Urtarrilaren 27

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="eu">
  <siteinfo>
    <sitename>Wikipedia</sitename>
    <dbname>euwiki</dbname>
    <base>https://eu.wikipedia.org/wiki/Azala</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.22</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Media</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Berezi</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Eztabaida</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Lankide</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Lankide eztabaida</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Wikipedia</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Wikipedia eztabaida</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Fitxategi</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Fitxategi eztabaida</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">MediaWiki</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">MediaWiki eztabaida</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Txantiloi</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Txantiloi eztabaida</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Laguntza</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Laguntza eztabaida</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Kategoria</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Kategoria eztabaida</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">Atari</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">Atari eztabaida</namespace>
      <namespace key="102" case="first-letter">Wikiproiektu</namespace>
      <namespace key="103" case="first-letter">Wikiproiektu eztabaida</namespace>
      <namespace key="104" case="first-letter">Txikipedia</namespace>
      <namespace key="105" case="first-letter">Txikipedia eztabaida</namespace>
      <namespace key="106" case="first-letter">Zerrenda</namespace>
      <namespace key="107" case="first-letter">Zerrenda eztabaida</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Modulu</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Modulu eztabaida</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget eztabaida</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definizio</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definizio eztabaida</namespace>
      <namespace key="2600" case="first-letter">Topic</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Urtarrilaren 27</title>
    <ns>0</ns>
    <id>705</id>
    <revision>
      <id>9005531</id>
      <parentid>9002693</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:38:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <comment>/* Mundua */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18844" xml:space="preserve">'''Urtarrilaren 27'''a [[gregoriotar egutegia]]ren [[urte]]ko hogeita zazpigarren [[egun]]a da. 338 egun falta dira urtea amaitzeko, 339 egun [[bisurte]]etan.

{{eguneko-goiburua|1|27}}

{{Egungertaerak}}

== Gertaerak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1979]] - [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]], Jesus Ulayar Liliaga [[Etxarri Aranatz|Etxarri-Aranazeko]] alkate-ohia erail zuen.
* [[1980]] - [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] Juan Manuel Roman Moreno polizia nazionala hil zuen [[Nafarroa]]n.
* [[2009]] - Eurite handiek [[2009ko urtarrileko Bizkaiko uholdeak|uholdeak eragin zituzten]] [[Bilbo]] inguruan eta [[Araba]] nahiz [[Gipuzkoa]]ko hainbat ibaitan.
* [[2011]] - Euskal gehiengo sindikalak ([[Langile Abertzaleen Batzordeak|LAB]], [[Eusko Langileen Alkartasuna|ELA]], [[EHNE]], [[Hiru (sindikatua)|HIRU]], [[Ezker Sindikalaren Konbergentzia|ESK]] eta [[STEE-EILAS]]) [[2011ko urtarrilaren 27ko greba orokorra|greba orokorrerako deialdia egin zuten]] Hego Euskal Herrian pentsioen erreformaren kontra.

===== Mundua =====
* [[1521]] - [[Suleiman I.a|Suleiman Handiak]] [[Damasko]]ko agintariaren matxinada zapuztu zuen.
* [[1918]] - [[Finlandiako Gerra Zibila|Finlandiako Gerra Zibileko]] lehen borrokak.
* [[1945]] - [[Armada Gorria]]k [[Auschwitz]] kontzentrazio esparrua askatu zuen.
* [[1973]] - [[Paris]]ko bake hitzarmenek [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerrari]] amaiera eman zioten.
* [[2013]] - 231 pertsona hil ziren [[Brasil]]go [[Santa Maria (Rio Grande do Sul)|Santa Maria]] hiriko dantzaleku batean izandako sutean. Dantzalekuak ez zituen berrituak jarduera lizentzia eta suteen kontrako plana.

== Arte eta kultura ==
===== Euskal Herria =====
* [[1945]] - ''[[La eterna canción]]'' (euskaraz: ''Betiko abestia''), [[Pablo Sorozabal]]ren musika eta [[Luis Fernández Sevilla]]ren libretoa duen [[zarzuela]] estreinatu zen [[Bartzelona]]ko Principal Palacio antzokian.
* [[2009]] - Bilbon [[Deustuko Unibertsitateko liburutegia]] inauguratu zen.

===== Mundua =====
* [[1927]] - [[CBS]] [[estatubatuar]] [[irrati (hedabidea)|irrati]] katea lehenbiziko aldiz aireratu zen.
* [[1939]] - ''[[Jesse James (1939ko filma)|Jesse James]]'' filma estreinatu en, [[Henry King]]ek zuzendu eta [[Tyrone Power]], [[Henry Fonda]], [[Nancy Kelly]] eta [[Randolph Scott]] aktoreek antzeztu zuten.
* [[1993]] - ''[[Les Visiteurs]]'' (&quot;Bisitariak&quot;) filma estreinatu zen, [[Jean-Marie Poiré]]k zuzendu eta [[Christian Clavier]], [[Jean Reno]], [[Valérie Lemercier]] eta [[Christian Bujeau]] aktoreek antzeztu zutelarik.

== Zientzia eta teknologia ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====
* [[1888]] - [[National Geographic Society]] sortu zen [[Washington]]en, ezagutza geografikoak zabaltzeko.

== Kirolak ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====

== Jaiotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1804]] - [[Juan Antonio Zaratiegi]], nafar militarra (h. [[1869]]).
* [[1806]] - [[Juan Crisostomo Arriaga|Juan Crisostomo de Arriaga]], bilbotar konpositorea (h. [[1826]]).
* [[1879]] - [[Fermin Imaz]], donostiar bertsolaria eta bertso-jartzailea (h. [[1929]]).
* [[1883]] - [[Jose Olaizola]], ''Ereslari'', euskal musikagile eta idazlea (h. [[1969]]).
* [[1894]] -
** [[Manuel Carrasco]], euskal herritar futbolaria.
** [[Juan de Landa]], gipuzkoar abeslari eta aktorea (h. [[1968]]).
* [[1907]] - [[Juan Arana Ezpeleta|Juan Arana]], ''Loramendi'', ''frai Joakin Bedoña'', gipuzkoar elizgizona eta euskal olerkaria (h. [[1933]]).
* [[1922]] - [[Jesus Maria Alkain]], euskal herritar ekonomialari eta politikaria, [[Zerrenda:Donostiako alkateak|Donostiako alkatea]] (h. [[2001]]).
* [[1930]] - [[Periko Solabarria]], bizkaitar apaiza eta ezker abertzaleko politikaria (h. [[2015]]).
* [[1931]] -
** [[Jesús Lasterra]], nafar margolari eta grabatzailea, [[Madril]]en (h. [[1994]]).
** [[Angel Sertutxa]], bizkaitar futbolaria (h. [[2019]]).
* [[1935]] - [[Léon Pressouyre]], lapurtar historialaria, [[Erdi Aro]]ko artean aditua (h. [[2009]]).
* [[1938]] - [[Francis Darizcuren]], lapurtar musikaria.
* [[1940]] - [[Fernando Ansola]], euskal herritar futbolaria (h. [[1986]]).
* [[1949]] - [[Montxo Armendariz]], nafar zinema zuzendari, gidoigile eta dokumentalgilea.
* [[1960]] - [[Arantza Campos]], gipuzkoar filosofoa, [[Euskal Herriko Unibertsitatea|EHUn]] irakaslea.
* [[1965]] - [[Jon Mikel Udakiola]], gipuzkoar marrazkilaria.
* [[1969]] - [[Ana Morales]], bizkaitar idazle, itzultzaile eta interpretari euskalduna eta feminista.
* [[1970]] - [[Patricia Ruiz de Irizar]], nafar farmazialaria eta kooperantea.
* [[1973]] - [[Arantza Portabales]], gipuzkoar-galiziar idazlea, galizieraz nahiz gaztelaniaz idazten duena.
* [[1982]] - [[Thierry Harizmendi]], baxenafar pilotaria.
* [[1987]] - [[Óscar Vega Salinas]], nafar futbolaria.
* [[1996]] - [[Adur Etxezarreta]], nafar alpetar eskiatzailea.
* [[2003]] - [[Hugo Rincón]], nafar futbolaria.

===== Mundua =====
* [[1242]] - Santa [[Margarita Hungariakoa]], [[Predikarien Ordena]]ko moja.
* [[1571]] - [[Abbas I.a Persiakoa]], [[Xah|Persiako xah]] (h. [[1629]]).
* [[1615]] - [[Nicolas Fouquet]], frantziar estatu-politikaria, [[Luis XIV.a Borboikoa|Luis XIV.a erregearen]] finantza-superintendentea, idazlea eta mezenasa (h. [[1680]]).
* [[1687]] - [[Balthasar Neumann]], alemaniar arkitekto eta artilleria militarreko ingeniaria (h. [[1753]]).
* [[1756]] - [[Wolfgang Amadeus Mozart]], austriar musikaria (h. [[1791]]).
* [[1775]] - [[Friedrich Schelling]], alemaniar filosofoa (h. [[1854]]).
* [[1808]] - [[David Friedrich Strauss]], alemaniar filosofo eta teologoa (h. [[1874]]).
* [[1814]] - [[Eugène Viollet-le-Duc]], frantziar arkitektoa eta teorialaria (h. [[1879]]).
* [[1820]] - [[Juan Crisóstomo Falcón]], [[Venezuela]]ko presidentea (h. [[1870]]).
* [[1823]] - [[Édouard Lalo]], frantziar musikagilea (h. [[1892]]).
* [[1826]] - [[Mikhail Saltikov-Shchedrin]], errusiar idazlea (h. [[1889]]).
* [[1831]] - [[Jean Dorey]], normandieraz idazten zuen [[jersey]]tar idazlea (h. [[1872]]).
* [[1832]] - [[Lewis Carroll]], ingeles idazle, matematikari eta argazkilaria (h. [[1898]]).
* [[1836]] - [[Leopold von Sacher-Masoch]], austriar alemanezko idazlea (h. [[1895]]).
* [[1841]] - [[Arkhip Kuindzhi]], errusiar margolaria (h. [[1910]]).
* [[1844]] - [[Giacomo Di Chirico]], italiar margolaria (h. [[1883]]).
* [[1850]] - [[John Collier]], ingeles idazle eta margolaria (h. [[1934]]).
* [[1859]] -
** [[Gilen II.a Alemaniakoa]], [[Alemania]]ko azken enperadorea (''[[Kaiser]]'') eta [[Prusia]]ko azken erregea (h. [[1941]]).
** [[Pavel Miliukov]], errusiar politikaria, [[Alderdi Konstituzionalista Demokrata]]ren buruzagia eta ideologo nagusia (h. [[1943]]).
* [[1861]] - [[Moritz Jursitzky]], austriar-silesiar idazlea (h. [[1936]]).
* [[1883]] - [[Seán Mac Diarmada]], irlandar errepublikarra, [[Pazko matxinada|1916ko Pazko Matxinadako]] buruzagietako bat eta [[Irlandako Errepublikaren Aldarrikapena]]ren zazpi sinatzaileetako bat (h. [[1916]]).
* [[1885]] - [[Jerome Kern]], estatubatuar musikagilea (h. [[1945]]).
* [[1896]] - [[Agustín Muñoz Grandes]], espainiar militar eta politikaria, Espainiako Gerra Zibilean [[Nafarroako II. Brigada]]ren agintaria (h. [[1970]]).
* [[1903]] - [[John Carew Eccles]], australiar neurologoa, 1963ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (h. [[1997]]).
* [[1910]] -
** [[Félix Candela]], espainiar-mexikar arkitekto eta ingeniaria, egitura [[Paraboloide#Paraboloide hiperbolikoa|paraboloide hiperbolikoak]] sortzeagatik ezaguna (h. [[1997]]).
** [[Edvard Kardelj]], esloveniar politiko eta publizista komunista (h. [[1979]]).
* [[1916]] - [[Stjepan Filipović]], kroaziar partisanoa, [[Jugoslavia]]ko heroi nazional izendatua (h. [[1942]]).
* [[1918]] - [[Antonín Mrkos]], [[txekoslovakia]]r astronomoa (h. [[1996]]).
* [[1921]] -
** [[Georges Mathieu]], frantziar margolaria (h. [[2012]]).
** [[Donna Reed]], estatubatuar aktorea (h. [[1986]]).
* [[1922]] - [[Jean Amado]], frantziar eskultorea (h. [[1995]]).
* [[1926]] - [[Ingrid Thulin]], suediar antzezlea (h. [[2004]]).
* [[1931]] - [[Mordecai Richler]], [[quebec]]tar idazlea (h. [[2001]]).
* [[1932]] -
** [[Rimma Kazakova]], erruso-sobietar poeta, [[Sobietar Batasuneko historia|sobietar garaiko]] hainbat herri abesti idazteagatik ezaguna (h. [[2008]]).
** [[Boris Shakhlin]], ukrainar gimnasta (h. [[2008]]).
* [[1934]] -
** [[Raymond Boudon]], frantziar soziologoa, frantziako soziologo garrantzitsuenetakoa (h. [[2013]]).
** [[Édith Cresson]], [[Frantziako Lehen Ministro]] ohia.
** [[Federico Mayor Zaragoza]], espainiar zientzialari eta politikaria.
* [[1936]] -
** [[Barry Barish]], estatubatuar fisikaria da. 2017ko [[Fisikako Nobel Saria]].
** [[Samuel C. C. Ting]], estatubatuar fisikaria, 1976ko [[Fisikako Nobel Saria]].
* [[1939]] - [[W. John Hutchins]], ingeles hizkuntzalari eta informatikaria, itzulpen automatikoan espezializatua (h. [[2021]]).
* [[1940]] - [[Bernd Jentzsch]], alemaniar idazlea.
* [[1941]] - [[Beatrice Tinsley]], britainiar-zeelandaberritar kosmologoa eta astronomoa (h. [[1981]]).
* [[1942]] -
** [[Tasuko Honjo]], japoniar immunologoa, 2018ko [[Medikuntzako Nobel Saria]].
** [[Yolanda Lins d'Augsburg Rodrigues]], brasildar eskultore, margolari eta diseinatzailea.
* [[1944]] - [[Mairead Corrigan]], irlandar bakezalea, 1976ko [[Bakearen Nobel Saria]].
* [[1948]] - [[Mikhail Barixnikov]], errusiar dantzari eta koreografoa.
* [[1953]] - [[Mazarópi]], brasildar futbolari ohia eta entrenatzailea.
* [[1957]] -
** [[Frank Miller]], estatubatuar komiki marrazkigile eta zinema gidoigilea.
** [[Carmen Orellana]], Espainiako lehen emakumea ingurumen zaindari/basozain plaza lortzen.
* [[1960]] -
** [[Phil Cunningham]], eskoziar folk musikari eta musikagilea.
** [[Samia Suluhu]], [[Tanzania]]ko presidentea, herrialdearen historiako lehenengo emakume lehendakaria.
* [[1962]] - [[Anselmo Fuerte]], espainiar txirrindulari ohia.
* [[1964]] - [[Bridget Fonda]], estatubatuar aktorea.
* [[1965]] -
** [[Alan Cumming]], eskoziar zinema, telebista eta antzerkiko aktorea.
** [[Frans Maassen]], herbeheretar txirrindulari ohia.
* [[1969]] - [[Patton Oswalt]], estatubatuar aktore eta umorista.
* [[1972]] - [[Keith Wood]], irlandar errugbi jokalari ohia.
* [[1974]] - [[Ole Einar Bjørndalen]], ''Biatloiaren erregea'', norvegiar biatleta ohia.
* [[1979]] -
** [[Naoshi Nakamura]], japoniar futbolari ohia.
** [[Rosamund Pike]], ingeles aktorea.
* [[1980]] - [[Marat Safin]], [[tatariar]] jatorrizko errusiar tenislari ohia.
* [[1982]] - [[Ernest Urtasun]], kataluniar politikari, diplomatikari eta ekonomialaria.
* [[1985]] - [[Teodoro García Egea]], espainiar politikaria.
* [[1986]] -
** [[Fabián Orellana]], txiletar futbolaria.
** [[Abigail Pereira]], uruguaitar aktore, vedette, abeslari eta dantzari transgeneroa.
* [[1989]] - [[Fiorella Migliore]], paraguaitar modeloa, aktorea eta telebista aurkezlea.

== Heriotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1820]] - [[Francisco Antonio Javier Gardoki]], bizkaitar politikaria eta kardinala, [[Erroma]]n (j. [[1747]]).
* [[1837]] - [[Jose Maria Fagoaga]], gipuzkoar matxinatua eta konspiratzailea, Mexikoko independentziaren alde borrokatu zuena, [[Mexiko Hiria]]n (j. [[1764]]).
* [[1909]] - [[Aniceto Lagarde]], nafar margolari eta ingeniaria (j. [[1832]]).
* [[1915]] - [[Santiago Arrillaga]], gipuzkoar musikagilea, [[Kalifornia]]n (j. [[1847]]).
* [[1917]] - [[Eusebio Ollo]], nafar farmazialaria (j. [[1838]]).
* [[1940]] - [[Gorgonio Renteria]], politikari jeltzalea eta euskal idazlea (j. [[1868]]).
* [[1949]] - [[Javier Martínez de Morentin]], euskal ugazaba eta politikaria, [[Soria]]n (j. [[1887]]).
* [[1960]] - [[Gabriel Castagnet]], lapurtar politikaria, [[Baionako alkate]]a (j. [[1886]]).
* [[1982]] - [[Nemesio Etxaniz]], idazlea eta azkoitiar apaiza (j. [[1899]]).
* [[1997]] - [[Daniel Txopitea]], euskal herritar margolaria eta eskultorea (j. [[1950]]).
* [[2007]] - [[Jose Luis Robles]], [[Bilboko alkateen zerrenda|Bilboko alkatea]] (j. [[1934]]).
* [[2015]] - [[Pilar Prieto Rubio]], 111 urte eta 59 egun bizi izandako Euskal Herritarra, [[Palentzia]]n (j. [[1903]]).

===== Mundua =====
* [[98]] - [[Nerva]], [[Erromatar enperadoreen zerrenda|Erromatar enperadorea]] (j. [[35]]).
* [[457]] - [[Martziano]], [[Bizantziar Inperioa|Ekialdeko Inperio Erromatarreko]] agintaria.
* [[672]] - [[Vitaliano]], [[Aita santu]]a.
* [[847]] - [[Sergio II.a]], [[Aita santu]]a.
* [[1062]] - [[Adelaida Hungariakoa (1040)|Adelaida Hungariakoa]], [[Andres I.a Hungariakoa]] eta [[Anastasia Kievekoa]]ren alaba bakarra (j. [[circa|c.]] [[1040]]).
* [[1311]] - [[Külüg Khan]], [[Yuan dinastia]]ko hirugarren enperadorea (j. [[1281]]).
* [[1336]] - [[Alfontso IV.a Aragoikoa]], [[Sardinia]], [[Aragoiko Erresuma|Aragoi]] eta [[Valentzia]]ko errege eta [[Bartzelonako Konderria|Bartzelonako kondea]] (j. [[1299]]).
* [[1490]] - [[Ashikaga Yoshimasa]], [[Ashikaga shogunerria|Ashikaga shogunerriko]] zortzigarren shoguna (j. [[1435]]).
* [[1540]] - [[Angela Merici]], italiar erlijiosoa, Urtsulatarren ordenaren sortzaileetako bat (j. [[1474]]).
* [[1556]] - [[Humayun]], [[India]]ko [[Mogol Inperioa]]ren bigarren gobernatzailea (j. [[1508]]).
* [[1596]] - [[Francis Drake]], britainiar esploratzaile, itsasgizon eta pirata (j. [[1540]]).
* [[1651]] - [[Abraham Bloemaert]], herbeheretar margolaria (j. [[1564]]).
* [[1655]] - [[Fernando de Andrade]], galiziar noble eta elizgizona (j. [[1579]]).
* [[1699]] - [[William Temple]], ingeles diplomatikoa eta idazlea (j. [[1628]]).
* [[1802]] - [[Johann Rudolf Zumsteeg]], alemaniar musikagilea (j. [[1760]]).
* [[1814]] - [[Johann Gottlieb Fichte]], alemaniar filosofoa (j. [[1762]]).
* [[1836]] - [[Begum Sumru]], [[India]]ko politikari eta agintari militarra, [[Sardhana]] printzerriko nagusia (j. [[circa|c.]] [[1753]]).
* [[1844]] - [[Charles Nodier]], frantziar idazlea (j. [[1780]]).
* [[1850]] - [[Johann Gottfried Schadow]], alemaniar eskultorea (j. [[1764]]).
* [[1851]] - [[John James Audubon]], frantziar ornitologo, naturalista eta margolaria (j. [[1785]]).
* [[1864]] - [[Leo von Klenze]], [[Neoklasizismo]] garaiko alemaniar arkitekto, margolari eta idazlea (j. [[1784]]).
* [[1865]] - [[Antonieta de Bèucaire]], okzitaniar idazlea (j. [[1840]]).
* [[1873]] - [[Adam Sedgwick]], britainiar geologoa, [[geologia]] modernoaren sortzaileetako bat (j. [[1785]]).
* [[1887]] - [[Karl August Friedrich Mahn]], alemaniar erromanista eta euskalaria (j. [[1802]]).
* [[1896]] - [[Enric d'Ossó]], espainiar apaiza, santu izendatua, Jesusen Teresaren Lagundiko Ahizpen Kongregazioaren sortzailea (j. [[1840]]).
* [[1901]] - [[Giuseppe Verdi]], italiar musikaria (j. [[1813]]).
* [[1919]] - [[Endre Ady]], hungariar olerkari eta kazetaria (j. [[1877]]).
* [[1922]] -
** [[Nellie Bly]], estatubatuar kazetaria (j. [[1864]]).
** [[Giovanni Verga]], italiar idazlea (j. [[1840]]).
* [[1940]] - [[Isaac Babel]], errusiar idazlea (j. [[1894]]).
* [[1950]] - [[Augusto d'Halmar]], txiletar poeta, eleberrigilea eta diplomatikoa (j. [[1882]]).
* [[1951]] - [[Carl Gustaf Emil Mannerheim]], [[Finlandiako presidenteen zerrenda|Finlandiako presidentea]] (j. [[1867]]).
* [[1966]] - [[Víctor Català]], kataluniar eleberrigilea (j. [[1869]]).
* [[1967]]an, [[Apollo 1]] misioaren hegaldi aurreko proba batean:
** [[Roger B. Chaffee]], estatubatuar astronauta (j. [[1935]]).
** [[Virgil Ivan Grissom]], estatubatuar pilotu eta astronauta (j. [[1926]]).
** [[Edward White]], estatubatuar astronauta (j. [[1930]]).
* [[1970]] - [[Erich Heckel]], alemaniar margolari eta grabatzailea (j. [[1883]]).
* [[1971]] - [[Jacobo Árbenz]], [[Guatemala]]ko presidentea (j. [[1913]]).
* [[1972]] - [[Mahalia Jackson]], ''Gospel musikaren erregina'', estatubatuar [[gospel]] abeslari eta eskubide zibilen aldeko ekintzailea (j. [[1911]]).
* [[1983]] - [[Louis de Funès]], frantziar aktorea (j. [[1914]]).
* [[1986]] - [[Lilli Palmer]], alemaniar aktorea (j. [[1914]]).
* [[1987]] - [[Norman McLaren]], kanadar zinema-zuzendaria (j. [[1914]]).
* [[1995]] - [[Jean Tardieu]], frantziar poeta eta antzerkigilea (j. [[1903]]).
* [[1999]] -
** [[Pat Bieter]], estatubatuar politikari eta irakaslea, [[Boiseko Estatu-Unibertsitatea|Boiseko Unibertsitatean]] ''Basque studies'' programaren bultzatzailea (j. [[1930]]).
** [[Gonzalo Torrente Ballester]], espainiar eleberrigilea (j. [[1910]]).
* [[2000]] - [[Vicente Lozano López]], espainiar ekonomialaria, [[Bilboko Unibertsitatea]]ren bigarren errektorea (j. [[1916]]).
* [[2001]] -
** [[Pedro Carrasco]], espainiar boxeolaria (j. [[1943]]).
** [[Maria Jose Belgikakoa]], [[Italia]]ko erregina ezkontidea (j. [[1906]]).
* [[2002]] -
** [[Wafa Idris]], [[Palestina]]r gatazkako lehen emakumezko bonba-jartzaile suizida (j. [[1975]]).
** [[Mari Carmen Prendes]], espainiar aktorea (j. [[1906]]).
* [[2004]] - [[Felipe Ruiz Martín]], espainiar historialaria, [[Euskal Herriko Unibertsitatea]]k honoris causa doktore izendatua (j. [[1915]]).
* [[2006]] -
** [[Chris Heunis]], [[Hegoafrika]]ko jarduneko presidentea (j. [[1927]]).
** [[Johannes Rau]], [[Alemania]]ko presidentea (j. [[1931]]).
* [[2008]] -
** [[Walter Luyten]], flandiar politikaria, [[Flandria]]ko abertzaletasunaren berpiztailetzat joa (j. [[1934]]).
** [[Suharto]], [[Indonesia]]ko bigarren presidentea (j. [[1921]]).
* [[2009]] - [[John Updike]], estatubatuar idazlea (j. [[1932]]).
* [[2010]] -
** [[Marian Grześczak]], poloniar poeta, idazle eta kritiko literarioa (j. [[1934]]).
** [[Ruben Kruger]], hegoafrikar errugbilaria (j. [[1970]]).
** [[Jerome David Salinger]], estatubatuar idazlea (j. [[1919]]).
** [[Howard Zinn]], estatubatuar historialari sozial eta politologoa (j. [[1922]]).
* [[2014]] - [[Pete Seeger]], estatubatuar kantaria eta musikagilea, [[Folk musika|folk]] musikako aitzindaria (j. [[1919]]).
* [[2015]] -
** [[Yves Chauvin]], frantziar kimikari eta unibertsitate-irakaslea, 2005eko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1930]]).
** [[Suzana de Moraes]], brasildar aktore, zinemagile eta zuzendaria (j. [[1940]]).
** [[Charles Hard Townes]], estatubatuar fisikaria, 1964ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1915]]).
* [[2016]] - [[Carlos Loyzaga]], euskal jatorriko filipinar saskibaloi jokalaria (j. [[1930]]).
* [[2017]] - [[Emmanuelle Riva]], frantziar aktorea (j. [[1927]]).
* [[2018]] - [[Mort Walker]], estatubatuar komikigilea (j. [[1923]]).
* [[2021]] -
** [[Goddess Bunny]], estatubatuar artista, drag queen, aktore eta modeloa (j. [[1960]]).
** [[Cloris Leachman]], estatubatuar aktorea (j. [[1926]]).
* [[2022]] - [[René de Obaldia]], frantziar idazlea (j. [[1918]]).

== Jaiak eta urteurrenak ==
* [[Holokaustoaren Biktimak Oroitzeko Nazioarteko Eguna]].
* [[Seaska (ikastolen elkartea)|Sehaska egutegiko izendegia]]: Anjele eta Gotzone.

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Hil aurkibidea}}

&lt;center&gt;[[Urtarrilaren 26]] | [[Urteko egutegia|Urteko egutegi]] | [[Urtarrilaren 28]]&lt;/center&gt;</text>
      <sha1>f1taa2q6rezxu6lnu8guey2eiip0zr3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Urtarrilaren 29</title>
    <ns>0</ns>
    <id>707</id>
    <revision>
      <id>9005554</id>
      <parentid>8945493</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:40:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Euskal Herria */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18823" xml:space="preserve">'''Urtarrilaren 29'''a [[gregoriotar egutegia]]ren [[urte]]ko hogeita bederatzigarren [[egun]]a da. 336 egun falta dira urtea amaitzeko, 337 egun [[bisurte]]etan.

{{eguneko-goiburua|1|29}}

{{Egungertaerak}}

== Gertaerak ==

===== Euskal Herria =====
* [[2007]] - [[Bilbo]]n [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJ]], [[Eusko Alkartasuna|EA]], [[Ezker Batua-Berdeak|EB]] eta [[Aralar (alderdi politikoa)|Aralar]] manifestatu ziren [[Juan José Ibarretxe|Juan Jose Ibarretxe]] lehendakariari babesa agertzeko. Arrazoia: [[Batasuna]]rekin biltzeagatik egingo zioten epaiketagatik.
* [[2012]] - [[Euskal Herria]]n [[siberiar hotz-bolada]] eta [[elur]]tearen ondorioz asteburu oso batean alerta laranja egoera egon zen.

===== Mundua =====
* [[2007]] - [[Sesma]]n [[Espainia]]ko armadaren helikopteroa erori zen eta 4 bidaiarietatik bi hil ziren.

== Arte eta kultura ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====
* [[1964]] - ''[[Dr. Strangelove|Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb]]'' filma estreinatu zen, [[Stanley Kubrick]]ek zuzendu eta [[Peter Sellers]] ingeles aktore eta umoristak antzeztu zuen.
* [[1995]] - ''[[Heat (1995eko filma)|Heat]]'' filma estreinatu zen, [[Michael Mann]]k zuzendu eta [[Al Pacino]], [[Robert De Niro]], [[Tom Sizemore]], [[Diane Venora]], [[Amy Brenneman]], [[Ashley Judd]], [[Mykelti Williamson]], [[Wes Studi]], [[Ted Levine]], [[Jon Voight]] eta [[Val Kilmer]] aktoreek antzeztu zuten.

== Zientzia eta teknologia ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====
* [[1886]] - [[Karl Benz]]ek gasolinaz zebilen lehen autoa patentatu zuen.
* [[1998]] - Pegaso misioa abiatu zen [[Baikonurreko kosmodromoa|Baikonurreko kosmodromotik]]. Tripulazio artean [[Léopold Eyharts|Leopold Eyharts]] euskal herritarra zegoen. Misioak 19 egun iraun zuen espazioan.

== Kirolak ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====
* [[2012]] -
** [[Viktoria Azarenka]] eta [[Novak Đoković|Novak Djoković]] tenislariak [[Australiako Irekia|Australiako Irekiko]] txapeldun berriak bilakatu ziren.
** [[2012ko Gizonezkoen Europako Eskubaloi txapelketa|2012ko Europako Eskubaloi Txapelketa]]: [[Danimarkako eskubaloi selekzio nazionala|Danimarkak]] [[Serbiako eskubaloi selekzio nazionala|Serbiari]] finala irabazi eta [[Europa]]ko txapeldun bilakatu zen.

== Jaiotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1806]] - [[Concha Murguia Egaña]], gipuzkoar abertzalea eta Galiziako kulturaren eta tradizioaren defendatzailea (h. [[1854]]).
* [[1864]] - [[Juana Francisca Perez de Labeaga|Juana Francisca Perez de Labeaga, ''Blasa de María'']], nafar moja (h. [[1936]]).
* [[1898]] - [[Ricardo Zabaltza]], euskal sindikalista eta politikaria (h. [[1940]]).
* [[1902]] - [[Julia Klaudia Gabilondo]], bizkaitar idazlea (h. [[1994]]).
* [[1907]] -
** [[Francisco Madina]], gipuzkoar apaiz eta musikagilea (h. [[1972]]).
** [[Ramón Vizcaíno]], bizkaitar enpresa-gizona (h. [[1999]]).
* [[1921]] - [[Maurice Plantier]], lapurtar politikaria (h. [[2006]]).
* [[1929]] - [[Iñaki Aginaga Beristain]], gipuzkoar intelektual, ikertzaile eta politikaria (h. [[2021]]).
* [[1934]] - [[Francisco Azkona]], nafar apaiz eta soziologoa.
* [[1950]] - [[Paquita Sáenz de Urturi]], arabar arkeologoa.
* [[1951]] - [[Mikel Lertxundi|Mikel Anjel Lertxundi]], bizkaitar eskultorea.
* [[1952]] - [[Mikel Aranburuzabala]], bizkaitar zinema zuzendari artistikoa, arkitekto teknikoa eta dekoradorea.
* [[1956]] - [[Antonio Zubiaurre]], 21 urtez [[Alkiza]]ko alkatea (h. [[2004]]).
* [[1964]] -
** [[Maider Aroztegi]], lapurtar politikaria, [[Miarritz]]eko auzapeza.
** [[Maria Luisa Irizar]], gipuzkoar korrikalari ohia.
* [[1965]] -
** [[Javier Gartziandia]], nafar txirrindulari ohia.
** [[Itziar Gómez|Itziar Gomez]], nafar psikologoa eta [[Geroa Bai]]ko politikaria.
* [[1967]] - [[Xabier Irujo Ametzaga]], euskal irakaslea eta idazlea, [[Caracas]]en.
* [[1973]] - [[Asier Mendizabal]], gipuzkoar artista.
* [[1975]] -
** [[Xabier Gantzarain]], euskal idazlea.
** [[Xabier Jauregi]], gipuzkoar futbolari ohia.
** [[Elena Urkizu]], gipuzkoar belar hockey jokalari ohia.
* [[1977]] - [[Sorkun]], euskal abeslaria eta musikaria.
* [[1981]] - [[Álex Ubago]], gipuzkoar abeslari eta konpositorea.
* [[1983]] - [[Marcos Casado]], bizkaitar saskibaloi jokalaria, [[Santander]]ren.
* [[1987]] -
** [[Naiara Díez]], nafar saskibaloi-jokalaria.
** [[Jon López Carracedo]], bizkaitar futbolaria.
* [[1988]] - [[Joan Crespo]], gipuzkoar kirolaria, ur bizietako K1 modalitatean aritzen dena.
* [[1989]] - [[Erika Olaizola]], gipuzkoar aktorea.
* [[1990]] - [[Ismael López]], nafar futbolaria.
* [[2002]] - [[Garazi Estebez]], gipuzkoar txirrindularia.

===== Mundua =====
* [[1449]] - [[Katharina von Bora]], [[Martin Lutero]] [[Erreforma Protestantea]]ren lider alemaniarraren emaztea (h. [[1552]]).
* [[1455]] - [[Johannes Reuchlin]], alemaniar humanista eta exegeta (h. [[1522]]).
* [[1584]] - [[Frederiko Henrike Orange-Nassaukoa]], Orangeko printzea (h. [[1647]]).
* [[1589]] - [[Franciscus Junius]], alemaniar hizkuntzalaria (h. [[1677]]).
* [[1688]] - [[Emmanuel Swedenborg]], suediar [[mistizismo|mistikoa]], filosofoa eta zientzialaria (h. [[1772]]).
* [[1749]] - [[Kristian VII.a Danimarkakoa]], [[Danimarka]]ko eta [[Norvegia]]ko erregea (h. [[1808]]).
* [[1767]] - [[Anne-Louis Girodet de Roussy-Trioson]], frantziar margolaria (h. [[1824]]).
* [[1773]] - [[Friedrich Mohs]], alemaniar mineralogoa eta geologoa (h. [[1839]]).
* [[1782]] - [[Daniel Auber]], frantziar operagilea (h. [[1871]]).
* [[1810]] - [[Ernst Kummer]], alemaniar matematikaria (h. [[1893]]).
* [[1843]] - [[William McKinley]], [[Ameriketako Estatu Batuetako presidenteen zerrenda|Ameriketako Estatu Batuetako 25. Presidentea]] (h. [[1901]]).
* [[1850]] - [[Ebenezer Howard]], [[lorategi-hiri]]en mugimenduko Ingalaterrako sustatzailea (h. [[1928]]).
* [[1853]] - [[Kitasato Shibasaburō]], japoniar sendagilea eta bakteriologoa, [[izurri buboniko]]a eragiten duen baziloaren aurkitzailea (h. [[1931]]).
* [[1856]] - [[Vladimir Golenistxov]], errusiar egiptologoa, [[egiptologia]]ren aitzindarietako bat (h. [[1947]]).
* [[1860]] - [[Anton Txekhov]], errusiar idazlea (h. [[1904]]).
* [[1862]] - [[Frederick Delius]], ingeles musikagilea (h. [[1934]]).
* [[1866]] - [[Romain Rolland]], frantziar idazlea, 1915eko [[Literaturako Nobel Saria]] (h. [[1944]]).
* [[1867]] - [[Vicente Blasco Ibáñez]], espainiar idazle, kazetari eta politikaria (h. [[1928]]).
* [[1874]] -
** [[Tomás Muñiz]], espainiar elizgizon eta politikaria, [[Iruñe eta Tuterako artxidiozesia|Iruñeko apezpikua]] izandakoa (h. [[1948]]).
** [[John D. Rockefeller Jr.]], estatubatuar finantzaria eta filantropoa (h. [[1960]]).
* [[1878]] - [[Mary Jobe Akeley]], estatubatuar esploratzaile, egile, alpinista eta argazkilaria (h. [[1966]]).
* [[1887]] - [[Julián Ruete]], espainiar futbolari eta entrenatzailea (h. [[1939]]).
* [[1888]] - [[Wellington Koo]], txinatar diplomatikoa, herrialdearen ordezkaria 1919ko [[Parisko Bake Biltzarra (1919)|Parisko Bake Biltzarrean]] (h. [[1985]]).
* [[1892]] - [[Ernst Lubitsch]], alemaniar zinema zuzendaria (h. [[1947]]).
* [[1901]] - [[Hirohito]], [[Japonia]]ko 124. enperadorea (h. [[1989]]).
* [[1902]] - [[Lyubov Orlova]], [[soviet]]ar zinemako lehen izar handia, antzerki aktorea eta abeslaria (h. [[1975]]).
* [[1904]] - [[Arnold Gehlen]], alemaniar antropologo eta soziologoa (h. [[1976]]).
* [[1905]] - [[Barnett Newman]], estatubatuar margolaria (h. [[1970]]).
* [[1910]] -
** [[Leonidas Proaño]], ekuadortar apezpiku erromatar katolikoa (h. [[1988]]).
** [[Henri Queffelec]], frantziar idazlea (h. [[1992]]).
* [[1913]] - [[Victor Mature]], estatubatuar aktorea (h. [[1999]]).
* [[1914]] - [[Shichirō Fukazawa]], japoniar idazlea eta musikaria (h. [[1987]]).
* [[1919]] - [[Marina Ginestà]], Bigarren Errepublikako eta Espainiako Gerra Zibileko militante komunista (h. [[2014]]).
* [[1920]] - [[José Luis de Vilallonga]], Castellbelleko markesa, espainiar idazle eta antzezlea (h. [[2007]]).
* [[1921]] - [[Mustafa Ben Halim]], [[Libia]]ko lehen ministroa (h. [[2021]]).
* [[1924]] - [[Luigi Nono]], italiar musikagilea (h. [[1990]]).
* [[1925]] - [[Isidore Isou]], errumaniar-frantziar idazlea (h. [[2007]]).
* [[1926]] -
** [[Roberto Goyeneche|Roberto Goyeneche ''El Polaco'']], euskal jatorriko argentinar tango abeslaria (h. [[1994]]).
** [[Abdus Salam]], pakistandar fisikaria, 1979ko [[Fisikako Nobel Saria]] (h. [[1996]]).
* [[1929]] -
** [[Isamu Akasaki]], japoniar ingeniari eta fisikaria, 2014ko [[Fisikako Nobel Saria]] (h. [[2021]]).
** [[Peter Diener]], germano-suitzar alpinista.
** [[Józef Gara]], poloniar meatzaria, desagertzeko arriskuan dagoen [[wymysorys]] hizkuntzan olerkiak eta kantak idatzi zituena (h. [[2013]]).
** [[Elio Petri]], italiar zinema zuzendaria (h. [[1982]]).
* [[1931]] -
** [[Xosé Fernández Ferreiro]], galiziar idazlea (h. [[2015]]).
** [[Gert Hofmann]], alemaniar idazlea (h. [[1993]]).
** [[Ferenc Mádl]], [[Hungaria]]ko presidentea (h. [[2011]]).
* [[1935]] - [[Luboš Kohoutek]], txekiar astronomoa.
* [[1936]] - [[Joaquín Peiró]], espainiar futbolaria eta futbol-entrenatzailea (h. [[2020]]).
* [[1938]] - [[Aitor Otaño]], euskal jatorriko argentinar errugbilari eta entrenatzailea (h. [[2005]]).
* [[1939]] - [[Germaine Greer]], australiar idazle, akademiakide, kazetari eta idazlea, XX. mendeko ordezkari [[feminismo|feminista]] garrantzitsuenetakoa.
* [[1942]] - [[Claudine Longet]], frantziar aktore eta abeslaria.
* [[1944]] - [[Álvaro de Rújula]], espainiar zientzialaria, ikertzailea eta fisikaria.
* [[1945]] -
** [[Ibrahim Boubacar Keïta]], [[Mali]]ko presidentea (h. [[2022]]).
** [[Tom Selleck]], estatubatuar aktorea.
* [[1947]] - [[Linda B. Buck]], estatubatuar biologoa, 2004ko [[Zerrenda:Medikuntzako Nobel Saria|Medikuntzako Nobel Saria]].
* [[1948]] -
** [[Cristina Saralegui]], kubatar kazetari, aktore eta telebistako aurkezlea.
** [[Marc Singer]], kanadar-estatubatuar zinema eta telebistako aktorea.
* [[1949]] -
** [[Eugene de Kock]], hegoafrikar polizia-buru hiltzailea eta torturatzailea.
** [[Tommy Ramone]], ''[[Ramones]]'' taldeko lehen bateria-jotzaile eta sortzaileetako bat (h. [[2014]]).
** [[Lori Sandri]], brasildar futbolari eta entrenatzailea (h. [[2014]]).
* [[1950]] - [[Jody Scheckter]], hegoafrikar auto-gidari ohia.
* [[1951]] - [[Hiroshi Kato]], japoniar futbolari ohia eta entrenatzailea.
* [[1953]] - [[Teresa Teng]], taiwandar pop abeslaria (h. [[1995]]).
* [[1954]] - [[Oprah Winfrey]], estatubatuar komunikabide jabea, ''talk-show'' aurkezle, aktore, produktore eta filantropista.
* [[1960]] -
** [[Gia Carangi]], estatubatuar modeloa, lehen top modela eta [[HIES]]aren ondorioz hildako lehen emakume ezaguna (h. [[1986]]).
** [[Greg Louganis]], estatubatuar kirolari eta LGBT ekintzailea, historiako [[tranpolin jauzi|tranpolin-jauzilaririk]] hoberenetakoa.
* [[1962]] - [[Olga Tokarczuk]], poloniar idazle, aktibista eta intelektuala, 2018ko [[Literaturako Nobel Saria]].
* [[1963]] - [[Ismail Haniyeh]], [[Hamas]] alderdiko buru nagusietakoa eta batzuentzat [[Palestinar Aginte Nazionala|Palestinar Aginte Nazionaleko]] lehen ministroa.
* [[1964]] - [[Pepa Bueno]], espainiar kazetari, irrati esatari eta telebista aurkezlea.
* [[1965]] - [[Anton Gubankov]], errusiar kazetari eta funtzionarioa (h. [[2016]]).
* [[1966]] - [[Romário]], brasildar futbolari ohia.
* [[1968]] - [[Edward Burns]], estatubatuar aktore eta zuzendaria.
* [[1969]] -
** [[Wagner Lopes]], japoniar futbolari ohia.
** [[Motohiro Yamaguchi]], japoniar futbolari ohia.
* [[1970]] - [[Heather Graham]], estatubatuar aktorea.
* [[1971]] - [[Joan Herrera]], kataluniar politikari eta legelaria.
* [[1972]] -
** [[Coumba Gawlo]], senegaldar abeslari eta musika konposatzailea.
** [[Engin Günaydın]], turkiar aktore eta umorista.
* [[1975]] - [[Olga Novo]], galiziar poeta saiakeragilea.
* [[1976]] - [[Saúl Martínez]], hondurastar futbolari ohia.
* [[1979]] - [[Christina Koch]], estatubatuar ingeniaria eta astronauta, espazioan jarraian denbora gehien egondako emakumea.
* [[1980]] - [[Gustavo César Veloso]], espainiar txirrindularia.
* [[1985]] -
** [[Marc Gasol]], kataluniar saskibaloi jokalaria.
** [[Nana Lee]], indonesiar abeslari, saxofoi-jotzaile, musikagile eta aktorea.
* [[1987]] -
** [[Ksenia Kahnovitx]], errusiar modeloa.
** [[Kazuhisa Kawahara]], japoniar futbolaria.
* [[1988]] -
** [[Jessica Iskandar]], indonesiar aktorea eta modeloa.
** [[Stephanie Gilmore]], australiar surflaria, zazpi aldiz [[ASP World Tour|ASPko Munduko Surf Txapelketaren]] irabazle.
* [[1990]] - [[Daisuke Suzuki]], japoniar futbolaria.
* [[1993]] - [[Masatoshi Kushibiki]], japoniar futbolaria.
* [[1997]] - [[Yui Hasegawa]], japoniar futbolaria.

== Heriotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1548]] - [[Rodrigo Mercado Zuatzola]], gipuzkoar apezpikua, [[Valladolid]]en (j. [[circa|c.]] [[1460]]).
* [[1766]] - [[Manuel Larramendi]], euskal idazlea (j. [[1690]]).
* [[1823]] - [[Migel Lardizabal Uribe]], jatorri euskalduneko historialari, politikari eta idazle monarkiazalea (j. [[1744]]).
* [[1885]] - [[Michel Renaud]], baxenafar politikaria (j. [[1812]]).
* [[1930]] - [[Martin Landerretxe]], euskal idazlea (j. [[1842]]).
* [[1968]] - [[Jose Mari Quesada Lasarte]], frankismoak erahildako lehen [[ETA]]kidea, torturen ondorioz (j. [[1934]]).
* [[1971]] - [[Jose Arana Gorostegi]], gipuzkoar futbolaria (j. [[1911]]).
* [[1993]] - [[Ángel Garma]], bizkaitar psikiatra eta psikoanalista, [[Buenos Aires]]en (j. [[1904]]).
* [[2002]] - [[Kaxiano|Kaxiano Ibarguren]], ''Lizartzako itsua'', [[akordeoi|soinujole]] euskalduna (j. [[1932]]).
* [[2007]] - [[Pedro Sodupe]], ''Gelatxo'', gipuzkoar trikitilaria (j. [[1928]]).
* [[2015]] - [[Pilare Alba]], Elizondoko eskoletako maistra (j. [[1913]]).
* [[2018]] -
** [[Jose Mari Aristegi]], euskal arraunlaria (j. [[1928]]).
** [[Felix Bidaurreta]], nafar txirrindularia (j. [[1921]]).
** [[Olga Cazalis]], bizkaitar erraketista, [[Tenerife]]n (j. [[1925]]).

===== Mundua =====
* [[757]] - [[An Lushan]], Asia erdiko lider militarra.
* [[1119]] - [[Gelasio II.a]], [[Aita santu]]a.
* [[1287]] - [[Migel Sanoitz Uncastillokoa]], [[Iruñe eta Tuterako artxidiozesia|Iruñeko apezpikua]].
* [[1629]] - [[Carlo Maderno]], italiar arkitektoa, [[barrokoa]]ren aitzindaria (j. [[1556]]).
* [[1639]] - [[Antonio Álvarez de Toledo Beaumont]], Albako dukea, [[Leringo konderria|Leringo VI. kondea]] eta [[Nafarroako kondestable]]a (j. [[1568]]).
* [[1676]] - [[Alexis Errusiakoa]], Errusiako [[tsar]]ra (j. [[1629]]).
* [[1696]] - [[Ivan V.a Errusiakoa]], Errusiako [[tsar]]ra (j. [[1666]]).
* [[1722]] - [[Carl Gustav Rehnskiöld]], Suediako [[mariskal|kanpo mariskala]] (j. [[1651]]).
* [[1820]] - [[Jurgi III.a Erresuma Batukoa]], [[Erresuma Batua]] eta Britainiar Jabegoen erregea (j. [[1738]]).
* [[1829]] - [[Paul Barras]], frantziar politikaria, [[Direktorio (Frantzia)|Direktorioko]] kidea (j. [[1755]]).
* [[1859]] - [[William Cranch Bond]], estatubatuar astronomoa (j. [[1789]]).
* [[1870]] - [[Leopoldo II.a Toskanakoa]], [[Toskanako Dukerri Handia|Toskana]]ko duke handia (j. [[1797]]).
* [[1888]] - [[Edward Lear]], ingeles artista, ilustratzaile, musikari, egile eta olerkaria (j. [[1812]]).
* [[1899]] - [[Alfred Sisley]], frantziar-ingeles margolaria (j. [[1839]]).
* [[1906]] - [[Kristian IX.a Danimarkakoa]], [[Danimarka]]ko erregea (j. [[1818]]).
* [[1907]] - [[Helen Taylor (feminista)|Helen Taylor]], ingeles feminista, idazlea eta aktorea  (j. [[1831]]).
* [[1919]] - [[Aram Manukian]], armeniar iraultzailea (j. [[1879]]).
* [[1920]] - [[Constance Frost]], zeelandaberritar mediku, bakteriologo eta patologoa (j. [[circa|c.]] [[1863]]).
* [[1926]] - [[Ángeles López de Ayala]], espainiar politikari dramaturgo, narratzaile, kazetari eta aktibista (j. [[1858]]).
* [[1928]] - [[Douglas Haig]], Britainiar armadako ofizial nagusia (j. [[1861]]).
* [[1934]] - [[Fritz Haber]], alemaniar kimikaria, 1918ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1868]]).
* [[1938]] - [[Armando Palacio Valdés]], espainiar idazlea (j. [[1853]]).
* [[1941]] - [[Ioannis Metaxas]], greziar militar, politikari eta diktadorea (j. [[1871]]).
* [[1943]] - [[Henriette Caillaux]], Joseph Caillaux politikari frantsesaren emaztea eta arte historialaria (j. [[1874]]).
* [[1948]] - [[Tomislav II.a Kroaziakoa]], Italiako [[Savoiako etxea|Savoiako etxeko]] printze eta [[Kroazia]]ko erregea (j. [[1900]]).
* [[1963]] - [[Robert Frost]], estatubatuar olerkaria (j. [[1874]]).
* [[1964]] -
** [[Alfredo Baeschlin]], suitzar arkitekto, margolari, eskultore eta idazlea (j. [[1883]]).
** [[Adolfo Díaz]], [[Nikaragua]]ko presidentea (j. [[1875]]).
** [[Alan Ladd]], estatubatuar aktorea (j. [[1913]]).
* [[1968]] - [[Tsuguharu Foujita]], japoniar margolaria (j. [[1886]]).
* [[1969]] - [[Allen Dulles]], estatubatuar espioi eta politikaria, [[CIA]]ko burua (j. [[1893]]).
* [[1970]] - [[Basil Liddell Hart]], britainiar militar , historialari militarra eta teoriko militarra (j. [[1895]]).
* [[1979]] - [[Martí Marcó]], [[Terra Lliure]]ko militantea, Espainiako segurtasun indarren tiroen ondorioz (j. [[1959]]).
* [[1987]] - [[Josep Vicenç Foix]], kataluniar idazlea (j. [[1894]]).
* [[1991]] - [[Yasushi Inoue]], japoniar eleberrigilea (j. [[1907]]).
* [[1993]] - [[Gustav Hasford]], estatubatuar idazle, gidoilari eta gerra-berriemailea (j. [[1947]]).
* [[1994]] - [[Jakobína Sigurðardóttir]], islandiar idazlea (j. [[1918]]).
* [[1997]] - [[Osvaldo Soriano]], argentinar idazle eta kazetaria (j. [[1943]]).
* [[2003]] - [[Lee Yoo-hyung]], hegokorear futbolaria (j. [[1911]]).
* [[2004]] - [[Janet Frame]], zeelandaberritar eleberrigilea, ipuingilea eta poeta (j. [[1924]]).
* [[2005]] - [[Ephraim Kishon]], israeldar idazle eta zinema zuzendaria (j. [[1924]]).
* [[2006]] - [[Nam June Paik]], korear-estatubatuar artista (j. [[1932]]).
* [[2011]] - [[Milton Babbitt]], estatubatuar musikagilea, musika elektronikoan aitzindaria (j. [[1916]]).
* [[2012]] - [[Oscar Luigi Scalfaro]], [[Italiako presidenteen zerrenda|Italiako 9. Presidentea]] (j. [[1918]]).
* [[2015]] -
** [[Amparo Baró]], espainiar aktorea (j. [[1937]]).
** [[Colleen McCullough]], australiar eleberrigilea (j. [[1937]]).
* [[2016]] - [[Jacques Rivette]], frantziar zinemagilea eta kritikaria (j. [[1928]]).
* [[2018]] - [[Ion Ciubuc]], [[Moldavia]]ko lehen ministroa (j. [[1943]]).
* [[2021]] -
** [[Yvon Douis]], frantziar futbolaria (j. [[1935]]).
** [[Hilton Valentine]], ingeles gitarra-jotzailea, ''[[The Animals]]'' taldeko kidea (j. [[1943]]).

== Jaiak eta urteurrenak ==
* [[Seaska (ikastolen elkartea)|Sehaska egutegiko izendegia]]: Ohian/Ohiana/Ohiane.


== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Hil aurkibidea}}

&lt;center&gt;[[Urtarrilaren 28]] | [[Urteko egutegia|Urteko egutegi]] | [[Urtarrilaren 30]]&lt;/center&gt;</text>
      <sha1>lmr2ooxdbi6mhl4owjfr674l0sk7thk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Otsailaren 12</title>
    <ns>0</ns>
    <id>734</id>
    <revision>
      <id>9005807</id>
      <parentid>8950102</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:15:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <comment>/* Mundua */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18784" xml:space="preserve">'''Otsailaren 12'''a [[gregoriotar egutegia]]ren [[urte]]ko berrogeita hirugarren [[egun]]a da. 322 egun falta dira urtea amaitzeko, 323 egun [[bisurte]]etan.

{{eguneko-goiburua|2|12}}

{{egungertaerak}}

== Gertaerak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1979]] - [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]], Cesar Pinilla Sanz [[Mungia]]ko polizia munizipaleko burua erail zuen.

===== Mundua =====
* [[1541]] - [[Santiago (Txile)|Txileko Santiago]] sortu zen.
* [[1554]] - Bederatzi egunez [[Ingalaterra]]ko tronuan egon ondoren, [[Joana Grey]]ri lepoa moztu zioten [[Maria I.a Ingalaterrakoa|Maria I.aren]] aginduz, traizioa leporatuta.
* [[1832]] - [[Ekuador]]rek [[Galapagoak|Galapago Uharteak]] anexionatu zituen.
* [[1931]] - [[Vatikano Irratia|Vatikano Irratiko]] lehen emisioak hasi ziren.
* [[1934]] - [[Austria]]ko gerra zibila hasi zen.
* [[2004]] - [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetako]] [[San Frantzisko (Kalifornia)|San Frantziskoko]] hiriak sexu berdineko bikoteak ezkontzen hasi zen, herrialdean horretarako legediarik egon ez arren.
* [[2005]] - Eraberritze lanetan zegon [[Madril]]go [[Windsor Dorrea]], suak kiskali zuen.
* [[2012]] - [[Greziako Legebiltzarra]]k [[Europar Batasuna|Europako Batasunak]], [[Europako Banku Zentrala]]k eta [[Nazioarteko Diru Funtsa]]k [[Grezia]]ri 130.000 milioi euroko mailegua emateko murrizketa ekonomiko latzak onartu ondoren milaka [[grezia]]rek protesta handiak burutu zituzten.

== Arte eta kultura ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====
* [[1994]] -
** [[Edvard Munch]]en ''[[Garrasia (margolana)|Garrasia]]'' lana lapurtu zuten [[Oslo]]ko ([[Norvegia]]) Arte Museo Nazionaletik.
** [[Harold Ramis]] estatubatuar zinema zuzendariak zuzendu eta [[Bill Murray]], [[Andie MacDowell]] eta [[Chris Elliott]] aktoreek antzeztutako ''[[Groundhog Day (filma)|Groundhog Day]]'' filma estreinatu zen.
* [[2010]] - ''[[The Ghost Writer]]'' filma [[Berlinale|Berlingo Zinemaldian]] estreinatu zen, [[Roman Polański|Roman Polanskik]] zuzendu eta [[Ewan McGregor]], [[Pierce Brosnan]], [[Kim Cattrall]], [[Olivia Williams]], [[Tom Wilkinson]], [[Timothy Hutton]], [[Jon Bernthal]], [[Tim Preece]], [[Robert Pugh]], [[David Rintoul]] eta [[Eli Wallach]] aktoreek antzeztu zutelarik.

== Zientzia eta teknologia ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====

== Kirolak ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====
* [[2010]] - [[Nodar Kumaritashvili]] luge kirolari georgiarra hil zen [[2010eko Neguko Olinpiar Jokoak|2010eko Neguko Olinpiar Jokoen]] aurreko entrenamenduan.

== Jaiotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1234]] - [[Antso VII.a Nafarroakoa]], [[Nafarroako Erresuma|Nafarroako erregea]].
* [[1637]] - [[Migel Aozaratzakoa]], gipuzkoar apaiz eta misiolari domingotarra (h. [[1680]]).
* [[1639]] - [[Juan Gartzia de Salazar]], arabar musikagile eta ganberako maisua (h. [[1710]]).
* [[1775]] - [[Jacinto Romarate]], bizkaitar militarra (h. [[1836]]).
* [[1814]] - [[Ramón Fernandez Garaialde]], gaztelerazko poeta eta [[Donostiako alkateen zerrenda|Donostiako alkatea]] (h. [[1903]]).
* [[1832]] - [[Mariano Mendigatxa]], [[Bidankoze]]ko [[nekazaritza|nekazaria]], [[Luis Luziano Bonaparte|Bonaparteren]] eta [[Resurreccion Maria Azkue|Azkueren]] berriemailea (h. [[1916]]).
* [[1858]] - [[Melecio Brull]], nafar piano-jotzaile eta musikagilea (h. [[1923]]).
* [[1903]] -
** [[Jose Legarreta]], euskal herritar futbolaria (h. [[1957]]).
** [[Ignacio Olague]], euskal idazle, historialari eta paleontologoa (h. [[1974]]).
* [[1912]] - [[Luzia Sagastasoloa]], bizkaitar andereñoa (h. [[1999]]).
* [[1931]] - [[Regina Raull]], bizkaitar margolaria (h. [[2019]]).
* [[1932]] - [[Juan Maria Bandrés]], euskal politikaria, abokatua eta [[Euskadiko Ezkerra]] alderdiaren sortzailea (h. [[2011]]).
* [[1940]] - [[José Larrauri]], bizkaitar futbolari ohia.
* [[1945]] - [[Andrés Mendieta]], bizkaitar futbolari ohia.
* [[1953]] - [[Julia Guerra Lacunza]], nafar idazlea (h. [[2008]]).
* [[1956]] - [[Leontxo García]], gipuzkoar xake jokalari eta kazetaria.
* [[1958]] -
** [[Javier Gurrutxaga]], gipuzkoar abeslari, musikari, aktore eta plazagizona, ''[[La Orquesta Mondragón]]'' taldeko burua.
** [[Txomin Olhagarai]], [[Iparretarrak]] erakunde armatuko lapurtar kidea (h. [[1980]]).
* [[1959]] - [[Eugenia Martín Mendizabal]], arabar kazetari eta politikaria.
* [[1963]] -
** [[Mikel Aizpuru]], gipuzkoar historialaria, [[Euskal Herriko Unibertsitatea|EHUko]] Historia Garaikideko irakaslea eta [[Udako Euskal Unibertsitatea|UEUko]] zuzendari ohia.
** [[Hugues Labiano]], lapurtar komikigilea.
* [[1965]] - [[Jokin Uria]], gipuzkoar futbolari ohia.
* [[1966]] -
** [[Javier Garcia Gaztelu|Javier Garcia Gaztelu, ''Txapote'']], bizkaitar [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAkide]] ohia.
** [[Agurtzane Intxaurraga]], bizkaitar antzerki zuzendaria.
* [[1968]] - [[Francisco Javier Aristu]], nafar beisbol eta softbol jokalari ohia.
* [[1970]] -
** [[Ainhoa Aizpuru]], gipuzkoar politikaria, [[Gabiria]]ko alkate ohia.
** [[Maite R. Ochotorena]], gipuzkoar idazlea.
* [[1973]] - [[Lorena Sánchez]], bizkaitar futbolari ohia.
* [[1976]] -
** [[Miguel Morrás]], nafar txirrindulari ohia.
** [[Silvia Trigueros]], bizkaitar mendi-lasterkaria.
* [[1980]] - [[Kepa Acero]], bizkaitar surflaria.
* [[1983]] - [[Zaloa Fuertes]], mexikar-bizkaitar argazkilaria, [[Mexiko]]n.
* [[1990]] - [[Ander Larruzea]], bizkaitar futbolaria.
* [[1999]] - [[Jeremy Blasco]], lapurtar futbolaria.

===== Mundua =====
* [[41]] - [[Britaniko]], [[Antzinako Erroma|erromatar]] noblea (h. [[55]]).
* [[1218]] - [[Kujo Yoritsune]], [[Japonia]]ko [[Kamakura shogunerria|Kamakura shogunerriko]] laugarren [[shogun]]a (h. [[1256]]).
* [[1665]] - [[Rudolf Jakob Camerarius]], alemaniar naturalista (h. [[1721]]).
* [[1728]] - [[Étienne-Louis Boullée]], frantziar [[arkitektura neoklasikoa|arkitekto neoklasizista]] (h. [[1799]]).
* [[1760]] - [[Jan Ladislav Dussek]], [[Bohemia]]ko pianista eta musikagilea (h. [[1812]]).
* [[1768]] - [[Frantzisko II.a Germaniako Erromatar Inperio Santukoa|Frantzisko II.a]], [[Germaniako Erromatar Inperio Santua|Germaniako Erromatar Inperio Santuko]] azken enperadorea (h. [[1835]]).
* [[1777]] - [[Friedrich de la Motte Fouqué]], alemaniar [[Erromantizismo]]aren idazlea (h. [[1843]]).
* [[1785]] - [[Pierre Louis Dulong]], frantziar fisikari eta kimikaria (h. [[1838]]).
* [[1800]] - [[John Edward Gray]], ingeles zoologo, naturalista eta mikologoa (h. [[1875]]).
* [[1809]] -
** [[Abraham Lincoln]], [[Ameriketako Estatu Batuetako presidenteen zerrenda|Ameriketako Estatu Batuetako 16. presidentea]] (h. [[1865]])
** [[Charles Darwin]], ingeles naturalista, [[eboluzio]]aren teoriaren aita (h. [[1882]]).
* [[1814]] - [[Jenny von Westphalen]], [[Prusiako Erresuma|prusiar]] idazle eta pentsalaria (h. [[1881]]).
* [[1828]] - [[George Meredith]], britainiar idazlea (h. [[1090]]).
* [[1837]] - [[Thomas Moran]], [[Hudson Ibaiaren Eskola]]ko margolari estatubatuarra (h. [[1926]]).
* [[1857]] - [[Eugène Atget]], frantziar argazkilaria (h. [[1927]]).
* [[1861]] - [[Lou Andreas-Salomé]], errusiar idazle, psikoanalista eta intelektuala, [[liberalismo]]aren jarraitzailea (h. [[1937]]).
* [[1866]] - [[Lev Xestov]], errusierazko idazlea eta filosofoa (h. [[1938]]).
* [[1874]] - [[Auguste Perret]], belgikar-frantziar arkitektoa (h. [[1954]]).
* [[1876]] - [[Thubten Gyatso]], hamairugarren [[Dalai Lama]] (h. [[1933]]).
* [[1877]] - [[Louis Renault (enpresaburua)|Louis Renault]], frantziar automobilgintzako enpresaburua eta [[Renault]] etxearen sortzailea (h. [[1944]]).
* [[1881]] - [[Anna Pavlova]], errusiar ballet-dantzaria (h. [[1931]]).
* [[1882]] - [[Walter Nash]], [[Zeelanda Berri]]ko lehen ministroa (h. [[1968]]).
* [[1884]] -
** [[Max Beckmann]], alemaniar margolaria (h. [[1950]]).
** [[Marie Vassilieff]], errusiar-frantziar pintore eta eskultorea, kubismoaren lehen sustatzaileetako bat (h. [[1957]]).
* [[1885]] - [[Julius Streicher]], alemaniar politikari [[nazionalsozialismo|nazia]] (h. [[1946]]).
* [[1888]] - [[Clara Campoamor]], espainiar politikaria, emakumeen eskubideen babeslea eta [[sufragio unibertsal]]aren bultzatzailea (h. [[1972]]).
* [[1890]] - [[Bess Meredyth]], estatubatuar zinema mutuko aktorea eta zinema gidoilaria (h. [[1969]]).
* [[1893]] - [[Omar Bradley]], estatubatuar militarra (h. [[1981]]).
* [[1897]] - [[Theodor Plievier]], alemaniar eleberrigilea (h. [[1955]]).
* [[1900]] - [[Vasili Txuikov]], [[sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|sobietar]] teniente jenerala (h. [[1982]]).
* [[1903]] - [[Philippe Lamour]], frantziar abokatua (h. [[1992]]).
* [[1904]] - [[Étienne Wolff]], frantziar biologoa (h. [[1996]]).
* [[1905]] - [[Federica Montseny]], Madrilen jaiotako kataluniar anarkista eta idazlea (h. [[1994]]).
* [[1908]] - [[Olga Benario]], alemaniar komunista (h. [[1942]]).
* [[1909]] - [[Zoran Mušič]], esloveniar margolari, grabatzaile eta marrazkilaria (h. [[2005]]).
* [[1911]] - [[Cearbhall Ó Dálaigh]], [[Irlanda]]ko 5. presidentea (h. [[1978]]).
* [[1912]] - [[Lycette Darsonval]], frantziar dantzaria (h. [[1996]]).
* [[1913]] - [[J. Mallorquí]], eleberri komertzial asko idatzi zituen gaztelaniazko idazle katalana (h. [[1972]]).
* [[1915]] - [[Lorne Greene]], kanadar aktore eta abeslaria (h. [[1987]]).
* [[1918]] - [[Julian Seymour Schwinger]], estatubatuar fisikaria, 1965eko [[Fisikako Nobel Saria]] (h. [[1994]]).
* [[1920]] -
** [[Alfonso Armada]], espainiar militarra, 1981eko [[1981eko otsailaren 23ko Espainiako estatu-kolpea|otsailaren 23ko estatu kolpeko]] parte hartzailea (h. [[2013]]).
** [[Pran]], indiar aktorea (h. [[2013]]).
** [[Thressa Stadtman]], estatubatuar biokimikaria (h. [[2016]]).
* [[1921]] - [[Kathleen Antonelli]], [[ENIAC]]en sei programatzaile originaletako bat (h. [[2006]]).
* [[1922]] - [[Hussein Onn]], [[Malaysia]]ko lehen ministroa (h. [[1990]]).
* [[1923]] -
** [[Mel Powell]], estatubatuar musikagilea, piano-jotzailea eta musika-irakaslea (h. [[1998]]).
** [[Franco Zeffirelli]], italiar zinema zuzendaria (h. [[2019]]).
* [[1930]] - [[Mercè Torrents Turmo]], kataluniar piano-jole eta konpositorea (h. [[2018]]).
* [[1933]] - [[Costa-Gavras]], greziar-frantziar zinema zuzendaria, ikusmolde politiko ezkertiarrarengatik ezaguna.
* [[1934]] - [[Bill Russell]], [[NBA]]ko estatubatuar saskibaloi-jokalaria, inoizko hoberenetarikoa (h. [[2022]]).
* [[1939]] - [[Ray Manzarek]], estatubatuar musikari, abeslari, ekoizle eta zinema zuzendaria, ''[[The Doors]]'' taldearen sortzaileetakoa (h. [[2013]]).
* [[1940]] - [[Robert Saladrigas]], kataluniar kazetari, kritikari eta idazlea (h. [[2018]]).
* [[1942]] - [[Ehud Barak]], [[Israelgo Lehen Ministroen zerrenda|Israelgo lehen ministro]] ohia.
* [[1945]] - [[Maud Adams]], suediar aktore eta modeloa.
* [[1946]] - [[Ajda Pekkan]], turkiar pop abeslari eta aktorea.
* [[1948]] - [[Alfonso Ussía]], espainiar kazetari, zutabegile eta idazlea.
* [[1949]] -
** [[Joaquín Sabina]], espainiar abeslari eta olerkaria.
** [[Fergus Slattery]], Irlanda errugbilari ohia.
* [[1950]] -
** [[Angelo Branduardi]], italiar kantautorea.
** [[Michael Ironside]], kanadar aktore eta ahots bikoiztailea.
** [[João W. Nery]], brasildar idazlea eta LGTB pertsonen eskubideen aldeko ekintzailea (h. [[2018]]).
* [[1952]] - [[Sugata Mitra]], indiar hezitzailea, ''Hole in the Wall'' esperimentuagatik ezaguna.
* [[1955]] - [[Enric Miralles]], kataluniar arkitektoa (h. [[2000]]).
* [[1957]] - [[Martin Ziguélé]], [[Afrika Erdiko Errepublika]]ko lehen ministro ohia.
* [[1961]] - [[David Graeber]], estatubatuar antropologo, anarkista, ekintzaile eta idazlea (h. [[2020]]).
* [[1962]] - [[Ali LeRoi]], estatubatuar ekoizle, gidoigile eta aktorea.
* [[1968]] - [[Josh Brolin]], estatubatuar aktorea.
* [[1969]] - [[Darren Aronofsky]], estatubatuar zinema zuzendaria.
* [[1973]] -
** [[Marques Batista de Abreu]], brasildar futbolari ohia.
** [[Tara Strong]], kanadar-estatubatuar aktore eta ahots-aktorea.
* [[1975]] - [[Iolanda Zúñiga]], [[galiziera]]zko idazlea.
* [[1976]] - [[Silvia Saint]], txekiar aktore pornografiko ohia.
* [[1980]] -
** [[Christina Ricci]], estatubatuar aktorea.
** [[Sarah Lancaster]], estatubatuar aktorea.
* [[1981]] - [[Ana Ibáñez Llorente]], errioxar kazetaria eta telebista aurkezlea.
* [[1983]] - [[Bianca Soares]], brasildar emakumezko modelo eta aktore pornografiko transexuala.
* [[1984]] -
** [[Deborah De Robertis]], luxenburgotar [[performance arte|performancelaria]] eta argazkilaria, toki publikoetan biluzik jarriz egiten dituen ekitaldiengatik ezaguna.
** [[Caterine Ibargüen]], kolonbiar atleta, luzera jauzi, altuera jauzi eta jauzi hirukoitzan espezializatua.
** [[Aylar Lie]], iraniar-norvegiar aktore, modelo, abeslari eta aktore-pornografiko ohia.
** [[Peter Utaka]], nigeriar futbolaria.
* [[1988]] - [[Nicolás Otamendi]], argentinar futbolaria.
* [[1993]] - [[Jose Antonio Martinez]], espainiar futbolaria.
* [[1995]] - [[Rina Kawaei]], japoniar abeslari eta aktorea.
* [[2000]] - [[María Becerra]], argentinar abeslaria, youtuber ohia eta influencerra.

== Heriotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1479]] - [[Leonor I.a Nafarroakoa]], [[Nafarroako Erresuma|Nafarroako]] XXX. erregina (j. [[1426]]).
* [[1517]] - [[Katalina I.a Nafarroakoa]], [[Nafarroako Erresuma|Nafarroako erregina]] (j. [[1468]]).
* [[1580]] - [[Joan Amenduze]], nafar poeta (j. [[circa|c.]] [[1540]]).
* [[1912]] - [[Andres Iturzaeta]], euskal idazle eta apaiza, [[Otxandio]]ko erretorea (j. [[1838]]).
* [[1937]] - [[Engrazio Arantzadi|Engrazio Arantzadi, ''Kizkitza'']], euskal herritar politikari jeltzalea eta idazlea (j. [[1873]]).
* [[1945]] - [[Telesforo Aranzadi|Telesforo Arantzadi]], gipuzkoar antropologoa, [[Bartzelona]]n (j. [[1860]]).
* [[1962]] - [[Leon Leon]], lapurtar idazle, antzerkigile eta itzultzailea (j. [[1896]]).
* [[2010]] - [[Ismael Fidalgo]], bizkaitar margolaria (j. [[1928]]).
* [[2012]] - [[Manuel Lasarte]], euskal bertsolaria eta idazlea (j. [[1927]]).
* [[2022]] - [[Ignacio Javier Gomara]], nafar abokatu eta politikaria (j. [[1927]]).

===== Mundua =====
* [[821]] - [[Benedikto Anianekoa]], [[beneditar]] lekaidea (j. {{circa|[[747]]}}).
* [[1538]] - [[Albrecht Altdorfer]], alemaniar margolari, marrazkilari, grabatzaile eta arkitektoa (j. {{circa|[[1480]]}}).
* [[1554]] - [[Joana Grey]], [[Ingalaterra]] eta [[Irlanda]]ko erregina.
* [[1578]] - [[Katalina Austriakoa]], [[Portugal]]go erregina (j. [[1507]]).
* [[1612]] - [[Jodocus Hondius]], flandriar grabatzaile, kartografo eta astronomoa (j. [[1563]]).
* [[1689]] - [[Maria Luisa Orleanskoa]], Espainiako erregina ezkontidea (j. [[1662]]).
* [[1763]] - [[Pierre de Marivaux]], frantziar idazlea (j. [[1688]]).
* [[1770]] - [[Christopher Middleton]], ingeles nabigatzailea.
* [[1771]] - [[Adolfo Frederiko Suediakoa]], [[Suedia]]ko erregea (n. [[1710]]).
* [[1798]] - [[Stanisław August Poniatowski]], [[Polonia]]ko erregea eta [[Lituania]]ko duke andia eta [[Bi Nazioen Errepublika]]ko azken monarka (j. [[1732]]).
* [[1804]] - [[Immanuel Kant]], [[prusia]]r filosofo eta zientzialaria (j. [[1724]]).
* [[1807]] - [[David Roentgen]], alemaniar zurgina (j. [[1743]]).
* [[1819]] - [[Francisco Javier Balmis]], espainiar militar eta medikua, [[Karlos IV.a Espainiakoa]]ren gorteko ohorezko medikua (j. [[1753]]).
* [[1834]] - [[Friedrich Ernst Schleiermacher]], alemaniar teologoa (j. [[1768]]).
* [[1837]] - [[Ludwig Börne]], alemaniar idazlea (j. [[1786]]).
* [[1880]] - [[Ricardo Balaca]], espainiar margolaria (j. [[1844]]).
* [[1889]] - [[Manuel Villacampa del Castillo]], espainiar militarra, progresita eta errepublikaren aldekoa (j. [[1827]]).
* [[1894]] - [[Hans von Bülow]], alemaniar musikagile, piano-jotzaile eta orkestra-zuzendaria (j. [[1830]]).
* [[1896]] - [[Ambroise Thomas]], frantziar musikagilea (j. [[1811]]).
* [[1915]] - [[Émile Waldteufel]], frantziar muikagilea (j. [[1837]]).
* [[1916]] - [[Richard Dedekind]], alemaniar matematikaria (j. [[1831]]).
* [[1926]] - [[René Worms]], frantziar soziologoa (j. [[1869]]).
* [[1933]] - [[Henri Duparc]], frantziar musikagilea (j. [[1848]]).
* [[1935]] - [[Auguste Escoffier]], frantziar sukaldari eta sukaldaritza liburuen idazlea (j. [[1846]]).
* [[1942]] - [[Grant Wood]], estatubatuar margolaria (j. [[1891]]).
* [[1946]] - [[Georges Dumas]], frantziar filosofoa, sendagilea eta psikologoa (j. [[1866]]).
* [[1947]] - [[Kurt Lewin]], alemaniar psikologo eta filosofoa (j. [[1890]]).
* [[1954]] - [[Dziga Vertov]], sobietar zinema zuzendari, operatzaile eta dokumentalista (j. [[1896]])
* [[1961]] - [[Richmond K. Turner]], estatubatuar almirantea (j. [[1885]]).
* [[1966]] - [[Elio Vittorini]], italiar idazlea eta itzultzailea (j. [[1908]]).
* [[1972]] - [[Zoran Rant]], esloveniar ingeniari kimiko eta zientzialaria (j. [[1904]]).
* [[1976]] - [[Sal Mineo]], estatubatuar aktorea (j. [[1939]]).
* [[1977]] - [[Ebenezer Cunningham]], ingeles matematikaria (j. [[1881]]).
* [[1979]] - [[Jean Renoir]], frantziar zinema zuzendari, aktore eta idazlea (j. [[1894]]).
* [[1984]] - [[Julio Cortázar|Julio Cortazar]], argentinar idazlea, Amerikako gaztelaniazko idazlerik famatuenetakoa (j. [[1914]]).
* [[1989]] - [[Thomas Bernhard]], austriar idazlea (j. [[1931]]).
* [[1994]] - [[Donald Judd]], estatubatuar artista (j. [[1928]]).
* [[1995]] - [[Rachid Mimouni]], aljeriar eleberrigilea (j. [[1945]]).
* [[2000]] - [[Charles M. Schulz]], estatubatuar marrazkilaria (j. [[1922]]).
* [[2002]] - [[Antonio Márquez Salas]], venezuelar ipuingilea (j. [[1919]]).
* [[2003]] - [[Emilio Romero Gómez]], espainiar idazle eta kazetaria (j. [[1917]]).
* [[2010]] - [[Nodar Kumaritashvili]], georgiar [[luge]] kirolaria, Neguko Olinpiar Jokoen aurretiko entrenamenduan (j. [[1988]]).
* [[2012]] - [[Germán Sánchez Ruipérez]], espainiar enpresaburua eta mezenasa (j. [[1926]]).
* [[2014]] - [[Baschet anaiak|François Baschet]] ([[Baschet anaiak]]), frantziar asmatzailea eta soinu eskultorea (j. [[1920]]).
* [[2017]] - [[Al Jarreau]], estatubatuar jazz, soul, rhythm and blues eta pop abeslaria (j. [[1940]]).
* [[2019]] - [[Gordon Banks]], ingeles futbolaria, XX. mendeko atezain hoberenetakoa (j. [[1937]]).
* [[2020]] - [[Emily Doyaga]], estatubatuar hizkuntzalaria, [[euskara]]ren eta euskal kulturaren erreferentziako bultzatzailea AEBetan (j. [[1925]]).
* [[2022]] -
** [[Carmen Herrera (margolaria)|Carmen Herrera]], kubatar margolari eta eskultorea (j. [[1915]]).
** [[Ivan Reitman]], eslovakiar jatorriko kanadar zinema zuzendaria, ekoizlea eta gidoigilea (j. [[1946]]).

== Jaiak eta urteurrenak ==
* [[Seaska (ikastolen elkartea)|Sehaska egutegiko izendegia]]: Felitx/Felix/Peli eta Laia.

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Hil aurkibidea}}

&lt;center&gt;[[Otsailaren 11]] | [[Urteko egutegia|Urteko egutegi]] | [[Otsailaren 13]]&lt;/center&gt;</text>
      <sha1>dvhrdniew0xmcgz8n2pht28gqae2tj0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2001</title>
    <ns>0</ns>
    <id>820</id>
    <revision>
      <id>9005663</id>
      <parentid>8979335</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:21:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29217" xml:space="preserve">{{urte aurkibide probak}}


{{urtegertaerak}}
== Gertaerak ==
=== Euskal Herria ===
* [[Maiatzaren 13]]a - [[2001eko Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak]].
* [[Ekainaren 16]]a - [[Segi]] gazte erakunde [[Abertzaletasun|abertzale]] [[Sozialismo|sozialistaren]] aurkezpen publikoa [[Iruñea]]n.

=== Mundua ===
* [[Urtarrilaren 13]]a - [[Richter eskala]]n 7.6 graduko lurrikara [[El Salvador]]ren. 800 hildako eta milaka pertsona etxerik gabe utzi zituen.
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[George W. Bush]] [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetako]] 43. presidente izendatu zuten.
* [[Urtarrilaren 26]]a - [[India]]n [[Richter eskala]]n 7,9ko lurrikarak 20.000 lagun hil zituen.
* [[Urtarrilaren 31]] - Auzitegi batek [[libia]]r bat kondenatu zuen atentatua jasan zuen Pan Am hegazkin konpainiaren [[Lockerbie]]ko atentatuarekin ([[1988]]) zerikusia izateagatik.
* [[Otsailaren 6]]a - Hauteskundeak irabazi ostean [[Ariel Sharon]] [[Israel]]go lehen ministro kargurako izendatu zuten ofizialki.
* [[Otsailaren 13]]a - [[Richter eskala]]n 6,6 graduko indarra izan zuen lurrikara [[El Salvador]]ren. 400 hildako.
* [[Martxoaren 4]]a - [[Portugal]]go Hintze Ribeiro zubia erori zen 70 pertsona hil zirelarik.
* [[Martxoaren 9]]a - [[Espainia]]n halabeharrezko [[soldadutza]] bertan behera utzi zuten.
* [[Martxoaren 17]]a - [[ETA]]k [[2001eko Rosesko atentatua|Rosesen mosso bat hil zuen]].
* [[Apirilaren 1]]a - [[Slobodan Milošević]] entregatu zen eta poliziak atxilotu egin zuen.
* [[Apirilaren 26]]a - [[Junichiro Koizumi]] [[Japonia]]ko lehen ministro bihurtu zen.
* [[Maiatzaren 10]]a - [[Ghana]]ko futbol partidu baten egondako jende pilaketa batean 120 hildako izan ziren.
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Silvio Berlusconi]]k [[Italia]]ko hauteskundeak irabazi zituen.
* [[Ekainaren 1]]a - [[Hamas]]ek atentatu suizida egin zuen [[Tel Aviv]]eko dantzaleku batean. 21 hildako.
* [[Ekainaren 7]]a - [[Tony Blair]]rek [[Erresuma Batua|Erresuma Batuko]] presidente hauteskundeak irabazi zituen.
* [[Ekainaren 11]] - [[Oklahoma]]ko eraikin federal baten aurkako atentatuan 160 pertsonatik gora hil zituen atentatua egiteagatik, [[Timothy McVeigh]] exekutatu zuten [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetan]].
* [[Ekainaren 19]]a - [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetako]] armadak akatsez jaurtitako misil batek 23 pertsona hil zituen [[Irak]] iparraldeko futbol zelai batean.
* [[Uztailaren 3]]a - Hegazkin istripua [[Errusia]]ko [[Irkutsk]]en, Tupolev hegazkin bat pistatik atera eta 145 hildako izan ziren.
* [[Uztailaren 21]]a - [[G8]] erakundearen bilera [[Genova|Genoan]]. Bileraren aurkako manifestaldietan istiluak izan ziren eta istiluetan [[Carlo Giuliani]] hil zuen [[carabinieri]] ([[italiar]] polizia) batek.
* [[Uztailaren 28]]a - [[Alejandro Toledo]] aukeratu zuten [[Peru]]ko presidente, zortzi hilabete lehenagoko [[Alberto Fujimori]]ren aurkako mozio-zentsura baten ondoren.
* [[Irailaren 10]]a - [[Norvegia]]ko hauteskundeetan [[Kjell Magne Bondevik]] aukeratu zuten lehen ministro.
* [[Irailaren 11]] - [[2001eko irailaren 11ko atentatuak]]: [[New York]]eko [[World Trade Center]] eta [[Washington]]go [[Pentagonoa]] eraikinek, hegazkin bidezko atentatuak jasan zituzten inoiz inork [[Ameriketako Estatu Batuak|AEBetako]] lurraldean jo duen erasorik larriena sorraraziz.
* [[Irailaren 21]] - [[AZF enpresaren leherketa]]ren ondorioz [[Tolosa Okzitania]]n 31 pertsona hil eta 2.500 zauritu larri suertatu ziren.
* [[Urriaren 4]]a - [[Anthrax]] kasu baten berri eman zen [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetan]].
* [[Urriaren 7]]a - 2001eko [[2001eko irailaren 11ko atentatuak|Irailaren 11ko atentatuei]] erantzunez [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetako]] armadak [[Afganistan]] inbaditu zuen, talibanek [[Osama bin Laden]] lagundu zutelakoan.
* [[Urriaren 9]]a - [[Anthrax]] arrastoak zituen hainbat gutun bidali zizkieten [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetako]] senatuko hainbat kideri.
* [[Azaroaren 6]]a - [[ETA]]k [[bonba-auto]] bat [[Corazón de María kaleko atentatua|leherrarazi zuen Madrilen]].
* [[Azaroaren 7]]a - Hamabost hilabetez hegaldirik egin gabe egon eta gero, [[Concorde]] hegazkinaren hegaldi komertzialei hasiera eman zitzaien berriro ere.
* [[Azaroaren 10]]a -
** [[Australia]]ko [[John Howard]] hirugarren mandatu baterako aukeratu zuten hauteskundeetan.
** Uholdeak [[Aljeria]]n, eurite gogorrek eta lubiziek 900 hildako eragin zituzten.
* [[Azaroaren 12]]a - [[Taliban]]ek [[Kabul]]etik ihes egin zuten [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetako]] armadaren erasoaldiak eraginda.
* [[Abenduaren 13]]a - [[India]]ko parlamentuaren aurkako eraso terrorista batek hamalau pertsona hil zituen.
* [[Abenduaren 22]]a - [[Hamid Karzai]] aukeratu zuten [[Afganistan]]go presidente moduan.
* [[Abenduaren 31]]a - Derrigorrezko [[soldadutza]] kendu zuen [[Espainia]]k

== Ekonomia ==
* [[Irailaren 11]] - [[New York]]eko atentatuek anabasa eta jaitsiera handiak eragin zituzten mundu guztiko [[burtsa|burtsetan]].
* [[Irailaren 17]]a - [[New York]]eko [[NYSE]] eta [[NASDAQ]] burtsek ateak ireki zituzten berriz [[Irailaren 11]]ko atentatuetan itxi eta gero.
* [[Urriaren 2]]a - [[Swissair]] hegazkin konpainia [[suitzar]]rak porrot egin zuen.
* [[Azaroaren 7]]a - [[Belgika]]ko [[Sabena]] hegazkin konpainiak porrot egin zuen.
* [[Abenduaren 2]]a - [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetako]] [[Enron]] elektrizitate enpresak ordainketak eten zituen eta [[Enron eskandalua|herrialde hartan sekula izandako iruzurrik handiena]] azaleratu zuen.

== Arte eta kultura ==
* [[Martxoaren 29]]tik [[apirilaren 8]]ra [[2001eko Korrika|12. Korrika]] ospatu zen, [[Gasteiz]] eta [[Baiona]] artean.
* [[Apirilaren 1]]a - [[2001eko Nafarroako Bertsolari Txapelketa]]n [[Amets Arzallus]]ek jantzi zuen txapela bigarren urtez jarraian.
* [[Abenduaren 16]]a - [[2001eko Bertsolari Txapelketa Nagusia]]ren finala [[Andoni Egaña]]k irabazi zuen, bere hirugarren txapela lortuz.

== Zientzia eta teknologia ==
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Wikipedia]]ren lehen bertsioa, [[ingeles]]ezkoa, martxan jarri zen.
* [[Ekainaren 21]]a - [[Eguzki eklipse]] totala izan zen.
* [[Urriaren 15]]a - [[NASA]]ren ''Galileo'' espaziontzia [[Jupiter]]ren [[Io]] ilargiaren gainazaletik 200 bat kilometrora igaro zen.
* [[Urriaren 23]]a - [[Apple Inc.|Apple]] bere [[IPod|Ipod]] musika entzuteko tresna famatua saltzen hasi zen.
* [[Urriaren 25]]a - [[Microsoft]]en [[Windows XP]] programa saltzen hasi zen.
* [[Azaroaren 15]]a - [[Microsoft]]ek [[Xbox]] bideo-kontsola kaleratu zuen.
* [[Abenduaren 1]]a - [[Wikipedia]]ren [[euskara]]zko bertsioa martxan jarri zen.

== Kirolak ==
* [[Maiatzaren 23]]a - [[FC Bayern München|Bayern Munich]] futbol taldeak [[UEFAko Txapeldunen Liga|Txapeldunen Liga]] irabazi zuen.
* [[Uztailaren 29]]a - [[Lance Armstrong]]ek hirugarren aldiz irabazi zuen [[Frantziako Tourra]].

== Jaiotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Jorge Prado]], espainiar moto-kroseko pilotua.
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Maitane Alonso]], bizkaitar ikertzailea eta medikuntza ikaslea EHUn.
* [[Urtarrilaren 8]]a - [[Jon Pacheco]], nafar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Ander Lorente]], bizkaitar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 31]] - [[Ahed Tamimi]], [[palestina]]r ekintzailea, [[Zisjordania]]ko Israelgo okupazioaren aurkako erresistentziaren ikurra.

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 1]]a - [[Borja Sainz Eguskiza]], bizkaitar futbolaria.
* [[Otsailaren 5]]a - [[Naroa Uriarte]], bizkaitar futbolaria.
* [[Otsailaren 8]]a - [[Beñat Prados]], nafar futbolaria.
* [[Otsailaren 13]]a - [[Naia Amondarain]],  gipuzkoar txirrindularia.
* [[Otsailaren 27]]a - [[An San]], hegokorear arkularia.
* [[Otsailaren 28]]a - [[Jorge Herrando]], nafar futbolaria.

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Jesus Owono]], ekuatoreginear futbolaria.
* [[Martxoaren 6]]a - [[Alejandro Balboa]], arabar futbolaria.
* [[Martxoaren 12]]a - [[Rubén Azkona]], nafar futbolaria.
* [[Martxoaren 12]]a - [[Amaia Lartitegi]], bizkaitar txirrindularia.
* [[Martxoaren 20]]a - [[Urko González de Zarate]], arabar futbolaria.

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 2]]a - [[Gaizka Aiesa]], nafar futbolaria.
* [[Apirilaren 27]]a - [[Nerea Nevado]], bizkaitar futbolaria.
* [[Apirilaren 30]]a - [[Unai Naveira]], bizkaitar futbolaria.

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Irene Ferreiro]], espainiar aktore eta idazlea.

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 3]]a - [[Oihan Moreno]], nafar aktore eta musikaria.
* [[Ekainaren 19]]a - [[Nahuel del Val]], bizkaitar saskibaloi jokalaria.
* [[Ekainaren 26]]a - [[Ivan Litvinovitx]], bielorrusiar gimnasta.

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 12]]a - [[Kaylee McKeown]], australiar igerilaria.
* [[Uztailaren 13]]a - [[Jon Magunazelaia]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Uztailaren 19]]a - [[Xabier Zaldua Marcen]], nafar futbolaria.
* [[Uztailaren 24]]a - [[Anne Lukin]], nafar abeslaria.

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 5]]a - [[Josie Totah]], estatubatuar aktorea.
* [[Abuztuaren 6]]a - [[Anne Lezea]], gipuzkoar gimnasta erritmikoa.
* [[Abuztuaren 9]]a - [[Vera Alonso]], bizkaitar emakumezko aktorea eta modelo transgeneroa.
* [[Abuztuaren 10]]a - [[Markel Sainz]], gipuzkoar aktorea.
* [[Abuztuaren 23]]a - [[Romy Abergel]], israeldar modeloa eta telebistako pertsonaia.

==== Iraila ====
* [[Irailaren 7]]a - [[Jason Dupasquier]], suitzar motoziklista (h. [[2021]]).
* [[Irailaren 9]]a - [[Emma Ellingsen]], norvegiar modelo, aktore eta youtuberra.
* [[Irailaren 11]] - [[Jovan Kljajić]], montenegroar saskibaloi jokalaria.

==== Urria ====
* [[Urriaren 5]]a - [[Yasmina Drissi]], kataluniar aktorea.
* [[Urriaren 9]]a - [[Unai Marrero]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Urriaren 12]]a - [[Oihana Arana]], gipuzkoar bertsolaria eta idazlea.
* [[Urriaren 12]]a - [[Malcom Ares]], bizkaitar futbolaria.
* [[Urriaren 13]]a - [[Ekai Lersundi]], 16 urterekin bere buruaz beste egin zuen bizkaitar [[Transexualismo|transexuala]], [[LGTBI|LGTBI+]] kolektiboaren aktibista eta erreferentea (h. [[2018]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 3]]a - [[Cecilia Marcos]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Azaroaren 15]]a - [[Luna Schaller]], alemaniar aktorea.
* [[Azaroaren 20]]a - [[Unai Ropero]], arabar futbolaria.
* [[Azaroaren 27]]a - [[Aimar Oroz]], nafar futbolaria.

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 18]]a - [[Billie Eilish]], estatubatuar abeslari eta konpositorea.
* [[Abenduaren 27]]a - [[Ander Barrenetxea Muguruza]], gipuzkoar futbolaria.

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[Aroa Arrizubieta]], arabar bertsolaria.
* [[Irati Alcantarilla]], lapurtar bertsolaria.
* [[UDDA]], arabar abeslaria eta musikagilea.
* [[Uxue Iturrate]], arabar rap abeslaria.
* [[Zoey Luna]], estatubatuar emakumezko aktorea eta pertsona transgeneroen aldeko ekintzailea.

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 4]]a - [[Hilda Stevenson-Delhomme]], [[Seychelleak|Seychelleetako]] lehen emakumezko politikaria (j. [[1912]]).
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Elizabeth Anscombe]], britainiar filosofo eta teologoa (j. [[1919]]).
* [[Urtarrilaren 8]]a - [[Mariano Izeta]], euskal idazle eta nafar [[euskaltzainen zerrenda|euskaltzaina]] (j. [[1915]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Paul Vanden Boeynants]], [[Belgika]]ko lehen ministroa (j. [[1919]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Guillermo Lazkano]], euskal herritar musikaria (j. [[1910]]).
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Manuel Aznar Acedo]], bizkaitar kazetaria, irratian lan egin zuena (j. [[1916]]).
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[William Hewlett]], estatubatuar asmalaria, [[Hewlett-Packard]] konpainiaren sortzaileetako bat (j. [[1913]]).
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Juan Jose Irazusta]], gipuzkoar idazlea (j. [[1901]]).
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Mariano Juaristi]], ''Atano III.a'', [[esku-huskako pilota|esku huskako]] gipuzkoar pilotaria, sekula izan den onenetakoa (j. [[1904]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Laurent-Désiré Kabila]], [[Kongoko Errepublika Demokratikoa|Kongoko]] presidentea (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[Pedro Carrasco]], espainiar boxeolaria (j. [[1943]]).
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[Maria Jose Belgikakoa]], [[Italia]]ko erregina ezkontidea (j. [[1906]]).
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Jean-Pierre Aumont]], frantziar aktorea (j. [[1911]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 1]]a - [[Rafael Lapesa]], espainiar idazle eta hizkuntzalaria (j. [[1908]]).
* [[Otsailaren 4]]a - [[J. J. Johnson]], estatubatuar jazz tronbonista, konpositore eta moldatzailea (j. [[1924]]).
* [[Otsailaren 4]]a - [[Iannis Xenakis]], errumaniar-greziar musikagilea eta arkitektoa (j. [[1922]]).
* [[Otsailaren 7]]a - [[King Moody]], estatubatuar aktorea (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Herbert Simon]], estatubatuar ekonomista eta zientzialaria, 1978ko [[Ekonomiako Nobel Saria]] (j. [[1916]]).
* [[Otsailaren 11]] - [[Masao Ono]], japoniar futbolaria (j. [[1923]]).
* [[Otsailaren 15]]a - [[Ricardo Otxoa]], euskal txirrindularia (j. [[1974]]).
* [[Otsailaren 17]]a - [[Juan Liscano]], venezuelar idazlea (j. [[1915]]).
* [[Otsailaren 18]]a - [[Balthus]], frantziar margolaria (j. [[1908]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Stanley Kramer]], estatubatuar zinema zuzendari eta ekoizlea (j. [[1913]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Charles Trenet]], frantziar abeslaria, musikagilea eta poeta (j. [[1913]]).
* [[Otsailaren 20]]a - [[Donella Meadows]], estatubatuar ingurumen-zientzialari, hezitzaile eta idazlea (j. [[1941]]).
* [[Otsailaren 21]]a - [[Bitoriano Gandiaga]], bizkaitar fraile frantziskotar eta olerkaria (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Claude Shannon]], estatubatuar matematikaria, informazioaren teoriaren aitatzat hartua (j. [[1916]]).
* [[Otsailaren 25]]a - [[Don Bradman|Don Bradman, ''The Don'']], australiar kriket jokalaria (j. [[1908]]).
* [[Otsailaren 26]]a - [[Arturo Uslar Pietri]], venezuelar ekonomista, politikari eta idazlea (j. [[1906]]).
* [[Otsailaren 27]]a - [[José García Nieto]], espainiar olerkaria (j. [[1914]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 3]]a - [[Maija Isola]], finlandiar margolaria eta ehun-disenatzailea (j. [[1927]]).
* [[Martxoaren 4]]a - [[Jean Bazaine]], frantziar margolaria (j. [[1904]]).
* [[Martxoaren 5]]a - [[Franz De Mulder]], belgikar txirrindularia (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Eugenio (umorista)|Eugenio]], kataluniar umoregilea (j. [[1941]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Robert Ludlum]], estatubatuar idazlea (j. [[1927]]).
* [[Martxoaren 18]]a - [[John Phillips (musikaria)|John Phillips, ''Papa John'']], estatubatuar musikari, gitarra jotzaile eta abeslaria, ''[[The Mamas &amp; the Papas]]'' taldeko kidea (j. [[1935]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Dora Alonso]], kubatar idazlea (j. [[1910]]).
* [[Martxoaren 22]]a - [[William Hanna]], estatubatuar animatzaile, zuzendari eta ekoizlea (j. [[1910]]).
* [[Martxoaren 23]]a - [[Robert Laxalt]], euskal jatorriko estatubatuar idazlea (j. [[1923]]).
* [[Martxoaren 23]]a - [[David McTaggart]], kanadar ekologista, [[Greenpeace]] taldearen sortzaileetako bat (j. [[1932]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Josetxo Etxebeste]], ''Errenteriako basagizona'', baserriko ukuiluan -animalien artean- hazitako gizabanako gaigabea (j. [[1935]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Diego Garcia (atleta)|Diego Garcia]], euskal atleta, maratoietan espezializatua (j. [[1961]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Clifford Shull]], estatubatuar fisikaria, [[1994]]ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1915]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 1]]a - [[Hilda Cameron]], kanadar atleta, 4x100 m proban aditua (j. [[1912]]).
* [[Apirilaren 2]]a - [[Jesús Romeo]], nafar politikari eta enpresaria (j. [[1916]]).
* [[Apirilaren 4]]a - [[Liisi Oterma]], finlandiar astronomoa, Finlandian astronomiako doktoretza lortu zuen lehen emakumezkoa (j. [[1915]]).
* [[Apirilaren 4]]a - [[Ed Roth]], estatubatuar komikigile, ilustratzaile eta eraldatutako autoen diseinatzaile eta eraikitzailea (j. [[1932]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Joey Ramone]], estatubatuar musikaria, [[The Ramones]] taldearen sortzaile eta abeslaria (j. [[1951]]).
* [[Apirilaren 16]]a - [[Michael Ritchie]], estatubatuar zinema-zuzendaria (j. [[1938]]).
* [[Apirilaren 19]]a - [[Robert Paparemborde]], frantziar errugbilari eta entrenatzailea (j. [[1948]]).
* [[Apirilaren 20]]a - [[Giuseppe Sinopoli]], italiar musikagile eta zuzendaria (j. [[1946]]).
* [[Apirilaren 24]]a - [[Roger Laporte]], frantziar idazlea (j. [[1925]]).
* [[Apirilaren 29]]a - [[Barend Biesheuvel]], [[Herbehereak|Herbehereetako]] lehen ministroa (j. [[1920]]).
* [[Apirilaren 30]]a - [[Cipriano Agirrezabal]], bizkaitar txirrindularia (j. [[1922]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Arne Sucksdorff]], suediar zinema zuzendaria, munduko dokumentalista onenetakotzat hartua (j. [[1917]]).
* [[Maiatzaren 6]]a - [[Manuel Giménez Abad]], espainiar politikaria, [[ETA]]k eraila (j. [[1948]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Douglas Adams]], ingeles idazlea, umoregilea eta dramagilea (j. [[1952]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[R. K. Narayan]], indiar eleberrigilea (j. [[1906]]).
* [[Maiatzaren 16]]a - [[Brian Pendleton]], ingeles gitarra-jotzailea, ''[[Pretty Things]]'' taldeko kide sortzailea (j. [[1944]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Seán Mac Stíofáin]], irlandar errepublikarra, [[Behin-behineko Irlandako Armada Errepublikarra|Behin-behineko IRAko]] buruzagia (j. [[1928]]).
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Renato Carosone]], italiar abeslaria (j. [[1920]]).
* [[Maiatzaren 22]]a - [[Marivi Iturbe Etxeberria]], bizkaitar irakaslea eta erizaina. Industrializazio garaian borondatezko gizarte langile aritutakoa (j. [[1926]]).
* [[Maiatzaren 24]]a - [[Javier Urrutikoetxea]], ''Urruti'', donostiar futbolaria (j. [[1952]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Alberto Korda]], kubatar argazkilaria, [[Che Guevara]]ri egindako erretratuegatik ezaguna (j. [[1928]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Anne Haney]], estatubatuar aktorea (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Francisco Varela]], txiletar neurobiologoa eta filosofoa (j. [[1946]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 1]]a - [[Birendra Nepalgoa]], [[Nepal]]go erregea (j. [[1945]]).
* [[Ekainaren 3]]a - [[Anthony Quinn]], mexikar-estatubatuar aktore, idazle eta margolaria (j. [[1915]]).
* [[Ekainaren 4]]a - [[Dipendra Nepalgoa]], [[Nepal]]go erregea (j. [[1971]]).
* [[Ekainaren 5]]a - [[Pedro Laín Entralgo]], espainiar sendagile eta idazlea (j. [[1908]]).
* [[Ekainaren 7]]a - [[Víctor Paz Estenssoro]], [[Bolivia]]ko presidentea (j. [[1907]]).
* [[Ekainaren 9]]a - [[Ronnie Allen]], ingeles futbolari eta entrenatzailea (j. [[1929]]).
* [[Ekainaren 11]] - [[Timothy McVeigh]], estatubatuar hiltzailea (j. [[1967]]).
* [[Ekainaren 12]]a - [[Paula Wiesinger]], italiar alpinista eta eskiatzailea (j. [[1907]]).
* [[Ekainaren 15]]a - [[Henri Alekan]], frantziar kamera-operadoreburua (j. [[1909]]).
* [[Ekainaren 17]]a - [[Donald J. Cram]], estatubatuar kimikaria, 1987ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1919]]).
* [[Ekainaren 18]]a - [[René Dumont]], frantziar agronomia-ingeniaria, soziologoa eta ingurumen-politikaria (j. [[1904]]).
* [[Ekainaren 21]]a - [[John Lee Hooker]], estatubatuar blues musikaria (j. [[1917]]).
* [[Ekainaren 21]]a - [[Victor Gil Lechoza]], bizkaitar apaiza, Minasko (Uruguai) apezpikua (j. [[1932]]).
* [[Ekainaren 26]]a - [[Gina Cigna]], italiar soprano dramatikoa (j. [[1900]]).
* [[Ekainaren 27]]a - [[Tove Jansson]], suedierazko finlandiar idazlea eta ilustratzailea (j. [[1914]]).
* [[Ekainaren 27]]a - [[Jack Lemmon]], estatubatuar aktorea, bere belaunaldiko sarituenetakoa (j. [[1925]]).
* [[Ekainaren 28]]a - [[Mortimer Jerome Adler]], estatubatuar filosofoa (j. [[1902]]).
* [[Ekainaren 29]]a - [[Maurice Estève]], frantziar margolaria (j. [[1904]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 1]]a - [[Jesus Maria Alkain]], euskal herritar ekonomialari eta politikaria, [[Donostiako alkateen zerrenda|Donostiako alkatea]] (j. [[1922]]).
* [[Uztailaren 1]]a - [[Nikolai Basov]], sobietar fisikaria, 1964ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1922]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Mordecai Richler]], [[quebec]]tar idazlea (j. [[1931]]).
* [[Uztailaren 4]]a - [[Roberto Cabrejas]], gipuzkoar atleta eta entrenatzailea, altuera jauzian aditua (j. [[1952]]).
* [[Uztailaren 10]]a - [[Isabela Moner]], estatubatuar aktorea.
* [[Uztailaren 13]]a - [[Miguel Gila]], espainiar umorista eta komiki marrazkilaria (j. [[1919]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Jose Javier Mujika]], [[Unión del Pueblo Navarro|UPNko]] nafar zinegotzia, [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] eraila (j. [[1942]]).
* [[Uztailaren 16]]a - [[Morris|Maurice de Bevere, ''Morris'']], belgikar komikigilea, ''[[Lucky Luke]]'' pertsonaiaren sortzailea (j. [[1923]]).
* [[Uztailaren 17]]a - [[Katharine Graham]], estatubatuar kazetaria eta hedabideen enpresaburua (j. [[1917]]).
* [[Uztailaren 20]]a - [[Carlo Giuliani]], antiglobalizazio mugimenduko italiar aktibista, poliziaren tiro baten ondorioz (j. [[1978]]).
* [[Uztailaren 22]]a - [[Indro Montanelli]], italiar kazetaria eta historialaria (j. [[1909]]).
* [[Uztailaren 23]]a - [[Eudora Welty]], estatubatuar idazlea (j. [[1909]]).
* [[Uztailaren 24]]a - [[Nathan Isgur]], estatubatuar fisikaria (j. [[1947]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Carmen Portinho]], ingeniari zibila, hirigile eta feminista, Brasilgo emakumeen eskubideen aldeko borrokan aitzindaria (j. [[1903]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[Jacques Bens]], frantziar eleberrigilea (j. [[1931]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[Josef Klaus]], [[Austria]]ko kantzilerra (j. [[1910]]).
* [[Uztailaren 27]]a - [[Leon Wilkeson]], estatubatuar baxu-jotzailea, ''[[Lynyrd Skynyrd]]'' taldeko kidea (j. [[1952]]).
* [[Uztailaren 29]]a - [[Edward Gierek]], poloniar politikari komunista (j. [[1913]]).
* [[Uztailaren 31]] - [[Francisco da Costa Gomes]], [[Portugal]]go presidentea (j. [[1914]]).

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 6]]a - [[Jorge Amado]], brasildar idazlea (j. [[1912]]).
* [[Abuztuaren 8]]a - [[Jean Dorst]], frantziar zoologoa, [[ornitologia]]n espezializatua (j. [[1924]]).
* [[Abuztuaren 13]]a - [[Manuel Alvar]], espainiar hizkuntzalari, olerkari eta saiakera-idazlea (j. [[1923]]).
* [[Abuztuaren 16]]a - [[Anna Mani]], indiar fisikari eta meteorologoa (j. [[1918]]).
* [[Abuztuaren 17]]a - [[Emilio Adolfo Westphalen]], perutar poeta eta kritikaria (j. [[1911]]).
* [[Abuztuaren 18]]a - [[Philip Crosby]], estatubatuar enpresari eta egilea, ''zero akats'' kontzeptuaren garatzaileetako bat (j. [[1926]]).
* [[Abuztuaren 20]]a - [[Fred Hoyle]], ingeles astronomoa eta matematikaria (j. [[1915]]).
* [[Abuztuaren 25]]a - [[Aaliyah]], estatubatuar abeslari, aktore eta modeloa (j. [[1979]]).
* [[Abuztuaren 27]]a - [[Juan Lechín Oquendo]], boliviar sindikalista eta politikaria (j. [[1914]]).
* [[Abuztuaren 29]]a - [[Juan Garizurieta]], bizkaitar futbolaria (j. [[1908]]).
* [[Abuztuaren 29]]a - [[Francisco Rabal]], espainiar aktorea (j. [[1926]]).
* [[Abuztuaren 31]] - [[Julio Antonio Elizegi]], nafar futbolaria (j. [[1910]]).

==== Iraila ====
* [[Irailaren 2]]a - [[Christiaan Barnard]], hegoafrikar kirurgialaria, gizakien arteko arrakastadun lehenengo [[bihotz-transplante]]a egin zuena (j. [[1922]]).
* [[Irailaren 9]]a - [[Ahmad Shah Massoud]], afganistango [[mujahidin]]en buruzagia, [[Afganistango gerra (1979-1989)|Sobietarren aurkako gerran]] garrantzi handiko paperduna, eraila (j. [[1953]]).
* [[Irailaren 13]]a - [[Dorothy McGuire]], estatubatuar aktorea (j. [[1916]]).
* [[Irailaren 20]]a - [[Marcos Pérez Jiménez]], [[Venezuela]]ko presidentea (j. [[1914]]).
* [[Irailaren 22]]a - [[Inozentzio Aierbe]], nafar apaiza (j. [[1912]]).
* [[Irailaren 22]]a - [[Isaac Stern]], ukrainiar-estatubatuar biolin-jotzailea (j. [[1920]]).
* [[Irailaren 29]]a - [[Nguyên Van Thieu]], [[Hego Vietnam]]go presidentea (j. [[1923]]).

==== Urria ====
* [[Urriaren 5]]a - [[Jan Lenica]], poloniar marrazkilaria (j. [[1928]]).
* [[Urriaren 8]]a - [[Mongo Beti]], frantsesezko kamerundar idazlea (j. [[1932]]).
* [[Urriaren 8]]a - [[Kenneth L. Hale]], estatubatuar hizkuntzalaria (j. [[1934]]).
* [[Urriaren 13]]a - [[Olga Oleinik]], [[sobiet]]ar matematikaria (j. [[1925]]).
* [[Urriaren 17]]a - [[Beñat Arrue]], gipuzkoar alpinista (j. [[1978]]).
* [[Urriaren 17]]a - [[Florentzio Idoate Iragi]], nafar artxibozaina eta historialaria (j. [[1912]]).
* [[Urriaren 17]]a - [[Manuel Valdés Larrañaga]], bizkaitar politikaria, [[Falange Española]]ren sortzaileetako bat (j. [[1909]]).
* [[Urriaren 22]]a - [[Javier Osés]], nafar apezpikua (j. [[1926]]).
* [[Urriaren 24]]a - [[Seishiro Shimatani]], japoniar futbolaria (j. [[1938]]).
* [[Urriaren 25]]a - [[Marvin Harris]], estatubatuar antropologo, idazle eta unibertsitateko irakaslea (j. [[1927]]).
* [[Urriaren 25]]a - [[René Philombe]], kamerundar eleberrigilea, poeta, saiakera-idazlea eta kazetaria (j. [[1930]]).
* [[Urriaren 28]]a - [[José Alcina Franch]], espainiar antropologo, historialari eta arkeologoa (j. [[1922]]).
* [[Urriaren 29]]a - [[Milorad B. Protić]], serbiar astronomoa (j. [[1911]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 1]]a - [[Juan Bosch]], [[Dominikar Errepublika]]ko presidentea eta dominikar literaturako idazle gailenetako bat (j. [[1909]]).
* [[Azaroaren 3]]a - [[Ernst Gombrich]], austriar-britainiar arte-historialaria (j. [[1909]]).
* [[Azaroaren 3]]a - [[Mariano Navarro Rubio]], espainiar politikari eta abokatua (j. [[1913]]).
* [[Azaroaren 6]]a - [[Bixente Ameztoi]], euskal herritar margolari surrealista (j. [[1946]]).
* [[Azaroaren 7]]a - [[José María Lidón]], kataluniar epailea, [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] eraila (j. [[1951]]).
* [[Azaroaren 8]]a - [[Paula Arana]], arabar futbolaria.
* [[Azaroaren 9]]a - [[Giovanni Leone]], [[Zerrenda:Italiako presidenteak|Italiako presidentea]] (j. [[1908]]).
* [[Azaroaren 10]]a - [[Ken Kesey]], estatubatuar idazlea (j. [[1935]]).
* [[Azaroaren 15]]a - [[Alberto Ullastres]], espainiar politikaria, ekonomista eta legelaria (j. [[1914]]).
* [[Azaroaren 15]]a - [[Fernando Ybarra López-Dóriga]], euskal noble, enpresaburu eta politikaria (j. [[1930]]).
* [[Azaroaren 20]]a - [[Ignacio Larrauri]], eusko-filipinar futbolaria (j. [[1919]]).
* [[Azaroaren 21]]a - [[Salahuddin Selangorrekoa]], [[Malaysia]]ko erregea eta [[Selangor]]reko sultana (j. [[1926]]).
* [[Azaroaren 22]]a - [[Luis Santaló]], kataluniar matematikaria eta ikertzailea (j. [[1911]]).
* [[Azaroaren 26]]a - [[Nils-Aslak Valkeapää]], [[laponia]]r idazle eta musikaria, nazioarteko [[sami]] artista ospetsuenetarikoa (j. [[1943]]).
* [[Azaroaren 29]]a - [[George Harrison]], ingeles musikaria, ''[[The Beatles]]'' taldeko gitarrajolea (j. [[1943]]).
* [[Azaroaren 29]]a - [[Awang Usman]], malaysiar idazle eta poeta (j. [[1929]]).

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 3]]a - [[Juan José Arreola]], mexikar idazle eta antzezlea (j. [[1918]]).
* [[Abenduaren 8]]a - [[Betty Snyder Holberton]], [[ENIAC]] helburu orokorreko lehen konputagailu digitalaren sei programatzaileetako bat (j. [[1917]]).
* [[Abenduaren 10]]a - [[Julen Gimon]], euskal politikari eta abokatua (j. [[1931]]).
* [[Abenduaren 13]]a - [[Antonio Aranaga]], ''Auntxa'', euskal trikilaria (j. [[1910]]).
* [[Abenduaren 13]]a - [[Chuck Schuldiner]], estatubatuar musikaria, ''Death'' bandako abeslari, gitarra eta konpositorea (j. [[1967]]).
* [[Abenduaren 14]]a - [[Jesus Prados Casadamon]], ''Txomin del Regato'', bilbotar irrati-esataria, pailazoa, umorista, aktorea eta idazlea (j. [[1918]]).
* [[Abenduaren 14]]a - [[W. G. Sebald]], alemaniar idazlea (j. [[1944]]).
* [[Abenduaren 16]]a - [[Stefan Heym]], alemanezko eta ingelesezko alemaniar idazlea (j. [[1913]]).
* [[Abenduaren 18]]a - [[Gilbert Bécaud]], frantziar abeslari, musikagile, piano-jotzaile eta aktorea (j. [[1927]]).
* [[Abenduaren 19]]a - [[Pocho Lepratti]], argentinar lekaide eta gizarte-ekintzailea, 35 urterekin poliziak erahila (j. [[1966]]).
* [[Abenduaren 20]]a - [[Irene Laffitte]], gipuzkoar margolaria (j. [[1941]]).
* [[Abenduaren 20]]a - [[Léopold Sédar Senghor]], [[Senegal]]go lehenbiziko presidentea (j. [[1906]]).
* [[Abenduaren 23]]a - [[Jelle Zijlstra]], [[Herbehereak|Herbehereetako]] lehen ministroa (j. [[1918]]).
* [[Abenduaren 26]]a - [[Nigel Hawthorne]], ingeles aktorea (j. [[1929]]).

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[Juan Iglesias Garrigos]], bizkaitar militante sozialista (j. [[1915]]).
* [[Maryse Lafont]], lapurtar poeta (j. [[1918]]).
* [[Pedro Pujana]], arabar apaiza eta euskal idazlea (j. [[1915]]).
* [[Ali Hassan Kuban]], egiptoar kantari, klarinete-jotzaile eta musikagilea (j. [[1929]]).
* [[Tamara Smirnova]], errusiar astronomoa (j. [[1935]]).

== [[Nobel Sariak|Nobel saridunak]]: ==
* [[Fisikako Nobel Saria|Fisika]]: [[Eric Allin Cornell]], [[Wolfgang Ketterle]], [[Carl Edwin Wieman]]
* [[Kimikako Nobel Saria|Kimika]]: William S. Knowles, Ryoji Noyori, K. Barry Sharpless
* [[Literaturako Nobel Saria|Literatura]]: [[V. S. Naipaul]]
* [[Medikuntzako Nobel Saria|Medikuntza]]: Leland H. Hartwell, Timothy Hunt, Paul Nurse
* [[Ekonomiako Nobel Saria|Ekonomia]]: [[George Akerlof|George A. Akerlof]], [[Michael Spence]], [[Joseph Stiglitz|Joseph E. Stiglitz]]
* [[Bakearen Nobel Saria|Bakea]]: Nazio Batuen Erakundea ([[Nazio Batuen Erakundea|NBE]]), [[Kofi Annan]]

----

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:2001| ]]</text>
      <sha1>iul15y39md8k9mrdfvjl19l0v3l4tnj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Zerrenda:Medikuntzako Nobel Saria</title>
    <ns>106</ns>
    <id>876</id>
    <revision>
      <id>9005661</id>
      <parentid>8998845</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:21:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7969" xml:space="preserve">'''Medikuntzako Nobel Saria''' [[1901]]etik urtero banatzen du Karolinska Insitutuak [[Suedia]]n, [[Medikuntza]]ren arloan nabarmendutako pertsona(k) sarituz.

Zerrenda honek medikuntzako nobel saria jaso duten pertsonen izena zehazten du urtez urte eta hamarkadaka banatuta.

== Saridunak ==
=== 2021-2030 ===
:[[2021]] [[David Julius]] eta [[Ardem Patapoutian]]
=== 2011-2020 ===
:[[2020]] [[Harvey J. Alter]], [[Michael Houghton]] eta [[Charles M. Rice]]
:[[2019]] [[William Kaelin Jr.]], [[Peter J. Ratcliffe]] eta [[Gregg L. Semenza]]
:[[2018]] [[James P. Allison]] eta [[Tasuko Honjo]]
:[[2017]] [[Jeffrey C. Hall]], [[Michael Rosbash]] eta [[Michael W. Young]]
:[[2016]] [[Yoshinori Ohsumi]]
:[[2015]] [[William C. Campbell]], [[Satoshi Ōmura]] eta [[Tu Youyou]]
:[[2014]] [[John O'Keefe]], [[May-Britt Moser]] eta [[Edvard Moser]]&lt;ref&gt;[http://www.berria.eus/albisteak/96432/medikuntzako_nobel_saria_john_o_keefe_may_britt_moser_eta_edvard_i_moserrentzat.htm «Medikuntzako Nobel saria John O' Keefe, May-Britt Moser eta Edvard I. Moserrentzat»], ''Berria'', 2014-10-06&lt;/ref&gt;
:[[2013]] [[James Rothman]], [[Randy Schekman]] eta [[Thomas Südhof]]
:[[2012]] [[John Gurdon]] eta [[Shinya Yamanaka]]
:[[2011]] [[Jules Hoffmann]], [[Bruce Beutler]] eta [[Ralph M. Steinman]]

=== 2001-2010 ===
:[[2010]] [[Robert Edwards]]
:[[2009]] [[Elizabeth Blackburn]], [[Carol W. Greider]] eta [[Jack W. Szostak|Jack Szostak]]
:[[2008]] [[Harald zur Hausen]], [[Françoise Barré-Sinoussi]] eta [[Luc Montagnier]]
:[[2007]] [[Mario Capecchi]], [[Martin Evans]] eta [[Oliver Smithies]]
:[[2006]] [[Andrew Fire]] eta [[Craig Mello]]
:[[2005]] [[Barry Marshall]] eta [[Robin Warren]]
:[[2004]] [[Linda B. Buck]], [[Richard Axel]]
:[[2003]] [[Paul Lauterbur]] eta ''Sir'' [[Peter Mansfield]]
:[[2002]] [[Sydney Brenner]], [[H. Robert Horvitz]], [[John E. Sulston]]
:[[2001]] [[Leland H. Hartwell]], [[Timothy Hunt]], [[Paul Nurse]]

=== 1991-2000 ===
:[[2000]] [[Arvid Carlsson]], [[Paul Greengard]], [[Eric Kandel]]
:[[1999]] [[Gunter Blobel|Günter Blobel]]
:[[1998]] [[Robert F. Furchgott]], [[Louis Ignarro|Louis J. Ignarro]], [[Ferid Murad]]
:[[1997]] [[Stanley Prusiner|Stanley B. Prusiner]]
:[[1996]] [[Peter C. Doherty]], [[Rolf Zinkernagel]]
:[[1995]] [[Edward B. Lewis]], [[Christiane Nusslein-Volhard|Christiane Nüsslein-Volhard]], [[Eric Wieschaus|Eric F. Wieschaus]].
:[[1994]] [[Alfred G. Gilman]], [[Martin Rodbell]]
:[[1993]] [[Richard J. Roberts]], [[Phillip Sharp|Phillip A. Sharp]]
:[[1992]] [[Edmond Henri Fischer|Edmond H. Fischer]], [[Edwin Krebs|Edwin G. Krebs]]
:[[1991]] [[Erwin Neher]], [[Bert Sakmann]]

=== 1981-1990 ===
:[[1990]] [[Joseph Murray|Joseph E. Murray]], [[Edward Donnall Thomas|E. Donnall Thomas]]
:[[1989]] [[John Michael Bishop]], [[Harold E. Varmus]]
:[[1988]] ''Sir'' [[James W. Black]], [[Gertrude Belle Elion|Gertrude B. Elion]], [[George H. Hitchings]]
:[[1987]] [[Susumu Tonegawa]]
:[[1986]] [[Stanley Cohen]], [[Rita Levi-Montalcini]]
:[[1985]] [[Michael Stuart Brown|Michael S. Brown]], [[Joseph Leonard Goldstein|Joseph L. Goldstein]]
:[[1984]] [[Niels Kaj Jerne]], [[Georges J. F. Köhler]], [[César Milstein]]
:[[1983]] [[Barbara McClintock]]
:[[1982]] [[Sune K. Bergstrom|Sune K. Bergström]], [[Bengt I. Samuelsson]], [[John Vane]]
:[[1981]] [[Roger W. Sperry]], [[David H. Hubel]], [[Torsten Wiesel]]

=== 1971-1980 ===
:[[1980]] [[Baruj Benacerraf]], [[Jean Dausset]], [[George D. Snell]]
:[[1979]] [[Allan McLeod Cormack]], [[Godfrey N. Hounsfield]]
:[[1978]] [[Werner Arber]], [[Daniel Nathans]], [[Hamilton Smith|Hamilton O. Smith]]
:[[1977]] [[Roger Guillemin]], [[Andrew Schally]], [[Rosalyn Yalow]]
:[[1976]] [[Baruch Blumberg|Baruch S. Blumberg]], [[D. Carleton Gajdusek]]
:[[1975]] [[David Baltimore]], [[Renato Dulbecco]], [[Howard Martin Temin]]
:[[1974]] [[Albert Claude]], [[Christian de Duve]], [[George E. Palade]]
:[[1973]] [[Karl von Frisch]], [[Konrad Lorenz]], [[Nikolaas Tinbergen]]
:[[1972]] [[Gerald M. Edelman]], [[Rodney R. Porter]]
:[[1971]] [[Earl Wilbur Sutherland]]

=== 1961-1970 ===
:[[1970]] Sir [[Bernard Katz]], [[Ulf von Euler]], [[Julius Axelrod]]
:[[1969]] [[Max Delbrück]], [[Alfred Hershey]], [[Salvador Luria]]
:[[1968]] [[Robert William Holley|Robert W. Holley]], [[Har Gobind Khorana]], [[Marshall W. Nirenberg]]
:[[1967]] [[Ragnar Granit]], [[Haldan Keffer Hartline]], [[George Wald]]
:[[1966]] [[Francis Peyton Rous|Peyton Rous]], [[Charles Brenton Huggins]]
:[[1965]] [[François Jacob]], [[André Lwoff]], [[Jacques Monod]]
:[[1964]] [[Konrad Emil Bloch]], [[Feodor Lynen]]
:[[1963]] ''Sir'' [[John Carew Eccles]], [[Alan Hodgkin|Alan Lloyd Hodgkin]], [[Andrew Fielding Huxley]]
:[[1962]] [[Francis Crick|Francis Harry Compton Crick]], [[James Dewey Watson]], [[Maurice Wilkins]]
:[[1961]] [[Georg von Békésy]]

=== 1951-1960 ===
:[[1960]] ''Sir'' [[Frank Macfarlane Burnet]], [[Peter Brian Medawar]]
:[[1959]] [[Severo Ochoa]], [[Arthur Kornberg]]
:[[1958]] [[George Wells Beadle]], [[Edward Lawrie Tatum]], [[Joshua Lederberg]]
:[[1957]] [[Daniel Bovet]]
:[[1956]] [[André Frédéric Cournand]], [[Werner Forßmann|Werner Forssmann]], [[Dickinson W. Richards]]
:[[1955]] [[Axel Hugo Theodor Theorell]]
:[[1954]] [[John Franklin Enders]], [[Thomas Huckle Weller]], [[Frederick Chapman Robbins]]
:[[1953]] [[Hans Adolf Krebs]], [[Fritz Albert Lipmann]]
:[[1952]] [[Selman Abraham Waksman]]
:[[1951]] [[Max Theiler]]

=== 1941-1950 ===
:[[1950]] [[Edward Calvin Kendall]], [[Tadeus Reichstein]], [[Philip Showalter Hench]]
:[[1949]] [[Walter Rudolf Hess]], [[António Egas Moniz]]
:[[1948]] [[Paul Hermann Müller]]
:[[1947]] [[Carl Ferdinand Cori]], [[Gerty Theresa]], née Radnitz Cori, [[Bernardo Houssay|Bernardo Alberto Houssay]]
:[[1946]] [[Hermann Joseph Muller]]
:[[1945]] ''Sir'' [[Alexander Fleming]], [[Ernst Chain]], ''Sir'' [[Howard Florey|Howard Walter Florey]]
:[[1944]] [[Joseph Erlanger]], [[Herbert Spencer Gasser]]
:[[1943]] [[Carl Peter Henrik Dam]], [[Edward Adelbert Doisy]]
:[[1942]] Hutsik
:[[1941]] Hutsik

=== 1931-1940 ===
:[[1940]] Hutsik
:[[1939]] [[Gerhard Domagk]]
:[[1938]] [[Corneille Heymans|Corneille Jean François Heymans]]
:[[1937]] [[Albert Szent-Györgyi|Albert von Szent-Györgyi Nagyrapolt]]
:[[1936]] ''Sir'' [[Henry Hallett Dale]], [[Otto Loewi]]
:[[1935]] [[Hans Spemann]]
:[[1934]] [[George Whipple|George Hoyt Whipple]], [[George Minot]], [[William P. Murphy]]
:[[1933]] [[Thomas Hunt Morgan]]
:[[1932]] ''Sir'' [[Charles Scott Sherrington]], [[Edgar Douglas Adrian]]
:[[1931]] [[Otto Heinrich Warburg]]

=== 1921-1930 ===
:[[1930]] [[Karl Landsteiner]]
:[[1929]] [[Christiaan Eijkman]], ''Sir'' [[Frederick Gowland Hopkins]]
:[[1928]] [[Charles Nicolle]]
:[[1927]] [[Julius Wagner-Jauregg]]
:[[1926]] [[Johannes Fibiger]]
:[[1925]] Hutsik
:[[1924]] [[Willem Einthoven]]
:[[1923]] [[Frederick Grant Banting]], [[John James Rickard Macleod|John James Richard Macleod]]
:[[1922]] [[Archibald Hill]], [[Otto Fritz Meyerhof]]
:[[1921]] Hutsik

=== 1911-1920 ===
:[[1920]] [[August Krogh]]
:[[1919]] [[Jules Bordet]]
:[[1918]] Hutsik
:[[1917]] Hutsik
:[[1916]] Hutsik
:[[1915]] Hutsik
:[[1914]] [[Robert Barany|Robert Bárány]]
:[[1913]] [[Charles Robert Richet]]
:[[1912]] [[Alexis Carrel]]
:[[1911]] [[Allvar Gullstrand]]

=== 1901-1910 ===
:[[1910]] [[Albrecht Kossel]]
:[[1909]] [[Emil Kocher|Emil Theodor Kocher]]
:[[1908]] [[Ilya Ilyich Mechnikov]], [[Paul Ehrlich]]
:[[1907]] [[Alphonse Laveran]]
:[[1906]] [[Camillo Golgi]], [[Santiago Ramón y Cajal]]
:[[1905]] [[Robert Koch]]
:[[1904]] [[Ivan Pavlov|Ivan Petrovich Pavlov]]
:[[1903]] [[Niels Ryberg Finsen]]
:[[1902]] [[Ronald Ross]]
:[[1901]] [[Emil von Behring|Emil Adolf von Behring]].

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Nobel Sariak|Nobel saria]]

== Kanpo estekak ==
* [http://www.nobel.se/medicine/laureates/index.html Saridunen wengune ofiziala]
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Nobel Sariak]]
[[Kategoria:Medikuntza]]</text>
      <sha1>ddvvvow4uzcn8lklhelhypempke49lo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1911</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1238</id>
    <revision>
      <id>9005721</id>
      <parentid>9004846</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:31:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Abendua */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26619" xml:space="preserve">{{urte aurkibide probak}}


{{urtegertaerak}}
== Gertaerak ==
* [[Martxoaren 8]]a - Lehen [[Emakume Langilearen Nazioarteko Eguna]] ospatu zuten [[Clara Zetkin]] [[feminismo|feministaren]] deialdiari jarraituz. Manifestazioak izan ziren [[Austria]]-[[Hungaria]]n, [[Danimarka]]n, [[Suitza]]n eta [[Alemania]]n.
* [[Martxoaren 25]]a - [[Triangle Shirtwaist fabrikako sutea|New York hiriko Triangle Shirtwaist fabrikako sutean]] 146 langile hil eta 71 zauritu ziren.
* [[Apirilaren 23]]a - Iratiko Burdinbideak bere lehen bidaia egin zuen.
* [[Abenduaren 19]]an [[Roald Amundsen]] eta bere taldekideak [[Hegoburua|Hego Polora]] heldu ziren. 35 egun geroago [[Robert Falcon Scott]] eta bere taldekideak helduko ziren.

== Arte eta kultura ==
===== Euskal Herria =====
* [[Maiatzaren 19]]a - ''[[L'Heure espagnole]]'' (euskaraz: ''Espainiar ordua''), [[Maurice Ravel]]en musika eta [[Franc-Nohain]]en libretoa duen [[opera bufo]]a estreinatu zen [[Paris]]ko [[Opéra-Comique]]n.

===== Mundua =====
* [[Abuztuaren 21]]a - &quot;[[Gioconda|Mona Lisa]]&quot; edo &quot;Gioconda&quot; margolana, [[Leonardo da Vinci]]ren olio pintura, [[Louvre museoa|Louvreko]] museotik lapurtu zuten Parisen. Bi urte geroago aurkitu zuten [[Florentzia]]n.

== Zientzia eta teknologia ==

== Kirolak ==

== Jaiotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Alexandros Papadiamandis]], greziar idazlea, [[greko]]zko prosalari moderno ospetsuenetakoa (j. [[1851]]).
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Jean-Pierre Aumont]], frantziar aktorea (h. [[2001]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Julian Ajuriagerra]], frantzian aritutako bilbotar neuropsikiatra eta psikoanalista (h. [[1993]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Nora Heysen]], australiar margolaria, ''Archibald erretratu saria'' irabazi zuen lehen emakumea (h. [[2003]]).
* [[Urtarrilaren 14]]a - [[Anatoli Ribakov]], ukrainar eta sobietar idazlea (h. [[1988]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Eduardo Frei Montalva]], [[Txile]]ko presidentea (h. [[1982]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Jacques Guillermaz]], frantziar sinologoa, armadako jenerala eta diplomatikoa (h. [[1998]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Roger Lapébie]], lapurtar txirrindularia, [[1937ko Frantziako Tourra|1937ko Frantziako Tourreko]] irabazlea (h. [[1996]]).
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[George Stigler]], estatubatuar ekonomialaria, 1982ko [[Ekonomiako Nobel Saria]] (h. [[1991]]).
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[José María Arguedas]], peruar idazlea, XX. mendeko Peruko literaturako esanguratsuenetakoa (h. [[1969]]).
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[Danny Kaye]], estatubatuar aktore, abeslari, dantzari, umorista eta musikaria (h. [[1987]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Garrett Birkhoff]], estatubatuar matematikaria (h. [[1996]]).
* [[Urtarrilaren 21]]a - [[Lee Yoo-hyung]], hegokorear futbolaria (h. [[2003]]).
* [[Urtarrilaren 22]]a - [[Bruno Kreisky]], [[Austria]]ko kantzilerra (h. [[1990]]).
* [[Urtarrilaren 22]]a - [[Paulina Ódena García]], militante eta buruzagi komunista, Espainiako gerra zibilean Errepublikaren heroina (h. [[1936]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[René Barjavel]], frantziar idazlea, [[zientzia fikzio]]aren maisutzat hartua (h. [[1985]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[Alfonso Rodríguez Aldabe]], nafar diplomazialari eta intelektuala (h. [[2008]]).
* [[Urtarrilaren 26]]a - [[Polykarp Kusch]], estatubatuar fisikaria, 1955eko [[Fisikako Nobel Saria]] (h. [[1993]]).
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Roy Eldridge]], ''Little Jazz'', estatubatuar tronpeta-jotzailea (h. [[1989]]).
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Abderrahmane Farès]], [[Aljeria]]ko presidentea (h. [[1991]]).
* [[Urtarrilaren 31]] - [[Gregorio Barrios]], bizkaitar-argentinar [[bolero]]-abeslaria eta aktorea (h. [[1978]]).
* [[Urtarrilaren 31]] - [[Baba Vanga]], bulgariar itsu, mistika, medium eta senda-belarretan aditua (h. [[1996]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 3]]a - [[Jehan Alain]], frantziar konpositore eta organista (h. [[1940]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[Ronald Reagan]], [[Ameriketako Estatu Batuetako presidenteen zerrenda|Ameriketako Estatu Batuetako 40. Presidentea]] eta aktorea (h. [[2004]]).
* [[Otsailaren 8]]a - [[Elizabeth Bishop]], estatubatuar poeta (h. [[1975]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Mstislav Keldyx]], matematika eta mekanikaren esparruetako sobietar zientzialaria (h. [[1978]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Cearbhall Ó Dálaigh]], [[Irlanda]]ko 5. presidentea (h. [[1978]]).
* [[Otsailaren 14]]a - [[Willem Johan Kolff]], holandar-estatubatuar medikua (h. [[2009]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Merle Oberon]], indiar-britainiar aktorea (h. [[1979]]).
* [[Otsailaren 28]]a - [[Valeriano Markina]], bizkaitar politikari eta miliziano komunista.

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 3]]a - [[Jean Harlow]], estatubatuar aktorea (h. [[1937]]).
* [[Martxoaren 5]]a - [[Wolfgang Larrazábal]], [[Venezuela]]ko presidentea (h. [[2003]]).
* [[Martxoaren 5]]a - [[Josefina Serratosa]], gipuzkoar aktorea (h. [[1990]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Milton Sirotta]], [[Edward Kasner]] matematikariaren iloba, 10&lt;sup&gt;100&lt;/sup&gt; zenbakia izendatzeko [[googol]] izena proposatu zuena (h. [[1981]]).
* [[Martxoaren 9]]a - [[Clara Rockmore]], musikari birtuosoa, Theremina jotzen nabarmendu zena (h. [[1998]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Alba de Céspedes]], italiar idazlea (h. [[1997]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Constantino Martínez Uriarte]], arabar apaiz domingarra (h. [[1991]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Gustavo Díaz Ordaz]], [[Mexiko]]ko presidentea (h. [[1979]]).
* [[Martxoaren 16]]a - [[Pierre Harmel]], [[Belgika]]ko 40. lehen ministroa (h. [[2009]]).
* [[Martxoaren 16]]a - [[Josef Mengele]], ''Heriotzaren aingerua'', alemaniar gerra kriminal [[nazionalsozialismo|nazia]] (h. [[1979]]).
* [[Martxoaren 18]]a - [[Éliane Jeannin-Garreau]], [[Frantziako Erresistentzia]]ko lapurtar kidea (h. [[1999]]).
* [[Martxoaren 18]]a - [[Gabriel Celaya|Gabriel Zelaia]], gaztelaniazko euskal idazlea (h. [[1991]]).
* [[Martxoaren 20]]a - [[Alfonso García Robles]], mexikar diplomatikoa eta legegizona, 1982ko [[Bakearen Nobel Saria]] (h. [[1991]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Encarnación Cabré]], Espainiako lehen emakumezko arkeologoa (h. [[2005]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Joseph Barbera]], estatubatuar animatzaile, zuzendari eta ekoizlea, [[Hanna-Barbera]] estudioaren sortzailea (h. [[2006]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Enrique Jordá]], gipuzkoar orkestra-zuzendaria (h. [[1996]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Jack Ruby]], estatubatuar gaueko klubeko jabea, [[Lee Harvey Oswald]]en hiltzailea (h. [[1967]]).
* [[Martxoaren 26]]a - [[J. L. Austin]], ingeles filosofoa (h. [[1960]]).
* [[Martxoaren 26]]a - [[Bernard Katz]], Alemanian jaioa britainiar sendagile eta biofisikaria, 1970eko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (h. [[2003]]).
* [[Martxoaren 26]]a - [[Tennessee Williams]], estatubatuar antzerkigilea (h. [[1983]]).
* [[Martxoaren 29]]a - [[Jose Antonio Arkotxa]], euskal idazle eta antzerkigilea (h. [[1996]]).
* [[Martxoaren 30]]a - [[Víctor García Hoz]], espainiar pedagogoa, Espainiako pedagogiako maisu handienetakoa (h. [[1998]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 1]]a - [[Esteban García Leoz]], nafar tenorra (h. [[2009]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Olof Eriksson]], [[Finlandia]]ko udalerrietako hainbat [[armarri]] marraztu zituen gizona (h. [[1987]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Feodor Lynen]], alemaniar biokimikaria, 1974ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (h. [[1979]]).
* [[Apirilaren 7]]a - [[Lino Akesolo]], euskal idazlea eta elizgizona (h. [[1991]]).
* [[Apirilaren 8]]a - [[Melvin Calvin]], estatubatuar kimikaria, 1961eko [[Kimikako Nobel Saria]] (h. [[1997]]).
* [[Apirilaren 8]]a - [[Emil Cioran]], errumaniar jatorriko frantsesezko idazle eta filosofoa (h. [[1995]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[José Luis Sáenz de Heredia]], espainiar zinema-zuzendaria (h. [[1992]]).
* [[Apirilaren 16]]a - [[Guy Burgess]], britainiar diplomazialari eta espioia, [[Cambridgeko bostak|Cambridge bostetako]] bat (h. [[1963]]).
* [[Apirilaren 17]]a - [[Hervé Bazin]], frantziar idazlea (h. [[1996]]).
* [[Apirilaren 17]]a - [[Jesús Erize]], nafar fraide misiolaria (h. [[1990]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Józef Cyrankiewicz]], [[Polonia]]ko lehen ministroa (h. [[1989]]).
* [[Apirilaren 26]]a - [[Henri Hell]], lapurtar saskibaloi jokalaria (h. [[1979]]).
* [[Apirilaren 27]]a - [[Jose Arana Gorostegi]], gipuzkoar futbolaria (h. [[1971]]).
* [[Apirilaren 27]]a - [[Georges Dargaud]], frantziar argitaratzailea, [[komiki]]en edizioan espezializatua (h. [[1990]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Eudald Serra]], kataluniar eskultore eta etnologoa (h. [[2002]]).
* [[Maiatzaren 2]]a - [[Atanasio Bidaurreta]], nafar klaretar fraidea (h. [[1936]]).
* [[Maiatzaren 2]]a - [[Charles Bruck]], Errumanian jaiotako frantziar musikagilea (h. [[1995]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Antonio Rueda Sánchez-Malo]], nafar fiskal eta politikaria, [[Nafarroa]]ko gobernadore zibila (h. [[1975]]).
* [[Maiatzaren 8]]a - [[Robert Johnson]], estatubatuar ''[[blues]]man''a (h. [[1938]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Juan Manuel Ugarte Eléspuru]], perutar margolari, eskultore, historialari eta idazlea (h. [[2004]]).
* [[Maiatzaren 15]]a - [[Max Frisch]], suitzar arkitekto eta idazlea (h. [[1991]]).
* [[Maiatzaren 15]]a - [[Herta Oberheuser]], [[nazi]]ekin bat egin zuen alemaniar dermatologoa (h. [[1978]]).
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Eduardo Hernández Asiain]], kubatar jatorriko nafar biolin-jotzailea (h. [[2010]]).
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Maureen O'Sullivan]], irlandar aktorea (h. [[1998]]).
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Antonio Tovar]], espainiar filologoa, hizkuntzalaria eta historialaria (h. [[1985]]).
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Maurice Zelhai]], baxenafar errugbilaria (h. [[1980]]).
* [[Maiatzaren 20]]a - [[María Teresa Toral]], espainiar kimikari, farmazialari eta artista grabatzailea (h. [[1994]]).
* [[Maiatzaren 27]]a - [[Hubert Humphrey]], estatubatuar politikaria (h. [[1978]]).
* [[Maiatzaren 27]]a - [[Vincent Price]], estatubatuar aktorea (h. [[1993]]).
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Samuel Herrick]], estatubatuar astronomoa (h. [[1974]]).
* [[Maiatzaren 31]] - [[Maurice Allais]], frantziar ekonomista eta ingeniaria, 1988ko [[Ekonomiako Nobel Saria]] (h. [[2010]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 1]]a - [[Antonio Odriozola]], arabar bibliografoa (h. [[1987]]).
* [[Ekainaren 4]]a - [[Milovan Djilas]], [[jugoslavia]]r politikaria (h. [[1995]]).
* [[Ekainaren 6]]a - [[Jean Cayrol]], frantziar poeta, idazle eta zinemagilea (h. [[2005]]).
* [[Ekainaren 7]]a - [[Brooks Stevens]], etxeko altzairu, tresna, auto eta moto diseinatzaile industrial estatubatuarra (h. [[1995]]).
* [[Ekainaren 8]]a - [[Antonio Rosón Pérez]], [[Galiziako Xunta]]ko lehenengo presidentea (h. [[1986]]).
* [[Ekainaren 9]]a - [[André Dewavrin]], frantziar ofiziala, [[Frantziako Erresistentzia]]ko kidea (h. [[1998]]).
* [[Ekainaren 10]]a - [[Terence Rattigan]], ingeles idazlea (h. [[1977]]).
* [[Ekainaren 13]]a - [[Luis Walter Alvarez]], estatubatuar fisikaria, 1968ko [[Fisikako Nobel saria]] (h. [[1988]]).
* [[Ekainaren 13]]a - [[Jean-Paul-Marie Vincent]], frantziar apezpikua, [[Baionako elizbarrutia|Baionako apezpikua]] izandakoa (h. [[1994]]).
* [[Ekainaren 19]]a - [[Sigvard Eklund]], suediar fisikaria (h. [[2000]]).
* [[Ekainaren 19]]a - [[Dudley Shelton Senanayake]], [[Sri Lanka]]ko lehen ministroa (h. [[1973]]).
* [[Ekainaren 24]]a - [[Juan Manuel Fangio]], [[1 Formula]]ko argentinar gidaria, historiako onenetakoa (h. [[1995]]).
* [[Ekainaren 24]]a - [[Ernesto Sabato]], argentinar idazle, saiakeragile, fisikari eta pintorea (h. [[2011]]).
* [[Ekainaren 25]]a - [[William Howard Stein]], estatubatuar biokimikaria, 1972ko [[Kimikako Nobel Saria]] (h. [[1980]]).
* [[Ekainaren 26]]a - [[Juan Antonio Castro Izagirre]], gipuzkoar militarra, Espainiako eta Frantziako itsas armadetan aritutakoa (h. [[1994]]).
* [[Ekainaren 26]]a - [[Ernst Witt]], alemaniar matematikaria (h. [[1991]]).
* [[Ekainaren 26]]a - [[Babe Zaharias]], estatubatuar kirolaria, historiako kirolaririk balioanitzekoetakotzat hartua (h. [[1956]]).
* [[Ekainaren 29]]a - [[Kepa Areso]], euskal herritar futbolaria (h. [[2002]]).
* [[Ekainaren 29]]a - [[Bernardo Lippe-Biesterfeldekoa]], [[Herbehereak|Herbehereetako]] printze ezkontidea (h. [[2004]]).
* [[Ekainaren 29]]a - [[Bernard Herrmann]], estatubatuar zinema soinu-banda konpositorea (h. [[1975]]).
* [[Ekainaren 30]]a - [[Czesław Miłosz]], poloniar idazlea, 1980ko [[Literaturako Nobel Saria]] (h. [[2004]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 5]]a - [[Luis Díez del Corral]], espainiar pentsalari, legelari eta idazlea (h. [[1998]]).
* [[Uztailaren 5]]a - [[Georges Pompidou]], [[Frantziako presidenteen zerrenda|Frantziako presidentea]] (h. [[1974]]).
* [[Uztailaren 7]]a - [[Gian Carlo Menotti]], italiar musikagilea (h. [[2007]]).
* [[Uztailaren 9]]a - [[Mervyn Peake]], ingeles idazle eta ilustratzailea (h. [[1968]]).
* [[Uztailaren 9]]a - [[John Archibald Wheeler]], estatubatuar fisikaria (h. [[2008]]).
* [[Uztailaren 15]]a - [[Emilio Adolfo Westphalen]], perutar poeta eta kritikaria (h. [[2001]]).
* [[Uztailaren 16]]a - [[Ginger Rogers]], estatubatuar aktore, dantzari eta abeslaria (h. [[1995]]).
* [[Uztailaren 17]]a - [[Mercedes Sanz-Bachiller]], espainiar politikaria, ''Auxilio Social'' sortzeagatik ezaguna (h. [[2007]]).
* [[Uztailaren 21]]a - [[Marshall McLuhan]], kanadar ingeles irakaslea, filosofoa, literatur kritikaria eta intelektuala (h. [[1980]]).
* [[Uztailaren 28]]a - [[Federico Etxebarria Uribe]], bilbotar margolaria (h. [[2004]]).
* [[Uztailaren 30]]a - [[Faustino Pérez García]], nafar klaretar fraidea (h. [[1936]]).

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 5]]a - [[Robert Taylor]], estatubatuar aktorea (h. [[1969]]).
* [[Abuztuaren 6]]a - [[Lucille Ball]], estatubatuar aktorea (h. [[1989]]).
* [[Abuztuaren 7]]a - [[Nicholas Ray]], estatubatuar zinema zuzendaria (h. [[1979]]).
* [[Abuztuaren 9]]a - [[William Fowler]], estatubatuar fisikaria, 1983ko [[Fisikako Nobel Saria]] (h. [[1995]]).
* [[Abuztuaren 11]] - [[Alphonse De Waelhens]], belgikar filosofo neoeskolastikoa (h. [[1981]]).
* [[Abuztuaren 11]] - [[Thanom Kittikachorn]], [[Thailandia]]ko diktadorea (h. [[2004]]).
* [[Abuztuaren 12]]a - [[Cantinflas|Mario Moreno, ''Cantinflas'']], mexikar aktore eta umorista (h. [[1993]]).
* [[Abuztuaren 15]]a - [[Francisco Peralta]], espainiar apezpikua, [[Gasteizko elizbarrutia|Gasteizko gotzaina]] izandakoa (h. [[2006]]).
* [[Abuztuaren 16]]a - [[Ernst Friedrich Schumacher]], alemaniar jatorrizko ekonomilaria, eragin handiduna 1970eko hamarkadan (h. [[1977]]).
* [[Abuztuaren 17]]a - [[Mikhail Botvinnik]], [[sobiet]]ar xake jokalaria (h. [[1995]]).
* [[Abuztuaren 17]]a - [[Jesús Carrera]], gipuzkoar buruzagi politiko, sindikalista eta gudaria (h. [[1945]]).
* [[Abuztuaren 20]]a - [[Isabel Morgan]], estatubatuar birologo eta bakteriologoa (h. [[1996]]).
* [[Abuztuaren 25]]a - [[André Leroi-Gourhan]], frantziar etnologo, arkeologo eta historialaria (h. [[1986]]).
* [[Abuztuaren 25]]a - [[Võ Nguyên Giáp]], vietnamdar militar komunista, [[Indotxinako Gerra]]ko eta [[Vietnamgo Gerra]]ko heroia (h. [[2013]]).
* [[Abuztuaren 28]]a - [[José Antonio Girón de Velasco]], espainiar politikaria (h. [[1995]]).
* [[Abuztuaren 28]]a - [[Joseph Luns]], herbeheretar politikari eta diplomazialaria , [[NATO]]ren 5. Idazkari Nagusia (h. [[2002]]).

==== Iraila ====
* [[Irailaren 6]]a - [[Milorad B. Protić]], serbiar astronomoa (h. [[2001]]).
* [[Irailaren 7]]a - [[Todor Zhivkov]], [[Bulgaria]]ko lehen ministroa (h. [[1998]]).
* [[Irailaren 9]]a - [[Richard Baer]], alemaniar ofizial nazia (h. [[1963]]).
* [[Irailaren 9]]a - [[John Gorton]], [[Australia]]ko lehen ministroa (h. [[2002]]).
* [[Irailaren 9]]a - [[Ahti Hammar]], [[Finlandia]]ko udalerrietako hainbat armarri marraztu zituen gizona (h. [[1979]]).
* [[Irailaren 11]] - [[Conchita Montenegro]], euskal herritar aktore eta dantzaria (h. [[2007]]).
* [[Irailaren 15]]a - [[Jose Mugerza]], euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (h. [[1980]]).
* [[Irailaren 18]]a - [[Raul Cancio]], gipuzkoar aktorea (h. [[1961]]).
* [[Irailaren 18]]a - [[Carmen Kurtz]], kataluniar idazlea (h. [[1999]]).
* [[Irailaren 19]]a - [[William Golding]], ingeles idazle, saiolari eta poeta, 1983ko [[Literaturako Nobel Saria]] (h. [[1993]]).
* [[Irailaren 24]]a - [[Konstantin Txernenko]], [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|Sobietar Batasunako]] burua (h. [[1985]]).

==== Urria ====
* [[Urriaren 2]]a - [[Tilly Fleischer]], xabalina, pisu eta disko jaurtiketan espezializatutako alemaniar kirolaria (h. [[2005]]).
* [[Urriaren 3]]a - [[Edgar Sanabria]], [[Venezuela]]ko presidentea (h. [[1989]]).
* [[Urriaren 7]]a - [[Shura Txerkasski]], errusiar piano-jotzailea (h. [[1995]]).
* [[Urriaren 9]]a - [[Luis Santaló]], kataluniar matematikaria eta ikertzailea (h. [[2001]]).
* [[Urriaren 10]]a - [[Clare Hollingworth]], britainiar kazetari eta gerra berriemailea (h. [[2017]]).
* [[Urriaren 13]]a - [[André Navarra]], lapurtar txelo jole eta irakaslea, mundu mailako ospea lortu zuena (h. [[1988]]).
* [[Urriaren 14]]a - [[Lê Ðức Thọ]], vietnamdar politikaria, 1973ko [[Bakearen Nobel Saria]] (h. [[1990]]).
* [[Urriaren 15]]a - [[Baltasar Belenguer Hervás]], espainiar boxeolaria, munduko titulua lortu zuen lehen espainiarra (h. [[1992]]).
* [[Urriaren 19]]a - [[Gilen Epherre]], euskal idazlea eta [[euskaltzainen zerrenda|euskaltzaina]] (h. [[1974]]).
* [[Urriaren 21]]a - [[Jon Beistegi]], ''Axola'', euskal idazlea (h. [[1993]]).
* [[Urriaren 26]]a - [[Mahalia Jackson]], ''Gospel musikaren erregina'', estatubatuar [[gospel]] abeslari eta eskubide zibilen aldeko ekintzailea (h. [[1972]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 1]]a - [[Donald William Kerst]], estatubatuar fisikaria (h. [[1993]]).
* [[Azaroaren 1]]a - [[Henri Troyat]], errusian jaiotako frantziar idazlea (h. [[2007]]).
* [[Azaroaren 2]]a - [[Odysseus Elytis]], greziar olerkari eta saiakeragilea, 1979ko [[Literaturako Nobel Saria]] (h. [[1996]]).
* [[Azaroaren 10]]a - [[Andres Eliseo Mañarikua]], bizkaitar historialaria (h. [[1988]]).
* [[Azaroaren 11]] - [[Roberto Matta]], txiletar margolaria, bere herrialdeko artistarik ospetsuenetarikoa (h. [[2002]]).
* [[Azaroaren 11]] - [[Jose Sagarna]], bizkaitar abadea, [[Espainiako Gerra Zibila|Gerra Zibilean]] [[frankismo|frankistek]] eraila (h. [[1936]]).
* [[Azaroaren 11]] - [[José María Sánchez-Silva]], espainiar idazle eta kazetaria (h. [[2002]]).
* [[Azaroaren 13]]a - [[Heinz von Foerster]], austriar-estatubatuar filosofo eta fisikaria (h. [[2002]]).
* [[Azaroaren 17]]a - [[Charles Walters]], estatubatuar zinemagilea (h. [[1982]]).
* [[Azaroaren 22]]a - [[Giuseppe Olmo]], italiar txirrindularia (h. [[1992]]).
* [[Azaroaren 24]]a - [[Jon Oñatibia]], euskal idazle eta gipuzkoar txistularia (h. [[1979]]).
* [[Azaroaren 26]]a - [[Sammy Reshevsky]], poloniar-estatubatuar xake-jokalaria (h. [[1992]]).
* [[Azaroaren 30]]a - [[Jorge Negrete]], mexikar abeslari eta aktorea, [[rantxera]] eta mariatxi musikako abeslari bikaina izateagatik oroitua (h. [[1953]]).
* [[Azaroaren 30]]a - [[Shoichi Nishimura]], japoniar futbolaria (h. [[1998]]).

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 3]]a - [[Nino Rota]], italiar konpositorea (h. [[1979]]).
* [[Abenduaren 5]]a - [[Alfred Manessier]], frantziar margolaria (h. [[1993]]).
* [[Abenduaren 8]]a - [[Lee J. Cobb]], estatubatuar aktorea (h. [[1976]]).
* [[Abenduaren 8]]a - [[Sauveur Ducazeaux]], lapurtar txirrindularia (h. [[1987]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Jose Basterretxea]], ''Oskillaso'', euskal idazlea (h. [[1996]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Broderick Crawford]], estatubatuar aktorea (h. [[1986]]).
* [[Abenduaren 11]] - [[Nagib Mahfuz]], arabierazko egiptoar idazlea, 1988ko [[Literaturako Nobel Saria]] (h. [[2006]]).
* [[Abenduaren 13]]a - [[Trygve Haavelmo]], norvegiar idazlea, 1989ko [[Ekonomiako Nobel Saria]] (h. [[1999]]).
* [[Abenduaren 14]]a - [[Hans von Ohain]], alemaniar ingeniari eta asmatzailea, [[zurrusta-propultsio]]aren aitzindarietako bat aeronautikan (h. [[1998]]).
* [[Abenduaren 18]]a - [[Jules Dassin]], estatubatuar zinema zuzendaria (h. [[2008]]).
* [[Abenduaren 18]]a - [[Helen Vlachos]], kazetaritza grekoaren legenda (h. [[1995]]).
* [[Abenduaren 22]]a - [[Álvaro Cunqueiro]], galiziar idazle eta kazetaria (h. [[1981]]).
* [[Abenduaren 22]]a - [[Grote Reber]], estatubatuar astronomoa, irrati-astronomia alorreko ikerketen aitzindaria (h. [[2002]]).
* [[Abenduaren 23]]a - [[Niels Kaj Jerne]], daniar inmunologoa, 1984ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (h. [[1994]]).
* [[Abenduaren 25]]a - [[Louise Bourgeois]], frantziar eskultorea (h. [[2010]]).
* [[Abenduaren 26]]a - [[Renato Guttuso]], italiar margolaria eta eskultorea (h. [[1987]]).
* [[Abenduaren 27]]a - [[Juana Francisca Rubio]], espainiar margolaria eta kartelgilea (h. [[2008]]).
* [[Abenduaren 29]]a - [[Klaus Fuchs]], alemaniar fisikaria (h. [[1988]]).
* [[Abenduaren 31]] - [[John Mulgan]], zeelandaberritar idazle, kazetari eta argitaratzailea (h. [[1945]]).

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[Ángel Zuñiga]], nafar kazetaria (h. [[1994]]).
* [[Antonio Elortza Muxika]], kirolen -bereziki txirrindularitzaren- gipuzkoar sustatzailea (h. [[1976]]).
* [[Demetrio Beriain]], Kataluniako nafar anarkista eta idazlea (h. [[1981]]).
* [[Federico Etxebarria Uribe]], bilbotar margolaria (h. [[2004]]).
* [[Pilar Barandiaran Barandiaran]], [[Jose Migel Barandiaran]]en idazkari, zerbitzari eta zaintzailea (h. [[2008]]).
* [[Louis Dumont]], frantziar antropologoa (h. [[1998]]).
* [[Noel Llopis Lladó]], kataluniar geologo, espeleologo eta mendizalea, Euskal Herriko espeleologoen erreferente zientifiko nagusietako bat XX. mendean (h. [[1968]]).

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 8]]a - [[Emma Ihrer]], alemaniar feminista eta sindikalista, Alemaniako emakumeen mugimendu proletarioaren sortzaile nagusia (j. [[1857]]).
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Georg Jellinek]], austriar legelaria (j. [[1851]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Carolina Coronado]], espainiar idazlea (j. [[1820]]).
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Francis Galton]], ingeles zientzialari oparoa (j. [[1822]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 8]]a - [[Joaquín Costa]], espainiar idazle, politikari, legegizon, ekonomialari eta historialaria (j. [[1846]]).
* [[Otsailaren 11]] - [[Daniel Irujo]], nafar abokatu abertzalea (j. [[1864]]).
* [[Otsailaren 18]]a - [[Joseph Bosquillon de Frescheville]], frantziar jeneral eta politikaria (j. [[1823]]).
* [[Otsailaren 21]]a - [[Isidre Nonell]], kataluniar margolari eta marrazkigilea (j. [[1872]]).
* [[Otsailaren 25]]a - [[Cruz Otxoa de Zabalegi]], nafar elizgizona, legegilea eta politikari karlista (j. [[1840]]).
* [[Otsailaren 25]]a - [[Friedrich Spielhagen]], alemaniar idazlea (j. [[1829]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Jacobus Henricus van 't Hoff|Jacobus Henricus van't Hoff]], herbeheretar kimikaria, 1901eko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1852]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Antonio Fogazzaro]], italiar idazlea (j. [[1842]]).
* [[Martxoaren 9]]a - [[Plácido Allende]], bizkaitar ingeniari eta politikaria (j. [[1861]]).
* [[Martxoaren 30]]a - [[Ellen Swallow Richards]], estatubatuar kimikaria eta ekologoa (j. [[1842]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 9]]a - [[Manuel Aguirre de Tejada]], galiziar abokatu eta politikaria (j. [[1827]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Mikalojus Konstantinas Čiurlionis]], lituaniar margolari, musikagile eta idazlea (j. [[1875]]).
* [[Apirilaren 25]]a - [[Emilio Salgari]], italiar idazlea (j. [[1862]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Gustav Mahler]], austriar musikagilea (j. [[1860]]).
* [[Maiatzaren 21]]a - [[Williamina Fleming]], ezkoziar jatorriko estatubatuar astronomoa (j. [[1857]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 4]]a - [[William Russel Dudley]], estatubatuar botanikoa (j. [[1849]]).
* [[Ekainaren 7]]a - [[Maurice Rouvier]], [[Frantziako lehen ministro]]a (j. [[1842]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 5]]a - [[George Johnstone Stoney]], irlandar fisikaria (j. [[1826]]).
* [[Uztailaren 9]]a - [[Jose Goikoa]], gipuzkoar arkitektoa (j. [[1844]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Javier Etxeberria]], [[Iruñeko erraldoi eta buruhandien konpartsa|Iruñeko erraldoi eta buruhandien konpartsako]] txuntxuneroa (j. [[1811]]).
* [[Uztailaren 23]]a - [[Jose Maria Lizana]], Casa Torreko markesa, bizkaitar politikari kontserbador eta idazlea (j. [[1843]]).

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 19]]a - [[Manuel Iradier]], gasteiztar zientzialari eta esploratzailea (j. [[1854]]).

==== Iraila ====
* [[Irailaren 16]]a - [[Edward Whymper]], ingeles mendigoizale eta artista (j. [[1840]]).
* [[Irailaren 18]]a - [[Piotr Stolipin]], [[Errusia]]ko lehen ministroa (j. [[1862]]).
* [[Irailaren 21]]a - [[Ahmed Orabi]], [[Egipto]]ko lehen ministroa (j. [[1841]]).

==== Urria ====
* [[Urriaren 1]]a - [[Wilhelm Dilthey]], alemaniar filosofoa eta historialaria (j. [[1833]]).
* [[Urriaren 3]]a - [[Carolina Beatriz Ângelo]], portugaldar medikua eta feminista, Portugalen lehen emakume zirujaua (j. [[1878]]).
* [[Urriaren 4]]a - [[Joseph Bell]], eskoziar doktorea eta zientzialaria (j. [[1837]]).
* [[Urriaren 18]]a - [[Alfred Binet]], frantziar psikologo eta pedagogoa (j. [[1857]]).
* [[Urriaren 28]]a - [[Félix Torre]], bizkaitar arkitekto eta politikaria (j. [[1867]]).
* [[Urriaren 29]]a - [[Joseph Pulitzer]], [[magyar|hungariar]] jatorriko estatubatuar kazetaria (j. [[1847]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 9]]a - [[Howard Pyle]], estatubatuar idazle eta ilustratzailea (j. [[1853]]).
* [[Azaroaren 22]]a - [[Luciano Murrieta]], Murrietako markesa, bizkaitar militar eta mahastizaina (j. [[1822]]).
* [[Azaroaren 25]]a - [[Paul Lafargue]], Frantziako [[sozialismo]]aren aitzindaria (j. [[1842]]).

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 5]]a - [[Valentin Serov]], errusiar margolaria (j. [[1865]]).
* [[Abenduaren 12]]a -[[Aristides Artiñano]], euskal herritar historialaria eta kazetaria (j. [[1840]]).
* [[Abenduaren 20]]a - [[Joan Maragall i Gorina]], katalanezko idazlea (j. [[1860]]).

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[Abuztua]] - [[Charles Bécas]], lapurtar apaiz katolikoa eta poeta (j. [[1847]]).
* [[Isabel Urkiola]], arabar esploratzailea (j. [[1854]]).

== [[Nobel Sariak|Nobel saridunak]]: ==
* [[Fisikako Nobel Saria|Fisika]]: [[Wilhelm Wien]]
* [[Kimikako Nobel Saria|Kimika]]: [[Marie Curie]]
* [[Literaturako Nobel Saria|Literatura]]: [[Maurice Maeterlinck]]
* [[Medikuntzako Nobel Saria|Medikuntza]]: [[Allvar Gullstrand]]
* [[Bakearen Nobel Saria|Bakea]]: [[Tobias Asser]] eta [[Alfred Hermann Fried]]
----

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:1911| ]]</text>
      <sha1>1iqcnxoct2qf4eugr8ca5tj5knqfk5i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1927</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1254</id>
    <revision>
      <id>9005500</id>
      <parentid>8961701</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:55:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <comment>/* Apirila */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="33192" xml:space="preserve">{{urte aurkibide probak}}


{{urtegertaerak}}
== Gertaerak ==
* [[Maiatzaren 27]]an [[Rifeko Gerra]]k amaitu ziren, [[Espainia]] eta [[Frantzia]] [[Rifeko Errepublika]]ren aurka egindakoak.

== Arte eta kultura ==
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[Fritz Lang]] [[austria]]rraren ''&quot;[[Metropolis]]&quot;'' pelikula kaleratu zen, garaiko film mutu garestiena.
* [[Otsailaren 4]]a - Lehenengo film soinuduna egin zuten.
* [[Abendu]]an [[Duke Ellington]] jazz musikariaren bandak kontratua sinatu zuen [[Cotton Club]] aretoarekin [[Harlem]]en (NY).
* [[1927ko belaunaldia]] izeneko literatura mugimendua abiatu zuten Espainian, besteak beste [[Rafael Alberti]], [[Federico García Lorca]] eta [[Dámaso Alonso]] idazleek.

== Zientzia eta teknologia ==
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Telefono]] bidezko lehen nazioarteko elkarrizketa egin zuten [[New York]] eta [[Londres]] artean.
* [[Maiatzaren 21]]ean [[Charles Lindbergh]] estatubatuarrak hegan egin zuen bakarrik eta gelditu gabe [[New York]]etik [[Paris]]era, &quot;Spirit of St. Louis&quot; hegazkinean.

== Kirolak ==
* [[Sanpedrotarra Arraun Elkartea|Pasai San Pedrok]] irabazi zuen [[Kontxako Bandera]], eta hurrengo 5 urteetan ere garaileak izan ziren, euren historiako tarterik onena izan zena.
* [[Nicolas Frantz]] holandarrak [[Frantziako Tourra]] irabazi zuen, eta hurrengo urtean errepikatu zuen.
* [[Ryder Cup]] golf txapelketaren lehen edizioa egin zuten [[Massachusetts]]en ([[AEB]]).

== Jaiotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Maurice Béjart]], frantziar dantzaria eta koreografoa (h. [[2007]]).
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Vernon L. Smith]], estatubatuar ekonomialaria, 2002ko [[Ekonomiako Nobel Saria]].
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Danel Zenarrutzabeitia]], gipuzkoar politikaria (h. [[2018]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Ignacio Javier Gomara]], nafar abokatu eta politikaria (h. [[2022]]).
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[Megumu Tamura]], japoniar futbolaria (h. [[1986]]).
* [[Urtarrilaren 13]]a - [[Sydney Brenner]], hegoafrikar biologoa, 2002ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (h. [[2019]]).
* [[Urtarrilaren 14]]a - [[M. Aram]], indiar hezitzaile eta abokatua (h. [[1997]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Kirti Nidhi Bista]], [[Nepal]]go lehen ministroa (h. [[2017]]).
* [[Urtarrilaren 16]] - [[José María Benito del Valle]], [[Ekin (historikoa)|Ekin]] eta [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAren]] sortzaileetako bat (h. [[2011]]).
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Eartha Kitt]], estatubatuar abeslaria, aktorea, dantzaria, komediantea, aktibista eta abestigilea (h. [[2008]]).
* [[Urtarrilaren 25]]a - [[Antônio Carlos Jobim]], brasildar musikagile eta piano-jotzailea (h. [[1994]]).
* [[Urtarrilaren 26]]a - [[Pedro Masó]], espainiar zinema-zuzendaria (h. [[2008]]).
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Olof Palme]], [[Suedia]]ko lehen ministroa (h. [[1986]]).
* [[Urtarrilaren 31]] - [[Beñat Dagorret]], lapurtar idazle eta irakasle euskaltzalea (h. [[1993]]).
* [[Urtarrilaren 31]] - [[Alicia Iturrioz]], gipuzkoar margolaria (h. [[2021]]).
* [[Urtarrilaren 31]] - [[José Monleón]], espainiar idazle, antzerki-zuzendari, argitaratzaile eta kritikaria (h. [[2016]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 1]]a - [[Günter Guillaume]], [[Alemaniako Errepublika Demokratikoa]]ren alde lan egin zuen espioia (h. [[1995]]).
* [[Otsailaren 2]]a - [[Stan Getz]], estatubatuar saxofoi-jotzailea, jazzaren historiako saxofoi-jotzailerik handienetakoa (h. [[1991]]).
* [[Otsailaren 4]]a - [[Tony Fruscella]], estatubatuar jazz tronpeta-jotzailea (h. [[1969]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Julio Zachrisson]], margolari, grabatzaile eta eskultore panamatarra (h. [[2021]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[Gerard O'Neill]], estatubatuar fisikaria (h. [[1992]]).
* [[Otsailaren 7]]a - [[Joseph Camino]], baxenabar idazlea, apaiza eta ohorezko euskaltzaina (h. [[2015]]).
* [[Otsailaren 7]]a - [[Juliette Gréco]], frantziar kantautore eta aktorea (h. [[2020]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Patxi Goikolea]], bizkaitar futbolaria (h. [[2000]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Leontyne Price]], estatubatuar sopranoa.
* [[Otsailaren 11]] - [[Jean Hiriart-Urruti Abittu]], lapurtar apaiz, idazle eta euskaltzaina (h. [[1990]]).
* [[Otsailaren 15]]a - [[Carlo Maria Martini]], italiar kardinala, [[Milan]]go artzapezpikua izandakoa (h. [[2012]]).
* [[Otsailaren 17]]a - [[Juan Almeida Bosque]], kubatar politikari, militar, konpositore eta iraultzaile komunista (h. [[2009]]).
* [[Otsailaren 17]]a - [[Víctor Valera]], venezuelar eskultorea (h. [[2013]]).
* [[Otsailaren 20]]a - [[Sidney Poitier]], bahamar-estatubatuar aktore eta zinema zuzendaria (h. [[2022]]).
* [[Otsailaren 21]]a - [[Hubert de Givenchy]], frantziar jostuna (h. [[2018]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Robert Bellah]], estatubatuar soziologoa, [[Kaliforniako Unibertsitatea Berkeleyn|Kaliforniako Unibertsitateko (Berkeley)]] irakaslea (h. [[2013]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Régine Crespin]], frantziar sopranoa (h. [[2007]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[David Mourão-Ferreira]], portugaldar idazlea (h. [[1996]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Emmanuelle Riva]], frantziar aktorea (h. [[2017]]).
* [[Otsailaren 25]]a - [[Humberto Giannini]], txiletar filosofo eta idazlea (h. [[2014]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Harry Belafonte]], estatubatuar abeslari, aktore eta giza eskubideen aldeko borrokalaria.
* [[Martxoaren 1]]a - [[Salvador Paniker]], kataluniar ingeniaria, filosofo eta idazlea (h. [[2017]]).
* [[Martxoaren 2]]a - [[Piotr Kowalski]], poloniar jatorriko frantziar artista (h. [[2004]]).
* [[Martxoaren 2]]a - [[Ray Prosser]], galestar errugbilari eta entrenatzailea (h. [[2020]]).
* [[Martxoaren 2]]a - [[Roger Walkowiak]], frantziar txirrindularia (h. [[2017]]).
* [[Martxoaren 4]]a - [[Jacques Dupin]], frantziar poeta, arte kritikari eta ''L'Éphémère'' aldizkariaren kofundatzailea (h. [[2012]]).
* [[Martxoaren 4]]a - [[Max Théon]], poloniar [[Kabala|kabalista]] eta [[Okultismo|okultista]] judua (j. [[1848]]).
* [[Martxoaren 6]]a - [[Gabriel García Márquez]], kolonbiar idazlea eta kazetaria, 1982ko [[Literaturako Nobel Saria]] (h. [[2014]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[José Larrañaga]], gipuzkoar politikaria (h. [[1984]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Mari Carmen Madariaga|Mari Carmen Madariaga, ''Arrati'']], bizkaitar erraketista (h. [[2004]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Selma Huxley]], kanadar historialaria, Euskal Herriko eta Kanadako itsas historian aditua (h. [[2020]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Stanisław Kania]], poloniar politikari komunista (h. [[2020]]).
* [[Martxoaren 9]]a - [[Jaime de Armiñán]], espainiar antzerki idazle, gidoigile eta zinemagilea.
* [[Martxoaren 10]]a - [[Joxe Lizaso]], gipuzkoar bertsolaria (h. [[2009]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Miren Begoña Ereñaga]], bizkaitar erraketista (h. [[2015]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Josep Maria Subirachs]], kataluniar eskultore eta margolaria (h. [[2014]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Raúl Alfonsín]], [[Argentina]]ko presidentea eta giza eskubideen bultzatzailea (h. [[2009]]).
* [[Martxoaren 13]]a - [[José Gabriel Sarasa]], euskal herritar abokatu eta politikaria (h. [[1987]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Maija Isola]], finlandiar margolaria eta ehun-disenatzailea (h. [[2001]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[Roberto Suazo Córdoba]], [[Honduras]]ko presidentea (h. [[2018]]).
* [[Martxoaren 18]]a - [[Mohamed Ben Ahmed Abdelghani]], [[Aljeria]]ko lehen ministroa (h. [[1996]]).
* [[Martxoaren 20]]a - [[Josep Guinovart]], kataluniar margolari, marrazkilari eta grabatzailea (h. [[2007]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Hans-Dietrich Genscher]], alemaniar politikaria (h. [[2016]]).
* [[Martxoaren 22]]a - [[Antonio Isasi-Isasmendi]], espainiar zinema zuzendaria, gidoilaria eta zinema ekoizlea (h. [[2017]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Martin Walser]], alemaniar idazlea.
* [[Martxoaren 27]]a - [[François Furet]], frantziar historialaria (h. [[1997]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Miguel Picazo]], espainiar zinema zuzendaria (h. [[2016]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Mstislav Rostropovitx]], errusiar biolontxelo-jotzailea (h. [[2007]]).
* [[Martxoaren 28]]a - [[Theo Colborn]], ingurumenaren osasunaren estatubatuar analista (h. [[2014]]).
* [[Martxoaren 29]]a - [[John Vane]], britainiar farmakologoa, 1982ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (h. [[2004]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[César Chávez]], estatubatuar sindikatu-buruzagia (h. [[1993]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 2]]a - [[Ferenc Puskás]], hungariar futbolaria, historiako jokalari onentsuenetako bat (h. [[2006]]).
* [[Apirilaren 3]]a - [[Éva Székely]], hungariar igerilaria (h. [[2020]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Gerry Mulligan]], estatubatuar jazz musikagilea (h. [[1996]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Venancio Orbe]], bizkaitar apaiz katoliko pasiotarra, Peruko Moyobambako gotzaina izandakoa (h. [[2008]]).
* [[Apirilaren 9]]a - [[Tiny Hill]], zeelandaberritar errugbilaria eta errugbi aukeratzailea (h. [[2019]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Marshall Warren Nirenberg]], estatubatuar biokimikaria, 1968ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (h. [[2010]]).
* [[Apirilaren 14]]a - [[Alan MacDiarmid]], zeelandaberritar-estatubatuar kimikaria, 2000ko [[Kimikako Nobel Saria]], (h. [[2007]]).
* [[Apirilaren 16]]a - [[Edie Adams]], estatubatuar aktore eta abeslaria (h. [[2008]]).
* [[Apirilaren 16]]a - [[Benedikto XVI.a]], [[Aita santu]]a.
* [[Apirilaren 17]]a - [[Bernardo Alberro]], gipuzkoar musikagile, olerkari eta akordeoi-jotzailea.
* [[Apirilaren 18]]a - [[Samuel P. Huntington]], estatubatuar politologo eta irakaslea (h. [[2008]]).
* [[Apirilaren 18]]a - [[Tadeusz Mazowiecki]], [[Polonia]]ko lehen ministroa (h. [[2013]]).
* [[Apirilaren 20]]a - [[Chris Heunis]], [[Hegoafrika]]ko jarduneko presidentea (h. [[2006]]).
* [[Apirilaren 20]]a - [[Phil Hill]], [[1 Formula]]ko estatubatuar pilotua (h. [[2008]]).
* [[Apirilaren 20]]a - [[Karl Alexander Müller]], suitzar fisikaria, 1987ko [[Fisikako Nobel Saria]].
* [[Apirilaren 22]]a - [[Laurel Aitken]], ''Godfather of Ska'', jamaikar kantari eta konpositorea, [[Ska]] musikaren aitzindaria (h. [[2005]]).
* [[Apirilaren 22]]a - [[Jose Iribarren Zugasti]], nafar apaiza, idazlea, margolaria eta poeta (h. [[2000]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Manuel Rivera]], espainiar margolaria (h. [[1995]]).
* [[Apirilaren 25]]a - [[Corín Tellado]], espainiar idazlea (h. [[2009]]).
* [[Apirilaren 25]]a - [[Albert Uderzo]], frantziar komikigilea, [[René Goscinny]]rekin batera ''[[Asterix]]'' komiki sortaren sortzailea (h. [[2020]]).
* [[Apirilaren 26]]a - [[Anne McLaren]], britainiar biologoa, garapen biologiaren arloan aitzindaria (h. [[2007]]).
* [[Apirilaren 29]]a - [[Betsy Ancker-Johnson]], estatubatuar plasma fisikaria.
* [[Apirilaren 29]]a - [[Dorothy Manley]], ingeles atleta (h. [[2021]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Laura Betti]], italiar aktorea (h. [[2004]]).
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Aurelio Menéndez]], espainiar legelaria eta politikaria (h. [[2018]]).
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Albert Zafy]], [[Madagaskar]]reko presidentea (h. [[2017]]).
* [[Maiatzaren 2]]a - [[Miguel Ángel Álvarez Muro]], gipuzkoar margolaria (h. [[2011]]).
* [[Maiatzaren 5]]a - [[Sylvia Fedoruk]], kanadar fisikaria (h. [[2012]]).
* [[Maiatzaren 5]]a - [[Jesús Pardo]], espainiar idazle eta kazetaria (h. [[2020]]).
* [[Maiatzaren 8]]a - [[Chumy Chúmez]], gipuzkoar marrazkilari eta idazlea (h. [[2003]]).
* [[Maiatzaren 8]]a - [[Nora Marks Dauenhauer]], [[Tlingitak]] amerindiar tribuko idazlea, poeta eta emakume jakintsua (h. [[2017]]).
* [[Maiatzaren 8]]a - [[Josefina Samper]], espainiar sindikalista (h. [[2018]]).
* [[Maiatzaren 9]]a - [[Manfred Eigen]], alemaniar fisikari eta kimikaria, 1967ko [[Kimikako Nobel Saria]] (h. [[2019]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Jose Maria Jimeno Jurio]], nafar historialaria eta etnografoa (h. [[2002]]).
* [[Maiatzaren 15]]a - [[Consuelo Rubio]], espainiar soprano eta mezzosopranoa (h. [[1981]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[François Nourissier]], frantziar kazetari eta idazlea (h. [[2011]]).
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Aingeru Iker Jayo Basterra]], bizkaitar margolaria.
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Jose Luis Robles]], [[Bilboko alkateen zerrenda|Bilboko alkatea]] (h. [[2007]]).
* [[Maiatzaren 21]]a - [[Tomás Segovia]], Espainian jaiotako mexikar idazlea eta irakaslea (h. [[2011]]).
* [[Maiatzaren 22]]a - [[Michael Constantine]], greko-estatubatuar aktorea (h. [[2021]]).
* [[Maiatzaren 22]]a - [[Peter Matthiessen]], estatubatuar idazle, eleberrigile eta naturalista (h. [[2014]]).
* [[Maiatzaren 22]]a - [[George A. Olah]], hungariar kimikaria, 1994ko [[Kimikako Nobel Saria]] (h. [[2017]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Robert Ludlum]], estatubatuar idazlea (h. [[2001]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[María Josefa Uharte]], nafar arte bildumagile eta filantropoa (h. [[2015]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Jacques Bergerac]], lapurtar antzezlea (h. [[2014]]).
* [[Maiatzaren 30]]a - [[Joan Birman]], estatubatuar matematikaria, trentza teorian eta korapilo teorian espezializatua.

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 4]]a - [[Geoffrey Palmer (aktorea)|Geoffrey Palmer]], ingeles aktorea (h. [[2020]]).
* [[Ekainaren 7]]a - [[Dell Hymes]], estatubatuar hizkuntzalaria, soziolinguista, antropologo eta folklorista (h. [[2009]]).
* [[Ekainaren 8]]a - [[Jerry Stiller]], estatubatuar aktorea eta komediagilea, ''Stiller eta Meara'' bikoteko kidea (h. [[2020]]).
* [[Ekainaren 9]]a - [[Franco Donatoni]], italiar musikagilea (h. [[2000]]).
* [[Ekainaren 9]]a - [[Luis Lopetegi]], ''Agerre I'', gipuzkoar harri-jasotzailea (h. [[1969]]).
* [[Ekainaren 10]]a - [[László Kubala]], hungariar futbolaria (h. [[2002]]).
* [[Ekainaren 10]]a - [[Eugene Parker]], estatubatuar zientzialaria, [[eguzkia]]ren inguruko gertaeretan aditua (h. [[2022]]).
* [[Ekainaren 13]]a - [[Slim Dusty]], australiar country musikaria (h. [[2003]]).
* [[Ekainaren 13]]a - [[Franco Maria Malfatti]], italiar politikaria, [[Europako Batzorde]]ko 3. lehendakaria (h. [[1991]]).
* [[Ekainaren 15]]a - [[Hugo Pratt]], italiar idazle eta komikigilea (h. [[1995]]).
* [[Ekainaren 16]]a - [[Nicolás Redondo Urbieta]], bizkaitar sindikalista eta politikaria, [[UGT]]ko Idazkari Nagusia.
* [[Ekainaren 17]]a - [[Lucio Fulci]], italiar zinema zuzendari, gidoilari eta aktorea (h. [[1996]]).
* [[Ekainaren 18]]a - [[Paul Eddington]], ingeles aktorea (h. [[1995]]).
* [[Ekainaren 18]]a - [[Jean Nesprias]], lapurtar dantza irakaslea (h. [[2018]]).
* [[Ekainaren 23]]a - [[Bob Fosse]], estatubatuar koreografo eta zinema zuzendaria (h. [[1987]]).
* [[Ekainaren 24]]a - [[Martin Lewis Perl]], estatubatuar fisikaria, 1995eko [[Fisikako Nobel Saria]] (h. [[2014]]).
* [[Ekainaren 26]]a - [[Juan Velarde Fuertes]], espainiar ekonomista.
* [[Ekainaren 28]]a - [[Frank Sherwood Rowland]], estatubatuar kimikaria, 1995eko [[Kimikako Nobel Saria]] (h. [[2012]]).
* [[Ekainaren 29]]a - [[Amable Arias]], euskal herritar eskultore, margolari eta grabatzailea (h. [[1984]]).
* [[Ekainaren 30]]a - [[Shirley Fry]], estatubatuar tenislaria (h. [[2021]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 3]]a - [[Ken Russell]], ingeles zinema zuzendaria (h. [[2011]]).
* [[Uztailaren 4]]a - [[Gina Lollobrigida]], italiar aktorea.
* [[Uztailaren 4]]a - [[Neil Simon]], estatubatuar antzerkigilea (h. [[2018]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[Janet Leigh]], estatubatuar aktorea (h. [[2004]]).
* [[Uztailaren 11]] - [[Theodore Harold Maiman]], estatubatuar fisikaria, lehen [[laser]]raren sortzailea (h. [[2007]]).
* [[Uztailaren 11]] - [[Gregorio Salvador Caja]], espainiar lexikologoa eta dialektologoa (h. [[2020]]).
* [[Uztailaren 13]]a - [[Simone Veil]], frantziar politikaria, [[Europako Parlamentu]]ko lehen emakume lehendakaria (h. [[2017]]).
* [[Uztailaren 18]]a - [[Antonio García-Trevijano]], ideologia errepublikanoko espainiar politikari eta pentsalaria (h. [[2018]]).
* [[Uztailaren 18]]a - [[Kurt Masur]], alemaniar orkestra-zuzendaria (h. [[2015]]).
* [[Uztailaren 19]]a - [[María Wonenburger]], espainiar matematikaria, Fulbright beka jaso zuen lehen espainiar emakumea (h. [[2014]]).
* [[Uztailaren 27]]a - [[Gisèle Halimi]], tunisiar-frantziar abokatua, idazlea eta ekintzaile feminista (h. [[2020]]).
* [[Uztailaren 28]]a - [[John Ashbery]], estatubatuar poeta, AEBetako poetarik esanguratsuenetakoa (h. [[2017]]).
* [[Uztailaren 28]]a - [[David Viñas]], argentinar eleberrigilea (h. [[2011]]).
* [[Uztailaren 29]]a - [[Harry Mulisch]], herbeheretar idazlea (h. [[2010]]).

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 2]]a - [[Paul Garabedian]], estatubatuar matematikaria eta zenbakizko analista (h. [[2010]]).
* [[Abuztuaren 3]]a - [[Elliot Silverstein]], estatubatuar zinema zuzendaria.
* [[Abuztuaren 5]]a - [[Vicente Luis Lapatza]], bizkaitar futbolari ohia, atezaina.
* [[Abuztuaren 6]]a - [[Arturo Armando Molina]], [[El Salvador]]ko presidentea (h. [[2021]]).
* [[Abuztuaren 6]]a - [[Theodor Wagner]], austriar futbolaria (h. [[2020]]).
* [[Abuztuaren 9]]a - [[Robert Shaw]], ingeles aktore eta eleberri idazlea (h. [[1978]]).
* [[Abuztuaren 10]]a - [[Vittorio Gregotti]], italiar arkitektoa (h. [[2020]]).
* [[Abuztuaren 11]] - [[Giancarlo Astrua]], italiar txirrindularia (h. [[2010]]).
* [[Abuztuaren 17]]a - [[Txomin Solabarrieta]], bizkaitar apaiza eta ohorezko euskaltzaina (h. [[2019]]).
* [[Abuztuaren 18]]a - [[Rosalynn Carter]], Ameriketako Estatu Batuetako [[Lehen Dama]].
* [[Abuztuaren 18]]a - [[Marvin Harris]], estatubatuar antropologo, idazle eta unibertsitateko irakaslea (h. [[2001]]).
* [[Abuztuaren 20]]a - [[Jimmy Raney]], estatubatuar jazz gitarra-jotzailea (h. [[1995]]).
* [[Abuztuaren 21]]a - [[Barry Foster]], ingeles zinema, antzerki, telebista eta irratiko aktorea (h. [[2002]]).
* [[Abuztuaren 23]]a - [[Dick Bruna]], herbeheretar diseinatzaile eta ilustratzailea (h. [[2017]]).
* [[Abuztuaren 23]]a - [[Ľubor Kresák]], eslovakiar astronomoa (h. [[1994]]).
* [[Abuztuaren 23]]a - [[Martial Solal]], frantziar piano-jotzailea, musikagilea eta orkestra-zuzendaria.
* [[Abuztuaren 24]]a - [[David Ireland]], australiar eleberrigilea.
* [[Abuztuaren 24]]a - [[Harry Markowitz]], estatubatuar ekonomialaria, 1990eko [[Ekonomiako Nobel Saria]].
* [[Abuztuaren 25]]a - [[Althea Gibson]], estatubatuar tenislari eta golflaria, tenis txapelketa bat jokatu zuen lehen kirolari afro-amerikarra (h. [[2003]]).
* [[Abuztuaren 25]]a - [[Francisco Queipo de Llano Acuña]], madrildar militar eta politikaria (h. [[2002]]).
* [[Abuztuaren 28]]a - [[Izaskun Arrue]], arabar irakasle eta erizaina, Arabako ikastoletako lehenengo andereñotzat onartua (h. [[2016]]).
* [[Abuztuaren 31]] - [[Roland Simounet]], frantziar arkitektoa (h. [[1996]]).

==== Iraila ====
* [[Irailaren 2]]a - [[Nicole Buffetaut]], frantziar idazlea.
* [[Irailaren 4]]a - [[John McCarthy]], estatubatuar informatikaria, ''[[adimen artifizial]]a'' kontzeptuaren hedatzailea (h. [[2011]]).
* [[Irailaren 7]]a - [[François Billetdoux]], frantziar antzerkigilea (h. [[1991]]).
* [[Irailaren 8]]a - [[Patxi Altuna]], gipuzkoar [[euskal hizkuntzalaritza|euskalaria]], idazlea eta [[jesusen Konpainia|jesulaguna]] (h. [[2006]]).
* [[Irailaren 9]]a - [[Elvin Jones]], estatubatuar jazz bateria-jotzailea (h. [[2004]]).
* [[Irailaren 11]] - [[Abel San Martín|Abel San Martín, ''Barberito I.a'']], esku huskako errioxar pilotaria (h. [[1980]]).
* [[Irailaren 12]]a - [[Freddie Jones]], ingeles aktorea (h. [[2019]]).
* [[Irailaren 16]]a - [[Peter Falk]], estatubatuar aktorea, ''[[Columbo]] detektibea'' antzezteagatik ospetsua (h. [[2011]]).
* [[Irailaren 16]]a - [[Sadako Ogata]], japoniar politikaria (h. [[2019]]).
* [[Irailaren 18]]a - [[Dionisio Blanco]], bizkaitar margolaria (h. [[2003]]).
* [[Irailaren 23]]a - [[Miguel Angel Etxauri]], nafar margolaria.
* [[Irailaren 25]]a - [[Colin Davis]], ingeles orkestra-zuzendaria (h. [[2013]]).
* [[Irailaren 26]]a - [[Romano Mussolini]], italiar jazz pianista eta margolaria (h. [[2006]]).
* [[Irailaren 29]]a - [[Edith Eger]], [[Holokaustoa]] biziraun zuen gatibua eta psikologian aditua, [[trauma osteko estresaren nahasmendu]]an espezialista.
* [[Irailaren 29]]a - [[Martin Garziarena]], ''Garziarena'', nafar aizkolaria (h. [[2005]]).
* [[Irailaren 30]]a - [[W S. Merwin]], estatubatuar poeta eta itzultzailea (h. [[2019]])

==== Urria ====
* [[Urriaren 3]]a - [[Kenojuak Ashevak]], emakume [[inuit]] margolaria, inuit arte modernoaren aitzindaritzat joa (h. [[2013]]).
* [[Urriaren 6]]a - [[Paul Badura-Skoda]], austriar piano-jotzailea eta musikologoa (h. [[2019]]).
* [[Urriaren 7]]a - [[Juan Benet]], espainiar idazlea (h. [[1993]]).
* [[Urriaren 8]]a - [[César Milstein]], argentinar-britainiar biokimikaria, 1984ko [[Medikuntzako Nobel saria]] (h. [[2002]]).
* [[Urriaren 9]]a - [[Iker Belaustegigoitia]], euskal kirolaria, [[bela]]n aditua.
* [[Urriaren 10]]a - [[Dana Elcar]], estatubatuar aktorea (h. [[2005]]).
* [[Urriaren 10]]a - [[Manuel Hernández Mompó]], espainiar margolaria (h. [[1992]]).
* [[Urriaren 11]] - [[Josefina Karlota Belgikakoa]], [[Luxemburgo]]ko dukesa handi ezkontidea (h. [[2005]]).
* [[Urriaren 13]]a - [[Lee Konitz]], estatubatuar musikagilea (h. [[2020]]).
* [[Urriaren 13]]a - [[Turgut Özal]], [[Turkia]]ko presidentea (h. [[1993]]).
* [[Urriaren 14]]a - [[Thomas Luckmann]], batez ere Alemanian aritutako esloveniar soziologoa (h. [[2016]]).
* [[Urriaren 14]]a - [[Roger Moore]], britainiar aktorea (h. [[2017]]).
* [[Urriaren 16]]a - [[Pedro Manuel Aristegi]], gipuzkoar diplomatikaria (h. [[1989]]).
* [[Urriaren 16]]a - [[Günter Grass]], alemaniar idazlea, 1999ko [[Literaturako Nobel saria]] (h. [[2015]]).
* [[Urriaren 17]]a - [[Friedrich Hirzebruch]], alemaniar matematikaria, bere belaunaldiko figura nabarmena (h. [[2012]]).
* [[Urriaren 18]]a - [[George C. Scott]], estatubatuar aktorea (h. [[1999]]).
* [[Urriaren 19]]a - [[Pierre Alechinsky]], belgikar pintore, grabatzaile eta poeta.
* [[Urriaren 23]]a - [[Edward Kienholz]], estatubatuar eskultorea (h. [[1994]]).
* [[Urriaren 23]]a - [[Leszek Kołakowski]], poloniar filosofoa (h. [[2009]]).
* [[Urriaren 24]]a - [[Gilbert Bécaud]], frantziar abeslari, musikagile, piano-jotzaile eta aktorea (h. [[2021]]).
* [[Urriaren 25]]a - [[Jorge Batlle Ibáñez]], [[Uruguai]]ko presidentea (h. [[2016]]).
* [[Urriaren 25]]a - [[Lawrence Kohlberg]], estatubatuar psikologoa (h. [[1987]]).
* [[Urriaren 29]]a - [[Pablo Antoñana]], gaztelaniazko nafar idazlea (h. [[2009]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 2]]a - [[Steve Ditko]], estatubatuar komikigilea (h. [[2018]]).
* [[Azaroaren 3]]a - [[Odvar Nordli]], [[Norvegia]]ko lehen ministroa (h. [[2018]]).
* [[Azaroaren 7]]a - [[Juan Arcocha]], kubatar intelektuala, abokatua, idazlea, kazetaria, itzultzailea eta interpretea (h. [[2010]]).
* [[Azaroaren 8]]a - [[Patti Page]], estatubatuar abeslari eta aktorea (h. [[2013]]).
* [[Azaroaren 11]] - [[Juan Mari Lekuona|Juan Maria Lekuona]], euskal olerkari, irakasle eta idazlea (h. [[2005]]).
* [[Azaroaren 14]]a - [[Narciso Yepes]], espainiar gitarra-jotzailea (h. [[1997]]).
* [[Azaroaren 15]]a - [[Bill Rowling]], [[Zeelanda Berria|Zeelanda Berriko]] 30. lehen ministroa (h. [[1995]]).
* [[Azaroaren 16]]a - [[Mercedes Luzuriaga]], bizkaitar aktorea.
* [[Azaroaren 18]]a - [[Eldar Riazanov]], [[sobiet]]ar zinemagilea (h. [[2015]]).
* [[Azaroaren 20]]a - [[Andres Narbarte]], ''Xalto'', nafar bertsolaria (h. [[1971]]).
* [[Azaroaren 21]]a - [[Ernesto de la Peña]], mexikar itzultzailea eta akademikoa (h. [[2012]]).
* [[Azaroaren 24]]a - [[Ahmadou Kourouma]], [[mandinga]] jatorriko bolikostar eleberrigilea (h. [[2003]]).
* [[Azaroaren 24]]a - [[Alfredo Kraus]], espainiar tenorra (h. [[1999]]).
* [[Azaroaren 25]]a - [[Juan Artzamendi]], gipuzkoar musikagilea (h. [[2004]]).
* [[Azaroaren 28]]a - [[Abdul Halim Kedahkoa]], Kedahko sultana eta [[Malaysia]]ko erregea (h. [[2017]]).

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 4]]a - [[Gae Aulenti]], italiar arkitektoa (h. [[2012]]).
* [[Abenduaren 4]]a - [[Rafael Sánchez Ferlosio]], espainiar idazlea (h. [[2019]]).
* [[Abenduaren 5]]a - [[Bhumibol Adulyadej]], [[Thailandia]]ko erregea (h. [[2016]]).
* [[Abenduaren 6]]a - [[Jacques Bondon]], frantziar musikagilea (h. [[2008]]).
* [[Abenduaren 8]]a - [[Niklas Luhmann]], alemaniar soziologoa (h. [[1998]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Pierre Henry]], frantziar musikagilea (h. [[2017]]).
* [[Abenduaren 12]]a - [[Robert Norton Noyce]], Fairchild Semiconductor eta [[Intel Corporation]] erakundeen sortzaileetako bat eta [[mikrotxip]]aren asmatzaileetako bat (h. [[1990]]).
* [[Abenduaren 13]]a - [[Juan Alonso]], gipuzkoar futbolaria (h. [[1994]]).
* [[Abenduaren 13]]a - [[Genevieve Page]], frantziar aktorea.
* [[Abenduaren 16]]a - [[Manuel Lasarte]], euskal bertsolaria eta idazlea (h. [[2012]]).
* [[Abenduaren 16]]a - [[Jelena Samarina]], errusiar aktorea (h. [[2011]]).
* [[Abenduaren 17]]a - [[Antonio Fernández Alba]], espainiar arkitektoa.
* [[Abenduaren 18]]a - [[Ramsay Clark]], estatubatuar abokatu, ekintzaile eta politikaria (h. [[2021]]).
* [[Abenduaren 19]]a - [[Thomas Manterola]], lapurtar errugbilaria (h. [[2013]]).
* [[Abenduaren 20]]a - [[Kim Young-sam]], [[Hego Korea]]ko presidentea (h. [[2015]]).
* [[Abenduaren 24]]a - [[Mary Higgins Clark]], misteriozko eleberrien estatubatuar idazlea (h. [[2020]]).
* [[Abenduaren 25]]a - [[José Luis Olaizola]], gipuzkoar idazle eta gidoilaria.
* [[Abenduaren 28]]a - [[Edward Babiuch]], [[Polonia]]ko lehen ministroa (h. [[2021]]).
* [[Abenduaren 30]]a - [[Robert Hossein]], frantziar antzezlea eta antzerki-zuzendaria (h. [[2020]]).
* [[Abenduaren 30]]a - [[Hamed Karoui]], [[Tunisia]]ko lehen ministroa (h. [[2020]]).

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[Jose Grazenea]], gipuzkoar margolaria (h. [[2021]]).
* [[Juan Cordero]], gipuzkoar musikagilea (h. [[2014]]).
* [[Mari Treku]], [[Mattin Treku]] bertsolariaren emaztea (h. [[2005]]).
* [[Maria Antonia Uzkudun|Maria Antonia Uzkudun, ''Anoetako txikita'']], gipuzkoar erraketista (h. [[2008]]).
* [[Patxi Buldain]], nafar margolaria.
* Santiago Hernández Redondo, ''[[Txantxillo]]'', donostiar xilofono-jole eta eskalea, pertsonaia herrikoia (h. [[2003]]).
* [[Ahmed Agouliz]], marokoar ekintzailea, [[Askapen Nazionalerako Armada (Maroko)|Askapen Nazionalerako Armadako]] kidea (h. [[1964]]).
* [[Gérard Blanchard]], frantziar tipografo, grafista, idazle eta marrazkilaria (h. [[1998]]).
* [[Joan Jara]], britainiar dantzari eta aktibista politikoa.
* [[Kristian Brisson]], [[bretainiera]]zko idazlea (h. [[2013]]).
* [[Marcos Kaplan]], argentinar soziologoa (h. [[2004]]).
* [[María Lourdes Albertos]], espainiar hizkuntzalaria, [[Hispania]]ko [[onomastika]]n aditua (h. [[1985]]).
* [[Pearse Hutchinson]], eskoziar-irlandar poeta, itzultzaile eta esataria (h. [[2012]]).
* [[Piarre Erramuzpe]], baxenafar bertsolaria.

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Salvador Azpiazu]], arabar marrazkilari eta ilustratzailea (j. [[1867]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Ramon Illarramendi]], gipuzkoar antzerkigilea (j. [[1879]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Karlota Belgikakoa]], [[Mexiko]]ko enperadorea (j. [[1840]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 6]]a - [[Sam Maguire]], irlandar errepublikar eta [[futbol gaeliko]] jokalaria (j. [[1887]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Charles Doolittle Walcott]], estatubatuar paleontologo eta naturalista, [[Burgess Shale]] aztarnategiaren aurkitzailea (j. [[1850]]).
* [[Otsailaren 17]]a - [[Serafín Basterra]], bizkaitar eskultorea (j. [[1850]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Georg Brandes]], daniar filosofo, literatura-kritikari eta kazetaria (j. [[1842]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 16]]a - [[Victoria Aguirre Anchorena]], argentinar margolaria, arte bildumagilea eta Sociedad de Beneficencia elkarteko kidea (j. [[1858]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Maryam Sūltanah Danil Ghaţţas|Marie-Alphonsine]], [[palestina]]r moja, ''Jerusalemgo Errosario Santuko Ahizpak'' [[domingotar]] kongregazioaren sortzailea (j. [[1843]]).
* [[Martxoaren 29]]a - [[Luigi Luzzatti]], [[Italia]]ko lehen ministroa (j. [[1841]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Kang Youwei]], Txinako idazlea, filosofoa eta politikaria (j. [[1858]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 1]]a - [[José Tomás Errázuriz]], txiletar margolari eta diplomazialaria (j. [[1856]]).
* [[Apirilaren 7]]a - [[Domingo Iturrate]], ''Fray Domingo del Santísimo Sacramento'', bizkaitar apaiz [[trinitario]]a (j. [[1901]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Gaston Leroux]], frantziar kazetari eta eleberrigilea (j. [[1868]]).
* [[Apirilaren 18]]a - [[José Tartiere]], Bilbon jaiotako asturiar enpresaburu eta ingeniari industriala (j. [[1848]]).
* [[Apirilaren 20]]a - [[Enrique Simonet]], espainiar margolaria (j. [[1866]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Hugo Schuchardt]], alemaniar hizkuntzalaria (j. [[1842]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Li Dazhao]], txinatar iraultzailea (j. [[1888]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Ruth Prawer Jhabvala]], Alemanian jaiotako britainiar estatubatuar eleberrigile eta gidoilaria (h. [[2013]]).
* [[Maiatzaren 9]]a - [[Lucrecia Arana]], espainiar zarzuela-abeslaria, tiple-kontraltoa (j. [[1867]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Juan Gris]], espainiar margolaria (j. [[1887]]).
* [[Maiatzaren 12]]a - [[Louise Catherine Breslau]], alemaniar-suitzar margolaria (j. [[1856]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Henri Hubert]], frantziar arkeologoa eta erlijio konparaketan soziologo aditua (j. [[1872]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Boris Kustodiev]], errusiar margolaria (j. [[1878]]).
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Georges Eekhoud]], belgikar idazlea (j. [[1854]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 9]]a - [[Victoria Woodhull]], [[Emakumeen sufragismoa|emakumeek bozkatzeko eskubideraren aldeko]] lider bat Ameriketako Estatu Batuetan (j. [[1838]]).
* [[Ekainaren 14]]a - [[Jerome K. Jerome]], ingeles idazlea (j. [[1859]]).
* [[Ekainaren 15]]a - [[Ottavio Bottecchia]], italiar txirrindularia (j. [[1894]]).
* [[Ekainaren 26]]a - [[Armand Guillaumin]], frantziar margolari [[inpresionismo|inpresionista]] (j. [[1841]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 5]]a - [[Albrecht Kossel]], alemaniar biokimikaria, 1910eko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1853]]).
* [[Uztailaren 7]]a - [[Gösta Mittag-Leffler]], suediar matematikaria (j. [[1846]]).
* [[Uztailaren 10]]a - [[Kevin O'Higgins]], irlandar politikaria, [[IRA]]k eraila (j. [[1892]]).
* [[Uztailaren 15]]a - [[Constance Markievicz]], irlandar nazionalista, sufragista, iraultzailea eta sozialista (j. [[1868]]).
* [[Uztailaren 20]]a - [[Fernando I.a Errumaniakoa]], [[Errumania]]ko erregea (j. [[1865]]).
* [[Uztailaren 24]]a - [[Akutagawa Ryunosuke]], japoniar idazlea (j. [[1892]]).

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 4]]a - [[Eugène Atget]], frantziar argazkilaria (j. [[1857]]).
* [[Abuztuaren 4]]a - [[John Dillon]], irlandar mediku eta politikari abertzalea (j. [[1851]]).
* [[Abuztuaren 13]]a - [[James Oliver Curwood]], estatubatuar eleberrigile eta kazetaria (j. [[1878]]).
* [[Abuztuaren 13]]a - [[Marianne Stokes]], austriar margolaria, Viktoriar aroko margolaririk garrantzitsuenetarikoa (j. [[1855]]).
* [[Abuztuaren 15]]a - [[Bertram Boltwood]], estatubatuar fisikari eta kimikaria (j. [[1870]]).
* [[Abuztuaren 23]]an, errugabeak izanik [[Sacco eta Vanzetti auzia]]n aulki elektrikoan hiltzera zigortuak:
** [[Nicola Sacco]], italiar-estatubatuar anarkista (j. [[1891]]).
** [[Bartolomeo Vanzetti]], italiar-estatubatuar anarkista (j. [[1888]]).

==== Iraila ====
* [[Irailaren 14]]a - [[Hugo Ball]], alemaniar egile eta olerkaria, [[Dada]] mugimendu artistikoaren sortzailea (j. [[1886]]).
* [[Irailaren 14]]a - [[Isadora Duncan]], estatubatuar dantzaria (j. [[1877]]/[[1878|78]]).
* [[Irailaren 29]]a - [[Willem Einthoven]], herbeheretar sendagilea, 1924ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1860]]).

==== Urria ====
* [[Urriaren 2]]a - [[Svante Arrhenius]], suediar kimikaria, 1903ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1859]]).
* [[Urriaren 7]]a - [[Paul Sérusier]], frantziar margolaria (j. [[1864]]).
* [[Urriaren 8]]a - [[Ricardo Güiraldes]], argentinar idazlea (j. [[1886]]).
* [[Urriaren 24]]a - [[Joxe Jabier Uresberueta]], [[Donostiako arrauna|Donostiako traineru]] patroia (j. [[1850]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 5]]a - [[Augusta Déjerine-Klumpke]], frantziar medikua, neuroanatomian egin zuen lanagatik ezaguna (j. [[1859]]).
* [[Azaroaren 6]]a - [[Vicente García Castañón]], nafar meatz-ingeniaria.
* [[Azaroaren 11]]a - [[Wilhelm Johannsen]], daniar botanikoa (j. [[1857]]).
* [[Azaroaren 23]]a - [[Stanislaw Przybyszewski]], poloniar idazlea (j. [[1868]]).

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 21]]a - [[Francisco Rafael Uhagon]], bizkaitar legelari, historialari eta politikaria (j. [[1858]]).
* [[Abenduaren 30]] - [[José Salis]], gipuzkoar pintorea (j. [[1863]]).
* [[Abenduaren 31]] - [[Pedro Navascues]], nafar historialari eta idazlea (j. [[1903]]).

== [[Nobel Sariak|Nobel saridunak]]: ==
* [[Fisikako Nobel Saria|Fisika]]: [[Arthur Holly Compton]], [[Charles Thomson Rees Wilson]]
* [[Kimikako Nobel Saria|Kimika]]: [[Heinrich Otto Wieland]]
* [[Literaturako Nobel Saria|Literatura]]: [[Henri Bergson]]
* [[Medikuntzako Nobel Saria|Medikuntza]]: [[Julius Wagner-Jauregg]]
* [[Bakearen Nobel Saria|Bakea]]: [[Ferdinand Buisson]], [[Ludwig Quidde]]
----

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:1927| ]]</text>
      <sha1>tiek8h7uukzg3gpx16tbop22n5q66gm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1929</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1256</id>
    <revision>
      <id>9005553</id>
      <parentid>9004842</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:39:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Urtarrila */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35895" xml:space="preserve">{{urte aurkibide probak}}


{{urtegertaerak}}
== Gertaerak ==
* [[Urtarrilaren 31]] - [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|Sobietar Batasunak]] [[Leon Trotski|Leon Trotsky]] herbesteratu zuen.
* [[Maiatzaren 9]]a - [[Canberra]] izendatu zuten [[Australia]]ko hiriburu.
* [[Ekainaren 7]]a - [[Vatikano Hiria]] estatu burujabe bihurtu zen.
* [[Urriaren 24]]a - [[1929ko kraxa|Ostegun Beltza]]: [[Ameriketako Estatu Batuak|AEBek]] beste estatuetara zabalduko zen krisi ekonomiko itzela jaso zuten, burtsako espekulazioa zela eta.

== Arte eta kultura ==
* [[Laurel eta Hardy]] bikote komikoak ''&quot;Big Business&quot;'' eta ''&quot;Liberty&quot;'' pelikulak aurkeztu zituen.
* [[Luis Buñuel]] espainiarrak ''&quot;Un chien andalou&quot;'' filma estreinatu zuen.
* &quot;[[Popeye]]&quot; pertsonaia lehenengo aldiz azaldu zen [[komiki]] batean.

== Zientzia eta teknologia ==

== Kirolak ==
* [[Ekainaren 30]]a - [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Espainiako futbol ligaren]] lehenenego edizioa amaitu zen. [[Athletic Club de Bilbao]] hirugarren postuan gelditu zen eta [[Real Sociedad]] laugarren. Liga hartako golegile nagusia edo &quot;pitxitxia&quot; [[Paco Bienzobas]] jokalari txuri-urdina izan zen.

== Jaiotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Sergio Leone]], italiar gidoilari, ekoizle eta zinema zuzendaria, [[spaghetti western]] azpigeneroaren sortzailetzat joa (h. [[1989]]).
* [[Urtarrilaren 4]]a - [[Amitai Etzioni]], israeldar-estatubatuar soziologoa.
* [[Urtarrilaren 4]]a - [[Günter Schabowski]], alemaniar [[Alemaniako Alderdi Sozialista Batua|SEDaren]] kidea (h. [[2015]]).
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Ignacio Garate]], bizkaitar futbolaria (h. [[2007]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Babrak Karmal]], [[Afganistan]]go presidentea (h. [[1996]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Ulu Grosbard]], belgikar-estatubatuar zinema-zuzendaria (h. [[2012]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Heiner Müller]], alemaniar antzerkigilea (h. [[1995]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Ronnie Allen]], ingeles futbolari eta entrenatzailea (h. [[2001]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Martin Luther King]], estatubatuar politikari eta giza eskubideen ekintzailea, 1964ko [[Bakearen Nobel Saria]] (h. [[1968]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Sarah Maldoror]], frantziar gidoigile eta zuzendaria (h. [[2020]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Nel Noddings]], estatubatuar feminista, pedagogo eta filosofoa.
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Jimmy Cobb]], estatubatuar jazz musikaria (h. [[2020]]).
* [[Urtarrilaren 22]]a - [[Ddiddue Epherre]], zuberoar euskaltzale eta elizgizona (h. [[1974]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[John Polanyi]], alemaniar-kanadar kimikaria, 1986ko [[Kimikako Nobel Saria]].
* [[Urtarrilaren 26]]a - [[Jules Feiffer]], estatubatuar marrazkilaria.
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Claes Oldenburg]], suediar-estatubatuar eskultorea (h. [[2022]]).
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Iñaki Aginaga Beristain]], gipuzkoar intelektual, ikertzaile eta politikaria (h. [[2021]]).
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Isamu Akasaki]], japoniar ingeniari eta fisikaria, 2014ko [[Fisikako Nobel Saria]] (h. [[2021]]).
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Peter Diener]], germano-suitzar alpinista.
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Józef Gara]], poloniar meatzaria, desagertzeko arriskuan dagoen [[wymysorys]] hizkuntzan olerkiak eta kantak idatzi zituena (h. [[2013]]).
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Elio Petri]], italiar zinema zuzendaria (h. [[1982]]).
* [[Urtarrilaren 31]] - [[Rudolf Mössbauer]], alemaniar fisikaria, 1961eko [[Fisikako Nobel Saria]] (h. [[2011]]).
* [[Urtarrilaren 31]] - [[Jean Simmons]], britainiar aktorea (h. [[2010]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 1]]a - [[Maria Angeles Mezkiritz]], nafar historialaria.
* [[Otsailaren 2]]a - [[George Band]], ingeles alpinista (h. [[2011]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Imanol Zeziaga]], euskal herritar futbolaria (h. [[2010]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Camilo Torres Restrepo]], kolonbiar apaiza, [[Askapenaren teologia|Askapenaren Teologiaren]] aitzindaria eta [[ELN-UC|ELNko]] kidea (h. [[1966]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Lukas Larraza]], nafar atleta, krosean espezialista (h. [[2020]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Fred Sinowatz]], [[Austria]]ko kantzilerra (h. [[2008]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Jerrald Goldsmith]], estatubatuar musikagilea (h. [[2004]]).
* [[Otsailaren 13]]a - [[Omar Torrijos]], panamar militarra eta politikaria (h. [[1981]]).
* [[Otsailaren 15]]a - [[Graham Hill]], ingeles auto pilotua, [[Hiruko Koroa (automobilismoa)|Hiruko Koroa]] irabazi duen pilotu bakarra (h. [[1975]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Luis Ruiz de Gopegui]], espainiar fisikari eta idazlea, [[NASA]]ren arduraduna Espainian (h. [[2019]]).
* [[Otsailaren 17]]a - [[Alejandro Jodorowski]], txiletar zinema- eta antzerki-zuzendaria.
* [[Otsailaren 18]]a - [[Len Deighton]], ingeles idazlea.
* [[Otsailaren 18]]a - [[Agustin González Azilu]], nafar musikagilea.
* [[Otsailaren 21]]a - [[Arturo Fernández]], espainiar aktore eta telebista aurkezlea (h. [[2019]]).
* [[Otsailaren 21]]a - [[Roberto Gómez Bolaños]], ''Chespirito'', mexikar aktore, idazle, gidoilari, musikagile, zuzendari eta telebista ekoizlea (h. [[2014]]).
* [[Otsailaren 21]]a - [[Imanol Laspiur]], gipuzkoar idazlea (h. [[1998]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Aleksi II.a Moskukoa]], Moskuko eta Errusia guztietako XV. patriarka, Errusiako Eliza ortodoxoaren burua (h. [[2008]]).
* [[Otsailaren 28]]a - [[Frank Gehry]], kanadar-estatubatuar arkitektoa.

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[José Ángel Sánchez Asiain]], bizkitar enpresaburu eta ekonomialaria (h. [[2016]]).
* [[Martxoaren 4]]a - [[Bernard Haitink]], herbeheretar orkestra zuzendaria (h. [[2021]]).
* [[Martxoaren 5]]a - [[J. B. Lenoir]], estatubatuar abeslari, konpositore eta gitarrista (h. [[1967]]).
* [[Martxoaren 6]]a - [[Nicolas Bouvier]], frantziar, idazle, argazkilari eta bidaiaria (h. [[1998]]).
* [[Martxoaren 6]]a - [[Luis Fraca Royo]], gipuzkoar musikagilea.
* [[Martxoaren 6]]a - [[Günter Kunert]], alemaniar idazlea (h. [[2019]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Hebe Camargo]], brasildar aktorea, abeslaria eta telebistako aurkezlea (h. [[2012]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[Peter L. Berger]], estatubatuar teologo luteranoa eta soziologoa (h. [[2017]]).
* [[Martxoaren 18]]a - [[Christa Wolf]], [[Ekialdeko Alemania]]ko eleberrigile, entsegulari eta zinema gidoilaria (h. [[2011]]).
* [[Martxoaren 22]]a - [[Yayoi Kusama]], japoniar artista garaikidea.
* [[Martxoaren 23]]a - [[Roger Bannister]], britainiar atleta ohia, [[milia]] bateko lasterketan lau minututik beherako marka egin zuen lehena (h. [[2018]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Jose Mari Gorrotxategi]], gipuzkoar gozogile eta [[gozogintza]]n ikertzaile eta sortzailea (h. [[2019]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Manuel Riu Riu]], kataluniar historialaria, Iberiar penintsulako Erdi Aroko historiaren ikertzaile nagusietako bat (h. [[2011]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Jean Schramme]], belgikar mertzenarioa (h. [[1988]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Cecil Taylor]], estatubatuar jazzeko piano-jotzaile eta musikagilea (h. [[2018]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Anne Ramsey]], estatubatuar aktorea (h. [[1988]]).
* [[Martxoaren 29]]a - [[Lennart Meri]], estoniar idazle, zinemagile eta politikaria (h. [[2006]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 1]]a - [[Milan Kundera]], txekiar idazlea.
* [[Apirilaren 1]]a - [[Jane Powell]], estatubatuar aktore, abeslari eta dantzaria (h. [[2021]]).
* [[Apirilaren 3]]a - [[Poul Schlüter]], [[Danimarka]]ko lehen ministroa (h. [[2021]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Hugo Claus]], belgikar idazlea (h. [[2008]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Ivar Giaever]], norvegiar fisikaria, 1973ko [[Fisikako Nobel Saria]].
* [[Apirilaren 5]]a - [[Nigel Hawthorne]], ingeles aktorea (h. [[2001]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Edison Denisov]], [[sobiet]]ar musikagilea (h. [[1996]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[André Previn]], alemaniar-estatubatuar musikagile, pianista eta orkestra zuzendaria (h. [[2019]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Jristos Sartzetakis]], [[Grezia]]ko presidentea (h. [[2022]]).
* [[Apirilaren 7]]a - [[Gabriel Caruana]], [[zeramika]]n berezitutako maltar artista ezagunetakoa (h. [[2018]]).
* [[Apirilaren 7]]a - [[Bob Denard]], frantziar mertzenarioa (h. [[2007]]).
* [[Apirilaren 8]]a - [[Bartolomé Benassar]], frantziar historialari eta hispanista (h. [[2018]]).
* [[Apirilaren 8]]a - [[Jacques Brel]], belgikar abeslari, kantautore eta aktorea (h. [[1978]]).
* [[Apirilaren 9]]a - [[Fred Hollows]], australiar oftalmologoa (h. [[1993]]).
* [[Apirilaren 9]]a - [[Lúcio Lara]], [[Angola]]ko jarduneko presidentea (h. [[2016]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Yozo Aoki]], japoniar futbolaria (h. [[2014]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Mike Hawthorn]], britainiar auto gidaria (h. [[1959]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Ann Sullivan]], estatubatuar animatzailea (h. [[2020]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Max von Sydow]], suediar aktorea (h. [[2020]]).
* [[Apirilaren 13]]a - [[Joxe Agirre]], ''Oranda'', azpeitiar bertsolaria (h. [[2012]]).
* [[Apirilaren 14]]a - [[Chadli Bendjedid]], [[Aljeria]]ko presidentea (h. [[2012]]).
* [[Apirilaren 17]]a - [[Mariama Bâ]], senegaldar eleberrigilea, irakaslea eta feminista (h. [[1981]]).
* [[Apirilaren 22]]a - [[Michael Atiyah]], britainiar matematikaria (h. [[2019]]).
* [[Apirilaren 22]]a - [[Guillermo Cabrera Infante]], kubatar idazle eta zinemarako gidoi-egilea (h. [[2005]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Bibiñe Belaustegigoitia]], bizkaitar tenislaria.
* [[Apirilaren 23]]a - [[George Steiner]], frantziar-estatubatuar literatura kritikari, saiakeragile, filosofo, eleberri idazle eta irakaslea (h. [[2020]]).
* [[Apirilaren 27]]a - [[Nina Romaxkova]], disko jaurtiketan espezializatutako [[sobiet]]ar atleta (h. [[2016]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[André Robert]], kanadar zientzialaria (h. [[1993]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Rogelio Salmona]], kolonbiar arkitektoa (h. [[2007]]).
* [[Apirilaren 29]]a - [[Walter Kempowski]], alemaniar idazlea (h. [[2007]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Ralf Dahrendorf]], britainiar-alemaniar filosofoa, soziologoa, politologoa eta politikoa (h. [[2009]]).
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Miguel Etchecolatz]], argentinar polizia, genozida kondenatua eta errepresorea (h. [[2022]]).
* [[Maiatzaren 2]]a - [[Édouard Balladur]], [[Frantziako gobernuburuen zerrenda|Frantziako lehen ministroa]].
* [[Maiatzaren 2]]a - [[Jigme Dorji Wangchuck]], [[Bhutan]]go Dragoi Erregea (h. [[1972]]).
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Audrey Hepburn]], belgikar-ingeles aktorea (h. [[1993]]).
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Roland Giguère]], [[quebec]]tar olerkari, margolari eta grabatzailea (h. [[2003]]).
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Ronald Golias]], brasildar aktorea (h. [[2005]]).
* [[Maiatzaren 5]]a - [[Kenneth Cook]], australiar eleberrigile, kazetari, zinema zuzendari eta politikaria (h. [[1987]]).
* [[Maiatzaren 6]]a - [[Paul Lauterbur]], estatubatuar kimikaria, 2003ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (h. [[2007]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Osvaldo Dragún]], argentinar dramagilea (h. [[1999]]).
* [[Maiatzaren 10]]a - [[Antonine Maillet]], kanadar eleberrigilea eta antzerkigilea.
* [[Maiatzaren 12]]a - [[Ágnes Heller]], hungariar filosofoa (h. [[2019]]).
* [[Maiatzaren 12]]a - [[Sam Nujoma]], [[Namibia]]ko presidentea.
* [[Maiatzaren 15]]a - Fra' [[Andrew Bertie]], [[Maltako Ordena]]ko Printze eta Maisu Nagusia (h. [[2008]]).
* [[Maiatzaren 15]]a - [[Fernando Cebrián]], euskal aktorea (h. [[2009]]).
* [[Maiatzaren 15]]a - [[Otar Patsatsia]], [[Georgia]]ko lehen ministroa (h. [[2021]]).
* [[Maiatzaren 16]]a - [[Adrienne Rich]], estatubatuar idazle feminista (h. [[2012]]).
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Jean-Denis Bredin]], frantziar abokatu eta idazlea (h. [[2021]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Miren Jone Azurza]], gipuzkoar kazetaria, euskarazko kazetaritza modernoaren aitzindaria (h. [[2022]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Jose Maria Mendiola]], gipuzkoar idazle eta enpresaria (h. [[2003]]).
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Bobi Jones]], galestar idazlea (h. [[2017]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Beverly Sills]], estatubatuar sopranoa (h. [[2007]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[François Leterrier]], frantziar zinema zuzendaria eta aktorea (h. [[2020]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Catherine Sauvage]], frantziar abeslaria (h. [[1998]]).
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Peter Higgs]], britainiar fisikaria, 2013ko [[Fisikako Nobel Saria]].

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 1]]a - [[Nargis Dutt]], indiar zinema aktore eta abeslaria (h. [[1981]]).
* [[Ekainaren 3]]a - [[Werner Arber]], suitzar mikrobiologoa, 1978ko [[Medikuntzako Nobel Saria]].
* [[Ekainaren 4]]a - [[Karolos Papoulias]], [[Grezia]]ko presidentea (h. [[2021]]).
* [[Ekainaren 6]]a - [[Albert Kalonji]], kongotar politikaria, [[Hego Kasai]]ko enperadorea (h. [[2015]]).
* [[Ekainaren 6]]a - [[Jose Antonio Retolaza]], euskal idazlea, euskaltzalea, apaiza eta ohorezko [[euskaltzainen zerrenda|euskaltzaina]], ''[[Kili-Kili]]'' aldizkariaren sortzailea (h. [[2014]]).
* [[Ekainaren 6]]a - [[Julian Ugarte]], euskal aktorea (h. [[1987]]).
* [[Ekainaren 7]]a - [[John Turner]], [[Kanada]]ko lehen ministroa (h. [[2020]]).
* [[Ekainaren 10]]a - [[Edward Osborne Wilson]], biologo, entomologo eta mundu mailako ospeko mirmekologoa (h. [[2021]]).
* [[Ekainaren 12]]a - [[Anne Frank]], alemaniar judua, [[Anne Franken egunkaria|idatzi zuen egunkaria]] dela-eta ezaguna Bigarren Mundu Gerran [[nazi]]engandik ihesi ezkutuan zela (h. [[1945]]).
* [[Ekainaren 13]]a - [[Alan Civil]], britainiar [[tronpa (musika tresna)|tronpa]] jolea (h. [[1989]]).
* [[Ekainaren 16]]a - [[Sabah Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah]], [[Kuwait]]eko emirra (h. [[2020]]).
* [[Ekainaren 17]]a - [[Tigran Petrosian]], sobietar armeniar xake jokalaria (h. [[1984]]).
* [[Ekainaren 18]]a - [[Jürgen Habermas]], alemaniar soziologo eta filosofoa, [[teoria kritiko]]aren eta [[pragmatismo]]aren bultzatzailea.
* [[Ekainaren 23]]a - [[June Carter]], estatubatuar abeslari, egile abeslari, musikari eta aktorea (h. [[2003]]).
* [[Ekainaren 23]]a - [[Henri Pousseur]], belgikar musikagilea eta musikaren teorikoa (h. [[2009]]).
* [[Ekainaren 24]]a - [[Jean-Baptiste Hachème]], [[Dahomey]]ko presidentea (h. [[1998]]).
* [[Ekainaren 24]]a - [[Carolyn Shoemaker]], estatubatuar astronomoa, gizabanako batek aurkitutako kometa gehienen errekorra edukitakoa (h. [[2021]]).
* [[Ekainaren 25]]a - [[Jean-Joseph Sanfourche]], frantziar margolari, poeta, diseinatzaile eta eskultorea (h. [[2010]]).
* [[Ekainaren 28]]a - [[Antonio Ferraz]], bizkaitar txirrindulari ohia.
* [[Ekainaren 29]]a - [[Oriana Fallaci]], italiar kazetaria eta idazlea (h. [[2006]]).
* [[Ekainaren 29]]a - [[Alexandre Lagoya]], egiptoar-frantziar gitarrista, nazioarteko gitarrista bakarlari ospetsuenetako bat (h. [[1999]]).
* [[Ekainaren 30]]a - [[Juan Ignacio Uria]], gipuzkoar politikaria, [[zkoitia]]ko alkatea (h. [[2015]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 1]]a - [[Gerald Edelman]], estatubatuar biokimikaria, 1972ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (h. [[2014]]).
* [[Uztailaren 2]]a - [[Imelda Marcos]], filipinar politikaria eta [[Ferdinand Marcos]] diktadorearen alarguna.
* [[Uztailaren 6]]a - [[Hélène Carrère d'Encausse]], frantziar historialaria eta politologoa.
* [[Uztailaren 8]]a - [[Shirley Ann Grau]], estatubatuar idazlea (h. [[2020]]).
* [[Uztailaren 9]]a - [[Hassan II.a Marokokoa]], [[Maroko]]ko erregea (h. [[1999]]).
* [[Uztailaren 12]]a - [[Monte Hellman]], estatubatuar zinema zuzendari, ekoizle, idazle eta muntatzailea (h. [[2021]]).
* [[Uztailaren 12]]a - [[Awang Usman]], malaysiar idazle eta poeta (h. [[2001]]).
* [[Uztailaren 13]]a - [[Pedro Iturralde]], nafar jazz-musikaria (h. [[2020]]).
* [[Uztailaren 15]]a - [[Ignacio Azkarate]], bizkaitar futbolaria ohia.
* [[Uztailaren 16]]a - [[Carmelo Bernaola]], euskal konpositorea (h. [[2002]]).
* [[Uztailaren 18]]a - [[Antonio Álvarez Solís]], espainiar kazetaria, Euskal Herrian lan egindakoa (h. [[2020]]).
* [[Uztailaren 19]]a - [[José Espartza]], ''Espartza'', nafar pilotaria (h. [[2018]]).
* [[Uztailaren 19]]a - [[John Hejduk]], estatubatuar arkitektoa (h. [[2000]]).
* [[Uztailaren 19]]a - [[Emmanuel Le Roy Ladurie]], frantziar historialari modernista.
* [[Uztailaren 19]]a - [[Luigi Pistilli]], italiar aktorea (h. [[1996]]).
* [[Uztailaren 22]]a - [[Amu Djoleto]], ghanatar idazlea.
* [[Uztailaren 27]]a - [[Jean Baudrillard]], frantziar soziologo, filosofo, argazkilari eta pentsalari politikoa (h. [[2007]]).
* [[Uztailaren 27]]a - [[Jack Higgins]], ingeles eleberrigilea (h. [[2022]]).
* [[Uztailaren 28]]a - [[Jacqueline Bouvier Kennedy]], Ameriketako Estatu Batuetako [[lehen dama]] (h. [[1994]]).
* [[Uztailaren 29]]a - [[Alfred Teinitzer]], austriar futbolaria (h. [[2021]]).

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 1]]a - [[Iñigo Cavero]], gipuzkoar politikari, abokatu eta noblea (h. [[2002]]).
* [[Abuztuaren 2]]a - [[José Afonso]], portugaldar abeslari, letragile eta idazlea (h. [[1987]]).
* [[Abuztuaren 2]]a - [[Kateb Yacine]], aljeriar olerkari, eleberrigile eta antzerkigilea (h. [[1989]]).
* [[Abuztuaren 3]]a - [[Ewy Rosqvist-von Korff]], Suediako rally piloturik arrakastatsuenetakoa.
* [[Abuztuaren 6]]a - [[Trinido Vaqueriza]], gipuzkoar arraunlari ohia.
* [[Abuztuaren 8]]a - [[José Luis Borau]], espainiar zinema zuzendari, ekoizle, aktore eta gidoigilea (h. [[2012]]).
* [[Abuztuaren 8]]a - [[Luis García Meza Tejada]], [[Bolivia]]ko diktadorea (h. [[2018]]).
* [[Abuztuaren 12]]a - [[Charles Moore]], estatubatuar atleta (h. [[2020]]).
* [[Abuztuaren 16]]a - [[Helmut Rahn]], alemaniar futbolaria (h. [[2003]]).
* [[Abuztuaren 17]]a - [[Johañe Pitrau]], nekazarien buruzagia, kristau militante ezkertiarra eta sindikalista zuberoarra (h. [[1975]]).
* [[Abuztuaren 23]]a - [[Peter Thomson]], australiar golfaria (h. [[2018]]).
* [[Abuztuaren 24]]a - [[Jassir Arafat|Yasser Arafat]], [[Palestina]]ko buruzagia eta Bakearen [[Nobel Sariak|Nobel Sariduna]] (h. [[2004]]).
* [[Abuztuaren 27]]a - [[Ira Levin]], estatubatuar eleberrigile, antzerkigile eta abesti egilea (h. [[2007]]).
* [[Abuztuaren 31]] - [[Fernando Redón]], iruindar arkitektoa (h. [[2016]]).
* [[Abuztuaren 31]] - [[Julio Ramón Ribeyro]], perutar idazlea, XX. mendeko perutar idazle gailenetako bat (h. [[1994]]).
* [[Abuztuaren 31]] - [[Osamu Yamaji]], japoniar futbolaria.

==== Iraila ====
* [[Irailaren 2]]a - [[Jose Luis Orbegozo]], euskal enpresaburua eta [[Real Sociedad|Errealako]] presidentea (h. [[2010]]).
* [[Irailaren 3]]a - [[Carlo Clerici]], italiar jatorriko suitzar txirrindularia (h. [[2007]]).
* [[Irailaren 4]]a - [[Elizabeth Roemer]], kometa eta asteroideen ikerketan espezializatutako estatubatuar astronomoa (h. [[2016]]).
* [[Irailaren 5]]a - [[Andrian Nikolaev]], [[sobietar]] kosmonauta (h. [[2004]]).
* [[Irailaren 7]]a - [[Yves Lacoste]], frantziar geografoa.
* [[Irailaren 7]]a - [[T. P. McKenna]], irlandar aktorea (h. [[2011]]).
* [[Irailaren 8]]a - [[Kontxi Belandia Lekue]], bizkaitar euskaltzalea (h. [[2020]]).
* [[Irailaren 9]]a - [[Claude Nougaro]], frantziar abeslari eta letragilea, jazz arloan espezializatuta (h. [[2004]]).
* [[Irailaren 10]]a - [[Arnold Palmer]], estatubatuar golfaria (h. [[2016]]).
* [[Irailaren 13]]a - [[Nikolái Giaúrov]], bulgariar opera-abeslaria, baxua (h. [[2004]]).
* [[Irailaren 14]]a - [[Larry Collins]], estatubatuar idazle eta kazetaria (h. [[2005]]).
* [[Irailaren 15]]a - [[Halina Birenbaum]], [[Holokaustoa|Holokaustotik]] bizirik atera den idazle, poeta, itzultzaile eta aktibista.
* [[Irailaren 15]]a - [[Murray Gell-Mann]], estatubatuar fisikaria, 1969ko [[Fisikako Nobel Saria]] (h. [[2019]]).
* [[Irailaren 15]]a - [[John Julius Norwich]], britaniar historialaria eta idazlea (h. [[2018]]).
* [[Irailaren 16]]a - [[Jamshid ben Abdullah]], [[Zanzibar]]go azken sultana.
* [[Irailaren 17]]a - [[Stirling Moss]], britainiar auto-pilotua (h. [[2020]]).
* [[Irailaren 20]]a - [[Anne Meara]], estatubatuar aktorea eta komediagilea, ''Stiller eta Meara'' bikoteko kidea (h. [[2015]]).
* [[Irailaren 20]]a - [[Taviani anaiak|Vittorio Taviani]], italiar zinema zuzendaria (h. [[2018]]).
* [[Irailaren 21]]a - [[Héctor Alterio]], argentinar aktorea.
* [[Irailaren 21]]a - [[Charlotte Froese Fischer]], kanadar-estatubatuar matematikari eta informatikaria.
* [[Irailaren 21]]a - [[Sándor Kocsis]], hungariar futbolaria (h. [[1979]]).
* [[Irailaren 21]]a - [[Dick Tooth]], australiar errugbilaria (h. [[2020]]).
* [[Irailaren 22]]a - [[Paul-Marie Lapointe]], kanadar olerkari eta kazetaria (h. [[2011]]).
* [[Irailaren 22]]a - [[Carlo Ubbiali]], italiar motoziklismoko pilotua (h. [[2020]]).
* [[Irailaren 23]]a - [[Johan Claassen]], hegoafrikar errugbilaria (h. [[2019]]).
* [[Irailaren 24]]a - [[Peporro]], gipuzkoar futbolaria (h. [[2004]]).
* [[Irailaren 27]]a - [[Cosme Barrutia]], euskal txirrindularia (h. [[2005]]).
* [[Irailaren 27]]a - [[Txillardegi|Jose Luis Alvarez Enparantza, ''Txillardegi'']], donostiar hizkuntzalari, idazle eta politikaria (h. [[2012]]).
* [[Irailaren 28]]a - [[Lata Mangeshkar]], indiar abeslaria (h. [[2022]]).
* [[Irailaren 28]]a - [[Nikolai Ryzhkov]], [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|Sobietar Batasuneko]] lehen ministroa.
* [[Irailaren 29]]a - [[Miguel Bidaurreta]], nafar txirrindulari ohia.
* [[Irailaren 29]]a - [[Bernard Dort]], frantziar antzerki-kritikaria (h. [[1994]]).
* [[Irailaren 30]]a - [[Kjell Askildsen]], norvegiar idazlea (h. [[2021]]).
* [[Irailaren 30]]a - [[Mir Hazar Khan Khoso]], [[Pakistan]]go lehen ministroa (h. [[2021]]).
* [[Irailaren 30]]a - [[Dorothee Sölle]], alemaniar teologo eta poeta protestantea (h. [[2003]]).

==== Urria ====
* [[Urriaren 5]]a - [[Richard F. Gordon Jr.]], estatubatuar astronauta (h. [[2017]]).
* [[Urriaren 6]]a - [[Manuel María]], galizierazko olerkaria, Galizian izan den olerkari handienetako bat (h. [[2004]]).
* [[Urriaren 8]]a - [[Betty Boothroyd]], britainiar politikaria, komunen Ganberako lehendakaritzako lehen emakumezkoa.
* [[Urriaren 9]]a - [[Juan Trabudua Aretxabaleta]], bizkaitar [[idi-proba]]laria.
* [[Urriaren 13]]a - [[Richard Howard]], estatubatuar poeta eta itzultzailea.
* [[Urriaren 15]]a - [[Hubert Dreyfus]], estatubatuar filosofoa (h. [[2017]]).
* [[Urriaren 15]]a - [[Milorad Pavic (idazlea)|Milorad Pavic]], serbiar idazlea (h. [[2009]]).
* [[Urriaren 15]]a - [[John Solomon]], australiar errugbilaria (h. [[2020]]).
* [[Urriaren 18]]a - [[Violeta Barrios de Chamorro|Violeta Chamorro]], [[Nikaragua]]ko presidentea, [[Erdialdeko Amerika]]n kargu horretara iritsitako lehenbiziko emakumezkoa.
* [[Urriaren 21]]a - [[Ursula Kroeber Le Guin]], estatubatuar idazlea (h. [[2018]]).
* [[Urriaren 22]]a - [[Lev Yashin]], [[sobiet]]ar futbolaria, historiako atezainik hoberenetarikoa (h. [[1990]]).
* [[Urriaren 24]]a - [[George Crumb]], estatubatuar musika klasiko moderno eta abangoardiako musikagilea (h. [[2022]]).
* [[Urriaren 27]]a - [[Mikela Gastesi]], nafar irakasle eta euskaltzalea, Iruñean lehedabiziko ikastolaren sorkuntzan eta zuzendaritzan parte hartu zuena (h. [[1997]]).
* [[Urriaren 29]]a - [[Jevgeni Primakov]], [[Errusia]]ko lehen ministroa (h. [[2015]]).
* [[Urriaren 31]] - [[Bud Spencer]], italiar aktorea (h. [[2016]]).
* [[Urriaren 31]] - [[Fumio Watanabe]], japoniar aktorea (h. [[2004]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 1]]a - [[Ernst Lossa]], 14 urte zituenean [[nazi]]ek erail zuten gazte [[yeniche]]a (h. [[1944]]).
* [[Azaroaren 2]]a - [[Muhammad Rafiq Tarar]], [[Pakistan]]go presidentea (h. [[2022]]).
* [[Azaroaren 2]]a - [[Richard Edward Taylor]], kanadar fisikaria eta [[Stanford Unibertsitatea|Stanford Unibertsitateko]] irakaslea, 1990eko [[Fisikako Nobel Saria]] (h. [[2018]]).
* [[Azaroaren 4]]a - [[Emilio Aragón Bermúdez|Emilio Aragón Bermúdez, ''Miliki'']], espainiar pailazoa, abeslaria eta telebista aurkezlea (h. [[2012]]).
* [[Azaroaren 4]]a - [[Shakuntala Devi]], ''Emakume konputagailua'', indiar idazlea giza kalkulagailua (h. [[2013]]).
* [[Azaroaren 5]]a - [[Lennart Johansson]], suediar kirol zuzendaria (h. [[2019]]).
* [[Azaroaren 7]]a - [[Eric Kandel]], austriar-estatubatuar psikiatriako sendagile espezialista, neurozientifiko eta irakaslea, 2000ko [[Medikuntzako Nobel Saria]].
* [[Azaroaren 7]]a - [[Urien Wiliam]], galestar idazle eta antzerkigilea (h. [[2006]]).
* [[Azaroaren 9]]a - [[Jacques Allières]], frantziar hizkuntzalari poliglota eta Ohorezko euskaltzaina (h. [[2000]]).
* [[Azaroaren 9]]a - [[Imre Kertész]], hungariar idazlea, 2002ko [[Literaturako Nobel Saria]] (h. [[2016]]).
* [[Azaroaren 9]]a - [[Aleksandra Pakhmutova]], errusiar konposatzailea.
* [[Azaroaren 11]] - [[Hans Magnus Enzensberger]], alemaniar kazetari, poeta eta saiakera idazlea.
* [[Azaroaren 12]]a - [[Michael Ende]], alemaniar idazlea (h. [[1995]]).
* [[Azaroaren 12]]a - [[Grace Kelly]], estatubatuar aktore, dantzari eta abeslaria, [[Monako]]ko printzesa (h. [[1982]]).
* [[Azaroaren 13]]a - [[Ramon Etxarren Izturitz]], gasteiztar apezpiku aurrerakoia (h. [[2014]]).
* [[Azaroaren 13]]a - [[Jaime Gil de Biedma]], gaztelaniazko kataluniar olerkaria (h. [[1990]]).
* [[Azaroaren 14]]a - [[Alfonso Irigoien]], bilbotar euskalaria, euskal idazlea, olerkaria, margolaria eta eskultorea (h. [[1996]]).
* [[Azaroaren 15]]a - [[Ed Asner]], estatubatuar aktorea (h. [[2021]]).
* [[Azaroaren 21]]a - [[Niall Tóibín]], irlandar aktorea (h. [[2019]]).
* [[Azaroaren 23]]a - [[Branko Elsner]], esloveniar futbolari eta entrenatzailea (h. [[2012]]).

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 6]]a - [[Nikolaus Harnoncourt]], austriar orkestra-zuzendaria (h. [[2016]]).
* [[Abenduaren 6]]a - [[King Moody]], estatubatuar aktorea (h. [[2001]]).
* [[Abenduaren 6]]a - [[Alain Tanner]], suitzar zinemagilea.
* [[Abenduaren 9]]a - [[John Cassavetes]], estatubatuar zinema zuzendari eta aktorea, zinema independientearen aitzindaria (h. [[1989]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Bob Hawke]], [[Australia]]ko lehen ministroa (h. [[2019]]).
* [[Abenduaren 11]] - [[Sir Kenneth MacMillan]], ingeles balleteko-dantzaria eta koreografoa (h. [[1992]]).
* [[Abenduaren 12]]a - [[John James Osborne]], ingeles antzerkigile eta aktorea (h. [[1994]]).
* [[Abenduaren 13]]a - [[Christopher Plummer]], kanadar antzerki, telebista eta zinemako aktorea (h. [[2021]]).
* [[Abenduaren 14]]a - [[Bill Felstiner]], [[zuzenbidearen soziologia]]n aditua, mendigoizalea, kooperantea eta iheslarien laguntzailea.
* [[Abenduaren 14]]a - [[Fernando Sebastián Aguilar]], espainiako artzapezpikua, [[Iruñe eta Tuterako artxidiozesia|Iruñeko artzapezpiku eta Tuterako apezpikua]] (h. [[2019]]).
* [[Abenduaren 18]]a - [[Iker Larrauri]], mexikar museologoa, antropologoa, arkitektoa eta artista plastikoa (h. [[2021]]).
* [[Abenduaren 19]]a - [[Paul Nizon]], suitzar idazlea.
* [[Abenduaren 20]]a - [[Milan Panić]], [[Serbia eta Montenegro]]ko lehen ministroa.
* [[Abenduaren 22]]a - [[Hugo Loetscher]], suitzar idazlea (h. [[2009]]).
* [[Abenduaren 23]]a - [[Chet Baker]], estatubatuar jazz-musikagilea (h. [[1988]]).
* [[Abenduaren 27]]a - [[Lucio Muñoz]], espainiar margolaria (h. [[1998]]).
* [[Abenduaren 29]]a - [[Ali Hassan Kuban]], egiptoar kantari, klarinete-jotzaile eta musikagilea (h. [[2001]]).
* [[Abenduaren 30]]a - [[José Ignacio Ruiz|José Ignacio Ruiz Olabuénaga]], bizkaitar soziologo, irakasle eta ikerlaria (h. [[2014]]).
* [[Abenduaren 31]] - [[Francesco Alberoni]], italiar soziologoa, kazetaria eta soziologia katedraduna.
* [[Abenduaren 31]] - [[Doug Anthony]], australiar politikaria (h. [[2020]]).

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[Elena Arregui Cruz-López]], gipuzkoar arkitektoa (h. [[2018]]).
* [[Felix Elejalde]], nafar irakaslea, idazlea eta dibulgatzailea (h. [[2014]]).
* [[Isabel Bakedano]], nafar margolaria (h. [[2018]]).
* [[Jesús María Duñabeitia|Jesús María ''Beti'' Duñabeitia]], bilbotar politikaria, historian [[Bilboko alkateen zerrenda|Bilboko alkatea]] eta [[Bilboko Athletic Kluba|Athletic Clubeko]] presidentea izandako bakarra (h. [[2013]]).
* [[Juan Bautista Perurena]], nafar artzain, ikazkin eta bertsolaria (h. [[2017]]).
* [[Koro Arizmendi]], Mexikon erbesteratuko euskal odontologoa, beste herrialdetako erbesteratuei laguntzeagatik eta [[EZLN|zapatistekin]] kolaboratzeagatik ezaguna (h. [[2017]]).
* [[Martin Ezkurra]], nafar botileroa (h. [[2018]]).
* [[Mary Begoña]], bizkaitar aktorea.
* [[Pedro Manuel Grazenea|Pedro Manuel Grazenea, ''Elgorriaga'']], nafar erremontelaria (h. [[2017]]).
* [[Rafael Huerta]], bizkaitar eskultore eta arte irakaslea.
* [[Ramón Alberdi]], gipuzkoar historialari eta apaiza (h. [[2009]]).
* [[Ramon Zulaika]], gaztelaniazko donostiar idazlea (h. [[2009]]).
* [[Sabina de la Cruz]], bizkaitar irakaslea, idazlea eta [[Blas Otero|Blas de Oteroren]] alarguna (h. [[2020]]).
* [[Solita Apaolaza]], gipuzkoar sendalari edo petrikiloa (h. [[2021]]).
* [[Tachia Quintanar]], euskal herritar olerkaria.
* [[Josefina Lamberto]], memoria historikoaren aldeko ekintzaile nafarra (h. [[2022]]).
* [[Emilia Gomez|Emilia Gomez, ''Emi la Raquetista'']], valentziar erraketista, aitzindaria emakumezkoen pilota jokoan.
* [[Enrique Vallespí Pérez]], espainiar historialaria, prehistoriadorea eta arkeologoa (h. [[2021]]).
* [[Fawzia Assaad]], egiptoar filosofoa eta frantsesezko eta arabierazko eleberrigilea.
* [[Bazilio Olara-Okello]], [[Uganda]]ko presidentea (h. [[1990]]).

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 6]] - [[Elizabeth Bisland]], estatubatuar kazetari eta idazlea (j. [[1861]]).
* [[Urtarrilaren 8]]a - [[Fermin Imaz]], donostiar bertsolaria eta bertso-jartzailea (j. [[1879]]).
* [[Urtarrilaren 13]]a - [[Wyatt Earp]], estatubatuar pistolaria, jokalaria eta polizia ofiziala (j. [[1848]]).
* [[Urtarrilaren 14]]a - [[Fernand Isidore Widal]], frantziar fisikaria eta bakteriologoa (j. [[1862]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Liang Qichao]], txinatar politikaria (j. [[1873]]).
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Fiacro Iraizotz]], nafar poeta, antzerkigile eta libretista (j. [[1860]]).
* [[Urtarrilaren 31]] - [[Evaristo Bustintza|Evaristo Bustintza, ''Kirikiño'']], bizkaitar idazlea (j. [[1866]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 6]]a - [[Maria Kristina Austriakoa]], Espainiako erregina ezkontidea (j. [[1858]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Joseph Boussinesq]], frantziar matematikari eta fisikaria, [[fluidoen mekanika]]n aditua (j. [[1842]]).
* [[Otsailaren 20]]a - [[Edward L. Atkinson]], britainiar itsas zirujaua eta [[Antartika]]ko esploratzailea (j. [[1881]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 11]] - [[Eusebio López]], nafar inprimatzailea (j. [[1846]]).
* [[Martxoaren 20]]a - [[Ferdinand Foch]], [[Frantzia]]ko Mariskal Nagusia (j. [[1851]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 4]]a - [[Karl Benz]], alemaniar ingeniaria, [[automobil|autoaren]] asmatzaileetako bat (j. [[1844]]).
* [[Apirilaren 18]]a - [[Evaristo Bozas]], gipuzkoar kazetari eta gaztelerazko idazlea (j. [[1886]]).
* [[Apirilaren 20]]a - [[Charles Allan Gilbert]], estatubatuar artista eta ilustratzailea (j. [[1873]]).
* [[Apirilaren 24]]a - [[José María Pascual del Pobil]], espainiar aristokrata eta politikaria, [[Bizkai]]ko gobernadore zibila (j. [[1847]]).
* [[Apirilaren 27]]a - [[Austin Stack]], [[irlandar errepublikanismo|irlandar errepublikarra]] (j. [[1879]]).
* [[Apirilaren 29]]a - [[Pepe Artola]], gipuzkoar idazlea (j. [[1864]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Charles Horton Cooley]], estatubatuar soziologoa (j. [[1864]]).
* [[Maiatzaren 8]]a - [[Jean Irazabal (militarra)|Jean Irazabal]], baxenafar militarra (j. [[1851]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Arthur Scherbius]], alemaniar ingeniari elektrikoa, [[Enigma (kriptografia)|Enigma makinaren]] asmatzailea (j. [[1878]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Gerard Portielje]], genero paisaietako belgikar margolaria (j. [[1856]]).
* [[Maiatzaren 21]]a - [[Archibald Primrose (Roseberyko V. kondea)]], [[Erresuma Batua|Erresuma Batuko]] lehen ministroa (j. [[1847]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 6]]a - [[Richard Réti]], txekiar xakelaria (j. [[1889]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 15]]a - [[Hugo von Hofmannsthal]], austriar olerkari eta antzerki-idazlea (j. [[1874]]).

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 3]]a - [[Emile Berliner]], alemaniar asmatzailea (j. [[1851]]).
* [[Abuztuaren 3]]a - [[Bitor Garitaonandia]], euskal idazlea eta jesuita (j. [[1876]]).
* [[Abuztuaren 3]]a - [[Thorstein Veblen]], estatubatuar ekonomialaria eta soziologoa (j. [[1857]]).
* [[Abuztuaren 10]]a - [[Aletta Jacobs]], herbeeretako mediku, bakezale, sufragista, emakumeen eskubideen aldeko aktibista eta asmatzailea (j. [[1854]]).
* [[Abuztuaren 16]]a - [[Frank van der Stucken]], belgiar-estatubatuar musikagile eta orkestra-zuzendaria (j. [[1858]]).
* [[Abuztuaren 19]]a - [[Sergei Pavlovitx Diagilev]], errusiar artista (j. [[1872]]).
* [[Abuztuaren 24]]a - [[Karel van de Woestijne]], flandriar idazlea (j. [[1878]]).

==== Iraila ====
* [[Irailaren 9]]a - [[Francisco Garate Aranguren|Francisco Garate]], gipuzkoar elizgizon jesuita (j. [[1857]]).
* [[Irailaren 12]]a - [[Rainis]], letonierazko olerkaria (j. [[1865]]).
* [[Irailaren 23]]a - [[Richard Zsigmondy]], austriar kimikaria eta [[1925]]eko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1865]]).
* [[Irailaren 29]]a - [[Tanaka Giichi]], [[Japoniako Lehen Ministro]]a (j. [[1864]]).

==== Urria ====
* [[Urriaren 1]]a - [[Antoine Bourdelle]], frantziar eskultorea (j. [[1861]]).
* [[Urriaren 3]]a - [[Gustav Stresemann]], [[Alemaniako kantziler]]ra eta 1926ko [[Bakearen Nobel Saria]] (j. [[1878]]).
* [[Urriaren 13]]a - [[Domingo Elizondo]], nafar ongile eta enpresaburua (j. [[1848]]).
* [[Urriaren 15]]a - [[Alfred Mills]], ingeles futbolaria (j. [[1874]]).
* [[Urriaren 22]] - [[Secundino Esnaola]], gipuzkoar abesbatza zuzendaria eta musikagilea (j. [[1878]]).
* [[Urriaren 26]]a - [[Arno Holz]], alemaniar idazlea (j. [[1863]]).
* [[Urriaren 28]]a - [[Bernhard von Bülow]], [[Alemaniako kantziler]]ra (j. [[1849]]).
* [[Urriaren 31]] - [[António José de Almeida]], [[Portugal]]go presidente eta lehen ministroa (j. [[1866]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 6]]a - [[Max Badengoa]], [[Alemaniako kantziler]]ra (j. [[1867]]).
* [[Azaroaren 17]]a - [[Herman Hollerith]], estatubatuar asmatzailea (j. [[1860]]).
* [[Azaroaren 23]]a - [[Robustiano Ortuzar]], euskal idazlea (j. [[1883]]).
* [[Azaroaren 24]]a - [[Georges Clemenceau]], [[Frantziako gobernuburuen zerrenda|Frantziako Errepublikako Lehen Ministroa]] (j. [[1841]]).

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 5]]a - [[Oscar Björck]], suediar margolaria eta Suediako Arteen Errege Akademiako irakaslea (j. [[1860]]).
* [[Abenduaren 15]]a - [[Marie Hankel]], Esperanto literaturako alemaniar idazlea (j. [[1844]]).
* [[Abenduaren 17]]a - [[Manuel Gomes da Costa]], [[Portugal]]go presidentea (j. [[1863]]).
* [[Abenduaren 20]]a - [[Émile Loubet]], [[Zerrenda:Frantziako presidenteak|Frantziako presidentea]] (j. [[1838]]).
* [[Abenduaren 27]]a - [[Lorenzo Fernandez de Viana]], arabar eskultorea (j. [[1866]]).

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[Urri]]a - [[Federiko Garralda]], nafar albaitari eta euskal idazlea (j. [[1881]]).
* [[Celestino Peralta]], ''Celestino María de Caparroso'', nafar apaiz eta hizkuntzalaria (j. [[1879]]).
* [[Eulogio Serdán]], historialaria, kazetaria eta [[Gasteiz]]ko alkatea (j. [[1853]]).
* [[Jeronima Uriarte Elizalde]], nafar filantropoa (j. [[1855]]).
* [[Pierre Harizpe]], lapurtar idazlea eta apaiza (j. [[1854]]).
* [[Franciszek Rychnowski]], poloniar kimikaria (j. [[1850]]).

== [[Nobel Sariak|Nobel saridunak]]: ==

* [[Fisikako Nobel Saria|Fisika]]: [[Louis de Broglie|Louis-Victor Pierre Raymond de Broglie]] printzea
* [[Kimikako Nobel Saria|Kimika]]: [[Arthur Harden]] eta [[Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin]]
* [[Literaturako Nobel Saria|Literatura]]: [[Thomas Mann]]
* [[Medikuntzako Nobel Saria|Medikuntza]]: [[Christiaan Eijkman]] eta Sir [[Frederick Gowland Hopkins]]
* [[Bakearen Nobel Saria|Bakea]]: [[Frank B. Kellogg]]
----

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:1929| ]]</text>
      <sha1>3clzeyx5qv3uj3m7raox1b83uvxubo6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1934</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1261</id>
    <revision>
      <id>9005806</id>
      <parentid>8991433</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:13:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="38705" xml:space="preserve">{{urte aurkibide probak}}


{{urtegertaerak}}
== Gertaerak ==
* [[Ekainaren 30]]a - [[Adolf Hitler]]rek arerio politikoak bortsaz kanporatu zituen [[Labana Luzeen Gaua|Laban luzeen gaua]] deiturikoan.
* [[Irailaren 26]]a - &quot;[[Queen Mary]]&quot; [[itsasontzi]]a inauguratu zuten [[Erresuma Batua]]n.
* [[Urriaren 4]]a - [[Espainia]]ko gobernu berria hasi zen [[Confederación Española de Derechas Autónomas|CEDArekin]]. [[Sozialismo|Sozialistek]] greba orokorra deitu eta [[1934ko Iraultza|Asturiaseko Iraultza]] gertatu zen.
* [[Urriaren 11]] - [[Espainia]]n heriotz zigorra berrezarri zuten.
* [[Urriaren 16]]a - [[Komunismo|Komunista]] [[txinako Herri Errepublika|txinatarrek]] &quot;[[Martxa Luzea]]&quot; hasi zuten, [[Mao Zedong]]ek alderdiaren gidaritza lortu zuen garaia.
* [[Abenduaren 27]]a - [[Persia]]k aldatu zuen izena, [[Iran]] deitzera pasatuz.

== Arte eta kultura ==
* [[Azaroaren 13]]a - ''[[La del manojo de rosas]]'' (euskaraz: ''Arrosa sortarena''), [[Pablo Sorozabal]]en musika eta [[Anselmo C. Carreño]] eta [[Francisco Ramos de Castro]]ren libretoa duen [[zarzuela]] estreinatu zen [[Madril]]go Fuencarral antzokian.

== Zientzia eta teknologia ==

== Kirolak ==
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Aviron Bayonnais]] [[errugbi]] taldea [[Frantziako errugbi txapelketa|Frantziako txapelduna]] izan zen, finalean [[Biarritz Olympique]]-ri 13-8 irabazirik.

== Jaiotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Deunoro Sardui]], ''Alper'', euskal bertsolari eta idazlea.
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Víctor García de la Concha]], espainiar filologoa.
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Suzuko Tamura]], ''Ainhoa'', japoniar hizkuntzalaria, [[euskal hizkuntzalaritza|euskalaria]] eta ohorezko euskaltzaina (h. [[2015]]).
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Luigi Lunari]], italiar idazlea (h. [[2019]]).
* [[Urtarrilaren 4]]a - [[Rudolf Schuster]], [[Eslovakia]]ko presidente ohia.
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Eddy Pieters Graafland]] - herbehereetar futbolaria, Herbehereetako atezainik onenetakoa (h. [[2020]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Tassos Papadopulos]], [[Zipre]]ko presidentea (h. [[2008]]).
* [[Urtarrilaren 8]]a - [[Jacques Anquetil]], frantziar txirrindularia, 5 [[Frantziako Tourra|Frantziako Tour]] irabazi zituen lehenengoa (h. [[1987]]).
* [[Urtarrilaren 8]]a - [[Piet Dankert]], herbeheretar politikaria, [[Europako Legebiltzarra]]ko presidentea (h. [[2003]]).
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[Leonid Kravtxuk]], [[Ukraina]]ko lehendabiziko presidentea (h. [[2022]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Jean Chrétien]], [[Kanada]]ko lehen ministroa.
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Tony Hoare]], britainiar informatikaria.
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Aarón Sehter|Aarón Sehter, ''Kike Sehter'']], argentinar pilotari ohia, [[pala]]n aditua.
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Marilyn Horne]], estatubatuar mezzosopranoa.
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[José Manuel Romay Beccaría]], galiziar abokatu eta politikaria.
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Joxe Aierbe]], euskal idazlea (h. [[2012]]).
* [[Urtarrilaren 21]]a - [[Antonio Karmany]], espainiar txirrindulari ohia.
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[Enrique Areiltza Txurruka]], Mutrikuko kondea eta espainiar enpresaria (h. [[2019]]).
* [[Urtarrilaren 25]]a - [[Pablo Colino]], nafar apaiz katoliko, musikagile eta ganberako maisua.
* [[Urtarrilaren 25]]a - [[Luis Otaño]], gipuzkoar txirrindulari ohia.
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[Raymond Boudon]], frantziar soziologoa, frantziako soziologo garrantzitsuenetakoa (h. [[2013]]).
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[Édith Cresson]], [[Frantziako Lehen Ministro]] ohia.
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[Federico Mayor Zaragoza]], espainiar zientzialari eta politikaria.
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Francisco Azkona]], nafar apaiz eta soziologoa.
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Claudio Rodríguez]], espainiar idazlea (h. [[1999]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 2]]a - [[Otar Iosseliani]], georgiar jatorriko frantziar zinemagilea.
* [[Otsailaren 3]]a - [[Txomin Garmendia]], euskal idazlea eta bertsolaria.
* [[Otsailaren 4]]a - [[Fernando Manzaneque]], ''Manzaneque de la Mancha'', espainiar txirrindularia (h. [[2004]]).
* [[Otsailaren 7]]a - [[Juan Etxebarria Martin]], bizkaitar idazlea eta itzultzailea (h. [[1996]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Fleur Adcock]], zeelandaberritar olerkaria.
* [[Otsailaren 10]]a - [[Salvador Giner]], kataluniar soziologoa, [[Institut d'Estudis Catalans]]eko presidentea (h. [[2019]]).
* [[Otsailaren 11]] - [[Manuel Antonio Noriega]], [[Panama]]ko jenerala eta ''de facto'' herrialdeko diktadore militarra (h. [[2017]]).
* [[Otsailaren 11]] - [[John Surtees]], ingeles pilotua, [[automobilismo]]ko eta [[motoziklismo]]ko munduko txapeldun izatera iritsi den historiako pilotu bakarra (h. [[2017]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Bill Russell]], [[NBA]]ko estatubatuar saskibaloi-jokalaria, inoizko hoberenetarikoa (h. [[2022]]).
* [[Otsailaren 13]]a - [[George Segal]], estatubatuar aktorea (h. [[2021]]).
* [[Otsailaren 15]]a - [[Niklaus Wirth]], suitzar informatikaria, hainbat [[programazio-lengoaia]]ren diseinatzailea, [[Pascal (programazio lengoaia)|Pascal]] barne.
* [[Otsailaren 17]]a - [[Alan Bates]], ingeles aktorea (h. [[2003]]).
* [[Otsailaren 18]]a - [[Audre Lorde]], afroamerikar idazle, feminista, lesbiana eta eskubide zibilen aldeko ekintzailea (h. [[1992]]).
* [[Otsailaren 18]]a - [[Paco Rabanne]], gipuzkoar jostuna eta moda diseinatzailea, munduko jostunik ospetsuenetakoa.
* [[Otsailaren 19]]a - [[Pierre Barouh]], frantziar idazle, musikagile eta abeslaria (h. [[2016]]).
* [[Otsailaren 21]]a - [[Manuel Etura]], bizkaitar futbolari ohia.
* [[Otsailaren 24]]a - [[Bettino Craxi]], [[Italiako lehen ministroen zerrenda|Italiako lehen ministroa]] (h. [[2000]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Bingu wa Mutharika]], [[Malawi]]ko presidentea (h. [[2012]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Renata Scotto]], italiar sopranoa.
* [[Otsailaren 27]]a - [[Ralph Nader]], estatubatuar abokatu, politikari eta idazlea, [[kontsumitzaile]]en defentsaren aitzindarietako bat.

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Jacques Chessex]], suitzar idazlea (h. [[2009]]).
* [[Martxoaren 3]]a - [[Yasuo Takamori]], japoniar futbolaria.
* [[Martxoaren 4]]a - [[Anne Haney]], estatubatuar aktorea (h. [[2001]]).
* [[Martxoaren 5]]a - [[Daniel Kahneman]], estatubatuar psikologo, ekonomista eta unibertsitateko irakaslea, 2002ko [[Ekonomiako Nobel Saria]].
* [[Martxoaren 7]]a - [[Willard Scott]], estatubatuar aktore, umorista eta pailazoa (h. [[2021]]).
* [[Martxoaren 9]]a - [[Juri Gagarin]], [[sobiet]]ar [[astronauta|kosmonauta]], espaziora bidaiatu zuen lehen gizakia (h. [[1968]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[Gergely Kulcsár]], hungariar xabalina jaurtilaria (h. [[2020]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[Imanol Urbieta]], [[Zarautz|zarauztar]] musikari eta idazlea (h. [[2016]]).
* [[Martxoaren 14]]a - [[Eugene Cernan]], estatubatuar astronauta eta militarra (h. [[2017]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Jesús Moriones]], nafar txirrindulari ohia.
* [[Martxoaren 16]]a - [[Jose Maria Maguregi]], ''Magu'', euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (h. [[2013]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[Jose Angel Cuerda]], euskal herritar politikaria, [[Gasteizko alkateen zerrenda|Gasteizko alkate]] ohia.
* [[Martxoaren 17]]a - [[Jon Lopategi|Jon Lopategi, ''Baltza'']], bizkaitar bertsolaria eta bertsolaritza irakaslea (h. [[2019]]).
* [[Martxoaren 19]]a - [[Facundo Zabaleta]], gipuzkoar txirrindularia (h. [[2016]]).
* [[Martxoaren 20]]a - [[Peter Berling]], alemaniar idazle, zinema ekoizle eta aktorea (h. [[2017]]).
* [[Martxoaren 20]]a - [[Belén Landáburu]], espainiar abokatu eta politikaria.
* [[Martxoaren 20]]a - [[David Malouf]], australiar idazlea.
* [[Martxoaren 22]]a - [[Marian Grześczak]], poloniar poeta, idazle eta kritiko literarioa (h. [[2010]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Gloria Steinem]], estatubatuar idazle eta aktibista politikoa.
* [[Martxoaren 26]]a - [[Alan Arkin]], estatubatuar aktore, zinema zuzendari, musikari eta abeslaria.
* [[Martxoaren 27]]a - [[Arthur Mitchell (dantzaria)|Arthur Mitchell]], estatubatuar dantzari, maisu, koreografo eta zuzendari artistikoa (h. [[2018]]).
* [[Martxoaren 30]]a - [[Hans Hollein]], austriar arkitekto post-modernoa (h. [[2014]]).
* [[Martxoaren 30]]a - [[Juanita Ibaibarriaga]], bizkaitar euskaltzalea eta ekintzailea (h. [[1992]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Richard Chamberlain]], estatubatuar aktorea.
* [[Martxoaren 31]] - [[Carlo Rubbia]], italiar fisikaria, [[1984]]ko [[Fisikako Nobel Saria]].

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 1]]a - [[Bizente Larrea]], bizkaitar eskultorea.
* [[Apirilaren 2]]a - [[Paul Cohen]], estatubatuar matematikaria (h. [[2007]]).
* [[Apirilaren 3]]a - [[Jane Goodall]], ingeles naturalista, aktibista eta primatologa, [[tximino]]en jokabidearen ikertzailea.
* [[Apirilaren 3]]a - [[Pina Pellicer]], mexikar aktorea (h. [[1964]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Roman Herzog]], [[Alemania]]ko presidentea (h. [[2017]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Anton Geesink]], herbeheretar judoka, munduko onena bere garaian (h. [[2010]]).
* [[Apirilaren 8]]a - [[Kisho Kurokawa]], japoniar arkitektoa (h. [[2007]]).
* [[Apirilaren 18]]a - [[Carlos Bea]], gipuzkoar epailea, [[George W. Bush]]ek epaile federal izendatua.
* [[Apirilaren 18]]a - [[James Drury]], estatubatuar aktorea (h. [[2020]]).
* [[Apirilaren 19]]a - [[Jean Ziegler]], suitzar politikaria, altermundialista eta soziologoa.
* [[Apirilaren 21]]a - [[Kenzo Ohashi]], japoniar futbolaria (h. [[2015]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Masao Uchino]], japoniar futbolaria.
* [[Apirilaren 24]]a - [[Shirley MacLaine]], estatubatuar aktorea.
* [[Apirilaren 26]]a - [[Esteban Sánchez]], espainiar piano-jotzailea (h. [[1997]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Javier Pradera]], gipuzkoar abokatu eta kazetaria (h. [[2011]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Cuauhtémoc Cárdenas]], mexikar politikaria.
* [[Maiatzaren 2]]a - [[Jose Ramon Argoitia]], euskal aktorea.
* [[Maiatzaren 3]]a - [[Georges Moustaki]], greziar-egiptoar-frantziar kantautorea, XX. mendeko kantagintzaren erreferente nagusietakoa (h. [[2013]]).
* [[Maiatzaren 5]]a - [[Rafael Ruiz Balerdi]], euskal margolaria (h. [[1992]]).
* [[Maiatzaren 5]]a - [[Henri Konan Bédié]], [[Boli Kosta]]ko presidentea.
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Miguel Irizar]], gipuzkoar apaiz pasiotarra, misiolari eta apezpikua [[Peru]]n (h. [[2018]]).
* [[Maiatzaren 12]]a - [[Juan Lizarralde &quot;Altxerri&quot;|Juan Lizarralde, ''Altxerri'']], traineru estropadetako patroi ospetsuenetakoa, 10 aldiz irabazi zuen [[Kontxako Bandera]] (h. [[2013]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Adolf Muschg]], suitzar idazle eta literatura irakaslea.
* [[Maiatzaren 15]]a - [[John Keegan]], britainiar historialari militar, irakasle, idazle eta kazetaria (h. [[2012]]).
* [[Maiatzaren 15]]a - [[Julia Levy]], kanadar immunologoa.
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Eli Galdos|Eli Galdos Zubia]], [[Eusko Jaurlaritza]]ko Herrizaingo Sailburuordea (h. [[2007]]).
* [[Maiatzaren 21]]a - [[Gleb Panfilov]], errusiar zinemagilea.
* [[Maiatzaren 21]]a - [[Bengt Samuelsson]], suediar kimikaria, 1982ko [[Medikuntzako Nobel Saria]].
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Ander Manterola Aldekoa]], bizkaitar etnografoa, antropologoa eta ohorezko euskaltzaina.
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Robert Moog]], estatubatuar asmatzailea, [[sintetizadore]]aren asmatzailea (h. [[2005]]).
* [[Maiatzaren 24]]a - [[Alonso Ibarrola]], gipuzkoar kazetari eta idazlea.
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Louis Joinet]], frantziar legelaria, giza eskubideen alorrean [[NBE]]ren ordezkaria munduko hainbat gatazkatan (h. [[2019]]).
* [[Maiatzaren 27]]a - [[Harlan Ellison]], estatubatuar idazlea (h. [[2018]]).
* [[Maiatzaren 30]]a - [[Aleksei Leonov]], lehen [[ontziz-kanpoko ibilaldia]] egin zuen errusiar kosmonauta (h. [[2019]]).
* [[Maiatzaren 30]]a - [[Michel Rouche]], frantziar historialari eta irakaslea, [[Galia]]ko historia aditua (h. [[2021]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 1]]a - [[Peter Masterson]], estatubatuar aktore, zinema zuzendari eta idazlea (h. [[2018]]).
* [[Ekainaren 2]]a - [[Tarsy Carballas]], espainiar zientzialaria.
* [[Ekainaren 6]]a - [[Alberto II.a Belgikakoa]], [[Belgika]]rren erregea.
* [[Ekainaren 8]]a - [[Jesus Renteria]], bizkaitar futbolaria (h. [[2021]]).
* [[Ekainaren 9]]a - [[Juan Antonio López]], gipuzkoar futbolari ohia.
* [[Ekainaren 11]] - [[Henri Laborde, Montpezateko Kondea]], [[Danimarka]]ko printze ezkontidea (h. [[2018]]).
* [[Ekainaren 15]]a - [[Xabier Galdeano]], ''[[Egin (egunkaria)|Egin]]'' egunkariaren sortzaile, administrazio kontseiluko kide eta kazetaria ([[1985]]ean [[GAL]]ek eraila).
* [[Ekainaren 15]]a - [[Mikel Laboa]], euskal abeslaria eta musikagilea (h. [[2008]]).
* [[Ekainaren 16]]a - [[William Forsyth Sharpe]], estatubatuar ekonomista, 1990eko [[Ekonomiako Nobel Saria]].
* [[Ekainaren 17]]a - [[Louis Etxabe]], lapurtar errugbilaria (h. [[2014]]).
* [[Ekainaren 18]]a - [[Torbjørn Yggeseth]], norvegiar eski-jauzilaria (h. [[2010]]).
* [[Ekainaren 20]]a - [[Sergio Balanzino]], italiar diplomazialaria (h. [[2018]]).
* [[Ekainaren 20]]a - [[Anne Sylvestre]], frantziar abeslaria, kantautorea, eta artista.
* [[Ekainaren 24]]a - [[Maria Carta]], sardiniar abeslari eta idazlea (h. [[1994]]).
* [[Ekainaren 26]]a - [[Dave Grusin]], estatubatuar jazz eta jazz-fusio piano-jotzaile, moldatzaile eta musikagilea.
* [[Ekainaren 28]]a - [[Georges Wolinski]], frantziar marrazkilaria (h. [[2015]]).
* [[Ekainaren 29]]a - [[Susan George]], estatubatuar analista politiko, filosofo eta idazlea.
* [[Ekainaren 29]]a - [[Pedro Udaondo]], bizkaitar alpinista (h. [[2007]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 1]]a - [[Claude Berri]], frantziar aktore, zinema zuzendari, ekoizle eta gidoigilea (h. [[2009]]).
* [[Uztailaren 1]]a - [[Jesús García Ariño|Jesús García Ariño, ''Garcia Ariño I.a '']], esku huskako bizkaitar pilotaria.
* [[Uztailaren 1]]a - [[Ángel García Ariño|Ángel García Ariño, ''Garcia Ariño II.a'']], esku huskako bizkaitar pilotaria (h. [[2000]]).
* [[Uztailaren 1]]a - [[Sydney Pollack]], estatubatuar zinema zuzendaria, ekoizlea eta aktorea (h. [[2008]]).
* [[Uztailaren 2]]a - [[Emilio Gurrutxaga]], gipuzkoar kirolari ohia, [[bela]]n aditua.
* [[Uztailaren 3]]a - [[José Ramón Arteta]], bizkaitar musika klasiko konpositorea.
* [[Uztailaren 3]]a - [[Manfred Bieler]], alemaniar idazlea (h. [[2002]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Espartaco Moscoso]], bizkaitar [[halterofilia|haltera]] ohia.
* [[Uztailaren 4]]a - [[Maixux Rekalde]], gipuzkoar bakezalea eta euskaltzailea (h. [[2022]]).
* [[Uztailaren 5]]a - [[Yoshio Furukawa]], japoniar futbolaria.
* [[Uztailaren 6]]a - [[Michel Crauste]], frantziar errugbi jokalaria (h. [[2019]]).
* [[Uztailaren 7]]a - [[Vinko Globokar]], esloveniar jatorriko frantziar musikagile eta tronboi-jotzailea.
* [[Uztailaren 8]]a - [[Marty Feldman]], ingeles aktore, komedia idazle eta umorista (h. [[1982]]).
* [[Uztailaren 9]]a - [[Michael Graves]], estatubatuar arkitekto eta diseinatzailea (h. [[2015]]).
* [[Uztailaren 11]] - [[Giorgio Armani]], italiar moda-diseinatzailea, moda-egileen artean maisutzat joa.
* [[Uztailaren 13]]a - [[Wole Soyinka]], nigeriar idazlea, 1986ko [[Literaturako Nobel Saria]].
* [[Uztailaren 14]]a - [[Arnaud Marquesuzaa]], baxenafar errugbilaria (h. [[2020]]).
* [[Uztailaren 15]]a - [[Harrison Birtwistle]], ingeles musikagilea (h. [[2022]]).
* [[Uztailaren 15]]a - [[Manex Erdozaintzi-Etxart]], frantziskotar fraidea, euskaltzalea eta euskal idazlea (h. [[1984]]).
* [[Uztailaren 20]]a - [[Uwe Johnson]], alemaniar idazlea (h. [[1984]]).
* [[Uztailaren 21]]a - [[John William Costerton]], kanadar zientzialaria , [[biogeruza|biogeruzen]] [[mikrobiologia]]ren aitzindaria (h. [[2012]]).
* [[Uztailaren 22]]a - [[Louise Fletcher]], estatubatuar aktorea.
* [[Uztailaren 22]]a - [[Ignacio García Erguin]], bizkaitar margolari espresionista.
* [[Uztailaren 23]]a - [[Nirmala Joshi]], ''Ahizpa Nirmala'', indiar moja katolikoa, [[Teresa Kalkutakoa|Kalkutako Ama Teresaren]] lekua hartu zuena (h. [[2015]]).
* [[Uztailaren 23]]a - [[Jose Mari Quesada Lasarte]], frankismoak erahildako lehen [[ETA]]kidea (h. [[1968]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Xanti Iparragirre]], gipuzkoar bertsolaria (h. [[2022]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[Mauri Ugartemendia]], bizkaitar futbolaria (h. [[2022]]).
* [[Uztailaren 28]]a - [[Ron Flowers]], ingeles futbolaria (h. [[2021]]).
* [[Uztailaren 30]]a - [[Gonzalo Suárez]], espainiar zinema-zuzendaria eta idazlea.

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 3]]a - [[Jonas Savimbi]], angolar politikaria, [[Angolako Independentzia Gerra|Portugalen kolonizazioaren aurkako]] borrokalaria (h. [[2002]]).
* [[Abuztuaren 6]]a - [[Chris Bonington]], ingeles alpinista.
* [[Abuztuaren 6]]a - [[Landelino Lavilla]], kataluniar legelaria eta politikaria (h. [[2020]]).
* [[Abuztuaren 6]]a - [[Diane di Prima]], estatubatuar poeta (h. [[2020]]).
* [[Abuztuaren 6]]a - [[Edmond Simeoni]], korsikar politikari nazionalista historikoa (h. [[2018]])
* [[Abuztuaren 8]]a - [[Adolfo Eraso]], nafar geologo, glaziologo eta hidrologoa (h. [[2021]]).
* [[Abuztuaren 8]]a - [[Romà Gubern]], kataluniar zinemaren ikerlea.
* [[Abuztuaren 13]]a - [[Gyoji Matsumoto]], japoniar futbolaria (h. [[2019]])
* [[Abuztuaren 13]]a - [[Lesley Sibner]], estatubatuar matematikaria (h. [[2013]]).
* [[Abuztuaren 14]]a - [[André Boniface]], frantziar errugbi jokalari ohia.
* [[Abuztuaren 15]]a - [[Kenneth L. Hale]], estatubatuar hizkuntzalaria (h. [[2001]]).
* [[Abuztuaren 15]]a - [[André Bo-Boliko Lokonga]], [[Zaire]]ko lehen ministroa (h. [[2018]]).
* [[Abuztuaren 17]]a - [[Miguel Primo de Rivera Urkixo]], gipuzkoar abokatu eta politikaria (h. [[2018]]).
* [[Abuztuaren 18]]a - [[Jacques Rollet]], lapurtar errugbilari ohia.
* [[Abuztuaren 20]]a - [[Sabin Salaberri]], euskal musikari eta irrati esataria.
* [[Abuztuaren 21]]a - [[John L. Hall]], estatubatuar fisikaria, 2005ko [[Fisikako Nobel Saria]].
* [[Abuztuaren 22]]a - [[Norman Schwarzkopf]], estatubatuar jenerala, [[Golkoko Gerra]]ko nazioarteko gudarosteen komandantea (h. [[2012]]).
* [[Abuztuaren 25]]a - [[Zilda Arns]], brasildar pediatra eta giza-ekintzailea (h. [[2010]]).
* [[Abuztuaren 25]]a - [[Hashemi Rafsanjani]], [[Iran]]go presidentea (h. [[2017]]).
* [[Abuztuaren 28]]a - [[Eskarne Aroma]], bizkaitar euskara-irakaslea, bikoiztailea eta aktorea (h. [[2021]]).
* [[Abuztuaren 29]]a - [[Sabin Ipiña]], bizkaitar teknikari kimiko, ekintzaile, euskaltzale eta politikaria (h. [[2017]]).

==== Iraila ====
* [[Irailaren 1]]a - [[Gotzon Garate]], [[elgoibar]]tar hizkuntzalari, idazle eta apaiz jesulaguna (h. [[2008]]).
* [[Irailaren 2]]a - [[Chuck McCann]], estatubatuar aktore, umorista eta gidoigilea (h. [[2018]]).
* [[Irailaren 3]]a - [[Xavier Darasse]], frantziar musikaria (h. [[1992]]).
* [[Irailaren 4]]a - [[Clive Granger]], galestar ekonomialaria, 2003ko [[Ekonomiako Nobel Saria]] (h. [[2009]]).
* [[Irailaren 6]]a - [[Paul Naschy]], espainiar aktore, zinema zuzendari eta haltera (h. [[2009]]).
* [[Irailaren 7]]a - [[Omar Karami]], [[Libano]]ko lehen ministroa (h. [[2015]]).
* [[Irailaren 8]]a - [[Peter Maxwell Davies]], abangoardiako ingeles musikagilea (h. [[2016]]).
* [[Irailaren 9]]a - [[Sonia Sanchez]], afroamerikar poeta, narraziogile, saiakeragile, antzergi-egile eta haur-literaturako liburuen egilea.
* [[Irailaren 14]]a - [[Kate Millett]], estatubatuar idazle feminista erradikal eta ekintzailea, zinemagilea, eskultorea, hezitzailea eta filosofoa (h. [[2017]]).
* [[Irailaren 16]]a - [[George Chakiris]], estatubatuar aktore ohia.
* [[Irailaren 16]]a - [[Ronnie Drew]], irlandar kantari eta abestigilea eta ''[[The Dubliners]]'' folk taldeko partaidea (h. [[2008]]).
* [[Irailaren 19]]a - [[Brian Epstein]], musika-enpresaria eta [[The Beatles]]en managerra, &quot;Bosgarren Beatle&quot; deitua (h. [[1967]]).
* [[Irailaren 20]]a - [[Sophia Loren]], italiar aktorea.
* [[Irailaren 21]]a - [[Leonard Cohen]], kanadar kantari, musikagile, olerkari eta idazlea (h. [[2016]]).
* [[Irailaren 21]]a - [[Patxi Larrainzar]], euskal herritar apaiz eta gaztelaniazko idazlea (h. [[1991]]).
* [[Irailaren 21]]a - [[David J. Thouless]], eskoziar [[materia kondentsatuaren fisika]]ria, 2016ko [[Fisikako Nobel Saria]] (h. [[2019]]).
* [[Irailaren 22]]a - [[Ornella Vanoni]], italiar abeslaria eta aktorea.
* [[Irailaren 23]]a - [[Per Olov Enquist]], suediar kazetaria, antzerkigilea eta eleberrigilea (h. [[2020]]).
* [[Irailaren 23]]a - [[Martxel Tillous]], zuberoar apaiza, Ameriketako Estatu Batuetako mendebaldeko euskotarren kapilaua (h. [[2009]]).
* [[Irailaren 24]]a - [[Giovanni Pettinato]], italiar asiriologoa (h. [[2011]]).
* [[Irailaren 24]]a - [[Manfred Wörner]], alemaniar politikaria, [[NATO]]ren 7. Idazkari orokorra (h. [[1994]]).
* [[Irailaren 27]]a - [[Wilford Brimley]], estatubatuar aktorea (h. [[2020]]).
* [[Irailaren 28]]a - [[Brigitte Bardot]], frantziar aktore, abeslari eta modeloa.
* [[Irailaren 29]]a - [[Joseph Untube N'singa Udjuu]], [[Zaire]]ko lehen ministroa (h. [[2021]]).
* [[Irailaren 30]]a - [[Udo Jürgens]], austriar abeslaria (h. [[2014]]).

==== Urria ====
* [[Urriaren 1]]a - [[Emilio Botín]], espainiar bankaria (h. [[2014]]).
* [[Urriaren 2]]a - [[Jean Garaialde]], lapurtar golflari ohia.
* [[Urriaren 3]]a - [[Rodolfo Martín Villa]], espainiar politikari eta enpresaburu ohia.
* [[Urriaren 3]]a - [[Jean-Baptiste Orpustan]], [[onomastika]]n espezializatutako baxenafar [[euskal hizkuntzalaritza|euskalaria]], lexikografia eta hizkuntzalaritza historikoa ikertzen nabarmendua.
* [[Urriaren 4]]a - [[Rudy Wiebe]], kanadar eleberrigilea.
* [[Urriaren 6]]a - [[Javier Arriola Lizarralde]], ''Arriola IV.a'', gipuzkoar eusko pilotaria (h. [[2003]]).
* [[Urriaren 6]]a - [[Marshall Rosenberg]], estatubatuar psikologoa, bitartekaria, baketzailea, autorea eta irakaslea (h. [[2015]]).
* [[Urriaren 7]]a - [[Amiri Baraka]], estatubatuar antzerkigile, olerkari eta politikaria (h. [[2014]]).
* [[Urriaren 7]]a - [[Ulrike Meinhof]], [[Alemania]]ko ezker erradikaleko militantea, [[Armada Gorriaren Frakzioa]]ren (RAF) sortzaileetariko bat (h. [[1976]]).
* [[Urriaren 8]]a - [[Carmen Laffón]], espainiar margolari eta eskultore figuratiboa (h. [[2021]]).
* [[Urriaren 12]]a - [[Miguel Berakoetxea]], nafar aizkolari ohia.
* [[Urriaren 12]]a - [[Richard Meier]], estatubatuar arkitektoa.
* [[Urriaren 13]]a - [[Nana Mouskouri]], greziar abeslaria, historian disko gehien saldu dituen artistetako bat.
* [[Urriaren 15]]a - [[Hywel Teifi Edwards]], galestar akademiko eta historialaria (h. [[2010]]).
* [[Urriaren 16]]a - [[Karlos Pérez Zabal]], nafar txirrindulari ohia.
* [[Urriaren 17]]a - [[Alan Garner]], haur literaturako britainiar idazlea.
* [[Urriaren 17]]a - [[Javier Moscoso]], espainiar legelari eta politikaria.
* [[Urriaren 18]]a - [[Sylvie Joly]], frantziar aktore eta umorista (h. [[2015]]).
* [[Urriaren 19]]a - [[Luisa Durán]], ''Extremadurako zigarrogilea'', [[extremadurera]]zko idazlea, poesia, prosan eta antzerkian aritutakoa (h. [[2022]]).
* [[Urriaren 19]]a - [[Yakubu Gowon]], [[Nigeria]]ko presidente ohia.
* [[Urriaren 20]]a - [[Julia Gutiérrez Caba]], espainiar antzezlea.
* [[Urriaren 20]]a - [[Walter Luyten]], flandiar politikaria, [[Flandria]]ko abertzaletasunaren berpiztailetzat joa (h. [[2008]]).
* [[Urriaren 23]]a - [[Jesús Malón]], nafar politikaria (h. [[1991]]).
* [[Urriaren 25]]a - [[Jesús María Leizeaga]], gipuzkoar arraunlaria.
* [[Urriaren 26]]a - [[Jacques Loussier]], frantziar piano-jotzailea eta musikagilea (h. [[2019]]).
* [[Urriaren 27]]a - [[Elias Kerexeta]], [[hernani]]ar zinemagilea (h. [[2013]]).
* [[Urriaren 28]]a - [[Mañex Etxamendi (iloba)|Mañex Etxamendi]], baxenafar bertsolaria (h. [[1971]]).
* [[Urriaren 28]]a - [[Julio Jiménez]], espainiar txirrindularia (h. [[2022]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 2]]a - [[Ken Rosewall]], australiar tenis-jokalaria, XX. mendeko tenis-jokalari handienetakoa.
* [[Azaroaren 5]]a - [[Simon Achidi Achu]], [[Kamerun]]go lehen ministroa (h. [[2021]]).
* [[Azaroaren 7]]a - [[Mónica Cahen D'Anvers]], argentinar kazetaria, aktore ohia eta telebista-aurkezlea.
* [[Azaroaren 7]]a - [[Florencio Latsaga]], nafar enpresagizona.
* [[Azaroaren 9]]a - [[Ingvar Carlsson]], [[Suedia]]ko lehen ministroa.
* [[Azaroaren 9]]a - [[Ronald Harwood]], hegoafrikar idazle, antzerkigile eta gidoilaria (h. [[2020]]).
* [[Azaroaren 9]]a - [[Carl Sagan]], estatubatuar astronomo eta zientzia-dibulgatzailea (h. [[1996]]).
* [[Azaroaren 9]]a - [[Tengiz Sigua]], [[Georgia]]ko lehen ministroa (h. [[2020]]).
* [[Azaroaren 12]]a - [[Charles Manson]], estatubatuar kriminala, hainbat erailketa burutu zituen ''Manson Familia'' sektaren sortzailea (h. [[2017]]).
* [[Azaroaren 13]]a - [[Jimmy Fontana]], italiar kantautore, abeslari eta musikagilea (h. [[2013]]).
* [[Azaroaren 13]]a - [[Garry Marshall]], estatubatuar zinema-zuzendaria, aktorea, idazlea eta produktorea (h. [[2016]]).
* [[Azaroaren 14]]a - [[Alfredo Irusta Irusta]], euskal herritar txirrindularia (h. [[2018]]).
* [[Azaroaren 14]]a - [[Krikor Bedros XX.a Gabroyan]], Eliza Armeniar Katolikoaren patriarka (h. [[2021]]).
* [[Azaroaren 14]]a - [[Ellis Marsalis Jr.]], estatubatuar jazz piano jotzailea (h. [[2020]]).
* [[Azaroaren 20]]a - [[Paco Ibáñez]], gipuzkoar kantaria eta musikaria.
* [[Azaroaren 24]]a - [[Alfred Schnittke]], errusiar musikagilea (h. [[1998]]).
* [[Azaroaren 27]]a - [[Amable Liñán]], espainiar ingeniaria.
* [[Azaroaren 28]]a - [[Pierre Joxe]], frantziar politikaria.
* [[Azaroaren 29]]a - [[Nicéphore Soglo]], [[Benin]]go presidentea.
* [[Azaroaren 30]]a - [[Lansana Conté]], [[Ginea]]ko presidentea (h. [[2008]]).

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 1]]a - [[Pedro Tamen]], portugaldar idazle eta literatura itzultzailea (h. [[2021]]).
* [[Abenduaren 2]]a - [[Patxi Oroz]], nafar musikagilea eta filologoa.
* [[Abenduaren 3]]a - [[Abimael Guzmán|Abimael Guzmán, ''Presidente Gonzalo'']], [[Peru]]ko iraultzailea (h. [[2021]]).
* [[Abenduaren 5]]a - [[Joan Didion]], estatubatuar idazle eta kazetaria (h. [[2021]]).
* [[Abenduaren 5]]a - [[Lee Han-dong]], [[Hego Korea]]ko lehen ministroa (h. [[2021]]).
* [[Abenduaren 7]]a - [[Martin Orbe]], bizkaitar apaiza eta euskal kulturgilea.
* [[Abenduaren 8]]a - [[Iñaki Beobide]], gipuzkoar kultura-sustatzaile, telebista-ekoizle eta [[Euskaltzain urgazleen zerrenda|Euskaltzain urgazlea]].
* [[Abenduaren 8]]a - [[Jon Cortina]], euskal apaiz jesuita eta ingeniaria (h. [[2005]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Judi Dench]], britainiar aktorea.
* [[Abenduaren 9]]a - [[Pratibha Patil]], [[India]]ko presidente ohia, kargu hori izan duen lehenbiziko emakumezkoa.
* [[Abenduaren 9]]a - [[Junior Wells]], estatubatuar musikaria, ''[[blues]]'' musikaren historiako musikari onenetako bat (h. [[1998]]).
* [[Abenduaren 10]]a - [[Howard Martin Temin]], estatubatuar biologoa, 1975eko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (h. [[1994]]).
* [[Abenduaren 12]]a - [[Hilla Limann]], [[Ghana]]ko presidentea (h. [[1998]]).
* [[Abenduaren 12]]a - [[Miguel de la Madrid]], [[Mexiko]]ko presidentea (h. [[2012]]).
* [[Abenduaren 13]]a - [[Francesc Cabana]], kataluniar bankari eta historialari ekonomikoa.
* [[Abenduaren 15]]a - [[Abdullahi Yusuf Ahmed]], [[Somalia]]ko trantsizio gobernuko presidentea (h. [[2012]]).
* [[Abenduaren 15]]a - [[Fernando Mendizabal]], gipuzkoar itzultzailea eta [[euskaltzaindia#Euskaltzain urgazleak|euskaltzain urgazlea]] (h. [[2011]]).
* [[Abenduaren 15]]a - [[Stanislav Xuxkevitx]], [[Bielorrusia]]ko presidentea (h. [[2022]]).
* [[Abenduaren 16]]a - [[Pablo Sorozabal Serrano]], espainiar musikagile, idazle eta itzultzailea (h. [[2007]]).
* [[Abenduaren 17]]a - [[Xipri Arbelbide]], baxenafar idazle, kazetari eta apaiza.
* [[Abenduaren 17]]a - [[Ray Wilson]], ingeles futbolaria (h. [[2018]]).
* [[Abenduaren 24]]a - [[Enrique Dussel]], argentinar-mexikar akademiko, filosofo, historialari eta teologoa.
* [[Abenduaren 24]]a - [[Stjepan Mesić]], [[Jugoslavia]]ko eta [[Kroazia]]ko presidentea.
* [[Abenduaren 25]]a - [[Guy Bois]], frantziar historialari marxista, [[feudalismo]]aren historiari egindako ekarpenegatik nabarmena (h. [[2019]]).
* [[Abenduaren 26]]a - [[Martín Pando]], argentinar futbolaria eta entrenatzailea (h. [[2021]]).
* [[Abenduaren 27]]a - [[Larisa Latinina]], [[sobiet]]ar gimnasta ohia.
* [[Abenduaren 28]]a - [[Juan María Benegas]], gipuzkoar futbolaria (h. [[2006]]).
* [[Abenduaren 28]]a - [[Alasdair Gray]], eskoziar artista eta idazlea (h. [[2019]]).
* [[Abenduaren 28]]a - [[Maggie Smith]], britainiar aktorea.

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[Fernando Larrukert]], gipuzkoar zinema zuzendari, editore eta gidoigilea (h. [[2016]]).
* [[Fernando Múgica|Fernando Múgica Herzog]], gipuzkoar politikaria (h. [[1996]]).
* [[Blaki|Francisco Javier Martin, ''Blaki'']], gipuzkoar aktorea.
* [[Isabel Picaza González]], bizkaitar piano-jotzailea.
* [[Beñat Hirigoien]], baxenabartar kantari eta musikaria (h. [[1990]]).
* [[Jesús Ignacio Astrain]], nafar politikaria (h. [[2019]]).
* [[José Ignacio Vegas]], arabar historialari eta arkeologoa.
* [[José Luis Mañeru]], nafar txirrindulari ohia.
* [[Jose Mari Arregi Laka|Jose Mari Arregi Laka, ''Altzu'']], bizkaitar bertsolaria (h. [[2020]]).
* [[Josetxo Mayor]], donostiar pertsonaia, [[Uliako parkea|Ulia mendiko]] bideak garbitu eta bide berriak zabaltzeagatik ezaguna (h. [[2017]]).
* [[Luis Maria Intza]], gipuzkoar kooperatibista eta [[erlezaintza|erlezaina]] (h. [[2018]]).
* [[Maite Lafourcade]], lapurtar unibertsitate-irakaslea, euskal zuzenbidean espezializatua.
* [[Miguel Egiluz]], bizkaitar margolaria.
* [[Xabier Zapirain]], gipuzkoar sukaldariburua, ''Euskal sukaldaritza berria'' mugimenduaren sortzaileetariko bat (h. [[2019]]).
* [[Jesús Fernández Naves]], Asturiasen, Argentinan, Parisen eta Araban aritutako gizarte ekintzailea (h. [[2021]]).
* [[José Luis Monge Recalde]], espainiar abokatu eta politikaria, Nafarroako senatari ohia.
* [[Christopher Mitchell]], estatubatuar irakaslea, munduko gatazken azterketan eta konponbideen bilaketan aditua.
* [[Cynthia Cockburn]], britainiar akademikoa, feminista, ekintzaile antimilitarista eta bakezalea (h. [[2019]]).
* [[Felicidad Orquín]], espainiar idazle, editore eta pintorea.
* [[Helena Almeida]], portugaldar argazkilari eta artista (h. [[2018]]).
* [[Luis Gordillo]], espainiar margolaria.
* [[Milagros García Crespo]], bizkaitar politikari eta ekonomialaria.
* [[Pedro Espinosa Lorenzo]], espainiar piano-jotzaile eta pedagogoa (h. [[2007]]).

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Jakob Wassermann]], alemaniar idazlea (j. [[1873]]).
* [[Urtarrilaren 8]]a - [[Andrei Bely]], errusiar eleberrigile, olerkari, komunista eta literatura kritikaria (j. [[1880]]).
* [[Urtarrilaren 14]]a - [[Paul Vieille]], frantziar fisikaria, kerik gabeko [[bolbora]]ren asmatzailea (j. [[1854]]).
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Fritz Haber]], alemaniar kimikaria, 1918ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1868]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 16]]a - [[Roberto Ferruzzi]], italiar margolaria (j. [[1853]]).
* [[Otsailaren 17]]a - [[Alberto I.a Belgikakoa]], [[Belgika]]ko erregea (j. [[1875]]).
* [[Otsailaren 17]]a - [[Siegbert Tarrasch]], alemaniar xakelaria (j. [[1862]]).
* [[Otsailaren 21]]a - [[Augusto César Sandino]], [[nikaragua]]r iraultzailea (j. [[1895]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Edward Elgar]], ingeles musikagile eta orkestra-zuzendaria (j. [[1857]]).
* [[Otsailaren 27]]a - [[Josep Llimona i Bruguera]], kataluniar eskultorea, Kataluniako [[Art Nouveau|modernismoaren]] artista nagusietariko bat (j. [[1863]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 20]]a - [[Emma Waldeck eta Pyrmontekoa]], [[Herbeheretar|Herbehereetako]] erregina ezkontidea eta [[Luxenburgo]]ko dukesa handia ezkontidea (j. [[1858]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Franz Schreker]], austriar konpositorea (j. [[1878]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 10]]a - [[Cecilia Grierson]], irakaslea, filantropoa eta Argentinako lehen medikua (j. [[1859]]).
* [[Apirilaren 11]] - [[John Collier]], ingeles idazle eta margolaria (j. [[1850]]).
* [[Apirilaren 24]]a - [[Juan Ignazio Uranga]], euskal olerkaria (j. [[1863]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Paul Gustave Fischer]], daniar margolaria (j. [[1860]]).
* [[Maiatzaren 23]]a -
** Bonnie Elizabeth Parker ([[Bonnie eta Clyde]]), estatubatuar gaizkile eta lapurra (j. [[1910]]).
** Clyde Chestnut Barrow ([[Bonnie eta Clyde]]), estatubatuar gaizkile eta lapurra (j. [[1909]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Gustav Holst]], ingeles musikagilea (j. [[1874]]).
* [[Maiatzaren 30]]a - [[Júlia Lopes de Almeida]], brasildar idazle, kontu-kontalaria, dramagilea, kazetaria, hizlaria, abolizionista, feminista, naturalista eta ingurumengilea (j. [[1862]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 10]]a - [[Frederick Delius]], ingeles musikagilea (j. [[1862]]).
* [[Ekainaren 11]] - [[Ester Almqvist]], suediar artista, Suediako pintura [[Espresionismo|espresionistaren]] aitzindaria  (j. [[1869]]).
* [[Ekainaren 11]] - [[Lev Vigotski]], bielorrusiar psikologoa, neuropsikologia sobietikoaren buruetako bat (j. [[1896]]).
* [[Ekainaren 26]]a - [[Juan Bautista Istilart]], [[Argentina]]ko Tres Arroyos hirira bizitzera joandako euskal industrialari, ongile eta asmatzailea (j. [[1867]]).
* [[Ekainaren 30]]a - [[Gustav von Kahr]], bavariar politikaria (j. [[1862]]).
* [[Ekainaren 30]]a - [[Kurt von Schleicher]], [[Alemania]]ko kantzilerra (j. [[1882]]).
* [[Ekainaren 30]]a - [[Gregor Strasser]], alemaniar politikari nazia (j. [[1892]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 1]]a - [[Ernst Röhm]], alemaniar militarra, [[Sturmabteilung]] (SA) taldearen burua eta sortzaileetakoa (j. [[1887]]).
* [[Uztailaren 4]]a - [[Marie Curie]], poloniar fisikari eta kimikaria, 1903ko [[Fisikako Nobel Saria]] eta 1911ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1867]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[Nestor Makhno]], ukrainar iraultzaile [[anarkista]] (j. [[1888]]).
* [[Uztailaren 13]]a - [[Kate Sheppard]], Zeelanda Berriko [[Sufragismo|sufragista]] ospetsu eta eragin handikoa (j. [[1847]]).
* [[Uztailaren 21]]a - [[Hubert Lyautey]], frantziar mariskal eta administratzaile koloniala (j. [[1854]]).
* [[Uztailaren 23]]a - [[Margarita López Maturana]], klausurako moja eta Berrizko Mesedeetako Misiolarien sortzailea (j. [[1884]]).
* [[Uztailaren 24]]a - [[Hans Hahn]], austriar matematikaria (j. [[1879]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Engelbert Dollfuss]], [[Austria]]ko kantzelaria (j. [[1892]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Demetrio Jauregialtzo]], gipuzkoar indianoa, negoziogizona eta [[Idiazábal (Argentina)|Argentinako Idiazabal]] herriaren fundatzailea (j. [[1870]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[Winsor McCay]], estatubatuar komikigilea, komikiaren historiako garrantzitsuenetakoa (j. [[circa|c.]] [[1867]])
* [[Uztailaren 28]]a - [[Marie Dressler]], kanado-estatubatuar aktorea (j. [[1868]]).
* [[Uztailaren 29]]a - [[Berta Wilhelmi]], espainiar enpresaburu, hezitzaile, filantropo eta feminista (j. [[1858]]).

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 2]]a - [[Paul von Hindenburg]], [[Alemania]]ko mariskala eta [[Weimarko Errepublika|Weimar Errepublikako]] bigarren presidentea (j. [[1847]]).
* [[Abuztuaren 9]]a - [[Victoriano Fernández Askartza]], nafar astronomoa (j. [[1870]]).
* [[Abuztuaren 10]]a - [[Juan Bautista Urkia]], ''Gaztelu'', gipuzkoar bertsolaria (j. [[1880]]).
* [[Abuztuaren 28]]a - [[Edgeworth David]], galestar-australiar geologoa eta esploratzailea (j. [[1858]]).

==== Iraila ====
* [[Irailaren 9]]a - [[Roger Fry]], ingeles margolari eta artw-kritikaria (j. [[1866]]).
* [[Irailaren 10]]a - [[Manuel Andrés]], [[Espainiako Bigarren Errepublika]] garaiko nafar kazetari eta politikaria.
* [[Irailaren 12]]a - [[Jekaterina Brexko-Brexkovskaia]], errusiar militante eserista, ''iraultzaren amona'' deitua (j. [[1844]]).
* [[Irailaren 29]]a - [[Ilmari Aalto]], finlandiar margolaria (j. [[1891]]).

==== Urria ====
* [[Urriaren 5]]a - [[Marcelino Oreja Elosegi]], gipuzkoar politikari, abokatu, ingenari eta enpresaburua, eraila (j. [[1891]]).
* [[Urriaren 5]]a - [[Jean Vigo]], frantziar zinema zuzendaria (j. [[1905]]).
* [[Urriaren 9]]a - [[Alexandro I.a Jugoslaviakoa]], [[Jugoslaviako Erresuma|Jugoslaviako erregea]] (j. [[1888]]).
* [[Urriaren 9]]a - [[Louis Barthou]], [[Frantziako gobernuburuen zerrenda|Frantziako lehen ministroa]] (j. [[1862]]).
* [[Urriaren 12]]a - [[Gertrude Käsebier]], estatubatuar argazkilaria (j. [[1852]]).
* [[Urriaren 13]]a - [[Aida Lafuente]], espainiar militante komunista (j. [[1915]]).
* [[Urriaren 15]]a - [[Raymond Poincaré]], [[Frantziako Hirugarren Errepublika]]ko presidentea (j. [[1860]]).
* [[Urriaren 17]]a - [[Santiago Ramón y Cajal]], aragoiar-nafar sendagile, ikerlari eta [[histologia|histologoa]], 1906ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1852]]).
* [[Urriaren 18]]a - [[François Gonnessiat]], frantziar astronomoa (j. [[1856]]).
* [[Urriaren 19]]a - [[Georges Besançon]], ''L'Aérophile'' hegazkintzako aldizkariaren sortzaile eta editatorea (j. [[1866]]).
* [[Urriaren 19]]a - [[Alexander von Kluck]], alemaniar jenerala Lehen Mundu Gerran (j. [[1846]]).
* [[Urriaren 23]]a - [[Capitolina Bustince Larrondo]], nafar irakasle eta idazlea (j. [[1864]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 7]]a - [[Pablo Uranga]], arabar margolaria (j. [[1861]]).
* [[Azaroaren 10]]a - [[Wilhelm His]], suitzar sendagilea (j. [[1863]]).
* [[Azaroaren 15]]a - [[Alice Liddell]], [[Lewis Carroll]]ek ''Alice'' pertsonaia sortzeko oinarria (j. [[1852]])
* [[Azaroaren 20]]a - [[Willem de Sitter]], herbeheretar fisikari, matematikari eta astronomoa (j. [[1872]]).
* [[Azaroaren 23]]a - [[Giovanni Brunero]], italiar txirrindularia (j. [[1895]]).

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 1]]a - [[Sergei Kirov]], sobietar poltikaria (j. [[1886]]).
* [[Abenduaren 20]]a - [[Nikolai Marr]], georgiar hizkuntzalari, arkeologo eta etnografoa (j. [[1865]]).
* [[Abenduaren 27]]a - [[Mari Cruz Guruzeta]], bizkaitar emagina eta Areatzako [[Emakume Abertzale Batza]] erakundearen sortzailea (j. [[1871]]).
* [[Abenduaren 28]]a - [[Pablo Gargallo]], kataluniar eskultorea (j. [[1881]]).

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[José Orueta]], bizkaitar politikaria, finantza-gizona eta idazlea (j. [[1866]]).
* [[Joseph Nogaret]], lapurtar historialaria (j. [[1862]]).
* [[Juan Kruz Zapirain]], gipuzkoar bertsolaria (j. [[1867]]).

== [[Nobel Sariak|Nobel saridunak]]: ==
* [[Fisikako Nobel Saria|Fisika]]: eman gabe
* [[Kimikako Nobel Saria|Kimika]]: [[Harold Clayton Urey]]
* [[Literaturako Nobel Saria|Literatura]]: [[Luigi Pirandello]]
* [[Medikuntzako Nobel Saria|Medikuntza]]: [[George Hoyt Whipple]], [[George Minot]], [[William P. Murphy]]
* [[Bakearen Nobel Saria|Bakea]]: [[Arthur Henderson]].
----

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:1934| ]]</text>
      <sha1>gak1u6a72aoru9agzqoj4wq23n7fxr8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1949</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1276</id>
    <revision>
      <id>9005547</id>
      <parentid>8995828</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:28:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Urria */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41075" xml:space="preserve">{{urte aurkibide probak}}


{{urtegertaerak}}
== Gertaerak ==
* [[Martxoaren 18]]a - [[Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundea|NATO]] erakunde militarra fundatu zuten.
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Turin|Torino]] [[Torino FC|futbol taldeko]] kideak [[Supergako hegazkin istripua|hegazkin istripuan hil ziren]].
* [[Maiatzaren 5]]a - [[Londresko Ituna]] izenpetuta, [[Europako Kontseilua]] sortu zen.
* [[Abuztuaren 19]]tik [[abuztuaren 25|25raino]] - [[1949ko Landetako basoaren sutea|Landetako basoaren sutea]], 52.000 [[hektarea|ha]] erre eta 82 lagun hil zituena.
* [[Urriaren 1]]a - [[Txinako Herri Errepublika|Txinako Herri-Errepublikaren]] sorrera.
* [[Abenduaren 8]]a - [[Txinako Herri Errepublika|Txina]] nazionalistak [[Taipei]]ra ([[Taiwan]]) eraman zuen hiriburua.
* [[Abenduaren 27]]a - [[Herbehereak|Herbehereek]] independentzia [[Indonesia]]ri onartu zioten.

== Arte eta kultura ==
* [[Ekainaren 6]]a - [[George Orwell]] idazleak &quot;[[1984]]&quot; eleberria argitaratu zuen.

== Zientzia eta teknologia ==

== Kirolak ==
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Italia]]ko [[futbol]] selekzioaren jokalari guztiak hil ziren aire-istripu baten ondorioz.
* [[Uztailaren 24]]a - [[Fausto Coppi]]k [[Frantziako Tourra]] irabazi zuen lehen aldiz.

== Jaiotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Jesus Mari Mendizabal|Jesus Mari Mendizabal, ''Bizargorri'']], gipuzkoar idazlea.
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Saskia Sassen]], estatubatuar soziologo, hirigile eta ekonomilaria, [[globalizazio]]a eta [[migrazio]]ari buruz egindako azterketengatik ezaguna.
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Brian Haw]], ingeles ekintzailea, Irak eta Afganistango gerren aurka kanpaldi-protesta baketsu bat etengabe burutzeagatik ezaguna (h. [[2011]]).
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[George Foreman]], estatubatuar boxeolari ohia, pisu astunen munduko txapelketa lortzeko inoiz borrokatu den boxeolari zaharrena.
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[Linda Lovelace]], estatubatuar aktore pornoa (h. [[2002]]).
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Ottmar Hitzfeld]], alemaniar futbolari eta entrenatzaile ohia.
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Haruki Murakami]], japoniar idazlea.
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Hélène Rioux]], [[quebec]]tar eleberrigilea, ipuin- idazlea eta itzultzailea.
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Wayne Wang]], txinatar jatorriko estatubatuar zinema zuzendaria.
* [[Urtarrilaren 13]]a - [[Fausto Bertoglio]], italiar txirrindulari ohia.
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Dan Ar Braz]], [[bretainia]]r musikari eta gitarra elektrikojolea.
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Anita Borg]], estatubatuar informatikaria, Emakumearen eta Teknologiaren Institutuaren sortzailea (h. [[2003]]).
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Charles Gyude Bryant]], [[Liberia]]ko presidentea (h. [[2014]]).
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Sandra Mason]], [[Barbados]]ko lehenbiziko presidentea.
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Dick Nanninga]], herbeheretar futbolaria (h. [[2015]]).
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[Philippe Starck]], frantziar [[industria-diseinatzaile]]a.
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Göran Persson]], [[Suedia]]ko lehen ministroa.
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[John Belushi]], estatubatuar aktore, umorista eta musikaria eta [[The Blues Brothers]] taldearen sortzaileetako bat (h. [[1982]]).
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[Montxo Armendariz]], nafar zinema zuzendari, gidoigile eta dokumentalgilea.
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Mike Moore]], [[Zeelanda Berri]]ko lehen ministroa (h. [[2020]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Iñaki Txurruka]], euskal herritar futbolari ohia.
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Eugene de Kock]], hegoafrikar polizia-buru hiltzailea eta torturatzailea.
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Tommy Ramone]], ''[[Ramones]]'' taldeko lehen bateria-jotzaile eta sortzaileetako bat (h. [[2014]]).
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Lori Sandri]], brasildar futbolari eta entrenatzailea (h. [[2014]]).
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Peter Agre]], estatubatuar mediku eta biologo molekularra, 2003ko [[Kimikako Nobel Saria]].
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Helena Lopes da Silva]], portugaldar zirujaua, aktibista feminista eta [[Ezkerreko Blokea (Portugal)|Ezkerreko Blokearen]] sortzailea  (h. [[2018]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 1]]a - [[Xuan Xosé Sánchez Vicente]], asturiar politikari, idazle eta saiakera-idazlea, [[Partíu Asturianista]] alderdiaren sortzaile eta presidentea.
* [[Otsailaren 1]]a - [[Zé Mário]], brasildar futbolari ohia eta entrenatzailea.
* [[Otsailaren 2]]a - [[Francesco D'Adamo]], italiar idazlea.
* [[Otsailaren 3]]a - [[Brenda Dickson]], estatubatuar aktorea.
* [[Otsailaren 3]]a - [[Hennie Kuiper]], herbeheretar txirrindulari ohia.
* [[Otsailaren 3]]a - [[Amancio Prada]], espainiar abeslari eta musikaria.
* [[Otsailaren 6]]a - [[Jim Sheridan]], irlandar zinema zuzendari, aktore, ekoizle eta gidoilaria.
* [[Otsailaren 7]]a - [[Alan Lancaster]], ingeles abeslari eta baxu-jotzailea, ''[[Status Quo (musika taldea)|Status Quo]]'' taldeko kidea (h. [[2021]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Joaquín Sabina]], espainiar abeslari eta olerkaria.
* [[Otsailaren 12]]a - [[Fergus Slattery]], Irlanda errugbilari ohia.
* [[Otsailaren 13]]a - [[Paca Blanco]], espainiar feminista, ekologista, antifaxista, antinuklearra, antikapitalista eta pentsioduna.
* [[Otsailaren 13]]a - [[Judy Dyble]], ingeles abeslari eta abestien egilea, ''[[Fairport Convention]]'' taldeko kide sortzailea (h. [[2020]]).
* [[Otsailaren 20]]a - [[Ivana Trump]], txeko-estatubatuar modelo, enpresaburu eta idazlea eta [[Donald Trump]]en lehen emaztea (h. [[2022]]).
* [[Otsailaren 22]]a - [[Niki Lauda]], austriar [[1 formula]]ko pilotua eta enpresaburua (h. [[2019]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Cesar Aira]], argentinar idazle eta itzultzailea.
* [[Otsailaren 25]]a - [[Amin Maalouf]], frantsezezko libanoar idazlea.
* [[Otsailaren 26]]a - [[Emma Kirkby]], britainiar sopranoa.

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Ángel Gabilondo]], gipuzkoar katedradun eta politikaria.
* [[Martxoaren 1]]a - [[Carlos Soria]], argentinar abokatu eta politikaria (h. [[2012]]).
* [[Martxoaren 2]]a - [[Javier Rojo]], arabar politikaria.
* [[Martxoaren 2]]a - [[JPR Williams]], galestar errugbilari ohia.
* [[Martxoaren 3]]a - [[Elijah Harper]], kanadar legegilea, ''Ojibwa-creeak'' indiar herriko kidea (h. [[2013]]).
* [[Martxoaren 5]]a - [[Shusaku Hirasawa]], japoniar futbolari ohia.
* [[Martxoaren 7]]a - [[Jose Miguel Beñaran Argala|Jose Miguel Beñaran, ''Argala'']], bizkaitar [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAkide]] eta buruzagi historikoa (h. [[1978]]).
* [[Martxoaren 9]]a - [[Miquel Strubell i Trueta]], kataluniar soziolinguista (h. [[2022]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Rob Cohen]], estatubatuar zinema eta telebista zuzendari, ekoizle eta gidoilaria.
* [[Martxoaren 14]]a - [[José Apezarena]], nafar kazetaria.
* [[Martxoaren 15]]a - [[Miguel Archanco]], nafar abokatu eta [[Osasunako presidenteen zerrenda|Osasunako presidentea]].
* [[Martxoaren 16]]a - [[Elliott Murphy]], estatubatuar [[rock]] abeslari, gitarra-jotzaile, musikari, eleberrigile eta kazetaria.
* [[Martxoaren 17]]a - [[Álvaro Amann]], [[EAJ]]ko arabar politikaria, [[Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila|Eusko Jaurlaritzaren Garraio eta Herri Lan Sailburu]] ohia.
* [[Martxoaren 17]]a - [[Beñat Oihartzabal]], euskal idazlea eta euskalaria, euskal gramatikan aditua.
* [[Martxoaren 18]]a - [[Rodrigo Rato]], espainiar politikaria eta legelaria.
* [[Martxoaren 19]]a - [[Valery Leontiev]], errusiar pop abeslaria.
* [[Martxoaren 21]]a - [[Slavoj Žižek]], esloveniar filosofo eta [[teoria kritiko|teoriko kritikoa]].
* [[Martxoaren 22]]a - [[Fanny Ardant]], frantziar aktorea.
* [[Martxoaren 22]]a - [[John Benjamin Toshack]], galestar futbolari ohi eta entrenatzailea.
* [[Martxoaren 26]]a - [[Patrick Süskind]], alemaniar eleberrigile, antzerkigile, saiogile eta gidoigilea.
* [[Martxoaren 27]]a - [[Dubravka Ugrešić]], kroaziar idazlea.
* [[Martxoaren 28]]a - [[Paul Bayvel]], hegoafrikar errugbilaria (h. [[2020]]).
* [[Martxoaren 29]]a - [[Dave Greenfield]], ingeles teklatu-jotzaile, abeslari eta egile abeslaria, ''[[The Stranglers]]'' taldeko kidea (h. [[2020]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 3]]a - [[Michel Husson]], frantziar ekonomialaria, estatistikaria eta ekintzaile politikoa, [[globalizazioaren aurkako mugimendu|mugimendu altermundialistako]] kidea (h. [[2021]]).
* [[Apirilaren 4]]a - [[Shing-Tung Yau]], txinatar matematikaria.
* [[Apirilaren 6]]a - [[Jesus Maria Albisu]], gipuzkoar eskubaloi jokalari ohia.
* [[Apirilaren 6]]a - [[Núria de Gispert]], kataluniar abokatu eta politikaria, [[Kataluniako Parlamentua|Kataluniako Parlamentuko]] lehendakari ohia.
* [[Apirilaren 6]]a - [[Horst L. Störmer]], alemaniar fisikaria, 1998ko [[Fisikako Nobel Saria]].
* [[Apirilaren 9]]a - [[Tony Cragg]], britainiar eskultorea.
* [[Apirilaren 11]] - [[Jean-Pierre Bastiat]], frantziar errugbilaria (h. [[2021]]).
* [[Apirilaren 13]]a - [[Christopher Hitchens]], ingeles-estatubatuar idazle eta kazetaria (h. [[2011]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Alla Pugatxova]], sobietar eta errusiar abeslaria.
* [[Apirilaren 17]]a - [[Luis Etxabarri]], bizkaitar ingeniaria.
* [[Apirilaren 18]]a - [[Philip Carlo]], estatubatuar idazlea (h. [[2010]]).
* [[Apirilaren 18]]a - [[Charles Fefferman]], estatubatuar matematikaria.
* [[Apirilaren 18]]a - [[Bengt Holmström]], finlandiar ekonomialaria, 2016ko [[Ekonomiako Nobel Saria]]. 
* [[Apirilaren 18]]a - [[Celia Villalobos]], [[PP]]ko espainiar politikari eta funtzionarioa.
* [[Apirilaren 19]]a - [[Paloma Picasso]], frantziar diseinatzaile eta enpresaburua.
* [[Apirilaren 20]]a - [[Massimo D'Alema]], [[Italia]]ko lehen ministroa.
* [[Apirilaren 20]]a - [[Jessica Lange]], estatubatuar aktorea.
* [[Apirilaren 23]]a - [[Arantxa Lazkano]], gipuzkoar zinema zuzendaria.
* [[Apirilaren 24]]a - [[Véronique Sanson]], frantziar abeslaria eta musikagilea.
* [[Apirilaren 24]]a - [[Pedro de la Sota]], euskal zinema zuzendari eta gidoigilea.
* [[Apirilaren 25]]a - [[Jose Luis Korta]], gipuzkoar arraunlari eta patroia, [[Kontxako Bandera|Kontxako 16 Bandera]] irabazitakoa.
* [[Apirilaren 25]]a - [[Dominique Strauss-Kahn]], frantziar ekonomista, abokatu eta politikaria, [[Nazioarteko Diru Funtsa|Nazioarteko Diru Funtseko]] presidente ohia.
* [[Apirilaren 26]]a - [[Mikel Mindegia]], nafar aizkolaria, Euskal Herriak eman duen onenetakoa.
* [[Apirilaren 27]]a - [[Didier Daeninckx]], frantziar idazlea.
* [[Apirilaren 27]]a - [[Hiroji Imamura]], japoniar futbolari ohia.
* [[Apirilaren 30]]a - [[António Guterres]], [[Portugal]]go lehen ministro ohia eta [[Nazio Batuen Erakundeko idazkari nagusia]].

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Fayez Tarawneh]], [[Jordania]]ko lehen ministroa (h. [[2021]]).
* [[Maiatzaren 2]]a - [[Zdenko Verdenik]], esloveniar futbolari ohia eta entrenatzailea.
* [[Maiatzaren 3]]a - [[Leopoldo Luque]], argentinar futbolaria (h. [[2021]]).
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Antonio Merino]], bizkaitar politikaria.
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Deborah Butterfield]], estatubatuar eskultorea.
* [[Maiatzaren 8]]a - [[Luis Sarria]], bizkaitar atleta ohia.
* [[Maiatzaren 9]]a - [[Billy Joel]], estatubatuar rock-musikagile eta kantaria.
* [[Maiatzaren 9]]a - [[Ibrahim Baré Maïnassara]], [[Niger]]ko presidentea (h. [[1999]]).
* [[Maiatzaren 9]]a - [[Andreu Martín]], kataluniar idazle eta gidoigilea, [[Eleberri beltz|nobela beltzean]] espezializatua.
* [[Maiatzaren 11]] - [[Rafa Martín]], espainiar aktorea.
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Jane Glover]], britainiar jatorriko orkestra-zuzendari eta musikologoa.
* [[Maiatzaren 16]]a - [[Kotxepin Bengoetxea]], bizkaitar euskaltzalea (h. [[1987]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Joxean Agirre]], gipuzkoar idazlea.
* [[Maiatzaren 19]]a - [[Ashraf Ghani]], [[Afganistan]]go presidentea.
* [[Maiatzaren 19]]a - [[Dusty Hill]], estatubatuar musikaria, abeslaria eta abestigilea, ''[[ZZ Top]]'' taldeako kidea (h. [[2021]]).
* [[Maiatzaren 22]]a - [[Ieuan Wyn Jones]], galestar politikaria eta [[Plaid Cymru]] alderdiko buruzagia.
* [[Maiatzaren 22]]a - [[Derek Quinnell]], galestar errugbilari ohia.
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Martin Cahill]], [[Dublin]] hiriko irlandar kriminal nabarmena (h. [[1994]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Isabel Celaá]], [[PSE-EE]]ko bizkaitar politikaria, Eusko Jaurlaritzaren [[Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura Saila|Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailburu]] ohia.
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Alan García Pérez]], [[Peru]]ko presidentea (h. [[2019]]).
* [[Maiatzaren 24]]a - [[Joanes Arrosagarai]], baxenafar bertsolaria (h. [[1998]]).
* [[Maiatzaren 24]]a - [[Jim Broadbent]], ingeles aktorea.
* [[Maiatzaren 24]]a - [[Sabino Cuadra]], arabar abokatu, sindikalista eta politikari independentista eta ezkertiarra.
* [[Maiatzaren 24]]a - [[Ricardo Franco]], espainiar zinema zuzendari, ekoizle eta gidoigilea (h. [[1998]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Jamaica Kincaid]], [[Antigua eta Barbuda|antiguar]]-estatubatuar eleberrigilea.
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Jeremy Corbin]], ingeles politikaria, [[Erresuma Batuko Alderdi Laborista|Alderdi Laboristako]] burua.
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Ward Cunningham]], estatubatuar informatikaria, [[wiki]]aren asmatzailea.
* [[Maiatzaren 31]] - [[Tom Berenger]], estatubatuar aktorea.

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 3]]a - [[Philippe Djian]], frantziar idazlea.
* [[Ekainaren 4]]a - [[Maribel Forcadas]], espainiar medikua eta [[Euskal Herriko Unibertsitatea|EHUko]] irakaslea (h. [[2012]]).
* [[Ekainaren 5]]a - [[Ken Follett]], britainiar idazlea.
* [[Ekainaren 5]]a - [[Mariasun Landa]], gipuzkoar idazlea.
* [[Ekainaren 5]]a - [[Susan Lee Lindquist]], estatubatuar biologo eta biologia irakaslea, [[biologia molekular]]rean aditua (h. [[2016]]).
* [[Ekainaren 9]]a - [[Carlos Oteyza]], venezuelar zinema zuzendari, historialari eta gidoigilea.
* [[Ekainaren 10]]a - [[Ben Ysursa]], euskal jatorrizko estatubatuar politikaria, [[Idaho]]ko Estatu-Idazkaria.
* [[Ekainaren 12]]a - [[Juan Ruiz Antxia]], bizkaitar zinema argazkigilea.
* [[Ekainaren 12]]a - [[Ryohei Suzuki]], japoniar futbolaria.
* [[Ekainaren 14]]a - [[Alan White]], ingeles bateria-jotzaile eta abeslaria, ''[[Yes]]'' taldeko kidea (h. [[2022]]).
* [[Ekainaren 15]]a - [[Jim Varney]], estatubatuar aktorea (h. [[2000]]).
* [[Ekainaren 18]]a - [[Luis Mari Arantzabe]], gipuzkoar esku huskako pilotaria (h. [[2022]]).
* [[Ekainaren 18]]a - [[Jarosław Kaczyński]], [[Polonia]]ko lehen ministroa.
* [[Ekainaren 18]]a - [[Lech Kaczyński]], [[Polonia]]ko presidentea (h. [[2010]]).
* [[Ekainaren 20]]a - [[Lionel Richie]], estatubatuar musikaria eta abeslaria.
* [[Ekainaren 21]]a - [[Christy Doran]], jazz garaikide gitarra-jotzaile irlandar-suitzarra.
* [[Ekainaren 22]]a - [[Larry Junstrom]], estatubatuar baxu-jotzailea, ''[[Lynyrd Skynyrd]]'' taldearen sortzaileetako bat (h. [[2019]]).
* [[Ekainaren 22]]a - [[Carlo Petrini]], [[Slow Food]] mugimendu internazionalaren fundatzailea.
* [[Ekainaren 22]]a - [[Meryl Streep]], estatubatuar aktorea.
* [[Ekainaren 22]]a - [[Elizabeth Warren]], estatubatuar politikaria.
* [[Ekainaren 27]]a - [[Marisa Arrúe]], [[Euskadiko Alderdi Popularra|PPko]] bizkaitar politikaria.
* [[Ekainaren 27]]a - [[Rafael Chirbes]], gaztelaniazko valentziar idazle eta literatur kritikaria (h. [[2015]]).
* [[Ekainaren 29]]a - [[Joan Clos]], kataluniar politikaria, [[Bartzelona]]ko alkate ohia.
* [[Ekainaren 30]]a - [[Alain Finkielkraut]], frantziar filosofoa.

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 1]]a - [[Denis Johnson]], estatubatuar idazlea (h. [[2017]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Almudena Domínguez Arranz]], arkeologoa da, Antzinaroko arkeologia eta numismatika ondarean aditua.
* [[Uztailaren 3]]a - [[Luz Salgado]], perutar kazetaria eta politikaria.
* [[Uztailaren 3]]a - [[Bo Xilai]], txinatar politikaria.
* [[Uztailaren 4]]a - [[Slavenka Drakulić]], kroaziar kazetari, idazle eta saiakeragilea.
* [[Uztailaren 4]]a - [[Alex Miller]], eskoziar futbolari ohia eta entrenatzailea.
* [[Uztailaren 7]]a - [[Shelley Duvall]], estatubatuar aktore, zinema ekoizle, idazle, abeslari eta ahots bikoiztailea.
* [[Uztailaren 9]]a - [[Roz Kaveney]], britainiar idazlea, kritikoa eta poeta.
* [[Uztailaren 10]]a - [[Franziska Becker]], alemaniar komikigilea, umore eta satira generoak jorratzen dituena.
* [[Uztailaren 10]]a - [[Sunil Manohar Gavaskar]], indiar [[kriket]]-jokalari ohia, XX. mendearen bukaerako jokalari hoberenetakoa.
* [[Uztailaren 10]]a - [[Koldo Salinas]], gipuzkoar maisu [[txokolate]]gilea.
* [[Uztailaren 11]] - [[Luis Ibero]], nafar politikaria, [[Zizur Nagusia|Zizur Nagusiko]] alkatea (h. [[2020]]).
* [[Uztailaren 11]] - [[Émerson Leão]], brasildar futbolari ohi eta entrenatzailea.
* [[Uztailaren 13]]a - [[Ramón Barea]], euskal aktore, zuzendari eta gidoigilea.
* [[Uztailaren 15]]a - [[Carl Bildt]], [[Suedia]]ko lehen ministroa.
* [[Uztailaren 15]]a - [[Mohammed bin Rashid Al Maktoum]], [[Arabiar Emirerri Batu]]etako lehen ministroa eta [[Dubai]]ko emirra.
* [[Uztailaren 18]]a - [[Axel Honneth]], alemaniar filosofo eta soziologoa.
* [[Uztailaren 19]]a - [[Jesús Iradier]], arabar saskibaloi jokalari ohia eta margolaria.
* [[Uztailaren 22]]a - [[Lasse Virén]], finlandiar atleta ohia.
* [[Uztailaren 24]]a - [[Michael Richards]], estatubatuar aktore eta umorista.
* [[Uztailaren 26]]a - [[Roger Taylor]], ingeles bateriajole, musikari, musikagile eta abeslaria, ''[[Queen]]'' taldeko bateriajolea.
* [[Uztailaren 28]]a - [[Jorge D'Alessandro]], argentinar futbol jokalarari eta entrenatzaile ohia.
* [[Uztailaren 28]]a - [[Rik Van Linden]], flandriar txirrindulari ohia.
* [[Uztailaren 29]]a - [[Jamil Mahuad]], [[Ekuador]]go presidente ohia.
* [[Uztailaren 29]]a - [[Sergio Martini]], italiar alpinista.
* [[Uztailaren 30]]a - [[Juan María Alonso-Allende]], bizkaitar kirolari ohia, [[bela]]ren ''Star'' klasean aditua.
* [[Uztailaren 31]] - [[José Ignacio Madariaga]], bizkaitar futbolaria ohia.
* [[Uztailaren 31]] - [[Valeriu Muravschi]], [[Moldavia]]ko lehen ministroa (h. [[2020]]).

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 1]]a - [[Kurmanbek Bakiev]], [[Kirgizistan]]go presidente ohia.
* [[Abuztuaren 1]]a - [[Santiago Ramos]], espainiar aktorea.
* [[Abuztuaren 2]]a - [[Bertalan Farkas]], hungariar pilotu eta kosmonauta ohia, espaziora joandako lehenengo hungariar eta esperantozalea.
* [[Abuztuaren 8]]a - [[Keith Carradine]], estatubatuar zinema eta telebistako aktore, kantautore eta abeslaria.
* [[Abuztuaren 12]]a - [[Fernando Collor de Mello]], [[Brasil]]go presidente ohia.
* [[Abuztuaren 12]]a - [[Mark Knopfler]], eskoziar abeslari, gitarra-jotzaile eta musika egilea eta [[Dire Straits]] taldearen sortzailea.
* [[Abuztuaren 12]]a - [[Julien Lepers]], frantziar kazetaria.
* [[Abuztuaren 13]]a - [[Philippe Petit]], frantziar funanbulista.
* [[Abuztuaren 17]]a - [[Mitsunori Fujiguchi]], japoniar futbolari ohia.
* [[Abuztuaren 20]]a - [[Koldo Chamorro]], arabar argazkilaria (h. [[2009]]).
* [[Abuztuaren 20]]a - [[Phil Lynott]], [[Thin Lizzy]] taldeko [[baxu elektriko|baxu-jotzaile]] eta taldeburu irlandarra (h. [[1986]]).
* [[Abuztuaren 20]]a - [[Chema Muñoz]], kantabriar zinema, telebista eta antzerkiko aktorea.
* [[Abuztuaren 21]]a - [[Lindsey Davis]], ingeles eleberrigilea.
* [[Abuztuaren 22]]a - [[Þórarinn Eldjárn]], islandiar idazlea.
* [[Abuztuaren 24]]a - [[Bernard Bégaud]], lapurtar mediku eta irakaslea.
* [[Abuztuaren 25]]a - [[Martin Amis]], britainiar idazlea.
* [[Abuztuaren 25]]a - [[Salif Keita]], maliar abeslaria eta musikagilea, Mendebaldeko Afrikako ahots garrantzitsuenetakoa.
* [[Abuztuaren 25]]a - [[Gene Simmons]], israeldar-estatubatuar rock baxu-jotzaile, abeslari, musikagile, aktore eta negoziogizona, ''[[Kiss]]'' taldeko abeslaria.
* [[Abuztuaren 29]]a - [[Manolo Arozena]], nafar bertsolaria, lau aldiz [[Nafarroako Bertsolari Txapelketa]]ren irabazlea.
* [[Abuztuaren 29]]a - [[Igor eta Grichka Bogdanoff|Grichka Bogdanoff]], frantziar telebistako-aurkezle, ekoizle eta saiogile zientifikoa (h. [[2021]]).
* [[Abuztuaren 29]]a - [[Igor eta Grichka Bogdanoff|Igor Bogdanoff]], frantziar telebistako-aurkezle, ekoizle eta saiogile zientifikoa (h. [[2022]]).
* [[Abuztuaren 31]] - [[Richard Gere]], estatubatuar aktorea.
* [[Abuztuaren 31]] - [[Hugh David Politzer]], estatubatuar fisikaria, 2004ko [[Fisikako Nobel Saria]].

==== Iraila ====
* [[Irailaren 1]]a - [[Leslie Feinberg]], estatubatuar mari-mutil, lesbiana eta transgenero aktibista, komunista eta idazlea (h. [[2014]]).
* [[Irailaren 1]]a - [[Luminița Gheorghiu]], errumaniar aktore eta telebista aurkezlea (h. [[2021]]).
* [[Irailaren 2]]a - [[Roger Collins]], ingeles historialaria, [[Erdi Aroa]]n aditua.
* [[Irailaren 4]]a - [[Tom Watson (golf jokalaria)|Tom Watson]], estatubatuar golf-jokalaria.
* [[Irailaren 5]]a - [[Itziar Idiazabal]], gipuzkoar hizkuntzalari eta [[Psikolinguistika|psikolinguista]].
* [[Irailaren 6]]a - [[Efua Dorkenoo]], [[Emakumeen genitalen mutilazio|emakumeen genitalen mutilazioaren]] aurkako ghanesar-britainiar ekintzailea (h. [[2014]]).
* [[Irailaren 6]]a - [[Natxo de Felipe]], bizkaitar abeslari eta [[folk musika]]ria, ''[[Oskorri]]'' taldearen sortzaileetarikoa.
* [[Irailaren 7]]a - [[Francisco Aldanondo Badiola]], ''Ondarru'', [[Euskadi Ta Askatasuna|ETA]] eta [[Komando Autonomo Antikapitalistak|Komando Autonomoak]] erakunde armatuetako bizkaitar kidea (h. [[1979]]).
* [[Irailaren 7]]a - [[Gloria Gaynor]], estatubatuar abeslaria.
* [[Irailaren 9]]a - [[Susilo Bambang Yudhoyono]], [[Indonesia]]ko presidente ohia.
* [[Irailaren 12]]a - [[Irina Rodnina]], errusiar patinatzaile artistiko eta politikaria.
* [[Irailaren 14]]a - [[Ed King]], estatubatuar musikaria, [[Sweet Home Alabama (abestia)|Sweet Home Alabama]] abestiaren egileetako bat (h. [[2018]]).
* [[Irailaren 16]]a - [[Brahim Ghali]], [[Fronte Polisarioa|Fronte Polisarioko]] idazkari nagusia eta [[Saharako Errepublika Arabiar Demokratikoa|Saharako Errepublika Arabiar Demokratikoko]] presidentea.
* [[Irailaren 17]]a - [[Maria Barbal]], kataluniar idazlea.
* [[Irailaren 18]]a - [[Mo Mowlam]], [[Erresuma Batuko Alderdi Laborista|Ingalaterrako Alderdi Laboristaren]] kidea (h. [[2005]]).
* [[Irailaren 18]]a - [[Peter Shilton]], ingeles futbolari ohia.
* [[Irailaren 20]]a - [[Sabine Azéma]], frantziar aktorea eta zinema zuzendaria.
* [[Irailaren 20]]a - [[Martin Zabaleta]], gipuzkoar mendizalea, [[Everest]]eko gailurrera iritsi zen lehen euskalduna.
* [[Irailaren 22]]a - [[Hamida Djandoubi]], Tunisian jaiotako nekazaria, [[Frantzia]]n [[heriotz-zigorra]] jaso zuen azken pertsona (h. [[1997]]).
* [[Irailaren 23]]a - [[Quini]], asturiar futbolaria (h. [[2018]]).
* [[Irailaren 23]]a - [[Bruce Springsteen|Bruce Springsteen, ''The Boss'']], estatubatuar musikari eta abeslaria.
* [[Irailaren 25]]a - [[Pedro Almodóvar|Pedro Almodovar]], espainiar zinema zuzendari, gidoigile eta ekoizlea.
* [[Irailaren 27]]a - [[Josemari Velez de Mendizabal]], arabar idazlea.
* [[Irailaren 28]]a - [[Maria del Mar Lozano]], [[Extremadurako Unibertsitatea|Extremadurako Unibertsitateko]] irakasle emeritua.
* [[Irailaren 30]]a - [[Flora Brovina]], albano-kosovar poeta, pediatra eta emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea.

==== Urria ====
* [[Urriaren 2]]a - [[Antton Ibarguren Jauregi]], gipuzkoar abokatu eta politikari abertzalea (h. [[1989]]).
* [[Urriaren 2]]a - [[Annie Leibovitz]], estatubatuar argazkilaria, bere lana Washington-eko National Portrait Galleryn jarrita ikusi zuen lehen emakumea.
* [[Urriaren 2]]a - [[Carlos Slepoy]], argentinar abokatua eta giza eskubideen aldeko ekintzailea (h. [[2017]]).
* [[Urriaren 3]]a - [[Haunani-Kay Trask]], hawaiiar idazlea, poeta eta unibertsitate irakaslea, Hawaiiko subiranotasun-mugimenduko burua (h. [[2021]]).
* [[Urriaren 4]]a - [[Armand Assante]], estatubatuar aktorea.
* [[Urriaren 4]]a - [[Mariano Barbacid]], espainiar biokimikaria, minbizia sortzen duten geneen ikerkuntzaren aitzindaria.
* [[Urriaren 4]]a - [[Luis Sepúlveda]], txiletar idazle, kazetari eta zinemagilea (h. [[2020]]).
* [[Urriaren 5]]a - [[Peter Ackroyd]], britainiar eleberrigile, biografo eta kritikaria.
* [[Urriaren 5]]a - [[Ricardo Ibáñez]], bizkaitar futbolaria ohia.
* [[Urriaren 8]]a - [[Ashawna Hailey]], estatubatuar emakumezko ingeniari elektroniko transgeneroa, AMD Am9080 mikroprozesadorearen sortzaileetako bat (h. [[2011]]).
* [[Urriaren 8]]a - [[Sigourney Weaver]], estatubatuar aktorea.
* [[Urriaren 11]] - [[Theodore Dalrymple]], ingeles kritikari kulturala, espetxeetako medikua eta psikiatra.
* [[Urriaren 12]]a - [[Ilich Ramírez|Ilich Ramírez, ''Carlos Txakala'']], venezuelar terrorista.
* [[Urriaren 13]]a - [[María Teresa Rodríguez Barahona]], arabar funtzionario eta politikaria.
* [[Urriaren 14]]a - [[Cristina García Rodero]], espainiar argazkilaria.
* [[Urriaren 15]]a - [[Edorta Agirre]], euskal idazlea, itzultzailea eta elikadura alorreko kazetaria.
* [[Urriaren 16]]a - [[Joan Manuel Gisbert]], kataluniar idazlea, haur literaturaren alorrean bereziki ezaguna.
* [[Urriaren 17]]a - [[Owen Arthur]], [[Barbados]]ko lehen ministroa (h. [[2020]]).
* [[Urriaren 18]]a - [[Maria Rosario Arrizabalaga]], bizkaitar gizarte-ekintzailea, feminista eta justizia sozialaren aldekoa (h. [[2021]]).
* [[Urriaren 19]]a - [[Fiorella Faltoyano]], espainiar antzezlea.
* [[Urriaren 20]]a - [[Txema Auzmendi]], gipuzkoar jesuita eta kazetaria, euskalgintzan egin duen lanarengatik ezaguna.
* [[Urriaren 20]]a - [[Valeri Borzov]], sobietar atleta eta politikari ohia.
* [[Urriaren 21]]a - [[Manuel Marín]], espainiar politikaria, [[Espainiako Diputatuen Kongresua]]ren presidentea (h. [[2017]]).
* [[Urriaren 21]]a - [[Benjamin Netanyahu]], [[Israelgo Lehen Ministroen zerrenda|Israelgo lehen ministroa]].
* [[Urriaren 22]]a - [[Gonzalo Herralde]], kataluniar zinema zuzendaria.
* [[Urriaren 22]]a - [[Arsène Wenger]], frantziar futbolari ohia eta entrenatzailea.
* [[Urriaren 24]]a - [[Myrna Mack]], guatemalar antropologoa (h. [[1990]]).
* [[Urriaren 25]]a - [[Idir]], aljeriar kantautore amatzigha (h. [[2020]]).
* [[Urriaren 26]]a - [[Joxe Austin Arrieta]], gipuzkoar idazlea.
* [[Urriaren 28]]a - [[Caitlyn Jenner]], estatubatuar kirolari ohi eta telebistako pertsonaia ospetsua.
* [[Urriaren 30]]a - [[Santiago Abascal Eskuza]], euskal herritar [[eskuin mutur]]reko politikaria (h. [[2017]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 1]]a - [[Santos Labaka]], gipuzkoar eskubaloi jokalari ohi eta arkitektoa.
* [[Azaroaren 1]]a - [[Paulino Luesma]], gasteiztar politikari eta irakaslea eta [[Espainiako Gobernua]]ren ordezkaria EAEn (h. [[2014]]).
* [[Azaroaren 2]]a - [[Juan Karlos Goienetxea]], [[Eusko Alkartasuna]]ko bizkaitar politikaria, [[Bermeo]]ko alkate ohia.
* [[Azaroaren 3]]a - [[Larry Holmes]], estatubatuar boxeolaria.
* [[Azaroaren 3]]a - [[Anna Wintour]], [[Vogue (aldizkaria)|Vogue]] aldizkariaren argitarazlea.
* [[Azaroaren 6]]a - [[Arturo Sandoval]], kubatar musikaria, pianista eta tronpeta-jotzailea.
* [[Azaroaren 8]]a - [[Bonnie Raitt]], estatubatuar gitarra-jotzaile, abeslari eta musikagilea.
* [[Azaroaren 10]]a - [[Michio Yasuda]], japoniar futbolari ohia.
* [[Azaroaren 11]] - [[Aitor Agirre]], bizkaitar futbolari ohia.
* [[Azaroaren 11]] - [[Ismail Petra Kelantangoa]], [[Kelantan]]go sultana (h. [[2019]]).
* [[Azaroaren 13]]a - [[Javier Busto]], gipuzkoar musikagilea.
* [[Azaroaren 17]]a - [[Tomás Urzainki]], iruindar abokatu eta historialaria.
* [[Azaroaren 19]]a - [[Amy Gutmann]], [[Pennsylvaniako Unibertsitatea|Pennsylvaniako unibertsitateko]] presidentea, idazlea eta teorialari politikoa.
* [[Azaroaren 19]]a - [[Juan Maria Ollora]], politikari jeltzalea eta ekonomialaria, [[Arabako Ahaldun Nagusi]] ohia.
* [[Azaroaren 24]]a - [[Pierre Buyoya]], [[Burundi]]ko presidentea (h. [[2020]]).
* [[Azaroaren 26]]a - [[Mari Alkatiri]], [[Ekialdeko Timor]]ko lehen ministroa.
* [[Azaroaren 26]]a - [[Ivan Patzaichin]], errumaniar kanoalaria (h. [[2021]]).
* [[Azaroaren 28]]a - [[Alexander Godunov]], [[sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|sobietar]] ballet dantzari eta aktorea (h. [[1995]]).
* [[Azaroaren 29]]a - [[Bigote Arrocet]], argentinar jatorriko txiletar umorista eta aktorea.
* [[Azaroaren 29]]a - [[Philippe Meirieu]], frantziar pedagogo eta ezkerreko politikari ekologista, pedagogia diferentziatua garatzeagatik ezaguna.
* [[Azaroaren 29]]a - [[Garry Shandling]], estatubatuar aktore eta umorista (h. [[2016]]).
* [[Azaroaren 30]]a - Fra' [[Matthew Festing]], [[Maltako Ordena]]ko Printze eta Maisu Nagusia (h. [[2021]]).

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 1]]a - [[Pablo Escobar]], kolonbiar politikari eta narkotrafikatzailea (h. [[1993]]).
* [[Abenduaren 1]]a - [[Sebastián Piñera]], [[Txile]]ko presidentea.
* [[Abenduaren 3]]a - [[Heather Menzies]], kanadar aktore eta modeloa (h. [[2017]]).
* [[Abenduaren 4]]a - [[Jeff Bridges]], estatubatuar aktorea.
* [[Abenduaren 7]]a - [[Francisco Javier Galdeano]], nafar txirrindulari ohia.
* [[Abenduaren 7]]a - [[Tom Waits]], estatubatuar abeslari, musikagile eta aktorea.
* [[Abenduaren 8]]a - [[Esperanza d'Ors]], espainiar eskultorea eta arte aztertzailea.
* [[Abenduaren 9]]a - [[Fernando Parrado|Nando Parrado]], [[Uruguaiko Aireko Armadaren 571 hegaldia|1972ko Uruguaiko Aireko Armadaren 571 hegaldiaren]] istripu eta odiseatik bizirik ateratako bat.
* [[Abenduaren 15]]a - [[Don Johnson]], estatubatuar aktorea.
* [[Abenduaren 16]]a - [[Teresa Duran]], kataluniar idazle eta ilustratzailea.
* [[Abenduaren 20]]a - [[Susy Delgado]], paraguaitar kazetari, idazle eta poeta.
* [[Abenduaren 21]]a - [[María Jesús Cava]], bizkaitar historialaria eta historia garaikideko katedraduna [[Deustuko Unibertsitatea]]n.
* [[Abenduaren 21]]a - [[Thomas Sankara]], ''Afrikako [[Che Guevara]]'', lehendabiziko [[Burkina Faso]]ko presidentea (h. [[1987]]).
* [[Abenduaren 22]]a - [[Maurice Gibb]], britainiar musikari, abeslari, egile abeslari eta disko ekoizlea (h. [[2003]]).
* [[Abenduaren 22]]a - [[Robin Gibb]], britainiar abeslaria eta musikagilea, [[Bee Gees]] taldeko kidea (h. [[2012]]).
* [[Abenduaren 24]]a - [[Beatriz Carvajal]], telebistan eta antzerkian aritutako espainiar aktorea.
* [[Abenduaren 25]]a - [[Nawaz Sharif]], [[Pakistan]]go lehen ministroa.
* [[Abenduaren 25]]a - [[Sissy Spacek]], estatubatuar aktorea.
* [[Abenduaren 25]]a - [[María Jesús Uriz]], nafar itsas-biologoa, [[belaki]]etan aditua.
* [[Abenduaren 26]]a - [[José Ramos-Horta]], [[Ekialdeko Timor]]ko presidentea eta 1996ko [[Bakearen Nobel Saria]].
* [[Abenduaren 27]]a - [[Kotte Ezenarro]], [[Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorra|Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko 1. presidenteordea]] eta [[Hendaia]]ko auzapeza.
* [[Abenduaren 27]]a - [[Jean-Baptiste Hiriart-Urruti]], lapurtar matematikaria.
* [[Abenduaren 30]]a - [[Sabin Intxaurraga]], bizkaitar politikaria (h. [[2010]]).
* [[Abenduaren 31]] - [[Rainer Fetting]], alemaniar margolari neoespresionista.

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[Aitor Badiola (abeslaria)|Aitor Badiola]], gipuzkoar abeslaria.
* [[Anton Uriarte]], gipuzkoar geografoa, [[klima]]ren historiaren ikertzailea (h. [[2019]]).
* [[Alfonso Otazu]], gipuzkoar historialaria.
* [[Alfredo García Francés]], bizkaitar idazle eta argazkilaria.
* [[Begoña Aranguren]], bizkaitar kazetaria eta idazlea.
* [[Carmen Mijangos]], bizkaitar kimikaria.
* [[Cecilia Sarasola Iurrita]], gipuzkoar fisikaria, [[Euskal Herriko Unibertsitatea|EHUko]] Kimika Fakultateko irakaslea.
* [[Jean-Marc Orgogozo]], lapurtar neuropsikiatra eta ikertzailea (h. [[2022]]).
* [[José Domingo Ampuero]], bizkaitar ingeniari eta enpresaburua.
* [[Jose Maria Tuduri]], gipuzkoar zinema zuzendari eta gidoigilea.
* [[Jose Maria Zabala]], gipuzkoar zinema zuzendari, musikari eta argazkigilea.
* [[José Ramón Anda]], nafar eskultore eta arte irakaslea.
* [[Lola Garrido]], gipuzkoar komisarioa, aholkularia eta arte-kritikaria.
* [[Maite Axiari]], lapurtar militante feminista eta kultur eragilea (h. [[2021]]).
* [[Mariano Royo Ximenez]], euskal herritar margolaria (h. [[1985]]).
* [[Martxel Aizpurua]], gipuzkoar biologoa, hiztegigile, erlezale eta erlezaina.
* [[Migel Angel Mintegi]], gipuzkoar idazlea.
* [[Roberto Pérez Jauregi]], Eibarren [[Burgosko prozesua|Burgosko Prozesuaren]] aurkako manifestazio batean poliziak emandako tiroen ondorioz hil zen gaztea (h. [[1970]]).
* [[Toti Martinez de Lezea]], arabar idazle eta itzultzailea.
* [[Carlos Alcolea]], espainiar margolaria (h. [[1992]]).
* [[Carmelo Suárez]], espainiar arkitektoa, politikaria, sindikalista, eta militante komunista, [[Espainiako Herrietako Alderdi Komunista]]ko (PCPE) idazkari orokorra.
* [[Dominique Laporte]], frantziar idazle psikoanalista (h. [[1984]]).
* [[Francisco Aldecoa]], espainiar politologoa.
* [[Gayle Rubin]], estatubatuar antropologo kulturala eta sexu eta genero politiken alorreko aktibista eta teorialaria.
* [[Idir]], aljeriar kantautore [[Berbere|amazigha]].
* [[Juan Madariaga Orbea]], euskal historialaria eta unibertsitateko irakaslea.
* [[Lesley Beake]], hegoafrikar idazlea, haur literaturan aditua.
* [[Marie-France Hirigoyen]], frantziar psiakatra, psikoanalista eta psikoterapeuta.
* [[María Ángeles Pérez Samper]], kataluniar historialaria.
* [[Nidia Arrobo]], ekuadortar ekonomista, [[Ekuadorko Indiar Herria Fundazioa]]ren zuzendari exekutiboa.
* [[Nola Rae]], britaniar aktore, zuzendari, mimo eta pailazoa.
* [[Salwa Bakr]], egiptoar idazlea.
* [[Soazig Aaron]], frantziar idazlea.
* [[Michael Houghton]], britainiar birologoa, 2020ko [[Medikuntzako Nobel Saria]].

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Victor Fleming]], estatubatuar zinema zuzendaria (j. [[1889]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Miguel de los Santos Díaz]], nafar apaiz eta gotzaina (j. [[1885]]).
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[Erich Dagobert von Drygalski]], alemaniar geografo, geofisikari, botaniko eta zientzialari polarra (j. [[1865]]).
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[Othon Friesz]], frantziar margolaria eta diseinatzailea (j. [[1879]]).
* [[Urtarrilaren 13]]a - [[Aino Aalto]], finlandiar diseinatzaile eta arkitektoa, Finlandiako arkitekturaren aitzindaria (j. [[1894]]).
* [[Urtarrilaren 13]]a - [[Inés Echeverría]], txiletar eleberrigile, saiogile eta kazetaria (j. [[1868]]).
* [[Urtarrilaren 14]]a - [[Joaquín Turina]], espainiar piano-jotzaile eta musikagilea (j. [[1882]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Kepa Ormaetxea]], bizkaitar elizgizona eta euskal idazlea (j. [[1891]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Gustaf Komppa]], finlandiar kimikaria (j. [[1867]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Jose Eizagirre Aiestaran]], euskal idazlea (j. [[1881]]).
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[Javier Martínez de Morentin]], euskal ugazaba eta politikaria (j. [[1887]]).
* [[Urtarrilaren 31]] - [[Carmelo Ballester]], espainiar artzapezpikua, [[Gasteizko elizbarrutia|Gasteizko apezpikua]] izandakoa (j. [[1881]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 11]] - [[Axel Munthe]], suediar psikiatra eta idazlea (j. [[1857]]).
* [[Otsailaren 18]]a - [[Niceto Alcalá-Zamora]], [[Espainiako Bigarren Errepublika]]ko lehen presidentea (j. [[1877]]).
* [[Otsailaren 25]]a - [[Juan Telleria]], gipuzkoar musikagilea (j. [[1895]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 11]] - [[Henri Giraud]], Frantziako Armadako jenerala (j. [[1879]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[Aleksandra Ekster]], errusiar margolari eta moda diseinatzailea (j. [[1882]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Adolphe Buhl]], frantziar matematikari eta astronomoa (j. [[1878]]).
* [[Martxoaren 30]]a - [[Friedrich Bergius]], alemaniar kimikaria, 1931ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1884]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 2]]a - [[Carlo Galetti]], italiar txirrindularia (j. [[1882]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Wallace Beery]], estatubatuar aktorea (j. [[1885]]).
* [[Apirilaren 18]]a - [[Leonard Bloomfield]], estatubatuar hizkuntzalaria (j. [[1887]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Marcelino Ugalde]], euskal irakaslea (j. [[1881]]).
* [[Apirilaren 29]]a - [[Agustín Cabrera]], ''Chatillo de Bilbao'', bizkaitar toreatzaile, banderillero eta nobilleroa (j. [[1891]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Turin|Torino]] [[futbol]] taldeko kideak hegazkin istripuan hil ziren.
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Sebastian Amorrortu]], bilbotar inprimatzailea (j. [[1867]]).
* [[Maiatzaren 6]]a - [[Maurice Maeterlinck]], frantsesezko idazle belgikarra, [[1911]]ko [[Literaturako Nobel Saria|Literaturako Nobel Sariduna]] (j. [[1862]]).
* [[Maiatzaren 9]]a - [[Victoriano Juaristi Sagartzazu]], gipuzkoar mediku eta musikagilea (j. [[1880]]).
* [[Maiatzaren 9]]a - [[Luis II.a Monakokoa]], [[Monako]]ko printzea (j. [[1870]]).
* [[Maiatzaren 21]]a - [[Klaus Mann]], alemaniar idazlea (j. [[1906]]).
* [[Maiatzaren 22]]a - [[Hans Pfitzner]], alemaniar musikagilea eta orkestra-zuzendaria (j. [[1869]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 4]]a - [[Maurice Blondel]], frantziar kristau filosofoa (j. [[1861]]).
* [[Ekainaren 6]]a - [[Philip Herbert Cowell]], britainiar astronomoa (j. [[1870]]).
* [[Ekainaren 10]]a - [[Sigrid Undset]], norvegiar idazlea, 1928ko [[Literaturako Nobel Saria]] (j. [[1882]]).
* [[Ekainaren 11]] - [[Oton Župančič]], esloveniar poeta eta itzultzailea (j. [[1878]]).
* [[Ekainaren 19]]a - [[Vladimir Nazor]], kroaziar gerrillaria, olerkaria eta politikaria (j. [[1876]]).
* [[Ekainaren 25]]a - [[Alejandro Lerroux]], [[Espainiako Bigarren Errepublika]]n Ministroen Kontseiluko Presidentea (j. [[1864]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 2]]a - [[Georgi Dimitrov]], [[Bulgaria]]ko lehen ministroa (j. [[1882]]).
* [[Uztailaren 12]]a - [[Douglas Hyde]], Irlandako Lehenengo Presidentea (j. [[1860]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Guillermo Tell Villegas Pulido]], [[Venezuela]]ko presidentea (j. [[1854]]).

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 4]]a - [[Luis Díez Espadas]], bizkaitar toreatzailea (j. [[1916]]).
* [[Abuztuaren 5]]a - [[Ernest Fourneau]], Euskal Herri nahiz frantses estatu mailan [[kimioterapia]]ren sortzailea (j. [[1872]]).
* [[Abuztuaren 14]]a - [[Rebeca Uribe]], eskola [[Postmodernitate|postmodernistako]] mexikar poeta (j. [[1912]]).
* [[Abuztuaren 15]]a - [[Vida Goldstein]], australiar sufragista eta gizarte-erreformista (j. [[1869]]).
* [[Abuztuaren 16]]a - [[Margaret Mitchell]], estatubatuar idazle eta kazetaria (j. [[1900]]).
* [[Abuztuaren 22]]a - [[Edmond Jaloux]], frantziar eleberrigile eta literatura-kritikaria (j. [[1878]]).
* [[Abuztuaren 26]]a - [[Ida Törnström]], suediar idazle, irakasle eta margolaria (j. [[1862]]).
* [[Abuztuaren 27]]a - [[Ander Arzelus]], ''Luzear'', euskal idazlea eta kazetaria (j. [[1898]]).

==== Iraila ====
* [[Irailaren 3]]a - [[Pablo Fermin Irigarai|Pablo Fermin Irigarai &quot;Larreko&quot;]], nafar mediku eta idazlea (j. [[1869]]).
* [[Irailaren 7]]a - [[Elton Mayo]], australiar soziologoa (j. [[1880]]).
* [[Irailaren 7]]a - [[José Clemente Orozco]], mexikar margolaria (j. [[1883]]).
* [[Irailaren 8]]a - [[Richard Strauss]], alemaniar musikari eta konposatzailea (j. [[1864]]).
* [[Irailaren 11]] - [[Henri Rabaud]], frantziar musikagilea (j. [[1873]]).
* [[Irailaren 13]]a - [[August Krogh]], daniar fisiologoa, 1920ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1874]]).
* [[Irailaren 22]]a - [[Sam Wood]], estatubatuar zinema zuzendaria (j. [[1883]]).

==== Urria ====
* [[Urriaren 9]]a - [[Manuel Losada]], bizkaitar margolaria eta kartelgilea (j. [[1865]]).
* [[Urriaren 13]]a - [[Francesca Bonnemaison i Farriols]], kataluniar pedagogo, idazle eta emakumeen hezkuntza herrikoiaren sustatzailea (j. [[1872]]).
* [[Urriaren 15]]a - [[László Rajk]], hungariar politikaria (j. [[1909]]).
* [[Urriaren 17]]a - [[Fiodor Tolbukhin]], [[Armada Gorria|Armada Gorriko]] mariskala (j. [[1894]]).
* [[Urriaren 20]]a - [[Jacques Copeau]], frantziar antzerki-zuzendari eta antzezlea (j. [[1879]]).
* [[Urriaren 28]]a - [[David Jaime Dean]], nafar errepublikar politikaria (j. [[1887]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 15]]a - [[Nathuram Godse]], [[Mohandas Karamchand Gandhi]] hil zuen abertzale hindua (h. [[1910]]).
* [[Azaroaren 19]]a - [[James Ensor]], belgikar margolaria, marrazkigilea eta grabatzailea (j. [[1860]]).
* [[Azaroaren 19]]a - [[Maria Mestayer]], euskal gastronomo eta sukaldaria (j. [[1877]]).

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 5]]a - [[Antoni Rovira i Virgili]], kataluniar politikari eta kazetaria (j. [[1882]]).
* [[Abenduaren 11]] - [[Hedvig Hamilton]], suediar erretratu margolaria (j. [[1870]]).
* [[Abenduaren 13]]a - [[Emiliano Mujika]], euskal idazlea (j. [[1882]]).
* [[Abenduaren 26]]a - [[Pedro Ziga Maio]], nafar naturalista (j. [[1867]]).

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[José Goñi]], ''Porteño '', guraso nafardun argentinar pilotaria (j. {{circa|[[1872]]}}).
* [[José Sánchez Marco]], nafar lur-jabe eta politikaria (j. [[1865]]).

== [[Nobel Sariak|Nobel saridunak]]: ==
* [[Fisikako Nobel Saria|Fisika]]: [[Hideki Yukawa]]
* [[Kimikako Nobel Saria|Kimika]]: [[William Giauque]]
* [[Literaturako Nobel Saria|Literatura]]: [[William Faulkner]]
* [[Medikuntzako Nobel Saria|Medikuntza]]: [[Walter Rudolf Hess]], [[António Egas Moniz]]
* [[Bakearen Nobel Saria|Bakea]]: [[John Boyd Orr]]

----

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:1949| ]]</text>
      <sha1>jjiosbeu1945or23w9njsiw4aw0b3k5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1985</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1312</id>
    <revision>
      <id>9005460</id>
      <parentid>9000703</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:04:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Ekaina */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="40418" xml:space="preserve">{{urte aurkibide probak}}


{{urtegertaerak}}
== Gertaerak ==
* [[Otsailaren 19]]a - [[Iberiaren 610 hegaldia|Iberiaren 610 hegaldiaren istripua]]: Hegazkin istripua [[Oiz (mendia)|Oiz mendian]]. [[Madril]]etik [[Bilbo]]ra zioan Boeing 727 batek [[Euskal Telebista]]ren antena baten aurka egin zuen talka eta sutan erori zen lurrera pinu baso bat zeharkatu ondoren. Hegazkineko 148 bidaiariak hil ziren. Antena kokatu berri zenez, eztabaida sortu zen erruduna nor zen jakiteko. Azkenean ikerketek pilotuaren errakuntza batek eragin zuela frogatu zen, kontroleko aginduei ez bait zion jaramonik egin.
* [[Ekainaren 13]]a - [[Hegoafrika|Hego Afrikan]] arraza ezberdinen arteko ezkontzak eta harreman sexualak zigorgabetu zituzten.
* [[Uztailaren 7]]a - [[Joseba Sarrionandia]] eta [[Iñaki Pikabea]] presoek ihes egin ztuten [[Martuteneko espetxea|Martuteneko espetxetik]], [[Imanol Larzabal|Imanol]] kantariak bertan emandako kontzertuaren ondoren, taldeko bozgorailuetan ezkutatuz.
* [[Irailaren 2]]a - [[1912]]an [[izozmendi]] batek hondoratutako &quot;[[RMS Titanic|Titanic]]&quot; transatlantiko ospetsua aurkitu zuten.
* [[Irailaren 19]]a – [[Richter eskala]]n 7.8 mailako [[lurrikara]]k [[Mexiko Hiria]] suntsitu zuen ia, 9.000 hildako eta 100.000 inguru etxegabe utziz.
* [[Irailaren 25]]a - Baionako &quot;[[Monbar Hoteleko atentatua|Monbar&quot; taberna metrailatu zuten]]. Bertan zeuden Jose Mari Etxaniz Maiztegi &quot;Potros&quot;, Iñaki Asteasuinzarra Pagla, Agustin Irazustabarrena Urruzola &quot;Legra&quot; eta Sabin Etxaide Ibarguren &quot;Eskumotza&quot; erailak, eta Jean Iriarte zauriturik.
* [[Azaroaren 13]]a - [[Nevado del Ruiz]] sumediak [[laba]] egotzi eta [[glaziar|izozgune]] bat urtu zuen, luizi bat sortuz eta Armero herria ([[Kolonbia]]) estaliz, 23.000 hildako utziz.
* [[Azaroaren 26]]a - [[Guardia Zibila]]k [[Mikel Zabaltza (argipena)|Mikel Zabalza]] atxilotu zuen [[Donostia]]n.

== Arte eta kultura ==
* [[Martxoaren 24]]a - [[1985eko Nafarroako Bertsolari Txapelketa]]n [[Mixel Aire|Mixel Aire “''Xalbador II''”k]] bere bigarren txapela jantzi zuen.
* [[Maiatzaren 31]]tik [[ekainaren 9]]ra [[1985eko Korrika|4. Korrika]] ospatu zen, [[Atharratze]] eta [[Iruñea]] artean.
* [[Azaroaren 18]]a - [[Kortatu]] musika taldeak bere lehenengo diskoa aurkeztu zuen, ''[[Kortatu (diskoa)|Kortatu]]'' izenekoa.
* ''[[Kalabaza tripontzia]]'' filma [[Donostiako Zinemaldia]]n estreinatu zen.

== Zientzia eta teknologia ==
* [[Apirilaren 25]]a - [[Hartutako Immuno Eskasiaren Sindromea|HIESak]] lehen pertsona hil zuen [[Euskal Herria]]n.
* [[Uztailaren 10]]a – [[Frantzia]]ko inteligentzia agenteek [[Greenpeace]] erakundearen &quot;[[Rainbow Warrior]]&quot; ontzia hondoratu zuten [[Auckland]]eko portuan, [[Zeelanda Berria]]n, [[Mururoa]]ko saio [[bonba nuklear|nuklearretan]] sar ez zitezen.

== Kirolak ==
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Belgika]]ko Heyssel [[futbol]] zelaian zale [[italia]]r eta [[britainiar]]ren arteko istiluek 38 hildako eragin zituzten.
* [[Uztailaren 21]]a - [[Bernard Hinault]]ek [[Frantziako Tourra]] bostgarren aldiz irabazi zuen.

== Jaiotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Ane Mendizabal]], euskal modeloa.
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Tiago Splitter]], brasildar saskibaloi jokalaria.
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Olatz Ganboa]], bizkaitar aktorea.
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Aritz Borda]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Lewis Hamilton]], 1 Formulako britainiar pilotua.
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Juanfran Torres]], espainiar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[Martiño Rivas]], galiziar aktorea.
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Bárbara González]], nafar [[gimnastika erritmiko|gimnasta erritmiko]] ohia eta modeloa.
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Pablo Zabaleta]], euskal jatorriko argentinar futbolari ohia.
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Xumai Murua]], lapurtar bertsolaria.
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Adriana Ugarte]], espainiar aktorea.
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[Ruben de la Barrera]], galiziar futbol entrenatzailea.
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Damien Chazelle]], estatubatuar zinema zuzendari, ekoizle eta gidoigilea.
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Oier San Miguel]], bizkaitar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Pablo Urrizelki]], nafar pilotari ohia, nekazaria eta aktorea.
* [[Urtarrilaren 21]]a - [[Iulene Olabarria]], gipuzkoar saskibaloi-jokalaria.
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Arnaud Hegi]], lapurtar errugbilaria.
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Doutzen Kroes]], [[frisiar]] modelo eta aktorea.
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[Teodoro García Egea]], espainiar politikaria.
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Eduardo Aranda]], paraguaiar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Michael Lorenzo-Vera]], lapurtar golfaria.
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Aya Miyama]], japoniar futbolari ohia.
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Marc Gasol]], kataluniar saskibaloi jokalaria.
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Nana Lee]], indonesiar abeslari, saxofoi-jotzaile, musikagile eta aktorea.
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Richie Porte]], australiar txirrindularia.

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 1]]a - [[Maialen Arrazola]], gipuzkoar arraunlari eta entrenatzailea.
* [[Otsailaren 4]]a - [[Jon Ander González Esteban]], bizkaitar futbol arbitroa.
* [[Otsailaren 4]]a - [[Mariee Sioux]], estatubatuar folk abeslari eta musikagilea.
* [[Otsailaren 5]]a - [[Cristiano Ronaldo]], portugaldar futbolaria.
* [[Otsailaren 10]]a - [[Mikel Olaetxea]], gipuzkoar pilotaria.
* [[Otsailaren 10]]a - [[Lidia Valentín]], espainiar pisu-jasotzailea.
* [[Otsailaren 13]]a - [[Mayra Andrade]], caboverdetar abeslaria.
* [[Otsailaren 15]]a - [[Maiko Nakaoka]], japoniar futbolari ohia.
* [[Otsailaren 17]]a - [[Ion Vélez]], nafar futbolaria.
* [[Otsailaren 18]]a - [[Laia Costa]], kataluniar aktorea.
* [[Otsailaren 19]]a - [[Milovan Raković]], serbiar saskibaloi jokalaria.
* [[Otsailaren 19]]a - [[Sébastien Rouet]], lapurtar errugbilaria.
* [[Otsailaren 20]]a - [[Julia Volkova]], errusiar abeslari, musikagile eta pianista, ''[[t.A.T.u.]]'' bikoteko kidea.
* [[Otsailaren 21]]a - [[Georgios Samaras]], greziar futbolaria.
* [[Otsailaren 22]]a - [[Mamen Moreu]], aragoiar-bizkaitar ilustratzaile eta komikigilea.
* [[Otsailaren 26]]a - [[Gee Atherton]], mendi-bizikletako britainiar txirrindularia, ''downhill'' modalitatean aditua.
* [[Otsailaren 26]]a - [[Agin Laburu]], gipuzkoar bertsolaria.
* [[Otsailaren 26]]a - [[Fernando Llorente]], errioxar futbolaria.
* [[Otsailaren 26]]a - [[Amara Moira]], brasildar idazlea.
* [[Otsailaren 26]]a - [[Isaac Peraire]], kataluniar soziologo eta politikaria.
* [[Otsailaren 26]]a - [[Sanya Richards-Ross]], jamaikar-estatubatuar atleta, [[400 metroko lasterketa]]n espezializatua.
* [[Otsailaren 27]]a - [[Thiago Neves]], brasildar futbolaria.
* [[Otsailaren 27]]a - [[Roberto Santamaría Ciprián|Roberto Santamaria]], nafar futbolaria, atezaina.
* [[Otsailaren 28]]a - [[Jelena Janković]], serbiar tenislaria.

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Joseba Larratxe|Joseba Larratxe, ''Josevisky'']], gipuzkoar komikigilea.
* [[Martxoaren 5]]a - [[Mikel Belloso]], gipuzkoar pilotari ohia.
* [[Martxoaren 6]]a - [[Mathieu Gomes]], lapurtar futbolaria.
* [[Martxoaren 9]]a - [[Noize MC]], errusiar musikari eta aktorea.
* [[Martxoaren 15]]a - [[Javier Garrido]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Martxoaren 22]]a - [[Jakob Fuglsang]], danimarkar txirrindularia.
* [[Martxoaren 25]]a - [[Hime Tsukino]], japoniar emakumezko aktore pornografiko transexuala.
* [[Martxoaren 26]]a - [[Jonathan Groff]], estatubatuar aktore eta abeslaria.
* [[Martxoaren 26]]a - [[Keira Knightley]], ingeles aktorea.
* [[Martxoaren 28]]a - [[Stan Wawrinka]], suitzar tenis jokalaria.
* [[Martxoaren 29]]a - [[Fernando Amorebieta]], bizkaitar futbolari ohia.
* [[Martxoaren 29]]a - [[Maite López]], gipuzkoar idazlea, poeta eta itzultzailea.
* [[Martxoaren 31]] - [[Dafne Fernández]], espainiar aktorea eta dantzaria.
* [[Martxoaren 31]] - [[Romain Laulhé]], lapurtar surflaria.

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 2]]a - [[Jon Rekondo]], nafar aizkolaria.
* [[Apirilaren 3]]a - [[Leona Lewis]], britainiar R&amp;B abeslaria.
* [[Apirilaren 4]]a - [[Rudy Fernández]], espainiar saskibaloi jokalaria.
* [[Apirilaren 4]]a - [[María Obelleiro]], galiziar kazetaria.
* [[Apirilaren 4]]a - [[Nuria Zufia]], nafar futbolari ohia.
* [[Apirilaren 11]] - [[Yohei Toyoda]], japoniar futbolaria.
* [[Apirilaren 13]]a - [[Carmen Carrera]], estatubatuar modelo, telebistako pertsonaia, artista burlesko eta aktorea.
* [[Apirilaren 16]]a - [[Patri Espinar]], bizkaitar pilotaria.
* [[Apirilaren 17]]a - [[Takuya Honda]], japoniar futbolaria.
* [[Apirilaren 17]]a - [[Rooney Mara]], estatubatuar aktorea.
* [[Apirilaren 18]]a - [[Łukasz Fabiański]], poloniar futbolaria.
* [[Apirilaren 19]]a - [[Ángela del Pan]], bizkaitar errugbilaria.
* [[Apirilaren 20]]a - [[Billy Magnussen]], estatubatuar aktorea.
* [[Apirilaren 22]]a - [[Misaki Amano]], japoniar futbolari ohia.
* [[Apirilaren 22]]a - [[Tatsuya Masushima]], japoniar futbolaria.
* [[Apirilaren 23]]a - [[Iñigo Astiz]], nafar poeta eta kazetaria.
* [[Apirilaren 23]]a - [[Hodei Beobide]], bizkaitar pilotaria.
* [[Apirilaren 24]]a - [[Iraia Iturregi]], bizkaitar futbolaria.
* [[Apirilaren 24]]a - [[Joséphine Jobert]], frantziar aktorea.
* [[Apirilaren 28]]a - [[Nausicaa Bonnín]], kataluniar aktorea.
* [[Apirilaren 29]]a - [[Elena Medel]], espainiar idazle, literatura-kritikari eta editorea.
* [[Apirilaren 30]]a - [[Gal Gadot]], israeldar aktore eta modeloa.
* [[Apirilaren 30]]a - [[Aroa Gimeno]], bizkaitar aktorea.

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 2]]a - [[Lily Allen]], ingeles abeslari, abestigile, aktore eta telebista aurkezlea.
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Eva Lin]], filipinar jatorriko emakumezko aktore pornografiko transexuala.
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Mitsuyuki Yoshihiro]], japoniar futbolaria.
* [[Maiatzaren 6]]a - [[Alfonso Valín]], bizkaitar futbolaria.
* [[Maiatzaren 7]]a - [[J Balvin]], kolonbiar reggaeton eta pop latino abeslaria.
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Fernando Delgado García]], errioxar futbolaria.
* [[Maiatzaren 8]]a - [[Andoni Gago]], bizkaitar boxeolaria.
* [[Maiatzaren 8]]a - [[Oleg Txuzhda]], ukrainar txirrindularia.
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Greg Van Avermaet]], belgikar txirrindularia.
* [[Maiatzaren 19]]a - [[Jon Kortajarena]], bizkaitar modeloa.
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Chris Froome]], kenyar-britainiar txirrindularia.
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Xabier Otiñano]], bizkaitar futbolaria.
* [[Maiatzaren 21]]a - [[Mark Cavendish]], ingeles txirrindularia.
* [[Maiatzaren 27]]a - [[Roberto Soldado]], espainiar futbolaria.
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Carey Mulligan]], ingeles aktore eta abeslaria.
* [[Maiatzaren 31]] - [[Justas Sinica]], lituaniar saskibaloi jokalaria.

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 1]]a - [[Tirunesh Dibaba]], etiopiar atleta, distantzia luzeetan aditua.
* [[Ekainaren 1]]a - [[David Lázaro]], nafar futbolaria.
* [[Ekainaren 1]]a - [[Shuto Yamamoto]], japoniar futbolaria.
* [[Ekainaren 3]]a - [[Fabricio Ferrari]], uruguaiar txirrindulari ohia.
* [[Ekainaren 3]]a - [[Egoitz Sánchez]], gipuzkoar aktorea.
* [[Ekainaren 4]]a - [[Lukas Podolski]], alemaniar futbolaria.
* [[Ekainaren 4]]a - [[Bar Refaeli]], israeldar modelo, aktore eta enpresaburua.
* [[Ekainaren 4]]a - [[Leire Urbeltz]], euskal ilustratzailea.
* [[Ekainaren 5]]a - [[Iker Arretxe|Iker Arretxe, ''Arretxe II.a'']], nafar esku huskako pilotaria.
* [[Ekainaren 5]]a - [[Amaia Uribe]], bizkaitar kazetaria.
* [[Ekainaren 6]]a - [[Miren Artetxe]], gipuzkoar bertsolaria.
* [[Ekainaren 6]]a - [[Sota Hirayama]], japoniar futbolaria.
* [[Ekainaren 6]]a - [[Nerea Loiola]], gipuzkoar irakaslea eta euskal idazlea.
* [[Ekainaren 7]]a - [[Robert Cullen]], japoniar futbolaria.
* [[Ekainaren 7]]a - [[Kenny Cunningham]], costarricar futbolaria.
* [[Ekainaren 7]]a - [[Dejan Lekić]], serbiar futbolaria.
* [[Ekainaren 10]]a - [[Andy Schleck]], luxenburgotar txirrindularia.
* [[Ekainaren 11]] - [[Aitor Ramos]], bizkaitar futbolaria.
* [[Ekainaren 12]]a - [[Dave Franco]], estatubatuar aktorea.
* [[Ekainaren 18]]a - [[Goiatz Labandibar]], gipuzkoar idazlea.
* [[Ekainaren 18]]a - [[Tiina Sten]], finlandiar saskibaloi-jokalaria.
* [[Ekainaren 19]]a - [[Chikashi Masuda]], japoniar futbolaria.
* [[Ekainaren 19]]a - [[Ai Miyazato]], japoniar golflaria.
* [[Ekainaren 21]]a - [[Kris Allen]], estatubatuar musikaria.
* [[Ekainaren 21]]a - [[Kazuhiko Chiba]], japoniar futbolaria.
* [[Ekainaren 21]]a - [[Lana Del Rey]], estatubatuar abeslari, abestigile eta modeloa.
* [[Ekainaren 22]]a - [[John Moreland]], estatubatuar egile-abeslaria.
* [[Ekainaren 27]]a - [[Nico Rosberg]], [[1 Formula]]ko alemaniar pilotua.
* [[Ekainaren 27]]a - [[Hiroyuki Taniguchi]], japoniar futbolaria.
* [[Ekainaren 28]]a - [[Leire Milikua]], bizkaitar arkitektoa, agroekologia eta genero berdintasunean aditua.
* [[Ekainaren 28]]a - [[Ataru Nakamura]], japoniar pop abeslari, abesti idazle eta aktorea.
* [[Ekainaren 30]]a - [[Michael Phelps]], estatubatuar igerilaria, munduko hainbat errekorren jabe.

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 1]]a - [[Léa Seydoux]], frantziar aktorea.
* [[Uztailaren 2]]a - [[Ashley Tisdale]], estatubatuar aktore, abeslari eta modeloa.
* [[Uztailaren 4]]a - [[Josu Hernáez]], bizkaitar futbolaria.
* [[Uztailaren 4]]a - [[Dimitros Mavroeidis]], greziar saskibaloi jokalaria.
* [[Uztailaren 5]]a - [[Megan Rapinoe|Megan Rapinoe, ''Pinoe'']], estatubatuar futbolaria, Olinpiar Jokoetan [[gol olinpiko]] bat sartu duen lehendabiziko pertsona.
* [[Uztailaren 6]]a - [[Melisa Sözen]], turkiar aktorea.
* [[Uztailaren 8]]a - [[Camila Moreno]], txiletar folk eta rock kantautorea.
* [[Uztailaren 9]]a - [[Mirza Begić]], esloveniar saskibaloi jokalaria.
* [[Uztailaren 9]]a - [[Irantzu Castrillo]], bizkaitar futbolari ohia.
* [[Uztailaren 10]]a - [[Hokuto Nakamura]], japoniar futbolaria.
* [[Uztailaren 10]]a - [[Kaito Yamamoto]], japoniar futbolaria.
* [[Uztailaren 11]] - [[Jonathan Sexton]], irlandar errugbi jokalaria.
* [[Uztailaren 13]]a - [[Takuya Kokeguchi]], japoniar futbolaria.
* [[Uztailaren 13]]a - [[Guillermo Ochoa]], mexikar futbolaria.
* [[Uztailaren 14]]a - [[Billy Celeski]], australiar futbolaria.
* [[Uztailaren 14]]a - [[Phoebe Waller-Bridge]], ingeles aktorea, ekoizlea eta gidoilaria.
* [[Uztailaren 16]]a - [[Dejan Jakovic]], kanadar futbolaria.
* [[Uztailaren 21]]a - [[Sam Hill]], mendi bizikletako australiar txirrindularia, ''downhill'' espezialitatean aditua.
* [[Uztailaren 22]]a - [[Boukary Dramé]], senegaldar-frantziar futbolaria.
* [[Uztailaren 23]]a - [[Renaldas Seibutis]], lituaniar saskibaloi jokalaria.
* [[Uztailaren 24]]a - [[Iratxe Mediavilla]], bizkaitar zinegilea.
* [[Uztailaren 27]]a - [[Mikel Méndez]], bizkaitar futbolaria.
* [[Uztailaren 29]]a - [[Besart Berisha]], kosovoar futbolaria.
* [[Uztailaren 29]]a - [[Shingo Hyodo]], japoniar futbolaria.
* [[Uztailaren 29]]a - [[Julen Retegi|Julen Retegi, ''Retegi Bi'']], nafar pilotaria.
* [[Uztailaren 29]]a - [[Carlos Txokarro Gorraitz|Carlos Txokarro]], nafar eskubaloi jokalaria.
* [[Uztailaren 30]]a - [[Mia Isabella]], estatubatuar emakumezko aktore pornografiko transexual ohia.
* [[Uztailaren 31]] - [[Brimin Kipruto]], kenyar atleta, 3.000 metroko hesi-lasterketan espezialista.
* [[Uztailaren 31]] - [[Iñaki Larralde]], nafar pilotari ohia.

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 1]]a - [[Sara Giraudeau]], frantziar antzezlea.
* [[Abuztuaren 2]]a - [[Carlos Tobalina]], bizkaitar atleta, [[pisu jaurtiketa]]n aditua.
* [[Abuztuaren 3]]a - [[Sonny Bill Williams]], zeelandaberritar errugbilaria eta boxeolari ohia.
* [[Abuztuaren 4]]a - [[Mark Milligan]], australiar futbolaria.
* [[Abuztuaren 4]]a - [[Alexis Ruano]], espainiar futbolaria.
* [[Abuztuaren 8]]a - [[Valeria Vegas]], espainiar idazlea eta dokumentalgilea.
* [[Abuztuaren 8]]a - [[Anita Włodarczyk]], poloniar [[mailu jaurtiketa|mailu-jaurtitzailea]], munduko onenatzat hartua.
* [[Abuztuaren 9]]a - [[Oihane Amantegi]], bizkaitar antropologo, itzultzaile eta idazlea.
* [[Abuztuaren 9]]a - [[Anna Kendrick]], estatubatuar aktore eta abeslaria.
* [[Abuztuaren 9]]a - [[Marcelo Valle Silveira Mello]], brasildar segurtasun-hacker eta kriminala.
* [[Abuztuaren 13]]a - [[Elçin Sangu]], turkiar aktorea eta modeloa.
* [[Abuztuaren 15]]a - [[Nipsey Hussle]], estatubatuar rapeatzailea (h. [[2019]]).
* [[Abuztuaren 17]]a - [[Yū Aoi]], japoniar aktore eta modeloa.
* [[Abuztuaren 18]]a - [[Julen Goikoetxea]], bizkaitar txirrindulari amateurra (h. [[2006]]).
* [[Abuztuaren 20]]a - [[Itsaso Arana]], nafar aktorea.
* [[Abuztuaren 20]]a - [[Álvaro Negredo]], espainiar futbolaria.
* [[Abuztuaren 21]]a - [[Jon Calvo]], bizkaitar gitarra-jotzailea eta abeslaria.
* [[Abuztuaren 21]]a - [[Laura Haddock]], ingeles aktorea.
* [[Abuztuaren 21]]a - [[Julia Robex]], indonesiar emakumezko aktore transgeneroa.
* [[Abuztuaren 22]]a - [[Our Lady J]], estatubatuar piano-jotzaile, telebistako gidoilari eta abesti-idazlea.
* [[Abuztuaren 24]]a - [[Silvia Agüero]], espainiar idazle ijito feminista, [[ijito]] herriaren zapalkuntzaren memoria berreskuratzen duena.
* [[Abuztuaren 24]]a - [[Ángela Vilariño]], gipuzkoar auto pilotua.
* [[Abuztuaren 25]]a - [[Igor Burzanović]], montenegroar futbolaria.
* [[Abuztuaren 25]]a - [[Isabel Zubiaurre]], madrildar telebista aurkezle eta meteorologoa.
* [[Abuztuaren 26]]a - [[Estitxu Garai]], [[Euskal Herriko Unibertsitatea|EHUko]] irakasle eta ikerlari bizkaitarra.
* [[Abuztuaren 28]]a - [[Masahiko Inoha]], japoniar futbolaria.
* [[Abuztuaren 30]]a - [[Aritz Aranburu]], gipuzkoar surflaria.
* [[Abuztuaren 30]]a - [[Anna Uxenina]], ukrainar xake jokalaria, [[Emakumezkoen munduko xake txapelketa|emakumezkoen munduko xake txapelduna]] izandakoa.
* [[Abuztuaren 31]] - [[Mohammed bin Salman]], [[Saudi Arabia]]ko Printze oinordekoa.

==== Iraila ====
* [[Irailaren 3]]a - [[Yūki Kaji]], japoniar ahots bikoiztaile, aktore eta J-pop abeslaria.
* [[Irailaren 6]]a - [[Andoni Lafuente]], bizkaitar txirrindularia.
* [[Irailaren 6]]a - [[Koki Mizuno]], japoniar futbolaria.
* [[Irailaren 9]]a - [[Luka Modrić]], kroaziar futbolaria.
* [[Irailaren 10]]a - [[Lara Izagirre]], bizkaitar gidoilaria, zinema zuzendaria eta zinema ekoizlea.
* [[Irailaren 10]]a - [[Kenya Matsui]], japoniar futbolaria.
* [[Irailaren 12]]a - [[Hiroki Mizumoto]], japoniar futbolaria.
* [[Irailaren 15]]a - [[Iwan Rheon]], galestar aktorea.
* [[Irailaren 16]]a - [[Fábio Santos Romeu]], brasildar futbolaria.
* [[Irailaren 17]]a - [[Mirza Teletović]], bosniar saskibaloi jokalaria.
* [[Irailaren 19]]a - [[Alun Wyn Jones]], galestar errugbilaria.
* [[Irailaren 19]]a - [[Sheila Márquez]], euskal modeloa.
* [[Irailaren 19]]a - [[Song Joong-ki]], hegokorear aktorea.
* [[Irailaren 21]]a - [[Carolina Bang]], espainiar aktorea.
* [[Irailaren 22]]a - [[Tatiana Maslany]], kanadar aktorea.
* [[Irailaren 23]]a - [[Nahomi Kawasumi]], japoniar futbolaria.
* [[Irailaren 24]]a - [[Eleanor Catton]], kanadar-zeelandaberritar idazlea.
* [[Irailaren 24]]a - [[Mikel Gonzalez]], ''Gontxa'', gipuzkoar futbolaria.
* [[Irailaren 24]]a - [[Yohei Kajiyama]], japoniar futbolaria.
* [[Irailaren 26]]a - [[Lenna Kuurmaa]], estoniar abeslari, musikari eta aktorea, ''Vanilla Ninja'' taldeko kidea.
* [[Irailaren 28]]a - [[Jonathan Apeztegia]], nafar futbolaria.
* [[Irailaren 29]]a - [[Dani Pedrosa]], kataluniar motoziklismoko pilotua.

==== Urria ====
* [[Urriaren 1]]a - [[Emerald Fennell]], ingeles aktorea, gidoilaria, zinema zuzendaria eta ekoizlea.
* [[Urriaren 1]]a - [[Isis King]], estatubatuar modelo, aktore eta moda-diseinatzailea.
* [[Urriaren 4]]a - [[Joseba Garmendia]], bizkaitar futbolaria.
* [[Urriaren 7]]a - [[Jonathan Tabu]], belgikar saskibaloi jokalaria.
* [[Urriaren 8]]a - [[Bruno Mars]], estatubatuar abeslari, musikagile, musika-ekoizle, aktore eta koreografoa.
* [[Urriaren 9]]a - [[Alberto Garzón]], espainiar politikaria eta ekonomista.
* [[Urriaren 10]]a - [[Sheila Hernández]], bizkaitar [[judo]]ka paralinpikoa.
* [[Urriaren 11]] - [[María Clemente García]], mexikar politikaria eta sexu aniztasunaren aldeko ekintzailea.
* [[Urriaren 11]] - [[Michelle Trachtenberg]], estatubatuar aktorea.
* [[Urriaren 12]]a - [[Greig Laidlaw]], eskoziar errugbi jokalaria.
* [[Urriaren 13]]a - [[India Martínez]], espainiar flamenko eta pop estiloko abeslaria.
* [[Urriaren 15]]a - [[Marcos Martínez Ucha]], automobilismoko espainiar pilotua.
* [[Urriaren 16]]a - [[Chiaki Minamiyama]], japoniar futbolari ohia.
* [[Urriaren 16]]a - [[Casey Stoner]], motoziklismoko australiar pilotua.
* [[Urriaren 17]]a - [[Tomokazu Nagira]], japoniar futbolaria.
* [[Urriaren 20]]a - [[Saeid Marouf]], irandar boleibol jokalaria.
* [[Urriaren 21]]a - [[Danae Boronat]], kataluniar kazetaria eta telebista aurkezlea.
* [[Urriaren 23]]a - [[Masiela Lusha]], albaniar-estatubatuar aktore eta idazlea.
* [[Urriaren 24]]a - [[Wayne Rooney]], ingeles futbolaria.
* [[Urriaren 26]]a - [[Kieran Read]], zeelandaberritar errugbi jokalaria.
* [[Urriaren 27]]a - [[Noelia Vera]], estatubatuar kazetari eta politikaria.
* [[Urriaren 28]]a - [[Troian Bellisario]], estatubatuar aktore, idazle, zinema ekoizle eta zuzendaria.
* [[Urriaren 29]]a - [[Mireia Epelde]], gipuzkoar txirrindularia.

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 4]]a - [[Oihane Iraguen]], bizkaitar artista ziberfeminista eta [[Euskal Herriko Unibertsitatea|EHUko]] irakaslea.
* [[Azaroaren 10]]a - [[Alain Barrón]], arabar futbolaria.
* [[Azaroaren 10]]a - [[Wu Minxia]], txinatar tranpolin-jauzilaria.
* [[Azaroaren 14]]a - [[Thomas Vermaelen]], belgikar futbolaria.
* [[Azaroaren 15]]a - [[Yuzo Kobayashi]], japoniar futbolaria.
* [[Azaroaren 16]]a - [[Sanna Marin]], [[Finlandia]]ko lehen ministroa.
* [[Azaroaren 17]]a - [[Edivaldo Hermoza]], boliviar futbolaria.
* [[Azaroaren 18]]a - [[Allyson Felix]], estatubatuar atleta, abiadura-probetan aditua, domina gehien irabazi duen emakumezko atleta.
* [[Azaroaren 20]]a - [[Russian Red]], espainiar abeslari eta konpositorea.
* [[Azaroaren 21]]a - [[Carly Rae Jepsen]], kanadar abeslaria.
* [[Azaroaren 22]]a - [[Ava Leigh]], emakumezko [[reggae]] abeslari ingelesa.
* [[Azaroaren 25]]a - [[Eriko Sato]], japoniar futbolari ohia.
* [[Azaroaren 27]]a - [[Alison Pill]], kanadar aktorea.
* [[Azaroaren 28]]a - [[Álvaro Pereira]], uruguaiar futbolaria.
* [[Azaroaren 28]]a - [[Shy'm]], frantziar abeslaria.
* [[Azaroaren 30]]a - [[Kaley Cuoco]], estatubatuar aktorea.

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 1]]a - [[Janelle Monáe]], estatubatuar abeslari, aktore eta musika-ekoizlea.
* [[Abenduaren 2]]a - [[Alberto de la Bella]], kataluniar futbolaria.
* [[Abenduaren 3]]a - [[Amanda Seyfried]], estatubatuar aktorea.
* [[Abenduaren 6]]a - [[Dulce María]], mexikar aktore eta abeslaria.
* [[Abenduaren 6]]a - [[Josu Etxaniz]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Abenduaren 8]]a - [[Dwight Howard]], NBAko estatubatuar saskibaloi jokalaria.
* [[Abenduaren 10]]a - [[Lê Công Vinh]], vietnamdar futbolari ohia.
* [[Abenduaren 11]] - [[Laia Sanz]], trial, enduro eta rally raideko kataluniar pilotua, 13 aldiz trialeko munduko txapelduna eta 5 aldiz enduroko munduko txapelduna.
* [[Abenduaren 11]] - [[Zdeněk Štybar]], txekiar ziklo-krosslaria, [[Ziklo-kroseko Munduko Txapelketa|Munduko Txapelketa]] hiru aldiz irabazi zuena.
* [[Abenduaren 12]]a - [[Camille de Faucompret]], lapurtar [[snowboard]]laria.
* [[Abenduaren 13]]a - [[Jone Martínez Palacios]], [[EHU]]ko bizkaitar irakaslea.
* [[Abenduaren 14]]a - [[Jakub Blaszczykowski]], poloniar futbolaria.
* [[Abenduaren 19]]a - [[Txomin Arana]], motoziklismoko bizkaitar pilotua.
* [[Abenduaren 19]]a - [[Tadanari Lee]], japoniar futbolaria.
* [[Abenduaren 22]]a - [[Edurne García]], espainiar abeslari, modelo eta telebista aurkezlea.
* [[Abenduaren 26]]a - [[Beth Behrs]], estatubatuar aktorea.
* [[Abenduaren 26]]a - [[Damir Markota]], kroaziar saskibaloilaria.
* [[Abenduaren 26]]a - [[Kunimitsu Sekiguchi]], japoniar futbolaria.
* [[Abenduaren 27]]a - [[Daiki Ito]], japoniar eski jauzilaria.
* [[Abenduaren 29]]a - [[Oier Lakuntza]], nafar kimikaria, ikerlaria eta bertsolaria.
* [[Abenduaren 30]]a - [[Lars Boom]], herbehereetar txirrindularia.
* [[Abenduaren 30]]a - [[David Broncano]], espainiar komiko eta aurkezlea.
* [[Abenduaren 31]] - [[Alberto Ongai]], nafar pilotari ohia.

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[Amaia Jauregizar]], bizkaitar bertsolaria eta poeta.
* [[Ander Gortazar]], gipuzkoar arkitektoa eta irakaslea.
* [[Estitxu Almandoz]], nafar harri-jasotzailea.
* [[Gabriela Gómez Abaitua]], arabar ballet-dantzaria.
* [[Garazi Albizua]], bizkaitar idazlea eta komikigilea.
* [[Itziar Cortes]], gipuzkoar informatikaria eta ikertzailea.
* [[Jenofa Berhokoirigoin]], baxenafar kazetaria.
* [[Jon Mikel Caballero]], nafar irakasle, gidoigile eta zinema zuzendaria.
* [[Jone Mitxelena]], bizkaitar zientzialaria, EHUko irakaslea eta ikertzailea .
* [[Judith Jauregi]], gipuzkoar pianista.
* [[Lorea Flores]], nafar biologoa, [[Greenpeace]]ko Hego Euskal Herriko koordinatzailea.
* [[Maite Mutuberria]], nafar ilustratzailea.
* [[Miren Garate]], gipuzkoar kazetaria eta idazlea.
* [[Nagore Uriarte]], bizkaitar kazetari eta telebista-aurkezlea.
* [[Nahia Idoiaga]], bizkaitar psikologoa eta [[EHU]]ko irakaslea.
* [[Norman Landa]], gipuzkoar surflaria.
* [[Oihana Orbegozo]], gipuzkoar pilotaria.
* [[Saioa Martija]], gipuzkoar kazetaria.
* [[Tamara Clavería]], bizkaitar gizarte integratzailea, AMUGE Elkarteko kide eta lehendakaria.
* [[Udane Juaristi]], gipuzkoar margolaria.
* [[Unai Bertiz]], nafar harri-jasotzailea.
* [[Zelai Amenabarro]], gipuzkoar politikaria.
* [[Anjali Lama]], nepaldar emakumezko modelo transgeneroa.
* [[Anna Surinyach]], kataluniar fotokazetaria, [[Revista 5W]]-eko editorea eta unibertsitateko irakaslea.
* [[Beatriz González Calderón]], espainiar biolontxelo-jolea eta orkestra-zuzendaria.
* [[Charlène Favier]], frantziar zinema zuzendari, gidoilari eta ekoizlea.
* [[Cristina García Morales]], espainiar idazlea.
* [[Danielle Fisher]], estatubatuar alpinista.
* [[Emőke Baráth]], hungariar sopranoa.
* [[Marta Lozano Molano]], espainiar musika sozialeko konpositorea.
* [[Mireia Vehí]], kataluniar soziologo eta politikaria.

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Gabriel Elorde]], ilipinar boxeolaria (j. [[1935]]).
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[Mary Kenneth Keller]], estatubatuar hezitzaile katolikoa eta informatikan aitzindaria (j. [[1913]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Clemente Ezkurdia]], ''Gorriti'', nafar bertsolaria (j. [[1904]]).
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[Noel Clarasó]], kataluniar idazle eta itzultzailea (j. [[1899]]).
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[Santiago Urtizberea]], euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1909]]).
* [[Urtarrilaren 21]]a - [[Yusuf Lule]], 4. [[Uganda]]ko presidentea (j. [[1912]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[Dalmacio Langarika]], bizkaitar txirrindularia (j. [[1919]]).
* [[Urtarrilaren 26]]a - [[Kenny Clarke]], estatubatuar perkusionista (j. [[1914]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 3]]a - [[Fernando García Mercadal]], espainiar arkitektoa (j. [[1896]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Santiago Lazkano]], euskal txirrindularia (j. [[1947]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[James Hadley Chase]], ingeles [[thriller]]-idazlea (j. [[1906]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[Inger Hagerup]], norvegiar poeta, antzerkigile eta eleberrigilea (j. [[1905]]).
* [[Otsailaren 18]]a - [[Silvestre Peñas]], nafar musikagilea eta zuzendaria (j. [[1896]]).
* [[Otsailaren 22]]a - [[Salvador Espriu]], kataluniar olerkaria (j. [[1913]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Piarres Lafitte]], lapurtar apaiza, idazlea, kazetaria eta euskalaria (j. [[1901]]).
* [[Otsailaren 26]]a - [[Tjalling Koopmans]], holandar-estatubatuar ekonomialaria, 1975eko [[Ekonomiako Nobel Saria]] (j. [[1910]]).
* [[Otsailaren 27]]a - [[Henry Cabot Lodge, Jr.]], estatubatuar politikaria (j. [[1902]]).
* [[Otsailaren 28]]a - [[Ferdinand Alquié]], frantziar filosofoa (j. [[1906]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Charlotte Delbo]], frantziar idazlea, [[Frantziako Erresistentzia]]ko kidea eta nazien [[kontzentrazio-esparru]]etatik bizirik ateratako lekukoa (j. [[1913]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Carlos Diaz Arkotxa]], bizkaitar militarra eta [[Ertzaintza]]ko buruzagia, [[ETA]]k eraila (j. [[1932]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Edgar Dale]], estatubatuar pedagogo eta hezitzailea (j. [[1900]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Kim Yong-sik]], hegokorear futbolaria (j. [[1910]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[Konstantin Txernenko]], [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|Sobietar Batasuneko]] burua (j. [[1911]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Tom Adams]], [[Barbados]]ko lehen ministroa (j. [[1931]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Michael Redgrave]], britainiar aktorea (j. [[1908]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Pierino Baffi]], italiar txirrindularia (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 28]]a - [[Marc Chagall]], frantziar-errusiar margolaria (j. [[1887]]).
* [[Martxoaren 29]]a - [[Jeanine Deckers]], ordena erlijioso dominikarreko belgikar moja eta abeslaria (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 29]]a - [[Janet Watson]], britainiar geologo eta geologia-irakaslea (j. [[1923]]).
* [[Martxoaren 30]]a - [[Xabier Galdeano]], ''[[Egin (egunkaria)|Egin]]'' egunkariaren sortzaile, administrazio kontseiluko kide eta kazetaria, [[GAL]]ek eraila (j. [[1934]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 4]]a - [[Kate Roberts]], galestar nazionalista eta idazlea (j. [[1891]]).
* [[Apirilaren 7]]a - [[René Portocarrero]], kubatar margolari, eskultore eta ilustratzailea, XX. mendeko Kubako artista handienetarikoa (j. [[1912]]).
* [[Apirilaren 7]]a - [[Carl Schmitt]], alemaniar legelari, filosofo politiko eta nazi alderdiko kidea (j. [[1888]]).
* [[Apirilaren 8]]a - [[Paben Loidi]], euskal olerkaria (j. [[1909]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Cora Coralina]], brasildar idazlea, XX. mendean [[portuges]]ez idazten zuen poetarik onenetakotzat hartua (j. [[1889]]).
* [[Apirilaren 11]] - [[Enver Hoxha]], [[Albania]]ko lehen ministroa (j. [[1908]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Astrid Hjertenæs Andersen]], norvegiar idazlea eta poeta (j. [[1915]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Tancredo Neves]], brasildar politikaria (j. [[1910]]).
* [[Apirilaren 22]]a - [[Jacques Ferron]], kanadar eleberrigile eta antzerkigilea (j. [[1921]]).
* [[Apirilaren 26]]a - [[Horacio Martínez|Horacio Martínez Prieto]], bizkaitar anarkista (j. [[1902]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 8]]a - [[Theodore Sturgeon]], estatubatuar zientzia-fikzio, fantasia eta beldurrezko idazlea (j. [[1918]]).
* [[Maiatzaren 9]]a - [[Edmond O'Brien]], estatubatuar aktorea (j. [[1915]]).
* [[Maiatzaren 12]]a - [[Jean Dubuffet]], frantziar margolaria, marrazkigilea eta idazlea (j. [[1901]]).
* [[Maiatzaren 16]]a - [[Andrés Espinosa]], bizkaitar alpinista eta abenturazalea (j. [[1903]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Hilding Rosenberg]], suediar musikagilea (j. [[1892]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Georges Devereux]], estatubatuar psikoanalista eta etnologoa (j. [[1908]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 8]]a - [[Jose Maria Zabalza]], gipuzkoar zinema zuzendaria, gidoigilea eta antzerkigilea (j. [[1928]]).
* [[Ekainaren 11]] - [[Pedro Lozano Sotés]], nafar artista (j. [[1907]]).
* [[Ekainaren 11]] - [[Karen Ann Quinlan]], 21 urterekin koman eroritako estatubatuar emakumea, [[eutanasia]]ren debatearen historian garrantzitsua (j. [[1954]]).
* [[Ekainaren 11]] - [[Pedro Regueiro]], gipuzkoar futbolaria (j. [[1909]]).
* [[Ekainaren 21]]a - [[Tage Erlander]], [[Suedia]]ko lehen ministroa (j. [[1901]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 4]]a - [[Jan de Quay]], [[Herbehereak|Herbehereetako]] lehen ministroa (j. [[1901]]).
* [[Uztailaren 5]]a - [[Paulino Uzkudun]], gipuzkoar boxeolaria, Euskal Herriko historiako boxeolaririk garrantzitsuenetakoa (j. [[1899]]).
* [[Uztailaren 8]]a - [[Simon Kuznets]], estatubatuar ekonomialari eta estatistikaria, 1971ko [[Ekonomiako Nobel Saria]] (j. [[1901]]).
* [[Uztailaren 9]]a - [[Karlota Luxenburgokoa]], [[Luxenburgo]]ko dukesa (j. [[1896]]).
* [[Uztailaren 13]]a - [[Karl Kasiel Blitz]], ukrainar ingeniari kimikoa eta [[semiologia|semiologoa]] (j. [[1897]]).
* [[Uztailaren 16]]a - [[Heinrich Böll]], alemaniar idazlea, 1972ko [[Literaturako Nobel Saria]] (j. [[1917]]).
* [[Uztailaren 16]]a - [[Robert Siohan]], frantziar musikagilea (j. [[1894]]).
* [[Uztailaren 17]]a - [[Susanne Langer]], estatubatuar filosofo, idazle eta hezitzailea (j. [[1895]]).
* [[Uztailaren 20]]a - [[Bruno de Finetti]], italiar matematikari eta estatistikaria (j. [[1906]]).
* [[Uztailaren 21]]a - [[Alvah Bessie]], estatubatuar eleberrigilea, kazetaria eta gidoilaria (j. [[1904]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Hamlet Gonashvili]], ''Georgiako ahotsa'', georgiar abeslaria eta irakaslea (j. [[1928]]).
* [[Uztailaren 27]]a - [[Michel Audiard]], frantziar idazlea, antzerkigilea eta zinemagilea (j. [[1920]]).

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 8]]a - [[Louise Brooks]], estatubatuar [[flapper]], aktore eta dantzaria (j. [[1906]]).
* [[Abuztuaren 12]]a - [[Manfred Winkelhock]], alemaniar [[1 Formula]]ko gidaria (j. [[1951]]).
* [[Abuztuaren 14]]a - [[Gale Sondergaard]], estatubatuar aktorea (j. [[1899]]).
* [[Abuztuaren 15]]a - [[Lester Cole]], estatubatuar zinema-gidoilaria (j. [[1904]]).
* [[Abuztuaren 24]]a - [[Paul Creston]], estatubatuar musikagilea (j. [[1906]]).
* [[Abuztuaren 25]]a - [[Samantha Smith]], estatubatuar neska, bakearen aldeko aktibista eta aktore gisa jardun zuena (j. [[1972]]).
* [[Abuztuaren 28]]a - [[Ruth Gordon]], estatubatuar aktore eta idazlea (j. [[1896]]).
* [[Abuztuaren 31]] - [[Frank Macfarlane Burnet]], australiar birologoa [[immunologia]]n egindako ekarpenagatik ezaguna, 1960ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1899]]).

==== Iraila ====
* [[Irailaren 1]]a - [[Saunders Lewis]], galestar poeta, antzerkigile, historialari, literatura kritikari eta politikaria (j. [[1893]]).
* [[Irailaren 6]]a - [[Rodney Robert Porter]], britainiar biokimikaria, 1967ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1917]]).
* [[Irailaren 8]]a - [[John Franklin Enders]], estatubatuar biokimikaria, 1954ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1897]]).
* [[Irailaren 8]]a - [[Ana Mendieta]], kubatar-estatubatuar performance-artista feminista (j. [[1948]]).
* [[Irailaren 9]]a - [[Paul John Flory]], estatubatuar kimikaria, 1974ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1910]]).
* [[Irailaren 10]]a - [[Ernst Öpik]], estoniar astronomoa (j. [[1893]]).
* [[Irailaren 10]]a - [[Jock Stein]], eskoziar futbol jokalari eta entrenatzailea (j. [[1922]]).
* [[Irailaren 14]]a - [[John Holt (hezitzailea)|John Holt]], estatubatuar idazle eta hezitzailea (j. [[1923]]).
* [[Irailaren 19]]a - [[Italo Calvino]], italiar idazlea (j. [[1923]]).
* [[Irailaren 19]]a - [[Eugenio Vegas]], gipuzkoar politikari eta legelaria (j. [[1907]]).
* [[Irailaren 20]]a - [[Taizo Kawamoto]], japoniar futbolaria (j. [[1914]]).
* [[Irailaren 28]]a - [[André Kertész]], hungariar argazkilaria (j. [[1894]]).
* [[Irailaren 30]]a - [[Herbert Bayer]], austriar pintore eta arkitektoa (j. [[1900]]).
* [[Irailaren 30]]a - [[Charles Francis Richter]], estatubatuar geofisikaria, [[Richter eskala]]ren sortzailea (j. [[1900]]).
* [[Irailaren 30]]a - [[Rodrigo de Santiago]], euskal herritar musikagilea (j. [[1907]]).
* [[Irailaren 30]]a - [[Simone Signoret]], frantziar antzezlea (j. [[1921]]).

==== Urria ====
* [[Urriaren 1]]a - [[E. B. White]], estatubatuar idazlea (j. [[1899]]).
* [[Urriaren 2]]a - [[Rock Hudson]], estatubatuar aktorea (j. [[1925]]).
* [[Urriaren 4]]a - [[Domingo Unanue]], euskal arkitektoa (j. [[1901]]).
* [[Urriaren 5]]a - [[Harald Cramér]], suediar matematikari eta estatistikaria (j. [[1893]]).
* [[Urriaren 10]]a - [[Yul Brynner]], estatubatuar aktorea (j. [[1920]]).
* [[Urriaren 10]]a - [[Orson Welles]], estatubatuar film eta antzerki zuzendaria, aktorea eta ekoizlea, historiako zuzendari hoberenetakoa (j. [[1915]]).
* [[Urriaren 21]]a - [[Pedro Ipiña]], ''Morenito de Sestao'', bizkaitar toreatzailea (j. [[1903]]).
* [[Urriaren 22]]a - [[Viorica Ursuleac]], errumaniar opera kantaria (j. [[1894]]).
* [[Urriaren 24]]a - [[László Bíró]], hungariar-argentinar kazetari eta asmatzailea, [[bolaluma]]ren asmatzailea (j. [[1899]]).
* [[Urriaren 25]]a - [[Jose Maria Basabe]], bizkaitar apaiz, biologo eta antropologoa (j. [[1914]]).
* [[Urriaren 26]]a - [[Emilio Guinea]], bizkaitar botanikari eta irakaslea (j. [[1907]]).
* [[Urriaren 27]]a - [[Bernard Wolfe]], zientzia-fikziozko estatubatuar idazlea (j. [[1915]]).
* [[Urriaren 28]]a - [[Angel Zubieta]], euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1918]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 4]]a - [[Jose Maria Oriol]], bizkaitar politikari frankista, enpresaburua eta finantzaria eta [[Bilboko alkateen zerrenda|Bilboko alkatea]] (j. [[1905]]).
* [[Azaroaren 8]]a - [[Lili Bleeker]], holandar enpresaburua eta fisikaria, instrumentu optikoen diseinu eta fabrikazioengatik ezaguna (j. [[1897]]).
* [[Azaroaren 8]]a - [[Nicolas Frantz]], luxenburgotar txirrindularia (j. [[1899]]).
* [[Azaroaren 8]]a - [[José María Ibarbia]], gipuzkoar organo-jotzaile eta koru-zuzendaria (j. [[1928]]).
* [[Azaroaren 9]]a - [[Helen Rose]], arropa eta filmetako jantzien estatubatuar diseinatzailea (j. [[1904]]).
* [[Azaroaren 14]]a - [[Wellington Koo]], txinatar diplomatikoa, herrialdearen ordezkaria 1919ko [[Parisko Bake Biltzarra (1919)|Parisko Bake Biltzarrean]] (j. [[1888]]).
* [[Azaroaren 15]]a - [[Meret Oppenheim]], alemaniar artista (j. [[1913]]).
* [[Azaroaren 16]]a - [[Omayra Sánchez]], [[Nevado del Ruiz]] sumendiaren erupzioaren ondorioz hiru egunez bere etxeko lokatz eta hondarren artean harrapatuta egon ondoren hil zen 13 urteko neska kolonbiarra (j. [[1972]]).
* [[Azaroaren 24]]a - [[René Barjavel]], frantziar idazlea, [[zientzia fikzio]]aren maisutzat hartua (j. [[1911]]).
* [[Azaroaren 25]]a - [[Elsa Morante]], italiar idazlea (j. [[1918]]).
* [[Azaroaren 27]]a - [[Fernand Braudel]], frantziar historialaria (j. [[1902]]).

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 2]]a - [[Philip Larkin]], ingeles olerkari, eleberrigile, liburuzain eta jazz-kritikaria (j. [[1922]]).
* [[Abenduaren 7]]a - [[Robert Graves]], ingeles idazlea (j. [[1895]]).
* [[Abenduaren 10]]a - [[Mariano Royo Ximenez]], euskal herritar margolaria (j. [[1949]]).
* [[Abenduaren 12]]a - [[Anne Baxter]], estatubatuar aktorea (j. [[1923]]).
* [[Abenduaren 12]]a - [[Ian Stewart (musikaria)|Ian Stewart]], eskoziar musikaria eta teklatu jotzailea, ''[[The Rolling Stones]]'' taldearen sortzaileetakoa (j. [[1938]]).
* [[Abenduaren 13]]a - [[Antonio Tovar]], espainiar filologoa, hizkuntzalaria eta historialaria (j. [[1911]]).
* [[Abenduaren 15]]a - [[Seewoosagur Ramgoolam]], [[Maurizio]]ko lehen ministro eta gobernadore orokorra (j. [[1900]]).
* [[Abenduaren 24]]a - [[Ferhat Abbas]], [[Aljeria]]r Errepublikako behin-behineko gobernuaren lehen presidentea (j. [[1899]]).
* [[Abenduaren 25]]a - [[Eugenio Beitia]], bizkaitar apaiz katolikoa (j. [[1902]]).
* [[Abenduaren 26]]a - [[Pepito Iantzi]], nafar abeslari eta akordeoi-jotzailea (j. [[1917]]).
* [[Abenduaren 27]]an hilik aurkitua - [[Dian Fossey]], estatubatuar zoologoa, [[gorila|gorilei]] buruz egindako ikerketengatik ezaguna (j. [[1932]]).
* [[Abenduaren 28]]a - [[Renato Castellani]], italiar zinemagilea (j. [[1913]]).
* [[Abenduaren 31]] - [[Ricky Nelson]], estatubatuar musikari, abeslari eta aktorea (j. [[1940]]).

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[José Luis Iturralde]], gipuzkoar musikagilea (j. [[1908]]).
* [[Juan Bautista Oreja|Juan Bautista Oreja, ''Oreja III.a'']], nafar esku pilotaria (j. [[1944]]).
* [[Mikel Zabaltza Garate]], [[Guardia Zibila]]k atxilotu eta haien eskuetan argitu gabeko zirkunstantzietan hildako [[orbaizeta]]r gaztea (j. [[1952]]).
* [[Pedro Basaldua]], bizkaitar idazle eta politikaria (j. [[1906]]).
* [[María Lourdes Albertos]], espainiar hizkuntzalaria, [[Hispania]]ko [[onomastika]]n aditua (j. [[1927]]).

== [[Nobel Sariak|Nobel saridunak]]: ==
* [[Fisikako Nobel Saria|Fisika]]: [[Klaus von Klitzing]]
* [[Kimikako Nobel Saria|Kimika]]: [[Herbert A. Hauptman]] eta [[Jerome Karle]]
* [[Literaturako Nobel Saria|Literatura]]: [[Claude Simon]]
* [[Medikuntzako Nobel Saria|Medikuntza]]: [[Michael S. Brown]] eta [[Joseph L. Goldstein]]
* [[Ekonomiako Nobel Saria|Ekonomia]]: [[Franco Modigliani]]
* [[Bakearen Nobel Saria|Bakea]]: Guda Nuklearra Prebenitzearen aldeko Nazioarteko Medikuak ([[IPPNW]])
----


== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:1985| ]]</text>
      <sha1>84g7p6ehxx1kakue9io0pzfus68clsl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1990</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1317</id>
    <revision>
      <id>9005549</id>
      <parentid>8989928</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:29:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Iraila */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="45923" xml:space="preserve">{{urte aurkibide probak}}


{{urtegertaerak}}
== Gertaerak ==
* [[Otsailaren 11]] - [[Nelson Mandela]] kartzelatik atera zen 27 urte igaro ondoren.
* [[Otsailaren 15]]a - [[Euskal Herria]]ren autodeterminazioaren aldeko egitasmoa aurrera atera zen [[Eusko Legebiltzarra|Eusko Legebiltzarrean]].
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Munduko Osasun Erakundea]]k [[homosexualitate]]a psikiatria-nahasmenduen zerrendatik ezabatu zuen. Maiatzaren 17an homofobia, transfobia, bifobia eta beste antzeko fobien kontrako Nazioarteko Eguna ospatzen da.
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Boris Jeltsin]] aukeratu zuten [[Errusia]]ko presidente.
* [[Uztailaren 28]]a - [[Alberto Fujimori]]k [[Peru]]ko presidente kargua hartu zuen.
* [[Abuztuaren 2]]a - [[Golkoko Gerra]] hasi zen, nagusiki [[George H. W. Bush]] presidente estatubatuarrak gidatuta [[Saddam Hussein]]en erregimen [[irak]]iarraren aurka.
* [[Abuztuaren 26]]a - [[Puerto Hurraco]]n Antonio eta Emilio Izquierdo anaiek familien arteko liskar batek bultzaturik [[Puerto Hurracoko sarraskia|auzokoak tirokatu zituzten]] bederatzi hildako eta sei zauritu utziz.
* [[Irailaren 12]]a - [[ETA]]k [[bonba-auto]] bat [[Cartagenako kuartel-etxearen aurkako atentatua|Cartagenako kuartel-etxean eztandarazi zuen]].
* [[Urriaren 3]]a - Alemaniako Errepublika Federala eta Alemaniako Errepublika Demokratikoak bat egin zuten (gaur egungo [[Alemania]] sortuz).
* [[Urriaren 28]]a - [[1990eko Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak]].
* [[Abenduaren 8]]a - [[ETA]]k [[bonba-auto]] bat [[1990eko Sabadellgo atentatua|Sabadellen leherrarazi zuen]].
* [[Lehorte]] larria [[Euskal Herria]]n. Ur etenaldiak ugariak izan ziren lurralde guztian.

== Arte eta kultura ==
=== Euskal Herria ===
* &quot;[[Negu Gorriak]]&quot; euskal [[musika]] talde ospetsua eta beteranoa sortu zuten.
* [[1990eko Araba-Bizkaiko Bertsolari Txapelketa]]ko garailea [[Jon Enbeita]] izan zen.
* [[Apirilaren 8]]a - [[1990eko Nafarroako Bertsolari Txapelketa]]n [[Manolo Arozena]], [[Joxe Fermin Argiñarena]], [[Euxebio Fagoaga|Euxebio Fagoaga ''Fagoaga I'']] eta [[Antonio Olano]]k osatutako taldeak jantzi zuen txapela.
* [[Abenduaren 6]]a - [[Euskaldunon Egunkaria]]ren lehen zenbakia kaleratu zuten.

=== Mundua ===
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Pisako dorrea]] ([[Italia]]) itxi zuten segurtasun falta zela eta. Ordutik 10 urte konponketa lanetan egon zen, [[2001]]ean berriro bisitarei zabalduz
* [[Urtarrilaren 14]]a - [[Simpsondarrak]] telesaioaren lehen kapitulua eskaini zuten telebistan.

== Zientzia eta teknologia ==
* [[Apirilaren 24]]a - [[Hubble espazio teleskopioa]] Lur planetatik kanpoaldera bidali zuten.

== Kirolak ==
* [[Uztailaren 8]]a - [[1990eko Munduko Futbol Txapelketa]]n, [[Italia]]n antolatua, [[Alemaniako futbol selekzio nazionala|Alemaniak]] Argentinari irabazi zion finalean. Hirugarrena Italia bera izan zen.
* [[Uztailaren 22]]a - [[Greg LeMond|Greg Lemondek]] [[Frantziako Tourra]] irabazi zuen hirugarren aldiz.
* [[Martina Navrátilová|Martina Navratilovak]] bere bederatzigarren eta azken [[Wimbledongo txapelketa]] lortu zuen.

== Jaiotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Jon Altamira]], bizkaitar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Yoichiro Kakitani]], japoniar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Nadia de Santiago]], espainiar aktorea.
* [[Urtarrilaren 4]]a - [[Iosu Goñi]], nafar eskubaloi jokalaria.
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Josune Ilundain]], nafar sortzailea, ekintzailea eta idazlea.
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Gregor Schlierenzauer]], austriar eski-jauzilaria.
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Adriana Maldonado]], [[Nafarroako Alderdi Sozialista|PSNko]] nafar politikaria.
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[Stefano Lilipaly]], indonesiar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 13]]a - [[Kheira Hamraoui]], frantziar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 14]]a - [[Áron Szilágyi]], hungariar eskrimalaria.
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Jon Ander Pérez Ruiz de Garibay|Jon Ander Pérez]], arabar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Owen Wright (surflaria)|Owen Wright]], australiar surflaria.
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Esteban Chaves]], kolonbiar txirrindularia.
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[Ane Hernandez]], bizkaitar arraunlaria, bost aldiz Kontxako Bandera eta bost aldiz Traineruen Ligaren irabazle.
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Ana Usabiaga]], gipuzkoar txirrindularia.
* [[Urtarrilaren 22]]a - [[Ander Vitoria]], bizkaitar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Kevin Gourdon]], frantziar errugbilaria.
* [[Urtarrilaren 25]]a - [[Lander Iurrebaso]], bizkaitar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 26]]a - [[Peter Sagan]], eslovakiar txirrindularia.
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Ismael López]], nafar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Daisuke Suzuki]], japoniar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Eiza González]], mexikar aktore, abeslari eta modeloa.

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 2]]a - [[Leire Etxaniz]], gipuzkoar pilotaria, emakumezko esku-huskako pilotarien artean txapel gehien eskuratu dituena.
* [[Otsailaren 4]]a - [[Nairo Quintana]], kolonbiar txirrindularia.
* [[Otsailaren 6]]a - [[Theerathon Bunmathan]], thailandiar futbolaria.
* [[Otsailaren 7]]a - [[Anna Abreu]], finlandiar abeslaria.
* [[Otsailaren 7]]a - [[Oumar Diaby]], lapurtar futbolaria.
* [[Otsailaren 7]]a - [[Esther Guerrero]], kataluniar distantzia erdiko atleta.
* [[Otsailaren 7]]a - [[Dalilah Muhammad]], estatubatuar atleta, [[400 metro hesidunak|400 metro hesietan]] aditua.
* [[Otsailaren 7]]a - [[Jonathan Rousselle]], frantziar saskibaloi jokalaria.
* [[Otsailaren 8]]a - [[Emily Scarratt]], ingeles errugbilaria.
* [[Otsailaren 9]]a - [[Eder Vilarchao]], bizkaitar futbolari ohia.
* [[Otsailaren 9]]a - [[Camille Winbush]], estatubatuar aktorea.
* [[Otsailaren 10]]a - [[Yuri Berchiche]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Otsailaren 12]]a - [[Ander Larruzea]], bizkaitar futbolaria.
* [[Otsailaren 13]]a - [[Rubius]], espainiar youtuberra, munduko [[youtuber]] jarraituenetakoa.
* [[Otsailaren 14]]a - [[Kristiñe Txoperena]], nafar bertsolaria.
* [[Otsailaren 15]]a - [[Joana Flaviano]], bizkaitar futbolaria.
* [[Otsailaren 16]]a - [[Unai Medina]], bizkaitar futbolaria.
* [[Otsailaren 16]]a - [[Javier Ros]], nafar futbolaria.
* [[Otsailaren 18]]a - [[Illart Zuazubiskar]], bizkaitar txirrindularia.
* [[Otsailaren 20]]a - [[Ciro Immobile]], italiar futbolaria.
* [[Otsailaren 24]]a - [[Galder Dwomoh]], bizkaitar futbolaria.
* [[Otsailaren 25]]a - [[Pello Bilbao]], bizkaitar txirrindularia.
* [[Otsailaren 25]]a - [[Quentin Serron]], belgikar saskibaloi jokalaria.
* [[Otsailaren 26]]a - [[Paris Adot]], nafar futbolaria.
* [[Otsailaren 26]]a - [[Sergi Enrich]], espainiar futbolaria.
* [[Otsailaren 27]]a - [[Magdalena Koleśnik]], poloniar aktorea.
* [[Otsailaren 28]]a - [[Anna Muzytxuk]], ukrainar xake jokalaria.

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Miren Amuriza]], bizkaitar bertsolaria.
* [[Martxoaren 1]]a - [[Qandeel Baloch]], pakistandar modelo, aktore, aktibista feminista eta youtuberra (h. [[2016]]).
* [[Martxoaren 2]]a - [[Luis Advíncula]], perutar futbolaria.
* [[Martxoaren 6]]a - [[Clara Lago]], espainiar aktorea.
* [[Martxoaren 6]]a - [[Patricia Rodríguez]], espainiar modeloa.
* [[Martxoaren 6]]a - [[Jon Villanueva Gómez]], bizkaitar futbolaria.
* [[Martxoaren 8]]a - [[Asier Illarramendi]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Martxoaren 8]]a - [[Petra Kvitová]], txekiar tenislaria.
* [[Martxoaren 14]]a - [[Sasha Clements]], kanadar aktorea.
* [[Martxoaren 15]]a - [[Lyubov Aksyonova]], errusiar aktorea.
* [[Martxoaren 16]]a - [[Nagua Alba]], gipuzkoar politikaria, [[Ahal Dugu]] alderdiko Euskadiko idazkari nagusia.
* [[Martxoaren 17]]a - [[Hozier]], irlandar musikari eta abeslaria.
* [[Martxoaren 18]]a - [[Sergio García Salmón]], kantabriar futbolaria.
* [[Martxoaren 22]]a - [[Javier Eraso]], bizkaitar futbolaria.
* [[Martxoaren 24]]a - [[Yuki Otsu]], japoniar futbolaria.
* [[Martxoaren 26]]a - [[Shiho Tomari]], japoniar futbolaria.
* [[Martxoaren 27]]a - [[Natalia Sanchez]], espainiar aktore eta abeslaria.
* [[Martxoaren 28]]a - [[Julia Alioxina]], errusiar politikaria, Errusiako lehen emakume politikari transgenerotzat hartua.
* [[Martxoaren 28]]a - [[Julen Bollain]], gipuzkoar ekonomialaria, [[oinarriko errenta unibertsal]]ean aditua.
* [[Martxoaren 28]]a - [[Laura Harrier]], estatubatuar modelo ohi eta aktorea.
* [[Martxoaren 30]]a - [[Bruna Butterfly]], brasildar emakumezko aktore pornografiko transexuala.
* [[Martxoaren 31]] - [[Lyra McKee]], iparirlandar kazetaria (h. [[2019]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Tautvydas Šležas]], lituaniar saskibaloi jokalaria.

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 3]]a - [[Karim Ansarifard]], irandar futbolaria.
* [[Apirilaren 4]]a - [[Manabu Saito]], japoniar futbolaria.
* [[Apirilaren 8]]a - [[Jonghyun]], hegokorear abeslari eta irrati esataria (h. [[2017]]).
* [[Apirilaren 9]]a - [[Kristen Stewart]], estatubatuar aktorea.
* [[Apirilaren 9]]a - [[Ryoko Takara]], japoniar futbolaria.
* [[Apirilaren 10]]a - [[Gia Gunn]], estatubatuar drag-antzezle eta abeslari transgeneroa.
* [[Apirilaren 10]]a - [[Marta Tudanca]], arabar saskibaloi jokalaria.
* [[Apirilaren 12]]a - [[Hiroki Sakai]], japoniar futbolaria.
* [[Apirilaren 14]]a - [[Anna van der Breggen]], herbehereetar txirrindularia.
* [[Apirilaren 15]]a - [[Emma Watson]], britainiar aktorea.
* [[Apirilaren 16]]a - [[David Merino|David Merino, ''Merino II.a'']], errioxar pilotaria.
* [[Apirilaren 19]]a - [[Roy Smith]], costarricar futbolaria.
* [[Apirilaren 22]]a - [[Pello Reparaz]], nafar musikaria, konpositorea eta ekoizlea.
* [[Apirilaren 23]]a - [[Iosu Ozkoidi]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Apirilaren 25]]a - [[Leyna Bloom]], estatubatuar modeloa, dantzaria, aktorea eta pertsona transgeneroen aldeko ekintzailea.
* [[Apirilaren 25]]a - [[Germán Garmendia]], txiletar [[youtuber]]rra, munduko arrakastatsuenetarikoa.
* [[Apirilaren 26]]a - [[Ekhi Senar]], nafar futbolaria.
* [[Apirilaren 27]]a - [[Lou de Laâge]], frantziar aktorea.
* [[Apirilaren 28]]a - [[Jone Uria]], bizkaitar bertsolaria.
* [[Apirilaren 29]]a - [[Trihas Gebre]], etiopiar atleta, [[10.000 metroko lasterketa|10.000 metrotan]] eta krosean aditua.
* [[Apirilaren 30]]a - [[Rigoberta Bandini]], kataluniar bikoizketako aktorea, dramaturga eta pop abeslaria.
* [[Apirilaren 30]]a - [[Jonathan Brownlee]], britainiar triatleta.
* [[Apirilaren 30]]a - [[Maru Díaz]], [[Ahal Dugu|Podemos]] alderdiko aragoitar politikaria.
* [[Apirilaren 30]]a - [[Peru Ansorena|Peru Ansorena, ''Txirri junior'']], donostiar pailazoa.

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 3]]a - [[Brooks Koepka]], estatubatuar golfaria.
* [[Maiatzaren 5]]a - [[Valentijn de Hingh]], herbehereetar modelo transgeneroa.
* [[Maiatzaren 5]]a - [[Eduardo Martínez Balmaseda]], espainiar saskibaloi jokalaria.
* [[Maiatzaren 6]]a - [[Jon Ander Albisu]], gipuzkoar pilotaria.
* [[Maiatzaren 6]]a - [[Masato Kudo]], japoniar futbolaria.
* [[Maiatzaren 10]]a - [[Alberto Morgado Liberal]], arabar futbolaria.
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Jon Gomez]], bizkaitar musikaria eta [[telebista]] aurkezlea.
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Ján Kuciak]], eslovakiar ikerketa-kazetaria (h. [[2018]]).
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Juan Peralta]], nafar txirrindularia.
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Yuya Osako]], japoniar futbolaria.
* [[Maiatzaren 19]]a - [[Aitor Arregi Arrieta]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Maiatzaren 19]]a - [[Víctor Ibarbo]], kolonbiar futbolaria.
* [[Maiatzaren 24]]a - [[Daniel García Carrillo]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Maiatzaren 24]]a - [[Cristopher Mansilla]], txiletar txirrindularia (h. [[2021]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Antonio Gabarre]], aragoiar futbolaria.
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Thibaut Pinot]], frantziar txirrindularia.

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 1]]a - [[Carlota Ziganda]], nafar golfaria.
* [[Ekainaren 2]]a - [[Gorka Esteban]], errioxar pilotaria.
* [[Ekainaren 2]]a - [[Michał Kwiatkowski]], poloniar txirrindularia.
* [[Ekainaren 4]]a - [[Javier Ollo]], nafar abokatu eta politikaria, [[Altsasu]]ko alkatea.
* [[Ekainaren 4]]a - [[Jetsun Pema]], [[Bhutan]]go erregina ezkontidea.
* [[Ekainaren 6]]a - [[Karma (arkularia)|Karma]], bhutandar arkularia.
* [[Ekainaren 7]]a - [[Iggy Azalea]], australiar abeslari eta musikagilea.
* [[Ekainaren 7]]a - [[David Soto]], gipuzkoar abokatu eta politikaria, [[Elkarrekin Podemos]]eko Antolakuntza Idazkaria.
* [[Ekainaren 9]]a - [[Marumi Yamazaki]], japoniar futbolaria.
* [[Ekainaren 10]]a - [[Alain Eizmendi]] , gipuzkoar futbolaria.
* [[Ekainaren 10]]a - [[Eneko Eizmendi]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Ekainaren 10]]a - [[Markel Ganboa]], bizkaitar ikus-entzunezko produktorea.
* [[Ekainaren 10]]a - [[Tristin Mays]], estatubatuar aktorea.
* [[Ekainaren 11]] - [[Christophe Lemaitre]], frantziar atleta, abiadurako probetan aditua.
* [[Ekainaren 17]]a - [[Çağla Akalın]], turkiar aktore, modelo, abeslari eta giza eskubideen aldeko ekintzailea.
* [[Ekainaren 18]]a - [[Jeremy Irvine]], ingeles aktorea.
* [[Ekainaren 19]]a - [[Yuka Kado]], japoniar futbolaria.
* [[Ekainaren 20]]a - [[Laura Hermo]], galiziar traineru-estropadetako patroia.
* [[Ekainaren 27]]a - [[Sina Tkotsch]], alemaniar aktorea.
* [[Ekainaren 29]]a - [[Ryu So-yeon]], hegokorear golflaria.

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 2]]a - [[Aitana Mas i Mas]], valentziar obra publikoetako ingeniaria, atleta eta politikaria.
* [[Uztailaren 2]]a - [[Alexander Quintanilla]], bizkaitar futbolaria.
* [[Uztailaren 2]]a - [[Margot Robbie]], australiar aktorea.
* [[Uztailaren 3]]a - [[Fabio Aru]], italiar txirrindularia.
* [[Uztailaren 4]]a - [[Iñaki Urkizu]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Uztailaren 4]]a - [[Naoki Yamada]], japoniar futbolaria.
* [[Uztailaren 5]]a - [[Marie-Ange Casta]], frantziar aktore eta modeloa.
* [[Uztailaren 6]]a - [[Jeremy Suarez]], estatubatuar aktorea.
* [[Uztailaren 6]]a - [[Sawako Yasumoto]], japoniar futbolaria.
* [[Uztailaren 9]]a - [[Ander Arruti]], arabar saskibaloi jokalaria.
* [[Uztailaren 10]]a - [[Raquel Riba Rossy]], kataluniar marrazkilari eta ilustratzailea.
* [[Uztailaren 11]] - [[Caroline Wozniacki]], daniar tenislaria.
* [[Uztailaren 12]]a - [[Bebé]], portugaldar futbolaria.
* [[Uztailaren 13]]a - [[Ladislao Galartza Lizartza|Ladis Galartza, ''Galartza VII.a'']], nafar pilotaria.
* [[Uztailaren 16]]a - [[Eddie Hassell]], estatubatuar aktorea (h. [[2020]]).
* [[Uztailaren 16]]a - [[C. Tangana]], espainiar rap abeslaria.
* [[Uztailaren 17]]a - [[Omar Fraile]], bizkaitar txirrindularia.
* [[Uztailaren 17]]a - [[Paula Mateo]], bizkaitar futbolaria.
* [[Uztailaren 18]]a - [[Saúl Álvarez]], ''Canelo'', mexikar boxeolaria.
* [[Uztailaren 18]]a - [[Linn da Quebrada]], brasildar aktorea eta abeslaria eta LGBT pertsonen eta pertsona beltzen eskubideen aldeko ekintzailea.
* [[Uztailaren 20]]a - [[Keigo Higashi]], japoniar futbolaria.
* [[Uztailaren 25]]a - [[Nacer Bouhanni]], alemaniar txirrindularia.
* [[Uztailaren 25]]a - [[Wakaso Mubarak]], ghanar futbolaria.
* [[Uztailaren 27]]a - [[Dina Bousselham]], hispano-marokoar aholkulari politikoa eta politologoa.
* [[Uztailaren 27]]a - [[Joana Couto]], brasildar emakumezko aktore eta modelo transgeneroa.
* [[Uztailaren 27]]a - [[Michi Goto]], japoniar futbolaria.
* [[Uztailaren 31]] - [[Besart Abdurahimi]], mazedoniar futbolaria.
* [[Uztailaren 31]] - [[Alice Waddington]], bizkaitar zinema zuzendari eta gidoilaria.

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 1]]a - [[Jack O'Connell (aktorea)|Jack O'Connell]], ingeles aktorea.
* [[Abuztuaren 1]]a - [[Elton Jantjies]], hegoafrikar errugbilaria.
* [[Abuztuaren 4]]a - [[Álvaro Arbina]], arabar idazlea.
* [[Abuztuaren 7]]a - [[Julian Savea]], zeelandaberritar errugbilaria.
* [[Abuztuaren 9]]a - [[Sarah McBride]], estatubatuar LGBT kolektiboaren aldeko ekintzaile eta politikaria.
* [[Abuztuaren 9]]a - [[Bill Skarsgård]], suediar aktorea.
* [[Abuztuaren 10]]a - [[Shunsuke Ando]], japoniar futbolaria.
* [[Abuztuaren 15]]a - [[Jennifer Lawrence]], estatubatuar aktorea.
* [[Abuztuaren 17]]a - [[Imanol Elias Ayllon]], nafar futbolaria.
* [[Abuztuaren 17]]a - [[Irene Solà]], kataluniar poeta, idazlea eta artista.
* [[Abuztuaren 22]]a - [[Rasri Balenciaga]], thailandiar aktorea.
* [[Abuztuaren 28]]a - [[Bojan Krkić]], katalunar futbolaria.
* [[Abuztuaren 30]]a - [[Felipe Montoya]], gipuzkoar izotz gaineko patinatzaile artistikoa.

==== Iraila ====
* [[Irailaren 4]]a - [[James Bay (abeslaria)|James Bay]], ingelesezko egile abeslaria eta gitarra jotzailea.
* [[Irailaren 4]]a - [[Stefanía Fernández]], venezuelar modeloa.
* [[Irailaren 4]]a - [[Gorka Márquez]], bizkaitar dantzari eta koreografoa.
* [[Irailaren 4]]a - [[Yuria Obara]], japoniar futbolaria.
* [[Irailaren 4]]a - [[Alejandro Pedraz]], gipuzkoar [[izotz hockey]] jokalaria.
* [[Irailaren 5]]a - [[Angy (aktorea)|Angy]], espainiar aktore eta abeslaria.
* [[Irailaren 7]]a - [[Iñigo Peña]], gipuzkoar piraguista, ur lasaietako lauko [[kanoa]] (K4) modalitatean aritzen dena.
* [[Irailaren 10]]a - [[Titay Calvo]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Irailaren 13]]a - [[Sergio Llorente]], espainiar saskibaloi jokalaria.
* [[Irailaren 19]]a - [[Aritz Maestu]], gipuzkoar patinatzaile artistikoa.
* [[Irailaren 21]]a - [[Karina Minaeva]], ukrainar aktorea eta modeloa.
* [[Irailaren 24]]a - [[Izïa Higelin]], frantziar aktore eta rock abeslaria.
* [[Irailaren 25]]a - [[Eneko Satrustegi]], nafar futbolaria.
* [[Irailaren 27]]a - [[Mitski]],  japoniar-estatubatuar kantari eta konpositorea.
* [[Irailaren 27]]a - [[Emi Nakajima]], japoniar futbolaria.
* [[Irailaren 28]]a - [[Kirsten Prout]], kanadar aktorea.
* [[Irailaren 28]]a - [[Julen Telleria]], gipuzkoar irrati esataria eta telebista aurkezlea.
* [[Irailaren 29]]a - [[Joseba Beitia]], gipuzkoar futbolaria.

==== Urria ====
* [[Urriaren 1]]a - [[Ethan Wragge]], estatubatuar saskibaloi jokalaria.
* [[Urriaren 4]]a - [[Wellington Rocha]], brasildar-timortar futbolaria.
* [[Urriaren 5]]a - [[Susana Abaitua]], euskal aktorea.
* [[Urriaren 5]]a - [[Yuika Sugasawa]], japoniar futbolaria.
* [[Urriaren 6]]a - [[Itsaso Nabaskues]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Urriaren 6]]a - [[Hotaru Yamaguchi]], japoniar futbolaria.
* [[Urriaren 10]]a - [[Venus Lux]], estatubatuar emakumezko aktore, zuzendari eta ekoizle pornografiko transexuala.
* [[Urriaren 11]] - [[Jordan Williams]], estatubatuar saskibaloi jokalaria.
* [[Urriaren 12]]a - [[Melody]], espainiar abeslaria, abestigilea, aktorea eta modeloa.
* [[Urriaren 16]]a - [[Igor Merino]], bizkaitar txirrindularia.
* [[Urriaren 16]]a - [[Julen Rodriguez Zubiaurre]], gipuzkoar ekintzaile internazionalista, euskaltzale eta marxista.
* [[Urriaren 17]]a - [[Saki Kumagai]], japoniar futbolaria.
* [[Urriaren 17]]a - [[Álvaro Untoria]], errioxar esku huskako pilotaria.
* [[Urriaren 19]]a - [[Zuriñe Hidalgo]], gasteiztar abeslari, irakasle eta telebista-aurkezlea.
* [[Urriaren 20]]a - [[Claudia Zornoza]], madrildar futbolaria.
* [[Urriaren 21]]a - [[Ricky Rubio]], kataluniar saskibaloi-jokalaria.
* [[Urriaren 22]]a - [[Ashley Fiolek]], estatubatuar [[moto-kros]] pilotua, jaiotzetik [[Gortasun|gorra]] izan arren hainbat txapelketa irabazitakoa.
* [[Urriaren 23]]a - [[Julen Urruzola]], gipuzkoar esku huskako pilotari ohia.
* [[Urriaren 27]]a - [[Takahiro Shiraishi]], japoniar serie-hiltzaile eta bortxatzailea.
* [[Urriaren 29]]a - [[Amarna Miller]], espainiar aktore porno ohia.

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 4]]a - [[Virginijus Sinkevičius]], lituaniar ekonomialari eta politikaria, ingurumeneko Europako komisarioa.
* [[Azaroaren 5]]a - [[Aitor González Prieto]], bizkaitar txirrindularia.
* [[Azaroaren 5]]a - [[Haizea Ziarrusta]], bizkaitar kimikaria.
* [[Azaroaren 6]]a - [[Luna Miguel]], espainiar poeta, idazlea eta kazetaria.
* [[Azaroaren 7]]a - [[Nerea Gabirondo]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Azaroaren 7]]a - [[David de Gea]], espainiar futbol atezaina.
* [[Azaroaren 8]]a - [[Araia Peña]], bizkaitar saskibaloi-jokalaria.
* [[Azaroaren 9]]a - [[Romain Bardet]], frantziar txirrindularia.
* [[Azaroaren 9]]a - [[David Infante]], bizkaitar futbolaria.
* [[Azaroaren 10]]a - [[Mireia Belmonte]], kataluniar igerilaria.
* [[Azaroaren 10]]a - [[Vanessa Ferrari]], italiar gimnasta artistikoa.
* [[Azaroaren 10]]a - [[Allen King]], bizkaitar aktore porno eta abeslaria.
* [[Azaroaren 10]]a - [[Andrea Oubiña]], galiziar arraunlaria, zortzi aldiz [[Kontxako bandera]]ren eta bost aldiz [[Emakumezkoen Traineru Liga]]ren irabazle.
* [[Azaroaren 10]]a - [[Megumi Takase]], japoniar futbolari ohia.
* [[Azaroaren 11]] - [[Tom Dumoulin]], herbeherear txirrindularia.
* [[Azaroaren 12]]a - [[Taulupe Faletau]], tongatar errugbilaria.
* [[Azaroaren 12]]a - [[Florent Manaudou]], frantziar eskubaloi jokalari ohia eta igerilaria.
* [[Azaroaren 14]]a - [[Julen Castañeda]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Azaroaren 15]]a - [[Lukáš Krpálek]], txekiar judoka.
* [[Azaroaren 17]]a - [[Juan Manuel Delgado Lloria]], espainiar futbolaria.
* [[Azaroaren 19]]a - [[Tatsuya Sakai]], japoniar futbolaria.
* [[Azaroaren 22]]a - [[Jon Larrinaga Muguruza]], arabar txirrindularia.
* [[Azaroaren 24]]a - [[Sarah Hyland]], estatubatuar aktore eta modeloa.
* [[Azaroaren 26]]a - [[Rita Ora]], kosovar jatorriko britainiar abeslari eta aktorea.
* [[Azaroaren 27]]a - [[Garry Rodrigues]], herbehereetar futbolaria.
* [[Azaroaren 29]]a - [[Harnaam Kaur]], britainiar modelo, anti-bullying aktibista, hizlaria eta body positive aktibista.
* [[Azaroaren 30]]a - [[Magnus Carlsen]], norvegiar xake jokalaria, [[Munduko Xake Txapelketa|Munduko Xake Txapelduna]].
* [[Azaroaren 30]]a - [[Imanol Rojo]], gipuzkoar iraupen eskiatzailea.

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 3]]a - [[Takuji Yonemoto]], japoniar futbolaria.
* [[Abenduaren 10]]a - [[Shōya Tomizawa|Shoya Tomizawa]], motoziklismoko japoniar pilotua (h. [[2010]]).
* [[Abenduaren 11]] - [[Alaine Agirre]], bizkaitar idazlea.
* [[Abenduaren 12]]a - [[Amaia Martioda]], arabar dietista-nutrizionista eta txirrindulari ohia.
* [[Abenduaren 12]]a - [[Irene San Sebastián]], gipuzkoar txirrindularia.
* [[Abenduaren 12]]a - [[Ane Santesteban]], gipuzkoar txirrindularia.
* [[Abenduaren 12]]a - [[Ziandzha]], krimear emakume abeslari eta aktore transgeneroa.
* [[Abenduaren 16]]a - [[Amaia Irazabal]], bizkaitar aktorea.
* [[Abenduaren 19]]a - [[Natalia de Molina]], espainiar aktorea.
* [[Abenduaren 20]]a - [[JoJo]], estatubatuar abeslaria.
* [[Abenduaren 20]]a - [[Erina Yamane]], japoniar futbolaria.
* [[Abenduaren 22]]a - [[Paul Tanui]], kenyar atleta.
* [[Abenduaren 23]]a - [[Nikolas Martínez Ortiz de Zarate]], bizkaitar pintorea, kartel-egile eta grabatzailea (j. [[1907]]).
* [[Abenduaren 26]]a - [[Denis Txerixev]], erruso-espainiar futbolaria.
* [[Abenduaren 27]]a - [[Maddalen Arzallus]], lapurtar bertsolaria.

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[Martxo]]a - [[Ines Rau]], frantziar emakumezko modelo transgeneroa, ''[[Playboy]]'' aldizkarian hileko playmate izendatutako lehen emakume transgeneroa.
* [[Irail]]a - [[Jokin Zeberioren suizidioa|Jokin Zeberio]], 14 urte zituelarik eta [[eskola jazarpen]]a pairatu eta gero suizidatu egin zen gipuzkoar gaztea (h. [[2004]]).
* [[Alberto Martinez Alberdi|Alberto Martinez Alberdi, ''Zizel'']], gipuzkoar musikaria.
* [[Amaia Kowasch]], nafar gizarte langile eta sexologoa.
* [[Ander Zangitu]], gipuzkoar arkitektoa.
* [[Ekhi Lambert]], baxenafar abaeslaria.
* [[Esti Blanco Elorrieta]], bizkaitar ikerlaria, neurozientzialaria eta hizkuntzalaria.
* [[Gatom]], bizkaitar musikari eta bakarlaria.
* [[Iker Gorosterrazu]], nafar bertsolaria.
* [[Irati Elizalde]], gipuzkoar kazetari eta telebista-aurkezlea.
* [[Irati Romero]], gipuzkoar biologoa.
* [[Irati Sarasua]], gipuzkoar kazetari eta telebista-aurkezlea.
* [[Itsaso Larramendi]], bizkaitar arkitektoa.
* [[Joana Olasagasti]], lapurtar dantzaria eta koreografoa.
* [[Jonebati Zabala]], bizkaitar kazetari eta telebista-aurkezlea.
* [[Karine Etxeberri]], baxenafar abeslari, bertsolari eta kazetaria.
* [[Nagore Martinez]], gipuzkoar ikertzailea eta unibertsitateko irakaslea.
* [[Olatz Salvador]], gipuzkoar kantautorea eta musikaria.
* [[Uxoa Iñurrieta]], gipuzkoar itzultzailea, hizkuntzalari konputazionala eta irakaslea.
* [[Aldous Harding]], zeelandaberritar kantautorea.
* [[Lucia Ixchíu]], [[Kitxe]] herriko emakume feminista, ekintzaile, arkitekto, kultur kudeatzaile eta herri kazetaria.
* [[Nilofar Bayat]], afganiar abokatu eta saskibaloi jokalari ezindua.

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 4]]a - [[Harold Eugene Edgerton]], estatubatuar ingeniaria (j. [[1903]]).
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Lola Iturbe]], espainiar anarkosindikalista eta feminista libertarioa (j. [[1902]]).
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Arthur Kennedy]], estatubatuar aktorea (j. [[1914]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Pavel Alekseievitx Txerenkov]], errusiar fisikaria, [[Txerenkoven erradiazioa|Txerenkov erradiazioaren]] aurkizailea eta 1958ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1904]]).
* [[Urtarrilaren 8]]a - [[Jaime Gil de Biedma]], gaztelaniazko kataluniar olerkaria (j. [[1929]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Bazilio Olara-Okello]], [[Uganda]]ko presidentea (j. [[1929]]).
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Paul Amadeus Pisk]], austro-estatubatuar musikologo eta konpositorea (j. [[1893]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Pierre Barbizet]], frantziar piano-jotzailea (j. [[1922]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Osho (gurua)|Osho]], indiar gurua (j. [[1931]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Naruhiko Higashikuni]], [[Japoniako Lehen Ministro]]a (j. [[1887]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Barbara Stanwyck]], estatubatuar aktorea (j. [[1907]]).
* [[Urtarrilaren 22]]a - [[Giorgio Caproni]], italiar poeta (j. [[1912]]).
* [[Urtarrilaren 22]]a - [[Mariano Rumor]], [[Italiako lehen ministroen zerrenda|Italiako lehen ministroa]] (j. [[1915]]).
* [[Urtarrilaren 22]]a - [[Roman Vishniac]], errusiar-estatubatuar argazkilaria (j. [[1897]]).
* [[Urtarrilaren 25]]a - [[Manuel Agüero]], bizkaitar toreatzailea (j. [[1910]]).
* [[Urtarrilaren 25]]a - [[Dámaso Alonso]], espainiar filologo eta poeta (j. [[1898]]).
* [[Urtarrilaren 25]]a - [[Ava Gardner]], estatubatuar aktorea (j. [[1922]]).
* [[Urtarrilaren 26]]a - [[Lewis Mumford]], estatubatuar historialari, soziologo, teknologiaren filosofo eta literatura kritikaria (j. [[1895]]).
* [[Urtarrilaren 31]] - [[Ramon Olalkiaga]], gipuzkoar futbolari eta ingeniaria (j. [[1898]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 1]] - [[Antonio Ubieto]], bereziki [[Erdi Aroa]] ikertu zuen espainiar historialari eta hizkuntzalaria (j. [[1923]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[José Luis Berasategi]], bizkaitar ekonomialari eta politikaria, [[Bilboko alkateen zerrenda|Bilboko azken alkate]] frankista (j. [[1920]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Fernando Goenaga Iribarren]], gipukoar abeslaria, ''[[Isil-isilik]]'' abesti herrikoiaren egilea (j. [[1907]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[José María García de Paredes]], espainiar arkitektoa (j. [[1924]]).
* [[Otsailaren 8]]a - [[Georges de Mestral]], [[velcro]]aren asmatzailea (j. [[1907]]).
* [[Otsailaren 14]]a - [[Jose Luis Lopez Panizo]], ''Panizo'', [[Bilboko Athletic Kluba|Bilboko Athletic Klubeko]] jokalaria (j. [[1922]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Keith Haring]], [[80ko hamarkada]]ko artista garrantzitsua [[New York]]eko kaleetako kulturan (j. [[1958]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Ángel Sagardía]], euskal jatorriko espainiar musikologo, hizlari, musikagile eta piano-jotzailea (j. [[1901]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Michael Powell]], ingeles antzezlea eta zinemagilea (j. [[1905]]).
* [[Otsailaren 22]]a - [[Joaquín Casalduero]], espainiar literatura kritikari eta saiakera idazlea (j. [[1903]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[José Napoleón Duarte]], [[El Salvador]]ko presidentea (j. [[1925]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Sandro Pertini]], [[Italiako presidenteen zerrenda|Italiako 7. Presidentea]] (j. [[1896]]).
* [[Otsailaren 27]]a - [[Josephine Johnson]], estatubatuar eleberrigile, olerkari eta saiakeragilea (j. [[1910]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 3]]a - [[Roberto Bertol]], euskal herritar futbolaria (j. [[1917]]).
* [[Martxoaren 3]]a - [[Charlotte Moore Sitterly]], estatubatuar matematikaria eta astronomoa (j. [[1898]]).
* [[Martxoaren 5]]a - [[Gina Pane]], lapurtar artista, 1970eko hamarkadan [[Body art]] landu zuena (j. [[1939]]).
* [[Martxoaren 6]]a - [[Taro Kagawa]], japoniar futbolaria (j. [[1922]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Carl Alvar Wirtanen]], estatubatuar astronomoa (j. [[1910]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Alfonso Sánchez Portela]], espainiar argazkilaria (j. [[1902]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Rosamond Lehmann]], britainiar eleberrigilea (j. [[1901]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Philippe Soupault]], frantziar poeta eta narratzailea (j. [[1897]]).
* [[Martxoaren 13]]a - [[Bruno Bettelheim]], austriar-estatubatuar psikiatra (j. [[1903]]).
* [[Martxoaren 13]]a - [[Karl Münchinger]], alemaniar orkestra-zuzendaria (j. [[1915]]).
* [[Martxoaren 13]]a - [[Juan Antonio Vallejo-Nágera]], espainiar idazle eta sendagilea (j. [[1926]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Édouard Caillau]], lapurtar aktore eta umorista (j. [[1924]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Cesáreo Galíndez]], bizkaitar enpresaburua, [[Atlético de Madrid]]eko presidentea izandakoa (j. [[1894]]).
* [[Martxoaren 19]]a - [[Elisa Garrido Gracia|Elisa Garrido]], espainiar militante antifaxista libertarioa (j. [[1909]]).
* [[Martxoaren 20]]a - [[Lev Yashin]], [[sobiet]]ar futbolaria, historiako atezainik hoberenetarikoa (j. [[1929]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Luisín Rodríguez]], ''Luisín'', espainiar futbol jokalari eta entrenatzailea (j. [[1910]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Ricardo Carballo Calero]], galiziar filologo eta idazlea (j. [[1910]]).
* [[Martxoaren 29]]a - [[Isabel de Ceballos-Escalera y Contreras]], espainiar museo zuzendaria eta kontserbadorea (j. [[1919]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 1]]a - [[Benito Diaz]], ''El Brujo'', donostiar futbol jokalari eta entrenatzailea (j. [[1898]]).
* [[Apirilaren 2]]a - [[Aldo Fabrizi]], italiar aktorea (j. [[1905]]).
* [[Apirilaren 3]]a - [[Sarah Vaughan]], estatubatuar jazz abeslaria (j. [[1924]]).
* [[Apirilaren 7]]a - [[Felisa Areitioaurtena]], bizkaitar antzezlea (j. [[1902]]).
* [[Apirilaren 7]]a - [[Ronald Evans]], estatubatuar astronauta (j. [[1933]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Maria Victoria Uribe Lasso]], Euskal Herrian kargu instituzional baterako proposatu zen lehen emakumea (j. [[1913]]).
* [[Apirilaren 11]] - [[Nina Kulagina]], ustez ahalmen paranormal oso bereziak zituen errusiar etxekoandrea (j. [[1926]]).
* [[Apirilaren 14]]a - [[Sabicas]], nafar [[flamenko]] gitarrajolea (j. [[1912]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Greta Garbo]], suediar aktorea (j. [[1905]]).
* [[Apirilaren 16]]a - [[Remigio Mendiburu]], gipuzkoar eskultorea (j. [[1931]]).
* [[Apirilaren 17]]a - [[Ralph Abernathy]], estatubatuar apaiz [[baptismo|baptista]] eta eskubide zibilen aldeko buruzagia (j. [[1926]]).
* [[Apirilaren 18]]a - [[Frédéric Rossif]], frantziar zinemagilea (j. [[1922]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Paulette Goddard]], estatubatuar aktorea (j. [[1910]]).
* [[Apirilaren 25]]a - [[Dexter Gordon]], estatubatuar jazz saxofoi jolea (j. [[1923]]).
* [[Apirilaren 30]]a - [[Paul Sears]], estatubatuar ekologista (j. [[1891]]).
* [[Apirilaren 30]]a - [[Antoine Vitez]], frantziar antzezlea, zuzendaria eta idazlea (j. [[1930]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 6]]a - [[Marcelino Garde]], euskal idazle eta euskaltzalea (j. [[1925]]).
* [[Maiatzaren 6]]a - [[Anatole Kopp]], sobietar-frantziar historialaria, arkitekturaren historialaria (j. [[1915]]).
* [[Maiatzaren 8]]a - [[Luigi Nono]], italiar musikagilea (j. [[1924]]).
* [[Maiatzaren 16]]a - [[Fernando Claudín]], espainiar politikari, historialari eta saiakera-idazlea (j. [[1915]]).
* [[Maiatzaren 16]]a - [[Sammy Davis Jr.]], estatubatuar aktore eta abeslaria (j. [[1925]]).
* [[Maiatzaren 16]]a - [[Jim Henson]], estatubatuar [[txotxongilo]]-diseinatzaile, zinema-zuzendari eta ikuskarien munduko enpresaburua (j. [[1936]]).
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Manuel Anatol]], euskal herritar futbolaria (j. [[1903]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Jill Ireland]], ingeles aktorea (j. [[1936]]).
* [[Maiatzaren 22]]a - [[Rocky Graziano]], estatubatuar boxeolaria (j. [[1919]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Miriam Garcia Pascual]], nafar eskalatzailea (j. [[1963]]).
* [[Maiatzaren 27]]a - [[Jessie MacWilliams]], britainiar informatikoa (j. [[1917]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Giorgio Manganelli]], italiar idazlea (j. [[1922]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Taiichi Ohno]], japoniar negozio gizona, [[Toyotismo]]aren aitatzat hartua (j. [[1912]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Hussein Onn]], [[Malaysia]]ko lehen ministroa (j. [[1922]]).
* [[Maiatzaren 30]]a - [[José Solís]], espainiar politikaria (j. [[1915]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 2]]a - [[Rex Harrison]], ingeles zinema eta antzerki aktorea (j. [[1908]]).
* [[Ekainaren 3]]a - [[Robert Norton Noyce]], Fairchild Semiconductor eta [[Intel Corporation]] erakundeen sortzaileetako bat eta [[mikrotxip]]aren asmatzaileetako bat (j. [[1927]]).
* [[Ekainaren 8]]a - [[Jose Figueres Ferrer]], [[Costa Rica]]ko presidentea (j. [[1906]]).
* [[Ekainaren 10]]a - [[Jesús Erize]], nafar fraide misiolaria (j. [[1911]]).
* [[Ekainaren 14]]a - [[Erna Berger]], alemaniar sopranoa (j. [[1900]]).
* [[Ekainaren 15]]a - [[Luis Vidales]], kolonbiar olerkari eta saiakera idazlea (j. [[1904]]).
* [[Ekainaren 17]] - [[Sabin Muniategi]], euskal idazlea (j. [[1912]]).
* [[Ekainaren 19]]a - [[Steen Eiler Rasmussen]], daniar arkitektoa (j. [[1898]]).
* [[Ekainaren 22]]a - [[Mixel Burukoa]], baionar politikari abertzalea eta medikua (j. [[1930]]).
* [[Ekainaren 22]]a - [[Ilya Frank]], errusiar fisikaria, 1958ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1908]]).
* [[Ekainaren 24]]a - [[Angelita Bilbao Bilbao]], bizkaitar ekintzaile politiko abertzalea (j. [[1903]]).
* [[Ekainaren 24]]a - [[Germán Suárez Flamerich]], [[Venezuela]]ko presidentea (j. [[1907]]).
* [[Ekainaren 26]]a - [[Manuel de Pedrolo]], kataluniar idazlea (j. [[1918]]).
* [[Ekainaren 29]]a - [[Irving Wallace]], estatubatuar idazle eta gidoigilea (j. [[1916]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 1]]a - [[Màrius Cabré i Esteve]], kataluniar toreatzaile eta antzezlea (j. [[1916]]).
* [[Uztailaren 4]]a - [[Abilio Barbero]], gipuzkoar historialaria (j. [[1931]]).
* [[Uztailaren 8]]a - [[Amélia Rey Colaço]], portugaldar antzerki-aktore eta zuzendaria (j. [[1898]]).
* [[Uztailaren 11]] - [[Matias Sagardoy Allo]], Espainiako militar nafarra (j. [[1901]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Diego Ordóñez]], euskal atleta (j. [[1903]]).
* [[Uztailaren 16]]a - [[Tomás Blanco]], bizkaitar aktorea (j. [[1910]]).
* [[Uztailaren 16]]a - [[Bedita Larrakoetxea]], bizkaitar idazlea eta itzultzailea (j. [[1894]]).
* [[Uztailaren 18]]a - [[André Chastel]], frantziar idazle eta historialaria (j. [[1912]]).
* [[Uztailaren 18]]a - [[Georges Dargaud]], frantziar argitaratzailea, [[komiki]]en edizioan espezializatua (j. [[1911]]).
* [[Uztailaren 18]]a - [[Yun Bo-seon]], [[Hego Korea]]ko presidentea (j. [[1897]]).
* [[Uztailaren 19]]a - [[Lluís Maria Millet]], kataluniar musikaria (j. [[1906]]).
* [[Uztailaren 22]]a - [[Manuel Puig]], argentinar eleberrigilea (j. [[1932]]).
* [[Uztailaren 22]]a - [[Eduard Streltsov]], ''Pelé errusiarra'', [[sobiet]]ar futbolaria, Errusiako garai guztietako futbolaririk onenetarikoa (j. [[1937]]).
* [[Uztailaren 24]]a - [[Arno Arthur Wachmann]], alemaniar astronomoa (j. [[1902]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Manuel Sagartzazu]], gipuzkoar futbolaria (j. [[1903]]).
* [[Uztailaren 29]]a - [[Bruno Kreisky]], [[Austria]]ko kantzilerra (j. [[1911]]).

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 1]]a - [[Norbert Elias]], alemaniar idazle eta soziologoa (j. [[1897]]).
* [[Abuztuaren 2]]a - [[Norman Maclean]], estatubatuar idazlea (j. [[1902]]).
* [[Abuztuaren 4]]a - [[Mathias Goeritz]], alemaniar jatorriko mexikar artista (j. [[1915]]).
* [[Abuztuaren 6]]a - [[Gordon Bunshaft]], estatubatuar arkitektoa (j. [[1909]]).
* [[Abuztuaren 6]]a - [[Carlos Iniesta Cano]], espainiar militarra (j. [[1908]]).
* [[Abuztuaren 6]]a - [[Jacques Soustelle]], frantziar etnologo, politikari eta akademiakidea (j. [[1912]]).
* [[Abuztuaren 9]]a - [[Ángel Calvo]], bizkaitar futbolari eta futbol entrenatzailea (j. [[1919]]).
* [[Abuztuaren 13]]a - [[Alejandro Otero]], venezuelar pintore eta eskultorea, [[arte zinetikoa]]ren aitzindaria Venezuelan (j. [[1921]]).
* [[Abuztuaren 14]]a - [[Jean-Louis Tinaud]], frantziar militar eta politikaria, [[Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko lehendakarien zerrenda|Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko presidentea]] (j. [[1910]]).
* [[Abuztuaren 15]]a - [[Viktor Tsoi]], korear-sobietar rock abeslaria, gitarra-jolea, margolaria eta abestigilea (j. [[1962]]).
* [[Abuztuaren 18]]a - [[Burrhus Frederic Skinner]], estatubatuar psikologo, filosofo eta autorea (j. [[1904]]).
* [[Abuztuaren 24]]a - [[Sergei Dovlatov]], errusiar kazetari eta idazlea (j. [[1941]]).
* [[Abuztuaren 25]]a - [[Morley Callaghan]], ingelesezko kanadar idazlea (j. [[1903]]).
* [[Abuztuaren 26]]a - [[Minoru Honda]], japoniar astronomo zaletua (j. [[1913]]).
* [[Abuztuaren 27]]a - [[Stevie Ray Vaughan]], estatubatuar blues-kantaria, [[blues]]-kantari zuri onenetako bat (j. [[1954]]).
* [[Abuztuaren 31]] - [[Nat Clifton]], estatubatuar kirolaria, [[NBA]]n jokatu zuen lehen [[afroamerikar]]ra (j. [[1922]]).

==== Iraila ====
* [[Irailaren 1]]a - [[Clayton Oscar Person]], kanadar biologoa, [[genetika]]ren munduko ikertzaile handienetakoa (j. [[1922]]).
* [[Irailaren 4]]a - [[Irene Dunne]], estatubatuar aktorea (j. [[1898]]).
* [[Irailaren 6]]a - [[Tom Fogerty]], estatubatuar musikari eta gitarra-jotzailea, [[Creedence Clearwater Revival]] taldeko kidea (j. [[1941]]).
* [[Irailaren 7]]a - [[Ahti Karjalainen]], [[Finlandia]]ko lehen ministroa (j. [[1923]]).
* [[Irailaren 9]]a - [[Samuel Doe]], [[Liberia]]ko presidentea (j. [[1951]]).
* [[Irailaren 10]]a - [[Begoña Gartzia Arandigoien]], nafar medikua, [[El Salvador]]ko Armadak epaiketarik gabe eraila (j. [[1966]]).
* [[Irailaren 11]] - [[Myrna Mack]], guatemalar antropologoa (j. [[1949]]).
* [[Irailaren 16]]a - [[Tomas Etxabarri]], euskal musikagile eta irakaslea (j. [[1908]]).
* [[Irailaren 17]]a - [[Angelo Schiavio]], italiar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1905]]).
* [[Irailaren 26]]a - [[Alberto Moravia]], italiar idazlea (j. [[1907]]).
* [[Irailaren 30]]a - [[Michel Leiris]], frantziar idazlea eta etnologoa (j. [[1901]]).
* [[Irailaren 30]]a - [[Patrick White]], australiar idazlea, 1973ko [[Literaturako Nobel Saria]] (j. [[1912]]).

==== Urria ====
* [[Urriaren 1]]a - [[John Stewart Bell]], irlandar fisikaria (j. [[1928]]).
* [[Urriaren 2]]a - [[Xosé María Díaz Castro]], galiziar idazle eta itzultzailea (j. [[1914]]).
* [[Urriaren 3]]a - [[Stéfano Casiraghi]], italiar enpresaria (j. [[1960]]).
* [[Urriaren 9]]a - [[Georges De Rham]], suitzar matematikaria (j. [[1903]]).
* [[Urriaren 13]]a - [[Lê Ðức Thọ]], vietnamdar politikaria, 1973ko [[Bakearen Nobel Saria]] (j. [[1911]]).
* [[Urriaren 13]]a - [[Hans Namuth]], alemaniar-estatubatuar argazkilari eta zinemagilea (j. [[1915]]).
* [[Urriaren 14]]a - [[Leonard Bernstein]], estatubatuar musikagilea (j. [[1918]]).
* [[Urriaren 15]]a - [[Delphine Seyrig]], frantziar antzerki eta zinema antzezlea (j. [[1932]]).
* [[Urriaren 16]]a - [[Art Blakey]], estatubatuar jazz bateria-jole eta musikaria (j. [[1919]]).
* [[Urriaren 16]]a - [[Jorge Bolét]], kubatar-estatubatuar musikagilea (j. [[1914]]).
* [[Urriaren 18]]a - [[Gato Pérez]], argentinar musikaria (j. [[1951]]).
* [[Urriaren 19]]a - [[Félix Pita Rodríguez]], kubatar idazlea (j. [[1909]]).
* [[Urriaren 20]]a - [[Colette Audry]], frantziar idazle, antzerkigile, irakasle, eleberrigile, gidoilari eta literatura kritikoa (j. [[1906]]).
* [[Urriaren 20]]a - [[Joel McCrea]], estatubatuar aktorea (j. [[1905]]).
* [[Urriaren 22]]a - [[Louis Althusser]], frantziar filosofoa (j. [[1918]]).
* [[Urriaren 23]]a - [[Berthold Lubetkin]], ingeles arkitektoa (j. [[1901]]).
* [[Urriaren 27]]a - [[Xavier Cugat]], kataluniar musikaria eta margolaria (j. [[1900]]).
* [[Urriaren 27]]a - [[Jacques Demy]], frantziar zinemagilea (j. [[1931]]).
* [[Urriaren 27]]a - [[Ugo Tognazzi]], italiar antzezle, gidoigile eta zinemagilea (j. [[1922]]).
* [[Urriaren 29]]a - [[Juha Vainio]], finlandiar kantautore eta konpositorea (j. [[1938]]).
* [[Urriaren 30]]a - [[Alfred Sauvy]], frantziar estatistikaria, demografoa eta ekonomista (j. [[1898]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 3]]a - [[Luis Peña Basurto]], gipuzkoar historiaurrearen-ikerlaria, espeleologo, etnografoa, intelektuala eta idazlea (j. [[1909]]).
* [[Azaroaren 5]]a - [[Joseba Elosegi]], eusko gudaria eta politikari jeltzalea, bere buruari su eman eta [[Francisco Franco|Francorengana]] hurbiltzen saiatu zelako famatua (j. [[1915]]).
* [[Azaroaren 7]]a - [[Lawrence Durrell]], britainiar olerkigile, eleberrigile eta saiakeragilea (j. [[1912]]).
* [[Azaroaren 7]]a - [[Justo Mokoroa]], gipuzkoar apaiza eta euskal idazlea (j. [[1901]]).
* [[Azaroaren 11]] - [[Alexis Minotis]], greziar antzerki-zuzendari eta antzezlea (j. [[1900]]).
* [[Azaroaren 11]] - [[Yannis Ritsos]], greziar poeta (j. [[1909]]).
* [[Azaroaren 12]]a - [[Eve Arden]], estatubatuar aktorea (j. [[1908]]).
* [[Azaroaren 14]]a - [[Paula Nenette Pepín]], frantziar konpositore, piano-jole eta kanta-idazlea (j. [[1908]]).
* [[Azaroaren 14]]a - [[Adolf Rudnicki]], poloniar idazlea (j. [[1912]]).
* [[Azaroaren 17]]a - [[Robert Hofstadter]], estatubatuar fisikaria, 1961eko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1915]]).
* [[Azaroaren 18]]a - [[Leon Bilbao]], euskal [[alboka]]ria (j. [[1916]]).
* [[Azaroaren 18]]a - [[Beatrice Shilling]], britainiar ingeniari aeronautikoa (j. [[1909]]).
* [[Azaroaren 20]]a - [[Maria del Carme Nicolau Massó]], kataluniar idazle, kazetari eta itzultzailea (j. [[1901]]).
* [[Azaroaren 23]]a - [[Roald Dahl]], eleberri eta ipuin laburren galestar idazlea (j. [[1916]]).
* [[Azaroaren 26]]a - [[Fung Yu-Lan]], Txinako XX. mendeko filosofo garrantzitsuena (j. [[1895]]).

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 1]]a - [[Vijaya Lakshmi Pandit]], Indiako politikaria (j. [[1900]]).
* [[Abenduaren 2]]a - [[Aaron Copland]], estatubatuar musikagilea (j. [[1900]]).
* [[Abenduaren 2]]a - [[Robert Cummings]], estatubatuar aktorea (j. [[1910]]).
* [[Abenduaren 6]]a - [[Tunku Abdul Rahman]], [[Malaysia]]ko aurreneko lehen ministroa (j. [[1903]]).
* [[Abenduaren 7]]a - [[Reinaldo Arenas]], kubatar nobelagile, poeta eta antzerki idazlea (j. [[1943]]).
* [[Abenduaren 7]]a - [[Joan Bennett]], estatubatuar aktorea (j. [[1910]]).
* [[Abenduaren 8]]a - [[Tadeusz Kantor]], poloniar eszenografo eta antzerki-zuzendaria (j. [[1915]]).
* [[Abenduaren 8]]a - [[Martin Ritt]], estatubatuar antzezlea eta zinemagilea (j. [[1914]]).
* [[Abenduaren 12]]a - [[Jose Antonio Goiria|Jose Antonio Goiria, ''aita Txanton'']], euskal idazlea, euskaltzalea, karmeldarra eta apaiz katolikoa (j. [[1908]]).
* [[Abenduaren 12]]a - [[Concha Piquer]], espainiar abeslari eta aktorea, koplaren ordezkaririk garrantzitsuenetako bat (j. [[1906]]/[[1908]]).
* [[Abenduaren 14]]a - [[Friedrich Dürrenmatt]], alemanezko suitzar idazle eta antzerkigilea (j. [[1921]]).
* [[Abenduaren 14]]a - [[Josefina Serratosa]], gipuzkoar aktorea (j. [[1911]]).
* [[Abenduaren 15]]a - [[Miquel Coll i Alentorn]], kataluniar politikari eta historialaria (j. [[1904]]).
* [[Abenduaren 15]]a - [[Manuel Ibáñez i Escofet]], katalan kazetari eta idazlea (j. [[1917]]).
* [[Abenduaren 18]]a - [[Paul Tortelier]], frantziar biolontxelo-jotzaile eta musikagilea, XX. mendeko [[biolontxelo]]-jotzaile nagusietako (j. [[1914]]).
* [[Abenduaren 21]]a - [[Clarence Leonard Johnson]], estatubatuar ingeniari aeronautiko berritzailea (j. [[1910]]).
* [[Abenduaren 22]]a - [[Robin Friday]], ingeles futbolaria, Ingalaterran 1970eko hamarkadan zehar oso ospetsua (j. [[1952]]).
* [[Abenduaren 23]]a - [[Pierre Gripari]], frantziar idazlea (j. [[1925]]).
* [[Abenduaren 24]]a - [[Marta González Gómez]], bizkaitar medikua eta [[FMLN]]ko kidea, [[El Salvador]]ren eraila (h. [[1961]]).
* [[Abenduaren 24]]a - [[Beñat Hirigoien]], baxenabartar kantari eta musikaria (j. [[1934]]).
* [[Abenduaren 31]] - [[Giovanni Michelucci]], italiar arkitekto, urbanista eta diseinatzailea (j. [[1891]]).

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[Ángel Rodríguez Herrero]], bizkaitar historialaria (j. [[1902]]).
* [[Gabriel Intxaurrandieta]], gipuzkoar idazle eta apaiz jesuita (j. [[1910]]).
* [[Gloria Vignau de Duñabeitia]], gipuzkoar piano-jotzailea (j. [[1902]]).
* [[Jean Hiriart-Urruti Abittu]], lapurtar apaiz, idazle eta euskaltzaina (j. [[1927]]).
* [[Betti Betelu|''Betti'' Betelu]], [[Euskal dantzak|euskal dantzen]] lapurtar irakaslea (j. [[1924]]).
* [[Jose Maria Makua]], bizkaitar politikaria (j. [[1923]]).
* [[Luis Miguel Díez de Salazar]], gipuzkoar historialaria eta unibertsitateko irakaslea (j. [[1954]]).
* [[Maria Diez de Ultzurrun]], ''Auzako sendalaria'', nafar [[sendalari]]a (j. [[1900]]).
* [[Victor Eusa]], nafar arkitektoa (j. [[1894]]).
* [[Olga Fish]], hungariar margolaria eta diseinatzailea (j. [[1901]]).
* [[Wilhelm Giese]], alemaniar etnologoa eta hizkuntzalaria (j. [[1895]]).
* [[Christopher Okoro Cole]], [[Sierra Leona]]ko gobernadore orokorra eta presidentea (j. [[1921]]).

== [[Nobel Sariak|Nobel saridunak]] ==
* [[Fisikako Nobel Saria|Fisika]]: [[Jerome Isaac Friedman]], [[Henry Way Kendall]] eta [[Richard Edward Taylor]]
* [[Kimikako Nobel Saria|Kimika]]: [[Elias James Corey]]
* [[Literaturako Nobel Saria|Literatura]]: [[Octavio Paz]]
* [[Medikuntzako Nobel Saria|Medikuntza]]: [[Joseph Murray|Joseph Edward Murray]], [[Edward Donnall Thomas]]
* [[Ekonomiako Nobel Saria|Ekonomia]]: [[Harry Markowitz]], [[Merton Miller]], [[William Forsyth Sharpe|William Sharpe]]
* [[Bakearen Nobel Saria|Bakea]]: [[Mikhail Gorbatxov|Mikhail Sergeievitx Gorbatxov]]

----


== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:1990| ]]</text>
      <sha1>41p8lzplaa5fwh069xhyff0fqvrhdm6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1995</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1322</id>
    <revision>
      <id>9005723</id>
      <parentid>9000730</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:32:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Urria */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="38070" xml:space="preserve">{{urte aurkibide probak}}


{{urtegertaerak}}
== Gertaerak ==
=== Euskal Herria ===
* [[Maiatzaren 28]]a - [[1995eko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak]].
* [[Azaroaren 11]] - [[Bilboko metroa]] inauguratu zuten, [[Plentzia]]tik [[Zazpikaleak|Zazpikaleetara]] doan tartea zehazki.
* [[Abendu]]an - [[Bilbo]]ko [[Kafe Antzokia]] zabaldu zuten.

=== Mundua ===
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Austria]], [[Finlandia]] eta [[Suedia]] [[Europar Batasuna]]n sartu ziren.
* [[Urtarrilaren 16]]a - 7.2 graduko lurrikara [[Japonia]]ko [[Kobe]] hirian. Lurrikarak eta ondorengo suteek 6.400 hildako eragin zituzten.
* [[Urriaren 15]]a - [[Irak]]en [[Saddam Hussein]] presidente berriz aukeratu zuten.
* [[Ekainaren 23]] - [[Angola]]ko gerra bukatu egin zen.
* [[Azaroaren 4]]a - [[Isaak Rabin|Isaac Rabin]] agintari [[israel]]darra erail zuten.
* [[Abenduaren 11]] - [[ETA]]k [[Vallecasko zubiko atentatua|Madrilen bonba-auto bat eztandarazi zuen]].
* [[Abenduaren 14]]a - [[Bosniako gerra]] amaitu zen, ia hiru urtez luzatu zutena.

== Arte eta kultura ==
=== Euskal Herria ===
* [[Martxoaren 17]]tik [[martxoaren 26]]ra [[1995eko Korrika|9. Korrika]] ospatu zen, [[Donibane Garazi]] eta [[Gasteiz]] artean.
* [[Apirilaren 2]]a - [[1995eko Nafarroako Bertsolari Txapelketa]]n [[Estitxu Arozena]]k bere lehen txapela jantzi zuen.
* [[Abenduaren 17]]a - [[1995 urteko Gipuzkoako Bertsolari Txapelketa|1995eko Gipuzkoako Bertsolari Txapelketan]] [[Aitor Mendiluze]]k bere lehen txapela jantzi zuen.

=== Mundua ===
* [[Apirilaren 1]]a - &quot;[[Estoniera]]ren Dekretua&quot; indarrean sartu zen.

== Zientzia eta teknologia ==
* [[Azaroaren 17]]a - [[Europako Espazio Agentzia|ESA]]&lt;nowiki/&gt;ren [[ISO espazio teleskopioa]] orbitan ezarria izan zen.

== Kirolak ==
* [[Uztailaren 23]]a - [[Miguel Indurain]] euskal herritar txirrindularia [[Frantziako Tourra]] 5 urte jarraian irabaztea lortu zuen lehenbiziko [[txirrindularitza|txirrindularia]] bilakatu zen.

== Jaiotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Enric Mas]], espainiar txirrindularia.
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Ander Cantero]], nafar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Nathy Peluso]], argentinar-espainiar kantari eta konposagilea.
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Maverick Viñales]], kataluniar motoziklismoko pilotua.
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Ainara Sanz]], arabar txirrindularia.
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Borja Cabo]], bizkaitar historialari eta irakaslea.
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Arantza Moreno]], bizkaitar atleta, xabalina jaurtiketan aditua.
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Mathieu van der Poel]], herbeheretar ziklo-krosslaria.
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Sergi Samper]], kataluniar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 21]]a - [[Nguyễn Công Phượng]], vietnamdar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 22]]a - [[Nikola Rebić]], serbiar saskibaloi jokalaria.
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[Yeray Álvarez]], bizkaitar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[Garazi Murua]], bizkaitar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[Ignacio Vidal Miralles|Nacho Vidal Miralles]], espainiar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Eneko Iriondo]], bizkaitar futbolaria.
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Urtzi Iriondo]], bizkaitar futbolaria.

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 4]]a - [[Julen Uriguen]], bizkaitar futbolaria.
* [[Otsailaren 5]]a - [[Adnan Januzaj]], belgikar futbolaria.
* [[Otsailaren 9]]a - [[Ignacio Solorzano]], gipuzkoar izotz hockey jokalaria.
* [[Otsailaren 10]]a - [[Luca Sangalli]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Otsailaren 11]] - [[Asier Benito]], arabar futbolaria.
* [[Otsailaren 12]]a - [[Rina Kawaei]], japoniar abeslari eta aktorea.
* [[Otsailaren 15]]a - [[Markel Etxeberria]], bizkaitar futbolaria.
* [[Otsailaren 15]]a - [[Megan Thee Stallion]], estatubatuar rapper, abeslari eta konpositorea.
* [[Otsailaren 16]]a - [[Lur Errekondo]], gipuzkoar eskubaloi jokalaria.
* [[Otsailaren 16]]a - [[Iñigo Gaintza]], gipuzkoar izotz hockey jokalaria.
* [[Otsailaren 22]]a - [[Sergio Castel]], bizkaitar futbolaria.
* [[Otsailaren 22]]a - [[Lexa (abeslaria)|Lexa]], brasildar abeslaria, abestigilea eta dantzaria.
* [[Otsailaren 27]]a - [[Kosuke Nakamura]], japoniar futbolaria.
* [[Otsailaren 27]]a - [[Aitor Seguin]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Otsailaren 28]]a - [[Jon Guridi]], gipuzkoar futbolaria.

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Genta Miura]], japoniar futbolaria.
* [[Martxoaren 2]]a - [[Leticia Canales]], bizkaitar surflaria.
* [[Martxoaren 5]]a - [[Pablo Paredes Lapeña]], bizkaitar eskubaloi jokalaria.
* [[Martxoaren 6]]a - [[Aitor Zubizarreta]], gipuzkoar saskibaloi jokalaria.
* [[Martxoaren 6]]a - [[Maite Zubizarreta]], euskal saskibaloi-jokalaria.
* [[Martxoaren 7]]a - [[Beatriz Arregi]], bizkaitar futbolari ohi eta arbitroa.
* [[Martxoaren 8]]a - [[Erik Ruiz]], bizkaitar futbolaria.
* [[Martxoaren 10]]a - [[Imanol Artiñano]], bizkaitar saskibaloi jokalaria.
* [[Martxoaren 13]]a - [[Patricio Fuentes]], gipuzkoar izotz hockey jokalaria.
* [[Martxoaren 13]]a - [[Maitane López Millán|Maitane López Millán, ''Mai'']], espainiar futbolaria.
* [[Martxoaren 13]]a - [[Mikaela Shiffrin]], estatubatuar eskiatzailea.
* [[Martxoaren 16]]a - [[Adrián Vallés Iñarrea]], nafar atleta, [[pertika jauzi]]an aditua.
* [[Martxoaren 18]]a - [[Jon Ander Gonzalez Dopico|Jon Ander Gonzalez Dopico, ''Dopi'']], bizkaitar futbolaria.
* [[Martxoaren 19]]a - [[Sanni Franssi]], finlandiar futbolaria.
* [[Martxoaren 23]]a - [[Aida Etxebarria]], bizkaitar boleibol-jokalaria.
* [[Martxoaren 24]]a - [[Alejandro Remiro]], nafar futbolaria, atezaina.
* [[Martxoaren 26]]a - [[Julen Irizar]], gipuzkoar txirrindularia.
* [[Martxoaren 26]]a - [[Ibai Llanos]], bizkaitar Interneteko-izar, youtuber eta esport-casterra da.
* [[Martxoaren 29]]a - [[Ben Bentil]], ghanatar saskibaloi jokalaria.
* [[Martxoaren 30]]a - [[Tao Geoghegan Hart]], britainiar txirrindularia.
* [[Martxoaren 30]]a - [[Zabikhillo Urinboev]], uzbekistandar futbolaria.
* [[Martxoaren 31]] - [[Andoni Ugalde]], gipuzkoar pilotaria.

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 1]]a - [[Mario Capelete]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Apirilaren 4]]a - [[Ilimane Diop]], senegaldar saskibaloi jokalaria.
* [[Apirilaren 4]]a - [[Ane Iriarte]], gipuzkoar txirrindularia.
* [[Apirilaren 5]]a - [[Andoni Ugarte]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Apirilaren 6]]a - [[Garazi Mugarza]], bizkaitar idazlea, margolaria eta erizaina.
* [[Apirilaren 8]]a - [[Lierni Lekuona]], gipuzkoar txirrindularia.
* [[Apirilaren 9]]a - [[Xabier Prieto Saralegi]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Apirilaren 10]]a - [[Marcela Ohio]], brasildar emakumezko modelo transgeneroa.
* [[Apirilaren 12]]a - [[June Kintana]], nafar atleta.
* [[Apirilaren 14]]a - [[Axel Bouteille]], frantziar saskibaloi jokalaria.
* [[Apirilaren 20]]a - [[Natalia Szroeder]], [[kaxubiar]] abeslari, abesti-idazle eta musikaria, [[kaxubiera]]z eta [[poloniera]]z abesten duena.
* [[Apirilaren 21]]a - [[Josh Adams]], galestar errugbilaria.
* [[Apirilaren 23]]a - [[Gigi Hadid]], estatubatuar modeloa.
* [[Apirilaren 27]]a - [[Imanol Sarriegi Isasa]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Apirilaren 27]]a - [[Itziar Ugarte]], gipuzkoar kazetaria eta idazlea.
* [[Apirilaren 28]]a - [[Tim Kempton Jr.]], estatubatuar saskibaloi jokalaria.
* [[Apirilaren 30]]a - [[Imanol Gartziandia]], gipuzkoar eskubaloi jokalaria.

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Arisa Matsubara]], japoniar futbolaria.
* [[Maiatzaren 3]]a - [[Ander Bardají]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Maiatzaren 5]]a - [[Maria Diaz|Maria Diaz Cirauqui]], nafar futbolaria.
* [[Maiatzaren 5]]a - [[Raman Pratasevitx]], bielorrusiar kazetaria eta [[Aliaksandr Lukaxenka]]ren gobernuaren aurkako ekintzailea.
* [[Maiatzaren 6]]a - [[Óscar Rodríguez Garaikoetxea]], nafar txirrindularia.
* [[Maiatzaren 9]]a - [[Josu Ibarbia]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Maiatzaren 9]]a - [[Wang Jingbin]], txinatar futbolaria.
* [[Maiatzaren 10]]a - [[Hidemasa Morita]], japoniar futbolaria.
* [[Maiatzaren 11]] - [[Shira Haas]], israeldar aktorea.
* [[Maiatzaren 12]]a - [[Eider Cardeñosa]], arabar karateka, shinkyokushinkai modalitatean aditua.
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Yanis Rahmani]], frantziar-aljeriar jatorriko futbolaria.
* [[Maiatzaren 16]]a - [[Nguyễn Tuấn Anh]], vietnamdar futbolaria.
* [[Maiatzaren 17]]a - [[May Simón Lifschitz]], argentinar-daniar aktorea eta modeloa.
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Irene Loizate]], bizkaitar duatleta eta txirrindularia.
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Thalles Lima de Conceição Penha]], brasildar futbolaria (h. [[2019]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Asia Ortega]], kataluniar dantzari eta aktorea.
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Iker Undabarrena]], bizkaitar futbolaria.
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Iker De Eguino]], bizkaitar futbolaria.
* [[Maiatzaren 21]]a - [[Aitor Córdoba]], bizkaitar futbolaria.
* [[Maiatzaren 22]]a - [[Jon Ander Felipe]], bizkaitar futbolaria.
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Marta Cardona]], espainiar futbolaria.

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 4]]a - [[Shiori Tamai]], [[japoniar idol]]a, ''[[Momoiro Clover Z]]'' taldeko kidea.
* [[Ekainaren 11]] - [[Asier Agirre]], nafar pilotaria.
* [[Ekainaren 12]]a - [[Martin Merquelanz]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Ekainaren 13]]a - [[Eneko Capilla]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Ekainaren 13]]a - [[Fuschia Anne Ravena]], filipinar edertasun modeloa.
* [[Ekainaren 13]]a - [[Mapi León]], espainiar futbolaria.
* [[Ekainaren 13]]a - [[Petra Vlhová]], eslovakiar eskiatzailea, slalom eta slalom erraldoian espezialitatua.
* [[Ekainaren 14]]a - [[Óscar Gil]], nafar futbolaria.
* [[Ekainaren 17]]a - [[Iker Villa]], bizkaitar musikari eta aktorea.
* [[Ekainaren 19]]a - [[Ainara Manterola]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Ekainaren 19]]a - [[Gorka Pérez]], bizkaitar futbolaria.
* [[Ekainaren 23]]a - [[Nikola Zalduegi]], bizkaitar aktorea.
* [[Ekainaren 26]]a - [[Javiera Arnillas]], perutar modeloa, aktorea eta pertsona transen eskubideen aldeko ekintzailea.
* [[Ekainaren 27]]a - [[Jorge Bilbao]], bizkaitar saskibaloi jokalaria.
* [[Ekainaren 27]]a - [[Colter Wall]], kanadar folk-country kantautore, abeslari eta musikaria.

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 2]]a - [[Ruth B.]], kanadar pop abeslari eta kantautorea.
* [[Uztailaren 2]]a - [[Ryan Murphy (igerilaria)|Ryan Murphy]], estatubatuar igerilaria, [[Bizkar-igeriketa|bizkar estiloan]] aditua.
* [[Uztailaren 3]]a - [[Jon Bautista]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Uztailaren 3]]a - [[Ander Santamaria]], bizkaitar futbolaria.
* [[Uztailaren 3]]a - [[Gorka Santamaría]], bizkaitar futbolaria.
* [[Uztailaren 4]]a - [[Alejandro Berenguer]], nafar futbolaria.
* [[Uztailaren 7]]a - [[Pablo Sisniega]], mexikar futbolaria.
* [[Uztailaren 8]]a - [[Marc Cardona]], kataluniar jokalaria.
* [[Uztailaren 9]]a - [[Iraia Iparragirre]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Uztailaren 9]]a - [[Sandro Ramírez]], espainiar futbolaria.
* [[Uztailaren 10]]a - [[Eli Erlick]], estatubatuar pertsona transgeneroen aldeko ekintzailea, idazlea eta hizlaria.
* [[Uztailaren 10]]a - [[Ada Hegerberg]], norvegiar futbolaria, [[FIFA]]ren [[Urrezko Baloia]] jaso duen lehen emakumea.
* [[Uztailaren 13]]a - [[Emir Sulejmanović]], bosniar saskibaloi jokalaria.
* [[Uztailaren 18]]a - [[Ainhoa Urien]], bizkaitar pilotaria eta idazlea.
* [[Uztailaren 19]]a - [[Mikel Ibarguren Egibar|Mikel Ibarguren]], gipuzkoar aktorea.
* [[Uztailaren 20]]a - [[Txomin Juaristi]], bizkaitar txirrindularia.
* [[Uztailaren 20]]a - [[Julen López Salas]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Uztailaren 22]]a - [[Marília Mendonça]], brasildar abeslari eta sertaneja musikako abesti-idazlea (h. [[2021]]).
* [[Uztailaren 23]]a - [[Hwasa]], hegokorear abeslaria eta rapeatzailea.
* [[Uztailaren 25]]a - [[Ander Cortés]], bizkaitar irrati-esatari eta esport-casterra.

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 2]]a - [[Jordi Calavera]], kataluniar futbolaria.
* [[Abuztuaren 5]]a - [[Ziortza Isasi]], bizkaitar txirrindularia.
* [[Abuztuaren 11]] - [[Quinn (futbolaria)|Quinn]], kanadar futbolaria.
* [[Abuztuaren 13]]a - [[Nicole Rajičová]], eslovakiar izotz-gaineko patinatzaile artistikoa.
* [[Abuztuaren 20]]a - [[Ainhoa Vicente|Ainhoa Vicente Moraza]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Abuztuaren 21]]a - [[Gao Zhunyi]], txinatar futbolaria.
* [[Abuztuaren 22]]a - [[Dua Lipa]], albanokosovar jatorriko britainiar abeslaria.
* [[Abuztuaren 24]]a - [[Ane Etxezarreta]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Abuztuaren 26]]a - [[Jon Fernández]], bizkaitar boxeolaria.

==== Iraila ====
* [[Irailaren 1]]a - [[Naiara Lete]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Irailaren 14]]a - [[Rika Masuya]], japoniar futbolaria.
* [[Irailaren 18]]a - [[Gorka Giralt]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Irailaren 19]]a - [[Alex Aranburu]], gipuzkoar txirrindularia.
* [[Irailaren 21]]a - [[Julen Azkue Unzueta]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Irailaren 25]]a - [[Sofía Reyes]], mexikar abeslari eta aktorea.
* [[Irailaren 29]]a - [[Ayaka Yamashita]], japoniar futbolaria.

==== Urria ====
* [[Urriaren 10]]a - [[Nora Azurmendi]], gipuzkoar eskubaloi-jokalaria.
* [[Urriaren 10]]a - [[Ioritz Landeta]], bizkaitar futbolaria.
* [[Urriaren 13]]a - [[Park Jimin]], hegokorear abeslari, dantzari, koreografo, modelo eta MCa.
* [[Urriaren 13]]a - [[Shiori Miyake]], japoniar futbolaria.
* [[Urriaren 17]]a - [[Iker Amorrortu]], bizkaitar futbolaria.
* [[Urriaren 21]]a - [[Doja Cat]], estatubatuar abeslaria eta rapeatzailea.
* [[Urriaren 21]]a - [[Yulimar Rojas]], venezuelar atleta.
* [[Urriaren 24]]a - [[Xabier Tolosa]], gipuzkoar pilotaria.
* [[Urriaren 30]]a - [[Unai López]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Urriaren 31]] - [[Jon Agirrezabala]], bizkaitar futbolaria.

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 1]]a - [[Julen Amarika]], bizkaitar txirrindularia.
* [[Azaroaren 1]]a - [[Nour El Sherbini]], egiptoar squash-jokalaria.
* [[Azaroaren 1]]a - [[Margarita Mamun]], errusiar gimnasta erritmikoa.
* [[Azaroaren 3]]a - [[Stacey Fluhler]], zeelandaberritar errugbilaria.
* [[Azaroaren 3]]a - [[Kendall Jenner]], estatubatuar modeloa.
* [[Azaroaren 9]]a - [[Jon Irisarri]], gipuzkoar txirrindularia.
* [[Azaroaren 12]]a - [[Ben Lammers]], estatubatuar saskibaloi jokalaria.
* [[Azaroaren 13]]a - [[Xabier San Sebastian]], gipuzkoar txirrindularia.
* [[Azaroaren 17]]a - [[Malen Ruiz de Azua]], gipuzkoar atleta, [[pertika jauzi]]an aditua.
* [[Azaroaren 22]]a - [[Maddi Sarasua]], lapurtar bertsolaria.
* [[Azaroaren 23]]a - [[Ariya Jutanugarn]], thailandiar golflaria.
* [[Azaroaren 23]]a - [[Diana Pinilla]], mendi eta errepideko kolonbiar txirrindularia.
* [[Azaroaren 24]]a - [[Marta Perea]], bizkaitar futbolaria.

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 2]]a - [[Ana Peleteiro]], galiziar atleta, [[jauzi hirukoitz]]ean aditua.
* [[Abenduaren 3]]a - [[Angéle Van Laeken]], belgikar abeslari eta konpositorea.
* [[Abenduaren 5]]a - [[Albert Salazar]], kataluniar aktorea.
* [[Abenduaren 14]]a - [[Álvaro Odriozola]], gipuzkoar futbolaria.
* [[Abenduaren 15]]a - [[Núria Mendoza]], kataluniar futbolaria.
* [[Abenduaren 18]]a - [[Barbora Krejčíková]], txekiar tenislaria.
* [[Abenduaren 20]]a - [[Feliks Zemdegs]], [[Rubiken kuboa|Rubiken kubo]] ebazlea.
* [[Abenduaren 26]]a - [[Imanol García]], nafar futbolaria.
* [[Abenduaren 27]]a - [[Timothée Chalamet]], estatubatuar-frantziar aktorea.
* [[Abenduaren 27]]a - [[Carlos Cuevas]], espainiar aktorea.
* [[Abenduaren 27]]a - [[Sara Zozaya]], gipuzkoar konposatzaile, musikari eta abeslaria.
* [[Abenduaren 30]]a - [[Jara Navarlaz]], nafar artista plastikoa.
* [[Abenduaren 31]] - [[Gabrielle Douglas]], estatubatuar gimnasta artistikoa.

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[Ane Iturzaeta]], gipuzkoar informatikaria.
* [[Carmen Artaza]], gipuzkoar mezzosopranoa.
* [[Dom Campistron]], nafar ilustratzaile grafiko eta marrazkilari feminista lesbiana.
* [[Eider Perez]], gipuzkoar aktorea, idazlea, bertsozalea eta aurkezlea.
* [[Eli Pagola]], gipuzkoar bertsolaria.
* [[Imanol Yeregi]], gipuzkoar surflaria.
* [[Jone Laspiur]], gipuzkoar aktorea eta artista.
* [[Leire Garmendia]], gipuzkoar zinemagilea eta surflaria.
* [[Maddi Noguera]], gipuzkoar abeslaria.
* [[Nerea Castaño]], bizkaitar abokatua.
* [[Shu Otero]], nafar idazle, ilustratzaile eta komikigilea.
* [[Xabi Rodriguez]], gipuzkoar aktorea.
* [[Xabier Anduaga]], gipuzkoar opera eta zarzuela abeslaria, tenorea.
* [[Xabier Artola (dantzaria)|Xabier Artola]], gipuzkoar dantzaria.
* [[Balkissa Chaibou]], derrigortutako ezkontzen aurkako nigeriar aktibista.
* [[Indya Moore]], estatubatuar emakumezko aktore eta modelo transgeneroa.
* [[Loiza Lamers]], herbeheretar modelo transgeneroa.
* [[María Lorena Ramírez]], mexikar korrikalaria, [[tarahumara]] etniakoa.

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Eugene Wigner]], estatubatuar fisikaria, 1963ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1902]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Manuel Rivera]], espainiar margolaria (j. [[1927]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Mohamed Siyad Barre]], [[Somalia]]ko presidente eta diktadorea (j. [[1919]]).
* [[Urtarrilaren 4]]a - [[Brooks Stevens]], etxeko altzairu, tresna, auto eta moto diseinatzaile industrial estatubatuarra (j. [[1911]]).
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Francis Lopez]], [[hendaia]]r musikagilea (j. [[1916]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Agustin Gainza|Agustin Gainza, ''Piru'' Gainza]], [[Athletic|Bilboko Athletic Klubeko]] jokalaria (j. [[1922]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Joe Slovo]], hegoafrikar politikaria, [[Apartheid]]aren aurkako borrokalaria (j. [[1926]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Souphanouvong]], [[Laos]]eko lehendabiziko presidentea (j. [[1909]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Roque Esteban Scarpa]], txiletar idazlea (j. [[1914]]).
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Miguel Torga]], portugaldar idazlea (j. [[1907]]).
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[Adolf Butenandt]], alemaniar biokimikoa, 1939ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1903]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Vicente Otero Pérez|Vicente Otero Pérez, ''Terito'']], espainiar kontrabandista, enpresaburu eta droga-trafikatzailea (j. [[1918]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Gregorio Ordóñez|Gregorio Ordoñez]], Donostiako [[PP|Alderdi Popularreko]] zinegotzia, [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] eraila (j. [[1958]])
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[Jean Tardieu]], frantziar poeta eta antzerkigilea (j. [[1903]]).
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Gerald Malcolm Durrell]], britainiar naturalista eta idazlea (j. [[1925]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 1]]a - [[El Perich|Jaume Perich Escala, ''El Perich'']], kataluniar idazlea, marrazkilaria eta umorista (j. [[1941]]).
* [[Otsailaren 2]]a - [[Tikvah Alper]], hegoafrikar fisikaria eta erradiobiologoa, entzefalopatia espongiformearen transmisio mekanismoak aurkitu zituena (j. [[1909]]).
* [[Otsailaren 2]]a - [[André Frossard]], frantziar kazetari eta idazlea (j. [[1915]]).
* [[Otsailaren 2]]a - [[Fred Perry]], ingeles ping-ponglari eta tenislaria (j. [[1909]]).
* [[Otsailaren 2]]a - [[Donald Pleasence]], ingeles aktorea (j. [[1919]]).
* [[Otsailaren 4]]a - [[Patricia Highsmith]], estatubatuar eleberrigilea, oso ezaguna idatzitako [[suspense]] lanengatik (j. [[1921]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[Maruja Mallo]], espainiar margolari surrealista (j. [[1902]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[James William Fulbright]], estatubatuar hezitzaile eta politikaria (j. [[1905]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Imanol Lertxundi]], militante ezkertiar eta abertzalea, bihotzekoz Ertzaintzaren karga baten ondoren (j. [[1926]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Jesus Garai]], [[Athletic|Bilboko Athletic Klubeko]] jokalaria (j. [[1930]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Rachid Mimouni]], aljeriar eleberrigilea (j. [[1945]]).
* [[Otsailaren 13]]a - [[Alberto Burri]], italiar artista bisual, margolari, eskultore eta medikua (j. [[1915]]).
* [[Otsailaren 14]]a - [[U Nu]], lehendabiziko [[Myanmar|Birmaniako]] lehen ministroa (j. [[1907]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Carmen Larumbe]], euskal jatorriko dargentinar dantzari eta koreografoa (j. [[1936]]).
* [[Otsailaren 22]]a - [[Emmanuel Roblès]], frantziar idazlea (j. [[1914]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[James Herriot]], eskoziar albaitari eta idazlea (j. [[1916]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Georges J. F. Köhler]], alemaniar biologoa, 1984ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1946]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Paul-Émile Victor]], frantziar esploratzailea eta etnologoa (j. [[1907]]).
* [[Martxoaren 9]]a - [[Edward Bernays]], [[harreman publikoak|harreman publikoen]] eta [[propaganda]]ren arloko austriar-estatubatuar aitzindaria (j. [[1891]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[Ovidi Montllor]], valentziar kantautore eta aktorea, ''[[Nova Cançó]]'' katalanezko musika mugimenduaren partaidea (j. [[1942]]).
* [[Martxoaren 14]]a - [[William Alfred Fowler|William Fowler]], estatubatuar fisikaria, 1983ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1911]]).
* [[Martxoaren 20]]a - [[Russell Braddon]], australiar idazle eta gerra-presoa Bigarren Mundu Gerran (j. [[1921]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Étienne Martin]], frantziar eskultorea (j. [[1913]]).
* [[Martxoaren 22]]a - [[Robert Beauchamp]], estatubatuar margolaria (j. [[1923]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[James Samuel Coleman]], estatubatuar soziologoa (j. [[1926]]).
* [[Martxoaren 26]]a - [[Ko Takamoro]], japoniar futbolaria (j. [[1907]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Roberto Juarroz]], argentinar idazle eta poeta (j. [[1925]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Luis Navarro Garnika]], nafar jenerala, [[Espainiako Aire Armada]]ren kidea, [[Espainiako Gerra Zibila|Gerra Zibilean]] matxinoen alde egin zuena (j. [[1904]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Selena]], ''Tejano musikako erregina'', mexikar jatorriko estatubatuar abeslaria (j. [[1971]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 2]]a - [[Hannes Alfvén]], suediar astronomo eta fisikaria, 1970eko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1908]]).
* [[Apirilaren 3]]a - [[Gracita Morales]], espainiar aktorea (j. [[1928]]).
* [[Apirilaren 6]] - [[Ioannis Alevras]], [[Grezia]]ko behin-behineko presidentea (j. [[1912]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Morarji Desai]], [[India]]ko lehen ministroa (j. [[1896]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Günter Guillaume]], [[Alemaniako Errepublika Demokratikoa]]ren alde lan egin zuen espioia (j. [[1927]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Aleksander Konjajev]], errusiar-esloveniar agronomoa, [[esneki]]en mikrobiologian aditua (j. [[1909]]).
* [[Apirilaren 14]]a - [[Henri Grenet]], [[Baionako alkateen zerrenda|Baionako alkatea]] eta [[Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko lehendakarien zerrenda|Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko lehendakaria]] (j. [[1908]]).
* [[Apirilaren 14]]a - [[Burl Ives]], estatubatuar abeslari, musikari, aktore eta egilea (j. [[1909]]).
* [[Apirilaren 14]]a - [[Josu Oregi]], gipuzkoar euskalaria (j. [[1919]]).
* [[Apirilaren 16]]a - [[Iqbal Masih]], [[Pakistan]]go tapiz lantegietako haur [[esklabotza|esklaboen]] askatasunaren ikur bihurtu zen ume langile, sindikalista eta aktibista (j. [[1982]]/[[1983]]).
* [[Apirilaren 17]]a - [[Benita Galeana]], mexikar idazlea, sufragista, sindikalista eta aktibista (j. [[1903]]).
* [[Apirilaren 18]]a - [[Luis del Campo]], nafar sendagilea (j. [[1912]]).
* [[Apirilaren 18]]a - [[Arturo Frondizi]], [[Argentina|Argentinako Errepublikako]] presidentea (j. [[1908]]).
* [[Apirilaren 20]]a - [[Milovan Djilas]], [[jugoslavia]]r politikaria (j. [[1911]]).
* [[Apirilaren 25]]a - [[Ginger Rogers]], estatubatuar aktore, dantzari eta abeslaria (j. [[1911]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Enrique Álvarez-Sala Morís]], espainiar [[Arkitektura arrazionalista|arkitekto arrazionalista]] (j. [[1910]]).
* [[Maiatzaren 5]]a - [[Mikhail Botvinnik]], [[sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|sobietar]] xake jokalaria (j. [[1911]]).
* [[Maiatzaren 6]]a - [[Miguel Sánchez-Mazas]], espainiar filosofo eta matematikaria (j. [[1925]]).
* [[Maiatzaren 8]]a - [[Teresa Teng]], taiwandar pop abeslaria (j. [[1953]]).
* [[Maiatzaren 9]]a - [[Jimmy Raney]], estatubatuar jazz gitarra-jotzailea (j. [[1927]]).
* [[Maiatzaren 10]]a - [[Georges Candilis]], [[azerbaijan]]dar jatorriko frantziar arkitektoa (j. [[1913]]).
* [[Maiatzaren 10]]a - [[Jon Salaberri]], [[Hartutako Immuno Eskasiaren Sindromea|HIES]] gaixoa eta gaixotasunaren kontrako ekintzaile ezaguna Euskal Herrian (j. [[1961]]).
* [[Maiatzaren 14]]a - [[Christian B. Anfinsen|Christian Boehmer Anfinsen]], estatubatuar biokimikaria, 1972ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1916]]).
* [[Maiatzaren 16]]a - [[Lola Flores]], ''La Faraona'', espainiar kopla abeslari, dantzari eta aktorea (j. [[1923]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Alexander Godunov]], [[sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|sobietar]] ballet dantzari eta aktorea (j. [[1949]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Henri Laborit]], frantziar sendagile, biologo, etologo eta psikologoa (j. [[1914]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Elizabeth Montgomery]], estatubatuar aktorea (j. [[1933]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Jacques de Menditte]], zuberoar politikaria, [[Mendikota]]ko alkatea (j. [[1906]]).
* [[Maiatzaren 24]]a - [[Harold Wilson]], [[Erresuma Batua|Erresuma Batuko]] lehen ministroa (j. [[1916]]).
* [[Maiatzaren 27]]a - [[Faustino Azpiazu]], ''Sakabi '', euskal trikilaria, [[Sakabi eta Egañazpi]] bikoteko kidea (j. [[1916]]).
* [[Maiatzaren 27]]a - [[Koldobike Natxitube]], bizkaitar maistra (j. [[1912]]).
* [[Maiatzaren 31]] - [[Antonio Flores]], espainiar kantautore eta abeslari ijitoa (j. [[1961]]).
* [[Maiatzaren 31]] - [[Emilio García Gómez]], espainiar idazle, filologo, historialari eta arabista (j. [[1905]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 8]]a - [[Juan Carlos Onganía]], [[Argentina]]ko ''[[de facto]]''ko presidentea (j. [[1914]]).
* [[Ekainaren 9]]a - [[Vivienne Malone-Mayes]], estatubatuar matematikaria (j. [[1932]]).
* [[Ekainaren 12]]a - [[Arturo Benedetti Michelangeli]], italiar piano-jotzailea (j. [[1920]]).
* [[Ekainaren 14]]a - [[Rory Gallagher]], [[irlanda]]r gitarra-jotzaile, konposatzaile eta produktorea (j. [[1948]]).
* [[Ekainaren 15]]a - [[John Vincent Atanasoff]], estatubatuar fisikaria, [[ENIAC]] lehen ordenagailu elektroniko digitalaren gurasoetako bat (j. [[1903]]).
* [[Ekainaren 15]]a - [[William Layton]], estatubatuar antzerki-zuzendari eta irakaslea (j. [[1913]]).
* [[Ekainaren 20]]a - [[Emil Cioran]], errumaniar jatorriko frantsesezko idazle eta filosofoa (j. [[1911]]).
* [[Ekainaren 22]]a - [[Yves Congar]], frantziar elizgizona, [[ekumenismo]]aren bultzatzailea (j. [[1904]]).
* [[Ekainaren 23]]a - [[Jonas Salk]], estatubatuar sendagilea, [[poliomielitis]]aren kontrako txertoa landu zuen lehena (j. [[1914]]).
* [[Ekainaren 25]]a - [[Ernest Walton|Ernest Thomas Sinton Walton]], irlandar fisikaria, 1951ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1903]]).
* [[Ekainaren 28]]a - [[Francisco Grande Covián]], espainiar medikua (j. [[1909]]).
* [[Ekainaren 29]]a - [[Sicco Mansholt]], herbeheretar politikari eta diplomazialaria, [[Europako Batzordea|Europako Batzordeko]] 4. lehendakaria (j. [[1908]]).
* [[Ekainaren 29]]a - [[Patxi Pagoaga]], gipuzkoar eskubaloi jokalaria, euskal atezain onenetariko bat (j. [[1951]]).
* [[Ekainaren 29]]a - [[Lana Turner]], estatubatuar aktorea (j. [[1921]]).
* [[Ekainaren 30]]a - [[Rosa Zarra]], donostiar emakumea, [[Ertzaintza]]k gomazko pilotaz eragindako zaurien ondorioz.

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 1]]a - [[Ibon Zabala]], euskal idazlea (j. [[1974]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Pancho Gonzales]], estatubatuar tenislaria (j. [[1928]]).
* [[Uztailaren 4]]a - [[Irene Gutiérrez Caba]], espainiar antzezlea (j. [[1930]]).
* [[Uztailaren 5]]a - [[Takeo Fukuda]], [[Japonia]]ko lehen ministroa (j. [[1905]]).
* [[Uztailaren 7]]a - [[Jean Bony]], frantziar arte-historialaria (j. [[1908]]).
* [[Uztailaren 16]]a - [[Charles Bruck]], Errumanian jaiotako frantziar musikagilea (j. [[1911]]).
* [[Uztailaren 16]]a - [[Stephen Harold Spender]], ingeles poeta eta kritikaria (j. [[1909]]).
* [[Uztailaren 17]]a - [[Juan Manuel Fangio]], [[1 Formula]]ko argentinar gidaria, historiako onenetakoa (j. [[1911]]).
* [[Uztailaren 18]]a - [[Fabio Casartelli]], italiar txirrindularia (j. [[1970
* [[Uztailaren 24]]a - [[Edith Alice Müller]], suitzar matematikari eta astronomoa (j. [[1918]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Osvaldo Pugliese]], argentinar piano jotzaile, musikagile eta orkestra-zuzendaria (j. [[1905]]).
* [[Uztailaren 27]]a - [[Miklós Rózsa]], hungariar-estatubatuar musikagilea (j. [[1907]]).
* [[Uztailaren 28]]a - [[Susie Cooper]], zeramika diseinatzaile ingelesa (j. [[1902]]).

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 1]]a - [[Julián Berrendero]], ''El negro de los ojos azules'', espainiar txirrindularia (j. [[1912]]).
* [[Abuztuaren 3]]a - [[Ida Lupino]], britainiar-estatubatuar aktore eta zinema zuzendaria (j. [[1918]]).
* [[Abuztuaren 7]]a - [[Don Patinkin]], israeldar ekonomista (j. [[1922]]).
* [[Abuztuaren 9]]a - [[Jerry Garcia]], estatubatuar gitarra-jotzailea (j. [[1942]]).
* [[Abuztuaren 9]]a - [[Gabriel Ramos]], bizkaitar pintore eta grabatzailea (j. [[1939]]).
* [[Abuztuaren 11]] - [[Alonzo Church]], estatubatuar logikari eta matematikaria (j. [[1903]]).
* [[Abuztuaren 13]]a - [[Pêr-Jakez Heliaz]], [[bretoi]] idazle, olerkari, antzerkigile eta kazetaria (j. [[1914]]).
* [[Abuztuaren 13]]a - [[Mickey Mantle]], estatubatuar beisbol jokalaria, [[Beisbol Liga Handiak|Liga Handietako]] jokalari ospetsuenetariko bat (j. [[1931]]).
* [[Abuztuaren 17]]a - [[Wild Bill Davis]], jazz pianista, organista eta moldatzaile estatubatuarra (j. [[1918]]).
* [[Abuztuaren 18]]a - [[Julio Caro Baroja]], euskal jatorriko antropologo, historialari eta hizkuntzalaria (j. [[1914]]).
* [[Abuztuaren 19]]a - [[Antonio Sánchez Barbudo]], espainiar idazlea (j. [[1910]]).
* [[Abuztuaren 19]]a - [[Pierre Schaeffer]], frantziar musikagilea eta ingeniaria, musika konkretuaren sortzailea (j. [[1910]]).
* [[Abuztuaren 20]]a - [[Hugo Pratt]], italiar idazle eta komikigilea (j. [[1927]]).
* [[Abuztuaren 21]]a - [[Subrahmanyan Chandrasekhar]], indiar jatorriko estatubatuar fisikari teoriko, astrofisiko eta matematikoa, 1983ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1910]]).
* [[Abuztuaren 22]]a - [[José Antonio Girón de Velasco]], espainiar politikaria (j. [[1911]]).
* [[Abuztuaren 28]]a - [[Michael Ende]], alemaniar idazlea (j. [[1929]]).
* [[Abuztuaren 30]]a - [[Sterling Morrison]], estatubatuar gitarra-jotzailea, [[The Velvet Underground]] taldeko kide sortzailea (j. [[1942]]).

==== Iraila ====
* [[Irailaren 2]]a - [[Václav Neumann]], txekiar orkestra-zuzendaria (j. [[1920]]).
* [[Irailaren 3]]a - [[Fernando Montero Moliner]], Katalan Herrietako filosofoa (j. [[1922]]).
* [[Irailaren 4]]a - [[Edmond Jouhaud]], frantziar jenerala (j. [[1905]]).
* [[Irailaren 4]]a - [[Ida Mandenova]], [[sobiet]]ar botanikoa eta esploratzailea (j. [[1909]]).
* [[Irailaren 11]] - [[Georges Canguilhem]], frantziar filosofoa, [[epistemologia]]ren sortzaileetako bat (j. [[1904]]).
* [[Irailaren 12]]a - [[Jeremy Brett]], ingeles aktorea (j. [[1933]]).
* [[Irailaren 13]]a - [[Claude Boujon]], haur eta gazte literaturako idazle eta ilustratzaile frantziarra (j. [[1930]]).
* [[Irailaren 14]]a - [[María Matilde Almendros]], kataluniar irrati-esatari eta aktorea (j. [[1922]]).
* [[Irailaren 15]]a - [[Gunnar Nordahl]], suediar futbolaria, historiako aurrelaririk onenetakoa (j. [[1921]]).
* [[Irailaren 19]]a - [[Rudolf Peierls|Rudolf Ernest Peierls]], alemaniar-britainiar fisikaria (j. [[1907]]).

==== Urria ====
* [[Urriaren 6]]a - [[Paul Baize]], frantziar pediatra eta astronomo zaletua (j. [[1901]]).
* [[Urriaren 7]]a - [[Olga Taussky-Todd]], austriar matematikaria, [[zenbakien teoria]]n eta [[Matrize|matrizeen teorian]] aditua (j. [[1906]]).
* [[Urriaren 8]]a - [[Asunción Bastida]], goi-joskintzako moda-diseinatzaile kataluniarra (j. [[1902]]).
* [[Urriaren 9]]a - [[Alec Douglas-Home]], [[Erresuma Batua|Erresuma batuko]] lehen ministroa (j. [[1903]]).
* [[Urriaren 13]]a - [[Henry Roth]], estatubatuar eleberrigilea (j. [[1906]]).
* [[Urriaren 14]]a - [[Helen Vlachos]], kazetaritza grekoaren legenda (j. [[1911]]).
* [[Urriaren 15]]a - [[Carmen Martínez Sancho]], matematikako lehen doktorea eta katedraduna Espainiako bigarren hezkuntzan (j. [[1901]]).
* [[Urriaren 16]]a - [[Jean Amado]], frantziar eskultorea (j. [[1922]]).
* [[Urriaren 18]]a - [[William Mackey (jesuita)|William Mackey]], kanadar jesuita, Bhutango [[hezkuntza]] sistema modernoa ezartzeaz arduraduna izan zena (j. [[1915]]).
* [[Urriaren 19]]a - [[Don Cherry]], estatubatuar jazz musikagilea (j. [[1936]]).
* [[Urriaren 21]]a - [[Manuel Vázquez]], espainiar komikigilea, [[Francisco Ibáñez Talavera|Francisco Ibáñezekin]] batera Espainian eragin gehien izan duenetakoa (j. [[1930]]).
* [[Urriaren 22]]a - [[Kingsley Amis]], britainiar idazlea (j. [[1922]]).
* [[Urriaren 24]]a - [[Horacio Aguirre Legarreta]], argentinar politikari eta medikua (j. [[1914]]).
* [[Urriaren 25]]a - [[Viveca Lindfors]], suediar aktorea (j. [[1920]]).
* [[Urriaren 27]]a - [[Marta Colvin]], txiletar eskultorea (j. [[1907]]).
* [[Urriaren 31]] - [[Bill Rowling]], [[Zeelanda Berria|Zeelanda Berriko]] 30. lehen ministroa (j. [[1927]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 3]]a - [[Bojan Adamič]], esloveniar musikagilea (j. [[1912]]).
* [[Azaroaren 4]]a - [[Florencio Arostegi]], bizkaitar politikari eta abokatua (j. [[1950]]).
* [[Azaroaren 4]]a - [[Gilles Deleuze]], frantziar filosofoa (j. [[1925]]).
* [[Azaroaren 4]]a - [[Paul Eddington]], ingeles aktorea (j. [[1927]]).
* [[Azaroaren 4]]a - [[Isaak Rabin]], [[Israelgo Lehen Ministroen zerrenda|Israelgo lehen ministroa]] (j. [[1922]]).
* [[Azaroaren 5]]a - [[Ernest Gellner]], frantziar filosofo eta antropologo soziala (j. [[1925]]).
* [[Azaroaren 10]]a - [[Ken Saro-Wiwa]], nigeriar idazle, telebista ekoizle eta ingurumen ekintzailea (j. [[1941]]).
* [[Azaroaren 11]] - [[Koloman Gögh]], txekoslovakiar futbolaria (j. [[1948]]).
* [[Azaroaren 23]]a - [[Louis Malle]], frantziar zinemagilea (j. [[1932]]).

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 2]]a - [[Robertson Davies]], kanadar eleberrigile, antzerkigile, literatura kritikari, kazetari eta irakaslea (j. [[1913]]).
* [[Abenduaren 2]]a - [[Mária Telkes]], hungariar-estatubatuar asmatzaile eta zientzalaria (j. [[1900]]).
* [[Abenduaren 5]]a - [[Clair Patterson]], estatubatuar geokimikaria, [[Lurraren adina]] kalkulatu zuena (j. [[1922]]).
* [[Abenduaren 6]]a - [[Primi Erostarbe]], Euskal Herriko emakume [[pandero]]jole eta irrintzilaririk ezagunenetako bat (j. [[1907]]).
* [[Abenduaren 6]]a - [[Luis Regueiro]], euskal herritar futbolaria (j. [[1908]]).
* [[Abenduaren 7]] - [[Masashi Watanabe]], japoniar futbolaria (j. [[1936]]).
* [[Abenduaren 10]]a - [[Sarvadaman Chowla]], indiar matematikaria (j. [[1907]]).
* [[Abenduaren 12]]a - [[Ángel Crespo]], gaztelaniazko poeta eta hainbat hizkuntzatatik gaztelaniarako itzultzailea (j. [[1926]]).
* [[Abenduaren 12]]a - [[David Saul Marshall]], lehendabiziko [[Singapur]]go lehen ministroa (j. [[1908]]).
* [[Abenduaren 15]]a - [[Manuel Gutiérrez Mellado]], espainiar militar eta politikaria (j. [[1912]]).
* [[Abenduaren 18]]a - [[Konrad Zuse]], alemaniar ingeniaria, konputazioaren aitzindaria (j. [[1910]]).
* [[Abenduaren 20]]a - [[Francisco Bueno]], ''El León Guipuzcoano'', gipuzkoar boxeolaria (j. [[1916]]).
* [[Abenduaren 22]]a - [[James Meade]], britainiar ekonomista, 1977ko [[Ekonomiako Nobel Saria]] (j. [[1907]]).
* [[Abenduaren 25]]a - [[Emmanuel Levinas]], lituaniar-frantziar filosofoa (j. [[1906]]).
* [[Abenduaren 25]]a - [[Dean Martin]], estatubatuar aktore eta abeslaria (j. [[1917]]).
* [[Abenduaren 27]]a - [[Boris Gnedenko]], [[sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|sobietar]] matematikaria, [[probabilitate teoria]]n egin zituen ekarpenengatik ezaguna (j. [[1912]]).
* [[Abenduaren 27]]a - [[Guénrij Kasparián]], armeniar xake-jokalaria eta xake-ikasketen sustatzailea (j. [[1910]]).
* [[Abenduaren 27]]a - [[Norberto Oiarbide]], gipuzkoar trikitilaria (j. [[1923]]).
* [[Abenduaren 27]]a - [[Shura Txerkasski]], errusiar piano-jotzailea (j. [[1911]]).
* [[Abenduaren 29]]a - [[Joani Lertxundi Elizalde]], lapurtar fraide beneditarra eta euskal idazlea (j. [[1908]]).
* [[Abenduaren 30]]a - [[Heiner Müller]], alemaniar antzerkigilea (j. [[1929]]).
* [[Abenduaren 31]] - [[María Malla]], kataluniar idazle, poeta eta militante anarkista eta anarkosindikalista (j. [[1918]]).

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[Uztail]]a - [[Publio Cordón]], [[GRAPO]]k bahitu eta bahiketan zehar hildako espainiar enpresaburua (j. [[1935]]).
* [[Carlos Sáenz de la Calzada]], euskal hiritarra, biologoa eta geografoa, frankismoan erbesteratua (j. [[1917]]).
* [[Ignazio Omaetxebarria]], bizkaitar idazlea, frantziskotarra (j. [[1909]]).
* [[Isabel Orbe]], euskal politikari eta psikiatra (j. [[1945]]).
* [[Joaquín Labaien]], gipuzkoar arkitektoa (j. [[1900]]).
* [[Juan Madariaga Astigarraga]], bizkaitar arkitektoa (j. [[1901]]).
* [[Petra Azpiroz]], nafar irakaslea (j. [[1916]]).
* [[Sabin Irizar]], gipuzkoar idazlea (j. [[1923]]).
* [[Marixa]], asturo-lapurtar margolaria (j. [[1914]]).
* [[Luis Olivé]], [[piemontera]]z idatzi zuen [[piemonte]]ar poeta (j. [[1909]]).
* [[María Eugenia Casinelli de García Irureta Goyena]], giza eskubideen aldeko argentinar aktibista, [[Maiatzeko Plazako Amonen Elkartea]]ren hamabi sortzaileetako bat (j. [[1919]]).
* [[Victoriano López García]], espainiar zinema-irakaslea (j. [[1910]]).
* [[Þórunn Elfa Magnúsdóttir]], islandiar idazlea (j. [[1910]]).
* [[Fred Timakata]], [[Vanuatu]]ko 2. presidentea (h. [[1936]]).

== [[Nobel Sariak|Nobel saridunak]]: ==
* [[Fisikako Nobel Saria|Fisika]]: [[Martin Lewis Perl|Martin L. Perl]], [[Frederick Reines]]
* [[Kimikako Nobel Saria|Kimika]]: [[Paul J. Crutzen]], [[Mario Molina|Mario J. Molina]], [[Frank Sherwood Rowland|F. Sherwood Rowland]]
* [[Literaturako Nobel Saria|Literatura]]: [[Seamus Heaney]]
* [[Medikuntzako Nobel Saria|Medikuntza]]: [[Edward B. Lewis]], [[Christiane Nüsslein-Volhard]], [[Eric Wieschaus|Eric F. Wieschaus]]
* [[Ekonomiako Nobel Saria|Ekonomia]]: [[Robert Lucas, Jr.]]
* [[Bakearen Nobel Saria|Bakea]]: [[Józef Rotblat]] eta Pugwash Conferences on Science and World Affairs
----

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:1995| ]]</text>
      <sha1>m8j2bprpdkafwrhuo5u33q4gdbhk07v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Apirilaren 20</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2876</id>
    <revision>
      <id>9005527</id>
      <parentid>8997522</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:34:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <comment>/* Mundua */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14700" xml:space="preserve">'''Apirilaren 20'''a [[gregoriotar egutegia]]ren [[urte]]ko ehun eta hamargarren [[egun]]a da, 111garrena [[bisurte]]etan. 255 egun falta dira urtea amaitzeko.

{{eguneko-goiburua|4|20}}

{{egungertaerak}}

== Gertaerak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1878]] - [[Bizkaiko Golkoa]] astindu zuen [[enbata]] bortitz batek [[1878ko enbata|322 arrantzale hildako utzi zituen]]: 132 kantabriar eta 190 euskaldun.
* [[2008]] -
** Itsas-lapurrek &quot;Playa de Bakio&quot; [[Euskal Herria|euskal]] atun-ontzia bereganatu zuten [[Somalia]]n.
** [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAren]] izenean bonba lehertu zuten [[Elgoibar]]ko [[PSE-EE]]ren egoitzan, [[Bilbo]]ko [[Abusu]] auzoan alderdi beraren egoitzaren aurka lehertu zuenetik lau egunera.

===== Mundua =====
* [[1999]] - [[Columbineko sarraskia]]: [[AEB]]etako [[Colorado]]ko izen bereko udalerriko institutu batean bi ikasleek erasoaldi masiboa gauzatu eta 15 lagun hil eta 24 zauritu zituzten.
* [[2010]] - [[Mexikoko golkoaren marea beltza]] hasi zen hedatzen petrolio plataforma baten leherketaren ondorioz, mota honetako inoizko hondamendi ekologikorik handiena izan dena.

== Arte eta kultura ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====
* [[1891]] - ''[[El rey que rabió]]'' (euskaraz: ''Amorratu zen erregea''), [[Ruperto Chapí]]ren musika eta [[Miguel Ramos Carrión]] eta [[Vital Aza]]ren libretoa duen [[zarzuela]] estreinatu zen [[Madril]]go [[Zarzuelako Antzokia]]n.
* [[1957]] - ''[[The Spirit of St. Louis (filma)|The Spirit of St. Louis]]'' filma estreinatu zen, [[Billy Wilder]]ek zuzendu eta [[James Stewart]]ek antzeztu zuten.
* [[1988]] - ''[[El Dorado (1988ko filma)|El Dorado]]'' filma estreinatu zen, [[Carlos Saura]]k zuzendu eta [[Omero Antonutti]], [[Lambert Wilson]], [[Eusebio Poncela]], [[Gabriela Roel]], [[Inés Sastre]], [[José Sancho]] eta [[Patxi Biskert]] aktoreek antzeztu zuten.

== Zientzia eta teknologia ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====

== Kirolak ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====

== Jaiotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1546]] - [[Bernardo de Sandoval]], espainiar kardinala, [[Iruñe eta Tuterako artxidiozesia|Iruñeko apezpikua]] izandakoa (h. [[1618]]).
* [[1756]] - [[Juan Diaz de Espada]], arabar elizgizona eta ongilea (h. [[1832]]).
* [[1880]] - [[Ambrosio Huitzi]], nafar historialaria eta idazlea (h. [[1973]]).
* [[1920]] - [[Manolita del Arco]], bizkaitar politikaria, [[PCE]]ko kidea (h. [[2006]]).
* [[1936]] - [[Jorge Ramón Sarasa]], nafar idazlea eta soziologoa (h. [[2008]]).
* [[1944]] - [[Antton Merikaetxebarria]], bizkaitar zinemagilea.
* [[1948]] - [[Jesus Mari Arambarri]], gipuzkoar futbolari ohia.
* [[1958]] - [[Jesús María Segura]], nafar txirrindulari ohia.
* [[1962]] - [[Ramiro González Vicente]], arabar politikaria,
* [[1963]] - [[Fermin Muguruza]], euskal musikagilea, abeslaria eta ekoizlea.
* [[1964]] - [[Serafín Zubiri]], nafar abeslaria, piano-jotzailea eta konposatzailea.
* [[1970]] -
** [[Ainhoa Gozategi]], gipuzkoar musikaria, [[Gozategi]] taldearen sortzaile eta kidea.
** [[Jose Luis Padron]], euskal poeta.
* [[1977]] - [[Iñaki Isasi]], arabar txirrindularia.
* [[1978]] - [[David Karanka]], arabar futbolaria.
* [[1981]] - [[Uxue Apaolaza]], gipuzkoar idazlea.
* [[1988]] - [[Asier Zengotitabengoa]], arabar saskibaloi jokalaria.
* [[1991]] - [[Juan Lizariturry]], gipuzkoar tenislaria.
* [[1994]] - [[Iker Azkarate]], gipuzkoar txirrindularia.
* [[2000]] - [[Jon Barrenetxea]], bizkaitar txirrindularia.

===== Mundua =====
* [[1492]] - [[Pietro Bacci Aretino]], italiar idazlea (h. [[1556]]).
* [[1521]] - [[Pontus de Tyard]], [[Frantziako Erresuma|frantziar]] poeta eta erlijio gizona (h. [[1605]]).
* [[1586]] - [[Arrosa Limakoa]], Peruko mistikoa eta santu katolikoa (h. [[1617]]).
* [[1706]] - [[Ensenadako markesa]], espainiar politikaria (h. [[1781]]).
* [[1745]] - [[Philippe Pinel]], frantziar sendagilea (h. [[1826]]).
* [[1786]] - [[Marc Seguin]], frantziar ingeniaria (h. [[1875]]).
* [[1805]] - [[Franz Xaver Winterhalter]], alemaniar margolaria (h. [[1873]]).
* [[1808]] - [[Napoleon III.a]], [[Frantzia]]ko enperadorea (h. [[1873]]).
* [[1814]] - [[Georgiana Houghton]], britainiar artista eta mediuma (h. [[1884]]).
* [[1818]] - [[Heinrich Göbel]], alemaniar mekanikari eta asmatzailea (h. [[1893]]).
* [[1824]] - [[Francesc Pi i Margall]], [[Espainiako Lehen Errepublika]]ko presidentea (h. [[1901]]).
* [[1826]] - [[Dinah Craik]], ingeles idazlea (h. [[1887]]).
* [[1839]] - [[Karlos I.a Errumaniakoa]], [[Errumaniako Erresuma|Errumaniako lehenengo erregea]] (h. [[1914]]).
* [[1840]] - [[Odilon Redon]], frantziar marrazkilaria eta pintorea (h. [[1916]]).
* [[1844]] - [[Juan Idiarte Borda]], [[Uruguai]]ko lehendakaria (h. [[1897]]).
* [[1846]] - [[Alexandre Alberto da Rocha de Serpa Pinto]], portugaldar esploratzailea (h. [[1900]]).
* [[1868]] - [[Charles Maurras]], frantziar idazle eta politikaria, ''[[Action Française]]'' mugimenduaren antolatzaile eta ideologoa (h. [[1952]]).
* [[1878]] - [[José Miaja]], espainiar militarra (h. [[1958]]).
* [[1879]] - [[Paul Poiret]], frantziar moda diseinatzailea (h. [[1944]]).
* [[1889]] - [[Adolf Hitler]], ''Der [[Führer]]'', alemaniar politiko eta diktadorea, [[Hirugarren Reicha|Hirugarren Reicheko]] [[Alemaniako kantziler|kantzelerra]] (h. [[1945]]).
* [[1890]] - [[Adolf Schärf]], [[Austria]]ko presidentea (h. [[1965]]).
* [[1893]] -
** [[Harold Lloyd]], zinema mutuko estatubatuar aktorea (h. [[1971]]).
** [[Joan Miró]], kataluniar margolari, eskulturgile, grabatzaile eta zeramikaria (h. [[1983]]).
* [[1895]] - [[Henry de Montherlant]], frantziar idazlea (h. [[1972]]).
* [[1901]] - [[Michel Leiris]], frantziar idazlea eta etnologoa (h. [[1990]]).
* [[1908]] - [[Lionel Hampton]], estatubatuar jazz musikaria (h. [[2002]]).
* [[1918]] - [[Kai Manne Borje Siegbahn]], suediar fisikaria, 1981eko [[Fisikako Nobel Saria]] (h. [[2007]]).
* [[1923]] - [[Tito Puente]], estatubatuar musikagile eta perkusio-jotzailea (h. [[2000]]).
* [[1924]] - [[Pierre Tucoo-Chala]], frantziar historialaria, Pirinioetako Erdi Aroko historian aditua (h. [[2015]]).
* [[1927]] -
** [[Chris Heunis]], [[Hegoafrika]]ko jarduneko presidentea (h. [[2006]]).
** [[Phil Hill]], [[1 Formula]]ko estatubatuar pilotua (h. [[2008]]).
** [[Karl Alexander Müller]], suitzar fisikaria, 1987ko [[Fisikako Nobel Saria]].
* [[1931]] - [[Louis Pouzin]], frantziar informatikaria.
* [[1935]] - [[Mario Camus]], espainiar zinema zuzendaria (h. [[2021]]).
* [[1937]] - [[George Takei]], telebistako estatubatuar aktorea.
* [[1938]] - [[Betty Cuthbert]], australiar atleta (h. [[2017]]).
* [[1939]] - [[Gro Harlem Brundtland]], [[Norvegia]]ko lehen ministro ohia, [[Munduko Osasun Erakundea|Munduko Osasun Erakundeko]] buru ohia eta [[Garapen iraunkor]]raren kontzeptuaren zabaltzailea.
* [[1940]] -
** [[Pilar Miró]], espainiar zinema zuzendaria (h. [[1997]]).
** [[Miquel Roca]], kataluniar abokatu eta politikaria, [[Espainiako 1978ko konstituzioa]]ren zazpi ''aitetako'' bat.
* [[1941]] - [[Ryan O'Neal]], estatubatuar aktorea.
* [[1942]] -
** [[Casimir Oyé-Mba]], [[Gabon]]go lehen ministroa (h. [[2021]]).
** [[Arto Paasilinna]], finlandiar idazlea (h. [[2018]]).
* [[1943]] - [[John Eliot Gardiner]], britainiar orkestra-zuzendaria.
* [[1945]] - [[Jimmy Winston]], ingeles musikari eta aktorea, ''[[Small Faces]]'' taldeko kidea (h. [[2020]]).
* [[1946]] - [[Diane Elson]], britainiar ekonomilaria, soziologoa eta gizarte ikertzailea, generoa eta garapenean aditua.
* [[1948]] - [[Paul Milgrom]], estatubatuar ekonomialaria, 2020 [[Ekonomiako Nobel Saria]].
* [[1949]] -
** [[Massimo D'Alema]], [[Italia]]ko lehen ministroa.
** [[Jessica Lange]], estatubatuar aktorea.
* [[1950]] - [[Aleksandr Lebed]], errusiar militar eta politikaria (h. [[2002]]).
* [[1957]] - [[Lluís Homar]], kataluniar aktore eta antzerki zuzendaria.
* [[1960]] - [[Miguel Díaz-Canel]], [[Kuba]]ko presidentea.
* [[1965]] -
** [[Bernardo Fernandes da Silva]], brasildar futbolari ohia.
** [[Rolf Sørensen]], daniar txirrindulari ohia.
* [[1967]] - [[Gilles Simeoni]], [[korsikar]] abokatu eta politikaria.
* [[1968]] -
** [[Kazuaki Kiriya]], japoniar argazkilari eta zinemagilea.
** [[Jelena Välbe]], errusiar [[iraupen-eski]]atzaile ohia.
* [[1969]] -
** [[Felix Baumgartner]], austriar paraxutista eta BASE jauskaria.
** [[Seiichi Negishi]], japoniar futbolari ohia.
* [[1970]] -
** [[José David Carracedo]], espainiar soziologo eta politikaria.
** [[Abdelmalek Drukdel]], aljeriar buruzagi [[jihadista]] (h. [[2020]]).
* [[1972]] - [[Carmen Electra]], estatubatuar aktore, modelo, abeslari eta ekoizlea.
* [[1973]] -
** [[Gabry Ponte]], italiar DJa.
** [[Toshihide Saito]], japoniar futbolari ohia.
* [[1975]] - [[Atifete Jahjaga]], [[Kosovo]]ko presidente ohia, Errepublikako lehenengo emakumezko presidentea.
* [[1976]] - [[Sotaro Yasunaga]], japoniar futbolari ohia.
* [[1979]] - [[Camila de Castro]], brasildar aktore pornografiko eta modelo transexuala (h. [[2005]]).
* [[1982]] - [[Jānis Blūms]], letoniar saskibaloi jokalaria.
* [[1983]] - [[Miranda Kerr]], australiar modeloa.
* [[1984]] - [[Bárbara Lennie]], espainiar aktorea.
* [[1985]] - [[Billy Magnussen]], estatubatuar aktorea.
* [[1987]] - [[Flavita Banana]], espainiar ilustratzaile, biñetista eta marrazkilaria.
* [[1989]] - [[Conor Murray]], irlandar errugbilaria.
* [[1992]] - [[Gigi Gorgeous]], kanadar modelo eta aktorea.
* [[1993]] -
** [[Shayne Gostisbehere]], euskal jatorriko estatubatuar izotz-hockey jokalaria.
** [[Ryosuke Yamanaka]], japoniar futbolaria.
* [[1995]] - [[Natalia Szroeder]], [[kaxubiar]] abeslari, abesti-idazle eta musikaria, [[kaxubiera]]z eta [[poloniera]]z abesten duena.
* [[1997]] - [[Alexander Zverev]], errusiar jatorriko alemaniar tenislaria.

== Heriotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1956]] - [[Maurice Dartigue]], lapurtar txirrindularia (j. [[1877]]).
* [[1958]] - [[Juan Antonio Ansaldo]], gipuzkoar aristokrata eta militarra, [[Espainiako Indar Armatuak|Espainiako Armadako]] hegazkinlaria (j. [[1901]]).
* [[2011]] - [[Ignacio Orbaizeta]], euskal txirrindularia eta enpresaburua (j. [[1923]]).
* [[2015]] -
** [[José Luis Etxebarria Goiri]], [[Begoñako errepublika|Begoñako]] dantzari, dantza-talde zuzendari eta txistularia (j. [[1925]]).
** [[Teresa Murga]], Ermuko [[Lobiano jauregia]]ren azken jabea (j. [[1910]]).
** [[Ignazio Otsoa Oltzako Sanz|Ignazio Otsoa Oltzako Sanz, ''Iñaki Desormais'']], nafar poeta (j. [[1940]]).
* [[2018]] - [[Pedro Erquicia]], gipuzkoar kazetaria, [[Madril]]en (j. [[1943]]).
* [[2020]] - [[Joxe Ulibarrena]], nafar eskultorea eta etnografoa (j. [[1924]]).

===== Mundua =====
* [[1314]] - [[Klemente V.a]], [[Aita santu]]a (j. [[circa|c.]] [[1264]]).
* [[1693]] - [[Claudio Coello]], espainiar margolari [[barroko]]a (j. [[1642]]).
* [[1724]] - [[Agnes Block]], herbeheretar [[menonita]], arte bildumagile eta hortikultorea (j. [[1629]]).
* [[1786]] - [[John Goodricke]], astronomo zaletu ospetsua (j. [[1764]]).
* [[1812]] - [[George Clinton]], Ameriketako Estatu Batuetako 4. presidenteordea (j. [[1739]]).
* [[1825]] - [[Nicolás Ambrosio Garro]], espainiar estatu-gizona eta ministroa (j. [[1747]]).
* [[1836]] - [[Juan Egaña]], txiletar politikaria eta idazlea (j. [[1769]]).
* [[1842]] - [[Bon Adrien Jeannot de Moncey]], frantziar militar eta politikaria (j. [[1754]]).
* [[1872]] - [[Ljudevit Gaj]], kroaziar hizkuntzalari, politikari, kazetari eta idazlea (j. [[1809]]).
* [[1885]] - [[Gustav Nachtigal]], alemaniar botanikaria, medikua eta esploratzailea, batez ere [[Erdialdeko Afrika]] esploratu zuena (j. [[1834]]).
* [[1912]] -
** [[Pedro Lira]], txiletar margolari eta arte kritikaria (j. [[1845]]).
** [[Bram Stoker]], irlandar nobelagile eta ipuin idazlea (j. [[1847]]).
* [[1918]] -
** [[Karl Ferdinand Braun]], alemaniar fisikaria, 1909ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1850]]).
** [[Niko Pirosmani]], georgiar margolari primitibista (j. [[1862]]).
* [[1927]] - [[Enrique Simonet]], espainiar margolaria (j. [[1866]]).
* [[1928]] - [[Charles Henry Gilbert]], estatubatuar iktiologoa, [[iktiologia]]n aitzindaria (j. [[1859]]).
* [[1929]] - [[Charles Allan Gilbert]], estatubatuar artista eta ilustratzailea (j. [[1873]]).
* [[1932]] - [[Giuseppe Peano]], italiar matematikaria (j. [[1858]]).
* [[1947]] - [[Kristian X.a Danimarkakoa]], [[Danimarka]]ko erregea (j. [[1870]]).
* [[1951]] - [[Ivanoe Bonomi]], [[Italia]]ko lehen ministroa (j. [[1873]]).
* [[1970]] - [[Paul Celan]], errumaniar jatorriko austriar poeta lirikoa (j. [[1920]]).
* [[1973]] - [[Robert Armstrong]], estatubatuar aktorea (j. [[1890]]).
* [[1982]] - [[Archibald MacLeish]], estatubatuar olerkaria (j. [[1892]]).
* [[1991]] -
** [[Steve Marriott]], ingeles musikari, abeslari, abesti egile eta gitarra-jotzailea (j. [[1947]]).
** [[Don Siegel]], estatubatuar zinema zuzendari eta ekoizlea (j. [[1912]]).
** [[Yumjaagiin Tsedenbal]], [[Mongoliako Herri Errepublika]]ko estatuburua (j. [[1916]]).
* [[1992]] - [[Benny Hill]], ingeles aktore eta umorista (j. [[1924]]).
* [[1993]] - [[Cantinflas|Mario Moreno, ''Cantinflas'']], mexikar aktore eta umorista (j. [[1911]]).
* [[1995]] - [[Milovan Djilas]], [[jugoslavia]]r politikaria (j. [[1911]]).
* [[1997]] - [[Jean Louis]], frantziar jantzi-disenatzailea (j. [[1907]]).
* [[2001]] - [[Giuseppe Sinopoli]], italiar musikagile eta zuzendaria (j. [[1946]]).
* [[2003]] - [[Bernard Katz]], Alemanian jaioa britainiar sendagile eta biofisikaria, 1970eko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1911]]).
* [[2006]] -
** [[Kathleen Antonelli]], [[ENIAC]]en sei programatzaile originaletako bat (j. [[1921]]).
** [[Paul Moritz Cohn]], alemaniar matematikaria (j. [[1924]]).
* [[2014]] - [[Rubin Carter|Rubin ''Hurricane'' Carter]], estatubatuar boxeolaria (j. [[1937]]).
* [[2015]] - [[Albert Kalonji]], kongotar politikaria [[Hego Kasai]]ko enperadorea (j. [[1929]]).
* [[2016]] - [[Guy Hamilton]], ingeles zinema zuzendaria (j. [[1922]]).
* [[2017]] - [[Magdalena Abakanowicz]], poloniar eskultorea (j. [[1930]]).
* [[2018]] - [[Avicii]], suediar [[DJ]]a (j. [[1989]]).
* [[2021]] -
** [[Idriss Déby]], [[Txad]]eko presidentea (j. [[1952]]).
** [[Monte Hellman]], estatubatuar zinema zuzendari, ekoizle, idazle eta muntatzailea (j. [[1929]]).
** [[José Joaquín Puig de la Bellacasa]], bizkaitar diplomazialaria (j. [[1931]]).
** [[Alfred Teinitzer]], austriar futbolaria (j. [[1929]]).

== Jaiak eta urteurrenak ==
* [[Seaska (ikastolen elkartea)|Sehaska egutegiko izendegia]]: Itsaso/Itxaso eta Aretz.
* [[Nazio Batuetako Txineraren Eguna]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Hil aurkibidea}}

&lt;center&gt;[[Apirilaren 19]] | [[Urteko egutegia|Urteko egutegi]] | [[Apirilaren 21]]&lt;/center&gt;</text>
      <sha1>1j11prpdb6k40o405j7na4va13nwzd9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Maiatzaren 31</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2917</id>
    <revision>
      <id>9005556</id>
      <parentid>9004901</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:40:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Euskal Herria */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16308" xml:space="preserve">'''Maiatzaren 31'''a [[gregoriotar egutegia]]ren [[urte]]ko ehun eta berrogeita hamaikagarren [[egun]]a da, 152garrena [[bisurte]]etan. 214 egun falta dira urtea amaitzeko.

{{eguneko-goiburua|5|31}}

{{egungertaerak}}

== Gertaerak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1986]] - [[ETB 2]] telebista katea lehenbizikoz aireratu zen.
* [[2008]] - [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] [[Zarautz|Zarauzko]] Amenabar enpresaren aurka motxila-lehergailua ipini zuen, [[Abiadura handiko tren|AHTko]] obretan parte hartzeagatik.

===== Mundua =====
* [[1910]] - [[Hegoafrikar Batasuna]] sortu zen [[Lurmutur]], [[Natal]], [[Orange]] eta [[Transvaal]]en baturarekin.
* [[1913]] - [[Balkanetako Lehen Gerra]]ren behin-behineko amaiera.
* [[1921]] - [[Tulsa]]n [[Supremazismo zuri|supremazista zuriek]] [[Tulsako arrazagatiko sarraskia|Greenwood barrutiko herritar eta negozio beltzak eraso zituzten]]
* [[1924]] - [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|Sobietar Batasunak]] [[Txinako Herri Errepublika|Txinarekin]] egindako akordioan [[Mongolia]]ko zati bat bigarren honi eman zion.
* [[1961]] - [[Hegoafrikar Batasuna]]k independentzia aldarrikatu eta [[Hegoafrika|Hegoafrikar Errepublika]] bilakatu zen.
* [[1962]] - [[Adolf Eichmann]] SSetako koronela exekutatu zuten [[Tel Aviv]]en.
* [[1970]] - 50.000 hildako [[Peru]]n egondako lurrikara baten ondoren.
* [[1974]] - [[Siria]] eta [[Israel]]ek [[Yom Kippur Gerra]] konpontzeko tratatua sinatu zuten.
* [[2005]] - [[Dominique de Villepin]] aukeratu zuten [[Frantzia]]ko lehen ministro gisa.
* [[2010]] - [[Gazako zerrenda|Gazara]] laguntza humanitarioa zeramatzaten [[Gazako ontzien aurkako erasoa|zortzi ontziri eraso]] egin zien [[Israel]]ek. Bederatzi pertsona hil ziren.
* [[2013]] - [[2013ko Taksim Gezi parkeko protestaldiak|Taksim Gezi parkeko protestaldiak]] garatzen joan ziren, hamarnaka atxilotu eta zaurituekin.

== Arte eta kultura ==

===== Euskal Herria =====
* [[1910]] - ''[[Mirentxu]]'', [[Jesus Guridi]]ren musika eta [[Alfredo Etxabe]]ren libretoa duen [[opera]] estreinatu zen [[Bilbo]]ko [[Campos Eliseos antzokia]]n.
* [[1985]] - [[1985eko Korrika|4. Korrikari]] hasiera eman zitzaion [[Atharratze]]n, [[ekainaren 9]]an [[Iruñea]]n amaitu zelarik.
* [[1986]] - [[Euskal Telebista]]k [[ETB 2|ETB2ren]] lehen froga emisioa egin zuen.
* [[2008]] - [[Sagrario Aleman]] [[euskaltzainen zerrenda|euskaltzain]] oso izendatu zuten [[Etxaleku]]n.

===== Mundua =====
* [[1759]] - [[Pennsylvania|Pensilvaniako]] Probintziak [[antzerki]] obra guztiak debekatu zituen.
* [[1969]] - [[John Lennon]] eta [[Yoko Ono]]k ''Give Peace a Chance'' grabatu zuten hotel bateko ohean.
* [[1990]] - ''[[Seinfeld]]'' telesailaren lehen saioa eman zuten.
* [[1996]] - ''[[Dragonheart]]'' filma estreinatu zen, [[Rob Cohen]]ek zuzendu eta [[Dennis Quaid]], [[Sean Connery]], [[David Thewlis]], [[Pete Postlethwaite]], [[Dina Meyer]], [[Jason Isaacs]], [[Brian Thompson]] eta [[Julie Christie]] aktoreek antzeztu zuten.

== Zientzia eta teknologia ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====
* [[1891]] - [[Transiberiar Trenbidea|Transiberiarraren]] eraikuntza hasi zen.
* [[1975]] - [[Europako Espazio Agentzia]] sortu zen.
* [[2013]] - [[(285263) 1998 QE2]] asteroidea eta bere ilargia [[Lurra|Lurretik]] gertu pasa zen. Horren gertu egongo den hurrengo aldia hemendik bi mendera izango da.

== Kirolak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1980]] - [[Aviron Bayonnais]] [[errugbi]] taldeak '''Yves du Manoir txapelketa''' irabazi zuen A.S.Béziers taldea 16-10 finalean menderatuz.

===== Mundua =====
* [[1972]] - [[Amsterdamgo Ajax|AFC Ajaxek]] [[UEFAko Txapeldunen Liga|Europako Txapeldunen Kopa]] irabazi zuen bi urtez jarraian.

== Jaiotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1606]] - [[Urban Vargas]], nafar musikagile eta kapera-maisua (h. [[1656]]).
* [[1845]] - [[Ama Kandida]], euskal lekaimea, [[Jesusen Alabak]] ordenaren sortzailea (h. [[1912]]).
* [[1898]] - [[Vicente Cobreros]], gipuzkoar pintore eta arte-kritikaria (h. [[1976]]).
* [[1910]] - [[José Ignacio Alkorta]], bizkaitar apaiza eta filosofoa (h. [[1983]]).
* [[1924]] - [[Guy d'Arcangues]], lapurtar poeta, [[Paris]]en (h. [[2004]]).
* [[1938]] - [[Vera Hernáez]], bizkaitar moda-diseinatzailea.
* [[1942]] - [[Jesus Mari Ilundain]], nafar futbolari ohia.
* [[1950]] - [[Rafael González Tercero]], gipuzkoar ziklo-kros txirrindulari ohia.
* [[1959]] - [[Jose Luis González]], nafar idazle eta poeta.
* [[1975]] - [[Óscar de Paula]], bizkaitar futbolaria.
* [[1977]] - [[Gorka Urbizu]], [[Berri Txarrak]] taldeko abeslari eta gitarra-jotzailea.
* [[1978]] - [[Saroi Jauregi]], gipuzkoar telebista aurkezlea, euskarazko hizkuntza zuzentzailea eta bertsolaritzako gai-jartzailea.
* [[1980]] -
** [[David Asensio]], gipuzkoar futbolari ohia.
** [[Maider Luengo]], gipuzkoar belar hockey jokalari ohia.
* [[1994]] - [[Maitane Salinas]], nafar errugbilaria.

===== Mundua =====
* [[1243]] - [[Jakue II.a Mallorcakoa]], [[Mallorcako Erresuma|Mallorcako erregea]] (h. [[1311]]).
* [[1469]] - [[Manuel I.a Portugalgoa]], [[Portugalgo Erresuma|Portugalgo erregea]] (h. [[1521]]).
* [[1535]] - [[Alessandro Allori]], italiar margolari [[manierismo|manierista]] (h. [[1607]]).
* [[1557]] - [[Teodoro I.a Errusiakoa]], [[Errusia]]ko [[tsar]]ra (h. [[1598]]).
* [[1640]] - [[Mikel I.a Poloniakoa]], [[Polonia]]ko errege eta [[Lituaniako Dukerri Handia|Lituaniako Dukerri Handiko]] duke handia (h. [[1673]]).
* [[1656]] - [[Marin Marais]], frantziar viola da gamba jotzailea eta konpositorea (h. [[1728]]).
* [[1754]] - [[Andrea Appiani]], italiar margolaria (h. [[1817]]).
* [[1773]] - [[Johann Ludwig Tieck]], alemaniar idazlea (h. [[1853]]).
* [[1793]] - [[Charles Vignoles]], burdinbideetako ingeles ingeniaria (h. [[1875]]).
* [[1817]] - [[Carl Wilhelm Tölcke]], alemaniar politikaria, &quot;Westfaliako Gizarte Demokraziaren aita&quot; (h. [[1893]]).
* [[1819]] - [[Walt Whitman]], estatubatuar olerkaria (h. [[1892]]).
* [[1835]] - [[Alphonse de Neuville]], frantziar margolaria (h. [[1885]]).
* [[1857]] - [[Pio XI.a]], [[Aita santu]]a (h. [[1939]]).
* [[1860]] - [[Walter Sickert]], ingeles margolaria (h. [[1942]]).
* [[1862]] - [[Mikhail Nesterov]], errusiar margolari [[sinbolismo|sinbolista]] (h. [[1942]]).
* [[1863]] - [[Francis Younghusband]], britainiar militar, esploratzaile eta idazlea (h. [[1942]]).
* [[1883]] - [[Lauri Kristian Relander]], [[Finlandia]]ko presidentea (h. [[1942]]).
* [[1887]] - [[Saint-John Perse]], frantziar olerkari eta diplomatikoa, 1960ko [[Literaturako Nobel saria]] (h. [[1975]]).
* [[1892]] - [[Gregor Strasser]], alemaniar politikari nazia (h. [[1934]]).
* [[1899]] - [[Leonid Leonov]], sobietar eleberrigilea (h. [[1994]]).
* [[1908]] - [[Don Ameche]], estatubatuar aktore eta bikoiztailea (h. [[1993]]).
* [[1910]] - [[Luis Rosales]], espainiar olerkaria (h. [[1992]]).
* [[1911]] - [[Maurice Allais]], frantziar ekonomista eta ingeniaria, 1988ko [[Ekonomiako Nobel Saria]] (h. [[2010]]).
* [[1912]] - [[Chien-Shiung Wu]], txinatar-estatubatuar fisikaria, fisika esperimentalean eta erradiaktibitatean aditua (h. [[1997]]).
* [[1915]] -
** [[Carmen Herrera (margolaria)|Carmen Herrera]], kubatar margolari eta eskultorea  (h. [[2022]]).
** [[Judith Wright]], australiar poeta, ekologista eta aborigenen lurralde eskubideen defendatzailea (h. [[2000]]).
* [[1917]] - [[Jean Rouch]], frantziar etnografoa eta zinemagilea (h. [[2004]]).
* [[1921]] - [[Alida Valli]], italiar antzezlea (h. [[2006]]).
* [[1922]] - [[Denholm Elliott]], ingeles aktorea (h. [[1992]]).
* [[1923]] -
** [[Ellsworth Kelly]], estatubatuar pintore eta eskultorea (h. [[2015]]).
** [[Rainiero III.a Monakokoa|Rainiero III.a]], [[Monako]]ko Printzea (h. [[2005]]).
* [[1925]] -
** [[Francesc Candel]], valentziar idazle eta kazetaria (h. [[2007]]).
** [[Frei Otto]], alemaniar arkitektoa (h. [[2015]]).
* [[1926]] - [[John George Kemeny]], hungariar-estatubatuar matematikari, informatikari eta hezitzailea, [[BASIC]] lengoaiaren garatzaileetako bat (h. [[1992]]).
* [[1930]] -
** [[Clint Eastwood]], estatubatuar aktorea, zuzendaria eta film-ekoizlea.
** [[Juan Genovés]], espainiar margolaria eta artista grafikoa (h. [[2020]]).
* [[1931]] - [[John Robert Schrieffer]], estatubatuar fisikaria, 1972ko [[Fisikako Nobel Saria]] (h. [[2019]]).
* [[1935]] - [[Jim Bolger]], [[Zeelanda Berri]]ko lehen ministroa.
* [[1940]] - [[Alfonso Guerra]], espainiar politikaria.
* [[1941]] -
** [[Sean Flynn]], estatubatuar aktore eta fotokazetaria ([[1970]]ean desagertua).
** [[Louis Ignarro]], estatubatuar farmakologoa, 1998ko [[Medikuntzako Nobel Saria]].
** [[William Nordhaus]], estatubatuar ekonomilaria , 2018ko [[Ekonomiako Nobel Saria]].
* [[1944]] - [[Camille Cabral]], franko-brasildar politikari eta dermatologoa, Frantzian ordezkari politiko hautatutako lehenengo emakumezko transexuala.
* [[1945]] -
** [[Henri Emmanuelli]], frantziar politikari ezkertiarra, [[Frantziako Alderdi Sozialista|Alderdi Sozialistaren]] partaide historikoa (h. [[2017]]).
** [[Rainer Werner Fassbinder]], alemaniar idazlea eta antzerki- eta zinema-zuzendaria (h. [[1982]]).
** [[Laurent Gbagbo]], [[Boli Kosta]]ko presidente ohia.
* [[1948]] -
** [[Svetlana Aleksievitx]], [[bielorrusia]]r idazlea eta kazetaria, 2015eko [[Literaturako Nobel Saria]].
** [[John Bonham]], ingeles rock musikalari eta bateria-jolea, ''[[Led Zeppelin]]'' taldeko kidea (h. [[1980]]).
* [[1949]] - [[Tom Berenger]], estatubatuar aktorea.
* [[1952]] - [[Karl Bartos]], alemaniar perkusionista elektronikoa, [[Kraftwerk]] bandako kidea.
* [[1955]] - [[Susie Essman]], estatubatuar aktorea.
* [[1960]] - [[Chris Elliott]], estatubatuar aktore, gidoigile eta umorista.
* [[1963]] -
** [[Laudelino Cubino]], espainiar txirrindulari ohia.
** [[Viktor Orbán]], [[Hungaria]]ko lehen ministroa.
* [[1964]] - [[José Ángel Arcega]], espainiar saskibaloi jokalari ohia.
* [[1965]] - [[Brooke Shields]], estatubatuar aktorea.
* [[1967]] - [[Sandrine Bonnaire]], frantziar aktore eta zuzendaria.
* [[1968]] - [[John Connolly]], irlandar idazlea.
* [[1969]] - [[Benedikt Erlingsson]], islandiar aktore eta antzerki eta zinema zuzendaria.
* [[1970]] - [[Paolo Sorrentino]], italiar zine zuzendaria eta gidoigilea.
* [[1973]] -
** [[Pedro Díaz Lobato]], espainiar txirrindulari ohia.
** [[Natasha Koroleva]], ukrainar abeslaria, aktorea eta diseinatzailea.
* [[1975]] - [[Miyuki Izumi]], japoniar futbolari ohia.
* [[1976]] - [[Colin Farrell]], irlandar aktorea.
* [[1977]] - [[Eric Christian Olsen]], estatubatuar aktorea.
* [[1978]] - [[Roberto Núñez]], espainiar saskibaloi jokalari ohia.
* [[1984]] -
** [[Sho Naruoka]], japoniar futbolaria.
** [[Oswaldo Vizcarrondo]], venezuelar futbolaria.
* [[1985]] - [[Justas Sinica]], lituaniar saskibaloi jokalaria.
* [[1989]] -
** [[Pablo Alborán]], espainiar kantautore eta musikaria.
** [[Marco Reus]], alemaniar futbolaria.
* [[1991]] -
** [[Azealia Banks]], estatubatuar raperoa, abeslaria eta abestigilea.
** [[Brodie Retallick]], zeelandaberritar errugbi jokalaria.

== Heriotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1826]] - [[José Agustín Ibáñez de la Rentería]], bizkaitar idazle eta politikaria (j. [[1751]]).
* [[1963]] - [[Georges Forsans]], [[Baionako alkateen zerrenda|Baionako alkatea]].
* [[1969]] - [[Silvestre Igoa]], ''Igoa'', [[Real Sociedad|Errealeko]] jokalaria (j. [[1920]]).
* [[1975]] - [[Marcelino Agirrezabala]], ''Txirri I.a'', bizkaitar futbolaria (j. [[1902]]).
* [[1982]] - [[Juan Antonio Zunzunegi]], gaztelaniazko bizkaitar idazlea, [[Madril]]en (j. [[1901]]).
* [[1992]] - [[Iosu Expósito|Iosu Exposito]], [[Eskorbuto]] punk taldeko gitarra-jotzaile eta abeslaria (j. [[1960]]).
* [[1993]] - [[Eusebio Erkiaga]], euskal idazle bizkaitarra eta [[Euskaltzainen zerrenda|euskaltzaina]] (j. [[1912]]).
* [[2015]] - [[Juan Ignacio Uria]], gipuzkoar politikaria, [[Azkoitia]]ko alkatea (j. [[1929]]).
* [[2021]] - [[Iñaki Aginaga Beristain]], gipuzkoar intelektual, ikertzaile eta politikaria (j. [[1929]]).

===== Mundua =====
* [[1162]] - [[Géza II.a Hungariakoa]], [[Hungariako Erresuma|Hungaria]] eta Kroaziako erregea (j. [[1130]]).
* [[1408]] - [[Ashikaga Yoshimitsu]], [[Ashikaga shogunerria|Ashikaga shogunerriko]] hirugarren [[shogun]]a (j. [[1358]]).
* [[1410]] - [[Martin I.a Aragoikoa]], [[Sardinia]], [[Korsika]], [[Aragoiko Erresuma|Aragoi]] eta [[Valentzia]]ko errege eta [[Bartzelonako Konderria|Bartzelonako kondea]] (j. [[1356]]).
* [[1594]] - [[Tintoretto]], [[venezia]]r margolaria (j. [[1518]]).
* [[1665]] - [[Pieter Jansz Saenredam]], herbeheretar margolaria (j. [[1597]]).
* [[1740]] - [[Frederiko Gilen I.a Prusiakoa]], [[Prusia]]n errege eta [[Brandeburgo|Brandenburgeko]] printze hauteslea (j. [[1688]]).
* [[1809]] -
** [[Joseph Haydn]], austriar musikagilea (j. [[1732]]).
** [[Jean Lannes]], frantziar mariskala (j. [[1769]]).
* [[1827]] - [[Pierre Louis Prieur]], frantziar politikaria, [[Ezker iraultzaile|ezker muturreko]] iraultzailea (j. [[1756]]).
* [[1832]] - [[Évariste Galois]], frantziar matematikaria (j. [[1811]]).
* [[1841]] - [[George Green]], ingeles fisikari eta matematikaria (j. [[1793]]).
* [[1875]] - [[Éliphas Lévi]], frantziar idazlea (j. [[1810]]).
* [[1877]] - [[Nikolai Ogariov]], errusiar iraultzaile, filosofo, olerkari eta kazetaria, [[populismo]]aren sortzaileetako bat (j. [[1813]]).
* [[1908]] - [[Louis-Honoré Fréchette]], kanadiar idazlea eta politikaria (j. [[1839]]).
* [[1910]] - [[Elizabeth Blackwell]], mediku lanbidean sartzea lortu zuen munduko lehen emakumea (j. [[1821]]).
* [[1916]] - [[Harry Pennell]], britainiar militar eta esploratzailea (j. [[1882]]).
* [[1928]] - [[Pepita Sanz]], nafar abeslari lirikoa, [[Bartzelona]]n  (j. [[1881]]).
* [[1941]] - [[Francis Meadow Sutcliffe]], ingeles argazkilaria (j. [[1853]]).
* [[1945]] - [[Leonid Pasternak]], errusiar margolaria (j. [[1862]]).
* [[1953]] -
** [[François Dussaud]], suitzar zientzialaria (j. [[1870]]).
** [[Vladimir Tatlin]], sobietar eskultore eta margolari konstruktibista (j. [[1885]]).
* [[1955]] - [[Henni Forchhammer]], daniar hezitzailea eta emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea (j. [[1863]]).
* [[1960]] - [[Walther Funk]], alemaniar ekonomialari eta politikari nazia (j. [[1890]]).
* [[1962]] - [[Adolf Eichmann]], alemania [[Nazionalsozialismo|Naziko]] [[Schutzstaffel|SSetako]] goi-mailako ofiziala, [[Holokaustoa]]ren arduradun zuzenetako bat (j. [[1906]]).
* [[1969]] - [[Tom Naudé]], [[Hegoafrika]]ko jarduneko presidentea (j. [[1889]]).
* [[1970]] - [[Clare Sheridan]], ingeles eskultore, kazetari eta idazlea (j. [[1885]]).
* [[1971]] - [[Massimo Campigli]], italiar margolaria (j. [[1895]]).
* [[1976]] - [[Jacques Monod]], frantziar biologoa, 1965eko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1910]]).
* [[1978]] - [[Hannah Höch]], alemaniar [[dada]] artista (j. [[1889]]).
* [[1981]] - [[Giuseppe Pella]], [[Italia]]ko lehen ministroa (j. [[1902]]).
* [[1983]] - [[Jack Dempsey]], estatubatuar boxeolaria (j. [[1895]]).
* [[1986]] - [[Leo James Rainwater]], estatubatuar fisikaria, 1975eko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1914]]).
* [[1995]] -
** [[Antonio Flores]], espainiar kantautore eta abeslari ijitoa (j. [[1961]]).
** [[Emilio García Gómez]], espainiar idazle, filologo, historialari eta arabista (j. [[1905]]).
* [[1996]] - [[Timothy Leary]], estatubatuar psikologo eta idazlea (j. [[1920]]).
* [[1997]] - [[Bernard Lavielle]], frantsesezko baxenafar idazlea (j. [[1912]]).
* [[2000]] - [[Tito Puente]], estatubatuar musikagile eta perkusio-jotzailea (j. [[1923]]).
* [[2006]] -
** [[Raymond Davis]], estatubatuar kimikari eta fisikaria, 2002ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1914]]).
** [[Miguel Ortiz Berrocal]], espainiar eskultorea (j. [[1933]]).
* [[2010]] - [[Louise Bourgeois]], frantziar eskultorea (j. [[1911]]).
* [[2013]] - [[Jairo Mora]], costarricar ekintzaile ekologista, dortoka-habiak babesten ari zela eraila (j. [[1987]]).
* [[2017]] - [[Tino Insana]], estatubatuar aktorea eta gidoigilea (j. [[1948]]).
* [[2020]] - [[Christo]], bulgariar-estatubatuar artista (j. [[1935]]).

== Jaiak eta urteurrenak ==
* [[Seaska (ikastolen elkartea)|Sehaska egutegiko izendegia]]: Iker/Ikerne.
* [[Tabakorik Gabeko Mundu Eguna]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Hil aurkibidea}}

&lt;center&gt;[[Maiatzaren 30]] | [[Urteko egutegia|Urteko egutegi]] | [[Ekainaren 1]]&lt;/center&gt;</text>
      <sha1>soxau1flibtgd1ye6w5feebx5vhk5ym</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ekainaren 3</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2923</id>
    <revision>
      <id>9005461</id>
      <parentid>9004602</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:04:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Mundua */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16484" xml:space="preserve">'''Ekainaren 3'''a [[gregoriotar egutegia]]ren [[urte]]ko ehun eta berrogeita hamalaugarren [[egun]]a da, 155garrena [[bisurte]]etan. 211 egun falta dira urtea amaitzeko.

{{eguneko-goiburua|6|3}}

{{egungertaerak}}

== Gertaerak ==
===== Euskal Herria =====
* [[1795]] - [[Donibane Lohizune]]n, [[Mendebaldeko Pirinioetako Armada]]ko herri ordezkarien [[belardun]]aren 15eko epai batek errudun jo zituen herriko sei zinegotzi, tartean zela Alexis Pagès auzapez ohia, eta Azkaineko bi herritar, lapurtarren deportazioaren inguruan, eta espetxeratu.
* [[1979]] - [[Gladys del Estal]] venezuelar jatorriko euskal ekologista eta aktibista tiroz hil zuen [[Guardia Zibila]]k,&lt;nowiki/&gt; Tuteran egiten ari zen manifestazio antinuklear baketsu batean.

===== Mundua =====
* [[350]] - [[Antzinako Erroma|Erromako]] [[Nepotianus]]ek bere burua [[Erromatar enperadoreen zerrenda|Erromako Enperadore]] izendatu zuen.
* [[1098]] - Gurutzatuek [[Antiokiako setioa|Antiokia hartu]] zuten, [[Lehenengo Gurutzada]]n.
* [[1537]] - [[Paulo III.a]] aita santuak [[amerindiar]]rak pertsonak zirela aitortu zuen
* [[1769]] - [[James Cook]] nabigatzaileak [[Tahiti]] aurkitu zuen
* [[1889]] - [[Canadian Pacific Railway]]a bukatu zuten, kosta biak batzen zituen trena.
* [[1997]] - [[Lionel Jospin]] [[Frantzia]]ko lehen ministro bilakatu zen.
* [[2009]] - [[Inuit Ataqatigiit]] alderdi politiko independentista eta sozialista [[groenlandia]]rrak irabazi zituen [[Groenlandia]]ko hauteskundeak %43,7ko babesarekin.
* [[2013]] - 117 pertsona hil ziren [[Txina]]ko [[Jilin]] probintziako hiltegi batean egondako sutean.
* [[2017]] - [[2017ko ekaineko Londresko atentatua|Londresko zubia eta Borough merkatuan jazotako atentatuan]] 10 hildako eta 48 zauritu izan ziren.

== Arte eta kultura ==
===== Euskal Herria =====
* [[1996]] - [[ETB Sat]] telebista katea lehenbizikoz aireratu zen.

===== Mundua =====
* [[1965]] - ''[[Shenandoah (filma)|Shenandoah]]'' filma estreinatu zen, [[Andrew V. McLaglen]]ek zuzendu eta [[James Stewart]], [[Doug McClure]], [[Glenn Corbett]], [[Patrick Wayne]], [[Katharine Ross]] eta [[Rosemary Forsyth]] aktoreek antzeztu zuten.
* [[1986]] - ''[[The Untouchables]]'' (&quot;Ukiezinak&quot;) filma estreinatu zen, [[Brian De Palma]]k zuzendu eta [[Kevin Costner]], [[Charles Martin Smith]], [[Andy García]], [[Robert De Niro]] eta [[Sean Connery]] aktoreek antzeztu zutelarik.
* [[1988]] - ''[[Big (filma)|Big]]'' (&quot;Handi&quot;) filma estreinatu zen, [[Penny Marshall]]ek zuzendu eta [[Tom Hanks]], [[Elizabeth Perkins]], [[Robert Loggia]] eta [[John Heard (aktorea)|John Heard]] aktoreek antzeztu zutelarik.
* [[2005]] - ''[[Cinderella Man]]'' (&quot;Mari Errauskin Gizona&quot;) filma estreinatu zen, [[Ron Howard]]ek zuzendu eta [[Russell Crowe]], [[Renée Zellweger]], [[Paul Giamatti]], [[Bruce McGill]] eta [[Craig Bierko]] aktoreek antzeztu zutelarik.

== Zientzia eta teknologia ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====
* [[1844]] - ''[[Pinguinus impennis]]en''&lt;nowiki/&gt; azken bikotea hil zuten, ''Pinguinus'' generoa betiko iraungiz.

== Kirolak ==
===== Euskal Herria =====
* [[2008]] - [[Saski Baskonia|TAU Baskoniak]] [[saskibaloi]]ko [[ACB Liga]] irabazi zuen [[FC Barcelona (saskibaloia)|AXA Bartzelona]] menderatuz.

===== Mundua =====

== Jaiotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1733]] - [[François Dardan]], baxenafar apaiza (h. [[1792]]).
* [[1809]] - [[Federico Victoria de Lezea]], bizkaitar politikari liberala, [[Zerrenda:Bilboko alkateak|Bilboko alkatea]] (h. [[1864]]).
* [[1896]] - [[Isaac Puente]], euskal herritar sendagilea eta [[anarkismo]]aren teorialaria (h. [[1936]]).
* [[1923]] - [[Kepa Derteano]], bizkaitar idazlea, kazetaria eta poeta (h. [[2004]]).
* [[1935]] - [[Imanol Murua Arregi]], euskal idazle, irakasle, kazetaria eta politikaria (h. [[2008]]).
* [[1939]] - [[Antonio Arregi]], gipuzkoar apaiza, [[Opus Dei]]ko kidea, [[Guayaquil]]go artzapezpikua.
* [[1957]] - [[Txentxo Jiménez]], nafar politikaria, [[Jaéngo probintzia|Jaenen]].
* [[1961]] - [[Josep Vicent Egea]], euskal herritar musikagilea, [[Alacanteko probintzia|Alacanten]].
* [[1964]] - [[Xabier Azanza]], [[Euskarabidea|Euskararen Nafar Institutuko]] (ENAI) zuzendaria.
* [[1967]] - [[Enrique Gerrikagoitia]], bizkaitar txirrindulari ohia.
* [[1970]] - [[Jorge Elordui]], bizkaitar saskibaloi entrenatzailea.
* [[1971]] - [[Óscar Guerrero]], nafar kirol zuzendari eta [[Burunda Txirrindulari Elkartea|Burunda Txirrindulari Elkarteko]] presidentea.
* [[1973]] - [[Roldán Jimeno]], nafar historialari eta antropologoa.
* [[1980]] - [[Francisco Gutiérrez]], bizkaitar txirrindulari ohia.
* [[1981]] - [[Xabier Madariaga]], bizkaitar kazetaria.
* [[1982]] - [[Andere Arriolabengoa]], gipuzkoar bertsolaria.
* [[1983]] - [[Aretz Igiñiz]], lapurtar errugbilaria.
* [[1985]] - [[Egoitz Sánchez]], gipuzkoar aktorea.
* [[1989]] - [[Isaac Aketxe]], bizkaitar futbolaria.
* [[1991]] - [[Eunate Arraiza]], nafar futbolaria.
* [[1993]] - [[Jonathan Lastra]], bizkaitar txirrindularia.
* [[2001]] - [[Oihan Moreno]], nafar aktore eta musikaria.

===== Mundua =====
* [[1635]] - [[Phillippe Quinault]], frantziar idazlea (h. [[1688]]).
* [[1664]] - [[Rachel Ruysch]], herbeheretar margolaria (h. [[1750]]).
* [[1723]] - [[Giovanni Antonio Scopoli]], italiar-austriar mediku eta naturalista (h. [[1788]]).
* [[1726]] - [[James Hutton]], britaniar geologoa (h. [[1797]]).
* [[1770]] - [[Manuel Belgrano]], argentinar jenerala (h. [[1820]]).
* [[1805]] - [[James Wilson (enpresaria)|James Wilson]], eskoziar enpresaria (h. [[1860]]).
* [[1808]] - [[Jefferson Davis]], estatubatuar politiko eta militarra (h. [[1889]]).
* [[1819]] - [[Johan Jongkind]], herbeheretar margolaria (h. [[1891]]).
* [[1843]] - [[Frederiko VIII.a Danimarkakoa]], [[Danimarka]]ko erregea (h. [[1912]]).
* [[1844]] - [[Garret Hobart]], [[AEB]]etako 24. presidenteordea (h. [[1899]]).
* [[1845]] - [[Arthur von Posadowsky-Wehner]], alemainar politikari kontserbadorea (h. [[1932]]).
* [[1853]] - [[Flinders Petrie]], britainiar arkeologo eta [[egiptologia|egiptologoa]] (h. [[1942]]).
* [[1865]] - [[Jurgi V.a Erresuma Batukoa]], Erresuma Batuko errege eta Indiako enperadorea (h. [[1936]]).
* [[1873]] - [[Otto Loewi]], alemaniar fisiologoa, 1936ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (h. [[1961]]).
* [[1876]] - [[Ramón Cabanillas]], galiziar idazlea.
* [[1877]] - [[Raoul Dufy]], frantziar margolaria (h. [[1953]]).
* [[1881]] - [[Mikhail Larionov]], errusiar margolaria (h. [[1964]]).
* [[1882]] - [[Alphonse Chérel]], ''[[Assimil]]'' kontzeptua sortu zuen [[bretainia]]rra (h. [[1956]]).
* [[1885]] - [[Jakov Sverdlov]], errusiar militante [[boltxebike]]a (h. [[1919]]).
* [[1898]] - [[Rosa Chacel]], espainiar idazlea (h. [[1994]]).
* [[1899]] - [[Georg von Békésy]], hungariar biokimikaria, 1961eko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (h. [[1972]]).
* [[1905]] - [[Tupua Tamasese Meaʻole]], [[Samoa]]ko estatuburua (h. [[1963]]).
* [[1906]] - [[Joséphine Baker]], estatubatuar-frantziar dantzari eta abeslaria (h. [[1975]]).
* [[1909]] - [[Aleksander Konjajev]], errusiar-esloveniar agronomoa, [[esneki]]en mikrobiologian aditua (h. [[1995]]).
* [[1910]] -
** [[Paulette Goddard]], estatubatuar aktorea (h. [[1990]]).
** [[Wilfred Thesiger]], britainiar esploratzailea (h. [[2003]]).
* [[1922]] - [[Alain Resnais]], [[bretoi]] zinemagilea (h. [[2014]]).
* [[1923]] - [[Igor Xafarevitx]], errusiar matematikaria (h. [[2017]]).
* [[1924]] - [[Torsten Wiesel]], neurofisiologoa, 1981eko [[Medikuntzako Nobel Saria]].
* [[1925]] - [[Tony Curtis]], estatubatuar aktorea (h. [[2010]]).
* [[1926]] - [[Allen Ginsberg]], estatubatuar poeta, idazlea, irakaslea, ikonoklasta eta mugimendu alternatiboen partaide ospetsu eta puskatzailea (h. [[1997]]).
* [[1928]] - [[Donald Judd]], estatubatuar artista (h. [[1994]]).
* [[1929]] - [[Werner Arber]], suitzar mikrobiologoa, 1978ko [[Medikuntzako Nobel Saria]].
* [[1931]] - [[Raúl Castro]], [[Kuba]]ko presidentea eta [[Fidel Castro]]ren anaia gazteena.
* [[1933]] -
** [[Roberto Bodegas]], espainiar zinema zuzendari eta gidoilaria (h. [[2019]]).
** [[Isa bin Salman Al Khalifa]], [[Bahrain]]go emirra (h. [[1999]]).
* [[1936]] -
** [[Larry McMurtry]], estatubatuar idazlea (h. [[2021]]).
** [[Colin Meads]], zeelandaberritar errugbi jokalaria, historiako errugbilari hoberenetakoa (h. [[2017]]).
* [[1946]] - [[Michael Clarke]], estatubatuar bateria-jotzailea, ''[[The Byrds]]'' taldeko kidea (h. [[1993]]).
* [[1947]] - [[Mickey Finn]], ingeles bateria-jotzailea, ''[[T. Rex (taldea)|T. Rex]]'' taldeko kidea (h. [[2003]]).
* [[1949]] - [[Philippe Djian]], frantziar idazlea.
* [[1951]] - [[Jill Biden]], [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetako]] Lehen Dama.
* [[1954]] -
** [[Dulce Chacón (idazlea)|Dulce Chacón]], espainiar idazlea eta poeta (h. [[2003]]).
** [[Inma Chacón]], espainiar narratzaile eta poeta.
** [[Jiri Georg Dokoupil]], txekiar margolaria.
* [[1961]] - [[Lawrence Lessig]], estatubatuar abokatu eta informatikaria, [[Creative Commons]] erakundearen sortzailea.
* [[1964]] - [[James Purefoy]], ingeles aktore, ekoizle eta zuzendaria.
* [[1966]] -
** [[Bill Callahan (musikaria)|Bill Callahan]], estatubatuar kantautore eta gitarrajolea.
** [[Ramón Rivas]], puertorricar saskibaloi jokalari ohia, [[Saski Baskonia]]ko taldekiderik nabarmenenetarikoa.
* [[1968]] - [[Kaori Nagamine]], japoniar futbolari ohia.
* [[1969]] - [[Íñigo Cuesta]], espainiar txirrindularia.
* [[1970]] - [[Evgeni Berzin]], errusiar txirrindulari ohia.
* [[1972]] - [[Julie Gayet]], frantziar aktore eta zinema ekoizlea.
* [[1977]] - [[Beatriz Montañez]], espainiar kazetaria, gidoilaria, telebista aurkezlea eta aktorea.
* [[1979]] - [[Mato Neretljak]], kroaziar futbolari ohia.
* [[1980]] -
** [[Tamim bin Hamad Al Thani]], [[Qatar]]go emirra.
** [[Ioannis Tamuridis]], greziar txirrindulari ohia.
* [[1982]] - [[Jelena Isinbaieva]], errusiar [[pertika jauzi]]laria, emakumezkoetan historiako pertika jauzilaririk onena.
* [[1983]] - [[Yasmin Lee]], estatubatuar aktore porno eta modelo transexuala.
* [[1984]] - [[Kyoko Yano]], japoniar futbolari ohia.
* [[1985]] - [[Fabricio Ferrari]], uruguaiar txirrindulari ohia.
* [[1986]] - [[Rafael Nadal]], espainiar tenislaria, historiako inoizko hoberenetarikoa.
* [[1989]] - [[Daniela Vega]], txiletar aktore eta abeslari transexuala.
* [[1992]] -
** [[Mario Götze]], alemaniar futbolaria.
** [[Monika Linkytė]], lituaniar abeslaria.

== Heriotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1548]] - [[Juan Zumarraga]], bizkaitar fraide [[frantziskotar]]ra (j. [[1468]]).
* [[1575]] - [[Francisco Ibarra]], euskal militar eta esploratzailea, Mexikoko [[Durango (Mexiko)|Durango]] hiriaren sortzailea, [[Mexiko]]n (j. [[1539]]).
* [[1568]] - [[Andres Urdaneta]], gipuzkoar kosmografo, apaiz, esploratzaile eta marinela (j. [[1508]]).
* [[1601]] - [[Salvat Ihartze zaharra]], baxenafar elizgizona.
* [[1626]] - [[Juan Oñate]], Mexikon jaiotako gipuzkoar jatorriko konkistatzailea, [[Sevilla]]n (j. [[1550]]).
* [[1795]] - [[Jose Manuel Alaba]], espainiar armadako arabar militarra, esploratzailea eta intelektual ilustratua (j. [[1743]]).
* [[1855]] - [[Florencio Gartzia Goiena]], euskal herritar legelari eta politikaria, [[Madril]]en (j. [[1783]]).
* [[1917]] - [[Jean-Baptiste Brisé]], baxenafar errugbilaria (j. [[1889]]).
* [[1936]] - [[Jose Manuel Lujanbio|Jose Manuel Lujanbio, ''Txirrita'']], gipuzkoar bertsolaria, garai guztietako ezagunenetarikoa (j. [[1860]]).
* [[1967]] - [[René-Louis Lafforgue]], gipuzkoar abeslari, aktore eta musikagilea, [[Albi]]n (j. [[1928]]).
* [[1979]] - [[Gladys del Estal]], venezuelar jatorriko euskal ekologista eta ekintzailea, protesta antinuklear baten [[Guardia Zibila]]k tiroz eraila (j. [[1956]]).
* [[2005]] - [[Jon Idigoras]], [[Herri Batasuna]]ko mahaikidea (j. [[1936]]).
* [[2007]] - [[Imanol Viar]], bizkaitar futbolaria (j. [[1921]]).
* [[2022]] - [[Aingeru Bergizes]], bizkaitar musikari profesional eta folklore ikertzailea, [[Oskorri]] taldeko kidea (j. [[1957]]).

===== Mundua =====
* [[1657]] - [[William Harvey]], ingeles medikua, [[zirkulazio-aparatu]]a deskribatu zuen lehena (j. [[1578]]).
* [[1720]] - [[Cristoforo Munari]], italiar margolari barrokoa (j. [[1667]]).
* [[1826]] - [[Nikolai Karamzin]], errusiar historialaria (j. [[1766]]).
* [[1844]] - [[Luis Antonio Frantziakoa|Luis XIX.a Frantziakoa]], Frantziako azken [[dofin]]a (j. [[1775]]).
* [[1861]] - [[Stephen A. Douglas]], estatubatuar politikaria (j. [[1813]]).
* [[1875]] - [[Georges Bizet]], frantziar musikaria (j. [[1838]]).
* [[1882]] - [[James Thomson (B.V.)|James Thomson]], ''Bysshe Vanolis'', eskoziar olerkaria (j. [[1834]]).
* [[1899]] - [[Johann Strauss (semea)]], austriar musikagilea (j. [[1825]]).
* [[1900]] - [[Mary Kingsley]], ingeles etnografo, idazle zientifiko eta esploratzailea (j. [[1862]]).
* [[1902]] - [[Adolf Dygasiński]], poloniar eleberrigilea, liburuzaina, naturalista eta pedagogoa (j. [[1839]]).
* [[1924]] - [[Franz Kafka]], txekiar idazlea (j. [[1883]]).
* [[1925]] - [[Camille Flammarion]], frantziar astronomo eta idazlea (j. [[1842]]).
* [[1937]] - [[Emilio Mola]], espainiar militarra, [[Espainiako Gerra Zibila]] sortu zuen altxamenduaren zuzendaria (j. [[1887]]).
* [[1946]] - [[Mikhail Kalinin]], sobietar itzultzaile boltxevike eta politikaria, [[Sobietar Batasuna|Sobietar Batasuneko]] estatuburua (j. [[1875]]).
* [[1953]] - [[Florence Price]], estatubatuar konpositore klasikoa, piano-jotzailea, organo-jolea eta musika-irakaslea (j. [[1887]]).
* [[1963]] -
** [[Nâzım Hikmet]], turkiar idazlea (j. [[1902]]).
** [[Joan XXIII.a]], [[Aita santu]]a ([[1958]]-[[1963]]) (j. [[1881]]).
* [[1964]] - [[Frans Eemil Sillanpää]], finlandiar idazlea, 1939ko [[Literaturako Nobel Saria]] (j. [[1888]]).
* [[1967]] - [[Arthur Tedder]], britainiar mariskala (j. [[1890]]).
* [[1970]] - [[Hjalmar Schacht]], alemaniar politikaria eta finantzaria (j. [[1877]]).
* [[1974]] - [[Messali Hadj]], aljeriar politikaria izan zen, Aljeriako independentzia lortzeko prozesuan aitzindaria (j. [[1898]]).
* [[1975]] - [[Eisaku Satō]], [[Japoniako Lehen Ministro|Japoniako lehen ministroa]] eta 1974ko [[Bakearen Nobel Saria]] (j. [[1901]]).
* [[1977]] -
** [[Archibald Hill]], britainiar fisiologoa, 1922ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1886]]).
** [[Roberto Rossellini]], italiar zinema zuzendaria (j. [[1906]]).
* [[1980]] - [[Naum Illitx Akhiezer]], [[sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|sobietar]] matematikaria (j. [[1901]]).
* [[1988]] - [[Louis-Raymond Fischer]], frantziar arkitektoa (j. [[1898]]).
* [[1989]] - [[Ruhola Khomeini]], Irango [[xiismo|xiiten]] buruzagia (j. [[1902]]).
* [[1990]] - [[Robert Norton Noyce]], Fairchild Semiconductor eta [[Intel Corporation]] erakundeen sortzaileetako bat eta [[mikrotxip]]aren asmatzaileetako bat (j. [[1927]]).
* [[1991]], [[Unzen (mendia)|Unzen sumendiaren]] erupzioan:
** [[Katia Krafft]], frantziar bolkanologoa (j. [[1942]]).
** [[Maurice Krafft]], frantziar bolkanologoa (j. [[1946]]).
* [[1992]] - [[Robert Morley]], ingeles aktorea (j. [[1908]]).
* [[1996]] -
** [[Tito Okello]], [[Uganda]]ko presidentea (j. [[1914]]).
** [[Hideo Sakai]], japoniar futbolaria (j. [[1909]]).
* [[2000]] - [[Merton Miller]], estatubatuar ekonomista, 1990eko [[Ekonomiako Nobel Saria]] (j. [[1923]]).
* [[2001]] - [[Anthony Quinn]], mexikar-estatubatuar aktore, idazle eta margolaria (j. [[1915]]).
* [[2002]] - [[Alice Stewart]], britainiar mediku eta epidemiologoa (j. [[1906]]).
* [[2009]] -
** [[David Carradine]], estatubatuar aktorea (j. [[1936]]).
** [[Koko Taylor]], estatubatuar blues abeslaria (j. [[1928]]).
* [[2010]] - [[Vladimir Arnold]], munduko matematikari emankorrenetako bat (j. [[1937]]).
* [[2011]] - [[Jack Kevorkian]], estatubatuar fisikaria eta sendagilea (j. [[1928]]).
* [[2016]] - [[Muhammad Ali]] (Cassius Clay), estatubatuar boxealaria eta beltzen eskubideen aldeko ekintzailea (j. [[1942]]).
* [[2019]] - [[Agustina Bessa-Luís]], portugaldar eleberrigilea (j. [[1922]]).
* [[2020]] - [[Abdelmalek Drukdel]], aljeriar buruzagi [[jihadista]] (j. [[1970]]).
* [[2021]] - [[Anerood Jugnauth]], [[Maurizio]]ko presidente eta lehen ministroa (j. [[1930]]).

== Jaiak eta urteurrenak ==
* [[Seaska (ikastolen elkartea)|Sehaska egutegiko izendegia]]: Ugaitz, Uhaitz/Uhaitze, Zumarraga eta Zumar.
* [[Bizikletaren Munduko Eguna]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Hil aurkibidea}}

&lt;center&gt;[[Ekainaren 2]] | [[Urteko egutegia|Urteko egutegi]] | [[Ekainaren 4]]&lt;/center&gt;</text>
      <sha1>81f7eyhmc1ivm5grszjcwxkoq8zxqi0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Uztailaren 31</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2991</id>
    <revision>
      <id>9005687</id>
      <parentid>9005418</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:50:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Mundua */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14706" xml:space="preserve">'''Uztailaren 31'''a [[gregoriotar egutegia]]ren [[urte]]ko berrehun eta hamabigarren [[egun]]a da, 213.a [[bisurte]]etan. 153 egun falta dira urtea amaitzeko.

{{eguneko-goiburua|7|31}}

{{egungertaerak}}

== Gertaerak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1895]] - [[Sabin Arana]]k [[Euzko Alderdi Jeltzalea]] (EAJ) sortzen du.
* [[1959]] - [[Euskadi Ta Askatasuna]] sortu zen.
* [[1975]] - [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]], Francisco Exposito Camio taxi gidaria erail zuen [[Usurbil]]en.

===== Mundua =====
* [[432]] - [[Sixto III.a]] [[Aita santu|Aita Santu]] aukeratu zen.
* [[1932]] - [[Alemania]]ko hauteskundeetan [[Alemaniako Langile Alderdi Nazionalsozialista|Langile Alderdi Nazionalsozialistak]] ''(Alderdi nazia)'' hauteskunde irabazten ditu, baina gobernatzeko gehiengorik gabe.
* [[1941]] - [[Reinhard Heydrich]]ek, [[Schutzstaffel|SS]]-ko bigarren agintariak, T/179, Nº 461 dokumentua idatzi zuen, juduei buruzko [[Holokaustoa|Azken Soluzioa]] xehaztuz.
* [[1972]] - [[Motorman operazioa]]: [[Ipar Irlanda]]n Britainiar Armadak [[Behin-behineko Irlandako Armada Errepublikarra|Behin-behineko IRAren]] aurkako ekintza militar erraldoia gauzatu zuen.
* [[2010]] - [[Pakistan]] iparraldean egondako [[2010eko Pakistango uholdeak|uholdetan]] 1.000 pertsona baino gehiago hil ziren.

== Arte eta kultura ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====
* [[1952]] - ''[[Ivanhoe (1952ko filma)|Ivanhoe]]'' filma estreinatu zen, [[Richard Thorpe]]k zuzendu eta [[Robert Taylor]], [[Elizabeth Taylor]], [[Joan Fontaine]], [[George Sanders]], [[Emlyn Williams]], [[Felix Aylmer]] eta [[Finlay Currie]] aktoreek antzeztu zuten.
* [[1987]] - ''[[The Lost Boys]]'' (&quot;Mutil Galduak&quot;) filma estreinatu zen, [[Joel Schumacher]]ek zuzendu eta [[Jason Patric]], [[Corey Haim]], [[Kiefer Sutherland]], [[Jami Gertz]] eta [[Corey Feldman]] aktoreek antzeztu zutelarik.

== Zientzia eta teknologia ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====
* [[2008]] - [[NASA]] agentzia estatubatuarrak [[Marte]]n ura aurkitu zuela iragarri zuen.

== Kirolak ==
===== Euskal Herria =====
* [[2017ko Getxoko Zirkuitua]]: [[Carlos Barbero]] espainiarra garaile.
* [[2018ko Getxoko Zirkuitua]]: [[Alex Aranburu]] gipuzkoarra garaile.

===== Mundua =====

== Jaiotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1620]] - [[Juan Ignazio Karrera Iturgoien]], espainiar militar eta politikaria eta Carrera sendiaren sortzailea Txilen, [[Alegia]]n (h. [[1682]]).
* [[1761]] - [[Bertrand Pelletier]], lapurtar kimikari eta farmazialaria (h. [[1797]]).
* [[1883]] - [[Concepcion Gangoiti]], gerraurreko maistra eta irakaskuntza-ekintzailea.
* [[1900]] - [[Ignacio Artamendi]], ''Artamendi II.a'', bizkaitar pilotaria (h. [[1953]]).
* [[1903]] - [[Juan Bautista Kortajarena]], ''Batista Ondartza'', gipuzkoar bertsolaria (h. [[1992]]).
* [[1918]] - [[Jaime Kerexeta]], euskal idazle eta itzultzailea (h. [[1998]]).
* [[1931]] - [[Johañe Epherre]], zuberoar euskaltzale eta elizgizona (h. [[2004]]).
* [[1933]] - [[Iñaki Alkiza]], euskal herritar futbolari ohia, [[Real Sociedad|Errealako]] presidente ohia eta politikari abertzale ohia.
* [[1939]] -
** [[Rafael Mendiluce]], euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (h. [[2014]]).
** [[Ignacio Zoco]], nafar futbolaria (h. [[2015]]).
* [[1942]] -
** [[Juan Mari Arzak]], gipuzkoar sukaldaria, mundu osoan garrantzitsu eta arrakastatsua.
** [[Iñaki Barrenetxea Espiga]], Bizkaiko Txirrindularitza Federakundearen lehendakaria (h. [[2020]]).
** [[Jaime Ignacio del Burgo]], [[Nafarroako Gobernuko lehendakari]] ohia.
* [[1946]] - [[María Teresa Lozano]], nafar matematikaria, topologian eta geometrian aditua.
* [[1948]] - [[Iñaki Pérez Beotegi]], ''Wilson'', arabar [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAkidea]] eta politikaria, [[Luis Carrero Blanco]] hil zuen [[Ogro operazioa]]n parte hartu zuena (h. [[2008]]).
* [[1949]] - [[José Ignacio Madariaga]], bizkaitar futbolaria ohia.
* [[1950]] -
** [[Inaxio Kortabarria]], [[Real Sociedad|Errealeko]] gipuzkoar futbolari ohia.
** [[Blanca Roncal]], [[PSE-EE]]ko nafar politikaria.
* [[1953]] - [[Iñaki Nuñez]], arabar zinema zuzendaria, gidoigilea eta ekoizlea.
* [[1961]] - [[Bittor Elizagoien]], nafar bertsolaria.
* [[1962]] - [[Juan Antonio Ibáñez]], nafar txirrindulari ohia.
* [[1970]] - [[Alejo Mancisidor]], gipuzkoar tenislari ohia eta entrenatzailea.
* [[1971]] - [[Olatz Altuna Zumeta]], gipuzkoar soziologo eta soziolinguista.
* [[1977]] - [[Alex Tello]], gipuzkoar aktorea.
* [[1983]] - [[Ibon Díez]], bizkaitar futbolaria.
* [[1985]] - [[Iñaki Larralde]], nafar pilotari ohia.
* [[1989]] -
** [[Garikoitz Bravo]], gipuzkoar txirrindularia.
** [[Laura Pardo]], arabar saskibaloi jokalaria.
* [[1990]] - [[Alice Waddington]], bizkaitar zinema zuzendari eta gidoilaria.
* [[1991]] - [[Jon Gondán]], nafar politikaria, [[Zizur Nagusia|Zizur Nagusiko]] alkatea.

===== Mundua =====
* [[1396]] - [[Filipe III.a Borgoinakoa]], [[Borgoinako dukerria|Borgoinako dukea]] (h. [[1467]]).
* [[1527]] - [[Maximiliano II.a Germaniako Erromatar Inperio Santukoa|Maximiliano II.a]], [[Germaniako Erromatar Inperio Santua|Germaniako Erromatar Inperio Santuko]] enperadorea (h. [[1576]]).
* [[1754]] - [[Bon Adrien Jeannot de Moncey]], frantziar militar eta politikaria (h. [[1842]]).
* [[1766]] - [[Rafael García Goyena]], [[Guayaquil]]go idazle, poeta eta jurista (h. [[1823]]).
* [[1773]] - [[Teresa Cabarrús]], ''Madame Tallien'', [[Frantziako Iraultza]]ko heroia (h. [[1835]]).
* [[1774]] - [[Diodata Saluzzo Roero]], italiar idazlea (h. [[1840]]).
* [[1800]] - [[Friedrich Wöhler]], alemaniar kimikaria (h. [[1882]]).
* [[1803]] - [[John Ericsson]], suediar ingeniari eta asmatzailea (h. [[1889]]).
* [[1818]] - [[Joaquim Rubió i Ors]], kataluniar olerkaria (h. [[1899]]).
* [[1831]] - [[Helen Taylor (feminista)|Helen Taylor]], ingeles feminista, idazlea eta aktorea  (h. [[1907]]).
* [[1839]] - [[Ignacio Andrade]], [[Venezuela]]ko presidentea (h. [[1925]]).
* [[1843]] - [[Peter Rosegger]], alemanezko austriar idazlea (h. [[1918]]).
* [[1844]] - [[Léon Augustin Lhermitte]], frantziar margolaria (h. [[1925]]).
* [[1854]] - [[José Canalejas]], espainiar politikaria (h. [[1912]]).
* [[1875]] - [[Jacques Villon]], frantziar margolaria (h. [[1963]]).
* [[1883]] - [[Erich Heckel]], alemaniar margolari eta grabatzailea (h. [[1970]]).
* [[1886]] - [[Constant Permeke]], belgikar margolari eta eskultorea (h. [[1952]]).
* [[1901]] - [[Jean Dubuffet]], frantziar margolaria, marrazkigilea eta idazlea (h. [[1985]]).
* [[1912]] - [[Milton Friedman]], estatubatuar ekonomialari eta intelektuala, 1976ko [[Ekonomiako Nobel Saria]] (h. [[2006]]).
* [[1914]] - [[Louis de Funès]], frantziar aktorea (h. [[1983]]).
* [[1918]] -
** [[Paul D. Boyer]], estatubatuar biokimikari eta kimika irakaslea, 1997ko [[Kimikako Nobel Saria]] (h. [[2018]]).
** [[Hank Jones]], estatubatuar jazz pianista eta musikagilea (h. [[2010]]).
* [[1919]] - [[Primo Levi]], italiar idazlea (h. [[1987]]).
* [[1921]] - [[Antunes da Silva]], portugaldar kontakizun-idazle eta olerkigilea (h. [[1997]]).
* [[1923]] - [[Stephanie Kwolek]], poloniar-estatubatuar kimikaria, [[Kevlar]]raren asmatzailea (h. [[2014]]).
* [[1926]] - [[Hilary Putnam]], estatubatuar filosofoa (h. [[2016]]).
* [[1931]] - [[Ivan Rebroff]], alemaniar abeslaria, aparteko ahots tartean abesteko gai zena (h. [[2008]]).
* [[1932]] - [[John Rogers Searle]], estatubatuar filosofoa.
* [[1933]] - [[Cees Nooteboom]], herbehereetar idazle eta itzultzailea.
* [[1935]] - [[Geoffrey Lewis]], estatubatuar aktorea (h. [[2015]]).
* [[1936]] - [[Jorge Sanjinés]], boliviar zinema-zuzendaria.
* [[1940]] - [[Fleur Jaeggy]], italierazko suitzar idazlea.
* [[1942]] - [[Modibo Keita (lehen ministroa)|Modibo Keita]], [[Mali]]ko lehen ministroa (h. [[2021]]).
* [[1944]] -
** [[Eugenio Aguirre (idazlea)|Eugenio Aguirre]], euskal jatorriko mexikar idazlea.
** [[Geraldine Chaplin]], britainiar aktorea.
** [[Robert C. Merton]], estatubatuar ekonomilaria, 1997ko [[Ekonomiako Nobel Saria]].
* [[1945]] - [[Germano Almeida]], caboverdetar idazlea.
* [[1947]] - [[Richard Griffiths]], ingeles aktorea (h. [[2013]]).
* [[1949]] - [[Valeriu Muravschi]], [[Moldavia]]ko lehen ministroa (h. [[2020]]).
* [[1956]] - [[Michael Biehn]], estatubatuar aktorea.
* [[1958]] - [[José Luis Centella]], espainiar politikaria, [[Espainiako Alderdi Komunista]]ko presidente ohia.
* [[1962]] - [[Wesley Snipes]], estatubatuar aktorea.
* [[1964]] - [[Jean-Paul Vonderburg]], suediar futbolari ohia.
* [[1965]] -
** [[Pat Finn]], estatubatuar aktore eta telebista aurkezlea.
** [[J. K. Rowling]], britainiar idazlea, ''[[Harry Potter]]'' seriearen egilea.
* [[1966]] - [[Yoshiyuki Matsuyama]], japoniar futbolari ohia.
* [[1967]] -
** [[Nina Bouraoui]], frantziar nobelagile eta konpositorea.
** [[Elizabeth Wurtzel]], estatubatuar idazlea eta kazetaria (h. [[2020]]).
* [[1971]] - [[Elivélton]], brasildar futbolari ohia.
* [[1973]] -
** [[Richart Báez]], paraguaiar futbolari ohia.
** [[Henk Vogels]], australiar txirrindulari ohia.
* [[1974]] - [[Emilia Fox]], britainiar aktorea.
* [[1976]] -
** [[Shigenori Hagimura]], japoniar futbolari ohia.
** [[Paulo Wanchope]], costarricar futbolari ohia.
* [[1982]] - [[Hayuma Tanaka]], japoniar futbolaria.
* [[1984]] - [[Maiko Nasu]], japoniar futbolari ohia.
* [[1985]] - [[Brimin Kipruto]], kenyar atleta, 3.000 metroko hesi-lasterketan espezialista.
* [[1986]] -
** [[Shinzo Koroki]], japoniar futbolaria.
** [[Nikola Vujadinović]], serbiar futbolaria.
* [[1989]] -
** [[Viktoria Azarenka]], bielorrusiar tenislaria.
** [[Loujain al-Hathloul]], emakumeen eskubideen aldeko saudiarabiar aktibista.
** [[Zelda Williams]], estatubatuar aktorea.
* [[1990]] - [[Besart Abdurahimi]], mazedoniar futbolaria.

== Heriotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1556]] - [[Ignazio Loiolakoa]], [[Jesusen Lagundia]]ren sortzailea (j.[[1491]]).
* [[1624]] - [[Antonio Nabarro Larreategi]], [[Filipe III.a Espainiakoa]]ren gipuzkoar idazkaria (j. [[1554]]).
* [[1916]] - [[Mariano Mendigatxa]], [[Bidankoze]]ko nekazaria, [[Luis Luziano Bonaparte|Bonaparteren]] eta [[Resurreccion Maria Azkue|Azkueren]] berriemailea (j. [[1832]]).
* [[1936]] - [[Prudentzio Gerekiz|Prudentzio Gerekiz, ''Prudencio de la Cruz'']], bizkaitar apaiz trinitarioa, [[Andújar]]ren fusilatua (j. [[1883]]).
* [[1967]] - [[Ubaldo Uhalde]], [[Izaba]] udalerriko [[Erronkariera]] euskalkiaren gizonezko azken hiztuna.
* [[1975]] - [[Francisco Expósito]], euskal txirrindularia (j. [[1920]]/[[1921]]).
* [[1982]] - [[Severiano Goiburu]], euskal herritar futbolari eta pilotaria (j. [[1906]]).
* [[1984]] - [[Andoni Arrizabalaga]], bizkaitar [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAkide]] historikoa, [[Mont Blanc]]en (j. [[1941]]).
* [[1988]] - [[André Navarra]], lapurtar txelo jole eta irakaslea, mundu mailako ospea lortu zuena, [[Siena]]n (j. [[1911]]).
* [[2003]] - [[Javier Garro]], nafar dentista eta [[Osasunako presidenteen zerrenda|Osasunako presidentea]] (j. [[1933]]).
* [[2018]] - [[Philippe Dreyfus]], frantziar informatika aitzindaria, [[Biarritz]]en (j. [[1925]]).
* [[2020]] -
** [[André Darrieussecq]], lapurtar errugbilaria (j. [[1947]]).
** [[Joan Mari Torrealdai]], euskal idazle, euskaltzain, kazetari eta soziologoa (j. [[1942]]).

===== Mundua =====
* [[1564]] - [[Luis de Velasco]], espainiar noble eta politikaria, [[Nafarroako erregeorde]]a (j. [[1511]]).
* [[1750]] - [[Joanes V.a Portugalgoa]], ''eskuzabala'', [[Portugalgo Erresuma|Portugalgo erregea]] (j. [[1689]]).
* [[1762]] - [[Luis Vicente de Velasco]], [[Espainiako Itsas Armada]]ko komandantea, errege ontzien kapitain bezala nabarmendua (j. [[1711]]).
* [[1784]] - [[Denis Diderot]], frantziar idazle eta filosofoa (j. [[1713]]).
* [[1849]] - [[Sándor Petőfi]], hungariar poeta (j. [[1823]]).
* [[1875]] - [[Andrew Johnson]], [[Ameriketako Estatu Batuetako presidenteen zerrenda|Ameriketako Estatu Batuetako 17. Presidentea]] (j. [[1808]]).
* [[1886]] - [[Franz Liszt]], hungariar musikagilea (j.[[1811]]).
* [[1914]] - [[Jean Jaurès]], frantziar buruzagi sozialista (j. [[1859]]).
* [[1942]] - [[Francis Younghusband]], britainiar militar, esploratzaile eta idazlea (j. [[1863]]).
* [[1944]] - [[Antoine de Saint-Exupéry|Antoine de Saint-Exupery]], frantziar idazle eta hegazkinlaria (j. [[1900]]).
* [[1958]] - [[Eino Kaila]], finlandiar filosofo, kritiko eta irakaslea (j. [[1890]]).
* [[1959]] - [[Germaine Richier]], frantziar eskultorea (j. [[1902]]).
* [[1963]] - [[Leopoldo Eijo]], galiziar apezpiku eta idazlea, [[Gasteizko elizbarrutia|Gasteizko apezpiku]] izandakoa (j. [[1878]]).
* [[1967]] - [[Margaret Kennedy]], ingeles idazlea (j. [[1896]]).
* [[1972]] -
** [[Alfons Gorbach]], [[Austria]]ko kantzilerra (j. [[1898]]).
** [[Paul-Henri Spaak]], [[Belgika]]ko lehen ministroa (j. [[1899]]).
* [[1978]] - [[Werner Finck]], alemaniar aktore, kabareteko artista, eta idazlea (j. [[1902]]).
* [[1979]] - [[Karl Bouda]], alemaniar euskalaria (j. [[1901]]).
* [[1981]] - [[Omar Torrijos]], panamar militarra eta politikaria (j. [[1929]]).
* [[1984]] - [[Paul Le Flem]], frantziar musikagilea (j. [[1881]]).
* [[1993]] - [[Balduin I.a Belgikakoa]], [[Belgika]]ko erregea (j. [[1930]]).
* [[1998]] - [[Serge Golovine]], [[monako]]ar ballet-dantzaria (j. [[1924]]).
* [[2001]] - [[Francisco da Costa Gomes]], [[Portugal]]go presidentea (j. [[1914]]).
* [[2003]] - [[Guido Crepax]], italiar komikigilea (j. [[1933]]).
* [[2004]] -
** [[Laura Betti]], italiar aktorea (j. [[1927]]).
** [[Líber Seregni]], uruguaitar militarra eta politikaria (j. [[1916]]).
* [[2005]] - [[Wim Duisenberg]], herbeheretar ekonomista eta politikaria, [[Europako Banku Zentrala]]ren lehen lehendakaria (j. [[1935]]).
* [[2009]] - [[Bobby Robson]], ingeles futbolari eta entrenatzailea (j. [[1933]]).
* [[2012]] - [[Gore Vidal]], estatubatuar idazlea (j. [[1925]]).
* [[2016]] -
** [[Gwynn ap Gwilym]], galestar poeta, idazle eta argitaratzailea (j. [[1955]]).
** [[Chiyonofuji Mitsugu]], japoniar [[sumo]]lari handia (j. [[1955]]).
* [[2017]] - [[Jeanne Moreau]], frantziar aktore, zuzendari eta abeslaria (j. [[1928]]).
* [[2020]] - [[Alan Parker]], ingeles zinema zuzendaria, ekoizlea, gidoigilea eta aktorea (j. [[1944]]).
* [[2022]] - [[Fidel Ramos]], [[Filipinak|Filipinetako]] presidentea (j. [[1928]]).

== Jaiak eta urteurrenak ==
* {{bandera|El Salvador}}: Kazetariaren Eguna.
* [[Ignazio Loiolakoa|San Inazio eguna]]: [[Gipuzkoa]] eta [[Bizkaia|Bizkaiko]] santu zaindaria.
* [[Seaska (ikastolen elkartea)|Sehaska egutegiko izendegia]]: Iñaki, Iñake, Inazio, Iñaxio eta Loiola.


== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Hil aurkibidea}}

&lt;center&gt;[[Uztailaren 30]] | [[Urteko egutegia|Urteko egutegi]] | [[Abuztuaren 1]]&lt;/center&gt;</text>
      <sha1>9jz2qb7vi0aj680bcahzit4xlmec1oc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005810</id>
      <parentid>9005687</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:17:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14814" xml:space="preserve">'''Uztailaren 31'''a [[gregoriotar egutegia]]ren [[urte]]ko berrehun eta hamabigarren [[egun]]a da, 213.a [[bisurte]]etan. 153 egun falta dira urtea amaitzeko.

{{eguneko-goiburua|7|31}}

{{egungertaerak}}

== Gertaerak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1895]] - [[Sabin Arana]]k [[Euzko Alderdi Jeltzalea]] (EAJ) sortzen du.
* [[1959]] - [[Euskadi Ta Askatasuna]] sortu zen.
* [[1975]] - [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]], Francisco Exposito Camio taxi gidaria erail zuen [[Usurbil]]en.

===== Mundua =====
* [[432]] - [[Sixto III.a]] [[Aita santu|Aita Santu]] aukeratu zen.
* [[1932]] - [[Alemania]]ko hauteskundeetan [[Alemaniako Langile Alderdi Nazionalsozialista|Langile Alderdi Nazionalsozialistak]] ''(Alderdi nazia)'' hauteskunde irabazten ditu, baina gobernatzeko gehiengorik gabe.
* [[1941]] - [[Reinhard Heydrich]]ek, [[Schutzstaffel|SS]]-ko bigarren agintariak, T/179, Nº 461 dokumentua idatzi zuen, juduei buruzko [[Holokaustoa|Azken Soluzioa]] xehaztuz.
* [[1972]] - [[Motorman operazioa]]: [[Ipar Irlanda]]n Britainiar Armadak [[Behin-behineko Irlandako Armada Errepublikarra|Behin-behineko IRAren]] aurkako ekintza militar erraldoia gauzatu zuen.
* [[2010]] - [[Pakistan]] iparraldean egondako [[2010eko Pakistango uholdeak|uholdetan]] 1.000 pertsona baino gehiago hil ziren.

== Arte eta kultura ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====
* [[1952]] - ''[[Ivanhoe (1952ko filma)|Ivanhoe]]'' filma estreinatu zen, [[Richard Thorpe]]k zuzendu eta [[Robert Taylor]], [[Elizabeth Taylor]], [[Joan Fontaine]], [[George Sanders]], [[Emlyn Williams]], [[Felix Aylmer]] eta [[Finlay Currie]] aktoreek antzeztu zuten.
* [[1987]] - ''[[The Lost Boys]]'' (&quot;Mutil Galduak&quot;) filma estreinatu zen, [[Joel Schumacher]]ek zuzendu eta [[Jason Patric]], [[Corey Haim]], [[Kiefer Sutherland]], [[Jami Gertz]] eta [[Corey Feldman]] aktoreek antzeztu zutelarik.

== Zientzia eta teknologia ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====
* [[2008]] - [[NASA]] agentzia estatubatuarrak [[Marte]]n ura aurkitu zuela iragarri zuen.

== Kirolak ==
===== Euskal Herria =====
* [[2017ko Getxoko Zirkuitua]]: [[Carlos Barbero]] espainiarra garaile.
* [[2018ko Getxoko Zirkuitua]]: [[Alex Aranburu]] gipuzkoarra garaile.

===== Mundua =====

== Jaiotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1620]] - [[Juan Ignazio Karrera Iturgoien]], espainiar militar eta politikaria eta Carrera sendiaren sortzailea Txilen, [[Alegia]]n (h. [[1682]]).
* [[1761]] - [[Bertrand Pelletier]], lapurtar kimikari eta farmazialaria (h. [[1797]]).
* [[1883]] - [[Concepcion Gangoiti]], gerraurreko maistra eta irakaskuntza-ekintzailea.
* [[1900]] - [[Ignacio Artamendi]], ''Artamendi II.a'', bizkaitar pilotaria (h. [[1953]]).
* [[1903]] - [[Juan Bautista Kortajarena]], ''Batista Ondartza'', gipuzkoar bertsolaria (h. [[1992]]).
* [[1918]] - [[Jaime Kerexeta]], euskal idazle eta itzultzailea (h. [[1998]]).
* [[1931]] - [[Johañe Epherre]], zuberoar euskaltzale eta elizgizona (h. [[2004]]).
* [[1933]] - [[Iñaki Alkiza]], euskal herritar futbolari ohia, [[Real Sociedad|Errealako]] presidente ohia eta politikari abertzale ohia.
* [[1939]] -
** [[Rafael Mendiluce]], euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (h. [[2014]]).
** [[Ignacio Zoco]], nafar futbolaria (h. [[2015]]).
* [[1942]] -
** [[Juan Mari Arzak]], gipuzkoar sukaldaria, mundu osoan garrantzitsu eta arrakastatsua.
** [[Iñaki Barrenetxea Espiga]], Bizkaiko Txirrindularitza Federakundearen lehendakaria (h. [[2020]]).
** [[Jaime Ignacio del Burgo]], [[Nafarroako Gobernuko lehendakari]] ohia.
* [[1946]] - [[María Teresa Lozano]], nafar matematikaria, topologian eta geometrian aditua.
* [[1948]] - [[Iñaki Pérez Beotegi]], ''Wilson'', arabar [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAkidea]] eta politikaria, [[Luis Carrero Blanco]] hil zuen [[Ogro operazioa]]n parte hartu zuena (h. [[2008]]).
* [[1949]] - [[José Ignacio Madariaga]], bizkaitar futbolaria ohia.
* [[1950]] -
** [[Inaxio Kortabarria]], [[Real Sociedad|Errealeko]] gipuzkoar futbolari ohia.
** [[Blanca Roncal]], [[PSE-EE]]ko nafar politikaria.
* [[1953]] - [[Iñaki Nuñez]], arabar zinema zuzendaria, gidoigilea eta ekoizlea.
* [[1961]] - [[Bittor Elizagoien]], nafar bertsolaria.
* [[1962]] - [[Juan Antonio Ibáñez]], nafar txirrindulari ohia.
* [[1970]] - [[Alejo Mancisidor]], gipuzkoar tenislari ohia eta entrenatzailea.
* [[1971]] - [[Olatz Altuna Zumeta]], gipuzkoar soziologo eta soziolinguista.
* [[1977]] - [[Alex Tello]], gipuzkoar aktorea.
* [[1983]] - [[Ibon Díez]], bizkaitar futbolaria.
* [[1985]] - [[Iñaki Larralde]], nafar pilotari ohia.
* [[1989]] -
** [[Garikoitz Bravo]], gipuzkoar txirrindularia.
** [[Laura Pardo]], arabar saskibaloi jokalaria.
* [[1990]] - [[Alice Waddington]], bizkaitar zinema zuzendari eta gidoilaria.
* [[1991]] - [[Jon Gondán]], nafar politikaria, [[Zizur Nagusia|Zizur Nagusiko]] alkatea.

===== Mundua =====
* [[1396]] - [[Filipe III.a Borgoinakoa]], [[Borgoinako dukerria|Borgoinako dukea]] (h. [[1467]]).
* [[1527]] - [[Maximiliano II.a Germaniako Erromatar Inperio Santukoa|Maximiliano II.a]], [[Germaniako Erromatar Inperio Santua|Germaniako Erromatar Inperio Santuko]] enperadorea (h. [[1576]]).
* [[1754]] - [[Bon Adrien Jeannot de Moncey]], frantziar militar eta politikaria (h. [[1842]]).
* [[1766]] - [[Rafael García Goyena]], [[Guayaquil]]go idazle, poeta eta jurista (h. [[1823]]).
* [[1773]] - [[Teresa Cabarrús]], ''Madame Tallien'', [[Frantziako Iraultza]]ko heroia (h. [[1835]]).
* [[1774]] - [[Diodata Saluzzo Roero]], italiar idazlea (h. [[1840]]).
* [[1800]] - [[Friedrich Wöhler]], alemaniar kimikaria (h. [[1882]]).
* [[1803]] - [[John Ericsson]], suediar ingeniari eta asmatzailea (h. [[1889]]).
* [[1818]] - [[Joaquim Rubió i Ors]], kataluniar olerkaria (h. [[1899]]).
* [[1831]] - [[Helen Taylor (feminista)|Helen Taylor]], ingeles feminista, idazlea eta aktorea  (h. [[1907]]).
* [[1839]] - [[Ignacio Andrade]], [[Venezuela]]ko presidentea (h. [[1925]]).
* [[1843]] - [[Peter Rosegger]], alemanezko austriar idazlea (h. [[1918]]).
* [[1844]] - [[Léon Augustin Lhermitte]], frantziar margolaria (h. [[1925]]).
* [[1854]] - [[José Canalejas]], espainiar politikaria (h. [[1912]]).
* [[1875]] - [[Jacques Villon]], frantziar margolaria (h. [[1963]]).
* [[1883]] - [[Erich Heckel]], alemaniar margolari eta grabatzailea (h. [[1970]]).
* [[1886]] - [[Constant Permeke]], belgikar margolari eta eskultorea (h. [[1952]]).
* [[1901]] - [[Jean Dubuffet]], frantziar margolaria, marrazkigilea eta idazlea (h. [[1985]]).
* [[1912]] - [[Milton Friedman]], estatubatuar ekonomialari eta intelektuala, 1976ko [[Ekonomiako Nobel Saria]] (h. [[2006]]).
* [[1914]] - [[Louis de Funès]], frantziar aktorea (h. [[1983]]).
* [[1918]] -
** [[Paul D. Boyer]], estatubatuar biokimikari eta kimika irakaslea, 1997ko [[Kimikako Nobel Saria]] (h. [[2018]]).
** [[Hank Jones]], estatubatuar jazz pianista eta musikagilea (h. [[2010]]).
* [[1919]] - [[Primo Levi]], italiar idazlea (h. [[1987]]).
* [[1921]] - [[Antunes da Silva]], portugaldar kontakizun-idazle eta olerkigilea (h. [[1997]]).
* [[1923]] - [[Stephanie Kwolek]], poloniar-estatubatuar kimikaria, [[Kevlar]]raren asmatzailea (h. [[2014]]).
* [[1926]] - [[Hilary Putnam]], estatubatuar filosofoa (h. [[2016]]).
* [[1931]] - [[Ivan Rebroff]], alemaniar abeslaria, aparteko ahots tartean abesteko gai zena (h. [[2008]]).
* [[1932]] - [[John Rogers Searle]], estatubatuar filosofoa.
* [[1933]] - [[Cees Nooteboom]], herbehereetar idazle eta itzultzailea.
* [[1935]] - [[Geoffrey Lewis]], estatubatuar aktorea (h. [[2015]]).
* [[1936]] - [[Jorge Sanjinés]], boliviar zinema-zuzendaria.
* [[1940]] - [[Fleur Jaeggy]], italierazko suitzar idazlea.
* [[1942]] - [[Modibo Keita (lehen ministroa)|Modibo Keita]], [[Mali]]ko lehen ministroa (h. [[2021]]).
* [[1944]] -
** [[Eugenio Aguirre (idazlea)|Eugenio Aguirre]], euskal jatorriko mexikar idazlea.
** [[Geraldine Chaplin]], britainiar aktorea.
** [[Robert C. Merton]], estatubatuar ekonomilaria, 1997ko [[Ekonomiako Nobel Saria]].
* [[1945]] - [[Germano Almeida]], caboverdetar idazlea.
* [[1947]] - [[Richard Griffiths]], ingeles aktorea (h. [[2013]]).
* [[1949]] - [[Valeriu Muravschi]], [[Moldavia]]ko lehen ministroa (h. [[2020]]).
* [[1956]] - [[Michael Biehn]], estatubatuar aktorea.
* [[1958]] - [[José Luis Centella]], espainiar politikaria, [[Espainiako Alderdi Komunista]]ko presidente ohia.
* [[1962]] - [[Wesley Snipes]], estatubatuar aktorea.
* [[1964]] - [[Jean-Paul Vonderburg]], suediar futbolari ohia.
* [[1965]] -
** [[Pat Finn]], estatubatuar aktore eta telebista aurkezlea.
** [[J. K. Rowling]], britainiar idazlea, ''[[Harry Potter]]'' seriearen egilea.
* [[1966]] - [[Yoshiyuki Matsuyama]], japoniar futbolari ohia.
* [[1967]] -
** [[Nina Bouraoui]], frantziar nobelagile eta konpositorea.
** [[Elizabeth Wurtzel]], estatubatuar idazlea eta kazetaria (h. [[2020]]).
* [[1971]] - [[Elivélton]], brasildar futbolari ohia.
* [[1973]] -
** [[Richart Báez]], paraguaiar futbolari ohia.
** [[Henk Vogels]], australiar txirrindulari ohia.
* [[1974]] - [[Emilia Fox]], britainiar aktorea.
* [[1976]] -
** [[Shigenori Hagimura]], japoniar futbolari ohia.
** [[Paulo Wanchope]], costarricar futbolari ohia.
* [[1982]] - [[Hayuma Tanaka]], japoniar futbolaria.
* [[1984]] - [[Maiko Nasu]], japoniar futbolari ohia.
* [[1985]] - [[Brimin Kipruto]], kenyar atleta, 3.000 metroko hesi-lasterketan espezialista.
* [[1986]] -
** [[Shinzo Koroki]], japoniar futbolaria.
** [[Nikola Vujadinović]], serbiar futbolaria.
* [[1989]] -
** [[Viktoria Azarenka]], bielorrusiar tenislaria.
** [[Loujain al-Hathloul]], emakumeen eskubideen aldeko saudiarabiar aktibista.
** [[Zelda Williams]], estatubatuar aktorea.
* [[1990]] - [[Besart Abdurahimi]], mazedoniar futbolaria.

== Heriotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1556]] - [[Ignazio Loiolakoa]], [[Jesusen Lagundia]]ren sortzailea (j.[[1491]]).
* [[1624]] - [[Antonio Nabarro Larreategi]], [[Filipe III.a Espainiakoa]]ren gipuzkoar idazkaria (j. [[1554]]).
* [[1916]] - [[Mariano Mendigatxa]], [[Bidankoze]]ko nekazaria, [[Luis Luziano Bonaparte|Bonaparteren]] eta [[Resurreccion Maria Azkue|Azkueren]] berriemailea (j. [[1832]]).
* [[1936]] - [[Prudentzio Gerekiz|Prudentzio Gerekiz, ''Prudencio de la Cruz'']], bizkaitar apaiz trinitarioa, [[Andújar]]ren fusilatua (j. [[1883]]).
* [[1967]] - [[Ubaldo Uhalde]], [[Izaba]] udalerriko [[Erronkariera]] euskalkiaren gizonezko azken hiztuna.
* [[1975]] - [[Francisco Expósito]], euskal txirrindularia (j. [[1920]]/[[1921]]).
* [[1982]] - [[Severiano Goiburu]], euskal herritar futbolari eta pilotaria (j. [[1906]]).
* [[1984]] - [[Andoni Arrizabalaga]], bizkaitar [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAkide]] historikoa, [[Mont Blanc]]en (j. [[1941]]).
* [[1988]] - [[André Navarra]], lapurtar txelo jole eta irakaslea, mundu mailako ospea lortu zuena, [[Siena]]n (j. [[1911]]).
* [[2003]] - [[Javier Garro]], nafar dentista eta [[Osasunako presidenteen zerrenda|Osasunako presidentea]] (j. [[1933]]).
* [[2018]] - [[Philippe Dreyfus]], frantziar informatika aitzindaria, [[Biarritz]]en (j. [[1925]]).
* [[2020]] -
** [[André Darrieussecq]], lapurtar errugbilaria (j. [[1947]]).
** [[Joan Mari Torrealdai]], euskal idazle, euskaltzain, kazetari eta soziologoa (j. [[1942]]).

===== Mundua =====
* [[1564]] - [[Luis de Velasco]], espainiar noble eta politikaria, [[Nafarroako erregeorde]]a (j. [[1511]]).
* [[1750]] - [[Joanes V.a Portugalgoa]], ''eskuzabala'', [[Portugalgo Erresuma|Portugalgo erregea]] (j. [[1689]]).
* [[1762]] - [[Luis Vicente de Velasco]], [[Espainiako Itsas Armada]]ko komandantea, errege ontzien kapitain bezala nabarmendua (j. [[1711]]).
* [[1784]] - [[Denis Diderot]], frantziar idazle eta filosofoa (j. [[1713]]).
* [[1849]] - [[Sándor Petőfi]], hungariar poeta (j. [[1823]]).
* [[1875]] - [[Andrew Johnson]], [[Ameriketako Estatu Batuetako presidenteen zerrenda|Ameriketako Estatu Batuetako 17. Presidentea]] (j. [[1808]]).
* [[1886]] - [[Franz Liszt]], hungariar musikagilea (j.[[1811]]).
* [[1914]] - [[Jean Jaurès]], frantziar buruzagi sozialista (j. [[1859]]).
* [[1942]] - [[Francis Younghusband]], britainiar militar, esploratzaile eta idazlea (j. [[1863]]).
* [[1944]] - [[Antoine de Saint-Exupéry|Antoine de Saint-Exupery]], frantziar idazle eta hegazkinlaria (j. [[1900]]).
* [[1958]] - [[Eino Kaila]], finlandiar filosofo, kritiko eta irakaslea (j. [[1890]]).
* [[1959]] - [[Germaine Richier]], frantziar eskultorea (j. [[1902]]).
* [[1963]] - [[Leopoldo Eijo]], galiziar apezpiku eta idazlea, [[Gasteizko elizbarrutia|Gasteizko apezpiku]] izandakoa (j. [[1878]]).
* [[1967]] - [[Margaret Kennedy]], ingeles idazlea (j. [[1896]]).
* [[1972]] -
** [[Alfons Gorbach]], [[Austria]]ko kantzilerra (j. [[1898]]).
** [[Paul-Henri Spaak]], [[Belgika]]ko lehen ministroa (j. [[1899]]).
* [[1978]] - [[Werner Finck]], alemaniar aktore, kabareteko artista, eta idazlea (j. [[1902]]).
* [[1979]] - [[Karl Bouda]], alemaniar euskalaria (j. [[1901]]).
* [[1981]] - [[Omar Torrijos]], panamar militarra eta politikaria (j. [[1929]]).
* [[1984]] - [[Paul Le Flem]], frantziar musikagilea (j. [[1881]]).
* [[1993]] - [[Balduin I.a Belgikakoa]], [[Belgika]]ko erregea (j. [[1930]]).
* [[1998]] - [[Serge Golovine]], [[monako]]ar ballet-dantzaria (j. [[1924]]).
* [[2001]] - [[Francisco da Costa Gomes]], [[Portugal]]go presidentea (j. [[1914]]).
* [[2003]] - [[Guido Crepax]], italiar komikigilea (j. [[1933]]).
* [[2004]] -
** [[Laura Betti]], italiar aktorea (j. [[1927]]).
** [[Líber Seregni]], uruguaitar militarra eta politikaria (j. [[1916]]).
* [[2005]] - [[Wim Duisenberg]], herbeheretar ekonomista eta politikaria, [[Europako Banku Zentrala]]ren lehen lehendakaria (j. [[1935]]).
* [[2009]] - [[Bobby Robson]], ingeles futbolari eta entrenatzailea (j. [[1933]]).
* [[2012]] - [[Gore Vidal]], estatubatuar idazlea (j. [[1925]]).
* [[2016]] -
** [[Gwynn ap Gwilym]], galestar poeta, idazle eta argitaratzailea (j. [[1955]]).
** [[Chiyonofuji Mitsugu]], japoniar [[sumo]]lari handia (j. [[1955]]).
* [[2017]] - [[Jeanne Moreau]], frantziar aktore, zuzendari eta abeslaria (j. [[1928]]).
* [[2020]] - [[Alan Parker]], ingeles zinema zuzendaria, ekoizlea, gidoigilea eta aktorea (j. [[1944]]).
* [[2022]] -
** [[Fidel Ramos]], [[Filipinak|Filipinetako]] presidentea (j. [[1928]]).
** [[Bill Russell]], [[NBA]]ko estatubatuar saskibaloi-jokalaria, inoizko hoberenetarikoa (j. [[1934]]).

== Jaiak eta urteurrenak ==
* {{bandera|El Salvador}}: Kazetariaren Eguna.
* [[Ignazio Loiolakoa|San Inazio eguna]]: [[Gipuzkoa]] eta [[Bizkaia|Bizkaiko]] santu zaindaria.
* [[Seaska (ikastolen elkartea)|Sehaska egutegiko izendegia]]: Iñaki, Iñake, Inazio, Iñaxio eta Loiola.


== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Hil aurkibidea}}

&lt;center&gt;[[Uztailaren 30]] | [[Urteko egutegia|Urteko egutegi]] | [[Abuztuaren 1]]&lt;/center&gt;</text>
      <sha1>8f00iyjv0hysxofza2d23nyw71601d6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Marie Curie</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3882</id>
    <revision>
      <id>9005473</id>
      <parentid>8978132</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:14:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Liburuak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="87930" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Maria Salomea Skłodowska-Curie''' ([[1867]]ko [[azaroaren 7]]a – [[1934]]ko [[uztailaren 4]]a), '''Marie Curie''' izen-deiturez ezaguna, zientzialaria izan zen. Sortzez poloniarra, frantziar nazionalizatu zen. [[Erradiologia]] arloan aitzindaria izan zen, eta lehena izan zen bi arlo desberdinetan [[Nobel Sariak|Nobel saria]] lortu zuena (Fisikan eta Kimikan). Gainera, [[Parisko Unibertsitatea]]n lehenengo emakume katedraduna&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Julie|abizena=Des Jardins|urtea=2011|izenburua=&quot;Madame Curie's Passion&quot;|argitaletxea=Smithsonian Magazine|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; izan zen. [[Paris]]ko eta [[Varsovia]]ko [[Curie Institutua]]k eratu zituen.

[[Varsovia]]n jaio zen, garai horretan Poloniako batzarra zena ([[Errusiar Inperioa|errusiar erresumaren]] lurraldea). Ezkutuan ikasi zuen Varsoviako  “unibertsitate flotante”-an eta bere formazio zientifikoa hasi zuen hiri horretan. [[1891|1891.]] urtean (24 urterekin) bere ahizpa Bronislawa Duska jarraitu zuen [[Paris]]era, bertan bere ikasketak amaitu eta lan zientifiko bikainak burutu zituen. [[1903]]ko Fisikako [[Nobel Sariak|Nobel saria]] bere senarra [[Pierre Curie]]rekin eta [[Henri Becquerel]]ekin partekatu zuen. 1906an Pierre, senarra, istripu batean hil zen. Handik urte gutxitara, [[1911]]n, Marie Curiek [[Kimikako Nobel Saria|Kimikako Nobel saria]] irabazi zuen. Frantziako herritartasuna jaso eta Frantzia aberritzat onartu arren, inoiz ez zuen bere Poloniako nortasuna galdu;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Her 1911 Nobel Prize in Chemistry was granted to &quot;Marie Sklodowska Curie&quot;|argitaletxea=File:Marie Skłodowska-Curie's Nobel Prize in Chemistry 1911.jpg.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; bere alabei [[Ama-hizkuntza|ama hizkuntza]] irakatsi zien eta [[Polonia]]ra bisitak egitera eramaten zituen.&lt;ref name=&quot;:10&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Barbara|abizena=Goldsmith|urtea=2005|izenburua=Obsessive Genius: The Inner World of Marie Curie. W.|url=https://archive.org/details/obsessivegeniusi00gold|argitaletxea=W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 149|orrialdeak=|ISBN=978-0-393-05137-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aurkitutako lehen [[elementu kimiko]]a [[Polonio]] deitu zuen, bere jaiotze-herrialdeari ohore eginez. Bere aurkikuntzek biltzen dute [[Desintegrazio erradioaktibo|erradioaktibitateari]]&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|izenburua=&quot;The Discovery of Radioactivity&quot;|urtea=1921|url=https://archive.org/details/ost-chemistry-discoveryofradiu00curi|argitaletxea=Berkeley Lab. Archived from the original on 1 November 2015. &quot;The term radioactivity was actually coined by Marie Curie […].&quot;|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 30 July 2018|izenburua=&quot;Marie Curie and the radioactivity, The 1903 Nobel Prize in Physics&quot;|argitaletxea=nobelprize.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; buruzko lehen ikasketak (berak asmatutako terminoa) , [[isotopo]] erradioaktiboak isolatzeko teknikak eta bi elementuren aurkikuntza —[[polonio]]a eta [[radio]]a—. Bera burua zelarik, isotopo erradioaktiboekin egindako [[Neoplasia|neoplasien]] tratamenduei buruzko lehen ikerketak burutu ziren. Parisen eta Varsovian [[Curie institutua]] sortu zuen, gaur egun medikuntza ikerketen zentro garrantzitsuenen artean mantentzen dena. [[Lehen Mundu Gerra]]n, erabilpen militarrerako lehen zentro erradiologiko mugikorrak sortu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;The Genius of Marie Curie: The Woman Who Lit Up the World&quot;|argitaletxea=YouTuben, BBC dokumentala.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1934an hil zen 66 urterekin, Sancellemoz erietxean, [[anemia aplasiko]]ak jota. Anemia aplasikoa sortu zitzaion, ziur aski, denbora luzean bere poltsikoetan gordetzen zituen saio-hodien erradiazioarengatik eta [[Lehen Mundu Gerra]]n sortutako  unitate mugikorren [[X izpi]]engatik.

== Bizitza ==

=== Haurtzaroa eta ikasketak Polonian ===

1867ko azaroaren 7an jaio zen, [[Varsovia]]n. Władysław Skłodowski&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Tadeusz|abizena=Estreicher|urtea=1938|izenburua=&quot;Curie, Maria ze Skłodowskich&quot;|argitaletxea=Polski słownik biograficzny, vol. 4 (in Polish)|orrialdea=p. 111|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; eta Bronisława Boguska-ren bosgarren alaba zen. Władysław Skłodowski [[fisika]] eta [[matematika]] irakaslea zen eta Bronisława Boguska [[abeslari]]a, [[irakasle]]a eta [[Piano-jotzaile|pianista]]. Mariak 3 ahizpa eta neba bat izan zituen Zofia (1862-1876), Józef (1863-1937), Bronisława (1865-1939) eta  Helena (1866-1961).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nelson|abizena=Craig|urtea=2014|izenburua=The Age of Radiance: The Epic Rise and Dramatic Fall of the Atomic Era|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-1-4516-6045-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Marie Curie – Polish Girlhood (1867–1891) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Sklodowski Family Wladyslaw and his daughters Maria Bronislawa Helena.jpg|thumb|Władysław Skłodowski alabekin: ''(ezkerretik)'' Maria, [[:en:Bronisława_Dłuska|Bronisława]] eta Helena, 1890ean.]]
Aitaren aldetik eta amaren aldetik, familiak jabetza eta fortunak galdu zituzten Poloniako independentzia berreskuratzeko helburuaz abertzaleekin parte hartzeagatik (azkena 1863-65eko urtarrileko altxamendua izan zen).&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Wojciech A.|abizena=Wierzewski|urtea=21 June 2008.|izenburua=&quot;Mazowieckie korzenie Marii&quot; [Maria's Mazowsze Roots]|argitaletxea=Gwiazda Polarna|orrialdea=|orrialdeak=100 (13): 16–17|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; Horrek ondorengo belaunaldia kondenatu zuen, Maria eta bere anai-arrebak, bizitza aurrera ateratzeko borroka zaila izatera.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Mariaren aitaren aldeko aitona, Józef Skłodowski, errespetatutako irakaslea izan zen [[Lublin]]&lt;nowiki/&gt;en, eta bertan [[Bolesław Prus]] gazteari irakatsi zion,&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=p. 12|orrialdeak=|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Poloniako literaturan pertsonaia bihurtuko zena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Miłosz|abizena=Czesław|urtea=1983|izenburua=The History of Polish Literature|argitaletxea=University of California Press|orrialdea=p. 291|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-04477-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Władysław Skłodowski aitak matematikak eta fisika irakatsi zituen, Mariak landuko zituen gaiak, eta gainera Varsoviako bi ''gymnasium'' edo [[institutu]]&lt;nowiki/&gt;ko mutilen zuzendaria izan zen. Errusiako agintariek laborategiko klaseak Poloniako ikastetxeetatik kendu ondoren, laborategiko ekipoen zati handi bat etxera eraman zuen, eta haurrei bere erabilera irakatsi zien.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Azkenean bere ikuskatzaile errusiarrek kanporatu egin zuten bere poloniar sentimenduengatik, eta soldata txikiagoko postu bat hartzera behartu zuten. Bestalde, familiak ere dirua galdu zuen inbertsio txar baten ondorioz, eta ondorioz beren diru sarrerak osatzeko, etxean mutil batzuei ostatu ematea erabaki zuten.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Mariaren ama Bronisławak, Varsoviako nesken barnetegi ospetsu bat kudeatzen zuen, baina bera jaio ondoren kargua utzi zuen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; 1878ko maiatzean 1878ko maiatzean [[tuberkulosi]]az hil zen, Mariak hamar urte zituenean.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Hiru urte lehenago, Mariaren ahizpa zaharrena, Zofia, barnetegian kutsatutako [[tifus]] batengatik zendu zen. Mariaren [[ateo]]a zen, eta ama berriz [[Katoliko|katolika]] elizkoia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Dan|abizena=Barker|urtea=2011|izenburua=The Good Atheist: Living a Purpose-Filled Life Without God|url=https://archive.org/details/goodatheistlivin0000bark|argitaletxea=Ulysses Press|orrialdea=p. 171|orrialdeak=|ISBN=978-1-56975-846-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Amaren eta arrebaren heriotzen eraginez, Mariak katolizismoari uko egin eta [[Agnostiko|agnostika]] bilakatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=&quot;Marie Curie. Unusually at such an early age, she became what T.H. Huxley had just invented a word for: agnostic.&quot;|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=p. 6|orrialdeak=|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hamar urte zituenean, J. Sikorskaren barnetegira joaten hasi zen; gero, nesken institutuan parte hartu zuen, non 1883ko ekainean graduatu zen urrezko domina jasoz. [[Kolapso (argipena)|Kolapso]] baten ondoren,&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ziurrenik [[depresio]] baten ondorioz,&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; hurrengo urtea baserri baten pasatu zuen aitaren senideekin, eta ondorengoa Varsovian aitarekin, bertan tutoretza batzuk eginaz. Emakumea zitzaielako goi mailako hezkuntzako instituzioetan matrikulatzea, bera eta bere arreba Bronisława Flying Unibertsitate klandestinoan hartu zuten parte.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Poloniako goi mailako ikaskuntzako erakunde abertzalea zen, emakumezko ikasleak onartzen zituena.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Maria bere ahizpa Bronisławarekin akordio batera ailegatu zen. Bronisława Parisen mediku ikasketak egiten zituen bitartean berak laguntza ekonomikoa emango zion, eta ondorengo bi urteetan trukean alderantziz egingo zuten.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 2 November 2011. Retrieved 7 November 2011.|izenburua=Marie Curie – Polish Girlhood (1867–1891) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Horri lotuta, Mariak etxeko [[:en:Governess|tutore]] kargua hartu zuen lehenik Varsoviako etxeko baten, eta gero bi urtez [[Szczucin udalerria|Szczuki]]&lt;nowiki/&gt;n bere aitaren senideak ziren Żorawskistarren etxean.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt; Azken familia horretan lanean zegoela, bertako semea Kazimierzekin, etorkizunean matematikari ospetsua, maitemindu zen. Gurasoek ez zuten onartu dirurik ez zuen senide batekin ezkontzea, eta Kazimierzek ezin izan zuen ezer egin horren aurka.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt; Neska-mutilei harremana apurtu beharrak oso zoritxarrekoa egin zitzaien. Kazimierzeki laster doktoregoa lortu zuen, eta karrera akademikoa matematikari bezala jarraitu zuen, Kraków Unibertsitateko [[katedradun]] eta errektore izatera heldu arte. Varsoviako Politeknikoan matematikako irakaslea zebilela, jadanik zahartuta, 1935ean Radium Institutuaren aurrean eraiki zuten Mariaren estatuaren aurrean eserita egoten zen, hari begira. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;

1890. urte hasieran, Bronisława - hilabete batzuk lehenago Kazimierz Dłuski poloniar medikua eta aktibista sozial eta politikoarekin ezkondu zena - Mariari Parisera joateko gonbidapena egin zion.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Uko egin zion, ezin baitzuen unibertsitateko irakaskuntza ordaindu, izan ere, urtebete eta erdi beharko lituzke beharrezko dirua aurrezteko. Baina aitaren laguntza izaten zuen, berriro postu hobeago bat lortu zuelako. Denbora guztian, bere buruari irakasten jarraitu zuen, liburuak irakurtzen, gutunak trukatzen eta tutoretzak bere kasa egiten.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Etxeko tutore  lanetan jarraitu zuen 1891ko amaiera arte. Tutoretzak egin ondoren Flying Unibertsitatean ikasten zuen, eta prestakuntza zientifiko praktikoa hasi zuen (1890-91) Industria eta Nekazaritza Museoko [[Laborategi|laborategi kimikoa]]&lt;nowiki/&gt;n, Varsoviako Alde Zaharretik gertu.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Laborategia Józef Boguski bere lehengusuak zuzentzen zuen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 2 November 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=Marie Curie – Polish Girlhood (1867–1891) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Lehen urteak Parisen ===
[[Fitxategi:Marie Curie eta bere senarra.jpg|thumb|Marie Curie eta bere senarra laborategian lan egiten.|ezkerrera]]
1891ren amaieran [[Polonia]] utzi eta [[Frantzia]]&lt;nowiki/&gt;rako bidea hartu zuen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Parisen, Mariak (edo Mariek, Frantzian hala ezagutzea nahi baitzuen) bere arreba eta koinatuen etxean aurkitu zuen aterpea, [[Atiko (etxebizitza)|atiko]] bat alokatu arte  unibertsitatetik gertuago, [[Latin auzoa]]n. [[Parisko Unibertsitatea|Parisko Unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;an fisika, kimika, eta matematika ikasketetan matrikulatu zen.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 28 October 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie – Student in Paris (1891–1897) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Bere baliabide apalekin iraun zuen bizirik, negu hotzetan zituen arropa guztiak aldean jantzita epel mantentzeko. Ikasketetan hain gogor zentratu zen, batzuetan jatea ere ahaztu egiten zitzaiola.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt;

Skłodowskak egunean zehar ikasi zuen, eta iluntzetan klaseak ematen zituen, ozta ozta bizitzeko lain irabaziz. 1893an fisikan lizentziatu zen, promozioko lehena izanik. Eta [[Gabriel Lippmann]] katedradunaren laborategi industrial baten hasi zen lanean. Bien bitartean, Pariseko Unibertsitatean ikasten jarraitu zuen, eta beka bati esker 1894an bigarren titulu bat lortzeko gai izan zen, matematikan lizentziatuz promozioko bigarrena geratuz.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt;

Parisen hasi zuen bere ibilbide zientifikoa, hainbat altzairuren propietate magnetikoen inguruko ikerketa batekin. Gizarte Nazionalaren Sustapenerako Elkarteak eskatuta (Société d'encouragement pour l'industrie nationale). &lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Urte hartan [[Pierre Curie]] bere bizitzan sartu zen; natur zientziekiko biak zuten interesak elkartu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=L. Pearce|abizena=Williams|urtea=1986|izenburua=&quot;Curie, Pierre and Marie&quot;|argitaletxea=Encyclopedia Americana, vol. 8.. Danbury, Connecticut: Grolier, Inc|orrialdea=p. 331|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Pierre Curie Parisko Hiriko Fisika Industrialeko eta Kimikako Goi Mailako Institutuko irakaslea zen ([[École supérieure de physique et de chimie industrielles de la ville de Paris]] ESPCI).&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Józef Wierusz-Kowalski fisiko poloniarrak aurkeztu zituen, bazekielako Marie laborategi espazio handiago baten bila zebilela. Kowalskik pentsatu zuen Pierre Curiek lortuko zuela horrelako zerbait.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Pierren laborategia handiegia ez izan arren, Marieri lekua utzi ahal zion  lanean hasteko.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt;

Zientziarekiko biak zuten zaletasunagatik elkarrekiko gero eta hurbilago zeuden, eta elkarrenganako sentimenduak sortzen hasi ziren.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Azkenean, Pierre Curiek ezkontzea proposatu zion, baina hasiera batean Mariek ez zuen onartu, oraindik jaioterrira itzultzeko asmoa zuelako.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Curie-k, ordea, berarekin Poloniara mugitzeko prest zegoela adierazi zion, eginbeharra frantsesa irakastera murriztuko bazen ere.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Bien bitartean, 1894ko udako oporretan Skłodowska Varsoviara itzuli zen familia bisitatzera.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Polonian lan egiteko gai izango zelako ilusioarekin jarraitzen zuen, baina Kraków Unibertsitatean plaza bat ukatu egin  zioten emakumea zelako.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Pierre Curie-ren eskutitz batek konbentzitu zuen Parisera itzultzeko doktoretza egitera. Skłodowskaren animoekin, Pierrek [[magnetismo]]a&lt;nowiki/&gt;ri buruzko ikerketak amaitu zituen eta 1895eko martxoan bere doktoretza jaso zuen. Titulu horrekin Eskolako katedradun  izatera igo zen. Garai hartako txantxa batek zioen Skłodowska zela &quot;Pierren aurkikuntza handiena&quot;. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;1895ko uztailaren 26an ezkondu ziren [[Sceaux (Hauts-de-Seine)|Sceaux]]&lt;nowiki/&gt;en (Sena);&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 2 November 2013. Retrieved 24 May 2013.|izenburua=&quot;Marie Curie&quot;.|argitaletxea=Les Actus DN.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta batak ere ez zuten nahi izan erlijio zerbitzurik. Mariek emaztegaien ohiko eztei-jantziaren ordez, jantzi urdin ilun bat eraman zuen, geroago laborategiko jantzi bezala balioko zuena urte askotan. Bi zaletasun partekatu zituzten: bizikleta bidaia luzeak, eta atzerrira egindako bidaiak. Horiek, are gehiago gerturatu zituzten. Pierrengan, Mariek maitasun berria, bikotekidea, eta konfiantzazko kolaboratzaile zientifikoa aurkitu zituen.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== Doktoretza tesia eta radioaren aurkikuntza ===
1895ean, [[Wilhelm Conrad Roentgen|Wilhelm Roentgen]]&lt;nowiki/&gt;ek [[X izpi]]e&lt;nowiki/&gt;n existentzia aurkitu zuen, nahiz eta oraindik ez zen ulertu haien produkzioaren mekanismoa.&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 28 October 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=Marie Curie  – Research Breakthroughs (1807–1904) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1896an, [[Henri Becquerel]]-ek aurkitu zuen uranio gatzek X izpien ahalmen barneratzaileen antza zuten izpiak igortzen zituztela.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Frogatu zuen erradiazio hau, [[fosforeszentzia]] ez bezala, kanpoko energia iturri baten mende ez zegoela, baizik eta ematen zuela [[uranio]]&lt;nowiki/&gt;tik berez sortzen zela. Bi aurkikuntza garrantzitsu hauen eraginez, Mariek uranio izpiak aztertzea erabaki zuen, tesi baterako ikerketa-arlo posible bezala.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Marie et Pierre Curie.jpg|thumb|Marie eta Pierre Curie laborategian.]]
Laginak ikertzeko teknika berritzailea erabili zuen. Hamabost urte lehenago, senarrak eta bere anaiak elektrometroaren bertsio bat garatu zuten, [[karga elektriko]]a neurtzeko gailu sentikorra.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Senarraren elektrometroa erabiliz, aurkitu zuen uranio izpiek lagin baten inguruko airean elektrizitatea eramaten zutela. Teknika hori erabiliz, uranio konposatuen jarduera uranio kantitatearen arabera soilik zegoela konturatu zen. Bere [[hipotesi]]a zen erradiazioa ez zela [[Molekula|molekul]]&lt;nowiki/&gt;en elkarrekintza batzuen emaitza izan, baizik eta atomo berarengandik etorri behar zela.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Hipotesi hau urrats garrantzitsua izan zen atomoak zatiezinak zirela suposatzeko.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;

1897an, bere alaba [[Irène Joliot-Curie|Irène]] jaio zen. Familia mantentzeko, Marie [[École normale supérieure (Paris)|École Normale Supérieur]]&lt;nowiki/&gt;en hasi zen irakasten.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Curietarrek ez zuten prestatutako laborategi bat; eta ikerketa gehienak ESPCI ondoan zegoen egokitutako estalpe baten egin ziren.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Estalpea, aurretik medikuntza eskolako hilotzen disekzio gela izandakoa, eskas aireztatuta zegoen eta ez zegoen inpermeabilizatuta ere.&lt;ref name=&quot;:8&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 18 November 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Research Breakthroughs (1807–1904) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, ez zekiten [[erradiazio]] esposizioak eragin kaltegarriak sortzen zituztela, substantzia erradioaktiboekin babestu gabe lanean jarraitzen zutenean. ESPCIk ez zuen bere ikerkuntza diruz babesten, baina laguntzak jaso zituzten metalurgia eta meatzaritza konpainietatik, eta gobernuko hainbat erakundetatik.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 12 September 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie – Student in Paris (1891–1897) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Azterketa sistematikoak egiteko Meriek bi uranio mineral erabiltzen zituen, pitchblende eta torbernite (txalkolite izenaz ere ezagutzen dena).&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt; Haren elektrometroak pitchblende uranioa bera baino lau aldiz aktiboagoa zela erakutsi zuen, eta txalkolite bi aldiz aktiboagoa. Ondorioztatu zuen, lehenagoko uranio kantitatea jarduerarekin erlazionatzen bazen ere, bi mineral horiek uranioa baino aktiboagoak ziren beste substantzia kantitate txiki batzuk eduki behar zituztela.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|argitaletxea=New American Library|orrialdea=|orrialdeak=pp. 63–64|ISBN=978-0-00-211539-1. Archived from the original on 11 June 2016. Retrieved 15 March 2016|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Erradiazioa igortzen zuten substantzia osagarrien bilaketa sistematikoa egiten hasi zen, eta 1898an aurkitu zuen [[torio]] elementua ere erradioaktiboa zela.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Pierre Curiek gero eta jakin-min handiagoa zuen bere lanaz. 1898. urtearen erdialdera bere kristaletako lana uztea erabaki zuen, emaztearekin bat eginaz.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Reidek idatzi zuenez, ikerketaren ideia Marierena izan zela, inork ez ziola lagundu formulatzen, eta senarraren iritzia kontutan hartu bazuen ere, argi zuen bere jabetzakoa zela. Geroago, bi aldiz azpimarratu zuen senarraren biografian, anbiguotasunik txikienik ere ez zegoela ziurtatzeko. Litekeena da bere ibilbidearen hasierako fase honetan konturatu zela ... zientzialari askok zaila izango zutela sinestea, emakume bat gai izan zitekeela jatorrizko lan bateko arduraduna izatea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=p. 64|orrialdeak=|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Oso jakituna zen bere aurkikuntzak berehala argitaratzearen garrantziaz, eta beraz bere [[Lehentasun (argipena)|lehentasuna]] finkatzea. Bi urte lehenago, Becquerelek bere aurkikuntza [[Académie des sciences morales et politiques|Académie des Sciences]]&lt;nowiki/&gt;en aurkeztu izan ez balu hurrengo egunean, erradioaktibitatearen aurkikuntzaren kreditua (eta baita Nobel Saria ere), Silvanus Thompsonengana joango zen. Mariek argitalpen bide azkar bera aukeratu zuen. Bere artikulua, lanaren laburpen sinple bat kontutan hartuta, 1898ko apirilaren 12an aurkeztu zuen bere izenean Académien [[Gabriel Lippmann]] irakasle ohiak.&lt;ref name=&quot;:9&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=|orrialdeak=pp. 64–65|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, Becquerelek Thompsoni aurrena hartu zion bezala, Marieri aurrena hartu zioten beste aurkikuntza kontatzeko, hots, torioaren izpiak uranioaren modu berean ematen direla; bi hilabete lehenago Gerhard Carl Schmidtek bere aurkikuntza argitaratu zuelako Berlinen.&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt;

Marie Curiek 1898an Zientzien Akademiaren eskutik Gegner psaria lortu zuen, 4.000 franko, metalen propietate magnetikoen gaineko lanagatik. Sari hau beste bi aldiz irabazi zuen, 1900ean eta ondoren 1902an.
[[Fitxategi:Marie Pierre Irene Curie.jpg|thumb|[[Pierre Curie]], [[Irène Joliot-Curie]] eta Marie, 1902an.]]
Garai hartan, fisikaren munduan inor ez zen ohartu Mariek bere artikuluko esaldi baten idatzi zuena, pitchblende eta txalkolitaren jarduerak uranioarenak baino handiagoak zirela deskribatuz: &quot;Oso nabarmena da, eta badirudi mineral horiek uranioa baino aktiboagoa den elementuren bat izan ditzaketela.&quot; Geroago gogoraraziko zuen &quot;hipotesi hau ahalik eta azkarren egiaztatzeko nahia sutsua&quot; sentitzen zuela.&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt; 1898ko apirilean, Curietarrak era baikorrean pisatu zuten 100 gramoko pitbende lagin bat, eta mortero batekin lurreratu zuten. Garai hartan ez ziren ohartzen zer bilatzen zuten, horrelako kantitate minimo bat lortzeko mineralaren tona bat prozesatzeko premia egongo zelako.&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt;

1898ko uztailean, Mariek eta bere senarrak artikulu baten iragarri zuten &quot;[[polonio]]&lt;nowiki/&gt;a&quot; elementu baten existentzia. Poloniako jaioterriaren omenez izendatu zuten horrela, [[Errusia]], [[Austria]] eta [[Prusia]]&lt;nowiki/&gt;koa inperioen artean banatuta zegoena.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 1898ko abenduaren 26an, Curietarrek bigarren elementu baten existentzia iragarri zuten, &quot;[[RADIUS|radium]]&quot; izendatu zutena, &quot;ray&quot; hitza [[latin]]&lt;nowiki/&gt;etik hartuta.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt; Ikerketan, &quot;[[erradioaktibitate]]&quot; hitza ere asmatu zuten.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=9 August 2000. Archived from the original on 14 August 2012. Retrieved 2 August 2012.|izenburua=&quot;The Discovery of Radioactivity&quot;|argitaletxea=Lawrence Berkeley National Laboratory|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Beraien aurkikuntzak zalantzarik gabe frogatzeko, Curietarrak polonioa eta radioa forma puruan isolatu nahi zituzten.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt; Pitchblende mineral konplexua da, eta osagaien bereizketa kimikoa lan neketsua zen. Polonioaren aurkikuntza nahiko erraza izan zen; kimikoki bismuto elementuaren antza du, eta polonioa da mineralen artean [[bismuto]]&lt;nowiki/&gt;ren antzeko substantzia bakarra.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt; Radioa ordea, gogorragoa zen; kimikoki erlazionatuta dago [[bario]]&lt;nowiki/&gt;arekin, eta pitchblendek bi elementuak ditu. 1898. urterako Curietarrak radio arrasto batzuk lortu zituzten, baina oraindik ere ez ziren iristen barioarekin kutsatu gabeko kantitate nabarmenak izatera. &lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=L. Pearce|abizena=Williams|urtea=1986|izenburua=&quot;Curie, Pierre and Marie&quot;|argitaletxea=Encyclopedia Americana, vol. 8. Danbury, Connecticut: Grolier, Inc|orrialdea=|orrialdeak=pp. 331–332|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Lan gogorra egin zuten radioaren [[kristal]] [[gatza]] bereizteko kristalizazio diferentzialaren bidez. Pitchblende [[tona]] batetik, radio [[Kloruro sodiko|kloruro]]&lt;nowiki/&gt;aren gramo baten hamarrena soilik banandu zuten 1902. urtean. Mariek radio metal purua isolatu zuen 1910ean. Baina inoiz ez zuen polonioa isolatzea lortu. Gainera, bere bizitza balioa 138 egunekoa bakarrik izaten da.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;

1898 eta 1902 urteen artean, Curietarrek, elkarrekin edo bereizita, 32 artikulu zientifiko argitaratu zituzten, horien artean bat iragarriz [[Erradioaktibitate|radioa]]&lt;nowiki/&gt;ren eraginpean zeuden zelula gaixoak, [[tumore]]-zelulak, zelula osasuntsuak baino azkarrago suntsitzen zirela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2004. Gale Virtual Reference Library. Web. 3 June 2013|izenburua=&quot;Marie Sklodowska Curie&quot;|argitaletxea=Encyclopedia of World Biography, 2nd ed., vol. 4. Detroit, Gale|orrialdea=|orrialdeak=pp. 339–41|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1900ean, Marie Goi Mailako Eskola Normaleko lehen emakume irakaslea izan zen, eta bere senarra Parisko Unibertsitateko irakasle bilakatu zen.&lt;ref name=&quot;:11&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 18 November 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Research Breakthroughs (1807–1904) Part 3&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Susan|abizena=Quinn|urtea=1996|izenburua=Marie Curie: A Life|url=https://archive.org/details/mariecurielife00quin_0|argitaletxea=Da Capo Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 176, 203|ISBN=978-0-201-88794-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1902an Mariek Poloniara joan zen, aita hil zitzaionean.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

1903ko ekainean, [[Gabriel Lippmann]]&lt;nowiki/&gt;ek zuzendaritzapean Mariek doktoretza lortu zuen [[Parisko Unibertsitatea]]&lt;nowiki/&gt;n.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=R. F.|abizena=Mould|urtea=1998|izenburua=&quot;The discovery of radium in 1898 by Maria Sklodowska-Curie (1867–1934) and Pierre Curie (1859–1906) with commentary on their life and times&quot;|argitaletxea=The British Journal of Radiology 71 (852): 1229–54|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=doi:10.1259/bjr.71.852.10318996. PMID 10318996|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hilabete horretan bikotea Londresko Royal Institutionera gonbidatu zuten erradioaktibitateari buruzko hitzaldi bat ematera. Marieri hitz egitea galarazi zioten, emakumea zelako, eta Pierrek bakarrik eman zuen hitzaldia.&lt;ref name=&quot;:13&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 28 October 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=Marie Curie  – Recognition and Disappointment (1903–1905) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bien bitartean, industria berria garatzen hasi zen, radiumean oinarrituta.&lt;ref name=&quot;:11&quot; /&gt;  Curietarrak ez zuten [[Patente|patenta]]&lt;nowiki/&gt;tu beraien aurkikuntza, eta ia ez zuten aprobetxatu etekin gero eta handiagoak ematen zituzten negozio hauek.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;[[Fitxategi:Polonio eta radio.jpg|ezkerrera|thumb|Polonioa eta radioa.]]
[[Fitxategi:Pierre and Marie Curie.jpg|thumb|Marie eta Pierre Curie laborategian.]]

=== Bi Nobel Sariak ===
1903ko abenduan, [[Suediako Zientzien Errege Akademia]]k [[Pierre Curie]], Marie Curie eta [[Henri Becquerel]]&lt;nowiki/&gt;i [[Fisikako Nobel saria|Fisikako Nobel Saria]] eman zien, &quot;Henri Becquerel katedradunak aurkitutako [[erradiazio]]-fenomenoen inguruan egindako ikerketa bateratuekin egin dituzten aparteko zerbitzuak aintzat hartuta.&quot;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Hasieran, komitearen asmoa Pierre Curie eta Henri Becquerel soilik omentzea izan zen, baina batzordeko kide eta emakume zientzialarien defendatzaile zen Magnus Goesta Mittag-Leffler matematikari suediarrak, Pierreri egoeraz ohartarazi zion, eta kexatu ondoren, Marien izena hautagaitzara gehitu zuten.&lt;ref name=&quot;:14&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 12 September 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Recognition and Disappointment (1903–1905) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Marie Curie Nobel Saria lortu zuen lehen emakumea izan zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Mariek eta bere senarrak uko egin zioten Estokolmora joateari saria pertsonalki jasotzeko, lan gehiegi zutela esanda. Pierrek zeremonia publikoak ez zituen gustuko,  eta gero eta gaixoago sentitzen zen.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Nobel saridunek hitzaldi bat eman behar zutenez, Curietarrek azkenean 1905ean bidaiatu zuten bertara.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Sariaren 15.000 dolarri esker, Curietarrek laborategiko lehen laguntzailea kontratatu zuten.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Nobel sariaren eraginez, Pierri Ginebrako Unibertsitateak eskaintza bat egin zion, eta hori ikusita, Parisko Unibertsitateak fisikako katedra eman zion, Curietarrek oraindik laborategi egokia izan ez arren.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:11&quot; /&gt; Pierren eskaerei erantzunez, Pariseko Unibertsitateak laborategi berri bat hornitzea adostu zuen, baina ez zen prest egongo 1906. urtera arte.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt;

Bikotea ospetsu bilakatu zen, eta aurkikuntza horiek zaletasuna piztu zuten zientifiko zein publikoaren aetean. Loïe Fuller dantzariak ea radioarekin jantzi [[Fosforeszentzia|fosforeszente]] bat egiten lagundu diezaieken, eta ezetza eman zioten arrazoiak azalduz. Dantzaria beraien lagun bihurtuko zen, eta behin ikuskizun bat eskaini zien etxean, radioaren gaiari buruzko espektakulu berri bat estreinatu aurretik. 1903an, Mariek Davy Domina irabazi zuen,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hélène|abizena=Langevin-Joliot|urtea=2011|izenburua=Marie Curie et ses filles: Lettres|argitaletxea=Pygmalion|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Fr}}&lt;/ref&gt; hori lortzen lehen emakumea izanik. Eta hurrengo urtean Matteucci domina jaso zuen.

1904ko abenduan, Mariek bigarren alaba izan zuen, Ève.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Poloniar zaintzaile bat kontratatu zuen alabei bertako hizkuntza irakasteko, eta tarteka Poloniara bidaltzen zituen edo beraiekin joaten zen.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt;

1906ko apirilaren 19an, Pierre hil egin zen errepideko istripu baten. Erabateko euritean Rue Dauphine zeharkatzen zegoela, [[zaldi]]-karro batek jo eta gurpilen azpira erori zen, [[burezur]]&lt;nowiki/&gt;ra apurtuz.&lt;ref name=&quot;:15&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Tadeusz|abizena=Estreicher|urtea=1938|izenburua=&quot;Curie, Maria ze Skłodowskich&quot;|argitaletxea=Polski słownik biograficzny, vol. 4 (in Polish)|orrialdea=p. 112|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=20 April 1906. Archived from the original on 25 July 2018. Retrieved 8 February 2011.|izenburua=&quot;Prof. Curie killed in a Paris street&quot; (PDF)|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Marie lur jota geratu zen  senarraren heriotzarekin.&lt;ref name=&quot;:16&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 26 October 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Tragedy and Adjustment (1906–1910) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1906ko maiatzean, Pariseko Unibertsitateko fisika departamentuak senarrarentzat sortutako aulkia Marieri eskaintzea erabaki zuen. Onartu egin zuen, mundu mailako laborategi bat sortzeko itxaropenarekin, bere senar Pierri omenaldia egiteko.&lt;ref name=&quot;:16&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:17&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Tragedy and Adjustment (1906–1910) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Parisko Unibertsitateko lehen emakume katedraduna izan zen, unibertsitatea sortu eta handik 650 urtera.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
[[Fitxategi:1911 Solvay conference.jpg|thumb|Lehen Solvay Biltzarra (1911), Marie Curie (jesarrita, bigarrena eskuinetik, emakume bakarra) hitz egiten [[Henri Poincaré]]&lt;nowiki/&gt;rekin; zutik, laugarrena eskuinetik, [[Ernest Rutherford]]; bigarrena eskuinetik, [[Albert Einstein]]; eta lehena, Paul Langevin.]]
Hala ere, Mariek laborategi berria sortzeko lana ez zen amaitu Parisko Unibertsitatearekin. Ondorengo urteetan, Pasteur Institutuak eta Parisko Unibertsitateak sortutako erradioaktibitate Radioa Institutuko (Gaur egun [[Curie Institutua|Curie Institutu]] bezala ezagutzen dena) laborategiaren buru izan zen.&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt; Radioa Institutua sortzeko ekimena 1909an etorri zitzaion, [[Pasteur Institutua|Pasteur Institutu]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[Pierre Paul Émile Roux]]&lt;nowiki/&gt;en eskutik. Desengainatuta zegoen [[Parisko Unibertsitatea|Parisko Unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;ak ez ziolako Marieri laborategi egoki bat eraikitzen, eta Pasteur Institutura joatea proposatu zion.&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:18&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Tadeusz|abizena=Estreicher|urtea=1938|izenburua=&quot;Curie, Maria ze Skłodowskich&quot;|argitaletxea=Polski słownik biograficzny, vol. 4 (in Polish)|orrialdea=p. 113|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; Orduan bakarrik, Mariek aldentzeko mehatxuarekin amore eman zuen Parisko Unibertsitateak, eta azkenean Curie pabilioia Pariseko Unibertsitatearen eta Pasteur Institutuaren ekimen bateratua bilakatu zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;

1910ean Mariek radioa isolatzea lortu zuen, eta nazioarteko estandar bat definitu zuen emisio erradioaktiboei buruzkoa, eta beraren eta Pierreren ohorez “''curie''” izena jarri zitzaion.&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt; Hala ere, 1911an [[Frantziako Zientzien Akademia]]&lt;nowiki/&gt;k huts egin zuen, boto bat&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt; edo biatik,&lt;ref name=&quot;:19&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Scandal and Recovery (1910–1913) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Akademiako kidetzat hautatzeko. Aukeratua Édouard Branly izan zen, [[Guglielmo Marconi]] haririk gabeko [[telegrafo]]a garatzen lagundu zuen asmatzailea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Barbara|abizena=Goldsmith|urtea=2005|izenburua=Obsessive Genius: The Inner World of Marie Curie|url=https://archive.org/details/obsessivegeniusi00gold|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=|orrialdeak=pp. 170–71|ISBN=978-0-393-05137-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Mende erdi bat geroago, 1962an, Marien doktoregaia izandako [[Marguerite Perey]] izan zen lehen emakume hautatua Akademian.

Radioaren [[masa]] atomikoa zehazteko, Mariek masa ezaguna zuen radio [[Kloruro sodiko|kloruro]]&lt;nowiki/&gt;a disolbatu zuen, eta ondoren, kloruro ioiak jaurti egin zituen [[zilar]] [[nitrato]]&lt;nowiki/&gt;a gehituz. Zilarrezko kloruro jaurtiaren masa zehaztuz, klororen eta zilarraren masa atomikoak ezagunaz zirenez, hasierako radio kloruroan zegoen kloroaren masa ondorioztatu ahal izan zen, eta beraz, kenketa soil baten bidez zehaztu radioaren masa atomikoa.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

Marie Curie Frantzian lan egiten zuen [[zientzialari]] ospetsua izan arren, publikoaren jarrera [[xenofobia]]&lt;nowiki/&gt;ra jo zuen –Dreyfusen afera ekarri zuen arrazoi bera– eta Curie judutzat jo zuten espekulazio faltsuak.&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt; Frantziako Zientzien Akademiaren hauteskundeetan, eskuin muturreko prentsak atzerritarra eta ateista zela esan zuen.&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt; Urte batzuetara, bere alabak Frantziako prentsaren hipokresia aipatu zuen, Curie [[atzerritar]] ezohiko gisa erretratatzeagatik Frantziako ohore baterako izendatu zutenean, baina frantses heroia bezala erretratatu zuten atzerriko ohoreak jaso zituenean, hala nola Nobel Sariak.&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;

1911. urtean, Marie Curiek emaztearengandik aldenduta zegoen gizon ezkondu batekin, Paul Langevin fisikaria Pierre Curien ikasle ohiarekin,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=|orrialdeak=pp. 44, 90|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; urte osoko amodio-historia bat izan zuela agerian geratu zen.&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt; Prentsa eskandalu bat sortu zen, aurkari akademikoek ustiatu zutena. Marie, orduan 40 urtetako hamarkada erdialdean, Langevin baino bost urte zaharragoa zen. Hau gaizki irudikatu zuten garaiko egunkarietan, judu atzerritar familia apurtzailea zela esanaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Barbara|abizena=Goldsmith|urtea=2005|izenburua=Obsessive Genius: The Inner World of Marie Curie|url=https://archive.org/details/obsessivegeniusi00gold|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=|orrialdeak=pp. 165–76|ISBN=978-0-393-05137-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eskandalua lehertu zenean, Belgikako kongresu baten. Itzultzerakoan, haserre zegoen jendetza aurkitu zuen etxe aurrealdean, eta aterpe bila Camille Marbo lagunaren etxera joa behar izan zen alabekin.&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt;

Bere lanek gero eta ospe gehiago zuten, nazioarteko maila gorenera iritsi arte, eta [[Suediako Zientzien Errege Akademia]]k, Langevin eskandaluak eragindako oposizioa gaindituz, bigarren aldiz saritu zuen, 1911ko [[Kimikako Nobel Saria]] emanaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Wojciech A.|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=&quot;Mazowieckie korzenie Marii&quot; [Maria's Mazowsze Roots]. Gwiazda Polarna. 100 (13)|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp. 16–17|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; Sari hau &quot;kimikaren aurrerapenari eskainitako zerbitzuei esker, radioa eta polonioa elementuak aurkitzeagatik, radioa isolatzeagatik, eta elementu aipagarri honen izaera eta konposaketa aztertzeagatik izan zen.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=Marie Curie  – Scandal and Recovery (1910–1913) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Pertsona berak bi Nobel Sari irabazi edo partekatutako lehena izan zen, eta oraindik ere [[Linus Pauling]] eta bera dira bakarrak Nobel saria bi arlotan jasotakoak. Azpimarratu beharra dago aurrekoan bezala, ez zuela radioa isolatzea patentatu, zientzialari guztiek azter zezaten. [[Henryk Sienkiewicz]] eleberrigilea buru zuen Poloniako ikaskuntzako gizon ospetsuen ordezkaritza batek, Poloniara itzultzea eta bere jaioterrian ikertzen jarraitzea eskatu zion.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Curieren bigarren Nobel sariak Frantziako gobernua konbentzitzeko balio izan zion, 1914an eraikitako Radium Institutua laguntzeko, eta ikerketa kimika, fisika eta medikuntzara zabaltzeko.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; 1911ko Nobel Saria onartu eta handik hilabete batera, depresioarekin eta giltzurruneko gaitz batekin ospitaleratu zuten. 1912an zehar bizitza publikoa saihestu zuen, baina Ingalaterran denbora eman zuen [[Hertha Ayrton]] bere lagun fisikariarekin. Abendu arte ez zen laborategira itzuli, 14 hilabete inguruko atsedena hartu ondoren.&lt;ref name=&quot;:20&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Scandal and Recovery (1910–1913) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1912an, [[Varsovia]]&lt;nowiki/&gt;ko Elkarte Zientifikoak Varsovian laborategi berri baten zuzendaritza eskaini arren, uko egin zion, 1914ko abuztuan osatuko zen Radium Institutuaren garapenean buru belarri sartuta zegoelako, eta Rue Pierre-Curie izeneko kale berri bat irekitzekotan zenbiltzalako.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:20&quot; /&gt; 1914an halaber, [[Parisko Unibertsitatea|Parisko Unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;ko Radium Institutuko Curie Laborategiko zuzendari bezala izendatu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=&quot;Marie Curie-biographical&quot;|argitaletxea=Nobel Prize.org.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1913an Polonia bisitatu zuen, eta Varsovian harrera ona izan arren, [[Errusia]]&lt;nowiki/&gt;ko agintariek baztertu egin zuten gehienbat. Hasi berria zen Institutuaren garapena gerrak eten egin zuen, eta ikertzaile gehienak [[Frantziako Armada]]&lt;nowiki/&gt;rako deituak izan zirenean, 1919 arte ez zion berriro ekin jarduerari.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:20&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:21&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – War Duty (1914–1919) Part 1&quot;.|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Marie Curie - Mobile X-Ray-Unit.jpg|thumb|Marie Curie [[X izpien bidezko kristalografia|X izpien]] ibilgailu mugikorrean.&lt;br /&gt;]]

=== Lehen Mundu Gerra ===
[[Lehen Mundu Gerra]]&lt;nowiki/&gt;n, Curiek aitortu zuen zauritutako soldaduak hoberen zerbitzatzen zirela ebakuntza ahalik eta azkarren egiten bazitzaien.&lt;ref name=&quot;:22&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=A. R., M. J.|abizena=Coppes-Zantinga, Coppes|urtea=1998|izenburua=Marie Curie's contributions to radiology during World War I. Med. Pediatr. Oncol., 31|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp. 541–543|ISBN=doi:10.1002/(SICI)1096-911X(199812)31:6&lt;541|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Zirujau]]&lt;nowiki/&gt;ei laguntzeko, lehen lerroetatik gertu zentro erradiologikoen beharra ikusi zuen.&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt; [[Erradiologia]], [[anatomia]] eta automobilen [[mekanika]]&lt;nowiki/&gt;ren azterketa azkar baten ondoren, [[X izpien bidezko kristalografia|X izpien]] ekipamendua, ibilgailu egokituak, sorgailu laguntzaileak eta erradiografia mugikorreko unitateak garatu zituen, “Curies txikiak” izenarekin ezagun bihurtu zirenak.&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt; [[Gurutze Gorria]]&lt;nowiki/&gt;ren Erradiologia Zerbitzuko zuzendari bilakatu zen, eta 1914ko amaieran Frantziako lehenengo erradiologia militarreko zentroa sortu zuen.&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt; Hasieran mediku militar batek eta bere 17 urteko alaba [[Irène Joliot-Curie|Irènek]] lagunduta, Curiek gerraren lehen urtean 20 ibilgailu erradiologiko mugikor eta beste 200 kanpainako unitate erradiologiko instalatzea lortu zuen.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Geroago, beste emakume laguntzaile batzuk trebatzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;:23&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – War Duty (1914–1919) Part 2&quot;.|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;1916an, gidabaimena atera zuen, eta aldian-aldian joaten zen Irenekin X izpiak egitera landa-ospitaletara.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Louis-Pascal|abizena=Jacquemond|urtea=2014|izenburua=Irène Joliot-Curie: Biographie|argitaletxea=Odile Jacob|orrialdea=p. 48|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Fr}}&lt;/ref&gt;

1915ean, Curiek &quot;radioa ematen&quot; zuten orratzak ekoiztu zituen, radioak emandako kolorerik gabeko gas erradioaktiboa, gero [[radon]] bezala identifikatua, kutsatutako ehuna esterilizatzeko erabili ahal izateko.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt; Radioa gordeta zuen bere gramo bakarretik hornitu zuen. Kalkulatzen da milioitik gora soldadu zauritu tratatu zirela bere X izpien unitateekin.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Zeregin horrekin lanpetuta, oso ikerketa zientifiko gutxi burutu zituen garai hartan.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Frantziako gerraren ahaleginari egindako ekarpen humanitarioak gorabehera, Curiek ez zuen sekula horren aitorpen formalik jaso Frantziako gobernuaren eskutik.&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt;

Halaber, gerra hasi eta berehala Urrezko Nobel Sarien dominak gerrarako donazio bezala eman nahian saiatu zen, baina Frantziako Banku Nazionalak uko egin zion. Gerrako bonoak erosi zituen, bere Nobel Saria erabiliz.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt; Eta esan zuen: “Daukadan urre apurra emango dut, eta horri gehituko dizkiot domina zientifikoak, niretzako guztiz alferrak direnak. Beste zerbait dago: nagikeriagatik, nire bigarren Nobel sariaren dirua Stockholmen utzi nuen, Suediako koroetan. Hori da daukagun zati nagusia. Hona ekarri nahiko nuke, eta gerra bonoetan inbertitu. Estatuak beharra du. Dena den, ez dut ilusiorik egiten, diru hori ziurrenik galduta egongo delako.”&lt;ref name=&quot;:22&quot; /&gt;

Era berean, Poloniako kausari laguntzeko [[Frantzia]]&lt;nowiki/&gt;n eratu ziren [[Polonia]]&lt;nowiki/&gt;ko batzordeetako kide ere izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Wiesław|abizena=Śladkowski|urtea=1980|izenburua=Emigracja polska we Francji 1871–1918 (in Polish).|argitaletxea=Wydawnictwo Lubelskie|orrialdea=p. 274|orrialdeak=|ISBN=978-83-222-0147-3|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; Gerra ostean, bere gerraren inguruko esperientziak liburu baten laburbildu zituen, Erradiologia Gerran (1919).&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Meloney-with-Irene-Marie-and-Eve Curie-1921.jpg|thumb|Meloney, Irene, Marie eta Eve Curie, 1921ean, ]]

=== Gerraosteko urteak ===
1918ko azaroan, gerra amaitzean, Marie Curiek azkenean denbora zuen Radio Institutuko postuaren ardura hartzeko. Irène bere alaba laguntzaile lanetan aritu zen. Institutuak zailtasun ekonomikoak zituen, eta 1920ko hamarkadaren hasierara arte ez zen laguntza handirik sartu institutua garatzeko. [[Minbizi]]a&lt;nowiki/&gt;ren aurkako borrokarako radioaren propietate terapeutikoak aurkitu ondoren, radioak [[industria]]n gorakada izan zuen, eguneroko produktu askotan erabiliz, hala nola gaztetze-[[krema]]k, zigarroak, iratzargailuak, etab.

Radio Institutura ikasle eta fisikari ugarik jo zuten, batez ere [[atzerritar]]&lt;nowiki/&gt;rak, eta horien artean emakume asko ([[Marguerite Perey]] Nobel sariduna bere laguntzailea izan zen), eta horrela emakumearen emantzipazioan laguntzen zuen Frantzian zein atzerrian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Natalie|abizena=Pigeard-Micault|urtea=2013|izenburua=Les femmes du laboratoire de Marie Curie (Biographie)|argitaletxea=Paris, Éd. Glyphe|orrialdea=p. 297|orrialdeak=|ISBN=978-2-358-15111-5|hizkuntza=Fr}}&lt;/ref&gt;

1920an, radioa aurkitu zuten 25. urteurrena zela eta, Frantziako gobernuak diru-laguntza bat ezarri zion. Horrelako sari bat hartzen lehena [[Louis Pasteur]] izan zen (1822-95).&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; 1921ean harrera arrakastatsua izan zuen [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetan]] barrena joan zenean, radioa ikertzeko funtsak biltzeko. William Brown Meloney andreak, Curie elkarrizketatu ondoren, Marie Curie Radio Funtsa sortu zuen, eta dirua bildu zuen radioa erosteko, bere bidaia ezagutaraziz.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann M.|abizena=Lewicki|urtea=2002|izenburua=&quot;Marie Sklodowska Curie in America, 1921&quot;|argitaletxea=Radiology 223 (2)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 299–303|ISBN=doi:10.1148/radiol.2232011319. PMID 11997527|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1921ean, [[Warren G. Harding]] AEBetako presidenteak Etxe Zurian hartu zuen, Estatu Batuetan bildutako radio gramo bat aurkezteko, eta Lehen Damak goraipatu egin zuen adibide bezala, emakume profesional garailea izateaz gain emaztea ere izan zelako.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie – The Radium Institute (1919–1934) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bileraren aurretik, atzerrian zuen ospea gero eta handiagoa zela aitortuta eta jendaurrean janzteko Frantziar bereizgarri ofizialik ez zuelako, Frantziako gobernuak [[Ohorezko Legioa]] domina eman nahi izan zion, baina berak ez zuen onartu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Naomi|abizena=Pasachoff|urtea=1996|izenburua=Marie Curie:And the Science of Radioactivity|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 93|orrialdeak=|ISBN=978-0-19-509214-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1922an Frantziako Medikuntza Akademiako kide izendatu zuten.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Beste herrialde batzuetara ere bidaiatu zuen, jendaurrean agertuz eta Belgika, Brasil, Espainia eta Txekoslovakian hitzaldiak emanez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Zbigniew|abizena=Zwoliński|urtea=2012|izenburua=&quot;Science in Poland – Maria Sklodowska-Curie&quot;|argitaletxea=Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt;

Curiek gidatuta, Institutuak beste lau Nobel Sari irabazi zituen, besteak beste, bere alaba [[Irène Joliot-Curie]] eta [[Frédéric Joliot-Curie]] suhiak.&lt;ref name=&quot;:24&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie – The Radium Institute (1919–1934) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Laborategia erradioaktibitate-ikerketako munduko lau nagusietako bat bihurtu zen, honakoak izanik besteak: [[Cavendish (Vermont)|Cavendish]] laborategia [[Ernest Rutherford]]&lt;nowiki/&gt;ekin batera, [[Viena]]&lt;nowiki/&gt;ko Radio Ikerketa Institutua, Stefan Meyerekin; eta [[Kaiser-Wilhelm-Koog|Kaiser Wilhelm]] Kimika Institutua [[Otto Hahn]] eta [[Lise Meitner]]r&lt;nowiki/&gt;ekin.&lt;ref name=&quot;:24&quot; /&gt;

1922ko abuztuan Marie Curie [[Geneva]]&lt;nowiki/&gt;n sortu berria zen zen, Nazioarteko Lankidetza Intelektualaren Batzordeko kidea izan zen.&lt;ref name=&quot;:25&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1995|izenburua=&quot;Marie Curie Enshrined in Pantheon&quot;|argitaletxea=New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin|abizena=Grandjean|urtea=2017|izenburua=&quot;Analisi e visualizzazioni delle reti in storia. L'esempio della cooperazione intellettuale della Società delle Nazioni&quot;|argitaletxea=Memoria e Ricerca (2)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 371–393|ISBN=doi:10.14647/87204|hizkuntza=It}}&lt;/ref&gt; Batzordean 1934ra arte egon zen, eta koordinazio zientifikoan lagundu zuen beste ikerlari ospetsu batzuekin, hala nola [[Albert Einstein]], [[Hendrik Lorentz]] eta [[Henri Bergson]].&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin|abizena=Grandjean|urtea=2018|izenburua=Les réseaux de la coopération intellectuelle. La Société des Nations comme actrice des échanges scientifiques et culturels dans l'entre-deux-guerres|argitaletxea=Lausanne: Université de Lausanne|orrialdea=|orrialdeak=pp. 303-305|ISBN=|hizkuntza=Fr}}&lt;/ref&gt; 1923an, bere senarraren biografia idatzi zuen, ''Pierre Curie'' izenekoa.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie and Her Legend&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1925ean Polonia bisitatu zuen, Varsoviako Radio Institutuaren oinarriak ezarri zituen zeremonia baten parte hartzeko.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Ameriketara egindako bigarren itzulian, 1929an, Varsoviako Erradio Instituturako radioa lortu zuen. Institutua 1932an inauguratu zen, bere ahizpa Bronisława zuzendaria zela.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:24&quot; /&gt; Lan guzti horiek eta publizitatearen loturak, lan zientifikoengandik urrundu egin zuten ondoeza eraginen, baina baliabideak lortzeko balio izan zioten.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt; 1930ean, [[Pisu atomikoa|Pisu Atomiko]]&lt;nowiki/&gt;en Nazioarteko Batzordean aukeratu zuten, eta hil arte bere zerbitzura egon zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Norman E.|abizena=Holden|urtea=2004|izenburua=&quot;Atomic Weights and the International Committee: A Historical Review&quot;|argitaletxea=Chemistry International|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1931an, Curiek [[Edinburgh|Edinburgo]]&lt;nowiki/&gt;ko Unibertsitateko Terapeutikako Cameron saria jaso zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua=&quot;Maria Skłodowska-Curie&quot;|argitaletxea=Europeana Exhibitions|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Bere nortasun poloniarrari atxikimendua ===
Frantziara bertakotuta egon arren ezkontzarekin, Marie Skłodowska-Curiek (bi izenak erabili zituen) ez zuen inoiz galdu bere Poloniako nortasuna. Era berean, alabei Poloniako hizkuntza irakatsi zien, eta Poloniara eraman zituen hainbat aldiz. Elementu kimikoaren [[polonio]] izena ere Marie Skłodowska-Curiek aukeratu zuen, Poloniari egindako omenaldian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Barbara|abizena=Goldsmith|urtea=2005|izenburua=Obsessive Genius: The Inner World of Marie Curie|url=https://archive.org/details/obsessivegeniusi00gold|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 149|orrialdeak=|ISBN=978-0-393-05137-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Sklodowska-Curie statue, Warsaw.JPG|thumb|1935 estatua, Radium Institutuaren aurrean, Varsovian.]]

=== Heriotza ===
Curie 1934 hasieran joan zen azken aldiz Poloniara.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:26&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=Marie Curie – The Radium Institute (1919–1934) Part 3&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hilabete batzuk geroago, 1934ko uztailaren 4an, [[Passy]]&lt;nowiki/&gt;ko Sancellemozeko erietxean zendu zen, [[anemia aplasiko]] baten ondorioz. Uste da erradiazioaren esposizio luzeek kutsatuta zegoela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Didier|abizena=Perret|urtea=2012|izenburua=« Marie Curie est-elle morte à cause de son exposition à la radioactivité ? »|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Fr}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carl|abizena=Rollyson|urtea=2004|izenburua=Marie Curie: Honesty In Science|argitaletxea=iUniverse|orrialdea=p. x.|orrialdeak=|ISBN=978-0-595-34059-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Erradiazio ionizatzailearen eragin kaltegarriak ez ziren ezagutzen horretan lana egin zuen garaian. Izan ere, segurtasun neurriak garatu gabe zeuden oraindik.&lt;ref name=&quot;:26&quot; /&gt; Adibidez, isotopo erradioaktiboak zituzten saio-hodiak poltsikoetan gordetzen zituen,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James, Jerry D., Aaron|abizena=Shipman, Wilson, Todd|urtea=2012|izenburua=An Introduction to Physical Science|argitaletxea=Cengage Learning|orrialdea=p. 263|orrialdeak=|ISBN=978-1-133-10409-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta bere mahaiko tiradera baten gordetzen zituen, substantziak iluntasunean ematen zuen [[Argi-urratze|argi urria]] nabarituz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Philipp|abizena=Blom|urtea=2008|izenburua=&quot;1903: A Strange Luminescence&quot;|url=https://archive.org/details/vertigoyearseuro00blom|argitaletxea=The Vertigo Years: Europe, 1900–1914. Basic Books|orrialdea=p. 76|orrialdeak=|ISBN=978-0-465-01116-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, Curie [[babes]] ekipamendurik gabe egon zen X izpiekin lanean erradiologo bezala aritu zenean gerra garaian.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt; Erradiazioaren esposizioan hamarkadetan egoteak, gaixotasun kronikoak ekarri zizkion ([[katarata]]k eraginda ia itsutu arte), eta bere heriotza arte, ez zen inoiz konturatu erradiazioaren esposizioak zekarren osasun arriskuaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Denise|abizena=Grady|urtea=1998|izenburua=A Glow in the Dark, and a Lesson in Scientific Peril|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Sceaux]]-eko hilerrian lurperatu zuten, Pierre senarrarekin batera.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Hirurogei urte geroago, 1995ean, izan zituzten lorpenen omenez, bien gorpuzkiak [[Parisko Panteoia|Pariseko Panteoi]]&lt;nowiki/&gt;ra lekuz aldatu zuten. Lehen emakumea izan zen bere merezimenduengatik Panteoian sartzeko ohorea izan zuena.&lt;ref name=&quot;:25&quot; /&gt;

Kutsadura erradioaktiboen maila zela eta, 1890. hamarkadako dokumentuak aztertzeko arriskutsuegiak direla uste da, eta ezin dira manipulatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Adam|abizena=Clark|urtea=2017|izenburua=&quot;Marie Curie's century-old radioactive notebook still requires lead box&quot;|argitaletxea=Estes|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere sukaldaritza liburua ere oso erradioaktiboa da.&lt;ref name=&quot;:27&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Bill|abizena=Bryson|urtea=2012|izenburua=A Short History of Nearly Everything|argitaletxea=Random House Digital, Inc|orrialdea=p. 74|orrialdeak=|ISBN=978-0-385-67450-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Dokumentu guztiak berunez forratutako kutxetan gordetzen dira, eta kontsultatu nahi dutenek babes-jantziak eraman behar dituzte.&lt;ref name=&quot;:27&quot; /&gt; Azken urtean, ''Erradioaktibitatea'' liburu baten lan egin zuen, eta hil ondoren 1935ean argitaratu zen.&lt;ref name=&quot;:26&quot; /&gt;

[[1935]]ean, [[Irène Joliot-Curie]] alaba nagusiak ere Kimikako Nobel saria jaso zuen, erradioaktibitate artifizialaren aurkikuntzarengatik. Bigarren alaba, Ève Denise Julie (1904-2007), [[Piano-jotzaile|pianista]] eta [[kazetari]]a izan zen. Bere amaren [[biografia]] bat idatzi zuen eta 1937an herrialde askotan argitaratu zen: Frantzia, Ingalaterra, Espainia, Estatu Batuak, Italia eta beste herrialde batzuetan.

== Ondarea ==
[[Fitxategi:Marie Curie and Albert Einstein.jpg|thumb|Marie Curie eta [[Albert Einstein]] 1913an.]]

=== Eragin orokorra ===
Tadeusz Estreicher historialariak, ''Polski słownik biograficzny-n'' (1938), ziurtatzen du Curiren lanen alderdi fisikoak eta sozialak nabarmen lagundu dutela XX. eta XX. mendeetako munduaren garapenean.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Tadeusz|urtea=1938|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=p. 114|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; [[Cornell Unibertsitatea|Cornell Unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;ko L. Pearce Williams-ek honela dio: “Curietarren lanen emaitza oihartzun handia izan zuen, garaia markatuz. Radioaren [[erradioaktibitatea]] hain handia zen, ezin zela ezikusia izan. Bazirudien energia kontserbatzeko printzipioa gezurtatzen zuela, eta ondorioz fisikaren oinarriak berriro aztertzea behartu zuen. Maila esperimentalean, radioa aurkitzeak [[Ernest Rutherford]] bezalako ikerlariei erradioaktibitatearen-iturriak eskaini zizkieten, atomoaren egitura esploratu zezaten. Rutherfordek alfa erradiazioarekin izandako esperimentuen ondorioz, atomo nuklearra lehen aldiz postulatua zen. Medikuntzan, erradioaktibitateak minbizia arrakastaz erasotzeko bideak eskaintzen zituen.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Williams|abizena=L. Pearce|urtea=1986|izenburua=&quot;Curie, Pierre and Marie&quot;|argitaletxea=Encyclopedia Americana, vol. 8. Danbury, Connecticut: Grolier, Inc|orrialdea=p. 332|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Françoise Giroudek uste du Curietarren lanek fisikan eta kimikan finkatutako ideiak iraultzen lagundu bazuten, [[Eragin eremu|eragin]] berbera izan zutela gizartearen esparruan. Bere lorpen zientifikoetara ailegatzeko, Mariek oztopoak gainditu behar izan zituen, bere jaioterrian zein adopzioko herrialdean, emakumea zelako. Bere bizitzaren eta ibilbidearen alderdi hau Françoise Girouden “''Marie Curie: A Life''” liburuan ageri da, eta Marie Curieren [[Feminismo|feminista]] [[Aitzindari (argipena)|aitzindaria]]&lt;nowiki/&gt;ren rola azpimarratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp. 16,17|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; Polonian emakumeen eskubideen aldeko mugimenduak Marie Curieren lana goraipatu arren, Natalie Stegmann historialariak ziurtatu du ez zuela talde horiekin konpromisorik hartu edo beren helburuak babestu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Natalie|abizena=Stegmann|urtea=2007|izenburua=«Marie Curie: Eine Naturwissenschaftlerin im Dickicht historischer Möglichkeiten»|argitaletxea=Lundt, Bea; Völkel, Bärbel, eds. Outfit und Coming-out: Geschlechterwelten zwischen Mode, Labor und Strich. Historische Geschlechterforschung und Didaktik I. Hamburgo|orrialdea=|orrialdeak=pp. 37-74|ISBN=3-8258-0491-7. OCLC 184701786|hizkuntza=De}}&lt;/ref&gt;

Estreicherrek dioenez, Zituen [[zintzotasun]]a&lt;nowiki/&gt;gatik eta bizimodu apalagatik ezaguna zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=p.112|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; 1893an beka txiki bat jaso ondoren, 1897an itzuli zuen, dirua irabazten hasi bezain laster. Lehen Nobel saritik diru asko lagunei, familiakoei, ikasleei eta ikerlariei eman zien.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp.16,17|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; Ezohiko erabaki batean, Curiek nahita ez zuen radioa isolatzeko prozesua patentatu, komunitate zientifikoak oztoporik gabeko ikerketak egin ahal izateko. Nahiago zuen diru-opariak eta [[sari]]&lt;nowiki/&gt;ak bera lanean zebilen erakunde zientifikoei ematea, berari pertsonalki baino.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=p. 265|orrialdeak=|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Berak eta bere senarrak sarri egiten zieten uko sariei eta dominei, Ohorezko Legioarekin gertatu zen bezala.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Tadeusz|urtea=1938|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=p.114|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; [[Albert Einstein]]&lt;nowiki/&gt;ek adierazi zuenez, ziurrenik ospearengatik ustel ez zitekeen pertsona bakarra izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp.16-17|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt;

=== Ohore zientifikoak ===
Marie Curie Nobel Saria irabazi zuen lehen emakumea izan zen, bi Nobel Sari irabazi zituen lehen pertsona, bi arlotan irabazi zuen emakume bakarra, eta zientzia anitzetan irabazi zuen pertsona bakarra.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Nobel Prize Facts&quot;|argitaletxea=Nobelprize.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Jaso zituen sarien artean, honakoak daude:[[Fitxategi:Irene and Marie Curie 1925.jpg|thumb|Irene eta Marie Curie laborategian lanean, 1925ean.]]
1893, Fisikako [[Lizentzia (hezkuntza)|lizentzia]]&lt;nowiki/&gt;tura, promozioko lehen ikaslea.&lt;ref name=&quot;:28&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Zbigniew|abizena=Zwoliński|urtea=2012|izenburua=&quot;Science in Poland – Maria Sklodowska-Curie&quot;|argitaletxea=Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt;

1894, [[Matematika]]ko [[Lizentzia (hezkuntza)|lizentzia]]&lt;nowiki/&gt;tura, promozioko bigarren ikaslea.&lt;ref name=&quot;:28&quot; /&gt;

1898, Marie eta Pierre Curie berresten dute [[Torio]]a erradioaktiboa dela. (90 zenbakia duen elementu kimikoa).&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;

1898, [[Polonio]]aren aurkikuntza argitaratzen dute (84 zenbakia duen elementu kimikoa).&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;

1898, [[Radio]]aren aurkikuntza argitaratzen dute. (88 zenbakia duen elementu kimikoa).&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;

1903, Fisikako [[Nobel Sariak|Nobel saria]],  Pierre senarrarekin eta [[Henri Becquerel]]ekin partekatua.&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;

1903, Davy Medal, Pierre senarrarekin.&lt;ref name=&quot;:29&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Eve, Vincent|abizena=Curie, Sheean|urtea=1999|izenburua=madame Curie: A Biography|url=https://archive.org/details/madamecurie00curi_0|argitaletxea=Turtleback Books|orrialdea=p. 389|orrialdeak=|ISBN=978-0-613-18127-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1904, Matteuci domina Pierre senarrarekin.&lt;ref name=&quot;:29&quot; /&gt;

1907, Actonian Saria.&lt;ref name=&quot;:30&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Franklin Laureate Database&quot;|argitaletxea=The Franklin Institute Awards. The Franklin Institute|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;                  

1909, Elliott Cresson Domina.&lt;ref name=&quot;:30&quot; /&gt;

1911, Kimikako [[Nobel Sariak|Nobel saria]]. [[Polonio]] eta [[radio]]aren isolamendua eta karakterizazioagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp. 16-17|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt;

1914, ''Radioaren Institutua'' sortzen da (gaur egun [[Curie institutua]] dena) medikuntza, fisika, biologia eta kimika ikertzeko.&lt;ref name=&quot;:28&quot; /&gt;

1921, Franklin Medal, American Philosophical Society-ren eskutik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1921|izenburua=&quot;Minutes&quot;|argitaletxea=Proc. Am. Philos. Soc. 60 (4): iii–xxiv|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=JSTOR 984523|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Marie Curiek 1898an bere senarrarekin eta haien kolaboratzailea Gustave Bémontekin [93] idatzi zuten [[Artikulu (argipena)|artikulua]]  radioaren eta polonioaren aurkikuntzaren berri ematen, Kimikaren Amerikar Elkarteak emandako saria jaso zuen Pariseko ESPCIen 2015ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;2015 Awardees&quot;|argitaletxea=American Chemical Society, Division of the History of Chemistry. University of Illinois at Urbana-Champaign School of Chemical Sciences|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

96. zenbaki atomikoa zuen elementua [[curio]] izendatu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Curium&quot;. Chemistry in its element|argitaletxea=Royal Society of Chemistrgy|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hiru mineral [[erradioaktibo]]&lt;nowiki/&gt;k Curieren izena dute: curite, sklodowskite eta cuprosklodowskite.&lt;ref name=&quot;:31&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Janice|abizena=Borzendowski|urtea=2009|izenburua=Sterling Biographies: Marie Curie: Mother of Modern Physics|argitaletxea=Sterling Publishing Company, Inc.|orrialdea=p. 37|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-5318-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Omenaldiak izenari ===
Zientzialari ospetsuenetako bat bezala, Marie Curie [[ikono]] bat bihurtu da mundu zientifikoan, mundu osoko omenaldiak jasoz, baita [[pop]] kulturaren esparruan ere.&lt;ref name=&quot;:32&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Janice|abizena=Borzendowski|urtea=2009|izenburua=Sterling Biographies: Marie Curie: Mother of Modern Physics|argitaletxea=Sterling Publishing Company, Inc|orrialdea=p. 36|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-5318-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; New Scientistek egindako 2009ko galdeketa baten, &quot;zientziako emakume inspiratzaileena&quot; izan zela bozkatu zuten. Curiek botoen ehuneko 25,1 jaso zituen, ia bikoiztuz bigarren postuan zegoen Rosalind Franklin (ehuneko 14,2).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;Most inspirational woman scientist revealed&quot;|argitaletxea=Newscientist.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;Marie Curie voted greatest female scientist&quot;|argitaletxea=The Daily Telegraph. London|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Poloniak eta Frantziak 2011 Marie Curieren urtea izendatu zuten, eta [[Nazio Batuen Erakundea|Nazio Batuek]] Kimikaren Nazioarteko Urtea izango zela adierazi zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;2011 – The Year of Marie Skłodowska-Curie&quot;|argitaletxea=Cosmopolitanreview.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Europar Batasuneko Marie Skłodowska-Curie Actions beka programa, atzerriko herrialde batean lan egin nahi duten zientzialari gazteentzat da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Marie Curie Actions&quot; (PDF)|argitaletxea=European Commission|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Marie Curie with nurses and physician.jpg|thumb|Marie Curie erradioterapiaren onurak azaltzen sendagile eta erizain talde bati.]]
1995ean, Pariseko Panteoian egindako bere merituengatik hilobiratu zuten lehen emakumea izan zen.&lt;ref name=&quot;:25&quot; /&gt;  [[Curie]] (Ci sinboloa) erradioaktibitate unitate bat, bera eta Pierre senarraren omenez izendatzen da horrela (nahiz eta izenean adostu zuen batzordeak ez argi eta garbi utzi Pierre, Marie edo bien izenean izendatu zuten).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul W.|abizena=Frame|urtea=1996|izenburua=&quot;How the Curie Came to Be&quot;|argitaletxea=Oak Ridge Associated Universities|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Ohorezko gradu ugari jaso zituen mundu osoko unibertsitateetatik.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Polonian, ohorezko doktoregoak jaso zituen [[Lwówek Śląski udalerria|Lwów]] Politeknikan (1912),&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Coventry professor's honorary degree takes him in footsteps of Marie Curie&quot;|argitaletxea=Birmingham Press|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;  [[Poznań]] Unibertsitatean (1922), Krakówko Jagiellonian Unibertsitatean (1924), eta [[Varsovia]]&lt;nowiki/&gt;ko Politeknikoan (1926).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;2011 – The Year of Marie Skłodowska-Curie&quot;.|argitaletxea=Cosmopolitanreview.com. 3 July 2011|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;  1921ean, AEBetan Iota Sigma Pi emakume zientzialarien elkarteko kide egin zuten sari bezala.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=&quot;Professional Awards&quot;|argitaletxea=Iota Stigma Pi: National Honor Society for Women in Chemistry|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1924an Poloniako Kimika Elkartearen ohorezko kide bilakatu zen.

Mundu osoko leku ugarik dute bere izena. [[Hamburgo]]&lt;nowiki/&gt;n, Alemanian, 1936an eraiki zen ''Nazio guztietako X izpien eta radioen martirien monumentuan'' idatzita dago.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;Museum of Modern Imaging&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2007an, [[Paris]]&lt;nowiki/&gt;eko metro geltoki bat izendatu zuten Curietar biak omentzeko.&lt;ref name=&quot;:32&quot; /&gt; Poloniako ikerketa nuklearreko [[Erreaktore nuklear|erreaktorea]]&lt;nowiki/&gt;ri Maria izena jarri zioten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;IEA – reaktor Maria&quot;|argitaletxea=Institute of Atomic Energy, Poland|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 7000 Curie [[asteroide]]&lt;nowiki/&gt;ak ere bere izena du.&lt;ref name=&quot;:31&quot; /&gt; KLM konpainiako [[McDonnell Douglas]] MD-11 hegazkina (erregistroa PH-KCC) bere omenez dago izendatua.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;Picture of the McDonnell Douglas MD-11 aircraft&quot;|argitaletxea=Airliners.net|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Sklodowska [[Ilargia|ilargi]] [[krater]]&lt;nowiki/&gt;rak izen hori darama bere memorian. ESP. 2020ko urtarrilean Satellogi-ek, bereizmen handiko Lurraren behaketa irudiak eta analitikak egiten dituen enpresak, ÑuSat motako mikro-[[satelite]] bati Marie Curie izena jarri zioten bere omenez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua=&quot;China lofts 4 satellites into orbit with its second launch of 2020&quot;|argitaletxea=space.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Erakunde ugarik ere bere  izena dute,&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt; Curie bi institutuetatik hasita: Maria Skłodowska-Curie [[Onkologia]] Institutua, Varsovian, eta Institut Curie Parisen. Bera da 1944an sortutako [[Lublin]]&lt;nowiki/&gt;eko Maria Curie-Skłodowska Unibertsitatearen patroia, eta baita Pierre eta Marie dira Frantziako zientzia unibertsitate ospetsua den Curie Unibertsitatearena (Paris VI), [[Britainia Handia]]n, gaixo terminalak zaintzeko Marie Curie Cancer Care antolatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Marie Curie (charity)|argitaletxea=Charity Commission.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=207994|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:1984 rv marie curie.png|thumb|100 frankoko txanponaren altzealdea (1984an landua) Maria Skłodowska-Curieren heriotzaren 50. urteurrena ospatzeko.]]

=== Omenaldiak irudiari ===
Curieren [[irudi]]a munduan zehar [[billete]]&lt;nowiki/&gt;etan, [[zigilu]]&lt;nowiki/&gt;etan eta [[txanpon]]&lt;nowiki/&gt;etan ere agertu da. 1980ko hamarkada amaieran Poloniako 20.000 [[złoty]]&lt;nowiki/&gt;ko billetean agertu zen,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1997|izenburua=Council of Scientific &amp; Industrial Research|argitaletxea=Science reporter. Council of Scientific &amp; Industrial Research|orrialdea=p. 117|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; baita frantsesaren 500 [[Frankoak|franko]]&lt;nowiki/&gt;ko azken billetean ere, euroak frankoa ordezkatu aurretik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Piers|abizena=Letcher|urtea=2003|izenburua=Eccentric France|url=https://archive.org/details/isbn_9781841620688|argitaletxea=Bradt Travel Guides|orrialdea=p. 59|orrialdeak=|ISBN=978-1-84162-068-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Curieren irudia beste hainbat lekuetako zigiluetan ageri izan da, hala nola Mali, Togo, Zambia eta Gineako Errepublika.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Douglas|abizena=Main|urtea=2014|izenburua=&quot;This Famous Image Of Marie Curie Isn't Marie Curie&quot;|argitaletxea=Popular Science www.popsci.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

2011n, Marie Curieren bigarren Nobel sariaren mendeurrena zela eta, mural alegoriko bat margotu zen [[Varsovia]] jaiotetxeko fatxadan.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Maria Skłodowska izeneko [[haur]]&lt;nowiki/&gt;ra irudikatu zuen, nagusitu zenean aurkitu zituen radioa eta polonioa irteten zirela eskuan zuen saio-hoditik. Halaber, 2011an Varsoviako [[Vistula]] ibaiaren gainean jaso zuten zubi berri bat bere omenez izendatu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;Most Marii Skłodowskiej-Curie, Polska&quot;|argitaletxea=Vistal Gdynia. www.vistal.pl.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt;

=== Marie Curie artean ===
&quot;Madame Curie&quot; ospatzen zuen instalazio artistikoak Jacobs Gallery-a bete zuen, [[San Diego (Kalifornia)|San Diego]]&lt;nowiki/&gt;ko Arte Garaikidearen Museoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James|abizena=Chute|urtea=2011|izenburua=&quot;Video artist Steinkamp's flowery 'Madame Curie' is challenging, and stunning&quot;|argitaletxea=signonsandiego.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Azaroaren 7an, [[Google]]&lt;nowiki/&gt;k bere jaiotzaren urteurrena ospatu zuen Google Doodle berezi batekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie's 144th Birthday Anniversary&quot;|argitaletxea=DoodleToday.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Abenduaren 10ean, [[New York]]&lt;nowiki/&gt;eko Zientzien Akademiak Marie Curien bigarren Nobel Sariaren mendeurrena ospatu zuen Suediako Madeleine printzesa bertan zegoela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Princess Madeleine attends celebrations to mark anniversary of Marie Curie's second Nobel Prize&quot;|argitaletxea=Sveriges Kungahus|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bi museo daude Marie Curie-ri eskainita. 1967an Maria Skłodowska-Curie Museoa zabaldu zen [[Varsovia]]&lt;nowiki/&gt;ko &quot;Hiri Berrian&quot;, ''ulica Fretako'' (Freta kalea) bere jaiotetxean.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Bere Parisko laborategia Curie Museoa bezala gordetzen da, eta 1992tik irekita dago.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2010|izenburua=&quot;Curie museum {{!}} Institut Curie&quot;|argitaletxea=Curie, Institut|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Artelan ugarik bere antzekotasunera eginak daude. 1935ean, Michalina Mościcka [[Polonia]]&lt;nowiki/&gt;ko presidente Ignacy Mościckiren emazteak, Marie Curieren [[Estatua (argipena)|estatua]] bat inauguratu zuen Varsoviako Radium Institutuaren aurrean. 1944ko [[Bigarren Mundu Gerra]]n, Varsoviako Altxamendua izan zenean alemaniar nazien okupazioaren aurka, monumentua fusilen tiroak hondatu zuten; gerra ostean zeuden bala-markak estatuan eta haren oinarrian bertan  uztea erabaki zen.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; 1955ean, Jozef Mazurrek Marieren beirazko panel bat sortu zuen, Maria Skłodowska-Curie Domina, Buffalo Unibertsitatearen Poloniako gelan dagoena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=&quot;Marie Curie Medallion Returns to UB Polish Collection By Way of eBay&quot;|argitaletxea=News Center, University of Buffalo|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Marie Curie antzerkian eta zinean ===
Marie Curie hainbat film biografikoren gaia izan da:

• Greer Garson eta Walter Pidgeon aktoreek osatutako ''Madame Curie'' filma 1943ko [[Oscar Sariak|Oscar sari]]&lt;nowiki/&gt;etarako izendatuta egon zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Joseph-de-la-neziere-pierre-et-marie-curie-decouvrent-le-radium-1938.jpg|thumb|1931, Minbiziaren Aurkako Nazioarteko Batasuna.]]
• 1997an, Pierre eta Marie Curieri buruzko film frantses bat estreinatu zen, ''M. Schutzen esku-azpiak''. Izen bereko [[antzezlan]] batetik moldatua izan zen. Filmean, Marie Curie [[Isabelle Huppert]]&lt;nowiki/&gt;ek antzeztu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Les-Palmes-de-M-Schutz (1997)&quot;|argitaletxea=Movies. New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

• ''Marie Curie: ezagutzaren kemena'' Europako filma, nazioarteko kolaborazioan sortua, eta 2016an estreinatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Marie Curie In IMDB|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=|url=https://www.imdb.com/title/tt5705058/}}&lt;/ref&gt;

• ''Radioactive'' ('Erradioaktiboa') filma estreinatu zen 2019an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Radioactive&quot; In IMDB|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=|url=https://www.imdb.com/title/tt6017756/}}&lt;/ref&gt;

Curie Lawrence Aronovitchen 2013ko ''Suposizio faltsuak'' antzezlanaren gaia da. Bertan, beste hiru emakume zientzialariren mamuak bere bizitzako gertakariak behatzen dituzte. Susia Marie Frontczakek ere erretratatu zuen Curie, bere ''Manya: Marie Curieren bizitzaren historia'' antzezlanean. Emakume bakarreko ikuskizuna zen, 2014an AEBetako 30 estatuetan eta bederatzi herrialdetan antzeztu zena.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;

2019ko azaroan, ''Marie Curieren bizitza erdia'' antzezlana estreinatu zen [[New York]]&lt;nowiki/&gt;eko Minetta Lane antzokian, Curierek matematikari-fisikari-asmatzaile zen Hertha Ayrton sufragistarekin izan zuen adiskidetasuna azaltzen zuena (&lt;nowiki&gt;https://thehalflifeofmariecurie.com&lt;/nowiki&gt;). Lauren Gundersonek idatzi zuen, Gaye Taylor Upchurchek zuzendu, eta Kate Mulgrew eta Francesca Faridany ziren antzezleak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Borzendowski|urtea=2009|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=p. 37|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Biografiak ===
Hainbat biografia eskaini zaizkio, horien artean, 1938an bere alabak Ève Curiek argitaratu zuen, ''Curie Anderea''. 1987an Françoise Giroudek ''Marie Curie: bizitza bat'' idatzi zuen. 2005ean Barbara Goldsmith-ek ''Genio obsesiboa Marie Curieren barne-mundua'' idatzi zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=2011 – The Year of Marie Skłodowska-Curie&quot;|argitaletxea=Cosmopolitanreview.com.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eta 2011n Lauren Rednissek  ''Erradioaktiboa: Marie eta Pierre Curie, amodioaren eta hautsaren ipuina'' argitaratu zuen''.''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Radioactive: Marie and Pierre Curie, a Tale of Love and Fallout&quot;|argitaletxea=Cosmopolitanreview.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Argitalpenak (aukeraketa) ==

=== Liburuak ===
* 1910, Skłodowska-Curie, M. ''Traité de radioactivité''. Bi ale (frantsesez). Paris: Gauthier-Villars. OCLC 2191426.
* 1921, Skłodowska-Curie, M.  ''La radiologie et la guerre'' (frantsesez). Paris: Librairie Félix Alcan. OCLC 8783347.
* 1923, Skłodowska-Curie, M.  ''Pierre Curie'' (frantsesez). París: Payot. OCLC 3022646.
* 1924, Skłodowska-Curie, M.  «Recueil des conférences-rapports de documentation sur la physique : L’Isotopie et les éléments isotopes». ''Journal de Physique'' (frantsesez) '''IX''' (2) (Paris: Blanchard in Komm). pp. 382-412. OCLC 162650959.
* 1933, Skłodowska-Curie, M.  ''Les rayons α, β, γ des corps radioactifs en relation avec la structure nucléaire'' (frantsesez). Paris: Hermann. OCLC 600589812.
* 1935, (Hil ostean),  Joliot-Curie, I; Joliot-Curie, JF, ''Radioactivité'' (frantsesez). Paris: Hermann. OCLC 3623999.
* 1954, (Hil ostean),  Joliot-Curie, I ''Prace Marii Skłodowskiej-Curie'' [''Œuvres de Marie Skłodowska Curie''] (polonieraz eta frantsesez). Varsovia. Państwowe Wydawn. Naukowe. OCLC 782530.
* 2004 [1959, hil ostean]. ''Autobiografia i wspomnienia o Piotrze Curie'' (polonieraz). Varsovia: Dom Wydawniczo-Promocyjny GAL. &lt;nowiki&gt;ISBN 978-83-921882-8-5&lt;/nowiki&gt;. OCLC 750495927.

=== Aldizkari zientifikoetako artikuluak ===
- 1897, Skłodowska-Curie, M. «Propriétés magnétiques des aciers trempés». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Typographie Chamerot et Renouard) '''125''': 1165-1168. ISSN 0567-655X.

- 1898 urtarrila, Skłodowska-Curie, M. «Propriétés magnétiques des aciers trempés». ''Bulletin de la Societe d’Encouragement pour l’Industrie Nationale''. Cinquième série (frantsesez) (Paris: Typographie Chamerot et Renouard) 3: 36-76. ISSN 0366-3191. OCLC 13463832.

- 1898 urtarrila, Skłodowska-Curie, M.,  Lippmann, G. «Rayons émis par les composés de l’uranium et du thorium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' ( frantsesez) (Paris: Gauthier-Villars) '''126''' (1): 1101-1103. ISSN 0567-655X. OCLC 755721633.

- 1898 uztaila,  Skłodowska-Curie, M.,Curie, P; Becquerel, H , «Sur une substance nouvelle radio-active, contenue dans la pechblende». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Gauthier-Villars) '''127''' (3): 175-178. ISSN 0567-655X. OCLC 28555444.

- 1898 abendua, Skłodowska-Curie, M.,Curie, P; Bémont, G; Becquerel, H (diciembre de 1898). «Sur une nouvelle substance fortement radio-active contenue dans la pechblende». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Gauthier-Villars) '''127''' (26): 1215-1217. ISSN 0567-655X. OCLC 28555645.

- 1899 azaroa, Skłodowska-Curie, M.,. «Sur la radio-activité provoquée par les rayons de Becquerel». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Gauthier-Villars) '''129''' (11): 714-716. ISSN 0567-655X. OCLC 922932365.

- 1899 azaroa,  Skłodowska-Curie, M.,. «Effets chimiques produits par les rayons de Becquerel». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez ) (Paris: Gauthier-Villars) '''129''' (11): 823-825. ISSN 0567-655X. OCLC 922929798.

- 1900 urtarrila,  Skłodowska-Curie, M., «Sur la charge électrique des rayons déviables du radium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez ) (Paris: Gauthier-Villars) '''130''' (1): 647-650. ISSN 0567-655X.

- 1900, Skłodowska-Curie, M., Curie, «Les nouvelles substances radioactives et les rayons qu’elles emettent». ''Rapports présentés au congrès International de Physique réuni à Paris en 1900 sous les auspices de la Société Française de Physique'' (frantsesez) (Paris: Gauthier-Villars) '''3''': 79-114. OCLC 16881169.

- 1902,  Skłodowska-Curie, M., «Sur les corps radioactifs». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez ) (Paris: Gauthier-Villars) '''134''' (2): 85-87. ISSN 0567-655X. OCLC 54279169.

- 1902, Skłodowska-Curie, M., Mascart, E, «Sur le poids atomique du radium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez ) (Paris: Masson) '''135''' (7): 161-163. ISSN 0567-655X.

- 1906, Skłodowska-Curie, M., Curie, P,  «Sur la diminution de la radioactivité du polonium avec le temps». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''142''' (9): 273-276. ISSN 0567-655X.

- 1907, Skłodowska-Curie, M., «Sur le poids atomique du radium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''145''' (2): 422-425. ISSN 0567-655X. OCLC 75533761.

-1907, Skłodowska-Curie, M., «Action de la pesanteur sur le dépôt de la radioactivité induite». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Pars: Masson) '''145''' (2): 477-480. ISSN 0567-655X.

- 1908, Skłodowska-Curie, M.,Gleditsch, E., «Action de l’émanation du radium sur les solutions de sels de cuivre». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''147''' (8): 345-349. ISSN 0567-655X.

- 1910, Skłodowska-Curie, M., Debierne, A-L. , «Sur le radium métallique». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''151''' (15): 523-525. ISSN 0567-655X.

- 1913, Skłodowska-Curie, M., Kamerlingh Onnes, H., «The radiation of radium at the temperature of liquid hydrogen». ''Proceedings of the Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences'' (ingelesez) (Ámsterdam: Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen/Noord-Hollandsche Uitgeversmaatschappij) '''15''' (2): 1406-1430. ISSN 0370-0348.

- 1930, Skłodowska-Curie, M., Cotelle, S., «Sur la vie moyenne de l’ionium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''190''' (22): 1289-1292. ISSN 0567-655X.

- 1930, Skłodowska-Curie, M., Fournier, G., «Sur une relation entre la constante de désintégration des radioéléments émettant des rayons et leur capacité de filiation». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''191''' (23): 326-329. ISSN 0567-655X.

- 1930,  Skłodowska-Curie, M., «Sur la relation entre l’émission de rayons de long parcours et de rayons». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''191''' (191): 1055-1058. ISSN 0567-655X.

- 1931. Skłodowska-Curie, M., Aminyu Rosenblum, S., «Spectre magnétique des rayons du dépôt actif de l’actinon». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''193''' (1): 33-35. ISSN 0567-655X.

- 1932,  Skłodowska-Curie, M., Aminyu Rosenblum, S., «Sur la structure fine du spectre magnétique des rayons du radioactinium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''194''' (7): 1232-1235. ISSN 0567-655X.

- 1933,  Skłodowska-Curie, M., Aminyu Rosenblum, S., «Sur la structure fine du spectre magnétique des rayons du radioactinium et de ses dérivés». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''196''' (19): 1598-1600. ISSN 0567-655X.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Pierre et Marie Curie (Parisko metroa)]]

== Kanpo estekak ==
* {{fr}} [https://web.archive.org/web/20080915193535/http://www.curie.fr/fondation/musee/marie-pierre-curie.cfm/lang/_fr.htm ''Pierre eta Marie Curie''] Curie Institutuaren gunean.
* {{fr}} [https://web.archive.org/web/20110720232146/http://mariecurie.science.gouv.fr/accueil/homepage.htm Marie Curie webgunea]
* {{eu}} [https://web.archive.org/web/20121130124156/http://aldizkaria.elhuyar.org/liburutegia/alaba-bere-ama-ospetsuari-begira/ ''Madame Curie'' biografia euskaratuari buruzko artikulua. ''Elhuyar'' aldizkaria (2011)]
* [[Emakumeen ibilbidea Nobel Sarietan]]
* [[Kimikaren historia]]
* [[Emakumeak zientzian]]
* [[Erradioaktibitatea]]
{{bizialdia|1867ko|1934ko|Curie, Marie}}


{{Fisikako Nobel Saridunak}}
{{Kimikako Nobel Saridunak}}

[[Kategoria:Varsoviarrak]]
[[Kategoria:Fisikako Nobel Saridunak]]
[[Kategoria:Poloniako fisikariak]]
[[Kategoria:Poloniako kimikariak]]
[[Kategoria:Emakume zientzialariak]]
[[Kategoria:Agnostikoak]]
[[Kategoria:Erradiazio bidezko pozoitzeak]]
[[Kategoria:Parisko Panteoian lurperatutakoak]]
[[Kategoria:Parisko Unibertsitateko ikasleak]]</text>
      <sha1>0lnqv9xgtmr0v5mqblzr02r798twe60</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005474</id>
      <parentid>9005473</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:15:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Aldizkari zientifikoetako artikuluak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="87909" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Maria Salomea Skłodowska-Curie''' ([[1867]]ko [[azaroaren 7]]a – [[1934]]ko [[uztailaren 4]]a), '''Marie Curie''' izen-deiturez ezaguna, zientzialaria izan zen. Sortzez poloniarra, frantziar nazionalizatu zen. [[Erradiologia]] arloan aitzindaria izan zen, eta lehena izan zen bi arlo desberdinetan [[Nobel Sariak|Nobel saria]] lortu zuena (Fisikan eta Kimikan). Gainera, [[Parisko Unibertsitatea]]n lehenengo emakume katedraduna&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Julie|abizena=Des Jardins|urtea=2011|izenburua=&quot;Madame Curie's Passion&quot;|argitaletxea=Smithsonian Magazine|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; izan zen. [[Paris]]ko eta [[Varsovia]]ko [[Curie Institutua]]k eratu zituen.

[[Varsovia]]n jaio zen, garai horretan Poloniako batzarra zena ([[Errusiar Inperioa|errusiar erresumaren]] lurraldea). Ezkutuan ikasi zuen Varsoviako  “unibertsitate flotante”-an eta bere formazio zientifikoa hasi zuen hiri horretan. [[1891|1891.]] urtean (24 urterekin) bere ahizpa Bronislawa Duska jarraitu zuen [[Paris]]era, bertan bere ikasketak amaitu eta lan zientifiko bikainak burutu zituen. [[1903]]ko Fisikako [[Nobel Sariak|Nobel saria]] bere senarra [[Pierre Curie]]rekin eta [[Henri Becquerel]]ekin partekatu zuen. 1906an Pierre, senarra, istripu batean hil zen. Handik urte gutxitara, [[1911]]n, Marie Curiek [[Kimikako Nobel Saria|Kimikako Nobel saria]] irabazi zuen. Frantziako herritartasuna jaso eta Frantzia aberritzat onartu arren, inoiz ez zuen bere Poloniako nortasuna galdu;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Her 1911 Nobel Prize in Chemistry was granted to &quot;Marie Sklodowska Curie&quot;|argitaletxea=File:Marie Skłodowska-Curie's Nobel Prize in Chemistry 1911.jpg.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; bere alabei [[Ama-hizkuntza|ama hizkuntza]] irakatsi zien eta [[Polonia]]ra bisitak egitera eramaten zituen.&lt;ref name=&quot;:10&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Barbara|abizena=Goldsmith|urtea=2005|izenburua=Obsessive Genius: The Inner World of Marie Curie. W.|url=https://archive.org/details/obsessivegeniusi00gold|argitaletxea=W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 149|orrialdeak=|ISBN=978-0-393-05137-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aurkitutako lehen [[elementu kimiko]]a [[Polonio]] deitu zuen, bere jaiotze-herrialdeari ohore eginez. Bere aurkikuntzek biltzen dute [[Desintegrazio erradioaktibo|erradioaktibitateari]]&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|izenburua=&quot;The Discovery of Radioactivity&quot;|urtea=1921|url=https://archive.org/details/ost-chemistry-discoveryofradiu00curi|argitaletxea=Berkeley Lab. Archived from the original on 1 November 2015. &quot;The term radioactivity was actually coined by Marie Curie […].&quot;|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 30 July 2018|izenburua=&quot;Marie Curie and the radioactivity, The 1903 Nobel Prize in Physics&quot;|argitaletxea=nobelprize.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; buruzko lehen ikasketak (berak asmatutako terminoa) , [[isotopo]] erradioaktiboak isolatzeko teknikak eta bi elementuren aurkikuntza —[[polonio]]a eta [[radio]]a—. Bera burua zelarik, isotopo erradioaktiboekin egindako [[Neoplasia|neoplasien]] tratamenduei buruzko lehen ikerketak burutu ziren. Parisen eta Varsovian [[Curie institutua]] sortu zuen, gaur egun medikuntza ikerketen zentro garrantzitsuenen artean mantentzen dena. [[Lehen Mundu Gerra]]n, erabilpen militarrerako lehen zentro erradiologiko mugikorrak sortu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;The Genius of Marie Curie: The Woman Who Lit Up the World&quot;|argitaletxea=YouTuben, BBC dokumentala.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1934an hil zen 66 urterekin, Sancellemoz erietxean, [[anemia aplasiko]]ak jota. Anemia aplasikoa sortu zitzaion, ziur aski, denbora luzean bere poltsikoetan gordetzen zituen saio-hodien erradiazioarengatik eta [[Lehen Mundu Gerra]]n sortutako  unitate mugikorren [[X izpi]]engatik.

== Bizitza ==

=== Haurtzaroa eta ikasketak Polonian ===

1867ko azaroaren 7an jaio zen, [[Varsovia]]n. Władysław Skłodowski&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Tadeusz|abizena=Estreicher|urtea=1938|izenburua=&quot;Curie, Maria ze Skłodowskich&quot;|argitaletxea=Polski słownik biograficzny, vol. 4 (in Polish)|orrialdea=p. 111|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; eta Bronisława Boguska-ren bosgarren alaba zen. Władysław Skłodowski [[fisika]] eta [[matematika]] irakaslea zen eta Bronisława Boguska [[abeslari]]a, [[irakasle]]a eta [[Piano-jotzaile|pianista]]. Mariak 3 ahizpa eta neba bat izan zituen Zofia (1862-1876), Józef (1863-1937), Bronisława (1865-1939) eta  Helena (1866-1961).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nelson|abizena=Craig|urtea=2014|izenburua=The Age of Radiance: The Epic Rise and Dramatic Fall of the Atomic Era|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-1-4516-6045-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Marie Curie – Polish Girlhood (1867–1891) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Sklodowski Family Wladyslaw and his daughters Maria Bronislawa Helena.jpg|thumb|Władysław Skłodowski alabekin: ''(ezkerretik)'' Maria, [[:en:Bronisława_Dłuska|Bronisława]] eta Helena, 1890ean.]]
Aitaren aldetik eta amaren aldetik, familiak jabetza eta fortunak galdu zituzten Poloniako independentzia berreskuratzeko helburuaz abertzaleekin parte hartzeagatik (azkena 1863-65eko urtarrileko altxamendua izan zen).&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Wojciech A.|abizena=Wierzewski|urtea=21 June 2008.|izenburua=&quot;Mazowieckie korzenie Marii&quot; [Maria's Mazowsze Roots]|argitaletxea=Gwiazda Polarna|orrialdea=|orrialdeak=100 (13): 16–17|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; Horrek ondorengo belaunaldia kondenatu zuen, Maria eta bere anai-arrebak, bizitza aurrera ateratzeko borroka zaila izatera.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Mariaren aitaren aldeko aitona, Józef Skłodowski, errespetatutako irakaslea izan zen [[Lublin]]&lt;nowiki/&gt;en, eta bertan [[Bolesław Prus]] gazteari irakatsi zion,&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=p. 12|orrialdeak=|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Poloniako literaturan pertsonaia bihurtuko zena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Miłosz|abizena=Czesław|urtea=1983|izenburua=The History of Polish Literature|argitaletxea=University of California Press|orrialdea=p. 291|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-04477-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Władysław Skłodowski aitak matematikak eta fisika irakatsi zituen, Mariak landuko zituen gaiak, eta gainera Varsoviako bi ''gymnasium'' edo [[institutu]]&lt;nowiki/&gt;ko mutilen zuzendaria izan zen. Errusiako agintariek laborategiko klaseak Poloniako ikastetxeetatik kendu ondoren, laborategiko ekipoen zati handi bat etxera eraman zuen, eta haurrei bere erabilera irakatsi zien.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Azkenean bere ikuskatzaile errusiarrek kanporatu egin zuten bere poloniar sentimenduengatik, eta soldata txikiagoko postu bat hartzera behartu zuten. Bestalde, familiak ere dirua galdu zuen inbertsio txar baten ondorioz, eta ondorioz beren diru sarrerak osatzeko, etxean mutil batzuei ostatu ematea erabaki zuten.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Mariaren ama Bronisławak, Varsoviako nesken barnetegi ospetsu bat kudeatzen zuen, baina bera jaio ondoren kargua utzi zuen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; 1878ko maiatzean 1878ko maiatzean [[tuberkulosi]]az hil zen, Mariak hamar urte zituenean.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Hiru urte lehenago, Mariaren ahizpa zaharrena, Zofia, barnetegian kutsatutako [[tifus]] batengatik zendu zen. Mariaren [[ateo]]a zen, eta ama berriz [[Katoliko|katolika]] elizkoia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Dan|abizena=Barker|urtea=2011|izenburua=The Good Atheist: Living a Purpose-Filled Life Without God|url=https://archive.org/details/goodatheistlivin0000bark|argitaletxea=Ulysses Press|orrialdea=p. 171|orrialdeak=|ISBN=978-1-56975-846-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Amaren eta arrebaren heriotzen eraginez, Mariak katolizismoari uko egin eta [[Agnostiko|agnostika]] bilakatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=&quot;Marie Curie. Unusually at such an early age, she became what T.H. Huxley had just invented a word for: agnostic.&quot;|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=p. 6|orrialdeak=|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hamar urte zituenean, J. Sikorskaren barnetegira joaten hasi zen; gero, nesken institutuan parte hartu zuen, non 1883ko ekainean graduatu zen urrezko domina jasoz. [[Kolapso (argipena)|Kolapso]] baten ondoren,&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ziurrenik [[depresio]] baten ondorioz,&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; hurrengo urtea baserri baten pasatu zuen aitaren senideekin, eta ondorengoa Varsovian aitarekin, bertan tutoretza batzuk eginaz. Emakumea zitzaielako goi mailako hezkuntzako instituzioetan matrikulatzea, bera eta bere arreba Bronisława Flying Unibertsitate klandestinoan hartu zuten parte.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Poloniako goi mailako ikaskuntzako erakunde abertzalea zen, emakumezko ikasleak onartzen zituena.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Maria bere ahizpa Bronisławarekin akordio batera ailegatu zen. Bronisława Parisen mediku ikasketak egiten zituen bitartean berak laguntza ekonomikoa emango zion, eta ondorengo bi urteetan trukean alderantziz egingo zuten.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 2 November 2011. Retrieved 7 November 2011.|izenburua=Marie Curie – Polish Girlhood (1867–1891) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Horri lotuta, Mariak etxeko [[:en:Governess|tutore]] kargua hartu zuen lehenik Varsoviako etxeko baten, eta gero bi urtez [[Szczucin udalerria|Szczuki]]&lt;nowiki/&gt;n bere aitaren senideak ziren Żorawskistarren etxean.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt; Azken familia horretan lanean zegoela, bertako semea Kazimierzekin, etorkizunean matematikari ospetsua, maitemindu zen. Gurasoek ez zuten onartu dirurik ez zuen senide batekin ezkontzea, eta Kazimierzek ezin izan zuen ezer egin horren aurka.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt; Neska-mutilei harremana apurtu beharrak oso zoritxarrekoa egin zitzaien. Kazimierzeki laster doktoregoa lortu zuen, eta karrera akademikoa matematikari bezala jarraitu zuen, Kraków Unibertsitateko [[katedradun]] eta errektore izatera heldu arte. Varsoviako Politeknikoan matematikako irakaslea zebilela, jadanik zahartuta, 1935ean Radium Institutuaren aurrean eraiki zuten Mariaren estatuaren aurrean eserita egoten zen, hari begira. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;

1890. urte hasieran, Bronisława - hilabete batzuk lehenago Kazimierz Dłuski poloniar medikua eta aktibista sozial eta politikoarekin ezkondu zena - Mariari Parisera joateko gonbidapena egin zion.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Uko egin zion, ezin baitzuen unibertsitateko irakaskuntza ordaindu, izan ere, urtebete eta erdi beharko lituzke beharrezko dirua aurrezteko. Baina aitaren laguntza izaten zuen, berriro postu hobeago bat lortu zuelako. Denbora guztian, bere buruari irakasten jarraitu zuen, liburuak irakurtzen, gutunak trukatzen eta tutoretzak bere kasa egiten.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Etxeko tutore  lanetan jarraitu zuen 1891ko amaiera arte. Tutoretzak egin ondoren Flying Unibertsitatean ikasten zuen, eta prestakuntza zientifiko praktikoa hasi zuen (1890-91) Industria eta Nekazaritza Museoko [[Laborategi|laborategi kimikoa]]&lt;nowiki/&gt;n, Varsoviako Alde Zaharretik gertu.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Laborategia Józef Boguski bere lehengusuak zuzentzen zuen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 2 November 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=Marie Curie – Polish Girlhood (1867–1891) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Lehen urteak Parisen ===
[[Fitxategi:Marie Curie eta bere senarra.jpg|thumb|Marie Curie eta bere senarra laborategian lan egiten.|ezkerrera]]
1891ren amaieran [[Polonia]] utzi eta [[Frantzia]]&lt;nowiki/&gt;rako bidea hartu zuen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Parisen, Mariak (edo Mariek, Frantzian hala ezagutzea nahi baitzuen) bere arreba eta koinatuen etxean aurkitu zuen aterpea, [[Atiko (etxebizitza)|atiko]] bat alokatu arte  unibertsitatetik gertuago, [[Latin auzoa]]n. [[Parisko Unibertsitatea|Parisko Unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;an fisika, kimika, eta matematika ikasketetan matrikulatu zen.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 28 October 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie – Student in Paris (1891–1897) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Bere baliabide apalekin iraun zuen bizirik, negu hotzetan zituen arropa guztiak aldean jantzita epel mantentzeko. Ikasketetan hain gogor zentratu zen, batzuetan jatea ere ahaztu egiten zitzaiola.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt;

Skłodowskak egunean zehar ikasi zuen, eta iluntzetan klaseak ematen zituen, ozta ozta bizitzeko lain irabaziz. 1893an fisikan lizentziatu zen, promozioko lehena izanik. Eta [[Gabriel Lippmann]] katedradunaren laborategi industrial baten hasi zen lanean. Bien bitartean, Pariseko Unibertsitatean ikasten jarraitu zuen, eta beka bati esker 1894an bigarren titulu bat lortzeko gai izan zen, matematikan lizentziatuz promozioko bigarrena geratuz.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt;

Parisen hasi zuen bere ibilbide zientifikoa, hainbat altzairuren propietate magnetikoen inguruko ikerketa batekin. Gizarte Nazionalaren Sustapenerako Elkarteak eskatuta (Société d'encouragement pour l'industrie nationale). &lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Urte hartan [[Pierre Curie]] bere bizitzan sartu zen; natur zientziekiko biak zuten interesak elkartu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=L. Pearce|abizena=Williams|urtea=1986|izenburua=&quot;Curie, Pierre and Marie&quot;|argitaletxea=Encyclopedia Americana, vol. 8.. Danbury, Connecticut: Grolier, Inc|orrialdea=p. 331|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Pierre Curie Parisko Hiriko Fisika Industrialeko eta Kimikako Goi Mailako Institutuko irakaslea zen ([[École supérieure de physique et de chimie industrielles de la ville de Paris]] ESPCI).&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Józef Wierusz-Kowalski fisiko poloniarrak aurkeztu zituen, bazekielako Marie laborategi espazio handiago baten bila zebilela. Kowalskik pentsatu zuen Pierre Curiek lortuko zuela horrelako zerbait.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Pierren laborategia handiegia ez izan arren, Marieri lekua utzi ahal zion  lanean hasteko.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt;

Zientziarekiko biak zuten zaletasunagatik elkarrekiko gero eta hurbilago zeuden, eta elkarrenganako sentimenduak sortzen hasi ziren.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Azkenean, Pierre Curiek ezkontzea proposatu zion, baina hasiera batean Mariek ez zuen onartu, oraindik jaioterrira itzultzeko asmoa zuelako.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Curie-k, ordea, berarekin Poloniara mugitzeko prest zegoela adierazi zion, eginbeharra frantsesa irakastera murriztuko bazen ere.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Bien bitartean, 1894ko udako oporretan Skłodowska Varsoviara itzuli zen familia bisitatzera.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Polonian lan egiteko gai izango zelako ilusioarekin jarraitzen zuen, baina Kraków Unibertsitatean plaza bat ukatu egin  zioten emakumea zelako.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Pierre Curie-ren eskutitz batek konbentzitu zuen Parisera itzultzeko doktoretza egitera. Skłodowskaren animoekin, Pierrek [[magnetismo]]a&lt;nowiki/&gt;ri buruzko ikerketak amaitu zituen eta 1895eko martxoan bere doktoretza jaso zuen. Titulu horrekin Eskolako katedradun  izatera igo zen. Garai hartako txantxa batek zioen Skłodowska zela &quot;Pierren aurkikuntza handiena&quot;. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;1895ko uztailaren 26an ezkondu ziren [[Sceaux (Hauts-de-Seine)|Sceaux]]&lt;nowiki/&gt;en (Sena);&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 2 November 2013. Retrieved 24 May 2013.|izenburua=&quot;Marie Curie&quot;.|argitaletxea=Les Actus DN.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta batak ere ez zuten nahi izan erlijio zerbitzurik. Mariek emaztegaien ohiko eztei-jantziaren ordez, jantzi urdin ilun bat eraman zuen, geroago laborategiko jantzi bezala balioko zuena urte askotan. Bi zaletasun partekatu zituzten: bizikleta bidaia luzeak, eta atzerrira egindako bidaiak. Horiek, are gehiago gerturatu zituzten. Pierrengan, Mariek maitasun berria, bikotekidea, eta konfiantzazko kolaboratzaile zientifikoa aurkitu zituen.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== Doktoretza tesia eta radioaren aurkikuntza ===
1895ean, [[Wilhelm Conrad Roentgen|Wilhelm Roentgen]]&lt;nowiki/&gt;ek [[X izpi]]e&lt;nowiki/&gt;n existentzia aurkitu zuen, nahiz eta oraindik ez zen ulertu haien produkzioaren mekanismoa.&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 28 October 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=Marie Curie  – Research Breakthroughs (1807–1904) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1896an, [[Henri Becquerel]]-ek aurkitu zuen uranio gatzek X izpien ahalmen barneratzaileen antza zuten izpiak igortzen zituztela.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Frogatu zuen erradiazio hau, [[fosforeszentzia]] ez bezala, kanpoko energia iturri baten mende ez zegoela, baizik eta ematen zuela [[uranio]]&lt;nowiki/&gt;tik berez sortzen zela. Bi aurkikuntza garrantzitsu hauen eraginez, Mariek uranio izpiak aztertzea erabaki zuen, tesi baterako ikerketa-arlo posible bezala.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Marie et Pierre Curie.jpg|thumb|Marie eta Pierre Curie laborategian.]]
Laginak ikertzeko teknika berritzailea erabili zuen. Hamabost urte lehenago, senarrak eta bere anaiak elektrometroaren bertsio bat garatu zuten, [[karga elektriko]]a neurtzeko gailu sentikorra.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Senarraren elektrometroa erabiliz, aurkitu zuen uranio izpiek lagin baten inguruko airean elektrizitatea eramaten zutela. Teknika hori erabiliz, uranio konposatuen jarduera uranio kantitatearen arabera soilik zegoela konturatu zen. Bere [[hipotesi]]a zen erradiazioa ez zela [[Molekula|molekul]]&lt;nowiki/&gt;en elkarrekintza batzuen emaitza izan, baizik eta atomo berarengandik etorri behar zela.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Hipotesi hau urrats garrantzitsua izan zen atomoak zatiezinak zirela suposatzeko.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;

1897an, bere alaba [[Irène Joliot-Curie|Irène]] jaio zen. Familia mantentzeko, Marie [[École normale supérieure (Paris)|École Normale Supérieur]]&lt;nowiki/&gt;en hasi zen irakasten.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Curietarrek ez zuten prestatutako laborategi bat; eta ikerketa gehienak ESPCI ondoan zegoen egokitutako estalpe baten egin ziren.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Estalpea, aurretik medikuntza eskolako hilotzen disekzio gela izandakoa, eskas aireztatuta zegoen eta ez zegoen inpermeabilizatuta ere.&lt;ref name=&quot;:8&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 18 November 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Research Breakthroughs (1807–1904) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, ez zekiten [[erradiazio]] esposizioak eragin kaltegarriak sortzen zituztela, substantzia erradioaktiboekin babestu gabe lanean jarraitzen zutenean. ESPCIk ez zuen bere ikerkuntza diruz babesten, baina laguntzak jaso zituzten metalurgia eta meatzaritza konpainietatik, eta gobernuko hainbat erakundetatik.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 12 September 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie – Student in Paris (1891–1897) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Azterketa sistematikoak egiteko Meriek bi uranio mineral erabiltzen zituen, pitchblende eta torbernite (txalkolite izenaz ere ezagutzen dena).&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt; Haren elektrometroak pitchblende uranioa bera baino lau aldiz aktiboagoa zela erakutsi zuen, eta txalkolite bi aldiz aktiboagoa. Ondorioztatu zuen, lehenagoko uranio kantitatea jarduerarekin erlazionatzen bazen ere, bi mineral horiek uranioa baino aktiboagoak ziren beste substantzia kantitate txiki batzuk eduki behar zituztela.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|argitaletxea=New American Library|orrialdea=|orrialdeak=pp. 63–64|ISBN=978-0-00-211539-1. Archived from the original on 11 June 2016. Retrieved 15 March 2016|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Erradiazioa igortzen zuten substantzia osagarrien bilaketa sistematikoa egiten hasi zen, eta 1898an aurkitu zuen [[torio]] elementua ere erradioaktiboa zela.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Pierre Curiek gero eta jakin-min handiagoa zuen bere lanaz. 1898. urtearen erdialdera bere kristaletako lana uztea erabaki zuen, emaztearekin bat eginaz.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Reidek idatzi zuenez, ikerketaren ideia Marierena izan zela, inork ez ziola lagundu formulatzen, eta senarraren iritzia kontutan hartu bazuen ere, argi zuen bere jabetzakoa zela. Geroago, bi aldiz azpimarratu zuen senarraren biografian, anbiguotasunik txikienik ere ez zegoela ziurtatzeko. Litekeena da bere ibilbidearen hasierako fase honetan konturatu zela ... zientzialari askok zaila izango zutela sinestea, emakume bat gai izan zitekeela jatorrizko lan bateko arduraduna izatea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=p. 64|orrialdeak=|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Oso jakituna zen bere aurkikuntzak berehala argitaratzearen garrantziaz, eta beraz bere [[Lehentasun (argipena)|lehentasuna]] finkatzea. Bi urte lehenago, Becquerelek bere aurkikuntza [[Académie des sciences morales et politiques|Académie des Sciences]]&lt;nowiki/&gt;en aurkeztu izan ez balu hurrengo egunean, erradioaktibitatearen aurkikuntzaren kreditua (eta baita Nobel Saria ere), Silvanus Thompsonengana joango zen. Mariek argitalpen bide azkar bera aukeratu zuen. Bere artikulua, lanaren laburpen sinple bat kontutan hartuta, 1898ko apirilaren 12an aurkeztu zuen bere izenean Académien [[Gabriel Lippmann]] irakasle ohiak.&lt;ref name=&quot;:9&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=|orrialdeak=pp. 64–65|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, Becquerelek Thompsoni aurrena hartu zion bezala, Marieri aurrena hartu zioten beste aurkikuntza kontatzeko, hots, torioaren izpiak uranioaren modu berean ematen direla; bi hilabete lehenago Gerhard Carl Schmidtek bere aurkikuntza argitaratu zuelako Berlinen.&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt;

Marie Curiek 1898an Zientzien Akademiaren eskutik Gegner psaria lortu zuen, 4.000 franko, metalen propietate magnetikoen gaineko lanagatik. Sari hau beste bi aldiz irabazi zuen, 1900ean eta ondoren 1902an.
[[Fitxategi:Marie Pierre Irene Curie.jpg|thumb|[[Pierre Curie]], [[Irène Joliot-Curie]] eta Marie, 1902an.]]
Garai hartan, fisikaren munduan inor ez zen ohartu Mariek bere artikuluko esaldi baten idatzi zuena, pitchblende eta txalkolitaren jarduerak uranioarenak baino handiagoak zirela deskribatuz: &quot;Oso nabarmena da, eta badirudi mineral horiek uranioa baino aktiboagoa den elementuren bat izan ditzaketela.&quot; Geroago gogoraraziko zuen &quot;hipotesi hau ahalik eta azkarren egiaztatzeko nahia sutsua&quot; sentitzen zuela.&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt; 1898ko apirilean, Curietarrak era baikorrean pisatu zuten 100 gramoko pitbende lagin bat, eta mortero batekin lurreratu zuten. Garai hartan ez ziren ohartzen zer bilatzen zuten, horrelako kantitate minimo bat lortzeko mineralaren tona bat prozesatzeko premia egongo zelako.&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt;

1898ko uztailean, Mariek eta bere senarrak artikulu baten iragarri zuten &quot;[[polonio]]&lt;nowiki/&gt;a&quot; elementu baten existentzia. Poloniako jaioterriaren omenez izendatu zuten horrela, [[Errusia]], [[Austria]] eta [[Prusia]]&lt;nowiki/&gt;koa inperioen artean banatuta zegoena.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 1898ko abenduaren 26an, Curietarrek bigarren elementu baten existentzia iragarri zuten, &quot;[[RADIUS|radium]]&quot; izendatu zutena, &quot;ray&quot; hitza [[latin]]&lt;nowiki/&gt;etik hartuta.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt; Ikerketan, &quot;[[erradioaktibitate]]&quot; hitza ere asmatu zuten.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=9 August 2000. Archived from the original on 14 August 2012. Retrieved 2 August 2012.|izenburua=&quot;The Discovery of Radioactivity&quot;|argitaletxea=Lawrence Berkeley National Laboratory|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Beraien aurkikuntzak zalantzarik gabe frogatzeko, Curietarrak polonioa eta radioa forma puruan isolatu nahi zituzten.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt; Pitchblende mineral konplexua da, eta osagaien bereizketa kimikoa lan neketsua zen. Polonioaren aurkikuntza nahiko erraza izan zen; kimikoki bismuto elementuaren antza du, eta polonioa da mineralen artean [[bismuto]]&lt;nowiki/&gt;ren antzeko substantzia bakarra.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt; Radioa ordea, gogorragoa zen; kimikoki erlazionatuta dago [[bario]]&lt;nowiki/&gt;arekin, eta pitchblendek bi elementuak ditu. 1898. urterako Curietarrak radio arrasto batzuk lortu zituzten, baina oraindik ere ez ziren iristen barioarekin kutsatu gabeko kantitate nabarmenak izatera. &lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=L. Pearce|abizena=Williams|urtea=1986|izenburua=&quot;Curie, Pierre and Marie&quot;|argitaletxea=Encyclopedia Americana, vol. 8. Danbury, Connecticut: Grolier, Inc|orrialdea=|orrialdeak=pp. 331–332|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Lan gogorra egin zuten radioaren [[kristal]] [[gatza]] bereizteko kristalizazio diferentzialaren bidez. Pitchblende [[tona]] batetik, radio [[Kloruro sodiko|kloruro]]&lt;nowiki/&gt;aren gramo baten hamarrena soilik banandu zuten 1902. urtean. Mariek radio metal purua isolatu zuen 1910ean. Baina inoiz ez zuen polonioa isolatzea lortu. Gainera, bere bizitza balioa 138 egunekoa bakarrik izaten da.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;

1898 eta 1902 urteen artean, Curietarrek, elkarrekin edo bereizita, 32 artikulu zientifiko argitaratu zituzten, horien artean bat iragarriz [[Erradioaktibitate|radioa]]&lt;nowiki/&gt;ren eraginpean zeuden zelula gaixoak, [[tumore]]-zelulak, zelula osasuntsuak baino azkarrago suntsitzen zirela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2004. Gale Virtual Reference Library. Web. 3 June 2013|izenburua=&quot;Marie Sklodowska Curie&quot;|argitaletxea=Encyclopedia of World Biography, 2nd ed., vol. 4. Detroit, Gale|orrialdea=|orrialdeak=pp. 339–41|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1900ean, Marie Goi Mailako Eskola Normaleko lehen emakume irakaslea izan zen, eta bere senarra Parisko Unibertsitateko irakasle bilakatu zen.&lt;ref name=&quot;:11&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 18 November 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Research Breakthroughs (1807–1904) Part 3&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Susan|abizena=Quinn|urtea=1996|izenburua=Marie Curie: A Life|url=https://archive.org/details/mariecurielife00quin_0|argitaletxea=Da Capo Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 176, 203|ISBN=978-0-201-88794-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1902an Mariek Poloniara joan zen, aita hil zitzaionean.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

1903ko ekainean, [[Gabriel Lippmann]]&lt;nowiki/&gt;ek zuzendaritzapean Mariek doktoretza lortu zuen [[Parisko Unibertsitatea]]&lt;nowiki/&gt;n.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=R. F.|abizena=Mould|urtea=1998|izenburua=&quot;The discovery of radium in 1898 by Maria Sklodowska-Curie (1867–1934) and Pierre Curie (1859–1906) with commentary on their life and times&quot;|argitaletxea=The British Journal of Radiology 71 (852): 1229–54|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=doi:10.1259/bjr.71.852.10318996. PMID 10318996|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hilabete horretan bikotea Londresko Royal Institutionera gonbidatu zuten erradioaktibitateari buruzko hitzaldi bat ematera. Marieri hitz egitea galarazi zioten, emakumea zelako, eta Pierrek bakarrik eman zuen hitzaldia.&lt;ref name=&quot;:13&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 28 October 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=Marie Curie  – Recognition and Disappointment (1903–1905) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bien bitartean, industria berria garatzen hasi zen, radiumean oinarrituta.&lt;ref name=&quot;:11&quot; /&gt;  Curietarrak ez zuten [[Patente|patenta]]&lt;nowiki/&gt;tu beraien aurkikuntza, eta ia ez zuten aprobetxatu etekin gero eta handiagoak ematen zituzten negozio hauek.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;[[Fitxategi:Polonio eta radio.jpg|ezkerrera|thumb|Polonioa eta radioa.]]
[[Fitxategi:Pierre and Marie Curie.jpg|thumb|Marie eta Pierre Curie laborategian.]]

=== Bi Nobel Sariak ===
1903ko abenduan, [[Suediako Zientzien Errege Akademia]]k [[Pierre Curie]], Marie Curie eta [[Henri Becquerel]]&lt;nowiki/&gt;i [[Fisikako Nobel saria|Fisikako Nobel Saria]] eman zien, &quot;Henri Becquerel katedradunak aurkitutako [[erradiazio]]-fenomenoen inguruan egindako ikerketa bateratuekin egin dituzten aparteko zerbitzuak aintzat hartuta.&quot;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Hasieran, komitearen asmoa Pierre Curie eta Henri Becquerel soilik omentzea izan zen, baina batzordeko kide eta emakume zientzialarien defendatzaile zen Magnus Goesta Mittag-Leffler matematikari suediarrak, Pierreri egoeraz ohartarazi zion, eta kexatu ondoren, Marien izena hautagaitzara gehitu zuten.&lt;ref name=&quot;:14&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 12 September 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Recognition and Disappointment (1903–1905) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Marie Curie Nobel Saria lortu zuen lehen emakumea izan zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Mariek eta bere senarrak uko egin zioten Estokolmora joateari saria pertsonalki jasotzeko, lan gehiegi zutela esanda. Pierrek zeremonia publikoak ez zituen gustuko,  eta gero eta gaixoago sentitzen zen.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Nobel saridunek hitzaldi bat eman behar zutenez, Curietarrek azkenean 1905ean bidaiatu zuten bertara.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Sariaren 15.000 dolarri esker, Curietarrek laborategiko lehen laguntzailea kontratatu zuten.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Nobel sariaren eraginez, Pierri Ginebrako Unibertsitateak eskaintza bat egin zion, eta hori ikusita, Parisko Unibertsitateak fisikako katedra eman zion, Curietarrek oraindik laborategi egokia izan ez arren.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:11&quot; /&gt; Pierren eskaerei erantzunez, Pariseko Unibertsitateak laborategi berri bat hornitzea adostu zuen, baina ez zen prest egongo 1906. urtera arte.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt;

Bikotea ospetsu bilakatu zen, eta aurkikuntza horiek zaletasuna piztu zuten zientifiko zein publikoaren aetean. Loïe Fuller dantzariak ea radioarekin jantzi [[Fosforeszentzia|fosforeszente]] bat egiten lagundu diezaieken, eta ezetza eman zioten arrazoiak azalduz. Dantzaria beraien lagun bihurtuko zen, eta behin ikuskizun bat eskaini zien etxean, radioaren gaiari buruzko espektakulu berri bat estreinatu aurretik. 1903an, Mariek Davy Domina irabazi zuen,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hélène|abizena=Langevin-Joliot|urtea=2011|izenburua=Marie Curie et ses filles: Lettres|argitaletxea=Pygmalion|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Fr}}&lt;/ref&gt; hori lortzen lehen emakumea izanik. Eta hurrengo urtean Matteucci domina jaso zuen.

1904ko abenduan, Mariek bigarren alaba izan zuen, Ève.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Poloniar zaintzaile bat kontratatu zuen alabei bertako hizkuntza irakasteko, eta tarteka Poloniara bidaltzen zituen edo beraiekin joaten zen.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt;

1906ko apirilaren 19an, Pierre hil egin zen errepideko istripu baten. Erabateko euritean Rue Dauphine zeharkatzen zegoela, [[zaldi]]-karro batek jo eta gurpilen azpira erori zen, [[burezur]]&lt;nowiki/&gt;ra apurtuz.&lt;ref name=&quot;:15&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Tadeusz|abizena=Estreicher|urtea=1938|izenburua=&quot;Curie, Maria ze Skłodowskich&quot;|argitaletxea=Polski słownik biograficzny, vol. 4 (in Polish)|orrialdea=p. 112|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=20 April 1906. Archived from the original on 25 July 2018. Retrieved 8 February 2011.|izenburua=&quot;Prof. Curie killed in a Paris street&quot; (PDF)|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Marie lur jota geratu zen  senarraren heriotzarekin.&lt;ref name=&quot;:16&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 26 October 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Tragedy and Adjustment (1906–1910) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1906ko maiatzean, Pariseko Unibertsitateko fisika departamentuak senarrarentzat sortutako aulkia Marieri eskaintzea erabaki zuen. Onartu egin zuen, mundu mailako laborategi bat sortzeko itxaropenarekin, bere senar Pierri omenaldia egiteko.&lt;ref name=&quot;:16&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:17&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Tragedy and Adjustment (1906–1910) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Parisko Unibertsitateko lehen emakume katedraduna izan zen, unibertsitatea sortu eta handik 650 urtera.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
[[Fitxategi:1911 Solvay conference.jpg|thumb|Lehen Solvay Biltzarra (1911), Marie Curie (jesarrita, bigarrena eskuinetik, emakume bakarra) hitz egiten [[Henri Poincaré]]&lt;nowiki/&gt;rekin; zutik, laugarrena eskuinetik, [[Ernest Rutherford]]; bigarrena eskuinetik, [[Albert Einstein]]; eta lehena, Paul Langevin.]]
Hala ere, Mariek laborategi berria sortzeko lana ez zen amaitu Parisko Unibertsitatearekin. Ondorengo urteetan, Pasteur Institutuak eta Parisko Unibertsitateak sortutako erradioaktibitate Radioa Institutuko (Gaur egun [[Curie Institutua|Curie Institutu]] bezala ezagutzen dena) laborategiaren buru izan zen.&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt; Radioa Institutua sortzeko ekimena 1909an etorri zitzaion, [[Pasteur Institutua|Pasteur Institutu]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[Pierre Paul Émile Roux]]&lt;nowiki/&gt;en eskutik. Desengainatuta zegoen [[Parisko Unibertsitatea|Parisko Unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;ak ez ziolako Marieri laborategi egoki bat eraikitzen, eta Pasteur Institutura joatea proposatu zion.&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:18&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Tadeusz|abizena=Estreicher|urtea=1938|izenburua=&quot;Curie, Maria ze Skłodowskich&quot;|argitaletxea=Polski słownik biograficzny, vol. 4 (in Polish)|orrialdea=p. 113|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; Orduan bakarrik, Mariek aldentzeko mehatxuarekin amore eman zuen Parisko Unibertsitateak, eta azkenean Curie pabilioia Pariseko Unibertsitatearen eta Pasteur Institutuaren ekimen bateratua bilakatu zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;

1910ean Mariek radioa isolatzea lortu zuen, eta nazioarteko estandar bat definitu zuen emisio erradioaktiboei buruzkoa, eta beraren eta Pierreren ohorez “''curie''” izena jarri zitzaion.&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt; Hala ere, 1911an [[Frantziako Zientzien Akademia]]&lt;nowiki/&gt;k huts egin zuen, boto bat&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt; edo biatik,&lt;ref name=&quot;:19&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Scandal and Recovery (1910–1913) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Akademiako kidetzat hautatzeko. Aukeratua Édouard Branly izan zen, [[Guglielmo Marconi]] haririk gabeko [[telegrafo]]a garatzen lagundu zuen asmatzailea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Barbara|abizena=Goldsmith|urtea=2005|izenburua=Obsessive Genius: The Inner World of Marie Curie|url=https://archive.org/details/obsessivegeniusi00gold|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=|orrialdeak=pp. 170–71|ISBN=978-0-393-05137-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Mende erdi bat geroago, 1962an, Marien doktoregaia izandako [[Marguerite Perey]] izan zen lehen emakume hautatua Akademian.

Radioaren [[masa]] atomikoa zehazteko, Mariek masa ezaguna zuen radio [[Kloruro sodiko|kloruro]]&lt;nowiki/&gt;a disolbatu zuen, eta ondoren, kloruro ioiak jaurti egin zituen [[zilar]] [[nitrato]]&lt;nowiki/&gt;a gehituz. Zilarrezko kloruro jaurtiaren masa zehaztuz, klororen eta zilarraren masa atomikoak ezagunaz zirenez, hasierako radio kloruroan zegoen kloroaren masa ondorioztatu ahal izan zen, eta beraz, kenketa soil baten bidez zehaztu radioaren masa atomikoa.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

Marie Curie Frantzian lan egiten zuen [[zientzialari]] ospetsua izan arren, publikoaren jarrera [[xenofobia]]&lt;nowiki/&gt;ra jo zuen –Dreyfusen afera ekarri zuen arrazoi bera– eta Curie judutzat jo zuten espekulazio faltsuak.&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt; Frantziako Zientzien Akademiaren hauteskundeetan, eskuin muturreko prentsak atzerritarra eta ateista zela esan zuen.&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt; Urte batzuetara, bere alabak Frantziako prentsaren hipokresia aipatu zuen, Curie [[atzerritar]] ezohiko gisa erretratatzeagatik Frantziako ohore baterako izendatu zutenean, baina frantses heroia bezala erretratatu zuten atzerriko ohoreak jaso zituenean, hala nola Nobel Sariak.&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;

1911. urtean, Marie Curiek emaztearengandik aldenduta zegoen gizon ezkondu batekin, Paul Langevin fisikaria Pierre Curien ikasle ohiarekin,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=|orrialdeak=pp. 44, 90|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; urte osoko amodio-historia bat izan zuela agerian geratu zen.&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt; Prentsa eskandalu bat sortu zen, aurkari akademikoek ustiatu zutena. Marie, orduan 40 urtetako hamarkada erdialdean, Langevin baino bost urte zaharragoa zen. Hau gaizki irudikatu zuten garaiko egunkarietan, judu atzerritar familia apurtzailea zela esanaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Barbara|abizena=Goldsmith|urtea=2005|izenburua=Obsessive Genius: The Inner World of Marie Curie|url=https://archive.org/details/obsessivegeniusi00gold|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=|orrialdeak=pp. 165–76|ISBN=978-0-393-05137-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eskandalua lehertu zenean, Belgikako kongresu baten. Itzultzerakoan, haserre zegoen jendetza aurkitu zuen etxe aurrealdean, eta aterpe bila Camille Marbo lagunaren etxera joa behar izan zen alabekin.&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt;

Bere lanek gero eta ospe gehiago zuten, nazioarteko maila gorenera iritsi arte, eta [[Suediako Zientzien Errege Akademia]]k, Langevin eskandaluak eragindako oposizioa gaindituz, bigarren aldiz saritu zuen, 1911ko [[Kimikako Nobel Saria]] emanaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Wojciech A.|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=&quot;Mazowieckie korzenie Marii&quot; [Maria's Mazowsze Roots]. Gwiazda Polarna. 100 (13)|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp. 16–17|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; Sari hau &quot;kimikaren aurrerapenari eskainitako zerbitzuei esker, radioa eta polonioa elementuak aurkitzeagatik, radioa isolatzeagatik, eta elementu aipagarri honen izaera eta konposaketa aztertzeagatik izan zen.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=Marie Curie  – Scandal and Recovery (1910–1913) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Pertsona berak bi Nobel Sari irabazi edo partekatutako lehena izan zen, eta oraindik ere [[Linus Pauling]] eta bera dira bakarrak Nobel saria bi arlotan jasotakoak. Azpimarratu beharra dago aurrekoan bezala, ez zuela radioa isolatzea patentatu, zientzialari guztiek azter zezaten. [[Henryk Sienkiewicz]] eleberrigilea buru zuen Poloniako ikaskuntzako gizon ospetsuen ordezkaritza batek, Poloniara itzultzea eta bere jaioterrian ikertzen jarraitzea eskatu zion.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Curieren bigarren Nobel sariak Frantziako gobernua konbentzitzeko balio izan zion, 1914an eraikitako Radium Institutua laguntzeko, eta ikerketa kimika, fisika eta medikuntzara zabaltzeko.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; 1911ko Nobel Saria onartu eta handik hilabete batera, depresioarekin eta giltzurruneko gaitz batekin ospitaleratu zuten. 1912an zehar bizitza publikoa saihestu zuen, baina Ingalaterran denbora eman zuen [[Hertha Ayrton]] bere lagun fisikariarekin. Abendu arte ez zen laborategira itzuli, 14 hilabete inguruko atsedena hartu ondoren.&lt;ref name=&quot;:20&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Scandal and Recovery (1910–1913) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1912an, [[Varsovia]]&lt;nowiki/&gt;ko Elkarte Zientifikoak Varsovian laborategi berri baten zuzendaritza eskaini arren, uko egin zion, 1914ko abuztuan osatuko zen Radium Institutuaren garapenean buru belarri sartuta zegoelako, eta Rue Pierre-Curie izeneko kale berri bat irekitzekotan zenbiltzalako.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:20&quot; /&gt; 1914an halaber, [[Parisko Unibertsitatea|Parisko Unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;ko Radium Institutuko Curie Laborategiko zuzendari bezala izendatu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=&quot;Marie Curie-biographical&quot;|argitaletxea=Nobel Prize.org.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1913an Polonia bisitatu zuen, eta Varsovian harrera ona izan arren, [[Errusia]]&lt;nowiki/&gt;ko agintariek baztertu egin zuten gehienbat. Hasi berria zen Institutuaren garapena gerrak eten egin zuen, eta ikertzaile gehienak [[Frantziako Armada]]&lt;nowiki/&gt;rako deituak izan zirenean, 1919 arte ez zion berriro ekin jarduerari.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:20&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:21&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – War Duty (1914–1919) Part 1&quot;.|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Marie Curie - Mobile X-Ray-Unit.jpg|thumb|Marie Curie [[X izpien bidezko kristalografia|X izpien]] ibilgailu mugikorrean.&lt;br /&gt;]]

=== Lehen Mundu Gerra ===
[[Lehen Mundu Gerra]]&lt;nowiki/&gt;n, Curiek aitortu zuen zauritutako soldaduak hoberen zerbitzatzen zirela ebakuntza ahalik eta azkarren egiten bazitzaien.&lt;ref name=&quot;:22&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=A. R., M. J.|abizena=Coppes-Zantinga, Coppes|urtea=1998|izenburua=Marie Curie's contributions to radiology during World War I. Med. Pediatr. Oncol., 31|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp. 541–543|ISBN=doi:10.1002/(SICI)1096-911X(199812)31:6&lt;541|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Zirujau]]&lt;nowiki/&gt;ei laguntzeko, lehen lerroetatik gertu zentro erradiologikoen beharra ikusi zuen.&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt; [[Erradiologia]], [[anatomia]] eta automobilen [[mekanika]]&lt;nowiki/&gt;ren azterketa azkar baten ondoren, [[X izpien bidezko kristalografia|X izpien]] ekipamendua, ibilgailu egokituak, sorgailu laguntzaileak eta erradiografia mugikorreko unitateak garatu zituen, “Curies txikiak” izenarekin ezagun bihurtu zirenak.&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt; [[Gurutze Gorria]]&lt;nowiki/&gt;ren Erradiologia Zerbitzuko zuzendari bilakatu zen, eta 1914ko amaieran Frantziako lehenengo erradiologia militarreko zentroa sortu zuen.&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt; Hasieran mediku militar batek eta bere 17 urteko alaba [[Irène Joliot-Curie|Irènek]] lagunduta, Curiek gerraren lehen urtean 20 ibilgailu erradiologiko mugikor eta beste 200 kanpainako unitate erradiologiko instalatzea lortu zuen.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Geroago, beste emakume laguntzaile batzuk trebatzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;:23&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – War Duty (1914–1919) Part 2&quot;.|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;1916an, gidabaimena atera zuen, eta aldian-aldian joaten zen Irenekin X izpiak egitera landa-ospitaletara.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Louis-Pascal|abizena=Jacquemond|urtea=2014|izenburua=Irène Joliot-Curie: Biographie|argitaletxea=Odile Jacob|orrialdea=p. 48|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Fr}}&lt;/ref&gt;

1915ean, Curiek &quot;radioa ematen&quot; zuten orratzak ekoiztu zituen, radioak emandako kolorerik gabeko gas erradioaktiboa, gero [[radon]] bezala identifikatua, kutsatutako ehuna esterilizatzeko erabili ahal izateko.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt; Radioa gordeta zuen bere gramo bakarretik hornitu zuen. Kalkulatzen da milioitik gora soldadu zauritu tratatu zirela bere X izpien unitateekin.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Zeregin horrekin lanpetuta, oso ikerketa zientifiko gutxi burutu zituen garai hartan.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Frantziako gerraren ahaleginari egindako ekarpen humanitarioak gorabehera, Curiek ez zuen sekula horren aitorpen formalik jaso Frantziako gobernuaren eskutik.&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt;

Halaber, gerra hasi eta berehala Urrezko Nobel Sarien dominak gerrarako donazio bezala eman nahian saiatu zen, baina Frantziako Banku Nazionalak uko egin zion. Gerrako bonoak erosi zituen, bere Nobel Saria erabiliz.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt; Eta esan zuen: “Daukadan urre apurra emango dut, eta horri gehituko dizkiot domina zientifikoak, niretzako guztiz alferrak direnak. Beste zerbait dago: nagikeriagatik, nire bigarren Nobel sariaren dirua Stockholmen utzi nuen, Suediako koroetan. Hori da daukagun zati nagusia. Hona ekarri nahiko nuke, eta gerra bonoetan inbertitu. Estatuak beharra du. Dena den, ez dut ilusiorik egiten, diru hori ziurrenik galduta egongo delako.”&lt;ref name=&quot;:22&quot; /&gt;

Era berean, Poloniako kausari laguntzeko [[Frantzia]]&lt;nowiki/&gt;n eratu ziren [[Polonia]]&lt;nowiki/&gt;ko batzordeetako kide ere izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Wiesław|abizena=Śladkowski|urtea=1980|izenburua=Emigracja polska we Francji 1871–1918 (in Polish).|argitaletxea=Wydawnictwo Lubelskie|orrialdea=p. 274|orrialdeak=|ISBN=978-83-222-0147-3|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; Gerra ostean, bere gerraren inguruko esperientziak liburu baten laburbildu zituen, Erradiologia Gerran (1919).&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Meloney-with-Irene-Marie-and-Eve Curie-1921.jpg|thumb|Meloney, Irene, Marie eta Eve Curie, 1921ean, ]]

=== Gerraosteko urteak ===
1918ko azaroan, gerra amaitzean, Marie Curiek azkenean denbora zuen Radio Institutuko postuaren ardura hartzeko. Irène bere alaba laguntzaile lanetan aritu zen. Institutuak zailtasun ekonomikoak zituen, eta 1920ko hamarkadaren hasierara arte ez zen laguntza handirik sartu institutua garatzeko. [[Minbizi]]a&lt;nowiki/&gt;ren aurkako borrokarako radioaren propietate terapeutikoak aurkitu ondoren, radioak [[industria]]n gorakada izan zuen, eguneroko produktu askotan erabiliz, hala nola gaztetze-[[krema]]k, zigarroak, iratzargailuak, etab.

Radio Institutura ikasle eta fisikari ugarik jo zuten, batez ere [[atzerritar]]&lt;nowiki/&gt;rak, eta horien artean emakume asko ([[Marguerite Perey]] Nobel sariduna bere laguntzailea izan zen), eta horrela emakumearen emantzipazioan laguntzen zuen Frantzian zein atzerrian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Natalie|abizena=Pigeard-Micault|urtea=2013|izenburua=Les femmes du laboratoire de Marie Curie (Biographie)|argitaletxea=Paris, Éd. Glyphe|orrialdea=p. 297|orrialdeak=|ISBN=978-2-358-15111-5|hizkuntza=Fr}}&lt;/ref&gt;

1920an, radioa aurkitu zuten 25. urteurrena zela eta, Frantziako gobernuak diru-laguntza bat ezarri zion. Horrelako sari bat hartzen lehena [[Louis Pasteur]] izan zen (1822-95).&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; 1921ean harrera arrakastatsua izan zuen [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetan]] barrena joan zenean, radioa ikertzeko funtsak biltzeko. William Brown Meloney andreak, Curie elkarrizketatu ondoren, Marie Curie Radio Funtsa sortu zuen, eta dirua bildu zuen radioa erosteko, bere bidaia ezagutaraziz.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann M.|abizena=Lewicki|urtea=2002|izenburua=&quot;Marie Sklodowska Curie in America, 1921&quot;|argitaletxea=Radiology 223 (2)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 299–303|ISBN=doi:10.1148/radiol.2232011319. PMID 11997527|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1921ean, [[Warren G. Harding]] AEBetako presidenteak Etxe Zurian hartu zuen, Estatu Batuetan bildutako radio gramo bat aurkezteko, eta Lehen Damak goraipatu egin zuen adibide bezala, emakume profesional garailea izateaz gain emaztea ere izan zelako.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie – The Radium Institute (1919–1934) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bileraren aurretik, atzerrian zuen ospea gero eta handiagoa zela aitortuta eta jendaurrean janzteko Frantziar bereizgarri ofizialik ez zuelako, Frantziako gobernuak [[Ohorezko Legioa]] domina eman nahi izan zion, baina berak ez zuen onartu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Naomi|abizena=Pasachoff|urtea=1996|izenburua=Marie Curie:And the Science of Radioactivity|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 93|orrialdeak=|ISBN=978-0-19-509214-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1922an Frantziako Medikuntza Akademiako kide izendatu zuten.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Beste herrialde batzuetara ere bidaiatu zuen, jendaurrean agertuz eta Belgika, Brasil, Espainia eta Txekoslovakian hitzaldiak emanez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Zbigniew|abizena=Zwoliński|urtea=2012|izenburua=&quot;Science in Poland – Maria Sklodowska-Curie&quot;|argitaletxea=Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt;

Curiek gidatuta, Institutuak beste lau Nobel Sari irabazi zituen, besteak beste, bere alaba [[Irène Joliot-Curie]] eta [[Frédéric Joliot-Curie]] suhiak.&lt;ref name=&quot;:24&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie – The Radium Institute (1919–1934) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Laborategia erradioaktibitate-ikerketako munduko lau nagusietako bat bihurtu zen, honakoak izanik besteak: [[Cavendish (Vermont)|Cavendish]] laborategia [[Ernest Rutherford]]&lt;nowiki/&gt;ekin batera, [[Viena]]&lt;nowiki/&gt;ko Radio Ikerketa Institutua, Stefan Meyerekin; eta [[Kaiser-Wilhelm-Koog|Kaiser Wilhelm]] Kimika Institutua [[Otto Hahn]] eta [[Lise Meitner]]r&lt;nowiki/&gt;ekin.&lt;ref name=&quot;:24&quot; /&gt;

1922ko abuztuan Marie Curie [[Geneva]]&lt;nowiki/&gt;n sortu berria zen zen, Nazioarteko Lankidetza Intelektualaren Batzordeko kidea izan zen.&lt;ref name=&quot;:25&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1995|izenburua=&quot;Marie Curie Enshrined in Pantheon&quot;|argitaletxea=New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin|abizena=Grandjean|urtea=2017|izenburua=&quot;Analisi e visualizzazioni delle reti in storia. L'esempio della cooperazione intellettuale della Società delle Nazioni&quot;|argitaletxea=Memoria e Ricerca (2)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 371–393|ISBN=doi:10.14647/87204|hizkuntza=It}}&lt;/ref&gt; Batzordean 1934ra arte egon zen, eta koordinazio zientifikoan lagundu zuen beste ikerlari ospetsu batzuekin, hala nola [[Albert Einstein]], [[Hendrik Lorentz]] eta [[Henri Bergson]].&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin|abizena=Grandjean|urtea=2018|izenburua=Les réseaux de la coopération intellectuelle. La Société des Nations comme actrice des échanges scientifiques et culturels dans l'entre-deux-guerres|argitaletxea=Lausanne: Université de Lausanne|orrialdea=|orrialdeak=pp. 303-305|ISBN=|hizkuntza=Fr}}&lt;/ref&gt; 1923an, bere senarraren biografia idatzi zuen, ''Pierre Curie'' izenekoa.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie and Her Legend&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1925ean Polonia bisitatu zuen, Varsoviako Radio Institutuaren oinarriak ezarri zituen zeremonia baten parte hartzeko.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Ameriketara egindako bigarren itzulian, 1929an, Varsoviako Erradio Instituturako radioa lortu zuen. Institutua 1932an inauguratu zen, bere ahizpa Bronisława zuzendaria zela.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:24&quot; /&gt; Lan guzti horiek eta publizitatearen loturak, lan zientifikoengandik urrundu egin zuten ondoeza eraginen, baina baliabideak lortzeko balio izan zioten.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt; 1930ean, [[Pisu atomikoa|Pisu Atomiko]]&lt;nowiki/&gt;en Nazioarteko Batzordean aukeratu zuten, eta hil arte bere zerbitzura egon zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Norman E.|abizena=Holden|urtea=2004|izenburua=&quot;Atomic Weights and the International Committee: A Historical Review&quot;|argitaletxea=Chemistry International|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1931an, Curiek [[Edinburgh|Edinburgo]]&lt;nowiki/&gt;ko Unibertsitateko Terapeutikako Cameron saria jaso zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua=&quot;Maria Skłodowska-Curie&quot;|argitaletxea=Europeana Exhibitions|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Bere nortasun poloniarrari atxikimendua ===
Frantziara bertakotuta egon arren ezkontzarekin, Marie Skłodowska-Curiek (bi izenak erabili zituen) ez zuen inoiz galdu bere Poloniako nortasuna. Era berean, alabei Poloniako hizkuntza irakatsi zien, eta Poloniara eraman zituen hainbat aldiz. Elementu kimikoaren [[polonio]] izena ere Marie Skłodowska-Curiek aukeratu zuen, Poloniari egindako omenaldian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Barbara|abizena=Goldsmith|urtea=2005|izenburua=Obsessive Genius: The Inner World of Marie Curie|url=https://archive.org/details/obsessivegeniusi00gold|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 149|orrialdeak=|ISBN=978-0-393-05137-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Sklodowska-Curie statue, Warsaw.JPG|thumb|1935 estatua, Radium Institutuaren aurrean, Varsovian.]]

=== Heriotza ===
Curie 1934 hasieran joan zen azken aldiz Poloniara.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:26&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=Marie Curie – The Radium Institute (1919–1934) Part 3&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hilabete batzuk geroago, 1934ko uztailaren 4an, [[Passy]]&lt;nowiki/&gt;ko Sancellemozeko erietxean zendu zen, [[anemia aplasiko]] baten ondorioz. Uste da erradiazioaren esposizio luzeek kutsatuta zegoela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Didier|abizena=Perret|urtea=2012|izenburua=« Marie Curie est-elle morte à cause de son exposition à la radioactivité ? »|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Fr}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carl|abizena=Rollyson|urtea=2004|izenburua=Marie Curie: Honesty In Science|argitaletxea=iUniverse|orrialdea=p. x.|orrialdeak=|ISBN=978-0-595-34059-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Erradiazio ionizatzailearen eragin kaltegarriak ez ziren ezagutzen horretan lana egin zuen garaian. Izan ere, segurtasun neurriak garatu gabe zeuden oraindik.&lt;ref name=&quot;:26&quot; /&gt; Adibidez, isotopo erradioaktiboak zituzten saio-hodiak poltsikoetan gordetzen zituen,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James, Jerry D., Aaron|abizena=Shipman, Wilson, Todd|urtea=2012|izenburua=An Introduction to Physical Science|argitaletxea=Cengage Learning|orrialdea=p. 263|orrialdeak=|ISBN=978-1-133-10409-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta bere mahaiko tiradera baten gordetzen zituen, substantziak iluntasunean ematen zuen [[Argi-urratze|argi urria]] nabarituz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Philipp|abizena=Blom|urtea=2008|izenburua=&quot;1903: A Strange Luminescence&quot;|url=https://archive.org/details/vertigoyearseuro00blom|argitaletxea=The Vertigo Years: Europe, 1900–1914. Basic Books|orrialdea=p. 76|orrialdeak=|ISBN=978-0-465-01116-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, Curie [[babes]] ekipamendurik gabe egon zen X izpiekin lanean erradiologo bezala aritu zenean gerra garaian.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt; Erradiazioaren esposizioan hamarkadetan egoteak, gaixotasun kronikoak ekarri zizkion ([[katarata]]k eraginda ia itsutu arte), eta bere heriotza arte, ez zen inoiz konturatu erradiazioaren esposizioak zekarren osasun arriskuaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Denise|abizena=Grady|urtea=1998|izenburua=A Glow in the Dark, and a Lesson in Scientific Peril|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Sceaux]]-eko hilerrian lurperatu zuten, Pierre senarrarekin batera.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Hirurogei urte geroago, 1995ean, izan zituzten lorpenen omenez, bien gorpuzkiak [[Parisko Panteoia|Pariseko Panteoi]]&lt;nowiki/&gt;ra lekuz aldatu zuten. Lehen emakumea izan zen bere merezimenduengatik Panteoian sartzeko ohorea izan zuena.&lt;ref name=&quot;:25&quot; /&gt;

Kutsadura erradioaktiboen maila zela eta, 1890. hamarkadako dokumentuak aztertzeko arriskutsuegiak direla uste da, eta ezin dira manipulatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Adam|abizena=Clark|urtea=2017|izenburua=&quot;Marie Curie's century-old radioactive notebook still requires lead box&quot;|argitaletxea=Estes|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere sukaldaritza liburua ere oso erradioaktiboa da.&lt;ref name=&quot;:27&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Bill|abizena=Bryson|urtea=2012|izenburua=A Short History of Nearly Everything|argitaletxea=Random House Digital, Inc|orrialdea=p. 74|orrialdeak=|ISBN=978-0-385-67450-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Dokumentu guztiak berunez forratutako kutxetan gordetzen dira, eta kontsultatu nahi dutenek babes-jantziak eraman behar dituzte.&lt;ref name=&quot;:27&quot; /&gt; Azken urtean, ''Erradioaktibitatea'' liburu baten lan egin zuen, eta hil ondoren 1935ean argitaratu zen.&lt;ref name=&quot;:26&quot; /&gt;

[[1935]]ean, [[Irène Joliot-Curie]] alaba nagusiak ere Kimikako Nobel saria jaso zuen, erradioaktibitate artifizialaren aurkikuntzarengatik. Bigarren alaba, Ève Denise Julie (1904-2007), [[Piano-jotzaile|pianista]] eta [[kazetari]]a izan zen. Bere amaren [[biografia]] bat idatzi zuen eta 1937an herrialde askotan argitaratu zen: Frantzia, Ingalaterra, Espainia, Estatu Batuak, Italia eta beste herrialde batzuetan.

== Ondarea ==
[[Fitxategi:Marie Curie and Albert Einstein.jpg|thumb|Marie Curie eta [[Albert Einstein]] 1913an.]]

=== Eragin orokorra ===
Tadeusz Estreicher historialariak, ''Polski słownik biograficzny-n'' (1938), ziurtatzen du Curiren lanen alderdi fisikoak eta sozialak nabarmen lagundu dutela XX. eta XX. mendeetako munduaren garapenean.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Tadeusz|urtea=1938|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=p. 114|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; [[Cornell Unibertsitatea|Cornell Unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;ko L. Pearce Williams-ek honela dio: “Curietarren lanen emaitza oihartzun handia izan zuen, garaia markatuz. Radioaren [[erradioaktibitatea]] hain handia zen, ezin zela ezikusia izan. Bazirudien energia kontserbatzeko printzipioa gezurtatzen zuela, eta ondorioz fisikaren oinarriak berriro aztertzea behartu zuen. Maila esperimentalean, radioa aurkitzeak [[Ernest Rutherford]] bezalako ikerlariei erradioaktibitatearen-iturriak eskaini zizkieten, atomoaren egitura esploratu zezaten. Rutherfordek alfa erradiazioarekin izandako esperimentuen ondorioz, atomo nuklearra lehen aldiz postulatua zen. Medikuntzan, erradioaktibitateak minbizia arrakastaz erasotzeko bideak eskaintzen zituen.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Williams|abizena=L. Pearce|urtea=1986|izenburua=&quot;Curie, Pierre and Marie&quot;|argitaletxea=Encyclopedia Americana, vol. 8. Danbury, Connecticut: Grolier, Inc|orrialdea=p. 332|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Françoise Giroudek uste du Curietarren lanek fisikan eta kimikan finkatutako ideiak iraultzen lagundu bazuten, [[Eragin eremu|eragin]] berbera izan zutela gizartearen esparruan. Bere lorpen zientifikoetara ailegatzeko, Mariek oztopoak gainditu behar izan zituen, bere jaioterrian zein adopzioko herrialdean, emakumea zelako. Bere bizitzaren eta ibilbidearen alderdi hau Françoise Girouden “''Marie Curie: A Life''” liburuan ageri da, eta Marie Curieren [[Feminismo|feminista]] [[Aitzindari (argipena)|aitzindaria]]&lt;nowiki/&gt;ren rola azpimarratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp. 16,17|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; Polonian emakumeen eskubideen aldeko mugimenduak Marie Curieren lana goraipatu arren, Natalie Stegmann historialariak ziurtatu du ez zuela talde horiekin konpromisorik hartu edo beren helburuak babestu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Natalie|abizena=Stegmann|urtea=2007|izenburua=«Marie Curie: Eine Naturwissenschaftlerin im Dickicht historischer Möglichkeiten»|argitaletxea=Lundt, Bea; Völkel, Bärbel, eds. Outfit und Coming-out: Geschlechterwelten zwischen Mode, Labor und Strich. Historische Geschlechterforschung und Didaktik I. Hamburgo|orrialdea=|orrialdeak=pp. 37-74|ISBN=3-8258-0491-7. OCLC 184701786|hizkuntza=De}}&lt;/ref&gt;

Estreicherrek dioenez, Zituen [[zintzotasun]]a&lt;nowiki/&gt;gatik eta bizimodu apalagatik ezaguna zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=p.112|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; 1893an beka txiki bat jaso ondoren, 1897an itzuli zuen, dirua irabazten hasi bezain laster. Lehen Nobel saritik diru asko lagunei, familiakoei, ikasleei eta ikerlariei eman zien.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp.16,17|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; Ezohiko erabaki batean, Curiek nahita ez zuen radioa isolatzeko prozesua patentatu, komunitate zientifikoak oztoporik gabeko ikerketak egin ahal izateko. Nahiago zuen diru-opariak eta [[sari]]&lt;nowiki/&gt;ak bera lanean zebilen erakunde zientifikoei ematea, berari pertsonalki baino.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=p. 265|orrialdeak=|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Berak eta bere senarrak sarri egiten zieten uko sariei eta dominei, Ohorezko Legioarekin gertatu zen bezala.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Tadeusz|urtea=1938|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=p.114|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; [[Albert Einstein]]&lt;nowiki/&gt;ek adierazi zuenez, ziurrenik ospearengatik ustel ez zitekeen pertsona bakarra izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp.16-17|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt;

=== Ohore zientifikoak ===
Marie Curie Nobel Saria irabazi zuen lehen emakumea izan zen, bi Nobel Sari irabazi zituen lehen pertsona, bi arlotan irabazi zuen emakume bakarra, eta zientzia anitzetan irabazi zuen pertsona bakarra.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Nobel Prize Facts&quot;|argitaletxea=Nobelprize.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Jaso zituen sarien artean, honakoak daude:[[Fitxategi:Irene and Marie Curie 1925.jpg|thumb|Irene eta Marie Curie laborategian lanean, 1925ean.]]
1893, Fisikako [[Lizentzia (hezkuntza)|lizentzia]]&lt;nowiki/&gt;tura, promozioko lehen ikaslea.&lt;ref name=&quot;:28&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Zbigniew|abizena=Zwoliński|urtea=2012|izenburua=&quot;Science in Poland – Maria Sklodowska-Curie&quot;|argitaletxea=Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt;

1894, [[Matematika]]ko [[Lizentzia (hezkuntza)|lizentzia]]&lt;nowiki/&gt;tura, promozioko bigarren ikaslea.&lt;ref name=&quot;:28&quot; /&gt;

1898, Marie eta Pierre Curie berresten dute [[Torio]]a erradioaktiboa dela. (90 zenbakia duen elementu kimikoa).&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;

1898, [[Polonio]]aren aurkikuntza argitaratzen dute (84 zenbakia duen elementu kimikoa).&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;

1898, [[Radio]]aren aurkikuntza argitaratzen dute. (88 zenbakia duen elementu kimikoa).&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;

1903, Fisikako [[Nobel Sariak|Nobel saria]],  Pierre senarrarekin eta [[Henri Becquerel]]ekin partekatua.&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;

1903, Davy Medal, Pierre senarrarekin.&lt;ref name=&quot;:29&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Eve, Vincent|abizena=Curie, Sheean|urtea=1999|izenburua=madame Curie: A Biography|url=https://archive.org/details/madamecurie00curi_0|argitaletxea=Turtleback Books|orrialdea=p. 389|orrialdeak=|ISBN=978-0-613-18127-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1904, Matteuci domina Pierre senarrarekin.&lt;ref name=&quot;:29&quot; /&gt;

1907, Actonian Saria.&lt;ref name=&quot;:30&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Franklin Laureate Database&quot;|argitaletxea=The Franklin Institute Awards. The Franklin Institute|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;                  

1909, Elliott Cresson Domina.&lt;ref name=&quot;:30&quot; /&gt;

1911, Kimikako [[Nobel Sariak|Nobel saria]]. [[Polonio]] eta [[radio]]aren isolamendua eta karakterizazioagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp. 16-17|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt;

1914, ''Radioaren Institutua'' sortzen da (gaur egun [[Curie institutua]] dena) medikuntza, fisika, biologia eta kimika ikertzeko.&lt;ref name=&quot;:28&quot; /&gt;

1921, Franklin Medal, American Philosophical Society-ren eskutik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1921|izenburua=&quot;Minutes&quot;|argitaletxea=Proc. Am. Philos. Soc. 60 (4): iii–xxiv|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=JSTOR 984523|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Marie Curiek 1898an bere senarrarekin eta haien kolaboratzailea Gustave Bémontekin [93] idatzi zuten [[Artikulu (argipena)|artikulua]]  radioaren eta polonioaren aurkikuntzaren berri ematen, Kimikaren Amerikar Elkarteak emandako saria jaso zuen Pariseko ESPCIen 2015ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;2015 Awardees&quot;|argitaletxea=American Chemical Society, Division of the History of Chemistry. University of Illinois at Urbana-Champaign School of Chemical Sciences|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

96. zenbaki atomikoa zuen elementua [[curio]] izendatu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Curium&quot;. Chemistry in its element|argitaletxea=Royal Society of Chemistrgy|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hiru mineral [[erradioaktibo]]&lt;nowiki/&gt;k Curieren izena dute: curite, sklodowskite eta cuprosklodowskite.&lt;ref name=&quot;:31&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Janice|abizena=Borzendowski|urtea=2009|izenburua=Sterling Biographies: Marie Curie: Mother of Modern Physics|argitaletxea=Sterling Publishing Company, Inc.|orrialdea=p. 37|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-5318-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Omenaldiak izenari ===
Zientzialari ospetsuenetako bat bezala, Marie Curie [[ikono]] bat bihurtu da mundu zientifikoan, mundu osoko omenaldiak jasoz, baita [[pop]] kulturaren esparruan ere.&lt;ref name=&quot;:32&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Janice|abizena=Borzendowski|urtea=2009|izenburua=Sterling Biographies: Marie Curie: Mother of Modern Physics|argitaletxea=Sterling Publishing Company, Inc|orrialdea=p. 36|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-5318-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; New Scientistek egindako 2009ko galdeketa baten, &quot;zientziako emakume inspiratzaileena&quot; izan zela bozkatu zuten. Curiek botoen ehuneko 25,1 jaso zituen, ia bikoiztuz bigarren postuan zegoen Rosalind Franklin (ehuneko 14,2).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;Most inspirational woman scientist revealed&quot;|argitaletxea=Newscientist.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;Marie Curie voted greatest female scientist&quot;|argitaletxea=The Daily Telegraph. London|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Poloniak eta Frantziak 2011 Marie Curieren urtea izendatu zuten, eta [[Nazio Batuen Erakundea|Nazio Batuek]] Kimikaren Nazioarteko Urtea izango zela adierazi zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;2011 – The Year of Marie Skłodowska-Curie&quot;|argitaletxea=Cosmopolitanreview.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Europar Batasuneko Marie Skłodowska-Curie Actions beka programa, atzerriko herrialde batean lan egin nahi duten zientzialari gazteentzat da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Marie Curie Actions&quot; (PDF)|argitaletxea=European Commission|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Marie Curie with nurses and physician.jpg|thumb|Marie Curie erradioterapiaren onurak azaltzen sendagile eta erizain talde bati.]]
1995ean, Pariseko Panteoian egindako bere merituengatik hilobiratu zuten lehen emakumea izan zen.&lt;ref name=&quot;:25&quot; /&gt;  [[Curie]] (Ci sinboloa) erradioaktibitate unitate bat, bera eta Pierre senarraren omenez izendatzen da horrela (nahiz eta izenean adostu zuen batzordeak ez argi eta garbi utzi Pierre, Marie edo bien izenean izendatu zuten).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul W.|abizena=Frame|urtea=1996|izenburua=&quot;How the Curie Came to Be&quot;|argitaletxea=Oak Ridge Associated Universities|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Ohorezko gradu ugari jaso zituen mundu osoko unibertsitateetatik.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Polonian, ohorezko doktoregoak jaso zituen [[Lwówek Śląski udalerria|Lwów]] Politeknikan (1912),&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Coventry professor's honorary degree takes him in footsteps of Marie Curie&quot;|argitaletxea=Birmingham Press|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;  [[Poznań]] Unibertsitatean (1922), Krakówko Jagiellonian Unibertsitatean (1924), eta [[Varsovia]]&lt;nowiki/&gt;ko Politeknikoan (1926).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;2011 – The Year of Marie Skłodowska-Curie&quot;.|argitaletxea=Cosmopolitanreview.com. 3 July 2011|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;  1921ean, AEBetan Iota Sigma Pi emakume zientzialarien elkarteko kide egin zuten sari bezala.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=&quot;Professional Awards&quot;|argitaletxea=Iota Stigma Pi: National Honor Society for Women in Chemistry|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1924an Poloniako Kimika Elkartearen ohorezko kide bilakatu zen.

Mundu osoko leku ugarik dute bere izena. [[Hamburgo]]&lt;nowiki/&gt;n, Alemanian, 1936an eraiki zen ''Nazio guztietako X izpien eta radioen martirien monumentuan'' idatzita dago.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;Museum of Modern Imaging&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2007an, [[Paris]]&lt;nowiki/&gt;eko metro geltoki bat izendatu zuten Curietar biak omentzeko.&lt;ref name=&quot;:32&quot; /&gt; Poloniako ikerketa nuklearreko [[Erreaktore nuklear|erreaktorea]]&lt;nowiki/&gt;ri Maria izena jarri zioten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;IEA – reaktor Maria&quot;|argitaletxea=Institute of Atomic Energy, Poland|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 7000 Curie [[asteroide]]&lt;nowiki/&gt;ak ere bere izena du.&lt;ref name=&quot;:31&quot; /&gt; KLM konpainiako [[McDonnell Douglas]] MD-11 hegazkina (erregistroa PH-KCC) bere omenez dago izendatua.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;Picture of the McDonnell Douglas MD-11 aircraft&quot;|argitaletxea=Airliners.net|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Sklodowska [[Ilargia|ilargi]] [[krater]]&lt;nowiki/&gt;rak izen hori darama bere memorian. ESP. 2020ko urtarrilean Satellogi-ek, bereizmen handiko Lurraren behaketa irudiak eta analitikak egiten dituen enpresak, ÑuSat motako mikro-[[satelite]] bati Marie Curie izena jarri zioten bere omenez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua=&quot;China lofts 4 satellites into orbit with its second launch of 2020&quot;|argitaletxea=space.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Erakunde ugarik ere bere  izena dute,&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt; Curie bi institutuetatik hasita: Maria Skłodowska-Curie [[Onkologia]] Institutua, Varsovian, eta Institut Curie Parisen. Bera da 1944an sortutako [[Lublin]]&lt;nowiki/&gt;eko Maria Curie-Skłodowska Unibertsitatearen patroia, eta baita Pierre eta Marie dira Frantziako zientzia unibertsitate ospetsua den Curie Unibertsitatearena (Paris VI), [[Britainia Handia]]n, gaixo terminalak zaintzeko Marie Curie Cancer Care antolatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Marie Curie (charity)|argitaletxea=Charity Commission.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=207994|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:1984 rv marie curie.png|thumb|100 frankoko txanponaren altzealdea (1984an landua) Maria Skłodowska-Curieren heriotzaren 50. urteurrena ospatzeko.]]

=== Omenaldiak irudiari ===
Curieren [[irudi]]a munduan zehar [[billete]]&lt;nowiki/&gt;etan, [[zigilu]]&lt;nowiki/&gt;etan eta [[txanpon]]&lt;nowiki/&gt;etan ere agertu da. 1980ko hamarkada amaieran Poloniako 20.000 [[złoty]]&lt;nowiki/&gt;ko billetean agertu zen,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1997|izenburua=Council of Scientific &amp; Industrial Research|argitaletxea=Science reporter. Council of Scientific &amp; Industrial Research|orrialdea=p. 117|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; baita frantsesaren 500 [[Frankoak|franko]]&lt;nowiki/&gt;ko azken billetean ere, euroak frankoa ordezkatu aurretik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Piers|abizena=Letcher|urtea=2003|izenburua=Eccentric France|url=https://archive.org/details/isbn_9781841620688|argitaletxea=Bradt Travel Guides|orrialdea=p. 59|orrialdeak=|ISBN=978-1-84162-068-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Curieren irudia beste hainbat lekuetako zigiluetan ageri izan da, hala nola Mali, Togo, Zambia eta Gineako Errepublika.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Douglas|abizena=Main|urtea=2014|izenburua=&quot;This Famous Image Of Marie Curie Isn't Marie Curie&quot;|argitaletxea=Popular Science www.popsci.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

2011n, Marie Curieren bigarren Nobel sariaren mendeurrena zela eta, mural alegoriko bat margotu zen [[Varsovia]] jaiotetxeko fatxadan.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Maria Skłodowska izeneko [[haur]]&lt;nowiki/&gt;ra irudikatu zuen, nagusitu zenean aurkitu zituen radioa eta polonioa irteten zirela eskuan zuen saio-hoditik. Halaber, 2011an Varsoviako [[Vistula]] ibaiaren gainean jaso zuten zubi berri bat bere omenez izendatu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;Most Marii Skłodowskiej-Curie, Polska&quot;|argitaletxea=Vistal Gdynia. www.vistal.pl.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt;

=== Marie Curie artean ===
&quot;Madame Curie&quot; ospatzen zuen instalazio artistikoak Jacobs Gallery-a bete zuen, [[San Diego (Kalifornia)|San Diego]]&lt;nowiki/&gt;ko Arte Garaikidearen Museoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James|abizena=Chute|urtea=2011|izenburua=&quot;Video artist Steinkamp's flowery 'Madame Curie' is challenging, and stunning&quot;|argitaletxea=signonsandiego.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Azaroaren 7an, [[Google]]&lt;nowiki/&gt;k bere jaiotzaren urteurrena ospatu zuen Google Doodle berezi batekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie's 144th Birthday Anniversary&quot;|argitaletxea=DoodleToday.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Abenduaren 10ean, [[New York]]&lt;nowiki/&gt;eko Zientzien Akademiak Marie Curien bigarren Nobel Sariaren mendeurrena ospatu zuen Suediako Madeleine printzesa bertan zegoela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Princess Madeleine attends celebrations to mark anniversary of Marie Curie's second Nobel Prize&quot;|argitaletxea=Sveriges Kungahus|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bi museo daude Marie Curie-ri eskainita. 1967an Maria Skłodowska-Curie Museoa zabaldu zen [[Varsovia]]&lt;nowiki/&gt;ko &quot;Hiri Berrian&quot;, ''ulica Fretako'' (Freta kalea) bere jaiotetxean.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Bere Parisko laborategia Curie Museoa bezala gordetzen da, eta 1992tik irekita dago.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2010|izenburua=&quot;Curie museum {{!}} Institut Curie&quot;|argitaletxea=Curie, Institut|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Artelan ugarik bere antzekotasunera eginak daude. 1935ean, Michalina Mościcka [[Polonia]]&lt;nowiki/&gt;ko presidente Ignacy Mościckiren emazteak, Marie Curieren [[Estatua (argipena)|estatua]] bat inauguratu zuen Varsoviako Radium Institutuaren aurrean. 1944ko [[Bigarren Mundu Gerra]]n, Varsoviako Altxamendua izan zenean alemaniar nazien okupazioaren aurka, monumentua fusilen tiroak hondatu zuten; gerra ostean zeuden bala-markak estatuan eta haren oinarrian bertan  uztea erabaki zen.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; 1955ean, Jozef Mazurrek Marieren beirazko panel bat sortu zuen, Maria Skłodowska-Curie Domina, Buffalo Unibertsitatearen Poloniako gelan dagoena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=&quot;Marie Curie Medallion Returns to UB Polish Collection By Way of eBay&quot;|argitaletxea=News Center, University of Buffalo|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Marie Curie antzerkian eta zinean ===
Marie Curie hainbat film biografikoren gaia izan da:

• Greer Garson eta Walter Pidgeon aktoreek osatutako ''Madame Curie'' filma 1943ko [[Oscar Sariak|Oscar sari]]&lt;nowiki/&gt;etarako izendatuta egon zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Joseph-de-la-neziere-pierre-et-marie-curie-decouvrent-le-radium-1938.jpg|thumb|1931, Minbiziaren Aurkako Nazioarteko Batasuna.]]
• 1997an, Pierre eta Marie Curieri buruzko film frantses bat estreinatu zen, ''M. Schutzen esku-azpiak''. Izen bereko [[antzezlan]] batetik moldatua izan zen. Filmean, Marie Curie [[Isabelle Huppert]]&lt;nowiki/&gt;ek antzeztu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Les-Palmes-de-M-Schutz (1997)&quot;|argitaletxea=Movies. New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

• ''Marie Curie: ezagutzaren kemena'' Europako filma, nazioarteko kolaborazioan sortua, eta 2016an estreinatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Marie Curie In IMDB|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=|url=https://www.imdb.com/title/tt5705058/}}&lt;/ref&gt;

• ''Radioactive'' ('Erradioaktiboa') filma estreinatu zen 2019an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Radioactive&quot; In IMDB|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=|url=https://www.imdb.com/title/tt6017756/}}&lt;/ref&gt;

Curie Lawrence Aronovitchen 2013ko ''Suposizio faltsuak'' antzezlanaren gaia da. Bertan, beste hiru emakume zientzialariren mamuak bere bizitzako gertakariak behatzen dituzte. Susia Marie Frontczakek ere erretratatu zuen Curie, bere ''Manya: Marie Curieren bizitzaren historia'' antzezlanean. Emakume bakarreko ikuskizuna zen, 2014an AEBetako 30 estatuetan eta bederatzi herrialdetan antzeztu zena.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;

2019ko azaroan, ''Marie Curieren bizitza erdia'' antzezlana estreinatu zen [[New York]]&lt;nowiki/&gt;eko Minetta Lane antzokian, Curierek matematikari-fisikari-asmatzaile zen Hertha Ayrton sufragistarekin izan zuen adiskidetasuna azaltzen zuena (&lt;nowiki&gt;https://thehalflifeofmariecurie.com&lt;/nowiki&gt;). Lauren Gundersonek idatzi zuen, Gaye Taylor Upchurchek zuzendu, eta Kate Mulgrew eta Francesca Faridany ziren antzezleak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Borzendowski|urtea=2009|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=p. 37|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Biografiak ===
Hainbat biografia eskaini zaizkio, horien artean, 1938an bere alabak Ève Curiek argitaratu zuen, ''Curie Anderea''. 1987an Françoise Giroudek ''Marie Curie: bizitza bat'' idatzi zuen. 2005ean Barbara Goldsmith-ek ''Genio obsesiboa Marie Curieren barne-mundua'' idatzi zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=2011 – The Year of Marie Skłodowska-Curie&quot;|argitaletxea=Cosmopolitanreview.com.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eta 2011n Lauren Rednissek  ''Erradioaktiboa: Marie eta Pierre Curie, amodioaren eta hautsaren ipuina'' argitaratu zuen''.''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Radioactive: Marie and Pierre Curie, a Tale of Love and Fallout&quot;|argitaletxea=Cosmopolitanreview.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Argitalpenak (aukeraketa) ==

=== Liburuak ===
* 1910, Skłodowska-Curie, M. ''Traité de radioactivité''. Bi ale (frantsesez). Paris: Gauthier-Villars. OCLC 2191426.
* 1921, Skłodowska-Curie, M.  ''La radiologie et la guerre'' (frantsesez). Paris: Librairie Félix Alcan. OCLC 8783347.
* 1923, Skłodowska-Curie, M.  ''Pierre Curie'' (frantsesez). París: Payot. OCLC 3022646.
* 1924, Skłodowska-Curie, M.  «Recueil des conférences-rapports de documentation sur la physique : L’Isotopie et les éléments isotopes». ''Journal de Physique'' (frantsesez) '''IX''' (2) (Paris: Blanchard in Komm). pp. 382-412. OCLC 162650959.
* 1933, Skłodowska-Curie, M.  ''Les rayons α, β, γ des corps radioactifs en relation avec la structure nucléaire'' (frantsesez). Paris: Hermann. OCLC 600589812.
* 1935, (Hil ostean),  Joliot-Curie, I; Joliot-Curie, JF, ''Radioactivité'' (frantsesez). Paris: Hermann. OCLC 3623999.
* 1954, (Hil ostean),  Joliot-Curie, I ''Prace Marii Skłodowskiej-Curie'' [''Œuvres de Marie Skłodowska Curie''] (polonieraz eta frantsesez). Varsovia. Państwowe Wydawn. Naukowe. OCLC 782530.
* 2004 [1959, hil ostean]. ''Autobiografia i wspomnienia o Piotrze Curie'' (polonieraz). Varsovia: Dom Wydawniczo-Promocyjny GAL. &lt;nowiki&gt;ISBN 978-83-921882-8-5&lt;/nowiki&gt;. OCLC 750495927.

=== Aldizkari zientifikoetako artikuluak ===
* 1897, Skłodowska-Curie, M. «Propriétés magnétiques des aciers trempés». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Typographie Chamerot et Renouard) '''125''': 1165-1168. ISSN 0567-655X.
* 1898 urtarrila, Skłodowska-Curie, M. «Propriétés magnétiques des aciers trempés». ''Bulletin de la Societe d’Encouragement pour l’Industrie Nationale''. Cinquième série (frantsesez) (Paris: Typographie Chamerot et Renouard) 3: 36-76. ISSN 0366-3191. OCLC 13463832.
* 1898 urtarrila, Skłodowska-Curie, M.,  Lippmann, G. «Rayons émis par les composés de l’uranium et du thorium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' ( frantsesez) (Paris: Gauthier-Villars) '''126''' (1): 1101-1103. ISSN 0567-655X. OCLC 755721633.
* 1898 uztaila,  Skłodowska-Curie, M.,Curie, P; Becquerel, H , «Sur une substance nouvelle radio-active, contenue dans la pechblende». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Gauthier-Villars) '''127''' (3): 175-178. ISSN 0567-655X. OCLC 28555444.
* 1898 abendua, Skłodowska-Curie, M.,Curie, P; Bémont, G; Becquerel, H (diciembre de 1898). «Sur une nouvelle substance fortement radio-active contenue dans la pechblende». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Gauthier-Villars) '''127''' (26): 1215-1217. ISSN 0567-655X. OCLC 28555645.
* 1899 azaroa, Skłodowska-Curie, M.,. «Sur la radio-activité provoquée par les rayons de Becquerel». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Gauthier-Villars) '''129''' (11): 714-716. ISSN 0567-655X. OCLC 922932365.
* 1899 azaroa,  Skłodowska-Curie, M.,. «Effets chimiques produits par les rayons de Becquerel». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez ) (Paris: Gauthier-Villars) '''129''' (11): 823-825. ISSN 0567-655X. OCLC 922929798.
* 1900 urtarrila,  Skłodowska-Curie, M., «Sur la charge électrique des rayons déviables du radium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez ) (Paris: Gauthier-Villars) '''130''' (1): 647-650. ISSN 0567-655X.
* 1900, Skłodowska-Curie, M., Curie, «Les nouvelles substances radioactives et les rayons qu’elles emettent». ''Rapports présentés au congrès International de Physique réuni à Paris en 1900 sous les auspices de la Société Française de Physique'' (frantsesez) (Paris: Gauthier-Villars) '''3''': 79-114. OCLC 16881169.
* 1902,  Skłodowska-Curie, M., «Sur les corps radioactifs». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez ) (Paris: Gauthier-Villars) '''134''' (2): 85-87. ISSN 0567-655X. OCLC 54279169.
* 1902, Skłodowska-Curie, M., Mascart, E, «Sur le poids atomique du radium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez ) (Paris: Masson) '''135''' (7): 161-163. ISSN 0567-655X.
* 1906, Skłodowska-Curie, M., Curie, P,  «Sur la diminution de la radioactivité du polonium avec le temps». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''142''' (9): 273-276. ISSN 0567-655X.
* 1907, Skłodowska-Curie, M., «Sur le poids atomique du radium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''145''' (2): 422-425. ISSN 0567-655X. OCLC 75533761.
* 1907, Skłodowska-Curie, M., «Action de la pesanteur sur le dépôt de la radioactivité induite». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Pars: Masson) '''145''' (2): 477-480. ISSN 0567-655X.
* 1908, Skłodowska-Curie, M.,Gleditsch, E., «Action de l’émanation du radium sur les solutions de sels de cuivre». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''147''' (8): 345-349. ISSN 0567-655X.
* 1910, Skłodowska-Curie, M., Debierne, A-L. , «Sur le radium métallique». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''151''' (15): 523-525. ISSN 0567-655X.
* 1913, Skłodowska-Curie, M., Kamerlingh Onnes, H., «The radiation of radium at the temperature of liquid hydrogen». ''Proceedings of the Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences'' (ingelesez) (Ámsterdam: Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen/Noord-Hollandsche Uitgeversmaatschappij) '''15''' (2): 1406-1430. ISSN 0370-0348.
* 1930, Skłodowska-Curie, M., Cotelle, S., «Sur la vie moyenne de l’ionium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''190''' (22): 1289-1292. ISSN 0567-655X.
* 1930, Skłodowska-Curie, M., Fournier, G., «Sur une relation entre la constante de désintégration des radioéléments émettant des rayons et leur capacité de filiation». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''191''' (23): 326-329. ISSN 0567-655X.
* 1930,  Skłodowska-Curie, M., «Sur la relation entre l’émission de rayons de long parcours et de rayons». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''191''' (191): 1055-1058. ISSN 0567-655X.
* 1931. Skłodowska-Curie, M., Aminyu Rosenblum, S., «Spectre magnétique des rayons du dépôt actif de l’actinon». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''193''' (1): 33-35. ISSN 0567-655X.
* 1932,  Skłodowska-Curie, M., Aminyu Rosenblum, S., «Sur la structure fine du spectre magnétique des rayons du radioactinium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''194''' (7): 1232-1235. ISSN 0567-655X.
* 1933,  Skłodowska-Curie, M., Aminyu Rosenblum, S., «Sur la structure fine du spectre magnétique des rayons du radioactinium et de ses dérivés». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''196''' (19): 1598-1600. ISSN 0567-655X.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Pierre et Marie Curie (Parisko metroa)]]

== Kanpo estekak ==
* {{fr}} [https://web.archive.org/web/20080915193535/http://www.curie.fr/fondation/musee/marie-pierre-curie.cfm/lang/_fr.htm ''Pierre eta Marie Curie''] Curie Institutuaren gunean.
* {{fr}} [https://web.archive.org/web/20110720232146/http://mariecurie.science.gouv.fr/accueil/homepage.htm Marie Curie webgunea]
* {{eu}} [https://web.archive.org/web/20121130124156/http://aldizkaria.elhuyar.org/liburutegia/alaba-bere-ama-ospetsuari-begira/ ''Madame Curie'' biografia euskaratuari buruzko artikulua. ''Elhuyar'' aldizkaria (2011)]
* [[Emakumeen ibilbidea Nobel Sarietan]]
* [[Kimikaren historia]]
* [[Emakumeak zientzian]]
* [[Erradioaktibitatea]]
{{bizialdia|1867ko|1934ko|Curie, Marie}}


{{Fisikako Nobel Saridunak}}
{{Kimikako Nobel Saridunak}}

[[Kategoria:Varsoviarrak]]
[[Kategoria:Fisikako Nobel Saridunak]]
[[Kategoria:Poloniako fisikariak]]
[[Kategoria:Poloniako kimikariak]]
[[Kategoria:Emakume zientzialariak]]
[[Kategoria:Agnostikoak]]
[[Kategoria:Erradiazio bidezko pozoitzeak]]
[[Kategoria:Parisko Panteoian lurperatutakoak]]
[[Kategoria:Parisko Unibertsitateko ikasleak]]</text>
      <sha1>415hq2ud2f15hldwobq5li9a8l7qzqh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005475</id>
      <parentid>9005474</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:18:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Ohore zientifikoak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="87912" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Maria Salomea Skłodowska-Curie''' ([[1867]]ko [[azaroaren 7]]a – [[1934]]ko [[uztailaren 4]]a), '''Marie Curie''' izen-deiturez ezaguna, zientzialaria izan zen. Sortzez poloniarra, frantziar nazionalizatu zen. [[Erradiologia]] arloan aitzindaria izan zen, eta lehena izan zen bi arlo desberdinetan [[Nobel Sariak|Nobel saria]] lortu zuena (Fisikan eta Kimikan). Gainera, [[Parisko Unibertsitatea]]n lehenengo emakume katedraduna&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Julie|abizena=Des Jardins|urtea=2011|izenburua=&quot;Madame Curie's Passion&quot;|argitaletxea=Smithsonian Magazine|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; izan zen. [[Paris]]ko eta [[Varsovia]]ko [[Curie Institutua]]k eratu zituen.

[[Varsovia]]n jaio zen, garai horretan Poloniako batzarra zena ([[Errusiar Inperioa|errusiar erresumaren]] lurraldea). Ezkutuan ikasi zuen Varsoviako  “unibertsitate flotante”-an eta bere formazio zientifikoa hasi zuen hiri horretan. [[1891|1891.]] urtean (24 urterekin) bere ahizpa Bronislawa Duska jarraitu zuen [[Paris]]era, bertan bere ikasketak amaitu eta lan zientifiko bikainak burutu zituen. [[1903]]ko Fisikako [[Nobel Sariak|Nobel saria]] bere senarra [[Pierre Curie]]rekin eta [[Henri Becquerel]]ekin partekatu zuen. 1906an Pierre, senarra, istripu batean hil zen. Handik urte gutxitara, [[1911]]n, Marie Curiek [[Kimikako Nobel Saria|Kimikako Nobel saria]] irabazi zuen. Frantziako herritartasuna jaso eta Frantzia aberritzat onartu arren, inoiz ez zuen bere Poloniako nortasuna galdu;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Her 1911 Nobel Prize in Chemistry was granted to &quot;Marie Sklodowska Curie&quot;|argitaletxea=File:Marie Skłodowska-Curie's Nobel Prize in Chemistry 1911.jpg.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; bere alabei [[Ama-hizkuntza|ama hizkuntza]] irakatsi zien eta [[Polonia]]ra bisitak egitera eramaten zituen.&lt;ref name=&quot;:10&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Barbara|abizena=Goldsmith|urtea=2005|izenburua=Obsessive Genius: The Inner World of Marie Curie. W.|url=https://archive.org/details/obsessivegeniusi00gold|argitaletxea=W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 149|orrialdeak=|ISBN=978-0-393-05137-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aurkitutako lehen [[elementu kimiko]]a [[Polonio]] deitu zuen, bere jaiotze-herrialdeari ohore eginez. Bere aurkikuntzek biltzen dute [[Desintegrazio erradioaktibo|erradioaktibitateari]]&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|izenburua=&quot;The Discovery of Radioactivity&quot;|urtea=1921|url=https://archive.org/details/ost-chemistry-discoveryofradiu00curi|argitaletxea=Berkeley Lab. Archived from the original on 1 November 2015. &quot;The term radioactivity was actually coined by Marie Curie […].&quot;|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 30 July 2018|izenburua=&quot;Marie Curie and the radioactivity, The 1903 Nobel Prize in Physics&quot;|argitaletxea=nobelprize.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; buruzko lehen ikasketak (berak asmatutako terminoa) , [[isotopo]] erradioaktiboak isolatzeko teknikak eta bi elementuren aurkikuntza —[[polonio]]a eta [[radio]]a—. Bera burua zelarik, isotopo erradioaktiboekin egindako [[Neoplasia|neoplasien]] tratamenduei buruzko lehen ikerketak burutu ziren. Parisen eta Varsovian [[Curie institutua]] sortu zuen, gaur egun medikuntza ikerketen zentro garrantzitsuenen artean mantentzen dena. [[Lehen Mundu Gerra]]n, erabilpen militarrerako lehen zentro erradiologiko mugikorrak sortu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;The Genius of Marie Curie: The Woman Who Lit Up the World&quot;|argitaletxea=YouTuben, BBC dokumentala.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1934an hil zen 66 urterekin, Sancellemoz erietxean, [[anemia aplasiko]]ak jota. Anemia aplasikoa sortu zitzaion, ziur aski, denbora luzean bere poltsikoetan gordetzen zituen saio-hodien erradiazioarengatik eta [[Lehen Mundu Gerra]]n sortutako  unitate mugikorren [[X izpi]]engatik.

== Bizitza ==

=== Haurtzaroa eta ikasketak Polonian ===

1867ko azaroaren 7an jaio zen, [[Varsovia]]n. Władysław Skłodowski&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Tadeusz|abizena=Estreicher|urtea=1938|izenburua=&quot;Curie, Maria ze Skłodowskich&quot;|argitaletxea=Polski słownik biograficzny, vol. 4 (in Polish)|orrialdea=p. 111|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; eta Bronisława Boguska-ren bosgarren alaba zen. Władysław Skłodowski [[fisika]] eta [[matematika]] irakaslea zen eta Bronisława Boguska [[abeslari]]a, [[irakasle]]a eta [[Piano-jotzaile|pianista]]. Mariak 3 ahizpa eta neba bat izan zituen Zofia (1862-1876), Józef (1863-1937), Bronisława (1865-1939) eta  Helena (1866-1961).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nelson|abizena=Craig|urtea=2014|izenburua=The Age of Radiance: The Epic Rise and Dramatic Fall of the Atomic Era|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-1-4516-6045-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Marie Curie – Polish Girlhood (1867–1891) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Sklodowski Family Wladyslaw and his daughters Maria Bronislawa Helena.jpg|thumb|Władysław Skłodowski alabekin: ''(ezkerretik)'' Maria, [[:en:Bronisława_Dłuska|Bronisława]] eta Helena, 1890ean.]]
Aitaren aldetik eta amaren aldetik, familiak jabetza eta fortunak galdu zituzten Poloniako independentzia berreskuratzeko helburuaz abertzaleekin parte hartzeagatik (azkena 1863-65eko urtarrileko altxamendua izan zen).&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Wojciech A.|abizena=Wierzewski|urtea=21 June 2008.|izenburua=&quot;Mazowieckie korzenie Marii&quot; [Maria's Mazowsze Roots]|argitaletxea=Gwiazda Polarna|orrialdea=|orrialdeak=100 (13): 16–17|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; Horrek ondorengo belaunaldia kondenatu zuen, Maria eta bere anai-arrebak, bizitza aurrera ateratzeko borroka zaila izatera.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Mariaren aitaren aldeko aitona, Józef Skłodowski, errespetatutako irakaslea izan zen [[Lublin]]&lt;nowiki/&gt;en, eta bertan [[Bolesław Prus]] gazteari irakatsi zion,&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=p. 12|orrialdeak=|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Poloniako literaturan pertsonaia bihurtuko zena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Miłosz|abizena=Czesław|urtea=1983|izenburua=The History of Polish Literature|argitaletxea=University of California Press|orrialdea=p. 291|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-04477-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Władysław Skłodowski aitak matematikak eta fisika irakatsi zituen, Mariak landuko zituen gaiak, eta gainera Varsoviako bi ''gymnasium'' edo [[institutu]]&lt;nowiki/&gt;ko mutilen zuzendaria izan zen. Errusiako agintariek laborategiko klaseak Poloniako ikastetxeetatik kendu ondoren, laborategiko ekipoen zati handi bat etxera eraman zuen, eta haurrei bere erabilera irakatsi zien.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Azkenean bere ikuskatzaile errusiarrek kanporatu egin zuten bere poloniar sentimenduengatik, eta soldata txikiagoko postu bat hartzera behartu zuten. Bestalde, familiak ere dirua galdu zuen inbertsio txar baten ondorioz, eta ondorioz beren diru sarrerak osatzeko, etxean mutil batzuei ostatu ematea erabaki zuten.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Mariaren ama Bronisławak, Varsoviako nesken barnetegi ospetsu bat kudeatzen zuen, baina bera jaio ondoren kargua utzi zuen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; 1878ko maiatzean 1878ko maiatzean [[tuberkulosi]]az hil zen, Mariak hamar urte zituenean.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Hiru urte lehenago, Mariaren ahizpa zaharrena, Zofia, barnetegian kutsatutako [[tifus]] batengatik zendu zen. Mariaren [[ateo]]a zen, eta ama berriz [[Katoliko|katolika]] elizkoia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Dan|abizena=Barker|urtea=2011|izenburua=The Good Atheist: Living a Purpose-Filled Life Without God|url=https://archive.org/details/goodatheistlivin0000bark|argitaletxea=Ulysses Press|orrialdea=p. 171|orrialdeak=|ISBN=978-1-56975-846-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Amaren eta arrebaren heriotzen eraginez, Mariak katolizismoari uko egin eta [[Agnostiko|agnostika]] bilakatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=&quot;Marie Curie. Unusually at such an early age, she became what T.H. Huxley had just invented a word for: agnostic.&quot;|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=p. 6|orrialdeak=|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hamar urte zituenean, J. Sikorskaren barnetegira joaten hasi zen; gero, nesken institutuan parte hartu zuen, non 1883ko ekainean graduatu zen urrezko domina jasoz. [[Kolapso (argipena)|Kolapso]] baten ondoren,&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ziurrenik [[depresio]] baten ondorioz,&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; hurrengo urtea baserri baten pasatu zuen aitaren senideekin, eta ondorengoa Varsovian aitarekin, bertan tutoretza batzuk eginaz. Emakumea zitzaielako goi mailako hezkuntzako instituzioetan matrikulatzea, bera eta bere arreba Bronisława Flying Unibertsitate klandestinoan hartu zuten parte.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Poloniako goi mailako ikaskuntzako erakunde abertzalea zen, emakumezko ikasleak onartzen zituena.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Maria bere ahizpa Bronisławarekin akordio batera ailegatu zen. Bronisława Parisen mediku ikasketak egiten zituen bitartean berak laguntza ekonomikoa emango zion, eta ondorengo bi urteetan trukean alderantziz egingo zuten.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 2 November 2011. Retrieved 7 November 2011.|izenburua=Marie Curie – Polish Girlhood (1867–1891) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Horri lotuta, Mariak etxeko [[:en:Governess|tutore]] kargua hartu zuen lehenik Varsoviako etxeko baten, eta gero bi urtez [[Szczucin udalerria|Szczuki]]&lt;nowiki/&gt;n bere aitaren senideak ziren Żorawskistarren etxean.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt; Azken familia horretan lanean zegoela, bertako semea Kazimierzekin, etorkizunean matematikari ospetsua, maitemindu zen. Gurasoek ez zuten onartu dirurik ez zuen senide batekin ezkontzea, eta Kazimierzek ezin izan zuen ezer egin horren aurka.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt; Neska-mutilei harremana apurtu beharrak oso zoritxarrekoa egin zitzaien. Kazimierzeki laster doktoregoa lortu zuen, eta karrera akademikoa matematikari bezala jarraitu zuen, Kraków Unibertsitateko [[katedradun]] eta errektore izatera heldu arte. Varsoviako Politeknikoan matematikako irakaslea zebilela, jadanik zahartuta, 1935ean Radium Institutuaren aurrean eraiki zuten Mariaren estatuaren aurrean eserita egoten zen, hari begira. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;

1890. urte hasieran, Bronisława - hilabete batzuk lehenago Kazimierz Dłuski poloniar medikua eta aktibista sozial eta politikoarekin ezkondu zena - Mariari Parisera joateko gonbidapena egin zion.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Uko egin zion, ezin baitzuen unibertsitateko irakaskuntza ordaindu, izan ere, urtebete eta erdi beharko lituzke beharrezko dirua aurrezteko. Baina aitaren laguntza izaten zuen, berriro postu hobeago bat lortu zuelako. Denbora guztian, bere buruari irakasten jarraitu zuen, liburuak irakurtzen, gutunak trukatzen eta tutoretzak bere kasa egiten.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Etxeko tutore  lanetan jarraitu zuen 1891ko amaiera arte. Tutoretzak egin ondoren Flying Unibertsitatean ikasten zuen, eta prestakuntza zientifiko praktikoa hasi zuen (1890-91) Industria eta Nekazaritza Museoko [[Laborategi|laborategi kimikoa]]&lt;nowiki/&gt;n, Varsoviako Alde Zaharretik gertu.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Laborategia Józef Boguski bere lehengusuak zuzentzen zuen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 2 November 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=Marie Curie – Polish Girlhood (1867–1891) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Lehen urteak Parisen ===
[[Fitxategi:Marie Curie eta bere senarra.jpg|thumb|Marie Curie eta bere senarra laborategian lan egiten.|ezkerrera]]
1891ren amaieran [[Polonia]] utzi eta [[Frantzia]]&lt;nowiki/&gt;rako bidea hartu zuen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Parisen, Mariak (edo Mariek, Frantzian hala ezagutzea nahi baitzuen) bere arreba eta koinatuen etxean aurkitu zuen aterpea, [[Atiko (etxebizitza)|atiko]] bat alokatu arte  unibertsitatetik gertuago, [[Latin auzoa]]n. [[Parisko Unibertsitatea|Parisko Unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;an fisika, kimika, eta matematika ikasketetan matrikulatu zen.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 28 October 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie – Student in Paris (1891–1897) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Bere baliabide apalekin iraun zuen bizirik, negu hotzetan zituen arropa guztiak aldean jantzita epel mantentzeko. Ikasketetan hain gogor zentratu zen, batzuetan jatea ere ahaztu egiten zitzaiola.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt;

Skłodowskak egunean zehar ikasi zuen, eta iluntzetan klaseak ematen zituen, ozta ozta bizitzeko lain irabaziz. 1893an fisikan lizentziatu zen, promozioko lehena izanik. Eta [[Gabriel Lippmann]] katedradunaren laborategi industrial baten hasi zen lanean. Bien bitartean, Pariseko Unibertsitatean ikasten jarraitu zuen, eta beka bati esker 1894an bigarren titulu bat lortzeko gai izan zen, matematikan lizentziatuz promozioko bigarrena geratuz.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt;

Parisen hasi zuen bere ibilbide zientifikoa, hainbat altzairuren propietate magnetikoen inguruko ikerketa batekin. Gizarte Nazionalaren Sustapenerako Elkarteak eskatuta (Société d'encouragement pour l'industrie nationale). &lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Urte hartan [[Pierre Curie]] bere bizitzan sartu zen; natur zientziekiko biak zuten interesak elkartu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=L. Pearce|abizena=Williams|urtea=1986|izenburua=&quot;Curie, Pierre and Marie&quot;|argitaletxea=Encyclopedia Americana, vol. 8.. Danbury, Connecticut: Grolier, Inc|orrialdea=p. 331|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Pierre Curie Parisko Hiriko Fisika Industrialeko eta Kimikako Goi Mailako Institutuko irakaslea zen ([[École supérieure de physique et de chimie industrielles de la ville de Paris]] ESPCI).&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Józef Wierusz-Kowalski fisiko poloniarrak aurkeztu zituen, bazekielako Marie laborategi espazio handiago baten bila zebilela. Kowalskik pentsatu zuen Pierre Curiek lortuko zuela horrelako zerbait.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Pierren laborategia handiegia ez izan arren, Marieri lekua utzi ahal zion  lanean hasteko.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt;

Zientziarekiko biak zuten zaletasunagatik elkarrekiko gero eta hurbilago zeuden, eta elkarrenganako sentimenduak sortzen hasi ziren.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Azkenean, Pierre Curiek ezkontzea proposatu zion, baina hasiera batean Mariek ez zuen onartu, oraindik jaioterrira itzultzeko asmoa zuelako.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Curie-k, ordea, berarekin Poloniara mugitzeko prest zegoela adierazi zion, eginbeharra frantsesa irakastera murriztuko bazen ere.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Bien bitartean, 1894ko udako oporretan Skłodowska Varsoviara itzuli zen familia bisitatzera.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Polonian lan egiteko gai izango zelako ilusioarekin jarraitzen zuen, baina Kraków Unibertsitatean plaza bat ukatu egin  zioten emakumea zelako.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Pierre Curie-ren eskutitz batek konbentzitu zuen Parisera itzultzeko doktoretza egitera. Skłodowskaren animoekin, Pierrek [[magnetismo]]a&lt;nowiki/&gt;ri buruzko ikerketak amaitu zituen eta 1895eko martxoan bere doktoretza jaso zuen. Titulu horrekin Eskolako katedradun  izatera igo zen. Garai hartako txantxa batek zioen Skłodowska zela &quot;Pierren aurkikuntza handiena&quot;. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;1895ko uztailaren 26an ezkondu ziren [[Sceaux (Hauts-de-Seine)|Sceaux]]&lt;nowiki/&gt;en (Sena);&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 2 November 2013. Retrieved 24 May 2013.|izenburua=&quot;Marie Curie&quot;.|argitaletxea=Les Actus DN.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta batak ere ez zuten nahi izan erlijio zerbitzurik. Mariek emaztegaien ohiko eztei-jantziaren ordez, jantzi urdin ilun bat eraman zuen, geroago laborategiko jantzi bezala balioko zuena urte askotan. Bi zaletasun partekatu zituzten: bizikleta bidaia luzeak, eta atzerrira egindako bidaiak. Horiek, are gehiago gerturatu zituzten. Pierrengan, Mariek maitasun berria, bikotekidea, eta konfiantzazko kolaboratzaile zientifikoa aurkitu zituen.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== Doktoretza tesia eta radioaren aurkikuntza ===
1895ean, [[Wilhelm Conrad Roentgen|Wilhelm Roentgen]]&lt;nowiki/&gt;ek [[X izpi]]e&lt;nowiki/&gt;n existentzia aurkitu zuen, nahiz eta oraindik ez zen ulertu haien produkzioaren mekanismoa.&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 28 October 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=Marie Curie  – Research Breakthroughs (1807–1904) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1896an, [[Henri Becquerel]]-ek aurkitu zuen uranio gatzek X izpien ahalmen barneratzaileen antza zuten izpiak igortzen zituztela.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Frogatu zuen erradiazio hau, [[fosforeszentzia]] ez bezala, kanpoko energia iturri baten mende ez zegoela, baizik eta ematen zuela [[uranio]]&lt;nowiki/&gt;tik berez sortzen zela. Bi aurkikuntza garrantzitsu hauen eraginez, Mariek uranio izpiak aztertzea erabaki zuen, tesi baterako ikerketa-arlo posible bezala.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Marie et Pierre Curie.jpg|thumb|Marie eta Pierre Curie laborategian.]]
Laginak ikertzeko teknika berritzailea erabili zuen. Hamabost urte lehenago, senarrak eta bere anaiak elektrometroaren bertsio bat garatu zuten, [[karga elektriko]]a neurtzeko gailu sentikorra.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Senarraren elektrometroa erabiliz, aurkitu zuen uranio izpiek lagin baten inguruko airean elektrizitatea eramaten zutela. Teknika hori erabiliz, uranio konposatuen jarduera uranio kantitatearen arabera soilik zegoela konturatu zen. Bere [[hipotesi]]a zen erradiazioa ez zela [[Molekula|molekul]]&lt;nowiki/&gt;en elkarrekintza batzuen emaitza izan, baizik eta atomo berarengandik etorri behar zela.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Hipotesi hau urrats garrantzitsua izan zen atomoak zatiezinak zirela suposatzeko.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;

1897an, bere alaba [[Irène Joliot-Curie|Irène]] jaio zen. Familia mantentzeko, Marie [[École normale supérieure (Paris)|École Normale Supérieur]]&lt;nowiki/&gt;en hasi zen irakasten.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Curietarrek ez zuten prestatutako laborategi bat; eta ikerketa gehienak ESPCI ondoan zegoen egokitutako estalpe baten egin ziren.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Estalpea, aurretik medikuntza eskolako hilotzen disekzio gela izandakoa, eskas aireztatuta zegoen eta ez zegoen inpermeabilizatuta ere.&lt;ref name=&quot;:8&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 18 November 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Research Breakthroughs (1807–1904) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, ez zekiten [[erradiazio]] esposizioak eragin kaltegarriak sortzen zituztela, substantzia erradioaktiboekin babestu gabe lanean jarraitzen zutenean. ESPCIk ez zuen bere ikerkuntza diruz babesten, baina laguntzak jaso zituzten metalurgia eta meatzaritza konpainietatik, eta gobernuko hainbat erakundetatik.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 12 September 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie – Student in Paris (1891–1897) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Azterketa sistematikoak egiteko Meriek bi uranio mineral erabiltzen zituen, pitchblende eta torbernite (txalkolite izenaz ere ezagutzen dena).&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt; Haren elektrometroak pitchblende uranioa bera baino lau aldiz aktiboagoa zela erakutsi zuen, eta txalkolite bi aldiz aktiboagoa. Ondorioztatu zuen, lehenagoko uranio kantitatea jarduerarekin erlazionatzen bazen ere, bi mineral horiek uranioa baino aktiboagoak ziren beste substantzia kantitate txiki batzuk eduki behar zituztela.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|argitaletxea=New American Library|orrialdea=|orrialdeak=pp. 63–64|ISBN=978-0-00-211539-1. Archived from the original on 11 June 2016. Retrieved 15 March 2016|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Erradiazioa igortzen zuten substantzia osagarrien bilaketa sistematikoa egiten hasi zen, eta 1898an aurkitu zuen [[torio]] elementua ere erradioaktiboa zela.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Pierre Curiek gero eta jakin-min handiagoa zuen bere lanaz. 1898. urtearen erdialdera bere kristaletako lana uztea erabaki zuen, emaztearekin bat eginaz.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Reidek idatzi zuenez, ikerketaren ideia Marierena izan zela, inork ez ziola lagundu formulatzen, eta senarraren iritzia kontutan hartu bazuen ere, argi zuen bere jabetzakoa zela. Geroago, bi aldiz azpimarratu zuen senarraren biografian, anbiguotasunik txikienik ere ez zegoela ziurtatzeko. Litekeena da bere ibilbidearen hasierako fase honetan konturatu zela ... zientzialari askok zaila izango zutela sinestea, emakume bat gai izan zitekeela jatorrizko lan bateko arduraduna izatea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=p. 64|orrialdeak=|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Oso jakituna zen bere aurkikuntzak berehala argitaratzearen garrantziaz, eta beraz bere [[Lehentasun (argipena)|lehentasuna]] finkatzea. Bi urte lehenago, Becquerelek bere aurkikuntza [[Académie des sciences morales et politiques|Académie des Sciences]]&lt;nowiki/&gt;en aurkeztu izan ez balu hurrengo egunean, erradioaktibitatearen aurkikuntzaren kreditua (eta baita Nobel Saria ere), Silvanus Thompsonengana joango zen. Mariek argitalpen bide azkar bera aukeratu zuen. Bere artikulua, lanaren laburpen sinple bat kontutan hartuta, 1898ko apirilaren 12an aurkeztu zuen bere izenean Académien [[Gabriel Lippmann]] irakasle ohiak.&lt;ref name=&quot;:9&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=|orrialdeak=pp. 64–65|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, Becquerelek Thompsoni aurrena hartu zion bezala, Marieri aurrena hartu zioten beste aurkikuntza kontatzeko, hots, torioaren izpiak uranioaren modu berean ematen direla; bi hilabete lehenago Gerhard Carl Schmidtek bere aurkikuntza argitaratu zuelako Berlinen.&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt;

Marie Curiek 1898an Zientzien Akademiaren eskutik Gegner psaria lortu zuen, 4.000 franko, metalen propietate magnetikoen gaineko lanagatik. Sari hau beste bi aldiz irabazi zuen, 1900ean eta ondoren 1902an.
[[Fitxategi:Marie Pierre Irene Curie.jpg|thumb|[[Pierre Curie]], [[Irène Joliot-Curie]] eta Marie, 1902an.]]
Garai hartan, fisikaren munduan inor ez zen ohartu Mariek bere artikuluko esaldi baten idatzi zuena, pitchblende eta txalkolitaren jarduerak uranioarenak baino handiagoak zirela deskribatuz: &quot;Oso nabarmena da, eta badirudi mineral horiek uranioa baino aktiboagoa den elementuren bat izan ditzaketela.&quot; Geroago gogoraraziko zuen &quot;hipotesi hau ahalik eta azkarren egiaztatzeko nahia sutsua&quot; sentitzen zuela.&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt; 1898ko apirilean, Curietarrak era baikorrean pisatu zuten 100 gramoko pitbende lagin bat, eta mortero batekin lurreratu zuten. Garai hartan ez ziren ohartzen zer bilatzen zuten, horrelako kantitate minimo bat lortzeko mineralaren tona bat prozesatzeko premia egongo zelako.&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt;

1898ko uztailean, Mariek eta bere senarrak artikulu baten iragarri zuten &quot;[[polonio]]&lt;nowiki/&gt;a&quot; elementu baten existentzia. Poloniako jaioterriaren omenez izendatu zuten horrela, [[Errusia]], [[Austria]] eta [[Prusia]]&lt;nowiki/&gt;koa inperioen artean banatuta zegoena.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 1898ko abenduaren 26an, Curietarrek bigarren elementu baten existentzia iragarri zuten, &quot;[[RADIUS|radium]]&quot; izendatu zutena, &quot;ray&quot; hitza [[latin]]&lt;nowiki/&gt;etik hartuta.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt; Ikerketan, &quot;[[erradioaktibitate]]&quot; hitza ere asmatu zuten.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=9 August 2000. Archived from the original on 14 August 2012. Retrieved 2 August 2012.|izenburua=&quot;The Discovery of Radioactivity&quot;|argitaletxea=Lawrence Berkeley National Laboratory|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Beraien aurkikuntzak zalantzarik gabe frogatzeko, Curietarrak polonioa eta radioa forma puruan isolatu nahi zituzten.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt; Pitchblende mineral konplexua da, eta osagaien bereizketa kimikoa lan neketsua zen. Polonioaren aurkikuntza nahiko erraza izan zen; kimikoki bismuto elementuaren antza du, eta polonioa da mineralen artean [[bismuto]]&lt;nowiki/&gt;ren antzeko substantzia bakarra.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt; Radioa ordea, gogorragoa zen; kimikoki erlazionatuta dago [[bario]]&lt;nowiki/&gt;arekin, eta pitchblendek bi elementuak ditu. 1898. urterako Curietarrak radio arrasto batzuk lortu zituzten, baina oraindik ere ez ziren iristen barioarekin kutsatu gabeko kantitate nabarmenak izatera. &lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=L. Pearce|abizena=Williams|urtea=1986|izenburua=&quot;Curie, Pierre and Marie&quot;|argitaletxea=Encyclopedia Americana, vol. 8. Danbury, Connecticut: Grolier, Inc|orrialdea=|orrialdeak=pp. 331–332|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Lan gogorra egin zuten radioaren [[kristal]] [[gatza]] bereizteko kristalizazio diferentzialaren bidez. Pitchblende [[tona]] batetik, radio [[Kloruro sodiko|kloruro]]&lt;nowiki/&gt;aren gramo baten hamarrena soilik banandu zuten 1902. urtean. Mariek radio metal purua isolatu zuen 1910ean. Baina inoiz ez zuen polonioa isolatzea lortu. Gainera, bere bizitza balioa 138 egunekoa bakarrik izaten da.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;

1898 eta 1902 urteen artean, Curietarrek, elkarrekin edo bereizita, 32 artikulu zientifiko argitaratu zituzten, horien artean bat iragarriz [[Erradioaktibitate|radioa]]&lt;nowiki/&gt;ren eraginpean zeuden zelula gaixoak, [[tumore]]-zelulak, zelula osasuntsuak baino azkarrago suntsitzen zirela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2004. Gale Virtual Reference Library. Web. 3 June 2013|izenburua=&quot;Marie Sklodowska Curie&quot;|argitaletxea=Encyclopedia of World Biography, 2nd ed., vol. 4. Detroit, Gale|orrialdea=|orrialdeak=pp. 339–41|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1900ean, Marie Goi Mailako Eskola Normaleko lehen emakume irakaslea izan zen, eta bere senarra Parisko Unibertsitateko irakasle bilakatu zen.&lt;ref name=&quot;:11&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 18 November 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Research Breakthroughs (1807–1904) Part 3&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Susan|abizena=Quinn|urtea=1996|izenburua=Marie Curie: A Life|url=https://archive.org/details/mariecurielife00quin_0|argitaletxea=Da Capo Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 176, 203|ISBN=978-0-201-88794-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1902an Mariek Poloniara joan zen, aita hil zitzaionean.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

1903ko ekainean, [[Gabriel Lippmann]]&lt;nowiki/&gt;ek zuzendaritzapean Mariek doktoretza lortu zuen [[Parisko Unibertsitatea]]&lt;nowiki/&gt;n.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=R. F.|abizena=Mould|urtea=1998|izenburua=&quot;The discovery of radium in 1898 by Maria Sklodowska-Curie (1867–1934) and Pierre Curie (1859–1906) with commentary on their life and times&quot;|argitaletxea=The British Journal of Radiology 71 (852): 1229–54|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=doi:10.1259/bjr.71.852.10318996. PMID 10318996|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hilabete horretan bikotea Londresko Royal Institutionera gonbidatu zuten erradioaktibitateari buruzko hitzaldi bat ematera. Marieri hitz egitea galarazi zioten, emakumea zelako, eta Pierrek bakarrik eman zuen hitzaldia.&lt;ref name=&quot;:13&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 28 October 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=Marie Curie  – Recognition and Disappointment (1903–1905) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bien bitartean, industria berria garatzen hasi zen, radiumean oinarrituta.&lt;ref name=&quot;:11&quot; /&gt;  Curietarrak ez zuten [[Patente|patenta]]&lt;nowiki/&gt;tu beraien aurkikuntza, eta ia ez zuten aprobetxatu etekin gero eta handiagoak ematen zituzten negozio hauek.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;[[Fitxategi:Polonio eta radio.jpg|ezkerrera|thumb|Polonioa eta radioa.]]
[[Fitxategi:Pierre and Marie Curie.jpg|thumb|Marie eta Pierre Curie laborategian.]]

=== Bi Nobel Sariak ===
1903ko abenduan, [[Suediako Zientzien Errege Akademia]]k [[Pierre Curie]], Marie Curie eta [[Henri Becquerel]]&lt;nowiki/&gt;i [[Fisikako Nobel saria|Fisikako Nobel Saria]] eman zien, &quot;Henri Becquerel katedradunak aurkitutako [[erradiazio]]-fenomenoen inguruan egindako ikerketa bateratuekin egin dituzten aparteko zerbitzuak aintzat hartuta.&quot;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Hasieran, komitearen asmoa Pierre Curie eta Henri Becquerel soilik omentzea izan zen, baina batzordeko kide eta emakume zientzialarien defendatzaile zen Magnus Goesta Mittag-Leffler matematikari suediarrak, Pierreri egoeraz ohartarazi zion, eta kexatu ondoren, Marien izena hautagaitzara gehitu zuten.&lt;ref name=&quot;:14&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 12 September 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Recognition and Disappointment (1903–1905) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Marie Curie Nobel Saria lortu zuen lehen emakumea izan zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Mariek eta bere senarrak uko egin zioten Estokolmora joateari saria pertsonalki jasotzeko, lan gehiegi zutela esanda. Pierrek zeremonia publikoak ez zituen gustuko,  eta gero eta gaixoago sentitzen zen.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Nobel saridunek hitzaldi bat eman behar zutenez, Curietarrek azkenean 1905ean bidaiatu zuten bertara.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Sariaren 15.000 dolarri esker, Curietarrek laborategiko lehen laguntzailea kontratatu zuten.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Nobel sariaren eraginez, Pierri Ginebrako Unibertsitateak eskaintza bat egin zion, eta hori ikusita, Parisko Unibertsitateak fisikako katedra eman zion, Curietarrek oraindik laborategi egokia izan ez arren.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:11&quot; /&gt; Pierren eskaerei erantzunez, Pariseko Unibertsitateak laborategi berri bat hornitzea adostu zuen, baina ez zen prest egongo 1906. urtera arte.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt;

Bikotea ospetsu bilakatu zen, eta aurkikuntza horiek zaletasuna piztu zuten zientifiko zein publikoaren aetean. Loïe Fuller dantzariak ea radioarekin jantzi [[Fosforeszentzia|fosforeszente]] bat egiten lagundu diezaieken, eta ezetza eman zioten arrazoiak azalduz. Dantzaria beraien lagun bihurtuko zen, eta behin ikuskizun bat eskaini zien etxean, radioaren gaiari buruzko espektakulu berri bat estreinatu aurretik. 1903an, Mariek Davy Domina irabazi zuen,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hélène|abizena=Langevin-Joliot|urtea=2011|izenburua=Marie Curie et ses filles: Lettres|argitaletxea=Pygmalion|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Fr}}&lt;/ref&gt; hori lortzen lehen emakumea izanik. Eta hurrengo urtean Matteucci domina jaso zuen.

1904ko abenduan, Mariek bigarren alaba izan zuen, Ève.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Poloniar zaintzaile bat kontratatu zuen alabei bertako hizkuntza irakasteko, eta tarteka Poloniara bidaltzen zituen edo beraiekin joaten zen.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt;

1906ko apirilaren 19an, Pierre hil egin zen errepideko istripu baten. Erabateko euritean Rue Dauphine zeharkatzen zegoela, [[zaldi]]-karro batek jo eta gurpilen azpira erori zen, [[burezur]]&lt;nowiki/&gt;ra apurtuz.&lt;ref name=&quot;:15&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Tadeusz|abizena=Estreicher|urtea=1938|izenburua=&quot;Curie, Maria ze Skłodowskich&quot;|argitaletxea=Polski słownik biograficzny, vol. 4 (in Polish)|orrialdea=p. 112|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=20 April 1906. Archived from the original on 25 July 2018. Retrieved 8 February 2011.|izenburua=&quot;Prof. Curie killed in a Paris street&quot; (PDF)|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Marie lur jota geratu zen  senarraren heriotzarekin.&lt;ref name=&quot;:16&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=Archived from the original on 26 October 2011. Retrieved 7 November 2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Tragedy and Adjustment (1906–1910) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1906ko maiatzean, Pariseko Unibertsitateko fisika departamentuak senarrarentzat sortutako aulkia Marieri eskaintzea erabaki zuen. Onartu egin zuen, mundu mailako laborategi bat sortzeko itxaropenarekin, bere senar Pierri omenaldia egiteko.&lt;ref name=&quot;:16&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:17&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Tragedy and Adjustment (1906–1910) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Parisko Unibertsitateko lehen emakume katedraduna izan zen, unibertsitatea sortu eta handik 650 urtera.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
[[Fitxategi:1911 Solvay conference.jpg|thumb|Lehen Solvay Biltzarra (1911), Marie Curie (jesarrita, bigarrena eskuinetik, emakume bakarra) hitz egiten [[Henri Poincaré]]&lt;nowiki/&gt;rekin; zutik, laugarrena eskuinetik, [[Ernest Rutherford]]; bigarrena eskuinetik, [[Albert Einstein]]; eta lehena, Paul Langevin.]]
Hala ere, Mariek laborategi berria sortzeko lana ez zen amaitu Parisko Unibertsitatearekin. Ondorengo urteetan, Pasteur Institutuak eta Parisko Unibertsitateak sortutako erradioaktibitate Radioa Institutuko (Gaur egun [[Curie Institutua|Curie Institutu]] bezala ezagutzen dena) laborategiaren buru izan zen.&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt; Radioa Institutua sortzeko ekimena 1909an etorri zitzaion, [[Pasteur Institutua|Pasteur Institutu]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[Pierre Paul Émile Roux]]&lt;nowiki/&gt;en eskutik. Desengainatuta zegoen [[Parisko Unibertsitatea|Parisko Unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;ak ez ziolako Marieri laborategi egoki bat eraikitzen, eta Pasteur Institutura joatea proposatu zion.&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:18&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Tadeusz|abizena=Estreicher|urtea=1938|izenburua=&quot;Curie, Maria ze Skłodowskich&quot;|argitaletxea=Polski słownik biograficzny, vol. 4 (in Polish)|orrialdea=p. 113|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; Orduan bakarrik, Mariek aldentzeko mehatxuarekin amore eman zuen Parisko Unibertsitateak, eta azkenean Curie pabilioia Pariseko Unibertsitatearen eta Pasteur Institutuaren ekimen bateratua bilakatu zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;

1910ean Mariek radioa isolatzea lortu zuen, eta nazioarteko estandar bat definitu zuen emisio erradioaktiboei buruzkoa, eta beraren eta Pierreren ohorez “''curie''” izena jarri zitzaion.&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt; Hala ere, 1911an [[Frantziako Zientzien Akademia]]&lt;nowiki/&gt;k huts egin zuen, boto bat&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt; edo biatik,&lt;ref name=&quot;:19&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Scandal and Recovery (1910–1913) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Akademiako kidetzat hautatzeko. Aukeratua Édouard Branly izan zen, [[Guglielmo Marconi]] haririk gabeko [[telegrafo]]a garatzen lagundu zuen asmatzailea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Barbara|abizena=Goldsmith|urtea=2005|izenburua=Obsessive Genius: The Inner World of Marie Curie|url=https://archive.org/details/obsessivegeniusi00gold|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=|orrialdeak=pp. 170–71|ISBN=978-0-393-05137-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Mende erdi bat geroago, 1962an, Marien doktoregaia izandako [[Marguerite Perey]] izan zen lehen emakume hautatua Akademian.

Radioaren [[masa]] atomikoa zehazteko, Mariek masa ezaguna zuen radio [[Kloruro sodiko|kloruro]]&lt;nowiki/&gt;a disolbatu zuen, eta ondoren, kloruro ioiak jaurti egin zituen [[zilar]] [[nitrato]]&lt;nowiki/&gt;a gehituz. Zilarrezko kloruro jaurtiaren masa zehaztuz, klororen eta zilarraren masa atomikoak ezagunaz zirenez, hasierako radio kloruroan zegoen kloroaren masa ondorioztatu ahal izan zen, eta beraz, kenketa soil baten bidez zehaztu radioaren masa atomikoa.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

Marie Curie Frantzian lan egiten zuen [[zientzialari]] ospetsua izan arren, publikoaren jarrera [[xenofobia]]&lt;nowiki/&gt;ra jo zuen –Dreyfusen afera ekarri zuen arrazoi bera– eta Curie judutzat jo zuten espekulazio faltsuak.&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt; Frantziako Zientzien Akademiaren hauteskundeetan, eskuin muturreko prentsak atzerritarra eta ateista zela esan zuen.&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt; Urte batzuetara, bere alabak Frantziako prentsaren hipokresia aipatu zuen, Curie [[atzerritar]] ezohiko gisa erretratatzeagatik Frantziako ohore baterako izendatu zutenean, baina frantses heroia bezala erretratatu zuten atzerriko ohoreak jaso zituenean, hala nola Nobel Sariak.&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;

1911. urtean, Marie Curiek emaztearengandik aldenduta zegoen gizon ezkondu batekin, Paul Langevin fisikaria Pierre Curien ikasle ohiarekin,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=|orrialdeak=pp. 44, 90|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; urte osoko amodio-historia bat izan zuela agerian geratu zen.&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt; Prentsa eskandalu bat sortu zen, aurkari akademikoek ustiatu zutena. Marie, orduan 40 urtetako hamarkada erdialdean, Langevin baino bost urte zaharragoa zen. Hau gaizki irudikatu zuten garaiko egunkarietan, judu atzerritar familia apurtzailea zela esanaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Barbara|abizena=Goldsmith|urtea=2005|izenburua=Obsessive Genius: The Inner World of Marie Curie|url=https://archive.org/details/obsessivegeniusi00gold|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=|orrialdeak=pp. 165–76|ISBN=978-0-393-05137-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eskandalua lehertu zenean, Belgikako kongresu baten. Itzultzerakoan, haserre zegoen jendetza aurkitu zuen etxe aurrealdean, eta aterpe bila Camille Marbo lagunaren etxera joa behar izan zen alabekin.&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt;

Bere lanek gero eta ospe gehiago zuten, nazioarteko maila gorenera iritsi arte, eta [[Suediako Zientzien Errege Akademia]]k, Langevin eskandaluak eragindako oposizioa gaindituz, bigarren aldiz saritu zuen, 1911ko [[Kimikako Nobel Saria]] emanaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Wojciech A.|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=&quot;Mazowieckie korzenie Marii&quot; [Maria's Mazowsze Roots]. Gwiazda Polarna. 100 (13)|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp. 16–17|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; Sari hau &quot;kimikaren aurrerapenari eskainitako zerbitzuei esker, radioa eta polonioa elementuak aurkitzeagatik, radioa isolatzeagatik, eta elementu aipagarri honen izaera eta konposaketa aztertzeagatik izan zen.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=Marie Curie  – Scandal and Recovery (1910–1913) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Pertsona berak bi Nobel Sari irabazi edo partekatutako lehena izan zen, eta oraindik ere [[Linus Pauling]] eta bera dira bakarrak Nobel saria bi arlotan jasotakoak. Azpimarratu beharra dago aurrekoan bezala, ez zuela radioa isolatzea patentatu, zientzialari guztiek azter zezaten. [[Henryk Sienkiewicz]] eleberrigilea buru zuen Poloniako ikaskuntzako gizon ospetsuen ordezkaritza batek, Poloniara itzultzea eta bere jaioterrian ikertzen jarraitzea eskatu zion.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Curieren bigarren Nobel sariak Frantziako gobernua konbentzitzeko balio izan zion, 1914an eraikitako Radium Institutua laguntzeko, eta ikerketa kimika, fisika eta medikuntzara zabaltzeko.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; 1911ko Nobel Saria onartu eta handik hilabete batera, depresioarekin eta giltzurruneko gaitz batekin ospitaleratu zuten. 1912an zehar bizitza publikoa saihestu zuen, baina Ingalaterran denbora eman zuen [[Hertha Ayrton]] bere lagun fisikariarekin. Abendu arte ez zen laborategira itzuli, 14 hilabete inguruko atsedena hartu ondoren.&lt;ref name=&quot;:20&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – Scandal and Recovery (1910–1913) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1912an, [[Varsovia]]&lt;nowiki/&gt;ko Elkarte Zientifikoak Varsovian laborategi berri baten zuzendaritza eskaini arren, uko egin zion, 1914ko abuztuan osatuko zen Radium Institutuaren garapenean buru belarri sartuta zegoelako, eta Rue Pierre-Curie izeneko kale berri bat irekitzekotan zenbiltzalako.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:20&quot; /&gt; 1914an halaber, [[Parisko Unibertsitatea|Parisko Unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;ko Radium Institutuko Curie Laborategiko zuzendari bezala izendatu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=&quot;Marie Curie-biographical&quot;|argitaletxea=Nobel Prize.org.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1913an Polonia bisitatu zuen, eta Varsovian harrera ona izan arren, [[Errusia]]&lt;nowiki/&gt;ko agintariek baztertu egin zuten gehienbat. Hasi berria zen Institutuaren garapena gerrak eten egin zuen, eta ikertzaile gehienak [[Frantziako Armada]]&lt;nowiki/&gt;rako deituak izan zirenean, 1919 arte ez zion berriro ekin jarduerari.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:20&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:21&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – War Duty (1914–1919) Part 1&quot;.|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Marie Curie - Mobile X-Ray-Unit.jpg|thumb|Marie Curie [[X izpien bidezko kristalografia|X izpien]] ibilgailu mugikorrean.&lt;br /&gt;]]

=== Lehen Mundu Gerra ===
[[Lehen Mundu Gerra]]&lt;nowiki/&gt;n, Curiek aitortu zuen zauritutako soldaduak hoberen zerbitzatzen zirela ebakuntza ahalik eta azkarren egiten bazitzaien.&lt;ref name=&quot;:22&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=A. R., M. J.|abizena=Coppes-Zantinga, Coppes|urtea=1998|izenburua=Marie Curie's contributions to radiology during World War I. Med. Pediatr. Oncol., 31|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp. 541–543|ISBN=doi:10.1002/(SICI)1096-911X(199812)31:6&lt;541|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Zirujau]]&lt;nowiki/&gt;ei laguntzeko, lehen lerroetatik gertu zentro erradiologikoen beharra ikusi zuen.&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt; [[Erradiologia]], [[anatomia]] eta automobilen [[mekanika]]&lt;nowiki/&gt;ren azterketa azkar baten ondoren, [[X izpien bidezko kristalografia|X izpien]] ekipamendua, ibilgailu egokituak, sorgailu laguntzaileak eta erradiografia mugikorreko unitateak garatu zituen, “Curies txikiak” izenarekin ezagun bihurtu zirenak.&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt; [[Gurutze Gorria]]&lt;nowiki/&gt;ren Erradiologia Zerbitzuko zuzendari bilakatu zen, eta 1914ko amaieran Frantziako lehenengo erradiologia militarreko zentroa sortu zuen.&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt; Hasieran mediku militar batek eta bere 17 urteko alaba [[Irène Joliot-Curie|Irènek]] lagunduta, Curiek gerraren lehen urtean 20 ibilgailu erradiologiko mugikor eta beste 200 kanpainako unitate erradiologiko instalatzea lortu zuen.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Geroago, beste emakume laguntzaile batzuk trebatzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;:23&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie  – War Duty (1914–1919) Part 2&quot;.|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;1916an, gidabaimena atera zuen, eta aldian-aldian joaten zen Irenekin X izpiak egitera landa-ospitaletara.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Louis-Pascal|abizena=Jacquemond|urtea=2014|izenburua=Irène Joliot-Curie: Biographie|argitaletxea=Odile Jacob|orrialdea=p. 48|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Fr}}&lt;/ref&gt;

1915ean, Curiek &quot;radioa ematen&quot; zuten orratzak ekoiztu zituen, radioak emandako kolorerik gabeko gas erradioaktiboa, gero [[radon]] bezala identifikatua, kutsatutako ehuna esterilizatzeko erabili ahal izateko.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt; Radioa gordeta zuen bere gramo bakarretik hornitu zuen. Kalkulatzen da milioitik gora soldadu zauritu tratatu zirela bere X izpien unitateekin.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Zeregin horrekin lanpetuta, oso ikerketa zientifiko gutxi burutu zituen garai hartan.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Frantziako gerraren ahaleginari egindako ekarpen humanitarioak gorabehera, Curiek ez zuen sekula horren aitorpen formalik jaso Frantziako gobernuaren eskutik.&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt;

Halaber, gerra hasi eta berehala Urrezko Nobel Sarien dominak gerrarako donazio bezala eman nahian saiatu zen, baina Frantziako Banku Nazionalak uko egin zion. Gerrako bonoak erosi zituen, bere Nobel Saria erabiliz.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt; Eta esan zuen: “Daukadan urre apurra emango dut, eta horri gehituko dizkiot domina zientifikoak, niretzako guztiz alferrak direnak. Beste zerbait dago: nagikeriagatik, nire bigarren Nobel sariaren dirua Stockholmen utzi nuen, Suediako koroetan. Hori da daukagun zati nagusia. Hona ekarri nahiko nuke, eta gerra bonoetan inbertitu. Estatuak beharra du. Dena den, ez dut ilusiorik egiten, diru hori ziurrenik galduta egongo delako.”&lt;ref name=&quot;:22&quot; /&gt;

Era berean, Poloniako kausari laguntzeko [[Frantzia]]&lt;nowiki/&gt;n eratu ziren [[Polonia]]&lt;nowiki/&gt;ko batzordeetako kide ere izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Wiesław|abizena=Śladkowski|urtea=1980|izenburua=Emigracja polska we Francji 1871–1918 (in Polish).|argitaletxea=Wydawnictwo Lubelskie|orrialdea=p. 274|orrialdeak=|ISBN=978-83-222-0147-3|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; Gerra ostean, bere gerraren inguruko esperientziak liburu baten laburbildu zituen, Erradiologia Gerran (1919).&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Meloney-with-Irene-Marie-and-Eve Curie-1921.jpg|thumb|Meloney, Irene, Marie eta Eve Curie, 1921ean, ]]

=== Gerraosteko urteak ===
1918ko azaroan, gerra amaitzean, Marie Curiek azkenean denbora zuen Radio Institutuko postuaren ardura hartzeko. Irène bere alaba laguntzaile lanetan aritu zen. Institutuak zailtasun ekonomikoak zituen, eta 1920ko hamarkadaren hasierara arte ez zen laguntza handirik sartu institutua garatzeko. [[Minbizi]]a&lt;nowiki/&gt;ren aurkako borrokarako radioaren propietate terapeutikoak aurkitu ondoren, radioak [[industria]]n gorakada izan zuen, eguneroko produktu askotan erabiliz, hala nola gaztetze-[[krema]]k, zigarroak, iratzargailuak, etab.

Radio Institutura ikasle eta fisikari ugarik jo zuten, batez ere [[atzerritar]]&lt;nowiki/&gt;rak, eta horien artean emakume asko ([[Marguerite Perey]] Nobel sariduna bere laguntzailea izan zen), eta horrela emakumearen emantzipazioan laguntzen zuen Frantzian zein atzerrian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Natalie|abizena=Pigeard-Micault|urtea=2013|izenburua=Les femmes du laboratoire de Marie Curie (Biographie)|argitaletxea=Paris, Éd. Glyphe|orrialdea=p. 297|orrialdeak=|ISBN=978-2-358-15111-5|hizkuntza=Fr}}&lt;/ref&gt;

1920an, radioa aurkitu zuten 25. urteurrena zela eta, Frantziako gobernuak diru-laguntza bat ezarri zion. Horrelako sari bat hartzen lehena [[Louis Pasteur]] izan zen (1822-95).&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; 1921ean harrera arrakastatsua izan zuen [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetan]] barrena joan zenean, radioa ikertzeko funtsak biltzeko. William Brown Meloney andreak, Curie elkarrizketatu ondoren, Marie Curie Radio Funtsa sortu zuen, eta dirua bildu zuen radioa erosteko, bere bidaia ezagutaraziz.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann M.|abizena=Lewicki|urtea=2002|izenburua=&quot;Marie Sklodowska Curie in America, 1921&quot;|argitaletxea=Radiology 223 (2)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 299–303|ISBN=doi:10.1148/radiol.2232011319. PMID 11997527|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1921ean, [[Warren G. Harding]] AEBetako presidenteak Etxe Zurian hartu zuen, Estatu Batuetan bildutako radio gramo bat aurkezteko, eta Lehen Damak goraipatu egin zuen adibide bezala, emakume profesional garailea izateaz gain emaztea ere izan zelako.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie – The Radium Institute (1919–1934) Part 1&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bileraren aurretik, atzerrian zuen ospea gero eta handiagoa zela aitortuta eta jendaurrean janzteko Frantziar bereizgarri ofizialik ez zuelako, Frantziako gobernuak [[Ohorezko Legioa]] domina eman nahi izan zion, baina berak ez zuen onartu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Naomi|abizena=Pasachoff|urtea=1996|izenburua=Marie Curie:And the Science of Radioactivity|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 93|orrialdeak=|ISBN=978-0-19-509214-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1922an Frantziako Medikuntza Akademiako kide izendatu zuten.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Beste herrialde batzuetara ere bidaiatu zuen, jendaurrean agertuz eta Belgika, Brasil, Espainia eta Txekoslovakian hitzaldiak emanez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Zbigniew|abizena=Zwoliński|urtea=2012|izenburua=&quot;Science in Poland – Maria Sklodowska-Curie&quot;|argitaletxea=Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt;

Curiek gidatuta, Institutuak beste lau Nobel Sari irabazi zituen, besteak beste, bere alaba [[Irène Joliot-Curie]] eta [[Frédéric Joliot-Curie]] suhiak.&lt;ref name=&quot;:24&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie – The Radium Institute (1919–1934) Part 2&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Laborategia erradioaktibitate-ikerketako munduko lau nagusietako bat bihurtu zen, honakoak izanik besteak: [[Cavendish (Vermont)|Cavendish]] laborategia [[Ernest Rutherford]]&lt;nowiki/&gt;ekin batera, [[Viena]]&lt;nowiki/&gt;ko Radio Ikerketa Institutua, Stefan Meyerekin; eta [[Kaiser-Wilhelm-Koog|Kaiser Wilhelm]] Kimika Institutua [[Otto Hahn]] eta [[Lise Meitner]]r&lt;nowiki/&gt;ekin.&lt;ref name=&quot;:24&quot; /&gt;

1922ko abuztuan Marie Curie [[Geneva]]&lt;nowiki/&gt;n sortu berria zen zen, Nazioarteko Lankidetza Intelektualaren Batzordeko kidea izan zen.&lt;ref name=&quot;:25&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1995|izenburua=&quot;Marie Curie Enshrined in Pantheon&quot;|argitaletxea=New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin|abizena=Grandjean|urtea=2017|izenburua=&quot;Analisi e visualizzazioni delle reti in storia. L'esempio della cooperazione intellettuale della Società delle Nazioni&quot;|argitaletxea=Memoria e Ricerca (2)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 371–393|ISBN=doi:10.14647/87204|hizkuntza=It}}&lt;/ref&gt; Batzordean 1934ra arte egon zen, eta koordinazio zientifikoan lagundu zuen beste ikerlari ospetsu batzuekin, hala nola [[Albert Einstein]], [[Hendrik Lorentz]] eta [[Henri Bergson]].&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin|abizena=Grandjean|urtea=2018|izenburua=Les réseaux de la coopération intellectuelle. La Société des Nations comme actrice des échanges scientifiques et culturels dans l'entre-deux-guerres|argitaletxea=Lausanne: Université de Lausanne|orrialdea=|orrialdeak=pp. 303-305|ISBN=|hizkuntza=Fr}}&lt;/ref&gt; 1923an, bere senarraren biografia idatzi zuen, ''Pierre Curie'' izenekoa.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie and Her Legend&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1925ean Polonia bisitatu zuen, Varsoviako Radio Institutuaren oinarriak ezarri zituen zeremonia baten parte hartzeko.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Ameriketara egindako bigarren itzulian, 1929an, Varsoviako Erradio Instituturako radioa lortu zuen. Institutua 1932an inauguratu zen, bere ahizpa Bronisława zuzendaria zela.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:24&quot; /&gt; Lan guzti horiek eta publizitatearen loturak, lan zientifikoengandik urrundu egin zuten ondoeza eraginen, baina baliabideak lortzeko balio izan zioten.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt; 1930ean, [[Pisu atomikoa|Pisu Atomiko]]&lt;nowiki/&gt;en Nazioarteko Batzordean aukeratu zuten, eta hil arte bere zerbitzura egon zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Norman E.|abizena=Holden|urtea=2004|izenburua=&quot;Atomic Weights and the International Committee: A Historical Review&quot;|argitaletxea=Chemistry International|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1931an, Curiek [[Edinburgh|Edinburgo]]&lt;nowiki/&gt;ko Unibertsitateko Terapeutikako Cameron saria jaso zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua=&quot;Maria Skłodowska-Curie&quot;|argitaletxea=Europeana Exhibitions|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Bere nortasun poloniarrari atxikimendua ===
Frantziara bertakotuta egon arren ezkontzarekin, Marie Skłodowska-Curiek (bi izenak erabili zituen) ez zuen inoiz galdu bere Poloniako nortasuna. Era berean, alabei Poloniako hizkuntza irakatsi zien, eta Poloniara eraman zituen hainbat aldiz. Elementu kimikoaren [[polonio]] izena ere Marie Skłodowska-Curiek aukeratu zuen, Poloniari egindako omenaldian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Barbara|abizena=Goldsmith|urtea=2005|izenburua=Obsessive Genius: The Inner World of Marie Curie|url=https://archive.org/details/obsessivegeniusi00gold|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 149|orrialdeak=|ISBN=978-0-393-05137-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Sklodowska-Curie statue, Warsaw.JPG|thumb|1935 estatua, Radium Institutuaren aurrean, Varsovian.]]

=== Heriotza ===
Curie 1934 hasieran joan zen azken aldiz Poloniara.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:26&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=Marie Curie – The Radium Institute (1919–1934) Part 3&quot;|argitaletxea=American Institute of Physics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hilabete batzuk geroago, 1934ko uztailaren 4an, [[Passy]]&lt;nowiki/&gt;ko Sancellemozeko erietxean zendu zen, [[anemia aplasiko]] baten ondorioz. Uste da erradiazioaren esposizio luzeek kutsatuta zegoela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Didier|abizena=Perret|urtea=2012|izenburua=« Marie Curie est-elle morte à cause de son exposition à la radioactivité ? »|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Fr}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carl|abizena=Rollyson|urtea=2004|izenburua=Marie Curie: Honesty In Science|argitaletxea=iUniverse|orrialdea=p. x.|orrialdeak=|ISBN=978-0-595-34059-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Erradiazio ionizatzailearen eragin kaltegarriak ez ziren ezagutzen horretan lana egin zuen garaian. Izan ere, segurtasun neurriak garatu gabe zeuden oraindik.&lt;ref name=&quot;:26&quot; /&gt; Adibidez, isotopo erradioaktiboak zituzten saio-hodiak poltsikoetan gordetzen zituen,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James, Jerry D., Aaron|abizena=Shipman, Wilson, Todd|urtea=2012|izenburua=An Introduction to Physical Science|argitaletxea=Cengage Learning|orrialdea=p. 263|orrialdeak=|ISBN=978-1-133-10409-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta bere mahaiko tiradera baten gordetzen zituen, substantziak iluntasunean ematen zuen [[Argi-urratze|argi urria]] nabarituz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Philipp|abizena=Blom|urtea=2008|izenburua=&quot;1903: A Strange Luminescence&quot;|url=https://archive.org/details/vertigoyearseuro00blom|argitaletxea=The Vertigo Years: Europe, 1900–1914. Basic Books|orrialdea=p. 76|orrialdeak=|ISBN=978-0-465-01116-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, Curie [[babes]] ekipamendurik gabe egon zen X izpiekin lanean erradiologo bezala aritu zenean gerra garaian.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt; Erradiazioaren esposizioan hamarkadetan egoteak, gaixotasun kronikoak ekarri zizkion ([[katarata]]k eraginda ia itsutu arte), eta bere heriotza arte, ez zen inoiz konturatu erradiazioaren esposizioak zekarren osasun arriskuaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Denise|abizena=Grady|urtea=1998|izenburua=A Glow in the Dark, and a Lesson in Scientific Peril|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Sceaux]]-eko hilerrian lurperatu zuten, Pierre senarrarekin batera.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt; Hirurogei urte geroago, 1995ean, izan zituzten lorpenen omenez, bien gorpuzkiak [[Parisko Panteoia|Pariseko Panteoi]]&lt;nowiki/&gt;ra lekuz aldatu zuten. Lehen emakumea izan zen bere merezimenduengatik Panteoian sartzeko ohorea izan zuena.&lt;ref name=&quot;:25&quot; /&gt;

Kutsadura erradioaktiboen maila zela eta, 1890. hamarkadako dokumentuak aztertzeko arriskutsuegiak direla uste da, eta ezin dira manipulatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Adam|abizena=Clark|urtea=2017|izenburua=&quot;Marie Curie's century-old radioactive notebook still requires lead box&quot;|argitaletxea=Estes|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere sukaldaritza liburua ere oso erradioaktiboa da.&lt;ref name=&quot;:27&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Bill|abizena=Bryson|urtea=2012|izenburua=A Short History of Nearly Everything|argitaletxea=Random House Digital, Inc|orrialdea=p. 74|orrialdeak=|ISBN=978-0-385-67450-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Dokumentu guztiak berunez forratutako kutxetan gordetzen dira, eta kontsultatu nahi dutenek babes-jantziak eraman behar dituzte.&lt;ref name=&quot;:27&quot; /&gt; Azken urtean, ''Erradioaktibitatea'' liburu baten lan egin zuen, eta hil ondoren 1935ean argitaratu zen.&lt;ref name=&quot;:26&quot; /&gt;

[[1935]]ean, [[Irène Joliot-Curie]] alaba nagusiak ere Kimikako Nobel saria jaso zuen, erradioaktibitate artifizialaren aurkikuntzarengatik. Bigarren alaba, Ève Denise Julie (1904-2007), [[Piano-jotzaile|pianista]] eta [[kazetari]]a izan zen. Bere amaren [[biografia]] bat idatzi zuen eta 1937an herrialde askotan argitaratu zen: Frantzia, Ingalaterra, Espainia, Estatu Batuak, Italia eta beste herrialde batzuetan.

== Ondarea ==
[[Fitxategi:Marie Curie and Albert Einstein.jpg|thumb|Marie Curie eta [[Albert Einstein]] 1913an.]]

=== Eragin orokorra ===
Tadeusz Estreicher historialariak, ''Polski słownik biograficzny-n'' (1938), ziurtatzen du Curiren lanen alderdi fisikoak eta sozialak nabarmen lagundu dutela XX. eta XX. mendeetako munduaren garapenean.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Tadeusz|urtea=1938|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=p. 114|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt; [[Cornell Unibertsitatea|Cornell Unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;ko L. Pearce Williams-ek honela dio: “Curietarren lanen emaitza oihartzun handia izan zuen, garaia markatuz. Radioaren [[erradioaktibitatea]] hain handia zen, ezin zela ezikusia izan. Bazirudien energia kontserbatzeko printzipioa gezurtatzen zuela, eta ondorioz fisikaren oinarriak berriro aztertzea behartu zuen. Maila esperimentalean, radioa aurkitzeak [[Ernest Rutherford]] bezalako ikerlariei erradioaktibitatearen-iturriak eskaini zizkieten, atomoaren egitura esploratu zezaten. Rutherfordek alfa erradiazioarekin izandako esperimentuen ondorioz, atomo nuklearra lehen aldiz postulatua zen. Medikuntzan, erradioaktibitateak minbizia arrakastaz erasotzeko bideak eskaintzen zituen.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Williams|abizena=L. Pearce|urtea=1986|izenburua=&quot;Curie, Pierre and Marie&quot;|argitaletxea=Encyclopedia Americana, vol. 8. Danbury, Connecticut: Grolier, Inc|orrialdea=p. 332|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Françoise Giroudek uste du Curietarren lanek fisikan eta kimikan finkatutako ideiak iraultzen lagundu bazuten, [[Eragin eremu|eragin]] berbera izan zutela gizartearen esparruan. Bere lorpen zientifikoetara ailegatzeko, Mariek oztopoak gainditu behar izan zituen, bere jaioterrian zein adopzioko herrialdean, emakumea zelako. Bere bizitzaren eta ibilbidearen alderdi hau Françoise Girouden “''Marie Curie: A Life''” liburuan ageri da, eta Marie Curieren [[Feminismo|feminista]] [[Aitzindari (argipena)|aitzindaria]]&lt;nowiki/&gt;ren rola azpimarratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp. 16,17|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; Polonian emakumeen eskubideen aldeko mugimenduak Marie Curieren lana goraipatu arren, Natalie Stegmann historialariak ziurtatu du ez zuela talde horiekin konpromisorik hartu edo beren helburuak babestu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Natalie|abizena=Stegmann|urtea=2007|izenburua=«Marie Curie: Eine Naturwissenschaftlerin im Dickicht historischer Möglichkeiten»|argitaletxea=Lundt, Bea; Völkel, Bärbel, eds. Outfit und Coming-out: Geschlechterwelten zwischen Mode, Labor und Strich. Historische Geschlechterforschung und Didaktik I. Hamburgo|orrialdea=|orrialdeak=pp. 37-74|ISBN=3-8258-0491-7. OCLC 184701786|hizkuntza=De}}&lt;/ref&gt;

Estreicherrek dioenez, Zituen [[zintzotasun]]a&lt;nowiki/&gt;gatik eta bizimodu apalagatik ezaguna zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=p.112|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; 1893an beka txiki bat jaso ondoren, 1897an itzuli zuen, dirua irabazten hasi bezain laster. Lehen Nobel saritik diru asko lagunei, familiakoei, ikasleei eta ikerlariei eman zien.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp.16,17|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; Ezohiko erabaki batean, Curiek nahita ez zuen radioa isolatzeko prozesua patentatu, komunitate zientifikoak oztoporik gabeko ikerketak egin ahal izateko. Nahiago zuen diru-opariak eta [[sari]]&lt;nowiki/&gt;ak bera lanean zebilen erakunde zientifikoei ematea, berari pertsonalki baino.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert William|abizena=Reid|urtea=1974|izenburua=Marie Curie|url=https://archive.org/details/mariecurie0000reid_z7q2|argitaletxea=New American Library|orrialdea=p. 265|orrialdeak=|ISBN=978-0-00-211539-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Berak eta bere senarrak sarri egiten zieten uko sariei eta dominei, Ohorezko Legioarekin gertatu zen bezala.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Tadeusz|urtea=1938|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=p.114|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; [[Albert Einstein]]&lt;nowiki/&gt;ek adierazi zuenez, ziurrenik ospearengatik ustel ez zitekeen pertsona bakarra izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp.16-17|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt;

=== Ohore zientifikoak ===
Marie Curie Nobel Saria irabazi zuen lehen emakumea izan zen, bi Nobel Sari irabazi zituen lehen pertsona, bi arlotan irabazi zuen emakume bakarra, eta zientzia anitzetan irabazi zuen pertsona bakarra.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Nobel Prize Facts&quot;|argitaletxea=Nobelprize.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Jaso zituen sarien artean, honakoak daude:

[[Fitxategi:Irene and Marie Curie 1925.jpg|thumb|Irene eta Marie Curie laborategian lanean, 1925ean.]]
*1893, Fisikako [[Lizentzia (hezkuntza)|lizentzia]]&lt;nowiki/&gt;tura, promozioko lehen ikaslea.&lt;ref name=&quot;:28&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Zbigniew|abizena=Zwoliński|urtea=2012|izenburua=&quot;Science in Poland – Maria Sklodowska-Curie&quot;|argitaletxea=Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt;
*1894, [[Matematika]]ko [[Lizentzia (hezkuntza)|lizentzia]]&lt;nowiki/&gt;tura, promozioko bigarren ikaslea.&lt;ref name=&quot;:28&quot; /&gt;
*1898, Marie eta Pierre Curie berresten dute [[Torio]]a erradioaktiboa dela. (90 zenbakia duen elementu kimikoa).&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;
*1898, [[Polonio]]aren aurkikuntza argitaratzen dute (84 zenbakia duen elementu kimikoa).&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;
*1898, [[Radio]]aren aurkikuntza argitaratzen dute. (88 zenbakia duen elementu kimikoa).&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;
*1903, Fisikako [[Nobel Sariak|Nobel saria]],  Pierre senarrarekin eta [[Henri Becquerel]]ekin partekatua.&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt;
*1903, Davy Medal, Pierre senarrarekin.&lt;ref name=&quot;:29&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Eve, Vincent|abizena=Curie, Sheean|urtea=1999|izenburua=madame Curie: A Biography|url=https://archive.org/details/madamecurie00curi_0|argitaletxea=Turtleback Books|orrialdea=p. 389|orrialdeak=|ISBN=978-0-613-18127-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
*1904, Matteuci domina Pierre senarrarekin.&lt;ref name=&quot;:29&quot; /&gt;
*1907, Actonian Saria.&lt;ref name=&quot;:30&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Franklin Laureate Database&quot;|argitaletxea=The Franklin Institute Awards. The Franklin Institute|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;                  
*1909, Elliott Cresson Domina.&lt;ref name=&quot;:30&quot; /&gt;
*1911, Kimikako [[Nobel Sariak|Nobel saria]]. [[Polonio]] eta [[radio]]aren isolamendua eta karakterizazioagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Wierzewski|urtea=2008|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp. 16-17|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt;
*1914, ''Radioaren Institutua'' sortzen da (gaur egun [[Curie institutua]] dena) medikuntza, fisika, biologia eta kimika ikertzeko.&lt;ref name=&quot;:28&quot; /&gt;
*1921, Franklin Medal, American Philosophical Society-ren eskutik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1921|izenburua=&quot;Minutes&quot;|argitaletxea=Proc. Am. Philos. Soc. 60 (4): iii–xxiv|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=JSTOR 984523|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
*Marie Curiek 1898an bere senarrarekin eta haien kolaboratzailea Gustave Bémontekin [93] idatzi zuten [[Artikulu (argipena)|artikulua]]  radioaren eta polonioaren aurkikuntzaren berri ematen, Kimikaren Amerikar Elkarteak emandako saria jaso zuen Pariseko ESPCIen 2015ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;2015 Awardees&quot;|argitaletxea=American Chemical Society, Division of the History of Chemistry. University of Illinois at Urbana-Champaign School of Chemical Sciences|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
*96. zenbaki atomikoa zuen elementua [[curio]] izendatu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Curium&quot;. Chemistry in its element|argitaletxea=Royal Society of Chemistrgy|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hiru mineral [[erradioaktibo]]&lt;nowiki/&gt;k Curieren izena dute: curite, sklodowskite eta cuprosklodowskite.&lt;ref name=&quot;:31&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Janice|abizena=Borzendowski|urtea=2009|izenburua=Sterling Biographies: Marie Curie: Mother of Modern Physics|argitaletxea=Sterling Publishing Company, Inc.|orrialdea=p. 37|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-5318-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Omenaldiak izenari ===
Zientzialari ospetsuenetako bat bezala, Marie Curie [[ikono]] bat bihurtu da mundu zientifikoan, mundu osoko omenaldiak jasoz, baita [[pop]] kulturaren esparruan ere.&lt;ref name=&quot;:32&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Janice|abizena=Borzendowski|urtea=2009|izenburua=Sterling Biographies: Marie Curie: Mother of Modern Physics|argitaletxea=Sterling Publishing Company, Inc|orrialdea=p. 36|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-5318-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; New Scientistek egindako 2009ko galdeketa baten, &quot;zientziako emakume inspiratzaileena&quot; izan zela bozkatu zuten. Curiek botoen ehuneko 25,1 jaso zituen, ia bikoiztuz bigarren postuan zegoen Rosalind Franklin (ehuneko 14,2).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;Most inspirational woman scientist revealed&quot;|argitaletxea=Newscientist.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;Marie Curie voted greatest female scientist&quot;|argitaletxea=The Daily Telegraph. London|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Poloniak eta Frantziak 2011 Marie Curieren urtea izendatu zuten, eta [[Nazio Batuen Erakundea|Nazio Batuek]] Kimikaren Nazioarteko Urtea izango zela adierazi zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;2011 – The Year of Marie Skłodowska-Curie&quot;|argitaletxea=Cosmopolitanreview.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Europar Batasuneko Marie Skłodowska-Curie Actions beka programa, atzerriko herrialde batean lan egin nahi duten zientzialari gazteentzat da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Marie Curie Actions&quot; (PDF)|argitaletxea=European Commission|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Marie Curie with nurses and physician.jpg|thumb|Marie Curie erradioterapiaren onurak azaltzen sendagile eta erizain talde bati.]]
1995ean, Pariseko Panteoian egindako bere merituengatik hilobiratu zuten lehen emakumea izan zen.&lt;ref name=&quot;:25&quot; /&gt;  [[Curie]] (Ci sinboloa) erradioaktibitate unitate bat, bera eta Pierre senarraren omenez izendatzen da horrela (nahiz eta izenean adostu zuen batzordeak ez argi eta garbi utzi Pierre, Marie edo bien izenean izendatu zuten).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul W.|abizena=Frame|urtea=1996|izenburua=&quot;How the Curie Came to Be&quot;|argitaletxea=Oak Ridge Associated Universities|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Ohorezko gradu ugari jaso zituen mundu osoko unibertsitateetatik.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Polonian, ohorezko doktoregoak jaso zituen [[Lwówek Śląski udalerria|Lwów]] Politeknikan (1912),&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Coventry professor's honorary degree takes him in footsteps of Marie Curie&quot;|argitaletxea=Birmingham Press|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;  [[Poznań]] Unibertsitatean (1922), Krakówko Jagiellonian Unibertsitatean (1924), eta [[Varsovia]]&lt;nowiki/&gt;ko Politeknikoan (1926).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;2011 – The Year of Marie Skłodowska-Curie&quot;.|argitaletxea=Cosmopolitanreview.com. 3 July 2011|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;  1921ean, AEBetan Iota Sigma Pi emakume zientzialarien elkarteko kide egin zuten sari bezala.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=&quot;Professional Awards&quot;|argitaletxea=Iota Stigma Pi: National Honor Society for Women in Chemistry|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1924an Poloniako Kimika Elkartearen ohorezko kide bilakatu zen.

Mundu osoko leku ugarik dute bere izena. [[Hamburgo]]&lt;nowiki/&gt;n, Alemanian, 1936an eraiki zen ''Nazio guztietako X izpien eta radioen martirien monumentuan'' idatzita dago.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;Museum of Modern Imaging&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2007an, [[Paris]]&lt;nowiki/&gt;eko metro geltoki bat izendatu zuten Curietar biak omentzeko.&lt;ref name=&quot;:32&quot; /&gt; Poloniako ikerketa nuklearreko [[Erreaktore nuklear|erreaktorea]]&lt;nowiki/&gt;ri Maria izena jarri zioten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;IEA – reaktor Maria&quot;|argitaletxea=Institute of Atomic Energy, Poland|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 7000 Curie [[asteroide]]&lt;nowiki/&gt;ak ere bere izena du.&lt;ref name=&quot;:31&quot; /&gt; KLM konpainiako [[McDonnell Douglas]] MD-11 hegazkina (erregistroa PH-KCC) bere omenez dago izendatua.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;Picture of the McDonnell Douglas MD-11 aircraft&quot;|argitaletxea=Airliners.net|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Sklodowska [[Ilargia|ilargi]] [[krater]]&lt;nowiki/&gt;rak izen hori darama bere memorian. ESP. 2020ko urtarrilean Satellogi-ek, bereizmen handiko Lurraren behaketa irudiak eta analitikak egiten dituen enpresak, ÑuSat motako mikro-[[satelite]] bati Marie Curie izena jarri zioten bere omenez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua=&quot;China lofts 4 satellites into orbit with its second launch of 2020&quot;|argitaletxea=space.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Erakunde ugarik ere bere  izena dute,&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt; Curie bi institutuetatik hasita: Maria Skłodowska-Curie [[Onkologia]] Institutua, Varsovian, eta Institut Curie Parisen. Bera da 1944an sortutako [[Lublin]]&lt;nowiki/&gt;eko Maria Curie-Skłodowska Unibertsitatearen patroia, eta baita Pierre eta Marie dira Frantziako zientzia unibertsitate ospetsua den Curie Unibertsitatearena (Paris VI), [[Britainia Handia]]n, gaixo terminalak zaintzeko Marie Curie Cancer Care antolatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Marie Curie (charity)|argitaletxea=Charity Commission.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=207994|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:1984 rv marie curie.png|thumb|100 frankoko txanponaren altzealdea (1984an landua) Maria Skłodowska-Curieren heriotzaren 50. urteurrena ospatzeko.]]

=== Omenaldiak irudiari ===
Curieren [[irudi]]a munduan zehar [[billete]]&lt;nowiki/&gt;etan, [[zigilu]]&lt;nowiki/&gt;etan eta [[txanpon]]&lt;nowiki/&gt;etan ere agertu da. 1980ko hamarkada amaieran Poloniako 20.000 [[złoty]]&lt;nowiki/&gt;ko billetean agertu zen,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1997|izenburua=Council of Scientific &amp; Industrial Research|argitaletxea=Science reporter. Council of Scientific &amp; Industrial Research|orrialdea=p. 117|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; baita frantsesaren 500 [[Frankoak|franko]]&lt;nowiki/&gt;ko azken billetean ere, euroak frankoa ordezkatu aurretik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Piers|abizena=Letcher|urtea=2003|izenburua=Eccentric France|url=https://archive.org/details/isbn_9781841620688|argitaletxea=Bradt Travel Guides|orrialdea=p. 59|orrialdeak=|ISBN=978-1-84162-068-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Curieren irudia beste hainbat lekuetako zigiluetan ageri izan da, hala nola Mali, Togo, Zambia eta Gineako Errepublika.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Douglas|abizena=Main|urtea=2014|izenburua=&quot;This Famous Image Of Marie Curie Isn't Marie Curie&quot;|argitaletxea=Popular Science www.popsci.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

2011n, Marie Curieren bigarren Nobel sariaren mendeurrena zela eta, mural alegoriko bat margotu zen [[Varsovia]] jaiotetxeko fatxadan.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Maria Skłodowska izeneko [[haur]]&lt;nowiki/&gt;ra irudikatu zuen, nagusitu zenean aurkitu zituen radioa eta polonioa irteten zirela eskuan zuen saio-hoditik. Halaber, 2011an Varsoviako [[Vistula]] ibaiaren gainean jaso zuten zubi berri bat bere omenez izendatu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;Most Marii Skłodowskiej-Curie, Polska&quot;|argitaletxea=Vistal Gdynia. www.vistal.pl.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Pl}}&lt;/ref&gt;

=== Marie Curie artean ===
&quot;Madame Curie&quot; ospatzen zuen instalazio artistikoak Jacobs Gallery-a bete zuen, [[San Diego (Kalifornia)|San Diego]]&lt;nowiki/&gt;ko Arte Garaikidearen Museoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James|abizena=Chute|urtea=2011|izenburua=&quot;Video artist Steinkamp's flowery 'Madame Curie' is challenging, and stunning&quot;|argitaletxea=signonsandiego.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Azaroaren 7an, [[Google]]&lt;nowiki/&gt;k bere jaiotzaren urteurrena ospatu zuen Google Doodle berezi batekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Marie Curie's 144th Birthday Anniversary&quot;|argitaletxea=DoodleToday.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Abenduaren 10ean, [[New York]]&lt;nowiki/&gt;eko Zientzien Akademiak Marie Curien bigarren Nobel Sariaren mendeurrena ospatu zuen Suediako Madeleine printzesa bertan zegoela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Princess Madeleine attends celebrations to mark anniversary of Marie Curie's second Nobel Prize&quot;|argitaletxea=Sveriges Kungahus|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bi museo daude Marie Curie-ri eskainita. 1967an Maria Skłodowska-Curie Museoa zabaldu zen [[Varsovia]]&lt;nowiki/&gt;ko &quot;Hiri Berrian&quot;, ''ulica Fretako'' (Freta kalea) bere jaiotetxean.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Bere Parisko laborategia Curie Museoa bezala gordetzen da, eta 1992tik irekita dago.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2010|izenburua=&quot;Curie museum {{!}} Institut Curie&quot;|argitaletxea=Curie, Institut|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Artelan ugarik bere antzekotasunera eginak daude. 1935ean, Michalina Mościcka [[Polonia]]&lt;nowiki/&gt;ko presidente Ignacy Mościckiren emazteak, Marie Curieren [[Estatua (argipena)|estatua]] bat inauguratu zuen Varsoviako Radium Institutuaren aurrean. 1944ko [[Bigarren Mundu Gerra]]n, Varsoviako Altxamendua izan zenean alemaniar nazien okupazioaren aurka, monumentua fusilen tiroak hondatu zuten; gerra ostean zeuden bala-markak estatuan eta haren oinarrian bertan  uztea erabaki zen.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; 1955ean, Jozef Mazurrek Marieren beirazko panel bat sortu zuen, Maria Skłodowska-Curie Domina, Buffalo Unibertsitatearen Poloniako gelan dagoena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=&quot;Marie Curie Medallion Returns to UB Polish Collection By Way of eBay&quot;|argitaletxea=News Center, University of Buffalo|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Marie Curie antzerkian eta zinean ===
Marie Curie hainbat film biografikoren gaia izan da:

• Greer Garson eta Walter Pidgeon aktoreek osatutako ''Madame Curie'' filma 1943ko [[Oscar Sariak|Oscar sari]]&lt;nowiki/&gt;etarako izendatuta egon zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Joseph-de-la-neziere-pierre-et-marie-curie-decouvrent-le-radium-1938.jpg|thumb|1931, Minbiziaren Aurkako Nazioarteko Batasuna.]]
• 1997an, Pierre eta Marie Curieri buruzko film frantses bat estreinatu zen, ''M. Schutzen esku-azpiak''. Izen bereko [[antzezlan]] batetik moldatua izan zen. Filmean, Marie Curie [[Isabelle Huppert]]&lt;nowiki/&gt;ek antzeztu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Les-Palmes-de-M-Schutz (1997)&quot;|argitaletxea=Movies. New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

• ''Marie Curie: ezagutzaren kemena'' Europako filma, nazioarteko kolaborazioan sortua, eta 2016an estreinatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Marie Curie In IMDB|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=|url=https://www.imdb.com/title/tt5705058/}}&lt;/ref&gt;

• ''Radioactive'' ('Erradioaktiboa') filma estreinatu zen 2019an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Radioactive&quot; In IMDB|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=|url=https://www.imdb.com/title/tt6017756/}}&lt;/ref&gt;

Curie Lawrence Aronovitchen 2013ko ''Suposizio faltsuak'' antzezlanaren gaia da. Bertan, beste hiru emakume zientzialariren mamuak bere bizitzako gertakariak behatzen dituzte. Susia Marie Frontczakek ere erretratatu zuen Curie, bere ''Manya: Marie Curieren bizitzaren historia'' antzezlanean. Emakume bakarreko ikuskizuna zen, 2014an AEBetako 30 estatuetan eta bederatzi herrialdetan antzeztu zena.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;

2019ko azaroan, ''Marie Curieren bizitza erdia'' antzezlana estreinatu zen [[New York]]&lt;nowiki/&gt;eko Minetta Lane antzokian, Curierek matematikari-fisikari-asmatzaile zen Hertha Ayrton sufragistarekin izan zuen adiskidetasuna azaltzen zuena (&lt;nowiki&gt;https://thehalflifeofmariecurie.com&lt;/nowiki&gt;). Lauren Gundersonek idatzi zuen, Gaye Taylor Upchurchek zuzendu, eta Kate Mulgrew eta Francesca Faridany ziren antzezleak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Borzendowski|urtea=2009|izenburua=|argitaletxea=|orrialdea=p. 37|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Biografiak ===
Hainbat biografia eskaini zaizkio, horien artean, 1938an bere alabak Ève Curiek argitaratu zuen, ''Curie Anderea''. 1987an Françoise Giroudek ''Marie Curie: bizitza bat'' idatzi zuen. 2005ean Barbara Goldsmith-ek ''Genio obsesiboa Marie Curieren barne-mundua'' idatzi zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=2011 – The Year of Marie Skłodowska-Curie&quot;|argitaletxea=Cosmopolitanreview.com.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eta 2011n Lauren Rednissek  ''Erradioaktiboa: Marie eta Pierre Curie, amodioaren eta hautsaren ipuina'' argitaratu zuen''.''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Radioactive: Marie and Pierre Curie, a Tale of Love and Fallout&quot;|argitaletxea=Cosmopolitanreview.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Argitalpenak (aukeraketa) ==

=== Liburuak ===
* 1910, Skłodowska-Curie, M. ''Traité de radioactivité''. Bi ale (frantsesez). Paris: Gauthier-Villars. OCLC 2191426.
* 1921, Skłodowska-Curie, M.  ''La radiologie et la guerre'' (frantsesez). Paris: Librairie Félix Alcan. OCLC 8783347.
* 1923, Skłodowska-Curie, M.  ''Pierre Curie'' (frantsesez). París: Payot. OCLC 3022646.
* 1924, Skłodowska-Curie, M.  «Recueil des conférences-rapports de documentation sur la physique : L’Isotopie et les éléments isotopes». ''Journal de Physique'' (frantsesez) '''IX''' (2) (Paris: Blanchard in Komm). pp. 382-412. OCLC 162650959.
* 1933, Skłodowska-Curie, M.  ''Les rayons α, β, γ des corps radioactifs en relation avec la structure nucléaire'' (frantsesez). Paris: Hermann. OCLC 600589812.
* 1935, (Hil ostean),  Joliot-Curie, I; Joliot-Curie, JF, ''Radioactivité'' (frantsesez). Paris: Hermann. OCLC 3623999.
* 1954, (Hil ostean),  Joliot-Curie, I ''Prace Marii Skłodowskiej-Curie'' [''Œuvres de Marie Skłodowska Curie''] (polonieraz eta frantsesez). Varsovia. Państwowe Wydawn. Naukowe. OCLC 782530.
* 2004 [1959, hil ostean]. ''Autobiografia i wspomnienia o Piotrze Curie'' (polonieraz). Varsovia: Dom Wydawniczo-Promocyjny GAL. &lt;nowiki&gt;ISBN 978-83-921882-8-5&lt;/nowiki&gt;. OCLC 750495927.

=== Aldizkari zientifikoetako artikuluak ===
* 1897, Skłodowska-Curie, M. «Propriétés magnétiques des aciers trempés». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Typographie Chamerot et Renouard) '''125''': 1165-1168. ISSN 0567-655X.
* 1898 urtarrila, Skłodowska-Curie, M. «Propriétés magnétiques des aciers trempés». ''Bulletin de la Societe d’Encouragement pour l’Industrie Nationale''. Cinquième série (frantsesez) (Paris: Typographie Chamerot et Renouard) 3: 36-76. ISSN 0366-3191. OCLC 13463832.
* 1898 urtarrila, Skłodowska-Curie, M.,  Lippmann, G. «Rayons émis par les composés de l’uranium et du thorium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' ( frantsesez) (Paris: Gauthier-Villars) '''126''' (1): 1101-1103. ISSN 0567-655X. OCLC 755721633.
* 1898 uztaila,  Skłodowska-Curie, M.,Curie, P; Becquerel, H , «Sur une substance nouvelle radio-active, contenue dans la pechblende». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Gauthier-Villars) '''127''' (3): 175-178. ISSN 0567-655X. OCLC 28555444.
* 1898 abendua, Skłodowska-Curie, M.,Curie, P; Bémont, G; Becquerel, H (diciembre de 1898). «Sur une nouvelle substance fortement radio-active contenue dans la pechblende». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Gauthier-Villars) '''127''' (26): 1215-1217. ISSN 0567-655X. OCLC 28555645.
* 1899 azaroa, Skłodowska-Curie, M.,. «Sur la radio-activité provoquée par les rayons de Becquerel». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Gauthier-Villars) '''129''' (11): 714-716. ISSN 0567-655X. OCLC 922932365.
* 1899 azaroa,  Skłodowska-Curie, M.,. «Effets chimiques produits par les rayons de Becquerel». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez ) (Paris: Gauthier-Villars) '''129''' (11): 823-825. ISSN 0567-655X. OCLC 922929798.
* 1900 urtarrila,  Skłodowska-Curie, M., «Sur la charge électrique des rayons déviables du radium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez ) (Paris: Gauthier-Villars) '''130''' (1): 647-650. ISSN 0567-655X.
* 1900, Skłodowska-Curie, M., Curie, «Les nouvelles substances radioactives et les rayons qu’elles emettent». ''Rapports présentés au congrès International de Physique réuni à Paris en 1900 sous les auspices de la Société Française de Physique'' (frantsesez) (Paris: Gauthier-Villars) '''3''': 79-114. OCLC 16881169.
* 1902,  Skłodowska-Curie, M., «Sur les corps radioactifs». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez ) (Paris: Gauthier-Villars) '''134''' (2): 85-87. ISSN 0567-655X. OCLC 54279169.
* 1902, Skłodowska-Curie, M., Mascart, E, «Sur le poids atomique du radium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez ) (Paris: Masson) '''135''' (7): 161-163. ISSN 0567-655X.
* 1906, Skłodowska-Curie, M., Curie, P,  «Sur la diminution de la radioactivité du polonium avec le temps». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''142''' (9): 273-276. ISSN 0567-655X.
* 1907, Skłodowska-Curie, M., «Sur le poids atomique du radium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''145''' (2): 422-425. ISSN 0567-655X. OCLC 75533761.
* 1907, Skłodowska-Curie, M., «Action de la pesanteur sur le dépôt de la radioactivité induite». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Pars: Masson) '''145''' (2): 477-480. ISSN 0567-655X.
* 1908, Skłodowska-Curie, M.,Gleditsch, E., «Action de l’émanation du radium sur les solutions de sels de cuivre». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''147''' (8): 345-349. ISSN 0567-655X.
* 1910, Skłodowska-Curie, M., Debierne, A-L. , «Sur le radium métallique». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''151''' (15): 523-525. ISSN 0567-655X.
* 1913, Skłodowska-Curie, M., Kamerlingh Onnes, H., «The radiation of radium at the temperature of liquid hydrogen». ''Proceedings of the Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences'' (ingelesez) (Ámsterdam: Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen/Noord-Hollandsche Uitgeversmaatschappij) '''15''' (2): 1406-1430. ISSN 0370-0348.
* 1930, Skłodowska-Curie, M., Cotelle, S., «Sur la vie moyenne de l’ionium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''190''' (22): 1289-1292. ISSN 0567-655X.
* 1930, Skłodowska-Curie, M., Fournier, G., «Sur une relation entre la constante de désintégration des radioéléments émettant des rayons et leur capacité de filiation». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''191''' (23): 326-329. ISSN 0567-655X.
* 1930,  Skłodowska-Curie, M., «Sur la relation entre l’émission de rayons de long parcours et de rayons». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''191''' (191): 1055-1058. ISSN 0567-655X.
* 1931. Skłodowska-Curie, M., Aminyu Rosenblum, S., «Spectre magnétique des rayons du dépôt actif de l’actinon». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''193''' (1): 33-35. ISSN 0567-655X.
* 1932,  Skłodowska-Curie, M., Aminyu Rosenblum, S., «Sur la structure fine du spectre magnétique des rayons du radioactinium». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''194''' (7): 1232-1235. ISSN 0567-655X.
* 1933,  Skłodowska-Curie, M., Aminyu Rosenblum, S., «Sur la structure fine du spectre magnétique des rayons du radioactinium et de ses dérivés». ''Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences'' (frantsesez) (Paris: Masson) '''196''' (19): 1598-1600. ISSN 0567-655X.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Pierre et Marie Curie (Parisko metroa)]]

== Kanpo estekak ==
* {{fr}} [https://web.archive.org/web/20080915193535/http://www.curie.fr/fondation/musee/marie-pierre-curie.cfm/lang/_fr.htm ''Pierre eta Marie Curie''] Curie Institutuaren gunean.
* {{fr}} [https://web.archive.org/web/20110720232146/http://mariecurie.science.gouv.fr/accueil/homepage.htm Marie Curie webgunea]
* {{eu}} [https://web.archive.org/web/20121130124156/http://aldizkaria.elhuyar.org/liburutegia/alaba-bere-ama-ospetsuari-begira/ ''Madame Curie'' biografia euskaratuari buruzko artikulua. ''Elhuyar'' aldizkaria (2011)]
* [[Emakumeen ibilbidea Nobel Sarietan]]
* [[Kimikaren historia]]
* [[Emakumeak zientzian]]
* [[Erradioaktibitatea]]
{{bizialdia|1867ko|1934ko|Curie, Marie}}


{{Fisikako Nobel Saridunak}}
{{Kimikako Nobel Saridunak}}

[[Kategoria:Varsoviarrak]]
[[Kategoria:Fisikako Nobel Saridunak]]
[[Kategoria:Poloniako fisikariak]]
[[Kategoria:Poloniako kimikariak]]
[[Kategoria:Emakume zientzialariak]]
[[Kategoria:Agnostikoak]]
[[Kategoria:Erradiazio bidezko pozoitzeak]]
[[Kategoria:Parisko Panteoian lurperatutakoak]]
[[Kategoria:Parisko Unibertsitateko ikasleak]]</text>
      <sha1>f22ww2ajsvb2ob9usinf2ezzw02arld</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vladimir Lenin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3899</id>
    <revision>
      <id>9005498</id>
      <parentid>9005443</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:51:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="53715" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
1914an Lehen Mundu Gerra hasi zenean, Lenin [[erbeste]]ratua zegoen, eta Errusiak gatazkan esku hartzearen aurka agertu zen.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
1917an [[Otsaileko Iraultza]] sortu zenen, Errusiara itzultzea lortu zuen. 1917an boterea lortu baino hilabete batzuk lehenago &quot;[[Apirileko Tesiak]]&quot; idazki ospetsua idatzi zuen non Leninen ustez, iraultza nola bideratu behar zen azaltzen zuela.
Uztailean, berriro ihes egin behar izan zuen, [[Finlandia]]ra, boltxebikeek behin-behineko gobernuaren aurkako saio armatuak porrot egin eta gero. 

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
Urriaren hasieran, berriro ere [[San Petersburgo|Petrogradora]] itzuli zen. Urriaren 25ean, Errusia osoko Sobieten II. Kongresuak Herriaren Komisarioen Kontseiluko lehendakari izendatu zuen, eta estatu berriaren buruzagi bihurtu zen.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Jarraitzaileentzako aholkuak ==

[[Iraultza]] prestatzen ari zela, Lenin bertan ez zegoela, aholku hauek idatzi zituen iraultzaileentzat:

{{Esaera2|Agintea [[sobiet]]ek hartzeak, gaur egun, [[matxinada]] armatua esan nahi du. Matxinada armatuari uko egiteak boltxebismoaren agindurik garrantzitsuena, &quot;aginte osoa sobietei ematea&quot;, baztertzea adieraziko luke eta orokorrean langileen iraultzarako internazionalismo osoaren aurka jokatzea.|Vladimir Lenin}}

[[Karl Marx|Marxek]], matxinada armatuaz idaztean, iraultza guztietako irakaspenak laburtzeko Dantonen hitz batzuk aipatzen ditu: &quot;De l´audace, encore de l´audace!&quot; (euskaraz: kemena, kemen gehiago!). [[Danton]] iraultzarako taktiken arloan maisurik handiena izan zen. Errusiari eta 1917ko iraultzari zegokionean, ondorengoa esan zuen Leninek:

{{Esaera2|Hainbat lekutatik batera eraso behar da, ahalik eta lasterren, Petrograden. Erasoaldi horrek kanpotik eta barrutik irten beharko du, langile auzoetatik, Finlandiatik, [[Reval]]itik, [[Kronstandt]]etik, etab. Itsasontziteria osoa eta askoz ahaltsuagoak diren indarrak gura &quot;guardia [[burges]]aren&quot; aurka ([[junker]]rak), 15.000 edo 20.000 gizonek (beharbada gehiagok) eratua, gure &quot;[[Vendée]]&quot;ko tropen aurka ([[kosako]]en zati bat), etab.

Gure hiru indar nagusiak, itsasontziteria, [[langile]]ak eta unitate militarrak konbinatu behar dira, kosta ahala kosta, honako helburuak hartu eta bete ahal izateko: a), telefono zentrala; c) tren geltokiak, eta d) zubiak, lehenik.|Vladimir Lenin}}{{Esaera2|Gizonik ausartenak aukeratu (gure &quot;tropak gorenak&quot;, langile gazteak eta marinelik onenak) eta eurekin destakamentu txikiak eratu (...) garrantzi handieneko operazioetan aritzeko, esaterako:

1. - [[Petrograd]] inguratu eta bakartu eta hiriaz jabetu ontzi, langile eta tropen eraso bateratuaz (...).

2. - Langileen arteko gizonik onenekin [[fusil]] eta esku-bonbekin armaturiko destakamendu bat osatu etsaien &quot;guneei&quot; eraso egin eta inguratzeko (eskola militarrak, telefono eta telegrafo zentralak, etab.).

3. - Elementuon agindu nagusiak honakoa izan beharko luke: hobe hil arerioari aurrera egiten utzi baino (...).

Errusiako iraultzaren eta munduko iraultzaren garaipena bizpahiru [[guda]] egunek erabakiko dute.|Vladimir Lenin}}&lt;br /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>fnk3bsm43xz4s0ietjck472wlnfvowv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005501</id>
      <parentid>9005498</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:59:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="54949" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]].

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
1914an Lehen Mundu Gerra hasi zenean, Lenin [[erbeste]]ratua zegoen, eta Errusiak gatazkan esku hartzearen aurka agertu zen.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
1917an [[Otsaileko Iraultza]] sortu zenen, Errusiara itzultzea lortu zuen. 1917an boterea lortu baino hilabete batzuk lehenago &quot;[[Apirileko Tesiak]]&quot; idazki ospetsua idatzi zuen non Leninen ustez, iraultza nola bideratu behar zen azaltzen zuela.
Uztailean, berriro ihes egin behar izan zuen, [[Finlandia]]ra, boltxebikeek behin-behineko gobernuaren aurkako saio armatuak porrot egin eta gero. 

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
Urriaren hasieran, berriro ere [[San Petersburgo|Petrogradora]] itzuli zen. Urriaren 25ean, Errusia osoko Sobieten II. Kongresuak Herriaren Komisarioen Kontseiluko lehendakari izendatu zuen, eta estatu berriaren buruzagi bihurtu zen.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Jarraitzaileentzako aholkuak ==

[[Iraultza]] prestatzen ari zela, Lenin bertan ez zegoela, aholku hauek idatzi zituen iraultzaileentzat:

{{Esaera2|Agintea [[sobiet]]ek hartzeak, gaur egun, [[matxinada]] armatua esan nahi du. Matxinada armatuari uko egiteak boltxebismoaren agindurik garrantzitsuena, &quot;aginte osoa sobietei ematea&quot;, baztertzea adieraziko luke eta orokorrean langileen iraultzarako internazionalismo osoaren aurka jokatzea.|Vladimir Lenin}}

[[Karl Marx|Marxek]], matxinada armatuaz idaztean, iraultza guztietako irakaspenak laburtzeko Dantonen hitz batzuk aipatzen ditu: &quot;De l´audace, encore de l´audace!&quot; (euskaraz: kemena, kemen gehiago!). [[Danton]] iraultzarako taktiken arloan maisurik handiena izan zen. Errusiari eta 1917ko iraultzari zegokionean, ondorengoa esan zuen Leninek:

{{Esaera2|Hainbat lekutatik batera eraso behar da, ahalik eta lasterren, Petrograden. Erasoaldi horrek kanpotik eta barrutik irten beharko du, langile auzoetatik, Finlandiatik, [[Reval]]itik, [[Kronstandt]]etik, etab. Itsasontziteria osoa eta askoz ahaltsuagoak diren indarrak gura &quot;guardia [[burges]]aren&quot; aurka ([[junker]]rak), 15.000 edo 20.000 gizonek (beharbada gehiagok) eratua, gure &quot;[[Vendée]]&quot;ko tropen aurka ([[kosako]]en zati bat), etab.

Gure hiru indar nagusiak, itsasontziteria, [[langile]]ak eta unitate militarrak konbinatu behar dira, kosta ahala kosta, honako helburuak hartu eta bete ahal izateko: a), telefono zentrala; c) tren geltokiak, eta d) zubiak, lehenik.|Vladimir Lenin}}{{Esaera2|Gizonik ausartenak aukeratu (gure &quot;tropak gorenak&quot;, langile gazteak eta marinelik onenak) eta eurekin destakamentu txikiak eratu (...) garrantzi handieneko operazioetan aritzeko, esaterako:

1. - [[Petrograd]] inguratu eta bakartu eta hiriaz jabetu ontzi, langile eta tropen eraso bateratuaz (...).

2. - Langileen arteko gizonik onenekin [[fusil]] eta esku-bonbekin armaturiko destakamendu bat osatu etsaien &quot;guneei&quot; eraso egin eta inguratzeko (eskola militarrak, telefono eta telegrafo zentralak, etab.).

3. - Elementuon agindu nagusiak honakoa izan beharko luke: hobe hil arerioari aurrera egiten utzi baino (...).

Errusiako iraultzaren eta munduko iraultzaren garaipena bizpahiru [[guda]] egunek erabakiko dute.|Vladimir Lenin}}&lt;br /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>4fxqkg2mlq367lfvcdncug7kfkyc1v5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005502</id>
      <parentid>9005501</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:02:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="55424" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
1914an Lehen Mundu Gerra hasi zenean, Lenin [[erbeste]]ratua zegoen, eta Errusiak gatazkan esku hartzearen aurka agertu zen.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
1917an [[Otsaileko Iraultza]] sortu zenen, Errusiara itzultzea lortu zuen. 1917an boterea lortu baino hilabete batzuk lehenago &quot;[[Apirileko Tesiak]]&quot; idazki ospetsua idatzi zuen non Leninen ustez, iraultza nola bideratu behar zen azaltzen zuela.
Uztailean, berriro ihes egin behar izan zuen, [[Finlandia]]ra, boltxebikeek behin-behineko gobernuaren aurkako saio armatuak porrot egin eta gero. 

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
Urriaren hasieran, berriro ere [[San Petersburgo|Petrogradora]] itzuli zen. Urriaren 25ean, Errusia osoko Sobieten II. Kongresuak Herriaren Komisarioen Kontseiluko lehendakari izendatu zuen, eta estatu berriaren buruzagi bihurtu zen.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Jarraitzaileentzako aholkuak ==

[[Iraultza]] prestatzen ari zela, Lenin bertan ez zegoela, aholku hauek idatzi zituen iraultzaileentzat:

{{Esaera2|Agintea [[sobiet]]ek hartzeak, gaur egun, [[matxinada]] armatua esan nahi du. Matxinada armatuari uko egiteak boltxebismoaren agindurik garrantzitsuena, &quot;aginte osoa sobietei ematea&quot;, baztertzea adieraziko luke eta orokorrean langileen iraultzarako internazionalismo osoaren aurka jokatzea.|Vladimir Lenin}}

[[Karl Marx|Marxek]], matxinada armatuaz idaztean, iraultza guztietako irakaspenak laburtzeko Dantonen hitz batzuk aipatzen ditu: &quot;De l´audace, encore de l´audace!&quot; (euskaraz: kemena, kemen gehiago!). [[Danton]] iraultzarako taktiken arloan maisurik handiena izan zen. Errusiari eta 1917ko iraultzari zegokionean, ondorengoa esan zuen Leninek:

{{Esaera2|Hainbat lekutatik batera eraso behar da, ahalik eta lasterren, Petrograden. Erasoaldi horrek kanpotik eta barrutik irten beharko du, langile auzoetatik, Finlandiatik, [[Reval]]itik, [[Kronstandt]]etik, etab. Itsasontziteria osoa eta askoz ahaltsuagoak diren indarrak gura &quot;guardia [[burges]]aren&quot; aurka ([[junker]]rak), 15.000 edo 20.000 gizonek (beharbada gehiagok) eratua, gure &quot;[[Vendée]]&quot;ko tropen aurka ([[kosako]]en zati bat), etab.

Gure hiru indar nagusiak, itsasontziteria, [[langile]]ak eta unitate militarrak konbinatu behar dira, kosta ahala kosta, honako helburuak hartu eta bete ahal izateko: a), telefono zentrala; c) tren geltokiak, eta d) zubiak, lehenik.|Vladimir Lenin}}{{Esaera2|Gizonik ausartenak aukeratu (gure &quot;tropak gorenak&quot;, langile gazteak eta marinelik onenak) eta eurekin destakamentu txikiak eratu (...) garrantzi handieneko operazioetan aritzeko, esaterako:

1. - [[Petrograd]] inguratu eta bakartu eta hiriaz jabetu ontzi, langile eta tropen eraso bateratuaz (...).

2. - Langileen arteko gizonik onenekin [[fusil]] eta esku-bonbekin armaturiko destakamendu bat osatu etsaien &quot;guneei&quot; eraso egin eta inguratzeko (eskola militarrak, telefono eta telegrafo zentralak, etab.).

3. - Elementuon agindu nagusiak honakoa izan beharko luke: hobe hil arerioari aurrera egiten utzi baino (...).

Errusiako iraultzaren eta munduko iraultzaren garaipena bizpahiru [[guda]] egunek erabakiko dute.|Vladimir Lenin}}&lt;br /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>83hnqmy288j9igtrut6z9sxg7y4t2wt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005521</id>
      <parentid>9005502</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:23:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="56812" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
1914an Lehen Mundu Gerra hasi zenean, Lenin [[erbeste]]ratua zegoen, eta Errusiak gatazkan esku hartzearen aurka agertu zen.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
1917an [[Otsaileko Iraultza]] sortu zenen, Errusiara itzultzea lortu zuen. 1917an boterea lortu baino hilabete batzuk lehenago &quot;[[Apirileko Tesiak]]&quot; idazki ospetsua idatzi zuen non Leninen ustez, iraultza nola bideratu behar zen azaltzen zuela.
Uztailean, berriro ihes egin behar izan zuen, [[Finlandia]]ra, boltxebikeek behin-behineko gobernuaren aurkako saio armatuak porrot egin eta gero. 

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
Urriaren hasieran, berriro ere [[San Petersburgo|Petrogradora]] itzuli zen. Urriaren 25ean, Errusia osoko Sobieten II. Kongresuak Herriaren Komisarioen Kontseiluko lehendakari izendatu zuen, eta estatu berriaren buruzagi bihurtu zen.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Jarraitzaileentzako aholkuak ==

[[Iraultza]] prestatzen ari zela, Lenin bertan ez zegoela, aholku hauek idatzi zituen iraultzaileentzat:

{{Esaera2|Agintea [[sobiet]]ek hartzeak, gaur egun, [[matxinada]] armatua esan nahi du. Matxinada armatuari uko egiteak boltxebismoaren agindurik garrantzitsuena, &quot;aginte osoa sobietei ematea&quot;, baztertzea adieraziko luke eta orokorrean langileen iraultzarako internazionalismo osoaren aurka jokatzea.|Vladimir Lenin}}

[[Karl Marx|Marxek]], matxinada armatuaz idaztean, iraultza guztietako irakaspenak laburtzeko Dantonen hitz batzuk aipatzen ditu: &quot;De l´audace, encore de l´audace!&quot; (euskaraz: kemena, kemen gehiago!). [[Danton]] iraultzarako taktiken arloan maisurik handiena izan zen. Errusiari eta 1917ko iraultzari zegokionean, ondorengoa esan zuen Leninek:

{{Esaera2|Hainbat lekutatik batera eraso behar da, ahalik eta lasterren, Petrograden. Erasoaldi horrek kanpotik eta barrutik irten beharko du, langile auzoetatik, Finlandiatik, [[Reval]]itik, [[Kronstandt]]etik, etab. Itsasontziteria osoa eta askoz ahaltsuagoak diren indarrak gura &quot;guardia [[burges]]aren&quot; aurka ([[junker]]rak), 15.000 edo 20.000 gizonek (beharbada gehiagok) eratua, gure &quot;[[Vendée]]&quot;ko tropen aurka ([[kosako]]en zati bat), etab.

Gure hiru indar nagusiak, itsasontziteria, [[langile]]ak eta unitate militarrak konbinatu behar dira, kosta ahala kosta, honako helburuak hartu eta bete ahal izateko: a), telefono zentrala; c) tren geltokiak, eta d) zubiak, lehenik.|Vladimir Lenin}}{{Esaera2|Gizonik ausartenak aukeratu (gure &quot;tropak gorenak&quot;, langile gazteak eta marinelik onenak) eta eurekin destakamentu txikiak eratu (...) garrantzi handieneko operazioetan aritzeko, esaterako:

1. - [[Petrograd]] inguratu eta bakartu eta hiriaz jabetu ontzi, langile eta tropen eraso bateratuaz (...).

2. - Langileen arteko gizonik onenekin [[fusil]] eta esku-bonbekin armaturiko destakamendu bat osatu etsaien &quot;guneei&quot; eraso egin eta inguratzeko (eskola militarrak, telefono eta telegrafo zentralak, etab.).

3. - Elementuon agindu nagusiak honakoa izan beharko luke: hobe hil arerioari aurrera egiten utzi baino (...).

Errusiako iraultzaren eta munduko iraultzaren garaipena bizpahiru [[guda]] egunek erabakiko dute.|Vladimir Lenin}}&lt;br /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>t3z87otgm3a7yd1cy45d6kisagcu6ze</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005530</id>
      <parentid>9005521</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:36:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="58433" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
1914an Lehen Mundu Gerra hasi zenean, Lenin [[erbeste]]ratua zegoen, eta Errusiak gatazkan esku hartzearen aurka agertu zen.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
1917an [[Otsaileko Iraultza]] sortu zenen, Errusiara itzultzea lortu zuen. 1917an boterea lortu baino hilabete batzuk lehenago &quot;[[Apirileko Tesiak]]&quot; idazki ospetsua idatzi zuen non Leninen ustez, iraultza nola bideratu behar zen azaltzen zuela.
Uztailean, berriro ihes egin behar izan zuen, [[Finlandia]]ra, boltxebikeek behin-behineko gobernuaren aurkako saio armatuak porrot egin eta gero. 

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
Urriaren hasieran, berriro ere [[San Petersburgo|Petrogradora]] itzuli zen. Urriaren 25ean, Errusia osoko Sobieten II. Kongresuak Herriaren Komisarioen Kontseiluko lehendakari izendatu zuen, eta estatu berriaren buruzagi bihurtu zen.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Jarraitzaileentzako aholkuak ==

[[Iraultza]] prestatzen ari zela, Lenin bertan ez zegoela, aholku hauek idatzi zituen iraultzaileentzat:

{{Esaera2|Agintea [[sobiet]]ek hartzeak, gaur egun, [[matxinada]] armatua esan nahi du. Matxinada armatuari uko egiteak boltxebismoaren agindurik garrantzitsuena, &quot;aginte osoa sobietei ematea&quot;, baztertzea adieraziko luke eta orokorrean langileen iraultzarako internazionalismo osoaren aurka jokatzea.|Vladimir Lenin}}

[[Karl Marx|Marxek]], matxinada armatuaz idaztean, iraultza guztietako irakaspenak laburtzeko Dantonen hitz batzuk aipatzen ditu: &quot;De l´audace, encore de l´audace!&quot; (euskaraz: kemena, kemen gehiago!). [[Danton]] iraultzarako taktiken arloan maisurik handiena izan zen. Errusiari eta 1917ko iraultzari zegokionean, ondorengoa esan zuen Leninek:

{{Esaera2|Hainbat lekutatik batera eraso behar da, ahalik eta lasterren, Petrograden. Erasoaldi horrek kanpotik eta barrutik irten beharko du, langile auzoetatik, Finlandiatik, [[Reval]]itik, [[Kronstandt]]etik, etab. Itsasontziteria osoa eta askoz ahaltsuagoak diren indarrak gura &quot;guardia [[burges]]aren&quot; aurka ([[junker]]rak), 15.000 edo 20.000 gizonek (beharbada gehiagok) eratua, gure &quot;[[Vendée]]&quot;ko tropen aurka ([[kosako]]en zati bat), etab.

Gure hiru indar nagusiak, itsasontziteria, [[langile]]ak eta unitate militarrak konbinatu behar dira, kosta ahala kosta, honako helburuak hartu eta bete ahal izateko: a), telefono zentrala; c) tren geltokiak, eta d) zubiak, lehenik.|Vladimir Lenin}}{{Esaera2|Gizonik ausartenak aukeratu (gure &quot;tropak gorenak&quot;, langile gazteak eta marinelik onenak) eta eurekin destakamentu txikiak eratu (...) garrantzi handieneko operazioetan aritzeko, esaterako:

1. - [[Petrograd]] inguratu eta bakartu eta hiriaz jabetu ontzi, langile eta tropen eraso bateratuaz (...).

2. - Langileen arteko gizonik onenekin [[fusil]] eta esku-bonbekin armaturiko destakamendu bat osatu etsaien &quot;guneei&quot; eraso egin eta inguratzeko (eskola militarrak, telefono eta telegrafo zentralak, etab.).

3. - Elementuon agindu nagusiak honakoa izan beharko luke: hobe hil arerioari aurrera egiten utzi baino (...).

Errusiako iraultzaren eta munduko iraultzaren garaipena bizpahiru [[guda]] egunek erabakiko dute.|Vladimir Lenin}}&lt;br /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>jnpmhqsoyuw232yib0xidrrc0l2qzkt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005651</id>
      <parentid>9005530</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:10:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="62588" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
1914an Lehen Mundu Gerra hasi zenean, Lenin [[erbeste]]ratua zegoen, eta Errusiak gatazkan esku hartzearen aurka agertu zen.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
1917an [[Otsaileko Iraultza]] sortu zenen, Errusiara itzultzea lortu zuen. 1917an boterea lortu baino hilabete batzuk lehenago &quot;[[Apirileko Tesiak]]&quot; idazki ospetsua idatzi zuen non Leninen ustez, iraultza nola bideratu behar zen azaltzen zuela.
Uztailean, berriro ihes egin behar izan zuen, [[Finlandia]]ra, boltxebikeek behin-behineko gobernuaren aurkako saio armatuak porrot egin eta gero. 

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
Urriaren hasieran, berriro ere [[San Petersburgo|Petrogradora]] itzuli zen. Urriaren 25ean, Errusia osoko Sobieten II. Kongresuak Herriaren Komisarioen Kontseiluko lehendakari izendatu zuen, eta estatu berriaren buruzagi bihurtu zen.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Jarraitzaileentzako aholkuak ==

[[Iraultza]] prestatzen ari zela, Lenin bertan ez zegoela, aholku hauek idatzi zituen iraultzaileentzat:

{{Esaera2|Agintea [[sobiet]]ek hartzeak, gaur egun, [[matxinada]] armatua esan nahi du. Matxinada armatuari uko egiteak boltxebismoaren agindurik garrantzitsuena, &quot;aginte osoa sobietei ematea&quot;, baztertzea adieraziko luke eta orokorrean langileen iraultzarako internazionalismo osoaren aurka jokatzea.|Vladimir Lenin}}

[[Karl Marx|Marxek]], matxinada armatuaz idaztean, iraultza guztietako irakaspenak laburtzeko Dantonen hitz batzuk aipatzen ditu: &quot;De l´audace, encore de l´audace!&quot; (euskaraz: kemena, kemen gehiago!). [[Danton]] iraultzarako taktiken arloan maisurik handiena izan zen. Errusiari eta 1917ko iraultzari zegokionean, ondorengoa esan zuen Leninek:

{{Esaera2|Hainbat lekutatik batera eraso behar da, ahalik eta lasterren, Petrograden. Erasoaldi horrek kanpotik eta barrutik irten beharko du, langile auzoetatik, Finlandiatik, [[Reval]]itik, [[Kronstandt]]etik, etab. Itsasontziteria osoa eta askoz ahaltsuagoak diren indarrak gura &quot;guardia [[burges]]aren&quot; aurka ([[junker]]rak), 15.000 edo 20.000 gizonek (beharbada gehiagok) eratua, gure &quot;[[Vendée]]&quot;ko tropen aurka ([[kosako]]en zati bat), etab.

Gure hiru indar nagusiak, itsasontziteria, [[langile]]ak eta unitate militarrak konbinatu behar dira, kosta ahala kosta, honako helburuak hartu eta bete ahal izateko: a), telefono zentrala; c) tren geltokiak, eta d) zubiak, lehenik.|Vladimir Lenin}}{{Esaera2|Gizonik ausartenak aukeratu (gure &quot;tropak gorenak&quot;, langile gazteak eta marinelik onenak) eta eurekin destakamentu txikiak eratu (...) garrantzi handieneko operazioetan aritzeko, esaterako:

1. - [[Petrograd]] inguratu eta bakartu eta hiriaz jabetu ontzi, langile eta tropen eraso bateratuaz (...).

2. - Langileen arteko gizonik onenekin [[fusil]] eta esku-bonbekin armaturiko destakamendu bat osatu etsaien &quot;guneei&quot; eraso egin eta inguratzeko (eskola militarrak, telefono eta telegrafo zentralak, etab.).

3. - Elementuon agindu nagusiak honakoa izan beharko luke: hobe hil arerioari aurrera egiten utzi baino (...).

Errusiako iraultzaren eta munduko iraultzaren garaipena bizpahiru [[guda]] egunek erabakiko dute.|Vladimir Lenin}}&lt;br /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>btygkxi12hxyhjl8wsvqo8o6cudqscn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005660</id>
      <parentid>9005651</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:19:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="66364" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
1917an [[Otsaileko Iraultza]] sortu zenen, Errusiara itzultzea lortu zuen. 1917an boterea lortu baino hilabete batzuk lehenago &quot;[[Apirileko Tesiak]]&quot; idazki ospetsua idatzi zuen non Leninen ustez, iraultza nola bideratu behar zen azaltzen zuela.
Uztailean, berriro ihes egin behar izan zuen, [[Finlandia]]ra, boltxebikeek behin-behineko gobernuaren aurkako saio armatuak porrot egin eta gero. 

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
Urriaren hasieran, berriro ere [[San Petersburgo|Petrogradora]] itzuli zen. Urriaren 25ean, Errusia osoko Sobieten II. Kongresuak Herriaren Komisarioen Kontseiluko lehendakari izendatu zuen, eta estatu berriaren buruzagi bihurtu zen.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Jarraitzaileentzako aholkuak ==

[[Iraultza]] prestatzen ari zela, Lenin bertan ez zegoela, aholku hauek idatzi zituen iraultzaileentzat:

{{Esaera2|Agintea [[sobiet]]ek hartzeak, gaur egun, [[matxinada]] armatua esan nahi du. Matxinada armatuari uko egiteak boltxebismoaren agindurik garrantzitsuena, &quot;aginte osoa sobietei ematea&quot;, baztertzea adieraziko luke eta orokorrean langileen iraultzarako internazionalismo osoaren aurka jokatzea.|Vladimir Lenin}}

[[Karl Marx|Marxek]], matxinada armatuaz idaztean, iraultza guztietako irakaspenak laburtzeko Dantonen hitz batzuk aipatzen ditu: &quot;De l´audace, encore de l´audace!&quot; (euskaraz: kemena, kemen gehiago!). [[Danton]] iraultzarako taktiken arloan maisurik handiena izan zen. Errusiari eta 1917ko iraultzari zegokionean, ondorengoa esan zuen Leninek:

{{Esaera2|Hainbat lekutatik batera eraso behar da, ahalik eta lasterren, Petrograden. Erasoaldi horrek kanpotik eta barrutik irten beharko du, langile auzoetatik, Finlandiatik, [[Reval]]itik, [[Kronstandt]]etik, etab. Itsasontziteria osoa eta askoz ahaltsuagoak diren indarrak gura &quot;guardia [[burges]]aren&quot; aurka ([[junker]]rak), 15.000 edo 20.000 gizonek (beharbada gehiagok) eratua, gure &quot;[[Vendée]]&quot;ko tropen aurka ([[kosako]]en zati bat), etab.

Gure hiru indar nagusiak, itsasontziteria, [[langile]]ak eta unitate militarrak konbinatu behar dira, kosta ahala kosta, honako helburuak hartu eta bete ahal izateko: a), telefono zentrala; c) tren geltokiak, eta d) zubiak, lehenik.|Vladimir Lenin}}{{Esaera2|Gizonik ausartenak aukeratu (gure &quot;tropak gorenak&quot;, langile gazteak eta marinelik onenak) eta eurekin destakamentu txikiak eratu (...) garrantzi handieneko operazioetan aritzeko, esaterako:

1. - [[Petrograd]] inguratu eta bakartu eta hiriaz jabetu ontzi, langile eta tropen eraso bateratuaz (...).

2. - Langileen arteko gizonik onenekin [[fusil]] eta esku-bonbekin armaturiko destakamendu bat osatu etsaien &quot;guneei&quot; eraso egin eta inguratzeko (eskola militarrak, telefono eta telegrafo zentralak, etab.).

3. - Elementuon agindu nagusiak honakoa izan beharko luke: hobe hil arerioari aurrera egiten utzi baino (...).

Errusiako iraultzaren eta munduko iraultzaren garaipena bizpahiru [[guda]] egunek erabakiko dute.|Vladimir Lenin}}&lt;br /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>gxj0uv6fbn4bdg8ewjrlw8chhwbxban</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005662</id>
      <parentid>9005660</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:21:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="66397" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
1917an [[Otsaileko Iraultza]] sortu zenen, Errusiara itzultzea lortu zuen. 1917an boterea lortu baino hilabete batzuk lehenago &quot;[[Apirileko Tesiak]]&quot; idazki ospetsua idatzi zuen non Leninen ustez, iraultza nola bideratu behar zen azaltzen zuela.
Uztailean, berriro ihes egin behar izan zuen, [[Finlandia]]ra, boltxebikeek behin-behineko gobernuaren aurkako saio armatuak porrot egin eta gero.

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
Urriaren hasieran, berriro ere [[San Petersburgo|Petrogradora]] itzuli zen. Urriaren 25ean, Errusia osoko Sobieten II. Kongresuak Herriaren Komisarioen Kontseiluko lehendakari izendatu zuen, eta estatu berriaren buruzagi bihurtu zen.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Jarraitzaileentzako aholkuak ==

[[Iraultza]] prestatzen ari zela, Lenin bertan ez zegoela, aholku hauek idatzi zituen iraultzaileentzat:

{{Esaera2|Agintea [[sobiet]]ek hartzeak, gaur egun, [[matxinada]] armatua esan nahi du. Matxinada armatuari uko egiteak boltxebismoaren agindurik garrantzitsuena, &quot;aginte osoa sobietei ematea&quot;, baztertzea adieraziko luke eta orokorrean langileen iraultzarako internazionalismo osoaren aurka jokatzea.|Vladimir Lenin}}

[[Karl Marx|Marxek]], matxinada armatuaz idaztean, iraultza guztietako irakaspenak laburtzeko Dantonen hitz batzuk aipatzen ditu: &quot;De l´audace, encore de l´audace!&quot; (euskaraz: kemena, kemen gehiago!). [[Danton]] iraultzarako taktiken arloan maisurik handiena izan zen. Errusiari eta 1917ko iraultzari zegokionean, ondorengoa esan zuen Leninek:

{{Esaera2|Hainbat lekutatik batera eraso behar da, ahalik eta lasterren, Petrograden. Erasoaldi horrek kanpotik eta barrutik irten beharko du, langile auzoetatik, Finlandiatik, [[Reval]]itik, [[Kronstandt]]etik, etab. Itsasontziteria osoa eta askoz ahaltsuagoak diren indarrak gura &quot;guardia [[burges]]aren&quot; aurka ([[junker]]rak), 15.000 edo 20.000 gizonek (beharbada gehiagok) eratua, gure &quot;[[Vendée]]&quot;ko tropen aurka ([[kosako]]en zati bat), etab.

Gure hiru indar nagusiak, itsasontziteria, [[langile]]ak eta unitate militarrak konbinatu behar dira, kosta ahala kosta, honako helburuak hartu eta bete ahal izateko: a), telefono zentrala; c) tren geltokiak, eta d) zubiak, lehenik.|Vladimir Lenin}}{{Esaera2|Gizonik ausartenak aukeratu (gure &quot;tropak gorenak&quot;, langile gazteak eta marinelik onenak) eta eurekin destakamentu txikiak eratu (...) garrantzi handieneko operazioetan aritzeko, esaterako:

1. - [[Petrograd]] inguratu eta bakartu eta hiriaz jabetu ontzi, langile eta tropen eraso bateratuaz (...).

2. - Langileen arteko gizonik onenekin [[fusil]] eta esku-bonbekin armaturiko destakamendu bat osatu etsaien &quot;guneei&quot; eraso egin eta inguratzeko (eskola militarrak, telefono eta telegrafo zentralak, etab.).

3. - Elementuon agindu nagusiak honakoa izan beharko luke: hobe hil arerioari aurrera egiten utzi baino (...).

Errusiako iraultzaren eta munduko iraultzaren garaipena bizpahiru [[guda]] egunek erabakiko dute.|Vladimir Lenin}}&lt;br /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>0bivmolq8wsmsxawugq6zbsf3cyl9fw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005664</id>
      <parentid>9005662</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:22:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="66175" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
Urriaren hasieran, berriro ere [[San Petersburgo|Petrogradora]] itzuli zen. Urriaren 25ean, Errusia osoko Sobieten II. Kongresuak Herriaren Komisarioen Kontseiluko lehendakari izendatu zuen, eta estatu berriaren buruzagi bihurtu zen.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Jarraitzaileentzako aholkuak ==

[[Iraultza]] prestatzen ari zela, Lenin bertan ez zegoela, aholku hauek idatzi zituen iraultzaileentzat:

{{Esaera2|Agintea [[sobiet]]ek hartzeak, gaur egun, [[matxinada]] armatua esan nahi du. Matxinada armatuari uko egiteak boltxebismoaren agindurik garrantzitsuena, &quot;aginte osoa sobietei ematea&quot;, baztertzea adieraziko luke eta orokorrean langileen iraultzarako internazionalismo osoaren aurka jokatzea.|Vladimir Lenin}}

[[Karl Marx|Marxek]], matxinada armatuaz idaztean, iraultza guztietako irakaspenak laburtzeko Dantonen hitz batzuk aipatzen ditu: &quot;De l´audace, encore de l´audace!&quot; (euskaraz: kemena, kemen gehiago!). [[Danton]] iraultzarako taktiken arloan maisurik handiena izan zen. Errusiari eta 1917ko iraultzari zegokionean, ondorengoa esan zuen Leninek:

{{Esaera2|Hainbat lekutatik batera eraso behar da, ahalik eta lasterren, Petrograden. Erasoaldi horrek kanpotik eta barrutik irten beharko du, langile auzoetatik, Finlandiatik, [[Reval]]itik, [[Kronstandt]]etik, etab. Itsasontziteria osoa eta askoz ahaltsuagoak diren indarrak gura &quot;guardia [[burges]]aren&quot; aurka ([[junker]]rak), 15.000 edo 20.000 gizonek (beharbada gehiagok) eratua, gure &quot;[[Vendée]]&quot;ko tropen aurka ([[kosako]]en zati bat), etab.

Gure hiru indar nagusiak, itsasontziteria, [[langile]]ak eta unitate militarrak konbinatu behar dira, kosta ahala kosta, honako helburuak hartu eta bete ahal izateko: a), telefono zentrala; c) tren geltokiak, eta d) zubiak, lehenik.|Vladimir Lenin}}{{Esaera2|Gizonik ausartenak aukeratu (gure &quot;tropak gorenak&quot;, langile gazteak eta marinelik onenak) eta eurekin destakamentu txikiak eratu (...) garrantzi handieneko operazioetan aritzeko, esaterako:

1. - [[Petrograd]] inguratu eta bakartu eta hiriaz jabetu ontzi, langile eta tropen eraso bateratuaz (...).

2. - Langileen arteko gizonik onenekin [[fusil]] eta esku-bonbekin armaturiko destakamendu bat osatu etsaien &quot;guneei&quot; eraso egin eta inguratzeko (eskola militarrak, telefono eta telegrafo zentralak, etab.).

3. - Elementuon agindu nagusiak honakoa izan beharko luke: hobe hil arerioari aurrera egiten utzi baino (...).

Errusiako iraultzaren eta munduko iraultzaren garaipena bizpahiru [[guda]] egunek erabakiko dute.|Vladimir Lenin}}&lt;br /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>gghz4gb8un3xe2g634gql8wkokrrnwt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005665</id>
      <parentid>9005664</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:27:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="67656" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa Errusiar Errepublika berri bihurtuz. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrograra mozorrotuta.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
Urriaren hasieran, berriro ere [[San Petersburgo|Petrogradora]] itzuli zen. Urriaren 25ean, Errusia osoko Sobieten II. Kongresuak Herriaren Komisarioen Kontseiluko lehendakari izendatu zuen, eta estatu berriaren buruzagi bihurtu zen.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Jarraitzaileentzako aholkuak ==

[[Iraultza]] prestatzen ari zela, Lenin bertan ez zegoela, aholku hauek idatzi zituen iraultzaileentzat:

{{Esaera2|Agintea [[sobiet]]ek hartzeak, gaur egun, [[matxinada]] armatua esan nahi du. Matxinada armatuari uko egiteak boltxebismoaren agindurik garrantzitsuena, &quot;aginte osoa sobietei ematea&quot;, baztertzea adieraziko luke eta orokorrean langileen iraultzarako internazionalismo osoaren aurka jokatzea.|Vladimir Lenin}}

[[Karl Marx|Marxek]], matxinada armatuaz idaztean, iraultza guztietako irakaspenak laburtzeko Dantonen hitz batzuk aipatzen ditu: &quot;De l´audace, encore de l´audace!&quot; (euskaraz: kemena, kemen gehiago!). [[Danton]] iraultzarako taktiken arloan maisurik handiena izan zen. Errusiari eta 1917ko iraultzari zegokionean, ondorengoa esan zuen Leninek:

{{Esaera2|Hainbat lekutatik batera eraso behar da, ahalik eta lasterren, Petrograden. Erasoaldi horrek kanpotik eta barrutik irten beharko du, langile auzoetatik, Finlandiatik, [[Reval]]itik, [[Kronstandt]]etik, etab. Itsasontziteria osoa eta askoz ahaltsuagoak diren indarrak gura &quot;guardia [[burges]]aren&quot; aurka ([[junker]]rak), 15.000 edo 20.000 gizonek (beharbada gehiagok) eratua, gure &quot;[[Vendée]]&quot;ko tropen aurka ([[kosako]]en zati bat), etab.

Gure hiru indar nagusiak, itsasontziteria, [[langile]]ak eta unitate militarrak konbinatu behar dira, kosta ahala kosta, honako helburuak hartu eta bete ahal izateko: a), telefono zentrala; c) tren geltokiak, eta d) zubiak, lehenik.|Vladimir Lenin}}{{Esaera2|Gizonik ausartenak aukeratu (gure &quot;tropak gorenak&quot;, langile gazteak eta marinelik onenak) eta eurekin destakamentu txikiak eratu (...) garrantzi handieneko operazioetan aritzeko, esaterako:

1. - [[Petrograd]] inguratu eta bakartu eta hiriaz jabetu ontzi, langile eta tropen eraso bateratuaz (...).

2. - Langileen arteko gizonik onenekin [[fusil]] eta esku-bonbekin armaturiko destakamendu bat osatu etsaien &quot;guneei&quot; eraso egin eta inguratzeko (eskola militarrak, telefono eta telegrafo zentralak, etab.).

3. - Elementuon agindu nagusiak honakoa izan beharko luke: hobe hil arerioari aurrera egiten utzi baino (...).

Errusiako iraultzaren eta munduko iraultzaren garaipena bizpahiru [[guda]] egunek erabakiko dute.|Vladimir Lenin}}&lt;br /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>8lovz8m6162yn7ej5shxfcyb6hmr3it</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005668</id>
      <parentid>9005665</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:28:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="68036" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
Urriaren hasieran, berriro ere [[San Petersburgo|Petrogradora]] itzuli zen. Urriaren 25ean, Errusia osoko Sobieten II. Kongresuak Herriaren Komisarioen Kontseiluko lehendakari izendatu zuen, eta estatu berriaren buruzagi bihurtu zen.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Jarraitzaileentzako aholkuak ==

[[Iraultza]] prestatzen ari zela, Lenin bertan ez zegoela, aholku hauek idatzi zituen iraultzaileentzat:

{{Esaera2|Agintea [[sobiet]]ek hartzeak, gaur egun, [[matxinada]] armatua esan nahi du. Matxinada armatuari uko egiteak boltxebismoaren agindurik garrantzitsuena, &quot;aginte osoa sobietei ematea&quot;, baztertzea adieraziko luke eta orokorrean langileen iraultzarako internazionalismo osoaren aurka jokatzea.|Vladimir Lenin}}

[[Karl Marx|Marxek]], matxinada armatuaz idaztean, iraultza guztietako irakaspenak laburtzeko Dantonen hitz batzuk aipatzen ditu: &quot;De l´audace, encore de l´audace!&quot; (euskaraz: kemena, kemen gehiago!). [[Danton]] iraultzarako taktiken arloan maisurik handiena izan zen. Errusiari eta 1917ko iraultzari zegokionean, ondorengoa esan zuen Leninek:

{{Esaera2|Hainbat lekutatik batera eraso behar da, ahalik eta lasterren, Petrograden. Erasoaldi horrek kanpotik eta barrutik irten beharko du, langile auzoetatik, Finlandiatik, [[Reval]]itik, [[Kronstandt]]etik, etab. Itsasontziteria osoa eta askoz ahaltsuagoak diren indarrak gura &quot;guardia [[burges]]aren&quot; aurka ([[junker]]rak), 15.000 edo 20.000 gizonek (beharbada gehiagok) eratua, gure &quot;[[Vendée]]&quot;ko tropen aurka ([[kosako]]en zati bat), etab.

Gure hiru indar nagusiak, itsasontziteria, [[langile]]ak eta unitate militarrak konbinatu behar dira, kosta ahala kosta, honako helburuak hartu eta bete ahal izateko: a), telefono zentrala; c) tren geltokiak, eta d) zubiak, lehenik.|Vladimir Lenin}}{{Esaera2|Gizonik ausartenak aukeratu (gure &quot;tropak gorenak&quot;, langile gazteak eta marinelik onenak) eta eurekin destakamentu txikiak eratu (...) garrantzi handieneko operazioetan aritzeko, esaterako:

1. - [[Petrograd]] inguratu eta bakartu eta hiriaz jabetu ontzi, langile eta tropen eraso bateratuaz (...).

2. - Langileen arteko gizonik onenekin [[fusil]] eta esku-bonbekin armaturiko destakamendu bat osatu etsaien &quot;guneei&quot; eraso egin eta inguratzeko (eskola militarrak, telefono eta telegrafo zentralak, etab.).

3. - Elementuon agindu nagusiak honakoa izan beharko luke: hobe hil arerioari aurrera egiten utzi baino (...).

Errusiako iraultzaren eta munduko iraultzaren garaipena bizpahiru [[guda]] egunek erabakiko dute.|Vladimir Lenin}}&lt;br /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>2wmti59bd49vldmywghrqptywc6s837</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005674</id>
      <parentid>9005668</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:34:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="71234" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere &quot;[[Apirileko Tesiak|Apirileko Tesia]]&quot; azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz. Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko etxe seguru batzuetan ezkutatu zen. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta Razlivera joan ziren. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
Urriaren hasieran, berriro ere [[San Petersburgo|Petrogradora]] itzuli zen. Urriaren 25ean, Errusia osoko Sobieten II. Kongresuak Herriaren Komisarioen Kontseiluko lehendakari izendatu zuen, eta estatu berriaren buruzagi bihurtu zen.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Jarraitzaileentzako aholkuak ==

[[Iraultza]] prestatzen ari zela, Lenin bertan ez zegoela, aholku hauek idatzi zituen iraultzaileentzat:

{{Esaera2|Agintea [[sobiet]]ek hartzeak, gaur egun, [[matxinada]] armatua esan nahi du. Matxinada armatuari uko egiteak boltxebismoaren agindurik garrantzitsuena, &quot;aginte osoa sobietei ematea&quot;, baztertzea adieraziko luke eta orokorrean langileen iraultzarako internazionalismo osoaren aurka jokatzea.|Vladimir Lenin}}

[[Karl Marx|Marxek]], matxinada armatuaz idaztean, iraultza guztietako irakaspenak laburtzeko Dantonen hitz batzuk aipatzen ditu: &quot;De l´audace, encore de l´audace!&quot; (euskaraz: kemena, kemen gehiago!). [[Danton]] iraultzarako taktiken arloan maisurik handiena izan zen. Errusiari eta 1917ko iraultzari zegokionean, ondorengoa esan zuen Leninek:

{{Esaera2|Hainbat lekutatik batera eraso behar da, ahalik eta lasterren, Petrograden. Erasoaldi horrek kanpotik eta barrutik irten beharko du, langile auzoetatik, Finlandiatik, [[Reval]]itik, [[Kronstandt]]etik, etab. Itsasontziteria osoa eta askoz ahaltsuagoak diren indarrak gura &quot;guardia [[burges]]aren&quot; aurka ([[junker]]rak), 15.000 edo 20.000 gizonek (beharbada gehiagok) eratua, gure &quot;[[Vendée]]&quot;ko tropen aurka ([[kosako]]en zati bat), etab.

Gure hiru indar nagusiak, itsasontziteria, [[langile]]ak eta unitate militarrak konbinatu behar dira, kosta ahala kosta, honako helburuak hartu eta bete ahal izateko: a), telefono zentrala; c) tren geltokiak, eta d) zubiak, lehenik.|Vladimir Lenin}}{{Esaera2|Gizonik ausartenak aukeratu (gure &quot;tropak gorenak&quot;, langile gazteak eta marinelik onenak) eta eurekin destakamentu txikiak eratu (...) garrantzi handieneko operazioetan aritzeko, esaterako:

1. - [[Petrograd]] inguratu eta bakartu eta hiriaz jabetu ontzi, langile eta tropen eraso bateratuaz (...).

2. - Langileen arteko gizonik onenekin [[fusil]] eta esku-bonbekin armaturiko destakamendu bat osatu etsaien &quot;guneei&quot; eraso egin eta inguratzeko (eskola militarrak, telefono eta telegrafo zentralak, etab.).

3. - Elementuon agindu nagusiak honakoa izan beharko luke: hobe hil arerioari aurrera egiten utzi baino (...).

Errusiako iraultzaren eta munduko iraultzaren garaipena bizpahiru [[guda]] egunek erabakiko dute.|Vladimir Lenin}}&lt;br /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>chs0lowpzqxk70lrmtijaab4xco2bj0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005677</id>
      <parentid>9005674</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:37:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="72759" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere &quot;[[Apirileko Tesiak|Apirileko Tesia]]&quot; azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
Urriaren hasieran, berriro ere [[San Petersburgo|Petrogradora]] itzuli zen. Urriaren 25ean, Errusia osoko Sobieten II. Kongresuak Herriaren Komisarioen Kontseiluko lehendakari izendatu zuen, eta estatu berriaren buruzagi bihurtu zen.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Jarraitzaileentzako aholkuak ==

[[Iraultza]] prestatzen ari zela, Lenin bertan ez zegoela, aholku hauek idatzi zituen iraultzaileentzat:

{{Esaera2|Agintea [[sobiet]]ek hartzeak, gaur egun, [[matxinada]] armatua esan nahi du. Matxinada armatuari uko egiteak boltxebismoaren agindurik garrantzitsuena, &quot;aginte osoa sobietei ematea&quot;, baztertzea adieraziko luke eta orokorrean langileen iraultzarako internazionalismo osoaren aurka jokatzea.|Vladimir Lenin}}

[[Karl Marx|Marxek]], matxinada armatuaz idaztean, iraultza guztietako irakaspenak laburtzeko Dantonen hitz batzuk aipatzen ditu: &quot;De l´audace, encore de l´audace!&quot; (euskaraz: kemena, kemen gehiago!). [[Danton]] iraultzarako taktiken arloan maisurik handiena izan zen. Errusiari eta 1917ko iraultzari zegokionean, ondorengoa esan zuen Leninek:

{{Esaera2|Hainbat lekutatik batera eraso behar da, ahalik eta lasterren, Petrograden. Erasoaldi horrek kanpotik eta barrutik irten beharko du, langile auzoetatik, Finlandiatik, [[Reval]]itik, [[Kronstandt]]etik, etab. Itsasontziteria osoa eta askoz ahaltsuagoak diren indarrak gura &quot;guardia [[burges]]aren&quot; aurka ([[junker]]rak), 15.000 edo 20.000 gizonek (beharbada gehiagok) eratua, gure &quot;[[Vendée]]&quot;ko tropen aurka ([[kosako]]en zati bat), etab.

Gure hiru indar nagusiak, itsasontziteria, [[langile]]ak eta unitate militarrak konbinatu behar dira, kosta ahala kosta, honako helburuak hartu eta bete ahal izateko: a), telefono zentrala; c) tren geltokiak, eta d) zubiak, lehenik.|Vladimir Lenin}}{{Esaera2|Gizonik ausartenak aukeratu (gure &quot;tropak gorenak&quot;, langile gazteak eta marinelik onenak) eta eurekin destakamentu txikiak eratu (...) garrantzi handieneko operazioetan aritzeko, esaterako:

1. - [[Petrograd]] inguratu eta bakartu eta hiriaz jabetu ontzi, langile eta tropen eraso bateratuaz (...).

2. - Langileen arteko gizonik onenekin [[fusil]] eta esku-bonbekin armaturiko destakamendu bat osatu etsaien &quot;guneei&quot; eraso egin eta inguratzeko (eskola militarrak, telefono eta telegrafo zentralak, etab.).

3. - Elementuon agindu nagusiak honakoa izan beharko luke: hobe hil arerioari aurrera egiten utzi baino (...).

Errusiako iraultzaren eta munduko iraultzaren garaipena bizpahiru [[guda]] egunek erabakiko dute.|Vladimir Lenin}}&lt;br /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>7ks7akqzdlo3a6iov5w2na78jqs4ia1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005681</id>
      <parentid>9005677</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:40:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Urriko Iraultza: 1917 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="72790" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere &quot;[[Apirileko Tesiak|Apirileko Tesia]]&quot; azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
{{sakontzeko|Urriko Iraultza}}
Urriaren hasieran, berriro ere [[San Petersburgo|Petrogradora]] itzuli zen. Urriaren 25ean, Errusia osoko Sobieten II. Kongresuak Herriaren Komisarioen Kontseiluko lehendakari izendatu zuen, eta estatu berriaren buruzagi bihurtu zen.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Jarraitzaileentzako aholkuak ==

[[Iraultza]] prestatzen ari zela, Lenin bertan ez zegoela, aholku hauek idatzi zituen iraultzaileentzat:

{{Esaera2|Agintea [[sobiet]]ek hartzeak, gaur egun, [[matxinada]] armatua esan nahi du. Matxinada armatuari uko egiteak boltxebismoaren agindurik garrantzitsuena, &quot;aginte osoa sobietei ematea&quot;, baztertzea adieraziko luke eta orokorrean langileen iraultzarako internazionalismo osoaren aurka jokatzea.|Vladimir Lenin}}

[[Karl Marx|Marxek]], matxinada armatuaz idaztean, iraultza guztietako irakaspenak laburtzeko Dantonen hitz batzuk aipatzen ditu: &quot;De l´audace, encore de l´audace!&quot; (euskaraz: kemena, kemen gehiago!). [[Danton]] iraultzarako taktiken arloan maisurik handiena izan zen. Errusiari eta 1917ko iraultzari zegokionean, ondorengoa esan zuen Leninek:

{{Esaera2|Hainbat lekutatik batera eraso behar da, ahalik eta lasterren, Petrograden. Erasoaldi horrek kanpotik eta barrutik irten beharko du, langile auzoetatik, Finlandiatik, [[Reval]]itik, [[Kronstandt]]etik, etab. Itsasontziteria osoa eta askoz ahaltsuagoak diren indarrak gura &quot;guardia [[burges]]aren&quot; aurka ([[junker]]rak), 15.000 edo 20.000 gizonek (beharbada gehiagok) eratua, gure &quot;[[Vendée]]&quot;ko tropen aurka ([[kosako]]en zati bat), etab.

Gure hiru indar nagusiak, itsasontziteria, [[langile]]ak eta unitate militarrak konbinatu behar dira, kosta ahala kosta, honako helburuak hartu eta bete ahal izateko: a), telefono zentrala; c) tren geltokiak, eta d) zubiak, lehenik.|Vladimir Lenin}}{{Esaera2|Gizonik ausartenak aukeratu (gure &quot;tropak gorenak&quot;, langile gazteak eta marinelik onenak) eta eurekin destakamentu txikiak eratu (...) garrantzi handieneko operazioetan aritzeko, esaterako:

1. - [[Petrograd]] inguratu eta bakartu eta hiriaz jabetu ontzi, langile eta tropen eraso bateratuaz (...).

2. - Langileen arteko gizonik onenekin [[fusil]] eta esku-bonbekin armaturiko destakamendu bat osatu etsaien &quot;guneei&quot; eraso egin eta inguratzeko (eskola militarrak, telefono eta telegrafo zentralak, etab.).

3. - Elementuon agindu nagusiak honakoa izan beharko luke: hobe hil arerioari aurrera egiten utzi baino (...).

Errusiako iraultzaren eta munduko iraultzaren garaipena bizpahiru [[guda]] egunek erabakiko dute.|Vladimir Lenin}}&lt;br /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>quy6d77fggmzy7kpau46rli0c4xef30</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005691</id>
      <parentid>9005681</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:59:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Urriko Iraultza: 1917 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="77409" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere &quot;[[Apirileko Tesiak|Apirileko Tesia]]&quot; azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
{{sakontzeko|Urriko Iraultza}}
1917ko abuztuan, Lenin Finlandian zegoen bitartean, [[Lavr Kornilov]] jeneralak, Errusiako armadako komandante buruak, tropak bidali zituen Petrogradora, Behin-behineko Gobernuaren aurkako [[Kornilov afera|kolpe militar saiakera]] bat zirudienean. [[Aleksandr Kerenski]] lehen ministroak Petrogradoko Sobietari laguntza eskatu zion, boltxebikeak barne, eta iraultzaileei langileak [[Guardia Gorria|Guardia Gorri]] gisa antolatzea ahalbidetu zien hiria defendatzeko. Kolpea Petrogradora iritsi aurretik iraungi zen, baina gertaerei esker boltxebikeak hondar politiko irekira itzuli ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=439–465|2a1=Rice|2y=1990|2pp=150–151|3a1=Service|3y=2000|3p=299|4a1=White|4y=2001|4pp=143–144|5a1=Read|5y=2005|5p=173}} . Sozialismoaren aurkako eskuineko indarren kontrairaultzaren beldur, Petrogradoko Sobiet Batasunean nagusi ziren mentxebikeek eta sozialista-iraultzaileek gobernuari boltxebikeekin harremanak normalizatzeko presioa egiten lagundu zioten{{sfn|Pipes|1990|p=465}}. Bai mentxebikeek bai sozialista-iraultzaileek herriaren babes handia galdu zuten, Behin-behineko Gobernuan lotu zirelako eta gerraren jarraipena ez zelako herriaren gogokoa. Boltxebikeak horretaz baliatu ziren eta laster Trotski boltxebikea aukeratu zuten Petrogradoko Sobiet Batasuneko buruzagi{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=465–467|2a1=White|2y=2001|2p=144|3a1=Lee|3y=2003|3p=17|4a1=Read|4y=2005|4p=174}}. Irailean, boltxebikeek gehiengoa lortu zuten Mosku eta Petrogradoko sobieten langile-sekzioetan{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=471|2a1=Rice|2y=1990|2pp=151–152|3a1=Read|3y=2005|3p=180}}.

Egoera berarentzat seguruagoa zela aitortuta, Lenin Petrogradora itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=473, 482|2a1=Rice|2y=1990|2p=152|3a1=Service|3y=2000|3pp=302–303|4a1=Read|4y=2005|4p=179}}. Han Boltxebikeen Batzorde Zentralaren bilera batera joan zen [[urriaren 10]]ean, eta berriro defendatu zuen alderdiak matxinada armatu baten buru izan behar zuela Behin-behineko Gobernua boteretik kentzeko. Oraingoan argumentuak irabazi zuen aldeko hamar botorekin eta aurkako birekin{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=482–484|2a1=Rice|2y=1990|2pp=153–154|3a1=Service|3y=2000|3pp=303–304|4a1=White|4y=2001|4pp=146–147}}. Planaren kritikoek, Zinvievek eta Kamenevek, argudiatu zuten langile errusiarrek ez zutela erregimenaren aurkako kolpe bortitz bat babestuko, eta ez zegoela Leninen baieztapenaren froga argirik Europa osoa iraultza proletarioaren atarian zegoela{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=471–472|2a1=Service|2y=2000|2p=304|3a1=White|3y=2001|3p=147}}. Alderdiak erasoaldia antolatzeko planak hasi zituen, [[Smolni institutua|Smolni Institutuan]] azken bilera bat eginez urriaren 24an{{sfn|Service|2000|pp=306–307}}. Hau zen Batzorde Militar Iraultzailearen (BMI) oinarria, neurri handi batean boltxebikeei leiala zen milizia armatu bat, Petrogradoko Sobietak Korniloven ustezko kolpean ezarri zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=14–15|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=1–3|3a1=Pipes|3y=1990|3p=466|4a1=Rice|4y=1990|4p=155}}.

Urrian, BMIk Petrogradoko garraio, komunikazio, inprenta eta zerbitzu publiko nagusien kontrola hartzeko agindua jaso zuen, eta odol isurketarik gabe egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=485–486, 491|2a1=Rice|2y=1990|2pp=157, 159|3a1=Service|3y=2000|3p=308}}. Boltxebikeek gobernua setiatu zuten [[Neguko Jauregia]]n, eta hura gainditu eta ministroak atxilotu zituzten, ''[[Aurora (1903)|Aurora]]'' itsas ontziak, boltxebikeek kontrolatuak, iraultzaren hasiera seinalatzeko tiro bat bota ondoren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=492–493, 496|2a1=Service|2y=2000|2p=311|3a1=Read|3y=2005|3p=182}}. Matxinadan, Leninek hitzaldi bat eman zuen Petrogradoko Sobietaren aurrean, Behin-behineko Gobernua boteretik kendu zutela iragarriz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=491|2a1=Service|2y=2000|2p=309}}. Boltxebikeek gobernu berri baten eraketa aldarrikatu zuten, Herriko Komisarioen Kontseilua edo [[Sovnarkom]]. Hasiera batean, Leninek uko egin zion lehendakari karguari, Trotski kargurako proposatuz, baina beste boltxebike batzuk tematu egin ziren eta Leninek amore eman zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=499|2a1=Service|2y=2000|2pp=314–315}}. Lenin eta beste boltxebike batzuk Sobietarren Bigarren Kongresuan izan ziren urriaren 26an eta 27an, eta gobernu berriaren sorrera iragarri zuten{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=496–497|2a1=Rice|2y=1990|2pp=159–161|3a1=Service|3y=2000|3pp=314–315|4a1=Read|4y=2005|4p=183}}. Mentxebikeek gaitzetsi egin zuten boterea legez kanpo hartzea eta gerra zibilaren arriskua{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=504|2a1=Service|2y=2000|2p=315}}{{dubious|date=January 2022}}. Erregimen berriaren lehen egun hauetan, Leninek ez zuen hitz egin termino marxista eta sozialistetan errusiarrak ez alienatzeko, eta, horren ordez, langileen kontrolpean zegoen herrialde bat zeukala esan zuen{{sfn|Service|2000|p=316}}.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Jarraitzaileentzako aholkuak ==

[[Iraultza]] prestatzen ari zela, Lenin bertan ez zegoela, aholku hauek idatzi zituen iraultzaileentzat:

{{Esaera2|Agintea [[sobiet]]ek hartzeak, gaur egun, [[matxinada]] armatua esan nahi du. Matxinada armatuari uko egiteak boltxebismoaren agindurik garrantzitsuena, &quot;aginte osoa sobietei ematea&quot;, baztertzea adieraziko luke eta orokorrean langileen iraultzarako internazionalismo osoaren aurka jokatzea.|Vladimir Lenin}}

[[Karl Marx|Marxek]], matxinada armatuaz idaztean, iraultza guztietako irakaspenak laburtzeko Dantonen hitz batzuk aipatzen ditu: &quot;De l´audace, encore de l´audace!&quot; (euskaraz: kemena, kemen gehiago!). [[Danton]] iraultzarako taktiken arloan maisurik handiena izan zen. Errusiari eta 1917ko iraultzari zegokionean, ondorengoa esan zuen Leninek:

{{Esaera2|Hainbat lekutatik batera eraso behar da, ahalik eta lasterren, Petrograden. Erasoaldi horrek kanpotik eta barrutik irten beharko du, langile auzoetatik, Finlandiatik, [[Reval]]itik, [[Kronstandt]]etik, etab. Itsasontziteria osoa eta askoz ahaltsuagoak diren indarrak gura &quot;guardia [[burges]]aren&quot; aurka ([[junker]]rak), 15.000 edo 20.000 gizonek (beharbada gehiagok) eratua, gure &quot;[[Vendée]]&quot;ko tropen aurka ([[kosako]]en zati bat), etab.

Gure hiru indar nagusiak, itsasontziteria, [[langile]]ak eta unitate militarrak konbinatu behar dira, kosta ahala kosta, honako helburuak hartu eta bete ahal izateko: a), telefono zentrala; c) tren geltokiak, eta d) zubiak, lehenik.|Vladimir Lenin}}{{Esaera2|Gizonik ausartenak aukeratu (gure &quot;tropak gorenak&quot;, langile gazteak eta marinelik onenak) eta eurekin destakamentu txikiak eratu (...) garrantzi handieneko operazioetan aritzeko, esaterako:

1. - [[Petrograd]] inguratu eta bakartu eta hiriaz jabetu ontzi, langile eta tropen eraso bateratuaz (...).

2. - Langileen arteko gizonik onenekin [[fusil]] eta esku-bonbekin armaturiko destakamendu bat osatu etsaien &quot;guneei&quot; eraso egin eta inguratzeko (eskola militarrak, telefono eta telegrafo zentralak, etab.).

3. - Elementuon agindu nagusiak honakoa izan beharko luke: hobe hil arerioari aurrera egiten utzi baino (...).

Errusiako iraultzaren eta munduko iraultzaren garaipena bizpahiru [[guda]] egunek erabakiko dute.|Vladimir Lenin}}&lt;br /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>s86ztt5mibqo85ja5rayhscy2t0m9jv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005692</id>
      <parentid>9005691</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:00:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Urriko Iraultza: 1917 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="77517" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere &quot;[[Apirileko Tesiak|Apirileko Tesia]]&quot; azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
{{sakontzeko|Urriko Iraultza}}
[[File:Brodskiy's Lenin.jpg|thumb|Lenin [[Smolni Institutua]]ren aurrean, [[Isaak Brodski]]ren margolana.]]
1917ko abuztuan, Lenin Finlandian zegoen bitartean, [[Lavr Kornilov]] jeneralak, Errusiako armadako komandante buruak, tropak bidali zituen Petrogradora, Behin-behineko Gobernuaren aurkako [[Kornilov afera|kolpe militar saiakera]] bat zirudienean. [[Aleksandr Kerenski]] lehen ministroak Petrogradoko Sobietari laguntza eskatu zion, boltxebikeak barne, eta iraultzaileei langileak [[Guardia Gorria|Guardia Gorri]] gisa antolatzea ahalbidetu zien hiria defendatzeko. Kolpea Petrogradora iritsi aurretik iraungi zen, baina gertaerei esker boltxebikeak hondar politiko irekira itzuli ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=439–465|2a1=Rice|2y=1990|2pp=150–151|3a1=Service|3y=2000|3p=299|4a1=White|4y=2001|4pp=143–144|5a1=Read|5y=2005|5p=173}} . Sozialismoaren aurkako eskuineko indarren kontrairaultzaren beldur, Petrogradoko Sobiet Batasunean nagusi ziren mentxebikeek eta sozialista-iraultzaileek gobernuari boltxebikeekin harremanak normalizatzeko presioa egiten lagundu zioten{{sfn|Pipes|1990|p=465}}. Bai mentxebikeek bai sozialista-iraultzaileek herriaren babes handia galdu zuten, Behin-behineko Gobernuan lotu zirelako eta gerraren jarraipena ez zelako herriaren gogokoa. Boltxebikeak horretaz baliatu ziren eta laster Trotski boltxebikea aukeratu zuten Petrogradoko Sobiet Batasuneko buruzagi{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=465–467|2a1=White|2y=2001|2p=144|3a1=Lee|3y=2003|3p=17|4a1=Read|4y=2005|4p=174}}. Irailean, boltxebikeek gehiengoa lortu zuten Mosku eta Petrogradoko sobieten langile-sekzioetan{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=471|2a1=Rice|2y=1990|2pp=151–152|3a1=Read|3y=2005|3p=180}}.

Egoera berarentzat seguruagoa zela aitortuta, Lenin Petrogradora itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=473, 482|2a1=Rice|2y=1990|2p=152|3a1=Service|3y=2000|3pp=302–303|4a1=Read|4y=2005|4p=179}}. Han Boltxebikeen Batzorde Zentralaren bilera batera joan zen [[urriaren 10]]ean, eta berriro defendatu zuen alderdiak matxinada armatu baten buru izan behar zuela Behin-behineko Gobernua boteretik kentzeko. Oraingoan argumentuak irabazi zuen aldeko hamar botorekin eta aurkako birekin{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=482–484|2a1=Rice|2y=1990|2pp=153–154|3a1=Service|3y=2000|3pp=303–304|4a1=White|4y=2001|4pp=146–147}}. Planaren kritikoek, Zinvievek eta Kamenevek, argudiatu zuten langile errusiarrek ez zutela erregimenaren aurkako kolpe bortitz bat babestuko, eta ez zegoela Leninen baieztapenaren froga argirik Europa osoa iraultza proletarioaren atarian zegoela{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=471–472|2a1=Service|2y=2000|2p=304|3a1=White|3y=2001|3p=147}}. Alderdiak erasoaldia antolatzeko planak hasi zituen, [[Smolni institutua|Smolni Institutuan]] azken bilera bat eginez urriaren 24an{{sfn|Service|2000|pp=306–307}}. Hau zen Batzorde Militar Iraultzailearen (BMI) oinarria, neurri handi batean boltxebikeei leiala zen milizia armatu bat, Petrogradoko Sobietak Korniloven ustezko kolpean ezarri zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=14–15|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=1–3|3a1=Pipes|3y=1990|3p=466|4a1=Rice|4y=1990|4p=155}}.

Urrian, BMIk Petrogradoko garraio, komunikazio, inprenta eta zerbitzu publiko nagusien kontrola hartzeko agindua jaso zuen, eta odol isurketarik gabe egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=485–486, 491|2a1=Rice|2y=1990|2pp=157, 159|3a1=Service|3y=2000|3p=308}}. Boltxebikeek gobernua setiatu zuten [[Neguko Jauregia]]n, eta hura gainditu eta ministroak atxilotu zituzten, ''[[Aurora (1903)|Aurora]]'' itsas ontziak, boltxebikeek kontrolatuak, iraultzaren hasiera seinalatzeko tiro bat bota ondoren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=492–493, 496|2a1=Service|2y=2000|2p=311|3a1=Read|3y=2005|3p=182}}. Matxinadan, Leninek hitzaldi bat eman zuen Petrogradoko Sobietaren aurrean, Behin-behineko Gobernua boteretik kendu zutela iragarriz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=491|2a1=Service|2y=2000|2p=309}}. Boltxebikeek gobernu berri baten eraketa aldarrikatu zuten, Herriko Komisarioen Kontseilua edo [[Sovnarkom]]. Hasiera batean, Leninek uko egin zion lehendakari karguari, Trotski kargurako proposatuz, baina beste boltxebike batzuk tematu egin ziren eta Leninek amore eman zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=499|2a1=Service|2y=2000|2pp=314–315}}. Lenin eta beste boltxebike batzuk Sobietarren Bigarren Kongresuan izan ziren urriaren 26an eta 27an, eta gobernu berriaren sorrera iragarri zuten{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=496–497|2a1=Rice|2y=1990|2pp=159–161|3a1=Service|3y=2000|3pp=314–315|4a1=Read|4y=2005|4p=183}}. Mentxebikeek gaitzetsi egin zuten boterea legez kanpo hartzea eta gerra zibilaren arriskua{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=504|2a1=Service|2y=2000|2p=315}}{{dubious|date=January 2022}}. Erregimen berriaren lehen egun hauetan, Leninek ez zuen hitz egin termino marxista eta sozialistetan errusiarrak ez alienatzeko, eta, horren ordez, langileen kontrolpean zegoen herrialde bat zeukala esan zuen{{sfn|Service|2000|p=316}}.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Jarraitzaileentzako aholkuak ==

[[Iraultza]] prestatzen ari zela, Lenin bertan ez zegoela, aholku hauek idatzi zituen iraultzaileentzat:

{{Esaera2|Agintea [[sobiet]]ek hartzeak, gaur egun, [[matxinada]] armatua esan nahi du. Matxinada armatuari uko egiteak boltxebismoaren agindurik garrantzitsuena, &quot;aginte osoa sobietei ematea&quot;, baztertzea adieraziko luke eta orokorrean langileen iraultzarako internazionalismo osoaren aurka jokatzea.|Vladimir Lenin}}

[[Karl Marx|Marxek]], matxinada armatuaz idaztean, iraultza guztietako irakaspenak laburtzeko Dantonen hitz batzuk aipatzen ditu: &quot;De l´audace, encore de l´audace!&quot; (euskaraz: kemena, kemen gehiago!). [[Danton]] iraultzarako taktiken arloan maisurik handiena izan zen. Errusiari eta 1917ko iraultzari zegokionean, ondorengoa esan zuen Leninek:

{{Esaera2|Hainbat lekutatik batera eraso behar da, ahalik eta lasterren, Petrograden. Erasoaldi horrek kanpotik eta barrutik irten beharko du, langile auzoetatik, Finlandiatik, [[Reval]]itik, [[Kronstandt]]etik, etab. Itsasontziteria osoa eta askoz ahaltsuagoak diren indarrak gura &quot;guardia [[burges]]aren&quot; aurka ([[junker]]rak), 15.000 edo 20.000 gizonek (beharbada gehiagok) eratua, gure &quot;[[Vendée]]&quot;ko tropen aurka ([[kosako]]en zati bat), etab.

Gure hiru indar nagusiak, itsasontziteria, [[langile]]ak eta unitate militarrak konbinatu behar dira, kosta ahala kosta, honako helburuak hartu eta bete ahal izateko: a), telefono zentrala; c) tren geltokiak, eta d) zubiak, lehenik.|Vladimir Lenin}}{{Esaera2|Gizonik ausartenak aukeratu (gure &quot;tropak gorenak&quot;, langile gazteak eta marinelik onenak) eta eurekin destakamentu txikiak eratu (...) garrantzi handieneko operazioetan aritzeko, esaterako:

1. - [[Petrograd]] inguratu eta bakartu eta hiriaz jabetu ontzi, langile eta tropen eraso bateratuaz (...).

2. - Langileen arteko gizonik onenekin [[fusil]] eta esku-bonbekin armaturiko destakamendu bat osatu etsaien &quot;guneei&quot; eraso egin eta inguratzeko (eskola militarrak, telefono eta telegrafo zentralak, etab.).

3. - Elementuon agindu nagusiak honakoa izan beharko luke: hobe hil arerioari aurrera egiten utzi baino (...).

Errusiako iraultzaren eta munduko iraultzaren garaipena bizpahiru [[guda]] egunek erabakiko dute.|Vladimir Lenin}}&lt;br /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>3k54066fqafq4n0odlfglio1vxaoeco</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005715</id>
      <parentid>9005692</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:26:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Jarraitzaileentzako aholkuak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="75257" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere &quot;[[Apirileko Tesiak|Apirileko Tesia]]&quot; azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
{{sakontzeko|Urriko Iraultza}}
[[File:Brodskiy's Lenin.jpg|thumb|Lenin [[Smolni Institutua]]ren aurrean, [[Isaak Brodski]]ren margolana.]]
1917ko abuztuan, Lenin Finlandian zegoen bitartean, [[Lavr Kornilov]] jeneralak, Errusiako armadako komandante buruak, tropak bidali zituen Petrogradora, Behin-behineko Gobernuaren aurkako [[Kornilov afera|kolpe militar saiakera]] bat zirudienean. [[Aleksandr Kerenski]] lehen ministroak Petrogradoko Sobietari laguntza eskatu zion, boltxebikeak barne, eta iraultzaileei langileak [[Guardia Gorria|Guardia Gorri]] gisa antolatzea ahalbidetu zien hiria defendatzeko. Kolpea Petrogradora iritsi aurretik iraungi zen, baina gertaerei esker boltxebikeak hondar politiko irekira itzuli ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=439–465|2a1=Rice|2y=1990|2pp=150–151|3a1=Service|3y=2000|3p=299|4a1=White|4y=2001|4pp=143–144|5a1=Read|5y=2005|5p=173}} . Sozialismoaren aurkako eskuineko indarren kontrairaultzaren beldur, Petrogradoko Sobiet Batasunean nagusi ziren mentxebikeek eta sozialista-iraultzaileek gobernuari boltxebikeekin harremanak normalizatzeko presioa egiten lagundu zioten{{sfn|Pipes|1990|p=465}}. Bai mentxebikeek bai sozialista-iraultzaileek herriaren babes handia galdu zuten, Behin-behineko Gobernuan lotu zirelako eta gerraren jarraipena ez zelako herriaren gogokoa. Boltxebikeak horretaz baliatu ziren eta laster Trotski boltxebikea aukeratu zuten Petrogradoko Sobiet Batasuneko buruzagi{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=465–467|2a1=White|2y=2001|2p=144|3a1=Lee|3y=2003|3p=17|4a1=Read|4y=2005|4p=174}}. Irailean, boltxebikeek gehiengoa lortu zuten Mosku eta Petrogradoko sobieten langile-sekzioetan{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=471|2a1=Rice|2y=1990|2pp=151–152|3a1=Read|3y=2005|3p=180}}.

Egoera berarentzat seguruagoa zela aitortuta, Lenin Petrogradora itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=473, 482|2a1=Rice|2y=1990|2p=152|3a1=Service|3y=2000|3pp=302–303|4a1=Read|4y=2005|4p=179}}. Han Boltxebikeen Batzorde Zentralaren bilera batera joan zen [[urriaren 10]]ean, eta berriro defendatu zuen alderdiak matxinada armatu baten buru izan behar zuela Behin-behineko Gobernua boteretik kentzeko. Oraingoan argumentuak irabazi zuen aldeko hamar botorekin eta aurkako birekin{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=482–484|2a1=Rice|2y=1990|2pp=153–154|3a1=Service|3y=2000|3pp=303–304|4a1=White|4y=2001|4pp=146–147}}. Planaren kritikoek, Zinvievek eta Kamenevek, argudiatu zuten langile errusiarrek ez zutela erregimenaren aurkako kolpe bortitz bat babestuko, eta ez zegoela Leninen baieztapenaren froga argirik Europa osoa iraultza proletarioaren atarian zegoela{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=471–472|2a1=Service|2y=2000|2p=304|3a1=White|3y=2001|3p=147}}. Alderdiak erasoaldia antolatzeko planak hasi zituen, [[Smolni institutua|Smolni Institutuan]] azken bilera bat eginez urriaren 24an{{sfn|Service|2000|pp=306–307}}. Hau zen Batzorde Militar Iraultzailearen (BMI) oinarria, neurri handi batean boltxebikeei leiala zen milizia armatu bat, Petrogradoko Sobietak Korniloven ustezko kolpean ezarri zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=14–15|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=1–3|3a1=Pipes|3y=1990|3p=466|4a1=Rice|4y=1990|4p=155}}.

Urrian, BMIk Petrogradoko garraio, komunikazio, inprenta eta zerbitzu publiko nagusien kontrola hartzeko agindua jaso zuen, eta odol isurketarik gabe egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=485–486, 491|2a1=Rice|2y=1990|2pp=157, 159|3a1=Service|3y=2000|3p=308}}. Boltxebikeek gobernua setiatu zuten [[Neguko Jauregia]]n, eta hura gainditu eta ministroak atxilotu zituzten, ''[[Aurora (1903)|Aurora]]'' itsas ontziak, boltxebikeek kontrolatuak, iraultzaren hasiera seinalatzeko tiro bat bota ondoren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=492–493, 496|2a1=Service|2y=2000|2p=311|3a1=Read|3y=2005|3p=182}}. Matxinadan, Leninek hitzaldi bat eman zuen Petrogradoko Sobietaren aurrean, Behin-behineko Gobernua boteretik kendu zutela iragarriz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=491|2a1=Service|2y=2000|2p=309}}. Boltxebikeek gobernu berri baten eraketa aldarrikatu zuten, Herriko Komisarioen Kontseilua edo [[Sovnarkom]]. Hasiera batean, Leninek uko egin zion lehendakari karguari, Trotski kargurako proposatuz, baina beste boltxebike batzuk tematu egin ziren eta Leninek amore eman zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=499|2a1=Service|2y=2000|2pp=314–315}}. Lenin eta beste boltxebike batzuk Sobietarren Bigarren Kongresuan izan ziren urriaren 26an eta 27an, eta gobernu berriaren sorrera iragarri zuten{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=496–497|2a1=Rice|2y=1990|2pp=159–161|3a1=Service|3y=2000|3pp=314–315|4a1=Read|4y=2005|4p=183}}. Mentxebikeek gaitzetsi egin zuten boterea legez kanpo hartzea eta gerra zibilaren arriskua{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=504|2a1=Service|2y=2000|2p=315}}{{dubious|date=January 2022}}. Erregimen berriaren lehen egun hauetan, Leninek ez zuen hitz egin termino marxista eta sozialistetan errusiarrak ez alienatzeko, eta, horren ordez, langileen kontrolpean zegoen herrialde bat zeukala esan zuen{{sfn|Service|2000|p=316}}.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>0we45czptylcznbdzimgjixhrjfjt4d</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005912</id>
      <parentid>9005715</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:03:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="80104" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere &quot;[[Apirileko Tesiak|Apirileko Tesia]]&quot; azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
{{sakontzeko|Urriko Iraultza}}
[[File:Brodskiy's Lenin.jpg|thumb|Lenin [[Smolni Institutua]]ren aurrean, [[Isaak Brodski]]ren margolana.]]
1917ko abuztuan, Lenin Finlandian zegoen bitartean, [[Lavr Kornilov]] jeneralak, Errusiako armadako komandante buruak, tropak bidali zituen Petrogradora, Behin-behineko Gobernuaren aurkako [[Kornilov afera|kolpe militar saiakera]] bat zirudienean. [[Aleksandr Kerenski]] lehen ministroak Petrogradoko Sobietari laguntza eskatu zion, boltxebikeak barne, eta iraultzaileei langileak [[Guardia Gorria|Guardia Gorri]] gisa antolatzea ahalbidetu zien hiria defendatzeko. Kolpea Petrogradora iritsi aurretik iraungi zen, baina gertaerei esker boltxebikeak hondar politiko irekira itzuli ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=439–465|2a1=Rice|2y=1990|2pp=150–151|3a1=Service|3y=2000|3p=299|4a1=White|4y=2001|4pp=143–144|5a1=Read|5y=2005|5p=173}} . Sozialismoaren aurkako eskuineko indarren kontrairaultzaren beldur, Petrogradoko Sobiet Batasunean nagusi ziren mentxebikeek eta sozialista-iraultzaileek gobernuari boltxebikeekin harremanak normalizatzeko presioa egiten lagundu zioten{{sfn|Pipes|1990|p=465}}. Bai mentxebikeek bai sozialista-iraultzaileek herriaren babes handia galdu zuten, Behin-behineko Gobernuan lotu zirelako eta gerraren jarraipena ez zelako herriaren gogokoa. Boltxebikeak horretaz baliatu ziren eta laster Trotski boltxebikea aukeratu zuten Petrogradoko Sobiet Batasuneko buruzagi{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=465–467|2a1=White|2y=2001|2p=144|3a1=Lee|3y=2003|3p=17|4a1=Read|4y=2005|4p=174}}. Irailean, boltxebikeek gehiengoa lortu zuten Mosku eta Petrogradoko sobieten langile-sekzioetan{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=471|2a1=Rice|2y=1990|2pp=151–152|3a1=Read|3y=2005|3p=180}}.

Egoera berarentzat seguruagoa zela aitortuta, Lenin Petrogradora itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=473, 482|2a1=Rice|2y=1990|2p=152|3a1=Service|3y=2000|3pp=302–303|4a1=Read|4y=2005|4p=179}}. Han Boltxebikeen Batzorde Zentralaren bilera batera joan zen [[urriaren 10]]ean, eta berriro defendatu zuen alderdiak matxinada armatu baten buru izan behar zuela Behin-behineko Gobernua boteretik kentzeko. Oraingoan argumentuak irabazi zuen aldeko hamar botorekin eta aurkako birekin{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=482–484|2a1=Rice|2y=1990|2pp=153–154|3a1=Service|3y=2000|3pp=303–304|4a1=White|4y=2001|4pp=146–147}}. Planaren kritikoek, Zinvievek eta Kamenevek, argudiatu zuten langile errusiarrek ez zutela erregimenaren aurkako kolpe bortitz bat babestuko, eta ez zegoela Leninen baieztapenaren froga argirik Europa osoa iraultza proletarioaren atarian zegoela{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=471–472|2a1=Service|2y=2000|2p=304|3a1=White|3y=2001|3p=147}}. Alderdiak erasoaldia antolatzeko planak hasi zituen, [[Smolni institutua|Smolni Institutuan]] azken bilera bat eginez urriaren 24an{{sfn|Service|2000|pp=306–307}}. Hau zen Batzorde Militar Iraultzailearen (BMI) oinarria, neurri handi batean boltxebikeei leiala zen milizia armatu bat, Petrogradoko Sobietak Korniloven ustezko kolpean ezarri zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=14–15|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=1–3|3a1=Pipes|3y=1990|3p=466|4a1=Rice|4y=1990|4p=155}}.

Urrian, BMIk Petrogradoko garraio, komunikazio, inprenta eta zerbitzu publiko nagusien kontrola hartzeko agindua jaso zuen, eta odol isurketarik gabe egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=485–486, 491|2a1=Rice|2y=1990|2pp=157, 159|3a1=Service|3y=2000|3p=308}}. Boltxebikeek gobernua setiatu zuten [[Neguko Jauregia]]n, eta hura gainditu eta ministroak atxilotu zituzten, ''[[Aurora (1903)|Aurora]]'' itsas ontziak, boltxebikeek kontrolatuak, iraultzaren hasiera seinalatzeko tiro bat bota ondoren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=492–493, 496|2a1=Service|2y=2000|2p=311|3a1=Read|3y=2005|3p=182}}. Matxinadan, Leninek hitzaldi bat eman zuen Petrogradoko Sobietaren aurrean, Behin-behineko Gobernua boteretik kendu zutela iragarriz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=491|2a1=Service|2y=2000|2p=309}}. Boltxebikeek gobernu berri baten eraketa aldarrikatu zuten, Herriko Komisarioen Kontseilua edo [[Sovnarkom]]. Hasiera batean, Leninek uko egin zion lehendakari karguari, Trotski kargurako proposatuz, baina beste boltxebike batzuk tematu egin ziren eta Leninek amore eman zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=499|2a1=Service|2y=2000|2pp=314–315}}. Lenin eta beste boltxebike batzuk Sobietarren Bigarren Kongresuan izan ziren urriaren 26an eta 27an, eta gobernu berriaren sorrera iragarri zuten{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=496–497|2a1=Rice|2y=1990|2pp=159–161|3a1=Service|3y=2000|3pp=314–315|4a1=Read|4y=2005|4p=183}}. Mentxebikeek gaitzetsi egin zuten boterea legez kanpo hartzea eta gerra zibilaren arriskua{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=504|2a1=Service|2y=2000|2p=315}}{{dubious|date=January 2022}}. Erregimen berriaren lehen egun hauetan, Leninek ez zuen hitz egin termino marxista eta sozialistetan errusiarrak ez alienatzeko, eta, horren ordez, langileen kontrolpean zegoen herrialde bat zeukala esan zuen{{sfn|Service|2000|p=316}}.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
Behin-behineko gobernuak 1917ko azaroan Batzar Konstituziogile bat aukeratzeko asmoa zuen; Leninen eragozpenen aurka, [[Sovnarkom]]ek bozketa aurreikusi bezala egitea onartu zuen. Hauteskunde eratzaileetan, boltxebikeek botoen laurden bat lortu zuten, gutxi gorabehera, eta nekazaritza-orientazioko sozialista-iraultzaileek garaitu zituzten. Leninek argudiatu zuen hauteskundeak ez zirela herriaren borondatearen isla zuzena, hautesleek ez zutela boltxebikeen programa politikoa ezagutzeko astirik izan, eta ezkerreko sozialista-iraultzaileak bereizketaren aurretik egin zirela hautagaien zerrendak. Hala ere, Errusiako Batzar Konstituziogile hautatu berria Petrogradon bildu zen 1918ko urtarrilean. Sovnarkomek argudiatu zuen kontrairaultzailea zela sobietei boterea kendu nahi zielako, baina sozialista-iraultzaileek eta mentxebikeek ukatu egin zuten. Boltxebikeek mozio bat aurkeztu zioten Batzarrari, legezko botere gehienak kentzen zizkiona; Batzarrak mozioa atzera bota zuenean, Sovnarkomek hori adierazi zuen bere izaera kontrairaultzailearen frogatzat, eta indarrez desegin zuen.

Leninek behin eta berriz ukatu zituen beste alderdi sozialistekin koalizio-gobernu bat ezartzeko deiak, baita boltxebike batzuenak ere. Nahiz eta mentxebikeekin edo sozialista-iraultzaileekin koalizioa egiteari uko egin zion, Sovnarkomek partzialki amore eman zuen; ezkerreko sozialista-iraultzaileei kabinetean bost postu jartzeko baimena eman zien 1917ko abenduan. Koalizio horrek lau hilabete baino ez zituen iraun, 1918ko martxora arte, ezkerreko sozialista-iraultzaileak gobernutik erretiratu zirenean, boltxebikeen ikuspegiari buruzko desadostasunagatik, Lehen Mundu Gerrari amaiera emateagatik. 1918ko martxoan egin zen VII. Kongresuan, boltxebikeek [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] izena aldatu eta [[Errusiako Alderdi Komunista]] izendatu zuten; izan ere, Leninek bere taldea gero eta erreformistagoa zen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratatik urrundu nahi zuen, bere azken helburua, gizarte komunistarena, azpimarratzeko.

[[Fitxategi:Kremlin_birds_eye_view-1.jpg|thumb|[[Moskuko Kremlina]], Lenin bertara lekualdatu zena 1918an.]]

Nahiz eta azken boterea ofizialki herrialdeko gobernuarena izan, Sovnarkom forman, eta [[Sobieten Kongresu Panerrusiarra]]k (ARCS) aukeratutako [[Sobieten Komite Exekutibo Zentrala|Batzorde Exekutiboarena]] (VTSIK), Alderdi Komunistak Errusian zuen kontrola ''de facto'', bere kideek une hartan aitortzen zuten bezala. 1918an, Sovnarkom aldebakarrez jokatzen hasi zen, komenentziazko premia bat argudiatuz, eta ARCS eta VTSIK gero eta baztertuago geratu ziren, eta, ondorioz, sobietek Errusiako gobernuan paper bat izateari utzi zioten. 1918 eta 1919an, gobernuak mentxebikeak eta sozialista-iraultzaileak sobietetatik kanporatu zituen. Errusia alderdi bakarreko estatu bihurtu zen.

Alderdiaren barruan, Buru Politiko bat ([[Politburo]]) eta Antolakuntza Buru bat ([[Orgburo]]) sortu ziren, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistaren Batzorde Zentrala|Batzorde Zentralarekin]] batera; alderdiko organo horien erabakiak Sovnarkomek eta [[Lan eta Defentsa Kontseilua]]k hartu behar zituzten. Lenin zen gobernu-egitura horretako figura garrantzitsuena, Sovnarkom alderdiko presidentea izateaz gain, Lan eta Defentsa Kontseiluko kide ere bazen, baita Alderdi Komunistako Batzorde Zentraleko eta Politburoko kide ere. Eragin horretara hurbildu zen pertsona bakarra Leninen eskuineko eskua izan zen, [[Jakov Sverdlov]], 1919ko martxoan [[Espainiako gripea|gripearen pandemian]] hil zena. 1917ko azaroan, Leninek eta bere emazteak bi logelako etxebizitza bat hartu zuten Smolni Institutuan; hurrengo hilabetean, oporraldi labur batzuk igarotzera joan ziren [[Halila]] herrira, Finlandiara. 1918ko urtarrilean, Petrogradoko hilketa saiakera batetik bizirik atera zen; [[Fritz Platten]]ek, Leninekin zegoenak, babestu egin zuen eta bala batek zauritu zuen.

Alemaniako armada Petrogradorentzat zen mehatxuagatik kezkatuta, 1918ko martxoan Sovnarkom [[Mosku]]ra joan zen, hasiera batean aldi baterako neurri gisa. Han, Lenin, Trotski eta beste buruzagi boltxebike batzuk [[Moskuko Kremlina|Kremlinera]] joan ziren, non Lenin emaztearekin eta arreba Mariarekin bizi izan baitzen Sovnarkomeko bilerak egiten ziren aretoaren ondoko lehen solairuko apartamentu batean. Lenini ez zitzaion Mosku gustatzen, baina oso gutxitan atera zen hiriaren erdigunetik bizitza osoan. Bigarren hilketa saiakera batetik bizirik atera zen, Moskun, 1918ko abuztuan; hitzaldi publiko baten ondoren tiro egin zioten eta larri zauritu zuten. Sozialista-iraultzaile bat, [[Fanny Kaplan]], atxilotu eta exekutatu zuten. Errusiako prentsak atentatua erruz estali zuen, Leninenganako begikotasun handia sortuz eta bere ospea handituz. 1918ko irailean, Lenin Gorkiko finkara eraman zuten, Moskuko kanpoaldean, gobernuak erosi berri zuena.

=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>h2ga766vvo9rt54om1ji9c2wpaxz2pk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005914</id>
      <parentid>9005912</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:07:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="82678" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere &quot;[[Apirileko Tesiak|Apirileko Tesia]]&quot; azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
{{sakontzeko|Urriko Iraultza}}
[[File:Brodskiy's Lenin.jpg|thumb|Lenin [[Smolni Institutua]]ren aurrean, [[Isaak Brodski]]ren margolana.]]
1917ko abuztuan, Lenin Finlandian zegoen bitartean, [[Lavr Kornilov]] jeneralak, Errusiako armadako komandante buruak, tropak bidali zituen Petrogradora, Behin-behineko Gobernuaren aurkako [[Kornilov afera|kolpe militar saiakera]] bat zirudienean. [[Aleksandr Kerenski]] lehen ministroak Petrogradoko Sobietari laguntza eskatu zion, boltxebikeak barne, eta iraultzaileei langileak [[Guardia Gorria|Guardia Gorri]] gisa antolatzea ahalbidetu zien hiria defendatzeko. Kolpea Petrogradora iritsi aurretik iraungi zen, baina gertaerei esker boltxebikeak hondar politiko irekira itzuli ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=439–465|2a1=Rice|2y=1990|2pp=150–151|3a1=Service|3y=2000|3p=299|4a1=White|4y=2001|4pp=143–144|5a1=Read|5y=2005|5p=173}} . Sozialismoaren aurkako eskuineko indarren kontrairaultzaren beldur, Petrogradoko Sobiet Batasunean nagusi ziren mentxebikeek eta sozialista-iraultzaileek gobernuari boltxebikeekin harremanak normalizatzeko presioa egiten lagundu zioten{{sfn|Pipes|1990|p=465}}. Bai mentxebikeek bai sozialista-iraultzaileek herriaren babes handia galdu zuten, Behin-behineko Gobernuan lotu zirelako eta gerraren jarraipena ez zelako herriaren gogokoa. Boltxebikeak horretaz baliatu ziren eta laster Trotski boltxebikea aukeratu zuten Petrogradoko Sobiet Batasuneko buruzagi{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=465–467|2a1=White|2y=2001|2p=144|3a1=Lee|3y=2003|3p=17|4a1=Read|4y=2005|4p=174}}. Irailean, boltxebikeek gehiengoa lortu zuten Mosku eta Petrogradoko sobieten langile-sekzioetan{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=471|2a1=Rice|2y=1990|2pp=151–152|3a1=Read|3y=2005|3p=180}}.

Egoera berarentzat seguruagoa zela aitortuta, Lenin Petrogradora itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=473, 482|2a1=Rice|2y=1990|2p=152|3a1=Service|3y=2000|3pp=302–303|4a1=Read|4y=2005|4p=179}}. Han Boltxebikeen Batzorde Zentralaren bilera batera joan zen [[urriaren 10]]ean, eta berriro defendatu zuen alderdiak matxinada armatu baten buru izan behar zuela Behin-behineko Gobernua boteretik kentzeko. Oraingoan argumentuak irabazi zuen aldeko hamar botorekin eta aurkako birekin{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=482–484|2a1=Rice|2y=1990|2pp=153–154|3a1=Service|3y=2000|3pp=303–304|4a1=White|4y=2001|4pp=146–147}}. Planaren kritikoek, Zinvievek eta Kamenevek, argudiatu zuten langile errusiarrek ez zutela erregimenaren aurkako kolpe bortitz bat babestuko, eta ez zegoela Leninen baieztapenaren froga argirik Europa osoa iraultza proletarioaren atarian zegoela{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=471–472|2a1=Service|2y=2000|2p=304|3a1=White|3y=2001|3p=147}}. Alderdiak erasoaldia antolatzeko planak hasi zituen, [[Smolni institutua|Smolni Institutuan]] azken bilera bat eginez urriaren 24an{{sfn|Service|2000|pp=306–307}}. Hau zen Batzorde Militar Iraultzailearen (BMI) oinarria, neurri handi batean boltxebikeei leiala zen milizia armatu bat, Petrogradoko Sobietak Korniloven ustezko kolpean ezarri zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=14–15|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=1–3|3a1=Pipes|3y=1990|3p=466|4a1=Rice|4y=1990|4p=155}}.

Urrian, BMIk Petrogradoko garraio, komunikazio, inprenta eta zerbitzu publiko nagusien kontrola hartzeko agindua jaso zuen, eta odol isurketarik gabe egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=485–486, 491|2a1=Rice|2y=1990|2pp=157, 159|3a1=Service|3y=2000|3p=308}}. Boltxebikeek gobernua setiatu zuten [[Neguko Jauregia]]n, eta hura gainditu eta ministroak atxilotu zituzten, ''[[Aurora (1903)|Aurora]]'' itsas ontziak, boltxebikeek kontrolatuak, iraultzaren hasiera seinalatzeko tiro bat bota ondoren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=492–493, 496|2a1=Service|2y=2000|2p=311|3a1=Read|3y=2005|3p=182}}. Matxinadan, Leninek hitzaldi bat eman zuen Petrogradoko Sobietaren aurrean, Behin-behineko Gobernua boteretik kendu zutela iragarriz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=491|2a1=Service|2y=2000|2p=309}}. Boltxebikeek gobernu berri baten eraketa aldarrikatu zuten, Herriko Komisarioen Kontseilua edo [[Sovnarkom]]. Hasiera batean, Leninek uko egin zion lehendakari karguari, Trotski kargurako proposatuz, baina beste boltxebike batzuk tematu egin ziren eta Leninek amore eman zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=499|2a1=Service|2y=2000|2pp=314–315}}. Lenin eta beste boltxebike batzuk Sobietarren Bigarren Kongresuan izan ziren urriaren 26an eta 27an, eta gobernu berriaren sorrera iragarri zuten{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=496–497|2a1=Rice|2y=1990|2pp=159–161|3a1=Service|3y=2000|3pp=314–315|4a1=Read|4y=2005|4p=183}}. Mentxebikeek gaitzetsi egin zuten boterea legez kanpo hartzea eta gerra zibilaren arriskua{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=504|2a1=Service|2y=2000|2p=315}}{{dubious|date=January 2022}}. Erregimen berriaren lehen egun hauetan, Leninek ez zuen hitz egin termino marxista eta sozialistetan errusiarrak ez alienatzeko, eta, horren ordez, langileen kontrolpean zegoen herrialde bat zeukala esan zuen{{sfn|Service|2000|p=316}}.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
Behin-behineko gobernuak 1917ko azaroan Batzar Konstituziogile bat aukeratzeko asmoa zuen; Leninen eragozpenen aurka, [[Sovnarkom]]ek bozketa aurreikusi bezala egitea onartu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=314|2a1=Service|2y=2000|2p=317}}. Hauteskunde eratzaileetan, boltxebikeek botoen laurden bat lortu zuten, gutxi gorabehera, eta nekazaritza-orientazioko sozialista-iraultzaileek garaitu zituzten{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=315|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=540–541|3a1=Rice|3y=1990|3p=164|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=173|5a1=Service|5y=2000|5p=331|6a1=Read|6y=2005|6p=192}}. Leninek argudiatu zuen hauteskundeak ez zirela herriaren borondatearen isla zuzena, hautesleek ez zutela boltxebikeen programa politikoa ezagutzeko astirik izan, eta ezkerreko sozialista-iraultzaileak bereizketaren aurretik egin zirela hautagaien zerrendak{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=176|2a1=Service|2y=2000|2pp=331–332|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4p=192}}. Hala ere, Errusiako Batzar Konstituziogile hautatu berria Petrogradon bildu zen 1918ko urtarrilean{{sfn|Rice|1990|p=164}}. Sovnarkomek argudiatu zuen kontrairaultzailea zela sobietei boterea kendu nahi zielako, baina sozialista-iraultzaileek eta mentxebikeek ukatu egin zuten{{sfn|Pipes|1990|pp=546–547}}. Boltxebikeek mozio bat aurkeztu zioten Batzarrari, legezko botere gehienak kentzen zizkiona; Batzarrak mozioa atzera bota zuenean, Sovnarkomek hori adierazi zuen bere izaera kontrairaultzailearen frogatzat, eta indarrez desegin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=552–553|2a1=Rice|2y=1990|2p=165|3a1=Volkogonov|3y=1994|3pp=176–177|4a1=Service|4y=2000|4pp=332, 336–337|5a1=Read|5y=2005|5p=192}}.

Leninek behin eta berriz ukatu zituen beste alderdi sozialistekin koalizio-gobernu bat ezartzeko deiak, baita boltxebike batzuenak ere{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=158|2a1=Shub|2y=1966|2pp=301–302|3a1=Rigby|3y=1979|3p=26|4a1=Leggett|4y=1981|4p=5|5a1=Pipes|5y=1990|5pp=508, 519|6a1=Service|6y=2000|6pp=318–319|7a1=Read|7y=2005|7pp=189–190}}. Nahiz eta mentxebikeekin edo sozialista-iraultzaileekin koalizioa egiteari uko egin zion, Sovnarkomek partzialki amore eman zuen; ezkerreko sozialista-iraultzaileei kabinetean bost postu jartzeko baimena eman zien 1917ko abenduan. Koalizio horrek lau hilabete baino ez zituen iraun, 1918ko martxora arte, ezkerreko sozialista-iraultzaileak gobernutik erretiratu zirenean, boltxebikeen ikuspegiari buruzko desadostasunagatik, Lehen Mundu Gerrari amaiera emateagatik{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=166–167|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=20–21|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=533–534, 537|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=171|5a1=Service|5y=2000|5pp=322–323|6a1=White|6y=2001|6p=159|7a1=Read|7y=2005|7p=191}}. 1918ko martxoan egin zen VII. Kongresuan, boltxebikeek [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] izena aldatu eta [[Errusiako Alderdi Komunista]] izendatu zuten; izan ere, Leninek bere taldea gero eta erreformistagoa zen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratatik urrundu nahi zuen, bere azken helburua, gizarte komunistarena, azpimarratzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=219, 256, 379|2a1=Shub|2y=1966|2p=374|3a1=Service|3y=2000|3p=355|4a1=White|4y=2001|4p=159|5a1=Read|5y=2005|5p=219}}.

[[Fitxategi:Kremlin_birds_eye_view-1.jpg|thumb|[[Moskuko Kremlina]], Lenin bertara lekualdatu zena 1918an.]]

Nahiz eta azken boterea ofizialki herrialdeko gobernuarena izan, Sovnarkom forman, eta [[Sobieten Kongresu Panerrusiarra]]k (ARCS) aukeratutako [[Sobieten Komite Exekutibo Zentrala|Batzorde Exekutiboarena]] (VTSIK), Alderdi Komunistak Errusian zuen kontrola ''de facto'', bere kideek une hartan aitortzen zuten bezala{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–164|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=374–375|3a1=Service|3y=2000|3p=377}}. 1918an, Sovnarkom aldebakarrez jokatzen hasi zen, komenentziazko premia bat argudiatuz, eta ARCS eta VTSIK gero eta baztertuago geratu ziren, eta, ondorioz, sobietek Errusiako gobernuan paper bat izateari utzi zioten{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. 1918 eta 1919an, gobernuak mentxebikeak eta sozialista-iraultzaileak sobietetatik kanporatu zituen{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. Errusia alderdi bakarreko estatu bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–161|2a1=Leggett|2y=1981|2p=21|3a1=Lee|3y=2003|3p=99}}.

Alderdiaren barruan, Buru Politiko bat ([[Politburo]]) eta Antolakuntza Buru bat ([[Orgburo]]) sortu ziren, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistaren Batzorde Zentrala|Batzorde Zentralarekin]] batera; alderdiko organo horien erabakiak Sovnarkomek eta [[Lan eta Defentsa Kontseilua]]k hartu behar zituzten. Lenin zen gobernu-egitura horretako figura garrantzitsuena, Sovnarkom alderdiko presidentea izateaz gain, Lan eta Defentsa Kontseiluko kide ere bazen, baita Alderdi Komunistako Batzorde Zentraleko eta Politburoko kide ere{{sfn|Service|2000|p=388}}. Eragin horretara hurbildu zen pertsona bakarra Leninen eskuineko eskua izan zen, [[Jakov Sverdlov]], 1919ko martxoan [[Espainiako gripea|gripearen pandemian]] hil zena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=168, 170|2a1=Service|2y=2000|2p=388}}. 1917ko azaroan, Leninek eta bere emazteak bi logelako etxebizitza bat hartu zuten Smolni Institutuan; hurrengo hilabetean, oporraldi labur batzuk igarotzera joan ziren [[Halila]] herrira, Finlandiara{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=325–326, 333|2a1=Read|2y=2005|2pp=211–212}}. 1918ko urtarrilean, Petrogradoko hilketa saiakera batetik bizirik atera zen; [[Fritz Platten]]ek, Leninekin zegoenak, babestu egin zuen eta bala batek zauritu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=361|2a1=Pipes|2y=1990|2p=548|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=229|4a1=Service|4y=2000|4pp=335–336|5a1=Read|5y=2005|5p=198}}.

Alemaniako armada Petrogradorentzat zen mehatxuagatik kezkatuta, 1918ko martxoan Sovnarkom [[Mosku]]ra joan zen, hasiera batean aldi baterako neurri gisa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=156|2a1=Shub|2y=1966|2p=350|3a1=Pipes|3y=1990|3p=594|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=185|5a1=Service|5y=2000|5p=344|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Han, Lenin, Trotski eta beste buruzagi boltxebike batzuk [[Moskuko Kremlina|Kremlinera]] joan ziren, non Lenin emaztearekin eta arreba Mariarekin bizi izan baitzen Sovnarkomeko bilerak egiten ziren aretoaren ondoko lehen solairuko apartamentu batean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=320–321|2a1=Shub|2y=1966|2p=377|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=94–595|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=187–188|5a1=Service|5y=2000|5pp=346–347|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Lenini ez zitzaion Mosku gustatzen{{sfn|Service|2000|p=345}}, baina oso gutxitan atera zen hiriaren erdigunetik hil zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=466|2a1=Service|2y=2000|2p=348}}. Bigarren hilketa saiakera batetik bizirik atera zen, Moskun, 1918ko abuztuan; hitzaldi publiko baten ondoren tiro egin zioten eta larri zauritu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=280|2a1=Shub|2y=1966|2pp=361–362|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=806–807|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=219–221|5a1=Service|5y=2000|5pp=367–368|6a1=White|6y=2001|6p=155}}. Sozialista-iraultzaile bat, [[Fanny Kaplan]], atxilotu eta exekutatu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=282–283|2a1=Shub|2y=1966|2pp=362–363|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=807, 809|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=222–228|5a1=White|5y=2001|5p=155}}. Errusiako prentsak atentatua nabarmen aipatu zuen, Leninenganako begikotasun handia sortuz eta bere ospea handituz{{sfn|Volkogonov|1994|pp=222, 231}}. 1918ko irailean, Lenin Gorkiko finkara eraman zuten, Moskuko kanpoaldean, gobernuak erosi berri zuena{{sfn|Service|2000|p=369}}
.

=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>qwca99y6gigcm83qmx0l1cbnomkovxf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006128</id>
      <parentid>9005914</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:09:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="86446" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere &quot;[[Apirileko Tesiak|Apirileko Tesia]]&quot; azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
{{sakontzeko|Urriko Iraultza}}
[[File:Brodskiy's Lenin.jpg|thumb|Lenin [[Smolni Institutua]]ren aurrean, [[Isaak Brodski]]ren margolana.]]
1917ko abuztuan, Lenin Finlandian zegoen bitartean, [[Lavr Kornilov]] jeneralak, Errusiako armadako komandante buruak, tropak bidali zituen Petrogradora, Behin-behineko Gobernuaren aurkako [[Kornilov afera|kolpe militar saiakera]] bat zirudienean. [[Aleksandr Kerenski]] lehen ministroak Petrogradoko Sobietari laguntza eskatu zion, boltxebikeak barne, eta iraultzaileei langileak [[Guardia Gorria|Guardia Gorri]] gisa antolatzea ahalbidetu zien hiria defendatzeko. Kolpea Petrogradora iritsi aurretik iraungi zen, baina gertaerei esker boltxebikeak hondar politiko irekira itzuli ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=439–465|2a1=Rice|2y=1990|2pp=150–151|3a1=Service|3y=2000|3p=299|4a1=White|4y=2001|4pp=143–144|5a1=Read|5y=2005|5p=173}} . Sozialismoaren aurkako eskuineko indarren kontrairaultzaren beldur, Petrogradoko Sobiet Batasunean nagusi ziren mentxebikeek eta sozialista-iraultzaileek gobernuari boltxebikeekin harremanak normalizatzeko presioa egiten lagundu zioten{{sfn|Pipes|1990|p=465}}. Bai mentxebikeek bai sozialista-iraultzaileek herriaren babes handia galdu zuten, Behin-behineko Gobernuan lotu zirelako eta gerraren jarraipena ez zelako herriaren gogokoa. Boltxebikeak horretaz baliatu ziren eta laster Trotski boltxebikea aukeratu zuten Petrogradoko Sobiet Batasuneko buruzagi{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=465–467|2a1=White|2y=2001|2p=144|3a1=Lee|3y=2003|3p=17|4a1=Read|4y=2005|4p=174}}. Irailean, boltxebikeek gehiengoa lortu zuten Mosku eta Petrogradoko sobieten langile-sekzioetan{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=471|2a1=Rice|2y=1990|2pp=151–152|3a1=Read|3y=2005|3p=180}}.

Egoera berarentzat seguruagoa zela aitortuta, Lenin Petrogradora itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=473, 482|2a1=Rice|2y=1990|2p=152|3a1=Service|3y=2000|3pp=302–303|4a1=Read|4y=2005|4p=179}}. Han Boltxebikeen Batzorde Zentralaren bilera batera joan zen [[urriaren 10]]ean, eta berriro defendatu zuen alderdiak matxinada armatu baten buru izan behar zuela Behin-behineko Gobernua boteretik kentzeko. Oraingoan argumentuak irabazi zuen aldeko hamar botorekin eta aurkako birekin{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=482–484|2a1=Rice|2y=1990|2pp=153–154|3a1=Service|3y=2000|3pp=303–304|4a1=White|4y=2001|4pp=146–147}}. Planaren kritikoek, Zinvievek eta Kamenevek, argudiatu zuten langile errusiarrek ez zutela erregimenaren aurkako kolpe bortitz bat babestuko, eta ez zegoela Leninen baieztapenaren froga argirik Europa osoa iraultza proletarioaren atarian zegoela{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=471–472|2a1=Service|2y=2000|2p=304|3a1=White|3y=2001|3p=147}}. Alderdiak erasoaldia antolatzeko planak hasi zituen, [[Smolni institutua|Smolni Institutuan]] azken bilera bat eginez urriaren 24an{{sfn|Service|2000|pp=306–307}}. Hau zen Batzorde Militar Iraultzailearen (BMI) oinarria, neurri handi batean boltxebikeei leiala zen milizia armatu bat, Petrogradoko Sobietak Korniloven ustezko kolpean ezarri zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=14–15|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=1–3|3a1=Pipes|3y=1990|3p=466|4a1=Rice|4y=1990|4p=155}}.

Urrian, BMIk Petrogradoko garraio, komunikazio, inprenta eta zerbitzu publiko nagusien kontrola hartzeko agindua jaso zuen, eta odol isurketarik gabe egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=485–486, 491|2a1=Rice|2y=1990|2pp=157, 159|3a1=Service|3y=2000|3p=308}}. Boltxebikeek gobernua setiatu zuten [[Neguko Jauregia]]n, eta hura gainditu eta ministroak atxilotu zituzten, ''[[Aurora (1903)|Aurora]]'' itsas ontziak, boltxebikeek kontrolatuak, iraultzaren hasiera seinalatzeko tiro bat bota ondoren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=492–493, 496|2a1=Service|2y=2000|2p=311|3a1=Read|3y=2005|3p=182}}. Matxinadan, Leninek hitzaldi bat eman zuen Petrogradoko Sobietaren aurrean, Behin-behineko Gobernua boteretik kendu zutela iragarriz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=491|2a1=Service|2y=2000|2p=309}}. Boltxebikeek gobernu berri baten eraketa aldarrikatu zuten, Herriko Komisarioen Kontseilua edo [[Sovnarkom]]. Hasiera batean, Leninek uko egin zion lehendakari karguari, Trotski kargurako proposatuz, baina beste boltxebike batzuk tematu egin ziren eta Leninek amore eman zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=499|2a1=Service|2y=2000|2pp=314–315}}. Lenin eta beste boltxebike batzuk Sobietarren Bigarren Kongresuan izan ziren urriaren 26an eta 27an, eta gobernu berriaren sorrera iragarri zuten{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=496–497|2a1=Rice|2y=1990|2pp=159–161|3a1=Service|3y=2000|3pp=314–315|4a1=Read|4y=2005|4p=183}}. Mentxebikeek gaitzetsi egin zuten boterea legez kanpo hartzea eta gerra zibilaren arriskua{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=504|2a1=Service|2y=2000|2p=315}}{{dubious|date=January 2022}}. Erregimen berriaren lehen egun hauetan, Leninek ez zuen hitz egin termino marxista eta sozialistetan errusiarrak ez alienatzeko, eta, horren ordez, langileen kontrolpean zegoen herrialde bat zeukala esan zuen{{sfn|Service|2000|p=316}}.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
Behin-behineko gobernuak 1917ko azaroan Batzar Konstituziogile bat aukeratzeko asmoa zuen; Leninen eragozpenen aurka, [[Sovnarkom]]ek bozketa aurreikusi bezala egitea onartu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=314|2a1=Service|2y=2000|2p=317}}. Hauteskunde eratzaileetan, boltxebikeek botoen laurden bat lortu zuten, gutxi gorabehera, eta nekazaritza-orientazioko sozialista-iraultzaileek garaitu zituzten{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=315|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=540–541|3a1=Rice|3y=1990|3p=164|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=173|5a1=Service|5y=2000|5p=331|6a1=Read|6y=2005|6p=192}}. Leninek argudiatu zuen hauteskundeak ez zirela herriaren borondatearen isla zuzena, hautesleek ez zutela boltxebikeen programa politikoa ezagutzeko astirik izan, eta ezkerreko sozialista-iraultzaileak bereizketaren aurretik egin zirela hautagaien zerrendak{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=176|2a1=Service|2y=2000|2pp=331–332|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4p=192}}. Hala ere, Errusiako Batzar Konstituziogile hautatu berria Petrogradon bildu zen 1918ko urtarrilean{{sfn|Rice|1990|p=164}}. Sovnarkomek argudiatu zuen kontrairaultzailea zela sobietei boterea kendu nahi zielako, baina sozialista-iraultzaileek eta mentxebikeek ukatu egin zuten{{sfn|Pipes|1990|pp=546–547}}. Boltxebikeek mozio bat aurkeztu zioten Batzarrari, legezko botere gehienak kentzen zizkiona; Batzarrak mozioa atzera bota zuenean, Sovnarkomek hori adierazi zuen bere izaera kontrairaultzailearen frogatzat, eta indarrez desegin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=552–553|2a1=Rice|2y=1990|2p=165|3a1=Volkogonov|3y=1994|3pp=176–177|4a1=Service|4y=2000|4pp=332, 336–337|5a1=Read|5y=2005|5p=192}}.

Leninek behin eta berriz ukatu zituen beste alderdi sozialistekin koalizio-gobernu bat ezartzeko deiak, baita boltxebike batzuenak ere{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=158|2a1=Shub|2y=1966|2pp=301–302|3a1=Rigby|3y=1979|3p=26|4a1=Leggett|4y=1981|4p=5|5a1=Pipes|5y=1990|5pp=508, 519|6a1=Service|6y=2000|6pp=318–319|7a1=Read|7y=2005|7pp=189–190}}. Nahiz eta mentxebikeekin edo sozialista-iraultzaileekin koalizioa egiteari uko egin zion, Sovnarkomek partzialki amore eman zuen; ezkerreko sozialista-iraultzaileei kabinetean bost postu jartzeko baimena eman zien 1917ko abenduan. Koalizio horrek lau hilabete baino ez zituen iraun, 1918ko martxora arte, ezkerreko sozialista-iraultzaileak gobernutik erretiratu zirenean, boltxebikeen ikuspegiari buruzko desadostasunagatik, Lehen Mundu Gerrari amaiera emateagatik{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=166–167|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=20–21|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=533–534, 537|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=171|5a1=Service|5y=2000|5pp=322–323|6a1=White|6y=2001|6p=159|7a1=Read|7y=2005|7p=191}}. 1918ko martxoan egin zen VII. Kongresuan, boltxebikeek [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] izena aldatu eta [[Errusiako Alderdi Komunista]] izendatu zuten; izan ere, Leninek bere taldea gero eta erreformistagoa zen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratatik urrundu nahi zuen, bere azken helburua, gizarte komunistarena, azpimarratzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=219, 256, 379|2a1=Shub|2y=1966|2p=374|3a1=Service|3y=2000|3p=355|4a1=White|4y=2001|4p=159|5a1=Read|5y=2005|5p=219}}.

[[Fitxategi:Kremlin_birds_eye_view-1.jpg|thumb|[[Moskuko Kremlina]], Lenin bertara lekualdatu zena 1918an.]]

Nahiz eta azken boterea ofizialki herrialdeko gobernuarena izan, Sovnarkom forman, eta [[Sobieten Kongresu Panerrusiarra]]k (ARCS) aukeratutako [[Sobieten Komite Exekutibo Zentrala|Batzorde Exekutiboarena]] (VTSIK), Alderdi Komunistak Errusian zuen kontrola ''de facto'', bere kideek une hartan aitortzen zuten bezala{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–164|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=374–375|3a1=Service|3y=2000|3p=377}}. 1918an, Sovnarkom aldebakarrez jokatzen hasi zen, komenentziazko premia bat argudiatuz, eta ARCS eta VTSIK gero eta baztertuago geratu ziren, eta, ondorioz, sobietek Errusiako gobernuan paper bat izateari utzi zioten{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. 1918 eta 1919an, gobernuak mentxebikeak eta sozialista-iraultzaileak sobietetatik kanporatu zituen{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. Errusia alderdi bakarreko estatu bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–161|2a1=Leggett|2y=1981|2p=21|3a1=Lee|3y=2003|3p=99}}.

Alderdiaren barruan, Buru Politiko bat ([[Politburo]]) eta Antolakuntza Buru bat ([[Orgburo]]) sortu ziren, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistaren Batzorde Zentrala|Batzorde Zentralarekin]] batera; alderdiko organo horien erabakiak Sovnarkomek eta [[Lan eta Defentsa Kontseilua]]k hartu behar zituzten. Lenin zen gobernu-egitura horretako figura garrantzitsuena, Sovnarkom alderdiko presidentea izateaz gain, Lan eta Defentsa Kontseiluko kide ere bazen, baita Alderdi Komunistako Batzorde Zentraleko eta Politburoko kide ere{{sfn|Service|2000|p=388}}. Eragin horretara hurbildu zen pertsona bakarra Leninen eskuineko eskua izan zen, [[Jakov Sverdlov]], 1919ko martxoan [[Espainiako gripea|gripearen pandemian]] hil zena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=168, 170|2a1=Service|2y=2000|2p=388}}. 1917ko azaroan, Leninek eta bere emazteak bi logelako etxebizitza bat hartu zuten Smolni Institutuan; hurrengo hilabetean, oporraldi labur batzuk igarotzera joan ziren [[Halila]] herrira, Finlandiara{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=325–326, 333|2a1=Read|2y=2005|2pp=211–212}}. 1918ko urtarrilean, Petrogradoko hilketa saiakera batetik bizirik atera zen; [[Fritz Platten]]ek, Leninekin zegoenak, babestu egin zuen eta bala batek zauritu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=361|2a1=Pipes|2y=1990|2p=548|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=229|4a1=Service|4y=2000|4pp=335–336|5a1=Read|5y=2005|5p=198}}.

Alemaniako armada Petrogradorentzat zen mehatxuagatik kezkatuta, 1918ko martxoan Sovnarkom [[Mosku]]ra joan zen, hasiera batean aldi baterako neurri gisa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=156|2a1=Shub|2y=1966|2p=350|3a1=Pipes|3y=1990|3p=594|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=185|5a1=Service|5y=2000|5p=344|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Han, Lenin, Trotski eta beste buruzagi boltxebike batzuk [[Moskuko Kremlina|Kremlinera]] joan ziren, non Lenin emaztearekin eta arreba Mariarekin bizi izan baitzen Sovnarkomeko bilerak egiten ziren aretoaren ondoko lehen solairuko apartamentu batean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=320–321|2a1=Shub|2y=1966|2p=377|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=94–595|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=187–188|5a1=Service|5y=2000|5pp=346–347|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Lenini ez zitzaion Mosku gustatzen{{sfn|Service|2000|p=345}}, baina oso gutxitan atera zen hiriaren erdigunetik hil zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=466|2a1=Service|2y=2000|2p=348}}. Bigarren hilketa saiakera batetik bizirik atera zen, Moskun, 1918ko abuztuan; hitzaldi publiko baten ondoren tiro egin zioten eta larri zauritu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=280|2a1=Shub|2y=1966|2pp=361–362|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=806–807|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=219–221|5a1=Service|5y=2000|5pp=367–368|6a1=White|6y=2001|6p=155}}. Sozialista-iraultzaile bat, [[Fanny Kaplan]], atxilotu eta exekutatu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=282–283|2a1=Shub|2y=1966|2pp=362–363|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=807, 809|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=222–228|5a1=White|5y=2001|5p=155}}. Errusiako prentsak atentatua nabarmen aipatu zuen, Leninenganako begikotasun handia sortuz eta bere ospea handituz{{sfn|Volkogonov|1994|pp=222, 231}}. 1918ko irailean, Lenin Gorkiko finkara eraman zuten, Moskuko kanpoaldean, gobernuak erosi berri zuena{{sfn|Service|2000|p=369}}
.

=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
Agintea hartzean, Leninen erregimenak zenbait dekretu eman zituen. Lehena [[Lurrari buruzko Dekretua]] izan zen, zeinak adierazten baitzuen aristokraziaren eta Eliza Ortodoxoaren [[latifundio]]ak nazionalizatu eta nekazariei birbanatu behar zizkietela tokiko gobernuek. Hori ez zetorren bat Leninek [[nekazaritza-kolektibizazio]] baterako zuen nahiarekin, baina lehendik zeuden nekazari-lurren konfiskazio zabalak gobernuaren aldetik onartzea zekarren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=252–253|2a1=Pipes|2y=1990|2p=499|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=341|4a1=Service|4y=2000|4pp=316–317|5a1=White|5y=2001|5p=149|6a1=Read|6y=2005|6pp=194–195}}. 1917ko azaroan, gobernuak Prentsari buruzko Dekretua aldarrikatu zuen, kontrairaultzailetzat jotzen ziren oposizioko komunikabide asko ixten zituena. Neurria aldi baterako izango zela argudiatu zuten; dekretua gogor kritikatu zuten, baita boltxebike askok ere, [[prentsa-askatasun]]a arriskuan jartzeagatik{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=310|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=5–6, 8, 306|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=521–522|4a1=Service|4y=2000|4pp=317–318|5a1=White|5y=2001|5p=153|6a1=Read|6y=2005|6pp=235–236}}.

1917ko azaroan, Leninek [[Errusiako Herrien Eskubideen Deklarazioa]] egin zuen, non esaten zen Errepublikaren barruan bizi ziren errusiarrak ez ziren talde etnikoek eskubidea zutela errusiar agintaritzatik bereizteko eta beren estatu nazional independenteak ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Service|3y=2000|3p=321}}. Nazio askok independentzia aldarrikatu zuten ([[Finlandiaren Independentzia Aldarrikapena|Finlandiak]] eta [[Lituaniare independentzia ituna|Lituaniak]] 1917ko abenduan, Letoniak eta Ukrainak 1918ko urtarrilean, [[Estoniaren independentzia aldarrikapena|Estoniak 1918ko otsailean]], [[Transkaukasiako Errepublika Demokratiko Federala|Transkaukasiak]] 1918ko apirilean eta [[Poloniako Bigarren Errepublika|Poloniak 1918ko azaroan]]){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Read|3y=2005|3p=219}}. Laster, boltxebikeek aktiboki sustatu zituzten alderdi komunistak estatu-nazio independente horietan{{sfn|White|2001|pp=159–160}}, eta 1918ko uztailean egin zen Sobiet Batasunaren Bosgarren Kongresu Panerrusiarrean, berriz, Errusiar Errepublika erreformatzen zuen konstituzio bat onartu zen, [[Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa]] bihurtzeko{{sfn|Fischer|1964|p=249}}. Herrialdea modernizatzeko, gobernuak ofizialki bihurtu zuen Errusia [[Juliotar egutegi|juliotar egutegitik]] Europan erabilitako [[Egutegi gregoriano|gregorianora]]{{sfnm|1a1=Sandle|1y=1999|1p=84|2a1=Read|2y=2005|2p=211}}.

1917ko azaroan, Sovnarkomek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako sistema juridikoa indargabetzeko, eta &quot;kontzientzia iraultzailea&quot; erabiltzea eskatu zuen lege abolituak ordezkatzeko{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1pp=172–173|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=796–797|3a1=Read|3y=2005|3p=242}}. Auzitegiak bi mailatako sistema batekin ordezkatu ziren: iraultzaren aurkako delituak tratatzeko [[Auzitegi Iraultzailea (Errusia)|Auzitegi Iraultzaileak]]{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1p=172|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=798–799|3a1=Ryan|3y=2012|3p=121}}, eta delitu zibilak eta beste delitu batzuk tratatzeko [[Herri-auzitegiak (Errusia)|herri-auzitegiak]]. Aurretik zeuden legeak alde batera utzi eta haien epaiak Sovnarkomeko dekretuetan eta &quot;justiziaren zentzu sozialistan&quot; oinarritzea agindu zitzaien{{sfnm|1a1=Hazard|1y=1965|1p=270|2a1=Leggett|2y=1981|2p=172|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=796–797}}. Azaroan, indar armatuen berrikuspena ere egin zen; Sovnarkomek berdintasunezko neurriak aplikatu zituen, aurreko mailak, tituluak eta dominak indargabetu zituen, eta komandanteak aukeratzeko batzordeak ezartzeko eskatu zien soldaduei{{sfn|Volkogonov|1994|p=170}}.

=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>29fqwi3n9yt1j3oq55z9h48qey5b3m1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006134</id>
      <parentid>9006128</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:25:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="86547" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere &quot;[[Apirileko Tesiak|Apirileko Tesia]]&quot; azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
{{sakontzeko|Urriko Iraultza}}
[[File:Brodskiy's Lenin.jpg|thumb|Lenin [[Smolni Institutua]]ren aurrean, [[Isaak Brodski]]ren margolana.]]
1917ko abuztuan, Lenin Finlandian zegoen bitartean, [[Lavr Kornilov]] jeneralak, Errusiako armadako komandante buruak, tropak bidali zituen Petrogradora, Behin-behineko Gobernuaren aurkako [[Kornilov afera|kolpe militar saiakera]] bat zirudienean. [[Aleksandr Kerenski]] lehen ministroak Petrogradoko Sobietari laguntza eskatu zion, boltxebikeak barne, eta iraultzaileei langileak [[Guardia Gorria|Guardia Gorri]] gisa antolatzea ahalbidetu zien hiria defendatzeko. Kolpea Petrogradora iritsi aurretik iraungi zen, baina gertaerei esker boltxebikeak hondar politiko irekira itzuli ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=439–465|2a1=Rice|2y=1990|2pp=150–151|3a1=Service|3y=2000|3p=299|4a1=White|4y=2001|4pp=143–144|5a1=Read|5y=2005|5p=173}} . Sozialismoaren aurkako eskuineko indarren kontrairaultzaren beldur, Petrogradoko Sobiet Batasunean nagusi ziren mentxebikeek eta sozialista-iraultzaileek gobernuari boltxebikeekin harremanak normalizatzeko presioa egiten lagundu zioten{{sfn|Pipes|1990|p=465}}. Bai mentxebikeek bai sozialista-iraultzaileek herriaren babes handia galdu zuten, Behin-behineko Gobernuan lotu zirelako eta gerraren jarraipena ez zelako herriaren gogokoa. Boltxebikeak horretaz baliatu ziren eta laster Trotski boltxebikea aukeratu zuten Petrogradoko Sobiet Batasuneko buruzagi{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=465–467|2a1=White|2y=2001|2p=144|3a1=Lee|3y=2003|3p=17|4a1=Read|4y=2005|4p=174}}. Irailean, boltxebikeek gehiengoa lortu zuten Mosku eta Petrogradoko sobieten langile-sekzioetan{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=471|2a1=Rice|2y=1990|2pp=151–152|3a1=Read|3y=2005|3p=180}}.

Egoera berarentzat seguruagoa zela aitortuta, Lenin Petrogradora itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=473, 482|2a1=Rice|2y=1990|2p=152|3a1=Service|3y=2000|3pp=302–303|4a1=Read|4y=2005|4p=179}}. Han Boltxebikeen Batzorde Zentralaren bilera batera joan zen [[urriaren 10]]ean, eta berriro defendatu zuen alderdiak matxinada armatu baten buru izan behar zuela Behin-behineko Gobernua boteretik kentzeko. Oraingoan argumentuak irabazi zuen aldeko hamar botorekin eta aurkako birekin{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=482–484|2a1=Rice|2y=1990|2pp=153–154|3a1=Service|3y=2000|3pp=303–304|4a1=White|4y=2001|4pp=146–147}}. Planaren kritikoek, Zinvievek eta Kamenevek, argudiatu zuten langile errusiarrek ez zutela erregimenaren aurkako kolpe bortitz bat babestuko, eta ez zegoela Leninen baieztapenaren froga argirik Europa osoa iraultza proletarioaren atarian zegoela{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=471–472|2a1=Service|2y=2000|2p=304|3a1=White|3y=2001|3p=147}}. Alderdiak erasoaldia antolatzeko planak hasi zituen, [[Smolni institutua|Smolni Institutuan]] azken bilera bat eginez urriaren 24an{{sfn|Service|2000|pp=306–307}}. Hau zen Batzorde Militar Iraultzailearen (BMI) oinarria, neurri handi batean boltxebikeei leiala zen milizia armatu bat, Petrogradoko Sobietak Korniloven ustezko kolpean ezarri zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=14–15|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=1–3|3a1=Pipes|3y=1990|3p=466|4a1=Rice|4y=1990|4p=155}}.

Urrian, BMIk Petrogradoko garraio, komunikazio, inprenta eta zerbitzu publiko nagusien kontrola hartzeko agindua jaso zuen, eta odol isurketarik gabe egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=485–486, 491|2a1=Rice|2y=1990|2pp=157, 159|3a1=Service|3y=2000|3p=308}}. Boltxebikeek gobernua setiatu zuten [[Neguko Jauregia]]n, eta hura gainditu eta ministroak atxilotu zituzten, ''[[Aurora (1903)|Aurora]]'' itsas ontziak, boltxebikeek kontrolatuak, iraultzaren hasiera seinalatzeko tiro bat bota ondoren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=492–493, 496|2a1=Service|2y=2000|2p=311|3a1=Read|3y=2005|3p=182}}. Matxinadan, Leninek hitzaldi bat eman zuen Petrogradoko Sobietaren aurrean, Behin-behineko Gobernua boteretik kendu zutela iragarriz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=491|2a1=Service|2y=2000|2p=309}}. Boltxebikeek gobernu berri baten eraketa aldarrikatu zuten, Herriko Komisarioen Kontseilua edo [[Sovnarkom]]. Hasiera batean, Leninek uko egin zion lehendakari karguari, Trotski kargurako proposatuz, baina beste boltxebike batzuk tematu egin ziren eta Leninek amore eman zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=499|2a1=Service|2y=2000|2pp=314–315}}. Lenin eta beste boltxebike batzuk Sobietarren Bigarren Kongresuan izan ziren urriaren 26an eta 27an, eta gobernu berriaren sorrera iragarri zuten{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=496–497|2a1=Rice|2y=1990|2pp=159–161|3a1=Service|3y=2000|3pp=314–315|4a1=Read|4y=2005|4p=183}}. Mentxebikeek gaitzetsi egin zuten boterea legez kanpo hartzea eta gerra zibilaren arriskua{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=504|2a1=Service|2y=2000|2p=315}}{{dubious|date=January 2022}}. Erregimen berriaren lehen egun hauetan, Leninek ez zuen hitz egin termino marxista eta sozialistetan errusiarrak ez alienatzeko, eta, horren ordez, langileen kontrolpean zegoen herrialde bat zeukala esan zuen{{sfn|Service|2000|p=316}}.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
Behin-behineko gobernuak 1917ko azaroan Batzar Konstituziogile bat aukeratzeko asmoa zuen; Leninen eragozpenen aurka, [[Sovnarkom]]ek bozketa aurreikusi bezala egitea onartu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=314|2a1=Service|2y=2000|2p=317}}. Hauteskunde eratzaileetan, boltxebikeek botoen laurden bat lortu zuten, gutxi gorabehera, eta nekazaritza-orientazioko sozialista-iraultzaileek garaitu zituzten{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=315|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=540–541|3a1=Rice|3y=1990|3p=164|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=173|5a1=Service|5y=2000|5p=331|6a1=Read|6y=2005|6p=192}}. Leninek argudiatu zuen hauteskundeak ez zirela herriaren borondatearen isla zuzena, hautesleek ez zutela boltxebikeen programa politikoa ezagutzeko astirik izan, eta ezkerreko sozialista-iraultzaileak bereizketaren aurretik egin zirela hautagaien zerrendak{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=176|2a1=Service|2y=2000|2pp=331–332|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4p=192}}. Hala ere, Errusiako Batzar Konstituziogile hautatu berria Petrogradon bildu zen 1918ko urtarrilean{{sfn|Rice|1990|p=164}}. Sovnarkomek argudiatu zuen kontrairaultzailea zela sobietei boterea kendu nahi zielako, baina sozialista-iraultzaileek eta mentxebikeek ukatu egin zuten{{sfn|Pipes|1990|pp=546–547}}. Boltxebikeek mozio bat aurkeztu zioten Batzarrari, legezko botere gehienak kentzen zizkiona; Batzarrak mozioa atzera bota zuenean, Sovnarkomek hori adierazi zuen bere izaera kontrairaultzailearen frogatzat, eta indarrez desegin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=552–553|2a1=Rice|2y=1990|2p=165|3a1=Volkogonov|3y=1994|3pp=176–177|4a1=Service|4y=2000|4pp=332, 336–337|5a1=Read|5y=2005|5p=192}}.

Leninek behin eta berriz ukatu zituen beste alderdi sozialistekin koalizio-gobernu bat ezartzeko deiak, baita boltxebike batzuenak ere{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=158|2a1=Shub|2y=1966|2pp=301–302|3a1=Rigby|3y=1979|3p=26|4a1=Leggett|4y=1981|4p=5|5a1=Pipes|5y=1990|5pp=508, 519|6a1=Service|6y=2000|6pp=318–319|7a1=Read|7y=2005|7pp=189–190}}. Nahiz eta mentxebikeekin edo sozialista-iraultzaileekin koalizioa egiteari uko egin zion, Sovnarkomek partzialki amore eman zuen; ezkerreko sozialista-iraultzaileei kabinetean bost postu jartzeko baimena eman zien 1917ko abenduan. Koalizio horrek lau hilabete baino ez zituen iraun, 1918ko martxora arte, ezkerreko sozialista-iraultzaileak gobernutik erretiratu zirenean, boltxebikeen ikuspegiari buruzko desadostasunagatik, Lehen Mundu Gerrari amaiera emateagatik{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=166–167|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=20–21|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=533–534, 537|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=171|5a1=Service|5y=2000|5pp=322–323|6a1=White|6y=2001|6p=159|7a1=Read|7y=2005|7p=191}}. 1918ko martxoan egin zen VII. Kongresuan, boltxebikeek [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] izena aldatu eta [[Errusiako Alderdi Komunista]] izendatu zuten; izan ere, Leninek bere taldea gero eta erreformistagoa zen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratatik urrundu nahi zuen, bere azken helburua, gizarte komunistarena, azpimarratzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=219, 256, 379|2a1=Shub|2y=1966|2p=374|3a1=Service|3y=2000|3p=355|4a1=White|4y=2001|4p=159|5a1=Read|5y=2005|5p=219}}.

[[Fitxategi:Kremlin_birds_eye_view-1.jpg|thumb|[[Moskuko Kremlina]], Lenin bertara lekualdatu zena 1918an.]]

Nahiz eta azken boterea ofizialki herrialdeko gobernuarena izan, Sovnarkom forman, eta [[Sobieten Kongresu Panerrusiarra]]k (ARCS) aukeratutako [[Sobieten Komite Exekutibo Zentrala|Batzorde Exekutiboarena]] (VTSIK), Alderdi Komunistak Errusian zuen kontrola ''de facto'', bere kideek une hartan aitortzen zuten bezala{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–164|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=374–375|3a1=Service|3y=2000|3p=377}}. 1918an, Sovnarkom aldebakarrez jokatzen hasi zen, komenentziazko premia bat argudiatuz, eta ARCS eta VTSIK gero eta baztertuago geratu ziren, eta, ondorioz, sobietek Errusiako gobernuan paper bat izateari utzi zioten{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. 1918 eta 1919an, gobernuak mentxebikeak eta sozialista-iraultzaileak sobietetatik kanporatu zituen{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. Errusia alderdi bakarreko estatu bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–161|2a1=Leggett|2y=1981|2p=21|3a1=Lee|3y=2003|3p=99}}.

Alderdiaren barruan, Buru Politiko bat ([[Politburo]]) eta Antolakuntza Buru bat ([[Orgburo]]) sortu ziren, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistaren Batzorde Zentrala|Batzorde Zentralarekin]] batera; alderdiko organo horien erabakiak Sovnarkomek eta [[Lan eta Defentsa Kontseilua]]k hartu behar zituzten. Lenin zen gobernu-egitura horretako figura garrantzitsuena, Sovnarkom alderdiko presidentea izateaz gain, Lan eta Defentsa Kontseiluko kide ere bazen, baita Alderdi Komunistako Batzorde Zentraleko eta Politburoko kide ere{{sfn|Service|2000|p=388}}. Eragin horretara hurbildu zen pertsona bakarra Leninen eskuineko eskua izan zen, [[Jakov Sverdlov]], 1919ko martxoan [[Espainiako gripea|gripearen pandemian]] hil zena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=168, 170|2a1=Service|2y=2000|2p=388}}. 1917ko azaroan, Leninek eta bere emazteak bi logelako etxebizitza bat hartu zuten Smolni Institutuan; hurrengo hilabetean, oporraldi labur batzuk igarotzera joan ziren [[Halila]] herrira, Finlandiara{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=325–326, 333|2a1=Read|2y=2005|2pp=211–212}}. 1918ko urtarrilean, Petrogradoko hilketa saiakera batetik bizirik atera zen; [[Fritz Platten]]ek, Leninekin zegoenak, babestu egin zuen eta bala batek zauritu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=361|2a1=Pipes|2y=1990|2p=548|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=229|4a1=Service|4y=2000|4pp=335–336|5a1=Read|5y=2005|5p=198}}.

Alemaniako armada Petrogradorentzat zen mehatxuagatik kezkatuta, 1918ko martxoan Sovnarkom [[Mosku]]ra joan zen, hasiera batean aldi baterako neurri gisa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=156|2a1=Shub|2y=1966|2p=350|3a1=Pipes|3y=1990|3p=594|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=185|5a1=Service|5y=2000|5p=344|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Han, Lenin, Trotski eta beste buruzagi boltxebike batzuk [[Moskuko Kremlina|Kremlinera]] joan ziren, non Lenin emaztearekin eta arreba Mariarekin bizi izan baitzen Sovnarkomeko bilerak egiten ziren aretoaren ondoko lehen solairuko apartamentu batean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=320–321|2a1=Shub|2y=1966|2p=377|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=94–595|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=187–188|5a1=Service|5y=2000|5pp=346–347|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Lenini ez zitzaion Mosku gustatzen{{sfn|Service|2000|p=345}}, baina oso gutxitan atera zen hiriaren erdigunetik hil zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=466|2a1=Service|2y=2000|2p=348}}. Bigarren hilketa saiakera batetik bizirik atera zen, Moskun, 1918ko abuztuan; hitzaldi publiko baten ondoren tiro egin zioten eta larri zauritu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=280|2a1=Shub|2y=1966|2pp=361–362|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=806–807|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=219–221|5a1=Service|5y=2000|5pp=367–368|6a1=White|6y=2001|6p=155}}. Sozialista-iraultzaile bat, [[Fanny Kaplan]], atxilotu eta exekutatu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=282–283|2a1=Shub|2y=1966|2pp=362–363|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=807, 809|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=222–228|5a1=White|5y=2001|5p=155}}. Errusiako prentsak atentatua nabarmen aipatu zuen, Leninenganako begikotasun handia sortuz eta bere ospea handituz{{sfn|Volkogonov|1994|pp=222, 231}}. 1918ko irailean, Lenin Gorkiko finkara eraman zuten, Moskuko kanpoaldean, gobernuak erosi berri zuena{{sfn|Service|2000|p=369}}
.

=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
[[Fitxategi:Lenin - What Is Soviet Power.ogg|thumb|Leninen hitzaldia: ''zer da sobietar boterea?'']]
Agintea hartzean, Leninen erregimenak zenbait dekretu eman zituen. Lehena [[Lurrari buruzko Dekretua]] izan zen, zeinak adierazten baitzuen aristokraziaren eta Eliza Ortodoxoaren [[latifundio]]ak nazionalizatu eta nekazariei birbanatu behar zizkietela tokiko gobernuek. Hori ez zetorren bat Leninek [[nekazaritza-kolektibizazio]] baterako zuen nahiarekin, baina lehendik zeuden nekazari-lurren konfiskazio zabalak gobernuaren aldetik onartzea zekarren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=252–253|2a1=Pipes|2y=1990|2p=499|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=341|4a1=Service|4y=2000|4pp=316–317|5a1=White|5y=2001|5p=149|6a1=Read|6y=2005|6pp=194–195}}. 1917ko azaroan, gobernuak Prentsari buruzko Dekretua aldarrikatu zuen, kontrairaultzailetzat jotzen ziren oposizioko komunikabide asko ixten zituena. Neurria aldi baterako izango zela argudiatu zuten; dekretua gogor kritikatu zuten, baita boltxebike askok ere, [[prentsa-askatasun]]a arriskuan jartzeagatik{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=310|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=5–6, 8, 306|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=521–522|4a1=Service|4y=2000|4pp=317–318|5a1=White|5y=2001|5p=153|6a1=Read|6y=2005|6pp=235–236}}.

1917ko azaroan, Leninek [[Errusiako Herrien Eskubideen Deklarazioa]] egin zuen, non esaten zen Errepublikaren barruan bizi ziren errusiarrak ez ziren talde etnikoek eskubidea zutela errusiar agintaritzatik bereizteko eta beren estatu nazional independenteak ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Service|3y=2000|3p=321}}. Nazio askok independentzia aldarrikatu zuten ([[Finlandiaren Independentzia Aldarrikapena|Finlandiak]] eta [[Lituaniare independentzia ituna|Lituaniak]] 1917ko abenduan, Letoniak eta Ukrainak 1918ko urtarrilean, [[Estoniaren independentzia aldarrikapena|Estoniak 1918ko otsailean]], [[Transkaukasiako Errepublika Demokratiko Federala|Transkaukasiak]] 1918ko apirilean eta [[Poloniako Bigarren Errepublika|Poloniak 1918ko azaroan]]){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Read|3y=2005|3p=219}}. Laster, boltxebikeek aktiboki sustatu zituzten alderdi komunistak estatu-nazio independente horietan{{sfn|White|2001|pp=159–160}}, eta 1918ko uztailean egin zen Sobiet Batasunaren Bosgarren Kongresu Panerrusiarrean, berriz, Errusiar Errepublika erreformatzen zuen konstituzio bat onartu zen, [[Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa]] bihurtzeko{{sfn|Fischer|1964|p=249}}. Herrialdea modernizatzeko, gobernuak ofizialki bihurtu zuen Errusia [[Juliotar egutegi|juliotar egutegitik]] Europan erabilitako [[Egutegi gregoriano|gregorianora]]{{sfnm|1a1=Sandle|1y=1999|1p=84|2a1=Read|2y=2005|2p=211}}.

1917ko azaroan, Sovnarkomek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako sistema juridikoa indargabetzeko, eta &quot;kontzientzia iraultzailea&quot; erabiltzea eskatu zuen lege abolituak ordezkatzeko{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1pp=172–173|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=796–797|3a1=Read|3y=2005|3p=242}}. Auzitegiak bi mailatako sistema batekin ordezkatu ziren: iraultzaren aurkako delituak tratatzeko [[Auzitegi Iraultzailea (Errusia)|Auzitegi Iraultzaileak]]{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1p=172|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=798–799|3a1=Ryan|3y=2012|3p=121}}, eta delitu zibilak eta beste delitu batzuk tratatzeko [[Herri-auzitegiak (Errusia)|herri-auzitegiak]]. Aurretik zeuden legeak alde batera utzi eta haien epaiak Sovnarkomeko dekretuetan eta &quot;justiziaren zentzu sozialistan&quot; oinarritzea agindu zitzaien{{sfnm|1a1=Hazard|1y=1965|1p=270|2a1=Leggett|2y=1981|2p=172|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=796–797}}. Azaroan, indar armatuen berrikuspena ere egin zen; Sovnarkomek berdintasunezko neurriak aplikatu zituen, aurreko mailak, tituluak eta dominak indargabetu zituen, eta komandanteak aukeratzeko batzordeak ezartzeko eskatu zien soldaduei{{sfn|Volkogonov|1994|p=170}}.

=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>66jwh1jxgn2in90c4ykfqc7okcecy2i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006139</id>
      <parentid>9006134</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:33:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="87224" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere &quot;[[Apirileko Tesiak|Apirileko Tesia]]&quot; azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
{{sakontzeko|Urriko Iraultza}}
[[File:Brodskiy's Lenin.jpg|thumb|Lenin [[Smolni Institutua]]ren aurrean, [[Isaak Brodski]]ren margolana.]]
1917ko abuztuan, Lenin Finlandian zegoen bitartean, [[Lavr Kornilov]] jeneralak, Errusiako armadako komandante buruak, tropak bidali zituen Petrogradora, Behin-behineko Gobernuaren aurkako [[Kornilov afera|kolpe militar saiakera]] bat zirudienean. [[Aleksandr Kerenski]] lehen ministroak Petrogradoko Sobietari laguntza eskatu zion, boltxebikeak barne, eta iraultzaileei langileak [[Guardia Gorria|Guardia Gorri]] gisa antolatzea ahalbidetu zien hiria defendatzeko. Kolpea Petrogradora iritsi aurretik iraungi zen, baina gertaerei esker boltxebikeak hondar politiko irekira itzuli ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=439–465|2a1=Rice|2y=1990|2pp=150–151|3a1=Service|3y=2000|3p=299|4a1=White|4y=2001|4pp=143–144|5a1=Read|5y=2005|5p=173}} . Sozialismoaren aurkako eskuineko indarren kontrairaultzaren beldur, Petrogradoko Sobiet Batasunean nagusi ziren mentxebikeek eta sozialista-iraultzaileek gobernuari boltxebikeekin harremanak normalizatzeko presioa egiten lagundu zioten{{sfn|Pipes|1990|p=465}}. Bai mentxebikeek bai sozialista-iraultzaileek herriaren babes handia galdu zuten, Behin-behineko Gobernuan lotu zirelako eta gerraren jarraipena ez zelako herriaren gogokoa. Boltxebikeak horretaz baliatu ziren eta laster Trotski boltxebikea aukeratu zuten Petrogradoko Sobiet Batasuneko buruzagi{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=465–467|2a1=White|2y=2001|2p=144|3a1=Lee|3y=2003|3p=17|4a1=Read|4y=2005|4p=174}}. Irailean, boltxebikeek gehiengoa lortu zuten Mosku eta Petrogradoko sobieten langile-sekzioetan{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=471|2a1=Rice|2y=1990|2pp=151–152|3a1=Read|3y=2005|3p=180}}.

Egoera berarentzat seguruagoa zela aitortuta, Lenin Petrogradora itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=473, 482|2a1=Rice|2y=1990|2p=152|3a1=Service|3y=2000|3pp=302–303|4a1=Read|4y=2005|4p=179}}. Han Boltxebikeen Batzorde Zentralaren bilera batera joan zen [[urriaren 10]]ean, eta berriro defendatu zuen alderdiak matxinada armatu baten buru izan behar zuela Behin-behineko Gobernua boteretik kentzeko. Oraingoan argumentuak irabazi zuen aldeko hamar botorekin eta aurkako birekin{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=482–484|2a1=Rice|2y=1990|2pp=153–154|3a1=Service|3y=2000|3pp=303–304|4a1=White|4y=2001|4pp=146–147}}. Planaren kritikoek, Zinvievek eta Kamenevek, argudiatu zuten langile errusiarrek ez zutela erregimenaren aurkako kolpe bortitz bat babestuko, eta ez zegoela Leninen baieztapenaren froga argirik Europa osoa iraultza proletarioaren atarian zegoela{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=471–472|2a1=Service|2y=2000|2p=304|3a1=White|3y=2001|3p=147}}. Alderdiak erasoaldia antolatzeko planak hasi zituen, [[Smolni institutua|Smolni Institutuan]] azken bilera bat eginez urriaren 24an{{sfn|Service|2000|pp=306–307}}. Hau zen Batzorde Militar Iraultzailearen (BMI) oinarria, neurri handi batean boltxebikeei leiala zen milizia armatu bat, Petrogradoko Sobietak Korniloven ustezko kolpean ezarri zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=14–15|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=1–3|3a1=Pipes|3y=1990|3p=466|4a1=Rice|4y=1990|4p=155}}.

Urrian, BMIk Petrogradoko garraio, komunikazio, inprenta eta zerbitzu publiko nagusien kontrola hartzeko agindua jaso zuen, eta odol isurketarik gabe egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=485–486, 491|2a1=Rice|2y=1990|2pp=157, 159|3a1=Service|3y=2000|3p=308}}. Boltxebikeek gobernua setiatu zuten [[Neguko Jauregia]]n, eta hura gainditu eta ministroak atxilotu zituzten, ''[[Aurora (1903)|Aurora]]'' itsas ontziak, boltxebikeek kontrolatuak, iraultzaren hasiera seinalatzeko tiro bat bota ondoren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=492–493, 496|2a1=Service|2y=2000|2p=311|3a1=Read|3y=2005|3p=182}}. Matxinadan, Leninek hitzaldi bat eman zuen Petrogradoko Sobietaren aurrean, Behin-behineko Gobernua boteretik kendu zutela iragarriz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=491|2a1=Service|2y=2000|2p=309}}. Boltxebikeek gobernu berri baten eraketa aldarrikatu zuten, Herriko Komisarioen Kontseilua edo [[Sovnarkom]]. Hasiera batean, Leninek uko egin zion lehendakari karguari, Trotski kargurako proposatuz, baina beste boltxebike batzuk tematu egin ziren eta Leninek amore eman zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=499|2a1=Service|2y=2000|2pp=314–315}}. Lenin eta beste boltxebike batzuk Sobietarren Bigarren Kongresuan izan ziren urriaren 26an eta 27an, eta gobernu berriaren sorrera iragarri zuten{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=496–497|2a1=Rice|2y=1990|2pp=159–161|3a1=Service|3y=2000|3pp=314–315|4a1=Read|4y=2005|4p=183}}. Mentxebikeek gaitzetsi egin zuten boterea legez kanpo hartzea eta gerra zibilaren arriskua{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=504|2a1=Service|2y=2000|2p=315}}{{dubious|date=January 2022}}. Erregimen berriaren lehen egun hauetan, Leninek ez zuen hitz egin termino marxista eta sozialistetan errusiarrak ez alienatzeko, eta, horren ordez, langileen kontrolpean zegoen herrialde bat zeukala esan zuen{{sfn|Service|2000|p=316}}.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
Behin-behineko gobernuak 1917ko azaroan Batzar Konstituziogile bat aukeratzeko asmoa zuen; Leninen eragozpenen aurka, [[Sovnarkom]]ek bozketa aurreikusi bezala egitea onartu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=314|2a1=Service|2y=2000|2p=317}}. Hauteskunde eratzaileetan, boltxebikeek botoen laurden bat lortu zuten, gutxi gorabehera, eta nekazaritza-orientazioko sozialista-iraultzaileek garaitu zituzten{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=315|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=540–541|3a1=Rice|3y=1990|3p=164|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=173|5a1=Service|5y=2000|5p=331|6a1=Read|6y=2005|6p=192}}. Leninek argudiatu zuen hauteskundeak ez zirela herriaren borondatearen isla zuzena, hautesleek ez zutela boltxebikeen programa politikoa ezagutzeko astirik izan, eta ezkerreko sozialista-iraultzaileak bereizketaren aurretik egin zirela hautagaien zerrendak{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=176|2a1=Service|2y=2000|2pp=331–332|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4p=192}}. Hala ere, Errusiako Batzar Konstituziogile hautatu berria Petrogradon bildu zen 1918ko urtarrilean{{sfn|Rice|1990|p=164}}. Sovnarkomek argudiatu zuen kontrairaultzailea zela sobietei boterea kendu nahi zielako, baina sozialista-iraultzaileek eta mentxebikeek ukatu egin zuten{{sfn|Pipes|1990|pp=546–547}}. Boltxebikeek mozio bat aurkeztu zioten Batzarrari, legezko botere gehienak kentzen zizkiona; Batzarrak mozioa atzera bota zuenean, Sovnarkomek hori adierazi zuen bere izaera kontrairaultzailearen frogatzat, eta indarrez desegin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=552–553|2a1=Rice|2y=1990|2p=165|3a1=Volkogonov|3y=1994|3pp=176–177|4a1=Service|4y=2000|4pp=332, 336–337|5a1=Read|5y=2005|5p=192}}.

Leninek behin eta berriz ukatu zituen beste alderdi sozialistekin koalizio-gobernu bat ezartzeko deiak, baita boltxebike batzuenak ere{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=158|2a1=Shub|2y=1966|2pp=301–302|3a1=Rigby|3y=1979|3p=26|4a1=Leggett|4y=1981|4p=5|5a1=Pipes|5y=1990|5pp=508, 519|6a1=Service|6y=2000|6pp=318–319|7a1=Read|7y=2005|7pp=189–190}}. Nahiz eta mentxebikeekin edo sozialista-iraultzaileekin koalizioa egiteari uko egin zion, Sovnarkomek partzialki amore eman zuen; ezkerreko sozialista-iraultzaileei kabinetean bost postu jartzeko baimena eman zien 1917ko abenduan. Koalizio horrek lau hilabete baino ez zituen iraun, 1918ko martxora arte, ezkerreko sozialista-iraultzaileak gobernutik erretiratu zirenean, boltxebikeen ikuspegiari buruzko desadostasunagatik, Lehen Mundu Gerrari amaiera emateagatik{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=166–167|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=20–21|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=533–534, 537|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=171|5a1=Service|5y=2000|5pp=322–323|6a1=White|6y=2001|6p=159|7a1=Read|7y=2005|7p=191}}. 1918ko martxoan egin zen VII. Kongresuan, boltxebikeek [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] izena aldatu eta [[Errusiako Alderdi Komunista]] izendatu zuten; izan ere, Leninek bere taldea gero eta erreformistagoa zen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratatik urrundu nahi zuen, bere azken helburua, gizarte komunistarena, azpimarratzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=219, 256, 379|2a1=Shub|2y=1966|2p=374|3a1=Service|3y=2000|3p=355|4a1=White|4y=2001|4p=159|5a1=Read|5y=2005|5p=219}}.

[[Fitxategi:Kremlin_birds_eye_view-1.jpg|thumb|[[Moskuko Kremlina]], Lenin bertara lekualdatu zena 1918an.]]

Nahiz eta azken boterea ofizialki herrialdeko gobernuarena izan, Sovnarkom forman, eta [[Sobieten Kongresu Panerrusiarra]]k (ARCS) aukeratutako [[Sobieten Komite Exekutibo Zentrala|Batzorde Exekutiboarena]] (VTSIK), Alderdi Komunistak Errusian zuen kontrola ''de facto'', bere kideek une hartan aitortzen zuten bezala{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–164|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=374–375|3a1=Service|3y=2000|3p=377}}. 1918an, Sovnarkom aldebakarrez jokatzen hasi zen, komenentziazko premia bat argudiatuz, eta ARCS eta VTSIK gero eta baztertuago geratu ziren, eta, ondorioz, sobietek Errusiako gobernuan paper bat izateari utzi zioten{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. 1918 eta 1919an, gobernuak mentxebikeak eta sozialista-iraultzaileak sobietetatik kanporatu zituen{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. Errusia alderdi bakarreko estatu bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–161|2a1=Leggett|2y=1981|2p=21|3a1=Lee|3y=2003|3p=99}}.

Alderdiaren barruan, Buru Politiko bat ([[Politburo]]) eta Antolakuntza Buru bat ([[Orgburo]]) sortu ziren, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistaren Batzorde Zentrala|Batzorde Zentralarekin]] batera; alderdiko organo horien erabakiak Sovnarkomek eta [[Lan eta Defentsa Kontseilua]]k hartu behar zituzten. Lenin zen gobernu-egitura horretako figura garrantzitsuena, Sovnarkom alderdiko presidentea izateaz gain, Lan eta Defentsa Kontseiluko kide ere bazen, baita Alderdi Komunistako Batzorde Zentraleko eta Politburoko kide ere{{sfn|Service|2000|p=388}}. Eragin horretara hurbildu zen pertsona bakarra Leninen eskuineko eskua izan zen, [[Jakov Sverdlov]], 1919ko martxoan [[Espainiako gripea|gripearen pandemian]] hil zena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=168, 170|2a1=Service|2y=2000|2p=388}}. 1917ko azaroan, Leninek eta bere emazteak bi logelako etxebizitza bat hartu zuten Smolni Institutuan; hurrengo hilabetean, oporraldi labur batzuk igarotzera joan ziren [[Halila]] herrira, Finlandiara{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=325–326, 333|2a1=Read|2y=2005|2pp=211–212}}. 1918ko urtarrilean, Petrogradoko hilketa saiakera batetik bizirik atera zen; [[Fritz Platten]]ek, Leninekin zegoenak, babestu egin zuen eta bala batek zauritu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=361|2a1=Pipes|2y=1990|2p=548|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=229|4a1=Service|4y=2000|4pp=335–336|5a1=Read|5y=2005|5p=198}}.

Alemaniako armada Petrogradorentzat zen mehatxuagatik kezkatuta, 1918ko martxoan Sovnarkom [[Mosku]]ra joan zen, hasiera batean aldi baterako neurri gisa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=156|2a1=Shub|2y=1966|2p=350|3a1=Pipes|3y=1990|3p=594|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=185|5a1=Service|5y=2000|5p=344|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Han, Lenin, Trotski eta beste buruzagi boltxebike batzuk [[Moskuko Kremlina|Kremlinera]] joan ziren, non Lenin emaztearekin eta arreba Mariarekin bizi izan baitzen Sovnarkomeko bilerak egiten ziren aretoaren ondoko lehen solairuko apartamentu batean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=320–321|2a1=Shub|2y=1966|2p=377|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=94–595|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=187–188|5a1=Service|5y=2000|5pp=346–347|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Lenini ez zitzaion Mosku gustatzen{{sfn|Service|2000|p=345}}, baina oso gutxitan atera zen hiriaren erdigunetik hil zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=466|2a1=Service|2y=2000|2p=348}}. Bigarren hilketa saiakera batetik bizirik atera zen, Moskun, 1918ko abuztuan; hitzaldi publiko baten ondoren tiro egin zioten eta larri zauritu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=280|2a1=Shub|2y=1966|2pp=361–362|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=806–807|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=219–221|5a1=Service|5y=2000|5pp=367–368|6a1=White|6y=2001|6p=155}}. Sozialista-iraultzaile bat, [[Fanny Kaplan]], atxilotu eta exekutatu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=282–283|2a1=Shub|2y=1966|2pp=362–363|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=807, 809|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=222–228|5a1=White|5y=2001|5p=155}}. Errusiako prentsak atentatua nabarmen aipatu zuen, Leninenganako begikotasun handia sortuz eta bere ospea handituz{{sfn|Volkogonov|1994|pp=222, 231}}. 1918ko irailean, Lenin Gorkiko finkara eraman zuten, Moskuko kanpoaldean, gobernuak erosi berri zuena{{sfn|Service|2000|p=369}}
.

=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
[[Fitxategi:Lenin - What Is Soviet Power.ogg|thumb|Leninen hitzaldia: ''zer da sobietar boterea?'']]
Agintea hartzean, Leninen erregimenak zenbait dekretu eman zituen. Lehena [[Lurrari buruzko Dekretua]] izan zen, zeinak adierazten baitzuen aristokraziaren eta Eliza Ortodoxoaren [[latifundio]]ak nazionalizatu eta nekazariei birbanatu behar zizkietela tokiko gobernuek. Hori ez zetorren bat Leninek [[nekazaritza-kolektibizazio]] baterako zuen nahiarekin, baina lehendik zeuden nekazari-lurren konfiskazio zabalak gobernuaren aldetik onartzea zekarren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=252–253|2a1=Pipes|2y=1990|2p=499|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=341|4a1=Service|4y=2000|4pp=316–317|5a1=White|5y=2001|5p=149|6a1=Read|6y=2005|6pp=194–195}}. 1917ko azaroan, gobernuak Prentsari buruzko Dekretua aldarrikatu zuen, kontrairaultzailetzat jotzen ziren oposizioko komunikabide asko ixten zituena. Neurria aldi baterako izango zela argudiatu zuten; dekretua gogor kritikatu zuten, baita boltxebike askok ere, [[prentsa-askatasun]]a arriskuan jartzeagatik{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=310|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=5–6, 8, 306|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=521–522|4a1=Service|4y=2000|4pp=317–318|5a1=White|5y=2001|5p=153|6a1=Read|6y=2005|6pp=235–236}}.

{{paperezko aipua|Langile, soldadu eta nekazari guztiei. Sobietar autoritateak bake demokratikoa proposatuko die berehala nazio guztiei, eta berehalako armistizioa fronte guztietan. Lursail guztiak -lurjabeak, inperioa eta monasterioak- nekazarien batzordeen esku uztea zainduko du; soldaduen eskubideak defendatuko ditu, armadaren erabateko demokratizazioa sartuz; industriaren gaineko langileen kontrola ezarriko du; Batzar Konstituziogilea ezarritako datan deitzea ziurtatuko du; Hiriei eta herriei premiazko artikuluak emango dizkie, eta Errusian bizi diren nazionalitate guztiei autodeterminazio eskubidea ziurtatuko die... Gora iraultza!|Leninen gobernu programa, 1917}}
1917ko azaroan, Leninek [[Errusiako Herrien Eskubideen Deklarazioa]] egin zuen, non esaten zen Errepublikaren barruan bizi ziren errusiarrak ez ziren talde etnikoek eskubidea zutela errusiar agintaritzatik bereizteko eta beren estatu nazional independenteak ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Service|3y=2000|3p=321}}. Nazio askok independentzia aldarrikatu zuten ([[Finlandiaren Independentzia Aldarrikapena|Finlandiak]] eta [[Lituaniare independentzia ituna|Lituaniak]] 1917ko abenduan, Letoniak eta Ukrainak 1918ko urtarrilean, [[Estoniaren independentzia aldarrikapena|Estoniak 1918ko otsailean]], [[Transkaukasiako Errepublika Demokratiko Federala|Transkaukasiak]] 1918ko apirilean eta [[Poloniako Bigarren Errepublika|Poloniak 1918ko azaroan]]){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Read|3y=2005|3p=219}}. Laster, boltxebikeek aktiboki sustatu zituzten alderdi komunistak estatu-nazio independente horietan{{sfn|White|2001|pp=159–160}}, eta 1918ko uztailean egin zen Sobiet Batasunaren Bosgarren Kongresu Panerrusiarrean, berriz, Errusiar Errepublika erreformatzen zuen konstituzio bat onartu zen, [[Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa]] bihurtzeko{{sfn|Fischer|1964|p=249}}. Herrialdea modernizatzeko, gobernuak ofizialki bihurtu zuen Errusia [[Juliotar egutegi|juliotar egutegitik]] Europan erabilitako [[Egutegi gregoriano|gregorianora]]{{sfnm|1a1=Sandle|1y=1999|1p=84|2a1=Read|2y=2005|2p=211}}.

1917ko azaroan, Sovnarkomek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako sistema juridikoa indargabetzeko, eta &quot;kontzientzia iraultzailea&quot; erabiltzea eskatu zuen lege abolituak ordezkatzeko{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1pp=172–173|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=796–797|3a1=Read|3y=2005|3p=242}}. Auzitegiak bi mailatako sistema batekin ordezkatu ziren: iraultzaren aurkako delituak tratatzeko [[Auzitegi Iraultzailea (Errusia)|Auzitegi Iraultzaileak]]{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1p=172|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=798–799|3a1=Ryan|3y=2012|3p=121}}, eta delitu zibilak eta beste delitu batzuk tratatzeko [[Herri-auzitegiak (Errusia)|herri-auzitegiak]]. Aurretik zeuden legeak alde batera utzi eta haien epaiak Sovnarkomeko dekretuetan eta &quot;justiziaren zentzu sozialistan&quot; oinarritzea agindu zitzaien{{sfnm|1a1=Hazard|1y=1965|1p=270|2a1=Leggett|2y=1981|2p=172|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=796–797}}. Azaroan, indar armatuen berrikuspena ere egin zen; Sovnarkomek berdintasunezko neurriak aplikatu zituen, aurreko mailak, tituluak eta dominak indargabetu zituen, eta komandanteak aukeratzeko batzordeak ezartzeko eskatu zien soldaduei{{sfn|Volkogonov|1994|p=170}}.

=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>rev21h9s2rgas96d3ygn04ue7mg16ym</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006140</id>
      <parentid>9006139</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:35:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreferentziak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="87224" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere &quot;[[Apirileko Tesiak|Apirileko Tesia]]&quot; azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
{{sakontzeko|Urriko Iraultza}}
[[File:Brodskiy's Lenin.jpg|thumb|Lenin [[Smolni Institutua]]ren aurrean, [[Isaak Brodski]]ren margolana.]]
1917ko abuztuan, Lenin Finlandian zegoen bitartean, [[Lavr Kornilov]] jeneralak, Errusiako armadako komandante buruak, tropak bidali zituen Petrogradora, Behin-behineko Gobernuaren aurkako [[Kornilov afera|kolpe militar saiakera]] bat zirudienean. [[Aleksandr Kerenski]] lehen ministroak Petrogradoko Sobietari laguntza eskatu zion, boltxebikeak barne, eta iraultzaileei langileak [[Guardia Gorria|Guardia Gorri]] gisa antolatzea ahalbidetu zien hiria defendatzeko. Kolpea Petrogradora iritsi aurretik iraungi zen, baina gertaerei esker boltxebikeak hondar politiko irekira itzuli ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=439–465|2a1=Rice|2y=1990|2pp=150–151|3a1=Service|3y=2000|3p=299|4a1=White|4y=2001|4pp=143–144|5a1=Read|5y=2005|5p=173}} . Sozialismoaren aurkako eskuineko indarren kontrairaultzaren beldur, Petrogradoko Sobiet Batasunean nagusi ziren mentxebikeek eta sozialista-iraultzaileek gobernuari boltxebikeekin harremanak normalizatzeko presioa egiten lagundu zioten{{sfn|Pipes|1990|p=465}}. Bai mentxebikeek bai sozialista-iraultzaileek herriaren babes handia galdu zuten, Behin-behineko Gobernuan lotu zirelako eta gerraren jarraipena ez zelako herriaren gogokoa. Boltxebikeak horretaz baliatu ziren eta laster Trotski boltxebikea aukeratu zuten Petrogradoko Sobiet Batasuneko buruzagi{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=465–467|2a1=White|2y=2001|2p=144|3a1=Lee|3y=2003|3p=17|4a1=Read|4y=2005|4p=174}}. Irailean, boltxebikeek gehiengoa lortu zuten Mosku eta Petrogradoko sobieten langile-sekzioetan{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=471|2a1=Rice|2y=1990|2pp=151–152|3a1=Read|3y=2005|3p=180}}.

Egoera berarentzat seguruagoa zela aitortuta, Lenin Petrogradora itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=473, 482|2a1=Rice|2y=1990|2p=152|3a1=Service|3y=2000|3pp=302–303|4a1=Read|4y=2005|4p=179}}. Han Boltxebikeen Batzorde Zentralaren bilera batera joan zen [[urriaren 10]]ean, eta berriro defendatu zuen alderdiak matxinada armatu baten buru izan behar zuela Behin-behineko Gobernua boteretik kentzeko. Oraingoan argumentuak irabazi zuen aldeko hamar botorekin eta aurkako birekin{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=482–484|2a1=Rice|2y=1990|2pp=153–154|3a1=Service|3y=2000|3pp=303–304|4a1=White|4y=2001|4pp=146–147}}. Planaren kritikoek, Zinvievek eta Kamenevek, argudiatu zuten langile errusiarrek ez zutela erregimenaren aurkako kolpe bortitz bat babestuko, eta ez zegoela Leninen baieztapenaren froga argirik Europa osoa iraultza proletarioaren atarian zegoela{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=471–472|2a1=Service|2y=2000|2p=304|3a1=White|3y=2001|3p=147}}. Alderdiak erasoaldia antolatzeko planak hasi zituen, [[Smolni institutua|Smolni Institutuan]] azken bilera bat eginez urriaren 24an{{sfn|Service|2000|pp=306–307}}. Hau zen Batzorde Militar Iraultzailearen (BMI) oinarria, neurri handi batean boltxebikeei leiala zen milizia armatu bat, Petrogradoko Sobietak Korniloven ustezko kolpean ezarri zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=14–15|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=1–3|3a1=Pipes|3y=1990|3p=466|4a1=Rice|4y=1990|4p=155}}.

Urrian, BMIk Petrogradoko garraio, komunikazio, inprenta eta zerbitzu publiko nagusien kontrola hartzeko agindua jaso zuen, eta odol isurketarik gabe egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=485–486, 491|2a1=Rice|2y=1990|2pp=157, 159|3a1=Service|3y=2000|3p=308}}. Boltxebikeek gobernua setiatu zuten [[Neguko Jauregia]]n, eta hura gainditu eta ministroak atxilotu zituzten, ''[[Aurora (1903)|Aurora]]'' itsas ontziak, boltxebikeek kontrolatuak, iraultzaren hasiera seinalatzeko tiro bat bota ondoren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=492–493, 496|2a1=Service|2y=2000|2p=311|3a1=Read|3y=2005|3p=182}}. Matxinadan, Leninek hitzaldi bat eman zuen Petrogradoko Sobietaren aurrean, Behin-behineko Gobernua boteretik kendu zutela iragarriz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=491|2a1=Service|2y=2000|2p=309}}. Boltxebikeek gobernu berri baten eraketa aldarrikatu zuten, Herriko Komisarioen Kontseilua edo [[Sovnarkom]]. Hasiera batean, Leninek uko egin zion lehendakari karguari, Trotski kargurako proposatuz, baina beste boltxebike batzuk tematu egin ziren eta Leninek amore eman zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=499|2a1=Service|2y=2000|2pp=314–315}}. Lenin eta beste boltxebike batzuk Sobietarren Bigarren Kongresuan izan ziren urriaren 26an eta 27an, eta gobernu berriaren sorrera iragarri zuten{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=496–497|2a1=Rice|2y=1990|2pp=159–161|3a1=Service|3y=2000|3pp=314–315|4a1=Read|4y=2005|4p=183}}. Mentxebikeek gaitzetsi egin zuten boterea legez kanpo hartzea eta gerra zibilaren arriskua{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=504|2a1=Service|2y=2000|2p=315}}{{dubious|date=January 2022}}. Erregimen berriaren lehen egun hauetan, Leninek ez zuen hitz egin termino marxista eta sozialistetan errusiarrak ez alienatzeko, eta, horren ordez, langileen kontrolpean zegoen herrialde bat zeukala esan zuen{{sfn|Service|2000|p=316}}.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
Behin-behineko gobernuak 1917ko azaroan Batzar Konstituziogile bat aukeratzeko asmoa zuen; Leninen eragozpenen aurka, [[Sovnarkom]]ek bozketa aurreikusi bezala egitea onartu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=314|2a1=Service|2y=2000|2p=317}}. Hauteskunde eratzaileetan, boltxebikeek botoen laurden bat lortu zuten, gutxi gorabehera, eta nekazaritza-orientazioko sozialista-iraultzaileek garaitu zituzten{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=315|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=540–541|3a1=Rice|3y=1990|3p=164|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=173|5a1=Service|5y=2000|5p=331|6a1=Read|6y=2005|6p=192}}. Leninek argudiatu zuen hauteskundeak ez zirela herriaren borondatearen isla zuzena, hautesleek ez zutela boltxebikeen programa politikoa ezagutzeko astirik izan, eta ezkerreko sozialista-iraultzaileak bereizketaren aurretik egin zirela hautagaien zerrendak{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=176|2a1=Service|2y=2000|2pp=331–332|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4p=192}}. Hala ere, Errusiako Batzar Konstituziogile hautatu berria Petrogradon bildu zen 1918ko urtarrilean{{sfn|Rice|1990|p=164}}. Sovnarkomek argudiatu zuen kontrairaultzailea zela sobietei boterea kendu nahi zielako, baina sozialista-iraultzaileek eta mentxebikeek ukatu egin zuten{{sfn|Pipes|1990|pp=546–547}}. Boltxebikeek mozio bat aurkeztu zioten Batzarrari, legezko botere gehienak kentzen zizkiona; Batzarrak mozioa atzera bota zuenean, Sovnarkomek hori adierazi zuen bere izaera kontrairaultzailearen frogatzat, eta indarrez desegin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=552–553|2a1=Rice|2y=1990|2p=165|3a1=Volkogonov|3y=1994|3pp=176–177|4a1=Service|4y=2000|4pp=332, 336–337|5a1=Read|5y=2005|5p=192}}.

Leninek behin eta berriz ukatu zituen beste alderdi sozialistekin koalizio-gobernu bat ezartzeko deiak, baita boltxebike batzuenak ere{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=158|2a1=Shub|2y=1966|2pp=301–302|3a1=Rigby|3y=1979|3p=26|4a1=Leggett|4y=1981|4p=5|5a1=Pipes|5y=1990|5pp=508, 519|6a1=Service|6y=2000|6pp=318–319|7a1=Read|7y=2005|7pp=189–190}}. Nahiz eta mentxebikeekin edo sozialista-iraultzaileekin koalizioa egiteari uko egin zion, Sovnarkomek partzialki amore eman zuen; ezkerreko sozialista-iraultzaileei kabinetean bost postu jartzeko baimena eman zien 1917ko abenduan. Koalizio horrek lau hilabete baino ez zituen iraun, 1918ko martxora arte, ezkerreko sozialista-iraultzaileak gobernutik erretiratu zirenean, boltxebikeen ikuspegiari buruzko desadostasunagatik, Lehen Mundu Gerrari amaiera emateagatik{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=166–167|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=20–21|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=533–534, 537|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=171|5a1=Service|5y=2000|5pp=322–323|6a1=White|6y=2001|6p=159|7a1=Read|7y=2005|7p=191}}. 1918ko martxoan egin zen VII. Kongresuan, boltxebikeek [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] izena aldatu eta [[Errusiako Alderdi Komunista]] izendatu zuten; izan ere, Leninek bere taldea gero eta erreformistagoa zen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratatik urrundu nahi zuen, bere azken helburua, gizarte komunistarena, azpimarratzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=219, 256, 379|2a1=Shub|2y=1966|2p=374|3a1=Service|3y=2000|3p=355|4a1=White|4y=2001|4p=159|5a1=Read|5y=2005|5p=219}}.

[[Fitxategi:Kremlin_birds_eye_view-1.jpg|thumb|[[Moskuko Kremlina]], Lenin bertara lekualdatu zena 1918an.]]

Nahiz eta azken boterea ofizialki herrialdeko gobernuarena izan, Sovnarkom forman, eta [[Sobieten Kongresu Panerrusiarra]]k (ARCS) aukeratutako [[Sobieten Komite Exekutibo Zentrala|Batzorde Exekutiboarena]] (VTSIK), Alderdi Komunistak Errusian zuen kontrola ''de facto'', bere kideek une hartan aitortzen zuten bezala{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–164|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=374–375|3a1=Service|3y=2000|3p=377}}. 1918an, Sovnarkom aldebakarrez jokatzen hasi zen, komenentziazko premia bat argudiatuz, eta ARCS eta VTSIK gero eta baztertuago geratu ziren, eta, ondorioz, sobietek Errusiako gobernuan paper bat izateari utzi zioten{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. 1918 eta 1919an, gobernuak mentxebikeak eta sozialista-iraultzaileak sobietetatik kanporatu zituen{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. Errusia alderdi bakarreko estatu bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–161|2a1=Leggett|2y=1981|2p=21|3a1=Lee|3y=2003|3p=99}}.

Alderdiaren barruan, Buru Politiko bat ([[Politburo]]) eta Antolakuntza Buru bat ([[Orgburo]]) sortu ziren, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistaren Batzorde Zentrala|Batzorde Zentralarekin]] batera; alderdiko organo horien erabakiak Sovnarkomek eta [[Lan eta Defentsa Kontseilua]]k hartu behar zituzten. Lenin zen gobernu-egitura horretako figura garrantzitsuena, Sovnarkom alderdiko presidentea izateaz gain, Lan eta Defentsa Kontseiluko kide ere bazen, baita Alderdi Komunistako Batzorde Zentraleko eta Politburoko kide ere{{sfn|Service|2000|p=388}}. Eragin horretara hurbildu zen pertsona bakarra Leninen eskuineko eskua izan zen, [[Jakov Sverdlov]], 1919ko martxoan [[Espainiako gripea|gripearen pandemian]] hil zena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=168, 170|2a1=Service|2y=2000|2p=388}}. 1917ko azaroan, Leninek eta bere emazteak bi logelako etxebizitza bat hartu zuten Smolni Institutuan; hurrengo hilabetean, oporraldi labur batzuk igarotzera joan ziren [[Halila]] herrira, Finlandiara{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=325–326, 333|2a1=Read|2y=2005|2pp=211–212}}. 1918ko urtarrilean, Petrogradoko hilketa saiakera batetik bizirik atera zen; [[Fritz Platten]]ek, Leninekin zegoenak, babestu egin zuen eta bala batek zauritu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=361|2a1=Pipes|2y=1990|2p=548|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=229|4a1=Service|4y=2000|4pp=335–336|5a1=Read|5y=2005|5p=198}}.

Alemaniako armada Petrogradorentzat zen mehatxuagatik kezkatuta, 1918ko martxoan Sovnarkom [[Mosku]]ra joan zen, hasiera batean aldi baterako neurri gisa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=156|2a1=Shub|2y=1966|2p=350|3a1=Pipes|3y=1990|3p=594|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=185|5a1=Service|5y=2000|5p=344|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Han, Lenin, Trotski eta beste buruzagi boltxebike batzuk [[Moskuko Kremlina|Kremlinera]] joan ziren, non Lenin emaztearekin eta arreba Mariarekin bizi izan baitzen Sovnarkomeko bilerak egiten ziren aretoaren ondoko lehen solairuko apartamentu batean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=320–321|2a1=Shub|2y=1966|2p=377|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=94–595|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=187–188|5a1=Service|5y=2000|5pp=346–347|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Lenini ez zitzaion Mosku gustatzen{{sfn|Service|2000|p=345}}, baina oso gutxitan atera zen hiriaren erdigunetik hil zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=466|2a1=Service|2y=2000|2p=348}}. Bigarren hilketa saiakera batetik bizirik atera zen, Moskun, 1918ko abuztuan; hitzaldi publiko baten ondoren tiro egin zioten eta larri zauritu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=280|2a1=Shub|2y=1966|2pp=361–362|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=806–807|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=219–221|5a1=Service|5y=2000|5pp=367–368|6a1=White|6y=2001|6p=155}}. Sozialista-iraultzaile bat, [[Fanny Kaplan]], atxilotu eta exekutatu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=282–283|2a1=Shub|2y=1966|2pp=362–363|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=807, 809|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=222–228|5a1=White|5y=2001|5p=155}}. Errusiako prentsak atentatua nabarmen aipatu zuen, Leninenganako begikotasun handia sortuz eta bere ospea handituz{{sfn|Volkogonov|1994|pp=222, 231}}. 1918ko irailean, Lenin Gorkiko finkara eraman zuten, Moskuko kanpoaldean, gobernuak erosi berri zuena{{sfn|Service|2000|p=369}}
.

=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
[[Fitxategi:Lenin - What Is Soviet Power.ogg|thumb|Leninen hitzaldia: ''zer da sobietar boterea?'']]
Agintea hartzean, Leninen erregimenak zenbait dekretu eman zituen. Lehena [[Lurrari buruzko Dekretua]] izan zen, zeinak adierazten baitzuen aristokraziaren eta Eliza Ortodoxoaren [[latifundio]]ak nazionalizatu eta nekazariei birbanatu behar zizkietela tokiko gobernuek. Hori ez zetorren bat Leninek [[nekazaritza-kolektibizazio]] baterako zuen nahiarekin, baina lehendik zeuden nekazari-lurren konfiskazio zabalak gobernuaren aldetik onartzea zekarren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=252–253|2a1=Pipes|2y=1990|2p=499|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=341|4a1=Service|4y=2000|4pp=316–317|5a1=White|5y=2001|5p=149|6a1=Read|6y=2005|6pp=194–195}}. 1917ko azaroan, gobernuak Prentsari buruzko Dekretua aldarrikatu zuen, kontrairaultzailetzat jotzen ziren oposizioko komunikabide asko ixten zituena. Neurria aldi baterako izango zela argudiatu zuten; dekretua gogor kritikatu zuten, baita boltxebike askok ere, [[prentsa-askatasun]]a arriskuan jartzeagatik{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=310|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=5–6, 8, 306|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=521–522|4a1=Service|4y=2000|4pp=317–318|5a1=White|5y=2001|5p=153|6a1=Read|6y=2005|6pp=235–236}}.

{{paperezko aipua|Langile, soldadu eta nekazari guztiei. Sobietar autoritateak bake demokratikoa proposatuko die berehala nazio guztiei, eta berehalako armistizioa fronte guztietan. Lursail guztiak -lurjabeak, inperioa eta monasterioak- nekazarien batzordeen esku uztea zainduko du; soldaduen eskubideak defendatuko ditu, armadaren erabateko demokratizazioa sartuz; industriaren gaineko langileen kontrola ezarriko du; Batzar Konstituziogilea ezarritako datan deitzea ziurtatuko du; Hiriei eta herriei premiazko artikuluak emango dizkie, eta Errusian bizi diren nazionalitate guztiei autodeterminazio eskubidea ziurtatuko die... Gora iraultza!|Leninen gobernu programa, 1917}}
1917ko azaroan, Leninek [[Errusiako Herrien Eskubideen Deklarazioa]] egin zuen, non esaten zen Errepublikaren barruan bizi ziren errusiarrak ez ziren talde etnikoek eskubidea zutela errusiar agintaritzatik bereizteko eta beren estatu nazional independenteak ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Service|3y=2000|3p=321}}. Nazio askok independentzia aldarrikatu zuten ([[Finlandiaren Independentzia Aldarrikapena|Finlandiak]] eta [[Lituaniare independentzia ituna|Lituaniak]] 1917ko abenduan, Letoniak eta Ukrainak 1918ko urtarrilean, [[Estoniaren independentzia aldarrikapena|Estoniak 1918ko otsailean]], [[Transkaukasiako Errepublika Demokratiko Federala|Transkaukasiak]] 1918ko apirilean eta [[Poloniako Bigarren Errepublika|Poloniak 1918ko azaroan]]){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Read|3y=2005|3p=219}}. Laster, boltxebikeek aktiboki sustatu zituzten alderdi komunistak estatu-nazio independente horietan{{sfn|White|2001|pp=159–160}}, eta 1918ko uztailean egin zen Sobiet Batasunaren Bosgarren Kongresu Panerrusiarrean, berriz, Errusiar Errepublika erreformatzen zuen konstituzio bat onartu zen, [[Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa]] bihurtzeko{{sfn|Fischer|1964|p=249}}. Herrialdea modernizatzeko, gobernuak ofizialki bihurtu zuen Errusia [[Juliotar egutegi|juliotar egutegitik]] Europan erabilitako [[Egutegi gregoriano|gregorianora]]{{sfnm|1a1=Sandle|1y=1999|1p=84|2a1=Read|2y=2005|2p=211}}.

1917ko azaroan, Sovnarkomek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako sistema juridikoa indargabetzeko, eta &quot;kontzientzia iraultzailea&quot; erabiltzea eskatu zuen lege abolituak ordezkatzeko{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1pp=172–173|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=796–797|3a1=Read|3y=2005|3p=242}}. Auzitegiak bi mailatako sistema batekin ordezkatu ziren: iraultzaren aurkako delituak tratatzeko [[Auzitegi Iraultzailea (Errusia)|Auzitegi Iraultzaileak]]{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1p=172|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=798–799|3a1=Ryan|3y=2012|3p=121}}, eta delitu zibilak eta beste delitu batzuk tratatzeko [[Herri-auzitegiak (Errusia)|herri-auzitegiak]]. Aurretik zeuden legeak alde batera utzi eta haien epaiak Sovnarkomeko dekretuetan eta &quot;justiziaren zentzu sozialistan&quot; oinarritzea agindu zitzaien{{sfnm|1a1=Hazard|1y=1965|1p=270|2a1=Leggett|2y=1981|2p=172|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=796–797}}. Azaroan, indar armatuen berrikuspena ere egin zen; Sovnarkomek berdintasunezko neurriak aplikatu zituen, aurreko mailak, tituluak eta dominak indargabetu zituen, eta komandanteak aukeratzeko batzordeak ezartzeko eskatu zien soldaduei{{sfn|Volkogonov|1994|p=170}}.

=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|20em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>qa5zoeirepw1td0iti6ifp0y6o4u0ls</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006142</id>
      <parentid>9006140</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:48:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="93331" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere &quot;[[Apirileko Tesiak|Apirileko Tesia]]&quot; azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
{{sakontzeko|Urriko Iraultza}}
[[File:Brodskiy's Lenin.jpg|thumb|Lenin [[Smolni Institutua]]ren aurrean, [[Isaak Brodski]]ren margolana.]]
1917ko abuztuan, Lenin Finlandian zegoen bitartean, [[Lavr Kornilov]] jeneralak, Errusiako armadako komandante buruak, tropak bidali zituen Petrogradora, Behin-behineko Gobernuaren aurkako [[Kornilov afera|kolpe militar saiakera]] bat zirudienean. [[Aleksandr Kerenski]] lehen ministroak Petrogradoko Sobietari laguntza eskatu zion, boltxebikeak barne, eta iraultzaileei langileak [[Guardia Gorria|Guardia Gorri]] gisa antolatzea ahalbidetu zien hiria defendatzeko. Kolpea Petrogradora iritsi aurretik iraungi zen, baina gertaerei esker boltxebikeak hondar politiko irekira itzuli ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=439–465|2a1=Rice|2y=1990|2pp=150–151|3a1=Service|3y=2000|3p=299|4a1=White|4y=2001|4pp=143–144|5a1=Read|5y=2005|5p=173}} . Sozialismoaren aurkako eskuineko indarren kontrairaultzaren beldur, Petrogradoko Sobiet Batasunean nagusi ziren mentxebikeek eta sozialista-iraultzaileek gobernuari boltxebikeekin harremanak normalizatzeko presioa egiten lagundu zioten{{sfn|Pipes|1990|p=465}}. Bai mentxebikeek bai sozialista-iraultzaileek herriaren babes handia galdu zuten, Behin-behineko Gobernuan lotu zirelako eta gerraren jarraipena ez zelako herriaren gogokoa. Boltxebikeak horretaz baliatu ziren eta laster Trotski boltxebikea aukeratu zuten Petrogradoko Sobiet Batasuneko buruzagi{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=465–467|2a1=White|2y=2001|2p=144|3a1=Lee|3y=2003|3p=17|4a1=Read|4y=2005|4p=174}}. Irailean, boltxebikeek gehiengoa lortu zuten Mosku eta Petrogradoko sobieten langile-sekzioetan{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=471|2a1=Rice|2y=1990|2pp=151–152|3a1=Read|3y=2005|3p=180}}.

Egoera berarentzat seguruagoa zela aitortuta, Lenin Petrogradora itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=473, 482|2a1=Rice|2y=1990|2p=152|3a1=Service|3y=2000|3pp=302–303|4a1=Read|4y=2005|4p=179}}. Han Boltxebikeen Batzorde Zentralaren bilera batera joan zen [[urriaren 10]]ean, eta berriro defendatu zuen alderdiak matxinada armatu baten buru izan behar zuela Behin-behineko Gobernua boteretik kentzeko. Oraingoan argumentuak irabazi zuen aldeko hamar botorekin eta aurkako birekin{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=482–484|2a1=Rice|2y=1990|2pp=153–154|3a1=Service|3y=2000|3pp=303–304|4a1=White|4y=2001|4pp=146–147}}. Planaren kritikoek, Zinvievek eta Kamenevek, argudiatu zuten langile errusiarrek ez zutela erregimenaren aurkako kolpe bortitz bat babestuko, eta ez zegoela Leninen baieztapenaren froga argirik Europa osoa iraultza proletarioaren atarian zegoela{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=471–472|2a1=Service|2y=2000|2p=304|3a1=White|3y=2001|3p=147}}. Alderdiak erasoaldia antolatzeko planak hasi zituen, [[Smolni institutua|Smolni Institutuan]] azken bilera bat eginez urriaren 24an{{sfn|Service|2000|pp=306–307}}. Hau zen Batzorde Militar Iraultzailearen (BMI) oinarria, neurri handi batean boltxebikeei leiala zen milizia armatu bat, Petrogradoko Sobietak Korniloven ustezko kolpean ezarri zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=14–15|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=1–3|3a1=Pipes|3y=1990|3p=466|4a1=Rice|4y=1990|4p=155}}.

Urrian, BMIk Petrogradoko garraio, komunikazio, inprenta eta zerbitzu publiko nagusien kontrola hartzeko agindua jaso zuen, eta odol isurketarik gabe egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=485–486, 491|2a1=Rice|2y=1990|2pp=157, 159|3a1=Service|3y=2000|3p=308}}. Boltxebikeek gobernua setiatu zuten [[Neguko Jauregia]]n, eta hura gainditu eta ministroak atxilotu zituzten, ''[[Aurora (1903)|Aurora]]'' itsas ontziak, boltxebikeek kontrolatuak, iraultzaren hasiera seinalatzeko tiro bat bota ondoren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=492–493, 496|2a1=Service|2y=2000|2p=311|3a1=Read|3y=2005|3p=182}}. Matxinadan, Leninek hitzaldi bat eman zuen Petrogradoko Sobietaren aurrean, Behin-behineko Gobernua boteretik kendu zutela iragarriz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=491|2a1=Service|2y=2000|2p=309}}. Boltxebikeek gobernu berri baten eraketa aldarrikatu zuten, Herriko Komisarioen Kontseilua edo [[Sovnarkom]]. Hasiera batean, Leninek uko egin zion lehendakari karguari, Trotski kargurako proposatuz, baina beste boltxebike batzuk tematu egin ziren eta Leninek amore eman zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=499|2a1=Service|2y=2000|2pp=314–315}}. Lenin eta beste boltxebike batzuk Sobietarren Bigarren Kongresuan izan ziren urriaren 26an eta 27an, eta gobernu berriaren sorrera iragarri zuten{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=496–497|2a1=Rice|2y=1990|2pp=159–161|3a1=Service|3y=2000|3pp=314–315|4a1=Read|4y=2005|4p=183}}. Mentxebikeek gaitzetsi egin zuten boterea legez kanpo hartzea eta gerra zibilaren arriskua{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=504|2a1=Service|2y=2000|2p=315}}{{dubious|date=January 2022}}. Erregimen berriaren lehen egun hauetan, Leninek ez zuen hitz egin termino marxista eta sozialistetan errusiarrak ez alienatzeko, eta, horren ordez, langileen kontrolpean zegoen herrialde bat zeukala esan zuen{{sfn|Service|2000|p=316}}.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
Behin-behineko gobernuak 1917ko azaroan Batzar Konstituziogile bat aukeratzeko asmoa zuen; Leninen eragozpenen aurka, [[Sovnarkom]]ek bozketa aurreikusi bezala egitea onartu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=314|2a1=Service|2y=2000|2p=317}}. Hauteskunde eratzaileetan, boltxebikeek botoen laurden bat lortu zuten, gutxi gorabehera, eta nekazaritza-orientazioko sozialista-iraultzaileek garaitu zituzten{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=315|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=540–541|3a1=Rice|3y=1990|3p=164|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=173|5a1=Service|5y=2000|5p=331|6a1=Read|6y=2005|6p=192}}. Leninek argudiatu zuen hauteskundeak ez zirela herriaren borondatearen isla zuzena, hautesleek ez zutela boltxebikeen programa politikoa ezagutzeko astirik izan, eta ezkerreko sozialista-iraultzaileak bereizketaren aurretik egin zirela hautagaien zerrendak{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=176|2a1=Service|2y=2000|2pp=331–332|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4p=192}}. Hala ere, Errusiako Batzar Konstituziogile hautatu berria Petrogradon bildu zen 1918ko urtarrilean{{sfn|Rice|1990|p=164}}. Sovnarkomek argudiatu zuen kontrairaultzailea zela sobietei boterea kendu nahi zielako, baina sozialista-iraultzaileek eta mentxebikeek ukatu egin zuten{{sfn|Pipes|1990|pp=546–547}}. Boltxebikeek mozio bat aurkeztu zioten Batzarrari, legezko botere gehienak kentzen zizkiona; Batzarrak mozioa atzera bota zuenean, Sovnarkomek hori adierazi zuen bere izaera kontrairaultzailearen frogatzat, eta indarrez desegin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=552–553|2a1=Rice|2y=1990|2p=165|3a1=Volkogonov|3y=1994|3pp=176–177|4a1=Service|4y=2000|4pp=332, 336–337|5a1=Read|5y=2005|5p=192}}.

Leninek behin eta berriz ukatu zituen beste alderdi sozialistekin koalizio-gobernu bat ezartzeko deiak, baita boltxebike batzuenak ere{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=158|2a1=Shub|2y=1966|2pp=301–302|3a1=Rigby|3y=1979|3p=26|4a1=Leggett|4y=1981|4p=5|5a1=Pipes|5y=1990|5pp=508, 519|6a1=Service|6y=2000|6pp=318–319|7a1=Read|7y=2005|7pp=189–190}}. Nahiz eta mentxebikeekin edo sozialista-iraultzaileekin koalizioa egiteari uko egin zion, Sovnarkomek partzialki amore eman zuen; ezkerreko sozialista-iraultzaileei kabinetean bost postu jartzeko baimena eman zien 1917ko abenduan. Koalizio horrek lau hilabete baino ez zituen iraun, 1918ko martxora arte, ezkerreko sozialista-iraultzaileak gobernutik erretiratu zirenean, boltxebikeen ikuspegiari buruzko desadostasunagatik, Lehen Mundu Gerrari amaiera emateagatik{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=166–167|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=20–21|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=533–534, 537|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=171|5a1=Service|5y=2000|5pp=322–323|6a1=White|6y=2001|6p=159|7a1=Read|7y=2005|7p=191}}. 1918ko martxoan egin zen VII. Kongresuan, boltxebikeek [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] izena aldatu eta [[Errusiako Alderdi Komunista]] izendatu zuten; izan ere, Leninek bere taldea gero eta erreformistagoa zen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratatik urrundu nahi zuen, bere azken helburua, gizarte komunistarena, azpimarratzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=219, 256, 379|2a1=Shub|2y=1966|2p=374|3a1=Service|3y=2000|3p=355|4a1=White|4y=2001|4p=159|5a1=Read|5y=2005|5p=219}}.

[[Fitxategi:Kremlin_birds_eye_view-1.jpg|thumb|[[Moskuko Kremlina]], Lenin bertara lekualdatu zena 1918an.]]

Nahiz eta azken boterea ofizialki herrialdeko gobernuarena izan, Sovnarkom forman, eta [[Sobieten Kongresu Panerrusiarra]]k (ARCS) aukeratutako [[Sobieten Komite Exekutibo Zentrala|Batzorde Exekutiboarena]] (VTSIK), Alderdi Komunistak Errusian zuen kontrola ''de facto'', bere kideek une hartan aitortzen zuten bezala{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–164|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=374–375|3a1=Service|3y=2000|3p=377}}. 1918an, Sovnarkom aldebakarrez jokatzen hasi zen, komenentziazko premia bat argudiatuz, eta ARCS eta VTSIK gero eta baztertuago geratu ziren, eta, ondorioz, sobietek Errusiako gobernuan paper bat izateari utzi zioten{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. 1918 eta 1919an, gobernuak mentxebikeak eta sozialista-iraultzaileak sobietetatik kanporatu zituen{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. Errusia alderdi bakarreko estatu bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–161|2a1=Leggett|2y=1981|2p=21|3a1=Lee|3y=2003|3p=99}}.

Alderdiaren barruan, Buru Politiko bat ([[Politburo]]) eta Antolakuntza Buru bat ([[Orgburo]]) sortu ziren, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistaren Batzorde Zentrala|Batzorde Zentralarekin]] batera; alderdiko organo horien erabakiak Sovnarkomek eta [[Lan eta Defentsa Kontseilua]]k hartu behar zituzten. Lenin zen gobernu-egitura horretako figura garrantzitsuena, Sovnarkom alderdiko presidentea izateaz gain, Lan eta Defentsa Kontseiluko kide ere bazen, baita Alderdi Komunistako Batzorde Zentraleko eta Politburoko kide ere{{sfn|Service|2000|p=388}}. Eragin horretara hurbildu zen pertsona bakarra Leninen eskuineko eskua izan zen, [[Jakov Sverdlov]], 1919ko martxoan [[Espainiako gripea|gripearen pandemian]] hil zena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=168, 170|2a1=Service|2y=2000|2p=388}}. 1917ko azaroan, Leninek eta bere emazteak bi logelako etxebizitza bat hartu zuten Smolni Institutuan; hurrengo hilabetean, oporraldi labur batzuk igarotzera joan ziren [[Halila]] herrira, Finlandiara{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=325–326, 333|2a1=Read|2y=2005|2pp=211–212}}. 1918ko urtarrilean, Petrogradoko hilketa saiakera batetik bizirik atera zen; [[Fritz Platten]]ek, Leninekin zegoenak, babestu egin zuen eta bala batek zauritu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=361|2a1=Pipes|2y=1990|2p=548|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=229|4a1=Service|4y=2000|4pp=335–336|5a1=Read|5y=2005|5p=198}}.

Alemaniako armada Petrogradorentzat zen mehatxuagatik kezkatuta, 1918ko martxoan Sovnarkom [[Mosku]]ra joan zen, hasiera batean aldi baterako neurri gisa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=156|2a1=Shub|2y=1966|2p=350|3a1=Pipes|3y=1990|3p=594|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=185|5a1=Service|5y=2000|5p=344|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Han, Lenin, Trotski eta beste buruzagi boltxebike batzuk [[Moskuko Kremlina|Kremlinera]] joan ziren, non Lenin emaztearekin eta arreba Mariarekin bizi izan baitzen Sovnarkomeko bilerak egiten ziren aretoaren ondoko lehen solairuko apartamentu batean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=320–321|2a1=Shub|2y=1966|2p=377|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=94–595|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=187–188|5a1=Service|5y=2000|5pp=346–347|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Lenini ez zitzaion Mosku gustatzen{{sfn|Service|2000|p=345}}, baina oso gutxitan atera zen hiriaren erdigunetik hil zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=466|2a1=Service|2y=2000|2p=348}}. Bigarren hilketa saiakera batetik bizirik atera zen, Moskun, 1918ko abuztuan; hitzaldi publiko baten ondoren tiro egin zioten eta larri zauritu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=280|2a1=Shub|2y=1966|2pp=361–362|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=806–807|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=219–221|5a1=Service|5y=2000|5pp=367–368|6a1=White|6y=2001|6p=155}}. Sozialista-iraultzaile bat, [[Fanny Kaplan]], atxilotu eta exekutatu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=282–283|2a1=Shub|2y=1966|2pp=362–363|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=807, 809|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=222–228|5a1=White|5y=2001|5p=155}}. Errusiako prentsak atentatua nabarmen aipatu zuen, Leninenganako begikotasun handia sortuz eta bere ospea handituz{{sfn|Volkogonov|1994|pp=222, 231}}. 1918ko irailean, Lenin Gorkiko finkara eraman zuten, Moskuko kanpoaldean, gobernuak erosi berri zuena{{sfn|Service|2000|p=369}}
.

=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
[[Fitxategi:Lenin - What Is Soviet Power.ogg|thumb|Leninen hitzaldia: ''zer da sobietar boterea?'']]
Agintea hartzean, Leninen erregimenak zenbait dekretu eman zituen. Lehena [[Lurrari buruzko Dekretua]] izan zen, zeinak adierazten baitzuen aristokraziaren eta Eliza Ortodoxoaren [[latifundio]]ak nazionalizatu eta nekazariei birbanatu behar zizkietela tokiko gobernuek. Hori ez zetorren bat Leninek [[nekazaritza-kolektibizazio]] baterako zuen nahiarekin, baina lehendik zeuden nekazari-lurren konfiskazio zabalak gobernuaren aldetik onartzea zekarren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=252–253|2a1=Pipes|2y=1990|2p=499|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=341|4a1=Service|4y=2000|4pp=316–317|5a1=White|5y=2001|5p=149|6a1=Read|6y=2005|6pp=194–195}}. 1917ko azaroan, gobernuak Prentsari buruzko Dekretua aldarrikatu zuen, kontrairaultzailetzat jotzen ziren oposizioko komunikabide asko ixten zituena. Neurria aldi baterako izango zela argudiatu zuten; dekretua gogor kritikatu zuten, baita boltxebike askok ere, [[prentsa-askatasun]]a arriskuan jartzeagatik{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=310|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=5–6, 8, 306|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=521–522|4a1=Service|4y=2000|4pp=317–318|5a1=White|5y=2001|5p=153|6a1=Read|6y=2005|6pp=235–236}}.

{{paperezko aipua|Langile, soldadu eta nekazari guztiei. Sobietar autoritateak bake demokratikoa proposatuko die berehala nazio guztiei, eta berehalako armistizioa fronte guztietan. Lursail guztiak -lurjabeak, inperioa eta monasterioak- nekazarien batzordeen esku uztea zainduko du; soldaduen eskubideak defendatuko ditu, armadaren erabateko demokratizazioa sartuz; industriaren gaineko langileen kontrola ezarriko du; Batzar Konstituziogilea ezarritako datan deitzea ziurtatuko du; Hiriei eta herriei premiazko artikuluak emango dizkie, eta Errusian bizi diren nazionalitate guztiei autodeterminazio eskubidea ziurtatuko die... Gora iraultza!|Leninen gobernu programa, 1917}}
1917ko azaroan, Leninek [[Errusiako Herrien Eskubideen Deklarazioa]] egin zuen, non esaten zen Errepublikaren barruan bizi ziren errusiarrak ez ziren talde etnikoek eskubidea zutela errusiar agintaritzatik bereizteko eta beren estatu nazional independenteak ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Service|3y=2000|3p=321}}. Nazio askok independentzia aldarrikatu zuten ([[Finlandiaren Independentzia Aldarrikapena|Finlandiak]] eta [[Lituaniare independentzia ituna|Lituaniak]] 1917ko abenduan, Letoniak eta Ukrainak 1918ko urtarrilean, [[Estoniaren independentzia aldarrikapena|Estoniak 1918ko otsailean]], [[Transkaukasiako Errepublika Demokratiko Federala|Transkaukasiak]] 1918ko apirilean eta [[Poloniako Bigarren Errepublika|Poloniak 1918ko azaroan]]){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Read|3y=2005|3p=219}}. Laster, boltxebikeek aktiboki sustatu zituzten alderdi komunistak estatu-nazio independente horietan{{sfn|White|2001|pp=159–160}}, eta 1918ko uztailean egin zen Sobiet Batasunaren Bosgarren Kongresu Panerrusiarrean, berriz, Errusiar Errepublika erreformatzen zuen konstituzio bat onartu zen, [[Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa]] bihurtzeko{{sfn|Fischer|1964|p=249}}. Herrialdea modernizatzeko, gobernuak ofizialki bihurtu zuen Errusia [[Juliotar egutegi|juliotar egutegitik]] Europan erabilitako [[Egutegi gregoriano|gregorianora]]{{sfnm|1a1=Sandle|1y=1999|1p=84|2a1=Read|2y=2005|2p=211}}.

1917ko azaroan, Sovnarkomek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako sistema juridikoa indargabetzeko, eta &quot;kontzientzia iraultzailea&quot; erabiltzea eskatu zuen lege abolituak ordezkatzeko{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1pp=172–173|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=796–797|3a1=Read|3y=2005|3p=242}}. Auzitegiak bi mailatako sistema batekin ordezkatu ziren: iraultzaren aurkako delituak tratatzeko [[Auzitegi Iraultzailea (Errusia)|Auzitegi Iraultzaileak]]{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1p=172|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=798–799|3a1=Ryan|3y=2012|3p=121}}, eta delitu zibilak eta beste delitu batzuk tratatzeko [[Herri-auzitegiak (Errusia)|herri-auzitegiak]]. Aurretik zeuden legeak alde batera utzi eta haien epaiak Sovnarkomeko dekretuetan eta &quot;justiziaren zentzu sozialistan&quot; oinarritzea agindu zitzaien{{sfnm|1a1=Hazard|1y=1965|1p=270|2a1=Leggett|2y=1981|2p=172|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=796–797}}. Azaroan, indar armatuen berrikuspena ere egin zen; Sovnarkomek berdintasunezko neurriak aplikatu zituen, aurreko mailak, tituluak eta dominak indargabetu zituen, eta komandanteak aukeratzeko batzordeak ezartzeko eskatu zien soldaduei{{sfn|Volkogonov|1994|p=170}}.

[[Fitxategi:Dyadya_lenin.jpg|thumb|Sobietar propaganda posterra. Lenin agertzen da monarkia, apaizak eta kapitalistak erratzarekin garbitzen. Testuak &quot;Lenin kamaradak Lurra zikinkeriaz garbitzen du&quot;.]]

1917ko urrian, Leninek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako guztien lana eguneko [[Zortzi orduko lanaldi|zortzi ordura mugatzeko]]. Herri Hezkuntzari buruzko Dekretua ere aldarrikatu zuen, gobernuak Errusiako haur guztientzako doako hezkuntza [[Laikotasun|laikoa]] bermatuko zuela xedatzen zuena{{sfn|Service|2000|p=321}}, bai eta estatuko [[umezurztegi]]-sistema bat ezartzen zuen dekretua ere{{sfn|Fischer|1964|pp=260–261}}. [[Analfabetismo]] masiboari aurre egiteko, alfabetatze-kanpaina bat hasi zen; kalkuluen arabera, 5 milioi pertsonak eman zuten izena oinarrizko alfabetatze-ikastaro trinkoetan 1920 eta 1926 artean. Sexuen arteko berdintasunarekin, emakumeei emantzipatzen lagundu zieten legeak sartu ziren, senarrekiko autonomia ekonomikoa emanez eta [[dibortzio]]aren murrizketak kenduz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=554–555|2a1=Sandle|2y=1999|2p=83}}. Helburu horiek lortzeko sortu zen [[Zhenotdel]], emakumeen erakunde boltxebikea{{sfn|Sandle|1999|pp=122–123}}. Leninen agindupean, Errusia izan zen lehen hiruhilekoan [[Abortu|abortua]] legeztatu zuen lehen herrialdea{{sfn|David|1974|p=417}}. [[Ateismo|Ateo]] militantea izaki, Leninek eta Alderdi Komunistak erlijio antolatua eraitsi nahi zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=552|2a1=Leggett|2y=1981|2p=308|3a1=Sandle|3y=1999|3p=126|4a1=Read|4y=2005|4pp=238–239|5a1=Ryan|5y=2012|5pp=176, 182}}. 1918ko urtarrilean, gobernuak Elizaren eta Estatuaren banaketa agindu zuen, eta eskoletan erlijio-irakaskuntza debekatu zuen{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=373|2a1=Leggett|2y=1981|2p=308|3a1=Ryan|3y=2012|3p=177}}.

1917ko azaroan, Leninek Langile Kontrolari buruzko Dekretua aldarrikatu zuen, enpresa bakoitzeko langileei beren enpresaren kudeaketa gainbegiratzeko hautatutako batzorde bat ezartzeko eskatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=709|2a1=Service|2y=2000|2p=321}}. Hilabete horretan herrialdeko urrea konfiskatzeko agindua ere eman zen{{sfn|Volkogonov|1994|p=171}}, eta bankuak nazionalizatu ziren. Leninek urrats garrantzitsutzat jo zuen hori sozialismorako bidean{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=45–46|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=682, 683|3a1=Service|3y=2000|3p=321|4a1=White|4y=2001|4p=153}}. Abenduan, Sovnarkomek Ekonomia Nazionalaren Kontseilu Gorena (VSNKh) ezarri zuen, industriaren, bankuen, nekazaritzaren eta merkataritzaren gaineko agintea zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1p=50|2a1=Pipes|2y=1990|2p=689|3a1=Sandle|3y=1999|3p=64|4a1=Service|4y=2000|4p=321|5a1=Read|5y=2005|5p=231}}. Fabrika-batzordeak sindikatuen mende zeuden, eta horiek, aldi berean, VSNKhen mende zeuden; Estatuaren [[Ekonomia planifikatu|plan ekonomiko]] zentralizatuak lehentasuna zuen langileen tokiko interes ekonomikoen gainetik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=437–438|2a1=Pipes|2y=1990|2p=709|3a1=Sandle|3y=1999|3pp=64, 68}}. 1918ko hasieran, Sovnarkomek atzerriarekiko zor guztiak kitatu zituen, eta uko egin zion zegozkion interesak ordaintzeari{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=263–264|2a1=Pipes|2y=1990|2p=672}}. 1918ko apirilean, kanpo-merkataritza nazionalizatu zuen, inportazioen eta esportazioen gaineko estatu-monopolioa ezarriz{{sfn|Fischer|1964|p=264}}. 1918ko ekainean, zerbitzu publikoak, trenbideak, ingeniaritza, ehunak, metalurgia eta meatzaritza nazionalizatu zituen, nahiz eta askotan izenez baino ez ziren estatukoak{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=681, 692–693|2a1=Sandle|2y=1999|2pp=96–97}}. Nazionalizazio osoa 1920ko azarora arte ez zen gertatu, industria-enpresa txikiak Estatuaren kontrolpean geratu ziren arte{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=692–693|2a1=Sandle|2y=1999|2p=97}}.

Boltxebikeen fakzio batek, &quot;[[Ezkerreko komunistak]]&quot; izenekoak, Sovnarkomen politika ekonomikoa kritikatu zuen moderatuegia zelakoan; industria, nekazaritza, merkataritza, finantzak, garraioa eta komunikazioen nazionalizazioa nahi zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=236|2a1=Service|2y=2000|2pp=351–352}}. Leninek uste zuen hori ez zela batere praktikoa garai hartan, eta gobernuak Errusiako eskala handiko enpresa kapitalistak soilik nazionalizatu behar zituela, hala nola bankuak, trenbideak, latifundio handiak eta lantegi eta meategi handiagoak, enpresa txikienek modu pribatuan jardun zezaten ahalbidetuz, arrakastaz nazionalizatzeko adina hazi arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=236|2a1=Service|2y=2000|2pp=351–352}}. Lenin ere ez zegoen ados ezkerreko komunistekin antolaketa ekonomikoari buruz; 1918ko ekainean, industriaren kontrol ekonomiko zentralizatua beharrezkoa zela argudiatu zuen; ezkerreko komunistek, berriz, fabrika bakoitza bere langileek kontrolatzea nahi zuten, Leninek sozialismoaren kausarentzat kaltegarritzat jotzen zuen ikuspegi [[sindikalismo|sindikalista]]{{sfn|Fischer|1964|pp=259, 444–445}}.

Ezkerreko ikuspegi libertarioa hartuz, ezkerreko komunistek zein Alderdi Komunistako beste alderdi batzuek Errusiako erakunde demokratikoen gainbehera kritikatu zuten{{sfn|Sandle|1999|p=120}}. Nazioartean, sozialista askok Leninen erregimena kritikatu zuten eta sozialismoa ezartzen ari zela ukatu zuten; bereziki, parte-hartze politiko orokorrik, herri-kontsultarik eta industria-demokraziarik eza nabarmendu zuten{{sfn|Service|2000|pp=354–355}}. 1918ko amaieran, [[Karl Kautsky]] marxista txekiar austriarrak Errusia sobietarraren izaera antidemokratikoa gaitzesten zuen panfleto [[antilenimismo|antileninista]] bat idatzi zuen, eta Leninek sutsuki erantzun zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=307–308|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=178–179|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4pp=252–253|5a1=Ryan|5y=2012|5pp=123–124}}. [[Rosa Luxemburg]] marxista alemaniarrak Kautskyren iritziak babestu zituen zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1pp=329–330|2a1=Service|2y=2000|2p=385|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4pp=253–254|5a1=Ryan|5y=2012|5p=125}}, eta [[Peter Kropotkin]] [[anarkista]] errusiarrak boltxebikeek boterea hartzea &quot;errusiar Iraultzaren ehorzketa&quot; bezala deskribatu zuen{{sfn|Shub|1966|p=383}}.

=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|20em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>pznzu3haxpcoob17oin6cw5xspo3r3j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006143</id>
      <parentid>9006142</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:49:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="93341" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere &quot;[[Apirileko Tesiak|Apirileko Tesia]]&quot; azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
{{sakontzeko|Urriko Iraultza}}
[[File:Brodskiy's Lenin.jpg|thumb|Lenin [[Smolni Institutua]]ren aurrean, [[Isaak Brodski]]ren margolana.]]
1917ko abuztuan, Lenin Finlandian zegoen bitartean, [[Lavr Kornilov]] jeneralak, Errusiako armadako komandante buruak, tropak bidali zituen Petrogradora, Behin-behineko Gobernuaren aurkako [[Kornilov afera|kolpe militar saiakera]] bat zirudienean. [[Aleksandr Kerenski]] lehen ministroak Petrogradoko Sobietari laguntza eskatu zion, boltxebikeak barne, eta iraultzaileei langileak [[Guardia Gorria|Guardia Gorri]] gisa antolatzea ahalbidetu zien hiria defendatzeko. Kolpea Petrogradora iritsi aurretik iraungi zen, baina gertaerei esker boltxebikeak hondar politiko irekira itzuli ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=439–465|2a1=Rice|2y=1990|2pp=150–151|3a1=Service|3y=2000|3p=299|4a1=White|4y=2001|4pp=143–144|5a1=Read|5y=2005|5p=173}} . Sozialismoaren aurkako eskuineko indarren kontrairaultzaren beldur, Petrogradoko Sobiet Batasunean nagusi ziren mentxebikeek eta sozialista-iraultzaileek gobernuari boltxebikeekin harremanak normalizatzeko presioa egiten lagundu zioten{{sfn|Pipes|1990|p=465}}. Bai mentxebikeek bai sozialista-iraultzaileek herriaren babes handia galdu zuten, Behin-behineko Gobernuan lotu zirelako eta gerraren jarraipena ez zelako herriaren gogokoa. Boltxebikeak horretaz baliatu ziren eta laster Trotski boltxebikea aukeratu zuten Petrogradoko Sobiet Batasuneko buruzagi{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=465–467|2a1=White|2y=2001|2p=144|3a1=Lee|3y=2003|3p=17|4a1=Read|4y=2005|4p=174}}. Irailean, boltxebikeek gehiengoa lortu zuten Mosku eta Petrogradoko sobieten langile-sekzioetan{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=471|2a1=Rice|2y=1990|2pp=151–152|3a1=Read|3y=2005|3p=180}}.

Egoera berarentzat seguruagoa zela aitortuta, Lenin Petrogradora itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=473, 482|2a1=Rice|2y=1990|2p=152|3a1=Service|3y=2000|3pp=302–303|4a1=Read|4y=2005|4p=179}}. Han Boltxebikeen Batzorde Zentralaren bilera batera joan zen [[urriaren 10]]ean, eta berriro defendatu zuen alderdiak matxinada armatu baten buru izan behar zuela Behin-behineko Gobernua boteretik kentzeko. Oraingoan argumentuak irabazi zuen aldeko hamar botorekin eta aurkako birekin{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=482–484|2a1=Rice|2y=1990|2pp=153–154|3a1=Service|3y=2000|3pp=303–304|4a1=White|4y=2001|4pp=146–147}}. Planaren kritikoek, Zinvievek eta Kamenevek, argudiatu zuten langile errusiarrek ez zutela erregimenaren aurkako kolpe bortitz bat babestuko, eta ez zegoela Leninen baieztapenaren froga argirik Europa osoa iraultza proletarioaren atarian zegoela{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=471–472|2a1=Service|2y=2000|2p=304|3a1=White|3y=2001|3p=147}}. Alderdiak erasoaldia antolatzeko planak hasi zituen, [[Smolni institutua|Smolni Institutuan]] azken bilera bat eginez urriaren 24an{{sfn|Service|2000|pp=306–307}}. Hau zen Batzorde Militar Iraultzailearen (BMI) oinarria, neurri handi batean boltxebikeei leiala zen milizia armatu bat, Petrogradoko Sobietak Korniloven ustezko kolpean ezarri zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=14–15|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=1–3|3a1=Pipes|3y=1990|3p=466|4a1=Rice|4y=1990|4p=155}}.

Urrian, BMIk Petrogradoko garraio, komunikazio, inprenta eta zerbitzu publiko nagusien kontrola hartzeko agindua jaso zuen, eta odol isurketarik gabe egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=485–486, 491|2a1=Rice|2y=1990|2pp=157, 159|3a1=Service|3y=2000|3p=308}}. Boltxebikeek gobernua setiatu zuten [[Neguko Jauregia]]n, eta hura gainditu eta ministroak atxilotu zituzten, ''[[Aurora (1903)|Aurora]]'' itsas ontziak, boltxebikeek kontrolatuak, iraultzaren hasiera seinalatzeko tiro bat bota ondoren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=492–493, 496|2a1=Service|2y=2000|2p=311|3a1=Read|3y=2005|3p=182}}. Matxinadan, Leninek hitzaldi bat eman zuen Petrogradoko Sobietaren aurrean, Behin-behineko Gobernua boteretik kendu zutela iragarriz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=491|2a1=Service|2y=2000|2p=309}}. Boltxebikeek gobernu berri baten eraketa aldarrikatu zuten, Herriko Komisarioen Kontseilua edo [[Sovnarkom]]. Hasiera batean, Leninek uko egin zion lehendakari karguari, Trotski kargurako proposatuz, baina beste boltxebike batzuk tematu egin ziren eta Leninek amore eman zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=499|2a1=Service|2y=2000|2pp=314–315}}. Lenin eta beste boltxebike batzuk Sobietarren Bigarren Kongresuan izan ziren urriaren 26an eta 27an, eta gobernu berriaren sorrera iragarri zuten{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=496–497|2a1=Rice|2y=1990|2pp=159–161|3a1=Service|3y=2000|3pp=314–315|4a1=Read|4y=2005|4p=183}}. Mentxebikeek gaitzetsi egin zuten boterea legez kanpo hartzea eta gerra zibilaren arriskua{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=504|2a1=Service|2y=2000|2p=315}}{{dubious|date=January 2022}}. Erregimen berriaren lehen egun hauetan, Leninek ez zuen hitz egin termino marxista eta sozialistetan errusiarrak ez alienatzeko, eta, horren ordez, langileen kontrolpean zegoen herrialde bat zeukala esan zuen{{sfn|Service|2000|p=316}}.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
Behin-behineko gobernuak 1917ko azaroan Batzar Konstituziogile bat aukeratzeko asmoa zuen; Leninen eragozpenen aurka, [[Sovnarkom]]ek bozketa aurreikusi bezala egitea onartu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=314|2a1=Service|2y=2000|2p=317}}. Hauteskunde eratzaileetan, boltxebikeek botoen laurden bat lortu zuten, gutxi gorabehera, eta nekazaritza-orientazioko sozialista-iraultzaileek garaitu zituzten{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=315|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=540–541|3a1=Rice|3y=1990|3p=164|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=173|5a1=Service|5y=2000|5p=331|6a1=Read|6y=2005|6p=192}}. Leninek argudiatu zuen hauteskundeak ez zirela herriaren borondatearen isla zuzena, hautesleek ez zutela boltxebikeen programa politikoa ezagutzeko astirik izan, eta ezkerreko sozialista-iraultzaileak bereizketaren aurretik egin zirela hautagaien zerrendak{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=176|2a1=Service|2y=2000|2pp=331–332|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4p=192}}. Hala ere, Errusiako Batzar Konstituziogile hautatu berria Petrogradon bildu zen 1918ko urtarrilean{{sfn|Rice|1990|p=164}}. Sovnarkomek argudiatu zuen kontrairaultzailea zela sobietei boterea kendu nahi zielako, baina sozialista-iraultzaileek eta mentxebikeek ukatu egin zuten{{sfn|Pipes|1990|pp=546–547}}. Boltxebikeek mozio bat aurkeztu zioten Batzarrari, legezko botere gehienak kentzen zizkiona; Batzarrak mozioa atzera bota zuenean, Sovnarkomek hori adierazi zuen bere izaera kontrairaultzailearen frogatzat, eta indarrez desegin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=552–553|2a1=Rice|2y=1990|2p=165|3a1=Volkogonov|3y=1994|3pp=176–177|4a1=Service|4y=2000|4pp=332, 336–337|5a1=Read|5y=2005|5p=192}}.

Leninek behin eta berriz ukatu zituen beste alderdi sozialistekin koalizio-gobernu bat ezartzeko deiak, baita boltxebike batzuenak ere{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=158|2a1=Shub|2y=1966|2pp=301–302|3a1=Rigby|3y=1979|3p=26|4a1=Leggett|4y=1981|4p=5|5a1=Pipes|5y=1990|5pp=508, 519|6a1=Service|6y=2000|6pp=318–319|7a1=Read|7y=2005|7pp=189–190}}. Nahiz eta mentxebikeekin edo sozialista-iraultzaileekin koalizioa egiteari uko egin zion, Sovnarkomek partzialki amore eman zuen; ezkerreko sozialista-iraultzaileei kabinetean bost postu jartzeko baimena eman zien 1917ko abenduan. Koalizio horrek lau hilabete baino ez zituen iraun, 1918ko martxora arte, ezkerreko sozialista-iraultzaileak gobernutik erretiratu zirenean, boltxebikeen ikuspegiari buruzko desadostasunagatik, Lehen Mundu Gerrari amaiera emateagatik{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=166–167|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=20–21|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=533–534, 537|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=171|5a1=Service|5y=2000|5pp=322–323|6a1=White|6y=2001|6p=159|7a1=Read|7y=2005|7p=191}}. 1918ko martxoan egin zen VII. Kongresuan, boltxebikeek [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] izena aldatu eta [[Errusiako Alderdi Komunista]] izendatu zuten; izan ere, Leninek bere taldea gero eta erreformistagoa zen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratatik urrundu nahi zuen, bere azken helburua, gizarte komunistarena, azpimarratzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=219, 256, 379|2a1=Shub|2y=1966|2p=374|3a1=Service|3y=2000|3p=355|4a1=White|4y=2001|4p=159|5a1=Read|5y=2005|5p=219}}.

[[Fitxategi:Kremlin_birds_eye_view-1.jpg|thumb|[[Moskuko Kremlina]], Lenin bertara lekualdatu zena 1918an.]]

Nahiz eta azken boterea ofizialki herrialdeko gobernuarena izan, Sovnarkom forman, eta [[Sobieten Kongresu Panerrusiarra]]k (ARCS) aukeratutako [[Sobieten Komite Exekutibo Zentrala|Batzorde Exekutiboarena]] (VTSIK), Alderdi Komunistak Errusian zuen kontrola ''de facto'', bere kideek une hartan aitortzen zuten bezala{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–164|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=374–375|3a1=Service|3y=2000|3p=377}}. 1918an, Sovnarkom aldebakarrez jokatzen hasi zen, komenentziazko premia bat argudiatuz, eta ARCS eta VTSIK gero eta baztertuago geratu ziren, eta, ondorioz, sobietek Errusiako gobernuan paper bat izateari utzi zioten{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. 1918 eta 1919an, gobernuak mentxebikeak eta sozialista-iraultzaileak sobietetatik kanporatu zituen{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. Errusia alderdi bakarreko estatu bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–161|2a1=Leggett|2y=1981|2p=21|3a1=Lee|3y=2003|3p=99}}.

Alderdiaren barruan, Buru Politiko bat ([[Politburo]]) eta Antolakuntza Buru bat ([[Orgburo]]) sortu ziren, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistaren Batzorde Zentrala|Batzorde Zentralarekin]] batera; alderdiko organo horien erabakiak Sovnarkomek eta [[Lan eta Defentsa Kontseilua]]k hartu behar zituzten. Lenin zen gobernu-egitura horretako figura garrantzitsuena, Sovnarkom alderdiko presidentea izateaz gain, Lan eta Defentsa Kontseiluko kide ere bazen, baita Alderdi Komunistako Batzorde Zentraleko eta Politburoko kide ere{{sfn|Service|2000|p=388}}. Eragin horretara hurbildu zen pertsona bakarra Leninen eskuineko eskua izan zen, [[Jakov Sverdlov]], 1919ko martxoan [[Espainiako gripea|gripearen pandemian]] hil zena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=168, 170|2a1=Service|2y=2000|2p=388}}. 1917ko azaroan, Leninek eta bere emazteak bi logelako etxebizitza bat hartu zuten Smolni Institutuan; hurrengo hilabetean, oporraldi labur batzuk igarotzera joan ziren [[Halila]] herrira, Finlandiara{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=325–326, 333|2a1=Read|2y=2005|2pp=211–212}}. 1918ko urtarrilean, Petrogradoko hilketa saiakera batetik bizirik atera zen; [[Fritz Platten]]ek, Leninekin zegoenak, babestu egin zuen eta bala batek zauritu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=361|2a1=Pipes|2y=1990|2p=548|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=229|4a1=Service|4y=2000|4pp=335–336|5a1=Read|5y=2005|5p=198}}.

Alemaniako armada Petrogradorentzat zen mehatxuagatik kezkatuta, 1918ko martxoan Sovnarkom [[Mosku]]ra joan zen, hasiera batean aldi baterako neurri gisa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=156|2a1=Shub|2y=1966|2p=350|3a1=Pipes|3y=1990|3p=594|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=185|5a1=Service|5y=2000|5p=344|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Han, Lenin, Trotski eta beste buruzagi boltxebike batzuk [[Moskuko Kremlina|Kremlinera]] joan ziren, non Lenin emaztearekin eta arreba Mariarekin bizi izan baitzen Sovnarkomeko bilerak egiten ziren aretoaren ondoko lehen solairuko apartamentu batean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=320–321|2a1=Shub|2y=1966|2p=377|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=94–595|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=187–188|5a1=Service|5y=2000|5pp=346–347|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Lenini ez zitzaion Mosku gustatzen{{sfn|Service|2000|p=345}}, baina oso gutxitan atera zen hiriaren erdigunetik hil zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=466|2a1=Service|2y=2000|2p=348}}. Bigarren hilketa saiakera batetik bizirik atera zen, Moskun, 1918ko abuztuan; hitzaldi publiko baten ondoren tiro egin zioten eta larri zauritu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=280|2a1=Shub|2y=1966|2pp=361–362|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=806–807|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=219–221|5a1=Service|5y=2000|5pp=367–368|6a1=White|6y=2001|6p=155}}. Sozialista-iraultzaile bat, [[Fanny Kaplan]], atxilotu eta exekutatu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=282–283|2a1=Shub|2y=1966|2pp=362–363|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=807, 809|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=222–228|5a1=White|5y=2001|5p=155}}. Errusiako prentsak atentatua nabarmen aipatu zuen, Leninenganako begikotasun handia sortuz eta bere ospea handituz{{sfn|Volkogonov|1994|pp=222, 231}}. 1918ko irailean, Lenin Gorkiko finkara eraman zuten, Moskuko kanpoaldean, gobernuak erosi berri zuena{{sfn|Service|2000|p=369}}
.

=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
[[Fitxategi:Lenin - What Is Soviet Power.ogg|thumb|Leninen hitzaldia: ''zer da sobietar boterea?'']]
Agintea hartzean, Leninen erregimenak zenbait dekretu eman zituen. Lehena [[Lurrari buruzko Dekretua]] izan zen, zeinak adierazten baitzuen aristokraziaren eta Eliza Ortodoxoaren [[latifundio]]ak nazionalizatu eta nekazariei birbanatu behar zizkietela tokiko gobernuek. Hori ez zetorren bat Leninek [[nekazaritza-kolektibizazio]] baterako zuen nahiarekin, baina lehendik zeuden nekazari-lurren konfiskazio zabalak gobernuaren aldetik onartzea zekarren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=252–253|2a1=Pipes|2y=1990|2p=499|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=341|4a1=Service|4y=2000|4pp=316–317|5a1=White|5y=2001|5p=149|6a1=Read|6y=2005|6pp=194–195}}. 1917ko azaroan, gobernuak Prentsari buruzko Dekretua aldarrikatu zuen, kontrairaultzailetzat jotzen ziren oposizioko komunikabide asko ixten zituena. Neurria aldi baterako izango zela argudiatu zuten; dekretua gogor kritikatu zuten, baita boltxebike askok ere, [[prentsa-askatasun]]a arriskuan jartzeagatik{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=310|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=5–6, 8, 306|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=521–522|4a1=Service|4y=2000|4pp=317–318|5a1=White|5y=2001|5p=153|6a1=Read|6y=2005|6pp=235–236}}.

{{paperezko aipua|Langile, soldadu eta nekazari guztiei. Sobietar autoritateak bake demokratikoa proposatuko die berehala nazio guztiei, eta berehalako armistizioa fronte guztietan. Lursail guztiak -lurjabeak, inperioa eta monasterioak- nekazarien batzordeen esku uztea zainduko du; soldaduen eskubideak defendatuko ditu, armadaren erabateko demokratizazioa sartuz; industriaren gaineko langileen kontrola ezarriko du; Batzar Konstituziogilea ezarritako datan deitzea ziurtatuko du; Hiriei eta herriei premiazko artikuluak emango dizkie, eta Errusian bizi diren nazionalitate guztiei autodeterminazio eskubidea ziurtatuko die... Gora iraultza!|Leninen gobernu programa, 1917}}
1917ko azaroan, Leninek [[Errusiako Herrien Eskubideen Deklarazioa]] egin zuen, non esaten zen Errepublikaren barruan bizi ziren errusiarrak ez ziren talde etnikoek eskubidea zutela errusiar agintaritzatik bereizteko eta beren estatu nazional independenteak ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Service|3y=2000|3p=321}}. Nazio askok independentzia aldarrikatu zuten ([[Finlandiaren Independentzia Aldarrikapena|Finlandiak]] eta [[Lituaniare independentzia ituna|Lituaniak]] 1917ko abenduan, Letoniak eta Ukrainak 1918ko urtarrilean, [[Estoniaren independentzia aldarrikapena|Estoniak 1918ko otsailean]], [[Transkaukasiako Errepublika Demokratiko Federala|Transkaukasiak]] 1918ko apirilean eta [[Poloniako Bigarren Errepublika|Poloniak 1918ko azaroan]]){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Read|3y=2005|3p=219}}. Laster, boltxebikeek aktiboki sustatu zituzten alderdi komunistak estatu-nazio independente horietan{{sfn|White|2001|pp=159–160}}, eta 1918ko uztailean egin zen Sobiet Batasunaren Bosgarren Kongresu Panerrusiarrean, berriz, Errusiar Errepublika erreformatzen zuen konstituzio bat onartu zen, [[Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa]] bihurtzeko{{sfn|Fischer|1964|p=249}}. Herrialdea modernizatzeko, gobernuak ofizialki bihurtu zuen Errusia [[Juliotar egutegi|juliotar egutegitik]] Europan erabilitako [[Egutegi gregoriano|gregorianora]]{{sfnm|1a1=Sandle|1y=1999|1p=84|2a1=Read|2y=2005|2p=211}}.

1917ko azaroan, Sovnarkomek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako sistema juridikoa indargabetzeko, eta &quot;kontzientzia iraultzailea&quot; erabiltzea eskatu zuen lege abolituak ordezkatzeko{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1pp=172–173|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=796–797|3a1=Read|3y=2005|3p=242}}. Auzitegiak bi mailatako sistema batekin ordezkatu ziren: iraultzaren aurkako delituak tratatzeko [[Auzitegi Iraultzailea (Errusia)|Auzitegi Iraultzaileak]]{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1p=172|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=798–799|3a1=Ryan|3y=2012|3p=121}}, eta delitu zibilak eta beste delitu batzuk tratatzeko [[Herri-auzitegiak (Errusia)|herri-auzitegiak]]. Aurretik zeuden legeak alde batera utzi eta haien epaiak Sovnarkomeko dekretuetan eta &quot;justiziaren zentzu sozialistan&quot; oinarritzea agindu zitzaien{{sfnm|1a1=Hazard|1y=1965|1p=270|2a1=Leggett|2y=1981|2p=172|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=796–797}}. Azaroan, indar armatuen berrikuspena ere egin zen; Sovnarkomek berdintasunezko neurriak aplikatu zituen, aurreko mailak, tituluak eta dominak indargabetu zituen, eta komandanteak aukeratzeko batzordeak ezartzeko eskatu zien soldaduei{{sfn|Volkogonov|1994|p=170}}.

[[Fitxategi:Dyadya_lenin.jpg|thumb|ezkerrera|Sobietar propaganda posterra. Lenin agertzen da monarkia, apaizak eta kapitalistak erratzarekin garbitzen. Testuak &quot;Lenin kamaradak Lurra zikinkeriaz garbitzen du&quot;.]]

1917ko urrian, Leninek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako guztien lana eguneko [[Zortzi orduko lanaldi|zortzi ordura mugatzeko]]. Herri Hezkuntzari buruzko Dekretua ere aldarrikatu zuen, gobernuak Errusiako haur guztientzako doako hezkuntza [[Laikotasun|laikoa]] bermatuko zuela xedatzen zuena{{sfn|Service|2000|p=321}}, bai eta estatuko [[umezurztegi]]-sistema bat ezartzen zuen dekretua ere{{sfn|Fischer|1964|pp=260–261}}. [[Analfabetismo]] masiboari aurre egiteko, alfabetatze-kanpaina bat hasi zen; kalkuluen arabera, 5 milioi pertsonak eman zuten izena oinarrizko alfabetatze-ikastaro trinkoetan 1920 eta 1926 artean. Sexuen arteko berdintasunarekin, emakumeei emantzipatzen lagundu zieten legeak sartu ziren, senarrekiko autonomia ekonomikoa emanez eta [[dibortzio]]aren murrizketak kenduz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=554–555|2a1=Sandle|2y=1999|2p=83}}. Helburu horiek lortzeko sortu zen [[Zhenotdel]], emakumeen erakunde boltxebikea{{sfn|Sandle|1999|pp=122–123}}. Leninen agindupean, Errusia izan zen lehen hiruhilekoan [[Abortu|abortua]] legeztatu zuen lehen herrialdea{{sfn|David|1974|p=417}}. [[Ateismo|Ateo]] militantea izaki, Leninek eta Alderdi Komunistak erlijio antolatua eraitsi nahi zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=552|2a1=Leggett|2y=1981|2p=308|3a1=Sandle|3y=1999|3p=126|4a1=Read|4y=2005|4pp=238–239|5a1=Ryan|5y=2012|5pp=176, 182}}. 1918ko urtarrilean, gobernuak Elizaren eta Estatuaren banaketa agindu zuen, eta eskoletan erlijio-irakaskuntza debekatu zuen{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=373|2a1=Leggett|2y=1981|2p=308|3a1=Ryan|3y=2012|3p=177}}.

1917ko azaroan, Leninek Langile Kontrolari buruzko Dekretua aldarrikatu zuen, enpresa bakoitzeko langileei beren enpresaren kudeaketa gainbegiratzeko hautatutako batzorde bat ezartzeko eskatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=709|2a1=Service|2y=2000|2p=321}}. Hilabete horretan herrialdeko urrea konfiskatzeko agindua ere eman zen{{sfn|Volkogonov|1994|p=171}}, eta bankuak nazionalizatu ziren. Leninek urrats garrantzitsutzat jo zuen hori sozialismorako bidean{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=45–46|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=682, 683|3a1=Service|3y=2000|3p=321|4a1=White|4y=2001|4p=153}}. Abenduan, Sovnarkomek Ekonomia Nazionalaren Kontseilu Gorena (VSNKh) ezarri zuen, industriaren, bankuen, nekazaritzaren eta merkataritzaren gaineko agintea zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1p=50|2a1=Pipes|2y=1990|2p=689|3a1=Sandle|3y=1999|3p=64|4a1=Service|4y=2000|4p=321|5a1=Read|5y=2005|5p=231}}. Fabrika-batzordeak sindikatuen mende zeuden, eta horiek, aldi berean, VSNKhen mende zeuden; Estatuaren [[Ekonomia planifikatu|plan ekonomiko]] zentralizatuak lehentasuna zuen langileen tokiko interes ekonomikoen gainetik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=437–438|2a1=Pipes|2y=1990|2p=709|3a1=Sandle|3y=1999|3pp=64, 68}}. 1918ko hasieran, Sovnarkomek atzerriarekiko zor guztiak kitatu zituen, eta uko egin zion zegozkion interesak ordaintzeari{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=263–264|2a1=Pipes|2y=1990|2p=672}}. 1918ko apirilean, kanpo-merkataritza nazionalizatu zuen, inportazioen eta esportazioen gaineko estatu-monopolioa ezarriz{{sfn|Fischer|1964|p=264}}. 1918ko ekainean, zerbitzu publikoak, trenbideak, ingeniaritza, ehunak, metalurgia eta meatzaritza nazionalizatu zituen, nahiz eta askotan izenez baino ez ziren estatukoak{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=681, 692–693|2a1=Sandle|2y=1999|2pp=96–97}}. Nazionalizazio osoa 1920ko azarora arte ez zen gertatu, industria-enpresa txikiak Estatuaren kontrolpean geratu ziren arte{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=692–693|2a1=Sandle|2y=1999|2p=97}}.

Boltxebikeen fakzio batek, &quot;[[Ezkerreko komunistak]]&quot; izenekoak, Sovnarkomen politika ekonomikoa kritikatu zuen moderatuegia zelakoan; industria, nekazaritza, merkataritza, finantzak, garraioa eta komunikazioen nazionalizazioa nahi zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=236|2a1=Service|2y=2000|2pp=351–352}}. Leninek uste zuen hori ez zela batere praktikoa garai hartan, eta gobernuak Errusiako eskala handiko enpresa kapitalistak soilik nazionalizatu behar zituela, hala nola bankuak, trenbideak, latifundio handiak eta lantegi eta meategi handiagoak, enpresa txikienek modu pribatuan jardun zezaten ahalbidetuz, arrakastaz nazionalizatzeko adina hazi arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=236|2a1=Service|2y=2000|2pp=351–352}}. Lenin ere ez zegoen ados ezkerreko komunistekin antolaketa ekonomikoari buruz; 1918ko ekainean, industriaren kontrol ekonomiko zentralizatua beharrezkoa zela argudiatu zuen; ezkerreko komunistek, berriz, fabrika bakoitza bere langileek kontrolatzea nahi zuten, Leninek sozialismoaren kausarentzat kaltegarritzat jotzen zuen ikuspegi [[sindikalismo|sindikalista]]{{sfn|Fischer|1964|pp=259, 444–445}}.

Ezkerreko ikuspegi libertarioa hartuz, ezkerreko komunistek zein Alderdi Komunistako beste alderdi batzuek Errusiako erakunde demokratikoen gainbehera kritikatu zuten{{sfn|Sandle|1999|p=120}}. Nazioartean, sozialista askok Leninen erregimena kritikatu zuten eta sozialismoa ezartzen ari zela ukatu zuten; bereziki, parte-hartze politiko orokorrik, herri-kontsultarik eta industria-demokraziarik eza nabarmendu zuten{{sfn|Service|2000|pp=354–355}}. 1918ko amaieran, [[Karl Kautsky]] marxista txekiar austriarrak Errusia sobietarraren izaera antidemokratikoa gaitzesten zuen panfleto [[antilenimismo|antileninista]] bat idatzi zuen, eta Leninek sutsuki erantzun zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=307–308|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=178–179|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4pp=252–253|5a1=Ryan|5y=2012|5pp=123–124}}. [[Rosa Luxemburg]] marxista alemaniarrak Kautskyren iritziak babestu zituen zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1pp=329–330|2a1=Service|2y=2000|2p=385|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4pp=253–254|5a1=Ryan|5y=2012|5p=125}}, eta [[Peter Kropotkin]] [[anarkista]] errusiarrak boltxebikeek boterea hartzea &quot;errusiar Iraultzaren ehorzketa&quot; bezala deskribatu zuen{{sfn|Shub|1966|p=383}}.

=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|20em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>jt0jab1vuz722mrtyxaw5uct6yqg411</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006144</id>
      <parentid>9006143</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:49:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="93341" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere &quot;[[Apirileko Tesiak|Apirileko Tesia]]&quot; azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
{{sakontzeko|Urriko Iraultza}}
[[File:Brodskiy's Lenin.jpg|thumb|Lenin [[Smolni Institutua]]ren aurrean, [[Isaak Brodski]]ren margolana.]]
1917ko abuztuan, Lenin Finlandian zegoen bitartean, [[Lavr Kornilov]] jeneralak, Errusiako armadako komandante buruak, tropak bidali zituen Petrogradora, Behin-behineko Gobernuaren aurkako [[Kornilov afera|kolpe militar saiakera]] bat zirudienean. [[Aleksandr Kerenski]] lehen ministroak Petrogradoko Sobietari laguntza eskatu zion, boltxebikeak barne, eta iraultzaileei langileak [[Guardia Gorria|Guardia Gorri]] gisa antolatzea ahalbidetu zien hiria defendatzeko. Kolpea Petrogradora iritsi aurretik iraungi zen, baina gertaerei esker boltxebikeak hondar politiko irekira itzuli ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=439–465|2a1=Rice|2y=1990|2pp=150–151|3a1=Service|3y=2000|3p=299|4a1=White|4y=2001|4pp=143–144|5a1=Read|5y=2005|5p=173}} . Sozialismoaren aurkako eskuineko indarren kontrairaultzaren beldur, Petrogradoko Sobiet Batasunean nagusi ziren mentxebikeek eta sozialista-iraultzaileek gobernuari boltxebikeekin harremanak normalizatzeko presioa egiten lagundu zioten{{sfn|Pipes|1990|p=465}}. Bai mentxebikeek bai sozialista-iraultzaileek herriaren babes handia galdu zuten, Behin-behineko Gobernuan lotu zirelako eta gerraren jarraipena ez zelako herriaren gogokoa. Boltxebikeak horretaz baliatu ziren eta laster Trotski boltxebikea aukeratu zuten Petrogradoko Sobiet Batasuneko buruzagi{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=465–467|2a1=White|2y=2001|2p=144|3a1=Lee|3y=2003|3p=17|4a1=Read|4y=2005|4p=174}}. Irailean, boltxebikeek gehiengoa lortu zuten Mosku eta Petrogradoko sobieten langile-sekzioetan{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=471|2a1=Rice|2y=1990|2pp=151–152|3a1=Read|3y=2005|3p=180}}.

Egoera berarentzat seguruagoa zela aitortuta, Lenin Petrogradora itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=473, 482|2a1=Rice|2y=1990|2p=152|3a1=Service|3y=2000|3pp=302–303|4a1=Read|4y=2005|4p=179}}. Han Boltxebikeen Batzorde Zentralaren bilera batera joan zen [[urriaren 10]]ean, eta berriro defendatu zuen alderdiak matxinada armatu baten buru izan behar zuela Behin-behineko Gobernua boteretik kentzeko. Oraingoan argumentuak irabazi zuen aldeko hamar botorekin eta aurkako birekin{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=482–484|2a1=Rice|2y=1990|2pp=153–154|3a1=Service|3y=2000|3pp=303–304|4a1=White|4y=2001|4pp=146–147}}. Planaren kritikoek, Zinvievek eta Kamenevek, argudiatu zuten langile errusiarrek ez zutela erregimenaren aurkako kolpe bortitz bat babestuko, eta ez zegoela Leninen baieztapenaren froga argirik Europa osoa iraultza proletarioaren atarian zegoela{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=471–472|2a1=Service|2y=2000|2p=304|3a1=White|3y=2001|3p=147}}. Alderdiak erasoaldia antolatzeko planak hasi zituen, [[Smolni institutua|Smolni Institutuan]] azken bilera bat eginez urriaren 24an{{sfn|Service|2000|pp=306–307}}. Hau zen Batzorde Militar Iraultzailearen (BMI) oinarria, neurri handi batean boltxebikeei leiala zen milizia armatu bat, Petrogradoko Sobietak Korniloven ustezko kolpean ezarri zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=14–15|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=1–3|3a1=Pipes|3y=1990|3p=466|4a1=Rice|4y=1990|4p=155}}.

Urrian, BMIk Petrogradoko garraio, komunikazio, inprenta eta zerbitzu publiko nagusien kontrola hartzeko agindua jaso zuen, eta odol isurketarik gabe egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=485–486, 491|2a1=Rice|2y=1990|2pp=157, 159|3a1=Service|3y=2000|3p=308}}. Boltxebikeek gobernua setiatu zuten [[Neguko Jauregia]]n, eta hura gainditu eta ministroak atxilotu zituzten, ''[[Aurora (1903)|Aurora]]'' itsas ontziak, boltxebikeek kontrolatuak, iraultzaren hasiera seinalatzeko tiro bat bota ondoren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=492–493, 496|2a1=Service|2y=2000|2p=311|3a1=Read|3y=2005|3p=182}}. Matxinadan, Leninek hitzaldi bat eman zuen Petrogradoko Sobietaren aurrean, Behin-behineko Gobernua boteretik kendu zutela iragarriz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=491|2a1=Service|2y=2000|2p=309}}. Boltxebikeek gobernu berri baten eraketa aldarrikatu zuten, Herriko Komisarioen Kontseilua edo [[Sovnarkom]]. Hasiera batean, Leninek uko egin zion lehendakari karguari, Trotski kargurako proposatuz, baina beste boltxebike batzuk tematu egin ziren eta Leninek amore eman zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=499|2a1=Service|2y=2000|2pp=314–315}}. Lenin eta beste boltxebike batzuk Sobietarren Bigarren Kongresuan izan ziren urriaren 26an eta 27an, eta gobernu berriaren sorrera iragarri zuten{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=496–497|2a1=Rice|2y=1990|2pp=159–161|3a1=Service|3y=2000|3pp=314–315|4a1=Read|4y=2005|4p=183}}. Mentxebikeek gaitzetsi egin zuten boterea legez kanpo hartzea eta gerra zibilaren arriskua{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=504|2a1=Service|2y=2000|2p=315}}{{dubious|date=January 2022}}. Erregimen berriaren lehen egun hauetan, Leninek ez zuen hitz egin termino marxista eta sozialistetan errusiarrak ez alienatzeko, eta, horren ordez, langileen kontrolpean zegoen herrialde bat zeukala esan zuen{{sfn|Service|2000|p=316}}.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
Behin-behineko gobernuak 1917ko azaroan Batzar Konstituziogile bat aukeratzeko asmoa zuen; Leninen eragozpenen aurka, [[Sovnarkom]]ek bozketa aurreikusi bezala egitea onartu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=314|2a1=Service|2y=2000|2p=317}}. Hauteskunde eratzaileetan, boltxebikeek botoen laurden bat lortu zuten, gutxi gorabehera, eta nekazaritza-orientazioko sozialista-iraultzaileek garaitu zituzten{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=315|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=540–541|3a1=Rice|3y=1990|3p=164|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=173|5a1=Service|5y=2000|5p=331|6a1=Read|6y=2005|6p=192}}. Leninek argudiatu zuen hauteskundeak ez zirela herriaren borondatearen isla zuzena, hautesleek ez zutela boltxebikeen programa politikoa ezagutzeko astirik izan, eta ezkerreko sozialista-iraultzaileak bereizketaren aurretik egin zirela hautagaien zerrendak{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=176|2a1=Service|2y=2000|2pp=331–332|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4p=192}}. Hala ere, Errusiako Batzar Konstituziogile hautatu berria Petrogradon bildu zen 1918ko urtarrilean{{sfn|Rice|1990|p=164}}. Sovnarkomek argudiatu zuen kontrairaultzailea zela sobietei boterea kendu nahi zielako, baina sozialista-iraultzaileek eta mentxebikeek ukatu egin zuten{{sfn|Pipes|1990|pp=546–547}}. Boltxebikeek mozio bat aurkeztu zioten Batzarrari, legezko botere gehienak kentzen zizkiona; Batzarrak mozioa atzera bota zuenean, Sovnarkomek hori adierazi zuen bere izaera kontrairaultzailearen frogatzat, eta indarrez desegin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=552–553|2a1=Rice|2y=1990|2p=165|3a1=Volkogonov|3y=1994|3pp=176–177|4a1=Service|4y=2000|4pp=332, 336–337|5a1=Read|5y=2005|5p=192}}.

Leninek behin eta berriz ukatu zituen beste alderdi sozialistekin koalizio-gobernu bat ezartzeko deiak, baita boltxebike batzuenak ere{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=158|2a1=Shub|2y=1966|2pp=301–302|3a1=Rigby|3y=1979|3p=26|4a1=Leggett|4y=1981|4p=5|5a1=Pipes|5y=1990|5pp=508, 519|6a1=Service|6y=2000|6pp=318–319|7a1=Read|7y=2005|7pp=189–190}}. Nahiz eta mentxebikeekin edo sozialista-iraultzaileekin koalizioa egiteari uko egin zion, Sovnarkomek partzialki amore eman zuen; ezkerreko sozialista-iraultzaileei kabinetean bost postu jartzeko baimena eman zien 1917ko abenduan. Koalizio horrek lau hilabete baino ez zituen iraun, 1918ko martxora arte, ezkerreko sozialista-iraultzaileak gobernutik erretiratu zirenean, boltxebikeen ikuspegiari buruzko desadostasunagatik, Lehen Mundu Gerrari amaiera emateagatik{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=166–167|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=20–21|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=533–534, 537|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=171|5a1=Service|5y=2000|5pp=322–323|6a1=White|6y=2001|6p=159|7a1=Read|7y=2005|7p=191}}. 1918ko martxoan egin zen VII. Kongresuan, boltxebikeek [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] izena aldatu eta [[Errusiako Alderdi Komunista]] izendatu zuten; izan ere, Leninek bere taldea gero eta erreformistagoa zen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratatik urrundu nahi zuen, bere azken helburua, gizarte komunistarena, azpimarratzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=219, 256, 379|2a1=Shub|2y=1966|2p=374|3a1=Service|3y=2000|3p=355|4a1=White|4y=2001|4p=159|5a1=Read|5y=2005|5p=219}}.

[[Fitxategi:Kremlin_birds_eye_view-1.jpg|thumb|[[Moskuko Kremlina]], Lenin bertara lekualdatu zena 1918an.]]

Nahiz eta azken boterea ofizialki herrialdeko gobernuarena izan, Sovnarkom forman, eta [[Sobieten Kongresu Panerrusiarra]]k (ARCS) aukeratutako [[Sobieten Komite Exekutibo Zentrala|Batzorde Exekutiboarena]] (VTSIK), Alderdi Komunistak Errusian zuen kontrola ''de facto'', bere kideek une hartan aitortzen zuten bezala{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–164|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=374–375|3a1=Service|3y=2000|3p=377}}. 1918an, Sovnarkom aldebakarrez jokatzen hasi zen, komenentziazko premia bat argudiatuz, eta ARCS eta VTSIK gero eta baztertuago geratu ziren, eta, ondorioz, sobietek Errusiako gobernuan paper bat izateari utzi zioten{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. 1918 eta 1919an, gobernuak mentxebikeak eta sozialista-iraultzaileak sobietetatik kanporatu zituen{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. Errusia alderdi bakarreko estatu bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–161|2a1=Leggett|2y=1981|2p=21|3a1=Lee|3y=2003|3p=99}}.

Alderdiaren barruan, Buru Politiko bat ([[Politburo]]) eta Antolakuntza Buru bat ([[Orgburo]]) sortu ziren, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistaren Batzorde Zentrala|Batzorde Zentralarekin]] batera; alderdiko organo horien erabakiak Sovnarkomek eta [[Lan eta Defentsa Kontseilua]]k hartu behar zituzten. Lenin zen gobernu-egitura horretako figura garrantzitsuena, Sovnarkom alderdiko presidentea izateaz gain, Lan eta Defentsa Kontseiluko kide ere bazen, baita Alderdi Komunistako Batzorde Zentraleko eta Politburoko kide ere{{sfn|Service|2000|p=388}}. Eragin horretara hurbildu zen pertsona bakarra Leninen eskuineko eskua izan zen, [[Jakov Sverdlov]], 1919ko martxoan [[Espainiako gripea|gripearen pandemian]] hil zena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=168, 170|2a1=Service|2y=2000|2p=388}}. 1917ko azaroan, Leninek eta bere emazteak bi logelako etxebizitza bat hartu zuten Smolni Institutuan; hurrengo hilabetean, oporraldi labur batzuk igarotzera joan ziren [[Halila]] herrira, Finlandiara{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=325–326, 333|2a1=Read|2y=2005|2pp=211–212}}. 1918ko urtarrilean, Petrogradoko hilketa saiakera batetik bizirik atera zen; [[Fritz Platten]]ek, Leninekin zegoenak, babestu egin zuen eta bala batek zauritu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=361|2a1=Pipes|2y=1990|2p=548|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=229|4a1=Service|4y=2000|4pp=335–336|5a1=Read|5y=2005|5p=198}}.

Alemaniako armada Petrogradorentzat zen mehatxuagatik kezkatuta, 1918ko martxoan Sovnarkom [[Mosku]]ra joan zen, hasiera batean aldi baterako neurri gisa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=156|2a1=Shub|2y=1966|2p=350|3a1=Pipes|3y=1990|3p=594|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=185|5a1=Service|5y=2000|5p=344|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Han, Lenin, Trotski eta beste buruzagi boltxebike batzuk [[Moskuko Kremlina|Kremlinera]] joan ziren, non Lenin emaztearekin eta arreba Mariarekin bizi izan baitzen Sovnarkomeko bilerak egiten ziren aretoaren ondoko lehen solairuko apartamentu batean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=320–321|2a1=Shub|2y=1966|2p=377|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=94–595|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=187–188|5a1=Service|5y=2000|5pp=346–347|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Lenini ez zitzaion Mosku gustatzen{{sfn|Service|2000|p=345}}, baina oso gutxitan atera zen hiriaren erdigunetik hil zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=466|2a1=Service|2y=2000|2p=348}}. Bigarren hilketa saiakera batetik bizirik atera zen, Moskun, 1918ko abuztuan; hitzaldi publiko baten ondoren tiro egin zioten eta larri zauritu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=280|2a1=Shub|2y=1966|2pp=361–362|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=806–807|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=219–221|5a1=Service|5y=2000|5pp=367–368|6a1=White|6y=2001|6p=155}}. Sozialista-iraultzaile bat, [[Fanny Kaplan]], atxilotu eta exekutatu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=282–283|2a1=Shub|2y=1966|2pp=362–363|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=807, 809|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=222–228|5a1=White|5y=2001|5p=155}}. Errusiako prentsak atentatua nabarmen aipatu zuen, Leninenganako begikotasun handia sortuz eta bere ospea handituz{{sfn|Volkogonov|1994|pp=222, 231}}. 1918ko irailean, Lenin Gorkiko finkara eraman zuten, Moskuko kanpoaldean, gobernuak erosi berri zuena{{sfn|Service|2000|p=369}}
.

=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
[[Fitxategi:Lenin - What Is Soviet Power.ogg|thumb|Leninen hitzaldia: ''zer da sobietar boterea?'']]
Agintea hartzean, Leninen erregimenak zenbait dekretu eman zituen. Lehena [[Lurrari buruzko Dekretua]] izan zen, zeinak adierazten baitzuen aristokraziaren eta Eliza Ortodoxoaren [[latifundio]]ak nazionalizatu eta nekazariei birbanatu behar zizkietela tokiko gobernuek. Hori ez zetorren bat Leninek [[nekazaritza-kolektibizazio]] baterako zuen nahiarekin, baina lehendik zeuden nekazari-lurren konfiskazio zabalak gobernuaren aldetik onartzea zekarren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=252–253|2a1=Pipes|2y=1990|2p=499|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=341|4a1=Service|4y=2000|4pp=316–317|5a1=White|5y=2001|5p=149|6a1=Read|6y=2005|6pp=194–195}}. 1917ko azaroan, gobernuak Prentsari buruzko Dekretua aldarrikatu zuen, kontrairaultzailetzat jotzen ziren oposizioko komunikabide asko ixten zituena. Neurria aldi baterako izango zela argudiatu zuten; dekretua gogor kritikatu zuten, baita boltxebike askok ere, [[prentsa-askatasun]]a arriskuan jartzeagatik{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=310|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=5–6, 8, 306|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=521–522|4a1=Service|4y=2000|4pp=317–318|5a1=White|5y=2001|5p=153|6a1=Read|6y=2005|6pp=235–236}}.

{{paperezko aipua|Langile, soldadu eta nekazari guztiei. Sobietar autoritateak bake demokratikoa proposatuko die berehala nazio guztiei, eta berehalako armistizioa fronte guztietan. Lursail guztiak -lurjabeak, inperioa eta monasterioak- nekazarien batzordeen esku uztea zainduko du; soldaduen eskubideak defendatuko ditu, armadaren erabateko demokratizazioa sartuz; industriaren gaineko langileen kontrola ezarriko du; Batzar Konstituziogilea ezarritako datan deitzea ziurtatuko du; Hiriei eta herriei premiazko artikuluak emango dizkie, eta Errusian bizi diren nazionalitate guztiei autodeterminazio eskubidea ziurtatuko die... Gora iraultza!|Leninen gobernu programa, 1917}}
1917ko azaroan, Leninek [[Errusiako Herrien Eskubideen Deklarazioa]] egin zuen, non esaten zen Errepublikaren barruan bizi ziren errusiarrak ez ziren talde etnikoek eskubidea zutela errusiar agintaritzatik bereizteko eta beren estatu nazional independenteak ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Service|3y=2000|3p=321}}. Nazio askok independentzia aldarrikatu zuten ([[Finlandiaren Independentzia Aldarrikapena|Finlandiak]] eta [[Lituaniare independentzia ituna|Lituaniak]] 1917ko abenduan, Letoniak eta Ukrainak 1918ko urtarrilean, [[Estoniaren independentzia aldarrikapena|Estoniak 1918ko otsailean]], [[Transkaukasiako Errepublika Demokratiko Federala|Transkaukasiak]] 1918ko apirilean eta [[Poloniako Bigarren Errepublika|Poloniak 1918ko azaroan]]){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Read|3y=2005|3p=219}}. Laster, boltxebikeek aktiboki sustatu zituzten alderdi komunistak estatu-nazio independente horietan{{sfn|White|2001|pp=159–160}}, eta 1918ko uztailean egin zen Sobiet Batasunaren Bosgarren Kongresu Panerrusiarrean, berriz, Errusiar Errepublika erreformatzen zuen konstituzio bat onartu zen, [[Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa]] bihurtzeko{{sfn|Fischer|1964|p=249}}. Herrialdea modernizatzeko, gobernuak ofizialki bihurtu zuen Errusia [[Juliotar egutegi|juliotar egutegitik]] Europan erabilitako [[Egutegi gregoriano|gregorianora]]{{sfnm|1a1=Sandle|1y=1999|1p=84|2a1=Read|2y=2005|2p=211}}.

1917ko azaroan, Sovnarkomek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako sistema juridikoa indargabetzeko, eta &quot;kontzientzia iraultzailea&quot; erabiltzea eskatu zuen lege abolituak ordezkatzeko{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1pp=172–173|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=796–797|3a1=Read|3y=2005|3p=242}}. Auzitegiak bi mailatako sistema batekin ordezkatu ziren: iraultzaren aurkako delituak tratatzeko [[Auzitegi Iraultzailea (Errusia)|Auzitegi Iraultzaileak]]{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1p=172|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=798–799|3a1=Ryan|3y=2012|3p=121}}, eta delitu zibilak eta beste delitu batzuk tratatzeko [[Herri-auzitegiak (Errusia)|herri-auzitegiak]]. Aurretik zeuden legeak alde batera utzi eta haien epaiak Sovnarkomeko dekretuetan eta &quot;justiziaren zentzu sozialistan&quot; oinarritzea agindu zitzaien{{sfnm|1a1=Hazard|1y=1965|1p=270|2a1=Leggett|2y=1981|2p=172|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=796–797}}. Azaroan, indar armatuen berrikuspena ere egin zen; Sovnarkomek berdintasunezko neurriak aplikatu zituen, aurreko mailak, tituluak eta dominak indargabetu zituen, eta komandanteak aukeratzeko batzordeak ezartzeko eskatu zien soldaduei{{sfn|Volkogonov|1994|p=170}}.

1917ko urrian, Leninek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako guztien lana eguneko [[Zortzi orduko lanaldi|zortzi ordura mugatzeko]]. Herri Hezkuntzari buruzko Dekretua ere aldarrikatu zuen, gobernuak Errusiako haur guztientzako doako hezkuntza [[Laikotasun|laikoa]] bermatuko zuela xedatzen zuena{{sfn|Service|2000|p=321}}, bai eta estatuko [[umezurztegi]]-sistema bat ezartzen zuen dekretua ere{{sfn|Fischer|1964|pp=260–261}}. [[Analfabetismo]] masiboari aurre egiteko, alfabetatze-kanpaina bat hasi zen; kalkuluen arabera, 5 milioi pertsonak eman zuten izena oinarrizko alfabetatze-ikastaro trinkoetan 1920 eta 1926 artean. Sexuen arteko berdintasunarekin, emakumeei emantzipatzen lagundu zieten legeak sartu ziren, senarrekiko autonomia ekonomikoa emanez eta [[dibortzio]]aren murrizketak kenduz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=554–555|2a1=Sandle|2y=1999|2p=83}}. Helburu horiek lortzeko sortu zen [[Zhenotdel]], emakumeen erakunde boltxebikea{{sfn|Sandle|1999|pp=122–123}}. Leninen agindupean, Errusia izan zen lehen hiruhilekoan [[Abortu|abortua]] legeztatu zuen lehen herrialdea{{sfn|David|1974|p=417}}. [[Ateismo|Ateo]] militantea izaki, Leninek eta Alderdi Komunistak erlijio antolatua eraitsi nahi zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=552|2a1=Leggett|2y=1981|2p=308|3a1=Sandle|3y=1999|3p=126|4a1=Read|4y=2005|4pp=238–239|5a1=Ryan|5y=2012|5pp=176, 182}}. 1918ko urtarrilean, gobernuak Elizaren eta Estatuaren banaketa agindu zuen, eta eskoletan erlijio-irakaskuntza debekatu zuen{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=373|2a1=Leggett|2y=1981|2p=308|3a1=Ryan|3y=2012|3p=177}}.

[[Fitxategi:Dyadya_lenin.jpg|thumb|ezkerrera|Sobietar propaganda posterra. Lenin agertzen da monarkia, apaizak eta kapitalistak erratzarekin garbitzen. Testuak &quot;Lenin kamaradak Lurra zikinkeriaz garbitzen du&quot;.]]

1917ko azaroan, Leninek Langile Kontrolari buruzko Dekretua aldarrikatu zuen, enpresa bakoitzeko langileei beren enpresaren kudeaketa gainbegiratzeko hautatutako batzorde bat ezartzeko eskatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=709|2a1=Service|2y=2000|2p=321}}. Hilabete horretan herrialdeko urrea konfiskatzeko agindua ere eman zen{{sfn|Volkogonov|1994|p=171}}, eta bankuak nazionalizatu ziren. Leninek urrats garrantzitsutzat jo zuen hori sozialismorako bidean{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=45–46|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=682, 683|3a1=Service|3y=2000|3p=321|4a1=White|4y=2001|4p=153}}. Abenduan, Sovnarkomek Ekonomia Nazionalaren Kontseilu Gorena (VSNKh) ezarri zuen, industriaren, bankuen, nekazaritzaren eta merkataritzaren gaineko agintea zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1p=50|2a1=Pipes|2y=1990|2p=689|3a1=Sandle|3y=1999|3p=64|4a1=Service|4y=2000|4p=321|5a1=Read|5y=2005|5p=231}}. Fabrika-batzordeak sindikatuen mende zeuden, eta horiek, aldi berean, VSNKhen mende zeuden; Estatuaren [[Ekonomia planifikatu|plan ekonomiko]] zentralizatuak lehentasuna zuen langileen tokiko interes ekonomikoen gainetik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=437–438|2a1=Pipes|2y=1990|2p=709|3a1=Sandle|3y=1999|3pp=64, 68}}. 1918ko hasieran, Sovnarkomek atzerriarekiko zor guztiak kitatu zituen, eta uko egin zion zegozkion interesak ordaintzeari{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=263–264|2a1=Pipes|2y=1990|2p=672}}. 1918ko apirilean, kanpo-merkataritza nazionalizatu zuen, inportazioen eta esportazioen gaineko estatu-monopolioa ezarriz{{sfn|Fischer|1964|p=264}}. 1918ko ekainean, zerbitzu publikoak, trenbideak, ingeniaritza, ehunak, metalurgia eta meatzaritza nazionalizatu zituen, nahiz eta askotan izenez baino ez ziren estatukoak{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=681, 692–693|2a1=Sandle|2y=1999|2pp=96–97}}. Nazionalizazio osoa 1920ko azarora arte ez zen gertatu, industria-enpresa txikiak Estatuaren kontrolpean geratu ziren arte{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=692–693|2a1=Sandle|2y=1999|2p=97}}.

Boltxebikeen fakzio batek, &quot;[[Ezkerreko komunistak]]&quot; izenekoak, Sovnarkomen politika ekonomikoa kritikatu zuen moderatuegia zelakoan; industria, nekazaritza, merkataritza, finantzak, garraioa eta komunikazioen nazionalizazioa nahi zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=236|2a1=Service|2y=2000|2pp=351–352}}. Leninek uste zuen hori ez zela batere praktikoa garai hartan, eta gobernuak Errusiako eskala handiko enpresa kapitalistak soilik nazionalizatu behar zituela, hala nola bankuak, trenbideak, latifundio handiak eta lantegi eta meategi handiagoak, enpresa txikienek modu pribatuan jardun zezaten ahalbidetuz, arrakastaz nazionalizatzeko adina hazi arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=236|2a1=Service|2y=2000|2pp=351–352}}. Lenin ere ez zegoen ados ezkerreko komunistekin antolaketa ekonomikoari buruz; 1918ko ekainean, industriaren kontrol ekonomiko zentralizatua beharrezkoa zela argudiatu zuen; ezkerreko komunistek, berriz, fabrika bakoitza bere langileek kontrolatzea nahi zuten, Leninek sozialismoaren kausarentzat kaltegarritzat jotzen zuen ikuspegi [[sindikalismo|sindikalista]]{{sfn|Fischer|1964|pp=259, 444–445}}.

Ezkerreko ikuspegi libertarioa hartuz, ezkerreko komunistek zein Alderdi Komunistako beste alderdi batzuek Errusiako erakunde demokratikoen gainbehera kritikatu zuten{{sfn|Sandle|1999|p=120}}. Nazioartean, sozialista askok Leninen erregimena kritikatu zuten eta sozialismoa ezartzen ari zela ukatu zuten; bereziki, parte-hartze politiko orokorrik, herri-kontsultarik eta industria-demokraziarik eza nabarmendu zuten{{sfn|Service|2000|pp=354–355}}. 1918ko amaieran, [[Karl Kautsky]] marxista txekiar austriarrak Errusia sobietarraren izaera antidemokratikoa gaitzesten zuen panfleto [[antilenimismo|antileninista]] bat idatzi zuen, eta Leninek sutsuki erantzun zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=307–308|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=178–179|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4pp=252–253|5a1=Ryan|5y=2012|5pp=123–124}}. [[Rosa Luxemburg]] marxista alemaniarrak Kautskyren iritziak babestu zituen zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1pp=329–330|2a1=Service|2y=2000|2p=385|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4pp=253–254|5a1=Ryan|5y=2012|5p=125}}, eta [[Peter Kropotkin]] [[anarkista]] errusiarrak boltxebikeek boterea hartzea &quot;errusiar Iraultzaren ehorzketa&quot; bezala deskribatu zuen{{sfn|Shub|1966|p=383}}.

=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|20em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>9cssnboqmy4tesfthuqby9kyaueyzgx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006145</id>
      <parentid>9006144</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:52:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="93380" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere &quot;[[Apirileko Tesiak|Apirileko Tesia]]&quot; azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
{{sakontzeko|Urriko Iraultza}}
[[File:Brodskiy's Lenin.jpg|thumb|Lenin [[Smolni Institutua]]ren aurrean, [[Isaak Brodski]]ren margolana.]]
1917ko abuztuan, Lenin Finlandian zegoen bitartean, [[Lavr Kornilov]] jeneralak, Errusiako armadako komandante buruak, tropak bidali zituen Petrogradora, Behin-behineko Gobernuaren aurkako [[Kornilov afera|kolpe militar saiakera]] bat zirudienean. [[Aleksandr Kerenski]] lehen ministroak Petrogradoko Sobietari laguntza eskatu zion, boltxebikeak barne, eta iraultzaileei langileak [[Guardia Gorria|Guardia Gorri]] gisa antolatzea ahalbidetu zien hiria defendatzeko. Kolpea Petrogradora iritsi aurretik iraungi zen, baina gertaerei esker boltxebikeak hondar politiko irekira itzuli ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=439–465|2a1=Rice|2y=1990|2pp=150–151|3a1=Service|3y=2000|3p=299|4a1=White|4y=2001|4pp=143–144|5a1=Read|5y=2005|5p=173}} . Sozialismoaren aurkako eskuineko indarren kontrairaultzaren beldur, Petrogradoko Sobiet Batasunean nagusi ziren mentxebikeek eta sozialista-iraultzaileek gobernuari boltxebikeekin harremanak normalizatzeko presioa egiten lagundu zioten{{sfn|Pipes|1990|p=465}}. Bai mentxebikeek bai sozialista-iraultzaileek herriaren babes handia galdu zuten, Behin-behineko Gobernuan lotu zirelako eta gerraren jarraipena ez zelako herriaren gogokoa. Boltxebikeak horretaz baliatu ziren eta laster Trotski boltxebikea aukeratu zuten Petrogradoko Sobiet Batasuneko buruzagi{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=465–467|2a1=White|2y=2001|2p=144|3a1=Lee|3y=2003|3p=17|4a1=Read|4y=2005|4p=174}}. Irailean, boltxebikeek gehiengoa lortu zuten Mosku eta Petrogradoko sobieten langile-sekzioetan{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=471|2a1=Rice|2y=1990|2pp=151–152|3a1=Read|3y=2005|3p=180}}.

Egoera berarentzat seguruagoa zela aitortuta, Lenin Petrogradora itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=473, 482|2a1=Rice|2y=1990|2p=152|3a1=Service|3y=2000|3pp=302–303|4a1=Read|4y=2005|4p=179}}. Han Boltxebikeen Batzorde Zentralaren bilera batera joan zen [[urriaren 10]]ean, eta berriro defendatu zuen alderdiak matxinada armatu baten buru izan behar zuela Behin-behineko Gobernua boteretik kentzeko. Oraingoan argumentuak irabazi zuen aldeko hamar botorekin eta aurkako birekin{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=482–484|2a1=Rice|2y=1990|2pp=153–154|3a1=Service|3y=2000|3pp=303–304|4a1=White|4y=2001|4pp=146–147}}. Planaren kritikoek, Zinvievek eta Kamenevek, argudiatu zuten langile errusiarrek ez zutela erregimenaren aurkako kolpe bortitz bat babestuko, eta ez zegoela Leninen baieztapenaren froga argirik Europa osoa iraultza proletarioaren atarian zegoela{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=471–472|2a1=Service|2y=2000|2p=304|3a1=White|3y=2001|3p=147}}. Alderdiak erasoaldia antolatzeko planak hasi zituen, [[Smolni institutua|Smolni Institutuan]] azken bilera bat eginez urriaren 24an{{sfn|Service|2000|pp=306–307}}. Hau zen Batzorde Militar Iraultzailearen (BMI) oinarria, neurri handi batean boltxebikeei leiala zen milizia armatu bat, Petrogradoko Sobietak Korniloven ustezko kolpean ezarri zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=14–15|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=1–3|3a1=Pipes|3y=1990|3p=466|4a1=Rice|4y=1990|4p=155}}.

Urrian, BMIk Petrogradoko garraio, komunikazio, inprenta eta zerbitzu publiko nagusien kontrola hartzeko agindua jaso zuen, eta odol isurketarik gabe egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=485–486, 491|2a1=Rice|2y=1990|2pp=157, 159|3a1=Service|3y=2000|3p=308}}. Boltxebikeek gobernua setiatu zuten [[Neguko Jauregia]]n, eta hura gainditu eta ministroak atxilotu zituzten, ''[[Aurora (1903)|Aurora]]'' itsas ontziak, boltxebikeek kontrolatuak, iraultzaren hasiera seinalatzeko tiro bat bota ondoren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=492–493, 496|2a1=Service|2y=2000|2p=311|3a1=Read|3y=2005|3p=182}}. Matxinadan, Leninek hitzaldi bat eman zuen Petrogradoko Sobietaren aurrean, Behin-behineko Gobernua boteretik kendu zutela iragarriz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=491|2a1=Service|2y=2000|2p=309}}. Boltxebikeek gobernu berri baten eraketa aldarrikatu zuten, Herriko Komisarioen Kontseilua edo [[Sovnarkom]]. Hasiera batean, Leninek uko egin zion lehendakari karguari, Trotski kargurako proposatuz, baina beste boltxebike batzuk tematu egin ziren eta Leninek amore eman zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=499|2a1=Service|2y=2000|2pp=314–315}}. Lenin eta beste boltxebike batzuk Sobietarren Bigarren Kongresuan izan ziren urriaren 26an eta 27an, eta gobernu berriaren sorrera iragarri zuten{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=496–497|2a1=Rice|2y=1990|2pp=159–161|3a1=Service|3y=2000|3pp=314–315|4a1=Read|4y=2005|4p=183}}. Mentxebikeek gaitzetsi egin zuten boterea legez kanpo hartzea eta gerra zibilaren arriskua{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=504|2a1=Service|2y=2000|2p=315}}{{dubious|date=January 2022}}. Erregimen berriaren lehen egun hauetan, Leninek ez zuen hitz egin termino marxista eta sozialistetan errusiarrak ez alienatzeko, eta, horren ordez, langileen kontrolpean zegoen herrialde bat zeukala esan zuen{{sfn|Service|2000|p=316}}.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
Behin-behineko gobernuak 1917ko azaroan Batzar Konstituziogile bat aukeratzeko asmoa zuen; Leninen eragozpenen aurka, [[Sovnarkom]]ek bozketa aurreikusi bezala egitea onartu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=314|2a1=Service|2y=2000|2p=317}}. Hauteskunde eratzaileetan, boltxebikeek botoen laurden bat lortu zuten, gutxi gorabehera, eta nekazaritza-orientazioko sozialista-iraultzaileek garaitu zituzten{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=315|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=540–541|3a1=Rice|3y=1990|3p=164|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=173|5a1=Service|5y=2000|5p=331|6a1=Read|6y=2005|6p=192}}. Leninek argudiatu zuen hauteskundeak ez zirela herriaren borondatearen isla zuzena, hautesleek ez zutela boltxebikeen programa politikoa ezagutzeko astirik izan, eta ezkerreko sozialista-iraultzaileak bereizketaren aurretik egin zirela hautagaien zerrendak{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=176|2a1=Service|2y=2000|2pp=331–332|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4p=192}}. Hala ere, Errusiako Batzar Konstituziogile hautatu berria Petrogradon bildu zen 1918ko urtarrilean{{sfn|Rice|1990|p=164}}. Sovnarkomek argudiatu zuen kontrairaultzailea zela sobietei boterea kendu nahi zielako, baina sozialista-iraultzaileek eta mentxebikeek ukatu egin zuten{{sfn|Pipes|1990|pp=546–547}}. Boltxebikeek mozio bat aurkeztu zioten Batzarrari, legezko botere gehienak kentzen zizkiona; Batzarrak mozioa atzera bota zuenean, Sovnarkomek hori adierazi zuen bere izaera kontrairaultzailearen frogatzat, eta indarrez desegin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=552–553|2a1=Rice|2y=1990|2p=165|3a1=Volkogonov|3y=1994|3pp=176–177|4a1=Service|4y=2000|4pp=332, 336–337|5a1=Read|5y=2005|5p=192}}.

Leninek behin eta berriz ukatu zituen beste alderdi sozialistekin koalizio-gobernu bat ezartzeko deiak, baita boltxebike batzuenak ere{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=158|2a1=Shub|2y=1966|2pp=301–302|3a1=Rigby|3y=1979|3p=26|4a1=Leggett|4y=1981|4p=5|5a1=Pipes|5y=1990|5pp=508, 519|6a1=Service|6y=2000|6pp=318–319|7a1=Read|7y=2005|7pp=189–190}}. Nahiz eta mentxebikeekin edo sozialista-iraultzaileekin koalizioa egiteari uko egin zion, Sovnarkomek partzialki amore eman zuen; ezkerreko sozialista-iraultzaileei kabinetean bost postu jartzeko baimena eman zien 1917ko abenduan. Koalizio horrek lau hilabete baino ez zituen iraun, 1918ko martxora arte, ezkerreko sozialista-iraultzaileak gobernutik erretiratu zirenean, boltxebikeen ikuspegiari buruzko desadostasunagatik, Lehen Mundu Gerrari amaiera emateagatik{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=166–167|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=20–21|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=533–534, 537|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=171|5a1=Service|5y=2000|5pp=322–323|6a1=White|6y=2001|6p=159|7a1=Read|7y=2005|7p=191}}. 1918ko martxoan egin zen VII. Kongresuan, boltxebikeek [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] izena aldatu eta [[Errusiako Alderdi Komunista]] izendatu zuten; izan ere, Leninek bere taldea gero eta erreformistagoa zen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratatik urrundu nahi zuen, bere azken helburua, gizarte komunistarena, azpimarratzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=219, 256, 379|2a1=Shub|2y=1966|2p=374|3a1=Service|3y=2000|3p=355|4a1=White|4y=2001|4p=159|5a1=Read|5y=2005|5p=219}}.

[[Fitxategi:Kremlin_birds_eye_view-1.jpg|thumb|[[Moskuko Kremlina]], Lenin bertara lekualdatu zena 1918an.]]

Nahiz eta azken boterea ofizialki herrialdeko gobernuarena izan, Sovnarkom forman, eta [[Sobieten Kongresu Panerrusiarra]]k (ARCS) aukeratutako [[Sobieten Komite Exekutibo Zentrala|Batzorde Exekutiboarena]] (VTSIK), Alderdi Komunistak Errusian zuen kontrola ''de facto'', bere kideek une hartan aitortzen zuten bezala{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–164|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=374–375|3a1=Service|3y=2000|3p=377}}. 1918an, Sovnarkom aldebakarrez jokatzen hasi zen, komenentziazko premia bat argudiatuz, eta ARCS eta VTSIK gero eta baztertuago geratu ziren, eta, ondorioz, sobietek Errusiako gobernuan paper bat izateari utzi zioten{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. 1918 eta 1919an, gobernuak mentxebikeak eta sozialista-iraultzaileak sobietetatik kanporatu zituen{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. Errusia alderdi bakarreko estatu bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–161|2a1=Leggett|2y=1981|2p=21|3a1=Lee|3y=2003|3p=99}}.

Alderdiaren barruan, Buru Politiko bat ([[Politburo]]) eta Antolakuntza Buru bat ([[Orgburo]]) sortu ziren, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistaren Batzorde Zentrala|Batzorde Zentralarekin]] batera; alderdiko organo horien erabakiak Sovnarkomek eta [[Lan eta Defentsa Kontseilua]]k hartu behar zituzten. Lenin zen gobernu-egitura horretako figura garrantzitsuena, Sovnarkom alderdiko presidentea izateaz gain, Lan eta Defentsa Kontseiluko kide ere bazen, baita Alderdi Komunistako Batzorde Zentraleko eta Politburoko kide ere{{sfn|Service|2000|p=388}}. Eragin horretara hurbildu zen pertsona bakarra Leninen eskuineko eskua izan zen, [[Jakov Sverdlov]], 1919ko martxoan [[Espainiako gripea|gripearen pandemian]] hil zena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=168, 170|2a1=Service|2y=2000|2p=388}}. 1917ko azaroan, Leninek eta bere emazteak bi logelako etxebizitza bat hartu zuten Smolni Institutuan; hurrengo hilabetean, oporraldi labur batzuk igarotzera joan ziren [[Halila]] herrira, Finlandiara{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=325–326, 333|2a1=Read|2y=2005|2pp=211–212}}. 1918ko urtarrilean, Petrogradoko hilketa saiakera batetik bizirik atera zen; [[Fritz Platten]]ek, Leninekin zegoenak, babestu egin zuen eta bala batek zauritu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=361|2a1=Pipes|2y=1990|2p=548|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=229|4a1=Service|4y=2000|4pp=335–336|5a1=Read|5y=2005|5p=198}}.

Alemaniako armada Petrogradorentzat zen mehatxuagatik kezkatuta, 1918ko martxoan Sovnarkom [[Mosku]]ra joan zen, hasiera batean aldi baterako neurri gisa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=156|2a1=Shub|2y=1966|2p=350|3a1=Pipes|3y=1990|3p=594|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=185|5a1=Service|5y=2000|5p=344|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Han, Lenin, Trotski eta beste buruzagi boltxebike batzuk [[Moskuko Kremlina|Kremlinera]] joan ziren, non Lenin emaztearekin eta arreba Mariarekin bizi izan baitzen Sovnarkomeko bilerak egiten ziren aretoaren ondoko lehen solairuko apartamentu batean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=320–321|2a1=Shub|2y=1966|2p=377|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=94–595|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=187–188|5a1=Service|5y=2000|5pp=346–347|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Lenini ez zitzaion Mosku gustatzen{{sfn|Service|2000|p=345}}, baina oso gutxitan atera zen hiriaren erdigunetik hil zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=466|2a1=Service|2y=2000|2p=348}}. Bigarren hilketa saiakera batetik bizirik atera zen, Moskun, 1918ko abuztuan; hitzaldi publiko baten ondoren tiro egin zioten eta larri zauritu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=280|2a1=Shub|2y=1966|2pp=361–362|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=806–807|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=219–221|5a1=Service|5y=2000|5pp=367–368|6a1=White|6y=2001|6p=155}}. Sozialista-iraultzaile bat, [[Fanny Kaplan]], atxilotu eta exekutatu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=282–283|2a1=Shub|2y=1966|2pp=362–363|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=807, 809|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=222–228|5a1=White|5y=2001|5p=155}}. Errusiako prentsak atentatua nabarmen aipatu zuen, Leninenganako begikotasun handia sortuz eta bere ospea handituz{{sfn|Volkogonov|1994|pp=222, 231}}. 1918ko irailean, Lenin Gorkiko finkara eraman zuten, Moskuko kanpoaldean, gobernuak erosi berri zuena{{sfn|Service|2000|p=369}}
.

=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
[[Fitxategi:Lenin - What Is Soviet Power.ogg|thumb|Leninen hitzaldia: ''zer da sobietar boterea?'']]
Agintea hartzean, Leninen erregimenak zenbait dekretu eman zituen. Lehena [[Lurrari buruzko Dekretua]] izan zen, zeinak adierazten baitzuen aristokraziaren eta Eliza Ortodoxoaren [[latifundio]]ak nazionalizatu eta nekazariei birbanatu behar zizkietela tokiko gobernuek. Hori ez zetorren bat Leninek [[nekazaritza-kolektibizazio]] baterako zuen nahiarekin, baina lehendik zeuden nekazari-lurren konfiskazio zabalak gobernuaren aldetik onartzea zekarren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=252–253|2a1=Pipes|2y=1990|2p=499|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=341|4a1=Service|4y=2000|4pp=316–317|5a1=White|5y=2001|5p=149|6a1=Read|6y=2005|6pp=194–195}}. 1917ko azaroan, gobernuak Prentsari buruzko Dekretua aldarrikatu zuen, kontrairaultzailetzat jotzen ziren oposizioko komunikabide asko ixten zituena. Neurria aldi baterako izango zela argudiatu zuten; dekretua gogor kritikatu zuten, baita boltxebike askok ere, [[prentsa-askatasun]]a arriskuan jartzeagatik{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=310|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=5–6, 8, 306|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=521–522|4a1=Service|4y=2000|4pp=317–318|5a1=White|5y=2001|5p=153|6a1=Read|6y=2005|6pp=235–236}}.

{{paperezko aipua|Langile, soldadu eta nekazari guztiei. Sobietar autoritateak bake demokratikoa proposatuko die berehala nazio guztiei, eta berehalako armistizioa fronte guztietan. Lursail guztiak -lurjabeak, inperioa eta monasterioak- nekazarien batzordeen esku uztea zainduko du; soldaduen eskubideak defendatuko ditu, armadaren erabateko demokratizazioa sartuz; industriaren gaineko langileen kontrola ezarriko du; Batzar Konstituziogilea ezarritako datan deitzea ziurtatuko du; Hiriei eta herriei premiazko artikuluak emango dizkie, eta Errusian bizi diren nazionalitate guztiei autodeterminazio eskubidea ziurtatuko die... Gora iraultza!|Leninen gobernu programa, 1917}}
1917ko azaroan, Leninek [[Errusiako Herrien Eskubideen Deklarazioa]] egin zuen, non esaten zen Errepublikaren barruan bizi ziren errusiarrak ez ziren talde etnikoek eskubidea zutela errusiar agintaritzatik bereizteko eta beren estatu nazional independenteak ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Service|3y=2000|3p=321}}. Nazio askok independentzia aldarrikatu zuten ([[Finlandiaren Independentzia Aldarrikapena|Finlandiak]] eta [[Lituaniare independentzia ituna|Lituaniak]] 1917ko abenduan, Letoniak eta Ukrainak 1918ko urtarrilean, [[Estoniaren independentzia aldarrikapena|Estoniak 1918ko otsailean]], [[Transkaukasiako Errepublika Demokratiko Federala|Transkaukasiak]] 1918ko apirilean eta [[Poloniako Bigarren Errepublika|Poloniak 1918ko azaroan]]){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Read|3y=2005|3p=219}}. Laster, boltxebikeek aktiboki sustatu zituzten alderdi komunistak estatu-nazio independente horietan{{sfn|White|2001|pp=159–160}}, eta 1918ko uztailean egin zen Sobiet Batasunaren Bosgarren Kongresu Panerrusiarrean, berriz, Errusiar Errepublika erreformatzen zuen konstituzio bat onartu zen, [[Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa]] bihurtzeko{{sfn|Fischer|1964|p=249}}. Herrialdea modernizatzeko, gobernuak ofizialki bihurtu zuen Errusia [[Juliotar egutegi|juliotar egutegitik]] Europan erabilitako [[Egutegi gregoriano|gregorianora]]{{sfnm|1a1=Sandle|1y=1999|1p=84|2a1=Read|2y=2005|2p=211}}.

1917ko azaroan, Sovnarkomek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako sistema juridikoa indargabetzeko, eta &quot;kontzientzia iraultzailea&quot; erabiltzea eskatu zuen lege abolituak ordezkatzeko{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1pp=172–173|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=796–797|3a1=Read|3y=2005|3p=242}}. Auzitegiak bi mailatako sistema batekin ordezkatu ziren: iraultzaren aurkako delituak tratatzeko [[Auzitegi Iraultzailea (Errusia)|Auzitegi Iraultzaileak]]{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1p=172|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=798–799|3a1=Ryan|3y=2012|3p=121}}, eta delitu zibilak eta beste delitu batzuk tratatzeko [[Herri-auzitegiak (Errusia)|herri-auzitegiak]]. Aurretik zeuden legeak alde batera utzi eta haien epaiak Sovnarkomeko dekretuetan eta &quot;justiziaren zentzu sozialistan&quot; oinarritzea agindu zitzaien{{sfnm|1a1=Hazard|1y=1965|1p=270|2a1=Leggett|2y=1981|2p=172|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=796–797}}. Azaroan, indar armatuen berrikuspena ere egin zen; Sovnarkomek berdintasunezko neurriak aplikatu zituen, aurreko mailak, tituluak eta dominak indargabetu zituen, eta komandanteak aukeratzeko batzordeak ezartzeko eskatu zien soldaduei{{sfn|Volkogonov|1994|p=170}}.

1917ko urrian, Leninek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako guztien lana eguneko [[Zortzi orduko lanaldi|zortzi ordura mugatzeko]]. Herri Hezkuntzari buruzko Dekretua ere aldarrikatu zuen, gobernuak Errusiako haur guztientzako doako hezkuntza [[Laikotasun|laikoa]] bermatuko zuela xedatzen zuena{{sfn|Service|2000|p=321}}, bai eta estatuko [[umezurztegi]]-sistema bat ezartzen zuen dekretua ere{{sfn|Fischer|1964|pp=260–261}}. [[Analfabetismo]] masiboari aurre egiteko, alfabetatze-kanpaina bat hasi zen; kalkuluen arabera, 5 milioi pertsonak eman zuten izena oinarrizko alfabetatze-ikastaro trinkoetan 1920 eta 1926 artean. Sexuen arteko berdintasunarekin, emakumeei emantzipatzen lagundu zieten legeak sartu ziren, senarrekiko autonomia ekonomikoa emanez eta [[dibortzio]]aren murrizketak kenduz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=554–555|2a1=Sandle|2y=1999|2p=83}}. Helburu horiek lortzeko sortu zen [[Zhenotdel]], emakumeen erakunde boltxebikea{{sfn|Sandle|1999|pp=122–123}}. Leninen agindupean, Errusia izan zen lehen hiruhilekoan [[Abortu|abortua]] legeztatu zuen lehen herrialdea{{sfn|David|1974|p=417}}. [[Ateismo|Ateo]] militantea izaki, Leninek eta Alderdi Komunistak erlijio antolatua eraitsi nahi zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=552|2a1=Leggett|2y=1981|2p=308|3a1=Sandle|3y=1999|3p=126|4a1=Read|4y=2005|4pp=238–239|5a1=Ryan|5y=2012|5pp=176, 182}}. 1918ko urtarrilean, gobernuak Elizaren eta Estatuaren banaketa agindu zuen, eta eskoletan erlijio-irakaskuntza debekatu zuen{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=373|2a1=Leggett|2y=1981|2p=308|3a1=Ryan|3y=2012|3p=177}}.

[[Fitxategi:Dyadya_lenin.jpg|thumb|ezkerrera|Sobietar propaganda posterra. Lenin agertzen da monarkia, apaizak eta kapitalistak erratzarekin garbitzen. Testuak &quot;Lenin kamaradak Lurra zikinkeriaz garbitzen du&quot;.]]

1917ko azaroan, Leninek Langile Kontrolari buruzko Dekretua aldarrikatu zuen, enpresa bakoitzeko langileei beren enpresaren kudeaketa gainbegiratzeko hautatutako batzorde bat ezartzeko eskatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=709|2a1=Service|2y=2000|2p=321}}. Hilabete horretan herrialdeko urrea konfiskatzeko agindua ere eman zen{{sfn|Volkogonov|1994|p=171}}, eta bankuak nazionalizatu ziren. Leninek urrats garrantzitsutzat jo zuen hori sozialismorako bidean{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=45–46|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=682, 683|3a1=Service|3y=2000|3p=321|4a1=White|4y=2001|4p=153}}. Abenduan, Sovnarkomek Ekonomia Nazionalaren Kontseilu Gorena (VSNKh) ezarri zuen, industriaren, bankuen, nekazaritzaren eta merkataritzaren gaineko agintea zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1p=50|2a1=Pipes|2y=1990|2p=689|3a1=Sandle|3y=1999|3p=64|4a1=Service|4y=2000|4p=321|5a1=Read|5y=2005|5p=231}}. Fabrika-batzordeak sindikatuen mende zeuden, eta horiek, aldi berean, VSNKhen mende zeuden; Estatuaren [[Ekonomia planifikatu|plan ekonomiko]] zentralizatuak lehentasuna zuen langileen tokiko interes ekonomikoen gainetik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=437–438|2a1=Pipes|2y=1990|2p=709|3a1=Sandle|3y=1999|3pp=64, 68}}. 1918ko hasieran, Sovnarkomek atzerriarekiko zor guztiak kitatu zituen, eta uko egin zion zegozkion interesak ordaintzeari{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=263–264|2a1=Pipes|2y=1990|2p=672}}. 1918ko apirilean, kanpo-merkataritza nazionalizatu zuen, inportazioen eta esportazioen gaineko estatu-monopolioa ezarriz{{sfn|Fischer|1964|p=264}}. 1918ko ekainean, zerbitzu publikoak, trenbideak, ingeniaritza, ehunak, metalurgia eta meatzaritza nazionalizatu zituen, nahiz eta askotan izenez baino ez ziren estatukoak{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=681, 692–693|2a1=Sandle|2y=1999|2pp=96–97}}. Nazionalizazio osoa 1920ko azarora arte ez zen gertatu, industria-enpresa txikiak Estatuaren kontrolpean geratu ziren arte{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=692–693|2a1=Sandle|2y=1999|2p=97}}.

Boltxebikeen fakzio batek, &quot;[[Ezkerreko komunistak]]&quot; izenekoak, Sovnarkomen politika ekonomikoa kritikatu zuen moderatuegia zelakoan; industria, nekazaritza, merkataritza, finantzak, garraioa eta komunikazioen nazionalizazioa nahi zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=236|2a1=Service|2y=2000|2pp=351–352}}. Leninek uste zuen hori ez zela batere praktikoa garai hartan, eta gobernuak Errusiako eskala handiko enpresa kapitalistak soilik nazionalizatu behar zituela, hala nola bankuak, trenbideak, latifundio handiak eta lantegi eta meategi handiagoak, enpresa txikienek modu pribatuan jardun zezaten ahalbidetuz, arrakastaz nazionalizatzeko adina hazi arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=236|2a1=Service|2y=2000|2pp=351–352}}. Lenin ere ez zegoen ados ezkerreko komunistekin antolaketa ekonomikoari buruz; 1918ko ekainean, industriaren kontrol ekonomiko zentralizatua beharrezkoa zela argudiatu zuen; ezkerreko komunistek, berriz, fabrika bakoitza bere langileek kontrolatzea nahi zuten, Leninek sozialismoaren kausarentzat kaltegarritzat jotzen zuen ikuspegi [[sindikalismo|sindikalista]]{{sfn|Fischer|1964|pp=259, 444–445}}.

Ezkerreko ikuspegi libertarioa hartuz, ezkerreko komunistek zein Alderdi Komunistako beste alderdi batzuek Errusiako erakunde demokratikoen gainbehera kritikatu zuten{{sfn|Sandle|1999|p=120}}. Nazioartean, sozialista askok Leninen erregimena kritikatu zuten eta sozialismoa ezartzen ari zela ukatu zuten; bereziki, parte-hartze politiko orokorrik, herri-kontsultarik eta industria-demokraziarik eza nabarmendu zuten{{sfn|Service|2000|pp=354–355}}. 1918ko amaieran, [[Karl Kautsky]] marxista txekiar austriarrak Errusia sobietarraren izaera antidemokratikoa gaitzesten zuen panfleto [[antilenimismo|antileninista]] bat idatzi zuen, eta Leninek sutsuki erantzun zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=307–308|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=178–179|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4pp=252–253|5a1=Ryan|5y=2012|5pp=123–124}}. [[Rosa Luxemburg]] marxista alemaniarrak Kautskyren iritziak babestu zituen zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1pp=329–330|2a1=Service|2y=2000|2p=385|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4pp=253–254|5a1=Ryan|5y=2012|5p=125}}, eta [[Peter Kropotkin]] [[anarkista]] errusiarrak boltxebikeek boterea hartzea &quot;errusiar Iraultzaren ehorzketa&quot; bezala deskribatu zuen{{sfn|Shub|1966|p=383}}.

=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
{{sakontzeko|Brest-Litovskeko Ituna}}

=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|20em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>02gdt8rxec8l28d3i4gphkk5fbz8pkk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006147</id>
      <parentid>9006145</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:59:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="93776" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere &quot;[[Apirileko Tesiak|Apirileko Tesia]]&quot; azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
{{sakontzeko|Urriko Iraultza}}
[[File:Brodskiy's Lenin.jpg|thumb|Lenin [[Smolni Institutua]]ren aurrean, [[Isaak Brodski]]ren margolana.]]
1917ko abuztuan, Lenin Finlandian zegoen bitartean, [[Lavr Kornilov]] jeneralak, Errusiako armadako komandante buruak, tropak bidali zituen Petrogradora, Behin-behineko Gobernuaren aurkako [[Kornilov afera|kolpe militar saiakera]] bat zirudienean. [[Aleksandr Kerenski]] lehen ministroak Petrogradoko Sobietari laguntza eskatu zion, boltxebikeak barne, eta iraultzaileei langileak [[Guardia Gorria|Guardia Gorri]] gisa antolatzea ahalbidetu zien hiria defendatzeko. Kolpea Petrogradora iritsi aurretik iraungi zen, baina gertaerei esker boltxebikeak hondar politiko irekira itzuli ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=439–465|2a1=Rice|2y=1990|2pp=150–151|3a1=Service|3y=2000|3p=299|4a1=White|4y=2001|4pp=143–144|5a1=Read|5y=2005|5p=173}} . Sozialismoaren aurkako eskuineko indarren kontrairaultzaren beldur, Petrogradoko Sobiet Batasunean nagusi ziren mentxebikeek eta sozialista-iraultzaileek gobernuari boltxebikeekin harremanak normalizatzeko presioa egiten lagundu zioten{{sfn|Pipes|1990|p=465}}. Bai mentxebikeek bai sozialista-iraultzaileek herriaren babes handia galdu zuten, Behin-behineko Gobernuan lotu zirelako eta gerraren jarraipena ez zelako herriaren gogokoa. Boltxebikeak horretaz baliatu ziren eta laster Trotski boltxebikea aukeratu zuten Petrogradoko Sobiet Batasuneko buruzagi{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=465–467|2a1=White|2y=2001|2p=144|3a1=Lee|3y=2003|3p=17|4a1=Read|4y=2005|4p=174}}. Irailean, boltxebikeek gehiengoa lortu zuten Mosku eta Petrogradoko sobieten langile-sekzioetan{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=471|2a1=Rice|2y=1990|2pp=151–152|3a1=Read|3y=2005|3p=180}}.

Egoera berarentzat seguruagoa zela aitortuta, Lenin Petrogradora itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=473, 482|2a1=Rice|2y=1990|2p=152|3a1=Service|3y=2000|3pp=302–303|4a1=Read|4y=2005|4p=179}}. Han Boltxebikeen Batzorde Zentralaren bilera batera joan zen [[urriaren 10]]ean, eta berriro defendatu zuen alderdiak matxinada armatu baten buru izan behar zuela Behin-behineko Gobernua boteretik kentzeko. Oraingoan argumentuak irabazi zuen aldeko hamar botorekin eta aurkako birekin{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=482–484|2a1=Rice|2y=1990|2pp=153–154|3a1=Service|3y=2000|3pp=303–304|4a1=White|4y=2001|4pp=146–147}}. Planaren kritikoek, Zinvievek eta Kamenevek, argudiatu zuten langile errusiarrek ez zutela erregimenaren aurkako kolpe bortitz bat babestuko, eta ez zegoela Leninen baieztapenaren froga argirik Europa osoa iraultza proletarioaren atarian zegoela{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=471–472|2a1=Service|2y=2000|2p=304|3a1=White|3y=2001|3p=147}}. Alderdiak erasoaldia antolatzeko planak hasi zituen, [[Smolni institutua|Smolni Institutuan]] azken bilera bat eginez urriaren 24an{{sfn|Service|2000|pp=306–307}}. Hau zen Batzorde Militar Iraultzailearen (BMI) oinarria, neurri handi batean boltxebikeei leiala zen milizia armatu bat, Petrogradoko Sobietak Korniloven ustezko kolpean ezarri zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=14–15|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=1–3|3a1=Pipes|3y=1990|3p=466|4a1=Rice|4y=1990|4p=155}}.

Urrian, BMIk Petrogradoko garraio, komunikazio, inprenta eta zerbitzu publiko nagusien kontrola hartzeko agindua jaso zuen, eta odol isurketarik gabe egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=485–486, 491|2a1=Rice|2y=1990|2pp=157, 159|3a1=Service|3y=2000|3p=308}}. Boltxebikeek gobernua setiatu zuten [[Neguko Jauregia]]n, eta hura gainditu eta ministroak atxilotu zituzten, ''[[Aurora (1903)|Aurora]]'' itsas ontziak, boltxebikeek kontrolatuak, iraultzaren hasiera seinalatzeko tiro bat bota ondoren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=492–493, 496|2a1=Service|2y=2000|2p=311|3a1=Read|3y=2005|3p=182}}. Matxinadan, Leninek hitzaldi bat eman zuen Petrogradoko Sobietaren aurrean, Behin-behineko Gobernua boteretik kendu zutela iragarriz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=491|2a1=Service|2y=2000|2p=309}}. Boltxebikeek gobernu berri baten eraketa aldarrikatu zuten, Herriko Komisarioen Kontseilua edo [[Sovnarkom]]. Hasiera batean, Leninek uko egin zion lehendakari karguari, Trotski kargurako proposatuz, baina beste boltxebike batzuk tematu egin ziren eta Leninek amore eman zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=499|2a1=Service|2y=2000|2pp=314–315}}. Lenin eta beste boltxebike batzuk Sobietarren Bigarren Kongresuan izan ziren urriaren 26an eta 27an, eta gobernu berriaren sorrera iragarri zuten{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=496–497|2a1=Rice|2y=1990|2pp=159–161|3a1=Service|3y=2000|3pp=314–315|4a1=Read|4y=2005|4p=183}}. Mentxebikeek gaitzetsi egin zuten boterea legez kanpo hartzea eta gerra zibilaren arriskua{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=504|2a1=Service|2y=2000|2p=315}}{{dubious|date=January 2022}}. Erregimen berriaren lehen egun hauetan, Leninek ez zuen hitz egin termino marxista eta sozialistetan errusiarrak ez alienatzeko, eta, horren ordez, langileen kontrolpean zegoen herrialde bat zeukala esan zuen{{sfn|Service|2000|p=316}}.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
Behin-behineko gobernuak 1917ko azaroan Batzar Konstituziogile bat aukeratzeko asmoa zuen; Leninen eragozpenen aurka, [[Sovnarkom]]ek bozketa aurreikusi bezala egitea onartu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=314|2a1=Service|2y=2000|2p=317}}. Hauteskunde eratzaileetan, boltxebikeek botoen laurden bat lortu zuten, gutxi gorabehera, eta nekazaritza-orientazioko sozialista-iraultzaileek garaitu zituzten{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=315|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=540–541|3a1=Rice|3y=1990|3p=164|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=173|5a1=Service|5y=2000|5p=331|6a1=Read|6y=2005|6p=192}}. Leninek argudiatu zuen hauteskundeak ez zirela herriaren borondatearen isla zuzena, hautesleek ez zutela boltxebikeen programa politikoa ezagutzeko astirik izan, eta ezkerreko sozialista-iraultzaileak bereizketaren aurretik egin zirela hautagaien zerrendak{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=176|2a1=Service|2y=2000|2pp=331–332|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4p=192}}. Hala ere, Errusiako Batzar Konstituziogile hautatu berria Petrogradon bildu zen 1918ko urtarrilean{{sfn|Rice|1990|p=164}}. Sovnarkomek argudiatu zuen kontrairaultzailea zela sobietei boterea kendu nahi zielako, baina sozialista-iraultzaileek eta mentxebikeek ukatu egin zuten{{sfn|Pipes|1990|pp=546–547}}. Boltxebikeek mozio bat aurkeztu zioten Batzarrari, legezko botere gehienak kentzen zizkiona; Batzarrak mozioa atzera bota zuenean, Sovnarkomek hori adierazi zuen bere izaera kontrairaultzailearen frogatzat, eta indarrez desegin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=552–553|2a1=Rice|2y=1990|2p=165|3a1=Volkogonov|3y=1994|3pp=176–177|4a1=Service|4y=2000|4pp=332, 336–337|5a1=Read|5y=2005|5p=192}}.

Leninek behin eta berriz ukatu zituen beste alderdi sozialistekin koalizio-gobernu bat ezartzeko deiak, baita boltxebike batzuenak ere{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=158|2a1=Shub|2y=1966|2pp=301–302|3a1=Rigby|3y=1979|3p=26|4a1=Leggett|4y=1981|4p=5|5a1=Pipes|5y=1990|5pp=508, 519|6a1=Service|6y=2000|6pp=318–319|7a1=Read|7y=2005|7pp=189–190}}. Nahiz eta mentxebikeekin edo sozialista-iraultzaileekin koalizioa egiteari uko egin zion, Sovnarkomek partzialki amore eman zuen; ezkerreko sozialista-iraultzaileei kabinetean bost postu jartzeko baimena eman zien 1917ko abenduan. Koalizio horrek lau hilabete baino ez zituen iraun, 1918ko martxora arte, ezkerreko sozialista-iraultzaileak gobernutik erretiratu zirenean, boltxebikeen ikuspegiari buruzko desadostasunagatik, Lehen Mundu Gerrari amaiera emateagatik{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=166–167|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=20–21|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=533–534, 537|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=171|5a1=Service|5y=2000|5pp=322–323|6a1=White|6y=2001|6p=159|7a1=Read|7y=2005|7p=191}}. 1918ko martxoan egin zen VII. Kongresuan, boltxebikeek [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] izena aldatu eta [[Errusiako Alderdi Komunista]] izendatu zuten; izan ere, Leninek bere taldea gero eta erreformistagoa zen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratatik urrundu nahi zuen, bere azken helburua, gizarte komunistarena, azpimarratzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=219, 256, 379|2a1=Shub|2y=1966|2p=374|3a1=Service|3y=2000|3p=355|4a1=White|4y=2001|4p=159|5a1=Read|5y=2005|5p=219}}.

[[Fitxategi:Kremlin_birds_eye_view-1.jpg|thumb|[[Moskuko Kremlina]], Lenin bertara lekualdatu zena 1918an.]]

Nahiz eta azken boterea ofizialki herrialdeko gobernuarena izan, Sovnarkom forman, eta [[Sobieten Kongresu Panerrusiarra]]k (ARCS) aukeratutako [[Sobieten Komite Exekutibo Zentrala|Batzorde Exekutiboarena]] (VTSIK), Alderdi Komunistak Errusian zuen kontrola ''de facto'', bere kideek une hartan aitortzen zuten bezala{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–164|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=374–375|3a1=Service|3y=2000|3p=377}}. 1918an, Sovnarkom aldebakarrez jokatzen hasi zen, komenentziazko premia bat argudiatuz, eta ARCS eta VTSIK gero eta baztertuago geratu ziren, eta, ondorioz, sobietek Errusiako gobernuan paper bat izateari utzi zioten{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. 1918 eta 1919an, gobernuak mentxebikeak eta sozialista-iraultzaileak sobietetatik kanporatu zituen{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. Errusia alderdi bakarreko estatu bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–161|2a1=Leggett|2y=1981|2p=21|3a1=Lee|3y=2003|3p=99}}.

Alderdiaren barruan, Buru Politiko bat ([[Politburo]]) eta Antolakuntza Buru bat ([[Orgburo]]) sortu ziren, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistaren Batzorde Zentrala|Batzorde Zentralarekin]] batera; alderdiko organo horien erabakiak Sovnarkomek eta [[Lan eta Defentsa Kontseilua]]k hartu behar zituzten. Lenin zen gobernu-egitura horretako figura garrantzitsuena, Sovnarkom alderdiko presidentea izateaz gain, Lan eta Defentsa Kontseiluko kide ere bazen, baita Alderdi Komunistako Batzorde Zentraleko eta Politburoko kide ere{{sfn|Service|2000|p=388}}. Eragin horretara hurbildu zen pertsona bakarra Leninen eskuineko eskua izan zen, [[Jakov Sverdlov]], 1919ko martxoan [[Espainiako gripea|gripearen pandemian]] hil zena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=168, 170|2a1=Service|2y=2000|2p=388}}. 1917ko azaroan, Leninek eta bere emazteak bi logelako etxebizitza bat hartu zuten Smolni Institutuan; hurrengo hilabetean, oporraldi labur batzuk igarotzera joan ziren [[Halila]] herrira, Finlandiara{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=325–326, 333|2a1=Read|2y=2005|2pp=211–212}}. 1918ko urtarrilean, Petrogradoko hilketa saiakera batetik bizirik atera zen; [[Fritz Platten]]ek, Leninekin zegoenak, babestu egin zuen eta bala batek zauritu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=361|2a1=Pipes|2y=1990|2p=548|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=229|4a1=Service|4y=2000|4pp=335–336|5a1=Read|5y=2005|5p=198}}.

Alemaniako armada Petrogradorentzat zen mehatxuagatik kezkatuta, 1918ko martxoan Sovnarkom [[Mosku]]ra joan zen, hasiera batean aldi baterako neurri gisa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=156|2a1=Shub|2y=1966|2p=350|3a1=Pipes|3y=1990|3p=594|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=185|5a1=Service|5y=2000|5p=344|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Han, Lenin, Trotski eta beste buruzagi boltxebike batzuk [[Moskuko Kremlina|Kremlinera]] joan ziren, non Lenin emaztearekin eta arreba Mariarekin bizi izan baitzen Sovnarkomeko bilerak egiten ziren aretoaren ondoko lehen solairuko apartamentu batean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=320–321|2a1=Shub|2y=1966|2p=377|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=94–595|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=187–188|5a1=Service|5y=2000|5pp=346–347|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Lenini ez zitzaion Mosku gustatzen{{sfn|Service|2000|p=345}}, baina oso gutxitan atera zen hiriaren erdigunetik hil zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=466|2a1=Service|2y=2000|2p=348}}. Bigarren hilketa saiakera batetik bizirik atera zen, Moskun, 1918ko abuztuan; hitzaldi publiko baten ondoren tiro egin zioten eta larri zauritu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=280|2a1=Shub|2y=1966|2pp=361–362|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=806–807|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=219–221|5a1=Service|5y=2000|5pp=367–368|6a1=White|6y=2001|6p=155}}. Sozialista-iraultzaile bat, [[Fanny Kaplan]], atxilotu eta exekutatu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=282–283|2a1=Shub|2y=1966|2pp=362–363|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=807, 809|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=222–228|5a1=White|5y=2001|5p=155}}. Errusiako prentsak atentatua nabarmen aipatu zuen, Leninenganako begikotasun handia sortuz eta bere ospea handituz{{sfn|Volkogonov|1994|pp=222, 231}}. 1918ko irailean, Lenin Gorkiko finkara eraman zuten, Moskuko kanpoaldean, gobernuak erosi berri zuena{{sfn|Service|2000|p=369}}
.

=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
[[Fitxategi:Lenin - What Is Soviet Power.ogg|thumb|Leninen hitzaldia: ''zer da sobietar boterea?'']]
Agintea hartzean, Leninen erregimenak zenbait dekretu eman zituen. Lehena [[Lurrari buruzko Dekretua]] izan zen, zeinak adierazten baitzuen aristokraziaren eta Eliza Ortodoxoaren [[latifundio]]ak nazionalizatu eta nekazariei birbanatu behar zizkietela tokiko gobernuek. Hori ez zetorren bat Leninek [[nekazaritza-kolektibizazio]] baterako zuen nahiarekin, baina lehendik zeuden nekazari-lurren konfiskazio zabalak gobernuaren aldetik onartzea zekarren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=252–253|2a1=Pipes|2y=1990|2p=499|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=341|4a1=Service|4y=2000|4pp=316–317|5a1=White|5y=2001|5p=149|6a1=Read|6y=2005|6pp=194–195}}. 1917ko azaroan, gobernuak Prentsari buruzko Dekretua aldarrikatu zuen, kontrairaultzailetzat jotzen ziren oposizioko komunikabide asko ixten zituena. Neurria aldi baterako izango zela argudiatu zuten; dekretua gogor kritikatu zuten, baita boltxebike askok ere, [[prentsa-askatasun]]a arriskuan jartzeagatik{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=310|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=5–6, 8, 306|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=521–522|4a1=Service|4y=2000|4pp=317–318|5a1=White|5y=2001|5p=153|6a1=Read|6y=2005|6pp=235–236}}.

{{paperezko aipua|Langile, soldadu eta nekazari guztiei. Sobietar autoritateak bake demokratikoa proposatuko die berehala nazio guztiei, eta berehalako armistizioa fronte guztietan. Lursail guztiak -lurjabeak, inperioa eta monasterioak- nekazarien batzordeen esku uztea zainduko du; soldaduen eskubideak defendatuko ditu, armadaren erabateko demokratizazioa sartuz; industriaren gaineko langileen kontrola ezarriko du; Batzar Konstituziogilea ezarritako datan deitzea ziurtatuko du; Hiriei eta herriei premiazko artikuluak emango dizkie, eta Errusian bizi diren nazionalitate guztiei autodeterminazio eskubidea ziurtatuko die... Gora iraultza!|Leninen gobernu programa, 1917}}
1917ko azaroan, Leninek [[Errusiako Herrien Eskubideen Deklarazioa]] egin zuen, non esaten zen Errepublikaren barruan bizi ziren errusiarrak ez ziren talde etnikoek eskubidea zutela errusiar agintaritzatik bereizteko eta beren estatu nazional independenteak ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Service|3y=2000|3p=321}}. Nazio askok independentzia aldarrikatu zuten ([[Finlandiaren Independentzia Aldarrikapena|Finlandiak]] eta [[Lituaniare independentzia ituna|Lituaniak]] 1917ko abenduan, Letoniak eta Ukrainak 1918ko urtarrilean, [[Estoniaren independentzia aldarrikapena|Estoniak 1918ko otsailean]], [[Transkaukasiako Errepublika Demokratiko Federala|Transkaukasiak]] 1918ko apirilean eta [[Poloniako Bigarren Errepublika|Poloniak 1918ko azaroan]]){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Read|3y=2005|3p=219}}. Laster, boltxebikeek aktiboki sustatu zituzten alderdi komunistak estatu-nazio independente horietan{{sfn|White|2001|pp=159–160}}, eta 1918ko uztailean egin zen Sobiet Batasunaren Bosgarren Kongresu Panerrusiarrean, berriz, Errusiar Errepublika erreformatzen zuen konstituzio bat onartu zen, [[Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa]] bihurtzeko{{sfn|Fischer|1964|p=249}}. Herrialdea modernizatzeko, gobernuak ofizialki bihurtu zuen Errusia [[Juliotar egutegi|juliotar egutegitik]] Europan erabilitako [[Egutegi gregoriano|gregorianora]]{{sfnm|1a1=Sandle|1y=1999|1p=84|2a1=Read|2y=2005|2p=211}}.

1917ko azaroan, Sovnarkomek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako sistema juridikoa indargabetzeko, eta &quot;kontzientzia iraultzailea&quot; erabiltzea eskatu zuen lege abolituak ordezkatzeko{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1pp=172–173|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=796–797|3a1=Read|3y=2005|3p=242}}. Auzitegiak bi mailatako sistema batekin ordezkatu ziren: iraultzaren aurkako delituak tratatzeko [[Auzitegi Iraultzailea (Errusia)|Auzitegi Iraultzaileak]]{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1p=172|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=798–799|3a1=Ryan|3y=2012|3p=121}}, eta delitu zibilak eta beste delitu batzuk tratatzeko [[Herri-auzitegiak (Errusia)|herri-auzitegiak]]. Aurretik zeuden legeak alde batera utzi eta haien epaiak Sovnarkomeko dekretuetan eta &quot;justiziaren zentzu sozialistan&quot; oinarritzea agindu zitzaien{{sfnm|1a1=Hazard|1y=1965|1p=270|2a1=Leggett|2y=1981|2p=172|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=796–797}}. Azaroan, indar armatuen berrikuspena ere egin zen; Sovnarkomek berdintasunezko neurriak aplikatu zituen, aurreko mailak, tituluak eta dominak indargabetu zituen, eta komandanteak aukeratzeko batzordeak ezartzeko eskatu zien soldaduei{{sfn|Volkogonov|1994|p=170}}.

1917ko urrian, Leninek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako guztien lana eguneko [[Zortzi orduko lanaldi|zortzi ordura mugatzeko]]. Herri Hezkuntzari buruzko Dekretua ere aldarrikatu zuen, gobernuak Errusiako haur guztientzako doako hezkuntza [[Laikotasun|laikoa]] bermatuko zuela xedatzen zuena{{sfn|Service|2000|p=321}}, bai eta estatuko [[umezurztegi]]-sistema bat ezartzen zuen dekretua ere{{sfn|Fischer|1964|pp=260–261}}. [[Analfabetismo]] masiboari aurre egiteko, alfabetatze-kanpaina bat hasi zen; kalkuluen arabera, 5 milioi pertsonak eman zuten izena oinarrizko alfabetatze-ikastaro trinkoetan 1920 eta 1926 artean. Sexuen arteko berdintasunarekin, emakumeei emantzipatzen lagundu zieten legeak sartu ziren, senarrekiko autonomia ekonomikoa emanez eta [[dibortzio]]aren murrizketak kenduz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=554–555|2a1=Sandle|2y=1999|2p=83}}. Helburu horiek lortzeko sortu zen [[Zhenotdel]], emakumeen erakunde boltxebikea{{sfn|Sandle|1999|pp=122–123}}. Leninen agindupean, Errusia izan zen lehen hiruhilekoan [[Abortu|abortua]] legeztatu zuen lehen herrialdea{{sfn|David|1974|p=417}}. [[Ateismo|Ateo]] militantea izaki, Leninek eta Alderdi Komunistak erlijio antolatua eraitsi nahi zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=552|2a1=Leggett|2y=1981|2p=308|3a1=Sandle|3y=1999|3p=126|4a1=Read|4y=2005|4pp=238–239|5a1=Ryan|5y=2012|5pp=176, 182}}. 1918ko urtarrilean, gobernuak Elizaren eta Estatuaren banaketa agindu zuen, eta eskoletan erlijio-irakaskuntza debekatu zuen{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=373|2a1=Leggett|2y=1981|2p=308|3a1=Ryan|3y=2012|3p=177}}.

[[Fitxategi:Dyadya_lenin.jpg|thumb|ezkerrera|Sobietar propaganda posterra. Lenin agertzen da monarkia, apaizak eta kapitalistak erratzarekin garbitzen. Testuak &quot;Lenin kamaradak Lurra zikinkeriaz garbitzen du&quot;.]]

1917ko azaroan, Leninek Langile Kontrolari buruzko Dekretua aldarrikatu zuen, enpresa bakoitzeko langileei beren enpresaren kudeaketa gainbegiratzeko hautatutako batzorde bat ezartzeko eskatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=709|2a1=Service|2y=2000|2p=321}}. Hilabete horretan herrialdeko urrea konfiskatzeko agindua ere eman zen{{sfn|Volkogonov|1994|p=171}}, eta bankuak nazionalizatu ziren. Leninek urrats garrantzitsutzat jo zuen hori sozialismorako bidean{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=45–46|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=682, 683|3a1=Service|3y=2000|3p=321|4a1=White|4y=2001|4p=153}}. Abenduan, Sovnarkomek Ekonomia Nazionalaren Kontseilu Gorena (VSNKh) ezarri zuen, industriaren, bankuen, nekazaritzaren eta merkataritzaren gaineko agintea zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1p=50|2a1=Pipes|2y=1990|2p=689|3a1=Sandle|3y=1999|3p=64|4a1=Service|4y=2000|4p=321|5a1=Read|5y=2005|5p=231}}. Fabrika-batzordeak sindikatuen mende zeuden, eta horiek, aldi berean, VSNKhen mende zeuden; Estatuaren [[Ekonomia planifikatu|plan ekonomiko]] zentralizatuak lehentasuna zuen langileen tokiko interes ekonomikoen gainetik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=437–438|2a1=Pipes|2y=1990|2p=709|3a1=Sandle|3y=1999|3pp=64, 68}}. 1918ko hasieran, Sovnarkomek atzerriarekiko zor guztiak kitatu zituen, eta uko egin zion zegozkion interesak ordaintzeari{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=263–264|2a1=Pipes|2y=1990|2p=672}}. 1918ko apirilean, kanpo-merkataritza nazionalizatu zuen, inportazioen eta esportazioen gaineko estatu-monopolioa ezarriz{{sfn|Fischer|1964|p=264}}. 1918ko ekainean, zerbitzu publikoak, trenbideak, ingeniaritza, ehunak, metalurgia eta meatzaritza nazionalizatu zituen, nahiz eta askotan izenez baino ez ziren estatukoak{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=681, 692–693|2a1=Sandle|2y=1999|2pp=96–97}}. Nazionalizazio osoa 1920ko azarora arte ez zen gertatu, industria-enpresa txikiak Estatuaren kontrolpean geratu ziren arte{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=692–693|2a1=Sandle|2y=1999|2p=97}}.

Boltxebikeen fakzio batek, &quot;[[Ezkerreko komunistak]]&quot; izenekoak, Sovnarkomen politika ekonomikoa kritikatu zuen moderatuegia zelakoan; industria, nekazaritza, merkataritza, finantzak, garraioa eta komunikazioen nazionalizazioa nahi zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=236|2a1=Service|2y=2000|2pp=351–352}}. Leninek uste zuen hori ez zela batere praktikoa garai hartan, eta gobernuak Errusiako eskala handiko enpresa kapitalistak soilik nazionalizatu behar zituela, hala nola bankuak, trenbideak, latifundio handiak eta lantegi eta meategi handiagoak, enpresa txikienek modu pribatuan jardun zezaten ahalbidetuz, arrakastaz nazionalizatzeko adina hazi arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=236|2a1=Service|2y=2000|2pp=351–352}}. Lenin ere ez zegoen ados ezkerreko komunistekin antolaketa ekonomikoari buruz; 1918ko ekainean, industriaren kontrol ekonomiko zentralizatua beharrezkoa zela argudiatu zuen; ezkerreko komunistek, berriz, fabrika bakoitza bere langileek kontrolatzea nahi zuten, Leninek sozialismoaren kausarentzat kaltegarritzat jotzen zuen ikuspegi [[sindikalismo|sindikalista]]{{sfn|Fischer|1964|pp=259, 444–445}}.

Ezkerreko ikuspegi libertarioa hartuz, ezkerreko komunistek zein Alderdi Komunistako beste alderdi batzuek Errusiako erakunde demokratikoen gainbehera kritikatu zuten{{sfn|Sandle|1999|p=120}}. Nazioartean, sozialista askok Leninen erregimena kritikatu zuten eta sozialismoa ezartzen ari zela ukatu zuten; bereziki, parte-hartze politiko orokorrik, herri-kontsultarik eta industria-demokraziarik eza nabarmendu zuten{{sfn|Service|2000|pp=354–355}}. 1918ko amaieran, [[Karl Kautsky]] marxista txekiar austriarrak Errusia sobietarraren izaera antidemokratikoa gaitzesten zuen panfleto [[antilenimismo|antileninista]] bat idatzi zuen, eta Leninek sutsuki erantzun zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=307–308|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=178–179|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4pp=252–253|5a1=Ryan|5y=2012|5pp=123–124}}. [[Rosa Luxemburg]] marxista alemaniarrak Kautskyren iritziak babestu zituen zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1pp=329–330|2a1=Service|2y=2000|2p=385|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4pp=253–254|5a1=Ryan|5y=2012|5p=125}}, eta [[Peter Kropotkin]] [[anarkista]] errusiarrak boltxebikeek boterea hartzea &quot;errusiar Iraultzaren ehorzketa&quot; bezala deskribatu zuen{{sfn|Shub|1966|p=383}}.

=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
{{sakontzeko|Brest-Litovskeko Ituna}}
{{paperezko aipua|[Gerra luzatzean] inperialismo alemaniarra indartzen dugu, eta bakea lortu beharko da, baina orduan bakea okerragoa izango da, gu ez den norbaitek lortuko duelako. Zalantzarik gabe, orain amaitzera behartzen gaituen bakea bake lotsagabea da, baina gerra hasten bada gure gobernua desagertuko da eta bakea beste gobernu batek lortuko du.|Erdialdeko Inperioekin bakea sinatzea.}}

=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|20em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>47yuqqj9ycdhvy5qwqjmu9qbpapz9d7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006148</id>
      <parentid>9006147</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:00:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="93774" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere {{wikiteka-lotura|Apirileko Tesiak}} azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
{{sakontzeko|Urriko Iraultza}}
[[File:Brodskiy's Lenin.jpg|thumb|Lenin [[Smolni Institutua]]ren aurrean, [[Isaak Brodski]]ren margolana.]]
1917ko abuztuan, Lenin Finlandian zegoen bitartean, [[Lavr Kornilov]] jeneralak, Errusiako armadako komandante buruak, tropak bidali zituen Petrogradora, Behin-behineko Gobernuaren aurkako [[Kornilov afera|kolpe militar saiakera]] bat zirudienean. [[Aleksandr Kerenski]] lehen ministroak Petrogradoko Sobietari laguntza eskatu zion, boltxebikeak barne, eta iraultzaileei langileak [[Guardia Gorria|Guardia Gorri]] gisa antolatzea ahalbidetu zien hiria defendatzeko. Kolpea Petrogradora iritsi aurretik iraungi zen, baina gertaerei esker boltxebikeak hondar politiko irekira itzuli ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=439–465|2a1=Rice|2y=1990|2pp=150–151|3a1=Service|3y=2000|3p=299|4a1=White|4y=2001|4pp=143–144|5a1=Read|5y=2005|5p=173}} . Sozialismoaren aurkako eskuineko indarren kontrairaultzaren beldur, Petrogradoko Sobiet Batasunean nagusi ziren mentxebikeek eta sozialista-iraultzaileek gobernuari boltxebikeekin harremanak normalizatzeko presioa egiten lagundu zioten{{sfn|Pipes|1990|p=465}}. Bai mentxebikeek bai sozialista-iraultzaileek herriaren babes handia galdu zuten, Behin-behineko Gobernuan lotu zirelako eta gerraren jarraipena ez zelako herriaren gogokoa. Boltxebikeak horretaz baliatu ziren eta laster Trotski boltxebikea aukeratu zuten Petrogradoko Sobiet Batasuneko buruzagi{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=465–467|2a1=White|2y=2001|2p=144|3a1=Lee|3y=2003|3p=17|4a1=Read|4y=2005|4p=174}}. Irailean, boltxebikeek gehiengoa lortu zuten Mosku eta Petrogradoko sobieten langile-sekzioetan{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=471|2a1=Rice|2y=1990|2pp=151–152|3a1=Read|3y=2005|3p=180}}.

Egoera berarentzat seguruagoa zela aitortuta, Lenin Petrogradora itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=473, 482|2a1=Rice|2y=1990|2p=152|3a1=Service|3y=2000|3pp=302–303|4a1=Read|4y=2005|4p=179}}. Han Boltxebikeen Batzorde Zentralaren bilera batera joan zen [[urriaren 10]]ean, eta berriro defendatu zuen alderdiak matxinada armatu baten buru izan behar zuela Behin-behineko Gobernua boteretik kentzeko. Oraingoan argumentuak irabazi zuen aldeko hamar botorekin eta aurkako birekin{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=482–484|2a1=Rice|2y=1990|2pp=153–154|3a1=Service|3y=2000|3pp=303–304|4a1=White|4y=2001|4pp=146–147}}. Planaren kritikoek, Zinvievek eta Kamenevek, argudiatu zuten langile errusiarrek ez zutela erregimenaren aurkako kolpe bortitz bat babestuko, eta ez zegoela Leninen baieztapenaren froga argirik Europa osoa iraultza proletarioaren atarian zegoela{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=471–472|2a1=Service|2y=2000|2p=304|3a1=White|3y=2001|3p=147}}. Alderdiak erasoaldia antolatzeko planak hasi zituen, [[Smolni institutua|Smolni Institutuan]] azken bilera bat eginez urriaren 24an{{sfn|Service|2000|pp=306–307}}. Hau zen Batzorde Militar Iraultzailearen (BMI) oinarria, neurri handi batean boltxebikeei leiala zen milizia armatu bat, Petrogradoko Sobietak Korniloven ustezko kolpean ezarri zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=14–15|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=1–3|3a1=Pipes|3y=1990|3p=466|4a1=Rice|4y=1990|4p=155}}.

Urrian, BMIk Petrogradoko garraio, komunikazio, inprenta eta zerbitzu publiko nagusien kontrola hartzeko agindua jaso zuen, eta odol isurketarik gabe egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=485–486, 491|2a1=Rice|2y=1990|2pp=157, 159|3a1=Service|3y=2000|3p=308}}. Boltxebikeek gobernua setiatu zuten [[Neguko Jauregia]]n, eta hura gainditu eta ministroak atxilotu zituzten, ''[[Aurora (1903)|Aurora]]'' itsas ontziak, boltxebikeek kontrolatuak, iraultzaren hasiera seinalatzeko tiro bat bota ondoren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=492–493, 496|2a1=Service|2y=2000|2p=311|3a1=Read|3y=2005|3p=182}}. Matxinadan, Leninek hitzaldi bat eman zuen Petrogradoko Sobietaren aurrean, Behin-behineko Gobernua boteretik kendu zutela iragarriz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=491|2a1=Service|2y=2000|2p=309}}. Boltxebikeek gobernu berri baten eraketa aldarrikatu zuten, Herriko Komisarioen Kontseilua edo [[Sovnarkom]]. Hasiera batean, Leninek uko egin zion lehendakari karguari, Trotski kargurako proposatuz, baina beste boltxebike batzuk tematu egin ziren eta Leninek amore eman zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=499|2a1=Service|2y=2000|2pp=314–315}}. Lenin eta beste boltxebike batzuk Sobietarren Bigarren Kongresuan izan ziren urriaren 26an eta 27an, eta gobernu berriaren sorrera iragarri zuten{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=496–497|2a1=Rice|2y=1990|2pp=159–161|3a1=Service|3y=2000|3pp=314–315|4a1=Read|4y=2005|4p=183}}. Mentxebikeek gaitzetsi egin zuten boterea legez kanpo hartzea eta gerra zibilaren arriskua{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=504|2a1=Service|2y=2000|2p=315}}{{dubious|date=January 2022}}. Erregimen berriaren lehen egun hauetan, Leninek ez zuen hitz egin termino marxista eta sozialistetan errusiarrak ez alienatzeko, eta, horren ordez, langileen kontrolpean zegoen herrialde bat zeukala esan zuen{{sfn|Service|2000|p=316}}.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
Behin-behineko gobernuak 1917ko azaroan Batzar Konstituziogile bat aukeratzeko asmoa zuen; Leninen eragozpenen aurka, [[Sovnarkom]]ek bozketa aurreikusi bezala egitea onartu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=314|2a1=Service|2y=2000|2p=317}}. Hauteskunde eratzaileetan, boltxebikeek botoen laurden bat lortu zuten, gutxi gorabehera, eta nekazaritza-orientazioko sozialista-iraultzaileek garaitu zituzten{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=315|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=540–541|3a1=Rice|3y=1990|3p=164|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=173|5a1=Service|5y=2000|5p=331|6a1=Read|6y=2005|6p=192}}. Leninek argudiatu zuen hauteskundeak ez zirela herriaren borondatearen isla zuzena, hautesleek ez zutela boltxebikeen programa politikoa ezagutzeko astirik izan, eta ezkerreko sozialista-iraultzaileak bereizketaren aurretik egin zirela hautagaien zerrendak{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=176|2a1=Service|2y=2000|2pp=331–332|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4p=192}}. Hala ere, Errusiako Batzar Konstituziogile hautatu berria Petrogradon bildu zen 1918ko urtarrilean{{sfn|Rice|1990|p=164}}. Sovnarkomek argudiatu zuen kontrairaultzailea zela sobietei boterea kendu nahi zielako, baina sozialista-iraultzaileek eta mentxebikeek ukatu egin zuten{{sfn|Pipes|1990|pp=546–547}}. Boltxebikeek mozio bat aurkeztu zioten Batzarrari, legezko botere gehienak kentzen zizkiona; Batzarrak mozioa atzera bota zuenean, Sovnarkomek hori adierazi zuen bere izaera kontrairaultzailearen frogatzat, eta indarrez desegin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=552–553|2a1=Rice|2y=1990|2p=165|3a1=Volkogonov|3y=1994|3pp=176–177|4a1=Service|4y=2000|4pp=332, 336–337|5a1=Read|5y=2005|5p=192}}.

Leninek behin eta berriz ukatu zituen beste alderdi sozialistekin koalizio-gobernu bat ezartzeko deiak, baita boltxebike batzuenak ere{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=158|2a1=Shub|2y=1966|2pp=301–302|3a1=Rigby|3y=1979|3p=26|4a1=Leggett|4y=1981|4p=5|5a1=Pipes|5y=1990|5pp=508, 519|6a1=Service|6y=2000|6pp=318–319|7a1=Read|7y=2005|7pp=189–190}}. Nahiz eta mentxebikeekin edo sozialista-iraultzaileekin koalizioa egiteari uko egin zion, Sovnarkomek partzialki amore eman zuen; ezkerreko sozialista-iraultzaileei kabinetean bost postu jartzeko baimena eman zien 1917ko abenduan. Koalizio horrek lau hilabete baino ez zituen iraun, 1918ko martxora arte, ezkerreko sozialista-iraultzaileak gobernutik erretiratu zirenean, boltxebikeen ikuspegiari buruzko desadostasunagatik, Lehen Mundu Gerrari amaiera emateagatik{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=166–167|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=20–21|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=533–534, 537|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=171|5a1=Service|5y=2000|5pp=322–323|6a1=White|6y=2001|6p=159|7a1=Read|7y=2005|7p=191}}. 1918ko martxoan egin zen VII. Kongresuan, boltxebikeek [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] izena aldatu eta [[Errusiako Alderdi Komunista]] izendatu zuten; izan ere, Leninek bere taldea gero eta erreformistagoa zen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratatik urrundu nahi zuen, bere azken helburua, gizarte komunistarena, azpimarratzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=219, 256, 379|2a1=Shub|2y=1966|2p=374|3a1=Service|3y=2000|3p=355|4a1=White|4y=2001|4p=159|5a1=Read|5y=2005|5p=219}}.

[[Fitxategi:Kremlin_birds_eye_view-1.jpg|thumb|[[Moskuko Kremlina]], Lenin bertara lekualdatu zena 1918an.]]

Nahiz eta azken boterea ofizialki herrialdeko gobernuarena izan, Sovnarkom forman, eta [[Sobieten Kongresu Panerrusiarra]]k (ARCS) aukeratutako [[Sobieten Komite Exekutibo Zentrala|Batzorde Exekutiboarena]] (VTSIK), Alderdi Komunistak Errusian zuen kontrola ''de facto'', bere kideek une hartan aitortzen zuten bezala{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–164|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=374–375|3a1=Service|3y=2000|3p=377}}. 1918an, Sovnarkom aldebakarrez jokatzen hasi zen, komenentziazko premia bat argudiatuz, eta ARCS eta VTSIK gero eta baztertuago geratu ziren, eta, ondorioz, sobietek Errusiako gobernuan paper bat izateari utzi zioten{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. 1918 eta 1919an, gobernuak mentxebikeak eta sozialista-iraultzaileak sobietetatik kanporatu zituen{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. Errusia alderdi bakarreko estatu bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–161|2a1=Leggett|2y=1981|2p=21|3a1=Lee|3y=2003|3p=99}}.

Alderdiaren barruan, Buru Politiko bat ([[Politburo]]) eta Antolakuntza Buru bat ([[Orgburo]]) sortu ziren, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistaren Batzorde Zentrala|Batzorde Zentralarekin]] batera; alderdiko organo horien erabakiak Sovnarkomek eta [[Lan eta Defentsa Kontseilua]]k hartu behar zituzten. Lenin zen gobernu-egitura horretako figura garrantzitsuena, Sovnarkom alderdiko presidentea izateaz gain, Lan eta Defentsa Kontseiluko kide ere bazen, baita Alderdi Komunistako Batzorde Zentraleko eta Politburoko kide ere{{sfn|Service|2000|p=388}}. Eragin horretara hurbildu zen pertsona bakarra Leninen eskuineko eskua izan zen, [[Jakov Sverdlov]], 1919ko martxoan [[Espainiako gripea|gripearen pandemian]] hil zena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=168, 170|2a1=Service|2y=2000|2p=388}}. 1917ko azaroan, Leninek eta bere emazteak bi logelako etxebizitza bat hartu zuten Smolni Institutuan; hurrengo hilabetean, oporraldi labur batzuk igarotzera joan ziren [[Halila]] herrira, Finlandiara{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=325–326, 333|2a1=Read|2y=2005|2pp=211–212}}. 1918ko urtarrilean, Petrogradoko hilketa saiakera batetik bizirik atera zen; [[Fritz Platten]]ek, Leninekin zegoenak, babestu egin zuen eta bala batek zauritu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=361|2a1=Pipes|2y=1990|2p=548|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=229|4a1=Service|4y=2000|4pp=335–336|5a1=Read|5y=2005|5p=198}}.

Alemaniako armada Petrogradorentzat zen mehatxuagatik kezkatuta, 1918ko martxoan Sovnarkom [[Mosku]]ra joan zen, hasiera batean aldi baterako neurri gisa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=156|2a1=Shub|2y=1966|2p=350|3a1=Pipes|3y=1990|3p=594|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=185|5a1=Service|5y=2000|5p=344|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Han, Lenin, Trotski eta beste buruzagi boltxebike batzuk [[Moskuko Kremlina|Kremlinera]] joan ziren, non Lenin emaztearekin eta arreba Mariarekin bizi izan baitzen Sovnarkomeko bilerak egiten ziren aretoaren ondoko lehen solairuko apartamentu batean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=320–321|2a1=Shub|2y=1966|2p=377|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=94–595|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=187–188|5a1=Service|5y=2000|5pp=346–347|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Lenini ez zitzaion Mosku gustatzen{{sfn|Service|2000|p=345}}, baina oso gutxitan atera zen hiriaren erdigunetik hil zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=466|2a1=Service|2y=2000|2p=348}}. Bigarren hilketa saiakera batetik bizirik atera zen, Moskun, 1918ko abuztuan; hitzaldi publiko baten ondoren tiro egin zioten eta larri zauritu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=280|2a1=Shub|2y=1966|2pp=361–362|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=806–807|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=219–221|5a1=Service|5y=2000|5pp=367–368|6a1=White|6y=2001|6p=155}}. Sozialista-iraultzaile bat, [[Fanny Kaplan]], atxilotu eta exekutatu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=282–283|2a1=Shub|2y=1966|2pp=362–363|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=807, 809|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=222–228|5a1=White|5y=2001|5p=155}}. Errusiako prentsak atentatua nabarmen aipatu zuen, Leninenganako begikotasun handia sortuz eta bere ospea handituz{{sfn|Volkogonov|1994|pp=222, 231}}. 1918ko irailean, Lenin Gorkiko finkara eraman zuten, Moskuko kanpoaldean, gobernuak erosi berri zuena{{sfn|Service|2000|p=369}}
.

=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
[[Fitxategi:Lenin - What Is Soviet Power.ogg|thumb|Leninen hitzaldia: ''zer da sobietar boterea?'']]
Agintea hartzean, Leninen erregimenak zenbait dekretu eman zituen. Lehena [[Lurrari buruzko Dekretua]] izan zen, zeinak adierazten baitzuen aristokraziaren eta Eliza Ortodoxoaren [[latifundio]]ak nazionalizatu eta nekazariei birbanatu behar zizkietela tokiko gobernuek. Hori ez zetorren bat Leninek [[nekazaritza-kolektibizazio]] baterako zuen nahiarekin, baina lehendik zeuden nekazari-lurren konfiskazio zabalak gobernuaren aldetik onartzea zekarren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=252–253|2a1=Pipes|2y=1990|2p=499|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=341|4a1=Service|4y=2000|4pp=316–317|5a1=White|5y=2001|5p=149|6a1=Read|6y=2005|6pp=194–195}}. 1917ko azaroan, gobernuak Prentsari buruzko Dekretua aldarrikatu zuen, kontrairaultzailetzat jotzen ziren oposizioko komunikabide asko ixten zituena. Neurria aldi baterako izango zela argudiatu zuten; dekretua gogor kritikatu zuten, baita boltxebike askok ere, [[prentsa-askatasun]]a arriskuan jartzeagatik{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=310|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=5–6, 8, 306|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=521–522|4a1=Service|4y=2000|4pp=317–318|5a1=White|5y=2001|5p=153|6a1=Read|6y=2005|6pp=235–236}}.

{{paperezko aipua|Langile, soldadu eta nekazari guztiei. Sobietar autoritateak bake demokratikoa proposatuko die berehala nazio guztiei, eta berehalako armistizioa fronte guztietan. Lursail guztiak -lurjabeak, inperioa eta monasterioak- nekazarien batzordeen esku uztea zainduko du; soldaduen eskubideak defendatuko ditu, armadaren erabateko demokratizazioa sartuz; industriaren gaineko langileen kontrola ezarriko du; Batzar Konstituziogilea ezarritako datan deitzea ziurtatuko du; Hiriei eta herriei premiazko artikuluak emango dizkie, eta Errusian bizi diren nazionalitate guztiei autodeterminazio eskubidea ziurtatuko die... Gora iraultza!|Leninen gobernu programa, 1917}}
1917ko azaroan, Leninek [[Errusiako Herrien Eskubideen Deklarazioa]] egin zuen, non esaten zen Errepublikaren barruan bizi ziren errusiarrak ez ziren talde etnikoek eskubidea zutela errusiar agintaritzatik bereizteko eta beren estatu nazional independenteak ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Service|3y=2000|3p=321}}. Nazio askok independentzia aldarrikatu zuten ([[Finlandiaren Independentzia Aldarrikapena|Finlandiak]] eta [[Lituaniare independentzia ituna|Lituaniak]] 1917ko abenduan, Letoniak eta Ukrainak 1918ko urtarrilean, [[Estoniaren independentzia aldarrikapena|Estoniak 1918ko otsailean]], [[Transkaukasiako Errepublika Demokratiko Federala|Transkaukasiak]] 1918ko apirilean eta [[Poloniako Bigarren Errepublika|Poloniak 1918ko azaroan]]){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Read|3y=2005|3p=219}}. Laster, boltxebikeek aktiboki sustatu zituzten alderdi komunistak estatu-nazio independente horietan{{sfn|White|2001|pp=159–160}}, eta 1918ko uztailean egin zen Sobiet Batasunaren Bosgarren Kongresu Panerrusiarrean, berriz, Errusiar Errepublika erreformatzen zuen konstituzio bat onartu zen, [[Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa]] bihurtzeko{{sfn|Fischer|1964|p=249}}. Herrialdea modernizatzeko, gobernuak ofizialki bihurtu zuen Errusia [[Juliotar egutegi|juliotar egutegitik]] Europan erabilitako [[Egutegi gregoriano|gregorianora]]{{sfnm|1a1=Sandle|1y=1999|1p=84|2a1=Read|2y=2005|2p=211}}.

1917ko azaroan, Sovnarkomek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako sistema juridikoa indargabetzeko, eta &quot;kontzientzia iraultzailea&quot; erabiltzea eskatu zuen lege abolituak ordezkatzeko{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1pp=172–173|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=796–797|3a1=Read|3y=2005|3p=242}}. Auzitegiak bi mailatako sistema batekin ordezkatu ziren: iraultzaren aurkako delituak tratatzeko [[Auzitegi Iraultzailea (Errusia)|Auzitegi Iraultzaileak]]{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1p=172|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=798–799|3a1=Ryan|3y=2012|3p=121}}, eta delitu zibilak eta beste delitu batzuk tratatzeko [[Herri-auzitegiak (Errusia)|herri-auzitegiak]]. Aurretik zeuden legeak alde batera utzi eta haien epaiak Sovnarkomeko dekretuetan eta &quot;justiziaren zentzu sozialistan&quot; oinarritzea agindu zitzaien{{sfnm|1a1=Hazard|1y=1965|1p=270|2a1=Leggett|2y=1981|2p=172|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=796–797}}. Azaroan, indar armatuen berrikuspena ere egin zen; Sovnarkomek berdintasunezko neurriak aplikatu zituen, aurreko mailak, tituluak eta dominak indargabetu zituen, eta komandanteak aukeratzeko batzordeak ezartzeko eskatu zien soldaduei{{sfn|Volkogonov|1994|p=170}}.

1917ko urrian, Leninek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako guztien lana eguneko [[Zortzi orduko lanaldi|zortzi ordura mugatzeko]]. Herri Hezkuntzari buruzko Dekretua ere aldarrikatu zuen, gobernuak Errusiako haur guztientzako doako hezkuntza [[Laikotasun|laikoa]] bermatuko zuela xedatzen zuena{{sfn|Service|2000|p=321}}, bai eta estatuko [[umezurztegi]]-sistema bat ezartzen zuen dekretua ere{{sfn|Fischer|1964|pp=260–261}}. [[Analfabetismo]] masiboari aurre egiteko, alfabetatze-kanpaina bat hasi zen; kalkuluen arabera, 5 milioi pertsonak eman zuten izena oinarrizko alfabetatze-ikastaro trinkoetan 1920 eta 1926 artean. Sexuen arteko berdintasunarekin, emakumeei emantzipatzen lagundu zieten legeak sartu ziren, senarrekiko autonomia ekonomikoa emanez eta [[dibortzio]]aren murrizketak kenduz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=554–555|2a1=Sandle|2y=1999|2p=83}}. Helburu horiek lortzeko sortu zen [[Zhenotdel]], emakumeen erakunde boltxebikea{{sfn|Sandle|1999|pp=122–123}}. Leninen agindupean, Errusia izan zen lehen hiruhilekoan [[Abortu|abortua]] legeztatu zuen lehen herrialdea{{sfn|David|1974|p=417}}. [[Ateismo|Ateo]] militantea izaki, Leninek eta Alderdi Komunistak erlijio antolatua eraitsi nahi zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=552|2a1=Leggett|2y=1981|2p=308|3a1=Sandle|3y=1999|3p=126|4a1=Read|4y=2005|4pp=238–239|5a1=Ryan|5y=2012|5pp=176, 182}}. 1918ko urtarrilean, gobernuak Elizaren eta Estatuaren banaketa agindu zuen, eta eskoletan erlijio-irakaskuntza debekatu zuen{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=373|2a1=Leggett|2y=1981|2p=308|3a1=Ryan|3y=2012|3p=177}}.

[[Fitxategi:Dyadya_lenin.jpg|thumb|ezkerrera|Sobietar propaganda posterra. Lenin agertzen da monarkia, apaizak eta kapitalistak erratzarekin garbitzen. Testuak &quot;Lenin kamaradak Lurra zikinkeriaz garbitzen du&quot;.]]

1917ko azaroan, Leninek Langile Kontrolari buruzko Dekretua aldarrikatu zuen, enpresa bakoitzeko langileei beren enpresaren kudeaketa gainbegiratzeko hautatutako batzorde bat ezartzeko eskatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=709|2a1=Service|2y=2000|2p=321}}. Hilabete horretan herrialdeko urrea konfiskatzeko agindua ere eman zen{{sfn|Volkogonov|1994|p=171}}, eta bankuak nazionalizatu ziren. Leninek urrats garrantzitsutzat jo zuen hori sozialismorako bidean{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=45–46|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=682, 683|3a1=Service|3y=2000|3p=321|4a1=White|4y=2001|4p=153}}. Abenduan, Sovnarkomek Ekonomia Nazionalaren Kontseilu Gorena (VSNKh) ezarri zuen, industriaren, bankuen, nekazaritzaren eta merkataritzaren gaineko agintea zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1p=50|2a1=Pipes|2y=1990|2p=689|3a1=Sandle|3y=1999|3p=64|4a1=Service|4y=2000|4p=321|5a1=Read|5y=2005|5p=231}}. Fabrika-batzordeak sindikatuen mende zeuden, eta horiek, aldi berean, VSNKhen mende zeuden; Estatuaren [[Ekonomia planifikatu|plan ekonomiko]] zentralizatuak lehentasuna zuen langileen tokiko interes ekonomikoen gainetik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=437–438|2a1=Pipes|2y=1990|2p=709|3a1=Sandle|3y=1999|3pp=64, 68}}. 1918ko hasieran, Sovnarkomek atzerriarekiko zor guztiak kitatu zituen, eta uko egin zion zegozkion interesak ordaintzeari{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=263–264|2a1=Pipes|2y=1990|2p=672}}. 1918ko apirilean, kanpo-merkataritza nazionalizatu zuen, inportazioen eta esportazioen gaineko estatu-monopolioa ezarriz{{sfn|Fischer|1964|p=264}}. 1918ko ekainean, zerbitzu publikoak, trenbideak, ingeniaritza, ehunak, metalurgia eta meatzaritza nazionalizatu zituen, nahiz eta askotan izenez baino ez ziren estatukoak{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=681, 692–693|2a1=Sandle|2y=1999|2pp=96–97}}. Nazionalizazio osoa 1920ko azarora arte ez zen gertatu, industria-enpresa txikiak Estatuaren kontrolpean geratu ziren arte{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=692–693|2a1=Sandle|2y=1999|2p=97}}.

Boltxebikeen fakzio batek, &quot;[[Ezkerreko komunistak]]&quot; izenekoak, Sovnarkomen politika ekonomikoa kritikatu zuen moderatuegia zelakoan; industria, nekazaritza, merkataritza, finantzak, garraioa eta komunikazioen nazionalizazioa nahi zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=236|2a1=Service|2y=2000|2pp=351–352}}. Leninek uste zuen hori ez zela batere praktikoa garai hartan, eta gobernuak Errusiako eskala handiko enpresa kapitalistak soilik nazionalizatu behar zituela, hala nola bankuak, trenbideak, latifundio handiak eta lantegi eta meategi handiagoak, enpresa txikienek modu pribatuan jardun zezaten ahalbidetuz, arrakastaz nazionalizatzeko adina hazi arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=236|2a1=Service|2y=2000|2pp=351–352}}. Lenin ere ez zegoen ados ezkerreko komunistekin antolaketa ekonomikoari buruz; 1918ko ekainean, industriaren kontrol ekonomiko zentralizatua beharrezkoa zela argudiatu zuen; ezkerreko komunistek, berriz, fabrika bakoitza bere langileek kontrolatzea nahi zuten, Leninek sozialismoaren kausarentzat kaltegarritzat jotzen zuen ikuspegi [[sindikalismo|sindikalista]]{{sfn|Fischer|1964|pp=259, 444–445}}.

Ezkerreko ikuspegi libertarioa hartuz, ezkerreko komunistek zein Alderdi Komunistako beste alderdi batzuek Errusiako erakunde demokratikoen gainbehera kritikatu zuten{{sfn|Sandle|1999|p=120}}. Nazioartean, sozialista askok Leninen erregimena kritikatu zuten eta sozialismoa ezartzen ari zela ukatu zuten; bereziki, parte-hartze politiko orokorrik, herri-kontsultarik eta industria-demokraziarik eza nabarmendu zuten{{sfn|Service|2000|pp=354–355}}. 1918ko amaieran, [[Karl Kautsky]] marxista txekiar austriarrak Errusia sobietarraren izaera antidemokratikoa gaitzesten zuen panfleto [[antilenimismo|antileninista]] bat idatzi zuen, eta Leninek sutsuki erantzun zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=307–308|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=178–179|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4pp=252–253|5a1=Ryan|5y=2012|5pp=123–124}}. [[Rosa Luxemburg]] marxista alemaniarrak Kautskyren iritziak babestu zituen zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1pp=329–330|2a1=Service|2y=2000|2p=385|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4pp=253–254|5a1=Ryan|5y=2012|5p=125}}, eta [[Peter Kropotkin]] [[anarkista]] errusiarrak boltxebikeek boterea hartzea &quot;errusiar Iraultzaren ehorzketa&quot; bezala deskribatu zuen{{sfn|Shub|1966|p=383}}.

=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
{{sakontzeko|Brest-Litovskeko Ituna}}
{{paperezko aipua|[Gerra luzatzean] inperialismo alemaniarra indartzen dugu, eta bakea lortu beharko da, baina orduan bakea okerragoa izango da, gu ez den norbaitek lortuko duelako. Zalantzarik gabe, orain amaitzera behartzen gaituen bakea bake lotsagabea da, baina gerra hasten bada gure gobernua desagertuko da eta bakea beste gobernu batek lortuko du.|Erdialdeko Inperioekin bakea sinatzea.}}

=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|20em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>36ldykwzk2r8kb3iacx3xc0t5oy9hr1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006149</id>
      <parentid>9006148</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:02:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="93803" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Errusiar Inperioa}}&lt;br /&gt;{{bandera|SESB}}}}
'''Vladimir Ilitx Ulianov''', '''Lenin''' ([[errusiera]]z: Влади́мир Ильи́ч Улья́нов (Ле́нин); [[Ulianovsk|Simbirsk]], [[1870]]eko [[apirilaren 22]]a&lt;sup&gt;[[Gregoriotar egutegia|greg.]]&lt;/sup&gt;/apirilaren 10a&lt;sup&gt;[[juliotar egutegi|jul.]]&lt;/sup&gt; – [[Gorki Leninskiye]], [[1924]]ko [[urtarrilaren 21]]a) [[errusiar]] [[iraultzaile]], [[politikari]] eta teoriko politikoa izan zen. [[1917]]tik [[1924]]ra [[Errusia]] [[Sobiet (kontseilua)|sobietarraren]] eta 1922tik 1924ra [[Sobietar Batasuna]]ren lehen gobernuburu eta fundatzailea izan zen. Bere administraziopean, Errusia, eta geroago Sobietar Batasuna, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista|Alderdi Komunistak]] gobernatutako [[Alderdi-bakartasun|alderdi bakarreko]] [[estatu sozialista]] bihurtu zen. Ideologikoki [[marxista]] zen, eta berak egindako garapen ideologikoei [[leninismo]]a esaten zaie.

[[Simbirsk]]eko [[Gizarte klase|klase ertain-altuko]] familia batean jaioa, Leninek politika [[sozialismo iraultzaile|sozialista iraultzailea]] besarkatu zuen [[Aleksandr Ilitx Ulianov|bere anaia]] exekutatu ondoren 1887an. [[Kazango Unibertsitate Inperiala|Kazango Unibertsitate Inperialetik]] kanporatua [[Errusiar Inperio]]ko [[tsar]]ren gobernuaren aurkako protestetan parte hartzeagatik, hurrengo urteak zuzenbidea ikasten eman zituen. 1893an [[San Petersburgo|Petrogradora]] joan zen eta aktibista marxista nabarmena bihurtu zen. 1897an [[sedizio]]agatik atxilotu zuten eta [[Xuxenskoie]]ra erbesteratu zen, [[Siberia]]n, hiru urtez, non [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda Krupskaiarekin]] ezkondu zen. Erbesteratu ondoren, [[Mendebaldeko Europa]]ra joan zen, eta [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata Marxista]]ren (RSDLP) teoriko nabarmena bihurtu zen. 1903an, funtsezko papera jokatu zuen RSDLParen zatiketa ideologikoan, [[Julius Martov]]en [[mentxebike]]en aurkako fakzio [[boltxebike]]a gidatuz. [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko errusiar iraultzaren]] porrotaren ondoren, [[Lehen Mundu Gerra]] Europa osoan [[proletario]]en iraultza bihurtzeko kanpaina egin zuen, eta, marxista gisa, [[kapitalismo]]a boteretik kentzea eta sozialismoarekin ordezkatzea eragingo zuela uste zuen. 1917ko [[Otsaileko Iraultza|Otsaileko Iraultzak]] tsarra boteretik kendu eta behin-behineko gobernu bat ezarri ondoren, Errusiara itzuli zen [[Urriko Iraultza|Urriko Iraultzan]] paper nabarmena betetzeko, boltxebikeek erregimen berria boteretik kendu zuten garaian.

[[Herri-Komisarioen Biltzarra|Leninen gobernu boltxebikeak]] [[Ezkerreko Sozialista Iraultzaileak|Ezkerreko Sozialista Iraultzaileekin]], sobiet hautatuekin eta alderdi anitzeko Batzar Konstituziogile batekin partekatu zuen boterea hasieran, nahiz eta 1918an boterea Alderdi Komunista berrian zentralizatu zuen. Leninen gobernuak lurra nekazarien artean banatu zuen eta bankuak eta industria handia [[Nazionalizazio|nazionalizatu]] zituen. Lehen Mundu Gerratik erretiratu zen, [[Erdialdeko Inperioak|potentzia zentralei]] lurraldea lagatzeko [[Brest-Litovskeko Ituna|itun bat sinatuz]], eta munduko iraultza sustatu zuen [[Internazional Komunista]]ren bidez. Oposiziogileak [[Izu Gorria|Izu Gorrian]] zapaldu zituzten, Estatuko segurtasun zerbitzuek administratutako kanpaina bortitza; dozenaka mila hil edo [[kontzentrazio-esparru]]etan sartu zituzten. Bere administrazioak 1917tik 1922ra [[Errusiako Gerra Zibila|Errusiako Gerra Zibilean]] ezkerreko eta eskuineko armada antiboltxebikeak garaitu zituen eta 1919-1921eko [[Polonia-Sobietar Batasuna Gerra|gerra poloniar-sobietarra]] gainbegiratu zuen. Gerraren, [[1921eko Errusiako gosetea|gosetearen]] eta herri-altxamenduen suntsipenari erantzunez, 1921ean Leninek hazkunde ekonomikoa sustatu zuen [[Politika Ekonomiko Berria]]ren bidez. Errusiarrak ez ziren zenbait nazio Errusiar Inperiotik independizatu ziren 1917tik aurrera, baina horietako hiru Sobietar Batasun berrian bildu ziren 1922an. Lenin [[Gorki]]n hil zen, eta [[Josif Stalin]] haren oinordekoa izan zen sobietar gobernuaren figura nagusi gisa.

[[XX. mende]]ko figura esanguratsu eta eragin handieneko bat zen Lenin, eta Sobietar Batasunaren barruan nortasunarekiko gurtza orokorra jasan zuen [[Sobietar Batasunaren desegitea|1991n desegin zen arte]]. [[Marxismo-leninismo]]aren atzean figura ideologiko bihurtu zen eta nazioarteko mugimendu komunistan eragin nabarmena izan zuen. Lenin, figura historiko eztabaidagarria eta oso eztabaidagarria, sozialismoaren eta langileriaren txapeldun gisa hartzen dute bere aldekoek. Bestalde, Leninen kritikoek leporatzen diote [[diktadura]] [[totalitarismo|totalitario]] bat ezarri izana, masa-hilketak eta [[errepresio politikoa Sobietar Batasunean|errepresio politikoa]] gainbegiratu zituena.

== Lehen urteak ==
=== Haurtzaroa: 1870-1887 ===
Bere birraitona-amonengana jotzen badugu, [[errusiar]], [[alemaniar]], [[suediar]], [[judu]], [[txuvax]] eta [[kalmuk]] jatorriak aurki daitezke{{sfn|Read|2005|p=5}}. Bere aita, [[Ilia Ulianov|Ilia Nikolaievitx Ulianov]], antzinako [[jopu]] familia batekoa zen; Iliaren aitaren etnia oraindik ez dago argi, eta Iliaren ama, Anna Alexeievna Smirnova, erdi kalmuka eta erdi errusiarra zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=История России. Всемирная, мировая история - Владимир Ильич Ульянов-Л…|data=2012-09-18|url=https://archive.ph/CTZB|aldizkaria=archive.ph|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;. Beheko klasetik etorri arren, maila ertaineko estatusera igo zen Ilia, Kazango Unibertsitate Inperialean [[fisika]] eta [[matematika]] ikasiz, Penzako [[Nobleziaren Institutua]]n irakatsi aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=1–2|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12–13|3a1=Service|3y=2000|3pp=21–23|4a1=White|4y=2001|4pp=13–15|5a1=Read|5y=2005|5p=6}}. Ilia Maria Alexandrovna Blankekin ezkondu zen 1863. urtearen erdialdean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=5|2a1=Rice|2y=1990|2p=13|3a1=Service|3y=2000|3p=23}}. Ama [[luterano]]-alemaniar aberats baten eta [[kristautasun]]era bihurtu eta mediku gisa lan egiten zuen aita judu errusiar baten alaba zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=2–3|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3pp=16–19, 23|4a1=White|4y=2001|4pp=15–18|5a1=Read|5y=2005|5p=5|6a1=Lih|6y=2011|6p=20}}. Petrovski-Xtern historialariaren arabera, litekeena da Leninek amaren balizko jatorri judua ez ezagutzea, Anna ahizpak hil ondoren bakarrik aurkitu baitzuen{{sfn|Petrovsky-Shtern|2010|p=66–67}}. Beste bertsio baten arabera, Mariaren aita [[Katalina Handia]]k Errusiara gonbidatutako kolono alemaniarren familia batetik zetorren{{sfn|Payne|1967|p=43}}.

Ezkondu eta gutxira, Iliak lanpostu bat lortu zuen [[Nizhni Novgorod]]en, eta sei urte geroago [[Simbirsk]] barrutiko eskola primarioen zuzendari izatera igo zen. Bost urte geroago, probintziako Eskola Publikoetako zuzendari izendatu zuten, eta 450 eskola baino gehiago sortu zirela gainbegiratu zuen, gobernua modernizatzeko planen barruan. [[1882]]ko urtarrilean, hezkuntzari eskaini zion dedikazioak [[San Vladimir Ordena]] merezi izan zuen, herentziazko noble estatusa ematen ziona{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=13–14, 18|3a1=Service|3y=2000|3pp=25, 27|4a1=White|4y=2001|4pp=18–19|5a1=Read|5y=2005|5pp=4, 8|6a1=Lih|6y=2011|6p=21|7a1=Yakovlev|7y=1988|7p=112}}.

[[Fitxategi:Vladimir_Lenin_3_years_old.jpg|thumb|ezkerrera|Leninen irudi bat (ezkerrean) hiru urterekin.]]

Lenin [[Streletskaia Ulitsa]]n jaio zen, Simbirsken, gaur egungo [[Ulianovsk]]en, 1870eko [[apirilaren 22]]an, eta sei egun geroago bataiatu zuten; txikitan Volodia bezala ezagutzen zen, Vladimir izenaren [[hipokoristiko]] bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2p=12|3a1=Service|3y=2000|3p=13}}. Zortzi seme-alabetan hirugarrena izan zen, eta bi anaia nagusi izan zituen: [[Anna Ulianova|Anna]] (1864an jaioa) eta [[Aleksandr Ilitx Ulianov|Aleksandr]] (1866an jaioa). Hiru seme-alaba gehiago izan zituzten: Olga (1871n jaioa), [[Dmitri Ulianov|Dmitri]] (1874an jaioa) eta [[Maria Ulianova|Maria]] (1878an jaioa). Ondorengo bi anaia haurtzaroan hil ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=6|2a1=Rice|2y=1990|2pp=12, 14|3a1=Service|3y=2000|3p=25|4a1=White|4y=2001|4pp=19–20|5a1=Read|5y=2005|5p=4|6a1=Lih|6y=2011|6pp=21, 22}}. Ilia [[Errusiako Eliza Ortodoxo]]ko kide elizkoia zen, eta seme-alabak bertan bataiatu zituen, nahiz eta Maria, hezkuntza arloko luteranoa, neurri handi batean kristautasunari ezaxola zitzaion, eta iritzi horrek eragina izan zuen bere seme-alabengan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=3, 8|2a1=Rice|2y=1990|2pp=14–15|3a1=Service|3y=2000|3p=29}}.

Bere gurasoak monarkikoak eta kontserbadore liberalak ziren, [[Alexandro II.a Errusiakoa|Alexandro II.a]] tsar erreformistak [[1861eko erreforma emantzipatzailea]]rekin konprometituak; erradikal politikoak saihesten zituzten, eta ez dago frogarik poliziak pentsamendu subertsiboz zaintzapean jarri zituenik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=8|2a1=Service|2y=2000|2p=27|3a1=White|3y=2001|3p=19}}. Uda oro [[Kokuxkino]]ko landetxe batean igarotzen zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=18|2a1=Service|2y=2000|2p=26|3a1=White|3y=2001|3p=20|4a1=Read|4y=2005|4p=7|5a1=Petrovsky-Shtern|5y=2010|5p=64}}. Bere anai-arreben artean, Lenin zen Olga arrebarengandik hurbilen zegoena, sarritan hara bidaltzen baitzuen; izaera oso lehiakorra zuen eta suntsitzailea izan zitekeen, baina normalean bere portaera txarra onartzen zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=16|3a1=Service|3y=2000|3pp=32–36}}. Kirolari bikaina zen eta bere denbora librearen zati handi bat aire zabalean edo [[xake]]an jokatzen pasatzen zuen, eta eskolan nabarmentzen zen Simbirskeko Gimnasio Klasiko diziplinatu eta kontserbadorea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=7|2a1=Rice|2y=1990|2p=17|3a1=Service|3y=2000|3pp=36–46|4a1=White|4y=2001|4p=20|5a1=Read|5y=2005|5p=9}}.

1886ko urtarrilean, Leninek 15 urte zituela, bere aita [[burmuineko odoljario]] baten ondorioz hil zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=6, 9|2a1=Rice|2y=1990|2p=19|3a1=Service|3y=2000|3pp=48–49|4a1=Read|4y=2005|4p=10}}. Ondoren, bere portaera alderrai eta gatazkatsu bihurtu zen eta [[Jainkoa]]rengan zuen sinesmenari uko egin zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=9|2a1=Service|2y=2000|2pp=50–51, 64|3a1=Read|3y=2005|3p=16|4a1=Petrovsky-Shtern|4y=2010|4p=69}}. Garai hartan, Leninen anaia zaharrena, Aleksandr, Sasha bezala maitekiro ezagutzen zuena, San Petersburgoko Unibertsitatean ikasten ari zen. [[Alexandro III.a Errusiakoa|Alexandro III.a]] tsarraren erreakzionarioaren [[monarkia absolutu]]aren aurkako asaldura politikoan sartuta, Aleksandrek ezkertiar debekatuen idazkiak aztertu eta gobernuaren aurkako protestak antolatu zituen. Tsarra hil nahi zuen zelula iraultzaile batekin bat egin zuen eta bonba bat eraikitzeko aukeratu zuten. Atentatua gertatu aurretik, konspiratzaileak atxilotu eta epaitu zituzten, eta Aleksandr [[urkamendi]]an hil zuten maiatzean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=10–17|2a1=Rice|2y=1990|2pp=20, 22–24|3a1=Service|3y=2000|3pp=52–58|4a1=White|4y=2001|4pp=21–28|5a1=Read|5y=2005|5p=10|6a1=Lih|6y=2011|6pp=23–25}}. Aitaren eta anaiaren heriotzak eragindako trauma emozionala gorabehera, Leninek ikasten jarraitu zuen, eskolan graduatu zen bere ikasgelako onena bezala bere errendimendu bikainagatik urrezko domina batekin eta Kazango Unibertsitatean zuzenbidea ikastea erabaki zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=25|3a1=Service|3y=2000|3p=61|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=16|6a1=Theen|6y=2004|6p=33}}.

=== Unibertsitatea eta erradikaltze politikoa: 1887-1893 ===
1887ko abuztuan [[Kazango Unibertsitatea]]n sartu zenean, Lenin inguruko etxebizitza batean kokatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=26|3a1=Service|3y=2000|3pp=61–63}}. Han ''[[zemliatxestvo]]'' batekin elkartu zen, eskualde jakin bateko gizonak ordezkatzen zituen unibertsitate-elkarte mota batekin{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=26–27|2a1=Service|2y=2000|2pp=64–68, 70|3a1=White|3y=2001|3p=29}}. Talde horrek unibertsitateko ''[[zemliatxestvo]]'' kontseiluko ordezkari gisa aukeratu zuen, eta manifestazio batean parte hartu zuen abenduan, ikasleen elkarteek debekatzen zituzten gobernuaren murrizketen aurka. Poliziak Lenin atxilotu eta manifestazioaren buru izatea leporatu zion; unibertsitatetik bota zuten, eta Barne Ministerioak Kokuxkinoko bere familiaren etxaldera erbesteratu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=27|3a1=Service|3y=2000|3pp=68–69|4a1=White|4y=2001|4p=29|5a1=Read|5y=2005|5p=15|6a1=Lih|6y=2011|6p=32}}. Han asko irakurri zuen eta 1863ko [[Nikolai Txernixevski|Nikolai Txernixevskiren]] iraultzaren aldeko eleberriaz maitemindu zen, ''[[Zer egin? (eleberria)|Zer egin?]]''{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=28|3a1=White|3y=2001|3p=30|4a1=Read|4y=2005|4p=12|5a1=Lih|5y=2011|5pp=32–33}}.

[[Fitxategi:Karl_Marx_001.jpg|thumb|ezkerrera|Lenin Karl Marxen lanen eraginpean zegoen.]]
Leninen ama kezkatuta zegoen semearen erradikaltzearekin, eta Barne Ministerioa [[Kazan]]era itzultzen uzteko konbentzitzen lagundu zuen, baina ez unibertsitatera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=18|2a1=Rice|2y=1990|2p=310|3a1=Service|3y=2000|3p=71}}. Itzuli zenean, [[Nikolai Fedoseev|Nikolai Fedoseeven]] zirkulu iraultzailearekin bat egin zuen, eta, haren bidez, [[Karl Marx]]en ''[[Das Kapital|Kapitala]]'' 1867ko liburua aurkitu zuen. Horrek [[marxismo]]arekiko interesa piztu zuen, gizartea etapaka garatzen zela, garapen hori [[klase borroka]]ren emaitza zela eta gizarte [[kapitalista]]k [[Sozialismo (marxismoko aro historikoa)|gizarte sozialistari]] eta gero [[gizarte komunista|komunistari]] bide emango ziola zioen teoria soziopolitikoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=19|2a1=Rice|2y=1990|2pp=32–33|3a1=Service|3y=2000|3p=72|4a1=White|4y=2001|4pp=30–31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=33}}. Leninen amak, bere iritzi politikoengatik mesfidati, [[Samara]] eskualdeko [[Alakaevka]] herrian lursail bat erosi zuen, semea nekazaritzan arituko zelakoan. Leninek interes gutxi zuen etxaldearen kudeaketan, eta amak laster saldu zuen lurra, etxea udako etxebizitza gisa mantenduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=33|2a1=Service|2y=2000|2pp=74–76|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4p=17}}.

[[1889]]ko irailean, Ulianov familia Samara hirira joan zen, eta han Lenin [[Alexei Skliarenko]]ren eztabaida-zirkulu sozialistara batu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=78|3a1=White|3y=2001|3p=31}}. Han, Leninek erabat besarkatu zuen marxismoa, eta 1848ko Marx eta [[Friedrich Engels]]en ''[[Manifestu Komunista]]''ren panfleto politikoaren errusierazko itzulpena egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=34|2a1=Service|2y=2000|2p=77|3a1=Read|3y=2005|3p=18}}. [[Georgi Plejanov]] marxista errusiarraren lanak irakurtzen hasi zen, eta Plejanoven argudioarekin bat etorri zen: Errusia [[feudalismo]]tik kapitalismora igarotzen ari zela eta, beraz, sozialismoa proletarioek ezarriko zutela, edo hiriko langileriak, nekazarien ordez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34, 36–37|2a1=Service|2y=2000|2pp=55–55, 80, 88–89|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=37–38|5a1=Lih|5y=2011|5pp=34–35}}. Ikuspegi marxista hori ez zetorren bat ''[[Narodnik]]'' mugimendu [[sozialismo agrario|agrario-sozialistaren]] ikuspuntuarekin; izan ere, mugimendu horren arabera, nekazariek Errusian ezarri zezaketen sozialismoa, nekazari [[komuna]]k eratuz, kapitalismoa saihestuz. Narodnik ikuspuntu hau [[1860ko hamarkada]]n garatu zen [[Herriaren Askatasunaren Alderdia]]rekin, eta orduan nagusi izan zen Errusiako mugimendu iraultzailearen barruan{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=23–25, 26|2a1=Service|2y=2000|2p=55|3a1=Read|3y=2005|3pp=11, 24}}. Leninek uko egin zion argudio agrarista-sozialistaren premisari, baina [[Piotr Tkatxev]] eta [[Sergei Netxaev]] bezalako agrarista-sozialisten eragina izan zuen, eta hainbat ''narodnik''en lagun egin zen{{sfn|Service|2000|pp=79, 98}}.

1890eko maiatzean, Mariak, noble baten alargun gisa gizarte-eraginari eusten zionak, autoritateak konbentzitu zituen Lenini bere kanpo-azterketak [[San Petersburgoko Unibertsitatea]]n egiten uzteko, non lehen mailako titulu baten baliokidea lortu zuen ohorez. Graduazioaren ospakizunak lausotu egin ziren bere arreba Olga [[tifus]]ak jota hil zenean{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=34–36|2a1=Service|2y=2000|2pp=82–86|3a1=White|3y=2001|3p=31|4a1=Read|4y=2005|4pp=18, 19|5a1=Lih|5y=2011|5p=40}}. Lenin Samaran egon zen hainbat urtez, lehenik eskualdeko auzitegi baterako lege-laguntzaile gisa eta gero tokiko abokatu batentzat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=36|3a1=Service|3y=2000|3p=86|4a1=White|4y=2001|4p=31|5a1=Read|5y=2005|5p=18|6a1=Lih|6y=2011|6p=40}}. Politika erradikalari denbora asko eskaini zion, Skliarenkoren taldean aktibo mantenduz eta Errusiari marxismoa aplikatzeari buruzko ideiak formulatuz. Plejanoven lanean oinarrituta, Leninek errusiar gizarteari buruzko datuak bildu zituen, gizartearen garapenaren interpretazio marxista bultzatzeko eta narodniken baieztapenak indargabetzeko erabiliz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2pp=36, 37}}. Nekazal ekonomiari buruzko artikulu bat idatzi zuen, ''[[Russkaya mysl]]'' aldizkari liberalak baztertu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=21|2a1=Rice|2y=1990|2p=38|3a1=Service|3y=2000|3pp=93–94}}.

== Jarduera iraultzailea ==
=== Militantziaren hasiera eta kartzela: 1893-1900 ===
1893ko amaieran, Lenin [[San Petersburgo]]ra joan zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=38–39|3a1=Service|3y=2000|3pp=90–92|4a1=White|4y=2001|4p=33|5a1=Lih|5y=2011|5pp=40, 52}}. Han abokatu baten laguntzaile gisa lan egin zuen eta goi-kargu batera igo zen bere buruari [[sozialdemokrata]]k deitzen zion zelula iraultzaile marxista batean, [[Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Marxista]]ri erreferentzia eginez{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=354|2a1=Rice|2y=1990|2pp=39–40|3a1=Lih|3y=2011|3p=53}}. Mugimendu sozialistaren barruan marxismoa publikoki defendatuz, Errusiako industriaguneetan zelula iraultzaileak sortzea bultzatu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=40, 43|2a1=Service|2y=2000|2p=96}}. 1894. urtearen amaieran, langile-zirkulu marxista bat zuzentzen zuen eta bere aztarnak zehatz-mehatz estaltzen zituen, poliziaren espioiak mugimenduan sartzen saiatzen zirela jakinik{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=355|2a1=Rice|2y=1990|2pp=41–42|3a1=Service|3y=2000|3p=105|4a1=Read|4y=2005|4pp=22–23}}. [[Nadezhda Krupskaia|Nadezhda &quot;Nadya&quot; Krupskaiarekin]], maistra marxista batekin, harreman sentimentala hasi zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=22|2a1=Rice|2y=1990|2p=41|3a1=Read|3y=2005|3pp=20–21}}. Tratatu politikoa bat ere idatzi zuen, ''Zer dira &quot;Herriaren lagunak&quot; eta nola egiten dieten aurre sozialdemokratei'', non narodnik nekazaritza-sozialistak kritikatzen dituen, neurri handi batean Samarako esperientzietan oinarrituta; 1894an 200 ale inguru inprimatu ziren legez kanpo{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=27|2a1=Rice|2y=1990|2pp=42–43|3a1=White|3y=2001|3pp=34, 36|4a1=Read|4y=2005|4p=25|5a1=Lih|5y=2011|5pp=45–46}}.

[[Fitxategi:Union-de-Lucha.jpg|thumb|Lenin (erdian eserita) [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria|Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liba Borrokalariko]] beste kide batzuekin 1897an.]]

Leninek bere sozialdemokraten eta [[Lanaren Emantzipazioa]]ren arteko loturak sendotzea espero zuen, [[Suitza]]n egoitza zuten marxista errusiar emigratu talde bat; herrialdea bisitatu zuen taldeko kideekin biltzeko, Plejanovekin eta [[Pavel Axelrod]]ekin{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Pipes|2y=1990|2p=354|3a1=Rice|3y=1990|3pp=44–46|4a1=Service|4y=2000|4p=103|5a1=White|5y=2001|5p=37|6a1=Read|6y=2005|6p=26|7a1=Lih|7y=2011|7p=55}}. Parisera joan zen [[Paul Lafargue]] Marxen suhia ezagutzera, eta [[Parisko Komuna|1871ko Parisko Komuna]] ikertzera, gobernu proletarioaren lehen prototipotzat jotzen zuena{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=46|2a1=Service|2y=2000|2p=103|3a1=White|3y=2001|3p=37|4a1=Read|4y=2005|4p=26}}. Amak finantzatuta, Suitzako bainuetxe batean hartu zuen ostatu [[Berlin]]era joan aurretik. [[Berlingo Estatu Liburutegia|''Staatsbibliothek''en]] ikasi zuen sei astez, eta [[Wilhelm Liebknecht]] ekintzaile marxista ezagutu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=30|2a1=Rice|2y=1990|2p=46|3a1=Service|3y=2000|3p=103|4a1=White|4y=2001|4p=37|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}. Errusiara legez kanpoko argitalpen iraultzaileen aliatu batekin itzuli zenean, hainbat hiritara bidaiatu zuen greban zeuden langileei literatura banatuz. Informazio-orri bat egiten ari zela, ''Rabochee delo'' (Langileen kausa), San Petersburgon atxilotutako 40 ekintzaileetako bat izan zen, sedizioa egotzita{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Pipes|2y=1990|2p=355|3a1=Rice|3y=1990|3p=48|4a1=White|4y=2001|4p=38|5a1=Read|5y=2005|5p=26}}
.

Legezko ordezkaritza edo fidantza ukatu ziotenean, Leninek ukatu egin zituen egozten zitzaizkion kargu guztiak, baina espetxean egon zen urtebetez, kondenatua izan aurretik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108|4a1=Read|4y=2005|4p=31|5a1=Lih|5y=2011|5p=61}}. Denbora hori teorizatzen eta idazten eman zuen. Lan horretan adierazi zuenez, [[kapitalismo industrial]]ak Errusian izan zuen gorakadaren ondorioz, nekazari ugari lekualdatu ziren hirietara, non proletariotza bat osatzen zuten. Leninek, bere ikuspegi marxistatik, errusiar proletariotza honek klase kontzientzia bat garatuko zuela zioen, aldi berean [[tsarismo]]a, [[aristokrazia]] eta [[burgesia]] bortizki suntsitzera eta sozialismorantz aurrera egingo zuen [[estatu proletario]] bat ezartzera eramango zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=48–51|3a1=Service|3y=2000|3pp=107–108}}.

{{Paperezko aipua|[N]arodnikak moralen bat adierazten duten ondorioak atera ohi ditu; ez ditu produkzioan parte hartzen duten pertsona-taldeak hainbat bizimoduren sortzaile gisa hartzen; ez du proposatzen gizarte-harremanen eta harreman ekonomikoen batura osoa talde horien arteko elkarrekiko harremanen emaitza gisa aurkeztea, interes desberdinak eta eginkizun historiko desberdinak baitituzte.|Kapitalismoaren garapena Errusian}}

1897ko otsailean, Lenini hiru urteko erbestealdia ezarri zioten ekialdeko [[Siberia]]n, epaiketarik gabe. San Petersburgon egun batzuk eman zizkioten bere arazoak konpontzeko, eta denbora hori baliatu zuen sozialdemokratekin biltzeko, [[Langile Klasearen Emantzipazioaren aldeko Liga Borrokalaria]] izena hartu zuena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=31|2a1=Rice|2y=1990|2pp=52–55|3a1=Service|3y=2000|3pp=109–110|4a1=White|4y=2001|4pp=38, 45, 47|5a1=Read|5y=2005|5p=31}}. [[Ekialdeko Siberia]]ra egindako bidaiak 11 aste iraun zuen, eta tarte horretan ama eta arrebak izan zituen lagun. Gobernurako mehatxu txikitzat hartua, [[Xuxenskoie]]ko nekazarien etxola batera erbesteratu zuten, [[Minusinskiko barrutia]]n, non poliziaren zaintzapean eduki baitzuten; hala ere, beste iraultzaile batzuekin korrespondentzia mantendu ahal izan zuen, haietako askok bisita egin ziotelarik, eta [[Jenisei]] ibaian igeri egiteko eta [[ahate]]ak eta [[istingor]]rak ehizatzeko baimena eman zioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=31–32|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3pp=110–113|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5pp=30, 31}}.

1898ko maiatzean, Nadia erbestean elkartu zitzaion, 1896ko abuztuan greba bat antolatzeagatik atxilotu baitzuten. Hasieran [[Ufa|Ufara]] bidali zuten, baina agintariak konbentzitu zituen Xuxenskoiera eraman zezaten, bera eta Lenin konprometituta zeudela argudiatuz; 1898ko [[uztailaren 10]]ean eliza batean ezkondu ziren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=33|2a1=Pipes|2y=1990|2p=356|3a1=Service|3y=2000|3pp=114, 140|4a1=White|4y=2001|4p=40|5a1=Read|5y=2005|5p=30|6a1=Lih|6y=2011|6p=63}}. Xuxenskoien, bikotea Nadiaren amarekin, Elizaveta Vasilievnarekin, familia-bizitza batean kokatu zen, eta errusierara itzuli zuten [[Ingalaterra]]ko literatura sozialista{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=33–34|2a1=Rice|2y=1990|2pp=53, 55–56|3a1=Service|3y=2000|3p=117|4a1=Read|4y=2005|4p=33}}. Alemaniako marxismoaren bilakaera jarraitzeko irrikaz, non zatiketa ideologiko bat gertatu baitzen, [[Eduard Bernstein]] bezalako errebisionistek sozialismorantz bide baketsu eta elektoralaren alde egiten zutelarik, Lenin iraultza bortitzaren aldekoa izaten jarraitzen zuen, Errusiako sozialdemokraten protesta batean argudio errebisionistei eraso eginez{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=61–63|2a1=Service|2y=2000|2p=124|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=31}}. Amaitu zuen, halaber, ''[[Kapitalismoaren garapena Errusian]]'' (1899), unera arte idatzi zuen libururik luzeena, sozialista agrarioak kritikatzen zituena eta Errusiako garapen ekonomikoaren azterketa marxista sustatzen zuena. Vladimir Ilin ezizenarekin argitaratua, argitaratu ondoren kritika txarrak jaso zituen nagusiki{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=57–58|2a1=Service|2y=2000|2pp=121–124, 137|3a1=White|3y=2001|3pp=40–45|4a1=Read|4y=2005|4pp=34, 39|5a1=Lih|5y=2011|5pp=62–63}}.

=== Munich, Londres, Geneva: 1900-1905 ===
{{paperezko aipua|Klase kontzientzia politikoa kanpotik baino ezin da iritsi langileengana; hau da, borroka ekonomikotik kanpo bakarrik, langileen eta enpresaburuen arteko harremanen esparrutik kanpo. Ezagutza hori lortzeko bide bakarra Estatuarekiko eta gobernuarekiko harremanen (klase eta geruza guztien) esfera da, klase guztien arteko erlazioen esfera.|''Zer egin?''}}
[[Fitxategi:VladimirUlyanovLenin2.JPG|thumb|Lenin, 1900ean.]]
Erbesteratu ondoren, Lenin [[Pskov]]era joan zen 1900. urtearen hasieran{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=34–35|2a1=Rice|2y=1990|2p=64|3a1=Service|3y=2000|3pp=124–125|4a1=White|4y=2001|4p=54|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=27–28}}. Han dirua biltzen hasi zen egunkari baterako, ''[[Iskra]]'' (Txinparta), Errusiako alderdi marxistaren organo berri bat, orain [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] (RSDLP) deitzen zena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=66–65|4a1=White|4y=2001|4pp=55–56|5a1=Read|5y=2005|5p=43|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=28}}. 1900eko uztailean, Lenin Errusiatik [[Mendebaldeko Europa]]ra atera zen; Suitzan beste marxista errusiar batzuk ezagutu zituen, eta [[Corsier]]ren hitzaldi batean [[Munich]]etik egunkaria kaleratzea adostu zuten, Lenin irailean lekualdatu zen tokitik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=35|2a1=Pipes|2y=1990|2p=357|3a1=Rice|3y=1990|3pp=64–69|4a1=Service|4y=2000|4pp=130–135|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=32–33}}. Europako marxista nabarmenen ekarpenekin, ''Iskra'' Errusian sartu zen kontrabandoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=69–70|2a1=Read|2y=2005|2p=51|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=41–42, 53–55}}, 50 urtez herrialdeko argitalpen klandestinorik arrakastatsuena bihurtuz. 1901eko abenduan hartu zuen lehen aldiz Lenin izengoitia, segur aski Siberiako [[Lena (ibaia)|Lena]] ibaian oinarritua{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=4–5|2a1=Service|2y=2000|2p=137|3a1=Read|3y=2005|3p=44|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=66}}; sarritan ''N. Lenin'' izengoitirik osoena erabiltzen zuen, eta ''N''-k ezer esan nahi ez zuen arren, geroago Nikolai irudikatzen zuen ideia okerra sortu zen{{sfnm|1a1=Rappaport|1y=2010|1p=66|2a1=Lih|2y=2011|2pp=8–9}}. Izengoiti horren pean, 1902an ''[[Zer egin?]]'' Panfleto politikoa argitaratu zuen; ordura arteko bere argitalpenik eraginkorrena Leninen ideiei buruzkoa zen, proletariotza iraultzarantz zuzenduko zuen [[abangoardiako alderdi]] baten beharrari buruzkoa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Pipes|2y=1990|2p=359|3a1=Rice|3y=1990|3pp=73–75|4a1=Service|4y=2000|4pp=137–142|5a1=White|5y=2001|5pp=56–62|6a1=Read|6y=2005|6pp=52–54|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=62|8a1=Lih|8y=2011|8pp=69, 78–80}}.

Bere emazte Nadia Leninekin elkartu zen Munichen eta bere idazkari pertsonala bihurtu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2p=70|3a1=Service|3y=2000|3p=136|4a1=Read|4y=2005|4p=44|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=36–37}}. Beren asaldura politikoarekin jarraitu zuten, Leninek ''Iskra''rentzat idatzi eta RSDLParen programa idatzi baitzuen, disidente ideologikoei eta kanpoko kritikoei eraso eginez, bereziki [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|Alderdi Sozialista Iraultzaileari]] (SR){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=37|2a1=Rice|2y=1990|2pp=78–79|3a1=Service|3y=2000|3pp=143–144|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=81, 84}}, 1901ean sortutako ''narodnik'' agrario-sozialista talde bati{{sfn|Read|2005|p=60}}. Marxista izaten jarraitu arren, 1903an nekazariaren botere iraultzaileari buruzko ''narodnik'' ikuspuntua onartu zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=38|2a1=Lih|2y=2011|2p=80}}. [[Bavaria]]ko polizia saihesteko, Lenin [[Londres]]era joan zen ''Iskra''rekin 1902ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=38–39|2a1=Rice|2y=1990|2pp=75–76|3a1=Service|3y=2000|3p=147}}. [[Leon Trotski]] marxista errusiar-ukrainarraren lagun egin zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=40, 50–51|2a1=Rice|2y=1990|2p=76|3a1=Service|3y=2000|3pp=148–150|4a1=Read|4y=2005|4p=48|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=82–84}}. Lenin [[Erisipela|erisipelak]] jota erori zen, eta ezin izan zuen hain paper nabarmenik hartu ''Iskra''ko erredakzio-kontseiluan; hura ez zegoenez, batzordeak [[Geneva]]ra eraman zuen bere operazio-basea{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=77–78|2a1=Service|2y=2000|2p=150|3a1=Rappaport|3y=2010|3pp=85–87}}.

[[Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrataren II. Kongresua|RSDLPren bigarren kongresua]] Londresen egin zen 1903ko uztailean{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=360|2a1=Rice|2y=1990|2pp=79–80|3a1=Service|3y=2000|3pp=151–152|4a1=White|4y=2001|4p=62|5a1=Read|5y=2005|5p=60|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=92|7a1=Lih|7y=2011|7p=81}}. Kongresuan zisma bat sortu zen Leninen eta [[Julius Martov]]en aldekoen artean. Martovek zioen alderdiko kideek alderdiaren zuzendaritza alde batera utzita hitz egiteko aukera izan behar zutela; Lenin ez zegoen ados, eta alderdiaren gaineko erabateko kontrola izango zuen zuzendaritza indartsu baten beharra azpimarratzen zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=81–82|2a1=Service|2y=2000|2pp=154–155|3a1=White|3y=2001|3p=63|4a1=Read|4y=2005|4pp=60–61|7a1=Rappaport|7y=2010|7p=93}}. Leninen aldekoak ziren gehienak, eta hark &quot;gehiengoa&quot; deitzen zien (bol'sheviki errusieraz; [[boltxebike]]ak); horri erantzunez, Martovek &quot;gutxiengoa&quot; deitzen zien bere jarraitzaileei (Men'sheviki errusieraz; [[mentxebike]]ak){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=39|2a1=Rice|2y=1990|2p=82|3a1=Service|3y=2000|3pp=155–156|4a1=Read|4y=2005|4p=61|5a1=White|5y=2001|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=95}}. Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko eztabaidek aurrera jarraitu zuten hitzaldiaren ondoren; boltxebikeek oportunistak eta erreformistak zirela leporatu zieten beren aurkariei, diziplinarik ez zutela, eta mentxebikeek, berriz, Lenin despota eta autokrata zela{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=83|2a1=Rappaport|2y=2010|2p=107}}. Mentxebikeekin haserre, Leninek dimisioa eman zuen ''Iskra''ren erredakziotik, eta 1904ko maiatzean ''[[Pauso bat aurrera, bi pauso atzera]]'' adierazpen antimentxebikea argitaratu zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=83–84|2a1=Service|2y=2000|2p=157|3a1=White|3y=2001|3p=65|4a1=Rappaport|4y=2010|4pp=97–98}}. [[Estres]]aren ondorioz, Lenin gaixotu egin zen, eta sendatzeko, landa-eremuko Suitzara joan zen oporretan{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=158–159, 163–164|2a1=Rappaport|2y=2010|2pp=97, 99, 108–109}}. Fakzio boltxebikea indartsuagoa bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=85|2a1=Service|2y=2000|2p=163}}; 1905eko udaberrian, RSDLPko Batzorde Zentral osoa boltxebikea zen, eta abenduan ''Vpered'' (''Aurrera'') egunkaria sortu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=41|2a1=Rice|2y=1990|2p=85|3a1=Service|3y=2000|3p=165|4a1=White|4y=2001|4p=70|5a1=Read|5y=2005|5p=64|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=114}}.

=== 1905eko iraultza eta ondorioak: 1905-1914 ===
{{sakontzeko|1905eko Errusiako Iraultza}}
1905eko urtarrilean, San Petersburgoko manifestarien [[Igande Odoltsua (1905)|Igande Odoltsuko]] sarraskiak istilu zibilen uholdea eragin zuen [[Errusiar Inperioa]]n, [[1905eko Errusiako Iraultza|1905eko Iraultza]] bezala ezagutzen dena{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=44|2a1=Rice|2y=1990|2pp=86–88|3a1=Service|3y=2000|3p=167|4a1=Read|4y=2005|4p=75|5a1=Rappaport|5y=2010|5pp=117–120|6a1=Lih|6y=2011|6p=87}}. Leninek boltxebikeei gertaeretan paper handiagoa hartzeko eskatu zien, matxinada bortitza bultzatuz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=44–45|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=362–363|3a1=Rice|3y=1990|3pp=88–89}}. Hori egin zuenean, &quot;Matxinada armatuari&quot;, &quot;Masa-izuari&quot; eta &quot;lurjabeen lurren desjabetzeari&quot; buruzko kontsigna [[Alderdi Sozialista Iraultzailea|eseristak]] hartu zituen, eta horrek marxismo ortodoxotik desbideratu zela dioten salaketa mentxebikeak eragin zituen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=363–364|2a1=Rice|2y=1990|2pp=89–90|3a1=Service|3y=2000|3pp=168–170|4a1=Read|4y=2005|4p=78|5a1=Rappaport|5y=2010|5p=124}}. Era berean, boltxebikeak mentxebikeetatik erabat bereizteko eskatu zuen; boltxebike askok uko egin zioten, eta bi taldeak 1905eko apirilean Londresen egindako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_III._Kongresua|RSDLPren III. Kongresuan]] izan ziren. Leninek bere ideietako asko aurkeztu zituen 1905eko abuztuan argitaratutako ''[[Sozialdemokraziaren bi taktika iraultza demokratikoan]]'' liburuxkan. Hemen, errusiar burgesia liberala monarkia konstituzionalerako trantsizio batekin asetuko zela iragarri zuen, eta horrela iraultza traizionatuko zuela; aldiz, proletarioek nekazariekin aliantza bat eraiki beharko zutela argudiatu zuen, tsarren erregimena bertan behera uzteko eta &quot;proletarioen eta nekazarien behin-behineko diktadura demokratiko iraultzailea&quot; ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=60|2a1=Pipes|2y=1990|2p=367|3a1=Rice|3y=1990|3pp=90–91|4a1=Service|4y=2000|4p=179|5a1=Read|5y=2005|5p=79|6a1=Rappaport|6y=2010|6p=131}}.

{{paperezko aipua|Matxinada hasi da. Indarkeriaren aurkako indarkeria. Kale-borrokak biziak dira, barrikadak altxatzen dira, fusilak klaskatzen dira, pistolek orro egiten dute. Odolezko ibaiak doaz, askatasunaren aldeko gerra zibila sutan dago. Mosku eta Hegoaldea, Kaukaso eta Polonia San Petersburgoko langileekin bat egiteko prest daude. Langileen kontsigna bihurtu da: heriotza edo askatasuna!|Lenin 1905eko iraultzari buruz.}}

1905eko iraultzari erantzunez, gobernua boteretik kentzea lortu ez zuena, [[Nikolas II.a Errusiakoa|Nikolas II.a]] tsarrak erreforma liberalak onartu zituen bere [[Urriko Manifestua|Urriko Manifestuan]]. Giro horretan, Leninek segurutzat jo zuen San Petersburgora itzultzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=51|2a1=Rice|2y=1990|2p=94|3a1=Service|3y=2000|3pp=175–176|4a1=Read|4y=2005|4p=81|5a1=Read|5y=2005|5pp=77, 81|6a1=Rappaport|6y=2010|6pp=132, 134–135}}. ''[[Novaya Zhizn]]'' (''Bizitza Berria'') egunkariko erredakzio-kontseiluarekin bat egin zuen, [[Maria Andreieva]]k zuzendutako egunkari legal erradikala, eta LSEDak aurre egin beharreko arazoak eztabaidatzeko erabili zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=94–95|2a1=White|2y=2001|2pp=73–74|3a1=Read|3y=2005|3pp=81–82|4a1=Rappaport|4y=2010|4p=138}}. Alderdiari afiliazio zabalago bat bilatzera animatu zuen eta borroka bortitzaren etengabeko gorakadaren alde egin zuen, iraultzaren arrakastarako biak beharrezkoak zirelakoan{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=96–97|2a1=Service|2y=2000|2pp=176–178}}. Kideen kuotak eta jarraitzaile aberats gutxi batzuen dohaintzak boltxebikeen jarduerak finantzatzeko nahikoak ez zirela aitorturik, Leninek posta bulegoak, tren geltokiak, trenak eta bankuak lapurtzeko ideia babestu zuen. [[Leonid Krasin]]en zuzendaritzapean, boltxebike talde bat horrelako delitu-ekintzak egiten hasi zen, eta horietatik ezagunena 1907ko ekainean gertatu zen, [[Josif Stalin]]en zuzendaritzapean ziharduen boltxebike talde batek [[Tblisi]]ko Estatuko Bankuan (Georgia) [[1907ko Tbilisiko bankuaren lapurreta|armaz lapurreta egin zuenean]]{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=70–71|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=369–370|3a1=Rice|3y=1990|3p=104}}.

Boltxebikeen eta mentxebikeen arteko adiskidetzearen ideia laburki babestu bazuen ere{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=95|2a1=Service|2y=2000|2pp=178–179}}, Leninen indarkeria eta lapurreta gaitzetsi zuten mentxebikeek [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|RSDLPren IV. Kongresuan]], 1906ko apirilean [[Stockholm]]en egin zenean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=53|2a1=Pipes|2y=1990|2p=364|3a1=Rice|3y=1990|3pp=99–100|4a1=Service|4y=2000|4pp=179–180|5a1=White|5y=2001|5p=76}}. Leninek [[Kuokkala]]n, [[Finlandiako Dukerri Handia]]n, boltxebike-zentro baten sorreran parte hartu zuen, une hartan Errusiako inperioaren zati bat zena. Laster boltxebikeek alderdian boterea eskuratu zuten, [[Londres]]en 1907an ospatutako [[Errusiako_Langileen_Alderdi_Sozialdemokrataren_IV._Kongresua|V. kongresuan]]{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=103–105|2a1=Service|2y=2000|2pp=180–182|3a1=White|3y=2001|3pp=77–79}}. Tsarren gobernuak oposizioa zapaltzen zuen bitartean, bai Errusiako biltzar legegilea, [[Bigarren Duma]], deseginez, bai [[Okhrana]] polizia sekretuari iraultzaileak atxilotzeko aginduz, Leninek Finlandiatik Suitzara ihes egin zuen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=105–106|2a1=Service|2y=2000|2pp=184–186|3a1=Rappaport|3y=2010|3p=144}}. Han saiatu zen Tbilisin lapurtutako billeteak aldatzen, serie-zenbaki identifikagarriak zituztenak{{sfn|Brackman|2000|pp=59, 62}}.

[[Alexander Bogdanov]]ek eta beste boltxebike ospetsu batzuek Boltxebike Zentroa [[Paris]]era eramatea erabaki zuten{{sfn|Service|2000|pp=186–187}}; Lenin ados ez bazegoen ere, 1908ko abenduan hirira joan zen. Leninek ez zuen Paris gogoko, &quot;zulo nazkagarria&quot; zela pentsatzen baitzuen, eta, han zegoela, auto gidari bati salaketa jarri zion bizikletatik erorarazteagatik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=67–68|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3pp=188–189}}. Lenin oso kritiko agertu zen Bogdanoven iritziarekin, alegia, errusiar proletarioek kultura sozialista bat garatu behar zutela arrakastazko iraultza-bide bihurtzeko. Lenin, aldiz, iraultzan langile-klaseak zuzenduko zituen intelektual sozialistaren abangoardiaren aldekoa zen. Gainera, Bogdanovek, [[Ernest Mach]]en eraginez, munduko kontzeptu guztiak erlatiboak zirela uste zuen, eta Leninek, berriz, giza behaketatik aparteko errealitate objektibo bat zegoela zioen ikuspegi marxista ortodoxoari eusten zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=64|2a1=Rice|2y=1990|2p=109|3a1=Service|3y=2000|3pp=189–190|4a1=Read|4y=2005|4pp=89–90}}. Bogdanovek eta Leninek elkarrekin igaro zituzten oporrak [[Maxim Gorki]]ren etxean, [[Capri]]n, 1908ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=63–64|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=190–191|4a1=White|4y=2001|4pp=83, 84}}; Parisera itzuli zirenean, Leninek boltxebikeen artean banaketa bat sustatu zuen bere jarraitzaileen eta Bogdanoven artean, eta azken horri marxismotik desbideratzea leporatu zion{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=110–111|2a1=Service|2y=2000|2pp=191–192|3a1=Read|3y=2005|3p=91}}.

[[Fitxategi:British_Museum_Reading_Room,_reading_desk_F1.jpg|thumb|Britainiar Museoko Irakurketa Gela.]]
[[1908]]ko maiatzean, Lenin Londresen bizi izan zen laburki, non [[British Museum|Britainiar Museoko]] [[Britainiar Museoko Irakurketa Gela|Irakurketa Gela]] erabili zuen ''[[Materialismoa eta enpiriokritizismoa]]'' idazteko, Bogdanoven erlatibismoaren &quot;faltsukeria erreakzionario burgesa&quot; bezala deskribatu zuen eraso bat{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=64–67|2a1=Rice|2y=1990|2p=110|3a1=Service|3y=2000|3pp=192–193|4a1=White|4y=2001|4pp=84, 87–88|5a1=Read|5y=2005|5p=90}}. Leninen sektarismoak gero eta boltxebike gehiago urruntzen hasi zituen, [[Alexei Rikov]] eta [[Lev Kamenev]] hurbileko jarraitzaileak barne{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=69|2a1=Rice|2y=1990|2p=111|3a1=Service|3y=2000|3p=195}}. Okhrana bere jarrera zatikatzaileaz baliatu zen [[Roman Malinovski]] espioia bidaliz Leninen aldekoa izan zedin alderdi barruan. Boltxebike batzuek Malinovskiri buruzko susmoak azaldu zizkioten Lenini, baina ez dago argi espioiaren bikoiztasunaz jabetzen ote zen; litekeena da Malinovski erabiltzea Okhranari informazio faltsua emateko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=81–82|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=372–375|3a1=Rice|3y=1990|3pp=120–121|4a1=Service|4y=2000|4p=206|5a1=White|5y=2001|5p=102|6a1=Read|6y=2005|6pp=96–97}}.

[[1910]]eko abuztuan, Lenin [[Bigarren Internazionala|Bigarren Internazionalaren]] VIII. Kongresuan izan zen, sozialisten nazioarteko bilera batean, [[Kopenhage|Kopenhagen]], RSDLPko ordezkari gisa. Ondoren, Stockholmen oporrak eman zituen amarekin. Bere emazte eta arrebekin Frantziara joan zen bizitzera, lehenik [[Bombon|Bombonera]] eta gero Parisera{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=68–69|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Service|3y=2000|3pp=195–196}}. Hemen [[Inessa Armand]] boltxebike frantziarraren oso lagun egin zen; biografo batzuek iradokitzen dute ezkontzaz kanpoko harremana izan zutela 1910 eta 1912 artean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=75–80|2a1=Rice|2y=1990|2p=112|3a1=Pipes|3y=1990|3p=384|4a1=Service|4y=2000|4pp=197–199|5a1=Read|5y=2005|5p=103}}. Bitartean, 1911ko ekainean Parisen egindako bilera batean, LPZZko Batzorde Zentralak bere operazio-zentroa Errusiara eramatea erabaki zuen, Boltxebike Zentroa eta bere egunkaria, ''Proletari'', ixteko aginduz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=115|2a1=Service|2y=2000|2p=196|3a1=White|3y=2001|3pp=93–94}}. Alderdian zuen eragina berreraikitzen saiatuz, Leninek alderdiaren konferentzia bat antolatu zuen [[Praga]]n 1912ko urtarrilean, eta bertaratutako 18 lagunetatik 16 boltxebikeak ziren arren, oso kritikatua izan zen bere joera zatikatzaileagatik eta ez zuen lortu alderdiaren barruan bere estatusa hobetzea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=71–72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=116–117|3a1=Service|3y=2000|3pp=204–206|4a1=White|4y=2001|4pp=96–97|5a1=Read|5y=2005|5p=95}}.

[[Krakovia]]ra joan zen, [[Galitziako Erresum]]ara eta [[Lodomeria]]ra, [[Austrohungariar Inperioa]]ren zati kulturalki poloniar batera, eta [[Jagellonia]]ko Unibertsitateko liburutegia erabili zuen ikerketak egiteko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=72|2a1=Rice|2y=1990|2pp=118–119|3a1=Service|3y=2000|3pp=209–211|4a1=White|4y=2001|4p=100|5a1=Read|5y=2005|5p=104}}. Harreman estuan egon zen Errusiar Inperioan ziharduen RSDLPrekin, eta Dumako boltxebikeak konbentzitu zituen mentxebikeekin zuten parlamentu-aliantzatik banantzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=93–94|2a1=Pipes|2y=1990|2p=376|3a1=Rice|3y=1990|3p=121|4a1=Service|4y=2000|4pp=214–215|5a1=White|5y=2001|5pp=98–99}}. 1913ko urtarrilean, Stalinek, Leninek &quot;georgiar zoragarria&quot; bezala aipatzen zuenak, bisita egin zion eta Inperioan errusiarrak ez ziren talde etnikoen etorkizuna eztabaidatu zuten{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=122|2a1=White|2y=2001|2p=100}}. Lenin eta bere emaztearen osasun arazoak zirela eta, [[Biały Dunajec]] hirira joan ziren{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=216|2a1=White|2y=2001|2p=103|3a1=Read|3y=2005|3p=105}}, [[Berna]]ra joan baino lehen, Nadiari ebakuntza egin ziezaioten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=73–74|2a1=Rice|2y=1990|2pp=122–123|3a1=Service|3y=2000|3pp=217–218|4a1=Read|4y=2005|4p=105}}.

=== Lehen Mundu Gerra: 1914-1917 ===
{{paperezko aipua|Lehen Mundu Gerra kolonien banaketagatik eta atzerriko lurraldearen lapurretagatik libratzen da; lapurrak erori egin dira, eta lapurretako baten porrotak aipatzea, lapur guztien interesak nazioaren edo aberriaren interesekin identifikatzeko, gezur burges neurrigabea da.}}
Lenin [[Galitzia|Galitzian]] zegoen [[Lehen Mundu Gerra]] piztu zenean. Gerrak Errusiar Inperioa eta Austrohungariar Inperioa aurrez aurre jarri zituen, eta errusiar hiritartasuna zela eta, Lenin atxilotu eta espetxeratu egin zuten labur, bere jarrera anti-tsarista azaldu zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. Lenin eta bere emaztea Bernara itzuli ziren, 1916ko otsailean [[Zurich]]era joan baino lehen. Lenin haserre zegoen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratak Alemaniako gerra-ahalegina babesten zuelako, eta horrek zuzenean urratzen zuen [[Stuttgart]]eko Bigarren Internazionalaren ebazpena, hau da, alderdi sozialistak gatazkaren aurka agertzea, eta Bigarren Internazionala desagertuta zegoela uste zuen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=377–378|3a1=Rice|3y=1990|3pp=127–128|4a1=Service|4y=2000|4pp=223–225|5a1=White|5y=2001|5p=104|6a1=Read|6y=2005|6p=105}}. [[Zimmerwaldeko Konferentzia]]ra joan zen 1915eko irailean eta [[Kienthalgo Konferentzia]]ra 1916ko apirilean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=94|2a1=Rice|2y=1990|2pp=130–131|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=382–383|4a1=Service|4y=2000|4p=245|5a1=White|5y=2001|5pp=113–114, 122–113|6a1=Read|6y=2005|6pp=132–134}}, eta kontinente osoko sozialistei &quot;gerra inperialista&quot; kontinente osoko &quot;[[gerra zibil]]&quot; bihurtzeko eskatu zien, proletarioek burgesiari eta aristokraziari aurre egin behar zietela{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=85|2a1=Rice|2y=1990|2p=129|3a1=Service|3y=2000|3pp=227–228|4a1=Read|4y=2005|4p=111}}. 1916ko uztailean, Leninen ama hil egin zen, baina ezin izan zen hiletara joan.{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=380|2a1=Service|2y=2000|2pp=230–231|3a1=Read|3y=2005|3p=130}}. Bere heriotzak sakonki hunkitu zuen, eta deprimitu egin zen, bera ere hilko zen beldur, iraultza proletarioa ikusi baino lehen{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1p=135|2a1=Service|2y=2000|2p=235}}.

1917ko irailean, Leninek ''[[Inperialismoa, kapitalismoaren fase gorena]]'' argitaratu zuen, non inperialismoa kapitalismo [[monopolio|monopolistaren]] emaitza zela defendatzen zuen, kapitalistak euren irabaziak handitzen saiatzen baitziren, soldatak baxuagoak eta lehengaiak merkeagoak ziren lurralde berrietara hedatuz. Uste zuen lehia eta gatazka areagotu egingo zirela, eta potentzia inperialisten arteko gerrak aurrera jarraituko zuela proletarioen iraultzak boteretik kendu eta sozialismoa ezarri arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=95–100, 107|2a1=Rice|2y=1990|2pp=132–134|3a1=Service|3y=2000|3pp=245–246|4a1=White|4y=2001|4pp=118–121|5a1=Read|5y=2005|5pp=116–126}}. Denbora asko eman zuen [[Georg Wilhelm]], [[Friedrich Hegel]], [[Ludwig Feuerbach]] eta [[Aristoteles]]en lanak irakurtzen, guztiak Marxentzat funtsezko eraginak izan zirenak{{sfn|Service|2000|pp=241–242}}. Horrek aldatu egin zuen Leninek marxismoaz egiten zuen interpretazioa; lehen printzipio zientifiko lehenetsietan oinarritutako politikak gara zitezkeela uste zuen bitartean, politika bat zuzena zela erakusten zuen froga bakarra bere praktika zela ondorioztatu zuen{{sfn|Service|2000|p=243}}. Marxista ortodoxotzat zeukan bere burua, baina Marxek gizartearen garapenari buruz egindako iragarpen batzuetatik aldentzen hasi zen; Marxek, berriz, uste zuen klase ertainen &quot;iraultza demokratiko-burges&quot; baten aurretik proletarioen &quot;iraultza sozialista&quot; bat gertatu behar zela, eta Leninek uste zuen Errusian proletarioek tsarren erregimena eraits zezaketela tarteko iraultzarik gabe{{sfn|Service|2000|pp=238–239}}.

=== Otsaileko Iraultza eta Uztaileko Egunak: 1917 ===
{{sakontzeko|Otsaileko Iraultza}}
[[Fitxategi:Lenin Sealed Train Map-fr.svg|thumb|Leninek eta beste hainbat boltxebikek Suitzatik Errusiara egindako bidaia, tren zigilatu batean.]]
[[Fitxategi:LeninDisfrazadoEnLaEstaciónRazliv19170729.jpg|thumb|Lenin mozorrotuta, 1917an.]]
1917ko otsailean, [[Otsaileko Iraultza]] piztu zen San Petersburgon, [[Petrogrado]] izenez berrizendatua Lehen Mundu Gerraren hasieran, langile industrialak greban jarri zirenean elikagaien eskasiagatik eta lantegien baldintzen narriaduragatik. Istiluak Errusiako beste leku batzuetara hedatu ziren, eta, bortizki eraitsiko ote zuten beldurrez, Nikolas II.a tsarrak abdikatu egin zuen. Estatuko Dumak herrialdearen kontrola hartu zuen, [[Errusiar Behin-behineko Gobernua]] ezarriz eta Inperioa [[Errusiar Errepublika]] berri bihurtuz{{sfnm|1a1=Rice|1y=1990|1pp=136–138|2a1=Service|2y=2000|2p=253}}. Leninek Suitzan zuen basetik horren berri izan zuenean, beste disidente batzuekin ospatu zuen. Errusiara itzultzea erabaki zuen boltxebikeen buru jartzeko, baina herrialderako muga gehienak blokeatuta zeudela ikusi zuen, abian zegoen gatazkaren ondorioz. Plan bat antolatu zuen beste disidente batzuekin, haientzat pasabide bat negoziatzeko Alemanian zehar, Errusiarekin garai hartan gerran zegoena. Disidente horiek Errusiako etsaiei arazoak sor ziezazkieketela onartuta, Alemaniako gobernuak onartu egin zuen 32 errusiar bidaiatzea [[tren zigilatua|tren-bagoi itxi batean]], tartean Lenin eta bere emaztea{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=109–110|2a1=Rice|2y=1990|2p=139|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=386, 389–391|4a1=Service|4y=2000|4pp=255–256|5a1=White|5y=2001|5pp=127–128}}. Taldeak trenez bidaiatu zuen Zurichetik [[Sassnitz]]eraino, [[Trelleborg]]eraino (Suedia) ferryz jarraituz, eta handik [[Haparanda]]-[[Tornio]]ko mugako pasabideraino eta gero [[Helsinki]]raino, azken trena hartu aurretik Petrogradora mozorrotuta{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=110–113|2a1=Rice|2y=1990|2pp=140–144|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=391–392|4a1=Service|4y=2000|4pp=257–260}}.

Petrogradoko [[Finlandiako Geltokia|Finlandiako Geltokira]] apirilean iristean, Leninek boltxebikeen aldekoen aurrean hitzaldi bat eman zuen Behin-behineko Gobernua gaitzetsiz eta kontinente osoan proletario-iraultza europar batera deituz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=113, 124|2a1=Rice|2y=1990|2p=144|3a1=Pipes|3y=1990|3p=392|4a1=Service|4y=2000|4p=261|5a1=White|5y=2001|5pp=131–132}}. Hurrengo egunetan, boltxebikeen bileretan hitz egin zuen, mentxebikeekin adiskidetzea nahi zutenen aurka oldartuz eta bere {{wikiteka-lotura|Apirileko Tesiak}} azalduz, Suitzatik egindako bidaian boltxebikeetarako idatzi zituen asmoen zirriborro bat{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=393–394|2a1=Service|2y=2000|2p=266|3a1=White|3y=2001|3pp=132–135|4a1=Read|4y=2005|4pp=143, 146–147}}. Publikoki gaitzetsi zituen bai mentxebikeak bai Iraultzaile Sozialak, eragin handiarekin Petrogradoko sobieta menperatzen zutenak, Behin-behineko Gobernua babesteagatik, sozialismoaren traidore gisa salatuz. Gobernua tsarren erregimena bezain inperialista zela kontuan hartuta, Alemaniarekin eta Austria-Hungariarekin berehalako bakea, sobieten gobernua, industriaren eta bankuen nazionalizazioa eta estatuaren lurraren desjabetzea defendatzen zituen, hori guztia gobernu proletario bat ezartzeko eta gizarte sozialista bat bultzatzeko asmoarekin. Aitzitik, mentxebikeek uste zuten Errusia ez zegoela behar bezala garatuta sozialismorako trantsiziorako, eta Lenini leporatu zioten Errepublika berria gerra zibil batean murgiltzen saiatzea{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=266–268, 279|2a1=White|2y=2001|2pp=134–136|3a1=Read|3y=2005|3pp=147, 148}}. Hurrengo hilabeteetan, bere politikaren aldeko kanpaina egin zuen, Boltxebike Komite Zentralaren bileretara joanez, ''[[Pravda]]'' boltxebike-egunkarirako maiztasun handiz idatziz eta Petrogradon hitzaldi publikoak emanez, langileak, soldaduak, marinelak eta nekazariak beren kausara bihurtzeko asmoz{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=267, 271–272|2a1=Read|2y=2005|2pp=152, 154}}.

Boltxebikeen aldekoen artean gero eta frustrazio handiagoa sumatu zuenean, Leninek Petrogradon manifestazio politiko armatua egitea iradoki zuen gobernuaren erantzuna egiaztatzeko{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1p=282|2a1=Read|2y=2005|2p=157}}. Bere osasunaren hondamenaren erdian, hiritik alde egin eta Finlandiako [[Neivola]] herrira itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=421|2a1=Rice|2y=1990|2p=147|3a1=Service|3y=2000|3pp=276, 283|4a1=White|4y=2001|4p=140|5a1=Read|5y=2005|5p=157}}. Boltxebikeen manifestazio armatua, [[Uztaileko Egunak]], Lenin kanpoan zela gertatu zen, baina manifestariek gobernuaren indarrei bortizki aurre egin zietela jakitean, Petrogradora itzuli eta lasaitasunerako deia egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=422–425|2a1=Rice|2y=1990|2pp=147–148|3a1=Service|3y=2000|3pp=283–284|4a1=Read|4y=2005|4pp=158–61|5a1=White|5y=2001|5pp=140–141|6a1=Read|6y=2005|6pp=157–159}}. Indarkeriari erantzunez, Lenin eta beste boltxebike garrantzitsu batzuk atxilotzeko agindu zuen gobernuak, haien bulegoak suntsituz eta agente probokatzaile alemaniarra zela publikoki alegatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=431–434|2a1=Rice|2y=1990|2p=148|3a1=Service|3y=2000|3pp=284–285|4a1=White|4y=2001|4p=141|5a1=Read|5y=2005|5p=161}} . Atxilotzea saihestuz, Lenin Petrogradoko [[etxe seguru]] batzuetan ezkutatu zen{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=125|2a1=Rice|2y=1990|2pp=148–149|3a1=Service|3y=2000|3p=285}}. Leninek eta [[Grigori Zinoviev]] bere lagun boltxebikeak Petrogradorengandik ihes egin zuten, mozorrotuta, eta [[Razliv]]era joan ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=436, 467|2a1=Service|2y=2000|2p=287|3a1=White|3y=2001|3p=141|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}. Han, Lenin ''[[Estatua eta Iraultza]]'' izango zen liburua lantzen hasi zen, proletarioen iraultzaren ondoren Estatu sozialista nola garatuko zela uste zuen eta ordutik aurrera Estatua pixkanaka zimeltzen joango zen, gizarte komunista huts bat utziz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=468–469|2a1=Rice|2y=1990|2p=149|3a1=Service|3y=2000|3p=289|4a1=White|4y=2001|4pp=142–143|5a1=Read|5y=2005|5pp=166–172}}. Boltxebikeek zuzendutako matxinada armatu baten alde egiten hasi zen gobernua boteretik kentzeko, baina alderdiko batzorde zentralaren ezkutuko bilera batean ideia hori baztertu egin zen{{sfn|Service|2000|p=288}}. Lenin, orduan, Finlandiara abiatu zen trenez eta oinez, Helsinkira abuztuaren 10ean iritsiz, non boltxebikeen jarraitzaileen segurtasun etxeetan ezkutatu baitzen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=468|2a1=Rice|2y=1990|2p=150|3a1=Service|3y=2000|3pp=289–292|4a1=Read|4y=2005|4p=165}}.

&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;400px&quot;&gt;
Image:Isaak_Brodsky_putilov.jpg|Lenin Putilov fabrikan hizketan, 1917ko maiatzean. [[Isaak Brodski]]ren margolana
&lt;/gallery&gt;

=== Urriko Iraultza: 1917 ===
{{sakontzeko|Urriko Iraultza}}
[[File:Brodskiy's Lenin.jpg|thumb|Lenin [[Smolni Institutua]]ren aurrean, [[Isaak Brodski]]ren margolana.]]
1917ko abuztuan, Lenin Finlandian zegoen bitartean, [[Lavr Kornilov]] jeneralak, Errusiako armadako komandante buruak, tropak bidali zituen Petrogradora, Behin-behineko Gobernuaren aurkako [[Kornilov afera|kolpe militar saiakera]] bat zirudienean. [[Aleksandr Kerenski]] lehen ministroak Petrogradoko Sobietari laguntza eskatu zion, boltxebikeak barne, eta iraultzaileei langileak [[Guardia Gorria|Guardia Gorri]] gisa antolatzea ahalbidetu zien hiria defendatzeko. Kolpea Petrogradora iritsi aurretik iraungi zen, baina gertaerei esker boltxebikeak hondar politiko irekira itzuli ziren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=439–465|2a1=Rice|2y=1990|2pp=150–151|3a1=Service|3y=2000|3p=299|4a1=White|4y=2001|4pp=143–144|5a1=Read|5y=2005|5p=173}} . Sozialismoaren aurkako eskuineko indarren kontrairaultzaren beldur, Petrogradoko Sobiet Batasunean nagusi ziren mentxebikeek eta sozialista-iraultzaileek gobernuari boltxebikeekin harremanak normalizatzeko presioa egiten lagundu zioten{{sfn|Pipes|1990|p=465}}. Bai mentxebikeek bai sozialista-iraultzaileek herriaren babes handia galdu zuten, Behin-behineko Gobernuan lotu zirelako eta gerraren jarraipena ez zelako herriaren gogokoa. Boltxebikeak horretaz baliatu ziren eta laster Trotski boltxebikea aukeratu zuten Petrogradoko Sobiet Batasuneko buruzagi{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=465–467|2a1=White|2y=2001|2p=144|3a1=Lee|3y=2003|3p=17|4a1=Read|4y=2005|4p=174}}. Irailean, boltxebikeek gehiengoa lortu zuten Mosku eta Petrogradoko sobieten langile-sekzioetan{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=471|2a1=Rice|2y=1990|2pp=151–152|3a1=Read|3y=2005|3p=180}}.

Egoera berarentzat seguruagoa zela aitortuta, Lenin Petrogradora itzuli zen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=473, 482|2a1=Rice|2y=1990|2p=152|3a1=Service|3y=2000|3pp=302–303|4a1=Read|4y=2005|4p=179}}. Han Boltxebikeen Batzorde Zentralaren bilera batera joan zen [[urriaren 10]]ean, eta berriro defendatu zuen alderdiak matxinada armatu baten buru izan behar zuela Behin-behineko Gobernua boteretik kentzeko. Oraingoan argumentuak irabazi zuen aldeko hamar botorekin eta aurkako birekin{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=482–484|2a1=Rice|2y=1990|2pp=153–154|3a1=Service|3y=2000|3pp=303–304|4a1=White|4y=2001|4pp=146–147}}. Planaren kritikoek, Zinvievek eta Kamenevek, argudiatu zuten langile errusiarrek ez zutela erregimenaren aurkako kolpe bortitz bat babestuko, eta ez zegoela Leninen baieztapenaren froga argirik Europa osoa iraultza proletarioaren atarian zegoela{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=471–472|2a1=Service|2y=2000|2p=304|3a1=White|3y=2001|3p=147}}. Alderdiak erasoaldia antolatzeko planak hasi zituen, [[Smolni institutua|Smolni Institutuan]] azken bilera bat eginez urriaren 24an{{sfn|Service|2000|pp=306–307}}. Hau zen Batzorde Militar Iraultzailearen (BMI) oinarria, neurri handi batean boltxebikeei leiala zen milizia armatu bat, Petrogradoko Sobietak Korniloven ustezko kolpean ezarri zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=14–15|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=1–3|3a1=Pipes|3y=1990|3p=466|4a1=Rice|4y=1990|4p=155}}.

Urrian, BMIk Petrogradoko garraio, komunikazio, inprenta eta zerbitzu publiko nagusien kontrola hartzeko agindua jaso zuen, eta odol isurketarik gabe egin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=485–486, 491|2a1=Rice|2y=1990|2pp=157, 159|3a1=Service|3y=2000|3p=308}}. Boltxebikeek gobernua setiatu zuten [[Neguko Jauregia]]n, eta hura gainditu eta ministroak atxilotu zituzten, ''[[Aurora (1903)|Aurora]]'' itsas ontziak, boltxebikeek kontrolatuak, iraultzaren hasiera seinalatzeko tiro bat bota ondoren{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=492–493, 496|2a1=Service|2y=2000|2p=311|3a1=Read|3y=2005|3p=182}}. Matxinadan, Leninek hitzaldi bat eman zuen Petrogradoko Sobietaren aurrean, Behin-behineko Gobernua boteretik kendu zutela iragarriz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=491|2a1=Service|2y=2000|2p=309}}. Boltxebikeek gobernu berri baten eraketa aldarrikatu zuten, Herriko Komisarioen Kontseilua edo [[Sovnarkom]]. Hasiera batean, Leninek uko egin zion lehendakari karguari, Trotski kargurako proposatuz, baina beste boltxebike batzuk tematu egin ziren eta Leninek amore eman zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=499|2a1=Service|2y=2000|2pp=314–315}}. Lenin eta beste boltxebike batzuk Sobietarren Bigarren Kongresuan izan ziren urriaren 26an eta 27an, eta gobernu berriaren sorrera iragarri zuten{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=496–497|2a1=Rice|2y=1990|2pp=159–161|3a1=Service|3y=2000|3pp=314–315|4a1=Read|4y=2005|4p=183}}. Mentxebikeek gaitzetsi egin zuten boterea legez kanpo hartzea eta gerra zibilaren arriskua{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=504|2a1=Service|2y=2000|2p=315}}{{dubious|date=January 2022}}. Erregimen berriaren lehen egun hauetan, Leninek ez zuen hitz egin termino marxista eta sozialistetan errusiarrak ez alienatzeko, eta, horren ordez, langileen kontrolpean zegoen herrialde bat zeukala esan zuen{{sfn|Service|2000|p=316}}.

== Leninen gobernua ==
=== Sobietar Gobernuaren antolaketa: 1917-1918 ===
Behin-behineko gobernuak 1917ko azaroan Batzar Konstituziogile bat aukeratzeko asmoa zuen; Leninen eragozpenen aurka, [[Sovnarkom]]ek bozketa aurreikusi bezala egitea onartu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=314|2a1=Service|2y=2000|2p=317}}. Hauteskunde eratzaileetan, boltxebikeek botoen laurden bat lortu zuten, gutxi gorabehera, eta nekazaritza-orientazioko sozialista-iraultzaileek garaitu zituzten{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=315|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=540–541|3a1=Rice|3y=1990|3p=164|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=173|5a1=Service|5y=2000|5p=331|6a1=Read|6y=2005|6p=192}}. Leninek argudiatu zuen hauteskundeak ez zirela herriaren borondatearen isla zuzena, hautesleek ez zutela boltxebikeen programa politikoa ezagutzeko astirik izan, eta ezkerreko sozialista-iraultzaileak bereizketaren aurretik egin zirela hautagaien zerrendak{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=176|2a1=Service|2y=2000|2pp=331–332|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4p=192}}. Hala ere, Errusiako Batzar Konstituziogile hautatu berria Petrogradon bildu zen 1918ko urtarrilean{{sfn|Rice|1990|p=164}}. Sovnarkomek argudiatu zuen kontrairaultzailea zela sobietei boterea kendu nahi zielako, baina sozialista-iraultzaileek eta mentxebikeek ukatu egin zuten{{sfn|Pipes|1990|pp=546–547}}. Boltxebikeek mozio bat aurkeztu zioten Batzarrari, legezko botere gehienak kentzen zizkiona; Batzarrak mozioa atzera bota zuenean, Sovnarkomek hori adierazi zuen bere izaera kontrairaultzailearen frogatzat, eta indarrez desegin zuen{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=552–553|2a1=Rice|2y=1990|2p=165|3a1=Volkogonov|3y=1994|3pp=176–177|4a1=Service|4y=2000|4pp=332, 336–337|5a1=Read|5y=2005|5p=192}}.

Leninek behin eta berriz ukatu zituen beste alderdi sozialistekin koalizio-gobernu bat ezartzeko deiak, baita boltxebike batzuenak ere{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=158|2a1=Shub|2y=1966|2pp=301–302|3a1=Rigby|3y=1979|3p=26|4a1=Leggett|4y=1981|4p=5|5a1=Pipes|5y=1990|5pp=508, 519|6a1=Service|6y=2000|6pp=318–319|7a1=Read|7y=2005|7pp=189–190}}. Nahiz eta mentxebikeekin edo sozialista-iraultzaileekin koalizioa egiteari uko egin zion, Sovnarkomek partzialki amore eman zuen; ezkerreko sozialista-iraultzaileei kabinetean bost postu jartzeko baimena eman zien 1917ko abenduan. Koalizio horrek lau hilabete baino ez zituen iraun, 1918ko martxora arte, ezkerreko sozialista-iraultzaileak gobernutik erretiratu zirenean, boltxebikeen ikuspegiari buruzko desadostasunagatik, Lehen Mundu Gerrari amaiera emateagatik{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=166–167|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=20–21|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=533–534, 537|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=171|5a1=Service|5y=2000|5pp=322–323|6a1=White|6y=2001|6p=159|7a1=Read|7y=2005|7p=191}}. 1918ko martxoan egin zen VII. Kongresuan, boltxebikeek [[Errusiako Alderdi Laborista Sozialdemokrata]] izena aldatu eta [[Errusiako Alderdi Komunista]] izendatu zuten; izan ere, Leninek bere taldea gero eta erreformistagoa zen Alemaniako Alderdi Sozialdemokratatik urrundu nahi zuen, bere azken helburua, gizarte komunistarena, azpimarratzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=219, 256, 379|2a1=Shub|2y=1966|2p=374|3a1=Service|3y=2000|3p=355|4a1=White|4y=2001|4p=159|5a1=Read|5y=2005|5p=219}}.

[[Fitxategi:Kremlin_birds_eye_view-1.jpg|thumb|[[Moskuko Kremlina]], Lenin bertara lekualdatu zena 1918an.]]

Nahiz eta azken boterea ofizialki herrialdeko gobernuarena izan, Sovnarkom forman, eta [[Sobieten Kongresu Panerrusiarra]]k (ARCS) aukeratutako [[Sobieten Komite Exekutibo Zentrala|Batzorde Exekutiboarena]] (VTSIK), Alderdi Komunistak Errusian zuen kontrola ''de facto'', bere kideek une hartan aitortzen zuten bezala{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–164|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=374–375|3a1=Service|3y=2000|3p=377}}. 1918an, Sovnarkom aldebakarrez jokatzen hasi zen, komenentziazko premia bat argudiatuz, eta ARCS eta VTSIK gero eta baztertuago geratu ziren, eta, ondorioz, sobietek Errusiako gobernuan paper bat izateari utzi zioten{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. 1918 eta 1919an, gobernuak mentxebikeak eta sozialista-iraultzaileak sobietetatik kanporatu zituen{{sfn|Fischer|1964|p=432}}. Errusia alderdi bakarreko estatu bihurtu zen{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=160–161|2a1=Leggett|2y=1981|2p=21|3a1=Lee|3y=2003|3p=99}}.

Alderdiaren barruan, Buru Politiko bat ([[Politburo]]) eta Antolakuntza Buru bat ([[Orgburo]]) sortu ziren, [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistaren Batzorde Zentrala|Batzorde Zentralarekin]] batera; alderdiko organo horien erabakiak Sovnarkomek eta [[Lan eta Defentsa Kontseilua]]k hartu behar zituzten. Lenin zen gobernu-egitura horretako figura garrantzitsuena, Sovnarkom alderdiko presidentea izateaz gain, Lan eta Defentsa Kontseiluko kide ere bazen, baita Alderdi Komunistako Batzorde Zentraleko eta Politburoko kide ere{{sfn|Service|2000|p=388}}. Eragin horretara hurbildu zen pertsona bakarra Leninen eskuineko eskua izan zen, [[Jakov Sverdlov]], 1919ko martxoan [[Espainiako gripea|gripearen pandemian]] hil zena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=168, 170|2a1=Service|2y=2000|2p=388}}. 1917ko azaroan, Leninek eta bere emazteak bi logelako etxebizitza bat hartu zuten Smolni Institutuan; hurrengo hilabetean, oporraldi labur batzuk igarotzera joan ziren [[Halila]] herrira, Finlandiara{{sfnm|1a1=Service|1y=2000|1pp=325–326, 333|2a1=Read|2y=2005|2pp=211–212}}. 1918ko urtarrilean, Petrogradoko hilketa saiakera batetik bizirik atera zen; [[Fritz Platten]]ek, Leninekin zegoenak, babestu egin zuen eta bala batek zauritu zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=361|2a1=Pipes|2y=1990|2p=548|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=229|4a1=Service|4y=2000|4pp=335–336|5a1=Read|5y=2005|5p=198}}.

Alemaniako armada Petrogradorentzat zen mehatxuagatik kezkatuta, 1918ko martxoan Sovnarkom [[Mosku]]ra joan zen, hasiera batean aldi baterako neurri gisa{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=156|2a1=Shub|2y=1966|2p=350|3a1=Pipes|3y=1990|3p=594|4a1=Volkogonov|4y=1994|4p=185|5a1=Service|5y=2000|5p=344|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Han, Lenin, Trotski eta beste buruzagi boltxebike batzuk [[Moskuko Kremlina|Kremlinera]] joan ziren, non Lenin emaztearekin eta arreba Mariarekin bizi izan baitzen Sovnarkomeko bilerak egiten ziren aretoaren ondoko lehen solairuko apartamentu batean{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=320–321|2a1=Shub|2y=1966|2p=377|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=94–595|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=187–188|5a1=Service|5y=2000|5pp=346–347|6a1=Read|6y=2005|6p=212}}. Lenini ez zitzaion Mosku gustatzen{{sfn|Service|2000|p=345}}, baina oso gutxitan atera zen hiriaren erdigunetik hil zen arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=466|2a1=Service|2y=2000|2p=348}}. Bigarren hilketa saiakera batetik bizirik atera zen, Moskun, 1918ko abuztuan; hitzaldi publiko baten ondoren tiro egin zioten eta larri zauritu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=280|2a1=Shub|2y=1966|2pp=361–362|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=806–807|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=219–221|5a1=Service|5y=2000|5pp=367–368|6a1=White|6y=2001|6p=155}}. Sozialista-iraultzaile bat, [[Fanny Kaplan]], atxilotu eta exekutatu zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=282–283|2a1=Shub|2y=1966|2pp=362–363|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=807, 809|4a1=Volkogonov|4y=1994|4pp=222–228|5a1=White|5y=2001|5p=155}}. Errusiako prentsak atentatua nabarmen aipatu zuen, Leninenganako begikotasun handia sortuz eta bere ospea handituz{{sfn|Volkogonov|1994|pp=222, 231}}. 1918ko irailean, Lenin Gorkiko finkara eraman zuten, Moskuko kanpoaldean, gobernuak erosi berri zuena{{sfn|Service|2000|p=369}}
.

=== Erreforma sozial, legal eta ekonomikoa: 1917-1918 ===
[[Fitxategi:Lenin - What Is Soviet Power.ogg|thumb|Leninen hitzaldia: ''zer da sobietar boterea?'']]
Agintea hartzean, Leninen erregimenak zenbait dekretu eman zituen. Lehena [[Lurrari buruzko Dekretua]] izan zen, zeinak adierazten baitzuen aristokraziaren eta Eliza Ortodoxoaren [[latifundio]]ak nazionalizatu eta nekazariei birbanatu behar zizkietela tokiko gobernuek. Hori ez zetorren bat Leninek [[nekazaritza-kolektibizazio]] baterako zuen nahiarekin, baina lehendik zeuden nekazari-lurren konfiskazio zabalak gobernuaren aldetik onartzea zekarren{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=252–253|2a1=Pipes|2y=1990|2p=499|3a1=Volkogonov|3y=1994|3p=341|4a1=Service|4y=2000|4pp=316–317|5a1=White|5y=2001|5p=149|6a1=Read|6y=2005|6pp=194–195}}. 1917ko azaroan, gobernuak Prentsari buruzko Dekretua aldarrikatu zuen, kontrairaultzailetzat jotzen ziren oposizioko komunikabide asko ixten zituena. Neurria aldi baterako izango zela argudiatu zuten; dekretua gogor kritikatu zuten, baita boltxebike askok ere, [[prentsa-askatasun]]a arriskuan jartzeagatik{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1p=310|2a1=Leggett|2y=1981|2pp=5–6, 8, 306|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=521–522|4a1=Service|4y=2000|4pp=317–318|5a1=White|5y=2001|5p=153|6a1=Read|6y=2005|6pp=235–236}}.

{{paperezko aipua|Langile, soldadu eta nekazari guztiei. Sobietar autoritateak bake demokratikoa proposatuko die berehala nazio guztiei, eta berehalako armistizioa fronte guztietan. Lursail guztiak -lurjabeak, inperioa eta monasterioak- nekazarien batzordeen esku uztea zainduko du; soldaduen eskubideak defendatuko ditu, armadaren erabateko demokratizazioa sartuz; industriaren gaineko langileen kontrola ezarriko du; Batzar Konstituziogilea ezarritako datan deitzea ziurtatuko du; Hiriei eta herriei premiazko artikuluak emango dizkie, eta Errusian bizi diren nazionalitate guztiei autodeterminazio eskubidea ziurtatuko die... Gora iraultza!|Leninen gobernu programa, 1917}}
1917ko azaroan, Leninek [[Errusiako Herrien Eskubideen Deklarazioa]] egin zuen, non esaten zen Errepublikaren barruan bizi ziren errusiarrak ez ziren talde etnikoek eskubidea zutela errusiar agintaritzatik bereizteko eta beren estatu nazional independenteak ezartzeko{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Service|3y=2000|3p=321}}. Nazio askok independentzia aldarrikatu zuten ([[Finlandiaren Independentzia Aldarrikapena|Finlandiak]] eta [[Lituaniare independentzia ituna|Lituaniak]] 1917ko abenduan, Letoniak eta Ukrainak 1918ko urtarrilean, [[Estoniaren independentzia aldarrikapena|Estoniak 1918ko otsailean]], [[Transkaukasiako Errepublika Demokratiko Federala|Transkaukasiak]] 1918ko apirilean eta [[Poloniako Bigarren Errepublika|Poloniak 1918ko azaroan]]){{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=249|2a1=Pipes|2y=1990|2p=514|3a1=Read|3y=2005|3p=219}}. Laster, boltxebikeek aktiboki sustatu zituzten alderdi komunistak estatu-nazio independente horietan{{sfn|White|2001|pp=159–160}}, eta 1918ko uztailean egin zen Sobiet Batasunaren Bosgarren Kongresu Panerrusiarrean, berriz, Errusiar Errepublika erreformatzen zuen konstituzio bat onartu zen, [[Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa]] bihurtzeko{{sfn|Fischer|1964|p=249}}. Herrialdea modernizatzeko, gobernuak ofizialki bihurtu zuen Errusia [[Juliotar egutegi|juliotar egutegitik]] Europan erabilitako [[Egutegi gregoriano|gregorianora]]{{sfnm|1a1=Sandle|1y=1999|1p=84|2a1=Read|2y=2005|2p=211}}.

1917ko azaroan, Sovnarkomek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako sistema juridikoa indargabetzeko, eta &quot;kontzientzia iraultzailea&quot; erabiltzea eskatu zuen lege abolituak ordezkatzeko{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1pp=172–173|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=796–797|3a1=Read|3y=2005|3p=242}}. Auzitegiak bi mailatako sistema batekin ordezkatu ziren: iraultzaren aurkako delituak tratatzeko [[Auzitegi Iraultzailea (Errusia)|Auzitegi Iraultzaileak]]{{sfnm|1a1=Leggett|1y=1981|1p=172|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=798–799|3a1=Ryan|3y=2012|3p=121}}, eta delitu zibilak eta beste delitu batzuk tratatzeko [[Herri-auzitegiak (Errusia)|herri-auzitegiak]]. Aurretik zeuden legeak alde batera utzi eta haien epaiak Sovnarkomeko dekretuetan eta &quot;justiziaren zentzu sozialistan&quot; oinarritzea agindu zitzaien{{sfnm|1a1=Hazard|1y=1965|1p=270|2a1=Leggett|2y=1981|2p=172|3a1=Pipes|3y=1990|3pp=796–797}}. Azaroan, indar armatuen berrikuspena ere egin zen; Sovnarkomek berdintasunezko neurriak aplikatu zituen, aurreko mailak, tituluak eta dominak indargabetu zituen, eta komandanteak aukeratzeko batzordeak ezartzeko eskatu zien soldaduei{{sfn|Volkogonov|1994|p=170}}.

1917ko urrian, Leninek dekretu bat aldarrikatu zuen Errusiako guztien lana eguneko [[Zortzi orduko lanaldi|zortzi ordura mugatzeko]]. Herri Hezkuntzari buruzko Dekretua ere aldarrikatu zuen, gobernuak Errusiako haur guztientzako doako hezkuntza [[Laikotasun|laikoa]] bermatuko zuela xedatzen zuena{{sfn|Service|2000|p=321}}, bai eta estatuko [[umezurztegi]]-sistema bat ezartzen zuen dekretua ere{{sfn|Fischer|1964|pp=260–261}}. [[Analfabetismo]] masiboari aurre egiteko, alfabetatze-kanpaina bat hasi zen; kalkuluen arabera, 5 milioi pertsonak eman zuten izena oinarrizko alfabetatze-ikastaro trinkoetan 1920 eta 1926 artean. Sexuen arteko berdintasunarekin, emakumeei emantzipatzen lagundu zieten legeak sartu ziren, senarrekiko autonomia ekonomikoa emanez eta [[dibortzio]]aren murrizketak kenduz{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=554–555|2a1=Sandle|2y=1999|2p=83}}. Helburu horiek lortzeko sortu zen [[Zhenotdel]], emakumeen erakunde boltxebikea{{sfn|Sandle|1999|pp=122–123}}. Leninen agindupean, Errusia izan zen lehen hiruhilekoan [[Abortu|abortua]] legeztatu zuen lehen herrialdea{{sfn|David|1974|p=417}}. [[Ateismo|Ateo]] militantea izaki, Leninek eta Alderdi Komunistak erlijio antolatua eraitsi nahi zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=552|2a1=Leggett|2y=1981|2p=308|3a1=Sandle|3y=1999|3p=126|4a1=Read|4y=2005|4pp=238–239|5a1=Ryan|5y=2012|5pp=176, 182}}. 1918ko urtarrilean, gobernuak Elizaren eta Estatuaren banaketa agindu zuen, eta eskoletan erlijio-irakaskuntza debekatu zuen{{sfnm|1a1=Volkogonov|1y=1994|1p=373|2a1=Leggett|2y=1981|2p=308|3a1=Ryan|3y=2012|3p=177}}.

[[Fitxategi:Dyadya_lenin.jpg|thumb|ezkerrera|Sobietar propaganda posterra. Lenin agertzen da monarkia, apaizak eta kapitalistak erratzarekin garbitzen. Testuak &quot;Lenin kamaradak Lurra zikinkeriaz garbitzen du&quot;.]]

1917ko azaroan, Leninek {{wikiteka-lotura|Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua}} aldarrikatu zuen, enpresa bakoitzeko langileei beren enpresaren kudeaketa gainbegiratzeko hautatutako batzorde bat ezartzeko eskatuz{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1p=709|2a1=Service|2y=2000|2p=321}}. Hilabete horretan herrialdeko urrea konfiskatzeko agindua ere eman zen{{sfn|Volkogonov|1994|p=171}}, eta bankuak nazionalizatu ziren. Leninek urrats garrantzitsutzat jo zuen hori sozialismorako bidean{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1pp=45–46|2a1=Pipes|2y=1990|2pp=682, 683|3a1=Service|3y=2000|3p=321|4a1=White|4y=2001|4p=153}}. Abenduan, Sovnarkomek Ekonomia Nazionalaren Kontseilu Gorena (VSNKh) ezarri zuen, industriaren, bankuen, nekazaritzaren eta merkataritzaren gaineko agintea zuena{{sfnm|1a1=Rigby|1y=1979|1p=50|2a1=Pipes|2y=1990|2p=689|3a1=Sandle|3y=1999|3p=64|4a1=Service|4y=2000|4p=321|5a1=Read|5y=2005|5p=231}}. Fabrika-batzordeak sindikatuen mende zeuden, eta horiek, aldi berean, VSNKhen mende zeuden; Estatuaren [[Ekonomia planifikatu|plan ekonomiko]] zentralizatuak lehentasuna zuen langileen tokiko interes ekonomikoen gainetik{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=437–438|2a1=Pipes|2y=1990|2p=709|3a1=Sandle|3y=1999|3pp=64, 68}}. 1918ko hasieran, Sovnarkomek atzerriarekiko zor guztiak kitatu zituen, eta uko egin zion zegozkion interesak ordaintzeari{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=263–264|2a1=Pipes|2y=1990|2p=672}}. 1918ko apirilean, kanpo-merkataritza nazionalizatu zuen, inportazioen eta esportazioen gaineko estatu-monopolioa ezarriz{{sfn|Fischer|1964|p=264}}. 1918ko ekainean, zerbitzu publikoak, trenbideak, ingeniaritza, ehunak, metalurgia eta meatzaritza nazionalizatu zituen, nahiz eta askotan izenez baino ez ziren estatukoak{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=681, 692–693|2a1=Sandle|2y=1999|2pp=96–97}}. Nazionalizazio osoa 1920ko azarora arte ez zen gertatu, industria-enpresa txikiak Estatuaren kontrolpean geratu ziren arte{{sfnm|1a1=Pipes|1y=1990|1pp=692–693|2a1=Sandle|2y=1999|2p=97}}.

Boltxebikeen fakzio batek, &quot;[[Ezkerreko komunistak]]&quot; izenekoak, Sovnarkomen politika ekonomikoa kritikatu zuen moderatuegia zelakoan; industria, nekazaritza, merkataritza, finantzak, garraioa eta komunikazioen nazionalizazioa nahi zuten{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=236|2a1=Service|2y=2000|2pp=351–352}}. Leninek uste zuen hori ez zela batere praktikoa garai hartan, eta gobernuak Errusiako eskala handiko enpresa kapitalistak soilik nazionalizatu behar zituela, hala nola bankuak, trenbideak, latifundio handiak eta lantegi eta meategi handiagoak, enpresa txikienek modu pribatuan jardun zezaten ahalbidetuz, arrakastaz nazionalizatzeko adina hazi arte{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1p=236|2a1=Service|2y=2000|2pp=351–352}}. Lenin ere ez zegoen ados ezkerreko komunistekin antolaketa ekonomikoari buruz; 1918ko ekainean, industriaren kontrol ekonomiko zentralizatua beharrezkoa zela argudiatu zuen; ezkerreko komunistek, berriz, fabrika bakoitza bere langileek kontrolatzea nahi zuten, Leninek sozialismoaren kausarentzat kaltegarritzat jotzen zuen ikuspegi [[sindikalismo|sindikalista]]{{sfn|Fischer|1964|pp=259, 444–445}}.

Ezkerreko ikuspegi libertarioa hartuz, ezkerreko komunistek zein Alderdi Komunistako beste alderdi batzuek Errusiako erakunde demokratikoen gainbehera kritikatu zuten{{sfn|Sandle|1999|p=120}}. Nazioartean, sozialista askok Leninen erregimena kritikatu zuten eta sozialismoa ezartzen ari zela ukatu zuten; bereziki, parte-hartze politiko orokorrik, herri-kontsultarik eta industria-demokraziarik eza nabarmendu zuten{{sfn|Service|2000|pp=354–355}}. 1918ko amaieran, [[Karl Kautsky]] marxista txekiar austriarrak Errusia sobietarraren izaera antidemokratikoa gaitzesten zuen panfleto [[antilenimismo|antileninista]] bat idatzi zuen, eta Leninek sutsuki erantzun zion{{sfnm|1a1=Fischer|1y=1964|1pp=307–308|2a1=Volkogonov|2y=1994|2pp=178–179|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4pp=252–253|5a1=Ryan|5y=2012|5pp=123–124}}. [[Rosa Luxemburg]] marxista alemaniarrak Kautskyren iritziak babestu zituen zuen{{sfnm|1a1=Shub|1y=1966|1pp=329–330|2a1=Service|2y=2000|2p=385|3a1=White|3y=2001|3p=156|4a1=Read|4y=2005|4pp=253–254|5a1=Ryan|5y=2012|5p=125}}, eta [[Peter Kropotkin]] [[anarkista]] errusiarrak boltxebikeek boterea hartzea &quot;errusiar Iraultzaren ehorzketa&quot; bezala deskribatu zuen{{sfn|Shub|1966|p=383}}.

=== Brest-Litovskeko ituna: 1917-1918 ===
{{sakontzeko|Brest-Litovskeko Ituna}}
{{paperezko aipua|[Gerra luzatzean] inperialismo alemaniarra indartzen dugu, eta bakea lortu beharko da, baina orduan bakea okerragoa izango da, gu ez den norbaitek lortuko duelako. Zalantzarik gabe, orain amaitzera behartzen gaituen bakea bake lotsagabea da, baina gerra hasten bada gure gobernua desagertuko da eta bakea beste gobernu batek lortuko du.|Erdialdeko Inperioekin bakea sinatzea.}}

=== Kulaken aurkako kanpainak, txekak eta Izu gorria: 1918–1922 ===
=== Errusiako Gerra Zibila eta Errusia-Polonia gerra: 1918-1920 ===
=== Komintern eta munduko iraultza: 1919-1920 ===
=== Gosetea eta Politika Ekonomiko Berria: 1920-1922 ===
=== Osasun arazoak eta gatazka Stalinekin: 1920–1923 ===
=== Heriotza eta hileta: 1923-1924 ===

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|20em}}

== Bibliografia ==
{{zutabeak|kopurua=2|
* {{erreferentzia|izenburua=Workers Against Lenin: Labour Protest and the Bolshevik Dictatorship |abizena=Aves |izena=Jonathan |urtea=1996 |argitaletxea=I.B. Tauris |lekua=London |isbn=978-1-86064-067-4}}
* {{erreferentzia|abizena1=Brackman |izena1=Roman |izenburua=The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life |argitaletxea=Psychology Press |urtea=2000 |lekua=Portland, Oregon |isbn=978-0-7146-5050-0}}
* {{erreferentzia|abizena1=Budgen |izena1=Sebastian |abizena2=Kouvelakis |izena2=Stathis |abizena3=Žižek |izena3=Slavoj |author3-link=Slavoj Žižek |izenburua=Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth |urtea=2007 |lekua=Durham, North Carolina |argitaletxea=Duke University Press |isbn=978-0-8223-3941-0 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/leninreloadedtow01unse }}
* {{erreferentzia |abizena=David |izena=H. P. |izenburua=Abortion and Family Planning in the Soviet Union: Public Policies and Private Behaviour |journal=Journal of Biosocial Science |volume=6 |urtea=1974 |issue=4 |pages=417–426 |doi=10.1017/S0021932000009846 |pmid=4473125|s2cid=11271400 }} 
* {{erreferentzia|abizena=Davies |izena=Norman |urtea=2003 |orig-year = 1972 |izenburua=White Eagle, Red Star: The Polish-Soviet War 1919–20 and 'the Miracle on the Vistula' |argitaletxea=Pimlico |lekua=London |isbn=978-0-7126-0694-3}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Life of Lenin |abizena=Fischer |izena=Louis |egile-lotura=Louis Fischer |urtea=1964 |argitaletxea=Weidenfeld and Nicolson |lekua=London |url=https://archive.org/details/lifeofleninfischer }}
* {{erreferentzia |abizena=Hazard |izena=John N. |urtea=1965 |egile-lotura=John N. Hazard |izenburua=Unity and Diversity in Socialist Law |url=http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |journal=Law and Contemporary Problems |volume=30 |number=2 |pages=270–290 |sarrera-data=8 August 2016 |jstor=1190515 |doi=10.2307/1190515 |archive-date=5 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205151354/http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3056&amp;context=lcp |url-status=live }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin and Revolutionary Russia |abizena=Lee |izena=Stephen J. |urtea=2003 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-0-415-28718-0}}
* {{erreferentzia|abizena=Leggett |izena=George |izenburua=The Cheka: Lenin's Political Police |lekua=Oxford |argitaletxea=Oxford University Press |urtea=1981 |isbn=978-0-19-822552-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/chekaleninspolit0000legg }}
* {{erreferentzia |abizena1=Lerner |izena1=Vladimir |abizena2=Finkelstein |izena2=Y. |abizena3=Witztum |izena3=E. |izenburua=The Enigma of Lenin's (1870–1924) Malady |urtea=2004 |journal=European Journal of Neurology |volume=11 |number=6 |pages=371–376 |doi=10.1111/j.1468-1331.2004.00839.x |pmid=15171732 |s2cid=14966309}}
* {{erreferentzia|izenburua=The First World War Peace Settlements, 1919–1925 |abizena=Goldstein |izena=Erik |urtea=2013 |lekua=London |argitaletxea=Routledge |isbn=978-1-31-7883-678}}
* {{erreferentzia|izenburua=Consumed by War: European Conflict in the 20th Century |abizena=Hall |izena=Richard C. |urtea=2015 |lekua=Lexington |argitaletxea=University Press of Kentucky |isbn=978-0-81-3159-959}}
* {{erreferentzia|abizena=Liebman |izena=Marcel |translator=Brian Pearce |urtea=1975 |orig-urtea=1973 |izenburua=Leninism Under Lenin |url=https://archive.org/details/leninismunderlen0000lieb_f2h6 |url-access=registration |lekua=London |argitaletxea=Jonathan Cape |isbn=978-0-224-01072-6 }}
* {{erreferentzia|abizena=Merridale |izena=Catherine |urtea=2017 |izenburua=Lenin on the Train |lekua=London |argitaletxea=Penguin Books |isbn=978-0-241-01132-4}}
*{{erreferentzia|abizena=Montefiore |izena=Simon Sebag |izenburua=Young Stalin |urtea=2007 |egile-lotura=Simon Sebag Montefiore |lekua=London |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |isbn=978-0-297-85068-7}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Last Struggle |abizena=Lewin |izena=Moshe | author-link = Moshe Lewin |urtea=1969 |argitaletxea=Faber and Faber |lekua=London |translator-abizena=Sheridan Smith |translator-izena=A. M. |translator-link=Alan Sheridan}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin |abizena=Lih |izena=Lars T. |urtea=2011 |series=Critical Lives |argitaletxea=Reaktion Books |lekua=London |isbn=978-1-86189-793-0}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin, the National Question and the Baltic States, 1917–19 |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The American Slavic and East European Review |volume=7 |number=1 |urtea=1948 |pages=15–31 |doi=10.2307/2492116 |jstor=2492116}}
* {{erreferentzia |izenburua=Lenin and Self-Determination |abizena=Page |izena=Stanley W. |journal=The Slavonic and East European Review |volume=28 |number=71 |urtea=1950 |pages=342–358 |jstor=4204138}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Jewish Question |abizena=Petrovsky-Shtern |izena=Yohanan | author-link = Yohanan Petrovsky-Shtern |urtea=2010 |lekua=New Haven, Connecticut |argitaletxea=Yale University Press |isbn=978-0-300-15210-4 |jstor=j.ctt1npd80}}
* {{erreferentzia|izenburua=The Russian Revolution: 1899–1919 |abizena=Pipes |izena=Richard |egile-lotura=Richard Pipes |urtea=1990 |argitaletxea=Collins Harvill |lekua=London |isbn=978-0-679-73660-8 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/russianrevolutio00pipe_0 }}
* {{erreferentzia|izenburua=The Unknown Lenin: From the Secret Archive |abizena=Pipes |izena=Richard |author-link = Richard Pipes |urtea=1996 |argitaletxea=Yale University Press |lekua=New Haven, Connecticut |isbn=978-0-300-06919-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Conspirator: Lenin in Exile |abizena=Rappaport |izena=Helen |egile-lotura=Helen Rappaport |urtea=2010 |argitaletxea=Basic Books |lekua=New York |isbn=978-0-465-01395-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Revolutionary Life |abizena=Read |izena=Christopher |urtea=2005 |series=Routledge Historical Biographies |argitaletxea=Routledge |lekua=London |isbn=978-0-415-20649-5}}
* {{erreferentzia |url=http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |izenburua=TIME 100: Vladimir Lenin |izena=David |abizena=Remnick |date=13 April 1998 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110425120012/http://205.188.238.181/time/time100/leaders/profile/lenin.html |archive-date=25 April 2011 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 13 April 1998}} }}
*{{erreferentzia |izenburua=Vladimir Ilich Lenin |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |izena=Albert |abizena=Resis |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/335881/Vladimir-Ilich-Lenin |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619112253/http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Ilich-Lenin |archive-date=19 June 2015 |ref={{harvid|''Encyclopedia Britannica''}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Portrait of a Professional Revolutionary |abizena=Rice |izena=Christopher |urtea=1990 |argitaletxea=Cassell |lekua=London |isbn=978-0-304-31814-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin's Government: Sovnarkom 1917–1922 |url=https://archive.org/details/leninsgovernment0000rigb |url-access=registration |abizena=Rigby |izena=T. H. |urtea=1979 |argitaletxea=Cambridge University Press |lekua=Cambridge, England |isbn=978-0-521-22281-5 }}
*{{erreferentzia|abizena=Ryan |izena=James |izenburua=Lenin's Terror: The Ideological Origins of Early Soviet State Violence |argitaletxea=Routledge |lekua=London |urtea=2012 |isbn=978-1-138-81568-1}}
* {{erreferentzia|izenburua=A Short History of Soviet Socialism |abizena=Sandle |izena=Mark |urtea=1999 |argitaletxea=UCL Press |lekua=London |isbn=978-1-85728-355-6 |doi=10.4324/9780203500279}}
* {{erreferentzia|izenburua=Vladimir Lenin and the Russian Revolution |izena1=Elizabeth |abizena1=Schmermund |izena2=Judith |abizena2=Edwards |urtea=2016 |argitaletxea=Enslow Publishing |isbn=978-0-7660-7414-9}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin the Dictator: An Intimate Portrait |abizena=Sebestyen |izena=Victor|egile-lotura=Victor Sebestyen |urtea=2017 |argitaletxea=Weidenfeld &amp; Nicolson |lekua=London |isbn=978-1-47460-044-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |abizena=Service |izena=Robert |author-link = Robert Service (historian) |urtea=2000 |argitaletxea=Macmillan |lekua=London |isbn=978-0-333-72625-9 |title-link = Lenin: A Biography}}
* {{erreferentzia |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-32267075 |izenburua=Goodbye, Lenin: Ukraine moves to ban communist symbols |website=BBC News |date=14 April 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307200441/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-32267075 |archive-date=7 March 2016 |url-status=live |abizena1=Shevchenko |izena1=Vitaly |ref={{harvid|BBC, 14 April 2015}} }}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: A Biography |edition=revised |abizena=Shub |izena=David |egile-lotura=David Shub |argitaletxea=Pelican |lekua=London |urtea=1966 |url=https://archive.org/details/leninbiographyshub }}
* {{erreferentzia |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2046285_2045996_2046096,00.html |izenburua=Top 25 Political Icons: Lenin |izena=Feifei |abizena=Sun |magazine=Time |date=4 February 2011 |sarrera-data=4 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150114032814/http://content.time.com/time/specials/packages/article/0%2C28804%2C2046285_2045996_2046096%2C00.html |archive-date=14 January 2015 |url-status=dead |ref={{harvid|''Time'', 4 February 2011}} }}
* {{erreferentzia |abizena1=Thatcher |izena1=Ian D. |date=April 2009 |izenburua=Trotskii and Lenin's Funeral, 27 January 1924: A Brief Note |journal=History |volume=94 |issue=2 |pages=194–202 |doi=10.1111/j.1468-229X.2009.00451.x |jstor=24428587 |ref={{harvid|''History'', April 2009}}}} 
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Genesis and Development of a Revolutionary |abizena=Theen |izena=Rolf |urtea=2004 |argitaletxea=Princeton University Press |lekua=Princeton, New Jersey |isbn=978-0-691-64358-8}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin Lives! The Lenin Cult in Soviet Russia |abizena=Tumarkin |izena=Nina |edition=enlarged |urtea=1997 |argitaletxea=Harvard University Press |lekua=Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-52431-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: Life and Legacy |abizena=Volkogonov |izena=Dmitri |egile-lotura=Dmitri Volkogonov |urtea=1994 |translator-abizena=Shukman |translator-izena=Harold |translator-link=Harold Shukman |argitaletxea=HarperCollins |lekua=London |isbn=978-0-00-255123-6}}
* {{erreferentzia|izenburua=Lenin: The Practice and Theory of Revolution |abizena=White |izena=James D. |urtea=2001 |series=European History in Perspective |argitaletxea=Palgrave |lekua=Basingstoke, England |isbn=978-0-333-72157-5}}
* {{erreferentzia|izenburua=Trotsky: Fate of a Revolutionary|argitaletxea=Stein &amp; Day|date=1982|isbn=0-8128-2774-0|author-abizena=Wistrich|author-izena=Robert|egile-lotura=Robert Wistrich}}
* {{erreferentzia|abizena=Yakovlev |izena=Yegor |egile-lotura=Yegor Yakovlev |urtea=1988 |izenburua=The Beginning The Story about the Ulyanov Family, Lenin's Childhood and Youth |argitaletxea=Progress Publishers |isbn=978-5010005009}}
* {{erreferentzia |url=http://dictionary.reference.com/browse/lenin |izenburua=Lenin |lana=Random House Webster's Unabridged Dictionary |sarrera-data=8 January 2021 |ref={{harvid|''Random House Webster's Unabridged Dictionary''}} |archive-date=8 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308183209/http://dictionary.reference.com/browse/lenin |url-status=live }}
* {{erreferentzia|abizena=Payne |izena=Robert | author-link = Robert Payne (author) |izenburua=The Life And Death of Lenin |argitaletxea=Simon &amp; Schuster |urtea=1967}}
}}

=== Euskaraz ===
* [[Gotzon Garate]], ''Lenin eta nazioen autodeterminazio eskubidea'', Mensajero, 1980.
* [[Gotzon Garate]], ''Leninen marxismoa: leninismoa'', Mensajero, 1983.

=== Lan hautatuak ===
{{zutabeak|kopurua=2|
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/apiril/tesiak.htm Langileriaren egitekoak egungo iraultzan (“Apirileko Tesiak&quot;)]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/26an.htm Langile Kontrolari buruzko dekretu proiektua]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/25an.htm Errusiako herritarrei!]
* [http://www.marxists.org/euskara/lenin/1917/urri/30an.htmHerriaren Komisarioen Kontseiluaren Erradiograma]
* [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1899/devel/index.htm Kapitalismoaren bilakaera errusian]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1901/witbd/index.htm Zer egin? (panfletoa)]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1904/onestep/index.htm Urrats bat aurrera, bi pauso atzera]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1905/tactics/index.htm Sozialdemokraziaren taktika bi Iraultza demokratikoan]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm Herriek burujabetzarako duten eskubidea]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm Inperialismoa, Kapitalismoaren maila gorena]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1917/staterev/index.htm Estatua eta Iraultza]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/oct/10.htm Langileen Iraultza eta Kautsky arnegatua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/dec/testamnt/index.htm Leninen testamentua]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1923/mar/05.htm Leninek Stalini bidalitako azken gutuna]
* {{en}} [http://marxists.org/archive/lenin/works/1904/sep/15a.htm Rosa Luxemburgi erantzuna]
}}

== Ikus, gainera ==
* [[Marxismo]]a
* [[Leninen testamentua]]

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Otxarkoaga10.jpg|thumb|250px|eskuinera|[[Karl Marx|Marx]] (ezkerrean) eta [[Vladimir Lenin|Lenin]]-en (eskuinean) irudiak Bilboko [[Otxarkoaga]] auzoan kokatutako monumentuan.]]
* [https://web.archive.org/web/20071022003631/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin66_22/Jakin66_22.html Xabier Mendiguren Bereziartu: ''Lenin, kondaira eta mito'', '''Jakin''' aldizkaria, 1966]
* [https://web.archive.org/web/20071022003617/http://www.jakingunea.com/50urte/html/Jakin80_13/Jakin80_13.html Joxe Azurmendi eta Manolo Pagola: ''Lenin. Ohar batzuk nazio-arazoaz'', '''Jakin''' aldizkaria, 1980]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/lenin/index.htm Lenin Internet Archive: Leninen bizitza, idazlanak, argazkiak, elkarrizketak...]
* {{en}} [http://www.marx2mao.com/Lenin/Index.html Lenin Internet Library]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1939/1939-lenin02.htm Trotskyk Encyclopedia Britannicarako idatzi zuen Leninen gaineko artikulua]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20060404061700/http://www2.cddc.vt.edu/marxists/archive/krupskaya/works/rol/index.htm N. K. Krupskayaren, Leninen emaztearen, oroitzapenak]
* {{en}} [http://www.marxists.org/archive/bryant/works/1923-mom/lenin.htm ''Mirrors of Moscow: Nikolai Lenin'', Louise Bryant-en lana]
* [http://www.argia.com/argia-astekaria/2238/lenin-oporretan/osoa Lenineri buruzko artikulu laburra ARGIA astekarian]


{{SESBagintariak}}
{{Marxismo}}
{{bizialdia|1870eko|1924ko|Lenin, Vladimir}}

[[Kategoria:Errusiako komunistak]]
[[Kategoria:Errusiako idazleak]]
[[Kategoria:Errusiako politikariak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko politikariak]]
[[Kategoria:Marxistak]]
[[Kategoria:Ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako filosofoak]]
[[Kategoria:Errusiako ateoak]]
[[Kategoria:Errusiako gobernuburuak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko gobernuburuak]]
[[Kategoria:Errusiako Iraultzako biografiak]]
[[Kategoria:Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistako alderdiburuak]]
[[Kategoria:Hizlariak]]
[[Kategoria:Istripu zerebrobaskularrak hildakoak]]
[[Kategoria:Errusiako abokatuak]]</text>
      <sha1>rup2nsfird07nsym89q9d85cu4q1y4s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Irailaren 11</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3994</id>
    <revision>
      <id>9005550</id>
      <parentid>8862370</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:29:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Mundua */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16888" xml:space="preserve">'''Irailaren 11''' [[gregoriotar egutegia]]ren [[urte]]ko berrehun eta berrogeita hamalaugarren [[egun]]a da, 255.a [[bisurte]]etan. 111 egun falta dira urtea amaitzeko.

{{eguneko-goiburua|9|11}}

{{egungertaerak}}

== Gertaerak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1974]] - [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] Martin Durán Grande goardia zibila hil zuen [[Nafarroa]]n.
* [[2007]] - [[Espainiako Auzitegi Nazionala|Espainiako Auzitegi Nazionaleko]] [[Baltasar Garzón|Baltasar Garzon]] epaileak [[Juan Mari Olano]] ''[[Askatasuna (argipena)|Askatasuna]]''ren eleduna kartzelara bidali zuen.
* [[2008]] - [[Europako Justizia Auzitegia|Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak]] [[Euskal Autonomia Erkidegoa|EAEko]] foru ogasun sistema onartu eta babesteko erabakia hartu zuen.

===== Mundua =====
* [[1297]] - Stirling zubiko bataila: [[William Wallace]]-en agindupean, eskoziarrek ingelesak garaitu zituzten.
* [[1973]] - [[Augusto Pinochet]]ek zuzendutako armadak [[1973ko Txileko estatu kolpea|Txileko herrialdearen kontrola hartu zuen]] eta [[Salvador Allende|Salvador Allendek]] bere buruaz beste egin zuen La Monedan.
* [[2001]] - [[2001eko irailaren 11ko atentatuak]]: [[New York]]eko [[World Trade Center]] eta [[Washington]]go [[Pentagonoa]] eraikinek, hegazkin bidezko atentuak jasan zituzten inoiz inork [[Ameriketako Estatu Batuak|AEBetako]] lurraldean jo duen erasorik larriena sorraraziz.
* [[2005]] - [[Junichiro Koizumi]], [[Japonia]]ko presidente berraukeratu zuten.
* [[2006]] - 736 etorkin ailegatu ziren Kanarietara Mauritaniatik itsasoz etorriak.
* [[2012]] - [[2012ko &quot;Catalunya, nou estat d'Europa&quot; manifestazioa|&quot;Catalunya, nou estat d'Europa&quot; manifestazioa]]: [[Bartzelona]]n milioi bat eta erdi lagun [[Katalunia]]ren independentziaren alde manisfestatu ziren.
* [[2013]] - [[Kataluniako Egun Nazionala]]: [[Kataluniar independentismoa|Kataluniako independentismoa]] aldarrikatuz 400 kilometro luze zituen [[Via Catalana]] izeneko giza-katea egin zen.
* [[2014]] - [[2014ko Kataluniako Egun Nazionala|Kataluniako Egun Nazionalean]] jendetza handiak [[Kataluniaren independentziarako kontsulta|Kataluniaren autodeterminaziorako erreferendumaren]] eta [[independentzia]]ren alde [[V]] erraldoi bat osatuz [[Bartzelona]]ko kaleak bete zituen.
* [[2018]] - [[Fem la República Catalana]] (Kataluniako Errepublika egin dezagun) manifestazioak miloi bat inguru lagun bildu zituen [[Bartzelona]]n.

== Arte eta kultura ==

===== Euskal Herria =====
* [[2008]] - ''Ekainberri'', [[Ekain (leizea)|Ekaingo leizearen]] erreplika zabaldu zuten.

===== Mundua =====
* [[1962]] - [[Ingalaterra]]: [[The Beatles]] taldeak lehen singlea bukatu zuten: ''[[Love Me Do]]''.
* [[1987]] - ''[[Hellraiser]]'' filma estreinatu zen, [[Clive Barker]]ek zuzendu eta [[Andrew Robinson (aktorea)|Andrew Robinson]], [[Clare Higgins]], [[Sean Chapman]], [[Ashley Laurence]], [[Doug Bradley]], [[Nicholas Vince]], [[Simon Bamford]], [[Grace Kirby]] eta [[Oliver Smith (aktorea)|Oliver Smith]] aktoreek antzeztu zuten.
* [[1992]] - ''[[Sneakers]]'' (''Begiluzeak'') filma estreinatu zen, [[Phil Alden Robinson]]ek zuzendu eta [[Robert Redford]], [[Dan Aykroyd]], [[Ben Kingsley]], [[Mary McDonnell]], [[River Phoenix]], [[Sidney Poitier]] eta [[David Strathairn]] aktoreek antzeztu zuten.
* [[1998]] - ''[[Rounders]]'' filma estreinatu zen, [[John Dahl]]ek zuzendu eta [[Matt Damon]], [[Edward Norton]], [[John Turturro]], [[Famke Janssen]], [[Gretchen Mol]], [[John Malkovich]] eta [[Martin Landau]] aktoreek antzeztu zutelarik.

== Zientzia eta teknologia ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====

== Kirolak ==
===== Euskal Herria =====
* [[2011]] - [[Urdaibai Arraun Elkartea|Urdaibaik]] [[Kontxako Bandera|Kontxako CXVI. Bandera]] irabazi zuen; [[bermeo]]tarrek lortzen zuten ondoz ondoko bigarrena zen.
* [[2016]] - [[Kontxako Bandera|Kontxako CXXI. Bandera]]: Gizonezkoetan [[Urdaibai Arraun Elkartea|Urdaibai (Bermeo)]] garaile eta emakumezkoetan [[Pasai Donibane Koxtape Arraun Elkartea|San Juan (Pasai Donibane)]].

===== Mundua =====

== Jaiotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1710]] - [[Juan Kastañiza]], bizkaitar militarra (h. [[1770]]).
* [[1811]] - [[Joan Batista Artxu]], euskal idazlea (h. [[1881]]).
* [[1868]] - [[Migel Muñoa]], gipuzkoar irakaslea, gaur egungo ikastolen aitzindaria (h. [[1953]]).
* [[1875]] - [[Adolfo Sáenz-Alonso]], [[Real Sociedad]] futbol klubeko lehenengo presidentea (h. [[1964]]).
* [[1885]] - [[Pedro Mourlane Mitxelena]], gipuzkoar idazle eta kazetaria (h. [[1955]]).
* [[1892]] - [[Jose Antonio Uharte]], nafar biolinista (h. [[1968]]).
* [[1911]] - [[Conchita Montenegro]], euskal herritar aktore eta dantzaria (h. [[2007]]).
* [[1916]] - [[Faustino Azpiazu]], ''Sakabi'', euskal trikilaria, [[Sakabi eta Egañazpi]] bikoteko kidea (h. [[1995]]).
* [[1923]] - [[Jose Luis Akarregi]], esku huskako euskal pilotaria (h. [[2012]]).
* [[1924]] - [[Julien Arrieta]], gipuzkoar errugbilaria (h. [[2017]]).
* [[1925]] - [[Agustín Argote]], bizkaitar boxeolaria (h. [[1996]]).
* [[1926]] - [[Imanol Lertxundi]], militante ezkertiar eta abertzalea (h. [[1995]]).
* [[1935]] - [[Jazinto Sagarna|Jazinto Sagarna, ''Gorbeiako artzaina'']], bizkaitar artzain eta eguraldi iragarlea (h. [[2018]]).
* [[1939]] -
** [[Mariano Ferrer]], gipuzkoar kazetaria (h. [[2019]]).
** [[Klaudio Harluxet]], baxenafar informatikaria, politikaria eta euskaltzalea, euskarazko informatikan aitzindaria (h. [[1993]]).
* [[1947]] -
** [[José Antonio Nielfa|José Antonio Nielfa, ''La Otxoa'']], bizkaitar transformista eta musikaria, 1970-80 hamarkadan Hego Euskal Herrian publiko orokorrarentzat ezaguna izan zen lehen [[LGBT]] artista.
** [[Amaia Zubiria]], gipuzkoar abeslaria, [[Euskal Kantagintza Berria|Euskal Abestigintza Berriak]] emandako emakumezko abeslaririk garrantzitsuena.
* [[1953]] - [[Juan José Crespo Galende]], [[Espainiako Alderdi Komunista (berrosatua)|PCE (r)]]-ko eta [[GRAPO]]ko bizkaitar militantea (h. [[1981]]).
* [[1960]] - [[Pantxoa Etxegoin]], baxenafar kultura-eragilea.
* [[1962]] - [[Julio Salinas]], bizkaitar futbolari ohia eta kirol esataria.
* [[1967]] - [[Javier Vizcaino]], bizkaitar kazetaria eta irrati esataria.
* [[1973]] - [[Maite Ruiz de Larramendi]], nafar palaria.
* [[1977]] - [[Katia Reimberg]], brasildar-gipuzkoar Giza Eskubideen aldeko ekintzailea eta feminista, [[São Paulo]]n.
* [[1986]] - [[Fabrice Martin]], lapurtar tenislaria.
* [[1989]] - [[Enrique Sanz]], nafar txirrindularia.
* [[2005]] - [[Udane Ostolaza]], gipuzkoar harri-jasotzailea.

===== Mundua =====
* [[1182]] - [[Minamoto no Yoriie]], [[Japonia]]ko [[Kamakura shogunerria|Kamakura shogunerriko]] bigarren [[shogun]]a (h. [[1204]]).
* [[1470]] - [[Martin Waldseemüller]], alemaniar kartografoa, ''Amerika'' izena erabiltzen lehenengoa (h. [[1520]]).
* [[1494]] - [[Elixabete Brunswick-Lüneburgekoa]], [[Brunswick-Lüneburg]]eko dukesa jaiotzez eta [[Guelders]]eko dukesa ezkontzaz (h. [[1572]]).
* [[1522]] - [[Ulisse Aldrovandi]], italiar naturalista, [[historia natural]]eko ikasketen aita (h. [[1605]]).
* [[1524]] - [[Pierre de Ronsard]], frantziar poeta (h. [[1585]]).
* [[1557]] - [[Josef Calasanz]], espainiar apaiz eta hezitzailea, [[Eskolapio]]ak kongregazioaren fundatzailea (h. [[1648]]).
* [[1611]] - [[Henri de La Tour d'Auvergne (Turenneko bizkondea)]], Frantziako mariskal jenerala (h. [[1675]]).
* [[1656]] - [[Ulrika Eleonor Danimarkakoa]], [[Suedia]]ko erregina ezkontidea (h. [[1693]]).
* [[1741]] - [[Arthur Young]], britainiar ekonomialaria (h. [[1820]]).
* [[1762]] - [[Joanna Baillie]], eskoziar poeta eta dramagilea (h. [[1851]]).
* [[1769]] - [[Johann Erdmann Hummel]], alemaniar margolaria (h. [[1852]]).
* [[1771]] - [[Mungo Park]], eskoziar esploratzailea, botanikoa eta naturalista (h. [[1808]]).
* [[1815]] - [[Karl Zeiss]], alemaniar optikoa (h. [[1888]]).
* [[1861]] - [[Erich von Falkenhayn]], Alemaniako Estatu Nagusiaren nagusia (h. [[1922]]).
* [[1862]] - [[O. Henry]], estatubatuar idazle eta kazetaria (h. [[1910]]).
* [[1865]] - [[Rainis]], letonierazko olerkaria (h. [[1929]]).
* [[1869]] - [[Víctor Català]], kataluniar eleberrigilea (h. [[1966]]).
* [[1870]] - [[Nils Kjær]], norvegiar idazlea (h. [[1924]]).
* [[1875]] - [[Edith Humphrey]], ustez Kimikako doktoretza lortu zuen lehen emakume britainiarra (h. [[1978]]).
* [[1877]] -
** [[Feliks Dzerzhinski|Feliks Dzerzhinski, ''Burdinezko Feliks'']], poloniar [[boltxebike]]a (h. [[1926]]).
** [[James Hopwood Jeans]], ingeles fisikari eta astronomoa (h. [[1946]]).
** [[Rosika Schwimmer]], hungariar aktibista feminista, bakezale eta sufragista (h. [[1948]]).
* [[1881]] - [[Asta Nielsen]], danimarkar aktorea (h. [[1972]]).
* [[1883]] - [[William Llewellyn Dyer]], ingeles enpresaburu eta futbolaria.
* [[1885]] - [[D. H. Lawrence|D.H. Lawrence]], ingeles idazle eta poeta (h. [[1930]]).
* [[1889]] - [[Pierre Reverdy]], frantziar olerkaria (h. [[1960]]).
* [[1890]] - [[Euphemia Haynes]], estatubatuar matematikari eta irakaslea (h. [[1980]]).
* [[1891]] - [[Noël Gallon]], frantziar konpositore eta musika irakaslea (h. [[1966]]).
* [[1892]] - [[Lucien Buysse]], belgikar txirrindularia (h. [[1980]]).
* [[1903]] - [[Theodor Wiesengrund Adorno|Theodor Adorno]], alemaniar filosofo, soziologo eta musikologoa (h. [[1969]]).
* [[1904]] - [[José María Bueno]], espainiar kardinala, [[Gasteizko elizbarrutia|Gasteizko gotzaina]] izandakoa (h. [[1987]]).
* [[1910]] - [[Manuel Mujica Láinez]], argentinar idazlea (h. [[1984]]).
* [[1917]] - [[Ferdinand Marcos]], [[Filipinak|Filipinetako]] diktadorea (h. [[1989]]).
* [[1919]] - [[Ota Šik]], txekiar ekonomialaria, [[Pragako Udaberria|Pragako 1968ko Udaberriko]] buruzagietako bat (h. [[2004]]).
* [[1927]] - [[Abel San Martín|Abel San Martín, ''Barberito I.a'']], esku huskako errioxar pilotaria (h. [[1980]]).
* [[1930]] -
** [[Jean-Claude Forest]], frantziar komikigilea (h. [[1998]]).
** [[Vera T. Sós]], hungariar matematikaria, [[zenbakien teoria]]n eta [[konbinatoria]]n espezializatua.
* [[1935]] -
** [[Arvo Pärt]], estoniar musikagilea.
** [[German Titov]], sobietar kosmonauta,  Lurra orbitatu zuen bigarren gizakia (h. [[2000]]).
* [[1937]] - [[Paola Belgikakoa]], [[Belgika]]ko erregina ezkontidea.
* [[1940]] - [[Brian De Palma]], estatubatuar zinema-zuzendari eta gidoigilea.
* [[1944]] - [[Serge Haroche]], frantziar fisikaria, 2012ko [[Fisikako Nobel Saria]].
* [[1945]] - [[Franz Beckenbauer|Franz Beckenbauer, ''Kaiserra'']], alemaniar futbolaren historiako jokalaririk onentzat hartua.
* [[1946]] - [[Anthony Browne]], Haur eta Gazte Liburuen ilustratzaile eta idazle britainiarra.
* [[1950]] - [[Eijun Kiyokumo]], japoniar futbolari ohia.
* [[1951]] - [[Hugo Porta]], argentinar arkitekto eta errugbilari ohia.
* [[1956]] - [[Roger Subirats|Roger Subirats, ''Roger'']], kataluniar komikilaria (h. [[2017]]).
* [[1960]] - [[Hiroshi Amano]], japoniar ingeniaria, 2014ko [[Fisikako Nobel Saria]].
* [[1965]] -
** [[Baxar al-Assad]], [[Siria]]ko presidentea.
** [[Pablo Granados]], argentinar aktore, musikagile eta umorista.
* [[1967]] - [[Sung Jae-gi]], Hego Koreako feminismoaren aurkako ekintzailea (h. [[2013]]).
* [[1970]] - [[Paul B. Preciado]], espainiar filosofoa eta queer aktibista.
* [[1972]] - [[Eoin Ó Broin]], irlandar politikari eta idazlea.
* [[1982]] - [[Sviatlana Tsikhanouskaia]], bielorrusiar giza eskubideen aldeko ekintzailea eta politikaria.
* [[1987]] - [[Munroe Bergdorf]], britainiar emakumezko modelo transgenero, DJ eta transexualen aldeko eta arrazakeriaren aurkako ekintzailea.
* [[1988]] - [[Juan Francisco Moreno Fuertes|Juanfran]], espainiar futbolaria.
* [[1994]] - [[Jaylon Brown]], estatubatuar saskibaloi jokalaria.
* [[2001]] - [[Jovan Kljajić]], montenegroar saskibaloi jokalaria.

== Heriotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1951]] - [[Gabriel Ybarra]], bizkaitar merkatari, enpresaburu eta industrialaria (j. [[1877]]).
* [[1969]] - [[Julio Beobide]], zumaiar eskultorea (j. [[1891]]).
* [[1973]] - [[Manuel Iribarren]], nafar idazle eta kritikaria (j. [[1902]]).
* [[1974]] - [[Krispin Sorarrain]], [[Alkiza]]ko alkatea eta kronista (j. [[1889]]).
* [[1980]] - [[Ignacio Agirrezabala]], ''Txirri II.a'', euskal herritar futbolari eta ingeniaria (j. [[1909]]).
* [[1992]] - [[Fernando Otazu]], gipuzkoar abokatu eta politikaria (j. [[1920]]).
* [[2002]] -
** [[Resurrección Hernández Gil]], 109 urte bizi izan zen euskal herritarra (j. [[1893]]).
** [[Rosario Zubizarreta]], ''Ermua I'', bizkatar erraketista (j. [[1918]]).

===== Mundua =====
* [[1161]] - [[Melisenda Jerusalemgoa]], [[Jerusalemgo Erresuma Latindarra|Jerusalemgo]] erregina (j. [[1105]]).
* [[1227]] - [[Luis IV.a Turingiakoa]], [[Turingia]]ko ''landgraf'' edo jauna (j. [[1200]]).
* [[1596]] - [[Pieter Dirkszoon Keyser]], herbeheretar itsasgizon, kartografo, esploratzaile eta astronomoa (j. [[circa|c.]] [[1540]]).
* [[1661]] - [[Jan Fyt]], flandestar margolaria (j. [[1611]]).
* [[1721]] - [[Rudolf Jakob Camerarius]], Alemaniako [[naturalista]] (j. [[1665]]).
* [[1733]] - [[François Couperin]] ''Handia'', [[Frantziako Erresuma|frantziar]] musikagile [[barrokoa]] (j. [[1668]]).
* [[1823]] - [[David Ricardo]], [[britainiar]] [[ekonomialari]] politikoa (j. [[1772]]).
* [[1888]] - [[Domingo Faustino Sarmiento]], idazle, politikari eta presidente [[argentina]]rra (j. [[1811]]).
* [[1891]] - [[Antero de Quental]], [[portugal]]eko olerkaria (j. [[1842]]).
* [[1939]] - [[Konstantin Korovin]], errusiar margolaria (j. [[1861]]).
* [[1941]] - [[Khristian Rakovski]], bulgariar iraultzailea (j. [[1873]]).
* [[1943]] - [[Oswald Teichmüller]], alemaniar matematikaria (j. [[1913]]).
* [[1948]] - [[Muhammad Ali Jinnah]], [[Pakistan]]go buruzagi musulmana eta lehendabiziko lehen gobernaria (j. [[1876]]).
* [[1949]] - [[Henri Rabaud]], frantziar musikagilea (j. [[1873]]).
* [[1950]] -
** [[Jan Christian Smuts]], Hegoafrikako politikari eta militarra, Hego Afrikaren batasunaren aitzindaria (j. [[1870]]).
** [[Romanonesko kondea]], espainiar lurjabe agintetsua eta Espainiako presidentea (j. [[1863]]).
* [[1956]] - [[Lucien Febvre]], frantziar historialaria (j. [[1878]]).
* [[1971]] - [[Nikita Khrustxev|Nikita Khrustxov]], [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|SESBeko]] burua (j. [[1894]]).
* [[1973]] -
** [[Salvador Allende]], [[Txile]]ko presidentea, munduko demokratikoki aukeratutako lehenengo presidente [[marxismo|marxista]] (j. [[1908]]).
** [[Edward Evan Evans-Pritchard]], ingeles antropologo eta etnologoa (j. [[1902]]).
* [[1975]] - [[Pedro Antequera Azpiri]], espainiar margolaria, marrazkilaria eta artista grafikoa (j. [[1892]]).
* [[1982]] - [[Wifredo Lam]], kubatar margolari eta eskultorea (j. [[1902]]).
* [[1987]] -
** [[Lorne Greene]], kanadar aktore eta abeslaria (j. [[1915]]).
** [[Peter Tosh]], jamaikar [[reggae]] musikaria (j. [[1944]]).
* [[1990]] - [[Myrna Mack]], guatemalar antropologoa (j. [[1949]]).
* [[1993]] - [[Erich Leinsdorf]], austriar-estatubatuar orkestra-zuzendaria (j. [[1912]]).
* [[1994]] -
** [[Luciano Sgrizzi]], italiar klabe-jotzailea, pianista, musikagilea eta musikologoa (j. [[1910]]).
** [[Jessica Tandy]], estatubatuar aktorea (j. [[1909]]).
* [[1995]] - [[Georges Canguilhem]], frantziar filosofoa, [[epistemologia]]ren sortzaileetako bat (j. [[1904]]).
* [[1996]] - [[Koichi Oita]], japoniar futbolaria (j. [[1914]]).
* [[2002]] - [[Kim Hunter]], estatubatuar zine, antzerki eta telebista aktorea (j. [[1922]]).
* [[2003]] - [[John Ritter]], estatubatuar aktorea (j. [[1948]]).
* [[2005]] - [[Abdallah Ibrahim]], [[Maroko]]ko lehen ministroa (j. [[1918]]).
* [[2006]] - [[Joachim Fest]], alemaniar historialari, kazetari, kritikari eta argitaratzailea (j. [[1926]]).
* [[2009]] - [[Juan Almeida Bosque]], kubatar politikari, militar, konpositore eta iraultzaile komunista (j. [[1927]]).
* [[2011]] - [[Andy Whitfield]], galestar aktorea (j. [[1971]]).
* [[2013]] -
** [[Jimmy Fontana]], italiar kantautore, abeslari eta musikagilea (j. [[1934]]).
** [[Lesley Sibner]], estatubatuar matematikaria (j. [[1934]]).
* [[2016]] - [[Alexis Arquette]], estatubatuar aktore, kabaret-artista, marrazkilari underground eta ekintzaile transexuala (j. [[1969]]).
* [[2017]] -
** [[Abdul Halim Kedahkoa]], Kedahko sultana eta [[Malaysia]]ko erregea (j. [[1927]]).
** [[Peter Hall]], britainiar antzerki zuzendaria (j. [[1930]]).
* [[2019]] - [[B. J. Habibie]], [[Indonesia]]ko presidentea (j. [[1936]]).
* [[2020]] - [[Christian Poncelet]], frantziar politikaria (j. [[1928]]).
* [[2021]] - [[Abimael Guzmán|Abimael Guzmán, ''Presidente Gonzalo'']], [[Peru]]ko iraultzailea (j. [[1934]]).

== Jaiak eta urteurrenak ==
* [[Seaska (ikastolen elkartea)|Sehaska egutegiko izendegia]]: Koro, Koru eta Adur.
* [[Kataluniako Egun Nazionala]].


== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Hil aurkibidea}}

&lt;center&gt;[[Irailaren 10]] | [[Urteko egutegia|Urteko egutegi]] | [[Irailaren 12]]&lt;/center&gt;</text>
      <sha1>9bwygkl8evoe9dgmo6m4717a1n1tfyr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Urriaren 14</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4025</id>
    <revision>
      <id>9005724</id>
      <parentid>8962323</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:33:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Mundua */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16603" xml:space="preserve">'''Urriaren 14'''a [[gregoriotar egutegia]]ren [[urte]]ko berrehun eta laurogeita zazpigarren [[egun]]a da, 288.a [[bisurte]]etan. 78 egun falta dira urtea amaitzeko.

{{eguneko-goiburua|10|14}}

{{egungertaerak}}

== Gertaerak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1953]] - [[1953ko Gipuzkoako uholdeak]]: 27 pertsona hil ziren [[Gipuzkoa]]n, uholdeen eraginez.
* [[1978]] - [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]], Alberto Villena Castillo guardia zibileko agentea erail zuen [[Lekeitio]]n.

===== Mundua =====
* [[1066]] - [[Hastingseko gudua]]n ([[Ingalaterra]]), [[Gilen I.a Konkistatzailea|Normandiako Gilenek]] armada ingelesa garaitu zuen, Ingalaterran errege normandiarren dinastiari hasiera emanez.
* [[1322]] - [[Roberto I.a Eskoziakoa]]k [[Ingalaterra|ingelesen]] konkista ahalegina gerarazi eta [[Eskozia]]ren independentzia berretsi zuen.
* [[1586]] - [[Elisabet I.a Ingalaterrakoa]]k [[Eskozia]]ko erregina [[Maria I.a Eskoziakoa|Maria Estuardo]] epaitu zuen traizioa egitea egotzita.
* [[1758]] - [[Zazpi Urteko Gerra]]n [[Austria]]k [[Prusia]] garaitu zuen Hockrikeko batailan.
* [[1933]] - [[Hirugarren Reicha|Alemania naziak]] [[Nazioen Liga]] utzi zuen.
* [[1969]] - [[Suedia]]n, [[Olof Palme]] lehen ministro aukeratu zuten.
* [[2014]] - [[Norodom Sihamoni]] [[Kanbodia]]ko erregea aukeratu zuten.
* [[2017]] - [[2017ko urriko Muqdishoko atentatua|Somaliako Muqdisho hiriburuko atentatuan]] 320dik gora hildako eta 500dik gora zauritu jazo ziren.

== Arte eta kultura ==

=== Euskal Herria ===
* [[1990]] - [[Lizarra]]n [[Nafarroa Oinez]] jaialdia ospatu zen.
* [[2009]] - [[Kirmen Uribe]]k [[Espainiako Narratiba Sari Nazionala|Espainiako Narratiba Saria]] jaso zuen ''[[Bilbao-New York-Bilbao]]'' liburuagatik.
* [[2010]] - [[Anjel Lertxundi]]k [[Espainiako Saiakera Sari Nazionala]] irabazi zuen ''Eskarmentuaren paperak'' lanarekin.

=== Mundua ===
* [[1972]] - ''[[Kung Fu (telesaila)|Kung Fu]]'' telesaila [[Ameriketako Estatu Batuak|AEBtako]] [[American Broadcasting Company|ABC]] katean estreinatu zen.
* [[1972]] - ''[[Last Tango in Paris]]'' (&quot;Azken Tangoa Parisen&quot;) filma estreinatu zen, [[Bernardo Bertolucci]]k zuzendu eta [[Marlon Brando]], [[Maria Schneider (aktorea)|Maria Schneider]] eta [[Jean-Pierre Léaud]] aktoreek antzeztu zutelarik.
* [[1988]] - ''[[A Fish Called Wanda]]'' (&quot;Wanda Izeneko Arraina&quot;) filma estreinatu zen, [[Charles Crichton]] eta [[John Cleese]]k zuzendu eta [[John Cleese]], [[Jamie Lee Curtis]], [[Kevin Kline]] eta [[Michael Palin]] aktoreek antzeztu zutelarik.
* [[2011]] - ''[[Mientras duermes]]'' (&quot;Lo zauden bitartean&quot;) filma estreinatu zen, [[Jaume Balagueró]]k zuzendu eta [[Luís Tosar|Luis Tosar]] eta [[Marta Etura]] aktoreek antzeztu zutelarik.

== Zientzia eta teknologia ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====

== Kirolak ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====
* [[2012]] - [[Felix Baumgartner]] [[austria]]r jauskaria 39.000 metroko garaieratik erorketa librean jauzi egin eta hiru errekor berri gauzatu zituen: garaiera handieneko erorketa libreko jauzia (39.068 metroko garaierati jauzi egin eta duela 52 urtetako 31.333 metroko garaieratik eginiriko jauziaren errekorra hautsiz), [[soinuaren abiadura]]n burututako lehenbiziko erorketa jauzia inongo laguntza mekanikorik erabili gabe burutzea (1173 km/orduko abiadura lortuz) eta lur zorutik hurrunena burututako globo hegaldia (40.000 kilometroko garaiera gaindituz).

== Jaiotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1804]] - [[Miguel Sanz Lafuente]], nafar teologo eta apaiza, [[Oñatiko Unibertsitatea|Oñatiko Unibertsitateko]] erretorea (h. [[1880]]).
* [[1827]] - [[Julie Adrienne Karrikaburu]], zuberotar musikologoa, kantaria, kantu-biltzailea eta piano-jotzailea, lehendabiziko euskal kantutegiaren egilea (h. [[1898]]).
* [[1828]] - Manuel Frantzisko Lekuona, ''[[Urtxalle]]'', gipuzkoar pilotaria, bertsolaria, gitarra-jotzailea, artista, bohemioa eta plaza gizon ezaguna (h. [[1901]]).
* [[1870]] - [[José Madinabeitia]], gipuzkoar mediku eta politikari sozialista (h. [[1923]]).
* [[1901]] - [[Iñaki Olabeaga]], euskal idazlea eta lasalletar fraidea (h. [[1983]]).
* [[1910]] - [[Teresa Murga]], Ermuko [[Lobiano jauregia]]ren azken jabea (h. [[2015]]).
* [[1923]] - [[Jose Maria Askuntze]], nafar margolari eta irakaslea (h. [[1991]]).
* [[1930]] -
** [[Patxi Etxeberria Zubiria]], gipuzkoar bertsolaria.
** [[Jesus Olaberri]], nafar [[erremonte]] jokalari ohia, 50-60 urteetan aurrelari onenetakoa.
* [[1931]] - [[Ramón Reparaz]], euskal aktorea (h. [[2006]]).
* [[1933]] - [[Gabriel Aresti]], bilbotar idazlea eta poeta, XX. mendeko [[euskal literatura]]ren berritzaileetako bat (h. [[1975]]).
* [[1942]] - [[Maria Pilar Urriza]], nafar dantzaria eta maistra.
* [[1944]] - [[Xabier Etxebarrieta]], bizkaitar [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAkide]] nabarmena (h. [[1968]]).
* [[1947]] - [[Miguel Ángel Buen]], [[PSE-EE]]ko gipuzkoar politikaria, [[Errenteria]]ko alkate ohia.
* [[1950]] -
** [[Miguel Sánchez-Ostiz]], nafar idazlea.
** [[Joxemi Zumalabe]], donostiar kazetari eta enpresaburu euskaltzalea, euskalgintzako eragile funtsezkoenetako bat (h. [[1993]]).
* [[1952]] - [[Juan Antonio Zaldua]], bizkaitar futbolaria ohi eta sukaldaria.
* [[1959]] - [[Juan Jose Unanue|Juan Jose Unanue, ''Goenatxo II.a'']], gipuzkoar harri-jasotzailea, historiako handienetakoa.
* [[1965]] - [[Bixente Atxa]], [[Mondragon Unibertsitatea|Mondragon Unibertsitateko]] errektorea.
* [[1969]] - [[Juana Goizueta Vértiz]], zuzenbide konstituzionaleko nafar irakaslea, [[Zuzenbide Fakultatea (Euskal Herriko Unibertsitatea)|EHUko Zuzenbide Fakultateko]] dekanoa.
* [[1970]] - [[Begoña García-Zapirain]], gipuzkoar ingeniari eta unibertsitateko irakaslea.
* [[1974]] - [[Juan Luis Etxeberria]], gipuzkoar musikari eta musika-kritikaria.
* [[1977]] - [[Asier Maeztu]], gipuzkoar [[Pistako txirrindularitza|pistako-txirrindularia]].
* [[1997]] - [[Odei Jainaga]], gipuzkoar atleta, [[xabalina jaurtiketa]]n aditua.

===== Mundua =====
* [[1630]] - [[Sofia Palatinatukoa]], [[Brunswick-Lüneburgeko hauteslerria|Brunswick-Lüneburgeko Printzesa hauteslea]] (h. [[1714]]).
* [[1633]] - [[Jakue II.a Ingalaterrakoa eta VII.a Eskoziakoa]], [[Ingalaterrako Erresuma|Ingalaterra]], [[Eskoziako Erresuma|Eskozia]] eta [[Irlandako Erresuma|Irlandako]] erregea (h. [[1701]]).
* [[1644]] - [[William Penn]], ingeles enpresari, filosofo, [[adiskideen Erlijiozko Elkartea|kuakero]] eta [[Pennsylvania]]ko probintziaren sortzailea (h. [[1718]]).
* [[1712]] - [[George Grenville]], [[Britainia Handi]]ko lehen ministroa (h. [[1770]]).
* [[1755]] - [[Giustina Renier Michiel]], italiar idazlea (h. [[1832]]).
* [[1784]] - [[Fernando VII.a Espainiakoa]], [[Espainiako errege-erreginen zerrenda|Espainiako erregea]] (h. [[1833]]).
* [[1797]] - [[Ida Pfeiffer]], austriar exploratzailea eta bidaia liburuen idazlea, aurreneko emakumezko esploratzaileetakoa (h. [[1858]]).
* [[1840]] - [[Friedrich Kohlrausch (fisikaria)|Friedrich Kohlrausch]], alemaniar fisikaria (h. [[1910]]).
* [[1864]] - [[Stefan Żeromski]], poloniar eleberrigile eta antzerkigilea (h. [[1925]]).
* [[1873]] - [[Jules Rimet]], frantziar abokatua, [[FIFA]]ko presidente garrantzitsuenetakoa (h. [[1956]]).
* [[1879]] - [[Miles Franklin]], australiar idazle eta feminista (h. [[1954]]).
* [[1882]] - [[Éamon de Valera]], [[Irlandako presidente]]a (h. [[1975]]).
* [[1888]] - [[Katherine Mansfield]], zeelandaberritar idazlea (h. [[1923]]).
* [[1890]] -
** [[Louis Delluc]], frantziar idazlea eta zinemagilea (h. [[1924]]).
** [[Dwight David Eisenhower]], [[Ameriketako Estatu Batuetako presidenteen zerrenda|Ameriketako Estatu Batuetako 34. Presidentea]] (h. [[1969]]).
* [[1893]] - [[Lillian Gish]], estatubatuar aktorea (h. [[1993]]).
* [[1894]] -
** [[Edward Estlin Cummings]], estatubatuar olerkaria (h. [[1962]]).
** [[Heinrich Lübke]], [[Alemania|Alemaniako Errepublika Federaleko]] presidentea (h. [[1972]]).
* [[1898]] - [[John Trunley]], britainiar [[Music hall|music Halleko]] artista, bere [[obesitate]]agatik famatua (h. [[1944]]).
* [[1900]] - [[William Edwards Deming]], kalitatearen arloan lan egin zuen estatubatuar estatistikaria (h. [[1993]]).
* [[1902]] - [[Learco Guerra]], ''giza tren makina'', italiar txirrindularia (h. [[1963]]).
* [[1905]] - [[Pentti Haanpää]], finlandiar eleberrigilea (h. [[1955]]).
* [[1906]] - [[Hannah Arendt]], judu jatorriko politika ikertzaile alemaniarra (h. [[1975]]).
* [[1911]] - [[Lê Ðức Thọ]], vietnamdar politikaria, 1973ko [[Bakearen Nobel Saria]] (h. [[1990]]).
* [[1914]] - [[Raymond Davis]], estatubatuar kimikari eta fisikaria, 2002ko [[Fisikako Nobel Saria]] (h. [[2006]]).
* [[1925]] - [[Phillip Tobias]], hegoafrikar antropologoa (h. [[2012]]).
* [[1927]] -
** [[Thomas Luckmann]], batez ere Alemanian aritutako esloveniar soziologoa (h. [[2016]]).
** [[Roger Moore]], britainiar aktorea (h. [[2017]]).
* [[1930]] -
** [[Schafik Handal]], salvadortar politikaria, El Salvadorreko ezkerreko lider garrantzitsua (h. [[2006]]).
** [[Mobutu Sese Seko]], [[Kongoko Errepublika Demokratikoa|Kongoko Errepublika Demokratikoko]] presidente eta diktadorea (h. [[1997]]).
* [[1932]] - [[Wolf Vostell]], alemaniar artista (h. [[1998]]).
* [[1935]] - [[La Monte Young]], estatubatuar musikagilea.
* [[1939]] -
** [[Ralph Lauren]], estatubatuar moda-diseinatzailea.
** [[Callista Roy]], estatubatuar erizaina, erizaintzaren teorian egindako ekarpenengatik ospetsua.
** [[Litokwa Tomeing]], [[Marshall Uharteak|Marshall Uharteetako]] presidentea (h. [[2020]]).
* [[1940]] - [[Cliff Richard]], ingeles rock and roll abeslaria, musikaria, ekoizlea eta filantropoa.
* [[1944]] -
** [[Serif Gören]], turkiar zinema-zuzendaria.
** [[Udo Kier]], alemaniar zinema eta telebistako aktorea.
* [[1946]] -
** [[François Bozizé]], [[Afrika Erdiko Errepublika]]ko presidente ohia.
** [[Craig Venter]], estatubatuar biokimikaria, [[Giza Genoma]] lehenengo aldiz sekuentziatu zuen zientzialaria.
* [[1949]] - [[Cristina García Rodero]], espainiar argazkilaria.
* [[1952]] -
** [[Harry Anderson]], estatubatuar umorista eta aktorea (h. [[2018]]).
** [[Nikolai Andrianov]], [[sobiet]]ar gimnasta artistikoa (h. [[2011]]).
* [[1957]] - [[Ikuo Takahara]], japoniar futbolari ohia.
* [[1958]] -
** [[Thomas Dolby]], britainiar pop musikaria eta musikagilea.
** [[Jess Herbst]], estatubatuar politikari eta pertsona transgeneroen aldeko ekintzailea.
* [[1960]] - [[Steve Cram]], britainiar korrikalari ohia, ertaineko distantzian espezializatua.
* [[1964]] - [[Pere Ponce]], kataluniar aktorea.
* [[1968]] - [[Matt Le Tissier]], [[guernsey]]ar eta ingeles futbolari ohia.
* [[1971]] -
** [[Alexandra Lamy]], frantziar aktorea.
** [[Licia Verde]], italiar kosmologoa, fisikaria eta irakaslea.
* [[1975]] - [[Floyd Landis]], estatubatuar txirrindulari ohia.
* [[1980]] -
** [[Cansu Dere]], turkiar aktore eta modeloa.
** [[Ben Whishaw]], zinema, telebista eta antzerkiko ingeles aktorea.
* [[1986]] -
** [[Azusa Iwashimizu]], japoniar futbolari ohia.
** [[Skyler Shaye]], estatubatuar aktorea.
* [[1989]] - [[Kengo Kawamata]], japoniar futbolaria.
* [[1991]] - [[Andrea Duro]], espainiar aktorea.
* [[1993]] - [[Ardie Savea]], zeelandaberritar errugbilaria.
* [[1996]] - [[Arisce Wanzer]], estatubatuar modeloa eta aktorea.

== Heriotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1402]] - [[Luis Nafarroakoa (1402)|Luis Nafarroakoa]], [[Nafarroako Erresuma|Nafarroako infantea]] (j. [[1402]]).
* [[1833]] - [[Santos Ladron de Zegama]], nafar militarra (j. [[1784]]).
* [[1841]] - [[Jose Antonio Muñagorri]], gipuzkoar militarra (j. [[1794]]).
* [[1944]] - [[Rufino Laiseka]], [[PSE-EE|PSEko]] buruzagi eta [[Bilboko alkateen zerrenda|Bilboko alkatea]], [[Mexiko]]n (j. [[1872]]).
* [[1966]] - [[Constantino Salinas]], nafar sendagile eta politikari sozialista, [[Argentina]]n (j. [[1886]]).
* [[1968]] - [[Julian Bergaretxe]], gipuzkoar medikua, [[gastroenterologia]]n aditua (j. [[1893]]).
* [[1972]] - [[Nguyen Van Dong]], euskal [[iheslari|errefuxiatuen]] alde [[Biarritz|Miarritzen]] bere buruaz beste egin zuen vietnamdarra (j. [[1899]]).
* [[1988]] -
** [[Serafín Ahedo]], euskal herritar futbolaria, [[Mexiko Hiria]]n (j. [[1908]]).
** [[Jesús Dermit]], bizkaitar txirrindularia (j. [[1909]]).
* [[1989]] - [[René Petit]], euskal herritar futbolari eta ingeniaria (j. [[1899]]).
* [[2003]] - [[Karlos Mahoma|Karlos ''Mahoma'']], [[RIP (musika taldea)|RIP]] taldeko abeslari nagusia (j. [[1959]]).

===== Mundua =====
* [[1066]] - [[Harold II.a Ingalaterrakoa]], [[Ingalaterra]]ko azken errege [[anglosaxoi]]a.
* [[1172]] - [[Luis II.a Turingiakoa]], [[Turingia]]ko ''landgraf'' edo jauna (j. [[1128]]).
* [[1184]] - [[Abu Yaqub Yusuf]], [[almohade dinastia|almohadeen]] bigarren [[kalifa]].
* [[1256]] - [[Kujō Yoritsugu]], Japoniako [[Kamakura shogunerria|Kamakura shogunerriko]] bosgarren [[shogun]]a (j. [[1239]]).
* [[1536]] - [[Garcilaso de la Vega]], espainiar olerkaria (j. [[circa|c.]] [[1501]]).
* [[1628]] - [[Palma Gaztea]], italiar margolaria (j. [[1549]]).
* [[1631]] - [[Sofia Mecklenburg-Güstrowekoa]], [[Danimarka]] eta [[Norvegia]]ko erregina ezkontidea (j. [[1557]]).
* [[1857]] - [[Johan Christian Dahl]], norvegiar margolari erromantikoa, &quot;Norvegiako paisaien margolaritzaren aita&quot; (j. [[1788]]).
* [[1892]] - [[Peter Nicolai Arbo]], norvegiar margolaria (j. [[1831]]).
* [[1922]] - [[Beatriz Pinheiro]], portugaldar idazle, poeta, editore eta intelektuala eta Portugalgo emakumeen emantzipazio mugimendu modernoaren aitzindaria (j. [[1871]]).
* [[1943]] - [[Saul Gutmanovitx Txernikhovski]], israeldar olerkaria eta itzultzailea (j. [[1875]]).
* [[1944]] - [[Erwin Rommel]], Bigarren Mundu Gerran Alemaniako zelai-jenerala (j. [[1891]]).
* [[1951]] - [[Joaquín Chapaprieta]], Espainiako Ministroen Kontseiluko Presidentea (j. [[1871]]).
* [[1958]] - [[Douglas Mawson]], ingeles jatorriko australiar geologo eta [[Antartika]]ko esploratzailea (j. [[1882]]).
* [[1959]] - [[Errol Flynn]], australiar-estatubatuar aktorea, Hollywoodeko mito handienetakoa (j. [[1909]]).
* [[1960]] - [[Sigurd Hoel]], norvegiar idazlea (j. [[1890]]).
* [[1961]] - [[Paul Ramadier]], [[Frantziako gobernuburuen zerrenda|Frantziako lehen ministroa]] (j. [[1888]]).
* [[1967]] - [[Marcel Aymé]], frantziar idazlea (j. [[1902]]).
* [[1975]] - [[Manuel López]], ''Travieso'', bizkaitar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1900]]).
* [[1976]] - [[Edith Evans]], britainiar aktorea, ibilbide luze eta oparoduna (j. [[1888]]).
* [[1977]] - [[Bing Crosby]], estatubatuar aktore eta abeslaria (j. [[1903]]).
* [[1982]] - [[Víctor Ruiz Iriarte]], espainiar idazle eta antzerkigilea (j. [[1912]]).
* [[1984]] - [[Martin Ryle]], britainiar astronomoa, 1974ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1918]]).
* [[1987]] - [[Rodolfo Halffter]], espainiar musikagilea eta musika-irakaslea (j. [[1900]]).
* [[1990]] - [[Leonard Bernstein]], estatubatuar musikagilea (j. [[1918]]).
* [[1991]] - [[Walter M. Elsasser]], alemaniar-estatubatuar fisikaria (j. [[1904]]).
* [[1995]] - [[Helen Vlachos]], kazetaritza grekoaren legenda (j. [[1911]]).
* [[1997]] - [[Harold Robbins]], estatubatuar eleberrigilea (j. [[1916]]).
* [[1999]] - [[Julius Nyerere]], lehendabiziko [[Tanzania]]ko presidentea (j. [[1922]]).
* [[2003]] - [[Moktar Ould Daddah]], lehendabiziko [[Mauritania]]ko presidentea (j. [[1924]]).
* [[2010]] - [[Benoît Mandelbrot]], poloniar-frantziar-estatubatuar matematikaria, geometria [[fraktal]]ean egindako lanagatik ezaguna (j. [[1924]]).
* [[2011]] - [[Ashawna Hailey]], estatubatuar emakumezko ingeniari elektroniko transgeneroa, AMD Am9080 mikroprozesadorearen sortzaileetako bat (j. [[1949]]).
* [[2015]] - [[Mathieu Kérékou]], [[Benin]]go presidentea (j. [[1933]]).
* [[2017]] -
** [[Yambo Ouologuem]], maliar idazlea (j. [[1940]]).
** [[Richard Wilbur]], estatubatuar olerkari eta itzultzailea (j. [[1921]]).
* [[2018]] -
** [[Eduardo Arroyo]], espainiar margolari eta idazlea (j. [[1937]]).
** [[Milena Dravić]], serbiar aktorea (j. [[1940]]).
* [[2019]] - [[Harold Bloom]], estatubatuar irakaslea, literaturaren teoria eta kritika akademikoa jorratu jorratu zituena (j. [[1930]]).
* [[2020]] -
** [[Rhonda Fleming]], estatubatuar aktorea (j. [[1923]]).
** [[Kuniwo Nakamura]], [[Palau]]ko presidentea (j. [[1943]]).
* [[2021]] - [[Lee Wan-koo]], [[Hego Korea]]ko lehen ministroa (j. [[1950]]).

== Jaiak eta urteurrenak ==
* [[Seaska (ikastolen elkartea)|Sehaska egutegiko izendegia]]: Zuzen, Zuzene eta Donaisti.

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Hil aurkibidea}}

&lt;center&gt;[[Urriaren 13]] | [[Urteko egutegia|Urteko egutegi]] | [[Urriaren 15]]&lt;/center&gt;</text>
      <sha1>b3yuegmugvkosyouwsz1ootq0kgsihq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Urriaren 24</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4046</id>
    <revision>
      <id>9005548</id>
      <parentid>9004017</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:29:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Mundua */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17796" xml:space="preserve">'''Urriaren 24'''a [[gregoriotar egutegia]]ren [[urte]]ko berrehun eta laurogeita hamazazpigarren [[egun]]a da, 298.a [[bisurte]]etan. 68 egun falta dira urtea amaitzeko.

{{eguneko-goiburua|10|24}}

{{egungertaerak}}

== Gertaerak ==

===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====
* [[79]] - [[Vesuvio|Vesubio]] sumendia piztu zen eta errautsez estali zuen [[Ponpeia]] hiri [[erroma]]tarra.
* [[1794]] - Ejerzito [[Frantzia|frantsesak]] [[Irurtzun]] hartzen saiatu zen.
* [[1945]] - [[Nazio Batuen Gutuna]] berretsi zuten [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuek]], [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna]]ak, [[Erresuma Batua]]k, [[Frantzia]]k eta [[Txinako Herri Errepublika]]k. [[Nazio Batuen Erakundea]] sortu zen horrela.
* [[1964]] - [[Zambia]]k independentzia hartu zuen [[Britainiar Inperio]]tik.
* [[1970]] - [[Salvador Allende]] [[sozialismo|sozialista]] [[Txile]]ko presidente izendatu zuten.

== Arte eta kultura ==

===== Euskal Herria =====
* [[1993]] - [[Altsasu]]n [[Nafarroa Oinez]] jaia ospatu zen.

===== Mundua =====
* [[1961]] - ''[[El Cid (filma)|El Cid]]'' filma estreinatu zen, [[Anthony Mann]]ek zuzendu, eta [[Charlton Heston]] eta [[Sophia Loren|Sofia Loren]] aktoreek antzeztu zutelarik.
* [[1986]] - ''[[When the Wind Blows (1986ko filma)|When the Wind Blows]]'' (&quot;Haizeak Jotzen Duenean&quot;) filma estreinatu zen, [[Jimmy Murakami]]k zuzendu eta [[John Mills]] eta [[Peggy Ashcroft]] aktoreek bikoiztu zutelarik.
* [[2008]] - ''[[Changeling (filma)|Changeling]]'' (&quot;Elkartrukea&quot;) filma estreinatu zen, [[Clint Eastwood]]ek zuzendu eta [[Angelina Jolie]], [[John Malkovich]], [[Amy Ryan]], [[Geoff Pierson]], [[Jeffrey Donovan]], [[Jason Butler Harner]], [[Colm Feore]], [[Michael Kelly (estatubatuar aktorea)|Michael Kelly]] eta [[Gattlin Griffith]] aktoreek antzeztu zuten.

== Zientzia eta teknologia ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====

== Kirolak ==
===== Euskal Herria =====
* [[1920]] - [[Osasuna futbol kluba|Osasuna]] talde iruindarraren ustezko jaiotze data.

===== Mundua =====

== Jaiotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1750]] - [[Ignacio Maria Alaba]], arabar militarra (h. [[1817]]).
* [[1767]] - [[Jacques Laffitte]], lapurtar bankaria eta politikaria (h. [[1844]]).
* [[1851]] - [[Jean Irazabal (militarra)|Jean Irazabal]], baxenafar militarra (h. [[1929]]).
* [[1858]] - [[Luis Otxaran]], bizkaitar argazkilari eta eleberrigilea (h. [[1928]]).
* [[1886]] - [[Emma Chacón i Lausaca]], kataluniar-bizkaitar piano-jotzailea eta musikagilea, [[Bartzelona]]n (h. [[1972]]).
* [[1888]] - [[Gabino Lizartza]], euskal [[palanka jaurtiketa|palankari]] eta atleta (h. [[1938]]).
* [[1889]] - [[Rafael Aizpun]], nafar legelari eta politikaria (h. [[1981]]).
* [[1914]] - [[Juan Antonio Frade]], ''K-Toño'', bizkaitar margolari, karikaturagile eta kazetaria (h. [[1992]]).
* [[1918]] - [[Rafael Iriondo]], [[Athletic|Bilboko Athletic Klubeko]] eta [[Real Sociedad]]eko entrenatzaile eta jokalaria (h. [[2016]]).
* [[1921]] - [[Anselmo Aranberri]], gipuzkoar futbolaria (h. [[2000]]).
* [[1930]] - [[Maria del Carmen Goñi]], nafar aktore eta telebista aurkezlea.
* [[1948]] - [[Iñaki Egaña (musikaria)|Iñaki Egaña]], bizkaitar musikaria.
* [[1954]] - [[Alan Roy King]], euskal herrian bizi den britainiar itzultzailea, hizkuntzalaria, euskalaria eta euskaltzain urgazlea, [[Lancashire]]n (h. [[2019]]).
* [[1968]] - [[Melquiades Verduras]], bizkaitar arraunlari ohia.
* [[1970]] - [[Raúl Ojeda]], arabar futbolari ohia.
* [[1972]] - [[Amaia Otamendi]], [[Nafar Herriaren Batasuna|UPNko]] nafar politikaria.
* [[1973]] - [[Petti]], nafar abeslari eta musikaria.
* [[1974]] - [[Imanol Agirre (pilotaria)|Imanol Agirre]], bizkaitar pilotari ohia.
* [[1975]] - [[Jorge Pérez Sáenz]], bizkaitar futbolari ohia.
* [[1978]] -
** [[Oihane Enbeita]], bizkaitar bertsolaria.
** [[Lur Korta]], gipuzkoar ipuin kontalaria, aktorea eta antzerki irakaslea.
* [[1979]] -
** [[Alberto Alejandro]], gipuzkoar futbolari ohia.
** [[Silvia Intxaurrondo]], bizkaitar kazetari eta telebista-aurkezlea.
* [[1982]] - [[Mikel Unanue (curling jokalaria)|Mikel Unanue]], gipuzkoar [[curling]]-jokalaria.
* [[1988]] - [[Mikel Arrizabalaga Arrizabalaga|Mikel Arrizabalaga]], gipuzkoar futbolaria.
* [[1989]] - [[Jon Ander Serantes]], bizkaitar futbolaria.
* [[1991]] - [[Alvaro Peña]], bizkaitar futbolaria.
* [[1995]] - [[Xabier Tolosa]], gipuzkoar pilotaria.
* [[2003]] - [[Ane Mintegi]], gipuzkoar tenis jokalaria.

===== Mundua =====
* [[51]] - [[Domiziano]], [[Antzinako Erroma|erromatar]] enperadorea (h. [[96]]).
* [[1503]] - [[Elisabet Portugalgoa]], [[Germaniako Erromatar Inperio Santua|Germaniako Erromatar Inperio Santuko]] enperatriz ezkontidea eta Espainiako erregina ezkontidea (h. [[1539]]).
* [[1607]] - [[Jan Lievens]], [[barroko]]ko herbeherear margolaria (h. [[1674]]).
* [[1632]] - [[Anton van Leeuwenhoek]], herbeherear merkatari eta zientzialaria (h. [[1723]]).
* [[1646]] - [[Fernando de Moncada]], [[Nafarroako erregeorde]]a (h. [[1712]]).
* [[1739]] - [[Ana Amalia Brunswick-Wolfenbüttelekoa]], Saxonia-Weimar-Eisenachko dukesa ezkontidea, mezenas eta musikagile alemaniarra (h. [[1807]]).
* [[1796]] - [[David Roberts]], eskoziar margolaria (h. [[1864]]).
* [[1804]] - [[Wilhelm Eduard Weber]], alemaniar fisikaria (h. [[1891]]).
* [[1814]] - [[Rafael Carrera]], [[Guatemala]]ko lehen presidentea (h. [[1865]]).
* [[1820]] - [[Eugène Fromentin]], frantziar margolari eta idazlea (h. [[1876]]).
* [[1830]] - [[Marianne North]], ingeles naturalista eta margolaria (h. [[1890]]).
* [[1836]] - [[Ramalho Ortigão]], portugaldar idazlea (h. [[1915]]).
* [[1861]] - [[Aleksei Kaledin]], errusiar militarra, [[Don (ibaia)|Don]] ibaiaren arroko eskualdeko [[kosako]]a (h. [[1918]]).
* [[1868]] - [[Alexandra David-Néel]], frantziar-belgikar orientalista, opera abeslaria, kazetaria, esploratzailea, anarkista, espiritualista, budista eta idazlea (h. [[1969]]).
* [[1874]] - [[Josep Irla]], [[Kataluniako Generalitateko presidenteen zerrenda|Kataluniako Generalitateko 124. presidentea]] (h. [[1958]]).
* [[1885]] - [[Rachel Katznelson]], Errusian jaiotako israeldar emakume idazlea, hezitzailea eta ekintzailea (h. [[1975]]).
* [[1886]] - [[Grigory Konstantinovitx Ordzonikidze|Sergo Ordzonikidze]], errusiar politikaria, Alderdi [[boltxebike]]ko kidea (h. [[1937]]).
* [[1887]] -
** [[Octave Lapize]], frantziar txirrindularia (h. [[1917]]).
** [[Viktoria Eugenia Battenbergekoa]], [[Espainia]]ko erregina ezkontidea (h. [[1969]]).
* [[1891]] - [[Rafael Leónidas Trujillo]], [[Dominikar Errepublika]]ko dikatadorea (h. [[1960]]).
* [[1893]] - [[Merian C. Cooper]], estatubatuar hegazkinlari, zinema zuzendari, gidoilari eta ekoizlea (h. [[1973]]).
* [[1898]] -
** [[Peng Dehuai]], txinatar militar eta politikaria (h. [[1974]]).
** [[Rafael García-Valiño]], espainiar militarra, [[Espainiako Gerra Zibila|Gerra Zibilean]] matxinoen alde egin zuena (h. [[1972]]).
* [[1903]] - [[Charlotte Perriand]], frantziar arkitekto eta diseinatzailea (h. [[1999]]).
* [[1907]] - [[Bruno Munari]], italiar diseinatzailea eta artista (h. [[1998]]).
* [[1910]] - [[Paul Gouyon]], frantziar kardinala, [[Baionako elizbarrutia|Baionako apezpikua]] izandakoa (h. [[2000]]).
* [[1915]] - [[Bob Kane]], estatubatuar komikigile eta margolaria (h. [[1998]]).
* [[1921]] - [[Georgina Wilczekekoa]], [[Liechtenstein]]go printzesa ezkontidea (h. [[1989]]).
* [[1922]] - [[Mao Anying]], [[Mao Zedong]] txinatar liderraren seme zaharrena (h. [[1950]]).
* [[1923]] - [[Denise Levertov]], estatubatuar olerkari eta idazlea (h. [[1997]]).
* [[1925]] -
** [[Luciano Berio]], italiar musikagilea (h. [[2003]]).
** [[Ieng Sary]], kanbodiar politikaria, [[Khmer Gorriak]] taldearen sortzaileetakoa (h. [[2013]]).
** [[Toshio Iwatani]], japoniar futbolaria (h. [[1970]]).
* [[1926]] - [[Rafael Azcona]], espainiar idazle eta gidoigilea (h. [[2008]]).
* [[1927]] - [[Gilbert Bécaud]], frantziar abeslari, musikagile, piano-jotzaile eta aktorea (h. [[2021]]).
* [[1928]] -
** [[René Marigil]], espainiar txirrindularia (h. [[2009]]).
** [[Jürgen Untermann]], alemaniar hizkuntzalari, filologo eta epigrafista (h. [[2013]]).
* [[1929]] - [[George Crumb]], estatubatuar musika klasiko moderno eta abangoardiako musikagilea (h. [[2022]]).
* [[1930]] -
** [[Ahmad Shah Pahangekoa]], [[Pahang]]eko sultana eta [[Malaysia]]ko erregea (h. [[2019]]).
** [[Jack Angel]], estatubatuar ahots-aktorea (h. [[2021]]).
** [[Johan Galtung]], norvegiar soziologo eta matematikaria.
* [[1931]] - [[Sofia Gubaidulina]], [[tartaro (herria)|tartaro]] jatorriko errusiar musikagilea.
* [[1932]] -
** [[Pierre-Gilles de Gennes]], frantziar fisikaria, 1991ko [[Fisikako Nobel Saria]] (h. [[2007]]).
** [[Robert Mundell]], kanadar ekonomialaria, 1999ko [[Ekonomiako Nobel Saria]] (h. [[2021]]).
* [[1936]] - [[Bill Wyman]], ingeles baxujolea, [[The Rolling Stones]] taldeko kidea.
* [[1939]] - [[F. Murray Abraham]], estatubatuar aktorea.
* [[1941]] - [[Sebastiano Vassalli]], italiar idazlea (h. [[2015]]).
* [[1942]] - [[Xosé Henrique Rodríguez Peña]], galiziar politikari eta arkitektoa (h. [[2006]]).
* [[1946]] - [[Jerry Edmonton]], estatubatuar bateria jotzailea, ''[[Steppenwolf (musika taldea)|Steppenwolf]]'' taldeko kidea (h. [[1993]]).
* [[1947]] -
** [[Barbara Cassin]], frantziar filologo eta filosofoa.
** [[Kevin Kline]], estatubatuar aktorea.
* [[1948]] -
** [[Phil Bennett]], galestar errugbilaria (h. [[2022]]).
** [[Kweisi Mfume]], estatubatuar politikaria.
* [[1949]] - [[Myrna Mack]], guatemalar antropologoa (h. [[1990]]).
* [[1950]] - [[Kozo Arai]], japoniar futbolari ohia.
* [[1954]] - [[Malcolm Turnbull]], [[Australia]]ko 29. lehen ministroa.
* [[1961]] - [[Lita Cabellut]], espainiar artista.
* [[1963]] - [[Rosana]], espainiar kantautorea.
* [[1968]] - [[Osmar Donizete Cândido]], brasildar futbolari ohia.
* [[1969]] - [[Sally Dominguez]], australiar diseinatzailea.
* [[1971]] - [[Anohni]], britainiar abeslari, musikagile eta piano-jotzailea.
* [[1973]] - [[Levi Leipheimer]], estatubatuar txirrindulari ohia.
* [[1980]] - [[Josh Fisher]], estatubatuar saskibaloi jokalari ohia.
* [[1981]] - [[Tila Tequila]], estatubatuar abeslari, aktore eta modeloa.
* [[1983]] - [[Katie McGrath]], irlandar aktorea.
* [[1985]] - [[Wayne Rooney]], ingeles futbolaria.
* [[1986]] - [[Drake (musikaria)|Drake]], kanadar rap abeslari, kantu-idazle, disko ekoizle, aktore eta ekintzailea.
* [[1989]] - [[PewDiePie]], suediar youtuberra, komiko, vlog sortzaile eta memeen kritikoa.
* [[1991]] - [[Iván Cruz-Uceda]], espainiar saskibaloi jokalaria.
* [[1994]] -
** [[Armindo Tué Na Bangna]], ginear-portugaldar futbolaria.
** [[Naomichi Ueda]], japoniar futbolaria.
* [[1998]] - [[Yune Nogueiras]], gipuzkoar aktorea.

== Heriotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1882]] - [[Juana Manuela Irusta]], gipuzkoar bertsolaria (j. [[1844]]).
* [[1891]] - [[Vicente Manterola]], euskal herritar apaiza, politikaria eta idazlea, [[Alba de Tormes]]en (j. [[1833]]).
* [[1914]] - [[Jules Labat]], lapurtar politikaria (j. [[1819]]).
* [[1927]] - [[Joxe Jabier Uresberueta]], [[Donostiako arrauna|Donostiako traineru]] patroia (j. [[1850]]).
* [[1962]] - [[Antonio Pérez Goiena]], nafar elizgizona eta idazlea (j. [[1863]]).
* [[1973]] - [[Jesus Monzón]], nafar buruzagi komunista (j. [[1910]]).
* [[1987]] - [[Antonio Añoveros]], euskal apezpikua, [[Bilboko elizbarrutia|Bilboko apezpikua]] izandakoa (j. [[1909]]).
* [[1991]] - [[Jose Maria Askuntze]], nafar margolari eta irakaslea (j. [[1923]]).
* [[1998]] - [[Juan Mari Larrañaga &quot;Txiki&quot;|Juan Mari Larrañaga, ''Txiki'']], [[Orio Arraunketa Elkartea|Orioko traineruaren]] zarauztar patroia (j. [[1968]]).
* [[2000]] - [[Rudy Hirigoien]], Lapurdin jaiotako abeslari lirikoa, [[Lyon]]en (j. [[1919]]).
* [[2002]] - [[Jose Sebastian Laboa]], donostiar apaiza eta nuntzio apostolikoa (j. [[1923]]).
* [[2004]] - [[Jokin Ormaetxea]], gipuzkoar txirrindularia, auto istripuan (j. [[1980]]).
* [[2007]] - [[Jesus Atxa]], Bizkaiko eta Nafarroako [[ikastola|ikastolen]] sortzailea (j. [[1920]]).
* [[2009]] - [[Eladia Altuna|Eladia Altuna, ''Irura'']], gipuzkoar erraketista (j. [[1918]]).
* [[2012]] - [[Txomin Ziluaga]], [[Herriko Alderdi Sozialista Iraultzailea|HASI]] alderdiko idazkari nagusia, [[Herri Batasuna]]ko sortzaileetako bat eta politika-zientziako irakaslea (j. [[1939]]).
* [[2017]] - [[Koro Arizmendi]], Mexikon erbesteratuko euskal odontologoa, beste herrialdetako erbesteratuei laguntzeagatik eta [[EZLN|zapatistekin]] kolaboratzeagatik ezaguna (j. [[1929]]).
* [[2020]] - [[Paul Rambié]], lapurtar margolaria, [[Paris]]en (j. [[1919]]).

===== Mundua =====
* [[996]] - [[Hugo Kapetarra]], [[Kapeto leinua|kapetar leinuko]] lehenengo [[Frantzia]]ko erregea (j. [[circa|c.]] [[940]]).
* [[1375]] - [[Valdemar IV.a Danimarkakoa]], [[Danimarka]]ko erregea (j. [[circa|c.]] [[1320]])
* [[1535]] - [[Francesco II.a Sforza]], italiar aristokrata (j. [[1495]]).
* [[1537]] - [[Joana Seymour]], [[Ingalaterra]]ko erregina ezkontidea (j. [[circa|c.]] [[1508]]).
* [[1579]] - [[Alberto V.a Bavariakoa]], [[Bavaria]]ko dukea (j. [[1528]]).
* [[1601]] - [[Tycho Brahe]], daniar astronomo eta alkimista (j. [[1546]]).
* [[1633]] - [[Jehan Titelouze]], frantziar organista eta musikagilea.
* [[1655]] - [[Pierre Gassendi]], frantziar filosofo, apaiz, zientzialari, astronomo eta matematikaria (j. [[1592]]).
* [[1793]] - [[Teresa Margarida da Silva e Orta]], portugesez eleberriak idatzi zituen lehen emakumetzat joa (j. [[1711]]).
* [[1799]] - [[Karl Ditters von Dittersdorf]], austriar biolinista eta musikagilea (j. [[1739]]).
* [[1842]] - [[Bernardo O'Higgins]], [[Txile]]ko militar eta politikaria, Txileren [[burujabetza|burujabetasunaren]] aldeko borrokalaria (j. [[1776]]).
* [[1870]] - [[Charles Joseph Minard]], frantziar injinari zibila (j. [[1781]]).
* [[1898]] - [[Pierre Puvis de Chavannes]], frantziar margolaria (j. [[1824]]).
* [[1900]] - [[Clemente Aguirre]], mexikar konpositore eta musika irakaslea (j. [[1828]]).
* [[1912]] - [[Maria Gabriela Bavarian]], Dukesa Bavarian (j. [[1878]]).
* [[1918]] - [[César Ritz]], suitzar ostalaria (j. [[1850]]).
* [[1935]] - [[Henri Pirenne]], belgikar historialaria, [[Erdi Aroa]]n aditua (j. [[1862]]).
* [[1938]] - [[Ernst Barlach]], alemaniar eskultorea, margolaria eta idazlea (j. [[1870]]).
* [[1940]] - [[Pierre Weiss]], frantziar fisikaria (j. [[1865]]).
* [[1944]] - [[Louis Renault (enpresaburua)|Louis Renault]], frantziar automobilgintza enpresaburua eta [[Renault]] etxearen sortzailea (j. [[1877]]).
* [[1945]] - [[Vidkun Quisling]], norvegiar politikari ultraeskuindarra (j. [[1887]]).
* [[1948]] - [[Franz Lehár]], hungariar-austriar musikagilea (j. [[1870]]).
* [[1955]] - [[Alfred Reginald Radcliffe-Brown]], britainiar antropologoa (j. [[1881]]).
* [[1957]] - [[Christian Dior]], frantziar moda disenatzailea, ''Dior'' moda enpresaren sortzailea (j. [[1905]]).
* [[1963]] - [[Karl Bühler]], alemaniar psikologo eta filosofoa (j. [[1879]]).
* [[1972]] - [[Jackie Robinson]], [[Beisbol Liga Handiak|Beisbol Liga Handian]] sartu zen lehen beisbol jokalari beltza (j. [[1919]]).
* [[1974]] - [[David Oistrakh]], ukrainar biolin-jotzailea (j. [[1908]]).
* [[1985]] - [[László Bíró]], hungariar-argentinar kazetari eta asmatzailea, [[bolaluma]]ren asmatzailea (j. [[1899]]).
* [[1989]] - [[Jerzy Kukuczka]], poloniar alpinista, 14 [[zortzimilako]]ak igotzen munduko bigarren mendizalea (j. [[1948]]).
* [[1991]] - [[Gene Roddenberry]], estatubatuar zinema zuzendaria, ekoizlea eta gidoigilea, [[Star Trek]] telesailaren sortzailea (j. [[1921]]).
* [[1992]] - [[Luis Rosales]], espainiar olerkaria (j. [[1910]]).
* [[1994]] - [[Raúl Juliá]], puertorricar zinema, telebista eta antzerkiko aktorea (j. [[1940]]).
* [[1995]] - [[Horacio Aguirre Legarreta]], argentinar politikari eta medikua (j. [[1914]]).
* [[1996]] - [[Gladwyn Jebb]], [[Nazio Batuen Erakundeko idazkari nagusia|Nazio Batuen Erakundeko idazkari nagusi bitartekaria]] (j. [[1900]]).
* [[1998]] -
** [[Rafael Alonso]], espainiar aktorea (j. [[1920]]).
** [[Henry Armstrong]], estatubatuar boxeolaria (j. [[1912]]).
** [[Mary Calderone]], estatubatuar sendagilea (j. [[1901]]).
* [[2001]] - [[Seishiro Shimatani]], japoniar futbolaria (j. [[1938]]).
* [[2002]] - [[Hernán Gaviria]], kolonbiar futbolaria (j. [[1969]]).
* [[2005]] - [[Rosa Parks]], afro-amerikar jostuna, [[Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimendua (1955-1968)|Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimenduko]] aktibista garrantzitsua (j. [[1913]]).
* [[2010]] - [[Georges Haldas]], suitzar idazlea (j. [[1917]]).
* [[2011]] - [[John McCarthy]], estatubatuar informatikaria, ''[[adimen artifizial]]a'' kontzeptuaren hedatzailea (j. [[1927]]).
* [[2012]] - [[Olivier Lefèvre d'Ormesson]], frantziar politikaria (j. [[1918]]).
* [[2013]] - [[Manolo Escobar]], espainiar abeslaria eta aktorea (j. [[1931]]).
* [[2015]] - [[Maureen O'Hara]], irlandar aktorea eta abeslaria (j. [[1920]]).
* [[2016]] - [[Jorge Batlle Ibáñez]], [[Uruguai]]ko presidentea (j. [[1927]]).
* [[2017]] - [[Fats Domino]], estatubatuar abeslari, pianojotzaile eta konposatzailea (j. [[1928]]).
* [[2018]] -
** [[Carmen Alborch]], espainiar politikaria eta idazlea (j. [[1947]]).
** [[Tony Joe White]], estatubatuar musikari eta abeslaria (j. [[1943]]).
* [[2020]] - [[Abdul Azim]], bruneitar printze eta zinema ekoizlea (j. [[1982]]).
* [[2021]] - [[James Michael Tyler]], estatubatuar aktorea (j. [[1962]]).

== Jaiak eta urteurrenak ==
* [[Seaska (ikastolen elkartea)|Sehaska egutegiko izendegia]]: Imanol, Manu eta Berat.
* [[Garapenaz Informatzeko Mundu Eguna]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Hil aurkibidea}}

&lt;center&gt;[[Urriaren 23]] | [[Urteko egutegia|Urteko egutegi]] | [[Urriaren 25]]&lt;/center&gt;</text>
      <sha1>omlse08mzx8mvid8bzn7ml99ipz1gg8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Abenduaren 18</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4155</id>
    <revision>
      <id>9005722</id>
      <parentid>8998935</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:32:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Mundua */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17884" xml:space="preserve">'''Abenduaren 18'''a [[gregoriotar egutegia]]ren [[urte]]ko hirurehun eta berrogeita hamabigarren [[egun]]a da, 353.a [[bisurte]]etan. 13 egun falta dira urtea amaitzeko.

{{eguneko-goiburua|12|18}}

{{egungertaerak}}

== Gertaerak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1974]] - Poliziak Mikel Salegi hil zuen [[Donostia]]n.
* [[1978]] - [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] Joaquin Maria Azada langilea hil zuen [[Getxo]]n.
* [[1979]] - [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] Juan Cruz Montoya Ortueta zibila hil zuen [[Gasteiz]]en.
* [[2007]] - [[Marije Fullaondo]] [[Batasuna|Batasuneko]] zuzendaritzakidea atxilotu zuten [[Errigoiti]]n ([[Bizkaia]]) [[Espainiako Auzitegi Nazionala]]ren aginduz. Ondoren kartzelatu zuten.
* [[2013]] - [[Gipuzkoako Foru Aldundia]]k bere Txosten Ofizialean argitaratutako 46/2013 Foru Dekretuaren arabera [[Igeldo]] [[Gipuzkoa]]ko 89. udalerria bilakatu zen.

===== Mundua =====
* [[1961]] - [[Indonesia]]k [[Holandako Ginea Berria]] inbaditu zuen.
* [[1966]] - [[Richard Walker]] astronomoak [[Saturno]]ren [[Epimeteo (satelitea)|Epimeteo]] satelitea aurkitu zuen.
* [[1979]] - [[Katalunia]]ko Estatutua indarrean sartu zuten.
* [[1998]] - [[José María Aznar|Jose Maria Aznarrek]] [[Kanariak|Kanariar uharteetan]], [[Ceuta|Zeutan]] eta [[Melilla]]n zeuden 21 presoen hurbilketa agindu zuen. Handik aurrera [[Espainia]] hegoaldeko kartzeletara eraman zituzten.
* [[2005]] - [[Evo Morales]] [[Bolivia]]ko presidente aukeratu zuten, indigena batek herrialde hartan horrelakorik lortzen lehenengo aldiz.
* [[2009]] - [[Juan Lopez de Uralde]] eta [[Greenpeace]]ko beste bi ekintzaile atxilotuak izan ziren [[Kopenhage]]n, [[Klima aldaketari buruzko 2009ko Konferentzia|Kopenhageko Goi-bileran]] zehar, [[Danimarka]]ko erregina buru zuen afarian sartzeagatik.
* [[2012]] - [[Konbergentzia eta Batasuna|CIUko]] [[Artur Mas]] eta [[Kataluniako Ezker Errepublikarra|ERCko]] [[Oriol Junqueras]] politikariek [[2014]]an [[Katalunia]]n [[Autodeterminazio|Autodeterminazio Erreferenduma]] burutzea adostu zuten.

== Arte eta kultura ==

===== Euskal Herria =====
* [[1801]] - [[Joan Ignazio Iztueta|Juan Ignazio Iztueta]] idazlea eta poligrafoa [[Tolosa]]ko kartzelan sartu zuten.
* [[1960]] - [[Bertsolari Txapelketa Nagusia|Euskal Herriko Bertsolari Txapelketa Nagusia]] [[Donostia]]n, [[Inazio Eizmendi]] &quot;Basarri&quot; garaile.
* [[2002ko Bizkaiko Bertsolari Txapelketa]]ren finala [[Igor Elortza]]k irabazi zuen, aurreko bi edizioetan legez.
* [[2005]] - [[Andoni Egaña]]k 4. aldiz irabazi zuen Euskal Herriko [[2005eko Bertsolari Txapelketa Nagusia|Bertsolari Txapelketa Nagusia]].
* [[2010eko Bizkaiko Bertsolari Txapelketa]]n [[Arkaitz Estiballes]]ek jantzi zuen txapela.
* [[2011ko Gipuzkoako Bertsolari Txapelketa]]n [[Aitor Sarriegi]]k jantzi zuen txapela.

===== Mundua =====
* [[1969]] - ''[[On Her Majesty's Secret Service (filma)|On Her Majesty's Secret Service]]'' (''Bere Maiestatearen Zerbitzupean'') filma estreinatu zen, [[Peter R. Hunt]]ek zuzendu eta [[George Lazenby]], [[Diana Rigg]], [[Telly Savalas]], [[Bernard Lee]] eta [[Gabriele Ferzetti]] aktoreek antzeztu zuten.
* [[1973]] - ''[[Amarcord]]'' (''Oroitu'') filma estreinatu zen, [[Federico Fellini]]k zuzendu zuen.
* [[1975]] - [[John Huston]] estatubatuar zinema zuzendariaren ''[[The Man Who Would Be King]]'' filma estreinatu zen.
* [[1985]] - ''[[Out of Africa]]'' (''Afrikatik Kanpo'') filma estreinatu zen, [[Sydney Pollack]]ek zuzendu eta [[Meryl Streep]] eta [[Robert Redford]] aktoreek antzeztu zuten.
* [[1987]] - ''[[The Dead (1987ko filma)|The Dead]]'' (''Heriotza'') filma estreinatu zen (zuzendariaren heriotzaren ondoren), [[John Huston]]ek zuzendu eta [[Anjelica Huston]], [[Donal McCann]], [[Dan O'Herlihy]], [[Donal Donnelly]], [[Helena Carroll]] eta [[Cathleen Delany]] aktoreek antzeztu zuten.
* [[1998]] - ''[[You've Got Mail]]'' (''E-posta Bat Daukazu'') filma estreinatu zen, [[Nora Ephron]]ek zuzendu eta [[Tom Hanks]] eta [[Meg Ryan]]ek antzeztu zuten.

== Zientzia eta teknologia ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====
* [[1966]] - [[Richard L. Walker]]rek [[Saturno (planeta)|Saturnoko]] [[Epimeteo (satelitea)|Epimetheus]] ilargia aurkitu zuen.

== Kirolak ==
===== Euskal Herria =====

===== Mundua =====

== Jaiotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1867]] - [[Joaquín Bárbara]], arabar margolari akademizista (h. [[1931]]).
* [[1895]] - [[Karmele Saint-Martin]], euskal herritar idazlea (h. [[1989]]).
* [[1900]] - [[Robustiano Bilbao]], euskal herritar futbolaria.
* [[1906]] - [[Espe Alegria]], eusko-estatubatuar irakasle eta irrati-esataria (h. [[1991]]).
* [[1919]] - [[Josu Oregi]], gipuzkoar euskalaria (h. [[1995]]).
* [[1932]] - [[José María Macarulla]], kataluniar kimikaria eta [[Euskal Herriko Unibertsitatea|EHUko]] irakaslea (h. [[2012]]).
* [[1938]] - [[Lucia Bakedano]], nafar idazlea.
* [[1945]] - [[Ignacio Salas]], bizkaitar kazetaria (h. [[2016]]).
* [[1948]] - [[Fernando Telletxea|Fernando Telletxea, ''Fama'']], gipuzkoar aktorea, idazlea eta abeslaria.
* [[1957]] - [[Amaia Saizar]], gipuzkoar abeslaria.
* [[1961]] -
** [[Martin Alustiza]], gipuzkoar esku pilotari ohia.
** [[Félix Taberna]], [[Nafarroako Ezker Batua|IUN-NEBko]] nafar politikaria.
* [[1963]] - [[Pablo Turrillas]], gipuzkoar futbolari ohi eta entrenatzailea.
* [[1965]] - [[Manuel Erice]], nafar kazetaria (h. [[2018]]).
* [[1966]] - [[Oskar Artetxe]], gipuzkoar futbolari ohia.
* [[1969]] - [[Iratxe Aurrekoetxea]], bizkaitar gimnasta ohi eta entrenatzailea.
* [[1982]] - [[Marta Moreno]], nafar futbolaria.
* [[1986]] - [[Ylenia Baglietto]], gipuzkoar gimnasta-erritmiko ohia eta aktorea.

===== Mundua =====
* [[1450]] - [[Marko Marulić]], kroaziar idazlea eta poeta (h. [[1524]]).
* [[1626]] - [[Kristina Suediakoa]], [[Suedia]]ko erregina (h. [[1689]]).
* [[1630]] - [[Tankredo Rohangoa]], Rohango dukerriaren dukegaia (h. [[1649]]).
* [[1718]] - [[Anna Leopoldovna]], [[Errusiar Inperioa|Errusiako]] erreginaordea (h. [[1746]]).
* [[1820]] - [[Washington Duke]], [[Ameriketako Estatu Batuetako Gerra Zibila|Amerikako Gerra Zibilean]] borrokatu zen estatubatuar tabakoaren-industrialari eta [[Filantropia|filantropoa]] (h. [[1905]]).
* [[1839]] - [[Théodule-Armand Ribot]], frantziar psikologoa (h. [[1916]]).
* [[1856]] - [[Joseph John Thomson]], ingeles kimikaria (h. [[1940]]).
* [[1863]] - [[Franz Ferdinand Austriakoa]], Austria-Hungariako artxidukea (h. [[1914]]).
* [[1870]] - [[Hector Hugh Munro]], britainiar idazlea eta antzerkigilea (h. [[1916]]).
* [[1878]] - [[Iosif Stalin|Josef Stalin]], sobietar politikaria, [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|SESBeko]] bigarren buruzagi gorena (h. [[1953]]).
* [[1879]] - [[Paul Klee]], suitzar-alemaniar margolaria (h. [[1940]]).
* [[1881]] - [[Esperanza Zuloaga]], espainiar zeramikaria (h. [[1937]]).
* [[1883]] - [[Jules Raimu]], frantziar aktorea (h. [[1946]]).
* [[1887]] - [[Charles Galton Darwin]], ingeles fisikaria, eugenista, eta [[Charles Darwin]]en biloba (h. [[1962]]).
* [[1890]] - [[Edwin Armstrong]], estatubatuar ingeniari elektroniko eta asmatzailea, [[Frekuentzia Modulatua|FM]] irratiaren asmatzailea.
* [[1895]] - [[Luis Pimentel]], galiziar idazlea.
* [[1902]] - [[Paco Martínez Soria]], espainiar aktore, antzerki enpresari eta zinema izarra (h. [[1982]]).
* [[1904]] - [[George Stevens]], estatubatuar zinema zuzendaria (h. [[1975]]).
* [[1906]] - [[Ferdinand Alquié]], frantziar filosofoa (h. [[1985]]).
* [[1907]] - [[Christopher Fry]], ingeles antzerkigilea (h. [[2005]]).
* [[1911]] -
** [[Jules Dassin]], estatubatuar zinema zuzendaria (h. [[2008]]).
** [[Helen Vlachos]], kazetaritza grekoaren legenda (h. [[1995]]).
* [[1913]] - [[Willy Brandt]], [[Alemaniako kantziler]]ra (h. [[1992]]).
* [[1916]] -
** [[Betty Grable]], estatubatuar aktore, pin-up, dantzari, modelo eta abeslaria (h. [[1973]]).
** [[Anselm Strauss]], estatubatuar soziologoa (h. [[1996]]).
* [[1920]] - [[Rita Streich]], alemaniar opera-abeslaria (h. [[1987]]).
* [[1922]] - [[Esther Lederberg]], estatubatuar mikrobiologoa izan zen, bakterioen genetikan aitzindaria (h. [[2006]]).
* [[1925]] - [[John Szarkowski]], estatubatuar museo-zaintzaile, historialari, arte-kritikari eta argazkilaria (h. [[2007]]).
* [[1927]] - [[Ramsay Clark]], estatubatuar abokatu, ekintzaile eta politikaria (h. [[2021]]).
* [[1928]] - [[Galt MacDermot]], kanadar konpositorea (h. [[2018]]).
* [[1929]] - [[Iker Larrauri]], mexikar museologoa, antropologoa, arkitektoa eta artista plastikoa (h. [[2021]]).
* [[1930]] - [[Jesús Puente]], espainiar antzerki eta zinema antzezlea (h. [[2000]]).
* [[1933]] - [[Laura Mancinelli]], italiar idazlea, [[germanistika|germanista]] eta erdi arokoa (h. [[2016]]).
* [[1934]] - [[Boris Volynov]], errusiar kosmonauta.
* [[1938]] - [[Chas Chandler]], ingeles musikari, disko-ekoizle eta managerra (h. [[1996]]).
* [[1939]] - [[Harold E. Varmus]], estatubatuar zientzialaria, 1989ko [[Medikuntzako Nobel Saria]].
* [[1940]] - [[Lei Feng]], [[Askapenerako Herri Armada]]ko soldadua eta [[Txina]]ko [[komunismo]]an pertsonaia legendarioa (h. [[1962]]).
* [[1941]] - [[Joan Wallach Scott]], estatubatuar historialaria, emakumeen historia alorrean aditua.
* [[1943]] - [[Keith Richards]], ''[[Rolling Stones]]'' taldeko gitarrista, abeslari eta kantagilea.
* [[1946]] -
** [[Steve Biko]], [[apartheid]]aren aurkako hegoafrikar ekintzailea (h. [[1977]]).
** [[Steven Spielberg]], estatubatuar zinema zuzendari eta ekoizlea.
* [[1948]] -
** [[Gila Goldstein]], israeldar aktorea, abeslaria eta pertsona transgeneroen aldeko ekintzailea (h. [[2017]]).
** [[Edmund Kemper]], estatubatuar serieko hiltzaile, bortxatzaile, gizajalea eta nekrofiloa.
** [[Adam Musiał]], poloniar futbolaria (h. [[2020]]).
** [[Mimmo Paladino]], italiar margolaria.
** [[Angela Sommer-Bodenburg]], alemaniar haur-literatura idazlea.
* [[1951]] - [[Alvin E. Roth]], estatubatuar ekonomialaria, [[joko-teoria]]n aditua, 2012ko [[Ekonomiako Nobel Saria]].
* [[1954]] - [[Ray Liotta]], estatubatuar aktorea (h. [[2022]]).
* [[1956]] - [[Esperanza Casteleiro]], [[Espainiako Inteligentzia Zentroa|Espainiako Inteligentzia Zentroko]] zuzendaria.
* [[1959]] - [[María Escario]], espainiar kazetari eta ''[[Televisión Española]]''ko aurkezlea.
* [[1961]] - [[Joanna Jet]], britainiar emakumezko aktore pornografiko, zine-zuzendari eta modelo transexuala.
* [[1962]] - [[James Sie]], estatubatuar ahots-aktorea, aktorea eta umorista.
* [[1963]] -
** [[Dimitri Piterman]], ukrainar-estatubatuar enpresaburua, [[Deportivo Alavés]]en jabe eta presidente izandakoa.
** [[Brad Pitt]], estatubatuar aktore, ekoizle eta gizarte ekintzailea.
* [[1964]] -
** [[Steve Austin]], estatubatuar aktorea, ekoizlea eta borrokalari profesional ohia.
** [[Pierre Nkurunziza]], [[Burundi]]ko presidentea (h. [[2020]]).
* [[1968]] - [[Alejandro Sanz]], espainiar musikari, musikagile eta abeslaria.
* [[1971]] -
** [[Arantxa Sánchez Vicario]], kataluniar tenislari ohia.
** [[Lola Sanjuán]], espainiar enpresaburu eta lider feminista.
* [[1974]] - [[Dmitri Skliarov]], errusiar programatzailea.
* [[1975]] -
** [[Sia]], australiar abeslaria.
** [[Esther Vivas]], kataluniar kazetaria, soziologoa, gizarte ekintzailea eta politikaria.
* [[1976]] - [[Koyuki]], japoniar aktore eta modeloa.
* [[1978]] - [[Katie Holmes]], estatubatuar aktorea.
* [[1980]] - [[Christina Aguilera]], estatubatuar abeslari, dantzari, musikagile eta ekoizlea.
* [[1989]] - [[Ashley Benson]], estatubatuar aktore eta modeloa.
* [[1992]] -
** [[Kristen Faulkner]], estatubatuar txirrindularia.
** [[Bridgit Mendler]], estatubatuar aktore, abeslari eta modeloa.
* [[1993]] - [[Valtònyc]], espainair [[rap]] abeslaria.
* [[1995]] - [[Barbora Krejčíková]], txekiar tenislaria.
* [[2001]] - [[Billie Eilish]], estatubatuar abeslari eta konpositorea.

== Heriotzak ==

===== Euskal Herria =====
* [[1797]] - [[Juan Sagarbinaga]], bizkaitar arkitektoa, [[Salamanca]]n (j. [[1710]]).
* [[1812]] - [[Bertrand Dominique Joachim de Logras]], Olhontzeko markesa, baxenafar aitoren semea, [[Paue]]n (j. [[1751]]).
* [[1869]] -
** [[Francisco Javier Girón]], nafar militarra, [[Madril]]en (j. [[1803]]).
** [[Maria Luisa Petriarena]], gipuzkoar ehulea eta bertsolaria.
* [[1937]] -
** [[Jose Luis Arenillas]], euskal mediku eta politikaria, fusilatua (j. [[1904]]).
** [[Gumersindo de Azcárate Gómez]], espainiar militarra, [[Euzko Gudarostea|Euzko Gudarosteko]] operazio-inspektorea, [[Derio]]n fusilatua (j. [[1878]]).
** [[Ernesto de la Fuente]], espainiar militarra, [[Euzko Gudarostea|Euzko Gudarosteko]] komandantea, [[Derio]]n fusilatua.
** [[Daniel Irezabal]], bizkaitar militarra, fusilatua (j. [[1879]]).
* [[1951]] - [[Jean Saint-Pierre]], euskal apezpiku eta idazlea (j. [[1884]]).
* [[1974]] - [[Mikel Salegi Urbieta]], gipuzkoar gaztea, Guardia Zibilak kontrol batean tiroz eraila (j. [[1953]]).
* [[1999]] - [[Manuel Matxain]], gipuzkoar bertso-jartzailea (j. [[1916]]).
* [[2019]] -
** [[Patxi Andion]], euskal herritar kantautorea, musikaria, aktorea, idazlea eta irakaslea, [[Cubo de la Solana]]n (j. [[1947]]).
** [[Miguel Munarriz]], nafar aktorea (j. [[1957]]).
* [[2020]] - [[Aitor Etxarte]], gipuzkoar pedagogoa eta euskaltzalea (j. [[1956]]).

===== Mundua =====
* [[1075]] - [[Edith Wessexkoa]], Ingalaterrako erregina ezkontidea (j. [[circa|c.]] [[1025]]).
* [[1737]] - [[Antonio Stradivari]], italiar biolin-egilea (j. [[1644]]).
* [[1803]] - [[Johann von Herder]], alemaniar idazle, teologo eta filosofoa (j. [[1744]]).
* [[1805]] - [[Gennaro Astarita]], italiar musikagilea, Napolitar operako eskolako paraidea (j. [[circa|c.]] [[1745]]).
* [[1808]] - [[Christina Chalon]], herbehereetar artista eta irarlea.
* [[1829]] - [[Jean-Baptiste Lamarck]], frantziar naturalista (j. [[1744]]).
* [[1832]] - [[Philip Freneau]], esatubatuar olerkaria eta kazetaria (j. [[1752]]).
* [[1843]] - [[Thomas Graham (Lynedocheko 1. baroia)]], eskoziar aristokrata, politikaria eta britainiar armadako ofiziala (j. [[1748]]).
* [[1848]] - [[Bernard Bolzano]], [[bohemia]]r matematikari, logikari, filosofo eta teologoa (j. [[1781]]).
* [[1888]] - [[Caroline de Barrau]], frantziar hezitzailea, feminista, aktibista eta filantropoa (j. [[1828]]).
* [[1892]] - [[Richard Owen]], ingeles naturalista (j. [[1804]]).
* [[1919]] - [[Horatio William Parker]], estatubatuar musikagilea, zuzendaria eta irakaslea (j. [[1863]]).
* [[1932]] - [[Eduard Bernstein]], alemaniar politikari sozialista (j. [[1850]]).
* [[1933]] - [[Mary Parker Follett]], estatubatuar gizarte-ekintzaile eta kudeaketa-aditua (j. [[1868]]).
* [[1936]] -
** [[Andrija Mohorovicic]], kroaziar geologoa, [[Mohorovičić etenunea]] aurkitu zuena (j. [[1857]]).
** [[Leonardo Torres Quevedo]], espainiar ingeniaria eta matematikaria (j. [[1852]]).
* [[1939]] - [[Bruno Liljefors]], suediar margolaria (j. [[1860]]).
* [[1954]] - [[Lluís Duran i Ventosa]], kataluniar politikari eta legegizona (j. [[1870]]).
* [[1968]] - [[Dorothy Garrod]], britainiar arkeologoa, Paleolito Aroan aditua (j. [[1892]]).
* [[1971]] - [[Aleksander Tvardovski]], errusiar olerkaria (j. [[1910]]).
* [[1980]] - [[Aleksei Kosygin]], sobietar politikaria (j. [[1904]]).
* [[1990]] - [[Paul Tortelier]], frantziar biolontxelo-jotzaile eta musikagilea, XX. mendeko [[biolontxelo]]-jotzaile nagusietako (j. [[1914]]).
* [[1995]] - [[Konrad Zuse]], alemaniar ingeniaria, konputazioaren aitzindaria (j. [[1910]]).
* [[1998]] - [[Lev Dyomin]], errusiar kosmonauta.
* [[1999]] - [[Robert Bresson]], frantziar zinemagilea (j. [[1901]]).
* [[2000]] - [[Kirsty MacColl]], ingeles pop abeslari eta egile-abeslaria (j. [[1959]]).
* [[2001]] - [[Gilbert Bécaud]], frantziar abeslari, musikagile, piano-jotzaile eta aktorea (j. [[1927]]).
* [[2006]] - [[Joseph Barbera]], estatubatuar animatzaile, zuzendari eta ekoizlea , [[Hanna-Barbera]] estudioaren sortzailea(j. [[1911]]).
* [[2008]] - [[Mark Felt]], ''Eztarri Sakona'', estatubatuar [[FBI]]ko kide eta [[barneko salatzailea]] (j. [[1913]]).
* [[2009]] - [[Tavo Burat]], italierazko eta [[piemontera]]zko italiar idazle eta kazetaria (j. [[1932]]).
* [[2010]] - [[Jacqueline de Romilly]], frantziar humanista izan zen, helenista, itzultzaile, saiakeragile eta akademikoa (j. [[1913]]).
* [[2011]] - [[Václav Havel]], txekiar dramagile, idazle eta politikaria, [[Txekoslovakia]]ko azken [[lehendakari|presidentea]] eta [[Txekia|Txekiar Errepublikako]] lehenbizikoa (j. [[1936]]).
* [[2012]] [[Mustafa Ould Salek]], [[Mauritania]]ko presidentea (j. [[1936]]).
* [[2014]] - [[Virna Lisi]], italiar aktore ezagunenetakoa (j. [[1936]]).
* [[2016]] -
** [[Sata Isobe]], japoniar boleibol jolakaria (j. [[1944]]).
** [[Léo Marjane]], frantziar abeslaria (j. [[1912]]).
** [[Zsa Zsa Gabor]], hungariar-estatubatuar aktorea (j. [[1917]]).
* [[2017]] - [[Jonghyun]], hegokorear abeslari eta irrati esataria (j. [[1990]]).
* [[2018]] - [[Tulsi Giri]], [[Nepal]]go lehen ministroa (j. [[1926]]).
* [[2019]] - [[Claudine Auger]], frantziar aktore eta modeloa (j. [[1941]]).
* [[2020]] -
** [[Michael Jeffery]], [[Australia]]ko 24. Gobernadore Orokorra (j. [[1937]]).
** [[Peter Michael Neumann]], britainiar matematikaria (j. [[1940]]).
** [[Òscar Ribas Reig]], [[Andorra]]ko lehen ministroa (j. [[1936]]).
* [[2021]] -
** [[Richard Rogers]], italiar jatorriko britainiar arkitektoa (j. [[1933]]).
** [[Adela Turin]], artearen historialaria eta idazlea (j. [[1939]]).
** [[Julio Zachrisson]], margolari, grabatzaile eta eskultore panamatarra (j. [[1927]]).

== Jaiak eta urteurrenak ==
* [[Seaska (ikastolen elkartea)|Sehaska egutegiko izendegia]]: Gexan, Gartzen, Gazien, Gezan eta Gehezan.
* [[Pertsona migratzailearen nazioarteko eguna]]
* [[Arabiar Hizkuntzaren Nazio Batuen Eguna]]
* [[Irratiaren Mundu Eguna]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Hil aurkibidea}}

&lt;center&gt;[[Abenduaren 17]] | [[Urteko egutegia|Urteko egutegi]] | [[Abenduaren 19]]&lt;/center&gt;</text>
      <sha1>o5jxybyz6eelo6zrk8r0hwb3am3sn51</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hizkuntzalaritza</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4675</id>
    <revision>
      <id>9005572</id>
      <parentid>8933754</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:03:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13377" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{HezkuntzaPrograma|Hizkuntzak}}
[[Fitxategi:Mapa Lenguas del Mundo.png|thumb|440px|Munduko hizkuntzen mapa.]]

'''Hizkuntzalaritza''' edo '''linguistika''' [[hizkuntza]] eta hizkuntzarekin lotura duten fenomenoak aztertzen dituen [[zientzia]] da. Hau da, hizkuntza adierazpide edo sistematzat hartuta, hizkuntzen arteko harremanak aztertzen dituen jakintza. Hizkuntzalaritza lan arlotzat duen pertsonari '''hizkuntzalaria''' deritzo; eta euskara aztertzen baldin badu, '''[[euskal hizkuntzalaritza|euskal hizkuntzalaria]]''' edo '''euskalaria.'''

== Hizkuntzalaritzaren aztergaia ==

Sistema bat dela kontuan hartuta aztertzen du hizkuntza hizkuntzalaritzak. Hizkuntzalaritzaren aztergaiak sistema horren izaera, egiturak, osagaiak eta berezitasunak dira. Teoriazko hizkuntzalaritza esaten zaio hizkuntzak oinarrian duen egitura azaltzeko teoria ematen saiatzen denari, eta hizkuntza baitan aplikatua hizkuntzalaritzaren kontzeptuak pedagogiazko helburu baten mendean jartzen dituenari.

Bestalde, ''sinkroniazko'' hurbilpena erabil dezake hizkuntza aztertzeko (hizkuntza jakin bat aztertzea une jakin batean) edo ''diakroniazkoa'' (hizkuntza jakin baten bilakaera historian zehar). Teoriazko hizkuntzalaritzaren joera da hizkuntzaren egiturak hiztunen erabilera jakinetatik kanpo uztea eta horren ondorioz, hizkuntza deskribatzeko sinkroniazko azterketak erabiltzea; era berean, ez ditu hizkuntzaren ezagupena, erabilera eta antzeko gairik aztertzen, eta gai horiek [[psikolinguistika]]ren, [[soziolinguistika]]ren eta [[antropologia]]zko hizkuntzalaritzaren esku geratzen dira.

== Hizkuntzalaritzaren historia ==

Hizkuntzalaritzaren egiazko helburua definitu arte, hiru fase izan ziren:

# Hasieran ([[Antzinako Grezia]]n hasita, eta [[frantzia]]rrek jarraituta), [[gramatika]] izan zen. Gramatikak forma egokiak eta ezegokiak desberdintzen dituen arauak definitzen ditu.
# Ondoren, [[filologia]] agertu zen. Horrek testuak ulertu eta komentatzea du helburu nagusi.
# Hirugarren fasea hizkuntzen arteko konparaketa egin zitekeela konturatu zirenean hasi zen.

=== Lehen azterketak ===

[[Pāṇini|Panini]] indiar gramatikariaren lanak dira hizkuntzalaritzari hasiera eman ziotenak ([[India]], [[IV. mendea]]n): [[sanskrito]] zaharra finkatu zuen eta azterketa morfosintaktiko zehatzak egin zituen. Grezia zaharreko filosofoek K.a. V. mendean teoriazko hizkuntzalaritzaren alorreko lehenengo azterketak ezagutzera eman zituzten (giza hizkuntzaren jatorria eta grekoaren gramatika). Greziar gramatikariek erromatarrengan eragin handia izan zuten, eta ondoren, [[Erdi Aroa]]n eta [[Pizkundea|Errenazimentuan]] egin ziren erromantze hizkuntzen gramatiketan. Salbuespen gutxi batzuk alde batera utzita, gramatikari gehienek latina eta grekoa aztertu zituzten edo lekuan lekuko hizkuntzak deskribatu eta nola zuzen erabili irakatsi zuten.

=== Hizkuntzalaritza diziplina gisa: estrukturalismoa ===

[[Fitxategi:Ferdinand de Saussure.jpg|thumb|ezkerrera|180px|[[Ferdinand de Saussure]].]]

Errenazimentuaren ondoren, munduko hizkuntzak aztertzeko zaletasuna areagotu egin zen, eta [[XIX. mendea]]n hizkuntzalaritzak jakintza izaera lortu zuen. XIX. mendeko hizkuntzalaritzak deskribapen diakronikoak egiteko konparaketa lanetan hartu zuen oinarria, eta hainbat hizkuntzetako hiztegia, egiturak eta fonologia aztertu ziren antzinako hizkuntza ama bakarra aurkitu nahian. Hizkuntzalaritza historikoak sanskritoak, grekoak eta latinak elkarren arteko harremanak zituztela aurkitu zuen, eta Europako hizkuntza gehienek [[aitzinindoeuropera]] zutela antzinako sorburu. [[Ferdinand de Saussure]] hizkuntzalari suitzarrak berrikuntzak ekarri zituen hizkuntzalaritzara XIX. mende bukaeran: hizkuntzalaritza diakronikoa eta sinkronikoa bereizi zituen alde batetik, eta bestetik, hizkuntza (''langue, ''hizkuntzaren ezkutuko egitura birtuala) eta hizketa (''parole, ''hizkuntzaren egituraren gauzatzen jakina) ere bai. Saussure hil ondoren bere ''Cours de Linguistique Générale ''(1916) argitaratu zenean, garai berri bat hasi zen hizkuntzalaritzan: estrukturalismoa. Saussureren ustez hizkuntzaren ''(langue)'' izaera aztertu behar zuen hizkuntzalaritzak.

=== Gramatika sortzailea edo generatibismoa ===
{{nagusia|Gramatika sortzaile}}
[[Fitxategi:Noam Chomsky, 2004.jpg|thumb|180px|[[Noam Chomsky]].]]

[[1950]]. urterako, hizkuntzalari batzuek estrukturalistei salatu zieten ez zutela behar bezain kontuan hartzen giza hizkuntzaren adimenezko izaera, eta azalean ez zeuden gertaerak ez zituztela aztertzen. [[Noam Chomsky]] estatubatuar hizkuntzalariak estrukturalistei aurre egin zien hizkuntza guztietan egitura unibertsalak zeudela esan zuenean ([[gramatika unibertsal]]a), eta berriro ere hizkuntzalaritzaren helburuak aldatu zituen. Hizkuntza aztertuz adimenaren lana aztertu nahi izan zuen, eta estrukturalistek baztertutako teoria mentalistari garrantzia eman zion: hizkuntza burmuineko zati baten gaitasun batean datzala azpimarratzen zuen, ikusmena edo mugimendua bezala. Hizkuntzaren ezagupen inkontzientea ''(competence)'' aurkitzea zuen helburu, esaldi kopuru amaigabea ''(performance) ''azterketaren oinarrian zuela. Gramatika ''sortzaile-bihurtzailea'' deitu zitzaion joera honi. 1957an Chomskyk lehenengo aldiz aipatu zuenez geroztik, [[gramatika sortzaile]]ak (''generative grammar'' delakoak) etengabe izan ditu aldaketak, [[Printzipioen eta Parametroen Teoria]] kasu. 1970. urteaz gero, hizkuntzalaritza sortzaileak sintaxiaren eta semantikaren arteko harremanak aztertu ditu batez ere. Generatibismoa [[naturalismo]]arekin, [[Natura zientziak|natur zientziekin]] (bereziki [[biologia]]rekin) eta [[filosofia]]ko adar [[Objektibismo|objetibistarekin]] du lotura.

=== Hizkuntzalaritza kognitiboa edo kognitibismoa ===

[[Hizkuntzalaritza kognitibo]]a edo kognitibismoa 1950eko hamarkadako generatibismoari aurre egiteko garatu zen hizkuntzalaritza eskola bat da, eta 1970-1980ko hamarkadetan hartu zuen indarra. Bultzatzaile nagusiak [[Ronald Langacker]] eta [[George Lakoff]] [[ameriketako Estatu Batuak|estatubatuarrak]] izan ziren. Hizkuntzalaritza honen arabera, [[semantika]]k [[sintaxi]]ak bezainbesteko garrantzia luke, baita garrantzi gehiago ere. Bestalde, generatibistek ez bezala, kognitibistek hizkuntza analisiaren hiru atalak ([[fonologia]], [[sintaxi]]a eta [[semantika]]) elkarri oso loturik daudela diote eta ezin direla banatuta ikertu. Teoria ezberdin anitz badaude ere ([[Prototipoen Teoria]], [[Markoen Teoria]], [[Metafora eta Metonimien Ikerketa]], [[Eredu Kognitibo Idealizatuen Teoria]]... ) helburu bakar batek batzen ditu: esaldien/hitzen esanahia eta horrek egitura sintaktikoarekin dituen loturak ikertzea.

== Ikerketa arloak ==

Hizkuntzaren ikerketara bere mailen bidez gerturatu gaitezke, alde batetik, kodigo linguistiko gisa konfiguratzen duten arau eta erregelei begiratuz ([[gramatika]]); eta, bestetik, komunikazio interakziorako tresnatzat hartuta, [[pragmatika]] eta [[testu linguistika]] diziplinekin adibidez.

Hizkuntza &quot;sistema&quot; gisa harturik, honakoak dira estrukturan ikus daitezkeen mailak:

=== Arlo fonikoa ===
* '''[[Fonologia]]'''
* '''[[Fonetika]]'''
* '''[[Grafemika]]''', '''[[Ortologia]]''' eta '''[[Ortografia]]'''.

=== Arlo morfosintaktikoa ===
* '''[[Morfologia (argipena)|Morfologia]]'''
* '''[[Sintaxi]]a'''

=== Arlo lexiko-semantikoa ===
* '''[[Semantika]]'''
* '''[[Lexikologia]]'''
* '''[[Hiztegigintza|Lexikografia]]'''

=== Arlo pragmatikoa ===
Hizkuntza hitz egiteko tresna gisa, honakoak nabarmentzen dira:

* [[Testu]]a
* [[Pragmatika]]

=== Hizkuntza-tipologia ===
Hizkuntza-tipologia (edo tipologia linguistikoa) [[Hizkuntza|hizkuntzak]] egiturari dagozkion ezaugarrien arabera aztertu eta sailkatzen dituen [[Hizkuntzalaritza|hizkuntzalaritzaren]] alorra da. Helburutzat du munduko hizkuntzen ezaugarri komunak zein egitura-aniztasuna deskribatzea eta azaltzea&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=V. A.|abizena=Plungyan|izenburua=Modern Linguistic Typology|orrialdeak=101–113|hizkuntza=en|data=2011-04|url=http://link.springer.com/10.1134/S1019331611020158|aldizkaria=Herald of the Russian Academy of Sciences|alea=2|zenbakia=81|issn=1019-3316|doi=10.1134/S1019331611020158|sartze-data=2022-05-10}}&lt;/ref&gt;. Bere azpidiziplinak honako hauek dira: 

* Tipologia kualitatiboa, hizkuntzen arteko konparazioa eta hizkuntzaren barruko aldaerak jorratzen dituena.
* Tipologia kuantitatiboa, munduko hizkuntzetan egiturazko patroiak sailkatzeaz arduratzen dena. 
* Tipologia teorikoa, tipologia kuantitatiboan egindako sailkatze lana azaltzen duena. 
* Tipologia sintaktikoa, [[hitz]] ordenaz, hitzen formaz, hitzen [[Gramatika|gramatikaz]] eta hitzen hautaketaz arduratzen dena. 
* Lexikoaren tipologia, hizkuntzaren [[Corpus-hizkuntzalaritza|corpusaz]] arduratzen dena.

== Hizkuntzalari ospetsuak ==
Hona hemen euskara edo erdararen bat aztergai izan duten hizkuntzalari nabarmenenak:

=== Euskal hizkuntzalariak ===

&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2;column-count:2;&quot;&gt;
* [[Resurreccion Maria Azkue]]
* [[Luis Luziano Bonaparte]]
* [[Arturo Kanpion|Arturo Campión]]
* [[Iñaki Gaminde]]
* [[Gotzon Garate]]
* [[Piarres Lafitte]]
* [[Joseba Lakarra]]
* [[Pierre Lhande]]
* [[Koldo Mitxelena]]
* [[Manuel Agud Querol]]
* [[Rudolf de Rijk]]
* [[Pello Salaburu]]
* [[Hugo Schuchardt]]
* [[Larry Trask]]
* [[Txillardegi|Jose Luis Alvarez Enparantza ''Txillardegi'']]
* [[Koldo Zuazo]]
&lt;/div&gt;

=== Erdal hizkuntzalariak ===

&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2;column-count:2;&quot;&gt;
* [[John L. Austin]]
* [[Andrés Bello]]
* [[Emile Benvéniste]]
* [[Leonard Bloomfield]]
* [[Franz Bopp]]
* [[Eugenio Coşeriu]]
* [[Noam Chomsky]]
* [[Umberto Eco]]
* [[Joseph Greenberg]]
* [[Joshua Fishman]]
* [[Jacob Grimm]] eta [[Wilhelm Grimm]]
* [[Maurice Gross]]
* [[Claude Hagège]]
* [[Michael Halliday]]
* [[Zellig Harris]]
* [[Henk Haverkate]]
* [[Louis Hjelmslev]]
* [[Roman Jakobson]]
* [[William Labov]]
* [[George Lakoff]]
* [[André Martinet]]
* [[Juan Carlos Moreno Cabrera]]
* [[Barbara Partee]]
* [[Steven Pinker]]
* [[Merritt Ruhlen]]
* [[Edward Sapir]]
* [[Ferdinand de Saussure]]
* [[Sergei Starostin]]
* [[Nikolai S. Trubetskoi]]
* [[Wilhelm von Humboldt]]
* [[Valentin Voloxinov]]
* [[Ghil'ad Zuckermann]]
&lt;/div&gt;

== Ikus, gainera ==
* [[Soziolinguistika]]
* [[Hizkuntzaren soziologia]]

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/26}}
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Bibliografia ==

* Aronoff, Mark &amp; Janie Rees-Miller (Eds.) (2003) ''The Handbook of Linguistics'', Blackwell Publishers. (ISBN 1-4051-0252-7).
* [[Leonard Bloomfield|Bloomfield, Leonard]] (1933,1984) ''Language'', University of Chicago Press. (ISBN 0-226-06067-5).
* [[Noam Chomsky|Chomsky, Noam]] (1965) ''Aspects of the Theory of Syntax''; ''Syntactic Structures''; ''On Language''.
* Comrie, Bernard (1989) ''Language Universals and Linguistic Typology'', University of Chicago Press. (ISBN 978-0-226-11433-0).
* [[David Crystal]] (1987) ''Linguistics''; ''The Stories of English''; ''The Cambridge Encyclopaedia of Language'', Cambridge University Press; (1991) ''A Dictionary of Linguistics and Phonetics'', Blackwell. (ISBN 0-631-17871-6); (1992) ''An Encyclopaedic Dictionary of Language and Languages'', Oxford: Blackwell.
* Escandell Vidal, M.V.; Marrero Aguiar, V; Casado Fresnillo, C.; Gutiérrez Rodríguez, E.; Ruiz-Va Palacios, P. (2009) ''El lenguaje humano'', Editorial Universitaria Ramón Areces (UNED).
* Fernández Fernández, Beatriz eta Ortiz de Urbina, Jon (2007) ''Hizkuntzari itzulia 80 hizkuntzatan'', UEU.
* Hudson, G. (2000) ''Essential Introductory Linguistics'', Oxford: Blackwell.
* [[John Lyons|Lyons, John]] (1995) ''Linguistic Semantics'', Cambridge University Press. (ISBN 0-521-43877-2).
* Mairal Usón, R.; Peña Cervel, M.S.; Cortés Rodríguez, F.J.; Ruiz de Mendoza Ibáñez, F.J. (2010) ''Teoría lingüística: Métodos, herramientas y paradigmas'', Editorial Universitaria Ramón Areces (UNED).
* O'Grady, William D., Michael Dobrovolsky &amp; Francis Katamba [eds.] (2001) ''Contemporary Linguistics'', Longman. (ISBN 0-582-24691-1) - Lower Level.
* [[Steven Pinker|Pinker, Steven]] (2000) ''The Language Instinct'', repr ed., Perennial. (ISBN 0-06-095833-2); (2000) ''Words and Rules'', Perennial. (ISBN 0-06-095840-5).
* [[Edward Sapir|Sapir, Edward]] (1921) &quot;[http://www.gutenberg.org/etext/12629 Language: An introduction to the study of speech (Gutenberg.Org)]&quot;, New York: Harcourt, Brace.
* [[Ferdinand de Saussure|Saussure, Ferdinand de]] (1916,1998) ''Cours de linguistique générale'', Open Court. (ISBN 0-8126-9023-0).
* [[Burrhus Frederic Skinner|Skinner, B.F.]] (1957) ''Verbal Behavior'', Copley Publishing Group. (ISBN 0-87411-591-4).
* [[Larry Trask|Trask, R. L.]] (1995) ''Language: The Basics'', London: Routledge.
* [[Willard Van Orman Quine|Van Orman Quine, Willard]] (1960) ''Word and Object'', MIT Press. (ISBN 0-262-67001-1).
* [[Sergio Viaggio|Viaggio, Sergio]], ''[http://books.google.bg/books?id=EO40PPaHQvwC&amp;pg=PT16&amp;lpg=PT16&amp;dq=Skopostheorie+Katherina+Reiss&amp;source=bl&amp;ots=n4UdFjF07Y&amp;sig=6bmM9d0bjki19uyTWTl0GIJ6tLE&amp;hl=bg&amp;ei=EjNQS_KyEdmVsQb67eHYCw&amp;sa=X&amp;oi=book_result&amp;ct=result&amp;resnum=1&amp;ved=0CAgQ6AEwAA#v=onepage&amp;q=Skopostheorie%20Katherina%20Reiss&amp;f=false A general theory of interlingual mediation]'', Frank &amp; Timme GmbH, 2006.

== Kanpo estekak ==
{{Atari|Euskara|Euskara}}
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Hizkuntzalaritza| ]]
[[Kategoria:Hizkuntzak]]</text>
      <sha1>qiayi531z0x5ryt0smljt6kzabhsaj0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005573</id>
      <parentid>9005572</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:05:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Arlo fonikoa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13347" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{HezkuntzaPrograma|Hizkuntzak}}
[[Fitxategi:Mapa Lenguas del Mundo.png|thumb|440px|Munduko hizkuntzen mapa.]]

'''Hizkuntzalaritza''' edo '''linguistika''' [[hizkuntza]] eta hizkuntzarekin lotura duten fenomenoak aztertzen dituen [[zientzia]] da. Hau da, hizkuntza adierazpide edo sistematzat hartuta, hizkuntzen arteko harremanak aztertzen dituen jakintza. Hizkuntzalaritza lan arlotzat duen pertsonari '''hizkuntzalaria''' deritzo; eta euskara aztertzen baldin badu, '''[[euskal hizkuntzalaritza|euskal hizkuntzalaria]]''' edo '''euskalaria.'''

== Hizkuntzalaritzaren aztergaia ==

Sistema bat dela kontuan hartuta aztertzen du hizkuntza hizkuntzalaritzak. Hizkuntzalaritzaren aztergaiak sistema horren izaera, egiturak, osagaiak eta berezitasunak dira. Teoriazko hizkuntzalaritza esaten zaio hizkuntzak oinarrian duen egitura azaltzeko teoria ematen saiatzen denari, eta hizkuntza baitan aplikatua hizkuntzalaritzaren kontzeptuak pedagogiazko helburu baten mendean jartzen dituenari.

Bestalde, ''sinkroniazko'' hurbilpena erabil dezake hizkuntza aztertzeko (hizkuntza jakin bat aztertzea une jakin batean) edo ''diakroniazkoa'' (hizkuntza jakin baten bilakaera historian zehar). Teoriazko hizkuntzalaritzaren joera da hizkuntzaren egiturak hiztunen erabilera jakinetatik kanpo uztea eta horren ondorioz, hizkuntza deskribatzeko sinkroniazko azterketak erabiltzea; era berean, ez ditu hizkuntzaren ezagupena, erabilera eta antzeko gairik aztertzen, eta gai horiek [[psikolinguistika]]ren, [[soziolinguistika]]ren eta [[antropologia]]zko hizkuntzalaritzaren esku geratzen dira.

== Hizkuntzalaritzaren historia ==

Hizkuntzalaritzaren egiazko helburua definitu arte, hiru fase izan ziren:

# Hasieran ([[Antzinako Grezia]]n hasita, eta [[frantzia]]rrek jarraituta), [[gramatika]] izan zen. Gramatikak forma egokiak eta ezegokiak desberdintzen dituen arauak definitzen ditu.
# Ondoren, [[filologia]] agertu zen. Horrek testuak ulertu eta komentatzea du helburu nagusi.
# Hirugarren fasea hizkuntzen arteko konparaketa egin zitekeela konturatu zirenean hasi zen.

=== Lehen azterketak ===

[[Pāṇini|Panini]] indiar gramatikariaren lanak dira hizkuntzalaritzari hasiera eman ziotenak ([[India]], [[IV. mendea]]n): [[sanskrito]] zaharra finkatu zuen eta azterketa morfosintaktiko zehatzak egin zituen. Grezia zaharreko filosofoek K.a. V. mendean teoriazko hizkuntzalaritzaren alorreko lehenengo azterketak ezagutzera eman zituzten (giza hizkuntzaren jatorria eta grekoaren gramatika). Greziar gramatikariek erromatarrengan eragin handia izan zuten, eta ondoren, [[Erdi Aroa]]n eta [[Pizkundea|Errenazimentuan]] egin ziren erromantze hizkuntzen gramatiketan. Salbuespen gutxi batzuk alde batera utzita, gramatikari gehienek latina eta grekoa aztertu zituzten edo lekuan lekuko hizkuntzak deskribatu eta nola zuzen erabili irakatsi zuten.

=== Hizkuntzalaritza diziplina gisa: estrukturalismoa ===

[[Fitxategi:Ferdinand de Saussure.jpg|thumb|ezkerrera|180px|[[Ferdinand de Saussure]].]]

Errenazimentuaren ondoren, munduko hizkuntzak aztertzeko zaletasuna areagotu egin zen, eta [[XIX. mendea]]n hizkuntzalaritzak jakintza izaera lortu zuen. XIX. mendeko hizkuntzalaritzak deskribapen diakronikoak egiteko konparaketa lanetan hartu zuen oinarria, eta hainbat hizkuntzetako hiztegia, egiturak eta fonologia aztertu ziren antzinako hizkuntza ama bakarra aurkitu nahian. Hizkuntzalaritza historikoak sanskritoak, grekoak eta latinak elkarren arteko harremanak zituztela aurkitu zuen, eta Europako hizkuntza gehienek [[aitzinindoeuropera]] zutela antzinako sorburu. [[Ferdinand de Saussure]] hizkuntzalari suitzarrak berrikuntzak ekarri zituen hizkuntzalaritzara XIX. mende bukaeran: hizkuntzalaritza diakronikoa eta sinkronikoa bereizi zituen alde batetik, eta bestetik, hizkuntza (''langue, ''hizkuntzaren ezkutuko egitura birtuala) eta hizketa (''parole, ''hizkuntzaren egituraren gauzatzen jakina) ere bai. Saussure hil ondoren bere ''Cours de Linguistique Générale ''(1916) argitaratu zenean, garai berri bat hasi zen hizkuntzalaritzan: estrukturalismoa. Saussureren ustez hizkuntzaren ''(langue)'' izaera aztertu behar zuen hizkuntzalaritzak.

=== Gramatika sortzailea edo generatibismoa ===
{{nagusia|Gramatika sortzaile}}
[[Fitxategi:Noam Chomsky, 2004.jpg|thumb|180px|[[Noam Chomsky]].]]

[[1950]]. urterako, hizkuntzalari batzuek estrukturalistei salatu zieten ez zutela behar bezain kontuan hartzen giza hizkuntzaren adimenezko izaera, eta azalean ez zeuden gertaerak ez zituztela aztertzen. [[Noam Chomsky]] estatubatuar hizkuntzalariak estrukturalistei aurre egin zien hizkuntza guztietan egitura unibertsalak zeudela esan zuenean ([[gramatika unibertsal]]a), eta berriro ere hizkuntzalaritzaren helburuak aldatu zituen. Hizkuntza aztertuz adimenaren lana aztertu nahi izan zuen, eta estrukturalistek baztertutako teoria mentalistari garrantzia eman zion: hizkuntza burmuineko zati baten gaitasun batean datzala azpimarratzen zuen, ikusmena edo mugimendua bezala. Hizkuntzaren ezagupen inkontzientea ''(competence)'' aurkitzea zuen helburu, esaldi kopuru amaigabea ''(performance) ''azterketaren oinarrian zuela. Gramatika ''sortzaile-bihurtzailea'' deitu zitzaion joera honi. 1957an Chomskyk lehenengo aldiz aipatu zuenez geroztik, [[gramatika sortzaile]]ak (''generative grammar'' delakoak) etengabe izan ditu aldaketak, [[Printzipioen eta Parametroen Teoria]] kasu. 1970. urteaz gero, hizkuntzalaritza sortzaileak sintaxiaren eta semantikaren arteko harremanak aztertu ditu batez ere. Generatibismoa [[naturalismo]]arekin, [[Natura zientziak|natur zientziekin]] (bereziki [[biologia]]rekin) eta [[filosofia]]ko adar [[Objektibismo|objetibistarekin]] du lotura.

=== Hizkuntzalaritza kognitiboa edo kognitibismoa ===

[[Hizkuntzalaritza kognitibo]]a edo kognitibismoa 1950eko hamarkadako generatibismoari aurre egiteko garatu zen hizkuntzalaritza eskola bat da, eta 1970-1980ko hamarkadetan hartu zuen indarra. Bultzatzaile nagusiak [[Ronald Langacker]] eta [[George Lakoff]] [[ameriketako Estatu Batuak|estatubatuarrak]] izan ziren. Hizkuntzalaritza honen arabera, [[semantika]]k [[sintaxi]]ak bezainbesteko garrantzia luke, baita garrantzi gehiago ere. Bestalde, generatibistek ez bezala, kognitibistek hizkuntza analisiaren hiru atalak ([[fonologia]], [[sintaxi]]a eta [[semantika]]) elkarri oso loturik daudela diote eta ezin direla banatuta ikertu. Teoria ezberdin anitz badaude ere ([[Prototipoen Teoria]], [[Markoen Teoria]], [[Metafora eta Metonimien Ikerketa]], [[Eredu Kognitibo Idealizatuen Teoria]]... ) helburu bakar batek batzen ditu: esaldien/hitzen esanahia eta horrek egitura sintaktikoarekin dituen loturak ikertzea.

== Ikerketa arloak ==

Hizkuntzaren ikerketara bere mailen bidez gerturatu gaitezke, alde batetik, kodigo linguistiko gisa konfiguratzen duten arau eta erregelei begiratuz ([[gramatika]]); eta, bestetik, komunikazio interakziorako tresnatzat hartuta, [[pragmatika]] eta [[testu linguistika]] diziplinekin adibidez.

Hizkuntza &quot;sistema&quot; gisa harturik, honakoak dira estrukturan ikus daitezkeen mailak:

=== Arlo fonikoa ===
* [[Fonologia]]
* [[Fonetika]]
* [[Grafemika]], [[Ortologia]] eta [[Ortografia]].

=== Arlo morfosintaktikoa ===
* '''[[Morfologia (argipena)|Morfologia]]'''
* '''[[Sintaxi]]a'''

=== Arlo lexiko-semantikoa ===
* '''[[Semantika]]'''
* '''[[Lexikologia]]'''
* '''[[Hiztegigintza|Lexikografia]]'''

=== Arlo pragmatikoa ===
Hizkuntza hitz egiteko tresna gisa, honakoak nabarmentzen dira:

* [[Testu]]a
* [[Pragmatika]]

=== Hizkuntza-tipologia ===
Hizkuntza-tipologia (edo tipologia linguistikoa) [[Hizkuntza|hizkuntzak]] egiturari dagozkion ezaugarrien arabera aztertu eta sailkatzen dituen [[Hizkuntzalaritza|hizkuntzalaritzaren]] alorra da. Helburutzat du munduko hizkuntzen ezaugarri komunak zein egitura-aniztasuna deskribatzea eta azaltzea&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=V. A.|abizena=Plungyan|izenburua=Modern Linguistic Typology|orrialdeak=101–113|hizkuntza=en|data=2011-04|url=http://link.springer.com/10.1134/S1019331611020158|aldizkaria=Herald of the Russian Academy of Sciences|alea=2|zenbakia=81|issn=1019-3316|doi=10.1134/S1019331611020158|sartze-data=2022-05-10}}&lt;/ref&gt;. Bere azpidiziplinak honako hauek dira: 

* Tipologia kualitatiboa, hizkuntzen arteko konparazioa eta hizkuntzaren barruko aldaerak jorratzen dituena.
* Tipologia kuantitatiboa, munduko hizkuntzetan egiturazko patroiak sailkatzeaz arduratzen dena. 
* Tipologia teorikoa, tipologia kuantitatiboan egindako sailkatze lana azaltzen duena. 
* Tipologia sintaktikoa, [[hitz]] ordenaz, hitzen formaz, hitzen [[Gramatika|gramatikaz]] eta hitzen hautaketaz arduratzen dena. 
* Lexikoaren tipologia, hizkuntzaren [[Corpus-hizkuntzalaritza|corpusaz]] arduratzen dena.

== Hizkuntzalari ospetsuak ==
Hona hemen euskara edo erdararen bat aztergai izan duten hizkuntzalari nabarmenenak:

=== Euskal hizkuntzalariak ===

&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2;column-count:2;&quot;&gt;
* [[Resurreccion Maria Azkue]]
* [[Luis Luziano Bonaparte]]
* [[Arturo Kanpion|Arturo Campión]]
* [[Iñaki Gaminde]]
* [[Gotzon Garate]]
* [[Piarres Lafitte]]
* [[Joseba Lakarra]]
* [[Pierre Lhande]]
* [[Koldo Mitxelena]]
* [[Manuel Agud Querol]]
* [[Rudolf de Rijk]]
* [[Pello Salaburu]]
* [[Hugo Schuchardt]]
* [[Larry Trask]]
* [[Txillardegi|Jose Luis Alvarez Enparantza ''Txillardegi'']]
* [[Koldo Zuazo]]
&lt;/div&gt;

=== Erdal hizkuntzalariak ===

&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2;column-count:2;&quot;&gt;
* [[John L. Austin]]
* [[Andrés Bello]]
* [[Emile Benvéniste]]
* [[Leonard Bloomfield]]
* [[Franz Bopp]]
* [[Eugenio Coşeriu]]
* [[Noam Chomsky]]
* [[Umberto Eco]]
* [[Joseph Greenberg]]
* [[Joshua Fishman]]
* [[Jacob Grimm]] eta [[Wilhelm Grimm]]
* [[Maurice Gross]]
* [[Claude Hagège]]
* [[Michael Halliday]]
* [[Zellig Harris]]
* [[Henk Haverkate]]
* [[Louis Hjelmslev]]
* [[Roman Jakobson]]
* [[William Labov]]
* [[George Lakoff]]
* [[André Martinet]]
* [[Juan Carlos Moreno Cabrera]]
* [[Barbara Partee]]
* [[Steven Pinker]]
* [[Merritt Ruhlen]]
* [[Edward Sapir]]
* [[Ferdinand de Saussure]]
* [[Sergei Starostin]]
* [[Nikolai S. Trubetskoi]]
* [[Wilhelm von Humboldt]]
* [[Valentin Voloxinov]]
* [[Ghil'ad Zuckermann]]
&lt;/div&gt;

== Ikus, gainera ==
* [[Soziolinguistika]]
* [[Hizkuntzaren soziologia]]

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/26}}
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Bibliografia ==

* Aronoff, Mark &amp; Janie Rees-Miller (Eds.) (2003) ''The Handbook of Linguistics'', Blackwell Publishers. (ISBN 1-4051-0252-7).
* [[Leonard Bloomfield|Bloomfield, Leonard]] (1933,1984) ''Language'', University of Chicago Press. (ISBN 0-226-06067-5).
* [[Noam Chomsky|Chomsky, Noam]] (1965) ''Aspects of the Theory of Syntax''; ''Syntactic Structures''; ''On Language''.
* Comrie, Bernard (1989) ''Language Universals and Linguistic Typology'', University of Chicago Press. (ISBN 978-0-226-11433-0).
* [[David Crystal]] (1987) ''Linguistics''; ''The Stories of English''; ''The Cambridge Encyclopaedia of Language'', Cambridge University Press; (1991) ''A Dictionary of Linguistics and Phonetics'', Blackwell. (ISBN 0-631-17871-6); (1992) ''An Encyclopaedic Dictionary of Language and Languages'', Oxford: Blackwell.
* Escandell Vidal, M.V.; Marrero Aguiar, V; Casado Fresnillo, C.; Gutiérrez Rodríguez, E.; Ruiz-Va Palacios, P. (2009) ''El lenguaje humano'', Editorial Universitaria Ramón Areces (UNED).
* Fernández Fernández, Beatriz eta Ortiz de Urbina, Jon (2007) ''Hizkuntzari itzulia 80 hizkuntzatan'', UEU.
* Hudson, G. (2000) ''Essential Introductory Linguistics'', Oxford: Blackwell.
* [[John Lyons|Lyons, John]] (1995) ''Linguistic Semantics'', Cambridge University Press. (ISBN 0-521-43877-2).
* Mairal Usón, R.; Peña Cervel, M.S.; Cortés Rodríguez, F.J.; Ruiz de Mendoza Ibáñez, F.J. (2010) ''Teoría lingüística: Métodos, herramientas y paradigmas'', Editorial Universitaria Ramón Areces (UNED).
* O'Grady, William D., Michael Dobrovolsky &amp; Francis Katamba [eds.] (2001) ''Contemporary Linguistics'', Longman. (ISBN 0-582-24691-1) - Lower Level.
* [[Steven Pinker|Pinker, Steven]] (2000) ''The Language Instinct'', repr ed., Perennial. (ISBN 0-06-095833-2); (2000) ''Words and Rules'', Perennial. (ISBN 0-06-095840-5).
* [[Edward Sapir|Sapir, Edward]] (1921) &quot;[http://www.gutenberg.org/etext/12629 Language: An introduction to the study of speech (Gutenberg.Org)]&quot;, New York: Harcourt, Brace.
* [[Ferdinand de Saussure|Saussure, Ferdinand de]] (1916,1998) ''Cours de linguistique générale'', Open Court. (ISBN 0-8126-9023-0).
* [[Burrhus Frederic Skinner|Skinner, B.F.]] (1957) ''Verbal Behavior'', Copley Publishing Group. (ISBN 0-87411-591-4).
* [[Larry Trask|Trask, R. L.]] (1995) ''Language: The Basics'', London: Routledge.
* [[Willard Van Orman Quine|Van Orman Quine, Willard]] (1960) ''Word and Object'', MIT Press. (ISBN 0-262-67001-1).
* [[Sergio Viaggio|Viaggio, Sergio]], ''[http://books.google.bg/books?id=EO40PPaHQvwC&amp;pg=PT16&amp;lpg=PT16&amp;dq=Skopostheorie+Katherina+Reiss&amp;source=bl&amp;ots=n4UdFjF07Y&amp;sig=6bmM9d0bjki19uyTWTl0GIJ6tLE&amp;hl=bg&amp;ei=EjNQS_KyEdmVsQb67eHYCw&amp;sa=X&amp;oi=book_result&amp;ct=result&amp;resnum=1&amp;ved=0CAgQ6AEwAA#v=onepage&amp;q=Skopostheorie%20Katherina%20Reiss&amp;f=false A general theory of interlingual mediation]'', Frank &amp; Timme GmbH, 2006.

== Kanpo estekak ==
{{Atari|Euskara|Euskara}}
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Hizkuntzalaritza| ]]
[[Kategoria:Hizkuntzak]]</text>
      <sha1>ari9ao89lrmjf4p6kvmpdh02sljwuqm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005574</id>
      <parentid>9005573</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:06:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Arlo morfosintaktikoa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13335" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{HezkuntzaPrograma|Hizkuntzak}}
[[Fitxategi:Mapa Lenguas del Mundo.png|thumb|440px|Munduko hizkuntzen mapa.]]

'''Hizkuntzalaritza''' edo '''linguistika''' [[hizkuntza]] eta hizkuntzarekin lotura duten fenomenoak aztertzen dituen [[zientzia]] da. Hau da, hizkuntza adierazpide edo sistematzat hartuta, hizkuntzen arteko harremanak aztertzen dituen jakintza. Hizkuntzalaritza lan arlotzat duen pertsonari '''hizkuntzalaria''' deritzo; eta euskara aztertzen baldin badu, '''[[euskal hizkuntzalaritza|euskal hizkuntzalaria]]''' edo '''euskalaria.'''

== Hizkuntzalaritzaren aztergaia ==

Sistema bat dela kontuan hartuta aztertzen du hizkuntza hizkuntzalaritzak. Hizkuntzalaritzaren aztergaiak sistema horren izaera, egiturak, osagaiak eta berezitasunak dira. Teoriazko hizkuntzalaritza esaten zaio hizkuntzak oinarrian duen egitura azaltzeko teoria ematen saiatzen denari, eta hizkuntza baitan aplikatua hizkuntzalaritzaren kontzeptuak pedagogiazko helburu baten mendean jartzen dituenari.

Bestalde, ''sinkroniazko'' hurbilpena erabil dezake hizkuntza aztertzeko (hizkuntza jakin bat aztertzea une jakin batean) edo ''diakroniazkoa'' (hizkuntza jakin baten bilakaera historian zehar). Teoriazko hizkuntzalaritzaren joera da hizkuntzaren egiturak hiztunen erabilera jakinetatik kanpo uztea eta horren ondorioz, hizkuntza deskribatzeko sinkroniazko azterketak erabiltzea; era berean, ez ditu hizkuntzaren ezagupena, erabilera eta antzeko gairik aztertzen, eta gai horiek [[psikolinguistika]]ren, [[soziolinguistika]]ren eta [[antropologia]]zko hizkuntzalaritzaren esku geratzen dira.

== Hizkuntzalaritzaren historia ==

Hizkuntzalaritzaren egiazko helburua definitu arte, hiru fase izan ziren:

# Hasieran ([[Antzinako Grezia]]n hasita, eta [[frantzia]]rrek jarraituta), [[gramatika]] izan zen. Gramatikak forma egokiak eta ezegokiak desberdintzen dituen arauak definitzen ditu.
# Ondoren, [[filologia]] agertu zen. Horrek testuak ulertu eta komentatzea du helburu nagusi.
# Hirugarren fasea hizkuntzen arteko konparaketa egin zitekeela konturatu zirenean hasi zen.

=== Lehen azterketak ===

[[Pāṇini|Panini]] indiar gramatikariaren lanak dira hizkuntzalaritzari hasiera eman ziotenak ([[India]], [[IV. mendea]]n): [[sanskrito]] zaharra finkatu zuen eta azterketa morfosintaktiko zehatzak egin zituen. Grezia zaharreko filosofoek K.a. V. mendean teoriazko hizkuntzalaritzaren alorreko lehenengo azterketak ezagutzera eman zituzten (giza hizkuntzaren jatorria eta grekoaren gramatika). Greziar gramatikariek erromatarrengan eragin handia izan zuten, eta ondoren, [[Erdi Aroa]]n eta [[Pizkundea|Errenazimentuan]] egin ziren erromantze hizkuntzen gramatiketan. Salbuespen gutxi batzuk alde batera utzita, gramatikari gehienek latina eta grekoa aztertu zituzten edo lekuan lekuko hizkuntzak deskribatu eta nola zuzen erabili irakatsi zuten.

=== Hizkuntzalaritza diziplina gisa: estrukturalismoa ===

[[Fitxategi:Ferdinand de Saussure.jpg|thumb|ezkerrera|180px|[[Ferdinand de Saussure]].]]

Errenazimentuaren ondoren, munduko hizkuntzak aztertzeko zaletasuna areagotu egin zen, eta [[XIX. mendea]]n hizkuntzalaritzak jakintza izaera lortu zuen. XIX. mendeko hizkuntzalaritzak deskribapen diakronikoak egiteko konparaketa lanetan hartu zuen oinarria, eta hainbat hizkuntzetako hiztegia, egiturak eta fonologia aztertu ziren antzinako hizkuntza ama bakarra aurkitu nahian. Hizkuntzalaritza historikoak sanskritoak, grekoak eta latinak elkarren arteko harremanak zituztela aurkitu zuen, eta Europako hizkuntza gehienek [[aitzinindoeuropera]] zutela antzinako sorburu. [[Ferdinand de Saussure]] hizkuntzalari suitzarrak berrikuntzak ekarri zituen hizkuntzalaritzara XIX. mende bukaeran: hizkuntzalaritza diakronikoa eta sinkronikoa bereizi zituen alde batetik, eta bestetik, hizkuntza (''langue, ''hizkuntzaren ezkutuko egitura birtuala) eta hizketa (''parole, ''hizkuntzaren egituraren gauzatzen jakina) ere bai. Saussure hil ondoren bere ''Cours de Linguistique Générale ''(1916) argitaratu zenean, garai berri bat hasi zen hizkuntzalaritzan: estrukturalismoa. Saussureren ustez hizkuntzaren ''(langue)'' izaera aztertu behar zuen hizkuntzalaritzak.

=== Gramatika sortzailea edo generatibismoa ===
{{nagusia|Gramatika sortzaile}}
[[Fitxategi:Noam Chomsky, 2004.jpg|thumb|180px|[[Noam Chomsky]].]]

[[1950]]. urterako, hizkuntzalari batzuek estrukturalistei salatu zieten ez zutela behar bezain kontuan hartzen giza hizkuntzaren adimenezko izaera, eta azalean ez zeuden gertaerak ez zituztela aztertzen. [[Noam Chomsky]] estatubatuar hizkuntzalariak estrukturalistei aurre egin zien hizkuntza guztietan egitura unibertsalak zeudela esan zuenean ([[gramatika unibertsal]]a), eta berriro ere hizkuntzalaritzaren helburuak aldatu zituen. Hizkuntza aztertuz adimenaren lana aztertu nahi izan zuen, eta estrukturalistek baztertutako teoria mentalistari garrantzia eman zion: hizkuntza burmuineko zati baten gaitasun batean datzala azpimarratzen zuen, ikusmena edo mugimendua bezala. Hizkuntzaren ezagupen inkontzientea ''(competence)'' aurkitzea zuen helburu, esaldi kopuru amaigabea ''(performance) ''azterketaren oinarrian zuela. Gramatika ''sortzaile-bihurtzailea'' deitu zitzaion joera honi. 1957an Chomskyk lehenengo aldiz aipatu zuenez geroztik, [[gramatika sortzaile]]ak (''generative grammar'' delakoak) etengabe izan ditu aldaketak, [[Printzipioen eta Parametroen Teoria]] kasu. 1970. urteaz gero, hizkuntzalaritza sortzaileak sintaxiaren eta semantikaren arteko harremanak aztertu ditu batez ere. Generatibismoa [[naturalismo]]arekin, [[Natura zientziak|natur zientziekin]] (bereziki [[biologia]]rekin) eta [[filosofia]]ko adar [[Objektibismo|objetibistarekin]] du lotura.

=== Hizkuntzalaritza kognitiboa edo kognitibismoa ===

[[Hizkuntzalaritza kognitibo]]a edo kognitibismoa 1950eko hamarkadako generatibismoari aurre egiteko garatu zen hizkuntzalaritza eskola bat da, eta 1970-1980ko hamarkadetan hartu zuen indarra. Bultzatzaile nagusiak [[Ronald Langacker]] eta [[George Lakoff]] [[ameriketako Estatu Batuak|estatubatuarrak]] izan ziren. Hizkuntzalaritza honen arabera, [[semantika]]k [[sintaxi]]ak bezainbesteko garrantzia luke, baita garrantzi gehiago ere. Bestalde, generatibistek ez bezala, kognitibistek hizkuntza analisiaren hiru atalak ([[fonologia]], [[sintaxi]]a eta [[semantika]]) elkarri oso loturik daudela diote eta ezin direla banatuta ikertu. Teoria ezberdin anitz badaude ere ([[Prototipoen Teoria]], [[Markoen Teoria]], [[Metafora eta Metonimien Ikerketa]], [[Eredu Kognitibo Idealizatuen Teoria]]... ) helburu bakar batek batzen ditu: esaldien/hitzen esanahia eta horrek egitura sintaktikoarekin dituen loturak ikertzea.

== Ikerketa arloak ==

Hizkuntzaren ikerketara bere mailen bidez gerturatu gaitezke, alde batetik, kodigo linguistiko gisa konfiguratzen duten arau eta erregelei begiratuz ([[gramatika]]); eta, bestetik, komunikazio interakziorako tresnatzat hartuta, [[pragmatika]] eta [[testu linguistika]] diziplinekin adibidez.

Hizkuntza &quot;sistema&quot; gisa harturik, honakoak dira estrukturan ikus daitezkeen mailak:

=== Arlo fonikoa ===
* [[Fonologia]]
* [[Fonetika]]
* [[Grafemika]], [[Ortologia]] eta [[Ortografia]].

=== Arlo morfosintaktikoa ===
* [[Morfologia (argipena)|Morfologia]]
* [[Sintaxi]]a

=== Arlo lexiko-semantikoa ===
* '''[[Semantika]]'''
* '''[[Lexikologia]]'''
* '''[[Hiztegigintza|Lexikografia]]'''

=== Arlo pragmatikoa ===
Hizkuntza hitz egiteko tresna gisa, honakoak nabarmentzen dira:

* [[Testu]]a
* [[Pragmatika]]

=== Hizkuntza-tipologia ===
Hizkuntza-tipologia (edo tipologia linguistikoa) [[Hizkuntza|hizkuntzak]] egiturari dagozkion ezaugarrien arabera aztertu eta sailkatzen dituen [[Hizkuntzalaritza|hizkuntzalaritzaren]] alorra da. Helburutzat du munduko hizkuntzen ezaugarri komunak zein egitura-aniztasuna deskribatzea eta azaltzea&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=V. A.|abizena=Plungyan|izenburua=Modern Linguistic Typology|orrialdeak=101–113|hizkuntza=en|data=2011-04|url=http://link.springer.com/10.1134/S1019331611020158|aldizkaria=Herald of the Russian Academy of Sciences|alea=2|zenbakia=81|issn=1019-3316|doi=10.1134/S1019331611020158|sartze-data=2022-05-10}}&lt;/ref&gt;. Bere azpidiziplinak honako hauek dira: 

* Tipologia kualitatiboa, hizkuntzen arteko konparazioa eta hizkuntzaren barruko aldaerak jorratzen dituena.
* Tipologia kuantitatiboa, munduko hizkuntzetan egiturazko patroiak sailkatzeaz arduratzen dena. 
* Tipologia teorikoa, tipologia kuantitatiboan egindako sailkatze lana azaltzen duena. 
* Tipologia sintaktikoa, [[hitz]] ordenaz, hitzen formaz, hitzen [[Gramatika|gramatikaz]] eta hitzen hautaketaz arduratzen dena. 
* Lexikoaren tipologia, hizkuntzaren [[Corpus-hizkuntzalaritza|corpusaz]] arduratzen dena.

== Hizkuntzalari ospetsuak ==
Hona hemen euskara edo erdararen bat aztergai izan duten hizkuntzalari nabarmenenak:

=== Euskal hizkuntzalariak ===

&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2;column-count:2;&quot;&gt;
* [[Resurreccion Maria Azkue]]
* [[Luis Luziano Bonaparte]]
* [[Arturo Kanpion|Arturo Campión]]
* [[Iñaki Gaminde]]
* [[Gotzon Garate]]
* [[Piarres Lafitte]]
* [[Joseba Lakarra]]
* [[Pierre Lhande]]
* [[Koldo Mitxelena]]
* [[Manuel Agud Querol]]
* [[Rudolf de Rijk]]
* [[Pello Salaburu]]
* [[Hugo Schuchardt]]
* [[Larry Trask]]
* [[Txillardegi|Jose Luis Alvarez Enparantza ''Txillardegi'']]
* [[Koldo Zuazo]]
&lt;/div&gt;

=== Erdal hizkuntzalariak ===

&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2;column-count:2;&quot;&gt;
* [[John L. Austin]]
* [[Andrés Bello]]
* [[Emile Benvéniste]]
* [[Leonard Bloomfield]]
* [[Franz Bopp]]
* [[Eugenio Coşeriu]]
* [[Noam Chomsky]]
* [[Umberto Eco]]
* [[Joseph Greenberg]]
* [[Joshua Fishman]]
* [[Jacob Grimm]] eta [[Wilhelm Grimm]]
* [[Maurice Gross]]
* [[Claude Hagège]]
* [[Michael Halliday]]
* [[Zellig Harris]]
* [[Henk Haverkate]]
* [[Louis Hjelmslev]]
* [[Roman Jakobson]]
* [[William Labov]]
* [[George Lakoff]]
* [[André Martinet]]
* [[Juan Carlos Moreno Cabrera]]
* [[Barbara Partee]]
* [[Steven Pinker]]
* [[Merritt Ruhlen]]
* [[Edward Sapir]]
* [[Ferdinand de Saussure]]
* [[Sergei Starostin]]
* [[Nikolai S. Trubetskoi]]
* [[Wilhelm von Humboldt]]
* [[Valentin Voloxinov]]
* [[Ghil'ad Zuckermann]]
&lt;/div&gt;

== Ikus, gainera ==
* [[Soziolinguistika]]
* [[Hizkuntzaren soziologia]]

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/26}}
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Bibliografia ==

* Aronoff, Mark &amp; Janie Rees-Miller (Eds.) (2003) ''The Handbook of Linguistics'', Blackwell Publishers. (ISBN 1-4051-0252-7).
* [[Leonard Bloomfield|Bloomfield, Leonard]] (1933,1984) ''Language'', University of Chicago Press. (ISBN 0-226-06067-5).
* [[Noam Chomsky|Chomsky, Noam]] (1965) ''Aspects of the Theory of Syntax''; ''Syntactic Structures''; ''On Language''.
* Comrie, Bernard (1989) ''Language Universals and Linguistic Typology'', University of Chicago Press. (ISBN 978-0-226-11433-0).
* [[David Crystal]] (1987) ''Linguistics''; ''The Stories of English''; ''The Cambridge Encyclopaedia of Language'', Cambridge University Press; (1991) ''A Dictionary of Linguistics and Phonetics'', Blackwell. (ISBN 0-631-17871-6); (1992) ''An Encyclopaedic Dictionary of Language and Languages'', Oxford: Blackwell.
* Escandell Vidal, M.V.; Marrero Aguiar, V; Casado Fresnillo, C.; Gutiérrez Rodríguez, E.; Ruiz-Va Palacios, P. (2009) ''El lenguaje humano'', Editorial Universitaria Ramón Areces (UNED).
* Fernández Fernández, Beatriz eta Ortiz de Urbina, Jon (2007) ''Hizkuntzari itzulia 80 hizkuntzatan'', UEU.
* Hudson, G. (2000) ''Essential Introductory Linguistics'', Oxford: Blackwell.
* [[John Lyons|Lyons, John]] (1995) ''Linguistic Semantics'', Cambridge University Press. (ISBN 0-521-43877-2).
* Mairal Usón, R.; Peña Cervel, M.S.; Cortés Rodríguez, F.J.; Ruiz de Mendoza Ibáñez, F.J. (2010) ''Teoría lingüística: Métodos, herramientas y paradigmas'', Editorial Universitaria Ramón Areces (UNED).
* O'Grady, William D., Michael Dobrovolsky &amp; Francis Katamba [eds.] (2001) ''Contemporary Linguistics'', Longman. (ISBN 0-582-24691-1) - Lower Level.
* [[Steven Pinker|Pinker, Steven]] (2000) ''The Language Instinct'', repr ed., Perennial. (ISBN 0-06-095833-2); (2000) ''Words and Rules'', Perennial. (ISBN 0-06-095840-5).
* [[Edward Sapir|Sapir, Edward]] (1921) &quot;[http://www.gutenberg.org/etext/12629 Language: An introduction to the study of speech (Gutenberg.Org)]&quot;, New York: Harcourt, Brace.
* [[Ferdinand de Saussure|Saussure, Ferdinand de]] (1916,1998) ''Cours de linguistique générale'', Open Court. (ISBN 0-8126-9023-0).
* [[Burrhus Frederic Skinner|Skinner, B.F.]] (1957) ''Verbal Behavior'', Copley Publishing Group. (ISBN 0-87411-591-4).
* [[Larry Trask|Trask, R. L.]] (1995) ''Language: The Basics'', London: Routledge.
* [[Willard Van Orman Quine|Van Orman Quine, Willard]] (1960) ''Word and Object'', MIT Press. (ISBN 0-262-67001-1).
* [[Sergio Viaggio|Viaggio, Sergio]], ''[http://books.google.bg/books?id=EO40PPaHQvwC&amp;pg=PT16&amp;lpg=PT16&amp;dq=Skopostheorie+Katherina+Reiss&amp;source=bl&amp;ots=n4UdFjF07Y&amp;sig=6bmM9d0bjki19uyTWTl0GIJ6tLE&amp;hl=bg&amp;ei=EjNQS_KyEdmVsQb67eHYCw&amp;sa=X&amp;oi=book_result&amp;ct=result&amp;resnum=1&amp;ved=0CAgQ6AEwAA#v=onepage&amp;q=Skopostheorie%20Katherina%20Reiss&amp;f=false A general theory of interlingual mediation]'', Frank &amp; Timme GmbH, 2006.

== Kanpo estekak ==
{{Atari|Euskara|Euskara}}
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Hizkuntzalaritza| ]]
[[Kategoria:Hizkuntzak]]</text>
      <sha1>eiamcojjulr1lbtuazfw0n4ne4l0nmq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005575</id>
      <parentid>9005574</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:06:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Arlo lexiko-semantikoa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13317" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{HezkuntzaPrograma|Hizkuntzak}}
[[Fitxategi:Mapa Lenguas del Mundo.png|thumb|440px|Munduko hizkuntzen mapa.]]

'''Hizkuntzalaritza''' edo '''linguistika''' [[hizkuntza]] eta hizkuntzarekin lotura duten fenomenoak aztertzen dituen [[zientzia]] da. Hau da, hizkuntza adierazpide edo sistematzat hartuta, hizkuntzen arteko harremanak aztertzen dituen jakintza. Hizkuntzalaritza lan arlotzat duen pertsonari '''hizkuntzalaria''' deritzo; eta euskara aztertzen baldin badu, '''[[euskal hizkuntzalaritza|euskal hizkuntzalaria]]''' edo '''euskalaria.'''

== Hizkuntzalaritzaren aztergaia ==

Sistema bat dela kontuan hartuta aztertzen du hizkuntza hizkuntzalaritzak. Hizkuntzalaritzaren aztergaiak sistema horren izaera, egiturak, osagaiak eta berezitasunak dira. Teoriazko hizkuntzalaritza esaten zaio hizkuntzak oinarrian duen egitura azaltzeko teoria ematen saiatzen denari, eta hizkuntza baitan aplikatua hizkuntzalaritzaren kontzeptuak pedagogiazko helburu baten mendean jartzen dituenari.

Bestalde, ''sinkroniazko'' hurbilpena erabil dezake hizkuntza aztertzeko (hizkuntza jakin bat aztertzea une jakin batean) edo ''diakroniazkoa'' (hizkuntza jakin baten bilakaera historian zehar). Teoriazko hizkuntzalaritzaren joera da hizkuntzaren egiturak hiztunen erabilera jakinetatik kanpo uztea eta horren ondorioz, hizkuntza deskribatzeko sinkroniazko azterketak erabiltzea; era berean, ez ditu hizkuntzaren ezagupena, erabilera eta antzeko gairik aztertzen, eta gai horiek [[psikolinguistika]]ren, [[soziolinguistika]]ren eta [[antropologia]]zko hizkuntzalaritzaren esku geratzen dira.

== Hizkuntzalaritzaren historia ==

Hizkuntzalaritzaren egiazko helburua definitu arte, hiru fase izan ziren:

# Hasieran ([[Antzinako Grezia]]n hasita, eta [[frantzia]]rrek jarraituta), [[gramatika]] izan zen. Gramatikak forma egokiak eta ezegokiak desberdintzen dituen arauak definitzen ditu.
# Ondoren, [[filologia]] agertu zen. Horrek testuak ulertu eta komentatzea du helburu nagusi.
# Hirugarren fasea hizkuntzen arteko konparaketa egin zitekeela konturatu zirenean hasi zen.

=== Lehen azterketak ===

[[Pāṇini|Panini]] indiar gramatikariaren lanak dira hizkuntzalaritzari hasiera eman ziotenak ([[India]], [[IV. mendea]]n): [[sanskrito]] zaharra finkatu zuen eta azterketa morfosintaktiko zehatzak egin zituen. Grezia zaharreko filosofoek K.a. V. mendean teoriazko hizkuntzalaritzaren alorreko lehenengo azterketak ezagutzera eman zituzten (giza hizkuntzaren jatorria eta grekoaren gramatika). Greziar gramatikariek erromatarrengan eragin handia izan zuten, eta ondoren, [[Erdi Aroa]]n eta [[Pizkundea|Errenazimentuan]] egin ziren erromantze hizkuntzen gramatiketan. Salbuespen gutxi batzuk alde batera utzita, gramatikari gehienek latina eta grekoa aztertu zituzten edo lekuan lekuko hizkuntzak deskribatu eta nola zuzen erabili irakatsi zuten.

=== Hizkuntzalaritza diziplina gisa: estrukturalismoa ===

[[Fitxategi:Ferdinand de Saussure.jpg|thumb|ezkerrera|180px|[[Ferdinand de Saussure]].]]

Errenazimentuaren ondoren, munduko hizkuntzak aztertzeko zaletasuna areagotu egin zen, eta [[XIX. mendea]]n hizkuntzalaritzak jakintza izaera lortu zuen. XIX. mendeko hizkuntzalaritzak deskribapen diakronikoak egiteko konparaketa lanetan hartu zuen oinarria, eta hainbat hizkuntzetako hiztegia, egiturak eta fonologia aztertu ziren antzinako hizkuntza ama bakarra aurkitu nahian. Hizkuntzalaritza historikoak sanskritoak, grekoak eta latinak elkarren arteko harremanak zituztela aurkitu zuen, eta Europako hizkuntza gehienek [[aitzinindoeuropera]] zutela antzinako sorburu. [[Ferdinand de Saussure]] hizkuntzalari suitzarrak berrikuntzak ekarri zituen hizkuntzalaritzara XIX. mende bukaeran: hizkuntzalaritza diakronikoa eta sinkronikoa bereizi zituen alde batetik, eta bestetik, hizkuntza (''langue, ''hizkuntzaren ezkutuko egitura birtuala) eta hizketa (''parole, ''hizkuntzaren egituraren gauzatzen jakina) ere bai. Saussure hil ondoren bere ''Cours de Linguistique Générale ''(1916) argitaratu zenean, garai berri bat hasi zen hizkuntzalaritzan: estrukturalismoa. Saussureren ustez hizkuntzaren ''(langue)'' izaera aztertu behar zuen hizkuntzalaritzak.

=== Gramatika sortzailea edo generatibismoa ===
{{nagusia|Gramatika sortzaile}}
[[Fitxategi:Noam Chomsky, 2004.jpg|thumb|180px|[[Noam Chomsky]].]]

[[1950]]. urterako, hizkuntzalari batzuek estrukturalistei salatu zieten ez zutela behar bezain kontuan hartzen giza hizkuntzaren adimenezko izaera, eta azalean ez zeuden gertaerak ez zituztela aztertzen. [[Noam Chomsky]] estatubatuar hizkuntzalariak estrukturalistei aurre egin zien hizkuntza guztietan egitura unibertsalak zeudela esan zuenean ([[gramatika unibertsal]]a), eta berriro ere hizkuntzalaritzaren helburuak aldatu zituen. Hizkuntza aztertuz adimenaren lana aztertu nahi izan zuen, eta estrukturalistek baztertutako teoria mentalistari garrantzia eman zion: hizkuntza burmuineko zati baten gaitasun batean datzala azpimarratzen zuen, ikusmena edo mugimendua bezala. Hizkuntzaren ezagupen inkontzientea ''(competence)'' aurkitzea zuen helburu, esaldi kopuru amaigabea ''(performance) ''azterketaren oinarrian zuela. Gramatika ''sortzaile-bihurtzailea'' deitu zitzaion joera honi. 1957an Chomskyk lehenengo aldiz aipatu zuenez geroztik, [[gramatika sortzaile]]ak (''generative grammar'' delakoak) etengabe izan ditu aldaketak, [[Printzipioen eta Parametroen Teoria]] kasu. 1970. urteaz gero, hizkuntzalaritza sortzaileak sintaxiaren eta semantikaren arteko harremanak aztertu ditu batez ere. Generatibismoa [[naturalismo]]arekin, [[Natura zientziak|natur zientziekin]] (bereziki [[biologia]]rekin) eta [[filosofia]]ko adar [[Objektibismo|objetibistarekin]] du lotura.

=== Hizkuntzalaritza kognitiboa edo kognitibismoa ===

[[Hizkuntzalaritza kognitibo]]a edo kognitibismoa 1950eko hamarkadako generatibismoari aurre egiteko garatu zen hizkuntzalaritza eskola bat da, eta 1970-1980ko hamarkadetan hartu zuen indarra. Bultzatzaile nagusiak [[Ronald Langacker]] eta [[George Lakoff]] [[ameriketako Estatu Batuak|estatubatuarrak]] izan ziren. Hizkuntzalaritza honen arabera, [[semantika]]k [[sintaxi]]ak bezainbesteko garrantzia luke, baita garrantzi gehiago ere. Bestalde, generatibistek ez bezala, kognitibistek hizkuntza analisiaren hiru atalak ([[fonologia]], [[sintaxi]]a eta [[semantika]]) elkarri oso loturik daudela diote eta ezin direla banatuta ikertu. Teoria ezberdin anitz badaude ere ([[Prototipoen Teoria]], [[Markoen Teoria]], [[Metafora eta Metonimien Ikerketa]], [[Eredu Kognitibo Idealizatuen Teoria]]... ) helburu bakar batek batzen ditu: esaldien/hitzen esanahia eta horrek egitura sintaktikoarekin dituen loturak ikertzea.

== Ikerketa arloak ==

Hizkuntzaren ikerketara bere mailen bidez gerturatu gaitezke, alde batetik, kodigo linguistiko gisa konfiguratzen duten arau eta erregelei begiratuz ([[gramatika]]); eta, bestetik, komunikazio interakziorako tresnatzat hartuta, [[pragmatika]] eta [[testu linguistika]] diziplinekin adibidez.

Hizkuntza &quot;sistema&quot; gisa harturik, honakoak dira estrukturan ikus daitezkeen mailak:

=== Arlo fonikoa ===
* [[Fonologia]]
* [[Fonetika]]
* [[Grafemika]], [[Ortologia]] eta [[Ortografia]].

=== Arlo morfosintaktikoa ===
* [[Morfologia (argipena)|Morfologia]]
* [[Sintaxi]]a

=== Arlo lexiko-semantikoa ===
* [[Semantika]]
* [[Lexikologia]]
* [[Hiztegigintza|Lexikografia]]

=== Arlo pragmatikoa ===
Hizkuntza hitz egiteko tresna gisa, honakoak nabarmentzen dira:

* [[Testu]]a
* [[Pragmatika]]

=== Hizkuntza-tipologia ===
Hizkuntza-tipologia (edo tipologia linguistikoa) [[Hizkuntza|hizkuntzak]] egiturari dagozkion ezaugarrien arabera aztertu eta sailkatzen dituen [[Hizkuntzalaritza|hizkuntzalaritzaren]] alorra da. Helburutzat du munduko hizkuntzen ezaugarri komunak zein egitura-aniztasuna deskribatzea eta azaltzea&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=V. A.|abizena=Plungyan|izenburua=Modern Linguistic Typology|orrialdeak=101–113|hizkuntza=en|data=2011-04|url=http://link.springer.com/10.1134/S1019331611020158|aldizkaria=Herald of the Russian Academy of Sciences|alea=2|zenbakia=81|issn=1019-3316|doi=10.1134/S1019331611020158|sartze-data=2022-05-10}}&lt;/ref&gt;. Bere azpidiziplinak honako hauek dira: 

* Tipologia kualitatiboa, hizkuntzen arteko konparazioa eta hizkuntzaren barruko aldaerak jorratzen dituena.
* Tipologia kuantitatiboa, munduko hizkuntzetan egiturazko patroiak sailkatzeaz arduratzen dena. 
* Tipologia teorikoa, tipologia kuantitatiboan egindako sailkatze lana azaltzen duena. 
* Tipologia sintaktikoa, [[hitz]] ordenaz, hitzen formaz, hitzen [[Gramatika|gramatikaz]] eta hitzen hautaketaz arduratzen dena. 
* Lexikoaren tipologia, hizkuntzaren [[Corpus-hizkuntzalaritza|corpusaz]] arduratzen dena.

== Hizkuntzalari ospetsuak ==
Hona hemen euskara edo erdararen bat aztergai izan duten hizkuntzalari nabarmenenak:

=== Euskal hizkuntzalariak ===

&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2;column-count:2;&quot;&gt;
* [[Resurreccion Maria Azkue]]
* [[Luis Luziano Bonaparte]]
* [[Arturo Kanpion|Arturo Campión]]
* [[Iñaki Gaminde]]
* [[Gotzon Garate]]
* [[Piarres Lafitte]]
* [[Joseba Lakarra]]
* [[Pierre Lhande]]
* [[Koldo Mitxelena]]
* [[Manuel Agud Querol]]
* [[Rudolf de Rijk]]
* [[Pello Salaburu]]
* [[Hugo Schuchardt]]
* [[Larry Trask]]
* [[Txillardegi|Jose Luis Alvarez Enparantza ''Txillardegi'']]
* [[Koldo Zuazo]]
&lt;/div&gt;

=== Erdal hizkuntzalariak ===

&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2;column-count:2;&quot;&gt;
* [[John L. Austin]]
* [[Andrés Bello]]
* [[Emile Benvéniste]]
* [[Leonard Bloomfield]]
* [[Franz Bopp]]
* [[Eugenio Coşeriu]]
* [[Noam Chomsky]]
* [[Umberto Eco]]
* [[Joseph Greenberg]]
* [[Joshua Fishman]]
* [[Jacob Grimm]] eta [[Wilhelm Grimm]]
* [[Maurice Gross]]
* [[Claude Hagège]]
* [[Michael Halliday]]
* [[Zellig Harris]]
* [[Henk Haverkate]]
* [[Louis Hjelmslev]]
* [[Roman Jakobson]]
* [[William Labov]]
* [[George Lakoff]]
* [[André Martinet]]
* [[Juan Carlos Moreno Cabrera]]
* [[Barbara Partee]]
* [[Steven Pinker]]
* [[Merritt Ruhlen]]
* [[Edward Sapir]]
* [[Ferdinand de Saussure]]
* [[Sergei Starostin]]
* [[Nikolai S. Trubetskoi]]
* [[Wilhelm von Humboldt]]
* [[Valentin Voloxinov]]
* [[Ghil'ad Zuckermann]]
&lt;/div&gt;

== Ikus, gainera ==
* [[Soziolinguistika]]
* [[Hizkuntzaren soziologia]]

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/26}}
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Bibliografia ==

* Aronoff, Mark &amp; Janie Rees-Miller (Eds.) (2003) ''The Handbook of Linguistics'', Blackwell Publishers. (ISBN 1-4051-0252-7).
* [[Leonard Bloomfield|Bloomfield, Leonard]] (1933,1984) ''Language'', University of Chicago Press. (ISBN 0-226-06067-5).
* [[Noam Chomsky|Chomsky, Noam]] (1965) ''Aspects of the Theory of Syntax''; ''Syntactic Structures''; ''On Language''.
* Comrie, Bernard (1989) ''Language Universals and Linguistic Typology'', University of Chicago Press. (ISBN 978-0-226-11433-0).
* [[David Crystal]] (1987) ''Linguistics''; ''The Stories of English''; ''The Cambridge Encyclopaedia of Language'', Cambridge University Press; (1991) ''A Dictionary of Linguistics and Phonetics'', Blackwell. (ISBN 0-631-17871-6); (1992) ''An Encyclopaedic Dictionary of Language and Languages'', Oxford: Blackwell.
* Escandell Vidal, M.V.; Marrero Aguiar, V; Casado Fresnillo, C.; Gutiérrez Rodríguez, E.; Ruiz-Va Palacios, P. (2009) ''El lenguaje humano'', Editorial Universitaria Ramón Areces (UNED).
* Fernández Fernández, Beatriz eta Ortiz de Urbina, Jon (2007) ''Hizkuntzari itzulia 80 hizkuntzatan'', UEU.
* Hudson, G. (2000) ''Essential Introductory Linguistics'', Oxford: Blackwell.
* [[John Lyons|Lyons, John]] (1995) ''Linguistic Semantics'', Cambridge University Press. (ISBN 0-521-43877-2).
* Mairal Usón, R.; Peña Cervel, M.S.; Cortés Rodríguez, F.J.; Ruiz de Mendoza Ibáñez, F.J. (2010) ''Teoría lingüística: Métodos, herramientas y paradigmas'', Editorial Universitaria Ramón Areces (UNED).
* O'Grady, William D., Michael Dobrovolsky &amp; Francis Katamba [eds.] (2001) ''Contemporary Linguistics'', Longman. (ISBN 0-582-24691-1) - Lower Level.
* [[Steven Pinker|Pinker, Steven]] (2000) ''The Language Instinct'', repr ed., Perennial. (ISBN 0-06-095833-2); (2000) ''Words and Rules'', Perennial. (ISBN 0-06-095840-5).
* [[Edward Sapir|Sapir, Edward]] (1921) &quot;[http://www.gutenberg.org/etext/12629 Language: An introduction to the study of speech (Gutenberg.Org)]&quot;, New York: Harcourt, Brace.
* [[Ferdinand de Saussure|Saussure, Ferdinand de]] (1916,1998) ''Cours de linguistique générale'', Open Court. (ISBN 0-8126-9023-0).
* [[Burrhus Frederic Skinner|Skinner, B.F.]] (1957) ''Verbal Behavior'', Copley Publishing Group. (ISBN 0-87411-591-4).
* [[Larry Trask|Trask, R. L.]] (1995) ''Language: The Basics'', London: Routledge.
* [[Willard Van Orman Quine|Van Orman Quine, Willard]] (1960) ''Word and Object'', MIT Press. (ISBN 0-262-67001-1).
* [[Sergio Viaggio|Viaggio, Sergio]], ''[http://books.google.bg/books?id=EO40PPaHQvwC&amp;pg=PT16&amp;lpg=PT16&amp;dq=Skopostheorie+Katherina+Reiss&amp;source=bl&amp;ots=n4UdFjF07Y&amp;sig=6bmM9d0bjki19uyTWTl0GIJ6tLE&amp;hl=bg&amp;ei=EjNQS_KyEdmVsQb67eHYCw&amp;sa=X&amp;oi=book_result&amp;ct=result&amp;resnum=1&amp;ved=0CAgQ6AEwAA#v=onepage&amp;q=Skopostheorie%20Katherina%20Reiss&amp;f=false A general theory of interlingual mediation]'', Frank &amp; Timme GmbH, 2006.

== Kanpo estekak ==
{{Atari|Euskara|Euskara}}
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Hizkuntzalaritza| ]]
[[Kategoria:Hizkuntzak]]</text>
      <sha1>chys9t9kl7ekmvqnp578rpzxvorhgmg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sigmund Freud</title>
    <ns>0</ns>
    <id>5713</id>
    <revision>
      <id>9005849</id>
      <parentid>8998739</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:34:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Josu</username>
        <id>646</id>
      </contributor>
      <comment>/* Psikoanalisiaren garapena */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="90840" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Sigmund Freud''' ({{IPA|ˈziːkmʊnt ˈfʁɔʏt}} ahoskatua; '''Sigismund Schlomo Freud''' jaioa; [[Příbor|Freiberg in Mähren]], [[Moravia]], [[Austriar Inperioa]], 1856ko maiatzaren 6a – [[Londres]], 1939ko irailaren 23a) [[austriar]] [[mediku]] [[Neurologia|neurologo]]&lt;nowiki/&gt;a, [[psikoanalisi]]a&lt;nowiki/&gt;ren sortzailea izan zen, [[psikopatologia]] tratatzeko metodo klinikoa, elkarrizketa bidez [[gaixo]]&lt;nowiki/&gt;aren eta psikoanalistaren artean.&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Donald H., Hugh B.|abizena=Ford, Urban|urtea=1965|izenburua=Systems of Psychotherapy: A Comparative Study|argitaletxea=John Wiley &amp; Sons, Inc|orrialdea=p.109|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Freuden gurasoak [[Ukraina]] eta [[Errusia]]&lt;nowiki/&gt;ren artean dagoen Galizia lurraldeko [[judu]]tar&lt;nowiki/&gt;rak ziren. 1881ean [[medikuntza]]&lt;nowiki/&gt;ko titulua lortu zuen [[Vienako Unibertsitatea|Vienako Unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Noel, Alexandra|abizena=Sheehy, Forsythe|urtea=2013|izenburua=&quot;Sigmund Freud&quot;. Fifty Key Thinkers in Psychology|argitaletxea=Routledge|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-1-134-70493-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Eric R.|abizena=Kandel|urtea=2012|izenburua=The Age of Insight: The Quest to Understand the Unconscious in Art, Mind and Brain, from Vienna 1900 to the Present|url=https://archive.org/details/ageofinsightques0000kand|argitaletxea=New York: Random House|orrialdea=|orrialdeak=pp. 45–46|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1885ean [[irakaskuntza]]&lt;nowiki/&gt;rako gaitu ondoren, neuropatologiako irakasle izendatu zuten, [[katedradun]] afiliatu bilakatuz 1902. urtean.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Gay|urtea=2006|izenburua=Freud: A Life for Our Time|url=https://archive.org/details/freudlifeforourt0000gayp_h8x0|argitaletxea=W.W. Norton &amp; Company|orrialdea=|orrialdeak=pp. 154–56|ISBN=978-0-393-32861-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Freud Vienan bizi eta lan egin zuen, eta bertan ezarri zuen 1886an bere praktika klinika. 1938an, [[Austria]] utzi zuen [[Nazionalsozialismo|nazi]]&lt;nowiki/&gt;engatik ihesi, eta [[Erresuma Batua|Erresuma Batu]]&lt;nowiki/&gt;ko [[erbeste]]&lt;nowiki/&gt;an hil zen 1939an.

[[Psikoanalisi]]a&lt;nowiki/&gt;ren sorreran, Freudek teknika [[terapeutiko]]&lt;nowiki/&gt;ak garatu zituen, besteak beste, elkartze librearen erabilera eta aurkikuntzen transferentzia, bere eginkizun zentrala prozesu analitikoan finkatuz. Freudek [[sexualitate]]a&lt;nowiki/&gt;ren birdefinitzeak forma infantiletan sartzera eraman zuen, [[Ediporen konplexua|Edipo konplexua]]&lt;nowiki/&gt;ren teoria psikoanalisiaren oinarri zentrala izatera bultzatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ernest|abizena=Jones|urtea=1949|izenburua=What is Psychoanalysis?|argitaletxea=London: Allen &amp; Unwin|orrialdea=p. 47|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Nahiak betetzeari buruzko [[amets]]&lt;nowiki/&gt;en azterketak, ereduak eman zizkion analisi klinikoa egiterakoan, sintomen eraketak eta [[Errepresio (argipena)|errepresio]]&lt;nowiki/&gt;aren azpian zeuden mekanismoak aztertzeko. Oinarri horrekin Freudek [[inkontziente]]&lt;nowiki/&gt;aren teoria landu zuen, eta id, [[ego]] eta super-egoak osaturiko egitura psikikoaren eredua garatu zuen.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Octave|abizena=Mannoni|urtea=1971|izenburua=Freud: The Theory of the Unconscious|argitaletxea=London: Verso 2015|orrialdea=|orrialdeak=pp. 93–97|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Freudek [[libido]]a&lt;nowiki/&gt;ren existentzia postulatu zuen, prozesu mentalak eta egiturak inbertitzen dituen energia sexualizatua eta atxikimendu erotikoak sortzen dituena. Eta baita [[heriotza]]&lt;nowiki/&gt;rako [[Bulkada (argipena)|bulkada]], errepikapen konpultsiboa, gorrotoa, erasoa eta erru [[neurotiko]]&lt;nowiki/&gt;a sorrarazten dituena. Azken lanetan, Freudek [[erlijio]]a&lt;nowiki/&gt;ren eta [[kultura]]&lt;nowiki/&gt;ren interpretazio eta kritika zabala garatu zuen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Nahiz eta orokorki gainbeheran egon bere erabilera [[diagnosi]]&lt;nowiki/&gt;an eta klinikan, psikoanalisiak oraindik eragina du [[psikologia]]&lt;nowiki/&gt;n, [[psikiatria]]&lt;nowiki/&gt;n eta [[psikoterapia]]&lt;nowiki/&gt;n, eta baita [[Humanitateak|humanitate]]&lt;nowiki/&gt;etan. Horrela, eztabaida zabala eta liskartua sortzen jarraitzen du bere eraginkortasun [[terapeutiko]]&lt;nowiki/&gt;ari zein egoera [[zientifiko]]&lt;nowiki/&gt;ari dagokienez, zehaztu gabe kausa [[Feminismo|feminista]]&lt;nowiki/&gt;ri mesede edo kalte egiten dion.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Richard|abizena=Stevens|urtea=1985|izenburua=Freud and Psychoanalysis|argitaletxea=Milton Keynes: Open University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 91-116|ISBN=978-0-335-10180-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Dena den, Freuden lanak [[mendebalde]]&lt;nowiki/&gt;ko pentsamendu garaikidean eta herri kulturan gainezka egon dira. W. H. Audenek 1940an Freudi egindako omenaldi poetikoan, bere ekarpena honela deskribatu zuen &quot;[[iritzi]] [[klima]] oso bat, gure bizitza ezberdinak bere azpian garatzen ditugula.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Pamela|abizena=Thurschwell|urtea=2009|izenburua=Sigmund Freud|url=https://archive.org/details/sigmundfreud0000thur_x4l5|argitaletxea=London: Routledge|orrialdea=p. 1|orrialdeak=|ISBN=978-0-415-21520-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
[[Fitxategi:AmaliaFreud.jpg|thumb|Freud (16 urterekin) eta Amalia bere ama, 1872an.]]

=== Gaztaroa eta heziketa ===
Freud [[Austriar Inperioa|Austriar Inperio]]&lt;nowiki/&gt;ko Freiberg [[Moravia]] (gero Příbor, [[Txekiar Errepublika]]) hirian jaio zen 1856an. Gurasoak  [[judu]]&lt;nowiki/&gt;ak ziren, eta seme-alabetatik zaharrena zen bera.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Moshe|abizena=Gresser|urtea=1994|izenburua=Dual Allegiance: Freud As a Modern Jew|argitaletxea=SUNY Press|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Gaur egun mendebaldeko [[Ukraina]] eta [[Polonia]]&lt;nowiki/&gt;ren artean dagoen Galizia [[probintzia]]&lt;nowiki/&gt;koak ziren bi gurasoak. Aita Jakob Freud (1815-1896), [[artile]] [[Merkataritza|merkatari]]&lt;nowiki/&gt;a, bi seme izan zituen bere lehen ezkontzan. Freuden ama Amalia Nathansohn, aita baino 20 urte gazteagoa zen, eta bere hirugarren emaztea. 1855eko uztailaren 29an Isaac Noah Mannheimer [[errabino]]&lt;nowiki/&gt;ak ezkondu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Emanuel|abizena=Rice|urtea=1990|izenburua=Freud and Moses: The Long Journey Home|argitaletxea=SUNY Press|orrialdea=p. 55|orrialdeak=|ISBN=978-0-7914-0453-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ekonomikoki estu zeudenez, alokatutako gela baten bizi ziren Sigmund semea jaio zenean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William W.|abizena=Meissner|urtea=1993|izenburua=&quot;Freud and the Bible&quot;|argitaletxea=Bruce M. Metzger and Michael David Coogan (eds.). The Oxford Companion to the Bible. Oxford University Press|orrialdea=p. 233|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Deborah P.|abizena=Margolis|urtea=1989|izenburua=&quot;Freud and his Mother&quot;|argitaletxea=Modern Psychoanalsys, 14|orrialdea=|orrialdeak=pp. 37-56|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Freud [[Vienako Unibertsitatea|Vienako Unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;an 17 urte zituela sartu zen. [[Zuzenbide]]&lt;nowiki/&gt;a ikasteko asmoa zuen, baina unibertsitatean [[medikuntza]] fakultatean matrikulatu zen. Bere ikasketen artean, [[Franz Brentano]]&lt;nowiki/&gt;ren [[filosofia]], Ernst Brückeren [[fisiologia]] eta Carl Claus irakasle [[Charles Darwin|darwin]]&lt;nowiki/&gt;istaren [[zoologia]] zeuden.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=D.|abizena=Hothersall|urtea=1995|izenburua=History of Psychology. 3rd edition|url=https://archive.org/details/historyofpsychol00hoth|argitaletxea=Mcgraw-Hill|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1876an, Freudek lau aste eman zituen Clausen [[Trieste]]&lt;nowiki/&gt;ko ikerketa [[zoologiko]]&lt;nowiki/&gt;an, ehunka [[Ibai-aingira|aingira]] [[ar]] alferrik disekzionatuz [[ugalketa]] organoak aurkitzeko asmoz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sigmund|abizena=Freud|urtea=1877|izenburua=Beobachtungen über Gestaltung und feineren Bau der als Hoden beschriebenen Lappenorgane des Aals [Observations on the configuration and finer structure of the lobed organs in eels described as testes]|argitaletxea=Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe (in German). Vol. 75,|orrialdea=p. 419|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; 1877an, Freud Ernst Brückeren [[fisiologia]] laborategira aldatu zen. Han sei urte eman zituen gizakien eta beste [[ornodun]]&lt;nowiki/&gt;en [[burmuin]]ak alderatzen [[igel]]&lt;nowiki/&gt;enekin eta [[ornogabe]]&lt;nowiki/&gt;ekin, esate baterako, [[ibai-karramarro]]&lt;nowiki/&gt;ak eta [[lanproi]]&lt;nowiki/&gt;ak. [[Nerbio ehun|Nerbio-ehun]]&lt;nowiki/&gt;aren [[biologia]]&lt;nowiki/&gt;ri buruzko ikerketak funtsezkoak izan zirela frogatu zen 1890. hamarkadako [[neurona]]&lt;nowiki/&gt;ren aurkikuntzarako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Mo|abizena=Costandi|urtea=2014|izenburua=&quot;Freud was a pioneering neuroscientist&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Freuden ikerketa lana 1879an eten egin behar izan zen, urtebeteko derrigorrezko [[soldadutza]] egiteko betebeharra zela eta. Geldiune luzeek [[John Stuart Mill]]&lt;nowiki/&gt;en lanetatik lau saiakera itzultzeko batzorde bat osatzeko aukera eman zioten.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 1881eko martxoan [[Lizentziatura|lizentziatu]] zen medikuntzan.&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Sulloway|urtea=1983|izenburua=Freud, Biologist of the Mind: Beyond the Psychoanalytic Legend|url=https://archive.org/details/freudbiologistof00sull|argitaletxea=New York: Basic Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 66–67, 116|ISBN=0-233-97177-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Freud family group. Photograph, c.1876. Wellcome V0027598.jpg|thumb|Freud familia 1876an.]]

=== Karrera hasiera eta ezkontza ===
1882an Freudek medikuntzako ibilbidea hasi zuen [[Viena]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Ospitale]] Orokorrean. [[Burmuin]]-[[anatomia]]&lt;nowiki/&gt;n egindako ikerketak 1884an [[kokaina]]&lt;nowiki/&gt;ren efektu aringarriei buruzko artikulu garrantzitsu bat [[Argitalpen|argitaratu]] zuen, eta [[afasia]]&lt;nowiki/&gt;ri buruzko egindako lanak bere lehen liburuko oinarria izan zenː 1891. urtean argitaratutako ''Afasietaz, azkterketa kritikoa.'' Hiru urtetan zehar, Freud ospitaleko departamentu desberdinetan aritu zen. Theodor Meynerten klinika [[Psikiatria|psikiatriko]]&lt;nowiki/&gt;an igarotako denborak eta asilo baten ordezko bezala egondakoak, lan klinikoekiko interesa piztu zion. Argitaratutako ikerketa desberdinek, 1885ean unibertsitateko neuropatologiako irakasle izateko balio izan zioten.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

1886an, Freudek bere ospitaleko kargua utzi zuen, eta &quot;[[nerbio]] [[Nahaste (argipena)|nahaste]]&lt;nowiki/&gt;etan&quot; espezializatutako praktika pribatuan sartu zen. Urte berean Martha Bernaysekin [[ezkondu]] zen, sei seme-alaba izan zituztela: Mathilde (1887), Jean-Martin (1889), Oliver (1891), Ernst (1892), Sophie (1893) eta Anna (1895). 1938an Viena utzi beharrean agertu zen arte, Freud eta bere familia Berggasse kaleko apartamentu baten bizi izan ziren, hiriko [[barruti]] historikoan.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Freud 24 urterekin hasi zen [[tabako]]&lt;nowiki/&gt;a erretzen; hasiera baten zigarroak eta geroago [[Puru (zigarroa)|puru]]&lt;nowiki/&gt;ak. Erretzeak lan egiteko [[Gaitasun (argipena)|gaitasuna]] areagotzen ziola uste zuen, eta bere kasa auto-kontrola zezakeela moderatzeko. Wilhelm Fliess lankideak osasunarentzako gomendioak eman arren, erretzailea izaten jarraitu zuen, azkenean ahozko [[minbizi]]a jasan arte.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Freudek 1897an Fliessi esan zion [[adikzio]]a&lt;nowiki/&gt;k, tabakoarena barne, [[masturbazio]]a&lt;nowiki/&gt;ren &quot;ohitura handiaren&quot; ordezkoak zirela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sigmund, Marie|abizena=Freud, Bonaparte|urtea=2009|izenburua=The Origins of Psychoanalysis. Letters to Wilhelm Fliess: Drafts and Notes 1887–1902|argitaletxea=Kessinger Publishing|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Freudek asko miresten zuen [[Brentanoren Eskola|Brentano]] [[filosofia]] tutorea, [[pertzepzio]]a&lt;nowiki/&gt;ren eta [[introspekzio]]&lt;nowiki/&gt;aren teoriengatik ezaguna zena. Brentanok “''Psikologia ikuspegi enpiriko batetik''” (1874) liburuan, inkontzientearen existentzia posiblea aztertu zuen. Azkenean bere existentzia ukatu zuen arren, ziur asko [[inkontziente]]a&lt;nowiki/&gt;ren inguruko eztabaidak Freudi kontzeptua ezagutzen lagundu zion.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul C.|abizena=Vitz|urtea=1988|izenburua=Sigmund Freud's Christian Unconscious|url=https://archive.org/details/sigmundfreudschr0000vitz|argitaletxea=The Guilford Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 53-54|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Freudek [[Charles Darwin]]&lt;nowiki/&gt;en eboluziori buruzko idatziak zituen, ongi baliatuz. Eta eragina izan zuen baita Eduard von Hartmannen “''Inkontzientearen filosofia''” (1869) liburuak.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Daniel|abizena=Leader|urtea=2000|izenburua=Freud's Footnotes|argitaletxea=London, Faber|orrialdea=|orrialdeak=pp. 34–45|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Era  berean, inkontzientearen eta [[enpatia]]&lt;nowiki/&gt;ren kontzeptuen teoriko garaikide nagusienetakoa zen Theodor Lippsenen idatziak ere landu zituen. &lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=G.W.|abizena=Pigman|urtea=1995|izenburua=&quot;Freud and the history of empathy&quot;|argitaletxea=The International Journal of Psycho-Analysis. 76 (Pt 2)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 237–56|ISBN=PMID 7628894|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Freudek ikuspegi [[psikoanalitiko]]&lt;nowiki/&gt;ak aldez aurretik teoria [[Filosofia|filosofiko]]&lt;nowiki/&gt;ekin lotzen ez bazuen ere, arreta jarri zion bere lanaren eta [[Arthur Schopenhauer|Schopenhauer]]&lt;nowiki/&gt;en zein [[Friedrich Nietzsche|Nietzsche]]&lt;nowiki/&gt;ren ideien arteko loturei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=C, A.|abizena=Young, Brook|urtea=1994|izenburua=&quot;Schopenhauer and Freud&quot;|argitaletxea=Int J Psychoanal.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1900. urtean Nietzsche zendu zenean, Freudek bere bildumako lanak erosi zituen, eta Fliesse adiskideari aitortu zion Nietzscheren obretan &quot;itxaroten zuela aurkitzea beretzat [[Mututasun|mutu]] zeuden [[hitz]]a&lt;nowiki/&gt;k&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul, Todd|abizena=Roazen, Dufresne|urtea=1997|izenburua=Returns of the French Freud: Freud, Lacan, and Beyond|argitaletxea=New York and London: Routledge Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 13–15|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Freudentzat Nietzscheren idatziak &quot;aztertu beharrekoak baino, aurre egin beharreko testuak &quot; ziren.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Eta filosofiarekiko interesa gutxitu egin zitzaion, [[neurologia]]&lt;nowiki/&gt;n hastea erabaki ondoren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert|abizena=Holt|urtea=1989|izenburua=Freud Reappraised: A Fresh Look At Psychoanalytic Theory|url=https://archive.org/details/freudreappraised0000holt|argitaletxea=The Guilford Press|orrialdea=p. 242|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Freudek [[William Shakespeare]] ingelesez irakurri zuen bizitza osoan zehar, eta giza [[psikologia]]&lt;nowiki/&gt;ren ulermena Shakespearen [[antzezlan]]&lt;nowiki/&gt;etatik eratorria izan zitekeela iradoki da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Harold|abizena=Bloom|urtea=1994|izenburua=The Western Canon|argitaletxea=Riverhead Books|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Freuden jatorri [[judu]]&lt;nowiki/&gt;tarrak eta bere judu [[Laiko (argipena)|laiko]]&lt;nowiki/&gt;arekiko atxikimenduak, eragin handia izan zuten bere ikuspegi [[Intelektualismo|intelektual]] eta [[moral]]&lt;nowiki/&gt;aren eraketan. Batez ere inkonformismo intelektualari dagokionez, “''Autobiografiaren Azterketa”'' liburuan azpimarratu zuen bezala.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert|abizena=Marthe|urtea=1976|izenburua=From Oedipus to Moses: Freud's Jewish Identity|argitaletxea=New York: Anchor|orrialdea=|orrialdeak=pp. 3–6|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ideia [[psikoanalitiko]]&lt;nowiki/&gt;en edukian ere eragin handia izango lukete, bereziki interpretazio sakonarekin eta &quot;[[Desio (argipena)|desio]]&lt;nowiki/&gt;aren legezko mugen&quot; kezkei zegokienez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen|abizena=Frosh|urtea=2006|izenburua=&quot;Psychoanalysis and Judaism&quot; in Black, David M.(ed) Psychoanalysis and Religion in the 21st Century|argitaletxea=Hove: Routledge|orrialdea=|orrialdeak=pp. 205–06|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Psikoanalisiaren garapena ===
1885eko urrian, Freud Parisera joan zen hiru hilabeteko beka batekin, [[hipnosi]]a&lt;nowiki/&gt;ri buruzko ikerketa zientifikoak egiten ari zen [[Jean-Martin Charcot]] [[Neurologia|neurologo]] ospetsuarekin ikastera. Gerora adierazi zuen egonaldi horren esperientzia, katalitikoa izan zela medikuntza psikopatologikoaren praktikara bideratzeko bere indarrak, eta ekonomikoki etorkizun xumeagoa eskaintzen zuten  neurologiako [[ikerketa]]&lt;nowiki/&gt;k baztertzera.&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Joseph|abizena=Aguayo|urtea=1986|izenburua=&quot;Joseph Aguayo Charcot and Freud: Some Implications of Late 19th-century French Psychiatry and Politics for the Origins of Psychoanalysis.|argitaletxea=Psychoanalysis and Contemporary Thought|orrialdea=|orrialdeak=pp. 223–60|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Charcot [[histeria]] eta hipnosi-jasankortasuna aztertzen espezializatu zen, eta maiz egiten zituen erakustaldiak ikusleen aurrean [[gaixo]]&lt;nowiki/&gt;ekin.

1886an Vienara itzulita, praktika kliniko pribatuan lanean hasi zenean, Freudek hipnosia erabiltzen zuen. Horretarako [[Josef Breuer]] bere lagun eta kolaboratzailearen [[Ikuspegi komunikatibo|ikuspegi]]&lt;nowiki/&gt;a hartu zuen, ordura arte aztertuak zituen metodo frantsesen desberdinak, ez zuelako iradokizunik erabiltzen. Breueren [[paziente]] jakin baten tratamendua Freudentzat eraldatzailea izan zen.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Anna O. ezizenaz deskribatuta, hipnosipean zegoen bitartean bere sintomei buruz hitz egitera gonbidatu zuten (tratamendurako &quot;hitz eginez sendatzeko&quot; esaldia txertatuko zuen). Modu honetan, hitz egiterakoan, sintomen larritasunak murriztu egin ziren, hasieratik zerikusia zuten gertakari traumatikoen [[oroitzapen]]&lt;nowiki/&gt;ak berreskuratu zituelako.

Freuden lan kliniko goiztiarren emaitza [[Huts (argipena)|hutsal]]&lt;nowiki/&gt;ak azkenean hipnosia uztera eraman zuen, ondorioztatuz sintoma sendoagoak eta eraginkorragoak lor zitezkeela pazienteak askatasunez hitz egitera bultzatuz, [[zentsura]]&lt;nowiki/&gt;rik edo [[Inhibizio (argipena)|inhibizio]]&lt;nowiki/&gt;rik gabe, beraiei gertatutako [[ideia]] edo [[oroitzapen]]&lt;nowiki/&gt;en inguruan.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=J.|abizena=Forrester|urtea=1990|izenburua=The Seductions of Psychoanalysis|url=https://archive.org/details/seductionsofpsyc0000forr|argitaletxea=Cambridge University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 75–76|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Freudek &quot;elkarketa askea&quot; deitu zion, eta prozedura honekin batera, gaixoen [[amets]]&lt;nowiki/&gt;ak fruitu handiz azter zitezkeela ikusi zuen. Material [[inkontziente]]&lt;nowiki/&gt;aren egituraketa konplexua agerian uzteko, eta [[Errepresio (argipena)|errepresioa]]&lt;nowiki/&gt;ren ekintza psikikoa frogatzeko. 1896. urtean &quot;[[psikoanalisi]]&quot; terminoa erabiltzen hasi zen, bere metodo kliniko berria eta oinarritzat zituen teoriak aipatzeko.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Teoria berri horiek garatzerakoan, [[bihotz]]&lt;nowiki/&gt;eko irregulartasunak, [[amets]] nahasiak eta [[depresio]] garaiak izan zituen. &quot;Neurastenia&quot; izan zen, 1896ko aitaren [[heriotza]]&lt;nowiki/&gt;rekin lotu zuena, eta ametsen eta [[haurtzaro]]&lt;nowiki/&gt;ko oroitzapenen &quot;auto-azterketara&quot; bultzatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=jewishvirtuallibrary Sigmund Freud (1856–1939)&quot;|argitaletxea=jewishvirtuallibrary.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitaren aurkako [[etsai]]&lt;nowiki/&gt;tasun sentimenduak, eta amaren kontrako [[jeloskortasun]] jarrerek, bere [[neurosi]]&lt;nowiki/&gt;en jatorriari buruzko teoria berrikustera eragin zuten.

Hasierako lan klinikoetan oinarrituta, Freudek aldarrikatu zuen haurtzaroan jasandako [[sexu]] gehiegikerien oroitzapen [[inkontziente]]&lt;nowiki/&gt;ak, beharrezko baldintzatzat jotzen zituen psikoneurosirako ([[histeria]] eta [[neurosi]] obsesioa). Gaur egun Freuden [[sedukzio]]a&lt;nowiki/&gt;ren teoria bezala ezagutzen den formulazioa.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Bere auto-analisia kontuan hartuta, Freudek neurosi bakoitza sexu-gehiegikerien aurkako efektuei erreparatzeko teoria alde batera utzi zuen, argudiatuz haurren sexu-agertokiek oraindik ere kausazko [[Funtzio (argipena)|funtzioa]] zutela. Baina ez zuen axola benetakoak ala asmatutakoak baziren ere, eta soilik [[patogeno]]&lt;nowiki/&gt;ak bilakatzen zirela erreprimitutako oroitzapen gisa jarduten zutenean.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

Haurren [[Trauma (argipena)|trauma]] sexualen teoriatik, neurosi guztien sorreraren azalpen orokor bezala izanik, beste teoria batera igaro zen. Non haur sexualitate autonomoa aurresuposatzen zuen. Hori hain zuzen, Freuden [[Edipo konplexu]]&lt;nowiki/&gt;aren teoria formulatzeko oinarria bilakatu zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== Fliessekin harremana ===
Heziketaren garai horretan, Freudek bere lagun Wilhelm Fliessen laguntza [[Intelektualismo|intelektual]] eta [[emozional]]&lt;nowiki/&gt;az konfiantza hartu zuen. 1887an ezagutua zuen [[Berlin]]&lt;nowiki/&gt;en, [[belarri]], [[sudur]] eta [[eztarri]]&lt;nowiki/&gt;ko espezialista zena. Bi profesionalak bere burua isolatuta ikusten zuten nagusi ziren gai kliniko eta teorikoetatik, [[sexualitate]]&lt;nowiki/&gt;aren teoria berriak errotik garatzeko asmoak zituztelako. Fliessek gizakien [[biorritmo]]&lt;nowiki/&gt;en teoria oso eszentrikoak landu zituen, eta konexio nasogenital bat garatu zuen, gaur egun [[Sasizientzia|sasizientifiko]] gisa hartzen dena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jeffrey Moussaieff|abizena=Masson|urtea=2012|izenburua=The Assault on Truth|argitaletxea=Untreed Reads|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-1-61187-280-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Jurgen|abizena=Reeder|urtea=2002|izenburua=Reflecting Psychoanalysis. Narrative and Resolve in the Psychoanalytic Experience|argitaletxea=London: Karnac Books|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=978-1-78049-710-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bien artean iritziak partekatzen zituzten, sexualitatearen alderdi jakin batzuen garrantziaz: [[masturbazio]]a, [[coitus interruptus]]a, eta [[kondoi]]&lt;nowiki/&gt;ak erabiltzearena. Orduko [[etiologia]]&lt;nowiki/&gt;n &quot;benetako neurosiak&quot; deitzen zitzaien, nagusiki neurasteniari eta fisikoki agertutako [[antsietate]] sintoma batzuei. Korrespondentzia zabala mantendu zuten, eta Freudek haurren [[sexualitate]]&lt;nowiki/&gt;ari eta [[bisexualitate]]a&lt;nowiki/&gt;ri buruzko Fliessen espekulazioen ondoren, bere ideiak landu eta berrikusi zituen. Gogoaren teoria sistematiko baten lehenengo saiakera, ''Psikologia Zientifikorako Proiektua,'' Fliess solaskide zuela, metapsikologia bezala garatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ernst|abizena=Kris|urtea=1954|izenburua=Introduction to Sigmund Freud The Origins of Psychoanalysis. Letters to Wilhelm Fliess, Drafts and Notes 1887–1902|argitaletxea=Eds. Marie Bonaparte, Anna Freud, Ernst Kris, E. London: Imago|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, Freudek [[neurologia]]&lt;nowiki/&gt;ren eta [[psikologia]]&lt;nowiki/&gt;ren arteko zubia eraikitzeko egin zituen ahaleginak, bertan behera geratu ziren, Fliessi bidalitako eskutitzek agerian uzten duten moduan.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt; Dena den, ''Proiektua''ren zenbait ideia berriro hartu zituen kontuan ''Ametsen interpretazioa'' liburuaren azken kapituluan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Octave|abizena=Mannoni|urtea=2015|izenburua=Freud: The Theory of the Unconscious|argitaletxea=London: Verso|orrialdea=|orrialdeak=pp. 40–41|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Freudek hasieran, Fliess &quot;biologiaren [[Kepler]]&quot; bezala hartzen zuen. Gerora ondorioztatu zuen, atxikimendu homo[[Erotismo|erotiko]] baten eta &quot;[[judu]]&lt;nowiki/&gt;en [[mistizismo]] zehatzaren&quot; konbinaziotik zetorrela. Eta adiskide juduarekiko [[leialtasun]]a&lt;nowiki/&gt;gatik, bere teorien eta lan klinikoen larregiko [[Estimazio (argipena)|estimazio]]&lt;nowiki/&gt;a zuela. Beraien adiskidetasunak bukaera [[mikatz]]&lt;nowiki/&gt;a izan zuen, Freudek aldizkako sexuari buruzko teoria orokorraren oniritzia ez ziolako eman, eta Fliessek [[kolusio]]&lt;nowiki/&gt;z akusatu zion, bere lana plagiatu zuelakoan. Fliessek erantzun ez zionean Freuden lankidetza eskaintzari liburu berri baterako, 1906an argitaratu zen “''Hiru saiakera sexualitatearen teorian”,'' haien harremana amaitu egin zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== Hasierako jarraitzaileak ===
1902an Freudek unibertsitateko irakasle izateko asmoa bete zuen azkenean. &quot;[[Irakasle]] berezia&quot; [[Titulu (argipena)|titulu]]&lt;nowiki/&gt;a garrantzitsua izan zen, ematen zitzaion [[Aitorpen (argipena)|aitorpen]] eta prestutasunagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=John|abizena=Forrester|urtea=2006|izenburua=Sigmund Freud. Interpreting Dreams|argitaletxea=Penguin Books Limited|orrialdea=p. 70|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-191553-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Unibertsitatearen laguntza izan arren, bere izendapena ondorengo urteetan blokeatuta egon zen agintari politikoengandik, eta bere ohiko gaixoa zen itzal handiko Marie Ferstel baroisaren esku hartzearekin soilik lortu zuen.

Bere ospea horrela hobetuta, Freudek lanari buruzko ohiko hitzaldiekin jarraitu zuen, 1880ko hamarkadaren erdialdetik aurrera [[Viena]]&lt;nowiki/&gt;ko Unibertsitateko [[irakasle]] bezala, eta larunbat arratsaldero unibertsitateko [[psikiatria]] klinikoko hitzaldi aretoan, publiko mugatuarekin.&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Louis|abizena=Rose|urtea=1998|izenburua=The Freudian Calling: Early Psychoanalysis and the Pursuit of Cultural Science|url=https://archive.org/details/freudiancallinge0000rose|argitaletxea=Detroit: Wayne State University Press|orrialdea=p. 52|orrialdeak=|ISBN=978-0-8143-2621-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1902ko udazkenaz geroztik, Freuden lanekiko interesa agertu zuten Vienako hainbat [[mediku]]k, eta asteazken arratsaldetan bere apartamentuan biltzera gonbidatu zituen, [[psikologia]] eta neuropatologiarekin lotutako gaiak eztabaidatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joseph|abizena=Schwartz|urtea=2003|izenburua=Cassandra's daughter: a history of psychoanalysis|argitaletxea=London: Karnac|orrialdea=p. 100|orrialdeak=|ISBN=978-1-85575-939-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Talde horri ''Asteazkeneko Psikologia Elkartea'' deitu zitzaion, eta mundu osoko mugimendu [[psikoanalitiko]]&lt;nowiki/&gt;aren hastapenak markatu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Henri F.|abizena=Ellenberger|urtea=1970|izenburua=The Discovery of the Unconscious: the History and Evolution of Dynamic Psychiatry|url=https://archive.org/details/discoveryofuncon00ellerich|argitaletxea=New York: Basic Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 443, 454.|ISBN=978-0-465-01673-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Max Graf Vienako musikologoak asteazken taldeko bileretako [[erritu]] eta [[Giro (argipena)|giroa]] deskribatu zituen:&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt; &quot;[[Topaketa (argipena)|Topakete]]&lt;nowiki/&gt;k erritu zehatza jarraitzen zuten. Lehenik eta behin kideetako batek ponentzia aurkeztuko luke. Ondoren, kafe beltza eta pastelak zerbitzatuko ziren; zigarroak eta [[Puru (zigarroa)|puru]]&lt;nowiki/&gt;ak mahai gainean zeuden, eta kantitate handietan kontsumitzen ziren. Ordu laurden hitz eginaz sozializatu ondoren, eztabaida hasiko zen. Azken hitza eta erabakigarria Freudek berak esango zuen beti. Gela hartan [[erlijio]] baten oinarriaren giroa zegoen. Freud bera izango zen [[profeta]] berria, ordura arteko ikerketa [[Psikologia|psikologiko]]&lt;nowiki/&gt;ko metodoak azalekoak bihurtuz.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

1907ko martxoan, Jung eta Ludwig Binswanger [[Psikiatria|psikiatra]] [[suitzar]]&lt;nowiki/&gt;rak Vienara joan ziren Freud bisitatzera, eta eztabaida taldean parte hartzera.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank J.|abizena=Sulloway|urtea=1991|izenburua=&quot;Reassessing Freud's case histories: the social construction of psychoanalysis&quot;|argitaletxea=Isis. 82 (2)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 245–75|ISBN=doi:10.1086/355727. PMID 1917435|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hortik aurrera [[Zürich]]&lt;nowiki/&gt;en talde [[psikoanalitiko]] txiki bat ezarri zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gerhard|abizena=Wehr|urtea=1985|izenburua=A Biography|argitaletxea=Shambhala|orrialdea=|orrialdeak=pp. 83–85|ISBN=978-0-87773-455-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Freuden jarraitzaile goiztiarrak formalki lehenengo aldiz 1904ko apirilaren 27an elkartu ziren Bristol Hotelean, [[Salzburgo|Salzburg]]-en, eta Nazioarteko Lehen [[Kongresu (argipena)|Kongresu]] psikoanalitikoa bezala izan zen hartua.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Henri F.|abizena=Ellenberger|urtea=1970|izenburua=The Discovery of the Unconscious: the History and Evolution of Dynamic Psychiatry|url=https://archive.org/details/discoveryofuncon00ellerich|argitaletxea=New York: Basic Books|orrialdea=p. 455|orrialdeak=|ISBN=978-0-465-01673-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Margarete Hilferding izan zen 1910ean elkartean sartu zen lehen [[Emakumeak zientzian|emakumea]],&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; eta hurrengo urtean Tatiana Rosenthal eta Sabina Spielrein, Züricheko Unibertsitatean [[medikuntza]]&lt;nowiki/&gt;n graduatutako [[errusiar]] [[Psikiatria|psikiatra]]&lt;nowiki/&gt;k. Nazioarteko Psikoanalisten Elkarterako (IPA) planak martxan jarri ziren, eta Jung aukeratu zuten 1910eko [[Nurenberg|Nuremberg]]&lt;nowiki/&gt;eko [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;an, Freud-en laguntzarekin, lehen lehendakari izateko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ernest|abizena=Jones|urtea=1964|izenburua=Sigmund Freud: Life and Work|url=https://archive.org/details/lifeworkofsigmun0000jone_i4p9|argitaletxea=Harmondsworth: Penguin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 334, 352, 361|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, Freudek psikoanalisia mundu [[anglosaxoi]]&lt;nowiki/&gt;an zabaltzeko anbizioa zuen, eta bere lanen [[Ingelesezko literatura|ingelesez]]&lt;nowiki/&gt;ko itzulpenak 1909. urtetik aurrera hasi ziren agertzen. 1911ko maiatzean, Psikonalitikako [[Amerika]]r Elkartea sortu zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== IPAren dimisioak ===
Freuden jarraitzaile batzuk Nazioarteko [[Psikoanalisi|Psikoanalista]] Elkartetik (IPA) aldendu eta eskola propioak sortu zituzten. 1909tik aurrera, Adlerrek [[neurosi]]a bezalako gaiei buruz zuen ikuspegia, oso bestelakoa zen Freudek egindakoaz. Adlerren posizioak 1911ko urtarrilean [[Viena]]&lt;nowiki/&gt;ko Elkarte Psikoanalisten bileretan agertu ziren, eta [[lehendakari]] kargua utzi zuen, Stekel lehendakariordeak eta beste batzuk jarraituz. Adlerek talde freudiarra erabat utzi ondoren, bere erakundea sortu zuen, beste bederatzi kiderekin batera.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=George|abizena=Makari|urtea=2008|izenburua=Revolution in Mind: the Creation of Psychoanalysis (Australian ed.)|argitaletxea=Carlton, Vic.: Melbourne University Publishing|orrialdea=p. 262|orrialdeak=|ISBN=978-0-522-85480-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eraketa berri horri Psikologia [[Indibidualismo|Indibidual]]&lt;nowiki/&gt;erako Elkartea izena jarri zioten. [[Lehen Mundu Gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren ondorengo garaian, Adler gero eta gehiago lotu zen psikologia indibiduala&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Henri F.|abizena=Ellenberger|urtea=1970|izenburua=The Discovery of the Unconscious: the History and Evolution of Dynamic Psychiatry|url=https://archive.org/details/discoveryofuncon00ellerich|argitaletxea=New York: Basic Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 456, 584–85|ISBN=978-0-465-01673-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; deitzen zion jarrera psikologikoarekin.
[[Fitxategi:Freud and other psychoanalysts 1922.jpg|thumb|Batzordea 1922an (ezkerretik eskuinera): [[Otto Rank]], Sigmund Freud, Karl Abraham, Max Eitingon, Sándor Ferenczi, Ernest Jones eta Hanns Sachs.]]
Freuden gertuko kideen zirkuluko azken desertzioak [[Otto Rank]]&lt;nowiki/&gt;en ''&quot;Jaiotzako trauma''&quot; liburua 1924an  argitaratu zenean eman zen, non [[Edipo konplexu]]a&lt;nowiki/&gt;ren teoria psikoanalitikaren [[Ardatz (argipena)|ardatz]] nagusitzat bezala baztertu egiten zen. Ondoren, Ranken eta Freuden harreman estu eta luzea amaitu egin zen 1926an, eta Rankek IPAko bere kargu ofizialetatik dimititu eta [[Paris]]&lt;nowiki/&gt;era alde zuen. Batzordean bere lekua [[Anna Freud]]&lt;nowiki/&gt;ek hartu zuen. Rank azkenean Estatu Batuetan kokatu zen, eta teoria freudiarraren berrikuspenek, IPAko ortodoxiekin deseroso zegoen [[Terapeutiko|terapeuta]] [[belaunaldi]] berri bati eragin zion.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== Mugimendu psikoanalitiko goiztiarra ===
1910. urtean Nazioarteko Psikoanalitika Elkartea - IPA (International Psychoanalytical Association) sortu ondoren, nazioarteko sare [[psikoanalitiko]]&lt;nowiki/&gt;en, prestakuntza institutu eta klinikoen arteko harremanak ondo finkatu ziren, eta bere jarduerak koordinatzeko, urteroko biltzarretarako ohiko egitaraua egiten hasi zen [[Lehen Mundu Gerra|Lehen. Mundu Gerra]] amaitu ondoren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Gay|urtea=2006|izenburua=Freud: A Life for Our Time|url=https://archive.org/details/freudlifeforourt0000gayp_h8x0|argitaletxea=London: Papermac|orrialdea=p. 460|orrialdeak=|ISBN=978-0-393-32861-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Abraham eta Eitingonek [[Berlin]]&lt;nowiki/&gt;go Psikoanalitika Elkartea sortu zuten 1910ean, eta gero Berlingo Psikoanalitika Institutuak eta Poliklinika 1920an. Azken honen tratamendu librearen berrikuntzek, eta haurren azterketak eta Berlingo Institutuaren [[estandarizazio]]&lt;nowiki/&gt;ek prestakuntza psikoanalitikoan, eragin handia izan zuten mugimendu psikoanalitiko orokorrean.&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Elizabeth Ann|abizena=Danto|urtea=2005|izenburua=Freud's Free Clinics: Psychoanalysis and Social Justice, 1918–1938|argitaletxea=New York: Columbia University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 3, 104, 185–86|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1922ko [[Berlin]]&lt;nowiki/&gt;go Biltzarra izan zen Freudek parte hartu zuen azkena.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Ordurako bere [[diskurtso]]&lt;nowiki/&gt;a larriagotuta zegoen, [[minbizi]]a&lt;nowiki/&gt;gatik egindako ebakuntzen ondorioz [[masailezur]] kantzerigenoan jarri zioten [[protesi]]a&lt;nowiki/&gt;gatik. Garapenen berri jarraitzaile nagusiekin zuen ohiko [[Korrespondentzia (argipena)|korrespondentzia]] bidez egiten zuen, eta oraindik joaten zen [[Batzorde]] sekretuaren bileren bitartez.

1927an, Ernst Simmelek Tegel Sanatorio Eskola sortu zuen [[Berlin]]&lt;nowiki/&gt;go kanpoaldean, esparru [[Instituzionalismo (argipena)|instituzional]] baten tratamendu psikoanalitikoa ematen zuen lehen establezimendua izanik. Freudek bere jarduerak finantzatzen laguntzeko [[Funtsezko analisi|funts]] bat antolatu zuen, eta Ernst bere seme [[arkitekto]]a&lt;nowiki/&gt;ri, eraikina berritzeko agindua eman zion. Arrazoi ekonomikoak zirela eta, 1931an itxi egin behar izan zuten.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;

Freudek [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]] saria jaso zuen 1930ean, [[psikologia]]&lt;nowiki/&gt;ri eta [[alemaniar]] [[literatura]]&lt;nowiki/&gt;ri egindako ekarpenengatik.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
[[Fitxategi:20180608 Statue Sigmund Freud Vienna 850 1438.jpg|thumb|1971ko Sigmund Freud estatua [[Londres]]&lt;nowiki/&gt;ko Hampsteaden, Sigmund eta [[Anna Freud]]&lt;nowiki/&gt;ek bizi izan ziren tokian dago, gaur egun [[Freud Museoa (Londres)|Freud Museo]]&lt;nowiki/&gt;a. Estatuaren atzean dagoen eraikina Tavistock Klinika da, osasun psikologikoko erakunde garrantzitsuena.]]

=== Pazienteak ===
Freudek izengoitiak erabili zituen bere kasuen historietan. Izengoiti bidez ezagutzen zituzten paziente batzuk honakoak ziren: Cäcilie M. (Anna von Lieben); Dora (Ida Bauer); Frau Emmy von N. (Fanny Moser); Fräulein Elisabeth von R. (Ilona Weiss);&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lisa, John|abizena=Appignanesi, Forrester|urtea=1992|izenburua=Freud's Women. London|argitaletxea=Penguin Books|orrialdea=p. 108|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Fräulein Katharina (Aurelia Kronich); Fräulein Lucy R.; Hans txikia (Herbert Graf); Rat Man (Ernst Lanzer); Enos Fingy (Joshua Wild);&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Louis|abizena=Breger|urtea=2011|izenburua=Freud: Darkness in the Midst of Vision|argitaletxea=Wiley|orrialdea=p. 262|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Wolf Man (Sergei Pankejeff). Beste paziente ospetsu batzuk: Brasilgo Pedro Augusto printzea, HD.; Emma Eckstein; Gustav Mahler, honekin Freudek kontsulta bakarra luzatu zuen; Marie Bonaparte printzesa; Edith Banfield Jackson;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=D.J.|abizena=Lynn|urtea=2003|izenburua=&quot;Freud's psychoanalysis of Edith Banfield Jackson, 1930–1936&quot;|argitaletxea=Journal of the American Academy of Psychoanalysis and Dynamic Psychiatry. 31 (4)|orrialdea=|orrialdeak=pp, 609–25|ISBN=doi:10.1521/jaap.31.4.609.23009. PMID 14714630|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Albert Hirst.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=D.J.|abizena=Lynn|urtea=1997|izenburua=&quot;Freud's analysis of Albert Hirst, 1903–1910&quot;|argitaletxea=Bulletin of the History of Medicine. 71 (1)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 69–93|ISBN=doi:10.1353/bhm.1997.0045. PMID 9086627|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Minbizia ===
1923ko otsailean, Freudi larregi [[Erre (argipena)|erre]]&lt;nowiki/&gt;tzearekin lotutako hazkunde onberako [[leukoplasia]] hauteman zioten [[aho]]&lt;nowiki/&gt;an. Hasieran sekretuan gordetzen zuen, baina gerora Ernest Jonesi jakinarazi zion, hazkundea desagertu egin zitzaiola esanez. Freudek Maximilian Steiner [[Dermatologia|dermatologo]]&lt;nowiki/&gt;a kontsultatu zuen, eta erretzeari uzteko gomendatu zion baina hazkuntzaren larritasunaz gezurra esanaz, bere garrantzia gutxituz. Geroago Freudek Felix Deutschengana jo zuen, eta honek hazkundea [[kantzer]]&lt;nowiki/&gt;igenoa zela ikusi zuen. Freudi esaterakoan &quot;leukoplakia txarra&quot; [[eufemismo]]&lt;nowiki/&gt;a erabili zuen, diagnosi teknikoko epitelomaren ordez. Deutschek erretzeari uzteko gomendatu zion, eta hazkundea kentzeko. Freud Marcus Hajekek tratatu zuen, eta alferrikako [[kirurgia]] estetikoa egin zion bere klinikan. Freudek [[odol]]a bota zuen [[ebakuntza]] denboran eta ondoren, eta litekeena da [[heriotza]]&lt;nowiki/&gt;ri ozta-ozta ihes egitea. Ondorioz, berriro Deutschengana jo zuen, eta ikusi zuen kirurgia gehiago egin behar zela, baina ez zion esan Freudi minbizia zuenik, kezkatuta zegoelako bere [[buruaz beste]] egin zezakeelako.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== Nazismotik ihesi ===
1933ko urtarrilean, [[Alderdi Nazia]]&lt;nowiki/&gt;k [[Alemania]]&lt;nowiki/&gt;ren kontrola hartu zuen, eta Freuden liburuak nabarmendu ziren [[Erre (argipena)|erre]] eta suntsitu zituztenen artean. Freudek Ernest Jonesi esan zion: &quot;Zer aurrerapen egiten ari garen. [[Erdi Aroa]]n erre egingo ninduten. Orain, nire [[liburu]]a&lt;nowiki/&gt;k erretzearekin konformatzen dira.&quot;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Freudek nazien mehatxua gutxiesten jarraitu zuen, eta [[Viena]]n geratzea erabakita zuen, nahiz eta 1938ko martxoaren 13an Alemania naziak [[Austria]] anexionatu zuen, ondorioz sortu zen [[antisemitismo]] bortitzarekin. Martxoaren 15ean, Jones Nazioarteko Psikoanalitika Elkarteko (IPA) presidentea garai hartan, Vienara joan zen [[Londres]]&lt;nowiki/&gt;etik Freudi iritzia aldatzeko eskatzera, eta [[Britainia Handia|Britainia Handi]]&lt;nowiki/&gt;ra [[Erbesteratze (zigorra)|erbestera]]&lt;nowiki/&gt;tzeko konbentzitzera. Aukera hau kontutan hartuta, eta [[Gestapo]]&lt;nowiki/&gt;k Anna alaba [[atxilotu]] eta galdekatu egin zutela ikusita, Freudek Austriatik alde egiteko ordua iritsia zela erabaki zuen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Nazi erregimen berriak [[judu]]tar biztanleei ezarritako araudiaren arabera, komisario bat izendatu zuten Freuden [[ondasun]]&lt;nowiki/&gt;ak eta IPAkoak kudeatzeko. Freuden ardura Anton Sauerwald [[sendagile]]&lt;nowiki/&gt;ari eman zitzaion, eta [[banku]] kontu guztien xehetasunak ezagutzera emateaz gain, IPAren bulegoetan gordetako [[liburutegi]] historikoaren suntsiketa antolatu behar zuen. Sauerwaldek ez zuen bata ere egin. Horren ordez, Freuden [[Atzerritar|atzerri]]&lt;nowiki/&gt;ko bankuko kontuen frogak kendu zituen berak gordetzeko, eta gerraren amaiera arte IPAko liburutegia [[Austria]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Liburutegi]] Nazionalera eraman zuen, bertan zaintzeko.&lt;ref name=&quot;:8&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Cohen|urtea=2009|izenburua=The Escape of Sigmund Freud|url=https://archive.org/details/escapeofsigmundf0000cohe|argitaletxea=JR Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 178, 205–07|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Sauerwalden esku hartzeak, Freuden ondarearen gaineko &quot;ihes egitearen&quot; [[zerga]]&lt;nowiki/&gt;ren zama finantzarioa arindu zuen. Baina beste galera batzuk izan zituen, IPAren zorrak bere gain bota zituztelako, eta antzinako [[ondasun]]&lt;nowiki/&gt;en bilduma baliotsua kendu egin ziotelako. Ezin zenez bere banku kontuetara sartu, Freudek [[Frantzia]]&lt;nowiki/&gt;ko jarraitzaile ospetsu eta [[aberats]] batengana jo zuen, Marie Bonaparte [[printze]]sa&lt;nowiki/&gt;rengana. Mariek [[Viena]]&lt;nowiki/&gt;ra bidaiatu zuen laguntza eskaintzeko, eta bera izan zen beharrezko fondoak eskura jarri zituena.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt; Horri esker, Sauerwaldek irteera-bisak sinatu ahal izan zituen Freud, bere emazte Martha eta Anna alabarentzako. Ekainaren 4an Vienatik abiatu ziren, [[Paris]]&lt;nowiki/&gt;era iritsiz Bonaparteren gonbidatu bezala. Biharamunean, [[Londres]]&lt;nowiki/&gt;era joan ziren.

Marie Bonaparte ekainaren amaiera aldera iritsi zen berriro Vienara, Freuden lau arreba zaharrenen [[patu]]&lt;nowiki/&gt;a eztabaidatzeko. Baina bisak lortzeko ahaleginak porrot egin zuten, eta nazien [[Kontzentrazio-esparru|kontzentrazio esparru]]&lt;nowiki/&gt;etan hilko ziren laurak.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;

Freudek Londreseko etxebizitza berrian, Vienako kontsultako gelaren berdina zehatz-mehatz birsortu zuen. Eta [[paziente]]&lt;nowiki/&gt;ak ikusten jarraitu zuen, bere gaixotasunaren fase [[Terminal (argipena)|terminal]]&lt;nowiki/&gt;era arte. Azken liburuetan ere lanean aritu zen, “''Moises eta monoteismoa”'', 1938an [[Alemanezko literatura|alemanez]] eta [[Ingelesezko literatura|ingelesez]] argitaratutakoa, eta hil ondoren argitaratutako “''Psikoanalisiaren laburpena''”, osatu gabea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Edward|abizena=Chaney|urtea=2010|izenburua='Moses and Monotheism, by Sigmund Freud'|argitaletxea='The Canon', THE (Times Higher Education)|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Anton Sauerwald 1945ean [[Austria]]&lt;nowiki/&gt;ko auzitegi batek epaitu eta espetxeratu egin zuen, [[Nazionalsozialismo|Nazi]]&lt;nowiki/&gt;en Alderdiko [[funtzionario]] bezala egindako jarduerengatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Max|abizena=Schur|urtea=1972|izenburua=Freud: Living and Dying|argitaletxea=London: Hogarth Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 498–99|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere emazteak [[Anna Freud]]&lt;nowiki/&gt;i idatzi zion, egoeraren berri emateko, eta erantzunean Annak konfirmatzen zuen Sauerwaldek &quot;bere komisario bulegoa nire aita [[Babesletza (argipena)|babeste]]&lt;nowiki/&gt;ko erabili zuela baieztatzen dut.&quot; [[Eskutitz]] honek 1947an espetxetik ateratzeko balio izan zion.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;

=== Heriotza ===
1939ko irailaren erdialdera, [[masailezur]]&lt;nowiki/&gt;reko Freudek [[minbizi]]a gero eta min larriagoa eragiten zion, eta [[ebakuntza]] ezinezkoa zela adierazi zioten. Irakurri zuen azken liburuak, [[Honoré de Balzac|Balzac]]&lt;nowiki/&gt;en ''Tristuraren azala'', bere hauskortasun gero eta handiagoari buruzko [[Hausnarketa (fisiologia)|hausnarketa]]&lt;nowiki/&gt;k egitera bultzatu zion. Egun batzuk geroago Max Schur bere [[mediku]], [[lagun]] eta [[errefuxiatu]]&lt;nowiki/&gt;arengana jo zuen, gogoraraziz aurretik bere [[gaixotasun]]&lt;nowiki/&gt;aren amaierako fasea eztabaidatuta zutela. &quot;Schur, gogoratzen duzu gure &quot;kontratua&quot;, ez zenidala bakarrik utziko unea iristen zenean? Oraingoa [[tortura]] besterik ez da, eta ez du zentzurik&quot;. Schurrek ahaztua ez zuela erantzun zuenean, Freudek esan zion &quot;eskerrik asko&quot;, eta jarraian &quot;Hitz egin Annarekin, eta uste badu ondo dagoela, orduan amaitu guztiarekin&quot;. Anna Freudek aitaren heriotza atzeratu nahi zuen, baina Schurrek sinestarazi zion ez zuela inolako [[Zentzu (argipena)|zentzu]]&lt;nowiki/&gt;rik bizirik mantentzea, eta irailaren 21 eta 22an [[morfina]] dosiak eman zioten. Ondorioz, Freud zendu egin zen 1939ko irailaren 23an.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;Index entry&quot;|argitaletxea=FreeBMD. ONS|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Sigmund Freud 1926.jpg|thumb|Sigmunf Freud 1926an.]]

== Ideiak ==

=== Hasierako Lanak ===
Freudek [[medikuntza]] ikasketak [[Vienako Unibertsitatea]]&lt;nowiki/&gt;n 1873an hasi zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Helmut|abizena=Strutzmann|urtea=2008|izenburua=&quot;An overview of Freud's life&quot;. Joseph P. Merlino; Marilyn S. Jacobs; Judy Ann Kaplan; K. Lynne Moritz (eds.). Freud at 150: 21st century Essays on a Man of Genius|argitaletxea=Plymouth|orrialdea=p. 33|orrialdeak=|ISBN=978-0-7657-0547-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ia bederatzi urte behar izan zituen ikasketak burutzeko, [[ikerketa]] neuro-fisiologikoen interesagatik, zehazki [[aingira]]&lt;nowiki/&gt;ren [[anatomia]] [[Sexualitate|sexual]]&lt;nowiki/&gt;ari eta [[arrain]]&lt;nowiki/&gt;en [[nerbio]] sistemaren fisiologiari buruzko ikerketengatik. Eta baita, [[Franz Brentano]]&lt;nowiki/&gt;rekin [[filosofia]] ikasteko zuen interesagatik. Arrazoi [[Ekonomia|ekonomiko]]&lt;nowiki/&gt;engatik sartu zen neurologiako praktika pribatuetan, 1881ean mediku titulua jasoz, 25 urte zituela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;The History of Psychiatry&quot; (PDF)|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1880ko hamarkadan izan zuen kezka nagusia [[burmuin]]aren anatomia zen, bereziki muin oblongatua. [[Afasia]]&lt;nowiki/&gt;ri buruzko eztabaida garrantzitsuetan parte hartu zuen, 1891ko ''Afasien kontzepzioan'' monografiarekin. Bertan [[agnosia]] terminoa sortu zuen, eta defizita neurologikoen azalpenaren inguruko ikuspegi gehiegi kokatzearen aurka aholkatu zuen. [[Eugen Bleuler|Eugen Bleuer]] garaikidea bezala, burmuinaren funtzioa azpimarratu zuen, burmuinaren egitura baino.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles|abizena=Rycroft|urtea=1995|izenburua=A Critical Dictionary of Psychoanalysis|url=https://archive.org/details/criticaldictiona0000rycr|argitaletxea=London: Penguin Books|orrialdea=p. 59|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Freud ikerlari goiztiarra izan zen burmuin-desordenaren arloan ere, orduan &quot;burmuin-[[paralisi]]&lt;nowiki/&gt;a&quot; izenarekin ezagutzen zena. Gaiari buruzko zenbait mediku artikulu argitaratu zituen, eta erakutsi zuen gaixotasuna existitzen zela beste ikerlari batzuk nabaritu eta aztertzen hasi baino askoz lehenagotik. Gaineratu zuen, William John Little, burmuin-desordena identifikatu zuen lehena, oker zegoela jaiotzerako [[oxigeno]] faltagatik gertatzen zela zionean. Horren ordez, jaiotzeko konplikazioak [[sintoma]]&lt;nowiki/&gt;k besterik ez zirela iradoki zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Albrecht|abizena=Hirschmuller|urtea=1989|izenburua=The Life and Work of Josef Breuer|argitaletxea=New York University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 101–16, 276–307|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Freudek espero zuen ikerketek oinarri zientifiko sendoa emango zietela teknika [[terapeutiko]]&lt;nowiki/&gt;ei. Terapia freudiarraren edo [[psikoanalisi]]a&lt;nowiki/&gt;ren helburua, [[pentsamendu]] eta [[sentimendu]] erreprimituak kontzientzian jartzea zen, gaixoak [[emozio]] desitxuratu errepikakorrak jasateari uzteko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Malcolm|abizena=Macmillan|urtea=1997|izenburua=Freud Evaluated: The Completed Arc|argitaletxea=Cambridge, Massachusetts: The MIT Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 3–24|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Klasikoki, pentsamendu eta sentimendu inkontzienteak kontzientziara igarotzeko, gaixoa [[amets]]&lt;nowiki/&gt;ei buruz hitz egitera eta elkarte askean parte hartzera bultzatuz sortzen da. Horrela, gaixoek beren pentsamenduak erreserbatu gabe azaleratzen dituzte, eta ez dira bereziki ahalegintzen hori egiten duten bitartean.&lt;ref name=&quot;:9&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Charles|abizena=Rycroft|urtea=1995|izenburua=A Critical Dictionary of Psychoanalysis|url=https://archive.org/details/criticaldictiona0000rycr|argitaletxea=London: Penguin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 185–86|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Psikoanalisiaren beste elementu garrantzitsu bat [[Transferentzia (psikoanalisia)|transferentzia]] da, hots, gaixoek beren bizitzan aurreko irudietatik eratorritako sentimenduak eta ideiak azaltzen dituzten prozesua. Transferentzia, errepresioaren oroitzapenak eta gaixoen objektibotasunak berreskuratzen zituen fenomeno tamalgarri gisa ikusi zen lehen aldiz, baina 1912rako, Freudek prozesu terapeutikoaren funtsezko atal bezala hartua zuen.&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt;

=== Sedukzioaren teoria ===
1890ko hamarkadaren hasieran, Freudek [[tratamendu]] modu bat erabili zuen Breuerrek deskribatu zuena oinarritzat hartu eta aldatuta, &quot;[[presio]] teknika&quot; deitu zuena, eta [[Interpretazio (argipena)|interpretazio]] eta berreraikuntzarako teknika analitiko berria garatu zuen. Garai honetako Freuden azken ikerketen arabera, 1890eko hamarkadaren erdialdean bere [[gaixo]] gehienek [[haurtzaro]]&lt;nowiki/&gt;an [[sexu-abusu]]&lt;nowiki/&gt;ak izan zituztela aitortu zioten. Istorio hauek sinetsiz, bere ''sedukzioaren teoriaren'' oinarri gisa erabiltzen zituen, baina gerora [[fantasia]]&lt;nowiki/&gt;k zirela konturatu zen.&lt;ref name=&quot;#5&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Allen|abizena=Esterson|urtea=1998|izenburua=Jeffrey Masson and Freud's seduction theory: a new fable based on old myths|argitaletxea=History of the Human Sciences, 11 (1)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 1–21|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hasieran haurren [[masturbazio]]&lt;nowiki/&gt;en oroitzapenak &quot;desagertzeko&quot; funtzioa zutela azaldu zuen, baina ondorengo urteetan [[Edipo]]&lt;nowiki/&gt;ren fantasiak irudikatzen zituztela idatzi zuen, izaera sexuala eta suntsitzailea jaiotzetik sortuak zirelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=J.G.|abizena=Schimek|urtea=1987|izenburua=Freud. Fact and Fantasy in the Seduction Theory: a Historical Review|argitaletxea=Journal of the American Psychoanalytic Association|orrialdea=|orrialdeak=pp. 937–65|ISBN=doi:10.1177/095269519801100101|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Gertaeren beste bertsio batek Freudek [[haurtzaro]]&lt;nowiki/&gt;ko sexu abusuen oroitzapen [[inkontziente]]&lt;nowiki/&gt;ak proposatzen zituen 1895eko urrian, Fliessi bidalitako eskutitzetan, psikoneurosia zegoela proposatuz, [[paziente]]&lt;nowiki/&gt;en artean benetako tratu txarrak aurkitu zituela esan aurretik. &lt;ref name=&quot;#5&quot;/&gt;1896ko lehen seihilekoan, Freudek hiru artikulu argitaratu zituen [[sedukzio]]a&lt;nowiki/&gt;ren teoria azalduz, eta esaten zuen bere egungo paziente guztietan haurtzaroan jasandako sexu abusuen oroitzapen sakonak ikusi zituela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=H, M|abizena=Israëls, Schatzman|urtea=1993|izenburua=Freud, Standard Edition 3, (1896a), (1896b), (1896c); The Seduction Theory|argitaletxea=History of Psychiatry, iv|orrialdea=|orrialdeak=pp. 23–59|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Artikulu horietan, Freudek zioen bere pazienteek ez zituztela oroitzapen horiek kontzienteki ezagutzen, eta beraz, [[oroitzapen]] inkontziente bezala hartu behar zirela, baldin eta sintoma [[Histeria|histeriko]]&lt;nowiki/&gt;ak edo [[neurosi]] obsesiboak ekarriko bazuten ere.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=J.G.|abizena=Schimek|urtea=1987|izenburua=Fact and Fantasy in the Seduction Theory: a Historical Review|argitaletxea=Journal of the American Psychoanalytic Association, xxxv|orrialdea=|orrialdeak=pp. 937–65|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Pazienteek presio handia jasaten zuten izandako haurren sexu abusuen &quot;eszenak&quot; erreproduzitzeko, Freuden ustez inkontzienteki erreprimituta zeudelako. Pazienteek oro har, ez zuten sinesten Freuden prozedura klinikoen esperientzietan benetako sexu abusuak adierazten zituztenik. Freudek zioen eszena sexualen ustezko &quot;erreprodukzioa&quot; egin arren ere, pazienteek ez zutela sinesten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sigmund|abizena=Freud|urtea=1896c|izenburua=Standard Edition 3|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp. 204, 211|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Presioaren teknikaz gain, Freuden prozedura klinikoek [[inferentzia]] analitikoa eta [[Sintoma|sintome]]&lt;nowiki/&gt;n interpretazio [[sinboliko]]&lt;nowiki/&gt;a erabiltzen zituzten, haurren sexu abusuen oroitzapenak lortzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Cioffi|urtea=1998|izenburua=Was Freud a liar? Freud and the Question of Pseudoscience|url=https://archive.org/details/freudquestionof00ciof|argitaletxea=Chicago: Open Court|orrialdea=|orrialdeak=pp. 199–204|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere teoriaren ehuneko bataren baieztapena erreklamatzen zuen, baina profesional kideek aurretiaz adierazitako erreserbak indartzeko balio zuen horrek, bere teknika iradokitzaileen bidez lortutako aurkikuntzak zirelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Mikkel|abizena=Borch-Jacobsen|urtea=1996|izenburua=&quot;Neurotica: Freud and the seduction theory|argitaletxea=October, vol. 76, MIT|orrialdea=|orrialdeak=pp. 15–43|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ondorioz, Freudek inkoherentzia erakutsi zuen, sedukzioaren teoria eta teknika iradokitzaileen bidez lortutako aurkikuntzen balioekin alderatuz, bateragarriak ziren ala ez onartzerakoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=B., C.|abizena=Andrews, Brewin|urtea=2000|izenburua=What did Freud get right?|argitaletxea=The psychologist|orrialdea=p. 606|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=K|abizena=Ahbel-Rappe|urtea=2006|izenburua=&quot;I no longer believe&quot;: did Freud abandon the seduction theory?&quot;|argitaletxea=Journal of the American Psychoanalytic Association. 54 (1)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 171–99|ISBN=doi:10.1177/00030651060540010101. PMID 16602351.|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Freud Museum (19998659773).jpg|thumb|Freuden azken etxea, gaur egun bere bizitzari eta lanari eskainiaː Freud Museoa, 20 Maresfield Garden, Hampstead, Londres NW3. ]]

=== Kokaina ===
Mediku ikertzaile bezala, Freudek hasieratik hartzen zuen [[kokaina]], eta erabilera sustatzen zuen estimulatzaile zein [[analgesiko]] gisa. Kokaina arazo mental eta fisiko askoren [[sendabide]]&lt;nowiki/&gt;a zela uste zuen, eta 1884ko &quot;''Kokan''&quot; artikuluan bere [[bertute]]&lt;nowiki/&gt;ak zabaldu zituen. 1883 eta 1887 artean hainbat [[Artikulu (argipena)|artikulu]] idatzi zituen medikuntzarako aplikazioak gomendatuz, horien artean [[antidepresibo]]&lt;nowiki/&gt;tzat erabiltzea. Ez zuen berebiziko garrantzia zientifikorik lortu propietate [[Anestesiko orokor|anestesiko]]&lt;nowiki/&gt;ak aurkitzeagatik, pasadizoan soilik aipatu zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ernest|abizena=Jones|urtea=1953|izenburua=Sigmund Freud: Life and Work, vol. 1|argitaletxea=London: Hogarth Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 94–96|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kokaina gomendatu zuen, baita, [[morfina]]&lt;nowiki/&gt;ren [[menpekotasun]]&lt;nowiki/&gt;aren sendabide bezala.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert|abizena=Byck|urtea=1974|izenburua=Cocaine Papers by Sigmund Freud. Edited with an Introduction by Robert Byck|argitaletxea=New York, Stonehill|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Ernst von Fleischl-Marxow adiskideari kokaina ezagutarazi zion, morfinaren menpekotasuna zuelako. [[Autopsia]] bat egiten [[Kutsadura biologiko|kutsatu]] zen, eta ondoren [[nerbio]] min handiak jasaten zituen. Fleischl-Marxowek menpekotasuna sendatu zuela esatea goiztiarra izan zen, nahiz eta inoiz ez aitortu errua izan zela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Elizabeth|abizena=Thornton|urtea=1983|izenburua=Freud and Cocaine: The Freudian Fallacy|argitaletxea=London: Blond and Briggs|orrialdea=|orrialdeak=pp. 45–46|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Fleischl-Marxowek &quot;kokainaren [[psikosi]]a&quot; garatu zuen, eta laster morfina erabiltzera itzuli zen, urte batzuk geroago zendu en zarte min jasanezinak sufrituz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Borch-Jacobsen|urtea=1999|izenburua=Der Fall Freud: Die Geburt der Psychoanalyse aus der Lüge|argitaletxea=Hamburg: Europäische Verlagsanstalt|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt;

=== Inkontzientea ===
[[Inkontziente]]a&lt;nowiki/&gt;ren kontzeptua zentrala zen Freudentzako [[adimen]]a&lt;nowiki/&gt;ren azterketan. Freudek uste zuen [[poeta]] eta [[Pentsalaria|pentsalari]]&lt;nowiki/&gt;ek denbora luzean inkontzientearen existentzia ezagutzen zutela, eta [[psikologia]]&lt;nowiki/&gt;ren arloan [[Aitorpen (argipena)|aitorpen]] [[zientifiko]]&lt;nowiki/&gt;a jasotzea ziurtatu zuen.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Richard|abizena=Wollheim|urtea=1971|izenburua=Freud|argitaletxea=London, Fontana Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 157–76|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Freudek adierazi zuen esplizituki bere kontzientearen kontzeptua lehen aldiz formulatu zuenean, [[Errepresio (argipena)|errepresio]]&lt;nowiki/&gt;aren teorian oinarritzen zela. Ideien [[ziklo]] bat azaldu zuen, ideiok erreprimitu arren adimenean geratzen zirelako, kontzientzia operatibotik baztertuta, baina hainbat egoeratan berriro agertzen zirela ziurtatuz. Postulatua [[histeria]] kasuen ikerketan oinarritu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jeffrey M.|abizena=Masson|urtea=1985|izenburua=The Complete Letters of Sigmund Freud to Wilhelm Fliess, 1887–1904|argitaletxea=Harvard University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 49, 106, 126, 127, 132, 201|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bertan, gaixo batzuen portaera kasuak ezin ziren azaldu lotuta zeuden ideia edo pentsamenduen erreferentziarik gabe, eta berak [[haurtzaro]]&lt;nowiki/&gt;ko sexu gertaeretara (errealak edo irudikatuak) lotzen zituen.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Octave|abizena=Mannoni|urtea=1971|izenburua=Freud: The Theory of the Unconscious|argitaletxea=London: Verso|orrialdea=|orrialdeak=pp. 137-140|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Errepresioaren kontzeptuaren berregokitzapen artikuluan, 1915eko &quot;''Errepresioa''&quot;, Freudek bereizi egin zituen errepresio primarioarekin erlazionatutako tabu unibertsalari lotuta zegoen [[intzestu]]&lt;nowiki/&gt;a ('jatorritik presente') eta [[Errepresio (argipena)|errepresio]]&lt;nowiki/&gt;a ( &quot;kanporatu ondoren&quot;). Norberaren bizitzaren historia zen (&quot;egoaren garapenaren garaian eskuratuta&quot;), kontzienteki baztertu edo kontzientziatik kentzen zena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Richard|abizena=Wollheim|urtea=1971|izenburua=Freud|argitaletxea=London, Fontana Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 157–76|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Prozesu mental inkontzienteen [[teoria]] burutzerakoan, 1915eko &quot;''Inkontzientea''&quot; artikuluan egindako garapenean eta aldaketetan, Freudek hiru [[Ikuspegi komunikatibo|ikuspegi]] identifikatzen ditu: dinamikoa, ekonomikoa eta topografikoa.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Octave|abizena=Mannoni|urtea=2015|izenburua=Freud: The Theory of the Unconscious|argitaletxea=London: Verso|orrialdea=|orrialdeak=pp. 137-140|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Ikuspegi [[Dinamika|dinamiko]]&lt;nowiki/&gt;a'''n, lehenik errepresioaren bidezko [[inkontziente]]&lt;nowiki/&gt;aren eraketa da. Eta bigarren, &quot;[[zentsura]]&quot; prozesua horrelako pentsamenduak nahi gabe mantentzen, [[antsietate]]&lt;nowiki/&gt;ra eramaten dute. Hemen, Freudek [[histeria]]&lt;nowiki/&gt;ren tratamenduan egin zituen lan klinikokoen lehenengo behaketak jasotzen dira.&lt;ref name=&quot;#6&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Jean, Jean-Bertrand|abizena=Laplanche, Pontalis|urtea=2018|izenburua=&quot;Id&quot;. The Language of Psychoanalysis|argitaletxea=Abingdon-on-Thames: Routledge|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-429-92124-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Ikuspegi [[Ekonomia|ekonomiko]]&lt;nowiki/&gt;an''', erreprimitutako edukien [[Ibilbide luze|ibilbide]]&lt;nowiki/&gt;etan oinarritzen da. &quot;Bultzada sexualen gorabeherak&quot; prozesuaren aldaketa konplexuak dakartelako, bai sintomen eraketan zein inkontziente arruntean, hala nola, [[amets]]&lt;nowiki/&gt;ak eta [[mihi]]&lt;nowiki/&gt;aren hutsegiteak. Freudek “''Ametsen interpretazioa”'' eta “''Eguneroko bizitzaren psikopatologia''” liburuetan zehatz-mehatz aztertu zituen gai hauek.

Bi ikuspegi horiek inkontzientean zentratzen diren bitartean, kontzientzia sartzeko zorian dagoenez, '''[[topografia]]&lt;nowiki/&gt;ren ikuspegiak''' inkontzientearen ezaugarri sistemikoen aldaketa dakar. Bere prozesu bereizgarriak eta funtzionamendu moduak, [[kondentsazio]]&lt;nowiki/&gt;a eta lekualdaketa bezalakoak, lehen lerroan jartzen ziren.

=== Ametsak ===
Freudek [[amets]]&lt;nowiki/&gt;en funtzioa [[Loa (argipena)|loa]] zaintzea zen, gogoak aseta irudikatuz, [[Ameslariak|ameslari]]&lt;nowiki/&gt;a bestela esnatuko egingo zelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles|abizena=Rycroft|urtea=1995|izenburua=A Critical Dictionary of Psychoanalysis|url=https://archive.org/details/criticaldictiona0000rycr|argitaletxea=London: Penguin Books|orrialdea=p. 41|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Freuden teorian eguneroko bizitzako gertakariek eta pentsamenduek pizten dituzte ametsak.&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Sigmund|abizena=Freud|urtea=1900|izenburua=The Interpretation of Dreams|argitaletxea=Harmondsworth: Pelican Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 203, 211, 219|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Freudek &quot;ametsen lana&quot; deitzen zuen horretan, &quot;bigarren mailako prozesu” horiek (“hitzen aurkezpenak”) [[hizkuntza]]&lt;nowiki/&gt;ren eta errealitatearen printzipioekin arautzen dira, pentsamendu [[inkontziente]]&lt;nowiki/&gt;aren &quot;lehen prozesuaren&quot; menpe geldituz (“gauzen aurkezpenak”), hiru eragilek zuzenduta: [[plazer]] printzipioak, gogobetetze nahiak, eta haurtzaroko [[sexu]] erreprimitutako eszenak. Azken hauen izaera kezkagarriagatik eta haiekin lotu zitezkeen pentsamendu eta desio errepresiboengatik, ametsetako lanak [[zentsura]] funtzioa du funtsean, erreprimitutako pentsamenduak distortsionatuz, desplazatuz eta kondentsatuz, loa babesteko.&lt;ref name=&quot;:10&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Octave|abizena=Mannoni|urtea=1971|izenburua=FreudːThe Theory of the Unconscious|argitaletxea=London: Verso|orrialdea=|orrialdeak=pp. 55-58|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Ingurune klinikoan, Freudek ametsaren narrazioaren edukien [[Elkartzeko askatasun|elkartze]] librea bultzatu zuen. Ametsetako [[Narrazioak|narrazioa]]&lt;nowiki/&gt;n kontatutakoa, bere eduki latenteari buruzko interpretazio-lana errazteko, eta errepresioaren [[pentsamendu]]&lt;nowiki/&gt;ak eta [[fantasia]]&lt;nowiki/&gt;k jakiteko. Eta halaber, ametsetan funtzionatzen duten azpiko mekanismo eta egiturei buruz.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Freudek ametsen gaineko lan teorikoa garatu zuenean, ametsen teoriatik haratago joan zen, eta gaineratu zuen “ametsak &quot;pentsamendu forma partikular bat baino ez zirela... Ametsen lana da forma hori sortzea, eta bera bakarrik da ametsen [[Funts bermatu|funtsa]].&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sigmund|abizena=Freud|urtea=1900|izenburua=The Interpretation of Dreams|argitaletxea=Harmondsworth: Pelican Books|orrialdea=p. 650|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Sigmund-Freuds-daughter-Anna-1920.1.jpg|thumb|Sigmund Freud eta Anna alaba, 1920an.]]

=== Garapen psikosexuala ===
Freuden garapen psikosexualaren teoriaren arabera, [[haurtzaro]]&lt;nowiki/&gt;aren hasierako perbertsitate [[Polimorfismo (argipena)|polimorfo]]&lt;nowiki/&gt;arekin jarraituz, sexu-motak ahozko, analaren eta zakilaren garapen [[Fase (argipena)|fase]] desberdinetatik igarotzen dira. Fase horien ondoren, sortasun egoeran interes eta jarduera sexuala murriztu egiten dira (bost urtetik nerabezarora arte gutxi gorabehera). Gero, neurri handiagoan edo txikiagoan, egoera &quot;perbertsoak&quot; eta [[Bisexualitate|bisexual]]&lt;nowiki/&gt;ak jarraitzen dute, helduen sexualitate [[genital]]&lt;nowiki/&gt;a finkatu arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marcia|abizena=Cavell|urtea=1996|izenburua=The Psychoanalytic Mind|argitaletxea=Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press|orrialdea=p. 225|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Freudek argudiatu zuen neurosi edo perbertsioa fase horietan, finkatzeari edo erregresioari buruz azal zitekeela, helduen izaerak eta sormen kulturalak hondar perbertsoaren [[sublimazio]]&lt;nowiki/&gt;a lor zitzaketen bitartean.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert A.|abizena=Paul|urtea=1991|izenburua=&quot;Freud's anthropology&quot;|argitaletxea=Cambridge: Cambridge University Press|orrialdea=p. 274|orrialdeak=|ISBN=978-0-521-37779-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Zera, ni eta super-ni ===
[[Fitxategi:Structural-Iceberg-eu.svg|alt=Nortasunaren eredua (Freud)|ezkerrera|345x345px|Nortasunaren eredua (Freud)]]Freud [[adimen]]&lt;nowiki/&gt;aren funtzionamenduaren azalpen bila aritu zen. Hiru zatitan banatutako [[egitura]] proposatu zuen: hura, ni eta supe-ni:&lt;ref name=&quot;#7&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=D.|abizena=Hothersall|urtea=2004|izenburua=&quot;History of Psychology&quot;, 4th ed.|argitaletxea=Mcgraw-Hill: NY|orrialdea=p. 290|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

-  Hurak (edo Zerak) hasierako unitate edo bultzadak adierazten ditu. Freuden arabera, giza pentsamenduaren eta portaeraren [[motor]]ra da. Gure jatorrizko esker onen nahia jasotzen du.&lt;ref name=&quot;#6&quot;/&gt;

-  Super-ni, Hura-ren aurka egiten duen atalak, [[pentsamendu]] [[moral]]&lt;nowiki/&gt;ak eta [[Etika|etiko]]&lt;nowiki/&gt;ak adierazten ditu.

-  Ni, bien artean geratzen da. Gure behar primitiboen eta gure uste etiko eta moralak bitartekatzen ditu. Ez da kontzientziarekin [[sinonimo]]&lt;nowiki/&gt;a (Ni-ren atal batzuk inkontzienteak dira). Ni osasuntsu batek errealitatera moldatzeko eta kanpoko munduarekin harremanetan jartzeko [[Gaitasun (argipena)|gaitasuna]] eskaintzen du.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jean, Jean-Bertrand|abizena=Laplanche, Pontalis|urtea=2018|izenburua=&quot;Super-Ego&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hura-ren nahiak eta  mozioak alde batetik, eta Super-nik ezartzen dituen eskakizun murriztaile edo [[Zigortzaileak|zigortzaile]]&lt;nowiki/&gt;ak bestetik, bien arteko konpromiso onena irudikatuz.&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Sigmund|abizena=Freud|urtea=|izenburua=The Ego and the Id|argitaletxea=Standard Edition 19|orrialdea=|orrialdeak=pp. 7-23|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kontzeptu hauek &quot;''[[Izozmendi]] ereduan''&quot; islatzen ditu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Christopher|abizena=Heffner|urtea=2011|izenburua=&quot;Freud's Structural and Topographical Models of Personality&quot;|argitaletxea=Psychology 101|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eredu honek Hurak, Nik eta Super-nik jokatutako rolak irudikatzen dituzte, pentsamendu kontziente eta inkontzienteari dagokionez.

Freudek egoaren eta ideiaren arteko erlazioa, [[auriga]] baten eta bere [[zaldi]]&lt;nowiki/&gt;en artean alderatu zuen: zaldiek energia eta gidaritza eskaintzen zituzten, eta aurigak [[Norabide (argipena)|norabide]]&lt;nowiki/&gt;a ematen zuen.&lt;ref name=&quot;#7&quot;/&gt;

Freudek aitortu zuen Hura (edo &quot;Id&quot;) terminoaren erabilera, Georg Groddecken idazkietatik zetorrela.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;

=== Bizitzaren eta heriotzaren bultzadak ===
Freudek uste zuen gizakiaren [[psike]]&lt;nowiki/&gt;a bi disko gatazkatsuren menpe zegoela: bizitzaren bultzada edo [[libido]]&lt;nowiki/&gt;a eta [[heriotza]]&lt;nowiki/&gt;ren bultzada. Bizitzaren bultzadari &quot;''[[Eros]]''&quot; deitu zioten, eta heriotzaren bultzadari &quot;''Thanatos''&quot;, nahiz eta Freudek azken termino hau ez erabili. Testuinguru horretan &quot;''Thanatos''&quot; terminoa Paul Federnek sartu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ernest|abizena=Jones|urtea=1957|izenburua=The Life and Work of Sigmund Freud. Volume 3|argitaletxea=New York City: Basic Books|orrialdea=p. 273|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jean, Jean-Bertrand|abizena=Laplanche, Pontalis|urtea=2018|izenburua=&quot;Thanatos&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Freuden [[hipotesi]]&lt;nowiki/&gt;an, libidoa energia mentalaren forma bat da, eta horretarako prozesuak, egiturak eta objektu-irudikapenak alderantzikatu egiten dira.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles|abizena=Rycroft|urtea=1995|izenburua=A Critical Dictionary of Psychoanalysis|url=https://archive.org/details/criticaldictiona0000rycr|argitaletxea=London: Penguin Books|orrialdea=p. 95|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

“''[[Plazer]]&lt;nowiki/&gt;aren printzipiotik harago''” (1920) liburuan, Freudek heriotza bultzada baten existentzia ondorioztatu zuen. Bere premisa &quot;[[inertzia]] psikikoaren printzipioa&quot; edo &quot;[[Nirvana]] printzipioa&quot; edo &quot;iraunarazteko instintua&quot; bezala izan zen aztertua.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jean, Jean-Bertrand|abizena=Laplanche, Pontalis|urtea=2018|izenburua=&quot;Nirvana Principle&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere aurrekaria Freuden “''Psikologia zientifiko baterako proiektua”'' liburuan izan zuen. Bertan, aparatu mentala gobernatzen zuen printzipioa definitu zuen, kantitatea banatzeko edo [[Tentsio (argipena)|tentsioa]] zerora jaisteko joera gisa. Definizioa alde batera utzi behar izan zuen, buruko funtzionamendu mota errudimentarioetara soilik egokitzen zela frogatu baitzuen. Eta aparatuak tentsio zero mailara jaisteko ideia, aldatu egin zuen tentsio maila minimo batera joaten zela aitortuz.&lt;ref name=&quot;:11&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Richard|abizena=Wollheim|izenburua=Freud|urtea=1973|url=https://archive.org/details/freud00woll|argitaletxea=London, Fontana Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 184–86|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Freudek jatorrizko “''Plazerraren printzipiotik haratago''” definizioa berriro hartu zuen, baina oraingoan beste printzipio bati aplikatuz. Baieztatu zuen zenbait alditan [[adimen]]&lt;nowiki/&gt;ak tentsioa erabat kentzen zuela bezala jarduten zuela, edo bere burua desagertzeko egoerara murrizten zuela. Horren funtsezko [[froga]], errepikatzeko behar zen [[konpultsio]]a&lt;nowiki/&gt;ren existentzia zen. Horrelako errepikapenen artean, [[neurosi]] traumatikoen ametsetako bizitza eta haurren jolasak zeuden. Errepikapenaren fenomenoan, Freudek joera psikikoa ikusi zuen lehenagoko inpresioen gainean lan egiteko, menperatzeko eta plazerra ondorioztatzeko. Joera plazerraren printzipioaren aurretik zegoelako, eta ez aurka. Joera horrekin batera, lanean zegoen beste printzipio bat ere bazegoen, eta beraz, plazer printzipioa &quot;haratago&quot; zegoen. Errepikapena energia lotzean, edo egokitzapenean beharrezko elementua bada, luzera neurrigabea egitean, egokitzapenak alde batera utzi eta eboluzionatutako jarrera psikikoak bihurtzeko bide bilakatzen da. Ideia hau errepikapen oro deskargatzeko moduaren hipotesiarekin konbinatuz, Freudek ondorioztatu zuen errepikatzeko beharra historikoki primitiboa zela, eta energia erabat hustuz markatzen zuen egoera leheneratzeko ahalegina zela: [[heriotza]].&lt;ref name=&quot;:11&quot; /&gt; Halako azalpena, jakintsu batzuek &quot;[[biologia]] [[Metafisika|metafisikoa]]&quot; bezala definitu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Aaron|abizena=Schuster|urtea=2016|izenburua=The Trouble with Pleasure. Deleuze and Psychoanalysis|argitaletxea=Cambridge, Massachusetts: MIT Press|orrialdea=p. 32|orrialdeak=|ISBN=978-0-262-52859-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Malenkonia ===
&quot;''Dolua eta malenkonia''&quot; izeneko 1917ko saiakeran, Freudek bereizketa bat ezari zuen &quot;dolua&quot;, mingarria baina ezinbestekoa bizitzan, eta &quot;[[malenkonia]]&quot;, galdutakoaren urruntzea gaitzesteko [[patologia]]&lt;nowiki/&gt;ren terminoa. Freudek esaten zuen dolu normal baten, egoa arduratzen zela libidoa galdutakoarengandik kentzeaz bere burua babesteko, baina &quot;malenkonian&quot;, galdutakoarekiko aurreko [[anbibalentzia]] ematen zela hori gerta ez zedin. [[Suizidio]]a&lt;nowiki/&gt;k, Freuden hipotesi bezala, muturreko kasuak sor zitzaketen, gatazkaren sentimendu inkontzienteak norberaren doluaren aurka zuzentzen zirenean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Rosine Jozef|abizena=Perelberg|urtea=2008|izenburua=Freud: A Modern Reader|argitaletxea=John Wiley &amp; Sons|orrialdea=p. 168|orrialdeak=|ISBN=978-0-470-71373-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Glennys, Oliver|abizena=Howarth, Leaman|urtea=2003|izenburua=Encyclopedia of Death and Dying|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 304|orrialdeak=|ISBN=978-1-136-91378-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:Freud's couch, London, 2004 (2).jpeg|thumb|Sigmund Freuden diban ospetsua, Londreseko Freud museo etxean gordeta.]]

=== Feminitatea eta emakumezkoen sexualitatea ===
[[Feminitate]]&lt;nowiki/&gt;ari buruzko [[psikoanalisi]]&lt;nowiki/&gt;aren lehen eztabaida izan zena abiarazita, Berlingo Institutuko [[Karen Horney]]&lt;nowiki/&gt;k Freudek emakumezko [[sexualitate]]&lt;nowiki/&gt;aren garapenaren iritzia [[zalantza]]&lt;nowiki/&gt;n jarri zuen. Freuden [[kastrazio]] femeninoaren konplexutasunaren eta zakilaren [[bekaizkeria]]&lt;nowiki/&gt;ren teoriak baztertuz, Horneyk feminitate primarioa defendatu zuen eta [[penis-inbidia]] defentsa bezala. Eta ekintza, edo &quot;lesioa”, asimetria biologikotik sortu gabe, Freudek defendatzen zuen moduan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Julie M.L.C.L., Koenraad, Stan J.|abizena=Dobbeleir, Van Landuyt, Monstre|urtea=2011|izenburua=Aesthetic Surgery of the Female Genitalia&quot;|argitaletxea=Seminars in Plastic Surgery. 25 (2)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 130–41|ISBN=doi:10.1055/s-0031-1281482. PMC 3312147. PMID 22547970.|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Horneyk [[Melanie Klein]]&lt;nowiki/&gt;en eta Ernest Jonesen laguntza izan zuen, zakil-zentrismoa terminoa erabiliz, Freuden jarrera kritikatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lisa, John|abizena=Appignanesi, Forrester|urtea=1992|izenburua=Freud's Women|argitaletxea=London: Penguin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 433–37|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#8&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Charles|abizena=Zastrow|urtea=2007|izenburua=Introduction to Social Work and Social Welfare: Empowering People|argitaletxea=Cengage Learning|orrialdea=p. 228|orrialdeak=|ISBN=978-0-495-09510-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Freuderen arabera, &quot;sexualitate [[Klitori-moko|klitoriko]]&lt;nowiki/&gt;a ezabatzea feminitatearen garapenerako beharrezko baldintza da, bere izaera heldugabea eta [[Maskulino (argipena)|maskulino]]&lt;nowiki/&gt;a baita&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Julie M.L.C.L., Koenraad , Stan J.|abizena=Dobbeleir, Van Landuyt, Monstre|urtea=2011|izenburua=&quot;Aesthetic Surgery of the Female Genitalia&quot;|argitaletxea=Seminars in Plastic Surgery. 25 (2)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 130–41|ISBN=doi:10.1055/s-0031-1281482. PMC 3312147. PMID 22547970|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Freudek &quot;[[orgasmo]] [[bagina]]l&lt;nowiki/&gt;a&quot; kontzeptua postulatu zuen, orgasmo klitoraletik bereizita, [[klitori]]s&lt;nowiki/&gt;aren kanpo estimulaziotik lortuta. 1905ean, klitorisaren orgasmoak [[Nerabezaro|nerabe]]&lt;nowiki/&gt;en fenomenoa baino ez zirela adierazi zuen, eta [[nerabezaro]]&lt;nowiki/&gt;ra igarotakoan, emakume helduen erantzun egokia [[bagina]]&lt;nowiki/&gt;ko orgasmora aldatzea dela, orgasmoak inolako estimulazio klitoralik izan gabe.&lt;ref name=&quot;#8&quot;/&gt; Teoria hau kritikatu egin da, Freudek oinarrizko hipotesi horren inguruko frogarik ez zuela ematen adieraziz, eta emakume askok deseroso sentiarazten zituelako soilik baginazko harremanen bidez orgasmoa lortzerik ez zutenean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Janice M.|abizena=Irvine|urtea=2005|izenburua=Disorders of Desire: Sexuality and Gender in Modern American Sexology|argitaletxea=Temple University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 37–38|ISBN=978-1-59213-151-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen Jay|abizena=Gould|urtea=2002|izenburua=The Structure of Evolutionary Theory|url=https://archive.org/details/structureofevolu00goul|argitaletxea=Harvard University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 1262–63|ISBN=978-0-674-00613-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Difference between clitoral and vaginal orgasm&quot;|argitaletxea=Go Ask Alice!|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Erlijioa ===
Freudek [[Jainko]] [[Monoteismo|monoteista]] ilusiotzat jotzen zuen, haurren naturaz gaindiko aitatasun indartsu baten behar emozionalaren arabera. [[Erlijio]]a, [[zibilizazio]]a&lt;nowiki/&gt;ren hastapenetan gizakiaren izaera bortitza iraunarazteko beharrezkoa bazen ere, garai modernoan [[arrazoimen]]&lt;nowiki/&gt;aren eta [[zientzia]]&lt;nowiki/&gt;ren bidez baztertua izan zitekeela mantentzen zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James W.|abizena=Jones|urtea=2003|izenburua=&quot;Bridging the gap between understanding and explanation approaches to the study of religion&quot;|argitaletxea=Journal for the Scientific Study of Religion. 25 (4)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 504–12|ISBN=doi:10.2307/1385914. JSTOR 1385914|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; &quot;''Ekintza obsesiboak eta praktika erlijiosoak''&quot; (1907) artikuluan fedearen ([[sinesmen]] erlijiosoaren) eta obsesio [[neurotiko]]&lt;nowiki/&gt;aren arteko antzekotasuna nabaritzen zuen. “''Totem eta tabu''” (1913) artikuluan proposatzen zuenez, gizartea eta erlijioa [[parrizidio]]&lt;nowiki/&gt;arekin eta aitatasun figura boteretsuaren premiarekin hasten ziren, gerora gurtutako memoria [[Kolektibismo|kolektibo]]&lt;nowiki/&gt;a bilakatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Christopher N.|abizena=Chapman|urtea=2007|izenburua=Freud, Religion and Anxiety|argitaletxea=Morrisville, NC|orrialdea=|orrialdeak=pp. 30-31|ISBN=978-1-4357-0571-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Arrazoi horiek “''Ilusio baten etorkizuna”''(1927) liburuan garatu zituen, eta bertan Freudek zioen sinesmen erlijiosoak kontsolamendu psikologikoaren [[Funtzio (argipena)|funtzioa]] betetzen zuela. [[Natura]]&lt;nowiki/&gt;z gaindiko [[Babesletza (argipena)|babesle]] baten sinestea gizakiaren &quot;naturaren [[beldur]]&lt;nowiki/&gt;raren&quot; aurkako indargetzaile gisa balio zuen, beste [[Bizitza (argipena)|bizitza]] baten sinesteak gizakiak heriotzaren beldurrarengandik babesten zuen bezala. Liburuaren funtsezko ideia zera da, erlijio sinesmen guztiak gizartean duten funtzioaren bidez azaldu daitezkeela, eta ez [[egia]]&lt;nowiki/&gt;rekin duen harremanagatik. Beraz, Freuden arabera sinesmen erlijiosoak &quot;ilusioak&quot; dira. ''“Zibilizazioa eta bere atsekabea“'' (1930) liburuan dioenez, bere lagun Romain Rollanden aipatzen zuen erlijioak &quot;[[ozeano]] sentsazio&quot; ematen ziola, baina berak ez zuela sekula sentimendu hori bizi izan. “''[[Moises]] eta monoteismoa”'' (1937) liburuan berriz, proposatu zuen Moises [[tribu]]&lt;nowiki/&gt;ko patriarka zela juduek hil zutenean, eta horregatik psikologikoki aurre egin zietela [[erailketa]]&lt;nowiki/&gt;ri, erreakzioz [[judaismo]] [[Monoteismo|monoteista]] bultzatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen|abizena=Costello|urtea=2010|izenburua=Hermeneutics and the psychoanalysis of religion|argitaletxea=Bern: Peter Lang|orrialdea=|orrialdeak=pp. 72–77|ISBN=978-3-0343-0124-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Era analogikoan, [[jaunartze]] santuaren [[erritu]] katolikoa, aita sakratua hil eta irenstearen froga kultural bezala deskribatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Edward|abizena=Chaney|urtea=2006|izenburua='Moses and Monotheism, by Sigmund Freud'|argitaletxea='The Canon', THE (Times Higher Education)|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul-Laurent|abizena=Assoun|urtea=2002|izenburua=Freud, Sigmund, An Autobiographical Study|argitaletxea=New York: W.W. Norton &amp; Co|orrialdea=|orrialdeak=pp. 130–31|ISBN=0-393-00146-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Ondarea ==
Freud-en ondarea, eztabaida handiko auzia izan arren, Stephen Froshen arabera &quot;XX. mendeko [[pentsamendu]]a&lt;nowiki/&gt;n eraginik handienetakoa izan zen, eta bere indarra [[darwinismo]]a&lt;nowiki/&gt;rekin eta [[marxismo]]&lt;nowiki/&gt;arekin baino ezin da alderatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen|abizena=Frosh|urtea=1987|izenburua=The Politics of Psychoanalysis|url=https://archive.org/details/politicsofpsycho0000fros|argitaletxea=London: Macmillan|orrialdea=p. 1|orrialdeak=|ISBN=0-333-39614-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Henri Ellenbergerrek adierazi zuenez, eragin-esparruak &quot;[[kultura]]&lt;nowiki/&gt;ren arlo guztiak ... barneratu zituela, gizakiaren bizitzeko era eta pertsonaren kontzeptua aldatzeraino.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Henri F.|abizena=Ellenberger|urtea=1970|izenburua=The Discovery of the Unconscious: the History and Evolution of Dynamic Psychiatry|url=https://archive.org/details/discoveryofuncon00ellerich|argitaletxea=New York: Basic Books|orrialdea=p. 546|orrialdeak=|ISBN=978-0-465-01673-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Psikoterapia ===
Banakako hitzezko [[psikoterapia]]&lt;nowiki/&gt;ren praktikan lehenengo [[metodologia]] ez bazen ere,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=H.|abizena=Ellenberger|urtea=1970|izenburua=The Discovery of the Unconscious|url=https://archive.org/details/discoveryofuncon00ellerich|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp. 301, 486, 536, 331–409|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Freuden sistema [[psikoanalitiko]]&lt;nowiki/&gt;a XX. mendearen hasieratik eremua menperatzen hasi zen, geroagoko aldaera askoren oinarria izanik. Sistema hauek teoria eta teknika desberdinak hartu zituzten arren, denek Freud jarraitu zuten, aldaketa psikikoa eta [[portaera]] aldatzen saiatuz, [[gaixo]]&lt;nowiki/&gt;ek beren zailtasunei buruz hitz egin ondoren.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt; [[Psikoanalisi]]a&lt;nowiki/&gt;k ez du gaur egun garai baten izan zuen eragina [[Europa]]&lt;nowiki/&gt;n eta [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Daniel|abizena=Pick|urtea=2015|izenburua=Psychoanalysis: A Very Short Introduction|argitaletxea=Oxford: Oxford University Press. Kindle Edition|orrialdea=|orrialdeak=pp. 19, 121|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, munduko zenbait lekutan, batez ere [[Latinoamerika]]n, hogeigarren mendearen amaieran bere eragina nabarmen hedatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Mark|abizena=Solms|urtea=2018|izenburua=&quot;The scientific standing of psychoanalysis&quot;|argitaletxea=BJPsych International. 15 (1)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 5–8|ISBN=doi:10.1192/bji.2017.4. PMC 6020924. PMID 29953128|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Une leçon clinique à la Salpêtrière.jpg|thumb|André Brouilletek A Salpêtrièren egindako lezio klinikoa 1887an. Charcoten erakustaldia irudikatzen zuen. Freudek margolan horren litografia jarri zuen dibanaren gainean bere kontsultan. ]]

=== Zientzia ===
Freuden teoriak modu enpirikoan probatzeko diseinatutako ikerketa proiektuek gaiari buruzko literatura zabala ekarri zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Richard|abizena=Stevens|urtea=1985|izenburua=Freud and Psychoanalysis|argitaletxea=Milton Keynes: Open University Press|orrialdea=p. 96|orrialdeak=|ISBN=978-0-335-10180-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Amerika]]r psikologoek [[Erregresio-analisi|errepresioa]] aztertzen 1930 inguruan hasi ziren [[laborategi]] esperimentaletan. 1934an, Saul Rosenzweig [[Psikologia|psikologo]]&lt;nowiki/&gt;ak errepresioa ikertzeko egin zituen saiakerak Freudi bidali zionean, honek erantzun  eskutitzean  gutxietsi egin zion esanez &quot;[[Behaketa-errore|behaketa]] fidagarrien aberastasunean&quot; oinarritzen zuela baieztapen psikoanalitikoak, &quot;egiaztapen esperimentaletik independente&quot; izanik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Donald W., William F.|abizena=MacKinnon, Dukes|urtea=1962|izenburua=Psychology in the Making: Histories of Selected Research Problems|argitaletxea=New York: Alfred A. Knopf|orrialdea=|orrialdeak=pp. 663, 703|ISBN=978-0-19-866224-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Richard|abizena=Webster|urtea=2005|izenburua=Why Freud Was Wrong: Sin, Science and Psychoanalysis|argitaletxea=Oxford: The Orwell Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 12, 437|ISBN=978-0-9515922-5-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Seymour Fisherek eta Roger P. Greenbergek 1977an ondorioztatu zuten Freuden kontzeptu batzuk froga [[Enpirismo|enpiriko]]&lt;nowiki/&gt;etan sostengatzen zirela.

=== Filosofia ===
[[Psikoanalisi]]a [[Erradikal (argipena)|erradikal]] zein [[kontserbadore]] bezala interpretatu izan da. 1940ko hamarkadan, [[Europa]]&lt;nowiki/&gt;ko eta [[Ameriketako Estatu Batuak|Amerikako]] komunitate intelektualak [[kontserbadore]] gisa ikusi zuten. Mugimendu psikoanalitikoaz kanpoko kritikek, berdin ezker edo eskuineko politika aldetik, Freud kontserbadoretzat hartzen zuten. Frommek argudiatu zuen ''Askatasunaren beldurra'' (1942) liburuko teoria psikoanalitikoaren zenbait arlo, erreakzio [[politiko]]&lt;nowiki/&gt;en intereserako balio zutela, [[Eskuin (argipena)|eskuin]]&lt;nowiki/&gt;eko idazleek baieztatutako ebaluazioan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul|abizena=Robinson|urtea=1990|izenburua=The Freudian Left. Ithaca and London|url=https://archive.org/details/freudianleftwilh0000robi|argitaletxea=Cornell University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 147–49|ISBN=978-0-8014-9716-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Wilhelm|abizena=Reich|urtea=1976|izenburua=People in Trouble|url=https://archive.org/details/peopleintroublev02reic|argitaletxea=New York: Farrar, Straus and Giroux|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=978-0-374-51035-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Literatura eta kritika literarioa ===
&quot;''Sigmund Freuden oroimenean''&quot; poema [[W. H. Auden]] poeta [[britainiar]]&lt;nowiki/&gt;rak argitaratu zuen 1940an, “''Beste garaia''” [[Bilduma (argipena)|bilduma]]&lt;nowiki/&gt;n. Idazleak honela deskribatzen zuen Freuden ekarpena: &quot;gure bizitza ezberdinak gidatzen dituen [[iritzi]] klima bat sortu zuen.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=W. H.|abizena=Auden|urtea=1940|izenburua=Another Time|argitaletxea=Random House|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sam|abizena=Alexander|urtea=2009|izenburua=&quot;In Memory of Sigmund Freud&quot;|argitaletxea=London: Routledge|orrialdea=p. 1|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Harold Bloom]] literatur kritikariak Freuden eragina onartzen zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=de Bolla|urtea=1988|izenburua=Harold Bloom: Towards Historical Rhetorics|url=https://archive.org/details/haroldbloomtowar0000debo|argitaletxea=London: Routledge|orrialdea=p. 19|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Camille Pagliarik zioenez, Freudek eragin zion. Hala ere, &quot;[[Friedrich Nietzsche|Nietzsche]]-ren [[oinordeko]]&quot; eta literaturako [[sexu]] [[Psikologia|psikologo]]&lt;nowiki/&gt;rik handienetakoa izanda, bere lanaren [[Estatus plangintza|estatus]] zientifikoa ukatzen zuen ''Pertsona sexuala'' (1990) artikuluan. Honakoa idatzi zuen, &quot;Freudek ez du aurkaririk. bere jarraitzaileen artean, zientzia idatzi zuela pentsatzen dutelako, egiaz [[Arte (argipena)|artea]] idatzi zuenean.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Camille|abizena=Paglia|urtea=1990|izenburua=Sexual Personae: Art and Decadence from Nefertiti to Emily Dickinson|url=https://archive.org/details/sexualpersonaear00pagl_1|argitaletxea=London and New Haven: Yale University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 2, 228|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Feminismoa ===
Freuden ospearen gainbehera neurri batean [[feminismo]]a&lt;nowiki/&gt;ren berpizteari egotzi zaio.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=P.|abizena=Robinson|urtea=1993|izenburua=Freud and His Critics|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp. 1–2|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Simone de Beauvoir]]&lt;nowiki/&gt;rek “''Bigarren sexua''” (1949) liburuan [[psikoanalisi]]a kritikatzen du [[existentzialismo]]aren ikuspuntutik, Freudek gizonaren &quot;jatorrizko nagusitasuna&quot; ikusi zuela argudiatuz, errealitatean [[gizarte]]a&lt;nowiki/&gt;k eragindakoa denean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Juliet|abizena=Mitchell|urtea=2000|izenburua=Psychoanalysis and Feminism: A Radical Reassessment of Freudian Psychoanalysis|argitaletxea=London: Penguin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. xxix, 303–56|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Betty Friedan]]&lt;nowiki/&gt;ek “''Mistika femeninoa''” (1963) liburuan, Freud kritikatu zuen emakumearen iritzi [[Viktoriar Aroa|viktoriarra]] zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Betty|abizena=Friedan|urtea=1963|izenburua=The Feminine Mystique|argitaletxea=W.W. Norton|orrialdea=|orrialdeak=pp. 166–94|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Kate Millett]]&lt;nowiki/&gt;ek bere “''Politika sexuala''” (1970) lanean, Freudek [[penis-inbidia]]ren kontzeptuaren kontra egin zuen, nahasmena sortzea eta gainbegiratzea leporatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kate|abizena=Millett|urtea=2000|izenburua=Sexual Politics|argitaletxea=University of Chicago Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 176–203|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Naomi Weissteinek zioen Freudek eta bere jarraitzaileek oker pentsatzen zutela, beraien &quot;esperientzia kliniko intentsiboko urteak&quot; zorroztasun [[zientifiko]]&lt;nowiki/&gt;ra gehitzen zituztenean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Naomi|abizena=Weisstein|urtea=1994|izenburua=&quot;Kinder, Küche, Kirche as Scientific Law: Psychology Constructs the Female&quot;|url=https://archive.org/details/feminisminourtim0000unse|argitaletxea=Feminism in Our Time. Vintage|orrialdea=p. 217|orrialdeak=|ISBN=978-0-679-74508-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Liburuak ==

* ''On Aphasia'' (Afasiaz), 1891
* ''Studien über Hysterie'' (Histeriari buruzko ikerketak), 1895

* ''Die Traumdeutung'' (Ametsen interpretazioa), 1899
* ''On Dreams'' (Ametsen interpretazioaren bertsio laburtua), 1901
* ''Zur Psychopathologie des Alltagslebens'' (Eguneroko bizitzaren psikopatologia), 1904
* ''Witze und ihre Beziehung zum Unbewussten'' (Adarjotzeak eta inkontzientearekin erlazioa), 1905
* ''Drei Abhandlungen zur Sexualtheorie'' (Hiru saiakera sexualitatearen teoriari buruz), 1905
* T''äuschung und Traum in Jensens Gradiva'' (Jensen Gradivaren ilusio eta ametsa), 1907
* ''Fünf Vorträge zur Psychoanalyse'' (Psikoanalisiari buruzko bost hitzaldi), 1910
* ''Leonardo da Vinci, eine Erinnerung an seine Kindheit'' (Leonardo da Vinci, haurtzaroaren memoria), 1910
* T''otem und Tabu'' (Totem eta tabu), 1913

* ''Zur Einführung der Narzißmus'' (Nartzisismoaz), 1914&lt;span class=&quot;MsoHyperlink&quot;&gt;&lt;span lang=&quot;EU&quot;&gt;&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;
* ''Einführungsvorträge zur Psychoanalyse'' (Psikoanalisiari buruzko sarrera hitzaldiak), 1915
* ''Jenseits des Lustprinzips'' (Plazerraren printzipiotik haratago), 19&lt;span class=&quot;MsoHyperlink&quot;&gt;&lt;span lang=&quot;EU&quot;&gt;&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;20
* ''Gruppenpsychologie und die Analyse des Ego'' (Taldearen psikologia eta egoaren azterketa), 1921
* ''Das Ich und das Es'' (Nia eta hura), 1923&lt;span class=&quot;MsoHyperlink&quot;&gt;&lt;span lang=&quot;EU&quot;&gt;&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;
* ''Hemmungen, Symptome und Angstzustände'' (Inhibizioak, sintomak eta antsietatea), 1926&lt;span class=&quot;tlid-translation&quot;&gt;&lt;span lang=&quot;EU&quot;&gt;&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;
* ''Die Frage der Laienanalyse'' (Geruzaren azterketa), 1926
* ''Die Zukunft einer Illusion'' (Ilusio baten etorkizuna), 1927
* ''Das Unbehagen in der Kultur'' (Egonezina kulturan), 1929&lt;span class=&quot;MsoHyperlink&quot;&gt;&lt;span lang=&quot;EU&quot;&gt;&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;
* ''Zivilisation und ihre Unzufriedenheit'' (Zibilizazioa eta bere atsekabea), 1930
* ''N''&lt;span class=&quot;tlid-translation&quot;&gt;&lt;span lang=&quot;EU&quot;&gt;&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;''eue Einführungsvorträge zur Psychoanalyse'' ( Psikoanalisiari buruzko sarrera hitzaldi berriak), 1933
* ''Dier Mann Moses und die Monotheistische Religion'' (Moises eta monoteismoa), 1939
* ''Abriß der Psychoanalyse'' (Psikoanalisiaren zirriborroa), 1940

== Museoak ==
Badira munduan zehar Sigmund Freuden inguruko hiru museo:
* {{banderaikur|Txekiar Errepublika}} Freud Museoa (Příbor): jaio zen etxea
* {{banderaikur|Austria}} Sigmund Freud Museoa (Viena): 47 urtez bizi izan zen etxea.
* {{banderaikur|Erresuma Batua}} [[Freud Museoa (Londres)]]: hil zen etxea

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
{{erreferentzia zerrenda|2}}

== Bibliografia ==
* Andonegi, X. 2004: ''Nietzsche eta Freud filosofian eragile'', Donostia, Jakin ISBN 84-95234-23-8
* Insausti, X. 1998: &quot;Hitzaurrea&quot; in Sigmund Freud, ''Ilusio baten etorkizuna'', Donostia, Jakin ISBN 84-95234-02-5

== Ikus, gainera ==
* [[Historiako medikuen zerrenda]].

== Kanpo estekak ==
* {{en}} [http://www.freudfile.org/ Sigmund Freudi buruzko webgune zabala]
* {{en}} [http://www.freud.org.uk/ Londresko Sigmund Freud Museoa]
* {{de}} [http://www.freud-museum.at/ Vienako Sigmund Freud Museoa]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20061010191403/http://www.psychiatrie-und-ethik.de/infc/1_gesamt_en.html International Network of Freud Critics]
* {{Cs}} [http://freud.pribor.cz/ Sigmund Freuden txekiar jaioterriari buruzko webgunea.]
* {{eu}}[https://web.archive.org/web/20160308012647/http://basque.criticalstew.org/?page_id=2735%2F ''Egonezina kulturan'' liburuaren laburpena Markos Zapiainen eskutik.]

{{bizialdia|1856ko|1939ko|Freud, Sigmund}}

[[Kategoria:Austriako psikiatrak]]
[[Kategoria:Materialistak]]
[[Kategoria:Psikoanalistak]]
[[Kategoria:Nazismoaren erbesteratuak]]
[[Kategoria:Austriako juduak]]
[[Kategoria:Austriako ateoak]]
[[Kategoria:Royal Societyko kideak]]
[[Kategoria:Judu ateoak]]
[[Kategoria:Londresen hildakoak]]
[[Kategoria:Sigmund Freud]]</text>
      <sha1>26d3bpfd35y7gl3zoep3rbytgp3yxaa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Osasuna futbol kluba</title>
    <ns>0</ns>
    <id>5840</id>
    <revision>
      <id>9005559</id>
      <parentid>9003681</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:45:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Trikumiku</username>
        <id>101250</id>
      </contributor>
      <comment>/* 2022/2023 Taldea */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44086" xml:space="preserve">:'''''Osasuna''''' artikuluak hona birzuzentzen du. Ongizateari buruzko artikulua ikusteko: [[Osasun]]''
{{erakunde infotaula

| ezker-esku eredua 1 =_osasuna2122h
| gorputz eredua 1 =_osasuna2122h
| eskuin-esku eredua 1 =_osasuna2122h
| praka eredua 1 = _osasuna2122h
| galtzerdi eredua 1 = _osasuna2122h
| ezker-eskua 1 = EE0000
| gorputza 1 = EE0000
| eskuin-eskua 1 = EE0000
| prakak 1 = 001340
| galtzerdiak 1 = 000000

| ezker-esku eredua 2 =_osasuna2122a
| gorputz eredua 2 =_osasuna2122a
| eskuin-esku eredua 2 =_osasuna2122a
| praka eredua 2 = _osasuna2122a
| galtzerdi eredua 2 = _osasuna2122a
| ezker-eskua 2 = 001340
| gorputza 2 = 001340
| eskuin-eskua 2 = 001340
| prakak 2 = FFFFFF
| galtzerdiak 2 = 001340

| ezker-esku eredua 3 = _osasuna2122t
| gorputz eredua 3 = _osasuna2122t
| eskuin-esku eredua 3 = _osasuna2122t
| praka eredua 3 = _osasuna2122t
| galtzerdi eredua 3 = _osasuna2122t
| ezker-eskua 3 = FFFFFF
| gorputza 3 = FFFFFF
| eskuin-eskua 3 = FFFFFF
| prakak 3 = FFFFFF
| galtzerdiak 3 = FFFFFF
}}
'''Club Atlético Osasuna''' [[Iruñea|Iruñeko]] eta [[Nafarroa Garaia|Nafarroa Garaiko]] [[futbol]] talde nagusia da. Iruñean sortu zen, [[Gazteluko plaza]]n zegoen Cafe Kutz zaharrean, [[1920]]ko [[azaroaren 17]]an,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=  |izena=  |url= https://www.osasuna.es/kluba.html |izenburua= Osasuna Futbol Kluba |bilduma =  | argitaletxea= osasuna.es |sartze-data= 2019-3-26}}&lt;/ref&gt; [[Sportiva]] eta [[New Club]] taldeak batzean. Nolanahi ere, lehenbiziko partida 1920ko urriaren 24an jokatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=  |izena=  |url= https://www.osasuna.es/kluba/historia/_/1920.html |izenburua= Historia |bilduma =  | argitaletxea= osasuna.es |sartze-data= 2019-3-26}}&lt;/ref&gt;

== Historia ==
{{sakontzeko|Osasuna futbol taldearen historia}}

[[Fitxategi:Salto (4980331191).jpg|thumb|300px|[[Real Madril]]en aurkako partida.]]
[[Fitxategi:Deporosasuna.JPG|thumb|300px|Lehen mailako partida [[Real Club Deportivo de La Coruña|Coruñan]].]]
=== 1920-1940 ===
Taldeek bat egin eta 15 urte geroago, 1935-36ko denboraldian, Osasunak [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Espainiako Futbol Ligako Lehen Mailan]] jokatu zuen lehen aldiz. Honakoa izan zen estreinako hamaikako hori: Bergara, Arana, Ruiz, Iturralde, Irastorza, Ilundain, Zarraonandia, Insausti, Catachu eta Bienzobas anaiak. Sasoi amaieran, ordea, 12 taldetik, azken postuan geratu zen Osasuna. [[Donibane (Iruñea)|Donibane]] auzoko [[Donibane futbol zelaia]]n jokatutako 11 partidetatik zazpi irabazi ahal izan zituzten (Sasoi horretako [[Real Betis Balompié|Betisi]] sartutako 6-0ekoa da oraindik ere nafarrek Lehen Mailan lortutako gol sortarik handiena), baina etxeko beste lau partidez gain, etxetik kanpo jokatutako 11ak ere galdu zituzten [[Emilio Urdiroz]]ek zuzentzen zuen taldeak. [[Bilbo]]ko [[Athletic]]ek irabazi zuen txapelketa horretan, azken postuan amaitu ziren Iruñekoak, [[Atletico Madril]]ekin batera maila galduta. Sasoi horretan ere, [[Julian Bergara]] aurrelariak oraindik ere gainditzeke dagoen marka ezarri zuen, hogeita bi partidatan hogei gol sartu baitzituen.

[[Espainiako Gerra Zibila]] zela kausa, hiru urteko etena izan zen. [[Oviedo]]k hirugarren postuan amaitu zuen gerra aurretik jokatutako azken denboraldia, baina haien futbol zelaia bonbardaketen ondorioz erabat txikituta geratu zenez, [[Asturiasko Printzerria|Asturiaskoek]] uko egin zioten jokatzeari, eta 1935-36ko denboraldiko azken bi sailkatuak ziren toki hura hartzeko hautagaiak. Atletico Madrilek (Atletico Aviacion izenarekin) eta Osasunak, beraz, jokatu zuten partida horretan ([[1939]]ko [[azaroaren 26]]an), 3-1 atera zen garaile Madrilgo taldea. Gainera, gerra osteko lehen bi txapelketak irabazi zituen. Osasunak, ordea, urte luzeak igaroko zituen Lehen Mailara itzuli ezinda.

=== 1940-1970 ===
1953-54ko denboraldia izan zen bueltarena. [[Tomas Arnanz]]ek zuzentzen zuen taldeak lehendabiziko sasoian galdu zuen maila, ordea. Bi urtez [[Espainiako futbol ligako bigarren maila|Bigarren Mailan]] aritu ondoren, [[Baltasar Albeniz]]en agindupean, Lehen Mailara itzuli ziren nafarrak. [[Sabino Andonegi]] aurrelari [[mutriku]]arraren urterik gozoenak ziren. Oraindik ere inork ez du hautsi [[1953]] eta [[1963]] bitartean Osasunak Lehen Mailan egindako zazpi denboraldietan mutrikuarrak ezarritako gol marka: Osasunarekin 57 gol Lehen Mailan.

Andonegi, aldiz, ez zen hamarkada hartan nabarmendu beharreko jokalari gorritxo bakarra izan: Albistegi, Marañon, Glaria anaiak, Egaña, Esparza, Rekalde, Marañon, Eizagirre edo Zoko ere gogoan dituzte osasunzale zaharrek. [[1956]]tik [[1959]]ra, seigarren, bosgarren eta zortzigarren postuetan sailkatu ziren 16 taldek osatutako Lehen Maila horretan. 1959-60koan, ostera, jaitsi ziren. 1961-62koan bueltan zeuden, eta, larri ibili arren, mailari eutsi ahal izan zioten. 1962-63koan, ordea, denbora luze baterako esan zioten agur gorritxoek Espainiako futbolaren lehiaketa nagusiari.

Donibane auzoko futbol zelaia saldu eta [[Sadar]]rerako bidea hartu zuen klubak [[1967]]an. Garai latzak ziren zalearentzat. Lehen Mailan gozatutako garaiak urrun zeuden jada, eta Bigarren Mailaz gain, [[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Maila]] ere dastatu behar izan zuten nafarrek.

=== Fermin Ezkurraren garaia ===
[[Fermin Ezkurra]] 1971-72ko denboraldian iritsi zen klubeko presidentetzara. Taldea Hirugarren Mailatik Lehen Mailara zortzi urtetan igo zuen. Orotara, 22 denboraldi ibili zen Ezkurra Osasunako presidente.

1980-81eko denboraldian Lehen Mailan zen Osasuna berriz, aurreko urteko azken jardunaldian [[Murtzia]]n lortutako garaipenari esker. Bikuña, Etxeberria, Martin, Irigibel (bi aldiz Bigarren Mailako golegilerik onena izandakoa), Esparza, Castañeda (Osasunarekin Lehen Mailan partida gehien jokatu duena: 350 partida [[1980]] eta [[1991]] urte bitartean), Dioni, Basauri, Lumbreras, Ripodas, Sola eta gainerakoen garaiak ziren. Lehendabiziko hiru denboraldietan sailkapenaren erdialdean geratu zen Osasuna, [[Pepe Alzate]] entrenatzailearekin.

[[Ivan Brzić|Ivan Brzic]] [[jugoslavia]]rraren aginduetara jaistetik gertu izan ziren laugarren sasoian, baina 1984-85 denboraldia, seigarren postuan amaitu zuen taldeak, eta, historian lehendabiziko aldiz, [[Europa]]n aritzeko aukera izan zuten. Hurrengo denboraldian, aldiz, Brzici gauzak okertu zitzaizkion, eta [[Pedro Mari Zabalza]]ren txanda iritsi zen [[1986]]ko [[azaroaren 2]]an. [[1993]]ko [[abenduaren 19]]a arte jarraitu zuen bere jardunean, zortzi denboraldiz jarraian.

Taldea Lehen Mailan finkatuta zegoen, eta [[Taxoare (kirol-instalakuntzak)|Taxoareko harrobiak]] bere etekinak ematen jarraitzen zuen: Bustingorri, [[Jose Angel Ziganda|Ziganda]], [[Ion Andoni Goikoetxea|Goikoetxea]], Larrainzar anaiak, Roberto, Ibañez... Atzerritarrak ere iritsi ziren: [[Javier Aguirre Onaindía|Agirre]], [[Michael Robinson|Robinson]], Sammy Lee, [[Jan Urban|Urban]], [[Roman Kosecki|Kosecki]] eta abar. Osasuna hazten joan zen. 1987-88ko denboraldia bosgarren postuan amaitu zuen. [[Real Sociedad|Reala]] bigarrena izan zen, eta Athletic, laugarren. Biak [[UEFA]]rako sailkatu ziren, baina, Osasuna, 1984-85koan baino emaitza hobea lortu arren, ez.

1990-91ko denboraldian, ordea, sasoi amaieran laugarren postuan utzi zuen taldea Pedro Mari Zabalzak. Orduan, UEFAn berriro ikusi ahal izan zuten zaleek. Gogoragarria da, aldi berean, sasoi horretan [[Santiago Bernabeu]] zelaian [[Real Madril]]en kontra lortutako 0-4koa. [[Jan Urban]] poloniarrak hiru gol sartu zituen norgehiagoko horretan (laugarrena [[Iñigo Larrainzar]]rek), eta, 13 golekin, Ligako golegilerik onenen artean bukatu zuen txapelketa.

Bozkarioak ez zuen luze iraungo. 1993-94ko denboraldian, azken postuan amaitu zuen Liga Osasunak. Fermin Ezkurrak berak dimititu zuen, taldearen norabidea zuzendu ezinean. Pedro Mari Zabalzaren azken urtea ere bazen, [[Enrique Martin]]ek bere lekuan eserita.

=== Azken urteak ===
{{sakontzeko|Osasunaren ibilbidea Europan}}
Zazpi denboraldi eman zituen Osasunak Bigarren Mailan, eta tartean, komeni baino entrenatzaile zein presidente asko iragan ziren. 1996-97 denboraldian [[Espainiako futbol ligako bigarren B maila|Bigarren B Mailara]] jaisteko zorian egon zen, baina azken bost jardunaldieetan Enrique Martinen taldeak lortutako lau garaipenei esker mailari eutsi ahal izan zion.

1999-2000 denboraldian [[Javier Miranda]] presidenteak [[Miguel Angel Lotina|Migel Anjel Lotina]] entrenatzaile [[meñaka]]rra ekarri zuen. [[Huelva]]ko [[Real Club Recreativo de Huelva|Recreativoren]] aurkako partida ahantziezinean, [[Pablo Orbaiz]]ek eta [[Mirosław Trzeciak|Miroslaw Treciak]] [[polonia]]rrak sartutako golei esker Lehen Mailara igo zen taldea. Mailari eusteko ardura ere meñakarraren esku geratu zen. Kostata, baina azken jardunaldian [[Anoeta estadioa]]n partida polemikoa irabazi ostean (donostiarrei behar bezain gogotsu aritu ez izana leporatu zieten), lortu zuen. [[Ivan Rosado]] huelvarrak 14 gol egin zituen sasoi hartan, aro modernoan Osasunarekin Lehen Mailan inork lortutako markarik onena.

Miranda-Lotina bikotearen agurreko denboraldia izan zen 2001-02koa. [[Patxi Izko]] presidente berriak Javier Aguirre jokalari ohia entrenatzaile izendatu zuen. Taldea lehen mailan finkatuta, emaitzarik hoberenak lortu zituzten: [[2005]]ean Espainiako Kopa finalerako sailkatu zen taldea. Betisen aurka galdu arren, hirugarren aldiz UEFArako txartela eskuratu zuten gorritxoek.

Balentria hura errepikatzeak zaila zirudien, baina hurrengo denboraldia are oparoagoa izan zen. Lehen Mailako liderra hiru jardunalditan eta ia Liga osoa [[UEFAko Txapeldunen Liga|Champions League]]-ko postuetan aritu zen taldea. Azken jardunaldian, [[Valentzia]]ri irabazita, laugarren postuan sailkatu ziren, eta Europako klub hoberen artean jokatzeko aukera eskuratu zuten. Kanporaketan aurrera egin ez arren, UEFA txapelketan historiako emaitzarik onenak lortu dituzte, finalerdietara sailkatu baitira.

Handik aurrera estuago ibili zen, sarritan azkenengo jardunaldian salbatu baizen. 2011-12 denboraldian ordea UEFAko postuetara iristeko zorian izan zen baina puntu bakarrarengatik 7. postuarekin konformatu behar izan zuen. Hurrengo urtean larriago ibili zen, baina azken aurreko partidan salbazioa lortu ondoren 16. postuan bukatu zuen.

[[2014]]ko [[maiatzaren 18]]an Osasuna futbol taldeak [[Sadar|Sadar estadioan]] [[Real Betis Balompié|Betisi]] 2-1 irabazi arren, ezin izan zion [[Espainiako futbol ligako lehen maila|lehen mailari]] eutsi; ondorioz [[Espainiako futbol ligako bigarren maila|bigarren mailara]] jaitsi zen.&lt;ref&gt;[http://www.eitb.eus/eu/kirolak/futbola/osasuna/osoa/2253866/osasuna-bigarren-maila--gorritxoek-ezin-izan-diote-mailari-eutsi/ Osasuna Bigarren Mailara jaitsi da. 2014ko maiatzaren 18a. Eitb.com] {{eu}}&lt;/ref&gt; Gainera, gorritxoentzako zoritxarreko egun hartan, hegoaldeko harmailetako hesiak erori eta gutxienez 68 lagun zauritu ziren.&lt;ref&gt;[http://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/2253694/sadar--hainbat-lagun-zauritu-dira-osasunako-zelaian-harmaila-erorita/ 68 lagun zauritu dira Sadarren, harmaila erorita. 2014ko maiatzaren 18a. Eitb.com] {{eu}}&lt;/ref&gt;

2014ko azaroan [[Nafarroako Parlamentua]]k Osasunak Nafarroako ogasunarekin zeukan 53 milioiko zorra ondarearekin ordaintzea onartu zuen.&lt;ref&gt;[http://www.eitb.eus/eu/kirolak/futbola/osasuna/osoa/2760148/osasunaren-zorraren-berregituraketa-onartu-du-nafarroako-parlamentuak/ Osasunaren zorraren berregituraketa onartu du Nafarroako Parlamentuak eitb.eus] 2014-11-27&lt;/ref&gt; [[Europako Batzordea]]k erabaki honen legezkotasunari buruz galdetu zuen.&lt;ref&gt;[http://deportes.elpais.com/deportes/2014/12/16/actualidad/1418751026_771988.html Bruselas investiga el rescate fiscal de Osasuna] elpais.es 2014-12-16 {{es}}&lt;/ref&gt;. 2014ko abenduan [[Luis Sabalza]] Osasunako presidentea bilakatu zen.&lt;ref&gt;[http://www.eitb.eus/eu/kirolak/futbola/osasuna/osoa/2790148/luis-sabalza-osasunako-presidente-berria/ Luis Sabalza, Osasunako presidente berria] eitb.eus 2014-12-09&lt;/ref&gt;. Denboraldi gogorraren ondoren Sabadellen azken partidan luzapenean sarturiko golari esker bigarren mailan mantentzea lortu zuen.

=== Lehen mailara itzulera ===
2015-16 denboraldia lidergoan hasi zuen baina ligaren erdialdean txakalaldia izan zuen eta azken partidan Oviedon 0-5 irabazita 6. postua lortu zuenez igoera play-offak jokatu zituen. [[Club Gimnàstic de Tarragona|Nastic]] eta [[Girona Fútbol Club|Girona]] kanporatu ondoren Lehen mailara itzuli zen. Denboraldia ez zuen ordea ondo hasi eta 11. jardunaldian [[Enrique Martín Monreal]] entrenatzailea kanporatu behar izan zuen. Ondoren [[Joaquín Caparros]] eta [[Petar Vasiljević]]ek hartu zuten taldearen ardura baina denboraldi guztia azken postuan egin ondoren 19. amaitu eta maila galdu zuen.

2018-19 denboraldirako [[Jagoba Arrasate]] entrenatzailea fitxatu zuen eta hiru jardunaldiren faltan lehen mailara itzuli zen. 2019-20 denboraldia bikaina izan zen eta 10. postuan amaitu zuen liga. Hurrengo denboraldia oso gaizki hasi zuen baina lehen itzulia amaitu aurretik bolada ona hartu eta amaiera lasaia izan zuen, azkenean 11. eginez.

== Uniformea ==
{{sakontzeko|Osasunaren uniformearen historia}}
Osasuna futbol klubaren uniformea hasiera hasieratik elastiko gorria eta galtza urdinak izan dira, taldearen armarrian agertzen diren koloreak hain zuzen ere.

=== Etxeko ekipamenduaren bilakaera ===
{|
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = |
  gorputz eredua = _old_laced|
  eskuin-esku eredua = |
  praka eredua = |
  galtzerdi eredua = _color_3_stripes_white|
  ezker-eskua = FF0000|
  gorputza = FF0000|
  eskuin-eskua = FF0000|
  prakak = 0022AA|
  galtzerdiak = 000000|
  izenburua = 1922|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = |
  gorputz eredua = _collarblue|
  eskuin-esku eredua = |
  praka eredua = |
  galtzerdi eredua = _color_3_stripes_white|
  ezker-eskua = FF0000|
  gorputza = FF0000|
  eskuin-eskua = FF0000|
  prakak = 0022AA|
  galtzerdiak = 000000|
  izenburua = 1933|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = |
  gorputz eredua = _collar|
  eskuin-esku eredua = |
  praka eredua = |
  galtzerdi eredua = _redtop|
  ezker-eskua = FF0000|
  gorputza = FF0000|
  eskuin-eskua = FF0000|
  prakak = 0022AA|
  galtzerdiak = 000000|
  izenburua = 1943|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = |
  gorputz eredua = _collar|
  eskuin-esku eredua = |
  praka eredua = |
  galtzerdi eredua = _redtop|
  ezker-eskua = FF0000|
  gorputza = FF0000|
  eskuin-eskua = FF0000|
  prakak = 000080|
  galtzerdiak = 000080|
  izenburua = 1951|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = |
  gorputz eredua = _collar|
  eskuin-esku eredua = |
  praka eredua = |
  galtzerdi eredua = _redtop|
  ezker-eskua = dd0000|
  gorputza = dd0000|
  eskuin-eskua = dd0000|
  prakak = 1951FF|
  galtzerdiak = 000000|
  izenburua = 1962|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = |
  gorputz eredua = _collar|
  eskuin-esku eredua = |
  praka eredua = |
  galtzerdi eredua = _redtop|
  ezker-eskua = DE1021|
  gorputza = DE1021|
  eskuin-eskua = DE1021|
  prakak = 0022AA|
  galtzerdiak = 0022AA|
  izenburua = 1973|
}}
|-
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = |
  gorputz eredua = _collar|
  eskuin-esku eredua = |
  praka eredua = |
  galtzerdi eredua = _redtop|
  ezker-eskua = FF0000|
  gorputza = FF0000|
  eskuin-eskua = FF0000|
  prakak = 000040|
  galtzerdiak = 000000|
  izenburua = 1981|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = |
  gorputz eredua = |
  eskuin-esku eredua = |
  praka eredua = |
  galtzerdi eredua = _color_3_stripes_red|
  ezker-eskua = FF0000|
  gorputza = FF0000|
  eskuin-eskua = FF0000|
  prakak = 0000FF|
  galtzerdiak = 000000|
  izenburua = 1987|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = |
  gorputz eredua = |
  eskuin-esku eredua = |
  praka eredua = |
  galtzerdi eredua = _redtop|
  ezker-eskua = dd0000|
  gorputza = dd0000|
  eskuin-eskua = dd0000|
  prakak = 000040|
  galtzerdiak = 000040|
  izenburua = 1992|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = |
  gorputz eredua = _collarnavy|
  eskuin-esku eredua = |
  praka eredua = _redbottom|
  galtzerdi eredua = _redtop|
  ezker-eskua = FF0000|
  gorputza = FF0000|
  eskuin-eskua = FF0000|
  prakak = 000040|
  galtzerdiak = 000040|
  izenburua = 2000|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _navyborder|
  gorputz eredua = _walsall1011h|
  eskuin-esku eredua = _navyborder|
  praka eredua = _redsides|
  galtzerdi eredua = _redtop|
  ezker-eskua = FF0000|
  gorputza = FF0000|
  eskuin-eskua = FF0000|
  prakak = 000040|
  galtzerdiak = 000040|
  izenburua = 2005|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = |
  gorputz eredua = _collar|
  eskuin-esku eredua = |
  praka eredua = |
  galtzerdi eredua = _redtop|
  ezker-eskua = DD0000|
  gorputza = DD0000|
  eskuin-eskua = DD0000|
  prakak = 041648|
  galtzerdiak = 041648|
  izenburua = 2008|
}}
|-
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = |
  gorputz eredua = _osasuna1|
  eskuin-esku eredua = |
  praka eredua = _osasuna1|
  galtzerdi eredua = |
  ezker-eskua = AB130E|
  gorputza = cc0000|
  eskuin-eskua = AB130E|
  prakak = 000044|
  galtzerdiak = 000044|
  izenburua = 2009-2010|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _osasuna1011h|
  gorputz eredua = _osasuna1011h|
  eskuin-esku eredua = _osasuna1011h|
  praka eredua = |
  galtzerdi eredua = _osasuna1011h|
  ezker-eskua = FF0000|
  gorputza = FF0000|
  eskuin-eskua = FF0000|
  prakak = 000070|
  galtzerdiak = 000070|
  izenburua = 2010-2011|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _osasuna1314h|
  gorputz eredua = _osasuna1314h|
  eskuin-esku eredua = _osasuna1314h|
  praka eredua = _osasuna1314h|
  galtzerdi eredua = _osasuna1314h|
  ezker-eskua = FF0000|
  gorputza = FF0000|
  eskuin-eskua = FF0000|
  prakak = 000080|
  galtzerdiak = 000080|
  izenburua = 2013-2014|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _osasuna1415h|
  gorputz eredua = _osasuna1415home|
  eskuin-esku eredua = _osasuna1415h|
  praka eredua = _osasuna1415h|
  galtzerdi eredua = _osasuna1415h|
  ezker-eskua = FF0000|
  gorputza = FF0000|
  eskuin-eskua = FF0000|
  prakak = 000040|
  galtzerdiak = 000040|
  izenburua = 2014-2015|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _osasuna1415h|
  gorputz eredua = _osasuna1415home|
  eskuin-esku eredua = _osasuna1415h|
  praka eredua = _osasuna1415h|
  galtzerdi eredua = |
  ezker-eskua = FF0000|
  gorputza = FF0000|
  eskuin-eskua = FF0000|
  prakak = 000050|
  galtzerdiak = 000050|
  izenburua = 2015-2016|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _osasuna1617h|
  gorputz eredua = _osasuna1617h|
  eskuin-esku eredua = _osasuna1617h|
  praka eredua = _osasuna1617h|
  galtzerdi eredua = _color_3_stripes_red|
  ezker-eskua = FF0000|
  gorputza = FF0000|
  eskuin-eskua = FF0000|
  prakak = 0022AA|
  galtzerdiak = 000000|
  izenburua = 2016-2017|
}}
|-
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _osasuna1718h|
  gorputz eredua = _osasuna1718h|
  eskuin-esku eredua = _osasuna1718h|
  praka eredua = _osasuna1718h|
  galtzerdi eredua = _color_3_stripes_red|
  ezker-eskua = FF0000|
  gorputza = FF0000|
  eskuin-eskua = FF0000|
  prakak = 0022AA|
  galtzerdiak = 000000|
  izenburua = 2017-2018|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _osasuna1819h|
  gorputz eredua = _osasuna1819h|
  eskuin-esku eredua = _osasuna1819h|
  praka eredua = _osasuna1819h|
  galtzerdi eredua = _osasuna1819h|
  ezker-eskua = EE0000|
  gorputza = EE0000|
  eskuin-eskua = EE0000|
  prakak = 000030|
  galtzerdiak = 000000|
  izenburua = 2018-2019|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _osasuna1920h|
  gorputz eredua = _osasuna1920h|
  eskuin-esku eredua = _osasuna1920h|
  praka eredua = _osasuna1920h|
  galtzerdi eredua = _osasuna1920h|
  ezker-eskua = EE0000|
  gorputza = EE0000|
  eskuin-eskua = EE0000|
  prakak = 000030|
  galtzerdiak = 000000|
  izenburua = 2019-2020|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _osasuna2021h|
  gorputz eredua = _osasuna2021h|
  eskuin-esku eredua = _osasuna2021h|
  praka eredua = _osasuna2021h|
  galtzerdi eredua = _osasuna2021h|
  ezker-eskua = EE0000|
  gorputza = EE0000|
  eskuin-eskua = EE0000|
  prakak = 001340|
  galtzerdiak = 000000|
  izenburua = 2020-2021|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _osasuna2122h|
  gorputz eredua = _osasuna2122h|
  eskuin-esku eredua = _osasuna2122h|
  praka eredua = _osasuna2122h|
  galtzerdi eredua = _osasuna2122h|
  ezker-eskua = EE0000|
  gorputza = EE0000|
  eskuin-eskua = EE0000|
  prakak = 001340|
  galtzerdiak = 000000|
  izenburua = 2021-2022|
}}
|
|}

=== Kanpoko ekipamenduaren bilakaera ===
{|
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = |
  gorputz eredua = _osasuna2|
  eskuin-esku eredua = |
  praka eredua = _osasuna2|
  galtzerdi eredua = |
  ezker-eskua = FFFFFF|
  gorputza = FFFFFF|
  eskuin-eskua = FFFFFF|
  prakak = FFFFFF|
  galtzerdiak = FFFFFF|
  izenburua = 2008-2010|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _osasuna1011a|
  gorputz eredua = _osasuna_2_2010|
  eskuin-esku eredua = _osasuna1011a|
  praka eredua = |
  galtzerdi eredua = |
  ezker-eskua = FFFFFF|
  gorputza = FFFFFF|
  eskuin-eskua = FFFFFF|
  prakak = FFFFFF|
  galtzerdiak = FFFFFF|
  izenburua = 2010-2011|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _thinblueborder|
  gorputz eredua = _osasuna1112a|
  eskuin-esku eredua = _thinredborder|
  praka eredua = |
  galtzerdi eredua = |
  ezker-eskua = FFFFFF|
  gorputza = 77BBFF|
  eskuin-eskua = FFFFFF|
  prakak = FFFFFF|
  galtzerdiak = FFFFFF|
  izenburua = 2011-2013|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _chelsea1011g1|
  gorputz eredua = _fsk3|
  eskuin-esku eredua = _chelsea1011g1|
  praka eredua = _adidasonblack2011|
  galtzerdi eredua = _color_3_stripes_white|
  ezker-eskua = FFFFFF|
  gorputza = FFFFFF|
  eskuin-eskua = FFFFFF|
  prakak = FFFFFF|
  galtzerdiak = 000000|
  izenburua = 2013-2014|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _caosasuna1415a|
  gorputz eredua = _caosasuna1415a|
  eskuin-esku eredua = _caosasuna1415a|
  praka eredua = _caosasuna1415a|
  galtzerdi eredua = _caosasuna1415a|
  ezker-eskua = FFFFFF|
  gorputza = FFFFFF|
  eskuin-eskua = FFFFFF|
  prakak = FFA500|
  galtzerdiak = FFFFFF|
  izenburua = 2014-2016|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _osasuna1617a|
  gorputz eredua = _osasuna1617a|
  eskuin-esku eredua = _osasuna1617a|
  praka eredua = _osasuna1617a|
  galtzerdi eredua = _color_3_stripes_black|
  ezker-eskua = 005533|
  gorputza = 005533|
  eskuin-eskua = 005533|
  prakak = FFFFFF|
  galtzerdiak = FFFFFF|
  izenburua = 2016-2017|
}}
|-
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _osasuna1718a|
  gorputz eredua = _osasuna1718a|
  eskuin-esku eredua = _osasuna1718a|
  praka eredua = _osasuna1718a|
  galtzerdi eredua = _color_3_stripes_black|
  ezker-eskua = 005533|
  gorputza = 005533|
  eskuin-eskua = 005533|
  prakak = FFFFFF|
  galtzerdiak = FFFF00|
  izenburua = 2017-2018|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _osasuna1819a|
  gorputz eredua = _osasuna1819a|
  eskuin-esku eredua = _osasuna1819a|
  praka eredua = _osasuna1819a|
  galtzerdi eredua = _osasuna1819a|
  ezker-eskua = f73f65|
  gorputza = f73f65|
  eskuin-eskua = f73f65|
  prakak = 000099|
  galtzerdiak = f73f65|
  izenburua = 2018-2019|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _osasuna1920a|
  gorputz eredua = _osasuna1920a|
  eskuin-esku eredua = _osasuna1920a|
  praka eredua = _osasuna1920a|
  galtzerdi eredua = _osasuna1920a|
  ezker-eskua = f73f65|
  gorputza = f73f65|
  eskuin-eskua = f73f65|
  prakak = 000099|
  galtzerdiak = f73f65|
  izenburua = 2019-2020|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _osasuna2021a|
  gorputz eredua = _osasuna2021a|
  eskuin-esku eredua = _osasuna2021a|
  praka eredua = _osasuna2021a|
  galtzerdi eredua = _osasuna2021a|
  ezker-eskua = 001340|
  gorputza = 001340|
  eskuin-eskua = 001340|
  prakak = FFFFFF|
  galtzerdiak = 001340|
  izenburua = 2020-2021|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _osasuna2122a|
  gorputz eredua = _osasuna2122a|
  eskuin-esku eredua = _osasuna2122a|
  praka eredua = _osasuna2122a|
  galtzerdi eredua = _osasuna2122a|
  ezker-eskua = 001340|
  gorputza = 001340|
  eskuin-eskua = 001340|
  prakak = FFFFFF|
  galtzerdiak = 001340|
  izenburua = 2021-2022|
}}
|
|}

== Ereserkia ==
{{sakontzeko|Osasunaren ereserkia}}

== Estadioak ==
* Zabalguneko zelaia (1919-1921)
* Zalditegiko zelaia (1921-1922)
* [[Donibane estadioa|Donibane zelaia]] (1922-1967)
* [[Sadar|Sadar estadioa]] (1967-gaur egun)

== Taldearen datuak ==
=== Orokorrak ===
2021-22 denboraldia barne:

* '''Denboraldiak 1. mailan''': 40
* '''Denboraldiak 2. mailan''': 37
* '''Denboraldiak 2. B mailan''': 0
* '''Denboraldiak 3. mailan''': 13
* '''Ligako posturik onena''': 4. lehen mailan (1990-91 eta 2005-06 denboraldietan)

=== Kirol lorpenak ===
==== Nazioartean (0) ====
{{sakontzeko|Osasunaren ibilbidea Europan}}
* '''[[Txapeldunen Liga]]''':
** Parte hartze bat 2006-07an.
* '''[[UEFA Europa League]]''':
** Finalerdiak (1): 2007
** Final zortzienak (1): 1991
** Parte hartzeak (4): 1985-86, 1991-92, 2005-06, 2006-07
* '''Munduko talderik onena''' (2006ko abenduan)
==== Espainian (11) ====
* '''[[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]]''':
** Laugarrena 1990-91 eta 2005-06an.
* '''[[Espainiako futbol ligako bigarren maila|Bigarren maila]]''':
** Txapelduna (4): 1953, 1956, 1961, 2019
* '''[[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren maila]]''':
** Txapelduna (7): 1932, 1948, 1949, 1969, 1972, 1975, 1977
* '''[[Futboleko Espainiako Errege Kopa|Errege Kopa]]''':
** Txapelduna (0)
** Finalista (1): 2005.
** Finalerdiak (4): 1935, 1936, 1988, 2003
==== Beste txapelketa batzuk ====
* '''Espainiako Federazioko Presidentearen Kopa''' (0): finalista 1940an.
* '''[[Nafarroako Lehen Mailako Txapelketa]]''' (2): 1929, 1939.
* '''[[Reyno de Navarra Saria]]''' (21): 1969, 1978, 1980, 1982, 1984, 1985, 1987, 1988, 1989, 1990, 1991, 1992, 1993, 1995, 1998, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2011.
* '''[[Anberes Saria]]''' (1): 1957.
* '''[[Colombino Trofeoa]]''' (1): 2019.

=== Azken urteetako ibilbidea ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Urtea !! Maila !! Postua !! Errege Kopa !! Europa
|-bgcolor=#fbe08d
| 1999-00 || [[Espainiako futbol ligako bigarren maila|Bigarren maila]] || align=center|2.a || align=center|1/4 || 
|-
| 2000-01 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || align=center|15.a || align=center|1/16 || 
|-
| 2001-02 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || align=center|17.a || align=center|1/16 || 
|-
| 2002-03 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || align=center|11.a || style=&quot;background:#FF7F00; color:#000000&quot; align=center|1/2 || 
|-
| 2003-04 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || align=center|13.a || align=center|1/8 || 
|-
| 2004-05 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || align=center|15.a || style=&quot;background:#B7B7B7; color:#000000&quot; align=center|2.a || 
|-
| 2005-06 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || style=&quot;background:lightgreen; color:#000000&quot; align=center|4.a || align=center|1/8 || align=center|1/32 (Europa League)
|-
| 2006-07 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || align=center|14.a || align=center|1/4 || style=&quot;background:#FF7F00; color:#000000&quot; align=center|1. itzulia (Txapeldunen Liga)&lt;br/&gt;Final erdiak (Europa League)
|-
| 2007-08 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || align=center|17.a || align=center|1/16  || 
|-
| 2008-09 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || align=center|15.a || align=center|1/8 || 
|-
| 2009-10 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || align=center|12.a || align=center|1/4 || 
|-
| 2010-11 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || align=center|9.a || align=center|1/16 || 
|-
| 2011-12 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || align=center|7.a || align=center|1/8 || 
|-
| 2012-13 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || align=center|16.a || align=center|1/8 || 
|-
| 2013-14 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || align=center|18.a (jeitsi) || align=center|1/8 || 
|-bgcolor=#fbe08d
| 2014-15 || [[Espainiako futbol ligako bigarren maila|Bigarren maila]] || align=center|18.a || align=center|2. itzulia || 
|-bgcolor=#fbe08d
| 2015-16 || [[Espainiako futbol ligako bigarren maila|Bigarren maila]] || align=center|6.a (igo) || align=center|2. itzulia || 
|-
| 2016-17 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || align=center|19.a (jeitsi) || align=center|1/8 || 
|-bgcolor=#fbe08d
| 2017-18 || [[Espainiako futbol ligako bigarren maila|Bigarren maila]] || align=center|8.a || align=center|3. itzulia || 
|-bgcolor=#fbe08d
| 2018-19 || [[Espainiako futbol ligako bigarren maila|Bigarren maila]] || align=center|'''1.a (igo)''' || align=center|2. itzulia || 
|-
| 2019-20 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || align=center|10.a || align=center|1/8 || 
|-
| 2020-21 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || align=center|11.a || align=center|1/8 || 
|-
| 2021-22 || [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen maila]] || align=center|10.a || align=center|1/16 || 
|}

== Markak ==

:''Taldearen sailkapenak ikusteko, sakatu [[osasunaren sailkapenen zerrenda|hemen]].''

=== Denboraldiak ===
2020-21 denboraldia barne:
* '''Denboraldiak 1. mailan''': 39
* '''Denboraldiak 2. mailan''': 36
* '''Denboraldiak 2. B mailan''': 0
* '''Denboraldiak 3. mailan''': 13
* '''Ligako posturik onena''': 4.a lehen mailan (1990-91 eta 2005-06 denboraldietan)

=== Lehen mailako estatistikak ===
* [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehen mailan]] aritutako denboraldiak: 37
** Partidak guztira, [[2007]]ko [[otsailaren 25]]a arte: 1.000 partida (339 irabazi, 242 berdindu, 419 galdu). 1.167 gol sartu eta 1.365 jaso.
** Gol tarterik handiena alde: 6-0, [[Real Betis Balompié|Betisen]] aurka ([[1935]]-[[1936|36]]).

=== Jokalariak ===
{{sakontzeko|Zerrenda:Osasunako futbolariak}}

==== Partida gehien jokatu dituzten jokalariak ====

{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align:center;&quot;
|-
! style=&quot;background:silver;&quot; | #
! style=&quot;background:silver;&quot; | '''Izena'''
! style=&quot;background:silver;&quot; | '''Guztira'''
! style=&quot;background:silver;&quot; | '''[[Espainiako futbol liga txapelketa|Liga]]'''
! style=&quot;background:silver;&quot; | '''[[Futboleko Espainiako Errege Kopa|Kopa]]'''
! style=&quot;background:silver;&quot; | '''[[UEFA Europa League|UEFA]]'''
! style=&quot;background:silver;&quot; | '''[[UEFAko Txapeldunen Liga|Champions]]'''
! style=&quot;background:silver;&quot; | '''Besteak'''
|-
| 1
| [[Patxi Puñal|Puñal]]
| 513
| 438
| 42
| 11
| 2
|
|-
| 2
| [[Cesar Krutxaga|Krutxaga]]
| 386
| 343
| 29
| 14
| 0
|
|-
| 3
| [[Javier Castañeda López|Castañeda]]
| 382
| 349
| 20
| 4
|
| 9
|-
| 4
| [[Eugenio Bustingorri|Bustingorri]]
|370
|324
|32
|10
|
| 4
|-
| 5
| [[José Manuel Etxeberria|Etxeberria]]
|357
|338
|11
|3
|
|5
|-
|6
| [[Oier Sanjurjo|Oier]]
|348
| 327
|21
|
|
|
|-
|7
| [[Roberto Torres Morales|Torres]]
|339
|314
|25
|
|
|
|-
| 8
| [[Miguel Flaño|M.Flaño]]
|338
| 313
| 23
| 2
| 0
|
|-
| 9
| [[Josetxo Romero|Josetxo]]
| 315
| 262
| 42
| 9
| 2
|
|-
|10
| [[César Palacios|Palacios]]
| 312
| 272
| 40
| 0
|
|
|-
|}

==== Golegile onenak ====

{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align:center;&quot;
|-
! style=&quot;background:silver;&quot; | #
! style=&quot;background:silver;&quot; | '''Izena'''
! style=&quot;background:silver;&quot; | '''Guztira'''
! style=&quot;background:silver;&quot; | '''[[Espainiako futbol liga txapelketa|Liga]]'''
! style=&quot;background:silver;&quot; | '''[[Futboleko Espainiako Errege Kopa|Kopa]]'''
! style=&quot;background:silver;&quot; | '''[[UEFA Europa League|UEFA]]'''
! style=&quot;background:silver;&quot; | '''[[UEFAko Txapeldunen Liga|Champions]]'''
! style=&quot;background:silver;&quot; | '''Besteak'''
|-
| 1
| [[Julián Bergara|Bergara]]
| 187
| 106
| 19
|
|
|62
|-
| 2
| [[Sabino Andonegi|Sabino]]
| 127
| 116
| 6
|
|
|5
|-
| 3
| [[José Manuel Etxeberria|Etxeberria]]
| 98
| 93
| 4
| 0
|
| 1
|-
| 4
| [[Patxi Irigibel|Irigibel]]
|88
|88
|0
|
|
|
|-
| 5
| [[Paco Bienzobas|Bienzobas]]
|71
|36
|12
|
|
|23
|-
| 6
| [[Jose Angel Ziganda|Ziganda]]
|63
|54
|9
|
|
|
|-
| 7
| [[Roberto Torres Morales|Torres]]
|60
|58
|2
|
|
|
|-
| 7
| [[Enrique Martín Monreal|Martín Monreal]]
|60
|47
|12
|1
|
|0
|-
| 9
| [[Jan Urban|Urban]]
|58
|48
|8
|2
|
|
|-
| 10
| [[Miguel Angel Lotina|Lotina]]
|51
|47
|4
|
|
|
|-
|}

===== Denboraldi bakarrean =====
# [[Julián Bergara|Julian Bergara]] 20 gol 22 partidatan ([[1935]]-[[1936|36]])
# [[Ivan Rosado]] 14 gol 38 partidatan ([[2000]]-[[2001|01]])
# [[Sabino Andonegi]] 13 gol 30 partidatan ([[1954]]-[[1955|55]] eta [[1957]]-[[1958|58]])

=== Entrenatzaileak ===
* Entrenatzailerik iraunkorrenak:
# [[Pedro Mari Zabalza]] 279 partida ([[1987]]tik [[1994]]ra)
# [[Javier Aguirre Onaindía|Javier Aguirre]] 142 partida ([[2002]]tik [[2006]]ra)
# [[Ivan Brzić|Ivan Brzic]] 113 partida ([[1983]]tik [[1987]]ra)

=== Presidenteak ===
* Presidenterik iraunkorrena: [[Fermin Ezkurra]] 14 denboraldi.

== Entrenatzaileak ==
==== XX. mendeko entrenatzaileak ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
! colspan=&quot;5&quot; align=&quot;center&quot;|Osasunako XX. mendeko entrenatzaileen zerrenda&lt;ref&gt;{{erreferentzia |url=http://www.osasuna.es/dev/club/historia/entrenadores| izenburua=Osasunako entrenatzaileen zerrenda| sartze-data= 2010eko otsailaren 2 |editorea= Club Atletico Osasuna}}&lt;/ref&gt;
|-
! align=&quot;center&quot; | Urtea
! align=&quot;center&quot; | Entrenatzaileak &lt;small&gt;(1922-1964)&lt;/small&gt;
| rowspan=&quot;27&quot;   | &amp;nbsp;
! align=&quot;center&quot; | Urtea
! align=&quot;center&quot; | Entrenatzaileak &lt;small&gt;(1964-2000)&lt;/small&gt;
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| [[1922]] - [[1924]]
| Navaz eta [[Joaquín Rasero]]
| [[1963]] - [[1964]]
| [[Baltasar Albeniz]] &lt;small&gt;(2. zikloa)&lt;/small&gt; / [[Miguel Gual (entrenatzaile)|Miguel Gual]] &lt;small&gt;(2. zikloa)&lt;/small&gt;
|-
| [[1924]] - [[1925]]
| [[Walter Gerbat]]
| [[1964]] - [[1965]]
| [[Miguel Gual (entrenatzailea)|Miguel Gual]]/ [[Luis Aranatz]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| [[1925]] - [[1928]]
| [[Walter Harris]]
| [[1965]] - [[1966]]
| [[Luis Aranaz]] / [[Miguel Blanco (entrenatzailea)|Miguel Blanco]]
|-
| [[1928]] - [[1929]]
| [[Mariano Sagaseta]]
| [[1966]] - [[1967]]
| [[García de Andoain]] / [[Miguel Blanco (entrenatzailea)|Miguel Blanco]] &lt;small&gt;(2. zikloa)&lt;/small&gt; / [[Julio Martialai]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| [[1929]] - [[1930]]
| [[Mariano Sagaseta]] / [[Emilio Urdirotz]]
| [[1967]] - [[1968]]
| [[Julio Martialai]] / [[Miguel Blanco (entrenatzailea)|Miguel Blanco]] &lt;small&gt;(3. zikloa)&lt;/small&gt; / [[Casimiro Benavente]]
|-
| [[1930]] - [[1931]]
| [[Francisco Pagazaurtundua]]
| [[1968]] - [[1969]]
| [[Juan Otxoa]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| [[1931]] - [[1933]]
| [[Martin Jose Mugiro]]
| [[1969]] - [[1970]]
| [[Juan Ochoa]] / [[Sabino Andonegui]] - [[Miguel Blanco (entrenatzailea)|Miguel Blanco]] &lt;small&gt;(4. zikloa)&lt;/small&gt;
|-
| [[1933]] - [[1936]]
| [[Emilio Urdirotz]] &lt;small&gt;(2.zikloa)&lt;/small&gt;
| [[1970]] - [[1971]]
| [[José Ignacio Goñi Romero]] / [[Baltasar Albéniz]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| [[1939]] - [[1940]]
| [[José María Peña (entrenatzailea)|José María Peña]]
| [[1971]] - [[1972]]
| [[Perico Egiluz]] / [[Miguel Blanco (entrenatzailea)|Miguel Blanco]] &lt;small&gt;(5.zikloa)&lt;/small&gt;
|-
| [[1940]] - [[1941]]
| [[Ramon Urritzalki]]
| [[1972]] - [[1973]]
| [[Manuel Fernández Mora]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| [[1941]] - [[1942]]
| Juanín eta [[Ramon Urritzalki]]
| [[1973]] - [[1974]]
| [[Manuel Fernández Mora|M. Fdez. Mora]] / [[Miguel Blanco (entrenatzailea)|Miguel Blanco]] &lt;small&gt;(6. zikloa)&lt;/small&gt; / [[Antonio Barrios]] / [[Luis Ziaurritz]]
|-
| [[1942]] - [[1943]]
| [[Ramon Urritzalki]]
| [[1974]] - [[1975]]
| [[Luis Ziaurritz]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| [[1943]] - [[1944]]
| [[Emilio Urdirotz]] &lt;small&gt;(3. zikloa)&lt;/small&gt;
| [[1975]] - [[1976]]
| [[Luis Ziaurritz]] / [[Pepe Altzate]]
|-
| [[1944]] - [[1945]]
| [[Severiano Goiburu]] / [[Emilio Urdirotz]] &lt;small&gt;(4. zikloa)&lt;/small&gt;
| [[1976]] - [[1977]]
| [[Enrique Pérez Díaz|Enrique Pérez Díaz &quot;Pachín&quot;]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| [[1945]] - [[1946]]
| [[Ramon Urritzalki]] &lt;small&gt;(2º ciclo)&lt;/small&gt; / F. Florenza
| [[1977]] - [[1979]]
| [[Javier García Verdugo]]
|-
| [[1946]] - [[1948]]
| [[Amadeo Labarta]]
| [[1979]] - [[1980]]
| [[Streten Petkovic]] / [[Pepe Altzate]] &lt;small&gt;(2. zikloa)&lt;/small&gt;
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| [[1948]] - [[1949]]
| [[José María Peña (entrenatzailea)|José María Peña]] / [[Martín González Rizo]]
| [[1980]] - [[1983]]
| [[Pepe Altzate]]
|-
| [[1949]] - [[1950]]
| [[Martín González Rizo]]
| [[1983]] - [[1986]]
| [[Iván Brzic]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| [[1950]] - [[1952]]
| [[Cuqui Bienzobas]]
| [[1986]] - [[1987]]
| [[Iván Brzic]] / [[Pedro Mari Zabalza]]
|-
| [[1952]] - [[1954]]
| [[Tomás Arnaz]]
| [[1987]] - [[1993]]
| [[Pedro Mari Zabalza]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| [[1954]] - [[1955]]
| [[Tomás Arnaz]] / [[Baltasar Albeniz]]
| [[1993]] - [[1994]]
| [[Pedro Mari Zabalza]] / [[Enrique Martín Monreal|M. Monreal]]
|-
| [[1955]] - [[1957]]
| [[Baltasar Albeniz]]
| [[1994]] - [[1995]]
| [[Jose Francisco Rojo|Txetxu Rojo]] / [[Manolo Los Arcos]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| [[1957]] - [[1959]]
| [[Sabino Barinaga]]
| [[1995]] - [[1996]]
| [[Paquito García Gómez|&quot;Paquito&quot;]]
|-
| [[1959]] - [[1960]]
| [[Ignacio Eizagirre]] / [[Jesús Salvatierra]] / [[Miguel Gual (entrenatzailea)|Miguel Gual]]
| [[1996]] - [[1997]]
| [[Rafael Benítez]] / [[Pedro Mari Zabalza|P.M Zabalza]] &lt;small&gt;(2 .zikloa)&lt;/small&gt; / [[Miguel Angel Sola]] / [[Enrique Martín Monreal|M. Monreal]] &lt;small&gt;(2. zikloa)&lt;/small&gt;
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| [[1960]] - [[1962]]
| [[Miguel Gual (entrenatzailea)|Miguel Gual]]
| [[1997]] - [[1999]]
| [[Enrique Martín Monreal|M. Monreal]]
|-
| [[1962]] - [[1963]]
| [[Enrique Orizaola]]
| [[1999]] - [[2000]]
| [[Miguel Angel Lotina|Miguel Ángel Lotina]]
|}

==== XXI. mendeko entrenatzaileak ====

{| class=&quot;wikitable&quot;
! colspan=&quot;5&quot; align=&quot;center&quot;|Osasuna taldeko XXI.mendeko entrenatzaile zerrenda &lt;ref name=reg&gt;{{erreferentzia |url=http://www.osasuna.es/dev/club/historia/entrenadores| izenburua=Osasuna taldeko entrenatzaile zerrenda| sartze-data= 2010eko otsailaren 2 |editorea= Club Atletico Osasuna}}&lt;/ref&gt;
|-
! align=&quot;center&quot; | Urtea
! align=&quot;center&quot; | Entrenatzaileak
! align=&quot;center&quot; | Urtea
! align=&quot;center&quot; | Entrenatzaileak
|-----
| 2000 - 2002
| [[Miguel Angel Lotina|Miguel Ángel Lotina]]
| 2013 - 2014
| [[Jose Luis Mendilibar]] / [[Javi Gracia]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 2002 - 2006
| [[Javier Aguirre Onaindía|Javier Aguirre]]
| 2014 - 2015
| [[Jan Urban]] / [[José Manuel Mateo|J.M. Mateo]] / [[Enrique Martín Monreal|M. Monreal]]
|-
| 2006 - 2008
| [[Jose Angel Ziganda|&quot;Cuco&quot; Ziganda]]
| 2015 - 2016
| [[Enrique Martín Monreal]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 2008 - 2009
| [[Jose Angel Ziganda|&quot;Cuco&quot; Ziganda]] / [[José Antonio Camacho]]
| 2016 - 2017
| [[Enrique Martín Monreal|M. Monreal]] / [[Joaquín Caparrós]] / [[Petar Vasiljević]]
|-
| 2009 - 2010
| [[José Antonio Camacho]]
| 2017 - 2018
| [[Diego Martínez Penas]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 2010 - 2011
| [[José Antonio Camacho]] / [[Jose Luis Mendilibar]]
| 2018 - 
| [[Jagoba Arrasate]]
|-
| 2011 - 2013
| [[Jose Luis Mendilibar]]
|-
|}

== Presidenteak ==
* [[1920]]-21 [[Joaquín Rasero]]
* [[1921]]-23 [[Rafael Álvarez]]
* [[1923]]-24 [[Natalio Cayuela]]
* [[1924]]-28 [[Aurelio Álvarez]]
* [[1928]]-35 Natalio Cayuela
* [[1935]]-36 [[Ambrosio Izu]]
* [[1936]]-39 [[Angel Lazkano]]
* [[1939]]-41 [[Vicente Jauregi]]
* [[1941]]-43 [[Antonio Lizartza]]
* [[1943]]-44 [[Antonio Archanco]]
* [[1944]]-47 Antonio Lizartza
* [[1947]]-48 [[Antonio Maria Isturitz]]
* [[1948]]-51 [[Angel Goikoetxea]]
* [[1951]]-54 [[Daniel Taberna]]
* [[1954]]-55 [[Anastasio Andia]]
* [[1955]]-59 [[Valentín Pueyo]]
* [[1959]]-70 [[Jacinto Saldise]]
* [[1970]]-71 [[Emilio Garcia Ganuza]]
* [[1971]]-94 [[Fermin Ezkurra]]
* [[1994]]-96 [[Javier Garro]]
* [[1996]]-98 [[Juan Luis Irigarai]]
* [[1998]]-02 [[Javier Miranda]]
* [[2002]]-12 [[Patxi Izko]]
* [[2012]]-14 [[Miguel Artxanko]]
* [[2014]] [[Javier Zabaleta]]
* [[2014]]-egun [[Luis Sabalza]]

== Lehen mailako taldekideak ==

''Denboraldi ezberdinetako [[Osasunako urtez urteko lehen taldeko kideak|lehen taldeko kideak]]''.
* [[Osasunako 2022-2023 denboraldiko lehen taldeko kideak]]
* [[Osasunako 2021-2022 denboraldiko lehen taldeko kideak]]
* [[Osasunako 2020-2021 denboraldiko lehen taldeko kideak]]
* [[Osasunako 2019-2020 denboraldiko lehen taldeko kideak]]
* [[Osasunako 2018-2019 denboraldiko lehen taldeko kideak]]
* [[Osasunako 2017-2018 denboraldiko lehen taldeko kideak]]
* [[Osasunako 2016-2017 denboraldiko lehen taldeko kideak]]
* [[Osasunako 2015-2016 denboraldiko lehen taldeko kideak]]
* [[Osasunako 2014-2015 denboraldiko lehen taldeko kideak]]
* [[Osasunako 2007-2008 denboraldiko lehen taldeko kideak]]
* [[Osasunako 2006-2007 denboraldiko lehen taldeko kideak]]
* [[Osasunako 2005-2006 denboraldiko lehen taldeko kideak]]

== 2022/2023 Taldea ==
2022ko uztailaren 31an eguneratua.
{{Fs start}}
{{Fs player|no= 1|nat=ESP|pos=ATE|name=[[Sergio Herrera]]}}
{{Fs player|no= 2|nat=CAT|pos=ATZ|name=[[Ignacio Vidal Miralles|Nacho Vidal]]}}
{{Fs player|no= 3|nat=ESP|pos=ATZ|name=[[Juan Cruz Álvaro Armada|Juan Cruz]]}}
{{Fs player|no= 4|nat=EUS|pos=ATZ|name=[[Unai García]]}}
{{Fs player|no= 5|nat=EUS|pos=ATZ|name=[[David García Zubiria|David García]]}}
{{Fs player|no= 7|nat=EUS|pos=ERD|name=[[Jon Monkaiola]]}}
{{Fs player|no= 8|nat=SER|pos=ERD|name=[[Darko Brašanac]]}}
{{Fs player|no= 9|nat=ARG|pos=AUR|name=[[Chimy Ávila]]}}
{{Fs player|no=10|nat=EUS|pos=ERD|name=[[Roberto Torres Morales|Roberto Torres]]}}
{{Fs player|no=11|nat=EUS|pos=ERD|name=[[Kike Barja]]}}
{{Fs player|no=13|nat=ESP|pos=ATE|name=[[Juan Manuel Pérez Ruiz|Juan Pérez]]}}
{{Fs player|no=14|nat=CAT|pos=ERD|name=[[Rubén García Santos|Rubén García]]}}
{{Fs player|no=17|nat=CRO|pos=AUR|name=[[Ante Budimir]]}}
{{Fs mid}}
{{Fs player|no=18|nat=ESP|pos=AUR|name=[[Enrique García Martínez|Kike García]]}}
{{Fs player|no=20|nat=ESP|pos=AUR|name=[[Iván Barbero]]}}
{{Fs player|no=23|nat=ESP|pos=ATZ|name=[[Aridane Hernández|Aridane]]}}
{{Fs player|no=24|nat=CAT|pos=ERD|name=[[Lucas Torró]]}}
{{Fs player|no=28|nat=ESP|pos=ERD|name=[[Javier Martínez Calvo|Javi Martínez]]}}
{{Fs player|no=32|nat=EUS|pos=ATZ|name=[[Jesus Areso]]}}
{{Fs player|no= -|nat=EUS|pos=ATE|name=[[Aitor Fernández]]}}
{{Fs player|no= -|nat=ESP|pos=ATZ|name=[[Rubén Peña]]}}
{{Fs player|no= -|nat=ESP|pos=AUR|name=[[Rober Ibáñez]]}}
{{Fs player|no= -|nat=ECU|pos=AUR|name=[[Kike Saverio]]}}
{{Fs player|no= -|nat=EUS|pos=ERD|name=[[Pablo Ibáñez]]}}
{{Fs player|no= -|nat=ESP|pos=ATZ|name=[[Manuel Sánchez de la Peña|Manu Sánchez]]|other=[[Atletico Madril|Atletico]]tik utzita}}
{{Fs player|no= -|nat=ESP|pos=ERD|name=[[Moi Gómez]]}}
{{Fs end}}

== Harrobia ==
* [[Osasuna B|Osasuna Promesas]]
* [[Osasunako Gazte Ohorezko maila taldea]]
* [[Osasunako Gazte Nazio-Liga taldea]]
* [[Osasunako Kadete A taldea]]
* [[Osasunako Kadete B taldea]]
* [[Osasunako Haur A taldea]]
* [[Osasunako Haur B taldea]]
* [[Osasunako Futbol 7 A taldea]]
* [[Osasunako Futbol 7 B taldea]]
* [[Osasunako Futbol 7 C taldea]]
* [[Osasunako Futbol 7 D taldea]]
* [[Osasunako Benjamin A taldea]]
* [[Osasunako Benjamin B taldea]]
* [[Osasunako Benjamin C taldea]]
* [[Osasunako Benjamin D taldea]]

== Ikus gainera ==
* [[Euskal derbia]]
* [[Nafar-aragoiar derbia]]

== Erreferentziak ==
* Asier Legarda Ereño: &quot;1.000 partida onenen artean&quot; in 2007ko otsailaren 21eko ''Berria'', 28-29 or.
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://web.archive.org/web/20190327183846/https://www.osasuna.es/aurrean.html Webgune ofiziala, osasuna.es]
* [https://www.berria.eus/paperekoa/1907/020/001/2020-10-24/mende-bat-pasioz-taupaka.htm &quot;Mende bat pasioz taupaka&quot; (Berria, 2020/10/24).]

{{autoritate kontrola}}

{{Osasuna}}
{{Espainiako Futbol Ligako Lehen Mailako taldeak}}

[[Kategoria:Osasuna futbol taldea]]</text>
      <sha1>ggzeqtysljirdpf7iuewhmoyki1fmhc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kristobal Kolon</title>
    <ns>0</ns>
    <id>5944</id>
    <revision>
      <id>9006114</id>
      <parentid>8816152</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:39:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A01:E0A:53C:E080:545B:161E:27A1:CE4B</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19898" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa}}
''Artikulu hau Kristobal Kolon esploratzaile eta itsastarrari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «[[Kolon (argipena)|Kolon]]».''

'''Kristobal Kolon'''&lt;ref&gt;{{EuskaltzArauErref|arau-zk=185|arau-izenb=Errenazimentuko pertsona-izenak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-573/eu/contenidos/informacion/dih/eu_5490/adjuntos/estilo_liburua/ONOMASTIKA/IZEN%20ZERRENDAK.pdf ''Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak'']&lt;/ref&gt; ([[1451]] - [[1506]]) [[genova]]tar nabigatzaile eta kartografoa izan zen, [[Gaztelako Koroa]]rentzat lanean aritu zena. [[1492]]ko [[urriaren 12]]an [[Amerikaren aurkikuntza|Amerika aurkitu]] zuen [[europa]]rrentzat. [[Kolonbiako Errepublika]]k Kolonen omenez hartu zuen izen hori.

== Jatorria ==
[[1451]]n jaio zela esaten da, eta agian [[Genova]]n, baina [[Gaztela]]ren agindupean aritu zen nabigatzailea izan zen. Gizon polemikoa eta misteriotsua, autodidakta eta behatzaile handia izan zen; berak, [[1492]]ko [[urriaren 12]]an, europarrentzat Mundu Berria aurkitu zuen, Amerika hain zuzen.

=== Kristobal Kolonen nafar jatorriari buruzko teoria ===
[[Jose Mari Ertzilla]] mediku [[Orio|oriotarrak]] proposaturiko teoria batek Kristobal Kolonen jatorria [[Ainhize-Monjolose]] udalerrian kokatzen du, zehazkiago [[Monjolose]] herrian.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Noticias de|abizena=Gipuzkoa|izenburua=Kristobal Kolon nafarra eta Agote izan zen?|hizkuntza=es|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/cultura/2021/04/11/cristobal-colon-navarro-agote/1103019.html|aldizkaria=www.noticiasdegipuzkoa.eus|sartze-data=2021-06-23}}&lt;/ref&gt;

Bere arabera, bere tesian puntu erabakigarri bat Kolonek HLA-B27 [[Antigeno|antigenoa]] zeramala da, [[Agot|agoten]] gene bereizgarri bat.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=osasungo entziklopedia|abizena=MedlinePlus|izenburua=HLA-B27 antigenoa|hizkuntza=es|url=https://medlineplus.gov/spanish/ency/article/003551.htm|aldizkaria=medlineplus.gov|sartze-data=2021-06-23}}&lt;/ref&gt; Horrela, Kolonek Reiter sindromea izatea antigeno horrekin lotuta egongo litzateke. Gainera, [[Granadako Unibertsitatea|Granadako Unibertsitateko]] analisi forentse eta genetikoek frogatu zuten [[Diego Kolon|Diego Kolonek]], Kristobal Kolonen anaiak, [[Espondilitis ankilosatzaile|espondilitis ankilosatzailea]] zuela, hau da, kako-formako esku bat.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=HLA B27ren balioa espondiloartropatia seronegatibo izenez ezagutzen diren gaixotasun autoimmune batzuei lotuta dago|hizkuntza=es-ES|data=2013-04-17|url=http://www.cibic.com.ar/noticias/el-valor-de-hla-b27-asociado-a-una-serie-de-enfermedades-autoinmunes-conocidas-como-espondiloartropatias-seronegativas/|aldizkaria=Cibic Laboratorios|sartze-data=2021-06-23}}&lt;/ref&gt; Ondorioz, Kolon eta bere familia [[Baztan|Baztango]] eta [[Erronkaribar|Erronkaribarreko]] agoten [[Okzitania|Okzitaniako]] eskualde beretik etorriko lirateke. [[Agot|Agotak]] [[Okzitania|Okzitaniako]] [[Donejakue bidea|Donejakue bideetatik]] zihoazen etorkinak ziren, denak [[Monjolose|Monjolosetik]] oso gertu dagoen [[Izura|Izuran]] elkartzen direlarik.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Agotak, herri madarikatua|hizkuntza=es|data=2020-08-07|url=https://historia.nationalgeographic.com.es/a/agotes-pueblo-maldito_15503|aldizkaria=historia.nationalgeographic.com.es|sartze-data=2021-06-23}}&lt;/ref&gt;

Bere teoria babesteko, [[Jose Mari Ertzilla|Ertzillak]] [[XV. mendea|XV. mendean]] [[Garazi|Garazin]] bizi ziren Kolon batzuk erakusten ditu. Era berean, Kolonek bere jatorria ezkutatzeko erabili zituen bi arrazoietako bat, garai hartako [[Monjolose|Monjoloseko]] biztanle gehienak [[agot]] izatea zela dio.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Francisque|abizena=Michel|izenburua=Histoire des races maudites : de la France &amp; de l'Espagne|argitaletxea=PyréMonde/Princi Negue|data=©2006-|url=https://www.worldcat.org/oclc/122916519|isbn=2-84618-319-8|pmc=122916519|sartze-data=2021-06-23}}&lt;/ref&gt; Horregatik, [[Monjolose|Monjolosekoa]] zela esatea, [[Albitarren aurkako Gurutzada|albitar]], [[Heresia|heretiko]] eta [[agot]] salatzearen parekoa izango zen.

[[Monjolose|Monjoloseren]] aldeko beste argudio bat [[Bartolome Kolon]] Kristobal Kolonen beste anaietako baten sinadura da. [[Bartolome Kolon|Bartolome Kolonek]] [[Henrike VII.a Ingalaterrakoa]] erregearen aurrean bere [[mapamundi]] proiektu bat aurkeztu zuen, [[Latin|latinez]] «pro auctore sive pictore, Ianua cui patria est, nomen cui Bartholomeus Columbus de Terra Rubra» ([[Euskara|euskaraz]] &quot;pintoreak sinatzen du, bere aberria Ianua da, bere izena Bartolome Kolon da, Lur Gorrikoa&quot; bezala itzulia) sinatuz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Kenneth|abizena=Nebenzahl|izenburua=Atlas de Colón y los grandes descubrimientos|argitaletxea=Magisterio|data=1990|url=https://www.worldcat.org/oclc/26035374|isbn=84-265-3915-7|pmc=26035374|sartze-data=2021-06-23}}&lt;/ref&gt; [[Jose Mari Ertzilla|Ertzillak]] dioenez, ''Terra Rubra'' (&quot;Lur Gorria&quot;) lekuri buruzko aipamena [[Baigorriko Bizkonderria|Baigorriko Bizkonderriari]] buruzkoa da (ikus [[Baigorri#Etimologia|Baigorriko etimologia]]), zeinari [[Monjolose]] baitzegokion [[1447|1447an]]. Halaber, adierazi du ''Ianua'' toponimoa ez dela [[Genova|Genovarekin]] lotzen uzten duena, baina bai [[Donibane Garazi|Donibane Garazirekin]], modu erromantzatuan [[Euskara|euskal]] toponimoa izango bailitzateke, ''Unanua'' ([[Unanu]] [[Gaztelania|gaztelaniaz]]) kasuarekin gertatzen den bezala.

[[Jose Mari Ertzilla|Ertzillaren]] teoriaren hurrengo interesgunea Kolonen armarria da. [[Errege-erregina Katolikoak|Errege-erregina Katolikoek]] bat eman zioten arren, Kolonek berea erabiltzen jarraitu zuen. Iturri askoren arabera, Kolon familia oso apal batetik etorriko litzateke, &quot;armarririk gabe&quot;. Hala ere, Kolonek bat erabili behar izan zuen, horretarako, gertu zegoen [[Iholdi]] herrikoa aukeratuz. [[Jose Mari Ertzilla|Ertzillaren]] arabera, [[Monjolose]] bere herriarena ez izatea [[Nafarroako Erresuma|Nafarroako Erresumaren]] armarri bera delako da. [[Monjolose]] [[Zerrenda:Nafarroako errege-erreginak|Nafarroako erregeek]] sortutako [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] [[Bastida (hirigintza)|bastida]] bat zenez, hartu zen armarria [[Nafarroako armarria|Nafarroakoa]] izan zen, [[Donapaleu|Donapaleuko]] kasuan bezala.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Creada 22-09-2019 {{!}} 04:53 H/Última actualización 22-09-2019 {{!}} 04:53|abizena=H|izenburua=Kristobal Kolonen jatorria argituko duen armarria|hizkuntza=es|data=2019-09-22|url=https://www.larazon.es/cultura/el-escudo-que-resolvera-el-origen-de-cristobal-colon-HG25015299/|aldizkaria=La Razón|sartze-data=2021-06-23}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Inés|abizena=Aizpún|izenburua=Hau al da Kristobal Kolonen ezkutua?|hizkuntza=es-ES|url=https://www.diariolibre.com/actualidad/ciudad/es-este-el-escudo-de-cristobal-colon-AC14703289|aldizkaria=www.diariolibre.com|sartze-data=2021-06-23}}&lt;/ref&gt;

Kolonek hitz egindako hizkuntzei dagokienez, [[Jose Mari Ertzilla|Ertzillak]] dioenez, ziurrenik bere ama hizkuntza [[Gaskoi (hizkuntza)|gaskoia]] izan zen, [[Nafarroako Erresuma|Nafarroako Erresumako]] [[Bastida (hirigintza)|bastida]] frankoen berezko hizkuntza ([[Monjolose]], [[San Zernin]] edo [[Bastida (Nafarroa)|Bastida]] kasuak).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ricardo|abizena=Zierbide Martinena|izenburua=Okzitaniera languedoziarra eta gaskoia Nafarroa Erdialdean, Ipar Euskal Herrian eta Gipuzkoan|hizkuntza=es|url=http://euskaltzaindia.net/dok/ikerbilduma/75271.pdf}}&lt;/ref&gt; Horrela, [[Gaskoi (hizkuntza)|gaskoiaren]] eta [[Gaztelania|gaztelaniaren]] arteko nahasketa bat hitz egingo zuen, segur aski [[Donibane Garazi|Donibane Garaziko]] [[Gaztelania|gaztelaniak]] eraginda, herri horretan hizkuntza komuna baitzen. [[Euskara|Euskararekin]] lotura izan zezakeela ere adierazi zuen, hitz egiten ez bazuen ulertzen zuela esanez, Kristobal Kolonek [[Amerika|Amerikan]] [[Euskara|euskal]] toponimoak zituzten 100 leku baino gehiago izendatu baitzituen. Gainera, erregistratuta dago &quot;makala&quot; edo &quot;berrikera&quot; hitzak erabiltzen zituela.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Auñamendi Eusko Entziklopedia|izenburua=Euskaldunak Amerikaren konkistan eta kolonizazioan|hizkuntza=es|url=https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/es/vascos-en-la-conquista-y-colonizacion-de-america/ar-28435/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2021-06-23}}&lt;/ref&gt;

== Bizitza ==
Jatorriari buruzko zalantza asko badago ere, Genovan jaio zela onartu ohi da; hala ere, Kolonen jatorriari buruz bada hainbat iritzi: Kataluniakoa zela, frantsesa eta abar. [[Agot]]a eta baxenafarra zela esaten dutenak ere badaude.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1982/038/001/2021-03-27/kolon-agota-eta-euskalduna.htm|egunkaria=[[Berria]]|data=2021-03-27|izenburua=Kolon: agota eta euskalduna?|izena=Jakes|abizena=Goikoetxea}}&lt;/ref&gt; Bestalde, haren jaioteguna [[1451]]ko [[abuztuaren 26]]tik [[urriaren 31]]ra bitartean dagoela esaten da. Ehule batzuen semea zela ere esan zen; badirudi aita Domingo Colombo zela, eta ama, berriz, Susana Fontanarrosa.

Kristobali, txikitan hasi zitzaion nabigazioan ibiltzeko gogo bizia eta, horregatik, oso gazte aritu zen itsasmutil lanetan. Aita eta bere lagunekin ikasi zuen. [[Matematika]] eta [[geografia]] oso gustuko zituen Kolonek eta, [[Pisa]]ko Unibertsitateko antzinako biografia liburuek diotenez, gai horiek bereziki landu zituen. Azkenean, irakasleen laguntzaz, Kolonek bere bidaiatzeko grina martxan jarri ahal izan zuen.

Asko izan ziren, Kristobal Kolonek eginiko bidaiak. Apunteak eta idatzizko notak egiten jaioa zen eta, honela, berak eginiko hainbat bidaia kontatzen ditu, [[Egeo]] itsasotik, [[Erresuma Batua]]k eta [[Islandia]]ra arte. Etxetik kanpo egoten zen maiz eta, zegoen leku horietan, pertsona arlote edo eroz jotzen zuten askotan.

[[1480]]an [[Filipa Moniz]]ekin ezkondu zen [[Portugal]]en. Jatorri nobleko dama zen, eta Kolon bera ere hala izango zen. Ezkondu eta bi urte geroago, haien lehenengo semea jaio zen: [[Diego Kolon]].

Geografian interes handia zuenez, garai hartan zeuden mapa guztiak irakurri zituen. [[India]]ra iristeko irrikaz zegoen, paraje haietan aberastasun handia zegoela uste baitzuen. Bere emaztea hil zenean, Gaztelara etorri zen, bere seme Diegorekin batera.

Eliza bere teoriaren alde jarri zen eta [[1486]]an [[Errege-erregina Katolikoak|Errege-erregina Katolikoekin]] elkarrizketatu zen Madrilen, baina garaiko gorteko jakintsu talde batek Kolonen proiektu guztiak baztertu zituen.

[[1488]]an [[Beatriz Enríquez de Arana]] ezagutu zuen, eta harekin izan zuen bere bigarren semea: Fernando. [[Juan Perez]] fraidearekin batera, errege-erreginen laguntzaren bila jo zuen berriro, eta, oraingoan, espedizioaren zorrak ordaintzen lagundu zioten. Kristobalek, hil arte, Beatriz bikotekide izan zuen, baina ez ziren sekula ezkondu. Hori bai, hil zenean, hari utzi zion bere ondarea. Kontuan izan behar da Kolon Indietako gobernadore izan zela, eta Santa Feko Kapitulazioen arabera bidaietan lortutako onuren %&amp;nbsp;10 Kolonentzat zela. Kristobalen lehen semeak bere ama propioa balitz bezala tratatu zuen, eta harekin izandako semea, [[Fernando Kolon]] (1488-1539), laugarren bidaian Kolonekin bidaiatzeaz gain, aitaren gertuko biografoa izango zen.

[[Urriaren 12]]an [[San Salvador]] (Guanahani deitu zioten) uhartera iritsi zen lehenengo aldiz. [[Rodrigo de Triana]] ontzi mutilaren garrasiak ospe handia lortu du: ''Tierra a la vista!'' (Lurra agerian!). Ordudanik, Kolonek beste hainbat bidaia egin zituen, baina horietako batek ere ez, ez zuen horrenbeste arrakasta lortu, berak jakin gabe, Mundu Berria aurkitu baitzuen.

Triste eta gaixo, egin zuenaren garrantziaz ohartu gabe, [[1506]]ko [[maiatzaren 20]]an hil zen [[Valladolid]]en. [[1544]]an, bere errautsak [[Santo Domingo]]ra eraman zituzten eta, [[1796]]tik aurrera, [[Habana]]ko katedralean egon ziren.

== Hipotesia ==
[[Fitxategi:Conceptions Colomb map-fr.svg|thumb|ezkerrera|240px|Kolonen hipotesia.]]

Kolonen iritziz, Ekialdeko lurretara Indietara edo Zipangora ([[Japonia]]), [[Europa]]tik mendebalderantz bidaiatuz irits zitekeen. Portugaldarrak, berriz, urrutiko leku horietara [[Afrika]] inguratuz iritsi nahian zebiltzan.

Ziurrenik, [[Paolo dal Pozzo Toscanelli]]k, [[Florentzia]]ko matematikari eta medikuak, Portugalgo erregearentzat egindako informeen berri izan zuen. [[Marco Polo|Marko Poloren]] bidaietan oinarrituz eginiko mapa batzuk ere baziren eta Europa eta [[Asia]]ren arteko distantzia ez zen hainbestekoa mendebalderantz bidaiatuz. Kolonen liburutegian aurkitutako liburuetan berak azpimarratutakoa ikus dezakegu, bere ametsetako ekialdea aurkitzen lagunduko zioten ideiak, alegia.

Kolonen ustez, [[Lurra]]k 29.000 km-tako zirkunferentzia izango zuen [[Posidonio]]ren neurketan oinarrituz, eta [[Kanariak]] eta Zipangoren (Japoniaren) artean 2.400 mila nautiko egongo ziren -10.700 ziren!-. Bere proiektua aurkezteko, mapa bat marraztu zuen, Toscanellirena osatuz eta uharte asko jarriz.

Dena den, haren aurretik izan zen beste marinel bat Ameriketara abiatzen, errege-erreginen babespean, 1492ko udaberrian: Migel Ibarra zumaiarra. Hala ere, ez zuen bere asmoa bete ahal izan, eta gerora haren familia kalte-ordainak eskatzen agertzen da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Jose Antonio Azpiazu / Elkano, euskaldunak eta itsasoa|hizkuntza=eu-ES|url=https://www.youtube.com/watch?v=oFiDs2HjGzs&amp;list=PLoh70uSJFsTFHKkjhy3O0vvd6NBkRKRn-&amp;index=8|sartze-data=2020-01-08}}&lt;/ref&gt;

== Finantziazio bila ==
[[Fitxategi:Emanuel Gottlieb Leutze - Columbus Before the Queen.JPG|thumb|240px|''Kolon Erreginaren aurrean'' (Emanuel Gottlieb Leutze, 1843)]]

[[1483]] edo [[1484]] artean [[Joan II.a Portugalgoa]]ri aurkeztu zion proiektua, baina honek atzera bota zuen. Gaztelara joan behar izan zuen eta, esan bezala, bere semea [[Diego Kolon]]ekin batera iritsi zen [[1485]]ean.

[[Palos de la Frontera]]ra ([[Huelva]]). [[La Rabida]]ko monasterioan [[Joan Perez]] eta [[Antonio de Marchena]]ren lagun egin zen eta bere planak kontatu zizkien fraide hauei. Hauek bere alde egin zuten eta [[Hernando de Talavera]]ren aurreraino lagundu zioten, [[Elisabet I.a Gaztelakoa|Elisabet I.a]] konfesatzen zuen fraidearengana, alegia. Badirudi Santa Klara komentuko burua eta Fernando Katolikoaren izeba ere, [[Ines Enriquez]], bere alde jarri zela. Horrela iritsi zen Kolon garai hartan [[Kordoba]]n zegoen gortera.

Errege Kontseiluak atzera bota zuen, baina [[1486]]an Elisabet erreginak hartu zuen eta bere planak kontatzeko aukera izan zuen. Erreginak interes handia jarri zuen, baina, Koroaren diru laguntza bat eman bazion ere, gorteko jakintsuei galdetu zien bideragarritasunaz.

Kontseilua [[Salamancako Unibertsitatea]]n bildu zen, eta proiektua ezin zela aurrera eraman erabaki zuen. Gainera, Kolonek eskatzen zituen baldintza ekonomiko eta politikoak handiegiak ziren.

Erreginak Kristobali deitu zion eta erabakiaren berri eman zion, baina ez zuela plana guztiz baztertzen ere esan zion. Zain egon zen epe honetan, Kolon beharrean izan zen eta mapak eta liburuak saldu zituen bizirauteko. Garai honetan elkartu zen Beatrizekin.

Berriro joan zen Portugalera, baina berriz ere ezer lortu gabe itzuli zen. Medinaceliko dukeak interesa erakutsi zuen, baina erreginak [[Granada (argipena)|Granadako]] konkista bukatu bezain pronto lagunduko ziola agindu zion.

[[1491]]ko abenduan, Kolon Granadako Santa Fe izeneko erregeren kanpaldira, iritsi zen. Batzorde berri batek aztertu zuen proiektua eta berriro bota zuten atzera. Azkenean, Kolonek bere eskariak apaldu zituen eta bera ere dirua jartzeko prest agertu zen. Berme handiagoa zen hori eta [[1492]]ko [[apirilaren 17]]an [[Santa Feko Kapitulazioak]] sinatu zituzten. Hauen arabera, Kolonek hauxe dena lortuko zuen:
* Amiral titulua aurkitutako lur guztietan, oinordekotzaz geratuko zena bere sendian.
* Erregeorde eta Gobernadore izango zen aurkitutako uharte eta lurretan.
* Lortutako salgaien hamarrena; Koroak, berriz, bostena lortuko zuen ([[Erregeren bostena]]).
* Espedizioaren zortziren batean parte hartzeko aukera, etekinetan proportzio bera izango zuelarik.

Era honetan sinatu zituzten kapitulazioak.

== Bidaiak ==
[[Fitxategi:Viajes de colon.svg|thumb|440px|Kolonen bidaiak]]

Kolon Palosera iritsi zenean, biztanleek ez zien harrera onik egin eta oso fidagaitz agertu ziren. Marinelak erreklutatzeko ere arazo ugari izan zen, baina La Rabidako fraideek arazoa konpontzea lortu zuten eta [[Martin Alonso Pinzon]]ekin harremanetan jarri zuten. Bertako nabigatzailea zen hau eta bere alde jarri zen. Gainera enpresak kostatuko zuenaren herena berak jarri zuen, milioi erdi marabedi. Handik aurrera errazago izan zen erreklutamendua, eta inguruko familia ospetsuak -Niño de Moguer, Quintero...- erabakigarriak izan ziren horretarako.

Lehen espedizioa [[1492]]ko [[abuztuaren 3]]an abiatu zen Palos de la Fronteratik (Huelva). Hiru [[karabela]] irten ziren: [[Santa Maria (itsasontzia)|Santa María]], [[Pinta (itsasontzia)|La Pinta]] eta [[La Niña (itsasontzia)|La Niña]].

Badirudi Kolonen hipotesia esferaren tamainari buruzko errore batetik sortu zela, egiazki zena baino txikiagotzat jo baitzuen. Edozein eratara, Kolon Ameriketaraino iritsi zen, Europara itzuli zen eta lau bidaia egin zituen. Jakina da siberiarrak Ameriketara iritsita zeudela Pleistozeno garaian eta bikingoak ere lortua zutela hori XI. mendean, baina Kolonen bidaien ondoren ezarri ziren Europa eta Amerika arteko lotura egonkorrak. Inka eta azteken inperioak desegin zituzten eta hango kultura galarazi ere bai, idazkera eta ezagutza zientifiko eta artistikoak, erlijioak eta hizkuntzak ezerezean utziz. Europako hizkuntza eta erlijioek hartu zuten haien ordea.

Kolonen helburua espeziak eta urrea lortzea zen. Espeziak, zeta eta ekialdetik etortzen ziren gainontzeko produktuak, [[Ekialde Hurbila]] eta [[Egipto]] zeharkatuz iritsi ohi ziren Europara, baina Otomandarren inperioak oztopoak jarri zizkion bide honi eta funtsean italiar merkatarien monopolioa izaten bukatu zuen, horiek [[otomandar Inperioa|otomanoen]] lagun baitziren. Portugalek eta Gaztelak, garai hartako Europako inperio aberatsenek, merkatalgai horiek nahi zituzten, artekaririk gabe, eta, lehen esan bezala, Portugal Afrika inguratuz ari zen saiatzen. Gaztela beste bide berri bat aurkitu beharrean zen.

Amerikako bidea ireki zenean, elikagai berri ugari etorri zen Europara: artoa, patata, kakaoa, tabakoa, piperra, kalabaza eta abar. Ikerketa batzuk oraingo ekoizpenaren hiru bostenak Ameriketatik inportatutakoak direla diote. Alderantzizko trukea ere izan zen, Kolonek gurpila, burdina, zaldia, txerria, kafea, azukre kanabera edo armak eraman baitzituzten.

Lehen bidaian, San Salvador uhartera (Guanahani deitu zioten) iritsi zen, bi hilabeteko zeharkaldi baten ondoren, eta [[Kuba]] eta [[Hispaniola]] ere bisitatu zituen. Espainiara 7 hilabete beranduago itzuli zen. Azken bidaian hilabete bat eta 4 egun pasatu behar izan zuen Ameriketara iristeko.

[[1493]]ko [[apirilaren 3]]an, Fernando Katolikoa [[Bartzelona]]n elkarrizketatu zen Kolonekin honen ustezko Indiarako bidaiaren txostena jasotzeko. Kristobal hil eta beranduago ohartu ziren europarrak, hura ez zela Asia, kontinente berri bat baizik.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Amerikaren aurkikuntza|Amerikaren Aurkikuntza]]
* [[Kolondar trukaketa]]

== Kanpo estekak ==
* {{eu}} Joseba Aurkenerena: Cristoforo Colombo, euskal semea ote? [https://zuzeu.eus/kultura/cristoforo-colombo-euskal-semea-ote/]
* {{eu}} Joseba Aurkenerena: Kristobal Kolonen egiazko historia. [https://zuzeu.eus/mundua/kristobal-kolonen-egiazko-historia/]

{{Bizialdia|1451ko|1506ko|Kolon, Kristobal}}

[[Kategoria:Italiako esploratzaileak]]
[[Kategoria:Italiako itsaslariak]]
[[Kategoria:Genoarrak]]
[[Kategoria:Erdialdeko Amerikaren esploratzaileak]]
[[Kategoria:Kristobal Kolon| ]]
[[Kategoria:Indietako kronikagileak]]</text>
      <sha1>7v3egj46dh7ne2yt85soo27dfd9uf7f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Artaxoa</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7084</id>
    <revision>
      <id>9005729</id>
      <parentid>9004630</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:35:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Enekorga</username>
        <id>103793</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="45416" xml:space="preserve">{{Beste erabilpenak|Erriberriko merindadeko udalerriari|[[Longida]]ko herria|Artaxo}}
{{Nafarroa Garaiko udalerri infotaula
| izena = Artaxoa
| irudia = Artajona Francis Vaquero Turismo de Navarra.jpg
| irudiaren testua = Artaxoa, [[Artaxoako harresiak|bere harresiak]] eta [[San Saturnino eliza (Artaxoa)|San Saturnino eliza]]
| bandera = Bandera de Artajona.svg
| armarria = Escudo de Artajona.svg
| bandera orria = #Bandera
| armarri orria = #Armarria
| goiburua = 
| zoom = 10

| merindade = Erriberri
| eskualdea = [[Izarbeibar-Novenera]]
| barrutia = [[Tafallako barruti judiziala|Tafalla]]
| mankomunitatea = 

| ofiziala = Artajona
| alkatea = Juan Ramon Elorz Domezain
| alkatea hasiera = 2019
| alkatea amaiera = 2023
| alkatea alderdia = Artaxoa Kudeaketa eta Garapena
| postakodea = 31140
| herritarra = artaxoar

| garaiera = 325-647
| azalera = 67.14
| distantzia = 32,2
| eremu = ez
| sorrera = 
| webgunea = [http://www.artajona.net/?lang=eu www.artajona.net] 
| oharrak = 
}}
'''Artaxoa'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0155.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|izenburua= 155. araua: Nafarroako udal izendegia}}&lt;/ref&gt;{{ahoskuntza|àɾtaʃó.a|kamutsa lehengo eta zorrotza hirugarren}} [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] udalerri bat da, [[Nafarroa Garaia]] lurraldean kokatuta. [[Erriberriko merindadea|Erriberriko merindadean]] eta [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean dago, [[Iruñea]] hiriburutik 32,2 kilometrora. Altuera 325 eta 647 metro artekoa da, eta 67,14 km²-ko azalera hartzen du. {{biztanleria|urtean}} biztanle zituen.

Artaxoa batez ere [[Artaxoako harresiak|bere harresiengatik]] da ezaguna; [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] harresi-multzoa da, oso ondo kontserbatua. Bere kokapen geografiko bereziak, aldi berean, inoren lurrean eta inguruko eskualde guztietan kokatzen du, [[Nafarroako Erdialdea|Nafarroako Erdialdekoa]] izan arren, [[Nafarroako Erribera|Erriberako]] orografia eta paisaia bereziagoak baititu, eta [[Tafallaldea|Tafallaldeko]] parte izan arren, ez dago [[Erdialdea (eskualdea)|Erdialdea]] administrazio-eskualdean, [[Izarbeibar-Novenera|Izarbeibar-Noveneran]] baizik. [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] hiribildu garrantzitsu hau erresuma independente baten hiriburua ere izan zen, [[Artaxoako Erresuma|Artaxoako erresuma]], [[XII. mendea|XII. mendean]] 14 urte eskas iraun zuena. [[Novenera|Novenerako]] hiribildua izan zen. Artaxoa [[Nafarroako Gorteak|Nafarroako Gorteetan]] jarlekudun hiria izan zen.

Bertako biztanleak ''artaxoarrak'' dira.

== Izena ==
Artaxoa toponimoa beste hizkuntza batzuetan ere ezagutzen da, hala nola:

* [[Gaztelania|gaztelaniaz]]: ''Artajona'' (&quot;artajjóna&quot; ahoskatua)
* [[Nafar erromantze|nafar erromantzez]] edo [[Aragoiera|aragoieraz]]: ''Artaxona'' (&quot;artaxóna&quot; ahoskatua)
* [[Okzitaniera|okzitanieraz]]: ''Artassona'' (&quot;artaz-óna&quot; ahoskatua)

Gainera, toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Artaxoa - Lekuak - EODA|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_ecoeoda&amp;task=lekuaIkusi&amp;Itemid=471&amp;lang=eu&amp;kodea=99927|aldizkaria=www.euskaltzaindia.eus|sartze-data=2021-08-30}}&lt;/ref&gt;

* ''Artayssona'' (?)
* ''Artaxona'' (1077)
* ''Artassona'' (1230)
* ''Artaissona'' (1232)
* ''Artayssona'' (1269)
* ''Artayxona'' (1346)
* ''Artaxona'' (1366)
* ''Artaxona'' (1474)
* ''Artaxona'' (1587)
* ''Artaxona'' (1683)
* ''Atahona'' (1638)
* ''Artajona'' (1802)
* ''Artaxona'' (1966)
* ''Artaxoa'' (1998)

=== Etimologia ===
Izen hau &quot;arte ona&quot; bezala interpretatu izan da, eta [[Mikel Belasko|Mikel Belaskoren]] arabera, okerra bada ere, ez legoke gaizki bideratuta. [[Alfonso Irigoien|Alfonso Irigoienek]] ''[[Artaxo]]'' ([[Longida]]), ''Artasobarrena'' ([[Harana (Araba)|Harana]]) eta ''Artajona'' ([[Guardia]]) izenak aipatzen ditu, guztiek elementu komun bat dutela adieraziz eta [[Nafarroa Garaia|Nafarroa]] aldean [[palatalizazio]] bat gertatu zela erakutsiz (x &gt; j); [[Araba|Araban]], aldiz, ez (x &gt; s).

Irigoienen ustez, ''Artaso'' izena ''[[Artazu]]'' bertze izenaren ahoskera erromanizatzailea da seguruenik, ''[[Artatza (Ameskoa)|Artatza]]'' izenaren esanahi berekoa, eta ''arta'' (&quot;[[Arte (zuhaitza)|arte]]&quot;) eta ''-zu'' atzizki kolektiboaz osatua. Atzizki hori izango zen disonantzien jatorria, [[Latin|latinez]] ''-su'' izango baitzen, eta ''Artaso, Artasonis'' ([[akusatibo]]: ''Artasonem''), bihurtu zen. Hortik ''Artasona'' aterako zen, [[Nafarroa Garaia|Nafarroako]] formetan eta baita [[Araba|Arabako]] batean ere, palatalizazio espresiboz agertzen direnak.

== Ezaugarriak ==
=== Armarria ===
Artaxoako armarriak honako blasoi hau du:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Jesús Lorenzo|abizena=Otazu Ripa|izenburua=Heraldica municipal, merindad de Olite|argitaletxea=Diputación Foral de Navarra, Dirección de Turismo, Bibliotecas y Cultura Popular|data=D.L. 1990|url=https://www.worldcat.org/oclc/1122942662|isbn=84-235-0276-7|pmc=911388951|sartze-data=2021-08-31}}&lt;/ref&gt;
&lt;center&gt;{{Esaera2|Hondo urdin batez eta aurrean armarri kuartelatua: lehen urrezko kate bat osatuta dago, gurutze, ikoroski eta orlan jarrita; bigarren eta hirugarren hiru zerrenda zuriz eta laugarren zuhaitz berde batez.}}&lt;/center&gt;

=== Bandera ===
Artaxoako banderak Artaxoako armarri dauka hondo gorri baten gainean.

== Geografia ==
Artaxoa [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean dago, [[Tafallaldea]] eremu naturalean eta [[Novenera]] eremu historikoan.

=== Mugakideak ===
{{Kokapen geografikoa
|width=auto
|Erdigunea=Artaxoa
|Iparraldea=[[Añorbe]]
|Ipar-ekialdea=[[Barasoain]]
|Ekialdea=[[Garinoain]]
|Hego-ekialdea=[[Puiu]]
|Hegoaldea=[[Tafalla]]
|Hego-mendebaldea=[[Larraga]]
|Mendebaldea=[[Mendigorria]]
|Ipar-mendebaldea=[[Obanos]]
}}

=== Inguru naturala eta kokapena ===
[[Erriberriko merindadea|Erriberriko merindadean]] kokaturik, Artaxoa [[Nafarroa Garaia|Nafarroa]]ko bi autobide nagusien artean kokatzen da, [[AP-15]] autobidea eta [[Iruñea]] eta [[Logroño]] batzen dituen autobidea ([[A-12]]). ''Zerko'' izeneko etxe multzoa, muino baten gainean dago, hauxe da Artaxoako erdi aroko herrixka izandakoa. Ondorengo mendeetan, Artaxoa muino horren ondoko lur lauetan zehar garatu zen. Gaur egun, betan bizi da biztanleria gehiena eta bertan daude zerbitzu guztiak, igerileku publikoa, liburutegia, medikua eta abar.

[[NA-601]] errepidea, udalerriaren behekaldetik igarotzen da eta Artaxoa [[Mendigorria]] eta [[Tafalla]]rekin elkartzen ditu. Erliebea 500 eta 600 metro arteko muinoek osatzen dute, eta udalerriko punturik garaienak iparralde eta ekialdean daude, itsasoaren mailatik 650 metrora.

Udalerrian [[Artadia]], [[Elizaldea (Artaxoa)|Elizaldea]], [[Korteberria]] eta [[Otsondoa]] herri hustuak daude.

=== Klima eta landaredia ===
Klima mediterraniar-kontinentala da, [[uda]] lehor eta [[negu]] hotzekin. Batez-besteko tenperatura 13 eta 14 gradu bitartekoa da, eta prezipitazioa 450mm eta 600mm ingurukoa. Urteroko egun euritsuak 70 inguru izaten dira. [[Nafarroako Erdialdea|Nafarroako Erdialdean]] bezala, Artaxoan ekaitz ugari izaten da [[udaberri]]tik [[udazken]]era. Ekaitzak [[Errioxako Autonomia Erkidegoa|Errioxan]] dauden hegoaldeko mendietan sortu eta iparralderantz egiten dute, Artaxoa zeharkatuz, hau bereziki nabarmena da [[udazken]] eta [[udaberri]]an. Hauek dira baita ere urteko urtarorik euritsuenak, eta [[uda]]n egoten den ekaitz bakanen bat kenduta, eguneko prezipitaziorik ugarienak, orduan ematen dira.

Ia ez da jatorrizko harizti eta artadien arrastorik geratzen. Gaur egun, birlandaturiko pinuak dira udalerriko basoetan nagusi (Alepoko pinuak eta [[Austria]]tik ekarritako pinu beltzak). Dena den, basoek udalerriaren %2a baino ez dira, birlandaketak inguruko herritan baino askoz urriagoak izan zirelako.

==== Estazio meteorologikoa ====
Artaxoan ez dago estazio meteorologikorik. Hala ere, [[Gares]] pareko udalerrian, estazio bat dagoen, itsasoaren mailatik 347 metrora, [[Nafarroako Gobernua|Nafarroako Gobernuak]] [[1925|1985ean]] jarritako estazio meteorologikoa dago.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Meteo Navarra|izenburua=Estazioko datuak - Gares|url=http://meteo.navarra.es/eu/estaciones/estacion.cfm?IDEstacion=199|aldizkaria=meteoeu.navarra.es|sartze-data=2021-09-01}}&lt;/ref&gt;
{{Klima 
|location= [[Gares]], 1981-2020
 &lt;!--Record high temperatures--&gt;  
|Jan record high C= 18.5
|Feb record high C= 24.0
|Mar record high C= 26.5
|Apr record high C= 29.0
|May record high C= 36.5
|Jun record high C= 40.0
|Jul record high C= 41.5
|Aug record high C= 43.0
|Sep record high C= 38.0
|Oct record high C= 32.0
|Nov record high C= 27.0
|Dec record high C= 21.0
|year record high C= 43.0
&lt;!--Average high temperatures--&gt;
|Jan high C= 9.7
|Feb high C= 11.6
|Mar high C= 15.4
|Apr high C= 17.0
|May high C= 21.8
|Jun high C= 26.6
|Jul high C= 29.6
|Aug high C= 29.6
|Sep high C= 25.3
|Oct high C= 19.6
|Nov high C= 13.3
|Dec high C= 9.9
|year high C= 19.1
&lt;!--Mean daily temperature--&gt;
|Jan mean C= 5.4
|Feb mean C= 6.4
|Mar mean C= 9.6
|Apr mean C= 11.5
|May mean C= 15.6
|Jun mean C= 19.8
|Jul mean C= 22.5
|Aug mean C= 22.6
|Sep mean C= 19.1
|Oct mean C= 14.4
|Nov mean C= 9.0
|Dec mean C= 5.9
|year mean C= 13.5
&lt;!--Average low temperatures--&gt;
|Jan low C= 1.1
|Feb low C= 1.3
|Mar low C= 3.8
|Apr low C= 5.9
|May low C= 9.3
|Jun low C= 13.0
|Jul low C= 15.5
|Aug low C= 15.6
|Sep low C= 12.8
|Oct low C= 9.1
|Nov low C= 4.6
|Dec low C= 1.8
|year low C= 7.8
&lt;!--Record low temperatures--&gt;
|Jan record low C= -7.0
|Feb record low C= -10.0
|Mar record low C= -8.5
|Apr record low C= -3.0
|May record low C= -0.5
|Jun record low C= 2.0
|Jul record low C= 7.0
|Aug record low C= 5.0
|Sep record low C= 3.0
|Oct record low C= -0.5
|Nov record low C= -6.5
|Dec record low C= -10.0
|year record low C= -10.0
&lt;!--Total Precipitation, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation mm= 
|Feb precipitation mm= 
|Mar precipitation mm= 
|Apr precipitation mm= 
|May precipitation mm= 
|Jun precipitation mm= 
|Jul precipitation mm= 
|Aug precipitation mm= 
|Sep precipitation mm= 
|Oct precipitation mm= 
|Nov precipitation mm=  
|Dec precipitation mm= 
|year precipitation mm= 
&lt;!--Mean Precipitation, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation mean = 44.2
|Feb precipitation mean = 38.7
|Mar precipitation mean = 51.6
|Apr precipitation mean = 59.5
|May precipitation mean = 53.1
|Jun precipitation mean = 45.6
|Jul precipitation mean = 27.0
|Aug precipitation mean = 26.3
|Sep precipitation mean = 38.6
|Oct precipitation mean = 60.3
|Nov precipitation mean = 55.4
|Dec precipitation mean = 57.2
|year precipitation mean = 547.5
&lt;!--Maximum Precipitation in 24 hours, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation max = 39.0
|Feb precipitation max = 29.0
|Mar precipitation max = 33.6
|Apr precipitation max = 62.0
|May precipitation max = 42.2
|Jun precipitation max = 38.5
|Jul precipitation max = 33.0
|Aug precipitation max = 85.0
|Sep precipitation max = 61.5
|Oct precipitation max = 46.0
|Nov precipitation max = 59.0
|Dec precipitation max = 39.0
|year precipitation max = 85.0
&lt;!--Average daily % humidity--&gt;
&lt;!-- If entering the average daily % humidity, then the humidex table should be used. As of December 2009, few if any countries other than Canada use the Humidex.--&gt;
|Jan humidity= 
|Feb humidity= 
|Mar humidity= 
|Apr humidity= 
|May humidity= 
|Jun humidity= 
|Jul humidity= 
|Aug humidity= 
|Sep humidity= 
|Oct humidity= 
|Nov humidity= 
|Dec humidity= 
|year humidity= 
&lt;!--Average number of precipitation days--&gt;
|unit precipitation days= 1 mm
|Jan precipitation days= 11.6
|Feb precipitation days= 10.3
|Mar precipitation days= 8.8
|Apr precipitation days= 11.2
|May precipitation days= 11.1
|Jun precipitation days= 7.2
|Jul precipitation days= 5.4
|Aug precipitation days= 4.9
|Sep precipitation days= 7.8
|Oct precipitation days= 10.5
|Nov precipitation days= 11.5
|Dec precipitation days= 12.8
|year precipitation days= 113.0
&lt;!--Average number of snowy days--&gt;
|unit snow days= 1 mm
|Jan snow days= 1.3
|Feb snow days= 1.4
|Mar snow days= 0.9
|Apr snow days= 0.2
|May snow days= 0.0
|Jun snow days= 0.0
|Jul snow days= 0.0
|Aug snow days= 0.0
|Sep snow days= 0.0
|Oct snow days= 0.0
|Nov snow days= 0.2
|Dec snow days= 1.2
|year snow days= 5.1
&lt;!--Average monthly sunshine hours, monthly totals are preferred, and will produce colours, but percentages are accepted.--&gt;
|Jan sun= 
|Feb sun= 
|Mar sun= 
|Apr sun= 
|May sun= 
|Jun sun= 
|Jul sun= 
|Aug sun= 
|Sep sun= 
|Oct sun= 
|Nov sun= 
|Dec sun= 
|year sun= 
|source 1= Nafarroako klimatologia zerbitzua&lt;ref&gt;{{erreferentzia |url=http://meteoeu.navarra.es/climatologia_eu/selfichaclima_eu.cfm?IDEstacion=199&amp;tipo=MAN|izenburua=Garesko estazioko balio klimatologikoak|argitaletxea=Nafarroako Gobernua|sartze-data=2020-08-24}}&lt;/ref&gt;}}

== Historia ==

=== Antzinaroa ===
[[Fitxategi:Farangortea (Portillo Eneritz).jpg|thumb|Farangortea trikuharria, Enerizko lepoan]]
Artaxoako lehen aztarna arkeologikoak [[historiaurre]]koak dira. Horren barruan, dolmen-sektore bat dago, [[Nafarroa Garaia|Nafarroako]] estaziorik hegoaldekoena. [[Tomás López Sellés|Tomás López Sellések]] eta Baltasar Anduezak aurkitu zituzten Enerizko lepoko bi trikuharri monumentalak eta Farangorteako Meategia hartzen ditu. Fernandez Medranok eta Juan Maluquer de Motesek induskatu zituzten. Arkitektura ikusgarria dute, eta galeriako hilobi handiak dira, banantze-lauzarekin (edo leihoarekin). 20 metro baino gehiagoko diametroa eta 2,5 metro baino gehiagoko altuera duten tumuluen erdian daude. Ez datoz guztiz bat tipologia megalitikoetan lehen mailakotzat onartutako motekin; beraz, arrazoizkoa da estalitako galerien eta korridore-hilobien arteko erdibideko aldaera partikular gisa interpretatzea, horrek barietate megalitikoaren definizio berririk ekarri gabe. Aguarroia, Andiuz, Artadia, Landerdoia, Saragorria, Txikiturria eta Zerkondoan [[Kalkolitoa|Eneolitoko]] eta [[Brontze Aroa|Brontze Aroko]] aztarnategiak daude. [[Burdin Aroa|Burdin Aroko]] herrien aztarnak kontserbatzen dituzte: Dorre, Gazteluzar eta Gontzelaia. Hortik dator zezen-buruarekin apaindutako arara bat.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Nafarroako Entziklopedia Handia {{!}} ARTAXOA|url=http://www.enciclopedianavarra.com/?page_id=4210|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

[[2007|2007ko]] [[Azaro|azarotik]] [[2008|2008ko]] [[Otsail|otsailera]] bitartean esku-hartze arkeologiko bat egin zen, [[Nafarroako Gobernua|Nafarroako Gobernuak]] eskatuta, setioa leheneratzeko, eta [[K.a. I. mendea|K.a. I.]] eta [[II. mendea|II.]] mendeen arteko data zuen kokaleku erromatar bat zegoela berretsi zen. [[Erromatar Inperioa|Erromatarren]] behe inperioko, garai berantiarreko eta [[Goi Erdi Aroa|Goi Erdi Aroko]] estratu eta egitura arkeologikorik ez egoteak adierazten du espazio hori [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] erdialdeko mendeetara arte abandonatuta geratu zela.

=== Erdi Aroa ===
[[Fitxategi:Ariosto, after - Peter I of Aragon.jpg|thumb|[[Petri I.a Santxitz|Pedro I.a Santxitz]]]]
Artaxoa [[Musulman|musulmanek]], [[Aragoiko Erresuma|aragoiarrek]] eta [[Gaztelako Erresuma|gaztelarrek]] borrokatu zuten [[Nafarroako Erresuma|nafarrekin]], eta hainbat birpopulatze-etapa egin behar izan zizkioten. [[XI. mendea|XI. mendean]] zegoen egoerari buruzko lekukotasuna ematen dio [[Paskoal II.a]] Aita Santuaren buldak [[Petri I.a Santxitz|Pedro I.a Santxitz]] nafar erregeari, honako zati honetan: ''&quot;eta, pobre-pobrea eta ia inolako onibarrik gabea zenez, azken finean, populatua bezala, erregeak berak, errukiz mugiturik, bere etxaldea eman zion; gainera, aske eta betiko egin zuen&quot;''.

[[XI. mendea|XI. mendean]], Andre Mari Zuria, [[Elizaldea (Artaxoa)|Elizaldeko]] Andre Maria eta San Gil monasterioen eta landa-elizen eta San Joan parrokiaren inguruan barreiatutako populazioak iraun zuen. [[Antso IV.a Gartzeitz|Antso Gartzeitz IV.a]] erregeak Gartzea Azearitz nobleari &quot;ad populandus&quot; herria eman zion, eta honek [[1070|1070ean]] Andre Maria eliza [[San Juan de la Peña monasterioa|Sant Chuan d'a Penya monasterioari]] eman zion. Handik gutxira, [[Petri Rodezkoa|Petri Rodezkoak]], [[Zerrenda:Iruñeko apezpikuak|Iruñeko apezpikuak]], [[1084|1084an]] [[Tolosa Okzitania|Tolosako]] [[Tolosako Done Saturdi basilika|San Zerningo]] kalonjeei bertako eliza eman zien, bere ondasun, errenta eta hamarreneko guztiekin, [[Antso V.a Ramiritz]] erregearen onespenarekin. Titular berriek [[1625|1625era]] arte iraun zuen priorerri bat eraiki zuten, [[Orreagako kolegiata|Orreagako kolegiatara]] pasa zena [[Okzitania|Okzitaniako]] [[Saint-Martin (Gers)|Sent Martinekin]] trukatzeagatik.

Uc de Concasek, [[XI. mendea|XI. mendean]] zehar errektore izan zen lehen kalonjeak, basoberritzea bultzatu zuen; [[1103|1103rako]] harresitutako esparrua, [[San Saturnino eliza (Artaxoa)|San Saturnino eliza]] eta etxeak eraikiak zeuden. Laster, aldeak sortu ziren monje pinatarrekin hamarrenak ordaintzeagatik; auzian aita santuek, erregeek eta prelatuek parte hartu zuten; [[Zerrenda:Iruñeko apezpikuak|Iruñeko]], [[Carcasona|Carcasonako]] eta [[Tarazonako elizbarrutia|Tarazonako]] apezpikuek Artaxoako tenplua sagaratu zuten, [[XIII. mendea|XIII. mendean]] egungo [[Arkitektura gotikoa|gotikoak]] ordezkatu zuena.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Artaxoa - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=es|url=https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/es/artajona/ar-5594/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

[[1110|1110ean]], Antso Fortunioitzek Artaxoan zituen lurrak saldu zizkien Uc de Concas abadeari eta San Saturnino monasterioari. [[1137|1137an]], jakin denez, [[Gartzia V.a Ramiritz]] erregea Artaxoako bizilagunengana joan zen, Arnaldo abadearen aurka zituzten kereiletan bitartekari lanak egiteko.

[[1144]]. urtetik [[1158]]. urtera arte Artaxoa [[Nafarroako Erresuma|Nafarroako Erresumaren]] barnean zegoen [[Artaxoako Erresuma|erresuma txiki bat]] izan zen. [[Iruñeko Erresuma]]ren erregea zen [[Gartzia V.a Ramiritz]] [[Alfontso VII.a Gaztelakoa|Gaztelako Alfontso VII.aren]] alabarekin ezkondu zen, [[Urraka Gaztelakoa]]rekin, honek dote bezala Artaxoa, [[Erriberri]], [[Larraga]] eta [[Miranda Arga]] hiriak jasoz. Bikotea hil hondoren, Urrakaren anaiordeak, [[Antso III.a Gaztelakoa]]k, Artaxoako lurrak gobernatzen jarraitu zuen, hauek Gaztelari lotuak baino burujabeak izanik [[1158|1158an]] [[Nafarroako Erresuma]]ren eskuetara bueltatu ziren arte.

[[Antso VI.a Nafarroakoa]] erregeak [[1193|1193an]] foru partikularra eman zion pribilegioekin eta salbuespenekin. Antso Jakitunak urtean mila marabedi on eta pisuzkoetara murriztu zituen bere bularrak; eta auzokide bakoitzak bere ondasun, altzari eta erroen arabera ordain zezala, eta, beraz, libre utzi zituen ezein jaun, jaun, afari, bederatzigarren, haragi edo beste ezer emateko, salbu eta giza hilketa eta koloniak, baldin eta ez bazeuden jaun, krabelin, merino, saion eta mailegugileen artean, herriak esku ez zeukan botere hura. [[Novenera|Novenerako]] forua deiturikoaren indarraldian sartu ziren.

[[1193]] eta [[1208]] urteen artean, [[Antso VII.a Nafarroakoa]] erregeak &quot;bederatzigarrena&quot; izenaz ezagutzen zen petxaren zenbatekoa 7000 soldatetara murriztu zuen. Zerga hori urtean behin bakarrik ordaindu beharko zuten. Artaxoako harresiak, herriak [[Erdi Aroa|Goi Erdi Aroan]] bizi izandako oparotasunaren adierazle dira. Parrokiako gurtza [[1276|1276an]] berrogei elizgizon zenbatzera iritsi zen eliz kabildo batek egin zuen. Priorerriaren ondarea herrian eta [[Larraga|Larragan]] eta [[Erriberri|Erriberrin]] zabaldu zen nagusiki.

[[1269|1269an]], [[Tibalt II.a Nafarroakoa]] erregeak edozein arrazoirengatik gertatzen ziren hilketa guztien askatasuna eman zien Artaxoako biztanleei, gurutzadetarako eman zizkioten 2000 sausen ordainetan. Kontuen liburuek Artaxoarekin zerikusia duten zenbait kasuren berri ematen dute justizia aferako kapituluetan. Horietako bat [[1334|1334an]] gertatu zen, Martín Peritz Elokoa gazteluaren aurrean urkatu zutenean, egiaztatutako ebasketen ondorioz. Urte berean, gazteluan giltzapetu zituzten gaizkile asko, ebasketak egitea egotzita, eta zentsura eta zigor gorena ezarri zieten; besteak beste, Gartzia Peritz Lizurkoa gazteluaren aurrean urkatu zuten, egiaztatutako hilketagatik. Migel Fernanditz delako bati ere gertatu zitzaion, gizon bati arropak lapurtu eta gero hiltzeagatik. Hau publikoki atxilotu zuten eta ondoren urkatu egin zuten. Gontzalo Urdialaitz, [[Lizarra|Lizarran]] hainbat ebasketa egin zituena, urkamendiko zigorra jasan zuen gazteluaren aurrean, [[Los Arcos|Arketatik]] preso ekarriz. Beste kasu aipagarri bat Antso Sanoitz Gelbentzukoa da. Lapur gisa atxilotu zuten, [[Iruñea|Iruñera]] eraman zuten eta Galeako dorretik amiltzera kondenatu zuten. Zigor berdinarekin, Galeako dorretik beren buruak zintzilikatuz, Iruñera zazpi lapur bidali zituzten, Joan Peritz Lekunberrikoa merinoaren aurka borrokatuz, zazpi peoi zaurituz, lapurreta saiakeran.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

[[1380|1380an]], [[Karlos II.a Nafarroakoa|Karlos II.a Nafarroakoak]] Joan Abartzuzakoa eta Joan Murelukoari agindu zien ez zezatela behartu Artaxoako priorra bera eta gerrako laguntza gisa bere priorearen errazioneroak tasatuta zeuden 70 florinak ordaintzera; izan ere, hiri horretan jarri zuten kapitainak hartu zituen prioratoaren errentak.

[[Artaxoako harresiak|Zerkoaren]] multzoak agerian uzten du garai hartan hiriak izandako gorakada, baina [[XIV. mendea|XIV. mendeko]] izurriteek eta krisiek populazioa hamarrenera murriztu zuten. [[XIV. mendea|XIV. mendeko]] [[Izurri Beltza|Izurrite Beltzak]] hildako eta kalte handiak eragin zituen Artaxoan. Biztanleria hamarren batera gutxitu zen. Herriaren desagertzea eragozteko, [[Karlos III.a Nafarroakoa]] erregeak, artaxoarrak &quot;hiritar libre&quot; izendatu zituen eta [[Lizarra]]ko San Martingo forua eman zion herriari, asteroko merkatua antolatzeko eskubidearekin [[1423]]. urtean. Erregeak, gainera, ''hiri ona'' deklaratu zuen, [[Nafarroako Gorteak|Nafarroako Gorteetan]] eserlekua eman zion eta armarri bat eman zion, gerora erabiliko zuena eta akutalitatean jarraitzen duena.

[[1439|1439an]] 60 biztanle izatera murriztua zegoen. [[1464|1464an]] 50 baino ez zituen zenbatzen, gerra ugariek eragindako kalte handiengatik. [[Joan II.a Aragoikoa|Joan II.a]] erregeak, horren arabera, kuartel bakoitzeko ordaintzen zituen 77 florinak eta 9 soldatak erdira jaitsi zituen.

[[Joanes III.a Nafarroakoa|Joanes]] eta [[Katalina I.a Nafarroakoa|Katalina]] erregeek hiribilduaren gaineko eskubideak eman zizkioten [[Leringo Konderria|Leringo kondeari]], [[Nafarroako kondestable|Nafarroako kondestableari]]. Arrazoi horrengatik hainbat gatazka sortu ziren, bizilagunek ez baitzuten errege-dekretuaren aurrean etsi beren pribilegio zaharrak argudiatuz. Horregatik, dohaintza ezeztatu egin zen eta hiribildua Errege Koroan sartu zen [[1484|1484ko]] [[Urriaren 29|urriaren 29an]]. Hala ere, kondeak, [[Beaumontar|beaumontarren]] buruzagiak, armetara jo zuen bere asmoei eusteko, eta [[1494|1494an]] armadun jendearekin hirira etorri eta obedientzia eskatzera bultzatu zuen. Bizilagunek uko egin zioten erregeari, eta Kondestableak erregeak izendatutako alkatearengan eta [[Larraga]], [[Deikaztelu]] eta [[Mendabia]] herrietako gazteluetako espetxeetara eramandako gizonengan egiten zituen laidoak eta harrapaketak ikusita, erregearengana jo zuten, eta erregeak bi kapitain bidali zituen Artaxoa aska zezaten. Halaxe egin zuten, bada, eta Kondestableak desjabetutako alkatea jarri zuten berriro. Hiribildua bereganatzeko ahaleginetako batean, Leringo kondea harrika baztertu zuten bertako emakumeek. [[1498|1498an]], Joanes Labritekoa erregeak, aurreko erregeek Artaxoako hiribilduaren gainean egindako esker on guztiak behin betiko deuseztatuz, errege ondarean sartu zuen betiko, inoiz saldu, bahitu edo banandu ezin zitezen aginduz.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

=== Aro Modernoa ===
[[1513|1513an]], [[Nafarroako konkista|gaztelarren Nafarroako Erresumaren inbasioaren]] inguruabarrak aprobetxatuz, [[Leringo Konderria|Leringo kondeak]] herria bereganatzeko saiakera berri bat egin zuen. Oraingoan jende armatuarekin sartu zen hiribilduan eta jurisdikzioaren indarrez jabetu zen. [[Karlos V.a Germaniako Erromatar Inperio Santukoa|Karlos I.a Espainiakoak]] [[1520|1520an]] berretsi zuen [[Nafarroako Erresuma|Nafarroako]] zuzenbidearen aurkako egintza ez-legitimo hori. Urtebete geroago, [[Francisco Jiménez de Cisneros|Cisnerosek]] gaztelua eraisteko agindua eman arren, Xerles Erbiti alkaide izendatu zuten, [[André Foixkoa|André Foixkoak]] izendatua.

[[1536|1536an]], [[XI. mendea|XI. mendetik]] [[Tolosako Done Saturdi basilika|Tolosa Okzitaniako katedraleko]] prioratua izan ondoren, elizbarruti honetako eta [[Iruñeko katedrala|Iruñeko]] agintariek artaxoar priorerria iraungi egiten zen akordio bat adostu zuten, nahiz eta [[Tolosa Okzitania|Tolosak]] bere errentetarako eskubideari eutsi zion, geroago [[Orreagako kolegiata|Orreagako kabildoarekin]] trukatu zuena [[Okzitania|Okzitanian]] zituen beste errenta batzuengatik.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

[[1544|1544an]], hiribilduaren gobernu onerako ordenantzak egin ziren. Hala eta guztiz ere, horrek ez zuen eragotzi [[1551|1551n]] beste auzi bat hastea hiribilduaren eta [[Nafarroako kondestable|Kondestablearen]] artean, [[1596|1596ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18an]] amaituko zena. Haren ebazpenaren bidez, Artaxoa hiribilduak bere jurisdikzioz eta pribilegio bereziarekin egin zuen errege aldarrikapenak egitea, bere merindadearen buru izan behar zuten beste hiribildu batzuk ez bezala. Herri honek pribilegioa eta [[Nafarroako Gorteak|Nafarroako Gorteetan]] eserlekua berrestea lortu zuen [[1631|1631n]] [[Hogeita Hamar Urteko Gerra|Italiako gerretarako]] eman zuen zilarrezko 1900 dukat bikoitzengatik. Alkateak eta errejidoreek udaleko eskribautza ematen dute.

[[1797]] eta [[1798]] urteen artean, Artaxoak [[Muru Artederreta]]rako bidea eraiki zuen, [[Iruñea]]rekiko komunikabideak hobetzeko asmoarekin.

=== Aro Garaikidea ===
[[XIX. mendea|XIX. mende]] herrian pattarra ekoizten zuten bortz lantegi pribatu eta publiko bat zeuden. Horrez gain, olioa ekoizten zuten lau errota zeuden. [[1863]]an Karitatearen Alaben ordena bat ezarri zen herrian, Aingeruaren ikastetxearen zuzendaritza hartu eta Ospitaleko gaixoak zaintzeaz arduratzen hasi zirelarik. [[1870]]ean &quot;Eskorten Elkartea&quot; sortu zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Artaxoak [[Nafarroa Garaia|Nafarroako]] nekazaritza kooperatibismoaren historiari egindako ekarpena erabakigarria izan zen: [[1904|1904ko]] [[Azaroaren 10|azaroaren 10ean]] Caja Rural Nekazaritza Kooperatiba sortu zen, [[1939|1939ko]] [[Abenduaren 3|abenduaren 3an]] San Francisco Javier Upeltegi Kooperatiboa, [[1944|1944ko]] [[Azaroaren 24|azaroaren 24an]] Nuestra Señora de la Merced Trujal Kooperatiboa, [[1962|1962ko]] [[Abuztuaren 6|abuztuaren 6an]] Trilladora Nuestra Señora de Jerusalem Kooperatiba eta [[1965|1965eko]] [[Uztailaren 3|uztailaren 3an]] San Saturino Kooperatiba.

== Demografia ==
{{biztanleria}} biztanle zituen Artaxoak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Artaxoa|argitaletxea=Espainiako Estatistika Institutua|url=https://www.ine.es/intercensal/intercensal.do;jsessionid=131CA92583B7C5943D609CDBF16B2F5F.intercensal01?search=1&amp;cmbTipoBusq=0&amp;textoMunicipio=Artajona|aldizkaria=www.ine.es|sartze-data=2021-08-31}}&lt;/ref&gt;&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;0&quot; style=&quot;border: 1px solid #999; background-color:#FFFFFF; text-align:center;&quot;
!1842
!1857
!1860
!1877
!1887
!1897
!1900
!1910
!1920
!1930
!1940
!1950
!1960
!1970
!1981
!1991
!2001
!2011
!2021
|-
|1911
|2097
|2061
|2179
|2563
|2470
|2303
|2614
|2421
|2617
|2443
|2406
|2050
|1890
|1745
|1701
|1721
|1727
|1741
|}
{| align=center
|-
{{Graph:Chart|width=800|height=300|xAxisTitle=Urtea|yAxisTitle=Biztanleria|type=rect|xAxisAngle = -40
|x=1842, 1857, 1860, 1877, 1887, 1897, 1900, 1910, 1920, 1930, 1940, 1950, 1960, 1970, 1981, 1991, 2001, 2011, 2021
|y1=1911, 2097, 2061, 2179, 2563, 2470, 2303, 2614, 2421, 2617, 2443, 2406, 2050, 1890, 1745, 1701, 1721, 1727, 1741
|colors=#99c|showValues = offset:4}}
|}
&lt;/center&gt;

== Ekonomia ==
Artaxoako iharduera ekonomiko nagusia nekazaritza izan da historikoki. Abeltzantzak garrantzia handia dauka herrian, behi, txerri eta ardi guztiak zenbatuta 30 000 abelburu inuguru dagoelarik. Garia eta garagarra dira labore nagusiak [[Nafarroako Erdialdea|Nafarroako Erdialde]] guztiak gertatu bezala. Horrez gain, [[XX. mendea]]n zehar industria xume garatuz joan zen, palak, artisautza produktuak eta elikagaiak ekoizten zituztenak. Artaxoan lur amankomunek 1237 hektarea hartzen dituzte (erroldaturiko laborantza lurren %18,6). Zerealak (garagarra garia baino gehiago), mahastiak, eta olibondoak dira landatzen diren laborerik ugarienak. Sekain lurren hedapena [[XIX. mendea]]ren amaieran hasi zen, eta urte gutxitan landatutako lurren azalera 1.741 hektareatik ([[1891]]) 3993 hektareara hazi zen ([[1935]]). Mahastien gutxitzea nabarmena izan zen [[XX. mendea]]n zehar, batez ere filoxeraren gaitzak eraginda eta 1.314 hektareatik 295 hektareara jaitsi da ([[1980ko hamarkada]]n).

Artaxoan hainbat elkarte eta nekazal koperatiba osatu dira [[XX. mendea]] hasi zenetik. [[1904]]ko [[azaroaren 10]]ean Nafarroako nekazal aurrezki kutxak sustaturiko koperatiba sortu zen, [[1939]]ko [[abenduaren 3]]an Frantzisko Xabierkoaren upategi koperatiba, [[1944]]ko [[azaroaren 24]]ean Mesedeetako Amaren koperatiba, [[1962]]ko [[abuztuaren 6]]an Jerusalengo Ama Birjinaren koperatiba, eta [[1965]]ko [[uztailaren 3]]an, Kontserben San Santurnino koperatiba.

Azken urteetan nekazalturismoaren garapena gertatu da, eta horrela, hainbat landetxe zabaldu dira udalerrian.

=== Industria ===
[[Nafarroako Gobernua|Nafarroako Gobernuak]] industrialdeak sustatzeko sortutako Nasuinsa elkartearen ekimenez, Vergalada industrialdea eraikitzea erabaki zuten. Proiektua [[2008]]ko [[otsailaren 7]]an aurkeztu zioten gobernuko ordezkariek Artaxoako udaleko arduradunei eta herrigunearen kanpoaldean eraik behar zen 50 000 metro koadroko gune batean. Indusrialdeak bederatzi lursail izango zituen orotara. Azpiegituraren datu teknikoak honakoak dira:

[[2008ko krisialdi ekonomikoa]]ren ondorioz proiektua bertan behera geratu zen, eta gaur egun herriaren hegoaldean nekazaritzari lotuta dauden zenbait nabe aurki daitezke bakarrik, hurbileneko industriaguneak [[Barasoain]] eta [[Tafalla]]koak izanik.

=== Parke eolikoak ===
{{sakontzeko|Nafarroako parke eolikoak}}

Artaxoan [[Nafarroako Gobernua|Nafarroako Gobernuak]] eraikitako bi parke eoliko daude, &quot;Karakidoia&quot; eta &quot;Egastiaga&quot; izenekoak. Lehenak 15,00 [[watt|megawatteko]] potentzia dauka eta airesorgailuak Artaxoa eta [[Barasoain]] bitartean hedatzen dira, bigarrenak 6,00 [[watt|megawatteko]] potentzia dauka eta parkeko airesorgailuak Artaxoako mugen barruan bakarrik hedatzen dira.

== Politika ==
Artaxoako udaletxea herrigunean dago. Udalbatza udalerriko alkateak eta zortzi zinegotzik osatzen dute. Egungo alkatea Juan Ramon Elorz Domezain da, Artaxoa Kudeaketa eta Garapenako hautagai gisa aurkeztu zena.

=== Hauteskundeak ===

==== Udal hauteskundeak ====
&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;0&quot; width=&quot;100%&quot; style=&quot;border: 1px solid #999; background-color:#FFFFFF; text-align:center;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |Alderdia
! colspan=&quot;11&quot; |Legealdiko eserlekuak, hasiera-urtearen arabera
|-
!1979
!1983
!1987
!1991
!1995
!1999
!2003
!2007
!2011
!2015
!2019
|-
| bgcolor=&quot;#ffffff&quot; align=&quot;left&quot; |Artaxoa Kudeaketa eta Garapena
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| 4
| 6
| 6
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#ffffff&quot; align=&quot;left&quot; |Artaxona
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| 3
| 3
|-
| bgcolor=&quot;blue&quot; align=&quot;left&quot; |[[Nafarroako Alderdi Popularra|&lt;font color=&quot;white&quot;&gt;Nafarroako Alderdi Popularra&lt;/font&gt;]]
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| 0
| -
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#ffffff&quot; align=&quot;left&quot; |Artaxoako Talde Independenea
| 4
| 3
| 3
| 3
| 5
| 4
| 4
| 5
| 5
| -
| -
|-
| bgcolor=&quot;#4682B4&quot; align=&quot;left&quot; |[[Nafar Herriaren Batasuna|&lt;font color=&quot;white&quot;&gt;Nafar Herriaren Batasuna&lt;/font&gt;]]
| -
| -
| -
| -
| 4
| 5
| 3
| 3
| -
| -
| -
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#FF0000&quot; align=&quot;left&quot; |[[Nafarroako Alderdi Sozialista|&lt;font color=&quot;white&quot;&gt;Nafarroako Alderdi Sozialista&lt;/font&gt;]]
| 1
| 1
| 0
| 1
| -
| -
|2
| 1
| -
| -
| -
|-
| bgcolor=&quot;#ffffff&quot; align=&quot;left&quot; |Nekazarien eta Abeltzainen Batasuna
| 4
| 5
| 5
| 4
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;{{Herri Batasuna/kolorea}}&quot; align=&quot;left&quot; |[[Herri Batasuna|&lt;font color=&quot;white&quot;&gt;Herri Batasuna&lt;/font&gt;]]
| -
| 0
|1
|1
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|}
&lt;/center&gt;

==== Foru hauteskundeak ====
Hauek dira [[Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak|Nafarroako Parlamenturako hauteskundeen]] azken bi deialdiak:
{| align=&quot;center&quot;
| valign=&quot;top&quot; |
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;0&quot; style=&quot;border: 1px solid #999; background-color:#FFFFFF; text-align:center;&quot;
|+
| colspan=&quot;4&quot; align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#db2516&quot; |'''[[2019ko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak|{{color|white|2019ko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak}}]]'''
|-
! rowspan=&quot;2&quot; |Alderdia
! colspan=&quot;3&quot; |Bozak
|-
!guztira
!%
!+/-
|-
| bgcolor=&quot;#adbeed&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Navarra Suma]]
|416
|40,27
| -
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#fd9da3&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Nafarroako Alderdi Sozialista]]
|258
|24,98
|{{gora}} 97
|-
| bgcolor=&quot;#fbd49f&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Geroa Bai]]
|173
|16,75
|{{gora}} 30
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#dfecae&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Euskal Herria Bildu]]
|48
|8,13
|{{behera}} 8
|-
| bgcolor=&quot;#dfbae0&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Ahal Dugu]]
|43
|4,16
|{{behera}} 69
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#edadbe&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Izquierda-Ezkerra]]
|25
|2,42
| {{behera}} 3
|-
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Vox (alderdi politikoa)|Vox]]
|15
|1,45
| -
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Nafarroako Ordezkaritza Kanabikoa]]
|5
|0,48
|{{behera}} 0
|-
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Equo]]
|3
|0,29
| {{behera}} 7
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Libertate Nafarra]]
|3
|0,29
|{{behera}} 6
|}
| valign=&quot;top&quot; |
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;0&quot; style=&quot;border: 1px solid #999; background-color:#FFFFFF; text-align:center;&quot;
|+
| colspan=&quot;4&quot; align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#db2516&quot; |'''[[2015eko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak|{{color|white|2015eko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak}}]]'''
|-
! rowspan=&quot;2&quot; |Alderdia
! colspan=&quot;3&quot; |Bozak
|-
!guztira
!%
!+/-
|-
| bgcolor=&quot;#adbeed&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Nafar Herriaren Batasuna]]
|350
|34,31
|?
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#fd9da3&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Nafarroako Alderdi Sozialista]]
|161
|15,78
|?
|-
| bgcolor=&quot;#fbd49f&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Geroa Bai]]
|143
|14,02
|?
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#dfbae0&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Ahal Dugu]]
|112
|10,98
|?
|-
| bgcolor=&quot;#dfecae&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Euskal Herria Bildu]]
|92
|9,02
| ?
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Herritarrak - Herritarron Alderdia]]
|34
|3,33
| ?
|-
| bgcolor=&quot;#99cdff&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Nafarroako Alderdi Popularra]]
|33
|3,24
|?
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#edadbe&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Izquierda-Ezkerra]]
|28
|2,75
|?
|-
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Equo]]
|10
|0,98
|?
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Libertate Nafarra]]
|9
|0,88
|?
|-
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Nafarroako Ordezkaritza Kanabikoa]]
|5
|0,49
|?
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Batasuna, Aurrerapena eta Demokrazia]]
|4
|0,39
| ?
|-
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Animalien Tratu Txarren Kontrako Alderdia]]
|4
|0,39
|?
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Solidaritate eta Autogestio Internazionalista]]
|2
|0,20
|?
|}
|}

=== Udala ===
Udalaren egoitza eta udaletxea herrigunean dago.

==== Egungo banaketa ====
Artaxoako Udala zinegotzik eta alkateak osatzen dute, demokratikoki hautatuak. Alkatea Juan Ramon Elorz Domezain da, Artaxoa Kudeaketa eta Garapena zerrendakoa. Zinegotziak 8 daude:

* Arkaitz Aznar Malo (Artaxoa Kudeaketa eta Garapena)
* Maria Yolanda Guembe Rodriguez (Artaxoa Kudeaketa eta Garapena)
* Iñaki Maiora Mendia (Artaxoa Kudeaketa eta Garapena)
* Olimpia Sagrario Recarte Perez de Ciriza (Artaxoa Kudeaketa eta Garapena)
* Cesar Valencia Guembe (Artaxoa Kudeaketa eta Garapena)
* Julia Diez Asenjo (Artaxona)
* Maria Teresa Jurio Vidarte (Artaxona)
* Jose Miguel Nuñez Ardanaz (Artaxona)

==== Batzordeak ====
Artaxoako Udalan 16 bartzorde ditu. Horietako bakoitzaren buruan hautetsi bat dago:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Komisio eraketa.|hizkuntza=eu-ES|url=http://www.artajona.net/komisio-eraketa/?lang=eu|aldizkaria=Ayuntamiento de Artajona / Artaxoako Udala|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

* Hirigintza eta Azpiegiturak (Cesar Valencia Guembe)
* Industria eta Energia (Iñaki Maiora Mendia)
* Enplegua eta Zerbitzuak (Jose Miguel Nuñez)
* Nekazaritza eta Abelzaintza (Juan Ramon Elorz Domezain)
* Ekologia eta Ingurumena (Julia Diez Asenjo)
* Gizarte Ongizatea (Olimpia Recarte Perez de Ciriza)
* Jaia (Arkaitz Aznar Malo)
* Kirolak (Arkaitz Aznar Malo)
* Hezkuntza (Yolanda Guembe Rodriguez)
* Elkarteak eta Kolektiboak (Yolanda Guembe Rodriguez)
* Berdintasuna (Cesar Valencia Guembe)
* Kultura (Maria Teresa Jurio Vidarte)
* Turismoa (Iñaki Maiora Mendia)
* Komunikazioa eta Herritarren parte-hartzea (Iñaki Maiora Mendia)
* Euskara (Juan Ramon Elorz Domezain)
* Aurrekontuen kudeaketa (Juan Ramon Elorz Domezain)

==== Alkateak ====
{{Hedatu}}
[[1979|1979tik]], Artaxoak 8 alkate izan ditu:&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- bgcolor=&quot;#D8D8D8&quot;
| align=&quot;center&quot; |'''[[Alkate|Alkatea]]'''
| align=&quot;center&quot; |'''Agintaldi hasiera'''
| align=&quot;center&quot; |'''Agintaldi amaiera'''
| colspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |'''Alderdia'''&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.mptfp.gob.es/portal/politica-territorial/local/sistema_de_informacion_local_-SIL-/alcaldes_y_concejales.html|aldizkaria=www.mptfp.gob.es|sartze-data=2020-05-05}}&lt;/ref&gt;
|-
|?
|1979
|1983
| bgcolor=&quot;black&quot; width=&quot;2&quot; |
|?
|-
|?
|1983
|1995
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|Nekazarien eta Abeltzainen Batasuna
|-
|?
|1995
|1999
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|Artaxoako Talde Independenea
|-
| Jesús Zabalegi Jimeno
| 1999
| 2003
| bgcolor=&quot;{{Nafar Herriaren Batasuna/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| [[Nafar Herriaren Batasuna]]
|-
|Pedro María Egea Ortiz
|2003
|2011
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|Artaxoako Talde Independentea
|-
| Beatriz Mendia Belatz
| 2011
| 2015
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Artaxoako Talde Independentea
|-
|Adolfo Vélez Ganuza
|2015
|2019
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|Artaxoa Kudeaketa eta Garapena
|-
|Juan Ramon Elorz Domezain
|2019
|''jardunean''
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|Artaxoa Kudeaketa eta Garapena
|}
&lt;/center&gt;

== Garraioa ==
[[Nafarroako Hiriarteko Garraioa]] sareko {{bus|NBUS||326}}linea zerbitzua ematen dio udalerri honi. Herriak autobus geldialdi bakarra du zeharkarrikan [[Tafalla|Tafallarantz]].
{{trenbide zerbitzu
|enpresa = NBUS
|linea1 = 326
}}

== Hirigintza ==
Herria Artaxoako muinoaren hegoaldeko hegaletik hedatzen da, eta bere baserria kale estuetan biltzen da. Kale horiek malda sare bat osatzen dute, lurraren desnibeletara egokitzen diren beste malda batzuekin gurutzatuta. Remaguako atarian Eugenio Mendioroz karrikako aldapa hasten da, Ospitalekoak luzatuta hirigune osoa zeharkatzen duena. Bertan eta beste bide batzuetan ugariak dira arku zorrotzeko edo zirkuluerdiko atariak dituzten eraikuntzak, [[XVI. mendea|XVI. mendekoak]], eta armarri barroko itxurosoak. Karrika Nagusian [[XVIII. mendea|XVIII. mendeko]] jauregiak daude.

== Kultura ==
=== Euskara ===
[[Euskaldun]] peto-petoen artean, bai onomastika pertsonala, bai toponimia, [[XII. mendea|XII. mendetik]] daude horren lekuko. Gaur egun ofizialtasunik ez izan arren, [[euskara]] izan zen artaxoarren ama hizkuntza [[XIX. mendea|XIX. mendeko]] azken herenera arte, eta hizkuntzaren arrastoak gelditzen dira oraindik ere herriko leku izenetan, hala nola ''Kaskiturria'', ''Zumadia'', ''Andiuz'', ''Farangortea'' edo ''Txerriturria'' izenetan. Bertako [[euskalki]]a [[hegoaldeko goi nafarrera]] zen, [[Iruñea]]n solastatzen zen euskalki berbera.

[[1703|1703an]], normalean, herri osoan hitz egiten zen [[Euskara|euskaraz]], urte hartan egindako informazio batean Nikolas Armendariz lekukoak [[Euskara|euskaraz]] azaltzen baitzuen, interesatuak, [[Larraga|Larragako]] bizilagunak, ez baitzekien ondo hizkuntza hori, Grazian Dartaguite Artaxoako bizilagunei eta Estefania Zurur emazteari aztertu beharreko gaia, [[Gaztelania|gaztelaniaz]] ez zekitelako, baizik eta [[Euskara|euskaraz]] bakarrik.

[[1863|1863an]] [[Gaztelania|gaztelaniaren]] eta [[Euskara|euskararen]] arteko muga zen. 

[[Luis Luziano Bonaparte|Luis Luziano Bonapartek]], [[1869|1869an]], Artaxoa ez-euskal-eremuan sailkatu zen.&lt;ref&gt;Luis Luziano Bonaparte. ''Carte des Sept Provinces Basques, montrant la delimitation actuelle de l´euscara, et ses divisions en dialectes, sous-dialectes et varietés'', [[1863]].&lt;/ref&gt;

[[Koldo Zuazo|Koldo Zuazok]], [[2010|2010ean]], Artaxoa ez-euskal-eremuan sailkatu zen.&lt;ref&gt;Koldo Zuazo. ''El euskera y sus dialectos''. Alberdania, 2010.&lt;/ref&gt;

[[Nafarroako Gobernua|Nafarroako Gobernuak]] onartutako [[Euskararen Foru Legea|Euskararen Foru Legearen]] arabera, Artaxoa [[Nafarroako eremu ez-euskalduna|eremu ez-euskalduneko]] udalerria zen, eta hori dela eta, hizkuntza ofizial bakarra [[gaztelania]] zen. [[2001|2001eko]] erroldaren arabera, herritarren % 1,46k zekien [[Euskara|euskaraz]], [[2010|2010ean]] % 1,47 eta [[2018|2018n]] % 5,10k.

[[2009|2009an]] Artaxoako, [[Larraga|Larragako]] eta [[Mendigorria|Mendigorriko]] guraso batzuek [[Biderra]] taldea sortu zuten, hiru herri horietako umeek irakaskuntza publikoan euskaraz (hau da, [[D eredua|D ereduan]]) ikasi ahal izateko beharrezkoak diren neurriak lortu nahian.

=== Kirolak ===
Herriak bi futbol elkarte dauzka, ''C.A. Artajones'' eta ''C.D. El Cerco''. Biak herriko ''La Alameda'' belar naturaleko futbol zelaiean jokatzen dira, entrenamenduak ondoko legarrezko zelaiean eginez. Bi cluben eta udalaren arteko harremanak eztabaidatsuak izan dira, liskarrak auzitegietaraino iritsiz.

Herrian udal igerilekuak aurki daitezke, baita pilotaleku bat.

=== Jaiak ===

* San Joseko jaiak edo Jai Txikiak, [[martxoaren 19]]an
* [[Martxoaren 19|Ertaroko jaiak,]] [[Abuztu|abuztuaren]] azken asteburuan
* Jerusalemgo Andre Mariaren jaiak, [[irailaren 7]]tik [[irailaren 15|irailaren 15er]]a arte
* San Saturnino eguna, [[Azaroaren 29|azaroaren 29an]]

== Ondasun nabarmenak ==
{{Zerrenda|Artaxoako kultura ondasunak}}

* [[San Saturnino eliza (Artaxoa)|San Saturnino eliza]], [[XIII. mendea|XIII. mendean]] eraikitako kristiau eliza, [[Arkitektura gotikoa|gotiko]] estiloan.
* [[San Pedro eliza (Artaxoa)|San Pedro eliza]], [[XIII. mendea|XIII. mendean]] eraikitako kristiau eliza, [[Arkitektura gotikoa|gotiko]] estiloan.
* [[Jerusalemgo Andre Mariaren baseliza]], [[XVIII. mendea|XVIII. mendean]] eraikitako kristiau basilika, [[Barrokoa|barroko]] estiloan.
* [[Artaxoako harresiak]], [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] harresiak eta gaztelu zaharra, herrian inguratzen, ''zerkoa'' ere deitua.

== Artaxoar ospetsuak ==

* [[Saturnino Lasterrakoa]] ([[XI. mendea]]), militar.
* [[Lope Artaxoakoa]] (?-1159), apaiz eta [[Zerrenda:Iruñeko apezpikuak|Iruñeko apezpikua]].
* [[Petri Artaxoakoa]] (?-1193), apaiz eta [[Zerrenda:Iruñeko apezpikuak|Iruñeko apezpikua]].
* [[Felix Zabalegi|Felix Zabalegi Catalan]] (1845-1903), poeta.
* [[Jose Maria Jimeno Jurio]] (1927-2002), historialari eta etnografo.
* [[José Agustín Ganuza|Jose Agustin Ganuza Garcia]] (1931-), apaiz eta Pauzerako apezpikua.
* [[José Ángel Divassón|Jose Angel Divasson Zilbeti]] (1933-), apaiz eta Bamaccorako apezpikua.
* [[Jesús María Elio|Jesus Maria Elio Ofizialdegi]], politikari.
* [[David Beriain|David Beriain Amatriain]] (1977-2021), kazetari eta dokumentagile.

== Irudiak ==
&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot;&gt;
Fitxategi:Artaxoa - Nafarroa 4.jpg|Herrigunea
Fitxategi:Muralles d'Artajona (Navarra) - panoramio.jpg|[[Artaxoako harresiak|Harresiak]]
Fitxategi:Ermita de nuestra Señora de Jerusalén (31400708025).jpg|[[Jerusalemgo Andre Mariaren baseliza]] eta larreak
Fitxategi:Farangortea (Portillo Eneritz).jpg|Eneritz dolmena
&lt;/gallery&gt;

== Oharrak ==
&lt;references group=&quot;lower-alpha&quot; /&gt;

== Erreferentziak ==

* [[Jose Maria Jimeno Jurio]] (zuzendaria), ''Nafarroako toponimia eta mapagintza. XXXV'', Iruñea, 1996. ISBN 84-235-1505-2.
{{erreferentzia zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==

* [[Izarbeibar-Novenera]]
* [[Erriberriko merindadea]]
* [[Nafarroa Garaia]]

== Kanpo estekak ==
* [http://www.artajona.net/?lang=eu Artaxoako Udalako webgune ofiziala]

{{autoritate kontrola}}{{Izarbeibar-Novenerako udalerri aurkibidea}}{{Nafarroa Garaiko udalerri aurkibidea|a}}

[[Kategoria:Artaxoa| ]]</text>
      <sha1>3f5is6ra3zznosuz8eytcnmxjo8837v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mañeru</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7210</id>
    <revision>
      <id>9005726</id>
      <parentid>8975698</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:35:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Enekorga</username>
        <id>103793</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16195" xml:space="preserve">{{Nafarroa Garaiko udalerri infotaula
| izena = Mañeru
| irudia = Mañeru - ikuspegia.jpg
| irudiaren testua = Mañeruko ikuspegia ekialdeko sarbidetik
| bandera = Mañeruko bandera.svg
| armarria = Escudo de Mañeru.svg
| bandera orria = #Bandera
| armarri orria = #Armarria
| goiburua = 
| zoom = 11

| merindade = Lizarra
| eskualdea = [[Izarbeibar-Novenera]]
| barrutia = [[Lizarrako barruti judiziala|Lizarra]]
| mankomunitatea = 

| ofiziala = Mañeru
| alkatea = 
| alkatea hasiera = 
| alkatea amaiera = 
| alkatea alderdia = 
| postakodea = 31130
| herritarra = mañeruar

| garaiera = 325-723
| azalera = 12.89
| distantzia = 26,7
| eremu = ez
| sorrera = 
| webgunea = [http://www.xn--maeru-pta.es/eu/ www.mañeru.es] 
| oharrak = 
}}
'''Mañeru'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0155.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|izenburua= 155. araua: Nafarroako udal izendegia}}&lt;/ref&gt; ([[Euskarazko Nazioarteko Alfabeto Fonetikoa|[maɲeɾu]]]) [[Nafarroa Garaia|Nafarroa Garaiko]] erdialdeko udalerri bat da, Nafarroako hiriburu [[Iruñea|Iruñetik]] 28 kilometro hego-mendebaldera dagoena, [[Lizarrako merindadea]]n. Udalerriak {{formatnum:{{Nafarroa Garaiko udalerrien biztanleria|Mañeru}}}} biztanle zituen {{Nafarroa Garaiko udalerrien biztanleria|urtea}}. urtean.

== Geografia ==
=== Inguru naturala eta kokapena ===
Nafarroa Garaiko erdialdean dago; Iruñetik joanez gero, [[NA-111]] errepidea [[Gares]]-[[Lizarra]] norabidean jarraitu ostean, [[Lizarrako merindadea]]ren ekialdeko muturrean. [[Arga]] eta [[Riosalado|Salado]] ibaiek bat egiten dute Mañerun.

Mañeruk [[Artazu]]rekin eta [[Girgillao]]rekin egiten du muga iparraldean, [[Gares]]ekin ekialdean, [[Zirauki]]rekin mendebaldean, eta [[Mendigorria]]rekin hegoaldean. Azken hau [[Erriberriko merindadea]]n kokatua.

=== Klima eta landaredia ===
Mañeruko klima, mediterraneo kontinentala da. Altueraren arabera aldakorrak dira, batez besteko tenperatura 12º eta 14º bitartekoa eta prezipitazioak 500 eta 800mm bitartekoak dira. Urteroko egun euritsuak 60 eta 100 inguru izaten dira.

Landaredia landaturiko pinudiak eta ibaien ertzetan dagoen landaredia baino ez da han. Udalerrian zeuden jatorrizko basoak ia erabat galdu dira gizakiaren eragina dela eta.

== Historia ==
Herriari buruzko lehen aipamena [[erromatar Inperioa|erromatarren]] garaikoa da, eta garai horretakoa da udalerrian aurkitutako Merkurioren brontzezko irudia, kristo ondorengo bigarren mendekoa. Udalerria erregearen jaurerri izan zen eta Antso VI.a Jakituna erregeak jaurerriaren petxa 700 soldatera murriztu zuen [[1193]]an, herriari forua eman eta berehala. Irantzuko eta Jerusalengo San Joan Ospitalekoaren ordena erlijiosoek jabetza ugari izan zituzten Mañerun. Azken ordena honek herriko parrokiaren jabetza zeukan.

[[1630]]ean Mañeru haranetik banandu zen eta [[1665]]ean [[Nafarroa]]ko gorteetan jarlekua lortu zuen, horretarako dirua ordaindu eta gero. Dena den, jarlekua hamaika urte geroago galdu zuen. [[XVIII. mendea]]ren amaieran, berriz, Mañerun, tabakoa, olioa eta batez ere ardoa ekoizten zuten enpresak zeuden. Ordurako, herriko oihalgintza tailerrak gainbeheran zeuden, ordea. [[1848]]an herrian nesken eta mutilen eskolak zeuden. Mutilen eskolan 94 haur zeuden, eta maisuak 4.000 errealeko soldata jasotzen zuen. Nesken eskolan, berriz, 72 haur zeuden eta bertako maistrak 2.000 errealeko soldata jasotzen zuen. Soldata horiek, umeen gurasoek emandako diruarekin batetik, eta udalerriko ondasun komunetik ateratako diruarekin, bestetik, ordaintzen ziren.

[[XIX. mendea]]ren erdialdean, Mañeruko eliza herritarrek aurkezturiko bikario batek zuzentzen zuen. Elizak aldi berean bost onuradun zituen, erregeak eta [[Gares]]ko San Joan komentuak izendatzen zituenak. [[1820]]an herrian errota eta bestelako [[aletegi]] txikiak zeuden bertan, baina jarduera ekonomiko nagusia ardogintza zen. [[Lehen Karlistaldia]]n —[[1833]]. eta [[1840]]. urteen artean— Fernandez kordobar jeneralak mañeruarrak herritik kanporatu zituen, [[karlismo|karlistak]] [[Larraga]]ko gotorlekuaren jabe egiten saiatzean.

[[XX. mendea]]n zehar, herriaren gainbehera etorri zen, [[Iruñerria|Iruñerriko]] eta [[Lizarra]]ko industrializazioak mañeruar asko erakarri baitzuen. Herriko biztanle kopurua erdira murriztu zen.

== Ekonomia ==
Jarduera ekonomiko nagusia industria da, biztanleriaren %65ek egiten du lan horretan. Igeltsua ekoizten duen lantegia eta nekazaritzarekin zerikusia duten industria txikiak nagusi dira: ardogintza kooperatiba, barazkien kontserba lantegia, olio enpresa eta okela industria txikia. Biztanleriaren gainontzekoa nekazaritzan aritzen da.

== Demografia ==
{{Barra bertikalen grafikoa
|izena=Mañeruko biztanleria
|altuera=300
|zabalera=500
| 1900 | 1078 | 1910 | 1091 | 1920 | 974 | 1930 | 901 | 1940 | 859 | 1950 | 764 | 1960 | 684 | 1970 | 552 | 1981 | 425 | 1991 | 362 | 2001 | 378 | 2011 | 415 | 
}}
[[2008]]ko erroldaren arabera, Espainiaz kanpoko 27 etorkin bizi ziren herrian, biztanleriaren %7,26 ([[Nafarroa]]ko batezbestekoaren azpitik).

== Politika ==

=== Udaletxea ===
Udal bulegoak Foruen plazan [[XIX. mendea]]ren amaieran altxatutako eraikuntza batean daude. Udaletxeak bi zati dauzka eta lau fatxada, bakoitza plazaren alde batera begira. Zati nagusia zarpeatuta dago eta inguruko eraikuntzen estilo bera dauka. Udaletxean, udal bulegoez gain, anbulatorioa, kultura etxea eta banketxe baten bulegoa daude.Udala alkateak eta sei zinegotzik osatzen dute. Mañeruko udaleko idazkaria [[Girgillao]],[[Artazu]] eta [[Zirauki]]ko idazkari ere bada.

* HELBIDEA: Foru plaza, 1

=== Udal hauteskundeak ===
[[2007]]ko ekainean ez zen udal hauteskunderik izan Mañerun, ez zelako inongo talderik aurkeztu&lt;ref&gt;[http://www.noticiasdenavarra.com/ediciones/2007/06/17/vecinos/pamplona/d17pam44.921167.php Noticias de Navarra egunkariko albistea.]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;. Aldiz, urte bereko azaroko deialdian ''[[Formación Independiente de Mañeru]]'' (FIM) zerrenda aurkeztu zen eta Nuria Irisarri izendatu zuten alkate&lt;ref&gt;[http://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/mas_navarra/alcaldes_que_esperan_las_elecciones.html ''Alcaldes que no esperan a las elecciones''], [[Diario de Navarra]], [[2011]]ko [[maiatzaren 9]]a.&lt;/ref&gt;.

[[2011ko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian|2011ko udal hauteskundeetan]] ere [[Formación Independiente de Mañeru|FIM]] izan zen talde bakarra, eta, Irisarri alkate atera zela, haren sei taldekide ere zinegotzi bihurtu ziren&lt;ref&gt;[http://www.berria.info/m22/emaitzak.php?herrialdea=NAFARROA&amp;id=3844 Emaitzak] [[Berria]]n.&lt;/ref&gt;.

=== Alkateak ===
Hauek izan dira Mañeruko azken alkateak:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- bgcolor=&quot;#D8D8D8&quot;
|'''[[Alkate]]a'''
|'''Agintaldi hasiera'''
|'''Agintaldi amaiera'''
| colspan=&quot;2&quot;|'''Alderdia&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.mptfp.gob.es/portal/politica-territorial/local/sistema_de_informacion_local_-SIL-/alcaldes_y_concejales.html|aldizkaria=www.mptfp.gob.es|sartze-data=2022-06-16}}&lt;/ref&gt;'''
|-
| [[Jose Antonio Arbeloa|Jose Antonio Arbeloa Santesteban]]&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mañeru - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=eu|url=http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/maneru/ar-91966/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| [[1979]]
| [[1983]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
| Jose Antonio Arbeloa Santesteban&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
| 1983
| [[1987]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''[[Agrupacion Democratica Independiente de Mañeru]]''
|-
|
| 1987
| [[1991]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1991
| [[1995]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Kudeaketa batzordea
|-
|
| 1995
| [[1998]] &lt;sup&gt;a&lt;/sup&gt;
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1998
| [[1999]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1999
| [[2003]]
|
|
|-
| [[Jose Ignacio Martinez]]
| 2003
| [[2007]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| AIM
|-
| [[Nuria Irisarri|Nuria Irisarri Arbeloa]]&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Alcaldes que no esperan a las elecciones|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|data=2011-05-09|url=https://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/mas_navarra/alcaldes_que_esperan_las_elecciones.html|aldizkaria=Diario de Navarra|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| 2007
| [[2011]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''[[Formacion Independiente de Mañeru]]''
|-
| Nuria Irisarri Arbeloa&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;
| 2011
| [[2015]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''Formacion Independiente de Mañeru''
|-
| [[Javier Maria Zugaldia|Javier Maria Zugaldia Aldaba]]&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.mptfp.gob.es/portal/politica-territorial/local/sistema_de_informacion_local_-SIL-/alcaldes_y_concejales.html|aldizkaria=www.mptfp.gob.es|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| 2015
| [[2019]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|''[[Agrupacion Electoral Mañeru]]''
|-
| [[Nuria Garcia|Nuria Garcia Arostegui]]&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
| 2019
| Jardunean
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| [[Mañeruko Aukera]]&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=LIZARRAKO ESKUALDEKO HAUTESKUNDE BATZORDEA Aurkeztutako hautagai-zerrendak|argitaletxea=|orrialdea=5082|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|data=|url=|aldizkaria=NAO 78. zenbakia, 2019ko apirilaren 24a, asteazkena|issn=|doi=|sartze-data=2020-04-30}}&lt;/ref&gt;
|}
&lt;sup&gt;a&lt;/sup&gt; Alkateak ez zuen legegintzaldia bukatu.

== Hirigintza ==
Mañeruko herriguneak [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] hiribilduen ezaugarriak ditu, kale estu eta okerrekin. Herria, plaza zabalen inguruan antolaturik dago, San Pedro plaza esaterako, betiere, elizaren inguruan. Mañeruko udala Foruen Plazan dago eta [[XIX. mendea]]ren amaieran eraiki zen. Udalean, anbulategia, eskola-publikoa eta udal liburutegia daude. Foruen plaza, maila baxuagoan dago, eta bertan hiru gorputzetako etxeak altxatzen dira, errenkada horizontalean eta harlanduz egindakoak.

== Azpiegiturak eta garraioak ==
[[La Estellesa]] autobus konpainiak [[Aguilar Kodes]] eta [[Iruñea]] bitarteko autobus linea ustiatzen du. Lineak bi zerbitzu dauzka Aguilar Kodesko norantzan eta lau zerbitzu kontrako norabidean. Linearen ibilbidea honakoa da:

* [[Aguilar Kodes]] - [[Cabredo]] - [[Marañón|Marañon]] - [[Genevilla]] - [[Zuñiga]] - [[Antzin]] - [[Murieta]] - [[Lizarra]] - [[Villatuerta]] - [[Zirauki]] - Mañeru - [[Gares]] - [[Obanos]] - [[Legarda]] - [[Zizur Nagusia]] eta [[Iruñea]]

== Kultura ==
=== Euskara ===
[[Nafarroa]]ko gobernuak onartutako [[Euskararen Foru Legea]]ren arabera Mañeru eremu ez-euskalduneko udalerria da, eta hori dela eta, hizkuntza ofizial bakarra [[gaztelania]] da. [[2001]]eko erroldaren arabera, herritarren %5,38k zekien [[euskara]]z hitz egiten.

[[2008]]an [[Ezker Batua (Espainia)|Nafarroako Ezker Batuak]] eta [[Nafarroa Bai]]k [[Euskararen Foru Legea]] aldatu eta gune mistoan udalerri gehiago sartzeko (horien artean Mañeru) proposamena aurkeztu zuten [[Nafarroa]]ko legebiltzarrean. [[Unión del Pueblo Navarro|UPN]] ez beste talde guztien baiezko botoarekin proposamena aurrera aterako zela zirudienean, [[Nafarroako Alderdi Sozialista|PSN]] alderdiaren ustegabeko jarrera aldaketak, atzera bota zuen gune mistoaren hedapena&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20140714214048/http://www.euskarakultur.org/eke/accion/noticia.NoticiaViewPDF?noticia_id=16106&amp;idIdioma=1 Euskarakultur.com webguneko albistea.]&lt;/ref&gt;.

Guraso gehienek [[D eredua]] eskatu eta [[Nafarroako Gobernua]]k eredu hori herrian zabaltzeari uko egin zionez, [[A eredua]] baino eskaintzen ez zuen eskola ikaslerik gabe geratu eta gobernuak itxi egin zuen, guraso eta herritar ugariren protesten artean&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20120110121229/http://www.gaur8.info/bitakorak/hetzordua/2010/06/22/ziraukitik-manerura/ ''Ziraukitik Mañerura''], [[Gaur8]], [[2010]].&lt;/ref&gt;.

2017an Mañeruko herritar talde batek 157 sinadura aurkeztu zituen Udalak zonalde mistora ez sartzeko hartutako erabakia berrazter zezan.  Sinadura guztiak Mañerun erroldatutako 18 urtetik gorako pertsonenak ziren. 2016ko azken hauteskundeetan, Mañerun 345 lagun erroldatuta zeuden&lt;ref&gt;https://estelladigital.com/vecinos-de-maneru-buscan-su-inclusion-en-la-zona-mixta/&lt;/ref&gt; Udalak ez zuen kontutan hartu eskaera hau eta honen ondorioz herriak tira birak egon ziren&lt;ref&gt;https://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/tierra_estella/2017/04/04/maneru_frena_crisis_municipal_surgida_raiz_zona_mixta_525100_1006.html&lt;/ref&gt;.

=== Jaiak eta ospakizunak ===
Duela gutxi udalak jaien data aldatzea erabaki du, lehen [[irail]]eko lehen astean ospatzen ziren; orain, berriz, [[abuztu]]ko azken astean ospatzen dira.

[[Irail]]eko lehen igandean jai handiak izaten dira, astebetez. [[Ekainaren 29]]an San Pedro Mañeruko patroiaren omenezko jaiak izaten dira. Herriko &quot;jai txikiak&quot; dira.

[[Abenduaren 4]]an Santa Barbararen eguna ospatzen da.Herritarrak [[maiatzaren 1]]ean izen bereko baselizara joaten dira erromerian.

== Ondasun nabarmenak ==
=== San Pedro Apostuluaren eliza ===
San Pedro Apostuluaren eliza, [[XVIII. mendea|XVIII. mende]] amaierako eraikin [[arkitektura neoklasikoa|neoklasikoa]] da, eta [[XVI. mendea]]n Juanes maisuak eta haren seme Pedro Urbietak egindako tenplu zaharra ordezkatzeko eraiki zen. Eraikinaren zati bat [[XVI. mendea|XVI. mendeko]] egitura aprobetxatuz eraiki zen. [[Santos Angel Otxandategi]] arkitekto [[neoklasizismo|neoklasikoaren]] obra nagusitzat jotzen da.

Parrokiak gurutze latindarraren oinarria dauka, eta linternadun laranja erdiko gangez estalitako gurutzeria zabala. Tenpluaren oinetan, barruko egituran ezarritako koru altua dago, [[XVI. mendea|XVI. mendeko]] dorrearen egitura aprobetxatuz. Elizaren kanpoaldean, harlanduzko hormak eta ezaugarri [[arkitektura neoklasikoa|neoklasikoak]] nabarmentzen dira. Sarrerak, dinteldun atea dauka, eta horren gainean, San Pedroren [[XVI. mendea|XVI. mendeko]] irudi bat dago.

Eliza barruko erretaula nagusia Victor Eusak diseinatu zuen eta Arrietak gauzatu zuen [[1930]]. urtearen inguruan eredu [[arkitektura neoklasikoa|neoklasikoak]] erabilita. Erretaularen erdian San Pedro, San Fermin eta Frantzisko Xabierren egurrezko irudiak daude.

=== Santa Barbara baseliza ===
Santa Barbara baseliza herritik ordu erdira dago, mendialdean. [[XX. mendea]]n berreraikia, baselizaren barruan, [[XVII. mendea]]ren bigarren erdiko erretaula [[Arkitektura barrokoa|barrokoa]] dago.

== Mañeruar ospetsuak ==
* [[Juan Oses Mayanz]] ([[1830]]-[[1881]]) irakasle eta kazetaria.
* [[Demetrio Beriain]] ([[1911]]-[[1981]]) [[Anarkismo|anarkista]]
* [[Víctor Manuel Arbeloa]] ([[1936]]-) politiko eta idazlea.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Nafarroa Garaiko udalerrien zerrenda|Nafarroako udalerrien zerrenda]]
*[[Lizarraldea]]
*[[Lizarrako merindadea]]

== Kanpo estekak ==

* {{es}} [http://www.maneru.es Mañeruko udalaren webgunea.]
* {{es}} [http://www.navarra.es/home_es/Navarra/272+Municipios/entidad.htm?IdEnt=436 Mañeruri buruzko informazioa Nafarroako Gobernuaren webgunean.]
* [http://maps.google.com/maps?f=q&amp;source=s_q&amp;hl=eu&amp;geocode=&amp;q=ma%C3%B1eru&amp;sll=37.0625,-95.677068&amp;sspn=33.352165,56.513672&amp;ie=UTF8&amp;hq=&amp;hnear=Ma%C3%B1eru,+Nafarroa,+Espainia&amp;z=13&amp;layer=c&amp;cbll=42.668907,-1.862626&amp;panoid=cTe-h7rLEQkgavAcQrFBPA&amp;cbp=12,184.68,,0,1.92 Mañeruko Itxaropen kalearen ikuspegia Google Street View-n.]
{{autoritate kontrola}}

{{Nafarroako udalerri aurkibidea}}
{{Atari|Euskal Wikiatlasa|Euskal Herriko Wikiatlasa}}

[[Kategoria:Mañeru]]</text>
      <sha1>1u4oh46fl93324ef7fojujzdpm692iy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005741</id>
      <parentid>9005726</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:45:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Enekorga</username>
        <id>103793</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16786" xml:space="preserve">{{Nafarroa Garaiko udalerri infotaula
| izena = Mañeru
| irudia = Mañeru - ikuspegia.jpg
| irudiaren testua = Mañeruko ikuspegia ekialdeko sarbidetik
| bandera = Mañeruko bandera.svg
| armarria = Escudo de Mañeru.svg
| bandera orria = #Bandera
| armarri orria = #Armarria
| goiburua = 
| zoom = 11

| merindade = Lizarra
| eskualdea = [[Izarbeibar-Novenera]]
| barrutia = [[Lizarrako barruti judiziala|Lizarra]]
| mankomunitatea = 

| ofiziala = Mañeru
| alkatea = 
| alkatea hasiera = 
| alkatea amaiera = 
| alkatea alderdia = 
| postakodea = 31130
| herritarra = mañeruar

| garaiera = 325-723
| azalera = 12.89
| distantzia = 26,7
| eremu = ez
| sorrera = 
| webgunea = [http://www.xn--maeru-pta.es/eu/ www.mañeru.es] 
| oharrak = 
}}
'''Mañeru'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=155. araua: Nafarroako udal izendegia|egilea=[[Euskaltzaindia]]|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0155.pdf}}&lt;/ref&gt;{{ahoskuntza|maɲéɾu|zorrotza bigarren}} [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] udalerri bat da, [[Nafarroa Garaia]] lurraldean kokatuta. [[Lizarrako merindadea|Lizarrako merindadean]] eta [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean dago, [[Iruñea]] hiriburutik 26,7 kilometrora. Altuera 325 eta 723 metro artekoa da, eta 12,89 km²-ko azalera hartzen du. {{biztanleria|urtean}} biztanle zituen.

Mañeru [[Lizarrerria|Lizarrerriko]] lehen herritzat hartzen da, [[Donejakue bidea|Donejakue bideari]] jarraituz. Muino baten gainean dago, [[Arga]] ibaiaren eta [[Riosalado]] ibaiaren bista onekin. [[XIII. mendea|XIII. mendean]] [[Maltako Ordena|Jerusalemgo San Joan Ospitaleko Ordena Militarreko]] kide izan zen, eta haren jaurerritik hiribildua askatu zuten [[1555|1555ean]]. [[Mañeruibar|Izena ematen dion ibarreko]] ibarburua da, eta duela gutxi pisua galdu du ondoko [[Zirauki|Ziraukiren]] alde, nahiz eta ez duen horregatik garrantzi txikia.

Bertako biztanleak ''mañeruarrak'' dira.

== Geografia ==
=== Inguru naturala eta kokapena ===
Nafarroa Garaiko erdialdean dago; Iruñetik joanez gero, [[NA-111]] errepidea [[Gares]]-[[Lizarra]] norabidean jarraitu ostean, [[Lizarrako merindadea]]ren ekialdeko muturrean. [[Arga]] eta [[Riosalado|Salado]] ibaiek bat egiten dute Mañerun.

Mañeruk [[Artazu]]rekin eta [[Girgillao]]rekin egiten du muga iparraldean, [[Gares]]ekin ekialdean, [[Zirauki]]rekin mendebaldean, eta [[Mendigorria]]rekin hegoaldean. Azken hau [[Erriberriko merindadea]]n kokatua.

=== Klima eta landaredia ===
Mañeruko klima, mediterraneo kontinentala da. Altueraren arabera aldakorrak dira, batez besteko tenperatura 12º eta 14º bitartekoa eta prezipitazioak 500 eta 800mm bitartekoak dira. Urteroko egun euritsuak 60 eta 100 inguru izaten dira.

Landaredia landaturiko pinudiak eta ibaien ertzetan dagoen landaredia baino ez da han. Udalerrian zeuden jatorrizko basoak ia erabat galdu dira gizakiaren eragina dela eta.

== Historia ==
Herriari buruzko lehen aipamena [[erromatar Inperioa|erromatarren]] garaikoa da, eta garai horretakoa da udalerrian aurkitutako Merkurioren brontzezko irudia, kristo ondorengo bigarren mendekoa. Udalerria erregearen jaurerri izan zen eta Antso VI.a Jakituna erregeak jaurerriaren petxa 700 soldatera murriztu zuen [[1193]]an, herriari forua eman eta berehala. Irantzuko eta Jerusalengo San Joan Ospitalekoaren ordena erlijiosoek jabetza ugari izan zituzten Mañerun. Azken ordena honek herriko parrokiaren jabetza zeukan.

[[1630]]ean Mañeru haranetik banandu zen eta [[1665]]ean [[Nafarroa]]ko gorteetan jarlekua lortu zuen, horretarako dirua ordaindu eta gero. Dena den, jarlekua hamaika urte geroago galdu zuen. [[XVIII. mendea]]ren amaieran, berriz, Mañerun, tabakoa, olioa eta batez ere ardoa ekoizten zuten enpresak zeuden. Ordurako, herriko oihalgintza tailerrak gainbeheran zeuden, ordea. [[1848]]an herrian nesken eta mutilen eskolak zeuden. Mutilen eskolan 94 haur zeuden, eta maisuak 4.000 errealeko soldata jasotzen zuen. Nesken eskolan, berriz, 72 haur zeuden eta bertako maistrak 2.000 errealeko soldata jasotzen zuen. Soldata horiek, umeen gurasoek emandako diruarekin batetik, eta udalerriko ondasun komunetik ateratako diruarekin, bestetik, ordaintzen ziren.

[[XIX. mendea]]ren erdialdean, Mañeruko eliza herritarrek aurkezturiko bikario batek zuzentzen zuen. Elizak aldi berean bost onuradun zituen, erregeak eta [[Gares]]ko San Joan komentuak izendatzen zituenak. [[1820]]an herrian errota eta bestelako [[aletegi]] txikiak zeuden bertan, baina jarduera ekonomiko nagusia ardogintza zen. [[Lehen Karlistaldia]]n —[[1833]]. eta [[1840]]. urteen artean— Fernandez kordobar jeneralak mañeruarrak herritik kanporatu zituen, [[karlismo|karlistak]] [[Larraga]]ko gotorlekuaren jabe egiten saiatzean.

[[XX. mendea]]n zehar, herriaren gainbehera etorri zen, [[Iruñerria|Iruñerriko]] eta [[Lizarra]]ko industrializazioak mañeruar asko erakarri baitzuen. Herriko biztanle kopurua erdira murriztu zen.

== Ekonomia ==
Jarduera ekonomiko nagusia industria da, biztanleriaren %65ek egiten du lan horretan. Igeltsua ekoizten duen lantegia eta nekazaritzarekin zerikusia duten industria txikiak nagusi dira: ardogintza kooperatiba, barazkien kontserba lantegia, olio enpresa eta okela industria txikia. Biztanleriaren gainontzekoa nekazaritzan aritzen da.

== Demografia ==
{{Barra bertikalen grafikoa
|izena=Mañeruko biztanleria
|altuera=300
|zabalera=500
| 1900 | 1078 | 1910 | 1091 | 1920 | 974 | 1930 | 901 | 1940 | 859 | 1950 | 764 | 1960 | 684 | 1970 | 552 | 1981 | 425 | 1991 | 362 | 2001 | 378 | 2011 | 415 | 
}}
[[2008]]ko erroldaren arabera, Espainiaz kanpoko 27 etorkin bizi ziren herrian, biztanleriaren %7,26 ([[Nafarroa]]ko batezbestekoaren azpitik).

== Politika ==

=== Udaletxea ===
Udal bulegoak Foruen plazan [[XIX. mendea]]ren amaieran altxatutako eraikuntza batean daude. Udaletxeak bi zati dauzka eta lau fatxada, bakoitza plazaren alde batera begira. Zati nagusia zarpeatuta dago eta inguruko eraikuntzen estilo bera dauka. Udaletxean, udal bulegoez gain, anbulatorioa, kultura etxea eta banketxe baten bulegoa daude.Udala alkateak eta sei zinegotzik osatzen dute. Mañeruko udaleko idazkaria [[Girgillao]],[[Artazu]] eta [[Zirauki]]ko idazkari ere bada.

* HELBIDEA: Foru plaza, 1

=== Udal hauteskundeak ===
[[2007]]ko ekainean ez zen udal hauteskunderik izan Mañerun, ez zelako inongo talderik aurkeztu&lt;ref&gt;[http://www.noticiasdenavarra.com/ediciones/2007/06/17/vecinos/pamplona/d17pam44.921167.php Noticias de Navarra egunkariko albistea.]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;. Aldiz, urte bereko azaroko deialdian ''[[Formación Independiente de Mañeru]]'' (FIM) zerrenda aurkeztu zen eta Nuria Irisarri izendatu zuten alkate&lt;ref&gt;[http://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/mas_navarra/alcaldes_que_esperan_las_elecciones.html ''Alcaldes que no esperan a las elecciones''], [[Diario de Navarra]], [[2011]]ko [[maiatzaren 9]]a.&lt;/ref&gt;.

[[2011ko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian|2011ko udal hauteskundeetan]] ere [[Formación Independiente de Mañeru|FIM]] izan zen talde bakarra, eta, Irisarri alkate atera zela, haren sei taldekide ere zinegotzi bihurtu ziren&lt;ref&gt;[http://www.berria.info/m22/emaitzak.php?herrialdea=NAFARROA&amp;id=3844 Emaitzak] [[Berria]]n.&lt;/ref&gt;.

=== Alkateak ===
Hauek izan dira Mañeruko azken alkateak:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- bgcolor=&quot;#D8D8D8&quot;
|'''[[Alkate]]a'''
|'''Agintaldi hasiera'''
|'''Agintaldi amaiera'''
| colspan=&quot;2&quot;|'''Alderdia&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.mptfp.gob.es/portal/politica-territorial/local/sistema_de_informacion_local_-SIL-/alcaldes_y_concejales.html|aldizkaria=www.mptfp.gob.es|sartze-data=2022-06-16}}&lt;/ref&gt;'''
|-
| [[Jose Antonio Arbeloa|Jose Antonio Arbeloa Santesteban]]&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mañeru - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=eu|url=http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/maneru/ar-91966/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| [[1979]]
| [[1983]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
| Jose Antonio Arbeloa Santesteban&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
| 1983
| [[1987]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''[[Agrupacion Democratica Independiente de Mañeru]]''
|-
|
| 1987
| [[1991]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1991
| [[1995]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Kudeaketa batzordea
|-
|
| 1995
| [[1998]] &lt;sup&gt;a&lt;/sup&gt;
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1998
| [[1999]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1999
| [[2003]]
|
|
|-
| [[Jose Ignacio Martinez]]
| 2003
| [[2007]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| AIM
|-
| [[Nuria Irisarri|Nuria Irisarri Arbeloa]]&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Alcaldes que no esperan a las elecciones|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|data=2011-05-09|url=https://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/mas_navarra/alcaldes_que_esperan_las_elecciones.html|aldizkaria=Diario de Navarra|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| 2007
| [[2011]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''[[Formacion Independiente de Mañeru]]''
|-
| Nuria Irisarri Arbeloa&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;
| 2011
| [[2015]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''Formacion Independiente de Mañeru''
|-
| [[Javier Maria Zugaldia|Javier Maria Zugaldia Aldaba]]&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.mptfp.gob.es/portal/politica-territorial/local/sistema_de_informacion_local_-SIL-/alcaldes_y_concejales.html|aldizkaria=www.mptfp.gob.es|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| 2015
| [[2019]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|''[[Agrupacion Electoral Mañeru]]''
|-
| [[Nuria Garcia|Nuria Garcia Arostegui]]&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
| 2019
| Jardunean
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| [[Mañeruko Aukera]]&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=LIZARRAKO ESKUALDEKO HAUTESKUNDE BATZORDEA Aurkeztutako hautagai-zerrendak|argitaletxea=|orrialdea=5082|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|data=|url=|aldizkaria=NAO 78. zenbakia, 2019ko apirilaren 24a, asteazkena|issn=|doi=|sartze-data=2020-04-30}}&lt;/ref&gt;
|}
&lt;sup&gt;a&lt;/sup&gt; Alkateak ez zuen legegintzaldia bukatu.

== Hirigintza ==
Mañeruko herriguneak [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] hiribilduen ezaugarriak ditu, kale estu eta okerrekin. Herria, plaza zabalen inguruan antolaturik dago, San Pedro plaza esaterako, betiere, elizaren inguruan. Mañeruko udala Foruen Plazan dago eta [[XIX. mendea]]ren amaieran eraiki zen. Udalean, anbulategia, eskola-publikoa eta udal liburutegia daude. Foruen plaza, maila baxuagoan dago, eta bertan hiru gorputzetako etxeak altxatzen dira, errenkada horizontalean eta harlanduz egindakoak.

== Azpiegiturak eta garraioak ==
[[La Estellesa]] autobus konpainiak [[Aguilar Kodes]] eta [[Iruñea]] bitarteko autobus linea ustiatzen du. Lineak bi zerbitzu dauzka Aguilar Kodesko norantzan eta lau zerbitzu kontrako norabidean. Linearen ibilbidea honakoa da:

* [[Aguilar Kodes]] - [[Cabredo]] - [[Marañón|Marañon]] - [[Genevilla]] - [[Zuñiga]] - [[Antzin]] - [[Murieta]] - [[Lizarra]] - [[Villatuerta]] - [[Zirauki]] - Mañeru - [[Gares]] - [[Obanos]] - [[Legarda]] - [[Zizur Nagusia]] eta [[Iruñea]]

== Kultura ==
=== Euskara ===
[[Nafarroa]]ko gobernuak onartutako [[Euskararen Foru Legea]]ren arabera Mañeru eremu ez-euskalduneko udalerria da, eta hori dela eta, hizkuntza ofizial bakarra [[gaztelania]] da. [[2001]]eko erroldaren arabera, herritarren %5,38k zekien [[euskara]]z hitz egiten.

[[2008]]an [[Ezker Batua (Espainia)|Nafarroako Ezker Batuak]] eta [[Nafarroa Bai]]k [[Euskararen Foru Legea]] aldatu eta gune mistoan udalerri gehiago sartzeko (horien artean Mañeru) proposamena aurkeztu zuten [[Nafarroa]]ko legebiltzarrean. [[Unión del Pueblo Navarro|UPN]] ez beste talde guztien baiezko botoarekin proposamena aurrera aterako zela zirudienean, [[Nafarroako Alderdi Sozialista|PSN]] alderdiaren ustegabeko jarrera aldaketak, atzera bota zuen gune mistoaren hedapena&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20140714214048/http://www.euskarakultur.org/eke/accion/noticia.NoticiaViewPDF?noticia_id=16106&amp;idIdioma=1 Euskarakultur.com webguneko albistea.]&lt;/ref&gt;.

Guraso gehienek [[D eredua]] eskatu eta [[Nafarroako Gobernua]]k eredu hori herrian zabaltzeari uko egin zionez, [[A eredua]] baino eskaintzen ez zuen eskola ikaslerik gabe geratu eta gobernuak itxi egin zuen, guraso eta herritar ugariren protesten artean&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20120110121229/http://www.gaur8.info/bitakorak/hetzordua/2010/06/22/ziraukitik-manerura/ ''Ziraukitik Mañerura''], [[Gaur8]], [[2010]].&lt;/ref&gt;.

2017an Mañeruko herritar talde batek 157 sinadura aurkeztu zituen Udalak zonalde mistora ez sartzeko hartutako erabakia berrazter zezan.  Sinadura guztiak Mañerun erroldatutako 18 urtetik gorako pertsonenak ziren. 2016ko azken hauteskundeetan, Mañerun 345 lagun erroldatuta zeuden&lt;ref&gt;https://estelladigital.com/vecinos-de-maneru-buscan-su-inclusion-en-la-zona-mixta/&lt;/ref&gt; Udalak ez zuen kontutan hartu eskaera hau eta honen ondorioz herriak tira birak egon ziren&lt;ref&gt;https://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/tierra_estella/2017/04/04/maneru_frena_crisis_municipal_surgida_raiz_zona_mixta_525100_1006.html&lt;/ref&gt;.

=== Jaiak eta ospakizunak ===
Duela gutxi udalak jaien data aldatzea erabaki du, lehen [[irail]]eko lehen astean ospatzen ziren; orain, berriz, [[abuztu]]ko azken astean ospatzen dira.

[[Irail]]eko lehen igandean jai handiak izaten dira, astebetez. [[Ekainaren 29]]an San Pedro Mañeruko patroiaren omenezko jaiak izaten dira. Herriko &quot;jai txikiak&quot; dira.

[[Abenduaren 4]]an Santa Barbararen eguna ospatzen da.Herritarrak [[maiatzaren 1]]ean izen bereko baselizara joaten dira erromerian.

== Ondasun nabarmenak ==
=== San Pedro Apostuluaren eliza ===
San Pedro Apostuluaren eliza, [[XVIII. mendea|XVIII. mende]] amaierako eraikin [[arkitektura neoklasikoa|neoklasikoa]] da, eta [[XVI. mendea]]n Juanes maisuak eta haren seme Pedro Urbietak egindako tenplu zaharra ordezkatzeko eraiki zen. Eraikinaren zati bat [[XVI. mendea|XVI. mendeko]] egitura aprobetxatuz eraiki zen. [[Santos Angel Otxandategi]] arkitekto [[neoklasizismo|neoklasikoaren]] obra nagusitzat jotzen da.

Parrokiak gurutze latindarraren oinarria dauka, eta linternadun laranja erdiko gangez estalitako gurutzeria zabala. Tenpluaren oinetan, barruko egituran ezarritako koru altua dago, [[XVI. mendea|XVI. mendeko]] dorrearen egitura aprobetxatuz. Elizaren kanpoaldean, harlanduzko hormak eta ezaugarri [[arkitektura neoklasikoa|neoklasikoak]] nabarmentzen dira. Sarrerak, dinteldun atea dauka, eta horren gainean, San Pedroren [[XVI. mendea|XVI. mendeko]] irudi bat dago.

Eliza barruko erretaula nagusia Victor Eusak diseinatu zuen eta Arrietak gauzatu zuen [[1930]]. urtearen inguruan eredu [[arkitektura neoklasikoa|neoklasikoak]] erabilita. Erretaularen erdian San Pedro, San Fermin eta Frantzisko Xabierren egurrezko irudiak daude.

=== Santa Barbara baseliza ===
Santa Barbara baseliza herritik ordu erdira dago, mendialdean. [[XX. mendea]]n berreraikia, baselizaren barruan, [[XVII. mendea]]ren bigarren erdiko erretaula [[Arkitektura barrokoa|barrokoa]] dago.

== Mañeruar ospetsuak ==
* [[Juan Oses Mayanz]] ([[1830]]-[[1881]]) irakasle eta kazetaria.
* [[Demetrio Beriain]] ([[1911]]-[[1981]]) [[Anarkismo|anarkista]]
* [[Víctor Manuel Arbeloa]] ([[1936]]-) politiko eta idazlea.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Nafarroa Garaiko udalerrien zerrenda|Nafarroako udalerrien zerrenda]]
*[[Lizarraldea]]
*[[Lizarrako merindadea]]

== Kanpo estekak ==

* {{es}} [http://www.maneru.es Mañeruko udalaren webgunea.]
* {{es}} [http://www.navarra.es/home_es/Navarra/272+Municipios/entidad.htm?IdEnt=436 Mañeruri buruzko informazioa Nafarroako Gobernuaren webgunean.]
* [http://maps.google.com/maps?f=q&amp;source=s_q&amp;hl=eu&amp;geocode=&amp;q=ma%C3%B1eru&amp;sll=37.0625,-95.677068&amp;sspn=33.352165,56.513672&amp;ie=UTF8&amp;hq=&amp;hnear=Ma%C3%B1eru,+Nafarroa,+Espainia&amp;z=13&amp;layer=c&amp;cbll=42.668907,-1.862626&amp;panoid=cTe-h7rLEQkgavAcQrFBPA&amp;cbp=12,184.68,,0,1.92 Mañeruko Itxaropen kalearen ikuspegia Google Street View-n.]
{{autoritate kontrola}}

{{Nafarroako udalerri aurkibidea}}
{{Atari|Euskal Wikiatlasa|Euskal Herriko Wikiatlasa}}

[[Kategoria:Mañeru]]</text>
      <sha1>afvbv1rudgkoaghuwu9f4tgctduuige</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005744</id>
      <parentid>9005741</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:51:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Enekorga</username>
        <id>103793</id>
      </contributor>
      <comment>/* Geografia */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24426" xml:space="preserve">{{Nafarroa Garaiko udalerri infotaula
| izena = Mañeru
| irudia = Mañeru - ikuspegia.jpg
| irudiaren testua = Mañeruko ikuspegia ekialdeko sarbidetik
| bandera = Mañeruko bandera.svg
| armarria = Escudo de Mañeru.svg
| bandera orria = #Bandera
| armarri orria = #Armarria
| goiburua = 
| zoom = 11

| merindade = Lizarra
| eskualdea = [[Izarbeibar-Novenera]]
| barrutia = [[Lizarrako barruti judiziala|Lizarra]]
| mankomunitatea = 

| ofiziala = Mañeru
| alkatea = 
| alkatea hasiera = 
| alkatea amaiera = 
| alkatea alderdia = 
| postakodea = 31130
| herritarra = mañeruar

| garaiera = 325-723
| azalera = 12.89
| distantzia = 26,7
| eremu = ez
| sorrera = 
| webgunea = [http://www.xn--maeru-pta.es/eu/ www.mañeru.es] 
| oharrak = 
}}
'''Mañeru'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=155. araua: Nafarroako udal izendegia|egilea=[[Euskaltzaindia]]|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0155.pdf}}&lt;/ref&gt;{{ahoskuntza|maɲéɾu|zorrotza bigarren}} [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] udalerri bat da, [[Nafarroa Garaia]] lurraldean kokatuta. [[Lizarrako merindadea|Lizarrako merindadean]] eta [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean dago, [[Iruñea]] hiriburutik 26,7 kilometrora. Altuera 325 eta 723 metro artekoa da, eta 12,89 km²-ko azalera hartzen du. {{biztanleria|urtean}} biztanle zituen.

Mañeru [[Lizarrerria|Lizarrerriko]] lehen herritzat hartzen da, [[Donejakue bidea|Donejakue bideari]] jarraituz. Muino baten gainean dago, [[Arga]] ibaiaren eta [[Riosalado]] ibaiaren bista onekin. [[XIII. mendea|XIII. mendean]] [[Maltako Ordena|Jerusalemgo San Joan Ospitaleko Ordena Militarreko]] kide izan zen, eta haren jaurerritik hiribildua askatu zuten [[1555|1555ean]]. [[Mañeruibar|Izena ematen dion ibarreko]] ibarburua da, eta duela gutxi pisua galdu du ondoko [[Zirauki|Ziraukiren]] alde, nahiz eta ez duen horregatik garrantzi txikia.

Bertako biztanleak ''mañeruarrak'' dira.

== Izena ==
Mañeru toponimoa beste hizkuntza batzuetan ere ezagutzen da, hala nola:

* [[Gaztelania|gaztelaniaz]]: ''Mañeru'' (&quot;mañéru&quot; ahoskatua)

Gainera, toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mañeru - Lekuak - EODA|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_ecoeoda&amp;task=lekuaIkusi&amp;Itemid=471&amp;lang=eu&amp;kodea=100016|aldizkaria=www.euskaltzaindia.eus|sartze-data=2021-08-30}}&lt;/ref&gt;

* ''Mangero'' (1035)
* ''Manneru'' (1189)
* ''Mayneru'' (1193)
* ''Maineru'' (1228)
* ''Magneru'' (1229)
* ''Maynneru'' (1268)
* ''Maynero'' (1330)
* ''Mayneru'' (1366)
* ''Mañeru'' (1534)
* ''Mayneru'' (1591)
* ''Mañeru'' (1802)
* ''Mañeru'' (1974)
* ''Mañeru'' (1990)

=== Etimologia ===
''Mañeru'' izena, oro har, [[Bizkaia|Bizkaiko]] ''[[Mañaria]]'' eta [[Iruñea|Iruñeko]] ''[[Mañueta kalea (Iruñea)|Mañueta]]'' izenekin lotzen da (&quot;[[Bainuetxe|bainuetxea]]&quot; eta &quot;[[Bainuetxe publiko|bainu-lekua]]&quot;). Hala ere, adituek ez dute argi ikusten Mañeruren jatorria &quot;bainuetxea&quot; dela. [[Julio Caro Baroja|Julio Caro Barojak]] izena ''mañaria'' izeneko bularrarekin lotzea iradokitzen du, edo agian ezizen gisa erabilitako ''Magnarius'' izenekin lotzea. Hala ere, ez da ahaztu behar [[Alfonso Irigoien|Alfonso Irigoienek]] [[Nafarroa Garaia|Nafarroan]] ondo dokumentatutako pertsona izen ezagun batekin lotzen duela populazioaren izena: ''Mainerius de Pampilona'' ([[1157]]. urtea), ''Mainer de Pampilona'' edo ''don Mainer'' ([[1175]]. urtea); eta gogoan izan ''mañero'' (&quot;[[Antzutasun|antzua]]&quot;) izena dagoela.

''Mañeru'', beraz, esanahi zalantzagarriko izena da.

== Ezaugarriak ==
=== Armarria ===
Mañeruko armarriak honako blasoi hau du:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Jesús Lorenzo|abizena=Otazu Ripa|izenburua=Heraldica municipal, merindad de Olite|argitaletxea=Diputación Foral de Navarra, Dirección de Turismo, Bibliotecas y Cultura Popular|data=D.L. 1990|url=https://www.worldcat.org/oclc/1122942662|isbn=84-235-0276-7|pmc=911388951|sartze-data=2021-08-31}}&lt;/ref&gt;
&lt;center&gt;{{Esaera2|Armarri kuartelatua: lehen hondo urdin batez eta aurrean urrezko gaztelu batez osatua dago; bigarren hondo gorri batez eta aurrean otso zuri batez, bere kolorezko harkaitzen gainean; hirugarren hondo gorri batez eta aurrean Nafarroako kateez; eta laugarren hondo urdin batez etea aurrean hiru urrezko zerrendez.}}&lt;/center&gt;

=== Bandera ===
Mañeruko banderak Mañeruko armarria dauka hondo gorri baten gainean.

== Geografia ==
Mañeru [[Mañeruibar|Mañeruibarreko]] herri bat da, [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean.

=== Mugakideak ===
{{Kokapen geografikoa
|width=auto
|Erdigunea=Mañeru
|Iparraldea=[[Girgillao]]
|Ipar-ekialdea=[[Artazu]]
|Ekialdea=[[Gares]]
|Hego-ekialdea=
|Hegoaldea=[[Mendigorria]]
|Hego-mendebaldea=
|Mendebaldea=[[Zirauki]]
|Ipar-mendebaldea=
}}

=== Inguru naturala eta kokapena ===
Nafarroa Garaiko erdialdean dago; Iruñetik joanez gero, [[A-12]] autobia eta [[NA-1110]] errepidea [[Gares]]-[[Lizarra]] norabidean jarraitu ostean, [[Lizarrako merindadea]]ren ekialdeko muturrean. [[Arga]] eta [[Riosalado]] ibaiek bat egiten dute Mañerun.

=== Klima eta landaredia ===
Mañeruko klima, mediterraneo kontinentala da. Altueraren arabera aldakorrak dira, batez besteko tenperatura 12º eta 14º bitartekoa eta prezipitazioak 500 eta 800mm bitartekoak dira. Urteroko egun euritsuak 60 eta 100 inguru izaten dira.

Landaredia landaturiko pinudiak eta ibaien ertzetan dagoen landaredia baino ez da han. Udalerrian zeuden jatorrizko basoak ia erabat galdu dira gizakiaren eragina dela eta.

==== Estazio meteorologikoa ====
Mañerun ez dago estazio meteorologikorik. Hala ere, [[Gares]] pareko udalerrian, estazio bat dagoen, itsasoaren mailatik 347 metrora, [[Nafarroako Gobernua|Nafarroako Gobernuak]] [[1925|1985ean]] jarritako estazio meteorologikoa dago.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Meteo Navarra|izenburua=Estazioko datuak - Gares|url=http://meteo.navarra.es/eu/estaciones/estacion.cfm?IDEstacion=199|aldizkaria=meteoeu.navarra.es|sartze-data=2021-09-01}}&lt;/ref&gt;
{{Klima 
|location= [[Gares]], 1981-2020
 &lt;!--Record high temperatures--&gt;  
|Jan record high C= 18.5
|Feb record high C= 24.0
|Mar record high C= 26.5
|Apr record high C= 29.0
|May record high C= 36.5
|Jun record high C= 40.0
|Jul record high C= 41.5
|Aug record high C= 43.0
|Sep record high C= 38.0
|Oct record high C= 32.0
|Nov record high C= 27.0
|Dec record high C= 21.0
|year record high C= 43.0
&lt;!--Average high temperatures--&gt;
|Jan high C= 9.7
|Feb high C= 11.6
|Mar high C= 15.4
|Apr high C= 17.0
|May high C= 21.8
|Jun high C= 26.6
|Jul high C= 29.6
|Aug high C= 29.6
|Sep high C= 25.3
|Oct high C= 19.6
|Nov high C= 13.3
|Dec high C= 9.9
|year high C= 19.1
&lt;!--Mean daily temperature--&gt;
|Jan mean C= 5.4
|Feb mean C= 6.4
|Mar mean C= 9.6
|Apr mean C= 11.5
|May mean C= 15.6
|Jun mean C= 19.8
|Jul mean C= 22.5
|Aug mean C= 22.6
|Sep mean C= 19.1
|Oct mean C= 14.4
|Nov mean C= 9.0
|Dec mean C= 5.9
|year mean C= 13.5
&lt;!--Average low temperatures--&gt;
|Jan low C= 1.1
|Feb low C= 1.3
|Mar low C= 3.8
|Apr low C= 5.9
|May low C= 9.3
|Jun low C= 13.0
|Jul low C= 15.5
|Aug low C= 15.6
|Sep low C= 12.8
|Oct low C= 9.1
|Nov low C= 4.6
|Dec low C= 1.8
|year low C= 7.8
&lt;!--Record low temperatures--&gt;
|Jan record low C= -7.0
|Feb record low C= -10.0
|Mar record low C= -8.5
|Apr record low C= -3.0
|May record low C= -0.5
|Jun record low C= 2.0
|Jul record low C= 7.0
|Aug record low C= 5.0
|Sep record low C= 3.0
|Oct record low C= -0.5
|Nov record low C= -6.5
|Dec record low C= -10.0
|year record low C= -10.0
&lt;!--Total Precipitation, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation mm= 
|Feb precipitation mm= 
|Mar precipitation mm= 
|Apr precipitation mm= 
|May precipitation mm= 
|Jun precipitation mm= 
|Jul precipitation mm= 
|Aug precipitation mm= 
|Sep precipitation mm= 
|Oct precipitation mm= 
|Nov precipitation mm=  
|Dec precipitation mm= 
|year precipitation mm= 
&lt;!--Mean Precipitation, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation mean = 44.2
|Feb precipitation mean = 38.7
|Mar precipitation mean = 51.6
|Apr precipitation mean = 59.5
|May precipitation mean = 53.1
|Jun precipitation mean = 45.6
|Jul precipitation mean = 27.0
|Aug precipitation mean = 26.3
|Sep precipitation mean = 38.6
|Oct precipitation mean = 60.3
|Nov precipitation mean = 55.4
|Dec precipitation mean = 57.2
|year precipitation mean = 547.5
&lt;!--Maximum Precipitation in 24 hours, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation max = 39.0
|Feb precipitation max = 29.0
|Mar precipitation max = 33.6
|Apr precipitation max = 62.0
|May precipitation max = 42.2
|Jun precipitation max = 38.5
|Jul precipitation max = 33.0
|Aug precipitation max = 85.0
|Sep precipitation max = 61.5
|Oct precipitation max = 46.0
|Nov precipitation max = 59.0
|Dec precipitation max = 39.0
|year precipitation max = 85.0
&lt;!--Average daily % humidity--&gt;
&lt;!-- If entering the average daily % humidity, then the humidex table should be used. As of December 2009, few if any countries other than Canada use the Humidex.--&gt;
|Jan humidity= 
|Feb humidity= 
|Mar humidity= 
|Apr humidity= 
|May humidity= 
|Jun humidity= 
|Jul humidity= 
|Aug humidity= 
|Sep humidity= 
|Oct humidity= 
|Nov humidity= 
|Dec humidity= 
|year humidity= 
&lt;!--Average number of precipitation days--&gt;
|unit precipitation days= 1 mm
|Jan precipitation days= 11.6
|Feb precipitation days= 10.3
|Mar precipitation days= 8.8
|Apr precipitation days= 11.2
|May precipitation days= 11.1
|Jun precipitation days= 7.2
|Jul precipitation days= 5.4
|Aug precipitation days= 4.9
|Sep precipitation days= 7.8
|Oct precipitation days= 10.5
|Nov precipitation days= 11.5
|Dec precipitation days= 12.8
|year precipitation days= 113.0
&lt;!--Average number of snowy days--&gt;
|unit snow days= 1 mm
|Jan snow days= 1.3
|Feb snow days= 1.4
|Mar snow days= 0.9
|Apr snow days= 0.2
|May snow days= 0.0
|Jun snow days= 0.0
|Jul snow days= 0.0
|Aug snow days= 0.0
|Sep snow days= 0.0
|Oct snow days= 0.0
|Nov snow days= 0.2
|Dec snow days= 1.2
|year snow days= 5.1
&lt;!--Average monthly sunshine hours, monthly totals are preferred, and will produce colours, but percentages are accepted.--&gt;
|Jan sun= 
|Feb sun= 
|Mar sun= 
|Apr sun= 
|May sun= 
|Jun sun= 
|Jul sun= 
|Aug sun= 
|Sep sun= 
|Oct sun= 
|Nov sun= 
|Dec sun= 
|year sun= 
|source 1= Nafarroako klimatologia zerbitzua&lt;ref&gt;{{erreferentzia |url=http://meteoeu.navarra.es/climatologia_eu/selfichaclima_eu.cfm?IDEstacion=199&amp;tipo=MAN|izenburua=Garesko estazioko balio klimatologikoak|argitaletxea=Nafarroako Gobernua|sartze-data=2020-08-24}}&lt;/ref&gt;}}

== Historia ==
Herriari buruzko lehen aipamena [[erromatar Inperioa|erromatarren]] garaikoa da, eta garai horretakoa da udalerrian aurkitutako Merkurioren brontzezko irudia, kristo ondorengo bigarren mendekoa. Udalerria erregearen jaurerri izan zen eta Antso VI.a Jakituna erregeak jaurerriaren petxa 700 soldatera murriztu zuen [[1193]]an, herriari forua eman eta berehala. Irantzuko eta Jerusalengo San Joan Ospitalekoaren ordena erlijiosoek jabetza ugari izan zituzten Mañerun. Azken ordena honek herriko parrokiaren jabetza zeukan.

[[1630]]ean Mañeru haranetik banandu zen eta [[1665]]ean [[Nafarroa]]ko gorteetan jarlekua lortu zuen, horretarako dirua ordaindu eta gero. Dena den, jarlekua hamaika urte geroago galdu zuen. [[XVIII. mendea]]ren amaieran, berriz, Mañerun, tabakoa, olioa eta batez ere ardoa ekoizten zuten enpresak zeuden. Ordurako, herriko oihalgintza tailerrak gainbeheran zeuden, ordea. [[1848]]an herrian nesken eta mutilen eskolak zeuden. Mutilen eskolan 94 haur zeuden, eta maisuak 4.000 errealeko soldata jasotzen zuen. Nesken eskolan, berriz, 72 haur zeuden eta bertako maistrak 2.000 errealeko soldata jasotzen zuen. Soldata horiek, umeen gurasoek emandako diruarekin batetik, eta udalerriko ondasun komunetik ateratako diruarekin, bestetik, ordaintzen ziren.

[[XIX. mendea]]ren erdialdean, Mañeruko eliza herritarrek aurkezturiko bikario batek zuzentzen zuen. Elizak aldi berean bost onuradun zituen, erregeak eta [[Gares]]ko San Joan komentuak izendatzen zituenak. [[1820]]an herrian errota eta bestelako [[aletegi]] txikiak zeuden bertan, baina jarduera ekonomiko nagusia ardogintza zen. [[Lehen Karlistaldia]]n —[[1833]]. eta [[1840]]. urteen artean— Fernandez kordobar jeneralak mañeruarrak herritik kanporatu zituen, [[karlismo|karlistak]] [[Larraga]]ko gotorlekuaren jabe egiten saiatzean.

[[XX. mendea]]n zehar, herriaren gainbehera etorri zen, [[Iruñerria|Iruñerriko]] eta [[Lizarra]]ko industrializazioak mañeruar asko erakarri baitzuen. Herriko biztanle kopurua erdira murriztu zen.

== Ekonomia ==
Jarduera ekonomiko nagusia industria da, biztanleriaren %65ek egiten du lan horretan. Igeltsua ekoizten duen lantegia eta nekazaritzarekin zerikusia duten industria txikiak nagusi dira: ardogintza kooperatiba, barazkien kontserba lantegia, olio enpresa eta okela industria txikia. Biztanleriaren gainontzekoa nekazaritzan aritzen da.

== Demografia ==
{{Barra bertikalen grafikoa
|izena=Mañeruko biztanleria
|altuera=300
|zabalera=500
| 1900 | 1078 | 1910 | 1091 | 1920 | 974 | 1930 | 901 | 1940 | 859 | 1950 | 764 | 1960 | 684 | 1970 | 552 | 1981 | 425 | 1991 | 362 | 2001 | 378 | 2011 | 415 | 
}}
[[2008]]ko erroldaren arabera, Espainiaz kanpoko 27 etorkin bizi ziren herrian, biztanleriaren %7,26 ([[Nafarroa]]ko batezbestekoaren azpitik).

== Politika ==

=== Udaletxea ===
Udal bulegoak Foruen plazan [[XIX. mendea]]ren amaieran altxatutako eraikuntza batean daude. Udaletxeak bi zati dauzka eta lau fatxada, bakoitza plazaren alde batera begira. Zati nagusia zarpeatuta dago eta inguruko eraikuntzen estilo bera dauka. Udaletxean, udal bulegoez gain, anbulatorioa, kultura etxea eta banketxe baten bulegoa daude.Udala alkateak eta sei zinegotzik osatzen dute. Mañeruko udaleko idazkaria [[Girgillao]],[[Artazu]] eta [[Zirauki]]ko idazkari ere bada.

* HELBIDEA: Foru plaza, 1

=== Udal hauteskundeak ===
[[2007]]ko ekainean ez zen udal hauteskunderik izan Mañerun, ez zelako inongo talderik aurkeztu&lt;ref&gt;[http://www.noticiasdenavarra.com/ediciones/2007/06/17/vecinos/pamplona/d17pam44.921167.php Noticias de Navarra egunkariko albistea.]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;. Aldiz, urte bereko azaroko deialdian ''[[Formación Independiente de Mañeru]]'' (FIM) zerrenda aurkeztu zen eta Nuria Irisarri izendatu zuten alkate&lt;ref&gt;[http://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/mas_navarra/alcaldes_que_esperan_las_elecciones.html ''Alcaldes que no esperan a las elecciones''], [[Diario de Navarra]], [[2011]]ko [[maiatzaren 9]]a.&lt;/ref&gt;.

[[2011ko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian|2011ko udal hauteskundeetan]] ere [[Formación Independiente de Mañeru|FIM]] izan zen talde bakarra, eta, Irisarri alkate atera zela, haren sei taldekide ere zinegotzi bihurtu ziren&lt;ref&gt;[http://www.berria.info/m22/emaitzak.php?herrialdea=NAFARROA&amp;id=3844 Emaitzak] [[Berria]]n.&lt;/ref&gt;.

=== Alkateak ===
Hauek izan dira Mañeruko azken alkateak:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- bgcolor=&quot;#D8D8D8&quot;
|'''[[Alkate]]a'''
|'''Agintaldi hasiera'''
|'''Agintaldi amaiera'''
| colspan=&quot;2&quot;|'''Alderdia&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.mptfp.gob.es/portal/politica-territorial/local/sistema_de_informacion_local_-SIL-/alcaldes_y_concejales.html|aldizkaria=www.mptfp.gob.es|sartze-data=2022-06-16}}&lt;/ref&gt;'''
|-
| [[Jose Antonio Arbeloa|Jose Antonio Arbeloa Santesteban]]&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mañeru - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=eu|url=http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/maneru/ar-91966/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| [[1979]]
| [[1983]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
| Jose Antonio Arbeloa Santesteban&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
| 1983
| [[1987]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''[[Agrupacion Democratica Independiente de Mañeru]]''
|-
|
| 1987
| [[1991]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1991
| [[1995]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Kudeaketa batzordea
|-
|
| 1995
| [[1998]] &lt;sup&gt;a&lt;/sup&gt;
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1998
| [[1999]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1999
| [[2003]]
|
|
|-
| [[Jose Ignacio Martinez]]
| 2003
| [[2007]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| AIM
|-
| [[Nuria Irisarri|Nuria Irisarri Arbeloa]]&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Alcaldes que no esperan a las elecciones|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|data=2011-05-09|url=https://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/mas_navarra/alcaldes_que_esperan_las_elecciones.html|aldizkaria=Diario de Navarra|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| 2007
| [[2011]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''[[Formacion Independiente de Mañeru]]''
|-
| Nuria Irisarri Arbeloa&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;
| 2011
| [[2015]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''Formacion Independiente de Mañeru''
|-
| [[Javier Maria Zugaldia|Javier Maria Zugaldia Aldaba]]&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.mptfp.gob.es/portal/politica-territorial/local/sistema_de_informacion_local_-SIL-/alcaldes_y_concejales.html|aldizkaria=www.mptfp.gob.es|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| 2015
| [[2019]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|''[[Agrupacion Electoral Mañeru]]''
|-
| [[Nuria Garcia|Nuria Garcia Arostegui]]&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
| 2019
| Jardunean
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| [[Mañeruko Aukera]]&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=LIZARRAKO ESKUALDEKO HAUTESKUNDE BATZORDEA Aurkeztutako hautagai-zerrendak|argitaletxea=|orrialdea=5082|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|data=|url=|aldizkaria=NAO 78. zenbakia, 2019ko apirilaren 24a, asteazkena|issn=|doi=|sartze-data=2020-04-30}}&lt;/ref&gt;
|}
&lt;sup&gt;a&lt;/sup&gt; Alkateak ez zuen legegintzaldia bukatu.

== Hirigintza ==
Mañeruko herriguneak [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] hiribilduen ezaugarriak ditu, kale estu eta okerrekin. Herria, plaza zabalen inguruan antolaturik dago, San Pedro plaza esaterako, betiere, elizaren inguruan. Mañeruko udala Foruen Plazan dago eta [[XIX. mendea]]ren amaieran eraiki zen. Udalean, anbulategia, eskola-publikoa eta udal liburutegia daude. Foruen plaza, maila baxuagoan dago, eta bertan hiru gorputzetako etxeak altxatzen dira, errenkada horizontalean eta harlanduz egindakoak.

== Azpiegiturak eta garraioak ==
[[La Estellesa]] autobus konpainiak [[Aguilar Kodes]] eta [[Iruñea]] bitarteko autobus linea ustiatzen du. Lineak bi zerbitzu dauzka Aguilar Kodesko norantzan eta lau zerbitzu kontrako norabidean. Linearen ibilbidea honakoa da:

* [[Aguilar Kodes]] - [[Cabredo]] - [[Marañón|Marañon]] - [[Genevilla]] - [[Zuñiga]] - [[Antzin]] - [[Murieta]] - [[Lizarra]] - [[Villatuerta]] - [[Zirauki]] - Mañeru - [[Gares]] - [[Obanos]] - [[Legarda]] - [[Zizur Nagusia]] eta [[Iruñea]]

== Kultura ==
=== Euskara ===
[[Nafarroa]]ko gobernuak onartutako [[Euskararen Foru Legea]]ren arabera Mañeru eremu ez-euskalduneko udalerria da, eta hori dela eta, hizkuntza ofizial bakarra [[gaztelania]] da. [[2001]]eko erroldaren arabera, herritarren %5,38k zekien [[euskara]]z hitz egiten.

[[2008]]an [[Ezker Batua (Espainia)|Nafarroako Ezker Batuak]] eta [[Nafarroa Bai]]k [[Euskararen Foru Legea]] aldatu eta gune mistoan udalerri gehiago sartzeko (horien artean Mañeru) proposamena aurkeztu zuten [[Nafarroa]]ko legebiltzarrean. [[Unión del Pueblo Navarro|UPN]] ez beste talde guztien baiezko botoarekin proposamena aurrera aterako zela zirudienean, [[Nafarroako Alderdi Sozialista|PSN]] alderdiaren ustegabeko jarrera aldaketak, atzera bota zuen gune mistoaren hedapena&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20140714214048/http://www.euskarakultur.org/eke/accion/noticia.NoticiaViewPDF?noticia_id=16106&amp;idIdioma=1 Euskarakultur.com webguneko albistea.]&lt;/ref&gt;.

Guraso gehienek [[D eredua]] eskatu eta [[Nafarroako Gobernua]]k eredu hori herrian zabaltzeari uko egin zionez, [[A eredua]] baino eskaintzen ez zuen eskola ikaslerik gabe geratu eta gobernuak itxi egin zuen, guraso eta herritar ugariren protesten artean&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20120110121229/http://www.gaur8.info/bitakorak/hetzordua/2010/06/22/ziraukitik-manerura/ ''Ziraukitik Mañerura''], [[Gaur8]], [[2010]].&lt;/ref&gt;.

2017an Mañeruko herritar talde batek 157 sinadura aurkeztu zituen Udalak zonalde mistora ez sartzeko hartutako erabakia berrazter zezan.  Sinadura guztiak Mañerun erroldatutako 18 urtetik gorako pertsonenak ziren. 2016ko azken hauteskundeetan, Mañerun 345 lagun erroldatuta zeuden&lt;ref&gt;https://estelladigital.com/vecinos-de-maneru-buscan-su-inclusion-en-la-zona-mixta/&lt;/ref&gt; Udalak ez zuen kontutan hartu eskaera hau eta honen ondorioz herriak tira birak egon ziren&lt;ref&gt;https://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/tierra_estella/2017/04/04/maneru_frena_crisis_municipal_surgida_raiz_zona_mixta_525100_1006.html&lt;/ref&gt;.

=== Jaiak eta ospakizunak ===
Duela gutxi udalak jaien data aldatzea erabaki du, lehen [[irail]]eko lehen astean ospatzen ziren; orain, berriz, [[abuztu]]ko azken astean ospatzen dira.

[[Irail]]eko lehen igandean jai handiak izaten dira, astebetez. [[Ekainaren 29]]an San Pedro Mañeruko patroiaren omenezko jaiak izaten dira. Herriko &quot;jai txikiak&quot; dira.

[[Abenduaren 4]]an Santa Barbararen eguna ospatzen da.Herritarrak [[maiatzaren 1]]ean izen bereko baselizara joaten dira erromerian.

== Ondasun nabarmenak ==
=== San Pedro Apostuluaren eliza ===
San Pedro Apostuluaren eliza, [[XVIII. mendea|XVIII. mende]] amaierako eraikin [[arkitektura neoklasikoa|neoklasikoa]] da, eta [[XVI. mendea]]n Juanes maisuak eta haren seme Pedro Urbietak egindako tenplu zaharra ordezkatzeko eraiki zen. Eraikinaren zati bat [[XVI. mendea|XVI. mendeko]] egitura aprobetxatuz eraiki zen. [[Santos Angel Otxandategi]] arkitekto [[neoklasizismo|neoklasikoaren]] obra nagusitzat jotzen da.

Parrokiak gurutze latindarraren oinarria dauka, eta linternadun laranja erdiko gangez estalitako gurutzeria zabala. Tenpluaren oinetan, barruko egituran ezarritako koru altua dago, [[XVI. mendea|XVI. mendeko]] dorrearen egitura aprobetxatuz. Elizaren kanpoaldean, harlanduzko hormak eta ezaugarri [[arkitektura neoklasikoa|neoklasikoak]] nabarmentzen dira. Sarrerak, dinteldun atea dauka, eta horren gainean, San Pedroren [[XVI. mendea|XVI. mendeko]] irudi bat dago.

Eliza barruko erretaula nagusia Victor Eusak diseinatu zuen eta Arrietak gauzatu zuen [[1930]]. urtearen inguruan eredu [[arkitektura neoklasikoa|neoklasikoak]] erabilita. Erretaularen erdian San Pedro, San Fermin eta Frantzisko Xabierren egurrezko irudiak daude.

=== Santa Barbara baseliza ===
Santa Barbara baseliza herritik ordu erdira dago, mendialdean. [[XX. mendea]]n berreraikia, baselizaren barruan, [[XVII. mendea]]ren bigarren erdiko erretaula [[Arkitektura barrokoa|barrokoa]] dago.

== Mañeruar ospetsuak ==
* [[Juan Oses Mayanz]] ([[1830]]-[[1881]]) irakasle eta kazetaria.
* [[Demetrio Beriain]] ([[1911]]-[[1981]]) [[Anarkismo|anarkista]]
* [[Víctor Manuel Arbeloa]] ([[1936]]-) politiko eta idazlea.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Nafarroa Garaiko udalerrien zerrenda|Nafarroako udalerrien zerrenda]]
*[[Lizarraldea]]
*[[Lizarrako merindadea]]

== Kanpo estekak ==

* {{es}} [http://www.maneru.es Mañeruko udalaren webgunea.]
* {{es}} [http://www.navarra.es/home_es/Navarra/272+Municipios/entidad.htm?IdEnt=436 Mañeruri buruzko informazioa Nafarroako Gobernuaren webgunean.]
* [http://maps.google.com/maps?f=q&amp;source=s_q&amp;hl=eu&amp;geocode=&amp;q=ma%C3%B1eru&amp;sll=37.0625,-95.677068&amp;sspn=33.352165,56.513672&amp;ie=UTF8&amp;hq=&amp;hnear=Ma%C3%B1eru,+Nafarroa,+Espainia&amp;z=13&amp;layer=c&amp;cbll=42.668907,-1.862626&amp;panoid=cTe-h7rLEQkgavAcQrFBPA&amp;cbp=12,184.68,,0,1.92 Mañeruko Itxaropen kalearen ikuspegia Google Street View-n.]
{{autoritate kontrola}}

{{Nafarroako udalerri aurkibidea}}
{{Atari|Euskal Wikiatlasa|Euskal Herriko Wikiatlasa}}

[[Kategoria:Mañeru]]</text>
      <sha1>iw5cqbbfohz3cl4p9zjlvba8swplb0l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005746</id>
      <parentid>9005744</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:53:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Enekorga</username>
        <id>103793</id>
      </contributor>
      <comment>/* Demografia */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25101" xml:space="preserve">{{Nafarroa Garaiko udalerri infotaula
| izena = Mañeru
| irudia = Mañeru - ikuspegia.jpg
| irudiaren testua = Mañeruko ikuspegia ekialdeko sarbidetik
| bandera = Mañeruko bandera.svg
| armarria = Escudo de Mañeru.svg
| bandera orria = #Bandera
| armarri orria = #Armarria
| goiburua = 
| zoom = 11

| merindade = Lizarra
| eskualdea = [[Izarbeibar-Novenera]]
| barrutia = [[Lizarrako barruti judiziala|Lizarra]]
| mankomunitatea = 

| ofiziala = Mañeru
| alkatea = 
| alkatea hasiera = 
| alkatea amaiera = 
| alkatea alderdia = 
| postakodea = 31130
| herritarra = mañeruar

| garaiera = 325-723
| azalera = 12.89
| distantzia = 26,7
| eremu = ez
| sorrera = 
| webgunea = [http://www.xn--maeru-pta.es/eu/ www.mañeru.es] 
| oharrak = 
}}
'''Mañeru'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=155. araua: Nafarroako udal izendegia|egilea=[[Euskaltzaindia]]|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0155.pdf}}&lt;/ref&gt;{{ahoskuntza|maɲéɾu|zorrotza bigarren}} [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] udalerri bat da, [[Nafarroa Garaia]] lurraldean kokatuta. [[Lizarrako merindadea|Lizarrako merindadean]] eta [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean dago, [[Iruñea]] hiriburutik 26,7 kilometrora. Altuera 325 eta 723 metro artekoa da, eta 12,89 km²-ko azalera hartzen du. {{biztanleria|urtean}} biztanle zituen.

Mañeru [[Lizarrerria|Lizarrerriko]] lehen herritzat hartzen da, [[Donejakue bidea|Donejakue bideari]] jarraituz. Muino baten gainean dago, [[Arga]] ibaiaren eta [[Riosalado]] ibaiaren bista onekin. [[XIII. mendea|XIII. mendean]] [[Maltako Ordena|Jerusalemgo San Joan Ospitaleko Ordena Militarreko]] kide izan zen, eta haren jaurerritik hiribildua askatu zuten [[1555|1555ean]]. [[Mañeruibar|Izena ematen dion ibarreko]] ibarburua da, eta duela gutxi pisua galdu du ondoko [[Zirauki|Ziraukiren]] alde, nahiz eta ez duen horregatik garrantzi txikia.

Bertako biztanleak ''mañeruarrak'' dira.

== Izena ==
Mañeru toponimoa beste hizkuntza batzuetan ere ezagutzen da, hala nola:

* [[Gaztelania|gaztelaniaz]]: ''Mañeru'' (&quot;mañéru&quot; ahoskatua)

Gainera, toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mañeru - Lekuak - EODA|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_ecoeoda&amp;task=lekuaIkusi&amp;Itemid=471&amp;lang=eu&amp;kodea=100016|aldizkaria=www.euskaltzaindia.eus|sartze-data=2021-08-30}}&lt;/ref&gt;

* ''Mangero'' (1035)
* ''Manneru'' (1189)
* ''Mayneru'' (1193)
* ''Maineru'' (1228)
* ''Magneru'' (1229)
* ''Maynneru'' (1268)
* ''Maynero'' (1330)
* ''Mayneru'' (1366)
* ''Mañeru'' (1534)
* ''Mayneru'' (1591)
* ''Mañeru'' (1802)
* ''Mañeru'' (1974)
* ''Mañeru'' (1990)

=== Etimologia ===
''Mañeru'' izena, oro har, [[Bizkaia|Bizkaiko]] ''[[Mañaria]]'' eta [[Iruñea|Iruñeko]] ''[[Mañueta kalea (Iruñea)|Mañueta]]'' izenekin lotzen da (&quot;[[Bainuetxe|bainuetxea]]&quot; eta &quot;[[Bainuetxe publiko|bainu-lekua]]&quot;). Hala ere, adituek ez dute argi ikusten Mañeruren jatorria &quot;bainuetxea&quot; dela. [[Julio Caro Baroja|Julio Caro Barojak]] izena ''mañaria'' izeneko bularrarekin lotzea iradokitzen du, edo agian ezizen gisa erabilitako ''Magnarius'' izenekin lotzea. Hala ere, ez da ahaztu behar [[Alfonso Irigoien|Alfonso Irigoienek]] [[Nafarroa Garaia|Nafarroan]] ondo dokumentatutako pertsona izen ezagun batekin lotzen duela populazioaren izena: ''Mainerius de Pampilona'' ([[1157]]. urtea), ''Mainer de Pampilona'' edo ''don Mainer'' ([[1175]]. urtea); eta gogoan izan ''mañero'' (&quot;[[Antzutasun|antzua]]&quot;) izena dagoela.

''Mañeru'', beraz, esanahi zalantzagarriko izena da.

== Ezaugarriak ==
=== Armarria ===
Mañeruko armarriak honako blasoi hau du:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Jesús Lorenzo|abizena=Otazu Ripa|izenburua=Heraldica municipal, merindad de Olite|argitaletxea=Diputación Foral de Navarra, Dirección de Turismo, Bibliotecas y Cultura Popular|data=D.L. 1990|url=https://www.worldcat.org/oclc/1122942662|isbn=84-235-0276-7|pmc=911388951|sartze-data=2021-08-31}}&lt;/ref&gt;
&lt;center&gt;{{Esaera2|Armarri kuartelatua: lehen hondo urdin batez eta aurrean urrezko gaztelu batez osatua dago; bigarren hondo gorri batez eta aurrean otso zuri batez, bere kolorezko harkaitzen gainean; hirugarren hondo gorri batez eta aurrean Nafarroako kateez; eta laugarren hondo urdin batez etea aurrean hiru urrezko zerrendez.}}&lt;/center&gt;

=== Bandera ===
Mañeruko banderak Mañeruko armarria dauka hondo gorri baten gainean.

== Geografia ==
Mañeru [[Mañeruibar|Mañeruibarreko]] herri bat da, [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean.

=== Mugakideak ===
{{Kokapen geografikoa
|width=auto
|Erdigunea=Mañeru
|Iparraldea=[[Girgillao]]
|Ipar-ekialdea=[[Artazu]]
|Ekialdea=[[Gares]]
|Hego-ekialdea=
|Hegoaldea=[[Mendigorria]]
|Hego-mendebaldea=
|Mendebaldea=[[Zirauki]]
|Ipar-mendebaldea=
}}

=== Inguru naturala eta kokapena ===
Nafarroa Garaiko erdialdean dago; Iruñetik joanez gero, [[A-12]] autobia eta [[NA-1110]] errepidea [[Gares]]-[[Lizarra]] norabidean jarraitu ostean, [[Lizarrako merindadea]]ren ekialdeko muturrean. [[Arga]] eta [[Riosalado]] ibaiek bat egiten dute Mañerun.

=== Klima eta landaredia ===
Mañeruko klima, mediterraneo kontinentala da. Altueraren arabera aldakorrak dira, batez besteko tenperatura 12º eta 14º bitartekoa eta prezipitazioak 500 eta 800mm bitartekoak dira. Urteroko egun euritsuak 60 eta 100 inguru izaten dira.

Landaredia landaturiko pinudiak eta ibaien ertzetan dagoen landaredia baino ez da han. Udalerrian zeuden jatorrizko basoak ia erabat galdu dira gizakiaren eragina dela eta.

==== Estazio meteorologikoa ====
Mañerun ez dago estazio meteorologikorik. Hala ere, [[Gares]] pareko udalerrian, estazio bat dagoen, itsasoaren mailatik 347 metrora, [[Nafarroako Gobernua|Nafarroako Gobernuak]] [[1925|1985ean]] jarritako estazio meteorologikoa dago.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Meteo Navarra|izenburua=Estazioko datuak - Gares|url=http://meteo.navarra.es/eu/estaciones/estacion.cfm?IDEstacion=199|aldizkaria=meteoeu.navarra.es|sartze-data=2021-09-01}}&lt;/ref&gt;
{{Klima 
|location= [[Gares]], 1981-2020
 &lt;!--Record high temperatures--&gt;  
|Jan record high C= 18.5
|Feb record high C= 24.0
|Mar record high C= 26.5
|Apr record high C= 29.0
|May record high C= 36.5
|Jun record high C= 40.0
|Jul record high C= 41.5
|Aug record high C= 43.0
|Sep record high C= 38.0
|Oct record high C= 32.0
|Nov record high C= 27.0
|Dec record high C= 21.0
|year record high C= 43.0
&lt;!--Average high temperatures--&gt;
|Jan high C= 9.7
|Feb high C= 11.6
|Mar high C= 15.4
|Apr high C= 17.0
|May high C= 21.8
|Jun high C= 26.6
|Jul high C= 29.6
|Aug high C= 29.6
|Sep high C= 25.3
|Oct high C= 19.6
|Nov high C= 13.3
|Dec high C= 9.9
|year high C= 19.1
&lt;!--Mean daily temperature--&gt;
|Jan mean C= 5.4
|Feb mean C= 6.4
|Mar mean C= 9.6
|Apr mean C= 11.5
|May mean C= 15.6
|Jun mean C= 19.8
|Jul mean C= 22.5
|Aug mean C= 22.6
|Sep mean C= 19.1
|Oct mean C= 14.4
|Nov mean C= 9.0
|Dec mean C= 5.9
|year mean C= 13.5
&lt;!--Average low temperatures--&gt;
|Jan low C= 1.1
|Feb low C= 1.3
|Mar low C= 3.8
|Apr low C= 5.9
|May low C= 9.3
|Jun low C= 13.0
|Jul low C= 15.5
|Aug low C= 15.6
|Sep low C= 12.8
|Oct low C= 9.1
|Nov low C= 4.6
|Dec low C= 1.8
|year low C= 7.8
&lt;!--Record low temperatures--&gt;
|Jan record low C= -7.0
|Feb record low C= -10.0
|Mar record low C= -8.5
|Apr record low C= -3.0
|May record low C= -0.5
|Jun record low C= 2.0
|Jul record low C= 7.0
|Aug record low C= 5.0
|Sep record low C= 3.0
|Oct record low C= -0.5
|Nov record low C= -6.5
|Dec record low C= -10.0
|year record low C= -10.0
&lt;!--Total Precipitation, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation mm= 
|Feb precipitation mm= 
|Mar precipitation mm= 
|Apr precipitation mm= 
|May precipitation mm= 
|Jun precipitation mm= 
|Jul precipitation mm= 
|Aug precipitation mm= 
|Sep precipitation mm= 
|Oct precipitation mm= 
|Nov precipitation mm=  
|Dec precipitation mm= 
|year precipitation mm= 
&lt;!--Mean Precipitation, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation mean = 44.2
|Feb precipitation mean = 38.7
|Mar precipitation mean = 51.6
|Apr precipitation mean = 59.5
|May precipitation mean = 53.1
|Jun precipitation mean = 45.6
|Jul precipitation mean = 27.0
|Aug precipitation mean = 26.3
|Sep precipitation mean = 38.6
|Oct precipitation mean = 60.3
|Nov precipitation mean = 55.4
|Dec precipitation mean = 57.2
|year precipitation mean = 547.5
&lt;!--Maximum Precipitation in 24 hours, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation max = 39.0
|Feb precipitation max = 29.0
|Mar precipitation max = 33.6
|Apr precipitation max = 62.0
|May precipitation max = 42.2
|Jun precipitation max = 38.5
|Jul precipitation max = 33.0
|Aug precipitation max = 85.0
|Sep precipitation max = 61.5
|Oct precipitation max = 46.0
|Nov precipitation max = 59.0
|Dec precipitation max = 39.0
|year precipitation max = 85.0
&lt;!--Average daily % humidity--&gt;
&lt;!-- If entering the average daily % humidity, then the humidex table should be used. As of December 2009, few if any countries other than Canada use the Humidex.--&gt;
|Jan humidity= 
|Feb humidity= 
|Mar humidity= 
|Apr humidity= 
|May humidity= 
|Jun humidity= 
|Jul humidity= 
|Aug humidity= 
|Sep humidity= 
|Oct humidity= 
|Nov humidity= 
|Dec humidity= 
|year humidity= 
&lt;!--Average number of precipitation days--&gt;
|unit precipitation days= 1 mm
|Jan precipitation days= 11.6
|Feb precipitation days= 10.3
|Mar precipitation days= 8.8
|Apr precipitation days= 11.2
|May precipitation days= 11.1
|Jun precipitation days= 7.2
|Jul precipitation days= 5.4
|Aug precipitation days= 4.9
|Sep precipitation days= 7.8
|Oct precipitation days= 10.5
|Nov precipitation days= 11.5
|Dec precipitation days= 12.8
|year precipitation days= 113.0
&lt;!--Average number of snowy days--&gt;
|unit snow days= 1 mm
|Jan snow days= 1.3
|Feb snow days= 1.4
|Mar snow days= 0.9
|Apr snow days= 0.2
|May snow days= 0.0
|Jun snow days= 0.0
|Jul snow days= 0.0
|Aug snow days= 0.0
|Sep snow days= 0.0
|Oct snow days= 0.0
|Nov snow days= 0.2
|Dec snow days= 1.2
|year snow days= 5.1
&lt;!--Average monthly sunshine hours, monthly totals are preferred, and will produce colours, but percentages are accepted.--&gt;
|Jan sun= 
|Feb sun= 
|Mar sun= 
|Apr sun= 
|May sun= 
|Jun sun= 
|Jul sun= 
|Aug sun= 
|Sep sun= 
|Oct sun= 
|Nov sun= 
|Dec sun= 
|year sun= 
|source 1= Nafarroako klimatologia zerbitzua&lt;ref&gt;{{erreferentzia |url=http://meteoeu.navarra.es/climatologia_eu/selfichaclima_eu.cfm?IDEstacion=199&amp;tipo=MAN|izenburua=Garesko estazioko balio klimatologikoak|argitaletxea=Nafarroako Gobernua|sartze-data=2020-08-24}}&lt;/ref&gt;}}

== Historia ==
Herriari buruzko lehen aipamena [[erromatar Inperioa|erromatarren]] garaikoa da, eta garai horretakoa da udalerrian aurkitutako Merkurioren brontzezko irudia, kristo ondorengo bigarren mendekoa. Udalerria erregearen jaurerri izan zen eta Antso VI.a Jakituna erregeak jaurerriaren petxa 700 soldatera murriztu zuen [[1193]]an, herriari forua eman eta berehala. Irantzuko eta Jerusalengo San Joan Ospitalekoaren ordena erlijiosoek jabetza ugari izan zituzten Mañerun. Azken ordena honek herriko parrokiaren jabetza zeukan.

[[1630]]ean Mañeru haranetik banandu zen eta [[1665]]ean [[Nafarroa]]ko gorteetan jarlekua lortu zuen, horretarako dirua ordaindu eta gero. Dena den, jarlekua hamaika urte geroago galdu zuen. [[XVIII. mendea]]ren amaieran, berriz, Mañerun, tabakoa, olioa eta batez ere ardoa ekoizten zuten enpresak zeuden. Ordurako, herriko oihalgintza tailerrak gainbeheran zeuden, ordea. [[1848]]an herrian nesken eta mutilen eskolak zeuden. Mutilen eskolan 94 haur zeuden, eta maisuak 4.000 errealeko soldata jasotzen zuen. Nesken eskolan, berriz, 72 haur zeuden eta bertako maistrak 2.000 errealeko soldata jasotzen zuen. Soldata horiek, umeen gurasoek emandako diruarekin batetik, eta udalerriko ondasun komunetik ateratako diruarekin, bestetik, ordaintzen ziren.

[[XIX. mendea]]ren erdialdean, Mañeruko eliza herritarrek aurkezturiko bikario batek zuzentzen zuen. Elizak aldi berean bost onuradun zituen, erregeak eta [[Gares]]ko San Joan komentuak izendatzen zituenak. [[1820]]an herrian errota eta bestelako [[aletegi]] txikiak zeuden bertan, baina jarduera ekonomiko nagusia ardogintza zen. [[Lehen Karlistaldia]]n —[[1833]]. eta [[1840]]. urteen artean— Fernandez kordobar jeneralak mañeruarrak herritik kanporatu zituen, [[karlismo|karlistak]] [[Larraga]]ko gotorlekuaren jabe egiten saiatzean.

[[XX. mendea]]n zehar, herriaren gainbehera etorri zen, [[Iruñerria|Iruñerriko]] eta [[Lizarra]]ko industrializazioak mañeruar asko erakarri baitzuen. Herriko biztanle kopurua erdira murriztu zen.

== Ekonomia ==
Jarduera ekonomiko nagusia industria da, biztanleriaren %65ek egiten du lan horretan. Igeltsua ekoizten duen lantegia eta nekazaritzarekin zerikusia duten industria txikiak nagusi dira: ardogintza kooperatiba, barazkien kontserba lantegia, olio enpresa eta okela industria txikia. Biztanleriaren gainontzekoa nekazaritzan aritzen da.

== Demografia ==
{{biztanleria}} biztanle zituen Mañeruk.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mañeru|argitaletxea=Espainiako Estatistika Institutua|url=https://www.ine.es/intercensal/intercensal.do;jsessionid=131CA92583B7C5943D609CDBF16B2F5F.intercensal01?search=1&amp;cmbTipoBusq=0&amp;textoMunicipio=Mañeru|aldizkaria=www.ine.es|sartze-data=2021-08-31}}&lt;/ref&gt;&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;0&quot; style=&quot;border: 1px solid #999; background-color:#FFFFFF; text-align:center;&quot;
!1842
!1857
!1860
!1877
!1887
!1897
!1900
!1910
!1920
!1930
!1940
!1950
!1960
!1970
!1981
!1991
!2001
!2011
!2021
|-
|1004
|1166
|1203
|1119
|1129
|1111
|1078
|1091
|974
|901
|859
|764
|684
|552
|425
|362
|378
|415
|423
|}
{| align=center
|-
{{Graph:Chart|width=800|height=300|xAxisTitle=Urtea|yAxisTitle=Biztanleria|type=rect|xAxisAngle = -40
|x=1842, 1857, 1860, 1877, 1887, 1897, 1900, 1910, 1920, 1930, 1940, 1950, 1960, 1970, 1981, 1991, 2001, 2011, 2021
|y1=1004, 1166, 1203, 1119, 1129, 1111, 1078, 1091, 974, 901, 859, 764, 684, 552, 425, 362, 378, 415, 423
|colors=#99c|showValues = offset:4}}
|}
&lt;/center&gt;

== Politika ==

=== Udaletxea ===
Udal bulegoak Foruen plazan [[XIX. mendea]]ren amaieran altxatutako eraikuntza batean daude. Udaletxeak bi zati dauzka eta lau fatxada, bakoitza plazaren alde batera begira. Zati nagusia zarpeatuta dago eta inguruko eraikuntzen estilo bera dauka. Udaletxean, udal bulegoez gain, anbulatorioa, kultura etxea eta banketxe baten bulegoa daude.Udala alkateak eta sei zinegotzik osatzen dute. Mañeruko udaleko idazkaria [[Girgillao]],[[Artazu]] eta [[Zirauki]]ko idazkari ere bada.

* HELBIDEA: Foru plaza, 1

=== Udal hauteskundeak ===
[[2007]]ko ekainean ez zen udal hauteskunderik izan Mañerun, ez zelako inongo talderik aurkeztu&lt;ref&gt;[http://www.noticiasdenavarra.com/ediciones/2007/06/17/vecinos/pamplona/d17pam44.921167.php Noticias de Navarra egunkariko albistea.]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;. Aldiz, urte bereko azaroko deialdian ''[[Formación Independiente de Mañeru]]'' (FIM) zerrenda aurkeztu zen eta Nuria Irisarri izendatu zuten alkate&lt;ref&gt;[http://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/mas_navarra/alcaldes_que_esperan_las_elecciones.html ''Alcaldes que no esperan a las elecciones''], [[Diario de Navarra]], [[2011]]ko [[maiatzaren 9]]a.&lt;/ref&gt;.

[[2011ko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian|2011ko udal hauteskundeetan]] ere [[Formación Independiente de Mañeru|FIM]] izan zen talde bakarra, eta, Irisarri alkate atera zela, haren sei taldekide ere zinegotzi bihurtu ziren&lt;ref&gt;[http://www.berria.info/m22/emaitzak.php?herrialdea=NAFARROA&amp;id=3844 Emaitzak] [[Berria]]n.&lt;/ref&gt;.

=== Alkateak ===
Hauek izan dira Mañeruko azken alkateak:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- bgcolor=&quot;#D8D8D8&quot;
|'''[[Alkate]]a'''
|'''Agintaldi hasiera'''
|'''Agintaldi amaiera'''
| colspan=&quot;2&quot;|'''Alderdia&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.mptfp.gob.es/portal/politica-territorial/local/sistema_de_informacion_local_-SIL-/alcaldes_y_concejales.html|aldizkaria=www.mptfp.gob.es|sartze-data=2022-06-16}}&lt;/ref&gt;'''
|-
| [[Jose Antonio Arbeloa|Jose Antonio Arbeloa Santesteban]]&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mañeru - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=eu|url=http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/maneru/ar-91966/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| [[1979]]
| [[1983]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
| Jose Antonio Arbeloa Santesteban&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
| 1983
| [[1987]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''[[Agrupacion Democratica Independiente de Mañeru]]''
|-
|
| 1987
| [[1991]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1991
| [[1995]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Kudeaketa batzordea
|-
|
| 1995
| [[1998]] &lt;sup&gt;a&lt;/sup&gt;
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1998
| [[1999]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1999
| [[2003]]
|
|
|-
| [[Jose Ignacio Martinez]]
| 2003
| [[2007]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| AIM
|-
| [[Nuria Irisarri|Nuria Irisarri Arbeloa]]&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Alcaldes que no esperan a las elecciones|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|data=2011-05-09|url=https://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/mas_navarra/alcaldes_que_esperan_las_elecciones.html|aldizkaria=Diario de Navarra|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| 2007
| [[2011]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''[[Formacion Independiente de Mañeru]]''
|-
| Nuria Irisarri Arbeloa&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;
| 2011
| [[2015]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''Formacion Independiente de Mañeru''
|-
| [[Javier Maria Zugaldia|Javier Maria Zugaldia Aldaba]]&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.mptfp.gob.es/portal/politica-territorial/local/sistema_de_informacion_local_-SIL-/alcaldes_y_concejales.html|aldizkaria=www.mptfp.gob.es|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| 2015
| [[2019]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|''[[Agrupacion Electoral Mañeru]]''
|-
| [[Nuria Garcia|Nuria Garcia Arostegui]]&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
| 2019
| Jardunean
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| [[Mañeruko Aukera]]&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=LIZARRAKO ESKUALDEKO HAUTESKUNDE BATZORDEA Aurkeztutako hautagai-zerrendak|argitaletxea=|orrialdea=5082|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|data=|url=|aldizkaria=NAO 78. zenbakia, 2019ko apirilaren 24a, asteazkena|issn=|doi=|sartze-data=2020-04-30}}&lt;/ref&gt;
|}
&lt;sup&gt;a&lt;/sup&gt; Alkateak ez zuen legegintzaldia bukatu.

== Hirigintza ==
Mañeruko herriguneak [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] hiribilduen ezaugarriak ditu, kale estu eta okerrekin. Herria, plaza zabalen inguruan antolaturik dago, San Pedro plaza esaterako, betiere, elizaren inguruan. Mañeruko udala Foruen Plazan dago eta [[XIX. mendea]]ren amaieran eraiki zen. Udalean, anbulategia, eskola-publikoa eta udal liburutegia daude. Foruen plaza, maila baxuagoan dago, eta bertan hiru gorputzetako etxeak altxatzen dira, errenkada horizontalean eta harlanduz egindakoak.

== Azpiegiturak eta garraioak ==
[[La Estellesa]] autobus konpainiak [[Aguilar Kodes]] eta [[Iruñea]] bitarteko autobus linea ustiatzen du. Lineak bi zerbitzu dauzka Aguilar Kodesko norantzan eta lau zerbitzu kontrako norabidean. Linearen ibilbidea honakoa da:

* [[Aguilar Kodes]] - [[Cabredo]] - [[Marañón|Marañon]] - [[Genevilla]] - [[Zuñiga]] - [[Antzin]] - [[Murieta]] - [[Lizarra]] - [[Villatuerta]] - [[Zirauki]] - Mañeru - [[Gares]] - [[Obanos]] - [[Legarda]] - [[Zizur Nagusia]] eta [[Iruñea]]

== Kultura ==
=== Euskara ===
[[Nafarroa]]ko gobernuak onartutako [[Euskararen Foru Legea]]ren arabera Mañeru eremu ez-euskalduneko udalerria da, eta hori dela eta, hizkuntza ofizial bakarra [[gaztelania]] da. [[2001]]eko erroldaren arabera, herritarren %5,38k zekien [[euskara]]z hitz egiten.

[[2008]]an [[Ezker Batua (Espainia)|Nafarroako Ezker Batuak]] eta [[Nafarroa Bai]]k [[Euskararen Foru Legea]] aldatu eta gune mistoan udalerri gehiago sartzeko (horien artean Mañeru) proposamena aurkeztu zuten [[Nafarroa]]ko legebiltzarrean. [[Unión del Pueblo Navarro|UPN]] ez beste talde guztien baiezko botoarekin proposamena aurrera aterako zela zirudienean, [[Nafarroako Alderdi Sozialista|PSN]] alderdiaren ustegabeko jarrera aldaketak, atzera bota zuen gune mistoaren hedapena&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20140714214048/http://www.euskarakultur.org/eke/accion/noticia.NoticiaViewPDF?noticia_id=16106&amp;idIdioma=1 Euskarakultur.com webguneko albistea.]&lt;/ref&gt;.

Guraso gehienek [[D eredua]] eskatu eta [[Nafarroako Gobernua]]k eredu hori herrian zabaltzeari uko egin zionez, [[A eredua]] baino eskaintzen ez zuen eskola ikaslerik gabe geratu eta gobernuak itxi egin zuen, guraso eta herritar ugariren protesten artean&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20120110121229/http://www.gaur8.info/bitakorak/hetzordua/2010/06/22/ziraukitik-manerura/ ''Ziraukitik Mañerura''], [[Gaur8]], [[2010]].&lt;/ref&gt;.

2017an Mañeruko herritar talde batek 157 sinadura aurkeztu zituen Udalak zonalde mistora ez sartzeko hartutako erabakia berrazter zezan.  Sinadura guztiak Mañerun erroldatutako 18 urtetik gorako pertsonenak ziren. 2016ko azken hauteskundeetan, Mañerun 345 lagun erroldatuta zeuden&lt;ref&gt;https://estelladigital.com/vecinos-de-maneru-buscan-su-inclusion-en-la-zona-mixta/&lt;/ref&gt; Udalak ez zuen kontutan hartu eskaera hau eta honen ondorioz herriak tira birak egon ziren&lt;ref&gt;https://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/tierra_estella/2017/04/04/maneru_frena_crisis_municipal_surgida_raiz_zona_mixta_525100_1006.html&lt;/ref&gt;.

=== Jaiak eta ospakizunak ===
Duela gutxi udalak jaien data aldatzea erabaki du, lehen [[irail]]eko lehen astean ospatzen ziren; orain, berriz, [[abuztu]]ko azken astean ospatzen dira.

[[Irail]]eko lehen igandean jai handiak izaten dira, astebetez. [[Ekainaren 29]]an San Pedro Mañeruko patroiaren omenezko jaiak izaten dira. Herriko &quot;jai txikiak&quot; dira.

[[Abenduaren 4]]an Santa Barbararen eguna ospatzen da.Herritarrak [[maiatzaren 1]]ean izen bereko baselizara joaten dira erromerian.

== Ondasun nabarmenak ==
=== San Pedro Apostuluaren eliza ===
San Pedro Apostuluaren eliza, [[XVIII. mendea|XVIII. mende]] amaierako eraikin [[arkitektura neoklasikoa|neoklasikoa]] da, eta [[XVI. mendea]]n Juanes maisuak eta haren seme Pedro Urbietak egindako tenplu zaharra ordezkatzeko eraiki zen. Eraikinaren zati bat [[XVI. mendea|XVI. mendeko]] egitura aprobetxatuz eraiki zen. [[Santos Angel Otxandategi]] arkitekto [[neoklasizismo|neoklasikoaren]] obra nagusitzat jotzen da.

Parrokiak gurutze latindarraren oinarria dauka, eta linternadun laranja erdiko gangez estalitako gurutzeria zabala. Tenpluaren oinetan, barruko egituran ezarritako koru altua dago, [[XVI. mendea|XVI. mendeko]] dorrearen egitura aprobetxatuz. Elizaren kanpoaldean, harlanduzko hormak eta ezaugarri [[arkitektura neoklasikoa|neoklasikoak]] nabarmentzen dira. Sarrerak, dinteldun atea dauka, eta horren gainean, San Pedroren [[XVI. mendea|XVI. mendeko]] irudi bat dago.

Eliza barruko erretaula nagusia Victor Eusak diseinatu zuen eta Arrietak gauzatu zuen [[1930]]. urtearen inguruan eredu [[arkitektura neoklasikoa|neoklasikoak]] erabilita. Erretaularen erdian San Pedro, San Fermin eta Frantzisko Xabierren egurrezko irudiak daude.

=== Santa Barbara baseliza ===
Santa Barbara baseliza herritik ordu erdira dago, mendialdean. [[XX. mendea]]n berreraikia, baselizaren barruan, [[XVII. mendea]]ren bigarren erdiko erretaula [[Arkitektura barrokoa|barrokoa]] dago.

== Mañeruar ospetsuak ==
* [[Juan Oses Mayanz]] ([[1830]]-[[1881]]) irakasle eta kazetaria.
* [[Demetrio Beriain]] ([[1911]]-[[1981]]) [[Anarkismo|anarkista]]
* [[Víctor Manuel Arbeloa]] ([[1936]]-) politiko eta idazlea.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Nafarroa Garaiko udalerrien zerrenda|Nafarroako udalerrien zerrenda]]
*[[Lizarraldea]]
*[[Lizarrako merindadea]]

== Kanpo estekak ==

* {{es}} [http://www.maneru.es Mañeruko udalaren webgunea.]
* {{es}} [http://www.navarra.es/home_es/Navarra/272+Municipios/entidad.htm?IdEnt=436 Mañeruri buruzko informazioa Nafarroako Gobernuaren webgunean.]
* [http://maps.google.com/maps?f=q&amp;source=s_q&amp;hl=eu&amp;geocode=&amp;q=ma%C3%B1eru&amp;sll=37.0625,-95.677068&amp;sspn=33.352165,56.513672&amp;ie=UTF8&amp;hq=&amp;hnear=Ma%C3%B1eru,+Nafarroa,+Espainia&amp;z=13&amp;layer=c&amp;cbll=42.668907,-1.862626&amp;panoid=cTe-h7rLEQkgavAcQrFBPA&amp;cbp=12,184.68,,0,1.92 Mañeruko Itxaropen kalearen ikuspegia Google Street View-n.]
{{autoritate kontrola}}

{{Nafarroako udalerri aurkibidea}}
{{Atari|Euskal Wikiatlasa|Euskal Herriko Wikiatlasa}}

[[Kategoria:Mañeru]]</text>
      <sha1>7pt0i2ka24aatz7pfroshw7zffh4pzh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005753</id>
      <parentid>9005746</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:02:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Enekorga</username>
        <id>103793</id>
      </contributor>
      <comment>/* Ekonomia */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24417" xml:space="preserve">{{Nafarroa Garaiko udalerri infotaula
| izena = Mañeru
| irudia = Mañeru - ikuspegia.jpg
| irudiaren testua = Mañeruko ikuspegia ekialdeko sarbidetik
| bandera = Mañeruko bandera.svg
| armarria = Escudo de Mañeru.svg
| bandera orria = #Bandera
| armarri orria = #Armarria
| goiburua = 
| zoom = 11

| merindade = Lizarra
| eskualdea = [[Izarbeibar-Novenera]]
| barrutia = [[Lizarrako barruti judiziala|Lizarra]]
| mankomunitatea = 

| ofiziala = Mañeru
| alkatea = 
| alkatea hasiera = 
| alkatea amaiera = 
| alkatea alderdia = 
| postakodea = 31130
| herritarra = mañeruar

| garaiera = 325-723
| azalera = 12.89
| distantzia = 26,7
| eremu = ez
| sorrera = 
| webgunea = [http://www.xn--maeru-pta.es/eu/ www.mañeru.es] 
| oharrak = 
}}
'''Mañeru'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=155. araua: Nafarroako udal izendegia|egilea=[[Euskaltzaindia]]|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0155.pdf}}&lt;/ref&gt;{{ahoskuntza|maɲéɾu|zorrotza bigarren}} [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] udalerri bat da, [[Nafarroa Garaia]] lurraldean kokatuta. [[Lizarrako merindadea|Lizarrako merindadean]] eta [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean dago, [[Iruñea]] hiriburutik 26,7 kilometrora. Altuera 325 eta 723 metro artekoa da, eta 12,89 km²-ko azalera hartzen du. {{biztanleria|urtean}} biztanle zituen.

Mañeru [[Lizarrerria|Lizarrerriko]] lehen herritzat hartzen da, [[Donejakue bidea|Donejakue bideari]] jarraituz. Muino baten gainean dago, [[Arga]] ibaiaren eta [[Riosalado]] ibaiaren bista onekin. [[XIII. mendea|XIII. mendean]] [[Maltako Ordena|Jerusalemgo San Joan Ospitaleko Ordena Militarreko]] kide izan zen, eta haren jaurerritik hiribildua askatu zuten [[1555|1555ean]]. [[Mañeruibar|Izena ematen dion ibarreko]] ibarburua da, eta duela gutxi pisua galdu du ondoko [[Zirauki|Ziraukiren]] alde, nahiz eta ez duen horregatik garrantzi txikia.

Bertako biztanleak ''mañeruarrak'' dira.

== Izena ==
Mañeru toponimoa beste hizkuntza batzuetan ere ezagutzen da, hala nola:

* [[Gaztelania|gaztelaniaz]]: ''Mañeru'' (&quot;mañéru&quot; ahoskatua)

Gainera, toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mañeru - Lekuak - EODA|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_ecoeoda&amp;task=lekuaIkusi&amp;Itemid=471&amp;lang=eu&amp;kodea=100016|aldizkaria=www.euskaltzaindia.eus|sartze-data=2021-08-30}}&lt;/ref&gt;

* ''Mangero'' (1035)
* ''Manneru'' (1189)
* ''Mayneru'' (1193)
* ''Maineru'' (1228)
* ''Magneru'' (1229)
* ''Maynneru'' (1268)
* ''Maynero'' (1330)
* ''Mayneru'' (1366)
* ''Mañeru'' (1534)
* ''Mayneru'' (1591)
* ''Mañeru'' (1802)
* ''Mañeru'' (1974)
* ''Mañeru'' (1990)

=== Etimologia ===
''Mañeru'' izena, oro har, [[Bizkaia|Bizkaiko]] ''[[Mañaria]]'' eta [[Iruñea|Iruñeko]] ''[[Mañueta kalea (Iruñea)|Mañueta]]'' izenekin lotzen da (&quot;[[Bainuetxe|bainuetxea]]&quot; eta &quot;[[Bainuetxe publiko|bainu-lekua]]&quot;). Hala ere, adituek ez dute argi ikusten Mañeruren jatorria &quot;bainuetxea&quot; dela. [[Julio Caro Baroja|Julio Caro Barojak]] izena ''mañaria'' izeneko bularrarekin lotzea iradokitzen du, edo agian ezizen gisa erabilitako ''Magnarius'' izenekin lotzea. Hala ere, ez da ahaztu behar [[Alfonso Irigoien|Alfonso Irigoienek]] [[Nafarroa Garaia|Nafarroan]] ondo dokumentatutako pertsona izen ezagun batekin lotzen duela populazioaren izena: ''Mainerius de Pampilona'' ([[1157]]. urtea), ''Mainer de Pampilona'' edo ''don Mainer'' ([[1175]]. urtea); eta gogoan izan ''mañero'' (&quot;[[Antzutasun|antzua]]&quot;) izena dagoela.

''Mañeru'', beraz, esanahi zalantzagarriko izena da.

== Ezaugarriak ==
=== Armarria ===
Mañeruko armarriak honako blasoi hau du:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Jesús Lorenzo|abizena=Otazu Ripa|izenburua=Heraldica municipal, merindad de Olite|argitaletxea=Diputación Foral de Navarra, Dirección de Turismo, Bibliotecas y Cultura Popular|data=D.L. 1990|url=https://www.worldcat.org/oclc/1122942662|isbn=84-235-0276-7|pmc=911388951|sartze-data=2021-08-31}}&lt;/ref&gt;
&lt;center&gt;{{Esaera2|Armarri kuartelatua: lehen hondo urdin batez eta aurrean urrezko gaztelu batez osatua dago; bigarren hondo gorri batez eta aurrean otso zuri batez, bere kolorezko harkaitzen gainean; hirugarren hondo gorri batez eta aurrean Nafarroako kateez; eta laugarren hondo urdin batez etea aurrean hiru urrezko zerrendez.}}&lt;/center&gt;

=== Bandera ===
Mañeruko banderak Mañeruko armarria dauka hondo gorri baten gainean.

== Geografia ==
Mañeru [[Mañeruibar|Mañeruibarreko]] herri bat da, [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean.

=== Mugakideak ===
{{Kokapen geografikoa
|width=auto
|Erdigunea=Mañeru
|Iparraldea=[[Girgillao]]
|Ipar-ekialdea=[[Artazu]]
|Ekialdea=[[Gares]]
|Hego-ekialdea=
|Hegoaldea=[[Mendigorria]]
|Hego-mendebaldea=
|Mendebaldea=[[Zirauki]]
|Ipar-mendebaldea=
}}

=== Inguru naturala eta kokapena ===
Nafarroa Garaiko erdialdean dago; Iruñetik joanez gero, [[A-12]] autobia eta [[NA-1110]] errepidea [[Gares]]-[[Lizarra]] norabidean jarraitu ostean, [[Lizarrako merindadea]]ren ekialdeko muturrean. [[Arga]] eta [[Riosalado]] ibaiek bat egiten dute Mañerun.

=== Klima eta landaredia ===
Mañeruko klima, mediterraneo kontinentala da. Altueraren arabera aldakorrak dira, batez besteko tenperatura 12º eta 14º bitartekoa eta prezipitazioak 500 eta 800mm bitartekoak dira. Urteroko egun euritsuak 60 eta 100 inguru izaten dira.

Landaredia landaturiko pinudiak eta ibaien ertzetan dagoen landaredia baino ez da han. Udalerrian zeuden jatorrizko basoak ia erabat galdu dira gizakiaren eragina dela eta.

==== Estazio meteorologikoa ====
Mañerun ez dago estazio meteorologikorik. Hala ere, [[Gares]] pareko udalerrian, estazio bat dagoen, itsasoaren mailatik 347 metrora, [[Nafarroako Gobernua|Nafarroako Gobernuak]] [[1925|1985ean]] jarritako estazio meteorologikoa dago.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Meteo Navarra|izenburua=Estazioko datuak - Gares|url=http://meteo.navarra.es/eu/estaciones/estacion.cfm?IDEstacion=199|aldizkaria=meteoeu.navarra.es|sartze-data=2021-09-01}}&lt;/ref&gt;
{{Klima 
|location= [[Gares]], 1981-2020
 &lt;!--Record high temperatures--&gt;  
|Jan record high C= 18.5
|Feb record high C= 24.0
|Mar record high C= 26.5
|Apr record high C= 29.0
|May record high C= 36.5
|Jun record high C= 40.0
|Jul record high C= 41.5
|Aug record high C= 43.0
|Sep record high C= 38.0
|Oct record high C= 32.0
|Nov record high C= 27.0
|Dec record high C= 21.0
|year record high C= 43.0
&lt;!--Average high temperatures--&gt;
|Jan high C= 9.7
|Feb high C= 11.6
|Mar high C= 15.4
|Apr high C= 17.0
|May high C= 21.8
|Jun high C= 26.6
|Jul high C= 29.6
|Aug high C= 29.6
|Sep high C= 25.3
|Oct high C= 19.6
|Nov high C= 13.3
|Dec high C= 9.9
|year high C= 19.1
&lt;!--Mean daily temperature--&gt;
|Jan mean C= 5.4
|Feb mean C= 6.4
|Mar mean C= 9.6
|Apr mean C= 11.5
|May mean C= 15.6
|Jun mean C= 19.8
|Jul mean C= 22.5
|Aug mean C= 22.6
|Sep mean C= 19.1
|Oct mean C= 14.4
|Nov mean C= 9.0
|Dec mean C= 5.9
|year mean C= 13.5
&lt;!--Average low temperatures--&gt;
|Jan low C= 1.1
|Feb low C= 1.3
|Mar low C= 3.8
|Apr low C= 5.9
|May low C= 9.3
|Jun low C= 13.0
|Jul low C= 15.5
|Aug low C= 15.6
|Sep low C= 12.8
|Oct low C= 9.1
|Nov low C= 4.6
|Dec low C= 1.8
|year low C= 7.8
&lt;!--Record low temperatures--&gt;
|Jan record low C= -7.0
|Feb record low C= -10.0
|Mar record low C= -8.5
|Apr record low C= -3.0
|May record low C= -0.5
|Jun record low C= 2.0
|Jul record low C= 7.0
|Aug record low C= 5.0
|Sep record low C= 3.0
|Oct record low C= -0.5
|Nov record low C= -6.5
|Dec record low C= -10.0
|year record low C= -10.0
&lt;!--Total Precipitation, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation mm= 
|Feb precipitation mm= 
|Mar precipitation mm= 
|Apr precipitation mm= 
|May precipitation mm= 
|Jun precipitation mm= 
|Jul precipitation mm= 
|Aug precipitation mm= 
|Sep precipitation mm= 
|Oct precipitation mm= 
|Nov precipitation mm=  
|Dec precipitation mm= 
|year precipitation mm= 
&lt;!--Mean Precipitation, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation mean = 44.2
|Feb precipitation mean = 38.7
|Mar precipitation mean = 51.6
|Apr precipitation mean = 59.5
|May precipitation mean = 53.1
|Jun precipitation mean = 45.6
|Jul precipitation mean = 27.0
|Aug precipitation mean = 26.3
|Sep precipitation mean = 38.6
|Oct precipitation mean = 60.3
|Nov precipitation mean = 55.4
|Dec precipitation mean = 57.2
|year precipitation mean = 547.5
&lt;!--Maximum Precipitation in 24 hours, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation max = 39.0
|Feb precipitation max = 29.0
|Mar precipitation max = 33.6
|Apr precipitation max = 62.0
|May precipitation max = 42.2
|Jun precipitation max = 38.5
|Jul precipitation max = 33.0
|Aug precipitation max = 85.0
|Sep precipitation max = 61.5
|Oct precipitation max = 46.0
|Nov precipitation max = 59.0
|Dec precipitation max = 39.0
|year precipitation max = 85.0
&lt;!--Average daily % humidity--&gt;
&lt;!-- If entering the average daily % humidity, then the humidex table should be used. As of December 2009, few if any countries other than Canada use the Humidex.--&gt;
|Jan humidity= 
|Feb humidity= 
|Mar humidity= 
|Apr humidity= 
|May humidity= 
|Jun humidity= 
|Jul humidity= 
|Aug humidity= 
|Sep humidity= 
|Oct humidity= 
|Nov humidity= 
|Dec humidity= 
|year humidity= 
&lt;!--Average number of precipitation days--&gt;
|unit precipitation days= 1 mm
|Jan precipitation days= 11.6
|Feb precipitation days= 10.3
|Mar precipitation days= 8.8
|Apr precipitation days= 11.2
|May precipitation days= 11.1
|Jun precipitation days= 7.2
|Jul precipitation days= 5.4
|Aug precipitation days= 4.9
|Sep precipitation days= 7.8
|Oct precipitation days= 10.5
|Nov precipitation days= 11.5
|Dec precipitation days= 12.8
|year precipitation days= 113.0
&lt;!--Average number of snowy days--&gt;
|unit snow days= 1 mm
|Jan snow days= 1.3
|Feb snow days= 1.4
|Mar snow days= 0.9
|Apr snow days= 0.2
|May snow days= 0.0
|Jun snow days= 0.0
|Jul snow days= 0.0
|Aug snow days= 0.0
|Sep snow days= 0.0
|Oct snow days= 0.0
|Nov snow days= 0.2
|Dec snow days= 1.2
|year snow days= 5.1
&lt;!--Average monthly sunshine hours, monthly totals are preferred, and will produce colours, but percentages are accepted.--&gt;
|Jan sun= 
|Feb sun= 
|Mar sun= 
|Apr sun= 
|May sun= 
|Jun sun= 
|Jul sun= 
|Aug sun= 
|Sep sun= 
|Oct sun= 
|Nov sun= 
|Dec sun= 
|year sun= 
|source 1= Nafarroako klimatologia zerbitzua&lt;ref&gt;{{erreferentzia |url=http://meteoeu.navarra.es/climatologia_eu/selfichaclima_eu.cfm?IDEstacion=199&amp;tipo=MAN|izenburua=Garesko estazioko balio klimatologikoak|argitaletxea=Nafarroako Gobernua|sartze-data=2020-08-24}}&lt;/ref&gt;}}

== Historia ==
Herriari buruzko lehen aipamena [[erromatar Inperioa|erromatarren]] garaikoa da, eta garai horretakoa da udalerrian aurkitutako Merkurioren brontzezko irudia, kristo ondorengo bigarren mendekoa. Udalerria erregearen jaurerri izan zen eta Antso VI.a Jakituna erregeak jaurerriaren petxa 700 soldatera murriztu zuen [[1193]]an, herriari forua eman eta berehala. Irantzuko eta Jerusalengo San Joan Ospitalekoaren ordena erlijiosoek jabetza ugari izan zituzten Mañerun. Azken ordena honek herriko parrokiaren jabetza zeukan.

[[1630]]ean Mañeru haranetik banandu zen eta [[1665]]ean [[Nafarroa]]ko gorteetan jarlekua lortu zuen, horretarako dirua ordaindu eta gero. Dena den, jarlekua hamaika urte geroago galdu zuen. [[XVIII. mendea]]ren amaieran, berriz, Mañerun, tabakoa, olioa eta batez ere ardoa ekoizten zuten enpresak zeuden. Ordurako, herriko oihalgintza tailerrak gainbeheran zeuden, ordea. [[1848]]an herrian nesken eta mutilen eskolak zeuden. Mutilen eskolan 94 haur zeuden, eta maisuak 4.000 errealeko soldata jasotzen zuen. Nesken eskolan, berriz, 72 haur zeuden eta bertako maistrak 2.000 errealeko soldata jasotzen zuen. Soldata horiek, umeen gurasoek emandako diruarekin batetik, eta udalerriko ondasun komunetik ateratako diruarekin, bestetik, ordaintzen ziren.

[[XIX. mendea]]ren erdialdean, Mañeruko eliza herritarrek aurkezturiko bikario batek zuzentzen zuen. Elizak aldi berean bost onuradun zituen, erregeak eta [[Gares]]ko San Joan komentuak izendatzen zituenak. [[1820]]an herrian errota eta bestelako [[aletegi]] txikiak zeuden bertan, baina jarduera ekonomiko nagusia ardogintza zen. [[Lehen Karlistaldia]]n —[[1833]]. eta [[1840]]. urteen artean— Fernandez kordobar jeneralak mañeruarrak herritik kanporatu zituen, [[karlismo|karlistak]] [[Larraga]]ko gotorlekuaren jabe egiten saiatzean.

[[XX. mendea]]n zehar, herriaren gainbehera etorri zen, [[Iruñerria|Iruñerriko]] eta [[Lizarra]]ko industrializazioak mañeruar asko erakarri baitzuen. Herriko biztanle kopurua erdira murriztu zen.

== Demografia ==
{{biztanleria}} biztanle zituen Mañeruk.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mañeru|argitaletxea=Espainiako Estatistika Institutua|url=https://www.ine.es/intercensal/intercensal.do;jsessionid=131CA92583B7C5943D609CDBF16B2F5F.intercensal01?search=1&amp;cmbTipoBusq=0&amp;textoMunicipio=Mañeru|aldizkaria=www.ine.es|sartze-data=2021-08-31}}&lt;/ref&gt;&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;0&quot; style=&quot;border: 1px solid #999; background-color:#FFFFFF; text-align:center;&quot;
!1842
!1857
!1860
!1877
!1887
!1897
!1900
!1910
!1920
!1930
!1940
!1950
!1960
!1970
!1981
!1991
!2001
!2011
!2021
|-
|1004
|1166
|1203
|1119
|1129
|1111
|1078
|1091
|974
|901
|859
|764
|684
|552
|425
|362
|378
|415
|423
|}
{| align=center
|-
{{Graph:Chart|width=800|height=300|xAxisTitle=Urtea|yAxisTitle=Biztanleria|type=rect|xAxisAngle = -40
|x=1842, 1857, 1860, 1877, 1887, 1897, 1900, 1910, 1920, 1930, 1940, 1950, 1960, 1970, 1981, 1991, 2001, 2011, 2021
|y1=1004, 1166, 1203, 1119, 1129, 1111, 1078, 1091, 974, 901, 859, 764, 684, 552, 425, 362, 378, 415, 423
|colors=#99c|showValues = offset:4}}
|}
&lt;/center&gt;

== Ekonomia ==
Jarduera ekonomiko nagusia industria da, biztanleriaren %65ek egiten du lan horretan. Igeltsua ekoizten duen lantegia eta nekazaritzarekin zerikusia duten industria txikiak nagusi dira: ardogintza kooperatiba, barazkien kontserba lantegia, olio enpresa eta okela industria txikia. Biztanleriaren gainontzekoa nekazaritzan aritzen da.

== Politika ==

=== Udaletxea ===
Udal bulegoak Foruen plazan [[XIX. mendea]]ren amaieran altxatutako eraikuntza batean daude. Udaletxeak bi zati dauzka eta lau fatxada, bakoitza plazaren alde batera begira. Zati nagusia zarpeatuta dago eta inguruko eraikuntzen estilo bera dauka. Udaletxean, udal bulegoez gain, anbulatorioa, kultura etxea eta banketxe baten bulegoa daude.Udala alkateak eta sei zinegotzik osatzen dute. Mañeruko udaleko idazkaria [[Girgillao]],[[Artazu]] eta [[Zirauki]]ko idazkari ere bada.

* HELBIDEA: Foru plaza, 1

=== Udal hauteskundeak ===
[[2007]]ko ekainean ez zen udal hauteskunderik izan Mañerun, ez zelako inongo talderik aurkeztu&lt;ref&gt;[http://www.noticiasdenavarra.com/ediciones/2007/06/17/vecinos/pamplona/d17pam44.921167.php Noticias de Navarra egunkariko albistea.]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;. Aldiz, urte bereko azaroko deialdian ''[[Formación Independiente de Mañeru]]'' (FIM) zerrenda aurkeztu zen eta Nuria Irisarri izendatu zuten alkate&lt;ref&gt;[http://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/mas_navarra/alcaldes_que_esperan_las_elecciones.html ''Alcaldes que no esperan a las elecciones''], [[Diario de Navarra]], [[2011]]ko [[maiatzaren 9]]a.&lt;/ref&gt;.

[[2011ko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian|2011ko udal hauteskundeetan]] ere [[Formación Independiente de Mañeru|FIM]] izan zen talde bakarra, eta, Irisarri alkate atera zela, haren sei taldekide ere zinegotzi bihurtu ziren&lt;ref&gt;[http://www.berria.info/m22/emaitzak.php?herrialdea=NAFARROA&amp;id=3844 Emaitzak] [[Berria]]n.&lt;/ref&gt;.

=== Alkateak ===
Hauek izan dira Mañeruko azken alkateak:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- bgcolor=&quot;#D8D8D8&quot;
|'''[[Alkate]]a'''
|'''Agintaldi hasiera'''
|'''Agintaldi amaiera'''
| colspan=&quot;2&quot;|'''Alderdia&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.mptfp.gob.es/portal/politica-territorial/local/sistema_de_informacion_local_-SIL-/alcaldes_y_concejales.html|aldizkaria=www.mptfp.gob.es|sartze-data=2022-06-16}}&lt;/ref&gt;'''
|-
| [[Jose Antonio Arbeloa|Jose Antonio Arbeloa Santesteban]]&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mañeru - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=eu|url=http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/maneru/ar-91966/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| [[1979]]
| [[1983]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
| Jose Antonio Arbeloa Santesteban&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
| 1983
| [[1987]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''[[Agrupacion Democratica Independiente de Mañeru]]''
|-
|
| 1987
| [[1991]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1991
| [[1995]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Kudeaketa batzordea
|-
|
| 1995
| [[1998]] &lt;sup&gt;a&lt;/sup&gt;
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1998
| [[1999]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1999
| [[2003]]
|
|
|-
| [[Jose Ignacio Martinez]]
| 2003
| [[2007]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| AIM
|-
| [[Nuria Irisarri|Nuria Irisarri Arbeloa]]&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Alcaldes que no esperan a las elecciones|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|data=2011-05-09|url=https://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/mas_navarra/alcaldes_que_esperan_las_elecciones.html|aldizkaria=Diario de Navarra|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| 2007
| [[2011]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''[[Formacion Independiente de Mañeru]]''
|-
| Nuria Irisarri Arbeloa&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;
| 2011
| [[2015]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''Formacion Independiente de Mañeru''
|-
| [[Javier Maria Zugaldia|Javier Maria Zugaldia Aldaba]]&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.mptfp.gob.es/portal/politica-territorial/local/sistema_de_informacion_local_-SIL-/alcaldes_y_concejales.html|aldizkaria=www.mptfp.gob.es|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| 2015
| [[2019]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|''[[Agrupacion Electoral Mañeru]]''
|-
| [[Nuria Garcia|Nuria Garcia Arostegui]]&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
| 2019
| Jardunean
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| [[Mañeruko Aukera]]&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=LIZARRAKO ESKUALDEKO HAUTESKUNDE BATZORDEA Aurkeztutako hautagai-zerrendak|argitaletxea=|orrialdea=5082|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|data=|url=|aldizkaria=NAO 78. zenbakia, 2019ko apirilaren 24a, asteazkena|issn=|doi=|sartze-data=2020-04-30}}&lt;/ref&gt;
|}
&lt;sup&gt;a&lt;/sup&gt; Alkateak ez zuen legegintzaldia bukatu.

== Garraioa ==
[[La Estellesa]] autobus konpainiak [[Aguilar Kodes]] eta [[Iruñea]] bitarteko autobus linea ustiatzen du. Lineak bi zerbitzu dauzka Aguilar Kodesko norantzan eta lau zerbitzu kontrako norabidean. Linearen ibilbidea honakoa da:

* [[Aguilar Kodes]] - [[Cabredo]] - [[Marañón|Marañon]] - [[Genevilla]] - [[Zuñiga]] - [[Antzin]] - [[Murieta]] - [[Lizarra]] - [[Villatuerta]] - [[Zirauki]] - Mañeru - [[Gares]] - [[Obanos]] - [[Legarda]] - [[Zizur Nagusia]] eta [[Iruñea]]

== Hirigintza ==
Mañeruko herriguneak [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] hiribilduen ezaugarriak ditu, kale estu eta okerrekin. Herria, plaza zabalen inguruan antolaturik dago, San Pedro plaza esaterako, betiere, elizaren inguruan. Mañeruko udaletxea Foruen Plazan dago eta [[XIX. mendea]]ren amaieran eraiki zen. Udalean, anbulategia, eskola-publikoa eta udal liburutegia daude. Foruen plaza, maila baxuagoan dago, eta bertan hiru gorputzetako etxeak altxatzen dira, errenkada horizontalean eta harlanduz egindakoak.

== Kultura ==
=== Euskara ===
[[Luis Luziano Bonaparte|Luis Luziano Bonapartek]], [[1869|1869an]], Mañeru ez-euskal-eremuan sailkatu zen.&lt;ref&gt;Luis Luziano Bonaparte. ''Carte des Sept Provinces Basques, montrant la delimitation actuelle de l´euscara, et ses divisions en dialectes, sous-dialectes et varietés'', [[1863]].&lt;/ref&gt;

[[Koldo Zuazo|Koldo Zuazok]], [[2010|2010ean]], Mañeru ez-euskal-eremuan sailkatu zen.&lt;ref&gt;Koldo Zuazo. ''El euskera y sus dialectos''. Alberdania, 2010.&lt;/ref&gt;

[[Nafarroako Gobernua|Nafarroako Gobernuak]] onartutako [[Euskararen Foru Legea|Euskararen Foru Legearen]] arabera, Mañeru [[Nafarroako eremu ez-euskalduna|eremu ez-euskalduneko]] udalerria zen, eta hori dela eta, hizkuntza ofizial bakarra [[gaztelania]] zen. [[2001|2001eko]] erroldaren arabera, herritarren % 5,38k zekien [[Euskara|euskaraz]], [[2010|2010ean]] % 5,35 eta [[2018|2018n]] % 10,90k.

[[2008]]an [[Ezker Batua (Espainia)|Nafarroako Ezker Batuak]] eta [[Nafarroa Bai]]k [[Euskararen Foru Legea]] aldatu eta gune mistoan udalerri gehiago sartzeko (horien artean Mañeru) proposamena aurkeztu zuten [[Nafarroako Parlamentua|Nafarroako Parlamentuan]]. [[Nafar Herriaren Batasuna]] ez beste talde guztien baiezko botoarekin proposamena aurrera aterako zela zirudienean, [[Nafarroako Alderdi Sozialista|Nafarroako Alderdi Sozialistaren]] ustegabeko jarrera aldaketak, atzera bota zuen gune mistoaren hedapena.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20140714214048/http://www.euskarakultur.org/eke/accion/noticia.NoticiaViewPDF?noticia_id=16106&amp;idIdioma=1 Euskarakultur.com webguneko albistea.]&lt;/ref&gt;

[[2010]]-[[2011]] ikasurtean, guraso gehienek [[D eredua]] eskatu eta [[Nafarroako Gobernua]]k eredu hori herrian zabaltzeari uko egin zionez, [[A eredua]] baino eskaintzen ez zuen eskola ikaslerik gabe geratu eta gobernuak itxi egin zuen, guraso eta herritar ugariren protesten artean.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20120110121229/http://www.gaur8.info/bitakorak/hetzordua/2010/06/22/ziraukitik-manerura/ ''Ziraukitik Mañerura''], [[Gaur8]], [[2010]].&lt;/ref&gt;

[[2017|2017an]] Mañeruko herritar talde batek 157 sinadura aurkeztu zituen Udalak [[Nafarroako Eremu Mistoa|eremu mistora]] ez sartzeko hartutako erabakia berrazter zezan. Sinadura guztiak Mañerun erroldatutako 18 urtetik gorako pertsonenak ziren. [[2015eko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian|2015eko azken hauteskundeetan]], Mañerun 345 lagun erroldatuta zeuden&lt;ref&gt;https://estelladigital.com/vecinos-de-maneru-buscan-su-inclusion-en-la-zona-mixta/&lt;/ref&gt; Udalak ez zuen kontutan hartu eskaera hau eta honen ondorioz herriak tira birak egon ziren.&lt;ref&gt;https://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/tierra_estella/2017/04/04/maneru_frena_crisis_municipal_surgida_raiz_zona_mixta_525100_1006.html&lt;/ref&gt;

=== Jaiak ===

* Santa Barbarako erromeria, [[maiatzaren 1]]ean
* San Pedroko jaiak edo Jai Txikiak, [[Ekain|ekainaren]] azken asteburuan
* Erlikia Santuen jaiak edo Jai Nagusiak, [[Abuztu|abuztuaren]] azken asteburuan

== Ondasun nabarmenak ==

* [[San Pedro eliza (Mañeru)|San Pedro eliza]], [[XVIII. mendea|XVIII. mendean]] eraikitako kristiau eliza, [[Neoklasizismo|neoklasiko]] estiloan.

== Mañeruar ospetsuak ==
* [[Juan Oses Mayanz|Juan Oses Maiantz]] (1830-1881), irakasle eta kazetari.
* [[Javier Garriz|Javier Garriz Aiantz]] (1894-1977), apaiz eta idazle.
* [[Demetrio Beriain|Demetrio Beriain Azketa]] (1911-1981), idazle anarkista.
* [[Víctor Manuel Arbeloa|Víctor Manuel Arbeloa Muru]] (1936-) politikari eta idazle.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Nafarroa Garaiko udalerrien zerrenda|Nafarroako udalerrien zerrenda]]
*[[Lizarraldea]]
*[[Lizarrako merindadea]]

== Kanpo estekak ==

* {{es}} [http://www.maneru.es Mañeruko udalaren webgunea.]
* {{es}} [http://www.navarra.es/home_es/Navarra/272+Municipios/entidad.htm?IdEnt=436 Mañeruri buruzko informazioa Nafarroako Gobernuaren webgunean.]
* [http://maps.google.com/maps?f=q&amp;source=s_q&amp;hl=eu&amp;geocode=&amp;q=ma%C3%B1eru&amp;sll=37.0625,-95.677068&amp;sspn=33.352165,56.513672&amp;ie=UTF8&amp;hq=&amp;hnear=Ma%C3%B1eru,+Nafarroa,+Espainia&amp;z=13&amp;layer=c&amp;cbll=42.668907,-1.862626&amp;panoid=cTe-h7rLEQkgavAcQrFBPA&amp;cbp=12,184.68,,0,1.92 Mañeruko Itxaropen kalearen ikuspegia Google Street View-n.]
{{autoritate kontrola}}

{{Nafarroako udalerri aurkibidea}}
{{Atari|Euskal Wikiatlasa|Euskal Herriko Wikiatlasa}}

[[Kategoria:Mañeru]]</text>
      <sha1>5io59rj0ee30e3zkr3w1yrt07yzlykv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005757</id>
      <parentid>9005753</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:04:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Enekorga</username>
        <id>103793</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24514" xml:space="preserve">{{Nafarroa Garaiko udalerri infotaula
| izena = Mañeru
| irudia = Mañeru - ikuspegia.jpg
| irudiaren testua = Mañeruko ikuspegia ekialdeko sarbidetik
| bandera = Mañeruko bandera.svg
| armarria = Escudo de Mañeru.svg
| bandera orria = #Bandera
| armarri orria = #Armarria
| goiburua = 
| zoom = 11

| merindade = Lizarra
| eskualdea = [[Izarbeibar-Novenera]]
| barrutia = [[Lizarrako barruti judiziala|Lizarra]]
| mankomunitatea = 

| ofiziala = Mañeru
| alkatea = 
| alkatea hasiera = 
| alkatea amaiera = 
| alkatea alderdia = 
| postakodea = 31130
| herritarra = mañeruar

| garaiera = 325-723
| azalera = 12.89
| distantzia = 26,7
| eremu = ez
| sorrera = 
| webgunea = [http://www.xn--maeru-pta.es/eu/ www.mañeru.es] 
| oharrak = 
}}
'''Mañeru'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=155. araua: Nafarroako udal izendegia|egilea=[[Euskaltzaindia]]|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0155.pdf}}&lt;/ref&gt;{{ahoskuntza|maɲéɾu|zorrotza bigarren}} [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] udalerri bat da, [[Nafarroa Garaia]] lurraldean kokatuta. [[Lizarrako merindadea|Lizarrako merindadean]] eta [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean dago, [[Iruñea]] hiriburutik 26,7 kilometrora. Altuera 325 eta 723 metro artekoa da, eta 12,89 km²-ko azalera hartzen du. {{biztanleria|urtean}} biztanle zituen.

Mañeru [[Lizarrerria|Lizarrerriko]] lehen herritzat hartzen da, [[Donejakue bidea|Donejakue bideari]] jarraituz. Muino baten gainean dago, [[Arga]] ibaiaren eta [[Riosalado]] ibaiaren bista onekin. [[XIII. mendea|XIII. mendean]] [[Maltako Ordena|Jerusalemgo San Joan Ospitaleko Ordena Militarreko]] kide izan zen, eta haren jaurerritik hiribildua askatu zuten [[1555|1555ean]]. [[Mañeruibar|Izena ematen dion ibarreko]] ibarburua da, eta duela gutxi pisua galdu du ondoko [[Zirauki|Ziraukiren]] alde, nahiz eta ez duen horregatik garrantzi txikia.

Bertako biztanleak ''mañeruarrak'' dira.

== Izena ==
Mañeru toponimoa beste hizkuntza batzuetan ere ezagutzen da, hala nola:

* [[Gaztelania|gaztelaniaz]]: ''Mañeru'' (&quot;mañéru&quot; ahoskatua)

Gainera, toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mañeru - Lekuak - EODA|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_ecoeoda&amp;task=lekuaIkusi&amp;Itemid=471&amp;lang=eu&amp;kodea=100016|aldizkaria=www.euskaltzaindia.eus|sartze-data=2021-08-30}}&lt;/ref&gt;

* ''Mangero'' (1035)
* ''Manneru'' (1189)
* ''Mayneru'' (1193)
* ''Maineru'' (1228)
* ''Magneru'' (1229)
* ''Maynneru'' (1268)
* ''Maynero'' (1330)
* ''Mayneru'' (1366)
* ''Mañeru'' (1534)
* ''Mayneru'' (1591)
* ''Mañeru'' (1802)
* ''Mañeru'' (1974)
* ''Mañeru'' (1990)

=== Etimologia ===
''Mañeru'' izena, oro har, [[Bizkaia|Bizkaiko]] ''[[Mañaria]]'' eta [[Iruñea|Iruñeko]] ''[[Mañueta kalea (Iruñea)|Mañueta]]'' izenekin lotzen da (&quot;[[Bainuetxe|bainuetxea]]&quot; eta &quot;[[Bainuetxe publiko|bainu-lekua]]&quot;). Hala ere, adituek ez dute argi ikusten Mañeruren jatorria &quot;bainuetxea&quot; dela. [[Julio Caro Baroja|Julio Caro Barojak]] izena ''mañaria'' izeneko bularrarekin lotzea iradokitzen du, edo agian ezizen gisa erabilitako ''Magnarius'' izenekin lotzea. Hala ere, ez da ahaztu behar [[Alfonso Irigoien|Alfonso Irigoienek]] [[Nafarroa Garaia|Nafarroan]] ondo dokumentatutako pertsona izen ezagun batekin lotzen duela populazioaren izena: ''Mainerius de Pampilona'' ([[1157]]. urtea), ''Mainer de Pampilona'' edo ''don Mainer'' ([[1175]]. urtea); eta gogoan izan ''mañero'' (&quot;[[Antzutasun|antzua]]&quot;) izena dagoela.

''Mañeru'', beraz, esanahi zalantzagarriko izena da.

== Ezaugarriak ==
=== Armarria ===
Mañeruko armarriak honako blasoi hau du:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Jesús Lorenzo|abizena=Otazu Ripa|izenburua=Heraldica municipal, merindad de Olite|argitaletxea=Diputación Foral de Navarra, Dirección de Turismo, Bibliotecas y Cultura Popular|data=D.L. 1990|url=https://www.worldcat.org/oclc/1122942662|isbn=84-235-0276-7|pmc=911388951|sartze-data=2021-08-31}}&lt;/ref&gt;
&lt;center&gt;{{Esaera2|Armarri kuartelatua: lehen hondo urdin batez eta aurrean urrezko gaztelu batez osatua dago; bigarren hondo gorri batez eta aurrean otso zuri batez, bere kolorezko harkaitzen gainean; hirugarren hondo gorri batez eta aurrean Nafarroako kateez; eta laugarren hondo urdin batez etea aurrean hiru urrezko zerrendez.}}&lt;/center&gt;

=== Bandera ===
Mañeruko banderak Mañeruko armarria dauka hondo gorri baten gainean.

== Geografia ==
Mañeru [[Mañeruibar|Mañeruibarreko]] herri bat da, [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean.

=== Mugakideak ===
{{Kokapen geografikoa
|width=auto
|Erdigunea=Mañeru
|Iparraldea=[[Girgillao]]
|Ipar-ekialdea=[[Artazu]]
|Ekialdea=[[Gares]]
|Hego-ekialdea=
|Hegoaldea=[[Mendigorria]]
|Hego-mendebaldea=
|Mendebaldea=[[Zirauki]]
|Ipar-mendebaldea=
}}

=== Inguru naturala eta kokapena ===
Nafarroa Garaiko erdialdean dago; Iruñetik joanez gero, [[A-12]] autobia eta [[NA-1110]] errepidea [[Gares]]-[[Lizarra]] norabidean jarraitu ostean, [[Lizarrako merindadea]]ren ekialdeko muturrean. [[Arga]] eta [[Riosalado]] ibaiek bat egiten dute Mañerun.

=== Klima eta landaredia ===
Mañeruko klima, mediterraneo kontinentala da. Altueraren arabera aldakorrak dira, batez besteko tenperatura 12º eta 14º bitartekoa eta prezipitazioak 500 eta 800mm bitartekoak dira. Urteroko egun euritsuak 60 eta 100 inguru izaten dira.

Landaredia landaturiko pinudiak eta ibaien ertzetan dagoen landaredia baino ez da han. Udalerrian zeuden jatorrizko basoak ia erabat galdu dira gizakiaren eragina dela eta.

==== Estazio meteorologikoa ====
Mañerun ez dago estazio meteorologikorik. Hala ere, [[Gares]] pareko udalerrian, estazio bat dagoen, itsasoaren mailatik 347 metrora, [[Nafarroako Gobernua|Nafarroako Gobernuak]] [[1925|1985ean]] jarritako estazio meteorologikoa dago.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Meteo Navarra|izenburua=Estazioko datuak - Gares|url=http://meteo.navarra.es/eu/estaciones/estacion.cfm?IDEstacion=199|aldizkaria=meteoeu.navarra.es|sartze-data=2021-09-01}}&lt;/ref&gt;
{{Klima 
|location= [[Gares]], 1981-2020
 &lt;!--Record high temperatures--&gt;  
|Jan record high C= 18.5
|Feb record high C= 24.0
|Mar record high C= 26.5
|Apr record high C= 29.0
|May record high C= 36.5
|Jun record high C= 40.0
|Jul record high C= 41.5
|Aug record high C= 43.0
|Sep record high C= 38.0
|Oct record high C= 32.0
|Nov record high C= 27.0
|Dec record high C= 21.0
|year record high C= 43.0
&lt;!--Average high temperatures--&gt;
|Jan high C= 9.7
|Feb high C= 11.6
|Mar high C= 15.4
|Apr high C= 17.0
|May high C= 21.8
|Jun high C= 26.6
|Jul high C= 29.6
|Aug high C= 29.6
|Sep high C= 25.3
|Oct high C= 19.6
|Nov high C= 13.3
|Dec high C= 9.9
|year high C= 19.1
&lt;!--Mean daily temperature--&gt;
|Jan mean C= 5.4
|Feb mean C= 6.4
|Mar mean C= 9.6
|Apr mean C= 11.5
|May mean C= 15.6
|Jun mean C= 19.8
|Jul mean C= 22.5
|Aug mean C= 22.6
|Sep mean C= 19.1
|Oct mean C= 14.4
|Nov mean C= 9.0
|Dec mean C= 5.9
|year mean C= 13.5
&lt;!--Average low temperatures--&gt;
|Jan low C= 1.1
|Feb low C= 1.3
|Mar low C= 3.8
|Apr low C= 5.9
|May low C= 9.3
|Jun low C= 13.0
|Jul low C= 15.5
|Aug low C= 15.6
|Sep low C= 12.8
|Oct low C= 9.1
|Nov low C= 4.6
|Dec low C= 1.8
|year low C= 7.8
&lt;!--Record low temperatures--&gt;
|Jan record low C= -7.0
|Feb record low C= -10.0
|Mar record low C= -8.5
|Apr record low C= -3.0
|May record low C= -0.5
|Jun record low C= 2.0
|Jul record low C= 7.0
|Aug record low C= 5.0
|Sep record low C= 3.0
|Oct record low C= -0.5
|Nov record low C= -6.5
|Dec record low C= -10.0
|year record low C= -10.0
&lt;!--Total Precipitation, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation mm= 
|Feb precipitation mm= 
|Mar precipitation mm= 
|Apr precipitation mm= 
|May precipitation mm= 
|Jun precipitation mm= 
|Jul precipitation mm= 
|Aug precipitation mm= 
|Sep precipitation mm= 
|Oct precipitation mm= 
|Nov precipitation mm=  
|Dec precipitation mm= 
|year precipitation mm= 
&lt;!--Mean Precipitation, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation mean = 44.2
|Feb precipitation mean = 38.7
|Mar precipitation mean = 51.6
|Apr precipitation mean = 59.5
|May precipitation mean = 53.1
|Jun precipitation mean = 45.6
|Jul precipitation mean = 27.0
|Aug precipitation mean = 26.3
|Sep precipitation mean = 38.6
|Oct precipitation mean = 60.3
|Nov precipitation mean = 55.4
|Dec precipitation mean = 57.2
|year precipitation mean = 547.5
&lt;!--Maximum Precipitation in 24 hours, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation max = 39.0
|Feb precipitation max = 29.0
|Mar precipitation max = 33.6
|Apr precipitation max = 62.0
|May precipitation max = 42.2
|Jun precipitation max = 38.5
|Jul precipitation max = 33.0
|Aug precipitation max = 85.0
|Sep precipitation max = 61.5
|Oct precipitation max = 46.0
|Nov precipitation max = 59.0
|Dec precipitation max = 39.0
|year precipitation max = 85.0
&lt;!--Average daily % humidity--&gt;
&lt;!-- If entering the average daily % humidity, then the humidex table should be used. As of December 2009, few if any countries other than Canada use the Humidex.--&gt;
|Jan humidity= 
|Feb humidity= 
|Mar humidity= 
|Apr humidity= 
|May humidity= 
|Jun humidity= 
|Jul humidity= 
|Aug humidity= 
|Sep humidity= 
|Oct humidity= 
|Nov humidity= 
|Dec humidity= 
|year humidity= 
&lt;!--Average number of precipitation days--&gt;
|unit precipitation days= 1 mm
|Jan precipitation days= 11.6
|Feb precipitation days= 10.3
|Mar precipitation days= 8.8
|Apr precipitation days= 11.2
|May precipitation days= 11.1
|Jun precipitation days= 7.2
|Jul precipitation days= 5.4
|Aug precipitation days= 4.9
|Sep precipitation days= 7.8
|Oct precipitation days= 10.5
|Nov precipitation days= 11.5
|Dec precipitation days= 12.8
|year precipitation days= 113.0
&lt;!--Average number of snowy days--&gt;
|unit snow days= 1 mm
|Jan snow days= 1.3
|Feb snow days= 1.4
|Mar snow days= 0.9
|Apr snow days= 0.2
|May snow days= 0.0
|Jun snow days= 0.0
|Jul snow days= 0.0
|Aug snow days= 0.0
|Sep snow days= 0.0
|Oct snow days= 0.0
|Nov snow days= 0.2
|Dec snow days= 1.2
|year snow days= 5.1
&lt;!--Average monthly sunshine hours, monthly totals are preferred, and will produce colours, but percentages are accepted.--&gt;
|Jan sun= 
|Feb sun= 
|Mar sun= 
|Apr sun= 
|May sun= 
|Jun sun= 
|Jul sun= 
|Aug sun= 
|Sep sun= 
|Oct sun= 
|Nov sun= 
|Dec sun= 
|year sun= 
|source 1= Nafarroako klimatologia zerbitzua&lt;ref&gt;{{erreferentzia |url=http://meteoeu.navarra.es/climatologia_eu/selfichaclima_eu.cfm?IDEstacion=199&amp;tipo=MAN|izenburua=Garesko estazioko balio klimatologikoak|argitaletxea=Nafarroako Gobernua|sartze-data=2020-08-24}}&lt;/ref&gt;}}

== Historia ==
Herriari buruzko lehen aipamena [[erromatar Inperioa|erromatarren]] garaikoa da, eta garai horretakoa da udalerrian aurkitutako Merkurioren brontzezko irudia, kristo ondorengo bigarren mendekoa. Udalerria erregearen jaurerri izan zen eta Antso VI.a Jakituna erregeak jaurerriaren petxa 700 soldatera murriztu zuen [[1193]]an, herriari forua eman eta berehala. Irantzuko eta Jerusalengo San Joan Ospitalekoaren ordena erlijiosoek jabetza ugari izan zituzten Mañerun. Azken ordena honek herriko parrokiaren jabetza zeukan.

[[1630]]ean Mañeru haranetik banandu zen eta [[1665]]ean [[Nafarroa]]ko gorteetan jarlekua lortu zuen, horretarako dirua ordaindu eta gero. Dena den, jarlekua hamaika urte geroago galdu zuen. [[XVIII. mendea]]ren amaieran, berriz, Mañerun, tabakoa, olioa eta batez ere ardoa ekoizten zuten enpresak zeuden. Ordurako, herriko oihalgintza tailerrak gainbeheran zeuden, ordea. [[1848]]an herrian nesken eta mutilen eskolak zeuden. Mutilen eskolan 94 haur zeuden, eta maisuak 4.000 errealeko soldata jasotzen zuen. Nesken eskolan, berriz, 72 haur zeuden eta bertako maistrak 2.000 errealeko soldata jasotzen zuen. Soldata horiek, umeen gurasoek emandako diruarekin batetik, eta udalerriko ondasun komunetik ateratako diruarekin, bestetik, ordaintzen ziren.

[[XIX. mendea]]ren erdialdean, Mañeruko eliza herritarrek aurkezturiko bikario batek zuzentzen zuen. Elizak aldi berean bost onuradun zituen, erregeak eta [[Gares]]ko San Joan komentuak izendatzen zituenak. [[1820]]an herrian errota eta bestelako [[aletegi]] txikiak zeuden bertan, baina jarduera ekonomiko nagusia ardogintza zen. [[Lehen Karlistaldia]]n —[[1833]]. eta [[1840]]. urteen artean— Fernandez kordobar jeneralak mañeruarrak herritik kanporatu zituen, [[karlismo|karlistak]] [[Larraga]]ko gotorlekuaren jabe egiten saiatzean.

[[XX. mendea]]n zehar, herriaren gainbehera etorri zen, [[Iruñerria|Iruñerriko]] eta [[Lizarra]]ko industrializazioak mañeruar asko erakarri baitzuen. Herriko biztanle kopurua erdira murriztu zen.

== Demografia ==
{{biztanleria}} biztanle zituen Mañeruk.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mañeru|argitaletxea=Espainiako Estatistika Institutua|url=https://www.ine.es/intercensal/intercensal.do;jsessionid=131CA92583B7C5943D609CDBF16B2F5F.intercensal01?search=1&amp;cmbTipoBusq=0&amp;textoMunicipio=Mañeru|aldizkaria=www.ine.es|sartze-data=2021-08-31}}&lt;/ref&gt;&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;0&quot; style=&quot;border: 1px solid #999; background-color:#FFFFFF; text-align:center;&quot;
!1842
!1857
!1860
!1877
!1887
!1897
!1900
!1910
!1920
!1930
!1940
!1950
!1960
!1970
!1981
!1991
!2001
!2011
!2021
|-
|1004
|1166
|1203
|1119
|1129
|1111
|1078
|1091
|974
|901
|859
|764
|684
|552
|425
|362
|378
|415
|423
|}
{| align=center
|-
{{Graph:Chart|width=800|height=300|xAxisTitle=Urtea|yAxisTitle=Biztanleria|type=rect|xAxisAngle = -40
|x=1842, 1857, 1860, 1877, 1887, 1897, 1900, 1910, 1920, 1930, 1940, 1950, 1960, 1970, 1981, 1991, 2001, 2011, 2021
|y1=1004, 1166, 1203, 1119, 1129, 1111, 1078, 1091, 974, 901, 859, 764, 684, 552, 425, 362, 378, 415, 423
|colors=#99c|showValues = offset:4}}
|}
&lt;/center&gt;

== Ekonomia ==
Jarduera ekonomiko nagusia industria da, biztanleriaren %65ek egiten du lan horretan. Igeltsua ekoizten duen lantegia eta nekazaritzarekin zerikusia duten industria txikiak nagusi dira: ardogintza kooperatiba, barazkien kontserba lantegia, olio enpresa eta okela industria txikia. Biztanleriaren gainontzekoa nekazaritzan aritzen da.

== Politika ==

=== Udaletxea ===
Udal bulegoak Foruen plazan [[XIX. mendea]]ren amaieran altxatutako eraikuntza batean daude. Udaletxeak bi zati dauzka eta lau fatxada, bakoitza plazaren alde batera begira. Zati nagusia zarpeatuta dago eta inguruko eraikuntzen estilo bera dauka. Udaletxean, udal bulegoez gain, anbulatorioa, kultura etxea eta banketxe baten bulegoa daude.Udala alkateak eta sei zinegotzik osatzen dute. Mañeruko udaleko idazkaria [[Girgillao]],[[Artazu]] eta [[Zirauki]]ko idazkari ere bada.

* HELBIDEA: Foru plaza, 1

=== Udal hauteskundeak ===
[[2007]]ko ekainean ez zen udal hauteskunderik izan Mañerun, ez zelako inongo talderik aurkeztu&lt;ref&gt;[http://www.noticiasdenavarra.com/ediciones/2007/06/17/vecinos/pamplona/d17pam44.921167.php Noticias de Navarra egunkariko albistea.]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;. Aldiz, urte bereko azaroko deialdian ''[[Formación Independiente de Mañeru]]'' (FIM) zerrenda aurkeztu zen eta Nuria Irisarri izendatu zuten alkate&lt;ref&gt;[http://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/mas_navarra/alcaldes_que_esperan_las_elecciones.html ''Alcaldes que no esperan a las elecciones''], [[Diario de Navarra]], [[2011]]ko [[maiatzaren 9]]a.&lt;/ref&gt;.

[[2011ko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian|2011ko udal hauteskundeetan]] ere [[Formación Independiente de Mañeru|FIM]] izan zen talde bakarra, eta, Irisarri alkate atera zela, haren sei taldekide ere zinegotzi bihurtu ziren&lt;ref&gt;[http://www.berria.info/m22/emaitzak.php?herrialdea=NAFARROA&amp;id=3844 Emaitzak] [[Berria]]n.&lt;/ref&gt;.

=== Alkateak ===
Hauek izan dira Mañeruko azken alkateak:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- bgcolor=&quot;#D8D8D8&quot;
|'''[[Alkate]]a'''
|'''Agintaldi hasiera'''
|'''Agintaldi amaiera'''
| colspan=&quot;2&quot;|'''Alderdia&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.mptfp.gob.es/portal/politica-territorial/local/sistema_de_informacion_local_-SIL-/alcaldes_y_concejales.html|aldizkaria=www.mptfp.gob.es|sartze-data=2022-06-16}}&lt;/ref&gt;'''
|-
| [[Jose Antonio Arbeloa|Jose Antonio Arbeloa Santesteban]]&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mañeru - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=eu|url=http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/maneru/ar-91966/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| [[1979]]
| [[1983]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
| Jose Antonio Arbeloa Santesteban&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
| 1983
| [[1987]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''[[Agrupacion Democratica Independiente de Mañeru]]''
|-
|
| 1987
| [[1991]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1991
| [[1995]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Kudeaketa batzordea
|-
|
| 1995
| [[1998]] &lt;sup&gt;a&lt;/sup&gt;
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1998
| [[1999]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1999
| [[2003]]
|
|
|-
| [[Jose Ignacio Martinez]]
| 2003
| [[2007]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| AIM
|-
| [[Nuria Irisarri|Nuria Irisarri Arbeloa]]&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Alcaldes que no esperan a las elecciones|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|data=2011-05-09|url=https://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/mas_navarra/alcaldes_que_esperan_las_elecciones.html|aldizkaria=Diario de Navarra|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| 2007
| [[2011]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''[[Formacion Independiente de Mañeru]]''
|-
| Nuria Irisarri Arbeloa&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;
| 2011
| [[2015]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''Formacion Independiente de Mañeru''
|-
| [[Javier Maria Zugaldia|Javier Maria Zugaldia Aldaba]]&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.mptfp.gob.es/portal/politica-territorial/local/sistema_de_informacion_local_-SIL-/alcaldes_y_concejales.html|aldizkaria=www.mptfp.gob.es|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| 2015
| [[2019]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|''[[Agrupacion Electoral Mañeru]]''
|-
| [[Nuria Garcia|Nuria Garcia Arostegui]]&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
| 2019
| Jardunean
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| [[Mañeruko Aukera]]&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=LIZARRAKO ESKUALDEKO HAUTESKUNDE BATZORDEA Aurkeztutako hautagai-zerrendak|argitaletxea=|orrialdea=5082|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|data=|url=|aldizkaria=NAO 78. zenbakia, 2019ko apirilaren 24a, asteazkena|issn=|doi=|sartze-data=2020-04-30}}&lt;/ref&gt;
|}
&lt;sup&gt;a&lt;/sup&gt; Alkateak ez zuen legegintzaldia bukatu.

== Garraioa ==
[[La Estellesa]] autobus konpainiak [[Aguilar Kodes]] eta [[Iruñea]] bitarteko autobus linea ustiatzen du. Lineak bi zerbitzu dauzka Aguilar Kodesko norantzan eta lau zerbitzu kontrako norabidean. Linearen ibilbidea honakoa da:

* [[Aguilar Kodes]] - [[Cabredo]] - [[Marañón|Marañon]] - [[Genevilla]] - [[Zuñiga]] - [[Antzin]] - [[Murieta]] - [[Lizarra]] - [[Villatuerta]] - [[Zirauki]] - Mañeru - [[Gares]] - [[Obanos]] - [[Legarda]] - [[Zizur Nagusia]] eta [[Iruñea]]

== Hirigintza ==
Mañeruko herriguneak [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] hiribilduen ezaugarriak ditu, kale estu eta okerrekin. Herria, plaza zabalen inguruan antolaturik dago, San Pedro plaza esaterako, betiere, elizaren inguruan. Mañeruko udaletxea Foruen Plazan dago eta [[XIX. mendea]]ren amaieran eraiki zen. Udalean, anbulategia, eskola-publikoa eta udal liburutegia daude. Foruen plaza, maila baxuagoan dago, eta bertan hiru gorputzetako etxeak altxatzen dira, errenkada horizontalean eta harlanduz egindakoak.

== Kultura ==
=== Euskara ===
[[Luis Luziano Bonaparte|Luis Luziano Bonapartek]], [[1869|1869an]], Mañeru ez-euskal-eremuan sailkatu zen.&lt;ref&gt;Luis Luziano Bonaparte. ''Carte des Sept Provinces Basques, montrant la delimitation actuelle de l´euscara, et ses divisions en dialectes, sous-dialectes et varietés'', [[1863]].&lt;/ref&gt;

[[Koldo Zuazo|Koldo Zuazok]], [[2010|2010ean]], Mañeru ez-euskal-eremuan sailkatu zen.&lt;ref&gt;Koldo Zuazo. ''El euskera y sus dialectos''. Alberdania, 2010.&lt;/ref&gt;

[[Nafarroako Gobernua|Nafarroako Gobernuak]] onartutako [[Euskararen Foru Legea|Euskararen Foru Legearen]] arabera, Mañeru [[Nafarroako eremu ez-euskalduna|eremu ez-euskalduneko]] udalerria zen, eta hori dela eta, hizkuntza ofizial bakarra [[gaztelania]] zen. [[2001|2001eko]] erroldaren arabera, herritarren % 5,38k zekien [[Euskara|euskaraz]], [[2010|2010ean]] % 5,35 eta [[2018|2018n]] % 10,90k.

[[2008]]an [[Ezker Batua (Espainia)|Nafarroako Ezker Batuak]] eta [[Nafarroa Bai]]k [[Euskararen Foru Legea]] aldatu eta gune mistoan udalerri gehiago sartzeko (horien artean Mañeru) proposamena aurkeztu zuten [[Nafarroako Parlamentua|Nafarroako Parlamentuan]]. [[Nafar Herriaren Batasuna]] ez beste talde guztien baiezko botoarekin proposamena aurrera aterako zela zirudienean, [[Nafarroako Alderdi Sozialista|Nafarroako Alderdi Sozialistaren]] ustegabeko jarrera aldaketak, atzera bota zuen gune mistoaren hedapena.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20140714214048/http://www.euskarakultur.org/eke/accion/noticia.NoticiaViewPDF?noticia_id=16106&amp;idIdioma=1 Euskarakultur.com webguneko albistea.]&lt;/ref&gt;

[[2010]]-[[2011]] ikasurtean, guraso gehienek [[D eredua]] eskatu eta [[Nafarroako Gobernua]]k eredu hori herrian zabaltzeari uko egin zionez, [[A eredua]] baino eskaintzen ez zuen eskola ikaslerik gabe geratu eta gobernuak itxi egin zuen, guraso eta herritar ugariren protesten artean.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20120110121229/http://www.gaur8.info/bitakorak/hetzordua/2010/06/22/ziraukitik-manerura/ ''Ziraukitik Mañerura''], [[Gaur8]], [[2010]].&lt;/ref&gt;

[[2017|2017an]] Mañeruko herritar talde batek 157 sinadura aurkeztu zituen Udalak [[Nafarroako Eremu Mistoa|eremu mistora]] ez sartzeko hartutako erabakia berrazter zezan. Sinadura guztiak Mañerun erroldatutako 18 urtetik gorako pertsonenak ziren. [[2015eko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian|2015eko azken hauteskundeetan]], Mañerun 345 lagun erroldatuta zeuden&lt;ref&gt;https://estelladigital.com/vecinos-de-maneru-buscan-su-inclusion-en-la-zona-mixta/&lt;/ref&gt; Udalak ez zuen kontutan hartu eskaera hau eta honen ondorioz herriak tira birak egon ziren.&lt;ref&gt;https://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/tierra_estella/2017/04/04/maneru_frena_crisis_municipal_surgida_raiz_zona_mixta_525100_1006.html&lt;/ref&gt;

=== Jaiak ===

* Santa Barbarako erromeria, [[maiatzaren 1]]ean
* San Pedroko jaiak edo Jai Txikiak, [[Ekain|ekainaren]] azken asteburuan
* Erlikia Santuen jaiak edo Jai Nagusiak, [[Abuztu|abuztuaren]] azken asteburuan

== Ondasun nabarmenak ==

* [[San Pedro eliza (Mañeru)|San Pedro eliza]], [[XVIII. mendea|XVIII. mendean]] eraikitako kristiau eliza, [[Neoklasizismo|neoklasiko]] estiloan.

== Mañeruar ospetsuak ==
* [[Juan Oses Mayanz|Juan Oses Maiantz]] (1830-1881), irakasle eta kazetari.
* [[Javier Garriz|Javier Garriz Aiantz]] (1894-1977), apaiz eta idazle.
* [[Demetrio Beriain|Demetrio Beriain Azketa]] (1911-1981), idazle anarkista.
* [[Víctor Manuel Arbeloa|Víctor Manuel Arbeloa Muru]] (1936-) politikari eta idazle.

== Irudiak ==
&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot;&gt;
Fitxategi:Calles de Mañeru - panoramio.jpg|Karrika bat
Fitxategi:Cúpula de Mañeru - panoramio.jpg|[[San Pedro eliza (Mañeru)|San Pedro eliza]] karrikartean
Fitxategi:Día 5- De Puente La Reina a Estella.jpg|Karrika bat
Fitxategi:Iglesia de San Pedro de Mañeru.jpg|[[San Pedro eliza (Mañeru)|San Pedro eliza]]
Fitxategi:Mañeru.jpg|Herria zelaien artean
&lt;/gallery&gt;

== Oharrak ==
&lt;references group=&quot;lower-alpha&quot; /&gt;

== Erreferentziak ==

* [[Jose Maria Jimeno Jurio]] (zuzendaria), ''Nafarroako toponimia eta mapagintza. XXXV'', Iruñea, 1996. ISBN 84-235-1505-2.
{{erreferentzia zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==

* [[Izarbeibar-Novenera]]
* [[Lizarrako merindadea]]
* [[Nafarroa Garaia]]

== Kanpo estekak ==
* [http://www.xn--maeru-pta.es/eu/ Mañeruko Udalako webgune ofiziala]

{{autoritate kontrola}}{{Mañeruibar}}{{Izarbeibar-Novenerako udalerri aurkibidea}}{{Nafarroa Garaiko udalerri aurkibidea|m}}

[[Kategoria:Mañeru| ]]</text>
      <sha1>pllnnj9ct670yr01jwcn87v396ahlad</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005768</id>
      <parentid>9005757</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:13:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Enekorga</username>
        <id>103793</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24579" xml:space="preserve">{{Nafarroa Garaiko udalerri infotaula
| izena = Mañeru
| irudia = Mañeru - ikuspegia.jpg
| irudiaren testua = Mañeruko ikuspegia ekialdeko sarbidetik
| bandera = Mañeruko bandera.svg
| armarria = Escudo de Mañeru.svg
| bandera orria = #Bandera
| armarri orria = #Armarria
| goiburua = 
| zoom = 11

| merindade = Lizarra
| eskualdea = [[Izarbeibar-Novenera]]
| barrutia = [[Lizarrako barruti judiziala|Lizarra]]
| mankomunitatea = 

| ofiziala = Mañeru
| alkatea = 
| alkatea hasiera = 
| alkatea amaiera = 
| alkatea alderdia = 
| postakodea = 31130
| herritarra = mañeruar

| garaiera = 325-723
| azalera = 12.89
| distantzia = 26,7
| eremu = ez
| sorrera = 
| webgunea = [http://www.xn--maeru-pta.es/eu/ www.mañeru.es] 
| oharrak = 
}}
'''Mañeru'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=155. araua: Nafarroako udal izendegia|egilea=[[Euskaltzaindia]]|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0155.pdf}}&lt;/ref&gt;{{ahoskuntza|maɲéɾu|zorrotza bigarren}} [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] udalerri bat da, [[Nafarroa Garaia]] lurraldean kokatuta. [[Lizarrako merindadea|Lizarrako merindadean]] eta [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean dago, [[Iruñea]] hiriburutik 26,7 kilometrora. Altuera 325 eta 723 metro artekoa da, eta 12,89 km²-ko azalera hartzen du. {{biztanleria|urtean}} biztanle zituen.

Mañeru [[Lizarrerria|Lizarrerriko]] lehen herritzat hartzen da, [[Donejakue bidea|Donejakue bideari]] jarraituz. Muino baten gainean dago, [[Arga]] ibaiaren eta [[Riosalado]] ibaiaren bista onekin. [[XIII. mendea|XIII. mendean]] [[Maltako Ordena|Jerusalemgo San Joan Ospitaleko Ordena Militarreko]] kide izan zen, eta haren jaurerritik hiribildua askatu zuten [[1555|1555ean]]. [[Mañeruibar|Izena ematen dion ibarreko]] ibarburua da, eta duela gutxi pisua galdu du ondoko [[Zirauki|Ziraukiren]] alde, nahiz eta ez duen horregatik garrantzi txikia.

Bertako biztanleak ''mañeruarrak'' dira.

{{Donejakue bidea|nafar|Mañeru|[[Gares]]|[[Zirauki]]|5,2|2,6}}

== Izena ==
Mañeru toponimoa beste hizkuntza batzuetan ere ezagutzen da, hala nola:

* [[Gaztelania|gaztelaniaz]]: ''Mañeru'' (&quot;mañéru&quot; ahoskatua)

Gainera, toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mañeru - Lekuak - EODA|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_ecoeoda&amp;task=lekuaIkusi&amp;Itemid=471&amp;lang=eu&amp;kodea=100016|aldizkaria=www.euskaltzaindia.eus|sartze-data=2021-08-30}}&lt;/ref&gt;

* ''Mangero'' (1035)
* ''Manneru'' (1189)
* ''Mayneru'' (1193)
* ''Maineru'' (1228)
* ''Magneru'' (1229)
* ''Maynneru'' (1268)
* ''Maynero'' (1330)
* ''Mayneru'' (1366)
* ''Mañeru'' (1534)
* ''Mayneru'' (1591)
* ''Mañeru'' (1802)
* ''Mañeru'' (1974)
* ''Mañeru'' (1990)

=== Etimologia ===
''Mañeru'' izena, oro har, [[Bizkaia|Bizkaiko]] ''[[Mañaria]]'' eta [[Iruñea|Iruñeko]] ''[[Mañueta kalea (Iruñea)|Mañueta]]'' izenekin lotzen da (&quot;[[Bainuetxe|bainuetxea]]&quot; eta &quot;[[Bainuetxe publiko|bainu-lekua]]&quot;). Hala ere, adituek ez dute argi ikusten Mañeruren jatorria &quot;bainuetxea&quot; dela. [[Julio Caro Baroja|Julio Caro Barojak]] izena ''mañaria'' izeneko bularrarekin lotzea iradokitzen du, edo agian ezizen gisa erabilitako ''Magnarius'' izenekin lotzea. Hala ere, ez da ahaztu behar [[Alfonso Irigoien|Alfonso Irigoienek]] [[Nafarroa Garaia|Nafarroan]] ondo dokumentatutako pertsona izen ezagun batekin lotzen duela populazioaren izena: ''Mainerius de Pampilona'' ([[1157]]. urtea), ''Mainer de Pampilona'' edo ''don Mainer'' ([[1175]]. urtea); eta gogoan izan ''mañero'' (&quot;[[Antzutasun|antzua]]&quot;) izena dagoela.

''Mañeru'', beraz, esanahi zalantzagarriko izena da.

== Ezaugarriak ==
=== Armarria ===
Mañeruko armarriak honako blasoi hau du:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Jesús Lorenzo|abizena=Otazu Ripa|izenburua=Heraldica municipal, merindad de Olite|argitaletxea=Diputación Foral de Navarra, Dirección de Turismo, Bibliotecas y Cultura Popular|data=D.L. 1990|url=https://www.worldcat.org/oclc/1122942662|isbn=84-235-0276-7|pmc=911388951|sartze-data=2021-08-31}}&lt;/ref&gt;
&lt;center&gt;{{Esaera2|Armarri kuartelatua: lehen hondo urdin batez eta aurrean urrezko gaztelu batez osatua dago; bigarren hondo gorri batez eta aurrean otso zuri batez, bere kolorezko harkaitzen gainean; hirugarren hondo gorri batez eta aurrean Nafarroako kateez; eta laugarren hondo urdin batez etea aurrean hiru urrezko zerrendez.}}&lt;/center&gt;

=== Bandera ===
Mañeruko banderak Mañeruko armarria dauka hondo gorri baten gainean.

== Geografia ==
Mañeru [[Mañeruibar|Mañeruibarreko]] herri bat da, [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean.

=== Mugakideak ===
{{Kokapen geografikoa
|width=auto
|Erdigunea=Mañeru
|Iparraldea=[[Girgillao]]
|Ipar-ekialdea=[[Artazu]]
|Ekialdea=[[Gares]]
|Hego-ekialdea=
|Hegoaldea=[[Mendigorria]]
|Hego-mendebaldea=
|Mendebaldea=[[Zirauki]]
|Ipar-mendebaldea=
}}

=== Inguru naturala eta kokapena ===
Nafarroa Garaiko erdialdean dago; Iruñetik joanez gero, [[A-12]] autobia eta [[NA-1110]] errepidea [[Gares]]-[[Lizarra]] norabidean jarraitu ostean, [[Lizarrako merindadea]]ren ekialdeko muturrean. [[Arga]] eta [[Riosalado]] ibaiek bat egiten dute Mañerun.

=== Klima eta landaredia ===
Mañeruko klima, mediterraneo kontinentala da. Altueraren arabera aldakorrak dira, batez besteko tenperatura 12º eta 14º bitartekoa eta prezipitazioak 500 eta 800mm bitartekoak dira. Urteroko egun euritsuak 60 eta 100 inguru izaten dira.

Landaredia landaturiko pinudiak eta ibaien ertzetan dagoen landaredia baino ez da han. Udalerrian zeuden jatorrizko basoak ia erabat galdu dira gizakiaren eragina dela eta.

==== Estazio meteorologikoa ====
Mañerun ez dago estazio meteorologikorik. Hala ere, [[Gares]] pareko udalerrian, estazio bat dagoen, itsasoaren mailatik 347 metrora, [[Nafarroako Gobernua|Nafarroako Gobernuak]] [[1925|1985ean]] jarritako estazio meteorologikoa dago.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Meteo Navarra|izenburua=Estazioko datuak - Gares|url=http://meteo.navarra.es/eu/estaciones/estacion.cfm?IDEstacion=199|aldizkaria=meteoeu.navarra.es|sartze-data=2021-09-01}}&lt;/ref&gt;
{{Klima 
|location= [[Gares]], 1981-2020
 &lt;!--Record high temperatures--&gt;  
|Jan record high C= 18.5
|Feb record high C= 24.0
|Mar record high C= 26.5
|Apr record high C= 29.0
|May record high C= 36.5
|Jun record high C= 40.0
|Jul record high C= 41.5
|Aug record high C= 43.0
|Sep record high C= 38.0
|Oct record high C= 32.0
|Nov record high C= 27.0
|Dec record high C= 21.0
|year record high C= 43.0
&lt;!--Average high temperatures--&gt;
|Jan high C= 9.7
|Feb high C= 11.6
|Mar high C= 15.4
|Apr high C= 17.0
|May high C= 21.8
|Jun high C= 26.6
|Jul high C= 29.6
|Aug high C= 29.6
|Sep high C= 25.3
|Oct high C= 19.6
|Nov high C= 13.3
|Dec high C= 9.9
|year high C= 19.1
&lt;!--Mean daily temperature--&gt;
|Jan mean C= 5.4
|Feb mean C= 6.4
|Mar mean C= 9.6
|Apr mean C= 11.5
|May mean C= 15.6
|Jun mean C= 19.8
|Jul mean C= 22.5
|Aug mean C= 22.6
|Sep mean C= 19.1
|Oct mean C= 14.4
|Nov mean C= 9.0
|Dec mean C= 5.9
|year mean C= 13.5
&lt;!--Average low temperatures--&gt;
|Jan low C= 1.1
|Feb low C= 1.3
|Mar low C= 3.8
|Apr low C= 5.9
|May low C= 9.3
|Jun low C= 13.0
|Jul low C= 15.5
|Aug low C= 15.6
|Sep low C= 12.8
|Oct low C= 9.1
|Nov low C= 4.6
|Dec low C= 1.8
|year low C= 7.8
&lt;!--Record low temperatures--&gt;
|Jan record low C= -7.0
|Feb record low C= -10.0
|Mar record low C= -8.5
|Apr record low C= -3.0
|May record low C= -0.5
|Jun record low C= 2.0
|Jul record low C= 7.0
|Aug record low C= 5.0
|Sep record low C= 3.0
|Oct record low C= -0.5
|Nov record low C= -6.5
|Dec record low C= -10.0
|year record low C= -10.0
&lt;!--Total Precipitation, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation mm= 
|Feb precipitation mm= 
|Mar precipitation mm= 
|Apr precipitation mm= 
|May precipitation mm= 
|Jun precipitation mm= 
|Jul precipitation mm= 
|Aug precipitation mm= 
|Sep precipitation mm= 
|Oct precipitation mm= 
|Nov precipitation mm=  
|Dec precipitation mm= 
|year precipitation mm= 
&lt;!--Mean Precipitation, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation mean = 44.2
|Feb precipitation mean = 38.7
|Mar precipitation mean = 51.6
|Apr precipitation mean = 59.5
|May precipitation mean = 53.1
|Jun precipitation mean = 45.6
|Jul precipitation mean = 27.0
|Aug precipitation mean = 26.3
|Sep precipitation mean = 38.6
|Oct precipitation mean = 60.3
|Nov precipitation mean = 55.4
|Dec precipitation mean = 57.2
|year precipitation mean = 547.5
&lt;!--Maximum Precipitation in 24 hours, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation max = 39.0
|Feb precipitation max = 29.0
|Mar precipitation max = 33.6
|Apr precipitation max = 62.0
|May precipitation max = 42.2
|Jun precipitation max = 38.5
|Jul precipitation max = 33.0
|Aug precipitation max = 85.0
|Sep precipitation max = 61.5
|Oct precipitation max = 46.0
|Nov precipitation max = 59.0
|Dec precipitation max = 39.0
|year precipitation max = 85.0
&lt;!--Average daily % humidity--&gt;
&lt;!-- If entering the average daily % humidity, then the humidex table should be used. As of December 2009, few if any countries other than Canada use the Humidex.--&gt;
|Jan humidity= 
|Feb humidity= 
|Mar humidity= 
|Apr humidity= 
|May humidity= 
|Jun humidity= 
|Jul humidity= 
|Aug humidity= 
|Sep humidity= 
|Oct humidity= 
|Nov humidity= 
|Dec humidity= 
|year humidity= 
&lt;!--Average number of precipitation days--&gt;
|unit precipitation days= 1 mm
|Jan precipitation days= 11.6
|Feb precipitation days= 10.3
|Mar precipitation days= 8.8
|Apr precipitation days= 11.2
|May precipitation days= 11.1
|Jun precipitation days= 7.2
|Jul precipitation days= 5.4
|Aug precipitation days= 4.9
|Sep precipitation days= 7.8
|Oct precipitation days= 10.5
|Nov precipitation days= 11.5
|Dec precipitation days= 12.8
|year precipitation days= 113.0
&lt;!--Average number of snowy days--&gt;
|unit snow days= 1 mm
|Jan snow days= 1.3
|Feb snow days= 1.4
|Mar snow days= 0.9
|Apr snow days= 0.2
|May snow days= 0.0
|Jun snow days= 0.0
|Jul snow days= 0.0
|Aug snow days= 0.0
|Sep snow days= 0.0
|Oct snow days= 0.0
|Nov snow days= 0.2
|Dec snow days= 1.2
|year snow days= 5.1
&lt;!--Average monthly sunshine hours, monthly totals are preferred, and will produce colours, but percentages are accepted.--&gt;
|Jan sun= 
|Feb sun= 
|Mar sun= 
|Apr sun= 
|May sun= 
|Jun sun= 
|Jul sun= 
|Aug sun= 
|Sep sun= 
|Oct sun= 
|Nov sun= 
|Dec sun= 
|year sun= 
|source 1= Nafarroako klimatologia zerbitzua&lt;ref&gt;{{erreferentzia |url=http://meteoeu.navarra.es/climatologia_eu/selfichaclima_eu.cfm?IDEstacion=199&amp;tipo=MAN|izenburua=Garesko estazioko balio klimatologikoak|argitaletxea=Nafarroako Gobernua|sartze-data=2020-08-24}}&lt;/ref&gt;}}

== Historia ==
Herriari buruzko lehen aipamena [[erromatar Inperioa|erromatarren]] garaikoa da, eta garai horretakoa da udalerrian aurkitutako Merkurioren brontzezko irudia, kristo ondorengo bigarren mendekoa. Udalerria erregearen jaurerri izan zen eta Antso VI.a Jakituna erregeak jaurerriaren petxa 700 soldatera murriztu zuen [[1193]]an, herriari forua eman eta berehala. Irantzuko eta Jerusalengo San Joan Ospitalekoaren ordena erlijiosoek jabetza ugari izan zituzten Mañerun. Azken ordena honek herriko parrokiaren jabetza zeukan.

[[1630]]ean Mañeru haranetik banandu zen eta [[1665]]ean [[Nafarroa]]ko gorteetan jarlekua lortu zuen, horretarako dirua ordaindu eta gero. Dena den, jarlekua hamaika urte geroago galdu zuen. [[XVIII. mendea]]ren amaieran, berriz, Mañerun, tabakoa, olioa eta batez ere ardoa ekoizten zuten enpresak zeuden. Ordurako, herriko oihalgintza tailerrak gainbeheran zeuden, ordea. [[1848]]an herrian nesken eta mutilen eskolak zeuden. Mutilen eskolan 94 haur zeuden, eta maisuak 4.000 errealeko soldata jasotzen zuen. Nesken eskolan, berriz, 72 haur zeuden eta bertako maistrak 2.000 errealeko soldata jasotzen zuen. Soldata horiek, umeen gurasoek emandako diruarekin batetik, eta udalerriko ondasun komunetik ateratako diruarekin, bestetik, ordaintzen ziren.

[[XIX. mendea]]ren erdialdean, Mañeruko eliza herritarrek aurkezturiko bikario batek zuzentzen zuen. Elizak aldi berean bost onuradun zituen, erregeak eta [[Gares]]ko San Joan komentuak izendatzen zituenak. [[1820]]an herrian errota eta bestelako [[aletegi]] txikiak zeuden bertan, baina jarduera ekonomiko nagusia ardogintza zen. [[Lehen Karlistaldia]]n —[[1833]]. eta [[1840]]. urteen artean— Fernandez kordobar jeneralak mañeruarrak herritik kanporatu zituen, [[karlismo|karlistak]] [[Larraga]]ko gotorlekuaren jabe egiten saiatzean.

[[XX. mendea]]n zehar, herriaren gainbehera etorri zen, [[Iruñerria|Iruñerriko]] eta [[Lizarra]]ko industrializazioak mañeruar asko erakarri baitzuen. Herriko biztanle kopurua erdira murriztu zen.

== Demografia ==
{{biztanleria}} biztanle zituen Mañeruk.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mañeru|argitaletxea=Espainiako Estatistika Institutua|url=https://www.ine.es/intercensal/intercensal.do;jsessionid=131CA92583B7C5943D609CDBF16B2F5F.intercensal01?search=1&amp;cmbTipoBusq=0&amp;textoMunicipio=Mañeru|aldizkaria=www.ine.es|sartze-data=2021-08-31}}&lt;/ref&gt;&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;0&quot; style=&quot;border: 1px solid #999; background-color:#FFFFFF; text-align:center;&quot;
!1842
!1857
!1860
!1877
!1887
!1897
!1900
!1910
!1920
!1930
!1940
!1950
!1960
!1970
!1981
!1991
!2001
!2011
!2021
|-
|1004
|1166
|1203
|1119
|1129
|1111
|1078
|1091
|974
|901
|859
|764
|684
|552
|425
|362
|378
|415
|423
|}
{| align=center
|-
{{Graph:Chart|width=800|height=300|xAxisTitle=Urtea|yAxisTitle=Biztanleria|type=rect|xAxisAngle = -40
|x=1842, 1857, 1860, 1877, 1887, 1897, 1900, 1910, 1920, 1930, 1940, 1950, 1960, 1970, 1981, 1991, 2001, 2011, 2021
|y1=1004, 1166, 1203, 1119, 1129, 1111, 1078, 1091, 974, 901, 859, 764, 684, 552, 425, 362, 378, 415, 423
|colors=#99c|showValues = offset:4}}
|}
&lt;/center&gt;

== Ekonomia ==
Jarduera ekonomiko nagusia industria da, biztanleriaren %65ek egiten du lan horretan. Igeltsua ekoizten duen lantegia eta nekazaritzarekin zerikusia duten industria txikiak nagusi dira: ardogintza kooperatiba, barazkien kontserba lantegia, olio enpresa eta okela industria txikia. Biztanleriaren gainontzekoa nekazaritzan aritzen da.

== Politika ==

=== Udaletxea ===
Udal bulegoak Foruen plazan [[XIX. mendea]]ren amaieran altxatutako eraikuntza batean daude. Udaletxeak bi zati dauzka eta lau fatxada, bakoitza plazaren alde batera begira. Zati nagusia zarpeatuta dago eta inguruko eraikuntzen estilo bera dauka. Udaletxean, udal bulegoez gain, anbulatorioa, kultura etxea eta banketxe baten bulegoa daude.Udala alkateak eta sei zinegotzik osatzen dute. Mañeruko udaleko idazkaria [[Girgillao]],[[Artazu]] eta [[Zirauki]]ko idazkari ere bada.

* HELBIDEA: Foru plaza, 1

=== Udal hauteskundeak ===
[[2007]]ko ekainean ez zen udal hauteskunderik izan Mañerun, ez zelako inongo talderik aurkeztu&lt;ref&gt;[http://www.noticiasdenavarra.com/ediciones/2007/06/17/vecinos/pamplona/d17pam44.921167.php Noticias de Navarra egunkariko albistea.]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;. Aldiz, urte bereko azaroko deialdian ''[[Formación Independiente de Mañeru]]'' (FIM) zerrenda aurkeztu zen eta Nuria Irisarri izendatu zuten alkate&lt;ref&gt;[http://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/mas_navarra/alcaldes_que_esperan_las_elecciones.html ''Alcaldes que no esperan a las elecciones''], [[Diario de Navarra]], [[2011]]ko [[maiatzaren 9]]a.&lt;/ref&gt;.

[[2011ko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian|2011ko udal hauteskundeetan]] ere [[Formación Independiente de Mañeru|FIM]] izan zen talde bakarra, eta, Irisarri alkate atera zela, haren sei taldekide ere zinegotzi bihurtu ziren&lt;ref&gt;[http://www.berria.info/m22/emaitzak.php?herrialdea=NAFARROA&amp;id=3844 Emaitzak] [[Berria]]n.&lt;/ref&gt;.

=== Alkateak ===
Hauek izan dira Mañeruko azken alkateak:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- bgcolor=&quot;#D8D8D8&quot;
|'''[[Alkate]]a'''
|'''Agintaldi hasiera'''
|'''Agintaldi amaiera'''
| colspan=&quot;2&quot;|'''Alderdia&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.mptfp.gob.es/portal/politica-territorial/local/sistema_de_informacion_local_-SIL-/alcaldes_y_concejales.html|aldizkaria=www.mptfp.gob.es|sartze-data=2022-06-16}}&lt;/ref&gt;'''
|-
| [[Jose Antonio Arbeloa|Jose Antonio Arbeloa Santesteban]]&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mañeru - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=eu|url=http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/maneru/ar-91966/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| [[1979]]
| [[1983]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
| Jose Antonio Arbeloa Santesteban&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
| 1983
| [[1987]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''[[Agrupacion Democratica Independiente de Mañeru]]''
|-
|
| 1987
| [[1991]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1991
| [[1995]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Kudeaketa batzordea
|-
|
| 1995
| [[1998]] &lt;sup&gt;a&lt;/sup&gt;
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1998
| [[1999]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Independenteak
|-
|
| 1999
| [[2003]]
|
|
|-
| [[Jose Ignacio Martinez]]
| 2003
| [[2007]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| AIM
|-
| [[Nuria Irisarri|Nuria Irisarri Arbeloa]]&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Alcaldes que no esperan a las elecciones|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|data=2011-05-09|url=https://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/mas_navarra/alcaldes_que_esperan_las_elecciones.html|aldizkaria=Diario de Navarra|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| 2007
| [[2011]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''[[Formacion Independiente de Mañeru]]''
|-
| Nuria Irisarri Arbeloa&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;
| 2011
| [[2015]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| ''Formacion Independiente de Mañeru''
|-
| [[Javier Maria Zugaldia|Javier Maria Zugaldia Aldaba]]&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.mptfp.gob.es/portal/politica-territorial/local/sistema_de_informacion_local_-SIL-/alcaldes_y_concejales.html|aldizkaria=www.mptfp.gob.es|sartze-data=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;
| 2015
| [[2019]]
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|''[[Agrupacion Electoral Mañeru]]''
|-
| [[Nuria Garcia|Nuria Garcia Arostegui]]&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
| 2019
| Jardunean
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| [[Mañeruko Aukera]]&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=LIZARRAKO ESKUALDEKO HAUTESKUNDE BATZORDEA Aurkeztutako hautagai-zerrendak|argitaletxea=|orrialdea=5082|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|data=|url=|aldizkaria=NAO 78. zenbakia, 2019ko apirilaren 24a, asteazkena|issn=|doi=|sartze-data=2020-04-30}}&lt;/ref&gt;
|}
&lt;sup&gt;a&lt;/sup&gt; Alkateak ez zuen legegintzaldia bukatu.

== Garraioa ==
[[La Estellesa]] autobus konpainiak [[Aguilar Kodes]] eta [[Iruñea]] bitarteko autobus linea ustiatzen du. Lineak bi zerbitzu dauzka Aguilar Kodesko norantzan eta lau zerbitzu kontrako norabidean. Linearen ibilbidea honakoa da:

* [[Aguilar Kodes]] - [[Cabredo]] - [[Marañón|Marañon]] - [[Genevilla]] - [[Zuñiga]] - [[Antzin]] - [[Murieta]] - [[Lizarra]] - [[Villatuerta]] - [[Zirauki]] - Mañeru - [[Gares]] - [[Obanos]] - [[Legarda]] - [[Zizur Nagusia]] eta [[Iruñea]]

== Hirigintza ==
Mañeruko herriguneak [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] hiribilduen ezaugarriak ditu, kale estu eta okerrekin. Herria, plaza zabalen inguruan antolaturik dago, San Pedro plaza esaterako, betiere, elizaren inguruan. Mañeruko udaletxea Foruen Plazan dago eta [[XIX. mendea]]ren amaieran eraiki zen. Udalean, anbulategia, eskola-publikoa eta udal liburutegia daude. Foruen plaza, maila baxuagoan dago, eta bertan hiru gorputzetako etxeak altxatzen dira, errenkada horizontalean eta harlanduz egindakoak.

== Kultura ==
=== Euskara ===
[[Luis Luziano Bonaparte|Luis Luziano Bonapartek]], [[1869|1869an]], Mañeru ez-euskal-eremuan sailkatu zen.&lt;ref&gt;Luis Luziano Bonaparte. ''Carte des Sept Provinces Basques, montrant la delimitation actuelle de l´euscara, et ses divisions en dialectes, sous-dialectes et varietés'', [[1863]].&lt;/ref&gt;

[[Koldo Zuazo|Koldo Zuazok]], [[2010|2010ean]], Mañeru ez-euskal-eremuan sailkatu zen.&lt;ref&gt;Koldo Zuazo. ''El euskera y sus dialectos''. Alberdania, 2010.&lt;/ref&gt;

[[Nafarroako Gobernua|Nafarroako Gobernuak]] onartutako [[Euskararen Foru Legea|Euskararen Foru Legearen]] arabera, Mañeru [[Nafarroako eremu ez-euskalduna|eremu ez-euskalduneko]] udalerria zen, eta hori dela eta, hizkuntza ofizial bakarra [[gaztelania]] zen. [[2001|2001eko]] erroldaren arabera, herritarren % 5,38k zekien [[Euskara|euskaraz]], [[2010|2010ean]] % 5,35 eta [[2018|2018n]] % 10,90k.

[[2008]]an [[Ezker Batua (Espainia)|Nafarroako Ezker Batuak]] eta [[Nafarroa Bai]]k [[Euskararen Foru Legea]] aldatu eta gune mistoan udalerri gehiago sartzeko (horien artean Mañeru) proposamena aurkeztu zuten [[Nafarroako Parlamentua|Nafarroako Parlamentuan]]. [[Nafar Herriaren Batasuna]] ez beste talde guztien baiezko botoarekin proposamena aurrera aterako zela zirudienean, [[Nafarroako Alderdi Sozialista|Nafarroako Alderdi Sozialistaren]] ustegabeko jarrera aldaketak, atzera bota zuen gune mistoaren hedapena.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20140714214048/http://www.euskarakultur.org/eke/accion/noticia.NoticiaViewPDF?noticia_id=16106&amp;idIdioma=1 Euskarakultur.com webguneko albistea.]&lt;/ref&gt;

[[2010]]-[[2011]] ikasurtean, guraso gehienek [[D eredua]] eskatu eta [[Nafarroako Gobernua]]k eredu hori herrian zabaltzeari uko egin zionez, [[A eredua]] baino eskaintzen ez zuen eskola ikaslerik gabe geratu eta gobernuak itxi egin zuen, guraso eta herritar ugariren protesten artean.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20120110121229/http://www.gaur8.info/bitakorak/hetzordua/2010/06/22/ziraukitik-manerura/ ''Ziraukitik Mañerura''], [[Gaur8]], [[2010]].&lt;/ref&gt;

[[2017|2017an]] Mañeruko herritar talde batek 157 sinadura aurkeztu zituen Udalak [[Nafarroako Eremu Mistoa|eremu mistora]] ez sartzeko hartutako erabakia berrazter zezan. Sinadura guztiak Mañerun erroldatutako 18 urtetik gorako pertsonenak ziren. [[2015eko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian|2015eko azken hauteskundeetan]], Mañerun 345 lagun erroldatuta zeuden&lt;ref&gt;https://estelladigital.com/vecinos-de-maneru-buscan-su-inclusion-en-la-zona-mixta/&lt;/ref&gt; Udalak ez zuen kontutan hartu eskaera hau eta honen ondorioz herriak tira birak egon ziren.&lt;ref&gt;https://www.diariodenavarra.es/noticias/navarra/tierra_estella/2017/04/04/maneru_frena_crisis_municipal_surgida_raiz_zona_mixta_525100_1006.html&lt;/ref&gt;

=== Jaiak ===

* Santa Barbarako erromeria, [[maiatzaren 1]]ean
* San Pedroko jaiak edo Jai Txikiak, [[Ekain|ekainaren]] azken asteburuan
* Erlikia Santuen jaiak edo Jai Nagusiak, [[Abuztu|abuztuaren]] azken asteburuan

== Ondasun nabarmenak ==

* [[San Pedro eliza (Mañeru)|San Pedro eliza]], [[XVIII. mendea|XVIII. mendean]] eraikitako kristiau eliza, [[Neoklasizismo|neoklasiko]] estiloan.

== Mañeruar ospetsuak ==
* [[Juan Oses Mayanz|Juan Oses Maiantz]] (1830-1881), irakasle eta kazetari.
* [[Javier Garriz|Javier Garriz Aiantz]] (1894-1977), apaiz eta idazle.
* [[Demetrio Beriain|Demetrio Beriain Azketa]] (1911-1981), idazle anarkista.
* [[Víctor Manuel Arbeloa|Víctor Manuel Arbeloa Muru]] (1936-) politikari eta idazle.

== Irudiak ==
&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot;&gt;
Fitxategi:Calles de Mañeru - panoramio.jpg|Karrika bat
Fitxategi:Cúpula de Mañeru - panoramio.jpg|[[San Pedro eliza (Mañeru)|San Pedro eliza]] karrikartean
Fitxategi:Día 5- De Puente La Reina a Estella.jpg|Karrika bat
Fitxategi:Iglesia de San Pedro de Mañeru.jpg|[[San Pedro eliza (Mañeru)|San Pedro eliza]]
Fitxategi:Mañeru.jpg|Herria zelaien artean
&lt;/gallery&gt;

== Oharrak ==
&lt;references group=&quot;lower-alpha&quot; /&gt;

== Erreferentziak ==

* [[Jose Maria Jimeno Jurio]] (zuzendaria), ''Nafarroako toponimia eta mapagintza. XXXV'', Iruñea, 1996. ISBN 84-235-1505-2.
{{erreferentzia zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==

* [[Izarbeibar-Novenera]]
* [[Lizarrako merindadea]]
* [[Nafarroa Garaia]]

== Kanpo estekak ==
* [http://www.xn--maeru-pta.es/eu/ Mañeruko Udalako webgune ofiziala]

{{autoritate kontrola}}{{Mañeruibar}}{{Izarbeibar-Novenerako udalerri aurkibidea}}{{Nafarroa Garaiko udalerri aurkibidea|m}}

[[Kategoria:Mañeru| ]]</text>
      <sha1>5nnn3tg44y9wdze5j08j7by6bmttey3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mendigorria</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7215</id>
    <revision>
      <id>9005728</id>
      <parentid>9004648</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:35:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Enekorga</username>
        <id>103793</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44677" xml:space="preserve">{{Nafarroa Garaiko udalerri infotaula
| izena = Mendigorria
| irudia = Mendigorria.jpg
| irudiaren testua = Mendigorria eta ingurunetako larreak hegoaldetik
| bandera = Bandera de Mendigorria.svg
| armarria = Escudo de Mendigorria.svg
| bandera orria = #Bandera
| armarri orria = #Armarria
| goiburua = 
| zoom = 10

| merindade = Erriberri
| eskualdea = [[Izarbeibar-Novenera]]
| barrutia = [[Tafallako barruti judiziala|Tafalla]]
| mankomunitatea = 

| ofiziala = Mendigorria
| alkatea = Eunate Lóoez Pinillos
| alkatea hasiera = 2019
| alkatea amaiera = 2023
| alkatea alderdia = [[Euskal Herria Bildu]]
| postakodea = 31150
| herritarra = mendigorriar

| garaiera = 317-519
| azalera = 39.10
| distantzia = 28,8
| eremu = mistoa
| sorrera = 
| webgunea = [http://www.mendigorria.eus/?lang=eu www.mendigorria.eus] 
| oharrak = 
}}
'''Mendigorria'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0155.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|izenburua= 155. araua: Nafarroako udal izendegia}}&lt;/ref&gt;{{ahoskuntza|mènð̞iɣ̞orí.a|kamutsa lehengo eta zorrotza laugarren}} [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] udalerri bat da, [[Nafarroa Garaia]] lurraldean kokatuta. [[Erriberriko merindadea|Erriberriko merindadean]] eta [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean dago, [[Iruñea]] hiriburutik 28,8 kilometrora. Altuera 317 eta 519 metro artekoa da, eta 39,10 km²-ko azalera hartzen du. {{biztanleria|urtean}} biztanle zituen.

[[Arga]] ibaiaren gaineko mendi batean kokatua, Mendigorria [[Nafarroako Erribera]] da iparralderago dagoen herria, zehazkiago [[Argako Erribera|Argako Erriberan]], nahiz eta alderdi kulturalak [[Nafarroako Erdialdea|Nafarroako Erdialdearekin]] partekatzen dituen. [[Mendigorriko gudua]] famatuagatik ezaguna, bere barrutian, gainera, [[Andelos|Andelosko aztarnategi arkeologikoa]] dago. Antzinako hiri [[Erromatar Inperioa|erromatar]] bat da, [[Burdin Aroa|Burdin Aroko]] herrixka batean sortua, eta [[Pompaelo|Pompaelok]] baino hedadura handiagoa izan zuen bere garaian. Mendigorriko ohiko produktuak [[Ardo|ardoa]], [[Hestebete|hestebeteak]] eta [[Arbendol garrapiñatuak|arbendol garrapiñatuak]] dira. [[Novenera|Novenerako]] hiribildua izan zen. Mendigorria [[Nafarroako Gorteak|Nafarroako Gorteetan]] jarlekudun hiria izan zen.

Bertako biztanleak ''mendigorriarrak'' dira.

== Izena ==
Mendigorria toponimoa beste hizkuntza batzuetan ere ezagutzen da, hala nola:

* [[Gaztelania|gaztelaniaz]]: ''Mendigorría'' (&quot;mendigorría&quot; ahoskatua)

Gainera, toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mendigorria - Lekuak - EODA|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_ecoeoda&amp;task=lekuaIkusi&amp;Itemid=471&amp;lang=eu&amp;kodea=100021|aldizkaria=www.euskaltzaindia.eus|sartze-data=2021-08-30}}&lt;/ref&gt;

* ''Mendigorria'' (1070)
* ''Mandegorria'' (1215)
* ''Mendigorria'' (1280)
* ''Mendigurria'' (1330)
* ''Mendigorria'' (1366)
* ''Mendigorria'' (1534)
* ''Mendigorria'' (1638)
* ''Mendigorria'' (1802)
* ''Mendigorria'' (1969)
* ''Mendigorria'' (1998)

=== Etimologia ===
''Mendigorria'' [[Euskara|euskal]] jatorri garbiaren toponimoa da, ''mendi'' (herriak mendi baten gainean duen kokapenari erreferentzia eginez) eta ''gorria'' (kasu honetan, inguruko landarediaren koloreari baino gehiago, &quot;soildu&quot; bezala ulertzen dela uste da, hau da, zuhaitzik gabea) hitzek osatua; beraz, herriaren izenak etimologikoki &quot;mendi gorria&quot; edo &quot;mendi zuritua&quot; esan nahi du.

== Ezaugarriak ==
=== Armarria ===
Mendigorriko armarriak honako blasoi hau du:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Jesús Lorenzo|abizena=Otazu Ripa|izenburua=Heraldica municipal, merindad de Olite|argitaletxea=Diputación Foral de Navarra, Dirección de Turismo, Bibliotecas y Cultura Popular|data=D.L. 1990|url=https://www.worldcat.org/oclc/1122942662|isbn=84-235-0276-7|pmc=911388951|sartze-data=2021-08-31}}&lt;/ref&gt;
&lt;center&gt;{{Esaera2|Goialdean Joan II.a erregearen armarria: Nafarroa-Evreuxko armak ezkerraldean eta Aragoi-Trastamarakoak eskuinaldean; behealdean hondo gorri batez eta aurrean urrezko hiru dorredun gaztelu bat osatuta dago, gudari armatu batekin atean.}}&lt;/center&gt;Armarria udaletxearen fatxadan dagoen armarritik sortzen da, [[Nafarroa Garaia|Nafarroako]] antzinakoena, non [[Joan II.a Aragoikoa|Joan II.a]] erregearen armarria dagoen ([[Nafarroako Erresuma|Nafarroako]] eta [[Aragoiko Erresuma|Aragoiko]] armarriez osatua, bi erresumetako errege izan baitzen), eta bere azpian Mendigorriko jatorrizko armarria, non gaztelu bat agertzen den gerlari batekin. Armarri horrek, gainera, multzo osoaren gainean koroa bat eta bi lebrele ditu, tenante motaz.

Garai modernoetan, elementu guztiak espazio berean dauden [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] gainerako armarriekin parekatzeko, bi armarriak bakar batean batzea ezarri da, hurrenez hurren goiko eta beheko zatiak hartuz, koroa eta lebreilak kenduz, nahiz eta Mendigorriko Udalak erabiltzen duen armarrian eta banderan agertzen den armarrian multzo osoa agertzen den.

=== Bandera ===
Mendigorriko banderak Mendigorriko armarri osoa dauka hondo gorri baten gainean.

== Geografia ==
Mendigorria [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean dago, [[Argako Erribera]] eremu naturalean eta [[Novenera]] eremu historikoan.

=== Mugakideak ===
{{Kokapen geografikoa
|width=auto
|Erdigunea=Mendigorria
|Iparraldea=[[Mañeru]], [[Gares]]
|Ipar-ekialdea=[[Obanos]]
|Ekialdea=[[Artaxoa]]
|Hego-ekialdea=
|Hegoaldea=[[Larraga]]
|Hego-mendebaldea=[[Oteitza (udalerria)|Oteitza]]
|Mendebaldea=[[Villatuerta|Bilatorta]]
|Ipar-mendebaldea=[[Zirauki]]
}}

=== Inguru naturala eta kokapena ===
Herria, [[Nafarroa Garaia|Nafarroa]] erdialdean kokatzen da, [[Erriberriko merindadea|Erriberriko merindadeko]] ipar-mendebaldeko muturrean. [[NA-601]] errepideak udalerria zeharkatzen du [[Gares]] eta [[Larraga]]rako norabidean. [[Gares]]en [[A-12]] autobiderako sarbidea dago [[Iruñea]] eta [[Logroño]]rekin komunikatuz. Horrez gain, [[NA-6030]] errepideak [[Artaxoa]] eta [[Tafalla]]rekin elkartzen du udalerria.

Udalerrian [[Mendigorria]] udalburua, [[Muruzabal Andion]] etxaldea eta [[Andion]] herri hustua daude.

=== Klima eta landaredia ===
Udalerriak klima mediterraneo kontinentala dauka, ezaugarri moduan [[negu]] hotz eta euritsuak, [[uda]] lehor eta nahiko sargoriak, euri irregularrak eta iparreko zierzo haizearen nagusigoa dituena. Urteko batez besteko tenperatura 12 eta 13 gradu artekoa, eta prezipitazioak 450 eta 550&amp;nbsp;mm bitartekoak dira (urteroko egun euritsuak 70 inguru izaten dira).

Nekazaritzarako lurren eta ikatza sortzeko beharrak batetik, eta suteek bestetik, udalerri gehienean aurki zitezkeen arteak desagerarazi zituen. Gaur egun Mendigorrian aurki daiteken landaredia, sastraka eta zuhaixkez gain, birlandatutako pinuak dira (batez ere, [[Austria]]tik ekarritako pinu beltza, eta Alepo pinua).

==== Estazio meteorologikoa ====
Mendigorrian ez dago estazio meteorologikorik. Hala ere, [[Gares]] pareko udalerrian, estazio bat dagoen, itsasoaren mailatik 347 metrora, [[Nafarroako Gobernua|Nafarroako Gobernuak]] [[1925|1985ean]] jarritako estazio meteorologikoa dago.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Meteo Navarra|izenburua=Estazioko datuak - Gares|url=http://meteo.navarra.es/eu/estaciones/estacion.cfm?IDEstacion=199|aldizkaria=meteoeu.navarra.es|sartze-data=2021-09-01}}&lt;/ref&gt;
{{Klima 
|location= [[Gares]], 1981-2020
 &lt;!--Record high temperatures--&gt;  
|Jan record high C= 18.5
|Feb record high C= 24.0
|Mar record high C= 26.5
|Apr record high C= 29.0
|May record high C= 36.5
|Jun record high C= 40.0
|Jul record high C= 41.5
|Aug record high C= 43.0
|Sep record high C= 38.0
|Oct record high C= 32.0
|Nov record high C= 27.0
|Dec record high C= 21.0
|year record high C= 43.0
&lt;!--Average high temperatures--&gt;
|Jan high C= 9.7
|Feb high C= 11.6
|Mar high C= 15.4
|Apr high C= 17.0
|May high C= 21.8
|Jun high C= 26.6
|Jul high C= 29.6
|Aug high C= 29.6
|Sep high C= 25.3
|Oct high C= 19.6
|Nov high C= 13.3
|Dec high C= 9.9
|year high C= 19.1
&lt;!--Mean daily temperature--&gt;
|Jan mean C= 5.4
|Feb mean C= 6.4
|Mar mean C= 9.6
|Apr mean C= 11.5
|May mean C= 15.6
|Jun mean C= 19.8
|Jul mean C= 22.5
|Aug mean C= 22.6
|Sep mean C= 19.1
|Oct mean C= 14.4
|Nov mean C= 9.0
|Dec mean C= 5.9
|year mean C= 13.5
&lt;!--Average low temperatures--&gt;
|Jan low C= 1.1
|Feb low C= 1.3
|Mar low C= 3.8
|Apr low C= 5.9
|May low C= 9.3
|Jun low C= 13.0
|Jul low C= 15.5
|Aug low C= 15.6
|Sep low C= 12.8
|Oct low C= 9.1
|Nov low C= 4.6
|Dec low C= 1.8
|year low C= 7.8
&lt;!--Record low temperatures--&gt;
|Jan record low C= -7.0
|Feb record low C= -10.0
|Mar record low C= -8.5
|Apr record low C= -3.0
|May record low C= -0.5
|Jun record low C= 2.0
|Jul record low C= 7.0
|Aug record low C= 5.0
|Sep record low C= 3.0
|Oct record low C= -0.5
|Nov record low C= -6.5
|Dec record low C= -10.0
|year record low C= -10.0
&lt;!--Total Precipitation, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation mm= 
|Feb precipitation mm= 
|Mar precipitation mm= 
|Apr precipitation mm= 
|May precipitation mm= 
|Jun precipitation mm= 
|Jul precipitation mm= 
|Aug precipitation mm= 
|Sep precipitation mm= 
|Oct precipitation mm= 
|Nov precipitation mm=  
|Dec precipitation mm= 
|year precipitation mm= 
&lt;!--Mean Precipitation, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation mean = 44.2
|Feb precipitation mean = 38.7
|Mar precipitation mean = 51.6
|Apr precipitation mean = 59.5
|May precipitation mean = 53.1
|Jun precipitation mean = 45.6
|Jul precipitation mean = 27.0
|Aug precipitation mean = 26.3
|Sep precipitation mean = 38.6
|Oct precipitation mean = 60.3
|Nov precipitation mean = 55.4
|Dec precipitation mean = 57.2
|year precipitation mean = 547.5
&lt;!--Maximum Precipitation in 24 hours, this should include rain and snow.--&gt;
|Jan precipitation max = 39.0
|Feb precipitation max = 29.0
|Mar precipitation max = 33.6
|Apr precipitation max = 62.0
|May precipitation max = 42.2
|Jun precipitation max = 38.5
|Jul precipitation max = 33.0
|Aug precipitation max = 85.0
|Sep precipitation max = 61.5
|Oct precipitation max = 46.0
|Nov precipitation max = 59.0
|Dec precipitation max = 39.0
|year precipitation max = 85.0
&lt;!--Average daily % humidity--&gt;
&lt;!-- If entering the average daily % humidity, then the humidex table should be used. As of December 2009, few if any countries other than Canada use the Humidex.--&gt;
|Jan humidity= 
|Feb humidity= 
|Mar humidity= 
|Apr humidity= 
|May humidity= 
|Jun humidity= 
|Jul humidity= 
|Aug humidity= 
|Sep humidity= 
|Oct humidity= 
|Nov humidity= 
|Dec humidity= 
|year humidity= 
&lt;!--Average number of precipitation days--&gt;
|unit precipitation days= 1 mm
|Jan precipitation days= 11.6
|Feb precipitation days= 10.3
|Mar precipitation days= 8.8
|Apr precipitation days= 11.2
|May precipitation days= 11.1
|Jun precipitation days= 7.2
|Jul precipitation days= 5.4
|Aug precipitation days= 4.9
|Sep precipitation days= 7.8
|Oct precipitation days= 10.5
|Nov precipitation days= 11.5
|Dec precipitation days= 12.8
|year precipitation days= 113.0
&lt;!--Average number of snowy days--&gt;
|unit snow days= 1 mm
|Jan snow days= 1.3
|Feb snow days= 1.4
|Mar snow days= 0.9
|Apr snow days= 0.2
|May snow days= 0.0
|Jun snow days= 0.0
|Jul snow days= 0.0
|Aug snow days= 0.0
|Sep snow days= 0.0
|Oct snow days= 0.0
|Nov snow days= 0.2
|Dec snow days= 1.2
|year snow days= 5.1
&lt;!--Average monthly sunshine hours, monthly totals are preferred, and will produce colours, but percentages are accepted.--&gt;
|Jan sun= 
|Feb sun= 
|Mar sun= 
|Apr sun= 
|May sun= 
|Jun sun= 
|Jul sun= 
|Aug sun= 
|Sep sun= 
|Oct sun= 
|Nov sun= 
|Dec sun= 
|year sun= 
|source 1= Nafarroako klimatologia zerbitzua&lt;ref&gt;{{erreferentzia |url=http://meteoeu.navarra.es/climatologia_eu/selfichaclima_eu.cfm?IDEstacion=199&amp;tipo=MAN|izenburua=Garesko estazioko balio klimatologikoak|argitaletxea=Nafarroako Gobernua|sartze-data=2020-08-24}}&lt;/ref&gt;}}

== Historia ==
[[Fitxategi:Andion Erdi Aroko herrixka.jpg|thumb|[[Andelos|Andelosen]] itxura berreraikitzea [[II. mendea|II. mendean]]]]
Mendigorriko lehen biztanleak burdin arokoak dira, aurkitutako garai hartako aztarnen arabera. Udalerria, [[K. a. I. mendea]]n erromatartu zen, eta ondorengo hiru mendeetan garatutako herri erromatarrak garapen handia izan zuen. [[Andion]], erromatar garaiko [[Andelos|Andelosekin]] erlazionatuta dagoen hiria, [[Plinio Gaztea]] bezalako geografo grekolatinoek deskribatua. [[1980|1980tik]] [[Andiongo Andre Mariaren baseliza|Andiongo Andre Mariaren baselizaren]] inguruan indusketak egiten ari dira, eta hiri-eremuaren zati bat eta hiria urez hornitzeko sistema hidrauliko osoa aurkitu dira: 122 metroko luzerako presa Iturranduzko errekan, depositu erregulatzaile bat eta harlandu kanal batez osatutako akueduktua, arkuen gainean, barrutik berunezko hodi bat zuela. Orain arte aurkitutakoaren arabera, biztanleria [[I. mendea|I. mendean]] dago, eta [[IV. mendea|IV. mendera]] arte loratu da. Behin betiko despopulatzea [[XV. mendea|XV. mendekoa]] da. Erromatar hilarri batzuk baliatu ziren baselizaren hormetan.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Nafarroako Entziklopedia Handia {{!}} MENDIGORRIA|url=http://www.enciclopedianavarra.com/?page_id=14262|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

=== Erdi Aroa ===
[[Fitxategi:Sancho VII de Navarra - Compendio de crónicas de reyes (Biblioteca Nacional de España).png|thumb|[[Antso VII.a Nafarroakoa|Antso VII.a Azkarra]]]]
[[1070]]. urtean Azeare Gartzeitzek eta bere emazte Fronila Aritzalak [[Iratxeko monasterioa|Iratxeko monasterioari]] [[Errezu|Errezuko]] aldirian zeuden monasterioen eta Mendigorriko mahasti baten dohaintza egin zioten. Hala dago jasota [[Nafarroako Artxibo Orokorra|Nafarroako Artxibo Orokorran]] dagoen dokumentuan. [[Antso VI.a Nafarroakoa|Antso VI.a Jakituna]] erregeak, herri honek [[Artaxoa|Artaxoakoarekin]] izan zuen liskarrean, ''Santo Torrtat'' terminoaren jabetzari buruz, [[1158|1158an]] adierazi zuen dena Mendigorriarena zela, [[Antso IV.a Gartzeitz|Antso IV.a Peñalengoa]] erregeak eman zion bezala, eta [[Antso V.a Ramiritz]], [[Alfontso I.a Nafarroakoa|Alfontso I.a]] eta [[Gartzia V.a Ramiritz|Gartzia V.a]] erregeen garaian izan zuen bezala. [[1182]]. urtean, Eneko Lopitzek eta bere emazte Benediktak Mendigorrian zuten etxaldea eman zioten [[Iratxeko monasterioa|Iratxeko monasterioari]].

[[Antso VII.a Nafarroakoa|Antso VII.a Azkarra]] erregeak Mendigorriko petxa guztiak murriztu zituen [[1194|1194an]], urtean 520 marabedi izatera, eta bizilagun bakoitzak bere ondasunen arabera lagundu zuen. Hilketek eta kalumniek izan ezik, beste inori ezer ez ordaintzeko agindu zuen; Mendigorrian lursailak zituzten beste herri batzuetako biztanleek auzoekin proportzioan ordain zezatela; armadari etxe bakoitzeko bat eta abizenari armak har zitzaketen guztiak; lanik egin ez zezaten; eta zaldi, ezkutu eta burdinazko kapiloa zutenek ostatu-kosturik ez zezaten. [[1208|1208an]], erregeak berak 3640 soldatara jaitsi zuen Mendigorriko petxa, 3000 soldatara erregearen esku ohorea zuen errikontearentzat, 10 kaberiatan, eta gainerako 640ak erregearentzat; gainerakoan, aurreko kontzesioa berretsi zuen, eta [[Tibalt I.a Nafarroakoa|Tibalt I.a]] erregeak berretsi egin zuen [[1234|1234an]]. [[Luis I.a Nafarroakoa]] erregeak [[1307]]. urtean Mendigorriko foru guztiak berretsi zituen. [[Novenera|Novenerako]] forua deiturikoaren indarraldian sartu ziren.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mendigorria - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=eu|url=https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/mendigorria/ar-94583/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

Ez da aipatzen gaztelua zuenik, baina bai trantzeak eta etsaigoak, batzuetan muga jurisdikzionalengatik, beste batzuetan atzerriko inbasioengatik eta askotan [[Agaramontar|agaramondarren]] eta [[Beaumontar|beaumontarren]] bandoek eragindako gerra zibilengatik. Bere harresiak izan zituen, eta haien atzean auzokoek lasaitasunaren eraso asaldatzaileetatik babestu zuten beren burua. Mendigorriko kontzejuak [[1276|1276ko]] [[Maiatzaren 5|maiatzaren 5ean]] zin egin zien fideltasuna eta obedientzia [[Joana I.a Nafarroakoa|Joana I.ari]], [[Nafarroako Erresuma|Nafarroako]] erreginari, eta Erresumako gobernadore [[Eustache de Beaumarchais]], eta pozik agertu zen erreginak [[Frantziako Erresuma|Frantziako]] erregearen semearekin izandako ezkontzarekin. Alkateak, maioralek, zinpekoek eta Mendigorriko kontzeju osoak, [[1277|1277ko]] [[Martxoaren 7|martxoaren 7an]], omenaldia egin zioten [[Joana I.a Nafarroakoa|Joana]] erreginari, [[Eustache de Beaumarchais]] erresumako gobernadoreari, eta Mendigorriko hiribildua eta gotorlekua errenditzeko konpromisoa hartu zuten, hala eskatuz gero. Harresi horiek eraikitzeko harlanduak ez ziren erabili eta agortu egin ziren baserri modernoaren eraikuntzan, eta ez zen harresi-horma-atal bat ere kendu defentsa-elementu haren forma, antolaketa eta almenaren lekuko izateko.

[[XIV. mendea|XIV. mendetik]] [[XV. mendea|XV. mendera]], [[Gaztelako Erresuma|Gaztelaren]] inbasioek, kalte handiak eragin zituzten herrian, horrela, [[1378]]an [[Gaztelako Erresuma|Gaztelako]] ejerzitoak herria okupatu zuten, baina [[1463]]an, mendigorritarrek erasoari eustea lortu, eta [[gaztela]]tarrak kanporatzea lortu zuten. [[1463|1463an]], [[Joan II.a Aragoikoa|Joan II.a]] erregeak, Mendigorriko hiribilduak [[Beaumontar|beaumontarren]] aurkako defentsan ahalegin osoz aurre egin ziola kontuan hartuta, ordaindu ohi zuen bularraren abolizioa eman zion, 153 florin eta 5 lodi baitzen urte bakoitzean, eta erregeak herrian zituen gainerako eskubide guztiena, aurrerantzean ezer ez ordaintzeko moduan. Erregeak zioen [[Gaztelako Erresuma|Gaztelakoak]] hiribildua hesitu eta borrokatu zuela, eta bertako bizilagunek ahalegin handiz defendatu zutela, eta, horregatik, petxa horretatik askatzeaz gain, Mendigorria hiribildu on egin zuela, baita bere auzokoak ere, frankoak, basatiak, inozoak, infantzoiak eta hijosdalgoa, Foru Orokorrera forudunduz, eta herria [[Uharte Arakil]] hiribilduaren ondoren [[Nafarroako Gorteak|Nafarroako Gorteetan]] jarrita eduki zezala. Baina Mendigorriko petxaren gainean [[Iruñeko katedrala|Iruñeko katedralaren]] alde 80 libera esleituta zeudenez, erregeen arimek ospatzen zituzten urteurrenen nolabaiteko fundazioagatik, eta herria zama horretatik askatu ezin zuenez, betiko libre utzi zuen, haren saritzat, ardoaren gaineko aleben ezarpenetik, urtean 50 libratan tasatua zegoena. Hala ere, horren arabera, [[1472|1472an]] Joan Ezpeletak, erregearen txanbarlenak, Mendigorriko bularra betiko zeukan, katedraleko edo Iruñeko kapituluko 80 liberak izan ezik. [[1474|1474an]], [[Joan II.a Aragoikoa|Joan II.ak]] Mendigorriari eman zion kuartel bakoitzeko 20 florin bakarrik ordaintzea betiko.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
Urte berean [[Leonor I.a Nafarroakoa|Leonor I.a Nafarroakoak]] zioenez, Mendigorriko hiribildua [[Luis II.a Beaumontekoa]] [[Leringo Konderria|Leringo kondeak]] setiatu zuen bere aldekoekin bi hilabetez, harik eta printzesa bera [[Piarres Peralta eta Ezpeletakoa|Piarres Azkoiengoarekin]] eta erregearen esaneko jendearekin joan zen arte, leku hura altxarazteko, eta garai hartan Luis jaunak, [[Gares]], [[Larraga]], [[Artaxoa]], [[Mañeru]], [[Obanos]], [[Aniz]] eta [[Zirauki]] herriekin batera, [[Gares|Garesko]] bizilagunak izan ziren. Horregatik eta Mendigorriak erakutsitako fideltasunagatik, printzesak beste hitz batzuk eman zizkion, eta herri erasotzaile horietako zati bat bere jabetzapean ezarri zion betirako, jasotako kalteak ordaintzeko. [[Joan II.a Aragoikoa|Joan II.a]] erregeak pribilegio hori berretsi zuen [[1476|1476ko]] [[Abuztu|abuztuan]] [[Lizarra|Lizarran]]. [[1494|1494an]] Mendigorria hiribilduak kuartelen kontribuzioan 27 libera ordaintzen zituen kuartel bakoitzeko, baina emandako kuartelak esker onez ez ordaintzeko pribilegioa zuela alegatzen zuen.
=== Aro Modernoa ===
[[1516]]. urtearen hasieran, [[Gaztelako Erresuma|gaztelarrek]] Mendigorriko gotorlekua suntsitu zuten, [[Nafarroa Garaia|Nafarroa]] berriz konkistatzeko beste saiakera baten kasuan arriskuak ezabatzeko politikaren barruan.

[[Nafarroako Gorteak|Nafarroako Gorteetan]] Mendigorriko diputatuak esertzen ziren, [[Iruñea]], [[Lizarra]], [[Tutera]], [[Zangoza]], [[Erriberri]], [[Agoitz]], [[Viana]], [[Elo]], [[Aguilar Kodes|Aguilar]], [[Kaseda]], [[Uharte (Iruñerria)|Uharte]], [[Atarrabia]], [[Torralba del Río|Torralba]], [[Lesaka]], [[Corella]], [[Tafalla]], [[Zuñiga]] eta [[Lakuntza|Lakuntzako]] diputatuekin eta beso militarreko eta elizako ordezkariekin batera. [[1561|1561ean]] eztabaidak sortu ziren Nafarroako Gorteetan eserlekua zuten hirien eta hiribilduen artean, kokapen-ordenari buruz, eta Mendigorriari postu bat eman zioten [[Uharte (Iruñerria)|Uharteren]] atzean eta [[Torralba del Río|Torralbaren]] aurrean, [[1463]]. urtean emandako pribilegioari jarraiki.

[[1534]]. urtean [[Andion]] ([[Larraga]], [[Oteitza (udalerria)|Oteitza]], [[Villatuerta|Bilatorta]], [[Muruzabal Andion|Muruzabal]] eta Mendigorria mugakide zituena) eta [[Muruzabal Andion|Muruzabal]] ([[Larraga]], Mendigorria eta [[Zirauki|Ziraukiren]] ondoan eta mariskalaren jabetzakoa) zeuden. [[1800]]. urtean despopulatu berberak zituen: [[Andion]] (etxe bat eta [[Andiongo Andre Mariaren baseliza|baseliza]] bat kontserbatuz) eta [[Muruzabal Andion]] (hiru etxe, eliza bat eta etxeen hondakinak gordetzen zituen eta Granada Egako dukearenak ziren).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Idoate,|abizena=Florencio.|izenburua=Rincones de la historia de Navarra|argitaletxea=Editorial Aramburu|data=1979|url=http://worldcat.org/oclc/7960252|isbn=84-85000-04-8|pmc=7960252|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

=== Aro Garaikidea ===
[[Iberiar Penintsulako Gerra|Iberiar Penintsulako gerrapean]], frantziarrek Mendigorria gotortu zuten, [[Nafarroa Garaia|Nafarroako]] beste herri batzuekin batera, gerrilarien aurkako neurri gisa, Erresuma osoan zehar baitzebilen. Haietako batek, Andres Egiagirre bertakoak, 400 boluntario elkartu zituen, eta Frantziaren aurkako batailoi bat eratu zuen. [[1809|1809ko]] [[Abendu|abenduaren]] amaieran, [[Frantzisko Xabier Mina|Xabier Minaren]] gerrilarien partida Mendigorria hirira etorri zen, Harispe jeneralaren agindupeko tropa frantziarrengandik ihesi, [[Lizarra|Lizarratik]] gertu borroka egin baitzuen haiekin. Meategiak [[Arga]] eta [[Ega]] ibaien zubiak mozteko agindu zuen, baina [[Garesko zubi erromanikoa|Garesko zubia]] moztean, frantziar abangoardia agertu zen.

[[1811|1811ko]] [[Martxo|martxoaren]] amaieran, [[Francisco Espoz|Espotz Minaren]] gerrilarien partidako bi batailoi eta zalditeria Mendigorritik igaro ziren, [[Aguilar Kodes|Aguilarretik]] zetozenak eta [[Zangoza|Zangozara]] zihoazenak. [[1811|1811ko]] [[Urtarril|urtarrilean]], [[Gregorio Krutxaga Urzainki|Gregorio Krutxagaren]] agindupean, Espozko gerrillarien aldeko infanteria Mendigorritik igaro zen, [[Zangoza|Zangozatik]] [[Gesalatz]] ibarrera zihoala, non Espotz Minarekin eta partitzeko zalditeriarekin elkartu behar zuen. [[1811|1811ko]] [[Ekain|ekainaren]] hasieran, Espozko gerrillarien partida Mendigorrira etorri zen, [[Andosilla|Andosillatik]]. Mendigorriatik gerrillariak [[Artederreta (etxaldea)|Artederretarantz]] abiatu ziren, Frantziako zutabe bati erasotzeko asmoz. [[1811|1811ko]] [[Urri|urriaren]] amaieran, [[Francisco Espoz|Frantzisko Ezpotz Mina]] jaunaren gerrilarien dibisioak [[Zangoza|Zangozatik]] zetorren Mendigorria zeharkatu zuen. Gerrilariek [[Aragoi|Aragoin]] preso hartutako preso frantziar asko gidatzen zituzten, eta [[Gipuzkoa|Gipuzkoarantz]] abiatzen ziren haiek ontziratzera.

[[1813|1813ko]] [[Apiril|apirilaren]] erdialdean, [[Andre Maria eliza (Mendigorria)|Andre Maria eliza zaharra]] okupatzen zuen Mendigorriko goarnizio frantziarrari eraso zion. Frantziarrek gogor eutsi zioten, eta Espotzek tenpluari su emateko agindu zuen, defendatzaileek amore eman behar izan zutelarik. [[Gares]] hiribilduan frantziar goarnizio ugari zegoen, baina ez zen ausartu Mendigorriko goarnizioari laguntzera. Clausel jeneralak hori jakin bezain laster, [[Gares|Garesera]] etorri zen Espotz Minari erasotzera, baina ordurako [[Zangoza|Zangozarako]] bidean zegoen. [[1813|1813ko]] [[Maiatz|maiatzaren]] hasieran, Clausel jeneralaren tropak [[Gares|Garesen]], [[Artaxoa|Artaxoan]], Mendigorrian eta [[Tafalla|Tafallan]] kokatu ziren, eta Espotz dibisioko hirugarren eta bosgarren batailoiek ikusi zituzten. [[Maiatzaren 12|Hilabete bereko 12an]] Clausel bere jendearekin [[Zangoza|Zangozara]] joan zen, gerrilarien batailoiak [[Erronkaribar|Erronkaribarrara]] erretiratu ziren bitartean. [[Cadizko Gorteak|Sistema konstituzionalaren]] aurkako oposizio handia zegoen Mendigorrian. [[1813|Urte bereko]] [[Ekainaren 13|ekainaren 13an]] aldarrikapen errealistak iritsi zitzaizkion alkateari. Ordu batzuk geroago, Jose Antonio Goñi buruzagi errealista iritsi zen, eta aldarrikapenak irakurri eta ondo ikusteko moduko lekuetan jarri zituen. Urte horretako Garesko borrokan Mendigorriko Jose Salvador tenientea nabarmendu zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
[[Fitxategi:En Mendigorría.jpg|thumb|[[Mendigorriko gudua]]]]
[[1822]]. urte inguruan, absolutista sutsuek beren burua nabarmendu nahi zuten, urte bereko maiatzean Mendigorrian gertatutakotik ondoriozta daitekeenez. Gau batean, udaletxeko frontisean zegoen [[Espainiako 1812ko Konstituzioa|Konstituzioaren]] ohola hautsi zuten. Honek berehala eman zuen bidegabekeriaren berri, eta paretaren gainean, ''Konstituzio plaza'', idazteko agindu zuen. Ezin izan zen jakin nor izan zen egilea.

[[Lehen Karlistaldia|Lehen Karlistaldian]], hiribildua topaketa garrantzitsuen eszenatoki izatera itzuli zen: [[Mendigorriko zubia|Larragarako zubiaren]] inguruan [[Tomas Zumalakarregi|Zumalakarregiren]] gizonek eta Carrerako brigadierraren kristinoek borroka egin zuten [[1835|1835eko]] [[Martxoaren 9|martxoaren 9an]], irabazlerik gabe geratu zen ekintzan, eta bi bandoek baja garrantzitsuak izan zituzten. [[1835|Urte hartako]] [[uztailaren 16]]an, liberalek zuzenduriko [[Luis Fernández de Córdova]] jeneralak, [[karlismo|karlistak]] garaitzea lortu zuen [[Mendigorriko gudua|Mendigorriko guduan]]. Horregatik, [[Espainia]]ko erregeak Mendigorriko markes izendatu zuen. [[Irailaren 12|Irailaren 12an]], berriz ere, Aldama jeneralaren gizonek karlistak garaitu zituzten hiribilduaren inguruan, eta, horrela, [[Gares|Gareserantz]] abiatu ziren.

[[1847|1847an]], ospitale bat zegoen, [[XVIII. mendea|XVIII. mendearen]] hasieran sortua eta zituen zentsu batzuekin eutsia; mutikoen eskola, zeinetara 133 joaten ziren, urtean 4420 erreal jasotzen zituen maisu batek zainduta, eta neskatoen eskola, 122 lagunek erabiltzen zutena eta urtean 2000 errealez hornitua. Parrokia-eliza bikario batek zerbitzatzen zuen, auzotarrek aurkeztua, eta zortzi onuradun eta bitarteko bat, erregeak eta Iruñeko ganberako arkitaniarrak aurkeztua. Hiru olio-errota, irin-fabrika bat bi harrirekin, pattar-fabrika bat lau galdararekin, oihalezko ehundegi batzuk eta ehungintza. [[1855|1855eko]] [[Maiatzaren 1|maiatzaren 1eko]] [[Desamortizazioa Espainian|desamortizazioari]] buruzko legea betez, [[1862|1862an]] ehungintza bat eta sutegi bat saldu ziren herri horretan; [[1878|1878an]], landa-finka bat. [[1920ko hamarkada|1920ko hamarkadan]], hiribilduak bi txokolate-fabrika, beste bi pattar-fabrika, hiru olio-errota eta ehungintza zituen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Gómez Chaparro,|abizena=Rafael.|izenburua=La desamortización civil en Navarra.|data=1967|url=http://worldcat.org/oclc/164415464|pmc=164415464|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

[[Espainiako Gerra Zibila|1936ko gerran]], Mendigorriko ezkertiar alderdi bakarra [[1934]]an sorturiko [[Partido Republicano Radical|Errepublikar Alderdi Erradikala]] izan zen. [[Espainiako Bigarren Errepublika|Errepublikaren]] aurkako altxamendu militar [[faxismo|faxista]] burutzean, Mendigorrian ez zen hildakorik ezta atxiloketarik izan, eta herriko Zelestino Lator zinegotzi errepublikarra, ez zuten bi urte beranduagora arte bere kargutik kendu.

== Demografia ==
{{biztanleria}} biztanle zituen Mendigorriak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mendigorria|argitaletxea=Espainiako Estatistika Institutua|url=https://www.ine.es/intercensal/intercensal.do;jsessionid=131CA92583B7C5943D609CDBF16B2F5F.intercensal01?search=1&amp;cmbTipoBusq=0&amp;textoMunicipio=Mendigorria|aldizkaria=www.ine.es|sartze-data=2021-08-31}}&lt;/ref&gt;&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;0&quot; style=&quot;border: 1px solid #999; background-color:#FFFFFF; text-align:center;&quot;
!1842
!1857
!1860
!1877
!1887
!1897
!1900
!1910
!1920
!1930
!1940
!1950
!1960
!1970
!1981
!1991
!2001
!2011
!2021
|-
|1533
|1795
|1784
|2475
|1722
|1531
|1460
|1527
|1668
|1566
|1487
|1453
|1277
|1137
|982
|994
|916
|1084
|1112
|}
{| align=center
|-
{{Graph:Chart|width=800|height=300|xAxisTitle=Urtea|yAxisTitle=Biztanleria|type=rect|xAxisAngle = -40
|x=1842, 1857, 1860, 1877, 1887, 1897, 1900, 1910, 1920, 1930, 1940, 1950, 1960, 1970, 1981, 1991, 2001, 2011, 2021
|y1=1533, 1795, 1784, 2475, 1722, 1531, 1460, 1527, 1668, 1566, 1487, 1453, 1277, 1137, 982, 994, 916, 1084, 1112
|colors=#99c|showValues = offset:4}}
|}
&lt;/center&gt;

== Ekonomia ==
Biztanle gehienak industriatik bizi dira, inguruko herrietan lan eginez. [[Mahatsondo|Mahatsondoa]] eta [[Zereal|zereala]] dira labore garrantzitsuenak.

[[2003]]an elektrizitatearen [[Espainia]]ko kudeatzaile publikoa den [[Red Eléctrica]]k [[Castejón|Castejon]] eta [[Gasteiz]] artean 400.000 [[volt]]eko goi-tentsio linea bat eraikitzeko proiektua proposatu zuen. Proiektu horren arabera 46 metroko goi-tentsio dorreak eraikiko ziren [[Lizarraldea|Lizarraldeko]] hainbat udalerri zeharkatuz.&lt;ref&gt;http://sites.google.com/site/nolineadealtatension/Home/RATplanoAldizk.pdf?attredirects=0{{Apurtutako esteka|date=abendua 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; [[2008]]an proiektuaren aurkako talde bat sortu zen, eta [[2010]]eko [[urtarrilaren 31]]n proiektuaren inguruko bozketa antolatu zen [[Araba]]ko bortz herri eta [[Nafarroa Garaia|Nafarroako]] hogei herritan. Ezezko botoak %98,9 izan ziren.&lt;ref&gt;http://www.elcorreo.com/vizcaya/20100201/alava/votantes-rechaza-linea-alta-20100201.html El Correo Español egunkariaren webgunea&lt;/ref&gt;

== Politika ==
Mendigorriko udaletxea herrigunean dago. Udalbatza udalerriko alkateak eta zortzi zinegotzik osatzen dute. Egungo alkatea Eunate Lopez Pinillos da, [[Euskal Herria Bildu]] hautagai gisa aurkeztu zena.

=== Hauteskundeak ===

==== Udal hauteskundeak ====
&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;0&quot; width=&quot;100%&quot; style=&quot;border: 1px solid #999; background-color:#FFFFFF; text-align:center;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |Alderdia
! colspan=&quot;11&quot; |Legealdiko eserlekuak, hasiera-urtearen arabera
|-
!1979
!1983
!1987
!1991
!1995
!1999
!2003
!2007
!2011
!2015
!2019
|-
| bgcolor=&quot;{{EH Bildu/kolorea}}&quot; align=&quot;left&quot; |[[Euskal Herria Bildu|&lt;font color=white&gt;Euskal Herria Bildu&lt;/font&gt;]]
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| 6
| 6
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#Navarra Suma&quot; align=&quot;left&quot; |[[Navarra Suma|&lt;font color=white&gt;Navarra Suma&lt;/font&gt;]]
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| 3
|-
| bgcolor=&quot;blue&quot; align=&quot;left&quot; |[[Nafarroako Alderdi Popularra|&lt;font color=&quot;white&quot;&gt;Nafarroako Alderdi Popularra&lt;/font&gt;]]
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| 2
| -
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#FF0000&quot; align=&quot;left&quot; |[[Nafarroako Alderdi Sozialista|&lt;font color=&quot;white&quot;&gt;Nafarroako Alderdi Sozialista&lt;/font&gt;]]
| 0
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| 0
| 9
| 1
| -
|-
| bgcolor=&quot;#4682B4&quot; align=&quot;left&quot; |[[Nafar Herriaren Batasuna|&lt;font color=&quot;white&quot;&gt;Nafar Herriaren Batasuna&lt;/font&gt;]]
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| 3
| -
| -
| -
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#ffffff&quot; align=&quot;left&quot; |Andion
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| 6
| -
| -
| -
|-
| bgcolor=&quot;#ffffff&quot; align=&quot;left&quot; |Mendigorriko Talde Independentea
| -
| -
| -
| -
| -
| 4
| 7
| -
| -
| -
| -
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;{{Euskal Herritarrok/kolorea}}&quot; align=&quot;left&quot; |[[Euskal Herritarrok|&lt;font color=white&gt;Euskal Herritarrok&lt;/font&gt;]]
| -
| -
| -
| -
| -
|3
| -
| -
| -
| -
| -
|-
| bgcolor=&quot;{{Herri Batasuna/kolorea}}&quot; align=&quot;left&quot; |[[Herri Batasuna|&lt;font color=&quot;white&quot;&gt;Herri Batasuna&lt;/font&gt;]]
| -
| -
| -
| -
| 4
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#ffffff&quot; align=&quot;left&quot; |Mendigorriko Hautagaitza Independentea
| -
| -
| -
| -
|3
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|-
| bgcolor=&quot;#ffffff&quot; align=&quot;left&quot; |Mendigorriko Elkarte Soziala
| -
| -
| -
|6
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;purple&quot; align=&quot;left&quot; |[[Batzarre|&lt;font color=white&gt;Batzarre&lt;/font&gt;]]
| -
| -
| -
|3
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|-
| bgcolor=&quot;#ffffff&quot; align=&quot;left&quot; |Hautesle-elkarte Independentea
| -
|4
|4
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#ffffff&quot; align=&quot;left&quot; |Hautesle-elkarte Popularra
| -
|3
|3
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|-
| bgcolor=&quot;#ffffff&quot; align=&quot;left&quot; |[[UAGN|Nafarroako Nekazari eta Abeltzainen Batasuna]]
|5
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#ffffff&quot; align=&quot;left&quot; |Hauteskunde Elkarte Bateratua
|3
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|-
| bgcolor=&quot;green&quot; align=&quot;left&quot; |[[Unión Navarra de Izquierdas|&lt;font color=white&gt;Ezkerren Nafar Batasuna&lt;/font&gt;]]
|1
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|}
&lt;/center&gt;

==== Foru hauteskundeak ====
Hauek dira [[Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak|Nafarroako Parlamenturako hauteskundeen]] azken bi deialdiak:
{| align=&quot;center&quot;
| valign=&quot;top&quot; |
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;0&quot; style=&quot;border: 1px solid #999; background-color:#FFFFFF; text-align:center;&quot;
|+
| colspan=&quot;4&quot; align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#db2516&quot; |'''[[2019ko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak|{{color|white|2019ko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak}}]]'''
|-
! rowspan=&quot;2&quot; |Alderdia
! colspan=&quot;3&quot; |Bozak
|-
!guztira
!%
!+/-
|-
| bgcolor=&quot;#adbeed&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Navarra Suma]]
|231
|37,50
| -
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#dfecae&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Euskal Herria Bildu]]
|119
|19,32
|{{behera}} 6
|-
| bgcolor=&quot;#fd9da3&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Nafarroako Alderdi Sozialista]]
|115
|18,67
|{{gora}} 76
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#fbd49f&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Geroa Bai]]
|90
|14,61
|{{behera}} 12
|-
| bgcolor=&quot;#dfbae0&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Ahal Dugu]]
|32
|5,19
|{{behera}} 41
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#edadbe&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Izquierda-Ezkerra]]
|13
|2,11
| {{behera}} 13
|-
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Vox (alderdi politikoa)|Vox]]
|4
|0,65
| -
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Nafarroako Ordezkaritza Kanabikoa]]
|2
|0,32
|{{behera}} 1
|-
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Equo]]
|1
|0,16
| {{behera}} 4
|}
| valign=&quot;top&quot; |
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;0&quot; style=&quot;border: 1px solid #999; background-color:#FFFFFF; text-align:center;&quot;
|+
| colspan=&quot;4&quot; align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#db2516&quot; |'''[[2015eko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak|{{color|white|2015eko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak}}]]'''
|-
! rowspan=&quot;2&quot; |Alderdia
! colspan=&quot;3&quot; |Bozak
|-
!guztira
!%
!+/-
|-
| bgcolor=&quot;#adbeed&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Nafar Herriaren Batasuna]]
|180
|28,80
|?
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#dfecae&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Euskal Herria Bildu]]
|125
|20,00
| ?
|-
| bgcolor=&quot;#fbd49f&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Geroa Bai]]
|102
|16,32
|?
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#dfbae0&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Ahal Dugu]]
|73
|11,68
|?
|-
| bgcolor=&quot;#fd9da3&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Nafarroako Alderdi Sozialista]]
|39
|,24
|?
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#edadbe&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Izquierda-Ezkerra]]
|26
|4,16
|?
|-
| bgcolor=&quot;#99cdff&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Nafarroako Alderdi Popularra]]
|18
|2,88
|?
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Herritarrak - Herritarron Alderdia]]
|18
|2,88
| ?
|-
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Animalien Tratu Txarren Kontrako Alderdia]]
|5
|0,80
|?
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Equo]]
|5
|0,80
|?
|-
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Batasuna, Aurrerapena eta Demokrazia]]
|4
|0,64
| ?
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Libertate Nafarra]]
|4
|0,64
|?
|-
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Nafarroako Ordezkaritza Kanabikoa]]
|3
|0,48
|?
|- bgcolor=&quot;#efefef&quot;
| bgcolor=&quot;#d1d1d1&quot; style=&quot;text-align:left;&quot; |&amp;nbsp;[[Solidaritate eta Autogestio Internazionalista]]
|1
|0,16
|?
|}
|}

=== Udala ===
Udalaren egoitza eta udaletxea herrigunean dago.

==== Egungo banaketa ====
Mendigorriko Udala zinegotzik eta alkateak osatzen dute, demokratikoki hautatuak. Alkatea Eunate Lopez Pinillos da, [[Euskal Herria Bildu]] zerrendakoa. Zinegotziak 8 daude:

* Josu Arbizu Colomo ([[Euskal Herria Bildu]])
* Jose Antonio Arizala Yanguas ([[Euskal Herria Bildu]])
* Francisco Javier Yoldi Arbizu ([[Euskal Herria Bildu]])
* Sabina Garcia Olmeda ([[Euskal Herria Bildu]])
* Raquel Hermoso de Mendoza Martinez ([[Euskal Herria Bildu]])
* Maria Lourdes Arostegui Per ([[Navarra Suma]])
* Ivan Castaño Gomez ([[Navarra Suma]])
* Maria Blanca Jimenez Jimenez ([[Navarra Suma]])

==== Alkateak ====
[[1979|1979tik]], Mendigorriak 11 alkate izan ditu:&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- bgcolor=&quot;#D8D8D8&quot;
| align=&quot;center&quot; |'''[[Alkate|Alkatea]]'''
| align=&quot;center&quot; |'''Agintaldi hasiera'''
| align=&quot;center&quot; |'''Agintaldi amaiera'''
| colspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |'''Alderdia'''&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.mptfp.gob.es/portal/politica-territorial/local/sistema_de_informacion_local_-SIL-/alcaldes_y_concejales.html|aldizkaria=www.mptfp.gob.es|sartze-data=2020-05-05}}&lt;/ref&gt;
|-
|Javier Beramendi Eritze
|1979
|1980
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|[[UAGN|Nafarroako Nekazari eta Abeltzainen Batasuna]]
|-
|Félix Jiménez Muro
|1980
|1983
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|Hautesle-elkarte Independentea
|-
|Félix Jiménez Muro
|1983
|1987
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|Hautesle-elkarte Independentea
|-
| José María Lorenz
| 1987
| 1991
| bgcolor=&quot;{{Nafar Herriaren Batasuna/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| Hautesle-elkarte Independentea
|-
|Alfonso María Pagola Goñi
|1991
|1995
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|Mendigorriko Elkarte Soziala
|-
| José Antonio Aritzala
| 1995
| 1999
| bgcolor=&quot;{{Herri Batasuna/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
| [[Herri Batasuna]]
|-
|Mariasun Fernández Izu
|1999
|2003
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|Mendigorriko Talde Independentea
|-
|Jesús Azkoiti Narbaitz
|2003
|2007
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|Mendigorriko Talde Independentea
|-
|Javier Osés Zuñiga
|2007
|2011
| bgcolor=&quot;{{Independenteak/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|Andion
|-
|Manuel José Vieira Bonacho Tiago
|2011
|2015
| bgcolor=&quot;{{Euskadiko Ezkerra/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|[[Nafarroako Alderdi Sozialista]]
|-
|Josu Arbizu Colomo
|2015
|2019
| bgcolor=&quot;{{EH Bildu/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|[[Euskal Herria Bildu]]
|-
|Eunate Lóoez Pinillos
|2019
|''jardunean''
| bgcolor=&quot;{{EH Bildu/kolorea}}&quot; width=&quot;2&quot; |
|[[Euskal Herria Bildu]]
|}
&lt;/center&gt;

== Garraioa ==
[[Nafarroako Hiriarteko Garraioa]] sareko {{bus|NBUS||326}}linea zerbitzua ematen dio udalerri honi. Herriak autobus geldialdi bakarra du zeharkarrikan [[Tafalla|Tafallarantz]].
{{trenbide zerbitzu
|enpresa = NBUS
|linea1 = 326
}}

== Kultura ==

=== Euskara ===
Mendigorriko [[mosaiko]] baten testua [[Euskara|euskaraz]] idatzitako zaharrena izan liteke, [[Javier Velaza]] [[Bartzelonako Unibertsitatea|Bartzelonako Unibertsitateko]] irakasleak [[2003|2003ko]] [[Uztailaren 1|uztailaren 1ean]] [[Aramaio|Aramaioko]] Udako Ikastaroaren barruan egindako interpretazioaren arabera. Testua [[K.a. 150]]. urteko mosaiko batean agertu zen, [[1993|1993an]] [[Andelos]] aztarnategian aurkitua, Mendigorria herriaren ondoan. Testuak lau hitz hauek ditu: ''&quot;Likine abulor 'aune ekien biliar' s&quot;''. Testua [[Iberiera|iberierazko]] karaktereetan dago, eta mosaikoaren egilearen sinadura izango litzateke, kasu honetan [[aitzineuskara]] erabiltzen duen [[zeltiberiar]] batena.

[[Iruñeko eta Tuterako artxidiozesia|Iruñeko apezpikutzaren]] [[1587|1587ko]] dokumentu baten arabera, [[XVI. mendea|XVI. mendearen]] amaieran, aipatutako 536 herrietatik 58 erdaratutako eremuari esleitzen zaizkio eta 451 eremu euskaldunari. Datu horien arabera, [[Nafarroako Erresuma|Nafarroako]] mapa linguistikoa finkatu dezakegu, ekialdetik mendebaldera lerro bat marraztuz, [[Zarrakaztelu|Zarrakaztelutik]] abiatuta eta [[Santakara]] eta [[Pitillas|Pitillasetik]] jarraituz, eta [[Beire]], [[Erriberri]], [[Tafalla]], [[Artaxoa]], Mendigorria eta [[Oteitza (udalerria)|Oteitzara]] igoz iparralderantz [[Lizarra|Lizarrara]], gero [[Aiegi]], [[Iguzkitza]], [[Antzin]] eta [[Acedo (Mendaza)|Azedotik]] [[Araba|Arabarantz]] abiatuz.

[[Luis Luziano Bonaparte|Luis Luziano Bonapartek]], [[1869|1869an]], Mendigorria ez-euskal-eremuan sailkatu zen.&lt;ref&gt;Luis Luziano Bonaparte. ''Carte des Sept Provinces Basques, montrant la delimitation actuelle de l´euscara, et ses divisions en dialectes, sous-dialectes et varietés'', [[1863]].&lt;/ref&gt;

[[Koldo Zuazo|Koldo Zuazok]], [[2010|2010ean]], Mendigorria ez-euskal-eremuan sailkatu zen.&lt;ref&gt;Koldo Zuazo. ''El euskera y sus dialectos''. Alberdania, 2010.&lt;/ref&gt;

[[Nafarroako Gobernua|Nafarroako Gobernuak]] onartutako [[Euskararen Foru Legea|Euskararen Foru Legearen]] arabera, Mendigorria [[Nafarroako eremu ez-euskalduna|eremu ez-euskalduneko]] udalerria zen, eta hori dela eta, hizkuntza ofizial bakarra [[gaztelania]] zen. [[2001|2001eko]] erroldaren arabera, herritarren % 0,77k zekien [[Euskara|euskaraz]], [[2010|2010ean]] % 0,76 eta [[2018|2018n]] % 5,20k.

[[2009|2009an]] Mendigorriko, [[Larraga|Larragako]] eta [[Artaxoa|Artaxoako]] guraso batzuek [[Biderra]] taldea sortu zuten, hiru herri horietako umeek irakaskuntza publikoan euskaraz (hau da, [[D eredua|D ereduan]]) ikasi ahal izateko beharrezkoak diren neurriak lortu nahian.

[[2017]]ko [[ekainaren 22]]an [[Nafarroako Parlamentua]]k Mendigorria [[Nafarroako Eremu Mistoa|eremu mistora]] pasatzea erabaki zuen, beste 43 udalekin batean.

=== Jaiak ===
* Santa Apoloniako jaiak, [[Otsailaren 9|otsailaren 9aren]] parean
* Andionerako erromeria, [[Maiatzaren 1|maiatzaren 1ean]]
* Tortillako prozesioa, [[Apirilaren 25|apirilaren 25ean]]
* Jasokundeko Andre Mariaren jaiak, [[Abuztu|abuztuaren]] [[Abuztuaren 14|14tik]] [[Abuztuaren 20|20ra]]
* Azeriaren eguna, [[Abenduaren 7|abenduaren 7an]]

== Ondasun nabarmenak ==
{{Zerrenda|Mendigorriko kultura ondasunak}}

* [[San Pedro eliza (Mendigorria)|San Pedro eliza]], [[XVI. mendea|XVI. mendean]] eraikitako kristiau eliza, [[Arkitektura gotikoa|gotiko]]-[[Pizkundea|pizkundar]] estiloan.
* [[Andre Maria eliza (Mendigorria)|Andre Maria eliza]], [[XIII. mendea|XIII. mendean]] eraikitako kristiau eliza, [[XIX. mendea|XIX. mendean]] erreformatua.
* [[Andiongo Andre Mariaren baseliza]], [[XIII. mendea|XIII. mendean]] eraikitako kristiau baseliza.
* [[Andelos]], erromatar hiri bateko aztarnategia.
* [[Andeloseko Museo Arkeologikoa]], [[Andelos]] aztarnategiko interpretazio-museoa.
* [[Mendigorriko zubia]], [[Arga]] ibaiaren gaineko zubi [[Arkitektura gotikoa|gotikoa]], [[Erdi Aroa|Erdi Aroan]] eraikia.

== Mendigorriar ospetsuak ==
* [[Juan Martinez de Peralta]] (1570-1629), elizgizon eta [[Zaragoza|Zaragozako]] apezpikua.
* [[Tomas Biurrun|Tomas Biurrun Sotil]] (1878-1941), artikulugile.

== Irudiak ==
&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot;&gt;
Fitxategi:Mendigorria urrutitik.jpg|Herria larreartean
Fitxategi:Arga Mendigorria - Nafarroa.jpg|[[Arga]]
Fitxategi:Mendigorria - San Pedro 2.JPG|[[San Pedro eliza (Mendigorria)|San Pedro eliza]]
Fitxategi:Andion Erdi Aroko herrixka (04).jpg|[[Andiongo Andre Mariaren baseliza]]
Fitxategi:Ruinas romanas de Andelos.jpg|[[Andelos]]
&lt;/gallery&gt;

== Oharrak ==
&lt;references group=&quot;lower-alpha&quot; /&gt;

== Erreferentziak ==

* [[Jose Maria Jimeno Jurio]] (zuzendaria), ''Nafarroako toponimia eta mapagintza. XXXV'', Iruñea, 1996. ISBN 84-235-1505-2.
{{erreferentzia zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==

* [[Izarbeibar-Novenera]]
* [[Erriberriko merindadea]]
* [[Nafarroa Garaia]]

== Kanpo estekak ==
* [http://www.mendigorria.eus/?lang=eu Mendigorriko Udalako webgune ofiziala]

{{autoritate kontrola}}{{Izarbeibar-Novenerako udalerri aurkibidea}}{{Nafarroa Garaiko udalerri aurkibidea|m}}

[[Kategoria:Mendigorria| ]]</text>
      <sha1>slloz9qazeclbqb7dakyttzcdff90nc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Franz Kafka</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7481</id>
    <revision>
      <id>9005485</id>
      <parentid>8966441</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:26:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="74016" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{HezkuntzaPrograma|Literatura}}
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Franz Kafka''' ([[Praga]], [[Txekia]], [[1883]]ko [[uztailaren 3]]a - [[Viena]], [[Austria]], [[1924]]ko [[ekainaren 3]]a) klase ertaineko familia aleman-judu baten jaio zen Pragan,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sander|abizena=Gilman|urtea=2005|izenburua=Franz Kafka|url=https://archive.org/details/franzkafka0000gilm|argitaletxea=London: Reaktion Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 20-21|ISBN=978-1-881872-64-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Bohemiako Erresuma]]&lt;nowiki/&gt;ko hiriburuan, orduan [[Austria-Hungariako Inperioa|Austro-Hungariar Inperioa]]&lt;nowiki/&gt;ren zati zena,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Franz Kafka&quot;|argitaletxea=The Research Library of South Bohemia in České Budějovice|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=Cz}}&lt;/ref&gt; gaur egun [[Txekiar Errepublika]]&lt;nowiki/&gt;ko hiriburua.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Anthony|abizena=Northey|urtea=1997|izenburua=Mišpoche Franze Kafky|argitaletxea=Prague: Nakladatelství Primus|orrialdea=|orrialdeak=pp. 8-10|ISBN=978-80-85625-45-5|hizkuntza=Cz}}&lt;/ref&gt; Abokatu bezala trebatu zen eta bere hezkuntza juridikoa amaitu ondoren aseguru konpainia baten lanaldi osoan aritu zen, idaztea bere aisialdira baztertzera behartuz. Bere bizitzan zehar, Kafkak ehunka gutun idatzi zizkien senideei eta gertuko lagunei, bere aitari barne, harekin harreman estua eta formala izan zuela. Hainbat emakumerekin izan zituen harremanak, baina ez zen inoiz ezkondu. 1924an hil zen 40 urte zituela, [[tuberkulosi]]&lt;nowiki/&gt;ak jota.

[[Eleberrigile]] eta ipuin idazle alemaniar hiztuna izen zen, eta, oro har, XX. mendeko literaturako pertsonaia garrantzitsuenetakotzat jotzen da. Haren lanak [[errealismo]]&lt;nowiki/&gt;aren eta [[fantastiko]]&lt;nowiki/&gt;aren elementuak fusionatzen ditu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William|abizena=Spindler|urtea=1993|izenburua=&quot;Magical Realism: A Typology&quot;|argitaletxea=Forum for Modern Language Studies. XXIX (1)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 90–93|ISBN=doi:10.1093/fmls/XXIX.1.75|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Normalean, protagonista isolatuak agertzen dira, predikamendu bitxi edo surrealistak, eta botere sozio-burokratiko ulertezinei aurre egin behar diete. [[Alienazio]]&lt;nowiki/&gt;a, [[antsietate]] existentziala, [[Erruduntasun sentimendu|erruduntasuna]] eta absurdoaren gaiak aztertzen ditu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Franz Kafka|argitaletxea=Encyclopædia Britannica|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Haren lanik ezagunenen artean ''[[Metamorfosia (Franz Kafka)|Metamorfosia]] (Die Verwandlung), [[Prozesua]] (Der Process)'' eta ''Gaztelua (Das Schloss)'' daude. &quot;Kafkiar&quot; terminoa hizkuntza guztietan sartu da, haren idazlanetan agertzen diren bezalako egoerak deskribatzeko.&lt;ref name=&quot;:14&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Harry|abizena=Steinhauer|urtea=1983|izenburua=&quot;Franz Kafka: A World Built on a Lie&quot;|argitaletxea=The Antioch Review. Yellow Springs, Ohio. 41 (4)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 390–408|ISBN=doi:10.2307/4611280. JSTOR 4611280|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kafkaren lanez gutxi argitaratu ziren bere bizitzan zehar: ''Gogoeta'' eta ''Herriko medikua'' ipuin bildumak, eta banakako ipuin batzuk, ''Metamorfosia'' esaterako. Literatura aldizkarietan argitaratu ziren, baina arreta txikia jaso. Testamentuan, Kafkak bere gordetzaile eta lagun [[Max Brod]]&lt;nowiki/&gt;i amaitu gabeko lanak suntsitzeko agindu zion, besteak beste ''Prozesua'', ''Amerika'' eta ''Desagertutako gizona'' eleberriak, baina Brodek ez zituen agindu horiek kontuan hartu. Haren lanak idazle, kritikari, artista eta filosofo ugariengan [[Eraginkortasun (argipena)|eragin]] du, XX. eta XXI. mendeetan.

== Bizitza ==
[[Fitxategi:Kafka's parents c1913.jpg|thumb|Hermann eta Julie Kafka gurasoak, 1913an.]]

=== Gaztaroa ===
'''Kafka''' 1883ko  uztailean jaio zen [[Praga]]n, Bohemian, alemanez egiten zuen erdi mailako familia [[judu]] baten barnean.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Sander|abizena=Gilman|urtea=2005|izenburua=Franz Kafka|url=https://archive.org/details/franzkafka0000gilm|argitaletxea=London: Reaktion Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 20-21|ISBN=978-1-881872-64-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aita Hermann Kafkak merkataritzako agente ibiltari bezala lan egin ondoren, azkenean arropa denda ezarri zuen, bertan hamabost pertsona enplegatzera iritsi zela.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; Ama Julie Kafka txikizkako merkatari arrakastatsu baten alaba zen, eta senarrak baino heziketa hobea zuen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Hermannek eta Juliek sei seme-alaba izan zituzten: haietan, Franz zaharrena zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Leo|abizena=Hamalian|urtea=1974|izenburua=Franz Kafka: A Collection of Criticism|url=https://archive.org/details/franzkafkacollec00hama|argitaletxea=New York: McGraw-Hill|orrialdea=p. 3|orrialdeak=|ISBN=978-0-07-025702-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bi anaia Georg eta Heinrich haurtzaroan hil ziren, Franzek zazpi urte bete baino lehen; Gabriele, Valerie eta Ottilie arrebak ezkondu eta familiak osatu ondoren, [[Bigarren Mundu Gerra]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Holokaustoa|holokausto]]&lt;nowiki/&gt;an hil zituzten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Franz|abizena=Kafka|urtea=2009|izenburua=The Metamorphosis|url=https://archive.org/details/metamorphosis0000kafk_r3c3|argitaletxea=New York: Simon and Schuster Paperbacks|orrialdea=p. ix|orrialdeak=|ISBN=978-1-4165-9968-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kafkak aitarekin izan zuen harreman nahasia agerikoa da 100 orrialde baino gehiagoko ''Aitari eskutitzak'' liburuan.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Stanley|abizena=Corngold|urtea=1972|izenburua=Introduction to The Metamorphosis|argitaletxea=New York: Bantam Classics|orrialdea=p. xii|orrialdeak=|ISBN=978-0-553-21369-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bertan, aitaren izaera [[Autoritarismo|autoritario]] eta zorrotzak eragin handia izan zuela salatzen du.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Franz|abizena=Kafka|urtea=2012|izenburua=&quot;Franz Kafka Letter to his Father&quot;|argitaletxea=Kafka-Franz|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ama aldiz, isila eta lotsatia zen. Kafkaren aitaren figura nagusiak eragin nabarmena izan zuen bere idazkeran.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Max|abizena=Brod|urtea=1960|izenburua=Franz Kafka: A Biography|url=https://archive.org/details/isbn_9780805231366|argitaletxea=New York: Schocken Books|orrialdea=p. 156|orrialdeak=|ISBN=978-0-8052-0047-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Jatorrizko ama-hizkuntza [[aleman]]a izan bazen ere, Kafkak [[txekiera]] ere ikasi zuen, aita [[Osek (Jičíngo barrutia)|Osek]] hiriko txekieraz egiten zuen komunitate judutarreko kidea zelako. Ondorioz, bere seme-alabak bai alemana eta bai txekiera ondo menperatzea nahi zuen. Kafkak [[frantses]]a eta [[Frantzia]]ko kultura ere ezagutzen zituen. Izan ere, bere autorerik gustukoenetariko bat [[Gustave Flaubert|Flaubert]] izan zen. Bestalde, [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]] ere estiman zuen.&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Reiner|abizena=Stach|urtea=2005|izenburua=Kafka: The Decisive Years|url=https://archive.org/details/kafkadecisiveyea00stac|argitaletxea=New York: Harcourt|orrialdea=p. 2|orrialdeak=|ISBN=978-0-15-100752-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
=== Formakuntza ===
1889tik 1893ra, Kafkak lehen mailako irakaskuntza (alemanez ''Deutsche Knabenschule'' delakoa) egin zuen Pragan. Bere hezkuntza judua 13 urterekin amaitu zen, ''bar mitzvah'' ospakizunarekin. Kafkari ez zitzaion gustatzen [[sinagoga]]&lt;nowiki/&gt;ra joatea, eta aitarekin urteko opor garaietan soilik joaten zen.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Kafka-sisters.jpg|thumb|Franz Kafkaren arrebak, ezkerretik Valli, Elli eta Ottla.]]
1893an oinarrizko ikasketak utzi ondoren, Kafka Altstädter Deutsches Gymnasium institutu zorrotzean sartu zen, Alde Zaharreko bigarren hezkuntzako ikastetxe akademikoan. Alemana zen irakasteko hizkuntza, baina Kafkak txekieraz ere hitz egin eta idazten zuen.&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=James|abizena=Hawes|urtea=2008|izenburua=Why You Should Read Kafka Before You Waste Your Life|url=https://archive.org/details/whyyoushouldread0000hawe|argitaletxea=New York: St. Martin's Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 212–214|ISBN=978-0-312-37651-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Derek|abizena=Sayer|urtea=1996|izenburua=&quot;The Language of Nationality and the Nationality of Language: Prague 1780–1920&quot;|argitaletxea=Past and Present. Oxford. 153 (1): 164|orrialdea=|orrialdeak=pp. 164–210|ISBN=doi:10.1093/past/153.1.164. OCLC 394557|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Zortzi urtez ikasi zuen bertan, eta emaitza onak lortu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Franz R|abizena=Kempf|urtea=2005|izenburua=&quot;Franz Kafkas Sprachen: '... in einem Stockwerk des innern babylonischen Turmes. ..'&quot;|argitaletxea=Shofar: An Interdisciplinary Journal of Jewish Studies. West Lafayette, Indiana. 23 (4): 159|orrialdea=|orrialdeak=pp. 159–160|ISBN=doi:10.1353/sho.2005.0155. S2CID 170581064.|hizkuntza=De}}&lt;/ref&gt; Txekieragatik laudorioak jaso zituen arren, inoiz ez zuen bere burua txekiera ondo menderatzen zuela ikusi, eta berriz alemanez txekiar azentuarekin hitz egiten zuen. [[Errebalida]] (''Matura'' alemanez) azterketak 1901ean amaitu zituen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

1901ean Pragako Deutsche Karl-Ferdinands Unibertsitatean onartu zuten, eta [[kimika]] ikasten hasi bazen ere, bi asteren buruan [[zuzenbide]]ra pasatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kathi|abizena=Diamant|urtea=2003|izenburua=Kafka's Last Love: The Mystery of Dora Diamant|url=https://archive.org/details/kafkaslastlovemy00diam|argitaletxea=New York: Basic Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 36-38|ISBN=978-0-465-01551-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ikasketa horiek zirrararik egiten ez zieten arren, bere aita gustura uzteko lan aukera ugari eskaintzen zituzten. Gainera, zuzenbideak ikasketa luzeagoa eskatzen zuen, denbora emanez Alemaniako ikasketetan eta artearen historian klaseak hartzeko.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Halaber, ikasle elkarte batean ere sartu zen, literatura ekitaldiak, irakurketak eta bestelako jarduerak antolatzen zituena.&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Richard T|abizena=Gray|urtea=2005|izenburua=A Franz Kafka Encyclopedia|url=https://archive.org/details/franzkafkaencycl0000unse|argitaletxea=Westport, Connecticut: Greenwood Press|orrialdea=p. 196|orrialdeak=|ISBN=978-0-313-30375-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bertan, antzerki judu-alemanaren antolakuntza eta ekitaldien sustapena bultzatu zituen. Jendea txundituta geratzen zen bere itxura txukun, zorrotz eta ume-aurpegiarekin, bere jokamolde lasai eta idorragatik, eta bere [[adimen]] zein humoreagatik ere.

Ikasketen lehen urtea amaitzean, Kafkak zuzenbideko ikaskide [[Max Brod]] ezagutu zuen, bizitzako lagun mina bilakatuko zena.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt; Brod laster ohartu zen, nahiz eta Kafka lotsatia izan eta gutxitan hitz egiten, esaten zuena sakona izaten zela.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Kafka irakurle amorratua izan zen bere bizitzan zehar, eta elkarrekin [[Platon]]&lt;nowiki/&gt;en ''[[Protagoras]]'' jatorrizko [[Greziera|grezier]]&lt;nowiki/&gt;an irakurri zuten Broden ekimenez, eta [[Gustave Flaubert|Flaubert]]&lt;nowiki/&gt;en ''Hezkuntza sentimentala'' eta ''San Antonioren tentazioa'' [[frantses]]ez, berak proposatuta.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Bestalde, Kafkak bere &quot;benetako odol anaiatzat&quot; zituen [[Fedor Dostoievski|Fiodor Dostoievski]], [[Flaubert|Gustave Flaubert]], [[Nikolai Gogol]], [[Franz Grillparzer]] eta [[Heinrich von Kleist]].&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt; Hauetaz gain, txekiar literaturarekiko interesa piztu zitzaion, eta [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]]&lt;nowiki/&gt;ren obrak ere oso gustuko zituen. Zuzenbidean doktore titulua 1906ko uztailean eman zioten, eta ordaindu gabeko derrigorrezko urte beteko zerbitzua eman zuen auzitegi zibil eta penaletako idazkari bezala.&lt;ref name=&quot;:8&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Harry|abizena=Steinhauer|urtea=1983|izenburua=&quot;Franz Kafka: A World Built on a Lie&quot;|argitaletxea=The Antioch Review. Yellow Springs, Ohio. 41 (4)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 390–408|ISBN=doi:10.2307/4611280. JSTOR 4611280|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
=== Lana ===
1907ko azaroan, Assicurazioni Generali [[aseguru etxe]]&lt;nowiki/&gt;an kontratatu zuten, eta bertan ia urtebetez aritu zen, lan istripuen agente bezala. Orduan hasi zen idazten. Askotan lan hau &quot;Ogibidetzat” jo zuen, hots, dirua baino ez lortzeko [[lanbide]]&lt;nowiki/&gt;a. Garai hartan izandako korrespondentziak adierazten du ez zegoela pozik lan ordutegiarekin, 8:00etatik 18:00ak arte,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick R|abizena=Karl|urtea=1991|izenburua=Franz Kafka: Representative Man|url=https://archive.org/details/franzkafkarepres00karl|argitaletxea=Boston: Ticknor &amp; Fields|orrialdea=p. 210|orrialdeak=|ISBN=978-0-395-56143-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; horrek zaildu egiten zuelako idazketan kontzentratzea, gero eta garrantzi handiagoa hartzen ari zen jarduera.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Patrick J|abizena=Glen|urtea=2007|izenburua=&quot;The Deconstruction and Reification of Law in Franz Kafka's Before the Law and The Trial&quot;|argitaletxea=Southern California Interdisciplinary Law Journal. Los Angeles. 17 (23)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 23–66|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1908ko uztailean dimisioa aurkeztu zuen. Bi aste geroago, idazteko aukera errazagoa emango ziolako, [[Bohemiako Erresuma]]&lt;nowiki/&gt;ko Langileen Istripuen Aseguruen Institutuan hasi zen lanean. Bertan industriako langileen kalte pertsonalengatik kalte-ordainak ikertu eta ebaluatu behar zituen. Behatzak edo gorputz-adarrak bezalako istripuak ohikoak ziren, garai hartan laneko segurtasun politika eskasa zelako. Bereziki gertatzen zen [[makina]]-[[tornu]]&lt;nowiki/&gt;ak, [[zulagailu]]&lt;nowiki/&gt;ak, [[lauzatze]]&lt;nowiki/&gt;ko makinak eta [[zerra]] birakariak zituzten lantegietan, oso gutxitan izaten zituztelako segurtasun-babesak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stanley|abizena=Corngold|urtea=2009|izenburua=Franz Kafka: The Office Writings|argitaletxea=Princeton, New Jersey: Princeton University Press|orrialdea=p. 28|orrialdeak=|ISBN=978-0-691-12680-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Peter Drucker]] enpresa zuzendaritzako irakasleak, Kafkari aitortu dio lehen [[kasko]] zibila garatu izana, Langileen Istripuen Aseguruen Institutuan lanean ari zela. Baina ez omen zuen bere enpresaburuak halako agiririk onartu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Drucker|urtea=2002|izenburua=Managing in the Next Society|url=https://archive.org/details/managinginnextso0000druc|argitaletxea=Oxford: Elsevier|orrialdea=p. 24|orrialdeak=|ISBN=978-0-7506-8505-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:15&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Stanley|abizena=Corngold|urtea=2009|izenburua=Franz Kafka: The Office Writings|argitaletxea=Princeton, New Jersey: Princeton University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 169, 188, 388|ISBN=978-0-691-12680-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitak askotan semearen aseguru ofizial bezalako lana “Ogia lortzeko lana” izenez aipatzen zuen, [[faktura]]&lt;nowiki/&gt;k ordaintzeko soilik egiten zelakoan. Kafkak berak, askotan mespretxatzen zuela aldarrikatu zuen. Bizkor igo zuten mailaz, eta bere betebeharrak konpentsazio-erreklamazioak izapidetzea eta [[Ikertzaile|ikertzea]], txostenak idaztea eta enpresak arrisku-kategoria handiegia zela uste zuten enpresarien errekurtsoak kudeatzea ziren, horrek aseguru-primetan gehiago kostatzen zielako.&lt;ref name=&quot;:9&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Reiner|abizena=Stach|urtea=2005|izenburua=Kafka: The Decisive Years|url=https://archive.org/details/kafkadecisiveyea00stac|argitaletxea=New York: Harcourt|orrialdea=p. 113|orrialdeak=|ISBN=978-0-15-100752-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Halaber, aseguru institutuari urteko txostena osatu eta konposatzen zion, bertan lan egin zuen hainbat urtetan. Txostenok harrera ona izaten zuten nagusien artean.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Kafka normalean ordu bietan ateratzen zen lanetik, eta ondoren bere literatura lanetan igarotzeko denbora izaten zuen. Bere aitak espero zuen baita, familiako jantzi dendan laguntzea ere, eta bere ardurapean hartzea.&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt; Azken urteetan, Kafkaren gaixotasunak askotan aseguru bulegoan eta idazketan lan egitea eragotzi zion. Urte batzuk geroago, Brodek &quot;Pragako zirkulu itxia&quot; terminoa sortu zuen Kafkak, Felix Weltschek eta berak osatutako idazle taldea deskribatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Scott|abizena=Spector|urtea=2000|izenburua=Prague Territories: National Conflict and Cultural Innovation in Franz Kafka's Fin de Siècle|argitaletxea=Berkeley: University of California Press|orrialdea=p. 17|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-23692-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael|abizena=Keren|urtea=1993|izenburua=&quot;The 'Prague Circle' and the Challenge of Nationalism&quot;|argitaletxea=History of European Ideas. Oxford. 16 (1–3)|orrialdea=p. 3|orrialdeak=|ISBN=doi:10.1016/S0191-6599(05)80096-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
=== Bizitza pribatua ===
[[Fitxategi:Franz Kafka 1910.jpg|thumb|Kafka 1910ean.]]
Kafka ez zen inoiz ezkondu. Broden arabera, Kafka &quot;torturatuta&quot; egoten zen sexu desioak eraginda,&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt; eta Reiner Stach biografoak adierazi zuen bere bizitza &quot;etengabe emakumez” beteta egon arren, &quot;sexu porrotaren&quot; beldurrez bizi izan zela.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; Kafkak putetxeak bisitatu zituen bizitza heldu osoan,&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Franz Kafka – Biography&quot;|argitaletxea=European Graduate School|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; eta pornografiarekiko interesa zuen.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt; Halaber, bizitzan zehar harreman estuak izan zituen hainbat emakumerekin. 1912ko abuztuan, Felice Bauer ezagutu zuen, Broden senidea. Honen etxean elkartu eta astebetera, Kafkak bere egunkarian honela idatzi zuen:&lt;ref name=&quot;:10&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=John|abizena=Banville|urtea=2011|izenburua=&quot;Franz Kafka's Other Trial / An Allegory of the Fallen Man's Predicament, or an Expression of Guilt at a Tormented Love Affair?&quot;|argitaletxea=The Guardian. London|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; “FB andereñoa. Abuztuaren 13an Broden etxera iritsi nintzenean, mahaian eserita zegoen. Ez nintzen batere kuriosoa nor zen jakiteko, baizik eta berehala konturatu nintzen. Bere hutsunea argi zeraman aurpegi hezurdun eta hutsak. Eztarri garbia. Blusa jantzita. Oso etxeko soinekoa zirudien arren, ez zen inolaz ere hala. (Apur bat aldentzen naiz berarengandik, hain gertutik ez ikuskatzeko...) Sudurra ia apurtuta. Ilehoria, zuzen samarra, erakargarria ez dena, kokots sendoa. Nire eserlekua hartzen ari nintzela, lehenengo aldiz begiratu nion arretaz, eta eserita nengoenerako jada ezin hautsizko iritzia nuen.”&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manfred|abizena=Köhler|urtea=2012|izenburua=&quot;Franz Kafka und Felice Bauer&quot;|argitaletxea=Protemion|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=De}}&lt;/ref&gt;

Bilera hori egin eta gutxira, ''[[Epaia]]'' ipuina gau bakarrean idatzi zuen, eta ''Desagertu zen gizona'' zein ''[[Metamorfosia (Franz Kafka)|Metamorfosia]]'' idazlanetan era produktiboan aritu zuen. Kafka eta Felice Bauer gehienbat gutunen bidez komunikatu ziren hurrengo bost urteetan, noizean behin elkartuz, eta birritan batera biziz.&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt; Kafkak Bauerri idatzitako gutunak ''Eskutitzak Feliceri'' izenarekin argitaratu ziren, baina jatorrizkoak galdu egin ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Harald|abizena=Seubert|urtea=2012|izenburua=&quot;Bauer, Felice&quot;|argitaletxea=Kulturportal-west-ost.eu|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=De}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Stach eta James Hawes biografoen arabera, Kafkak beste harreman batzuk ere izan zituen 1920 inguruan, esaterako Julie Wohryzekekin, hotel bateko zerbitzari txiro eta ikasketa gabearekin.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt; Biek pisu bat alokatu ondoren ezkontza data finkatu zuten arren, ezkontza ez zen inoiz gauzatu. Garai horretan, Kafkak ''Aitari gutuna-''ren zirriborroa idazten hasi zen. Baina bera Julieren aurka agertu zen, bere sinesmen [[Sionismo|sioniste]]&lt;nowiki/&gt;ngatik. Ezkontza eguna baino lehen, beste emakume batekin ere harremanak izan zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nicholas|abizena=Murray|urtea=2004|izenburua=Kafka|url=https://archive.org/details/kafka00murr|argitaletxea=New Haven, Connecticut: Yale University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 276–279|ISBN=978-0-300-10631-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bizitza osoan emakumeak eta sexua behar zituen bezala, bere buruarekiko konfiantza gutxi zuen, sexua zikina zela sentituz, eta bere gorputza lotsagarria.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;

Kafkari [[tuberkulosi]]a diagnostikatu zioten 1917ko abuztuan, eta hilabete batzuk Bohemiako Zürau herrira joan zen bizitzera, bere arreba Ottlaren baserrira. Han gustura sentitu zen eta geroago idatzi zuen bere bizitzako garairik onena izan zela, ziurrenik ardurarik ez zituelako bertan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Friedman|abizena=Apel|urtea=2012|izenburua=&quot;Der Weg in die Ewigkeit führt abwärts / Roland Reuß kramt in Kafkas Zürauer Zetteln&quot;|argitaletxea=Frankfurter Allgemeine Zeitung|orrialdea=p. 28|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=De}}&lt;/ref&gt;

1920. urtearen hasieran, Milena Jesenská idazle eta kazetari txekiarrarekin eragin handiko harreman bat izan zuen, eta 1923an [[Berlin]]&lt;nowiki/&gt;era joan zen denboraldi labur batez, bere familiaren eraginagandik urruntzeko eta bere obran zentratzeko asmoz.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Hiri horretan, Dora Diamant ezagutu zuen, familia judu ortodoxo bateko 25 urteko haurreskola irakasle bat, eta berarekin jarri zen bizitzen. Maitaleak [[Talmud]]&lt;nowiki/&gt;ekiko interesa piztu zion,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lothar|abizena=Hempel|urtea=2002|izenburua=Atlegerhardsen|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=De}}&lt;/ref&gt; eta denboraldi horretan lau ipuin landu zituen, guztiak argitaratzeko asmoarekin, tartean ''Gosearen artista''.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== Izaera ===
Kafkak bizitza osoan izan zuen susmoa jendeak mentalki eta fisikoki higuingarri ikusten zuela. Hala ere, bera ezagutu zutenak izaera lasaia eta freskoa, [[adimen]] nabaria eta umore lehorra zuela esaten zuten. Halaber, mutil ederra zela zioten, itxuraz zorrotza izan arren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gustav|abizena=Janouch|urtea=1971|izenburua=Conversations with Kafka (2 ed.)|url=https://archive.org/details/conversationswit0000unse_h0r8|argitaletxea=New York: New Directions Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 14, 17|ISBN=978-0-8112-0071-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manfred M|abizena=Fichter|urtea=1987|izenburua=&quot;The Anorexia Nervosa of Franz Kafka&quot;|argitaletxea=International Journal of Eating Disorders. Washington, D.C. 6 (3)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 367-377|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ryan|abizena=McKittricks|urtea=2005|izenburua=&quot;Disappearing Act&quot;|argitaletxea=American Repertory Theatre|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Geburtshaus Kafkas.JPG|thumb|Kafka eta bere familia Pragako ''Minutuaren etxean'' bizi izan ziren 1889 eta 1896 artean. Haren hiru arrebak hor jaio ziren.]]
Brodek [[Heinrich von Kleist]]&lt;nowiki/&gt;ekin alderatu zuen, bi idazlek egoera zehaztasunez deskribatzeko gaitasuna zutela ohartuta. Broden iritsiz, Kafka ezagutu zuen pertsona entretenigarrienetako bat zen, umorea lagunekin partekatzea gustatzen zitzaiolako, baina ere berean egoera zailetan lagundu egiten zielako aholku onekin.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Broden arabera errezitatzaile sutsua zen, bere diskurtsoa musika balitz bezala esateko gai izanik. Kafkaren ezaugarri bereizgarrietako bi &quot;egiazkotasun absolutua&quot; eta &quot;[[kontzientzia]] zehatza&quot; zirela uste zuen. Xehetasunak sakonean eta maitasunez aztertzen zituen, ezustekoak eta itxuraz arraroak baina erabat egiazkoak ziren gauzak azaleratuz.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

Kafkak txikitan jarduera fisikoa egiteko interes gutxi erakutsi zuen arren, geroago zaletasuna sortu zitzaion eta [[Txirrindularitza|txirrindulari]], igerilari eta [[arraunlari]] bikaina izan zen.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Asteburuetan, lagunekin ibilaldi luzeak egiten zituen, askotan berak antolatuta. Bere beste interesen artean [[medikuntza alternatibo]]a, [[Hezkuntza alternatibo|hezkuntza]] sistema modernoak, eta hegazkinak eta zinema bezalako berritasun teknologikoak zeuden. Idazketak berebiziko garrantzia zuen Kafkarentzat; &quot;[[otoitz]] egiteko modutzat&quot; jotzen zuen. Zaratarekiko oso sentikorra zenez, erabateko lasaitasuna nahiago zuen idazterakoan.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

Marino Pérez-Álvarez [[Psikologia|psikologo]]&lt;nowiki/&gt;ak aldarrikatu du Kafkak nortasun eskizoidea izan zezakeela. Bere estiloak ''Metamorfosia'' liburuan ez ezik, beste hainbat idatzietan ere maila baxuko eta ertaineko ezaugarri eskizoideak agertzen ditu, eta Pérez-Álvarezek bere lanaren zati handi baten eragina izan zuela dio.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marino|abizena=Pérez-Álvarez|urtea=2003|izenburua=&quot;The Schizoid Personality of Our Time&quot;|argitaletxea=International Journal of Psychology and Psychological Therapy. Almería, Spain. 3 (2)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 181–194|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bstalde, bere [[larritasun]]&lt;nowiki/&gt;a 1913ko ekaineko egunerokoaren sarrera honetan ikus daiteke:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alice|abizena=Miller|urtea=1984|izenburua=Thou Shalt Not Be Aware: Society's Betrayal of the Child|url=https://archive.org/details/thoushaltnotbeaw00alic|argitaletxea=New York: Farrar, Straus, Giroux|orrialdea=|orrialdeak=pp. 242–306|ISBN=978-0-9567982-1-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Bernard|abizena=McElroy|urtea=1985|izenburua=&quot;The Art of Projective Thinking: Franz Kafka and the Paranoid Vision&quot;|argitaletxea=Modern Fiction Studies. Cambridge. 31 (2)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 217–232|ISBN=doi:10.1353/mfs.0.0042. S2CID 170564041|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&quot;Buruan dudan mundu izugarritik, nola askatu neroni eta nola bera, zatikatu gabe. Eta nahiago dut mila aldiz zatikatzea, nigan gordetzea edo lurperatzea baino. Horregatik nago hemen, hori nahiko argi dut ”.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Franz|abizena=Kafka|urtea=1988|izenburua=The Diaries: 1910–1923|url=https://archive.org/details/diaries191019230000kafk|argitaletxea=New York: Schocken Books|orrialdea=p. 222|orrialdeak=|ISBN=978-0-8052-0906-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Era berean, 50. zenbakiko Zürau [[aforismo]]&lt;nowiki/&gt;an honakoa dio: &quot;Gizakia ezin da bizi bere baitan suntsiezina den zerbaiten konfiantza iraunkorrik gabe, nahiz eta zerbait suntsiezin hori eta beregan duen konfiantza, betiko ezkutatuta egon daitezkeen&quot;.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;

&quot;San Giovanni di Dio&quot; ospitaleko Alessia Coralli eta Antonio Perciaccante sendagileek adierazi dute Kafkak [[Nortasun (argipena)|nortasun]] [[Nahaste (argipena)|nahaste]] mugatua izan zezakeela, gertatzen zitzaion insomnio psiko-fisiologikoarekinbatera.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alessia, Antonio|abizena=Coralli, Perciaccante|urtea=2016|izenburua=&quot;Franz Kafka: An emblematic case of co-occurrence of sleep and psychiatryc disorders&quot;|argitaletxea=Sleep Science. Sleep Sci. 9 (1)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 5–6|ISBN=doi:10.1016/j.slsci.2016.02.177. PMC 4866976. PMID 27217905|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Joan Lachkarrek historiagilearen ustez ''Metamorfosia'' &quot;mugako nortasunaren irudikapen bizia&quot; bezala interpretatu daiteke, eta istorioa &quot;Kafkaren utzikeria beldurrak, antsietateak, depresioak eta parasitoen mendekotasun beharrak deskribatzen dute. Mugako desio normal eta osasuntsuak, zerbait itsusia eta mespretxagarriarekin nahastearen beharra zuen.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joan|abizena=Lachkar|urtea=1992|izenburua=The Narcissistic/Borderline Couple|url=https://archive.org/details/narcissisticbord0000lach|argitaletxea=Philadelphia: Brunner/Mazel|orrialdea=p. 30|orrialdeak=|ISBN=978-0-87630-634-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
=== Ikuspegi politikoak ===
[[Lehen Mundu Gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren aurretik, Txekiako [[Anarkismo|anarkista]], [[Antimilitarismo|antimilitarista]] eta [[Antiklerikalismo|anti-klerikal]] erakunde bateko bileretara  joaten zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joseph|abizena=Kay|urtea=2008|izenburua=Franz Kafka and Libertarian Socialism|argitaletxea=Libertarian-Socialism|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hugo Bergmann, Kafkaren lehen eta bigarren hezkuntzan ikastetxe berdinetara joan zena, azken ikasturtean (1900-1901) haserretu egin zen Kafkarekin, &quot;bere [[sozialismo]]&lt;nowiki/&gt;a eta nire [[sionismo]]&lt;nowiki/&gt;a arrotzegiak zirelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hugo|abizena=Bergman|urtea=1969|izenburua=Memories of Franz Kafka in Franz Kafka Exhibition|argitaletxea=The Jewish National and University Library|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Franz sozialista bilakatu zen, eta ni sionista 1898an, sionismoaren eta sozialismoaren sintesia oraindik existitzen ez zen garaian.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Iris|abizena=Bruce|urtea=2007|izenburua=Kafka and Cultural Zionism – Dates in Palestine.|argitaletxea=Madison, Wisconsin: University of Wisconsin Press|orrialdea=p. 17|orrialdeak=|ISBN=978-0-299-22190-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;:

=== Judaismoa eta sionismoa ===
Kafka [[Praga]]&lt;nowiki/&gt;n hazi zen, alemanez hitz egiten zuen judu bat bezala.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven|abizena=Kreis|urtea=2006|izenburua=&quot;Franz Kafka, 1883–1924&quot;|argitaletxea=History Guide|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Ekialdeko Europa]]&lt;nowiki/&gt;ko juduek liluratzen zuten, bere ustez mendebaldeko juduetatik kanpo zegoen bizitza espiritual intentsoa baitzuten. Bere egunkaria [[Yiddish]] idazleei buruzko erreferentziaz beteta dago.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Dan|abizena=Miron|urtea=2008|izenburua=&quot;Sadness in Palestine&quot;|argitaletxea=Haaretz|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, batzuetan judaismotik eta juduen bizitzatik aldenduta egoten zegoen. 1914ko urtarrilean, honakoa idatzi zuen bere egunkarian:&lt;ref name=&quot;:11&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Peter-André|abizena=Alt|urtea=2005|izenburua=Franz Kafka: Der ewige Sohn. Eine Biographie|url=https://archive.org/details/franzkafkaderewi0000altp|argitaletxea=München: Verlag C.H. Beck|orrialdea=p. 430|orrialdeak=|ISBN=978-3-406-53441-6|hizkuntza=De}}&lt;/ref&gt;&quot;Zer daukat [[judu]]&lt;nowiki/&gt;ekin komunean? Ez daukat ia ezer komunean ezta nire buruarekin ere, eta oso geldi egon beharko nuke txoko baten, pozik arnasten jarraitzen dudalako&quot;.&lt;ref name=&quot;:11&quot; /&gt;

Livia Rothkirchen adituak &quot;bere garaiko figura sinbolikoa&quot; deitzen dio Kafkari.&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Livia|abizena=Rothkirchen|urtea=2005|izenburua=The Jews of Bohemia and Moravia: Facing the Holocaust|argitaletxea=Lincoln, Nebraska: University of Nebraska Press|orrialdea=p. 23|orrialdeak=|ISBN=978-0-8032-3952-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Garaikideen artean judu, txekiar eta alemaniar kulturarekiko sentikorrak ziren idazle judu, txekiar eta alemaniar ugari zeuden. Rothkirchenen arabera, &quot;Egoera honek ikuspegi [[Kosmopolita (argipena)|kosmopolita]] zabala eta [[Kontenplazioa|kontenplazio]] [[Metafisika|metafisiko]] transzendentalarekin muga egiten zuen, bere idazkiei eman zizkieten idazko eratan. Adibide ospetsua Franz Kafka da&quot;.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt;

Bere bizitzaren amaiera aldera, Kafkak postal bat bidali zion Hugo Bergman lagunari [[Tel Aviv]]&lt;nowiki/&gt;era, [[Palestina]]&lt;nowiki/&gt;ra emigratzeko asmoa iragarriz. Bergmanek uko egin zion Kafkari ostatu ematea, haur txikiak zituen eta Kafkak [[tuberkulosi]]&lt;nowiki/&gt;a kutsatuko ote zien beldur zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Harold|abizena=Bloom|urtea=2011|izenburua=&quot;Franz Kafka's Zionism&quot;|argitaletxea=Midstream. 57 (2)|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
=== Heriotza ===
[[Fitxategi:FranzKafkaGravePrague.JPG|thumb|200px|Kafkaren hilobia (Štrásnice-n (Praga))]]

Kafkaren [[laringe]]&lt;nowiki/&gt;ko [[tuberkulosi]]&lt;nowiki/&gt;ak okerrera egin zuen, eta 1924ko martxoan Berlinetik Pragara itzuli zen.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; Bere familiako kideek, batez ere bere arreba Ottla eta Dora Diamantek, zaindu zuten. Apirilean [[Viena]]&lt;nowiki/&gt;ko kanpoaldean zegoen Hoffmann doktorearen Kierlingeko erietxera joan zen tratamendua hartzera.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Bertan hil zen 1924ko ekainaren 3an, ahulezia zela eta. Bere arazo fisikoen eraginak kalteak sortu zizkion eztarrian eta ondorioz jakiak irensterakoan min eragiten zion.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jeff|abizena=Fort|urtea=2006|izenburua=&quot;The Man Who Could Not Disappear&quot;|argitaletxea=The Believer|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Orduan zainpeko terapia garatu gabe zegoenez, ezin zuten elikatu (''[[Metamorfosia]]'' liburuko Gregor pertsonaiarekin antzekotasun kutsua du, baita ''Gosearen artista'' kontakizuneko pertsonaia nagusiarekin ere). Bere gorpua Pragara eraman zuten, Hilerri Judu Berrian hobiratuz.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Kafka ezezaguna izan zen bere bizitzan zehar, eta ospeari ez zion garrantzirik ematen. Heriotzaren ondoren, ordea, azkar egin zen ezaguna, bereziki [[Bigarren Mundu Gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren ondoren.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;
== Idazlanak ==
Kafkaren argitaratutako lan guztiak alemanez idatziak zeuden, Milena Jesenskari txekieraz idatzi zizkion gutun batzuk izan ezik. Hala ere, bizitzan zehar argitaratutako lan urriak jendearen arreta gutxi erakarri zuten.

Kafkak ez zituen bere nobela luzeak amaitu, eta lanaren% 90 inguru erre egin zuen, zati handi bat Diamantekin Berlinen bizi izan zen garaian.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Elif|abizena=Batuman|urtea=2010|izenburua=&quot;Kafka's Last Trial&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; Bizitza osoan lan labur batzuk baino ez zituen argitaratu, guztiaren zati txiki bat besterik ez. Hil aurretik, [[Max Brod]] lagunari ohar batzuk eman zizkion, bere eskuizkribuak desagerrarazteko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nicholas|abizena=Murray|urtea=2004|izenburua=Kafka|url=https://archive.org/details/kafka00murr|argitaletxea=New Haven, Connecticut: Yale University Press|orrialdea=p. 367|orrialdeak=|ISBN=978-0-300-10631-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere maitalea izan zen Dora Diamantek hein batean baino ez zituen bere nahiak bete, isilean gorde zituelako Kafkaren idatzi gehienak, hogei koaderno eta hogeita hamabost eskutitz barne. Idazle bezala aritu zen lehen urteetan, von Kleisten eragina izan zuen, eta Bauerri idatzitako eskutitzean haren lana  beldurgarria zela esaten zion.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lillian R|abizena=Furst|urtea=1992|izenburua=Through the Lens of the Reader: Explorations of European Narrative|argitaletxea=SUNY Press|orrialdea=p. 84|orrialdeak=|ISBN=978-0-7914-0808-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Ipuinak ===
Kafkak argitaratutako lehen lanak zortzi ipuin izan ziren, 1908an Hyperion literatura aldizkariaren lehen zenbakian, ''Kontenplazioa'' izenarekin agertu zirenak. &quot;''Borroka baten deskribapena''&quot; istorioa 1904an idatzi zuen. Brodi 1905ean erakutsi ondoren, idazten jarraitzeko aholkua eman zion, Hyperionera aurkezteko konbentzituz. Kafkak 1908an zati bat eta bi atal argitaratu zituen, guztiak Munichen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ernst|abizena=Pawel|urtea=1985|izenburua=The Nightmare of Reason: A Life of Franz Kafka|url=https://archive.org/details/nightmareofreaso0000pawe_s8b1|argitaletxea=New York: Vintage Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 160–163|ISBN=978-0-374-52335-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

1912ko irailaren 22ko gauean sortutako eztanda batean, Kafkak ''[[Das urteil|Epaia]]'' ipuina idatzi zuen, eta Felice Bauerri eskaini zion. Brodek antzeman zuen pertsonaia nagusiaren eta bere fikziozko emaztegaiaren, Georg Bendemann eta Frieda Brandenfeld izenekin, Franz Kafka eta Felice Bauerrekin zuten antzekotasuna.&lt;ref name=&quot;:13&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Max|abizena=Brod|urtea=1966|izenburua=Über Franz Kafka|argitaletxea=Hamburg: S. Fischer Verlag|orrialdea=p. 94|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=De}}&lt;/ref&gt; Istorioa Kafkaren lehen lan iraultzaile bezala hartu ohi da. Semearen eta bere aita menderatzailearen harreman nahasia jorratzen du, semearen konpromisoaren ondoren egoera berri bati aurre eginez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nathan|abizena=Ernst|urtea=2010|izenburua=&quot;The Judgement&quot;|argitaletxea=The Modernismm Lab. Yale University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt; Kafkak gero idatzi zuen &quot;gorputzaren eta arimaren irekiera osoa&quot; izan zela,&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt; &quot;benetako jaiotza bezala garatu zuen istorioa, zikinkeriaz eta [[lohi]]&lt;nowiki/&gt;z estalita&quot;. Istorioa [[Leipzig]]&lt;nowiki/&gt;en argitaratu zen lehenengo aldiz 1912an, eta &quot;Felice Bauer andereñoari&quot; eskaini zion&quot;.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

1912an, Kafkak ''[[Metamorfosia (Franz Kafka)|Metamorfosia]]'' idatzi zuen, 1915ean Leipzigen argitaratuko zena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Walter H|abizena=Sokel|urtea=1956|izenburua=&quot;Kafka's 'Metamorphosis': Rebellion and Punishment&quot;|argitaletxea=Monatshefte. Madison, Wisconsin. 48 (4)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 203–214|ISBN=JSTOR 30166165.|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Istorioa honakoa da, saltzaile ibiltari batek, esnatzen denean, piztia higuingarri batean bihurtuta aurkitzen du bere izaera. Kritikariek XX. mendeko fikziozko lan funtsezkoenetako bat bezala hartzen dute.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=F. D|abizena=Luke|urtea=1951|izenburua=&quot;Kafka's 'Die Verwandlung'&quot;|argitaletxea=The Modern Language Review. Cambridge. 46 (2)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 232–245|ISBN=doi:10.2307/3718565. JSTOR 3718565|hizkuntza=De}}&lt;/ref&gt; Bestalde, ''Zigor kolonian'' ipuina, tortura eta exekuzio gailu landu bati buruz dena, 1914ko urrian idatzi zuen, 1918an berrikusi eta Leipzigen argitaratu zen 1919ko urrian. ''Gosearen artista'' ipuina “Die neue Rundschau” aldizkarian argitaratu zen 1924an, eta biktimizatutako protagonista deskribatzen du, epe luzez bere burua gosez hiltzeko estimazioan beherakada jasaten duena. Bere azken ipuinek, ''Josefine abeslaria edo arratoien herria,'' artista baten eta bere publikoaren arteko harremana lantzen dute.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Silke|abizena=Horstkotte|urtea=2009|izenburua=&quot;Kunst und Künstlerverständnis in Kafkas 'Josefine, die Sängering oder Das Volk der Mäuse'&quot;|argitaletxea=University of Leipzig|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=De}}&lt;/ref&gt;

=== Eleberriak ===
1912an hasi zuen bere lehen eleberria.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Lehen kapitulua &quot;''Sugina''&quot; istorioa da. Kafkak amaitu gabe utzi zuen lana, eta “''Desagertutako gizona''“ edo “''Galdutako gizona''“ izendatu zuen. Baina Brodek Kafkaren heriotzaren ondoren argitaratu zuenean, “''Amerika''“ izena jarri zion.&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Clayton|abizena=Koelb|urtea=2010|izenburua=Kafka: A Guide for the Perplexed|argitaletxea=Chippenham, Wiltshire: Continuum International Publishing Group|orrialdea=p. 34|orrialdeak=|ISBN=978-0-8264-9579-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eleberriaren inspirazioa aurreko urtean antzerki [[Yiddish|yiddis]]&lt;nowiki/&gt;heko publikoan igarotako denbora izan zen, bere ondarearen inguruko kontzientzia berri batera ekarri zuena. Horrek pentsarazi zion norberaren [[Ondare (argipena)|ondare]]&lt;nowiki/&gt;arekiko berezko estimua, pertsona bakoitzaren barruan bizi dela.&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt; Kafkaren obra gehienak baino modu esplizituagoan umoretsuagoa eta errealistagoa da, eta nobelak sistema zapaltzaile eta ukiezin baten motiboa partekatzen du protagonista egoera bitxietan behin eta berriz jarriz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sussman, Henry (1979).|abizena=Sussman|urtea=1979|izenburua=Franz Kafka: Geometrician of Metaphor|url=https://archive.org/details/franzkafkageomet0000suss|argitaletxea=Madison, Wisconsin: Coda Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 72-94|ISBN=978-0-930956-02-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ameriketara emigratu zuten senideen bizipenen xehetasun ugari erabiltzen ditu,&lt;ref name=&quot;:16&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Reiner|abizena=Stach|urtea=2005|izenburua=Kafka: The Decisive Years|url=https://archive.org/details/kafkadecisiveyea00stac|argitaletxea=New York: Harcourt|orrialdea=p. 343|orrialdeak=|ISBN=978-0-15-100752-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Kafkak amaiera [[Baikortasun|baikor]] batekin idatzi zuen lan bakarra da.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

1914an, Kafkak ''[[Prozesua]]'' eleberria hasi zuen, urruneko eta eskuraezina zen agintari batek atxilotu eta auzipetutako gizon baten istorioa. Bere krimenaren izaera ez zitzaion ez berari ez irakurleari agerian utzi. Kafkak ez zuen eleberria osatu, nahiz eta azken kapitulua amaitu zuen. [[Elias Canetti]] Nobel saridunaren eta Kafkaren ikertzailearen arabera, Felice funtsezkoa da ''Prozesua''ren argumentuan, eta Kafkak &quot;bere istorioa&quot; zela esan zuen.&lt;ref name=&quot;:16&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:17&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Michiko|abizena=Kakutani|urtea=1988|izenburua=&quot;Books of the Times; Kafka's Kafkaesque Love Letters&quot;.|argitaletxea=The New York Times.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Canettik Feliceri idatziko eskutitzak ''Kafkaren Beste Prozesua'' izendatu zituen, eskutitzen eta eleberriaren arteko harremana aitortzeko. [[The New York Times]] egunkariko berrikuspen batean Michiko Kakutani-k ohartarazi zuen Kafkaren gutunek &quot;bere fikzioaren arrastoak dituztela: arreta urduri bera xehetasun txikiei; botere orekak aldatzearen kontzientzia paranoiko bera; [[Itolarri (argipena)|itolarri]] emozionaleko giro bera, harrigarriro konbinatuz mutiko sutsuaren gozamen uneekin.&quot;&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt;
[[Fitxategi:De Kafka Brief an den Vater 001.jpg|thumb|Kafkak bere aitari idatzitako gutunaren lehen orrialdea (1919), bidali gabe geratu zena.]]
Egunerokoaren arabera, 1914ko ekainean Kafka ''[[Gaztelua]]'' eleberria antolatzen hasia zen jada, baina hala ere ez zen idazten hasi 1922ko urtarril arte.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt; Protagonista K. izeneko lur-zaintzaile bat da, arrazoi ezezagunengatik borrokatzen dena gaztelu baten bizi diren eta herria gobernatzen duten agintari misteriotsuekin harremanetan hasteko. Kafkaren asmoa gazteluko agintariek K.ri bere heriotzaren ohe ondoan jakinaraztea zen &quot;herrian bizitzeko legezko erreklamazioak ez zuela balio, baina hala ere, zenbait egoera laguntzaile kontutan hartuta, bertan bizitzeko eta lan egiteko baimena ematen zitzaiola&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ian R|abizena=Boyd|urtea=2004|izenburua=Dogmatics Among the Ruins: German Expressionism and the Enlightenment|argitaletxea=Bern: Peter Lang AG|orrialdea=p. 139|orrialdeak=|ISBN=978-3-03910-147-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Iluna eta zenbaitetan irreala, eleberria [[Alienazio (marxismoa)|alienazioa]]&lt;nowiki/&gt;n, [[burokrazia]]&lt;nowiki/&gt;n, gizakiak sistemaren aurka egiteko saiakeren amaierako itxurazko [[frustrazio]]&lt;nowiki/&gt;etan, eta lortu ezin den xede baten bilaketa hutsalean oinarritzen da. Hartmut M. Rastalsky adituak bere tesian honakoa adierazi zuen: &quot;Ametsek bezala, bere testuek xehetasun 'errealista' zehatzak uztartzen dituzte zentzugabekeriekin, protagonisten arreta handiko behaketarekin eta arrazoibideekin, [[ahanztura]] eta arduragabekeria ulergaitzekin.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hartmut M|abizena=Rastalsky|urtea=1997|izenburua=&quot;The Referential Kafka&quot;|argitaletxea=University of Michigan|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Argitalpenen historia ===
Kafkaren istorioak literatur aldizkarietan argitaratu ziren hasieran. Lehen zortziak 1908an inprimatu ziren bi hilean behineko ''Hyperion'' aldizkariaren lehen zenbakian.&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Faksimiles der Kafka-Drucke zu Lebzeiten (Zeitschriften und Zeitungen)&quot;|argitaletxea=ITK Institut für Textkritik|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=De}}&lt;/ref&gt; Franz Bleik 1909an bi elkarrizketa argitaratu zituen, eta &quot;''Borroka baten deskribapena''&quot; zati bihurtu ziren.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Brodekin [[Italia]]&lt;nowiki/&gt;ra egindako bidaian idatzitako ''Hegazkinak Brescian'' ipuinaren zati bat 1909ko irailean argitaratu zen ''[[Bohemia]]'' egunkarian.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt; Bertan agertu ziren baita 1910eko martxoan geroago Betrachtung liburuaren jasotako hainbat istorio. 1913an [[Leipzig]]&lt;nowiki/&gt;en, Brodek eta Kurt Wolff argitaratzaileak ''[[Epaia]]'' kaleratu zuten''.''&lt;ref name=&quot;:18&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Faksimiles der Kafka-Drucke zu Lebzeiten|argitaletxea=ITK Institut für Textkritik|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=De}}&lt;/ref&gt; Halaber, ''Franz Kfkaren istorioa'' sartu zuten ''Arkadia'' poesia artistikorako urtekari literarioan. Urte berean, Wolffek ''[[Sugilea]]'' argitaratu zuen Jüngste Tag sailean, eta bertan hiru edizio izatera ailegatu zen.&lt;ref name=&quot;:16&quot; /&gt; Bestalde ''Legearen aurrean'' ipuina 1915eko Selbstwehr astekari judu independentearen Urte Berriko edizioan argitaratu zen. 1919an berriz, ''Herriko medikua'' berrargitaratu zen Ein Landarzt ipuin bildumaren barruan, eta ''[[Prozesua]]'' eleberriaren parte bilakatu zen. Beste ipuin batzuk ere, hainbat argitalpenetan argitaratu ziren.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;

==== Max Brod ====
Kafkak bere lana, argitaratua zein argitaratu gabea, [[Max Brod]] bere lagun eta literatur ordezkariaren esku utzi zuen, bere heriotzaren ondoren suntsitu behar zela argibide esplizituekin. Kafkak idatzi zion: &quot;Max maitea, nire azken eskaera: nire atzean uzten dudan guztia, egunkari, eskuizkribu, eskutitz (nireak eta besteenak), zirriborro eta abar, irakurri gabe erre behar da.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Franz|abizena=Kafka|urtea=1988|izenburua=The Castle|url=https://archive.org/details/castle00kafk_2|argitaletxea=New York: Schocken Books|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-8052-0872-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Rory|abizena=McCarthy|urtea=2009|izenburua=&quot;Israel's National Library Adds a Final Twist to Franz Kafka's Trial&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Brodek ez zion eskaera horri jaramonik egin, eta nobelak zein lanak bildu eta argitaratu egin zituen 1925 eta 1935 artean. Bestalde, argitaratu gabe zeuden idatzi ugari hartu zituen maletan 1939an [[Palestina]]&lt;nowiki/&gt;ra ihes egin zuenean. Halaber, Dora Diamant Kafkaren azken maitaleak ere, haren nahiei jaramonik egin gabe, 20 koaderno eta 35 eskutitz gorde zituen ezkutuan.&lt;ref name=&quot;:19&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Judith|abizena=Butler|urtea=2011|izenburua=&quot;Who Owns Kafka&quot;|argitaletxea=London Review of Books. London. 33 (5)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 3-8|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Brodek bere esku zituen idazkien zatirik handiena argitaratu zuenean,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Francesc|abizena=Miralles Contijoch|urtea=2000|izenburua=Franz Kafka|url=https://archive.org/details/ellectordefranzk0000mira|argitaletxea=Barcelona: Oceano Grupo Editorial, S.A|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-84-494-1811-2|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt; Kafkaren lanak arreta eta kritika onak erakartzen hasi ziren. Dena den, Brodek ezin izan zuen Kafkaren koadernoak orden kronologikoan antolatu. Arazoetako bat zen, Kafka sarritan liburuaren atal desberdinetan hasten zela idazten; batzuetan erdian, eta beste batzuetan amaieratik atzera lan eginez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Franz|abizena=Kafka|urtea=2009|izenburua=The Trial|argitaletxea=Oxford: Oxford University Press|orrialdea=p. 27|orrialdeak=|ISBN=978-0-19-923829-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, Brodek osatu gabeko lan asko amaitu egin zituen argitaratu ahal izateko. Adibidez, Kafkak ''[[Prozesua]]'' zenbakitu gabeko eta osatu gabeko kapituluekin utzi zuen, eta ''Gaztelua'' osatu gabeko esaldiekin eta eduki [[Anbiguotasun lexiko|anbiguo]]&lt;nowiki/&gt;ekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kathi|abizena=Diamant|urtea=2003|izenburua=Kafka's Last Love: The Mystery of Dora Diamant|url=https://archive.org/details/kafkaslastlovemy00diam|argitaletxea=New York: Basic Books|orrialdea=p. 144|orrialdeak=|ISBN=978-0-465-01551-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Brodek kapituluak berrantolatu zituen, testuak kopiatu eta editatu, eta puntuazioak aldatu. ''Prozesua'' 1925ean argitaratu zen ''Verlag Die Schmieden''. Era berean, Kurt Wolffek beste bi eleberri argitaratu zituen, ''[[Gaztelua]]'' 1926an eta ''Amerika'' 1927an. Bestalde 1931an Brodek argitaratu gabeko prosa eta ipuinen bilduma liburua editatu zuen ''Txinako Harresi Handia'' izen bereko istorioan. Liburua ''Gustav Kiepenheuer Verlagen'' agertu zen, eta Broden multzoei &quot;Behin betiko edizioak&quot; deitu ohi zaizkie.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Olive|abizena=Classe|urtea=2000|izenburua=Encyclopedia of Literary Translation into English, Vol. 1|argitaletxea=Chicago: Fitzroy Dearborn Publishers|orrialdea=p. 749|orrialdeak=|ISBN=978-1-884964-36-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1933. urtean berriz, idazlanak [[Gestapo]]&lt;nowiki/&gt;k konfiskatu egin zituen.&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt; Gaur egun, mundu osoan zehar Kafkaren idatziak aurkitzeko lana martxan dago. Brodek ez zion bere lagunari kasurik egin, eta Kafkaren obra guztiaren [[argitalpen]]&lt;nowiki/&gt;a berak eraman zuen aurrera. Horren ondorioz, autore interesgarri bilakatu zen, baita kritikoentzat ere.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Solving a Literary Mystery&quot;|argitaletxea=Kafka Project, San Diego State University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

==== Edizio modernoak ====
1961ean, Malcolm Pasleyk Kafkaren jatorrizko eskuz idatzitako lan gehienak Oxford Bodleian Librarytik eskuratu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Arthur|abizena=Samuelson|urtea=2012|izenburua=&quot;A Kafka for the 21st Century&quot;|argitaletxea=Jewish Heritage|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; ''Prozesua''-ren testua enkante bidez erosi zuen gero, eta Literatura Artxiboetan gordetzen da [[Marbach am Neckar]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Alemania]]&lt;nowiki/&gt;n.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Patrick M|abizena=O'Neill|urtea=2004|izenburua=Great World Writers: Twentieth Century|argitaletxea=Tarrytown, New York: Marshal Cavendish|orrialdea=p. 681|orrialdeak=|ISBN=978-0-7614-7477-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Kafka.jpg|thumb|Kafka 1923an.]]

==== Argitaratu gabeko artikuluak ====
Brod 1968an hil zenean, Kafkaren argitalpenik gabeko paperak, ustez milaka direnak, Esther Hoffe bere idazkariari utzi zizkion.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Mark|abizena=Tran|urtea=2010|izenburua=&quot;Lawyers Open Cache of Unpublished Kafka Manuscripts&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Batzuk kaleratu edo saldu egin zituen, baina gehienak alabei, Eva eta Ruthi eman zizkien, eta horiek ere paperak besteei uzteari uko egin zioten.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt; 2008an ahizpen eta [[Israel]]&lt;nowiki/&gt;go Liburutegi Nazionalaren arteko auzitegietako bataila hasi zen. Liburutegiak zioen lan horiek Israelgo nazioaren jabetza bihurtu zirela, Brodek [[Palestinako Britainiar Mandatua|Palestina]] britainiarrera emigratu zuenean 1939an. Esther Hoffek ''[[Prozesua]]''ren jatorrizko eskuizkribua bi milioi dolarretan saldu zion 1988an [[Marbach am Neckar]]&lt;nowiki/&gt;eko [[Alemania]]&lt;nowiki/&gt;ko Literatura Modernoko Museoari.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jack|abizena=Buehrer|urtea=2011|izenburua=&quot;Battle for Kafka Legacy Drags On&quot;|argitaletxea=The Prague Post|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eva bakarrik zegoen bizirik 2012an,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sheera|abizena=Frenkel|urtea=2012|izenburua=&quot;Kafka's Final Absurdist Tale Plays Out in Tel Aviv&quot;|argitaletxea=NPR|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta [[Tel Aviv]]&lt;nowiki/&gt;eko familiako epaitegiak 2010ean emandako ebazpenaren arabera, idatziak askatu egin behar ziren. Gutxi batzuekin hori egin zen, aurretik ezezaguna zen istorio bat barne, baina borroka juridikoak aurrera jarraitu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Antony|abizena=Lerman|urtea=2010|izenburua=&quot;The Kafka legacy: Who Owns Jewish Heritage?&quot;|argitaletxea=The Guardian. London|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eva Hoffesek zioen idatziak haien ondasun pertsonalak zirela, eta Israelgo Liburutegi Nazionalak berriz, &quot;[[judu]] herriaren ondasun kulturalak&quot; zirela. Liburutegi Nazionalak iradokitzen zuen, baita ere, Brodek testamentuan idatziok berari legatu ziola. Azkenean, Tel Aviveko Familia Auzitegiak 2012ko urrian erabaki zuen idatziak Liburutegi Nazionalaren jabetzakoak zirela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jodi, Myra|abizena=Rudoren, Noveck|urtea=2012|izenburua=&quot;Woman Must Relinquish Kafka Papers, Judge Says&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Erantzun kritikoa ==

=== Interpretazio kritikoak ===
Kritiko askok Kafkaren lanari zentzua aurkitu ahal izateko, literatur kritika eskolen arabera interpretatu izan dute, hots, modernista, errealismo majikokoa, etab. Bere obran nagusi diren itxurako etsipen eta zentzugabekeria, [[existentzialismo]]&lt;nowiki/&gt;aren enblematikotzat hartzen dira. Batzuk eragin [[Marxismo|marxista]] aurkitu nahi izan dute [[burokrazia]]r&lt;nowiki/&gt;en satirizazioan honelako obretan: Z''igor-kolonian'', ''Prozesuan'' eta ''Gazteluan''.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=&quot;Franz Kafka: Writing of the System's Despair and Alienation&quot;|argitaletxea=Socialist Worker Online|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Beste batzuk, ordea, [[anarkismo]]a iradokitzen dute inspirazio oinarritzat Kafkaren indibidualismo anti-burokratikorako. Hala ere, beste batzuk [[Judaismo]]aren ikuspuntutik abiatu dira, izan ere, Kafka judutarra zen eta kultura judutarrarekiko interesa agertu zuen, nahiko heldua zela landu zuen arren. Lana interpretatzeko beste bide bat [[Sigmund Freud|Freud]]&lt;nowiki/&gt;ismoa izan da, jasandako familia-arazoak zirela-eta. Edota [[Thomas Mann]]&lt;nowiki/&gt;ek proposatu zuen teoria jarraituz, jainkoaren bilaketa [[Metafisika|metafisiko]]&lt;nowiki/&gt;aren alegoria bezala.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=George A|abizena=Panichas|urtea=2004|izenburua=&quot;Kafka's Afflicted Vision: A Literary-Theological Critique&quot;|argitaletxea=Humanitas. Bowie, Maryland|orrialdea=|orrialdeak=pp. 83-107|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Sarritan garrantzi handia ematen zaio [[alienazio]]&lt;nowiki/&gt;ari eta [[Jazarpen (argipena)|jazarpen]]&lt;nowiki/&gt;ari, eta enfasi horrek lotura handia zuen [[Gilles Deleuze]] eta Félix Guattari biografoen kontra-kritikekin. Kafkak larritasunaren eraginez idazten zuen, eta irudi bakartiaren [[estereotipo]]&lt;nowiki/&gt;a baino gehiago zela usten zuten. Eta bere lana jakinaren gainean egindakoa zela, subertsiboa eta itxuraz ematen zuena baino “alaiagoa”. Biografoek diote Kafkak bazuela bere lagun hurbilenei idazten ari zen liburuko kapituluak irakurtzeko ohitura. Irakurketa hauetan bere alderdi umoristikoan, baina askotan ezezagunean, jartzen zuen gogoa.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michel-André|abizena=Bossy|urtea=2001|izenburua=Artists, Writers, and Musicians: An Encyclopedia of People Who Changed the World|url=https://archive.org/details/artistswritersmu0000unse|argitaletxea=Westport, Connecticut: Oryx Press|orrialdea=p. 100|orrialdeak=|ISBN=978-1-57356-154-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Milan Kundera]] idazleak aditzera eman zuen Kafkaren umore surrealista [[Dostoyevski (kraterra)|Dostoyevski]]&lt;nowiki/&gt;k krimen batengatik zigortutako pertsonaien aurkezpenaren alderantzizkoa izan zitekeela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Milan|abizena=Kundera|urtea=1988|izenburua=&quot;Kafka's World&quot;|argitaletxea=The Wilson Quarterly. Washington, D.C. 12 (5)|orrialdea=|orrialdeak=pp: 88–99|ISBN=JSTOR 40257735|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kafkaren lanean pertsonaia bat zigortu egiten da, nahiz eta deliturik ez egin. Kunderak uste du bere egoeraren ezaugarrietarako inspirazioak familia [[Patriarkatu|patriarkal]] batean hazi, eta estatu totalitario batean bizitzetik etorri zirela. Bestalde, [[W. H. Auden]] poetak Kafka &quot;XX. mendeko [[Dante Alighieri|Dante]]&quot; izendatu zuen,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Harold|abizena=Bloom|urtea=2002|izenburua=Genius: A Mosaic of One Hundred Exemplary Creative Minds|url=https://archive.org/details/geniusmosaicofon0000bloo|argitaletxea=New York: Warner Books|orrialdea=p. 206|orrialdeak=|ISBN=978-0-446-52717-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta [[Vladimir Nabokov]] eleberrigileak XX mendeko idazle handienen artean kokatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Leland de la|abizena=Durantaye|urtea=2007|izenburua=&quot;Kafka's Reality and Nabokov's Fantasy: On Dwarves, Saints, Beetles, Symbolism and Genius&quot;|argitaletxea=Comparative Literature. 59 (4)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 315-317|ISBN=doi:10.1215/-59-4-315|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Halaber, [[Gabriel García Márquez|Gabriel Garcia Márquez]]&lt;nowiki/&gt;ek esan zuenez, ''[[Metamorfosia (Franz Kafka)|Metamorfosia]]'' lana irakurtzeak “era desberdinean idatz zitekeela” erakutsi zion.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter H|abizena=Stone|urtea=1981|izenburua=&quot;Gabriel Garcia Marquez, The Art of Fiction No. 69&quot;|argitaletxea=The Paris Review|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Adituek Kafkaren jatorri juridikoak eta legalak izan zuten eragina bere fikzioan identifikatzen saiatu ziren.&lt;ref name=&quot;:20&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Patrick J|abizena=Glen|urtea=2007|izenburua=&quot;The Deconstruction and Reification of Law in Franz Kafka's Before the Law and The Trial&quot;|argitaletxea=Southern California Interdisciplinary Law Journal. Los Angeles. 17 (23)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 47-94|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Reza|abizena=Banakar|urtea=2010|izenburua=&quot;In Search of Heimat: A Note on Franz Kafka's Concept of Law&quot;|argitaletxea=Law and Literature. Berkeley, California. 22 (2)|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=doi:10.2139/ssrn.1574870. SSRN 1574870|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Interpretazio gehienek [[zuzenbide]]&lt;nowiki/&gt;aren eta [[Legezkotasun-printzipio|legezkotasun]]&lt;nowiki/&gt;aren alderdiek bere lanean garrantzitsuak izan zirela zioten,&lt;ref name=&quot;:20&quot; /&gt; sistema [[juridiko]]&lt;nowiki/&gt;a askotan zapaltzailea baita.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt; Legea Kafkaren lanetan, edozein entitate juridiko edo politikoren ordezkari izan beharrean, indar anonimo eta ulertezinen bilduma bezala irudikatzen da. Hauek norbanakoari ezkutatuta daude, baina kontrolatzen ez dituzten sistemen biktima errugabeak diren pertsonen bizitza kontrolatzen dute.&lt;ref name=&quot;:20&quot; /&gt; Interpretazio absurdo hau onartzen duten kritikariek, Kafkak bere burua unibertso absurdo batekin gatazkan azaltzen duen kasuak aipatzen dituzte. Adibide bat bere eguneroko sarrera haucizan daiteke:
[[Fitxategi:Kafka bronze.jpg|thumb|Brontzezko plaka oroigarria Kafkaren jaiotetxean, Karel Hladikek eta Jan Kaplickýk diseinatua, 1966.]]
“Nire lau hormetan sartuta, [[Atzerritar|atzerri]]&lt;nowiki/&gt;ko herrialde batean espetxeratutako [[etorkin]] bat bezala aurkitzen nintzen... Nire familia atzerritar ohitura arrotzekin ikusten nuen, atzerriko erritu eta hizkuntza osoak ulermena desafiatzen zutena... Nahiz eta nik hori nahi ez, beren erritual bitxietan parte hartzera behartzen ninduten... Ezin izan nien aurre egin.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Julian|abizena=Preece|urtea=2001|izenburua=The Cambridge Companion to Kafka|argitaletxea=Cambridge: Cambridge University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 15-31|ISBN=978-0-521-66391-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hala ere, James Hawesek ''[[Prozesua]]''ren epaiketa judizialen deskribapen asko argudiatzen ditu, eta [[Metafisika|metafisiko]]&lt;nowiki/&gt;ak, [[Absurduaren antzerkia|absurdo]]&lt;nowiki/&gt;ak, harrigarriak eta [[amesgaizto]]&lt;nowiki/&gt;ak ager litezkeen arren, garai hartako [[Alemania]]&lt;nowiki/&gt;ko eta [[Austria]]&lt;nowiki/&gt;ko prozedura penalen deskribapen zehatz eta informatuetan oinarrituta zeuden, inkisitorialak zirelako aurkaritzakoak baino.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt; Aseguruetan lan egiten zuen arren, Kafkak abokatu trebatu bezala &quot;bere garaiko eztabaida juridikoak biziki ezagutzen zituen&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Theodore|abizena=Ziolkowski|urtea=2003|izenburua=The Mirror of Justice: Literary Reflections of Legal Crisis|argitaletxea=Princeton, New Jersey: Princeton University Press|orrialdea=p. 224|orrialdeak=|ISBN=978-0-691-11470-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere bulegoko idazkiak abiapuntutzat hartzen dituen XXI. mendearen hasierako argitalpen batean,&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt; Pothik Ghoshek dio Kafkarekin, legeak &quot;ez duela zentzurik [[Menderatze (argipena)|menderatze]] eta determinazio indar hutsa izatetik kanpo&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Pothik|abizena=Ghosh|urtea=2009|izenburua=&quot;A Note on Kafka and the Question of Revolutionary Subjectivity&quot;|argitaletxea=Hindu College – Delhi University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Itzulpenak ===
Kafkaren lanen ingelesezko lehen itzulpenak Edwin eta Willa Muirenak izan ziren, 1930ean ''Gaztelua''ren lehen alemaniar edizioa itzuli baitzuten. Bestalde, 1941eko edizioek, [[Thomas Mann]]&lt;nowiki/&gt;en omenaldia barne, Kafkaren ospea areagotu egin zuten [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etan 1940ko hamarkadaren amaieran.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin|abizena=Secker|urtea=1930|izenburua=&quot;Allegory&quot;|argitaletxea=The Guardian. London|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Ingeleserako itzulpen arazoak ===
Kafkak alemanaren ezaugarri bat maiz erabiltzen zuen, batzuetan orrialde osoko [[esaldi]] luzeak baimentzen dituena. Haren esaldiek ustekabeko inpaktua ematen dute puntua amaitu baino lehen, hau da, azken esanahian eta ardatzean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Newmark|urtea=1991|izenburua=About Translation|argitaletxea=Wiltshire, England: Cromwell Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 63–64|ISBN=978-1-85359-117-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hori alemanez menpeko [[perpaus]]a&lt;nowiki/&gt;k eraikitzearen ondorioz gertatzen da, [[aditz]]a perpausaren amaieran kokatzea eskatzen duelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Franz|abizena=Kafka|urtea=1996|izenburua=The Metamorphosis and Other Stories|url=https://archive.org/details/metamorphosisoth0000kafk|argitaletxea=New York: Barnes &amp; Noble|orrialdea=p. xi|orrialdeak=|ISBN=978-1-56619-969-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Ondarea ==

=== Eragina literaturan eta kulturan ===
Idazle ospetsu asko ez bezala, Kafka gutxitan aipatzen dute beste batzuk. Horren ordez, gehiago nabarmentzen da bere ikuspegi eta perspektibagatik.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt; Shimon Sandbank irakasle, literatur kritikari eta idazleak zioenez, [[Jorge Luis Borges]], [[Albert Camus]], [[Eugène Ionesco]], [[John Maxwell Coetzee|J. M. Coetzee]] eta [[Jean-Paul Sartre]] eragin zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Shimon|abizena=Sandbank|urtea=1992|izenburua=&quot;After Kafka: The Influence of Kafka's Fiction&quot;|argitaletxea=Comparative Literature Studies. Oxford. 29 (4)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 441–443|ISBN=JSTOR 40246852|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Halaber, ''[[Financial Times]]'' egunkariko literatur kritikariak [[José Saramago]]&lt;nowiki/&gt;ri ere eragitea egozten zion,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Anna|abizena=Metcalfe|urtea=2009|izenburua=&quot;Small Talk: José Saramago&quot;|argitaletxea=Financial Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Al Silverman idazle eta editoreak [[Jerome David Salinger|J. D. Salingerr]]&lt;nowiki/&gt;ek Kafkaren lanak irakurtzea maite zuela zioen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Al|abizena=Silverman|urtea=1986|izenburua=The Book of the Month: Sixty Years of Books in American Life|url=https://archive.org/details/bookofmonths00silv|argitaletxea=Boston: Little, Brown|orrialdea=|orrialdeak=pp. 129-130|ISBN=978-0-316-10119-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1999an jakintsu eta literatur kritikoz osatutako 99 egileren batzorde batek, ''Prozesua'' eta ''Gaztelua'' XX. mendeko alemanezko bigarren eta bederatzigarren eleberri esanguratsuenak izendatu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1999|izenburua=&quot;Musils 'Mann ohne Eigenschaften' ist 'wichtigster Roman des Jahrhunderts'&quot;|argitaletxea=LiteraturHaus|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=De}}&lt;/ref&gt; Sandbanken ustez, Kafkaren zabaltasuna gorabehera, bere estilo enigmatikoa oraindik ez da imitatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Shimon|abizena=Sandbank|urtea=1992|izenburua=&quot;After Kafka: The Influence of Kafka's Fiction&quot;|argitaletxea=Comparative Literature Studies. Oxford. 29 (4)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 441-443|ISBN=JSTOR 40246852|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Neil Christian Pages, Alemaniako Ikasketen eta Literatura Konparatuaren irakaslea [[Binghamton (New York)|Binghamton]] Unibertsitatean, eta Kafkaren obran espezializatua dena, bere eraginak literatura gainditzen duela dio, eta ikusizko arteetan, musikan eta herri kulturan erere eragiten duela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Rachel|abizena=Coker|urtea=2012|izenburua=&quot;Kafka Expert Links Teaching, Research&quot;|argitaletxea=Binghamton: State University of New York|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Harry Steinhauer alemaniar eta judutar literaturako irakasleak dio Kafkak &quot;XX. mendeko beste edozein idazlek baino eragin indartsuagoa izan duela gizarte literarioan&quot;. Brodek esan zuen XX. mendea egunen batean &quot;Kafkaren mendea&quot; bezala ezagutuko zela.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt;

Michel-André Bossyk idatzi zuen Kafkak unibertso burokratiko zurrun, malgu eta antzua sortu zuela. Kafkak modu juridiko eta zientifikoz beteriko estilo distiratsuan idatzi zuen. Hala ere, haren unibertso larriak umore jakingarria ere bazuen, beti &quot;ustez [[Arrazional (argipena)|arrazional]]&lt;nowiki/&gt;a den mundu baten sustraietan dagoen irrazionaltasuna&quot; nabarmenduz.&lt;ref name=&quot;:21&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Michel-André|abizena=Bossy|urtea=2001|izenburua=Artists, Writers, and Musicians: An Encyclopedia of People Who Changed the World|url=https://archive.org/details/artistswritersmu0000unse|argitaletxea=Westport, Connecticut: Oryx Press|orrialdea=p. 100|orrialdeak=|ISBN=978-1-57356-154-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Pertsonaiak harrapatuta daude, nahastuta, [[erruduntasun]]&lt;nowiki/&gt;ez beteak, zapuztuak eta beren mundu surrealista ulertu ezinik. Kafkaren osteko fikzioaren zati handi bat, batez ere [[Zientzia-fikzio|zientzia fikzioa]], Kafkaren unibertsoaren gaiak eta aginduak jarraitzen ditu. [[George Orwell]] eta [[Ray Bradbury]] bezalako egileen lanetan ikus daiteke hori.&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt;[[Fitxategi:Kafka statue Prague.jpg|upright|thumb|Franz Kafkaren brontzezko estatua, Pragan]]

=== &quot;Kafkiar&quot; terminoa ===
&quot;Kafkiar&quot; terminoa bere lana gogorarazten duten kontzeptuak eta egoerak deskribatzeko erabiltzen da, batez ere ''[[Prozesua]]n'' eta ''[[Metamorfosia (Franz Kafka)|Metamorfosia]]&lt;nowiki/&gt;n'' agertzen direnak. Adibide bezala, [[burokrazia]]&lt;nowiki/&gt;k jendea gailentzen duen kasuak daude, maiz [[amesgaizto]] giro [[Surrealismo|surrealista]] baten zentzugabekeria, desorientazioa eta [[Ezintasunezko aldi|ezintasun]] sentimenduak sorrarazten dituena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Edna|abizena=Aizenberg|urtea=1986|izenburua=&quot;Kafkaesque Strategy and Anti-Peronist Ideology Martinez Estrada's Stories as Socially Symbolic Acts&quot;|argitaletxea=Latin American Literary Review. Chicago. 14 (28)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 11–19|ISBN=JSTOR 20119426|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joseph P|abizena=Strelka|urtea=1984|izenburua=&quot;Kafkaesque Elements in Kafka's Novels and in Contemporary Narrative Prose&quot;|argitaletxea=Comparative Literature Studies. Pennsylvania State College. 21 (4)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 434–444|ISBN=JSTOR 40246504|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kafkaren eszena bateko pertsonaiek askotan ez dute ekintza modu argian ikusten, [[labirinto]] egoeratik ihes egiteko. Elementu kafkiarrak maiz agertzen dira lan [[Existentzialismo|existentzial]]&lt;nowiki/&gt;etan, baina terminoak literaturaren eremua gainditu du, eta bizitza errealeko gertakari eta egoera ulergaitz, konplexu, bitxi edo ilogikoei aplikatzen zaie.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jeffrey|abizena=Adams|urtea=2002|izenburua=&quot;Orson Welles's The Trial: Film Noir and the Kafkaesque&quot;|argitaletxea=College Literature, Literature and the Visual Arts. West Chester, Pennsylvania. 29 (3)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 140–157|ISBN=JSTOR 25112662|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Oroitzapenak ===
&quot;3412 Kafka&quot; [[asteroide]] gerrikoaren barruko eskualdeetako asteroide bat da, gutxi gorabehera sei kilometroko [[diametro]]&lt;nowiki/&gt;a duena. 1983ko urtarrilean aurkitu zuten Randolph Kirk eta Donald Rudy [[Astronomia|astronomo]] estatubatuarrek, [[Kalifornia]]&lt;nowiki/&gt;ko Palomar Behatokian,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lutz D|abizena=Schmadel|urtea=2003|izenburua=&quot;(3412) Kafka&quot;|argitaletxea=Dictionary of Minor Planet Names. Springer Berlin Heidelberg|orrialdea=p. 284|orrialdeak=|ISBN=978-3-540-00238-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Kafkaren izena jarri zioten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1983|izenburua=&quot;3412 Kafka&quot;|argitaletxea=Minor Planet Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bestalde ''Apatxe Kafka'', jatorriz 2011ko urtarrilean kaleratutako iturri irekiko korronteak prozesatzeko plataformari deitzen zaio.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2017|izenburua=&quot;What is the relation between Kafka, the writer, and Apache Kafka, the distributed messaging system?&quot;|argitaletxea=Quora|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Praga]]&lt;nowiki/&gt;ko Franz Kafka museoa hari eta haren lanari eskainita dago.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2005|izenburua=&quot;Franz Kafka Museum&quot;|argitaletxea=Franz Kafka Museum|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eta 2001ean sortu zen urteroko Franz Kafka saria, Pragako Hiriaren literatura saria. Literaturaren merezimenduak aitortzen ditu, &quot;izaera humanistikoa eta kultura, nazio, hizkuntza eta erlijio [[tolerantzia]]&lt;nowiki/&gt;ri egiten dion ekarpena, bere izaera existentziala eta betikoa, orokorrean gizakiaren baliozkotasuna eta gure garaiari buruzko testigantza emateko gaitasuna&quot; dituena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;The Franz Kafka Prize&quot;|argitaletxea=Franz Kafka Society|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Kafkaren idazlanen zerrenda ==

=== Bizian argitaratuak ===

* 1909 – ''Ein Damenbrevier''
* 1909 – ''Gespräch mit dem Beter''
* 1909 – ''Gespräch mit dem Betrunkenen''
* 1909 – ''Die Aeroplane in Brescia''
* 1912 – ''Großer Lärm''
* 1913 – [[Betrachtung|''Kontenplazioa'']] (''Betrachtung'')
:* ''Haurrak mendi bidean (Kinder auf der Landstraße)''
:* ''Liluratzaile bat harrapatzea (Entlarvung eines Bauernfängers)''
:* ''Bat-bateko paseoa (Der plötzliche Spaziergang)''
:* ''Erabakiak (Entschlüsse)''
:* ''Mendirako irteera (Der Ausflug ins Gebirge)''
:* ''Mutilzaharraren zoritxarra (Das Unglück des Junggesellen)''
:* ''Dendaria (Der Kaufmann)''
:* ''Begirada oharkabetua lehiotik kanpora (Zerstreutes Hinausschaun)''
:* ''Etxerako bidea (Der Nachhauseweg)''
:* ''Oinezkoak (Die Vorüberlaufenden)''
:* ''Bidaiaria (Der Fahrgast)''
:* ''Soinekoak (Kleider)''
:* ''Ezezkoa (Die Abweisung''
:* ''Zaldizko zaldunek hausnar dezaten (Zum Nachdenken für Herrenreiter)''
:* ''Kalera begira dagoen leihoa (Das Gassenfenster)''
:* ''Indio izateko desioa (Wunsch, Indianer zu werden)''
:* ''Zuhaitzak (Die Bäume)''
:* ''Zoritxarreko izatea (Unglücklichsein'')
* 1913 – [[Das urteil|''Epaia'']] (''Das Urteil'')
* 1913 – [[Der Heizer|''Sugilea'']] (''Der Heizer'') (galdua edo [[Amerika]] —''Der Verschollene''— idazlanaren zati bat)
* 1915 – [[Metamorfosia (Franz Kafka)|''Metamorfosia'']] (''Die Verwandlung'')
* 1915 – ''Vor dem Gesetz'' ([[Prozesua (liburua)|Prozesua]] —''Der Process''— idazlanaren zati bat)
* 1919 – [[In der Strafkolonie|''Zigor Kolonian'']] (''In der Strafkolonie'')
* 1919 – ''Landa medikua'' (''Ein Landarzt'')
:* Abokatu berria (''Der neue Advokat''
:* Landa medikua (''Ein Landarzt'')
:* Galerian (''Auf der Galerie'')
:* Orrialde zahar bat (''Ein altes Blatt'')
:* Legearen aurrean (''Vor dem Gesetz'')
:* Txakalak eta arabiarrak (''Schakale und Araber'')
:* Bisita bat meategira (''Ein Besuch im Bergwerk'')
:* Herririk gertuena (''Das nächste Dorf'')
:* Enperadorearen mezua (''Eine kaiserliche Botschaft'')
:* Aita familiakoaren kezka (''Die Sorge des Hausvaters'')
:* Hamaika seme (''Elf Söhne'')
:* Senide-hilketa bat (''Ein Brudermord'')
:* Amets bat (''Ein Traum'')
:* Akademia batentzako txosten bat (''Ein Bericht für eine Akademie'')
* 1921 – ''Der Kübelreiter''
* 1924 – ''Gosearen artista'' (''Ein Hungerkünstler'')
''- Lehen sufrimendua (Erstes Leid)''

''- Emakume txiki bat (Eine kleine Frau)''

''- Gosearen artista (Ein Hungerkünstler)''

''- Josefine abeslaria edo arratoien herria (Josephine, die Sängerin, oder Das Volk der Mäuse'')

=== Hil ondoren argitaratuak ===

* 1925 – ''[[Prozesua (liburua)|Prozesua]] (Der Process'') (zati batzuk falta dira)
* 1926 – ''[[Gaztelua]] (Das Schloss'') (zati batzuk falta dira)
* 1927 – ''Desagertutakoa edo Amerika'' (''Der Verschollene'') (zati batzuk falta dira)

Bestalde, istorio bilduma asko publikatu dira, esaterako:
* Kafka, Franz (ed. Nahum N. Glatzer). ''The Complete Stories''. New York: Schocken Books, 1971.

=== Lan epistolarra, egunerokoak eta aforismoak ===

* ''Aforismoak, ikusmirak eta ametsak'' (1917)
* ''Koadernoak zortzigarrenean'' (1917)
* ''Egunerokoak'' (1910-1923)
* ''Idatzien gaineko idatziak'' (1917)
* ''Aitari gutuna'' (1919)
* ''Feliceri gutuna'' (1967)
* ''Milenari gutuna''
* ''Ottlari gutuna''

=== Elkarlanak ===

* ''Ricardo eta Samuel''. Nobela baten kapitulu bat, Max Brodekin idatzitako elkarlana. (Oharra: ez ziren gehiago publikatu)

=== Kritika literarioak ===

* ''Gazteriaren nobela bat''
* ''Anekdotak''
* ''Hyperion''
* ''Hegazkinak Brestzia''
* ''Begiespenak''

=== Euskaraz ===

* ''[[Prozesua (liburua)|Prozesua]]'' (''Der Process'') (1993). [[Elkar]] argitaletxea. Itzultzailea: Antton Garikano.
* ''[[Metamorfosia (Franz Kafka)|Metamorfosia]]'' (''Die Verwandlung'') (2000). [[Hiri]]a argitaletxea. Itzultzailea: Rufino Iraola Zaldiaran.
* Bizian argitaratuak (2008): ''[[Das urteil|Epaia]]'' (''Das Urteil''), ''[[Der Heizer|Sugilea]]'' (''Der Heizer''), ''Zigor kolonian'' (''In der Strafkolonie''), ''[[Betrachtung|Kontenplazioa]]'' (''Betrachtung''), ''Landa medikua'' (''Ein Landarzt'') eta ''Gosearen artista'' (''Ein Hungerkünstler''). [[Alberdania]] eta [[Elkar]] argitaletxeak. Itzultzailea: Naroa Zubillaga.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Ikus gainera ==
* [[Austriar literatura]]
* {{en}} [[:en:Literary_modernism|Literatura modernista]]
* {{en}} [[:en:List_of_modernist_writers|Idazle modernisten zerrenda]]

== Kanpo estekak ==
* {{En}}[http://www.gutenberg.org/etext/7849 ''The Trial'']
* {{En}} [http://www.gutenberg.org/etext/5200 ''Metamorphosis'']
* {{En}} [http://www.kafka.org/ The Kafka Project]. Alemanez idatzitako Kafkaren testu guztiak online publikatzearren 1998. urtean sortutako proiektua.
* {{En}} [http://www.levity.com/corduroy/kafka.htm Franz Kafka (1883-1924)]
* {{En}} [http://imdb.com/title/tt0106961/ Kafka komedian]

{{bizialdia|1883ko|1924ko|Kafka, Franz}}

[[Kategoria:Franz Kafka| ]]
[[Kategoria:Tuberkulosiak hildakoak]]
[[Kategoria:Austriako ateoak]]
[[Kategoria:Austria-Hungariako Inperioko jendea]]
[[Kategoria:Alegialariak]]
[[Kategoria:Egunerokogileak]]
[[Kategoria:Askenaziak]]
[[Kategoria:Judu ateoak]]</text>
      <sha1>qp6jdhz1emoxu2ksb6uqrbkqjmog28z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2006</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7505</id>
    <revision>
      <id>9005529</id>
      <parentid>8998667</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:36:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <comment>/* Urtarrila */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="69061" xml:space="preserve">{{urte aurkibide probak}}


{{urtegertaerak}}
----
== Gertaerak ==
=== Euskal Herria ===
==== Urtarrila ====
[[Fitxategi:Papierosa 1 ubt 0069.jpeg|eskuinera|200px|Zigarro baten irudia.]]
* [[Urtarrilaren 1]]a - Tabakoaren aurkako legea indarrean jarri zen [[Espainia]] eta [[Euskal Herria|Hego Euskal Herrian]].
* [[Urtarrilaren 3]]a - Lau eta zazpi urteko bi haur hil ziren [[Bilbo]]ko [[Basurtu]] auzoan, kotxe batek harrapatu eta gero.
* [[Urtarrilaren 4]]a - Bere senarrak jipoituta emakume bat hil zen [[Donostia]]n.
* [[Urtarrilaren 18]]a - Umeen pornografia erabili eta banatzeagatik, hiru atxilotu [[Euskal Herria]]n, [[Espainia]] mailan poliziak eginiko operazioan.
* [[Urtarrilaren 20]]a - Emakumeek lehen aldiz, [[Donostiako Danborrada]]n parte hartu zuten.

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 3]]a - Gizon bat hilik aurkitu zuten [[Muskiz]]eko [[Garbigune]]tik hurbil.
* [[Otsailaren 10]]a - [[Fernando Grande-Marlaska|Fernando Grande Marlaska]] epaileak [[Usurbil]]go herriko tabernaren ixteko agindu zuen.
* [[Otsailaren 14]]a - [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] bonba bat jarri zuen [[Urdazubi]]ko diskoteka batean.
* [[Otsailaren 19]]a - [[Iruñea]]ko laku baten aurkitutako hegazti hilak, [[Hegazti gripe]]aren beldurra ekarri zuen [[Euskal Herria|Euskal Herrira]]. Geroago gaixotasun honekin zerikusirik ez zuela frogatu zen.
* [[Otsailaren 22]]a - [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] bonba bat jarri zuen [[Bolueta]]ko lantegi batean.
* [[Otsailaren 26]]a - Hiru gazte hil ziren [[Larrabetzu]]n gertaturiko auto istripuan.
* [[Otsailaren 27]]a - [[Cuenca (Espainia)|Cuencako]] kartzela batean [[Igor Angulo (argipena)|Igor Angulo]] [[Euskadi Ta Askatasuna|ETA]] kidearen gorpua hilik aurkitu zuten, ustez bere buruaz beste egin ondoren.

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 4]]a - Lau hildako [[Bilbo]]ko [[San Frantzisko (Bilbo)|San Frantzisko]] auzoko pentsio baten egondako sutean.
* [[Martxoaren 7]]a - [[Noain Elortzibar|Noaingo]] aireportura zihoan abioi bat [[Iruñea]]tik gertu erori zen, bi hildako eraginez.
* [[Martxoaren 9]]a - Preso bilbotar batek bere buruaz beste egin zuen [[Langraiz Oka|Langraitzeko]] kartzelan, 15 hilabeteetan zazpigarren kasua.
* [[Martxoaren 22]]a - [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] su-eten iraunkorra abiatzeko asmoa azaldu zuen, [[Martxoaren 24|martxoak 24ean]] indarrean jarriko zena.
* [[Martxoaren 29]]a - [[Euskal Herriko Unibertsitatea|Euskal Herriko Unibertsitateko]] irakasleek deituriko greba izan zen.

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 5]]a - Espainiako ejerzitoaren hegazkin baten hegaldi oker batek elektrizitate gabe utzi zituen [[Nafarroa]] hegoaldeko 4.500 pertsona.
* [[Apirilaren 22]]a - Ustezko [[Kale borroka]] erasoaldia [[Barañain]]en [[Unión del Pueblo Navarro|UPN]] alderdiko zinegotzi baten negozioaren aurka. [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAren]] su-etenetik lehen kale borroka erasoa izan zen.
* [[Apirilaren 24]]a - [[Euskal Y-a|Euskal Y]] eraikitzeko akordioa sinatu zuten [[Euskal Autonomia Erkidegoa|Euskal Autonomia Erkidegoko]] eta [[Espainia]]ko administrazioek.

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 5]]a - [[Zamudio]]ko Herriko Taberna itxi egin zuten, epaile baten aginduaren ondoren.
[[Fitxategi:Legionella pneumophila 01.jpg|eskuinera|200px|Legionella.]]
* [[Maiatzaren 15]]a - [[Euskal Herriko Unibertsitatea|Euskal Herriko Unibertsitateko]] irakasleek deituriko greba izan zen.
* [[Maiatzaren 28]]a - Bikote bat agertu zen tiroz hilda [[Barakaldo]]ko [[Basatxu]] gunean. Senarrak emaztea hil eta gero bere buruaz beste egin zuen.

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 3]]a - [[Legionella]] kasuak [[Iruñea]]n. Ustez zabalguneko hiru enpresatako aire girotu aparailuetan agerturiko bakteriek, 130 pertsonaren ospitalaratzea eragin zuten.
* [[Ekainaren 7]]a - Polizia Nazionalak [[Batasuna]]ren ekitaldi bat bertan behera utzi zuen [[Iruñea]]n.
* [[Ekainaren 9]]a - [[Euskal Autonomia Erkidegoko Auzitegi Nagusia]]k onartu egin zuen [[Ermuko Foroa]]k [[Juan José Ibarretxe|Juan Jose Ibarretxeren]] aurka aurkezturiko salaketa, Ibarretxek [[Batasuna]]rekin bilera egin zuela eta.
* [[Ekainaren 23]]a - [[Fernando Grande-Marlaska|Fernando Grande Marlaska]] epaileak bi enpresaburu nafarren atxiloketa agindu zuen, ustez [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAri]] ordainketak egin izanagatik.
* [[Ekainaren 28]]a - [[Fernando Grande-Marlaska|Fernando Grande Marlaska]] epaileak [[Gorka Agirre]] [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJko]] kideari galdeketa egin zion, ustez [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAri]] ordainketak egiteagatik.

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 1]]a - Puntukako kotxe karneta indarrean jarri zen.
* [[Uztailaren 3]]a - [[Emakumeen aurkako indarkeria]] [[Basauri]]n, 21 urteko neska errumaniar bat erail zuen bere mutil lagun ohiak.
* [[Uztailaren 6]]a - [[Patxi López|Patxi Lopez]] eta [[Arnaldo Otegi]], Donostian bildu ziren.
* [[Uztailaren 7]]a - [[Gasteiz]]ko Salburuan aurkituriko hegazti bati eginiko analisiek, [[Hegaztien gripe]]a zuela erakutsi zuten.
* [[Uztailaren 11]] - [[Pablo Muñoz]], [[Diario de Noticias]]eko zuzendaria, atxilotu zuten, ustez [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAko]] finantziazio sarearekin harremana izateagatik.
[[Fitxategi:A (H5N1) virion, a type of bird flu virus which is a subtype of avian influenza A.jpg|eskuinera|200px|Hegaztien gripearen birusa.]]
* [[Uztailaren 15]]a - [[Pablo Muñoz]], libre utzi zuten kargurik gabe, 4.000 euroko fidantza ordaindu eta gero.
* [[Uztailaren 27]]a - Pertsona bat hilik [[Deba]]n hegazkin arin batek lur jo ondoren.
* [[Uztailaren 30]]a - Istiluak [[Algorta]]ko jaietan, bi koadrillen arteko liskarrean, kalte material handiak izan ziren [[Algorta]]ko metro geltokian.

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 10]]a - Behin [[Baiona]]ko jaiak amaituta Emakumeen Elkarteek bost emakume bortxatu zituztela argitara eman zuen, aurreko urtean baino gehiago.
* [[Abuztuaren 13]]a - Ezker abertzaleak manifestazioa antolatu zuen [[Donostia]]n, epaitegiek manifestazioa legezkoa zela esan eta gero.
* [[Abuztuaren 16]]a - [[Laredo]]ko gas leherketaren ostean larri zaurituriko emakume [[getxo]]tarra ospitalean hil zen.
* [[Abuztuaren 20]]a - [[Kongo]]ra umeak adoptatzera joandako bi familiek, handik atera ezinean aurkitu ziren, burokrazia eta bertako gerra egoeragatik.
* [[Abuztuaren 23]]a - Lau polizoi ailegatu ziren [[Bilboko portua|Bilboko portura]], [[Rotterdam]]era zihoan itsasontzi batean.
* [[Abuztuaren 26]]a - [[Iruñea]] gartzelan 21 urteko preso bat hilik aurkitu zuten, ustez bere buruaz beste egin eta gero.
* [[Abuztuaren 27]]a - [[Zornotza]]ko txatartegi batean egondako suak, ke hodei handia sortu zuen, [[AP-8]] autobidea ixteko zorian egon zen.
* [[Abuztuaren 31]] - [[Eusko Alkartasuna]]k [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJrekin]] koalizioan ez joatea erabaki zuen, barne bozketa baten ondoren.

==== Iraila ====
* [[Irailaren 2]]a - [[Gasteiz]]ko 13 urteko gazte bat hil zen [[Gorbeia]] mendian, harri batek jo eta gero.
* [[Irailaren 5]]a - Gerra Zibilean [[Euskal Herria|Euskal Herritik]] ihes egin behar izan zuten haurrei omenaldia egin zitzaien [[Gasteiz]]en.
* [[Irailaren 10]]a - Uda [[Euskal Herria]]n igaro eta gero euren herrira itzultzera zihoazen 238 haur Saharauiar [[Loiu]] eta [[Getxo]]ko kiroldegietan pasa behar izan zuten gaua, [[Aljeria|Argeliara]] eraman behar zien hegazkina ailegatu ez zelako.
* [[Irailaren 15]]a - [[Iruñea|Iruñako]] San Kristobalen fusilaturiko 203 pertsonen gorpuak identifikatu zituzten.
* [[Irailaren 21]]a - [[Gordon urakana (2006)|Gordon urakana]] izandakoaren arrastoek uholdeak eragin zituzten [[Caparroso|Kaparroson]] eta haize bolada bortitzak [[Euskal Herria]]n.
* [[Irailaren 27]]a - [[Espainia]]r estatuko ejerzitoak maniobrak egin zituen [[Euskal Herria]]n, besteak beste, [[Muxika]], [[Getxo]], [[Durango]] eta [[Elorrio]]ko herrietan, jende askoren haserrea sorraraziz.
* [[Irailaren 28]]a - [[Europako Parlamentua|Europar Parlamentuak]] babesa eskaini zion [[Euskal Herria]]n zabalduriko bake-prozesuari. Parlamentuko talde politiko guztiek aldeko botua eman zuten [[PP]]k izan ezik.
* [[Irailaren 29]]a - Iruzurra egitearen susmoagatik, hamazortzi pertsona atxilotu zituzten [[Bilboko portua]]n.

==== Urria ====
* [[Urriaren 4]]a -
** [[Miguel Sanz]], [[Nafarroa]]ko lehendakariak Nafarroako Unibertsitatean elebitasun osoa ezartzearen aurka agertu zen.
** Emakumeen prostituzio sare bateko kideak atxilotu zituen [[Ertzaintza]]k [[Bilbo]]ko Maria Diaz de Haro kalean.
* [[Urriaren 5]]a - [[Plazida Insausti]], [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] emakumerik nagusienak, 110 urte bete zituen.
* [[Urriaren 8]]a - [[18/98+ auzia|18/98]] sumarioan inputaturiko pertsonei laguntza emateko [[Altsasu]]n &quot;Bat egin eguna&quot; antolatu zen.
* [[Urriaren 9]]a - [[Norvegia|Norbegiako]] gobernuak, [[Euskadi Ta Askatasuna|ETA]] eta [[Espainia]]ko gobernua, [[Oslo]]n bildu zirela argitara eman zuen.
* [[Urriaren 12]]a - Istiluak [[Iruñea]]n eskuin muturreko manifestazio falangista bati erantzuteko zenbait pertsonek kontramanifestazioa antolatu zutenean.
* [[Urriaren 17]]a - Hiru [[alemania]]r hilik euren hegazkin txikia [[Lagran]]en erori eta gero.
* [[Urriaren 22]]a - [[Baltasar Garzón|Baltasar Garzon]] epaileak [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] hainbat [[Herriko taberna|Herriko Tabernen]] miaketa agindu zuen.
* [[Urriaren 25]]a -
** [[AP-1]] autobidearen mantenuan zebiltzan bi langile hil ziren, kotxe batek harrapatu ondoren.
** [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] ustez hirurehun pistolatik gora lapurtu zituen [[Frantzia]]n.
* [[Urriaren 30]]a - 70 eta 74 urteko bi anai-arreba [[Juan eta Estanis Azanza anaien heriotza|hilik agertu ziren euren etxean]], [[Nafarroa]]ko [[Uterga]] herrian.

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 8]]a - [[Iñaki de Juana|Iñaki de Juana Chaos]] [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAkideak]] gose greba hasi zuen.
* [[Azaroaren 10]]a -
** [[Nafarroa]]ko familia medikuek greba egin zuten.
** Ezker abertzaleko manifestazio baten ostean egondako istilu larrietan zabor kontainerrak eta kutxazainak erre zituzten. Horrez gain, polizia munizipal bati gasolina bota zioten [[Bilbo]]n.
[[Fitxategi:2005eko ekaina.jpg|eskuinera|200px|Etxebizitzak eraikitzen.]]
* [[Azaroaren 14]]a - [[Eusko Jaurlaritza]]k Babes Ofizialeko 8 etxebizitza desjabetu zituela jakitera eman zuen, okerreko erabilpenagatik.
* [[Azaroaren 15]]a - Fiskaltzak [[Segi]] erakundea 18/98 auzian sartzea eskatu zuen, ustez [[Euskadi Ta Askatasuna|ETArekin]] zerikusia izateagatik.
* [[Azaroaren 16]]a -
** [[Eustat]] erakunde estatistikoak 20 urte bete zituen.
** Haize indartsuak suteak piztu zituen [[Zalduondo]]n (Araba) eta [[Azpeitia]]n (Gipuzkoa). Zalduondoko udaletxea eta Azpeitiko baserri bat erre ziren.
* [[Azaroaren 18]]a -
** Euromillones lehiaketak 9,6 milioi utzi zituen [[Zumaia]]ko herrian.
** Hiru mila bat pertsonek [[Euskal Y-a|Euskal Yaren]] aurka manifestazioa egin zuten [[Gasteiz]]en.
* [[Azaroaren 29]]a - [[Euskal Autonomia Erkidegoa]]ko lehen hezkuntzako irakasleek greba egin zuten.
* [[Azaroaren 30]]a - Ustezko hiru [[Euskadi Ta Askatasuna|etakide]] atxilotu zituzten [[Frantzia]]n.

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 6]]a - [[Osakidetza]]k inoiz antolaturiko lan-eskaintzarik handienerako probak hasiko dira. Guztira 2.700 lanpostu berrietarako plazak eskainiko direlarik.
* [[Abenduaren 7]]a - 86 urteko emakume bat hil zen [[Artziniega]]n, bere etxeak su hartu eta gero.
* [[Abenduaren 28]]a - [[Eusko Legebiltzarra]]k [[2007]]rako aurrekontuak onartu zituen [[PSE-EE]], [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJ]], [[Eusko Alkartasuna|EA]] eta [[Ezker Batua-Berdeak|Ezker Batuaren]] aldeko botuekin. [[PP]]k, [[Euskal Herrialdeetako Alderdi Komunista|EHAKk]] eta [[Aralar (alderdi politikoa)|Aralarrek]] ezetz bozkatu zuten.

=== Espainia ===
* [[Martxoaren 27]]a - [[LaSexta|La Sexta]] telebista kate berriaren emisioak hasi ziren.
* [[Apirilaren 5]]a - [[Greba]], [[Radiotelevisión Española|RTVEn]], gobernuak aurrera eraman nahi izan zuen gastu murrizketengatik, 2.000 lanpostutik gora murrizteko asmoarekin.
* [[Maiatzaren 9]]a - [[Katalunia]]ko gobernuaren hirukoaren apurketa, [[Kataluniako Sozialisten Alderdia|PSCk]], [[Kataluniako Ezker Errepublikarra|ERC]] gobernutik kanporatzerakoan.
* [[Maiatzaren 14]]a - Inmigranteen etorrera masiboa [[Kanario|Kanarietara]], Afrikatik txalupetan ehundaka kilometro egin eta gero. Egun bakarren 900 afrikar iritsi ziren.
* [[Ekainaren 10]]a - [[Terrorismoaren Biktimen Elkartea]]k polemika ugari sortu zuen manifestaldia egin zuen [[Madril]]en, [[Espainia]]ko gobernuak [[Euskadi Ta Askatasuna|ETArekin]] hitz egitearen aurka.
* [[Ekainaren 18]]a - [[Katalunia]]ko estatutu proposamen berria onartzea erabakiko zen erreferendum bidez.
* [[Uztailaren 3]]a - [[Valentziako metroko istripua|Metro istripua Valentzian]], tren bat errailetatik atera eta beste tren batek jo zuen. 43 hildako eta 47 zauritu gertatu ziren.
* [[Uztailaren 27]]a - Gas leherketa [[Kantabria]]ko [[Laredo]] herrian. Bost hildako, euretatik lau [[Bizkaia|Bizkaitarrak]].
* [[Abuztuaren 8]]a - [[Galizia]] osoan zehar suteak, ezezagunek pizturiko suek 80.000 hektarea erre zituzten bi astetan, lau hildako eraginez. Poliziak 41 pertsona atxilotu zituen, ustez suteak eragiteagatik.
* [[Abuztuaren 13]]a - Mediterraneo itsasoaren ezohiko tenperatura igoerak, Marmoka izurria eragin zuen, eta [[Katalunia]], [[Valentzia]] eta [[Murtzia]]ko hondartza asko itxiarazi.
* [[Abuztuaren 20]]a - Etorkinen etorrera masiboa [[Kanariak|Kanariar uharteetan]]. Guztira 2.000 etorkinetik gora ailegatu zen Kanarietako hondartzetara egun gutxitan.
* [[Abuztuaren 21]]a - Tren istripua [[Palentzia]]ko [[Villada (Palentzia)|Villada]] herrian. Sei hildako egon ziren, [[Talgo (tren mota)|TALGO]] tren batek, gehiegizko abiaduragatik bere bidetik irten eta gero. Hildakoen artean [[Pasaia]]ko bikote bat egon zen.
* [[Abuztuaren 27]]a - Gizon batek bere emaztea eta haurdun zegoen bere alaba erail zituen [[Sevilla]]ko [[Osuna]] herrian. Emazteak askotan denuntziatu zuen jipoitu eta tratu txarrak emateagatik.
* [[Irailaren 1]]a - [[Espainia]]ko gobernuak [[Libano]]ra 1.100 soldatu bidaltzea erabaki zuen, [[Nazio Batuen Erakundea|Nazio Batuen]] misioaren barnean.
* [[Irailaren 3]]a - 2.000 etorkinetik gora ailegatu ziren Kanarietara asteburu bakar batean, inoizko kopururik handiena.
* [[Irailaren 8]]a - [[Joan Clos]] [[Bartzelona]]ko alkate ohiak, [[José Montilla|Jose Montilla]] ordezkatu zuen, Industria Ministrari moduan.
* [[Irailaren 11]] - 736 etorkin ailegatu ziren Kanarietara Mauritaniatik itsasoz etorriak.
* [[Irailaren 13]]a - [[Marbella]]ko alkate ohia fidantzapean libre utzi zuten.
* [[Irailaren 17]]a - [[Espainia]]ko gobernuak [[Santa Maria de Garoñako zentral nuklearra|Garoñako zentral nuklearraren]] itxiera [[2009]]. urtean egingo zela adierazi zuen.
* [[Irailaren 20]]a - [[Murtzia]]ra patera bat ailegatu zen, [[Gibraltar]]reko itsasarteko polizi kontrolak saihestu nahian.
* [[Irailaren 29]]a - [[Baltasar Garzón|Baltasar Garzon]] epaileak [[2004]]ko [[maiatzaren 11]]ean gertaturiko atentatuaren ikerketan azido borikoa [[Euskadi Ta Askatasuna|ETArekin]] erlazionatu zuten bi ikerlari deklaratzera deitu zituen. Ustez euren txostenean iruzurra egiteagatik, [[Euskadi Ta Askatasuna|ETA]] aipatuz [[Al Kaida|Al Qaedaren]] ordez.
* [[Urriaren 17]]a - Bi hildako [[San Fernando de Henares]]eko plastiko lantegi batean egondako leherketan.
* [[Urriaren 22]]a - Eurite indartsuek haziarazitako ibai baten urek bi emakume zihoazen autoa eraman eta hil egin zituen [[Huelva]]n.
* [[Urriaren 29]]a - Edanda zegoen gidari batek, hiru pertsona harrapatu zituen [[Tenerife]], hirurak hil zirelarik.
* [[Azaroaren 1]]a - Parlamenturako hauteskundeak [[Katalunia]]n. [[Konbergentzia eta Batasuna|CIUk]] hauteskundeak irabazi zituen 48 parlamentari lortuz.
* [[Azaroaren 8]]a - Eurite indartsuek emakume bat hil zuten [[Valentzia]]ko [[Alzira]] herrian, hazitako ibaia batek bere kotxea eraman eta gero.
* [[Azaroaren 14]]a - Ustelkeri urbanistikoaren aurkako operazioa [[Marbella]]n, hamaika pertsona gehiago atxilotu zituzten, horien artean Mayte Zaldivar, [[Marbella]]ko alkate ohiaren emazte izandakoa.
* [[Azaroaren 16]]a - 300 bat etorkin ailegatu ziren pateretan [[Kanariar uharte]]etara.
* [[Azaroaren 17]]a - 50 pertsona atxilotu zituzten, ustez etorkinei iruzur egiten zien sare bateko kideak izateagatik, paper eta lan-eskaintza faltsuak eskaintzen zizkieten.
* [[Azaroaren 24]]a - [[José Montilla|Jose Montilla]] [[Katalunia]]ko presidente bihurtu zen, [[Kataluniako Sozialisten Alderdia|PSC]], [[Kataluniako Ezker Errepublikarra|ERC]] eta [[ICV]]ren aldeko botua eman ostean.
* [[Azaroaren 25]]a - [[Terrorismoaren Biktimen Elkartea|AVTak]] [[Euskadi Ta Askatasuna|ETArekin]] negoziatzearen aurkako manifestaldia egin zuen [[Madril]]en.
* [[Azaroaren 27]]a - [[Espainiako Langile Alderdi Sozialista|PSOEk]] [[1998]]an [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] egindako su-etenean [[PP]]k negoziatzearen alde izandako jarrera biltzen zuen bideo bat kaleratu zuen.
* [[Abenduaren 20]]a - [[Real Club Recreativo de Huelva|Recreativo de Huelva]] futbol taldearen zaletuak [[Madril]]a zeramatzan autobus batek istripua izan zuen [[Sevilla]] parean. Lau hildako.
* [[Abenduaren 29]]a - 67 urteko emakume bateak, bikiak erditu zituen [[Bartzelona]]ko Sant Pau ospitalean.
* [[Abenduaren 30]]a - [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] [[bonba-auto]] bat [[Barajasko T4ko atentatua|jarri zuen]] Madrilgo [[Madril-Barajas aireportua|Barajasko aireportuko]] T-4 terminalean.

=== Mundua ===
* [[Urtarrilaren 2]]a - Bost hildako [[Alemania]]n, izotz pista bat behera etorri eta gero.
* [[Urtarrilaren 4]]a -
** Hamabi meatzari hilik [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetako]] [[Virginia]]ko meategi batean.
** [[Ariel Sharon]], [[Israel]]go lehen ministroa, boterea uztera beharturik egon zen osasun arazoengatik.
* [[Urtarrilaren 5]]a -
** [[Hegazti gripe]]ak hiru hildako eragin zituen [[Turkia]]n.
** Bi eraso bortitzek 110 hildako eragin zituzten [[Irak]]en.
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Saudi Arabia]]ko [[Meka]] hirian 362 hildako, jende pilaketa baten ondorioz.
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Michelle Bachelet]], [[Txile]]ko presidente aukeratu zuten.
* [[Urtarrilaren 22]]a - [[Evo Morales]] [[Bolivia]]ko eta [[Amerika]] osoko lehen presidente indigena bihurtu zen.
* [[Martxoaren 11]] - [[Michelle Bachelet]] aukeratu zuten [[Txile]]ko presidente.
* [[Apirilaren 6]]a - Alerta egoera [[Alemania]] iparrean, [[Elba]] ibaiak eragindako uholdeak direla eta.
* [[Apirilaren 9]]a - [[Peru]]ko hauteskundeen lehen itzulian [[Ollanta Humala]] hautagai populistak garaipena lortu zuen.
* [[Apirilaren 10]]a - [[Romano Prodi]]k [[Italia]]ko hauteskundeak irabazi zituen.
* [[Apirilaren 17]]a - Atentatua [[Tel Aviv]]en, hamar hildako.
* [[Apirilaren 24]]a - [[Egipto]]ko [[Dahab]] herrian egondako hiru leherketek 30 hildako eragin zituzten.
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Bolivia]]ko petrolio eta gasa nazionalizatu zituen [[Evo Morales]] presidenteak.
* [[Maiatzaren 4]]a - [[2001]]eko [[Irailaren 11]]ko atentatuen ondorioz auzipetutako [[Zacarias Moussaoui]] [[Al Kaida|Al Qaedako]] ustezko partaidea, bizi osorako kartzela zigorrera kondenatu zuten.
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Txinako Herri Errepublika|Txinako]] Hiru Eztarrien Urtegia inauguratu zuten.
* [[Maiatzaren 21]]a - [[Montenegro]]k [[Serbia]]tik banatzea bozkatu zuen erreferendum baten bitartez; baiezko botuak %55,4 izan ziren.
* [[Maiatzaren 26]]a - Europako tren geltokirik handiena inauguratu zuten [[Berlin]]en, [[Berlin Hauptbahnhof]] delakoa.
* [[Maiatzaren 27]]a - 6,2 graduko lurrikara [[Java (argipena)|Java]] uhartean, 5.000 hildakotik gora.
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Alvaro Uribe]] Kolonbiako presidente aukeratu zuten bigarren aldiz jarraian, botuen %62arekin.
* [[Ekainaren 4]]a - [[Alan Garcia]]k Peruko hauteskundeen bigarren itzulia irabazi zuen.
* [[Ekainaren 10]]a - [[Israel]]go ejerzitoak zazpi pertsona hil zituen [[Gazako zerrenda|Gazako]] hondartza baten.
* [[Ekainaren 15]]a - 65 hildako [[Sri Lanka]]n egondako atentatu odoltsu baten ondoren.
* [[Ekainaren 25]]a - [[Israel]]go soldatu bat [[Gazako zerrenda|Gazan]] bahitu ondoren, [[Israel]]ek [[Gazako zerrenda|Gazaren]] aurkako eraso militarra hasi zuen.
* [[Uztailaren 2]]a - [[Felipe Calderon]], Mexikoko presidente aukeratu zuten botuen %35,88 eskuratu ostean.
* [[Uztailaren 5]]a - [[Ipar Korea]]k bost misil jaurtiki zituen Japoniako itsasoan, nazioartean iskanbila handia sortuz.
* [[Uztailaren 8]]a - [[Benedikto XVI.a]] aita santuak, [[Valentzia]]ra iritsi zen.
* [[Uztailaren 9]]a - Hegazkin istripua [[Siberia]]n, 122 hildako, Airbus hegazkin bat [[Irkutsk]]en lurrera erori eta gero.
* [[Uztailaren 11]] - Atentatu odoltsua [[Mumbai]]n ([[India]]), 190 hildako eta 600 zauritu baino gehiago.
* [[Uztailaren 12]]a - [[Hezbola|Hezbollah]] taldeak [[Israel]]go bi soldatu bahitu zituen, gertaera hau [[2006ko Libanoko gerra]]ren hasiera izango zelarik.
* [[Uztailaren 13]]a - Soldaduen bahiketari erantzunez, [[Israel]]ek [[Beirut]]eko aireportua bonbardatu zuen 47 hildako eraginez. Blokeoa ezarri zuten [[Libano]]ren aurka, airez eta itsasoz.
* [[Uztailaren 15]]a - 18 hildako [[Libano]]n Israelen bonbardaketen ostean, euren artean 9 ume.
* [[Uztailaren 16]]a - [[Hezbola|Hezbollah]] talde terroristak jaurtitako misilek zortzi hildako eragin zituzten [[Haifa]]n ([[Israel]]).
* [[Uztailaren 17]]a - 7,2 graduko lurrikara Java uhartean. Lurrikarak 2-3 metro bitarteko tsunamia sortu eta 350 pertsona hil zituen.
* [[Uztailaren 18]]a - 40 hildako [[Libano]]n Israelen bonbardaketen indiskriminatuen ostean. Milaka atzerritarrek euren enbaxaden bitartez [[Beirut]]etik ihes egin zuten.
* [[Uztailaren 19]]a - 50 hildako [[Libano]]n Israelen bonbardaketa indiskriminatuen ostean.
* [[Uztailaren 26]]a - [[Israel]]en bonbardaketek [[Nazio Batuen Erakundea]]ren lau ikuskatzaile erail zituzten.
* [[Uztailaren 30]]a - [[Israel]]go ejerzitoak [[Libano]]ko etxebizitza bloke bat bonbardatu zuen, 55 hildako, euren artean 21 haur.
* [[Abuztuaren 1]]a - [[Fidel Castro]]k gaixotasunagatik boterea bere anaia [[Raúl Castro|Raul Castrori]] laga zion.
* [[Abuztuaren 10]]a - [[Londres]]ko poliziak atentatuak egiteko zorian zeuden 21 pertsona atxilotu zituen. Ustez [[Ingalaterra]] eta [[Ameriketako Estatu Batuak|AEBen]] artean hegaldia egitera zihoazen hamar hegazkin leherarazi nahi izan zuten.
* [[Abuztuaren 14]]a - [[Nazio Batuen Erakundea]]k [[Libano]]rako harturiko su eten akordioa indarrean jarri zen, 1.200 hildako Libandar eta 150 hildako Israeldarren ostean.
* [[Abuztuaren 18]]a - [[Hartutako Immuno Eskasiaren Sindromea|HIESaren]] aurkako nazioarteko konferentzia ospatu zen [[Toronto]]ko hiri Kanadiarrean.
* [[Abuztuaren 22]]a - Hegazkin Errusiar bat erori zen [[Ukraina]] eta [[Errusia]]ko mugan. 171 hildako, horien artean 45 haur.
* [[Abuztuaren 24]]a - [[Natasha Kampusch]], zortzi urteetan zehar bahiturik egondako neska [[Austria]]rra, bere bahitzailearengandik ihes egitea lortu zuen. Ordu batzuk lehenago, bahitzaileak bere buruaz beste egin zuen.
* [[Abuztuaren 26]]a - Asteetako eurite gogorrek 1.000 hildakotik gora eragin zituzten [[Etiopian]].
* [[Abuztuaren 27]]a - [[Kanariak|Kanariar uharteetara]] zihoazen hamabost etorkinen gorpuak aurkitu zituzten [[Mauritania]]ko hondartzetan.
* [[Irailaren 6]]a - Bahiturik egondako [[Natasha Kampusch]] neska [[Austria]]rrari eginiko elkarrizketa bat eman zuen herri horretako telebista batek.
* [[Irailaren 12]]a - [[Benedikto XVI.a]] aita santuak [[Islam]]ari buruz egindako hitzaldi batek haserrea eta indarkeria sorrarazi zuten herrialde musulmanetan.
* [[Irailaren 19]]a - Estatu kolpea [[Thailandia]]n, militarrek [[Thaksin Shinawatra]] lehen ministroa kargutik kendu eta salbuespen egoera ezarri zuten.
* [[Irailaren 22]]a - 25 hildako [[Alemania]]n egondako [[Maglev]] tren istripu batean.
* [[Irailaren 25]]a - Autobus istripua [[Ekuador]]ren, 47 hildako, euretarik 20 haur.
* [[Irailaren 26]]a - [[Shinzō Abe|Shinzo Abek]] [[Junichiro Koizumi]] ordezkatu zuen [[Japonia]]ko lehen ministro moduan.
* [[Irailaren 29]]a - Xangsane tifoiak, 94 hildako eragin zituen [[Filipinak|Filipinetan]].
* [[Irailaren 30]]a - 155 hildako [[Manaus]]etik [[Rio de Janeiro]]ra zihoan hegazkin batek istripua izan eta gero.
* [[Urriaren 2]]a - [[Amish]]ak bizi ziren herrixka baten [[Charles Carl Roberts]] izeneko gizon batek bost emakume gazte erail zituen.
* [[Urriaren 5]]a - [[Errusia]] eta [[Georgia]]rraren arteko gatazka, polizia georgiarrak espioi errusiarrak [[Georgia]]n atzeman ondoren.
* [[Urriaren 6]]a - [[Evo Morales]]ek aginduriko nazionalizazioak istiluak eragin zituen [[Bolivia]]ko mehategi batean, mehategiko jabeen eta mehategiaren jabetza bereganatu nahi zuten pertsonen arteko liskarrak, 12 hildako eragin zituen.
* [[Urriaren 7]]a - [[Vladimir Putin]]ekin eta [[Txetxenia]]ko gerratearekin kritika ugari egindako [[Anna Politkovskaia]] kazetaria erail zuten bere etxean.
* [[Urriaren 8]]a - [[Belgika]]ko udal hauteskundeetan, eskuin muturreko [[Vlaams Belang]] alderdi politikoak, uste baino botu gutxiago lortu zituen.
* [[Urriaren 9]]a - [[Ipar Korea]]k proba nuklearra egin zuen.
* [[Urriaren 11]] -
** Bi trenek elkar jo zuten [[Luxenburgo]] eta [[Frantzia]]ko mugan, bost hildako.
** Hegazkin txiki bat 50 solairuko Belair dorrearen kontra jo zuen, bi hildako eraginez.
* [[Urriaren 17]]a - Hildako bat [[Erroma]]ko metroko bi bagoiek elkar jo eta gero.
* [[Urriaren 22]]a - [[Panamako kanala|Panamako Kanala]] handitzea erabaki zuten [[Panama]]ko biztanleek, %78k baiezko botua eman ondoren.
* [[Urriaren 23]]a - Hamazortzi hildako [[Panama Hiria]]n autobus batek arazo mekanikoengatik sute bat izan eta gero.
* [[Urriaren 25]]a - [[Europa]]ko parlamentuak, [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] bake prozesuari buruzko erresoluzioa bozkatu zuen, baiezkoa irabaziz, 321 botu alde eta 311 botu aurka.
* [[Urriaren 26]]a - [[2006ko Oaxakako protestak|Hiru hildako Oaxacan]] ([[Mexiko]]), irakasleen grebaren ondorioz egondako liskarretan.
* [[Urriaren 28]]a - 100 hildakotik gora [[Errusia]]n, aizunduriko alkohola edan eta gero.
* [[Urriaren 29]]a -
** 104 hildako [[Nigeria]]n, hegazkin bat [[Lagos]]eko aireportutik hurbil istripua izan eta gero.
** [[Lula da Silva]] [[Brasil]]go presidente beraukeratu zuten, hauteskundeak bigarren itzulian irabazi ondoren.
* [[Urriaren 31]] - [[Pakistan]]go armadak ustez terroristak hezteko erabiltzen zen eskola koraniko bat bonbardatu zuen [[Afganistan]]go mugatik gertu, 80 lagun hil zirelarik.
* [[Azaroaren 1]]a - [[Somalia]]n bake negoziazioak eten ziren.
* [[Azaroaren 4]]a - [[Alemania]]ko zentral elektriko bateko matxurak, argia joatea ekarri zuen [[Alemania]], [[Frantzia]], [[Italia]] eta [[Espainia]]ko gune batzuetan.
* [[Azaroaren 5]]a - [[Saddam Hussein|Sadam Husseinen]] aurkako lehen epaiketaren epaia argitara eman zuen epaileak, heriotza zigorrera kondenatu zuten, [[1980ko hamarkada]]ko sarraskiengatik.
* [[Azaroaren 6]]a - [[Hokkaido]] uhartean ([[Japonia]]) egondako tornado batek bederatzi hildako eragin zituen.
* [[Azaroaren 7]]a - Kongresurako eta Senaturako hauteskundeak [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetan]]. [[Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Demokrata|Alderdi Demokratak]] gehiengoa eskuratu zuen bi kameretan.
* [[Azaroaren 8]]a -
** [[Donald Rumsfeld]]ek dimisioa aurkeztu zuen [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetako]] defentsa idazkari moduan.
** [[Israel]]go ejerzitoak 24 [[palestina]]r hil zituen [[Gazako zerrenda|Gazan]] eta [[Zisjordania]]n.
* [[Azaroaren 12]]a - 35 hildako [[Bagdad]]en poliziak kontratatzeko postu baten aurkako atentatuan.
* [[Azaroaren 15]]a - [[Al Jazeera]] telebista kateak, bere [[ingeles]]ezko kate berria aurkeztu zuen, Al Jazeera English.
* [[Azaroaren 16]]a - [[Joseph Kabila]] [[Kongoko Errepublika Demokratikoa|Kongoko Errepublika Demokratikoko]] hauteskunde presidentzialak irabazi zituen, behin botu kontaketa amaituta.
* [[Azaroaren 17]]a - [[Ségolène Royal|Segolene Royal]] [[Frantzia]]ko Alderdi Solialistako hautagai aukeratu zuten, alderdiko hauteskunde primarioak irabazi eta gero.
* [[Azaroaren 18]]a - [[Irak]]eko hainbat puntutan egindako atentatuetan 50 hildako.
* [[Azaroaren 21]]a - [[Libano]]ko industria ministraria Pierre Amine Gemayel, hil zuten [[Beirut]]en.
* [[Azaroaren 22]]a - [[Alexander Litvinenko]], [[Anna Politkovskaia]]ren erailketa ikertzen zebilen [[KGB]]ko espioi ohia, [[Aleksandr Litvinenkoren pozoinketa|gai nuklearrak erabilita hil zuten]].
* [[Azaroaren 23]]a - Egun odoltsuan 202 hildako egon ziren [[Irak]]en egindako atentatu ezberdinetan.
* [[Azaroaren 25]] - [[Michael Stone]] atxilotu zuten, [[Ipar Irlanda]]ko parlamentuan sartu eta [[Sinn Féin|Sinn Feingo]] presidentea hiltzen saiatu ondoren.
* [[Azaroaren 27]]a - [[Rafael Correa]] ezkertiarra [[Ekuador]]reko presidente bilakatu zen hauteskundeetako bigarren itzulian botuen gehiena lortu eta gero.
* [[Azaroaren 28]]a - [[Kanada]]ko parlamentuak [[Quebec]], [[Kanada]] barruko nazio bezala onartu zuen.
* [[Azaroaren 29]]a - [[Benedikto XVI.a]]k [[Turkia]]rako bidaia hasi zuen, mehatxu eta kritika askoren artean, hilabete batzuk lehenago islameko buruzagiak irain moduan hartu zuten hitzaldiaren ondoren.
* [[Abenduaren 1]]a - Ia 1.400 hildako [[Filipinak|Filipinetan]] Durian tifoiaren euriek eragindako uholde eta lubiziengatik.
* [[Abenduaren 2]]a - [[Romano Prodi]]ren gobernuaren aurkako manifestaldia antolatu zuen [[Italia]]ko eskuinak, [[Forza Italia]] alderdiak antolaturik.
* [[Abenduaren 3]]a - [[Hugo Chávez|Hugo Chavezek]] [[Venezuela]]ko hauteskundeak irabazi zituen, botuen %61 eskuratu ostean.
* [[Abenduaren 5]]a - Militarrek estatu kolpea eman zuten [[Fiji]]n, azken hogei urteetako laugarrena.
* [[Abenduaren 8]]a - [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetako]] ejerzitoak eginiko bonbardaketak hogei zibil hil zituen [[Irak]]en.
* [[Abenduaren 9]]a - [[Mosku]]ko ospitale baten egondako sutean 45 hildako egon ziren.
* [[Abenduaren 12]]a - Atentatu odoltsua [[Irak]]eko hiriburuan, kotxe-bonba batek 60 hildako eragin zituen.
* [[Abenduaren 14]]a - [[Kofi Annan]]ek [[Nazio Batuen Erakundea|Nazio Batuen Erakundeko]] Idazkaritza Orokorra utzi zuen. Bere lekua [[Ban Ki-moon]] [[Hego Korea|korearrak]] hartu zuen.
* [[Abenduaren 15]]a - [[Ismail Haniyeh]] [[Palestina]]ko lehen ministrioaren aurkako hilketa saiakerak, indarkeria areagotu zuen [[Palestina]]ko fakzio ezberdinen artean.
* [[Abenduaren 25]]a - Eurite indartsuek uholdeak eragin zituzten [[Indonesia]]ko [[Aceh|Aceh probintzian]], 100 hildakotik gora eraginez.
* [[Abenduaren 26]]a - [[Nigeria]]ko oliobide batean egondako leherketan 500 hildako egon ziren, petrolioa lapurtzen zebiltzan pertsona batzuk eragin zuten leherketa.
* [[Abenduaren 30]]a - 840 bidaiari zeramatzan ontzi bat hondoratu zen [[Indonesia]]n.

== Ekonomia ==
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Banco Bilbao Vizcaya Argentaria|BBVA]] bankuak bere [[2005]].eko emaitzak aurkeztu zituen, 3806 milioi euroko irabaziekin.
* [[Otsailaren 17]]a - [[Ryanair]] konpainiaren lehen hegaldia [[Gasteiz]] eta [[Londres]] artean.
* [[Otsailaren 21]]a - [[E.On]] konpainiak [[Endesa]] erosteko eskaintza egin zuen, aurretiaz [[Gas Natural]]ek eginikoan baino %29 gehiago ordainduz.
* [[Martxoaren 6]]a - [[Makina-tresna]]ren [[24]]. azoka hasi zen [[Bilbao Exhibition Centre]]rren.
* [[Martxoaren 27]]a - [[Roman Knörr]], [[Araba]]ko Merkataritza Ganberaren buru aukeratu zuten.
* [[Apirilaren 25]]a - [[Gaztela-Mantxa|Gaztela Mantxako]] aurrezki kutxak, [[Gamesa]] enpresaren dibisio aeronautikoa erosi zuen 45 milioi eurorengatik.
* [[Maiatzaren 6]]a - [[Mercedes-Benz]] automobilgintza enpresak bere [[Gasteiz]]ko fabrikan 750 enplegu gutxitzeko asmoa erakutsi zuen.
* [[Maiatzaren 24]]a - Urteko lehen hiruhilekoan Euskal ekonomiak %4,3 hazkundea izan zuela argitara eman zen.
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Enron]] enpresa estatubatuarraren bi buruzagi nagusien aurkako epaiketan, errudun jo zituzten eta 15 urteko kartzela zigorra jarri zieten.
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Arcelor]] eta [[Severstal]] altzairuegileen arteko fusioa argitara eman zen [[Mittal Steel]] enpresak [[Arcelor]] erosteko zituen asmoak zapuzteko.
* [[Ekainaren 5]]a - [[Cementos Portland Valderrivas]] zementuegile nafarrak [[Uniland]] enpresa erosi zuen, 1.091 milioi eurorengatik.
* [[Ekainaren 8]]a - Europako Banku Zentralak, interes tasak %2,75era igo zituen.
* [[Ekainaren 9]]a - [[Zamakona Ontziola]]k, [[Pasaiako Ontziola]] erosi zuen.
* [[Ekainaren 12]]a - [[Banco Bilbao Vizcaya Argentaria|BBVA]] bankuak, Texas Regional eta State National bankuak erosi zituen [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetan]].
* [[Ekainaren 19]]a - [[Gasdour]] gasbidearen lehen fasea zabaldu zuten.
* [[Ekainaren 25]]a - [[Mittal Steel]] eta [[Arcelor]] enpresek akordioa sinatu zuten elkarrekin batzeko, 27.000 milioi euroko operazioan.
* [[Uztailaren 1]]a - [[Europar Batasuna]]k antxoa arrantzatzeko debekua ezarri zuen urte amaiera arte.
* [[Uztailaren 5]]a - [[Iberdrola]] [[Gamesa]] enpresaren akziodun nagusia bilakatu zen, akzioen %11 erosi eta gero.
* [[Uztailaren 10]]a - [[Petronor]] enpresak [[2005]]. urteko irabazien berri eman zuen, guztira 316 milioi euroko irabazia lortuz.
* [[Uztailaren 13]]a - 55 urteko langile bat hilik, [[Ziordia]]n egondako [[Lan istripu]] baten ondorioz.
* [[Uztailaren 18]]a - [[Eustat]]ek [[Euskal Autonomia Erkidegoa|Euskal Autonomia Erkidegoko]] langabezi tasa %4,2era jaitsi zela argitara eman zuen.
* [[Uztailaren 28]]a - [[Red Nacional de los Ferrocarriles Españoles|Renfe]] enpresak [[Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles|CAFi]] 107 tren egiteko enkargua eman zion, 1.000 milioi eurotik gorako balioarekin.
* [[Abuztuaren 6]]a - [[Euskal Autonomia Erkidegoa|Euskal Autonomia Erkidegoko]] aurrezki kutxak [[Sacyr Vallehermoso]] enpresarekin batu ziren [[Europistas]] erosteko, 825 milioi eurogatik.
* [[Abuztuaren 17]]a - nazioarteko bankuren bat [[Banco Bilbao Vizcaya Argentaria|BBVA]] erostekotan zebilelako zurrumurrua zabaldu zen, eta BBVAren akzioak azken sei urteko mailarik altuenera iritsi ziren.
* [[Irailaren 13]]a - [[Reckitt Benckiser]] enpresak, [[Gueñes]] herrian duen fabrika itxiko zuela esan zuen, produkzioa [[Europa]] ekialdera eramateko. Guztira, 190 langile, kalean utziz.
* [[Irailaren 25]]a - [[Acciona]] eraikuntza enpresak [[Endesa]] konpainia elektrikoaren %25a erosteko asmoa zeukala adierazi zuen.
* [[Irailaren 26]]a - [[ACS]] eraikuntza enpresak [[Iberdrola]] euskal konpainia elektrikoaren %10a erosteko asmoa zeukala adierazi zuen.
* [[Irailaren 29]]a - [[Espainia]]ko burtsako balorerik handienak biltzen dituen [[IBEX 35|Ibex 35]] indizeak inoizko mailarik altuena eskuratu zuen 13.000 puntuko maila gainditu eta gero.
* [[Irailaren 30]]a - [[Volkswagen AG|Volkswagen]] automobilgintza enpresaren [[Landaben]]go lantegiak 40 urte bete zituela eta ospakizuna egin zen, langileak euren lan egoerari buruz kezkaturik, ez zuten parte hartu.
* [[Urriaren 3]]a - [[Dow Jones Industrial Average|Dow Jones]] indizeak inoizko mailarik altuena eskuratu zuen, 11.727,34 puntu, [[2000]]. urtean eskuraturiko maila gaindituz.
* [[Urriaren 4]]a - [[Gamesa]]k inoiz izandako aerosorgailuen eskaerarik handiena jaso zuen [[Iberdrola]]ren bitartez. Guztira 3.000 milioi euroko balioarekin.
* [[Urriaren 6]]a - [[Banco Bilbao Vizcaya Argentaria|BBVA]] bankuaren akzioek 20 euroko maila eskuratu zuten, nazioarteko bankuren batek erosiko zuela burtsan zabaldu eta gero.
* [[Urriaren 9]]a - [[Google]]ek [[YouTube|Youtube]] enpresa erosi zuen 1.300 milioi dolarreko prezioagatik.
* [[Urriaren 16]]a -
** [[Sacyr Vallehermoso]] eraikuntza enpresak, [[Repsol]]en %9,23a erosi zuen 2.855 milioi eurorengatik.
** Euskal kutxek eta [[Sacyr Vallehermoso]]k [[Europistas]] erosteko enkatea irabazi zuten, akzioko 9,15 euro eskaini eta gero.
* [[Urriaren 29]]a - [[Repsol]]ek akordio bat sinatu zuen [[Bolivia]]ko gobernuarekin, zerga gehiago ordaintzearen truke herrialde hartan petrolioa ateratzen jarraitzeko.
* [[Azaroaren 1]]a - [[Faes Farma]] Euskal Herriko enpresak eta Inspire Pharmaceuticals estatubatuar enpresak akordio bat sinatu zuten, Faesen botika bat Inspireek saltzeko, guztira 89 milioi dolarrengatik.
* [[Azaroaren 2]]a - Iruzurraren aurkako operazioa [[Espainia]]n. [[Guardia Zibila|Goardia Zibilak]], [[Banco Espirito Santo]] eta [[BNP]] bankuen egoitzak miatu zituen. Banku hauetako kontuak erabilita 1.500 milioi eurotako zerga iruzurra egin zela argitara eman zen.

== Arte eta kultura ==
==== Euskal Herria ====
* [[Urtarrilaren 21]]a - [[Der Fligende Hollander]] opera antzeztu zen [[Bilbo]]ko [[Euskalduna jauregia|Euskalduna Jauregian]]
* [[Urtarrilaren 26]]a - Euskarazko [[Wikipedia]] 5.000 artikulura heldu zen
* [[Otsailaren 18]]a - [[Madame Butterfly]] opera antzeztu zen [[Bilbo]]ko [[Euskalduna jauregia|Euskalduna Jauregian]]
* [[Apirilaren 1]]a - [[2006ko Nafarroako Bertsolari Txapelketa]]n [[Xabier Silveira]]k jantzi zuen txapela laugarren aldiz.
* [[Apirilaren 5]]a - Kulturaren [[Kulturaren Vianako Printzea Saria|Vianako Printzea Saria]] [[Javier Tejada]] fisikoari eman zitzaion.
* [[Apirilaren 22]]a - [[Spencer Tunick]] argazkilariak ehundaka pertsona bildu zituen [[Donostia]]ko [[Kursaal jauregia|Kursaalen]], biluzik argazki bat egiteko.
* [[Apirilaren 26]]a - [[Miren Azkarate]] sailburuak [[Gernika (margolana)|Guernica]] koadroa [[Guggenheim Bilbao Museoa|Guggenheim Bilbao Museora]] aldi baterako ekartzeko eskaera egin zuen.
* [[Apirilaren 26]]a - [[Bernardo Atxaga]] idazleak [[New York]]eko nazioarteko literatura festibalean parte hartu zuen.
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Bilboko Koral Elkartea|Bilboko Koralak]] bira hasi zuen [[Japonia]]n zehar.
* [[Maiatzaren 6]]a - [[Les contes D’Hoffman]] opera antzeztu zen [[Bilbo]]ko [[Euskalduna jauregia|Euskalduna Jauregian]]
* [[Maiatzaren 14]]a - [[Herri Urrats]]a ospatu zen [[Senpere]]ko lakuan.
* [[Maiatzaren 22]]a - [[India]]ko [[Bollywood]] filme baten grabaketa hasi zen [[Bilbo]]n.
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Euskaltzaindia]]k 35 euskaltzain urgazle berri izendatu zituen, bere [[Elantxobe]]ko bileran.
* [[Maiatzaren 28]]a -
** [[Ibilaldia]] ospatu zen [[Elorrio]]n.
** Euskarazko [[Wikipedia]] 10.000 artikulura heldu zen
* [[Ekainaren 8]]a - [[Aida]] opera antzeztu zen, [[Bilbao Exhibition Centre]]rreko [[Bizkaia Arena]]n.
* [[Ekainaren 10]]a - [[AEK Eguna]] ospatu zen [[Larrabetzu]]n.
* [[Ekainaren 21]]a - [[Gernika (margolana)|Guernica]] koadroa [[Euskal Herria|Euskal Herrira]] ekartzearen aldeko eskakizunari ezetza eman zion [[Reina Sofia Museoa]]k.
* [[Uztailaren 11]] - [[Bob Dylan]]ek kontzertua eskaini zuen bakearen alde [[Mikel Laboa]]rekin batera, [[Donostiako Jazzaldia]]n.
* [[Uztailaren 13]]a -
** [[Bilbao BBK Live|Bilbao Live Festivala]] hasi zen.
** [[UNESCO]]k [[Bizkaiko Zubia]], [[Gizateriaren ondare|Gizateriaren Ondare]] izendatu zuen.
* [[Uztailaren 14]]a - [[Josu Zabala Iturralde]]k [[Inaxio Oliveri]] ordezkatu zuen [[Mondragon Unibertsitatea|Mondragon Unibertsitateko]] errektoretzan.
* [[Abuztuaren 31]] - Hiru egun iraungo dituen [[Azkena Rock Festival]]a hasi zen.
* [[Urriaren 1]]a - [[Kilometroak]] ospatu zen [[Oiartzun]]en.
* [[Urriaren 15]]a - [[Nafarroa Oinez]] ospatu zen [[Bera]]n.
* [[Azaroaren 23]]a - [[Ruper Ordorika]] abeslariak disko berria kaleratuko zuen, &quot;Kantuok jartzen ditut&quot; izeneko diskoa.
* [[Abenduaren 16]]a - [[2006ko Bizkaiko Bertsolari Txapelketa]]ren finala [[Xabier Paya]]k irabazi zuen.
* [[Abenduaren 17]]a - [[EPELen lau eta erdiko txapelketa, 2006koa|2006ko Lau eta erdiko Pilota Txapelketa]]: [[Juan Martinez de Irujo|Martinez de Irujo]] txapeldun.

==== Mundua ====
* [[Martxoaren 5]]a - [[Los Angeles]]en Oscar sariak eman ziren, [[1929ko kraxa|Crash]] filmea garaile irten zelarik.
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Eurovision Abesti Lehiaketa|Eurovision]] musika lehiaketa ospatu zen [[Atenas]]en.
* [[Abuztuaren 1]]a - [[MTV]] musika kateak 25 urte bete zituen.
* [[Abuztuaren 31]] - [[Edvard Munch]] margolariaren &quot;Oihua&quot; eta &quot;Madonna&quot; koadro lapurtuak berreskuratu zituen poliziak.

== Zientzia eta teknologia ==
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[2005]].eko urakan denboraldia amaitutzat eman zen [[Zeta]] ekaitz tropikalak indarra galtzean. [[2005]].ean inoiz egondako ekaitz eta urakan kopururik handiena izan eta gero.
* [[Martxoaren 29]]a - Eguzki [[eklipse]] partzial bat ikusi ahal izan zen, [[Brasil]]etik [[Mongolia]]ra doan tartean.
* [[Apirilaren 8]]a - Internetetik musika eta filmeak doan bajatzeko aukera ematen zuten 18 web gune itxi zituen poliziak.
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Balear uharteak|Balear uharteetan]] munduko izaki bizidunik handiena topatu zuten. Alga Posidoniar bat, zortzi kilometroko zabalera, eta 100.000 urte inguru dituena.
* [[Uztailaren 4]]a - [[Discovery transbordadorea|Discovery]] espaziontziaren misioa hasi zen.
* [[Abuztuaren 24]]a - [[Nazioarteko Astronomia Elkartea]]k [[Praga]]n eginiko bileran [[Planeta]] bat zer den zehaztu zuen, urteetako eztabaidaren ostean. Definizio horren arabera, [[Pluton (argipena)|Pluton]] planeta izateari utzi zion.
* [[Urriaren 5]]a - [[NASA]]k [[Marte]]ra bidalitako [[Opportunity]] errobotak, planetako gainazalari eginiko irudiak argitaratu ziren.
* [[Azaroaren 11]] - [[Sony]]k bere [[PlayStation 3]] joko kontsola berria jarri zuen [[Japonia]]ko merkatuan.
* [[Azaroaren 22]]a - [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] lehen ama zelulen bankua zabaldu zuten [[Donostia]]n.
* [[Abenduaren 8]]a - [[Wii|Nintendo Wii]] bideokontsola kaleratu zuen [[Nintendo]]k.
* [[Abenduaren 12]]a - Biomagune bioteknologia laborategia inauguratu zuten [[Donostia]]ko Miramongo teknologi parkean.

== Kirolak ==
* [[2006ko Neguko Olinpiar Jokoak]] ([[Turin]], [[Italia]]; [[Otsailaren 10]]a - [[Otsailaren 26]]a).
** [[2006ko Neguko Olinpiar Jokoetan parte hartutako euskal herritar kirolariak|3 Euskal herritarrek hartu zuten parte]] kirol bakarrean, [[Espainia]] eta [[Frantzia]]ko selekzioekin.
* [[Martxoaren 1]]a - [[Donostia]]ko [[Ibaeta]] auzoan [[Lautximeneta pilotalekua]] inauguratu zen.
* [[Martxoaren 18]]a - [[2006ko Sei Nazioen Txapelketa]] bukatu zen. [[Frantziako errugbi selekzioa|Frantziak]] bere 15. txapelketa eskuratu zuen.
* [[Apirilaren 6]]a - [[San Mames]] futbol zelai berria eraikitzeko proiektua aurkeztu zuen [[Bilboko Athletic Kluba]]k.
* [[Apirilaren 8]]a - [[Jose Angel Gomez Marchante]]k [[Euskal Herriko Itzulia]] irabazi zuen.
* [[Apirilaren 9]]a - [[2006ko Paris-Roubaix]]: [[Fabian Cancellara]] irabazle.
* [[Maiatzaren 3]]a - [[Bartzelona Futbol Kluba|F.C. Barcelona]] [[Espainia]]ko futbol ligako txapelduna.
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Deportivo Alavés|Alaves]] futbol taldea Bigarren Mailara jaitsi zen, nahiz eta [[Real Club Deportivo de La Coruña|Deportivo]] taldeari 1-0 irabazi.
* [[Maiatzaren 17]]a - Futboleko Txapeldunen Ligako finala ospatu zen [[Arsenal Football Club|Arsenal F.C.]] eta [[Bartzelona Futbol Kluba|F.C. Barcelona]] taldeen artean. Bigarrenak irabazi zuen.
* [[Maiatzaren 20]]a - Europako [[errugbi]] txapelketaren finala: Munster talde irlandarrak [[Biarritz Olympique]] 23-19 menderatu zuen.
* [[Maiatzaren 25]]a - Manolo Sainz eta Liberty Seguros txirrindulari taldeko kide batzuk atxilotu zituzten, ustez odol aldaketak egiteagatik.
* [[Maiatzaren 28]]a - [[2006ko Laudioko Sari Nagusia]]: [[Jaume Rovira Pous]] kataluniarra irabazle.
* [[Ekainaren 4]]a -
** [[2006ko Esku Huskako Buruz Buruko Pilota Txapelketa Nagusia]]: [[Juan Martinez de Irujo|Mtnez. de Irujo]] txapeldun.
** [[2006ko Euskal Bizikleta]]: [[Koldo Gil]] irabazle.
* [[Ekainaren 9]]a - [[2006ko Munduko Futbol Txapelketa|Munduko Futbol Txapelketa]] hasi zen [[Alemania]]n.
* [[Ekainaren 10]]a -
** [[Biarritz Olympique]] [[errugbi]] taldea [[Frantziako errugbi txapelketa|Frantziako txapelduna]] izan zen finala 40-13 irabaziz Stade Toulousain taldearen aurka.
** [[Iban Mayo]]k [[Dauphiné Libéré]] lasterketako etapa bat irabazi zuen.
* [[Ekainaren 11]] -
** [[Rafael Nadal]] [[tenis]] jokalariak [[Roland Garros txapelketa|Roland Garros]] txapelketa irabazi zuen.
** [[Barañain]]go [[Lagunak Kirol Elkartea|Lagunak]] futbol taldeak Erreginaren Kopako finala galdu zuen.
* [[Ekainaren 30]]a - [[Jan Ullrich]], [[Joseba Beloki]] eta beste hogei bat txirrindulariri [[Frantziako Tourra|Frantziako Tourrean]] parte hartzea eragotzi zieten, Espainian agerturiko doping kasuekin zerikusia izatearen susmoagatik.
* [[Uztailaren 4]]a - [[Javier Clemente]], [[Bilboko Athletic Kluba|Athletic Futbol taldeko]] entrenatzaile kargutik kendu zuten.
* [[Uztailaren 7]]a - [[2006ko Nafarroako lau eta erdiko txapelketa]]: [[Juan Martinez de Irujo|Martinez de Irujo]] irabazle.
* [[Uztailaren 9]]a - [[Italia]], [[Munduko Futbol Txapelketa]] irabazi zuen, [[Frantzia]]ri penaltietan irabazi eta gero.
* [[Uztailaren 11]] - [[Julen Guerrero]], [[Bilboko Athletic Kluba|Athletic Futbol taldeko]] jokalariak, futbola utziko zuela argitara eman zuen.
* [[Uztailaren 13]]a - [[Iban Mayo]] txirrindularia [[Frantziako Tourra|Frantziako Tourretik]] erretiratu zen.
* [[Uztailaren 23]]a - [[Floyd Landis]] txirrindulariak, [[Frantziako Tourra]] irabazi zuen.
* [[Uztailaren 27]]a - [[Floyd Landis]] txirrindulariak, [[Frantziako Tourra|Frantziako Tourreko]] 17. etapan positibo eman zuela argitara eman zuen bere taldeak.
* [[Uztailaren 31]] - [[2006ko Getxoko Zirkuitua]]: [[Mikel Gaztañaga]] gipuzkoarra irabazle. 
* [[Abuztuaren 12]]a - [[2006ko Donostia Klasikoa]]: Xavier Florencio irabazle.
* [[Abuztuaren 31]] - Astean zehar eztabaida handia izan ostean, eta bertan behera geratzeko arriskuan izan eta gero, [[Kontxako Bandera|Kontxako Ikurrinan]] parte hartzera sailkatzeko estropada jokatu zen. Astillerok parte hartu zuen.
* [[Irailaren 10]]a -
** [[Sociedad Deportiva de Remo Castro Urdiales|Castroko]] arraun elkarteak [[Kontxako Bandera|Kontxako Ikurrina]] irabazi zuen, lasterketako errekorra hautsita.
** [[Michael Schumacher]], [[1 Formula|Formula 1eko]] gidariak, denboraldia amaitzerakoan erretiratuko zela esan zuen.
* [[Irailaren 17]]a - [[2006ko Espainiako Itzulia]]: [[Alexander Vinokurov]] irabazle.
* [[Irailaren 22]]tik [[urriaren 1]]era [[Munduko XV. Pilota Txapelketa]] jokatu zen [[Mexiko Hiria]]n.
* [[Irailaren 27]]a - [[Fernando Lamikiz]], [[Bilboko Athletic Kluba|Athletic Klubeko]] presidenteak, dimisioa aurkeztu zuen, [[Ana Urkijo]]k kargua eskuratu zuelarik.
* [[Urriaren 8]]a -
** [[Euskal Autonomia Erkidegoa|Euskadi]] eta [[Katalunia]]ko futbol selekzioek, partidua jokatu zuten [[Bartzelona]]n, 2-2 emaitzararekin.
** [[Josu Ugarte]] pilotua, [[Urrakiko Igoera]]n parte hartzen zegoela istripua izan eta hil egin zen.
* [[Urriaren 22]]a - [[VELUX 5 Oceans Race|Velux Five Oceans]] izeneko belauntzi lasterketa hasi zen [[Bilbo]]n.
* [[Urriaren 26]]a - [[Jose Maria Bakero|Jose Mari Bakero]] [[Real Sociedad]]eko entrenatzaile kargutik bota zuten.
* [[Urriaren 27]]a - [[Miguel Angel Lotina]] [[Real Sociedad]]eko entrenatzaile moduan aurkeztu zuten.
* [[Azaroaren 6]]a - [[Bilboko Athletic Kluba|Athletic Klubeko]] lehendariak, Ana Urkijok, taldeak [[Real Sociedad]] futbol taldearekin harremanak eten zituela argitara eman zuen.
* [[Azaroaren 27]]a - [[Félix Sarriugarte]] [[Bilboko Athletic Kluba|Athletic Klubeko]] entrenatzaile kargutik bota zuten.
* [[Azaroaren 28]]a - [[Jose Manuel Esnal|Jose Manuel Esnal Mane]] [[Bilboko Athletic Kluba|Athletic Klubeko]] entrenatzaile moduan aurkeztu zuten.

== Jaiotzak ==
* [[Otsailaren 18]]a - [[Paul Oiartzabal]], gipuzkoar eskiatzaile akrobatikoa.
* [[Apirilaren 6]]a - [[Janna Jihad]], [[palestinar]] gazte ekintzaile eta kazetari amateurra.
* [[Apirilaren 26]]a - [[Kamila Valieva]], errusiar patinatzaile-artistikoa.
* [[Ekainaren 12]]a - [[Francisca Aronsson]], suediar-perutar aktorea, abeslaria eta modeloa.
* [[Haira Aizpurua]], lapurtar bertsolaria.

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Gudrun Corvinus]], alemaniar geologoa, paleontologoa eta arkeologoa (j. [[1932]]).
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Casiano Floristán]], nafar teologo eta apaiza (j. [[1926]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Arlette Gruss]], frantziar zirkuko-artista, [[lehoinabar]] hezle gisa nabarmena (j. [[1930]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Heinrich Harrer]], austriar mendizale, kirolari, geografo eta egilea (j. [[1912]]).
* [[Urtarrilaren 13]]a - [[Mary Kenner]], estatubatuar asmatzailea (j. [[1912]]).
* [[Urtarrilaren 14]]a - [[Shelley Winters]], estatubatuar aktorea (j. [[1920]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Jaber Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah]], [[Kuwait]]eko emirra (j. [[1926]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Pilar Arostegi]], gasteiztar agirizaina, Gasteizko Udal Artxiboko lehenengo emakumezko artxibozaina (j. [[1944]]).
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Alberto Bacigalupe]], bizkaitar kazetaria (j. [[1946]]).
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[Pedro Ortuzar|Pedro Ortuzar, ''Iturri'']], bizkaitar bertsolaria (j. [[1932]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Wilson Pickett]], estatubatuar abeslaria (j. [[1941]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Patxi Altuna]], gipuzkoar [[euskal hizkuntzalaritza|euskalaria]], idazlea eta [[jesusen Konpainia|jesulaguna]] (j. [[1927]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Manolita del Arco]], bizkaitar politikaria, [[PCE]]ko kidea (j. [[1920]]).
* [[Urtarrilaren 21]]a - [[Ibrahim Rugova]], [[Kosovo]]ko presidentea (j. [[1944]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[Chris Penn]], estatubatuar aktorea (j. [[1965]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[Schafik Handal]], salvadortar politikaria, El Salvadorreko ezkerreko lider garrantzitsua (j. [[1930]]).
* [[Urtarrilaren 25]]a - [[Maurice Plantier]], lapurtar politikaria (j. [[1921]]).
* [[Urtarrilaren 26]] - [[Jean-Christophe Lafaille]], frantziar alpinista eta mendi-gidaria (j. [[1965]]).
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[Chris Heunis]], [[Hegoafrika]]ko jarduneko presidentea (j. [[1927]]).
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[Johannes Rau]], [[Alemania]]ko presidentea (j. [[1931]]).
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Lola Cardona]], espainiar aktorea (j. [[1936]]).
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Nam June Paik]], korear-estatubatuar artista (j. [[1932]]).
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Coretta Scott King]], eskubide zibilen aldeko borrokalaria, [[Martin Luther King]]en emaztea (j. [[1927]]).
* [[Urtarrilaren 31]] - [[Ruairí Brugha]], irlandar politikaria (j. [[1917]]).
* [[Urtarrilaren 31]] - [[Jason Sears]], [[Rich Kids on LSD|Rich kids on lsd]] taldeko abeslari originala (j. [[1968]]).
* [[Urtarrilaren 31]] - [[Moira Shearer]], eskoziar dantzaria eta antzezlea (j. [[1926]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 1]]a - [[Guy Basquet]], frantziar errugbilaria (j. [[1921]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Ants Ilus]], Estoniako Independentzia Gerran borrokatu zuen azken soldadua (j. [[1901]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Romano Mussolini]], italiar jazz pianista eta margolaria (j. [[1927]]).
* [[Otsailaren 4]]a - [[Betty Friedan]], estatubatuar idazle feminista (j. [[1921]]).
* [[Otsailaren 8]]a - [[Jean-Robert Ipoustéguy]], frantziar pintore eta eskultorea (j. [[1920]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Phil Brown]], estatubatuar aktorea (j. [[1916]]).
* [[Otsailaren 13]]a - [[Peter Frederick Strawson]], ingeles filosofoa (j. [[1919]]).
* [[Otsailaren 14]]a - [[Shoshana Damari]], ''hebrear musikaren erregina'', yemendar-israeldar abeslaria (j. [[1923]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Isidoro Urra]], euskal herritar futbolaria (j. [[1916]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Benno Besson]], suitzar antzerki zuzendari eta antzezlea (j. [[1922]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Telmo Zarraonandia]], ''Zarra'', [[Bilboko Athletic Kluba|Bilboko Athletic Klubeko]] futbolaria, bere garaian eta luzaroan [[Espainiako futbol liga txapelketa|Espainiako ligako]] goleatzailerik handiena (j. [[1921]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Octavia E. Butler]], zientzia fikzioko estatubatuar idazlea (j. [[1947]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Don Knotts]], estatubatuar aktore eta umorista (j. [[1924]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Dennis Weaver]], estatubatuar aktorea (j. [[1924]]).
* [[Otsailaren 27]]a - [[Igor Angulo Iturrate]], bizkaitar [[ETA]]kidea, [[Cuenca]]ko espetxean (j. [[1973]]).
* [[Otsailaren 28]]a - [[Owen Chamberlain]], estatubatuar fisikaria, 1959ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1920]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[José Luis Castejón]], nafar sindikalista eta politikaria (j. [[1950]]).
* [[Martxoaren 3]]a - [[Roberto Sainz del Olmo]], [[Langile Abertzaleen Batzordeak|LAB]] sindikatuko ordezkaria, [[Aranjuez]]eko espetxean (j. [[1965]]).
* [[Martxoaren 4]]a - [[Felix Aranzabal]], ''Angiozarko Itsua'', gipuzkoar soinujolea (j. [[1919]]).
* [[Martxoaren 5]]a - [[Richard Kuklinski]], soldatapeko estatubatuar hiltzailea (j. [[1935]]).
* [[Martxoaren 6]]a - [[Pedro Maria Iturriaga]], bizkaitar futbolaria (j. [[1939]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Ali Farka Toure|Ali Farka Touré]], maliar abeslari eta gitarra-jotzailea (j. [[1939]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Juani Mendiola]], euskal antzezlea.
* [[Martxoaren 11]] - [[Slobodan Milošević]], [[Serbia]]ko presidentea eta [[Jugoslavia]]koa (j. [[1941]]).
* [[Martxoaren 13]]a - [[Jimmy Johnstone]], eskoziar futbolaria (j. [[1944]]).
* [[Martxoaren 13]]a - [[Maureen Stapleton]], estatubatuar aktorea (j. [[1925]]).
* [[Martxoaren 14]]a - [[Lennart Meri]], estoniar idazle, zinemagile eta politikaria (j. [[1929]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Georgios Rallis]], [[Grezia]]ko lehen ministroa (j. [[1918]]).
* [[Martxoaren 16]]a - [[René Lasserre]], lapurtar sukaldaria (j. [[1912]]).
* [[Martxoaren 23]]a - [[Sarah Caldwell]], estatubatuar antzerki enpresaburua, orkestra zuzendaria eta musikaria (j. [[1924]]).
* [[Martxoaren 23]]a - [[Desmond Doss]], [[AEB]]ko Ohore domina eskuratu zuen lehen kontzientzia eragozlea (j. [[1919]]).
* [[Martxoaren 23]]a - [[Eloy de la Iglesia]], [[zarautz|zarauztar]] zine zuzendaria (j. [[1944]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Antonio Fernández de Trocóniz]], euskal herritar matematikari, ingeniari, irakasle eta katedraduna (j. [[1916]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Rocío Dúrcal]], espainiar aktorea eta abeslaria (j. [[1944]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Richard Fleischer]], estatubatuar zinema-zuzendaria (j. [[1916]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Stanisław Lem]], zientzia fikzioko poloniar idazlea (j. [[1921]]).
* [[Martxoaren 28]]a - [[Proinsias Ó Maonaigh]], irlandar biolinjolea eta irlandar musika eta kulturaren bultzatzailea (j. [[1922]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 9]]a - [[Vilgot Sjöman]], suediar zinema-zuzendaria eta aktorea (j. [[1924]]).
* [[Apirilaren 13]]a - [[Muriel Spark]], ingelesezko eskoziar idazlea (j. [[1918]]).
* [[Apirilaren 14]]a - [[Miguel Reale]], brasildar filosofo eta legelaria (j. [[1910]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[José Méndez]], espainiar artzapezpikua, [[Iruñe eta Tuterako artxidiozesia|Iruñeko artzapezpiku eta Tuterako apezpikua]] izandakoa (j. [[1921]]).
* [[Apirilaren 19]]a - [[Ellen Kuzwayo]], [[Hegoafrika]]ko emakumeen eskubideen aldeko militantea eta politikaria (j. [[1914]]).
* [[Apirilaren 20]]a - [[Kathleen Antonelli]], [[ENIAC]]en sei programatzaile originaletako bat (j. [[1921]]).
* [[Apirilaren 20]]a - [[Paul Moritz Cohn]], alemaniar matematikaria (j. [[1924]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Joxe Mari Urbieta|Joxe Mari Urbieta, ''Egañazpi'']], gipuzkoar panderojotzailea eta abeslaria (j. [[1920]]).
* [[Apirilaren 22]]a - [[Henriette Avram]], estatubatuar informatikari, programatzaile eta liburuzaina (j. [[1919]]).
* [[Apirilaren 22]]a - [[Alida Valli]], italiar antzezlea (j. [[1921]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[William P. Gottlieb]], estatubatuar kazetaria eta argazkilaria, jazzaren «Urrezko Garaiaren» irudiegatik ezaguna (j. [[1917]]).
* [[Apirilaren 25]]a - [[Jokin Gorostidi]], euskal politikaria (j. [[1944]]).
* [[Apirilaren 25]]a - [[Jane Jacobs]], estatubatuar-kanadiar zientzia dibulgatzailea, hirigintzaren teorikoa eta ekintzaile soziopolitikoa (j. [[1916]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Mari Jose Urruzola]], gipuzkoar pedagogoa, feminista eta gaztelaniazko idazlea (j. [[1940]]).
* [[Apirilaren 29]]a - [[Juantxo Boriko]], Ginean jaiotako Gasteiztar abeslaria (j. [[1957]]).
* [[Apirilaren 29]]a - [[John Kenneth Galbraith]], kanadar-estatubatuar ekonomialaria eta diplomatikoa (j. [[1908]]).
* [[Apirilaren 30]]a - [[Jean-François Revel]], frantziar kazetari, filosofo eta idazlea (j. [[1924]]).
* [[Apirilaren 30]]a - [[Pramoedya Ananta Toer]], indonesiar idazlea, herrialde horretako garrantzitsuenetako bat (j. [[1925]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 3]]a - [[Karel Appel]], herbeheretar margolaria (j. [[1921]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Floyd Patterson]], estatubatuar boxeolaria (j. [[1935]]).
* [[Maiatzaren 12]]a - [[Miguel Fisac]], [[Ciudad Real]]dar arkitektoa (j. [[1913]]).
* [[Maiatzaren 14]]a - [[Stanley Kunitz]], estatubatuar poeta (j. [[1905]]).
* [[Maiatzaren 14]]a - [[Robert Bruce Merrifield]], estatubatuar kimikaria, 1984ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1921]]).
* [[Maiatzaren 16]]a - [[André Labarrère]], frantziar politikaria, [[Akitaniako Eskualde Kontseilua|Akitaniako Eskualde Kontseiluko presidentea]] (j. [[1928]]).
* [[Maiatzaren 21]]a - [[Julián Gállego]], espainiar arte-kritikari eta historialaria (j. [[1919]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Desmond Dekker]], jamaikar ska eta reggae musika abeslari eta musikagilea (j. [[1941]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Carlos Etaio]], ''Capitán Etayo'', euskal itsasgizon eta esploratzailea (j. [[1921]]).
* [[Maiatzaren 27]]a - [[Alfonso Lusson]], euskal aktore eta umorista (j. [[1941]]).
* [[Maiatzaren 30]]a - [[Shohei Imamura]], japoniar zinegilea (j. [[1926]]).
* [[Maiatzaren 31]] - [[Raymond Davis]], estatubatuar kimikari eta fisikaria, 2002ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1914]]).
* [[Maiatzaren 31]] - [[Miguel Ortiz Berrocal]], espainiar eskultorea (j. [[1933]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 1]]a - [[Rocío Jurado]], espainiar abeslari eta aktorea, andaluziar koplan eta flamenkoan espezializatua (j. [[1946]]).
* [[Ekainaren 6]]a - [[Billy Preston]], estatubatuar musikaria (j. [[1946]]).
* [[Ekainaren 12]]a - [[György Ligeti]], hungariar-austriar musikagilea (j. [[1923]]).
* [[Ekainaren 13]]a - [[Charles Haughey]], Irlandako [[Taoiseach]]a (j. [[1925]]).
* [[Ekainaren 19]]a - [[Jose Luis Lekuona|Jose Luis Lekuona, ''Lexoti'']], gipuzkoar bertsolaria (j. [[1925]]).
* [[Ekainaren 22]]a - [[Asun Balzola]], bizkaitar ilustratzaile, idazle eta itzultzailea (j. [[1942]]).
* [[Ekainaren 23]]a - [[Aaron Spelling]], estatubatuar telebista ekoizle eta idazlea (j. [[1923]]).
* [[Ekainaren 25]]a - [[Kenneth Griffith]], galestar aktorea (j. [[1921]]).
* [[Ekainaren 29]]a - [[Tadao Onishi]], japoniar futbolaria (j. [[1943]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 1]]a - [[Ryutaro Hashimoto]], [[Japoniako Lehen Ministro]]a (j. [[1937]]).
* [[Uztailaren 7]]a - [[Syd Barrett]], ingeles abeslari, egile abeslari eta musikaria, [[Pink Floyd]] taldeko kide sortzailea (j. [[1946]]).
* [[Uztailaren 8]]a - [[June Allyson]], estatubatuar antzezlea, dantzaria eta abeslaria (j. [[1917]]).
* [[Uztailaren 8]]a - [[Fernando Muniozguren]], gipuzkoar pentsalaria eta euskalgintzako eragilea (j. [[1950]]).
* [[Uztailaren 10]]a - [[Xamil Basaiev]], [[txetxenia]]r gerrillako liderra (j. [[1965]]).
* [[Uztailaren 13]]a - [[Pirmin Aldabaldetreku]], gipuzkoar dantzaria (j. [[1930]]).
* [[Uztailaren 13]]a - [[Red Buttons]], estatubatuar aktorea (j. [[1919]]).
* [[Uztailaren 13]]a - [[Angel Sukia]], gipuzkoar kardinal eta artzapezpikua (j. [[1916]]).
* [[Uztailaren 17]]a - [[Mickey Spillane]], estatubatuar idazlea (j. [[1918]]).
* [[Uztailaren 19]]a - [[Juan María Benegas]], gipuzkoar futbolaria (j. [[1934]]).
* [[Uztailaren 19]]a - [[Jack Warden]], estatubatuar aktorea (j. [[1920]]).
* [[Uztailaren 20]]a - [[Angela Arregi]], bizkaitar moda-diseinatzailea (j. [[1939]]).
* [[Uztailaren 20]]a - [[Gaizka Barandiaran]], gipuzkoar idazle eta musikagilea (j. [[1916]]).
* [[Uztailaren 21]]a - [[Juliana Zubizarreta]], trikiti musikako panderojole eta abeslari gipuzkoarra (j. [[1910]]).
* [[Uztailaren 30]]a - [[Murray Bookchin]], estatubatuar historialaria, irakaslea, ikertzailea, ideologoa eta ekintzailea, ekoanarkismoaren fundatzailea eta mugimendu ekologistaren aitzindaria (j. [[1921]]).

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 3]]a - [[Arthur Lee]], estatubatuar abeslaria, ''[[Love (musika taldea|Love]]'' taldeko kidea (j. [[1945]]).
* [[Abuztuaren 3]]a - [[Elisabeth Schwarzkopf]], alemaniar-britainiar sopranoa (j. [[1915]]).
* [[Abuztuaren 9]]a - [[James Alfred Van Allen]], estatubatuar fisikaria, [[Van Allenen gerrikoak|Van Allenen gerrikoen]] aurkitzailea (j. [[1914]]).
* [[Abuztuaren 11]] - [[Mazisi Kunene]], [[zuluera]]zko hegoafrikar poeta (j. [[1930]]).
* [[Abuztuaren 13]]a - [[Xosé Henrique Rodríguez Peña]], galiziar politikari eta arkitektoa (j. [[1942]]).
* [[Abuztuaren 16]]a - [[Alfredo Stroessner]], [[Paraguai]]ko presidente eta diktadorea (j. [[1912]]).
* [[Abuztuaren 23]]a - [[Maynard Ferguson]], kanadar jazz tronpeta-jotzailea (j. [[1928]]).
* [[Abuztuaren 23]]a - [[Francisco Peralta]], espainiar apezpikua, [[Gasteizko elizbarrutia|Gasteizko gotzaina]] izandakoa (j. [[1911]]).
* [[Abuztuaren 23]]a - [[Marie Tharp]], estatubatuar geologoa eta itsas kartografoa, itsas ondoaren lehen mapa zientifikoaren sortzailea (j. [[1920]]).
* [[Abuztuaren 27]]a - [[María Capovilla]], 116 urte eta 347 egun bizi izandako ekuadortarra, heriotza momentuan munduan [[Bizirik dauden munduko pertsonarik zaharrenen zerrenda|bizirik irauten zuen pertsona zaharrena]] (j. [[1889]]).
* [[Abuztuaren 28]]a - [[Melvin Schwartz]], estatubatuar fisikaria, 1988ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1932]]).
* [[Abuztuaren 29]]a - [[Youenn Gwernig]], bretoi idazle eta abeslaria (j. [[1925]]).
* [[Abuztuaren 30]]a - [[Glenn Ford]], estatubatuar aktorea (j. [[1916]]).
* [[Abuztuaren 30]]a - [[Nagib Mahfuz]], arabierazko egiptoar idazlea, 1988ko [[Literaturako Nobel Saria]] (j. [[1911]]).

==== Iraila ====
* [[Irailaren 4]]a - [[Giacinto Facchetti]], italiar futbolaria (j. [[1942]]).
* [[Irailaren 4]]a - [[Steve Irwin]], ''Krokodilo-ehiztaria'', australiar naturalista eta telebistako aurkezlea (j. [[1962]]).
* [[Irailaren 10]]a - [[Maltzeta|Juan Garate Alkorta ''Maltzeta'']], gipuzkoar trikitilaria (j. [[1924]]).
* [[Irailaren 10]]a - [[Taufa'ahau Tupou IV.a]], [[Tonga]]ko erregea (j. [[1918]]).
* [[Irailaren 11]] - [[Joachim Fest]], alemaniar historialari, kazetari, kritikari eta argitaratzailea (j. [[1926]]).
* [[Irailaren 12]]a - [[Dionisio Txoperena]], ''Dio'', Estatu Batuetara emigratutako euskaldun artzaina, [[AT&amp;T]] konpainiaren iragarki-kanpaina batean parte hartzeagatik ospetsua (j. [[1954]]).
* [[Irailaren 14]]a - [[José Antonio Nieves Conde]], espainiar kazetari eta zinema zuzendaria (j. [[1915]]).
* [[Irailaren 15]]a - [[Oriana Fallaci]], italiar kazetaria eta idazlea (j. [[1929]]).
* [[Irailaren 16]]a - [[Rob Levin]], ''Lilo'', estatubatuar programatzailea (j. [[1955]]).
* [[Irailaren 17]]a - [[José Gallego]], gipuzkoar futbolaria, Ingalaterran aritutakoa (j. [[1923]]).
* [[Irailaren 22]]a - [[Enrique Gorriarán]], argentinar iraultzailea (j. [[1941]]).
* [[Irailaren 23]]a - [[Malcolm Arnold]], britainiar konpositorerik garrantzitsuenetakoa, bai zinemarako musikan baita musika formalean (j. [[1921]]).
* [[Irailaren 27]]a - [[Luis Goya]], euskal zinema ekoizle eta zuzendaria (j. [[1951]]).

==== Urria ====
* [[Urriaren 2]]a - [[Paul Halmos]], hungariar-estatubatuar matematikaria (j. [[1916]]).
* [[Urriaren 3]]a - [[John Crank]], ingeles matematikaria (j. [[1916]]).
* [[Urriaren 6]]a - [[José María Galardi]], [[Real Sociedad]]eko gipuzkoar futbolaria (j. [[1931]]).
* [[Urriaren 7]]a - [[Julen Goikoetxea]], bizkaitar txirrindulari amateurra (j. [[1985]]).
* [[Urriaren 7]]a - [[Anna Politkovskaia]], errusiar kazetaria (j. [[1958]]).
* [[Urriaren 12]]a - [[Gillo Pontecorvo]], italiar zinema zuzendaria (j. [[1919]]).
* [[Urriaren 16]]a - [[Valentín Paniagua]], [[Peru]]ko presidentea (j. [[1936]]).
* [[Urriaren 18]]a - [[Pedro Antonio Gainzarain]], arabar apaiz, unibertsitate irakasle eta idazlea (j. [[1928]]).
* [[Urriaren 18]]a - [[Fermin Gordejuela]], nafar futbolaria (j. [[1933]]).
* [[Urriaren 18]]a - [[Xosé Quiroga Suárez]], [[Galiziako Xunta]]ko bigarren presidentea (j. [[1920]]).
* [[Urriaren 21]]a - [[Urien Wiliam]], galestar idazle eta antzerkigilea (j. [[1929]]).
* [[Urriaren 22]]a - [[Choi Kyu-hah]], [[Hego Korea]]ko presidentea (j. [[1919]]).
* [[Urriaren 25]]a - [[Emilio Vedova]], italiar margolaria (j. [[1919]]).
* [[Urriaren 27]]a - [[Brad Will]], estatubatuar dokumentalista independente eta militante anarkista (j. [[1970]]).
* [[Urriaren 30]]a - [[Pedro Alonso]], euskal herritar saskibaloi jokalaria (j. [[1910]]).
* [[Urriaren 31]] - [[Pieter Willem Botha]], [[Hegoafrika]]ko azken lehen ministroa eta lehendabiziko estatu presidentea, [[apartheid]] sistemaren sustatzailea (j. [[1916]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 1]]a - [[William Styron]], estatubatuar eleberrigilea (j. [[1925]]).
* [[Azaroaren 5]]a - [[Bülent Ecevit]], [[Turkia]]ko presidentea (j. [[1925]]).
* [[Azaroaren 6]]a - [[Francisco Fernández Ochoa]], espainiar eskiatzaile alpinoa (j. [[1950]]).
* [[Azaroaren 10]]a - [[Vera Atseva]], mazedoniar politikari komunista eta jugoslaviar partisanoen kidea (j. [[1919]]).
* [[Azaroaren 10]]a - [[Jack Palance]], estatubatuar aktorea (j. [[1919]]).
* [[Azaroaren 11]] - [[Esther Lederberg]], estatubatuar mikrobiologoa izan zen, bakterioen genetikan aitzindaria (j. [[1922]]).
* [[Azaroaren 12]]a - [[Adam Schaff]], poloniar filosofoa eta soziologoa (j. [[1913]]).
* [[Azaroaren 15]]a - [[Adelaida Las Santas]], espainiar kazetari eta poeta (j. [[1918]]).
* [[Azaroaren 16]]a - [[Milton Friedman]], estatubatuar ekonomialari eta intelektuala, 1976ko [[Ekonomiako Nobel Saria]] (j. [[1912]]).
* [[Azaroaren 16]]a - [[Jordi Sarsanedas]], kataluniar idazlea (j. [[1924]]).
* [[Azaroaren 17]]a - [[Ferenc Puskás]], hungariar futbolaria, historiako jokalari onentsuenetako bat (j. [[1927]]).
* [[Azaroaren 20]]a - [[Robert Altman]], estatubatuar zinema zuzendaria (j. [[1925]]).
* [[Azaroaren 21]]a - [[Hassan Gouled Aptidon]], [[Djibuti]]ko lehenbiziko presidentea (j. [[1916]]).
* [[Azaroaren 23]]a - [[Philippe Noiret]], frantziar aktorea (j. [[1930]]).
* [[Azaroaren 24]]a - [[Juice Leskinen]], finlandiar kantautore, olerkari eta konpositorea (j. [[1950]]).
* [[Azaroaren 25]]a - [[Valentín Elizalde|Valentín Elizalde, ''El Gallo de Oro'']], ''norteño'' estiloko mexikar abeslari eta abestigilea, erahila (j. [[1979]]).
* [[Azaroaren 26]]a - [[Mário Cesariny de Vasconcelos]], portugaldar idazlea eta margolaria (j. [[1923]]).

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 1]]a - [[Claude Jade]], frantziar aktorea (j. [[1948]]).
* [[Abenduaren 10]]a - [[Augusto Pinochet]], [[Txile]]ko diktadorea (j. [[1915]]).
* [[Abenduaren 13]]a - [[Loyola de Palacio]], [[Europako Batzordea|Europako Batzordeko]] lehendakariorde eta jatorri euskalduneko espainiar politikaria (j. [[1950]]).
* [[Abenduaren 18]]a - [[Joseph Barbera]], estatubatuar animatzaile, zuzendari eta ekoizlea, [[Hanna-Barbera]] estudioaren sortzailea (j. [[1911]]).
* [[Abenduaren 20]]a - [[Jozef Abasq]], bretainiar idazlea (j. [[1923]]).
* [[Abenduaren 21]]a - [[Étienne Camy-Peyret]], zuberotar sindikalista, [[CGT]]koa (j. [[1922]]).
* [[Abenduaren 21]]a - [[Saparmurat Nijazov]], [[Turkmenistan]]go diktadorea (j. [[1940]]).
* [[Abenduaren 25]]a - [[James Brown]], estatubatuar soul eta funk abeslari, konposatzaile, musikari eta ekoizlea (j. [[1933]]).
* [[Abenduaren 25]]a - [[Francisco Salinas]], nafar legelaria (j. [[1915]]).
* [[Abenduaren 26]]a - [[Manuel Quintas de Almeida]], [[Sao Tome eta Principe]]ko bitarteko presidentea (j. [[1957]]).
* [[Abenduaren 26]]a - [[Gerald Ford]], [[Ameriketako Estatu Batuetako presidenteen zerrenda|Ameriketako Estatu Batuetako 38. Presidentea]] (j. [[1913]]).
* [[Abenduaren 28]]a - [[Jose Maria Etxaburu]], ''Kamiñazpi'', euskal idazlea eta [[Euskaltzain urgazleen zerrenda|euskaltzain urgazlea]] (j. [[1913]]).
* [[Abenduaren 28]]a - [[Ramón Reparaz]], euskal aktorea (j. [[1931]]).
* [[Abenduaren 30]]a - [[Saddam Hussein]], [[Irak]]eko diktadorea (j. [[1937]]).
* [[Abenduaren 31]] - [[Seymour Martin Lipset]], estatubatuar soziologo politikoa (j. [[1922]]).

==== Egun ezezaguna edo zehaztugabea ====
* [[Andoni Sarasola Martínez]], gipuzkoar ingeniaria (j. [[1917]]).
* [[Erramun Gametxo]], euskal pentsalari eta idazlea (j. {{circa|[[1914]]}}).
* [[Ignacio González Bastida]], gipuzkoar musikaria (j. [[1913]]).
* [[Isaias Albistegi]], gipuzkoar erbesteratua, hegazkinlaria Sobietar Batasunean II. Mundu Gerran (j. [[1924]]).
* [[Iñaki Zubiri]], euskal idazlea (j. [[1913]]).

== [[Nobel Sariak|Nobel saridunak]]: ==
* [[Fisikako Nobel Saria|Fisika]]: [[John C. Mather]], [[George Smoot|George F. Smoot]]
* [[Kimikako Nobel Saria|Kimika]]: [[Roger D. Kornberg]]
* [[Literaturako Nobel Saria|Literatura]]: [[Orhan Pamuk]]
* [[Medikuntzako Nobel Saria|Medikuntza]]: [[Andrew Fire]], [[Craig Mello]]
* [[Ekonomiako Nobel Saria|Ekonomia]]: [[Edmund Phelps]]
* [[Bakearen Nobel Saria|Bakea]]: [[Muhammad Yunus]] eta Grameen Bankua.

----

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:2006| ]]</text>
      <sha1>2b2z52bmgf6w3copb6oreo7xvabefq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Roger De Vlaeminck</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7763</id>
    <revision>
      <id>9005698</id>
      <parentid>8917135</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:10:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kirol lorpenak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17733" xml:space="preserve">{{Txirrindulari infotaula
| izena = Roger De Vlaeminck
| irudia = Roger de Vlaeminck (1972).jpg
| izen osoa = Roger De Vlaeminck
| ezizena = Monsieur Paris–Roubaix
| jaiotza data = [[1947]]ko [[abuztuaren 24]]a
| jaiotza herria = [[Eeklo]]
| jaiotza herrialdea = {{banderaikur|Belgika}}
| heriotza data = 
| heriotza herria =
| heriotza herrialdea =
| altuera = 1,81 m
| pisua = 74 kg
| taldea = Erretiratua
| modalitatea = Errepidea / ziklo-krosa
| rola = Ordokilaria
| trebetasuna = Klasikomanoa
| amateur urteak =
| profesional urteak = 1969–1971&lt;br /&gt;1972&lt;br /&gt;1973–1977&lt;br /&gt;1978&lt;br /&gt;1979&lt;br /&gt;1980&lt;br /&gt;1981–1982&lt;br /&gt;1983&lt;br /&gt;1984
| profesional taldeak = Flandria&lt;br /&gt;Dreher&lt;br /&gt;Brooklyn&lt;br /&gt;Sanson&lt;br /&gt;GIS&lt;br /&gt;Boule d'Or-Colnago&lt;br /&gt;DAF Trucks&lt;br /&gt;Gios&lt;br /&gt;GIS
| zuzendutako urteak =    
| zuzendutako taldeak =
| garaipen nagusiak =
'''Txapelketak'''&lt;br /&gt;
[[Fitxategi:Jersey belgianflag.svg|20px]] Belgikako Errepide Txapelketa (1969, 1981)&lt;br /&gt;
[[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|20px]] Munduko Ziklo-kros Txapelketa (1975)&lt;br /&gt;
[[Fitxategi:Jersey belgianflag.svg|20px]] Belgikako Ziklo-kros Txapelketa (1974, 1975, 1978)&lt;br /&gt;
'''Klasikak'''&lt;br /&gt;
[[Paris-Roubaix]] (1972, 1974, 1975, 1977)&lt;br /&gt;
[[Milan-San Remo]] (1973, 1978, 1979)&lt;br /&gt;
[[Flandriako Tourra]] (1977)&lt;br /&gt;
[[Lombardiako Giroa|Lonbardiako Giroa]] (1974, 1976)&lt;br /&gt;
[[Lieja-Bastogne-Lieja|Liège–Bastogne–Liège]] (1970)&lt;br /&gt;
[[La Flèche Wallonne|Flèche Wallonne]] (1971)&lt;br /&gt;
[[Züricheko txapelketa|Zuricheko Sari Nagusia]] (1975)&lt;br /&gt;
'''Etapakako itzuliak''' &lt;br /&gt;
[[Fitxategi:Jersey blue.svg|20px]] [[Tirreno-Adriatiko]] (1972, 1973, 1974, 1975, 1976, 1977)&lt;br /&gt;
[[Fitxategi:Jersey yellow.svg|20px]] [[Suitzako Itzulia]] (1975)&lt;br /&gt;
'''Itzuli handiak''' &lt;br /&gt;
[[Italiako Giroa|Giro d'Italia]]:&lt;br /&gt;
:[[Fitxategi:Jersey violet.svg|20px]] Puntukako sailkapena (1972, 1974, 1975)
: 22 etapa (1972-1979)
[[Frantziako Tourra]]: Etapa bat&lt;br /&gt;
[[Espainiako Vuelta|Espainiako Itzulia]]: Etapa bat
}}

'''Roger De Vlaeminck''' ([[Eeklo]], [[Belgika]], [[1947]]ko [[abuztuaren 24]]a) belgikar txirrindularia izan zen, bai errepidean bai [[ziklo-kros]]ean bikain moldatzen zena. [[Rik Van Looy]]k honela deskribatu zuen: &quot;Bere belaunaldiko klasikoetako lasterkari talentudunena&quot;. De Vlaeminck izan zen [[Eddy Merckx]] handiari klasikoetan itzal egiteko gai zen bakarretakoa. [[Paris-Roubaix]] lasterketa lau aldiz irabazi zuenez gero, ''Monsieur Paris-Roubaix'' ezizena jarri zitzaion. [[1975]]ean [[Ziklo-kroseko Munduko Txapelketa|Munduko Ziklo-Kros Txapelketa]] irabazi zuen, baina, [[errepideko txirrindularitza]]n gehiago nabarmendu zen.

== Ibilbide amateurra ==
Bere lehen kirol zaletasuna futbola izan zen eta 16 urterekin F.C. Eekloan debuta egin zuen. Futbolean karrera bat egin zezakeen, hala ere, bere anaia nagusia [[Erik De Vlaeminck]] txirrindulari profesional bezala izandako arrakasta ikusirik, Roger ere txirrindularitza probatzeko. 1965ean junior bezala lehiatu zen, garaipen bakar bat lortuz, baina 1966an 25 garaipen lortu zituen. Roger eta Eric, neguetan ziklo-krosean aritzen ziren eta 1968an, Luxenburgon, Erik profesionaletan munduko txapeldun bihurtu zen eta egun berean Roger amateurren txapelduna. Rogerrek, 1975ean titulu profesionala ere eskuratu zuen.

1968an, De Vlaeminckek gizonezkoen banakako errepide lasterketan parte hartu zuen Mexikon [[1968ko Udako Olinpiar Jokoak|Udako Olinpiar Jokoetan]] eta 18.a amaitu zen.

== Ibilbide profesionala ==
[[Fitxategi:Roger de Vlaeminck.jpg|thumb|ezkerrera|De Vlaeminck 1978ko Flandriako Tourrean|alt=A cyclist riding on a cobbled road]]
De Vlaeminck 1969ko denboraldi hasieran profesional bihurtu zen Flandria-Declerck taldean eta bere lehen lasterketan (“Omloop Het Volk”) irabazi zuen. De Vlaemincken ibilbidea Eddy Merckxen parekoa izan zen, eta Merckxen aurka borrokatu zuen bere karrera osoan zehar. De Vlaeminckek 14 aldiz korritu zuen Paris-Roubaix, lau aldiz irabaziz (1972, 1974, 1975 eta 1977), beste lau aldiz bigarren amaitu zuen, hirugarren behin, bosgarren behin, seigarren behin, zapigarren bi aldiz, eta bakarrik 1980an ez zuen amaitu. Ziklo-kroserako zuen trebeziak lagundu zion Frantziako iparraldeko galtzadak zeharkatzen zituen lasterketetan. De Vlaeminckek denboraldi hasierako Italiako [[Tirreno-Adriatiko]] itzulia erabiltzen zuen udaberriko klasikoetarako entrenamendu gisa. 1972 eta 1977 artean menderatu zuen lasterketa hau, sei alditan eskuratuz eta 15 etapatan irabaziz.
De Vlaeminck da bost [[Monumentu (txirrindularitza)|Monumentuak]] irabazi dituen hiru txirrindularietako bat ([[Milan-San Remo]], [[Flandriako Tourra]], [[Paris-Roubaix]], [[Liege-Bastogne-Liege]] eta [[Lombardiako Giroa]]). Beste biak Rik van Looy eta Eddy Merckx belgikarrak dira. Irabazi ez zuen egun bakarreko lasterketa bakarra, [[Munduko Errepideko Txirrindularitza Txapelketa]] izan zen, bere emanaldirik onena 1975ean lortutako bigarren postua izanik, [[Hennie Kuiper]]ren atzetik.
[[Frantziako Tourra|Frantzaiko Tourrean]] hiru aldiz hartu zuen parte eta 1970koan 6. etapa irabazi zuen, Amiens eta Valenciennes artean. [[Italiako Giroa]]n hiru alditan eskuratu zuen elastiko morea (puntukako sailkapena), baita 22 etapetan gainditu ere (horietako 7, 1975eko edizioan). 1984ko bere azken denboraldian, etapa garaipen bat lortu zuen [[Espainiako Vuelta]]n. Bere ibilbide profesionalak 15 urte iraun zuen (1984an erretiratu zen) eta 257 garaipen izan zituen.

== Karreraostea ==
[[Fitxategi:R.De Vlaeminck,E.De Wilde and L.Van Impe (2713076667).jpg|thumb|ezkerrera|De Vlaeminck (ezkerrean) [[Etienne De Wilde]] eta [[Lucien Van Impe]] txirrindukari ohiekin, [[Aalst]], [[Belgika]] 2008an|alt=Three men riding bicycles]]
De Vlaeminck, [[Kaprijke]]ko landetxe batean bizi dena, txirrindularitzan jarraitzen du. Ziklo-kroseko entrenatzaile lanetan ibili da. 2004ko apirilean bere entrenatzaile lana Belgikako John Saey-Deschacht taldean utzi zuen, familiarekin denbora gehiago pasatzeko. Hala ere, 2004ko azaroan Zimbabwe taldeko aholkulari bezala aritu zen, 2005eko Alemanian jokaturiko munduko txapelketarako prestatzeko.

De Vlaeminck oso ezaguna da txirrindularitzari buruzko iritzi irmoengatik, eta askotan kazetariek elkarrizketatzen dute. Bereziki, talde batean lider anitzak izatea kritikatzen du. Beraren ustez, horrek esan nahi du lasterkari onenek lasterketa garrantzitsuak banatzen dituztela. De Vlaeminck ere ezaguna da [[Tom Boonen]] bere iritzi zakarragatik, bere 4 Paris-Roubaixen errekorra berdintzeko duin ez dela esanez, gaurko txirrindularitza ez delako lehen bezain gogorra. Hortik sortu zen flandrierazko esamolde bat: &quot;In den tijd van Roger De Vlaeminck...&quot; (&quot;Roger De Vlaemincken garaian...&quot;) non De Vlaemincki era guztietako gauza ezinezkoak egitea egozten dioten.

== Kirol lorpenak ==
==== Palmaresa ====
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 20|
'''1968'''
* [[Flèche Ardennaise]]
* Belgikako Itzulia amateurrrentzako

'''1969'''
* [[Fitxategi:Jersey belgianflag.svg|20px]] [[Belgikako errepide txirrindularitzako txapelketa]]
* [[Omloop Het Nieuwsblad|Omloop Het Volk]]
* [[Halle-Ingooigem]]
* 2. [[Gante-Wevelgem]]

'''1970'''
* [[Liege-Bastogne-Liege]]
* Etapa bat [[1970eko Frantziako Tourra|Frantziako Tourrean]]
* [[Kuurne-Brusela-Kuurne]]
* [[Houtlandeko Zirkuitua]]
* [[Druivenkoers Overijse]]
* [[Scheldeprijs|Scheldeprijs Vlaanderen]]

'''1971'''
* [[Fleche Wallone]]
* [[Dunkerqueko Lau Egunak]]
* 3. [[1971ko Andaluziako Itzulia|Andaluziako Itzulia]]n eta 2 etapa
* Etapa 1 [[Suitzako Itzulia]]n
* [[Kuurne-Brusela-Kuurne]]
* [[E3 Harelbeke]]

'''1972'''
* [[Paris-Roubaix]]
* [[Fitxategi:Jersey blue.svg|20px]] [[Tirreno-Adriatiko]], eta 2 etapa
* [[Milan-Turin]]
* 7. [[1972ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]]n, Puntukako elastiko morea [[Fitxategi:Jersey violet.svg|20px]] eta 4 etapa
* [[Placci Kopa]]
* [[Camaiore Saria]]
* [[Druivenkoers Overijse]]

'''1973'''
* [[Milan-San Remo]]
* [[Fitxategi:Jersey blue.svg|20px]] [[Tirreno-Adriatiko]], eta etapa bat
* 3 etapa [[1973ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]]n
* [[Toscanako Giroa]]
* [[Matteotti Saria]]
* [[Boucles de l'Aulne]]
* [[Monaco Saria]]

'''1974'''
* 2. [[Ziklo-kroseko Munduko Txapelketa]]n
* [[Fitxategi:Jersey belgianflag.svg|20px]] [[Ziklo-kroseko Belgikako Txapelketak]]  
* [[Paris-Roubaix]]
* [[Lombardiako Giroa]]
* [[Fitxategi:Jersey blue.svg|20px]] [[Tirreno-Adriatiko]], eta etapa 1
* [[Milan-Turin]]
* Etapa 1 [[1974ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]]n eta Puntukako elastiko morea [[Fitxategi:Jersey violet.svg|20px]] 
* 2. [[Super Prestige Pernod]]
* [[Placci Kopa]]
* [[Siziliako Giroa]]
* [[Venetoko Giroa]]
* [[Druivenkoers Overijse]]

'''1975'''
* 2. [[Munduko Errepideko Txirrindularitza Txapelketa]]n
* [[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|20px]] [[Ziklo-kroseko Munduko Txapelketa]]
* [[Fitxategi:Jersey belgianflag.svg|20px]] [[Ziklo-kroseko Belgikako Txapelketak]]
* [[Paris-Roubaix]]
* [[Agostoni Kopa]]
* [[Züricheko txapelketa]]
* [[Fitxategi:Jersey yellow.svg|20px]] [[Suitzako Itzulia]], eta 6 etapa
* 2. [[Super Prestige Pernod]]
* [[Fitxategi:Jersey blue.svg|20px]] [[Tirreno-Adriatiko]], eta 3 etapa
* 4. [[1975eko Italiako Giroa|Italiako Giroa]]n, Puntukako elastiko morea [[Fitxategi:Jersey violet.svg|20px]] eta 7 etapa
* [[Lazioko Giroa]]
* [[Pantalica Saria]]
* [[Critérium des As]]
* [[GP Montelupo]]

'''1976'''
* [[Lombardiako Giroa]]
* [[Agostoni Kopa]]
* [[Fitxategi:Jersey blue.svg|20px]] [[Tirreno-Adriatiko]], eta 3 etapa
* 2. [[Romandiako Tour]]rean eta etapa 1
* 3 etapa [[Volta a Catalunya]]n
* 4 etapa [[1976ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]]n
* [[Emiliako Giroa]]
* [[Lazioko Giroa]]
* [[Sardiniako Giroa]]
* [[Sassari-Cagliari]]
* [[Montelupo Saria]]
* 2. [[Tre Valli Varesine]]n
* 3. [[Eschborn-Frankfurt|Rund um den Henninger-Turm]]en

'''1977'''
* [[Flandriako Tourra]]
* [[Paris-Roubaix]]
* [[Fitxategi:Jersey blue.svg|20px]] [[Tirreno-Adriatiko]], eta 2 etapa
* [[Piamonteko Giroa]]
* 2. [[Venetoko Giroa]]n
* 2. [[Super Prestige Pernod]]

'''1978'''
* [[Fitxategi:Jersey belgianflag.svg|20px]] [[Ziklo-kroseko Belgikako Txapelketak]]
* [[Milan-San Remo]]
* [[Friuliko Giroa]]
* [[Druivenkoers Overijse]]
* [[Sassari-Cagliari]]

'''1979'''
* [[Milan-San Remo]]
* Etapa bat [[Tirreno-Adriatiko]]an
* [[Apuliako Giroa]] eta 4 etapa
* 3 etapa [[1979ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]an
* [[Omloop Het Nieuwsblad|Omloop Het Volk]]
* [[Milan-Vignola]]

'''1980'''
* 2 etapa [[Tirreno-Adriatiko]]an
* [[Laigueglia Saria]]

'''1981'''
* [[Fitxategi:Jersey belgianflag.svg|20px]] [[Belgikako errepide txirrindularitzako txapelketa]]
* 2 etapa [[Paris-Niza]]n
* 2 etapa [[Suitzako Itzulia]]n
* [[Flèche Brabançonne]]
* [[Brussels Cycling Classic|Paris-Brusela]]
* 2. [[Super Prestige Pernod]]

'''1984'''
* Etapa bat [[1984ko Espainiako Itzulia|Espainiako Vuelta]]n
* Etapa bat [[Settimana Coppi e Bartali]]n
* [[Campaniako Giroa]]
}}

=== Txirrindularitzako “Bost Monumentu” ===
{| class=&quot;wikitable plainrowheaders&quot;
|-
![[Monumentu (txirrindularitza)|Monumentu]]
! scope=&quot;col&quot; | 1969
! scope=&quot;col&quot; | 1970
! scope=&quot;col&quot; | 1971
! scope=&quot;col&quot; | 1972
! scope=&quot;col&quot; | 1973
! scope=&quot;col&quot; | 1974
! scope=&quot;col&quot; | 1975
! scope=&quot;col&quot; | 1976
! scope=&quot;col&quot; | 1977
! scope=&quot;col&quot; | 1978
! scope=&quot;col&quot; | 1979
! scope=&quot;col&quot; | 1980
! scope=&quot;col&quot; | 1981
! scope=&quot;col&quot; | 1982
! scope=&quot;col&quot; | 1983
! scope=&quot;col&quot; | 1984
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
! scope=&quot;row&quot; | [[Milan-San Remo]]
| style=&quot;background:silver;&quot; |[[1969ko Milan–San Remo|'''2''']]
| —
| —
| [[1972ko Milan–San Remo|12]]
| style=&quot;background:gold;&quot;   |[[1973ko Milan–San Remo|'''1''']]
| style=&quot;background:#CC9966;&quot;|[[1974ko Milan–San Remo|'''3''']]
| [[1975eko Milan-San Remo|31]]
| style=&quot;background:#ddf;&quot;   |[[1976ko Milan-San Remo|7]]
| style=&quot;background:silver;&quot; |[[1977ko Milan-San Remo|'''2''']]
| style=&quot;background:gold;&quot;   |[[1978ko Milan-San Remo|'''1''']]
| style=&quot;background:gold;&quot;   |[[1979ko Milan-San Remo|'''1''']]
| style=&quot;background:#ddf;&quot;   |[[1980eko Milan-San Remo|5]]
| style=&quot;background:silver;&quot; |[[1981eko Milan-San Remo|'''2''']]
| [[1982ko Milan-San Remo|13]]
| —
| —
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
! scope=&quot;row&quot; | [[Flandriako Tourra]]
| —
| —
| —
| [[1972ko Flandriako Tourra|13]]
| [[1973ko Flandriako Tourra|17]]
| [[1974ko Flandriako Tourra|30]]
| [[1975eko Flandriako Tourra|11]]
| style=&quot;background:#ddf;&quot;   |[[1976ko Flandriako Tourra|4]]
| style=&quot;background:gold;&quot;   |[[1977ko Flandriako Tourra|'''1''']]
| style=&quot;background:#ddf;&quot;   |[[1978ko Flandriako Tourra|10]]
| [[1979 Flandriako Tourra|12]]
| style=&quot;background:#ddf;&quot;   |[[1980eko Flandriako Tourra|4]]
| style=&quot;background:#ddf;&quot;   |[[1981eko Flandriako Tourra|6]]
| [[1982 Flandriako Tourra|25]]
| —
| —
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
! scope=&quot;row&quot; | [[Paris-Roubaix]]
| style=&quot;background:#ddf;&quot;   |[[1969ko Paris-Roubaix|5]]
| style=&quot;background:silver;&quot; |[[1970eko Paris-Roubaix|'''2''']]
| style=&quot;background:#ddf;&quot;   |[[1971ko Paris-Roubaix|7]]
| style=&quot;background:gold;&quot;   |[[1972ko Paris-Roubaix|'''1''']]
| style=&quot;background:#ddf;&quot;   |[[1973ko Paris-Roubaix|7]]
| style=&quot;background:gold;&quot;   |[[1974ko Paris-Roubaix|'''1''']]
| style=&quot;background:gold;&quot;   |[[1975eko Paris-Roubaix|'''1''']]
| style=&quot;background:#CC9966;&quot;|[[1976ko Paris-Roubaix|'''3''']]
| style=&quot;background:gold;&quot;   |[[1977ko Paris-Roubaix|'''1''']]
| style=&quot;background:silver;&quot; |[[1978ko Paris-Roubaix|'''2''']]
| style=&quot;background:silver;&quot; |[[1979ko Paris-Roubaix|'''2''']]
| —
| style=&quot;background:silver;&quot; |[[1981eko Paris-Roubaix|'''2''']]
| style=&quot;background:#ddf;&quot;   |[[1982ko Paris-Roubaix|6]]
| —
| —
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
! scope=&quot;row&quot; | [[Liège–Bastogne–Liège]]
| [[1969ko Liège–Bastogne–Liège|22]]
| style=&quot;background:gold;&quot;   |[[1970eko Liège–Bastogne–Liège|'''1''']]
| —
| —
| —
| [[1974ko Liège–Bastogne–Liège|11]]
| style=&quot;background:#ddf;&quot;   |[[1975eko Liège–Bastogne–Liège|8]]
| —
| style=&quot;background:#ddf;&quot;   |[[1977ko Liège–Bastogne–Liège|4]]
| —
| —
| —
| —
| style=&quot;background:#ddf;&quot;   |[[1982ko Liège–Bastogne–Liège|7]]
| —
| —
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
! scope=&quot;row&quot; | [[Lombardiako Giroa]]
| —
| —
| style=&quot;background:#ddf;&quot;   |[[1971eko Lombardiako Giroa|8]]
| —
| style=&quot;background:silver;&quot; |[[1973ko Lombardiako Giroa|'''2''']]
| style=&quot;background:gold;&quot;   |[[1974ko Lombardiako Giroa|'''1''']]
| style=&quot;background:#ddf;&quot;   |[[1975eko Lombardiako Giroa|4]]
| style=&quot;background:gold;&quot;   |[[1976ko Lombardiako Giroa|'''1''']]
| [[1977ko Lombardiako Giroa|15]]
| —
| [[1979ko Lombardiako Giroa|15]]
| —
| —
| —
| —
| —
|}

=== Itzuli Handiak ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size: 95%; text-align: center; background-color: #fff;&quot;
|-
! colspan=&quot;2&quot; width=&quot;148 px&quot;| Itzuli Handia !! 1968 !! 1969 !! 1970 !! 1971 !! 1972 !! 1973 !! 1974 !! 1975 !! 1976 !! 1977 !! 1978 !! 1979 !! 1980 !! 1981 !! 1982
!1983
!1984
|-
| style=&quot;background:pink;&quot;|
| [[Italiako Giroa]]
| —
| —
| —
| —
|[[1972ko Italiako Giroa|'''7.''']]
|[[1973ko Italiako Giroa|11.]]
|[[1974ko Italiako Giroa|11.]]
|[[1975eko Italiako Giroa|'''4.''']]
|[[1976ko Italiako Giroa|UT]]
|[[1977ko Italiako Giroa|UT]]
|[[1978ko Italiako Giroa|UT]]
|[[1979ko Italiako Giroa|UT]]
|—
|—
|—
|—
|[[1975eko Italiako Giroa|UT]]
|-
| style=&quot;background:yellow;&quot;|
| [[Frantziako Tourra]]
| —
|[[1969ko Frantziako Tourra|UT]]
|[[1970eko Frantziako Tourra|UT]]
|[[1971ko Frantziako Tourra|UT]]
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|-
| style=&quot;background:red;&quot;|
| [[Espainiako Vuelta]]
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|[[1984ko Espainiako Itzulia|UT]]
|-
|}

=== Beste Itzuliak ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size: 95%; text-align: center; background-color: #fff;&quot;
|-
! colspan=&quot;2&quot; width=&quot;148 px&quot;| Itzulia!! 1968 !! 1969 !! 1970 !! 1971 !! 1972 !! 1973 !! 1974 !! 1975 !! 1976 !! 1977 !! 1978 !! 1979 !! 1980
!1981
!1982
!1983
!1984
|-
| style=&quot;background:yellow;&quot; |
|[[Paris-Niza]]
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
| —
| —
|15.
|—
|—
|—
|-
| style=&quot;background:blue;&quot; |
|[[Tirreno-Adriatiko]]
|—
|—
|—
|—
| style=&quot;background-color:#ffff4a;&quot; |'''1'''
| style=&quot;background-color:#ffff4a;&quot; |'''1.'''
| style=&quot;background-color:#ffff4a;&quot; |'''1.'''
| style=&quot;background-color:#ffff4a;&quot; |'''1.'''
| style=&quot;background-color:#ffff4a;&quot; |'''1.'''
| style=&quot;background-color:#ffff4a;&quot; |'''1.'''
| —
| '''6.'''
| 16.
|—
|—
|—
|—
|-
| style=&quot;background:white; box-shadow:inset 0 0 0 2px green;&quot;|
|[[Kataluniako Volta]]
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
| '''5.'''
| —
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|-
| style=&quot;background:yellow;&quot; |
|[[Romandiako Tourra]]
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
| style=&quot;background-color:#dddddd;&quot; |'''2.'''
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|-
| style=&quot;background:yellow;&quot; |
|[[Dauphine Libere]]
|—
|—
|'''4.'''
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|-
| style=&quot;background:yellow;&quot; |
|[[Suitzako Itzulia]]
|—
|—
|—
|'''4.'''
|—
|—
|—
| style=&quot;background-color:#ffff4a;&quot; |'''1.'''
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
* {{ProCyclingStats}}
* {{fr}} [https://web.archive.org/web/20090130094747/http://memoire-du-cyclisme.net/palmares/de_vlaeminck_roger.php Garaipen zerrenda osoa]
* {{en}} {{es}} {{fr}} [http://www.cyclingarchives.com/coureurfiche.php?coureurid=8990 Cyclingarchives: Roger De Vlaeminck]

{{bizialdia|1947ko||De Vlaeminck, Roger}}

[[Kategoria:Ziklo-kroslariak]]
[[Kategoria:Flandriako txirrindulariak]]
[[Kategoria:1968ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]</text>
      <sha1>6ucwj83c21al7lwyx77yxcndxwvrvdw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Uharte Arakil</title>
    <ns>0</ns>
    <id>8319</id>
    <revision>
      <id>9005782</id>
      <parentid>8867743</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:33:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ondatz</username>
        <id>26081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Informazioa eguneratua gehitu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15983" xml:space="preserve">{{argitzeko|Nafarroa Garaiko udalerriari|Uharte}}
{{Nafarroako udalerri infotaula
| izena = Uharte Arakil 
| bandera = ez
| armarria = Escudo de Uharte-Arakil.svg
| nongo = Uharte Arakilgo
| ofiziala = Uharte-Arakil
| merindade = Iruñeko merindade
| eskualdea = [[Sakana]]
| postakodea = 31840
| irudia = Uharte-arakil2.jpg
| irudiaren testua = Uharte Arakilgo plazako iturria.
| kokapena = Nafarroa municipalities Uharte Arakil.PNG
| koordenatuak = {{koord|42|55|11|N|1|58|10|W|region:EH-NA_type:city|display=inline,title}}
| garaiera = 464
| azalera = 38.17
| biztanleria = 
| bizt_urtea = 
| distantzia = 32
| sorrera = 
| herritarra = uhartear, uhartearakildar&lt;ref&gt;Euskaltzaindia, ''155. araua: Nafarroako udal izendegia''. Ohar hau dakar: «Uharte Arakilgoak beste uhartearrengandik bereizteko ''uhartearakildar'' erabil daiteke.»&lt;/ref&gt;
| alkatea = Jose Domingo Huarte Baleztena ([[EHBildu]])
| webgunea = http://www.uhartearakil.com
| oharrak = 
}}
'''Uharte Arakil'''&lt;ref&gt;Euskaltzaindia, ''155. araua: Nafarroako udal izendegia''.&lt;/ref&gt; [[Nafarroa Garaia|Nafarroa Garaiko]] ipar-mendebaldeko [[udalerri]] bat da, [[Sakana]]ko eskualdekoa. Nafarroako hiriburu [[Iruñea|Iruñetik]] 32 kilometrora dago, eta 781 biztanle zituen 2021. urtean.

== Geografia ==
=== Ingurune naturala ===
Herria ohiko abiapuntua da [[Beriain (mendia)|Beriain]] mendira igotzeko.
=== Udalerri mugakideak ===
* [[Larraun]] iparraldean
* [[Irañeta]] eta [[Arakil]] ekialdean
* [[Ergoiena]] hegoaldean

== Historia ==
[[Fitxategi:Uharte-Arakil, herriko plaza.jpg|thumb|300px|Herriko eliza.]]
=== Antzinaroa ===
[[Antzinako Erroma]]ren garaian, [[Antoninoren Ibilbidea]]k aipatzen du [[Asturica Augusta]] eta [[Burdigala]] artean (hau da, [[Astorga]] eta [[Bordele]] artean) bazela ''Mansio Aracaeli'' izeneko leku bat&lt;ref name=&quot;mansio&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Rosa María Armendáriz|abizena=Aznar|izenburua=Santa María de Zamartze (Uharte-Arakil). Resultados de la intervención arqueológica|orrialdeak=293–317|abizena2=Pérez|izena2=María Rosario Mateo|data=2009|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=3126840|aldizkaria=Trabajos de arqueología Navarra|alea=21|issn=0211-5174|sartze-data=2020-12-10}}&lt;/ref&gt;, [[Alba (barduliarren hiria)|Alba]] pasa eta gero ([[Durruma]]) eta [[Alantone]]ra iritsi aurretik ([[Atondo]]?). [[Aracilum]] izeneko herri bat zegoen, askotan Uharte Arakilekin identifikatu dena&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=María Jesús Pérex|abizena=Agorreta|izenburua=En torno a la localización de Aracilus (Navarra)|orrialdeak=135–138|data=1990|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=148390|aldizkaria=Hispania antiqua|alea=14|issn=1130-0515|sartze-data=2020-12-10}}&lt;/ref&gt;. Hala ere, azken ikerketetan arabera, bide garrantzitsu honetan Uharte-Arakilen zegoena ez zen herri edo hiri bat, baizik eta ''Mansio'' sinple bat&lt;ref name=&quot;mansio&quot; /&gt;.

Identifikazio horretan oinarrituta, Antzinaroan Uharte-Arakil [[baskoi]]en lurraldean zegoela ondorioztatu da. Hala ere, badirudi beranduago [[Merobaudes (jenerala)|Merobaudesek]] [[bagauda]]k garaitu zituenean aipatzen den ''Aracellinatorum frangit insolentiam Bacaudarum'' horretako ''Aracellinatorum'' ez dela Uharte Arakil, baizik eta [[Araciel]], gaur egungo [[Corella]]tik gertu. Honela, baliteke Uharte-Arakil ez egotea baskoien lurraldean, baizik eta [[barduliar]]renean, [[Lekunberri (Nafarroa)|Lekunberritik]] gertu aurkitu den mugarri batean oinarritua&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Agorreta|izena=M. J. P.|abizena2=Morales|izena2=J. R.|urtea=2011|izenburua=Término augustal hallado en Lekunberri (Navarra): estudio preliminar|aldizkaria=Trabajos de Arqueología Navarra|zenbakia=23|orrialdeak=5-20}}&lt;/ref&gt;.

Edonola ere, ''Mansio Aracaeli'' hori [[Veleia]]tik [[Pompaelo]]ra dihoan kaltzadan zegoen&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Botaya|izena=M.|abizena2=de los Angeles|izena2=M.|urtea=1997|izenburua=La red viaria romana en el País Vasco|aldizkaria=Isturitz|zenbakia=8|orrialdeak=207-231}}&lt;/ref&gt;.

=== Erdi Aroa ===
Litekeena da Zamartzen [[Erdi Aro]] osoan egotea helburu sakratuetarako erabilitako lur bat, aurkitu diren hilobiak ikusita, baina [[Bisigodoen Erresuma|bisigodoen]] garaiko arrasto gutxi aurkitu dira. Hala ere, [[1048]]tik aurrera (aurkitu den txanpon baten urtea) eliza [[Arkitektura erromaniko|erromanikoa]] eraiki zen bertan, eta XI. mendetik aurrera jendea hilobiratu da&lt;ref name=&quot;mansio&quot; /&gt;.

[[1355]]an, [[Izurri Beltza]]ren lehen erasoaren ostean, [[Karlos II.a Nafarroakoa]]k Uharte Arakil sortzea agindu zuen, errekaren hegoaldean, [[Gipuzkoa]]tik zetozen ohiko erasoak (askotan animalien lapurretarako, baina bestetan pertsonen heriotza ere zekarrena) ekiditeko asmoz. Uharten bildu zituen Muztillano, Argindoain, Amurgin, Etxabe, Agiregi, Mendikoa, Epelloa, Urzegi, Blastegi, Illardia eta Gatizano herri txikietako pertsonak. [[Etxarri-Aranatz]]ekin batera, mugaren defentsarako helburua zuen, baina herritarrek ez zuten bertara joan nahi. 1357an herrietako etxeak eraitsi ziren eta Uharteri Lizarraren forua eman zitzaion&lt;ref name=&quot;historia&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Historia - Herria - Ayuntamiento de Uharte Arakil (Navarra)|url=http://www.uhartearakil.com/es/Atalak.asp?IdAtala=1&amp;IdInformazioa=9|aldizkaria=www.uhartearakil.com|sartze-data=2021-01-04}}&lt;/ref&gt;. Lehen urteak gogorrak izan ziren, eguraldi lehorraren ondorioz 1361ko [[maiatzaren 12]]an zergak barkatu zitzaizkien, ezin izan baitzuten bi urtez ez [[zereal]]ik ez [[ardo]]rik jaso{{sfn|Monteano|2020|p=42}}. XV. mendearen amaieran&lt;ref name=&quot;historia&quot; /&gt; edo XVI.aren hasieran sute handi bat izan zuen eta, ondoren, izurri beltzaren erasoaldi garrantzitsu bat{{sfn|Monteano|2020|p=92}}.

Urte horietan [[Beaumontar]]rekin lerrokatu ziren [[Nafarroako Gerra Zibila]]ren baitan, gaztelarren aldekoak zirenak. Erregeak, hala ere, hainbat eskubide eman zizkien, tartean justizia egiteko edo feria egiteko aukera&lt;ref name=&quot;historia&quot; /&gt;.

=== Aro garaikidea ===
[[1997]]ko [[martxoaren 31]]n, arratsaldeko 19:43an, [[Madril]]etik [[Irun]]era zihoan [[Red Nacional de los Ferrocarriles Españoles|Renfe]] Intercity motako tren bat bere bidetik atera zen Uharte Arakilgo geltokiaren parean, gehiegizko abiaduraz zihoala eta. Istripuan zortzi pertsona hil ziren.

== Demografia ==
{{Barra bertikalen grafikoa
|izena=Uharte Arakilgo biztanleria
|altuera=300
|zabalera=500
| 1900 | 882 | 1910 | 866 | 1920 | 821 | 1930 | 812 | 1940 | 750 | 1950 | 722 | 1960 | 766 | 1970 | 842 | 1981 | 856 | 1991 | 853 | 2001 | 785 | 2011 | 838 | 
}}

[[2008]]ko erroldak dioenez, Espainiaz kanpoko 50 etorkin bizi ziren herrian, biztanleen %&amp;nbsp;6,46 ([[Nafarroa Garaia|Nafarroako Foru Erkidegoko]] batezbestekoaren azpitik).

== Politika ==
[[Fitxategi:Udaletxea Uharte-Arakil 20191021.jpg|thumb|300px|Uharte Arakilgo udaletxea.]]
=== Udal hauteskundeak ===
[[2007]]an Uharte Arakilgo alkate kargurako ''[[San Miguel (Uharte Arakilgo taldea)|Agrupación Electoral Independiente San Miguel]]'' ([[AEISM]]) eskuineko taldeko Joaquín María Uharte Lakuntza aukeratu zuten. Udaleko zazpi zinegotzietatik lau lortu zituen taldeak, eta, hortaz, gehiengo osoa udalean. Baliogabeko botoak 2 izan ziren (guztien %0,44) eta 34 boto zuri izan ziren (botoen %7,52). Abstentzioa %27,82koa izan zen.

{| class=&quot;taulapolita&quot;
|+'''Uharte Arakilgo Udala (2007)'''
| '''Alderdia''' || '''Botoak''' || '''Zinegotziak'''
|-
| '''[[Agrupación Electoral Independiente San Miguel|AEISM]]''' || 219 || 4
|-
| '''[[Eusko Abertzale Ekintza|EAE]]''' || 199 || 3
|-
|}

[[2010]]eko [[ekainaren 4]]an AEISMko lau zinegotziek kargua utzi zuten eta udalbatzan [[Eusko Abertzale Ekintza|EAEren]] zerrendan aurkeztutako eta ordurako talderik gabeak ziren hiru hautetsiak geratu ziren&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20111126020634/http://www.noticiasdenavarra.com/2010/09/29/vecinos/sakana-leizaldea/los-tres-concejales-que-quedan-en-uharte-arakil-critican-que-el-ayuntamiento-esta-paralizado ''Los tres concejales que quedan en Uharte Arakil critican que el Ayuntamiento está paralizado''], [[Diario de Noticias]], [[2010]]eko [[irailaren 29]]a.&lt;/ref&gt;. [[Azaroaren 11]]n haietako bat, Ismael Legarra, alkate izendatu zuten kudeaketa batzordearen izenean&lt;ref&gt;[http://www.navarra.es/home_es/Actualidad/Sala+de+prensa/Noticias/2010/10/29/Nombrados+miembros+Comision+Gestora+Uharte+Arakil.htm Nafarroako Foru Erkidegoko Gobernuaren webgunea].&lt;/ref&gt;.

[[2011ko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian|2011ko udal hauteskundeetan]] ere bi talde aurkeztu ziren: garaile atera zen [[Bildu]] eta [[PP]]&lt;ref&gt;[http://www.berria.info/m22/emaitzak.php?herrialdea=NAFARROA&amp;id=3811 Emaitzak] [[Berria]]n.&lt;/ref&gt;.

2019ko udal hauteskundeetan hautagai zerrenda bakarra aurkeztu zen, [[Euskal Herria Bildu|EHBildu]]&lt;nowiki/&gt;rena.

{| class=&quot;taulapolita&quot;
|+'''Uharte Arakilgo Udala (2011)'''
| '''Alderdia''' || '''Botoak''' || '''Zinegotziak'''
|-
| '''[[Bildu]]''' || 271 || 5
|-
| '''[[PP]]''' || 107 || 2
|-
|}

=== Udala ===
Uharte Arakilgo Udaleko idazkaria [[Irañeta]] eta [[Arruazu]]ko idazkari ere bada.

* HELBIDEA: Udaletxearen Plaza, 1

=== Alkateak ===

{| class=&quot;taulapolita&quot;
| align=right| 2007-2010 || Joaquín María Uharte Lakuntza || [[San Miguel (Uharte Arakilgo taldea)|San Miguel]]
|-
| align=right| 2010-2011 || Ismael Martiarena Legarra || Talderik gabea&lt;ref&gt;[[2007]]an [[Eusko Abertzale Ekintza|EAEren]] zerrendan aukeratua.&lt;/ref&gt;
|-
| align=right| 2011-2015 ||Javier Rodríguez Astitz|| [[Bildu]]
|-
|2016
|Ainara Aiestaran Ijurko 
|EH Bildu.
|-
|2019-
|Jose Domingo Huarte Baleztena
|EH Bildu.
|-
|}

== Azpiegitura eta garraioak ==
[[La Burundesa]] autobus konpainiaren [[Sakana]]ko herriak lotzen dituen [[Gasteiz]]-[[Iruñea]] lineak geltokia dauka herrian. Guztira hiru zerbitzu izaten dira norabide bakoitzean. Linearen ibilbidea honakoa da:

* [[Gasteiz]] - [[Ilarratza]] - [[Argomaiz]] - [[Agurain]] - [[Munain]] - San Roman - [[Ibarguren]] - [[Andoin]] - [[Olatzagutia]] - [[Ziordia]] - [[Altsasu]] - [[Urdiain]] - [[Iturmendi]] - [[Bakaiku]] - [[Etxarri Aranatz]] - [[Arbizu]] - [[Lakuntza]] - [[Arruazu]] - Uharte Arakil - [[Irañeta]] - [[Ihabar]] - [[Hiriberri (Arakil)|Hiriberri]] - [[Etxarren (Arakil)|Etxarren]] - [[Irurtzun]] - [[Eritze]] - [[Saratsa (Itza)|Saratsa]] - [[Añezkar]] - [[Berriobeiti]] eta [[Iruñea]]

== Zerbitzuak ==
Sakanako Mankomunitateko eta Irurtzungo Oinarrizko Gizarte Zerbitzuen Mankomunitateko kidea da Uharte Arakil.

== Ondasun nabarmenak ==

=== San Joan Bataiatzailearen eliza ===
Eraikin gotikoa, 1359koa, Nafarroako Karlos II.ak herri gotortu berrian inguruko herrixketako biztanleak bildu zituen garaikoa alegia. 1484ko sutearen ondorioz elizaren beheko aldea baizik ez zen salbatu. estilo gotiko berankorrean berregin zuten hurrengo urteetan, XVI. mendeko lehen urteetaraino.

1600an izandako beste sute batek teilatua suntsitu zuen, koruko ganga izan ezik; erretaula nagusia (XVI. mendearen bigarren erdialdea) ere salbatu zen. 1631 eta 1635 artean bukatu ziren berreraikitzeko lanak. Arkupea 1713tik 1718ra bitarteko urteetan eraiki zen. Erantsia du apaizaren etxea, XVIII. mendekoa hura ere.

Gaur egun duen itxura XVIII. mendearen bukaeran egindako erreforma neoklasikoen emaitza da gehienbat.

Gurutze latindarreko oinplanoa du, lau tartekoa, eta burualde zuzena. Gurutzadurako besoak erdi zirkularrak dira. Nabearen lehen zatia gotikoa da, XIV. mendearen erdialdekoa, hurrengo biak XV. mende bukaerakoak eta XVI. mende hasierakoak eta gurutzadura eta burualdea eraikuntzaren hirugarren aldikoak dira, 1781-1789koak. Estalkiak eta gangak ere garai desberdinetakoak dira.

Korua XVII. mendearen hasierakoa da.

Kanpoaldean ere nabari dira eraikuntzaren faseak. Dorrea nabearen azken tartearen gainean dago, Erdi Aroko tipologia gotikoari jarraikiz, baina 1810ean berreraiki zen.

Erretaula nagusi barrokorako (XVIII. mende erdialdekoa), 1600eko sutean kaltetutako erretaula errenazentistaren erliebe eta irudiak baliatu ziren. Erretaula berria 1753an bukatu zen. Polikromia, berriz, XVIII. mendekoa da eta gainerako elementuak ere bai: sileria, organoa, sakristiako zilarrezkoa objektuen bilduma.

=== San Migelen santutegia ===
Udalerrian kokatuta dago [[Done Mikel Aralarkoaren santutegia|San Migelen santutegia]], [[Aralar|Aralarko mendilerroaren]] ekialdeko muturrean.

=== Zamartzeko monasterioa ===
[[Zamartzeko monasterioa]] Uharte Arakilgo [[Zamartze]] auzoan kokatuta dago.

==== San Donato baseliza ====
[[San Donato baseliza]] Uharte Arakilgo lur-sailetan eta [[Beriain (mendia)|Beriain]] mendiaren gailurrean kokatuta dago.

==== Santa Luzia baseliza ====
Aralar aldera dago, bide ondoan. Jatorria Erdia Aroan du ziurrenik. Nabe errektangularra eta luzea du eta bi isuriko teilatua. Hormak harlanduxkoz eginak dira. Sarrera epistola aldean dago eta arku beheratu bat du.

== Argazki galeria ==
&lt;gallery heights=&quot;175&quot;&gt;
Fitxategi:San Juan Bautista eliza - Huarte Arakil.jpg|San Joan Bataiatzailearen eliza.
Fitxategi:SAN MIGEL20.JPG|[[Done Mikel Aralarkoaren santutegia|San Migelen santutegia]].
Fitxategi:Zamarce general.jpg|[[Zamartzeko monasterioa]].
Fitxategi:Uharte Arakil - zubia.jpg|Uharte Arakilgo zubia.
Fitxategi:San Luzia baseliza.jpg|Santa Luzia baseliza
&lt;/gallery&gt;

== Uhartear ospetsuak ==
* [[Felipe Gorriti]] (1839 – 1896), organista eta musikagilea.
* [[Jose Luis Arrieta|José Luis Arrieta]] ([[1971]]-), txirrindularia.

== Herri eta hiri senidetuak ==
Udalerria senideturik dago izenean ''Uharte'' jatorria duten Euskal Herriko herriekin:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|
* {{banderaikur|Nafarroa}} [[Uharte (Eguesibar)|Uharte]] ([[Nafarroa Garaia]])
* {{banderaikur|Nafarroa Beherea}} [[Uharte Garazi]] ([[Nafarroa Beherea]])
* {{banderaikur|Nafarroa Beherea}} [[Uhartehiri]] (Nafarroa Beherea)
|}
2002. urtean sinatu zen senidetze hitzarmen hori, haien arteko harremana indartu asmoz. Hitzarmenak hogei urte betetzean, senidetzea islatzen duen beste egitasmo bat plazaratu zuten: 4 Uharteen ibilbidea, herrien arteko ezagutza sozial eta kulturala areagotzeko.

Ibilbidearen gidan argibideak, mapa eta hogeita hamar interesgune jasota daude 3 hizkuntzatan (euskara, frantsesa eta gaztelania).
Lau Uharteen ibilbideak GR-65 eta E3 europarraren seinaleztapena jarraitzen du, eta oinez edo bizikletaz egiteko aukera eskaintzen du, sei txanpa edo etapatan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Uharte Arakilgo Udala|urtea=2022|izenburua=Nafarroako lau Uharteen ibilbidea|url=https://www.uhartearakil.com/eu/berriak.asp?IdNoticia=427&amp;IdAtala=0}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
* {{Erreferentzia|izena=Peio J.|abizena=Monteano|urtea=2020|izenburua=Un enemigo mortal e invisible. Los navarros en la Era de la Peste (1348-1723)|argitaletxea=Pamiela|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=9788491721826|hizkuntza=es|url=https://www.pamiela.com/index.php/colecciones/castellano/ensayo/ensayo-y-testimonio/un-enemigo-mortal-e-invisible-detail|aldizkaria=|sartze-data=2020-12-29}}
*

== Ikus, gainera ==
* [[Nafarroa Garaiko udalerrien zerrenda]]
* [[Uharte (Baztan)]]
* [[Uharte (Eguesibar)]]
* [[Uharte Garazi]]
* [[Uhartehiri]]

== Kanpo estekak ==
{{Atari|Nafarroa|Nafarroa}}
* [http://www.uhartearakil.com/eu/Atalak.asp?IdAtala=0 Uharte Arakilgo Udalaren web orria]
* [http://www.lasonet.com/uhartearakilfotos.htm Uharte Arakilgo argazkiak lasonet.com webgunean.]
* {{es}} [http://www.navarra.es/home_es/Navarra/272+Municipios/entidad.htm?IdEnt=314 Uharte Arakili buruzko informazioa, Nafarroako Foru Erkidegoko gobernuaren webgunean.]
* [http://maps.google.com/maps?f=q&amp;source=s_q&amp;hl=eu&amp;geocode=&amp;q=Uharte-Arakil,+navarra&amp;sll=42.658107,-1.713095&amp;sspn=0.014171,0.027208&amp;ie=UTF8&amp;hq=&amp;hnear=Uharte-Arakil,+Nafarroa,+Espainia&amp;ll=42.917621,-1.967926&amp;spn=0.013986,0.027208&amp;z=15&amp;layer=c&amp;cbll=42.920203,-1.968474&amp;panoid=J1U3T4NrPAK1_PjEOcJWUQ&amp;cbp=12,183.69,,0,-2.52 San Migel kalearen ikuspegia Google Street View-n.]

{{autoritate kontrola}}

{{Sakanako herri aurkibidea}}
{{Nafarroa Garaiko udalerri aurkibidea}}

[[Kategoria:Uharte Arakil]]</text>
      <sha1>3bb145m77l0x8ei6asdyjo75ski91id</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Martin Luther King</title>
    <ns>0</ns>
    <id>10076</id>
    <revision>
      <id>9005490</id>
      <parentid>8998751</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:36:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="118550" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{Biografia infotaula automatikoa}}
'''Martin Luther King, Jr.''' (Michael King Jr. ; [[1929]]ko [[urtarrilaren 15]]a - [[1968]]ko [[apirilaren 4]]a) [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etako ministro [[kristau]]&lt;nowiki/&gt;a eta [[Aktibismo|aktibista]] izan zen. 1955etik 1968an erail zuten arte, [[Eskubide Zibilen Mugimendua|Eskubide Zibilen Mugimendu]]&lt;nowiki/&gt;ko bozeramaile eta buru agerikoena bilakatu zen. King ezaguna da eskubide zibilak [[Indarkeriarik gabeko erresistentzia|indarkeriarik gabe]] eta [[desobedientzia zibil]]a&lt;nowiki/&gt;ren bidez aurrera ateratzen saiatu zelako, bere kristau sinesmenean eta [[Mahatma Gandhi]]&lt;nowiki/&gt;ren indarkeriarik gabeko aktibismoan inspiratuta

Kingek 1955ean [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko autobusaren boikoteko buruzagia izan zen, eta geroago Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentziako (SCLC) lehen presidentea bihurtu zen. [[Georgia (AEB)|Georgia]] estatuko [[Albany]] hirian segregazioaren aurkako 1962ko borroka antzuaren buru izan zen, eta 1963ko indarkeriarik gabeko protestak antolatzen lagundu zuen [[Birmingham (Alabama)|Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. 1963ko [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;erako martxa antolatzen lagundu zuen, eta bertan &quot;[[Amets bat dut]]” (''I Have a Dream'') hitzaldi ospetsua eskaini zuen [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;aren eskailera-mailan.

1964ko urriaren 14an, Kingek [[Bakearen Nobel Saria]] irabazi zuen [[Arrazismo|arrazakeria]]&lt;nowiki/&gt;ren [[Desberdintasun sozial|desberdintasun]]&lt;nowiki/&gt;aren aurka indarkeriarik gabeko erresistentziaz borrokatzeagatik. 1965ean [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;tik Montgomeryrako martxak antolatzen lagundu zuen. Azken urteetan, bere ikuspegia zabaldu egin zuen pobrezia, kapitalismoa eta [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;ko oposizioa barnean hartuz. [[FBI]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek erradikaltzat hartu zuen, eta 1963tik aurrera FBIko [[Kontrainteligentzia Programa|kontra-inteligentzia]]&lt;nowiki/&gt;ko susmagarri bihurtu zuen. FBI agenteek harreman [[Komunismo|komunista]] posibleak ikertu zituzten, ezkontzaz kanpoko loturak grabatu, eta guztiaz gobernuko funtzionarioei jakinarazi zieten. 1964an, Kingi eskutitz anonimo mehatxatzaile bat bidali zion, eta bere buruaz beste egin zezan helburuarekin bidalia zela interpretatu zuen.&lt;ref name=&quot;:13&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Athan G., Tony G., Richard Gid, Susan|abizena=Theoharis, Poveda, Powers, Rosenfeld|urtea=1999|izenburua=The FBI: A Comprehensive Reference Guide|argitaletxea=Greenwood Publishing Group|orrialdea=p. 123|orrialdeak=|ISBN=0-89774-991-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hil baino lehen, Kingek [[Washington D.C.|Washington D.C]].ko okupazio nazionala planifikatu zuen, Pobreen Kanpaina deitzeko asmotan, apirilean [[Memphis]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Tennessee]], erail zutenean. Heriotzaren ondoren matxinadak izan ziren AEBetako hiri askotan. Hainbatek diote [[James Earl Ray]]&lt;nowiki/&gt;k, King hiltzeagatik kondenatutako gizona alegia, gobernuko agenteekin hitzartuta zuela ekintza, eta susmo horrek tiroketa ondorengo hamarkadetan iraun zuen.

Kingi [[Askatasuna (argipena)|Askatasuna]]&lt;nowiki/&gt;ren [[Domina]] eta [[Ameriketako Estatu Batuetako Kongresua|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ko Urrezko Domina eman zitzaizkion hilondoan. 1971tik aurrera, Martin Luther King Jr. eguna [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etako opor bezala ezarri zen hiri eta Estatu askotan. Opor egunari maila federalean eman zion [[Ronald Reagan]] presidenteak 1986an, sinatutako legeriaren arabera. AEBetako ehunka kale izendatu zituzten haren ohoretan, eta Washingtongo [[konderri]] bat bere izenari eskaini zioten. 2011n, Washington DCko Zumardi Nazionalean Luther King Jr. Memorial eraiki zuten.

Azken urteotan [[Aktibismo|aktibista]]&lt;nowiki/&gt;k ahaleginak egin dituzte Martin Luther King Jr. Egunean Kingen [[Ondare (argipena)|ondare]] erradikaKing Sr.ek &quot;Michael&quot; ipintzea medikuaren akatsa zela adierazi zuen. [6]la [[Berreskuratze-epe|berreskuratz]]&lt;nowiki/&gt;eko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;The Movement for Black Lives Is Urging You to #ReclaimMLK This Weekend&quot;|argitaletxea=www.colorlines.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Bizitza ==

=== Gaztaroa ===
[[Fitxategi:Martin Luther King Jr NYWTS 5.jpg|thumb|Martin Luther eta Coretta Scott King, 1964an.]]
Michael King Jr. 1929ko urtarrilaren 15ean jaio zen, [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Georgia (AEB)|Georgia]]&lt;nowiki/&gt;n, Michael King Sr. apaizaren eta Alberta Kingen hiru seme-alabetatik bigarrena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles J.|abizena=Ogletree|urtea=2004|izenburua=All Deliberate Speed: Reflections on the First Half Century of Brown v. Board of Education|url=https://archive.org/details/alldeliberatespe00ogle|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Co|orrialdea=p. 138|orrialdeak=|ISBN=0-393-05897-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Birth &amp; Family&quot;|argitaletxea=The King Center. The Martin Luther King, Jr. Center for Nonviolent Social Change|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr&quot;. Biography|argitaletxea=A&amp;E Television Networks, LLC|orrialdea=p. 7|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen amak Michael izena ipini zion, eta bertaratutako [[mediku]]&lt;nowiki/&gt;ak jaiotza [[agiri]]&lt;nowiki/&gt;an horrela idatzi zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King Sr.ek &quot;Michael&quot; ipintzea medikuaren [[Akats (argipena)|akats]]&lt;nowiki/&gt;a zela adierazi zuen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Mikkelson|urtea=2003|izenburua=&quot;Four Things About King&quot;|argitaletxea=Snopes. Snopes.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

King Sr.-ek bere nerabe urteetan gurasoen baserria utzi eta Atlanta hirira abiatu zen batxilergoa egitera.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; Ondoren [[Morehouse parrokia (Louisiana)|Morehouse]] unibertsitatean matrikulatu zen, eta [[apaiz]] sartzeko ikasi zuen.&lt;ref name=&quot;:9&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Alice|abizena=Fleming|urtea=2008|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Dream of Hope|argitaletxea=Sterling|orrialdea=p. 9|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-4439-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Michael King Sr. eta Alberta elkarrekin 1920an hasi ondoren, 1926an ezkondu ziren.&lt;ref name=&quot;:10&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=|orrialdeak=pp. 158-159|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Albertaren gurasoen bi solairuko victoriar etxean bizi izan ziren seme-alabekin. Ezkondu eta gutxira, King Sr. Ebenezer Eliza [[Baptismo|Baptista]]&lt;nowiki/&gt;ren [[apaiz]] laguntzaile bilakatu zen, eta 1931an apaiz nagusi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 1934an, elizak King Sr. bidaia multinazional batera bidali zuen [[Italia]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Tunisia]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Egipto]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Israel]]&lt;nowiki/&gt;era eta, ondoren, [[Alemania]]&lt;nowiki/&gt;ra, Baptisten Munduko Aliantzaren (BWA) bilerarako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=DeNeen L.|abizena=Brown|urtea=2019|izenburua=&quot;The story of how Michael King Jr. became Martin Luther King Jr&quot;|argitaletxea=The Washington Post|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bidaia [[Martin Lutero]] [[protestantismo]]&lt;nowiki/&gt;aren erreformako buruaren [[Berlin]]&lt;nowiki/&gt;eko guneetara egindako bisitekin amaitu zen. Han zegoen bitartean, King Sr. [[nazismo]]&lt;nowiki/&gt;aren gorakadaren [[Lekukotasun|lekuko]] izan zen. Erreakzioan, BWA kongresuak honako ebazpena eman zuen: &quot;&quot;Kongresu honek, Jainkoaren Zeruko Aitaren legearen urraketa delako gaitzetsi egiten du, arrazazko etsaitasun guztiak, eta zapalkuntza edo bidegabeko diskriminazioa juduarekiko, koloreko jendearekiko, edo munduko edozein arrazarekiko.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nancy|abizena=Clanton|urtea=2020|izenburua=&quot;Why Martin Luther King Jr.'s father changed their names&quot;|argitaletxea=The Atlanta Journal-Constitution|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1934ko abuztuan itzuli zen etxera, eta urte horretan bertan Martin Luther King Sr. eta bere semea Martin Luther King Jr. bezala deitzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1992|izenburua=The papers of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 307–308|ISBN=978-0-520-07951-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1957an, Kingen 28 urte zituenean, jaiotza ziurtagiria aldatu egin zuen &quot;Martin Luther King Jr.&quot; irakurtzeko.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

[[Haurtzaro]] garaian etxean,&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Kingek eta bere bi anai-arrebak [[Biblia]]&lt;nowiki/&gt;ko eskriturak ozenki irakurtzen zituzten, aitak esandako moduan. Afaldu ondoren [[amona]] Jenniek, Bibliako istorio biziak kontatzen zizkien bilobei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Kingen aitak aldian-aldian zartailuarekin jotzen zituen seme-alabak [[Diziplina (argipena)|diziplina]]&lt;nowiki/&gt;tzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 8|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Zenbaitetan, King Sr.ek seme-alabei uzten zien zartailua elkarri jotzeko. Aitak geroago esan zuen, &quot;King haur bitxiena zen berari jotzen nionean. Hantxe egongo zen, [[malko]]&lt;nowiki/&gt;ak [[Isuri (argipena)|isuri]]&lt;nowiki/&gt;ko zitzaizkion, baina ez zuen inoiz [[negar]]&lt;nowiki/&gt;rik egingo.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 14|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

King, kale berean gertu zegoen [[denda]] bateko mutiko zuri batekin lagun egin zen.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; 1935eko irailean, mutikoek sei urte inguru zituztenean, [[eskola]]&lt;nowiki/&gt;n hasi ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alan|abizena=Pierce|urtea=2004|izenburua=Assassination of Martin Luther King Jr|url=https://archive.org/details/assassinationofm0000pier|argitaletxea=Abdo Pub Co|orrialdea=p. 14|orrialdeak=|ISBN=978-1-59197-727-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek haur beltzentzako eskolara joan behar izan zuen, Young Street Eskola Elementalera, eta bere jolas laguna berriz ikasle zurientzako bakarrik zen ikastetxe batera.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Handik gutxira, mutiko zuriaren gurasoek Kingi debekatu egin zioten bere semearekin jolastea, &quot;gu zuriak gara, eta zu koloreduna zara&quot; esanez. Kingek gurasoei [[gertakari]]&lt;nowiki/&gt;a kontatu zienean, [[Solasaldi (argipena)|solasaldi]] luzea izan zuten, Ameriketako [[esklabotza]] eta [[arrazakeria]]&lt;nowiki/&gt;ren historiari buruz.&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; AEBetan beltzek jasan zuten gorrotoa, indarkeria eta [[zapalkuntza]] ezagutu zituenean, Kingek gerora adieraziko zuen &quot;pertsona zuri guztiei gorroto&quot; ziela.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Gurasoek esan zioten bere kristau-betebeharra denak maitatzea zela.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt;

Kingek bere aita segregazioaren eta [[Bereizkeria|bereizkeri]]&lt;nowiki/&gt;aren aurka zegoela ikusten zuen.&lt;ref name=&quot;:11&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=P. 15|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Behin, King Sr.eta semea [[polizia]] bat gelditu egin zituen, eta aitari &quot;mutil&quot; esanaz zuzendu zitzaion; King Sr.ek zakar erantzun zion esanaz King mutila zela, baina bera gizona.&lt;ref name=&quot;:11&quot; /&gt; Beste behin aitak [[Atlanta]] erdiguneko zapata denda batera eraman zuen, eta [[saltzaile]]&lt;nowiki/&gt;ak atzean eseri behar zutela esan zien.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 9|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitak uko egin zion, erantzunez: &quot;Edo erosiko dugu hemen eserita, eta ez dugu inongo [[oinetako]]&lt;nowiki/&gt;rik erosiko&quot;, King hartu eta dendatik irten aurretik.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Gero, Kingi esan zion, &quot;ez zait axola sistema honekin zenbat urte bizi behar ote dudan, baina ez dut inoiz onartuko.&quot;&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; 1936an, Kingen aitak ehunka [[afro-amerikar]] eraman zituen Atlantako [[udaletxe]]&lt;nowiki/&gt;ko eskubide zibilen aurkako martxa batera, boto eskubideen [[bereizkeria]]&lt;nowiki/&gt;gatik [[protesta]] egitera.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Geroago Kingek nabarmendu zuen King Sr. &quot;benetako aita&quot; izan zela beretzat.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Bost urte zituenean Kingek himnoak memorizatu eta [[Abesti|abestu]] egiten zituen, eta [[Biblia]]&lt;nowiki/&gt;ko [[bertso]]&lt;nowiki/&gt;ak buruz esan.&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Dharathula H.|abizena=Millender|urtea=1986|izenburua=Martin Luther King Jr.: Young Man with a Dream|url=https://archive.org/details/martinlutherking00mill_0|argitaletxea=Aladdin|orrialdea=|orrialdeak=pp. 45–46|ISBN=978-0-02-042010-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hurrengo urtean, amarekin [[Eliza (argipena)|eliza]]&lt;nowiki/&gt;ko ekitaldietara joaten hasi zen, himnoak abestuz amak [[piano]]&lt;nowiki/&gt;a jotzen zuen bitartean. Geroago, elizako [[abesbatza]]&lt;nowiki/&gt;ko kide bilakatu zen. Kingi [[opera]] gustatzen zitzaion, eta pianoa jotzen ikasi zuen.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Handitzen joan zen heinean, hitz askoren jabe egin zen, [[hiztegi]]&lt;nowiki/&gt;ak irakurtzen zituenean etengabe erabiltzen zuelako bertako [[lexiko]]&lt;nowiki/&gt;a. 1939an, Kingek bere elizako abesbatzako kide bezala abestu zuen [[Esklabotza|esklabo]] [[mozorro]]&lt;nowiki/&gt;ekin, soilik pertsona zurientzat zen [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;ko “''Haizearekin joana''” [[Film (zinema)|filma]]&lt;nowiki/&gt;ren estreinaldian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ira|abizena=Katznelson|urtea=2005|izenburua=When Affirmative Action was White: An Untold History of Racial Inequality in Twentieth-Century America|url=https://archive.org/details/whenaffirmativea00katz|argitaletxea=WW Norton &amp; Co|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=0-393-05213-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== Nerabezaroa ===
[[Fitxategi:Booker T. Washington High School in Atlanta.jpg|thumb|Kingek ikasi zuen beltzendako eraikitako institutuak, Booker T. Washington hezitzaile afro-amerikarraren izena hartu zuen.]]
[[Nerabezaro|Nerabe]]&lt;nowiki/&gt;zaroko urteetan, hasieran zurien aurkako [[Erresumin (argipena)|erresumin]]&lt;nowiki/&gt;a sentitzen zuen, bere familiak eta ingurukoek hegoaldean bizitzearren maiz jasan behar izaten zuten segregazio eta “arraza umiliazioagatik&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=John|abizena=Blake|urtea=|izenburua=&quot;How MLK became an angry black man&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1942an, King, 13 urte zituenean, estazioan banatzen zen [[Atlanta]] Journal [[egunkari]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari laguntzaile gazteena bilakatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1992|izenburua=The papers of Martin Luther King Jr|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=p. 82|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-07951-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Urte hartan, Kingek bederatzigarren maila gainditu zuen, eta Booker T. [[Washington]] Goi Eskolan matrikulatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 16|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Batxilergo]]&lt;nowiki/&gt;ko eskola bakarra zen [[afro-amerikar]] ikasleentzako. Kingen aitona Williamsek eta tokiko [[buruzagi]] [[Beltz (pertsona)|beltz]]&lt;nowiki/&gt;ak, [[Atlanta]] hiriko [[gobernu]]&lt;nowiki/&gt;ari eskatu ondoren sortua zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Bertan King ezagun egin zen publikoki hitz egiteko zuen [[Gaitasun (argipena)|gaitasuna]]&lt;nowiki/&gt;gatik. Eta ikastetxeko eztabaida taldeko kidea izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alice|abizena=Fleming|urtea=2008|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Dream of Hope|argitaletxea=Sterling|orrialdea=p. 8|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-4439-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hasierako ikasturtean, lehenengo saria irabazi zuen [[Georgia]] estatuko Dublinen, Beltzen Elks Klubak antolatutako [[oratoria]] [[Lehiaketa (argipena)|lehiaketa]]&lt;nowiki/&gt;n. Bere hitzaldian adierazi zuenez, &quot;Amerika beltzak [[kate]]&lt;nowiki/&gt;ak daramatza oraindik. [[Beltz (pertsona)|Beltz]]&lt;nowiki/&gt;ik onena gizon zuririk [[Gaiztoki|gaizto]]&lt;nowiki/&gt;arenaren menpe dago.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p.17|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;ko etxera itzultzen zihoala autobusean irakaslearekin, gidariak zutik joateko agindu zien, bidaiari zuriak eseri ahal izateko. Kingek hasiera baten uko egin zion, baina [[irakasle]]&lt;nowiki/&gt;ak esan zion legea [[hautsi]]&lt;nowiki/&gt;ko zuela, onartzen ez bazuen. Gerora Kingek esan zuen gertakari horretan, &quot;nire bizitzan inoiz izan dudan [[amorru]] handiena sentitu nuen.&quot;&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt;

Bigarren hezkuntzako ikasturtean, [[Morehouse (Missouri)|Morehouse]] Collegek, historikoki errespetatutako unibertsitate beltzak, iragarri zuen batxilergoko edozein ikasle onartuko zuela, sarrera azterketa gaindituz gero. Garai hartan, ikasle askok bigarren ikasketak utzi egin zituzten [[Bigarren Mundu Gerra]]&lt;nowiki/&gt;n sartzeko. Hori zela eta, Morehouse irrikaz zegoen ikasgelak betetzeko. 15 urte zituela, Kingek [[Azterketa (ebaluazioa)|azterketa]] gainditu zuen, eta Collegean sartu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Morehouse parrokia (Louisiana)|Morehouse]]&lt;nowiki/&gt;ko azkenaurreko udan, 1947an, 18 urteko Kingek [[apaiztegi]]&lt;nowiki/&gt;an sartzea aukeratu zuen. Elizak, &quot;[[gizarte]]&lt;nowiki/&gt;a zerbitzatzeko zuen nahiari erantzuteko&quot; modu onena eskaintzen zuela, ondorioztatu zuen. Kingen &quot;barruko gogoa&quot; garatzen hasi zen, eta bakea egin zuen Eliza Bataiatzailearekin. &quot;Ideien errespetuzko [[indar]]ra, eta baita [[protesta]] soziala&quot; izango ziren sermoien gaiak, [[apaiz]] &quot;arrazionala&quot; izango zela uste zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002.|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1948an, King 19 urterekin graduatu zen Morehousen [[Batxilergo]]&lt;nowiki/&gt;an [[soziologia]] arloan.

=== Teologia Crozer seminarioan ===
King [[Chester]]r&lt;nowiki/&gt;eko ([[Pennsylvania]]) Crozer Theinary Seminarioan matrikulatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=p. 150|orrialdeak=|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitak bere [[hezkuntza]]rekin jarraitzea erabat babesten zuelako, akordioa lortu zuen J. Pius Barbourrekin, familiako laguna eta Calvaryko Baptisten elizako apaiza, berarekin lana egiteko. Beltzen eliza horretan [[Predikarien Ordena|predikari]] ezaguna izatera igaro zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lewis V.|abizena=Baldwin|urtea=1991|izenburua=There is a Balm in Gilead: The Cultural Roots of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/thereisbalmingil00bald|argitaletxea=Minneapolis: Fortress Publishing|orrialdea=p. 167|orrialdeak=|ISBN=0-8006-2457-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Behin Kingek beste ikasle bat gaitzetsi egin zuen [[garagardo]]&lt;nowiki/&gt;a zuelako bere gelan, esanez [[afro-amerikar]] bezala ardura partekatua zutela &quot;Beltzen arrazako [[zama]]&quot; jasateko. Eta denbora batez, Walter Rauschenbuschen &quot;[[ebanjelio]] soziala&quot; interesatu zitzaion.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Hirugarren urtean berriz, King [[erromantiko]]&lt;nowiki/&gt;ki inplikatu zen kafetegian [[Sukaldaritza|sukaldari]] bezala lan egiten zuen [[alemaniar]] etorkin baten alaba zuriarekin. Kingekin harremanak izan aurretik, irakasle batekin aritua zen [[neska]]. Kingek berarekin ezkontzea pentsatu zuen, baina adiskideak horren aurka aholkatu zioten, esanaz arraza-arteko ezkontza batek ezinikusia piztuko zuela bai beltz eta bai zuriengan. Eta horrek [[Hegoalde (argipena)|hegoalde]]&lt;nowiki/&gt;ko eliza baten apaiz izateko aukerak kaltetuko ziola. Kingek malkoekin esan zion lagun bati ezin zuela amaren ezkontza mina jasan ahal izango, eta sei hilabete geroago [[hautsi]] egin zuen harremana. Utzi zuen emakumearen oroimenean, [[sentimendu]] iraunkorrak izaten jarraitzen zuen; eta lagun batek aipatu zuenez, &quot;Ez zen sekula errekuperatu&quot;.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; King 1951an graduatu zuen B.Div. [[lizentziatura]]&lt;nowiki/&gt;rekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=p. 150|orrialdeak=|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Doktoretza Boston unibertsitatean ===
Kingek [[Boston]] Unibertsitatean [[doktorego]]&lt;nowiki/&gt;ko ikasketak [[teologia]] sistematikoan hasi zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles A.|abizena=Radin|urtea=1991|izenburua=&quot;Panel Confirms Plagiarism by King at BU&quot;|argitaletxea=The Boston Globe|orrialdea=p. 1|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ikasketekin uztartuz, Twelfth Eliza [[Baptismo|Baptista]] historikoan ministro laguntzaile bezala lan egin zuen, William Hunter Hester apaizarekin. Aitaren lagun zaharra zen, eta Kingengan eragin handia izan zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lewis V.|abizena=Baldwin|urtea=2010|izenburua=he Voice of Conscience: The Church in the Mind of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/voiceofconscienc0000bald|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 42–44|ISBN=9780195380316|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bostonen, bere adineko apaiz adiskide talde txiki bat izan zuen, eta batzuetan gonbidatu joaten ziren besteen elizetara. Gazteek askotan topaketak antolatzen zituzten apartamentuetan, [[teologia]], sermoi estiloak eta gizarte gaiak eztabaidatzeko.

1954an, 25 urte zituela, [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko ([[Alabama]]) Dexter Etorbideko Eliza [[Baptismo|Baptista]]&lt;nowiki/&gt;ko [[abade]] izendatu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Linda K.|abizena=Fuller|urtea=2004|izenburua=National Days, National Ways: Historical, Political, And Religious Celebrations around the World|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 314|orrialdeak=|ISBN=0-275-97270-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1955eko ekainaren 5ean doktorego titula jaso zuen unibertsitatean, gaiaren izenburua honakoa izanik: ''Paul Tillich and Henry Nelson Wiemanen [[Jainko]]&lt;nowiki/&gt;aren ikuskeraren alderaketa''.

=== Ezkontza eta familia ===
Boston Unibertsitatean ikasten ari zen bitartean, Atlantako Mary Powell lagun eta kontserbatorioko musika ikasleari deitu zion, galdetzen ea hegoaldeko neska politik ezagutzen zituen. Powellek Coretta Scott ikaskideari galdetu zion ea jainkotasuna ikasten ari zen hegoaldeko lagun batekin topo egiteko interesa ote zuen. Scotti ez zitzaion interesatzen hitzorduetako predikatzaileekin, baina azkenean Powellen deskribapenean oinarrituz telefonoa ematea baimendu zion. Lehenengo deian, Kingek esan zion Scotti: &quot;Napoleon bezala nago Waterloon, zure xarmaren aurrean&quot;, eta erantzun zion &quot;Baina ezagutu ere ez nauzu egiten&quot;. Lehen hitzorduan atera ziren, eta bigarrenaren ondoren, Kingek jakin zuen Scottek bere emaztearengan bilatzen zituen kalitateak zituela. Antioko institutuan aktibista izana zen.

King eta Coretta Scott 1953ko ekainaren 18an [[ezkondu]] ziren, bere jaioterriko gurasoen etxean Heibergerren, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2006|izenburua=&quot;Coretta Scott King&quot;|argitaletxea=The Daily Telegraph|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Lau seme-alaben gurasoak izan ziren: Yolanda (1955-2007), Martin Luther King III (1957.-), Dexter Scott(1961.-) eta Bernice (1963.-. Ezkondu ondoren, Kingek mugatu egin zuen Corettaren eginkizuna eskubide zibilen mugimenduan, [[etxekoandre]] eta [[ama]] izateko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=Civil Rights History from the Ground Up: Local Struggles, a National Movement|url=https://archive.org/details/civilrightshisto0000unse|argitaletxea=University of Georgia Press|orrialdea=p. 410|orrialdeak=|ISBN=9780820338651|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Montgomeryko autobusari boikota, 1955 ==
[[Fitxategi:Rosaparks.jpg|thumb|Rosa Park, Kingekin 1955ean.]]
1955eko martxoan, Claudette Colvinek, [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko hamabost urteko [[ikasle]] beltzak, [[autobus]]&lt;nowiki/&gt;ean gizon zuri bati jarlekua uzteari uko egin zion Jim Crow legeak urratuz. [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batueta]]&lt;nowiki/&gt;ko [[hegoalde]]&lt;nowiki/&gt;ko lege hauek, arrazen segregazioa inposatzen zuten. King, kasua aztertu zuen [[Birmingham (Alabama)|Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;go [[Afro-amerikar|afroamerikar]] komunitateko batzordean zegoen. E. D. Nixon eta Clifford Durr [[Aktibismo|aktibiste]]&lt;nowiki/&gt;n defendatzaileen [[abokatu]]&lt;nowiki/&gt;ek ezer ez egitea erabaki zuten eta beste kasuren baten zain egon, hor adin txikikoa zegoelako inplikatuta.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 103|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bederatzi hilabete geroago, 1955eko abenduaren 1ean, antzeko [[gertakari]] bat izan zen [[Rosa Parks]] atxilotu zutenean, hiriko autobus baten bere eserlekua uzteari uko egiteagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2003|izenburua=&quot;December 1, 1955: Rosa Parks arrested&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bi gertakariek Montgomeryko autobusei [[boikot]]&lt;nowiki/&gt;a ekarri zioten. Nixonek eskatu eta planifikatu egin zuen, eta ondoren King izan zen buru.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Walsh|urtea=2003|izenburua=The Montgomery Bus Boycott|argitaletxea=Gareth Stevens|orrialdea=p. 24|orrialdeak=|ISBN=083685375X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Boikotak 385 egunez iraun zuen, eta egoera hain gogorra bihurtu zen, non Kingen etxea bonbardatu egin zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=McMahon|urtea=2004|izenburua=Ethical Leadership Through Transforming Justice|url=https://archive.org/details/ethicalleadershi0000mcma|argitaletxea=University Press of America|orrialdea=p. 25|orrialdeak=|ISBN=0-7618-2908-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King [[atxilotu]]&lt;nowiki/&gt;a izan zen kanpaina honetan, eta Estatu Batuetako Browder v. Gayle [[Auzitegi]]&lt;nowiki/&gt;ak emandako erabaki batekin, Montgomery autobus publiko guztietan arraza-segregazioa amaitu egin zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Thomas F.|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Autobusen boikotean Kingek izandako [[Rol (argipena)|rol]]&lt;nowiki/&gt;ak figura nazionala bilakatu zuen, eta [[Eskubide Zibilen Mugimendua|eskubide zibilen mugimendu]]&lt;nowiki/&gt;ko bozeramailerik ezagunena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 52|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentzia ==
1957an, Kingek, [[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k, Fred Shuttlesworthek, Joseph Loweryk eta eskubide zibilen aldeko beste [[Ekintzaile (argipena)|ekintzaile]] batzuk [[Hegoalde (argipena)|Hegoalde]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Kristau]] [[Buruzagitzaren Konfederazio Frantsesa - Buruzagien Konfederazio Orokorra|Buruzagitza]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Konferentzia (argipena)|Konferentzia]] (SCLC) sortu zuten. Taldea eratzeko oinarria eliza beltzen [[autoritate]] [[moral]]&lt;nowiki/&gt;az baliatzea zen, [[Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimendua (1955-1968)|eskubide zibile]]&lt;nowiki/&gt;n erreformaren zerbitzura indarkeriarik gabeko [[protesta]]&lt;nowiki/&gt;k egiten antolatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stanley David|abizena=Levison|urtea=2017|izenburua=The Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=Research and Education Institute. University, © Stanford; Stanford; California 94305|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Taldea, Kingekin laster adiskidetu zen Billy Graham ebanjelistaren [[Gurutzadak|gurutzade]]&lt;nowiki/&gt;tan inspiratu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven P.|abizena=Miller|urtea=2009|izenburua=Billy Graham and the Rise of the Republican South|url=https://archive.org/details/billygrahamriseo0000mill|argitaletxea=Philadelphia: University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 92|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-4151-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King SCLCko buru izan zen erail zuten arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manning, Leith|abizena=Marable, Mullings|urtea=2000|izenburua=Let Nobody Turn Us Around: Voices of Resistance, Reform, and Renewal: an African American Anthology|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 391–2|ISBN=0-8476-8346-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; SCLCeko 1957ko [[Askatasun]]e&lt;nowiki/&gt;rako [[Otoitz]] [[Erromesaldi]]&lt;nowiki/&gt;a izan zen Kingek publiko nazionalari [[hitz]]a zuzendutako lehenengo aldia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Prayer Pilgrimage for Freedom&quot;|argitaletxea=Civil Rights Digital Library|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1959an, Kingek ''Gizonaren neurria'' izeneko liburu laburra argitaratu zuen, bere bi sermoiekin &quot;''Zer da gizona''?&quot; eta &quot;''Bizitza osatu baten dimentsioak''&quot;. Sermoiek gizakiak [[Jainko]]a&lt;nowiki/&gt;ren maitasuna behar zuela defendatzen zuten, mendebaldeko zibilizazioaren [[arrazakeria]] kritikatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=&quot;Measure of a Man, The&quot;. Martin Luther King, Jr., Encyclopedia|argitaletxea=The Martin Luther King, Jr., Research and Education Institute, Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1962an, Kingek eta [[Mahatma Gandhi|Gandhi]] Sozietateak izkribu bat eman zioten [[John Fitzgerald Kennedy]] presidenteari [[Abraham Lincoln]]&lt;nowiki/&gt;en urratsak jarraitzeko eskatuz, eta [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en aldeko kolpe bat emateko, bigarren [[Emantzipazio (argipena)|emantzipazio]] mota bezala. Presidenteak ez zuen agindua gauzatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr. and the Global Freedom Struggle: Gandhi Society for Human Rights&quot;|argitaletxea=Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Robert Kennedy|Robert F. Kennedy]] fiskal nagusiaren agindu baten barnean, [[FBI]]&lt;nowiki/&gt;k 1963. urteko udazkenean Kingen [[telefono]]&lt;nowiki/&gt;a kontrolatzen hasi zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Athan G., Tony G., Richard Gid, Susan|abizena=Theoharis, Poveda, Powers, Rosenfeld|urtea=1999|izenburua=The FBI: A Comprehensive Reference Guide|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 148|orrialdeak=|ISBN=0-89774-991-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kennedy kezkatuta agertu zen salaketa publikoak egon zirenean SCLCn [[Komunismo|komunista]]&lt;nowiki/&gt;k zeudela salatuz, eta beldur zen horiek administrazioaren eskubide zibilen ekimenak deuseztatuko egingo zutelako. Fiskalak King ohartarazi zuen, elkarte horiekin eteteko, eta geroago behartuta sentitu zen FBIk King eta SCLCko buruzagiak kontrolatzea baimentzen zituen [[zuzentarau]] idatziak bidaltzera.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Burton|abizena=Herst|urtea=2007|izenburua=Bobby and J. Edgar: The Historic Face-off Between the Kennedys and J. Edgar Hoover that Transformed America|url=https://archive.org/details/bobbyjedgarhisto00hers|argitaletxea=Carroll &amp; Graf|orrialdea=|orrialdeak=pp. 372-374|ISBN=978-0-7867-1982-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; FBIko zuzendaria, [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]], eskubide zibilen mugimenduaren beldur zen, eta komunisten infiltrazioaren salaketak ikertu zituen.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

Kingek martxak antolatu eta zuzendu zituen, beltzen [[boto]] eskubidea, desegregazioa, lan eskubideak eta oinarrizko eskubide zibilen aldekoak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Jackson|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek eta SCLCk kristau [[ezkertiar]]&lt;nowiki/&gt;ren printzipioak praktikan jarri zituzten, eta indarkeriarik gabeko protestaren taktikak aplikatu arrakastaz, protestarako metodoa eta protestak egiteko lekuak aukeratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Susan M.|abizena=Glisson|urtea=2006|izenburua=The Human Tradition in the Civil Rights Movement|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 190|orrialdeak=|ISBN=0-7425-4409-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, beste agintari beltz batzuek [[kritika]]&lt;nowiki/&gt;tu egin zuten [[eskubide]] zibilen mugimenduan parte hartzen zuelako, esaterako [[Malcolm X]] militante beltz eta [[Islam]]&lt;nowiki/&gt;eko Nazio elkarteko partaide zenak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Bobbitt|urtea=2007|izenburua=The Rhetoric of Redemption: Kenneth Burke's Redemption Drama and Martin Luther King Jr.'s &quot;I Have a Dream&quot; Speech|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-7425-2928-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eta baita, Ella Bakerrek, King mugimenduaren oinarriekin harremana galdu zuen pertsona mediatiko eta [[karisma]]&lt;nowiki/&gt;tikoa kontsideratzen zuelako,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael Eric, David L.|abizena=Dyson, Jagerman|urtea=2000).|izenburua=I May Not Get There with You: The True Martin Luther King, Jr|argitaletxea=Simon and Schuster|orrialdea=|orrialdeak=pp. 297–299|ISBN=978-0-684-86776-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Nelson [[Rockefeller Center|Rockefeller]] bezalako [[elite]] mailako pertsonaiengatik gertuago zegoela gaineratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kevin M.|abizena=Burke|urtea=2020|izenburua=&quot;A Close Alliance Between MLK and Nelson Rockefeller Revealed&quot;|argitaletxea=The Root|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Albany Mugimendua, 1961 ===
Albany Mugimendua 1961. urteko [[Albany]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Georgia]]&lt;nowiki/&gt;n, sortu zen arraza-segregazioaren aurkako koalizioa izan zen. Abenduan King eta SCLC koaliziora bildu ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Albany, GA Movement&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Mugimenduak milaka herritar mobilizatu zituen hiri barruko segregazioari aurre egiteko, indarkeriarik gabeko eraso zabal baten alde arlo guztietan, eta nazio osoaren arreta bereganatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jay M.|abizena=Shafritz|urtea=1998|izenburua=International Encyclopedia of Public Policy and Administration|argitaletxea=Westview Press|orrialdea=p. 1242|orrialdeak=|ISBN=0-8133-9974-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King 1961eko abenduan lehen aldiz bisitan joan zenean, &quot;egun bat egon eta etxera itzultzeko asmoa zuen, aholkuak eman ondoren&quot;.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther|abizena=King|urtea=2001|izenburua=The Autobiography of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Hatchette Digital|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hurrengo egunean manifestari baketsuen [[atxiloketa]] masiboan harrapatu zuten, eta [[Fidantza kontratu|fidantza]] ezetsi zuen hiriak kontzesioak egin arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1990|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-064691-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen arabera, &quot;akordioa desohoretu eta urratu egin zen” bera hiritik alde ondoren.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

King 1962ko uztailean itzuli zen, eta berrogeita bost egun [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;an ala 178 dolarreko isuna eman zioten aukeran (2019an 1.500 $ baliokidea). Kartzela hartu zuen. Sententzia eman eta hiru egunera, Laurie Pritchett polizia-buruak era diskretuan Kingen isuna ordaindu, eta askatzea agindu zuen. &quot;Ikusita genuen bazkariko mahaiko aulkitxoetatik  bidaltzen zituztela ... elizetatik bota ... eta kartzelan sartu ... Baina lehen aldia zen, kartzelatik atera gintuzten [[Lekukotasun|lekuko]] izan ginela.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1990|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King Jr|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-064691-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Geroago King Egoitzak onartu zuen Billy Graham apaiz ebanjelista zuria izan zela espetxetik atera zuena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=King Center:Billy Graham|argitaletxea=Wayback Machine.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Ia urtebetez [[aktibismo]] lan asko egin zuen, emaitza ukigarri gutxirekin, eta mugimendua okertzen hasi zen. Kingek manifestazio guztiak etetea eskatu zuen, eta &quot;[[Penitentzia]] Eguna&quot; egitea indarkeriarik eza sustatzeko eta oinarri morala goian mantentzeko. Komunitate beltzaren barruan zeuden desadostasunak, eta tokiko gobernuek emandako erantzun apalak, ahaleginak deuseztatu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Susan M|abizena=Glisson|urtea=2006|izenburua=The Human Tradition in the Civil Rights Movement|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 190-193|ISBN=0-7425-4409-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Albany]]&lt;nowiki/&gt;ko ekimenak Kingentzako eta eskubide zibilen mugimendu nazionalarentzako funtsezko ikasgaia izan zen taktikak garatzerakoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=Albany, GA Movement&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, komunikabide nazionalek kritika handiak egin zioten Kingi, [[Porrot (argipena)|porrot]]&lt;nowiki/&gt;ean izandako eginkizunagatik. Eta SCLCren emaitza falta horrek, erakundearen eta SNCC [[Erradikal (argipena)|erradikal]]&lt;nowiki/&gt;agoaren arteko tartea handitu egin zuen. Albanyren ondoren, Kingek zirkunstantziak kontrolatu ahal izateko SCLCrako konpromisoak aukeratu nahi zituen, aurretik zeuden egoeretan sartu beharrean.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt;[[Fitxategi:MLK mugshot birmingham.jpg|thumb|King 1963an atxilotu egin zuten, Birminghameko arraza-segregazioaren aurka protestatzeagatik.]]

=== Birminghameko kanpaina, 1963 ===
1963ko apirilean, SCLCk arraza-segregazioaren eta injustizia ekonomikoaren aurkako kanpaina hasi zuen [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. Kanpainak indarkeriarik gabeko baina kontrako taktikak nahita erabili zituen, Wyatt Tee Walker apaizak garatuta neurri batean. Beltzek Birminghamen, SCLCrekin antolatuta, espazio [[Publiko (argipena)|publiko]]&lt;nowiki/&gt;ak okupatu zituzten martxekin eta lurrean jesarriz, bidegabe jotzen zituzten [[Lege (argipena)|legea]]&lt;nowiki/&gt;k urratuz&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Garrow|urtea=1989|izenburua=Bearing the Cross: Martin Luther King Jr. and the Southern Christian Leadership Conference|argitaletxea=Pulitzer Prize|orrialdea=p. 246|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-056692-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingen asmoa atxiloketa masiboak eragitea zen eta &quot;krisialdiz jositako egoera bat sortuz ezinbestean negoziaziorako ateak ireki&quot;. Kanpainako lehen [[Boluntariotza|boluntario]]&lt;nowiki/&gt;ek ez zuten hiria itxi edo komunikabideen arreta erakartzea lortu. King zalantzakor baten kezken gainetik, SCLC [[Estrategia|estratega]] James Bevelek kanpainaren [[Norabide (argipena)|norabide]]&lt;nowiki/&gt;a aldatu zuen, [[haur]]&lt;nowiki/&gt;rei eta [[gazte]]&lt;nowiki/&gt;ei manifestazioetan parte hartzeko deia eginez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Diane|abizena=McWhorter|urtea=2001|izenburua=&quot;Two Mayors and a King&quot;. Carry Me Home: Birmingham, Alabama: The Climactic Battle of the Civil Rights Revolution|url=https://archive.org/details/carrymehomebirmi00mcwh|argitaletxea=Simon and Schuster|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-7432-2648-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Newsweekek estrategia honi Haurren [[Gurutzadak|Gurutzada]] deitu zion.&lt;ref name=&quot;:14&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=David Edwin et all|abizena=Harrell, et all|urtea=2995|izenburua=Unto a Good Land: A History of the American People, Volume 2|argitaletxea=Wm B Eerdmans Publishing|orrialdea=p. 1055|orrialdeak=|ISBN=0-8028-2945-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1963|izenburua=&quot;Birmingham USA: Look at Them Run&quot;|argitaletxea=Newsweek|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Protesten garaian, Birminghameko [[Polizia]] Sailak, presiopeko urak eta polizia [[txakur]]&lt;nowiki/&gt;rak erabili zituzten manifestarien aurka, haurrak barne. Poliziaren erantzuna [[telebista]] nazionaleko [[albistegi]]&lt;nowiki/&gt;etan emititu zen, eta [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;ko arreta bereganatu zuen, amerikar zuri asko hunkituz eta mugimenduaren atzean amerikar beltzak sendotuz.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; [[Manifestazio|Manifestari]] guztiak ez ziren baketsuak izan, SCLCren asmo sutsuak gorabehera. Zenbait kasutan, auzotarrek poliziari eraso egin zioten, indarrez erantzun baitzuten. King eta SCLC kritikatu zituzten haurrak onartzeagatik min hartzeko lekuetan. Baina kanpaina arrakastatsua izan zen: Polizia buruak postua galdu zuen, &quot;Jim Crow&quot; [[ikur]]&lt;nowiki/&gt;rak jaitsi ziren eta leku publikoak beltzentzako irekiagoak izan ziren. Kingen ospea izugarri hobetu zen.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Photograph of White House Meeting with Civil Rights Leaders. June 22, 1963 - NARA - 194190 (no border).tif|thumb|[[Lyndon Baines Johnson|Lyndon B. Johnson]] eta [[Robert F. Kennedy]] eskubide zibilen buruzagiekin, 1963ko ekainaren 22an. ]]
King kanpaina hasieran [[atxilotu]] eta espetxeratu egin zuten. Bere 13garren atxiloketa,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1963|izenburua=&quot;Integration: Connor and King&quot;|argitaletxea=Newsweek|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; jasan zituen 29tik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Coretta Scott|abizena=King|urtea=2012|izenburua=&quot;The Meaning of The King Holiday&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Ziega]]&lt;nowiki/&gt;tik,  ''Birminghameko kartzelatik eskutitza'' ospetsua bidali zuen, mugimenduak aldaketa sozialak lortzeko bide legalak jarraitzeko deia eginaz. Arrazakeriaren krisia premia handiegia zela argudiatu zuen Kingek, eta orduko sistema larregi errotuta zegoela: &quot;Esperientzia mingarriaren bidez badakigu zapaltzaileak [[Askatasuna (argipena)|askatasuna]] ez duela inoiz [[Borondatezko gizarte aurreikuspeneko erakunde|borondatez]] ematen; zapalduek eskatu behar dutela.&quot;&lt;ref name=&quot;:15&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr|abizena=King|urtea=2012|izenburua=&quot;Letter from Birmingham Jail&quot;|argitaletxea=The Martin Luther King Jr. Research and Education Institute. King began writing the letter on newspaper margins and continued on bits of paper brought by friends|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Azpimarratu zuen Boston Tea Party, estatubatuar [[Kolonia (geografia politikoa)|kolonie]]&lt;nowiki/&gt;tan matxinatutako ekintza ospetsua, legez kanpoko [[Desobedientzia zibil|desobedientzia]] zibila izan zela, eta alderantziz, &quot;[[Adolf Hitler]]&lt;nowiki/&gt;rek [[Alemania]]&lt;nowiki/&gt;n egin zuen guztia ‘legala’ zela.&quot;&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt; Walter Reutherek, Estatu Batuetako Auto Langileen presidenteak, 160.000 dolarreko diru-laguntza zuzendu zien Kingi eta bere protesta-kideei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua=&quot;The Great Society: A New History with Amity Shlaes&quot;|argitaletxea=Hoover Institution|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== St. Augustine, Florida, 1964 ===
1964ko martxoan, Kingek eta SCLCek Robert Haylingen mugimendu eztabaidagarriarekin bat egin zuten [[St. Augustine (Florida)|St. Augustin]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Florida]]&lt;nowiki/&gt;n. Haylingen taldea NAACPn afiliatuta zegoen, baina bortizkeriarik gabeko taktikekin batera autodefentsa armatuaren alde egin zuenean, erakundetik bota egin zuten. Hala ere, SCLC bakezaleak onartu  egin zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1987|izenburua=Augustine.com – &quot;Black History: Dr. Robert B. Hayling&quot;; David J. Garrow, Bearing the Cross: Martin Luther King Jr. and the Southern Christian Leadership Conference|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=|orrialdeak=pp. 316–318|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek eta SCLCk iparraldeko aktibista zuriak Saint Augustinera eramateko lan egin zuten, besteak beste, [[errabino]]&lt;nowiki/&gt;en ordezkaritza bat eta [[Massachusetts|Massachuse]]&lt;nowiki/&gt;ttseko [[gobernadore]]a&lt;nowiki/&gt;ren 72 urteko ama. Guztiak [[atxilotu]]&lt;nowiki/&gt;ak izan ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;We Shall Overcome—Lincolnville Historic District&quot;|argitaletxea=nps.gov.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Maxine D., Kevin M.|abizena=Jones, McCarthy|urtea=1993|izenburua=African Americans in Florida: An Illustrated History|argitaletxea=Pineapple Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 113–5|ISBN=1-56164-031-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ekainean zehar, mugimenduak gauero egiten zituen martxak hirian barrena, &quot;askotan K.K.Klanen kontrako manifestazioei aurre eginez, [[komunikabide]] nazionalen arreta piztu zuen [[indarkeria]] suspertuz&quot;. Ehunka pertsona atxilotu eta espetxeratu zituzten. Mugimendu hori ematen zen bitartean, 1964ko [[Eskubide zibil eta politikoak|Eskubide]] Zibilen Legea onartu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=&quot;St. Augustine, Florida&quot;. Martin Luther King, Jr., Encyclopedia. The Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=Research and Education Institute, Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Selma, Alabama, 1964 ===
1964ko abenduan, Kingek eta SCLCek Ikasleen Indarkeriarik gabeko Koordinazio Batzordearekin (SNCC) batu ziren [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. Aurretik SNCC [[hautesle]]&lt;nowiki/&gt;en erregistroan lanean aritu zen hilabete batzuetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alex|abizena=Haley|urtea=1965|izenburua=&quot;Martin Luther King&quot;|argitaletxea=Interview. Playboy|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tokiko [[epaile]] batek agindua eman zuen, SNCC, SCLC, DCVL edo 41 eskubide zibilen izen bereko afiliatuen hiru pertsona edo gehiago biltzea galarazten zuena. Agindu honek eskubide zibilen jarduera behin-behinean geldiarazi zuen, Kingek 1965eko urtarrilean Brown [[Eliza (argipena)|Eliza]]&lt;nowiki/&gt;n aginduari aurre eginaz hitz egin zuen arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;The Selma Injunction&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;n, Alabaman, 1965eko martxoan estatuko polizien eta beste pertsona batzuen indarkeria manifestari baketsuen aurka, publizitate handia sortu zuen Alabamako [[arrazakeria]] nazio mailan ikusgai jarriz.

=== New York Hiria, 1964 ===
1964ko otsailean Kingek Eskola Berriako inaugurazio ekitaldian &quot;''Amerikarren [[arraza]] krisia''&quot; izeneko hitzaldia eman zuen, aurkezpen sortaren hasieran. Bere [[diskurtso]]a&lt;nowiki/&gt;ren audio grabaziorik ez zen ezagutzen, baina 2013ko abuztuan, ia 50 urte geroago, Eskolak 15 minutuko audiotape bat aurkitu zuen hitzaldi osteko [[Galdera-erantzun sistemak|galdera]] eta erantzun saiorena. Ohar horietan, Kingek [[Jawaharlal Nehru]]&lt;nowiki/&gt;rekin zuela gutxi izandako elkarrizketa bat aipatu zuen. Bertan Ameriketako [[Afro-amerikar|afroamerikar]] askoren egoera tristeak [[India]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Ukiezin (argipena)|ukiezin]]&lt;nowiki/&gt;ak zituztenarekin alderatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Mona|abizena=El Naggar|urtea=2013|izenburua=&quot;Found After Decades, a Forgotten Tape of King 'Thinking on His Feet'&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King - March on Washington colorized photo.jpg|thumb|King bere hitzaldirik ospetsuena &quot;''[[Amets bat dut]]''&quot; ematen, Lincoln Memorialaren aurrean, Washingtonen 1963an egin zen Lanpostuen eta Askatasunaren martxan.]]

== Washingtongo martxa, 1963 ==
King, SCLCko ordezkari bezala, &quot;''Sei Handiak''&quot; [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en [[erakunde]]&lt;nowiki/&gt;etako [[Lidergo|lider]]&lt;nowiki/&gt;ren artean zegoen, [[Enplegu]] eta [[Askatasun]]e&lt;nowiki/&gt;rako [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;eko martxaren antolaketan, 1963ko abuztuaren 28an burutu zena. Sei Handiak-en zeuden beste kideak honakoak ziren: Roy Wilkins ''Kolorezko Pertsonen Aurrerapenerako Elkarte Nazionalekoa''; Whitney Young, ''Hirien Liga Nazionalekoa''; A. Philip Randolph, ''Lo Egiteko Maletategien kofradiakoa''; John Lewis, ''SNCCkoa''; eta James L. Farmer Jr., ''Arrazen Berdintasuneko Kongresukoa''.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Henry Louis, Anthony|abizena=Gates, Appiah|urtea=1999|izenburua=Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience|url=https://archive.org/details/africanaencyclop00appi|argitaletxea=Basic Civitas Books|orrialdea=p. 1251|orrialdeak=|ISBN=0-465-00071-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bayard Rustinen [[homosexualitate]] irekiak, [[sozialismo]] demokratikoaren alde egiteak, eta AEBetako [[Alderdi Komunistaren Manifestua|Alderdi Komunista]]&lt;nowiki/&gt;rekin izan zituen lotura ohiek zirela eta, hainbat buruzagi zuri eta [[afro-amerikar]]&lt;nowiki/&gt;rek Kingi eskatu zioten Rustinengandik urruntzea,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Raymond|abizena=Arsenault|urtea=2006|izenburua=Freedom Riders: 1961 and the Struggle for Racial Justice|url=https://archive.org/details/freedomriders1960000arse|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 62|orrialdeak=|ISBN=0-19-513674-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta onartu egin zuen.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Hala ere, [[lankidetza]]&lt;nowiki/&gt;n aritu zen 1963ko Washingtoneko martxan, eta Rustin izan zen antolatzaile [[Logistika|logistiko]] eta [[Estrategia|estrategi]]&lt;nowiki/&gt;ko nagusia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=De Leon|urtea=1994|izenburua=Leaders from the 1960s: A biographical sourcebook of American activism|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=|orrialdeak=pp. 138–143|ISBN=0-313-27414-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sean Dennis|abizena=Cashman|urtea=1991|izenburua=African-Americans and the Quest for Civil Rights, 1900–1990|url=https://archive.org/details/africanamericans00cash|argitaletxea=NYU Press|orrialdea=p. 162|orrialdeak=|ISBN=0-8147-1441-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingentzat, polemika sortu zuen beste gertakizun bat ere egon zen, [[John Fitzgerald Kennedy|John F. Kennedy]] Estatu Batuetako presidenteak martxaren [[Ikuspegi komunikatibo|ikuspegi]]&lt;nowiki/&gt;a aldatzeko eskatu zuenean, Rustin izan zelako onartu zuen [[Pertsonaia (argipena)|pertsonai]]&lt;nowiki/&gt;a nagusietako bat.&lt;ref name=&quot;:16&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Arthur M.|abizena=Schlesinger Jr.|urtea=1978|izenburua=Robert Kennedy and His Times|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 350-351|ISBN=0345283449|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manning|abizena=Marable|urtea=1991|izenburua=Race, Reform, and Rebellion: The Second Reconstruction in Black America, 1945–1990|url=https://archive.org/details/racereformrebell0000mara|argitaletxea=Univ. Press of Mississippi|orrialdea=p. 74|orrialdeak=|ISBN=0-87805-493-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kennedyk hasieratik egin zuen martxaren aurka, kezkatuta baitzegoen eskubide zibilen [[legedi]]&lt;nowiki/&gt;a onartzearen unean kontrako eragina izan al zuelako. Hala ere, antolatzaileek [[irmo]] agertu ziren martxa egin egingo zelakoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jonathan, Zachary|abizena=Rosenberg, Karabell|urtea=2003|izenburua=Kennedy, Johnson, and the Quest for Justice: The Civil Rights Tapes|url=https://archive.org/details/kennedyjohnsonth00rose|argitaletxea=WW Norton &amp; Co|orrialdea=p. 130|orrialdeak=|ISBN=0-393-05122-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Antolakuntzak aurrera egin ahala, Kennedytarrek alde lan egitea erabaki zuten, garrantzitsua zelako arrakasta lortuko zuela ziurtatzea. Bestalde, Kennedy presidentea kezkatuta zegoen bertaratutakoak 100.000 baino gutxiago izan zitezkeelako. Hori saihestu asmoz, laguntza eskatu zien beste eliza batzuetako buru nagusiei eta Walter Reutheri, [[Automobilgintza]]&lt;nowiki/&gt;ko langileen presidentea, manifestariak mobilizatzen laguntzeko.&lt;ref name=&quot;:16&quot; /&gt;
[[Fitxategi:The March (1964 film).webm|thumb|''Martxa'', Estatu Batuetako Informazio Agentziak ekoiztutako dokumentala. ]]
Martxa, jatorriz, AEBetako [[Hegoalde (argipena)|hegoalde]]&lt;nowiki/&gt;ko beltzen egoera larria dramatizatzeko [[gertakari]] bezala pentsatua zegoen, eta baita antolatzaileen kezkak eta kexak era zuzenean jartzeko nazioaren [[Botere (argipena)|botere]]&lt;nowiki/&gt;aren [[hiriburu]]&lt;nowiki/&gt;ko egoitzaren aurrean. Antolatzaileek gobernu [[Federalismo|federal]]&lt;nowiki/&gt;a salatu nahi izan zuten, eskubide zibilen eta langileen eta beltzen segurtasun fisikoa ez bermatzeagatik. Taldeak presidentetzaren presioa eta eragina bereganatu zuen, eta gertaerak azkenean, tonu askoz ere bigunagoa hartu zuen.&lt;ref name=&quot;:17&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Grace Lee|abizena=Boggs|urtea=1998|izenburua=Living for Change: An Autobiography|argitaletxea=U of Minnesota Press|orrialdea=p. 127|orrialdeak=|ISBN=0-8166-2955-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ondorioz, eskubide zibilen aldeko ekintzaile batzuk arrazakeriaren martxa zehaztugabe bat zela zioten; [[Malcolm X]]&lt;nowiki/&gt;k berriz &quot;Washingtongo Fartsa&quot; deitu zuen, eta [[Islam]]&lt;nowiki/&gt;aren Nazioak debekatu egin zien bere kideei martxara joatea.&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul|abizena=Aron|urtea=2005|izenburua=Mysteries in History: From Prehistory to the Present|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=|orrialdeak=pp. 398–399|ISBN=1-85109-899-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Eskakizun zehatzak egin zituen martxak: [[ikastetxe]] publikoetan arraza segregazioa amaitzea; eskubide zibilen inguruko legeria esanguratsua garatzea, enpleguan arraza [[diskriminazio]]&lt;nowiki/&gt;a debekatzen zuen legea barne; eskubide zibiletako langileak babestea poliziaren basakeriaren aurka; langile guztientzako 2 $ko gutxieneko [[soldata]] (17 $ baliokidea 2019an); eta [[Washington D.C.|Washington D.C]].-ko autogobernua, orduan kongresu batzordeak gobernatzen zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carl, Rowena|abizena=Singleton, Wildin|urtea=1999|izenburua=The Sixties in America|url=https://archive.org/details/sixtiesinamerica02sing|argitaletxea=Salem Press|orrialdea=p. 454|orrialdeak=|ISBN=0-89356-982-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Scott H.|abizena=Bennett|urtea=2003|izenburua=Radical Pacifism: The War Resisters League and Gandhian Nonviolence in America, 1915–1963|argitaletxea=Syracuse University Press|orrialdea=p. 225|orrialdeak=|ISBN=0-8156-3003-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Danny|abizena=Davis|urtea=2007|izenburua=&quot;Celebrating the Birthday and Public Holiday for Martin Luther King, Jr&quot;|argitaletxea=Congressional Record. Library of Congress|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tentsioak izan arren, martxa erabateko arrakasta izan zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Roger S., William B., Christopher, Ronald M.|abizena=Powers, Vogele, Kruegler, McCarthy|urtea=1997|izenburua=Protest, power, and change: an encyclopedia of nonviolent action from ACT-UP to Women's Suffrage|argitaletxea=Taylor &amp; Francis|orrialdea=p. 313|orrialdeak=|ISBN=0-8153-0913-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Etnia]] desberdinetako milioi laurden pertsona baino gehiagok hartu zuten parte ekitaldian, [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;aren urratsetatik Mall Nazionaleraino, igerileku inguruan. Garai hartan, Washington D.C.ren historiako protesta [[Topaketa (argipena)|topaketa]]&lt;nowiki/&gt;rik handiena izan zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;

'''''[[Amets bat dut]]'' hitzaldia'''

Kingek 17 minutuko [[hitzaldi]]&lt;nowiki/&gt;a eman zuen, gerora &quot;''Amets bat dut''” (''I Have a Dream'') izenarekin ezagutu zena. Diskurtsoko pasarte ospetsuenean (bertan prestatutako testutik atera egin zen, ziurrenik [[Mahalia Jackson]]&lt;nowiki/&gt;ek bere atzetik &quot;Konta iezaiezu ametsa!&quot; oihu egin ziolako),&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gary|abizena=Younge|urtea=2003|izenburua=&quot;I have a dream&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Drew|abizena=Hansen|urtea=2005|izenburua=The Dream: Martin Luther King Jr. and the Speech that Inspired a Nation|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 98|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-008477-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King honela aritu zen:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther, Coretta Scott|abizena=King, King,|urtea=2008|izenburua=The Words of Martin Luther King Jr.: Second Edition|argitaletxea=Newmarket Press|orrialdea=p. 95|orrialdeak=|ISBN=978-1-55704-815-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:March on Washington edit.jpg|thumb|ezkerrera|150px|Washingtoneko 1963ko abuztuaren 28ko martxaren ikuspegi bat.]]

{{esaera2|
Adiskideok, gaur diotsuet, gaurko eta biharko zailtasunak eta frustrazioak gorabehera,
oraindik amets bat dudala. Amerikar ametsean sakon errotutako ametsa da.
Egunen batean, nazio hau altxatu eta bere kredoaren benetako zentzuaren arabera
biziko dela amesten dut: «gizon guztiak berdin sortu zirela baiesten dugu ziurtasun
osoz». Amesten dut, egunen batean, Georgiako muino gorrixketan, esklabo
zaharren seme-alabak eta esklabo trafikatzaileenak elkarrekin eseri ahal izango
direla anaitasunaren mahaiaren inguruan. Amesten dut, egunen batean, Mississippiko
estatua bera ere, injustiziaren bero-sapak itotako estatua izanik ere,
askatasunaren eta justiziaren oasi bihurtuko dela. Amesten dut, egunen batean, nire
lau seme-alabak biziko direla nazio batean non ez dituzten epaituko azalaren
koloreagatik, haien nortasunagatik baizik.

Amets bat dut, gaur!

Amesten dut, egunen batean, han Alabaman —arrazista suminduak dauden hartan,
gobernariaren ezpainetatik eragozteko eta deuseztatzeko hitzak sortzen diren
hartan—, egunen batean, hantxe bertan, Alabaman, mutiko eta neskato beltzek
eskua eman ahal izango dietela mutiko eta neskato zuriei, neba-arreba gisa.

Amets bat dut, gaur!

Gaur amesten dut, egunen batean, «bailara guztiak goratuko direla, muino eta
mendi guztiak berdindu egingo direla. Lautu egingo dira toki aldapatsuak eta
zuzendu bide bihurriak; eta, orduan, Jainkoaren aintza azalduko da eta gizateria
guztia lekuko izango da.|&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Fernando|abizena=Martínez Rueda||izena2=Mikel|abizena2=Aizpuru Murua|izenburua=Gaur egungo munduaren historia, 1945-2009|argitaletxea=Udako Euskal Unibertsitatea|data=2011|url=http://www.buruxkak.eus/liburua/gaur-egungo-munduaren-historia-1945-2009/1915|isbn=9788484383345}}&lt;/ref&gt;. Testu osoa irakurtzeko [https://wikisource.org/wiki/Amets_bat_dut Wikisourcen duzu eskuragarri]}}
&quot;''Amets bat dut''&quot; amerikar [[oratoria]]&lt;nowiki/&gt;ren historiako [[diskurtso]] onenetarikoa dela esan daiteke.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lucinda|abizena=Moore|urtea=2003|izenburua=&quot;Dream Assignment&quot;|argitaletxea=Smithsonian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Martxak, eta bereziki Kingek egindako hitzaldiak, eskubide zibilak Estatu Batuetako erreformen agendaren goialdean jartzen lagundu zuten, eta 1964. urteko [[Eskubide zibil eta politikoak|Eskubide Zibil]]&lt;nowiki/&gt;en Legea onartzea erraztu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James T.|abizena=Patterson|urtea=1996|izenburua=Grand Expectations: The United States, 1945–1974|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 482–85, 542–46|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sitkoff|abizena=Harvard|urtea=2008|izenburua=The Struggle for Black Equality|argitaletxea=Hill and Wang|orrialdea=|orrialdeak=pp. 152–53|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hitzaldiaren jatorrizko idatzizko kopia, Kingek gainean idatzitako oharrak barne, 1984an jakin zen George Raveling [[Iowa]] Unibertsitateko [[saskibaloi]]&lt;nowiki/&gt;ko lehen entrenatzaile [[afro-amerikar]]&lt;nowiki/&gt;raren esku zegoela. 1963. urtean, Raveling, 26 urte zituenean, [[Podium (argipena)|podium]]&lt;nowiki/&gt;etik gertu zegoen zutik, eta hitzaldia bukatu ala, adoretsu galdetu zion Kingi ea hitzaldiaren kopia har zezakeen. Eta lortu egin zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Patrick|abizena=Alvin|urtea=2013|izenburua=&quot;Guardian of history: MLK's &quot;I have a dream speech&quot; lives on&quot;|argitaletxea=CBS News. CBS Interactive Inc|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Bloody Sunday-officers await demonstrators.jpeg|thumb|[[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;ko polizia manifestarien zain, Edmund Pettus zubian.]]

== Selmako boto eskubideen aldeko mugimendua eta &quot;Igande odoltsua&quot;, 1965 ==
James Bevelek [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;tik [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ra martxa baterako deia egin zuenean, King, Bevel eta SCLCek zein SNCCrekin [[lankidetza]] partzialarekin, [[estatu]]&lt;nowiki/&gt;aren hiriburura martxa antolatzen saiatu ziren. 1965eko martxoko lehen saiakera, Edmun Pettus zubian manifestarien aurkako [[polizia]] [[indarkeria]]&lt;nowiki/&gt;gatik bertan behera utzi behar izan zuten. Egun hori Igande odoltsua (''Bloody Sunday'') izenarekin ezagutzen da, eta eskubide zibilen aldeko mugimenduaren alde laguntza publikoa lortzeko ahaleginean [[Inflexio-puntu|inflexio]] puntu garrantzitsua izan zen. Kingen indarkeriarik gabeko estrategiaren indarraren erakusketa dramatikoena izan zen, nahiz eta King bera ez egon [[partehartzaile]]&lt;nowiki/&gt;en artean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1998|izenburua=Autobiography|argitaletxea=Carson, Clayborne (ed.). Warner Books|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=0-446-52412-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Martxoan bertan, [[Lyndon Baines Johnson|Johnson]] [[Presidente]]&lt;nowiki/&gt;aren Administrazioko [[funtzionario]]&lt;nowiki/&gt;ekin bildu zen, manifestarien aurkako edozein epaiketa saiakera bertan behera uzteko. Elizako eginbeharrak zirela-eta ez zen martxara joan, baina gero idatzi zuen: &quot;Estatuko tropek egin zuten basakeria mota jakin izan banu, nire elizako eginbeharrak erabat uztera behartuta sentituko nintzateke.&quot; Protesten aurkako poliziaren basakeriaren grabazioak hedatu egin ziren, eta nazio osoko publikoaren [[haserre]]&lt;nowiki/&gt;a piztu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Jackson|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 222-223|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Bezoek ds Martin Luther King-selectionclip.ogv|thumb|Martin Luther King Jr. [[Herbehereetako Erresuma|Herbehereetan]], 1964an egindako elkarrizketan hitz egiten.]]

== Vietnamgo gerrako oposizioa ==
''AEBetako gobernua gaur egun munduko [[indarkeria]]&lt;nowiki/&gt;ren [[hornitzaile]] handiena da.''

- Martin Luther King Jr.

''Aitortu behar dugu ezin dugula gure arazoa orain konpondu [[Botere (argipena)|botere]] [[Ekonomia|ekonomiko]] eta [[politiko]]&lt;nowiki/&gt;aren birbanaketa erradikala sortu arte ... Horrek [[Balio (argipena)|balio]]&lt;nowiki/&gt;en eta beste gauza batzuen [[iraultza]] esan nahi du. Ikusi behar dugu orain [[arrazakeria]], [[Esplotazio (argipena)|esplotazio]] ekonomikoa eta [[militarismo]]a&lt;nowiki/&gt;ren gaitz guztiak lotuta daudela ... Ezin duzu bata kendu besteak kentzea lortzen ez baduzu ... [[Ameriketako Estatu Batuak|Amerika]]&lt;nowiki/&gt;ko bizitzaren [[egitura]] osoa aldatu behar da. Amerika nazio hipokritikoa da, eta guk geure etxe propioan ordena jarri behar dugu.''

—Martin Luther King Jr.

King denbora askoan egon zen Estatu Batuen parte hartzearen aurka [[Vietnam]]&lt;nowiki/&gt;go [[gerra]]&lt;nowiki/&gt;n,&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Braunstein|urtea=2004|izenburua=The Sixties Chronicle|url=https://archive.org/details/sixtieschronicle0000unse|argitaletxea=Legacy Publishing|orrialdea=p. 311|orrialdeak=|ISBN=1-4127-1009-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; baina hasiera baten [[hitzaldi]] publikoetan gaia saihestu egiten zuen, [[Lyndon Baines Johnson|Lyndon BJohnson]] presidentearen politiken kritikak eskubide zibilen helburuak oztopatzeko sor zitzaketen interferentziengatik.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; SCLCk Ekintza Zuzeneko zuzendari ohia eta gero Vietnamgo Gerra Amaitzeko Udaberriko Mobilizazio Batzordeko buru zen James Bevelek eskatuta, eta [[Muhammad Ali]]&lt;nowiki/&gt;ren zintzotasunak inspiratuta,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alexander|abizena=Remington|urtea=2008|izenburua=&quot;The Rev. James L. Bevel dies at 72; civil rights activist and top lieutenant to King&quot;|argitaletxea=Los Angeles Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek publikoki gerraren aurka egitea erabaki zuen, [[Oposizio (argipena)|oposizioa]] gero eta handiagoa zelako estatubatuar jendearen artean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael L.|abizena=Krenn|urtea=1998|izenburua=The African American Voice in U.S. Foreign Policy Since World War II|argitaletxea=Taylor &amp; Francis|orrialdea=p. 29|orrialdeak=|ISBN=0-8153-3418-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Pobreen Kanpaina, 1968 ==
1968an, Kingek eta SCLCek &quot;[[Pobrezia|Pobre]]&lt;nowiki/&gt;en Kanpaina&quot; antolatu zuten justizia [[Ekonomia|ekonomiko]]&lt;nowiki/&gt;ko gaiak jorratzeko. Kingek nazio osoa zeharkatu zuen, [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;era joango zen &quot;behartsuen arraza anitzeko armada&quot;ren martxa, Kapitolioan indarkeriarik ezaren bidez desobedientzia zibila sustatzeko, [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ak estatubatuar pobreentzako &quot;eskubide ekonomikoen [[Aitorpen (argipena)|aitorpen]]&lt;nowiki/&gt;a&quot; sortu arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ernesto B.|abizena=Vigil|urtea=1999|izenburua=The Crusade for Justice: Chicano Militancy and the Government's War on Dissent|argitaletxea=University of Wisconsin Press|orrialdea=p. 54|orrialdeak=|ISBN=0-299-16224-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Russell|abizena=Kick|urtea=2001|izenburua=You are Being Lied to: The Disinformation Guide to Media Distortion, Historical Whitewashes and Cultural Myths|argitaletxea=The Disinformation Campaign|orrialdea=p. 1991|orrialdeak=|ISBN=0-9664100-7-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kanpainaren aurretik Kingen bere azken liburua argitaratu zuen “''Nora goaz hemendik: [[Kaos (argipena)|kaos]]&lt;nowiki/&gt;era ala [[Komunitate (argipena)|komunitate]]&lt;nowiki/&gt;ra''?”, gai sozialak aztertuz eta pobreziari aurre egiteko modua zehaztuz. King [[Henri-Georges Clouzot|Henry George]]&lt;nowiki/&gt;ren liburua aipatzen zuen, “''Aurrerapena eta Txirotasuna''”, bereziki oinarrizko [[Errenta (argipena)|errenta]] bermatuaren alde.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Dan|abizena=Sullivan|urtea=2015|izenburua=&quot;Where Was Martin Luther King Heading?&quot;|argitaletxea=savingcommunities.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=&quot;Martin Luther King – Final Advice&quot;|argitaletxea=The Progress Report|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Matthew|abizena=Yglesias|urtea=2013|izenburua=&quot;Martin Luther King's Case for a Guaranteed Basic Income&quot;|argitaletxea=Slate|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kanpaina [[Washington D.C.|Washington D.C]].ko martxarekin amaitu zen, Estatu Batuetako komunitate behartsuenei laguntza ekonomikoa eskatuz. Kingek eta SCLCek gobernuari eskatu zioten Amerikako hiriak berreraikitzen inbertitzeko. Sentitzen zuen Kongresuak &quot;[[behartsu]]&lt;nowiki/&gt;ekiko [[etsai]]&lt;nowiki/&gt;tasuna&quot; erakutsi zuela, &quot;[[Funts propio|funts]] [[militar]]&lt;nowiki/&gt;rak azkartasunez eta eskuzabaltasunez&quot; gastatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven, Charles M., James T.|abizena=Lawson, Payne, Patterson|urtea=2006|izenburua=Debating the Civil Rights Movement, 1945–1968|url=https://archive.org/details/debatingcivilrig2ndelaws|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 148-149|ISBN=0-7425-5109-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Pobreen Kanpaina polemikoa izan zen, baita eskubide zibilen mugimenduaren barnean ere. Bayard Rustinek dimisioa aurkeztu zuen, martxaren helburuak zabalegiak zirela esanez, bere eskakizunak eginezinezkoak zirela, eta kanpaina horiek pobreen eta beltzen kontrako [[Indarkeria|biolentzia]] eta [[Errepresio (argipena)|errepresio]]&lt;nowiki/&gt;a azkartuko zituztelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Maurice|abizena=Isserman|urtea=2001|izenburua=The Other American: The Life of Michael Harrington|argitaletxea=Public Affairs|orrialdea=p. 281|orrialdeak=|ISBN=1-58648-036-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:Martin Luther King was shot here Small Web view.jpg|thumb|Lorraine Motela, King erail zuten tokia. Gaur egun Eskubide Zibilen Museo Nazionalaren gunea da.]]

== Hilketa eta ondorenak ==
1968ko martxoaren 29an, King [[Memphis]]&lt;nowiki/&gt;era joan zen, sanitario publikoetako langile beltzei laguntzera. Martxoaren 12az geroztik [[greba]]&lt;nowiki/&gt;n zeuden [[soldata]] altuagoak eta tratu hobea lortzeko asmoarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=1,300 Members Participate in Memphis Garbage Strike&quot;.|argitaletxea=AFSCME|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Gertaera baten, kaleko konponketa lanetako [[Beltz (pertsona)|beltz]]&lt;nowiki/&gt;ek bi orduko ordaina jaso zuten etxera bidali zituztenean [[eguraldi]] txarra zela eta, baina langile zuriek egun osoko ordaina jaso zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=&quot;Memphis Strikers Stand Firm&quot;|argitaletxea=AFSCME|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Davis|abizena=Townsend|urtea=1998|izenburua=Weary Feet, Rested Souls: A Guided History of the Civil Rights Movement|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 364|orrialdeak=|ISBN=9780393045925|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingen Memphiseko Lorraine moteleko 306 gela zuen erreserbatuta. Erailketa ikusi zuen Abernathyk, Estatu Batuetako Erailketen Etxeko Batzordearen aurrean esan zuen King eta haren ingurukoak 306 aretoan egoten zirela beti, &quot;King-Abernathy suite&quot; izenaz ezagutzen zela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2000|izenburua=&quot;King V. Jowers Conspiracy Allegations&quot;. United States Department of Justice Investigation of Recent Allegations Regarding the Assassination of Dr. Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=U.S. Department of Justice|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Han bertan zegoen [[Jesse Jackson]]&lt;nowiki/&gt;en esanetan, Kingen azken hitzak hil zuten [[balkoi]]&lt;nowiki/&gt;tik Ben Branch [[musika]]ri&lt;nowiki/&gt;arentzat izan ziren, gau hartan King egongo zen ekitaldi baten parte-hartzen zuelako: &quot;''Ben, ziurtatu 'Hartu nire eskua, Jaun preziatua’ jotzen duzula' gaur gaueko bileran. Jo ezazu dotore.”''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ed|abizena=Pilkington|urtea=2008|izenburua=&quot;40 years after King's death, Jackson hails first steps into promised land&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Zoritxarrez [[James Earl Ray]]&lt;nowiki/&gt;k tirokatu zuen 1968ko apirilaren 4ko 18:01ean, motelaren bigarren solairuko balkoian zegoela. [[Bala]] eskuineko [[masail]]&lt;nowiki/&gt;etik sartu zitzaion, [[masailezur]]&lt;nowiki/&gt;ra txikituz eta gero [[bizkarrezur]]&lt;nowiki/&gt;rean barrena ibili zen [[sorbalda]]&lt;nowiki/&gt;n sartu aurretik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joe, Walter, Bill|abizena=Garner, Cronkite, Kurtis|urtea=2002|izenburua=We Interrupt This Broadcast: The Events that Stopped Our Lives ... from the Hindenburg Explosion to the Attacks of September 11|url=https://archive.org/details/weinterruptthisb00garn_0|argitaletxea=Sourcebooks|orrialdea=p. 62|orrialdeak=|ISBN=1-57071-974-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William|abizena=Pepper|urtea=2003|izenburua=An Act of State: The Execution of Martin Luther King|url=https://archive.org/details/actofstateexe00pepp|argitaletxea=Verso|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=1-85984-695-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Bular]]&lt;nowiki/&gt;reko larrialdiko kirurgiaren ostean, King San Jose ospitalean hil zen 19:05ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lionel|abizena=Lokos|urtea=1968|izenburua=House Divided: The Life and Legacy of Martin Luther King|argitaletxea=Arlington House|orrialdea=p. 48.|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; [[Autopsia]]&lt;nowiki/&gt;k agerian utzi zuen 39 urte baino ez izan arren, &quot;60 urteko [[bihotz]]&lt;nowiki/&gt;a zuela&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Citizen King Transcript&quot;|argitaletxea=PBS|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Batzuk zioten eskubide zibilen mugimenduan aritutako 13 urteko [[estres]]&lt;nowiki/&gt;agatik izango zela. Martin Luther King Jr. [[Parke nazional|Parke]] Historiko Nazionalean dago lurperatuta.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert, Maureen, Steven H.|abizena=Blythe, Carroll, Moffson|urtea=1993|izenburua=&quot;National Register of Historic Places Registration: Martin Luther King Jr. National Historic Site&quot; (PDF)|argitaletxea=National Park Service|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Ondorenak ===
Hilketak nazio osoan [[Istilu (gatazka)|istilu]] [[Arrazismo|arraziste]]&lt;nowiki/&gt;n uholdeak eragin zituenː [[Washington D.C.]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Chicago]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Baltimore]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Louisville]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Kansas City]]&lt;nowiki/&gt;n eta beste dozenaka hiritan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=1968: Martin Luther King shot dead&quot;. On this Day|argitaletxea=BBC (2006)|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Clay|abizena=Risen|urtea=2009|izenburua=A Nation on Fire: America in the Wake of the King Assassination|url=https://archive.org/details/nationonfireamer00rise|argitaletxea=John Wiley &amp; Sons|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-470-17710-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Robert Kennedy|Robert F. Kennedy]] presidentetzarako hautagaia [[Indianapolis]]&lt;nowiki/&gt;era zihoan kanpainako agerraldi baten hitz egitera, Kingen heriotzaren informazioa jaso zuenean. [[Diskurtso]] laburra eta inprobisatua egin zuen tragediaren berri emateko, eta Kingen [[Biolentzia-eza aktiboa|biolentzia-eza]]&lt;nowiki/&gt;ren idealarekin jarraitzeko eskatu zien laguntzaileei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joe|abizena=Klein|urtea=2006|izenburua=Politics Lost: How American Democracy was Trivialized by People Who Think You're Stupid|url=https://archive.org/details/politicslosthowa00klei|argitaletxea=New York: Doubleday|orrialdea=p. 6|orrialdeak=|ISBN=978-0-385-51027-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; James Farmer Jr.ek eta eskubide zibilen beste [[agintari]] batzuk ere indarkeriarik gabeko ekintzak eskatu zituzten, nahiz eta Stokely Carmichael militanteak erantzun sendoagoa aldarrikatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2010|izenburua=&quot;1968 Year In Review&quot;|argitaletxea=United Press International|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Memphis]] hiriak greba azkar konpondu zuen, saneamenduko [[langile]]&lt;nowiki/&gt;en aldeko baldintzekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=AFSCME Wins in Memphis&quot;|argitaletxea=AFSCME The Public Employee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 97|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Coretta Scott King by Moneta Sleet.jpg|thumb|Coretta Scott King alaba Bernice kontsolatzen, Martin Luther King senarraren hileta elizkizunean. Moneta Sleet Jr.en [[Pulitzer saria]] irabazitako argazkian.]]

=== Konspirazio salaketak ===
Ray-ren [[abokatu]]&lt;nowiki/&gt;ek [[petxero]] bat zela mantendu zuten beti, Lee Harvey Oswald hiltzailea bezala [[John Fitzgerald Kennedy|John F. Kennedy]]&lt;nowiki/&gt;ren erailketan, teoria konspiratzailean atzen zeudelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=&quot;From small-time criminal to notorious assassin&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Baieztapen horren aldekoek esan zuten Rayren [[aitortza]] presiopean eman zela, [[heriotza zigor]]ra&lt;nowiki/&gt;rekin mehatxatu zutelako.&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=&quot;James Earl Ray Dead At 70&quot;|argitaletxea=CBS|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Knight|urtea=2003|izenburua=Conspiracy Theories in American History: An Encyclopedia|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=p. 402|orrialdeak=|ISBN=1-57607-812-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ray [[Lapurreta|lapur]]&lt;nowiki/&gt;ra eta doilorra zela onartu zuten, baina armekin delitu krimenak egiteagatik ez zuela inolako [[erregistro]]&lt;nowiki/&gt;rik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lee|abizena=Davis|urtea=1995|izenburua=Assassination: 20 Assassinations that Changed the World|url=https://archive.org/details/assassinationtwe0000davi|argitaletxea=JG Press|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=1-57215-235-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, AEBetako hainbat hiritan [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;etako espedienteek frogatu zuten behin baino gehiagotan [[preso]] izan zela lapurreta armatuak egotzita.&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=James|abizena=Polk|urtea=2008|izenburua=&quot;The case against James Earl Ray&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hilketaren aurkako [[konspirazio]] bat susmatzen zutenek zioten bi balistika frogek erakutsi zutela Rayren Remington Gamemasterren antzeko [[fusil]] bat izan zela hilketaren arma. Proba horiek ez zuten zehazki Rayren fusila adierazi.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=Questions left hanging by James Earl Ray's death&quot;|argitaletxea=BBC|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere heriotzaren unean, Kingen inguruko lekukoek esan zuten [[tiro]]&lt;nowiki/&gt;a beste toki batetik zetorrela. Esan zuten etxola ondoan zegoen [[zuhaixka]] lodi baten atzetik zetorrela - hilketaren ondorengo egunetan [[Ebaki, moztu eta itsatsi|moztu]] egin zuten-, eta ez motelaren [[leiho]]&lt;nowiki/&gt;tik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Gerold|urtea=1972|izenburua=An American Death: The True Story of the Assassination of Dr. Martin Luther King Jr. and the Greatest Manhunt of our Time|argitaletxea=Doubleday|orrialdea=p. 283|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, Rayren aztarna handiak aurkitu ziren [[armairu]]&lt;nowiki/&gt;an, eta [[bainugela]]&lt;nowiki/&gt;n utzi zuten hainbat objektuetan, hala nola fusila, [[Prismatiko (argipena)|prismatiko]] bikotea, arropa artikuluak, egunkaria, etab.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt; Rayen [[hatz-marka]]k zituen [[errifle]]&lt;nowiki/&gt;aren azterketak zehaztu zuen gutxienez tiro bat tirokatu zela erailketaren unean.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;

2004an, [[Jesse Jackson]]&lt;nowiki/&gt;ek honako hau adierazi zuen&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Taylor|abizena=Branch|urtea=2006|izenburua=At Canaan's Edge: America in the King Years, 1965–68|url=https://archive.org/details/atcanaansedgeame00bran|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 770|orrialdeak=|ISBN=978-0-684-85712-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;: “Kontua da [[Martxa eta Borroka|martxa]] eteteko saboteatzaileak egon zirela. Eta geure [[erakunde]]&lt;nowiki/&gt;aren barnean, oso pertsona esanguratsuak aurkitu genituen gobernuko [[nomina]]&lt;nowiki/&gt;k zituztenak. Beraz, barne infiltrazioak, kanpoko saboteatzaileak, eta [[prentsa]]&lt;nowiki/&gt;ren erasoak. ... Ez dut inoiz sinetsiko James Earl Rayk izan zuela [[arrazoi]]&lt;nowiki/&gt;rik, [[diru]]a eta [[Mugikortasun iraunkor|mugikortasun]]&lt;nowiki/&gt;a bakarrik egin ahal izateko. Gure [[gobernu]]&lt;nowiki/&gt;a oso arduratuta zegoen eskenatokia prestatzen, eta baita James Earl Rayk handik ihes egiteko bidea.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Amy, Juan|abizena=Goodman, Gonzalez|urtea=2004|izenburua=&quot;Jesse Jackson On 'Mad Dean Disease', the 2000 Elections and Rev. Dr. Martin Luther King&quot;|argitaletxea=Democracy Now!|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Legatua ==
Kingen ondare nagusia [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etan eskubide zibilen gaineko [[aurrerapen]]&lt;nowiki/&gt;ak ziurtatzea izan zen. King eraila izan eta egun batzuetara, [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ak 1968. urteko Eskubide Zibilen Legea onartu zuen.&lt;ref name=&quot;:23&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;The History of Fair Housing&quot;|argitaletxea=U.S. Department of Housing and Urban Development|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Legearen VIII tituluak, Bidezko [[Etxebizitza]]&lt;nowiki/&gt;ren Legea izenaz ezagutzen denak, etxebizitza eta etxebizitzarekin lotutako transakzioetan diskriminazioa debekatu zuen [[arraza]]&lt;nowiki/&gt;ren, [[erlijio]]&lt;nowiki/&gt;aren edo jatorri nazionalaren arabera (gero zabaldu egin zen [[sexu]]&lt;nowiki/&gt;a, [[familia]] egoerara eta ezgaitasunera). Legedi hau AEBetan egoitza-diskriminazioari aurre egiteko Kingen borrokari egindako omenaldia izan zela diote.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King, Jr. and Lyndon Johnson 2.jpg|thumb|[[Lyndon B. Johnson]] presidentea Kingekin bileran, Etxe Zuriko kabinete bulegoan, 1966an.]]
Nazioartean, Kingen ondareak [[Hegoafrika]]&lt;nowiki/&gt;ko Kontzientzia Beltzaren Mugimenduan eta eskubide zibilen mugimenduan eragina izan zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gwen|abizena=Ansell|urtea=2005|izenburua=Soweto Blues: Jazz, Popular Music, and Politics in South Africa|argitaletxea=Continuum International Publishing Group|orrialdea=p. 139|orrialdeak=|ISBN=0-8264-1753-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hillary Rodham|abizena=Clinton|urtea=2007|izenburua=It Takes a Village: And Other Lessons Children Teach Us|url=https://archive.org/details/ittakesvillage00clin|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 137|orrialdeak=|ISBN=978-1-4165-4064-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen lana Albert Lutuli Hegoafrikako liderraren inspirazio iturri izan zen, eta bere herrialdeko justizia arrazaren alde borrokatzearen, [[Nobel Sariak|Nobel Saria]] jaso zuen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; King estatubatuar [[ikono]] bihurtu da [[liberalismo]] amerikarraren eta [[aurrerakoitasun]]&lt;nowiki/&gt;aren historian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul R.|abizena=Krugman|urtea=2009|izenburua=The Conscience of a Liberal|url=https://archive.org/details/conscienceoflib00krug|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 84|orrialdeak=|ISBN=978-0-393-33313-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, Kingen pentsaerak [[John Hume]] [[irlandar]] politikari eta [[Aktibismo|aktibista]]&lt;nowiki/&gt;ri ere eragin zion.

Coretta Scott King [[emazte]]&lt;nowiki/&gt;ak bere senarraren arrastoak jarraitu zituen, eta 2006an hil zen arte, [[justizia sozial]]&lt;nowiki/&gt;aren eta [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en arloan aritu zen. Martin Luther King erail zuten urte berean, King Zentroa sortu zuten [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;n, bere ondarea kontserbatzeko eta indarkeriarik gabeko gatazken konponbidea eta tolerantzia, mundu mailan sustatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;The King Center's Mission&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Haien semea, Dexter King, zentroko presidentea da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Larry|abizena=Copeland|urtea=2006|izenburua=&quot;Future of Atlanta's King Center in limbo&quot;|argitaletxea=USA Today|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Chairman's Message: Introduction to the King Center and its Mission&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Martin Luther King Jr. Eguna'''

1971n hasita, [[Missouri]]&lt;nowiki/&gt;ko [[St. Louis konderria (Missouri)|St Louis]] hiria eta estatu batzuk jai egunak ezarri zituzten Kingen omenez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joseph|abizena=Leahy|urtea=2014|izenburua=&quot;St. Louis Remains A Stronghold For Dr. King's Dream&quot;|argitaletxea=News for St. Louis, St. Louis Public Radio|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Etxe Zuria|Etxe Zuri]]&lt;nowiki/&gt;ko Rose Lorategian, 1983ko azaroan [[Ronald Reagan]] presidenteak lege bat sinatu zuen King omentzeko jai egun [[Federalismo|federal]]&lt;nowiki/&gt;a sortuz. 1986ko urtarrilaren 20an egin zen lehenengo aldiz, eta Martin Luther King Jr. Eguna izena du. 1992an [[George H. W. Bush]] presidentetzara ailegatu ondoren, jai eguna urtero urtarrileko hirugarren astelehenean egiten da, Kingen jaiotza egunetik gertu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1992|izenburua=&quot;Proclamation 6401 – Martin Luther King Jr. Federal Holiday&quot;|argitaletxea=The American Presidency Project|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Martin Luther King Day&quot;|argitaletxea=U.S. Department of State|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2000ko urtarrilaren 17an, lehenengo aldiz, Martin Luther King Jr. Eguna ofizialki [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etako berrogeita hamar estatu guztietan egin zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carey|abizena=Goldberg|urtea=1999|izenburua=&quot;Contrarian New Hampshire To Honor Dr. King, at Last&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Oroitzapen liturgikoak'''

King [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etako [[Eliza (argipena)|eliza]] apezpikularrak [[martiri]]&lt;nowiki/&gt;tzat gogoratzen du, urtero ospatzen duen [[heriotza]]&lt;nowiki/&gt;ren urteurrenean, apirilaren 4an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Martin Luther King Day Weekend 2012&quot; (PDF)|argitaletxea=Episcopal Church|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Amerikako Eliza [[luterano]] [[ebanjeliko]]&lt;nowiki/&gt;ak King liturgikoki oroitzen du bere [[jaiotza]]&lt;nowiki/&gt;ren urteurrenean, urtarrilaren 15ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Church Year and Calendar&quot;|argitaletxea=St. Bartholomew Lutheran Church|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Erresuma Batuko ondarea'''

[[Erresuma Batua]]&lt;nowiki/&gt;n, The [[Northumbria]] eta [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]] Unibertsitateek Martin Luther King Bakearen Batzordea, sortu zuten, Kingen ondarea omentzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Martin Luther King Peace Committee&quot;|argitaletxea=Newcastle University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere ikuspegian inspiratuta, Erresuma Batuan hainbat jarduera egiten ditu &quot;bakearen [[kultura]] eraikitzen&quot; ahalegintzen baita.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Brian|abizena=Ward|urtea=|izenburua=&quot;A King in Newcastle; Martin Luther King Jr. and British Race Relations, 1967–1968&quot;|argitaletxea=The Georgia Historical Quarterly. 79 (3)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 599–632|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Material galera'''

2019ko ekainean, [[The New York Times]] aldizkariak Martin Luther King Jr. ere zerrendatu zuen, 2008an [[Universal Studios]]&lt;nowiki/&gt;eko suteetan ehunka artisten materiala suntsitu zenean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jody|abizena=Rosen|urtea=2019|izenburua=&quot;Here Are Hundreds More Artists Whose Tapes Were Destroyed in the UMG Fire&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Ideiak, eraginak eta jarrera politikoak ==

=== Erlijioa ===
Apaiz kristau bezala, Kingen eragin nagusia [[Jesus Nazaretekoa|Jesukristo]] eta [[ebanjelio]] kristauak izan ziren, ia beti aipatzen zituenak erlijio bileretan, elizetan egindako hitzaldietan eta diskurtso publikoetan. Kingen [[fede]]&lt;nowiki/&gt;a Jesusen honako aginduan oinarritu zen, maite zure [[lagun]] hurkoa zeure burua bezala, Jainkoa maitatuz guztiarekin gainetik, eta [[etsai]]&lt;nowiki/&gt;ak maitatuz, beraien alde [[otoitz]] eginaz eta bedeinkatuz. Bere indarkeriarik ezaren pentsamoldearen oinarrian bazegoen baita beste masaila ipini Mendiko sermoian agertzen zena, Jesusek ezpata bere lekuan berriro sartuz ([[Mateoren Ebanjelioa|Mateo]] 26:52).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1957|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr., Justice Without Violence – April 3, 1957&quot;|argitaletxea=Mlk-kpp01.stanford.edu|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;eko [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;tik idatzitako [[eskutitz]] ospetsuan, Kingek Jesusen &quot;[[Muturreko (argipena)|muturreko]]&quot; maitasun bezala deskribatzen zuenarekin bat etorri nahi zuen, eta beste [[Bakezaletasun|bakezale]] kristau asko ere aipatu zituen, oso ohikoa baitzen berarentzat.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1967|izenburua=Why Jesus Called A Man A Fool. Delivered at Mount Pisgah Missionary Baptist Church, Chicago, Illinois|argitaletxea=The Martin Luther King Jr. Research and Education Institute|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Josh|abizena=Fleet|urtea=2013|izenburua=&quot;'A Gift Of Love': Martin Luther King's Sermons From Strength To Love (EXCERPT)&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:BayardRustinAug1963-LibraryOfCongress crop.jpg|thumb|Kingek, Bayard Rustin bezalako eskarmentudunekin batera lan egin zuen, biolentziarik gabeko taktikak garatzeko.]]

=== Indarkeriarik eza ===
''Munduko [[bake]]&lt;nowiki/&gt;a biolentziarik ezaren bitartez ez da ez zentzugabea eta ez ezinezkoa. Gainerako [[metodo]] guztiek [[Huts (argipena)|huts]] egin dute. Bestela, berriro hasi beharko ginateke. Indarkeriarik eza abiapuntu ona da. Metodo honetan sinesten dugunok [[arrazoimen]]a&lt;nowiki/&gt;ren, santutasunaren eta ulermenaren ahotsak izan daitezke indarkeriaren, gorrotoaren eta emozioen ahotsen artean. Oso ongi molda dezakegu bake giro bat, horretatik bake sistema bat eraikitzeko.''

- Martin Luther King Jr.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin|abizena=Luther King Jr|urtea=2013|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King, Jr. speaking at The New School&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bayard Rustin eskubide zibilen [[Afro-amerikar|afroamerikar]] [[Aktibismo|aktibista]] izan zen Kingen indarkeriarik ezaren ohiko aholkularia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James J.|abizena=Farrell|urtea=1997|izenburua=The Spirit of the Sixties: Making Postwar Radicalism|url=https://archive.org/details/spiritofsixtiesm0000farr|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 90|orrialdeak=|ISBN=0-415-91385-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Era berean, Harris Wofford eta Glenn Smiley aktibista zuriek ere aholkatzen zuten.&lt;ref name=&quot;:8&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2017|izenburua=&quot;Wofford, Harris Llewellyn&quot;|argitaletxea=The Martin Luther King, Jr. Research and Education Institute. Stanford|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Rustin eta Smiley kristau bakezale tradizioaren jatorrikoak ziren, eta Woffordek eta Rustinek [[Mahatma Gandhi]]&lt;nowiki/&gt;ren irakaspenak aztertuak zituzten. Rustinek indarkeriarik eza aplikatu zuen Adiskidetze Eguna kanpainan 1940ko hamarkadan,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Richard D.|abizena=Kahlenberg|urtea=1997|izenburua=&quot;Book Review: Bayard Rustin: Troubles I've Seen&quot;|argitaletxea=Washington Monthly.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Wofford hegoaldeko beltzei Gandhismoa sustatzen aritu zen 1950eko hamarkadaren hasieratik.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;

=== Aktibismoa eta inplikazioa amerikar natiboekin ===
King natibo [[estatubatuar]]&lt;nowiki/&gt;raren [[eskubide]]&lt;nowiki/&gt;en aldekoa zen. Amerikar natiboak ere Kingen eskubide zibilen mugimenduaren aldekoak ziren, bertako amerikarren parte-hartze aktiboa sustatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gyasi|abizena=Ross|urtea=2018|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King, Jr., Black People and Indigenous People: How We Cash This Damn Check&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Indiar [[Gazteria]]&lt;nowiki/&gt;ren Kontseilu Nazionalak (NIYC) laguntza handia eman zuen Kingen kanpainetan,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Albert|abizena=Bender|urtea=2014|izenburua=&quot;Dr. King spoke out against the genocide of Native Americans&quot;|argitaletxea=People's World|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; bereziki 1968ko [[Pobrezia|Pobre]]&lt;nowiki/&gt;en Herri Kanpainan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kevin|abizena=Garcia|urtea=2014|izenburua=&quot;The American Indian Civil Rights Movement: A case study in Civil Society Protest&quot;|argitaletxea=Yesterday and Today. 12|orrialdea=|orrialdeak=pp. 60–74|ISBN=ISSN 2309-9003|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen &quot;''Zergatik ezin dugun itxaron''&quot; liburuan honako hau idatzi zuen: “''Gure nazioa [[genozidio]]&lt;nowiki/&gt;an sortu zen jatorrizko amerikarra, indiarra, [[arraza]] txikiagoa zela esaten zuen [[doktrina]] hartzerakoan. Gure bazterretan Beltz (Negro) asko egon aurretik, arraza gorrotoaren urradurak jadanik gizarte [[Kolonialismo|kolonial]]&lt;nowiki/&gt;a desitxuratua zuen. XVI. [[mende]]&lt;nowiki/&gt;tik aurrera, odola isuri zen arraza nagusitasunaren aurkako borroketan. Beharbada, herri [[indigena]] ezabatzeko politika nazionala garatu duen nazio bakarra gara. Gainera, esperientzia tragiko hori [[Gurutzadak|gurutzada]] [[Noblezia|noble]] bihurtu zuten. Izan ere, gaur egun ere ez dugu baimenik pasarte lotsagarri horiek arbuiatzeko edo lotsa sentitzeko. Gure [[literatura]], gure [[Film (zinema)|film]], gure [[drama]], gure [[folklore]] guztiak goratu egiten dute''.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Levi|abizena=Rickert|urtea=2017|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King Jr: Our Nation was Born in Genocide&quot;|argitaletxea=Native News Online|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Politika ===
[[Fitxategi:Bomb wreckage near Gaston Motel (14 May 1963).JPG|thumb|Kingek ostatu hartu eta egun gutxira, 1963ko maiatzaren 11n lehergailu batek eztanda egin zuen Gaston Motelean. Beste lehergailu bat ere jarri zuten Williams anaia apaizaren etxean.]]
SCLCko [[buruzagi]] bezala, Kingek AEBetako [[Alderdi politiko|alderdi]] politiko edo hautagairik publikoki ez babesteko jokabideari eutsi zion: &quot;Sentitzen dut norbait lerrokatu gabeko posizioan egon behar dela, bi alderdiei [[objektibo]]&lt;nowiki/&gt;ki begiratzeko eta bien [[kontzientzia]] izateko, ez bata edo bestearen [[Morroi (argipena)|morroi]] edo nagusi.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1958ko elkarrizketa baten adierazi zuen ez zela alderdi perfekturik, esanez:« Ez dut uste alderdi [[Errepublikanismo|errepublikano]]&lt;nowiki/&gt;a Jainko [[Ahalguztiduntasun|ahalguztidun]]&lt;nowiki/&gt;az beterik dagoenik, ez eta alderdi [[demokratiko]]&lt;nowiki/&gt;a. Biek ahulguneak dituzte ... Eta ez dut inolako lotura bereizezinik alderdi biekin.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=2000|izenburua=The Papers of Martin Luther King, Jr: Symbol of the Movement, January 1957 – December 1958|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=p. 364|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-22231-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek Paul Douglas [[Illinois]]&lt;nowiki/&gt;ko [[senatari]] demokratikoa goraipatu zuen &quot;senatari guztietatik handiena &quot;izateagatik, eskubide zibilen arrazoien defentsa sutsua egiteagatik urteetan zehar.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James L|abizena=Merriner|urtea=2003|izenburua=&quot;Illinois' liberal giant, Paul Douglas&quot;|argitaletxea=Chicago Tribune|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Kalte-ordaina ===
Kingek adierazi zuen amerikar beltzek, eta baita beste hainbat estatubatuar [[Desgaitasun|desgaitu]]&lt;nowiki/&gt;ek ere, [[Kalte (argipena)|kalte]] historikoengatik konpentsatuak izan behar zutela. 1965ean [[Playboy]]&lt;nowiki/&gt;k egindako elkarrizketa baten, esan zuen estatubatuar beltzei [[Berdintasun (argipena)|berdintasun]]&lt;nowiki/&gt;a ematearekin soilik ezin zela errealitatean haien eta zurien arteko alde ekonomikoa itxiko. Kingen arabera, ez zuen [[esklabotza]]&lt;nowiki/&gt;ren ondorioz galdutako [[soldata]]&lt;nowiki/&gt;k erabat itzultzea bilatzen, ezinezkoa zela uste zuelako, baina talde kaltetu guztiei emateko, hamar urtetan 50 mila milioi [[dolar]]&lt;nowiki/&gt;reko gobernuaren programa konpentsagarria proposatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James M|abizena=Washington|urtea=1991|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 366|orrialdeak=|ISBN=0-06-064691-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Familia plangintza ===
1966ko maiatzean [[Gurasotasun]] [[Plangintza]]&lt;nowiki/&gt;ren [[Ameriketako Estatu Batuak|Amerika]]&lt;nowiki/&gt;r [[Federakuntza]]&lt;nowiki/&gt;k urtero ematen zuen [[Margaret Sanger]] Saria jaso zuenean, honakoa esan zuen: &quot;Berriki, prentsak [[plater hegalari]]&lt;nowiki/&gt;en behaketen berri eman du. Istorio horiei [[sinesgarritasun]]&lt;nowiki/&gt;ik eman gabe, gure [[irudimen]]a&lt;nowiki/&gt;ri esker [[espazio]]&lt;nowiki/&gt;ko bisitariek nola [[Epai (zuzenbidea)|epaitu]]&lt;nowiki/&gt;ko gintuzten espekulatzea ahalbidetzen du. Beldur naiz gure jokaerarekin txundituta geratuko zirela. Ikusiko lukete [[Heriotza|heriotz]]&lt;nowiki/&gt;aren planifikaziorako milioiak gastatzen ditugula [[gerra]]&lt;nowiki/&gt;rako [[makina]]&lt;nowiki/&gt;k eta estrategiak sortzen. [[Gaixotasun]]&lt;nowiki/&gt;agatik eta beste arrazoi batzuengatik heriotza ekiditeko milioika gastatzen ditugula ere ikusiko lukete. Azkenean, ohartuko lirateke [[biztanleria]] planifikatzeko diru hutsala gastatzen dugula, nahiz eta bere [[Hazkunde (argipena)|hazkunde]] espontaneoa premiazkoa izan gure [[planeta]]&lt;nowiki/&gt;ren biziraupenerako. Kanpoko espazioko bisitariei barkamena eman beharko litzaieke honakoa esango balute etxera itzultzean, gure planetan bizi den jendea etorkizun latza eta zalantzazkoa duen [[arraza]] [[zoro]] batekoa dela.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;Quotes&quot;|argitaletxea=worldpopulationbalance.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=&quot;Family Planning – A Special and Urgent Concern&quot;|argitaletxea=Planned Parenthood|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Estatuaren zaintza eta hertsadura ==

=== FBIren zaintza eta esku-hartzea ===
[[Fitxategi:MLK and Malcolm X USNWR cropped.jpg|thumb|King eta [[Malcolm X]], 1964ko martxoaren 26an. ]]
[[FBI]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek pertsonalki Kingen [[Zaintza (argipena)|zaintza]] agindu zuen, eskubide zibilen buruzagi bezala zuen boterea ahultzeko asmoarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael Eric|abizena=Dyson|urtea=2008|izenburua=&quot;Facing Death&quot;. April 4, 1968: Martin Luther King Jr.'s death and how it changed America|argitaletxea=Basic Civitas Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 58–59|ISBN=978-0-465-00212-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:19&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Michael K.|abizena=Honey|urtea=2007|izenburua=&quot;Standing at the Crossroads&quot;. Going down Jericho Road the Memphis strike, Martin Luther King's last campaign (1 ed.)|url=https://archive.org/details/goingdownjericho00hone|argitaletxea=Norton|orrialdea=|orrialdeak=pp. 92–93|ISBN=978-0-393-04339-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eliza Batzordeak, 1975eko Estatu Batuetako [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ak egindako ikerketaren arabera, honako hau aurkitu zuen: &quot;1963ko abendutik 1968an hil zenera arte, Martin Luther King Jr. Ikerketa Bulego Federalareko kanpaina trinkoaren helburua zen, eskubide zibilen [[buruzagi]] eraginkor bezala neutralizatzeko.&quot;&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Church|urtea=1976|izenburua=&quot;Church Committee Book III&quot;, Dr. Martin Luther King Jr., Case Study|argitaletxea=Church Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bulego Federalak Levisonen eta Kingen etxeko eta bulegoko [[telefono]]&lt;nowiki/&gt;etan [[kable]]&lt;nowiki/&gt;ak jarri zituzten, eta nazio osoan zehar bidaiatzen zuen bitartean Kingen [[hotel]]&lt;nowiki/&gt;etako gelak miatzen zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Allan H.|abizena=Ryskind|urtea=2006|izenburua=&quot;JFK and RFK Were Right to Wiretap MLK&quot;|argitaletxea=Human Events|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Jen|abizena=Christensen|urtea=2008|izenburua=&quot;FBI tracked King's every move&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1967an, Hooverrek SCLC talde [[Nazionalismo|nazionalista]] beltz gorrotagarri bezala zerrendatu zuen, honako instrukzioekin: &quot;[[Kontrainteligentzia Programa|Kontrainteligentzia]] tekniken bidez, ez da aukerarik galdu behar buruzagien arazo pertsonalak edo taldearekin dituztenak baliatzeko... taldea hondatuta, barreiatuta edo gutxietsita geratzen den helburua ziurtatzeko.&quot;&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt;

=== SNAren Kingen komunikazioen jarraipena ===
&quot;Minaret&quot; izeneko operazio sekretuko kode batean, Segurtasun Nazional Agentziak estatubatuar buruzagien komunikazioak kontrolatzen zituen, King barne, [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;n [[Kritika|kritiko]]&lt;nowiki/&gt;ak zirenak [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;ekin.&lt;ref name=&quot;:20&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Declassified NSA Files Show Agency Spied on Muhammad Ali and MLK Operation Minaret Set Up in 1960s to Monitor Anti-Vietnam Critics, Branded 'Disreputable If Not Outright Illegal' by NSA Itself.&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; NSAk egindako azterketa batek ondorioztatu zuen Minareten jarduera &quot;eztabaidagarria ez ezik, agian legez kanpokoa zela.”&lt;ref name=&quot;:20&quot; /&gt;

=== Komunismoaren alegazioak ===
Urteetan, [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek [[Susmo guzien gainetik dagoen hiritar baten ikerketa|susmo]]&lt;nowiki/&gt;ak izan zituen [[Komunismo|komuniste]]&lt;nowiki/&gt;n eragin potentzialaz mugimendu sozialetan, hala nola [[sindikatu]]&lt;nowiki/&gt;etan eta eskubide zibiletako erakundeetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 246–247|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hooverrek zuzendu zuen [[FBI]] 1957an Kingi eta SCLCi, sortu berritan, jarraipena egitera.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

King eta Stanley Levisonen arteko harremana zela eta, FBI beldur zen Levison &quot;agente eragile&quot; bezala lan egiten ari zela Kingekin. Hori, nahiz eta FBI barneko txostenetan agertu 1963an Levisonek [[Alderdi Komunistaren Manifestua|Alderdi Komunista]] utzia zuela eta jada ez zegoela haiekin negoziazioetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nick|abizena=Kotz|urtea=2005|izenburua=Judgment Days: Lyndon Baines Johnson, Martin Luther King Jr., and the Laws that Changed America|url=https://archive.org/details/judgmentdayslynd0000kotz|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 70-74|ISBN=0-618-08825-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen beste laguntzaile bat ere, Jack O'Dell, Alderdiarekin lotzen zuten. Baina oso zaintza zabala egin bazen ere, 1976an FBIk aitortu zuen ez zuela inolako [[froga]]&lt;nowiki/&gt;rik lortu Kingek berak edo SCLCek, benetan erakunde komunistekin inplikatuta egon zirenik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jeff|abizena=Woods|urtea=2004|izenburua=Black Struggle, Red Scare: Segregation and Anti-communism in the South, 1948–1968|argitaletxea=LSU Press|orrialdea=p. 126|orrialdeak=|ISBN=0-8071-2926-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King, Jr. Montgomery arrest 1958.jpg|thumb|Martin Luther King Jr., [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;n 1958ko irailean &quot;nagikeriagatik&quot; atxilotu zuten unea.]]

=== CIAren zaintza ===
2017an desklasifikatu ziren [[CIA]]&lt;nowiki/&gt;ren fitxategiak agerian utzi zuten Agentziak King eta Komunismoaren arteko balizko loturak ikertzen aritu izan zela, 1964ko azaroaren 4ko Washington Posteko artikulu batek [[Sobietar Batasune]]ra gonbidatu izan zela argitaratu zuenean, eta [[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k Kingen bozeramaile ez zuela iruzkinik egin gonbidapenaren jatorriaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1967|izenburua=&quot;Martin Luther King&quot; (PDF)|argitaletxea=CIA|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; CIAren HTLINGUAL programak bidean atzematen zituen King eta beste eskubide zibilen aldeko ekintzaileen postak.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Timothy|abizena=Naftali|urtea=2005|izenburua=&quot;Bush and the NSA spying scandal&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Adulterioa ===
[[FBI]]&lt;nowiki/&gt;k ondorioztatu zuenez King arriskutsua zela komunismoaren infiltrazioaren ondorioz, desprestigiatzeko saiakerak hasi zituen bere bizitza pribatuari buruzko errebelazioen bidez. FBIren zaintzak, batzuk jendaurrean jarriak, [[ezkontza]]&lt;nowiki/&gt;z kanpoko arazo ugari zituela erakusten saiatu zen.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt; [[Lyndon Baines Johnson|Lyndon B. Johnson]]&lt;nowiki/&gt;ek behin esan zuen King &quot;[[Predikatzaileen Ordena|predikatzaile]] hipokrita&quot; zela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hugh|abizena=Sidey|urtea=1975|izenburua=&quot;L.B.J., Hoover and Domestic Spying&quot;|argitaletxea=Time|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k adierazi zuenez 1989an argitaratutako ''Eta harresiak erortzen ari dira'' biografian, Kingek &quot;emakumeentzako ahultasuna&quot; zuen, nahiz eta &quot;guztiek ezkontzaz kanpoko sexuaren aurkako [[biblia]]&lt;nowiki/&gt;ko debekuan ulertu eta sinetsi. Izan ere, bereziki denboraldi zaila igaro zuen [[tentazio]] horrekin”.&lt;ref name=&quot;:21&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Ralph|abizena=Abernathy|urtea=1989|izenburua=And the walls came tumbling down: an autobiography|url=https://archive.org/details/andwallscametumb00aber|argitaletxea=Harper &amp; Row|orrialdea=p. 471|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-016192-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Geroagoko elkarrizketa baten, Abernathyk esan zuen &quot;emakumea&quot; baino ez zuela idatzi, eta ez zuela zehazki esaten Kingek ezkontzatik kanpoko sexu harremanak izan zituenik, baizik eta Kingen desleialtasunak [[Sexualitate|sexual]]&lt;nowiki/&gt;ak baino, [[emozional]]&lt;nowiki/&gt;ak zirela. Coretta emazteak lasaitasunez onartu zituen afera horiek, esanaz behin &quot;beste gai guzti horiek ez dute tokirik oso gustuko dugun harreman maila bikainean.&quot;&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt;

FBIk horrelako gaiei buruzko txostenak banatu zituenː zuzendaritzari, [[kazetari]] lagunei, koalizioko [[bazkide]] potentzialei, SCLCren [[Babesletza (marketina)|babesle]] finantzarioei, eta Kingen familiari.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thom|abizena=Burnett|urtea=2005|izenburua=Conspiracy Encyclopedia|url=https://archive.org/details/conspiracyencycl0000unse|argitaletxea=Collins &amp; Brown|orrialdea=p. 58|orrialdeak=|ISBN=1-84340-287-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bulegoak eskutitz [[Anonimo (argipena)|anonimo]]&lt;nowiki/&gt;ak ere bidali zizkion Kingi mehatxu eginez informazioa agerian utziko zuela, baldin eta eskubide zibilen lana uzten ez bazuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William C|abizena=Spragens|urtea=1988|izenburua=Popular Images of American Presidents|url=https://archive.org/details/popularimagesofa0000unse|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 532|orrialdeak=|ISBN=978-0-313-22899-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; FBIk Kingi bere buruaz beste egin zezan bidalitako eskutitza hura, [[Bakearen Nobel Saria]] jaso bezperan hartu zuen, eta honela zioen:

&quot;[[Publiko (argipena)|Publiko]] amerikarra, laguntzen aritu diren [[Eliza (argipena)|eliza]] erakundeek, [[protestante]]&lt;nowiki/&gt;ek, [[katoliko]]&lt;nowiki/&gt;ek eta juduek, denek jakingo dute zer zaren, [[piztia]] [[Gaiztoki|gaizto]]&lt;nowiki/&gt;a. Berdin jakingo dute [[Babes (argipena)|babes]]&lt;nowiki/&gt;a eman dizuten beste batzuk ere. Bukatuta zaude. King, gauza bakarra geratzen zaizu egiteko. Badakizu zer den. 34 egun besterik ez dituzu egiteko (kopuru zehatz hori arrazoi berezi bategatik hautatu da, esanguratsu praktikoa duena [sic]). Bukatuta zaude. Zuretzako irtenbide bakarra dago. Hobe duzu hori egitea, zure izaera [[iruzur]]&lt;nowiki/&gt;tzailea nazio osoan zabaldu baino lehen.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nick|abizena=Kotz|urtea=2005|izenburua=Judgment Days: Lyndon Baines Johnson, Martin Luther King Jr., and the Laws that Changed America|url=https://archive.org/details/judgmentdayslynd0000kotz|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=p. 247|orrialdeak=|ISBN=0-618-08825-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Eskutitzarekin batera, grabazioak zituen zinta bat zegoen, FBIren telefono-entzuketetatik ateratakoak, Kingen [[ezkontza]] kanpoko lotura batzuetakoak.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Kingek pakete hau bere buruaz beste egiteko ahalegin [[gonbidapen]] bezala ulertu zuen, nahiz eta William Sullivanek,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sondra K.|abizena=Wilson|urtea=1999|izenburua=In Search of Democracy: The NAACP Writings of James Weldon Johnson, Walter White, and Roy Wilkins (1920–1977)|url=https://archive.org/details/insearchofdemocr00sond|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 466|orrialdeak=|ISBN=0-19-511633-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; garai hartan Adimen Dibisioko Bulegoko buruak zera argudiatu zuen “King SCLCetik [[dimisio]]a emateko konbentzitzea&quot; izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt; Kingek FBIren mehatxuei uko egin zien.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;

=== Polizien behaketa erailketan ===
[[Suhiltzaile]]-etxe bat zegoen Lorraine Moteletik gertu, [[James Earl Ray]] hiltzailearen ostatuaren ondoan. Poliziak berriz, suhiltzaile etxean kokatuta zeuden King zaintzapean mantentzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jim|abizena=Polk|urtea=2008|izenburua=&quot;Black In America – Behind the Scenes: 'Eyewitness to Murder: The King Assassination'&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Agenteek King ikusten egiten zuten tirokatua izan zen unean,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gerald|abizena=McKnight|urtea=1998.|izenburua=The Last Crusade: Martin Luther King Jr., the FBI, and the Poor People's Crusade|url=https://archive.org/details/isbn_9780813333847|argitaletxea=Westview Press|orrialdea=p. 76|orrialdeak=|ISBN=0-8133-3384-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta tiroketa izan eta berehala, agenteak suhiltzaile etxetik korrika irten ziren motelera. Horrela, Marrell McCollough polizia sekretua izan zen lehen pertsona Kingi laguntza ematen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=Martin Luther King Jr.: The FBI Files|argitaletxea=Filiquarian Publishing|orrialdea=|orrialdeak=pp. 40-42|ISBN=978-1-59986-253-8.|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King eta FBIren arteko [[Antagonismo (argipena)|antagonismo]]&lt;nowiki/&gt;ak, hiltzailea aurkitzeko puntu guztiekin osatutako [[plangintza]]&lt;nowiki/&gt;rik ez egoteak, eta gertuko poliziaren presentziak, erailketa horretan FBIa [[Nahastura|nahastu]]&lt;nowiki/&gt;ta zegoelaren [[Susmo guzien gainetik dagoen hiritar baten ikerketa|susmo]]&lt;nowiki/&gt;ak eragin zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Knight|urtea=2003|izenburua=Conspiracy Theories in American History: An Encyclopedia|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=|orrialdeak=pp. 408.409|ISBN=1-57607-812-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Dexter Avenue Baptist.jpg|thumb|King apaiz izan zen Dexter Avenueko Eliza Bataiatzailea. 1978an, Dexter Avenue King Memorial Eliza Bataiatzailea izendatu zuten. ]]

== Sariak eta aitorpenak ==
Kingek gutxienez berrogeita hamar ohorezko [[Titulu (argipena)|titulu]] eman zizkioten [[Fakultate (unibertsitatea)|fakultate]] eta [[unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;etan.&lt;ref name=&quot;:22&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Mervyn A.|abizena=Warren|urtea=2001|izenburua=King Came Preaching: The Pulpit Power of Dr. Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/kingcamepreachin0000warr|argitaletxea=InterVarsity Press|orrialdea=p. 79|orrialdeak=|ISBN=0-8308-2658-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1964ko urriaren 14an, Kingi [[Bakearen Nobel Saria]] eman zioten, ordura arteko irabazle [[gazte]]&lt;nowiki/&gt;ena izanik, [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etan indarkeriarik gabeko erresistentzia zuzendu zuelako arraza aurreiritziaren aurka.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1964|izenburua=&quot;Martin Luther King Wins The Nobel Prize for Peace&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Justin|abizena=Wintle|urtea=2001|izenburua=Makers of Modern Culture: Makers of Culture|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 272|orrialdeak=|ISBN=0-415-26583-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1965ean, Amerikako Askatasunen Domina jaso zuen, AEBko Batzorde [[Judu]]&lt;nowiki/&gt;aren eskutik, bere &quot;pertsonen [[Askatasuna (argipena)|askatasuna]]&lt;nowiki/&gt;ren printzipioetan emandako aurrerapenagatik&quot;.&lt;ref name=&quot;:22&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Irving M|abizena=Engel|urtea=2006|izenburua=&quot;Commemorating Martin Luther King Jr.: Presentation of American Liberties Medallion&quot;|argitaletxea=American Jewish Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Onartzeko ekitaldiko hitzaldian, Kingek esan zuen: &quot;Askatasuna gauza bakarra da. Guztia duzu, edo ez zara aske.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr|abizena=King|urtea=2006|izenburua=&quot;Commemorating Martin Luther King Jr.: Response to Award of American Liberties Medallion&quot;|argitaletxea=American Jewish Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1967ko azaroan 24 orduko bidaia egin zuen [[Erresuma Batua|Erresuma Batu]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]] Unibertsitatearen omenezko titulua hartzeko, ohore hori jasotzen zuen lehen [[afro-amerikar]]&lt;nowiki/&gt;ra izanik.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt; Onarpenean, inprobisatutako hitzaldi hunkigarri bat egin zuen, besteak beste honakoa esanaz:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Martin Luther King Honorary Degree Ceremony&quot;|argitaletxea=Newcastle University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; &quot;Hiru arazo larri eta benetan handiak ditugu, [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etan ez ezik, mundu osoan ere. Horiek dira [[arrazakeria]], [[pobrezia]]&lt;nowiki/&gt;ren arazoa, eta [[gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren arazoa.”

Hiru [[Grammy Sariak|Grammy]] sarietarako hautagaia izateaz gain, eskubide zibilen buruzagiak 1971n hilondoko Ahozko Grabaketa Onenaren saria irabazi zuen &quot;''Zergatik nagoen [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren aurka''&quot; lanagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2019|izenburua=&quot;Did You Know That Martin Luther King Won A GRAMMY?&quot;|argitaletxea=GRAMMY.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1977an, [[Jimmy Carter]] presidenteak hilondoko [[Askatasuna (argipena)|Askatasuna]]&lt;nowiki/&gt;ren Presidentetzarako Domina eman zion. Aipamen hau irakurri zuen: &quot;Martin Luther King Jr. bere [[belaunaldi]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Kontzientzia|kontzientzi]]&lt;nowiki/&gt;a zen. Segregazioaren [[harresi]] handira begiratu ondoren, maitasunaren indarrak apurtuko zuela ikusi zuen. Gure [[arbaso]] fundatzaileek herritar xumeenei agindutakoa betetzearen borrokaren min eta nekeetatik, bere [[amets]]&lt;nowiki/&gt;aren aitorpen adieragarria bota zuen Amerikarentzat. Gure nazioa indartu zuen, hobetu egin zuelako. Bere ametsak oraindik ere eusten digu.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jimmy|abizena=Carter|urtea=1977|izenburua=&quot;Presidential Medal of Freedom Remarks on Presenting the Medal to Dr. Jonas E. Salk and to Martin Luther King Jr&quot;|argitaletxea=The American Presidency Project|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingi eta bere emazteari [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ko Urrezko Domina ere eman zioten 2004an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Congressional Gold Medal Recipients (1776 to Present)&quot;|argitaletxea=Office of the Clerk: U.S. House of Representatives|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bigarren izan zen Gallupen XX. mendeko jende miretsienen arteko zerrendan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=George, Alec|abizena=Gallup, Gallup Jr.|urtea=2000|izenburua=The Gallup Poll: Public Opinion 1999|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 249|orrialdeak=|ISBN=0-8420-2699-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1963an ''[[Time]]'' aldizkariako Urteko Pertsonaia izendatu zuen, eta 2000. urtean, seigarren geratu zen on line egindako “[[Mende]]&lt;nowiki/&gt;ko Pertsona” inkestan. King hirugarren kokatu zuen [[Discovery Channel]]&lt;nowiki/&gt;ek eta AOLek egindako “[[Ameriketako Estatu Batuak|Amerika]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Pertsonaia (argipena)|Pertsonaia]]&lt;nowiki/&gt;k” lehiaketan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Beth J.|abizena=Harpaz|urtea=1999|izenburua=&quot;Time Names Einstein as Person of the Century&quot;|argitaletxea=Associated Press|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2005|izenburua=&quot;Reagan voted 'greatest American&quot;|argitaletxea=BBC|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2016an, Ogasun idazkariak jakinarazi zuen 5 dolarreko billeteetan alde baten [[Lincoln]] agertuko zela, eta bestean [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;ean izandako hainbat gertakari historiko, horien artean Kingen &quot;''[[Amets bat dut]]''&quot; diskurtsoaren [[irudi]]&lt;nowiki/&gt;ak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Anti-slavery activist Harriet Tubman to replace Jackson on the front of the $20 bill&quot;|argitaletxea=USAToday.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Ikus, gainera ==

* [[Afro-amerikar ospetsuen zerrenda]]
* [[Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimendua (1955-1968)]]
* [[Malcolm X]]

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{wikiesanak}}
* {{en}} [http://www.thekingcenter.org/ The King Center]
* {{en}} [http://www.mlkonline.net/ MLK online]

{{bizialdia|1929ko|1968ko|King, Martin Luther}}

[[Kategoria:Atlantarrak]]
[[Kategoria:Bakezaleak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako giza eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako politikariak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako protestanteak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarrak]]
[[Kategoria:Bakearen Nobel Saridunak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimenduaren ekintzaileak]]
[[Kategoria:Baptistak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako preso eta atxilotuak]]
[[Kategoria:Amerindiarren eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako eskubide zibilen mugimendua]]</text>
      <sha1>8kcbywwghcqsuos5140j80h7sbtlhc6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005492</id>
      <parentid>9005490</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:38:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="118512" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{Biografia infotaula automatikoa}}
'''Martin Luther King, Jr.''' (Michael King Jr. ; [[1929]]ko [[urtarrilaren 15]]a - [[1968]]ko [[apirilaren 4]]a) [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etako ministro [[kristau]]&lt;nowiki/&gt;a eta [[Aktibismo|aktibista]] izan zen. 1955etik 1968an erail zuten arte, [[Eskubide Zibilen Mugimendua|Eskubide Zibilen Mugimendu]]&lt;nowiki/&gt;ko bozeramaile eta buru agerikoena bilakatu zen. King ezaguna da eskubide zibilak [[Indarkeriarik gabeko erresistentzia|indarkeriarik gabe]] eta [[desobedientzia zibil]]a&lt;nowiki/&gt;ren bidez aurrera ateratzen saiatu zelako, bere kristau sinesmenean eta [[Mahatma Gandhi]]&lt;nowiki/&gt;ren indarkeriarik gabeko aktibismoan inspiratuta

Kingek 1955ean [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko autobusaren boikoteko buruzagia izan zen, eta geroago Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentziako (SCLC) lehen presidentea bihurtu zen. [[Georgia (AEB)|Georgia]] estatuko [[Albany]] hirian segregazioaren aurkako 1962ko borroka antzuaren buru izan zen, eta 1963ko indarkeriarik gabeko protestak antolatzen lagundu zuen [[Birmingham (Alabama)|Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. 1963ko [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;erako martxa antolatzen lagundu zuen, eta bertan &quot;[[Amets bat dut]]” (''I Have a Dream'') hitzaldi ospetsua eskaini zuen [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;aren eskailera-mailan.

1964ko urriaren 14an, Kingek [[Bakearen Nobel Saria]] irabazi zuen [[Arrazismo|arrazakeria]]&lt;nowiki/&gt;ren [[Desberdintasun sozial|desberdintasun]]&lt;nowiki/&gt;aren aurka indarkeriarik gabeko erresistentziaz borrokatzeagatik. 1965ean [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;tik Montgomeryrako martxak antolatzen lagundu zuen. Azken urteetan, bere ikuspegia zabaldu egin zuen pobrezia, kapitalismoa eta [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;ko oposizioa barnean hartuz. [[FBI]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek erradikaltzat hartu zuen, eta 1963tik aurrera FBIko [[Kontrainteligentzia Programa|kontra-inteligentzia]]&lt;nowiki/&gt;ko susmagarri bihurtu zuen. FBI agenteek harreman [[Komunismo|komunista]] posibleak ikertu zituzten, ezkontzaz kanpoko loturak grabatu, eta guztiaz gobernuko funtzionarioei jakinarazi zieten. 1964an, Kingi eskutitz anonimo mehatxatzaile bat bidali zion, eta bere buruaz beste egin zezan helburuarekin bidalia zela interpretatu zuen.&lt;ref name=&quot;:13&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Athan G., Tony G., Richard Gid, Susan|abizena=Theoharis, Poveda, Powers, Rosenfeld|urtea=1999|izenburua=The FBI: A Comprehensive Reference Guide|argitaletxea=Greenwood Publishing Group|orrialdea=p. 123|orrialdeak=|ISBN=0-89774-991-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hil baino lehen, Kingek [[Washington D.C.|Washington D.C]].ko okupazio nazionala planifikatu zuen, Pobreen Kanpaina deitzeko asmotan, apirilean [[Memphis]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Tennessee]], erail zutenean. Heriotzaren ondoren matxinadak izan ziren AEBetako hiri askotan. Hainbatek diote [[James Earl Ray]]&lt;nowiki/&gt;k, King hiltzeagatik kondenatutako gizona alegia, gobernuko agenteekin hitzartuta zuela ekintza, eta susmo horrek tiroketa ondorengo hamarkadetan iraun zuen.

Kingi [[Askatasunaren Domina Presidentziala]] eta [[Ameriketako Estatu Batuetako Kongresuko Urrezko Domina]]  eman zitzaizkion hilondoan. 1971tik aurrera, Martin Luther King Jr. eguna [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etako opor bezala ezarri zen hiri eta Estatu askotan. Opor egunari maila federalean eman zion [[Ronald Reagan]] presidenteak 1986an, sinatutako legeriaren arabera. AEBetako ehunka kale izendatu zituzten haren ohoretan, eta Washingtongo [[konderri]] bat bere izenari eskaini zioten. 2011n, Washington DCko Zumardi Nazionalean Luther King Jr. Memorial eraiki zuten.

Azken urteotan [[Aktibismo|aktibista]]&lt;nowiki/&gt;k ahaleginak egin dituzte Martin Luther King Jr. Egunean Kingen [[Ondare (argipena)|ondare]] erradikaKing Sr.ek &quot;Michael&quot; ipintzea medikuaren akatsa zela adierazi zuen. [6]la [[Berreskuratze-epe|berreskuratz]]&lt;nowiki/&gt;eko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;The Movement for Black Lives Is Urging You to #ReclaimMLK This Weekend&quot;|argitaletxea=www.colorlines.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Bizitza ==

=== Gaztaroa ===
[[Fitxategi:Martin Luther King Jr NYWTS 5.jpg|thumb|Martin Luther eta Coretta Scott King, 1964an.]]
Michael King Jr. 1929ko urtarrilaren 15ean jaio zen, [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Georgia (AEB)|Georgia]]&lt;nowiki/&gt;n, Michael King Sr. apaizaren eta Alberta Kingen hiru seme-alabetatik bigarrena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles J.|abizena=Ogletree|urtea=2004|izenburua=All Deliberate Speed: Reflections on the First Half Century of Brown v. Board of Education|url=https://archive.org/details/alldeliberatespe00ogle|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Co|orrialdea=p. 138|orrialdeak=|ISBN=0-393-05897-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Birth &amp; Family&quot;|argitaletxea=The King Center. The Martin Luther King, Jr. Center for Nonviolent Social Change|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr&quot;. Biography|argitaletxea=A&amp;E Television Networks, LLC|orrialdea=p. 7|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen amak Michael izena ipini zion, eta bertaratutako [[mediku]]&lt;nowiki/&gt;ak jaiotza [[agiri]]&lt;nowiki/&gt;an horrela idatzi zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King Sr.ek &quot;Michael&quot; ipintzea medikuaren [[Akats (argipena)|akats]]&lt;nowiki/&gt;a zela adierazi zuen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Mikkelson|urtea=2003|izenburua=&quot;Four Things About King&quot;|argitaletxea=Snopes. Snopes.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

King Sr.-ek bere nerabe urteetan gurasoen baserria utzi eta Atlanta hirira abiatu zen batxilergoa egitera.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; Ondoren [[Morehouse parrokia (Louisiana)|Morehouse]] unibertsitatean matrikulatu zen, eta [[apaiz]] sartzeko ikasi zuen.&lt;ref name=&quot;:9&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Alice|abizena=Fleming|urtea=2008|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Dream of Hope|argitaletxea=Sterling|orrialdea=p. 9|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-4439-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Michael King Sr. eta Alberta elkarrekin 1920an hasi ondoren, 1926an ezkondu ziren.&lt;ref name=&quot;:10&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=|orrialdeak=pp. 158-159|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Albertaren gurasoen bi solairuko victoriar etxean bizi izan ziren seme-alabekin. Ezkondu eta gutxira, King Sr. Ebenezer Eliza [[Baptismo|Baptista]]&lt;nowiki/&gt;ren [[apaiz]] laguntzaile bilakatu zen, eta 1931an apaiz nagusi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 1934an, elizak King Sr. bidaia multinazional batera bidali zuen [[Italia]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Tunisia]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Egipto]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Israel]]&lt;nowiki/&gt;era eta, ondoren, [[Alemania]]&lt;nowiki/&gt;ra, Baptisten Munduko Aliantzaren (BWA) bilerarako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=DeNeen L.|abizena=Brown|urtea=2019|izenburua=&quot;The story of how Michael King Jr. became Martin Luther King Jr&quot;|argitaletxea=The Washington Post|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bidaia [[Martin Lutero]] [[protestantismo]]&lt;nowiki/&gt;aren erreformako buruaren [[Berlin]]&lt;nowiki/&gt;eko guneetara egindako bisitekin amaitu zen. Han zegoen bitartean, King Sr. [[nazismo]]&lt;nowiki/&gt;aren gorakadaren [[Lekukotasun|lekuko]] izan zen. Erreakzioan, BWA kongresuak honako ebazpena eman zuen: &quot;&quot;Kongresu honek, Jainkoaren Zeruko Aitaren legearen urraketa delako gaitzetsi egiten du, arrazazko etsaitasun guztiak, eta zapalkuntza edo bidegabeko diskriminazioa juduarekiko, koloreko jendearekiko, edo munduko edozein arrazarekiko.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nancy|abizena=Clanton|urtea=2020|izenburua=&quot;Why Martin Luther King Jr.'s father changed their names&quot;|argitaletxea=The Atlanta Journal-Constitution|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1934ko abuztuan itzuli zen etxera, eta urte horretan bertan Martin Luther King Sr. eta bere semea Martin Luther King Jr. bezala deitzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1992|izenburua=The papers of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 307–308|ISBN=978-0-520-07951-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1957an, Kingen 28 urte zituenean, jaiotza ziurtagiria aldatu egin zuen &quot;Martin Luther King Jr.&quot; irakurtzeko.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

[[Haurtzaro]] garaian etxean,&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Kingek eta bere bi anai-arrebak [[Biblia]]&lt;nowiki/&gt;ko eskriturak ozenki irakurtzen zituzten, aitak esandako moduan. Afaldu ondoren [[amona]] Jenniek, Bibliako istorio biziak kontatzen zizkien bilobei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Kingen aitak aldian-aldian zartailuarekin jotzen zituen seme-alabak [[Diziplina (argipena)|diziplina]]&lt;nowiki/&gt;tzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 8|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Zenbaitetan, King Sr.ek seme-alabei uzten zien zartailua elkarri jotzeko. Aitak geroago esan zuen, &quot;King haur bitxiena zen berari jotzen nionean. Hantxe egongo zen, [[malko]]&lt;nowiki/&gt;ak [[Isuri (argipena)|isuri]]&lt;nowiki/&gt;ko zitzaizkion, baina ez zuen inoiz [[negar]]&lt;nowiki/&gt;rik egingo.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 14|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

King, kale berean gertu zegoen [[denda]] bateko mutiko zuri batekin lagun egin zen.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; 1935eko irailean, mutikoek sei urte inguru zituztenean, [[eskola]]&lt;nowiki/&gt;n hasi ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alan|abizena=Pierce|urtea=2004|izenburua=Assassination of Martin Luther King Jr|url=https://archive.org/details/assassinationofm0000pier|argitaletxea=Abdo Pub Co|orrialdea=p. 14|orrialdeak=|ISBN=978-1-59197-727-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek haur beltzentzako eskolara joan behar izan zuen, Young Street Eskola Elementalera, eta bere jolas laguna berriz ikasle zurientzako bakarrik zen ikastetxe batera.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Handik gutxira, mutiko zuriaren gurasoek Kingi debekatu egin zioten bere semearekin jolastea, &quot;gu zuriak gara, eta zu koloreduna zara&quot; esanez. Kingek gurasoei [[gertakari]]&lt;nowiki/&gt;a kontatu zienean, [[Solasaldi (argipena)|solasaldi]] luzea izan zuten, Ameriketako [[esklabotza]] eta [[arrazakeria]]&lt;nowiki/&gt;ren historiari buruz.&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; AEBetan beltzek jasan zuten gorrotoa, indarkeria eta [[zapalkuntza]] ezagutu zituenean, Kingek gerora adieraziko zuen &quot;pertsona zuri guztiei gorroto&quot; ziela.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Gurasoek esan zioten bere kristau-betebeharra denak maitatzea zela.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt;

Kingek bere aita segregazioaren eta [[Bereizkeria|bereizkeri]]&lt;nowiki/&gt;aren aurka zegoela ikusten zuen.&lt;ref name=&quot;:11&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=P. 15|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Behin, King Sr.eta semea [[polizia]] bat gelditu egin zituen, eta aitari &quot;mutil&quot; esanaz zuzendu zitzaion; King Sr.ek zakar erantzun zion esanaz King mutila zela, baina bera gizona.&lt;ref name=&quot;:11&quot; /&gt; Beste behin aitak [[Atlanta]] erdiguneko zapata denda batera eraman zuen, eta [[saltzaile]]&lt;nowiki/&gt;ak atzean eseri behar zutela esan zien.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 9|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitak uko egin zion, erantzunez: &quot;Edo erosiko dugu hemen eserita, eta ez dugu inongo [[oinetako]]&lt;nowiki/&gt;rik erosiko&quot;, King hartu eta dendatik irten aurretik.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Gero, Kingi esan zion, &quot;ez zait axola sistema honekin zenbat urte bizi behar ote dudan, baina ez dut inoiz onartuko.&quot;&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; 1936an, Kingen aitak ehunka [[afro-amerikar]] eraman zituen Atlantako [[udaletxe]]&lt;nowiki/&gt;ko eskubide zibilen aurkako martxa batera, boto eskubideen [[bereizkeria]]&lt;nowiki/&gt;gatik [[protesta]] egitera.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Geroago Kingek nabarmendu zuen King Sr. &quot;benetako aita&quot; izan zela beretzat.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Bost urte zituenean Kingek himnoak memorizatu eta [[Abesti|abestu]] egiten zituen, eta [[Biblia]]&lt;nowiki/&gt;ko [[bertso]]&lt;nowiki/&gt;ak buruz esan.&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Dharathula H.|abizena=Millender|urtea=1986|izenburua=Martin Luther King Jr.: Young Man with a Dream|url=https://archive.org/details/martinlutherking00mill_0|argitaletxea=Aladdin|orrialdea=|orrialdeak=pp. 45–46|ISBN=978-0-02-042010-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hurrengo urtean, amarekin [[Eliza (argipena)|eliza]]&lt;nowiki/&gt;ko ekitaldietara joaten hasi zen, himnoak abestuz amak [[piano]]&lt;nowiki/&gt;a jotzen zuen bitartean. Geroago, elizako [[abesbatza]]&lt;nowiki/&gt;ko kide bilakatu zen. Kingi [[opera]] gustatzen zitzaion, eta pianoa jotzen ikasi zuen.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Handitzen joan zen heinean, hitz askoren jabe egin zen, [[hiztegi]]&lt;nowiki/&gt;ak irakurtzen zituenean etengabe erabiltzen zuelako bertako [[lexiko]]&lt;nowiki/&gt;a. 1939an, Kingek bere elizako abesbatzako kide bezala abestu zuen [[Esklabotza|esklabo]] [[mozorro]]&lt;nowiki/&gt;ekin, soilik pertsona zurientzat zen [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;ko “''Haizearekin joana''” [[Film (zinema)|filma]]&lt;nowiki/&gt;ren estreinaldian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ira|abizena=Katznelson|urtea=2005|izenburua=When Affirmative Action was White: An Untold History of Racial Inequality in Twentieth-Century America|url=https://archive.org/details/whenaffirmativea00katz|argitaletxea=WW Norton &amp; Co|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=0-393-05213-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== Nerabezaroa ===
[[Fitxategi:Booker T. Washington High School in Atlanta.jpg|thumb|Kingek ikasi zuen beltzendako eraikitako institutuak, Booker T. Washington hezitzaile afro-amerikarraren izena hartu zuen.]]
[[Nerabezaro|Nerabe]]&lt;nowiki/&gt;zaroko urteetan, hasieran zurien aurkako [[Erresumin (argipena)|erresumin]]&lt;nowiki/&gt;a sentitzen zuen, bere familiak eta ingurukoek hegoaldean bizitzearren maiz jasan behar izaten zuten segregazio eta “arraza umiliazioagatik&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=John|abizena=Blake|urtea=|izenburua=&quot;How MLK became an angry black man&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1942an, King, 13 urte zituenean, estazioan banatzen zen [[Atlanta]] Journal [[egunkari]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari laguntzaile gazteena bilakatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1992|izenburua=The papers of Martin Luther King Jr|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=p. 82|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-07951-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Urte hartan, Kingek bederatzigarren maila gainditu zuen, eta Booker T. [[Washington]] Goi Eskolan matrikulatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 16|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Batxilergo]]&lt;nowiki/&gt;ko eskola bakarra zen [[afro-amerikar]] ikasleentzako. Kingen aitona Williamsek eta tokiko [[buruzagi]] [[Beltz (pertsona)|beltz]]&lt;nowiki/&gt;ak, [[Atlanta]] hiriko [[gobernu]]&lt;nowiki/&gt;ari eskatu ondoren sortua zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Bertan King ezagun egin zen publikoki hitz egiteko zuen [[Gaitasun (argipena)|gaitasuna]]&lt;nowiki/&gt;gatik. Eta ikastetxeko eztabaida taldeko kidea izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alice|abizena=Fleming|urtea=2008|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Dream of Hope|argitaletxea=Sterling|orrialdea=p. 8|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-4439-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hasierako ikasturtean, lehenengo saria irabazi zuen [[Georgia]] estatuko Dublinen, Beltzen Elks Klubak antolatutako [[oratoria]] [[Lehiaketa (argipena)|lehiaketa]]&lt;nowiki/&gt;n. Bere hitzaldian adierazi zuenez, &quot;Amerika beltzak [[kate]]&lt;nowiki/&gt;ak daramatza oraindik. [[Beltz (pertsona)|Beltz]]&lt;nowiki/&gt;ik onena gizon zuririk [[Gaiztoki|gaizto]]&lt;nowiki/&gt;arenaren menpe dago.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p.17|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;ko etxera itzultzen zihoala autobusean irakaslearekin, gidariak zutik joateko agindu zien, bidaiari zuriak eseri ahal izateko. Kingek hasiera baten uko egin zion, baina [[irakasle]]&lt;nowiki/&gt;ak esan zion legea [[hautsi]]&lt;nowiki/&gt;ko zuela, onartzen ez bazuen. Gerora Kingek esan zuen gertakari horretan, &quot;nire bizitzan inoiz izan dudan [[amorru]] handiena sentitu nuen.&quot;&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt;

Bigarren hezkuntzako ikasturtean, [[Morehouse (Missouri)|Morehouse]] Collegek, historikoki errespetatutako unibertsitate beltzak, iragarri zuen batxilergoko edozein ikasle onartuko zuela, sarrera azterketa gaindituz gero. Garai hartan, ikasle askok bigarren ikasketak utzi egin zituzten [[Bigarren Mundu Gerra]]&lt;nowiki/&gt;n sartzeko. Hori zela eta, Morehouse irrikaz zegoen ikasgelak betetzeko. 15 urte zituela, Kingek [[Azterketa (ebaluazioa)|azterketa]] gainditu zuen, eta Collegean sartu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Morehouse parrokia (Louisiana)|Morehouse]]&lt;nowiki/&gt;ko azkenaurreko udan, 1947an, 18 urteko Kingek [[apaiztegi]]&lt;nowiki/&gt;an sartzea aukeratu zuen. Elizak, &quot;[[gizarte]]&lt;nowiki/&gt;a zerbitzatzeko zuen nahiari erantzuteko&quot; modu onena eskaintzen zuela, ondorioztatu zuen. Kingen &quot;barruko gogoa&quot; garatzen hasi zen, eta bakea egin zuen Eliza Bataiatzailearekin. &quot;Ideien errespetuzko [[indar]]ra, eta baita [[protesta]] soziala&quot; izango ziren sermoien gaiak, [[apaiz]] &quot;arrazionala&quot; izango zela uste zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002.|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1948an, King 19 urterekin graduatu zen Morehousen [[Batxilergo]]&lt;nowiki/&gt;an [[soziologia]] arloan.

=== Teologia Crozer seminarioan ===
King [[Chester]]r&lt;nowiki/&gt;eko ([[Pennsylvania]]) Crozer Theinary Seminarioan matrikulatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=p. 150|orrialdeak=|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitak bere [[hezkuntza]]rekin jarraitzea erabat babesten zuelako, akordioa lortu zuen J. Pius Barbourrekin, familiako laguna eta Calvaryko Baptisten elizako apaiza, berarekin lana egiteko. Beltzen eliza horretan [[Predikarien Ordena|predikari]] ezaguna izatera igaro zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lewis V.|abizena=Baldwin|urtea=1991|izenburua=There is a Balm in Gilead: The Cultural Roots of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/thereisbalmingil00bald|argitaletxea=Minneapolis: Fortress Publishing|orrialdea=p. 167|orrialdeak=|ISBN=0-8006-2457-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Behin Kingek beste ikasle bat gaitzetsi egin zuen [[garagardo]]&lt;nowiki/&gt;a zuelako bere gelan, esanez [[afro-amerikar]] bezala ardura partekatua zutela &quot;Beltzen arrazako [[zama]]&quot; jasateko. Eta denbora batez, Walter Rauschenbuschen &quot;[[ebanjelio]] soziala&quot; interesatu zitzaion.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Hirugarren urtean berriz, King [[erromantiko]]&lt;nowiki/&gt;ki inplikatu zen kafetegian [[Sukaldaritza|sukaldari]] bezala lan egiten zuen [[alemaniar]] etorkin baten alaba zuriarekin. Kingekin harremanak izan aurretik, irakasle batekin aritua zen [[neska]]. Kingek berarekin ezkontzea pentsatu zuen, baina adiskideak horren aurka aholkatu zioten, esanaz arraza-arteko ezkontza batek ezinikusia piztuko zuela bai beltz eta bai zuriengan. Eta horrek [[Hegoalde (argipena)|hegoalde]]&lt;nowiki/&gt;ko eliza baten apaiz izateko aukerak kaltetuko ziola. Kingek malkoekin esan zion lagun bati ezin zuela amaren ezkontza mina jasan ahal izango, eta sei hilabete geroago [[hautsi]] egin zuen harremana. Utzi zuen emakumearen oroimenean, [[sentimendu]] iraunkorrak izaten jarraitzen zuen; eta lagun batek aipatu zuenez, &quot;Ez zen sekula errekuperatu&quot;.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; King 1951an graduatu zuen B.Div. [[lizentziatura]]&lt;nowiki/&gt;rekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=p. 150|orrialdeak=|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Doktoretza Boston unibertsitatean ===
Kingek [[Boston]] Unibertsitatean [[doktorego]]&lt;nowiki/&gt;ko ikasketak [[teologia]] sistematikoan hasi zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles A.|abizena=Radin|urtea=1991|izenburua=&quot;Panel Confirms Plagiarism by King at BU&quot;|argitaletxea=The Boston Globe|orrialdea=p. 1|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ikasketekin uztartuz, Twelfth Eliza [[Baptismo|Baptista]] historikoan ministro laguntzaile bezala lan egin zuen, William Hunter Hester apaizarekin. Aitaren lagun zaharra zen, eta Kingengan eragin handia izan zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lewis V.|abizena=Baldwin|urtea=2010|izenburua=he Voice of Conscience: The Church in the Mind of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/voiceofconscienc0000bald|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 42–44|ISBN=9780195380316|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bostonen, bere adineko apaiz adiskide talde txiki bat izan zuen, eta batzuetan gonbidatu joaten ziren besteen elizetara. Gazteek askotan topaketak antolatzen zituzten apartamentuetan, [[teologia]], sermoi estiloak eta gizarte gaiak eztabaidatzeko.

1954an, 25 urte zituela, [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko ([[Alabama]]) Dexter Etorbideko Eliza [[Baptismo|Baptista]]&lt;nowiki/&gt;ko [[abade]] izendatu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Linda K.|abizena=Fuller|urtea=2004|izenburua=National Days, National Ways: Historical, Political, And Religious Celebrations around the World|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 314|orrialdeak=|ISBN=0-275-97270-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1955eko ekainaren 5ean doktorego titula jaso zuen unibertsitatean, gaiaren izenburua honakoa izanik: ''Paul Tillich and Henry Nelson Wiemanen [[Jainko]]&lt;nowiki/&gt;aren ikuskeraren alderaketa''.

=== Ezkontza eta familia ===
Boston Unibertsitatean ikasten ari zen bitartean, Atlantako Mary Powell lagun eta kontserbatorioko musika ikasleari deitu zion, galdetzen ea hegoaldeko neska politik ezagutzen zituen. Powellek Coretta Scott ikaskideari galdetu zion ea jainkotasuna ikasten ari zen hegoaldeko lagun batekin topo egiteko interesa ote zuen. Scotti ez zitzaion interesatzen hitzorduetako predikatzaileekin, baina azkenean Powellen deskribapenean oinarrituz telefonoa ematea baimendu zion. Lehenengo deian, Kingek esan zion Scotti: &quot;Napoleon bezala nago Waterloon, zure xarmaren aurrean&quot;, eta erantzun zion &quot;Baina ezagutu ere ez nauzu egiten&quot;. Lehen hitzorduan atera ziren, eta bigarrenaren ondoren, Kingek jakin zuen Scottek bere emaztearengan bilatzen zituen kalitateak zituela. Antioko institutuan aktibista izana zen.

King eta Coretta Scott 1953ko ekainaren 18an [[ezkondu]] ziren, bere jaioterriko gurasoen etxean Heibergerren, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2006|izenburua=&quot;Coretta Scott King&quot;|argitaletxea=The Daily Telegraph|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Lau seme-alaben gurasoak izan ziren: Yolanda (1955-2007), Martin Luther King III (1957.-), Dexter Scott(1961.-) eta Bernice (1963.-. Ezkondu ondoren, Kingek mugatu egin zuen Corettaren eginkizuna eskubide zibilen mugimenduan, [[etxekoandre]] eta [[ama]] izateko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=Civil Rights History from the Ground Up: Local Struggles, a National Movement|url=https://archive.org/details/civilrightshisto0000unse|argitaletxea=University of Georgia Press|orrialdea=p. 410|orrialdeak=|ISBN=9780820338651|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Montgomeryko autobusari boikota, 1955 ==
[[Fitxategi:Rosaparks.jpg|thumb|Rosa Park, Kingekin 1955ean.]]
1955eko martxoan, Claudette Colvinek, [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko hamabost urteko [[ikasle]] beltzak, [[autobus]]&lt;nowiki/&gt;ean gizon zuri bati jarlekua uzteari uko egin zion Jim Crow legeak urratuz. [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batueta]]&lt;nowiki/&gt;ko [[hegoalde]]&lt;nowiki/&gt;ko lege hauek, arrazen segregazioa inposatzen zuten. King, kasua aztertu zuen [[Birmingham (Alabama)|Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;go [[Afro-amerikar|afroamerikar]] komunitateko batzordean zegoen. E. D. Nixon eta Clifford Durr [[Aktibismo|aktibiste]]&lt;nowiki/&gt;n defendatzaileen [[abokatu]]&lt;nowiki/&gt;ek ezer ez egitea erabaki zuten eta beste kasuren baten zain egon, hor adin txikikoa zegoelako inplikatuta.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 103|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bederatzi hilabete geroago, 1955eko abenduaren 1ean, antzeko [[gertakari]] bat izan zen [[Rosa Parks]] atxilotu zutenean, hiriko autobus baten bere eserlekua uzteari uko egiteagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2003|izenburua=&quot;December 1, 1955: Rosa Parks arrested&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bi gertakariek Montgomeryko autobusei [[boikot]]&lt;nowiki/&gt;a ekarri zioten. Nixonek eskatu eta planifikatu egin zuen, eta ondoren King izan zen buru.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Walsh|urtea=2003|izenburua=The Montgomery Bus Boycott|argitaletxea=Gareth Stevens|orrialdea=p. 24|orrialdeak=|ISBN=083685375X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Boikotak 385 egunez iraun zuen, eta egoera hain gogorra bihurtu zen, non Kingen etxea bonbardatu egin zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=McMahon|urtea=2004|izenburua=Ethical Leadership Through Transforming Justice|url=https://archive.org/details/ethicalleadershi0000mcma|argitaletxea=University Press of America|orrialdea=p. 25|orrialdeak=|ISBN=0-7618-2908-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King [[atxilotu]]&lt;nowiki/&gt;a izan zen kanpaina honetan, eta Estatu Batuetako Browder v. Gayle [[Auzitegi]]&lt;nowiki/&gt;ak emandako erabaki batekin, Montgomery autobus publiko guztietan arraza-segregazioa amaitu egin zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Thomas F.|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Autobusen boikotean Kingek izandako [[Rol (argipena)|rol]]&lt;nowiki/&gt;ak figura nazionala bilakatu zuen, eta [[Eskubide Zibilen Mugimendua|eskubide zibilen mugimendu]]&lt;nowiki/&gt;ko bozeramailerik ezagunena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 52|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentzia ==
1957an, Kingek, [[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k, Fred Shuttlesworthek, Joseph Loweryk eta eskubide zibilen aldeko beste [[Ekintzaile (argipena)|ekintzaile]] batzuk [[Hegoalde (argipena)|Hegoalde]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Kristau]] [[Buruzagitzaren Konfederazio Frantsesa - Buruzagien Konfederazio Orokorra|Buruzagitza]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Konferentzia (argipena)|Konferentzia]] (SCLC) sortu zuten. Taldea eratzeko oinarria eliza beltzen [[autoritate]] [[moral]]&lt;nowiki/&gt;az baliatzea zen, [[Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimendua (1955-1968)|eskubide zibile]]&lt;nowiki/&gt;n erreformaren zerbitzura indarkeriarik gabeko [[protesta]]&lt;nowiki/&gt;k egiten antolatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stanley David|abizena=Levison|urtea=2017|izenburua=The Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=Research and Education Institute. University, © Stanford; Stanford; California 94305|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Taldea, Kingekin laster adiskidetu zen Billy Graham ebanjelistaren [[Gurutzadak|gurutzade]]&lt;nowiki/&gt;tan inspiratu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven P.|abizena=Miller|urtea=2009|izenburua=Billy Graham and the Rise of the Republican South|url=https://archive.org/details/billygrahamriseo0000mill|argitaletxea=Philadelphia: University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 92|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-4151-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King SCLCko buru izan zen erail zuten arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manning, Leith|abizena=Marable, Mullings|urtea=2000|izenburua=Let Nobody Turn Us Around: Voices of Resistance, Reform, and Renewal: an African American Anthology|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 391–2|ISBN=0-8476-8346-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; SCLCeko 1957ko [[Askatasun]]e&lt;nowiki/&gt;rako [[Otoitz]] [[Erromesaldi]]&lt;nowiki/&gt;a izan zen Kingek publiko nazionalari [[hitz]]a zuzendutako lehenengo aldia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Prayer Pilgrimage for Freedom&quot;|argitaletxea=Civil Rights Digital Library|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1959an, Kingek ''Gizonaren neurria'' izeneko liburu laburra argitaratu zuen, bere bi sermoiekin &quot;''Zer da gizona''?&quot; eta &quot;''Bizitza osatu baten dimentsioak''&quot;. Sermoiek gizakiak [[Jainko]]a&lt;nowiki/&gt;ren maitasuna behar zuela defendatzen zuten, mendebaldeko zibilizazioaren [[arrazakeria]] kritikatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=&quot;Measure of a Man, The&quot;. Martin Luther King, Jr., Encyclopedia|argitaletxea=The Martin Luther King, Jr., Research and Education Institute, Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1962an, Kingek eta [[Mahatma Gandhi|Gandhi]] Sozietateak izkribu bat eman zioten [[John Fitzgerald Kennedy]] presidenteari [[Abraham Lincoln]]&lt;nowiki/&gt;en urratsak jarraitzeko eskatuz, eta [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en aldeko kolpe bat emateko, bigarren [[Emantzipazio (argipena)|emantzipazio]] mota bezala. Presidenteak ez zuen agindua gauzatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr. and the Global Freedom Struggle: Gandhi Society for Human Rights&quot;|argitaletxea=Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Robert Kennedy|Robert F. Kennedy]] fiskal nagusiaren agindu baten barnean, [[FBI]]&lt;nowiki/&gt;k 1963. urteko udazkenean Kingen [[telefono]]&lt;nowiki/&gt;a kontrolatzen hasi zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Athan G., Tony G., Richard Gid, Susan|abizena=Theoharis, Poveda, Powers, Rosenfeld|urtea=1999|izenburua=The FBI: A Comprehensive Reference Guide|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 148|orrialdeak=|ISBN=0-89774-991-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kennedy kezkatuta agertu zen salaketa publikoak egon zirenean SCLCn [[Komunismo|komunista]]&lt;nowiki/&gt;k zeudela salatuz, eta beldur zen horiek administrazioaren eskubide zibilen ekimenak deuseztatuko egingo zutelako. Fiskalak King ohartarazi zuen, elkarte horiekin eteteko, eta geroago behartuta sentitu zen FBIk King eta SCLCko buruzagiak kontrolatzea baimentzen zituen [[zuzentarau]] idatziak bidaltzera.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Burton|abizena=Herst|urtea=2007|izenburua=Bobby and J. Edgar: The Historic Face-off Between the Kennedys and J. Edgar Hoover that Transformed America|url=https://archive.org/details/bobbyjedgarhisto00hers|argitaletxea=Carroll &amp; Graf|orrialdea=|orrialdeak=pp. 372-374|ISBN=978-0-7867-1982-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; FBIko zuzendaria, [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]], eskubide zibilen mugimenduaren beldur zen, eta komunisten infiltrazioaren salaketak ikertu zituen.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

Kingek martxak antolatu eta zuzendu zituen, beltzen [[boto]] eskubidea, desegregazioa, lan eskubideak eta oinarrizko eskubide zibilen aldekoak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Jackson|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek eta SCLCk kristau [[ezkertiar]]&lt;nowiki/&gt;ren printzipioak praktikan jarri zituzten, eta indarkeriarik gabeko protestaren taktikak aplikatu arrakastaz, protestarako metodoa eta protestak egiteko lekuak aukeratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Susan M.|abizena=Glisson|urtea=2006|izenburua=The Human Tradition in the Civil Rights Movement|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 190|orrialdeak=|ISBN=0-7425-4409-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, beste agintari beltz batzuek [[kritika]]&lt;nowiki/&gt;tu egin zuten [[eskubide]] zibilen mugimenduan parte hartzen zuelako, esaterako [[Malcolm X]] militante beltz eta [[Islam]]&lt;nowiki/&gt;eko Nazio elkarteko partaide zenak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Bobbitt|urtea=2007|izenburua=The Rhetoric of Redemption: Kenneth Burke's Redemption Drama and Martin Luther King Jr.'s &quot;I Have a Dream&quot; Speech|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-7425-2928-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eta baita, Ella Bakerrek, King mugimenduaren oinarriekin harremana galdu zuen pertsona mediatiko eta [[karisma]]&lt;nowiki/&gt;tikoa kontsideratzen zuelako,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael Eric, David L.|abizena=Dyson, Jagerman|urtea=2000).|izenburua=I May Not Get There with You: The True Martin Luther King, Jr|argitaletxea=Simon and Schuster|orrialdea=|orrialdeak=pp. 297–299|ISBN=978-0-684-86776-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Nelson [[Rockefeller Center|Rockefeller]] bezalako [[elite]] mailako pertsonaiengatik gertuago zegoela gaineratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kevin M.|abizena=Burke|urtea=2020|izenburua=&quot;A Close Alliance Between MLK and Nelson Rockefeller Revealed&quot;|argitaletxea=The Root|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Albany Mugimendua, 1961 ===
Albany Mugimendua 1961. urteko [[Albany]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Georgia]]&lt;nowiki/&gt;n, sortu zen arraza-segregazioaren aurkako koalizioa izan zen. Abenduan King eta SCLC koaliziora bildu ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Albany, GA Movement&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Mugimenduak milaka herritar mobilizatu zituen hiri barruko segregazioari aurre egiteko, indarkeriarik gabeko eraso zabal baten alde arlo guztietan, eta nazio osoaren arreta bereganatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jay M.|abizena=Shafritz|urtea=1998|izenburua=International Encyclopedia of Public Policy and Administration|argitaletxea=Westview Press|orrialdea=p. 1242|orrialdeak=|ISBN=0-8133-9974-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King 1961eko abenduan lehen aldiz bisitan joan zenean, &quot;egun bat egon eta etxera itzultzeko asmoa zuen, aholkuak eman ondoren&quot;.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther|abizena=King|urtea=2001|izenburua=The Autobiography of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Hatchette Digital|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hurrengo egunean manifestari baketsuen [[atxiloketa]] masiboan harrapatu zuten, eta [[Fidantza kontratu|fidantza]] ezetsi zuen hiriak kontzesioak egin arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1990|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-064691-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen arabera, &quot;akordioa desohoretu eta urratu egin zen” bera hiritik alde ondoren.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

King 1962ko uztailean itzuli zen, eta berrogeita bost egun [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;an ala 178 dolarreko isuna eman zioten aukeran (2019an 1.500 $ baliokidea). Kartzela hartu zuen. Sententzia eman eta hiru egunera, Laurie Pritchett polizia-buruak era diskretuan Kingen isuna ordaindu, eta askatzea agindu zuen. &quot;Ikusita genuen bazkariko mahaiko aulkitxoetatik  bidaltzen zituztela ... elizetatik bota ... eta kartzelan sartu ... Baina lehen aldia zen, kartzelatik atera gintuzten [[Lekukotasun|lekuko]] izan ginela.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1990|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King Jr|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-064691-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Geroago King Egoitzak onartu zuen Billy Graham apaiz ebanjelista zuria izan zela espetxetik atera zuena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=King Center:Billy Graham|argitaletxea=Wayback Machine.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Ia urtebetez [[aktibismo]] lan asko egin zuen, emaitza ukigarri gutxirekin, eta mugimendua okertzen hasi zen. Kingek manifestazio guztiak etetea eskatu zuen, eta &quot;[[Penitentzia]] Eguna&quot; egitea indarkeriarik eza sustatzeko eta oinarri morala goian mantentzeko. Komunitate beltzaren barruan zeuden desadostasunak, eta tokiko gobernuek emandako erantzun apalak, ahaleginak deuseztatu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Susan M|abizena=Glisson|urtea=2006|izenburua=The Human Tradition in the Civil Rights Movement|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 190-193|ISBN=0-7425-4409-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Albany]]&lt;nowiki/&gt;ko ekimenak Kingentzako eta eskubide zibilen mugimendu nazionalarentzako funtsezko ikasgaia izan zen taktikak garatzerakoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=Albany, GA Movement&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, komunikabide nazionalek kritika handiak egin zioten Kingi, [[Porrot (argipena)|porrot]]&lt;nowiki/&gt;ean izandako eginkizunagatik. Eta SCLCren emaitza falta horrek, erakundearen eta SNCC [[Erradikal (argipena)|erradikal]]&lt;nowiki/&gt;agoaren arteko tartea handitu egin zuen. Albanyren ondoren, Kingek zirkunstantziak kontrolatu ahal izateko SCLCrako konpromisoak aukeratu nahi zituen, aurretik zeuden egoeretan sartu beharrean.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt;[[Fitxategi:MLK mugshot birmingham.jpg|thumb|King 1963an atxilotu egin zuten, Birminghameko arraza-segregazioaren aurka protestatzeagatik.]]

=== Birminghameko kanpaina, 1963 ===
1963ko apirilean, SCLCk arraza-segregazioaren eta injustizia ekonomikoaren aurkako kanpaina hasi zuen [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. Kanpainak indarkeriarik gabeko baina kontrako taktikak nahita erabili zituen, Wyatt Tee Walker apaizak garatuta neurri batean. Beltzek Birminghamen, SCLCrekin antolatuta, espazio [[Publiko (argipena)|publiko]]&lt;nowiki/&gt;ak okupatu zituzten martxekin eta lurrean jesarriz, bidegabe jotzen zituzten [[Lege (argipena)|legea]]&lt;nowiki/&gt;k urratuz&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Garrow|urtea=1989|izenburua=Bearing the Cross: Martin Luther King Jr. and the Southern Christian Leadership Conference|argitaletxea=Pulitzer Prize|orrialdea=p. 246|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-056692-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingen asmoa atxiloketa masiboak eragitea zen eta &quot;krisialdiz jositako egoera bat sortuz ezinbestean negoziaziorako ateak ireki&quot;. Kanpainako lehen [[Boluntariotza|boluntario]]&lt;nowiki/&gt;ek ez zuten hiria itxi edo komunikabideen arreta erakartzea lortu. King zalantzakor baten kezken gainetik, SCLC [[Estrategia|estratega]] James Bevelek kanpainaren [[Norabide (argipena)|norabide]]&lt;nowiki/&gt;a aldatu zuen, [[haur]]&lt;nowiki/&gt;rei eta [[gazte]]&lt;nowiki/&gt;ei manifestazioetan parte hartzeko deia eginez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Diane|abizena=McWhorter|urtea=2001|izenburua=&quot;Two Mayors and a King&quot;. Carry Me Home: Birmingham, Alabama: The Climactic Battle of the Civil Rights Revolution|url=https://archive.org/details/carrymehomebirmi00mcwh|argitaletxea=Simon and Schuster|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-7432-2648-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Newsweekek estrategia honi Haurren [[Gurutzadak|Gurutzada]] deitu zion.&lt;ref name=&quot;:14&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=David Edwin et all|abizena=Harrell, et all|urtea=2995|izenburua=Unto a Good Land: A History of the American People, Volume 2|argitaletxea=Wm B Eerdmans Publishing|orrialdea=p. 1055|orrialdeak=|ISBN=0-8028-2945-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1963|izenburua=&quot;Birmingham USA: Look at Them Run&quot;|argitaletxea=Newsweek|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Protesten garaian, Birminghameko [[Polizia]] Sailak, presiopeko urak eta polizia [[txakur]]&lt;nowiki/&gt;rak erabili zituzten manifestarien aurka, haurrak barne. Poliziaren erantzuna [[telebista]] nazionaleko [[albistegi]]&lt;nowiki/&gt;etan emititu zen, eta [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;ko arreta bereganatu zuen, amerikar zuri asko hunkituz eta mugimenduaren atzean amerikar beltzak sendotuz.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; [[Manifestazio|Manifestari]] guztiak ez ziren baketsuak izan, SCLCren asmo sutsuak gorabehera. Zenbait kasutan, auzotarrek poliziari eraso egin zioten, indarrez erantzun baitzuten. King eta SCLC kritikatu zituzten haurrak onartzeagatik min hartzeko lekuetan. Baina kanpaina arrakastatsua izan zen: Polizia buruak postua galdu zuen, &quot;Jim Crow&quot; [[ikur]]&lt;nowiki/&gt;rak jaitsi ziren eta leku publikoak beltzentzako irekiagoak izan ziren. Kingen ospea izugarri hobetu zen.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Photograph of White House Meeting with Civil Rights Leaders. June 22, 1963 - NARA - 194190 (no border).tif|thumb|[[Lyndon Baines Johnson|Lyndon B. Johnson]] eta [[Robert F. Kennedy]] eskubide zibilen buruzagiekin, 1963ko ekainaren 22an. ]]
King kanpaina hasieran [[atxilotu]] eta espetxeratu egin zuten. Bere 13garren atxiloketa,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1963|izenburua=&quot;Integration: Connor and King&quot;|argitaletxea=Newsweek|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; jasan zituen 29tik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Coretta Scott|abizena=King|urtea=2012|izenburua=&quot;The Meaning of The King Holiday&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Ziega]]&lt;nowiki/&gt;tik,  ''Birminghameko kartzelatik eskutitza'' ospetsua bidali zuen, mugimenduak aldaketa sozialak lortzeko bide legalak jarraitzeko deia eginaz. Arrazakeriaren krisia premia handiegia zela argudiatu zuen Kingek, eta orduko sistema larregi errotuta zegoela: &quot;Esperientzia mingarriaren bidez badakigu zapaltzaileak [[Askatasuna (argipena)|askatasuna]] ez duela inoiz [[Borondatezko gizarte aurreikuspeneko erakunde|borondatez]] ematen; zapalduek eskatu behar dutela.&quot;&lt;ref name=&quot;:15&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr|abizena=King|urtea=2012|izenburua=&quot;Letter from Birmingham Jail&quot;|argitaletxea=The Martin Luther King Jr. Research and Education Institute. King began writing the letter on newspaper margins and continued on bits of paper brought by friends|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Azpimarratu zuen Boston Tea Party, estatubatuar [[Kolonia (geografia politikoa)|kolonie]]&lt;nowiki/&gt;tan matxinatutako ekintza ospetsua, legez kanpoko [[Desobedientzia zibil|desobedientzia]] zibila izan zela, eta alderantziz, &quot;[[Adolf Hitler]]&lt;nowiki/&gt;rek [[Alemania]]&lt;nowiki/&gt;n egin zuen guztia ‘legala’ zela.&quot;&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt; Walter Reutherek, Estatu Batuetako Auto Langileen presidenteak, 160.000 dolarreko diru-laguntza zuzendu zien Kingi eta bere protesta-kideei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua=&quot;The Great Society: A New History with Amity Shlaes&quot;|argitaletxea=Hoover Institution|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== St. Augustine, Florida, 1964 ===
1964ko martxoan, Kingek eta SCLCek Robert Haylingen mugimendu eztabaidagarriarekin bat egin zuten [[St. Augustine (Florida)|St. Augustin]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Florida]]&lt;nowiki/&gt;n. Haylingen taldea NAACPn afiliatuta zegoen, baina bortizkeriarik gabeko taktikekin batera autodefentsa armatuaren alde egin zuenean, erakundetik bota egin zuten. Hala ere, SCLC bakezaleak onartu  egin zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1987|izenburua=Augustine.com – &quot;Black History: Dr. Robert B. Hayling&quot;; David J. Garrow, Bearing the Cross: Martin Luther King Jr. and the Southern Christian Leadership Conference|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=|orrialdeak=pp. 316–318|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek eta SCLCk iparraldeko aktibista zuriak Saint Augustinera eramateko lan egin zuten, besteak beste, [[errabino]]&lt;nowiki/&gt;en ordezkaritza bat eta [[Massachusetts|Massachuse]]&lt;nowiki/&gt;ttseko [[gobernadore]]a&lt;nowiki/&gt;ren 72 urteko ama. Guztiak [[atxilotu]]&lt;nowiki/&gt;ak izan ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;We Shall Overcome—Lincolnville Historic District&quot;|argitaletxea=nps.gov.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Maxine D., Kevin M.|abizena=Jones, McCarthy|urtea=1993|izenburua=African Americans in Florida: An Illustrated History|argitaletxea=Pineapple Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 113–5|ISBN=1-56164-031-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ekainean zehar, mugimenduak gauero egiten zituen martxak hirian barrena, &quot;askotan K.K.Klanen kontrako manifestazioei aurre eginez, [[komunikabide]] nazionalen arreta piztu zuen [[indarkeria]] suspertuz&quot;. Ehunka pertsona atxilotu eta espetxeratu zituzten. Mugimendu hori ematen zen bitartean, 1964ko [[Eskubide zibil eta politikoak|Eskubide]] Zibilen Legea onartu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=&quot;St. Augustine, Florida&quot;. Martin Luther King, Jr., Encyclopedia. The Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=Research and Education Institute, Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Selma, Alabama, 1964 ===
1964ko abenduan, Kingek eta SCLCek Ikasleen Indarkeriarik gabeko Koordinazio Batzordearekin (SNCC) batu ziren [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. Aurretik SNCC [[hautesle]]&lt;nowiki/&gt;en erregistroan lanean aritu zen hilabete batzuetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alex|abizena=Haley|urtea=1965|izenburua=&quot;Martin Luther King&quot;|argitaletxea=Interview. Playboy|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tokiko [[epaile]] batek agindua eman zuen, SNCC, SCLC, DCVL edo 41 eskubide zibilen izen bereko afiliatuen hiru pertsona edo gehiago biltzea galarazten zuena. Agindu honek eskubide zibilen jarduera behin-behinean geldiarazi zuen, Kingek 1965eko urtarrilean Brown [[Eliza (argipena)|Eliza]]&lt;nowiki/&gt;n aginduari aurre eginaz hitz egin zuen arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;The Selma Injunction&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;n, Alabaman, 1965eko martxoan estatuko polizien eta beste pertsona batzuen indarkeria manifestari baketsuen aurka, publizitate handia sortu zuen Alabamako [[arrazakeria]] nazio mailan ikusgai jarriz.

=== New York Hiria, 1964 ===
1964ko otsailean Kingek Eskola Berriako inaugurazio ekitaldian &quot;''Amerikarren [[arraza]] krisia''&quot; izeneko hitzaldia eman zuen, aurkezpen sortaren hasieran. Bere [[diskurtso]]a&lt;nowiki/&gt;ren audio grabaziorik ez zen ezagutzen, baina 2013ko abuztuan, ia 50 urte geroago, Eskolak 15 minutuko audiotape bat aurkitu zuen hitzaldi osteko [[Galdera-erantzun sistemak|galdera]] eta erantzun saiorena. Ohar horietan, Kingek [[Jawaharlal Nehru]]&lt;nowiki/&gt;rekin zuela gutxi izandako elkarrizketa bat aipatu zuen. Bertan Ameriketako [[Afro-amerikar|afroamerikar]] askoren egoera tristeak [[India]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Ukiezin (argipena)|ukiezin]]&lt;nowiki/&gt;ak zituztenarekin alderatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Mona|abizena=El Naggar|urtea=2013|izenburua=&quot;Found After Decades, a Forgotten Tape of King 'Thinking on His Feet'&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King - March on Washington colorized photo.jpg|thumb|King bere hitzaldirik ospetsuena &quot;''[[Amets bat dut]]''&quot; ematen, Lincoln Memorialaren aurrean, Washingtonen 1963an egin zen Lanpostuen eta Askatasunaren martxan.]]

== Washingtongo martxa, 1963 ==
King, SCLCko ordezkari bezala, &quot;''Sei Handiak''&quot; [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en [[erakunde]]&lt;nowiki/&gt;etako [[Lidergo|lider]]&lt;nowiki/&gt;ren artean zegoen, [[Enplegu]] eta [[Askatasun]]e&lt;nowiki/&gt;rako [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;eko martxaren antolaketan, 1963ko abuztuaren 28an burutu zena. Sei Handiak-en zeuden beste kideak honakoak ziren: Roy Wilkins ''Kolorezko Pertsonen Aurrerapenerako Elkarte Nazionalekoa''; Whitney Young, ''Hirien Liga Nazionalekoa''; A. Philip Randolph, ''Lo Egiteko Maletategien kofradiakoa''; John Lewis, ''SNCCkoa''; eta James L. Farmer Jr., ''Arrazen Berdintasuneko Kongresukoa''.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Henry Louis, Anthony|abizena=Gates, Appiah|urtea=1999|izenburua=Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience|url=https://archive.org/details/africanaencyclop00appi|argitaletxea=Basic Civitas Books|orrialdea=p. 1251|orrialdeak=|ISBN=0-465-00071-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bayard Rustinen [[homosexualitate]] irekiak, [[sozialismo]] demokratikoaren alde egiteak, eta AEBetako [[Alderdi Komunistaren Manifestua|Alderdi Komunista]]&lt;nowiki/&gt;rekin izan zituen lotura ohiek zirela eta, hainbat buruzagi zuri eta [[afro-amerikar]]&lt;nowiki/&gt;rek Kingi eskatu zioten Rustinengandik urruntzea,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Raymond|abizena=Arsenault|urtea=2006|izenburua=Freedom Riders: 1961 and the Struggle for Racial Justice|url=https://archive.org/details/freedomriders1960000arse|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 62|orrialdeak=|ISBN=0-19-513674-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta onartu egin zuen.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Hala ere, [[lankidetza]]&lt;nowiki/&gt;n aritu zen 1963ko Washingtoneko martxan, eta Rustin izan zen antolatzaile [[Logistika|logistiko]] eta [[Estrategia|estrategi]]&lt;nowiki/&gt;ko nagusia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=De Leon|urtea=1994|izenburua=Leaders from the 1960s: A biographical sourcebook of American activism|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=|orrialdeak=pp. 138–143|ISBN=0-313-27414-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sean Dennis|abizena=Cashman|urtea=1991|izenburua=African-Americans and the Quest for Civil Rights, 1900–1990|url=https://archive.org/details/africanamericans00cash|argitaletxea=NYU Press|orrialdea=p. 162|orrialdeak=|ISBN=0-8147-1441-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingentzat, polemika sortu zuen beste gertakizun bat ere egon zen, [[John Fitzgerald Kennedy|John F. Kennedy]] Estatu Batuetako presidenteak martxaren [[Ikuspegi komunikatibo|ikuspegi]]&lt;nowiki/&gt;a aldatzeko eskatu zuenean, Rustin izan zelako onartu zuen [[Pertsonaia (argipena)|pertsonai]]&lt;nowiki/&gt;a nagusietako bat.&lt;ref name=&quot;:16&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Arthur M.|abizena=Schlesinger Jr.|urtea=1978|izenburua=Robert Kennedy and His Times|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 350-351|ISBN=0345283449|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manning|abizena=Marable|urtea=1991|izenburua=Race, Reform, and Rebellion: The Second Reconstruction in Black America, 1945–1990|url=https://archive.org/details/racereformrebell0000mara|argitaletxea=Univ. Press of Mississippi|orrialdea=p. 74|orrialdeak=|ISBN=0-87805-493-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kennedyk hasieratik egin zuen martxaren aurka, kezkatuta baitzegoen eskubide zibilen [[legedi]]&lt;nowiki/&gt;a onartzearen unean kontrako eragina izan al zuelako. Hala ere, antolatzaileek [[irmo]] agertu ziren martxa egin egingo zelakoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jonathan, Zachary|abizena=Rosenberg, Karabell|urtea=2003|izenburua=Kennedy, Johnson, and the Quest for Justice: The Civil Rights Tapes|url=https://archive.org/details/kennedyjohnsonth00rose|argitaletxea=WW Norton &amp; Co|orrialdea=p. 130|orrialdeak=|ISBN=0-393-05122-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Antolakuntzak aurrera egin ahala, Kennedytarrek alde lan egitea erabaki zuten, garrantzitsua zelako arrakasta lortuko zuela ziurtatzea. Bestalde, Kennedy presidentea kezkatuta zegoen bertaratutakoak 100.000 baino gutxiago izan zitezkeelako. Hori saihestu asmoz, laguntza eskatu zien beste eliza batzuetako buru nagusiei eta Walter Reutheri, [[Automobilgintza]]&lt;nowiki/&gt;ko langileen presidentea, manifestariak mobilizatzen laguntzeko.&lt;ref name=&quot;:16&quot; /&gt;
[[Fitxategi:The March (1964 film).webm|thumb|''Martxa'', Estatu Batuetako Informazio Agentziak ekoiztutako dokumentala. ]]
Martxa, jatorriz, AEBetako [[Hegoalde (argipena)|hegoalde]]&lt;nowiki/&gt;ko beltzen egoera larria dramatizatzeko [[gertakari]] bezala pentsatua zegoen, eta baita antolatzaileen kezkak eta kexak era zuzenean jartzeko nazioaren [[Botere (argipena)|botere]]&lt;nowiki/&gt;aren [[hiriburu]]&lt;nowiki/&gt;ko egoitzaren aurrean. Antolatzaileek gobernu [[Federalismo|federal]]&lt;nowiki/&gt;a salatu nahi izan zuten, eskubide zibilen eta langileen eta beltzen segurtasun fisikoa ez bermatzeagatik. Taldeak presidentetzaren presioa eta eragina bereganatu zuen, eta gertaerak azkenean, tonu askoz ere bigunagoa hartu zuen.&lt;ref name=&quot;:17&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Grace Lee|abizena=Boggs|urtea=1998|izenburua=Living for Change: An Autobiography|argitaletxea=U of Minnesota Press|orrialdea=p. 127|orrialdeak=|ISBN=0-8166-2955-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ondorioz, eskubide zibilen aldeko ekintzaile batzuk arrazakeriaren martxa zehaztugabe bat zela zioten; [[Malcolm X]]&lt;nowiki/&gt;k berriz &quot;Washingtongo Fartsa&quot; deitu zuen, eta [[Islam]]&lt;nowiki/&gt;aren Nazioak debekatu egin zien bere kideei martxara joatea.&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul|abizena=Aron|urtea=2005|izenburua=Mysteries in History: From Prehistory to the Present|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=|orrialdeak=pp. 398–399|ISBN=1-85109-899-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Eskakizun zehatzak egin zituen martxak: [[ikastetxe]] publikoetan arraza segregazioa amaitzea; eskubide zibilen inguruko legeria esanguratsua garatzea, enpleguan arraza [[diskriminazio]]&lt;nowiki/&gt;a debekatzen zuen legea barne; eskubide zibiletako langileak babestea poliziaren basakeriaren aurka; langile guztientzako 2 $ko gutxieneko [[soldata]] (17 $ baliokidea 2019an); eta [[Washington D.C.|Washington D.C]].-ko autogobernua, orduan kongresu batzordeak gobernatzen zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carl, Rowena|abizena=Singleton, Wildin|urtea=1999|izenburua=The Sixties in America|url=https://archive.org/details/sixtiesinamerica02sing|argitaletxea=Salem Press|orrialdea=p. 454|orrialdeak=|ISBN=0-89356-982-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Scott H.|abizena=Bennett|urtea=2003|izenburua=Radical Pacifism: The War Resisters League and Gandhian Nonviolence in America, 1915–1963|argitaletxea=Syracuse University Press|orrialdea=p. 225|orrialdeak=|ISBN=0-8156-3003-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Danny|abizena=Davis|urtea=2007|izenburua=&quot;Celebrating the Birthday and Public Holiday for Martin Luther King, Jr&quot;|argitaletxea=Congressional Record. Library of Congress|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tentsioak izan arren, martxa erabateko arrakasta izan zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Roger S., William B., Christopher, Ronald M.|abizena=Powers, Vogele, Kruegler, McCarthy|urtea=1997|izenburua=Protest, power, and change: an encyclopedia of nonviolent action from ACT-UP to Women's Suffrage|argitaletxea=Taylor &amp; Francis|orrialdea=p. 313|orrialdeak=|ISBN=0-8153-0913-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Etnia]] desberdinetako milioi laurden pertsona baino gehiagok hartu zuten parte ekitaldian, [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;aren urratsetatik Mall Nazionaleraino, igerileku inguruan. Garai hartan, Washington D.C.ren historiako protesta [[Topaketa (argipena)|topaketa]]&lt;nowiki/&gt;rik handiena izan zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;

'''''[[Amets bat dut]]'' hitzaldia'''

Kingek 17 minutuko [[hitzaldi]]&lt;nowiki/&gt;a eman zuen, gerora &quot;''Amets bat dut''” (''I Have a Dream'') izenarekin ezagutu zena. Diskurtsoko pasarte ospetsuenean (bertan prestatutako testutik atera egin zen, ziurrenik [[Mahalia Jackson]]&lt;nowiki/&gt;ek bere atzetik &quot;Konta iezaiezu ametsa!&quot; oihu egin ziolako),&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gary|abizena=Younge|urtea=2003|izenburua=&quot;I have a dream&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Drew|abizena=Hansen|urtea=2005|izenburua=The Dream: Martin Luther King Jr. and the Speech that Inspired a Nation|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 98|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-008477-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King honela aritu zen:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther, Coretta Scott|abizena=King, King,|urtea=2008|izenburua=The Words of Martin Luther King Jr.: Second Edition|argitaletxea=Newmarket Press|orrialdea=p. 95|orrialdeak=|ISBN=978-1-55704-815-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:March on Washington edit.jpg|thumb|ezkerrera|150px|Washingtoneko 1963ko abuztuaren 28ko martxaren ikuspegi bat.]]

{{esaera2|
Adiskideok, gaur diotsuet, gaurko eta biharko zailtasunak eta frustrazioak gorabehera,
oraindik amets bat dudala. Amerikar ametsean sakon errotutako ametsa da.
Egunen batean, nazio hau altxatu eta bere kredoaren benetako zentzuaren arabera
biziko dela amesten dut: «gizon guztiak berdin sortu zirela baiesten dugu ziurtasun
osoz». Amesten dut, egunen batean, Georgiako muino gorrixketan, esklabo
zaharren seme-alabak eta esklabo trafikatzaileenak elkarrekin eseri ahal izango
direla anaitasunaren mahaiaren inguruan. Amesten dut, egunen batean, Mississippiko
estatua bera ere, injustiziaren bero-sapak itotako estatua izanik ere,
askatasunaren eta justiziaren oasi bihurtuko dela. Amesten dut, egunen batean, nire
lau seme-alabak biziko direla nazio batean non ez dituzten epaituko azalaren
koloreagatik, haien nortasunagatik baizik.

Amets bat dut, gaur!

Amesten dut, egunen batean, han Alabaman —arrazista suminduak dauden hartan,
gobernariaren ezpainetatik eragozteko eta deuseztatzeko hitzak sortzen diren
hartan—, egunen batean, hantxe bertan, Alabaman, mutiko eta neskato beltzek
eskua eman ahal izango dietela mutiko eta neskato zuriei, neba-arreba gisa.

Amets bat dut, gaur!

Gaur amesten dut, egunen batean, «bailara guztiak goratuko direla, muino eta
mendi guztiak berdindu egingo direla. Lautu egingo dira toki aldapatsuak eta
zuzendu bide bihurriak; eta, orduan, Jainkoaren aintza azalduko da eta gizateria
guztia lekuko izango da.|&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Fernando|abizena=Martínez Rueda||izena2=Mikel|abizena2=Aizpuru Murua|izenburua=Gaur egungo munduaren historia, 1945-2009|argitaletxea=Udako Euskal Unibertsitatea|data=2011|url=http://www.buruxkak.eus/liburua/gaur-egungo-munduaren-historia-1945-2009/1915|isbn=9788484383345}}&lt;/ref&gt;. Testu osoa irakurtzeko [https://wikisource.org/wiki/Amets_bat_dut Wikisourcen duzu eskuragarri]}}
&quot;''Amets bat dut''&quot; amerikar [[oratoria]]&lt;nowiki/&gt;ren historiako [[diskurtso]] onenetarikoa dela esan daiteke.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lucinda|abizena=Moore|urtea=2003|izenburua=&quot;Dream Assignment&quot;|argitaletxea=Smithsonian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Martxak, eta bereziki Kingek egindako hitzaldiak, eskubide zibilak Estatu Batuetako erreformen agendaren goialdean jartzen lagundu zuten, eta 1964. urteko [[Eskubide zibil eta politikoak|Eskubide Zibil]]&lt;nowiki/&gt;en Legea onartzea erraztu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James T.|abizena=Patterson|urtea=1996|izenburua=Grand Expectations: The United States, 1945–1974|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 482–85, 542–46|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sitkoff|abizena=Harvard|urtea=2008|izenburua=The Struggle for Black Equality|argitaletxea=Hill and Wang|orrialdea=|orrialdeak=pp. 152–53|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hitzaldiaren jatorrizko idatzizko kopia, Kingek gainean idatzitako oharrak barne, 1984an jakin zen George Raveling [[Iowa]] Unibertsitateko [[saskibaloi]]&lt;nowiki/&gt;ko lehen entrenatzaile [[afro-amerikar]]&lt;nowiki/&gt;raren esku zegoela. 1963. urtean, Raveling, 26 urte zituenean, [[Podium (argipena)|podium]]&lt;nowiki/&gt;etik gertu zegoen zutik, eta hitzaldia bukatu ala, adoretsu galdetu zion Kingi ea hitzaldiaren kopia har zezakeen. Eta lortu egin zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Patrick|abizena=Alvin|urtea=2013|izenburua=&quot;Guardian of history: MLK's &quot;I have a dream speech&quot; lives on&quot;|argitaletxea=CBS News. CBS Interactive Inc|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Bloody Sunday-officers await demonstrators.jpeg|thumb|[[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;ko polizia manifestarien zain, Edmund Pettus zubian.]]

== Selmako boto eskubideen aldeko mugimendua eta &quot;Igande odoltsua&quot;, 1965 ==
James Bevelek [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;tik [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ra martxa baterako deia egin zuenean, King, Bevel eta SCLCek zein SNCCrekin [[lankidetza]] partzialarekin, [[estatu]]&lt;nowiki/&gt;aren hiriburura martxa antolatzen saiatu ziren. 1965eko martxoko lehen saiakera, Edmun Pettus zubian manifestarien aurkako [[polizia]] [[indarkeria]]&lt;nowiki/&gt;gatik bertan behera utzi behar izan zuten. Egun hori Igande odoltsua (''Bloody Sunday'') izenarekin ezagutzen da, eta eskubide zibilen aldeko mugimenduaren alde laguntza publikoa lortzeko ahaleginean [[Inflexio-puntu|inflexio]] puntu garrantzitsua izan zen. Kingen indarkeriarik gabeko estrategiaren indarraren erakusketa dramatikoena izan zen, nahiz eta King bera ez egon [[partehartzaile]]&lt;nowiki/&gt;en artean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1998|izenburua=Autobiography|argitaletxea=Carson, Clayborne (ed.). Warner Books|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=0-446-52412-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Martxoan bertan, [[Lyndon Baines Johnson|Johnson]] [[Presidente]]&lt;nowiki/&gt;aren Administrazioko [[funtzionario]]&lt;nowiki/&gt;ekin bildu zen, manifestarien aurkako edozein epaiketa saiakera bertan behera uzteko. Elizako eginbeharrak zirela-eta ez zen martxara joan, baina gero idatzi zuen: &quot;Estatuko tropek egin zuten basakeria mota jakin izan banu, nire elizako eginbeharrak erabat uztera behartuta sentituko nintzateke.&quot; Protesten aurkako poliziaren basakeriaren grabazioak hedatu egin ziren, eta nazio osoko publikoaren [[haserre]]&lt;nowiki/&gt;a piztu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Jackson|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 222-223|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Bezoek ds Martin Luther King-selectionclip.ogv|thumb|Martin Luther King Jr. [[Herbehereetako Erresuma|Herbehereetan]], 1964an egindako elkarrizketan hitz egiten.]]

== Vietnamgo gerrako oposizioa ==
''AEBetako gobernua gaur egun munduko [[indarkeria]]&lt;nowiki/&gt;ren [[hornitzaile]] handiena da.''

- Martin Luther King Jr.

''Aitortu behar dugu ezin dugula gure arazoa orain konpondu [[Botere (argipena)|botere]] [[Ekonomia|ekonomiko]] eta [[politiko]]&lt;nowiki/&gt;aren birbanaketa erradikala sortu arte ... Horrek [[Balio (argipena)|balio]]&lt;nowiki/&gt;en eta beste gauza batzuen [[iraultza]] esan nahi du. Ikusi behar dugu orain [[arrazakeria]], [[Esplotazio (argipena)|esplotazio]] ekonomikoa eta [[militarismo]]a&lt;nowiki/&gt;ren gaitz guztiak lotuta daudela ... Ezin duzu bata kendu besteak kentzea lortzen ez baduzu ... [[Ameriketako Estatu Batuak|Amerika]]&lt;nowiki/&gt;ko bizitzaren [[egitura]] osoa aldatu behar da. Amerika nazio hipokritikoa da, eta guk geure etxe propioan ordena jarri behar dugu.''

—Martin Luther King Jr.

King denbora askoan egon zen Estatu Batuen parte hartzearen aurka [[Vietnam]]&lt;nowiki/&gt;go [[gerra]]&lt;nowiki/&gt;n,&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Braunstein|urtea=2004|izenburua=The Sixties Chronicle|url=https://archive.org/details/sixtieschronicle0000unse|argitaletxea=Legacy Publishing|orrialdea=p. 311|orrialdeak=|ISBN=1-4127-1009-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; baina hasiera baten [[hitzaldi]] publikoetan gaia saihestu egiten zuen, [[Lyndon Baines Johnson|Lyndon BJohnson]] presidentearen politiken kritikak eskubide zibilen helburuak oztopatzeko sor zitzaketen interferentziengatik.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; SCLCk Ekintza Zuzeneko zuzendari ohia eta gero Vietnamgo Gerra Amaitzeko Udaberriko Mobilizazio Batzordeko buru zen James Bevelek eskatuta, eta [[Muhammad Ali]]&lt;nowiki/&gt;ren zintzotasunak inspiratuta,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alexander|abizena=Remington|urtea=2008|izenburua=&quot;The Rev. James L. Bevel dies at 72; civil rights activist and top lieutenant to King&quot;|argitaletxea=Los Angeles Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek publikoki gerraren aurka egitea erabaki zuen, [[Oposizio (argipena)|oposizioa]] gero eta handiagoa zelako estatubatuar jendearen artean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael L.|abizena=Krenn|urtea=1998|izenburua=The African American Voice in U.S. Foreign Policy Since World War II|argitaletxea=Taylor &amp; Francis|orrialdea=p. 29|orrialdeak=|ISBN=0-8153-3418-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Pobreen Kanpaina, 1968 ==
1968an, Kingek eta SCLCek &quot;[[Pobrezia|Pobre]]&lt;nowiki/&gt;en Kanpaina&quot; antolatu zuten justizia [[Ekonomia|ekonomiko]]&lt;nowiki/&gt;ko gaiak jorratzeko. Kingek nazio osoa zeharkatu zuen, [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;era joango zen &quot;behartsuen arraza anitzeko armada&quot;ren martxa, Kapitolioan indarkeriarik ezaren bidez desobedientzia zibila sustatzeko, [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ak estatubatuar pobreentzako &quot;eskubide ekonomikoen [[Aitorpen (argipena)|aitorpen]]&lt;nowiki/&gt;a&quot; sortu arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ernesto B.|abizena=Vigil|urtea=1999|izenburua=The Crusade for Justice: Chicano Militancy and the Government's War on Dissent|argitaletxea=University of Wisconsin Press|orrialdea=p. 54|orrialdeak=|ISBN=0-299-16224-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Russell|abizena=Kick|urtea=2001|izenburua=You are Being Lied to: The Disinformation Guide to Media Distortion, Historical Whitewashes and Cultural Myths|argitaletxea=The Disinformation Campaign|orrialdea=p. 1991|orrialdeak=|ISBN=0-9664100-7-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kanpainaren aurretik Kingen bere azken liburua argitaratu zuen “''Nora goaz hemendik: [[Kaos (argipena)|kaos]]&lt;nowiki/&gt;era ala [[Komunitate (argipena)|komunitate]]&lt;nowiki/&gt;ra''?”, gai sozialak aztertuz eta pobreziari aurre egiteko modua zehaztuz. King [[Henri-Georges Clouzot|Henry George]]&lt;nowiki/&gt;ren liburua aipatzen zuen, “''Aurrerapena eta Txirotasuna''”, bereziki oinarrizko [[Errenta (argipena)|errenta]] bermatuaren alde.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Dan|abizena=Sullivan|urtea=2015|izenburua=&quot;Where Was Martin Luther King Heading?&quot;|argitaletxea=savingcommunities.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=&quot;Martin Luther King – Final Advice&quot;|argitaletxea=The Progress Report|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Matthew|abizena=Yglesias|urtea=2013|izenburua=&quot;Martin Luther King's Case for a Guaranteed Basic Income&quot;|argitaletxea=Slate|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kanpaina [[Washington D.C.|Washington D.C]].ko martxarekin amaitu zen, Estatu Batuetako komunitate behartsuenei laguntza ekonomikoa eskatuz. Kingek eta SCLCek gobernuari eskatu zioten Amerikako hiriak berreraikitzen inbertitzeko. Sentitzen zuen Kongresuak &quot;[[behartsu]]&lt;nowiki/&gt;ekiko [[etsai]]&lt;nowiki/&gt;tasuna&quot; erakutsi zuela, &quot;[[Funts propio|funts]] [[militar]]&lt;nowiki/&gt;rak azkartasunez eta eskuzabaltasunez&quot; gastatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven, Charles M., James T.|abizena=Lawson, Payne, Patterson|urtea=2006|izenburua=Debating the Civil Rights Movement, 1945–1968|url=https://archive.org/details/debatingcivilrig2ndelaws|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 148-149|ISBN=0-7425-5109-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Pobreen Kanpaina polemikoa izan zen, baita eskubide zibilen mugimenduaren barnean ere. Bayard Rustinek dimisioa aurkeztu zuen, martxaren helburuak zabalegiak zirela esanez, bere eskakizunak eginezinezkoak zirela, eta kanpaina horiek pobreen eta beltzen kontrako [[Indarkeria|biolentzia]] eta [[Errepresio (argipena)|errepresio]]&lt;nowiki/&gt;a azkartuko zituztelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Maurice|abizena=Isserman|urtea=2001|izenburua=The Other American: The Life of Michael Harrington|argitaletxea=Public Affairs|orrialdea=p. 281|orrialdeak=|ISBN=1-58648-036-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:Martin Luther King was shot here Small Web view.jpg|thumb|Lorraine Motela, King erail zuten tokia. Gaur egun Eskubide Zibilen Museo Nazionalaren gunea da.]]

== Hilketa eta ondorenak ==
1968ko martxoaren 29an, King [[Memphis]]&lt;nowiki/&gt;era joan zen, sanitario publikoetako langile beltzei laguntzera. Martxoaren 12az geroztik [[greba]]&lt;nowiki/&gt;n zeuden [[soldata]] altuagoak eta tratu hobea lortzeko asmoarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=1,300 Members Participate in Memphis Garbage Strike&quot;.|argitaletxea=AFSCME|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Gertaera baten, kaleko konponketa lanetako [[Beltz (pertsona)|beltz]]&lt;nowiki/&gt;ek bi orduko ordaina jaso zuten etxera bidali zituztenean [[eguraldi]] txarra zela eta, baina langile zuriek egun osoko ordaina jaso zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=&quot;Memphis Strikers Stand Firm&quot;|argitaletxea=AFSCME|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Davis|abizena=Townsend|urtea=1998|izenburua=Weary Feet, Rested Souls: A Guided History of the Civil Rights Movement|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 364|orrialdeak=|ISBN=9780393045925|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingen Memphiseko Lorraine moteleko 306 gela zuen erreserbatuta. Erailketa ikusi zuen Abernathyk, Estatu Batuetako Erailketen Etxeko Batzordearen aurrean esan zuen King eta haren ingurukoak 306 aretoan egoten zirela beti, &quot;King-Abernathy suite&quot; izenaz ezagutzen zela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2000|izenburua=&quot;King V. Jowers Conspiracy Allegations&quot;. United States Department of Justice Investigation of Recent Allegations Regarding the Assassination of Dr. Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=U.S. Department of Justice|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Han bertan zegoen [[Jesse Jackson]]&lt;nowiki/&gt;en esanetan, Kingen azken hitzak hil zuten [[balkoi]]&lt;nowiki/&gt;tik Ben Branch [[musika]]ri&lt;nowiki/&gt;arentzat izan ziren, gau hartan King egongo zen ekitaldi baten parte-hartzen zuelako: &quot;''Ben, ziurtatu 'Hartu nire eskua, Jaun preziatua’ jotzen duzula' gaur gaueko bileran. Jo ezazu dotore.”''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ed|abizena=Pilkington|urtea=2008|izenburua=&quot;40 years after King's death, Jackson hails first steps into promised land&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Zoritxarrez [[James Earl Ray]]&lt;nowiki/&gt;k tirokatu zuen 1968ko apirilaren 4ko 18:01ean, motelaren bigarren solairuko balkoian zegoela. [[Bala]] eskuineko [[masail]]&lt;nowiki/&gt;etik sartu zitzaion, [[masailezur]]&lt;nowiki/&gt;ra txikituz eta gero [[bizkarrezur]]&lt;nowiki/&gt;rean barrena ibili zen [[sorbalda]]&lt;nowiki/&gt;n sartu aurretik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joe, Walter, Bill|abizena=Garner, Cronkite, Kurtis|urtea=2002|izenburua=We Interrupt This Broadcast: The Events that Stopped Our Lives ... from the Hindenburg Explosion to the Attacks of September 11|url=https://archive.org/details/weinterruptthisb00garn_0|argitaletxea=Sourcebooks|orrialdea=p. 62|orrialdeak=|ISBN=1-57071-974-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William|abizena=Pepper|urtea=2003|izenburua=An Act of State: The Execution of Martin Luther King|url=https://archive.org/details/actofstateexe00pepp|argitaletxea=Verso|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=1-85984-695-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Bular]]&lt;nowiki/&gt;reko larrialdiko kirurgiaren ostean, King San Jose ospitalean hil zen 19:05ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lionel|abizena=Lokos|urtea=1968|izenburua=House Divided: The Life and Legacy of Martin Luther King|argitaletxea=Arlington House|orrialdea=p. 48.|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; [[Autopsia]]&lt;nowiki/&gt;k agerian utzi zuen 39 urte baino ez izan arren, &quot;60 urteko [[bihotz]]&lt;nowiki/&gt;a zuela&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Citizen King Transcript&quot;|argitaletxea=PBS|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Batzuk zioten eskubide zibilen mugimenduan aritutako 13 urteko [[estres]]&lt;nowiki/&gt;agatik izango zela. Martin Luther King Jr. [[Parke nazional|Parke]] Historiko Nazionalean dago lurperatuta.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert, Maureen, Steven H.|abizena=Blythe, Carroll, Moffson|urtea=1993|izenburua=&quot;National Register of Historic Places Registration: Martin Luther King Jr. National Historic Site&quot; (PDF)|argitaletxea=National Park Service|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Ondorenak ===
Hilketak nazio osoan [[Istilu (gatazka)|istilu]] [[Arrazismo|arraziste]]&lt;nowiki/&gt;n uholdeak eragin zituenː [[Washington D.C.]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Chicago]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Baltimore]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Louisville]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Kansas City]]&lt;nowiki/&gt;n eta beste dozenaka hiritan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=1968: Martin Luther King shot dead&quot;. On this Day|argitaletxea=BBC (2006)|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Clay|abizena=Risen|urtea=2009|izenburua=A Nation on Fire: America in the Wake of the King Assassination|url=https://archive.org/details/nationonfireamer00rise|argitaletxea=John Wiley &amp; Sons|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-470-17710-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Robert Kennedy|Robert F. Kennedy]] presidentetzarako hautagaia [[Indianapolis]]&lt;nowiki/&gt;era zihoan kanpainako agerraldi baten hitz egitera, Kingen heriotzaren informazioa jaso zuenean. [[Diskurtso]] laburra eta inprobisatua egin zuen tragediaren berri emateko, eta Kingen [[Biolentzia-eza aktiboa|biolentzia-eza]]&lt;nowiki/&gt;ren idealarekin jarraitzeko eskatu zien laguntzaileei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joe|abizena=Klein|urtea=2006|izenburua=Politics Lost: How American Democracy was Trivialized by People Who Think You're Stupid|url=https://archive.org/details/politicslosthowa00klei|argitaletxea=New York: Doubleday|orrialdea=p. 6|orrialdeak=|ISBN=978-0-385-51027-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; James Farmer Jr.ek eta eskubide zibilen beste [[agintari]] batzuk ere indarkeriarik gabeko ekintzak eskatu zituzten, nahiz eta Stokely Carmichael militanteak erantzun sendoagoa aldarrikatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2010|izenburua=&quot;1968 Year In Review&quot;|argitaletxea=United Press International|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Memphis]] hiriak greba azkar konpondu zuen, saneamenduko [[langile]]&lt;nowiki/&gt;en aldeko baldintzekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=AFSCME Wins in Memphis&quot;|argitaletxea=AFSCME The Public Employee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 97|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Coretta Scott King by Moneta Sleet.jpg|thumb|Coretta Scott King alaba Bernice kontsolatzen, Martin Luther King senarraren hileta elizkizunean. Moneta Sleet Jr.en [[Pulitzer saria]] irabazitako argazkian.]]

=== Konspirazio salaketak ===
Ray-ren [[abokatu]]&lt;nowiki/&gt;ek [[petxero]] bat zela mantendu zuten beti, Lee Harvey Oswald hiltzailea bezala [[John Fitzgerald Kennedy|John F. Kennedy]]&lt;nowiki/&gt;ren erailketan, teoria konspiratzailean atzen zeudelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=&quot;From small-time criminal to notorious assassin&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Baieztapen horren aldekoek esan zuten Rayren [[aitortza]] presiopean eman zela, [[heriotza zigor]]ra&lt;nowiki/&gt;rekin mehatxatu zutelako.&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=&quot;James Earl Ray Dead At 70&quot;|argitaletxea=CBS|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Knight|urtea=2003|izenburua=Conspiracy Theories in American History: An Encyclopedia|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=p. 402|orrialdeak=|ISBN=1-57607-812-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ray [[Lapurreta|lapur]]&lt;nowiki/&gt;ra eta doilorra zela onartu zuten, baina armekin delitu krimenak egiteagatik ez zuela inolako [[erregistro]]&lt;nowiki/&gt;rik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lee|abizena=Davis|urtea=1995|izenburua=Assassination: 20 Assassinations that Changed the World|url=https://archive.org/details/assassinationtwe0000davi|argitaletxea=JG Press|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=1-57215-235-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, AEBetako hainbat hiritan [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;etako espedienteek frogatu zuten behin baino gehiagotan [[preso]] izan zela lapurreta armatuak egotzita.&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=James|abizena=Polk|urtea=2008|izenburua=&quot;The case against James Earl Ray&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hilketaren aurkako [[konspirazio]] bat susmatzen zutenek zioten bi balistika frogek erakutsi zutela Rayren Remington Gamemasterren antzeko [[fusil]] bat izan zela hilketaren arma. Proba horiek ez zuten zehazki Rayren fusila adierazi.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=Questions left hanging by James Earl Ray's death&quot;|argitaletxea=BBC|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere heriotzaren unean, Kingen inguruko lekukoek esan zuten [[tiro]]&lt;nowiki/&gt;a beste toki batetik zetorrela. Esan zuten etxola ondoan zegoen [[zuhaixka]] lodi baten atzetik zetorrela - hilketaren ondorengo egunetan [[Ebaki, moztu eta itsatsi|moztu]] egin zuten-, eta ez motelaren [[leiho]]&lt;nowiki/&gt;tik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Gerold|urtea=1972|izenburua=An American Death: The True Story of the Assassination of Dr. Martin Luther King Jr. and the Greatest Manhunt of our Time|argitaletxea=Doubleday|orrialdea=p. 283|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, Rayren aztarna handiak aurkitu ziren [[armairu]]&lt;nowiki/&gt;an, eta [[bainugela]]&lt;nowiki/&gt;n utzi zuten hainbat objektuetan, hala nola fusila, [[Prismatiko (argipena)|prismatiko]] bikotea, arropa artikuluak, egunkaria, etab.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt; Rayen [[hatz-marka]]k zituen [[errifle]]&lt;nowiki/&gt;aren azterketak zehaztu zuen gutxienez tiro bat tirokatu zela erailketaren unean.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;

2004an, [[Jesse Jackson]]&lt;nowiki/&gt;ek honako hau adierazi zuen&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Taylor|abizena=Branch|urtea=2006|izenburua=At Canaan's Edge: America in the King Years, 1965–68|url=https://archive.org/details/atcanaansedgeame00bran|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 770|orrialdeak=|ISBN=978-0-684-85712-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;: “Kontua da [[Martxa eta Borroka|martxa]] eteteko saboteatzaileak egon zirela. Eta geure [[erakunde]]&lt;nowiki/&gt;aren barnean, oso pertsona esanguratsuak aurkitu genituen gobernuko [[nomina]]&lt;nowiki/&gt;k zituztenak. Beraz, barne infiltrazioak, kanpoko saboteatzaileak, eta [[prentsa]]&lt;nowiki/&gt;ren erasoak. ... Ez dut inoiz sinetsiko James Earl Rayk izan zuela [[arrazoi]]&lt;nowiki/&gt;rik, [[diru]]a eta [[Mugikortasun iraunkor|mugikortasun]]&lt;nowiki/&gt;a bakarrik egin ahal izateko. Gure [[gobernu]]&lt;nowiki/&gt;a oso arduratuta zegoen eskenatokia prestatzen, eta baita James Earl Rayk handik ihes egiteko bidea.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Amy, Juan|abizena=Goodman, Gonzalez|urtea=2004|izenburua=&quot;Jesse Jackson On 'Mad Dean Disease', the 2000 Elections and Rev. Dr. Martin Luther King&quot;|argitaletxea=Democracy Now!|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Legatua ==
Kingen ondare nagusia [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etan eskubide zibilen gaineko [[aurrerapen]]&lt;nowiki/&gt;ak ziurtatzea izan zen. King eraila izan eta egun batzuetara, [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ak 1968. urteko Eskubide Zibilen Legea onartu zuen.&lt;ref name=&quot;:23&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;The History of Fair Housing&quot;|argitaletxea=U.S. Department of Housing and Urban Development|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Legearen VIII tituluak, Bidezko [[Etxebizitza]]&lt;nowiki/&gt;ren Legea izenaz ezagutzen denak, etxebizitza eta etxebizitzarekin lotutako transakzioetan diskriminazioa debekatu zuen [[arraza]]&lt;nowiki/&gt;ren, [[erlijio]]&lt;nowiki/&gt;aren edo jatorri nazionalaren arabera (gero zabaldu egin zen [[sexu]]&lt;nowiki/&gt;a, [[familia]] egoerara eta ezgaitasunera). Legedi hau AEBetan egoitza-diskriminazioari aurre egiteko Kingen borrokari egindako omenaldia izan zela diote.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King, Jr. and Lyndon Johnson 2.jpg|thumb|[[Lyndon B. Johnson]] presidentea Kingekin bileran, Etxe Zuriko kabinete bulegoan, 1966an.]]
Nazioartean, Kingen ondareak [[Hegoafrika]]&lt;nowiki/&gt;ko Kontzientzia Beltzaren Mugimenduan eta eskubide zibilen mugimenduan eragina izan zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gwen|abizena=Ansell|urtea=2005|izenburua=Soweto Blues: Jazz, Popular Music, and Politics in South Africa|argitaletxea=Continuum International Publishing Group|orrialdea=p. 139|orrialdeak=|ISBN=0-8264-1753-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hillary Rodham|abizena=Clinton|urtea=2007|izenburua=It Takes a Village: And Other Lessons Children Teach Us|url=https://archive.org/details/ittakesvillage00clin|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 137|orrialdeak=|ISBN=978-1-4165-4064-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen lana Albert Lutuli Hegoafrikako liderraren inspirazio iturri izan zen, eta bere herrialdeko justizia arrazaren alde borrokatzearen, [[Nobel Sariak|Nobel Saria]] jaso zuen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; King estatubatuar [[ikono]] bihurtu da [[liberalismo]] amerikarraren eta [[aurrerakoitasun]]&lt;nowiki/&gt;aren historian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul R.|abizena=Krugman|urtea=2009|izenburua=The Conscience of a Liberal|url=https://archive.org/details/conscienceoflib00krug|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 84|orrialdeak=|ISBN=978-0-393-33313-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, Kingen pentsaerak [[John Hume]] [[irlandar]] politikari eta [[Aktibismo|aktibista]]&lt;nowiki/&gt;ri ere eragin zion.

Coretta Scott King [[emazte]]&lt;nowiki/&gt;ak bere senarraren arrastoak jarraitu zituen, eta 2006an hil zen arte, [[justizia sozial]]&lt;nowiki/&gt;aren eta [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en arloan aritu zen. Martin Luther King erail zuten urte berean, King Zentroa sortu zuten [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;n, bere ondarea kontserbatzeko eta indarkeriarik gabeko gatazken konponbidea eta tolerantzia, mundu mailan sustatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;The King Center's Mission&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Haien semea, Dexter King, zentroko presidentea da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Larry|abizena=Copeland|urtea=2006|izenburua=&quot;Future of Atlanta's King Center in limbo&quot;|argitaletxea=USA Today|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Chairman's Message: Introduction to the King Center and its Mission&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Martin Luther King Jr. Eguna'''

1971n hasita, [[Missouri]]&lt;nowiki/&gt;ko [[St. Louis konderria (Missouri)|St Louis]] hiria eta estatu batzuk jai egunak ezarri zituzten Kingen omenez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joseph|abizena=Leahy|urtea=2014|izenburua=&quot;St. Louis Remains A Stronghold For Dr. King's Dream&quot;|argitaletxea=News for St. Louis, St. Louis Public Radio|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Etxe Zuria|Etxe Zuri]]&lt;nowiki/&gt;ko Rose Lorategian, 1983ko azaroan [[Ronald Reagan]] presidenteak lege bat sinatu zuen King omentzeko jai egun [[Federalismo|federal]]&lt;nowiki/&gt;a sortuz. 1986ko urtarrilaren 20an egin zen lehenengo aldiz, eta Martin Luther King Jr. Eguna izena du. 1992an [[George H. W. Bush]] presidentetzara ailegatu ondoren, jai eguna urtero urtarrileko hirugarren astelehenean egiten da, Kingen jaiotza egunetik gertu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1992|izenburua=&quot;Proclamation 6401 – Martin Luther King Jr. Federal Holiday&quot;|argitaletxea=The American Presidency Project|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Martin Luther King Day&quot;|argitaletxea=U.S. Department of State|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2000ko urtarrilaren 17an, lehenengo aldiz, Martin Luther King Jr. Eguna ofizialki [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etako berrogeita hamar estatu guztietan egin zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carey|abizena=Goldberg|urtea=1999|izenburua=&quot;Contrarian New Hampshire To Honor Dr. King, at Last&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Oroitzapen liturgikoak'''

King [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etako [[Eliza (argipena)|eliza]] apezpikularrak [[martiri]]&lt;nowiki/&gt;tzat gogoratzen du, urtero ospatzen duen [[heriotza]]&lt;nowiki/&gt;ren urteurrenean, apirilaren 4an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Martin Luther King Day Weekend 2012&quot; (PDF)|argitaletxea=Episcopal Church|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Amerikako Eliza [[luterano]] [[ebanjeliko]]&lt;nowiki/&gt;ak King liturgikoki oroitzen du bere [[jaiotza]]&lt;nowiki/&gt;ren urteurrenean, urtarrilaren 15ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Church Year and Calendar&quot;|argitaletxea=St. Bartholomew Lutheran Church|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Erresuma Batuko ondarea'''

[[Erresuma Batua]]&lt;nowiki/&gt;n, The [[Northumbria]] eta [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]] Unibertsitateek Martin Luther King Bakearen Batzordea, sortu zuten, Kingen ondarea omentzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Martin Luther King Peace Committee&quot;|argitaletxea=Newcastle University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere ikuspegian inspiratuta, Erresuma Batuan hainbat jarduera egiten ditu &quot;bakearen [[kultura]] eraikitzen&quot; ahalegintzen baita.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Brian|abizena=Ward|urtea=|izenburua=&quot;A King in Newcastle; Martin Luther King Jr. and British Race Relations, 1967–1968&quot;|argitaletxea=The Georgia Historical Quarterly. 79 (3)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 599–632|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Material galera'''

2019ko ekainean, [[The New York Times]] aldizkariak Martin Luther King Jr. ere zerrendatu zuen, 2008an [[Universal Studios]]&lt;nowiki/&gt;eko suteetan ehunka artisten materiala suntsitu zenean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jody|abizena=Rosen|urtea=2019|izenburua=&quot;Here Are Hundreds More Artists Whose Tapes Were Destroyed in the UMG Fire&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Ideiak, eraginak eta jarrera politikoak ==

=== Erlijioa ===
Apaiz kristau bezala, Kingen eragin nagusia [[Jesus Nazaretekoa|Jesukristo]] eta [[ebanjelio]] kristauak izan ziren, ia beti aipatzen zituenak erlijio bileretan, elizetan egindako hitzaldietan eta diskurtso publikoetan. Kingen [[fede]]&lt;nowiki/&gt;a Jesusen honako aginduan oinarritu zen, maite zure [[lagun]] hurkoa zeure burua bezala, Jainkoa maitatuz guztiarekin gainetik, eta [[etsai]]&lt;nowiki/&gt;ak maitatuz, beraien alde [[otoitz]] eginaz eta bedeinkatuz. Bere indarkeriarik ezaren pentsamoldearen oinarrian bazegoen baita beste masaila ipini Mendiko sermoian agertzen zena, Jesusek ezpata bere lekuan berriro sartuz ([[Mateoren Ebanjelioa|Mateo]] 26:52).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1957|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr., Justice Without Violence – April 3, 1957&quot;|argitaletxea=Mlk-kpp01.stanford.edu|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;eko [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;tik idatzitako [[eskutitz]] ospetsuan, Kingek Jesusen &quot;[[Muturreko (argipena)|muturreko]]&quot; maitasun bezala deskribatzen zuenarekin bat etorri nahi zuen, eta beste [[Bakezaletasun|bakezale]] kristau asko ere aipatu zituen, oso ohikoa baitzen berarentzat.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1967|izenburua=Why Jesus Called A Man A Fool. Delivered at Mount Pisgah Missionary Baptist Church, Chicago, Illinois|argitaletxea=The Martin Luther King Jr. Research and Education Institute|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Josh|abizena=Fleet|urtea=2013|izenburua=&quot;'A Gift Of Love': Martin Luther King's Sermons From Strength To Love (EXCERPT)&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:BayardRustinAug1963-LibraryOfCongress crop.jpg|thumb|Kingek, Bayard Rustin bezalako eskarmentudunekin batera lan egin zuen, biolentziarik gabeko taktikak garatzeko.]]

=== Indarkeriarik eza ===
''Munduko [[bake]]&lt;nowiki/&gt;a biolentziarik ezaren bitartez ez da ez zentzugabea eta ez ezinezkoa. Gainerako [[metodo]] guztiek [[Huts (argipena)|huts]] egin dute. Bestela, berriro hasi beharko ginateke. Indarkeriarik eza abiapuntu ona da. Metodo honetan sinesten dugunok [[arrazoimen]]a&lt;nowiki/&gt;ren, santutasunaren eta ulermenaren ahotsak izan daitezke indarkeriaren, gorrotoaren eta emozioen ahotsen artean. Oso ongi molda dezakegu bake giro bat, horretatik bake sistema bat eraikitzeko.''

- Martin Luther King Jr.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin|abizena=Luther King Jr|urtea=2013|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King, Jr. speaking at The New School&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bayard Rustin eskubide zibilen [[Afro-amerikar|afroamerikar]] [[Aktibismo|aktibista]] izan zen Kingen indarkeriarik ezaren ohiko aholkularia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James J.|abizena=Farrell|urtea=1997|izenburua=The Spirit of the Sixties: Making Postwar Radicalism|url=https://archive.org/details/spiritofsixtiesm0000farr|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 90|orrialdeak=|ISBN=0-415-91385-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Era berean, Harris Wofford eta Glenn Smiley aktibista zuriek ere aholkatzen zuten.&lt;ref name=&quot;:8&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2017|izenburua=&quot;Wofford, Harris Llewellyn&quot;|argitaletxea=The Martin Luther King, Jr. Research and Education Institute. Stanford|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Rustin eta Smiley kristau bakezale tradizioaren jatorrikoak ziren, eta Woffordek eta Rustinek [[Mahatma Gandhi]]&lt;nowiki/&gt;ren irakaspenak aztertuak zituzten. Rustinek indarkeriarik eza aplikatu zuen Adiskidetze Eguna kanpainan 1940ko hamarkadan,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Richard D.|abizena=Kahlenberg|urtea=1997|izenburua=&quot;Book Review: Bayard Rustin: Troubles I've Seen&quot;|argitaletxea=Washington Monthly.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Wofford hegoaldeko beltzei Gandhismoa sustatzen aritu zen 1950eko hamarkadaren hasieratik.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;

=== Aktibismoa eta inplikazioa amerikar natiboekin ===
King natibo [[estatubatuar]]&lt;nowiki/&gt;raren [[eskubide]]&lt;nowiki/&gt;en aldekoa zen. Amerikar natiboak ere Kingen eskubide zibilen mugimenduaren aldekoak ziren, bertako amerikarren parte-hartze aktiboa sustatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gyasi|abizena=Ross|urtea=2018|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King, Jr., Black People and Indigenous People: How We Cash This Damn Check&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Indiar [[Gazteria]]&lt;nowiki/&gt;ren Kontseilu Nazionalak (NIYC) laguntza handia eman zuen Kingen kanpainetan,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Albert|abizena=Bender|urtea=2014|izenburua=&quot;Dr. King spoke out against the genocide of Native Americans&quot;|argitaletxea=People's World|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; bereziki 1968ko [[Pobrezia|Pobre]]&lt;nowiki/&gt;en Herri Kanpainan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kevin|abizena=Garcia|urtea=2014|izenburua=&quot;The American Indian Civil Rights Movement: A case study in Civil Society Protest&quot;|argitaletxea=Yesterday and Today. 12|orrialdea=|orrialdeak=pp. 60–74|ISBN=ISSN 2309-9003|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen &quot;''Zergatik ezin dugun itxaron''&quot; liburuan honako hau idatzi zuen: “''Gure nazioa [[genozidio]]&lt;nowiki/&gt;an sortu zen jatorrizko amerikarra, indiarra, [[arraza]] txikiagoa zela esaten zuen [[doktrina]] hartzerakoan. Gure bazterretan Beltz (Negro) asko egon aurretik, arraza gorrotoaren urradurak jadanik gizarte [[Kolonialismo|kolonial]]&lt;nowiki/&gt;a desitxuratua zuen. XVI. [[mende]]&lt;nowiki/&gt;tik aurrera, odola isuri zen arraza nagusitasunaren aurkako borroketan. Beharbada, herri [[indigena]] ezabatzeko politika nazionala garatu duen nazio bakarra gara. Gainera, esperientzia tragiko hori [[Gurutzadak|gurutzada]] [[Noblezia|noble]] bihurtu zuten. Izan ere, gaur egun ere ez dugu baimenik pasarte lotsagarri horiek arbuiatzeko edo lotsa sentitzeko. Gure [[literatura]], gure [[Film (zinema)|film]], gure [[drama]], gure [[folklore]] guztiak goratu egiten dute''.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Levi|abizena=Rickert|urtea=2017|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King Jr: Our Nation was Born in Genocide&quot;|argitaletxea=Native News Online|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Politika ===
[[Fitxategi:Bomb wreckage near Gaston Motel (14 May 1963).JPG|thumb|Kingek ostatu hartu eta egun gutxira, 1963ko maiatzaren 11n lehergailu batek eztanda egin zuen Gaston Motelean. Beste lehergailu bat ere jarri zuten Williams anaia apaizaren etxean.]]
SCLCko [[buruzagi]] bezala, Kingek AEBetako [[Alderdi politiko|alderdi]] politiko edo hautagairik publikoki ez babesteko jokabideari eutsi zion: &quot;Sentitzen dut norbait lerrokatu gabeko posizioan egon behar dela, bi alderdiei [[objektibo]]&lt;nowiki/&gt;ki begiratzeko eta bien [[kontzientzia]] izateko, ez bata edo bestearen [[Morroi (argipena)|morroi]] edo nagusi.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1958ko elkarrizketa baten adierazi zuen ez zela alderdi perfekturik, esanez:« Ez dut uste alderdi [[Errepublikanismo|errepublikano]]&lt;nowiki/&gt;a Jainko [[Ahalguztiduntasun|ahalguztidun]]&lt;nowiki/&gt;az beterik dagoenik, ez eta alderdi [[demokratiko]]&lt;nowiki/&gt;a. Biek ahulguneak dituzte ... Eta ez dut inolako lotura bereizezinik alderdi biekin.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=2000|izenburua=The Papers of Martin Luther King, Jr: Symbol of the Movement, January 1957 – December 1958|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=p. 364|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-22231-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek Paul Douglas [[Illinois]]&lt;nowiki/&gt;ko [[senatari]] demokratikoa goraipatu zuen &quot;senatari guztietatik handiena &quot;izateagatik, eskubide zibilen arrazoien defentsa sutsua egiteagatik urteetan zehar.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James L|abizena=Merriner|urtea=2003|izenburua=&quot;Illinois' liberal giant, Paul Douglas&quot;|argitaletxea=Chicago Tribune|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Kalte-ordaina ===
Kingek adierazi zuen amerikar beltzek, eta baita beste hainbat estatubatuar [[Desgaitasun|desgaitu]]&lt;nowiki/&gt;ek ere, [[Kalte (argipena)|kalte]] historikoengatik konpentsatuak izan behar zutela. 1965ean [[Playboy]]&lt;nowiki/&gt;k egindako elkarrizketa baten, esan zuen estatubatuar beltzei [[Berdintasun (argipena)|berdintasun]]&lt;nowiki/&gt;a ematearekin soilik ezin zela errealitatean haien eta zurien arteko alde ekonomikoa itxiko. Kingen arabera, ez zuen [[esklabotza]]&lt;nowiki/&gt;ren ondorioz galdutako [[soldata]]&lt;nowiki/&gt;k erabat itzultzea bilatzen, ezinezkoa zela uste zuelako, baina talde kaltetu guztiei emateko, hamar urtetan 50 mila milioi [[dolar]]&lt;nowiki/&gt;reko gobernuaren programa konpentsagarria proposatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James M|abizena=Washington|urtea=1991|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 366|orrialdeak=|ISBN=0-06-064691-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Familia plangintza ===
1966ko maiatzean [[Gurasotasun]] [[Plangintza]]&lt;nowiki/&gt;ren [[Ameriketako Estatu Batuak|Amerika]]&lt;nowiki/&gt;r [[Federakuntza]]&lt;nowiki/&gt;k urtero ematen zuen [[Margaret Sanger]] Saria jaso zuenean, honakoa esan zuen: &quot;Berriki, prentsak [[plater hegalari]]&lt;nowiki/&gt;en behaketen berri eman du. Istorio horiei [[sinesgarritasun]]&lt;nowiki/&gt;ik eman gabe, gure [[irudimen]]a&lt;nowiki/&gt;ri esker [[espazio]]&lt;nowiki/&gt;ko bisitariek nola [[Epai (zuzenbidea)|epaitu]]&lt;nowiki/&gt;ko gintuzten espekulatzea ahalbidetzen du. Beldur naiz gure jokaerarekin txundituta geratuko zirela. Ikusiko lukete [[Heriotza|heriotz]]&lt;nowiki/&gt;aren planifikaziorako milioiak gastatzen ditugula [[gerra]]&lt;nowiki/&gt;rako [[makina]]&lt;nowiki/&gt;k eta estrategiak sortzen. [[Gaixotasun]]&lt;nowiki/&gt;agatik eta beste arrazoi batzuengatik heriotza ekiditeko milioika gastatzen ditugula ere ikusiko lukete. Azkenean, ohartuko lirateke [[biztanleria]] planifikatzeko diru hutsala gastatzen dugula, nahiz eta bere [[Hazkunde (argipena)|hazkunde]] espontaneoa premiazkoa izan gure [[planeta]]&lt;nowiki/&gt;ren biziraupenerako. Kanpoko espazioko bisitariei barkamena eman beharko litzaieke honakoa esango balute etxera itzultzean, gure planetan bizi den jendea etorkizun latza eta zalantzazkoa duen [[arraza]] [[zoro]] batekoa dela.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;Quotes&quot;|argitaletxea=worldpopulationbalance.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=&quot;Family Planning – A Special and Urgent Concern&quot;|argitaletxea=Planned Parenthood|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Estatuaren zaintza eta hertsadura ==

=== FBIren zaintza eta esku-hartzea ===
[[Fitxategi:MLK and Malcolm X USNWR cropped.jpg|thumb|King eta [[Malcolm X]], 1964ko martxoaren 26an. ]]
[[FBI]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek pertsonalki Kingen [[Zaintza (argipena)|zaintza]] agindu zuen, eskubide zibilen buruzagi bezala zuen boterea ahultzeko asmoarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael Eric|abizena=Dyson|urtea=2008|izenburua=&quot;Facing Death&quot;. April 4, 1968: Martin Luther King Jr.'s death and how it changed America|argitaletxea=Basic Civitas Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 58–59|ISBN=978-0-465-00212-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:19&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Michael K.|abizena=Honey|urtea=2007|izenburua=&quot;Standing at the Crossroads&quot;. Going down Jericho Road the Memphis strike, Martin Luther King's last campaign (1 ed.)|url=https://archive.org/details/goingdownjericho00hone|argitaletxea=Norton|orrialdea=|orrialdeak=pp. 92–93|ISBN=978-0-393-04339-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eliza Batzordeak, 1975eko Estatu Batuetako [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ak egindako ikerketaren arabera, honako hau aurkitu zuen: &quot;1963ko abendutik 1968an hil zenera arte, Martin Luther King Jr. Ikerketa Bulego Federalareko kanpaina trinkoaren helburua zen, eskubide zibilen [[buruzagi]] eraginkor bezala neutralizatzeko.&quot;&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Church|urtea=1976|izenburua=&quot;Church Committee Book III&quot;, Dr. Martin Luther King Jr., Case Study|argitaletxea=Church Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bulego Federalak Levisonen eta Kingen etxeko eta bulegoko [[telefono]]&lt;nowiki/&gt;etan [[kable]]&lt;nowiki/&gt;ak jarri zituzten, eta nazio osoan zehar bidaiatzen zuen bitartean Kingen [[hotel]]&lt;nowiki/&gt;etako gelak miatzen zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Allan H.|abizena=Ryskind|urtea=2006|izenburua=&quot;JFK and RFK Were Right to Wiretap MLK&quot;|argitaletxea=Human Events|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Jen|abizena=Christensen|urtea=2008|izenburua=&quot;FBI tracked King's every move&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1967an, Hooverrek SCLC talde [[Nazionalismo|nazionalista]] beltz gorrotagarri bezala zerrendatu zuen, honako instrukzioekin: &quot;[[Kontrainteligentzia Programa|Kontrainteligentzia]] tekniken bidez, ez da aukerarik galdu behar buruzagien arazo pertsonalak edo taldearekin dituztenak baliatzeko... taldea hondatuta, barreiatuta edo gutxietsita geratzen den helburua ziurtatzeko.&quot;&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt;

=== SNAren Kingen komunikazioen jarraipena ===
&quot;Minaret&quot; izeneko operazio sekretuko kode batean, Segurtasun Nazional Agentziak estatubatuar buruzagien komunikazioak kontrolatzen zituen, King barne, [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;n [[Kritika|kritiko]]&lt;nowiki/&gt;ak zirenak [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;ekin.&lt;ref name=&quot;:20&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Declassified NSA Files Show Agency Spied on Muhammad Ali and MLK Operation Minaret Set Up in 1960s to Monitor Anti-Vietnam Critics, Branded 'Disreputable If Not Outright Illegal' by NSA Itself.&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; NSAk egindako azterketa batek ondorioztatu zuen Minareten jarduera &quot;eztabaidagarria ez ezik, agian legez kanpokoa zela.”&lt;ref name=&quot;:20&quot; /&gt;

=== Komunismoaren alegazioak ===
Urteetan, [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek [[Susmo guzien gainetik dagoen hiritar baten ikerketa|susmo]]&lt;nowiki/&gt;ak izan zituen [[Komunismo|komuniste]]&lt;nowiki/&gt;n eragin potentzialaz mugimendu sozialetan, hala nola [[sindikatu]]&lt;nowiki/&gt;etan eta eskubide zibiletako erakundeetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 246–247|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hooverrek zuzendu zuen [[FBI]] 1957an Kingi eta SCLCi, sortu berritan, jarraipena egitera.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

King eta Stanley Levisonen arteko harremana zela eta, FBI beldur zen Levison &quot;agente eragile&quot; bezala lan egiten ari zela Kingekin. Hori, nahiz eta FBI barneko txostenetan agertu 1963an Levisonek [[Alderdi Komunistaren Manifestua|Alderdi Komunista]] utzia zuela eta jada ez zegoela haiekin negoziazioetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nick|abizena=Kotz|urtea=2005|izenburua=Judgment Days: Lyndon Baines Johnson, Martin Luther King Jr., and the Laws that Changed America|url=https://archive.org/details/judgmentdayslynd0000kotz|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 70-74|ISBN=0-618-08825-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen beste laguntzaile bat ere, Jack O'Dell, Alderdiarekin lotzen zuten. Baina oso zaintza zabala egin bazen ere, 1976an FBIk aitortu zuen ez zuela inolako [[froga]]&lt;nowiki/&gt;rik lortu Kingek berak edo SCLCek, benetan erakunde komunistekin inplikatuta egon zirenik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jeff|abizena=Woods|urtea=2004|izenburua=Black Struggle, Red Scare: Segregation and Anti-communism in the South, 1948–1968|argitaletxea=LSU Press|orrialdea=p. 126|orrialdeak=|ISBN=0-8071-2926-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King, Jr. Montgomery arrest 1958.jpg|thumb|Martin Luther King Jr., [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;n 1958ko irailean &quot;nagikeriagatik&quot; atxilotu zuten unea.]]

=== CIAren zaintza ===
2017an desklasifikatu ziren [[CIA]]&lt;nowiki/&gt;ren fitxategiak agerian utzi zuten Agentziak King eta Komunismoaren arteko balizko loturak ikertzen aritu izan zela, 1964ko azaroaren 4ko Washington Posteko artikulu batek [[Sobietar Batasune]]ra gonbidatu izan zela argitaratu zuenean, eta [[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k Kingen bozeramaile ez zuela iruzkinik egin gonbidapenaren jatorriaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1967|izenburua=&quot;Martin Luther King&quot; (PDF)|argitaletxea=CIA|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; CIAren HTLINGUAL programak bidean atzematen zituen King eta beste eskubide zibilen aldeko ekintzaileen postak.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Timothy|abizena=Naftali|urtea=2005|izenburua=&quot;Bush and the NSA spying scandal&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Adulterioa ===
[[FBI]]&lt;nowiki/&gt;k ondorioztatu zuenez King arriskutsua zela komunismoaren infiltrazioaren ondorioz, desprestigiatzeko saiakerak hasi zituen bere bizitza pribatuari buruzko errebelazioen bidez. FBIren zaintzak, batzuk jendaurrean jarriak, [[ezkontza]]&lt;nowiki/&gt;z kanpoko arazo ugari zituela erakusten saiatu zen.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt; [[Lyndon Baines Johnson|Lyndon B. Johnson]]&lt;nowiki/&gt;ek behin esan zuen King &quot;[[Predikatzaileen Ordena|predikatzaile]] hipokrita&quot; zela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hugh|abizena=Sidey|urtea=1975|izenburua=&quot;L.B.J., Hoover and Domestic Spying&quot;|argitaletxea=Time|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k adierazi zuenez 1989an argitaratutako ''Eta harresiak erortzen ari dira'' biografian, Kingek &quot;emakumeentzako ahultasuna&quot; zuen, nahiz eta &quot;guztiek ezkontzaz kanpoko sexuaren aurkako [[biblia]]&lt;nowiki/&gt;ko debekuan ulertu eta sinetsi. Izan ere, bereziki denboraldi zaila igaro zuen [[tentazio]] horrekin”.&lt;ref name=&quot;:21&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Ralph|abizena=Abernathy|urtea=1989|izenburua=And the walls came tumbling down: an autobiography|url=https://archive.org/details/andwallscametumb00aber|argitaletxea=Harper &amp; Row|orrialdea=p. 471|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-016192-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Geroagoko elkarrizketa baten, Abernathyk esan zuen &quot;emakumea&quot; baino ez zuela idatzi, eta ez zuela zehazki esaten Kingek ezkontzatik kanpoko sexu harremanak izan zituenik, baizik eta Kingen desleialtasunak [[Sexualitate|sexual]]&lt;nowiki/&gt;ak baino, [[emozional]]&lt;nowiki/&gt;ak zirela. Coretta emazteak lasaitasunez onartu zituen afera horiek, esanaz behin &quot;beste gai guzti horiek ez dute tokirik oso gustuko dugun harreman maila bikainean.&quot;&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt;

FBIk horrelako gaiei buruzko txostenak banatu zituenː zuzendaritzari, [[kazetari]] lagunei, koalizioko [[bazkide]] potentzialei, SCLCren [[Babesletza (marketina)|babesle]] finantzarioei, eta Kingen familiari.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thom|abizena=Burnett|urtea=2005|izenburua=Conspiracy Encyclopedia|url=https://archive.org/details/conspiracyencycl0000unse|argitaletxea=Collins &amp; Brown|orrialdea=p. 58|orrialdeak=|ISBN=1-84340-287-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bulegoak eskutitz [[Anonimo (argipena)|anonimo]]&lt;nowiki/&gt;ak ere bidali zizkion Kingi mehatxu eginez informazioa agerian utziko zuela, baldin eta eskubide zibilen lana uzten ez bazuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William C|abizena=Spragens|urtea=1988|izenburua=Popular Images of American Presidents|url=https://archive.org/details/popularimagesofa0000unse|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 532|orrialdeak=|ISBN=978-0-313-22899-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; FBIk Kingi bere buruaz beste egin zezan bidalitako eskutitza hura, [[Bakearen Nobel Saria]] jaso bezperan hartu zuen, eta honela zioen:

&quot;[[Publiko (argipena)|Publiko]] amerikarra, laguntzen aritu diren [[Eliza (argipena)|eliza]] erakundeek, [[protestante]]&lt;nowiki/&gt;ek, [[katoliko]]&lt;nowiki/&gt;ek eta juduek, denek jakingo dute zer zaren, [[piztia]] [[Gaiztoki|gaizto]]&lt;nowiki/&gt;a. Berdin jakingo dute [[Babes (argipena)|babes]]&lt;nowiki/&gt;a eman dizuten beste batzuk ere. Bukatuta zaude. King, gauza bakarra geratzen zaizu egiteko. Badakizu zer den. 34 egun besterik ez dituzu egiteko (kopuru zehatz hori arrazoi berezi bategatik hautatu da, esanguratsu praktikoa duena [sic]). Bukatuta zaude. Zuretzako irtenbide bakarra dago. Hobe duzu hori egitea, zure izaera [[iruzur]]&lt;nowiki/&gt;tzailea nazio osoan zabaldu baino lehen.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nick|abizena=Kotz|urtea=2005|izenburua=Judgment Days: Lyndon Baines Johnson, Martin Luther King Jr., and the Laws that Changed America|url=https://archive.org/details/judgmentdayslynd0000kotz|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=p. 247|orrialdeak=|ISBN=0-618-08825-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Eskutitzarekin batera, grabazioak zituen zinta bat zegoen, FBIren telefono-entzuketetatik ateratakoak, Kingen [[ezkontza]] kanpoko lotura batzuetakoak.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Kingek pakete hau bere buruaz beste egiteko ahalegin [[gonbidapen]] bezala ulertu zuen, nahiz eta William Sullivanek,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sondra K.|abizena=Wilson|urtea=1999|izenburua=In Search of Democracy: The NAACP Writings of James Weldon Johnson, Walter White, and Roy Wilkins (1920–1977)|url=https://archive.org/details/insearchofdemocr00sond|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 466|orrialdeak=|ISBN=0-19-511633-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; garai hartan Adimen Dibisioko Bulegoko buruak zera argudiatu zuen “King SCLCetik [[dimisio]]a emateko konbentzitzea&quot; izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt; Kingek FBIren mehatxuei uko egin zien.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;

=== Polizien behaketa erailketan ===
[[Suhiltzaile]]-etxe bat zegoen Lorraine Moteletik gertu, [[James Earl Ray]] hiltzailearen ostatuaren ondoan. Poliziak berriz, suhiltzaile etxean kokatuta zeuden King zaintzapean mantentzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jim|abizena=Polk|urtea=2008|izenburua=&quot;Black In America – Behind the Scenes: 'Eyewitness to Murder: The King Assassination'&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Agenteek King ikusten egiten zuten tirokatua izan zen unean,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gerald|abizena=McKnight|urtea=1998.|izenburua=The Last Crusade: Martin Luther King Jr., the FBI, and the Poor People's Crusade|url=https://archive.org/details/isbn_9780813333847|argitaletxea=Westview Press|orrialdea=p. 76|orrialdeak=|ISBN=0-8133-3384-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta tiroketa izan eta berehala, agenteak suhiltzaile etxetik korrika irten ziren motelera. Horrela, Marrell McCollough polizia sekretua izan zen lehen pertsona Kingi laguntza ematen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=Martin Luther King Jr.: The FBI Files|argitaletxea=Filiquarian Publishing|orrialdea=|orrialdeak=pp. 40-42|ISBN=978-1-59986-253-8.|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King eta FBIren arteko [[Antagonismo (argipena)|antagonismo]]&lt;nowiki/&gt;ak, hiltzailea aurkitzeko puntu guztiekin osatutako [[plangintza]]&lt;nowiki/&gt;rik ez egoteak, eta gertuko poliziaren presentziak, erailketa horretan FBIa [[Nahastura|nahastu]]&lt;nowiki/&gt;ta zegoelaren [[Susmo guzien gainetik dagoen hiritar baten ikerketa|susmo]]&lt;nowiki/&gt;ak eragin zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Knight|urtea=2003|izenburua=Conspiracy Theories in American History: An Encyclopedia|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=|orrialdeak=pp. 408.409|ISBN=1-57607-812-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Dexter Avenue Baptist.jpg|thumb|King apaiz izan zen Dexter Avenueko Eliza Bataiatzailea. 1978an, Dexter Avenue King Memorial Eliza Bataiatzailea izendatu zuten. ]]

== Sariak eta aitorpenak ==
Kingek gutxienez berrogeita hamar ohorezko [[Titulu (argipena)|titulu]] eman zizkioten [[Fakultate (unibertsitatea)|fakultate]] eta [[unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;etan.&lt;ref name=&quot;:22&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Mervyn A.|abizena=Warren|urtea=2001|izenburua=King Came Preaching: The Pulpit Power of Dr. Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/kingcamepreachin0000warr|argitaletxea=InterVarsity Press|orrialdea=p. 79|orrialdeak=|ISBN=0-8308-2658-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1964ko urriaren 14an, Kingi [[Bakearen Nobel Saria]] eman zioten, ordura arteko irabazle [[gazte]]&lt;nowiki/&gt;ena izanik, [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etan indarkeriarik gabeko erresistentzia zuzendu zuelako arraza aurreiritziaren aurka.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1964|izenburua=&quot;Martin Luther King Wins The Nobel Prize for Peace&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Justin|abizena=Wintle|urtea=2001|izenburua=Makers of Modern Culture: Makers of Culture|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 272|orrialdeak=|ISBN=0-415-26583-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1965ean, Amerikako Askatasunen Domina jaso zuen, AEBko Batzorde [[Judu]]&lt;nowiki/&gt;aren eskutik, bere &quot;pertsonen [[Askatasuna (argipena)|askatasuna]]&lt;nowiki/&gt;ren printzipioetan emandako aurrerapenagatik&quot;.&lt;ref name=&quot;:22&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Irving M|abizena=Engel|urtea=2006|izenburua=&quot;Commemorating Martin Luther King Jr.: Presentation of American Liberties Medallion&quot;|argitaletxea=American Jewish Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Onartzeko ekitaldiko hitzaldian, Kingek esan zuen: &quot;Askatasuna gauza bakarra da. Guztia duzu, edo ez zara aske.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr|abizena=King|urtea=2006|izenburua=&quot;Commemorating Martin Luther King Jr.: Response to Award of American Liberties Medallion&quot;|argitaletxea=American Jewish Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1967ko azaroan 24 orduko bidaia egin zuen [[Erresuma Batua|Erresuma Batu]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]] Unibertsitatearen omenezko titulua hartzeko, ohore hori jasotzen zuen lehen [[afro-amerikar]]&lt;nowiki/&gt;ra izanik.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt; Onarpenean, inprobisatutako hitzaldi hunkigarri bat egin zuen, besteak beste honakoa esanaz:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Martin Luther King Honorary Degree Ceremony&quot;|argitaletxea=Newcastle University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; &quot;Hiru arazo larri eta benetan handiak ditugu, [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etan ez ezik, mundu osoan ere. Horiek dira [[arrazakeria]], [[pobrezia]]&lt;nowiki/&gt;ren arazoa, eta [[gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren arazoa.”

Hiru [[Grammy Sariak|Grammy]] sarietarako hautagaia izateaz gain, eskubide zibilen buruzagiak 1971n hilondoko Ahozko Grabaketa Onenaren saria irabazi zuen &quot;''Zergatik nagoen [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren aurka''&quot; lanagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2019|izenburua=&quot;Did You Know That Martin Luther King Won A GRAMMY?&quot;|argitaletxea=GRAMMY.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1977an, [[Jimmy Carter]] presidenteak hilondoko [[Askatasuna (argipena)|Askatasuna]]&lt;nowiki/&gt;ren Presidentetzarako Domina eman zion. Aipamen hau irakurri zuen: &quot;Martin Luther King Jr. bere [[belaunaldi]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Kontzientzia|kontzientzi]]&lt;nowiki/&gt;a zen. Segregazioaren [[harresi]] handira begiratu ondoren, maitasunaren indarrak apurtuko zuela ikusi zuen. Gure [[arbaso]] fundatzaileek herritar xumeenei agindutakoa betetzearen borrokaren min eta nekeetatik, bere [[amets]]&lt;nowiki/&gt;aren aitorpen adieragarria bota zuen Amerikarentzat. Gure nazioa indartu zuen, hobetu egin zuelako. Bere ametsak oraindik ere eusten digu.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jimmy|abizena=Carter|urtea=1977|izenburua=&quot;Presidential Medal of Freedom Remarks on Presenting the Medal to Dr. Jonas E. Salk and to Martin Luther King Jr&quot;|argitaletxea=The American Presidency Project|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingi eta bere emazteari [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ko Urrezko Domina ere eman zioten 2004an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Congressional Gold Medal Recipients (1776 to Present)&quot;|argitaletxea=Office of the Clerk: U.S. House of Representatives|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bigarren izan zen Gallupen XX. mendeko jende miretsienen arteko zerrendan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=George, Alec|abizena=Gallup, Gallup Jr.|urtea=2000|izenburua=The Gallup Poll: Public Opinion 1999|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 249|orrialdeak=|ISBN=0-8420-2699-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1963an ''[[Time]]'' aldizkariako Urteko Pertsonaia izendatu zuen, eta 2000. urtean, seigarren geratu zen on line egindako “[[Mende]]&lt;nowiki/&gt;ko Pertsona” inkestan. King hirugarren kokatu zuen [[Discovery Channel]]&lt;nowiki/&gt;ek eta AOLek egindako “[[Ameriketako Estatu Batuak|Amerika]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Pertsonaia (argipena)|Pertsonaia]]&lt;nowiki/&gt;k” lehiaketan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Beth J.|abizena=Harpaz|urtea=1999|izenburua=&quot;Time Names Einstein as Person of the Century&quot;|argitaletxea=Associated Press|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2005|izenburua=&quot;Reagan voted 'greatest American&quot;|argitaletxea=BBC|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2016an, Ogasun idazkariak jakinarazi zuen 5 dolarreko billeteetan alde baten [[Lincoln]] agertuko zela, eta bestean [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;ean izandako hainbat gertakari historiko, horien artean Kingen &quot;''[[Amets bat dut]]''&quot; diskurtsoaren [[irudi]]&lt;nowiki/&gt;ak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Anti-slavery activist Harriet Tubman to replace Jackson on the front of the $20 bill&quot;|argitaletxea=USAToday.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Ikus, gainera ==

* [[Afro-amerikar ospetsuen zerrenda]]
* [[Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimendua (1955-1968)]]
* [[Malcolm X]]

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{wikiesanak}}
* {{en}} [http://www.thekingcenter.org/ The King Center]
* {{en}} [http://www.mlkonline.net/ MLK online]

{{bizialdia|1929ko|1968ko|King, Martin Luther}}

[[Kategoria:Atlantarrak]]
[[Kategoria:Bakezaleak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako giza eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako politikariak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako protestanteak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarrak]]
[[Kategoria:Bakearen Nobel Saridunak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimenduaren ekintzaileak]]
[[Kategoria:Baptistak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako preso eta atxilotuak]]
[[Kategoria:Amerindiarren eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako eskubide zibilen mugimendua]]</text>
      <sha1>32vgg7lxvm2rxaoy5k7mo8rojakizva</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005494</id>
      <parentid>9005492</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:39:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="118393" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{Biografia infotaula automatikoa}}
'''Martin Luther King, Jr.''' (Michael King Jr. ; [[1929]]ko [[urtarrilaren 15]]a - [[1968]]ko [[apirilaren 4]]a) [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etako ministro [[kristau]]&lt;nowiki/&gt;a eta [[Aktibismo|aktibista]] izan zen. 1955etik 1968an erail zuten arte, [[Eskubide Zibilen Mugimendua|Eskubide Zibilen Mugimendu]]&lt;nowiki/&gt;ko bozeramaile eta buru agerikoena bilakatu zen. King ezaguna da eskubide zibilak [[Indarkeriarik gabeko erresistentzia|indarkeriarik gabe]] eta [[desobedientzia zibil]]a&lt;nowiki/&gt;ren bidez aurrera ateratzen saiatu zelako, bere kristau sinesmenean eta [[Mahatma Gandhi]]&lt;nowiki/&gt;ren indarkeriarik gabeko aktibismoan inspiratuta

Kingek 1955ean [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko autobusaren boikoteko buruzagia izan zen, eta geroago Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentziako (SCLC) lehen presidentea bihurtu zen. [[Georgia (AEB)|Georgia]] estatuko [[Albany]] hirian segregazioaren aurkako 1962ko borroka antzuaren buru izan zen, eta 1963ko indarkeriarik gabeko protestak antolatzen lagundu zuen [[Birmingham (Alabama)|Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. 1963ko [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;erako martxa antolatzen lagundu zuen, eta bertan &quot;[[Amets bat dut]]” (''I Have a Dream'') hitzaldi ospetsua eskaini zuen [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;aren eskailera-mailan.

1964ko urriaren 14an, Kingek [[Bakearen Nobel Saria]] irabazi zuen [[Arrazismo|arrazakeria]]&lt;nowiki/&gt;ren [[Desberdintasun sozial|desberdintasun]]&lt;nowiki/&gt;aren aurka indarkeriarik gabeko erresistentziaz borrokatzeagatik. 1965ean [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;tik Montgomeryrako martxak antolatzen lagundu zuen. Azken urteetan, bere ikuspegia zabaldu egin zuen pobrezia, kapitalismoa eta [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;ko oposizioa barnean hartuz. [[FBI]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek erradikaltzat hartu zuen, eta 1963tik aurrera FBIko [[Kontrainteligentzia Programa|kontra-inteligentzia]]&lt;nowiki/&gt;ko susmagarri bihurtu zuen. FBI agenteek harreman [[Komunismo|komunista]] posibleak ikertu zituzten, ezkontzaz kanpoko loturak grabatu, eta guztiaz gobernuko funtzionarioei jakinarazi zieten. 1964an, Kingi eskutitz anonimo mehatxatzaile bat bidali zion, eta bere buruaz beste egin zezan helburuarekin bidalia zela interpretatu zuen.&lt;ref name=&quot;:13&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Athan G., Tony G., Richard Gid, Susan|abizena=Theoharis, Poveda, Powers, Rosenfeld|urtea=1999|izenburua=The FBI: A Comprehensive Reference Guide|argitaletxea=Greenwood Publishing Group|orrialdea=p. 123|orrialdeak=|ISBN=0-89774-991-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hil baino lehen, Kingek [[Washington D.C.|Washington D.C]].ko okupazio nazionala planifikatu zuen, Pobreen Kanpaina deitzeko asmotan, apirilean [[Memphis]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Tennessee]], erail zutenean. Heriotzaren ondoren matxinadak izan ziren AEBetako hiri askotan. Hainbatek diote [[James Earl Ray]]&lt;nowiki/&gt;k, King hiltzeagatik kondenatutako gizona alegia, gobernuko agenteekin hitzartuta zuela ekintza, eta susmo horrek tiroketa ondorengo hamarkadetan iraun zuen.

Kingi [[Askatasunaren Domina Presidentziala]] eta [[Ameriketako Estatu Batuetako Kongresuko Urrezko Domina]]  eman zitzaizkion hilondoan. 1971tik aurrera, Martin Luther King Jr. eguna Estatu Batuetako opor bezala ezarri zen hiri eta Estatu askotan. Opor egunari maila federalean eman zion [[Ronald Reagan]] presidenteak 1986an, sinatutako legeriaren arabera. AEBetako ehunka kale izendatu zituzten haren ohoretan, eta Washingtongo konderri bat bere izenari eskaini zioten. 2011n, Washington DCko Zumardi Nazionalean Luther King Jr. Memorial eraiki zuten.

Azken urteotan aktibistak ahaleginak egin dituzte Martin Luther King Jr. Egunean Kingen ondare erradikaKing Sr.ek &quot;Michael&quot; ipintzea medikuaren akatsa zela adierazi zuen. [6]la berreskuratzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;The Movement for Black Lives Is Urging You to #ReclaimMLK This Weekend&quot;|argitaletxea=www.colorlines.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Bizitza ==

=== Gaztaroa ===
[[Fitxategi:Martin Luther King Jr NYWTS 5.jpg|thumb|Martin Luther eta Coretta Scott King, 1964an.]]
Michael King Jr. 1929ko urtarrilaren 15ean jaio zen, [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Georgia (AEB)|Georgia]]&lt;nowiki/&gt;n, Michael King Sr. apaizaren eta Alberta Kingen hiru seme-alabetatik bigarrena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles J.|abizena=Ogletree|urtea=2004|izenburua=All Deliberate Speed: Reflections on the First Half Century of Brown v. Board of Education|url=https://archive.org/details/alldeliberatespe00ogle|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Co|orrialdea=p. 138|orrialdeak=|ISBN=0-393-05897-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Birth &amp; Family&quot;|argitaletxea=The King Center. The Martin Luther King, Jr. Center for Nonviolent Social Change|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr&quot;. Biography|argitaletxea=A&amp;E Television Networks, LLC|orrialdea=p. 7|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen amak Michael izena ipini zion, eta bertaratutako [[mediku]]&lt;nowiki/&gt;ak jaiotza [[agiri]]&lt;nowiki/&gt;an horrela idatzi zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King Sr.ek &quot;Michael&quot; ipintzea medikuaren [[Akats (argipena)|akats]]&lt;nowiki/&gt;a zela adierazi zuen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Mikkelson|urtea=2003|izenburua=&quot;Four Things About King&quot;|argitaletxea=Snopes. Snopes.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

King Sr.-ek bere nerabe urteetan gurasoen baserria utzi eta Atlanta hirira abiatu zen batxilergoa egitera.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; Ondoren [[Morehouse parrokia (Louisiana)|Morehouse]] unibertsitatean matrikulatu zen, eta [[apaiz]] sartzeko ikasi zuen.&lt;ref name=&quot;:9&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Alice|abizena=Fleming|urtea=2008|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Dream of Hope|argitaletxea=Sterling|orrialdea=p. 9|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-4439-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Michael King Sr. eta Alberta elkarrekin 1920an hasi ondoren, 1926an ezkondu ziren.&lt;ref name=&quot;:10&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=|orrialdeak=pp. 158-159|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Albertaren gurasoen bi solairuko victoriar etxean bizi izan ziren seme-alabekin. Ezkondu eta gutxira, King Sr. Ebenezer Eliza [[Baptismo|Baptista]]&lt;nowiki/&gt;ren [[apaiz]] laguntzaile bilakatu zen, eta 1931an apaiz nagusi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 1934an, elizak King Sr. bidaia multinazional batera bidali zuen [[Italia]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Tunisia]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Egipto]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Israel]]&lt;nowiki/&gt;era eta, ondoren, [[Alemania]]&lt;nowiki/&gt;ra, Baptisten Munduko Aliantzaren (BWA) bilerarako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=DeNeen L.|abizena=Brown|urtea=2019|izenburua=&quot;The story of how Michael King Jr. became Martin Luther King Jr&quot;|argitaletxea=The Washington Post|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bidaia [[Martin Lutero]] [[protestantismo]]&lt;nowiki/&gt;aren erreformako buruaren [[Berlin]]&lt;nowiki/&gt;eko guneetara egindako bisitekin amaitu zen. Han zegoen bitartean, King Sr. [[nazismo]]&lt;nowiki/&gt;aren gorakadaren [[Lekukotasun|lekuko]] izan zen. Erreakzioan, BWA kongresuak honako ebazpena eman zuen: &quot;&quot;Kongresu honek, Jainkoaren Zeruko Aitaren legearen urraketa delako gaitzetsi egiten du, arrazazko etsaitasun guztiak, eta zapalkuntza edo bidegabeko diskriminazioa juduarekiko, koloreko jendearekiko, edo munduko edozein arrazarekiko.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nancy|abizena=Clanton|urtea=2020|izenburua=&quot;Why Martin Luther King Jr.'s father changed their names&quot;|argitaletxea=The Atlanta Journal-Constitution|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1934ko abuztuan itzuli zen etxera, eta urte horretan bertan Martin Luther King Sr. eta bere semea Martin Luther King Jr. bezala deitzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1992|izenburua=The papers of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 307–308|ISBN=978-0-520-07951-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1957an, Kingen 28 urte zituenean, jaiotza ziurtagiria aldatu egin zuen &quot;Martin Luther King Jr.&quot; irakurtzeko.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

[[Haurtzaro]] garaian etxean,&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Kingek eta bere bi anai-arrebak [[Biblia]]&lt;nowiki/&gt;ko eskriturak ozenki irakurtzen zituzten, aitak esandako moduan. Afaldu ondoren [[amona]] Jenniek, Bibliako istorio biziak kontatzen zizkien bilobei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Kingen aitak aldian-aldian zartailuarekin jotzen zituen seme-alabak [[Diziplina (argipena)|diziplina]]&lt;nowiki/&gt;tzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 8|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Zenbaitetan, King Sr.ek seme-alabei uzten zien zartailua elkarri jotzeko. Aitak geroago esan zuen, &quot;King haur bitxiena zen berari jotzen nionean. Hantxe egongo zen, [[malko]]&lt;nowiki/&gt;ak [[Isuri (argipena)|isuri]]&lt;nowiki/&gt;ko zitzaizkion, baina ez zuen inoiz [[negar]]&lt;nowiki/&gt;rik egingo.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 14|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

King, kale berean gertu zegoen [[denda]] bateko mutiko zuri batekin lagun egin zen.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; 1935eko irailean, mutikoek sei urte inguru zituztenean, [[eskola]]&lt;nowiki/&gt;n hasi ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alan|abizena=Pierce|urtea=2004|izenburua=Assassination of Martin Luther King Jr|url=https://archive.org/details/assassinationofm0000pier|argitaletxea=Abdo Pub Co|orrialdea=p. 14|orrialdeak=|ISBN=978-1-59197-727-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek haur beltzentzako eskolara joan behar izan zuen, Young Street Eskola Elementalera, eta bere jolas laguna berriz ikasle zurientzako bakarrik zen ikastetxe batera.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Handik gutxira, mutiko zuriaren gurasoek Kingi debekatu egin zioten bere semearekin jolastea, &quot;gu zuriak gara, eta zu koloreduna zara&quot; esanez. Kingek gurasoei [[gertakari]]&lt;nowiki/&gt;a kontatu zienean, [[Solasaldi (argipena)|solasaldi]] luzea izan zuten, Ameriketako [[esklabotza]] eta [[arrazakeria]]&lt;nowiki/&gt;ren historiari buruz.&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; AEBetan beltzek jasan zuten gorrotoa, indarkeria eta [[zapalkuntza]] ezagutu zituenean, Kingek gerora adieraziko zuen &quot;pertsona zuri guztiei gorroto&quot; ziela.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Gurasoek esan zioten bere kristau-betebeharra denak maitatzea zela.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt;

Kingek bere aita segregazioaren eta [[Bereizkeria|bereizkeri]]&lt;nowiki/&gt;aren aurka zegoela ikusten zuen.&lt;ref name=&quot;:11&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=P. 15|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Behin, King Sr.eta semea [[polizia]] bat gelditu egin zituen, eta aitari &quot;mutil&quot; esanaz zuzendu zitzaion; King Sr.ek zakar erantzun zion esanaz King mutila zela, baina bera gizona.&lt;ref name=&quot;:11&quot; /&gt; Beste behin aitak [[Atlanta]] erdiguneko zapata denda batera eraman zuen, eta [[saltzaile]]&lt;nowiki/&gt;ak atzean eseri behar zutela esan zien.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 9|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitak uko egin zion, erantzunez: &quot;Edo erosiko dugu hemen eserita, eta ez dugu inongo [[oinetako]]&lt;nowiki/&gt;rik erosiko&quot;, King hartu eta dendatik irten aurretik.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Gero, Kingi esan zion, &quot;ez zait axola sistema honekin zenbat urte bizi behar ote dudan, baina ez dut inoiz onartuko.&quot;&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; 1936an, Kingen aitak ehunka [[afro-amerikar]] eraman zituen Atlantako [[udaletxe]]&lt;nowiki/&gt;ko eskubide zibilen aurkako martxa batera, boto eskubideen [[bereizkeria]]&lt;nowiki/&gt;gatik [[protesta]] egitera.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Geroago Kingek nabarmendu zuen King Sr. &quot;benetako aita&quot; izan zela beretzat.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Bost urte zituenean Kingek himnoak memorizatu eta [[Abesti|abestu]] egiten zituen, eta [[Biblia]]&lt;nowiki/&gt;ko [[bertso]]&lt;nowiki/&gt;ak buruz esan.&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Dharathula H.|abizena=Millender|urtea=1986|izenburua=Martin Luther King Jr.: Young Man with a Dream|url=https://archive.org/details/martinlutherking00mill_0|argitaletxea=Aladdin|orrialdea=|orrialdeak=pp. 45–46|ISBN=978-0-02-042010-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hurrengo urtean, amarekin [[Eliza (argipena)|eliza]]&lt;nowiki/&gt;ko ekitaldietara joaten hasi zen, himnoak abestuz amak [[piano]]&lt;nowiki/&gt;a jotzen zuen bitartean. Geroago, elizako [[abesbatza]]&lt;nowiki/&gt;ko kide bilakatu zen. Kingi [[opera]] gustatzen zitzaion, eta pianoa jotzen ikasi zuen.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Handitzen joan zen heinean, hitz askoren jabe egin zen, [[hiztegi]]&lt;nowiki/&gt;ak irakurtzen zituenean etengabe erabiltzen zuelako bertako [[lexiko]]&lt;nowiki/&gt;a. 1939an, Kingek bere elizako abesbatzako kide bezala abestu zuen [[Esklabotza|esklabo]] [[mozorro]]&lt;nowiki/&gt;ekin, soilik pertsona zurientzat zen [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;ko “''Haizearekin joana''” [[Film (zinema)|filma]]&lt;nowiki/&gt;ren estreinaldian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ira|abizena=Katznelson|urtea=2005|izenburua=When Affirmative Action was White: An Untold History of Racial Inequality in Twentieth-Century America|url=https://archive.org/details/whenaffirmativea00katz|argitaletxea=WW Norton &amp; Co|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=0-393-05213-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== Nerabezaroa ===
[[Fitxategi:Booker T. Washington High School in Atlanta.jpg|thumb|Kingek ikasi zuen beltzendako eraikitako institutuak, Booker T. Washington hezitzaile afro-amerikarraren izena hartu zuen.]]
[[Nerabezaro|Nerabe]]&lt;nowiki/&gt;zaroko urteetan, hasieran zurien aurkako [[Erresumin (argipena)|erresumin]]&lt;nowiki/&gt;a sentitzen zuen, bere familiak eta ingurukoek hegoaldean bizitzearren maiz jasan behar izaten zuten segregazio eta “arraza umiliazioagatik&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=John|abizena=Blake|urtea=|izenburua=&quot;How MLK became an angry black man&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1942an, King, 13 urte zituenean, estazioan banatzen zen [[Atlanta]] Journal [[egunkari]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari laguntzaile gazteena bilakatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1992|izenburua=The papers of Martin Luther King Jr|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=p. 82|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-07951-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Urte hartan, Kingek bederatzigarren maila gainditu zuen, eta Booker T. [[Washington]] Goi Eskolan matrikulatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 16|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Batxilergo]]&lt;nowiki/&gt;ko eskola bakarra zen [[afro-amerikar]] ikasleentzako. Kingen aitona Williamsek eta tokiko [[buruzagi]] [[Beltz (pertsona)|beltz]]&lt;nowiki/&gt;ak, [[Atlanta]] hiriko [[gobernu]]&lt;nowiki/&gt;ari eskatu ondoren sortua zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Bertan King ezagun egin zen publikoki hitz egiteko zuen [[Gaitasun (argipena)|gaitasuna]]&lt;nowiki/&gt;gatik. Eta ikastetxeko eztabaida taldeko kidea izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alice|abizena=Fleming|urtea=2008|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Dream of Hope|argitaletxea=Sterling|orrialdea=p. 8|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-4439-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hasierako ikasturtean, lehenengo saria irabazi zuen [[Georgia]] estatuko Dublinen, Beltzen Elks Klubak antolatutako [[oratoria]] [[Lehiaketa (argipena)|lehiaketa]]&lt;nowiki/&gt;n. Bere hitzaldian adierazi zuenez, &quot;Amerika beltzak [[kate]]&lt;nowiki/&gt;ak daramatza oraindik. [[Beltz (pertsona)|Beltz]]&lt;nowiki/&gt;ik onena gizon zuririk [[Gaiztoki|gaizto]]&lt;nowiki/&gt;arenaren menpe dago.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p.17|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;ko etxera itzultzen zihoala autobusean irakaslearekin, gidariak zutik joateko agindu zien, bidaiari zuriak eseri ahal izateko. Kingek hasiera baten uko egin zion, baina [[irakasle]]&lt;nowiki/&gt;ak esan zion legea [[hautsi]]&lt;nowiki/&gt;ko zuela, onartzen ez bazuen. Gerora Kingek esan zuen gertakari horretan, &quot;nire bizitzan inoiz izan dudan [[amorru]] handiena sentitu nuen.&quot;&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt;

Bigarren hezkuntzako ikasturtean, [[Morehouse (Missouri)|Morehouse]] Collegek, historikoki errespetatutako unibertsitate beltzak, iragarri zuen batxilergoko edozein ikasle onartuko zuela, sarrera azterketa gaindituz gero. Garai hartan, ikasle askok bigarren ikasketak utzi egin zituzten [[Bigarren Mundu Gerra]]&lt;nowiki/&gt;n sartzeko. Hori zela eta, Morehouse irrikaz zegoen ikasgelak betetzeko. 15 urte zituela, Kingek [[Azterketa (ebaluazioa)|azterketa]] gainditu zuen, eta Collegean sartu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Morehouse parrokia (Louisiana)|Morehouse]]&lt;nowiki/&gt;ko azkenaurreko udan, 1947an, 18 urteko Kingek [[apaiztegi]]&lt;nowiki/&gt;an sartzea aukeratu zuen. Elizak, &quot;[[gizarte]]&lt;nowiki/&gt;a zerbitzatzeko zuen nahiari erantzuteko&quot; modu onena eskaintzen zuela, ondorioztatu zuen. Kingen &quot;barruko gogoa&quot; garatzen hasi zen, eta bakea egin zuen Eliza Bataiatzailearekin. &quot;Ideien errespetuzko [[indar]]ra, eta baita [[protesta]] soziala&quot; izango ziren sermoien gaiak, [[apaiz]] &quot;arrazionala&quot; izango zela uste zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002.|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1948an, King 19 urterekin graduatu zen Morehousen [[Batxilergo]]&lt;nowiki/&gt;an [[soziologia]] arloan.

=== Teologia Crozer seminarioan ===
King [[Chester]]r&lt;nowiki/&gt;eko ([[Pennsylvania]]) Crozer Theinary Seminarioan matrikulatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=p. 150|orrialdeak=|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitak bere [[hezkuntza]]rekin jarraitzea erabat babesten zuelako, akordioa lortu zuen J. Pius Barbourrekin, familiako laguna eta Calvaryko Baptisten elizako apaiza, berarekin lana egiteko. Beltzen eliza horretan [[Predikarien Ordena|predikari]] ezaguna izatera igaro zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lewis V.|abizena=Baldwin|urtea=1991|izenburua=There is a Balm in Gilead: The Cultural Roots of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/thereisbalmingil00bald|argitaletxea=Minneapolis: Fortress Publishing|orrialdea=p. 167|orrialdeak=|ISBN=0-8006-2457-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Behin Kingek beste ikasle bat gaitzetsi egin zuen [[garagardo]]&lt;nowiki/&gt;a zuelako bere gelan, esanez [[afro-amerikar]] bezala ardura partekatua zutela &quot;Beltzen arrazako [[zama]]&quot; jasateko. Eta denbora batez, Walter Rauschenbuschen &quot;[[ebanjelio]] soziala&quot; interesatu zitzaion.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Hirugarren urtean berriz, King [[erromantiko]]&lt;nowiki/&gt;ki inplikatu zen kafetegian [[Sukaldaritza|sukaldari]] bezala lan egiten zuen [[alemaniar]] etorkin baten alaba zuriarekin. Kingekin harremanak izan aurretik, irakasle batekin aritua zen [[neska]]. Kingek berarekin ezkontzea pentsatu zuen, baina adiskideak horren aurka aholkatu zioten, esanaz arraza-arteko ezkontza batek ezinikusia piztuko zuela bai beltz eta bai zuriengan. Eta horrek [[Hegoalde (argipena)|hegoalde]]&lt;nowiki/&gt;ko eliza baten apaiz izateko aukerak kaltetuko ziola. Kingek malkoekin esan zion lagun bati ezin zuela amaren ezkontza mina jasan ahal izango, eta sei hilabete geroago [[hautsi]] egin zuen harremana. Utzi zuen emakumearen oroimenean, [[sentimendu]] iraunkorrak izaten jarraitzen zuen; eta lagun batek aipatu zuenez, &quot;Ez zen sekula errekuperatu&quot;.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; King 1951an graduatu zuen B.Div. [[lizentziatura]]&lt;nowiki/&gt;rekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=p. 150|orrialdeak=|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Doktoretza Boston unibertsitatean ===
Kingek [[Boston]] Unibertsitatean [[doktorego]]&lt;nowiki/&gt;ko ikasketak [[teologia]] sistematikoan hasi zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles A.|abizena=Radin|urtea=1991|izenburua=&quot;Panel Confirms Plagiarism by King at BU&quot;|argitaletxea=The Boston Globe|orrialdea=p. 1|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ikasketekin uztartuz, Twelfth Eliza [[Baptismo|Baptista]] historikoan ministro laguntzaile bezala lan egin zuen, William Hunter Hester apaizarekin. Aitaren lagun zaharra zen, eta Kingengan eragin handia izan zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lewis V.|abizena=Baldwin|urtea=2010|izenburua=he Voice of Conscience: The Church in the Mind of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/voiceofconscienc0000bald|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 42–44|ISBN=9780195380316|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bostonen, bere adineko apaiz adiskide talde txiki bat izan zuen, eta batzuetan gonbidatu joaten ziren besteen elizetara. Gazteek askotan topaketak antolatzen zituzten apartamentuetan, [[teologia]], sermoi estiloak eta gizarte gaiak eztabaidatzeko.

1954an, 25 urte zituela, [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko ([[Alabama]]) Dexter Etorbideko Eliza [[Baptismo|Baptista]]&lt;nowiki/&gt;ko [[abade]] izendatu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Linda K.|abizena=Fuller|urtea=2004|izenburua=National Days, National Ways: Historical, Political, And Religious Celebrations around the World|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 314|orrialdeak=|ISBN=0-275-97270-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1955eko ekainaren 5ean doktorego titula jaso zuen unibertsitatean, gaiaren izenburua honakoa izanik: ''Paul Tillich and Henry Nelson Wiemanen [[Jainko]]&lt;nowiki/&gt;aren ikuskeraren alderaketa''.

=== Ezkontza eta familia ===
Boston Unibertsitatean ikasten ari zen bitartean, Atlantako Mary Powell lagun eta kontserbatorioko musika ikasleari deitu zion, galdetzen ea hegoaldeko neska politik ezagutzen zituen. Powellek Coretta Scott ikaskideari galdetu zion ea jainkotasuna ikasten ari zen hegoaldeko lagun batekin topo egiteko interesa ote zuen. Scotti ez zitzaion interesatzen hitzorduetako predikatzaileekin, baina azkenean Powellen deskribapenean oinarrituz telefonoa ematea baimendu zion. Lehenengo deian, Kingek esan zion Scotti: &quot;Napoleon bezala nago Waterloon, zure xarmaren aurrean&quot;, eta erantzun zion &quot;Baina ezagutu ere ez nauzu egiten&quot;. Lehen hitzorduan atera ziren, eta bigarrenaren ondoren, Kingek jakin zuen Scottek bere emaztearengan bilatzen zituen kalitateak zituela. Antioko institutuan aktibista izana zen.

King eta Coretta Scott 1953ko ekainaren 18an [[ezkondu]] ziren, bere jaioterriko gurasoen etxean Heibergerren, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2006|izenburua=&quot;Coretta Scott King&quot;|argitaletxea=The Daily Telegraph|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Lau seme-alaben gurasoak izan ziren: Yolanda (1955-2007), Martin Luther King III (1957.-), Dexter Scott(1961.-) eta Bernice (1963.-. Ezkondu ondoren, Kingek mugatu egin zuen Corettaren eginkizuna eskubide zibilen mugimenduan, [[etxekoandre]] eta [[ama]] izateko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=Civil Rights History from the Ground Up: Local Struggles, a National Movement|url=https://archive.org/details/civilrightshisto0000unse|argitaletxea=University of Georgia Press|orrialdea=p. 410|orrialdeak=|ISBN=9780820338651|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Montgomeryko autobusari boikota, 1955 ==
[[Fitxategi:Rosaparks.jpg|thumb|Rosa Park, Kingekin 1955ean.]]
1955eko martxoan, Claudette Colvinek, [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko hamabost urteko [[ikasle]] beltzak, [[autobus]]&lt;nowiki/&gt;ean gizon zuri bati jarlekua uzteari uko egin zion Jim Crow legeak urratuz. [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batueta]]&lt;nowiki/&gt;ko [[hegoalde]]&lt;nowiki/&gt;ko lege hauek, arrazen segregazioa inposatzen zuten. King, kasua aztertu zuen [[Birmingham (Alabama)|Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;go [[Afro-amerikar|afroamerikar]] komunitateko batzordean zegoen. E. D. Nixon eta Clifford Durr [[Aktibismo|aktibiste]]&lt;nowiki/&gt;n defendatzaileen [[abokatu]]&lt;nowiki/&gt;ek ezer ez egitea erabaki zuten eta beste kasuren baten zain egon, hor adin txikikoa zegoelako inplikatuta.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 103|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bederatzi hilabete geroago, 1955eko abenduaren 1ean, antzeko [[gertakari]] bat izan zen [[Rosa Parks]] atxilotu zutenean, hiriko autobus baten bere eserlekua uzteari uko egiteagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2003|izenburua=&quot;December 1, 1955: Rosa Parks arrested&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bi gertakariek Montgomeryko autobusei [[boikot]]&lt;nowiki/&gt;a ekarri zioten. Nixonek eskatu eta planifikatu egin zuen, eta ondoren King izan zen buru.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Walsh|urtea=2003|izenburua=The Montgomery Bus Boycott|argitaletxea=Gareth Stevens|orrialdea=p. 24|orrialdeak=|ISBN=083685375X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Boikotak 385 egunez iraun zuen, eta egoera hain gogorra bihurtu zen, non Kingen etxea bonbardatu egin zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=McMahon|urtea=2004|izenburua=Ethical Leadership Through Transforming Justice|url=https://archive.org/details/ethicalleadershi0000mcma|argitaletxea=University Press of America|orrialdea=p. 25|orrialdeak=|ISBN=0-7618-2908-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King [[atxilotu]]&lt;nowiki/&gt;a izan zen kanpaina honetan, eta Estatu Batuetako Browder v. Gayle [[Auzitegi]]&lt;nowiki/&gt;ak emandako erabaki batekin, Montgomery autobus publiko guztietan arraza-segregazioa amaitu egin zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Thomas F.|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Autobusen boikotean Kingek izandako [[Rol (argipena)|rol]]&lt;nowiki/&gt;ak figura nazionala bilakatu zuen, eta [[Eskubide Zibilen Mugimendua|eskubide zibilen mugimendu]]&lt;nowiki/&gt;ko bozeramailerik ezagunena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 52|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentzia ==
1957an, Kingek, [[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k, Fred Shuttlesworthek, Joseph Loweryk eta eskubide zibilen aldeko beste [[Ekintzaile (argipena)|ekintzaile]] batzuk [[Hegoalde (argipena)|Hegoalde]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Kristau]] [[Buruzagitzaren Konfederazio Frantsesa - Buruzagien Konfederazio Orokorra|Buruzagitza]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Konferentzia (argipena)|Konferentzia]] (SCLC) sortu zuten. Taldea eratzeko oinarria eliza beltzen [[autoritate]] [[moral]]&lt;nowiki/&gt;az baliatzea zen, [[Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimendua (1955-1968)|eskubide zibile]]&lt;nowiki/&gt;n erreformaren zerbitzura indarkeriarik gabeko [[protesta]]&lt;nowiki/&gt;k egiten antolatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stanley David|abizena=Levison|urtea=2017|izenburua=The Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=Research and Education Institute. University, © Stanford; Stanford; California 94305|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Taldea, Kingekin laster adiskidetu zen Billy Graham ebanjelistaren [[Gurutzadak|gurutzade]]&lt;nowiki/&gt;tan inspiratu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven P.|abizena=Miller|urtea=2009|izenburua=Billy Graham and the Rise of the Republican South|url=https://archive.org/details/billygrahamriseo0000mill|argitaletxea=Philadelphia: University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 92|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-4151-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King SCLCko buru izan zen erail zuten arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manning, Leith|abizena=Marable, Mullings|urtea=2000|izenburua=Let Nobody Turn Us Around: Voices of Resistance, Reform, and Renewal: an African American Anthology|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 391–2|ISBN=0-8476-8346-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; SCLCeko 1957ko [[Askatasun]]e&lt;nowiki/&gt;rako [[Otoitz]] [[Erromesaldi]]&lt;nowiki/&gt;a izan zen Kingek publiko nazionalari [[hitz]]a zuzendutako lehenengo aldia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Prayer Pilgrimage for Freedom&quot;|argitaletxea=Civil Rights Digital Library|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1959an, Kingek ''Gizonaren neurria'' izeneko liburu laburra argitaratu zuen, bere bi sermoiekin &quot;''Zer da gizona''?&quot; eta &quot;''Bizitza osatu baten dimentsioak''&quot;. Sermoiek gizakiak [[Jainko]]a&lt;nowiki/&gt;ren maitasuna behar zuela defendatzen zuten, mendebaldeko zibilizazioaren [[arrazakeria]] kritikatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=&quot;Measure of a Man, The&quot;. Martin Luther King, Jr., Encyclopedia|argitaletxea=The Martin Luther King, Jr., Research and Education Institute, Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1962an, Kingek eta [[Mahatma Gandhi|Gandhi]] Sozietateak izkribu bat eman zioten [[John Fitzgerald Kennedy]] presidenteari [[Abraham Lincoln]]&lt;nowiki/&gt;en urratsak jarraitzeko eskatuz, eta [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en aldeko kolpe bat emateko, bigarren [[Emantzipazio (argipena)|emantzipazio]] mota bezala. Presidenteak ez zuen agindua gauzatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr. and the Global Freedom Struggle: Gandhi Society for Human Rights&quot;|argitaletxea=Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Robert Kennedy|Robert F. Kennedy]] fiskal nagusiaren agindu baten barnean, [[FBI]]&lt;nowiki/&gt;k 1963. urteko udazkenean Kingen [[telefono]]&lt;nowiki/&gt;a kontrolatzen hasi zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Athan G., Tony G., Richard Gid, Susan|abizena=Theoharis, Poveda, Powers, Rosenfeld|urtea=1999|izenburua=The FBI: A Comprehensive Reference Guide|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 148|orrialdeak=|ISBN=0-89774-991-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kennedy kezkatuta agertu zen salaketa publikoak egon zirenean SCLCn [[Komunismo|komunista]]&lt;nowiki/&gt;k zeudela salatuz, eta beldur zen horiek administrazioaren eskubide zibilen ekimenak deuseztatuko egingo zutelako. Fiskalak King ohartarazi zuen, elkarte horiekin eteteko, eta geroago behartuta sentitu zen FBIk King eta SCLCko buruzagiak kontrolatzea baimentzen zituen [[zuzentarau]] idatziak bidaltzera.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Burton|abizena=Herst|urtea=2007|izenburua=Bobby and J. Edgar: The Historic Face-off Between the Kennedys and J. Edgar Hoover that Transformed America|url=https://archive.org/details/bobbyjedgarhisto00hers|argitaletxea=Carroll &amp; Graf|orrialdea=|orrialdeak=pp. 372-374|ISBN=978-0-7867-1982-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; FBIko zuzendaria, [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]], eskubide zibilen mugimenduaren beldur zen, eta komunisten infiltrazioaren salaketak ikertu zituen.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

Kingek martxak antolatu eta zuzendu zituen, beltzen [[boto]] eskubidea, desegregazioa, lan eskubideak eta oinarrizko eskubide zibilen aldekoak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Jackson|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek eta SCLCk kristau [[ezkertiar]]&lt;nowiki/&gt;ren printzipioak praktikan jarri zituzten, eta indarkeriarik gabeko protestaren taktikak aplikatu arrakastaz, protestarako metodoa eta protestak egiteko lekuak aukeratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Susan M.|abizena=Glisson|urtea=2006|izenburua=The Human Tradition in the Civil Rights Movement|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 190|orrialdeak=|ISBN=0-7425-4409-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, beste agintari beltz batzuek [[kritika]]&lt;nowiki/&gt;tu egin zuten [[eskubide]] zibilen mugimenduan parte hartzen zuelako, esaterako [[Malcolm X]] militante beltz eta [[Islam]]&lt;nowiki/&gt;eko Nazio elkarteko partaide zenak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Bobbitt|urtea=2007|izenburua=The Rhetoric of Redemption: Kenneth Burke's Redemption Drama and Martin Luther King Jr.'s &quot;I Have a Dream&quot; Speech|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-7425-2928-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eta baita, Ella Bakerrek, King mugimenduaren oinarriekin harremana galdu zuen pertsona mediatiko eta [[karisma]]&lt;nowiki/&gt;tikoa kontsideratzen zuelako,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael Eric, David L.|abizena=Dyson, Jagerman|urtea=2000).|izenburua=I May Not Get There with You: The True Martin Luther King, Jr|argitaletxea=Simon and Schuster|orrialdea=|orrialdeak=pp. 297–299|ISBN=978-0-684-86776-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Nelson [[Rockefeller Center|Rockefeller]] bezalako [[elite]] mailako pertsonaiengatik gertuago zegoela gaineratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kevin M.|abizena=Burke|urtea=2020|izenburua=&quot;A Close Alliance Between MLK and Nelson Rockefeller Revealed&quot;|argitaletxea=The Root|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Albany Mugimendua, 1961 ===
Albany Mugimendua 1961. urteko [[Albany]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Georgia]]&lt;nowiki/&gt;n, sortu zen arraza-segregazioaren aurkako koalizioa izan zen. Abenduan King eta SCLC koaliziora bildu ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Albany, GA Movement&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Mugimenduak milaka herritar mobilizatu zituen hiri barruko segregazioari aurre egiteko, indarkeriarik gabeko eraso zabal baten alde arlo guztietan, eta nazio osoaren arreta bereganatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jay M.|abizena=Shafritz|urtea=1998|izenburua=International Encyclopedia of Public Policy and Administration|argitaletxea=Westview Press|orrialdea=p. 1242|orrialdeak=|ISBN=0-8133-9974-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King 1961eko abenduan lehen aldiz bisitan joan zenean, &quot;egun bat egon eta etxera itzultzeko asmoa zuen, aholkuak eman ondoren&quot;.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther|abizena=King|urtea=2001|izenburua=The Autobiography of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Hatchette Digital|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hurrengo egunean manifestari baketsuen [[atxiloketa]] masiboan harrapatu zuten, eta [[Fidantza kontratu|fidantza]] ezetsi zuen hiriak kontzesioak egin arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1990|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-064691-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen arabera, &quot;akordioa desohoretu eta urratu egin zen” bera hiritik alde ondoren.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

King 1962ko uztailean itzuli zen, eta berrogeita bost egun [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;an ala 178 dolarreko isuna eman zioten aukeran (2019an 1.500 $ baliokidea). Kartzela hartu zuen. Sententzia eman eta hiru egunera, Laurie Pritchett polizia-buruak era diskretuan Kingen isuna ordaindu, eta askatzea agindu zuen. &quot;Ikusita genuen bazkariko mahaiko aulkitxoetatik  bidaltzen zituztela ... elizetatik bota ... eta kartzelan sartu ... Baina lehen aldia zen, kartzelatik atera gintuzten [[Lekukotasun|lekuko]] izan ginela.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1990|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King Jr|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-064691-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Geroago King Egoitzak onartu zuen Billy Graham apaiz ebanjelista zuria izan zela espetxetik atera zuena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=King Center:Billy Graham|argitaletxea=Wayback Machine.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Ia urtebetez [[aktibismo]] lan asko egin zuen, emaitza ukigarri gutxirekin, eta mugimendua okertzen hasi zen. Kingek manifestazio guztiak etetea eskatu zuen, eta &quot;[[Penitentzia]] Eguna&quot; egitea indarkeriarik eza sustatzeko eta oinarri morala goian mantentzeko. Komunitate beltzaren barruan zeuden desadostasunak, eta tokiko gobernuek emandako erantzun apalak, ahaleginak deuseztatu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Susan M|abizena=Glisson|urtea=2006|izenburua=The Human Tradition in the Civil Rights Movement|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 190-193|ISBN=0-7425-4409-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Albany]]&lt;nowiki/&gt;ko ekimenak Kingentzako eta eskubide zibilen mugimendu nazionalarentzako funtsezko ikasgaia izan zen taktikak garatzerakoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=Albany, GA Movement&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, komunikabide nazionalek kritika handiak egin zioten Kingi, [[Porrot (argipena)|porrot]]&lt;nowiki/&gt;ean izandako eginkizunagatik. Eta SCLCren emaitza falta horrek, erakundearen eta SNCC [[Erradikal (argipena)|erradikal]]&lt;nowiki/&gt;agoaren arteko tartea handitu egin zuen. Albanyren ondoren, Kingek zirkunstantziak kontrolatu ahal izateko SCLCrako konpromisoak aukeratu nahi zituen, aurretik zeuden egoeretan sartu beharrean.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt;[[Fitxategi:MLK mugshot birmingham.jpg|thumb|King 1963an atxilotu egin zuten, Birminghameko arraza-segregazioaren aurka protestatzeagatik.]]

=== Birminghameko kanpaina, 1963 ===
1963ko apirilean, SCLCk arraza-segregazioaren eta injustizia ekonomikoaren aurkako kanpaina hasi zuen [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. Kanpainak indarkeriarik gabeko baina kontrako taktikak nahita erabili zituen, Wyatt Tee Walker apaizak garatuta neurri batean. Beltzek Birminghamen, SCLCrekin antolatuta, espazio [[Publiko (argipena)|publiko]]&lt;nowiki/&gt;ak okupatu zituzten martxekin eta lurrean jesarriz, bidegabe jotzen zituzten [[Lege (argipena)|legea]]&lt;nowiki/&gt;k urratuz&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Garrow|urtea=1989|izenburua=Bearing the Cross: Martin Luther King Jr. and the Southern Christian Leadership Conference|argitaletxea=Pulitzer Prize|orrialdea=p. 246|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-056692-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingen asmoa atxiloketa masiboak eragitea zen eta &quot;krisialdiz jositako egoera bat sortuz ezinbestean negoziaziorako ateak ireki&quot;. Kanpainako lehen [[Boluntariotza|boluntario]]&lt;nowiki/&gt;ek ez zuten hiria itxi edo komunikabideen arreta erakartzea lortu. King zalantzakor baten kezken gainetik, SCLC [[Estrategia|estratega]] James Bevelek kanpainaren [[Norabide (argipena)|norabide]]&lt;nowiki/&gt;a aldatu zuen, [[haur]]&lt;nowiki/&gt;rei eta [[gazte]]&lt;nowiki/&gt;ei manifestazioetan parte hartzeko deia eginez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Diane|abizena=McWhorter|urtea=2001|izenburua=&quot;Two Mayors and a King&quot;. Carry Me Home: Birmingham, Alabama: The Climactic Battle of the Civil Rights Revolution|url=https://archive.org/details/carrymehomebirmi00mcwh|argitaletxea=Simon and Schuster|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-7432-2648-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Newsweekek estrategia honi Haurren [[Gurutzadak|Gurutzada]] deitu zion.&lt;ref name=&quot;:14&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=David Edwin et all|abizena=Harrell, et all|urtea=2995|izenburua=Unto a Good Land: A History of the American People, Volume 2|argitaletxea=Wm B Eerdmans Publishing|orrialdea=p. 1055|orrialdeak=|ISBN=0-8028-2945-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1963|izenburua=&quot;Birmingham USA: Look at Them Run&quot;|argitaletxea=Newsweek|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Protesten garaian, Birminghameko [[Polizia]] Sailak, presiopeko urak eta polizia [[txakur]]&lt;nowiki/&gt;rak erabili zituzten manifestarien aurka, haurrak barne. Poliziaren erantzuna [[telebista]] nazionaleko [[albistegi]]&lt;nowiki/&gt;etan emititu zen, eta [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;ko arreta bereganatu zuen, amerikar zuri asko hunkituz eta mugimenduaren atzean amerikar beltzak sendotuz.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; [[Manifestazio|Manifestari]] guztiak ez ziren baketsuak izan, SCLCren asmo sutsuak gorabehera. Zenbait kasutan, auzotarrek poliziari eraso egin zioten, indarrez erantzun baitzuten. King eta SCLC kritikatu zituzten haurrak onartzeagatik min hartzeko lekuetan. Baina kanpaina arrakastatsua izan zen: Polizia buruak postua galdu zuen, &quot;Jim Crow&quot; [[ikur]]&lt;nowiki/&gt;rak jaitsi ziren eta leku publikoak beltzentzako irekiagoak izan ziren. Kingen ospea izugarri hobetu zen.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Photograph of White House Meeting with Civil Rights Leaders. June 22, 1963 - NARA - 194190 (no border).tif|thumb|[[Lyndon Baines Johnson|Lyndon B. Johnson]] eta [[Robert F. Kennedy]] eskubide zibilen buruzagiekin, 1963ko ekainaren 22an. ]]
King kanpaina hasieran [[atxilotu]] eta espetxeratu egin zuten. Bere 13garren atxiloketa,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1963|izenburua=&quot;Integration: Connor and King&quot;|argitaletxea=Newsweek|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; jasan zituen 29tik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Coretta Scott|abizena=King|urtea=2012|izenburua=&quot;The Meaning of The King Holiday&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Ziega]]&lt;nowiki/&gt;tik,  ''Birminghameko kartzelatik eskutitza'' ospetsua bidali zuen, mugimenduak aldaketa sozialak lortzeko bide legalak jarraitzeko deia eginaz. Arrazakeriaren krisia premia handiegia zela argudiatu zuen Kingek, eta orduko sistema larregi errotuta zegoela: &quot;Esperientzia mingarriaren bidez badakigu zapaltzaileak [[Askatasuna (argipena)|askatasuna]] ez duela inoiz [[Borondatezko gizarte aurreikuspeneko erakunde|borondatez]] ematen; zapalduek eskatu behar dutela.&quot;&lt;ref name=&quot;:15&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr|abizena=King|urtea=2012|izenburua=&quot;Letter from Birmingham Jail&quot;|argitaletxea=The Martin Luther King Jr. Research and Education Institute. King began writing the letter on newspaper margins and continued on bits of paper brought by friends|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Azpimarratu zuen Boston Tea Party, estatubatuar [[Kolonia (geografia politikoa)|kolonie]]&lt;nowiki/&gt;tan matxinatutako ekintza ospetsua, legez kanpoko [[Desobedientzia zibil|desobedientzia]] zibila izan zela, eta alderantziz, &quot;[[Adolf Hitler]]&lt;nowiki/&gt;rek [[Alemania]]&lt;nowiki/&gt;n egin zuen guztia ‘legala’ zela.&quot;&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt; Walter Reutherek, Estatu Batuetako Auto Langileen presidenteak, 160.000 dolarreko diru-laguntza zuzendu zien Kingi eta bere protesta-kideei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua=&quot;The Great Society: A New History with Amity Shlaes&quot;|argitaletxea=Hoover Institution|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== St. Augustine, Florida, 1964 ===
1964ko martxoan, Kingek eta SCLCek Robert Haylingen mugimendu eztabaidagarriarekin bat egin zuten [[St. Augustine (Florida)|St. Augustin]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Florida]]&lt;nowiki/&gt;n. Haylingen taldea NAACPn afiliatuta zegoen, baina bortizkeriarik gabeko taktikekin batera autodefentsa armatuaren alde egin zuenean, erakundetik bota egin zuten. Hala ere, SCLC bakezaleak onartu  egin zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1987|izenburua=Augustine.com – &quot;Black History: Dr. Robert B. Hayling&quot;; David J. Garrow, Bearing the Cross: Martin Luther King Jr. and the Southern Christian Leadership Conference|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=|orrialdeak=pp. 316–318|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek eta SCLCk iparraldeko aktibista zuriak Saint Augustinera eramateko lan egin zuten, besteak beste, [[errabino]]&lt;nowiki/&gt;en ordezkaritza bat eta [[Massachusetts|Massachuse]]&lt;nowiki/&gt;ttseko [[gobernadore]]a&lt;nowiki/&gt;ren 72 urteko ama. Guztiak [[atxilotu]]&lt;nowiki/&gt;ak izan ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;We Shall Overcome—Lincolnville Historic District&quot;|argitaletxea=nps.gov.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Maxine D., Kevin M.|abizena=Jones, McCarthy|urtea=1993|izenburua=African Americans in Florida: An Illustrated History|argitaletxea=Pineapple Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 113–5|ISBN=1-56164-031-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ekainean zehar, mugimenduak gauero egiten zituen martxak hirian barrena, &quot;askotan K.K.Klanen kontrako manifestazioei aurre eginez, [[komunikabide]] nazionalen arreta piztu zuen [[indarkeria]] suspertuz&quot;. Ehunka pertsona atxilotu eta espetxeratu zituzten. Mugimendu hori ematen zen bitartean, 1964ko [[Eskubide zibil eta politikoak|Eskubide]] Zibilen Legea onartu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=&quot;St. Augustine, Florida&quot;. Martin Luther King, Jr., Encyclopedia. The Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=Research and Education Institute, Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Selma, Alabama, 1964 ===
1964ko abenduan, Kingek eta SCLCek Ikasleen Indarkeriarik gabeko Koordinazio Batzordearekin (SNCC) batu ziren [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. Aurretik SNCC [[hautesle]]&lt;nowiki/&gt;en erregistroan lanean aritu zen hilabete batzuetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alex|abizena=Haley|urtea=1965|izenburua=&quot;Martin Luther King&quot;|argitaletxea=Interview. Playboy|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tokiko [[epaile]] batek agindua eman zuen, SNCC, SCLC, DCVL edo 41 eskubide zibilen izen bereko afiliatuen hiru pertsona edo gehiago biltzea galarazten zuena. Agindu honek eskubide zibilen jarduera behin-behinean geldiarazi zuen, Kingek 1965eko urtarrilean Brown [[Eliza (argipena)|Eliza]]&lt;nowiki/&gt;n aginduari aurre eginaz hitz egin zuen arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;The Selma Injunction&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;n, Alabaman, 1965eko martxoan estatuko polizien eta beste pertsona batzuen indarkeria manifestari baketsuen aurka, publizitate handia sortu zuen Alabamako [[arrazakeria]] nazio mailan ikusgai jarriz.

=== New York Hiria, 1964 ===
1964ko otsailean Kingek Eskola Berriako inaugurazio ekitaldian &quot;''Amerikarren [[arraza]] krisia''&quot; izeneko hitzaldia eman zuen, aurkezpen sortaren hasieran. Bere [[diskurtso]]a&lt;nowiki/&gt;ren audio grabaziorik ez zen ezagutzen, baina 2013ko abuztuan, ia 50 urte geroago, Eskolak 15 minutuko audiotape bat aurkitu zuen hitzaldi osteko [[Galdera-erantzun sistemak|galdera]] eta erantzun saiorena. Ohar horietan, Kingek [[Jawaharlal Nehru]]&lt;nowiki/&gt;rekin zuela gutxi izandako elkarrizketa bat aipatu zuen. Bertan Ameriketako [[Afro-amerikar|afroamerikar]] askoren egoera tristeak [[India]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Ukiezin (argipena)|ukiezin]]&lt;nowiki/&gt;ak zituztenarekin alderatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Mona|abizena=El Naggar|urtea=2013|izenburua=&quot;Found After Decades, a Forgotten Tape of King 'Thinking on His Feet'&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King - March on Washington colorized photo.jpg|thumb|King bere hitzaldirik ospetsuena &quot;''[[Amets bat dut]]''&quot; ematen, Lincoln Memorialaren aurrean, Washingtonen 1963an egin zen Lanpostuen eta Askatasunaren martxan.]]

== Washingtongo martxa, 1963 ==
King, SCLCko ordezkari bezala, &quot;''Sei Handiak''&quot; [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en [[erakunde]]&lt;nowiki/&gt;etako [[Lidergo|lider]]&lt;nowiki/&gt;ren artean zegoen, [[Enplegu]] eta [[Askatasun]]e&lt;nowiki/&gt;rako [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;eko martxaren antolaketan, 1963ko abuztuaren 28an burutu zena. Sei Handiak-en zeuden beste kideak honakoak ziren: Roy Wilkins ''Kolorezko Pertsonen Aurrerapenerako Elkarte Nazionalekoa''; Whitney Young, ''Hirien Liga Nazionalekoa''; A. Philip Randolph, ''Lo Egiteko Maletategien kofradiakoa''; John Lewis, ''SNCCkoa''; eta James L. Farmer Jr., ''Arrazen Berdintasuneko Kongresukoa''.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Henry Louis, Anthony|abizena=Gates, Appiah|urtea=1999|izenburua=Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience|url=https://archive.org/details/africanaencyclop00appi|argitaletxea=Basic Civitas Books|orrialdea=p. 1251|orrialdeak=|ISBN=0-465-00071-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bayard Rustinen [[homosexualitate]] irekiak, [[sozialismo]] demokratikoaren alde egiteak, eta AEBetako [[Alderdi Komunistaren Manifestua|Alderdi Komunista]]&lt;nowiki/&gt;rekin izan zituen lotura ohiek zirela eta, hainbat buruzagi zuri eta [[afro-amerikar]]&lt;nowiki/&gt;rek Kingi eskatu zioten Rustinengandik urruntzea,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Raymond|abizena=Arsenault|urtea=2006|izenburua=Freedom Riders: 1961 and the Struggle for Racial Justice|url=https://archive.org/details/freedomriders1960000arse|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 62|orrialdeak=|ISBN=0-19-513674-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta onartu egin zuen.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Hala ere, [[lankidetza]]&lt;nowiki/&gt;n aritu zen 1963ko Washingtoneko martxan, eta Rustin izan zen antolatzaile [[Logistika|logistiko]] eta [[Estrategia|estrategi]]&lt;nowiki/&gt;ko nagusia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=De Leon|urtea=1994|izenburua=Leaders from the 1960s: A biographical sourcebook of American activism|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=|orrialdeak=pp. 138–143|ISBN=0-313-27414-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sean Dennis|abizena=Cashman|urtea=1991|izenburua=African-Americans and the Quest for Civil Rights, 1900–1990|url=https://archive.org/details/africanamericans00cash|argitaletxea=NYU Press|orrialdea=p. 162|orrialdeak=|ISBN=0-8147-1441-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingentzat, polemika sortu zuen beste gertakizun bat ere egon zen, [[John Fitzgerald Kennedy|John F. Kennedy]] Estatu Batuetako presidenteak martxaren [[Ikuspegi komunikatibo|ikuspegi]]&lt;nowiki/&gt;a aldatzeko eskatu zuenean, Rustin izan zelako onartu zuen [[Pertsonaia (argipena)|pertsonai]]&lt;nowiki/&gt;a nagusietako bat.&lt;ref name=&quot;:16&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Arthur M.|abizena=Schlesinger Jr.|urtea=1978|izenburua=Robert Kennedy and His Times|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 350-351|ISBN=0345283449|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manning|abizena=Marable|urtea=1991|izenburua=Race, Reform, and Rebellion: The Second Reconstruction in Black America, 1945–1990|url=https://archive.org/details/racereformrebell0000mara|argitaletxea=Univ. Press of Mississippi|orrialdea=p. 74|orrialdeak=|ISBN=0-87805-493-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kennedyk hasieratik egin zuen martxaren aurka, kezkatuta baitzegoen eskubide zibilen [[legedi]]&lt;nowiki/&gt;a onartzearen unean kontrako eragina izan al zuelako. Hala ere, antolatzaileek [[irmo]] agertu ziren martxa egin egingo zelakoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jonathan, Zachary|abizena=Rosenberg, Karabell|urtea=2003|izenburua=Kennedy, Johnson, and the Quest for Justice: The Civil Rights Tapes|url=https://archive.org/details/kennedyjohnsonth00rose|argitaletxea=WW Norton &amp; Co|orrialdea=p. 130|orrialdeak=|ISBN=0-393-05122-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Antolakuntzak aurrera egin ahala, Kennedytarrek alde lan egitea erabaki zuten, garrantzitsua zelako arrakasta lortuko zuela ziurtatzea. Bestalde, Kennedy presidentea kezkatuta zegoen bertaratutakoak 100.000 baino gutxiago izan zitezkeelako. Hori saihestu asmoz, laguntza eskatu zien beste eliza batzuetako buru nagusiei eta Walter Reutheri, [[Automobilgintza]]&lt;nowiki/&gt;ko langileen presidentea, manifestariak mobilizatzen laguntzeko.&lt;ref name=&quot;:16&quot; /&gt;
[[Fitxategi:The March (1964 film).webm|thumb|''Martxa'', Estatu Batuetako Informazio Agentziak ekoiztutako dokumentala. ]]
Martxa, jatorriz, AEBetako [[Hegoalde (argipena)|hegoalde]]&lt;nowiki/&gt;ko beltzen egoera larria dramatizatzeko [[gertakari]] bezala pentsatua zegoen, eta baita antolatzaileen kezkak eta kexak era zuzenean jartzeko nazioaren [[Botere (argipena)|botere]]&lt;nowiki/&gt;aren [[hiriburu]]&lt;nowiki/&gt;ko egoitzaren aurrean. Antolatzaileek gobernu [[Federalismo|federal]]&lt;nowiki/&gt;a salatu nahi izan zuten, eskubide zibilen eta langileen eta beltzen segurtasun fisikoa ez bermatzeagatik. Taldeak presidentetzaren presioa eta eragina bereganatu zuen, eta gertaerak azkenean, tonu askoz ere bigunagoa hartu zuen.&lt;ref name=&quot;:17&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Grace Lee|abizena=Boggs|urtea=1998|izenburua=Living for Change: An Autobiography|argitaletxea=U of Minnesota Press|orrialdea=p. 127|orrialdeak=|ISBN=0-8166-2955-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ondorioz, eskubide zibilen aldeko ekintzaile batzuk arrazakeriaren martxa zehaztugabe bat zela zioten; [[Malcolm X]]&lt;nowiki/&gt;k berriz &quot;Washingtongo Fartsa&quot; deitu zuen, eta [[Islam]]&lt;nowiki/&gt;aren Nazioak debekatu egin zien bere kideei martxara joatea.&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul|abizena=Aron|urtea=2005|izenburua=Mysteries in History: From Prehistory to the Present|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=|orrialdeak=pp. 398–399|ISBN=1-85109-899-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Eskakizun zehatzak egin zituen martxak: [[ikastetxe]] publikoetan arraza segregazioa amaitzea; eskubide zibilen inguruko legeria esanguratsua garatzea, enpleguan arraza [[diskriminazio]]&lt;nowiki/&gt;a debekatzen zuen legea barne; eskubide zibiletako langileak babestea poliziaren basakeriaren aurka; langile guztientzako 2 $ko gutxieneko [[soldata]] (17 $ baliokidea 2019an); eta [[Washington D.C.|Washington D.C]].-ko autogobernua, orduan kongresu batzordeak gobernatzen zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carl, Rowena|abizena=Singleton, Wildin|urtea=1999|izenburua=The Sixties in America|url=https://archive.org/details/sixtiesinamerica02sing|argitaletxea=Salem Press|orrialdea=p. 454|orrialdeak=|ISBN=0-89356-982-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Scott H.|abizena=Bennett|urtea=2003|izenburua=Radical Pacifism: The War Resisters League and Gandhian Nonviolence in America, 1915–1963|argitaletxea=Syracuse University Press|orrialdea=p. 225|orrialdeak=|ISBN=0-8156-3003-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Danny|abizena=Davis|urtea=2007|izenburua=&quot;Celebrating the Birthday and Public Holiday for Martin Luther King, Jr&quot;|argitaletxea=Congressional Record. Library of Congress|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tentsioak izan arren, martxa erabateko arrakasta izan zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Roger S., William B., Christopher, Ronald M.|abizena=Powers, Vogele, Kruegler, McCarthy|urtea=1997|izenburua=Protest, power, and change: an encyclopedia of nonviolent action from ACT-UP to Women's Suffrage|argitaletxea=Taylor &amp; Francis|orrialdea=p. 313|orrialdeak=|ISBN=0-8153-0913-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Etnia]] desberdinetako milioi laurden pertsona baino gehiagok hartu zuten parte ekitaldian, [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;aren urratsetatik Mall Nazionaleraino, igerileku inguruan. Garai hartan, Washington D.C.ren historiako protesta [[Topaketa (argipena)|topaketa]]&lt;nowiki/&gt;rik handiena izan zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;

'''''[[Amets bat dut]]'' hitzaldia'''

Kingek 17 minutuko [[hitzaldi]]&lt;nowiki/&gt;a eman zuen, gerora &quot;''Amets bat dut''” (''I Have a Dream'') izenarekin ezagutu zena. Diskurtsoko pasarte ospetsuenean (bertan prestatutako testutik atera egin zen, ziurrenik [[Mahalia Jackson]]&lt;nowiki/&gt;ek bere atzetik &quot;Konta iezaiezu ametsa!&quot; oihu egin ziolako),&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gary|abizena=Younge|urtea=2003|izenburua=&quot;I have a dream&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Drew|abizena=Hansen|urtea=2005|izenburua=The Dream: Martin Luther King Jr. and the Speech that Inspired a Nation|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 98|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-008477-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King honela aritu zen:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther, Coretta Scott|abizena=King, King,|urtea=2008|izenburua=The Words of Martin Luther King Jr.: Second Edition|argitaletxea=Newmarket Press|orrialdea=p. 95|orrialdeak=|ISBN=978-1-55704-815-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:March on Washington edit.jpg|thumb|ezkerrera|150px|Washingtoneko 1963ko abuztuaren 28ko martxaren ikuspegi bat.]]

{{esaera2|
Adiskideok, gaur diotsuet, gaurko eta biharko zailtasunak eta frustrazioak gorabehera,
oraindik amets bat dudala. Amerikar ametsean sakon errotutako ametsa da.
Egunen batean, nazio hau altxatu eta bere kredoaren benetako zentzuaren arabera
biziko dela amesten dut: «gizon guztiak berdin sortu zirela baiesten dugu ziurtasun
osoz». Amesten dut, egunen batean, Georgiako muino gorrixketan, esklabo
zaharren seme-alabak eta esklabo trafikatzaileenak elkarrekin eseri ahal izango
direla anaitasunaren mahaiaren inguruan. Amesten dut, egunen batean, Mississippiko
estatua bera ere, injustiziaren bero-sapak itotako estatua izanik ere,
askatasunaren eta justiziaren oasi bihurtuko dela. Amesten dut, egunen batean, nire
lau seme-alabak biziko direla nazio batean non ez dituzten epaituko azalaren
koloreagatik, haien nortasunagatik baizik.

Amets bat dut, gaur!

Amesten dut, egunen batean, han Alabaman —arrazista suminduak dauden hartan,
gobernariaren ezpainetatik eragozteko eta deuseztatzeko hitzak sortzen diren
hartan—, egunen batean, hantxe bertan, Alabaman, mutiko eta neskato beltzek
eskua eman ahal izango dietela mutiko eta neskato zuriei, neba-arreba gisa.

Amets bat dut, gaur!

Gaur amesten dut, egunen batean, «bailara guztiak goratuko direla, muino eta
mendi guztiak berdindu egingo direla. Lautu egingo dira toki aldapatsuak eta
zuzendu bide bihurriak; eta, orduan, Jainkoaren aintza azalduko da eta gizateria
guztia lekuko izango da.|&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Fernando|abizena=Martínez Rueda||izena2=Mikel|abizena2=Aizpuru Murua|izenburua=Gaur egungo munduaren historia, 1945-2009|argitaletxea=Udako Euskal Unibertsitatea|data=2011|url=http://www.buruxkak.eus/liburua/gaur-egungo-munduaren-historia-1945-2009/1915|isbn=9788484383345}}&lt;/ref&gt;. Testu osoa irakurtzeko [https://wikisource.org/wiki/Amets_bat_dut Wikisourcen duzu eskuragarri]}}
&quot;''Amets bat dut''&quot; amerikar [[oratoria]]&lt;nowiki/&gt;ren historiako [[diskurtso]] onenetarikoa dela esan daiteke.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lucinda|abizena=Moore|urtea=2003|izenburua=&quot;Dream Assignment&quot;|argitaletxea=Smithsonian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Martxak, eta bereziki Kingek egindako hitzaldiak, eskubide zibilak Estatu Batuetako erreformen agendaren goialdean jartzen lagundu zuten, eta 1964. urteko [[Eskubide zibil eta politikoak|Eskubide Zibil]]&lt;nowiki/&gt;en Legea onartzea erraztu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James T.|abizena=Patterson|urtea=1996|izenburua=Grand Expectations: The United States, 1945–1974|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 482–85, 542–46|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sitkoff|abizena=Harvard|urtea=2008|izenburua=The Struggle for Black Equality|argitaletxea=Hill and Wang|orrialdea=|orrialdeak=pp. 152–53|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hitzaldiaren jatorrizko idatzizko kopia, Kingek gainean idatzitako oharrak barne, 1984an jakin zen George Raveling [[Iowa]] Unibertsitateko [[saskibaloi]]&lt;nowiki/&gt;ko lehen entrenatzaile [[afro-amerikar]]&lt;nowiki/&gt;raren esku zegoela. 1963. urtean, Raveling, 26 urte zituenean, [[Podium (argipena)|podium]]&lt;nowiki/&gt;etik gertu zegoen zutik, eta hitzaldia bukatu ala, adoretsu galdetu zion Kingi ea hitzaldiaren kopia har zezakeen. Eta lortu egin zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Patrick|abizena=Alvin|urtea=2013|izenburua=&quot;Guardian of history: MLK's &quot;I have a dream speech&quot; lives on&quot;|argitaletxea=CBS News. CBS Interactive Inc|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Bloody Sunday-officers await demonstrators.jpeg|thumb|[[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;ko polizia manifestarien zain, Edmund Pettus zubian.]]

== Selmako boto eskubideen aldeko mugimendua eta &quot;Igande odoltsua&quot;, 1965 ==
James Bevelek [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;tik [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ra martxa baterako deia egin zuenean, King, Bevel eta SCLCek zein SNCCrekin [[lankidetza]] partzialarekin, [[estatu]]&lt;nowiki/&gt;aren hiriburura martxa antolatzen saiatu ziren. 1965eko martxoko lehen saiakera, Edmun Pettus zubian manifestarien aurkako [[polizia]] [[indarkeria]]&lt;nowiki/&gt;gatik bertan behera utzi behar izan zuten. Egun hori Igande odoltsua (''Bloody Sunday'') izenarekin ezagutzen da, eta eskubide zibilen aldeko mugimenduaren alde laguntza publikoa lortzeko ahaleginean [[Inflexio-puntu|inflexio]] puntu garrantzitsua izan zen. Kingen indarkeriarik gabeko estrategiaren indarraren erakusketa dramatikoena izan zen, nahiz eta King bera ez egon [[partehartzaile]]&lt;nowiki/&gt;en artean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1998|izenburua=Autobiography|argitaletxea=Carson, Clayborne (ed.). Warner Books|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=0-446-52412-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Martxoan bertan, [[Lyndon Baines Johnson|Johnson]] [[Presidente]]&lt;nowiki/&gt;aren Administrazioko [[funtzionario]]&lt;nowiki/&gt;ekin bildu zen, manifestarien aurkako edozein epaiketa saiakera bertan behera uzteko. Elizako eginbeharrak zirela-eta ez zen martxara joan, baina gero idatzi zuen: &quot;Estatuko tropek egin zuten basakeria mota jakin izan banu, nire elizako eginbeharrak erabat uztera behartuta sentituko nintzateke.&quot; Protesten aurkako poliziaren basakeriaren grabazioak hedatu egin ziren, eta nazio osoko publikoaren [[haserre]]&lt;nowiki/&gt;a piztu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Jackson|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 222-223|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Bezoek ds Martin Luther King-selectionclip.ogv|thumb|Martin Luther King Jr. [[Herbehereetako Erresuma|Herbehereetan]], 1964an egindako elkarrizketan hitz egiten.]]

== Vietnamgo gerrako oposizioa ==
''AEBetako gobernua gaur egun munduko [[indarkeria]]&lt;nowiki/&gt;ren [[hornitzaile]] handiena da.''

- Martin Luther King Jr.

''Aitortu behar dugu ezin dugula gure arazoa orain konpondu [[Botere (argipena)|botere]] [[Ekonomia|ekonomiko]] eta [[politiko]]&lt;nowiki/&gt;aren birbanaketa erradikala sortu arte ... Horrek [[Balio (argipena)|balio]]&lt;nowiki/&gt;en eta beste gauza batzuen [[iraultza]] esan nahi du. Ikusi behar dugu orain [[arrazakeria]], [[Esplotazio (argipena)|esplotazio]] ekonomikoa eta [[militarismo]]a&lt;nowiki/&gt;ren gaitz guztiak lotuta daudela ... Ezin duzu bata kendu besteak kentzea lortzen ez baduzu ... [[Ameriketako Estatu Batuak|Amerika]]&lt;nowiki/&gt;ko bizitzaren [[egitura]] osoa aldatu behar da. Amerika nazio hipokritikoa da, eta guk geure etxe propioan ordena jarri behar dugu.''

—Martin Luther King Jr.

King denbora askoan egon zen Estatu Batuen parte hartzearen aurka [[Vietnam]]&lt;nowiki/&gt;go [[gerra]]&lt;nowiki/&gt;n,&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Braunstein|urtea=2004|izenburua=The Sixties Chronicle|url=https://archive.org/details/sixtieschronicle0000unse|argitaletxea=Legacy Publishing|orrialdea=p. 311|orrialdeak=|ISBN=1-4127-1009-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; baina hasiera baten [[hitzaldi]] publikoetan gaia saihestu egiten zuen, [[Lyndon Baines Johnson|Lyndon BJohnson]] presidentearen politiken kritikak eskubide zibilen helburuak oztopatzeko sor zitzaketen interferentziengatik.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; SCLCk Ekintza Zuzeneko zuzendari ohia eta gero Vietnamgo Gerra Amaitzeko Udaberriko Mobilizazio Batzordeko buru zen James Bevelek eskatuta, eta [[Muhammad Ali]]&lt;nowiki/&gt;ren zintzotasunak inspiratuta,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alexander|abizena=Remington|urtea=2008|izenburua=&quot;The Rev. James L. Bevel dies at 72; civil rights activist and top lieutenant to King&quot;|argitaletxea=Los Angeles Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek publikoki gerraren aurka egitea erabaki zuen, [[Oposizio (argipena)|oposizioa]] gero eta handiagoa zelako estatubatuar jendearen artean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael L.|abizena=Krenn|urtea=1998|izenburua=The African American Voice in U.S. Foreign Policy Since World War II|argitaletxea=Taylor &amp; Francis|orrialdea=p. 29|orrialdeak=|ISBN=0-8153-3418-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Pobreen Kanpaina, 1968 ==
1968an, Kingek eta SCLCek &quot;[[Pobrezia|Pobre]]&lt;nowiki/&gt;en Kanpaina&quot; antolatu zuten justizia [[Ekonomia|ekonomiko]]&lt;nowiki/&gt;ko gaiak jorratzeko. Kingek nazio osoa zeharkatu zuen, [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;era joango zen &quot;behartsuen arraza anitzeko armada&quot;ren martxa, Kapitolioan indarkeriarik ezaren bidez desobedientzia zibila sustatzeko, [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ak estatubatuar pobreentzako &quot;eskubide ekonomikoen [[Aitorpen (argipena)|aitorpen]]&lt;nowiki/&gt;a&quot; sortu arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ernesto B.|abizena=Vigil|urtea=1999|izenburua=The Crusade for Justice: Chicano Militancy and the Government's War on Dissent|argitaletxea=University of Wisconsin Press|orrialdea=p. 54|orrialdeak=|ISBN=0-299-16224-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Russell|abizena=Kick|urtea=2001|izenburua=You are Being Lied to: The Disinformation Guide to Media Distortion, Historical Whitewashes and Cultural Myths|argitaletxea=The Disinformation Campaign|orrialdea=p. 1991|orrialdeak=|ISBN=0-9664100-7-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kanpainaren aurretik Kingen bere azken liburua argitaratu zuen “''Nora goaz hemendik: [[Kaos (argipena)|kaos]]&lt;nowiki/&gt;era ala [[Komunitate (argipena)|komunitate]]&lt;nowiki/&gt;ra''?”, gai sozialak aztertuz eta pobreziari aurre egiteko modua zehaztuz. King [[Henri-Georges Clouzot|Henry George]]&lt;nowiki/&gt;ren liburua aipatzen zuen, “''Aurrerapena eta Txirotasuna''”, bereziki oinarrizko [[Errenta (argipena)|errenta]] bermatuaren alde.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Dan|abizena=Sullivan|urtea=2015|izenburua=&quot;Where Was Martin Luther King Heading?&quot;|argitaletxea=savingcommunities.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=&quot;Martin Luther King – Final Advice&quot;|argitaletxea=The Progress Report|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Matthew|abizena=Yglesias|urtea=2013|izenburua=&quot;Martin Luther King's Case for a Guaranteed Basic Income&quot;|argitaletxea=Slate|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kanpaina [[Washington D.C.|Washington D.C]].ko martxarekin amaitu zen, Estatu Batuetako komunitate behartsuenei laguntza ekonomikoa eskatuz. Kingek eta SCLCek gobernuari eskatu zioten Amerikako hiriak berreraikitzen inbertitzeko. Sentitzen zuen Kongresuak &quot;[[behartsu]]&lt;nowiki/&gt;ekiko [[etsai]]&lt;nowiki/&gt;tasuna&quot; erakutsi zuela, &quot;[[Funts propio|funts]] [[militar]]&lt;nowiki/&gt;rak azkartasunez eta eskuzabaltasunez&quot; gastatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven, Charles M., James T.|abizena=Lawson, Payne, Patterson|urtea=2006|izenburua=Debating the Civil Rights Movement, 1945–1968|url=https://archive.org/details/debatingcivilrig2ndelaws|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 148-149|ISBN=0-7425-5109-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Pobreen Kanpaina polemikoa izan zen, baita eskubide zibilen mugimenduaren barnean ere. Bayard Rustinek dimisioa aurkeztu zuen, martxaren helburuak zabalegiak zirela esanez, bere eskakizunak eginezinezkoak zirela, eta kanpaina horiek pobreen eta beltzen kontrako [[Indarkeria|biolentzia]] eta [[Errepresio (argipena)|errepresio]]&lt;nowiki/&gt;a azkartuko zituztelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Maurice|abizena=Isserman|urtea=2001|izenburua=The Other American: The Life of Michael Harrington|argitaletxea=Public Affairs|orrialdea=p. 281|orrialdeak=|ISBN=1-58648-036-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:Martin Luther King was shot here Small Web view.jpg|thumb|Lorraine Motela, King erail zuten tokia. Gaur egun Eskubide Zibilen Museo Nazionalaren gunea da.]]

== Hilketa eta ondorenak ==
1968ko martxoaren 29an, King [[Memphis]]&lt;nowiki/&gt;era joan zen, sanitario publikoetako langile beltzei laguntzera. Martxoaren 12az geroztik [[greba]]&lt;nowiki/&gt;n zeuden [[soldata]] altuagoak eta tratu hobea lortzeko asmoarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=1,300 Members Participate in Memphis Garbage Strike&quot;.|argitaletxea=AFSCME|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Gertaera baten, kaleko konponketa lanetako [[Beltz (pertsona)|beltz]]&lt;nowiki/&gt;ek bi orduko ordaina jaso zuten etxera bidali zituztenean [[eguraldi]] txarra zela eta, baina langile zuriek egun osoko ordaina jaso zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=&quot;Memphis Strikers Stand Firm&quot;|argitaletxea=AFSCME|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Davis|abizena=Townsend|urtea=1998|izenburua=Weary Feet, Rested Souls: A Guided History of the Civil Rights Movement|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 364|orrialdeak=|ISBN=9780393045925|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingen Memphiseko Lorraine moteleko 306 gela zuen erreserbatuta. Erailketa ikusi zuen Abernathyk, Estatu Batuetako Erailketen Etxeko Batzordearen aurrean esan zuen King eta haren ingurukoak 306 aretoan egoten zirela beti, &quot;King-Abernathy suite&quot; izenaz ezagutzen zela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2000|izenburua=&quot;King V. Jowers Conspiracy Allegations&quot;. United States Department of Justice Investigation of Recent Allegations Regarding the Assassination of Dr. Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=U.S. Department of Justice|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Han bertan zegoen [[Jesse Jackson]]&lt;nowiki/&gt;en esanetan, Kingen azken hitzak hil zuten [[balkoi]]&lt;nowiki/&gt;tik Ben Branch [[musika]]ri&lt;nowiki/&gt;arentzat izan ziren, gau hartan King egongo zen ekitaldi baten parte-hartzen zuelako: &quot;''Ben, ziurtatu 'Hartu nire eskua, Jaun preziatua’ jotzen duzula' gaur gaueko bileran. Jo ezazu dotore.”''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ed|abizena=Pilkington|urtea=2008|izenburua=&quot;40 years after King's death, Jackson hails first steps into promised land&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Zoritxarrez [[James Earl Ray]]&lt;nowiki/&gt;k tirokatu zuen 1968ko apirilaren 4ko 18:01ean, motelaren bigarren solairuko balkoian zegoela. [[Bala]] eskuineko [[masail]]&lt;nowiki/&gt;etik sartu zitzaion, [[masailezur]]&lt;nowiki/&gt;ra txikituz eta gero [[bizkarrezur]]&lt;nowiki/&gt;rean barrena ibili zen [[sorbalda]]&lt;nowiki/&gt;n sartu aurretik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joe, Walter, Bill|abizena=Garner, Cronkite, Kurtis|urtea=2002|izenburua=We Interrupt This Broadcast: The Events that Stopped Our Lives ... from the Hindenburg Explosion to the Attacks of September 11|url=https://archive.org/details/weinterruptthisb00garn_0|argitaletxea=Sourcebooks|orrialdea=p. 62|orrialdeak=|ISBN=1-57071-974-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William|abizena=Pepper|urtea=2003|izenburua=An Act of State: The Execution of Martin Luther King|url=https://archive.org/details/actofstateexe00pepp|argitaletxea=Verso|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=1-85984-695-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Bular]]&lt;nowiki/&gt;reko larrialdiko kirurgiaren ostean, King San Jose ospitalean hil zen 19:05ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lionel|abizena=Lokos|urtea=1968|izenburua=House Divided: The Life and Legacy of Martin Luther King|argitaletxea=Arlington House|orrialdea=p. 48.|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; [[Autopsia]]&lt;nowiki/&gt;k agerian utzi zuen 39 urte baino ez izan arren, &quot;60 urteko [[bihotz]]&lt;nowiki/&gt;a zuela&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Citizen King Transcript&quot;|argitaletxea=PBS|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Batzuk zioten eskubide zibilen mugimenduan aritutako 13 urteko [[estres]]&lt;nowiki/&gt;agatik izango zela. Martin Luther King Jr. [[Parke nazional|Parke]] Historiko Nazionalean dago lurperatuta.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert, Maureen, Steven H.|abizena=Blythe, Carroll, Moffson|urtea=1993|izenburua=&quot;National Register of Historic Places Registration: Martin Luther King Jr. National Historic Site&quot; (PDF)|argitaletxea=National Park Service|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Ondorenak ===
Hilketak nazio osoan [[Istilu (gatazka)|istilu]] [[Arrazismo|arraziste]]&lt;nowiki/&gt;n uholdeak eragin zituenː [[Washington D.C.]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Chicago]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Baltimore]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Louisville]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Kansas City]]&lt;nowiki/&gt;n eta beste dozenaka hiritan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=1968: Martin Luther King shot dead&quot;. On this Day|argitaletxea=BBC (2006)|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Clay|abizena=Risen|urtea=2009|izenburua=A Nation on Fire: America in the Wake of the King Assassination|url=https://archive.org/details/nationonfireamer00rise|argitaletxea=John Wiley &amp; Sons|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-470-17710-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Robert Kennedy|Robert F. Kennedy]] presidentetzarako hautagaia [[Indianapolis]]&lt;nowiki/&gt;era zihoan kanpainako agerraldi baten hitz egitera, Kingen heriotzaren informazioa jaso zuenean. [[Diskurtso]] laburra eta inprobisatua egin zuen tragediaren berri emateko, eta Kingen [[Biolentzia-eza aktiboa|biolentzia-eza]]&lt;nowiki/&gt;ren idealarekin jarraitzeko eskatu zien laguntzaileei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joe|abizena=Klein|urtea=2006|izenburua=Politics Lost: How American Democracy was Trivialized by People Who Think You're Stupid|url=https://archive.org/details/politicslosthowa00klei|argitaletxea=New York: Doubleday|orrialdea=p. 6|orrialdeak=|ISBN=978-0-385-51027-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; James Farmer Jr.ek eta eskubide zibilen beste [[agintari]] batzuk ere indarkeriarik gabeko ekintzak eskatu zituzten, nahiz eta Stokely Carmichael militanteak erantzun sendoagoa aldarrikatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2010|izenburua=&quot;1968 Year In Review&quot;|argitaletxea=United Press International|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Memphis]] hiriak greba azkar konpondu zuen, saneamenduko [[langile]]&lt;nowiki/&gt;en aldeko baldintzekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=AFSCME Wins in Memphis&quot;|argitaletxea=AFSCME The Public Employee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 97|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Coretta Scott King by Moneta Sleet.jpg|thumb|Coretta Scott King alaba Bernice kontsolatzen, Martin Luther King senarraren hileta elizkizunean. Moneta Sleet Jr.en [[Pulitzer saria]] irabazitako argazkian.]]

=== Konspirazio salaketak ===
Ray-ren [[abokatu]]&lt;nowiki/&gt;ek [[petxero]] bat zela mantendu zuten beti, Lee Harvey Oswald hiltzailea bezala [[John Fitzgerald Kennedy|John F. Kennedy]]&lt;nowiki/&gt;ren erailketan, teoria konspiratzailean atzen zeudelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=&quot;From small-time criminal to notorious assassin&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Baieztapen horren aldekoek esan zuten Rayren [[aitortza]] presiopean eman zela, [[heriotza zigor]]ra&lt;nowiki/&gt;rekin mehatxatu zutelako.&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=&quot;James Earl Ray Dead At 70&quot;|argitaletxea=CBS|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Knight|urtea=2003|izenburua=Conspiracy Theories in American History: An Encyclopedia|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=p. 402|orrialdeak=|ISBN=1-57607-812-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ray [[Lapurreta|lapur]]&lt;nowiki/&gt;ra eta doilorra zela onartu zuten, baina armekin delitu krimenak egiteagatik ez zuela inolako [[erregistro]]&lt;nowiki/&gt;rik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lee|abizena=Davis|urtea=1995|izenburua=Assassination: 20 Assassinations that Changed the World|url=https://archive.org/details/assassinationtwe0000davi|argitaletxea=JG Press|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=1-57215-235-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, AEBetako hainbat hiritan [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;etako espedienteek frogatu zuten behin baino gehiagotan [[preso]] izan zela lapurreta armatuak egotzita.&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=James|abizena=Polk|urtea=2008|izenburua=&quot;The case against James Earl Ray&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hilketaren aurkako [[konspirazio]] bat susmatzen zutenek zioten bi balistika frogek erakutsi zutela Rayren Remington Gamemasterren antzeko [[fusil]] bat izan zela hilketaren arma. Proba horiek ez zuten zehazki Rayren fusila adierazi.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=Questions left hanging by James Earl Ray's death&quot;|argitaletxea=BBC|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere heriotzaren unean, Kingen inguruko lekukoek esan zuten [[tiro]]&lt;nowiki/&gt;a beste toki batetik zetorrela. Esan zuten etxola ondoan zegoen [[zuhaixka]] lodi baten atzetik zetorrela - hilketaren ondorengo egunetan [[Ebaki, moztu eta itsatsi|moztu]] egin zuten-, eta ez motelaren [[leiho]]&lt;nowiki/&gt;tik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Gerold|urtea=1972|izenburua=An American Death: The True Story of the Assassination of Dr. Martin Luther King Jr. and the Greatest Manhunt of our Time|argitaletxea=Doubleday|orrialdea=p. 283|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, Rayren aztarna handiak aurkitu ziren [[armairu]]&lt;nowiki/&gt;an, eta [[bainugela]]&lt;nowiki/&gt;n utzi zuten hainbat objektuetan, hala nola fusila, [[Prismatiko (argipena)|prismatiko]] bikotea, arropa artikuluak, egunkaria, etab.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt; Rayen [[hatz-marka]]k zituen [[errifle]]&lt;nowiki/&gt;aren azterketak zehaztu zuen gutxienez tiro bat tirokatu zela erailketaren unean.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;

2004an, [[Jesse Jackson]]&lt;nowiki/&gt;ek honako hau adierazi zuen&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Taylor|abizena=Branch|urtea=2006|izenburua=At Canaan's Edge: America in the King Years, 1965–68|url=https://archive.org/details/atcanaansedgeame00bran|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 770|orrialdeak=|ISBN=978-0-684-85712-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;: “Kontua da [[Martxa eta Borroka|martxa]] eteteko saboteatzaileak egon zirela. Eta geure [[erakunde]]&lt;nowiki/&gt;aren barnean, oso pertsona esanguratsuak aurkitu genituen gobernuko [[nomina]]&lt;nowiki/&gt;k zituztenak. Beraz, barne infiltrazioak, kanpoko saboteatzaileak, eta [[prentsa]]&lt;nowiki/&gt;ren erasoak. ... Ez dut inoiz sinetsiko James Earl Rayk izan zuela [[arrazoi]]&lt;nowiki/&gt;rik, [[diru]]a eta [[Mugikortasun iraunkor|mugikortasun]]&lt;nowiki/&gt;a bakarrik egin ahal izateko. Gure [[gobernu]]&lt;nowiki/&gt;a oso arduratuta zegoen eskenatokia prestatzen, eta baita James Earl Rayk handik ihes egiteko bidea.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Amy, Juan|abizena=Goodman, Gonzalez|urtea=2004|izenburua=&quot;Jesse Jackson On 'Mad Dean Disease', the 2000 Elections and Rev. Dr. Martin Luther King&quot;|argitaletxea=Democracy Now!|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Legatua ==
Kingen ondare nagusia [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etan eskubide zibilen gaineko [[aurrerapen]]&lt;nowiki/&gt;ak ziurtatzea izan zen. King eraila izan eta egun batzuetara, [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ak 1968. urteko Eskubide Zibilen Legea onartu zuen.&lt;ref name=&quot;:23&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;The History of Fair Housing&quot;|argitaletxea=U.S. Department of Housing and Urban Development|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Legearen VIII tituluak, Bidezko [[Etxebizitza]]&lt;nowiki/&gt;ren Legea izenaz ezagutzen denak, etxebizitza eta etxebizitzarekin lotutako transakzioetan diskriminazioa debekatu zuen [[arraza]]&lt;nowiki/&gt;ren, [[erlijio]]&lt;nowiki/&gt;aren edo jatorri nazionalaren arabera (gero zabaldu egin zen [[sexu]]&lt;nowiki/&gt;a, [[familia]] egoerara eta ezgaitasunera). Legedi hau AEBetan egoitza-diskriminazioari aurre egiteko Kingen borrokari egindako omenaldia izan zela diote.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King, Jr. and Lyndon Johnson 2.jpg|thumb|[[Lyndon B. Johnson]] presidentea Kingekin bileran, Etxe Zuriko kabinete bulegoan, 1966an.]]
Nazioartean, Kingen ondareak [[Hegoafrika]]&lt;nowiki/&gt;ko Kontzientzia Beltzaren Mugimenduan eta eskubide zibilen mugimenduan eragina izan zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gwen|abizena=Ansell|urtea=2005|izenburua=Soweto Blues: Jazz, Popular Music, and Politics in South Africa|argitaletxea=Continuum International Publishing Group|orrialdea=p. 139|orrialdeak=|ISBN=0-8264-1753-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hillary Rodham|abizena=Clinton|urtea=2007|izenburua=It Takes a Village: And Other Lessons Children Teach Us|url=https://archive.org/details/ittakesvillage00clin|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 137|orrialdeak=|ISBN=978-1-4165-4064-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen lana Albert Lutuli Hegoafrikako liderraren inspirazio iturri izan zen, eta bere herrialdeko justizia arrazaren alde borrokatzearen, [[Nobel Sariak|Nobel Saria]] jaso zuen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; King estatubatuar [[ikono]] bihurtu da [[liberalismo]] amerikarraren eta [[aurrerakoitasun]]&lt;nowiki/&gt;aren historian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul R.|abizena=Krugman|urtea=2009|izenburua=The Conscience of a Liberal|url=https://archive.org/details/conscienceoflib00krug|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 84|orrialdeak=|ISBN=978-0-393-33313-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, Kingen pentsaerak [[John Hume]] [[irlandar]] politikari eta [[Aktibismo|aktibista]]&lt;nowiki/&gt;ri ere eragin zion.

Coretta Scott King [[emazte]]&lt;nowiki/&gt;ak bere senarraren arrastoak jarraitu zituen, eta 2006an hil zen arte, [[justizia sozial]]&lt;nowiki/&gt;aren eta [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en arloan aritu zen. Martin Luther King erail zuten urte berean, King Zentroa sortu zuten [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;n, bere ondarea kontserbatzeko eta indarkeriarik gabeko gatazken konponbidea eta tolerantzia, mundu mailan sustatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;The King Center's Mission&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Haien semea, Dexter King, zentroko presidentea da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Larry|abizena=Copeland|urtea=2006|izenburua=&quot;Future of Atlanta's King Center in limbo&quot;|argitaletxea=USA Today|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Chairman's Message: Introduction to the King Center and its Mission&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Martin Luther King Jr. Eguna'''

1971n hasita, [[Missouri]]&lt;nowiki/&gt;ko [[St. Louis konderria (Missouri)|St Louis]] hiria eta estatu batzuk jai egunak ezarri zituzten Kingen omenez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joseph|abizena=Leahy|urtea=2014|izenburua=&quot;St. Louis Remains A Stronghold For Dr. King's Dream&quot;|argitaletxea=News for St. Louis, St. Louis Public Radio|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Etxe Zuria|Etxe Zuri]]&lt;nowiki/&gt;ko Rose Lorategian, 1983ko azaroan [[Ronald Reagan]] presidenteak lege bat sinatu zuen King omentzeko jai egun [[Federalismo|federal]]&lt;nowiki/&gt;a sortuz. 1986ko urtarrilaren 20an egin zen lehenengo aldiz, eta Martin Luther King Jr. Eguna izena du. 1992an [[George H. W. Bush]] presidentetzara ailegatu ondoren, jai eguna urtero urtarrileko hirugarren astelehenean egiten da, Kingen jaiotza egunetik gertu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1992|izenburua=&quot;Proclamation 6401 – Martin Luther King Jr. Federal Holiday&quot;|argitaletxea=The American Presidency Project|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Martin Luther King Day&quot;|argitaletxea=U.S. Department of State|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2000ko urtarrilaren 17an, lehenengo aldiz, Martin Luther King Jr. Eguna ofizialki [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etako berrogeita hamar estatu guztietan egin zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carey|abizena=Goldberg|urtea=1999|izenburua=&quot;Contrarian New Hampshire To Honor Dr. King, at Last&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Oroitzapen liturgikoak'''

King [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etako [[Eliza (argipena)|eliza]] apezpikularrak [[martiri]]&lt;nowiki/&gt;tzat gogoratzen du, urtero ospatzen duen [[heriotza]]&lt;nowiki/&gt;ren urteurrenean, apirilaren 4an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Martin Luther King Day Weekend 2012&quot; (PDF)|argitaletxea=Episcopal Church|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Amerikako Eliza [[luterano]] [[ebanjeliko]]&lt;nowiki/&gt;ak King liturgikoki oroitzen du bere [[jaiotza]]&lt;nowiki/&gt;ren urteurrenean, urtarrilaren 15ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Church Year and Calendar&quot;|argitaletxea=St. Bartholomew Lutheran Church|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Erresuma Batuko ondarea'''

[[Erresuma Batua]]&lt;nowiki/&gt;n, The [[Northumbria]] eta [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]] Unibertsitateek Martin Luther King Bakearen Batzordea, sortu zuten, Kingen ondarea omentzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Martin Luther King Peace Committee&quot;|argitaletxea=Newcastle University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere ikuspegian inspiratuta, Erresuma Batuan hainbat jarduera egiten ditu &quot;bakearen [[kultura]] eraikitzen&quot; ahalegintzen baita.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Brian|abizena=Ward|urtea=|izenburua=&quot;A King in Newcastle; Martin Luther King Jr. and British Race Relations, 1967–1968&quot;|argitaletxea=The Georgia Historical Quarterly. 79 (3)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 599–632|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Material galera'''

2019ko ekainean, [[The New York Times]] aldizkariak Martin Luther King Jr. ere zerrendatu zuen, 2008an [[Universal Studios]]&lt;nowiki/&gt;eko suteetan ehunka artisten materiala suntsitu zenean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jody|abizena=Rosen|urtea=2019|izenburua=&quot;Here Are Hundreds More Artists Whose Tapes Were Destroyed in the UMG Fire&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Ideiak, eraginak eta jarrera politikoak ==

=== Erlijioa ===
Apaiz kristau bezala, Kingen eragin nagusia [[Jesus Nazaretekoa|Jesukristo]] eta [[ebanjelio]] kristauak izan ziren, ia beti aipatzen zituenak erlijio bileretan, elizetan egindako hitzaldietan eta diskurtso publikoetan. Kingen [[fede]]&lt;nowiki/&gt;a Jesusen honako aginduan oinarritu zen, maite zure [[lagun]] hurkoa zeure burua bezala, Jainkoa maitatuz guztiarekin gainetik, eta [[etsai]]&lt;nowiki/&gt;ak maitatuz, beraien alde [[otoitz]] eginaz eta bedeinkatuz. Bere indarkeriarik ezaren pentsamoldearen oinarrian bazegoen baita beste masaila ipini Mendiko sermoian agertzen zena, Jesusek ezpata bere lekuan berriro sartuz ([[Mateoren Ebanjelioa|Mateo]] 26:52).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1957|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr., Justice Without Violence – April 3, 1957&quot;|argitaletxea=Mlk-kpp01.stanford.edu|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;eko [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;tik idatzitako [[eskutitz]] ospetsuan, Kingek Jesusen &quot;[[Muturreko (argipena)|muturreko]]&quot; maitasun bezala deskribatzen zuenarekin bat etorri nahi zuen, eta beste [[Bakezaletasun|bakezale]] kristau asko ere aipatu zituen, oso ohikoa baitzen berarentzat.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1967|izenburua=Why Jesus Called A Man A Fool. Delivered at Mount Pisgah Missionary Baptist Church, Chicago, Illinois|argitaletxea=The Martin Luther King Jr. Research and Education Institute|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Josh|abizena=Fleet|urtea=2013|izenburua=&quot;'A Gift Of Love': Martin Luther King's Sermons From Strength To Love (EXCERPT)&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:BayardRustinAug1963-LibraryOfCongress crop.jpg|thumb|Kingek, Bayard Rustin bezalako eskarmentudunekin batera lan egin zuen, biolentziarik gabeko taktikak garatzeko.]]

=== Indarkeriarik eza ===
''Munduko [[bake]]&lt;nowiki/&gt;a biolentziarik ezaren bitartez ez da ez zentzugabea eta ez ezinezkoa. Gainerako [[metodo]] guztiek [[Huts (argipena)|huts]] egin dute. Bestela, berriro hasi beharko ginateke. Indarkeriarik eza abiapuntu ona da. Metodo honetan sinesten dugunok [[arrazoimen]]a&lt;nowiki/&gt;ren, santutasunaren eta ulermenaren ahotsak izan daitezke indarkeriaren, gorrotoaren eta emozioen ahotsen artean. Oso ongi molda dezakegu bake giro bat, horretatik bake sistema bat eraikitzeko.''

- Martin Luther King Jr.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin|abizena=Luther King Jr|urtea=2013|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King, Jr. speaking at The New School&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bayard Rustin eskubide zibilen [[Afro-amerikar|afroamerikar]] [[Aktibismo|aktibista]] izan zen Kingen indarkeriarik ezaren ohiko aholkularia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James J.|abizena=Farrell|urtea=1997|izenburua=The Spirit of the Sixties: Making Postwar Radicalism|url=https://archive.org/details/spiritofsixtiesm0000farr|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 90|orrialdeak=|ISBN=0-415-91385-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Era berean, Harris Wofford eta Glenn Smiley aktibista zuriek ere aholkatzen zuten.&lt;ref name=&quot;:8&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2017|izenburua=&quot;Wofford, Harris Llewellyn&quot;|argitaletxea=The Martin Luther King, Jr. Research and Education Institute. Stanford|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Rustin eta Smiley kristau bakezale tradizioaren jatorrikoak ziren, eta Woffordek eta Rustinek [[Mahatma Gandhi]]&lt;nowiki/&gt;ren irakaspenak aztertuak zituzten. Rustinek indarkeriarik eza aplikatu zuen Adiskidetze Eguna kanpainan 1940ko hamarkadan,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Richard D.|abizena=Kahlenberg|urtea=1997|izenburua=&quot;Book Review: Bayard Rustin: Troubles I've Seen&quot;|argitaletxea=Washington Monthly.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Wofford hegoaldeko beltzei Gandhismoa sustatzen aritu zen 1950eko hamarkadaren hasieratik.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;

=== Aktibismoa eta inplikazioa amerikar natiboekin ===
King natibo [[estatubatuar]]&lt;nowiki/&gt;raren [[eskubide]]&lt;nowiki/&gt;en aldekoa zen. Amerikar natiboak ere Kingen eskubide zibilen mugimenduaren aldekoak ziren, bertako amerikarren parte-hartze aktiboa sustatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gyasi|abizena=Ross|urtea=2018|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King, Jr., Black People and Indigenous People: How We Cash This Damn Check&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Indiar [[Gazteria]]&lt;nowiki/&gt;ren Kontseilu Nazionalak (NIYC) laguntza handia eman zuen Kingen kanpainetan,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Albert|abizena=Bender|urtea=2014|izenburua=&quot;Dr. King spoke out against the genocide of Native Americans&quot;|argitaletxea=People's World|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; bereziki 1968ko [[Pobrezia|Pobre]]&lt;nowiki/&gt;en Herri Kanpainan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kevin|abizena=Garcia|urtea=2014|izenburua=&quot;The American Indian Civil Rights Movement: A case study in Civil Society Protest&quot;|argitaletxea=Yesterday and Today. 12|orrialdea=|orrialdeak=pp. 60–74|ISBN=ISSN 2309-9003|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen &quot;''Zergatik ezin dugun itxaron''&quot; liburuan honako hau idatzi zuen: “''Gure nazioa [[genozidio]]&lt;nowiki/&gt;an sortu zen jatorrizko amerikarra, indiarra, [[arraza]] txikiagoa zela esaten zuen [[doktrina]] hartzerakoan. Gure bazterretan Beltz (Negro) asko egon aurretik, arraza gorrotoaren urradurak jadanik gizarte [[Kolonialismo|kolonial]]&lt;nowiki/&gt;a desitxuratua zuen. XVI. [[mende]]&lt;nowiki/&gt;tik aurrera, odola isuri zen arraza nagusitasunaren aurkako borroketan. Beharbada, herri [[indigena]] ezabatzeko politika nazionala garatu duen nazio bakarra gara. Gainera, esperientzia tragiko hori [[Gurutzadak|gurutzada]] [[Noblezia|noble]] bihurtu zuten. Izan ere, gaur egun ere ez dugu baimenik pasarte lotsagarri horiek arbuiatzeko edo lotsa sentitzeko. Gure [[literatura]], gure [[Film (zinema)|film]], gure [[drama]], gure [[folklore]] guztiak goratu egiten dute''.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Levi|abizena=Rickert|urtea=2017|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King Jr: Our Nation was Born in Genocide&quot;|argitaletxea=Native News Online|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Politika ===
[[Fitxategi:Bomb wreckage near Gaston Motel (14 May 1963).JPG|thumb|Kingek ostatu hartu eta egun gutxira, 1963ko maiatzaren 11n lehergailu batek eztanda egin zuen Gaston Motelean. Beste lehergailu bat ere jarri zuten Williams anaia apaizaren etxean.]]
SCLCko [[buruzagi]] bezala, Kingek AEBetako [[Alderdi politiko|alderdi]] politiko edo hautagairik publikoki ez babesteko jokabideari eutsi zion: &quot;Sentitzen dut norbait lerrokatu gabeko posizioan egon behar dela, bi alderdiei [[objektibo]]&lt;nowiki/&gt;ki begiratzeko eta bien [[kontzientzia]] izateko, ez bata edo bestearen [[Morroi (argipena)|morroi]] edo nagusi.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1958ko elkarrizketa baten adierazi zuen ez zela alderdi perfekturik, esanez:« Ez dut uste alderdi [[Errepublikanismo|errepublikano]]&lt;nowiki/&gt;a Jainko [[Ahalguztiduntasun|ahalguztidun]]&lt;nowiki/&gt;az beterik dagoenik, ez eta alderdi [[demokratiko]]&lt;nowiki/&gt;a. Biek ahulguneak dituzte ... Eta ez dut inolako lotura bereizezinik alderdi biekin.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=2000|izenburua=The Papers of Martin Luther King, Jr: Symbol of the Movement, January 1957 – December 1958|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=p. 364|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-22231-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek Paul Douglas [[Illinois]]&lt;nowiki/&gt;ko [[senatari]] demokratikoa goraipatu zuen &quot;senatari guztietatik handiena &quot;izateagatik, eskubide zibilen arrazoien defentsa sutsua egiteagatik urteetan zehar.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James L|abizena=Merriner|urtea=2003|izenburua=&quot;Illinois' liberal giant, Paul Douglas&quot;|argitaletxea=Chicago Tribune|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Kalte-ordaina ===
Kingek adierazi zuen amerikar beltzek, eta baita beste hainbat estatubatuar [[Desgaitasun|desgaitu]]&lt;nowiki/&gt;ek ere, [[Kalte (argipena)|kalte]] historikoengatik konpentsatuak izan behar zutela. 1965ean [[Playboy]]&lt;nowiki/&gt;k egindako elkarrizketa baten, esan zuen estatubatuar beltzei [[Berdintasun (argipena)|berdintasun]]&lt;nowiki/&gt;a ematearekin soilik ezin zela errealitatean haien eta zurien arteko alde ekonomikoa itxiko. Kingen arabera, ez zuen [[esklabotza]]&lt;nowiki/&gt;ren ondorioz galdutako [[soldata]]&lt;nowiki/&gt;k erabat itzultzea bilatzen, ezinezkoa zela uste zuelako, baina talde kaltetu guztiei emateko, hamar urtetan 50 mila milioi [[dolar]]&lt;nowiki/&gt;reko gobernuaren programa konpentsagarria proposatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James M|abizena=Washington|urtea=1991|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 366|orrialdeak=|ISBN=0-06-064691-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Familia plangintza ===
1966ko maiatzean [[Gurasotasun]] [[Plangintza]]&lt;nowiki/&gt;ren [[Ameriketako Estatu Batuak|Amerika]]&lt;nowiki/&gt;r [[Federakuntza]]&lt;nowiki/&gt;k urtero ematen zuen [[Margaret Sanger]] Saria jaso zuenean, honakoa esan zuen: &quot;Berriki, prentsak [[plater hegalari]]&lt;nowiki/&gt;en behaketen berri eman du. Istorio horiei [[sinesgarritasun]]&lt;nowiki/&gt;ik eman gabe, gure [[irudimen]]a&lt;nowiki/&gt;ri esker [[espazio]]&lt;nowiki/&gt;ko bisitariek nola [[Epai (zuzenbidea)|epaitu]]&lt;nowiki/&gt;ko gintuzten espekulatzea ahalbidetzen du. Beldur naiz gure jokaerarekin txundituta geratuko zirela. Ikusiko lukete [[Heriotza|heriotz]]&lt;nowiki/&gt;aren planifikaziorako milioiak gastatzen ditugula [[gerra]]&lt;nowiki/&gt;rako [[makina]]&lt;nowiki/&gt;k eta estrategiak sortzen. [[Gaixotasun]]&lt;nowiki/&gt;agatik eta beste arrazoi batzuengatik heriotza ekiditeko milioika gastatzen ditugula ere ikusiko lukete. Azkenean, ohartuko lirateke [[biztanleria]] planifikatzeko diru hutsala gastatzen dugula, nahiz eta bere [[Hazkunde (argipena)|hazkunde]] espontaneoa premiazkoa izan gure [[planeta]]&lt;nowiki/&gt;ren biziraupenerako. Kanpoko espazioko bisitariei barkamena eman beharko litzaieke honakoa esango balute etxera itzultzean, gure planetan bizi den jendea etorkizun latza eta zalantzazkoa duen [[arraza]] [[zoro]] batekoa dela.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;Quotes&quot;|argitaletxea=worldpopulationbalance.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=&quot;Family Planning – A Special and Urgent Concern&quot;|argitaletxea=Planned Parenthood|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Estatuaren zaintza eta hertsadura ==

=== FBIren zaintza eta esku-hartzea ===
[[Fitxategi:MLK and Malcolm X USNWR cropped.jpg|thumb|King eta [[Malcolm X]], 1964ko martxoaren 26an. ]]
[[FBI]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek pertsonalki Kingen [[Zaintza (argipena)|zaintza]] agindu zuen, eskubide zibilen buruzagi bezala zuen boterea ahultzeko asmoarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael Eric|abizena=Dyson|urtea=2008|izenburua=&quot;Facing Death&quot;. April 4, 1968: Martin Luther King Jr.'s death and how it changed America|argitaletxea=Basic Civitas Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 58–59|ISBN=978-0-465-00212-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:19&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Michael K.|abizena=Honey|urtea=2007|izenburua=&quot;Standing at the Crossroads&quot;. Going down Jericho Road the Memphis strike, Martin Luther King's last campaign (1 ed.)|url=https://archive.org/details/goingdownjericho00hone|argitaletxea=Norton|orrialdea=|orrialdeak=pp. 92–93|ISBN=978-0-393-04339-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eliza Batzordeak, 1975eko Estatu Batuetako [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ak egindako ikerketaren arabera, honako hau aurkitu zuen: &quot;1963ko abendutik 1968an hil zenera arte, Martin Luther King Jr. Ikerketa Bulego Federalareko kanpaina trinkoaren helburua zen, eskubide zibilen [[buruzagi]] eraginkor bezala neutralizatzeko.&quot;&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Church|urtea=1976|izenburua=&quot;Church Committee Book III&quot;, Dr. Martin Luther King Jr., Case Study|argitaletxea=Church Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bulego Federalak Levisonen eta Kingen etxeko eta bulegoko [[telefono]]&lt;nowiki/&gt;etan [[kable]]&lt;nowiki/&gt;ak jarri zituzten, eta nazio osoan zehar bidaiatzen zuen bitartean Kingen [[hotel]]&lt;nowiki/&gt;etako gelak miatzen zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Allan H.|abizena=Ryskind|urtea=2006|izenburua=&quot;JFK and RFK Were Right to Wiretap MLK&quot;|argitaletxea=Human Events|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Jen|abizena=Christensen|urtea=2008|izenburua=&quot;FBI tracked King's every move&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1967an, Hooverrek SCLC talde [[Nazionalismo|nazionalista]] beltz gorrotagarri bezala zerrendatu zuen, honako instrukzioekin: &quot;[[Kontrainteligentzia Programa|Kontrainteligentzia]] tekniken bidez, ez da aukerarik galdu behar buruzagien arazo pertsonalak edo taldearekin dituztenak baliatzeko... taldea hondatuta, barreiatuta edo gutxietsita geratzen den helburua ziurtatzeko.&quot;&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt;

=== SNAren Kingen komunikazioen jarraipena ===
&quot;Minaret&quot; izeneko operazio sekretuko kode batean, Segurtasun Nazional Agentziak estatubatuar buruzagien komunikazioak kontrolatzen zituen, King barne, [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;n [[Kritika|kritiko]]&lt;nowiki/&gt;ak zirenak [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;ekin.&lt;ref name=&quot;:20&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Declassified NSA Files Show Agency Spied on Muhammad Ali and MLK Operation Minaret Set Up in 1960s to Monitor Anti-Vietnam Critics, Branded 'Disreputable If Not Outright Illegal' by NSA Itself.&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; NSAk egindako azterketa batek ondorioztatu zuen Minareten jarduera &quot;eztabaidagarria ez ezik, agian legez kanpokoa zela.”&lt;ref name=&quot;:20&quot; /&gt;

=== Komunismoaren alegazioak ===
Urteetan, [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek [[Susmo guzien gainetik dagoen hiritar baten ikerketa|susmo]]&lt;nowiki/&gt;ak izan zituen [[Komunismo|komuniste]]&lt;nowiki/&gt;n eragin potentzialaz mugimendu sozialetan, hala nola [[sindikatu]]&lt;nowiki/&gt;etan eta eskubide zibiletako erakundeetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 246–247|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hooverrek zuzendu zuen [[FBI]] 1957an Kingi eta SCLCi, sortu berritan, jarraipena egitera.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

King eta Stanley Levisonen arteko harremana zela eta, FBI beldur zen Levison &quot;agente eragile&quot; bezala lan egiten ari zela Kingekin. Hori, nahiz eta FBI barneko txostenetan agertu 1963an Levisonek [[Alderdi Komunistaren Manifestua|Alderdi Komunista]] utzia zuela eta jada ez zegoela haiekin negoziazioetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nick|abizena=Kotz|urtea=2005|izenburua=Judgment Days: Lyndon Baines Johnson, Martin Luther King Jr., and the Laws that Changed America|url=https://archive.org/details/judgmentdayslynd0000kotz|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 70-74|ISBN=0-618-08825-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen beste laguntzaile bat ere, Jack O'Dell, Alderdiarekin lotzen zuten. Baina oso zaintza zabala egin bazen ere, 1976an FBIk aitortu zuen ez zuela inolako [[froga]]&lt;nowiki/&gt;rik lortu Kingek berak edo SCLCek, benetan erakunde komunistekin inplikatuta egon zirenik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jeff|abizena=Woods|urtea=2004|izenburua=Black Struggle, Red Scare: Segregation and Anti-communism in the South, 1948–1968|argitaletxea=LSU Press|orrialdea=p. 126|orrialdeak=|ISBN=0-8071-2926-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King, Jr. Montgomery arrest 1958.jpg|thumb|Martin Luther King Jr., [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;n 1958ko irailean &quot;nagikeriagatik&quot; atxilotu zuten unea.]]

=== CIAren zaintza ===
2017an desklasifikatu ziren [[CIA]]&lt;nowiki/&gt;ren fitxategiak agerian utzi zuten Agentziak King eta Komunismoaren arteko balizko loturak ikertzen aritu izan zela, 1964ko azaroaren 4ko Washington Posteko artikulu batek [[Sobietar Batasune]]ra gonbidatu izan zela argitaratu zuenean, eta [[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k Kingen bozeramaile ez zuela iruzkinik egin gonbidapenaren jatorriaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1967|izenburua=&quot;Martin Luther King&quot; (PDF)|argitaletxea=CIA|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; CIAren HTLINGUAL programak bidean atzematen zituen King eta beste eskubide zibilen aldeko ekintzaileen postak.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Timothy|abizena=Naftali|urtea=2005|izenburua=&quot;Bush and the NSA spying scandal&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Adulterioa ===
[[FBI]]&lt;nowiki/&gt;k ondorioztatu zuenez King arriskutsua zela komunismoaren infiltrazioaren ondorioz, desprestigiatzeko saiakerak hasi zituen bere bizitza pribatuari buruzko errebelazioen bidez. FBIren zaintzak, batzuk jendaurrean jarriak, [[ezkontza]]&lt;nowiki/&gt;z kanpoko arazo ugari zituela erakusten saiatu zen.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt; [[Lyndon Baines Johnson|Lyndon B. Johnson]]&lt;nowiki/&gt;ek behin esan zuen King &quot;[[Predikatzaileen Ordena|predikatzaile]] hipokrita&quot; zela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hugh|abizena=Sidey|urtea=1975|izenburua=&quot;L.B.J., Hoover and Domestic Spying&quot;|argitaletxea=Time|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k adierazi zuenez 1989an argitaratutako ''Eta harresiak erortzen ari dira'' biografian, Kingek &quot;emakumeentzako ahultasuna&quot; zuen, nahiz eta &quot;guztiek ezkontzaz kanpoko sexuaren aurkako [[biblia]]&lt;nowiki/&gt;ko debekuan ulertu eta sinetsi. Izan ere, bereziki denboraldi zaila igaro zuen [[tentazio]] horrekin”.&lt;ref name=&quot;:21&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Ralph|abizena=Abernathy|urtea=1989|izenburua=And the walls came tumbling down: an autobiography|url=https://archive.org/details/andwallscametumb00aber|argitaletxea=Harper &amp; Row|orrialdea=p. 471|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-016192-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Geroagoko elkarrizketa baten, Abernathyk esan zuen &quot;emakumea&quot; baino ez zuela idatzi, eta ez zuela zehazki esaten Kingek ezkontzatik kanpoko sexu harremanak izan zituenik, baizik eta Kingen desleialtasunak [[Sexualitate|sexual]]&lt;nowiki/&gt;ak baino, [[emozional]]&lt;nowiki/&gt;ak zirela. Coretta emazteak lasaitasunez onartu zituen afera horiek, esanaz behin &quot;beste gai guzti horiek ez dute tokirik oso gustuko dugun harreman maila bikainean.&quot;&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt;

FBIk horrelako gaiei buruzko txostenak banatu zituenː zuzendaritzari, [[kazetari]] lagunei, koalizioko [[bazkide]] potentzialei, SCLCren [[Babesletza (marketina)|babesle]] finantzarioei, eta Kingen familiari.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thom|abizena=Burnett|urtea=2005|izenburua=Conspiracy Encyclopedia|url=https://archive.org/details/conspiracyencycl0000unse|argitaletxea=Collins &amp; Brown|orrialdea=p. 58|orrialdeak=|ISBN=1-84340-287-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bulegoak eskutitz [[Anonimo (argipena)|anonimo]]&lt;nowiki/&gt;ak ere bidali zizkion Kingi mehatxu eginez informazioa agerian utziko zuela, baldin eta eskubide zibilen lana uzten ez bazuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William C|abizena=Spragens|urtea=1988|izenburua=Popular Images of American Presidents|url=https://archive.org/details/popularimagesofa0000unse|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 532|orrialdeak=|ISBN=978-0-313-22899-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; FBIk Kingi bere buruaz beste egin zezan bidalitako eskutitza hura, [[Bakearen Nobel Saria]] jaso bezperan hartu zuen, eta honela zioen:

&quot;[[Publiko (argipena)|Publiko]] amerikarra, laguntzen aritu diren [[Eliza (argipena)|eliza]] erakundeek, [[protestante]]&lt;nowiki/&gt;ek, [[katoliko]]&lt;nowiki/&gt;ek eta juduek, denek jakingo dute zer zaren, [[piztia]] [[Gaiztoki|gaizto]]&lt;nowiki/&gt;a. Berdin jakingo dute [[Babes (argipena)|babes]]&lt;nowiki/&gt;a eman dizuten beste batzuk ere. Bukatuta zaude. King, gauza bakarra geratzen zaizu egiteko. Badakizu zer den. 34 egun besterik ez dituzu egiteko (kopuru zehatz hori arrazoi berezi bategatik hautatu da, esanguratsu praktikoa duena [sic]). Bukatuta zaude. Zuretzako irtenbide bakarra dago. Hobe duzu hori egitea, zure izaera [[iruzur]]&lt;nowiki/&gt;tzailea nazio osoan zabaldu baino lehen.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nick|abizena=Kotz|urtea=2005|izenburua=Judgment Days: Lyndon Baines Johnson, Martin Luther King Jr., and the Laws that Changed America|url=https://archive.org/details/judgmentdayslynd0000kotz|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=p. 247|orrialdeak=|ISBN=0-618-08825-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Eskutitzarekin batera, grabazioak zituen zinta bat zegoen, FBIren telefono-entzuketetatik ateratakoak, Kingen [[ezkontza]] kanpoko lotura batzuetakoak.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Kingek pakete hau bere buruaz beste egiteko ahalegin [[gonbidapen]] bezala ulertu zuen, nahiz eta William Sullivanek,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sondra K.|abizena=Wilson|urtea=1999|izenburua=In Search of Democracy: The NAACP Writings of James Weldon Johnson, Walter White, and Roy Wilkins (1920–1977)|url=https://archive.org/details/insearchofdemocr00sond|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 466|orrialdeak=|ISBN=0-19-511633-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; garai hartan Adimen Dibisioko Bulegoko buruak zera argudiatu zuen “King SCLCetik [[dimisio]]a emateko konbentzitzea&quot; izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt; Kingek FBIren mehatxuei uko egin zien.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;

=== Polizien behaketa erailketan ===
[[Suhiltzaile]]-etxe bat zegoen Lorraine Moteletik gertu, [[James Earl Ray]] hiltzailearen ostatuaren ondoan. Poliziak berriz, suhiltzaile etxean kokatuta zeuden King zaintzapean mantentzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jim|abizena=Polk|urtea=2008|izenburua=&quot;Black In America – Behind the Scenes: 'Eyewitness to Murder: The King Assassination'&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Agenteek King ikusten egiten zuten tirokatua izan zen unean,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gerald|abizena=McKnight|urtea=1998.|izenburua=The Last Crusade: Martin Luther King Jr., the FBI, and the Poor People's Crusade|url=https://archive.org/details/isbn_9780813333847|argitaletxea=Westview Press|orrialdea=p. 76|orrialdeak=|ISBN=0-8133-3384-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta tiroketa izan eta berehala, agenteak suhiltzaile etxetik korrika irten ziren motelera. Horrela, Marrell McCollough polizia sekretua izan zen lehen pertsona Kingi laguntza ematen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=Martin Luther King Jr.: The FBI Files|argitaletxea=Filiquarian Publishing|orrialdea=|orrialdeak=pp. 40-42|ISBN=978-1-59986-253-8.|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King eta FBIren arteko [[Antagonismo (argipena)|antagonismo]]&lt;nowiki/&gt;ak, hiltzailea aurkitzeko puntu guztiekin osatutako [[plangintza]]&lt;nowiki/&gt;rik ez egoteak, eta gertuko poliziaren presentziak, erailketa horretan FBIa [[Nahastura|nahastu]]&lt;nowiki/&gt;ta zegoelaren [[Susmo guzien gainetik dagoen hiritar baten ikerketa|susmo]]&lt;nowiki/&gt;ak eragin zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Knight|urtea=2003|izenburua=Conspiracy Theories in American History: An Encyclopedia|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=|orrialdeak=pp. 408.409|ISBN=1-57607-812-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Dexter Avenue Baptist.jpg|thumb|King apaiz izan zen Dexter Avenueko Eliza Bataiatzailea. 1978an, Dexter Avenue King Memorial Eliza Bataiatzailea izendatu zuten. ]]

== Sariak eta aitorpenak ==
Kingek gutxienez berrogeita hamar ohorezko [[Titulu (argipena)|titulu]] eman zizkioten [[Fakultate (unibertsitatea)|fakultate]] eta [[unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;etan.&lt;ref name=&quot;:22&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Mervyn A.|abizena=Warren|urtea=2001|izenburua=King Came Preaching: The Pulpit Power of Dr. Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/kingcamepreachin0000warr|argitaletxea=InterVarsity Press|orrialdea=p. 79|orrialdeak=|ISBN=0-8308-2658-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1964ko urriaren 14an, Kingi [[Bakearen Nobel Saria]] eman zioten, ordura arteko irabazle [[gazte]]&lt;nowiki/&gt;ena izanik, [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etan indarkeriarik gabeko erresistentzia zuzendu zuelako arraza aurreiritziaren aurka.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1964|izenburua=&quot;Martin Luther King Wins The Nobel Prize for Peace&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Justin|abizena=Wintle|urtea=2001|izenburua=Makers of Modern Culture: Makers of Culture|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 272|orrialdeak=|ISBN=0-415-26583-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1965ean, Amerikako Askatasunen Domina jaso zuen, AEBko Batzorde [[Judu]]&lt;nowiki/&gt;aren eskutik, bere &quot;pertsonen [[Askatasuna (argipena)|askatasuna]]&lt;nowiki/&gt;ren printzipioetan emandako aurrerapenagatik&quot;.&lt;ref name=&quot;:22&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Irving M|abizena=Engel|urtea=2006|izenburua=&quot;Commemorating Martin Luther King Jr.: Presentation of American Liberties Medallion&quot;|argitaletxea=American Jewish Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Onartzeko ekitaldiko hitzaldian, Kingek esan zuen: &quot;Askatasuna gauza bakarra da. Guztia duzu, edo ez zara aske.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr|abizena=King|urtea=2006|izenburua=&quot;Commemorating Martin Luther King Jr.: Response to Award of American Liberties Medallion&quot;|argitaletxea=American Jewish Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1967ko azaroan 24 orduko bidaia egin zuen [[Erresuma Batua|Erresuma Batu]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]] Unibertsitatearen omenezko titulua hartzeko, ohore hori jasotzen zuen lehen [[afro-amerikar]]&lt;nowiki/&gt;ra izanik.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt; Onarpenean, inprobisatutako hitzaldi hunkigarri bat egin zuen, besteak beste honakoa esanaz:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Martin Luther King Honorary Degree Ceremony&quot;|argitaletxea=Newcastle University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; &quot;Hiru arazo larri eta benetan handiak ditugu, [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etan ez ezik, mundu osoan ere. Horiek dira [[arrazakeria]], [[pobrezia]]&lt;nowiki/&gt;ren arazoa, eta [[gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren arazoa.”

Hiru [[Grammy Sariak|Grammy]] sarietarako hautagaia izateaz gain, eskubide zibilen buruzagiak 1971n hilondoko Ahozko Grabaketa Onenaren saria irabazi zuen &quot;''Zergatik nagoen [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren aurka''&quot; lanagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2019|izenburua=&quot;Did You Know That Martin Luther King Won A GRAMMY?&quot;|argitaletxea=GRAMMY.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1977an, [[Jimmy Carter]] presidenteak hilondoko [[Askatasuna (argipena)|Askatasuna]]&lt;nowiki/&gt;ren Presidentetzarako Domina eman zion. Aipamen hau irakurri zuen: &quot;Martin Luther King Jr. bere [[belaunaldi]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Kontzientzia|kontzientzi]]&lt;nowiki/&gt;a zen. Segregazioaren [[harresi]] handira begiratu ondoren, maitasunaren indarrak apurtuko zuela ikusi zuen. Gure [[arbaso]] fundatzaileek herritar xumeenei agindutakoa betetzearen borrokaren min eta nekeetatik, bere [[amets]]&lt;nowiki/&gt;aren aitorpen adieragarria bota zuen Amerikarentzat. Gure nazioa indartu zuen, hobetu egin zuelako. Bere ametsak oraindik ere eusten digu.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jimmy|abizena=Carter|urtea=1977|izenburua=&quot;Presidential Medal of Freedom Remarks on Presenting the Medal to Dr. Jonas E. Salk and to Martin Luther King Jr&quot;|argitaletxea=The American Presidency Project|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingi eta bere emazteari [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ko Urrezko Domina ere eman zioten 2004an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Congressional Gold Medal Recipients (1776 to Present)&quot;|argitaletxea=Office of the Clerk: U.S. House of Representatives|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bigarren izan zen Gallupen XX. mendeko jende miretsienen arteko zerrendan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=George, Alec|abizena=Gallup, Gallup Jr.|urtea=2000|izenburua=The Gallup Poll: Public Opinion 1999|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 249|orrialdeak=|ISBN=0-8420-2699-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1963an ''[[Time]]'' aldizkariako Urteko Pertsonaia izendatu zuen, eta 2000. urtean, seigarren geratu zen on line egindako “[[Mende]]&lt;nowiki/&gt;ko Pertsona” inkestan. King hirugarren kokatu zuen [[Discovery Channel]]&lt;nowiki/&gt;ek eta AOLek egindako “[[Ameriketako Estatu Batuak|Amerika]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Pertsonaia (argipena)|Pertsonaia]]&lt;nowiki/&gt;k” lehiaketan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Beth J.|abizena=Harpaz|urtea=1999|izenburua=&quot;Time Names Einstein as Person of the Century&quot;|argitaletxea=Associated Press|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2005|izenburua=&quot;Reagan voted 'greatest American&quot;|argitaletxea=BBC|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2016an, Ogasun idazkariak jakinarazi zuen 5 dolarreko billeteetan alde baten [[Lincoln]] agertuko zela, eta bestean [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;ean izandako hainbat gertakari historiko, horien artean Kingen &quot;''[[Amets bat dut]]''&quot; diskurtsoaren [[irudi]]&lt;nowiki/&gt;ak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Anti-slavery activist Harriet Tubman to replace Jackson on the front of the $20 bill&quot;|argitaletxea=USAToday.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Ikus, gainera ==

* [[Afro-amerikar ospetsuen zerrenda]]
* [[Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimendua (1955-1968)]]
* [[Malcolm X]]

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{wikiesanak}}
* {{en}} [http://www.thekingcenter.org/ The King Center]
* {{en}} [http://www.mlkonline.net/ MLK online]

{{bizialdia|1929ko|1968ko|King, Martin Luther}}

[[Kategoria:Atlantarrak]]
[[Kategoria:Bakezaleak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako giza eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako politikariak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako protestanteak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarrak]]
[[Kategoria:Bakearen Nobel Saridunak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimenduaren ekintzaileak]]
[[Kategoria:Baptistak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako preso eta atxilotuak]]
[[Kategoria:Amerindiarren eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako eskubide zibilen mugimendua]]</text>
      <sha1>ntl4x32zuvkqsw94sagf4apmk3kwax9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005499</id>
      <parentid>9005494</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:53:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Gaztaroa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="115615" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{Biografia infotaula automatikoa}}
'''Martin Luther King, Jr.''' (Michael King Jr. ; [[1929]]ko [[urtarrilaren 15]]a - [[1968]]ko [[apirilaren 4]]a) [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etako ministro [[kristau]]&lt;nowiki/&gt;a eta [[Aktibismo|aktibista]] izan zen. 1955etik 1968an erail zuten arte, [[Eskubide Zibilen Mugimendua|Eskubide Zibilen Mugimendu]]&lt;nowiki/&gt;ko bozeramaile eta buru agerikoena bilakatu zen. King ezaguna da eskubide zibilak [[Indarkeriarik gabeko erresistentzia|indarkeriarik gabe]] eta [[desobedientzia zibil]]a&lt;nowiki/&gt;ren bidez aurrera ateratzen saiatu zelako, bere kristau sinesmenean eta [[Mahatma Gandhi]]&lt;nowiki/&gt;ren indarkeriarik gabeko aktibismoan inspiratuta

Kingek 1955ean [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko autobusaren boikoteko buruzagia izan zen, eta geroago Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentziako (SCLC) lehen presidentea bihurtu zen. [[Georgia (AEB)|Georgia]] estatuko [[Albany]] hirian segregazioaren aurkako 1962ko borroka antzuaren buru izan zen, eta 1963ko indarkeriarik gabeko protestak antolatzen lagundu zuen [[Birmingham (Alabama)|Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. 1963ko [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;erako martxa antolatzen lagundu zuen, eta bertan &quot;[[Amets bat dut]]” (''I Have a Dream'') hitzaldi ospetsua eskaini zuen [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;aren eskailera-mailan.

1964ko urriaren 14an, Kingek [[Bakearen Nobel Saria]] irabazi zuen [[Arrazismo|arrazakeria]]&lt;nowiki/&gt;ren [[Desberdintasun sozial|desberdintasun]]&lt;nowiki/&gt;aren aurka indarkeriarik gabeko erresistentziaz borrokatzeagatik. 1965ean [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;tik Montgomeryrako martxak antolatzen lagundu zuen. Azken urteetan, bere ikuspegia zabaldu egin zuen pobrezia, kapitalismoa eta [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;ko oposizioa barnean hartuz. [[FBI]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek erradikaltzat hartu zuen, eta 1963tik aurrera FBIko [[Kontrainteligentzia Programa|kontra-inteligentzia]]&lt;nowiki/&gt;ko susmagarri bihurtu zuen. FBI agenteek harreman [[Komunismo|komunista]] posibleak ikertu zituzten, ezkontzaz kanpoko loturak grabatu, eta guztiaz gobernuko funtzionarioei jakinarazi zieten. 1964an, Kingi eskutitz anonimo mehatxatzaile bat bidali zion, eta bere buruaz beste egin zezan helburuarekin bidalia zela interpretatu zuen.&lt;ref name=&quot;:13&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Athan G., Tony G., Richard Gid, Susan|abizena=Theoharis, Poveda, Powers, Rosenfeld|urtea=1999|izenburua=The FBI: A Comprehensive Reference Guide|argitaletxea=Greenwood Publishing Group|orrialdea=p. 123|orrialdeak=|ISBN=0-89774-991-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hil baino lehen, Kingek [[Washington D.C.|Washington D.C]].ko okupazio nazionala planifikatu zuen, Pobreen Kanpaina deitzeko asmotan, apirilean [[Memphis]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Tennessee]], erail zutenean. Heriotzaren ondoren matxinadak izan ziren AEBetako hiri askotan. Hainbatek diote [[James Earl Ray]]&lt;nowiki/&gt;k, King hiltzeagatik kondenatutako gizona alegia, gobernuko agenteekin hitzartuta zuela ekintza, eta susmo horrek tiroketa ondorengo hamarkadetan iraun zuen.

Kingi [[Askatasunaren Domina Presidentziala]] eta [[Ameriketako Estatu Batuetako Kongresuko Urrezko Domina]]  eman zitzaizkion hilondoan. 1971tik aurrera, Martin Luther King Jr. eguna Estatu Batuetako opor bezala ezarri zen hiri eta Estatu askotan. Opor egunari maila federalean eman zion [[Ronald Reagan]] presidenteak 1986an, sinatutako legeriaren arabera. AEBetako ehunka kale izendatu zituzten haren ohoretan, eta Washingtongo konderri bat bere izenari eskaini zioten. 2011n, Washington DCko Zumardi Nazionalean Luther King Jr. Memorial eraiki zuten.

Azken urteotan aktibistak ahaleginak egin dituzte Martin Luther King Jr. Egunean Kingen ondare erradikaKing Sr.ek &quot;Michael&quot; ipintzea medikuaren akatsa zela adierazi zuen. [6]la berreskuratzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;The Movement for Black Lives Is Urging You to #ReclaimMLK This Weekend&quot;|argitaletxea=www.colorlines.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Bizitza ==

=== Gaztaroa ===
[[Fitxategi:Martin Luther King Jr NYWTS 5.jpg|thumb|Martin Luther eta Coretta Scott King, 1964an.]]
Michael King Jr. 1929ko urtarrilaren 15ean jaio zen, [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Georgia (AEB)|Georgia]]&lt;nowiki/&gt;n, Michael King Sr. apaizaren eta Alberta Kingen hiru seme-alabetatik bigarrena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles J.|abizena=Ogletree|urtea=2004|izenburua=All Deliberate Speed: Reflections on the First Half Century of Brown v. Board of Education|url=https://archive.org/details/alldeliberatespe00ogle|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Co|orrialdea=p. 138|orrialdeak=|ISBN=0-393-05897-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Birth &amp; Family&quot;|argitaletxea=The King Center. The Martin Luther King, Jr. Center for Nonviolent Social Change|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr&quot;. Biography|argitaletxea=A&amp;E Television Networks, LLC|orrialdea=p. 7|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen amak Michael izena ipini zion, eta bertaratutako medikuak jaiotza agirian horrela idatzi zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King Sr.ek &quot;Michael&quot; ipintzea medikuaren akatsa zela adierazi zuen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Mikkelson|urtea=2003|izenburua=&quot;Four Things About King&quot;|argitaletxea=Snopes. Snopes.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

King Sr.-ek bere nerabe urteetan gurasoen baserria utzi eta Atlanta hirira abiatu zen batxilergoa egitera.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; Ondoren Morehouse unibertsitatean matrikulatu zen, eta apaiz sartzeko ikasi zuen.&lt;ref name=&quot;:9&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Alice|abizena=Fleming|urtea=2008|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Dream of Hope|argitaletxea=Sterling|orrialdea=p. 9|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-4439-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Michael King Sr. eta Alberta elkarrekin 1920an hasi ondoren, 1926an ezkondu ziren.&lt;ref name=&quot;:10&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=|orrialdeak=pp. 158-159|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Albertaren gurasoen bi solairuko victoriar etxean bizi izan ziren seme-alabekin. Ezkondu eta gutxira, King Sr. Ebenezer Eliza [[Baptismo|Baptista]]&lt;nowiki/&gt;ren apaiz laguntzaile bilakatu zen, eta 1931an apaiz nagusi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 1934an, elizak King Sr. bidaia multinazional batera bidali zuen [[Italia]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Tunisia]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Egipto]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Israel]]&lt;nowiki/&gt;era eta, ondoren, [[Alemania]]&lt;nowiki/&gt;ra, Baptisten Munduko Aliantzaren (BWA) bilerarako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=DeNeen L.|abizena=Brown|urtea=2019|izenburua=&quot;The story of how Michael King Jr. became Martin Luther King Jr&quot;|argitaletxea=The Washington Post|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bidaia [[Martin Lutero]] [[protestantismo]]&lt;nowiki/&gt;aren erreformako buruaren [[Berlin]]&lt;nowiki/&gt;eko guneetara egindako bisitekin amaitu zen. Han zegoen bitartean, King Sr. [[nazismo]]&lt;nowiki/&gt;aren gorakadaren lekuko izan zen. Erreakzioan, BWA kongresuak honako ebazpena eman zuen: &quot;&quot;Kongresu honek, Jainkoaren Zeruko Aitaren legearen urraketa delako gaitzetsi egiten du, arrazazko etsaitasun guztiak, eta zapalkuntza edo bidegabeko diskriminazioa juduarekiko, koloreko jendearekiko, edo munduko edozein arrazarekiko.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nancy|abizena=Clanton|urtea=2020|izenburua=&quot;Why Martin Luther King Jr.'s father changed their names&quot;|argitaletxea=The Atlanta Journal-Constitution|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1934ko abuztuan itzuli zen etxera, eta urte horretan bertan Martin Luther King Sr. eta bere semea Martin Luther King Jr. bezala deitzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1992|izenburua=The papers of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 307–308|ISBN=978-0-520-07951-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1957an, Kingen 28 urte zituenean, jaiotza ziurtagiria aldatu egin zuen &quot;Martin Luther King Jr.&quot; irakurtzeko.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Haurtzaro garaian etxean,&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Kingek eta bere bi anai-arrebak [[Biblia]]&lt;nowiki/&gt;ko eskriturak ozenki irakurtzen zituzten, aitak esandako moduan. Afaldu ondoren [[amona]] Jenniek, Bibliako istorio biziak kontatzen zizkien bilobei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Kingen aitak aldian-aldian zartailuarekin jotzen zituen seme-alabak diziplinatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 8|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Zenbaitetan, King Sr.ek seme-alabei uzten zien zartailua elkarri jotzeko. Aitak geroago esan zuen, &quot;King haur bitxiena zen berari jotzen nionean. Hantxe egongo zen, malkoak [[Isuri (argipena)|isuri]]&lt;nowiki/&gt;ko zitzaizkion, baina ez zuen inoiz negarrik egingo.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 14|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

King, kale berean gertu zegoen denda bateko mutiko zuri batekin lagun egin zen.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; 1935eko irailean, mutikoek sei urte inguru zituztenean, eskolan hasi ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alan|abizena=Pierce|urtea=2004|izenburua=Assassination of Martin Luther King Jr|url=https://archive.org/details/assassinationofm0000pier|argitaletxea=Abdo Pub Co|orrialdea=p. 14|orrialdeak=|ISBN=978-1-59197-727-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek haur beltzentzako eskolara joan behar izan zuen, Young Street Eskola Elementalera, eta bere jolas laguna berriz ikasle zurientzako bakarrik zen ikastetxe batera.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Handik gutxira, mutiko zuriaren gurasoek Kingi debekatu egin zioten bere semearekin jolastea, &quot;gu zuriak gara, eta zu koloreduna zara&quot; esanez. Kingek gurasoei gertakaria kontatu zienean, solasaldi luzea izan zuten, Ameriketako esklabotza eta arrazakeriaren historiari buruz.&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; AEBetan beltzek jasan zuten gorrotoa, indarkeria eta zapalkuntza ezagutu zituenean, Kingek gerora adieraziko zuen &quot;pertsona zuri guztiei gorroto&quot; ziela.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Gurasoek esan zioten bere kristau-betebeharra denak maitatzea zela.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt;

Kingek bere aita segregazioaren eta [[Bereizkeria|bereizkeri]]&lt;nowiki/&gt;aren aurka zegoela ikusten zuen.&lt;ref name=&quot;:11&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=P. 15|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Behin, King Sr.eta semea polizia bat gelditu egin zituen, eta aitari &quot;mutil&quot; esanaz zuzendu zitzaion; King Sr.ek zakar erantzun zion esanaz King mutila zela, baina bera gizona.&lt;ref name=&quot;:11&quot; /&gt; Beste behin aitak [[Atlanta]] erdiguneko zapata denda batera eraman zuen, eta saltzaileak atzean eseri behar zutela esan zien.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 9|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitak uko egin zion, erantzunez: &quot;Edo erosiko dugu hemen eserita, eta ez dugu inongo [[oinetako]]&lt;nowiki/&gt;rik erosiko&quot;, King hartu eta dendatik irten aurretik.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Gero, Kingi esan zion, &quot;ez zait axola sistema honekin zenbat urte bizi behar ote dudan, baina ez dut inoiz onartuko.&quot;&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; 1936an, Kingen aitak ehunka [[afro-amerikar]] eraman zituen Atlantako udaletxeko eskubide zibilen aurkako martxa batera, boto eskubideen bereizkeriagatik protesta egitera.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Geroago Kingek nabarmendu zuen King Sr. &quot;benetako aita&quot; izan zela beretzat.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Bost urte zituenean Kingek himnoak memorizatu eta [[Abesti|abestu]] egiten zituen, eta Bibliako bertsoak buruz esan.&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Dharathula H.|abizena=Millender|urtea=1986|izenburua=Martin Luther King Jr.: Young Man with a Dream|url=https://archive.org/details/martinlutherking00mill_0|argitaletxea=Aladdin|orrialdea=|orrialdeak=pp. 45–46|ISBN=978-0-02-042010-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hurrengo urtean, amarekin [[Eliza (argipena)|eliza]]&lt;nowiki/&gt;ko ekitaldietara joaten hasi zen, himnoak abestuz amak [[piano]]&lt;nowiki/&gt;a jotzen zuen bitartean. Geroago, elizako abesbatzako kide bilakatu zen. Kingi opera gustatzen zitzaion, eta pianoa jotzen ikasi zuen.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Handitzen joan zen heinean, hitz askoren jabe egin zen, [[hiztegi]]&lt;nowiki/&gt;ak irakurtzen zituenean etengabe erabiltzen zuelako bertako lexikoa. 1939an, Kingek bere elizako abesbatzako kide bezala abestu zuen esklabo mozorroekin, soilik pertsona zurientzat zen Atlantako “''Haizearekin joana''” [[Film (zinema)|filma]]&lt;nowiki/&gt;ren estreinaldian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ira|abizena=Katznelson|urtea=2005|izenburua=When Affirmative Action was White: An Untold History of Racial Inequality in Twentieth-Century America|url=https://archive.org/details/whenaffirmativea00katz|argitaletxea=WW Norton &amp; Co|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=0-393-05213-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== Nerabezaroa ===
[[Fitxategi:Booker T. Washington High School in Atlanta.jpg|thumb|Kingek ikasi zuen beltzendako eraikitako institutuak, Booker T. Washington hezitzaile afro-amerikarraren izena hartu zuen.]]
Nerabezaroko urteetan, hasieran zurien aurkako erresumina sentitzen zuen, bere familiak eta ingurukoek hegoaldean bizitzearren maiz jasan behar izaten zuten segregazio eta “arraza umiliazioagatik&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=John|abizena=Blake|urtea=|izenburua=&quot;How MLK became an angry black man&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1942an, King, 13 urte zituenean, estazioan banatzen zen Atlanta Journal egunkariko zuzendari laguntzaile gazteena bilakatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1992|izenburua=The papers of Martin Luther King Jr|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=p. 82|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-07951-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Urte hartan, Kingek bederatzigarren maila gainditu zuen, eta Booker T. Washington Goi Eskolan matrikulatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 16|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Batxilergoko eskola bakarra zen afro-amerikar ikasleentzako. Kingen aitona Williamsek eta tokiko buruzagi [[Beltz (pertsona)|beltz]]&lt;nowiki/&gt;ak, Atlanta hiriko gobernuari eskatu ondoren sortua zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Bertan King ezagun egin zen publikoki hitz egiteko zuen gaitasunagatik. Eta ikastetxeko eztabaida taldeko kidea izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alice|abizena=Fleming|urtea=2008|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Dream of Hope|argitaletxea=Sterling|orrialdea=p. 8|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-4439-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hasierako ikasturtean, lehenengo saria irabazi zuen [[Georgia]] estatuko Dublinen, Beltzen Elks Klubak antolatutako oratoria lehiaketan. Bere hitzaldian adierazi zuenez, &quot;Amerika beltzak kateak daramatza oraindik. Beltzik onena gizon zuririk gaiztoarenaren menpe dago.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p.17|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Atlantako etxera itzultzen zihoala autobusean irakaslearekin, gidariak zutik joateko agindu zien, bidaiari zuriak eseri ahal izateko. Kingek hasiera baten uko egin zion, baina irakasleak esan zion legea hautsiko zuela, onartzen ez bazuen. Gerora Kingek esan zuen gertakari horretan, &quot;nire bizitzan inoiz izan dudan amorru handiena sentitu nuen.&quot;&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt;

Bigarren hezkuntzako ikasturtean, Morehouse Collegek, historikoki errespetatutako unibertsitate beltzak, iragarri zuen batxilergoko edozein ikasle onartuko zuela, sarrera azterketa gaindituz gero. Garai hartan, ikasle askok bigarren ikasketak utzi egin zituzten [[Bigarren Mundu Gerra]]&lt;nowiki/&gt;n sartzeko. Hori zela eta, Morehouse irrikaz zegoen ikasgelak betetzeko. 15 urte zituela, Kingek azterketa gainditu zuen, eta Collegean sartu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Morehouseko azkenaurreko udan, 1947an, 18 urteko Kingek apaiztegian sartzea aukeratu zuen. Elizak, &quot;[[gizarte]]&lt;nowiki/&gt;a zerbitzatzeko zuen nahiari erantzuteko&quot; modu onena eskaintzen zuela, ondorioztatu zuen. Kingen &quot;barruko gogoa&quot; garatzen hasi zen, eta bakea egin zuen Eliza Bataiatzailearekin. &quot;Ideien errespetuzko indarra, eta baita protesta soziala&quot; izango ziren sermoien gaiak, apaiz &quot;arrazionala&quot; izango zela uste zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002.|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1948an, King 19 urterekin graduatu zen Morehousen Batxilergoan [[soziologia]] arloan.

=== Teologia Crozer seminarioan ===
King Chesterreko ([[Pennsylvania]]) Crozer Theinary Seminarioan matrikulatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=p. 150|orrialdeak=|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitak bere [[hezkuntza]]rekin jarraitzea erabat babesten zuelako, akordioa lortu zuen J. Pius Barbourrekin, familiako laguna eta Calvaryko Baptisten elizako apaiza, berarekin lana egiteko. Beltzen eliza horretan [[Predikarien Ordena|predikari]] ezaguna izatera igaro zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lewis V.|abizena=Baldwin|urtea=1991|izenburua=There is a Balm in Gilead: The Cultural Roots of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/thereisbalmingil00bald|argitaletxea=Minneapolis: Fortress Publishing|orrialdea=p. 167|orrialdeak=|ISBN=0-8006-2457-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Behin Kingek beste ikasle bat gaitzetsi egin zuen garagardoa zuelako bere gelan, esanez afro-amerikar bezala ardura partekatua zutela &quot;Beltzen arrazako zama&quot; jasateko. Eta denbora batez, Walter Rauschenbuschen &quot;[[ebanjelio]] soziala&quot; interesatu zitzaion.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Hirugarren urtean berriz, King erromantikoki inplikatu zen kafetegian sukaldari bezala lan egiten zuen alemaniar etorkin baten alaba zuriarekin. Kingekin harremanak izan aurretik, irakasle batekin aritua zen neska. Kingek berarekin ezkontzea pentsatu zuen, baina adiskideak horren aurka aholkatu zioten, esanaz arraza-arteko ezkontza batek ezinikusia piztuko zuela bai beltz eta bai zuriengan. Eta horrek hegoaldeko eliza baten apaiz izateko aukerak kaltetuko ziola. Kingek malkoekin esan zion lagun bati ezin zuela amaren ezkontza mina jasan ahal izango, eta sei hilabete geroago hautsi egin zuen harremana. Utzi zuen emakumearen oroimenean, sentimendu iraunkorrak izaten jarraitzen zuen; eta lagun batek aipatu zuenez, &quot;Ez zen sekula errekuperatu&quot;.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; King 1951an graduatu zuen B.Div. lizentziaturarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=p. 150|orrialdeak=|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Doktoretza Boston unibertsitatean ===
Kingek [[Boston]] Unibertsitatean [[doktorego]]&lt;nowiki/&gt;ko ikasketak [[teologia]] sistematikoan hasi zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles A.|abizena=Radin|urtea=1991|izenburua=&quot;Panel Confirms Plagiarism by King at BU&quot;|argitaletxea=The Boston Globe|orrialdea=p. 1|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ikasketekin uztartuz, Twelfth Eliza [[Baptismo|Baptista]] historikoan ministro laguntzaile bezala lan egin zuen, William Hunter Hester apaizarekin. Aitaren lagun zaharra zen, eta Kingengan eragin handia izan zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lewis V.|abizena=Baldwin|urtea=2010|izenburua=he Voice of Conscience: The Church in the Mind of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/voiceofconscienc0000bald|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 42–44|ISBN=9780195380316|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bostonen, bere adineko apaiz adiskide talde txiki bat izan zuen, eta batzuetan gonbidatu joaten ziren besteen elizetara. Gazteek askotan topaketak antolatzen zituzten apartamentuetan, teologia, sermoi estiloak eta gizarte gaiak eztabaidatzeko.

1954an, 25 urte zituela, [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko ([[Alabama]]) Dexter Etorbideko Eliza [[Baptismo|Baptista]]&lt;nowiki/&gt;ko abade izendatu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Linda K.|abizena=Fuller|urtea=2004|izenburua=National Days, National Ways: Historical, Political, And Religious Celebrations around the World|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 314|orrialdeak=|ISBN=0-275-97270-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1955eko ekainaren 5ean doktorego titula jaso zuen unibertsitatean, gaiaren izenburua honakoa izanik: ''Paul Tillich and Henry Nelson Wiemanen Jainkoaren ikuskeraren alderaketa''.

=== Ezkontza eta familia ===
Boston Unibertsitatean ikasten ari zen bitartean, Atlantako Mary Powell lagun eta kontserbatorioko musika ikasleari deitu zion, galdetzen ea hegoaldeko neska politik ezagutzen zituen. Powellek Coretta Scott ikaskideari galdetu zion ea jainkotasuna ikasten ari zen hegoaldeko lagun batekin topo egiteko interesa ote zuen. Scotti ez zitzaion interesatzen hitzorduetako predikatzaileekin, baina azkenean Powellen deskribapenean oinarrituz telefonoa ematea baimendu zion. Lehenengo deian, Kingek esan zion Scotti: &quot;Napoleon bezala nago Waterloon, zure xarmaren aurrean&quot;, eta erantzun zion &quot;Baina ezagutu ere ez nauzu egiten&quot;. Lehen hitzorduan atera ziren, eta bigarrenaren ondoren, Kingek jakin zuen Scottek bere emaztearengan bilatzen zituen kalitateak zituela. Antioko institutuan aktibista izana zen.

King eta Coretta Scott 1953ko ekainaren 18an ezkondu ziren, bere jaioterriko gurasoen etxean Heibergerren, Alabaman.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2006|izenburua=&quot;Coretta Scott King&quot;|argitaletxea=The Daily Telegraph|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Lau seme-alaben gurasoak izan ziren: Yolanda (1955-2007), Martin Luther King III (1957.-), Dexter Scott(1961.-) eta Bernice (1963.-. Ezkondu ondoren, Kingek mugatu egin zuen Corettaren eginkizuna eskubide zibilen mugimenduan, etxekoandre eta ama izateko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=Civil Rights History from the Ground Up: Local Struggles, a National Movement|url=https://archive.org/details/civilrightshisto0000unse|argitaletxea=University of Georgia Press|orrialdea=p. 410|orrialdeak=|ISBN=9780820338651|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Montgomeryko autobusari boikota, 1955 ==
[[Fitxategi:Rosaparks.jpg|thumb|Rosa Park, Kingekin 1955ean.]]
1955eko martxoan, Claudette Colvinek, [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko hamabost urteko [[ikasle]] beltzak, autobusean gizon zuri bati jarlekua uzteari uko egin zion Jim Crow legeak urratuz. Estatu Batuetako hegoaldeko lege hauek, arrazen segregazioa inposatzen zuten. King, kasua aztertu zuen [[Birmingham (Alabama)|Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;go afroamerikar komunitateko batzordean zegoen. E. D. Nixon eta Clifford Durr aktibisten defendatzaileen abokatuek ezer ez egitea erabaki zuten eta beste kasuren baten zain egon, hor adin txikikoa zegoelako inplikatuta.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 103|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bederatzi hilabete geroago, 1955eko abenduaren 1ean, antzeko gertakari bat izan zen [[Rosa Parks]] atxilotu zutenean, hiriko autobus baten bere eserlekua uzteari uko egiteagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2003|izenburua=&quot;December 1, 1955: Rosa Parks arrested&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bi gertakariek Montgomeryko autobusei [[boikot]]&lt;nowiki/&gt;a ekarri zioten. Nixonek eskatu eta planifikatu egin zuen, eta ondoren King izan zen buru.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Walsh|urtea=2003|izenburua=The Montgomery Bus Boycott|argitaletxea=Gareth Stevens|orrialdea=p. 24|orrialdeak=|ISBN=083685375X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Boikotak 385 egunez iraun zuen, eta egoera hain gogorra bihurtu zen, non Kingen etxea bonbardatu egin zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=McMahon|urtea=2004|izenburua=Ethical Leadership Through Transforming Justice|url=https://archive.org/details/ethicalleadershi0000mcma|argitaletxea=University Press of America|orrialdea=p. 25|orrialdeak=|ISBN=0-7618-2908-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King atxilotua izan zen kanpaina honetan, eta Estatu Batuetako Browder v. Gayle Auzitegiak emandako erabaki batekin, Montgomery autobus publiko guztietan arraza-segregazioa amaitu egin zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Thomas F.|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Autobusen boikotean Kingek izandako rolak figura nazionala bilakatu zuen, eta [[Eskubide Zibilen Mugimendua|eskubide zibilen mugimendu]]&lt;nowiki/&gt;ko bozeramailerik ezagunena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 52|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentzia ==
1957an, Kingek, [[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k, Fred Shuttlesworthek, Joseph Loweryk eta eskubide zibilen aldeko beste ekintzaile batzuk Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentzia (SCLC) sortu zuten. Taldea eratzeko oinarria eliza beltzen autoritate [[moral]]&lt;nowiki/&gt;az baliatzea zen, [[Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimendua (1955-1968)|eskubide zibile]]&lt;nowiki/&gt;n erreformaren zerbitzura indarkeriarik gabeko protestak egiten antolatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stanley David|abizena=Levison|urtea=2017|izenburua=The Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=Research and Education Institute. University, © Stanford; Stanford; California 94305|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Taldea, Kingekin laster adiskidetu zen Billy Graham ebanjelistaren [[Gurutzadak|gurutzade]]&lt;nowiki/&gt;tan inspiratu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven P.|abizena=Miller|urtea=2009|izenburua=Billy Graham and the Rise of the Republican South|url=https://archive.org/details/billygrahamriseo0000mill|argitaletxea=Philadelphia: University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 92|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-4151-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King SCLCko buru izan zen erail zuten arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manning, Leith|abizena=Marable, Mullings|urtea=2000|izenburua=Let Nobody Turn Us Around: Voices of Resistance, Reform, and Renewal: an African American Anthology|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 391–2|ISBN=0-8476-8346-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; SCLCeko 1957ko Askatasunerako Otoitz Erromesaldia izan zen Kingek publiko nazionalari hitza zuzendutako lehenengo aldia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Prayer Pilgrimage for Freedom&quot;|argitaletxea=Civil Rights Digital Library|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1959an, Kingek ''Gizonaren neurria'' izeneko liburu laburra argitaratu zuen, bere bi sermoiekin &quot;''Zer da gizona''?&quot; eta &quot;''Bizitza osatu baten dimentsioak''&quot;. Sermoiek gizakiak Jainkoaren maitasuna behar zuela defendatzen zuten, mendebaldeko zibilizazioaren [[arrazakeria]] kritikatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=&quot;Measure of a Man, The&quot;. Martin Luther King, Jr., Encyclopedia|argitaletxea=The Martin Luther King, Jr., Research and Education Institute, Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1962an, Kingek eta [[Mahatma Gandhi|Gandhi]] Sozietateak izkribu bat eman zioten [[John Fitzgerald Kennedy]] presidenteari [[Abraham Lincoln]]&lt;nowiki/&gt;en urratsak jarraitzeko eskatuz, eta eskubide zibilen aldeko kolpe bat emateko, bigarren emantzipazio mota bezala. Presidenteak ez zuen agindua gauzatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr. and the Global Freedom Struggle: Gandhi Society for Human Rights&quot;|argitaletxea=Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Robert Kennedy|Robert F. Kennedy]] fiskal nagusiaren agindu baten barnean, [[FBI]]&lt;nowiki/&gt;k 1963. urteko udazkenean Kingen telefonoa kontrolatzen hasi zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Athan G., Tony G., Richard Gid, Susan|abizena=Theoharis, Poveda, Powers, Rosenfeld|urtea=1999|izenburua=The FBI: A Comprehensive Reference Guide|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 148|orrialdeak=|ISBN=0-89774-991-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kennedy kezkatuta agertu zen salaketa publikoak egon zirenean SCLCn komunistak zeudela salatuz, eta beldur zen horiek administrazioaren eskubide zibilen ekimenak deuseztatuko egingo zutelako. Fiskalak King ohartarazi zuen, elkarte horiekin eteteko, eta geroago behartuta sentitu zen FBIk King eta SCLCko buruzagiak kontrolatzea baimentzen zituen zuzentarau idatziak bidaltzera.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Burton|abizena=Herst|urtea=2007|izenburua=Bobby and J. Edgar: The Historic Face-off Between the Kennedys and J. Edgar Hoover that Transformed America|url=https://archive.org/details/bobbyjedgarhisto00hers|argitaletxea=Carroll &amp; Graf|orrialdea=|orrialdeak=pp. 372-374|ISBN=978-0-7867-1982-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; FBIko zuzendaria, [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]], eskubide zibilen mugimenduaren beldur zen, eta komunisten infiltrazioaren salaketak ikertu zituen.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

Kingek martxak antolatu eta zuzendu zituen, beltzen boto eskubidea, desegregazioa, lan eskubideak eta oinarrizko eskubide zibilen aldekoak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Jackson|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek eta SCLCk kristau ezkertiarren printzipioak praktikan jarri zituzten, eta indarkeriarik gabeko protestaren taktikak aplikatu arrakastaz, protestarako metodoa eta protestak egiteko lekuak aukeratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Susan M.|abizena=Glisson|urtea=2006|izenburua=The Human Tradition in the Civil Rights Movement|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 190|orrialdeak=|ISBN=0-7425-4409-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, beste agintari beltz batzuek kritikatu egin zuten [[eskubide]] zibilen mugimenduan parte hartzen zuelako, esaterako [[Malcolm X]] militante beltz eta [[Islam]]&lt;nowiki/&gt;eko Nazio elkarteko partaide zenak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Bobbitt|urtea=2007|izenburua=The Rhetoric of Redemption: Kenneth Burke's Redemption Drama and Martin Luther King Jr.'s &quot;I Have a Dream&quot; Speech|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-7425-2928-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eta baita, Ella Bakerrek, King mugimenduaren oinarriekin harremana galdu zuen pertsona mediatiko eta karismatikoa kontsideratzen zuelako,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael Eric, David L.|abizena=Dyson, Jagerman|urtea=2000).|izenburua=I May Not Get There with You: The True Martin Luther King, Jr|argitaletxea=Simon and Schuster|orrialdea=|orrialdeak=pp. 297–299|ISBN=978-0-684-86776-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Nelson Rockefeller bezalako elite mailako pertsonaiengatik gertuago zegoela gaineratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kevin M.|abizena=Burke|urtea=2020|izenburua=&quot;A Close Alliance Between MLK and Nelson Rockefeller Revealed&quot;|argitaletxea=The Root|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Albany Mugimendua, 1961 ===
Albany Mugimendua 1961. urteko [[Albany]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Georgia]]&lt;nowiki/&gt;n, sortu zen arraza-segregazioaren aurkako koalizioa izan zen. Abenduan King eta SCLC koaliziora bildu ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Albany, GA Movement&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Mugimenduak milaka herritar mobilizatu zituen hiri barruko segregazioari aurre egiteko, indarkeriarik gabeko eraso zabal baten alde arlo guztietan, eta nazio osoaren arreta bereganatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jay M.|abizena=Shafritz|urtea=1998|izenburua=International Encyclopedia of Public Policy and Administration|argitaletxea=Westview Press|orrialdea=p. 1242|orrialdeak=|ISBN=0-8133-9974-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King 1961eko abenduan lehen aldiz bisitan joan zenean, &quot;egun bat egon eta etxera itzultzeko asmoa zuen, aholkuak eman ondoren&quot;.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther|abizena=King|urtea=2001|izenburua=The Autobiography of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Hatchette Digital|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hurrengo egunean manifestari baketsuen atxiloketa masiboan harrapatu zuten, eta fidantza ezetsi zuen hiriak kontzesioak egin arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1990|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-064691-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen arabera, &quot;akordioa desohoretu eta urratu egin zen” bera hiritik alde ondoren.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

King 1962ko uztailean itzuli zen, eta berrogeita bost egun [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;an ala 178 dolarreko isuna eman zioten aukeran (2019an 1.500 $ baliokidea). Kartzela hartu zuen. Sententzia eman eta hiru egunera, Laurie Pritchett polizia-buruak era diskretuan Kingen isuna ordaindu, eta askatzea agindu zuen. &quot;Ikusita genuen bazkariko mahaiko aulkitxoetatik  bidaltzen zituztela ... elizetatik bota ... eta kartzelan sartu ... Baina lehen aldia zen, kartzelatik atera gintuzten lekuko izan ginela.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1990|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King Jr|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-064691-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Geroago King Egoitzak onartu zuen Billy Graham apaiz ebanjelista zuria izan zela espetxetik atera zuena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=King Center:Billy Graham|argitaletxea=Wayback Machine.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Ia urtebetez aktibismo lan asko egin zuen, emaitza ukigarri gutxirekin, eta mugimendua okertzen hasi zen. Kingek manifestazio guztiak etetea eskatu zuen, eta &quot;Penitentzia Eguna&quot; egitea indarkeriarik eza sustatzeko eta oinarri morala goian mantentzeko. Komunitate beltzaren barruan zeuden desadostasunak, eta tokiko gobernuek emandako erantzun apalak, ahaleginak deuseztatu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Susan M|abizena=Glisson|urtea=2006|izenburua=The Human Tradition in the Civil Rights Movement|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 190-193|ISBN=0-7425-4409-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Albanyko ekimenak Kingentzako eta eskubide zibilen mugimendu nazionalarentzako funtsezko ikasgaia izan zen taktikak garatzerakoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=Albany, GA Movement&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, komunikabide nazionalek kritika handiak egin zioten Kingi, porrotean izandako eginkizunagatik. Eta SCLCren emaitza falta horrek, erakundearen eta SNCC erradikalagoaren arteko tartea handitu egin zuen. Albanyren ondoren, Kingek zirkunstantziak kontrolatu ahal izateko SCLCrako konpromisoak aukeratu nahi zituen, aurretik zeuden egoeretan sartu beharrean.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt;[[Fitxategi:MLK mugshot birmingham.jpg|thumb|King 1963an atxilotu egin zuten, Birminghameko arraza-segregazioaren aurka protestatzeagatik.]]

=== Birminghameko kanpaina, 1963 ===
1963ko apirilean, SCLCk arraza-segregazioaren eta injustizia ekonomikoaren aurkako kanpaina hasi zuen [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;en, Alabaman. Kanpainak indarkeriarik gabeko baina kontrako taktikak nahita erabili zituen, Wyatt Tee Walker apaizak garatuta neurri batean. Beltzek Birminghamen, SCLCrekin antolatuta, espazio publikoak okupatu zituzten martxekin eta lurrean jesarriz, bidegabe jotzen zituzten legeak urratuz&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Garrow|urtea=1989|izenburua=Bearing the Cross: Martin Luther King Jr. and the Southern Christian Leadership Conference|argitaletxea=Pulitzer Prize|orrialdea=p. 246|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-056692-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingen asmoa atxiloketa masiboak eragitea zen eta &quot;krisialdiz jositako egoera bat sortuz ezinbestean negoziaziorako ateak ireki&quot;. Kanpainako lehen boluntarioek ez zuten hiria itxi edo komunikabideen arreta erakartzea lortu. King zalantzakor baten kezken gainetik, SCLC estratega James Bevelek kanpainaren norabidea aldatu zuen, haurrei eta gazteei manifestazioetan parte hartzeko deia eginez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Diane|abizena=McWhorter|urtea=2001|izenburua=&quot;Two Mayors and a King&quot;. Carry Me Home: Birmingham, Alabama: The Climactic Battle of the Civil Rights Revolution|url=https://archive.org/details/carrymehomebirmi00mcwh|argitaletxea=Simon and Schuster|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-7432-2648-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Newsweekek estrategia honi Haurren Gurutzada deitu zion.&lt;ref name=&quot;:14&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=David Edwin et all|abizena=Harrell, et all|urtea=2995|izenburua=Unto a Good Land: A History of the American People, Volume 2|argitaletxea=Wm B Eerdmans Publishing|orrialdea=p. 1055|orrialdeak=|ISBN=0-8028-2945-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1963|izenburua=&quot;Birmingham USA: Look at Them Run&quot;|argitaletxea=Newsweek|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Protesten garaian, Birminghameko Polizia Sailak, presiopeko urak eta polizia txakurrak erabili zituzten manifestarien aurka, haurrak barne. Poliziaren erantzuna telebista nazionaleko albistegietan emititu zen, eta [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;ko arreta bereganatu zuen, amerikar zuri asko hunkituz eta mugimenduaren atzean amerikar beltzak sendotuz.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Manifestari guztiak ez ziren baketsuak izan, SCLCren asmo sutsuak gorabehera. Zenbait kasutan, auzotarrek poliziari eraso egin zioten, indarrez erantzun baitzuten. King eta SCLC kritikatu zituzten haurrak onartzeagatik min hartzeko lekuetan. Baina kanpaina arrakastatsua izan zen: Polizia buruak postua galdu zuen, &quot;Jim Crow&quot; ikurrak jaitsi ziren eta leku publikoak beltzentzako irekiagoak izan ziren. Kingen ospea izugarri hobetu zen.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Photograph of White House Meeting with Civil Rights Leaders. June 22, 1963 - NARA - 194190 (no border).tif|thumb|[[Lyndon Baines Johnson|Lyndon B. Johnson]] eta [[Robert F. Kennedy]] eskubide zibilen buruzagiekin, 1963ko ekainaren 22an. ]]
King kanpaina hasieran atxilotu eta espetxeratu egin zuten. Bere 13garren atxiloketa,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1963|izenburua=&quot;Integration: Connor and King&quot;|argitaletxea=Newsweek|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; jasan zituen 29tik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Coretta Scott|abizena=King|urtea=2012|izenburua=&quot;The Meaning of The King Holiday&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ziegatik,  ''Birminghameko kartzelatik eskutitza'' ospetsua bidali zuen, mugimenduak aldaketa sozialak lortzeko bide legalak jarraitzeko deia eginaz. Arrazakeriaren krisia premia handiegia zela argudiatu zuen Kingek, eta orduko sistema larregi errotuta zegoela: &quot;Esperientzia mingarriaren bidez badakigu zapaltzaileak askatasuna ez duela inoiz borondatez ematen; zapalduek eskatu behar dutela.&quot;&lt;ref name=&quot;:15&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr|abizena=King|urtea=2012|izenburua=&quot;Letter from Birmingham Jail&quot;|argitaletxea=The Martin Luther King Jr. Research and Education Institute. King began writing the letter on newspaper margins and continued on bits of paper brought by friends|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Azpimarratu zuen Boston Tea Party, estatubatuar kolonietan matxinatutako ekintza ospetsua, legez kanpoko desobedientzia zibila izan zela, eta alderantziz, &quot;[[Adolf Hitler]]&lt;nowiki/&gt;rek Alemanian egin zuen guztia ‘legala’ zela.&quot;&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt; Walter Reutherek, Estatu Batuetako Auto Langileen presidenteak, 160.000 dolarreko diru-laguntza zuzendu zien Kingi eta bere protesta-kideei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua=&quot;The Great Society: A New History with Amity Shlaes&quot;|argitaletxea=Hoover Institution|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== St. Augustine, Florida, 1964 ===
1964ko martxoan, Kingek eta SCLCek Robert Haylingen mugimendu eztabaidagarriarekin bat egin zuten [[St. Augustine (Florida)|St. Augustin]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Florida]]&lt;nowiki/&gt;n. Haylingen taldea NAACPn afiliatuta zegoen, baina bortizkeriarik gabeko taktikekin batera autodefentsa armatuaren alde egin zuenean, erakundetik bota egin zuten. Hala ere, SCLC bakezaleak onartu  egin zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1987|izenburua=Augustine.com – &quot;Black History: Dr. Robert B. Hayling&quot;; David J. Garrow, Bearing the Cross: Martin Luther King Jr. and the Southern Christian Leadership Conference|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=|orrialdeak=pp. 316–318|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek eta SCLCk iparraldeko aktibista zuriak Saint Augustinera eramateko lan egin zuten, besteak beste, [[errabino]]&lt;nowiki/&gt;en ordezkaritza bat eta [[Massachusetts|Massachuse]]&lt;nowiki/&gt;ttseko gobernadorearen 72 urteko ama. Guztiak atxilotuak izan ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;We Shall Overcome—Lincolnville Historic District&quot;|argitaletxea=nps.gov.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Maxine D., Kevin M.|abizena=Jones, McCarthy|urtea=1993|izenburua=African Americans in Florida: An Illustrated History|argitaletxea=Pineapple Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 113–5|ISBN=1-56164-031-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ekainean zehar, mugimenduak gauero egiten zituen martxak hirian barrena, &quot;askotan K.K.Klanen kontrako manifestazioei aurre eginez, komunikabide nazionalen arreta piztu zuen indarkeria suspertuz&quot;. Ehunka pertsona atxilotu eta espetxeratu zituzten. Mugimendu hori ematen zen bitartean, 1964ko Eskubide Zibilen Legea onartu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=&quot;St. Augustine, Florida&quot;. Martin Luther King, Jr., Encyclopedia. The Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=Research and Education Institute, Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Selma, Alabama, 1964 ===
1964ko abenduan, Kingek eta SCLCek Ikasleen Indarkeriarik gabeko Koordinazio Batzordearekin (SNCC) batu ziren [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. Aurretik SNCC hautesleen erregistroan lanean aritu zen hilabete batzuetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alex|abizena=Haley|urtea=1965|izenburua=&quot;Martin Luther King&quot;|argitaletxea=Interview. Playboy|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tokiko epaile batek agindua eman zuen, SNCC, SCLC, DCVL edo 41 eskubide zibilen izen bereko afiliatuen hiru pertsona edo gehiago biltzea galarazten zuena. Agindu honek eskubide zibilen jarduera behin-behinean geldiarazi zuen, Kingek 1965eko urtarrilean Brown [[Eliza (argipena)|Eliza]]&lt;nowiki/&gt;n aginduari aurre eginaz hitz egin zuen arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;The Selma Injunction&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Montgomeryn, Alabaman, 1965eko martxoan estatuko polizien eta beste pertsona batzuen indarkeria manifestari baketsuen aurka, publizitate handia sortu zuen Alabamako [[arrazakeria]] nazio mailan ikusgai jarriz.

=== New York Hiria, 1964 ===
1964ko otsailean Kingek Eskola Berriako inaugurazio ekitaldian &quot;''Amerikarren arraza krisia''&quot; izeneko hitzaldia eman zuen, aurkezpen sortaren hasieran. Bere diskurtsoaren audio grabaziorik ez zen ezagutzen, baina 2013ko abuztuan, ia 50 urte geroago, Eskolak 15 minutuko audiotape bat aurkitu zuen hitzaldi osteko galdera eta erantzun saiorena. Ohar horietan, Kingek [[Jawaharlal Nehru]]&lt;nowiki/&gt;rekin zuela gutxi izandako elkarrizketa bat aipatu zuen. Bertan Ameriketako afroamerikar askoren egoera tristeak [[India]]&lt;nowiki/&gt;ko ukiezinak zituztenarekin alderatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Mona|abizena=El Naggar|urtea=2013|izenburua=&quot;Found After Decades, a Forgotten Tape of King 'Thinking on His Feet'&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King - March on Washington colorized photo.jpg|thumb|King bere hitzaldirik ospetsuena &quot;''[[Amets bat dut]]''&quot; ematen, Lincoln Memorialaren aurrean, Washingtonen 1963an egin zen Lanpostuen eta Askatasunaren martxan.]]

== Washingtongo martxa, 1963 ==
King, SCLCko ordezkari bezala, &quot;''Sei Handiak''&quot; [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en erakundeetako liderren artean zegoen, Enplegu eta Askatasunerako Washingtoneko martxaren antolaketan, 1963ko abuztuaren 28an burutu zena. Sei Handiak-en zeuden beste kideak honakoak ziren: Roy Wilkins ''Kolorezko Pertsonen Aurrerapenerako Elkarte Nazionalekoa''; Whitney Young, ''Hirien Liga Nazionalekoa''; A. Philip Randolph, ''Lo Egiteko Maletategien kofradiakoa''; John Lewis, ''SNCCkoa''; eta James L. Farmer Jr., ''Arrazen Berdintasuneko Kongresukoa''.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Henry Louis, Anthony|abizena=Gates, Appiah|urtea=1999|izenburua=Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience|url=https://archive.org/details/africanaencyclop00appi|argitaletxea=Basic Civitas Books|orrialdea=p. 1251|orrialdeak=|ISBN=0-465-00071-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bayard Rustinen homosexualitate irekiak, sozialismo demokratikoaren alde egiteak, eta AEBetako Alderdi Komunistarekin izan zituen lotura ohiek zirela eta, hainbat buruzagi zuri eta afro-amerikarrek Kingi eskatu zioten Rustinengandik urruntzea,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Raymond|abizena=Arsenault|urtea=2006|izenburua=Freedom Riders: 1961 and the Struggle for Racial Justice|url=https://archive.org/details/freedomriders1960000arse|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 62|orrialdeak=|ISBN=0-19-513674-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta onartu egin zuen.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Hala ere, lankidetzan aritu zen 1963ko Washingtoneko martxan, eta Rustin izan zen antolatzaile logistiko eta estrategiko nagusia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=De Leon|urtea=1994|izenburua=Leaders from the 1960s: A biographical sourcebook of American activism|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=|orrialdeak=pp. 138–143|ISBN=0-313-27414-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sean Dennis|abizena=Cashman|urtea=1991|izenburua=African-Americans and the Quest for Civil Rights, 1900–1990|url=https://archive.org/details/africanamericans00cash|argitaletxea=NYU Press|orrialdea=p. 162|orrialdeak=|ISBN=0-8147-1441-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingentzat, polemika sortu zuen beste gertakizun bat ere egon zen, [[John Fitzgerald Kennedy|John F. Kennedy]] Estatu Batuetako presidenteak martxaren [[Ikuspegi komunikatibo|ikuspegi]]&lt;nowiki/&gt;a aldatzeko eskatu zuenean, Rustin izan zelako onartu zuen pertsonaia nagusietako bat.&lt;ref name=&quot;:16&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Arthur M.|abizena=Schlesinger Jr.|urtea=1978|izenburua=Robert Kennedy and His Times|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 350-351|ISBN=0345283449|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manning|abizena=Marable|urtea=1991|izenburua=Race, Reform, and Rebellion: The Second Reconstruction in Black America, 1945–1990|url=https://archive.org/details/racereformrebell0000mara|argitaletxea=Univ. Press of Mississippi|orrialdea=p. 74|orrialdeak=|ISBN=0-87805-493-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kennedyk hasieratik egin zuen martxaren aurka, kezkatuta baitzegoen eskubide zibilen legedia onartzearen unean kontrako eragina izan al zuelako. Hala ere, antolatzaileek [[irmo]] agertu ziren martxa egin egingo zelakoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jonathan, Zachary|abizena=Rosenberg, Karabell|urtea=2003|izenburua=Kennedy, Johnson, and the Quest for Justice: The Civil Rights Tapes|url=https://archive.org/details/kennedyjohnsonth00rose|argitaletxea=WW Norton &amp; Co|orrialdea=p. 130|orrialdeak=|ISBN=0-393-05122-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Antolakuntzak aurrera egin ahala, Kennedytarrek alde lan egitea erabaki zuten, garrantzitsua zelako arrakasta lortuko zuela ziurtatzea. Bestalde, Kennedy presidentea kezkatuta zegoen bertaratutakoak 100.000 baino gutxiago izan zitezkeelako. Hori saihestu asmoz, laguntza eskatu zien beste eliza batzuetako buru nagusiei eta Walter Reutheri, Automobilgintzako langileen presidentea, manifestariak mobilizatzen laguntzeko.&lt;ref name=&quot;:16&quot; /&gt;
[[Fitxategi:The March (1964 film).webm|thumb|''Martxa'', Estatu Batuetako Informazio Agentziak ekoiztutako dokumentala. ]]
Martxa, jatorriz, AEBetako hegoaldeko beltzen egoera larria dramatizatzeko gertakari bezala pentsatua zegoen, eta baita antolatzaileen kezkak eta kexak era zuzenean jartzeko nazioaren boterearen hiriburuko egoitzaren aurrean. Antolatzaileek gobernu federala salatu nahi izan zuten, eskubide zibilen eta langileen eta beltzen segurtasun fisikoa ez bermatzeagatik. Taldeak presidentetzaren presioa eta eragina bereganatu zuen, eta gertaerak azkenean, tonu askoz ere bigunagoa hartu zuen.&lt;ref name=&quot;:17&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Grace Lee|abizena=Boggs|urtea=1998|izenburua=Living for Change: An Autobiography|argitaletxea=U of Minnesota Press|orrialdea=p. 127|orrialdeak=|ISBN=0-8166-2955-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ondorioz, eskubide zibilen aldeko ekintzaile batzuk arrazakeriaren martxa zehaztugabe bat zela zioten; [[Malcolm X]]&lt;nowiki/&gt;k berriz &quot;Washingtongo Fartsa&quot; deitu zuen, eta [[Islam]]&lt;nowiki/&gt;aren Nazioak debekatu egin zien bere kideei martxara joatea.&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul|abizena=Aron|urtea=2005|izenburua=Mysteries in History: From Prehistory to the Present|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=|orrialdeak=pp. 398–399|ISBN=1-85109-899-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Eskakizun zehatzak egin zituen martxak: ikastetxe publikoetan arraza segregazioa amaitzea; eskubide zibilen inguruko legeria esanguratsua garatzea, enpleguan arraza diskriminazioa debekatzen zuen legea barne; eskubide zibiletako langileak babestea poliziaren basakeriaren aurka; langile guztientzako 2 $ko gutxieneko soldata (17 $ baliokidea 2019an); eta [[Washington D.C.|Washington D.C]].-ko autogobernua, orduan kongresu batzordeak gobernatzen zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carl, Rowena|abizena=Singleton, Wildin|urtea=1999|izenburua=The Sixties in America|url=https://archive.org/details/sixtiesinamerica02sing|argitaletxea=Salem Press|orrialdea=p. 454|orrialdeak=|ISBN=0-89356-982-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Scott H.|abizena=Bennett|urtea=2003|izenburua=Radical Pacifism: The War Resisters League and Gandhian Nonviolence in America, 1915–1963|argitaletxea=Syracuse University Press|orrialdea=p. 225|orrialdeak=|ISBN=0-8156-3003-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Danny|abizena=Davis|urtea=2007|izenburua=&quot;Celebrating the Birthday and Public Holiday for Martin Luther King, Jr&quot;|argitaletxea=Congressional Record. Library of Congress|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tentsioak izan arren, martxa erabateko arrakasta izan zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Roger S., William B., Christopher, Ronald M.|abizena=Powers, Vogele, Kruegler, McCarthy|urtea=1997|izenburua=Protest, power, and change: an encyclopedia of nonviolent action from ACT-UP to Women's Suffrage|argitaletxea=Taylor &amp; Francis|orrialdea=p. 313|orrialdeak=|ISBN=0-8153-0913-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Etnia desberdinetako milioi laurden pertsona baino gehiagok hartu zuten parte ekitaldian, [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;aren urratsetatik Mall Nazionaleraino, igerileku inguruan. Garai hartan, Washington D.C.ren historiako protesta topaketarik handiena izan zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;

'''''[[Amets bat dut]]'' hitzaldia'''

Kingek 17 minutuko [[hitzaldi]]&lt;nowiki/&gt;a eman zuen, gerora &quot;''Amets bat dut''” (''I Have a Dream'') izenarekin ezagutu zena. Diskurtsoko pasarte ospetsuenean (bertan prestatutako testutik atera egin zen, ziurrenik [[Mahalia Jackson]]&lt;nowiki/&gt;ek bere atzetik &quot;Konta iezaiezu ametsa!&quot; oihu egin ziolako),&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gary|abizena=Younge|urtea=2003|izenburua=&quot;I have a dream&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Drew|abizena=Hansen|urtea=2005|izenburua=The Dream: Martin Luther King Jr. and the Speech that Inspired a Nation|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 98|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-008477-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King honela aritu zen:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther, Coretta Scott|abizena=King, King,|urtea=2008|izenburua=The Words of Martin Luther King Jr.: Second Edition|argitaletxea=Newmarket Press|orrialdea=p. 95|orrialdeak=|ISBN=978-1-55704-815-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:March on Washington edit.jpg|thumb|ezkerrera|150px|Washingtoneko 1963ko abuztuaren 28ko martxaren ikuspegi bat.]]

{{esaera2|
Adiskideok, gaur diotsuet, gaurko eta biharko zailtasunak eta frustrazioak gorabehera,
oraindik amets bat dudala. Amerikar ametsean sakon errotutako ametsa da.
Egunen batean, nazio hau altxatu eta bere kredoaren benetako zentzuaren arabera
biziko dela amesten dut: «gizon guztiak berdin sortu zirela baiesten dugu ziurtasun
osoz». Amesten dut, egunen batean, Georgiako muino gorrixketan, esklabo
zaharren seme-alabak eta esklabo trafikatzaileenak elkarrekin eseri ahal izango
direla anaitasunaren mahaiaren inguruan. Amesten dut, egunen batean, Mississippiko
estatua bera ere, injustiziaren bero-sapak itotako estatua izanik ere,
askatasunaren eta justiziaren oasi bihurtuko dela. Amesten dut, egunen batean, nire
lau seme-alabak biziko direla nazio batean non ez dituzten epaituko azalaren
koloreagatik, haien nortasunagatik baizik.

Amets bat dut, gaur!

Amesten dut, egunen batean, han Alabaman —arrazista suminduak dauden hartan,
gobernariaren ezpainetatik eragozteko eta deuseztatzeko hitzak sortzen diren
hartan—, egunen batean, hantxe bertan, Alabaman, mutiko eta neskato beltzek
eskua eman ahal izango dietela mutiko eta neskato zuriei, neba-arreba gisa.

Amets bat dut, gaur!

Gaur amesten dut, egunen batean, «bailara guztiak goratuko direla, muino eta
mendi guztiak berdindu egingo direla. Lautu egingo dira toki aldapatsuak eta
zuzendu bide bihurriak; eta, orduan, Jainkoaren aintza azalduko da eta gizateria
guztia lekuko izango da.|&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Fernando|abizena=Martínez Rueda||izena2=Mikel|abizena2=Aizpuru Murua|izenburua=Gaur egungo munduaren historia, 1945-2009|argitaletxea=Udako Euskal Unibertsitatea|data=2011|url=http://www.buruxkak.eus/liburua/gaur-egungo-munduaren-historia-1945-2009/1915|isbn=9788484383345}}&lt;/ref&gt;. Testu osoa irakurtzeko [https://wikisource.org/wiki/Amets_bat_dut Wikisourcen duzu eskuragarri]}}
&quot;''Amets bat dut''&quot; amerikar [[oratoria]]&lt;nowiki/&gt;ren historiako [[diskurtso]] onenetarikoa dela esan daiteke.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lucinda|abizena=Moore|urtea=2003|izenburua=&quot;Dream Assignment&quot;|argitaletxea=Smithsonian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Martxak, eta bereziki Kingek egindako hitzaldiak, eskubide zibilak Estatu Batuetako erreformen agendaren goialdean jartzen lagundu zuten, eta 1964. urteko [[Eskubide zibil eta politikoak|Eskubide Zibil]]&lt;nowiki/&gt;en Legea onartzea erraztu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James T.|abizena=Patterson|urtea=1996|izenburua=Grand Expectations: The United States, 1945–1974|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 482–85, 542–46|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sitkoff|abizena=Harvard|urtea=2008|izenburua=The Struggle for Black Equality|argitaletxea=Hill and Wang|orrialdea=|orrialdeak=pp. 152–53|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hitzaldiaren jatorrizko idatzizko kopia, Kingek gainean idatzitako oharrak barne, 1984an jakin zen George Raveling [[Iowa]] Unibertsitateko [[saskibaloi]]&lt;nowiki/&gt;ko lehen entrenatzaile [[afro-amerikar]]&lt;nowiki/&gt;raren esku zegoela. 1963. urtean, Raveling, 26 urte zituenean, [[Podium (argipena)|podium]]&lt;nowiki/&gt;etik gertu zegoen zutik, eta hitzaldia bukatu ala, adoretsu galdetu zion Kingi ea hitzaldiaren kopia har zezakeen. Eta lortu egin zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Patrick|abizena=Alvin|urtea=2013|izenburua=&quot;Guardian of history: MLK's &quot;I have a dream speech&quot; lives on&quot;|argitaletxea=CBS News. CBS Interactive Inc|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Bloody Sunday-officers await demonstrators.jpeg|thumb|[[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;ko polizia manifestarien zain, Edmund Pettus zubian.]]

== Selmako boto eskubideen aldeko mugimendua eta &quot;Igande odoltsua&quot;, 1965 ==
James Bevelek [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;tik [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ra martxa baterako deia egin zuenean, King, Bevel eta SCLCek zein SNCCrekin [[lankidetza]] partzialarekin, [[estatu]]&lt;nowiki/&gt;aren hiriburura martxa antolatzen saiatu ziren. 1965eko martxoko lehen saiakera, Edmun Pettus zubian manifestarien aurkako [[polizia]] [[indarkeria]]&lt;nowiki/&gt;gatik bertan behera utzi behar izan zuten. Egun hori Igande odoltsua (''Bloody Sunday'') izenarekin ezagutzen da, eta eskubide zibilen aldeko mugimenduaren alde laguntza publikoa lortzeko ahaleginean [[Inflexio-puntu|inflexio]] puntu garrantzitsua izan zen. Kingen indarkeriarik gabeko estrategiaren indarraren erakusketa dramatikoena izan zen, nahiz eta King bera ez egon [[partehartzaile]]&lt;nowiki/&gt;en artean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1998|izenburua=Autobiography|argitaletxea=Carson, Clayborne (ed.). Warner Books|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=0-446-52412-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Martxoan bertan, [[Lyndon Baines Johnson|Johnson]] [[Presidente]]&lt;nowiki/&gt;aren Administrazioko [[funtzionario]]&lt;nowiki/&gt;ekin bildu zen, manifestarien aurkako edozein epaiketa saiakera bertan behera uzteko. Elizako eginbeharrak zirela-eta ez zen martxara joan, baina gero idatzi zuen: &quot;Estatuko tropek egin zuten basakeria mota jakin izan banu, nire elizako eginbeharrak erabat uztera behartuta sentituko nintzateke.&quot; Protesten aurkako poliziaren basakeriaren grabazioak hedatu egin ziren, eta nazio osoko publikoaren [[haserre]]&lt;nowiki/&gt;a piztu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Jackson|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 222-223|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Bezoek ds Martin Luther King-selectionclip.ogv|thumb|Martin Luther King Jr. [[Herbehereetako Erresuma|Herbehereetan]], 1964an egindako elkarrizketan hitz egiten.]]

== Vietnamgo gerrako oposizioa ==
''AEBetako gobernua gaur egun munduko [[indarkeria]]&lt;nowiki/&gt;ren [[hornitzaile]] handiena da.''

- Martin Luther King Jr.

''Aitortu behar dugu ezin dugula gure arazoa orain konpondu [[Botere (argipena)|botere]] [[Ekonomia|ekonomiko]] eta [[politiko]]&lt;nowiki/&gt;aren birbanaketa erradikala sortu arte ... Horrek [[Balio (argipena)|balio]]&lt;nowiki/&gt;en eta beste gauza batzuen [[iraultza]] esan nahi du. Ikusi behar dugu orain [[arrazakeria]], [[Esplotazio (argipena)|esplotazio]] ekonomikoa eta [[militarismo]]a&lt;nowiki/&gt;ren gaitz guztiak lotuta daudela ... Ezin duzu bata kendu besteak kentzea lortzen ez baduzu ... [[Ameriketako Estatu Batuak|Amerika]]&lt;nowiki/&gt;ko bizitzaren [[egitura]] osoa aldatu behar da. Amerika nazio hipokritikoa da, eta guk geure etxe propioan ordena jarri behar dugu.''

—Martin Luther King Jr.

King denbora askoan egon zen Estatu Batuen parte hartzearen aurka [[Vietnam]]&lt;nowiki/&gt;go [[gerra]]&lt;nowiki/&gt;n,&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Braunstein|urtea=2004|izenburua=The Sixties Chronicle|url=https://archive.org/details/sixtieschronicle0000unse|argitaletxea=Legacy Publishing|orrialdea=p. 311|orrialdeak=|ISBN=1-4127-1009-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; baina hasiera baten [[hitzaldi]] publikoetan gaia saihestu egiten zuen, [[Lyndon Baines Johnson|Lyndon BJohnson]] presidentearen politiken kritikak eskubide zibilen helburuak oztopatzeko sor zitzaketen interferentziengatik.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; SCLCk Ekintza Zuzeneko zuzendari ohia eta gero Vietnamgo Gerra Amaitzeko Udaberriko Mobilizazio Batzordeko buru zen James Bevelek eskatuta, eta [[Muhammad Ali]]&lt;nowiki/&gt;ren zintzotasunak inspiratuta,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alexander|abizena=Remington|urtea=2008|izenburua=&quot;The Rev. James L. Bevel dies at 72; civil rights activist and top lieutenant to King&quot;|argitaletxea=Los Angeles Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek publikoki gerraren aurka egitea erabaki zuen, [[Oposizio (argipena)|oposizioa]] gero eta handiagoa zelako estatubatuar jendearen artean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael L.|abizena=Krenn|urtea=1998|izenburua=The African American Voice in U.S. Foreign Policy Since World War II|argitaletxea=Taylor &amp; Francis|orrialdea=p. 29|orrialdeak=|ISBN=0-8153-3418-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Pobreen Kanpaina, 1968 ==
1968an, Kingek eta SCLCek &quot;[[Pobrezia|Pobre]]&lt;nowiki/&gt;en Kanpaina&quot; antolatu zuten justizia [[Ekonomia|ekonomiko]]&lt;nowiki/&gt;ko gaiak jorratzeko. Kingek nazio osoa zeharkatu zuen, [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;era joango zen &quot;behartsuen arraza anitzeko armada&quot;ren martxa, Kapitolioan indarkeriarik ezaren bidez desobedientzia zibila sustatzeko, [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ak estatubatuar pobreentzako &quot;eskubide ekonomikoen [[Aitorpen (argipena)|aitorpen]]&lt;nowiki/&gt;a&quot; sortu arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ernesto B.|abizena=Vigil|urtea=1999|izenburua=The Crusade for Justice: Chicano Militancy and the Government's War on Dissent|argitaletxea=University of Wisconsin Press|orrialdea=p. 54|orrialdeak=|ISBN=0-299-16224-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Russell|abizena=Kick|urtea=2001|izenburua=You are Being Lied to: The Disinformation Guide to Media Distortion, Historical Whitewashes and Cultural Myths|argitaletxea=The Disinformation Campaign|orrialdea=p. 1991|orrialdeak=|ISBN=0-9664100-7-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kanpainaren aurretik Kingen bere azken liburua argitaratu zuen “''Nora goaz hemendik: [[Kaos (argipena)|kaos]]&lt;nowiki/&gt;era ala [[Komunitate (argipena)|komunitate]]&lt;nowiki/&gt;ra''?”, gai sozialak aztertuz eta pobreziari aurre egiteko modua zehaztuz. King [[Henri-Georges Clouzot|Henry George]]&lt;nowiki/&gt;ren liburua aipatzen zuen, “''Aurrerapena eta Txirotasuna''”, bereziki oinarrizko [[Errenta (argipena)|errenta]] bermatuaren alde.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Dan|abizena=Sullivan|urtea=2015|izenburua=&quot;Where Was Martin Luther King Heading?&quot;|argitaletxea=savingcommunities.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=&quot;Martin Luther King – Final Advice&quot;|argitaletxea=The Progress Report|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Matthew|abizena=Yglesias|urtea=2013|izenburua=&quot;Martin Luther King's Case for a Guaranteed Basic Income&quot;|argitaletxea=Slate|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kanpaina [[Washington D.C.|Washington D.C]].ko martxarekin amaitu zen, Estatu Batuetako komunitate behartsuenei laguntza ekonomikoa eskatuz. Kingek eta SCLCek gobernuari eskatu zioten Amerikako hiriak berreraikitzen inbertitzeko. Sentitzen zuen Kongresuak &quot;[[behartsu]]&lt;nowiki/&gt;ekiko [[etsai]]&lt;nowiki/&gt;tasuna&quot; erakutsi zuela, &quot;[[Funts propio|funts]] [[militar]]&lt;nowiki/&gt;rak azkartasunez eta eskuzabaltasunez&quot; gastatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven, Charles M., James T.|abizena=Lawson, Payne, Patterson|urtea=2006|izenburua=Debating the Civil Rights Movement, 1945–1968|url=https://archive.org/details/debatingcivilrig2ndelaws|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 148-149|ISBN=0-7425-5109-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Pobreen Kanpaina polemikoa izan zen, baita eskubide zibilen mugimenduaren barnean ere. Bayard Rustinek dimisioa aurkeztu zuen, martxaren helburuak zabalegiak zirela esanez, bere eskakizunak eginezinezkoak zirela, eta kanpaina horiek pobreen eta beltzen kontrako [[Indarkeria|biolentzia]] eta [[Errepresio (argipena)|errepresio]]&lt;nowiki/&gt;a azkartuko zituztelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Maurice|abizena=Isserman|urtea=2001|izenburua=The Other American: The Life of Michael Harrington|argitaletxea=Public Affairs|orrialdea=p. 281|orrialdeak=|ISBN=1-58648-036-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:Martin Luther King was shot here Small Web view.jpg|thumb|Lorraine Motela, King erail zuten tokia. Gaur egun Eskubide Zibilen Museo Nazionalaren gunea da.]]

== Hilketa eta ondorenak ==
1968ko martxoaren 29an, King [[Memphis]]&lt;nowiki/&gt;era joan zen, sanitario publikoetako langile beltzei laguntzera. Martxoaren 12az geroztik [[greba]]&lt;nowiki/&gt;n zeuden [[soldata]] altuagoak eta tratu hobea lortzeko asmoarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=1,300 Members Participate in Memphis Garbage Strike&quot;.|argitaletxea=AFSCME|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Gertaera baten, kaleko konponketa lanetako [[Beltz (pertsona)|beltz]]&lt;nowiki/&gt;ek bi orduko ordaina jaso zuten etxera bidali zituztenean [[eguraldi]] txarra zela eta, baina langile zuriek egun osoko ordaina jaso zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=&quot;Memphis Strikers Stand Firm&quot;|argitaletxea=AFSCME|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Davis|abizena=Townsend|urtea=1998|izenburua=Weary Feet, Rested Souls: A Guided History of the Civil Rights Movement|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 364|orrialdeak=|ISBN=9780393045925|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingen Memphiseko Lorraine moteleko 306 gela zuen erreserbatuta. Erailketa ikusi zuen Abernathyk, Estatu Batuetako Erailketen Etxeko Batzordearen aurrean esan zuen King eta haren ingurukoak 306 aretoan egoten zirela beti, &quot;King-Abernathy suite&quot; izenaz ezagutzen zela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2000|izenburua=&quot;King V. Jowers Conspiracy Allegations&quot;. United States Department of Justice Investigation of Recent Allegations Regarding the Assassination of Dr. Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=U.S. Department of Justice|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Han bertan zegoen [[Jesse Jackson]]&lt;nowiki/&gt;en esanetan, Kingen azken hitzak hil zuten [[balkoi]]&lt;nowiki/&gt;tik Ben Branch [[musika]]ri&lt;nowiki/&gt;arentzat izan ziren, gau hartan King egongo zen ekitaldi baten parte-hartzen zuelako: &quot;''Ben, ziurtatu 'Hartu nire eskua, Jaun preziatua’ jotzen duzula' gaur gaueko bileran. Jo ezazu dotore.”''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ed|abizena=Pilkington|urtea=2008|izenburua=&quot;40 years after King's death, Jackson hails first steps into promised land&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Zoritxarrez [[James Earl Ray]]&lt;nowiki/&gt;k tirokatu zuen 1968ko apirilaren 4ko 18:01ean, motelaren bigarren solairuko balkoian zegoela. [[Bala]] eskuineko [[masail]]&lt;nowiki/&gt;etik sartu zitzaion, [[masailezur]]&lt;nowiki/&gt;ra txikituz eta gero [[bizkarrezur]]&lt;nowiki/&gt;rean barrena ibili zen [[sorbalda]]&lt;nowiki/&gt;n sartu aurretik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joe, Walter, Bill|abizena=Garner, Cronkite, Kurtis|urtea=2002|izenburua=We Interrupt This Broadcast: The Events that Stopped Our Lives ... from the Hindenburg Explosion to the Attacks of September 11|url=https://archive.org/details/weinterruptthisb00garn_0|argitaletxea=Sourcebooks|orrialdea=p. 62|orrialdeak=|ISBN=1-57071-974-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William|abizena=Pepper|urtea=2003|izenburua=An Act of State: The Execution of Martin Luther King|url=https://archive.org/details/actofstateexe00pepp|argitaletxea=Verso|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=1-85984-695-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Bular]]&lt;nowiki/&gt;reko larrialdiko kirurgiaren ostean, King San Jose ospitalean hil zen 19:05ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lionel|abizena=Lokos|urtea=1968|izenburua=House Divided: The Life and Legacy of Martin Luther King|argitaletxea=Arlington House|orrialdea=p. 48.|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; [[Autopsia]]&lt;nowiki/&gt;k agerian utzi zuen 39 urte baino ez izan arren, &quot;60 urteko [[bihotz]]&lt;nowiki/&gt;a zuela&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Citizen King Transcript&quot;|argitaletxea=PBS|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Batzuk zioten eskubide zibilen mugimenduan aritutako 13 urteko [[estres]]&lt;nowiki/&gt;agatik izango zela. Martin Luther King Jr. [[Parke nazional|Parke]] Historiko Nazionalean dago lurperatuta.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert, Maureen, Steven H.|abizena=Blythe, Carroll, Moffson|urtea=1993|izenburua=&quot;National Register of Historic Places Registration: Martin Luther King Jr. National Historic Site&quot; (PDF)|argitaletxea=National Park Service|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Ondorenak ===
Hilketak nazio osoan [[Istilu (gatazka)|istilu]] [[Arrazismo|arraziste]]&lt;nowiki/&gt;n uholdeak eragin zituenː [[Washington D.C.]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Chicago]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Baltimore]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Louisville]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Kansas City]]&lt;nowiki/&gt;n eta beste dozenaka hiritan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=1968: Martin Luther King shot dead&quot;. On this Day|argitaletxea=BBC (2006)|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Clay|abizena=Risen|urtea=2009|izenburua=A Nation on Fire: America in the Wake of the King Assassination|url=https://archive.org/details/nationonfireamer00rise|argitaletxea=John Wiley &amp; Sons|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-470-17710-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Robert Kennedy|Robert F. Kennedy]] presidentetzarako hautagaia [[Indianapolis]]&lt;nowiki/&gt;era zihoan kanpainako agerraldi baten hitz egitera, Kingen heriotzaren informazioa jaso zuenean. [[Diskurtso]] laburra eta inprobisatua egin zuen tragediaren berri emateko, eta Kingen [[Biolentzia-eza aktiboa|biolentzia-eza]]&lt;nowiki/&gt;ren idealarekin jarraitzeko eskatu zien laguntzaileei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joe|abizena=Klein|urtea=2006|izenburua=Politics Lost: How American Democracy was Trivialized by People Who Think You're Stupid|url=https://archive.org/details/politicslosthowa00klei|argitaletxea=New York: Doubleday|orrialdea=p. 6|orrialdeak=|ISBN=978-0-385-51027-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; James Farmer Jr.ek eta eskubide zibilen beste [[agintari]] batzuk ere indarkeriarik gabeko ekintzak eskatu zituzten, nahiz eta Stokely Carmichael militanteak erantzun sendoagoa aldarrikatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2010|izenburua=&quot;1968 Year In Review&quot;|argitaletxea=United Press International|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Memphis]] hiriak greba azkar konpondu zuen, saneamenduko [[langile]]&lt;nowiki/&gt;en aldeko baldintzekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=AFSCME Wins in Memphis&quot;|argitaletxea=AFSCME The Public Employee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 97|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Coretta Scott King by Moneta Sleet.jpg|thumb|Coretta Scott King alaba Bernice kontsolatzen, Martin Luther King senarraren hileta elizkizunean. Moneta Sleet Jr.en [[Pulitzer saria]] irabazitako argazkian.]]

=== Konspirazio salaketak ===
Ray-ren [[abokatu]]&lt;nowiki/&gt;ek [[petxero]] bat zela mantendu zuten beti, Lee Harvey Oswald hiltzailea bezala [[John Fitzgerald Kennedy|John F. Kennedy]]&lt;nowiki/&gt;ren erailketan, teoria konspiratzailean atzen zeudelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=&quot;From small-time criminal to notorious assassin&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Baieztapen horren aldekoek esan zuten Rayren [[aitortza]] presiopean eman zela, [[heriotza zigor]]ra&lt;nowiki/&gt;rekin mehatxatu zutelako.&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=&quot;James Earl Ray Dead At 70&quot;|argitaletxea=CBS|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Knight|urtea=2003|izenburua=Conspiracy Theories in American History: An Encyclopedia|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=p. 402|orrialdeak=|ISBN=1-57607-812-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ray [[Lapurreta|lapur]]&lt;nowiki/&gt;ra eta doilorra zela onartu zuten, baina armekin delitu krimenak egiteagatik ez zuela inolako [[erregistro]]&lt;nowiki/&gt;rik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lee|abizena=Davis|urtea=1995|izenburua=Assassination: 20 Assassinations that Changed the World|url=https://archive.org/details/assassinationtwe0000davi|argitaletxea=JG Press|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=1-57215-235-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, AEBetako hainbat hiritan [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;etako espedienteek frogatu zuten behin baino gehiagotan [[preso]] izan zela lapurreta armatuak egotzita.&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=James|abizena=Polk|urtea=2008|izenburua=&quot;The case against James Earl Ray&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hilketaren aurkako [[konspirazio]] bat susmatzen zutenek zioten bi balistika frogek erakutsi zutela Rayren Remington Gamemasterren antzeko [[fusil]] bat izan zela hilketaren arma. Proba horiek ez zuten zehazki Rayren fusila adierazi.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=Questions left hanging by James Earl Ray's death&quot;|argitaletxea=BBC|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere heriotzaren unean, Kingen inguruko lekukoek esan zuten [[tiro]]&lt;nowiki/&gt;a beste toki batetik zetorrela. Esan zuten etxola ondoan zegoen [[zuhaixka]] lodi baten atzetik zetorrela - hilketaren ondorengo egunetan [[Ebaki, moztu eta itsatsi|moztu]] egin zuten-, eta ez motelaren [[leiho]]&lt;nowiki/&gt;tik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Gerold|urtea=1972|izenburua=An American Death: The True Story of the Assassination of Dr. Martin Luther King Jr. and the Greatest Manhunt of our Time|argitaletxea=Doubleday|orrialdea=p. 283|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, Rayren aztarna handiak aurkitu ziren [[armairu]]&lt;nowiki/&gt;an, eta [[bainugela]]&lt;nowiki/&gt;n utzi zuten hainbat objektuetan, hala nola fusila, [[Prismatiko (argipena)|prismatiko]] bikotea, arropa artikuluak, egunkaria, etab.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt; Rayen [[hatz-marka]]k zituen [[errifle]]&lt;nowiki/&gt;aren azterketak zehaztu zuen gutxienez tiro bat tirokatu zela erailketaren unean.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;

2004an, [[Jesse Jackson]]&lt;nowiki/&gt;ek honako hau adierazi zuen&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Taylor|abizena=Branch|urtea=2006|izenburua=At Canaan's Edge: America in the King Years, 1965–68|url=https://archive.org/details/atcanaansedgeame00bran|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 770|orrialdeak=|ISBN=978-0-684-85712-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;: “Kontua da [[Martxa eta Borroka|martxa]] eteteko saboteatzaileak egon zirela. Eta geure [[erakunde]]&lt;nowiki/&gt;aren barnean, oso pertsona esanguratsuak aurkitu genituen gobernuko [[nomina]]&lt;nowiki/&gt;k zituztenak. Beraz, barne infiltrazioak, kanpoko saboteatzaileak, eta [[prentsa]]&lt;nowiki/&gt;ren erasoak. ... Ez dut inoiz sinetsiko James Earl Rayk izan zuela [[arrazoi]]&lt;nowiki/&gt;rik, [[diru]]a eta [[Mugikortasun iraunkor|mugikortasun]]&lt;nowiki/&gt;a bakarrik egin ahal izateko. Gure [[gobernu]]&lt;nowiki/&gt;a oso arduratuta zegoen eskenatokia prestatzen, eta baita James Earl Rayk handik ihes egiteko bidea.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Amy, Juan|abizena=Goodman, Gonzalez|urtea=2004|izenburua=&quot;Jesse Jackson On 'Mad Dean Disease', the 2000 Elections and Rev. Dr. Martin Luther King&quot;|argitaletxea=Democracy Now!|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Legatua ==
Kingen ondare nagusia [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etan eskubide zibilen gaineko [[aurrerapen]]&lt;nowiki/&gt;ak ziurtatzea izan zen. King eraila izan eta egun batzuetara, [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ak 1968. urteko Eskubide Zibilen Legea onartu zuen.&lt;ref name=&quot;:23&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;The History of Fair Housing&quot;|argitaletxea=U.S. Department of Housing and Urban Development|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Legearen VIII tituluak, Bidezko [[Etxebizitza]]&lt;nowiki/&gt;ren Legea izenaz ezagutzen denak, etxebizitza eta etxebizitzarekin lotutako transakzioetan diskriminazioa debekatu zuen [[arraza]]&lt;nowiki/&gt;ren, [[erlijio]]&lt;nowiki/&gt;aren edo jatorri nazionalaren arabera (gero zabaldu egin zen [[sexu]]&lt;nowiki/&gt;a, [[familia]] egoerara eta ezgaitasunera). Legedi hau AEBetan egoitza-diskriminazioari aurre egiteko Kingen borrokari egindako omenaldia izan zela diote.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King, Jr. and Lyndon Johnson 2.jpg|thumb|[[Lyndon B. Johnson]] presidentea Kingekin bileran, Etxe Zuriko kabinete bulegoan, 1966an.]]
Nazioartean, Kingen ondareak [[Hegoafrika]]&lt;nowiki/&gt;ko Kontzientzia Beltzaren Mugimenduan eta eskubide zibilen mugimenduan eragina izan zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gwen|abizena=Ansell|urtea=2005|izenburua=Soweto Blues: Jazz, Popular Music, and Politics in South Africa|argitaletxea=Continuum International Publishing Group|orrialdea=p. 139|orrialdeak=|ISBN=0-8264-1753-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hillary Rodham|abizena=Clinton|urtea=2007|izenburua=It Takes a Village: And Other Lessons Children Teach Us|url=https://archive.org/details/ittakesvillage00clin|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 137|orrialdeak=|ISBN=978-1-4165-4064-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen lana Albert Lutuli Hegoafrikako liderraren inspirazio iturri izan zen, eta bere herrialdeko justizia arrazaren alde borrokatzearen, [[Nobel Sariak|Nobel Saria]] jaso zuen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; King estatubatuar [[ikono]] bihurtu da [[liberalismo]] amerikarraren eta [[aurrerakoitasun]]&lt;nowiki/&gt;aren historian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul R.|abizena=Krugman|urtea=2009|izenburua=The Conscience of a Liberal|url=https://archive.org/details/conscienceoflib00krug|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 84|orrialdeak=|ISBN=978-0-393-33313-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, Kingen pentsaerak [[John Hume]] [[irlandar]] politikari eta [[Aktibismo|aktibista]]&lt;nowiki/&gt;ri ere eragin zion.

Coretta Scott King [[emazte]]&lt;nowiki/&gt;ak bere senarraren arrastoak jarraitu zituen, eta 2006an hil zen arte, [[justizia sozial]]&lt;nowiki/&gt;aren eta [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en arloan aritu zen. Martin Luther King erail zuten urte berean, King Zentroa sortu zuten [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;n, bere ondarea kontserbatzeko eta indarkeriarik gabeko gatazken konponbidea eta tolerantzia, mundu mailan sustatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;The King Center's Mission&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Haien semea, Dexter King, zentroko presidentea da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Larry|abizena=Copeland|urtea=2006|izenburua=&quot;Future of Atlanta's King Center in limbo&quot;|argitaletxea=USA Today|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Chairman's Message: Introduction to the King Center and its Mission&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Martin Luther King Jr. Eguna'''

1971n hasita, [[Missouri]]&lt;nowiki/&gt;ko [[St. Louis konderria (Missouri)|St Louis]] hiria eta estatu batzuk jai egunak ezarri zituzten Kingen omenez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joseph|abizena=Leahy|urtea=2014|izenburua=&quot;St. Louis Remains A Stronghold For Dr. King's Dream&quot;|argitaletxea=News for St. Louis, St. Louis Public Radio|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Etxe Zuria|Etxe Zuri]]&lt;nowiki/&gt;ko Rose Lorategian, 1983ko azaroan [[Ronald Reagan]] presidenteak lege bat sinatu zuen King omentzeko jai egun [[Federalismo|federal]]&lt;nowiki/&gt;a sortuz. 1986ko urtarrilaren 20an egin zen lehenengo aldiz, eta Martin Luther King Jr. Eguna izena du. 1992an [[George H. W. Bush]] presidentetzara ailegatu ondoren, jai eguna urtero urtarrileko hirugarren astelehenean egiten da, Kingen jaiotza egunetik gertu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1992|izenburua=&quot;Proclamation 6401 – Martin Luther King Jr. Federal Holiday&quot;|argitaletxea=The American Presidency Project|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Martin Luther King Day&quot;|argitaletxea=U.S. Department of State|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2000ko urtarrilaren 17an, lehenengo aldiz, Martin Luther King Jr. Eguna ofizialki [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etako berrogeita hamar estatu guztietan egin zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carey|abizena=Goldberg|urtea=1999|izenburua=&quot;Contrarian New Hampshire To Honor Dr. King, at Last&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Oroitzapen liturgikoak'''

King [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etako [[Eliza (argipena)|eliza]] apezpikularrak [[martiri]]&lt;nowiki/&gt;tzat gogoratzen du, urtero ospatzen duen [[heriotza]]&lt;nowiki/&gt;ren urteurrenean, apirilaren 4an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Martin Luther King Day Weekend 2012&quot; (PDF)|argitaletxea=Episcopal Church|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Amerikako Eliza [[luterano]] [[ebanjeliko]]&lt;nowiki/&gt;ak King liturgikoki oroitzen du bere [[jaiotza]]&lt;nowiki/&gt;ren urteurrenean, urtarrilaren 15ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Church Year and Calendar&quot;|argitaletxea=St. Bartholomew Lutheran Church|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Erresuma Batuko ondarea'''

[[Erresuma Batua]]&lt;nowiki/&gt;n, The [[Northumbria]] eta [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]] Unibertsitateek Martin Luther King Bakearen Batzordea, sortu zuten, Kingen ondarea omentzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Martin Luther King Peace Committee&quot;|argitaletxea=Newcastle University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere ikuspegian inspiratuta, Erresuma Batuan hainbat jarduera egiten ditu &quot;bakearen [[kultura]] eraikitzen&quot; ahalegintzen baita.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Brian|abizena=Ward|urtea=|izenburua=&quot;A King in Newcastle; Martin Luther King Jr. and British Race Relations, 1967–1968&quot;|argitaletxea=The Georgia Historical Quarterly. 79 (3)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 599–632|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Material galera'''

2019ko ekainean, [[The New York Times]] aldizkariak Martin Luther King Jr. ere zerrendatu zuen, 2008an [[Universal Studios]]&lt;nowiki/&gt;eko suteetan ehunka artisten materiala suntsitu zenean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jody|abizena=Rosen|urtea=2019|izenburua=&quot;Here Are Hundreds More Artists Whose Tapes Were Destroyed in the UMG Fire&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Ideiak, eraginak eta jarrera politikoak ==

=== Erlijioa ===
Apaiz kristau bezala, Kingen eragin nagusia [[Jesus Nazaretekoa|Jesukristo]] eta [[ebanjelio]] kristauak izan ziren, ia beti aipatzen zituenak erlijio bileretan, elizetan egindako hitzaldietan eta diskurtso publikoetan. Kingen [[fede]]&lt;nowiki/&gt;a Jesusen honako aginduan oinarritu zen, maite zure [[lagun]] hurkoa zeure burua bezala, Jainkoa maitatuz guztiarekin gainetik, eta [[etsai]]&lt;nowiki/&gt;ak maitatuz, beraien alde [[otoitz]] eginaz eta bedeinkatuz. Bere indarkeriarik ezaren pentsamoldearen oinarrian bazegoen baita beste masaila ipini Mendiko sermoian agertzen zena, Jesusek ezpata bere lekuan berriro sartuz ([[Mateoren Ebanjelioa|Mateo]] 26:52).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1957|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr., Justice Without Violence – April 3, 1957&quot;|argitaletxea=Mlk-kpp01.stanford.edu|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;eko [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;tik idatzitako [[eskutitz]] ospetsuan, Kingek Jesusen &quot;[[Muturreko (argipena)|muturreko]]&quot; maitasun bezala deskribatzen zuenarekin bat etorri nahi zuen, eta beste [[Bakezaletasun|bakezale]] kristau asko ere aipatu zituen, oso ohikoa baitzen berarentzat.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1967|izenburua=Why Jesus Called A Man A Fool. Delivered at Mount Pisgah Missionary Baptist Church, Chicago, Illinois|argitaletxea=The Martin Luther King Jr. Research and Education Institute|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Josh|abizena=Fleet|urtea=2013|izenburua=&quot;'A Gift Of Love': Martin Luther King's Sermons From Strength To Love (EXCERPT)&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:BayardRustinAug1963-LibraryOfCongress crop.jpg|thumb|Kingek, Bayard Rustin bezalako eskarmentudunekin batera lan egin zuen, biolentziarik gabeko taktikak garatzeko.]]

=== Indarkeriarik eza ===
''Munduko [[bake]]&lt;nowiki/&gt;a biolentziarik ezaren bitartez ez da ez zentzugabea eta ez ezinezkoa. Gainerako [[metodo]] guztiek [[Huts (argipena)|huts]] egin dute. Bestela, berriro hasi beharko ginateke. Indarkeriarik eza abiapuntu ona da. Metodo honetan sinesten dugunok [[arrazoimen]]a&lt;nowiki/&gt;ren, santutasunaren eta ulermenaren ahotsak izan daitezke indarkeriaren, gorrotoaren eta emozioen ahotsen artean. Oso ongi molda dezakegu bake giro bat, horretatik bake sistema bat eraikitzeko.''

- Martin Luther King Jr.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin|abizena=Luther King Jr|urtea=2013|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King, Jr. speaking at The New School&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bayard Rustin eskubide zibilen [[Afro-amerikar|afroamerikar]] [[Aktibismo|aktibista]] izan zen Kingen indarkeriarik ezaren ohiko aholkularia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James J.|abizena=Farrell|urtea=1997|izenburua=The Spirit of the Sixties: Making Postwar Radicalism|url=https://archive.org/details/spiritofsixtiesm0000farr|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 90|orrialdeak=|ISBN=0-415-91385-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Era berean, Harris Wofford eta Glenn Smiley aktibista zuriek ere aholkatzen zuten.&lt;ref name=&quot;:8&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2017|izenburua=&quot;Wofford, Harris Llewellyn&quot;|argitaletxea=The Martin Luther King, Jr. Research and Education Institute. Stanford|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Rustin eta Smiley kristau bakezale tradizioaren jatorrikoak ziren, eta Woffordek eta Rustinek [[Mahatma Gandhi]]&lt;nowiki/&gt;ren irakaspenak aztertuak zituzten. Rustinek indarkeriarik eza aplikatu zuen Adiskidetze Eguna kanpainan 1940ko hamarkadan,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Richard D.|abizena=Kahlenberg|urtea=1997|izenburua=&quot;Book Review: Bayard Rustin: Troubles I've Seen&quot;|argitaletxea=Washington Monthly.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Wofford hegoaldeko beltzei Gandhismoa sustatzen aritu zen 1950eko hamarkadaren hasieratik.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;

=== Aktibismoa eta inplikazioa amerikar natiboekin ===
King natibo [[estatubatuar]]&lt;nowiki/&gt;raren [[eskubide]]&lt;nowiki/&gt;en aldekoa zen. Amerikar natiboak ere Kingen eskubide zibilen mugimenduaren aldekoak ziren, bertako amerikarren parte-hartze aktiboa sustatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gyasi|abizena=Ross|urtea=2018|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King, Jr., Black People and Indigenous People: How We Cash This Damn Check&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Indiar [[Gazteria]]&lt;nowiki/&gt;ren Kontseilu Nazionalak (NIYC) laguntza handia eman zuen Kingen kanpainetan,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Albert|abizena=Bender|urtea=2014|izenburua=&quot;Dr. King spoke out against the genocide of Native Americans&quot;|argitaletxea=People's World|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; bereziki 1968ko [[Pobrezia|Pobre]]&lt;nowiki/&gt;en Herri Kanpainan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kevin|abizena=Garcia|urtea=2014|izenburua=&quot;The American Indian Civil Rights Movement: A case study in Civil Society Protest&quot;|argitaletxea=Yesterday and Today. 12|orrialdea=|orrialdeak=pp. 60–74|ISBN=ISSN 2309-9003|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen &quot;''Zergatik ezin dugun itxaron''&quot; liburuan honako hau idatzi zuen: “''Gure nazioa [[genozidio]]&lt;nowiki/&gt;an sortu zen jatorrizko amerikarra, indiarra, [[arraza]] txikiagoa zela esaten zuen [[doktrina]] hartzerakoan. Gure bazterretan Beltz (Negro) asko egon aurretik, arraza gorrotoaren urradurak jadanik gizarte [[Kolonialismo|kolonial]]&lt;nowiki/&gt;a desitxuratua zuen. XVI. [[mende]]&lt;nowiki/&gt;tik aurrera, odola isuri zen arraza nagusitasunaren aurkako borroketan. Beharbada, herri [[indigena]] ezabatzeko politika nazionala garatu duen nazio bakarra gara. Gainera, esperientzia tragiko hori [[Gurutzadak|gurutzada]] [[Noblezia|noble]] bihurtu zuten. Izan ere, gaur egun ere ez dugu baimenik pasarte lotsagarri horiek arbuiatzeko edo lotsa sentitzeko. Gure [[literatura]], gure [[Film (zinema)|film]], gure [[drama]], gure [[folklore]] guztiak goratu egiten dute''.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Levi|abizena=Rickert|urtea=2017|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King Jr: Our Nation was Born in Genocide&quot;|argitaletxea=Native News Online|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Politika ===
[[Fitxategi:Bomb wreckage near Gaston Motel (14 May 1963).JPG|thumb|Kingek ostatu hartu eta egun gutxira, 1963ko maiatzaren 11n lehergailu batek eztanda egin zuen Gaston Motelean. Beste lehergailu bat ere jarri zuten Williams anaia apaizaren etxean.]]
SCLCko [[buruzagi]] bezala, Kingek AEBetako [[Alderdi politiko|alderdi]] politiko edo hautagairik publikoki ez babesteko jokabideari eutsi zion: &quot;Sentitzen dut norbait lerrokatu gabeko posizioan egon behar dela, bi alderdiei [[objektibo]]&lt;nowiki/&gt;ki begiratzeko eta bien [[kontzientzia]] izateko, ez bata edo bestearen [[Morroi (argipena)|morroi]] edo nagusi.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1958ko elkarrizketa baten adierazi zuen ez zela alderdi perfekturik, esanez:« Ez dut uste alderdi [[Errepublikanismo|errepublikano]]&lt;nowiki/&gt;a Jainko [[Ahalguztiduntasun|ahalguztidun]]&lt;nowiki/&gt;az beterik dagoenik, ez eta alderdi [[demokratiko]]&lt;nowiki/&gt;a. Biek ahulguneak dituzte ... Eta ez dut inolako lotura bereizezinik alderdi biekin.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=2000|izenburua=The Papers of Martin Luther King, Jr: Symbol of the Movement, January 1957 – December 1958|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=p. 364|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-22231-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek Paul Douglas [[Illinois]]&lt;nowiki/&gt;ko [[senatari]] demokratikoa goraipatu zuen &quot;senatari guztietatik handiena &quot;izateagatik, eskubide zibilen arrazoien defentsa sutsua egiteagatik urteetan zehar.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James L|abizena=Merriner|urtea=2003|izenburua=&quot;Illinois' liberal giant, Paul Douglas&quot;|argitaletxea=Chicago Tribune|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Kalte-ordaina ===
Kingek adierazi zuen amerikar beltzek, eta baita beste hainbat estatubatuar [[Desgaitasun|desgaitu]]&lt;nowiki/&gt;ek ere, [[Kalte (argipena)|kalte]] historikoengatik konpentsatuak izan behar zutela. 1965ean [[Playboy]]&lt;nowiki/&gt;k egindako elkarrizketa baten, esan zuen estatubatuar beltzei [[Berdintasun (argipena)|berdintasun]]&lt;nowiki/&gt;a ematearekin soilik ezin zela errealitatean haien eta zurien arteko alde ekonomikoa itxiko. Kingen arabera, ez zuen [[esklabotza]]&lt;nowiki/&gt;ren ondorioz galdutako [[soldata]]&lt;nowiki/&gt;k erabat itzultzea bilatzen, ezinezkoa zela uste zuelako, baina talde kaltetu guztiei emateko, hamar urtetan 50 mila milioi [[dolar]]&lt;nowiki/&gt;reko gobernuaren programa konpentsagarria proposatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James M|abizena=Washington|urtea=1991|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 366|orrialdeak=|ISBN=0-06-064691-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Familia plangintza ===
1966ko maiatzean [[Gurasotasun]] [[Plangintza]]&lt;nowiki/&gt;ren [[Ameriketako Estatu Batuak|Amerika]]&lt;nowiki/&gt;r [[Federakuntza]]&lt;nowiki/&gt;k urtero ematen zuen [[Margaret Sanger]] Saria jaso zuenean, honakoa esan zuen: &quot;Berriki, prentsak [[plater hegalari]]&lt;nowiki/&gt;en behaketen berri eman du. Istorio horiei [[sinesgarritasun]]&lt;nowiki/&gt;ik eman gabe, gure [[irudimen]]a&lt;nowiki/&gt;ri esker [[espazio]]&lt;nowiki/&gt;ko bisitariek nola [[Epai (zuzenbidea)|epaitu]]&lt;nowiki/&gt;ko gintuzten espekulatzea ahalbidetzen du. Beldur naiz gure jokaerarekin txundituta geratuko zirela. Ikusiko lukete [[Heriotza|heriotz]]&lt;nowiki/&gt;aren planifikaziorako milioiak gastatzen ditugula [[gerra]]&lt;nowiki/&gt;rako [[makina]]&lt;nowiki/&gt;k eta estrategiak sortzen. [[Gaixotasun]]&lt;nowiki/&gt;agatik eta beste arrazoi batzuengatik heriotza ekiditeko milioika gastatzen ditugula ere ikusiko lukete. Azkenean, ohartuko lirateke [[biztanleria]] planifikatzeko diru hutsala gastatzen dugula, nahiz eta bere [[Hazkunde (argipena)|hazkunde]] espontaneoa premiazkoa izan gure [[planeta]]&lt;nowiki/&gt;ren biziraupenerako. Kanpoko espazioko bisitariei barkamena eman beharko litzaieke honakoa esango balute etxera itzultzean, gure planetan bizi den jendea etorkizun latza eta zalantzazkoa duen [[arraza]] [[zoro]] batekoa dela.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;Quotes&quot;|argitaletxea=worldpopulationbalance.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=&quot;Family Planning – A Special and Urgent Concern&quot;|argitaletxea=Planned Parenthood|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Estatuaren zaintza eta hertsadura ==

=== FBIren zaintza eta esku-hartzea ===
[[Fitxategi:MLK and Malcolm X USNWR cropped.jpg|thumb|King eta [[Malcolm X]], 1964ko martxoaren 26an. ]]
[[FBI]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek pertsonalki Kingen [[Zaintza (argipena)|zaintza]] agindu zuen, eskubide zibilen buruzagi bezala zuen boterea ahultzeko asmoarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael Eric|abizena=Dyson|urtea=2008|izenburua=&quot;Facing Death&quot;. April 4, 1968: Martin Luther King Jr.'s death and how it changed America|argitaletxea=Basic Civitas Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 58–59|ISBN=978-0-465-00212-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:19&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Michael K.|abizena=Honey|urtea=2007|izenburua=&quot;Standing at the Crossroads&quot;. Going down Jericho Road the Memphis strike, Martin Luther King's last campaign (1 ed.)|url=https://archive.org/details/goingdownjericho00hone|argitaletxea=Norton|orrialdea=|orrialdeak=pp. 92–93|ISBN=978-0-393-04339-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eliza Batzordeak, 1975eko Estatu Batuetako [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ak egindako ikerketaren arabera, honako hau aurkitu zuen: &quot;1963ko abendutik 1968an hil zenera arte, Martin Luther King Jr. Ikerketa Bulego Federalareko kanpaina trinkoaren helburua zen, eskubide zibilen [[buruzagi]] eraginkor bezala neutralizatzeko.&quot;&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Church|urtea=1976|izenburua=&quot;Church Committee Book III&quot;, Dr. Martin Luther King Jr., Case Study|argitaletxea=Church Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bulego Federalak Levisonen eta Kingen etxeko eta bulegoko [[telefono]]&lt;nowiki/&gt;etan [[kable]]&lt;nowiki/&gt;ak jarri zituzten, eta nazio osoan zehar bidaiatzen zuen bitartean Kingen [[hotel]]&lt;nowiki/&gt;etako gelak miatzen zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Allan H.|abizena=Ryskind|urtea=2006|izenburua=&quot;JFK and RFK Were Right to Wiretap MLK&quot;|argitaletxea=Human Events|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Jen|abizena=Christensen|urtea=2008|izenburua=&quot;FBI tracked King's every move&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1967an, Hooverrek SCLC talde [[Nazionalismo|nazionalista]] beltz gorrotagarri bezala zerrendatu zuen, honako instrukzioekin: &quot;[[Kontrainteligentzia Programa|Kontrainteligentzia]] tekniken bidez, ez da aukerarik galdu behar buruzagien arazo pertsonalak edo taldearekin dituztenak baliatzeko... taldea hondatuta, barreiatuta edo gutxietsita geratzen den helburua ziurtatzeko.&quot;&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt;

=== SNAren Kingen komunikazioen jarraipena ===
&quot;Minaret&quot; izeneko operazio sekretuko kode batean, Segurtasun Nazional Agentziak estatubatuar buruzagien komunikazioak kontrolatzen zituen, King barne, [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;n [[Kritika|kritiko]]&lt;nowiki/&gt;ak zirenak [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;ekin.&lt;ref name=&quot;:20&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Declassified NSA Files Show Agency Spied on Muhammad Ali and MLK Operation Minaret Set Up in 1960s to Monitor Anti-Vietnam Critics, Branded 'Disreputable If Not Outright Illegal' by NSA Itself.&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; NSAk egindako azterketa batek ondorioztatu zuen Minareten jarduera &quot;eztabaidagarria ez ezik, agian legez kanpokoa zela.”&lt;ref name=&quot;:20&quot; /&gt;

=== Komunismoaren alegazioak ===
Urteetan, [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek [[Susmo guzien gainetik dagoen hiritar baten ikerketa|susmo]]&lt;nowiki/&gt;ak izan zituen [[Komunismo|komuniste]]&lt;nowiki/&gt;n eragin potentzialaz mugimendu sozialetan, hala nola [[sindikatu]]&lt;nowiki/&gt;etan eta eskubide zibiletako erakundeetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 246–247|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hooverrek zuzendu zuen [[FBI]] 1957an Kingi eta SCLCi, sortu berritan, jarraipena egitera.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

King eta Stanley Levisonen arteko harremana zela eta, FBI beldur zen Levison &quot;agente eragile&quot; bezala lan egiten ari zela Kingekin. Hori, nahiz eta FBI barneko txostenetan agertu 1963an Levisonek [[Alderdi Komunistaren Manifestua|Alderdi Komunista]] utzia zuela eta jada ez zegoela haiekin negoziazioetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nick|abizena=Kotz|urtea=2005|izenburua=Judgment Days: Lyndon Baines Johnson, Martin Luther King Jr., and the Laws that Changed America|url=https://archive.org/details/judgmentdayslynd0000kotz|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 70-74|ISBN=0-618-08825-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen beste laguntzaile bat ere, Jack O'Dell, Alderdiarekin lotzen zuten. Baina oso zaintza zabala egin bazen ere, 1976an FBIk aitortu zuen ez zuela inolako [[froga]]&lt;nowiki/&gt;rik lortu Kingek berak edo SCLCek, benetan erakunde komunistekin inplikatuta egon zirenik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jeff|abizena=Woods|urtea=2004|izenburua=Black Struggle, Red Scare: Segregation and Anti-communism in the South, 1948–1968|argitaletxea=LSU Press|orrialdea=p. 126|orrialdeak=|ISBN=0-8071-2926-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King, Jr. Montgomery arrest 1958.jpg|thumb|Martin Luther King Jr., [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;n 1958ko irailean &quot;nagikeriagatik&quot; atxilotu zuten unea.]]

=== CIAren zaintza ===
2017an desklasifikatu ziren [[CIA]]&lt;nowiki/&gt;ren fitxategiak agerian utzi zuten Agentziak King eta Komunismoaren arteko balizko loturak ikertzen aritu izan zela, 1964ko azaroaren 4ko Washington Posteko artikulu batek [[Sobietar Batasune]]ra gonbidatu izan zela argitaratu zuenean, eta [[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k Kingen bozeramaile ez zuela iruzkinik egin gonbidapenaren jatorriaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1967|izenburua=&quot;Martin Luther King&quot; (PDF)|argitaletxea=CIA|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; CIAren HTLINGUAL programak bidean atzematen zituen King eta beste eskubide zibilen aldeko ekintzaileen postak.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Timothy|abizena=Naftali|urtea=2005|izenburua=&quot;Bush and the NSA spying scandal&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Adulterioa ===
[[FBI]]&lt;nowiki/&gt;k ondorioztatu zuenez King arriskutsua zela komunismoaren infiltrazioaren ondorioz, desprestigiatzeko saiakerak hasi zituen bere bizitza pribatuari buruzko errebelazioen bidez. FBIren zaintzak, batzuk jendaurrean jarriak, [[ezkontza]]&lt;nowiki/&gt;z kanpoko arazo ugari zituela erakusten saiatu zen.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt; [[Lyndon Baines Johnson|Lyndon B. Johnson]]&lt;nowiki/&gt;ek behin esan zuen King &quot;[[Predikatzaileen Ordena|predikatzaile]] hipokrita&quot; zela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hugh|abizena=Sidey|urtea=1975|izenburua=&quot;L.B.J., Hoover and Domestic Spying&quot;|argitaletxea=Time|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k adierazi zuenez 1989an argitaratutako ''Eta harresiak erortzen ari dira'' biografian, Kingek &quot;emakumeentzako ahultasuna&quot; zuen, nahiz eta &quot;guztiek ezkontzaz kanpoko sexuaren aurkako [[biblia]]&lt;nowiki/&gt;ko debekuan ulertu eta sinetsi. Izan ere, bereziki denboraldi zaila igaro zuen [[tentazio]] horrekin”.&lt;ref name=&quot;:21&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Ralph|abizena=Abernathy|urtea=1989|izenburua=And the walls came tumbling down: an autobiography|url=https://archive.org/details/andwallscametumb00aber|argitaletxea=Harper &amp; Row|orrialdea=p. 471|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-016192-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Geroagoko elkarrizketa baten, Abernathyk esan zuen &quot;emakumea&quot; baino ez zuela idatzi, eta ez zuela zehazki esaten Kingek ezkontzatik kanpoko sexu harremanak izan zituenik, baizik eta Kingen desleialtasunak [[Sexualitate|sexual]]&lt;nowiki/&gt;ak baino, [[emozional]]&lt;nowiki/&gt;ak zirela. Coretta emazteak lasaitasunez onartu zituen afera horiek, esanaz behin &quot;beste gai guzti horiek ez dute tokirik oso gustuko dugun harreman maila bikainean.&quot;&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt;

FBIk horrelako gaiei buruzko txostenak banatu zituenː zuzendaritzari, [[kazetari]] lagunei, koalizioko [[bazkide]] potentzialei, SCLCren [[Babesletza (marketina)|babesle]] finantzarioei, eta Kingen familiari.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thom|abizena=Burnett|urtea=2005|izenburua=Conspiracy Encyclopedia|url=https://archive.org/details/conspiracyencycl0000unse|argitaletxea=Collins &amp; Brown|orrialdea=p. 58|orrialdeak=|ISBN=1-84340-287-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bulegoak eskutitz [[Anonimo (argipena)|anonimo]]&lt;nowiki/&gt;ak ere bidali zizkion Kingi mehatxu eginez informazioa agerian utziko zuela, baldin eta eskubide zibilen lana uzten ez bazuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William C|abizena=Spragens|urtea=1988|izenburua=Popular Images of American Presidents|url=https://archive.org/details/popularimagesofa0000unse|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 532|orrialdeak=|ISBN=978-0-313-22899-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; FBIk Kingi bere buruaz beste egin zezan bidalitako eskutitza hura, [[Bakearen Nobel Saria]] jaso bezperan hartu zuen, eta honela zioen:

&quot;[[Publiko (argipena)|Publiko]] amerikarra, laguntzen aritu diren [[Eliza (argipena)|eliza]] erakundeek, [[protestante]]&lt;nowiki/&gt;ek, [[katoliko]]&lt;nowiki/&gt;ek eta juduek, denek jakingo dute zer zaren, [[piztia]] [[Gaiztoki|gaizto]]&lt;nowiki/&gt;a. Berdin jakingo dute [[Babes (argipena)|babes]]&lt;nowiki/&gt;a eman dizuten beste batzuk ere. Bukatuta zaude. King, gauza bakarra geratzen zaizu egiteko. Badakizu zer den. 34 egun besterik ez dituzu egiteko (kopuru zehatz hori arrazoi berezi bategatik hautatu da, esanguratsu praktikoa duena [sic]). Bukatuta zaude. Zuretzako irtenbide bakarra dago. Hobe duzu hori egitea, zure izaera [[iruzur]]&lt;nowiki/&gt;tzailea nazio osoan zabaldu baino lehen.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nick|abizena=Kotz|urtea=2005|izenburua=Judgment Days: Lyndon Baines Johnson, Martin Luther King Jr., and the Laws that Changed America|url=https://archive.org/details/judgmentdayslynd0000kotz|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=p. 247|orrialdeak=|ISBN=0-618-08825-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Eskutitzarekin batera, grabazioak zituen zinta bat zegoen, FBIren telefono-entzuketetatik ateratakoak, Kingen [[ezkontza]] kanpoko lotura batzuetakoak.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Kingek pakete hau bere buruaz beste egiteko ahalegin [[gonbidapen]] bezala ulertu zuen, nahiz eta William Sullivanek,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sondra K.|abizena=Wilson|urtea=1999|izenburua=In Search of Democracy: The NAACP Writings of James Weldon Johnson, Walter White, and Roy Wilkins (1920–1977)|url=https://archive.org/details/insearchofdemocr00sond|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 466|orrialdeak=|ISBN=0-19-511633-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; garai hartan Adimen Dibisioko Bulegoko buruak zera argudiatu zuen “King SCLCetik [[dimisio]]a emateko konbentzitzea&quot; izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt; Kingek FBIren mehatxuei uko egin zien.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;

=== Polizien behaketa erailketan ===
[[Suhiltzaile]]-etxe bat zegoen Lorraine Moteletik gertu, [[James Earl Ray]] hiltzailearen ostatuaren ondoan. Poliziak berriz, suhiltzaile etxean kokatuta zeuden King zaintzapean mantentzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jim|abizena=Polk|urtea=2008|izenburua=&quot;Black In America – Behind the Scenes: 'Eyewitness to Murder: The King Assassination'&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Agenteek King ikusten egiten zuten tirokatua izan zen unean,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gerald|abizena=McKnight|urtea=1998.|izenburua=The Last Crusade: Martin Luther King Jr., the FBI, and the Poor People's Crusade|url=https://archive.org/details/isbn_9780813333847|argitaletxea=Westview Press|orrialdea=p. 76|orrialdeak=|ISBN=0-8133-3384-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta tiroketa izan eta berehala, agenteak suhiltzaile etxetik korrika irten ziren motelera. Horrela, Marrell McCollough polizia sekretua izan zen lehen pertsona Kingi laguntza ematen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=Martin Luther King Jr.: The FBI Files|argitaletxea=Filiquarian Publishing|orrialdea=|orrialdeak=pp. 40-42|ISBN=978-1-59986-253-8.|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King eta FBIren arteko [[Antagonismo (argipena)|antagonismo]]&lt;nowiki/&gt;ak, hiltzailea aurkitzeko puntu guztiekin osatutako [[plangintza]]&lt;nowiki/&gt;rik ez egoteak, eta gertuko poliziaren presentziak, erailketa horretan FBIa [[Nahastura|nahastu]]&lt;nowiki/&gt;ta zegoelaren [[Susmo guzien gainetik dagoen hiritar baten ikerketa|susmo]]&lt;nowiki/&gt;ak eragin zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Knight|urtea=2003|izenburua=Conspiracy Theories in American History: An Encyclopedia|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=|orrialdeak=pp. 408.409|ISBN=1-57607-812-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Dexter Avenue Baptist.jpg|thumb|King apaiz izan zen Dexter Avenueko Eliza Bataiatzailea. 1978an, Dexter Avenue King Memorial Eliza Bataiatzailea izendatu zuten. ]]

== Sariak eta aitorpenak ==
Kingek gutxienez berrogeita hamar ohorezko [[Titulu (argipena)|titulu]] eman zizkioten [[Fakultate (unibertsitatea)|fakultate]] eta [[unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;etan.&lt;ref name=&quot;:22&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Mervyn A.|abizena=Warren|urtea=2001|izenburua=King Came Preaching: The Pulpit Power of Dr. Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/kingcamepreachin0000warr|argitaletxea=InterVarsity Press|orrialdea=p. 79|orrialdeak=|ISBN=0-8308-2658-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1964ko urriaren 14an, Kingi [[Bakearen Nobel Saria]] eman zioten, ordura arteko irabazle [[gazte]]&lt;nowiki/&gt;ena izanik, [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etan indarkeriarik gabeko erresistentzia zuzendu zuelako arraza aurreiritziaren aurka.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1964|izenburua=&quot;Martin Luther King Wins The Nobel Prize for Peace&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Justin|abizena=Wintle|urtea=2001|izenburua=Makers of Modern Culture: Makers of Culture|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 272|orrialdeak=|ISBN=0-415-26583-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1965ean, Amerikako Askatasunen Domina jaso zuen, AEBko Batzorde [[Judu]]&lt;nowiki/&gt;aren eskutik, bere &quot;pertsonen [[Askatasuna (argipena)|askatasuna]]&lt;nowiki/&gt;ren printzipioetan emandako aurrerapenagatik&quot;.&lt;ref name=&quot;:22&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Irving M|abizena=Engel|urtea=2006|izenburua=&quot;Commemorating Martin Luther King Jr.: Presentation of American Liberties Medallion&quot;|argitaletxea=American Jewish Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Onartzeko ekitaldiko hitzaldian, Kingek esan zuen: &quot;Askatasuna gauza bakarra da. Guztia duzu, edo ez zara aske.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr|abizena=King|urtea=2006|izenburua=&quot;Commemorating Martin Luther King Jr.: Response to Award of American Liberties Medallion&quot;|argitaletxea=American Jewish Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1967ko azaroan 24 orduko bidaia egin zuen [[Erresuma Batua|Erresuma Batu]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]] Unibertsitatearen omenezko titulua hartzeko, ohore hori jasotzen zuen lehen [[afro-amerikar]]&lt;nowiki/&gt;ra izanik.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt; Onarpenean, inprobisatutako hitzaldi hunkigarri bat egin zuen, besteak beste honakoa esanaz:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Martin Luther King Honorary Degree Ceremony&quot;|argitaletxea=Newcastle University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; &quot;Hiru arazo larri eta benetan handiak ditugu, [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etan ez ezik, mundu osoan ere. Horiek dira [[arrazakeria]], [[pobrezia]]&lt;nowiki/&gt;ren arazoa, eta [[gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren arazoa.”

Hiru [[Grammy Sariak|Grammy]] sarietarako hautagaia izateaz gain, eskubide zibilen buruzagiak 1971n hilondoko Ahozko Grabaketa Onenaren saria irabazi zuen &quot;''Zergatik nagoen [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren aurka''&quot; lanagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2019|izenburua=&quot;Did You Know That Martin Luther King Won A GRAMMY?&quot;|argitaletxea=GRAMMY.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1977an, [[Jimmy Carter]] presidenteak hilondoko [[Askatasuna (argipena)|Askatasuna]]&lt;nowiki/&gt;ren Presidentetzarako Domina eman zion. Aipamen hau irakurri zuen: &quot;Martin Luther King Jr. bere [[belaunaldi]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Kontzientzia|kontzientzi]]&lt;nowiki/&gt;a zen. Segregazioaren [[harresi]] handira begiratu ondoren, maitasunaren indarrak apurtuko zuela ikusi zuen. Gure [[arbaso]] fundatzaileek herritar xumeenei agindutakoa betetzearen borrokaren min eta nekeetatik, bere [[amets]]&lt;nowiki/&gt;aren aitorpen adieragarria bota zuen Amerikarentzat. Gure nazioa indartu zuen, hobetu egin zuelako. Bere ametsak oraindik ere eusten digu.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jimmy|abizena=Carter|urtea=1977|izenburua=&quot;Presidential Medal of Freedom Remarks on Presenting the Medal to Dr. Jonas E. Salk and to Martin Luther King Jr&quot;|argitaletxea=The American Presidency Project|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingi eta bere emazteari [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ko Urrezko Domina ere eman zioten 2004an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Congressional Gold Medal Recipients (1776 to Present)&quot;|argitaletxea=Office of the Clerk: U.S. House of Representatives|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bigarren izan zen Gallupen XX. mendeko jende miretsienen arteko zerrendan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=George, Alec|abizena=Gallup, Gallup Jr.|urtea=2000|izenburua=The Gallup Poll: Public Opinion 1999|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 249|orrialdeak=|ISBN=0-8420-2699-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1963an ''[[Time]]'' aldizkariako Urteko Pertsonaia izendatu zuen, eta 2000. urtean, seigarren geratu zen on line egindako “[[Mende]]&lt;nowiki/&gt;ko Pertsona” inkestan. King hirugarren kokatu zuen [[Discovery Channel]]&lt;nowiki/&gt;ek eta AOLek egindako “[[Ameriketako Estatu Batuak|Amerika]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Pertsonaia (argipena)|Pertsonaia]]&lt;nowiki/&gt;k” lehiaketan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Beth J.|abizena=Harpaz|urtea=1999|izenburua=&quot;Time Names Einstein as Person of the Century&quot;|argitaletxea=Associated Press|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2005|izenburua=&quot;Reagan voted 'greatest American&quot;|argitaletxea=BBC|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2016an, Ogasun idazkariak jakinarazi zuen 5 dolarreko billeteetan alde baten [[Lincoln]] agertuko zela, eta bestean [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;ean izandako hainbat gertakari historiko, horien artean Kingen &quot;''[[Amets bat dut]]''&quot; diskurtsoaren [[irudi]]&lt;nowiki/&gt;ak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Anti-slavery activist Harriet Tubman to replace Jackson on the front of the $20 bill&quot;|argitaletxea=USAToday.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Ikus, gainera ==

* [[Afro-amerikar ospetsuen zerrenda]]
* [[Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimendua (1955-1968)]]
* [[Malcolm X]]

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{wikiesanak}}
* {{en}} [http://www.thekingcenter.org/ The King Center]
* {{en}} [http://www.mlkonline.net/ MLK online]

{{bizialdia|1929ko|1968ko|King, Martin Luther}}

[[Kategoria:Atlantarrak]]
[[Kategoria:Bakezaleak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako giza eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako politikariak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako protestanteak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarrak]]
[[Kategoria:Bakearen Nobel Saridunak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimenduaren ekintzaileak]]
[[Kategoria:Baptistak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako preso eta atxilotuak]]
[[Kategoria:Amerindiarren eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako eskubide zibilen mugimendua]]</text>
      <sha1>nunvwc15fn1wom5z3c9jchl41483v06</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005504</id>
      <parentid>9005499</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:07:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Washingtongo martxa, 1963 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="112573" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{Biografia infotaula automatikoa}}
'''Martin Luther King, Jr.''' (Michael King Jr. ; [[1929]]ko [[urtarrilaren 15]]a - [[1968]]ko [[apirilaren 4]]a) [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etako ministro [[kristau]]&lt;nowiki/&gt;a eta [[Aktibismo|aktibista]] izan zen. 1955etik 1968an erail zuten arte, [[Eskubide Zibilen Mugimendua|Eskubide Zibilen Mugimendu]]&lt;nowiki/&gt;ko bozeramaile eta buru agerikoena bilakatu zen. King ezaguna da eskubide zibilak [[Indarkeriarik gabeko erresistentzia|indarkeriarik gabe]] eta [[desobedientzia zibil]]a&lt;nowiki/&gt;ren bidez aurrera ateratzen saiatu zelako, bere kristau sinesmenean eta [[Mahatma Gandhi]]&lt;nowiki/&gt;ren indarkeriarik gabeko aktibismoan inspiratuta

Kingek 1955ean [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko autobusaren boikoteko buruzagia izan zen, eta geroago Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentziako (SCLC) lehen presidentea bihurtu zen. [[Georgia (AEB)|Georgia]] estatuko [[Albany]] hirian segregazioaren aurkako 1962ko borroka antzuaren buru izan zen, eta 1963ko indarkeriarik gabeko protestak antolatzen lagundu zuen [[Birmingham (Alabama)|Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. 1963ko [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;erako martxa antolatzen lagundu zuen, eta bertan &quot;[[Amets bat dut]]” (''I Have a Dream'') hitzaldi ospetsua eskaini zuen [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;aren eskailera-mailan.

1964ko urriaren 14an, Kingek [[Bakearen Nobel Saria]] irabazi zuen [[Arrazismo|arrazakeria]]&lt;nowiki/&gt;ren [[Desberdintasun sozial|desberdintasun]]&lt;nowiki/&gt;aren aurka indarkeriarik gabeko erresistentziaz borrokatzeagatik. 1965ean [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;tik Montgomeryrako martxak antolatzen lagundu zuen. Azken urteetan, bere ikuspegia zabaldu egin zuen pobrezia, kapitalismoa eta [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;ko oposizioa barnean hartuz. [[FBI]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek erradikaltzat hartu zuen, eta 1963tik aurrera FBIko [[Kontrainteligentzia Programa|kontra-inteligentzia]]&lt;nowiki/&gt;ko susmagarri bihurtu zuen. FBI agenteek harreman [[Komunismo|komunista]] posibleak ikertu zituzten, ezkontzaz kanpoko loturak grabatu, eta guztiaz gobernuko funtzionarioei jakinarazi zieten. 1964an, Kingi eskutitz anonimo mehatxatzaile bat bidali zion, eta bere buruaz beste egin zezan helburuarekin bidalia zela interpretatu zuen.&lt;ref name=&quot;:13&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Athan G., Tony G., Richard Gid, Susan|abizena=Theoharis, Poveda, Powers, Rosenfeld|urtea=1999|izenburua=The FBI: A Comprehensive Reference Guide|argitaletxea=Greenwood Publishing Group|orrialdea=p. 123|orrialdeak=|ISBN=0-89774-991-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hil baino lehen, Kingek [[Washington D.C.|Washington D.C]].ko okupazio nazionala planifikatu zuen, Pobreen Kanpaina deitzeko asmotan, apirilean [[Memphis]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Tennessee]], erail zutenean. Heriotzaren ondoren matxinadak izan ziren AEBetako hiri askotan. Hainbatek diote [[James Earl Ray]]&lt;nowiki/&gt;k, King hiltzeagatik kondenatutako gizona alegia, gobernuko agenteekin hitzartuta zuela ekintza, eta susmo horrek tiroketa ondorengo hamarkadetan iraun zuen.

Kingi [[Askatasunaren Domina Presidentziala]] eta [[Ameriketako Estatu Batuetako Kongresuko Urrezko Domina]]  eman zitzaizkion hilondoan. 1971tik aurrera, Martin Luther King Jr. eguna Estatu Batuetako opor bezala ezarri zen hiri eta Estatu askotan. Opor egunari maila federalean eman zion [[Ronald Reagan]] presidenteak 1986an, sinatutako legeriaren arabera. AEBetako ehunka kale izendatu zituzten haren ohoretan, eta Washingtongo konderri bat bere izenari eskaini zioten. 2011n, Washington DCko Zumardi Nazionalean Luther King Jr. Memorial eraiki zuten.

Azken urteotan aktibistak ahaleginak egin dituzte Martin Luther King Jr. Egunean Kingen ondare erradikaKing Sr.ek &quot;Michael&quot; ipintzea medikuaren akatsa zela adierazi zuen. [6]la berreskuratzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;The Movement for Black Lives Is Urging You to #ReclaimMLK This Weekend&quot;|argitaletxea=www.colorlines.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Bizitza ==

=== Gaztaroa ===
[[Fitxategi:Martin Luther King Jr NYWTS 5.jpg|thumb|Martin Luther eta Coretta Scott King, 1964an.]]
Michael King Jr. 1929ko urtarrilaren 15ean jaio zen, [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Georgia (AEB)|Georgia]]&lt;nowiki/&gt;n, Michael King Sr. apaizaren eta Alberta Kingen hiru seme-alabetatik bigarrena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles J.|abizena=Ogletree|urtea=2004|izenburua=All Deliberate Speed: Reflections on the First Half Century of Brown v. Board of Education|url=https://archive.org/details/alldeliberatespe00ogle|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Co|orrialdea=p. 138|orrialdeak=|ISBN=0-393-05897-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Birth &amp; Family&quot;|argitaletxea=The King Center. The Martin Luther King, Jr. Center for Nonviolent Social Change|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr&quot;. Biography|argitaletxea=A&amp;E Television Networks, LLC|orrialdea=p. 7|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen amak Michael izena ipini zion, eta bertaratutako medikuak jaiotza agirian horrela idatzi zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King Sr.ek &quot;Michael&quot; ipintzea medikuaren akatsa zela adierazi zuen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Mikkelson|urtea=2003|izenburua=&quot;Four Things About King&quot;|argitaletxea=Snopes. Snopes.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

King Sr.-ek bere nerabe urteetan gurasoen baserria utzi eta Atlanta hirira abiatu zen batxilergoa egitera.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; Ondoren Morehouse unibertsitatean matrikulatu zen, eta apaiz sartzeko ikasi zuen.&lt;ref name=&quot;:9&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Alice|abizena=Fleming|urtea=2008|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Dream of Hope|argitaletxea=Sterling|orrialdea=p. 9|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-4439-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Michael King Sr. eta Alberta elkarrekin 1920an hasi ondoren, 1926an ezkondu ziren.&lt;ref name=&quot;:10&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=|orrialdeak=pp. 158-159|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Albertaren gurasoen bi solairuko victoriar etxean bizi izan ziren seme-alabekin. Ezkondu eta gutxira, King Sr. Ebenezer Eliza [[Baptismo|Baptista]]&lt;nowiki/&gt;ren apaiz laguntzaile bilakatu zen, eta 1931an apaiz nagusi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 1934an, elizak King Sr. bidaia multinazional batera bidali zuen [[Italia]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Tunisia]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Egipto]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Israel]]&lt;nowiki/&gt;era eta, ondoren, [[Alemania]]&lt;nowiki/&gt;ra, Baptisten Munduko Aliantzaren (BWA) bilerarako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=DeNeen L.|abizena=Brown|urtea=2019|izenburua=&quot;The story of how Michael King Jr. became Martin Luther King Jr&quot;|argitaletxea=The Washington Post|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bidaia [[Martin Lutero]] [[protestantismo]]&lt;nowiki/&gt;aren erreformako buruaren [[Berlin]]&lt;nowiki/&gt;eko guneetara egindako bisitekin amaitu zen. Han zegoen bitartean, King Sr. [[nazismo]]&lt;nowiki/&gt;aren gorakadaren lekuko izan zen. Erreakzioan, BWA kongresuak honako ebazpena eman zuen: &quot;&quot;Kongresu honek, Jainkoaren Zeruko Aitaren legearen urraketa delako gaitzetsi egiten du, arrazazko etsaitasun guztiak, eta zapalkuntza edo bidegabeko diskriminazioa juduarekiko, koloreko jendearekiko, edo munduko edozein arrazarekiko.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nancy|abizena=Clanton|urtea=2020|izenburua=&quot;Why Martin Luther King Jr.'s father changed their names&quot;|argitaletxea=The Atlanta Journal-Constitution|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1934ko abuztuan itzuli zen etxera, eta urte horretan bertan Martin Luther King Sr. eta bere semea Martin Luther King Jr. bezala deitzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1992|izenburua=The papers of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 307–308|ISBN=978-0-520-07951-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1957an, Kingen 28 urte zituenean, jaiotza ziurtagiria aldatu egin zuen &quot;Martin Luther King Jr.&quot; irakurtzeko.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Haurtzaro garaian etxean,&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Kingek eta bere bi anai-arrebak [[Biblia]]&lt;nowiki/&gt;ko eskriturak ozenki irakurtzen zituzten, aitak esandako moduan. Afaldu ondoren [[amona]] Jenniek, Bibliako istorio biziak kontatzen zizkien bilobei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Kingen aitak aldian-aldian zartailuarekin jotzen zituen seme-alabak diziplinatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 8|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Zenbaitetan, King Sr.ek seme-alabei uzten zien zartailua elkarri jotzeko. Aitak geroago esan zuen, &quot;King haur bitxiena zen berari jotzen nionean. Hantxe egongo zen, malkoak [[Isuri (argipena)|isuri]]&lt;nowiki/&gt;ko zitzaizkion, baina ez zuen inoiz negarrik egingo.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 14|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

King, kale berean gertu zegoen denda bateko mutiko zuri batekin lagun egin zen.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; 1935eko irailean, mutikoek sei urte inguru zituztenean, eskolan hasi ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alan|abizena=Pierce|urtea=2004|izenburua=Assassination of Martin Luther King Jr|url=https://archive.org/details/assassinationofm0000pier|argitaletxea=Abdo Pub Co|orrialdea=p. 14|orrialdeak=|ISBN=978-1-59197-727-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek haur beltzentzako eskolara joan behar izan zuen, Young Street Eskola Elementalera, eta bere jolas laguna berriz ikasle zurientzako bakarrik zen ikastetxe batera.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Handik gutxira, mutiko zuriaren gurasoek Kingi debekatu egin zioten bere semearekin jolastea, &quot;gu zuriak gara, eta zu koloreduna zara&quot; esanez. Kingek gurasoei gertakaria kontatu zienean, solasaldi luzea izan zuten, Ameriketako esklabotza eta arrazakeriaren historiari buruz.&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; AEBetan beltzek jasan zuten gorrotoa, indarkeria eta zapalkuntza ezagutu zituenean, Kingek gerora adieraziko zuen &quot;pertsona zuri guztiei gorroto&quot; ziela.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Gurasoek esan zioten bere kristau-betebeharra denak maitatzea zela.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt;

Kingek bere aita segregazioaren eta [[Bereizkeria|bereizkeri]]&lt;nowiki/&gt;aren aurka zegoela ikusten zuen.&lt;ref name=&quot;:11&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=P. 15|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Behin, King Sr.eta semea polizia bat gelditu egin zituen, eta aitari &quot;mutil&quot; esanaz zuzendu zitzaion; King Sr.ek zakar erantzun zion esanaz King mutila zela, baina bera gizona.&lt;ref name=&quot;:11&quot; /&gt; Beste behin aitak [[Atlanta]] erdiguneko zapata denda batera eraman zuen, eta saltzaileak atzean eseri behar zutela esan zien.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 9|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitak uko egin zion, erantzunez: &quot;Edo erosiko dugu hemen eserita, eta ez dugu inongo [[oinetako]]&lt;nowiki/&gt;rik erosiko&quot;, King hartu eta dendatik irten aurretik.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Gero, Kingi esan zion, &quot;ez zait axola sistema honekin zenbat urte bizi behar ote dudan, baina ez dut inoiz onartuko.&quot;&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; 1936an, Kingen aitak ehunka [[afro-amerikar]] eraman zituen Atlantako udaletxeko eskubide zibilen aurkako martxa batera, boto eskubideen bereizkeriagatik protesta egitera.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Geroago Kingek nabarmendu zuen King Sr. &quot;benetako aita&quot; izan zela beretzat.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Bost urte zituenean Kingek himnoak memorizatu eta [[Abesti|abestu]] egiten zituen, eta Bibliako bertsoak buruz esan.&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Dharathula H.|abizena=Millender|urtea=1986|izenburua=Martin Luther King Jr.: Young Man with a Dream|url=https://archive.org/details/martinlutherking00mill_0|argitaletxea=Aladdin|orrialdea=|orrialdeak=pp. 45–46|ISBN=978-0-02-042010-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hurrengo urtean, amarekin [[Eliza (argipena)|eliza]]&lt;nowiki/&gt;ko ekitaldietara joaten hasi zen, himnoak abestuz amak [[piano]]&lt;nowiki/&gt;a jotzen zuen bitartean. Geroago, elizako abesbatzako kide bilakatu zen. Kingi opera gustatzen zitzaion, eta pianoa jotzen ikasi zuen.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Handitzen joan zen heinean, hitz askoren jabe egin zen, [[hiztegi]]&lt;nowiki/&gt;ak irakurtzen zituenean etengabe erabiltzen zuelako bertako lexikoa. 1939an, Kingek bere elizako abesbatzako kide bezala abestu zuen esklabo mozorroekin, soilik pertsona zurientzat zen Atlantako “''Haizearekin joana''” [[Film (zinema)|filma]]&lt;nowiki/&gt;ren estreinaldian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ira|abizena=Katznelson|urtea=2005|izenburua=When Affirmative Action was White: An Untold History of Racial Inequality in Twentieth-Century America|url=https://archive.org/details/whenaffirmativea00katz|argitaletxea=WW Norton &amp; Co|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=0-393-05213-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== Nerabezaroa ===
[[Fitxategi:Booker T. Washington High School in Atlanta.jpg|thumb|Kingek ikasi zuen beltzendako eraikitako institutuak, Booker T. Washington hezitzaile afro-amerikarraren izena hartu zuen.]]
Nerabezaroko urteetan, hasieran zurien aurkako erresumina sentitzen zuen, bere familiak eta ingurukoek hegoaldean bizitzearren maiz jasan behar izaten zuten segregazio eta “arraza umiliazioagatik&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=John|abizena=Blake|urtea=|izenburua=&quot;How MLK became an angry black man&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1942an, King, 13 urte zituenean, estazioan banatzen zen Atlanta Journal egunkariko zuzendari laguntzaile gazteena bilakatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1992|izenburua=The papers of Martin Luther King Jr|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=p. 82|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-07951-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Urte hartan, Kingek bederatzigarren maila gainditu zuen, eta Booker T. Washington Goi Eskolan matrikulatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 16|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Batxilergoko eskola bakarra zen afro-amerikar ikasleentzako. Kingen aitona Williamsek eta tokiko buruzagi [[Beltz (pertsona)|beltz]]&lt;nowiki/&gt;ak, Atlanta hiriko gobernuari eskatu ondoren sortua zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Bertan King ezagun egin zen publikoki hitz egiteko zuen gaitasunagatik. Eta ikastetxeko eztabaida taldeko kidea izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alice|abizena=Fleming|urtea=2008|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Dream of Hope|argitaletxea=Sterling|orrialdea=p. 8|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-4439-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hasierako ikasturtean, lehenengo saria irabazi zuen [[Georgia]] estatuko Dublinen, Beltzen Elks Klubak antolatutako oratoria lehiaketan. Bere hitzaldian adierazi zuenez, &quot;Amerika beltzak kateak daramatza oraindik. Beltzik onena gizon zuririk gaiztoarenaren menpe dago.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p.17|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Atlantako etxera itzultzen zihoala autobusean irakaslearekin, gidariak zutik joateko agindu zien, bidaiari zuriak eseri ahal izateko. Kingek hasiera baten uko egin zion, baina irakasleak esan zion legea hautsiko zuela, onartzen ez bazuen. Gerora Kingek esan zuen gertakari horretan, &quot;nire bizitzan inoiz izan dudan amorru handiena sentitu nuen.&quot;&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt;

Bigarren hezkuntzako ikasturtean, Morehouse Collegek, historikoki errespetatutako unibertsitate beltzak, iragarri zuen batxilergoko edozein ikasle onartuko zuela, sarrera azterketa gaindituz gero. Garai hartan, ikasle askok bigarren ikasketak utzi egin zituzten [[Bigarren Mundu Gerra]]&lt;nowiki/&gt;n sartzeko. Hori zela eta, Morehouse irrikaz zegoen ikasgelak betetzeko. 15 urte zituela, Kingek azterketa gainditu zuen, eta Collegean sartu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Morehouseko azkenaurreko udan, 1947an, 18 urteko Kingek apaiztegian sartzea aukeratu zuen. Elizak, &quot;[[gizarte]]&lt;nowiki/&gt;a zerbitzatzeko zuen nahiari erantzuteko&quot; modu onena eskaintzen zuela, ondorioztatu zuen. Kingen &quot;barruko gogoa&quot; garatzen hasi zen, eta bakea egin zuen Eliza Bataiatzailearekin. &quot;Ideien errespetuzko indarra, eta baita protesta soziala&quot; izango ziren sermoien gaiak, apaiz &quot;arrazionala&quot; izango zela uste zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002.|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1948an, King 19 urterekin graduatu zen Morehousen Batxilergoan [[soziologia]] arloan.

=== Teologia Crozer seminarioan ===
King Chesterreko ([[Pennsylvania]]) Crozer Theinary Seminarioan matrikulatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=p. 150|orrialdeak=|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitak bere [[hezkuntza]]rekin jarraitzea erabat babesten zuelako, akordioa lortu zuen J. Pius Barbourrekin, familiako laguna eta Calvaryko Baptisten elizako apaiza, berarekin lana egiteko. Beltzen eliza horretan [[Predikarien Ordena|predikari]] ezaguna izatera igaro zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lewis V.|abizena=Baldwin|urtea=1991|izenburua=There is a Balm in Gilead: The Cultural Roots of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/thereisbalmingil00bald|argitaletxea=Minneapolis: Fortress Publishing|orrialdea=p. 167|orrialdeak=|ISBN=0-8006-2457-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Behin Kingek beste ikasle bat gaitzetsi egin zuen garagardoa zuelako bere gelan, esanez afro-amerikar bezala ardura partekatua zutela &quot;Beltzen arrazako zama&quot; jasateko. Eta denbora batez, Walter Rauschenbuschen &quot;[[ebanjelio]] soziala&quot; interesatu zitzaion.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Hirugarren urtean berriz, King erromantikoki inplikatu zen kafetegian sukaldari bezala lan egiten zuen alemaniar etorkin baten alaba zuriarekin. Kingekin harremanak izan aurretik, irakasle batekin aritua zen neska. Kingek berarekin ezkontzea pentsatu zuen, baina adiskideak horren aurka aholkatu zioten, esanaz arraza-arteko ezkontza batek ezinikusia piztuko zuela bai beltz eta bai zuriengan. Eta horrek hegoaldeko eliza baten apaiz izateko aukerak kaltetuko ziola. Kingek malkoekin esan zion lagun bati ezin zuela amaren ezkontza mina jasan ahal izango, eta sei hilabete geroago hautsi egin zuen harremana. Utzi zuen emakumearen oroimenean, sentimendu iraunkorrak izaten jarraitzen zuen; eta lagun batek aipatu zuenez, &quot;Ez zen sekula errekuperatu&quot;.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; King 1951an graduatu zuen B.Div. lizentziaturarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=p. 150|orrialdeak=|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Doktoretza Boston unibertsitatean ===
Kingek [[Boston]] Unibertsitatean [[doktorego]]&lt;nowiki/&gt;ko ikasketak [[teologia]] sistematikoan hasi zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles A.|abizena=Radin|urtea=1991|izenburua=&quot;Panel Confirms Plagiarism by King at BU&quot;|argitaletxea=The Boston Globe|orrialdea=p. 1|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ikasketekin uztartuz, Twelfth Eliza [[Baptismo|Baptista]] historikoan ministro laguntzaile bezala lan egin zuen, William Hunter Hester apaizarekin. Aitaren lagun zaharra zen, eta Kingengan eragin handia izan zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lewis V.|abizena=Baldwin|urtea=2010|izenburua=he Voice of Conscience: The Church in the Mind of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/voiceofconscienc0000bald|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 42–44|ISBN=9780195380316|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bostonen, bere adineko apaiz adiskide talde txiki bat izan zuen, eta batzuetan gonbidatu joaten ziren besteen elizetara. Gazteek askotan topaketak antolatzen zituzten apartamentuetan, teologia, sermoi estiloak eta gizarte gaiak eztabaidatzeko.

1954an, 25 urte zituela, [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko ([[Alabama]]) Dexter Etorbideko Eliza [[Baptismo|Baptista]]&lt;nowiki/&gt;ko abade izendatu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Linda K.|abizena=Fuller|urtea=2004|izenburua=National Days, National Ways: Historical, Political, And Religious Celebrations around the World|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 314|orrialdeak=|ISBN=0-275-97270-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1955eko ekainaren 5ean doktorego titula jaso zuen unibertsitatean, gaiaren izenburua honakoa izanik: ''Paul Tillich and Henry Nelson Wiemanen Jainkoaren ikuskeraren alderaketa''.

=== Ezkontza eta familia ===
Boston Unibertsitatean ikasten ari zen bitartean, Atlantako Mary Powell lagun eta kontserbatorioko musika ikasleari deitu zion, galdetzen ea hegoaldeko neska politik ezagutzen zituen. Powellek Coretta Scott ikaskideari galdetu zion ea jainkotasuna ikasten ari zen hegoaldeko lagun batekin topo egiteko interesa ote zuen. Scotti ez zitzaion interesatzen hitzorduetako predikatzaileekin, baina azkenean Powellen deskribapenean oinarrituz telefonoa ematea baimendu zion. Lehenengo deian, Kingek esan zion Scotti: &quot;Napoleon bezala nago Waterloon, zure xarmaren aurrean&quot;, eta erantzun zion &quot;Baina ezagutu ere ez nauzu egiten&quot;. Lehen hitzorduan atera ziren, eta bigarrenaren ondoren, Kingek jakin zuen Scottek bere emaztearengan bilatzen zituen kalitateak zituela. Antioko institutuan aktibista izana zen.

King eta Coretta Scott 1953ko ekainaren 18an ezkondu ziren, bere jaioterriko gurasoen etxean Heibergerren, Alabaman.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2006|izenburua=&quot;Coretta Scott King&quot;|argitaletxea=The Daily Telegraph|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Lau seme-alaben gurasoak izan ziren: Yolanda (1955-2007), Martin Luther King III (1957.-), Dexter Scott(1961.-) eta Bernice (1963.-. Ezkondu ondoren, Kingek mugatu egin zuen Corettaren eginkizuna eskubide zibilen mugimenduan, etxekoandre eta ama izateko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=Civil Rights History from the Ground Up: Local Struggles, a National Movement|url=https://archive.org/details/civilrightshisto0000unse|argitaletxea=University of Georgia Press|orrialdea=p. 410|orrialdeak=|ISBN=9780820338651|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Montgomeryko autobusari boikota, 1955 ==
[[Fitxategi:Rosaparks.jpg|thumb|Rosa Park, Kingekin 1955ean.]]
1955eko martxoan, Claudette Colvinek, [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko hamabost urteko [[ikasle]] beltzak, autobusean gizon zuri bati jarlekua uzteari uko egin zion Jim Crow legeak urratuz. Estatu Batuetako hegoaldeko lege hauek, arrazen segregazioa inposatzen zuten. King, kasua aztertu zuen [[Birmingham (Alabama)|Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;go afroamerikar komunitateko batzordean zegoen. E. D. Nixon eta Clifford Durr aktibisten defendatzaileen abokatuek ezer ez egitea erabaki zuten eta beste kasuren baten zain egon, hor adin txikikoa zegoelako inplikatuta.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 103|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bederatzi hilabete geroago, 1955eko abenduaren 1ean, antzeko gertakari bat izan zen [[Rosa Parks]] atxilotu zutenean, hiriko autobus baten bere eserlekua uzteari uko egiteagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2003|izenburua=&quot;December 1, 1955: Rosa Parks arrested&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bi gertakariek Montgomeryko autobusei [[boikot]]&lt;nowiki/&gt;a ekarri zioten. Nixonek eskatu eta planifikatu egin zuen, eta ondoren King izan zen buru.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Walsh|urtea=2003|izenburua=The Montgomery Bus Boycott|argitaletxea=Gareth Stevens|orrialdea=p. 24|orrialdeak=|ISBN=083685375X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Boikotak 385 egunez iraun zuen, eta egoera hain gogorra bihurtu zen, non Kingen etxea bonbardatu egin zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=McMahon|urtea=2004|izenburua=Ethical Leadership Through Transforming Justice|url=https://archive.org/details/ethicalleadershi0000mcma|argitaletxea=University Press of America|orrialdea=p. 25|orrialdeak=|ISBN=0-7618-2908-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King atxilotua izan zen kanpaina honetan, eta Estatu Batuetako Browder v. Gayle Auzitegiak emandako erabaki batekin, Montgomery autobus publiko guztietan arraza-segregazioa amaitu egin zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Thomas F.|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Autobusen boikotean Kingek izandako rolak figura nazionala bilakatu zuen, eta [[Eskubide Zibilen Mugimendua|eskubide zibilen mugimendu]]&lt;nowiki/&gt;ko bozeramailerik ezagunena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 52|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentzia ==
1957an, Kingek, [[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k, Fred Shuttlesworthek, Joseph Loweryk eta eskubide zibilen aldeko beste ekintzaile batzuk Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentzia (SCLC) sortu zuten. Taldea eratzeko oinarria eliza beltzen autoritate [[moral]]&lt;nowiki/&gt;az baliatzea zen, [[Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimendua (1955-1968)|eskubide zibile]]&lt;nowiki/&gt;n erreformaren zerbitzura indarkeriarik gabeko protestak egiten antolatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stanley David|abizena=Levison|urtea=2017|izenburua=The Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=Research and Education Institute. University, © Stanford; Stanford; California 94305|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Taldea, Kingekin laster adiskidetu zen Billy Graham ebanjelistaren [[Gurutzadak|gurutzade]]&lt;nowiki/&gt;tan inspiratu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven P.|abizena=Miller|urtea=2009|izenburua=Billy Graham and the Rise of the Republican South|url=https://archive.org/details/billygrahamriseo0000mill|argitaletxea=Philadelphia: University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 92|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-4151-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King SCLCko buru izan zen erail zuten arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manning, Leith|abizena=Marable, Mullings|urtea=2000|izenburua=Let Nobody Turn Us Around: Voices of Resistance, Reform, and Renewal: an African American Anthology|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 391–2|ISBN=0-8476-8346-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; SCLCeko 1957ko Askatasunerako Otoitz Erromesaldia izan zen Kingek publiko nazionalari hitza zuzendutako lehenengo aldia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Prayer Pilgrimage for Freedom&quot;|argitaletxea=Civil Rights Digital Library|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1959an, Kingek ''Gizonaren neurria'' izeneko liburu laburra argitaratu zuen, bere bi sermoiekin &quot;''Zer da gizona''?&quot; eta &quot;''Bizitza osatu baten dimentsioak''&quot;. Sermoiek gizakiak Jainkoaren maitasuna behar zuela defendatzen zuten, mendebaldeko zibilizazioaren [[arrazakeria]] kritikatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=&quot;Measure of a Man, The&quot;. Martin Luther King, Jr., Encyclopedia|argitaletxea=The Martin Luther King, Jr., Research and Education Institute, Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1962an, Kingek eta [[Mahatma Gandhi|Gandhi]] Sozietateak izkribu bat eman zioten [[John Fitzgerald Kennedy]] presidenteari [[Abraham Lincoln]]&lt;nowiki/&gt;en urratsak jarraitzeko eskatuz, eta eskubide zibilen aldeko kolpe bat emateko, bigarren emantzipazio mota bezala. Presidenteak ez zuen agindua gauzatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr. and the Global Freedom Struggle: Gandhi Society for Human Rights&quot;|argitaletxea=Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Robert Kennedy|Robert F. Kennedy]] fiskal nagusiaren agindu baten barnean, [[FBI]]&lt;nowiki/&gt;k 1963. urteko udazkenean Kingen telefonoa kontrolatzen hasi zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Athan G., Tony G., Richard Gid, Susan|abizena=Theoharis, Poveda, Powers, Rosenfeld|urtea=1999|izenburua=The FBI: A Comprehensive Reference Guide|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 148|orrialdeak=|ISBN=0-89774-991-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kennedy kezkatuta agertu zen salaketa publikoak egon zirenean SCLCn komunistak zeudela salatuz, eta beldur zen horiek administrazioaren eskubide zibilen ekimenak deuseztatuko egingo zutelako. Fiskalak King ohartarazi zuen, elkarte horiekin eteteko, eta geroago behartuta sentitu zen FBIk King eta SCLCko buruzagiak kontrolatzea baimentzen zituen zuzentarau idatziak bidaltzera.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Burton|abizena=Herst|urtea=2007|izenburua=Bobby and J. Edgar: The Historic Face-off Between the Kennedys and J. Edgar Hoover that Transformed America|url=https://archive.org/details/bobbyjedgarhisto00hers|argitaletxea=Carroll &amp; Graf|orrialdea=|orrialdeak=pp. 372-374|ISBN=978-0-7867-1982-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; FBIko zuzendaria, [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]], eskubide zibilen mugimenduaren beldur zen, eta komunisten infiltrazioaren salaketak ikertu zituen.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

Kingek martxak antolatu eta zuzendu zituen, beltzen boto eskubidea, desegregazioa, lan eskubideak eta oinarrizko eskubide zibilen aldekoak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Jackson|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek eta SCLCk kristau ezkertiarren printzipioak praktikan jarri zituzten, eta indarkeriarik gabeko protestaren taktikak aplikatu arrakastaz, protestarako metodoa eta protestak egiteko lekuak aukeratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Susan M.|abizena=Glisson|urtea=2006|izenburua=The Human Tradition in the Civil Rights Movement|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 190|orrialdeak=|ISBN=0-7425-4409-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, beste agintari beltz batzuek kritikatu egin zuten [[eskubide]] zibilen mugimenduan parte hartzen zuelako, esaterako [[Malcolm X]] militante beltz eta [[Islam]]&lt;nowiki/&gt;eko Nazio elkarteko partaide zenak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Bobbitt|urtea=2007|izenburua=The Rhetoric of Redemption: Kenneth Burke's Redemption Drama and Martin Luther King Jr.'s &quot;I Have a Dream&quot; Speech|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-7425-2928-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eta baita, Ella Bakerrek, King mugimenduaren oinarriekin harremana galdu zuen pertsona mediatiko eta karismatikoa kontsideratzen zuelako,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael Eric, David L.|abizena=Dyson, Jagerman|urtea=2000).|izenburua=I May Not Get There with You: The True Martin Luther King, Jr|argitaletxea=Simon and Schuster|orrialdea=|orrialdeak=pp. 297–299|ISBN=978-0-684-86776-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Nelson Rockefeller bezalako elite mailako pertsonaiengatik gertuago zegoela gaineratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kevin M.|abizena=Burke|urtea=2020|izenburua=&quot;A Close Alliance Between MLK and Nelson Rockefeller Revealed&quot;|argitaletxea=The Root|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Albany Mugimendua, 1961 ===
Albany Mugimendua 1961. urteko [[Albany]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Georgia]]&lt;nowiki/&gt;n, sortu zen arraza-segregazioaren aurkako koalizioa izan zen. Abenduan King eta SCLC koaliziora bildu ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Albany, GA Movement&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Mugimenduak milaka herritar mobilizatu zituen hiri barruko segregazioari aurre egiteko, indarkeriarik gabeko eraso zabal baten alde arlo guztietan, eta nazio osoaren arreta bereganatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jay M.|abizena=Shafritz|urtea=1998|izenburua=International Encyclopedia of Public Policy and Administration|argitaletxea=Westview Press|orrialdea=p. 1242|orrialdeak=|ISBN=0-8133-9974-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King 1961eko abenduan lehen aldiz bisitan joan zenean, &quot;egun bat egon eta etxera itzultzeko asmoa zuen, aholkuak eman ondoren&quot;.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther|abizena=King|urtea=2001|izenburua=The Autobiography of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Hatchette Digital|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hurrengo egunean manifestari baketsuen atxiloketa masiboan harrapatu zuten, eta fidantza ezetsi zuen hiriak kontzesioak egin arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1990|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-064691-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen arabera, &quot;akordioa desohoretu eta urratu egin zen” bera hiritik alde ondoren.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

King 1962ko uztailean itzuli zen, eta berrogeita bost egun [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;an ala 178 dolarreko isuna eman zioten aukeran (2019an 1.500 $ baliokidea). Kartzela hartu zuen. Sententzia eman eta hiru egunera, Laurie Pritchett polizia-buruak era diskretuan Kingen isuna ordaindu, eta askatzea agindu zuen. &quot;Ikusita genuen bazkariko mahaiko aulkitxoetatik  bidaltzen zituztela ... elizetatik bota ... eta kartzelan sartu ... Baina lehen aldia zen, kartzelatik atera gintuzten lekuko izan ginela.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1990|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King Jr|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-064691-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Geroago King Egoitzak onartu zuen Billy Graham apaiz ebanjelista zuria izan zela espetxetik atera zuena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=King Center:Billy Graham|argitaletxea=Wayback Machine.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Ia urtebetez aktibismo lan asko egin zuen, emaitza ukigarri gutxirekin, eta mugimendua okertzen hasi zen. Kingek manifestazio guztiak etetea eskatu zuen, eta &quot;Penitentzia Eguna&quot; egitea indarkeriarik eza sustatzeko eta oinarri morala goian mantentzeko. Komunitate beltzaren barruan zeuden desadostasunak, eta tokiko gobernuek emandako erantzun apalak, ahaleginak deuseztatu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Susan M|abizena=Glisson|urtea=2006|izenburua=The Human Tradition in the Civil Rights Movement|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 190-193|ISBN=0-7425-4409-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Albanyko ekimenak Kingentzako eta eskubide zibilen mugimendu nazionalarentzako funtsezko ikasgaia izan zen taktikak garatzerakoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=Albany, GA Movement&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, komunikabide nazionalek kritika handiak egin zioten Kingi, porrotean izandako eginkizunagatik. Eta SCLCren emaitza falta horrek, erakundearen eta SNCC erradikalagoaren arteko tartea handitu egin zuen. Albanyren ondoren, Kingek zirkunstantziak kontrolatu ahal izateko SCLCrako konpromisoak aukeratu nahi zituen, aurretik zeuden egoeretan sartu beharrean.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt;[[Fitxategi:MLK mugshot birmingham.jpg|thumb|King 1963an atxilotu egin zuten, Birminghameko arraza-segregazioaren aurka protestatzeagatik.]]

=== Birminghameko kanpaina, 1963 ===
1963ko apirilean, SCLCk arraza-segregazioaren eta injustizia ekonomikoaren aurkako kanpaina hasi zuen [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;en, Alabaman. Kanpainak indarkeriarik gabeko baina kontrako taktikak nahita erabili zituen, Wyatt Tee Walker apaizak garatuta neurri batean. Beltzek Birminghamen, SCLCrekin antolatuta, espazio publikoak okupatu zituzten martxekin eta lurrean jesarriz, bidegabe jotzen zituzten legeak urratuz&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Garrow|urtea=1989|izenburua=Bearing the Cross: Martin Luther King Jr. and the Southern Christian Leadership Conference|argitaletxea=Pulitzer Prize|orrialdea=p. 246|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-056692-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingen asmoa atxiloketa masiboak eragitea zen eta &quot;krisialdiz jositako egoera bat sortuz ezinbestean negoziaziorako ateak ireki&quot;. Kanpainako lehen boluntarioek ez zuten hiria itxi edo komunikabideen arreta erakartzea lortu. King zalantzakor baten kezken gainetik, SCLC estratega James Bevelek kanpainaren norabidea aldatu zuen, haurrei eta gazteei manifestazioetan parte hartzeko deia eginez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Diane|abizena=McWhorter|urtea=2001|izenburua=&quot;Two Mayors and a King&quot;. Carry Me Home: Birmingham, Alabama: The Climactic Battle of the Civil Rights Revolution|url=https://archive.org/details/carrymehomebirmi00mcwh|argitaletxea=Simon and Schuster|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-7432-2648-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Newsweekek estrategia honi Haurren Gurutzada deitu zion.&lt;ref name=&quot;:14&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=David Edwin et all|abizena=Harrell, et all|urtea=2995|izenburua=Unto a Good Land: A History of the American People, Volume 2|argitaletxea=Wm B Eerdmans Publishing|orrialdea=p. 1055|orrialdeak=|ISBN=0-8028-2945-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1963|izenburua=&quot;Birmingham USA: Look at Them Run&quot;|argitaletxea=Newsweek|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Protesten garaian, Birminghameko Polizia Sailak, presiopeko urak eta polizia txakurrak erabili zituzten manifestarien aurka, haurrak barne. Poliziaren erantzuna telebista nazionaleko albistegietan emititu zen, eta [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;ko arreta bereganatu zuen, amerikar zuri asko hunkituz eta mugimenduaren atzean amerikar beltzak sendotuz.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Manifestari guztiak ez ziren baketsuak izan, SCLCren asmo sutsuak gorabehera. Zenbait kasutan, auzotarrek poliziari eraso egin zioten, indarrez erantzun baitzuten. King eta SCLC kritikatu zituzten haurrak onartzeagatik min hartzeko lekuetan. Baina kanpaina arrakastatsua izan zen: Polizia buruak postua galdu zuen, &quot;Jim Crow&quot; ikurrak jaitsi ziren eta leku publikoak beltzentzako irekiagoak izan ziren. Kingen ospea izugarri hobetu zen.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Photograph of White House Meeting with Civil Rights Leaders. June 22, 1963 - NARA - 194190 (no border).tif|thumb|[[Lyndon Baines Johnson|Lyndon B. Johnson]] eta [[Robert F. Kennedy]] eskubide zibilen buruzagiekin, 1963ko ekainaren 22an. ]]
King kanpaina hasieran atxilotu eta espetxeratu egin zuten. Bere 13garren atxiloketa,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1963|izenburua=&quot;Integration: Connor and King&quot;|argitaletxea=Newsweek|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; jasan zituen 29tik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Coretta Scott|abizena=King|urtea=2012|izenburua=&quot;The Meaning of The King Holiday&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ziegatik,  ''Birminghameko kartzelatik eskutitza'' ospetsua bidali zuen, mugimenduak aldaketa sozialak lortzeko bide legalak jarraitzeko deia eginaz. Arrazakeriaren krisia premia handiegia zela argudiatu zuen Kingek, eta orduko sistema larregi errotuta zegoela: &quot;Esperientzia mingarriaren bidez badakigu zapaltzaileak askatasuna ez duela inoiz borondatez ematen; zapalduek eskatu behar dutela.&quot;&lt;ref name=&quot;:15&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr|abizena=King|urtea=2012|izenburua=&quot;Letter from Birmingham Jail&quot;|argitaletxea=The Martin Luther King Jr. Research and Education Institute. King began writing the letter on newspaper margins and continued on bits of paper brought by friends|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Azpimarratu zuen Boston Tea Party, estatubatuar kolonietan matxinatutako ekintza ospetsua, legez kanpoko desobedientzia zibila izan zela, eta alderantziz, &quot;[[Adolf Hitler]]&lt;nowiki/&gt;rek Alemanian egin zuen guztia ‘legala’ zela.&quot;&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt; Walter Reutherek, Estatu Batuetako Auto Langileen presidenteak, 160.000 dolarreko diru-laguntza zuzendu zien Kingi eta bere protesta-kideei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua=&quot;The Great Society: A New History with Amity Shlaes&quot;|argitaletxea=Hoover Institution|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== St. Augustine, Florida, 1964 ===
1964ko martxoan, Kingek eta SCLCek Robert Haylingen mugimendu eztabaidagarriarekin bat egin zuten [[St. Augustine (Florida)|St. Augustin]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Florida]]&lt;nowiki/&gt;n. Haylingen taldea NAACPn afiliatuta zegoen, baina bortizkeriarik gabeko taktikekin batera autodefentsa armatuaren alde egin zuenean, erakundetik bota egin zuten. Hala ere, SCLC bakezaleak onartu  egin zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1987|izenburua=Augustine.com – &quot;Black History: Dr. Robert B. Hayling&quot;; David J. Garrow, Bearing the Cross: Martin Luther King Jr. and the Southern Christian Leadership Conference|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=|orrialdeak=pp. 316–318|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek eta SCLCk iparraldeko aktibista zuriak Saint Augustinera eramateko lan egin zuten, besteak beste, [[errabino]]&lt;nowiki/&gt;en ordezkaritza bat eta [[Massachusetts|Massachuse]]&lt;nowiki/&gt;ttseko gobernadorearen 72 urteko ama. Guztiak atxilotuak izan ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;We Shall Overcome—Lincolnville Historic District&quot;|argitaletxea=nps.gov.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Maxine D., Kevin M.|abizena=Jones, McCarthy|urtea=1993|izenburua=African Americans in Florida: An Illustrated History|argitaletxea=Pineapple Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 113–5|ISBN=1-56164-031-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ekainean zehar, mugimenduak gauero egiten zituen martxak hirian barrena, &quot;askotan K.K.Klanen kontrako manifestazioei aurre eginez, komunikabide nazionalen arreta piztu zuen indarkeria suspertuz&quot;. Ehunka pertsona atxilotu eta espetxeratu zituzten. Mugimendu hori ematen zen bitartean, 1964ko Eskubide Zibilen Legea onartu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=&quot;St. Augustine, Florida&quot;. Martin Luther King, Jr., Encyclopedia. The Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=Research and Education Institute, Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Selma, Alabama, 1964 ===
1964ko abenduan, Kingek eta SCLCek Ikasleen Indarkeriarik gabeko Koordinazio Batzordearekin (SNCC) batu ziren [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. Aurretik SNCC hautesleen erregistroan lanean aritu zen hilabete batzuetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alex|abizena=Haley|urtea=1965|izenburua=&quot;Martin Luther King&quot;|argitaletxea=Interview. Playboy|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tokiko epaile batek agindua eman zuen, SNCC, SCLC, DCVL edo 41 eskubide zibilen izen bereko afiliatuen hiru pertsona edo gehiago biltzea galarazten zuena. Agindu honek eskubide zibilen jarduera behin-behinean geldiarazi zuen, Kingek 1965eko urtarrilean Brown [[Eliza (argipena)|Eliza]]&lt;nowiki/&gt;n aginduari aurre eginaz hitz egin zuen arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;The Selma Injunction&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Montgomeryn, Alabaman, 1965eko martxoan estatuko polizien eta beste pertsona batzuen indarkeria manifestari baketsuen aurka, publizitate handia sortu zuen Alabamako [[arrazakeria]] nazio mailan ikusgai jarriz.

=== New York Hiria, 1964 ===
1964ko otsailean Kingek Eskola Berriako inaugurazio ekitaldian &quot;''Amerikarren arraza krisia''&quot; izeneko hitzaldia eman zuen, aurkezpen sortaren hasieran. Bere diskurtsoaren audio grabaziorik ez zen ezagutzen, baina 2013ko abuztuan, ia 50 urte geroago, Eskolak 15 minutuko audiotape bat aurkitu zuen hitzaldi osteko galdera eta erantzun saiorena. Ohar horietan, Kingek [[Jawaharlal Nehru]]&lt;nowiki/&gt;rekin zuela gutxi izandako elkarrizketa bat aipatu zuen. Bertan Ameriketako afroamerikar askoren egoera tristeak [[India]]&lt;nowiki/&gt;ko ukiezinak zituztenarekin alderatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Mona|abizena=El Naggar|urtea=2013|izenburua=&quot;Found After Decades, a Forgotten Tape of King 'Thinking on His Feet'&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King - March on Washington colorized photo.jpg|thumb|King bere hitzaldirik ospetsuena &quot;''[[Amets bat dut]]''&quot; ematen, Lincoln Memorialaren aurrean, Washingtonen 1963an egin zen Lanpostuen eta Askatasunaren martxan.]]

== Washingtongo martxa, 1963 ==
King, SCLCko ordezkari bezala, &quot;''Sei Handiak''&quot; [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en erakundeetako liderren artean zegoen, Enplegu eta Askatasunerako Washingtoneko martxaren antolaketan, 1963ko abuztuaren 28an burutu zena. Sei Handiak-en zeuden beste kideak honakoak ziren: Roy Wilkins ''Kolorezko Pertsonen Aurrerapenerako Elkarte Nazionalekoa''; Whitney Young, ''Hirien Liga Nazionalekoa''; A. Philip Randolph, ''Lo Egiteko Maletategien kofradiakoa''; John Lewis, ''SNCCkoa''; eta James L. Farmer Jr., ''Arrazen Berdintasuneko Kongresukoa''.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Henry Louis, Anthony|abizena=Gates, Appiah|urtea=1999|izenburua=Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience|url=https://archive.org/details/africanaencyclop00appi|argitaletxea=Basic Civitas Books|orrialdea=p. 1251|orrialdeak=|ISBN=0-465-00071-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bayard Rustinen homosexualitate irekiak, sozialismo demokratikoaren alde egiteak, eta AEBetako Alderdi Komunistarekin izan zituen lotura ohiek zirela eta, hainbat buruzagi zuri eta afro-amerikarrek Kingi eskatu zioten Rustinengandik urruntzea,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Raymond|abizena=Arsenault|urtea=2006|izenburua=Freedom Riders: 1961 and the Struggle for Racial Justice|url=https://archive.org/details/freedomriders1960000arse|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 62|orrialdeak=|ISBN=0-19-513674-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta onartu egin zuen.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Hala ere, lankidetzan aritu zen 1963ko Washingtoneko martxan, eta Rustin izan zen antolatzaile logistiko eta estrategiko nagusia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=De Leon|urtea=1994|izenburua=Leaders from the 1960s: A biographical sourcebook of American activism|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=|orrialdeak=pp. 138–143|ISBN=0-313-27414-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sean Dennis|abizena=Cashman|urtea=1991|izenburua=African-Americans and the Quest for Civil Rights, 1900–1990|url=https://archive.org/details/africanamericans00cash|argitaletxea=NYU Press|orrialdea=p. 162|orrialdeak=|ISBN=0-8147-1441-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingentzat, polemika sortu zuen beste gertakizun bat ere egon zen, [[John Fitzgerald Kennedy|John F. Kennedy]] Estatu Batuetako presidenteak martxaren [[Ikuspegi komunikatibo|ikuspegi]]&lt;nowiki/&gt;a aldatzeko eskatu zuenean, Rustin izan zelako onartu zuen pertsonaia nagusietako bat.&lt;ref name=&quot;:16&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Arthur M.|abizena=Schlesinger Jr.|urtea=1978|izenburua=Robert Kennedy and His Times|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 350-351|ISBN=0345283449|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manning|abizena=Marable|urtea=1991|izenburua=Race, Reform, and Rebellion: The Second Reconstruction in Black America, 1945–1990|url=https://archive.org/details/racereformrebell0000mara|argitaletxea=Univ. Press of Mississippi|orrialdea=p. 74|orrialdeak=|ISBN=0-87805-493-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kennedyk hasieratik egin zuen martxaren aurka, kezkatuta baitzegoen eskubide zibilen legedia onartzearen unean kontrako eragina izan al zuelako. Hala ere, antolatzaileek [[irmo]] agertu ziren martxa egin egingo zelakoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jonathan, Zachary|abizena=Rosenberg, Karabell|urtea=2003|izenburua=Kennedy, Johnson, and the Quest for Justice: The Civil Rights Tapes|url=https://archive.org/details/kennedyjohnsonth00rose|argitaletxea=WW Norton &amp; Co|orrialdea=p. 130|orrialdeak=|ISBN=0-393-05122-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Antolakuntzak aurrera egin ahala, Kennedytarrek alde lan egitea erabaki zuten, garrantzitsua zelako arrakasta lortuko zuela ziurtatzea. Bestalde, Kennedy presidentea kezkatuta zegoen bertaratutakoak 100.000 baino gutxiago izan zitezkeelako. Hori saihestu asmoz, laguntza eskatu zien beste eliza batzuetako buru nagusiei eta Walter Reutheri, Automobilgintzako langileen presidentea, manifestariak mobilizatzen laguntzeko.&lt;ref name=&quot;:16&quot; /&gt;
[[Fitxategi:The March (1964 film).webm|thumb|''Martxa'', Estatu Batuetako Informazio Agentziak ekoiztutako dokumentala. ]]
Martxa, jatorriz, AEBetako hegoaldeko beltzen egoera larria dramatizatzeko gertakari bezala pentsatua zegoen, eta baita antolatzaileen kezkak eta kexak era zuzenean jartzeko nazioaren boterearen hiriburuko egoitzaren aurrean. Antolatzaileek gobernu federala salatu nahi izan zuten, eskubide zibilen eta langileen eta beltzen segurtasun fisikoa ez bermatzeagatik. Taldeak presidentetzaren presioa eta eragina bereganatu zuen, eta gertaerak azkenean, tonu askoz ere bigunagoa hartu zuen.&lt;ref name=&quot;:17&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Grace Lee|abizena=Boggs|urtea=1998|izenburua=Living for Change: An Autobiography|argitaletxea=U of Minnesota Press|orrialdea=p. 127|orrialdeak=|ISBN=0-8166-2955-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ondorioz, eskubide zibilen aldeko ekintzaile batzuk arrazakeriaren martxa zehaztugabe bat zela zioten; [[Malcolm X]]&lt;nowiki/&gt;k berriz &quot;Washingtongo Fartsa&quot; deitu zuen, eta [[Islam]]&lt;nowiki/&gt;aren Nazioak debekatu egin zien bere kideei martxara joatea.&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul|abizena=Aron|urtea=2005|izenburua=Mysteries in History: From Prehistory to the Present|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=|orrialdeak=pp. 398–399|ISBN=1-85109-899-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Eskakizun zehatzak egin zituen martxak: ikastetxe publikoetan arraza segregazioa amaitzea; eskubide zibilen inguruko legeria esanguratsua garatzea, enpleguan arraza diskriminazioa debekatzen zuen legea barne; eskubide zibiletako langileak babestea poliziaren basakeriaren aurka; langile guztientzako 2 $ko gutxieneko soldata (17 $ baliokidea 2019an); eta [[Washington D.C.|Washington D.C]].-ko autogobernua, orduan kongresu batzordeak gobernatzen zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carl, Rowena|abizena=Singleton, Wildin|urtea=1999|izenburua=The Sixties in America|url=https://archive.org/details/sixtiesinamerica02sing|argitaletxea=Salem Press|orrialdea=p. 454|orrialdeak=|ISBN=0-89356-982-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Scott H.|abizena=Bennett|urtea=2003|izenburua=Radical Pacifism: The War Resisters League and Gandhian Nonviolence in America, 1915–1963|argitaletxea=Syracuse University Press|orrialdea=p. 225|orrialdeak=|ISBN=0-8156-3003-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Danny|abizena=Davis|urtea=2007|izenburua=&quot;Celebrating the Birthday and Public Holiday for Martin Luther King, Jr&quot;|argitaletxea=Congressional Record. Library of Congress|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tentsioak izan arren, martxa erabateko arrakasta izan zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Roger S., William B., Christopher, Ronald M.|abizena=Powers, Vogele, Kruegler, McCarthy|urtea=1997|izenburua=Protest, power, and change: an encyclopedia of nonviolent action from ACT-UP to Women's Suffrage|argitaletxea=Taylor &amp; Francis|orrialdea=p. 313|orrialdeak=|ISBN=0-8153-0913-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Etnia desberdinetako milioi laurden pertsona baino gehiagok hartu zuten parte ekitaldian, [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;aren urratsetatik Mall Nazionaleraino, igerileku inguruan. Garai hartan, Washington D.C.ren historiako protesta topaketarik handiena izan zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;

'''''[[Amets bat dut]]'' hitzaldia'''

Kingek 17 minutuko hitzaldia eman zuen, gerora &quot;''Amets bat dut''” (''I Have a Dream'') izenarekin ezagutu zena. Diskurtsoko pasarte ospetsuenean (bertan prestatutako testutik atera egin zen, ziurrenik [[Mahalia Jackson]]&lt;nowiki/&gt;ek bere atzetik &quot;Konta iezaiezu ametsa!&quot; oihu egin ziolako),&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gary|abizena=Younge|urtea=2003|izenburua=&quot;I have a dream&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Drew|abizena=Hansen|urtea=2005|izenburua=The Dream: Martin Luther King Jr. and the Speech that Inspired a Nation|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 98|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-008477-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King honela aritu zen:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther, Coretta Scott|abizena=King, King,|urtea=2008|izenburua=The Words of Martin Luther King Jr.: Second Edition|argitaletxea=Newmarket Press|orrialdea=p. 95|orrialdeak=|ISBN=978-1-55704-815-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:March on Washington edit.jpg|thumb|ezkerrera|150px|Washingtoneko 1963ko abuztuaren 28ko martxaren ikuspegi bat.]]

{{esaera2|
Adiskideok, gaur diotsuet, gaurko eta biharko zailtasunak eta frustrazioak gorabehera,
oraindik amets bat dudala. Amerikar ametsean sakon errotutako ametsa da.
Egunen batean, nazio hau altxatu eta bere kredoaren benetako zentzuaren arabera
biziko dela amesten dut: «gizon guztiak berdin sortu zirela baiesten dugu ziurtasun
osoz». Amesten dut, egunen batean, Georgiako muino gorrixketan, esklabo
zaharren seme-alabak eta esklabo trafikatzaileenak elkarrekin eseri ahal izango
direla anaitasunaren mahaiaren inguruan. Amesten dut, egunen batean, Mississippiko
estatua bera ere, injustiziaren bero-sapak itotako estatua izanik ere,
askatasunaren eta justiziaren oasi bihurtuko dela. Amesten dut, egunen batean, nire
lau seme-alabak biziko direla nazio batean non ez dituzten epaituko azalaren
koloreagatik, haien nortasunagatik baizik.

Amets bat dut, gaur!

Amesten dut, egunen batean, han Alabaman —arrazista suminduak dauden hartan,
gobernariaren ezpainetatik eragozteko eta deuseztatzeko hitzak sortzen diren
hartan—, egunen batean, hantxe bertan, Alabaman, mutiko eta neskato beltzek
eskua eman ahal izango dietela mutiko eta neskato zuriei, neba-arreba gisa.

Amets bat dut, gaur!

Gaur amesten dut, egunen batean, «bailara guztiak goratuko direla, muino eta
mendi guztiak berdindu egingo direla. Lautu egingo dira toki aldapatsuak eta
zuzendu bide bihurriak; eta, orduan, Jainkoaren aintza azalduko da eta gizateria
guztia lekuko izango da.|&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Fernando|abizena=Martínez Rueda||izena2=Mikel|abizena2=Aizpuru Murua|izenburua=Gaur egungo munduaren historia, 1945-2009|argitaletxea=Udako Euskal Unibertsitatea|data=2011|url=http://www.buruxkak.eus/liburua/gaur-egungo-munduaren-historia-1945-2009/1915|isbn=9788484383345}}&lt;/ref&gt;. Testu osoa irakurtzeko [https://wikisource.org/wiki/Amets_bat_dut Wikisourcen duzu eskuragarri]}}
&quot;''Amets bat dut''&quot; amerikar oratoriaren historiako diskurtso onenetarikoa dela esan daiteke.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lucinda|abizena=Moore|urtea=2003|izenburua=&quot;Dream Assignment&quot;|argitaletxea=Smithsonian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Martxak, eta bereziki Kingek egindako hitzaldiak, eskubide zibilak Estatu Batuetako erreformen agendaren goialdean jartzen lagundu zuten, eta 1964. urteko [[Eskubide zibil eta politikoak|Eskubide Zibil]]&lt;nowiki/&gt;en Legea onartzea erraztu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James T.|abizena=Patterson|urtea=1996|izenburua=Grand Expectations: The United States, 1945–1974|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 482–85, 542–46|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sitkoff|abizena=Harvard|urtea=2008|izenburua=The Struggle for Black Equality|argitaletxea=Hill and Wang|orrialdea=|orrialdeak=pp. 152–53|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hitzaldiaren jatorrizko idatzizko kopia, Kingek gainean idatzitako oharrak barne, 1984an jakin zen George Raveling Iowa Unibertsitateko saskibaloiko lehen entrenatzaile afro-amerikarraren esku zegoela. 1963. urtean, Raveling, 26 urte zituenean, podiumetik gertu zegoen zutik, eta hitzaldia bukatu ala, adoretsu galdetu zion Kingi ea hitzaldiaren kopia har zezakeen. Eta lortu egin zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Patrick|abizena=Alvin|urtea=2013|izenburua=&quot;Guardian of history: MLK's &quot;I have a dream speech&quot; lives on&quot;|argitaletxea=CBS News. CBS Interactive Inc|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Bloody Sunday-officers await demonstrators.jpeg|thumb|[[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;ko polizia manifestarien zain, Edmund Pettus zubian.]]

== Selmako boto eskubideen aldeko mugimendua eta &quot;Igande odoltsua&quot;, 1965 ==
James Bevelek [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;tik [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ra martxa baterako deia egin zuenean, King, Bevel eta SCLCek zein SNCCrekin lankidetza partzialarekin, estatuaren hiriburura martxa antolatzen saiatu ziren. 1965eko martxoko lehen saiakera, Edmun Pettus zubian manifestarien aurkako polizia indarkeriagatik bertan behera utzi behar izan zuten. Egun hori Igande odoltsua (''Bloody Sunday'') izenarekin ezagutzen da, eta eskubide zibilen aldeko mugimenduaren alde laguntza publikoa lortzeko ahaleginean inflexio puntu garrantzitsua izan zen. Kingen indarkeriarik gabeko estrategiaren indarraren erakusketa dramatikoena izan zen, nahiz eta King bera ez egon partehartzaileen artean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1998|izenburua=Autobiography|argitaletxea=Carson, Clayborne (ed.). Warner Books|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=0-446-52412-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Martxoan bertan, [[Lyndon Baines Johnson|Johnson]] Presidentearen Administrazioko funtzionarioekin bildu zen, manifestarien aurkako edozein epaiketa saiakera bertan behera uzteko. Elizako eginbeharrak zirela-eta ez zen martxara joan, baina gero idatzi zuen: &quot;Estatuko tropek egin zuten basakeria mota jakin izan banu, nire elizako eginbeharrak erabat uztera behartuta sentituko nintzateke.&quot; Protesten aurkako poliziaren basakeriaren grabazioak hedatu egin ziren, eta nazio osoko publikoaren haserrea piztu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Jackson|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 222-223|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Bezoek ds Martin Luther King-selectionclip.ogv|thumb|Martin Luther King Jr. [[Herbehereetako Erresuma|Herbehereetan]], 1964an egindako elkarrizketan hitz egiten.]]

== Vietnamgo gerrako oposizioa ==
''AEBetako gobernua gaur egun munduko [[indarkeria]]&lt;nowiki/&gt;ren hornitzaile handiena da.''

- Martin Luther King Jr.

''Aitortu behar dugu ezin dugula gure arazoa orain konpondu botere ekonomiko eta politikoaren birbanaketa erradikala sortu arte ... Horrek balioen eta beste gauza batzuen iraultza esan nahi du. Ikusi behar dugu orain arrazakeria, esplotazio ekonomikoa eta militarismoaren gaitz guztiak lotuta daudela ... Ezin duzu bata kendu besteak kentzea lortzen ez baduzu ... Amerikako bizitzaren egitura osoa aldatu behar da. Amerika nazio hipokritikoa da, eta guk geure etxe propioan ordena jarri behar dugu.''

—Martin Luther King Jr.

King denbora askoan egon zen Estatu Batuen parte hartzearen aurka Vietnamgo gerran,&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Braunstein|urtea=2004|izenburua=The Sixties Chronicle|url=https://archive.org/details/sixtieschronicle0000unse|argitaletxea=Legacy Publishing|orrialdea=p. 311|orrialdeak=|ISBN=1-4127-1009-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; baina hasiera baten hitzaldi publikoetan gaia saihestu egiten zuen, [[Lyndon Baines Johnson|Lyndon BJohnson]] presidentearen politiken kritikak eskubide zibilen helburuak oztopatzeko sor zitzaketen interferentziengatik.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; SCLCk Ekintza Zuzeneko zuzendari ohia eta gero Vietnamgo Gerra Amaitzeko Udaberriko Mobilizazio Batzordeko buru zen James Bevelek eskatuta, eta [[Muhammad Ali]]&lt;nowiki/&gt;ren zintzotasunak inspiratuta,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alexander|abizena=Remington|urtea=2008|izenburua=&quot;The Rev. James L. Bevel dies at 72; civil rights activist and top lieutenant to King&quot;|argitaletxea=Los Angeles Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek publikoki gerraren aurka egitea erabaki zuen, oposizioa gero eta handiagoa zelako estatubatuar jendearen artean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael L.|abizena=Krenn|urtea=1998|izenburua=The African American Voice in U.S. Foreign Policy Since World War II|argitaletxea=Taylor &amp; Francis|orrialdea=p. 29|orrialdeak=|ISBN=0-8153-3418-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Pobreen Kanpaina, 1968 ==
1968an, Kingek eta SCLCek &quot;Pobreen Kanpaina&quot; antolatu zuten justizia ekonomikoko gaiak jorratzeko. Kingek nazio osoa zeharkatu zuen, [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;era joango zen &quot;behartsuen arraza anitzeko armada&quot;ren martxa, Kapitolioan indarkeriarik ezaren bidez desobedientzia zibila sustatzeko, Kongresuak estatubatuar pobreentzako &quot;eskubide ekonomikoen aitorpena&quot; sortu arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ernesto B.|abizena=Vigil|urtea=1999|izenburua=The Crusade for Justice: Chicano Militancy and the Government's War on Dissent|argitaletxea=University of Wisconsin Press|orrialdea=p. 54|orrialdeak=|ISBN=0-299-16224-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Russell|abizena=Kick|urtea=2001|izenburua=You are Being Lied to: The Disinformation Guide to Media Distortion, Historical Whitewashes and Cultural Myths|argitaletxea=The Disinformation Campaign|orrialdea=p. 1991|orrialdeak=|ISBN=0-9664100-7-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kanpainaren aurretik Kingen bere azken liburua argitaratu zuen “''Nora goaz hemendik: kaosera ala komunitatera''?”, gai sozialak aztertuz eta pobreziari aurre egiteko modua zehaztuz. King [[Henri-Georges Clouzot|Henry George]]&lt;nowiki/&gt;ren liburua aipatzen zuen, “''Aurrerapena eta Txirotasuna''”, bereziki oinarrizko errenta bermatuaren alde.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Dan|abizena=Sullivan|urtea=2015|izenburua=&quot;Where Was Martin Luther King Heading?&quot;|argitaletxea=savingcommunities.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=&quot;Martin Luther King – Final Advice&quot;|argitaletxea=The Progress Report|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Matthew|abizena=Yglesias|urtea=2013|izenburua=&quot;Martin Luther King's Case for a Guaranteed Basic Income&quot;|argitaletxea=Slate|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kanpaina [[Washington D.C.|Washington D.C]].ko martxarekin amaitu zen, Estatu Batuetako komunitate behartsuenei laguntza ekonomikoa eskatuz. Kingek eta SCLCek gobernuari eskatu zioten Amerikako hiriak berreraikitzen inbertitzeko. Sentitzen zuen Kongresuak &quot;behartsuekiko etsaitasuna&quot; erakutsi zuela, &quot;funts militarrak azkartasunez eta eskuzabaltasunez&quot; gastatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven, Charles M., James T.|abizena=Lawson, Payne, Patterson|urtea=2006|izenburua=Debating the Civil Rights Movement, 1945–1968|url=https://archive.org/details/debatingcivilrig2ndelaws|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 148-149|ISBN=0-7425-5109-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Pobreen Kanpaina polemikoa izan zen, baita eskubide zibilen mugimenduaren barnean ere. Bayard Rustinek dimisioa aurkeztu zuen, martxaren helburuak zabalegiak zirela esanez, bere eskakizunak eginezinezkoak zirela, eta kanpaina horiek pobreen eta beltzen kontrako biolentzia eta errepresioa azkartuko zituztelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Maurice|abizena=Isserman|urtea=2001|izenburua=The Other American: The Life of Michael Harrington|argitaletxea=Public Affairs|orrialdea=p. 281|orrialdeak=|ISBN=1-58648-036-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:Martin Luther King was shot here Small Web view.jpg|thumb|Lorraine Motela, King erail zuten tokia. Gaur egun Eskubide Zibilen Museo Nazionalaren gunea da.]]

== Hilketa eta ondorenak ==
1968ko martxoaren 29an, King [[Memphis]]&lt;nowiki/&gt;era joan zen, sanitario publikoetako langile beltzei laguntzera. Martxoaren 12az geroztik [[greba]]&lt;nowiki/&gt;n zeuden soldata altuagoak eta tratu hobea lortzeko asmoarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=1,300 Members Participate in Memphis Garbage Strike&quot;.|argitaletxea=AFSCME|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Gertaera baten, kaleko konponketa lanetako beltzek bi orduko ordaina jaso zuten etxera bidali zituztenean [[eguraldi]] txarra zela eta, baina langile zuriek egun osoko ordaina jaso zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=&quot;Memphis Strikers Stand Firm&quot;|argitaletxea=AFSCME|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Davis|abizena=Townsend|urtea=1998|izenburua=Weary Feet, Rested Souls: A Guided History of the Civil Rights Movement|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 364|orrialdeak=|ISBN=9780393045925|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingen Memphiseko Lorraine moteleko 306 gela zuen erreserbatuta. Erailketa ikusi zuen Abernathyk, Estatu Batuetako Erailketen Etxeko Batzordearen aurrean esan zuen King eta haren ingurukoak 306 aretoan egoten zirela beti, &quot;King-Abernathy suite&quot; izenaz ezagutzen zela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2000|izenburua=&quot;King V. Jowers Conspiracy Allegations&quot;. United States Department of Justice Investigation of Recent Allegations Regarding the Assassination of Dr. Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=U.S. Department of Justice|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Han bertan zegoen [[Jesse Jackson]]&lt;nowiki/&gt;en esanetan, Kingen azken hitzak hil zuten balkoitik Ben Branch [[musika]]ri&lt;nowiki/&gt;arentzat izan ziren, gau hartan King egongo zen ekitaldi baten parte-hartzen zuelako: &quot;''Ben, ziurtatu 'Hartu nire eskua, Jaun preziatua’ jotzen duzula' gaur gaueko bileran. Jo ezazu dotore.”''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ed|abizena=Pilkington|urtea=2008|izenburua=&quot;40 years after King's death, Jackson hails first steps into promised land&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Zoritxarrez [[James Earl Ray]]&lt;nowiki/&gt;k tirokatu zuen 1968ko apirilaren 4ko 18:01ean, motelaren bigarren solairuko balkoian zegoela. Bala eskuineko masailetik sartu zitzaion, [[masailezur]]&lt;nowiki/&gt;ra txikituz eta gero [[bizkarrezur]]&lt;nowiki/&gt;rean barrena ibili zen [[sorbalda]]&lt;nowiki/&gt;n sartu aurretik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joe, Walter, Bill|abizena=Garner, Cronkite, Kurtis|urtea=2002|izenburua=We Interrupt This Broadcast: The Events that Stopped Our Lives ... from the Hindenburg Explosion to the Attacks of September 11|url=https://archive.org/details/weinterruptthisb00garn_0|argitaletxea=Sourcebooks|orrialdea=p. 62|orrialdeak=|ISBN=1-57071-974-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William|abizena=Pepper|urtea=2003|izenburua=An Act of State: The Execution of Martin Luther King|url=https://archive.org/details/actofstateexe00pepp|argitaletxea=Verso|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=1-85984-695-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Bular]]&lt;nowiki/&gt;reko larrialdiko kirurgiaren ostean, King San Jose ospitalean hil zen 19:05ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lionel|abizena=Lokos|urtea=1968|izenburua=House Divided: The Life and Legacy of Martin Luther King|argitaletxea=Arlington House|orrialdea=p. 48.|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; Autopsiak agerian utzi zuen 39 urte baino ez izan arren, &quot;60 urteko bihotza zuela&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Citizen King Transcript&quot;|argitaletxea=PBS|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Batzuk zioten eskubide zibilen mugimenduan aritutako 13 urteko estresagatik izango zela. Martin Luther King Jr. Parke Historiko Nazionalean dago lurperatuta.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert, Maureen, Steven H.|abizena=Blythe, Carroll, Moffson|urtea=1993|izenburua=&quot;National Register of Historic Places Registration: Martin Luther King Jr. National Historic Site&quot; (PDF)|argitaletxea=National Park Service|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Ondorenak ===
Hilketak nazio osoan istilu arrazisten uholdeak eragin zituenː [[Washington D.C.]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Chicago]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Baltimore]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Louisville]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Kansas City]]&lt;nowiki/&gt;n eta beste dozenaka hiritan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=1968: Martin Luther King shot dead&quot;. On this Day|argitaletxea=BBC (2006)|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Clay|abizena=Risen|urtea=2009|izenburua=A Nation on Fire: America in the Wake of the King Assassination|url=https://archive.org/details/nationonfireamer00rise|argitaletxea=John Wiley &amp; Sons|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-470-17710-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Robert Kennedy|Robert F. Kennedy]] presidentetzarako hautagaia [[Indianapolis]]&lt;nowiki/&gt;era zihoan kanpainako agerraldi baten hitz egitera, Kingen heriotzaren informazioa jaso zuenean. Diskurtso laburra eta inprobisatua egin zuen tragediaren berri emateko, eta Kingen [[Biolentzia-eza aktiboa|biolentzia-eza]]&lt;nowiki/&gt;ren idealarekin jarraitzeko eskatu zien laguntzaileei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joe|abizena=Klein|urtea=2006|izenburua=Politics Lost: How American Democracy was Trivialized by People Who Think You're Stupid|url=https://archive.org/details/politicslosthowa00klei|argitaletxea=New York: Doubleday|orrialdea=p. 6|orrialdeak=|ISBN=978-0-385-51027-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; James Farmer Jr.ek eta eskubide zibilen beste agintari batzuk ere indarkeriarik gabeko ekintzak eskatu zituzten, nahiz eta Stokely Carmichael militanteak erantzun sendoagoa aldarrikatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2010|izenburua=&quot;1968 Year In Review&quot;|argitaletxea=United Press International|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Memphis]] hiriak greba azkar konpondu zuen, saneamenduko langileen aldeko baldintzekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=AFSCME Wins in Memphis&quot;|argitaletxea=AFSCME The Public Employee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 97|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Coretta Scott King by Moneta Sleet.jpg|thumb|Coretta Scott King alaba Bernice kontsolatzen, Martin Luther King senarraren hileta elizkizunean. Moneta Sleet Jr.en [[Pulitzer saria]] irabazitako argazkian.]]

=== Konspirazio salaketak ===
Ray-ren abokatuek [[petxero]] bat zela mantendu zuten beti, Lee Harvey Oswald hiltzailea bezala [[John Fitzgerald Kennedy|John F. Kennedy]]&lt;nowiki/&gt;ren erailketan, teoria konspiratzailean atzen zeudelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=&quot;From small-time criminal to notorious assassin&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Baieztapen horren aldekoek esan zuten Rayren aitortza presiopean eman zela, heriotza zigorrarekin mehatxatu zutelako.&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=&quot;James Earl Ray Dead At 70&quot;|argitaletxea=CBS|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Knight|urtea=2003|izenburua=Conspiracy Theories in American History: An Encyclopedia|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=p. 402|orrialdeak=|ISBN=1-57607-812-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ray lapurra eta doilorra zela onartu zuten, baina armekin delitu krimenak egiteagatik ez zuela inolako erregistrorik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lee|abizena=Davis|urtea=1995|izenburua=Assassination: 20 Assassinations that Changed the World|url=https://archive.org/details/assassinationtwe0000davi|argitaletxea=JG Press|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=1-57215-235-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, AEBetako hainbat hiritan [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;etako espedienteek frogatu zuten behin baino gehiagotan preso izan zela lapurreta armatuak egotzita.&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=James|abizena=Polk|urtea=2008|izenburua=&quot;The case against James Earl Ray&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hilketaren aurkako konspirazio bat susmatzen zutenek zioten bi balistika frogek erakutsi zutela Rayren Remington Gamemasterren antzeko fusil bat izan zela hilketaren arma. Proba horiek ez zuten zehazki Rayren fusila adierazi.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=Questions left hanging by James Earl Ray's death&quot;|argitaletxea=BBC|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere heriotzaren unean, Kingen inguruko lekukoek esan zuten tiroa beste toki batetik zetorrela. Esan zuten etxola ondoan zegoen zuhaixka lodi baten atzetik zetorrela - hilketaren ondorengo egunetan moztu egin zuten-, eta ez motelaren leihotik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Gerold|urtea=1972|izenburua=An American Death: The True Story of the Assassination of Dr. Martin Luther King Jr. and the Greatest Manhunt of our Time|argitaletxea=Doubleday|orrialdea=p. 283|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, Rayren aztarna handiak aurkitu ziren [[armairu]]&lt;nowiki/&gt;an, eta [[bainugela]]&lt;nowiki/&gt;n utzi zuten hainbat objektuetan, hala nola fusila, prismatiko bikotea, arropa artikuluak, egunkaria, etab.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt; Rayen hatz-markak zituen erriflearen azterketak zehaztu zuen gutxienez tiro bat tirokatu zela erailketaren unean.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;

2004an, [[Jesse Jackson]]&lt;nowiki/&gt;ek honako hau adierazi zuen&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Taylor|abizena=Branch|urtea=2006|izenburua=At Canaan's Edge: America in the King Years, 1965–68|url=https://archive.org/details/atcanaansedgeame00bran|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 770|orrialdeak=|ISBN=978-0-684-85712-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;: “Kontua da martxa eteteko saboteatzaileak egon zirela. Eta geure [[erakunde]]&lt;nowiki/&gt;aren barnean, oso pertsona esanguratsuak aurkitu genituen gobernuko nominak zituztenak. Beraz, barne infiltrazioak, kanpoko saboteatzaileak, eta prentsaren erasoak. ... Ez dut inoiz sinetsiko James Earl Rayk izan zuela arrazoirik, [[diru]]a eta mugikortasuna bakarrik egin ahal izateko. Gure gobernua oso arduratuta zegoen eskenatokia prestatzen, eta baita James Earl Rayk handik ihes egiteko bidea.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Amy, Juan|abizena=Goodman, Gonzalez|urtea=2004|izenburua=&quot;Jesse Jackson On 'Mad Dean Disease', the 2000 Elections and Rev. Dr. Martin Luther King&quot;|argitaletxea=Democracy Now!|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Legatua ==
Kingen ondare nagusia [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etan eskubide zibilen gaineko aurrerapenak ziurtatzea izan zen. King eraila izan eta egun batzuetara, Kongresuak 1968. urteko Eskubide Zibilen Legea onartu zuen.&lt;ref name=&quot;:23&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;The History of Fair Housing&quot;|argitaletxea=U.S. Department of Housing and Urban Development|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Legearen VIII tituluak, Bidezko Etxebizitzaren Legea izenaz ezagutzen denak, etxebizitza eta etxebizitzarekin lotutako transakzioetan diskriminazioa debekatu zuen arrazaren, erlijioaren edo jatorri nazionalaren arabera (gero zabaldu egin zen sexua, familia egoerara eta ezgaitasunera). Legedi hau AEBetan egoitza-diskriminazioari aurre egiteko Kingen borrokari egindako omenaldia izan zela diote.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King, Jr. and Lyndon Johnson 2.jpg|thumb|[[Lyndon B. Johnson]] presidentea Kingekin bileran, Etxe Zuriko kabinete bulegoan, 1966an.]]
Nazioartean, Kingen ondareak [[Hegoafrika]]&lt;nowiki/&gt;ko Kontzientzia Beltzaren Mugimenduan eta eskubide zibilen mugimenduan eragina izan zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gwen|abizena=Ansell|urtea=2005|izenburua=Soweto Blues: Jazz, Popular Music, and Politics in South Africa|argitaletxea=Continuum International Publishing Group|orrialdea=p. 139|orrialdeak=|ISBN=0-8264-1753-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hillary Rodham|abizena=Clinton|urtea=2007|izenburua=It Takes a Village: And Other Lessons Children Teach Us|url=https://archive.org/details/ittakesvillage00clin|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 137|orrialdeak=|ISBN=978-1-4165-4064-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen lana Albert Lutuli Hegoafrikako liderraren inspirazio iturri izan zen, eta bere herrialdeko justizia arrazaren alde borrokatzearen, [[Nobel Sariak|Nobel Saria]] jaso zuen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; King estatubatuar ikono bihurtu da liberalismo amerikarraren eta aurrerakoitasunaren historian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul R.|abizena=Krugman|urtea=2009|izenburua=The Conscience of a Liberal|url=https://archive.org/details/conscienceoflib00krug|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 84|orrialdeak=|ISBN=978-0-393-33313-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, Kingen pentsaerak [[John Hume]] irlandar politikari eta aktibistari ere eragin zion.

Coretta Scott King emazteak bere senarraren arrastoak jarraitu zituen, eta 2006an hil zen arte, [[justizia sozial]]&lt;nowiki/&gt;aren eta [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en arloan aritu zen. Martin Luther King erail zuten urte berean, King Zentroa sortu zuten [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;n, bere ondarea kontserbatzeko eta indarkeriarik gabeko gatazken konponbidea eta tolerantzia, mundu mailan sustatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;The King Center's Mission&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Haien semea, Dexter King, zentroko presidentea da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Larry|abizena=Copeland|urtea=2006|izenburua=&quot;Future of Atlanta's King Center in limbo&quot;|argitaletxea=USA Today|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Chairman's Message: Introduction to the King Center and its Mission&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Martin Luther King Jr. Eguna'''

1971n hasita, [[Missouri]]&lt;nowiki/&gt;ko [[St. Louis konderria (Missouri)|St Louis]] hiria eta estatu batzuk jai egunak ezarri zituzten Kingen omenez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joseph|abizena=Leahy|urtea=2014|izenburua=&quot;St. Louis Remains A Stronghold For Dr. King's Dream&quot;|argitaletxea=News for St. Louis, St. Louis Public Radio|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Etxe Zuria|Etxe Zuri]]&lt;nowiki/&gt;ko Rose Lorategian, 1983ko azaroan [[Ronald Reagan]] presidenteak lege bat sinatu zuen King omentzeko jai egun federala sortuz. 1986ko urtarrilaren 20an egin zen lehenengo aldiz, eta Martin Luther King Jr. Eguna izena du. 1992an [[George H. W. Bush]] presidentetzara ailegatu ondoren, jai eguna urtero urtarrileko hirugarren astelehenean egiten da, Kingen jaiotza egunetik gertu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1992|izenburua=&quot;Proclamation 6401 – Martin Luther King Jr. Federal Holiday&quot;|argitaletxea=The American Presidency Project|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Martin Luther King Day&quot;|argitaletxea=U.S. Department of State|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2000ko urtarrilaren 17an, lehenengo aldiz, Martin Luther King Jr. Eguna ofizialki [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etako berrogeita hamar estatu guztietan egin zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carey|abizena=Goldberg|urtea=1999|izenburua=&quot;Contrarian New Hampshire To Honor Dr. King, at Last&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Oroitzapen liturgikoak'''

King Ameriketako Estatu Batuetako eliza apezpikularrak martiritzat gogoratzen du, urtero ospatzen duen heriotzaren urteurrenean, apirilaren 4an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Martin Luther King Day Weekend 2012&quot; (PDF)|argitaletxea=Episcopal Church|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Amerikako Eliza [[luterano]] ebanjelikoak King liturgikoki oroitzen du bere jaiotzaren urteurrenean, urtarrilaren 15ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Church Year and Calendar&quot;|argitaletxea=St. Bartholomew Lutheran Church|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Erresuma Batuko ondarea'''

[[Erresuma Batua]]&lt;nowiki/&gt;n, The [[Northumbria]] eta [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]] Unibertsitateek Martin Luther King Bakearen Batzordea, sortu zuten, Kingen ondarea omentzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Martin Luther King Peace Committee&quot;|argitaletxea=Newcastle University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere ikuspegian inspiratuta, Erresuma Batuan hainbat jarduera egiten ditu &quot;bakearen [[kultura]] eraikitzen&quot; ahalegintzen baita.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Brian|abizena=Ward|urtea=|izenburua=&quot;A King in Newcastle; Martin Luther King Jr. and British Race Relations, 1967–1968&quot;|argitaletxea=The Georgia Historical Quarterly. 79 (3)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 599–632|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Material galera'''

2019ko ekainean, [[The New York Times]] aldizkariak Martin Luther King Jr. ere zerrendatu zuen, 2008an [[Universal Studios]]&lt;nowiki/&gt;eko suteetan ehunka artisten materiala suntsitu zenean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jody|abizena=Rosen|urtea=2019|izenburua=&quot;Here Are Hundreds More Artists Whose Tapes Were Destroyed in the UMG Fire&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Ideiak, eraginak eta jarrera politikoak ==

=== Erlijioa ===
Apaiz kristau bezala, Kingen eragin nagusia [[Jesus Nazaretekoa|Jesukristo]] eta [[ebanjelio]] kristauak izan ziren, ia beti aipatzen zituenak erlijio bileretan, elizetan egindako hitzaldietan eta diskurtso publikoetan. Kingen fedea Jesusen honako aginduan oinarritu zen, maite zure lagun hurkoa zeure burua bezala, Jainkoa maitatuz guztiarekin gainetik, eta etsaiak maitatuz, beraien alde otoitz eginaz eta bedeinkatuz. Bere indarkeriarik ezaren pentsamoldearen oinarrian bazegoen baita beste masaila ipini Mendiko sermoian agertzen zena, Jesusek ezpata bere lekuan berriro sartuz ([[Mateoren Ebanjelioa|Mateo]] 26:52).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1957|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr., Justice Without Violence – April 3, 1957&quot;|argitaletxea=Mlk-kpp01.stanford.edu|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;eko [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;tik idatzitako eskutitz ospetsuan, Kingek Jesusen &quot;muturreko&quot; maitasun bezala deskribatzen zuenarekin bat etorri nahi zuen, eta beste bakezale kristau asko ere aipatu zituen, oso ohikoa baitzen berarentzat.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1967|izenburua=Why Jesus Called A Man A Fool. Delivered at Mount Pisgah Missionary Baptist Church, Chicago, Illinois|argitaletxea=The Martin Luther King Jr. Research and Education Institute|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Josh|abizena=Fleet|urtea=2013|izenburua=&quot;'A Gift Of Love': Martin Luther King's Sermons From Strength To Love (EXCERPT)&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:BayardRustinAug1963-LibraryOfCongress crop.jpg|thumb|Kingek, Bayard Rustin bezalako eskarmentudunekin batera lan egin zuen, biolentziarik gabeko taktikak garatzeko.]]

=== Indarkeriarik eza ===
''Munduko bakea biolentziarik ezaren bitartez ez da ez zentzugabea eta ez ezinezkoa. Gainerako metodo guztiek huts egin dute. Bestela, berriro hasi beharko ginateke. Indarkeriarik eza abiapuntu ona da. Metodo honetan sinesten dugunok arrazoimenaren, santutasunaren eta ulermenaren ahotsak izan daitezke indarkeriaren, gorrotoaren eta emozioen ahotsen artean. Oso ongi molda dezakegu bake giro bat, horretatik bake sistema bat eraikitzeko.''

- Martin Luther King Jr.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin|abizena=Luther King Jr|urtea=2013|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King, Jr. speaking at The New School&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bayard Rustin eskubide zibilen afroamerikar aktibista izan zen Kingen indarkeriarik ezaren ohiko aholkularia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James J.|abizena=Farrell|urtea=1997|izenburua=The Spirit of the Sixties: Making Postwar Radicalism|url=https://archive.org/details/spiritofsixtiesm0000farr|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 90|orrialdeak=|ISBN=0-415-91385-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Era berean, Harris Wofford eta Glenn Smiley aktibista zuriek ere aholkatzen zuten.&lt;ref name=&quot;:8&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2017|izenburua=&quot;Wofford, Harris Llewellyn&quot;|argitaletxea=The Martin Luther King, Jr. Research and Education Institute. Stanford|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Rustin eta Smiley kristau bakezale tradizioaren jatorrikoak ziren, eta Woffordek eta Rustinek [[Mahatma Gandhi]]&lt;nowiki/&gt;ren irakaspenak aztertuak zituzten. Rustinek indarkeriarik eza aplikatu zuen Adiskidetze Eguna kanpainan 1940ko hamarkadan,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Richard D.|abizena=Kahlenberg|urtea=1997|izenburua=&quot;Book Review: Bayard Rustin: Troubles I've Seen&quot;|argitaletxea=Washington Monthly.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Wofford hegoaldeko beltzei Gandhismoa sustatzen aritu zen 1950eko hamarkadaren hasieratik.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;

=== Aktibismoa eta inplikazioa amerikar natiboekin ===
King natibo estatubatuarraren eskubideen aldekoa zen. Amerikar natiboak ere Kingen eskubide zibilen mugimenduaren aldekoak ziren, bertako amerikarren parte-hartze aktiboa sustatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gyasi|abizena=Ross|urtea=2018|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King, Jr., Black People and Indigenous People: How We Cash This Damn Check&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Indiar Gazteriaren Kontseilu Nazionalak (NIYC) laguntza handia eman zuen Kingen kanpainetan,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Albert|abizena=Bender|urtea=2014|izenburua=&quot;Dr. King spoke out against the genocide of Native Americans&quot;|argitaletxea=People's World|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; bereziki 1968ko Pobreen Herri Kanpainan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kevin|abizena=Garcia|urtea=2014|izenburua=&quot;The American Indian Civil Rights Movement: A case study in Civil Society Protest&quot;|argitaletxea=Yesterday and Today. 12|orrialdea=|orrialdeak=pp. 60–74|ISBN=ISSN 2309-9003|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen &quot;''Zergatik ezin dugun itxaron''&quot; liburuan honako hau idatzi zuen: “''Gure nazioa genozidioan sortu zen jatorrizko amerikarra, indiarra, arraza txikiagoa zela esaten zuen doktrina hartzerakoan. Gure bazterretan Beltz (Negro) asko egon aurretik, arraza gorrotoaren urradurak jadanik gizarte koloniala desitxuratua zuen. XVI. mendetik aurrera, odola isuri zen arraza nagusitasunaren aurkako borroketan. Beharbada, herri indigena ezabatzeko politika nazionala garatu duen nazio bakarra gara. Gainera, esperientzia tragiko hori gurutzada noble bihurtu zuten. Izan ere, gaur egun ere ez dugu baimenik pasarte lotsagarri horiek arbuiatzeko edo lotsa sentitzeko. Gure literatura, gure film, gure drama, gure folklore guztiak goratu egiten dute''.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Levi|abizena=Rickert|urtea=2017|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King Jr: Our Nation was Born in Genocide&quot;|argitaletxea=Native News Online|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Politika ===
[[Fitxategi:Bomb wreckage near Gaston Motel (14 May 1963).JPG|thumb|Kingek ostatu hartu eta egun gutxira, 1963ko maiatzaren 11n lehergailu batek eztanda egin zuen Gaston Motelean. Beste lehergailu bat ere jarri zuten Williams anaia apaizaren etxean.]]
SCLCko buruzagi bezala, Kingek AEBetako alderdi politiko edo hautagairik publikoki ez babesteko jokabideari eutsi zion: &quot;Sentitzen dut norbait lerrokatu gabeko posizioan egon behar dela, bi alderdiei objektiboki begiratzeko eta bien kontzientzia izateko, ez bata edo bestearen morroi edo nagusi.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1958ko elkarrizketa baten adierazi zuen ez zela alderdi perfekturik, esanez:« Ez dut uste alderdi errepublikanoa Jainko ahalguztidunaz beterik dagoenik, ez eta alderdi demokratikoa. Biek ahulguneak dituzte ... Eta ez dut inolako lotura bereizezinik alderdi biekin.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=2000|izenburua=The Papers of Martin Luther King, Jr: Symbol of the Movement, January 1957 – December 1958|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=p. 364|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-22231-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek Paul Douglas [[Illinois]]&lt;nowiki/&gt;ko senatari demokratikoa goraipatu zuen &quot;senatari guztietatik handiena &quot;izateagatik, eskubide zibilen arrazoien defentsa sutsua egiteagatik urteetan zehar.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James L|abizena=Merriner|urtea=2003|izenburua=&quot;Illinois' liberal giant, Paul Douglas&quot;|argitaletxea=Chicago Tribune|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Kalte-ordaina ===
Kingek adierazi zuen amerikar beltzek, eta baita beste hainbat estatubatuar desgaituek ere, kalte historikoengatik konpentsatuak izan behar zutela. 1965ean [[Playboy]]&lt;nowiki/&gt;k egindako elkarrizketa baten, esan zuen estatubatuar beltzei berdintasuna ematearekin soilik ezin zela errealitatean haien eta zurien arteko alde ekonomikoa itxiko. Kingen arabera, ez zuen [[esklabotza]]&lt;nowiki/&gt;ren ondorioz galdutako soldatak erabat itzultzea bilatzen, ezinezkoa zela uste zuelako, baina talde kaltetu guztiei emateko, hamar urtetan 50 mila milioi [[dolar]]&lt;nowiki/&gt;reko gobernuaren programa konpentsagarria proposatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James M|abizena=Washington|urtea=1991|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 366|orrialdeak=|ISBN=0-06-064691-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Familia plangintza ===
1966ko maiatzean Gurasotasun Plangintzaren Amerikar Federakuntzak urtero ematen zuen [[Margaret Sanger]] Saria jaso zuenean, honakoa esan zuen: &quot;Berriki, prentsak plater hegalarien behaketen berri eman du. Istorio horiei sinesgarritasunik eman gabe, gure irudimenari esker espazioko bisitariek nola epaituko gintuzten espekulatzea ahalbidetzen du. Beldur naiz gure jokaerarekin txundituta geratuko zirela. Ikusiko lukete heriotzaren planifikaziorako milioiak gastatzen ditugula gerrarako makinak eta estrategiak sortzen. Gaixotasunagatik eta beste arrazoi batzuengatik heriotza ekiditeko milioika gastatzen ditugula ere ikusiko lukete. Azkenean, ohartuko lirateke [[biztanleria]] planifikatzeko diru hutsala gastatzen dugula, nahiz eta bere hazkunde espontaneoa premiazkoa izan gure [[planeta]]&lt;nowiki/&gt;ren biziraupenerako. Kanpoko espazioko bisitariei barkamena eman beharko litzaieke honakoa esango balute etxera itzultzean, gure planetan bizi den jendea etorkizun latza eta zalantzazkoa duen arraza zoro batekoa dela.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;Quotes&quot;|argitaletxea=worldpopulationbalance.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=&quot;Family Planning – A Special and Urgent Concern&quot;|argitaletxea=Planned Parenthood|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Estatuaren zaintza eta hertsadura ==

=== FBIren zaintza eta esku-hartzea ===
[[Fitxategi:MLK and Malcolm X USNWR cropped.jpg|thumb|King eta [[Malcolm X]], 1964ko martxoaren 26an. ]]
[[FBI]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek pertsonalki Kingen zaintza agindu zuen, eskubide zibilen buruzagi bezala zuen boterea ahultzeko asmoarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael Eric|abizena=Dyson|urtea=2008|izenburua=&quot;Facing Death&quot;. April 4, 1968: Martin Luther King Jr.'s death and how it changed America|argitaletxea=Basic Civitas Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 58–59|ISBN=978-0-465-00212-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:19&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Michael K.|abizena=Honey|urtea=2007|izenburua=&quot;Standing at the Crossroads&quot;. Going down Jericho Road the Memphis strike, Martin Luther King's last campaign (1 ed.)|url=https://archive.org/details/goingdownjericho00hone|argitaletxea=Norton|orrialdea=|orrialdeak=pp. 92–93|ISBN=978-0-393-04339-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eliza Batzordeak, 1975eko Estatu Batuetako Kongresuak egindako ikerketaren arabera, honako hau aurkitu zuen: &quot;1963ko abendutik 1968an hil zenera arte, Martin Luther King Jr. Ikerketa Bulego Federalareko kanpaina trinkoaren helburua zen, eskubide zibilen buruzagi eraginkor bezala neutralizatzeko.&quot;&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Church|urtea=1976|izenburua=&quot;Church Committee Book III&quot;, Dr. Martin Luther King Jr., Case Study|argitaletxea=Church Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bulego Federalak Levisonen eta Kingen etxeko eta bulegoko telefonoetan kableak jarri zituzten, eta nazio osoan zehar bidaiatzen zuen bitartean Kingen [[hotel]]&lt;nowiki/&gt;etako gelak miatzen zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Allan H.|abizena=Ryskind|urtea=2006|izenburua=&quot;JFK and RFK Were Right to Wiretap MLK&quot;|argitaletxea=Human Events|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Jen|abizena=Christensen|urtea=2008|izenburua=&quot;FBI tracked King's every move&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1967an, Hooverrek SCLC talde nazionalista beltz gorrotagarri bezala zerrendatu zuen, honako instrukzioekin: &quot;Kontrainteligentzia tekniken bidez, ez da aukerarik galdu behar buruzagien arazo pertsonalak edo taldearekin dituztenak baliatzeko... taldea hondatuta, barreiatuta edo gutxietsita geratzen den helburua ziurtatzeko.&quot;&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt;

=== SNAren Kingen komunikazioen jarraipena ===
&quot;Minaret&quot; izeneko operazio sekretuko kode batean, Segurtasun Nazional Agentziak estatubatuar buruzagien komunikazioak kontrolatzen zituen, King barne, [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;n kritikoak zirenak [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;ekin.&lt;ref name=&quot;:20&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Declassified NSA Files Show Agency Spied on Muhammad Ali and MLK Operation Minaret Set Up in 1960s to Monitor Anti-Vietnam Critics, Branded 'Disreputable If Not Outright Illegal' by NSA Itself.&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; NSAk egindako azterketa batek ondorioztatu zuen Minareten jarduera &quot;eztabaidagarria ez ezik, agian legez kanpokoa zela.”&lt;ref name=&quot;:20&quot; /&gt;

=== Komunismoaren alegazioak ===
Urteetan, [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek susmoak izan zituen komunisten eragin potentzialaz mugimendu sozialetan, hala nola sindikatuetan eta eskubide zibiletako erakundeetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 246–247|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hooverrek zuzendu zuen [[FBI]] 1957an Kingi eta SCLCi, sortu berritan, jarraipena egitera.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

King eta Stanley Levisonen arteko harremana zela eta, FBI beldur zen Levison &quot;agente eragile&quot; bezala lan egiten ari zela Kingekin. Hori, nahiz eta FBI barneko txostenetan agertu 1963an Levisonek [[Alderdi Komunistaren Manifestua|Alderdi Komunista]] utzia zuela eta jada ez zegoela haiekin negoziazioetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nick|abizena=Kotz|urtea=2005|izenburua=Judgment Days: Lyndon Baines Johnson, Martin Luther King Jr., and the Laws that Changed America|url=https://archive.org/details/judgmentdayslynd0000kotz|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 70-74|ISBN=0-618-08825-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen beste laguntzaile bat ere, Jack O'Dell, Alderdiarekin lotzen zuten. Baina oso zaintza zabala egin bazen ere, 1976an FBIk aitortu zuen ez zuela inolako [[froga]]&lt;nowiki/&gt;rik lortu Kingek berak edo SCLCek, benetan erakunde komunistekin inplikatuta egon zirenik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jeff|abizena=Woods|urtea=2004|izenburua=Black Struggle, Red Scare: Segregation and Anti-communism in the South, 1948–1968|argitaletxea=LSU Press|orrialdea=p. 126|orrialdeak=|ISBN=0-8071-2926-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King, Jr. Montgomery arrest 1958.jpg|thumb|Martin Luther King Jr., [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;n 1958ko irailean &quot;nagikeriagatik&quot; atxilotu zuten unea.]]

=== CIAren zaintza ===
2017an desklasifikatu ziren [[CIA]]&lt;nowiki/&gt;ren fitxategiak agerian utzi zuten Agentziak King eta Komunismoaren arteko balizko loturak ikertzen aritu izan zela, 1964ko azaroaren 4ko Washington Posteko artikulu batek [[Sobietar Batasune]]ra gonbidatu izan zela argitaratu zuenean, eta [[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k Kingen bozeramaile ez zuela iruzkinik egin gonbidapenaren jatorriaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1967|izenburua=&quot;Martin Luther King&quot; (PDF)|argitaletxea=CIA|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; CIAren HTLINGUAL programak bidean atzematen zituen King eta beste eskubide zibilen aldeko ekintzaileen postak.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Timothy|abizena=Naftali|urtea=2005|izenburua=&quot;Bush and the NSA spying scandal&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Adulterioa ===
[[FBI]]&lt;nowiki/&gt;k ondorioztatu zuenez King arriskutsua zela komunismoaren infiltrazioaren ondorioz, desprestigiatzeko saiakerak hasi zituen bere bizitza pribatuari buruzko errebelazioen bidez. FBIren zaintzak, batzuk jendaurrean jarriak, ezkontzaz kanpoko arazo ugari zituela erakusten saiatu zen.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt; [[Lyndon Baines Johnson|Lyndon B. Johnson]]&lt;nowiki/&gt;ek behin esan zuen King &quot;predikatzaile hipokrita&quot; zela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hugh|abizena=Sidey|urtea=1975|izenburua=&quot;L.B.J., Hoover and Domestic Spying&quot;|argitaletxea=Time|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k adierazi zuenez 1989an argitaratutako ''Eta harresiak erortzen ari dira'' biografian, Kingek &quot;emakumeentzako ahultasuna&quot; zuen, nahiz eta &quot;guztiek ezkontzaz kanpoko sexuaren aurkako bibliako debekuan ulertu eta sinetsi. Izan ere, bereziki denboraldi zaila igaro zuen tentazio horrekin”.&lt;ref name=&quot;:21&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Ralph|abizena=Abernathy|urtea=1989|izenburua=And the walls came tumbling down: an autobiography|url=https://archive.org/details/andwallscametumb00aber|argitaletxea=Harper &amp; Row|orrialdea=p. 471|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-016192-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Geroagoko elkarrizketa baten, Abernathyk esan zuen &quot;emakumea&quot; baino ez zuela idatzi, eta ez zuela zehazki esaten Kingek ezkontzatik kanpoko sexu harremanak izan zituenik, baizik eta Kingen desleialtasunak sexualak baino, emozionalak zirela. Coretta emazteak lasaitasunez onartu zituen afera horiek, esanaz behin &quot;beste gai guzti horiek ez dute tokirik oso gustuko dugun harreman maila bikainean.&quot;&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt;

FBIk horrelako gaiei buruzko txostenak banatu zituenː zuzendaritzari, kazetari lagunei, koalizioko bazkide potentzialei, SCLCren babesle finantzarioei, eta Kingen familiari.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thom|abizena=Burnett|urtea=2005|izenburua=Conspiracy Encyclopedia|url=https://archive.org/details/conspiracyencycl0000unse|argitaletxea=Collins &amp; Brown|orrialdea=p. 58|orrialdeak=|ISBN=1-84340-287-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bulegoak eskutitz anonimoak ere bidali zizkion Kingi mehatxu eginez informazioa agerian utziko zuela, baldin eta eskubide zibilen lana uzten ez bazuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William C|abizena=Spragens|urtea=1988|izenburua=Popular Images of American Presidents|url=https://archive.org/details/popularimagesofa0000unse|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 532|orrialdeak=|ISBN=978-0-313-22899-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; FBIk Kingi bere buruaz beste egin zezan bidalitako eskutitza hura, [[Bakearen Nobel Saria]] jaso bezperan hartu zuen, eta honela zioen:

&quot;Publiko amerikarra, laguntzen aritu diren eliza erakundeek, protestanteek, katolikoek eta juduek, denek jakingo dute zer zaren, piztia gaiztoa. Berdin jakingo dute babesa eman dizuten beste batzuk ere. Bukatuta zaude. King, gauza bakarra geratzen zaizu egiteko. Badakizu zer den. 34 egun besterik ez dituzu egiteko (kopuru zehatz hori arrazoi berezi bategatik hautatu da, esanguratsu praktikoa duena [sic]). Bukatuta zaude. Zuretzako irtenbide bakarra dago. Hobe duzu hori egitea, zure izaera iruzurtzailea nazio osoan zabaldu baino lehen.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nick|abizena=Kotz|urtea=2005|izenburua=Judgment Days: Lyndon Baines Johnson, Martin Luther King Jr., and the Laws that Changed America|url=https://archive.org/details/judgmentdayslynd0000kotz|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=p. 247|orrialdeak=|ISBN=0-618-08825-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Eskutitzarekin batera, grabazioak zituen zinta bat zegoen, FBIren telefono-entzuketetatik ateratakoak, Kingen ezkontza kanpoko lotura batzuetakoak.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Kingek pakete hau bere buruaz beste egiteko ahalegin gonbidapen bezala ulertu zuen, nahiz eta William Sullivanek,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sondra K.|abizena=Wilson|urtea=1999|izenburua=In Search of Democracy: The NAACP Writings of James Weldon Johnson, Walter White, and Roy Wilkins (1920–1977)|url=https://archive.org/details/insearchofdemocr00sond|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 466|orrialdeak=|ISBN=0-19-511633-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; garai hartan Adimen Dibisioko Bulegoko buruak zera argudiatu zuen “King SCLCetik dimisioa emateko konbentzitzea&quot; izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt; Kingek FBIren mehatxuei uko egin zien.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;

=== Polizien behaketa erailketan ===
Suhiltzaile-etxe bat zegoen Lorraine Moteletik gertu, [[James Earl Ray]] hiltzailearen ostatuaren ondoan. Poliziak berriz, suhiltzaile etxean kokatuta zeuden King zaintzapean mantentzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jim|abizena=Polk|urtea=2008|izenburua=&quot;Black In America – Behind the Scenes: 'Eyewitness to Murder: The King Assassination'&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Agenteek King ikusten egiten zuten tirokatua izan zen unean,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gerald|abizena=McKnight|urtea=1998.|izenburua=The Last Crusade: Martin Luther King Jr., the FBI, and the Poor People's Crusade|url=https://archive.org/details/isbn_9780813333847|argitaletxea=Westview Press|orrialdea=p. 76|orrialdeak=|ISBN=0-8133-3384-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta tiroketa izan eta berehala, agenteak suhiltzaile etxetik korrika irten ziren motelera. Horrela, Marrell McCollough polizia sekretua izan zen lehen pertsona Kingi laguntza ematen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=Martin Luther King Jr.: The FBI Files|argitaletxea=Filiquarian Publishing|orrialdea=|orrialdeak=pp. 40-42|ISBN=978-1-59986-253-8.|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King eta FBIren arteko antagonismoak, hiltzailea aurkitzeko puntu guztiekin osatutako plangintzarik ez egoteak, eta gertuko poliziaren presentziak, erailketa horretan FBIa nahastuta zegoelaren susmoak eragin zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Knight|urtea=2003|izenburua=Conspiracy Theories in American History: An Encyclopedia|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=|orrialdeak=pp. 408.409|ISBN=1-57607-812-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Dexter Avenue Baptist.jpg|thumb|King apaiz izan zen Dexter Avenueko Eliza Bataiatzailea. 1978an, Dexter Avenue King Memorial Eliza Bataiatzailea izendatu zuten. ]]

== Sariak eta aitorpenak ==
Kingek gutxienez berrogeita hamar ohorezko [[Titulu (argipena)|titulu]] eman zizkioten [[Fakultate (unibertsitatea)|fakultate]] eta [[unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;etan.&lt;ref name=&quot;:22&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Mervyn A.|abizena=Warren|urtea=2001|izenburua=King Came Preaching: The Pulpit Power of Dr. Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/kingcamepreachin0000warr|argitaletxea=InterVarsity Press|orrialdea=p. 79|orrialdeak=|ISBN=0-8308-2658-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1964ko urriaren 14an, Kingi [[Bakearen Nobel Saria]] eman zioten, ordura arteko irabazle [[gazte]]&lt;nowiki/&gt;ena izanik, [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etan indarkeriarik gabeko erresistentzia zuzendu zuelako arraza aurreiritziaren aurka.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1964|izenburua=&quot;Martin Luther King Wins The Nobel Prize for Peace&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Justin|abizena=Wintle|urtea=2001|izenburua=Makers of Modern Culture: Makers of Culture|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 272|orrialdeak=|ISBN=0-415-26583-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1965ean, Amerikako Askatasunen Domina jaso zuen, AEBko Batzorde [[Judu]]&lt;nowiki/&gt;aren eskutik, bere &quot;pertsonen [[Askatasuna (argipena)|askatasuna]]&lt;nowiki/&gt;ren printzipioetan emandako aurrerapenagatik&quot;.&lt;ref name=&quot;:22&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Irving M|abizena=Engel|urtea=2006|izenburua=&quot;Commemorating Martin Luther King Jr.: Presentation of American Liberties Medallion&quot;|argitaletxea=American Jewish Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Onartzeko ekitaldiko hitzaldian, Kingek esan zuen: &quot;Askatasuna gauza bakarra da. Guztia duzu, edo ez zara aske.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr|abizena=King|urtea=2006|izenburua=&quot;Commemorating Martin Luther King Jr.: Response to Award of American Liberties Medallion&quot;|argitaletxea=American Jewish Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1967ko azaroan 24 orduko bidaia egin zuen [[Erresuma Batua|Erresuma Batu]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]] Unibertsitatearen omenezko titulua hartzeko, ohore hori jasotzen zuen lehen [[afro-amerikar]]&lt;nowiki/&gt;ra izanik.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt; Onarpenean, inprobisatutako hitzaldi hunkigarri bat egin zuen, besteak beste honakoa esanaz:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Martin Luther King Honorary Degree Ceremony&quot;|argitaletxea=Newcastle University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; &quot;Hiru arazo larri eta benetan handiak ditugu, [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etan ez ezik, mundu osoan ere. Horiek dira [[arrazakeria]], [[pobrezia]]&lt;nowiki/&gt;ren arazoa, eta [[gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren arazoa.”

Hiru [[Grammy Sariak|Grammy]] sarietarako hautagaia izateaz gain, eskubide zibilen buruzagiak 1971n hilondoko Ahozko Grabaketa Onenaren saria irabazi zuen &quot;''Zergatik nagoen [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren aurka''&quot; lanagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2019|izenburua=&quot;Did You Know That Martin Luther King Won A GRAMMY?&quot;|argitaletxea=GRAMMY.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1977an, [[Jimmy Carter]] presidenteak hilondoko [[Askatasuna (argipena)|Askatasuna]]&lt;nowiki/&gt;ren Presidentetzarako Domina eman zion. Aipamen hau irakurri zuen: &quot;Martin Luther King Jr. bere [[belaunaldi]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Kontzientzia|kontzientzi]]&lt;nowiki/&gt;a zen. Segregazioaren [[harresi]] handira begiratu ondoren, maitasunaren indarrak apurtuko zuela ikusi zuen. Gure [[arbaso]] fundatzaileek herritar xumeenei agindutakoa betetzearen borrokaren min eta nekeetatik, bere [[amets]]&lt;nowiki/&gt;aren aitorpen adieragarria bota zuen Amerikarentzat. Gure nazioa indartu zuen, hobetu egin zuelako. Bere ametsak oraindik ere eusten digu.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jimmy|abizena=Carter|urtea=1977|izenburua=&quot;Presidential Medal of Freedom Remarks on Presenting the Medal to Dr. Jonas E. Salk and to Martin Luther King Jr&quot;|argitaletxea=The American Presidency Project|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingi eta bere emazteari [[Kongresu (argipena)|Kongresu]]&lt;nowiki/&gt;ko Urrezko Domina ere eman zioten 2004an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Congressional Gold Medal Recipients (1776 to Present)&quot;|argitaletxea=Office of the Clerk: U.S. House of Representatives|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bigarren izan zen Gallupen XX. mendeko jende miretsienen arteko zerrendan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=George, Alec|abizena=Gallup, Gallup Jr.|urtea=2000|izenburua=The Gallup Poll: Public Opinion 1999|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 249|orrialdeak=|ISBN=0-8420-2699-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1963an ''[[Time]]'' aldizkariako Urteko Pertsonaia izendatu zuen, eta 2000. urtean, seigarren geratu zen on line egindako “[[Mende]]&lt;nowiki/&gt;ko Pertsona” inkestan. King hirugarren kokatu zuen [[Discovery Channel]]&lt;nowiki/&gt;ek eta AOLek egindako “[[Ameriketako Estatu Batuak|Amerika]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Pertsonaia (argipena)|Pertsonaia]]&lt;nowiki/&gt;k” lehiaketan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Beth J.|abizena=Harpaz|urtea=1999|izenburua=&quot;Time Names Einstein as Person of the Century&quot;|argitaletxea=Associated Press|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2005|izenburua=&quot;Reagan voted 'greatest American&quot;|argitaletxea=BBC|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2016an, Ogasun idazkariak jakinarazi zuen 5 dolarreko billeteetan alde baten [[Lincoln]] agertuko zela, eta bestean [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;ean izandako hainbat gertakari historiko, horien artean Kingen &quot;''[[Amets bat dut]]''&quot; diskurtsoaren [[irudi]]&lt;nowiki/&gt;ak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Anti-slavery activist Harriet Tubman to replace Jackson on the front of the $20 bill&quot;|argitaletxea=USAToday.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Ikus, gainera ==

* [[Afro-amerikar ospetsuen zerrenda]]
* [[Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimendua (1955-1968)]]
* [[Malcolm X]]

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{wikiesanak}}
* {{en}} [http://www.thekingcenter.org/ The King Center]
* {{en}} [http://www.mlkonline.net/ MLK online]

{{bizialdia|1929ko|1968ko|King, Martin Luther}}

[[Kategoria:Atlantarrak]]
[[Kategoria:Bakezaleak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako giza eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako politikariak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako protestanteak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarrak]]
[[Kategoria:Bakearen Nobel Saridunak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimenduaren ekintzaileak]]
[[Kategoria:Baptistak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako preso eta atxilotuak]]
[[Kategoria:Amerindiarren eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako eskubide zibilen mugimendua]]</text>
      <sha1>66y1ztoxjkinmcub6kwma3pqe2z2xqo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005505</id>
      <parentid>9005504</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:09:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sariak eta aitorpenak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="112222" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{Biografia infotaula automatikoa}}
'''Martin Luther King, Jr.''' (Michael King Jr. ; [[1929]]ko [[urtarrilaren 15]]a - [[1968]]ko [[apirilaren 4]]a) [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etako ministro [[kristau]]&lt;nowiki/&gt;a eta [[Aktibismo|aktibista]] izan zen. 1955etik 1968an erail zuten arte, [[Eskubide Zibilen Mugimendua|Eskubide Zibilen Mugimendu]]&lt;nowiki/&gt;ko bozeramaile eta buru agerikoena bilakatu zen. King ezaguna da eskubide zibilak [[Indarkeriarik gabeko erresistentzia|indarkeriarik gabe]] eta [[desobedientzia zibil]]a&lt;nowiki/&gt;ren bidez aurrera ateratzen saiatu zelako, bere kristau sinesmenean eta [[Mahatma Gandhi]]&lt;nowiki/&gt;ren indarkeriarik gabeko aktibismoan inspiratuta

Kingek 1955ean [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko autobusaren boikoteko buruzagia izan zen, eta geroago Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentziako (SCLC) lehen presidentea bihurtu zen. [[Georgia (AEB)|Georgia]] estatuko [[Albany]] hirian segregazioaren aurkako 1962ko borroka antzuaren buru izan zen, eta 1963ko indarkeriarik gabeko protestak antolatzen lagundu zuen [[Birmingham (Alabama)|Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. 1963ko [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;erako martxa antolatzen lagundu zuen, eta bertan &quot;[[Amets bat dut]]” (''I Have a Dream'') hitzaldi ospetsua eskaini zuen [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;aren eskailera-mailan.

1964ko urriaren 14an, Kingek [[Bakearen Nobel Saria]] irabazi zuen [[Arrazismo|arrazakeria]]&lt;nowiki/&gt;ren [[Desberdintasun sozial|desberdintasun]]&lt;nowiki/&gt;aren aurka indarkeriarik gabeko erresistentziaz borrokatzeagatik. 1965ean [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;tik Montgomeryrako martxak antolatzen lagundu zuen. Azken urteetan, bere ikuspegia zabaldu egin zuen pobrezia, kapitalismoa eta [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;ko oposizioa barnean hartuz. [[FBI]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek erradikaltzat hartu zuen, eta 1963tik aurrera FBIko [[Kontrainteligentzia Programa|kontra-inteligentzia]]&lt;nowiki/&gt;ko susmagarri bihurtu zuen. FBI agenteek harreman [[Komunismo|komunista]] posibleak ikertu zituzten, ezkontzaz kanpoko loturak grabatu, eta guztiaz gobernuko funtzionarioei jakinarazi zieten. 1964an, Kingi eskutitz anonimo mehatxatzaile bat bidali zion, eta bere buruaz beste egin zezan helburuarekin bidalia zela interpretatu zuen.&lt;ref name=&quot;:13&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Athan G., Tony G., Richard Gid, Susan|abizena=Theoharis, Poveda, Powers, Rosenfeld|urtea=1999|izenburua=The FBI: A Comprehensive Reference Guide|argitaletxea=Greenwood Publishing Group|orrialdea=p. 123|orrialdeak=|ISBN=0-89774-991-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hil baino lehen, Kingek [[Washington D.C.|Washington D.C]].ko okupazio nazionala planifikatu zuen, Pobreen Kanpaina deitzeko asmotan, apirilean [[Memphis]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Tennessee]], erail zutenean. Heriotzaren ondoren matxinadak izan ziren AEBetako hiri askotan. Hainbatek diote [[James Earl Ray]]&lt;nowiki/&gt;k, King hiltzeagatik kondenatutako gizona alegia, gobernuko agenteekin hitzartuta zuela ekintza, eta susmo horrek tiroketa ondorengo hamarkadetan iraun zuen.

Kingi [[Askatasunaren Domina Presidentziala]] eta [[Ameriketako Estatu Batuetako Kongresuko Urrezko Domina]]  eman zitzaizkion hilondoan. 1971tik aurrera, Martin Luther King Jr. eguna Estatu Batuetako opor bezala ezarri zen hiri eta Estatu askotan. Opor egunari maila federalean eman zion [[Ronald Reagan]] presidenteak 1986an, sinatutako legeriaren arabera. AEBetako ehunka kale izendatu zituzten haren ohoretan, eta Washingtongo konderri bat bere izenari eskaini zioten. 2011n, Washington DCko Zumardi Nazionalean Luther King Jr. Memorial eraiki zuten.

Azken urteotan aktibistak ahaleginak egin dituzte Martin Luther King Jr. Egunean Kingen ondare erradikaKing Sr.ek &quot;Michael&quot; ipintzea medikuaren akatsa zela adierazi zuen. [6]la berreskuratzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;The Movement for Black Lives Is Urging You to #ReclaimMLK This Weekend&quot;|argitaletxea=www.colorlines.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Bizitza ==

=== Gaztaroa ===
[[Fitxategi:Martin Luther King Jr NYWTS 5.jpg|thumb|Martin Luther eta Coretta Scott King, 1964an.]]
Michael King Jr. 1929ko urtarrilaren 15ean jaio zen, [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Georgia (AEB)|Georgia]]&lt;nowiki/&gt;n, Michael King Sr. apaizaren eta Alberta Kingen hiru seme-alabetatik bigarrena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles J.|abizena=Ogletree|urtea=2004|izenburua=All Deliberate Speed: Reflections on the First Half Century of Brown v. Board of Education|url=https://archive.org/details/alldeliberatespe00ogle|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Co|orrialdea=p. 138|orrialdeak=|ISBN=0-393-05897-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Birth &amp; Family&quot;|argitaletxea=The King Center. The Martin Luther King, Jr. Center for Nonviolent Social Change|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr&quot;. Biography|argitaletxea=A&amp;E Television Networks, LLC|orrialdea=p. 7|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen amak Michael izena ipini zion, eta bertaratutako medikuak jaiotza agirian horrela idatzi zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King Sr.ek &quot;Michael&quot; ipintzea medikuaren akatsa zela adierazi zuen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Mikkelson|urtea=2003|izenburua=&quot;Four Things About King&quot;|argitaletxea=Snopes. Snopes.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

King Sr.-ek bere nerabe urteetan gurasoen baserria utzi eta Atlanta hirira abiatu zen batxilergoa egitera.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; Ondoren Morehouse unibertsitatean matrikulatu zen, eta apaiz sartzeko ikasi zuen.&lt;ref name=&quot;:9&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Alice|abizena=Fleming|urtea=2008|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Dream of Hope|argitaletxea=Sterling|orrialdea=p. 9|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-4439-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Michael King Sr. eta Alberta elkarrekin 1920an hasi ondoren, 1926an ezkondu ziren.&lt;ref name=&quot;:10&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=|orrialdeak=pp. 158-159|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Albertaren gurasoen bi solairuko victoriar etxean bizi izan ziren seme-alabekin. Ezkondu eta gutxira, King Sr. Ebenezer Eliza [[Baptismo|Baptista]]&lt;nowiki/&gt;ren apaiz laguntzaile bilakatu zen, eta 1931an apaiz nagusi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 1934an, elizak King Sr. bidaia multinazional batera bidali zuen [[Italia]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Tunisia]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Egipto]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Israel]]&lt;nowiki/&gt;era eta, ondoren, [[Alemania]]&lt;nowiki/&gt;ra, Baptisten Munduko Aliantzaren (BWA) bilerarako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=DeNeen L.|abizena=Brown|urtea=2019|izenburua=&quot;The story of how Michael King Jr. became Martin Luther King Jr&quot;|argitaletxea=The Washington Post|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bidaia [[Martin Lutero]] [[protestantismo]]&lt;nowiki/&gt;aren erreformako buruaren [[Berlin]]&lt;nowiki/&gt;eko guneetara egindako bisitekin amaitu zen. Han zegoen bitartean, King Sr. [[nazismo]]&lt;nowiki/&gt;aren gorakadaren lekuko izan zen. Erreakzioan, BWA kongresuak honako ebazpena eman zuen: &quot;&quot;Kongresu honek, Jainkoaren Zeruko Aitaren legearen urraketa delako gaitzetsi egiten du, arrazazko etsaitasun guztiak, eta zapalkuntza edo bidegabeko diskriminazioa juduarekiko, koloreko jendearekiko, edo munduko edozein arrazarekiko.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nancy|abizena=Clanton|urtea=2020|izenburua=&quot;Why Martin Luther King Jr.'s father changed their names&quot;|argitaletxea=The Atlanta Journal-Constitution|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1934ko abuztuan itzuli zen etxera, eta urte horretan bertan Martin Luther King Sr. eta bere semea Martin Luther King Jr. bezala deitzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1992|izenburua=The papers of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 307–308|ISBN=978-0-520-07951-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1957an, Kingen 28 urte zituenean, jaiotza ziurtagiria aldatu egin zuen &quot;Martin Luther King Jr.&quot; irakurtzeko.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Haurtzaro garaian etxean,&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Kingek eta bere bi anai-arrebak [[Biblia]]&lt;nowiki/&gt;ko eskriturak ozenki irakurtzen zituzten, aitak esandako moduan. Afaldu ondoren [[amona]] Jenniek, Bibliako istorio biziak kontatzen zizkien bilobei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Kingen aitak aldian-aldian zartailuarekin jotzen zituen seme-alabak diziplinatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 8|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Zenbaitetan, King Sr.ek seme-alabei uzten zien zartailua elkarri jotzeko. Aitak geroago esan zuen, &quot;King haur bitxiena zen berari jotzen nionean. Hantxe egongo zen, malkoak [[Isuri (argipena)|isuri]]&lt;nowiki/&gt;ko zitzaizkion, baina ez zuen inoiz negarrik egingo.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 14|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

King, kale berean gertu zegoen denda bateko mutiko zuri batekin lagun egin zen.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; 1935eko irailean, mutikoek sei urte inguru zituztenean, eskolan hasi ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alan|abizena=Pierce|urtea=2004|izenburua=Assassination of Martin Luther King Jr|url=https://archive.org/details/assassinationofm0000pier|argitaletxea=Abdo Pub Co|orrialdea=p. 14|orrialdeak=|ISBN=978-1-59197-727-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek haur beltzentzako eskolara joan behar izan zuen, Young Street Eskola Elementalera, eta bere jolas laguna berriz ikasle zurientzako bakarrik zen ikastetxe batera.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Handik gutxira, mutiko zuriaren gurasoek Kingi debekatu egin zioten bere semearekin jolastea, &quot;gu zuriak gara, eta zu koloreduna zara&quot; esanez. Kingek gurasoei gertakaria kontatu zienean, solasaldi luzea izan zuten, Ameriketako esklabotza eta arrazakeriaren historiari buruz.&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; AEBetan beltzek jasan zuten gorrotoa, indarkeria eta zapalkuntza ezagutu zituenean, Kingek gerora adieraziko zuen &quot;pertsona zuri guztiei gorroto&quot; ziela.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Gurasoek esan zioten bere kristau-betebeharra denak maitatzea zela.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt;

Kingek bere aita segregazioaren eta [[Bereizkeria|bereizkeri]]&lt;nowiki/&gt;aren aurka zegoela ikusten zuen.&lt;ref name=&quot;:11&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=P. 15|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Behin, King Sr.eta semea polizia bat gelditu egin zituen, eta aitari &quot;mutil&quot; esanaz zuzendu zitzaion; King Sr.ek zakar erantzun zion esanaz King mutila zela, baina bera gizona.&lt;ref name=&quot;:11&quot; /&gt; Beste behin aitak [[Atlanta]] erdiguneko zapata denda batera eraman zuen, eta saltzaileak atzean eseri behar zutela esan zien.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 9|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitak uko egin zion, erantzunez: &quot;Edo erosiko dugu hemen eserita, eta ez dugu inongo [[oinetako]]&lt;nowiki/&gt;rik erosiko&quot;, King hartu eta dendatik irten aurretik.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Gero, Kingi esan zion, &quot;ez zait axola sistema honekin zenbat urte bizi behar ote dudan, baina ez dut inoiz onartuko.&quot;&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; 1936an, Kingen aitak ehunka [[afro-amerikar]] eraman zituen Atlantako udaletxeko eskubide zibilen aurkako martxa batera, boto eskubideen bereizkeriagatik protesta egitera.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Geroago Kingek nabarmendu zuen King Sr. &quot;benetako aita&quot; izan zela beretzat.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Bost urte zituenean Kingek himnoak memorizatu eta [[Abesti|abestu]] egiten zituen, eta Bibliako bertsoak buruz esan.&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Dharathula H.|abizena=Millender|urtea=1986|izenburua=Martin Luther King Jr.: Young Man with a Dream|url=https://archive.org/details/martinlutherking00mill_0|argitaletxea=Aladdin|orrialdea=|orrialdeak=pp. 45–46|ISBN=978-0-02-042010-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hurrengo urtean, amarekin [[Eliza (argipena)|eliza]]&lt;nowiki/&gt;ko ekitaldietara joaten hasi zen, himnoak abestuz amak [[piano]]&lt;nowiki/&gt;a jotzen zuen bitartean. Geroago, elizako abesbatzako kide bilakatu zen. Kingi opera gustatzen zitzaion, eta pianoa jotzen ikasi zuen.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Handitzen joan zen heinean, hitz askoren jabe egin zen, [[hiztegi]]&lt;nowiki/&gt;ak irakurtzen zituenean etengabe erabiltzen zuelako bertako lexikoa. 1939an, Kingek bere elizako abesbatzako kide bezala abestu zuen esklabo mozorroekin, soilik pertsona zurientzat zen Atlantako “''Haizearekin joana''” [[Film (zinema)|filma]]&lt;nowiki/&gt;ren estreinaldian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ira|abizena=Katznelson|urtea=2005|izenburua=When Affirmative Action was White: An Untold History of Racial Inequality in Twentieth-Century America|url=https://archive.org/details/whenaffirmativea00katz|argitaletxea=WW Norton &amp; Co|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=0-393-05213-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== Nerabezaroa ===
[[Fitxategi:Booker T. Washington High School in Atlanta.jpg|thumb|Kingek ikasi zuen beltzendako eraikitako institutuak, Booker T. Washington hezitzaile afro-amerikarraren izena hartu zuen.]]
Nerabezaroko urteetan, hasieran zurien aurkako erresumina sentitzen zuen, bere familiak eta ingurukoek hegoaldean bizitzearren maiz jasan behar izaten zuten segregazio eta “arraza umiliazioagatik&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=John|abizena=Blake|urtea=|izenburua=&quot;How MLK became an angry black man&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1942an, King, 13 urte zituenean, estazioan banatzen zen Atlanta Journal egunkariko zuzendari laguntzaile gazteena bilakatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1992|izenburua=The papers of Martin Luther King Jr|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=p. 82|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-07951-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Urte hartan, Kingek bederatzigarren maila gainditu zuen, eta Booker T. Washington Goi Eskolan matrikulatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 16|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Batxilergoko eskola bakarra zen afro-amerikar ikasleentzako. Kingen aitona Williamsek eta tokiko buruzagi [[Beltz (pertsona)|beltz]]&lt;nowiki/&gt;ak, Atlanta hiriko gobernuari eskatu ondoren sortua zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Bertan King ezagun egin zen publikoki hitz egiteko zuen gaitasunagatik. Eta ikastetxeko eztabaida taldeko kidea izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alice|abizena=Fleming|urtea=2008|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Dream of Hope|argitaletxea=Sterling|orrialdea=p. 8|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-4439-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hasierako ikasturtean, lehenengo saria irabazi zuen [[Georgia]] estatuko Dublinen, Beltzen Elks Klubak antolatutako oratoria lehiaketan. Bere hitzaldian adierazi zuenez, &quot;Amerika beltzak kateak daramatza oraindik. Beltzik onena gizon zuririk gaiztoarenaren menpe dago.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p.17|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Atlantako etxera itzultzen zihoala autobusean irakaslearekin, gidariak zutik joateko agindu zien, bidaiari zuriak eseri ahal izateko. Kingek hasiera baten uko egin zion, baina irakasleak esan zion legea hautsiko zuela, onartzen ez bazuen. Gerora Kingek esan zuen gertakari horretan, &quot;nire bizitzan inoiz izan dudan amorru handiena sentitu nuen.&quot;&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt;

Bigarren hezkuntzako ikasturtean, Morehouse Collegek, historikoki errespetatutako unibertsitate beltzak, iragarri zuen batxilergoko edozein ikasle onartuko zuela, sarrera azterketa gaindituz gero. Garai hartan, ikasle askok bigarren ikasketak utzi egin zituzten [[Bigarren Mundu Gerra]]&lt;nowiki/&gt;n sartzeko. Hori zela eta, Morehouse irrikaz zegoen ikasgelak betetzeko. 15 urte zituela, Kingek azterketa gainditu zuen, eta Collegean sartu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Morehouseko azkenaurreko udan, 1947an, 18 urteko Kingek apaiztegian sartzea aukeratu zuen. Elizak, &quot;[[gizarte]]&lt;nowiki/&gt;a zerbitzatzeko zuen nahiari erantzuteko&quot; modu onena eskaintzen zuela, ondorioztatu zuen. Kingen &quot;barruko gogoa&quot; garatzen hasi zen, eta bakea egin zuen Eliza Bataiatzailearekin. &quot;Ideien errespetuzko indarra, eta baita protesta soziala&quot; izango ziren sermoien gaiak, apaiz &quot;arrazionala&quot; izango zela uste zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002.|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1948an, King 19 urterekin graduatu zen Morehousen Batxilergoan [[soziologia]] arloan.

=== Teologia Crozer seminarioan ===
King Chesterreko ([[Pennsylvania]]) Crozer Theinary Seminarioan matrikulatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=p. 150|orrialdeak=|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitak bere [[hezkuntza]]rekin jarraitzea erabat babesten zuelako, akordioa lortu zuen J. Pius Barbourrekin, familiako laguna eta Calvaryko Baptisten elizako apaiza, berarekin lana egiteko. Beltzen eliza horretan [[Predikarien Ordena|predikari]] ezaguna izatera igaro zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lewis V.|abizena=Baldwin|urtea=1991|izenburua=There is a Balm in Gilead: The Cultural Roots of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/thereisbalmingil00bald|argitaletxea=Minneapolis: Fortress Publishing|orrialdea=p. 167|orrialdeak=|ISBN=0-8006-2457-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Behin Kingek beste ikasle bat gaitzetsi egin zuen garagardoa zuelako bere gelan, esanez afro-amerikar bezala ardura partekatua zutela &quot;Beltzen arrazako zama&quot; jasateko. Eta denbora batez, Walter Rauschenbuschen &quot;[[ebanjelio]] soziala&quot; interesatu zitzaion.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Hirugarren urtean berriz, King erromantikoki inplikatu zen kafetegian sukaldari bezala lan egiten zuen alemaniar etorkin baten alaba zuriarekin. Kingekin harremanak izan aurretik, irakasle batekin aritua zen neska. Kingek berarekin ezkontzea pentsatu zuen, baina adiskideak horren aurka aholkatu zioten, esanaz arraza-arteko ezkontza batek ezinikusia piztuko zuela bai beltz eta bai zuriengan. Eta horrek hegoaldeko eliza baten apaiz izateko aukerak kaltetuko ziola. Kingek malkoekin esan zion lagun bati ezin zuela amaren ezkontza mina jasan ahal izango, eta sei hilabete geroago hautsi egin zuen harremana. Utzi zuen emakumearen oroimenean, sentimendu iraunkorrak izaten jarraitzen zuen; eta lagun batek aipatu zuenez, &quot;Ez zen sekula errekuperatu&quot;.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; King 1951an graduatu zuen B.Div. lizentziaturarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=p. 150|orrialdeak=|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Doktoretza Boston unibertsitatean ===
Kingek [[Boston]] Unibertsitatean [[doktorego]]&lt;nowiki/&gt;ko ikasketak [[teologia]] sistematikoan hasi zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles A.|abizena=Radin|urtea=1991|izenburua=&quot;Panel Confirms Plagiarism by King at BU&quot;|argitaletxea=The Boston Globe|orrialdea=p. 1|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ikasketekin uztartuz, Twelfth Eliza [[Baptismo|Baptista]] historikoan ministro laguntzaile bezala lan egin zuen, William Hunter Hester apaizarekin. Aitaren lagun zaharra zen, eta Kingengan eragin handia izan zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lewis V.|abizena=Baldwin|urtea=2010|izenburua=he Voice of Conscience: The Church in the Mind of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/voiceofconscienc0000bald|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 42–44|ISBN=9780195380316|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bostonen, bere adineko apaiz adiskide talde txiki bat izan zuen, eta batzuetan gonbidatu joaten ziren besteen elizetara. Gazteek askotan topaketak antolatzen zituzten apartamentuetan, teologia, sermoi estiloak eta gizarte gaiak eztabaidatzeko.

1954an, 25 urte zituela, [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko ([[Alabama]]) Dexter Etorbideko Eliza [[Baptismo|Baptista]]&lt;nowiki/&gt;ko abade izendatu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Linda K.|abizena=Fuller|urtea=2004|izenburua=National Days, National Ways: Historical, Political, And Religious Celebrations around the World|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 314|orrialdeak=|ISBN=0-275-97270-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1955eko ekainaren 5ean doktorego titula jaso zuen unibertsitatean, gaiaren izenburua honakoa izanik: ''Paul Tillich and Henry Nelson Wiemanen Jainkoaren ikuskeraren alderaketa''.

=== Ezkontza eta familia ===
Boston Unibertsitatean ikasten ari zen bitartean, Atlantako Mary Powell lagun eta kontserbatorioko musika ikasleari deitu zion, galdetzen ea hegoaldeko neska politik ezagutzen zituen. Powellek Coretta Scott ikaskideari galdetu zion ea jainkotasuna ikasten ari zen hegoaldeko lagun batekin topo egiteko interesa ote zuen. Scotti ez zitzaion interesatzen hitzorduetako predikatzaileekin, baina azkenean Powellen deskribapenean oinarrituz telefonoa ematea baimendu zion. Lehenengo deian, Kingek esan zion Scotti: &quot;Napoleon bezala nago Waterloon, zure xarmaren aurrean&quot;, eta erantzun zion &quot;Baina ezagutu ere ez nauzu egiten&quot;. Lehen hitzorduan atera ziren, eta bigarrenaren ondoren, Kingek jakin zuen Scottek bere emaztearengan bilatzen zituen kalitateak zituela. Antioko institutuan aktibista izana zen.

King eta Coretta Scott 1953ko ekainaren 18an ezkondu ziren, bere jaioterriko gurasoen etxean Heibergerren, Alabaman.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2006|izenburua=&quot;Coretta Scott King&quot;|argitaletxea=The Daily Telegraph|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Lau seme-alaben gurasoak izan ziren: Yolanda (1955-2007), Martin Luther King III (1957.-), Dexter Scott(1961.-) eta Bernice (1963.-. Ezkondu ondoren, Kingek mugatu egin zuen Corettaren eginkizuna eskubide zibilen mugimenduan, etxekoandre eta ama izateko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=Civil Rights History from the Ground Up: Local Struggles, a National Movement|url=https://archive.org/details/civilrightshisto0000unse|argitaletxea=University of Georgia Press|orrialdea=p. 410|orrialdeak=|ISBN=9780820338651|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Montgomeryko autobusari boikota, 1955 ==
[[Fitxategi:Rosaparks.jpg|thumb|Rosa Park, Kingekin 1955ean.]]
1955eko martxoan, Claudette Colvinek, [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko hamabost urteko [[ikasle]] beltzak, autobusean gizon zuri bati jarlekua uzteari uko egin zion Jim Crow legeak urratuz. Estatu Batuetako hegoaldeko lege hauek, arrazen segregazioa inposatzen zuten. King, kasua aztertu zuen [[Birmingham (Alabama)|Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;go afroamerikar komunitateko batzordean zegoen. E. D. Nixon eta Clifford Durr aktibisten defendatzaileen abokatuek ezer ez egitea erabaki zuten eta beste kasuren baten zain egon, hor adin txikikoa zegoelako inplikatuta.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 103|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bederatzi hilabete geroago, 1955eko abenduaren 1ean, antzeko gertakari bat izan zen [[Rosa Parks]] atxilotu zutenean, hiriko autobus baten bere eserlekua uzteari uko egiteagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2003|izenburua=&quot;December 1, 1955: Rosa Parks arrested&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bi gertakariek Montgomeryko autobusei [[boikot]]&lt;nowiki/&gt;a ekarri zioten. Nixonek eskatu eta planifikatu egin zuen, eta ondoren King izan zen buru.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Walsh|urtea=2003|izenburua=The Montgomery Bus Boycott|argitaletxea=Gareth Stevens|orrialdea=p. 24|orrialdeak=|ISBN=083685375X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Boikotak 385 egunez iraun zuen, eta egoera hain gogorra bihurtu zen, non Kingen etxea bonbardatu egin zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=McMahon|urtea=2004|izenburua=Ethical Leadership Through Transforming Justice|url=https://archive.org/details/ethicalleadershi0000mcma|argitaletxea=University Press of America|orrialdea=p. 25|orrialdeak=|ISBN=0-7618-2908-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King atxilotua izan zen kanpaina honetan, eta Estatu Batuetako Browder v. Gayle Auzitegiak emandako erabaki batekin, Montgomery autobus publiko guztietan arraza-segregazioa amaitu egin zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Thomas F.|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Autobusen boikotean Kingek izandako rolak figura nazionala bilakatu zuen, eta [[Eskubide Zibilen Mugimendua|eskubide zibilen mugimendu]]&lt;nowiki/&gt;ko bozeramailerik ezagunena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 52|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentzia ==
1957an, Kingek, [[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k, Fred Shuttlesworthek, Joseph Loweryk eta eskubide zibilen aldeko beste ekintzaile batzuk Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentzia (SCLC) sortu zuten. Taldea eratzeko oinarria eliza beltzen autoritate [[moral]]&lt;nowiki/&gt;az baliatzea zen, [[Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimendua (1955-1968)|eskubide zibile]]&lt;nowiki/&gt;n erreformaren zerbitzura indarkeriarik gabeko protestak egiten antolatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stanley David|abizena=Levison|urtea=2017|izenburua=The Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=Research and Education Institute. University, © Stanford; Stanford; California 94305|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Taldea, Kingekin laster adiskidetu zen Billy Graham ebanjelistaren [[Gurutzadak|gurutzade]]&lt;nowiki/&gt;tan inspiratu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven P.|abizena=Miller|urtea=2009|izenburua=Billy Graham and the Rise of the Republican South|url=https://archive.org/details/billygrahamriseo0000mill|argitaletxea=Philadelphia: University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 92|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-4151-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King SCLCko buru izan zen erail zuten arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manning, Leith|abizena=Marable, Mullings|urtea=2000|izenburua=Let Nobody Turn Us Around: Voices of Resistance, Reform, and Renewal: an African American Anthology|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 391–2|ISBN=0-8476-8346-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; SCLCeko 1957ko Askatasunerako Otoitz Erromesaldia izan zen Kingek publiko nazionalari hitza zuzendutako lehenengo aldia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Prayer Pilgrimage for Freedom&quot;|argitaletxea=Civil Rights Digital Library|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1959an, Kingek ''Gizonaren neurria'' izeneko liburu laburra argitaratu zuen, bere bi sermoiekin &quot;''Zer da gizona''?&quot; eta &quot;''Bizitza osatu baten dimentsioak''&quot;. Sermoiek gizakiak Jainkoaren maitasuna behar zuela defendatzen zuten, mendebaldeko zibilizazioaren [[arrazakeria]] kritikatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=&quot;Measure of a Man, The&quot;. Martin Luther King, Jr., Encyclopedia|argitaletxea=The Martin Luther King, Jr., Research and Education Institute, Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1962an, Kingek eta [[Mahatma Gandhi|Gandhi]] Sozietateak izkribu bat eman zioten [[John Fitzgerald Kennedy]] presidenteari [[Abraham Lincoln]]&lt;nowiki/&gt;en urratsak jarraitzeko eskatuz, eta eskubide zibilen aldeko kolpe bat emateko, bigarren emantzipazio mota bezala. Presidenteak ez zuen agindua gauzatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr. and the Global Freedom Struggle: Gandhi Society for Human Rights&quot;|argitaletxea=Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Robert Kennedy|Robert F. Kennedy]] fiskal nagusiaren agindu baten barnean, [[FBI]]&lt;nowiki/&gt;k 1963. urteko udazkenean Kingen telefonoa kontrolatzen hasi zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Athan G., Tony G., Richard Gid, Susan|abizena=Theoharis, Poveda, Powers, Rosenfeld|urtea=1999|izenburua=The FBI: A Comprehensive Reference Guide|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 148|orrialdeak=|ISBN=0-89774-991-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kennedy kezkatuta agertu zen salaketa publikoak egon zirenean SCLCn komunistak zeudela salatuz, eta beldur zen horiek administrazioaren eskubide zibilen ekimenak deuseztatuko egingo zutelako. Fiskalak King ohartarazi zuen, elkarte horiekin eteteko, eta geroago behartuta sentitu zen FBIk King eta SCLCko buruzagiak kontrolatzea baimentzen zituen zuzentarau idatziak bidaltzera.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Burton|abizena=Herst|urtea=2007|izenburua=Bobby and J. Edgar: The Historic Face-off Between the Kennedys and J. Edgar Hoover that Transformed America|url=https://archive.org/details/bobbyjedgarhisto00hers|argitaletxea=Carroll &amp; Graf|orrialdea=|orrialdeak=pp. 372-374|ISBN=978-0-7867-1982-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; FBIko zuzendaria, [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]], eskubide zibilen mugimenduaren beldur zen, eta komunisten infiltrazioaren salaketak ikertu zituen.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

Kingek martxak antolatu eta zuzendu zituen, beltzen boto eskubidea, desegregazioa, lan eskubideak eta oinarrizko eskubide zibilen aldekoak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Jackson|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek eta SCLCk kristau ezkertiarren printzipioak praktikan jarri zituzten, eta indarkeriarik gabeko protestaren taktikak aplikatu arrakastaz, protestarako metodoa eta protestak egiteko lekuak aukeratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Susan M.|abizena=Glisson|urtea=2006|izenburua=The Human Tradition in the Civil Rights Movement|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 190|orrialdeak=|ISBN=0-7425-4409-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, beste agintari beltz batzuek kritikatu egin zuten [[eskubide]] zibilen mugimenduan parte hartzen zuelako, esaterako [[Malcolm X]] militante beltz eta [[Islam]]&lt;nowiki/&gt;eko Nazio elkarteko partaide zenak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Bobbitt|urtea=2007|izenburua=The Rhetoric of Redemption: Kenneth Burke's Redemption Drama and Martin Luther King Jr.'s &quot;I Have a Dream&quot; Speech|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-7425-2928-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eta baita, Ella Bakerrek, King mugimenduaren oinarriekin harremana galdu zuen pertsona mediatiko eta karismatikoa kontsideratzen zuelako,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael Eric, David L.|abizena=Dyson, Jagerman|urtea=2000).|izenburua=I May Not Get There with You: The True Martin Luther King, Jr|argitaletxea=Simon and Schuster|orrialdea=|orrialdeak=pp. 297–299|ISBN=978-0-684-86776-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Nelson Rockefeller bezalako elite mailako pertsonaiengatik gertuago zegoela gaineratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kevin M.|abizena=Burke|urtea=2020|izenburua=&quot;A Close Alliance Between MLK and Nelson Rockefeller Revealed&quot;|argitaletxea=The Root|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Albany Mugimendua, 1961 ===
Albany Mugimendua 1961. urteko [[Albany]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Georgia]]&lt;nowiki/&gt;n, sortu zen arraza-segregazioaren aurkako koalizioa izan zen. Abenduan King eta SCLC koaliziora bildu ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Albany, GA Movement&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Mugimenduak milaka herritar mobilizatu zituen hiri barruko segregazioari aurre egiteko, indarkeriarik gabeko eraso zabal baten alde arlo guztietan, eta nazio osoaren arreta bereganatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jay M.|abizena=Shafritz|urtea=1998|izenburua=International Encyclopedia of Public Policy and Administration|argitaletxea=Westview Press|orrialdea=p. 1242|orrialdeak=|ISBN=0-8133-9974-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King 1961eko abenduan lehen aldiz bisitan joan zenean, &quot;egun bat egon eta etxera itzultzeko asmoa zuen, aholkuak eman ondoren&quot;.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther|abizena=King|urtea=2001|izenburua=The Autobiography of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Hatchette Digital|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hurrengo egunean manifestari baketsuen atxiloketa masiboan harrapatu zuten, eta fidantza ezetsi zuen hiriak kontzesioak egin arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1990|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-064691-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen arabera, &quot;akordioa desohoretu eta urratu egin zen” bera hiritik alde ondoren.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

King 1962ko uztailean itzuli zen, eta berrogeita bost egun [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;an ala 178 dolarreko isuna eman zioten aukeran (2019an 1.500 $ baliokidea). Kartzela hartu zuen. Sententzia eman eta hiru egunera, Laurie Pritchett polizia-buruak era diskretuan Kingen isuna ordaindu, eta askatzea agindu zuen. &quot;Ikusita genuen bazkariko mahaiko aulkitxoetatik  bidaltzen zituztela ... elizetatik bota ... eta kartzelan sartu ... Baina lehen aldia zen, kartzelatik atera gintuzten lekuko izan ginela.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1990|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King Jr|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-064691-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Geroago King Egoitzak onartu zuen Billy Graham apaiz ebanjelista zuria izan zela espetxetik atera zuena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=King Center:Billy Graham|argitaletxea=Wayback Machine.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Ia urtebetez aktibismo lan asko egin zuen, emaitza ukigarri gutxirekin, eta mugimendua okertzen hasi zen. Kingek manifestazio guztiak etetea eskatu zuen, eta &quot;Penitentzia Eguna&quot; egitea indarkeriarik eza sustatzeko eta oinarri morala goian mantentzeko. Komunitate beltzaren barruan zeuden desadostasunak, eta tokiko gobernuek emandako erantzun apalak, ahaleginak deuseztatu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Susan M|abizena=Glisson|urtea=2006|izenburua=The Human Tradition in the Civil Rights Movement|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 190-193|ISBN=0-7425-4409-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Albanyko ekimenak Kingentzako eta eskubide zibilen mugimendu nazionalarentzako funtsezko ikasgaia izan zen taktikak garatzerakoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=Albany, GA Movement&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, komunikabide nazionalek kritika handiak egin zioten Kingi, porrotean izandako eginkizunagatik. Eta SCLCren emaitza falta horrek, erakundearen eta SNCC erradikalagoaren arteko tartea handitu egin zuen. Albanyren ondoren, Kingek zirkunstantziak kontrolatu ahal izateko SCLCrako konpromisoak aukeratu nahi zituen, aurretik zeuden egoeretan sartu beharrean.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt;[[Fitxategi:MLK mugshot birmingham.jpg|thumb|King 1963an atxilotu egin zuten, Birminghameko arraza-segregazioaren aurka protestatzeagatik.]]

=== Birminghameko kanpaina, 1963 ===
1963ko apirilean, SCLCk arraza-segregazioaren eta injustizia ekonomikoaren aurkako kanpaina hasi zuen [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;en, Alabaman. Kanpainak indarkeriarik gabeko baina kontrako taktikak nahita erabili zituen, Wyatt Tee Walker apaizak garatuta neurri batean. Beltzek Birminghamen, SCLCrekin antolatuta, espazio publikoak okupatu zituzten martxekin eta lurrean jesarriz, bidegabe jotzen zituzten legeak urratuz&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Garrow|urtea=1989|izenburua=Bearing the Cross: Martin Luther King Jr. and the Southern Christian Leadership Conference|argitaletxea=Pulitzer Prize|orrialdea=p. 246|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-056692-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingen asmoa atxiloketa masiboak eragitea zen eta &quot;krisialdiz jositako egoera bat sortuz ezinbestean negoziaziorako ateak ireki&quot;. Kanpainako lehen boluntarioek ez zuten hiria itxi edo komunikabideen arreta erakartzea lortu. King zalantzakor baten kezken gainetik, SCLC estratega James Bevelek kanpainaren norabidea aldatu zuen, haurrei eta gazteei manifestazioetan parte hartzeko deia eginez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Diane|abizena=McWhorter|urtea=2001|izenburua=&quot;Two Mayors and a King&quot;. Carry Me Home: Birmingham, Alabama: The Climactic Battle of the Civil Rights Revolution|url=https://archive.org/details/carrymehomebirmi00mcwh|argitaletxea=Simon and Schuster|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-7432-2648-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Newsweekek estrategia honi Haurren Gurutzada deitu zion.&lt;ref name=&quot;:14&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=David Edwin et all|abizena=Harrell, et all|urtea=2995|izenburua=Unto a Good Land: A History of the American People, Volume 2|argitaletxea=Wm B Eerdmans Publishing|orrialdea=p. 1055|orrialdeak=|ISBN=0-8028-2945-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1963|izenburua=&quot;Birmingham USA: Look at Them Run&quot;|argitaletxea=Newsweek|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Protesten garaian, Birminghameko Polizia Sailak, presiopeko urak eta polizia txakurrak erabili zituzten manifestarien aurka, haurrak barne. Poliziaren erantzuna telebista nazionaleko albistegietan emititu zen, eta [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;ko arreta bereganatu zuen, amerikar zuri asko hunkituz eta mugimenduaren atzean amerikar beltzak sendotuz.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Manifestari guztiak ez ziren baketsuak izan, SCLCren asmo sutsuak gorabehera. Zenbait kasutan, auzotarrek poliziari eraso egin zioten, indarrez erantzun baitzuten. King eta SCLC kritikatu zituzten haurrak onartzeagatik min hartzeko lekuetan. Baina kanpaina arrakastatsua izan zen: Polizia buruak postua galdu zuen, &quot;Jim Crow&quot; ikurrak jaitsi ziren eta leku publikoak beltzentzako irekiagoak izan ziren. Kingen ospea izugarri hobetu zen.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Photograph of White House Meeting with Civil Rights Leaders. June 22, 1963 - NARA - 194190 (no border).tif|thumb|[[Lyndon Baines Johnson|Lyndon B. Johnson]] eta [[Robert F. Kennedy]] eskubide zibilen buruzagiekin, 1963ko ekainaren 22an. ]]
King kanpaina hasieran atxilotu eta espetxeratu egin zuten. Bere 13garren atxiloketa,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1963|izenburua=&quot;Integration: Connor and King&quot;|argitaletxea=Newsweek|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; jasan zituen 29tik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Coretta Scott|abizena=King|urtea=2012|izenburua=&quot;The Meaning of The King Holiday&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ziegatik,  ''Birminghameko kartzelatik eskutitza'' ospetsua bidali zuen, mugimenduak aldaketa sozialak lortzeko bide legalak jarraitzeko deia eginaz. Arrazakeriaren krisia premia handiegia zela argudiatu zuen Kingek, eta orduko sistema larregi errotuta zegoela: &quot;Esperientzia mingarriaren bidez badakigu zapaltzaileak askatasuna ez duela inoiz borondatez ematen; zapalduek eskatu behar dutela.&quot;&lt;ref name=&quot;:15&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr|abizena=King|urtea=2012|izenburua=&quot;Letter from Birmingham Jail&quot;|argitaletxea=The Martin Luther King Jr. Research and Education Institute. King began writing the letter on newspaper margins and continued on bits of paper brought by friends|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Azpimarratu zuen Boston Tea Party, estatubatuar kolonietan matxinatutako ekintza ospetsua, legez kanpoko desobedientzia zibila izan zela, eta alderantziz, &quot;[[Adolf Hitler]]&lt;nowiki/&gt;rek Alemanian egin zuen guztia ‘legala’ zela.&quot;&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt; Walter Reutherek, Estatu Batuetako Auto Langileen presidenteak, 160.000 dolarreko diru-laguntza zuzendu zien Kingi eta bere protesta-kideei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua=&quot;The Great Society: A New History with Amity Shlaes&quot;|argitaletxea=Hoover Institution|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== St. Augustine, Florida, 1964 ===
1964ko martxoan, Kingek eta SCLCek Robert Haylingen mugimendu eztabaidagarriarekin bat egin zuten [[St. Augustine (Florida)|St. Augustin]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Florida]]&lt;nowiki/&gt;n. Haylingen taldea NAACPn afiliatuta zegoen, baina bortizkeriarik gabeko taktikekin batera autodefentsa armatuaren alde egin zuenean, erakundetik bota egin zuten. Hala ere, SCLC bakezaleak onartu  egin zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1987|izenburua=Augustine.com – &quot;Black History: Dr. Robert B. Hayling&quot;; David J. Garrow, Bearing the Cross: Martin Luther King Jr. and the Southern Christian Leadership Conference|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=|orrialdeak=pp. 316–318|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek eta SCLCk iparraldeko aktibista zuriak Saint Augustinera eramateko lan egin zuten, besteak beste, [[errabino]]&lt;nowiki/&gt;en ordezkaritza bat eta [[Massachusetts|Massachuse]]&lt;nowiki/&gt;ttseko gobernadorearen 72 urteko ama. Guztiak atxilotuak izan ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;We Shall Overcome—Lincolnville Historic District&quot;|argitaletxea=nps.gov.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Maxine D., Kevin M.|abizena=Jones, McCarthy|urtea=1993|izenburua=African Americans in Florida: An Illustrated History|argitaletxea=Pineapple Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 113–5|ISBN=1-56164-031-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ekainean zehar, mugimenduak gauero egiten zituen martxak hirian barrena, &quot;askotan K.K.Klanen kontrako manifestazioei aurre eginez, komunikabide nazionalen arreta piztu zuen indarkeria suspertuz&quot;. Ehunka pertsona atxilotu eta espetxeratu zituzten. Mugimendu hori ematen zen bitartean, 1964ko Eskubide Zibilen Legea onartu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=&quot;St. Augustine, Florida&quot;. Martin Luther King, Jr., Encyclopedia. The Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=Research and Education Institute, Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Selma, Alabama, 1964 ===
1964ko abenduan, Kingek eta SCLCek Ikasleen Indarkeriarik gabeko Koordinazio Batzordearekin (SNCC) batu ziren [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. Aurretik SNCC hautesleen erregistroan lanean aritu zen hilabete batzuetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alex|abizena=Haley|urtea=1965|izenburua=&quot;Martin Luther King&quot;|argitaletxea=Interview. Playboy|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tokiko epaile batek agindua eman zuen, SNCC, SCLC, DCVL edo 41 eskubide zibilen izen bereko afiliatuen hiru pertsona edo gehiago biltzea galarazten zuena. Agindu honek eskubide zibilen jarduera behin-behinean geldiarazi zuen, Kingek 1965eko urtarrilean Brown [[Eliza (argipena)|Eliza]]&lt;nowiki/&gt;n aginduari aurre eginaz hitz egin zuen arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;The Selma Injunction&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Montgomeryn, Alabaman, 1965eko martxoan estatuko polizien eta beste pertsona batzuen indarkeria manifestari baketsuen aurka, publizitate handia sortu zuen Alabamako [[arrazakeria]] nazio mailan ikusgai jarriz.

=== New York Hiria, 1964 ===
1964ko otsailean Kingek Eskola Berriako inaugurazio ekitaldian &quot;''Amerikarren arraza krisia''&quot; izeneko hitzaldia eman zuen, aurkezpen sortaren hasieran. Bere diskurtsoaren audio grabaziorik ez zen ezagutzen, baina 2013ko abuztuan, ia 50 urte geroago, Eskolak 15 minutuko audiotape bat aurkitu zuen hitzaldi osteko galdera eta erantzun saiorena. Ohar horietan, Kingek [[Jawaharlal Nehru]]&lt;nowiki/&gt;rekin zuela gutxi izandako elkarrizketa bat aipatu zuen. Bertan Ameriketako afroamerikar askoren egoera tristeak [[India]]&lt;nowiki/&gt;ko ukiezinak zituztenarekin alderatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Mona|abizena=El Naggar|urtea=2013|izenburua=&quot;Found After Decades, a Forgotten Tape of King 'Thinking on His Feet'&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King - March on Washington colorized photo.jpg|thumb|King bere hitzaldirik ospetsuena &quot;''[[Amets bat dut]]''&quot; ematen, Lincoln Memorialaren aurrean, Washingtonen 1963an egin zen Lanpostuen eta Askatasunaren martxan.]]

== Washingtongo martxa, 1963 ==
King, SCLCko ordezkari bezala, &quot;''Sei Handiak''&quot; [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en erakundeetako liderren artean zegoen, Enplegu eta Askatasunerako Washingtoneko martxaren antolaketan, 1963ko abuztuaren 28an burutu zena. Sei Handiak-en zeuden beste kideak honakoak ziren: Roy Wilkins ''Kolorezko Pertsonen Aurrerapenerako Elkarte Nazionalekoa''; Whitney Young, ''Hirien Liga Nazionalekoa''; A. Philip Randolph, ''Lo Egiteko Maletategien kofradiakoa''; John Lewis, ''SNCCkoa''; eta James L. Farmer Jr., ''Arrazen Berdintasuneko Kongresukoa''.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Henry Louis, Anthony|abizena=Gates, Appiah|urtea=1999|izenburua=Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience|url=https://archive.org/details/africanaencyclop00appi|argitaletxea=Basic Civitas Books|orrialdea=p. 1251|orrialdeak=|ISBN=0-465-00071-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bayard Rustinen homosexualitate irekiak, sozialismo demokratikoaren alde egiteak, eta AEBetako Alderdi Komunistarekin izan zituen lotura ohiek zirela eta, hainbat buruzagi zuri eta afro-amerikarrek Kingi eskatu zioten Rustinengandik urruntzea,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Raymond|abizena=Arsenault|urtea=2006|izenburua=Freedom Riders: 1961 and the Struggle for Racial Justice|url=https://archive.org/details/freedomriders1960000arse|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 62|orrialdeak=|ISBN=0-19-513674-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta onartu egin zuen.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Hala ere, lankidetzan aritu zen 1963ko Washingtoneko martxan, eta Rustin izan zen antolatzaile logistiko eta estrategiko nagusia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=De Leon|urtea=1994|izenburua=Leaders from the 1960s: A biographical sourcebook of American activism|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=|orrialdeak=pp. 138–143|ISBN=0-313-27414-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sean Dennis|abizena=Cashman|urtea=1991|izenburua=African-Americans and the Quest for Civil Rights, 1900–1990|url=https://archive.org/details/africanamericans00cash|argitaletxea=NYU Press|orrialdea=p. 162|orrialdeak=|ISBN=0-8147-1441-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingentzat, polemika sortu zuen beste gertakizun bat ere egon zen, [[John Fitzgerald Kennedy|John F. Kennedy]] Estatu Batuetako presidenteak martxaren [[Ikuspegi komunikatibo|ikuspegi]]&lt;nowiki/&gt;a aldatzeko eskatu zuenean, Rustin izan zelako onartu zuen pertsonaia nagusietako bat.&lt;ref name=&quot;:16&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Arthur M.|abizena=Schlesinger Jr.|urtea=1978|izenburua=Robert Kennedy and His Times|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 350-351|ISBN=0345283449|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manning|abizena=Marable|urtea=1991|izenburua=Race, Reform, and Rebellion: The Second Reconstruction in Black America, 1945–1990|url=https://archive.org/details/racereformrebell0000mara|argitaletxea=Univ. Press of Mississippi|orrialdea=p. 74|orrialdeak=|ISBN=0-87805-493-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kennedyk hasieratik egin zuen martxaren aurka, kezkatuta baitzegoen eskubide zibilen legedia onartzearen unean kontrako eragina izan al zuelako. Hala ere, antolatzaileek [[irmo]] agertu ziren martxa egin egingo zelakoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jonathan, Zachary|abizena=Rosenberg, Karabell|urtea=2003|izenburua=Kennedy, Johnson, and the Quest for Justice: The Civil Rights Tapes|url=https://archive.org/details/kennedyjohnsonth00rose|argitaletxea=WW Norton &amp; Co|orrialdea=p. 130|orrialdeak=|ISBN=0-393-05122-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Antolakuntzak aurrera egin ahala, Kennedytarrek alde lan egitea erabaki zuten, garrantzitsua zelako arrakasta lortuko zuela ziurtatzea. Bestalde, Kennedy presidentea kezkatuta zegoen bertaratutakoak 100.000 baino gutxiago izan zitezkeelako. Hori saihestu asmoz, laguntza eskatu zien beste eliza batzuetako buru nagusiei eta Walter Reutheri, Automobilgintzako langileen presidentea, manifestariak mobilizatzen laguntzeko.&lt;ref name=&quot;:16&quot; /&gt;
[[Fitxategi:The March (1964 film).webm|thumb|''Martxa'', Estatu Batuetako Informazio Agentziak ekoiztutako dokumentala. ]]
Martxa, jatorriz, AEBetako hegoaldeko beltzen egoera larria dramatizatzeko gertakari bezala pentsatua zegoen, eta baita antolatzaileen kezkak eta kexak era zuzenean jartzeko nazioaren boterearen hiriburuko egoitzaren aurrean. Antolatzaileek gobernu federala salatu nahi izan zuten, eskubide zibilen eta langileen eta beltzen segurtasun fisikoa ez bermatzeagatik. Taldeak presidentetzaren presioa eta eragina bereganatu zuen, eta gertaerak azkenean, tonu askoz ere bigunagoa hartu zuen.&lt;ref name=&quot;:17&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Grace Lee|abizena=Boggs|urtea=1998|izenburua=Living for Change: An Autobiography|argitaletxea=U of Minnesota Press|orrialdea=p. 127|orrialdeak=|ISBN=0-8166-2955-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ondorioz, eskubide zibilen aldeko ekintzaile batzuk arrazakeriaren martxa zehaztugabe bat zela zioten; [[Malcolm X]]&lt;nowiki/&gt;k berriz &quot;Washingtongo Fartsa&quot; deitu zuen, eta [[Islam]]&lt;nowiki/&gt;aren Nazioak debekatu egin zien bere kideei martxara joatea.&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul|abizena=Aron|urtea=2005|izenburua=Mysteries in History: From Prehistory to the Present|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=|orrialdeak=pp. 398–399|ISBN=1-85109-899-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Eskakizun zehatzak egin zituen martxak: ikastetxe publikoetan arraza segregazioa amaitzea; eskubide zibilen inguruko legeria esanguratsua garatzea, enpleguan arraza diskriminazioa debekatzen zuen legea barne; eskubide zibiletako langileak babestea poliziaren basakeriaren aurka; langile guztientzako 2 $ko gutxieneko soldata (17 $ baliokidea 2019an); eta [[Washington D.C.|Washington D.C]].-ko autogobernua, orduan kongresu batzordeak gobernatzen zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carl, Rowena|abizena=Singleton, Wildin|urtea=1999|izenburua=The Sixties in America|url=https://archive.org/details/sixtiesinamerica02sing|argitaletxea=Salem Press|orrialdea=p. 454|orrialdeak=|ISBN=0-89356-982-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Scott H.|abizena=Bennett|urtea=2003|izenburua=Radical Pacifism: The War Resisters League and Gandhian Nonviolence in America, 1915–1963|argitaletxea=Syracuse University Press|orrialdea=p. 225|orrialdeak=|ISBN=0-8156-3003-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Danny|abizena=Davis|urtea=2007|izenburua=&quot;Celebrating the Birthday and Public Holiday for Martin Luther King, Jr&quot;|argitaletxea=Congressional Record. Library of Congress|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tentsioak izan arren, martxa erabateko arrakasta izan zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Roger S., William B., Christopher, Ronald M.|abizena=Powers, Vogele, Kruegler, McCarthy|urtea=1997|izenburua=Protest, power, and change: an encyclopedia of nonviolent action from ACT-UP to Women's Suffrage|argitaletxea=Taylor &amp; Francis|orrialdea=p. 313|orrialdeak=|ISBN=0-8153-0913-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Etnia desberdinetako milioi laurden pertsona baino gehiagok hartu zuten parte ekitaldian, [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;aren urratsetatik Mall Nazionaleraino, igerileku inguruan. Garai hartan, Washington D.C.ren historiako protesta topaketarik handiena izan zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;

'''''[[Amets bat dut]]'' hitzaldia'''

Kingek 17 minutuko hitzaldia eman zuen, gerora &quot;''Amets bat dut''” (''I Have a Dream'') izenarekin ezagutu zena. Diskurtsoko pasarte ospetsuenean (bertan prestatutako testutik atera egin zen, ziurrenik [[Mahalia Jackson]]&lt;nowiki/&gt;ek bere atzetik &quot;Konta iezaiezu ametsa!&quot; oihu egin ziolako),&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gary|abizena=Younge|urtea=2003|izenburua=&quot;I have a dream&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Drew|abizena=Hansen|urtea=2005|izenburua=The Dream: Martin Luther King Jr. and the Speech that Inspired a Nation|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 98|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-008477-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King honela aritu zen:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther, Coretta Scott|abizena=King, King,|urtea=2008|izenburua=The Words of Martin Luther King Jr.: Second Edition|argitaletxea=Newmarket Press|orrialdea=p. 95|orrialdeak=|ISBN=978-1-55704-815-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:March on Washington edit.jpg|thumb|ezkerrera|150px|Washingtoneko 1963ko abuztuaren 28ko martxaren ikuspegi bat.]]

{{esaera2|
Adiskideok, gaur diotsuet, gaurko eta biharko zailtasunak eta frustrazioak gorabehera,
oraindik amets bat dudala. Amerikar ametsean sakon errotutako ametsa da.
Egunen batean, nazio hau altxatu eta bere kredoaren benetako zentzuaren arabera
biziko dela amesten dut: «gizon guztiak berdin sortu zirela baiesten dugu ziurtasun
osoz». Amesten dut, egunen batean, Georgiako muino gorrixketan, esklabo
zaharren seme-alabak eta esklabo trafikatzaileenak elkarrekin eseri ahal izango
direla anaitasunaren mahaiaren inguruan. Amesten dut, egunen batean, Mississippiko
estatua bera ere, injustiziaren bero-sapak itotako estatua izanik ere,
askatasunaren eta justiziaren oasi bihurtuko dela. Amesten dut, egunen batean, nire
lau seme-alabak biziko direla nazio batean non ez dituzten epaituko azalaren
koloreagatik, haien nortasunagatik baizik.

Amets bat dut, gaur!

Amesten dut, egunen batean, han Alabaman —arrazista suminduak dauden hartan,
gobernariaren ezpainetatik eragozteko eta deuseztatzeko hitzak sortzen diren
hartan—, egunen batean, hantxe bertan, Alabaman, mutiko eta neskato beltzek
eskua eman ahal izango dietela mutiko eta neskato zuriei, neba-arreba gisa.

Amets bat dut, gaur!

Gaur amesten dut, egunen batean, «bailara guztiak goratuko direla, muino eta
mendi guztiak berdindu egingo direla. Lautu egingo dira toki aldapatsuak eta
zuzendu bide bihurriak; eta, orduan, Jainkoaren aintza azalduko da eta gizateria
guztia lekuko izango da.|&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Fernando|abizena=Martínez Rueda||izena2=Mikel|abizena2=Aizpuru Murua|izenburua=Gaur egungo munduaren historia, 1945-2009|argitaletxea=Udako Euskal Unibertsitatea|data=2011|url=http://www.buruxkak.eus/liburua/gaur-egungo-munduaren-historia-1945-2009/1915|isbn=9788484383345}}&lt;/ref&gt;. Testu osoa irakurtzeko [https://wikisource.org/wiki/Amets_bat_dut Wikisourcen duzu eskuragarri]}}
&quot;''Amets bat dut''&quot; amerikar oratoriaren historiako diskurtso onenetarikoa dela esan daiteke.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lucinda|abizena=Moore|urtea=2003|izenburua=&quot;Dream Assignment&quot;|argitaletxea=Smithsonian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Martxak, eta bereziki Kingek egindako hitzaldiak, eskubide zibilak Estatu Batuetako erreformen agendaren goialdean jartzen lagundu zuten, eta 1964. urteko [[Eskubide zibil eta politikoak|Eskubide Zibil]]&lt;nowiki/&gt;en Legea onartzea erraztu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James T.|abizena=Patterson|urtea=1996|izenburua=Grand Expectations: The United States, 1945–1974|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 482–85, 542–46|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sitkoff|abizena=Harvard|urtea=2008|izenburua=The Struggle for Black Equality|argitaletxea=Hill and Wang|orrialdea=|orrialdeak=pp. 152–53|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hitzaldiaren jatorrizko idatzizko kopia, Kingek gainean idatzitako oharrak barne, 1984an jakin zen George Raveling Iowa Unibertsitateko saskibaloiko lehen entrenatzaile afro-amerikarraren esku zegoela. 1963. urtean, Raveling, 26 urte zituenean, podiumetik gertu zegoen zutik, eta hitzaldia bukatu ala, adoretsu galdetu zion Kingi ea hitzaldiaren kopia har zezakeen. Eta lortu egin zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Patrick|abizena=Alvin|urtea=2013|izenburua=&quot;Guardian of history: MLK's &quot;I have a dream speech&quot; lives on&quot;|argitaletxea=CBS News. CBS Interactive Inc|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Bloody Sunday-officers await demonstrators.jpeg|thumb|[[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;ko polizia manifestarien zain, Edmund Pettus zubian.]]

== Selmako boto eskubideen aldeko mugimendua eta &quot;Igande odoltsua&quot;, 1965 ==
James Bevelek [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;tik [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ra martxa baterako deia egin zuenean, King, Bevel eta SCLCek zein SNCCrekin lankidetza partzialarekin, estatuaren hiriburura martxa antolatzen saiatu ziren. 1965eko martxoko lehen saiakera, Edmun Pettus zubian manifestarien aurkako polizia indarkeriagatik bertan behera utzi behar izan zuten. Egun hori Igande odoltsua (''Bloody Sunday'') izenarekin ezagutzen da, eta eskubide zibilen aldeko mugimenduaren alde laguntza publikoa lortzeko ahaleginean inflexio puntu garrantzitsua izan zen. Kingen indarkeriarik gabeko estrategiaren indarraren erakusketa dramatikoena izan zen, nahiz eta King bera ez egon partehartzaileen artean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1998|izenburua=Autobiography|argitaletxea=Carson, Clayborne (ed.). Warner Books|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=0-446-52412-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Martxoan bertan, [[Lyndon Baines Johnson|Johnson]] Presidentearen Administrazioko funtzionarioekin bildu zen, manifestarien aurkako edozein epaiketa saiakera bertan behera uzteko. Elizako eginbeharrak zirela-eta ez zen martxara joan, baina gero idatzi zuen: &quot;Estatuko tropek egin zuten basakeria mota jakin izan banu, nire elizako eginbeharrak erabat uztera behartuta sentituko nintzateke.&quot; Protesten aurkako poliziaren basakeriaren grabazioak hedatu egin ziren, eta nazio osoko publikoaren haserrea piztu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Jackson|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 222-223|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Bezoek ds Martin Luther King-selectionclip.ogv|thumb|Martin Luther King Jr. [[Herbehereetako Erresuma|Herbehereetan]], 1964an egindako elkarrizketan hitz egiten.]]

== Vietnamgo gerrako oposizioa ==
''AEBetako gobernua gaur egun munduko [[indarkeria]]&lt;nowiki/&gt;ren hornitzaile handiena da.''

- Martin Luther King Jr.

''Aitortu behar dugu ezin dugula gure arazoa orain konpondu botere ekonomiko eta politikoaren birbanaketa erradikala sortu arte ... Horrek balioen eta beste gauza batzuen iraultza esan nahi du. Ikusi behar dugu orain arrazakeria, esplotazio ekonomikoa eta militarismoaren gaitz guztiak lotuta daudela ... Ezin duzu bata kendu besteak kentzea lortzen ez baduzu ... Amerikako bizitzaren egitura osoa aldatu behar da. Amerika nazio hipokritikoa da, eta guk geure etxe propioan ordena jarri behar dugu.''

—Martin Luther King Jr.

King denbora askoan egon zen Estatu Batuen parte hartzearen aurka Vietnamgo gerran,&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Braunstein|urtea=2004|izenburua=The Sixties Chronicle|url=https://archive.org/details/sixtieschronicle0000unse|argitaletxea=Legacy Publishing|orrialdea=p. 311|orrialdeak=|ISBN=1-4127-1009-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; baina hasiera baten hitzaldi publikoetan gaia saihestu egiten zuen, [[Lyndon Baines Johnson|Lyndon BJohnson]] presidentearen politiken kritikak eskubide zibilen helburuak oztopatzeko sor zitzaketen interferentziengatik.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; SCLCk Ekintza Zuzeneko zuzendari ohia eta gero Vietnamgo Gerra Amaitzeko Udaberriko Mobilizazio Batzordeko buru zen James Bevelek eskatuta, eta [[Muhammad Ali]]&lt;nowiki/&gt;ren zintzotasunak inspiratuta,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alexander|abizena=Remington|urtea=2008|izenburua=&quot;The Rev. James L. Bevel dies at 72; civil rights activist and top lieutenant to King&quot;|argitaletxea=Los Angeles Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek publikoki gerraren aurka egitea erabaki zuen, oposizioa gero eta handiagoa zelako estatubatuar jendearen artean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael L.|abizena=Krenn|urtea=1998|izenburua=The African American Voice in U.S. Foreign Policy Since World War II|argitaletxea=Taylor &amp; Francis|orrialdea=p. 29|orrialdeak=|ISBN=0-8153-3418-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Pobreen Kanpaina, 1968 ==
1968an, Kingek eta SCLCek &quot;Pobreen Kanpaina&quot; antolatu zuten justizia ekonomikoko gaiak jorratzeko. Kingek nazio osoa zeharkatu zuen, [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;era joango zen &quot;behartsuen arraza anitzeko armada&quot;ren martxa, Kapitolioan indarkeriarik ezaren bidez desobedientzia zibila sustatzeko, Kongresuak estatubatuar pobreentzako &quot;eskubide ekonomikoen aitorpena&quot; sortu arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ernesto B.|abizena=Vigil|urtea=1999|izenburua=The Crusade for Justice: Chicano Militancy and the Government's War on Dissent|argitaletxea=University of Wisconsin Press|orrialdea=p. 54|orrialdeak=|ISBN=0-299-16224-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Russell|abizena=Kick|urtea=2001|izenburua=You are Being Lied to: The Disinformation Guide to Media Distortion, Historical Whitewashes and Cultural Myths|argitaletxea=The Disinformation Campaign|orrialdea=p. 1991|orrialdeak=|ISBN=0-9664100-7-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kanpainaren aurretik Kingen bere azken liburua argitaratu zuen “''Nora goaz hemendik: kaosera ala komunitatera''?”, gai sozialak aztertuz eta pobreziari aurre egiteko modua zehaztuz. King [[Henri-Georges Clouzot|Henry George]]&lt;nowiki/&gt;ren liburua aipatzen zuen, “''Aurrerapena eta Txirotasuna''”, bereziki oinarrizko errenta bermatuaren alde.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Dan|abizena=Sullivan|urtea=2015|izenburua=&quot;Where Was Martin Luther King Heading?&quot;|argitaletxea=savingcommunities.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=&quot;Martin Luther King – Final Advice&quot;|argitaletxea=The Progress Report|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Matthew|abizena=Yglesias|urtea=2013|izenburua=&quot;Martin Luther King's Case for a Guaranteed Basic Income&quot;|argitaletxea=Slate|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kanpaina [[Washington D.C.|Washington D.C]].ko martxarekin amaitu zen, Estatu Batuetako komunitate behartsuenei laguntza ekonomikoa eskatuz. Kingek eta SCLCek gobernuari eskatu zioten Amerikako hiriak berreraikitzen inbertitzeko. Sentitzen zuen Kongresuak &quot;behartsuekiko etsaitasuna&quot; erakutsi zuela, &quot;funts militarrak azkartasunez eta eskuzabaltasunez&quot; gastatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven, Charles M., James T.|abizena=Lawson, Payne, Patterson|urtea=2006|izenburua=Debating the Civil Rights Movement, 1945–1968|url=https://archive.org/details/debatingcivilrig2ndelaws|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 148-149|ISBN=0-7425-5109-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Pobreen Kanpaina polemikoa izan zen, baita eskubide zibilen mugimenduaren barnean ere. Bayard Rustinek dimisioa aurkeztu zuen, martxaren helburuak zabalegiak zirela esanez, bere eskakizunak eginezinezkoak zirela, eta kanpaina horiek pobreen eta beltzen kontrako biolentzia eta errepresioa azkartuko zituztelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Maurice|abizena=Isserman|urtea=2001|izenburua=The Other American: The Life of Michael Harrington|argitaletxea=Public Affairs|orrialdea=p. 281|orrialdeak=|ISBN=1-58648-036-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:Martin Luther King was shot here Small Web view.jpg|thumb|Lorraine Motela, King erail zuten tokia. Gaur egun Eskubide Zibilen Museo Nazionalaren gunea da.]]

== Hilketa eta ondorenak ==
1968ko martxoaren 29an, King [[Memphis]]&lt;nowiki/&gt;era joan zen, sanitario publikoetako langile beltzei laguntzera. Martxoaren 12az geroztik [[greba]]&lt;nowiki/&gt;n zeuden soldata altuagoak eta tratu hobea lortzeko asmoarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=1,300 Members Participate in Memphis Garbage Strike&quot;.|argitaletxea=AFSCME|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Gertaera baten, kaleko konponketa lanetako beltzek bi orduko ordaina jaso zuten etxera bidali zituztenean [[eguraldi]] txarra zela eta, baina langile zuriek egun osoko ordaina jaso zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=&quot;Memphis Strikers Stand Firm&quot;|argitaletxea=AFSCME|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Davis|abizena=Townsend|urtea=1998|izenburua=Weary Feet, Rested Souls: A Guided History of the Civil Rights Movement|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 364|orrialdeak=|ISBN=9780393045925|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingen Memphiseko Lorraine moteleko 306 gela zuen erreserbatuta. Erailketa ikusi zuen Abernathyk, Estatu Batuetako Erailketen Etxeko Batzordearen aurrean esan zuen King eta haren ingurukoak 306 aretoan egoten zirela beti, &quot;King-Abernathy suite&quot; izenaz ezagutzen zela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2000|izenburua=&quot;King V. Jowers Conspiracy Allegations&quot;. United States Department of Justice Investigation of Recent Allegations Regarding the Assassination of Dr. Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=U.S. Department of Justice|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Han bertan zegoen [[Jesse Jackson]]&lt;nowiki/&gt;en esanetan, Kingen azken hitzak hil zuten balkoitik Ben Branch [[musika]]ri&lt;nowiki/&gt;arentzat izan ziren, gau hartan King egongo zen ekitaldi baten parte-hartzen zuelako: &quot;''Ben, ziurtatu 'Hartu nire eskua, Jaun preziatua’ jotzen duzula' gaur gaueko bileran. Jo ezazu dotore.”''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ed|abizena=Pilkington|urtea=2008|izenburua=&quot;40 years after King's death, Jackson hails first steps into promised land&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Zoritxarrez [[James Earl Ray]]&lt;nowiki/&gt;k tirokatu zuen 1968ko apirilaren 4ko 18:01ean, motelaren bigarren solairuko balkoian zegoela. Bala eskuineko masailetik sartu zitzaion, [[masailezur]]&lt;nowiki/&gt;ra txikituz eta gero [[bizkarrezur]]&lt;nowiki/&gt;rean barrena ibili zen [[sorbalda]]&lt;nowiki/&gt;n sartu aurretik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joe, Walter, Bill|abizena=Garner, Cronkite, Kurtis|urtea=2002|izenburua=We Interrupt This Broadcast: The Events that Stopped Our Lives ... from the Hindenburg Explosion to the Attacks of September 11|url=https://archive.org/details/weinterruptthisb00garn_0|argitaletxea=Sourcebooks|orrialdea=p. 62|orrialdeak=|ISBN=1-57071-974-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William|abizena=Pepper|urtea=2003|izenburua=An Act of State: The Execution of Martin Luther King|url=https://archive.org/details/actofstateexe00pepp|argitaletxea=Verso|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=1-85984-695-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Bular]]&lt;nowiki/&gt;reko larrialdiko kirurgiaren ostean, King San Jose ospitalean hil zen 19:05ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lionel|abizena=Lokos|urtea=1968|izenburua=House Divided: The Life and Legacy of Martin Luther King|argitaletxea=Arlington House|orrialdea=p. 48.|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; Autopsiak agerian utzi zuen 39 urte baino ez izan arren, &quot;60 urteko bihotza zuela&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Citizen King Transcript&quot;|argitaletxea=PBS|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Batzuk zioten eskubide zibilen mugimenduan aritutako 13 urteko estresagatik izango zela. Martin Luther King Jr. Parke Historiko Nazionalean dago lurperatuta.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert, Maureen, Steven H.|abizena=Blythe, Carroll, Moffson|urtea=1993|izenburua=&quot;National Register of Historic Places Registration: Martin Luther King Jr. National Historic Site&quot; (PDF)|argitaletxea=National Park Service|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Ondorenak ===
Hilketak nazio osoan istilu arrazisten uholdeak eragin zituenː [[Washington D.C.]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Chicago]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Baltimore]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Louisville]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Kansas City]]&lt;nowiki/&gt;n eta beste dozenaka hiritan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=1968: Martin Luther King shot dead&quot;. On this Day|argitaletxea=BBC (2006)|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Clay|abizena=Risen|urtea=2009|izenburua=A Nation on Fire: America in the Wake of the King Assassination|url=https://archive.org/details/nationonfireamer00rise|argitaletxea=John Wiley &amp; Sons|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-470-17710-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Robert Kennedy|Robert F. Kennedy]] presidentetzarako hautagaia [[Indianapolis]]&lt;nowiki/&gt;era zihoan kanpainako agerraldi baten hitz egitera, Kingen heriotzaren informazioa jaso zuenean. Diskurtso laburra eta inprobisatua egin zuen tragediaren berri emateko, eta Kingen [[Biolentzia-eza aktiboa|biolentzia-eza]]&lt;nowiki/&gt;ren idealarekin jarraitzeko eskatu zien laguntzaileei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joe|abizena=Klein|urtea=2006|izenburua=Politics Lost: How American Democracy was Trivialized by People Who Think You're Stupid|url=https://archive.org/details/politicslosthowa00klei|argitaletxea=New York: Doubleday|orrialdea=p. 6|orrialdeak=|ISBN=978-0-385-51027-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; James Farmer Jr.ek eta eskubide zibilen beste agintari batzuk ere indarkeriarik gabeko ekintzak eskatu zituzten, nahiz eta Stokely Carmichael militanteak erantzun sendoagoa aldarrikatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2010|izenburua=&quot;1968 Year In Review&quot;|argitaletxea=United Press International|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Memphis]] hiriak greba azkar konpondu zuen, saneamenduko langileen aldeko baldintzekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=AFSCME Wins in Memphis&quot;|argitaletxea=AFSCME The Public Employee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 97|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Coretta Scott King by Moneta Sleet.jpg|thumb|Coretta Scott King alaba Bernice kontsolatzen, Martin Luther King senarraren hileta elizkizunean. Moneta Sleet Jr.en [[Pulitzer saria]] irabazitako argazkian.]]

=== Konspirazio salaketak ===
Ray-ren abokatuek [[petxero]] bat zela mantendu zuten beti, Lee Harvey Oswald hiltzailea bezala [[John Fitzgerald Kennedy|John F. Kennedy]]&lt;nowiki/&gt;ren erailketan, teoria konspiratzailean atzen zeudelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=&quot;From small-time criminal to notorious assassin&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Baieztapen horren aldekoek esan zuten Rayren aitortza presiopean eman zela, heriotza zigorrarekin mehatxatu zutelako.&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=&quot;James Earl Ray Dead At 70&quot;|argitaletxea=CBS|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Knight|urtea=2003|izenburua=Conspiracy Theories in American History: An Encyclopedia|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=p. 402|orrialdeak=|ISBN=1-57607-812-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ray lapurra eta doilorra zela onartu zuten, baina armekin delitu krimenak egiteagatik ez zuela inolako erregistrorik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lee|abizena=Davis|urtea=1995|izenburua=Assassination: 20 Assassinations that Changed the World|url=https://archive.org/details/assassinationtwe0000davi|argitaletxea=JG Press|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=1-57215-235-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, AEBetako hainbat hiritan [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;etako espedienteek frogatu zuten behin baino gehiagotan preso izan zela lapurreta armatuak egotzita.&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=James|abizena=Polk|urtea=2008|izenburua=&quot;The case against James Earl Ray&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hilketaren aurkako konspirazio bat susmatzen zutenek zioten bi balistika frogek erakutsi zutela Rayren Remington Gamemasterren antzeko fusil bat izan zela hilketaren arma. Proba horiek ez zuten zehazki Rayren fusila adierazi.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=Questions left hanging by James Earl Ray's death&quot;|argitaletxea=BBC|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere heriotzaren unean, Kingen inguruko lekukoek esan zuten tiroa beste toki batetik zetorrela. Esan zuten etxola ondoan zegoen zuhaixka lodi baten atzetik zetorrela - hilketaren ondorengo egunetan moztu egin zuten-, eta ez motelaren leihotik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Gerold|urtea=1972|izenburua=An American Death: The True Story of the Assassination of Dr. Martin Luther King Jr. and the Greatest Manhunt of our Time|argitaletxea=Doubleday|orrialdea=p. 283|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, Rayren aztarna handiak aurkitu ziren [[armairu]]&lt;nowiki/&gt;an, eta [[bainugela]]&lt;nowiki/&gt;n utzi zuten hainbat objektuetan, hala nola fusila, prismatiko bikotea, arropa artikuluak, egunkaria, etab.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt; Rayen hatz-markak zituen erriflearen azterketak zehaztu zuen gutxienez tiro bat tirokatu zela erailketaren unean.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;

2004an, [[Jesse Jackson]]&lt;nowiki/&gt;ek honako hau adierazi zuen&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Taylor|abizena=Branch|urtea=2006|izenburua=At Canaan's Edge: America in the King Years, 1965–68|url=https://archive.org/details/atcanaansedgeame00bran|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 770|orrialdeak=|ISBN=978-0-684-85712-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;: “Kontua da martxa eteteko saboteatzaileak egon zirela. Eta geure [[erakunde]]&lt;nowiki/&gt;aren barnean, oso pertsona esanguratsuak aurkitu genituen gobernuko nominak zituztenak. Beraz, barne infiltrazioak, kanpoko saboteatzaileak, eta prentsaren erasoak. ... Ez dut inoiz sinetsiko James Earl Rayk izan zuela arrazoirik, [[diru]]a eta mugikortasuna bakarrik egin ahal izateko. Gure gobernua oso arduratuta zegoen eskenatokia prestatzen, eta baita James Earl Rayk handik ihes egiteko bidea.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Amy, Juan|abizena=Goodman, Gonzalez|urtea=2004|izenburua=&quot;Jesse Jackson On 'Mad Dean Disease', the 2000 Elections and Rev. Dr. Martin Luther King&quot;|argitaletxea=Democracy Now!|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Legatua ==
Kingen ondare nagusia [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etan eskubide zibilen gaineko aurrerapenak ziurtatzea izan zen. King eraila izan eta egun batzuetara, Kongresuak 1968. urteko Eskubide Zibilen Legea onartu zuen.&lt;ref name=&quot;:23&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;The History of Fair Housing&quot;|argitaletxea=U.S. Department of Housing and Urban Development|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Legearen VIII tituluak, Bidezko Etxebizitzaren Legea izenaz ezagutzen denak, etxebizitza eta etxebizitzarekin lotutako transakzioetan diskriminazioa debekatu zuen arrazaren, erlijioaren edo jatorri nazionalaren arabera (gero zabaldu egin zen sexua, familia egoerara eta ezgaitasunera). Legedi hau AEBetan egoitza-diskriminazioari aurre egiteko Kingen borrokari egindako omenaldia izan zela diote.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King, Jr. and Lyndon Johnson 2.jpg|thumb|[[Lyndon B. Johnson]] presidentea Kingekin bileran, Etxe Zuriko kabinete bulegoan, 1966an.]]
Nazioartean, Kingen ondareak [[Hegoafrika]]&lt;nowiki/&gt;ko Kontzientzia Beltzaren Mugimenduan eta eskubide zibilen mugimenduan eragina izan zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gwen|abizena=Ansell|urtea=2005|izenburua=Soweto Blues: Jazz, Popular Music, and Politics in South Africa|argitaletxea=Continuum International Publishing Group|orrialdea=p. 139|orrialdeak=|ISBN=0-8264-1753-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hillary Rodham|abizena=Clinton|urtea=2007|izenburua=It Takes a Village: And Other Lessons Children Teach Us|url=https://archive.org/details/ittakesvillage00clin|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 137|orrialdeak=|ISBN=978-1-4165-4064-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen lana Albert Lutuli Hegoafrikako liderraren inspirazio iturri izan zen, eta bere herrialdeko justizia arrazaren alde borrokatzearen, [[Nobel Sariak|Nobel Saria]] jaso zuen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; King estatubatuar ikono bihurtu da liberalismo amerikarraren eta aurrerakoitasunaren historian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul R.|abizena=Krugman|urtea=2009|izenburua=The Conscience of a Liberal|url=https://archive.org/details/conscienceoflib00krug|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 84|orrialdeak=|ISBN=978-0-393-33313-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, Kingen pentsaerak [[John Hume]] irlandar politikari eta aktibistari ere eragin zion.

Coretta Scott King emazteak bere senarraren arrastoak jarraitu zituen, eta 2006an hil zen arte, [[justizia sozial]]&lt;nowiki/&gt;aren eta [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en arloan aritu zen. Martin Luther King erail zuten urte berean, King Zentroa sortu zuten [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;n, bere ondarea kontserbatzeko eta indarkeriarik gabeko gatazken konponbidea eta tolerantzia, mundu mailan sustatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;The King Center's Mission&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Haien semea, Dexter King, zentroko presidentea da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Larry|abizena=Copeland|urtea=2006|izenburua=&quot;Future of Atlanta's King Center in limbo&quot;|argitaletxea=USA Today|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Chairman's Message: Introduction to the King Center and its Mission&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Martin Luther King Jr. Eguna'''

1971n hasita, [[Missouri]]&lt;nowiki/&gt;ko [[St. Louis konderria (Missouri)|St Louis]] hiria eta estatu batzuk jai egunak ezarri zituzten Kingen omenez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joseph|abizena=Leahy|urtea=2014|izenburua=&quot;St. Louis Remains A Stronghold For Dr. King's Dream&quot;|argitaletxea=News for St. Louis, St. Louis Public Radio|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Etxe Zuria|Etxe Zuri]]&lt;nowiki/&gt;ko Rose Lorategian, 1983ko azaroan [[Ronald Reagan]] presidenteak lege bat sinatu zuen King omentzeko jai egun federala sortuz. 1986ko urtarrilaren 20an egin zen lehenengo aldiz, eta Martin Luther King Jr. Eguna izena du. 1992an [[George H. W. Bush]] presidentetzara ailegatu ondoren, jai eguna urtero urtarrileko hirugarren astelehenean egiten da, Kingen jaiotza egunetik gertu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1992|izenburua=&quot;Proclamation 6401 – Martin Luther King Jr. Federal Holiday&quot;|argitaletxea=The American Presidency Project|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Martin Luther King Day&quot;|argitaletxea=U.S. Department of State|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2000ko urtarrilaren 17an, lehenengo aldiz, Martin Luther King Jr. Eguna ofizialki [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etako berrogeita hamar estatu guztietan egin zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carey|abizena=Goldberg|urtea=1999|izenburua=&quot;Contrarian New Hampshire To Honor Dr. King, at Last&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Oroitzapen liturgikoak'''

King Ameriketako Estatu Batuetako eliza apezpikularrak martiritzat gogoratzen du, urtero ospatzen duen heriotzaren urteurrenean, apirilaren 4an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Martin Luther King Day Weekend 2012&quot; (PDF)|argitaletxea=Episcopal Church|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Amerikako Eliza [[luterano]] ebanjelikoak King liturgikoki oroitzen du bere jaiotzaren urteurrenean, urtarrilaren 15ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Church Year and Calendar&quot;|argitaletxea=St. Bartholomew Lutheran Church|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Erresuma Batuko ondarea'''

[[Erresuma Batua]]&lt;nowiki/&gt;n, The [[Northumbria]] eta [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]] Unibertsitateek Martin Luther King Bakearen Batzordea, sortu zuten, Kingen ondarea omentzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Martin Luther King Peace Committee&quot;|argitaletxea=Newcastle University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere ikuspegian inspiratuta, Erresuma Batuan hainbat jarduera egiten ditu &quot;bakearen [[kultura]] eraikitzen&quot; ahalegintzen baita.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Brian|abizena=Ward|urtea=|izenburua=&quot;A King in Newcastle; Martin Luther King Jr. and British Race Relations, 1967–1968&quot;|argitaletxea=The Georgia Historical Quarterly. 79 (3)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 599–632|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Material galera'''

2019ko ekainean, [[The New York Times]] aldizkariak Martin Luther King Jr. ere zerrendatu zuen, 2008an [[Universal Studios]]&lt;nowiki/&gt;eko suteetan ehunka artisten materiala suntsitu zenean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jody|abizena=Rosen|urtea=2019|izenburua=&quot;Here Are Hundreds More Artists Whose Tapes Were Destroyed in the UMG Fire&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Ideiak, eraginak eta jarrera politikoak ==

=== Erlijioa ===
Apaiz kristau bezala, Kingen eragin nagusia [[Jesus Nazaretekoa|Jesukristo]] eta [[ebanjelio]] kristauak izan ziren, ia beti aipatzen zituenak erlijio bileretan, elizetan egindako hitzaldietan eta diskurtso publikoetan. Kingen fedea Jesusen honako aginduan oinarritu zen, maite zure lagun hurkoa zeure burua bezala, Jainkoa maitatuz guztiarekin gainetik, eta etsaiak maitatuz, beraien alde otoitz eginaz eta bedeinkatuz. Bere indarkeriarik ezaren pentsamoldearen oinarrian bazegoen baita beste masaila ipini Mendiko sermoian agertzen zena, Jesusek ezpata bere lekuan berriro sartuz ([[Mateoren Ebanjelioa|Mateo]] 26:52).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1957|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr., Justice Without Violence – April 3, 1957&quot;|argitaletxea=Mlk-kpp01.stanford.edu|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;eko [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;tik idatzitako eskutitz ospetsuan, Kingek Jesusen &quot;muturreko&quot; maitasun bezala deskribatzen zuenarekin bat etorri nahi zuen, eta beste bakezale kristau asko ere aipatu zituen, oso ohikoa baitzen berarentzat.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1967|izenburua=Why Jesus Called A Man A Fool. Delivered at Mount Pisgah Missionary Baptist Church, Chicago, Illinois|argitaletxea=The Martin Luther King Jr. Research and Education Institute|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Josh|abizena=Fleet|urtea=2013|izenburua=&quot;'A Gift Of Love': Martin Luther King's Sermons From Strength To Love (EXCERPT)&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:BayardRustinAug1963-LibraryOfCongress crop.jpg|thumb|Kingek, Bayard Rustin bezalako eskarmentudunekin batera lan egin zuen, biolentziarik gabeko taktikak garatzeko.]]

=== Indarkeriarik eza ===
''Munduko bakea biolentziarik ezaren bitartez ez da ez zentzugabea eta ez ezinezkoa. Gainerako metodo guztiek huts egin dute. Bestela, berriro hasi beharko ginateke. Indarkeriarik eza abiapuntu ona da. Metodo honetan sinesten dugunok arrazoimenaren, santutasunaren eta ulermenaren ahotsak izan daitezke indarkeriaren, gorrotoaren eta emozioen ahotsen artean. Oso ongi molda dezakegu bake giro bat, horretatik bake sistema bat eraikitzeko.''

- Martin Luther King Jr.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin|abizena=Luther King Jr|urtea=2013|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King, Jr. speaking at The New School&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bayard Rustin eskubide zibilen afroamerikar aktibista izan zen Kingen indarkeriarik ezaren ohiko aholkularia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James J.|abizena=Farrell|urtea=1997|izenburua=The Spirit of the Sixties: Making Postwar Radicalism|url=https://archive.org/details/spiritofsixtiesm0000farr|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 90|orrialdeak=|ISBN=0-415-91385-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Era berean, Harris Wofford eta Glenn Smiley aktibista zuriek ere aholkatzen zuten.&lt;ref name=&quot;:8&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2017|izenburua=&quot;Wofford, Harris Llewellyn&quot;|argitaletxea=The Martin Luther King, Jr. Research and Education Institute. Stanford|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Rustin eta Smiley kristau bakezale tradizioaren jatorrikoak ziren, eta Woffordek eta Rustinek [[Mahatma Gandhi]]&lt;nowiki/&gt;ren irakaspenak aztertuak zituzten. Rustinek indarkeriarik eza aplikatu zuen Adiskidetze Eguna kanpainan 1940ko hamarkadan,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Richard D.|abizena=Kahlenberg|urtea=1997|izenburua=&quot;Book Review: Bayard Rustin: Troubles I've Seen&quot;|argitaletxea=Washington Monthly.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Wofford hegoaldeko beltzei Gandhismoa sustatzen aritu zen 1950eko hamarkadaren hasieratik.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;

=== Aktibismoa eta inplikazioa amerikar natiboekin ===
King natibo estatubatuarraren eskubideen aldekoa zen. Amerikar natiboak ere Kingen eskubide zibilen mugimenduaren aldekoak ziren, bertako amerikarren parte-hartze aktiboa sustatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gyasi|abizena=Ross|urtea=2018|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King, Jr., Black People and Indigenous People: How We Cash This Damn Check&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Indiar Gazteriaren Kontseilu Nazionalak (NIYC) laguntza handia eman zuen Kingen kanpainetan,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Albert|abizena=Bender|urtea=2014|izenburua=&quot;Dr. King spoke out against the genocide of Native Americans&quot;|argitaletxea=People's World|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; bereziki 1968ko Pobreen Herri Kanpainan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kevin|abizena=Garcia|urtea=2014|izenburua=&quot;The American Indian Civil Rights Movement: A case study in Civil Society Protest&quot;|argitaletxea=Yesterday and Today. 12|orrialdea=|orrialdeak=pp. 60–74|ISBN=ISSN 2309-9003|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen &quot;''Zergatik ezin dugun itxaron''&quot; liburuan honako hau idatzi zuen: “''Gure nazioa genozidioan sortu zen jatorrizko amerikarra, indiarra, arraza txikiagoa zela esaten zuen doktrina hartzerakoan. Gure bazterretan Beltz (Negro) asko egon aurretik, arraza gorrotoaren urradurak jadanik gizarte koloniala desitxuratua zuen. XVI. mendetik aurrera, odola isuri zen arraza nagusitasunaren aurkako borroketan. Beharbada, herri indigena ezabatzeko politika nazionala garatu duen nazio bakarra gara. Gainera, esperientzia tragiko hori gurutzada noble bihurtu zuten. Izan ere, gaur egun ere ez dugu baimenik pasarte lotsagarri horiek arbuiatzeko edo lotsa sentitzeko. Gure literatura, gure film, gure drama, gure folklore guztiak goratu egiten dute''.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Levi|abizena=Rickert|urtea=2017|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King Jr: Our Nation was Born in Genocide&quot;|argitaletxea=Native News Online|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Politika ===
[[Fitxategi:Bomb wreckage near Gaston Motel (14 May 1963).JPG|thumb|Kingek ostatu hartu eta egun gutxira, 1963ko maiatzaren 11n lehergailu batek eztanda egin zuen Gaston Motelean. Beste lehergailu bat ere jarri zuten Williams anaia apaizaren etxean.]]
SCLCko buruzagi bezala, Kingek AEBetako alderdi politiko edo hautagairik publikoki ez babesteko jokabideari eutsi zion: &quot;Sentitzen dut norbait lerrokatu gabeko posizioan egon behar dela, bi alderdiei objektiboki begiratzeko eta bien kontzientzia izateko, ez bata edo bestearen morroi edo nagusi.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1958ko elkarrizketa baten adierazi zuen ez zela alderdi perfekturik, esanez:« Ez dut uste alderdi errepublikanoa Jainko ahalguztidunaz beterik dagoenik, ez eta alderdi demokratikoa. Biek ahulguneak dituzte ... Eta ez dut inolako lotura bereizezinik alderdi biekin.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=2000|izenburua=The Papers of Martin Luther King, Jr: Symbol of the Movement, January 1957 – December 1958|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=p. 364|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-22231-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek Paul Douglas [[Illinois]]&lt;nowiki/&gt;ko senatari demokratikoa goraipatu zuen &quot;senatari guztietatik handiena &quot;izateagatik, eskubide zibilen arrazoien defentsa sutsua egiteagatik urteetan zehar.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James L|abizena=Merriner|urtea=2003|izenburua=&quot;Illinois' liberal giant, Paul Douglas&quot;|argitaletxea=Chicago Tribune|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Kalte-ordaina ===
Kingek adierazi zuen amerikar beltzek, eta baita beste hainbat estatubatuar desgaituek ere, kalte historikoengatik konpentsatuak izan behar zutela. 1965ean [[Playboy]]&lt;nowiki/&gt;k egindako elkarrizketa baten, esan zuen estatubatuar beltzei berdintasuna ematearekin soilik ezin zela errealitatean haien eta zurien arteko alde ekonomikoa itxiko. Kingen arabera, ez zuen [[esklabotza]]&lt;nowiki/&gt;ren ondorioz galdutako soldatak erabat itzultzea bilatzen, ezinezkoa zela uste zuelako, baina talde kaltetu guztiei emateko, hamar urtetan 50 mila milioi [[dolar]]&lt;nowiki/&gt;reko gobernuaren programa konpentsagarria proposatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James M|abizena=Washington|urtea=1991|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 366|orrialdeak=|ISBN=0-06-064691-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Familia plangintza ===
1966ko maiatzean Gurasotasun Plangintzaren Amerikar Federakuntzak urtero ematen zuen [[Margaret Sanger]] Saria jaso zuenean, honakoa esan zuen: &quot;Berriki, prentsak plater hegalarien behaketen berri eman du. Istorio horiei sinesgarritasunik eman gabe, gure irudimenari esker espazioko bisitariek nola epaituko gintuzten espekulatzea ahalbidetzen du. Beldur naiz gure jokaerarekin txundituta geratuko zirela. Ikusiko lukete heriotzaren planifikaziorako milioiak gastatzen ditugula gerrarako makinak eta estrategiak sortzen. Gaixotasunagatik eta beste arrazoi batzuengatik heriotza ekiditeko milioika gastatzen ditugula ere ikusiko lukete. Azkenean, ohartuko lirateke [[biztanleria]] planifikatzeko diru hutsala gastatzen dugula, nahiz eta bere hazkunde espontaneoa premiazkoa izan gure [[planeta]]&lt;nowiki/&gt;ren biziraupenerako. Kanpoko espazioko bisitariei barkamena eman beharko litzaieke honakoa esango balute etxera itzultzean, gure planetan bizi den jendea etorkizun latza eta zalantzazkoa duen arraza zoro batekoa dela.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;Quotes&quot;|argitaletxea=worldpopulationbalance.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=&quot;Family Planning – A Special and Urgent Concern&quot;|argitaletxea=Planned Parenthood|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Estatuaren zaintza eta hertsadura ==

=== FBIren zaintza eta esku-hartzea ===
[[Fitxategi:MLK and Malcolm X USNWR cropped.jpg|thumb|King eta [[Malcolm X]], 1964ko martxoaren 26an. ]]
[[FBI]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek pertsonalki Kingen zaintza agindu zuen, eskubide zibilen buruzagi bezala zuen boterea ahultzeko asmoarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael Eric|abizena=Dyson|urtea=2008|izenburua=&quot;Facing Death&quot;. April 4, 1968: Martin Luther King Jr.'s death and how it changed America|argitaletxea=Basic Civitas Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 58–59|ISBN=978-0-465-00212-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:19&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Michael K.|abizena=Honey|urtea=2007|izenburua=&quot;Standing at the Crossroads&quot;. Going down Jericho Road the Memphis strike, Martin Luther King's last campaign (1 ed.)|url=https://archive.org/details/goingdownjericho00hone|argitaletxea=Norton|orrialdea=|orrialdeak=pp. 92–93|ISBN=978-0-393-04339-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eliza Batzordeak, 1975eko Estatu Batuetako Kongresuak egindako ikerketaren arabera, honako hau aurkitu zuen: &quot;1963ko abendutik 1968an hil zenera arte, Martin Luther King Jr. Ikerketa Bulego Federalareko kanpaina trinkoaren helburua zen, eskubide zibilen buruzagi eraginkor bezala neutralizatzeko.&quot;&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Church|urtea=1976|izenburua=&quot;Church Committee Book III&quot;, Dr. Martin Luther King Jr., Case Study|argitaletxea=Church Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bulego Federalak Levisonen eta Kingen etxeko eta bulegoko telefonoetan kableak jarri zituzten, eta nazio osoan zehar bidaiatzen zuen bitartean Kingen [[hotel]]&lt;nowiki/&gt;etako gelak miatzen zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Allan H.|abizena=Ryskind|urtea=2006|izenburua=&quot;JFK and RFK Were Right to Wiretap MLK&quot;|argitaletxea=Human Events|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Jen|abizena=Christensen|urtea=2008|izenburua=&quot;FBI tracked King's every move&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1967an, Hooverrek SCLC talde nazionalista beltz gorrotagarri bezala zerrendatu zuen, honako instrukzioekin: &quot;Kontrainteligentzia tekniken bidez, ez da aukerarik galdu behar buruzagien arazo pertsonalak edo taldearekin dituztenak baliatzeko... taldea hondatuta, barreiatuta edo gutxietsita geratzen den helburua ziurtatzeko.&quot;&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt;

=== SNAren Kingen komunikazioen jarraipena ===
&quot;Minaret&quot; izeneko operazio sekretuko kode batean, Segurtasun Nazional Agentziak estatubatuar buruzagien komunikazioak kontrolatzen zituen, King barne, [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;n kritikoak zirenak [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;ekin.&lt;ref name=&quot;:20&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Declassified NSA Files Show Agency Spied on Muhammad Ali and MLK Operation Minaret Set Up in 1960s to Monitor Anti-Vietnam Critics, Branded 'Disreputable If Not Outright Illegal' by NSA Itself.&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; NSAk egindako azterketa batek ondorioztatu zuen Minareten jarduera &quot;eztabaidagarria ez ezik, agian legez kanpokoa zela.”&lt;ref name=&quot;:20&quot; /&gt;

=== Komunismoaren alegazioak ===
Urteetan, [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek susmoak izan zituen komunisten eragin potentzialaz mugimendu sozialetan, hala nola sindikatuetan eta eskubide zibiletako erakundeetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 246–247|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hooverrek zuzendu zuen [[FBI]] 1957an Kingi eta SCLCi, sortu berritan, jarraipena egitera.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

King eta Stanley Levisonen arteko harremana zela eta, FBI beldur zen Levison &quot;agente eragile&quot; bezala lan egiten ari zela Kingekin. Hori, nahiz eta FBI barneko txostenetan agertu 1963an Levisonek [[Alderdi Komunistaren Manifestua|Alderdi Komunista]] utzia zuela eta jada ez zegoela haiekin negoziazioetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nick|abizena=Kotz|urtea=2005|izenburua=Judgment Days: Lyndon Baines Johnson, Martin Luther King Jr., and the Laws that Changed America|url=https://archive.org/details/judgmentdayslynd0000kotz|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 70-74|ISBN=0-618-08825-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen beste laguntzaile bat ere, Jack O'Dell, Alderdiarekin lotzen zuten. Baina oso zaintza zabala egin bazen ere, 1976an FBIk aitortu zuen ez zuela inolako [[froga]]&lt;nowiki/&gt;rik lortu Kingek berak edo SCLCek, benetan erakunde komunistekin inplikatuta egon zirenik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jeff|abizena=Woods|urtea=2004|izenburua=Black Struggle, Red Scare: Segregation and Anti-communism in the South, 1948–1968|argitaletxea=LSU Press|orrialdea=p. 126|orrialdeak=|ISBN=0-8071-2926-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King, Jr. Montgomery arrest 1958.jpg|thumb|Martin Luther King Jr., [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;n 1958ko irailean &quot;nagikeriagatik&quot; atxilotu zuten unea.]]

=== CIAren zaintza ===
2017an desklasifikatu ziren [[CIA]]&lt;nowiki/&gt;ren fitxategiak agerian utzi zuten Agentziak King eta Komunismoaren arteko balizko loturak ikertzen aritu izan zela, 1964ko azaroaren 4ko Washington Posteko artikulu batek [[Sobietar Batasune]]ra gonbidatu izan zela argitaratu zuenean, eta [[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k Kingen bozeramaile ez zuela iruzkinik egin gonbidapenaren jatorriaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1967|izenburua=&quot;Martin Luther King&quot; (PDF)|argitaletxea=CIA|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; CIAren HTLINGUAL programak bidean atzematen zituen King eta beste eskubide zibilen aldeko ekintzaileen postak.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Timothy|abizena=Naftali|urtea=2005|izenburua=&quot;Bush and the NSA spying scandal&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Adulterioa ===
[[FBI]]&lt;nowiki/&gt;k ondorioztatu zuenez King arriskutsua zela komunismoaren infiltrazioaren ondorioz, desprestigiatzeko saiakerak hasi zituen bere bizitza pribatuari buruzko errebelazioen bidez. FBIren zaintzak, batzuk jendaurrean jarriak, ezkontzaz kanpoko arazo ugari zituela erakusten saiatu zen.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt; [[Lyndon Baines Johnson|Lyndon B. Johnson]]&lt;nowiki/&gt;ek behin esan zuen King &quot;predikatzaile hipokrita&quot; zela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hugh|abizena=Sidey|urtea=1975|izenburua=&quot;L.B.J., Hoover and Domestic Spying&quot;|argitaletxea=Time|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k adierazi zuenez 1989an argitaratutako ''Eta harresiak erortzen ari dira'' biografian, Kingek &quot;emakumeentzako ahultasuna&quot; zuen, nahiz eta &quot;guztiek ezkontzaz kanpoko sexuaren aurkako bibliako debekuan ulertu eta sinetsi. Izan ere, bereziki denboraldi zaila igaro zuen tentazio horrekin”.&lt;ref name=&quot;:21&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Ralph|abizena=Abernathy|urtea=1989|izenburua=And the walls came tumbling down: an autobiography|url=https://archive.org/details/andwallscametumb00aber|argitaletxea=Harper &amp; Row|orrialdea=p. 471|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-016192-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Geroagoko elkarrizketa baten, Abernathyk esan zuen &quot;emakumea&quot; baino ez zuela idatzi, eta ez zuela zehazki esaten Kingek ezkontzatik kanpoko sexu harremanak izan zituenik, baizik eta Kingen desleialtasunak sexualak baino, emozionalak zirela. Coretta emazteak lasaitasunez onartu zituen afera horiek, esanaz behin &quot;beste gai guzti horiek ez dute tokirik oso gustuko dugun harreman maila bikainean.&quot;&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt;

FBIk horrelako gaiei buruzko txostenak banatu zituenː zuzendaritzari, kazetari lagunei, koalizioko bazkide potentzialei, SCLCren babesle finantzarioei, eta Kingen familiari.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thom|abizena=Burnett|urtea=2005|izenburua=Conspiracy Encyclopedia|url=https://archive.org/details/conspiracyencycl0000unse|argitaletxea=Collins &amp; Brown|orrialdea=p. 58|orrialdeak=|ISBN=1-84340-287-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bulegoak eskutitz anonimoak ere bidali zizkion Kingi mehatxu eginez informazioa agerian utziko zuela, baldin eta eskubide zibilen lana uzten ez bazuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William C|abizena=Spragens|urtea=1988|izenburua=Popular Images of American Presidents|url=https://archive.org/details/popularimagesofa0000unse|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 532|orrialdeak=|ISBN=978-0-313-22899-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; FBIk Kingi bere buruaz beste egin zezan bidalitako eskutitza hura, [[Bakearen Nobel Saria]] jaso bezperan hartu zuen, eta honela zioen:

&quot;Publiko amerikarra, laguntzen aritu diren eliza erakundeek, protestanteek, katolikoek eta juduek, denek jakingo dute zer zaren, piztia gaiztoa. Berdin jakingo dute babesa eman dizuten beste batzuk ere. Bukatuta zaude. King, gauza bakarra geratzen zaizu egiteko. Badakizu zer den. 34 egun besterik ez dituzu egiteko (kopuru zehatz hori arrazoi berezi bategatik hautatu da, esanguratsu praktikoa duena [sic]). Bukatuta zaude. Zuretzako irtenbide bakarra dago. Hobe duzu hori egitea, zure izaera iruzurtzailea nazio osoan zabaldu baino lehen.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nick|abizena=Kotz|urtea=2005|izenburua=Judgment Days: Lyndon Baines Johnson, Martin Luther King Jr., and the Laws that Changed America|url=https://archive.org/details/judgmentdayslynd0000kotz|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=p. 247|orrialdeak=|ISBN=0-618-08825-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Eskutitzarekin batera, grabazioak zituen zinta bat zegoen, FBIren telefono-entzuketetatik ateratakoak, Kingen ezkontza kanpoko lotura batzuetakoak.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Kingek pakete hau bere buruaz beste egiteko ahalegin gonbidapen bezala ulertu zuen, nahiz eta William Sullivanek,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sondra K.|abizena=Wilson|urtea=1999|izenburua=In Search of Democracy: The NAACP Writings of James Weldon Johnson, Walter White, and Roy Wilkins (1920–1977)|url=https://archive.org/details/insearchofdemocr00sond|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 466|orrialdeak=|ISBN=0-19-511633-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; garai hartan Adimen Dibisioko Bulegoko buruak zera argudiatu zuen “King SCLCetik dimisioa emateko konbentzitzea&quot; izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt; Kingek FBIren mehatxuei uko egin zien.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;

=== Polizien behaketa erailketan ===
Suhiltzaile-etxe bat zegoen Lorraine Moteletik gertu, [[James Earl Ray]] hiltzailearen ostatuaren ondoan. Poliziak berriz, suhiltzaile etxean kokatuta zeuden King zaintzapean mantentzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jim|abizena=Polk|urtea=2008|izenburua=&quot;Black In America – Behind the Scenes: 'Eyewitness to Murder: The King Assassination'&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Agenteek King ikusten egiten zuten tirokatua izan zen unean,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gerald|abizena=McKnight|urtea=1998.|izenburua=The Last Crusade: Martin Luther King Jr., the FBI, and the Poor People's Crusade|url=https://archive.org/details/isbn_9780813333847|argitaletxea=Westview Press|orrialdea=p. 76|orrialdeak=|ISBN=0-8133-3384-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta tiroketa izan eta berehala, agenteak suhiltzaile etxetik korrika irten ziren motelera. Horrela, Marrell McCollough polizia sekretua izan zen lehen pertsona Kingi laguntza ematen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=Martin Luther King Jr.: The FBI Files|argitaletxea=Filiquarian Publishing|orrialdea=|orrialdeak=pp. 40-42|ISBN=978-1-59986-253-8.|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King eta FBIren arteko antagonismoak, hiltzailea aurkitzeko puntu guztiekin osatutako plangintzarik ez egoteak, eta gertuko poliziaren presentziak, erailketa horretan FBIa nahastuta zegoelaren susmoak eragin zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Knight|urtea=2003|izenburua=Conspiracy Theories in American History: An Encyclopedia|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=|orrialdeak=pp. 408.409|ISBN=1-57607-812-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Dexter Avenue Baptist.jpg|thumb|King apaiz izan zen Dexter Avenueko Eliza Bataiatzailea. 1978an, Dexter Avenue King Memorial Eliza Bataiatzailea izendatu zuten. ]]

== Sariak eta aitorpenak ==
Kingek gutxienez berrogeita hamar ohorezko titulu eman zizkioten fakultate eta unibertsitateetan.&lt;ref name=&quot;:22&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Mervyn A.|abizena=Warren|urtea=2001|izenburua=King Came Preaching: The Pulpit Power of Dr. Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/kingcamepreachin0000warr|argitaletxea=InterVarsity Press|orrialdea=p. 79|orrialdeak=|ISBN=0-8308-2658-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1964ko urriaren 14an, Kingi [[Bakearen Nobel Saria]] eman zioten, ordura arteko irabazle gazteena izanik, [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etan indarkeriarik gabeko erresistentzia zuzendu zuelako arraza aurreiritziaren aurka.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1964|izenburua=&quot;Martin Luther King Wins The Nobel Prize for Peace&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Justin|abizena=Wintle|urtea=2001|izenburua=Makers of Modern Culture: Makers of Culture|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 272|orrialdeak=|ISBN=0-415-26583-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1965ean, Amerikako Askatasunen Domina jaso zuen, AEBko Batzorde Juduaren eskutik, bere &quot;pertsonen askatasunaren printzipioetan emandako aurrerapenagatik&quot;.&lt;ref name=&quot;:22&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Irving M|abizena=Engel|urtea=2006|izenburua=&quot;Commemorating Martin Luther King Jr.: Presentation of American Liberties Medallion&quot;|argitaletxea=American Jewish Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Onartzeko ekitaldiko hitzaldian, Kingek esan zuen: &quot;Askatasuna gauza bakarra da. Guztia duzu, edo ez zara aske.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr|abizena=King|urtea=2006|izenburua=&quot;Commemorating Martin Luther King Jr.: Response to Award of American Liberties Medallion&quot;|argitaletxea=American Jewish Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1967ko azaroan 24 orduko bidaia egin zuen [[Erresuma Batua|Erresuma Batu]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]] Unibertsitatearen omenezko titulua hartzeko, ohore hori jasotzen zuen lehen [[afro-amerikar]]&lt;nowiki/&gt;ra izanik.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt; Onarpenean, inprobisatutako hitzaldi hunkigarri bat egin zuen, besteak beste honakoa esanaz:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Martin Luther King Honorary Degree Ceremony&quot;|argitaletxea=Newcastle University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; &quot;Hiru arazo larri eta benetan handiak ditugu, Ameriketako Estatu Batuetan ez ezik, mundu osoan ere. Horiek dira [[arrazakeria]], [[pobrezia]]&lt;nowiki/&gt;ren arazoa, eta [[gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren arazoa.”

Hiru [[Grammy Sariak|Grammy]] sarietarako hautagaia izateaz gain, eskubide zibilen buruzagiak 1971n hilondoko Ahozko Grabaketa Onenaren saria irabazi zuen &quot;''Zergatik nagoen [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren aurka''&quot; lanagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2019|izenburua=&quot;Did You Know That Martin Luther King Won A GRAMMY?&quot;|argitaletxea=GRAMMY.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1977an, [[Jimmy Carter]] presidenteak hilondoko Askatasunaren Presidentetzarako Domina eman zion. Aipamen hau irakurri zuen: &quot;Martin Luther King Jr. bere belaunaldiko [[Kontzientzia|kontzientzi]]&lt;nowiki/&gt;a zen. Segregazioaren [[harresi]] handira begiratu ondoren, maitasunaren indarrak apurtuko zuela ikusi zuen. Gure arbaso fundatzaileek herritar xumeenei agindutakoa betetzearen borrokaren min eta nekeetatik, bere ametsaren aitorpen adieragarria bota zuen Amerikarentzat. Gure nazioa indartu zuen, hobetu egin zuelako. Bere ametsak oraindik ere eusten digu.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jimmy|abizena=Carter|urtea=1977|izenburua=&quot;Presidential Medal of Freedom Remarks on Presenting the Medal to Dr. Jonas E. Salk and to Martin Luther King Jr&quot;|argitaletxea=The American Presidency Project|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingi eta bere emazteari Kongresuko Urrezko Domina ere eman zioten 2004an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Congressional Gold Medal Recipients (1776 to Present)&quot;|argitaletxea=Office of the Clerk: U.S. House of Representatives|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bigarren izan zen Gallupen XX. mendeko jende miretsienen arteko zerrendan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=George, Alec|abizena=Gallup, Gallup Jr.|urtea=2000|izenburua=The Gallup Poll: Public Opinion 1999|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 249|orrialdeak=|ISBN=0-8420-2699-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1963an ''[[Time]]'' aldizkariako Urteko Pertsonaia izendatu zuen, eta 2000. urtean, seigarren geratu zen on line egindako “Mendeko Pertsona” inkestan. King hirugarren kokatu zuen [[Discovery Channel]]&lt;nowiki/&gt;ek eta AOLek egindako “Amerikako Pertsonaiak” lehiaketan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Beth J.|abizena=Harpaz|urtea=1999|izenburua=&quot;Time Names Einstein as Person of the Century&quot;|argitaletxea=Associated Press|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2005|izenburua=&quot;Reagan voted 'greatest American&quot;|argitaletxea=BBC|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2016an, Ogasun idazkariak jakinarazi zuen 5 dolarreko billeteetan alde baten [[Lincoln]] agertuko zela, eta bestean [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;ean izandako hainbat gertakari historiko, horien artean Kingen &quot;''[[Amets bat dut]]''&quot; diskurtsoaren [[irudi]]&lt;nowiki/&gt;ak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Anti-slavery activist Harriet Tubman to replace Jackson on the front of the $20 bill&quot;|argitaletxea=USAToday.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Ikus, gainera ==

* [[Afro-amerikar ospetsuen zerrenda]]
* [[Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimendua (1955-1968)]]
* [[Malcolm X]]

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{wikiesanak}}
* {{en}} [http://www.thekingcenter.org/ The King Center]
* {{en}} [http://www.mlkonline.net/ MLK online]

{{bizialdia|1929ko|1968ko|King, Martin Luther}}

[[Kategoria:Atlantarrak]]
[[Kategoria:Bakezaleak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako giza eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako politikariak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako protestanteak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarrak]]
[[Kategoria:Bakearen Nobel Saridunak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimenduaren ekintzaileak]]
[[Kategoria:Baptistak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako preso eta atxilotuak]]
[[Kategoria:Amerindiarren eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako eskubide zibilen mugimendua]]</text>
      <sha1>rytbfiw630xtq45f0yhzmbu0qd8dj0b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005506</id>
      <parentid>9005505</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:10:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="112221" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{Biografia infotaula automatikoa}}
'''Martin Luther King, Jr.''' (Michael King Jr. ; [[1929]]ko [[urtarrilaren 15]]a - [[1968]]ko [[apirilaren 4]]a) [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etako ministro [[kristau]]&lt;nowiki/&gt;a eta [[Aktibismo|aktibista]] izan zen. 1955etik 1968an erail zuten arte, [[Eskubide Zibilen Mugimendua|Eskubide Zibilen Mugimendu]]&lt;nowiki/&gt;ko bozeramaile eta buru agerikoena bilakatu zen. King ezaguna da eskubide zibilak [[Indarkeriarik gabeko erresistentzia|indarkeriarik gabe]] eta [[desobedientzia zibil]]a&lt;nowiki/&gt;ren bidez aurrera ateratzen saiatu zelako, bere kristau sinesmenean eta [[Mahatma Gandhi]]&lt;nowiki/&gt;ren indarkeriarik gabeko aktibismoan inspiratuta

Kingek 1955ean [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko autobusaren boikoteko buruzagia izan zen, eta geroago Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentziako (SCLC) lehen presidentea bihurtu zen. [[Georgia (AEB)|Georgia]] estatuko [[Albany]] hirian segregazioaren aurkako 1962ko borroka antzuaren buru izan zen, eta 1963ko indarkeriarik gabeko protestak antolatzen lagundu zuen [[Birmingham (Alabama)|Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. 1963ko [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;erako martxa antolatzen lagundu zuen, eta bertan &quot;[[Amets bat dut]]” (''I Have a Dream'') hitzaldi ospetsua eskaini zuen [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;aren eskailera-mailan.

1964ko urriaren 14an, Kingek [[Bakearen Nobel Saria]] irabazi zuen [[Arrazismo|arrazakeria]]&lt;nowiki/&gt;ren [[Desberdintasun sozial|desberdintasun]]&lt;nowiki/&gt;aren aurka indarkeriarik gabeko erresistentziaz borrokatzeagatik. 1965ean [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;tik Montgomeryrako martxak antolatzen lagundu zuen. Azken urteetan, bere ikuspegia zabaldu egin zuen pobrezia, kapitalismoa eta [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;ko oposizioa barnean hartuz. [[FBI]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek erradikaltzat hartu zuen, eta 1963tik aurrera FBIko [[Kontrainteligentzia Programa|kontra-inteligentzia]]&lt;nowiki/&gt;ko susmagarri bihurtu zuen. FBI agenteek harreman [[Komunismo|komunista]] posibleak ikertu zituzten, ezkontzaz kanpoko loturak grabatu, eta guztiaz gobernuko funtzionarioei jakinarazi zieten. 1964an, Kingi eskutitz anonimo mehatxatzaile bat bidali zion, eta bere buruaz beste egin zezan helburuarekin bidalia zela interpretatu zuen.&lt;ref name=&quot;:13&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Athan G., Tony G., Richard Gid, Susan|abizena=Theoharis, Poveda, Powers, Rosenfeld|urtea=1999|izenburua=The FBI: A Comprehensive Reference Guide|argitaletxea=Greenwood Publishing Group|orrialdea=p. 123|orrialdeak=|ISBN=0-89774-991-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hil baino lehen, Kingek [[Washington D.C.|Washington D.C]].ko okupazio nazionala planifikatu zuen, Pobreen Kanpaina deitzeko asmotan, apirilean [[Memphis]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Tennessee]], erail zutenean. Heriotzaren ondoren matxinadak izan ziren AEBetako hiri askotan. Hainbatek diote [[James Earl Ray]]&lt;nowiki/&gt;k, King hiltzeagatik kondenatutako gizona alegia, gobernuko agenteekin hitzartuta zuela ekintza, eta susmo horrek tiroketa ondorengo hamarkadetan iraun zuen.

Kingi [[Askatasunaren Domina Presidentziala]] eta [[Ameriketako Estatu Batuetako Kongresuko Urrezko Domina]]  eman zitzaizkion hilondoan. 1971tik aurrera, Martin Luther King Jr. eguna Estatu Batuetako opor bezala ezarri zen hiri eta Estatu askotan. Opor egunari maila federalean eman zion [[Ronald Reagan]] presidenteak 1986an, sinatutako legeriaren arabera. AEBetako ehunka kale izendatu zituzten haren ohoretan, eta Washingtongo konderri bat bere izenari eskaini zioten. 2011n, Washington DCko Zumardi Nazionalean Luther King Jr. Memorial eraiki zuten.

Azken urteotan aktibistak ahaleginak egin dituzte Martin Luther King Jr. Egunean Kingen ondare erradikaKing Sr.ek &quot;Michael&quot; ipintzea medikuaren akatsa zela adierazi zuen. [6]la berreskuratzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;The Movement for Black Lives Is Urging You to #ReclaimMLK This Weekend&quot;|argitaletxea=www.colorlines.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Bizitza ==

=== Gaztaroa ===
[[Fitxategi:Martin Luther King Jr NYWTS 5.jpg|thumb|Martin Luther eta Coretta Scott King, 1964an.]]
Michael King Jr. 1929ko urtarrilaren 15ean jaio zen, [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Georgia (AEB)|Georgia]]&lt;nowiki/&gt;n, Michael King Sr. apaizaren eta Alberta Kingen hiru seme-alabetatik bigarrena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles J.|abizena=Ogletree|urtea=2004|izenburua=All Deliberate Speed: Reflections on the First Half Century of Brown v. Board of Education|url=https://archive.org/details/alldeliberatespe00ogle|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Co|orrialdea=p. 138|orrialdeak=|ISBN=0-393-05897-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Birth &amp; Family&quot;|argitaletxea=The King Center. The Martin Luther King, Jr. Center for Nonviolent Social Change|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr&quot;. Biography|argitaletxea=A&amp;E Television Networks, LLC|orrialdea=p. 7|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen amak Michael izena ipini zion, eta bertaratutako medikuak jaiotza agirian horrela idatzi zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King Sr.ek &quot;Michael&quot; ipintzea medikuaren akatsa zela adierazi zuen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Mikkelson|urtea=2003|izenburua=&quot;Four Things About King&quot;|argitaletxea=Snopes. Snopes.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

King Sr.-ek bere nerabe urteetan gurasoen baserria utzi eta Atlanta hirira abiatu zen batxilergoa egitera.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; Ondoren Morehouse unibertsitatean matrikulatu zen, eta apaiz sartzeko ikasi zuen.&lt;ref name=&quot;:9&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Alice|abizena=Fleming|urtea=2008|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Dream of Hope|argitaletxea=Sterling|orrialdea=p. 9|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-4439-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Michael King Sr. eta Alberta elkarrekin 1920an hasi ondoren, 1926an ezkondu ziren.&lt;ref name=&quot;:10&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=|orrialdeak=pp. 158-159|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Albertaren gurasoen bi solairuko victoriar etxean bizi izan ziren seme-alabekin. Ezkondu eta gutxira, King Sr. Ebenezer Eliza [[Baptismo|Baptista]]&lt;nowiki/&gt;ren apaiz laguntzaile bilakatu zen, eta 1931an apaiz nagusi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 1934an, elizak King Sr. bidaia multinazional batera bidali zuen [[Italia]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Tunisia]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Egipto]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Israel]]&lt;nowiki/&gt;era eta, ondoren, [[Alemania]]&lt;nowiki/&gt;ra, Baptisten Munduko Aliantzaren (BWA) bilerarako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=DeNeen L.|abizena=Brown|urtea=2019|izenburua=&quot;The story of how Michael King Jr. became Martin Luther King Jr&quot;|argitaletxea=The Washington Post|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bidaia [[Martin Lutero]] [[protestantismo]]&lt;nowiki/&gt;aren erreformako buruaren [[Berlin]]&lt;nowiki/&gt;eko guneetara egindako bisitekin amaitu zen. Han zegoen bitartean, King Sr. [[nazismo]]&lt;nowiki/&gt;aren gorakadaren lekuko izan zen. Erreakzioan, BWA kongresuak honako ebazpena eman zuen: &quot;&quot;Kongresu honek, Jainkoaren Zeruko Aitaren legearen urraketa delako gaitzetsi egiten du, arrazazko etsaitasun guztiak, eta zapalkuntza edo bidegabeko diskriminazioa juduarekiko, koloreko jendearekiko, edo munduko edozein arrazarekiko.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nancy|abizena=Clanton|urtea=2020|izenburua=&quot;Why Martin Luther King Jr.'s father changed their names&quot;|argitaletxea=The Atlanta Journal-Constitution|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1934ko abuztuan itzuli zen etxera, eta urte horretan bertan Martin Luther King Sr. eta bere semea Martin Luther King Jr. bezala deitzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1992|izenburua=The papers of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 307–308|ISBN=978-0-520-07951-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1957an, Kingen 28 urte zituenean, jaiotza ziurtagiria aldatu egin zuen &quot;Martin Luther King Jr.&quot; irakurtzeko.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Haurtzaro garaian etxean,&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Kingek eta bere bi anai-arrebak [[Biblia]]&lt;nowiki/&gt;ko eskriturak ozenki irakurtzen zituzten, aitak esandako moduan. Afaldu ondoren [[amona]] Jenniek, Bibliako istorio biziak kontatzen zizkien bilobei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Kingen aitak aldian-aldian zartailuarekin jotzen zituen seme-alabak diziplinatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 8|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Zenbaitetan, King Sr.ek seme-alabei uzten zien zartailua elkarri jotzeko. Aitak geroago esan zuen, &quot;King haur bitxiena zen berari jotzen nionean. Hantxe egongo zen, malkoak [[Isuri (argipena)|isuri]]&lt;nowiki/&gt;ko zitzaizkion, baina ez zuen inoiz negarrik egingo.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 14|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

King, kale berean gertu zegoen denda bateko mutiko zuri batekin lagun egin zen.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; 1935eko irailean, mutikoek sei urte inguru zituztenean, eskolan hasi ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alan|abizena=Pierce|urtea=2004|izenburua=Assassination of Martin Luther King Jr|url=https://archive.org/details/assassinationofm0000pier|argitaletxea=Abdo Pub Co|orrialdea=p. 14|orrialdeak=|ISBN=978-1-59197-727-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek haur beltzentzako eskolara joan behar izan zuen, Young Street Eskola Elementalera, eta bere jolas laguna berriz ikasle zurientzako bakarrik zen ikastetxe batera.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Handik gutxira, mutiko zuriaren gurasoek Kingi debekatu egin zioten bere semearekin jolastea, &quot;gu zuriak gara, eta zu koloreduna zara&quot; esanez. Kingek gurasoei gertakaria kontatu zienean, solasaldi luzea izan zuten, Ameriketako esklabotza eta arrazakeriaren historiari buruz.&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; AEBetan beltzek jasan zuten gorrotoa, indarkeria eta zapalkuntza ezagutu zituenean, Kingek gerora adieraziko zuen &quot;pertsona zuri guztiei gorroto&quot; ziela.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Gurasoek esan zioten bere kristau-betebeharra denak maitatzea zela.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt;

Kingek bere aita segregazioaren eta [[Bereizkeria|bereizkeri]]&lt;nowiki/&gt;aren aurka zegoela ikusten zuen.&lt;ref name=&quot;:11&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=P. 15|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Behin, King Sr.eta semea polizia bat gelditu egin zituen, eta aitari &quot;mutil&quot; esanaz zuzendu zitzaion; King Sr.ek zakar erantzun zion esanaz King mutila zela, baina bera gizona.&lt;ref name=&quot;:11&quot; /&gt; Beste behin aitak [[Atlanta]] erdiguneko zapata denda batera eraman zuen, eta saltzaileak atzean eseri behar zutela esan zien.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 9|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitak uko egin zion, erantzunez: &quot;Edo erosiko dugu hemen eserita, eta ez dugu inongo [[oinetako]]&lt;nowiki/&gt;rik erosiko&quot;, King hartu eta dendatik irten aurretik.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Gero, Kingi esan zion, &quot;ez zait axola sistema honekin zenbat urte bizi behar ote dudan, baina ez dut inoiz onartuko.&quot;&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; 1936an, Kingen aitak ehunka [[afro-amerikar]] eraman zituen Atlantako udaletxeko eskubide zibilen aurkako martxa batera, boto eskubideen bereizkeriagatik protesta egitera.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Geroago Kingek nabarmendu zuen King Sr. &quot;benetako aita&quot; izan zela beretzat.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Bost urte zituenean Kingek himnoak memorizatu eta [[Abesti|abestu]] egiten zituen, eta Bibliako bertsoak buruz esan.&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Dharathula H.|abizena=Millender|urtea=1986|izenburua=Martin Luther King Jr.: Young Man with a Dream|url=https://archive.org/details/martinlutherking00mill_0|argitaletxea=Aladdin|orrialdea=|orrialdeak=pp. 45–46|ISBN=978-0-02-042010-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hurrengo urtean, amarekin [[Eliza (argipena)|eliza]]&lt;nowiki/&gt;ko ekitaldietara joaten hasi zen, himnoak abestuz amak [[piano]]&lt;nowiki/&gt;a jotzen zuen bitartean. Geroago, elizako abesbatzako kide bilakatu zen. Kingi opera gustatzen zitzaion, eta pianoa jotzen ikasi zuen.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Handitzen joan zen heinean, hitz askoren jabe egin zen, [[hiztegi]]&lt;nowiki/&gt;ak irakurtzen zituenean etengabe erabiltzen zuelako bertako lexikoa. 1939an, Kingek bere elizako abesbatzako kide bezala abestu zuen esklabo mozorroekin, soilik pertsona zurientzat zen Atlantako “''Haizearekin joana''” [[Film (zinema)|filma]]&lt;nowiki/&gt;ren estreinaldian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ira|abizena=Katznelson|urtea=2005|izenburua=When Affirmative Action was White: An Untold History of Racial Inequality in Twentieth-Century America|url=https://archive.org/details/whenaffirmativea00katz|argitaletxea=WW Norton &amp; Co|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=0-393-05213-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== Nerabezaroa ===
[[Fitxategi:Booker T. Washington High School in Atlanta.jpg|thumb|Kingek ikasi zuen beltzendako eraikitako institutuak, Booker T. Washington hezitzaile afro-amerikarraren izena hartu zuen.]]
Nerabezaroko urteetan, hasieran zurien aurkako erresumina sentitzen zuen, bere familiak eta ingurukoek hegoaldean bizitzearren maiz jasan behar izaten zuten segregazio eta “arraza umiliazioagatik&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=John|abizena=Blake|urtea=|izenburua=&quot;How MLK became an angry black man&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1942an, King, 13 urte zituenean, estazioan banatzen zen Atlanta Journal egunkariko zuzendari laguntzaile gazteena bilakatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1992|izenburua=The papers of Martin Luther King Jr|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=p. 82|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-07951-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Urte hartan, Kingek bederatzigarren maila gainditu zuen, eta Booker T. Washington Goi Eskolan matrikulatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 16|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Batxilergoko eskola bakarra zen afro-amerikar ikasleentzako. Kingen aitona Williamsek eta tokiko buruzagi [[Beltz (pertsona)|beltz]]&lt;nowiki/&gt;ak, Atlanta hiriko gobernuari eskatu ondoren sortua zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Bertan King ezagun egin zen publikoki hitz egiteko zuen gaitasunagatik. Eta ikastetxeko eztabaida taldeko kidea izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alice|abizena=Fleming|urtea=2008|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Dream of Hope|argitaletxea=Sterling|orrialdea=p. 8|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-4439-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hasierako ikasturtean, lehenengo saria irabazi zuen [[Georgia]] estatuko Dublinen, Beltzen Elks Klubak antolatutako oratoria lehiaketan. Bere hitzaldian adierazi zuenez, &quot;Amerika beltzak kateak daramatza oraindik. Beltzik onena gizon zuririk gaiztoarenaren menpe dago.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p.17|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Atlantako etxera itzultzen zihoala autobusean irakaslearekin, gidariak zutik joateko agindu zien, bidaiari zuriak eseri ahal izateko. Kingek hasiera baten uko egin zion, baina irakasleak esan zion legea hautsiko zuela, onartzen ez bazuen. Gerora Kingek esan zuen gertakari horretan, &quot;nire bizitzan inoiz izan dudan amorru handiena sentitu nuen.&quot;&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt;

Bigarren hezkuntzako ikasturtean, Morehouse Collegek, historikoki errespetatutako unibertsitate beltzak, iragarri zuen batxilergoko edozein ikasle onartuko zuela, sarrera azterketa gaindituz gero. Garai hartan, ikasle askok bigarren ikasketak utzi egin zituzten [[Bigarren Mundu Gerra]]&lt;nowiki/&gt;n sartzeko. Hori zela eta, Morehouse irrikaz zegoen ikasgelak betetzeko. 15 urte zituela, Kingek azterketa gainditu zuen, eta Collegean sartu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Morehouseko azkenaurreko udan, 1947an, 18 urteko Kingek apaiztegian sartzea aukeratu zuen. Elizak, &quot;[[gizarte]]&lt;nowiki/&gt;a zerbitzatzeko zuen nahiari erantzuteko&quot; modu onena eskaintzen zuela, ondorioztatu zuen. Kingen &quot;barruko gogoa&quot; garatzen hasi zen, eta bakea egin zuen Eliza Bataiatzailearekin. &quot;Ideien errespetuzko indarra, eta baita protesta soziala&quot; izango ziren sermoien gaiak, apaiz &quot;arrazionala&quot; izango zela uste zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002.|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1948an, King 19 urterekin graduatu zen Morehousen Batxilergoan [[soziologia]] arloan.

=== Teologia Crozer seminarioan ===
King Chesterreko ([[Pennsylvania]]) Crozer Theinary Seminarioan matrikulatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=p. 150|orrialdeak=|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitak bere [[hezkuntza]]rekin jarraitzea erabat babesten zuelako, akordioa lortu zuen J. Pius Barbourrekin, familiako laguna eta Calvaryko Baptisten elizako apaiza, berarekin lana egiteko. Beltzen eliza horretan [[Predikarien Ordena|predikari]] ezaguna izatera igaro zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lewis V.|abizena=Baldwin|urtea=1991|izenburua=There is a Balm in Gilead: The Cultural Roots of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/thereisbalmingil00bald|argitaletxea=Minneapolis: Fortress Publishing|orrialdea=p. 167|orrialdeak=|ISBN=0-8006-2457-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Behin Kingek beste ikasle bat gaitzetsi egin zuen garagardoa zuelako bere gelan, esanez afro-amerikar bezala ardura partekatua zutela &quot;Beltzen arrazako zama&quot; jasateko. Eta denbora batez, Walter Rauschenbuschen &quot;[[ebanjelio]] soziala&quot; interesatu zitzaion.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Hirugarren urtean berriz, King erromantikoki inplikatu zen kafetegian sukaldari bezala lan egiten zuen alemaniar etorkin baten alaba zuriarekin. Kingekin harremanak izan aurretik, irakasle batekin aritua zen neska. Kingek berarekin ezkontzea pentsatu zuen, baina adiskideak horren aurka aholkatu zioten, esanaz arraza-arteko ezkontza batek ezinikusia piztuko zuela bai beltz eta bai zuriengan. Eta horrek hegoaldeko eliza baten apaiz izateko aukerak kaltetuko ziola. Kingek malkoekin esan zion lagun bati ezin zuela amaren ezkontza mina jasan ahal izango, eta sei hilabete geroago hautsi egin zuen harremana. Utzi zuen emakumearen oroimenean, sentimendu iraunkorrak izaten jarraitzen zuen; eta lagun batek aipatu zuenez, &quot;Ez zen sekula errekuperatu&quot;.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; King 1951an graduatu zuen B.Div. lizentziaturarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=p. 150|orrialdeak=|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Doktoretza Boston unibertsitatean ===
Kingek [[Boston]] Unibertsitatean [[doktorego]]&lt;nowiki/&gt;ko ikasketak [[teologia]] sistematikoan hasi zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles A.|abizena=Radin|urtea=1991|izenburua=&quot;Panel Confirms Plagiarism by King at BU&quot;|argitaletxea=The Boston Globe|orrialdea=p. 1|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ikasketekin uztartuz, Twelfth Eliza [[Baptismo|Baptista]] historikoan ministro laguntzaile bezala lan egin zuen, William Hunter Hester apaizarekin. Aitaren lagun zaharra zen, eta Kingengan eragin handia izan zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lewis V.|abizena=Baldwin|urtea=2010|izenburua=he Voice of Conscience: The Church in the Mind of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/voiceofconscienc0000bald|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 42–44|ISBN=9780195380316|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bostonen, bere adineko apaiz adiskide talde txiki bat izan zuen, eta batzuetan gonbidatu joaten ziren besteen elizetara. Gazteek askotan topaketak antolatzen zituzten apartamentuetan, teologia, sermoi estiloak eta gizarte gaiak eztabaidatzeko.

1954an, 25 urte zituela, [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko ([[Alabama]]) Dexter Etorbideko Eliza [[Baptismo|Baptista]]&lt;nowiki/&gt;ko abade izendatu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Linda K.|abizena=Fuller|urtea=2004|izenburua=National Days, National Ways: Historical, Political, And Religious Celebrations around the World|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 314|orrialdeak=|ISBN=0-275-97270-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1955eko ekainaren 5ean doktorego titula jaso zuen unibertsitatean, gaiaren izenburua honakoa izanik: ''Paul Tillich and Henry Nelson Wiemanen Jainkoaren ikuskeraren alderaketa''.

=== Ezkontza eta familia ===
Boston Unibertsitatean ikasten ari zen bitartean, Atlantako Mary Powell lagun eta kontserbatorioko musika ikasleari deitu zion, galdetzen ea hegoaldeko neska politik ezagutzen zituen. Powellek Coretta Scott ikaskideari galdetu zion ea jainkotasuna ikasten ari zen hegoaldeko lagun batekin topo egiteko interesa ote zuen. Scotti ez zitzaion interesatzen hitzorduetako predikatzaileekin, baina azkenean Powellen deskribapenean oinarrituz telefonoa ematea baimendu zion. Lehenengo deian, Kingek esan zion Scotti: &quot;Napoleon bezala nago Waterloon, zure xarmaren aurrean&quot;, eta erantzun zion &quot;Baina ezagutu ere ez nauzu egiten&quot;. Lehen hitzorduan atera ziren, eta bigarrenaren ondoren, Kingek jakin zuen Scottek bere emaztearengan bilatzen zituen kalitateak zituela. Antioko institutuan aktibista izana zen.

King eta Coretta Scott 1953ko ekainaren 18an ezkondu ziren, bere jaioterriko gurasoen etxean Heibergerren, Alabaman.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2006|izenburua=&quot;Coretta Scott King&quot;|argitaletxea=The Daily Telegraph|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Lau seme-alaben gurasoak izan ziren: Yolanda (1955-2007), Martin Luther King III (1957.-), Dexter Scott(1961.-) eta Bernice (1963.-. Ezkondu ondoren, Kingek mugatu egin zuen Corettaren eginkizuna eskubide zibilen mugimenduan, etxekoandre eta ama izateko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=Civil Rights History from the Ground Up: Local Struggles, a National Movement|url=https://archive.org/details/civilrightshisto0000unse|argitaletxea=University of Georgia Press|orrialdea=p. 410|orrialdeak=|ISBN=9780820338651|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Montgomeryko autobusari boikota, 1955 ==
[[Fitxategi:Rosaparks.jpg|thumb|Rosa Park, Kingekin 1955ean.]]
1955eko martxoan, Claudette Colvinek, [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko hamabost urteko [[ikasle]] beltzak, autobusean gizon zuri bati jarlekua uzteari uko egin zion Jim Crow legeak urratuz. Estatu Batuetako hegoaldeko lege hauek, arrazen segregazioa inposatzen zuten. King, kasua aztertu zuen [[Birmingham (Alabama)|Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;go afroamerikar komunitateko batzordean zegoen. E. D. Nixon eta Clifford Durr aktibisten defendatzaileen abokatuek ezer ez egitea erabaki zuten eta beste kasuren baten zain egon, hor adin txikikoa zegoelako inplikatuta.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 103|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bederatzi hilabete geroago, 1955eko abenduaren 1ean, antzeko gertakari bat izan zen [[Rosa Parks]] atxilotu zutenean, hiriko autobus baten bere eserlekua uzteari uko egiteagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2003|izenburua=&quot;December 1, 1955: Rosa Parks arrested&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bi gertakariek Montgomeryko autobusei [[boikot]]&lt;nowiki/&gt;a ekarri zioten. Nixonek eskatu eta planifikatu egin zuen, eta ondoren King izan zen buru.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Walsh|urtea=2003|izenburua=The Montgomery Bus Boycott|argitaletxea=Gareth Stevens|orrialdea=p. 24|orrialdeak=|ISBN=083685375X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Boikotak 385 egunez iraun zuen, eta egoera hain gogorra bihurtu zen, non Kingen etxea bonbardatu egin zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=McMahon|urtea=2004|izenburua=Ethical Leadership Through Transforming Justice|url=https://archive.org/details/ethicalleadershi0000mcma|argitaletxea=University Press of America|orrialdea=p. 25|orrialdeak=|ISBN=0-7618-2908-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King atxilotua izan zen kanpaina honetan, eta Estatu Batuetako Browder v. Gayle Auzitegiak emandako erabaki batekin, Montgomery autobus publiko guztietan arraza-segregazioa amaitu egin zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Thomas F.|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Autobusen boikotean Kingek izandako rolak figura nazionala bilakatu zuen, eta [[Eskubide Zibilen Mugimendua|eskubide zibilen mugimendu]]&lt;nowiki/&gt;ko bozeramailerik ezagunena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 52|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentzia ==
1957an, Kingek, [[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k, Fred Shuttlesworthek, Joseph Loweryk eta eskubide zibilen aldeko beste ekintzaile batzuk Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentzia (SCLC) sortu zuten. Taldea eratzeko oinarria eliza beltzen autoritate [[moral]]&lt;nowiki/&gt;az baliatzea zen, [[Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimendua (1955-1968)|eskubide zibile]]&lt;nowiki/&gt;n erreformaren zerbitzura indarkeriarik gabeko protestak egiten antolatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stanley David|abizena=Levison|urtea=2017|izenburua=The Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=Research and Education Institute. University, © Stanford; Stanford; California 94305|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Taldea, Kingekin laster adiskidetu zen Billy Graham ebanjelistaren [[Gurutzadak|gurutzade]]&lt;nowiki/&gt;tan inspiratu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven P.|abizena=Miller|urtea=2009|izenburua=Billy Graham and the Rise of the Republican South|url=https://archive.org/details/billygrahamriseo0000mill|argitaletxea=Philadelphia: University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 92|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-4151-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King SCLCko buru izan zen erail zuten arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manning, Leith|abizena=Marable, Mullings|urtea=2000|izenburua=Let Nobody Turn Us Around: Voices of Resistance, Reform, and Renewal: an African American Anthology|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 391–2|ISBN=0-8476-8346-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; SCLCeko 1957ko Askatasunerako Otoitz Erromesaldia izan zen Kingek publiko nazionalari hitza zuzendutako lehenengo aldia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Prayer Pilgrimage for Freedom&quot;|argitaletxea=Civil Rights Digital Library|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1959an, Kingek ''Gizonaren neurria'' izeneko liburu laburra argitaratu zuen, bere bi sermoiekin &quot;''Zer da gizona''?&quot; eta &quot;''Bizitza osatu baten dimentsioak''&quot;. Sermoiek gizakiak Jainkoaren maitasuna behar zuela defendatzen zuten, mendebaldeko zibilizazioaren [[arrazakeria]] kritikatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=&quot;Measure of a Man, The&quot;. Martin Luther King, Jr., Encyclopedia|argitaletxea=The Martin Luther King, Jr., Research and Education Institute, Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1962an, Kingek eta [[Mahatma Gandhi|Gandhi]] Sozietateak izkribu bat eman zioten [[John Fitzgerald Kennedy]] presidenteari [[Abraham Lincoln]]&lt;nowiki/&gt;en urratsak jarraitzeko eskatuz, eta eskubide zibilen aldeko kolpe bat emateko, bigarren emantzipazio mota bezala. Presidenteak ez zuen agindua gauzatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr. and the Global Freedom Struggle: Gandhi Society for Human Rights&quot;|argitaletxea=Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Robert Kennedy|Robert F. Kennedy]] fiskal nagusiaren agindu baten barnean, [[FBI]]&lt;nowiki/&gt;k 1963. urteko udazkenean Kingen telefonoa kontrolatzen hasi zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Athan G., Tony G., Richard Gid, Susan|abizena=Theoharis, Poveda, Powers, Rosenfeld|urtea=1999|izenburua=The FBI: A Comprehensive Reference Guide|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 148|orrialdeak=|ISBN=0-89774-991-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kennedy kezkatuta agertu zen salaketa publikoak egon zirenean SCLCn komunistak zeudela salatuz, eta beldur zen horiek administrazioaren eskubide zibilen ekimenak deuseztatuko egingo zutelako. Fiskalak King ohartarazi zuen, elkarte horiekin eteteko, eta geroago behartuta sentitu zen FBIk King eta SCLCko buruzagiak kontrolatzea baimentzen zituen zuzentarau idatziak bidaltzera.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Burton|abizena=Herst|urtea=2007|izenburua=Bobby and J. Edgar: The Historic Face-off Between the Kennedys and J. Edgar Hoover that Transformed America|url=https://archive.org/details/bobbyjedgarhisto00hers|argitaletxea=Carroll &amp; Graf|orrialdea=|orrialdeak=pp. 372-374|ISBN=978-0-7867-1982-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; FBIko zuzendaria, [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]], eskubide zibilen mugimenduaren beldur zen, eta komunisten infiltrazioaren salaketak ikertu zituen.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

Kingek martxak antolatu eta zuzendu zituen, beltzen boto eskubidea, desegregazioa, lan eskubideak eta oinarrizko eskubide zibilen aldekoak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Jackson|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek eta SCLCk kristau ezkertiarren printzipioak praktikan jarri zituzten, eta indarkeriarik gabeko protestaren taktikak aplikatu arrakastaz, protestarako metodoa eta protestak egiteko lekuak aukeratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Susan M.|abizena=Glisson|urtea=2006|izenburua=The Human Tradition in the Civil Rights Movement|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 190|orrialdeak=|ISBN=0-7425-4409-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, beste agintari beltz batzuek kritikatu egin zuten [[eskubide]] zibilen mugimenduan parte hartzen zuelako, esaterako [[Malcolm X]] militante beltz eta [[Islam]]&lt;nowiki/&gt;eko Nazio elkarteko partaide zenak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Bobbitt|urtea=2007|izenburua=The Rhetoric of Redemption: Kenneth Burke's Redemption Drama and Martin Luther King Jr.'s &quot;I Have a Dream&quot; Speech|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-7425-2928-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eta baita, Ella Bakerrek, King mugimenduaren oinarriekin harremana galdu zuen pertsona mediatiko eta karismatikoa kontsideratzen zuelako,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael Eric, David L.|abizena=Dyson, Jagerman|urtea=2000).|izenburua=I May Not Get There with You: The True Martin Luther King, Jr|argitaletxea=Simon and Schuster|orrialdea=|orrialdeak=pp. 297–299|ISBN=978-0-684-86776-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Nelson Rockefeller bezalako elite mailako pertsonaiengatik gertuago zegoela gaineratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kevin M.|abizena=Burke|urtea=2020|izenburua=&quot;A Close Alliance Between MLK and Nelson Rockefeller Revealed&quot;|argitaletxea=The Root|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Albany Mugimendua, 1961 ===
Albany Mugimendua 1961. urteko [[Albany]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Georgia]]&lt;nowiki/&gt;n, sortu zen arraza-segregazioaren aurkako koalizioa izan zen. Abenduan King eta SCLC koaliziora bildu ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Albany, GA Movement&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Mugimenduak milaka herritar mobilizatu zituen hiri barruko segregazioari aurre egiteko, indarkeriarik gabeko eraso zabal baten alde arlo guztietan, eta nazio osoaren arreta bereganatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jay M.|abizena=Shafritz|urtea=1998|izenburua=International Encyclopedia of Public Policy and Administration|argitaletxea=Westview Press|orrialdea=p. 1242|orrialdeak=|ISBN=0-8133-9974-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King 1961eko abenduan lehen aldiz bisitan joan zenean, &quot;egun bat egon eta etxera itzultzeko asmoa zuen, aholkuak eman ondoren&quot;.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther|abizena=King|urtea=2001|izenburua=The Autobiography of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Hatchette Digital|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hurrengo egunean manifestari baketsuen atxiloketa masiboan harrapatu zuten, eta fidantza ezetsi zuen hiriak kontzesioak egin arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1990|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-064691-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen arabera, &quot;akordioa desohoretu eta urratu egin zen” bera hiritik alde ondoren.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

King 1962ko uztailean itzuli zen, eta berrogeita bost egun [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;an ala 178 dolarreko isuna eman zioten aukeran (2019an 1.500 $ baliokidea). Kartzela hartu zuen. Sententzia eman eta hiru egunera, Laurie Pritchett polizia-buruak era diskretuan Kingen isuna ordaindu, eta askatzea agindu zuen. &quot;Ikusita genuen bazkariko mahaiko aulkitxoetatik  bidaltzen zituztela ... elizetatik bota ... eta kartzelan sartu ... Baina lehen aldia zen, kartzelatik atera gintuzten lekuko izan ginela.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1990|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King Jr|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-064691-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Geroago King Egoitzak onartu zuen Billy Graham apaiz ebanjelista zuria izan zela espetxetik atera zuena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=King Center:Billy Graham|argitaletxea=Wayback Machine.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Ia urtebetez aktibismo lan asko egin zuen, emaitza ukigarri gutxirekin, eta mugimendua okertzen hasi zen. Kingek manifestazio guztiak etetea eskatu zuen, eta &quot;Penitentzia Eguna&quot; egitea indarkeriarik eza sustatzeko eta oinarri morala goian mantentzeko. Komunitate beltzaren barruan zeuden desadostasunak, eta tokiko gobernuek emandako erantzun apalak, ahaleginak deuseztatu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Susan M|abizena=Glisson|urtea=2006|izenburua=The Human Tradition in the Civil Rights Movement|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 190-193|ISBN=0-7425-4409-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Albanyko ekimenak Kingentzako eta eskubide zibilen mugimendu nazionalarentzako funtsezko ikasgaia izan zen taktikak garatzerakoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=Albany, GA Movement&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, komunikabide nazionalek kritika handiak egin zioten Kingi, porrotean izandako eginkizunagatik. Eta SCLCren emaitza falta horrek, erakundearen eta SNCC erradikalagoaren arteko tartea handitu egin zuen. Albanyren ondoren, Kingek zirkunstantziak kontrolatu ahal izateko SCLCrako konpromisoak aukeratu nahi zituen, aurretik zeuden egoeretan sartu beharrean.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt;[[Fitxategi:MLK mugshot birmingham.jpg|thumb|King 1963an atxilotu egin zuten, Birminghameko arraza-segregazioaren aurka protestatzeagatik.]]

=== Birminghameko kanpaina, 1963 ===
1963ko apirilean, SCLCk arraza-segregazioaren eta injustizia ekonomikoaren aurkako kanpaina hasi zuen [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;en, Alabaman. Kanpainak indarkeriarik gabeko baina kontrako taktikak nahita erabili zituen, Wyatt Tee Walker apaizak garatuta neurri batean. Beltzek Birminghamen, SCLCrekin antolatuta, espazio publikoak okupatu zituzten martxekin eta lurrean jesarriz, bidegabe jotzen zituzten legeak urratuz&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Garrow|urtea=1989|izenburua=Bearing the Cross: Martin Luther King Jr. and the Southern Christian Leadership Conference|argitaletxea=Pulitzer Prize|orrialdea=p. 246|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-056692-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingen asmoa atxiloketa masiboak eragitea zen eta &quot;krisialdiz jositako egoera bat sortuz ezinbestean negoziaziorako ateak ireki&quot;. Kanpainako lehen boluntarioek ez zuten hiria itxi edo komunikabideen arreta erakartzea lortu. King zalantzakor baten kezken gainetik, SCLC estratega James Bevelek kanpainaren norabidea aldatu zuen, haurrei eta gazteei manifestazioetan parte hartzeko deia eginez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Diane|abizena=McWhorter|urtea=2001|izenburua=&quot;Two Mayors and a King&quot;. Carry Me Home: Birmingham, Alabama: The Climactic Battle of the Civil Rights Revolution|url=https://archive.org/details/carrymehomebirmi00mcwh|argitaletxea=Simon and Schuster|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-7432-2648-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Newsweekek estrategia honi Haurren Gurutzada deitu zion.&lt;ref name=&quot;:14&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=David Edwin et all|abizena=Harrell, et all|urtea=2995|izenburua=Unto a Good Land: A History of the American People, Volume 2|argitaletxea=Wm B Eerdmans Publishing|orrialdea=p. 1055|orrialdeak=|ISBN=0-8028-2945-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1963|izenburua=&quot;Birmingham USA: Look at Them Run&quot;|argitaletxea=Newsweek|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Protesten garaian, Birminghameko Polizia Sailak, presiopeko urak eta polizia txakurrak erabili zituzten manifestarien aurka, haurrak barne. Poliziaren erantzuna telebista nazionaleko albistegietan emititu zen, eta [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;ko arreta bereganatu zuen, amerikar zuri asko hunkituz eta mugimenduaren atzean amerikar beltzak sendotuz.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Manifestari guztiak ez ziren baketsuak izan, SCLCren asmo sutsuak gorabehera. Zenbait kasutan, auzotarrek poliziari eraso egin zioten, indarrez erantzun baitzuten. King eta SCLC kritikatu zituzten haurrak onartzeagatik min hartzeko lekuetan. Baina kanpaina arrakastatsua izan zen: Polizia buruak postua galdu zuen, &quot;Jim Crow&quot; ikurrak jaitsi ziren eta leku publikoak beltzentzako irekiagoak izan ziren. Kingen ospea izugarri hobetu zen.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Photograph of White House Meeting with Civil Rights Leaders. June 22, 1963 - NARA - 194190 (no border).tif|thumb|[[Lyndon Baines Johnson|Lyndon B. Johnson]] eta [[Robert F. Kennedy]] eskubide zibilen buruzagiekin, 1963ko ekainaren 22an. ]]
King kanpaina hasieran atxilotu eta espetxeratu egin zuten. Bere 13garren atxiloketa,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1963|izenburua=&quot;Integration: Connor and King&quot;|argitaletxea=Newsweek|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; jasan zituen 29tik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Coretta Scott|abizena=King|urtea=2012|izenburua=&quot;The Meaning of The King Holiday&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ziegatik,  ''Birminghameko kartzelatik eskutitza'' ospetsua bidali zuen, mugimenduak aldaketa sozialak lortzeko bide legalak jarraitzeko deia eginaz. Arrazakeriaren krisia premia handiegia zela argudiatu zuen Kingek, eta orduko sistema larregi errotuta zegoela: &quot;Esperientzia mingarriaren bidez badakigu zapaltzaileak askatasuna ez duela inoiz borondatez ematen; zapalduek eskatu behar dutela.&quot;&lt;ref name=&quot;:15&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr|abizena=King|urtea=2012|izenburua=&quot;Letter from Birmingham Jail&quot;|argitaletxea=The Martin Luther King Jr. Research and Education Institute. King began writing the letter on newspaper margins and continued on bits of paper brought by friends|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Azpimarratu zuen Boston Tea Party, estatubatuar kolonietan matxinatutako ekintza ospetsua, legez kanpoko desobedientzia zibila izan zela, eta alderantziz, &quot;[[Adolf Hitler]]&lt;nowiki/&gt;rek Alemanian egin zuen guztia ‘legala’ zela.&quot;&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt; Walter Reutherek, Estatu Batuetako Auto Langileen presidenteak, 160.000 dolarreko diru-laguntza zuzendu zien Kingi eta bere protesta-kideei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua=&quot;The Great Society: A New History with Amity Shlaes&quot;|argitaletxea=Hoover Institution|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== St. Augustine, Florida, 1964 ===
1964ko martxoan, Kingek eta SCLCek Robert Haylingen mugimendu eztabaidagarriarekin bat egin zuten [[St. Augustine (Florida)|St. Augustin]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Florida]]&lt;nowiki/&gt;n. Haylingen taldea NAACPn afiliatuta zegoen, baina bortizkeriarik gabeko taktikekin batera autodefentsa armatuaren alde egin zuenean, erakundetik bota egin zuten. Hala ere, SCLC bakezaleak onartu  egin zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1987|izenburua=Augustine.com – &quot;Black History: Dr. Robert B. Hayling&quot;; David J. Garrow, Bearing the Cross: Martin Luther King Jr. and the Southern Christian Leadership Conference|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=|orrialdeak=pp. 316–318|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek eta SCLCk iparraldeko aktibista zuriak Saint Augustinera eramateko lan egin zuten, besteak beste, [[errabino]]&lt;nowiki/&gt;en ordezkaritza bat eta [[Massachusetts|Massachuse]]&lt;nowiki/&gt;ttseko gobernadorearen 72 urteko ama. Guztiak atxilotuak izan ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;We Shall Overcome—Lincolnville Historic District&quot;|argitaletxea=nps.gov.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Maxine D., Kevin M.|abizena=Jones, McCarthy|urtea=1993|izenburua=African Americans in Florida: An Illustrated History|argitaletxea=Pineapple Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 113–5|ISBN=1-56164-031-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ekainean zehar, mugimenduak gauero egiten zituen martxak hirian barrena, &quot;askotan K.K.Klanen kontrako manifestazioei aurre eginez, komunikabide nazionalen arreta piztu zuen indarkeria suspertuz&quot;. Ehunka pertsona atxilotu eta espetxeratu zituzten. Mugimendu hori ematen zen bitartean, 1964ko Eskubide Zibilen Legea onartu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=&quot;St. Augustine, Florida&quot;. Martin Luther King, Jr., Encyclopedia. The Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=Research and Education Institute, Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Selma, Alabama, 1964 ===
1964ko abenduan, Kingek eta SCLCek Ikasleen Indarkeriarik gabeko Koordinazio Batzordearekin (SNCC) batu ziren [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. Aurretik SNCC hautesleen erregistroan lanean aritu zen hilabete batzuetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alex|abizena=Haley|urtea=1965|izenburua=&quot;Martin Luther King&quot;|argitaletxea=Interview. Playboy|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tokiko epaile batek agindua eman zuen, SNCC, SCLC, DCVL edo 41 eskubide zibilen izen bereko afiliatuen hiru pertsona edo gehiago biltzea galarazten zuena. Agindu honek eskubide zibilen jarduera behin-behinean geldiarazi zuen, Kingek 1965eko urtarrilean Brown [[Eliza (argipena)|Eliza]]&lt;nowiki/&gt;n aginduari aurre eginaz hitz egin zuen arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;The Selma Injunction&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Montgomeryn, Alabaman, 1965eko martxoan estatuko polizien eta beste pertsona batzuen indarkeria manifestari baketsuen aurka, publizitate handia sortu zuen Alabamako [[arrazakeria]] nazio mailan ikusgai jarriz.

=== New York Hiria, 1964 ===
1964ko otsailean Kingek Eskola Berriako inaugurazio ekitaldian &quot;''Amerikarren arraza krisia''&quot; izeneko hitzaldia eman zuen, aurkezpen sortaren hasieran. Bere diskurtsoaren audio grabaziorik ez zen ezagutzen, baina 2013ko abuztuan, ia 50 urte geroago, Eskolak 15 minutuko audiotape bat aurkitu zuen hitzaldi osteko galdera eta erantzun saiorena. Ohar horietan, Kingek [[Jawaharlal Nehru]]&lt;nowiki/&gt;rekin zuela gutxi izandako elkarrizketa bat aipatu zuen. Bertan Ameriketako afroamerikar askoren egoera tristeak [[India]]&lt;nowiki/&gt;ko ukiezinak zituztenarekin alderatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Mona|abizena=El Naggar|urtea=2013|izenburua=&quot;Found After Decades, a Forgotten Tape of King 'Thinking on His Feet'&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King - March on Washington colorized photo.jpg|thumb|King bere hitzaldirik ospetsuena &quot;''[[Amets bat dut]]''&quot; ematen, Lincoln Memorialaren aurrean, Washingtonen 1963an egin zen Lanpostuen eta Askatasunaren martxan.]]

== Washingtongo martxa, 1963 ==
King, SCLCko ordezkari bezala, &quot;''Sei Handiak''&quot; [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en erakundeetako liderren artean zegoen, Enplegu eta Askatasunerako Washingtoneko martxaren antolaketan, 1963ko abuztuaren 28an burutu zena. Sei Handiak-en zeuden beste kideak honakoak ziren: Roy Wilkins ''Kolorezko Pertsonen Aurrerapenerako Elkarte Nazionalekoa''; Whitney Young, ''Hirien Liga Nazionalekoa''; A. Philip Randolph, ''Lo Egiteko Maletategien kofradiakoa''; John Lewis, ''SNCCkoa''; eta James L. Farmer Jr., ''Arrazen Berdintasuneko Kongresukoa''.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Henry Louis, Anthony|abizena=Gates, Appiah|urtea=1999|izenburua=Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience|url=https://archive.org/details/africanaencyclop00appi|argitaletxea=Basic Civitas Books|orrialdea=p. 1251|orrialdeak=|ISBN=0-465-00071-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bayard Rustinen homosexualitate irekiak, sozialismo demokratikoaren alde egiteak, eta AEBetako Alderdi Komunistarekin izan zituen lotura ohiek zirela eta, hainbat buruzagi zuri eta afro-amerikarrek Kingi eskatu zioten Rustinengandik urruntzea,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Raymond|abizena=Arsenault|urtea=2006|izenburua=Freedom Riders: 1961 and the Struggle for Racial Justice|url=https://archive.org/details/freedomriders1960000arse|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 62|orrialdeak=|ISBN=0-19-513674-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta onartu egin zuen.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Hala ere, lankidetzan aritu zen 1963ko Washingtoneko martxan, eta Rustin izan zen antolatzaile logistiko eta estrategiko nagusia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=De Leon|urtea=1994|izenburua=Leaders from the 1960s: A biographical sourcebook of American activism|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=|orrialdeak=pp. 138–143|ISBN=0-313-27414-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sean Dennis|abizena=Cashman|urtea=1991|izenburua=African-Americans and the Quest for Civil Rights, 1900–1990|url=https://archive.org/details/africanamericans00cash|argitaletxea=NYU Press|orrialdea=p. 162|orrialdeak=|ISBN=0-8147-1441-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingentzat, polemika sortu zuen beste gertakizun bat ere egon zen, [[John Fitzgerald Kennedy|John F. Kennedy]] Estatu Batuetako presidenteak martxaren [[Ikuspegi komunikatibo|ikuspegi]]&lt;nowiki/&gt;a aldatzeko eskatu zuenean, Rustin izan zelako onartu zuen pertsonaia nagusietako bat.&lt;ref name=&quot;:16&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Arthur M.|abizena=Schlesinger Jr.|urtea=1978|izenburua=Robert Kennedy and His Times|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 350-351|ISBN=0345283449|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manning|abizena=Marable|urtea=1991|izenburua=Race, Reform, and Rebellion: The Second Reconstruction in Black America, 1945–1990|url=https://archive.org/details/racereformrebell0000mara|argitaletxea=Univ. Press of Mississippi|orrialdea=p. 74|orrialdeak=|ISBN=0-87805-493-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kennedyk hasieratik egin zuen martxaren aurka, kezkatuta baitzegoen eskubide zibilen legedia onartzearen unean kontrako eragina izan al zuelako. Hala ere, antolatzaileek [[irmo]] agertu ziren martxa egin egingo zelakoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jonathan, Zachary|abizena=Rosenberg, Karabell|urtea=2003|izenburua=Kennedy, Johnson, and the Quest for Justice: The Civil Rights Tapes|url=https://archive.org/details/kennedyjohnsonth00rose|argitaletxea=WW Norton &amp; Co|orrialdea=p. 130|orrialdeak=|ISBN=0-393-05122-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Antolakuntzak aurrera egin ahala, Kennedytarrek alde lan egitea erabaki zuten, garrantzitsua zelako arrakasta lortuko zuela ziurtatzea. Bestalde, Kennedy presidentea kezkatuta zegoen bertaratutakoak 100.000 baino gutxiago izan zitezkeelako. Hori saihestu asmoz, laguntza eskatu zien beste eliza batzuetako buru nagusiei eta Walter Reutheri, Automobilgintzako langileen presidentea, manifestariak mobilizatzen laguntzeko.&lt;ref name=&quot;:16&quot; /&gt;
[[Fitxategi:The March (1964 film).webm|thumb|''Martxa'', Estatu Batuetako Informazio Agentziak ekoiztutako dokumentala. ]]
Martxa, jatorriz, AEBetako hegoaldeko beltzen egoera larria dramatizatzeko gertakari bezala pentsatua zegoen, eta baita antolatzaileen kezkak eta kexak era zuzenean jartzeko nazioaren boterearen hiriburuko egoitzaren aurrean. Antolatzaileek gobernu federala salatu nahi izan zuten, eskubide zibilen eta langileen eta beltzen segurtasun fisikoa ez bermatzeagatik. Taldeak presidentetzaren presioa eta eragina bereganatu zuen, eta gertaerak azkenean, tonu askoz ere bigunagoa hartu zuen.&lt;ref name=&quot;:17&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Grace Lee|abizena=Boggs|urtea=1998|izenburua=Living for Change: An Autobiography|argitaletxea=U of Minnesota Press|orrialdea=p. 127|orrialdeak=|ISBN=0-8166-2955-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ondorioz, eskubide zibilen aldeko ekintzaile batzuk arrazakeriaren martxa zehaztugabe bat zela zioten; [[Malcolm X]]&lt;nowiki/&gt;k berriz &quot;Washingtongo Fartsa&quot; deitu zuen, eta [[Islam]]&lt;nowiki/&gt;aren Nazioak debekatu egin zien bere kideei martxara joatea.&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul|abizena=Aron|urtea=2005|izenburua=Mysteries in History: From Prehistory to the Present|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=|orrialdeak=pp. 398–399|ISBN=1-85109-899-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Eskakizun zehatzak egin zituen martxak: ikastetxe publikoetan arraza segregazioa amaitzea; eskubide zibilen inguruko legeria esanguratsua garatzea, enpleguan arraza diskriminazioa debekatzen zuen legea barne; eskubide zibiletako langileak babestea poliziaren basakeriaren aurka; langile guztientzako 2 $ko gutxieneko soldata (17 $ baliokidea 2019an); eta [[Washington D.C.|Washington D.C]].-ko autogobernua, orduan kongresu batzordeak gobernatzen zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carl, Rowena|abizena=Singleton, Wildin|urtea=1999|izenburua=The Sixties in America|url=https://archive.org/details/sixtiesinamerica02sing|argitaletxea=Salem Press|orrialdea=p. 454|orrialdeak=|ISBN=0-89356-982-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Scott H.|abizena=Bennett|urtea=2003|izenburua=Radical Pacifism: The War Resisters League and Gandhian Nonviolence in America, 1915–1963|argitaletxea=Syracuse University Press|orrialdea=p. 225|orrialdeak=|ISBN=0-8156-3003-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Danny|abizena=Davis|urtea=2007|izenburua=&quot;Celebrating the Birthday and Public Holiday for Martin Luther King, Jr&quot;|argitaletxea=Congressional Record. Library of Congress|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tentsioak izan arren, martxa erabateko arrakasta izan zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Roger S., William B., Christopher, Ronald M.|abizena=Powers, Vogele, Kruegler, McCarthy|urtea=1997|izenburua=Protest, power, and change: an encyclopedia of nonviolent action from ACT-UP to Women's Suffrage|argitaletxea=Taylor &amp; Francis|orrialdea=p. 313|orrialdeak=|ISBN=0-8153-0913-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Etnia desberdinetako milioi laurden pertsona baino gehiagok hartu zuten parte ekitaldian, [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;aren urratsetatik Mall Nazionaleraino, igerileku inguruan. Garai hartan, Washington D.C.ren historiako protesta topaketarik handiena izan zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;

'''''[[Amets bat dut]]'' hitzaldia'''

Kingek 17 minutuko hitzaldia eman zuen, gerora &quot;''Amets bat dut''” (''I Have a Dream'') izenarekin ezagutu zena. Diskurtsoko pasarte ospetsuenean (bertan prestatutako testutik atera egin zen, ziurrenik [[Mahalia Jackson]]&lt;nowiki/&gt;ek bere atzetik &quot;Konta iezaiezu ametsa!&quot; oihu egin ziolako),&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gary|abizena=Younge|urtea=2003|izenburua=&quot;I have a dream&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Drew|abizena=Hansen|urtea=2005|izenburua=The Dream: Martin Luther King Jr. and the Speech that Inspired a Nation|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 98|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-008477-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King honela aritu zen:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther, Coretta Scott|abizena=King, King,|urtea=2008|izenburua=The Words of Martin Luther King Jr.: Second Edition|argitaletxea=Newmarket Press|orrialdea=p. 95|orrialdeak=|ISBN=978-1-55704-815-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:March on Washington edit.jpg|thumb|ezkerrera|150px|Washingtoneko 1963ko abuztuaren 28ko martxaren ikuspegi bat.]]

{{esaera2|
Adiskideok, gaur diotsuet, gaurko eta biharko zailtasunak eta frustrazioak gorabehera,
oraindik amets bat dudala. Amerikar ametsean sakon errotutako ametsa da.
Egunen batean, nazio hau altxatu eta bere kredoaren benetako zentzuaren arabera
biziko dela amesten dut: «gizon guztiak berdin sortu zirela baiesten dugu ziurtasun
osoz». Amesten dut, egunen batean, Georgiako muino gorrixketan, esklabo
zaharren seme-alabak eta esklabo trafikatzaileenak elkarrekin eseri ahal izango
direla anaitasunaren mahaiaren inguruan. Amesten dut, egunen batean, Mississippiko
estatua bera ere, injustiziaren bero-sapak itotako estatua izanik ere,
askatasunaren eta justiziaren oasi bihurtuko dela. Amesten dut, egunen batean, nire
lau seme-alabak biziko direla nazio batean non ez dituzten epaituko azalaren
koloreagatik, haien nortasunagatik baizik.

Amets bat dut, gaur!

Amesten dut, egunen batean, han Alabaman —arrazista suminduak dauden hartan,
gobernariaren ezpainetatik eragozteko eta deuseztatzeko hitzak sortzen diren
hartan—, egunen batean, hantxe bertan, Alabaman, mutiko eta neskato beltzek
eskua eman ahal izango dietela mutiko eta neskato zuriei, neba-arreba gisa.

Amets bat dut, gaur!

Gaur amesten dut, egunen batean, «bailara guztiak goratuko direla, muino eta
mendi guztiak berdindu egingo direla. Lautu egingo dira toki aldapatsuak eta
zuzendu bide bihurriak; eta, orduan, Jainkoaren aintza azalduko da eta gizateria
guztia lekuko izango da.|&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Fernando|abizena=Martínez Rueda||izena2=Mikel|abizena2=Aizpuru Murua|izenburua=Gaur egungo munduaren historia, 1945-2009|argitaletxea=Udako Euskal Unibertsitatea|data=2011|url=http://www.buruxkak.eus/liburua/gaur-egungo-munduaren-historia-1945-2009/1915|isbn=9788484383345}}&lt;/ref&gt;. Testu osoa irakurtzeko [https://wikisource.org/wiki/Amets_bat_dut Wikisourcen duzu eskuragarri]}}
&quot;''Amets bat dut''&quot; amerikar oratoriaren historiako diskurtso onenetarikoa dela esan daiteke.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lucinda|abizena=Moore|urtea=2003|izenburua=&quot;Dream Assignment&quot;|argitaletxea=Smithsonian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Martxak, eta bereziki Kingek egindako hitzaldiak, eskubide zibilak Estatu Batuetako erreformen agendaren goialdean jartzen lagundu zuten, eta 1964. urteko [[Eskubide zibil eta politikoak|Eskubide Zibil]]&lt;nowiki/&gt;en Legea onartzea erraztu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James T.|abizena=Patterson|urtea=1996|izenburua=Grand Expectations: The United States, 1945–1974|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 482–85, 542–46|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sitkoff|abizena=Harvard|urtea=2008|izenburua=The Struggle for Black Equality|argitaletxea=Hill and Wang|orrialdea=|orrialdeak=pp. 152–53|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hitzaldiaren jatorrizko idatzizko kopia, Kingek gainean idatzitako oharrak barne, 1984an jakin zen George Raveling Iowa Unibertsitateko saskibaloiko lehen entrenatzaile afro-amerikarraren esku zegoela. 1963. urtean, Raveling, 26 urte zituenean, podiumetik gertu zegoen zutik, eta hitzaldia bukatu ala, adoretsu galdetu zion Kingi ea hitzaldiaren kopia har zezakeen. Eta lortu egin zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Patrick|abizena=Alvin|urtea=2013|izenburua=&quot;Guardian of history: MLK's &quot;I have a dream speech&quot; lives on&quot;|argitaletxea=CBS News. CBS Interactive Inc|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Bloody Sunday-officers await demonstrators.jpeg|thumb|[[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;ko polizia manifestarien zain, Edmund Pettus zubian.]]

== Selmako boto eskubideen aldeko mugimendua eta &quot;Igande odoltsua&quot;, 1965 ==
James Bevelek [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;tik [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ra martxa baterako deia egin zuenean, King, Bevel eta SCLCek zein SNCCrekin lankidetza partzialarekin, estatuaren hiriburura martxa antolatzen saiatu ziren. 1965eko martxoko lehen saiakera, Edmun Pettus zubian manifestarien aurkako polizia indarkeriagatik bertan behera utzi behar izan zuten. Egun hori Igande odoltsua (''Bloody Sunday'') izenarekin ezagutzen da, eta eskubide zibilen aldeko mugimenduaren alde laguntza publikoa lortzeko ahaleginean inflexio puntu garrantzitsua izan zen. Kingen indarkeriarik gabeko estrategiaren indarraren erakusketa dramatikoena izan zen, nahiz eta King bera ez egon partehartzaileen artean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1998|izenburua=Autobiography|argitaletxea=Carson, Clayborne (ed.). Warner Books|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=0-446-52412-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Martxoan bertan, [[Lyndon Baines Johnson|Johnson]] Presidentearen Administrazioko funtzionarioekin bildu zen, manifestarien aurkako edozein epaiketa saiakera bertan behera uzteko. Elizako eginbeharrak zirela-eta ez zen martxara joan, baina gero idatzi zuen: &quot;Estatuko tropek egin zuten basakeria mota jakin izan banu, nire elizako eginbeharrak erabat uztera behartuta sentituko nintzateke.&quot; Protesten aurkako poliziaren basakeriaren grabazioak hedatu egin ziren, eta nazio osoko publikoaren haserrea piztu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Jackson|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 222-223|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Bezoek ds Martin Luther King-selectionclip.ogv|thumb|Martin Luther King Jr. [[Herbehereetako Erresuma|Herbehereetan]], 1964an egindako elkarrizketan hitz egiten.]]

== Vietnamgo gerrako oposizioa ==
''AEBetako gobernua gaur egun munduko [[indarkeria]]&lt;nowiki/&gt;ren hornitzaile handiena da.''

- Martin Luther King Jr.

''Aitortu behar dugu ezin dugula gure arazoa orain konpondu botere ekonomiko eta politikoaren birbanaketa erradikala sortu arte ... Horrek balioen eta beste gauza batzuen iraultza esan nahi du. Ikusi behar dugu orain arrazakeria, esplotazio ekonomikoa eta militarismoaren gaitz guztiak lotuta daudela ... Ezin duzu bata kendu besteak kentzea lortzen ez baduzu ... Amerikako bizitzaren egitura osoa aldatu behar da. Amerika nazio hipokritikoa da, eta guk geure etxe propioan ordena jarri behar dugu.''

—Martin Luther King Jr.

King denbora askoan egon zen Estatu Batuen parte hartzearen aurka Vietnamgo gerran,&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Braunstein|urtea=2004|izenburua=The Sixties Chronicle|url=https://archive.org/details/sixtieschronicle0000unse|argitaletxea=Legacy Publishing|orrialdea=p. 311|orrialdeak=|ISBN=1-4127-1009-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; baina hasiera baten hitzaldi publikoetan gaia saihestu egiten zuen, [[Lyndon Baines Johnson|Lyndon BJohnson]] presidentearen politiken kritikak eskubide zibilen helburuak oztopatzeko sor zitzaketen interferentziengatik.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; SCLCk Ekintza Zuzeneko zuzendari ohia eta gero Vietnamgo Gerra Amaitzeko Udaberriko Mobilizazio Batzordeko buru zen James Bevelek eskatuta, eta [[Muhammad Ali]]&lt;nowiki/&gt;ren zintzotasunak inspiratuta,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alexander|abizena=Remington|urtea=2008|izenburua=&quot;The Rev. James L. Bevel dies at 72; civil rights activist and top lieutenant to King&quot;|argitaletxea=Los Angeles Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek publikoki gerraren aurka egitea erabaki zuen, oposizioa gero eta handiagoa zelako estatubatuar jendearen artean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael L.|abizena=Krenn|urtea=1998|izenburua=The African American Voice in U.S. Foreign Policy Since World War II|argitaletxea=Taylor &amp; Francis|orrialdea=p. 29|orrialdeak=|ISBN=0-8153-3418-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Pobreen Kanpaina, 1968 ==
1968an, Kingek eta SCLCek &quot;Pobreen Kanpaina&quot; antolatu zuten justizia ekonomikoko gaiak jorratzeko. Kingek nazio osoa zeharkatu zuen, [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;era joango zen &quot;behartsuen arraza anitzeko armada&quot;ren martxa, Kapitolioan indarkeriarik ezaren bidez desobedientzia zibila sustatzeko, Kongresuak estatubatuar pobreentzako &quot;eskubide ekonomikoen aitorpena&quot; sortu arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ernesto B.|abizena=Vigil|urtea=1999|izenburua=The Crusade for Justice: Chicano Militancy and the Government's War on Dissent|argitaletxea=University of Wisconsin Press|orrialdea=p. 54|orrialdeak=|ISBN=0-299-16224-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Russell|abizena=Kick|urtea=2001|izenburua=You are Being Lied to: The Disinformation Guide to Media Distortion, Historical Whitewashes and Cultural Myths|argitaletxea=The Disinformation Campaign|orrialdea=p. 1991|orrialdeak=|ISBN=0-9664100-7-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kanpainaren aurretik Kingen bere azken liburua argitaratu zuen “''Nora goaz hemendik: kaosera ala komunitatera''?”, gai sozialak aztertuz eta pobreziari aurre egiteko modua zehaztuz. King [[Henri-Georges Clouzot|Henry George]]&lt;nowiki/&gt;ren liburua aipatzen zuen, “''Aurrerapena eta Txirotasuna''”, bereziki oinarrizko errenta bermatuaren alde.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Dan|abizena=Sullivan|urtea=2015|izenburua=&quot;Where Was Martin Luther King Heading?&quot;|argitaletxea=savingcommunities.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=&quot;Martin Luther King – Final Advice&quot;|argitaletxea=The Progress Report|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Matthew|abizena=Yglesias|urtea=2013|izenburua=&quot;Martin Luther King's Case for a Guaranteed Basic Income&quot;|argitaletxea=Slate|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kanpaina [[Washington D.C.|Washington D.C]].ko martxarekin amaitu zen, Estatu Batuetako komunitate behartsuenei laguntza ekonomikoa eskatuz. Kingek eta SCLCek gobernuari eskatu zioten Amerikako hiriak berreraikitzen inbertitzeko. Sentitzen zuen Kongresuak &quot;behartsuekiko etsaitasuna&quot; erakutsi zuela, &quot;funts militarrak azkartasunez eta eskuzabaltasunez&quot; gastatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven, Charles M., James T.|abizena=Lawson, Payne, Patterson|urtea=2006|izenburua=Debating the Civil Rights Movement, 1945–1968|url=https://archive.org/details/debatingcivilrig2ndelaws|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 148-149|ISBN=0-7425-5109-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Pobreen Kanpaina polemikoa izan zen, baita eskubide zibilen mugimenduaren barnean ere. Bayard Rustinek dimisioa aurkeztu zuen, martxaren helburuak zabalegiak zirela esanez, bere eskakizunak eginezinezkoak zirela, eta kanpaina horiek pobreen eta beltzen kontrako biolentzia eta errepresioa azkartuko zituztelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Maurice|abizena=Isserman|urtea=2001|izenburua=The Other American: The Life of Michael Harrington|argitaletxea=Public Affairs|orrialdea=p. 281|orrialdeak=|ISBN=1-58648-036-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:Martin Luther King was shot here Small Web view.jpg|thumb|Lorraine Motela, King erail zuten tokia. Gaur egun Eskubide Zibilen Museo Nazionalaren gunea da.]]

== Hilketa eta ondorenak ==
1968ko martxoaren 29an, King [[Memphis]]&lt;nowiki/&gt;era joan zen, sanitario publikoetako langile beltzei laguntzera. Martxoaren 12az geroztik [[greba]]&lt;nowiki/&gt;n zeuden soldata altuagoak eta tratu hobea lortzeko asmoarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=1,300 Members Participate in Memphis Garbage Strike&quot;.|argitaletxea=AFSCME|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Gertaera baten, kaleko konponketa lanetako beltzek bi orduko ordaina jaso zuten etxera bidali zituztenean [[eguraldi]] txarra zela eta, baina langile zuriek egun osoko ordaina jaso zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=&quot;Memphis Strikers Stand Firm&quot;|argitaletxea=AFSCME|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Davis|abizena=Townsend|urtea=1998|izenburua=Weary Feet, Rested Souls: A Guided History of the Civil Rights Movement|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 364|orrialdeak=|ISBN=9780393045925|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingen Memphiseko Lorraine moteleko 306 gela zuen erreserbatuta. Erailketa ikusi zuen Abernathyk, Estatu Batuetako Erailketen Etxeko Batzordearen aurrean esan zuen King eta haren ingurukoak 306 aretoan egoten zirela beti, &quot;King-Abernathy suite&quot; izenaz ezagutzen zela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2000|izenburua=&quot;King V. Jowers Conspiracy Allegations&quot;. United States Department of Justice Investigation of Recent Allegations Regarding the Assassination of Dr. Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=U.S. Department of Justice|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Han bertan zegoen [[Jesse Jackson]]&lt;nowiki/&gt;en esanetan, Kingen azken hitzak hil zuten balkoitik Ben Branch [[musika]]ri&lt;nowiki/&gt;arentzat izan ziren, gau hartan King egongo zen ekitaldi baten parte-hartzen zuelako: &quot;''Ben, ziurtatu 'Hartu nire eskua, Jaun preziatua’ jotzen duzula' gaur gaueko bileran. Jo ezazu dotore.”''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ed|abizena=Pilkington|urtea=2008|izenburua=&quot;40 years after King's death, Jackson hails first steps into promised land&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Zoritxarrez [[James Earl Ray]]&lt;nowiki/&gt;k tirokatu zuen 1968ko apirilaren 4ko 18:01ean, motelaren bigarren solairuko balkoian zegoela. Bala eskuineko masailetik sartu zitzaion, [[masailezur]]&lt;nowiki/&gt;ra txikituz eta gero [[bizkarrezur]]&lt;nowiki/&gt;rean barrena ibili zen [[sorbalda]]&lt;nowiki/&gt;n sartu aurretik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joe, Walter, Bill|abizena=Garner, Cronkite, Kurtis|urtea=2002|izenburua=We Interrupt This Broadcast: The Events that Stopped Our Lives ... from the Hindenburg Explosion to the Attacks of September 11|url=https://archive.org/details/weinterruptthisb00garn_0|argitaletxea=Sourcebooks|orrialdea=p. 62|orrialdeak=|ISBN=1-57071-974-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William|abizena=Pepper|urtea=2003|izenburua=An Act of State: The Execution of Martin Luther King|url=https://archive.org/details/actofstateexe00pepp|argitaletxea=Verso|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=1-85984-695-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Bular]]&lt;nowiki/&gt;reko larrialdiko kirurgiaren ostean, King San Jose ospitalean hil zen 19:05ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lionel|abizena=Lokos|urtea=1968|izenburua=House Divided: The Life and Legacy of Martin Luther King|argitaletxea=Arlington House|orrialdea=p. 48.|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; Autopsiak agerian utzi zuen 39 urte baino ez izan arren, &quot;60 urteko bihotza zuela&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Citizen King Transcript&quot;|argitaletxea=PBS|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Batzuk zioten eskubide zibilen mugimenduan aritutako 13 urteko estresagatik izango zela. Martin Luther King Jr. Parke Historiko Nazionalean dago lurperatuta.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert, Maureen, Steven H.|abizena=Blythe, Carroll, Moffson|urtea=1993|izenburua=&quot;National Register of Historic Places Registration: Martin Luther King Jr. National Historic Site&quot; (PDF)|argitaletxea=National Park Service|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Ondorenak ===
Hilketak nazio osoan istilu arrazisten uholdeak eragin zituenː [[Washington D.C.]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Chicago]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Baltimore]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Louisville]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Kansas City]]&lt;nowiki/&gt;n eta beste dozenaka hiritan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=1968: Martin Luther King shot dead&quot;. On this Day|argitaletxea=BBC (2006)|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Clay|abizena=Risen|urtea=2009|izenburua=A Nation on Fire: America in the Wake of the King Assassination|url=https://archive.org/details/nationonfireamer00rise|argitaletxea=John Wiley &amp; Sons|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-470-17710-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Robert Kennedy|Robert F. Kennedy]] presidentetzarako hautagaia [[Indianapolis]]&lt;nowiki/&gt;era zihoan kanpainako agerraldi baten hitz egitera, Kingen heriotzaren informazioa jaso zuenean. Diskurtso laburra eta inprobisatua egin zuen tragediaren berri emateko, eta Kingen [[Biolentzia-eza aktiboa|biolentzia-eza]]&lt;nowiki/&gt;ren idealarekin jarraitzeko eskatu zien laguntzaileei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joe|abizena=Klein|urtea=2006|izenburua=Politics Lost: How American Democracy was Trivialized by People Who Think You're Stupid|url=https://archive.org/details/politicslosthowa00klei|argitaletxea=New York: Doubleday|orrialdea=p. 6|orrialdeak=|ISBN=978-0-385-51027-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; James Farmer Jr.ek eta eskubide zibilen beste agintari batzuk ere indarkeriarik gabeko ekintzak eskatu zituzten, nahiz eta Stokely Carmichael militanteak erantzun sendoagoa aldarrikatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2010|izenburua=&quot;1968 Year In Review&quot;|argitaletxea=United Press International|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Memphis]] hiriak greba azkar konpondu zuen, saneamenduko langileen aldeko baldintzekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=AFSCME Wins in Memphis&quot;|argitaletxea=AFSCME The Public Employee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 97|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Coretta Scott King by Moneta Sleet.jpg|thumb|Coretta Scott King alaba Bernice kontsolatzen, Martin Luther King senarraren hileta elizkizunean. Moneta Sleet Jr.en [[Pulitzer saria]] irabazitako argazkian.]]

=== Konspirazio salaketak ===
Ray-ren abokatuek [[petxero]] bat zela mantendu zuten beti, Lee Harvey Oswald hiltzailea bezala [[John Fitzgerald Kennedy|John F. Kennedy]]&lt;nowiki/&gt;ren erailketan, teoria konspiratzailean atzen zeudelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=&quot;From small-time criminal to notorious assassin&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Baieztapen horren aldekoek esan zuten Rayren aitortza presiopean eman zela, heriotza zigorrarekin mehatxatu zutelako.&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=&quot;James Earl Ray Dead At 70&quot;|argitaletxea=CBS|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Knight|urtea=2003|izenburua=Conspiracy Theories in American History: An Encyclopedia|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=p. 402|orrialdeak=|ISBN=1-57607-812-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ray lapurra eta doilorra zela onartu zuten, baina armekin delitu krimenak egiteagatik ez zuela inolako erregistrorik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lee|abizena=Davis|urtea=1995|izenburua=Assassination: 20 Assassinations that Changed the World|url=https://archive.org/details/assassinationtwe0000davi|argitaletxea=JG Press|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=1-57215-235-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, AEBetako hainbat hiritan [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;etako espedienteek frogatu zuten behin baino gehiagotan preso izan zela lapurreta armatuak egotzita.&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=James|abizena=Polk|urtea=2008|izenburua=&quot;The case against James Earl Ray&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hilketaren aurkako konspirazio bat susmatzen zutenek zioten bi balistika frogek erakutsi zutela Rayren Remington Gamemasterren antzeko fusil bat izan zela hilketaren arma. Proba horiek ez zuten zehazki Rayren fusila adierazi.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=Questions left hanging by James Earl Ray's death&quot;|argitaletxea=BBC|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere heriotzaren unean, Kingen inguruko lekukoek esan zuten tiroa beste toki batetik zetorrela. Esan zuten etxola ondoan zegoen zuhaixka lodi baten atzetik zetorrela - hilketaren ondorengo egunetan moztu egin zuten-, eta ez motelaren leihotik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Gerold|urtea=1972|izenburua=An American Death: The True Story of the Assassination of Dr. Martin Luther King Jr. and the Greatest Manhunt of our Time|argitaletxea=Doubleday|orrialdea=p. 283|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, Rayren aztarna handiak aurkitu ziren [[armairu]]&lt;nowiki/&gt;an, eta [[bainugela]]&lt;nowiki/&gt;n utzi zuten hainbat objektuetan, hala nola fusila, prismatiko bikotea, arropa artikuluak, egunkaria, etab.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt; Rayen hatz-markak zituen erriflearen azterketak zehaztu zuen gutxienez tiro bat tirokatu zela erailketaren unean.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;

2004an, [[Jesse Jackson]]&lt;nowiki/&gt;ek honako hau adierazi zuen&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Taylor|abizena=Branch|urtea=2006|izenburua=At Canaan's Edge: America in the King Years, 1965–68|url=https://archive.org/details/atcanaansedgeame00bran|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 770|orrialdeak=|ISBN=978-0-684-85712-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;: “Kontua da martxa eteteko saboteatzaileak egon zirela. Eta geure [[erakunde]]&lt;nowiki/&gt;aren barnean, oso pertsona esanguratsuak aurkitu genituen gobernuko nominak zituztenak. Beraz, barne infiltrazioak, kanpoko saboteatzaileak, eta prentsaren erasoak. ... Ez dut inoiz sinetsiko James Earl Rayk izan zuela arrazoirik, [[diru]]a eta mugikortasuna bakarrik egin ahal izateko. Gure gobernua oso arduratuta zegoen eskenatokia prestatzen, eta baita James Earl Rayk handik ihes egiteko bidea.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Amy, Juan|abizena=Goodman, Gonzalez|urtea=2004|izenburua=&quot;Jesse Jackson On 'Mad Dean Disease', the 2000 Elections and Rev. Dr. Martin Luther King&quot;|argitaletxea=Democracy Now!|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Legatua ==
Kingen ondare nagusia [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etan eskubide zibilen gaineko aurrerapenak ziurtatzea izan zen. King eraila izan eta egun batzuetara, Kongresuak 1968. urteko Eskubide Zibilen Legea onartu zuen.&lt;ref name=&quot;:23&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;The History of Fair Housing&quot;|argitaletxea=U.S. Department of Housing and Urban Development|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Legearen VIII tituluak, Bidezko Etxebizitzaren Legea izenaz ezagutzen denak, etxebizitza eta etxebizitzarekin lotutako transakzioetan diskriminazioa debekatu zuen arrazaren, erlijioaren edo jatorri nazionalaren arabera (gero zabaldu egin zen sexua, familia egoerara eta ezgaitasunera). Legedi hau AEBetan egoitza-diskriminazioari aurre egiteko Kingen borrokari egindako omenaldia izan zela diote.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King, Jr. and Lyndon Johnson 2.jpg|thumb|[[Lyndon B. Johnson]] presidentea Kingekin bileran, Etxe Zuriko kabinete bulegoan, 1966an.]]
Nazioartean, Kingen ondareak [[Hegoafrika]]&lt;nowiki/&gt;ko Kontzientzia Beltzaren Mugimenduan eta eskubide zibilen mugimenduan eragina izan zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gwen|abizena=Ansell|urtea=2005|izenburua=Soweto Blues: Jazz, Popular Music, and Politics in South Africa|argitaletxea=Continuum International Publishing Group|orrialdea=p. 139|orrialdeak=|ISBN=0-8264-1753-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hillary Rodham|abizena=Clinton|urtea=2007|izenburua=It Takes a Village: And Other Lessons Children Teach Us|url=https://archive.org/details/ittakesvillage00clin|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 137|orrialdeak=|ISBN=978-1-4165-4064-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen lana Albert Lutuli Hegoafrikako liderraren inspirazio iturri izan zen, eta bere herrialdeko justizia arrazaren alde borrokatzearen, [[Nobel Sariak|Nobel Saria]] jaso zuen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; King estatubatuar ikono bihurtu da liberalismo amerikarraren eta aurrerakoitasunaren historian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul R.|abizena=Krugman|urtea=2009|izenburua=The Conscience of a Liberal|url=https://archive.org/details/conscienceoflib00krug|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 84|orrialdeak=|ISBN=978-0-393-33313-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, Kingen pentsaerak [[John Hume]] irlandar politikari eta aktibistari ere eragin zion.

Coretta Scott King emazteak bere senarraren arrastoak jarraitu zituen, eta 2006an hil zen arte, [[justizia sozial]]&lt;nowiki/&gt;aren eta [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en arloan aritu zen. Martin Luther King erail zuten urte berean, King Zentroa sortu zuten [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;n, bere ondarea kontserbatzeko eta indarkeriarik gabeko gatazken konponbidea eta tolerantzia, mundu mailan sustatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;The King Center's Mission&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Haien semea, Dexter King, zentroko presidentea da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Larry|abizena=Copeland|urtea=2006|izenburua=&quot;Future of Atlanta's King Center in limbo&quot;|argitaletxea=USA Today|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Chairman's Message: Introduction to the King Center and its Mission&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Martin Luther King Jr. Eguna'''

1971n hasita, [[Missouri]]&lt;nowiki/&gt;ko [[St. Louis konderria (Missouri)|St Louis]] hiria eta estatu batzuk jai egunak ezarri zituzten Kingen omenez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joseph|abizena=Leahy|urtea=2014|izenburua=&quot;St. Louis Remains A Stronghold For Dr. King's Dream&quot;|argitaletxea=News for St. Louis, St. Louis Public Radio|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Etxe Zuria|Etxe Zuri]]&lt;nowiki/&gt;ko Rose Lorategian, 1983ko azaroan [[Ronald Reagan]] presidenteak lege bat sinatu zuen King omentzeko jai egun federala sortuz. 1986ko urtarrilaren 20an egin zen lehenengo aldiz, eta Martin Luther King Jr. Eguna izena du. 1992an [[George H. W. Bush]] presidentetzara ailegatu ondoren, jai eguna urtero urtarrileko hirugarren astelehenean egiten da, Kingen jaiotza egunetik gertu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1992|izenburua=&quot;Proclamation 6401 – Martin Luther King Jr. Federal Holiday&quot;|argitaletxea=The American Presidency Project|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Martin Luther King Day&quot;|argitaletxea=U.S. Department of State|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2000ko urtarrilaren 17an, lehenengo aldiz, Martin Luther King Jr. Eguna ofizialki [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etako berrogeita hamar estatu guztietan egin zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carey|abizena=Goldberg|urtea=1999|izenburua=&quot;Contrarian New Hampshire To Honor Dr. King, at Last&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Oroitzapen liturgikoak'''

King Ameriketako Estatu Batuetako eliza apezpikularrak martiritzat gogoratzen du, urtero ospatzen duen heriotzaren urteurrenean, apirilaren 4an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Martin Luther King Day Weekend 2012&quot; (PDF)|argitaletxea=Episcopal Church|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Amerikako Eliza [[luterano]] ebanjelikoak King liturgikoki oroitzen du bere jaiotzaren urteurrenean, urtarrilaren 15ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Church Year and Calendar&quot;|argitaletxea=St. Bartholomew Lutheran Church|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Erresuma Batuko ondarea'''

[[Erresuma Batua]]&lt;nowiki/&gt;n, The [[Northumbria]] eta [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]] Unibertsitateek Martin Luther King Bakearen Batzordea, sortu zuten, Kingen ondarea omentzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Martin Luther King Peace Committee&quot;|argitaletxea=Newcastle University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere ikuspegian inspiratuta, Erresuma Batuan hainbat jarduera egiten ditu &quot;bakearen [[kultura]] eraikitzen&quot; ahalegintzen baita.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Brian|abizena=Ward|urtea=|izenburua=&quot;A King in Newcastle; Martin Luther King Jr. and British Race Relations, 1967–1968&quot;|argitaletxea=The Georgia Historical Quarterly. 79 (3)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 599–632|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Material galera'''

2019ko ekainean, [[The New York Times]] aldizkariak Martin Luther King Jr. ere zerrendatu zuen, 2008an [[Universal Studios]]&lt;nowiki/&gt;eko suteetan ehunka artisten materiala suntsitu zenean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jody|abizena=Rosen|urtea=2019|izenburua=&quot;Here Are Hundreds More Artists Whose Tapes Were Destroyed in the UMG Fire&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Ideiak, eraginak eta jarrera politikoak ==

=== Erlijioa ===
Apaiz kristau bezala, Kingen eragin nagusia [[Jesus Nazaretekoa|Jesukristo]] eta [[ebanjelio]] kristauak izan ziren, ia beti aipatzen zituenak erlijio bileretan, elizetan egindako hitzaldietan eta diskurtso publikoetan. Kingen fedea Jesusen honako aginduan oinarritu zen, maite zure lagun hurkoa zeure burua bezala, Jainkoa maitatuz guztiarekin gainetik, eta etsaiak maitatuz, beraien alde otoitz eginaz eta bedeinkatuz. Bere indarkeriarik ezaren pentsamoldearen oinarrian bazegoen baita beste masaila ipini Mendiko sermoian agertzen zena, Jesusek ezpata bere lekuan berriro sartuz ([[Mateoren Ebanjelioa|Mateo]] 26:52).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1957|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr., Justice Without Violence – April 3, 1957&quot;|argitaletxea=Mlk-kpp01.stanford.edu|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;eko [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;tik idatzitako eskutitz ospetsuan, Kingek Jesusen &quot;muturreko&quot; maitasun bezala deskribatzen zuenarekin bat etorri nahi zuen, eta beste bakezale kristau asko ere aipatu zituen, oso ohikoa baitzen berarentzat.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1967|izenburua=Why Jesus Called A Man A Fool. Delivered at Mount Pisgah Missionary Baptist Church, Chicago, Illinois|argitaletxea=The Martin Luther King Jr. Research and Education Institute|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Josh|abizena=Fleet|urtea=2013|izenburua=&quot;'A Gift Of Love': Martin Luther King's Sermons From Strength To Love (EXCERPT)&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:BayardRustinAug1963-LibraryOfCongress crop.jpg|thumb|Kingek, Bayard Rustin bezalako eskarmentudunekin batera lan egin zuen, biolentziarik gabeko taktikak garatzeko.]]

=== Indarkeriarik eza ===
''Munduko bakea biolentziarik ezaren bitartez ez da ez zentzugabea eta ez ezinezkoa. Gainerako metodo guztiek huts egin dute. Bestela, berriro hasi beharko ginateke. Indarkeriarik eza abiapuntu ona da. Metodo honetan sinesten dugunok arrazoimenaren, santutasunaren eta ulermenaren ahotsak izan daitezke indarkeriaren, gorrotoaren eta emozioen ahotsen artean. Oso ongi molda dezakegu bake giro bat, horretatik bake sistema bat eraikitzeko.''

- Martin Luther King Jr.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin|abizena=Luther King Jr|urtea=2013|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King, Jr. speaking at The New School&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bayard Rustin eskubide zibilen afroamerikar aktibista izan zen Kingen indarkeriarik ezaren ohiko aholkularia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James J.|abizena=Farrell|urtea=1997|izenburua=The Spirit of the Sixties: Making Postwar Radicalism|url=https://archive.org/details/spiritofsixtiesm0000farr|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 90|orrialdeak=|ISBN=0-415-91385-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Era berean, Harris Wofford eta Glenn Smiley aktibista zuriek ere aholkatzen zuten.&lt;ref name=&quot;:8&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2017|izenburua=&quot;Wofford, Harris Llewellyn&quot;|argitaletxea=The Martin Luther King, Jr. Research and Education Institute. Stanford|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Rustin eta Smiley kristau bakezale tradizioaren jatorrikoak ziren, eta Woffordek eta Rustinek [[Mahatma Gandhi]]&lt;nowiki/&gt;ren irakaspenak aztertuak zituzten. Rustinek indarkeriarik eza aplikatu zuen Adiskidetze Eguna kanpainan 1940ko hamarkadan,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Richard D.|abizena=Kahlenberg|urtea=1997|izenburua=&quot;Book Review: Bayard Rustin: Troubles I've Seen&quot;|argitaletxea=Washington Monthly.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Wofford hegoaldeko beltzei Gandhismoa sustatzen aritu zen 1950eko hamarkadaren hasieratik.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;

=== Aktibismoa eta inplikazioa amerikar natiboekin ===
King natibo estatubatuarraren eskubideen aldekoa zen. Amerikar natiboak ere Kingen eskubide zibilen mugimenduaren aldekoak ziren, bertako amerikarren parte-hartze aktiboa sustatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gyasi|abizena=Ross|urtea=2018|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King, Jr., Black People and Indigenous People: How We Cash This Damn Check&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Indiar Gazteriaren Kontseilu Nazionalak (NIYC) laguntza handia eman zuen Kingen kanpainetan,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Albert|abizena=Bender|urtea=2014|izenburua=&quot;Dr. King spoke out against the genocide of Native Americans&quot;|argitaletxea=People's World|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; bereziki 1968ko Pobreen Herri Kanpainan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kevin|abizena=Garcia|urtea=2014|izenburua=&quot;The American Indian Civil Rights Movement: A case study in Civil Society Protest&quot;|argitaletxea=Yesterday and Today. 12|orrialdea=|orrialdeak=pp. 60–74|ISBN=ISSN 2309-9003|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen &quot;''Zergatik ezin dugun itxaron''&quot; liburuan honako hau idatzi zuen: “''Gure nazioa genozidioan sortu zen jatorrizko amerikarra, indiarra, arraza txikiagoa zela esaten zuen doktrina hartzerakoan. Gure bazterretan Beltz (Negro) asko egon aurretik, arraza gorrotoaren urradurak jadanik gizarte koloniala desitxuratua zuen. XVI. mendetik aurrera, odola isuri zen arraza nagusitasunaren aurkako borroketan. Beharbada, herri indigena ezabatzeko politika nazionala garatu duen nazio bakarra gara. Gainera, esperientzia tragiko hori gurutzada noble bihurtu zuten. Izan ere, gaur egun ere ez dugu baimenik pasarte lotsagarri horiek arbuiatzeko edo lotsa sentitzeko. Gure literatura, gure film, gure drama, gure folklore guztiak goratu egiten dute''.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Levi|abizena=Rickert|urtea=2017|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King Jr: Our Nation was Born in Genocide&quot;|argitaletxea=Native News Online|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Politika ===
[[Fitxategi:Bomb wreckage near Gaston Motel (14 May 1963).JPG|thumb|Kingek ostatu hartu eta egun gutxira, 1963ko maiatzaren 11n lehergailu batek eztanda egin zuen Gaston Motelean. Beste lehergailu bat ere jarri zuten Williams anaia apaizaren etxean.]]
SCLCko buruzagi bezala, Kingek AEBetako alderdi politiko edo hautagairik publikoki ez babesteko jokabideari eutsi zion: &quot;Sentitzen dut norbait lerrokatu gabeko posizioan egon behar dela, bi alderdiei objektiboki begiratzeko eta bien kontzientzia izateko, ez bata edo bestearen morroi edo nagusi.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1958ko elkarrizketa baten adierazi zuen ez zela alderdi perfekturik, esanez:« Ez dut uste alderdi errepublikanoa Jainko ahalguztidunaz beterik dagoenik, ez eta alderdi demokratikoa. Biek ahulguneak dituzte ... Eta ez dut inolako lotura bereizezinik alderdi biekin.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=2000|izenburua=The Papers of Martin Luther King, Jr: Symbol of the Movement, January 1957 – December 1958|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=p. 364|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-22231-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek Paul Douglas [[Illinois]]&lt;nowiki/&gt;ko senatari demokratikoa goraipatu zuen &quot;senatari guztietatik handiena &quot;izateagatik, eskubide zibilen arrazoien defentsa sutsua egiteagatik urteetan zehar.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James L|abizena=Merriner|urtea=2003|izenburua=&quot;Illinois' liberal giant, Paul Douglas&quot;|argitaletxea=Chicago Tribune|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Kalte-ordaina ===
Kingek adierazi zuen amerikar beltzek, eta baita beste hainbat estatubatuar desgaituek ere, kalte historikoengatik konpentsatuak izan behar zutela. 1965ean [[Playboy]]&lt;nowiki/&gt;k egindako elkarrizketa baten, esan zuen estatubatuar beltzei berdintasuna ematearekin soilik ezin zela errealitatean haien eta zurien arteko alde ekonomikoa itxiko. Kingen arabera, ez zuen [[esklabotza]]&lt;nowiki/&gt;ren ondorioz galdutako soldatak erabat itzultzea bilatzen, ezinezkoa zela uste zuelako, baina talde kaltetu guztiei emateko, hamar urtetan 50 mila milioi [[dolar]]&lt;nowiki/&gt;reko gobernuaren programa konpentsagarria proposatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James M|abizena=Washington|urtea=1991|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 366|orrialdeak=|ISBN=0-06-064691-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Familia plangintza ===
1966ko maiatzean Gurasotasun Plangintzaren Amerikar Federakuntzak urtero ematen zuen [[Margaret Sanger]] Saria jaso zuenean, honakoa esan zuen: &quot;Berriki, prentsak plater hegalarien behaketen berri eman du. Istorio horiei sinesgarritasunik eman gabe, gure irudimenari esker espazioko bisitariek nola epaituko gintuzten espekulatzea ahalbidetzen du. Beldur naiz gure jokaerarekin txundituta geratuko zirela. Ikusiko lukete heriotzaren planifikaziorako milioiak gastatzen ditugula gerrarako makinak eta estrategiak sortzen. Gaixotasunagatik eta beste arrazoi batzuengatik heriotza ekiditeko milioika gastatzen ditugula ere ikusiko lukete. Azkenean, ohartuko lirateke [[biztanleria]] planifikatzeko diru hutsala gastatzen dugula, nahiz eta bere hazkunde espontaneoa premiazkoa izan gure [[planeta]]&lt;nowiki/&gt;ren biziraupenerako. Kanpoko espazioko bisitariei barkamena eman beharko litzaieke honakoa esango balute etxera itzultzean, gure planetan bizi den jendea etorkizun latza eta zalantzazkoa duen arraza zoro batekoa dela.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;Quotes&quot;|argitaletxea=worldpopulationbalance.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=&quot;Family Planning – A Special and Urgent Concern&quot;|argitaletxea=Planned Parenthood|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Estatuaren zaintza eta hertsadura ==

=== FBIren zaintza eta esku-hartzea ===
[[Fitxategi:MLK and Malcolm X USNWR cropped.jpg|thumb|King eta [[Malcolm X]], 1964ko martxoaren 26an. ]]
[[FBI]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek pertsonalki Kingen zaintza agindu zuen, eskubide zibilen buruzagi bezala zuen boterea ahultzeko asmoarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael Eric|abizena=Dyson|urtea=2008|izenburua=&quot;Facing Death&quot;. April 4, 1968: Martin Luther King Jr.'s death and how it changed America|argitaletxea=Basic Civitas Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 58–59|ISBN=978-0-465-00212-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:19&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Michael K.|abizena=Honey|urtea=2007|izenburua=&quot;Standing at the Crossroads&quot;. Going down Jericho Road the Memphis strike, Martin Luther King's last campaign (1 ed.)|url=https://archive.org/details/goingdownjericho00hone|argitaletxea=Norton|orrialdea=|orrialdeak=pp. 92–93|ISBN=978-0-393-04339-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eliza Batzordeak, 1975eko Estatu Batuetako Kongresuak egindako ikerketaren arabera, honako hau aurkitu zuen: &quot;1963ko abendutik 1968an hil zenera arte, Martin Luther King Jr. Ikerketa Bulego Federalareko kanpaina trinkoaren helburua zen, eskubide zibilen buruzagi eraginkor bezala neutralizatzeko.&quot;&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Church|urtea=1976|izenburua=&quot;Church Committee Book III&quot;, Dr. Martin Luther King Jr., Case Study|argitaletxea=Church Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bulego Federalak Levisonen eta Kingen etxeko eta bulegoko telefonoetan kableak jarri zituzten, eta nazio osoan zehar bidaiatzen zuen bitartean Kingen [[hotel]]&lt;nowiki/&gt;etako gelak miatzen zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Allan H.|abizena=Ryskind|urtea=2006|izenburua=&quot;JFK and RFK Were Right to Wiretap MLK&quot;|argitaletxea=Human Events|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Jen|abizena=Christensen|urtea=2008|izenburua=&quot;FBI tracked King's every move&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1967an, Hooverrek SCLC talde nazionalista beltz gorrotagarri bezala zerrendatu zuen, honako instrukzioekin: &quot;Kontrainteligentzia tekniken bidez, ez da aukerarik galdu behar buruzagien arazo pertsonalak edo taldearekin dituztenak baliatzeko... taldea hondatuta, barreiatuta edo gutxietsita geratzen den helburua ziurtatzeko.&quot;&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt;

=== SNAren Kingen komunikazioen jarraipena ===
&quot;Minaret&quot; izeneko operazio sekretuko kode batean, Segurtasun Nazional Agentziak estatubatuar buruzagien komunikazioak kontrolatzen zituen, King barne, [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;n kritikoak zirenak [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;ekin.&lt;ref name=&quot;:20&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Declassified NSA Files Show Agency Spied on Muhammad Ali and MLK Operation Minaret Set Up in 1960s to Monitor Anti-Vietnam Critics, Branded 'Disreputable If Not Outright Illegal' by NSA Itself.&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; NSAk egindako azterketa batek ondorioztatu zuen Minareten jarduera &quot;eztabaidagarria ez ezik, agian legez kanpokoa zela.”&lt;ref name=&quot;:20&quot; /&gt;

=== Komunismoaren alegazioak ===
Urteetan, [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek susmoak izan zituen komunisten eragin potentzialaz mugimendu sozialetan, hala nola sindikatuetan eta eskubide zibiletako erakundeetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 246–247|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hooverrek zuzendu zuen [[FBI]] 1957an Kingi eta SCLCi, sortu berritan, jarraipena egitera.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

King eta Stanley Levisonen arteko harremana zela eta, FBI beldur zen Levison &quot;agente eragile&quot; bezala lan egiten ari zela Kingekin. Hori, nahiz eta FBI barneko txostenetan agertu 1963an Levisonek [[Alderdi Komunistaren Manifestua|Alderdi Komunista]] utzia zuela eta jada ez zegoela haiekin negoziazioetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nick|abizena=Kotz|urtea=2005|izenburua=Judgment Days: Lyndon Baines Johnson, Martin Luther King Jr., and the Laws that Changed America|url=https://archive.org/details/judgmentdayslynd0000kotz|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 70-74|ISBN=0-618-08825-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen beste laguntzaile bat ere, Jack O'Dell, Alderdiarekin lotzen zuten. Baina oso zaintza zabala egin bazen ere, 1976an FBIk aitortu zuen ez zuela inolako [[froga]]&lt;nowiki/&gt;rik lortu Kingek berak edo SCLCek, benetan erakunde komunistekin inplikatuta egon zirenik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jeff|abizena=Woods|urtea=2004|izenburua=Black Struggle, Red Scare: Segregation and Anti-communism in the South, 1948–1968|argitaletxea=LSU Press|orrialdea=p. 126|orrialdeak=|ISBN=0-8071-2926-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King, Jr. Montgomery arrest 1958.jpg|thumb|Martin Luther King Jr., [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;n 1958ko irailean &quot;nagikeriagatik&quot; atxilotu zuten unea.]]

=== CIAren zaintza ===
2017an desklasifikatu ziren [[CIA]]&lt;nowiki/&gt;ren fitxategiak agerian utzi zuten Agentziak King eta Komunismoaren arteko balizko loturak ikertzen aritu izan zela, 1964ko azaroaren 4ko Washington Posteko artikulu batek [[Sobietar Batasune]]ra gonbidatu izan zela argitaratu zuenean, eta [[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k Kingen bozeramaile ez zuela iruzkinik egin gonbidapenaren jatorriaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1967|izenburua=&quot;Martin Luther King&quot; (PDF)|argitaletxea=CIA|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; CIAren HTLINGUAL programak bidean atzematen zituen King eta beste eskubide zibilen aldeko ekintzaileen postak.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Timothy|abizena=Naftali|urtea=2005|izenburua=&quot;Bush and the NSA spying scandal&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Adulterioa ===
[[FBI]]&lt;nowiki/&gt;k ondorioztatu zuenez King arriskutsua zela komunismoaren infiltrazioaren ondorioz, desprestigiatzeko saiakerak hasi zituen bere bizitza pribatuari buruzko errebelazioen bidez. FBIren zaintzak, batzuk jendaurrean jarriak, ezkontzaz kanpoko arazo ugari zituela erakusten saiatu zen.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt; [[Lyndon Baines Johnson|Lyndon B. Johnson]]&lt;nowiki/&gt;ek behin esan zuen King &quot;predikatzaile hipokrita&quot; zela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hugh|abizena=Sidey|urtea=1975|izenburua=&quot;L.B.J., Hoover and Domestic Spying&quot;|argitaletxea=Time|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k adierazi zuenez 1989an argitaratutako ''Eta harresiak erortzen ari dira'' biografian, Kingek &quot;emakumeentzako ahultasuna&quot; zuen, nahiz eta &quot;guztiek ezkontzaz kanpoko sexuaren aurkako bibliako debekuan ulertu eta sinetsi. Izan ere, bereziki denboraldi zaila igaro zuen tentazio horrekin”.&lt;ref name=&quot;:21&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Ralph|abizena=Abernathy|urtea=1989|izenburua=And the walls came tumbling down: an autobiography|url=https://archive.org/details/andwallscametumb00aber|argitaletxea=Harper &amp; Row|orrialdea=p. 471|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-016192-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Geroagoko elkarrizketa baten, Abernathyk esan zuen &quot;emakumea&quot; baino ez zuela idatzi, eta ez zuela zehazki esaten Kingek ezkontzatik kanpoko sexu harremanak izan zituenik, baizik eta Kingen desleialtasunak sexualak baino, emozionalak zirela. Coretta emazteak lasaitasunez onartu zituen afera horiek, esanaz behin &quot;beste gai guzti horiek ez dute tokirik oso gustuko dugun harreman maila bikainean.&quot;&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt;

FBIk horrelako gaiei buruzko txostenak banatu zituenː zuzendaritzari, kazetari lagunei, koalizioko bazkide potentzialei, SCLCren babesle finantzarioei, eta Kingen familiari.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thom|abizena=Burnett|urtea=2005|izenburua=Conspiracy Encyclopedia|url=https://archive.org/details/conspiracyencycl0000unse|argitaletxea=Collins &amp; Brown|orrialdea=p. 58|orrialdeak=|ISBN=1-84340-287-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bulegoak eskutitz anonimoak ere bidali zizkion Kingi mehatxu eginez informazioa agerian utziko zuela, baldin eta eskubide zibilen lana uzten ez bazuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William C|abizena=Spragens|urtea=1988|izenburua=Popular Images of American Presidents|url=https://archive.org/details/popularimagesofa0000unse|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 532|orrialdeak=|ISBN=978-0-313-22899-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; FBIk Kingi bere buruaz beste egin zezan bidalitako eskutitza hura, [[Bakearen Nobel Saria]] jaso bezperan hartu zuen, eta honela zioen:

&quot;Publiko amerikarra, laguntzen aritu diren eliza erakundeek, protestanteek, katolikoek eta juduek, denek jakingo dute zer zaren, piztia gaiztoa. Berdin jakingo dute babesa eman dizuten beste batzuk ere. Bukatuta zaude. King, gauza bakarra geratzen zaizu egiteko. Badakizu zer den. 34 egun besterik ez dituzu egiteko (kopuru zehatz hori arrazoi berezi bategatik hautatu da, esanguratsu praktikoa duena [sic]). Bukatuta zaude. Zuretzako irtenbide bakarra dago. Hobe duzu hori egitea, zure izaera iruzurtzailea nazio osoan zabaldu baino lehen.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nick|abizena=Kotz|urtea=2005|izenburua=Judgment Days: Lyndon Baines Johnson, Martin Luther King Jr., and the Laws that Changed America|url=https://archive.org/details/judgmentdayslynd0000kotz|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=p. 247|orrialdeak=|ISBN=0-618-08825-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Eskutitzarekin batera, grabazioak zituen zinta bat zegoen, FBIren telefono-entzuketetatik ateratakoak, Kingen ezkontza kanpoko lotura batzuetakoak.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Kingek pakete hau bere buruaz beste egiteko ahalegin gonbidapen bezala ulertu zuen, nahiz eta William Sullivanek,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sondra K.|abizena=Wilson|urtea=1999|izenburua=In Search of Democracy: The NAACP Writings of James Weldon Johnson, Walter White, and Roy Wilkins (1920–1977)|url=https://archive.org/details/insearchofdemocr00sond|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 466|orrialdeak=|ISBN=0-19-511633-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; garai hartan Adimen Dibisioko Bulegoko buruak zera argudiatu zuen “King SCLCetik dimisioa emateko konbentzitzea&quot; izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt; Kingek FBIren mehatxuei uko egin zien.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;

=== Polizien behaketa erailketan ===
Suhiltzaile-etxe bat zegoen Lorraine Moteletik gertu, [[James Earl Ray]] hiltzailearen ostatuaren ondoan. Poliziak berriz, suhiltzaile etxean kokatuta zeuden King zaintzapean mantentzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jim|abizena=Polk|urtea=2008|izenburua=&quot;Black In America – Behind the Scenes: 'Eyewitness to Murder: The King Assassination'&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Agenteek King ikusten egiten zuten tirokatua izan zen unean,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gerald|abizena=McKnight|urtea=1998.|izenburua=The Last Crusade: Martin Luther King Jr., the FBI, and the Poor People's Crusade|url=https://archive.org/details/isbn_9780813333847|argitaletxea=Westview Press|orrialdea=p. 76|orrialdeak=|ISBN=0-8133-3384-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta tiroketa izan eta berehala, agenteak suhiltzaile etxetik korrika irten ziren motelera. Horrela, Marrell McCollough polizia sekretua izan zen lehen pertsona Kingi laguntza ematen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=Martin Luther King Jr.: The FBI Files|argitaletxea=Filiquarian Publishing|orrialdea=|orrialdeak=pp. 40-42|ISBN=978-1-59986-253-8.|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King eta FBIren arteko antagonismoak, hiltzailea aurkitzeko puntu guztiekin osatutako plangintzarik ez egoteak, eta gertuko poliziaren presentziak, erailketa horretan FBIa nahastuta zegoelaren susmoak eragin zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Knight|urtea=2003|izenburua=Conspiracy Theories in American History: An Encyclopedia|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=|orrialdeak=pp. 408.409|ISBN=1-57607-812-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Dexter Avenue Baptist.jpg|thumb|King apaiz izan zen Dexter Avenueko Eliza Bataiatzailea. 1978an, Dexter Avenue King Memorial Eliza Bataiatzailea izendatu zuten. ]]

== Sariak eta aitorpenak ==
Kingek gutxienez berrogeita hamar ohorezko titulu eman zizkioten fakultate eta unibertsitateetan.&lt;ref name=&quot;:22&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Mervyn A.|abizena=Warren|urtea=2001|izenburua=King Came Preaching: The Pulpit Power of Dr. Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/kingcamepreachin0000warr|argitaletxea=InterVarsity Press|orrialdea=p. 79|orrialdeak=|ISBN=0-8308-2658-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1964ko urriaren 14an, Kingi [[Bakearen Nobel Saria]] eman zioten, ordura arteko irabazle gazteena izanik, [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etan indarkeriarik gabeko erresistentzia zuzendu zuelako arraza aurreiritziaren aurka.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1964|izenburua=&quot;Martin Luther King Wins The Nobel Prize for Peace&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Justin|abizena=Wintle|urtea=2001|izenburua=Makers of Modern Culture: Makers of Culture|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 272|orrialdeak=|ISBN=0-415-26583-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1965ean, Amerikako Askatasunen Domina jaso zuen, AEBko Batzorde Juduaren eskutik, bere &quot;pertsonen askatasunaren printzipioetan emandako aurrerapenagatik&quot;.&lt;ref name=&quot;:22&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Irving M|abizena=Engel|urtea=2006|izenburua=&quot;Commemorating Martin Luther King Jr.: Presentation of American Liberties Medallion&quot;|argitaletxea=American Jewish Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Onartzeko ekitaldiko hitzaldian, Kingek esan zuen: &quot;Askatasuna gauza bakarra da. Guztia duzu, edo ez zara aske.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr|abizena=King|urtea=2006|izenburua=&quot;Commemorating Martin Luther King Jr.: Response to Award of American Liberties Medallion&quot;|argitaletxea=American Jewish Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1967ko azaroan 24 orduko bidaia egin zuen [[Erresuma Batua|Erresuma Batu]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]] Unibertsitatearen omenezko titulua hartzeko, ohore hori jasotzen zuen lehen [[afro-amerikar]]&lt;nowiki/&gt;ra izanik.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt; Onarpenean, inprobisatutako hitzaldi hunkigarri bat egin zuen, besteak beste honakoa esanaz:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Martin Luther King Honorary Degree Ceremony&quot;|argitaletxea=Newcastle University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; &quot;Hiru arazo larri eta benetan handiak ditugu, Ameriketako Estatu Batuetan ez ezik, mundu osoan ere. Horiek dira [[arrazakeria]], [[pobrezia]]&lt;nowiki/&gt;ren arazoa, eta [[gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren arazoa.”

Hiru [[Grammy Sariak|Grammy]] sarietarako hautagaia izateaz gain, eskubide zibilen buruzagiak 1971n hilondoko Ahozko Grabaketa Onenaren saria irabazi zuen &quot;''Zergatik nagoen [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren aurka''&quot; lanagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2019|izenburua=&quot;Did You Know That Martin Luther King Won A GRAMMY?&quot;|argitaletxea=GRAMMY.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1977an, [[Jimmy Carter]] presidenteak hilondoko Askatasunaren Presidentetzarako Domina eman zion. Aipamen hau irakurri zuen: &quot;Martin Luther King Jr. bere belaunaldiko [[Kontzientzia|kontzientzi]]&lt;nowiki/&gt;a zen. Segregazioaren [[harresi]] handira begiratu ondoren, maitasunaren indarrak apurtuko zuela ikusi zuen. Gure arbaso fundatzaileek herritar xumeenei agindutakoa betetzearen borrokaren min eta nekeetatik, bere ametsaren aitorpen adieragarria bota zuen Amerikarentzat. Gure nazioa indartu zuen, hobetu egin zuelako. Bere ametsak oraindik ere eusten digu.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jimmy|abizena=Carter|urtea=1977|izenburua=&quot;Presidential Medal of Freedom Remarks on Presenting the Medal to Dr. Jonas E. Salk and to Martin Luther King Jr&quot;|argitaletxea=The American Presidency Project|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingi eta bere emazteari Kongresuko Urrezko Domina ere eman zioten 2004an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Congressional Gold Medal Recipients (1776 to Present)&quot;|argitaletxea=Office of the Clerk: U.S. House of Representatives|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bigarren izan zen Gallupen XX. mendeko jende miretsienen arteko zerrendan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=George, Alec|abizena=Gallup, Gallup Jr.|urtea=2000|izenburua=The Gallup Poll: Public Opinion 1999|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 249|orrialdeak=|ISBN=0-8420-2699-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1963an ''[[Time]]'' aldizkariako Urteko Pertsonaia izendatu zuen, eta 2000. urtean, seigarren geratu zen on line egindako “Mendeko Pertsona” inkestan. King hirugarren kokatu zuen [[Discovery Channel]]&lt;nowiki/&gt;ek eta AOLek egindako “Amerikako Pertsonaiak” lehiaketan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Beth J.|abizena=Harpaz|urtea=1999|izenburua=&quot;Time Names Einstein as Person of the Century&quot;|argitaletxea=Associated Press|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2005|izenburua=&quot;Reagan voted 'greatest American&quot;|argitaletxea=BBC|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2016an, Ogasun idazkariak jakinarazi zuen 5 dolarreko billeteetan alde baten [[Lincoln]] agertuko zela, eta bestean [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;ean izandako hainbat gertakari historiko, horien artean Kingen &quot;''[[Amets bat dut]]''&quot; diskurtsoaren [[irudi]]&lt;nowiki/&gt;ak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Anti-slavery activist Harriet Tubman to replace Jackson on the front of the $20 bill&quot;|argitaletxea=USAToday.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Afro-amerikar ospetsuen zerrenda]]
* [[Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimendua (1955-1968)]]
* [[Malcolm X]]

== Kanpo estekak ==
{{wikiesanak}}
* {{en}} [http://www.thekingcenter.org/ The King Center]
* {{en}} [http://www.mlkonline.net/ MLK online]

{{bizialdia|1929ko|1968ko|King, Martin Luther}}

[[Kategoria:Atlantarrak]]
[[Kategoria:Bakezaleak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako giza eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako politikariak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako protestanteak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarrak]]
[[Kategoria:Bakearen Nobel Saridunak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimenduaren ekintzaileak]]
[[Kategoria:Baptistak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako preso eta atxilotuak]]
[[Kategoria:Amerindiarren eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako eskubide zibilen mugimendua]]</text>
      <sha1>h1iaia1jnnagfo29odfb0zsbr34qvym</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005507</id>
      <parentid>9005506</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:11:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="112131" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{Biografia infotaula automatikoa}}
'''Martin Luther King, Jr.''' (Michael King Jr. ; [[1929]]ko [[urtarrilaren 15]]a - [[1968]]ko [[apirilaren 4]]a) [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etako ministro [[kristau]]&lt;nowiki/&gt;a eta [[Aktibismo|aktibista]] izan zen. 1955etik 1968an erail zuten arte, [[Eskubide Zibilen Mugimendua|Eskubide Zibilen Mugimendu]]&lt;nowiki/&gt;ko bozeramaile eta buru agerikoena bilakatu zen. King ezaguna da eskubide zibilak [[Indarkeriarik gabeko erresistentzia|indarkeriarik gabe]] eta [[desobedientzia zibil]]a&lt;nowiki/&gt;ren bidez aurrera ateratzen saiatu zelako, bere kristau sinesmenean eta [[Mahatma Gandhi]]&lt;nowiki/&gt;ren indarkeriarik gabeko aktibismoan inspiratuta

Kingek 1955ean [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko autobusaren boikoteko buruzagia izan zen, eta geroago Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentziako (SCLC) lehen presidentea bihurtu zen. [[Georgia (AEB)|Georgia]] estatuko [[Albany]] hirian segregazioaren aurkako 1962ko borroka antzuaren buru izan zen, eta 1963ko indarkeriarik gabeko protestak antolatzen lagundu zuen [[Birmingham (Alabama)|Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. 1963ko [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;erako martxa antolatzen lagundu zuen, eta bertan &quot;[[Amets bat dut]]” (''I Have a Dream'') hitzaldi ospetsua eskaini zuen [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;aren eskailera-mailan.

1964ko urriaren 14an, Kingek [[Bakearen Nobel Saria]] irabazi zuen [[Arrazismo|arrazakeria]]&lt;nowiki/&gt;ren [[Desberdintasun sozial|desberdintasun]]&lt;nowiki/&gt;aren aurka indarkeriarik gabeko erresistentziaz borrokatzeagatik. 1965ean [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;tik Montgomeryrako martxak antolatzen lagundu zuen. Azken urteetan, bere ikuspegia zabaldu egin zuen pobrezia, kapitalismoa eta [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;ko oposizioa barnean hartuz. [[FBI]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek erradikaltzat hartu zuen, eta 1963tik aurrera FBIko [[Kontrainteligentzia Programa|kontra-inteligentzia]]&lt;nowiki/&gt;ko susmagarri bihurtu zuen. FBI agenteek harreman [[Komunismo|komunista]] posibleak ikertu zituzten, ezkontzaz kanpoko loturak grabatu, eta guztiaz gobernuko funtzionarioei jakinarazi zieten. 1964an, Kingi eskutitz anonimo mehatxatzaile bat bidali zion, eta bere buruaz beste egin zezan helburuarekin bidalia zela interpretatu zuen.&lt;ref name=&quot;:13&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Athan G., Tony G., Richard Gid, Susan|abizena=Theoharis, Poveda, Powers, Rosenfeld|urtea=1999|izenburua=The FBI: A Comprehensive Reference Guide|argitaletxea=Greenwood Publishing Group|orrialdea=p. 123|orrialdeak=|ISBN=0-89774-991-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hil baino lehen, Kingek [[Washington D.C.|Washington D.C]].ko okupazio nazionala planifikatu zuen, Pobreen Kanpaina deitzeko asmotan, apirilean [[Memphis]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Tennessee]], erail zutenean. Heriotzaren ondoren matxinadak izan ziren AEBetako hiri askotan. Hainbatek diote [[James Earl Ray]]&lt;nowiki/&gt;k, King hiltzeagatik kondenatutako gizona alegia, gobernuko agenteekin hitzartuta zuela ekintza, eta susmo horrek tiroketa ondorengo hamarkadetan iraun zuen.

Kingi [[Askatasunaren Domina Presidentziala]] eta [[Ameriketako Estatu Batuetako Kongresuko Urrezko Domina]]  eman zitzaizkion hilondoan. 1971tik aurrera, Martin Luther King Jr. eguna Estatu Batuetako opor bezala ezarri zen hiri eta Estatu askotan. Opor egunari maila federalean eman zion [[Ronald Reagan]] presidenteak 1986an, sinatutako legeriaren arabera. AEBetako ehunka kale izendatu zituzten haren ohoretan, eta Washingtongo konderri bat bere izenari eskaini zioten. 2011n, Washington DCko Zumardi Nazionalean Luther King Jr. Memorial eraiki zuten.

Azken urteotan aktibistak ahaleginak egin dituzte Martin Luther King Jr. Egunean Kingen ondare erradikaKing Sr.ek &quot;Michael&quot; ipintzea medikuaren akatsa zela adierazi zuen. [6]la berreskuratzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2016|izenburua=&quot;The Movement for Black Lives Is Urging You to #ReclaimMLK This Weekend&quot;|argitaletxea=www.colorlines.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Bizitza ==

=== Gaztaroa ===
[[Fitxategi:Martin Luther King Jr NYWTS 5.jpg|thumb|Martin Luther eta Coretta Scott King, 1964an.]]
Michael King Jr. 1929ko urtarrilaren 15ean jaio zen, [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Georgia (AEB)|Georgia]]&lt;nowiki/&gt;n, Michael King Sr. apaizaren eta Alberta Kingen hiru seme-alabetatik bigarrena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles J.|abizena=Ogletree|urtea=2004|izenburua=All Deliberate Speed: Reflections on the First Half Century of Brown v. Board of Education|url=https://archive.org/details/alldeliberatespe00ogle|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Co|orrialdea=p. 138|orrialdeak=|ISBN=0-393-05897-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Birth &amp; Family&quot;|argitaletxea=The King Center. The Martin Luther King, Jr. Center for Nonviolent Social Change|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr&quot;. Biography|argitaletxea=A&amp;E Television Networks, LLC|orrialdea=p. 7|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen amak Michael izena ipini zion, eta bertaratutako medikuak jaiotza agirian horrela idatzi zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King Sr.ek &quot;Michael&quot; ipintzea medikuaren akatsa zela adierazi zuen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Mikkelson|urtea=2003|izenburua=&quot;Four Things About King&quot;|argitaletxea=Snopes. Snopes.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

King Sr.-ek bere nerabe urteetan gurasoen baserria utzi eta Atlanta hirira abiatu zen batxilergoa egitera.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; Ondoren Morehouse unibertsitatean matrikulatu zen, eta apaiz sartzeko ikasi zuen.&lt;ref name=&quot;:9&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Alice|abizena=Fleming|urtea=2008|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Dream of Hope|argitaletxea=Sterling|orrialdea=p. 9|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-4439-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Michael King Sr. eta Alberta elkarrekin 1920an hasi ondoren, 1926an ezkondu ziren.&lt;ref name=&quot;:10&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=|orrialdeak=pp. 158-159|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Albertaren gurasoen bi solairuko victoriar etxean bizi izan ziren seme-alabekin. Ezkondu eta gutxira, King Sr. Ebenezer Eliza [[Baptismo|Baptista]]&lt;nowiki/&gt;ren apaiz laguntzaile bilakatu zen, eta 1931an apaiz nagusi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 1934an, elizak King Sr. bidaia multinazional batera bidali zuen [[Italia]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Tunisia]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Egipto]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Israel]]&lt;nowiki/&gt;era eta, ondoren, [[Alemania]]&lt;nowiki/&gt;ra, Baptisten Munduko Aliantzaren (BWA) bilerarako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=DeNeen L.|abizena=Brown|urtea=2019|izenburua=&quot;The story of how Michael King Jr. became Martin Luther King Jr&quot;|argitaletxea=The Washington Post|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bidaia [[Martin Lutero]] [[protestantismo]]&lt;nowiki/&gt;aren erreformako buruaren [[Berlin]]&lt;nowiki/&gt;eko guneetara egindako bisitekin amaitu zen. Han zegoen bitartean, King Sr. [[nazismo]]&lt;nowiki/&gt;aren gorakadaren lekuko izan zen. Erreakzioan, BWA kongresuak honako ebazpena eman zuen: &quot;&quot;Kongresu honek, Jainkoaren Zeruko Aitaren legearen urraketa delako gaitzetsi egiten du, arrazazko etsaitasun guztiak, eta zapalkuntza edo bidegabeko diskriminazioa juduarekiko, koloreko jendearekiko, edo munduko edozein arrazarekiko.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nancy|abizena=Clanton|urtea=2020|izenburua=&quot;Why Martin Luther King Jr.'s father changed their names&quot;|argitaletxea=The Atlanta Journal-Constitution|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1934ko abuztuan itzuli zen etxera, eta urte horretan bertan Martin Luther King Sr. eta bere semea Martin Luther King Jr. bezala deitzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1992|izenburua=The papers of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 307–308|ISBN=978-0-520-07951-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1957an, Kingen 28 urte zituenean, jaiotza ziurtagiria aldatu egin zuen &quot;Martin Luther King Jr.&quot; irakurtzeko.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Haurtzaro garaian etxean,&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Kingek eta bere bi anai-arrebak [[Biblia]]&lt;nowiki/&gt;ko eskriturak ozenki irakurtzen zituzten, aitak esandako moduan. Afaldu ondoren [[amona]] Jenniek, Bibliako istorio biziak kontatzen zizkien bilobei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Kingen aitak aldian-aldian zartailuarekin jotzen zituen seme-alabak diziplinatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B.|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 8|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Zenbaitetan, King Sr.ek seme-alabei uzten zien zartailua elkarri jotzeko. Aitak geroago esan zuen, &quot;King haur bitxiena zen berari jotzen nionean. Hantxe egongo zen, malkoak isuriko zitzaizkion, baina ez zuen inoiz negarrik egingo.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 14|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

King, kale berean gertu zegoen denda bateko mutiko zuri batekin lagun egin zen.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; 1935eko irailean, mutikoek sei urte inguru zituztenean, eskolan hasi ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alan|abizena=Pierce|urtea=2004|izenburua=Assassination of Martin Luther King Jr|url=https://archive.org/details/assassinationofm0000pier|argitaletxea=Abdo Pub Co|orrialdea=p. 14|orrialdeak=|ISBN=978-1-59197-727-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek haur beltzentzako eskolara joan behar izan zuen, Young Street Eskola Elementalera, eta bere jolas laguna berriz ikasle zurientzako bakarrik zen ikastetxe batera.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Handik gutxira, mutiko zuriaren gurasoek Kingi debekatu egin zioten bere semearekin jolastea, &quot;gu zuriak gara, eta zu koloreduna zara&quot; esanez. Kingek gurasoei gertakaria kontatu zienean, solasaldi luzea izan zuten, Ameriketako esklabotza eta arrazakeriaren historiari buruz.&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; AEBetan beltzek jasan zuten gorrotoa, indarkeria eta zapalkuntza ezagutu zituenean, Kingek gerora adieraziko zuen &quot;pertsona zuri guztiei gorroto&quot; ziela.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Gurasoek esan zioten bere kristau-betebeharra denak maitatzea zela.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt;

Kingek bere aita segregazioaren eta [[Bereizkeria|bereizkeri]]&lt;nowiki/&gt;aren aurka zegoela ikusten zuen.&lt;ref name=&quot;:11&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=P. 15|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Behin, King Sr.eta semea polizia bat gelditu egin zituen, eta aitari &quot;mutil&quot; esanaz zuzendu zitzaion; King Sr.ek zakar erantzun zion esanaz King mutila zela, baina bera gizona.&lt;ref name=&quot;:11&quot; /&gt; Beste behin aitak [[Atlanta]] erdiguneko zapata denda batera eraman zuen, eta saltzaileak atzean eseri behar zutela esan zien.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 9|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitak uko egin zion, erantzunez: &quot;Edo erosiko dugu hemen eserita, eta ez dugu inongo [[oinetako]]&lt;nowiki/&gt;rik erosiko&quot;, King hartu eta dendatik irten aurretik.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; Gero, Kingi esan zion, &quot;ez zait axola sistema honekin zenbat urte bizi behar ote dudan, baina ez dut inoiz onartuko.&quot;&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt; 1936an, Kingen aitak ehunka [[afro-amerikar]] eraman zituen Atlantako udaletxeko eskubide zibilen aurkako martxa batera, boto eskubideen bereizkeriagatik protesta egitera.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Geroago Kingek nabarmendu zuen King Sr. &quot;benetako aita&quot; izan zela beretzat.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Bost urte zituenean Kingek himnoak memorizatu eta [[Abesti|abestu]] egiten zituen, eta Bibliako bertsoak buruz esan.&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Dharathula H.|abizena=Millender|urtea=1986|izenburua=Martin Luther King Jr.: Young Man with a Dream|url=https://archive.org/details/martinlutherking00mill_0|argitaletxea=Aladdin|orrialdea=|orrialdeak=pp. 45–46|ISBN=978-0-02-042010-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hurrengo urtean, amarekin elizako ekitaldietara joaten hasi zen, himnoak abestuz amak [[piano]]&lt;nowiki/&gt;a jotzen zuen bitartean. Geroago, elizako abesbatzako kide bilakatu zen. Kingi opera gustatzen zitzaion, eta pianoa jotzen ikasi zuen.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Handitzen joan zen heinean, hitz askoren jabe egin zen, [[hiztegi]]&lt;nowiki/&gt;ak irakurtzen zituenean etengabe erabiltzen zuelako bertako lexikoa. 1939an, Kingek bere elizako abesbatzako kide bezala abestu zuen esklabo mozorroekin, soilik pertsona zurientzat zen Atlantako “''Haizearekin joana''” [[Film (zinema)|filma]]&lt;nowiki/&gt;ren estreinaldian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ira|abizena=Katznelson|urtea=2005|izenburua=When Affirmative Action was White: An Untold History of Racial Inequality in Twentieth-Century America|url=https://archive.org/details/whenaffirmativea00katz|argitaletxea=WW Norton &amp; Co|orrialdea=p. 5|orrialdeak=|ISBN=0-393-05213-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== Nerabezaroa ===
[[Fitxategi:Booker T. Washington High School in Atlanta.jpg|thumb|Kingek ikasi zuen beltzendako eraikitako institutuak, Booker T. Washington hezitzaile afro-amerikarraren izena hartu zuen.]]
Nerabezaroko urteetan, hasieran zurien aurkako erresumina sentitzen zuen, bere familiak eta ingurukoek hegoaldean bizitzearren maiz jasan behar izaten zuten segregazio eta “arraza umiliazioagatik&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=John|abizena=Blake|urtea=|izenburua=&quot;How MLK became an angry black man&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1942an, King, 13 urte zituenean, estazioan banatzen zen Atlanta Journal egunkariko zuzendari laguntzaile gazteena bilakatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1992|izenburua=The papers of Martin Luther King Jr|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=p. 82|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-07951-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Urte hartan, Kingek bederatzigarren maila gainditu zuen, eta Booker T. Washington Goi Eskolan matrikulatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 16|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Batxilergoko eskola bakarra zen afro-amerikar ikasleentzako. Kingen aitona Williamsek eta tokiko buruzagi [[Beltz (pertsona)|beltz]]&lt;nowiki/&gt;ak, Atlanta hiriko gobernuari eskatu ondoren sortua zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Bertan King ezagun egin zen publikoki hitz egiteko zuen gaitasunagatik. Eta ikastetxeko eztabaida taldeko kidea izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alice|abizena=Fleming|urtea=2008|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Dream of Hope|argitaletxea=Sterling|orrialdea=p. 8|orrialdeak=|ISBN=978-1-4027-4439-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hasierako ikasturtean, lehenengo saria irabazi zuen [[Georgia]] estatuko Dublinen, Beltzen Elks Klubak antolatutako oratoria lehiaketan. Bere hitzaldian adierazi zuenez, &quot;Amerika beltzak kateak daramatza oraindik. Beltzik onena gizon zuririk gaiztoarenaren menpe dago.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p.17|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Atlantako etxera itzultzen zihoala autobusean irakaslearekin, gidariak zutik joateko agindu zien, bidaiari zuriak eseri ahal izateko. Kingek hasiera baten uko egin zion, baina irakasleak esan zion legea hautsiko zuela, onartzen ez bazuen. Gerora Kingek esan zuen gertakari horretan, &quot;nire bizitzan inoiz izan dudan amorru handiena sentitu nuen.&quot;&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt;

Bigarren hezkuntzako ikasturtean, Morehouse Collegek, historikoki errespetatutako unibertsitate beltzak, iragarri zuen batxilergoko edozein ikasle onartuko zuela, sarrera azterketa gaindituz gero. Garai hartan, ikasle askok bigarren ikasketak utzi egin zituzten [[Bigarren Mundu Gerra]]&lt;nowiki/&gt;n sartzeko. Hori zela eta, Morehouse irrikaz zegoen ikasgelak betetzeko. 15 urte zituela, Kingek azterketa gainditu zuen, eta Collegean sartu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;Morehouseko azkenaurreko udan, 1947an, 18 urteko Kingek apaiztegian sartzea aukeratu zuen. Elizak, &quot;[[gizarte]]&lt;nowiki/&gt;a zerbitzatzeko zuen nahiari erantzuteko&quot; modu onena eskaintzen zuela, ondorioztatu zuen. Kingen &quot;barruko gogoa&quot; garatzen hasi zen, eta bakea egin zuen Eliza Bataiatzailearekin. &quot;Ideien errespetuzko indarra, eta baita protesta soziala&quot; izango ziren sermoien gaiak, apaiz &quot;arrazionala&quot; izango zela uste zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002.|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 18|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1948an, King 19 urterekin graduatu zen Morehousen Batxilergoan [[soziologia]] arloan.

=== Teologia Crozer seminarioan ===
King Chesterreko ([[Pennsylvania]]) Crozer Theinary Seminarioan matrikulatu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=p. 150|orrialdeak=|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Aitak bere [[hezkuntza]]rekin jarraitzea erabat babesten zuelako, akordioa lortu zuen J. Pius Barbourrekin, familiako laguna eta Calvaryko Baptisten elizako apaiza, berarekin lana egiteko. Beltzen eliza horretan [[Predikarien Ordena|predikari]] ezaguna izatera igaro zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lewis V.|abizena=Baldwin|urtea=1991|izenburua=There is a Balm in Gilead: The Cultural Roots of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/thereisbalmingil00bald|argitaletxea=Minneapolis: Fortress Publishing|orrialdea=p. 167|orrialdeak=|ISBN=0-8006-2457-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Behin Kingek beste ikasle bat gaitzetsi egin zuen garagardoa zuelako bere gelan, esanez afro-amerikar bezala ardura partekatua zutela &quot;Beltzen arrazako zama&quot; jasateko. Eta denbora batez, Walter Rauschenbuschen &quot;[[ebanjelio]] soziala&quot; interesatu zitzaion.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Hirugarren urtean berriz, King erromantikoki inplikatu zen kafetegian sukaldari bezala lan egiten zuen alemaniar etorkin baten alaba zuriarekin. Kingekin harremanak izan aurretik, irakasle batekin aritua zen neska. Kingek berarekin ezkontzea pentsatu zuen, baina adiskideak horren aurka aholkatu zioten, esanaz arraza-arteko ezkontza batek ezinikusia piztuko zuela bai beltz eta bai zuriengan. Eta horrek hegoaldeko eliza baten apaiz izateko aukerak kaltetuko ziola. Kingek malkoekin esan zion lagun bati ezin zuela amaren ezkontza mina jasan ahal izango, eta sei hilabete geroago hautsi egin zuen harremana. Utzi zuen emakumearen oroimenean, sentimendu iraunkorrak izaten jarraitzen zuen; eta lagun batek aipatu zuenez, &quot;Ez zen sekula errekuperatu&quot;.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; King 1951an graduatu zuen B.Div. lizentziaturarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=p. 150|orrialdeak=|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Doktoretza Boston unibertsitatean ===
Kingek [[Boston]] Unibertsitatean [[doktorego]]&lt;nowiki/&gt;ko ikasketak [[teologia]] sistematikoan hasi zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Charles A.|abizena=Radin|urtea=1991|izenburua=&quot;Panel Confirms Plagiarism by King at BU&quot;|argitaletxea=The Boston Globe|orrialdea=p. 1|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ikasketekin uztartuz, Twelfth Eliza [[Baptismo|Baptista]] historikoan ministro laguntzaile bezala lan egin zuen, William Hunter Hester apaizarekin. Aitaren lagun zaharra zen, eta Kingengan eragin handia izan zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lewis V.|abizena=Baldwin|urtea=2010|izenburua=he Voice of Conscience: The Church in the Mind of Martin Luther King, Jr.|url=https://archive.org/details/voiceofconscienc0000bald|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 42–44|ISBN=9780195380316|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bostonen, bere adineko apaiz adiskide talde txiki bat izan zuen, eta batzuetan gonbidatu joaten ziren besteen elizetara. Gazteek askotan topaketak antolatzen zituzten apartamentuetan, teologia, sermoi estiloak eta gizarte gaiak eztabaidatzeko.

1954an, 25 urte zituela, [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko ([[Alabama]]) Dexter Etorbideko Eliza [[Baptismo|Baptista]]&lt;nowiki/&gt;ko abade izendatu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Linda K.|abizena=Fuller|urtea=2004|izenburua=National Days, National Ways: Historical, Political, And Religious Celebrations around the World|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 314|orrialdeak=|ISBN=0-275-97270-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1955eko ekainaren 5ean doktorego titula jaso zuen unibertsitatean, gaiaren izenburua honakoa izanik: ''Paul Tillich and Henry Nelson Wiemanen Jainkoaren ikuskeraren alderaketa''.

=== Ezkontza eta familia ===
Boston Unibertsitatean ikasten ari zen bitartean, Atlantako Mary Powell lagun eta kontserbatorioko musika ikasleari deitu zion, galdetzen ea hegoaldeko neska politik ezagutzen zituen. Powellek Coretta Scott ikaskideari galdetu zion ea jainkotasuna ikasten ari zen hegoaldeko lagun batekin topo egiteko interesa ote zuen. Scotti ez zitzaion interesatzen hitzorduetako predikatzaileekin, baina azkenean Powellen deskribapenean oinarrituz telefonoa ematea baimendu zion. Lehenengo deian, Kingek esan zion Scotti: &quot;Napoleon bezala nago Waterloon, zure xarmaren aurrean&quot;, eta erantzun zion &quot;Baina ezagutu ere ez nauzu egiten&quot;. Lehen hitzorduan atera ziren, eta bigarrenaren ondoren, Kingek jakin zuen Scottek bere emaztearengan bilatzen zituen kalitateak zituela. Antioko institutuan aktibista izana zen.

King eta Coretta Scott 1953ko ekainaren 18an ezkondu ziren, bere jaioterriko gurasoen etxean Heibergerren, Alabaman.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2006|izenburua=&quot;Coretta Scott King&quot;|argitaletxea=The Daily Telegraph|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Lau seme-alaben gurasoak izan ziren: Yolanda (1955-2007), Martin Luther King III (1957.-), Dexter Scott(1961.-) eta Bernice (1963.-. Ezkondu ondoren, Kingek mugatu egin zuen Corettaren eginkizuna eskubide zibilen mugimenduan, etxekoandre eta ama izateko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=Civil Rights History from the Ground Up: Local Struggles, a National Movement|url=https://archive.org/details/civilrightshisto0000unse|argitaletxea=University of Georgia Press|orrialdea=p. 410|orrialdeak=|ISBN=9780820338651|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Montgomeryko autobusari boikota, 1955 ==
[[Fitxategi:Rosaparks.jpg|thumb|Rosa Park, Kingekin 1955ean.]]
1955eko martxoan, Claudette Colvinek, [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ko hamabost urteko [[ikasle]] beltzak, autobusean gizon zuri bati jarlekua uzteari uko egin zion Jim Crow legeak urratuz. Estatu Batuetako hegoaldeko lege hauek, arrazen segregazioa inposatzen zuten. King, kasua aztertu zuen [[Birmingham (Alabama)|Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;go afroamerikar komunitateko batzordean zegoen. E. D. Nixon eta Clifford Durr aktibisten defendatzaileen abokatuek ezer ez egitea erabaki zuten eta beste kasuren baten zain egon, hor adin txikikoa zegoelako inplikatuta.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 103|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bederatzi hilabete geroago, 1955eko abenduaren 1ean, antzeko gertakari bat izan zen [[Rosa Parks]] atxilotu zutenean, hiriko autobus baten bere eserlekua uzteari uko egiteagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2003|izenburua=&quot;December 1, 1955: Rosa Parks arrested&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bi gertakariek Montgomeryko autobusei [[boikot]]&lt;nowiki/&gt;a ekarri zioten. Nixonek eskatu eta planifikatu egin zuen, eta ondoren King izan zen buru.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Walsh|urtea=2003|izenburua=The Montgomery Bus Boycott|argitaletxea=Gareth Stevens|orrialdea=p. 24|orrialdeak=|ISBN=083685375X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Boikotak 385 egunez iraun zuen, eta egoera hain gogorra bihurtu zen, non Kingen etxea bonbardatu egin zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=McMahon|urtea=2004|izenburua=Ethical Leadership Through Transforming Justice|url=https://archive.org/details/ethicalleadershi0000mcma|argitaletxea=University Press of America|orrialdea=p. 25|orrialdeak=|ISBN=0-7618-2908-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King atxilotua izan zen kanpaina honetan, eta Estatu Batuetako Browder v. Gayle Auzitegiak emandako erabaki batekin, Montgomery autobus publiko guztietan arraza-segregazioa amaitu egin zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Thomas F.|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Autobusen boikotean Kingek izandako rolak figura nazionala bilakatu zuen, eta [[Eskubide Zibilen Mugimendua|eskubide zibilen mugimendu]]&lt;nowiki/&gt;ko bozeramailerik ezagunena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Marshall|abizena=Frady|urtea=2002|izenburua=Martin Luther King Jr.: A Life|argitaletxea=Penguin|orrialdea=p. 52|orrialdeak=|ISBN=978-0-14-303648-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentzia ==
1957an, Kingek, [[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k, Fred Shuttlesworthek, Joseph Loweryk eta eskubide zibilen aldeko beste ekintzaile batzuk Hegoaldeko Kristau Buruzagitzako Konferentzia (SCLC) sortu zuten. Taldea eratzeko oinarria eliza beltzen autoritate [[moral]]&lt;nowiki/&gt;az baliatzea zen, [[Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimendua (1955-1968)|eskubide zibile]]&lt;nowiki/&gt;n erreformaren zerbitzura indarkeriarik gabeko protestak egiten antolatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stanley David|abizena=Levison|urtea=2017|izenburua=The Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=Research and Education Institute. University, © Stanford; Stanford; California 94305|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Taldea, Kingekin laster adiskidetu zen Billy Graham ebanjelistaren [[Gurutzadak|gurutzade]]&lt;nowiki/&gt;tan inspiratu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven P.|abizena=Miller|urtea=2009|izenburua=Billy Graham and the Rise of the Republican South|url=https://archive.org/details/billygrahamriseo0000mill|argitaletxea=Philadelphia: University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 92|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-4151-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King SCLCko buru izan zen erail zuten arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manning, Leith|abizena=Marable, Mullings|urtea=2000|izenburua=Let Nobody Turn Us Around: Voices of Resistance, Reform, and Renewal: an African American Anthology|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 391–2|ISBN=0-8476-8346-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; SCLCeko 1957ko Askatasunerako Otoitz Erromesaldia izan zen Kingek publiko nazionalari hitza zuzendutako lehenengo aldia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Prayer Pilgrimage for Freedom&quot;|argitaletxea=Civil Rights Digital Library|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1959an, Kingek ''Gizonaren neurria'' izeneko liburu laburra argitaratu zuen, bere bi sermoiekin &quot;''Zer da gizona''?&quot; eta &quot;''Bizitza osatu baten dimentsioak''&quot;. Sermoiek gizakiak Jainkoaren maitasuna behar zuela defendatzen zuten, mendebaldeko zibilizazioaren [[arrazakeria]] kritikatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=&quot;Measure of a Man, The&quot;. Martin Luther King, Jr., Encyclopedia|argitaletxea=The Martin Luther King, Jr., Research and Education Institute, Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1962an, Kingek eta [[Mahatma Gandhi|Gandhi]] Sozietateak izkribu bat eman zioten [[John Fitzgerald Kennedy]] presidenteari [[Abraham Lincoln]]&lt;nowiki/&gt;en urratsak jarraitzeko eskatuz, eta eskubide zibilen aldeko kolpe bat emateko, bigarren emantzipazio mota bezala. Presidenteak ez zuen agindua gauzatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr. and the Global Freedom Struggle: Gandhi Society for Human Rights&quot;|argitaletxea=Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Robert Kennedy|Robert F. Kennedy]] fiskal nagusiaren agindu baten barnean, [[FBI]]&lt;nowiki/&gt;k 1963. urteko udazkenean Kingen telefonoa kontrolatzen hasi zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Athan G., Tony G., Richard Gid, Susan|abizena=Theoharis, Poveda, Powers, Rosenfeld|urtea=1999|izenburua=The FBI: A Comprehensive Reference Guide|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 148|orrialdeak=|ISBN=0-89774-991-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kennedy kezkatuta agertu zen salaketa publikoak egon zirenean SCLCn komunistak zeudela salatuz, eta beldur zen horiek administrazioaren eskubide zibilen ekimenak deuseztatuko egingo zutelako. Fiskalak King ohartarazi zuen, elkarte horiekin eteteko, eta geroago behartuta sentitu zen FBIk King eta SCLCko buruzagiak kontrolatzea baimentzen zituen zuzentarau idatziak bidaltzera.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Burton|abizena=Herst|urtea=2007|izenburua=Bobby and J. Edgar: The Historic Face-off Between the Kennedys and J. Edgar Hoover that Transformed America|url=https://archive.org/details/bobbyjedgarhisto00hers|argitaletxea=Carroll &amp; Graf|orrialdea=|orrialdeak=pp. 372-374|ISBN=978-0-7867-1982-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; FBIko zuzendaria, [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]], eskubide zibilen mugimenduaren beldur zen, eta komunisten infiltrazioaren salaketak ikertu zituen.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

Kingek martxak antolatu eta zuzendu zituen, beltzen boto eskubidea, desegregazioa, lan eskubideak eta oinarrizko eskubide zibilen aldekoak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Jackson|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=p. 53|orrialdeak=|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek eta SCLCk kristau ezkertiarren printzipioak praktikan jarri zituzten, eta indarkeriarik gabeko protestaren taktikak aplikatu arrakastaz, protestarako metodoa eta protestak egiteko lekuak aukeratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Susan M.|abizena=Glisson|urtea=2006|izenburua=The Human Tradition in the Civil Rights Movement|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 190|orrialdeak=|ISBN=0-7425-4409-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, beste agintari beltz batzuek kritikatu egin zuten [[eskubide]] zibilen mugimenduan parte hartzen zuelako, esaterako [[Malcolm X]] militante beltz eta [[Islam]]&lt;nowiki/&gt;eko Nazio elkarteko partaide zenak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Bobbitt|urtea=2007|izenburua=The Rhetoric of Redemption: Kenneth Burke's Redemption Drama and Martin Luther King Jr.'s &quot;I Have a Dream&quot; Speech|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-7425-2928-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eta baita, Ella Bakerrek, King mugimenduaren oinarriekin harremana galdu zuen pertsona mediatiko eta karismatikoa kontsideratzen zuelako,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael Eric, David L.|abizena=Dyson, Jagerman|urtea=2000).|izenburua=I May Not Get There with You: The True Martin Luther King, Jr|argitaletxea=Simon and Schuster|orrialdea=|orrialdeak=pp. 297–299|ISBN=978-0-684-86776-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Nelson Rockefeller bezalako elite mailako pertsonaiengatik gertuago zegoela gaineratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kevin M.|abizena=Burke|urtea=2020|izenburua=&quot;A Close Alliance Between MLK and Nelson Rockefeller Revealed&quot;|argitaletxea=The Root|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Albany Mugimendua, 1961 ===
Albany Mugimendua 1961. urteko [[Albany]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Georgia]]&lt;nowiki/&gt;n, sortu zen arraza-segregazioaren aurkako koalizioa izan zen. Abenduan King eta SCLC koaliziora bildu ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Albany, GA Movement&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Mugimenduak milaka herritar mobilizatu zituen hiri barruko segregazioari aurre egiteko, indarkeriarik gabeko eraso zabal baten alde arlo guztietan, eta nazio osoaren arreta bereganatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jay M.|abizena=Shafritz|urtea=1998|izenburua=International Encyclopedia of Public Policy and Administration|argitaletxea=Westview Press|orrialdea=p. 1242|orrialdeak=|ISBN=0-8133-9974-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King 1961eko abenduan lehen aldiz bisitan joan zenean, &quot;egun bat egon eta etxera itzultzeko asmoa zuen, aholkuak eman ondoren&quot;.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther|abizena=King|urtea=2001|izenburua=The Autobiography of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Hatchette Digital|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hurrengo egunean manifestari baketsuen atxiloketa masiboan harrapatu zuten, eta fidantza ezetsi zuen hiriak kontzesioak egin arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1990|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King Jr.|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-064691-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen arabera, &quot;akordioa desohoretu eta urratu egin zen” bera hiritik alde ondoren.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

King 1962ko uztailean itzuli zen, eta berrogeita bost egun [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;an ala 178 dolarreko isuna eman zioten aukeran (2019an 1.500 $ baliokidea). Kartzela hartu zuen. Sententzia eman eta hiru egunera, Laurie Pritchett polizia-buruak era diskretuan Kingen isuna ordaindu, eta askatzea agindu zuen. &quot;Ikusita genuen bazkariko mahaiko aulkitxoetatik  bidaltzen zituztela ... elizetatik bota ... eta kartzelan sartu ... Baina lehen aldia zen, kartzelatik atera gintuzten lekuko izan ginela.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1990|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King Jr|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-064691-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Geroago King Egoitzak onartu zuen Billy Graham apaiz ebanjelista zuria izan zela espetxetik atera zuena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=King Center:Billy Graham|argitaletxea=Wayback Machine.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Ia urtebetez aktibismo lan asko egin zuen, emaitza ukigarri gutxirekin, eta mugimendua okertzen hasi zen. Kingek manifestazio guztiak etetea eskatu zuen, eta &quot;Penitentzia Eguna&quot; egitea indarkeriarik eza sustatzeko eta oinarri morala goian mantentzeko. Komunitate beltzaren barruan zeuden desadostasunak, eta tokiko gobernuek emandako erantzun apalak, ahaleginak deuseztatu zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Susan M|abizena=Glisson|urtea=2006|izenburua=The Human Tradition in the Civil Rights Movement|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 190-193|ISBN=0-7425-4409-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Albanyko ekimenak Kingentzako eta eskubide zibilen mugimendu nazionalarentzako funtsezko ikasgaia izan zen taktikak garatzerakoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=Albany, GA Movement&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, komunikabide nazionalek kritika handiak egin zioten Kingi, porrotean izandako eginkizunagatik. Eta SCLCren emaitza falta horrek, erakundearen eta SNCC erradikalagoaren arteko tartea handitu egin zuen. Albanyren ondoren, Kingek zirkunstantziak kontrolatu ahal izateko SCLCrako konpromisoak aukeratu nahi zituen, aurretik zeuden egoeretan sartu beharrean.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt;[[Fitxategi:MLK mugshot birmingham.jpg|thumb|King 1963an atxilotu egin zuten, Birminghameko arraza-segregazioaren aurka protestatzeagatik.]]

=== Birminghameko kanpaina, 1963 ===
1963ko apirilean, SCLCk arraza-segregazioaren eta injustizia ekonomikoaren aurkako kanpaina hasi zuen [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;en, Alabaman. Kanpainak indarkeriarik gabeko baina kontrako taktikak nahita erabili zituen, Wyatt Tee Walker apaizak garatuta neurri batean. Beltzek Birminghamen, SCLCrekin antolatuta, espazio publikoak okupatu zituzten martxekin eta lurrean jesarriz, bidegabe jotzen zituzten legeak urratuz&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=Garrow|urtea=1989|izenburua=Bearing the Cross: Martin Luther King Jr. and the Southern Christian Leadership Conference|argitaletxea=Pulitzer Prize|orrialdea=p. 246|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-056692-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingen asmoa atxiloketa masiboak eragitea zen eta &quot;krisialdiz jositako egoera bat sortuz ezinbestean negoziaziorako ateak ireki&quot;. Kanpainako lehen boluntarioek ez zuten hiria itxi edo komunikabideen arreta erakartzea lortu. King zalantzakor baten kezken gainetik, SCLC estratega James Bevelek kanpainaren norabidea aldatu zuen, haurrei eta gazteei manifestazioetan parte hartzeko deia eginez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Diane|abizena=McWhorter|urtea=2001|izenburua=&quot;Two Mayors and a King&quot;. Carry Me Home: Birmingham, Alabama: The Climactic Battle of the Civil Rights Revolution|url=https://archive.org/details/carrymehomebirmi00mcwh|argitaletxea=Simon and Schuster|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-7432-2648-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Newsweekek estrategia honi Haurren Gurutzada deitu zion.&lt;ref name=&quot;:14&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=David Edwin et all|abizena=Harrell, et all|urtea=2995|izenburua=Unto a Good Land: A History of the American People, Volume 2|argitaletxea=Wm B Eerdmans Publishing|orrialdea=p. 1055|orrialdeak=|ISBN=0-8028-2945-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1963|izenburua=&quot;Birmingham USA: Look at Them Run&quot;|argitaletxea=Newsweek|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Protesten garaian, Birminghameko Polizia Sailak, presiopeko urak eta polizia txakurrak erabili zituzten manifestarien aurka, haurrak barne. Poliziaren erantzuna telebista nazionaleko albistegietan emititu zen, eta [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;ko arreta bereganatu zuen, amerikar zuri asko hunkituz eta mugimenduaren atzean amerikar beltzak sendotuz.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Manifestari guztiak ez ziren baketsuak izan, SCLCren asmo sutsuak gorabehera. Zenbait kasutan, auzotarrek poliziari eraso egin zioten, indarrez erantzun baitzuten. King eta SCLC kritikatu zituzten haurrak onartzeagatik min hartzeko lekuetan. Baina kanpaina arrakastatsua izan zen: Polizia buruak postua galdu zuen, &quot;Jim Crow&quot; ikurrak jaitsi ziren eta leku publikoak beltzentzako irekiagoak izan ziren. Kingen ospea izugarri hobetu zen.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Photograph of White House Meeting with Civil Rights Leaders. June 22, 1963 - NARA - 194190 (no border).tif|thumb|[[Lyndon Baines Johnson|Lyndon B. Johnson]] eta [[Robert F. Kennedy]] eskubide zibilen buruzagiekin, 1963ko ekainaren 22an. ]]
King kanpaina hasieran atxilotu eta espetxeratu egin zuten. Bere 13garren atxiloketa,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1963|izenburua=&quot;Integration: Connor and King&quot;|argitaletxea=Newsweek|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; jasan zituen 29tik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Coretta Scott|abizena=King|urtea=2012|izenburua=&quot;The Meaning of The King Holiday&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ziegatik,  ''Birminghameko kartzelatik eskutitza'' ospetsua bidali zuen, mugimenduak aldaketa sozialak lortzeko bide legalak jarraitzeko deia eginaz. Arrazakeriaren krisia premia handiegia zela argudiatu zuen Kingek, eta orduko sistema larregi errotuta zegoela: &quot;Esperientzia mingarriaren bidez badakigu zapaltzaileak askatasuna ez duela inoiz borondatez ematen; zapalduek eskatu behar dutela.&quot;&lt;ref name=&quot;:15&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr|abizena=King|urtea=2012|izenburua=&quot;Letter from Birmingham Jail&quot;|argitaletxea=The Martin Luther King Jr. Research and Education Institute. King began writing the letter on newspaper margins and continued on bits of paper brought by friends|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Azpimarratu zuen Boston Tea Party, estatubatuar kolonietan matxinatutako ekintza ospetsua, legez kanpoko desobedientzia zibila izan zela, eta alderantziz, &quot;[[Adolf Hitler]]&lt;nowiki/&gt;rek Alemanian egin zuen guztia ‘legala’ zela.&quot;&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt; Walter Reutherek, Estatu Batuetako Auto Langileen presidenteak, 160.000 dolarreko diru-laguntza zuzendu zien Kingi eta bere protesta-kideei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua=&quot;The Great Society: A New History with Amity Shlaes&quot;|argitaletxea=Hoover Institution|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== St. Augustine, Florida, 1964 ===
1964ko martxoan, Kingek eta SCLCek Robert Haylingen mugimendu eztabaidagarriarekin bat egin zuten [[St. Augustine (Florida)|St. Augustin]]&lt;nowiki/&gt;en, [[Florida]]&lt;nowiki/&gt;n. Haylingen taldea NAACPn afiliatuta zegoen, baina bortizkeriarik gabeko taktikekin batera autodefentsa armatuaren alde egin zuenean, erakundetik bota egin zuten. Hala ere, SCLC bakezaleak onartu  egin zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1987|izenburua=Augustine.com – &quot;Black History: Dr. Robert B. Hayling&quot;; David J. Garrow, Bearing the Cross: Martin Luther King Jr. and the Southern Christian Leadership Conference|argitaletxea=Harper Collins|orrialdea=|orrialdeak=pp. 316–318|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek eta SCLCk iparraldeko aktibista zuriak Saint Augustinera eramateko lan egin zuten, besteak beste, [[errabino]]&lt;nowiki/&gt;en ordezkaritza bat eta [[Massachusetts|Massachuse]]&lt;nowiki/&gt;ttseko gobernadorearen 72 urteko ama. Guztiak atxilotuak izan ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;We Shall Overcome—Lincolnville Historic District&quot;|argitaletxea=nps.gov.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Maxine D., Kevin M.|abizena=Jones, McCarthy|urtea=1993|izenburua=African Americans in Florida: An Illustrated History|argitaletxea=Pineapple Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 113–5|ISBN=1-56164-031-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ekainean zehar, mugimenduak gauero egiten zituen martxak hirian barrena, &quot;askotan K.K.Klanen kontrako manifestazioei aurre eginez, komunikabide nazionalen arreta piztu zuen indarkeria suspertuz&quot;. Ehunka pertsona atxilotu eta espetxeratu zituzten. Mugimendu hori ematen zen bitartean, 1964ko Eskubide Zibilen Legea onartu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=&quot;St. Augustine, Florida&quot;. Martin Luther King, Jr., Encyclopedia. The Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=Research and Education Institute, Stanford University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Selma, Alabama, 1964 ===
1964ko abenduan, Kingek eta SCLCek Ikasleen Indarkeriarik gabeko Koordinazio Batzordearekin (SNCC) batu ziren [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;n. Aurretik SNCC hautesleen erregistroan lanean aritu zen hilabete batzuetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alex|abizena=Haley|urtea=1965|izenburua=&quot;Martin Luther King&quot;|argitaletxea=Interview. Playboy|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tokiko epaile batek agindua eman zuen, SNCC, SCLC, DCVL edo 41 eskubide zibilen izen bereko afiliatuen hiru pertsona edo gehiago biltzea galarazten zuena. Agindu honek eskubide zibilen jarduera behin-behinean geldiarazi zuen, Kingek 1965eko urtarrilean Brown Elizan aginduari aurre eginaz hitz egin zuen arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;The Selma Injunction&quot;|argitaletxea=Civil Rights Movement Veterans|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Montgomeryn, Alabaman, 1965eko martxoan estatuko polizien eta beste pertsona batzuen indarkeria manifestari baketsuen aurka, publizitate handia sortu zuen Alabamako [[arrazakeria]] nazio mailan ikusgai jarriz.

=== New York Hiria, 1964 ===
1964ko otsailean Kingek Eskola Berriako inaugurazio ekitaldian &quot;''Amerikarren arraza krisia''&quot; izeneko hitzaldia eman zuen, aurkezpen sortaren hasieran. Bere diskurtsoaren audio grabaziorik ez zen ezagutzen, baina 2013ko abuztuan, ia 50 urte geroago, Eskolak 15 minutuko audiotape bat aurkitu zuen hitzaldi osteko galdera eta erantzun saiorena. Ohar horietan, Kingek [[Jawaharlal Nehru]]&lt;nowiki/&gt;rekin zuela gutxi izandako elkarrizketa bat aipatu zuen. Bertan Ameriketako afroamerikar askoren egoera tristeak [[India]]&lt;nowiki/&gt;ko ukiezinak zituztenarekin alderatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Mona|abizena=El Naggar|urtea=2013|izenburua=&quot;Found After Decades, a Forgotten Tape of King 'Thinking on His Feet'&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King - March on Washington colorized photo.jpg|thumb|King bere hitzaldirik ospetsuena &quot;''[[Amets bat dut]]''&quot; ematen, Lincoln Memorialaren aurrean, Washingtonen 1963an egin zen Lanpostuen eta Askatasunaren martxan.]]

== Washingtongo martxa, 1963 ==
King, SCLCko ordezkari bezala, &quot;''Sei Handiak''&quot; [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en erakundeetako liderren artean zegoen, Enplegu eta Askatasunerako Washingtoneko martxaren antolaketan, 1963ko abuztuaren 28an burutu zena. Sei Handiak-en zeuden beste kideak honakoak ziren: Roy Wilkins ''Kolorezko Pertsonen Aurrerapenerako Elkarte Nazionalekoa''; Whitney Young, ''Hirien Liga Nazionalekoa''; A. Philip Randolph, ''Lo Egiteko Maletategien kofradiakoa''; John Lewis, ''SNCCkoa''; eta James L. Farmer Jr., ''Arrazen Berdintasuneko Kongresukoa''.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Henry Louis, Anthony|abizena=Gates, Appiah|urtea=1999|izenburua=Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience|url=https://archive.org/details/africanaencyclop00appi|argitaletxea=Basic Civitas Books|orrialdea=p. 1251|orrialdeak=|ISBN=0-465-00071-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bayard Rustinen homosexualitate irekiak, sozialismo demokratikoaren alde egiteak, eta AEBetako Alderdi Komunistarekin izan zituen lotura ohiek zirela eta, hainbat buruzagi zuri eta afro-amerikarrek Kingi eskatu zioten Rustinengandik urruntzea,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Raymond|abizena=Arsenault|urtea=2006|izenburua=Freedom Riders: 1961 and the Struggle for Racial Justice|url=https://archive.org/details/freedomriders1960000arse|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 62|orrialdeak=|ISBN=0-19-513674-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta onartu egin zuen.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Hala ere, lankidetzan aritu zen 1963ko Washingtoneko martxan, eta Rustin izan zen antolatzaile logistiko eta estrategiko nagusia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=David|abizena=De Leon|urtea=1994|izenburua=Leaders from the 1960s: A biographical sourcebook of American activism|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=|orrialdeak=pp. 138–143|ISBN=0-313-27414-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sean Dennis|abizena=Cashman|urtea=1991|izenburua=African-Americans and the Quest for Civil Rights, 1900–1990|url=https://archive.org/details/africanamericans00cash|argitaletxea=NYU Press|orrialdea=p. 162|orrialdeak=|ISBN=0-8147-1441-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingentzat, polemika sortu zuen beste gertakizun bat ere egon zen, [[John Fitzgerald Kennedy|John F. Kennedy]] Estatu Batuetako presidenteak martxaren [[Ikuspegi komunikatibo|ikuspegi]]&lt;nowiki/&gt;a aldatzeko eskatu zuenean, Rustin izan zelako onartu zuen pertsonaia nagusietako bat.&lt;ref name=&quot;:16&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Arthur M.|abizena=Schlesinger Jr.|urtea=1978|izenburua=Robert Kennedy and His Times|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 350-351|ISBN=0345283449|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Manning|abizena=Marable|urtea=1991|izenburua=Race, Reform, and Rebellion: The Second Reconstruction in Black America, 1945–1990|url=https://archive.org/details/racereformrebell0000mara|argitaletxea=Univ. Press of Mississippi|orrialdea=p. 74|orrialdeak=|ISBN=0-87805-493-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kennedyk hasieratik egin zuen martxaren aurka, kezkatuta baitzegoen eskubide zibilen legedia onartzearen unean kontrako eragina izan al zuelako. Hala ere, antolatzaileek [[irmo]] agertu ziren martxa egin egingo zelakoan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jonathan, Zachary|abizena=Rosenberg, Karabell|urtea=2003|izenburua=Kennedy, Johnson, and the Quest for Justice: The Civil Rights Tapes|url=https://archive.org/details/kennedyjohnsonth00rose|argitaletxea=WW Norton &amp; Co|orrialdea=p. 130|orrialdeak=|ISBN=0-393-05122-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Antolakuntzak aurrera egin ahala, Kennedytarrek alde lan egitea erabaki zuten, garrantzitsua zelako arrakasta lortuko zuela ziurtatzea. Bestalde, Kennedy presidentea kezkatuta zegoen bertaratutakoak 100.000 baino gutxiago izan zitezkeelako. Hori saihestu asmoz, laguntza eskatu zien beste eliza batzuetako buru nagusiei eta Walter Reutheri, Automobilgintzako langileen presidentea, manifestariak mobilizatzen laguntzeko.&lt;ref name=&quot;:16&quot; /&gt;
[[Fitxategi:The March (1964 film).webm|thumb|''Martxa'', Estatu Batuetako Informazio Agentziak ekoiztutako dokumentala. ]]
Martxa, jatorriz, AEBetako hegoaldeko beltzen egoera larria dramatizatzeko gertakari bezala pentsatua zegoen, eta baita antolatzaileen kezkak eta kexak era zuzenean jartzeko nazioaren boterearen hiriburuko egoitzaren aurrean. Antolatzaileek gobernu federala salatu nahi izan zuten, eskubide zibilen eta langileen eta beltzen segurtasun fisikoa ez bermatzeagatik. Taldeak presidentetzaren presioa eta eragina bereganatu zuen, eta gertaerak azkenean, tonu askoz ere bigunagoa hartu zuen.&lt;ref name=&quot;:17&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Grace Lee|abizena=Boggs|urtea=1998|izenburua=Living for Change: An Autobiography|argitaletxea=U of Minnesota Press|orrialdea=p. 127|orrialdeak=|ISBN=0-8166-2955-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ondorioz, eskubide zibilen aldeko ekintzaile batzuk arrazakeriaren martxa zehaztugabe bat zela zioten; [[Malcolm X]]&lt;nowiki/&gt;k berriz &quot;Washingtongo Fartsa&quot; deitu zuen, eta [[Islam]]&lt;nowiki/&gt;aren Nazioak debekatu egin zien bere kideei martxara joatea.&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul|abizena=Aron|urtea=2005|izenburua=Mysteries in History: From Prehistory to the Present|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=|orrialdeak=pp. 398–399|ISBN=1-85109-899-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Eskakizun zehatzak egin zituen martxak: ikastetxe publikoetan arraza segregazioa amaitzea; eskubide zibilen inguruko legeria esanguratsua garatzea, enpleguan arraza diskriminazioa debekatzen zuen legea barne; eskubide zibiletako langileak babestea poliziaren basakeriaren aurka; langile guztientzako 2 $ko gutxieneko soldata (17 $ baliokidea 2019an); eta [[Washington D.C.|Washington D.C]].-ko autogobernua, orduan kongresu batzordeak gobernatzen zuelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carl, Rowena|abizena=Singleton, Wildin|urtea=1999|izenburua=The Sixties in America|url=https://archive.org/details/sixtiesinamerica02sing|argitaletxea=Salem Press|orrialdea=p. 454|orrialdeak=|ISBN=0-89356-982-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Scott H.|abizena=Bennett|urtea=2003|izenburua=Radical Pacifism: The War Resisters League and Gandhian Nonviolence in America, 1915–1963|argitaletxea=Syracuse University Press|orrialdea=p. 225|orrialdeak=|ISBN=0-8156-3003-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Danny|abizena=Davis|urtea=2007|izenburua=&quot;Celebrating the Birthday and Public Holiday for Martin Luther King, Jr&quot;|argitaletxea=Congressional Record. Library of Congress|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tentsioak izan arren, martxa erabateko arrakasta izan zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Roger S., William B., Christopher, Ronald M.|abizena=Powers, Vogele, Kruegler, McCarthy|urtea=1997|izenburua=Protest, power, and change: an encyclopedia of nonviolent action from ACT-UP to Women's Suffrage|argitaletxea=Taylor &amp; Francis|orrialdea=p. 313|orrialdeak=|ISBN=0-8153-0913-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Etnia desberdinetako milioi laurden pertsona baino gehiagok hartu zuten parte ekitaldian, [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;aren urratsetatik Mall Nazionaleraino, igerileku inguruan. Garai hartan, Washington D.C.ren historiako protesta topaketarik handiena izan zen.&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;

'''''[[Amets bat dut]]'' hitzaldia'''

Kingek 17 minutuko hitzaldia eman zuen, gerora &quot;''Amets bat dut''” (''I Have a Dream'') izenarekin ezagutu zena. Diskurtsoko pasarte ospetsuenean (bertan prestatutako testutik atera egin zen, ziurrenik [[Mahalia Jackson]]&lt;nowiki/&gt;ek bere atzetik &quot;Konta iezaiezu ametsa!&quot; oihu egin ziolako),&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gary|abizena=Younge|urtea=2003|izenburua=&quot;I have a dream&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Drew|abizena=Hansen|urtea=2005|izenburua=The Dream: Martin Luther King Jr. and the Speech that Inspired a Nation|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 98|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-008477-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King honela aritu zen:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther, Coretta Scott|abizena=King, King,|urtea=2008|izenburua=The Words of Martin Luther King Jr.: Second Edition|argitaletxea=Newmarket Press|orrialdea=p. 95|orrialdeak=|ISBN=978-1-55704-815-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:March on Washington edit.jpg|thumb|ezkerrera|150px|Washingtoneko 1963ko abuztuaren 28ko martxaren ikuspegi bat.]]

{{esaera2|
Adiskideok, gaur diotsuet, gaurko eta biharko zailtasunak eta frustrazioak gorabehera,
oraindik amets bat dudala. Amerikar ametsean sakon errotutako ametsa da.
Egunen batean, nazio hau altxatu eta bere kredoaren benetako zentzuaren arabera
biziko dela amesten dut: «gizon guztiak berdin sortu zirela baiesten dugu ziurtasun
osoz». Amesten dut, egunen batean, Georgiako muino gorrixketan, esklabo
zaharren seme-alabak eta esklabo trafikatzaileenak elkarrekin eseri ahal izango
direla anaitasunaren mahaiaren inguruan. Amesten dut, egunen batean, Mississippiko
estatua bera ere, injustiziaren bero-sapak itotako estatua izanik ere,
askatasunaren eta justiziaren oasi bihurtuko dela. Amesten dut, egunen batean, nire
lau seme-alabak biziko direla nazio batean non ez dituzten epaituko azalaren
koloreagatik, haien nortasunagatik baizik.

Amets bat dut, gaur!

Amesten dut, egunen batean, han Alabaman —arrazista suminduak dauden hartan,
gobernariaren ezpainetatik eragozteko eta deuseztatzeko hitzak sortzen diren
hartan—, egunen batean, hantxe bertan, Alabaman, mutiko eta neskato beltzek
eskua eman ahal izango dietela mutiko eta neskato zuriei, neba-arreba gisa.

Amets bat dut, gaur!

Gaur amesten dut, egunen batean, «bailara guztiak goratuko direla, muino eta
mendi guztiak berdindu egingo direla. Lautu egingo dira toki aldapatsuak eta
zuzendu bide bihurriak; eta, orduan, Jainkoaren aintza azalduko da eta gizateria
guztia lekuko izango da.|&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Fernando|abizena=Martínez Rueda||izena2=Mikel|abizena2=Aizpuru Murua|izenburua=Gaur egungo munduaren historia, 1945-2009|argitaletxea=Udako Euskal Unibertsitatea|data=2011|url=http://www.buruxkak.eus/liburua/gaur-egungo-munduaren-historia-1945-2009/1915|isbn=9788484383345}}&lt;/ref&gt;. Testu osoa irakurtzeko [https://wikisource.org/wiki/Amets_bat_dut Wikisourcen duzu eskuragarri]}}
&quot;''Amets bat dut''&quot; amerikar oratoriaren historiako diskurtso onenetarikoa dela esan daiteke.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lucinda|abizena=Moore|urtea=2003|izenburua=&quot;Dream Assignment&quot;|argitaletxea=Smithsonian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Martxak, eta bereziki Kingek egindako hitzaldiak, eskubide zibilak Estatu Batuetako erreformen agendaren goialdean jartzen lagundu zuten, eta 1964. urteko [[Eskubide zibil eta politikoak|Eskubide Zibil]]&lt;nowiki/&gt;en Legea onartzea erraztu zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James T.|abizena=Patterson|urtea=1996|izenburua=Grand Expectations: The United States, 1945–1974|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 482–85, 542–46|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sitkoff|abizena=Harvard|urtea=2008|izenburua=The Struggle for Black Equality|argitaletxea=Hill and Wang|orrialdea=|orrialdeak=pp. 152–53|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hitzaldiaren jatorrizko idatzizko kopia, Kingek gainean idatzitako oharrak barne, 1984an jakin zen George Raveling Iowa Unibertsitateko saskibaloiko lehen entrenatzaile afro-amerikarraren esku zegoela. 1963. urtean, Raveling, 26 urte zituenean, podiumetik gertu zegoen zutik, eta hitzaldia bukatu ala, adoretsu galdetu zion Kingi ea hitzaldiaren kopia har zezakeen. Eta lortu egin zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Patrick|abizena=Alvin|urtea=2013|izenburua=&quot;Guardian of history: MLK's &quot;I have a dream speech&quot; lives on&quot;|argitaletxea=CBS News. CBS Interactive Inc|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Bloody Sunday-officers await demonstrators.jpeg|thumb|[[Alabama]]&lt;nowiki/&gt;ko polizia manifestarien zain, Edmund Pettus zubian.]]

== Selmako boto eskubideen aldeko mugimendua eta &quot;Igande odoltsua&quot;, 1965 ==
James Bevelek [[Selma (Alabama)|Selma]]&lt;nowiki/&gt;tik [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;ra martxa baterako deia egin zuenean, King, Bevel eta SCLCek zein SNCCrekin lankidetza partzialarekin, estatuaren hiriburura martxa antolatzen saiatu ziren. 1965eko martxoko lehen saiakera, Edmun Pettus zubian manifestarien aurkako polizia indarkeriagatik bertan behera utzi behar izan zuten. Egun hori Igande odoltsua (''Bloody Sunday'') izenarekin ezagutzen da, eta eskubide zibilen aldeko mugimenduaren alde laguntza publikoa lortzeko ahaleginean inflexio puntu garrantzitsua izan zen. Kingen indarkeriarik gabeko estrategiaren indarraren erakusketa dramatikoena izan zen, nahiz eta King bera ez egon partehartzaileen artean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=1998|izenburua=Autobiography|argitaletxea=Carson, Clayborne (ed.). Warner Books|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=0-446-52412-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Martxoan bertan, [[Lyndon Baines Johnson|Johnson]] Presidentearen Administrazioko funtzionarioekin bildu zen, manifestarien aurkako edozein epaiketa saiakera bertan behera uzteko. Elizako eginbeharrak zirela-eta ez zen martxara joan, baina gero idatzi zuen: &quot;Estatuko tropek egin zuten basakeria mota jakin izan banu, nire elizako eginbeharrak erabat uztera behartuta sentituko nintzateke.&quot; Protesten aurkako poliziaren basakeriaren grabazioak hedatu egin ziren, eta nazio osoko publikoaren haserrea piztu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas F.|abizena=Jackson|urtea=2006|izenburua=From Civil Rights to Human Rights: Martin Luther King Jr. and the Struggle for Economic Justice|url=https://archive.org/details/fromciv_jac_2007_00_0872|argitaletxea=University of Pennsylvania Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 222-223|ISBN=978-0-8122-3969-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Bezoek ds Martin Luther King-selectionclip.ogv|thumb|Martin Luther King Jr. [[Herbehereetako Erresuma|Herbehereetan]], 1964an egindako elkarrizketan hitz egiten.]]

== Vietnamgo gerrako oposizioa ==
''AEBetako gobernua gaur egun munduko [[indarkeria]]&lt;nowiki/&gt;ren hornitzaile handiena da.''

- Martin Luther King Jr.

''Aitortu behar dugu ezin dugula gure arazoa orain konpondu botere ekonomiko eta politikoaren birbanaketa erradikala sortu arte ... Horrek balioen eta beste gauza batzuen iraultza esan nahi du. Ikusi behar dugu orain arrazakeria, esplotazio ekonomikoa eta militarismoaren gaitz guztiak lotuta daudela ... Ezin duzu bata kendu besteak kentzea lortzen ez baduzu ... Amerikako bizitzaren egitura osoa aldatu behar da. Amerika nazio hipokritikoa da, eta guk geure etxe propioan ordena jarri behar dugu.''

—Martin Luther King Jr.

King denbora askoan egon zen Estatu Batuen parte hartzearen aurka Vietnamgo gerran,&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Braunstein|urtea=2004|izenburua=The Sixties Chronicle|url=https://archive.org/details/sixtieschronicle0000unse|argitaletxea=Legacy Publishing|orrialdea=p. 311|orrialdeak=|ISBN=1-4127-1009-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; baina hasiera baten hitzaldi publikoetan gaia saihestu egiten zuen, [[Lyndon Baines Johnson|Lyndon BJohnson]] presidentearen politiken kritikak eskubide zibilen helburuak oztopatzeko sor zitzaketen interferentziengatik.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; SCLCk Ekintza Zuzeneko zuzendari ohia eta gero Vietnamgo Gerra Amaitzeko Udaberriko Mobilizazio Batzordeko buru zen James Bevelek eskatuta, eta [[Muhammad Ali]]&lt;nowiki/&gt;ren zintzotasunak inspiratuta,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alexander|abizena=Remington|urtea=2008|izenburua=&quot;The Rev. James L. Bevel dies at 72; civil rights activist and top lieutenant to King&quot;|argitaletxea=Los Angeles Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek publikoki gerraren aurka egitea erabaki zuen, oposizioa gero eta handiagoa zelako estatubatuar jendearen artean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael L.|abizena=Krenn|urtea=1998|izenburua=The African American Voice in U.S. Foreign Policy Since World War II|argitaletxea=Taylor &amp; Francis|orrialdea=p. 29|orrialdeak=|ISBN=0-8153-3418-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Pobreen Kanpaina, 1968 ==
1968an, Kingek eta SCLCek &quot;Pobreen Kanpaina&quot; antolatu zuten justizia ekonomikoko gaiak jorratzeko. Kingek nazio osoa zeharkatu zuen, [[Washington]]&lt;nowiki/&gt;era joango zen &quot;behartsuen arraza anitzeko armada&quot;ren martxa, Kapitolioan indarkeriarik ezaren bidez desobedientzia zibila sustatzeko, Kongresuak estatubatuar pobreentzako &quot;eskubide ekonomikoen aitorpena&quot; sortu arte.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ernesto B.|abizena=Vigil|urtea=1999|izenburua=The Crusade for Justice: Chicano Militancy and the Government's War on Dissent|argitaletxea=University of Wisconsin Press|orrialdea=p. 54|orrialdeak=|ISBN=0-299-16224-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Russell|abizena=Kick|urtea=2001|izenburua=You are Being Lied to: The Disinformation Guide to Media Distortion, Historical Whitewashes and Cultural Myths|argitaletxea=The Disinformation Campaign|orrialdea=p. 1991|orrialdeak=|ISBN=0-9664100-7-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kanpainaren aurretik Kingen bere azken liburua argitaratu zuen “''Nora goaz hemendik: kaosera ala komunitatera''?”, gai sozialak aztertuz eta pobreziari aurre egiteko modua zehaztuz. King [[Henri-Georges Clouzot|Henry George]]&lt;nowiki/&gt;ren liburua aipatzen zuen, “''Aurrerapena eta Txirotasuna''”, bereziki oinarrizko errenta bermatuaren alde.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Dan|abizena=Sullivan|urtea=2015|izenburua=&quot;Where Was Martin Luther King Heading?&quot;|argitaletxea=savingcommunities.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=&quot;Martin Luther King – Final Advice&quot;|argitaletxea=The Progress Report|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Matthew|abizena=Yglesias|urtea=2013|izenburua=&quot;Martin Luther King's Case for a Guaranteed Basic Income&quot;|argitaletxea=Slate|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kanpaina [[Washington D.C.|Washington D.C]].ko martxarekin amaitu zen, Estatu Batuetako komunitate behartsuenei laguntza ekonomikoa eskatuz. Kingek eta SCLCek gobernuari eskatu zioten Amerikako hiriak berreraikitzen inbertitzeko. Sentitzen zuen Kongresuak &quot;behartsuekiko etsaitasuna&quot; erakutsi zuela, &quot;funts militarrak azkartasunez eta eskuzabaltasunez&quot; gastatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven, Charles M., James T.|abizena=Lawson, Payne, Patterson|urtea=2006|izenburua=Debating the Civil Rights Movement, 1945–1968|url=https://archive.org/details/debatingcivilrig2ndelaws|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=|orrialdeak=pp. 148-149|ISBN=0-7425-5109-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Pobreen Kanpaina polemikoa izan zen, baita eskubide zibilen mugimenduaren barnean ere. Bayard Rustinek dimisioa aurkeztu zuen, martxaren helburuak zabalegiak zirela esanez, bere eskakizunak eginezinezkoak zirela, eta kanpaina horiek pobreen eta beltzen kontrako biolentzia eta errepresioa azkartuko zituztelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Maurice|abizena=Isserman|urtea=2001|izenburua=The Other American: The Life of Michael Harrington|argitaletxea=Public Affairs|orrialdea=p. 281|orrialdeak=|ISBN=1-58648-036-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:Martin Luther King was shot here Small Web view.jpg|thumb|Lorraine Motela, King erail zuten tokia. Gaur egun Eskubide Zibilen Museo Nazionalaren gunea da.]]

== Hilketa eta ondorenak ==
1968ko martxoaren 29an, King [[Memphis]]&lt;nowiki/&gt;era joan zen, sanitario publikoetako langile beltzei laguntzera. Martxoaren 12az geroztik [[greba]]&lt;nowiki/&gt;n zeuden soldata altuagoak eta tratu hobea lortzeko asmoarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=1,300 Members Participate in Memphis Garbage Strike&quot;.|argitaletxea=AFSCME|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Gertaera baten, kaleko konponketa lanetako beltzek bi orduko ordaina jaso zuten etxera bidali zituztenean [[eguraldi]] txarra zela eta, baina langile zuriek egun osoko ordaina jaso zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=&quot;Memphis Strikers Stand Firm&quot;|argitaletxea=AFSCME|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Davis|abizena=Townsend|urtea=1998|izenburua=Weary Feet, Rested Souls: A Guided History of the Civil Rights Movement|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 364|orrialdeak=|ISBN=9780393045925|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingen Memphiseko Lorraine moteleko 306 gela zuen erreserbatuta. Erailketa ikusi zuen Abernathyk, Estatu Batuetako Erailketen Etxeko Batzordearen aurrean esan zuen King eta haren ingurukoak 306 aretoan egoten zirela beti, &quot;King-Abernathy suite&quot; izenaz ezagutzen zela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2000|izenburua=&quot;King V. Jowers Conspiracy Allegations&quot;. United States Department of Justice Investigation of Recent Allegations Regarding the Assassination of Dr. Martin Luther King, Jr.|argitaletxea=U.S. Department of Justice|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Han bertan zegoen [[Jesse Jackson]]&lt;nowiki/&gt;en esanetan, Kingen azken hitzak hil zuten balkoitik Ben Branch [[musika]]ri&lt;nowiki/&gt;arentzat izan ziren, gau hartan King egongo zen ekitaldi baten parte-hartzen zuelako: &quot;''Ben, ziurtatu 'Hartu nire eskua, Jaun preziatua’ jotzen duzula' gaur gaueko bileran. Jo ezazu dotore.”''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ed|abizena=Pilkington|urtea=2008|izenburua=&quot;40 years after King's death, Jackson hails first steps into promised land&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Zoritxarrez [[James Earl Ray]]&lt;nowiki/&gt;k tirokatu zuen 1968ko apirilaren 4ko 18:01ean, motelaren bigarren solairuko balkoian zegoela. Bala eskuineko masailetik sartu zitzaion, [[masailezur]]&lt;nowiki/&gt;ra txikituz eta gero [[bizkarrezur]]&lt;nowiki/&gt;rean barrena ibili zen [[sorbalda]]&lt;nowiki/&gt;n sartu aurretik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joe, Walter, Bill|abizena=Garner, Cronkite, Kurtis|urtea=2002|izenburua=We Interrupt This Broadcast: The Events that Stopped Our Lives ... from the Hindenburg Explosion to the Attacks of September 11|url=https://archive.org/details/weinterruptthisb00garn_0|argitaletxea=Sourcebooks|orrialdea=p. 62|orrialdeak=|ISBN=1-57071-974-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William|abizena=Pepper|urtea=2003|izenburua=An Act of State: The Execution of Martin Luther King|url=https://archive.org/details/actofstateexe00pepp|argitaletxea=Verso|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=1-85984-695-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Bular]]&lt;nowiki/&gt;reko larrialdiko kirurgiaren ostean, King San Jose ospitalean hil zen 19:05ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lionel|abizena=Lokos|urtea=1968|izenburua=House Divided: The Life and Legacy of Martin Luther King|argitaletxea=Arlington House|orrialdea=p. 48.|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; Autopsiak agerian utzi zuen 39 urte baino ez izan arren, &quot;60 urteko bihotza zuela&quot;.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Citizen King Transcript&quot;|argitaletxea=PBS|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Batzuk zioten eskubide zibilen mugimenduan aritutako 13 urteko estresagatik izango zela. Martin Luther King Jr. Parke Historiko Nazionalean dago lurperatuta.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Robert, Maureen, Steven H.|abizena=Blythe, Carroll, Moffson|urtea=1993|izenburua=&quot;National Register of Historic Places Registration: Martin Luther King Jr. National Historic Site&quot; (PDF)|argitaletxea=National Park Service|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Ondorenak ===
Hilketak nazio osoan istilu arrazisten uholdeak eragin zituenː [[Washington D.C.]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Chicago]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Baltimore]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Louisville]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Kansas City]]&lt;nowiki/&gt;n eta beste dozenaka hiritan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=1968: Martin Luther King shot dead&quot;. On this Day|argitaletxea=BBC (2006)|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Clay|abizena=Risen|urtea=2009|izenburua=A Nation on Fire: America in the Wake of the King Assassination|url=https://archive.org/details/nationonfireamer00rise|argitaletxea=John Wiley &amp; Sons|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-0-470-17710-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Robert Kennedy|Robert F. Kennedy]] presidentetzarako hautagaia [[Indianapolis]]&lt;nowiki/&gt;era zihoan kanpainako agerraldi baten hitz egitera, Kingen heriotzaren informazioa jaso zuenean. Diskurtso laburra eta inprobisatua egin zuen tragediaren berri emateko, eta Kingen [[Biolentzia-eza aktiboa|biolentzia-eza]]&lt;nowiki/&gt;ren idealarekin jarraitzeko eskatu zien laguntzaileei.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joe|abizena=Klein|urtea=2006|izenburua=Politics Lost: How American Democracy was Trivialized by People Who Think You're Stupid|url=https://archive.org/details/politicslosthowa00klei|argitaletxea=New York: Doubleday|orrialdea=p. 6|orrialdeak=|ISBN=978-0-385-51027-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; James Farmer Jr.ek eta eskubide zibilen beste agintari batzuk ere indarkeriarik gabeko ekintzak eskatu zituzten, nahiz eta Stokely Carmichael militanteak erantzun sendoagoa aldarrikatu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2010|izenburua=&quot;1968 Year In Review&quot;|argitaletxea=United Press International|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Memphis]] hiriak greba azkar konpondu zuen, saneamenduko langileen aldeko baldintzekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1968|izenburua=AFSCME Wins in Memphis&quot;|argitaletxea=AFSCME The Public Employee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ann S.|abizena=Manheimer|urtea=2004|izenburua=Martin Luther King Jr.: Dreaming of Equality|url=https://archive.org/details/martinlutherking0000manh|argitaletxea=Twenty-First Century Books|orrialdea=p. 97|orrialdeak=|ISBN=1-57505-627-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Coretta Scott King by Moneta Sleet.jpg|thumb|Coretta Scott King alaba Bernice kontsolatzen, Martin Luther King senarraren hileta elizkizunean. Moneta Sleet Jr.en [[Pulitzer saria]] irabazitako argazkian.]]

=== Konspirazio salaketak ===
Ray-ren abokatuek [[petxero]] bat zela mantendu zuten beti, Lee Harvey Oswald hiltzailea bezala [[John Fitzgerald Kennedy|John F. Kennedy]]&lt;nowiki/&gt;ren erailketan, teoria konspiratzailean atzen zeudelako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=&quot;From small-time criminal to notorious assassin&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Baieztapen horren aldekoek esan zuten Rayren aitortza presiopean eman zela, heriotza zigorrarekin mehatxatu zutelako.&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=&quot;James Earl Ray Dead At 70&quot;|argitaletxea=CBS|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Knight|urtea=2003|izenburua=Conspiracy Theories in American History: An Encyclopedia|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=p. 402|orrialdeak=|ISBN=1-57607-812-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ray lapurra eta doilorra zela onartu zuten, baina armekin delitu krimenak egiteagatik ez zuela inolako erregistrorik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Lee|abizena=Davis|urtea=1995|izenburua=Assassination: 20 Assassinations that Changed the World|url=https://archive.org/details/assassinationtwe0000davi|argitaletxea=JG Press|orrialdea=p. 105|orrialdeak=|ISBN=1-57215-235-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, AEBetako hainbat hiritan [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;etako espedienteek frogatu zuten behin baino gehiagotan preso izan zela lapurreta armatuak egotzita.&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=James|abizena=Polk|urtea=2008|izenburua=&quot;The case against James Earl Ray&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hilketaren aurkako konspirazio bat susmatzen zutenek zioten bi balistika frogek erakutsi zutela Rayren Remington Gamemasterren antzeko fusil bat izan zela hilketaren arma. Proba horiek ez zuten zehazki Rayren fusila adierazi.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1998|izenburua=Questions left hanging by James Earl Ray's death&quot;|argitaletxea=BBC|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere heriotzaren unean, Kingen inguruko lekukoek esan zuten tiroa beste toki batetik zetorrela. Esan zuten etxola ondoan zegoen zuhaixka lodi baten atzetik zetorrela - hilketaren ondorengo egunetan moztu egin zuten-, eta ez motelaren leihotik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Gerold|urtea=1972|izenburua=An American Death: The True Story of the Assassination of Dr. Martin Luther King Jr. and the Greatest Manhunt of our Time|argitaletxea=Doubleday|orrialdea=p. 283|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hala ere, Rayren aztarna handiak aurkitu ziren [[armairu]]&lt;nowiki/&gt;an, eta [[bainugela]]&lt;nowiki/&gt;n utzi zuten hainbat objektuetan, hala nola fusila, prismatiko bikotea, arropa artikuluak, egunkaria, etab.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt; Rayen hatz-markak zituen erriflearen azterketak zehaztu zuen gutxienez tiro bat tirokatu zela erailketaren unean.&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;

2004an, [[Jesse Jackson]]&lt;nowiki/&gt;ek honako hau adierazi zuen&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Taylor|abizena=Branch|urtea=2006|izenburua=At Canaan's Edge: America in the King Years, 1965–68|url=https://archive.org/details/atcanaansedgeame00bran|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 770|orrialdeak=|ISBN=978-0-684-85712-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;: “Kontua da martxa eteteko saboteatzaileak egon zirela. Eta geure [[erakunde]]&lt;nowiki/&gt;aren barnean, oso pertsona esanguratsuak aurkitu genituen gobernuko nominak zituztenak. Beraz, barne infiltrazioak, kanpoko saboteatzaileak, eta prentsaren erasoak. ... Ez dut inoiz sinetsiko James Earl Rayk izan zuela arrazoirik, [[diru]]a eta mugikortasuna bakarrik egin ahal izateko. Gure gobernua oso arduratuta zegoen eskenatokia prestatzen, eta baita James Earl Rayk handik ihes egiteko bidea.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Amy, Juan|abizena=Goodman, Gonzalez|urtea=2004|izenburua=&quot;Jesse Jackson On 'Mad Dean Disease', the 2000 Elections and Rev. Dr. Martin Luther King&quot;|argitaletxea=Democracy Now!|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Legatua ==
Kingen ondare nagusia [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etan eskubide zibilen gaineko aurrerapenak ziurtatzea izan zen. King eraila izan eta egun batzuetara, Kongresuak 1968. urteko Eskubide Zibilen Legea onartu zuen.&lt;ref name=&quot;:23&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;The History of Fair Housing&quot;|argitaletxea=U.S. Department of Housing and Urban Development|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Legearen VIII tituluak, Bidezko Etxebizitzaren Legea izenaz ezagutzen denak, etxebizitza eta etxebizitzarekin lotutako transakzioetan diskriminazioa debekatu zuen arrazaren, erlijioaren edo jatorri nazionalaren arabera (gero zabaldu egin zen sexua, familia egoerara eta ezgaitasunera). Legedi hau AEBetan egoitza-diskriminazioari aurre egiteko Kingen borrokari egindako omenaldia izan zela diote.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King, Jr. and Lyndon Johnson 2.jpg|thumb|[[Lyndon B. Johnson]] presidentea Kingekin bileran, Etxe Zuriko kabinete bulegoan, 1966an.]]
Nazioartean, Kingen ondareak [[Hegoafrika]]&lt;nowiki/&gt;ko Kontzientzia Beltzaren Mugimenduan eta eskubide zibilen mugimenduan eragina izan zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gwen|abizena=Ansell|urtea=2005|izenburua=Soweto Blues: Jazz, Popular Music, and Politics in South Africa|argitaletxea=Continuum International Publishing Group|orrialdea=p. 139|orrialdeak=|ISBN=0-8264-1753-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hillary Rodham|abizena=Clinton|urtea=2007|izenburua=It Takes a Village: And Other Lessons Children Teach Us|url=https://archive.org/details/ittakesvillage00clin|argitaletxea=Simon &amp; Schuster|orrialdea=p. 137|orrialdeak=|ISBN=978-1-4165-4064-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen lana Albert Lutuli Hegoafrikako liderraren inspirazio iturri izan zen, eta bere herrialdeko justizia arrazaren alde borrokatzearen, [[Nobel Sariak|Nobel Saria]] jaso zuen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; King estatubatuar ikono bihurtu da liberalismo amerikarraren eta aurrerakoitasunaren historian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Paul R.|abizena=Krugman|urtea=2009|izenburua=The Conscience of a Liberal|url=https://archive.org/details/conscienceoflib00krug|argitaletxea=W. W. Norton &amp; Company|orrialdea=p. 84|orrialdeak=|ISBN=978-0-393-33313-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, Kingen pentsaerak [[John Hume]] irlandar politikari eta aktibistari ere eragin zion.

Coretta Scott King emazteak bere senarraren arrastoak jarraitu zituen, eta 2006an hil zen arte, [[justizia sozial]]&lt;nowiki/&gt;aren eta [[Eskubide zibil eta politikoak|eskubide zibil]]&lt;nowiki/&gt;en arloan aritu zen. Martin Luther King erail zuten urte berean, King Zentroa sortu zuten [[Atlanta]]&lt;nowiki/&gt;n, bere ondarea kontserbatzeko eta indarkeriarik gabeko gatazken konponbidea eta tolerantzia, mundu mailan sustatzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;The King Center's Mission&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Haien semea, Dexter King, zentroko presidentea da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Larry|abizena=Copeland|urtea=2006|izenburua=&quot;Future of Atlanta's King Center in limbo&quot;|argitaletxea=USA Today|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Chairman's Message: Introduction to the King Center and its Mission&quot;|argitaletxea=The King Center|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Martin Luther King Jr. Eguna'''

1971n hasita, [[Missouri]]&lt;nowiki/&gt;ko [[St. Louis konderria (Missouri)|St Louis]] hiria eta estatu batzuk jai egunak ezarri zituzten Kingen omenez.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Joseph|abizena=Leahy|urtea=2014|izenburua=&quot;St. Louis Remains A Stronghold For Dr. King's Dream&quot;|argitaletxea=News for St. Louis, St. Louis Public Radio|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Etxe Zuria|Etxe Zuri]]&lt;nowiki/&gt;ko Rose Lorategian, 1983ko azaroan [[Ronald Reagan]] presidenteak lege bat sinatu zuen King omentzeko jai egun federala sortuz. 1986ko urtarrilaren 20an egin zen lehenengo aldiz, eta Martin Luther King Jr. Eguna izena du. 1992an [[George H. W. Bush]] presidentetzara ailegatu ondoren, jai eguna urtero urtarrileko hirugarren astelehenean egiten da, Kingen jaiotza egunetik gertu.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1992|izenburua=&quot;Proclamation 6401 – Martin Luther King Jr. Federal Holiday&quot;|argitaletxea=The American Presidency Project|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Martin Luther King Day&quot;|argitaletxea=U.S. Department of State|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2000ko urtarrilaren 17an, lehenengo aldiz, Martin Luther King Jr. Eguna ofizialki [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etako berrogeita hamar estatu guztietan egin zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carey|abizena=Goldberg|urtea=1999|izenburua=&quot;Contrarian New Hampshire To Honor Dr. King, at Last&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Oroitzapen liturgikoak'''

King Ameriketako Estatu Batuetako eliza apezpikularrak martiritzat gogoratzen du, urtero ospatzen duen heriotzaren urteurrenean, apirilaren 4an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Martin Luther King Day Weekend 2012&quot; (PDF)|argitaletxea=Episcopal Church|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Amerikako Eliza [[luterano]] ebanjelikoak King liturgikoki oroitzen du bere jaiotzaren urteurrenean, urtarrilaren 15ean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Church Year and Calendar&quot;|argitaletxea=St. Bartholomew Lutheran Church|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Erresuma Batuko ondarea'''

[[Erresuma Batua]]&lt;nowiki/&gt;n, The [[Northumbria]] eta [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]] Unibertsitateek Martin Luther King Bakearen Batzordea, sortu zuten, Kingen ondarea omentzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Martin Luther King Peace Committee&quot;|argitaletxea=Newcastle University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere ikuspegian inspiratuta, Erresuma Batuan hainbat jarduera egiten ditu &quot;bakearen [[kultura]] eraikitzen&quot; ahalegintzen baita.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Brian|abizena=Ward|urtea=|izenburua=&quot;A King in Newcastle; Martin Luther King Jr. and British Race Relations, 1967–1968&quot;|argitaletxea=The Georgia Historical Quarterly. 79 (3)|orrialdea=|orrialdeak=pp. 599–632|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

'''Material galera'''

2019ko ekainean, [[The New York Times]] aldizkariak Martin Luther King Jr. ere zerrendatu zuen, 2008an [[Universal Studios]]&lt;nowiki/&gt;eko suteetan ehunka artisten materiala suntsitu zenean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jody|abizena=Rosen|urtea=2019|izenburua=&quot;Here Are Hundreds More Artists Whose Tapes Were Destroyed in the UMG Fire&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Ideiak, eraginak eta jarrera politikoak ==

=== Erlijioa ===
Apaiz kristau bezala, Kingen eragin nagusia [[Jesus Nazaretekoa|Jesukristo]] eta [[ebanjelio]] kristauak izan ziren, ia beti aipatzen zituenak erlijio bileretan, elizetan egindako hitzaldietan eta diskurtso publikoetan. Kingen fedea Jesusen honako aginduan oinarritu zen, maite zure lagun hurkoa zeure burua bezala, Jainkoa maitatuz guztiarekin gainetik, eta etsaiak maitatuz, beraien alde otoitz eginaz eta bedeinkatuz. Bere indarkeriarik ezaren pentsamoldearen oinarrian bazegoen baita beste masaila ipini Mendiko sermoian agertzen zena, Jesusek ezpata bere lekuan berriro sartuz ([[Mateoren Ebanjelioa|Mateo]] 26:52).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1957|izenburua=&quot;Martin Luther King Jr., Justice Without Violence – April 3, 1957&quot;|argitaletxea=Mlk-kpp01.stanford.edu|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;eko [[espetxe]]&lt;nowiki/&gt;tik idatzitako eskutitz ospetsuan, Kingek Jesusen &quot;muturreko&quot; maitasun bezala deskribatzen zuenarekin bat etorri nahi zuen, eta beste bakezale kristau asko ere aipatu zituen, oso ohikoa baitzen berarentzat.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1967|izenburua=Why Jesus Called A Man A Fool. Delivered at Mount Pisgah Missionary Baptist Church, Chicago, Illinois|argitaletxea=The Martin Luther King Jr. Research and Education Institute|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Josh|abizena=Fleet|urtea=2013|izenburua=&quot;'A Gift Of Love': Martin Luther King's Sermons From Strength To Love (EXCERPT)&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:BayardRustinAug1963-LibraryOfCongress crop.jpg|thumb|Kingek, Bayard Rustin bezalako eskarmentudunekin batera lan egin zuen, biolentziarik gabeko taktikak garatzeko.]]

=== Indarkeriarik eza ===
''Munduko bakea biolentziarik ezaren bitartez ez da ez zentzugabea eta ez ezinezkoa. Gainerako metodo guztiek huts egin dute. Bestela, berriro hasi beharko ginateke. Indarkeriarik eza abiapuntu ona da. Metodo honetan sinesten dugunok arrazoimenaren, santutasunaren eta ulermenaren ahotsak izan daitezke indarkeriaren, gorrotoaren eta emozioen ahotsen artean. Oso ongi molda dezakegu bake giro bat, horretatik bake sistema bat eraikitzeko.''

- Martin Luther King Jr.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin|abizena=Luther King Jr|urtea=2013|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King, Jr. speaking at The New School&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bayard Rustin eskubide zibilen afroamerikar aktibista izan zen Kingen indarkeriarik ezaren ohiko aholkularia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James J.|abizena=Farrell|urtea=1997|izenburua=The Spirit of the Sixties: Making Postwar Radicalism|url=https://archive.org/details/spiritofsixtiesm0000farr|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 90|orrialdeak=|ISBN=0-415-91385-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Era berean, Harris Wofford eta Glenn Smiley aktibista zuriek ere aholkatzen zuten.&lt;ref name=&quot;:8&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2017|izenburua=&quot;Wofford, Harris Llewellyn&quot;|argitaletxea=The Martin Luther King, Jr. Research and Education Institute. Stanford|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Rustin eta Smiley kristau bakezale tradizioaren jatorrikoak ziren, eta Woffordek eta Rustinek [[Mahatma Gandhi]]&lt;nowiki/&gt;ren irakaspenak aztertuak zituzten. Rustinek indarkeriarik eza aplikatu zuen Adiskidetze Eguna kanpainan 1940ko hamarkadan,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Richard D.|abizena=Kahlenberg|urtea=1997|izenburua=&quot;Book Review: Bayard Rustin: Troubles I've Seen&quot;|argitaletxea=Washington Monthly.|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Wofford hegoaldeko beltzei Gandhismoa sustatzen aritu zen 1950eko hamarkadaren hasieratik.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;

=== Aktibismoa eta inplikazioa amerikar natiboekin ===
King natibo estatubatuarraren eskubideen aldekoa zen. Amerikar natiboak ere Kingen eskubide zibilen mugimenduaren aldekoak ziren, bertako amerikarren parte-hartze aktiboa sustatuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gyasi|abizena=Ross|urtea=2018|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King, Jr., Black People and Indigenous People: How We Cash This Damn Check&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Indiar Gazteriaren Kontseilu Nazionalak (NIYC) laguntza handia eman zuen Kingen kanpainetan,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Albert|abizena=Bender|urtea=2014|izenburua=&quot;Dr. King spoke out against the genocide of Native Americans&quot;|argitaletxea=People's World|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; bereziki 1968ko Pobreen Herri Kanpainan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Kevin|abizena=Garcia|urtea=2014|izenburua=&quot;The American Indian Civil Rights Movement: A case study in Civil Society Protest&quot;|argitaletxea=Yesterday and Today. 12|orrialdea=|orrialdeak=pp. 60–74|ISBN=ISSN 2309-9003|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen &quot;''Zergatik ezin dugun itxaron''&quot; liburuan honako hau idatzi zuen: “''Gure nazioa genozidioan sortu zen jatorrizko amerikarra, indiarra, arraza txikiagoa zela esaten zuen doktrina hartzerakoan. Gure bazterretan Beltz (Negro) asko egon aurretik, arraza gorrotoaren urradurak jadanik gizarte koloniala desitxuratua zuen. XVI. mendetik aurrera, odola isuri zen arraza nagusitasunaren aurkako borroketan. Beharbada, herri indigena ezabatzeko politika nazionala garatu duen nazio bakarra gara. Gainera, esperientzia tragiko hori gurutzada noble bihurtu zuten. Izan ere, gaur egun ere ez dugu baimenik pasarte lotsagarri horiek arbuiatzeko edo lotsa sentitzeko. Gure literatura, gure film, gure drama, gure folklore guztiak goratu egiten dute''.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Levi|abizena=Rickert|urtea=2017|izenburua=&quot;Dr. Martin Luther King Jr: Our Nation was Born in Genocide&quot;|argitaletxea=Native News Online|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Politika ===
[[Fitxategi:Bomb wreckage near Gaston Motel (14 May 1963).JPG|thumb|Kingek ostatu hartu eta egun gutxira, 1963ko maiatzaren 11n lehergailu batek eztanda egin zuen Gaston Motelean. Beste lehergailu bat ere jarri zuten Williams anaia apaizaren etxean.]]
SCLCko buruzagi bezala, Kingek AEBetako alderdi politiko edo hautagairik publikoki ez babesteko jokabideari eutsi zion: &quot;Sentitzen dut norbait lerrokatu gabeko posizioan egon behar dela, bi alderdiei objektiboki begiratzeko eta bien kontzientzia izateko, ez bata edo bestearen morroi edo nagusi.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Stephen B|abizena=Oates|urtea=1993|izenburua=Let the Trumpet Sound: A Life of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 159|orrialdeak=|ISBN=978-0-452-25627-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1958ko elkarrizketa baten adierazi zuen ez zela alderdi perfekturik, esanez:« Ez dut uste alderdi errepublikanoa Jainko ahalguztidunaz beterik dagoenik, ez eta alderdi demokratikoa. Biek ahulguneak dituzte ... Eta ez dut inolako lotura bereizezinik alderdi biekin.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr.|abizena=King|urtea=2000|izenburua=The Papers of Martin Luther King, Jr: Symbol of the Movement, January 1957 – December 1958|argitaletxea=Carson, Clayborne; Holloran, Peter; Luker, Ralph; Russell, Penny A. (eds.). University of California Press|orrialdea=p. 364|orrialdeak=|ISBN=978-0-520-22231-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingek Paul Douglas [[Illinois]]&lt;nowiki/&gt;ko senatari demokratikoa goraipatu zuen &quot;senatari guztietatik handiena &quot;izateagatik, eskubide zibilen arrazoien defentsa sutsua egiteagatik urteetan zehar.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James L|abizena=Merriner|urtea=2003|izenburua=&quot;Illinois' liberal giant, Paul Douglas&quot;|argitaletxea=Chicago Tribune|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Kalte-ordaina ===
Kingek adierazi zuen amerikar beltzek, eta baita beste hainbat estatubatuar desgaituek ere, kalte historikoengatik konpentsatuak izan behar zutela. 1965ean [[Playboy]]&lt;nowiki/&gt;k egindako elkarrizketa baten, esan zuen estatubatuar beltzei berdintasuna ematearekin soilik ezin zela errealitatean haien eta zurien arteko alde ekonomikoa itxiko. Kingen arabera, ez zuen [[esklabotza]]&lt;nowiki/&gt;ren ondorioz galdutako soldatak erabat itzultzea bilatzen, ezinezkoa zela uste zuelako, baina talde kaltetu guztiei emateko, hamar urtetan 50 mila milioi [[dolar]]&lt;nowiki/&gt;reko gobernuaren programa konpentsagarria proposatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=James M|abizena=Washington|urtea=1991|izenburua=A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King, Jr|argitaletxea=HarperCollins|orrialdea=p. 366|orrialdeak=|ISBN=0-06-064691-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Familia plangintza ===
1966ko maiatzean Gurasotasun Plangintzaren Amerikar Federakuntzak urtero ematen zuen [[Margaret Sanger]] Saria jaso zuenean, honakoa esan zuen: &quot;Berriki, prentsak plater hegalarien behaketen berri eman du. Istorio horiei sinesgarritasunik eman gabe, gure irudimenari esker espazioko bisitariek nola epaituko gintuzten espekulatzea ahalbidetzen du. Beldur naiz gure jokaerarekin txundituta geratuko zirela. Ikusiko lukete heriotzaren planifikaziorako milioiak gastatzen ditugula gerrarako makinak eta estrategiak sortzen. Gaixotasunagatik eta beste arrazoi batzuengatik heriotza ekiditeko milioika gastatzen ditugula ere ikusiko lukete. Azkenean, ohartuko lirateke [[biztanleria]] planifikatzeko diru hutsala gastatzen dugula, nahiz eta bere hazkunde espontaneoa premiazkoa izan gure [[planeta]]&lt;nowiki/&gt;ren biziraupenerako. Kanpoko espazioko bisitariei barkamena eman beharko litzaieke honakoa esango balute etxera itzultzean, gure planetan bizi den jendea etorkizun latza eta zalantzazkoa duen arraza zoro batekoa dela.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;Quotes&quot;|argitaletxea=worldpopulationbalance.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=&quot;Family Planning – A Special and Urgent Concern&quot;|argitaletxea=Planned Parenthood|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Estatuaren zaintza eta hertsadura ==

=== FBIren zaintza eta esku-hartzea ===
[[Fitxategi:MLK and Malcolm X USNWR cropped.jpg|thumb|King eta [[Malcolm X]], 1964ko martxoaren 26an. ]]
[[FBI]]&lt;nowiki/&gt;ko zuzendari [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek pertsonalki Kingen zaintza agindu zuen, eskubide zibilen buruzagi bezala zuen boterea ahultzeko asmoarekin.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Michael Eric|abizena=Dyson|urtea=2008|izenburua=&quot;Facing Death&quot;. April 4, 1968: Martin Luther King Jr.'s death and how it changed America|argitaletxea=Basic Civitas Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 58–59|ISBN=978-0-465-00212-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:19&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Michael K.|abizena=Honey|urtea=2007|izenburua=&quot;Standing at the Crossroads&quot;. Going down Jericho Road the Memphis strike, Martin Luther King's last campaign (1 ed.)|url=https://archive.org/details/goingdownjericho00hone|argitaletxea=Norton|orrialdea=|orrialdeak=pp. 92–93|ISBN=978-0-393-04339-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Eliza Batzordeak, 1975eko Estatu Batuetako Kongresuak egindako ikerketaren arabera, honako hau aurkitu zuen: &quot;1963ko abendutik 1968an hil zenera arte, Martin Luther King Jr. Ikerketa Bulego Federalareko kanpaina trinkoaren helburua zen, eskubide zibilen buruzagi eraginkor bezala neutralizatzeko.&quot;&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Frank|abizena=Church|urtea=1976|izenburua=&quot;Church Committee Book III&quot;, Dr. Martin Luther King Jr., Case Study|argitaletxea=Church Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bulego Federalak Levisonen eta Kingen etxeko eta bulegoko telefonoetan kableak jarri zituzten, eta nazio osoan zehar bidaiatzen zuen bitartean Kingen [[hotel]]&lt;nowiki/&gt;etako gelak miatzen zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Allan H.|abizena=Ryskind|urtea=2006|izenburua=&quot;JFK and RFK Were Right to Wiretap MLK&quot;|argitaletxea=Human Events|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Jen|abizena=Christensen|urtea=2008|izenburua=&quot;FBI tracked King's every move&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1967an, Hooverrek SCLC talde nazionalista beltz gorrotagarri bezala zerrendatu zuen, honako instrukzioekin: &quot;Kontrainteligentzia tekniken bidez, ez da aukerarik galdu behar buruzagien arazo pertsonalak edo taldearekin dituztenak baliatzeko... taldea hondatuta, barreiatuta edo gutxietsita geratzen den helburua ziurtatzeko.&quot;&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt;

=== SNAren Kingen komunikazioen jarraipena ===
&quot;Minaret&quot; izeneko operazio sekretuko kode batean, Segurtasun Nazional Agentziak estatubatuar buruzagien komunikazioak kontrolatzen zituen, King barne, [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;n kritikoak zirenak [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;ekin.&lt;ref name=&quot;:20&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2013|izenburua=&quot;Declassified NSA Files Show Agency Spied on Muhammad Ali and MLK Operation Minaret Set Up in 1960s to Monitor Anti-Vietnam Critics, Branded 'Disreputable If Not Outright Illegal' by NSA Itself.&quot;|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; NSAk egindako azterketa batek ondorioztatu zuen Minareten jarduera &quot;eztabaidagarria ez ezik, agian legez kanpokoa zela.”&lt;ref name=&quot;:20&quot; /&gt;

=== Komunismoaren alegazioak ===
Urteetan, [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]&lt;nowiki/&gt;rek susmoak izan zituen komunisten eragin potentzialaz mugimendu sozialetan, hala nola sindikatuetan eta eskubide zibiletako erakundeetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Frederick L.|abizena=Downing|urtea=1986|izenburua=To See the Promised Land: The Faith Pilgrimage of Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/toseepromisedlan0000down|argitaletxea=Mercer University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 246–247|ISBN=0-86554-207-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Hooverrek zuzendu zuen [[FBI]] 1957an Kingi eta SCLCi, sortu berritan, jarraipena egitera.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt;

King eta Stanley Levisonen arteko harremana zela eta, FBI beldur zen Levison &quot;agente eragile&quot; bezala lan egiten ari zela Kingekin. Hori, nahiz eta FBI barneko txostenetan agertu 1963an Levisonek [[Alderdi Komunistaren Manifestua|Alderdi Komunista]] utzia zuela eta jada ez zegoela haiekin negoziazioetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nick|abizena=Kotz|urtea=2005|izenburua=Judgment Days: Lyndon Baines Johnson, Martin Luther King Jr., and the Laws that Changed America|url=https://archive.org/details/judgmentdayslynd0000kotz|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 70-74|ISBN=0-618-08825-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Kingen beste laguntzaile bat ere, Jack O'Dell, Alderdiarekin lotzen zuten. Baina oso zaintza zabala egin bazen ere, 1976an FBIk aitortu zuen ez zuela inolako [[froga]]&lt;nowiki/&gt;rik lortu Kingek berak edo SCLCek, benetan erakunde komunistekin inplikatuta egon zirenik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jeff|abizena=Woods|urtea=2004|izenburua=Black Struggle, Red Scare: Segregation and Anti-communism in the South, 1948–1968|argitaletxea=LSU Press|orrialdea=p. 126|orrialdeak=|ISBN=0-8071-2926-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martin Luther King, Jr. Montgomery arrest 1958.jpg|thumb|Martin Luther King Jr., [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]]&lt;nowiki/&gt;n 1958ko irailean &quot;nagikeriagatik&quot; atxilotu zuten unea.]]

=== CIAren zaintza ===
2017an desklasifikatu ziren [[CIA]]&lt;nowiki/&gt;ren fitxategiak agerian utzi zuten Agentziak King eta Komunismoaren arteko balizko loturak ikertzen aritu izan zela, 1964ko azaroaren 4ko Washington Posteko artikulu batek [[Sobietar Batasune]]ra gonbidatu izan zela argitaratu zuenean, eta [[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k Kingen bozeramaile ez zuela iruzkinik egin gonbidapenaren jatorriaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1967|izenburua=&quot;Martin Luther King&quot; (PDF)|argitaletxea=CIA|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; CIAren HTLINGUAL programak bidean atzematen zituen King eta beste eskubide zibilen aldeko ekintzaileen postak.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Timothy|abizena=Naftali|urtea=2005|izenburua=&quot;Bush and the NSA spying scandal&quot;|argitaletxea=HuffPost|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Adulterioa ===
[[FBI]]&lt;nowiki/&gt;k ondorioztatu zuenez King arriskutsua zela komunismoaren infiltrazioaren ondorioz, desprestigiatzeko saiakerak hasi zituen bere bizitza pribatuari buruzko errebelazioen bidez. FBIren zaintzak, batzuk jendaurrean jarriak, ezkontzaz kanpoko arazo ugari zituela erakusten saiatu zen.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt; [[Lyndon Baines Johnson|Lyndon B. Johnson]]&lt;nowiki/&gt;ek behin esan zuen King &quot;predikatzaile hipokrita&quot; zela.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Hugh|abizena=Sidey|urtea=1975|izenburua=&quot;L.B.J., Hoover and Domestic Spying&quot;|argitaletxea=Time|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Ralph Abernathy]]&lt;nowiki/&gt;k adierazi zuenez 1989an argitaratutako ''Eta harresiak erortzen ari dira'' biografian, Kingek &quot;emakumeentzako ahultasuna&quot; zuen, nahiz eta &quot;guztiek ezkontzaz kanpoko sexuaren aurkako bibliako debekuan ulertu eta sinetsi. Izan ere, bereziki denboraldi zaila igaro zuen tentazio horrekin”.&lt;ref name=&quot;:21&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Ralph|abizena=Abernathy|urtea=1989|izenburua=And the walls came tumbling down: an autobiography|url=https://archive.org/details/andwallscametumb00aber|argitaletxea=Harper &amp; Row|orrialdea=p. 471|orrialdeak=|ISBN=978-0-06-016192-7|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Geroagoko elkarrizketa baten, Abernathyk esan zuen &quot;emakumea&quot; baino ez zuela idatzi, eta ez zuela zehazki esaten Kingek ezkontzatik kanpoko sexu harremanak izan zituenik, baizik eta Kingen desleialtasunak sexualak baino, emozionalak zirela. Coretta emazteak lasaitasunez onartu zituen afera horiek, esanaz behin &quot;beste gai guzti horiek ez dute tokirik oso gustuko dugun harreman maila bikainean.&quot;&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt;

FBIk horrelako gaiei buruzko txostenak banatu zituenː zuzendaritzari, kazetari lagunei, koalizioko bazkide potentzialei, SCLCren babesle finantzarioei, eta Kingen familiari.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thom|abizena=Burnett|urtea=2005|izenburua=Conspiracy Encyclopedia|url=https://archive.org/details/conspiracyencycl0000unse|argitaletxea=Collins &amp; Brown|orrialdea=p. 58|orrialdeak=|ISBN=1-84340-287-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bulegoak eskutitz anonimoak ere bidali zizkion Kingi mehatxu eginez informazioa agerian utziko zuela, baldin eta eskubide zibilen lana uzten ez bazuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=William C|abizena=Spragens|urtea=1988|izenburua=Popular Images of American Presidents|url=https://archive.org/details/popularimagesofa0000unse|argitaletxea=Greenwood Publishing|orrialdea=p. 532|orrialdeak=|ISBN=978-0-313-22899-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; FBIk Kingi bere buruaz beste egin zezan bidalitako eskutitza hura, [[Bakearen Nobel Saria]] jaso bezperan hartu zuen, eta honela zioen:

&quot;Publiko amerikarra, laguntzen aritu diren eliza erakundeek, protestanteek, katolikoek eta juduek, denek jakingo dute zer zaren, piztia gaiztoa. Berdin jakingo dute babesa eman dizuten beste batzuk ere. Bukatuta zaude. King, gauza bakarra geratzen zaizu egiteko. Badakizu zer den. 34 egun besterik ez dituzu egiteko (kopuru zehatz hori arrazoi berezi bategatik hautatu da, esanguratsu praktikoa duena [sic]). Bukatuta zaude. Zuretzako irtenbide bakarra dago. Hobe duzu hori egitea, zure izaera iruzurtzailea nazio osoan zabaldu baino lehen.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Nick|abizena=Kotz|urtea=2005|izenburua=Judgment Days: Lyndon Baines Johnson, Martin Luther King Jr., and the Laws that Changed America|url=https://archive.org/details/judgmentdayslynd0000kotz|argitaletxea=Houghton Mifflin Books|orrialdea=p. 247|orrialdeak=|ISBN=0-618-08825-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Eskutitzarekin batera, grabazioak zituen zinta bat zegoen, FBIren telefono-entzuketetatik ateratakoak, Kingen ezkontza kanpoko lotura batzuetakoak.&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; Kingek pakete hau bere buruaz beste egiteko ahalegin gonbidapen bezala ulertu zuen, nahiz eta William Sullivanek,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Sondra K.|abizena=Wilson|urtea=1999|izenburua=In Search of Democracy: The NAACP Writings of James Weldon Johnson, Walter White, and Roy Wilkins (1920–1977)|url=https://archive.org/details/insearchofdemocr00sond|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 466|orrialdeak=|ISBN=0-19-511633-X|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; garai hartan Adimen Dibisioko Bulegoko buruak zera argudiatu zuen “King SCLCetik dimisioa emateko konbentzitzea&quot; izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt; Kingek FBIren mehatxuei uko egin zien.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;

=== Polizien behaketa erailketan ===
Suhiltzaile-etxe bat zegoen Lorraine Moteletik gertu, [[James Earl Ray]] hiltzailearen ostatuaren ondoan. Poliziak berriz, suhiltzaile etxean kokatuta zeuden King zaintzapean mantentzeko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jim|abizena=Polk|urtea=2008|izenburua=&quot;Black In America – Behind the Scenes: 'Eyewitness to Murder: The King Assassination'&quot;|argitaletxea=CNN|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Agenteek King ikusten egiten zuten tirokatua izan zen unean,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Gerald|abizena=McKnight|urtea=1998.|izenburua=The Last Crusade: Martin Luther King Jr., the FBI, and the Poor People's Crusade|url=https://archive.org/details/isbn_9780813333847|argitaletxea=Westview Press|orrialdea=p. 76|orrialdeak=|ISBN=0-8133-3384-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta tiroketa izan eta berehala, agenteak suhiltzaile etxetik korrika irten ziren motelera. Horrela, Marrell McCollough polizia sekretua izan zen lehen pertsona Kingi laguntza ematen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=Martin Luther King Jr.: The FBI Files|argitaletxea=Filiquarian Publishing|orrialdea=|orrialdeak=pp. 40-42|ISBN=978-1-59986-253-8.|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; King eta FBIren arteko antagonismoak, hiltzailea aurkitzeko puntu guztiekin osatutako plangintzarik ez egoteak, eta gertuko poliziaren presentziak, erailketa horretan FBIa nahastuta zegoelaren susmoak eragin zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Peter|abizena=Knight|urtea=2003|izenburua=Conspiracy Theories in American History: An Encyclopedia|argitaletxea=ABC-CLIO|orrialdea=|orrialdeak=pp. 408.409|ISBN=1-57607-812-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Dexter Avenue Baptist.jpg|thumb|King apaiz izan zen Dexter Avenueko Eliza Bataiatzailea. 1978an, Dexter Avenue King Memorial Eliza Bataiatzailea izendatu zuten. ]]

== Sariak eta aitorpenak ==
Kingek gutxienez berrogeita hamar ohorezko titulu eman zizkioten fakultate eta unibertsitateetan.&lt;ref name=&quot;:22&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Mervyn A.|abizena=Warren|urtea=2001|izenburua=King Came Preaching: The Pulpit Power of Dr. Martin Luther King, Jr|url=https://archive.org/details/kingcamepreachin0000warr|argitaletxea=InterVarsity Press|orrialdea=p. 79|orrialdeak=|ISBN=0-8308-2658-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1964ko urriaren 14an, Kingi [[Bakearen Nobel Saria]] eman zioten, ordura arteko irabazle gazteena izanik, [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etan indarkeriarik gabeko erresistentzia zuzendu zuelako arraza aurreiritziaren aurka.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=1964|izenburua=&quot;Martin Luther King Wins The Nobel Prize for Peace&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Justin|abizena=Wintle|urtea=2001|izenburua=Makers of Modern Culture: Makers of Culture|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 272|orrialdeak=|ISBN=0-415-26583-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1965ean, Amerikako Askatasunen Domina jaso zuen, AEBko Batzorde Juduaren eskutik, bere &quot;pertsonen askatasunaren printzipioetan emandako aurrerapenagatik&quot;.&lt;ref name=&quot;:22&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Irving M|abizena=Engel|urtea=2006|izenburua=&quot;Commemorating Martin Luther King Jr.: Presentation of American Liberties Medallion&quot;|argitaletxea=American Jewish Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Onartzeko ekitaldiko hitzaldian, Kingek esan zuen: &quot;Askatasuna gauza bakarra da. Guztia duzu, edo ez zara aske.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Martin Luther Jr|abizena=King|urtea=2006|izenburua=&quot;Commemorating Martin Luther King Jr.: Response to Award of American Liberties Medallion&quot;|argitaletxea=American Jewish Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1967ko azaroan 24 orduko bidaia egin zuen [[Erresuma Batua|Erresuma Batu]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]] Unibertsitatearen omenezko titulua hartzeko, ohore hori jasotzen zuen lehen [[afro-amerikar]]&lt;nowiki/&gt;ra izanik.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt; Onarpenean, inprobisatutako hitzaldi hunkigarri bat egin zuen, besteak beste honakoa esanaz:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Martin Luther King Honorary Degree Ceremony&quot;|argitaletxea=Newcastle University|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; &quot;Hiru arazo larri eta benetan handiak ditugu, Ameriketako Estatu Batuetan ez ezik, mundu osoan ere. Horiek dira [[arrazakeria]], [[pobrezia]]&lt;nowiki/&gt;ren arazoa, eta [[gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren arazoa.”

Hiru [[Grammy Sariak|Grammy]] sarietarako hautagaia izateaz gain, eskubide zibilen buruzagiak 1971n hilondoko Ahozko Grabaketa Onenaren saria irabazi zuen &quot;''Zergatik nagoen [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerra]]&lt;nowiki/&gt;ren aurka''&quot; lanagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2019|izenburua=&quot;Did You Know That Martin Luther King Won A GRAMMY?&quot;|argitaletxea=GRAMMY.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1977an, [[Jimmy Carter]] presidenteak hilondoko Askatasunaren Presidentetzarako Domina eman zion. Aipamen hau irakurri zuen: &quot;Martin Luther King Jr. bere belaunaldiko [[Kontzientzia|kontzientzi]]&lt;nowiki/&gt;a zen. Segregazioaren [[harresi]] handira begiratu ondoren, maitasunaren indarrak apurtuko zuela ikusi zuen. Gure arbaso fundatzaileek herritar xumeenei agindutakoa betetzearen borrokaren min eta nekeetatik, bere ametsaren aitorpen adieragarria bota zuen Amerikarentzat. Gure nazioa indartu zuen, hobetu egin zuelako. Bere ametsak oraindik ere eusten digu.”&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Jimmy|abizena=Carter|urtea=1977|izenburua=&quot;Presidential Medal of Freedom Remarks on Presenting the Medal to Dr. Jonas E. Salk and to Martin Luther King Jr&quot;|argitaletxea=The American Presidency Project|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Kingi eta bere emazteari Kongresuko Urrezko Domina ere eman zioten 2004an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2008|izenburua=&quot;Congressional Gold Medal Recipients (1776 to Present)&quot;|argitaletxea=Office of the Clerk: U.S. House of Representatives|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Bigarren izan zen Gallupen XX. mendeko jende miretsienen arteko zerrendan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=George, Alec|abizena=Gallup, Gallup Jr.|urtea=2000|izenburua=The Gallup Poll: Public Opinion 1999|argitaletxea=Rowman &amp; Littlefield|orrialdea=p. 249|orrialdeak=|ISBN=0-8420-2699-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1963an ''[[Time]]'' aldizkariako Urteko Pertsonaia izendatu zuen, eta 2000. urtean, seigarren geratu zen on line egindako “Mendeko Pertsona” inkestan. King hirugarren kokatu zuen [[Discovery Channel]]&lt;nowiki/&gt;ek eta AOLek egindako “Amerikako Pertsonaiak” lehiaketan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Beth J.|abizena=Harpaz|urtea=1999|izenburua=&quot;Time Names Einstein as Person of the Century&quot;|argitaletxea=Associated Press|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2005|izenburua=&quot;Reagan voted 'greatest American&quot;|argitaletxea=BBC|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2016an, Ogasun idazkariak jakinarazi zuen 5 dolarreko billeteetan alde baten [[Lincoln]] agertuko zela, eta bestean [[Lincoln Memorial]]&lt;nowiki/&gt;ean izandako hainbat gertakari historiko, horien artean Kingen &quot;''[[Amets bat dut]]''&quot; diskurtsoaren [[irudi]]&lt;nowiki/&gt;ak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Anti-slavery activist Harriet Tubman to replace Jackson on the front of the $20 bill&quot;|argitaletxea=USAToday.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Afro-amerikar ospetsuen zerrenda]]
* [[Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimendua (1955-1968)]]
* [[Malcolm X]]

== Kanpo estekak ==
{{wikiesanak}}
* {{en}} [http://www.thekingcenter.org/ The King Center]
* {{en}} [http://www.mlkonline.net/ MLK online]

{{bizialdia|1929ko|1968ko|King, Martin Luther}}

[[Kategoria:Atlantarrak]]
[[Kategoria:Bakezaleak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako giza eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako politikariak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako protestanteak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarrak]]
[[Kategoria:Bakearen Nobel Saridunak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimenduaren ekintzaileak]]
[[Kategoria:Baptistak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako preso eta atxilotuak]]
[[Kategoria:Amerindiarren eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako eskubide zibilen mugimendua]]</text>
      <sha1>q7q676g9lubft0v4w32x06ygs7li0jh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>MediaWiki:Common.css</title>
    <ns>8</ns>
    <id>21472</id>
    <revision>
      <id>9005454</id>
      <parentid>9005448</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:01:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <model>css</model>
      <format>text/css</format>
      <text bytes="35098" xml:space="preserve">/** Hemengo CSS kodeak itxura guztiei eragingo die */

  /***********************/
  /* Oinarrizko estiloak */
  /***********************/

table.wikitaula,
table.taulapolita {
    margin: 1em 1em 1em 0;
    background: #f9f9f9;
    border: 1px #aaa solid;
    border-collapse: collapse;
}
 
table.wikitaula th, table.wikitaula td,
table.taulapolita th, table.taulapolita td {
    border: 1px #aaa solid;
    padding: 0.2em;
}
 
table.wikitaula th,
table.taulapolita th {
    background: #f2f2f2;
    text-align: center;
}
 
table.wikitaula caption,
table.taulapolita caption {
    margin-left: inherit;
    margin-right: inherit;
    font-weight: bold;
}

table.wikitaula code,
table.taulapolita code {
    background-color: transparent;
}


/* default skin for navigation boxes */
table.navbox {            /* navbox container style */
  border: 1px solid #aaa;
  width: 100%; 
  margin: auto;
  clear: both;
  font-size: 88%;
  text-align: center;
  padding: 1px;
}
table.navbox + table.navbox {  /* single pixel border between adjacent navboxes */
  margin-top: -1px;            /* (doesn't work for IE6, but that's okay)       */
}
.navbox-title,
.navbox-abovebelow,
table.navbox th {
  text-align: center;      /* title and above/below styles */
  padding-left: 1em;
  padding-right: 1em;
}
.navbox-group {           /* group style */
  white-space: nowrap;
  text-align: right;
  font-weight: bold;
  padding-left: 1em;
  padding-right: 1em;
}
.navbox, .navbox-subgroup {
  background: #fdfdfd;     /* Background color */
}
.navbox-list {
  border-color: #fdfdfd;   /* Must match background color */
}
.navbox-title,
table.navbox th {
  background: #ccccff;     /* Level 1 color */
}
.navbox-abovebelow,
.navbox-group,
.navbox-subgroup .navbox-title {
  background: #ddddff;     /* Level 2 color */
}
.navbox-subgroup .navbox-group, .navbox-subgroup .navbox-abovebelow {
  background: #e6e6ff;     /* Level 3 color */
}
.navbox-even {
  background: #f7f7f7;     /* Even row striping */
}
.navbox-odd {
  background: transparent; /* Odd row striping */
}

/* Infobox template style */
.infobox {
    border: 1px solid #aaa;
    background-color: #f9f9f9;
    color: black;
    margin: 0.5em 0 0.5em 1em;
    padding: 0.2em;
    float: right;
    clear: right;
    text-align: left;
    font-size: 88%;
    line-height: 1.5em;
}
.infobox caption {
    font-size: 125%;
    font-weight: bold;
}
.infobox td,
.infobox th {
    vertical-align: top;
}
.infobox.bordered {
    border-collapse: collapse;
}
.infobox.bordered td,
.infobox.bordered th {
    border: 1px solid #aaa;
}
.infobox.bordered .borderless td,
.infobox.bordered .borderless th {
    border: 0;
}
 
.infobox.sisterproject {
    width: 20em;
    font-size: 90%;
}
 
.infobox.standard-talk {
    border: 1px solid #c0c090;
    background-color: #f8eaba;
}
.infobox.standard-talk.bordered td,
.infobox.standard-talk.bordered th {
    border: 1px solid #c0c090;
}
 
/* styles for bordered infobox with merged rows */
.infobox.bordered .mergedtoprow td,
.infobox.bordered .mergedtoprow th {
    border: 0;
    border-top: 1px solid #aaa;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
.infobox.bordered .mergedrow td,
.infobox.bordered .mergedrow th {
    border: 0;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
/* Styles for geography infoboxes, eg countries,
   country subdivisions, cities, etc.            */
.infobox.geography {
    text-align: left;
    border-collapse: collapse;
    line-height: 1.2em; 
    font-size: 90%;
}
 
.infobox.geography  td,
.infobox.geography  th {
    border-top: 1px solid #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.4em 0.6em;
}
.infobox.geography .mergedtoprow td,
.infobox.geography .mergedtoprow th {
    border-top: 1px solid #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedrow td,
.infobox.geography .mergedrow th {
    border: 0;
    padding: 0 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedbottomrow td,
.infobox.geography .mergedbottomrow th {
    border-top: 0;
    border-bottom: 1px solid #aaa;
    padding: 0 0.6em 0.4em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .maptable td,
.infobox.geography .maptable th {
    border: 0;
    padding: 0;
}
 
/* With MediaWiki 1.5, the mechanism has changed: instead of a SPAN of class &quot;urlexpansion&quot;
   following the anchor A, the anchor itself now has class &quot;external autonumber&quot; and the
   expansion is inserted when printing (see the common printing style sheet at
   //en.wikipedia.org/w/skins/common/commonPrint.css) using the &quot;:after&quot; pseudo-
   element of CSS. We have to switch this off for links due to Template:Ref!
 
*/
.plainlinksneverexpand a.external.text:after {
  display: none !important;
}
.plainlinksneverexpand a.external.autonumber:after {
  display: none !important;
 
}


/* Geographical coordinates defaults. See [[Template:Coord/link]]
   for how these are used. The classes &quot;geo&quot;, &quot;longitude&quot;, and
   &quot;latitude&quot; are used by the [[Geo microformat]].
 */
.geo-default, .geo-dms, .geo-dec  { display: inline; }
.geo-nondefault, .geo-multi-punct { display: none; }
.longitude, .latitude             { white-space: nowrap; }


/* [[Txantiloi:Erreferentzia zerrenda]] txantiloiko zerrendari tamaina txikiagoa jarri */
.references-small { 
    font-size: 90%;
}
 
/* Erreferentziak zutabetan jartzearekin lotutako kodea */
.references-2column {
    font-size: 90%;
    -moz-column-count: 2;
    column-count: 2;
}

/* Make the list of references smaller */
ol.references,
div.reflist,
div.refbegin {
    font-size: 90%;            /* Default font-size */
    margin-bottom: 0.5em;
}
div.refbegin-100 {
    font-size: 100%;           /* Option for normal fontsize in {{refbegin}} */
}
div.reflist ol.references {
    font-size: 100%;           /* Reset font-size when nested in div.reflist */
    margin-bottom: 0;          /* Avoid double margin when nested in dev.reflist */
    list-style-type: inherit;  /* Enable custom list style types */
}

/* Ensure refs in table headers and the like aren't bold or italic */
sup.reference {
    font-weight: normal;
    font-style: normal;
}
 
/* Nabigazioa hobetzeko klikaturiko erreferentzia urdinez nabarmendu */
ol.references &gt; li:target,
sup.reference:target,
span.citation:target { 
    background-color: #DEF;
}
 
/* Taula izenburu eta horrelakoetan erreferentziak letra etzana
   edo lodiarekin ez daudela ziurtatzeko */
sup.reference {
    font-weight: normal;
    font-style: normal;
}
 
 
/* Erreferentzientzako estiloa */
span.citation, cite {
    font-style: normal;
    word-wrap: break-word;
}
 
/* Zenbakiak eta dokumentuen ID-ak erreferentzietan erabiltzean
   ez dira pantailan bistaratuko baina bai inprimatzeko bertsioan.
*/
@media screen, handheld {
    span.citation *.printonly {
        display: none;
    }
}

/* CSS hautatzaile hauek suportatzen dituen nabigatzaileetan (Mozilla eta Opera bezalakoak)
   PDF fitxategietarako kanpo loturako ikonoa Adobe ikono batera aldatzen du. */
#content a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#content a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#content a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#content a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#content a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#content a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external,
#mw_content  a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#mw_content  a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#mw_content  a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#mw_content  a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#mw_content  a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#mw_content  a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif&quot;) center right no-repeat;
    padding-right: 16px;
}

/* PDFlotura klasea erabiltzen den den leku guztietan (Txantiloi:PDFlotura-ran gehienbat) PDF fitxategietarako
   kanpo loturako ikonoa Adobe ikono batera aldatzen du. IE-en ere funtzionatzen du, goikoak ez bezala. */
#content span.PDFlink a,
#mw_content span.PDFlink a {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif&quot;) center right no-repeat;
    padding-right: 17px;
}

/*** Ohar metatxantiloiarentzako taula motak  */
table.ambox {
    margin: 0; /* Will not overlap with other elements */
    border-collapse: collapse;
    background-color: #fbfbfb;
    border: 1px solid #aaa;
    border-left: 10px solid #1e90ff; /* Default &quot;notice&quot; blue */
}
table.ambox th.ambox-text, table.ambox td.ambox-text { /* The message body cell(s) */
    padding: 0.25em 0.5em; /* 0.5em left/right */
    width: 100%; /* Make all templates the same width regardless of text size */
}
table.ambox td.ambox-image { /* The left image cell */
    padding: 2px 0px 2px 0.5em; /* 0.5em left, 0px right */
    text-align: center;
}
table.ambox td.ambox-imageright { /* The right image cell */
    padding: 2px 4px 2px 0px;  /* 0px left, 4px right */
    text-align: center;
}
table.ambox-notice {border-left: 10px solid #1e90ff} /* Blue */
table.ambox-delete, table.ambox-serious {border-left: 10px solid #b22222} /* Red */
table.ambox-content {border-left: 10px solid #f28500} /* Orange */
table.ambox-style {border-left: 10px solid #f4c430} /* Yellow */
table.ambox-merge {border-left: 10px solid #9932cc} /* Purple */
table.ambox-growth {border-left: 10px solid #228b22} /* Green */
table.ambox-protection {border-left: 10px solid #bba} /* Gray */
table.ambox.ambox-mini { /* Small floating box variant */
    float: right;
    clear: right;
    margin: 0 0 0 1em;
    width: 25%;
}
@media print { /* Do not print article message box */
    .ambox {display: none}
}

/* Bold 'edit this page' link to encourage newcomers */
#ca-ve-edit a { font-weight: bold !important; }

/* Standard Navigationsleisten, aka box hiding thingy
   from .de.  Documentation at [[Wikipedia:NavFrame]]. */
div.NavFrame {
    margin: 0;
    padding: 4px;
    border: 1px solid #aaa;
    text-align: center;
    border-collapse: collapse;
    font-size: 95%;
}
div.NavFrame + div.NavFrame {
    border-top-style: none;
    border-top-style: hidden;
}
div.NavPic {
    background-color: #fff;
    margin: 0;
    padding: 2px;
    /* @noflip */
    float: left;
}
div.NavFrame div.NavHead {
    height: 1.6em;
    font-weight: bold;
    background-color: #ccf;
    position: relative;
}
div.NavFrame p,
div.NavFrame div.NavContent,
div.NavFrame div.NavContent p {
    font-size: 100%;
}
div.NavEnd {
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1px;
    clear: both;
}
a.NavToggle {
    position: relative;
    top: 0;
    /* @noflip */
    right: 3px;
    font-weight: normal;
    font-size: 90%;
}

/* Pie chart: transparent borders */
.transborder {
	border: solid transparent;
}


/* Styles for Pagebanner template */

.topbanner {
    position: relative;
    overflow: hidden;
    max-width: 1800px; 
    height: auto;
}

.topbanner img {
    max-width: 100%;
    height: auto;
    width: auto\9;
}

.topbanner-box {
    position: absolute;
    z-index: 2;
    margin-top: 1.5em;
    color: white;
    width: 50%;
    min-width: 20em;
    left: 2%;
    text-align: left;
}

.topbanner .name {
    position: absolute;
    z-index: 2;
    margin: 0.6em 0 0 0.4em;
    padding: 8px 7px;
    font-size: 2.2em;
    font-weight: bold;
    background: rgb(16,16,16);
    background: rgba(0,0,0,0.5);
    border-radius: 4px;
    color: white;
    white-space: nowrap;
    line-height: 0.9em;
}

.topbanner .biztanleria {
    position: absolute;
    z-index: 2;
    margin: 2.5em 1em 0 0.4em;
    padding: 8px 6px 8px 38px;
    font-size: 2em;
    font-weight: bold;
    background: rgb(16,16,16);
    background: url('https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Blue_couple_icon.svg/28px-Blue_couple_icon.svg.png') 5px center no-repeat rgba(125,0,0,0.5);
    border-radius: 4px;
    color: white;
    white-space: nowrap;
    line-height: 0.9em;
}

.toc &gt; tbody &gt; tr &gt; td &gt; ul, .toc &gt; tr &gt; td &gt; ul {
  padding-left: 2em;
}

.toc &gt; ul {padding-left: 2em;}

.izenburuez .wpb-name {display: none;}

/* Allow limiting of which header levels are shown in a TOC;
   &lt;div class=&quot;toclimit-3&quot;&gt;, for instance, will limit to
   showing ==headings== and ===headings=== but no further
   (as long as there are no =headings= on the page, which
   there shouldn't be according to the MoS). */
.toclimit-2 .toclevel-1 ul,
.toclimit-3 .toclevel-2 ul,
.toclimit-4 .toclevel-3 ul,
.toclimit-5 .toclevel-4 ul,
.toclimit-6 .toclevel-5 ul,
.toclimit-7 .toclevel-6 ul {
    display: none;
}

/* Style for hlist class - pulled from Wikipedia's Common.css file on 20 Mar 2013
   Style for horizontal lists (separator following item).
   Note: hlist formatting will break if the resulting HTML lacks a breakable character
   between list items. This happens when the following conditions are true:
   1) The list is made using wiki markup (where HTML is built by parser.php)
   2) HTMLTidy is disabled or unavailable (such as on Special: pages)
   In such cases, building lists with .hlist using HTML instead of wiki markup
   will work around this problem. See also [[Bugzilla:39617]].
   IE8-specific classes are assigned in [[MediaWiki:Common.js/IEFixes.js]].
   Last updated: January 24, 2013
   @source mediawiki.org/wiki/Snippets/Horizontal_lists
   @maintainer: [[User:Edokter]]
   @revision: 3.1
*/
.skin-monobook .hlist dl,
.skin-modern .hlist dl,
.skin-vector .hlist dl {
    line-height: 1.1em;
}
.hlist dl,
.hlist ol,
.hlist ul {
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
}
/* Display list items inline and make them nowrap */
.hlist dd,
.hlist dt,
.hlist li {
    display: inline;
    white-space: nowrap;
}
/* Allow wrapping for list items (in tight spaces) */
.hlist.hwrap dd,
.hlist.hwrap dt,
.hlist.hwrap li {
    white-space: normal;
}
/* Display nested lists inline and allow them to wrap */
.hlist dl dl, .hlist dl ol, .hlist dl ul,
.hlist ol dl, .hlist ol ol, .hlist ol ul,
.hlist ul dl, .hlist ul ol, .hlist ul ul {
    display: inline;
    white-space: normal;
}
/* Generate interpuncts */
.hlist dt:after {
    content: &quot;:&quot;;
}
.hlist dd:after,
.hlist li:after {
    content: &quot; ·&quot;;
    font-weight: bold;
    padding: 0 0.3em;
}
.hlist dd:last-child:after,
.hlist dt:last-child:after,
.hlist li:last-child:after {
    content: none;
}
/* For IE8 */
.hlist dd.hlist-last-child:after,
.hlist dt.hlist-last-child:after,
.hlist li.hlist-last-child:after {
    content: none;
}
/* Add parentheses around nested lists */
.hlist dd dd:first-child:before, .hlist dd dt:first-child:before, .hlist dd li:first-child:before,
.hlist dt dd:first-child:before, .hlist dt dt:first-child:before, .hlist dt li:first-child:before,
.hlist li dd:first-child:before, .hlist li dt:first-child:before, .hlist li li:first-child:before {
    content: &quot;(&quot;;
    font-weight: normal;
}
.hlist dd dd:last-child:after, .hlist dd dt:last-child:after, .hlist dd li:last-child:after,
.hlist dt dd:last-child:after, .hlist dt dt:last-child:after, .hlist dt li:last-child:after,
.hlist li dd:last-child:after, .hlist li dt:last-child:after, .hlist li li:last-child:after {
    content: &quot;)&quot;;
    font-weight: normal;
}
/* For IE8 */
.hlist dd dd.hlist-last-child:after, .hlist dd dt.hlist-last-child:after, .hlist dd li.hlist-last-child:after,
.hlist dt dd.hlist-last-child:after, .hlist dt dt.hlist-last-child:after, .hlist dt li.hlist-last-child:after,
.hlist li dd.hlist-last-child:after, .hlist li dt.hlist-last-child:after, .hlist li li.hlist-last-child:after {
    content: &quot;)&quot;;
    font-weight: normal;
}
/* allow ToC to stretch across screen when it is part of a horizontal list, change background and font colours  */
.hlist .toc.tocFloat {
    width: 100%; 
    max-width: 170em;
    color: black;
}
 
.hlist.tocbox-s .toc.tocFloat {
    width: 100%; 
    max-width: 170em;
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
    color: black;
    background-color: #e0e0e0 !important; 
}
 
.hlist.tocbox-b .toc {
    width: 100%; 
    max-width: 170em;
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
    color: white;
    background: rgb(16,16,16) !important; 
    background: rgba(0,0,0,0.5) !important; 
    border: none;
}
 
.hlist.tocbox-w .toc.tocFloat {
    width: 100%; 
    max-width: 170em;
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
    color: black;
    background: rgb(225,225,225) !important; 
    background: rgba(160,160,160,0.6) !important; 
    border: none;
}
 
.hlist .toc table,
.hlist .toc tr,
.hlist .toc td {
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
}
 
/* links in the horizontal ToC should be black... */
.hlist .toc a {
    color: black;
    font-size: 0.85em;
    font-weight: bold;
}
 
/* ... except when the ToC box is black ... */
.hlist.tocbox-b .toc a {
    color: white;
    font-size: 0.85em;
    font-weight: bold;
}
 
/* ... or except when being hovered over */
.hlist .toc.tocFloat a:hover {
    color: #bdddfd;
}
 
/* don't display ToC title when in horizontal ToC */
.hlist .toctitle {
    display: none;
}
 
#mf-mobile-only {
    display: none;
}
 
/* Prevent display of subheadings in horizontal ToC */
.hlist .toc .toclevel-2,
.hlist .toc .toclevel-3,
.hlist .toc .toclevel-4,
.hlist .toc .toclevel-5,
.hlist .toc .toclevel-6 {
    display: none;
}
 
.hlist .toggleNode {
    display: none;
}

/* style info for icon box in the top right corner of the banner */
.iconbox {
    position: absolute; 
    top: 6px; 
    right: 0; 
    padding: 3px; 
    z-index: 3; 
    background: rgb(16,16,16); 
    background: rgba(0,0,0,0.7); 
    border-bottom-left-radius: 5px;
}

/* #p-logo a {
 	background-image: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/42/Euskarazko_Wikipedia.png)!important;
} */

/* Hide (formatting) elements from screen, but not from screenreaders */
.visualhide {
    position: absolute;
    left: -10000px;
    top: auto;
    width: 1px;
    height: 1px;
    overflow: hidden;
}
/* Irudi itzaleztatuak */
.itzaleztatu img {
	box-shadow:0 3px 4px #000; /* Nabigagailu zaharretarako balio izan dezan */
	box-shadow:0 3px 4px rgba(0, 0, 0, 0.45);
	margin-bottom:7px;
	background:rgb(255,255,255); /* Nabigagailu zaharretarako balio izan dezan */
	background:rgba(0,0,0,0.02);
	-webkit-border-radius: 5px;
	-moz-border-radius: 5px;
	border-radius:5px;
}
/* Saihestu espazio zuriak, irudiaren pean, &lt;p&gt; kodeak eraginda */
.itzaleztatu p {
	margin:0;
}

/*Logo aldaketa
.mw-wiki-logo {background: url('https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3d/Euskarazko_Wikipedia_250.000_-_Orlegi_eta_Horia.png');}
*/

/* Buletarik gabeko zerrenda */
.plainlist ol,
.plainlist ul {
    line-height: inherit;
    list-style: none none;
    margin: 0;
}
.plainlist ol li,
.plainlist ul li {
    margin-bottom: 0;
}

/* Dokumentazio orrialdeetarako */
.template-documentation {
   clear: both;
   margin: 1em 0 0 0;
   border: 1px dotted #8BCBFF;
   background-color: #EEF9FA;
   padding: 0.9em;
}

/* Galeriak infotaulen barruan */

td ul.gallery.mw-gallery-slideshow {margin :0;}
td ul.gallery.mw-gallery-slideshow .mw-gallery-slideshow-buttons {padding: 0;}

/* PAGEBANNER */
.wpb-banner-toc .toctitle h2 {color: white;}
.wpb-banner-toc a {font-size: 1em;}

/* KARTOGRAPHER MAPAK */
.mw-kartographer-container .tright {margin: 0 !important;}

/* SITENOTICE ALDERIK ALDE */
.sitedir-ltr .mw-dismissable-notice-body {margin: 0.5em !important;}
.ns-100 #localNotice {display: none;}
/**************************************************/


.sekzioa {
margin-bottom: 0.5%;
padding: 0.4%;
-moz-box-sizing: border-box;
-webkit-box-sizing: border-box;
box-sizing: border-box;
border: 1px solid #eee;
clear: both;
}

.ezker {
	width: 49.8%;
	float: left;
	margin-right: 0.2%;
}

.eskuin {
	width: 49.8%;
	float: right;
	margin-left: 0.2%;
}

#azala .sekzioa h2 {
background-image: url('https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1b/Wikibar2.png');
background-repeat: no-repeat;
background-position: right;
background-size: contain;
}

#nabarmen h2 {
	background-color: #B0E0E6;
}

#azken-berriak h2 {
	background-color: #f3ff6b;
}

#ba-al-zenekien h2 {
	background-color: #90EE90;
}

#asteko-irudia h2 {
	background-color: #ffb2b2;
}

#urteurrenak h2 {
	background-color: #ddcef2;
}

#atariak h2 {
	background-color: #d4bfaa;
}

#wikipedia-nagusiak h2 {
	background-color: #f2cedd;
}

#bozketak h2 {
	background-color: #B0E0E6;
}

#beste-proiektuak h2 {
	background-color: #9fb6cd;
}

.nabarmen-artikulua, .azken-berriak-edukia, .ba-al-zenekien-edukia, .asteko-irudia-edukia, .urteurrenak-edukia, .atariak-edukia, .wikipedia-nagusiak-edukia, .bozketak-edukia {padding: 4px;}

/* HEZKUNTZA PROIEKTUA */
.lotura-txuri a {color: white;} 
.lotura-txuri a.external, .lotura-txuri a.extiw {color: white !important;}
.lotura-txuri td {-webkit-transition: all 0.5s; transition: all 0.5s; -moz-transition: all 0.5s; -o-transition: all 0.5s;}
.lotura-txuri td:hover {opacity: 0.8;}


/*** scripted multicolumn ***/
/*
.multicol-verysmall .multicol + ul,
.multicol-verysmall .multicol + ol,
.multicol-verysmall .multicol ul,
.multicol-verysmall .multicol ol,
.multicol-verysmall ul.multicol,
.multicol-verysmall ol.multicol {
    column-count: 1; -moz-column-count: 1; -webkit-column-count: 1;
}
*/
.multicol-xx-small .multicol + ul,
.multicol-xx-small .multicol + ol,
.multicol-xx-small .multicol ul,
.multicol-xx-small .multicol ol,
.multicol-xx-small ul.multicol,
.multicol-xx-small ol.multicol {
    column-count: 1; -moz-column-count: 1; -webkit-column-count: 1;
}
.multicol-x-small .multicol + ul,
.multicol-x-small .multicol + ol,
.multicol-x-small .multicol ul,
.multicol-x-small .multicol ol,
.multicol-x-small ul.multicol,
.multicol-x-small ol.multicol {
    column-count: 2; -moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2;
}
.multicol-small .multicol + ul,
.multicol-small .multicol + ol,
.multicol-small .multicol ul,
.multicol-small .multicol ol,
.multicol-small ul.multicol,
.multicol-small ol.multicol {
    column-count: 3; -moz-column-count: 3; -webkit-column-count: 3;
}
.multicol-normal .multicol + ul,
.multicol-normal .multicol + ol,
.multicol-normal .multicol ul,
.multicol-normal .multicol ol,
.multicol-normal ul.multicol,
.multicol-normal ol.multicol {
    column-count: 4; -moz-column-count: 4; -webkit-column-count: 4;
}
.multicol-large .multicol + ul,
.multicol-large .multicol + ol,
.multicol-large .multicol ul,
.multicol-large .multicol ol,
.multicol-large ul.multicol,
.multicol-large ol.multicol {
    column-count: 5; -moz-column-count: 5; -webkit-column-count: 5;
}
.multicol-x-large .multicol + ul,
.multicol-x-large .multicol + ol,
.multicol-x-large .multicol ul,
.multicol-x-large .multicol ol,
.multicol-x-large ul.multicol,
.multicol-x-large ol.multicol {
    column-count: 6; -moz-column-count: 6; -webkit-column-count: 6;
}
.multicol-xx-large .multicol + ul,
.multicol-xx-large .multicol + ol,
.multicol-xx-large .multicol ul,
.multicol-xx-large .multicol ol,
.multicol-xx-large ul.multicol,
.multicol-xx-large ol.multicol {
    column-count: 7; -moz-column-count: 7; -webkit-column-count: 7;
}
/*
.multicol-verylarge .multicol + ul,
.multicol-verylarge .multicol + ol,
.multicol-verylarge .multicol ul,
.multicol-verylarge .multicol ol,
.multicol-verylarge ul.multicol,
.multicol-verylarge ol.multicol {
    column-count: 8; -moz-column-count: 8; -webkit-column-count: 8;
}
*/
.multicol-all .multicol + ul,
.multicol-all .multicol + ol,
.multicol-all .multicol ul,
.multicol-all .multicol ol,
.multicol-all ul.multicol,
.multicol-all ol.multicol {
    list-style-position: inside;
    margin-left: 0 !important;
    margin-right: 0 !important;
}
@media print {
    /* note that the multicol class must not be set through javascript or this may fail */
    .multicol + ul,
    .multicol + ol,
    .multicol ul,
    .multicol ol,
    ul.multicol,
    ol.multicol {
        column-count: 3 !important;
        -moz-column-count: 3 !important;
        -webkit-column-count: 3 !important;
    }
}

/*
Style for changing list number system
© John Erling Blad, Creative Commons by Attribution 3.0
*/
#mw-content-text &gt; .lower-alpha + .references &gt; li {
	list-style-type: lower-alpha;
}
#mw-content-text &gt; .upper-alpha + .references &gt; li {
	list-style-type: upper-alpha;
}
#mw-content-text &gt; .lower-roman + .references &gt; li {
	list-style-type: lower-roman;
}
#mw-content-text &gt; .upper-roman + .references &gt; li {
	list-style-type: upper-roman;
}

#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-lower-alpha + ol { list-style-type:lower-alpha; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-upper-alpha + ol { list-style-type:upper-alpha; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-lower-roman + ol { list-style-type:lower-roman; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-upper-roman + ol { list-style-type:upper-roman; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-decimal + ol { list-style-type:decimal; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-lower-alpha + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:lower-alpha; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-upper-alpha + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:upper-alpha; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-lower-roman + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:lower-roman; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-upper-roman + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:upper-roman; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-decimal + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:decimal; }

/*
Style for making some invisible template visible in VisualEditor
© John Erling Blad, Creative Commons by Attribution 3.0
*/
.ve-conditional-display-block {
	display: none;
}
.ve-ui-surface .ve-conditional-display-block {
	display: block;
}

/*** scripted multicolumn ***/
/*
.multicol-verysmall .multicol + ul,
.multicol-verysmall .multicol + ol,
.multicol-verysmall .multicol ul,
.multicol-verysmall .multicol ol,
.multicol-verysmall ul.multicol,
.multicol-verysmall ol.multicol {
    column-count: 1; -moz-column-count: 1; -webkit-column-count: 1;
}
*/
.multicol-xx-small .multicol + ul,
.multicol-xx-small .multicol + ol,
.multicol-xx-small .multicol ul,
.multicol-xx-small .multicol ol,
.multicol-xx-small ul.multicol,
.multicol-xx-small ol.multicol {
    column-count: 1; -moz-column-count: 1; -webkit-column-count: 1;
}
.multicol-x-small .multicol + ul,
.multicol-x-small .multicol + ol,
.multicol-x-small .multicol ul,
.multicol-x-small .multicol ol,
.multicol-x-small ul.multicol,
.multicol-x-small ol.multicol {
    column-count: 2; -moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2;
}
.multicol-small .multicol + ul,
.multicol-small .multicol + ol,
.multicol-small .multicol ul,
.multicol-small .multicol ol,
.multicol-small ul.multicol,
.multicol-small ol.multicol {
    column-count: 3; -moz-column-count: 3; -webkit-column-count: 3;
}
.multicol-normal .multicol + ul,
.multicol-normal .multicol + ol,
.multicol-normal .multicol ul,
.multicol-normal .multicol ol,
.multicol-normal ul.multicol,
.multicol-normal ol.multicol {
    column-count: 4; -moz-column-count: 4; -webkit-column-count: 4;
}
.multicol-large .multicol + ul,
.multicol-large .multicol + ol,
.multicol-large .multicol ul,
.multicol-large .multicol ol,
.multicol-large ul.multicol,
.multicol-large ol.multicol {
    column-count: 5; -moz-column-count: 5; -webkit-column-count: 5;
}
.multicol-x-large .multicol + ul,
.multicol-x-large .multicol + ol,
.multicol-x-large .multicol ul,
.multicol-x-large .multicol ol,
.multicol-x-large ul.multicol,
.multicol-x-large ol.multicol {
    column-count: 6; -moz-column-count: 6; -webkit-column-count: 6;
}
.multicol-xx-large .multicol + ul,
.multicol-xx-large .multicol + ol,
.multicol-xx-large .multicol ul,
.multicol-xx-large .multicol ol,
.multicol-xx-large ul.multicol,
.multicol-xx-large ol.multicol {
    column-count: 7; -moz-column-count: 7; -webkit-column-count: 7;
}
/*
.multicol-verylarge .multicol + ul,
.multicol-verylarge .multicol + ol,
.multicol-verylarge .multicol ul,
.multicol-verylarge .multicol ol,
.multicol-verylarge ul.multicol,
.multicol-verylarge ol.multicol {
    column-count: 8; -moz-column-count: 8; -webkit-column-count: 8;
}
*/
.multicol-all .multicol + ul,
.multicol-all .multicol + ol,
.multicol-all .multicol ul,
.multicol-all .multicol ol,
.multicol-all ul.multicol,
.multicol-all ol.multicol {
    list-style-position: inside;
    margin-left: 0 !important;
    margin-right: 0 !important;
}
@media print {
    /* note that the multicol class must not be set through javascript or this may fail */
    .multicol + ul,
    .multicol + ol,
    .multicol ul,
    .multicol ol,
    ul.multicol,
    ol.multicol {
        column-count: 3 !important;
        -moz-column-count: 3 !important;
        -webkit-column-count: 3 !important;
    }
}

/***** BOTOIAK ******/
.mw-ui-button {max-width: 50em;}

/****************************/
/***      TXIKIPEDIA      ***/
/****************************/
@font-face {
  font-family: 'GochiHand';
  src: url(https://eu.wikipedia.org/w/extensions/UniversalLanguageSelector/data/fontrepo/fonts/GochiHand/GochiHand-Regular.woff2) format(&quot;woff2&quot;),
  url(https://eu.wikipedia.org/w/extensions/UniversalLanguageSelector/data/fontrepo/fonts/GochiHand/GochiHand-Regular.woff) format(&quot;woff&quot;),
  url(https://eu.wikipedia.org/w/extensions/UniversalLanguageSelector/data/fontrepo/fonts/GochiHand/GochiHand-Regular.ttf) format(&quot;ttf&quot;);  
}


#n-Txikipedia a {
	color: transparent !important; 
	font-size: 150%;
	background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9f/Txikipedia.svg);
	background-size: contain;
	background-repeat: no-repeat;
	background-position: left bottom;
	}
	
.ns-104 {font-size: 110%;}
.ns-104 #mw-content-text {font-size: 120%;}
.ns-104 .mw-logo-wordmark {
  box-sizing: border-box;
 padding-left: 119px; /* width of the original workmark image */
  background: center / contain no-repeat url(&quot;https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9f/Txikipedia.svg&quot;);
  height: 25px;
  width: 0;
}

.ns-104 .mw-logo-tagline {
  box-sizing: border-box;
  margin-top: 0;
  width: 0;
  padding-left: 116px; /* width of the original tagline image */
  background: center / contain no-repeat url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Txiki_eta_aske.png/115px-Txiki_eta_aske.png&quot;);
}

#catlinks a[title=&quot;Kategoria:Txikipedia&quot;] {
	color: transparent !important; 
	background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Txikipedia.svg/140px-Txikipedia.svg.png);
	background-size: contain;
	background-repeat: no-repeat;
	background-position: left bottom;
	}
	
#ca-nstab-txikipedia a {
	color: transparent !important; 
	background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Txikipedia.svg/140px-Txikipedia.svg.png);
	background-size: 90%;
	background-repeat: no-repeat;
	background-position: center 70%;
	padding-right: 5px;
	}

/*#ca-nstab-txikipedia a::after {
	content: &quot;&quot;;
	position: absolute;
	right: 0;
	bottom: 0;
	width: 1px;
	background-image: linear-gradient(to bottom,rgba(167,215,249,0) 0,#a7d7f9 100%);
	height: 3.07692308em;
	padding-top: 1.25em;
	box-sizing: border-box;
	}
	*/
	
#ca-nstab-txikipedia.new a {
	color: transparent !important;
	background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/55/Txikipedia-gehitu.svg);
	background-size: 26px;
	background-repeat: no-repeat;
	background-position: center 1.5em;
	padding-left: 0;
	padding-right: 0;
	font-size: 0.8125em;
	padding-top: 1.25em;
	width: 40px;
	overflow: hidden;
	}

.ns-104 #firstHeading, .ns-104 .wpb-name {font-family: 'GochiHand', cursive !important;}
.page-Txikipedia_Azala #firstHeading, .ns-104 #siteNotice {display: none;}

a.mw-changeslist-title[title^=&quot;Txikipedia&quot;]:after {
	content: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Txikipedia.svg/60px-Txikipedia.svg.png);
	}
	
.ns-104 .wpb-topbanner {max-height: 200px;}
.ns-104 .searchboxInput {font-family: 'GochiHand' !important;}

/* PAPEREZKO AIPUAK
 * Copyright (c) 2012-2013 Thibaut Courouble
 * http://www.cssflow.com
 * Licensed under the MIT License
 *
 */

.notepaper {
  position: relative;
  margin: 10px auto 10px 20px;
  padding: 10px;
  width: 350px;
  line-height: 22px;
  color: #6a5f49;
  text-shadow: 0 1px 1px white;
  background-color: #f2f6c1;
  background-image: -webkit-radial-gradient(center, cover, rgba(255, 255, 255, 0.7) 0%, rgba(255, 255, 255, 0.1) 90%), -webkit-repeating-linear-gradient(top, transparent 0%, transparent 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 22px);
  background-image: -moz-radial-gradient(center, cover, rgba(255, 255, 255, 0.7) 0%, rgba(255, 255, 255, 0.1) 90%), -moz-repeating-linear-gradient(top, transparent 0%, transparent 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 22px);
  background-image: -o-radial-gradient(center, cover, rgba(255, 255, 255, 0.7) 0%, rgba(255, 255, 255, 0.1) 90%), -o-repeating-linear-gradient(top, transparent 0%, transparent 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 22px);
  border: 1px solid #c3baaa;
  border-color: rgba(195, 186, 170, 0.9);
  -webkit-box-sizing: border-box;
  -moz-box-sizing: border-box;
  box-sizing: border-box;
  -webkit-box-shadow: inset 0 1px rgba(255, 255, 255, 0.5), inset 0 0 5px #d8e071, 0 0 1px rgba(0, 0, 0, 0.1), 0 2px rgba(0, 0, 0, 0.02);
  box-shadow: inset 0 1px rgba(255, 255, 255, 0.5), inset 0 0 5px #d8e071, 0 0 1px rgba(0, 0, 0, 0.1), 0 2px rgba(0, 0, 0, 0.02);
}

.notepaper:before, .notepaper:after {
  content: '';
  position: absolute;
  top: 0;
  bottom: 0;
}

.notepaper:before {
  left: 28px;
  width: 2px;
  border: solid #efcfad;
  border-color: rgba(239, 207, 173, 0.9);
  border-width: 0 1px;
}

.notepaper:after {
  z-index: -1;
  left: 0;
  right: 0;
  background: rgba(242, 246, 193, 0.9);
  border: 1px solid rgba(170, 157, 134, 0.7);
  -webkit-transform: rotate(2deg);
  -moz-transform: rotate(2deg);
  -ms-transform: rotate(2deg);
  -o-transform: rotate(2deg);
  transform: rotate(2deg);
}

.notepaper blockqoute.curly-quotes {padding-left: 0; padding-right: 0; padding-top: 5px;}

.quote {
  font-family: Georgia, serif;
  font-size: 12px;
}

.curly-quotes {
	font-family: 'Courier New', Courier, monospace;
	margin-top: 10px;
	font-size: 11px;
}

.curly-quotes:before, .curly-quotes:after {
  display: inline-block;
  vertical-align: top;
  height: 30px;
  line-height: 38px;
  font-size: 50px;
  opacity: .2;
}

.curly-quotes:before {
  content: '\201C';
  margin-right: 4px;
  margin-left: -8px;
  float: left;
}

.curly-quotes:after {
  content: '\201D';
  margin-left: 4px;
  margin-right: -20px;
  float: right;
  margin-top: -30px;
}

.quote-by {
  display: block;
  padding-right: 10px;
  text-align: right;
  font-size: 13px;
  font-style: italic;
  color: #84775c;
}

.lt-ie8 .notepaper {
  padding: 15px 25px;
}

/* BANNER HANDIAGOA */
#localNotice ul.gallery {
  list-style: none;
  margin: 0;
}

#localNotice .sitedir-ltr .mw-dismissable-notice-body {
	margin:0;
}

/*FLOW*/
.flow-recentchanges-line .mw-title:before {
	margin-right: 2px;
	content: url('https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Antu_view-conversation-balloon.svg/12px-Antu_view-conversation-balloon.svg.png');}


/*HITZAK ZATITU*/
h1 {word-break: break-word;}</text>
      <sha1>5ujxfok0c61mi53hbm2uq2ge7egmvmv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005472</id>
      <parentid>9005454</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:13:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <model>css</model>
      <format>text/css</format>
      <text bytes="35068" xml:space="preserve">/** Hemengo CSS kodeak itxura guztiei eragingo die */

  /***********************/
  /* Oinarrizko estiloak */
  /***********************/

table.wikitaula,
table.taulapolita {
    margin: 1em 1em 1em 0;
    background: #f9f9f9;
    border: 1px #aaa solid;
    border-collapse: collapse;
}
 
table.wikitaula th, table.wikitaula td,
table.taulapolita th, table.taulapolita td {
    border: 1px #aaa solid;
    padding: 0.2em;
}
 
table.wikitaula th,
table.taulapolita th {
    background: #f2f2f2;
    text-align: center;
}
 
table.wikitaula caption,
table.taulapolita caption {
    margin-left: inherit;
    margin-right: inherit;
    font-weight: bold;
}

table.wikitaula code,
table.taulapolita code {
    background-color: transparent;
}


/* default skin for navigation boxes */
table.navbox {            /* navbox container style */
  border: 1px solid #aaa;
  width: 100%; 
  margin: auto;
  clear: both;
  font-size: 88%;
  text-align: center;
  padding: 1px;
}
table.navbox + table.navbox {  /* single pixel border between adjacent navboxes */
  margin-top: -1px;            /* (doesn't work for IE6, but that's okay)       */
}
.navbox-title,
.navbox-abovebelow,
table.navbox th {
  text-align: center;      /* title and above/below styles */
  padding-left: 1em;
  padding-right: 1em;
}
.navbox-group {           /* group style */
  white-space: nowrap;
  text-align: right;
  font-weight: bold;
  padding-left: 1em;
  padding-right: 1em;
}
.navbox, .navbox-subgroup {
  background: #fdfdfd;     /* Background color */
}
.navbox-list {
  border-color: #fdfdfd;   /* Must match background color */
}
.navbox-title,
table.navbox th {
  background: #ccccff;     /* Level 1 color */
}
.navbox-abovebelow,
.navbox-group,
.navbox-subgroup .navbox-title {
  background: #ddddff;     /* Level 2 color */
}
.navbox-subgroup .navbox-group, .navbox-subgroup .navbox-abovebelow {
  background: #e6e6ff;     /* Level 3 color */
}
.navbox-even {
  background: #f7f7f7;     /* Even row striping */
}
.navbox-odd {
  background: transparent; /* Odd row striping */
}

/* Infobox template style */
.infobox {
    border: 1px solid #aaa;
    background-color: #f9f9f9;
    color: black;
    margin: 0.5em 0 0.5em 1em;
    padding: 0.2em;
    float: right;
    clear: right;
    text-align: left;
    font-size: 88%;
    line-height: 1.5em;
}
.infobox caption {
    font-size: 125%;
    font-weight: bold;
}
.infobox td,
.infobox th {
    vertical-align: top;
}
.infobox.bordered {
    border-collapse: collapse;
}
.infobox.bordered td,
.infobox.bordered th {
    border: 1px solid #aaa;
}
.infobox.bordered .borderless td,
.infobox.bordered .borderless th {
    border: 0;
}
 
.infobox.sisterproject {
    width: 20em;
    font-size: 90%;
}
 
.infobox.standard-talk {
    border: 1px solid #c0c090;
    background-color: #f8eaba;
}
.infobox.standard-talk.bordered td,
.infobox.standard-talk.bordered th {
    border: 1px solid #c0c090;
}
 
/* styles for bordered infobox with merged rows */
.infobox.bordered .mergedtoprow td,
.infobox.bordered .mergedtoprow th {
    border: 0;
    border-top: 1px solid #aaa;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
.infobox.bordered .mergedrow td,
.infobox.bordered .mergedrow th {
    border: 0;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
/* Styles for geography infoboxes, eg countries,
   country subdivisions, cities, etc.            */
.infobox.geography {
    text-align: left;
    border-collapse: collapse;
    line-height: 1.2em; 
    font-size: 90%;
}
 
.infobox.geography  td,
.infobox.geography  th {
    border-top: 1px solid #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.4em 0.6em;
}
.infobox.geography .mergedtoprow td,
.infobox.geography .mergedtoprow th {
    border-top: 1px solid #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedrow td,
.infobox.geography .mergedrow th {
    border: 0;
    padding: 0 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedbottomrow td,
.infobox.geography .mergedbottomrow th {
    border-top: 0;
    border-bottom: 1px solid #aaa;
    padding: 0 0.6em 0.4em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .maptable td,
.infobox.geography .maptable th {
    border: 0;
    padding: 0;
}
 
/* With MediaWiki 1.5, the mechanism has changed: instead of a SPAN of class &quot;urlexpansion&quot;
   following the anchor A, the anchor itself now has class &quot;external autonumber&quot; and the
   expansion is inserted when printing (see the common printing style sheet at
   //en.wikipedia.org/w/skins/common/commonPrint.css) using the &quot;:after&quot; pseudo-
   element of CSS. We have to switch this off for links due to Template:Ref!
 
*/
.plainlinksneverexpand a.external.text:after {
  display: none !important;
}
.plainlinksneverexpand a.external.autonumber:after {
  display: none !important;
 
}


/* Geographical coordinates defaults. See [[Template:Coord/link]]
   for how these are used. The classes &quot;geo&quot;, &quot;longitude&quot;, and
   &quot;latitude&quot; are used by the [[Geo microformat]].
 */
.geo-default, .geo-dms, .geo-dec  { display: inline; }
.geo-nondefault, .geo-multi-punct { display: none; }
.longitude, .latitude             { white-space: nowrap; }


/* [[Txantiloi:Erreferentzia zerrenda]] txantiloiko zerrendari tamaina txikiagoa jarri */
.references-small { 
    font-size: 90%;
}
 
/* Erreferentziak zutabetan jartzearekin lotutako kodea */
.references-2column {
    font-size: 90%;
    -moz-column-count: 2;
    column-count: 2;
}

/* Make the list of references smaller */
ol.references,
div.reflist,
div.refbegin {
    font-size: 90%;            /* Default font-size */
    margin-bottom: 0.5em;
}
div.refbegin-100 {
    font-size: 100%;           /* Option for normal fontsize in {{refbegin}} */
}
div.reflist ol.references {
    font-size: 100%;           /* Reset font-size when nested in div.reflist */
    margin-bottom: 0;          /* Avoid double margin when nested in dev.reflist */
    list-style-type: inherit;  /* Enable custom list style types */
}

/* Ensure refs in table headers and the like aren't bold or italic */
sup.reference {
    font-weight: normal;
    font-style: normal;
}
 
/* Nabigazioa hobetzeko klikaturiko erreferentzia urdinez nabarmendu */
ol.references &gt; li:target,
sup.reference:target,
span.citation:target { 
    background-color: #DEF;
}
 
/* Taula izenburu eta horrelakoetan erreferentziak letra etzana
   edo lodiarekin ez daudela ziurtatzeko */
sup.reference {
    font-weight: normal;
    font-style: normal;
}
 
 
/* Erreferentzientzako estiloa */
span.citation, cite {
    font-style: normal;
    word-wrap: break-word;
}
 
/* Zenbakiak eta dokumentuen ID-ak erreferentzietan erabiltzean
   ez dira pantailan bistaratuko baina bai inprimatzeko bertsioan.
*/
@media screen, handheld {
    span.citation *.printonly {
        display: none;
    }
}

/* CSS hautatzaile hauek suportatzen dituen nabigatzaileetan (Mozilla eta Opera bezalakoak)
   PDF fitxategietarako kanpo loturako ikonoa Adobe ikono batera aldatzen du. */
#content a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#content a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#content a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#content a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#content a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#content a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external,
#mw_content  a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#mw_content  a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#mw_content  a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#mw_content  a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#mw_content  a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#mw_content  a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif&quot;) center right no-repeat;
    padding-right: 16px;
}

/* PDFlotura klasea erabiltzen den den leku guztietan (Txantiloi:PDFlotura-ran gehienbat) PDF fitxategietarako
   kanpo loturako ikonoa Adobe ikono batera aldatzen du. IE-en ere funtzionatzen du, goikoak ez bezala. */
#content span.PDFlink a,
#mw_content span.PDFlink a {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif&quot;) center right no-repeat;
    padding-right: 17px;
}

/*** Ohar metatxantiloiarentzako taula motak  */
table.ambox {
    margin: 0; /* Will not overlap with other elements */
    border-collapse: collapse;
    background-color: #fbfbfb;
    border: 1px solid #aaa;
    border-left: 10px solid #1e90ff; /* Default &quot;notice&quot; blue */
}
table.ambox th.ambox-text, table.ambox td.ambox-text { /* The message body cell(s) */
    padding: 0.25em 0.5em; /* 0.5em left/right */
    width: 100%; /* Make all templates the same width regardless of text size */
}
table.ambox td.ambox-image { /* The left image cell */
    padding: 2px 0px 2px 0.5em; /* 0.5em left, 0px right */
    text-align: center;
}
table.ambox td.ambox-imageright { /* The right image cell */
    padding: 2px 4px 2px 0px;  /* 0px left, 4px right */
    text-align: center;
}
table.ambox-notice {border-left: 10px solid #1e90ff} /* Blue */
table.ambox-delete, table.ambox-serious {border-left: 10px solid #b22222} /* Red */
table.ambox-content {border-left: 10px solid #f28500} /* Orange */
table.ambox-style {border-left: 10px solid #f4c430} /* Yellow */
table.ambox-merge {border-left: 10px solid #9932cc} /* Purple */
table.ambox-growth {border-left: 10px solid #228b22} /* Green */
table.ambox-protection {border-left: 10px solid #bba} /* Gray */
table.ambox.ambox-mini { /* Small floating box variant */
    float: right;
    clear: right;
    margin: 0 0 0 1em;
    width: 25%;
}
@media print { /* Do not print article message box */
    .ambox {display: none}
}

/* Bold 'edit this page' link to encourage newcomers */
#ca-ve-edit a { font-weight: bold !important; }

/* Standard Navigationsleisten, aka box hiding thingy
   from .de.  Documentation at [[Wikipedia:NavFrame]]. */
div.NavFrame {
    margin: 0;
    padding: 4px;
    border: 1px solid #aaa;
    text-align: center;
    border-collapse: collapse;
    font-size: 95%;
}
div.NavFrame + div.NavFrame {
    border-top-style: none;
    border-top-style: hidden;
}
div.NavPic {
    background-color: #fff;
    margin: 0;
    padding: 2px;
    /* @noflip */
    float: left;
}
div.NavFrame div.NavHead {
    height: 1.6em;
    font-weight: bold;
    background-color: #ccf;
    position: relative;
}
div.NavFrame p,
div.NavFrame div.NavContent,
div.NavFrame div.NavContent p {
    font-size: 100%;
}
div.NavEnd {
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1px;
    clear: both;
}
a.NavToggle {
    position: relative;
    top: 0;
    /* @noflip */
    right: 3px;
    font-weight: normal;
    font-size: 90%;
}

/* Pie chart: transparent borders */
.transborder {
	border: solid transparent;
}


/* Styles for Pagebanner template */

.topbanner {
    position: relative;
    overflow: hidden;
    max-width: 1800px; 
    height: auto;
}

.topbanner img {
    max-width: 100%;
    height: auto;
    width: auto\9;
}

.topbanner-box {
    position: absolute;
    z-index: 2;
    margin-top: 1.5em;
    color: white;
    width: 50%;
    min-width: 20em;
    left: 2%;
    text-align: left;
}

.topbanner .name {
    position: absolute;
    z-index: 2;
    margin: 0.6em 0 0 0.4em;
    padding: 8px 7px;
    font-size: 2.2em;
    font-weight: bold;
    background: rgb(16,16,16);
    background: rgba(0,0,0,0.5);
    border-radius: 4px;
    color: white;
    white-space: nowrap;
    line-height: 0.9em;
}

.topbanner .biztanleria {
    position: absolute;
    z-index: 2;
    margin: 2.5em 1em 0 0.4em;
    padding: 8px 6px 8px 38px;
    font-size: 2em;
    font-weight: bold;
    background: rgb(16,16,16);
    background: url('https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Blue_couple_icon.svg/28px-Blue_couple_icon.svg.png') 5px center no-repeat rgba(125,0,0,0.5);
    border-radius: 4px;
    color: white;
    white-space: nowrap;
    line-height: 0.9em;
}

.toc &gt; tbody &gt; tr &gt; td &gt; ul, .toc &gt; tr &gt; td &gt; ul {
  padding-left: 2em;
}

.toc &gt; ul {padding-left: 2em;}

.izenburuez .wpb-name {display: none;}

/* Allow limiting of which header levels are shown in a TOC;
   &lt;div class=&quot;toclimit-3&quot;&gt;, for instance, will limit to
   showing ==headings== and ===headings=== but no further
   (as long as there are no =headings= on the page, which
   there shouldn't be according to the MoS). */
.toclimit-2 .toclevel-1 ul,
.toclimit-3 .toclevel-2 ul,
.toclimit-4 .toclevel-3 ul,
.toclimit-5 .toclevel-4 ul,
.toclimit-6 .toclevel-5 ul,
.toclimit-7 .toclevel-6 ul {
    display: none;
}

/* Style for hlist class - pulled from Wikipedia's Common.css file on 20 Mar 2013
   Style for horizontal lists (separator following item).
   Note: hlist formatting will break if the resulting HTML lacks a breakable character
   between list items. This happens when the following conditions are true:
   1) The list is made using wiki markup (where HTML is built by parser.php)
   2) HTMLTidy is disabled or unavailable (such as on Special: pages)
   In such cases, building lists with .hlist using HTML instead of wiki markup
   will work around this problem. See also [[Bugzilla:39617]].
   IE8-specific classes are assigned in [[MediaWiki:Common.js/IEFixes.js]].
   Last updated: January 24, 2013
   @source mediawiki.org/wiki/Snippets/Horizontal_lists
   @maintainer: [[User:Edokter]]
   @revision: 3.1
*/
.skin-monobook .hlist dl,
.skin-modern .hlist dl,
.skin-vector .hlist dl {
    line-height: 1.1em;
}
.hlist dl,
.hlist ol,
.hlist ul {
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
}
/* Display list items inline and make them nowrap */
.hlist dd,
.hlist dt,
.hlist li {
    display: inline;
    white-space: nowrap;
}
/* Allow wrapping for list items (in tight spaces) */
.hlist.hwrap dd,
.hlist.hwrap dt,
.hlist.hwrap li {
    white-space: normal;
}
/* Display nested lists inline and allow them to wrap */
.hlist dl dl, .hlist dl ol, .hlist dl ul,
.hlist ol dl, .hlist ol ol, .hlist ol ul,
.hlist ul dl, .hlist ul ol, .hlist ul ul {
    display: inline;
    white-space: normal;
}
/* Generate interpuncts */
.hlist dt:after {
    content: &quot;:&quot;;
}
.hlist dd:after,
.hlist li:after {
    content: &quot; ·&quot;;
    font-weight: bold;
    padding: 0 0.3em;
}
.hlist dd:last-child:after,
.hlist dt:last-child:after,
.hlist li:last-child:after {
    content: none;
}
/* For IE8 */
.hlist dd.hlist-last-child:after,
.hlist dt.hlist-last-child:after,
.hlist li.hlist-last-child:after {
    content: none;
}
/* Add parentheses around nested lists */
.hlist dd dd:first-child:before, .hlist dd dt:first-child:before, .hlist dd li:first-child:before,
.hlist dt dd:first-child:before, .hlist dt dt:first-child:before, .hlist dt li:first-child:before,
.hlist li dd:first-child:before, .hlist li dt:first-child:before, .hlist li li:first-child:before {
    content: &quot;(&quot;;
    font-weight: normal;
}
.hlist dd dd:last-child:after, .hlist dd dt:last-child:after, .hlist dd li:last-child:after,
.hlist dt dd:last-child:after, .hlist dt dt:last-child:after, .hlist dt li:last-child:after,
.hlist li dd:last-child:after, .hlist li dt:last-child:after, .hlist li li:last-child:after {
    content: &quot;)&quot;;
    font-weight: normal;
}
/* For IE8 */
.hlist dd dd.hlist-last-child:after, .hlist dd dt.hlist-last-child:after, .hlist dd li.hlist-last-child:after,
.hlist dt dd.hlist-last-child:after, .hlist dt dt.hlist-last-child:after, .hlist dt li.hlist-last-child:after,
.hlist li dd.hlist-last-child:after, .hlist li dt.hlist-last-child:after, .hlist li li.hlist-last-child:after {
    content: &quot;)&quot;;
    font-weight: normal;
}
/* allow ToC to stretch across screen when it is part of a horizontal list, change background and font colours  */
.hlist .toc.tocFloat {
    width: 100%; 
    max-width: 170em;
    color: black;
}
 
.hlist.tocbox-s .toc.tocFloat {
    width: 100%; 
    max-width: 170em;
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
    color: black;
    background-color: #e0e0e0 !important; 
}
 
.hlist.tocbox-b .toc {
    width: 100%; 
    max-width: 170em;
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
    color: white;
    background: rgb(16,16,16) !important; 
    background: rgba(0,0,0,0.5) !important; 
    border: none;
}
 
.hlist.tocbox-w .toc.tocFloat {
    width: 100%; 
    max-width: 170em;
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
    color: black;
    background: rgb(225,225,225) !important; 
    background: rgba(160,160,160,0.6) !important; 
    border: none;
}
 
.hlist .toc table,
.hlist .toc tr,
.hlist .toc td {
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
}
 
/* links in the horizontal ToC should be black... */
.hlist .toc a {
    color: black;
    font-size: 0.85em;
    font-weight: bold;
}
 
/* ... except when the ToC box is black ... */
.hlist.tocbox-b .toc a {
    color: white;
    font-size: 0.85em;
    font-weight: bold;
}
 
/* ... or except when being hovered over */
.hlist .toc.tocFloat a:hover {
    color: #bdddfd;
}
 
/* don't display ToC title when in horizontal ToC */
.hlist .toctitle {
    display: none;
}
 
#mf-mobile-only {
    display: none;
}
 
/* Prevent display of subheadings in horizontal ToC */
.hlist .toc .toclevel-2,
.hlist .toc .toclevel-3,
.hlist .toc .toclevel-4,
.hlist .toc .toclevel-5,
.hlist .toc .toclevel-6 {
    display: none;
}
 
.hlist .toggleNode {
    display: none;
}

/* style info for icon box in the top right corner of the banner */
.iconbox {
    position: absolute; 
    top: 6px; 
    right: 0; 
    padding: 3px; 
    z-index: 3; 
    background: rgb(16,16,16); 
    background: rgba(0,0,0,0.7); 
    border-bottom-left-radius: 5px;
}

/* #p-logo a {
 	background-image: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/42/Euskarazko_Wikipedia.png)!important;
} */

/* Hide (formatting) elements from screen, but not from screenreaders */
.visualhide {
    position: absolute;
    left: -10000px;
    top: auto;
    width: 1px;
    height: 1px;
    overflow: hidden;
}
/* Irudi itzaleztatuak */
.itzaleztatu img {
	box-shadow:0 3px 4px #000; /* Nabigagailu zaharretarako balio izan dezan */
	box-shadow:0 3px 4px rgba(0, 0, 0, 0.45);
	margin-bottom:7px;
	background:rgb(255,255,255); /* Nabigagailu zaharretarako balio izan dezan */
	background:rgba(0,0,0,0.02);
	-webkit-border-radius: 5px;
	-moz-border-radius: 5px;
	border-radius:5px;
}
/* Saihestu espazio zuriak, irudiaren pean, &lt;p&gt; kodeak eraginda */
.itzaleztatu p {
	margin:0;
}

/*Logo aldaketa
.mw-wiki-logo {background: url('https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3d/Euskarazko_Wikipedia_250.000_-_Orlegi_eta_Horia.png');}
*/

/* Buletarik gabeko zerrenda */
.plainlist ol,
.plainlist ul {
    line-height: inherit;
    list-style: none none;
    margin: 0;
}
.plainlist ol li,
.plainlist ul li {
    margin-bottom: 0;
}

/* Dokumentazio orrialdeetarako */
.template-documentation {
   clear: both;
   margin: 1em 0 0 0;
   border: 1px dotted #8BCBFF;
   background-color: #EEF9FA;
   padding: 0.9em;
}

/* Galeriak infotaulen barruan */

td ul.gallery.mw-gallery-slideshow {margin :0;}
td ul.gallery.mw-gallery-slideshow .mw-gallery-slideshow-buttons {padding: 0;}

/* PAGEBANNER */
.wpb-banner-toc .toctitle h2 {color: white;}
.wpb-banner-toc a {font-size: 1em;}

/* KARTOGRAPHER MAPAK */
.mw-kartographer-container .tright {margin: 0 !important;}

/* SITENOTICE ALDERIK ALDE */
.sitedir-ltr .mw-dismissable-notice-body {margin: 0.5em !important;}
.ns-100 #localNotice {display: none;}
/**************************************************/


.sekzioa {
margin-bottom: 0.5%;
padding: 0.4%;
-moz-box-sizing: border-box;
-webkit-box-sizing: border-box;
box-sizing: border-box;
border: 1px solid #eee;
clear: both;
}

.ezker {
	width: 49.8%;
	float: left;
	margin-right: 0.2%;
}

.eskuin {
	width: 49.8%;
	float: right;
	margin-left: 0.2%;
}

#azala .sekzioa h2 {
background-image: url('https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1b/Wikibar2.png');
background-repeat: no-repeat;
background-position: right;
background-size: contain;
}

#nabarmen h2 {
	background-color: #B0E0E6;
}

#azken-berriak h2 {
	background-color: #f3ff6b;
}

#ba-al-zenekien h2 {
	background-color: #90EE90;
}

#asteko-irudia h2 {
	background-color: #ffb2b2;
}

#urteurrenak h2 {
	background-color: #ddcef2;
}

#atariak h2 {
	background-color: #d4bfaa;
}

#wikipedia-nagusiak h2 {
	background-color: #f2cedd;
}

#bozketak h2 {
	background-color: #B0E0E6;
}

#beste-proiektuak h2 {
	background-color: #9fb6cd;
}

.nabarmen-artikulua, .azken-berriak-edukia, .ba-al-zenekien-edukia, .asteko-irudia-edukia, .urteurrenak-edukia, .atariak-edukia, .wikipedia-nagusiak-edukia, .bozketak-edukia {padding: 4px;}

/* HEZKUNTZA PROIEKTUA */
.lotura-txuri a {color: white;} 
.lotura-txuri a.external, .lotura-txuri a.extiw {color: white !important;}
.lotura-txuri td {-webkit-transition: all 0.5s; transition: all 0.5s; -moz-transition: all 0.5s; -o-transition: all 0.5s;}
.lotura-txuri td:hover {opacity: 0.8;}


/*** scripted multicolumn ***/
/*
.multicol-verysmall .multicol + ul,
.multicol-verysmall .multicol + ol,
.multicol-verysmall .multicol ul,
.multicol-verysmall .multicol ol,
.multicol-verysmall ul.multicol,
.multicol-verysmall ol.multicol {
    column-count: 1; -moz-column-count: 1; -webkit-column-count: 1;
}
*/
.multicol-xx-small .multicol + ul,
.multicol-xx-small .multicol + ol,
.multicol-xx-small .multicol ul,
.multicol-xx-small .multicol ol,
.multicol-xx-small ul.multicol,
.multicol-xx-small ol.multicol {
    column-count: 1; -moz-column-count: 1; -webkit-column-count: 1;
}
.multicol-x-small .multicol + ul,
.multicol-x-small .multicol + ol,
.multicol-x-small .multicol ul,
.multicol-x-small .multicol ol,
.multicol-x-small ul.multicol,
.multicol-x-small ol.multicol {
    column-count: 2; -moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2;
}
.multicol-small .multicol + ul,
.multicol-small .multicol + ol,
.multicol-small .multicol ul,
.multicol-small .multicol ol,
.multicol-small ul.multicol,
.multicol-small ol.multicol {
    column-count: 3; -moz-column-count: 3; -webkit-column-count: 3;
}
.multicol-normal .multicol + ul,
.multicol-normal .multicol + ol,
.multicol-normal .multicol ul,
.multicol-normal .multicol ol,
.multicol-normal ul.multicol,
.multicol-normal ol.multicol {
    column-count: 4; -moz-column-count: 4; -webkit-column-count: 4;
}
.multicol-large .multicol + ul,
.multicol-large .multicol + ol,
.multicol-large .multicol ul,
.multicol-large .multicol ol,
.multicol-large ul.multicol,
.multicol-large ol.multicol {
    column-count: 5; -moz-column-count: 5; -webkit-column-count: 5;
}
.multicol-x-large .multicol + ul,
.multicol-x-large .multicol + ol,
.multicol-x-large .multicol ul,
.multicol-x-large .multicol ol,
.multicol-x-large ul.multicol,
.multicol-x-large ol.multicol {
    column-count: 6; -moz-column-count: 6; -webkit-column-count: 6;
}
.multicol-xx-large .multicol + ul,
.multicol-xx-large .multicol + ol,
.multicol-xx-large .multicol ul,
.multicol-xx-large .multicol ol,
.multicol-xx-large ul.multicol,
.multicol-xx-large ol.multicol {
    column-count: 7; -moz-column-count: 7; -webkit-column-count: 7;
}
/*
.multicol-verylarge .multicol + ul,
.multicol-verylarge .multicol + ol,
.multicol-verylarge .multicol ul,
.multicol-verylarge .multicol ol,
.multicol-verylarge ul.multicol,
.multicol-verylarge ol.multicol {
    column-count: 8; -moz-column-count: 8; -webkit-column-count: 8;
}
*/
.multicol-all .multicol + ul,
.multicol-all .multicol + ol,
.multicol-all .multicol ul,
.multicol-all .multicol ol,
.multicol-all ul.multicol,
.multicol-all ol.multicol {
    list-style-position: inside;
    margin-left: 0 !important;
    margin-right: 0 !important;
}
@media print {
    /* note that the multicol class must not be set through javascript or this may fail */
    .multicol + ul,
    .multicol + ol,
    .multicol ul,
    .multicol ol,
    ul.multicol,
    ol.multicol {
        column-count: 3 !important;
        -moz-column-count: 3 !important;
        -webkit-column-count: 3 !important;
    }
}

/*
Style for changing list number system
© John Erling Blad, Creative Commons by Attribution 3.0
*/
#mw-content-text &gt; .lower-alpha + .references &gt; li {
	list-style-type: lower-alpha;
}
#mw-content-text &gt; .upper-alpha + .references &gt; li {
	list-style-type: upper-alpha;
}
#mw-content-text &gt; .lower-roman + .references &gt; li {
	list-style-type: lower-roman;
}
#mw-content-text &gt; .upper-roman + .references &gt; li {
	list-style-type: upper-roman;
}

#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-lower-alpha + ol { list-style-type:lower-alpha; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-upper-alpha + ol { list-style-type:upper-alpha; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-lower-roman + ol { list-style-type:lower-roman; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-upper-roman + ol { list-style-type:upper-roman; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-decimal + ol { list-style-type:decimal; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-lower-alpha + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:lower-alpha; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-upper-alpha + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:upper-alpha; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-lower-roman + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:lower-roman; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-upper-roman + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:upper-roman; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-decimal + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:decimal; }

/*
Style for making some invisible template visible in VisualEditor
© John Erling Blad, Creative Commons by Attribution 3.0
*/
.ve-conditional-display-block {
	display: none;
}
.ve-ui-surface .ve-conditional-display-block {
	display: block;
}

/*** scripted multicolumn ***/
/*
.multicol-verysmall .multicol + ul,
.multicol-verysmall .multicol + ol,
.multicol-verysmall .multicol ul,
.multicol-verysmall .multicol ol,
.multicol-verysmall ul.multicol,
.multicol-verysmall ol.multicol {
    column-count: 1; -moz-column-count: 1; -webkit-column-count: 1;
}
*/
.multicol-xx-small .multicol + ul,
.multicol-xx-small .multicol + ol,
.multicol-xx-small .multicol ul,
.multicol-xx-small .multicol ol,
.multicol-xx-small ul.multicol,
.multicol-xx-small ol.multicol {
    column-count: 1; -moz-column-count: 1; -webkit-column-count: 1;
}
.multicol-x-small .multicol + ul,
.multicol-x-small .multicol + ol,
.multicol-x-small .multicol ul,
.multicol-x-small .multicol ol,
.multicol-x-small ul.multicol,
.multicol-x-small ol.multicol {
    column-count: 2; -moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2;
}
.multicol-small .multicol + ul,
.multicol-small .multicol + ol,
.multicol-small .multicol ul,
.multicol-small .multicol ol,
.multicol-small ul.multicol,
.multicol-small ol.multicol {
    column-count: 3; -moz-column-count: 3; -webkit-column-count: 3;
}
.multicol-normal .multicol + ul,
.multicol-normal .multicol + ol,
.multicol-normal .multicol ul,
.multicol-normal .multicol ol,
.multicol-normal ul.multicol,
.multicol-normal ol.multicol {
    column-count: 4; -moz-column-count: 4; -webkit-column-count: 4;
}
.multicol-large .multicol + ul,
.multicol-large .multicol + ol,
.multicol-large .multicol ul,
.multicol-large .multicol ol,
.multicol-large ul.multicol,
.multicol-large ol.multicol {
    column-count: 5; -moz-column-count: 5; -webkit-column-count: 5;
}
.multicol-x-large .multicol + ul,
.multicol-x-large .multicol + ol,
.multicol-x-large .multicol ul,
.multicol-x-large .multicol ol,
.multicol-x-large ul.multicol,
.multicol-x-large ol.multicol {
    column-count: 6; -moz-column-count: 6; -webkit-column-count: 6;
}
.multicol-xx-large .multicol + ul,
.multicol-xx-large .multicol + ol,
.multicol-xx-large .multicol ul,
.multicol-xx-large .multicol ol,
.multicol-xx-large ul.multicol,
.multicol-xx-large ol.multicol {
    column-count: 7; -moz-column-count: 7; -webkit-column-count: 7;
}
/*
.multicol-verylarge .multicol + ul,
.multicol-verylarge .multicol + ol,
.multicol-verylarge .multicol ul,
.multicol-verylarge .multicol ol,
.multicol-verylarge ul.multicol,
.multicol-verylarge ol.multicol {
    column-count: 8; -moz-column-count: 8; -webkit-column-count: 8;
}
*/
.multicol-all .multicol + ul,
.multicol-all .multicol + ol,
.multicol-all .multicol ul,
.multicol-all .multicol ol,
.multicol-all ul.multicol,
.multicol-all ol.multicol {
    list-style-position: inside;
    margin-left: 0 !important;
    margin-right: 0 !important;
}
@media print {
    /* note that the multicol class must not be set through javascript or this may fail */
    .multicol + ul,
    .multicol + ol,
    .multicol ul,
    .multicol ol,
    ul.multicol,
    ol.multicol {
        column-count: 3 !important;
        -moz-column-count: 3 !important;
        -webkit-column-count: 3 !important;
    }
}

/***** BOTOIAK ******/
.mw-ui-button {max-width: 50em;}

/****************************/
/***      TXIKIPEDIA      ***/
/****************************/
@font-face {
  font-family: 'GochiHand';
  src: url(https://eu.wikipedia.org/w/extensions/UniversalLanguageSelector/data/fontrepo/fonts/GochiHand/GochiHand-Regular.woff2) format(&quot;woff2&quot;),
  url(https://eu.wikipedia.org/w/extensions/UniversalLanguageSelector/data/fontrepo/fonts/GochiHand/GochiHand-Regular.woff) format(&quot;woff&quot;),
  url(https://eu.wikipedia.org/w/extensions/UniversalLanguageSelector/data/fontrepo/fonts/GochiHand/GochiHand-Regular.ttf) format(&quot;ttf&quot;);  
}


#n-Txikipedia a {
	color: transparent !important; 
	font-size: 150%;
	background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9f/Txikipedia.svg);
	background-size: contain;
	background-repeat: no-repeat;
	background-position: left bottom;
	}
	
.ns-104 {font-size: 110%;}
.ns-104 #mw-content-text {font-size: 120%;}
.ns-104 .mw-logo-wordmark {
  box-sizing: border-box;
 padding-left: 119px; /* width of the original workmark image */
  background: center / contain no-repeat url(&quot;https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9f/Txikipedia.svg&quot;);
  height: 25px;
  width: 0;
}

.ns-104 .mw-logo-tagline {
  box-sizing: border-box;
  margin-top: 0;
  width: 0;
  padding-left: 116px; /* width of the original tagline image */
  background: center / contain no-repeat url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Txiki_eta_aske.png/115px-Txiki_eta_aske.png&quot;);
}

#catlinks a[title=&quot;Kategoria:Txikipedia&quot;] {
	color: transparent !important; 
	background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Txikipedia.svg/140px-Txikipedia.svg.png);
	background-size: contain;
	background-repeat: no-repeat;
	background-position: left bottom;
	}
	
#ca-nstab-txikipedia a {
	color: transparent !important; 
	background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Txikipedia.svg/140px-Txikipedia.svg.png);
	background-size: 90%;
	background-repeat: no-repeat;
	background-position: center 70%;
	padding-right: 5px;
	}

/*#ca-nstab-txikipedia a::after {
	content: &quot;&quot;;
	position: absolute;
	right: 0;
	bottom: 0;
	width: 1px;
	background-image: linear-gradient(to bottom,rgba(167,215,249,0) 0,#a7d7f9 100%);
	height: 3.07692308em;
	padding-top: 1.25em;
	box-sizing: border-box;
	}
	*/
	
#ca-nstab-txikipedia.new a {
	color: transparent !important;
	background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/55/Txikipedia-gehitu.svg);
	background-size: 26px;
	background-repeat: no-repeat;
	background-position: center 1.5em;
	padding-left: 0;
	padding-right: 0;
	font-size: 0.8125em;
	padding-top: 1.25em;
	width: 40px;
	overflow: hidden;
	}

.ns-104 #firstHeading, .ns-104 .wpb-name {font-family: 'GochiHand', cursive !important;}
.page-Txikipedia_Azala #firstHeading, .ns-104 #siteNotice {display: none;}

a.mw-changeslist-title[title^=&quot;Txikipedia&quot;]:after {
	content: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Txikipedia.svg/60px-Txikipedia.svg.png);
	}
	
.ns-104 .wpb-topbanner {max-height: 200px;}
.ns-104 .searchboxInput {font-family: 'GochiHand' !important;}

/* PAPEREZKO AIPUAK
 * Copyright (c) 2012-2013 Thibaut Courouble
 * http://www.cssflow.com
 * Licensed under the MIT License
 *
 */

.notepaper {
  position: relative;
  margin: 10px auto 10px 20px;
  padding: 10px;
  width: 350px;
  line-height: 22px;
  color: #6a5f49;
  text-shadow: 0 1px 1px white;
  background-color: #f2f6c1;
  background-image: -webkit-radial-gradient(center, cover, rgba(255, 255, 255, 0.7) 0%, rgba(255, 255, 255, 0.1) 90%), -webkit-repeating-linear-gradient(top, transparent 0%, transparent 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 22px);
  background-image: -moz-radial-gradient(center, cover, rgba(255, 255, 255, 0.7) 0%, rgba(255, 255, 255, 0.1) 90%), -moz-repeating-linear-gradient(top, transparent 0%, transparent 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 22px);
  background-image: -o-radial-gradient(center, cover, rgba(255, 255, 255, 0.7) 0%, rgba(255, 255, 255, 0.1) 90%), -o-repeating-linear-gradient(top, transparent 0%, transparent 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 22px);
  border: 1px solid #c3baaa;
  border-color: rgba(195, 186, 170, 0.9);
  -webkit-box-sizing: border-box;
  -moz-box-sizing: border-box;
  box-sizing: border-box;
  -webkit-box-shadow: inset 0 1px rgba(255, 255, 255, 0.5), inset 0 0 5px #d8e071, 0 0 1px rgba(0, 0, 0, 0.1), 0 2px rgba(0, 0, 0, 0.02);
  box-shadow: inset 0 1px rgba(255, 255, 255, 0.5), inset 0 0 5px #d8e071, 0 0 1px rgba(0, 0, 0, 0.1), 0 2px rgba(0, 0, 0, 0.02);
}

.notepaper:before, .notepaper:after {
  content: '';
  position: absolute;
  top: 0;
  bottom: 0;
}

.notepaper:before {
  left: 28px;
  width: 2px;
  border: solid #efcfad;
  border-color: rgba(239, 207, 173, 0.9);
  border-width: 0 1px;
}

.notepaper:after {
  z-index: -1;
  left: 0;
  right: 0;
  background: rgba(242, 246, 193, 0.9);
  border: 1px solid rgba(170, 157, 134, 0.7);
  -webkit-transform: rotate(2deg);
  -moz-transform: rotate(2deg);
  -ms-transform: rotate(2deg);
  -o-transform: rotate(2deg);
  transform: rotate(2deg);
}

.notepaper blockqoute.curly-quotes {padding: 0 !important;}

.quote {
  font-family: Georgia, serif;
  font-size: 12px;
}

.curly-quotes {
	font-family: 'Courier New', Courier, monospace;
	margin-top: 10px;
	font-size: 11px;
}

.curly-quotes:before, .curly-quotes:after {
  display: inline-block;
  vertical-align: top;
  height: 30px;
  line-height: 38px;
  font-size: 50px;
  opacity: .2;
}

.curly-quotes:before {
  content: '\201C';
  margin-right: 4px;
  margin-left: -8px;
  float: left;
}

.curly-quotes:after {
  content: '\201D';
  margin-left: 4px;
  margin-right: -20px;
  float: right;
  margin-top: -30px;
}

.quote-by {
  display: block;
  padding-right: 10px;
  text-align: right;
  font-size: 13px;
  font-style: italic;
  color: #84775c;
}

.lt-ie8 .notepaper {
  padding: 15px 25px;
}

/* BANNER HANDIAGOA */
#localNotice ul.gallery {
  list-style: none;
  margin: 0;
}

#localNotice .sitedir-ltr .mw-dismissable-notice-body {
	margin:0;
}

/*FLOW*/
.flow-recentchanges-line .mw-title:before {
	margin-right: 2px;
	content: url('https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Antu_view-conversation-balloon.svg/12px-Antu_view-conversation-balloon.svg.png');}


/*HITZAK ZATITU*/
h1 {word-break: break-word;}</text>
      <sha1>jrrigpotl1ywucmrd0e9vbrho1sqp2h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005484</id>
      <parentid>9005472</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:26:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <model>css</model>
      <format>text/css</format>
      <text bytes="35068" xml:space="preserve">/** Hemengo CSS kodeak itxura guztiei eragingo die */

  /***********************/
  /* Oinarrizko estiloak */
  /***********************/

table.wikitaula,
table.taulapolita {
    margin: 1em 1em 1em 0;
    background: #f9f9f9;
    border: 1px #aaa solid;
    border-collapse: collapse;
}
 
table.wikitaula th, table.wikitaula td,
table.taulapolita th, table.taulapolita td {
    border: 1px #aaa solid;
    padding: 0.2em;
}
 
table.wikitaula th,
table.taulapolita th {
    background: #f2f2f2;
    text-align: center;
}
 
table.wikitaula caption,
table.taulapolita caption {
    margin-left: inherit;
    margin-right: inherit;
    font-weight: bold;
}

table.wikitaula code,
table.taulapolita code {
    background-color: transparent;
}


/* default skin for navigation boxes */
table.navbox {            /* navbox container style */
  border: 1px solid #aaa;
  width: 100%; 
  margin: auto;
  clear: both;
  font-size: 88%;
  text-align: center;
  padding: 1px;
}
table.navbox + table.navbox {  /* single pixel border between adjacent navboxes */
  margin-top: -1px;            /* (doesn't work for IE6, but that's okay)       */
}
.navbox-title,
.navbox-abovebelow,
table.navbox th {
  text-align: center;      /* title and above/below styles */
  padding-left: 1em;
  padding-right: 1em;
}
.navbox-group {           /* group style */
  white-space: nowrap;
  text-align: right;
  font-weight: bold;
  padding-left: 1em;
  padding-right: 1em;
}
.navbox, .navbox-subgroup {
  background: #fdfdfd;     /* Background color */
}
.navbox-list {
  border-color: #fdfdfd;   /* Must match background color */
}
.navbox-title,
table.navbox th {
  background: #ccccff;     /* Level 1 color */
}
.navbox-abovebelow,
.navbox-group,
.navbox-subgroup .navbox-title {
  background: #ddddff;     /* Level 2 color */
}
.navbox-subgroup .navbox-group, .navbox-subgroup .navbox-abovebelow {
  background: #e6e6ff;     /* Level 3 color */
}
.navbox-even {
  background: #f7f7f7;     /* Even row striping */
}
.navbox-odd {
  background: transparent; /* Odd row striping */
}

/* Infobox template style */
.infobox {
    border: 1px solid #aaa;
    background-color: #f9f9f9;
    color: black;
    margin: 0.5em 0 0.5em 1em;
    padding: 0.2em;
    float: right;
    clear: right;
    text-align: left;
    font-size: 88%;
    line-height: 1.5em;
}
.infobox caption {
    font-size: 125%;
    font-weight: bold;
}
.infobox td,
.infobox th {
    vertical-align: top;
}
.infobox.bordered {
    border-collapse: collapse;
}
.infobox.bordered td,
.infobox.bordered th {
    border: 1px solid #aaa;
}
.infobox.bordered .borderless td,
.infobox.bordered .borderless th {
    border: 0;
}
 
.infobox.sisterproject {
    width: 20em;
    font-size: 90%;
}
 
.infobox.standard-talk {
    border: 1px solid #c0c090;
    background-color: #f8eaba;
}
.infobox.standard-talk.bordered td,
.infobox.standard-talk.bordered th {
    border: 1px solid #c0c090;
}
 
/* styles for bordered infobox with merged rows */
.infobox.bordered .mergedtoprow td,
.infobox.bordered .mergedtoprow th {
    border: 0;
    border-top: 1px solid #aaa;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
.infobox.bordered .mergedrow td,
.infobox.bordered .mergedrow th {
    border: 0;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
/* Styles for geography infoboxes, eg countries,
   country subdivisions, cities, etc.            */
.infobox.geography {
    text-align: left;
    border-collapse: collapse;
    line-height: 1.2em; 
    font-size: 90%;
}
 
.infobox.geography  td,
.infobox.geography  th {
    border-top: 1px solid #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.4em 0.6em;
}
.infobox.geography .mergedtoprow td,
.infobox.geography .mergedtoprow th {
    border-top: 1px solid #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedrow td,
.infobox.geography .mergedrow th {
    border: 0;
    padding: 0 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedbottomrow td,
.infobox.geography .mergedbottomrow th {
    border-top: 0;
    border-bottom: 1px solid #aaa;
    padding: 0 0.6em 0.4em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .maptable td,
.infobox.geography .maptable th {
    border: 0;
    padding: 0;
}
 
/* With MediaWiki 1.5, the mechanism has changed: instead of a SPAN of class &quot;urlexpansion&quot;
   following the anchor A, the anchor itself now has class &quot;external autonumber&quot; and the
   expansion is inserted when printing (see the common printing style sheet at
   //en.wikipedia.org/w/skins/common/commonPrint.css) using the &quot;:after&quot; pseudo-
   element of CSS. We have to switch this off for links due to Template:Ref!
 
*/
.plainlinksneverexpand a.external.text:after {
  display: none !important;
}
.plainlinksneverexpand a.external.autonumber:after {
  display: none !important;
 
}


/* Geographical coordinates defaults. See [[Template:Coord/link]]
   for how these are used. The classes &quot;geo&quot;, &quot;longitude&quot;, and
   &quot;latitude&quot; are used by the [[Geo microformat]].
 */
.geo-default, .geo-dms, .geo-dec  { display: inline; }
.geo-nondefault, .geo-multi-punct { display: none; }
.longitude, .latitude             { white-space: nowrap; }


/* [[Txantiloi:Erreferentzia zerrenda]] txantiloiko zerrendari tamaina txikiagoa jarri */
.references-small { 
    font-size: 90%;
}
 
/* Erreferentziak zutabetan jartzearekin lotutako kodea */
.references-2column {
    font-size: 90%;
    -moz-column-count: 2;
    column-count: 2;
}

/* Make the list of references smaller */
ol.references,
div.reflist,
div.refbegin {
    font-size: 90%;            /* Default font-size */
    margin-bottom: 0.5em;
}
div.refbegin-100 {
    font-size: 100%;           /* Option for normal fontsize in {{refbegin}} */
}
div.reflist ol.references {
    font-size: 100%;           /* Reset font-size when nested in div.reflist */
    margin-bottom: 0;          /* Avoid double margin when nested in dev.reflist */
    list-style-type: inherit;  /* Enable custom list style types */
}

/* Ensure refs in table headers and the like aren't bold or italic */
sup.reference {
    font-weight: normal;
    font-style: normal;
}
 
/* Nabigazioa hobetzeko klikaturiko erreferentzia urdinez nabarmendu */
ol.references &gt; li:target,
sup.reference:target,
span.citation:target { 
    background-color: #DEF;
}
 
/* Taula izenburu eta horrelakoetan erreferentziak letra etzana
   edo lodiarekin ez daudela ziurtatzeko */
sup.reference {
    font-weight: normal;
    font-style: normal;
}
 
 
/* Erreferentzientzako estiloa */
span.citation, cite {
    font-style: normal;
    word-wrap: break-word;
}
 
/* Zenbakiak eta dokumentuen ID-ak erreferentzietan erabiltzean
   ez dira pantailan bistaratuko baina bai inprimatzeko bertsioan.
*/
@media screen, handheld {
    span.citation *.printonly {
        display: none;
    }
}

/* CSS hautatzaile hauek suportatzen dituen nabigatzaileetan (Mozilla eta Opera bezalakoak)
   PDF fitxategietarako kanpo loturako ikonoa Adobe ikono batera aldatzen du. */
#content a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#content a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#content a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#content a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#content a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#content a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external,
#mw_content  a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#mw_content  a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#mw_content  a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#mw_content  a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#mw_content  a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#mw_content  a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif&quot;) center right no-repeat;
    padding-right: 16px;
}

/* PDFlotura klasea erabiltzen den den leku guztietan (Txantiloi:PDFlotura-ran gehienbat) PDF fitxategietarako
   kanpo loturako ikonoa Adobe ikono batera aldatzen du. IE-en ere funtzionatzen du, goikoak ez bezala. */
#content span.PDFlink a,
#mw_content span.PDFlink a {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif&quot;) center right no-repeat;
    padding-right: 17px;
}

/*** Ohar metatxantiloiarentzako taula motak  */
table.ambox {
    margin: 0; /* Will not overlap with other elements */
    border-collapse: collapse;
    background-color: #fbfbfb;
    border: 1px solid #aaa;
    border-left: 10px solid #1e90ff; /* Default &quot;notice&quot; blue */
}
table.ambox th.ambox-text, table.ambox td.ambox-text { /* The message body cell(s) */
    padding: 0.25em 0.5em; /* 0.5em left/right */
    width: 100%; /* Make all templates the same width regardless of text size */
}
table.ambox td.ambox-image { /* The left image cell */
    padding: 2px 0px 2px 0.5em; /* 0.5em left, 0px right */
    text-align: center;
}
table.ambox td.ambox-imageright { /* The right image cell */
    padding: 2px 4px 2px 0px;  /* 0px left, 4px right */
    text-align: center;
}
table.ambox-notice {border-left: 10px solid #1e90ff} /* Blue */
table.ambox-delete, table.ambox-serious {border-left: 10px solid #b22222} /* Red */
table.ambox-content {border-left: 10px solid #f28500} /* Orange */
table.ambox-style {border-left: 10px solid #f4c430} /* Yellow */
table.ambox-merge {border-left: 10px solid #9932cc} /* Purple */
table.ambox-growth {border-left: 10px solid #228b22} /* Green */
table.ambox-protection {border-left: 10px solid #bba} /* Gray */
table.ambox.ambox-mini { /* Small floating box variant */
    float: right;
    clear: right;
    margin: 0 0 0 1em;
    width: 25%;
}
@media print { /* Do not print article message box */
    .ambox {display: none}
}

/* Bold 'edit this page' link to encourage newcomers */
#ca-ve-edit a { font-weight: bold !important; }

/* Standard Navigationsleisten, aka box hiding thingy
   from .de.  Documentation at [[Wikipedia:NavFrame]]. */
div.NavFrame {
    margin: 0;
    padding: 4px;
    border: 1px solid #aaa;
    text-align: center;
    border-collapse: collapse;
    font-size: 95%;
}
div.NavFrame + div.NavFrame {
    border-top-style: none;
    border-top-style: hidden;
}
div.NavPic {
    background-color: #fff;
    margin: 0;
    padding: 2px;
    /* @noflip */
    float: left;
}
div.NavFrame div.NavHead {
    height: 1.6em;
    font-weight: bold;
    background-color: #ccf;
    position: relative;
}
div.NavFrame p,
div.NavFrame div.NavContent,
div.NavFrame div.NavContent p {
    font-size: 100%;
}
div.NavEnd {
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1px;
    clear: both;
}
a.NavToggle {
    position: relative;
    top: 0;
    /* @noflip */
    right: 3px;
    font-weight: normal;
    font-size: 90%;
}

/* Pie chart: transparent borders */
.transborder {
	border: solid transparent;
}


/* Styles for Pagebanner template */

.topbanner {
    position: relative;
    overflow: hidden;
    max-width: 1800px; 
    height: auto;
}

.topbanner img {
    max-width: 100%;
    height: auto;
    width: auto\9;
}

.topbanner-box {
    position: absolute;
    z-index: 2;
    margin-top: 1.5em;
    color: white;
    width: 50%;
    min-width: 20em;
    left: 2%;
    text-align: left;
}

.topbanner .name {
    position: absolute;
    z-index: 2;
    margin: 0.6em 0 0 0.4em;
    padding: 8px 7px;
    font-size: 2.2em;
    font-weight: bold;
    background: rgb(16,16,16);
    background: rgba(0,0,0,0.5);
    border-radius: 4px;
    color: white;
    white-space: nowrap;
    line-height: 0.9em;
}

.topbanner .biztanleria {
    position: absolute;
    z-index: 2;
    margin: 2.5em 1em 0 0.4em;
    padding: 8px 6px 8px 38px;
    font-size: 2em;
    font-weight: bold;
    background: rgb(16,16,16);
    background: url('https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Blue_couple_icon.svg/28px-Blue_couple_icon.svg.png') 5px center no-repeat rgba(125,0,0,0.5);
    border-radius: 4px;
    color: white;
    white-space: nowrap;
    line-height: 0.9em;
}

.toc &gt; tbody &gt; tr &gt; td &gt; ul, .toc &gt; tr &gt; td &gt; ul {
  padding-left: 2em;
}

.toc &gt; ul {padding-left: 2em;}

.izenburuez .wpb-name {display: none;}

/* Allow limiting of which header levels are shown in a TOC;
   &lt;div class=&quot;toclimit-3&quot;&gt;, for instance, will limit to
   showing ==headings== and ===headings=== but no further
   (as long as there are no =headings= on the page, which
   there shouldn't be according to the MoS). */
.toclimit-2 .toclevel-1 ul,
.toclimit-3 .toclevel-2 ul,
.toclimit-4 .toclevel-3 ul,
.toclimit-5 .toclevel-4 ul,
.toclimit-6 .toclevel-5 ul,
.toclimit-7 .toclevel-6 ul {
    display: none;
}

/* Style for hlist class - pulled from Wikipedia's Common.css file on 20 Mar 2013
   Style for horizontal lists (separator following item).
   Note: hlist formatting will break if the resulting HTML lacks a breakable character
   between list items. This happens when the following conditions are true:
   1) The list is made using wiki markup (where HTML is built by parser.php)
   2) HTMLTidy is disabled or unavailable (such as on Special: pages)
   In such cases, building lists with .hlist using HTML instead of wiki markup
   will work around this problem. See also [[Bugzilla:39617]].
   IE8-specific classes are assigned in [[MediaWiki:Common.js/IEFixes.js]].
   Last updated: January 24, 2013
   @source mediawiki.org/wiki/Snippets/Horizontal_lists
   @maintainer: [[User:Edokter]]
   @revision: 3.1
*/
.skin-monobook .hlist dl,
.skin-modern .hlist dl,
.skin-vector .hlist dl {
    line-height: 1.1em;
}
.hlist dl,
.hlist ol,
.hlist ul {
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
}
/* Display list items inline and make them nowrap */
.hlist dd,
.hlist dt,
.hlist li {
    display: inline;
    white-space: nowrap;
}
/* Allow wrapping for list items (in tight spaces) */
.hlist.hwrap dd,
.hlist.hwrap dt,
.hlist.hwrap li {
    white-space: normal;
}
/* Display nested lists inline and allow them to wrap */
.hlist dl dl, .hlist dl ol, .hlist dl ul,
.hlist ol dl, .hlist ol ol, .hlist ol ul,
.hlist ul dl, .hlist ul ol, .hlist ul ul {
    display: inline;
    white-space: normal;
}
/* Generate interpuncts */
.hlist dt:after {
    content: &quot;:&quot;;
}
.hlist dd:after,
.hlist li:after {
    content: &quot; ·&quot;;
    font-weight: bold;
    padding: 0 0.3em;
}
.hlist dd:last-child:after,
.hlist dt:last-child:after,
.hlist li:last-child:after {
    content: none;
}
/* For IE8 */
.hlist dd.hlist-last-child:after,
.hlist dt.hlist-last-child:after,
.hlist li.hlist-last-child:after {
    content: none;
}
/* Add parentheses around nested lists */
.hlist dd dd:first-child:before, .hlist dd dt:first-child:before, .hlist dd li:first-child:before,
.hlist dt dd:first-child:before, .hlist dt dt:first-child:before, .hlist dt li:first-child:before,
.hlist li dd:first-child:before, .hlist li dt:first-child:before, .hlist li li:first-child:before {
    content: &quot;(&quot;;
    font-weight: normal;
}
.hlist dd dd:last-child:after, .hlist dd dt:last-child:after, .hlist dd li:last-child:after,
.hlist dt dd:last-child:after, .hlist dt dt:last-child:after, .hlist dt li:last-child:after,
.hlist li dd:last-child:after, .hlist li dt:last-child:after, .hlist li li:last-child:after {
    content: &quot;)&quot;;
    font-weight: normal;
}
/* For IE8 */
.hlist dd dd.hlist-last-child:after, .hlist dd dt.hlist-last-child:after, .hlist dd li.hlist-last-child:after,
.hlist dt dd.hlist-last-child:after, .hlist dt dt.hlist-last-child:after, .hlist dt li.hlist-last-child:after,
.hlist li dd.hlist-last-child:after, .hlist li dt.hlist-last-child:after, .hlist li li.hlist-last-child:after {
    content: &quot;)&quot;;
    font-weight: normal;
}
/* allow ToC to stretch across screen when it is part of a horizontal list, change background and font colours  */
.hlist .toc.tocFloat {
    width: 100%; 
    max-width: 170em;
    color: black;
}
 
.hlist.tocbox-s .toc.tocFloat {
    width: 100%; 
    max-width: 170em;
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
    color: black;
    background-color: #e0e0e0 !important; 
}
 
.hlist.tocbox-b .toc {
    width: 100%; 
    max-width: 170em;
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
    color: white;
    background: rgb(16,16,16) !important; 
    background: rgba(0,0,0,0.5) !important; 
    border: none;
}
 
.hlist.tocbox-w .toc.tocFloat {
    width: 100%; 
    max-width: 170em;
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
    color: black;
    background: rgb(225,225,225) !important; 
    background: rgba(160,160,160,0.6) !important; 
    border: none;
}
 
.hlist .toc table,
.hlist .toc tr,
.hlist .toc td {
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
}
 
/* links in the horizontal ToC should be black... */
.hlist .toc a {
    color: black;
    font-size: 0.85em;
    font-weight: bold;
}
 
/* ... except when the ToC box is black ... */
.hlist.tocbox-b .toc a {
    color: white;
    font-size: 0.85em;
    font-weight: bold;
}
 
/* ... or except when being hovered over */
.hlist .toc.tocFloat a:hover {
    color: #bdddfd;
}
 
/* don't display ToC title when in horizontal ToC */
.hlist .toctitle {
    display: none;
}
 
#mf-mobile-only {
    display: none;
}
 
/* Prevent display of subheadings in horizontal ToC */
.hlist .toc .toclevel-2,
.hlist .toc .toclevel-3,
.hlist .toc .toclevel-4,
.hlist .toc .toclevel-5,
.hlist .toc .toclevel-6 {
    display: none;
}
 
.hlist .toggleNode {
    display: none;
}

/* style info for icon box in the top right corner of the banner */
.iconbox {
    position: absolute; 
    top: 6px; 
    right: 0; 
    padding: 3px; 
    z-index: 3; 
    background: rgb(16,16,16); 
    background: rgba(0,0,0,0.7); 
    border-bottom-left-radius: 5px;
}

/* #p-logo a {
 	background-image: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/42/Euskarazko_Wikipedia.png)!important;
} */

/* Hide (formatting) elements from screen, but not from screenreaders */
.visualhide {
    position: absolute;
    left: -10000px;
    top: auto;
    width: 1px;
    height: 1px;
    overflow: hidden;
}
/* Irudi itzaleztatuak */
.itzaleztatu img {
	box-shadow:0 3px 4px #000; /* Nabigagailu zaharretarako balio izan dezan */
	box-shadow:0 3px 4px rgba(0, 0, 0, 0.45);
	margin-bottom:7px;
	background:rgb(255,255,255); /* Nabigagailu zaharretarako balio izan dezan */
	background:rgba(0,0,0,0.02);
	-webkit-border-radius: 5px;
	-moz-border-radius: 5px;
	border-radius:5px;
}
/* Saihestu espazio zuriak, irudiaren pean, &lt;p&gt; kodeak eraginda */
.itzaleztatu p {
	margin:0;
}

/*Logo aldaketa
.mw-wiki-logo {background: url('https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3d/Euskarazko_Wikipedia_250.000_-_Orlegi_eta_Horia.png');}
*/

/* Buletarik gabeko zerrenda */
.plainlist ol,
.plainlist ul {
    line-height: inherit;
    list-style: none none;
    margin: 0;
}
.plainlist ol li,
.plainlist ul li {
    margin-bottom: 0;
}

/* Dokumentazio orrialdeetarako */
.template-documentation {
   clear: both;
   margin: 1em 0 0 0;
   border: 1px dotted #8BCBFF;
   background-color: #EEF9FA;
   padding: 0.9em;
}

/* Galeriak infotaulen barruan */

td ul.gallery.mw-gallery-slideshow {margin :0;}
td ul.gallery.mw-gallery-slideshow .mw-gallery-slideshow-buttons {padding: 0;}

/* PAGEBANNER */
.wpb-banner-toc .toctitle h2 {color: white;}
.wpb-banner-toc a {font-size: 1em;}

/* KARTOGRAPHER MAPAK */
.mw-kartographer-container .tright {margin: 0 !important;}

/* SITENOTICE ALDERIK ALDE */
.sitedir-ltr .mw-dismissable-notice-body {margin: 0.5em !important;}
.ns-100 #localNotice {display: none;}
/**************************************************/


.sekzioa {
margin-bottom: 0.5%;
padding: 0.4%;
-moz-box-sizing: border-box;
-webkit-box-sizing: border-box;
box-sizing: border-box;
border: 1px solid #eee;
clear: both;
}

.ezker {
	width: 49.8%;
	float: left;
	margin-right: 0.2%;
}

.eskuin {
	width: 49.8%;
	float: right;
	margin-left: 0.2%;
}

#azala .sekzioa h2 {
background-image: url('https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1b/Wikibar2.png');
background-repeat: no-repeat;
background-position: right;
background-size: contain;
}

#nabarmen h2 {
	background-color: #B0E0E6;
}

#azken-berriak h2 {
	background-color: #f3ff6b;
}

#ba-al-zenekien h2 {
	background-color: #90EE90;
}

#asteko-irudia h2 {
	background-color: #ffb2b2;
}

#urteurrenak h2 {
	background-color: #ddcef2;
}

#atariak h2 {
	background-color: #d4bfaa;
}

#wikipedia-nagusiak h2 {
	background-color: #f2cedd;
}

#bozketak h2 {
	background-color: #B0E0E6;
}

#beste-proiektuak h2 {
	background-color: #9fb6cd;
}

.nabarmen-artikulua, .azken-berriak-edukia, .ba-al-zenekien-edukia, .asteko-irudia-edukia, .urteurrenak-edukia, .atariak-edukia, .wikipedia-nagusiak-edukia, .bozketak-edukia {padding: 4px;}

/* HEZKUNTZA PROIEKTUA */
.lotura-txuri a {color: white;} 
.lotura-txuri a.external, .lotura-txuri a.extiw {color: white !important;}
.lotura-txuri td {-webkit-transition: all 0.5s; transition: all 0.5s; -moz-transition: all 0.5s; -o-transition: all 0.5s;}
.lotura-txuri td:hover {opacity: 0.8;}


/*** scripted multicolumn ***/
/*
.multicol-verysmall .multicol + ul,
.multicol-verysmall .multicol + ol,
.multicol-verysmall .multicol ul,
.multicol-verysmall .multicol ol,
.multicol-verysmall ul.multicol,
.multicol-verysmall ol.multicol {
    column-count: 1; -moz-column-count: 1; -webkit-column-count: 1;
}
*/
.multicol-xx-small .multicol + ul,
.multicol-xx-small .multicol + ol,
.multicol-xx-small .multicol ul,
.multicol-xx-small .multicol ol,
.multicol-xx-small ul.multicol,
.multicol-xx-small ol.multicol {
    column-count: 1; -moz-column-count: 1; -webkit-column-count: 1;
}
.multicol-x-small .multicol + ul,
.multicol-x-small .multicol + ol,
.multicol-x-small .multicol ul,
.multicol-x-small .multicol ol,
.multicol-x-small ul.multicol,
.multicol-x-small ol.multicol {
    column-count: 2; -moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2;
}
.multicol-small .multicol + ul,
.multicol-small .multicol + ol,
.multicol-small .multicol ul,
.multicol-small .multicol ol,
.multicol-small ul.multicol,
.multicol-small ol.multicol {
    column-count: 3; -moz-column-count: 3; -webkit-column-count: 3;
}
.multicol-normal .multicol + ul,
.multicol-normal .multicol + ol,
.multicol-normal .multicol ul,
.multicol-normal .multicol ol,
.multicol-normal ul.multicol,
.multicol-normal ol.multicol {
    column-count: 4; -moz-column-count: 4; -webkit-column-count: 4;
}
.multicol-large .multicol + ul,
.multicol-large .multicol + ol,
.multicol-large .multicol ul,
.multicol-large .multicol ol,
.multicol-large ul.multicol,
.multicol-large ol.multicol {
    column-count: 5; -moz-column-count: 5; -webkit-column-count: 5;
}
.multicol-x-large .multicol + ul,
.multicol-x-large .multicol + ol,
.multicol-x-large .multicol ul,
.multicol-x-large .multicol ol,
.multicol-x-large ul.multicol,
.multicol-x-large ol.multicol {
    column-count: 6; -moz-column-count: 6; -webkit-column-count: 6;
}
.multicol-xx-large .multicol + ul,
.multicol-xx-large .multicol + ol,
.multicol-xx-large .multicol ul,
.multicol-xx-large .multicol ol,
.multicol-xx-large ul.multicol,
.multicol-xx-large ol.multicol {
    column-count: 7; -moz-column-count: 7; -webkit-column-count: 7;
}
/*
.multicol-verylarge .multicol + ul,
.multicol-verylarge .multicol + ol,
.multicol-verylarge .multicol ul,
.multicol-verylarge .multicol ol,
.multicol-verylarge ul.multicol,
.multicol-verylarge ol.multicol {
    column-count: 8; -moz-column-count: 8; -webkit-column-count: 8;
}
*/
.multicol-all .multicol + ul,
.multicol-all .multicol + ol,
.multicol-all .multicol ul,
.multicol-all .multicol ol,
.multicol-all ul.multicol,
.multicol-all ol.multicol {
    list-style-position: inside;
    margin-left: 0 !important;
    margin-right: 0 !important;
}
@media print {
    /* note that the multicol class must not be set through javascript or this may fail */
    .multicol + ul,
    .multicol + ol,
    .multicol ul,
    .multicol ol,
    ul.multicol,
    ol.multicol {
        column-count: 3 !important;
        -moz-column-count: 3 !important;
        -webkit-column-count: 3 !important;
    }
}

/*
Style for changing list number system
© John Erling Blad, Creative Commons by Attribution 3.0
*/
#mw-content-text &gt; .lower-alpha + .references &gt; li {
	list-style-type: lower-alpha;
}
#mw-content-text &gt; .upper-alpha + .references &gt; li {
	list-style-type: upper-alpha;
}
#mw-content-text &gt; .lower-roman + .references &gt; li {
	list-style-type: lower-roman;
}
#mw-content-text &gt; .upper-roman + .references &gt; li {
	list-style-type: upper-roman;
}

#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-lower-alpha + ol { list-style-type:lower-alpha; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-upper-alpha + ol { list-style-type:upper-alpha; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-lower-roman + ol { list-style-type:lower-roman; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-upper-roman + ol { list-style-type:upper-roman; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-decimal + ol { list-style-type:decimal; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-lower-alpha + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:lower-alpha; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-upper-alpha + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:upper-alpha; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-lower-roman + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:lower-roman; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-upper-roman + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:upper-roman; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-decimal + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:decimal; }

/*
Style for making some invisible template visible in VisualEditor
© John Erling Blad, Creative Commons by Attribution 3.0
*/
.ve-conditional-display-block {
	display: none;
}
.ve-ui-surface .ve-conditional-display-block {
	display: block;
}

/*** scripted multicolumn ***/
/*
.multicol-verysmall .multicol + ul,
.multicol-verysmall .multicol + ol,
.multicol-verysmall .multicol ul,
.multicol-verysmall .multicol ol,
.multicol-verysmall ul.multicol,
.multicol-verysmall ol.multicol {
    column-count: 1; -moz-column-count: 1; -webkit-column-count: 1;
}
*/
.multicol-xx-small .multicol + ul,
.multicol-xx-small .multicol + ol,
.multicol-xx-small .multicol ul,
.multicol-xx-small .multicol ol,
.multicol-xx-small ul.multicol,
.multicol-xx-small ol.multicol {
    column-count: 1; -moz-column-count: 1; -webkit-column-count: 1;
}
.multicol-x-small .multicol + ul,
.multicol-x-small .multicol + ol,
.multicol-x-small .multicol ul,
.multicol-x-small .multicol ol,
.multicol-x-small ul.multicol,
.multicol-x-small ol.multicol {
    column-count: 2; -moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2;
}
.multicol-small .multicol + ul,
.multicol-small .multicol + ol,
.multicol-small .multicol ul,
.multicol-small .multicol ol,
.multicol-small ul.multicol,
.multicol-small ol.multicol {
    column-count: 3; -moz-column-count: 3; -webkit-column-count: 3;
}
.multicol-normal .multicol + ul,
.multicol-normal .multicol + ol,
.multicol-normal .multicol ul,
.multicol-normal .multicol ol,
.multicol-normal ul.multicol,
.multicol-normal ol.multicol {
    column-count: 4; -moz-column-count: 4; -webkit-column-count: 4;
}
.multicol-large .multicol + ul,
.multicol-large .multicol + ol,
.multicol-large .multicol ul,
.multicol-large .multicol ol,
.multicol-large ul.multicol,
.multicol-large ol.multicol {
    column-count: 5; -moz-column-count: 5; -webkit-column-count: 5;
}
.multicol-x-large .multicol + ul,
.multicol-x-large .multicol + ol,
.multicol-x-large .multicol ul,
.multicol-x-large .multicol ol,
.multicol-x-large ul.multicol,
.multicol-x-large ol.multicol {
    column-count: 6; -moz-column-count: 6; -webkit-column-count: 6;
}
.multicol-xx-large .multicol + ul,
.multicol-xx-large .multicol + ol,
.multicol-xx-large .multicol ul,
.multicol-xx-large .multicol ol,
.multicol-xx-large ul.multicol,
.multicol-xx-large ol.multicol {
    column-count: 7; -moz-column-count: 7; -webkit-column-count: 7;
}
/*
.multicol-verylarge .multicol + ul,
.multicol-verylarge .multicol + ol,
.multicol-verylarge .multicol ul,
.multicol-verylarge .multicol ol,
.multicol-verylarge ul.multicol,
.multicol-verylarge ol.multicol {
    column-count: 8; -moz-column-count: 8; -webkit-column-count: 8;
}
*/
.multicol-all .multicol + ul,
.multicol-all .multicol + ol,
.multicol-all .multicol ul,
.multicol-all .multicol ol,
.multicol-all ul.multicol,
.multicol-all ol.multicol {
    list-style-position: inside;
    margin-left: 0 !important;
    margin-right: 0 !important;
}
@media print {
    /* note that the multicol class must not be set through javascript or this may fail */
    .multicol + ul,
    .multicol + ol,
    .multicol ul,
    .multicol ol,
    ul.multicol,
    ol.multicol {
        column-count: 3 !important;
        -moz-column-count: 3 !important;
        -webkit-column-count: 3 !important;
    }
}

/***** BOTOIAK ******/
.mw-ui-button {max-width: 50em;}

/****************************/
/***      TXIKIPEDIA      ***/
/****************************/
@font-face {
  font-family: 'GochiHand';
  src: url(https://eu.wikipedia.org/w/extensions/UniversalLanguageSelector/data/fontrepo/fonts/GochiHand/GochiHand-Regular.woff2) format(&quot;woff2&quot;),
  url(https://eu.wikipedia.org/w/extensions/UniversalLanguageSelector/data/fontrepo/fonts/GochiHand/GochiHand-Regular.woff) format(&quot;woff&quot;),
  url(https://eu.wikipedia.org/w/extensions/UniversalLanguageSelector/data/fontrepo/fonts/GochiHand/GochiHand-Regular.ttf) format(&quot;ttf&quot;);  
}


#n-Txikipedia a {
	color: transparent !important; 
	font-size: 150%;
	background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9f/Txikipedia.svg);
	background-size: contain;
	background-repeat: no-repeat;
	background-position: left bottom;
	}
	
.ns-104 {font-size: 110%;}
.ns-104 #mw-content-text {font-size: 120%;}
.ns-104 .mw-logo-wordmark {
  box-sizing: border-box;
 padding-left: 119px; /* width of the original workmark image */
  background: center / contain no-repeat url(&quot;https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9f/Txikipedia.svg&quot;);
  height: 25px;
  width: 0;
}

.ns-104 .mw-logo-tagline {
  box-sizing: border-box;
  margin-top: 0;
  width: 0;
  padding-left: 116px; /* width of the original tagline image */
  background: center / contain no-repeat url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Txiki_eta_aske.png/115px-Txiki_eta_aske.png&quot;);
}

#catlinks a[title=&quot;Kategoria:Txikipedia&quot;] {
	color: transparent !important; 
	background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Txikipedia.svg/140px-Txikipedia.svg.png);
	background-size: contain;
	background-repeat: no-repeat;
	background-position: left bottom;
	}
	
#ca-nstab-txikipedia a {
	color: transparent !important; 
	background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Txikipedia.svg/140px-Txikipedia.svg.png);
	background-size: 90%;
	background-repeat: no-repeat;
	background-position: center 70%;
	padding-right: 5px;
	}

/*#ca-nstab-txikipedia a::after {
	content: &quot;&quot;;
	position: absolute;
	right: 0;
	bottom: 0;
	width: 1px;
	background-image: linear-gradient(to bottom,rgba(167,215,249,0) 0,#a7d7f9 100%);
	height: 3.07692308em;
	padding-top: 1.25em;
	box-sizing: border-box;
	}
	*/
	
#ca-nstab-txikipedia.new a {
	color: transparent !important;
	background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/55/Txikipedia-gehitu.svg);
	background-size: 26px;
	background-repeat: no-repeat;
	background-position: center 1.5em;
	padding-left: 0;
	padding-right: 0;
	font-size: 0.8125em;
	padding-top: 1.25em;
	width: 40px;
	overflow: hidden;
	}

.ns-104 #firstHeading, .ns-104 .wpb-name {font-family: 'GochiHand', cursive !important;}
.page-Txikipedia_Azala #firstHeading, .ns-104 #siteNotice {display: none;}

a.mw-changeslist-title[title^=&quot;Txikipedia&quot;]:after {
	content: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Txikipedia.svg/60px-Txikipedia.svg.png);
	}
	
.ns-104 .wpb-topbanner {max-height: 200px;}
.ns-104 .searchboxInput {font-family: 'GochiHand' !important;}

/* PAPEREZKO AIPUAK
 * Copyright (c) 2012-2013 Thibaut Courouble
 * http://www.cssflow.com
 * Licensed under the MIT License
 *
 */

.notepaper {
  position: relative;
  margin: 10px auto 10px 20px;
  padding: 10px;
  width: 350px;
  line-height: 22px;
  color: #6a5f49;
  text-shadow: 0 1px 1px white;
  background-color: #f2f6c1;
  background-image: -webkit-radial-gradient(center, cover, rgba(255, 255, 255, 0.7) 0%, rgba(255, 255, 255, 0.1) 90%), -webkit-repeating-linear-gradient(top, transparent 0%, transparent 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 22px);
  background-image: -moz-radial-gradient(center, cover, rgba(255, 255, 255, 0.7) 0%, rgba(255, 255, 255, 0.1) 90%), -moz-repeating-linear-gradient(top, transparent 0%, transparent 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 22px);
  background-image: -o-radial-gradient(center, cover, rgba(255, 255, 255, 0.7) 0%, rgba(255, 255, 255, 0.1) 90%), -o-repeating-linear-gradient(top, transparent 0%, transparent 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 22px);
  border: 1px solid #c3baaa;
  border-color: rgba(195, 186, 170, 0.9);
  -webkit-box-sizing: border-box;
  -moz-box-sizing: border-box;
  box-sizing: border-box;
  -webkit-box-shadow: inset 0 1px rgba(255, 255, 255, 0.5), inset 0 0 5px #d8e071, 0 0 1px rgba(0, 0, 0, 0.1), 0 2px rgba(0, 0, 0, 0.02);
  box-shadow: inset 0 1px rgba(255, 255, 255, 0.5), inset 0 0 5px #d8e071, 0 0 1px rgba(0, 0, 0, 0.1), 0 2px rgba(0, 0, 0, 0.02);
}

.notepaper:before, .notepaper:after {
  content: '';
  position: absolute;
  top: 0;
  bottom: 0;
}

.notepaper:before {
  left: 28px;
  width: 2px;
  border: solid #efcfad;
  border-color: rgba(239, 207, 173, 0.9);
  border-width: 0 1px;
}

.notepaper:after {
  z-index: -1;
  left: 0;
  right: 0;
  background: rgba(242, 246, 193, 0.9);
  border: 1px solid rgba(170, 157, 134, 0.7);
  -webkit-transform: rotate(2deg);
  -moz-transform: rotate(2deg);
  -ms-transform: rotate(2deg);
  -o-transform: rotate(2deg);
  transform: rotate(2deg);
}

.notepaper blockquote.curly-quotes {padding: 0 !important;}

.quote {
  font-family: Georgia, serif;
  font-size: 12px;
}

.curly-quotes {
	font-family: 'Courier New', Courier, monospace;
	margin-top: 10px;
	font-size: 11px;
}

.curly-quotes:before, .curly-quotes:after {
  display: inline-block;
  vertical-align: top;
  height: 30px;
  line-height: 38px;
  font-size: 50px;
  opacity: .2;
}

.curly-quotes:before {
  content: '\201C';
  margin-right: 4px;
  margin-left: -8px;
  float: left;
}

.curly-quotes:after {
  content: '\201D';
  margin-left: 4px;
  margin-right: -20px;
  float: right;
  margin-top: -30px;
}

.quote-by {
  display: block;
  padding-right: 10px;
  text-align: right;
  font-size: 13px;
  font-style: italic;
  color: #84775c;
}

.lt-ie8 .notepaper {
  padding: 15px 25px;
}

/* BANNER HANDIAGOA */
#localNotice ul.gallery {
  list-style: none;
  margin: 0;
}

#localNotice .sitedir-ltr .mw-dismissable-notice-body {
	margin:0;
}

/*FLOW*/
.flow-recentchanges-line .mw-title:before {
	margin-right: 2px;
	content: url('https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Antu_view-conversation-balloon.svg/12px-Antu_view-conversation-balloon.svg.png');}


/*HITZAK ZATITU*/
h1 {word-break: break-word;}</text>
      <sha1>ezuuu8v5q7d9z5sf1ozte3hbgtayru8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005489</id>
      <parentid>9005484</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:35:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <model>css</model>
      <format>text/css</format>
      <text bytes="35067" xml:space="preserve">/** Hemengo CSS kodeak itxura guztiei eragingo die */

  /***********************/
  /* Oinarrizko estiloak */
  /***********************/

table.wikitaula,
table.taulapolita {
    margin: 1em 1em 1em 0;
    background: #f9f9f9;
    border: 1px #aaa solid;
    border-collapse: collapse;
}
 
table.wikitaula th, table.wikitaula td,
table.taulapolita th, table.taulapolita td {
    border: 1px #aaa solid;
    padding: 0.2em;
}
 
table.wikitaula th,
table.taulapolita th {
    background: #f2f2f2;
    text-align: center;
}
 
table.wikitaula caption,
table.taulapolita caption {
    margin-left: inherit;
    margin-right: inherit;
    font-weight: bold;
}

table.wikitaula code,
table.taulapolita code {
    background-color: transparent;
}


/* default skin for navigation boxes */
table.navbox {            /* navbox container style */
  border: 1px solid #aaa;
  width: 100%; 
  margin: auto;
  clear: both;
  font-size: 88%;
  text-align: center;
  padding: 1px;
}
table.navbox + table.navbox {  /* single pixel border between adjacent navboxes */
  margin-top: -1px;            /* (doesn't work for IE6, but that's okay)       */
}
.navbox-title,
.navbox-abovebelow,
table.navbox th {
  text-align: center;      /* title and above/below styles */
  padding-left: 1em;
  padding-right: 1em;
}
.navbox-group {           /* group style */
  white-space: nowrap;
  text-align: right;
  font-weight: bold;
  padding-left: 1em;
  padding-right: 1em;
}
.navbox, .navbox-subgroup {
  background: #fdfdfd;     /* Background color */
}
.navbox-list {
  border-color: #fdfdfd;   /* Must match background color */
}
.navbox-title,
table.navbox th {
  background: #ccccff;     /* Level 1 color */
}
.navbox-abovebelow,
.navbox-group,
.navbox-subgroup .navbox-title {
  background: #ddddff;     /* Level 2 color */
}
.navbox-subgroup .navbox-group, .navbox-subgroup .navbox-abovebelow {
  background: #e6e6ff;     /* Level 3 color */
}
.navbox-even {
  background: #f7f7f7;     /* Even row striping */
}
.navbox-odd {
  background: transparent; /* Odd row striping */
}

/* Infobox template style */
.infobox {
    border: 1px solid #aaa;
    background-color: #f9f9f9;
    color: black;
    margin: 0.5em 0 0.5em 1em;
    padding: 0.2em;
    float: right;
    clear: right;
    text-align: left;
    font-size: 88%;
    line-height: 1.5em;
}
.infobox caption {
    font-size: 125%;
    font-weight: bold;
}
.infobox td,
.infobox th {
    vertical-align: top;
}
.infobox.bordered {
    border-collapse: collapse;
}
.infobox.bordered td,
.infobox.bordered th {
    border: 1px solid #aaa;
}
.infobox.bordered .borderless td,
.infobox.bordered .borderless th {
    border: 0;
}
 
.infobox.sisterproject {
    width: 20em;
    font-size: 90%;
}
 
.infobox.standard-talk {
    border: 1px solid #c0c090;
    background-color: #f8eaba;
}
.infobox.standard-talk.bordered td,
.infobox.standard-talk.bordered th {
    border: 1px solid #c0c090;
}
 
/* styles for bordered infobox with merged rows */
.infobox.bordered .mergedtoprow td,
.infobox.bordered .mergedtoprow th {
    border: 0;
    border-top: 1px solid #aaa;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
.infobox.bordered .mergedrow td,
.infobox.bordered .mergedrow th {
    border: 0;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
/* Styles for geography infoboxes, eg countries,
   country subdivisions, cities, etc.            */
.infobox.geography {
    text-align: left;
    border-collapse: collapse;
    line-height: 1.2em; 
    font-size: 90%;
}
 
.infobox.geography  td,
.infobox.geography  th {
    border-top: 1px solid #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.4em 0.6em;
}
.infobox.geography .mergedtoprow td,
.infobox.geography .mergedtoprow th {
    border-top: 1px solid #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedrow td,
.infobox.geography .mergedrow th {
    border: 0;
    padding: 0 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedbottomrow td,
.infobox.geography .mergedbottomrow th {
    border-top: 0;
    border-bottom: 1px solid #aaa;
    padding: 0 0.6em 0.4em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .maptable td,
.infobox.geography .maptable th {
    border: 0;
    padding: 0;
}
 
/* With MediaWiki 1.5, the mechanism has changed: instead of a SPAN of class &quot;urlexpansion&quot;
   following the anchor A, the anchor itself now has class &quot;external autonumber&quot; and the
   expansion is inserted when printing (see the common printing style sheet at
   //en.wikipedia.org/w/skins/common/commonPrint.css) using the &quot;:after&quot; pseudo-
   element of CSS. We have to switch this off for links due to Template:Ref!
 
*/
.plainlinksneverexpand a.external.text:after {
  display: none !important;
}
.plainlinksneverexpand a.external.autonumber:after {
  display: none !important;
 
}


/* Geographical coordinates defaults. See [[Template:Coord/link]]
   for how these are used. The classes &quot;geo&quot;, &quot;longitude&quot;, and
   &quot;latitude&quot; are used by the [[Geo microformat]].
 */
.geo-default, .geo-dms, .geo-dec  { display: inline; }
.geo-nondefault, .geo-multi-punct { display: none; }
.longitude, .latitude             { white-space: nowrap; }


/* [[Txantiloi:Erreferentzia zerrenda]] txantiloiko zerrendari tamaina txikiagoa jarri */
.references-small { 
    font-size: 90%;
}
 
/* Erreferentziak zutabetan jartzearekin lotutako kodea */
.references-2column {
    font-size: 90%;
    -moz-column-count: 2;
    column-count: 2;
}

/* Make the list of references smaller */
ol.references,
div.reflist,
div.refbegin {
    font-size: 90%;            /* Default font-size */
    margin-bottom: 0.5em;
}
div.refbegin-100 {
    font-size: 100%;           /* Option for normal fontsize in {{refbegin}} */
}
div.reflist ol.references {
    font-size: 100%;           /* Reset font-size when nested in div.reflist */
    margin-bottom: 0;          /* Avoid double margin when nested in dev.reflist */
    list-style-type: inherit;  /* Enable custom list style types */
}

/* Ensure refs in table headers and the like aren't bold or italic */
sup.reference {
    font-weight: normal;
    font-style: normal;
}
 
/* Nabigazioa hobetzeko klikaturiko erreferentzia urdinez nabarmendu */
ol.references &gt; li:target,
sup.reference:target,
span.citation:target { 
    background-color: #DEF;
}
 
/* Taula izenburu eta horrelakoetan erreferentziak letra etzana
   edo lodiarekin ez daudela ziurtatzeko */
sup.reference {
    font-weight: normal;
    font-style: normal;
}
 
 
/* Erreferentzientzako estiloa */
span.citation, cite {
    font-style: normal;
    word-wrap: break-word;
}
 
/* Zenbakiak eta dokumentuen ID-ak erreferentzietan erabiltzean
   ez dira pantailan bistaratuko baina bai inprimatzeko bertsioan.
*/
@media screen, handheld {
    span.citation *.printonly {
        display: none;
    }
}

/* CSS hautatzaile hauek suportatzen dituen nabigatzaileetan (Mozilla eta Opera bezalakoak)
   PDF fitxategietarako kanpo loturako ikonoa Adobe ikono batera aldatzen du. */
#content a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#content a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#content a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#content a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#content a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#content a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external,
#mw_content  a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#mw_content  a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#mw_content  a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#mw_content  a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#mw_content  a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#mw_content  a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif&quot;) center right no-repeat;
    padding-right: 16px;
}

/* PDFlotura klasea erabiltzen den den leku guztietan (Txantiloi:PDFlotura-ran gehienbat) PDF fitxategietarako
   kanpo loturako ikonoa Adobe ikono batera aldatzen du. IE-en ere funtzionatzen du, goikoak ez bezala. */
#content span.PDFlink a,
#mw_content span.PDFlink a {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif&quot;) center right no-repeat;
    padding-right: 17px;
}

/*** Ohar metatxantiloiarentzako taula motak  */
table.ambox {
    margin: 0; /* Will not overlap with other elements */
    border-collapse: collapse;
    background-color: #fbfbfb;
    border: 1px solid #aaa;
    border-left: 10px solid #1e90ff; /* Default &quot;notice&quot; blue */
}
table.ambox th.ambox-text, table.ambox td.ambox-text { /* The message body cell(s) */
    padding: 0.25em 0.5em; /* 0.5em left/right */
    width: 100%; /* Make all templates the same width regardless of text size */
}
table.ambox td.ambox-image { /* The left image cell */
    padding: 2px 0px 2px 0.5em; /* 0.5em left, 0px right */
    text-align: center;
}
table.ambox td.ambox-imageright { /* The right image cell */
    padding: 2px 4px 2px 0px;  /* 0px left, 4px right */
    text-align: center;
}
table.ambox-notice {border-left: 10px solid #1e90ff} /* Blue */
table.ambox-delete, table.ambox-serious {border-left: 10px solid #b22222} /* Red */
table.ambox-content {border-left: 10px solid #f28500} /* Orange */
table.ambox-style {border-left: 10px solid #f4c430} /* Yellow */
table.ambox-merge {border-left: 10px solid #9932cc} /* Purple */
table.ambox-growth {border-left: 10px solid #228b22} /* Green */
table.ambox-protection {border-left: 10px solid #bba} /* Gray */
table.ambox.ambox-mini { /* Small floating box variant */
    float: right;
    clear: right;
    margin: 0 0 0 1em;
    width: 25%;
}
@media print { /* Do not print article message box */
    .ambox {display: none}
}

/* Bold 'edit this page' link to encourage newcomers */
#ca-ve-edit a { font-weight: bold !important; }

/* Standard Navigationsleisten, aka box hiding thingy
   from .de.  Documentation at [[Wikipedia:NavFrame]]. */
div.NavFrame {
    margin: 0;
    padding: 4px;
    border: 1px solid #aaa;
    text-align: center;
    border-collapse: collapse;
    font-size: 95%;
}
div.NavFrame + div.NavFrame {
    border-top-style: none;
    border-top-style: hidden;
}
div.NavPic {
    background-color: #fff;
    margin: 0;
    padding: 2px;
    /* @noflip */
    float: left;
}
div.NavFrame div.NavHead {
    height: 1.6em;
    font-weight: bold;
    background-color: #ccf;
    position: relative;
}
div.NavFrame p,
div.NavFrame div.NavContent,
div.NavFrame div.NavContent p {
    font-size: 100%;
}
div.NavEnd {
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1px;
    clear: both;
}
a.NavToggle {
    position: relative;
    top: 0;
    /* @noflip */
    right: 3px;
    font-weight: normal;
    font-size: 90%;
}

/* Pie chart: transparent borders */
.transborder {
	border: solid transparent;
}


/* Styles for Pagebanner template */

.topbanner {
    position: relative;
    overflow: hidden;
    max-width: 1800px; 
    height: auto;
}

.topbanner img {
    max-width: 100%;
    height: auto;
    width: auto\9;
}

.topbanner-box {
    position: absolute;
    z-index: 2;
    margin-top: 1.5em;
    color: white;
    width: 50%;
    min-width: 20em;
    left: 2%;
    text-align: left;
}

.topbanner .name {
    position: absolute;
    z-index: 2;
    margin: 0.6em 0 0 0.4em;
    padding: 8px 7px;
    font-size: 2.2em;
    font-weight: bold;
    background: rgb(16,16,16);
    background: rgba(0,0,0,0.5);
    border-radius: 4px;
    color: white;
    white-space: nowrap;
    line-height: 0.9em;
}

.topbanner .biztanleria {
    position: absolute;
    z-index: 2;
    margin: 2.5em 1em 0 0.4em;
    padding: 8px 6px 8px 38px;
    font-size: 2em;
    font-weight: bold;
    background: rgb(16,16,16);
    background: url('https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Blue_couple_icon.svg/28px-Blue_couple_icon.svg.png') 5px center no-repeat rgba(125,0,0,0.5);
    border-radius: 4px;
    color: white;
    white-space: nowrap;
    line-height: 0.9em;
}

.toc &gt; tbody &gt; tr &gt; td &gt; ul, .toc &gt; tr &gt; td &gt; ul {
  padding-left: 2em;
}

.toc &gt; ul {padding-left: 2em;}

.izenburuez .wpb-name {display: none;}

/* Allow limiting of which header levels are shown in a TOC;
   &lt;div class=&quot;toclimit-3&quot;&gt;, for instance, will limit to
   showing ==headings== and ===headings=== but no further
   (as long as there are no =headings= on the page, which
   there shouldn't be according to the MoS). */
.toclimit-2 .toclevel-1 ul,
.toclimit-3 .toclevel-2 ul,
.toclimit-4 .toclevel-3 ul,
.toclimit-5 .toclevel-4 ul,
.toclimit-6 .toclevel-5 ul,
.toclimit-7 .toclevel-6 ul {
    display: none;
}

/* Style for hlist class - pulled from Wikipedia's Common.css file on 20 Mar 2013
   Style for horizontal lists (separator following item).
   Note: hlist formatting will break if the resulting HTML lacks a breakable character
   between list items. This happens when the following conditions are true:
   1) The list is made using wiki markup (where HTML is built by parser.php)
   2) HTMLTidy is disabled or unavailable (such as on Special: pages)
   In such cases, building lists with .hlist using HTML instead of wiki markup
   will work around this problem. See also [[Bugzilla:39617]].
   IE8-specific classes are assigned in [[MediaWiki:Common.js/IEFixes.js]].
   Last updated: January 24, 2013
   @source mediawiki.org/wiki/Snippets/Horizontal_lists
   @maintainer: [[User:Edokter]]
   @revision: 3.1
*/
.skin-monobook .hlist dl,
.skin-modern .hlist dl,
.skin-vector .hlist dl {
    line-height: 1.1em;
}
.hlist dl,
.hlist ol,
.hlist ul {
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
}
/* Display list items inline and make them nowrap */
.hlist dd,
.hlist dt,
.hlist li {
    display: inline;
    white-space: nowrap;
}
/* Allow wrapping for list items (in tight spaces) */
.hlist.hwrap dd,
.hlist.hwrap dt,
.hlist.hwrap li {
    white-space: normal;
}
/* Display nested lists inline and allow them to wrap */
.hlist dl dl, .hlist dl ol, .hlist dl ul,
.hlist ol dl, .hlist ol ol, .hlist ol ul,
.hlist ul dl, .hlist ul ol, .hlist ul ul {
    display: inline;
    white-space: normal;
}
/* Generate interpuncts */
.hlist dt:after {
    content: &quot;:&quot;;
}
.hlist dd:after,
.hlist li:after {
    content: &quot; ·&quot;;
    font-weight: bold;
    padding: 0 0.3em;
}
.hlist dd:last-child:after,
.hlist dt:last-child:after,
.hlist li:last-child:after {
    content: none;
}
/* For IE8 */
.hlist dd.hlist-last-child:after,
.hlist dt.hlist-last-child:after,
.hlist li.hlist-last-child:after {
    content: none;
}
/* Add parentheses around nested lists */
.hlist dd dd:first-child:before, .hlist dd dt:first-child:before, .hlist dd li:first-child:before,
.hlist dt dd:first-child:before, .hlist dt dt:first-child:before, .hlist dt li:first-child:before,
.hlist li dd:first-child:before, .hlist li dt:first-child:before, .hlist li li:first-child:before {
    content: &quot;(&quot;;
    font-weight: normal;
}
.hlist dd dd:last-child:after, .hlist dd dt:last-child:after, .hlist dd li:last-child:after,
.hlist dt dd:last-child:after, .hlist dt dt:last-child:after, .hlist dt li:last-child:after,
.hlist li dd:last-child:after, .hlist li dt:last-child:after, .hlist li li:last-child:after {
    content: &quot;)&quot;;
    font-weight: normal;
}
/* For IE8 */
.hlist dd dd.hlist-last-child:after, .hlist dd dt.hlist-last-child:after, .hlist dd li.hlist-last-child:after,
.hlist dt dd.hlist-last-child:after, .hlist dt dt.hlist-last-child:after, .hlist dt li.hlist-last-child:after,
.hlist li dd.hlist-last-child:after, .hlist li dt.hlist-last-child:after, .hlist li li.hlist-last-child:after {
    content: &quot;)&quot;;
    font-weight: normal;
}
/* allow ToC to stretch across screen when it is part of a horizontal list, change background and font colours  */
.hlist .toc.tocFloat {
    width: 100%; 
    max-width: 170em;
    color: black;
}
 
.hlist.tocbox-s .toc.tocFloat {
    width: 100%; 
    max-width: 170em;
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
    color: black;
    background-color: #e0e0e0 !important; 
}
 
.hlist.tocbox-b .toc {
    width: 100%; 
    max-width: 170em;
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
    color: white;
    background: rgb(16,16,16) !important; 
    background: rgba(0,0,0,0.5) !important; 
    border: none;
}
 
.hlist.tocbox-w .toc.tocFloat {
    width: 100%; 
    max-width: 170em;
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
    color: black;
    background: rgb(225,225,225) !important; 
    background: rgba(160,160,160,0.6) !important; 
    border: none;
}
 
.hlist .toc table,
.hlist .toc tr,
.hlist .toc td {
    margin: 0;
    padding: 0;
    line-height: 1.1em;
}
 
/* links in the horizontal ToC should be black... */
.hlist .toc a {
    color: black;
    font-size: 0.85em;
    font-weight: bold;
}
 
/* ... except when the ToC box is black ... */
.hlist.tocbox-b .toc a {
    color: white;
    font-size: 0.85em;
    font-weight: bold;
}
 
/* ... or except when being hovered over */
.hlist .toc.tocFloat a:hover {
    color: #bdddfd;
}
 
/* don't display ToC title when in horizontal ToC */
.hlist .toctitle {
    display: none;
}
 
#mf-mobile-only {
    display: none;
}
 
/* Prevent display of subheadings in horizontal ToC */
.hlist .toc .toclevel-2,
.hlist .toc .toclevel-3,
.hlist .toc .toclevel-4,
.hlist .toc .toclevel-5,
.hlist .toc .toclevel-6 {
    display: none;
}
 
.hlist .toggleNode {
    display: none;
}

/* style info for icon box in the top right corner of the banner */
.iconbox {
    position: absolute; 
    top: 6px; 
    right: 0; 
    padding: 3px; 
    z-index: 3; 
    background: rgb(16,16,16); 
    background: rgba(0,0,0,0.7); 
    border-bottom-left-radius: 5px;
}

/* #p-logo a {
 	background-image: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/42/Euskarazko_Wikipedia.png)!important;
} */

/* Hide (formatting) elements from screen, but not from screenreaders */
.visualhide {
    position: absolute;
    left: -10000px;
    top: auto;
    width: 1px;
    height: 1px;
    overflow: hidden;
}
/* Irudi itzaleztatuak */
.itzaleztatu img {
	box-shadow:0 3px 4px #000; /* Nabigagailu zaharretarako balio izan dezan */
	box-shadow:0 3px 4px rgba(0, 0, 0, 0.45);
	margin-bottom:7px;
	background:rgb(255,255,255); /* Nabigagailu zaharretarako balio izan dezan */
	background:rgba(0,0,0,0.02);
	-webkit-border-radius: 5px;
	-moz-border-radius: 5px;
	border-radius:5px;
}
/* Saihestu espazio zuriak, irudiaren pean, &lt;p&gt; kodeak eraginda */
.itzaleztatu p {
	margin:0;
}

/*Logo aldaketa
.mw-wiki-logo {background: url('https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3d/Euskarazko_Wikipedia_250.000_-_Orlegi_eta_Horia.png');}
*/

/* Buletarik gabeko zerrenda */
.plainlist ol,
.plainlist ul {
    line-height: inherit;
    list-style: none none;
    margin: 0;
}
.plainlist ol li,
.plainlist ul li {
    margin-bottom: 0;
}

/* Dokumentazio orrialdeetarako */
.template-documentation {
   clear: both;
   margin: 1em 0 0 0;
   border: 1px dotted #8BCBFF;
   background-color: #EEF9FA;
   padding: 0.9em;
}

/* Galeriak infotaulen barruan */

td ul.gallery.mw-gallery-slideshow {margin :0;}
td ul.gallery.mw-gallery-slideshow .mw-gallery-slideshow-buttons {padding: 0;}

/* PAGEBANNER */
.wpb-banner-toc .toctitle h2 {color: white;}
.wpb-banner-toc a {font-size: 1em;}

/* KARTOGRAPHER MAPAK */
.mw-kartographer-container .tright {margin: 0 !important;}

/* SITENOTICE ALDERIK ALDE */
.sitedir-ltr .mw-dismissable-notice-body {margin: 0.5em !important;}
.ns-100 #localNotice {display: none;}
/**************************************************/


.sekzioa {
margin-bottom: 0.5%;
padding: 0.4%;
-moz-box-sizing: border-box;
-webkit-box-sizing: border-box;
box-sizing: border-box;
border: 1px solid #eee;
clear: both;
}

.ezker {
	width: 49.8%;
	float: left;
	margin-right: 0.2%;
}

.eskuin {
	width: 49.8%;
	float: right;
	margin-left: 0.2%;
}

#azala .sekzioa h2 {
background-image: url('https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1b/Wikibar2.png');
background-repeat: no-repeat;
background-position: right;
background-size: contain;
}

#nabarmen h2 {
	background-color: #B0E0E6;
}

#azken-berriak h2 {
	background-color: #f3ff6b;
}

#ba-al-zenekien h2 {
	background-color: #90EE90;
}

#asteko-irudia h2 {
	background-color: #ffb2b2;
}

#urteurrenak h2 {
	background-color: #ddcef2;
}

#atariak h2 {
	background-color: #d4bfaa;
}

#wikipedia-nagusiak h2 {
	background-color: #f2cedd;
}

#bozketak h2 {
	background-color: #B0E0E6;
}

#beste-proiektuak h2 {
	background-color: #9fb6cd;
}

.nabarmen-artikulua, .azken-berriak-edukia, .ba-al-zenekien-edukia, .asteko-irudia-edukia, .urteurrenak-edukia, .atariak-edukia, .wikipedia-nagusiak-edukia, .bozketak-edukia {padding: 4px;}

/* HEZKUNTZA PROIEKTUA */
.lotura-txuri a {color: white;} 
.lotura-txuri a.external, .lotura-txuri a.extiw {color: white !important;}
.lotura-txuri td {-webkit-transition: all 0.5s; transition: all 0.5s; -moz-transition: all 0.5s; -o-transition: all 0.5s;}
.lotura-txuri td:hover {opacity: 0.8;}


/*** scripted multicolumn ***/
/*
.multicol-verysmall .multicol + ul,
.multicol-verysmall .multicol + ol,
.multicol-verysmall .multicol ul,
.multicol-verysmall .multicol ol,
.multicol-verysmall ul.multicol,
.multicol-verysmall ol.multicol {
    column-count: 1; -moz-column-count: 1; -webkit-column-count: 1;
}
*/
.multicol-xx-small .multicol + ul,
.multicol-xx-small .multicol + ol,
.multicol-xx-small .multicol ul,
.multicol-xx-small .multicol ol,
.multicol-xx-small ul.multicol,
.multicol-xx-small ol.multicol {
    column-count: 1; -moz-column-count: 1; -webkit-column-count: 1;
}
.multicol-x-small .multicol + ul,
.multicol-x-small .multicol + ol,
.multicol-x-small .multicol ul,
.multicol-x-small .multicol ol,
.multicol-x-small ul.multicol,
.multicol-x-small ol.multicol {
    column-count: 2; -moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2;
}
.multicol-small .multicol + ul,
.multicol-small .multicol + ol,
.multicol-small .multicol ul,
.multicol-small .multicol ol,
.multicol-small ul.multicol,
.multicol-small ol.multicol {
    column-count: 3; -moz-column-count: 3; -webkit-column-count: 3;
}
.multicol-normal .multicol + ul,
.multicol-normal .multicol + ol,
.multicol-normal .multicol ul,
.multicol-normal .multicol ol,
.multicol-normal ul.multicol,
.multicol-normal ol.multicol {
    column-count: 4; -moz-column-count: 4; -webkit-column-count: 4;
}
.multicol-large .multicol + ul,
.multicol-large .multicol + ol,
.multicol-large .multicol ul,
.multicol-large .multicol ol,
.multicol-large ul.multicol,
.multicol-large ol.multicol {
    column-count: 5; -moz-column-count: 5; -webkit-column-count: 5;
}
.multicol-x-large .multicol + ul,
.multicol-x-large .multicol + ol,
.multicol-x-large .multicol ul,
.multicol-x-large .multicol ol,
.multicol-x-large ul.multicol,
.multicol-x-large ol.multicol {
    column-count: 6; -moz-column-count: 6; -webkit-column-count: 6;
}
.multicol-xx-large .multicol + ul,
.multicol-xx-large .multicol + ol,
.multicol-xx-large .multicol ul,
.multicol-xx-large .multicol ol,
.multicol-xx-large ul.multicol,
.multicol-xx-large ol.multicol {
    column-count: 7; -moz-column-count: 7; -webkit-column-count: 7;
}
/*
.multicol-verylarge .multicol + ul,
.multicol-verylarge .multicol + ol,
.multicol-verylarge .multicol ul,
.multicol-verylarge .multicol ol,
.multicol-verylarge ul.multicol,
.multicol-verylarge ol.multicol {
    column-count: 8; -moz-column-count: 8; -webkit-column-count: 8;
}
*/
.multicol-all .multicol + ul,
.multicol-all .multicol + ol,
.multicol-all .multicol ul,
.multicol-all .multicol ol,
.multicol-all ul.multicol,
.multicol-all ol.multicol {
    list-style-position: inside;
    margin-left: 0 !important;
    margin-right: 0 !important;
}
@media print {
    /* note that the multicol class must not be set through javascript or this may fail */
    .multicol + ul,
    .multicol + ol,
    .multicol ul,
    .multicol ol,
    ul.multicol,
    ol.multicol {
        column-count: 3 !important;
        -moz-column-count: 3 !important;
        -webkit-column-count: 3 !important;
    }
}

/*
Style for changing list number system
© John Erling Blad, Creative Commons by Attribution 3.0
*/
#mw-content-text &gt; .lower-alpha + .references &gt; li {
	list-style-type: lower-alpha;
}
#mw-content-text &gt; .upper-alpha + .references &gt; li {
	list-style-type: upper-alpha;
}
#mw-content-text &gt; .lower-roman + .references &gt; li {
	list-style-type: lower-roman;
}
#mw-content-text &gt; .upper-roman + .references &gt; li {
	list-style-type: upper-roman;
}

#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-lower-alpha + ol { list-style-type:lower-alpha; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-upper-alpha + ol { list-style-type:upper-alpha; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-lower-roman + ol { list-style-type:lower-roman; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-upper-roman + ol { list-style-type:upper-roman; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-decimal + ol { list-style-type:decimal; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-lower-alpha + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:lower-alpha; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-upper-alpha + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:upper-alpha; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-lower-roman + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:lower-roman; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-upper-roman + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:upper-roman; }
#mw-content-text &gt; .following-list-style-type-decimal + .mw-references-wrap ol.references li { list-style-type:decimal; }

/*
Style for making some invisible template visible in VisualEditor
© John Erling Blad, Creative Commons by Attribution 3.0
*/
.ve-conditional-display-block {
	display: none;
}
.ve-ui-surface .ve-conditional-display-block {
	display: block;
}

/*** scripted multicolumn ***/
/*
.multicol-verysmall .multicol + ul,
.multicol-verysmall .multicol + ol,
.multicol-verysmall .multicol ul,
.multicol-verysmall .multicol ol,
.multicol-verysmall ul.multicol,
.multicol-verysmall ol.multicol {
    column-count: 1; -moz-column-count: 1; -webkit-column-count: 1;
}
*/
.multicol-xx-small .multicol + ul,
.multicol-xx-small .multicol + ol,
.multicol-xx-small .multicol ul,
.multicol-xx-small .multicol ol,
.multicol-xx-small ul.multicol,
.multicol-xx-small ol.multicol {
    column-count: 1; -moz-column-count: 1; -webkit-column-count: 1;
}
.multicol-x-small .multicol + ul,
.multicol-x-small .multicol + ol,
.multicol-x-small .multicol ul,
.multicol-x-small .multicol ol,
.multicol-x-small ul.multicol,
.multicol-x-small ol.multicol {
    column-count: 2; -moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2;
}
.multicol-small .multicol + ul,
.multicol-small .multicol + ol,
.multicol-small .multicol ul,
.multicol-small .multicol ol,
.multicol-small ul.multicol,
.multicol-small ol.multicol {
    column-count: 3; -moz-column-count: 3; -webkit-column-count: 3;
}
.multicol-normal .multicol + ul,
.multicol-normal .multicol + ol,
.multicol-normal .multicol ul,
.multicol-normal .multicol ol,
.multicol-normal ul.multicol,
.multicol-normal ol.multicol {
    column-count: 4; -moz-column-count: 4; -webkit-column-count: 4;
}
.multicol-large .multicol + ul,
.multicol-large .multicol + ol,
.multicol-large .multicol ul,
.multicol-large .multicol ol,
.multicol-large ul.multicol,
.multicol-large ol.multicol {
    column-count: 5; -moz-column-count: 5; -webkit-column-count: 5;
}
.multicol-x-large .multicol + ul,
.multicol-x-large .multicol + ol,
.multicol-x-large .multicol ul,
.multicol-x-large .multicol ol,
.multicol-x-large ul.multicol,
.multicol-x-large ol.multicol {
    column-count: 6; -moz-column-count: 6; -webkit-column-count: 6;
}
.multicol-xx-large .multicol + ul,
.multicol-xx-large .multicol + ol,
.multicol-xx-large .multicol ul,
.multicol-xx-large .multicol ol,
.multicol-xx-large ul.multicol,
.multicol-xx-large ol.multicol {
    column-count: 7; -moz-column-count: 7; -webkit-column-count: 7;
}
/*
.multicol-verylarge .multicol + ul,
.multicol-verylarge .multicol + ol,
.multicol-verylarge .multicol ul,
.multicol-verylarge .multicol ol,
.multicol-verylarge ul.multicol,
.multicol-verylarge ol.multicol {
    column-count: 8; -moz-column-count: 8; -webkit-column-count: 8;
}
*/
.multicol-all .multicol + ul,
.multicol-all .multicol + ol,
.multicol-all .multicol ul,
.multicol-all .multicol ol,
.multicol-all ul.multicol,
.multicol-all ol.multicol {
    list-style-position: inside;
    margin-left: 0 !important;
    margin-right: 0 !important;
}
@media print {
    /* note that the multicol class must not be set through javascript or this may fail */
    .multicol + ul,
    .multicol + ol,
    .multicol ul,
    .multicol ol,
    ul.multicol,
    ol.multicol {
        column-count: 3 !important;
        -moz-column-count: 3 !important;
        -webkit-column-count: 3 !important;
    }
}

/***** BOTOIAK ******/
.mw-ui-button {max-width: 50em;}

/****************************/
/***      TXIKIPEDIA      ***/
/****************************/
@font-face {
  font-family: 'GochiHand';
  src: url(https://eu.wikipedia.org/w/extensions/UniversalLanguageSelector/data/fontrepo/fonts/GochiHand/GochiHand-Regular.woff2) format(&quot;woff2&quot;),
  url(https://eu.wikipedia.org/w/extensions/UniversalLanguageSelector/data/fontrepo/fonts/GochiHand/GochiHand-Regular.woff) format(&quot;woff&quot;),
  url(https://eu.wikipedia.org/w/extensions/UniversalLanguageSelector/data/fontrepo/fonts/GochiHand/GochiHand-Regular.ttf) format(&quot;ttf&quot;);  
}


#n-Txikipedia a {
	color: transparent !important; 
	font-size: 150%;
	background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9f/Txikipedia.svg);
	background-size: contain;
	background-repeat: no-repeat;
	background-position: left bottom;
	}
	
.ns-104 {font-size: 110%;}
.ns-104 #mw-content-text {font-size: 120%;}
.ns-104 .mw-logo-wordmark {
  box-sizing: border-box;
 padding-left: 119px; /* width of the original workmark image */
  background: center / contain no-repeat url(&quot;https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9f/Txikipedia.svg&quot;);
  height: 25px;
  width: 0;
}

.ns-104 .mw-logo-tagline {
  box-sizing: border-box;
  margin-top: 0;
  width: 0;
  padding-left: 116px; /* width of the original tagline image */
  background: center / contain no-repeat url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Txiki_eta_aske.png/115px-Txiki_eta_aske.png&quot;);
}

#catlinks a[title=&quot;Kategoria:Txikipedia&quot;] {
	color: transparent !important; 
	background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Txikipedia.svg/140px-Txikipedia.svg.png);
	background-size: contain;
	background-repeat: no-repeat;
	background-position: left bottom;
	}
	
#ca-nstab-txikipedia a {
	color: transparent !important; 
	background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Txikipedia.svg/140px-Txikipedia.svg.png);
	background-size: 90%;
	background-repeat: no-repeat;
	background-position: center 70%;
	padding-right: 5px;
	}

/*#ca-nstab-txikipedia a::after {
	content: &quot;&quot;;
	position: absolute;
	right: 0;
	bottom: 0;
	width: 1px;
	background-image: linear-gradient(to bottom,rgba(167,215,249,0) 0,#a7d7f9 100%);
	height: 3.07692308em;
	padding-top: 1.25em;
	box-sizing: border-box;
	}
	*/
	
#ca-nstab-txikipedia.new a {
	color: transparent !important;
	background-image: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/55/Txikipedia-gehitu.svg);
	background-size: 26px;
	background-repeat: no-repeat;
	background-position: center 1.5em;
	padding-left: 0;
	padding-right: 0;
	font-size: 0.8125em;
	padding-top: 1.25em;
	width: 40px;
	overflow: hidden;
	}

.ns-104 #firstHeading, .ns-104 .wpb-name {font-family: 'GochiHand', cursive !important;}
.page-Txikipedia_Azala #firstHeading, .ns-104 #siteNotice {display: none;}

a.mw-changeslist-title[title^=&quot;Txikipedia&quot;]:after {
	content: url(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Txikipedia.svg/60px-Txikipedia.svg.png);
	}
	
.ns-104 .wpb-topbanner {max-height: 200px;}
.ns-104 .searchboxInput {font-family: 'GochiHand' !important;}

/* PAPEREZKO AIPUAK
 * Copyright (c) 2012-2013 Thibaut Courouble
 * http://www.cssflow.com
 * Licensed under the MIT License
 *
 */

.notepaper {
  position: relative;
  margin: 10px auto 10px 20px;
  padding: 7px;
  width: 350px;
  line-height: 22px;
  color: #6a5f49;
  text-shadow: 0 1px 1px white;
  background-color: #f2f6c1;
  background-image: -webkit-radial-gradient(center, cover, rgba(255, 255, 255, 0.7) 0%, rgba(255, 255, 255, 0.1) 90%), -webkit-repeating-linear-gradient(top, transparent 0%, transparent 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 22px);
  background-image: -moz-radial-gradient(center, cover, rgba(255, 255, 255, 0.7) 0%, rgba(255, 255, 255, 0.1) 90%), -moz-repeating-linear-gradient(top, transparent 0%, transparent 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 22px);
  background-image: -o-radial-gradient(center, cover, rgba(255, 255, 255, 0.7) 0%, rgba(255, 255, 255, 0.1) 90%), -o-repeating-linear-gradient(top, transparent 0%, transparent 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 21px, rgba(239, 207, 173, 0.7) 22px);
  border: 1px solid #c3baaa;
  border-color: rgba(195, 186, 170, 0.9);
  -webkit-box-sizing: border-box;
  -moz-box-sizing: border-box;
  box-sizing: border-box;
  -webkit-box-shadow: inset 0 1px rgba(255, 255, 255, 0.5), inset 0 0 5px #d8e071, 0 0 1px rgba(0, 0, 0, 0.1), 0 2px rgba(0, 0, 0, 0.02);
  box-shadow: inset 0 1px rgba(255, 255, 255, 0.5), inset 0 0 5px #d8e071, 0 0 1px rgba(0, 0, 0, 0.1), 0 2px rgba(0, 0, 0, 0.02);
}

.notepaper:before, .notepaper:after {
  content: '';
  position: absolute;
  top: 0;
  bottom: 0;
}

.notepaper:before {
  left: 28px;
  width: 2px;
  border: solid #efcfad;
  border-color: rgba(239, 207, 173, 0.9);
  border-width: 0 1px;
}

.notepaper:after {
  z-index: -1;
  left: 0;
  right: 0;
  background: rgba(242, 246, 193, 0.9);
  border: 1px solid rgba(170, 157, 134, 0.7);
  -webkit-transform: rotate(2deg);
  -moz-transform: rotate(2deg);
  -ms-transform: rotate(2deg);
  -o-transform: rotate(2deg);
  transform: rotate(2deg);
}

.notepaper blockquote.curly-quotes {padding: 0 !important;}

.quote {
  font-family: Georgia, serif;
  font-size: 12px;
}

.curly-quotes {
	font-family: 'Courier New', Courier, monospace;
	margin-top: 15px;
	font-size: 11px;
}

.curly-quotes:before, .curly-quotes:after {
  display: inline-block;
  vertical-align: top;
  height: 30px;
  line-height: 38px;
  font-size: 50px;
  opacity: .2;
}

.curly-quotes:before {
  content: '\201C';
  margin-right: 4px;
  margin-left: -8px;
  float: left;
}

.curly-quotes:after {
  content: '\201D';
  margin-left: 4px;
  margin-right: -20px;
  float: right;
  margin-top: -30px;
}

.quote-by {
  display: block;
  padding-right: 10px;
  text-align: right;
  font-size: 13px;
  font-style: italic;
  color: #84775c;
}

.lt-ie8 .notepaper {
  padding: 15px 25px;
}

/* BANNER HANDIAGOA */
#localNotice ul.gallery {
  list-style: none;
  margin: 0;
}

#localNotice .sitedir-ltr .mw-dismissable-notice-body {
	margin:0;
}

/*FLOW*/
.flow-recentchanges-line .mw-title:before {
	margin-right: 2px;
	content: url('https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Antu_view-conversation-balloon.svg/12px-Antu_view-conversation-balloon.svg.png');}


/*HITZAK ZATITU*/
h1 {word-break: break-word;}</text>
      <sha1>gca5rysasie63cinhahigr49zd3wegn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pio Berasategi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>23675</id>
    <revision>
      <id>9006131</id>
      <parentid>8822747</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:12:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1695" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Pio Berasategi Berasategi''' ([[Zegama]], [[1935]]eko [[urtarrilaren 14]]a - ''[[Ibidem|ib.]]'', [[2020]]ko [[otsailaren 4]]a) euskal idazlea izan zen.

== Biografia ==
Zegamako Atxatxe baserrian jaio zen. Aita Egurtza baserrian jaioa zuen, baina gazte zelarik joan zen bertara bizitzera. Ama Zegamako Lokatxa baserrikoa zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|url=http://www.ahotsak.eus/zegama/hizlariak/pio-berasategi-berasategi/|izenburua=Pio Berasategi Berasategi |egilea=Ahotsak.eus}}&lt;/ref&gt;

Hamazazpi urte zituela [[Madril]]era joan zen bizi eta Arte Ederrak ikastera eta bertan bizi izan zen jubilatu arte. Ordutik, Euskal Herrira itzuli eta Zegaman bizi izan zen. Artelanen zaharberritzaile gisa aritu zen. [[Julio Beobide]] eskultorea ezagutu ostean, euskararekiko konpromisoa hartu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|url=http://www.idazleak.eus/euskara/idazleak/pio-berasategi-berasategi?h=B&amp;p=2|izenburua=Pio Berasategi Berasategi|egilea=Euskal Idazleen Elkartea}}&lt;/ref&gt;

== Lanak ==
=== Narrazioa ===
* ''[[Hiltamuzko lantuak]]'' ([[1982]], ''Hordago'')
* ''[[Hamabost istorio Aizkorpeko]]'' ([[1984]], ''Elkar'')
* ''[[Zaharrak berri]]'' ([[1985]], ''Elkar'')
* ''[[Samur eta gordin]]'' ([[1987]], ''Elkar'')
* ''[[Beste zenbait istorio]]'' ([[2020]]): https://www.matiazaleak.eus/es/crowdfunding-social/las-historias-de-pio 

=== Nobela ===
* ''[[Herbesteratua]]'' ([[1982]], ''Hordago'')

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* {{eu}} [http://zubitegia.armiarma.eus/egileak/00598.htm Pio Berasategi literaturaren zubitegian]
{{bizialdia|1935eko|2020ko|Berasategi, Pio}}


{{Euskal idazle zirriborroa}}

[[Kategoria:Pio Berasategi]]</text>
      <sha1>4e2w8g28hkuky26lkxfjjb0xq96nwo1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Planeta nano</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24818</id>
    <revision>
      <id>9005936</id>
      <parentid>9003637</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:41:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kilkerra</username>
        <id>1659</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57219" xml:space="preserve">{{HezkuntzaPrograma|Kultura zientifikoa}}
[[Fitxategi:NAEk onarturiko planeta nanoak, 2019an.png|thumb|292x292px|[[Nazioarteko Astronomia Elkartea]]k ofizialki planeta nano gisa onartzen dituen argizagiak erakusten ditu irudi honek. ]]
'''Planeta nano''' bat [[planeta|masa planetarioko objektu]] txiki bat da, [[Eguzkia]]ren orbita zuzenean dagoena, zortzi planeta klasikoetako edozein baino txikixeagoa, baina bere eskubidez mundu bat izaten jarraitzen duena. Planeta nanoaren prototipoa [[Pluton (planeta nanoa)|Pluton]] da. Planeta nanoek [[geologia planetario|geologo planetarioentzat]] duten interesa honetan datza: [[diferentziazio planetario]]a agian jasan dutenez eta geologikoki aktiboak direnez, geologia planetarioa erakuts dezakete, [[Zeres (planeta nanoa)|Zereserako]] ''[[Dawn]]'' misioak eta Plutonerako ''[[New Horizons]]'' misioak 2015ean erakutsi dutenez.

[[Eguzki Sistema]]ko gorputz ezagunen arteko planeta nanoen kopuruaren zenbaketak 5 (IAUren zenbaketa ofiziala&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=International Astronomical Union {{!}} IAU|url=https://www.iau.org/public/themes/pluto/|aldizkaria=www.iau.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;) eta 120tik gora (Runyon ''et al''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=K. D.|abizena=Runyon|izenburua=Dwarf Planets are Planets, Too: Planetary Pedagogy after New Horizons|orrialdeak=7016|abizena2=Metzger|abizena3=Stern|abizena4=Bell|izena2=P. T.|izena3=S. A.|izena4=J.|data=2019-07-01|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2019LPICo2133.7016R|zenbakia=2133|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;) dira. [[(90377) Sedna|Sedna]] izan ezik, hautagai horietako hamar handienak espazio-ontziek bisitatu dituzte (Pluton eta Zeres), edo gutxienez ilargi ezagun bat dute (Pluton, [[Eris (planeta nanoa)|Eris]], [[Haumea (planeta nanoa)|Haumea]], [[Makemake (planeta nanoa)|Makemake]], [[Gonggong]], [[(50000) Quaoar|Quaoar]], [[(90482) Orko|Orko]] eta [[120347 Salacia|Salazia]]), eta horrek aukera ematen du haien masak zehazteko eta, beraz, dentsitateen estimazio bat egiteko. Era berean, masa eta dentsitatea eredu geofisikoetara egoki daitezke, mundu horien izaera zehazten saiatzeko.

Planeta nano hitza [[Alan Stern]] zientzialari planetarioak sortu zuen Eguzki Sistemako masa planetarioko objektuen kategorizazio hirukoitz baten zati gisa: [[planeta]] klasikoak, planeta nanoak eta [[planeta satelite]]ak. Planeta nanoak planeten barneko kategoria bat bezala sortu ziren. Hala ere, 2006an, [[Nazioarteko Astronomia Batasuna]]k (IAU) planetaz azpiko objektuen kategoria gisa hartu zuen kontzeptua, Eguzkiaren inguruan orbitatzen duten gorputzen (planetak, planeta nanoak eta [[Eguzki Sistemako gorputz txiki]]ak) hiru norabidetan egindako birkategorizaziotik abiatuta. Horrela, Sternek eta beste geologo planetario batzuek planeta nanoak eta planeta sateliteak planetak direla uste dute&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Philip T.|abizena=Metzger|izenburua=Moons are planets: Scientific usefulness versus cultural teleology in the taxonomy of planetary science|orrialdeak=114768|hizkuntza=en|abizena2=Grundy|abizena3=Sykes|abizena4=Stern|abizena5=Bell|abizena6=Detelich|abizena7=Runyon|abizena8=Summers|izena2=W. M.|izena3=Mark V.|izena4=Alan|izena5=James F.|izena6=Charlene E.|izena7=Kirby|izena8=Michael|data=2022-03-01|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0019103521004206|aldizkaria=Icarus|zenbakia=374|issn=0019-1035|doi=10.1016/j.icarus.2021.114768|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=ZT Hiztegi Berria|url=https://zthiztegia.elhuyar.eus/kontzeptua/135891|aldizkaria=zthiztegia.elhuyar.eus|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;, baina 2006tik IAUk eta astronomo gehienek planeten zerrendatik kanpo utzi dituzte.

== Kontzeptuaren historia ==
[[Fitxategi:Pluto-Charon-v2-10-1-15.jpg|thumb|Pluton eta bere ilargia, Karonte.]]
[[Fitxategi:Vesta_in_natural_color_(cropped).jpg|thumb|[[4 Vesta]], planeta nanotzat hartu zen asteroide bat&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=In Depth {{!}} 4 Vesta|url=https://solarsystem.nasa.gov/asteroids-comets-and-meteors/asteroids/4-vesta/in-depth|aldizkaria=NASA Solar System Exploration|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.]]
[[1801]]etik aurrera, astronomoek [[Zeres (planeta nanoa)|Zeres]] eta beste gorputz batzuk aurkitu zituzten [[Marte|Marteren]] eta [[Jupiter|Jupiterren]] artean, hamarkadetan planetatzat hartu zirenak. Ordutik eta 1851 ingurura arte, planeten kopurua 23ra iritsi zenean, astronomoak [[asteroide]] hitza erabiltzen hasi ziren gorputz txikienentzat, eta ''planeta txiki'' gisa bereizten hasi ziren, ''planeta handi''ekin kontrajarrita&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Mauro|abizena=Murzi|izenburua=Changes in a scientific concept: what is a planet?|hizkuntza=en|data=2007-07|url=http://philsci-archive.pitt.edu/3418/|aldizkaria=philsci-archive.pitt.edu|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

1930ean [[Pluton (planeta nanoa)|Pluton]] aurkitu zutenean, astronomo gehienek uste zuten Eguzki Sistemak bederatzi planeta handi zituela, eta milaka gorputz txikiago (asteroideak eta [[Kometa|kometak]]). Ia 50 urtez pentsatu zen Pluton [[Merkurio (planeta)|Merkurio]] baino handiagoa zela&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The Discovery of Pluto - Pluto Revealed|data=2011-07-22|url=https://web.archive.org/web/20110722004610/http://www.discoveryofpluto.com/pluto06.html|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Curious About Astronomy: Is Pluto a planet?|data=2007-10-12|url=https://web.archive.org/web/20071012225232/http://curious.astro.cornell.edu/question.php?number=624|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;, baina 1978an Plutonen ilargia ([[Karonte (satelitea)|Karonte]]) aurkitu zenean, Plutonen masa zehaztasunez neurtu ahal izan zen, eta hasierako zenbatespenak baino askoz txikiagoa zela zehaztu&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Marc W.|abizena=Buie|izenburua=Orbits and Photometry of Pluto's Satellites: Charon, S/2005 P1, and S/2005 P2|orrialdeak=290–298|hizkuntza=en|abizena2=Grundy|abizena3=Young|abizena4=Young|abizena5=Stern|izena2=William M.|izena3=Eliot F.|izena4=Leslie A.|izena5=S. Alan|data=2006-06-05|url=https://doi.org/10.1086/504422|aldizkaria=The Astronomical Journal|alea=1|zenbakia=132|issn=0004-6256|doi=10.1086/504422|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Bere masa Merkuriorenaren hogeiren bat inguru zen, Pluton planetarik txikiena bihurtzen zuena. [[Asteroide gerrikoa]]ren objekturik handiena, Zeres, baino hamar aldiz masiboagoa zen arren, Lurraren [[Ilargia|Ilargiaren]] masaren bostena baino ez zuen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Solar System Update|hizkuntza=en|url=https://link.springer.com/book/10.1007/3-540-37683-6|doi=10.1007/3-540-37683-6|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Gainera, ezohiko ezaugarri batzuk zituenez, hala nola [[eszentrikotasun]] orbital handia eta [[Makurdura orbital|orbita-makurdura]] handia, argi geratu zen beste edozein planetarekiko desberdina zen gorputz mota bat zela&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=David A. (David Andrew)|abizena=Weintraub|izenburua=Is Pluto a planet? : a historical journey through the solar system|argitaletxea=Princeton, N.J. : Princeton University Press|data=2007|url=http://archive.org/details/isplutoplanethis00wein|isbn=978-0-691-12348-6|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

[[1990eko hamarkada]]n, astronomoak Plutonen eskualde berean hasi ziren objektuak aurkitzen (gaur egun [[Kuiperren gerrikoa]] izenaz ezagutzen dena), eta batzuk urrunago ere bai&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=A Short History of Pluto, the un-Planet|data=2008-01-25|url=https://web.archive.org/web/20080125225956/http://www.plutopetition.com/unplanet.php|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Horietako askok Plutonen ezaugarri orbital giltzarrietako batzuk partekatzen zituzten, eta Pluton objektu mota berri baten, [[plutino]]en, kide nagusi gisa ikusten hasi zen. Argi geratu zen gorputzik handienak ere planetatzat sailkatu behar zirela, edo Pluton birsailkatu egin behar zela, Zeresekin beste asteroide batzuk aurkitu ondoren egin zen bezala&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Sedna (2003 VB12)|data=2011-07-19|url=https://web.archive.org/web/20110719160217/http://web.gps.caltech.edu/~mbrown/sedna/index.html#planets|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Horren ondorioz, astronomo batzuek Pluton planeta gisa aipatzeari utzi zioten. Hainbat termino erabiltzen hasi ziren, hala nola, azpiplaneta eta planetoide, orain planeta nano deritzegun gorputzentzat. Astronomoek ere Pluton bezalako objektu handi gehiago aurkituko zirela uste zuten, eta planeten kopurua azkar hazten hasiko zen Pluton planeta moduan sailkatzen bazen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Mike|abizena=Brown|izenburua=Opinion {{!}} War of the Worlds|hizkuntza=en-US|data=2006-08-16|url=https://www.nytimes.com/2006/08/16/opinion/16brown.html|aldizkaria=The New York Times|issn=0362-4331|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

2005eko urtarrilean [[Eris (planeta nanoa)|Eris]] aurkitu zen (orduan 2003 UB&lt;sub&gt;313&lt;/sub&gt; izenaz ezagutzen zena)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=New Planet|url=http://web.gps.caltech.edu/~mbrown/planetlila/|aldizkaria=web.gps.caltech.edu|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;; Pluton baino pixka bat handiagoa zela uste zen, eta testu batzuetan [[hamargarren planeta]] moduan identifikatzen hasi ziren&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Astronomers Measure Mass of Largest Dwarf Planet|hizkuntza=en|url=http://hubblesite.org/contents/news-releases/2007/news-2007-24|aldizkaria=HubbleSite.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Ondorioz, eztabaida bizia izan zen IAUren Batzar Nagusian, 2006ko abuztuan&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=What makes a planet?|url=http://web.gps.caltech.edu/~mbrown/whatsaplanet/|aldizkaria=web.gps.caltech.edu|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. IAUren hasierako proiektuak planeten zerrendan sartu zituen Karonte, Eris eta Zeres. Astronomo askok proposamen horren aurka egin ondoren, [[Julio Ángel Fernández]] eta [[Gonzalo Tancredi]] astronomo uruguaitarrek alternatiba bat landu zuten: bitarteko kategoria bat proposatu zuten biribil izateko bezain handiak ziren objektuentzat, baina euren orbita planetesimalez garbitu ez zuten objektuentzat. Karonte zerrendatik kentzeaz gain, proposamen berriak Pluton, Zeres eta Eris ere ezabatzen zituen, orbitak ez zituztelako garbitu&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Robert Roy Britt|abizena=published|izenburua=Details Emerge on Plan to Demote Pluto|hizkuntza=en|data=2006-08-19|url=https://www.space.com/2770-details-emerge-plan-demote-pluto.html|aldizkaria=Space.com|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

Beste izar batzuen inguruan orbitatzen duten planeten sailkapenarekiko kezka planteatu zen arren&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=International Astronomical Union {{!}} IAU|url=https://www.iau.org/news/pressreleases/detail/iau0601/|aldizkaria=www.iau.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;, arazoa ez zen konpondu; horren ordez, planeta nano baten tamainako objektuak ikusten hasten direnean bakarrik erabaki zen hori.

IAUren planeta nanoa definitu eta berehala, zientzialari batzuek adierazi zuten ez zeudela ados IAUren ebazpenarekin&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Pluto vote 'hijacked' in revolt|hizkuntza=en-GB|data=2006-08-25|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/5283956.stm|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Autoentzako eranskailuak eta kamisetak sortu ziren, Pluton planeta zela defendatuz&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Online merchants see green in Pluto news - USATODAY.com|url=https://usatoday30.usatoday.com/tech/science/space/2006-08-25-pluto-memorabilia_x.htm|aldizkaria=usatoday30.usatoday.com|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. [[Mike Brown]] (Erisen aurkitzailea), hala ere, ados dago planeta kopurua zortzira murriztearekin&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Eight planets|data=2011-09-02|url=https://web.archive.org/web/20110902022156/http://web.gps.caltech.edu/~mbrown/eightplanets/|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

NASAk 2006an iragarri zuen IAUk ezarritako jarraibide berriak erabiliko zituela&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=NASA - Hotly-Debated Solar System Object Gets a Name|hizkuntza=en|url=https://www.nasa.gov/vision/universe/solarsystem/erisf-20060914.html|aldizkaria=www.nasa.gov|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. [[Alan Stern]]ek, NASAk Plutonen duen misioaren zuzendariak, IAUren planetaren egungo definizioa errefusatzen du, bai planeta nanoen definizioari dagokionez planeta mota bat ez den beste zerbaiti dagokionez, bai objektuen ezaugarri orbitalen erabilerari dagokionez (intrintsekoen ordez) planeta nano gisa definitzeko&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|url=https://web.archive.org/web/20131207024954/http://pluto.jhuapl.edu/overview/piPerspectives/piPerspective_09_06_2006.php|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Hala, 2011n, Pluton planeta gisa aipatzen zuen oraindik, eta beste planeta nano batzuk onartzen zituen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Mike Wall|abizena=published|izenburua=Pluto's Planet Title Defender: Q &amp; A With Planetary Scientist Alan Stern|hizkuntza=en|data=2011-08-24|url=https://www.space.com/12710-pluto-defender-alan-stern-dwarf-planet-interview.html|aldizkaria=Space.com|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;, hala nola Zeres eta Eris, baita ilargi handienak ere&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Should Large Moons Be Called 'Satellite Planets'? : Discovery News|data=2012-05-05|url=https://web.archive.org/web/20120505221146/http://news.discovery.com/space/should-large-moons-be-called-satellite-planets.html|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;, planeta gehigarri gisa. IAU definitu baino zenbait urte lehenago, ezaugarri orbitalak erabili zituen &quot;überplanetak&quot; (zortzi dominanteak) eta &quot;unterplanetak&quot; (planeta nanoak) bereizteko, bi motak &quot;planetak&quot; zirela kontuan hartuta&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=S. Alan|abizena=Stern|izenburua=Regarding the Criteria for Planethood and Proposed Planetary Classification Schemes|orrialdeak=205–213|hizkuntza=en|abizena2=Levison|izena2=Harold F.|data=2002/ed|url=https://www.cambridge.org/core/journals/highlights-of-astronomy/article/regarding-the-criteria-for-planethood-and-proposed-planetary-classification-schemes/74EDC68601BE8BAA0C5D6EE89C869B4F|aldizkaria=Highlights of Astronomy|zenbakia=12|issn=1539-2996|doi=10.1017/S1539299600013289|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

== Irizpideak ==
{| class=&quot;wikitable sortable floatright&quot; style=&quot;text-align:center; width: 330px;&quot;
|+ Planeta izateko irizpideak&lt;ref name=&quot;soter&quot; /&gt;
|-
! Body
! style=&quot;font-weight: normal;&quot; | '''''M''/''M''&lt;sub&gt;Lurra&lt;/sub&gt;'''&amp;nbsp;&lt;sup&gt;(1)&lt;/sup&gt;
! style=&quot;font-weight: normal;&quot; | '''''Λ'''''&amp;nbsp;&lt;sup&gt;(2)&lt;/sup&gt;
! style=&quot;font-weight: normal;&quot; | '''''µ'''''&amp;nbsp;&lt;sup&gt;(3)&lt;/sup&gt;
! style=&quot;font-weight: normal;&quot; | '''''Π'''''&amp;nbsp;&lt;sup&gt;(4)&lt;/sup&gt;
|-
| align=left | [[Merkurio (planeta)|Merkurio]]
| 0.055
| {{val|1.95e3}}
| {{val|9.1e4}}
| {{val|1.3e2}}
|-
| align=left | [[Artizarra]]
| 0.815
| {{val|1.66e5}}
| {{val|1.35e6}}
| {{val|9.5e2}}
|-
| align=left | [[Lurra]]
| 1
| {{val|1.53e5}}
| {{val|1.7e6}}
| {{val|8.1e2}}
|-
| align=left | [[Marte]]
| 0.107
| {{val|9.42e2}}
| {{val|1.8e5}}
| {{val|5.4e1}}
|- style=&quot;background: #EEF;&quot;
| align=left | [[Zeres (planeta nanoa)|Zeres]]
| 0.00016
| {{val|8.32e−4}}
| {{val|0.33}}
| {{val|4.0e−2}}
|-
| align=left | [[Jupiter]]
| 317.7
| {{val|1.30e9}}
| {{val|6.25e5}}
| {{val|4.0e4}}
|-
| align=left | [[Saturno]]
| 95.2
| {{val|4.68e7}}
| {{val|1.9e5}}
| {{val|6.1e3}}
|-
| align=left | [[Urano]]
| 14.5
| {{val|3.85e5}}
| {{val|2.9e4}}
| {{val|4.2e2}}
|-
| align=left | [[Neptuno]]
| 17.1
| {{val|2.73e5}}
| {{val|2.4e4}}
| {{val|3.0e2}}
|- style=&quot;background: #EEF;&quot;
| align=left | [[Pluton (planeta nanoa)|Pluton]]
| 0.0022
| {{val|2.95e−3}}
| {{val|0.077}}
| {{val|2.8e−2}}
&lt;!--
|- style=&quot;background: #EEF;&quot;
| align=left | [[Haumea]]
| 0.00067
| {{val|2.68e–4}}
| {{val|0.02}}
| {{val|7.8e−3}}
|- style=&quot;background: #EEF;&quot;
| align=left | [[Makemake]]
| 0.00067
| {{val|2.22e–4}}
| {{val|0.02}}&lt;ref&gt;Calculated using the estimate for the mass of the Kuiper belt found in [http://adsabs.harvard.edu/abs/2007MNRAS.tmp...24I Iorio, 2007] of 0.033 Earth masses&lt;/ref&gt;
| {{val|7.3e−3}}
--&gt;
|- style=&quot;background: #EEF;&quot;
| align=left | [[Eris (planeta nanoa)|Eris]]
| 0.0028
| {{val|2.13e−3}}
| {{val|0.10}}
| {{val|2.0e−2}}
|- style=&quot;background: #EEF;&quot;
| align=left | [[90377 Sedna|Sedna]]
| 0.0002
| {{val|3.64e−7}}
| {{val|0.07|p=&lt;}}&lt;ref&gt;Sednaren masa duten 15 objektu bere eremuan daudela estimatuz egindako kalkulua. Estimazio hau hemen aurki daiteke. {{Erreferentzia|izena=Megan E.|abizena=Schwamb|izenburua=A SEARCH FOR DISTANT SOLAR SYSTEM BODIES IN THE REGION OF SEDNA|orrialdeak=L45–L48|abizena2=Brown|abizena3=Rabinowitz|izena2=Michael E.|izena3=David L.|data=2009-03-20|url=https://iopscience.iop.org/article/10.1088/0004-637X/694/1/L45|aldizkaria=The Astrophysical Journal|alea=1|zenbakia=694|issn=0004-637X|doi=10.1088/0004-637X/694/1/L45|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.
| {{val|1.6e−4}}
|-
! colspan=5 style=&quot;font-size: 0.8em; font-weight: normal; text-align: center; padding: 4px;&quot; |&lt;!-- note --&gt;
Planeta izateko irizpideak, zuriz planetak eta morez ezagutzen diren planeta nanorik handienak populazio orbital bakoitzea (asteroideen gerrikoa, Kuiper gerrikoa, disko sakabanatua eta sednoideak ). Beste objektu ezagun guztiak populazio hauetan txikiagok dira eta, beraz, ez dira erakusten. 
|-
! colspan=5 |&lt;!-- legend --&gt;
 {| style=&quot;font-size: 0.9em; font-weight: normal; text-align: left; padding: 4px&quot;
 |-
 | valign=top | &lt;sup&gt;(1)&lt;/sup&gt; || Masa [[Lur masa]]tan ematen da (5.97 × 10&lt;sup&gt;24&lt;/sup&gt; kg).
 |-
 | valign=top | &lt;sup&gt;(2)&lt;/sup&gt;|| ''Λ'' ingurunea garbitzeko duen gaitasuna da (1 baino gehiago planetantzat), Sternek eta Levisonek kalkulatua. {{math|Λ {{=}} ''k'' ''M''&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; ''a''&lt;sup&gt;−3/2&lt;/sup&gt;}}, non ''k'' = 0.0043 [[Yottagram|Yg]] eta [[unitate astronomiko|UA]]tan ematen den, eta {{math|''a''}} ardatzerdi handia den.&lt;ref name=&quot;Stern 2002&quot; /&gt;
 |-
 | valign=top | &lt;sup&gt;(3)&lt;/sup&gt; || ''µ'' siglarekin ''Soterren planetaren irizpidea'' ezagutzen da (100 baino handiagoa da planetentzat). ''µ'' = ''M''/''m'', non ''M'' gorputzaren masa den, eta ''m'' orbita partekatzen duten beste objektu guztiak masa bateratua den.
 |-
 | valign=top | &lt;sup&gt;(4)&lt;/sup&gt; || ''Π'' Margoten irizpidearen araberako ingurunea garbitzeko gaitasuna da. {{math|Π {{=}} ''k'' ''M'' ''a''&lt;sup&gt;−9/8&lt;/sup&gt;}}, non ''k'' = 807 Lurraren masarako eta UArako den.&lt;ref name=&quot;Margot 2015&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Jean-Luc|abizena=Margot|izenburua=A QUANTITATIVE CRITERION FOR DEFINING PLANETS|orrialdeak=185|data=2015-12-01|url=https://iopscience.iop.org/article/10.1088/0004-6256/150/6/185|aldizkaria=The Astronomical Journal|alea=6|zenbakia=150|issn=1538-3881|doi=10.1088/0004-6256/150/6/185|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;
 |}
|}
''Planeta nano''aren kategoria ideia dinamiko eta geofisikoen arteko gatazka batetik sortu zen, planeta baten kontzepzio erabilgarria izango litzatekeenari buruz. Eguzki Sistemaren dinamikaren ikuspegitik, bereizketa nagusia bere auzotasuna grabitatez menderatzen duten gorputzen (Merkuriotik Neptunora) eta hori egiten ez dutenen (asteroideak eta [[Kuiper gerriko]]ko objektuak) artekoa da. Hala ere, zeruko gorputz batek geologia dinamikoa (planetarioa) izan dezake, bere [[Mantu|mantua]] bere pisuaren azpian plastiko bihurtzeko behar duen masarekin gutxi gorabehera, eta horren ondorioz gorputzak forma biribila hartzen du. Honek bere orbitatik hurbil dagoen espazioaren aldea grabitatez menperatzen duena baino masa askoz txikiagoa eskatzen duenez, mundu itxura eta geologia planetarioa izateko bezain masiboak diren objektuen populazioa dago, baina ez bere auzotasuna garbitzeko bezain masiboak. Adibidez, Zeres asteroideen gerrikoan eta Pluton Kuiperren gerrikoan&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=What Is A Planet?|hizkuntza=en|url=https://www.planetary.org/worlds/what-is-a-planet|aldizkaria=The Planetary Society|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

Dinamizistek nahiago izaten dute grabitate-domeinua erabiltzea planeta izateko atalase gisa; izan ere, haien ikuspegitik, gorputz txikienak hobeto taldekatzen dira bizilagunekin, adibidez, Zeres asteroide handi soil gisa eta Pluton Kuiper gerrikoko objektu handi gisa&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Eight planets|url=http://web.gps.caltech.edu/~mbrown/eightplanets/|aldizkaria=web.gps.caltech.edu|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Dave Jewitt: Kuiper Belt: PLUTO|url=http://www2.ess.ucla.edu/~jewitt/kb/pluto_classification.html|aldizkaria=www2.ess.ucla.edu|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Hala ere, geozientifikoek biribiltasuna nahiago izaten dute atalase gisa; izan ere, beren ikuspuntutik, Zeres bezalako gorputz baten barne-[[geologia]]k Marte bezalako planeta klasiko baten antzekoagoa egiten du, barne-geologiarik ez duen asteroide txiki baten antzekoagoa baino. Ondorioz, planeta nanoen kategoria sortu behar izan zen tarteko klase hori deskribatzeko.

=== Orbitan nagusitasuna ===
[[Alan Stern]]ek eta [[Harold F. Levison]]ek parametro bat sartu zuten Λ ([[lambda]]), objektu batek bere orbitan duen beste batekin topatzerakoan orbita aldatzeko duen probabilitatea adierazten duena&lt;ref name=&quot;Stern 2002&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=S. Alan|abizena=Stern|izenburua=Regarding the Criteria for Planethood and Proposed Planetary Classification Schemes|orrialdeak=205–213|hizkuntza=en|abizena2=Levison|izena2=Harold F.|data=2002/ed|url=https://www.cambridge.org/core/journals/highlights-of-astronomy/article/regarding-the-criteria-for-planethood-and-proposed-planetary-classification-schemes/74EDC68601BE8BAA0C5D6EE89C869B4F|aldizkaria=Highlights of Astronomy|zenbakia=12|issn=1539-2996|doi=10.1017/S1539299600013289|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Parametro honek Stern ereduan duen balioa masaren karratuarekiko proportzionala da, eta alderantziz proportzionala aldiarekiko. Balio hori gorputz batek bere orbitaren auzotasuna garbitzeko duen gaitasuna balioesteko erabil daiteke, Λ &gt; 1 delarik guztiak kentzeko irizpidea. Bost magnitude-ordenako aldea aurkitu da Λ parametroan planeta lurtar txikienetan eta asteroide handienetan eta Kuiper gerrikoko objektuetan&lt;ref name=&quot;soter&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Steven|abizena=Soter|izenburua=What Is a Planet?|orrialdeak=2513–2519|data=2006-12-01|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2006AJ....132.2513S|aldizkaria=The Astronomical Journal|zenbakia=132|issn=0004-6256|doi=10.1086/508861|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

Parametro horretatik abiatuta, [[Steven Soter]]rek eta beste astronomo batzuek planeten eta planeta nanoen arteko bereizketa bat defendatu zuten, azken horiek &quot;beren orbiten inguruan auzotasuna garbitzeko&quot; duten ezintasunean oinarrituta: planetak gai dira gorputz txikiagoak desagerrarazteko beren orbitetatik, talka, harrapaketa edo grabitate asaldura bidez (edo [[erresonantzia orbital]]ak ezartzea, kolisioak eragozteko), planeta nanoek hori egiteko ezintasuna duten bitartean. Soterrek planeta-diskriminatzailea deitu zuen parametro bat proposatu zuen, µ ([[mu]]) sinboloarekin izendatua, eremu orbitalaren benetako garbitasun-mailaren neurri esperimental bat adierazten duena (bertan, hautagai-gorputzaren masa bere orbita-eremua partekatzen duten gainerako objektuen guztizko masarekin zatituz kalkulatzen da)&lt;ref name=&quot;soter&quot; /&gt;.

[[Jean-Luc Margot]]ek Stern eta Levisonen kontzeptua findu zuen, antzeko parametroa Π (Pi) lortzeko&lt;ref name=&quot;Margot 2015&quot; /&gt;. Teorian oinarritzen da, eta ez ditu inolaz ere erabiltzen dituen datu enpirikoak Λ parametroak egiten duen bezala. Π &gt; 1 planetak planeta bat dela adierazten du, eta berriz ere magnitude-ordena bat baino gehiago dago planeten eta planeta nanoen artean.

Planetak eta planeta nanoak bereizten saiatzen diren beste eskema batzuk ere badaude, baina 2006ko definizioak kontzeptu hori erabiltzen du.

=== Oreka hidrostatikoa ===
{{sakontzeko|Oreka hidrostatiko}}
{{image frame
|content={{Graph:Chart
   | width=200
   | height=200
   | type=rect
   | x= Eris, Pluton, Haumea, Makemake, Gonggong, Karonte, Quaoar, Zeres, Orko, Salazia
   | y1=16.6, 13.03,   4.01,      3.1,     1.75,  1.586,    1.4, 0.938,  0.61,   0.492
   | showValues=offset:1,format:.2
   | xAxisAngle = 45
}}
|width=240
|caption=Planeta nanorik probableenen masa alderatua, Karonte ilargiarekin konparazio gisa. Masa unitatea 10&lt;sup&gt;21&lt;/sup&gt; kg.tan ematen dira. [[Eris (planeta nanoa)|Eris]] eta Pluton dira nagusiak. [[90377 Sedna|Sedna]] ez da hemen sartzen, ez delako bere masa neurtu, baina ziurrenik Zeresen antzekoa izango da. Ilargiak, alderatzeko, 73,5 x 10&lt;sup&gt;21&lt;/sup&gt; kg.ko masa du, Erisek baino lau aldiz gehiago.
|border=no
}}
Gorputzaren [[grabitazio]]ak eragindako barne-presio nahikoa izanez gero, gorputza [[Plastizitate|plastiko]] bihurtuko da, eta plastikotasun nahikoa izanez gero, goragune altuak hondoratu eta baoak beteko dira, grabitazio-erlaxazioa deritzon prozesuan. Kilometro gutxi batzuetatik beherako gorputzetan grabitaziokoak ez diren indarrak dira nagusi, forma irregularra dute eta hondakin piloak izan daitezke. Objektu handienek, non grabitazioa garrantzitsua den, baina ez dominatzailea, &quot;[[patata]]&quot; itxura dute; gorputza zenbat eta masiboagoa izan, orduan eta barne-presio handiagoa, orduan eta sendoagoa eta biribilagoa dute forma, harik eta presioa nahikoa den arte barne-konpresioko indarra gainditzeko eta [[oreka hidrostatiko]]a lortzen duen arte. Puntu honetan, gorputz bat ahalik eta biribilena da, bere errotazioa eta mareen efektuak kontuan hartuta, eta [[elipsoide]] forma du. Hau da planeta nano bat definitzen duen muga&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Charles H.|abizena=Lineweaver|izenburua=The Potato Radius: a Lower Minimum Size for Dwarf Planets|abizena2=Norman|izena2=Marc|data=2010-04-07|url=http://arxiv.org/abs/1004.1091|aldizkaria=arXiv:1004.1091 [astro-ph, physics:physics]|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

Objektu bat oreka hidrostatikoan dagoenean, bere azalera estaltzen duen likido-geruza global batek azalera likidoa osatuko luke, gorputzaren modu berean, eskala txikiko gainazal-ezaugarriez gain, hala nola [[krater]]rak eta pitzadurak. Gorputza biratzen ez bada, esfera bat izango da, baina zenbat eta azkarrago biratu, orduan eta oblato edo eskalenoa handiagoa izango da. Biratzen ari den mota horretako gorputz bat urtu arte berotuko balitz, haren forma orokorra ez litzateke aldatuko. Bere errotazio azkarraren ondorioz eskalenoa izan daitekeen gorputz baten muturreko adibidea [[Haumea (planeta nanoa)|Haumea]] da, bere ardatz nagusian poloetan baino bi aldiz luzeagoa dena. Gorputzak hurbileko kide masibo bat badu, marea-indarren ondorioz, pixkanaka moteldu egiten da haren errotazioa, pixkanaka blokeatu arte, kideari beti aurpegi bera izan diezaion. Muturreko adibide bat Pluton-Karonte sistema da, non gorputz bakoitza blokeatuta dagoen mareen ondorioz. Mareen blokeoa duten gorputzak ere eskalenoak dira, nahiz eta batzuetan apur bat besterik ez izan. Lurraren Ilargia mareek blokeatzen dute, erraldoi gaseosoen satelite biribil guztiek bezala.

Ez dago planeta nanoen tamaina- edo masa-muga espezifikorik, ez baitira ezaugarri definitzaileak. Ez dago goiko muga argirik: [[Eguzki Sistema]]ren mugetan Merkurio planeta baino handiagoa edo masiboagoa den objektu batek ez zezakeen behar adina denbora izan bere orbitaren auzotasuna garbitzeko; horrelako gorputz bat planeta nanoaren definizioan sartuko litzateke planetaren ordez. Beheko muga oreka hidrostatikoa lortzeko eta mantentzeko baldintzek zehazten dute, baina objektu batek oreka lortzen duen eta bertan mantentzen den tamaina edo masa bere konposizioaren eta historia termikoaren araberakoa da, ez soilik bere masaren araberakoa. 2006ko IAUren prentsa-ohar baten arabera, 0,5 × 10&lt;sup&gt;21&lt;/sup&gt; kg-tik gorako masa eta 400 km-tik gorako erradioa (800 km-ko diametroa) duten objektuak oreka hidrostatikoan egongo lirateke &quot;normalean&quot; (&quot;forma... autograbitateak zehaztuko luke normalean&quot;), baina &quot;muga-kasu guztiak behaketak zehaztuko lituzke.&quot; Hau, 2019tik aurrera, [[Neptunoz haraindiko objektu]]entzako gutxi gorabeherako muga dela uste denetik hurbil dago, gorputz solido erabat trinkoak baitira, [[Salazia (planeta nanoa)|Salaziarekin]] (r = 423 ± 11 km, m = (0,492 ± 0,007) × 10&lt;sup&gt;21&lt;/sup&gt; km) eta, ziur aski, [[2002 MS4]]rekin (r = 400 ± 12 km, m ezezaguna), eta muga-kasuak dira, [[(90482) Orko|Orkus]] izan daitekeena bezala&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=W. M.|abizena=Grundy|izenburua=The mutual orbit, mass, and density of transneptunian binary Gǃkúnǁ'hòmdímà (229762 2007 UK126)|orrialdeak=30–38|hizkuntza=en|abizena2=Noll|abizena3=Buie|abizena4=Benecchi|abizena5=Ragozzine|abizena6=Roe|izena2=K. S.|izena3=M. W.|izena4=S. D.|izena5=D.|izena6=H. G.|data=2019-12-01|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0019103518306286|aldizkaria=Icarus|zenbakia=334|issn=0019-1035|doi=10.1016/j.icarus.2018.12.037|sartze-data=2022-06-25|serie=The Trans-Neptunian Solar System}}&lt;/ref&gt;. Masa neurtua duen beste gorputz bat ere ez da espero den masa-mugara hurbiltzen, nahiz eta masa neurturik gabeko batzuk espero den tamaina-mugara hurbiltzen diren.

== Planeta nanoen populazioa ==
[[Fitxategi:TheTransneptunians Size Albedo Color.svg|thumb|Neptunoz haraindiko objektuen tamaina erlatiboa eta [[albedo]]a.]]
Ez dago planeta nano bat osatzen duenaren definizio argirik, eta objektu baten sailkapena astronomo bakoitzaren mende dago. Beraz, ez dakigu zenbat planeta nano dauden Eguzki Sisteman.

2006. urtean IAUk planeta nano kategoria onartzera eraman zuten eztabaidetan aintzat hartutako hiru objektuak (Zeres, Pluton eta Eris) planeta nano gisa onartzen dira oro har, baita planeta nanoak planeta gisa sailkatzen jarraitzen duten astronomoek ere. Horietako bat bakarrik (Pluton) behar bezain zehatz aztertu da, egungo forma oreka hidrostatikotik espero zitekeenarekin bat datorrela egiaztatzeko. Zeres orekatik gertu dago, baina [[grabitazio]]-anomalia batzuk azaldu gabe daude oraindik. Oro har, Eris planeta nanoa dela suposatzen da, Pluton baino masiboagoa delako.

Aurkikuntzaren arabera, hiru gorputz hauek dira:

[[Fitxategi:Ceres_-_RC3_-_Haulani_Crater_(22381131691).jpg|left|60x60px|frameless]] [[Zeres (planeta nanoa)|Zeres]] [[File:Ceres_symbol_(fixed_width).svg|20x20px]] – [[1801]]eko [[urtarrilaren 1]]ean aurkitua eta [[urtarrilaren 24]]n iragarria, [[Neptuno]] baino 45 urte lehenago. Asteroide gisa sailkatu aurretik, mende erdiz planetatzat hartu zen. IAUk planeta nanotzat du 2006ko abuztuaren 24tik. Konfirmazioa, hala ere, egiteke dauka.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Galarraga Aiestaran|abizena=Ana|izenburua=Zeres planeta nanotik gero eta gertuago|hizkuntza=eu|data=2015-03-03|url=https://zientzia.eus/artikuluak/zeres-planeta-nanotik-gero-eta-gertuago/|aldizkaria=Zientzia.eus|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=R. S.|abizena=Park|izenburua=Evidence of non-uniform crust of Ceres from Dawn's high-resolution gravity data|orrialdeak=748–755|abizena2=Konopliv|abizena3=Ermakov|abizena4=Castillo-Rogez|abizena5=Fu|abizena6=Hughson|abizena7=Prettyman|abizena8=Raymond|abizena9=Scully|izena2=A. S.|izena3=A. I.|izena4=J. C.|izena5=R. R.|izena6=K. H. G.|izena7=T. H.|izena8=C. A.|izena9=J. E. C.|data=2020-08-01|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2020NatAs...4..748P|aldizkaria=Nature Astronomy|zenbakia=4|issn=2397-3366|doi=10.1038/s41550-020-1019-1|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.{{clear}}
[[Fitxategi:Pluto-01_Stern_03_Pluto_Color_TXT.jpg|left|60x60px|frameless]] [[Pluton (planeta nanoa)|Pluton]] [[File:Pluto_monogram.svg|20x20px]] - [[1930]]eko [[otsailaren 18]]an aurkitua eta martxoaren 13an iragarria. 76 urtez planetatzat hartu zen. IAUk espreski definitu zuen planeta nano gisa 2006ko abuztuaren 24ak. Bost ilargi ezagutzen zaizkio.{{clear}}
[[Fitxategi:Eris_and_dysnomia2.jpg|left|60x60px|frameless]][[Eris (planeta nanoa)|Eris]] [[File:Eris_symbol_(fixed_width).svg|20x20px]] (2003 UB&lt;sub&gt;313&lt;/sub&gt;) – 2005eko urtarrilaren 5ean aurkitua eta uztailaren 29an iragarria. &quot;Hamargarren Planeta&quot; ezizena eman zitzaion komunikabideetan. IAUren deskribapenaren arabera planeta nanotzat hartzen da 2006ko abuztuaren 24tik aurrera, eta irailaren 13an espreski eman zitzaion izendapen hori. Ilargi bat duela ezagutzen da.{{clear}}

IAUk planeta nano probableen izendapena gainbegiratuko zuen komiteari buruzko gidalerro batzuk baino ez zituen ezarri: izenik gabeko edozein [[Neptunoz haraindiko objektu|objektu transneptuniar]] +1etik gorako [[magnitude absolutu]]arekin (eta, beraz, 838 km-ko gutxieneko diametroa eta 1eko gehieneko [[albedo]] geometrikoa), Planeta Txikien Zentroak eta IAUko planeta-lantaldeak osatutako batzorde bateratu batek izendatu behar zuen. Une horretan (eta oraindik 2021ean), atalase hori betetzen zuten gorputz bakarrak Haumea eta Makemake ziren. Oro har, suposatzen da gorputz horiek planeta nanoak direla, nahiz eta oraindik ez den frogatu oreka hidrostatikoan daudenik, eta nolabaiteko desadostasuna dago Haumearen kasuan&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=J. L.|abizena=Ortiz|izenburua=The size, shape, density and ring of the dwarf planet Haumea from a stellar occultation|orrialdeak=219–223|hizkuntza=en|abizena2=Santos-Sanz|abizena3=Sicardy|abizena4=Benedetti-Rossi|abizena5=Bérard|abizena6=Morales|abizena7=Duffard|abizena8=Braga-Ribas|abizena9=Hopp|izena2=P.|izena3=B.|izena4=G.|izena5=D.|izena6=N.|izena7=R.|izena8=F.|izena9=U.|data=2017-10|url=https://www.nature.com/articles/nature24051|aldizkaria=Nature|alea=7675|zenbakia=550|issn=1476-4687|doi=10.1038/nature24051|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Dunham2019&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=E. T.|abizena=Dunham|izenburua=Haumea’s Shape, Composition, and Internal Structure|orrialdeak=41|hizkuntza=en|abizena2=Desch|abizena3=Probst|izena2=S. J.|izena3=L.|data=2019-05-22|url=https://doi.org/10.3847/1538-4357/ab13b3|aldizkaria=The Astrophysical Journal|alea=1|zenbakia=877|issn=1538-4357|doi=10.3847/1538-4357/ab13b3|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;:

[[Fitxategi:Haumea_Hubble.png|left|60x60px|frameless]] [[Haumea (planeta nanoa)|Haumea]] [[File:Haumea symbol (fixed width).svg|20px]] (2003 EL&lt;sub&gt;61&lt;/sub&gt;) – Brownen taldeak 2004ko abenduaren 28an aurkitu zuen eta Ortizen taldeak iragarri zuen 2005eko uztailaren 27an. IAUren izendapen batzordeak 2008ako irailaren 17an eman zion izena. Bi ilargi ditu eta eraztun bat&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Galarraga Aiestaran|abizena=Ana|izenburua=Haumea planeta nanoak eraztun bat duela ikusi dute|hizkuntza=eu|data=2017-10-11|url=https://zientzia.eus/artikuluak/haumea-planeta-nanoak-eraztun-bat-duela-ikusi-dute/|aldizkaria=Zientzia.eus|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.{{clear}}
[[Fitxategi:Makemake_and_its_moon.jpg|left|60x60px|frameless]] [[Makemake (planeta nanoa)|Makemake]] [[File:Makemake symbol (fixed width).svg|20px]] (2005 FY&lt;sub&gt;9&lt;/sub&gt;) – 2005eko martxoaren 31an aurkitua eta uztailaren 29an iragarria. IAUk izena 2008ko uztailaren 11n jarri zion. Ilargi bat du, gutxienez. {{clear}}

Bost gorputz horiek – 2006an aintzat hartutako hirurak (Pluton, Zeres eta Eris) eta 2008an izendatutako biak (Haumea eta Makemake) – Eguzki Sistemako planeta nano gisa aurkezten dira eskuarki, baina faktore mugatzaileak ([[albedo]]a) ez du objektu bat planeta nano gisa definitzen. Komunitate astronomikoak Neptunoz haraindiko beste objektu batzuk ere planeta nanotzat ditu&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Noemí|abizena=Pinilla-Alonso|izenburua=Surface properties of large TNOs: Expanding the study to longer wavelengths with the James Webb Space Telescope|abizena2=Stansberry|abizena3=Holler|izena2=John|izena3=Bryan|data=2019-05-29|url=http://arxiv.org/abs/1905.12320|aldizkaria=arXiv:1905.12320 [astro-ph]|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Gutxienez beste lau gorputzek Brownen, Tancredi et al. eta Grundy et al. atariko irizpideak betetzen dituzte planeta nanoak identifikatzeko, eta normalean astronomoek horiei ere planeta nano esaten diete:

* [[(50000) Quaoar|Quaoar]] [[File:Quaoar symbol (fixed width).svg|20px]] (2002 LM&lt;sub&gt;60&lt;/sub&gt;) – 2002ko ekainaren 5ean aurkitua eta urriaren 7an iragarria. Ilargi bat du. 
* [[(90377) Sedna|Sedna]] [[File:Sedna symbol (fixed width).svg|20px]] (2003 VB&lt;sub&gt;12&lt;/sub&gt;) – 2003ko azaroaren 14an aurkitua eta 2004ko martxoaren 15ean iragarria. 
* [[(90482) Orko|Orko]] [[File:Orcus symbol (fixed width).svg|20px]] (2004 DW) – 2004ko otsailaren 17an aurkitua eta bi egun beranduago iragarria. Ilargi bat du. 
* [[Gonggong]] [[File:Gonggong symbol (fixed width).svg|20px]] (2007 OR&lt;sub&gt;10&lt;/sub&gt;}}) – 2007ko uztailaren 17an aurkitua eta 2009ko urtarrilean iragarria. JPLk eta NASAk 2016an planeta nanotzat hartu zuten&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=https://www.jpl.nasa.gov|izenburua=2007 OR10: Largest Unnamed World in the Solar System|hizkuntza=en-US|url=https://www.jpl.nasa.gov/news/2007-or10-largest-unnamed-world-in-the-solar-system|aldizkaria=NASA Jet Propulsion Laboratory (JPL)|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Ilargi bat du. 

JPL/NASAk [[225088 Gonggong|Gonggong]] planeta nanotzat hartu zuten 2016an, eta 2018an [[Simon Porter]]rek &quot;neptunoz haraindiko zortzi planeta nanoak&quot; aipatu zituen, Pluton, Eris, Haumea, Makemake, Gonggong, Quaoar, Sedna eta Orko&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=https://twitter.com/ascendingnode/status/978592143626375169|hizkuntza=eu|url=https://twitter.com/ascendingnode/status/978592143626375169|aldizkaria=Twitter|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.

=== Beste objektu batzuk ===
[[Fitxategi:Salacia_Hubble.png|thumb|Salaziaren argazkia, bere ilargia Aktearekin, Hubble teleskopioak egina.]]
Beste gorputz batzuk proposatu dira: [[120347 Salazia|Salazia]] eta [[(307261) 2002 MS4|2002 MS4]] (Brown), [[(20000) Varuna|Varuna]] eta [[(28978) Ixion|Ixion]] (Tancredi et al.) eta [[(532037) 2013 FY27|2013 FY27]] (Sheppard et al.)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Scott S.|abizena=Sheppard|izenburua=The Albedos, Sizes, Colors, and Satellites of Dwarf Planets Compared with Newly Measured Dwarf Planet 2013 FY27|orrialdeak=270|abizena2=Fernandez|abizena3=Moullet|izena2=Yanga R.|izena3=Arielle|data=2018-12-01|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2018AJ....156..270S|aldizkaria=The Astronomical Journal|zenbakia=156|issn=0004-6256|doi=10.3847/1538-3881/aae92a|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Gorputz handienetako gehienek ilargiak dituzte, eta, horri esker, haien masak eta, beraz, dentsitateak zehaztu daitezke, planeta nanoak izan daitezkeen jakiteko kalkuluen berri ematen dutenak. Ilargirik duten ez dakigun TNO handienak Sedna, [[(307261) 2002 MS4|2002 MS&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;]], [[(55565) 2002 AW197|2002 AW&lt;sub&gt;197&lt;/sub&gt;]] eta Ixion dira. Zehazki, Salaziak masa eta diametro ezagunak ditu, eta muturreko kasutzat jotzen dute 2006ko IAUaren galdera-erantzunen arabera.

* [[120347 Salazia|Salazia]] [[Fitxategi:Salacia_symbol_(fixed_width).svg|20x20px]] (2004 SB&lt;sub&gt;60&lt;/sub&gt;) – 2004ko irailaren 22an aurkitua. Ilargi bat.

Makemake eta Haumea izendatu zituztenean, uste zen nukleo izoztuak zituzten objektu transneptunianoek (TNO) 400 km inguruko diametroa beharko zutela, edo Lurraren tamainaren %&amp;nbsp;3 ([[Mimas (satelitea)|Mimas]] ilargien tamaina, biribila den txikiena, eta [[Proteo (satelitea)|Protorena]], esferikoa ez den handiena) grabitate-orekan egoteko&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Eight planets|url=http://web.gps.caltech.edu/~mbrown/dwarfplanets/|aldizkaria=web.gps.caltech.edu|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Ikertzaileek pentsatu zuten gorpu hauen kopurua 200 inguru zela [[Kuiper gerrikoa]]n, eta milaka zeudekeela haratago&lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqZ-1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Astronomer Mike Brown|url=http://web.gps.caltech.edu/~mbrown/dps.html|aldizkaria=web.gps.caltech.edu|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Hori izan zen, hain zuzen, Pluton lehenengo birsailkatzeko arrazoietako bat (&quot;planeten&quot; zerrenda arrazoizko zenbaki batean mantentzea). Hala ere, geroztik egindako ikerketek zalantzan jarri dute hain gorputz txikiek Kuiper gerrikoaren ohiko baldintzetan eta haratago oreka lor edo manten zezaketenaren ideia.

Astronomo batzuek zenbait objektu ezagutu dituzte, hala nola planeta nanoak edo planeta nano probableak. 2008an, Tancrediren taldeak aholkatu zion IAUri ofizialki onar zitzala Orko, Sedna eta Quaoar planeta nano gisa (Gonggong oraindik ez zen ezagutzen), baina IAUak ez zion gaiari heldu orduan, eta ordutik ez du halakorik egin. Gainera, Tancredik uste zuen bost TNO Varuna, Ixion, [[(208996) 2003 AZ84|2003 AZ&lt;sub&gt;84&lt;/sub&gt;]], [[(90568) 2004 GV9|2004 GV&lt;sub&gt;9&lt;/sub&gt;]] eta [[(55565) 2002 AW197|2002 AW&lt;sub&gt;197&lt;/sub&gt;]] planeta nanoak zirela&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Gonzalo|abizena=Tancredi|izenburua=Which are the dwarfs in the Solar System?|orrialdeak=851–862|hizkuntza=en|abizena2=Favre|izena2=Sofía|data=2008-06-01|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0019103508000304|aldizkaria=Icarus|alea=2|zenbakia=195|issn=0019-1035|doi=10.1016/j.icarus.2007.12.020|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. 2011tik, Brownek ehunka objektu hautagaien zerrenda bat mantendu du, &quot;Ia seguruak&quot; izatetik &quot;balizko&quot; planeta nanoak izatera, kalkulatutako tamainan bakarrik oinarrituta&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Mike|abizena=Brown|izenburua=Free the dwarf planets!|url=https://mikebrownsplanets.com/2011/08/free-dwarf-planets.html|aldizkaria=mikebrownsplanets.com|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. 2019ko irailaren 13an, Brownen taldeak Neptunoz haraindiko hamar objektu identifikatu zituen, 900 km-tik gorako diametroak zituztenak (IAUrenak gehi Gonggong, Quaoar, Sedna, Orcus, 2002 MS&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt; eta Salazia) planeta nanoak izateko &quot;ia seguru&quot; gisa, eta beste 16, 600 km-tik gorako diametroak zituztenak, &quot;oso litekeena&quot; gisa&lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqZ-1&quot;/&gt;. Zehazki, Gonggongek Karonte Plutonen ilargi borobilak baino diametro handiagoa izan dezake (1230 ± 50 km; Karontek 1212 km ditu).

Hala ere, 2019an Grundyk eta bere taldeak proposatu zuten dentsitate txikiko objektu ilunak, 900-1000 km diametroa baino txikiagoa zutenak, Salazia edo [[174567 Varda|Varda]] bezala, ez daudela guztiz kolapsatuta gorputz planetario bat osatzeko, eta oraindik ere porotsuak direla euren formazioan. Kasu horretan, ez lirateke planeta-nano izango. Proposamenaren arabera, Orko eta Quaoar, distiratsuagoak eta dentsoagoak izanda, guztiz solidoak izango lirateke&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=W. M.|abizena=Grundy|izenburua=The mutual orbit, mass, and density of transneptunian binary Gǃkúnǁ'hòmdímà (229762 2007 UK126)|orrialdeak=30–38|hizkuntza=en|abizena2=Noll|abizena3=Buie|abizena4=Benecchi|abizena5=Ragozzine|abizena6=Roe|izena2=K. S.|izena3=M. W.|izena4=S. D.|izena5=D.|izena6=H. G.|data=2019-12-01|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0019103518306286|aldizkaria=Icarus|zenbakia=334|issn=0019-1035|doi=10.1016/j.icarus.2018.12.037|sartze-data=2022-07-04|serie=The Trans-Neptunian Solar System}}&lt;/ref&gt;. 

{{esaera2|Orko eta Karonte, seguruenik, urtu eta bereizi egin ziren, H&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;O [[izotz]]ez egindako gainazalak adierazten dituzten dentsitate eta espektro handiagoak kontuan hartuta. Baina [[229762 Gǃkúnǁʼhòmdímà]], [[(55637) 2002 UX25]], Varda eta Salaziako albedorik eta dentsitaterik baxuenek iradokitzen dute ez zirela inoiz bereizi, edo, hala egin bazuten, barrualde sakonetan bakarrik izan zela, eta ez gainazala inplikatuko zuten fusio eta iraulketa oso batean. Barrualdea berotzen eta kolapsatzen denean ere, baliteke gainazalak nahiko hotz eta konprimitu gabe egotea. Lurrunkorren askapenak beroa barnealdetik kanpora garraiatzen lagun lezake, barneko kolapsoaren irismena mugatuz. Gainazal hotz eta pristino samarra duen objektu batek eta partzialki kolapsatutako barnealde batek azaleko geologia oso bereizgarria erakutsi beharko lukete, bultzada-[[faila]] ugarirekin, barrualdea konprimatu eta uzkurtu ahala azalera osoa murrizten dela adierazten dutenak.}}

=== Planeta nano probableenen ezaugarriak ===
Hurrengo tauletako trans-neptuniarrak, Salazia izan ezik, Brownek, Tancredik et al. eta Grundyk et al. planeta nano probabletzat hartzen dituzte, edo hortik hurbil. Salazia planeta nano gisa onartu ez den TNO handiena da, eta irizpide askoren arabera mugako gorputza da. Karonte, 2006an IAUk planeta nano gisa proposatu zuen Plutonen ilargia, konparazio gisa sartu da. +1etik gorako magnitude absolutuak dituzten objektuak, eta, beraz, IAUko planeta txikien izendapenaren batzorde bateratuaren atalasea betetzen dutenak, nabarmendu egiten dira, Zeres bezala, IAUk kontzeptua lehen aldiz eztabaidatu zutenetik planeta nanoa dela onartu duela.

Jarraian Neptunoz haraindiko objetuak edo trans-neptuniarrak (TNO, ingelesezko siglatan):

{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
!Izena
!Eguzki-sistemaren eskualdea
!Erradio orbitala ([[Unitate Astronomiko|UA]])
!Periodo orbitala (urteak)
!Abiadura orbitala (km/s)
!Makurdura ekliptikarekiko
!Eszentrikotasun orbitala
!Ingurua garbitzea
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Zeres
|Asteroide gerrikoa
|2.768
|4.604
|17.90
|10.59°
|0.079
|0.3
|-
! style=&quot;text-align: left&quot; |Orko
|Kuiperren gerrikoa ([[Plutino]])
|39.40
|247.3
|4.75
|20.58°
|0.220
|0.003
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Pluton
|Kuiperren gerrikoa (Plutino)
|39.48
|247.9
|4.74
|17.16°
|0.249
|0.08
|- align=&quot;center&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Salazia
|Kuiperren gerrikoa
|42.18
|274.0
|4.57
|23.92°
|0.106
|0.003
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Haumea
|Kuiperren gerrikoa (12:7 erresonantzia)
|43.22
|284.1
|4.53
|28.19°
|0.191
|0.02
|-
! style=&quot;text-align: left&quot; |Quaoar
|Kuiperren gerrikoa ([[Cubewano]])
|43.69
|288.8
|4.51
|7.99°
|0.040
|0.007
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! Makemake
|Kuiperren gerrikoa ([[Cubewano]])
|45.56
|307.5
|4.41
|28.98°
|0.158
|0.02
|-
! style=&quot;text-align: left&quot; |Gonggong
|Disko sakabanatua (10:3 erresonantzia)
|67.38
|553.1
|3.63
|30.74°
|0.503
|0.01&lt;!--per Eris--&gt;
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Eris
|Disko sakabanatua
|67.78
|558.0
|3.62
|44.04°
|0.441
|0.1
|-
! style=&quot;text-align: left&quot; |Sedna
|Objektu askea
|506.8
| data-sort-value=&quot;11400&quot; |≈&amp;nbsp;11,400
| data-sort-value=&quot;1.3&quot; |≈&amp;nbsp;1.3
|11.93°
|0.855
| data-sort-value=&quot;0.06&quot; |&lt; 0.07
|}

{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
! width=&quot;54&quot; |Izena
!Diametroa [[Ilargia]]rekiko
!Diametroa (km)
!Ilargi-masa
!Masa ({{e|21}} kg)
!Dentsitatea (g/cm&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;)
!Errotazio periodoa (orduak)
!Satelite naturalak
!Albedoa
!Magnitude absolutua
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Zeres
|%&amp;nbsp;27
|{{val|939.4|0.2}}
|%&amp;nbsp;1.3
|{{val|0.94}}
|{{val|2.16}}
|{{val|9.1}}
|0
|{{val|0.09}}
|3.3
|-
! style=&quot;text-align: left&quot; |Orko
|%&amp;nbsp;26
|{{val|910|50|40}}
|%&amp;nbsp;0.9
|{{val|0.64|0.02}}
|{{val|1.57|0.15}}
|{{val|13|4}}
|[[Vanth_(ilargia)|1]]
|{{val|0.23|0.02|0.01}}
|2.2
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Pluton
|%&amp;nbsp;68
|{{val|2377|3}}
|%&amp;nbsp;17.7
|{{val|13.03|0.03}}
|{{val|1.85}}
| data-sort-value=&quot;{{val|153.3}}&quot; |6d 9.3h
|[[Plutonen ilargiak|5]]
| data-sort-value=&quot;{{val|0.575}}&quot; |{{val|0.49|to|0.66}}
|−0.76
|-
! data-sort-value=&quot;Charon&quot; style=&quot;text-align: left&quot; |(Karonte)
|%&amp;nbsp;35
|{{val|1212|1}}
|%&amp;nbsp;2.2
|{{val|1.59|0.02}}
|{{val|1.70|0.02}}
| data-sort-value=&quot;{{val|153.3}}&quot; |6d 9.3h
|–
| data-sort-value=&quot;{{val|0.35}}&quot; |{{val|0.2|to|0.5}}
|1
|- align=&quot;center&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Salazia
|%&amp;nbsp;24
|{{val|846|21}}
|%&amp;nbsp;0.7
|{{val|.49|0.01}}
|{{val|1.50|0.12}}
|6.1
|[[Aktae (ilargia)|1]]
|0.04
|4.5
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Haumea
| data-sort-value=&quot;45%&quot; |≈&amp;nbsp;%&amp;nbsp;45
| data-sort-value=&quot;{{val|1560}}&quot; |≈&amp;nbsp;1560&lt;ref name=&quot;Dunham2019&quot; /&gt;
|%&amp;nbsp;5.5
|{{val|4.01|0.04}}
| data-sort-value=&quot;{{val|2.02}}&quot; |≈&amp;nbsp;2.02&lt;ref name=&quot;Dunham2019&quot; /&gt;
|{{val|3.9}}
|[[Haumearen ilargiak|2]]
| data-sort-value=&quot;{{val|0.66}}&quot; |≈&amp;nbsp;0.66
|0.2
|-
! style=&quot;text-align: left&quot; |Quaoar
|%&amp;nbsp;32
|{{val|1110|5}}
|%&amp;nbsp;1.9
|{{val|1.4|0.2}}
|{{val|2.0|0.5}}
|{{val|8.8}}
|[[Weywot_(ilargia)|1]]
|{{val|0.11|0.01}}
|2.4
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Makemake
|%&amp;nbsp;41
|{{val|1430|38|22}}
| data-sort-value=&quot;4.2%&quot; |≈&amp;nbsp;%&amp;nbsp;4.2
| data-sort-value=&quot;{{val|3.1}}&quot; |≈&amp;nbsp;3.1
| data-sort-value=&quot;{{val|1.7}}&quot; |≈&amp;nbsp;1.7
|{{val|22.8}}
|[[S/2015_(136472)_1|1]]
|{{val|0.81|0.03|0.05}}
|−0.3
|-
! style=&quot;text-align: left&quot; |Gonggong
|%&amp;nbsp;35
|{{val|1230|50}}
|%&amp;nbsp;2.4
|{{val|1.75|0.07}}
|{{val|1.74|0.16}}
|{{val|22.4|0.2}}?
|[[Xiangliu_(ilargia)|1]]
|{{val|0.14|0.01}}
|1.8
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Eris
|%&amp;nbsp;67
|{{val|2326|12}}
|%&amp;nbsp;22.4
|{{val|16.47|0.09}}
|{{val|2.43|0.05}}
| data-sort-value=&quot;{{val|349.4}}&quot; |14d 13.4h?
|[[Dysnomia_(ilargia)|1]]
|{{val|0.96|0.04}}
|−1.1
|-
! style=&quot;text-align: left&quot; |Sedna
|%&amp;nbsp;29
|{{val|995|80}}
| data-sort-value=&quot;1%&quot; |≈&amp;nbsp;%&amp;nbsp;1?
| data-sort-value=&quot;{{val|1}}&quot; |≈&amp;nbsp;1?
| ?
|{{val|10|3}}
|0?
|{{val|0.32|0.06}}
|1.5
|}

== Esplorazioa ==
[[Fitxategi:PIA19562-Ceres-DwarfPlanet-Dawn-RC3-image19-20150506.jpg|thumb|Zeres planeta nanoa, ''Dawn'' zundaren argazkian.]]
2015eko [[martxoaren 6]]an, ''[[Dawn]]'' espazio-ontzia Zeresen inguruan orbitan sartu zen, eta planeta nano bat bisitatu zuen lehen espazio-ontzia izan zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=https://www.jpl.nasa.gov|izenburua=NASA Spacecraft Becomes First to Orbit a Dwarf Planet|hizkuntza=en-US|url=https://www.jpl.nasa.gov/news/nasa-spacecraft-becomes-first-to-orbit-a-dwarf-planet|aldizkaria=NASA Jet Propulsion Laboratory (JPL)|sartze-data=2022-06-26}}&lt;/ref&gt;. 2015eko [[uztailaren 14]]an, ''[[New Horizons]]'' espazio-zundak Pluton eta bere bost ilargien artean hegan egin zuen.

Zeresek [[geologi]]a aktibo baten ebidentziak erakusten ditu, hala nola [[gatz]]-biltegiak eta [[kriosumendi]]ak; Plutonek, berriz, ur-izotzezko mendien gainean jitoan dauden [[nitrogeno]]-izotzezko [[glaziar]]rrak ditu, baita [[atmosfera]] esanguratsu bat ere. Bistakoa da Zeresek gatzuna duela, bere azaletik iragazten dena, eta Plutonek benetako lurpeko ozeanoa izan dezakeenaren zantzuak daudela.

''Dawn''ek [[4 Vesta|Vesta]] asteroidea orbitatu zuen lehenago. Saturnoren [[Febe (satelitea)|Febe]] ilargiari ''[[Cassini-Huygens|Cassini]]''k atera zion argazkia, eta aurretik ''[[Voyager 2]]''k, [[Neptuno|Neptunoren]] [[Triton (satelitea)|Triton]] ilargia ere aurkitu zuena. Hiru gorputzek noizbait planeta nanoak izan direla erakusten dute, eta haien miaketak planeta nanoen eboluzioa argitzen lagunduko du.

New Horizonsek Quaoarren irudi urrun batzuk hartu zituen 2016an, 2.100 milioi kilometroko distantziatik&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Tricia|abizena=Talbert|izenburua=New Horizons Spies a Kuiper Belt Companion|data=2016-08-31|url=http://www.nasa.gov/image-feature/new-horizons-spies-a-kuiper-belt-companion|aldizkaria=NASA|sartze-data=2022-06-26}}&lt;/ref&gt;.

== Antzeko objektuak ==
Badira fisikoki planeta nanoen antzekoak diren gorputz batzuk. Horien artean daude antzinako planeta nanoak, oraindik forma orekatua edo geologia aktibo baten ebidentziak izan ditzaketenak; masa planetarioko ilargiak, definizio fisikoa betetzen dutenak, baina ez orbitala planeta nanoak izateko; eta Karonte Pluton-Karonte sisteman, planeta nano bitarra izan daitekeena. Kategoriak gainjar daitezke: Triton, adibidez, planeta nano zahar bat da, masa planetarioko ilargi bat bezala.

=== Planeta nano ohiak ===
[[Fitxategi:Triton_moon_mosaic_Voyager_2_(large).jpg|thumb|Triton, ''Voyager 2'' zundaren argazkian.]]
[[4 Vesta|Vesta]], [[asteroide gerriko]]ko hurrengo gorputzik masiboena, behin oreka hidrostatikoan egon zen eta gutxi gorabehera esferikoa da, batez ere [[Rheasilvia]] eta [[Veneneia]] kraterrek solidotu ondoren sortu zituzten inpaktu masiboen ondorioz desbideratua&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Peter C|abizena=Thomas|izenburua=Vesta: Spin Pole, Size, and Shape from HST Images|orrialdeak=88–94|hizkuntza=en|abizena2=Binzel|abizena3=Gaffey|abizena4=Zellner|abizena5=Storrs|abizena6=Wells|izena2=Richard P|izena3=Michael J|izena4=Benjamin H|izena5=Alex D|izena6=Eddie|data=1997-07-01|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0019103597957365|aldizkaria=Icarus|alea=1|zenbakia=128|issn=0019-1035|doi=10.1006/icar.1997.5736|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Gaur egun oreka hidrostatikoan egotearekin bat ez datozen dimentsioak ditu&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=C. T.|abizena=Russell|izenburua=Dawn at Vesta: Testing the Protoplanetary Paradigm|orrialdeak=684–686|hizkuntza=en|abizena2=Raymond|abizena3=Coradini|abizena4=McSween|abizena5=Zuber|abizena6=Nathues|abizena7=De Sanctis|abizena8=Jaumann|abizena9=Konopliv|izena2=C. A.|izena3=A.|izena4=H. Y.|izena5=M. T.|izena6=A.|izena7=M. C.|izena8=R.|izena9=A. S.|data=2012-05-11|url=https://www.science.org/doi/10.1126/science.1219381|aldizkaria=Science|alea=6082|zenbakia=336|issn=0036-8075|doi=10.1126/science.1219381|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. [[Triton (satelitea)|Triton]] Eris edo Pluton baino masiboagoa da, oreka hidrostatikoko forma bat du eta harrapatutako planeta nano bat dela uste da (sistema bitar bateko kidea, ziurrenik), baina jada ez du eguzkiaren inguruan orbitatzen zuzenean&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Craig B.|abizena=Agnor|izenburua=Neptune's capture of its moon Triton in a binary–planet gravitational encounter|orrialdeak=192–194|hizkuntza=en|abizena2=Hamilton|izena2=Douglas P.|data=2006-05|url=https://www.nature.com/articles/nature04792|aldizkaria=Nature|alea=7090|zenbakia=441|issn=1476-4687|doi=10.1038/nature04792|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. [[Febe (satelitea)|Febe]] [[Zentauro (astronomia)|zentauro]] bat da, Vesta bezala, jada oreka hidrostatikoan ez dagoena, baina uste da bere historiaren hasieran egon zela, [[beroketa erradiogeniko]]aren ondorioz.

2019ko probek iradokitzen dute [[Tea (planeta)|Tea]], inpaktu erraldoiaren hipotesian Lurrarekin talka egin zuen antzinako planeta, kanpoko eguzki sisteman sor zitekeela, barneko eguzki sisteman sortu beharrean, eta lurreko ura Tean sortu zela, eta horrek esan nahi du Tea Kuiper Gerrikoko planeta nano zahar bat izan zitekeela&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Gerrit|abizena=Budde|izenburua=Molybdenum isotopic evidence for the late accretion of outer Solar System material to Earth|orrialdeak=736–741|hizkuntza=en|abizena2=Burkhardt|abizena3=Kleine|izena2=Christoph|izena3=Thorsten|data=2019-08|url=https://www.nature.com/articles/s41550-019-0779-y|aldizkaria=Nature Astronomy|alea=8|zenbakia=3|issn=2397-3366|doi=10.1038/s41550-019-0779-y|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.

=== Planeta-masako ilargiak ===
Gutxienez hemeretzi ilargik oreka hidrostatiko forma dute, historiako uneren batean beren grabitate propioaren pean erlaxatu direlako, nahiz eta batzuk izoztu egin diren ordutik eta jada ez dauden orekan. Zazpi Eris edo Pluton baino masiboagoak dira. Ilargi horiek ez dira fisikoki planeta nanoen desberdinak, baina ez datoz bat IAUren definizioarekin, ez baitute zuzenean orbitatzen Eguzkiaren inguruan. (Izan ere, [[Triton (satelitea)|Triton]], Neptunoren ilargia, harrapatutako planeta nano bat da, eta Zeres Jupiter eta Saturnoren ilargien Eguzki Sistemaren eskualde berean sortu zen). [[Alan Stern]]ek planeta masa duten ilargiei &quot;planeta satelite&quot; deitzen die, planeten hiru kategorietako bat, planeta nanoekin eta planeta klasikoekin batera. [[Planemo]] (&quot;planeta-masaren objektua&quot;) terminoak ere hiru populazioak hartzen ditu&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Gibor|abizena=Basri|izenburua=PLANETESIMALS TO BROWN DWARFS: What is a Planet?|orrialdeak=193–216|hizkuntza=en|abizena2=Brown|izena2=Michael E.|data=2006-05-01|url=https://www.annualreviews.org/doi/10.1146/annurev.earth.34.031405.125058|aldizkaria=Annual Review of Earth and Planetary Sciences|alea=1|zenbakia=34|issn=0084-6597|doi=10.1146/annurev.earth.34.031405.125058|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.

==== Karonte ====
[[Fitxategi:Pluto_system_2006_es.jpg|thumb|150px|Plutonen sistema.]]
Pluton-[[Karonte]] sistema planeta nano bikoiztzat hartu behar den eztabaidatu da. IAUren planeta definitzeko ebazpen-proiektu batean, Pluton eta Karonte planetatzat hartu ziren [[sistema bitar]] batean. Gaur egun, IAUk dio Karonte ez dela planeta nanotzat hartzen, Plutonen satelitetzat baizik, nahiz eta Karonte bere eskubide propioz planeta nanotzat jo daitekeen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=International Astronomical Union {{!}} IAU|url=https://www.iau.org/public/themes/pluto/|aldizkaria=www.iau.org|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Hala ere, ez dago argi Karonte oreka hidrostatikoan dagoenik. Gainera, [[barizentro]]aren kokapena gorputzen masa erlatiboen araberakoa izateaz gain, haien arteko distantziaren araberakoa ere bada; Eguzkia-Jupiter orbitaren barizentroa, adibidez, Eguzkitik kanpo dago, baina ez dira objektu bitartzat hartzen. Beraz, planeta bitarra (nanoa) osatzen duenaren definizio formala ezarri behar da Pluton eta Karonte formalki planeta nano bitar gisa definitu aurretik.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Asteroide]]
* [[Eguzki-sistemako gorputz txiki]]
* [[Asteroide gerrikoa]]
* [[Planeta]] eta [[satelite natural]]
* [[Eguzki-sistema]] eta [[Eguzki sistemaren sorrera eta garapena|haren sorrera]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}
{{Eguzki sistema aurkibidea}}

[[Kategoria:Planeta nanoak]]
[[Kategoria:Eguzki-sistemako gorputz txikiak]]
[[Kategoria:Astronomiako kontzeptuak]]</text>
      <sha1>83cxarnb4h8wbv369nbmiq3keltkegt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006074</id>
      <parentid>9005936</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:16:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xabier Armendaritz</username>
        <id>448</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57213" xml:space="preserve">{{HezkuntzaPrograma|Kultura zientifikoa}}
[[Fitxategi:NAEk onarturiko planeta nanoak, 2019an.png|thumb|292x292px|[[Nazioarteko Astronomia Elkartea]]k ofizialki planeta nano gisa onartzen dituen argizagiak erakusten ditu irudi honek. ]]
'''Planeta nano''' bat [[planeta|masa planetarioko objektu]] txiki bat da, [[Eguzkia]]ren orbita zuzenean dagoena, zortzi planeta klasikoetako edozein baino txikixeagoa, baina bere eskubidez mundu bat izaten jarraitzen duena. Planeta nanoaren prototipoa [[Pluton (planeta nanoa)|Pluton]] da. Planeta nanoek [[geologia planetario|geologo planetarioentzat]] duten interesa honetan datza: [[diferentziazio planetario]]a agian jasan dutenez eta geologikoki aktiboak direnez, geologia planetarioa erakuts dezakete, [[Zeres (planeta nanoa)|Zereserako]] ''[[Dawn]]'' misioak eta Plutonerako ''[[New Horizons]]'' misioak 2015ean erakutsi dutenez.

[[Eguzki Sistema]]ko gorputz ezagunen arteko planeta nanoen kopuruaren zenbaketak 5 (IAUren zenbaketa ofiziala&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=International Astronomical Union {{!}} IAU|url=https://www.iau.org/public/themes/pluto/|aldizkaria=www.iau.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;) eta 120tik gora (Runyon ''et al''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=K. D.|abizena=Runyon|izenburua=Dwarf Planets are Planets, Too: Planetary Pedagogy after New Horizons|orrialdeak=7016|abizena2=Metzger|abizena3=Stern|abizena4=Bell|izena2=P. T.|izena3=S. A.|izena4=J.|data=2019-07-01|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2019LPICo2133.7016R|zenbakia=2133|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;) dira. [[(90377) Sedna|Sedna]] izan ezik, hautagai horietako hamar handienak espazio-ontziek bisitatu dituzte (Pluton eta Zeres), edo gutxienez ilargi ezagun bat dute (Pluton, [[Eris (planeta nanoa)|Eris]], [[Haumea (planeta nanoa)|Haumea]], [[Makemake (planeta nanoa)|Makemake]], [[Gonggong]], [[(50000) Quaoar|Quaoar]], [[(90482) Orko|Orko]] eta [[120347 Salacia|Salazia]]), eta horrek aukera ematen du haien masak zehazteko eta, beraz, dentsitateen estimazio bat egiteko. Era berean, masa eta dentsitatea eredu geofisikoetara egoki daitezke, mundu horien izaera zehazten saiatzeko.

Planeta nano hitza [[Alan Stern]] zientzialari planetarioak sortu zuen Eguzki Sistemako masa planetarioko objektuen kategorizazio hirukoitz baten zati gisa: [[planeta]] klasikoak, planeta nanoak eta [[planeta satelite]]ak. Planeta nanoak planeten barneko kategoria bat bezala sortu ziren. Hala ere, 2006an, [[Nazioarteko Astronomia Batasuna]]k (IAU) planetaz azpiko objektuen kategoria gisa hartu zuen kontzeptua, Eguzkiaren inguruan orbitatzen duten gorputzen (planetak, planeta nanoak eta [[Eguzki Sistemako gorputz txiki]]ak) hiru norabidetan egindako birkategorizaziotik abiatuta. Horrela, Sternek eta beste geologo planetario batzuek planeta nanoak eta planeta sateliteak planetak direla uste dute&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Philip T.|abizena=Metzger|izenburua=Moons are planets: Scientific usefulness versus cultural teleology in the taxonomy of planetary science|orrialdeak=114768|hizkuntza=en|abizena2=Grundy|abizena3=Sykes|abizena4=Stern|abizena5=Bell|abizena6=Detelich|abizena7=Runyon|abizena8=Summers|izena2=W. M.|izena3=Mark V.|izena4=Alan|izena5=James F.|izena6=Charlene E.|izena7=Kirby|izena8=Michael|data=2022-03-01|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0019103521004206|aldizkaria=Icarus|zenbakia=374|issn=0019-1035|doi=10.1016/j.icarus.2021.114768|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=ZT Hiztegi Berria|url=https://zthiztegia.elhuyar.eus/kontzeptua/135891|aldizkaria=zthiztegia.elhuyar.eus|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;, baina 2006tik IAUk eta astronomo gehienek planeten zerrendatik kanpo utzi dituzte.

== Kontzeptuaren historia ==
[[Fitxategi:Pluto-Charon-v2-10-1-15.jpg|thumb|Pluton eta bere ilargia, Karonte.]]
[[Fitxategi:Vesta_in_natural_color_(cropped).jpg|thumb|[[4 Vesta]], planeta nanotzat hartu zen asteroide bat&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=In Depth {{!}} 4 Vesta|url=https://solarsystem.nasa.gov/asteroids-comets-and-meteors/asteroids/4-vesta/in-depth|aldizkaria=NASA Solar System Exploration|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.]]
[[1801]]etik aurrera, astronomoek [[Zeres (planeta nanoa)|Zeres]] eta beste gorputz batzuk aurkitu zituzten [[Marte|Marteren]] eta [[Jupiter|Jupiterren]] artean, hamarkadetan planetatzat hartu zirenak. Ordutik eta 1851 ingurura arte, planeten kopurua 23ra iritsi zenean, astronomoak [[asteroide]] hitza erabiltzen hasi ziren gorputz txikienentzat, eta ''planeta txiki'' gisa bereizten hasi ziren, ''planeta handi''ekin kontrajarrita&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Mauro|abizena=Murzi|izenburua=Changes in a scientific concept: what is a planet?|hizkuntza=en|data=2007-07|url=http://philsci-archive.pitt.edu/3418/|aldizkaria=philsci-archive.pitt.edu|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

1930ean [[Pluton (planeta nanoa)|Pluton]] aurkitu zutenean, astronomo gehienek uste zuten Eguzki Sistemak bederatzi planeta handi zituela, eta milaka gorputz txikiago (asteroideak eta [[Kometa|kometak]]). Ia 50 urtez pentsatu zen Pluton [[Merkurio (planeta)|Merkurio]] baino handiagoa zela&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The Discovery of Pluto - Pluto Revealed|data=2011-07-22|url=https://web.archive.org/web/20110722004610/http://www.discoveryofpluto.com/pluto06.html|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Curious About Astronomy: Is Pluto a planet?|data=2007-10-12|url=https://web.archive.org/web/20071012225232/http://curious.astro.cornell.edu/question.php?number=624|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;, baina 1978an Plutonen ilargia ([[Karonte (satelitea)|Karonte]]) aurkitu zenean, Plutonen masa zehaztasunez neurtu ahal izan zen, eta hasierako zenbatespenak baino askoz txikiagoa zela zehaztu&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Marc W.|abizena=Buie|izenburua=Orbits and Photometry of Pluto's Satellites: Charon, S/2005 P1, and S/2005 P2|orrialdeak=290–298|hizkuntza=en|abizena2=Grundy|abizena3=Young|abizena4=Young|abizena5=Stern|izena2=William M.|izena3=Eliot F.|izena4=Leslie A.|izena5=S. Alan|data=2006-06-05|url=https://doi.org/10.1086/504422|aldizkaria=The Astronomical Journal|alea=1|zenbakia=132|issn=0004-6256|doi=10.1086/504422|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Bere masa Merkuriorenaren hogeiren bat inguru zen, Pluton planetarik txikiena bihurtzen zuena. [[Asteroide gerrikoa]]ren objekturik handiena, Zeres, baino hamar aldiz masiboagoa zen arren, Lurraren [[Ilargia|Ilargiaren]] masaren bostena baino ez zuen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Solar System Update|hizkuntza=en|url=https://link.springer.com/book/10.1007/3-540-37683-6|doi=10.1007/3-540-37683-6|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Gainera, ezohiko ezaugarri batzuk zituenez, hala nola [[eszentrikotasun]] orbital handia eta [[Makurdura orbital|orbita-makurdura]] handia, argi geratu zen beste edozein planetarekiko desberdina zen gorputz mota bat zela&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=David A. (David Andrew)|abizena=Weintraub|izenburua=Is Pluto a planet? : a historical journey through the solar system|argitaletxea=Princeton, N.J. : Princeton University Press|data=2007|url=http://archive.org/details/isplutoplanethis00wein|isbn=978-0-691-12348-6|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

[[1990eko hamarkada]]n, astronomoak Plutonen eskualde berean hasi ziren objektuak aurkitzen (gaur egun [[Kuiperren gerrikoa]] izenaz ezagutzen dena), eta batzuk urrunago ere bai&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=A Short History of Pluto, the un-Planet|data=2008-01-25|url=https://web.archive.org/web/20080125225956/http://www.plutopetition.com/unplanet.php|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Horietako askok Plutonen ezaugarri orbital giltzarrietako batzuk partekatzen zituzten, eta Pluton objektu mota berri baten, [[plutino]]en, kide nagusi gisa ikusten hasi zen. Argi geratu zen gorputzik handienak ere planetatzat sailkatu behar zirela, edo Pluton birsailkatu egin behar zela, Zeresekin beste asteroide batzuk aurkitu ondoren egin zen bezala&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Sedna (2003 VB12)|data=2011-07-19|url=https://web.archive.org/web/20110719160217/http://web.gps.caltech.edu/~mbrown/sedna/index.html#planets|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Horren ondorioz, astronomo batzuek Pluton planeta gisa aipatzeari utzi zioten. Hainbat termino erabiltzen hasi ziren, hala nola, azpiplaneta eta planetoide, orain planeta nano deritzegun gorputzentzat. Astronomoek ere Pluton bezalako objektu handi gehiago aurkituko zirela uste zuten, eta planeten kopurua azkar hazten hasiko zen Pluton planetatzat sailkatzen bazen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Mike|abizena=Brown|izenburua=Opinion {{!}} War of the Worlds|hizkuntza=en-US|data=2006-08-16|url=https://www.nytimes.com/2006/08/16/opinion/16brown.html|aldizkaria=The New York Times|issn=0362-4331|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

2005eko urtarrilean [[Eris (planeta nanoa)|Eris]] aurkitu zen (orduan 2003 UB&lt;sub&gt;313&lt;/sub&gt; izenaz ezagutzen zena)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=New Planet|url=http://web.gps.caltech.edu/~mbrown/planetlila/|aldizkaria=web.gps.caltech.edu|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;; Pluton baino pixka bat handiagoa zela uste zen, eta testu batzuetan [[hamargarren planeta]]tzat identifikatzen hasi ziren&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Astronomers Measure Mass of Largest Dwarf Planet|hizkuntza=en|url=http://hubblesite.org/contents/news-releases/2007/news-2007-24|aldizkaria=HubbleSite.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Ondorioz, eztabaida bizia izan zen IAUren Batzar Nagusian, 2006ko abuztuan&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=What makes a planet?|url=http://web.gps.caltech.edu/~mbrown/whatsaplanet/|aldizkaria=web.gps.caltech.edu|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. IAUren hasierako proiektuak planeten zerrendan sartu zituen Karonte, Eris eta Zeres. Astronomo askok proposamen horren aurka egin ondoren, [[Julio Ángel Fernández]] eta [[Gonzalo Tancredi]] astronomo uruguaitarrek alternatiba bat landu zuten: bitarteko kategoria bat proposatu zuten biribil izateko bezain handiak ziren objektuentzat, baina euren orbita planetesimalez garbitu ez zuten objektuentzat. Karonte zerrendatik kentzeaz gain, proposamen berriak Pluton, Zeres eta Eris ere ezabatzen zituen, orbitak ez zituztelako garbitu&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Robert Roy Britt|abizena=published|izenburua=Details Emerge on Plan to Demote Pluto|hizkuntza=en|data=2006-08-19|url=https://www.space.com/2770-details-emerge-plan-demote-pluto.html|aldizkaria=Space.com|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

Beste izar batzuen inguruan orbitatzen duten planeten sailkapenarekiko kezka planteatu zen arren&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=International Astronomical Union {{!}} IAU|url=https://www.iau.org/news/pressreleases/detail/iau0601/|aldizkaria=www.iau.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;, arazoa ez zen konpondu; horren ordez, planeta nano baten tamainako objektuak ikusten hasten direnean bakarrik erabaki zen hori.

IAUren planeta nanoa definitu eta berehala, zientzialari batzuek adierazi zuten ez zeudela ados IAUren ebazpenarekin&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Pluto vote 'hijacked' in revolt|hizkuntza=en-GB|data=2006-08-25|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/5283956.stm|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Autoentzako eranskailuak eta kamisetak sortu ziren, Pluton planeta zela defendatuz&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Online merchants see green in Pluto news - USATODAY.com|url=https://usatoday30.usatoday.com/tech/science/space/2006-08-25-pluto-memorabilia_x.htm|aldizkaria=usatoday30.usatoday.com|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. [[Mike Brown]] (Erisen aurkitzailea), hala ere, ados dago planeta kopurua zortzira murriztearekin&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Eight planets|data=2011-09-02|url=https://web.archive.org/web/20110902022156/http://web.gps.caltech.edu/~mbrown/eightplanets/|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

NASAk 2006an iragarri zuen IAUk ezarritako jarraibide berriak erabiliko zituela&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=NASA - Hotly-Debated Solar System Object Gets a Name|hizkuntza=en|url=https://www.nasa.gov/vision/universe/solarsystem/erisf-20060914.html|aldizkaria=www.nasa.gov|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. [[Alan Stern]]ek, NASAk Plutonen duen misioaren zuzendariak, IAUren planetaren egungo definizioa errefusatzen du, bai planeta nanoen definizioari dagokionez planeta mota bat ez den beste zerbaiti dagokionez, bai objektuen ezaugarri orbitalen erabilerari dagokionez (intrintsekoen ordez) planeta nano gisa definitzeko&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|url=https://web.archive.org/web/20131207024954/http://pluto.jhuapl.edu/overview/piPerspectives/piPerspective_09_06_2006.php|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Hala, 2011n, Pluton planeta gisa aipatzen zuen oraindik, eta beste planeta nano batzuk onartzen zituen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Mike Wall|abizena=published|izenburua=Pluto's Planet Title Defender: Q &amp; A With Planetary Scientist Alan Stern|hizkuntza=en|data=2011-08-24|url=https://www.space.com/12710-pluto-defender-alan-stern-dwarf-planet-interview.html|aldizkaria=Space.com|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;, hala nola Zeres eta Eris, baita ilargi handienak ere&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Should Large Moons Be Called 'Satellite Planets'? : Discovery News|data=2012-05-05|url=https://web.archive.org/web/20120505221146/http://news.discovery.com/space/should-large-moons-be-called-satellite-planets.html|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;, planeta gehigarri gisa. IAU definitu baino zenbait urte lehenago, ezaugarri orbitalak erabili zituen &quot;überplanetak&quot; (zortzi dominanteak) eta &quot;unterplanetak&quot; (planeta nanoak) bereizteko, bi motak &quot;planetak&quot; zirela kontuan hartuta&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=S. Alan|abizena=Stern|izenburua=Regarding the Criteria for Planethood and Proposed Planetary Classification Schemes|orrialdeak=205–213|hizkuntza=en|abizena2=Levison|izena2=Harold F.|data=2002/ed|url=https://www.cambridge.org/core/journals/highlights-of-astronomy/article/regarding-the-criteria-for-planethood-and-proposed-planetary-classification-schemes/74EDC68601BE8BAA0C5D6EE89C869B4F|aldizkaria=Highlights of Astronomy|zenbakia=12|issn=1539-2996|doi=10.1017/S1539299600013289|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

== Irizpideak ==
{| class=&quot;wikitable sortable floatright&quot; style=&quot;text-align:center; width: 330px;&quot;
|+ Planeta izateko irizpideak&lt;ref name=&quot;soter&quot; /&gt;
|-
! Body
! style=&quot;font-weight: normal;&quot; | '''''M''/''M''&lt;sub&gt;Lurra&lt;/sub&gt;'''&amp;nbsp;&lt;sup&gt;(1)&lt;/sup&gt;
! style=&quot;font-weight: normal;&quot; | '''''Λ'''''&amp;nbsp;&lt;sup&gt;(2)&lt;/sup&gt;
! style=&quot;font-weight: normal;&quot; | '''''µ'''''&amp;nbsp;&lt;sup&gt;(3)&lt;/sup&gt;
! style=&quot;font-weight: normal;&quot; | '''''Π'''''&amp;nbsp;&lt;sup&gt;(4)&lt;/sup&gt;
|-
| align=left | [[Merkurio (planeta)|Merkurio]]
| 0.055
| {{val|1.95e3}}
| {{val|9.1e4}}
| {{val|1.3e2}}
|-
| align=left | [[Artizarra]]
| 0.815
| {{val|1.66e5}}
| {{val|1.35e6}}
| {{val|9.5e2}}
|-
| align=left | [[Lurra]]
| 1
| {{val|1.53e5}}
| {{val|1.7e6}}
| {{val|8.1e2}}
|-
| align=left | [[Marte]]
| 0.107
| {{val|9.42e2}}
| {{val|1.8e5}}
| {{val|5.4e1}}
|- style=&quot;background: #EEF;&quot;
| align=left | [[Zeres (planeta nanoa)|Zeres]]
| 0.00016
| {{val|8.32e−4}}
| {{val|0.33}}
| {{val|4.0e−2}}
|-
| align=left | [[Jupiter]]
| 317.7
| {{val|1.30e9}}
| {{val|6.25e5}}
| {{val|4.0e4}}
|-
| align=left | [[Saturno]]
| 95.2
| {{val|4.68e7}}
| {{val|1.9e5}}
| {{val|6.1e3}}
|-
| align=left | [[Urano]]
| 14.5
| {{val|3.85e5}}
| {{val|2.9e4}}
| {{val|4.2e2}}
|-
| align=left | [[Neptuno]]
| 17.1
| {{val|2.73e5}}
| {{val|2.4e4}}
| {{val|3.0e2}}
|- style=&quot;background: #EEF;&quot;
| align=left | [[Pluton (planeta nanoa)|Pluton]]
| 0.0022
| {{val|2.95e−3}}
| {{val|0.077}}
| {{val|2.8e−2}}
&lt;!--
|- style=&quot;background: #EEF;&quot;
| align=left | [[Haumea]]
| 0.00067
| {{val|2.68e–4}}
| {{val|0.02}}
| {{val|7.8e−3}}
|- style=&quot;background: #EEF;&quot;
| align=left | [[Makemake]]
| 0.00067
| {{val|2.22e–4}}
| {{val|0.02}}&lt;ref&gt;Calculated using the estimate for the mass of the Kuiper belt found in [http://adsabs.harvard.edu/abs/2007MNRAS.tmp...24I Iorio, 2007] of 0.033 Earth masses&lt;/ref&gt;
| {{val|7.3e−3}}
--&gt;
|- style=&quot;background: #EEF;&quot;
| align=left | [[Eris (planeta nanoa)|Eris]]
| 0.0028
| {{val|2.13e−3}}
| {{val|0.10}}
| {{val|2.0e−2}}
|- style=&quot;background: #EEF;&quot;
| align=left | [[90377 Sedna|Sedna]]
| 0.0002
| {{val|3.64e−7}}
| {{val|0.07|p=&lt;}}&lt;ref&gt;Sednaren masa duten 15 objektu bere eremuan daudela estimatuz egindako kalkulua. Estimazio hau hemen aurki daiteke. {{Erreferentzia|izena=Megan E.|abizena=Schwamb|izenburua=A SEARCH FOR DISTANT SOLAR SYSTEM BODIES IN THE REGION OF SEDNA|orrialdeak=L45–L48|abizena2=Brown|abizena3=Rabinowitz|izena2=Michael E.|izena3=David L.|data=2009-03-20|url=https://iopscience.iop.org/article/10.1088/0004-637X/694/1/L45|aldizkaria=The Astrophysical Journal|alea=1|zenbakia=694|issn=0004-637X|doi=10.1088/0004-637X/694/1/L45|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.
| {{val|1.6e−4}}
|-
! colspan=5 style=&quot;font-size: 0.8em; font-weight: normal; text-align: center; padding: 4px;&quot; |&lt;!-- note --&gt;
Planeta izateko irizpideak, zuriz planetak eta morez ezagutzen diren planeta nanorik handienak populazio orbital bakoitzea (asteroideen gerrikoa, Kuiper gerrikoa, disko sakabanatua eta sednoideak ). Beste objektu ezagun guztiak populazio hauetan txikiagok dira eta, beraz, ez dira erakusten. 
|-
! colspan=5 |&lt;!-- legend --&gt;
 {| style=&quot;font-size: 0.9em; font-weight: normal; text-align: left; padding: 4px&quot;
 |-
 | valign=top | &lt;sup&gt;(1)&lt;/sup&gt; || Masa [[Lur masa]]tan ematen da (5.97 × 10&lt;sup&gt;24&lt;/sup&gt; kg).
 |-
 | valign=top | &lt;sup&gt;(2)&lt;/sup&gt;|| ''Λ'' ingurunea garbitzeko duen gaitasuna da (1 baino gehiago planetantzat), Sternek eta Levisonek kalkulatua. {{math|Λ {{=}} ''k'' ''M''&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; ''a''&lt;sup&gt;−3/2&lt;/sup&gt;}}, non ''k'' = 0.0043 [[Yottagram|Yg]] eta [[unitate astronomiko|UA]]tan ematen den, eta {{math|''a''}} ardatzerdi handia den.&lt;ref name=&quot;Stern 2002&quot; /&gt;
 |-
 | valign=top | &lt;sup&gt;(3)&lt;/sup&gt; || ''µ'' siglarekin ''Soterren planetaren irizpidea'' ezagutzen da (100 baino handiagoa da planetentzat). ''µ'' = ''M''/''m'', non ''M'' gorputzaren masa den, eta ''m'' orbita partekatzen duten beste objektu guztiak masa bateratua den.
 |-
 | valign=top | &lt;sup&gt;(4)&lt;/sup&gt; || ''Π'' Margoten irizpidearen araberako ingurunea garbitzeko gaitasuna da. {{math|Π {{=}} ''k'' ''M'' ''a''&lt;sup&gt;−9/8&lt;/sup&gt;}}, non ''k'' = 807 Lurraren masarako eta UArako den.&lt;ref name=&quot;Margot 2015&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Jean-Luc|abizena=Margot|izenburua=A QUANTITATIVE CRITERION FOR DEFINING PLANETS|orrialdeak=185|data=2015-12-01|url=https://iopscience.iop.org/article/10.1088/0004-6256/150/6/185|aldizkaria=The Astronomical Journal|alea=6|zenbakia=150|issn=1538-3881|doi=10.1088/0004-6256/150/6/185|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;
 |}
|}
''Planeta nano''aren kategoria ideia dinamiko eta geofisikoen arteko gatazka batetik sortu zen, planeta baten kontzepzio erabilgarria izango litzatekeenari buruz. Eguzki Sistemaren dinamikaren ikuspegitik, bereizketa nagusia bere auzotasuna grabitatez menderatzen duten gorputzen (Merkuriotik Neptunora) eta hori egiten ez dutenen (asteroideak eta [[Kuiper gerriko]]ko objektuak) artekoa da. Hala ere, zeruko gorputz batek geologia dinamikoa (planetarioa) izan dezake, bere [[Mantu|mantua]] bere pisuaren azpian plastiko bihurtzeko behar duen masarekin gutxi gorabehera, eta horren ondorioz gorputzak forma biribila hartzen du. Honek bere orbitatik hurbil dagoen espazioaren aldea grabitatez menperatzen duena baino masa askoz txikiagoa eskatzen duenez, mundu itxura eta geologia planetarioa izateko bezain masiboak diren objektuen populazioa dago, baina ez bere auzotasuna garbitzeko bezain masiboak. Adibidez, Zeres asteroideen gerrikoan eta Pluton Kuiperren gerrikoan&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=What Is A Planet?|hizkuntza=en|url=https://www.planetary.org/worlds/what-is-a-planet|aldizkaria=The Planetary Society|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

Dinamizistek nahiago izaten dute grabitate-domeinua erabiltzea planeta izateko atalase gisa; izan ere, haien ikuspegitik, gorputz txikienak hobeto taldekatzen dira bizilagunekin, adibidez, Zeres asteroide handi soil gisa eta Pluton Kuiper gerrikoko objektu handi gisa&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Eight planets|url=http://web.gps.caltech.edu/~mbrown/eightplanets/|aldizkaria=web.gps.caltech.edu|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Dave Jewitt: Kuiper Belt: PLUTO|url=http://www2.ess.ucla.edu/~jewitt/kb/pluto_classification.html|aldizkaria=www2.ess.ucla.edu|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Hala ere, geozientifikoek biribiltasuna nahiago izaten dute atalase gisa; izan ere, beren ikuspuntutik, Zeres bezalako gorputz baten barne-[[geologia]]k Marte bezalako planeta klasiko baten antzekoagoa egiten du, barne-geologiarik ez duen asteroide txiki baten antzekoagoa baino. Ondorioz, planeta nanoen kategoria sortu behar izan zen tarteko klase hori deskribatzeko.

=== Orbitan nagusitasuna ===
[[Alan Stern]]ek eta [[Harold F. Levison]]ek parametro bat sartu zuten Λ ([[lambda]]), objektu batek bere orbitan duen beste batekin topatzerakoan orbita aldatzeko duen probabilitatea adierazten duena&lt;ref name=&quot;Stern 2002&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=S. Alan|abizena=Stern|izenburua=Regarding the Criteria for Planethood and Proposed Planetary Classification Schemes|orrialdeak=205–213|hizkuntza=en|abizena2=Levison|izena2=Harold F.|data=2002/ed|url=https://www.cambridge.org/core/journals/highlights-of-astronomy/article/regarding-the-criteria-for-planethood-and-proposed-planetary-classification-schemes/74EDC68601BE8BAA0C5D6EE89C869B4F|aldizkaria=Highlights of Astronomy|zenbakia=12|issn=1539-2996|doi=10.1017/S1539299600013289|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;. Parametro honek Stern ereduan duen balioa masaren karratuarekiko proportzionala da, eta alderantziz proportzionala aldiarekiko. Balio hori gorputz batek bere orbitaren auzotasuna garbitzeko duen gaitasuna balioesteko erabil daiteke, Λ &gt; 1 delarik guztiak kentzeko irizpidea. Bost magnitude-ordenako aldea aurkitu da Λ parametroan planeta lurtar txikienetan eta asteroide handienetan eta Kuiper gerrikoko objektuetan&lt;ref name=&quot;soter&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Steven|abizena=Soter|izenburua=What Is a Planet?|orrialdeak=2513–2519|data=2006-12-01|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2006AJ....132.2513S|aldizkaria=The Astronomical Journal|zenbakia=132|issn=0004-6256|doi=10.1086/508861|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

Parametro horretatik abiatuta, [[Steven Soter]]rek eta beste astronomo batzuek planeten eta planeta nanoen arteko bereizketa bat defendatu zuten, azken horiek &quot;beren orbiten inguruan auzotasuna garbitzeko&quot; duten ezintasunean oinarrituta: planetak gai dira gorputz txikiagoak desagerrarazteko beren orbitetatik, talka, harrapaketa edo grabitate asaldura bidez (edo [[erresonantzia orbital]]ak ezartzea, kolisioak eragozteko), planeta nanoek hori egiteko ezintasuna duten bitartean. Soterrek planeta-diskriminatzailea deitu zuen parametro bat proposatu zuen, µ ([[mu]]) sinboloarekin izendatua, eremu orbitalaren benetako garbitasun-mailaren neurri esperimental bat adierazten duena (bertan, hautagai-gorputzaren masa bere orbita-eremua partekatzen duten gainerako objektuen guztizko masarekin zatituz kalkulatzen da)&lt;ref name=&quot;soter&quot; /&gt;.

[[Jean-Luc Margot]]ek Stern eta Levisonen kontzeptua findu zuen, antzeko parametroa Π (Pi) lortzeko&lt;ref name=&quot;Margot 2015&quot; /&gt;. Teorian oinarritzen da, eta ez ditu inolaz ere erabiltzen dituen datu enpirikoak Λ parametroak egiten duen bezala. Π &gt; 1 planetak planeta bat dela adierazten du, eta berriz ere magnitude-ordena bat baino gehiago dago planeten eta planeta nanoen artean.

Planetak eta planeta nanoak bereizten saiatzen diren beste eskema batzuk ere badaude, baina 2006ko definizioak kontzeptu hori erabiltzen du.

=== Oreka hidrostatikoa ===
{{sakontzeko|Oreka hidrostatiko}}
{{image frame
|content={{Graph:Chart
   | width=200
   | height=200
   | type=rect
   | x= Eris, Pluton, Haumea, Makemake, Gonggong, Karonte, Quaoar, Zeres, Orko, Salazia
   | y1=16.6, 13.03,   4.01,      3.1,     1.75,  1.586,    1.4, 0.938,  0.61,   0.492
   | showValues=offset:1,format:.2
   | xAxisAngle = 45
}}
|width=240
|caption=Planeta nanorik probableenen masa alderatua, Karonte ilargiarekin konparazio gisa. Masa unitatea 10&lt;sup&gt;21&lt;/sup&gt; kg.tan ematen dira. [[Eris (planeta nanoa)|Eris]] eta Pluton dira nagusiak. [[90377 Sedna|Sedna]] ez da hemen sartzen, ez delako bere masa neurtu, baina ziurrenik Zeresen antzekoa izango da. Ilargiak, alderatzeko, 73,5 x 10&lt;sup&gt;21&lt;/sup&gt; kg.ko masa du, Erisek baino lau aldiz gehiago.
|border=no
}}
Gorputzaren [[grabitazio]]ak eragindako barne-presio nahikoa izanez gero, gorputza [[Plastizitate|plastiko]] bihurtuko da, eta plastikotasun nahikoa izanez gero, goragune altuak hondoratu eta baoak beteko dira, grabitazio-erlaxazioa deritzon prozesuan. Kilometro gutxi batzuetatik beherako gorputzetan grabitaziokoak ez diren indarrak dira nagusi, forma irregularra dute eta hondakin piloak izan daitezke. Objektu handienek, non grabitazioa garrantzitsua den, baina ez dominatzailea, &quot;[[patata]]&quot; itxura dute; gorputza zenbat eta masiboagoa izan, orduan eta barne-presio handiagoa, orduan eta sendoagoa eta biribilagoa dute forma, harik eta presioa nahikoa den arte barne-konpresioko indarra gainditzeko eta [[oreka hidrostatiko]]a lortzen duen arte. Puntu honetan, gorputz bat ahalik eta biribilena da, bere errotazioa eta mareen efektuak kontuan hartuta, eta [[elipsoide]] forma du. Hau da planeta nano bat definitzen duen muga&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Charles H.|abizena=Lineweaver|izenburua=The Potato Radius: a Lower Minimum Size for Dwarf Planets|abizena2=Norman|izena2=Marc|data=2010-04-07|url=http://arxiv.org/abs/1004.1091|aldizkaria=arXiv:1004.1091 [astro-ph, physics:physics]|sartze-data=2022-06-25}}&lt;/ref&gt;.

Objektu bat oreka hidrostatikoan dagoenean, bere azalera estaltzen duen likido-geruza global batek azalera likidoa osatuko luke, gorputzaren modu berean, eskala txikiko gainazal-ezaugarriez gain, hala nola [[krater]]rak eta pitzadurak. Gorputza biratzen ez bada, esfera bat izango da, baina zenbat eta azkarrago biratu, orduan eta oblato edo eskalenoa handiagoa izango da. Biratzen ari den mota horretako gorputz bat urtu arte berotuko balitz, haren forma orokorra ez litzateke aldatuko. Bere errotazio azkarraren ondorioz eskalenoa izan daitekeen gorputz baten muturreko adibidea [[Haumea (planeta nanoa)|Haumea]] da, bere ardatz nagusian poloetan baino bi aldiz luzeagoa dena. Gorputzak hurbileko kide masibo bat badu, marea-indarren ondorioz, pixkanaka moteldu egiten da haren errotazioa, pixkanaka blokeatu arte, kideari beti aurpegi bera izan diezaion. Muturreko adibide bat Pluton-Karonte sistema da, non gorputz bakoitza blokeatuta dagoen mareen ondorioz. Mareen blokeoa duten gorputzak ere eskalenoak dira, nahiz eta batzuetan apur bat besterik ez izan. Lurraren Ilargia mareek blokeatzen dute, erraldoi gaseosoen satelite biribil guztiek bezala.

Ez dago planeta nanoen tamaina- edo masa-muga espezifikorik, ez baitira ezaugarri definitzaileak. Ez dago goiko muga argirik: [[Eguzki Sistema]]ren mugetan Merkurio planeta baino handiagoa edo masiboagoa den objektu batek ez zezakeen behar adina denbora izan bere orbitaren auzotasuna garbitzeko; horrelako gorputz bat planeta nanoaren definizioan sartuko litzateke planetaren ordez. Beheko muga oreka hidrostatikoa lortzeko eta mantentzeko baldintzek zehazten dute, baina objektu batek oreka lortzen duen eta bertan mantentzen den tamaina edo masa bere konposizioaren eta historia termikoaren araberakoa da, ez soilik bere masaren araberakoa. 2006ko IAUren prentsa-ohar baten arabera, 0,5 × 10&lt;sup&gt;21&lt;/sup&gt; kg-tik gorako masa eta 400 km-tik gorako erradioa (800 km-ko diametroa) duten objektuak oreka hidrostatikoan egongo lirateke &quot;normalean&quot; (&quot;forma... autograbitateak zehaztuko luke normalean&quot;), baina &quot;muga-kasu guztiak behaketak zehaztuko lituzke.&quot; Hau, 2019tik aurrera, [[Neptunoz haraindiko objektu]]entzako gutxi gorabeherako muga dela uste denetik hurbil dago, gorputz solido erabat trinkoak baitira, [[Salazia (planeta nanoa)|Salaziarekin]] (r = 423 ± 11 km, m = (0,492 ± 0,007) × 10&lt;sup&gt;21&lt;/sup&gt; km) eta, ziur aski, [[2002 MS4]]rekin (r = 400 ± 12 km, m ezezaguna), eta muga-kasuak dira, [[(90482) Orko|Orkus]] izan daitekeena bezala&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=W. M.|abizena=Grundy|izenburua=The mutual orbit, mass, and density of transneptunian binary Gǃkúnǁ'hòmdímà (229762 2007 UK126)|orrialdeak=30–38|hizkuntza=en|abizena2=Noll|abizena3=Buie|abizena4=Benecchi|abizena5=Ragozzine|abizena6=Roe|izena2=K. S.|izena3=M. W.|izena4=S. D.|izena5=D.|izena6=H. G.|data=2019-12-01|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0019103518306286|aldizkaria=Icarus|zenbakia=334|issn=0019-1035|doi=10.1016/j.icarus.2018.12.037|sartze-data=2022-06-25|serie=The Trans-Neptunian Solar System}}&lt;/ref&gt;. Masa neurtua duen beste gorputz bat ere ez da espero den masa-mugara hurbiltzen, nahiz eta masa neurturik gabeko batzuk espero den tamaina-mugara hurbiltzen diren.

== Planeta nanoen populazioa ==
[[Fitxategi:TheTransneptunians Size Albedo Color.svg|thumb|Neptunoz haraindiko objektuen tamaina erlatiboa eta [[albedo]]a.]]
Ez dago planeta nano bat osatzen duenaren definizio argirik, eta objektu baten sailkapena astronomo bakoitzaren mende dago. Beraz, ez dakigu zenbat planeta nano dauden Eguzki Sisteman.

2006. urtean IAUk planeta nano kategoria onartzera eraman zuten eztabaidetan aintzat hartutako hiru objektuak (Zeres, Pluton eta Eris) planeta nano gisa onartzen dira oro har, baita planeta nanoak planeta gisa sailkatzen jarraitzen duten astronomoek ere. Horietako bat bakarrik (Pluton) behar bezain zehatz aztertu da, egungo forma oreka hidrostatikotik espero zitekeenarekin bat datorrela egiaztatzeko. Zeres orekatik gertu dago, baina [[grabitazio]]-anomalia batzuk azaldu gabe daude oraindik. Oro har, Eris planeta nanoa dela suposatzen da, Pluton baino masiboagoa delako.

Aurkikuntzaren arabera, hiru gorputz hauek dira:

[[Fitxategi:Ceres_-_RC3_-_Haulani_Crater_(22381131691).jpg|left|60x60px|frameless]] [[Zeres (planeta nanoa)|Zeres]] [[File:Ceres_symbol_(fixed_width).svg|20x20px]] – [[1801]]eko [[urtarrilaren 1]]ean aurkitua eta [[urtarrilaren 24]]n iragarria, [[Neptuno]] baino 45 urte lehenago. Asteroide gisa sailkatu aurretik, mende erdiz planetatzat hartu zen. IAUk planeta nanotzat du 2006ko abuztuaren 24tik. Konfirmazioa, hala ere, egiteke dauka.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Galarraga Aiestaran|abizena=Ana|izenburua=Zeres planeta nanotik gero eta gertuago|hizkuntza=eu|data=2015-03-03|url=https://zientzia.eus/artikuluak/zeres-planeta-nanotik-gero-eta-gertuago/|aldizkaria=Zientzia.eus|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=R. S.|abizena=Park|izenburua=Evidence of non-uniform crust of Ceres from Dawn's high-resolution gravity data|orrialdeak=748–755|abizena2=Konopliv|abizena3=Ermakov|abizena4=Castillo-Rogez|abizena5=Fu|abizena6=Hughson|abizena7=Prettyman|abizena8=Raymond|abizena9=Scully|izena2=A. S.|izena3=A. I.|izena4=J. C.|izena5=R. R.|izena6=K. H. G.|izena7=T. H.|izena8=C. A.|izena9=J. E. C.|data=2020-08-01|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2020NatAs...4..748P|aldizkaria=Nature Astronomy|zenbakia=4|issn=2397-3366|doi=10.1038/s41550-020-1019-1|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.{{clear}}
[[Fitxategi:Pluto-01_Stern_03_Pluto_Color_TXT.jpg|left|60x60px|frameless]] [[Pluton (planeta nanoa)|Pluton]] [[File:Pluto_monogram.svg|20x20px]] - [[1930]]eko [[otsailaren 18]]an aurkitua eta martxoaren 13an iragarria. 76 urtez planetatzat hartu zen. IAUk espreski definitu zuen planeta nano gisa 2006ko abuztuaren 24ak. Bost ilargi ezagutzen zaizkio.{{clear}}
[[Fitxategi:Eris_and_dysnomia2.jpg|left|60x60px|frameless]][[Eris (planeta nanoa)|Eris]] [[File:Eris_symbol_(fixed_width).svg|20x20px]] (2003 UB&lt;sub&gt;313&lt;/sub&gt;) – 2005eko urtarrilaren 5ean aurkitua eta uztailaren 29an iragarria. &quot;Hamargarren Planeta&quot; ezizena eman zitzaion komunikabideetan. IAUren deskribapenaren arabera planeta nanotzat hartzen da 2006ko abuztuaren 24tik aurrera, eta irailaren 13an espreski eman zitzaion izendapen hori. Ilargi bat duela ezagutzen da.{{clear}}

IAUk planeta nano probableen izendapena gainbegiratuko zuen komiteari buruzko gidalerro batzuk baino ez zituen ezarri: izenik gabeko edozein [[Neptunoz haraindiko objektu|objektu transneptuniar]] +1etik gorako [[magnitude absolutu]]arekin (eta, beraz, 838 km-ko gutxieneko diametroa eta 1eko gehieneko [[albedo]] geometrikoa), Planeta Txikien Zentroak eta IAUko planeta-lantaldeak osatutako batzorde bateratu batek izendatu behar zuen. Une horretan (eta oraindik 2021ean), atalase hori betetzen zuten gorputz bakarrak Haumea eta Makemake ziren. Oro har, suposatzen da gorputz horiek planeta nanoak direla, nahiz eta oraindik ez den frogatu oreka hidrostatikoan daudenik, eta nolabaiteko desadostasuna dago Haumearen kasuan&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=J. L.|abizena=Ortiz|izenburua=The size, shape, density and ring of the dwarf planet Haumea from a stellar occultation|orrialdeak=219–223|hizkuntza=en|abizena2=Santos-Sanz|abizena3=Sicardy|abizena4=Benedetti-Rossi|abizena5=Bérard|abizena6=Morales|abizena7=Duffard|abizena8=Braga-Ribas|abizena9=Hopp|izena2=P.|izena3=B.|izena4=G.|izena5=D.|izena6=N.|izena7=R.|izena8=F.|izena9=U.|data=2017-10|url=https://www.nature.com/articles/nature24051|aldizkaria=Nature|alea=7675|zenbakia=550|issn=1476-4687|doi=10.1038/nature24051|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Dunham2019&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=E. T.|abizena=Dunham|izenburua=Haumea’s Shape, Composition, and Internal Structure|orrialdeak=41|hizkuntza=en|abizena2=Desch|abizena3=Probst|izena2=S. J.|izena3=L.|data=2019-05-22|url=https://doi.org/10.3847/1538-4357/ab13b3|aldizkaria=The Astrophysical Journal|alea=1|zenbakia=877|issn=1538-4357|doi=10.3847/1538-4357/ab13b3|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;:

[[Fitxategi:Haumea_Hubble.png|left|60x60px|frameless]] [[Haumea (planeta nanoa)|Haumea]] [[File:Haumea symbol (fixed width).svg|20px]] (2003 EL&lt;sub&gt;61&lt;/sub&gt;) – Brownen taldeak 2004ko abenduaren 28an aurkitu zuen eta Ortizen taldeak iragarri zuen 2005eko uztailaren 27an. IAUren izendapen batzordeak 2008ako irailaren 17an eman zion izena. Bi ilargi ditu eta eraztun bat&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Galarraga Aiestaran|abizena=Ana|izenburua=Haumea planeta nanoak eraztun bat duela ikusi dute|hizkuntza=eu|data=2017-10-11|url=https://zientzia.eus/artikuluak/haumea-planeta-nanoak-eraztun-bat-duela-ikusi-dute/|aldizkaria=Zientzia.eus|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.{{clear}}
[[Fitxategi:Makemake_and_its_moon.jpg|left|60x60px|frameless]] [[Makemake (planeta nanoa)|Makemake]] [[File:Makemake symbol (fixed width).svg|20px]] (2005 FY&lt;sub&gt;9&lt;/sub&gt;) – 2005eko martxoaren 31an aurkitua eta uztailaren 29an iragarria. IAUk izena 2008ko uztailaren 11n jarri zion. Ilargi bat du, gutxienez. {{clear}}

Bost gorputz horiek – 2006an aintzat hartutako hirurak (Pluton, Zeres eta Eris) eta 2008an izendatutako biak (Haumea eta Makemake) – Eguzki Sistemako planeta nano gisa aurkezten dira eskuarki, baina faktore mugatzaileak ([[albedo]]a) ez du objektu bat planeta nano gisa definitzen. Komunitate astronomikoak Neptunoz haraindiko beste objektu batzuk ere planeta nanotzat ditu&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Noemí|abizena=Pinilla-Alonso|izenburua=Surface properties of large TNOs: Expanding the study to longer wavelengths with the James Webb Space Telescope|abizena2=Stansberry|abizena3=Holler|izena2=John|izena3=Bryan|data=2019-05-29|url=http://arxiv.org/abs/1905.12320|aldizkaria=arXiv:1905.12320 [astro-ph]|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Gutxienez beste lau gorputzek Brownen, Tancredi et al. eta Grundy et al. atariko irizpideak betetzen dituzte planeta nanoak identifikatzeko, eta normalean astronomoek horiei ere planeta nano esaten diete:

* [[(50000) Quaoar|Quaoar]] [[File:Quaoar symbol (fixed width).svg|20px]] (2002 LM&lt;sub&gt;60&lt;/sub&gt;) – 2002ko ekainaren 5ean aurkitua eta urriaren 7an iragarria. Ilargi bat du. 
* [[(90377) Sedna|Sedna]] [[File:Sedna symbol (fixed width).svg|20px]] (2003 VB&lt;sub&gt;12&lt;/sub&gt;) – 2003ko azaroaren 14an aurkitua eta 2004ko martxoaren 15ean iragarria. 
* [[(90482) Orko|Orko]] [[File:Orcus symbol (fixed width).svg|20px]] (2004 DW) – 2004ko otsailaren 17an aurkitua eta bi egun beranduago iragarria. Ilargi bat du. 
* [[Gonggong]] [[File:Gonggong symbol (fixed width).svg|20px]] (2007 OR&lt;sub&gt;10&lt;/sub&gt;}}) – 2007ko uztailaren 17an aurkitua eta 2009ko urtarrilean iragarria. JPLk eta NASAk 2016an planeta nanotzat hartu zuten&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=https://www.jpl.nasa.gov|izenburua=2007 OR10: Largest Unnamed World in the Solar System|hizkuntza=en-US|url=https://www.jpl.nasa.gov/news/2007-or10-largest-unnamed-world-in-the-solar-system|aldizkaria=NASA Jet Propulsion Laboratory (JPL)|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Ilargi bat du. 

JPL/NASAk [[225088 Gonggong|Gonggong]] planeta nanotzat hartu zuten 2016an, eta 2018an [[Simon Porter]]rek &quot;neptunoz haraindiko zortzi planeta nanoak&quot; aipatu zituen, Pluton, Eris, Haumea, Makemake, Gonggong, Quaoar, Sedna eta Orko&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=https://twitter.com/ascendingnode/status/978592143626375169|hizkuntza=eu|url=https://twitter.com/ascendingnode/status/978592143626375169|aldizkaria=Twitter|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.

=== Beste objektu batzuk ===
[[Fitxategi:Salacia_Hubble.png|thumb|Salaziaren argazkia, bere ilargia Aktearekin, Hubble teleskopioak egina.]]
Beste gorputz batzuk proposatu dira: [[120347 Salazia|Salazia]] eta [[(307261) 2002 MS4|2002 MS4]] (Brown), [[(20000) Varuna|Varuna]] eta [[(28978) Ixion|Ixion]] (Tancredi et al.) eta [[(532037) 2013 FY27|2013 FY27]] (Sheppard et al.)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Scott S.|abizena=Sheppard|izenburua=The Albedos, Sizes, Colors, and Satellites of Dwarf Planets Compared with Newly Measured Dwarf Planet 2013 FY27|orrialdeak=270|abizena2=Fernandez|abizena3=Moullet|izena2=Yanga R.|izena3=Arielle|data=2018-12-01|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2018AJ....156..270S|aldizkaria=The Astronomical Journal|zenbakia=156|issn=0004-6256|doi=10.3847/1538-3881/aae92a|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Gorputz handienetako gehienek ilargiak dituzte, eta, horri esker, haien masak eta, beraz, dentsitateak zehaztu daitezke, planeta nanoak izan daitezkeen jakiteko kalkuluen berri ematen dutenak. Ilargirik duten ez dakigun TNO handienak Sedna, [[(307261) 2002 MS4|2002 MS&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;]], [[(55565) 2002 AW197|2002 AW&lt;sub&gt;197&lt;/sub&gt;]] eta Ixion dira. Zehazki, Salaziak masa eta diametro ezagunak ditu, eta muturreko kasutzat jotzen dute 2006ko IAUaren galdera-erantzunen arabera.

* [[120347 Salazia|Salazia]] [[Fitxategi:Salacia_symbol_(fixed_width).svg|20x20px]] (2004 SB&lt;sub&gt;60&lt;/sub&gt;) – 2004ko irailaren 22an aurkitua. Ilargi bat.

Makemake eta Haumea izendatu zituztenean, uste zen nukleo izoztuak zituzten objektu transneptunianoek (TNO) 400 km inguruko diametroa beharko zutela, edo Lurraren tamainaren %&amp;nbsp;3 ([[Mimas (satelitea)|Mimas]] ilargien tamaina, biribila den txikiena, eta [[Proteo (satelitea)|Protorena]], esferikoa ez den handiena) grabitate-orekan egoteko&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Eight planets|url=http://web.gps.caltech.edu/~mbrown/dwarfplanets/|aldizkaria=web.gps.caltech.edu|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Ikertzaileek pentsatu zuten gorpu hauen kopurua 200 inguru zela [[Kuiper gerrikoa]]n, eta milaka zeudekeela haratago&lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqZ-1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Astronomer Mike Brown|url=http://web.gps.caltech.edu/~mbrown/dps.html|aldizkaria=web.gps.caltech.edu|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Hori izan zen, hain zuzen, Pluton lehenengo birsailkatzeko arrazoietako bat (&quot;planeten&quot; zerrenda arrazoizko zenbaki batean mantentzea). Hala ere, geroztik egindako ikerketek zalantzan jarri dute hain gorputz txikiek Kuiper gerrikoaren ohiko baldintzetan eta haratago oreka lor edo manten zezaketenaren ideia.

Astronomo batzuek zenbait objektu ezagutu dituzte, hala nola planeta nanoak edo planeta nano probableak. 2008an, Tancrediren taldeak aholkatu zion IAUri ofizialki onar zitzala Orko, Sedna eta Quaoar planeta nano gisa (Gonggong oraindik ez zen ezagutzen), baina IAUak ez zion gaiari heldu orduan, eta ordutik ez du halakorik egin. Gainera, Tancredik uste zuen bost TNO Varuna, Ixion, [[(208996) 2003 AZ84|2003 AZ&lt;sub&gt;84&lt;/sub&gt;]], [[(90568) 2004 GV9|2004 GV&lt;sub&gt;9&lt;/sub&gt;]] eta [[(55565) 2002 AW197|2002 AW&lt;sub&gt;197&lt;/sub&gt;]] planeta nanoak zirela&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Gonzalo|abizena=Tancredi|izenburua=Which are the dwarfs in the Solar System?|orrialdeak=851–862|hizkuntza=en|abizena2=Favre|izena2=Sofía|data=2008-06-01|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0019103508000304|aldizkaria=Icarus|alea=2|zenbakia=195|issn=0019-1035|doi=10.1016/j.icarus.2007.12.020|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. 2011tik, Brownek ehunka objektu hautagaien zerrenda bat mantendu du, &quot;Ia seguruak&quot; izatetik &quot;balizko&quot; planeta nanoak izatera, kalkulatutako tamainan bakarrik oinarrituta&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Mike|abizena=Brown|izenburua=Free the dwarf planets!|url=https://mikebrownsplanets.com/2011/08/free-dwarf-planets.html|aldizkaria=mikebrownsplanets.com|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. 2019ko irailaren 13an, Brownen taldeak Neptunoz haraindiko hamar objektu identifikatu zituen, 900 km-tik gorako diametroak zituztenak (IAUrenak gehi Gonggong, Quaoar, Sedna, Orcus, 2002 MS&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt; eta Salazia) planeta nanoak izateko &quot;ia seguru&quot; gisa, eta beste 16, 600 km-tik gorako diametroak zituztenak, &quot;oso litekeena&quot; gisa&lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqZ-1&quot;/&gt;. Zehazki, Gonggongek Karonte Plutonen ilargi borobilak baino diametro handiagoa izan dezake (1230 ± 50 km; Karontek 1212 km ditu).

Hala ere, 2019an Grundyk eta bere taldeak proposatu zuten dentsitate txikiko objektu ilunak, 900-1000 km diametroa baino txikiagoa zutenak, Salazia edo [[174567 Varda|Varda]] bezala, ez daudela guztiz kolapsatuta gorputz planetario bat osatzeko, eta oraindik ere porotsuak direla euren formazioan. Kasu horretan, ez lirateke planeta-nano izango. Proposamenaren arabera, Orko eta Quaoar, distiratsuagoak eta dentsoagoak izanda, guztiz solidoak izango lirateke&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=W. M.|abizena=Grundy|izenburua=The mutual orbit, mass, and density of transneptunian binary Gǃkúnǁ'hòmdímà (229762 2007 UK126)|orrialdeak=30–38|hizkuntza=en|abizena2=Noll|abizena3=Buie|abizena4=Benecchi|abizena5=Ragozzine|abizena6=Roe|izena2=K. S.|izena3=M. W.|izena4=S. D.|izena5=D.|izena6=H. G.|data=2019-12-01|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0019103518306286|aldizkaria=Icarus|zenbakia=334|issn=0019-1035|doi=10.1016/j.icarus.2018.12.037|sartze-data=2022-07-04|serie=The Trans-Neptunian Solar System}}&lt;/ref&gt;. 

{{esaera2|Orko eta Karonte, seguruenik, urtu eta bereizi egin ziren, H&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;O [[izotz]]ez egindako gainazalak adierazten dituzten dentsitate eta espektro handiagoak kontuan hartuta. Baina [[229762 Gǃkúnǁʼhòmdímà]], [[(55637) 2002 UX25]], Varda eta Salaziako albedorik eta dentsitaterik baxuenek iradokitzen dute ez zirela inoiz bereizi, edo, hala egin bazuten, barrualde sakonetan bakarrik izan zela, eta ez gainazala inplikatuko zuten fusio eta iraulketa oso batean. Barrualdea berotzen eta kolapsatzen denean ere, baliteke gainazalak nahiko hotz eta konprimitu gabe egotea. Lurrunkorren askapenak beroa barnealdetik kanpora garraiatzen lagun lezake, barneko kolapsoaren irismena mugatuz. Gainazal hotz eta pristino samarra duen objektu batek eta partzialki kolapsatutako barnealde batek azaleko geologia oso bereizgarria erakutsi beharko lukete, bultzada-[[faila]] ugarirekin, barrualdea konprimatu eta uzkurtu ahala azalera osoa murrizten dela adierazten dutenak.}}

=== Planeta nano probableenen ezaugarriak ===
Hurrengo tauletako trans-neptuniarrak, Salazia izan ezik, Brownek, Tancredik et al. eta Grundyk et al. planeta nano probabletzat hartzen dituzte, edo hortik hurbil. Salazia planeta nano gisa onartu ez den TNO handiena da, eta irizpide askoren arabera mugako gorputza da. Karonte, 2006an IAUk planeta nano gisa proposatu zuen Plutonen ilargia, konparazio gisa sartu da. +1etik gorako magnitude absolutuak dituzten objektuak, eta, beraz, IAUko planeta txikien izendapenaren batzorde bateratuaren atalasea betetzen dutenak, nabarmendu egiten dira, Zeres bezala, IAUk kontzeptua lehen aldiz eztabaidatu zutenetik planeta nanoa dela onartu duela.

Jarraian Neptunoz haraindiko objetuak edo trans-neptuniarrak (TNO, ingelesezko siglatan):

{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
!Izena
!Eguzki-sistemaren eskualdea
!Erradio orbitala ([[Unitate Astronomiko|UA]])
!Periodo orbitala (urteak)
!Abiadura orbitala (km/s)
!Makurdura ekliptikarekiko
!Eszentrikotasun orbitala
!Ingurua garbitzea
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Zeres
|Asteroide gerrikoa
|2.768
|4.604
|17.90
|10.59°
|0.079
|0.3
|-
! style=&quot;text-align: left&quot; |Orko
|Kuiperren gerrikoa ([[Plutino]])
|39.40
|247.3
|4.75
|20.58°
|0.220
|0.003
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Pluton
|Kuiperren gerrikoa (Plutino)
|39.48
|247.9
|4.74
|17.16°
|0.249
|0.08
|- align=&quot;center&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Salazia
|Kuiperren gerrikoa
|42.18
|274.0
|4.57
|23.92°
|0.106
|0.003
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Haumea
|Kuiperren gerrikoa (12:7 erresonantzia)
|43.22
|284.1
|4.53
|28.19°
|0.191
|0.02
|-
! style=&quot;text-align: left&quot; |Quaoar
|Kuiperren gerrikoa ([[Cubewano]])
|43.69
|288.8
|4.51
|7.99°
|0.040
|0.007
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! Makemake
|Kuiperren gerrikoa ([[Cubewano]])
|45.56
|307.5
|4.41
|28.98°
|0.158
|0.02
|-
! style=&quot;text-align: left&quot; |Gonggong
|Disko sakabanatua (10:3 erresonantzia)
|67.38
|553.1
|3.63
|30.74°
|0.503
|0.01&lt;!--per Eris--&gt;
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Eris
|Disko sakabanatua
|67.78
|558.0
|3.62
|44.04°
|0.441
|0.1
|-
! style=&quot;text-align: left&quot; |Sedna
|Objektu askea
|506.8
| data-sort-value=&quot;11400&quot; |≈&amp;nbsp;11,400
| data-sort-value=&quot;1.3&quot; |≈&amp;nbsp;1.3
|11.93°
|0.855
| data-sort-value=&quot;0.06&quot; |&lt; 0.07
|}

{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
! width=&quot;54&quot; |Izena
!Diametroa [[Ilargia]]rekiko
!Diametroa (km)
!Ilargi-masa
!Masa ({{e|21}} kg)
!Dentsitatea (g/cm&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;)
!Errotazio periodoa (orduak)
!Satelite naturalak
!Albedoa
!Magnitude absolutua
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Zeres
|%&amp;nbsp;27
|{{val|939.4|0.2}}
|%&amp;nbsp;1.3
|{{val|0.94}}
|{{val|2.16}}
|{{val|9.1}}
|0
|{{val|0.09}}
|3.3
|-
! style=&quot;text-align: left&quot; |Orko
|%&amp;nbsp;26
|{{val|910|50|40}}
|%&amp;nbsp;0.9
|{{val|0.64|0.02}}
|{{val|1.57|0.15}}
|{{val|13|4}}
|[[Vanth_(ilargia)|1]]
|{{val|0.23|0.02|0.01}}
|2.2
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Pluton
|%&amp;nbsp;68
|{{val|2377|3}}
|%&amp;nbsp;17.7
|{{val|13.03|0.03}}
|{{val|1.85}}
| data-sort-value=&quot;{{val|153.3}}&quot; |6d 9.3h
|[[Plutonen ilargiak|5]]
| data-sort-value=&quot;{{val|0.575}}&quot; |{{val|0.49|to|0.66}}
|−0.76
|-
! data-sort-value=&quot;Charon&quot; style=&quot;text-align: left&quot; |(Karonte)
|%&amp;nbsp;35
|{{val|1212|1}}
|%&amp;nbsp;2.2
|{{val|1.59|0.02}}
|{{val|1.70|0.02}}
| data-sort-value=&quot;{{val|153.3}}&quot; |6d 9.3h
|–
| data-sort-value=&quot;{{val|0.35}}&quot; |{{val|0.2|to|0.5}}
|1
|- align=&quot;center&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Salazia
|%&amp;nbsp;24
|{{val|846|21}}
|%&amp;nbsp;0.7
|{{val|.49|0.01}}
|{{val|1.50|0.12}}
|6.1
|[[Aktae (ilargia)|1]]
|0.04
|4.5
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Haumea
| data-sort-value=&quot;45%&quot; |≈&amp;nbsp;%&amp;nbsp;45
| data-sort-value=&quot;{{val|1560}}&quot; |≈&amp;nbsp;1560&lt;ref name=&quot;Dunham2019&quot; /&gt;
|%&amp;nbsp;5.5
|{{val|4.01|0.04}}
| data-sort-value=&quot;{{val|2.02}}&quot; |≈&amp;nbsp;2.02&lt;ref name=&quot;Dunham2019&quot; /&gt;
|{{val|3.9}}
|[[Haumearen ilargiak|2]]
| data-sort-value=&quot;{{val|0.66}}&quot; |≈&amp;nbsp;0.66
|0.2
|-
! style=&quot;text-align: left&quot; |Quaoar
|%&amp;nbsp;32
|{{val|1110|5}}
|%&amp;nbsp;1.9
|{{val|1.4|0.2}}
|{{val|2.0|0.5}}
|{{val|8.8}}
|[[Weywot_(ilargia)|1]]
|{{val|0.11|0.01}}
|2.4
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Makemake
|%&amp;nbsp;41
|{{val|1430|38|22}}
| data-sort-value=&quot;4.2%&quot; |≈&amp;nbsp;%&amp;nbsp;4.2
| data-sort-value=&quot;{{val|3.1}}&quot; |≈&amp;nbsp;3.1
| data-sort-value=&quot;{{val|1.7}}&quot; |≈&amp;nbsp;1.7
|{{val|22.8}}
|[[S/2015_(136472)_1|1]]
|{{val|0.81|0.03|0.05}}
|−0.3
|-
! style=&quot;text-align: left&quot; |Gonggong
|%&amp;nbsp;35
|{{val|1230|50}}
|%&amp;nbsp;2.4
|{{val|1.75|0.07}}
|{{val|1.74|0.16}}
|{{val|22.4|0.2}}?
|[[Xiangliu_(ilargia)|1]]
|{{val|0.14|0.01}}
|1.8
|- style=&quot;background: #E5E5FF;&quot;
! style=&quot;text-align: left&quot; |Eris
|%&amp;nbsp;67
|{{val|2326|12}}
|%&amp;nbsp;22.4
|{{val|16.47|0.09}}
|{{val|2.43|0.05}}
| data-sort-value=&quot;{{val|349.4}}&quot; |14d 13.4h?
|[[Dysnomia_(ilargia)|1]]
|{{val|0.96|0.04}}
|−1.1
|-
! style=&quot;text-align: left&quot; |Sedna
|%&amp;nbsp;29
|{{val|995|80}}
| data-sort-value=&quot;1%&quot; |≈&amp;nbsp;%&amp;nbsp;1?
| data-sort-value=&quot;{{val|1}}&quot; |≈&amp;nbsp;1?
| ?
|{{val|10|3}}
|0?
|{{val|0.32|0.06}}
|1.5
|}

== Esplorazioa ==
[[Fitxategi:PIA19562-Ceres-DwarfPlanet-Dawn-RC3-image19-20150506.jpg|thumb|Zeres planeta nanoa, ''Dawn'' zundaren argazkian.]]
2015eko [[martxoaren 6]]an, ''[[Dawn]]'' espazio-ontzia Zeresen inguruan orbitan sartu zen, eta planeta nano bat bisitatu zuen lehen espazio-ontzia izan zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=https://www.jpl.nasa.gov|izenburua=NASA Spacecraft Becomes First to Orbit a Dwarf Planet|hizkuntza=en-US|url=https://www.jpl.nasa.gov/news/nasa-spacecraft-becomes-first-to-orbit-a-dwarf-planet|aldizkaria=NASA Jet Propulsion Laboratory (JPL)|sartze-data=2022-06-26}}&lt;/ref&gt;. 2015eko [[uztailaren 14]]an, ''[[New Horizons]]'' espazio-zundak Pluton eta bere bost ilargien artean hegan egin zuen.

Zeresek [[geologi]]a aktibo baten ebidentziak erakusten ditu, hala nola [[gatz]]-biltegiak eta [[kriosumendi]]ak; Plutonek, berriz, ur-izotzezko mendien gainean jitoan dauden [[nitrogeno]]-izotzezko [[glaziar]]rrak ditu, baita [[atmosfera]] esanguratsu bat ere. Bistakoa da Zeresek gatzuna duela, bere azaletik iragazten dena, eta Plutonek benetako lurpeko ozeanoa izan dezakeenaren zantzuak daudela.

''Dawn''ek [[4 Vesta|Vesta]] asteroidea orbitatu zuen lehenago. Saturnoren [[Febe (satelitea)|Febe]] ilargiari ''[[Cassini-Huygens|Cassini]]''k atera zion argazkia, eta aurretik ''[[Voyager 2]]''k, [[Neptuno|Neptunoren]] [[Triton (satelitea)|Triton]] ilargia ere aurkitu zuena. Hiru gorputzek noizbait planeta nanoak izan direla erakusten dute, eta haien miaketak planeta nanoen eboluzioa argitzen lagunduko du.

New Horizonsek Quaoarren irudi urrun batzuk hartu zituen 2016an, 2.100 milioi kilometroko distantziatik&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Tricia|abizena=Talbert|izenburua=New Horizons Spies a Kuiper Belt Companion|data=2016-08-31|url=http://www.nasa.gov/image-feature/new-horizons-spies-a-kuiper-belt-companion|aldizkaria=NASA|sartze-data=2022-06-26}}&lt;/ref&gt;.

== Antzeko objektuak ==
Badira fisikoki planeta nanoen antzekoak diren gorputz batzuk. Horien artean daude antzinako planeta nanoak, oraindik forma orekatua edo geologia aktibo baten ebidentziak izan ditzaketenak; masa planetarioko ilargiak, definizio fisikoa betetzen dutenak, baina ez orbitala planeta nanoak izateko; eta Karonte Pluton-Karonte sisteman, planeta nano bitarra izan daitekeena. Kategoriak gainjar daitezke: Triton, adibidez, planeta nano zahar bat da, masa planetarioko ilargi bat bezala.

=== Planeta nano ohiak ===
[[Fitxategi:Triton_moon_mosaic_Voyager_2_(large).jpg|thumb|Triton, ''Voyager 2'' zundaren argazkian.]]
[[4 Vesta|Vesta]], [[asteroide gerriko]]ko hurrengo gorputzik masiboena, behin oreka hidrostatikoan egon zen eta gutxi gorabehera esferikoa da, batez ere [[Rheasilvia]] eta [[Veneneia]] kraterrek solidotu ondoren sortu zituzten inpaktu masiboen ondorioz desbideratua&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Peter C|abizena=Thomas|izenburua=Vesta: Spin Pole, Size, and Shape from HST Images|orrialdeak=88–94|hizkuntza=en|abizena2=Binzel|abizena3=Gaffey|abizena4=Zellner|abizena5=Storrs|abizena6=Wells|izena2=Richard P|izena3=Michael J|izena4=Benjamin H|izena5=Alex D|izena6=Eddie|data=1997-07-01|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0019103597957365|aldizkaria=Icarus|alea=1|zenbakia=128|issn=0019-1035|doi=10.1006/icar.1997.5736|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Gaur egun oreka hidrostatikoan egotearekin bat ez datozen dimentsioak ditu&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=C. T.|abizena=Russell|izenburua=Dawn at Vesta: Testing the Protoplanetary Paradigm|orrialdeak=684–686|hizkuntza=en|abizena2=Raymond|abizena3=Coradini|abizena4=McSween|abizena5=Zuber|abizena6=Nathues|abizena7=De Sanctis|abizena8=Jaumann|abizena9=Konopliv|izena2=C. A.|izena3=A.|izena4=H. Y.|izena5=M. T.|izena6=A.|izena7=M. C.|izena8=R.|izena9=A. S.|data=2012-05-11|url=https://www.science.org/doi/10.1126/science.1219381|aldizkaria=Science|alea=6082|zenbakia=336|issn=0036-8075|doi=10.1126/science.1219381|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. [[Triton (satelitea)|Triton]] Eris edo Pluton baino masiboagoa da, oreka hidrostatikoko forma bat du eta harrapatutako planeta nano bat dela uste da (sistema bitar bateko kidea, ziurrenik), baina jada ez du eguzkiaren inguruan orbitatzen zuzenean&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Craig B.|abizena=Agnor|izenburua=Neptune's capture of its moon Triton in a binary–planet gravitational encounter|orrialdeak=192–194|hizkuntza=en|abizena2=Hamilton|izena2=Douglas P.|data=2006-05|url=https://www.nature.com/articles/nature04792|aldizkaria=Nature|alea=7090|zenbakia=441|issn=1476-4687|doi=10.1038/nature04792|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. [[Febe (satelitea)|Febe]] [[Zentauro (astronomia)|zentauro]] bat da, Vesta bezala, jada oreka hidrostatikoan ez dagoena, baina uste da bere historiaren hasieran egon zela, [[beroketa erradiogeniko]]aren ondorioz.

2019ko probek iradokitzen dute [[Tea (planeta)|Tea]], inpaktu erraldoiaren hipotesian Lurrarekin talka egin zuen antzinako planeta, kanpoko eguzki sisteman sor zitekeela, barneko eguzki sisteman sortu beharrean, eta lurreko ura Tean sortu zela, eta horrek esan nahi du Tea Kuiper Gerrikoko planeta nano zahar bat izan zitekeela&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Gerrit|abizena=Budde|izenburua=Molybdenum isotopic evidence for the late accretion of outer Solar System material to Earth|orrialdeak=736–741|hizkuntza=en|abizena2=Burkhardt|abizena3=Kleine|izena2=Christoph|izena3=Thorsten|data=2019-08|url=https://www.nature.com/articles/s41550-019-0779-y|aldizkaria=Nature Astronomy|alea=8|zenbakia=3|issn=2397-3366|doi=10.1038/s41550-019-0779-y|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.

=== Planeta-masako ilargiak ===
Gutxienez hemeretzi ilargik oreka hidrostatiko forma dute, historiako uneren batean beren grabitate propioaren pean erlaxatu direlako, nahiz eta batzuk izoztu egin diren ordutik eta jada ez dauden orekan. Zazpi Eris edo Pluton baino masiboagoak dira. Ilargi horiek ez dira fisikoki planeta nanoen desberdinak, baina ez datoz bat IAUren definizioarekin, ez baitute zuzenean orbitatzen Eguzkiaren inguruan. (Izan ere, [[Triton (satelitea)|Triton]], Neptunoren ilargia, harrapatutako planeta nano bat da, eta Zeres Jupiter eta Saturnoren ilargien Eguzki Sistemaren eskualde berean sortu zen). [[Alan Stern]]ek planeta masa duten ilargiei &quot;planeta satelite&quot; deitzen die, planeten hiru kategorietako bat, planeta nanoekin eta planeta klasikoekin batera. [[Planemo]] (&quot;planeta-masaren objektua&quot;) terminoak ere hiru populazioak hartzen ditu&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Gibor|abizena=Basri|izenburua=PLANETESIMALS TO BROWN DWARFS: What is a Planet?|orrialdeak=193–216|hizkuntza=en|abizena2=Brown|izena2=Michael E.|data=2006-05-01|url=https://www.annualreviews.org/doi/10.1146/annurev.earth.34.031405.125058|aldizkaria=Annual Review of Earth and Planetary Sciences|alea=1|zenbakia=34|issn=0084-6597|doi=10.1146/annurev.earth.34.031405.125058|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;.

==== Karonte ====
[[Fitxategi:Pluto_system_2006_es.jpg|thumb|150px|Plutonen sistema.]]
Pluton-[[Karonte]] sistema planeta nano bikoiztzat hartu behar den eztabaidatu da. IAUren planeta definitzeko ebazpen-proiektu batean, Pluton eta Karonte planetatzat hartu ziren [[sistema bitar]] batean. Gaur egun, IAUk dio Karonte ez dela planeta nanotzat hartzen, Plutonen satelitetzat baizik, nahiz eta Karonte bere eskubide propioz planeta nanotzat jo daitekeen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=International Astronomical Union {{!}} IAU|url=https://www.iau.org/public/themes/pluto/|aldizkaria=www.iau.org|sartze-data=2022-07-04}}&lt;/ref&gt;. Hala ere, ez dago argi Karonte oreka hidrostatikoan dagoenik. Gainera, [[barizentro]]aren kokapena gorputzen masa erlatiboen araberakoa izateaz gain, haien arteko distantziaren araberakoa ere bada; Eguzkia-Jupiter orbitaren barizentroa, adibidez, Eguzkitik kanpo dago, baina ez dira objektu bitartzat hartzen. Beraz, planeta bitarra (nanoa) osatzen duenaren definizio formala ezarri behar da Pluton eta Karonte formalki planeta nano bitar gisa definitu aurretik.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Asteroide]]
* [[Eguzki-sistemako gorputz txiki]]
* [[Asteroide gerrikoa]]
* [[Planeta]] eta [[satelite natural]]
* [[Eguzki-sistema]] eta [[Eguzki sistemaren sorrera eta garapena|haren sorrera]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}
{{Eguzki sistema aurkibidea}}

[[Kategoria:Planeta nanoak]]
[[Kategoria:Eguzki-sistemako gorputz txikiak]]
[[Kategoria:Astronomiako kontzeptuak]]</text>
      <sha1>qdc24zzj6ka283woxlmpzgq6t4xam6e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Francesc Ferrer i Guàrdia</title>
    <ns>0</ns>
    <id>40352</id>
    <revision>
      <id>9006088</id>
      <parentid>8820337</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:56:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Kategoria:Kataluniako pedagogoak]] gehitua [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6382" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa
|nazionalitatea={{bandera|Katalunia}}
}}

'''Francesc Ferrer i Guàrdia''' ([[Alella]], [[Maresme]], [[Katalunia]], [[1859]]ko [[urtarrilaren 14]]a - [[Bartzelona]], Katalunia, [[1909]]ko [[urriaren 13]]a) [[politikari]] eta [[pedagogia|pedagogo]] iraultzailea izan zen, [[hezkuntza laiko]] eta [[hezkuntza arrazional|arrazionalaren]] aldezle sutsua. [[Manuel Ruiz Zorrilla|Ruiz Zorrilla]] buruzagi errepublikazale erradikalaren idazkari izan ondoren, [[anarkismo]]ra jo zuen berehala, eta [[Paris]]a ihes egin behar izan zuen (1885). Kataluniara itzulitakoan, [[Escola Moderna]] izeneko [[eskola laiko arrazional]]a antolatu zuen Bartzelonako aldirietan (1901), eta argitaletxe bat geroago. [[Melillako Gerra|Marokoko Gerraren]] denboran (1909), [[Bartzelonako Aste Tragikoa]]n apaizeriaren kontra izandako istiluen eragiletzat hartu zuten, eta fusilatu egin zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Aranbarri|izena=Iñigo|egunkaria=[[Berria]]|data=2017-10-15|url=http://www.berria.eus/paperekoa/2382/027/002/2017-10-15/montjuicek_montjuici.htm|izenburua=Montjuicek Montjuici}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
Lur txiki batzuen jabe zen sendi [[katolizismo|katoliko]] eta [[Monarkismo|erregezale]] batean jaio zen. Hamahiru urte zituela, aitak Bartzelonara bidali zuen lanera, apezpikuari jarritako salaketa bat zela-eta sendi-arazoetan sartzeagatik. Irin saltzaile lanean zebilela, nagusiak gaueko eskoletara bidali zuen, hamabost urterekin. Han izan zituen errepublikazaleekin lehenengo harremanak.

Francesc gaztea zen [[Espainiako Lehen Errepublika]] iritsi zenean. Kultura eta ikasketak gizartean bultzatu nahian, ekintza ugaritan esku hartu zuen. [[1883]]an Bartzelona-Cevere tren lineako txartel-ikuskatzaile hasi zen eta, berehala, garai hartan Frantzian zegoen [[Manuel Ruiz Zorrilla]] errepublikazalearen mezulari bihurtu zen.

[[1886]]an, [[Madril]]en errepublikaren aldeko matxinadak porrot egin eta gero, Francescek, Teresa Sanmartí emazteak eta haien hiru seme-alabek [[Paris]]a ihes egin behar izan zuten. Bizirauteko ardo-saltzaile hasi zen lanean eta jatetxe baten jabe izatera iritsi zen. Azkenik, [[1889]]an [[gaztelania]] irakasten hasi zen.
[[Fitxategi:Francesc_ferrer_guardia_detingut.jpg|thumb|Guardia Zibila Ferrer i Guardia atxilotua Monjuitcera eramaten]]
Bien bitartean, eta inongo soldatarik irabazi gabe, Ruiz Zorrillaren idazkari izaten jarraitu zuen. Parisen igaro zituen urte haietan, geroago sortuko zuen «eskola modernoa»ren oinarriak ezartzen hasi zen.

[[1893]]an emaztea utzi eta [[1899]]an berriro ezkondu zen, orduko hartan Leopoldine Bonnard [[maisu/maistra|maistra]] eta [[pentsalari aske]]arekin. Europan zehar bidaiatzeari eman zion. Errepublikano sutsu zena [[anarkismo]]rantz hurbiltzen ari zen. Ernestina Meunier bere ikasle ohiak milioi bat franko utzi zizkion jarauntsian, eta, hamabost urte Parisen eman ondoren, [[1901]]ean, Bartzelonara itzultzeko modua izan zuen, bere asmoa bideragarria izan zitekeela-eta. Azkenean, ''Escola Moderna''k bere ateak ireki zituen. Pedagogia [[Libertarianismo|libertarioa]] oso begi txarrez ikusi zuten sektore [[kontserbadurismo|kontserbadoreenek]] eta [[Erromatar Eliza Katolikoa|Eliza Katolikoak]]; izan ere, eskola laikoek haien interesak mehatxatzen zituzten. Berehala, eskolaren berria estatu osora zabaldu eta nazioarteko pentsalari aurrerakoien artean ere ospe handia lortu zuen.

Greba iraultzarako ezinbesteko tresna zela uste zuen Ferrer Guàrdiak eta ''La Huelga General'' egunkaria argitaratzen hasi zen bere kontura; [[1906]]an, [[Mateo Morral]], eskolako itzultzaile eta liburuzain zenak [[Alfontso XIII.a Espainiakoa|Alfontso XIII.aren]] aurkako atentatua egin zuen. Ondorio txarrak ekarri zizkion horrek Ferrerri: eskola itxi egin zioten, eta hil batzuk espetxean igaro behar izan zuen, atentatuan lagundu zuen aitzakiaz. Herri-higikunde ugariei esker, hil batzuk espetxean igaro eta gero, [[1907]]an jaregin zuten.

''Escola Moderna'' berriro irekitzen saiatu zen, baina ez zuen lortu. Hurrengo urtean Frantziara eta Belgikara joan zen; bertan Ikaskuntza Arrazionalistaren aldeko Nazioarteko Liga sortu zuen, eta berak sortutako [[Brusela]]ko egunkaria, ''L’Éducation Renouvée'', asaldura eta zabalkunderako bide bihurtu zuen.

[[1909]]an berriro atxilotu zuten [[Bartzelonako Aste Tragikoa]]n, gertatutako zenbait istiluren errudun izatea leporatuz. Ez zen sekula heren partaidetza frogatu, baina urte bereko urriaren 13an fusilatu zuten [[Montjuïc]]en. Horrek istilu asko eragin zuen kaleetan. Nazioartean [[Antonio Maura|Mauraren]] gobernuak kritika izugarriak jasan behar izan zituen, eta honek guztiak haren aginduaren amaiera bizkortu zuen.

== Espetxetik eskutitza ==

{{esaera2|[[Carlos Alberti]]. Lagun maitea. Azkenean albisteak ditut. Ez dira onak. Espainiako Gobernuak egoera probestu eta atsegin hartuko du. Espainia osoan menperatzen duten Elizaren eta Marokoko gerraren aurkako gorroto erakustaldia izan zen Bartzelonako [[matxinada]] eta Gobernuak aitzakiatzat hartuko du askatasuna eta garapena esan nahi duen guztia ezabatzeko.

Agintarien irispidetik urrun ipini behar izan dut neure burua, besteen hutsak nik ordaintzea nahi zuten eta. Atzerakoien plana, oraingoz, guztiz antolatuta dago. Lehen esan dudan bezala, [[Eliza]]ren aurka! dagoen edozein elkarte, erakunde, gizabanako desegitea da helburua. Konturatu zaitezte noraino hel daitezkeen maltzur horiek... Madrilgo eta probintzietako prentsa kontserbadoreak dio gertatutako guztiaren erantzukizuna [[Eskola Moderno]]ak eta Ferrer zital horrek dutela, eskolen bidez eta [[Jainko]]rik gabeko eta Jainkoaren aurkako argitaratzeen bidez kalean amorrua piztu du eta (...).}}

== Lana ==

Haren lanik ospetsuena ''[[La Escuela Moderna]]'' da.&lt;ref&gt;Francesc Ferrer Guàrdia: [http://www.antorcha.net/biblioteca_virtual/pedagogia/escuelamoderna/indice.html ''La Escuela Moderna''], online eskuragarri.&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo-estekak ==
* [http://www.laic.org Francesc Ferrer i Guàrdia Fundazioa]

{{bizialdia|1859ko|1909ko|Ferrer Guardia, Francesc}}

[[Kategoria:Maresme eskualdeko jendea]]
[[Kategoria:Pedagogo anarkistak]]
[[Kategoria:Exekutatutako anarkistak]]
[[Kategoria:Kataluniako politikariak]]
[[Kategoria:Kataluniako hargin beltzak]]
[[Kategoria:Bartzelonan hildakoak]]
[[Kategoria:Kataluniako pedagogoak]]</text>
      <sha1>j6m3qa60n7nql20w2q49igf9oq4qtq7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Transexualismo</title>
    <ns>0</ns>
    <id>41724</id>
    <revision>
      <id>9005843</id>
      <parentid>9003510</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:25:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="31947" xml:space="preserve">{{HezkuntzaPrograma|Emakumea eta generoa}}
[[Fitxategi:Transexualidad.png|alt=|thumb|400x400px|Trans{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} bandera, Transgenero harrotasunaren bandera moduan ezaguna da. Ikur honek pertsona Trans-en harrotasuna, eskubide askatasuna eta aniztasuna ikusaraztea du helburu. Bandera hau 1999. urtean sortu zen, Monica Helms, emakume Transaren eskutik.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bandera trans: todo lo que necesita saber sobre ella|hizkuntza=es|data=2018-04-11|url=http://conocelasbanderas.com/c-movimientos-sociales/bandera-trans/|aldizkaria=Conozcamos Todas Las Banderas Que Hay En El Mundo|sartze-data=2019-02-23}}&lt;/ref&gt;]][[Fitxategi:TransgenreatParis2005.JPG|thumb]]'''Transexualismoa''' edo '''transexualitatea''', pertsona batek jaiotzerakoan esleitu zaion sexu eta bere genero identitatearen artean desadostasuna sortzen duen egoera da. Haien burua, bizitzak ezarritako sexuaren kontrako bezala ikusten dituzten pertsonak dira eta gehienetan haien ongizaterako sexu aldaketa prozesu batetik pasa behar dira. Beraz, pertsona transexual batek jaiotzerakoan genitalak begiratu ondoren sexu okerra suposatu zitzaien pertsonen egoera da. Hots, bulbarekin jaiotako gizonak eta zakilarekin jaiotako emakumeak.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Transexualitateari buruzko terminologia|hizkuntza=eu-ES|url=https://naizen.eus/eu/terminologia/|aldizkaria=Naizen|sartze-data=2019-02-23}}&lt;/ref&gt; Pertsona baten sexua jaiotzerakoan esleitu zitzaionarekin bat ez datorrela adierazteko erabiltzen den kontzeptua da.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

== Terminologia ==
Transexualitatearen inguruan dauden hitz eta kontzeptuak ez daude oraindik oso adostuta, batez ere gutxi aintzat hartu eta ikasitako gutxiengo bat direlako. Egia da, azkenengo boladan gero eta terminologia gehiago agertzen ari direla eta bere azterketetan egiten diren saiakera eta esfortzu handienak komunitate transexual beretik egiten ari dira.

Genero identitateak pertsona bakoitzari jaiotzaz esleitzen zaion sexuarekin bat datorren edo ez erreferentzia egiten dio. Pertsona jaiotzaz esleitu zitzaion sexuarekin identifikatzen ez bada, pertsona hori &quot;Trans&quot; izango da. Aldiz, jaiotzaz esleitu zaion sexuarekin bat egiten badu, pertsona hori &quot;Cis&quot; edo &quot;Cisgenero&quot; izango da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Platero,|abizena=Raquel.|izenburua=Transexualidades : acompañamiento, factores de salud y recursos educativos|argitaletxea=Bellaterra|data=2014|url=http://worldcat.org/oclc/912285877|isbn=9788472906884|pmc=912285877|sartze-data=2019-02-23}}&lt;/ref&gt;

Transexualitate egoeran dagoen emakumeak, gizartearentzat gizonezkoari dagozkion genitala (zakila) edukiko du. Aldiz, transexualitate egoeran dagoen gizonak, gizartearen begietan emakumeari dagozkion genitala (alua) izango du. Hau da, bere sexualitatea [[Psikologia|psikologikoki]] bereizten da eta ez anatomikoki. Hori dela-eta, pertsona transexual batzuek genitalak beren sexu psikologikora egokitzeko ebakuntza egiten dute. Trans*: lehen aipatutako “cis” kategoriatik at kokatzen duen jendeari egiten dio erreferentzia. Hitzaren ondoko asteriskoak kontzeptuak barne hartzen duen aniztasuna azpimarratu nahi du. Izan ere, Trans* pertsonen barruan definizio eta esperientzia anitz daude.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Sexualitatearen Koloreak gida - Euskadiko Gazteriaren Kontseilua|hizkuntza=eu-ES|url=http://egk.eus/eu/argitalpenak/txostenak/sexualitatearen-koloreak-gida|aldizkaria=EGK|sartze-data=2019-02-23}}&lt;/ref&gt;

Horietako definizio nabarmenenak transexual eta transgenero artean dagoen desberdintasuna azpimarratu behar da, askotan kontzeptu hauek nahasten direlako. Transgenero, jaiotako sexua, genero identitatearekin bat egiten ez duten pertsonen egoera da, hauek ez dute sexua berregokitzeko prozesu kirurgikotik pasa eta garrantzitsua da aipatzea, askok ez dutela horren beharra ikusten.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Marilia|abizena=Navarro|izenburua=Diferencias entre transexual y transgénero y más sobre diversidad sexual|hizkuntza=es|data=2018-10-03|url=https://elclosetlgbt.com/sexo/diversidad-sexual-trans-transgenero-transexual/|aldizkaria=El Closet LGBT|sartze-data=2019-04-03}}&lt;/ref&gt; Hori da bi kontzeptu horien arteko funtsezko desberdintasuna, transexualek sexu trantsizio hori pasa dute edo pasatzearen beharra sentitzen dute, bere ongizaterako. Dena den, oraindik ere bi terminoak &quot;transexual&quot; hitzak orokortzen ditu, bietan agertzen delako sexu eta genero identitatearen arteko desakordio bat.

== Historia ==
XX.mendearen erdialdean, medikuek identitate desorekengatik interesatzen hasi ziren, batez ere identitate sexualari eragiten ziotenak: ''Nikolaus Friedreich'' (1830), ''Jean Étienne Dominique Esquirol'' (1840), ''Richard Von Kraft-Ebing'' (1892) eta ''Moll'' (1892).

XX. mendearen erdialdean, ''Henry Havelock Ellis'' eta ''Magnus Hirschfeld'' (1910) autoreek trabestismo bezala identifikatu zuten fenomeno klinikoa izendatu zuten. ''Spengler'' (1914) medikuntza juridikoaren ikuspuntutik ikasi egin zuen gaia. Transexualitate terminoa ''Harry Benjamin''ek proposatu zuen 1953an, eta horrekin batera hormonekin egiten zen tratamendu bat, bere pazienteen ezinegona konpontzeko asmoarekin. 1973an ''John Money'' ezaugarri kliniko hauei &quot;genero disforia&quot; deitu zion.

Hormonen eta kirurgiarekin egin ziren lehenengo sexu aldaketa tratemenduak ez ziren publikoki aurkeztu, isiltasunaren bidetik igaroz. Ezagutzen den lehenengoa 1912an ''Hirschfeld'' medikuarengatik zitatua izan zen; beranduago bere ikasle izango zern ''Felix Abrahamengatik'' deskribatutako gutxi batzuk egin zituen Berlin, Praga, Britania Handia eta Italian. Aipatzekoa da nazi mediku batzuk ere egin zutela horrelako prozesuak. Dena den, ''Magnus Hirschfeld'' doktoreak beste operazio bat egin zuen eta honetan, datu zehatzak daude beraz hauxe hartzen da lehenengo sexu aldaketarako kirurgia bezala. 1930an egin zen, ''Elnar Mogens Wegener'' danimarkako artistak, emakume bilakatu nahi zuen, baina tamalez, operazioaren efektuengatik egun gutxira hil egin zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Elbe, Lili, 1882-1931.|izenburua=Man into woman : the first sex change, a portrait of Lili Elbe : the true and remarkable transformation of the painter Einar Wegener|argitaletxea=Blue Boat Books|data=2004|url=https://www.worldcat.org/oclc/56159477|isbn=0954707206|pmc=56159477|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;

Esperentzia horren ostean, prozesu horretan ikertzen jarraitu zen eta publikoaren aurrean aurkeztu zen lehenengo saioa Copenhaguen egin zen 1952. urtean, noski munduan zehar izugarrizko eragina eduki zuen. Entsegu hau Amerikako estatubatuetako armadaren soldadu bati egin zioten, ''George Jorgensen'' izenez eta operazioaren ostean ''Christine'' bezala ezagutuz, 1954an &quot;Women of the year&quot; sariaren irabazle bezala aukeratu ziotena. Operazioaren arduradunak, ''Christian Hamburger'' endokrinologo, ''George Stürup'' psikiatra eta ''Paul Fogh-Andersen'' eta ''Erlin Dahl-Iversen'' zirujauak izan ziren.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Jorgensen, Christine, 1926-1989.|izenburua=Christine Jorgensen : a personal autobiography|argitaletxea=Cleis Press|data=2000|url=https://www.worldcat.org/oclc/44885310|isbn=1573441007|pmc=44885310|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;

''Robert Stoller'' psikiatra transexualitatea, desberdintasun kondizio bezala deskribatu zuen lehenengoa izan zen, fenomeno hau sexu identitatearekin erlazionatuz, sexu biologikoaren kontraposizioan.&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Stoller, Robert J.|izenburua=Sex and gender : the development of masculinity and femininity|argitaletxea=Karnac Books|data=1984|url=https://www.worldcat.org/oclc/728662673|isbn=9781849401814|pmc=728662673|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt; ''Stolleren'' lehenengo frogaketa, emakume transexualak txikitatik portaera femenino bat aurkezten zutela zen, bai janzkera, joko eta performatibitatean, baita ahots tonuan eta hizkeran ere.&lt;ref name=&quot;:02&quot; /&gt; Aipatzekoa da psikiatra honek sexu aldaketaren prozesu kirurgioka baztertzen zuela.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Roudinesco, Elisabeth, 1944-|izenburua=Diccionario de psicoanálisis|argitaletxea=Paidós|data=1998|url=https://www.worldcat.org/oclc/44183638|edizioa=1a ed|isbn=9501273261|pmc=44183638|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;

Diagnostikoan akatsak gertatzen badira ondorioak oso latzak izan daitezke, tratamenduaren hartzaileen deskonpentsazio psikotikoa sorraraziz.&lt;ref name=&quot;:02&quot; /&gt; Sexu aldaketako prozesu kirurgiko eta hormonala, transexualitatearen definizio eta diagnostikoaren menpe aurkitzen da sexuaren berregokipen hormonal eta kirurgikoa.&lt;ref name=&quot;:02&quot; /&gt;

Denbora aurrera agin ahala, transexualitatea erregistro patologikoen lekua utziz joan da eta tratamendua murrizketa terapeutikoetatik askatu egin da: Sexu aldaketaren prozesua, orain hainbat herrialdeetan nahi duenaren eskuetan dago. 1988 ''Louis Gooren'' Herbehereetako endokrinologoa transexualismoaren katedra sortu zuen, &quot;Amsterdameko Unibertsitate Askearen&quot;, medikuntza fakultatean (''Vrije Universiteit of Amsterdam''), endokrinologia departamentuan, profesionalei erakusteko transexualitatearen hautemate garaia eta bere tratamendu hormi-kirurgikoa.&lt;ref name=&quot;:22&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Frignet, Henry.|izenburua=El transexualismo /Henry Frignet ; obra publicada bajo la dirección de Jean-Pierre Lebrun ; traducción de Horacio Pons.|argitaletxea=Nueva visión|data=impresión 2003|url=https://www.worldcat.org/oclc/56325081|isbn=9506024545|pmc=56325081|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;

Gaur egun, transexualitatearen kondizioa bere baitan ez da gaixotasun mental bezala kontsideratzen. &quot;Manual diagnóstico y estadístico de los trastornos mentales&quot; edo DSM IV Amerikako Psikiatria Asoziazioa, genero disforia, Identitate Sexualen Nahasteen barruan sartzen du.&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=DSM-IV : Manual diagnóstico y estadístico de los trastornos mentales|argitaletxea=Masson|data=D.L. 1995|url=https://www.worldcat.org/oclc/431197314|isbn=8445802976|pmc=431197314|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;

1977an Osasun Mundialaren Erakunea (OMS), sindrome mediku bezala hartu zuen eta hiru trastorno desberdin definitzen ditu: Txikitako identitate sexualarena, rol bikoitzako trabestismoa eta transexualismoa; DSM IVan, hiru entitate hauek kategoria berean bilduta daude &quot;Identitate Sexualaren Trastornoen&quot; multzoan izendatutakoa.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt;

Diagnostikoa egiterako orduan bi elementu daude. Lehendabizi, indibiduoa beste sexuarekin identifikatzen delaren frogak egon behar dira, garrantzitsua da ondoeza edukitzea daukan sexuagatik.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Beraz identitate sexualaren ez-adostasunaren diagnostikoa egiteko ondoezaren proba kliniko eta esanguratsuak egon behar dira, edo indibiduoaren ekintzen bestelako narriadura bat.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Diagnostiko hau ez da egin behar indibiduoa pertsona intersexuala denean, batez ere identitate sexualaren ez-adostasuna hipogonadismoagatik etortzen delako.

Identitate sexualaren ez-adostasuna duten indibiduo askok sozialki oso aislatuak bukatzen dute. Horrek, autoestima txikia izatera bideratzen du eta eskolarekiko gorroto sentimendua garatu dezale, bertan bera utziz.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Kideen bazterketa, burlak eta horietakoak ume hauetan etengabeko ondorioak eduki ditzake: drogen kontsumoa, depresioa edo suizidioa adibidez.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Helduengan, antsietate eta depresio sintomak egon ahal dira.

Europako herrialde txikien datu estatistikoek diote, 30.000 gizonetik 1 eta 100.000 emakumetik 1ek tratamendu kirurgikoa nahi dutela.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Identitate sexualaren arazoak ume eta gazteengan ez dira nahaste mental bezala definitzen DSM IVean.

2009ko urriaren ikerlari talde bat &quot;Mexiko Psikiatria Instituto Nazionalagatik&quot; finantziatua, ikerketa bat aurkeztu zuen OMSri transexualitate nahaste mentalen sailetik kentzeko. Mexikoko ikerketa, Brasil, India, Frantzia, Sudafrika eta Libanoko antzeko lanekin gehitu zen eta 2018an aurkeztu ziren ''CIE-11''an transexualitatearen birklasifikazioa eztabaidatzen ari zenean. Ikerketa hauek pertsona transexualak sentitzen duten ondoezaren faktore kausala seinalatzean bat egiten dute, hau ez da bere identitate kondizio sexualagatik, baizik eta bizitako diagnostiko bat ezabatzea garrantzitsua kontsideratu zuten eta horrela benetako arazoa aurre egin.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Iván|abizena=Hernández|izenburua=Tomar la palabra: el acontecimiento de la verdad en el testimonio|orrialdeak=169|data=2016-06-27|url=http://dx.doi.org/10.15446/djf.n16.58162|aldizkaria=Desde el Jardín de Freud|alea=16|issn=2256-5477|doi=10.15446/djf.n16.58162|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Lista de participantes en la Consulta internacional de expertos sobre justicia restaurativa para niños, Bali (Indonesia), 26 al 28 de Junio de 2013|data=2016-07-03|url=http://dx.doi.org/10.18356/99b0ef41-es|aldizkaria=dx.doi.org|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Ines|abizena=Aristegui|izenburua=Cultura y valores en el proceso de discriminación de las personas transgénero|data=2015-11-12|url=http://dx.doi.org/10.18682/jcs.v0i5.458|aldizkaria=Journal de Ciencias Sociales|alea=5|zenbakia=0|issn=2362-194X|doi=10.18682/jcs.v0i5.458|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Carlos|abizena=Mur de Víu|izenburua=Situación de los enfermos mentales que tienen contacto con la Justicia en la Comunidad de Madrid|orrialdeak=66–67|data=2014-02|url=http://dx.doi.org/10.4321/s1575-06202014000300001|aldizkaria=Revista Española de Sanidad Penitenciaria|alea=3|zenbakia=16|issn=1575-0620|doi=10.4321/s1575-06202014000300001|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;

2018ko ekainaren 18an, OMS bere manualaren edizio berria argitaratu zuen eta transexualitatea buruko trastornoen kapitulotik kendu zuen baina osasun sexualaren kondizio erlatiboak parte izatera egin zuen. Aurrerapauso bat da transexualitatearen despatologizazioaren bidean baina genero inkongruentzia deitzera pasa da. Edizio honetan CIE-11 sartuko da 2022an, oraindik dagoena (1990) ordezkatzeko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Jonas F.|abizena=Bakkevig|izenburua=¿Es un constructo válido la categoría de trastorno histriónico de la personalidad del Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fourth Edition?|orrialdeak=145–152|abizena2=Karterud|izena2=Sigmund|data=2011-10|url=http://dx.doi.org/10.1016/j.psiq.2011.10.009|aldizkaria=Psiquiatría Biológica|alea=4|zenbakia=18|issn=1134-5934|doi=10.1016/j.psiq.2011.10.009|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;

== Irizpide diagnostikoak ==
Trabestismoa, homosexualitatea eta intersexualitatearen irizpide diagnostikoak hurrengoak dira:

- Trabestismoa (beste sexuarekin erlazionazen diren arropekin janztea gustatzen zaion pertsonak) ez dago barne-borrokarik bere sexu biologiko eta generoaren artean, berriz pertsona transexualaren identitate sexuala ez du egiten bat bere sexu biologikoarekin. Adibidez, mutil trabesti bat,nahiz eta emakumearekin erlazionatzen diren jantziekin ibili, mutil bezala hartuko du bere burua.&lt;ref name=&quot;:32&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Diversidad sexual|argitaletxea=Lugar Editorial|data=[2010], ©2010|url=https://www.worldcat.org/oclc/730960455|isbn=9789508923639|pmc=730960455|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt;

- Autore batzuk aipatzen duten, gizonekin lotzen diren arropekin janzten diren emakumeak transexualak direla eta ez trabestiak, mutil trabestiari ezaugarritzen zaiona besteen begiradak probokatzen dion kitzikeria baita. Kontrako kasuan ez da hori gertatzen, emakumea ez zaio eszitazio hori sorrarazten, bere identitatea desestaltzen bada lotsatu egiten da.

- Intersexualak kondizio biologiko, genetiko eta fisiologikoak dute eta sexua definitzen duten irizpide morfologikoen (egitura kromosomikoa, gonadak, barne eta kanpo genitalak, bigarren mailako karaktere sexualak) diskrepantziagatik definitzen dira. Adibidez, XX mutila, Turner sindromea, aegenesia mulleriana, agenesia gonadala, disegenesia gonadal bikoitza eta puroa, super emakume XXX, XXY sindromea, ginadroide hermafroditismoa, maskulinizazio idiopatikoa, hiperplasia suprarrenal congenitoa etab.

Berriz petsona transexuala, bere burua beste sexuaren parte bezala hartzen du, ezberdina dela bere morfologiarengatik edota dotazio kromosomikoagatik ez dago zalantzatik baino pertsona hori ezeztatzen du; beraz genero identitate konfrontazio bat sortzen da, subjektu, sexu biologiko, dotazio kromosomiko, barne eta kanpoko organo sexual eta bigarren mailako karaktere sexualen artean.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Diversidad sexual|argitaletxea=Lugar Editorial|data=[2010], ©2010|url=https://www.worldcat.org/oclc/730960455|isbn=9789508923639|pmc=730960455|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt;

== Legalitatea ==
Pertsona transexualak zailtasunak izaten ohi dituzte dokumentu ofizialekin identifikatu behar izaten direnean. Haiek izaten duten arazoa hurrengoa da: bere itxura ez dator bat [[nortasun agiri]]an agertzen den sexuarekin. Hori gertatzerakoan arazo handiak sor daitezke eguneroko bizitzan, kreditu txartela erabiltzerakoan, hegazkin tiket bat erosterakoan edota lanpostu bat eskatzeko zailtasunak izaterakoan.

== Sexu aldaketaren prozesua ==
Pertsona transexual guztien nahia da sentitzen diren bezalaxe bizitzea, horregatik bere itxura fisikoa eta irudi soziala, identifikatzn diren sexuri moldatzearen beharra ikusten dute. Honi, prozesu transexualizadorea deitzen zaio eta atentzio psikologiko batekin hasten da pertsona gertatzen dena hobeto ohartzeko. Ondoren, prozesu hormonal batera pasatzea izango zen hurrengo pausua. Estatuan ezin da egin 18 urtea eduki arte. Azkenik, kirurgia prozesu batetik, honekin gorputza aldatu egiten baita. Genital errekonstrukzio kirurgia egiten dira eta maskulinizatu edo feminizanteak izaten dira. Vaginplastia, faloplastia, mamoplastia horien adibide dira. Orain bai, kirofanotik pasatzearen erabakia faktore askoren mende dago. Operazioek ez dute arrakasta ziurtatzen baina teknologia eta teknika hauetan aurrerakuntza handiak egin eta egiten ari dira. Baina azpimarratzekoa da, pertsona transexual guztiak ez dute bilatzen operazio edo interbentzio medikurik.&lt;ref name=&quot;:42&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Javier Rubio|abizena=Arribas|izenburua=Aspectos sociológicos de la transexualidad|orrialdeak=361 – 380–380|hizkuntza=es|data=2009-01-01|url=http://revistas.ucm.es/index.php/NOMA/article/view/NOMA0909140361A|aldizkaria=Nómadas. Critical Journal of Social and Juridical Sciences|alea=1|zenbakia=21|issn=1578-6730|doi=-|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt;

Ezeztatutako sexuaren bigarren mailako karaktere sexualak gutxitzea du helburu tratamendua.

- Biologikoki, mutil diren pertsonengan, giharrak gutxitzen dira eta zakila eta barrabilen inboluzio bat egiten da eta bularren garapena tratamendu endokrinologikoaren bidez. Alu berri bat sortzen da eta ilea ere kendu egiten da elektrokoagulazioaren teknikarekin.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Frignet, Henry.|izenburua=El transexualismo /Henry Frignet ; obra publicada bajo la dirección de Jean-Pierre Lebrun ; traducción de Horacio Pons.|argitaletxea=Nueva visión|data=impresión 2003|url=https://www.worldcat.org/oclc/56325081|isbn=9506024545|pmc=56325081|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt;

- Biologikoki emakume diren pertsonetan, efektua honetan datza: Masa adiposoaren eta bularraren erredukzio bat, giharren handitzea eta ahots tonuaren aldaketa batez ere, tratamendu endokrinologiko bidez. Zakil berri baten eraketa, tekniko kirurgiko konplexuekin egiten da, batez ere tentetzea barne protesi batek erraztu behar duelako.

Egokitzeko kirurgia edo adekuazio kirurgia, sexu asignazio edo erreasignazioa hobeto esanda, subjektu transexul baten osasun egoera hobetzeko eta bizi kalitatea hobetzeko kontsideratzen den terapia zientifiko bat da.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;

Badaude kasuak non, mutil transexualak bularrak kentzen dituztela minbizia garatzeko beldurragatik.

Transexualitatearen garrantzia ez da kirurgiaren eskaria, ezta operatzearen beharra, baizik eta genero identitatea. Pertsona transexuala mutilaren gorputz batean giltzapetuta dagoen emakume bat delaren ziurtasuna badu,edo emakume gorputz baten barruan dagoen mutil bat. Horrexegatik, bere gorputza aldatu nahi dute, identitate horretara moldatzeko.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;

- Emakume transexuala ez du gozamena sentitzen emakumezkoekin erlazionatzen diren arropak jarriz, emakume sentitzen da eta gizon (heterosexuala den kasuan) edo emakume (lesbiana) edo biak (bisexuala) erakarri ahal diote, baina bazterketa sorrarazten zaio bere bikote sexuala duen zakilagatik interesatzea.&lt;ref name=&quot;:32&quot; /&gt;

- Gizon transexuala ez du gozamena sentitzen gizonezkoekin erlazionatzen diren arropak jartzen. Baliteke emakume (heteosexuala), gizon (homosexual) edota bi (bisexual) sexuengatik erakarpena sentitzea.&lt;ref name=&quot;:32&quot; /&gt;

Gizon bezala identifikatzen da eta gehiengoa onartuta geratzen da bere gorputzengatik atal femeninoak ezabatzen badira, genital maskulinoak izatearen beharra sentituz. Baina dena den, genital maskulinoak nahi dutenentzat protesiak existitzen dira.

Autore batzuk planteatzen dute hipoteseia hurrengoa da: Gizon transexual gutxiago dira eta ez daude hain aztertuak, oharkabean pasatzen dira eta askok gizon bezala bizitzea lortzen dute. Emakume transexualak aldiz, askotan prostituzioan lan egiten bukatzera ikusten dira ez dutelako bestelako lan bat lortzen pairatzen duten diskriminazioa dela eta.

Herriañde batzuetan &quot;trans&quot; fenomenoaren partekoek, non sexuak jarritako muga guztiak dudan jartzen duten guztiak sartzen dira- izan transexualak, transexualistak, trabestiak, drag queen, drag king, butchers, queer etab. kontsideratzen dute gure kultura posmodernoa postransexualismoaren garaian sartu egin dela eta kasu askotan, homo kirurgiko praktikak borrokatzen dute eta bere adekuazio sozialaren nahia besterik ez dute adierazten.&lt;ref name=&quot;:22&quot; /&gt;

== Laguntza medikoa ==
1989an [[Europako Parlamentua|Europar Legebiltzarrak]] onartu zuen transexualei laguntza medikoa eman behar zitzaiela. Transexualitatea DSM V-ean &quot;genero disforia&quot; gisa jasotzen da, gaixotasuna dela aintzat hartuz, eta beraz, Osasun Publikoak tratamendua bere barne hartzen du. Hormonoterapia endokrinologian espezializatutako medikuak gidatzen du, eta zirujau plastikoak bai torax zein genitaletako ebakuntza burutzen du. Osasun Publikoaren baitan, ebakuntza hauek [[Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea|Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean]], Madrilgo [[La Paz Unibertsitate Ospitalea|La Paz Unibertsitate Ospitalean]], Malagako Carlos Haya Unibertsitate Ospitatean eta Valentziako La Fe Unibertsitate Ospitalean egiten dira.

== Eztabaidak ==
XX. mendearen hasieran pertsona transexualentzat posibilitate berriak zabaldu ziren, prozesu endokrinologiko eta tratamendu hormonalengatik.Orainaldian horrela sentitzen diren pertsonak sexu aldaketa bat egiteko aukera dute teknologia, medikuntza eta kirurgia lortutako garapenagatik. Orain posible da giza gorputzaren itxura eraldatzea.&lt;ref name=&quot;:22&quot; /&gt;

Hau paradoxa ugari sorrarazi ditu:

- 2011ko ekainaren 4an, sexu bereko ezkontza ez zegoen onartuta jurisprudentzia franstsesarentzat, baina hala eta guztiz ere Nancy-n (Frantzia) bi emakumek ezkontzea lortu zuten. Élise operatua dagoen transexual bat da eta dokumentazio femeninoekin, berriz Stephanie dokumentazioan ez datza bere sexu aldaketa (operatua dagoen ala ez ezezaguna da guretzat), beraz bere dokumentuetan maskulino bezala agertzen da. Legearentzat orduan mutil eta emakume baten arteko ezkontza bat zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Éric|abizena=Fassin|izenburua=Les « forêts tropicales » du mariage hétérosexuel|orrialdeak=201|data=2010|url=http://dx.doi.org/10.3917/retm.261.0201|aldizkaria=Revue d'éthique et de théologie morale|alea=HS|zenbakia=261|issn=1266-0078|doi=10.3917/retm.261.0201|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt;

- 2008ko ekainaren 29an, Thomas Beatie, gizon transexual bat bere lehenengo semea izan zuen non bere aita izango zen eta ez berriz bere ama.

Gizartearen erreakzioa transexualitate, transexualismo eta transgenderismoaren aurrean eztabaida gogorra sortu egin du ordena mediku, psikiatriko, psikologiko, juridiko eta etikoaren arazoabere konplexutasunean. Antropologo sozial, psikologo, magistratuak eta filosofoek bere ondorioetaz hausnartzera jarri behar dira.

Horrela agertu ziren hurrengo eztabaidak:

- Beste subjektibitate eta sexualitate forma ezberdinak baztertzen dituen arau heterosexual baten aurrean objekzioak.

- Gorputz sexuatuak aldatzeko gaitasuna duten teknika medikuen ezartzearen inguruko eztabaidak.

- Polemikak bikote ez heterosexualetan fertilizazio lagundua eta familia berrien konstituzioa, non egitura familiar horietan identifikazioa aztertzeko beharra planteatzen duten.

- Pertsona transexualen errekonoimendu legalaren eskaera, karakter sozialaren arazoak planteatzen ditu, binkulatzerakoan instantzia juridikoen erabako ezberdinei binkulatzeagatik, litigio kasuetan pronuntziatu behar direnak.

- Sexu maskulino edo sexu femenino izatea nola definitzen duen erregistro zibila espezifikatzea.

- Zuzenbidea berriz aztertu behar da sexuaren definizio juridikoa aldatzeko (zuzenbidearen esparruan egon ahal diren ondorioekin) pertsona transexualeei, sexu aldaketa errekonozimendua emateko.

- Dokumentuan sexua aldatzerakoan, amatasun eta aitatasun kontzpetuak eta filiazio arauak aldatu egingo dira; zuzenbideak erabaki behar du zer den aita bat eta ama bat.

== Transexualitatearen kausak ==
Ivanka Savic eta Stefan Arver, sueziarren azterketa batean, sexu disforia burmuin desberdintasun atipiko baten ondorioa bezala proposatzen da, baina ez dago daturik hori frogatzeko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=I.|abizena=Savic|izenburua=Sex Dimorphism of the Brain in Male-to-Female Transsexuals|orrialdeak=2525–2533|abizena2=Arver|izena2=S.|data=2011-04-05|url=http://dx.doi.org/10.1093/cercor/bhr032|aldizkaria=Cerebral Cortex|alea=11|zenbakia=21|issn=1047-3211|doi=10.1093/cercor/bhr032|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt;

Kruijver doktorearen ikasketa batean (Amsterdam) transexualengan, burmuin eta genitalen bereizketa sexuala norabide desberdinetan joan ahal diren hipotesia eusten du, transexualitatearen oinarri neurobiologikoari seinalatuz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Frank P. M.|abizena=Kruijver|izenburua=Male-to-Female Transsexuals Have Female Neuron Numbers in a Limbic Nucleus|orrialdeak=2034–2041|abizena2=Zhou|abizena3=Pool|abizena4=Hofman|abizena5=Gooren|abizena6=Swaab|izena2=Jiang-Ning|izena3=Chris W.|izena4=Michel A.|izena5=Louis J. G.|izena6=Dick F.|data=2000-05|url=http://dx.doi.org/10.1210/jcem.85.5.6564|aldizkaria=The Journal of Clinical Endocrinology &amp; Metabolism|alea=5|zenbakia=85|issn=0021-972X|doi=10.1210/jcem.85.5.6564|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt; I. Savic eta S.Arver, beste ikasketa bat, Stockholm Brain Institutuaren Neurozientzia Klinikoaren departamentuan, 48 gizon eta emakume heterosexual eta 24 emakume transexual (gizonetik emakumera igaro direnak) ezin izan zuten aurreko erantzunak egiaztatu, bana burmuinaren anatomia, identitate generoan paper bat betezen duela eusten du.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Eileen|abizena=Luders|izenburua=Regional gray matter variation in male-to-female transsexualism|orrialdeak=904–907|abizena2=Sánchez|abizena3=Gaser|abizena4=Toga|abizena5=Narr|abizena6=Hamilton|abizena7=Vilain|izena2=Francisco J.|izena3=Christian|izena4=Arthur W.|izena5=Katherine L.|izena6=Liberty S.|izena7=Eric|data=2009-07|url=http://dx.doi.org/10.1016/j.neuroimage.2009.03.048|aldizkaria=NeuroImage|alea=4|zenbakia=46|issn=1053-8119|doi=10.1016/j.neuroimage.2009.03.048|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt; Elektroenzefalogramen (EEG) bidez burmuinaren erreakzioak lokalizatutako azterketa baten analisia, erakutsi egi ndu transexualen taldea emakumearen antzerakoak izan zirela, gizonen taldea baino.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Pierre|abizena=Flor-Henry|izenburua=EEG Analysis of Male to Female Transsexuals: Discriminant Function and Source Analysis|orrialdeak=219–222|data=2010-10|url=http://dx.doi.org/10.1177/155005941004100410|aldizkaria=Clinical EEG and Neuroscience|alea=4|zenbakia=41|issn=1550-0594|doi=10.1177/155005941004100410|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt;

== Alde sozialak ==
Transexualak diren pertsona askok, txikitatik sexu pertenentzia ziurtasun bat dute, nahiz eta gizartea eta familia horrela ez dela esan. Baina arazoaren benetako muina nerabezaroan planteatzen da, guztiontzat oso zaila den aroa, gorputzak jasaten dituen aldaketa hormonal eta fisikoengatik, garapenaren fase honetan. Imaginatu behar dugu, zenbatetaraino zaila izan behar den persona hauentzat aldaketa guzti hauek esperimentatzea, aldaketa hauek guztiak nahi duten norabidean joaten ez direnean ikusita. Momentu hartan, etorkizunaren espektatiba guztiak apurtu egiten dira, non bere gorputza nahi duten bezala garatuko zela eta identifikatzen diren bezala. Errealitatea desezperazio eta angustia egoera batean uzten die, nahi ez duten gorputz batekin aurkitzen dira, emozio laguntzarik gabe... Ikusi ahal den bezalaxe, bere bizitzaren denbora handia ematen dute laguntza ematen dieten profesionalak bilatzen. Laburki esanda, ezin dute cisgenero den beste pertsonen bizitza berdinaz gozatu.&lt;ref name=&quot;:42&quot; /&gt;

== Hezkuntza ==
Mendebaldeko kulturetako hezkuntza sistemetan gai honi buruzko begirada eta jarrera askotarikoak topa daitezke. Gaia erabat saihestetik gaia behar bezala lantzeraino.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Amelia Barquín|izenburua=Ume trans bat daukagu eskolan. Formaziorik behar dugu? Zein mezu emateko?|hizkuntza=eu|data=2019-03-24|url=https://abarquin.wordpress.com/2019/03/24/ume-trans-bat-daukagu-eskolan-formaziorik-behar-dugu-zein-mezurekin/|aldizkaria=Kinka|sartze-data=2019-03-25}}&lt;/ref&gt; Sexua eta afektibitatea lantzeko ahaleginak egiten dira ikastetxe batzuetan baina transexualitatea gaia lantzeko generoari buruzko hausnarketak behar dira.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Amelia Barquín|izenburua=Umeak, generoa eta transexualitatea. Bost ipuin argitaratu berri… eta gogoeta bat|hizkuntza=eu|data=2017-01-09|url=https://abarquin.wordpress.com/2017/01/09/umeak-generoa-eta-transexualitatea-bost-ipuin-argitaratu-berri/|aldizkaria=Kinka|sartze-data=2019-03-25}}&lt;/ref&gt;

== [[Buru asalduren diagnosi eta estatistika eskuliburua|DSM]]-V eskuliburua ==
Ameriketako Estatu Batuetako psikiatren gidaliburuak, 2013ko maiatzean ateratako bosgarren edizioan, transexualitatea gaixotasun moduan azaltzen jarraitu nahi du. Alinda Araneta sexologoaren hitzetan &quot;beren sexuarekin identifikatuta ez egoteagatik transexualek jasaten duten sufrimenduak eta larritasunak zerrendan jarraitzen dute&quot;.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Berria.eus|izenburua=Transexualitateak patologizatuta segitzea salatu dute|hizkuntza=eu-ES|url=https://www.berria.eus/paperekoa//002/001/2012-12-09/Transexualitatea_patologizatuta_mantentzea_erabaki_izana_salatu_dute.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2018-02-17}}&lt;/ref&gt; Horren aurrean transexualen kolektiboek haien protesta ezagutzera eman dute.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==

* [[Heterosexualitate]]
* [[Homosexualitate]]
* [[Bisexualitate]]

== Kanpo estekak ==

* [http://glosario.pikaramagazine.com/glosario.php?lg=eu&amp;sec=terminos&amp;let=T&amp;ter=transexualitatea Transxexualitatea], Zeinu Hizkuntza (Pikara Magazine)
* [http://www.gaztezulo.com/artikuluak_view.php?uuid=939 Transexualitatea, jaio edo bilakatu?]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} artikulua gaztezulo aldizkarian
* Naizen elkartea, [https://naizen.eus/eu/ Adingabe Transexualen Familien Elkartea]
* [[Ainara Arratibel]]en (2012). [https://www.berria.eus/paperekoa//002/001/2012-12-09/Transexualitatea_patologizatuta_mantentzea_erabaki_izana_salatu_dute.htm Transexualitateak patologizatuta segitzea salatu dute], ''Berrian,'' 2012ko abenduaren 9an, 2-3 or
{{autoritate kontrola}}

*

[[Kategoria:Giza sexualitatea]]
[[Kategoria:LGBT]]
[[Kategoria:Queer]]
[[Kategoria:Transgeneroa]]</text>
      <sha1>67u09y81no31vw98ehf4kbv5ul4hddr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005844</id>
      <parentid>9005843</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:25:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="31864" xml:space="preserve">{{HezkuntzaPrograma|Emakumea eta generoa}}
[[Fitxategi:Transexualidad.png|alt=|thumb|400x400px|Trans bandera, Transgenero harrotasunaren bandera moduan ezaguna da. Ikur honek pertsona Trans-en harrotasuna, eskubide askatasuna eta aniztasuna ikusaraztea du helburu. Bandera hau 1999. urtean sortu zen, Monica Helms, emakume Transaren eskutik.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bandera trans: todo lo que necesita saber sobre ella|hizkuntza=es|data=2018-04-11|url=http://conocelasbanderas.com/c-movimientos-sociales/bandera-trans/|aldizkaria=Conozcamos Todas Las Banderas Que Hay En El Mundo|sartze-data=2019-02-23}}&lt;/ref&gt;]][[Fitxategi:TransgenreatParis2005.JPG|thumb]]'''Transexualismoa''' edo '''transexualitatea''', pertsona batek jaiotzerakoan esleitu zaion sexu eta bere genero identitatearen artean desadostasuna sortzen duen egoera da. Haien burua, bizitzak ezarritako sexuaren kontrako bezala ikusten dituzten pertsonak dira eta gehienetan haien ongizaterako sexu aldaketa prozesu batetik pasa behar dira. Beraz, pertsona transexual batek jaiotzerakoan genitalak begiratu ondoren sexu okerra suposatu zitzaien pertsonen egoera da. Hots, bulbarekin jaiotako gizonak eta zakilarekin jaiotako emakumeak.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Transexualitateari buruzko terminologia|hizkuntza=eu-ES|url=https://naizen.eus/eu/terminologia/|aldizkaria=Naizen|sartze-data=2019-02-23}}&lt;/ref&gt; Pertsona baten sexua jaiotzerakoan esleitu zitzaionarekin bat ez datorrela adierazteko erabiltzen den kontzeptua da.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

== Terminologia ==
Transexualitatearen inguruan dauden hitz eta kontzeptuak ez daude oraindik oso adostuta, batez ere gutxi aintzat hartu eta ikasitako gutxiengo bat direlako. Egia da, azkenengo boladan gero eta terminologia gehiago agertzen ari direla eta bere azterketetan egiten diren saiakera eta esfortzu handienak komunitate transexual beretik egiten ari dira.

Genero identitateak pertsona bakoitzari jaiotzaz esleitzen zaion sexuarekin bat datorren edo ez erreferentzia egiten dio. Pertsona jaiotzaz esleitu zitzaion sexuarekin identifikatzen ez bada, pertsona hori &quot;Trans&quot; izango da. Aldiz, jaiotzaz esleitu zaion sexuarekin bat egiten badu, pertsona hori &quot;Cis&quot; edo &quot;Cisgenero&quot; izango da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Platero,|abizena=Raquel.|izenburua=Transexualidades : acompañamiento, factores de salud y recursos educativos|argitaletxea=Bellaterra|data=2014|url=http://worldcat.org/oclc/912285877|isbn=9788472906884|pmc=912285877|sartze-data=2019-02-23}}&lt;/ref&gt;

Transexualitate egoeran dagoen emakumeak, gizartearentzat gizonezkoari dagozkion genitala (zakila) edukiko du. Aldiz, transexualitate egoeran dagoen gizonak, gizartearen begietan emakumeari dagozkion genitala (alua) izango du. Hau da, bere sexualitatea [[Psikologia|psikologikoki]] bereizten da eta ez anatomikoki. Hori dela-eta, pertsona transexual batzuek genitalak beren sexu psikologikora egokitzeko ebakuntza egiten dute. Trans*: lehen aipatutako “cis” kategoriatik at kokatzen duen jendeari egiten dio erreferentzia. Hitzaren ondoko asteriskoak kontzeptuak barne hartzen duen aniztasuna azpimarratu nahi du. Izan ere, Trans* pertsonen barruan definizio eta esperientzia anitz daude.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Sexualitatearen Koloreak gida - Euskadiko Gazteriaren Kontseilua|hizkuntza=eu-ES|url=http://egk.eus/eu/argitalpenak/txostenak/sexualitatearen-koloreak-gida|aldizkaria=EGK|sartze-data=2019-02-23}}&lt;/ref&gt;

Horietako definizio nabarmenenak transexual eta transgenero artean dagoen desberdintasuna azpimarratu behar da, askotan kontzeptu hauek nahasten direlako. Transgenero, jaiotako sexua, genero identitatearekin bat egiten ez duten pertsonen egoera da, hauek ez dute sexua berregokitzeko prozesu kirurgikotik pasa eta garrantzitsua da aipatzea, askok ez dutela horren beharra ikusten.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Marilia|abizena=Navarro|izenburua=Diferencias entre transexual y transgénero y más sobre diversidad sexual|hizkuntza=es|data=2018-10-03|url=https://elclosetlgbt.com/sexo/diversidad-sexual-trans-transgenero-transexual/|aldizkaria=El Closet LGBT|sartze-data=2019-04-03}}&lt;/ref&gt; Hori da bi kontzeptu horien arteko funtsezko desberdintasuna, transexualek sexu trantsizio hori pasa dute edo pasatzearen beharra sentitzen dute, bere ongizaterako. Dena den, oraindik ere bi terminoak &quot;transexual&quot; hitzak orokortzen ditu, bietan agertzen delako sexu eta genero identitatearen arteko desakordio bat.

== Historia ==
XX.mendearen erdialdean, medikuek identitate desorekengatik interesatzen hasi ziren, batez ere identitate sexualari eragiten ziotenak: ''Nikolaus Friedreich'' (1830), ''Jean Étienne Dominique Esquirol'' (1840), ''Richard Von Kraft-Ebing'' (1892) eta ''Moll'' (1892).

XX. mendearen erdialdean, ''Henry Havelock Ellis'' eta ''Magnus Hirschfeld'' (1910) autoreek trabestismo bezala identifikatu zuten fenomeno klinikoa izendatu zuten. ''Spengler'' (1914) medikuntza juridikoaren ikuspuntutik ikasi egin zuen gaia. Transexualitate terminoa ''Harry Benjamin''ek proposatu zuen 1953an, eta horrekin batera hormonekin egiten zen tratamendu bat, bere pazienteen ezinegona konpontzeko asmoarekin. 1973an ''John Money'' ezaugarri kliniko hauei &quot;genero disforia&quot; deitu zion.

Hormonen eta kirurgiarekin egin ziren lehenengo sexu aldaketa tratemenduak ez ziren publikoki aurkeztu, isiltasunaren bidetik igaroz. Ezagutzen den lehenengoa 1912an ''Hirschfeld'' medikuarengatik zitatua izan zen; beranduago bere ikasle izango zern ''Felix Abrahamengatik'' deskribatutako gutxi batzuk egin zituen Berlin, Praga, Britania Handia eta Italian. Aipatzekoa da nazi mediku batzuk ere egin zutela horrelako prozesuak. Dena den, ''Magnus Hirschfeld'' doktoreak beste operazio bat egin zuen eta honetan, datu zehatzak daude beraz hauxe hartzen da lehenengo sexu aldaketarako kirurgia bezala. 1930an egin zen, ''Elnar Mogens Wegener'' danimarkako artistak, emakume bilakatu nahi zuen, baina tamalez, operazioaren efektuengatik egun gutxira hil egin zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Elbe, Lili, 1882-1931.|izenburua=Man into woman : the first sex change, a portrait of Lili Elbe : the true and remarkable transformation of the painter Einar Wegener|argitaletxea=Blue Boat Books|data=2004|url=https://www.worldcat.org/oclc/56159477|isbn=0954707206|pmc=56159477|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;

Esperentzia horren ostean, prozesu horretan ikertzen jarraitu zen eta publikoaren aurrean aurkeztu zen lehenengo saioa Copenhaguen egin zen 1952. urtean, noski munduan zehar izugarrizko eragina eduki zuen. Entsegu hau Amerikako estatubatuetako armadaren soldadu bati egin zioten, ''George Jorgensen'' izenez eta operazioaren ostean ''Christine'' bezala ezagutuz, 1954an &quot;Women of the year&quot; sariaren irabazle bezala aukeratu ziotena. Operazioaren arduradunak, ''Christian Hamburger'' endokrinologo, ''George Stürup'' psikiatra eta ''Paul Fogh-Andersen'' eta ''Erlin Dahl-Iversen'' zirujauak izan ziren.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Jorgensen, Christine, 1926-1989.|izenburua=Christine Jorgensen : a personal autobiography|argitaletxea=Cleis Press|data=2000|url=https://www.worldcat.org/oclc/44885310|isbn=1573441007|pmc=44885310|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;

''Robert Stoller'' psikiatra transexualitatea, desberdintasun kondizio bezala deskribatu zuen lehenengoa izan zen, fenomeno hau sexu identitatearekin erlazionatuz, sexu biologikoaren kontraposizioan.&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Stoller, Robert J.|izenburua=Sex and gender : the development of masculinity and femininity|argitaletxea=Karnac Books|data=1984|url=https://www.worldcat.org/oclc/728662673|isbn=9781849401814|pmc=728662673|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt; ''Stolleren'' lehenengo frogaketa, emakume transexualak txikitatik portaera femenino bat aurkezten zutela zen, bai janzkera, joko eta performatibitatean, baita ahots tonuan eta hizkeran ere.&lt;ref name=&quot;:02&quot; /&gt; Aipatzekoa da psikiatra honek sexu aldaketaren prozesu kirurgioka baztertzen zuela.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Roudinesco, Elisabeth, 1944-|izenburua=Diccionario de psicoanálisis|argitaletxea=Paidós|data=1998|url=https://www.worldcat.org/oclc/44183638|edizioa=1a ed|isbn=9501273261|pmc=44183638|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;

Diagnostikoan akatsak gertatzen badira ondorioak oso latzak izan daitezke, tratamenduaren hartzaileen deskonpentsazio psikotikoa sorraraziz.&lt;ref name=&quot;:02&quot; /&gt; Sexu aldaketako prozesu kirurgiko eta hormonala, transexualitatearen definizio eta diagnostikoaren menpe aurkitzen da sexuaren berregokipen hormonal eta kirurgikoa.&lt;ref name=&quot;:02&quot; /&gt;

Denbora aurrera agin ahala, transexualitatea erregistro patologikoen lekua utziz joan da eta tratamendua murrizketa terapeutikoetatik askatu egin da: Sexu aldaketaren prozesua, orain hainbat herrialdeetan nahi duenaren eskuetan dago. 1988 ''Louis Gooren'' Herbehereetako endokrinologoa transexualismoaren katedra sortu zuen, &quot;Amsterdameko Unibertsitate Askearen&quot;, medikuntza fakultatean (''Vrije Universiteit of Amsterdam''), endokrinologia departamentuan, profesionalei erakusteko transexualitatearen hautemate garaia eta bere tratamendu hormi-kirurgikoa.&lt;ref name=&quot;:22&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Frignet, Henry.|izenburua=El transexualismo /Henry Frignet ; obra publicada bajo la dirección de Jean-Pierre Lebrun ; traducción de Horacio Pons.|argitaletxea=Nueva visión|data=impresión 2003|url=https://www.worldcat.org/oclc/56325081|isbn=9506024545|pmc=56325081|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;

Gaur egun, transexualitatearen kondizioa bere baitan ez da gaixotasun mental bezala kontsideratzen. &quot;Manual diagnóstico y estadístico de los trastornos mentales&quot; edo DSM IV Amerikako Psikiatria Asoziazioa, genero disforia, Identitate Sexualen Nahasteen barruan sartzen du.&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=DSM-IV : Manual diagnóstico y estadístico de los trastornos mentales|argitaletxea=Masson|data=D.L. 1995|url=https://www.worldcat.org/oclc/431197314|isbn=8445802976|pmc=431197314|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;

1977an Osasun Mundialaren Erakunea (OMS), sindrome mediku bezala hartu zuen eta hiru trastorno desberdin definitzen ditu: Txikitako identitate sexualarena, rol bikoitzako trabestismoa eta transexualismoa; DSM IVan, hiru entitate hauek kategoria berean bilduta daude &quot;Identitate Sexualaren Trastornoen&quot; multzoan izendatutakoa.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt;

Diagnostikoa egiterako orduan bi elementu daude. Lehendabizi, indibiduoa beste sexuarekin identifikatzen delaren frogak egon behar dira, garrantzitsua da ondoeza edukitzea daukan sexuagatik.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Beraz identitate sexualaren ez-adostasunaren diagnostikoa egiteko ondoezaren proba kliniko eta esanguratsuak egon behar dira, edo indibiduoaren ekintzen bestelako narriadura bat.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Diagnostiko hau ez da egin behar indibiduoa pertsona intersexuala denean, batez ere identitate sexualaren ez-adostasuna hipogonadismoagatik etortzen delako.

Identitate sexualaren ez-adostasuna duten indibiduo askok sozialki oso aislatuak bukatzen dute. Horrek, autoestima txikia izatera bideratzen du eta eskolarekiko gorroto sentimendua garatu dezale, bertan bera utziz.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Kideen bazterketa, burlak eta horietakoak ume hauetan etengabeko ondorioak eduki ditzake: drogen kontsumoa, depresioa edo suizidioa adibidez.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Helduengan, antsietate eta depresio sintomak egon ahal dira.

Europako herrialde txikien datu estatistikoek diote, 30.000 gizonetik 1 eta 100.000 emakumetik 1ek tratamendu kirurgikoa nahi dutela.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Identitate sexualaren arazoak ume eta gazteengan ez dira nahaste mental bezala definitzen DSM IVean.

2009ko urriaren ikerlari talde bat &quot;Mexiko Psikiatria Instituto Nazionalagatik&quot; finantziatua, ikerketa bat aurkeztu zuen OMSri transexualitate nahaste mentalen sailetik kentzeko. Mexikoko ikerketa, Brasil, India, Frantzia, Sudafrika eta Libanoko antzeko lanekin gehitu zen eta 2018an aurkeztu ziren ''CIE-11''an transexualitatearen birklasifikazioa eztabaidatzen ari zenean. Ikerketa hauek pertsona transexualak sentitzen duten ondoezaren faktore kausala seinalatzean bat egiten dute, hau ez da bere identitate kondizio sexualagatik, baizik eta bizitako diagnostiko bat ezabatzea garrantzitsua kontsideratu zuten eta horrela benetako arazoa aurre egin.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Iván|abizena=Hernández|izenburua=Tomar la palabra: el acontecimiento de la verdad en el testimonio|orrialdeak=169|data=2016-06-27|url=http://dx.doi.org/10.15446/djf.n16.58162|aldizkaria=Desde el Jardín de Freud|alea=16|issn=2256-5477|doi=10.15446/djf.n16.58162|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Lista de participantes en la Consulta internacional de expertos sobre justicia restaurativa para niños, Bali (Indonesia), 26 al 28 de Junio de 2013|data=2016-07-03|url=http://dx.doi.org/10.18356/99b0ef41-es|aldizkaria=dx.doi.org|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Ines|abizena=Aristegui|izenburua=Cultura y valores en el proceso de discriminación de las personas transgénero|data=2015-11-12|url=http://dx.doi.org/10.18682/jcs.v0i5.458|aldizkaria=Journal de Ciencias Sociales|alea=5|zenbakia=0|issn=2362-194X|doi=10.18682/jcs.v0i5.458|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Carlos|abizena=Mur de Víu|izenburua=Situación de los enfermos mentales que tienen contacto con la Justicia en la Comunidad de Madrid|orrialdeak=66–67|data=2014-02|url=http://dx.doi.org/10.4321/s1575-06202014000300001|aldizkaria=Revista Española de Sanidad Penitenciaria|alea=3|zenbakia=16|issn=1575-0620|doi=10.4321/s1575-06202014000300001|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;

2018ko ekainaren 18an, OMS bere manualaren edizio berria argitaratu zuen eta transexualitatea buruko trastornoen kapitulotik kendu zuen baina osasun sexualaren kondizio erlatiboak parte izatera egin zuen. Aurrerapauso bat da transexualitatearen despatologizazioaren bidean baina genero inkongruentzia deitzera pasa da. Edizio honetan CIE-11 sartuko da 2022an, oraindik dagoena (1990) ordezkatzeko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Jonas F.|abizena=Bakkevig|izenburua=¿Es un constructo válido la categoría de trastorno histriónico de la personalidad del Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fourth Edition?|orrialdeak=145–152|abizena2=Karterud|izena2=Sigmund|data=2011-10|url=http://dx.doi.org/10.1016/j.psiq.2011.10.009|aldizkaria=Psiquiatría Biológica|alea=4|zenbakia=18|issn=1134-5934|doi=10.1016/j.psiq.2011.10.009|sartze-data=2019-04-08}}&lt;/ref&gt;

== Irizpide diagnostikoak ==
Trabestismoa, homosexualitatea eta intersexualitatearen irizpide diagnostikoak hurrengoak dira:

- Trabestismoa (beste sexuarekin erlazionazen diren arropekin janztea gustatzen zaion pertsonak) ez dago barne-borrokarik bere sexu biologiko eta generoaren artean, berriz pertsona transexualaren identitate sexuala ez du egiten bat bere sexu biologikoarekin. Adibidez, mutil trabesti bat,nahiz eta emakumearekin erlazionatzen diren jantziekin ibili, mutil bezala hartuko du bere burua.&lt;ref name=&quot;:32&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Diversidad sexual|argitaletxea=Lugar Editorial|data=[2010], ©2010|url=https://www.worldcat.org/oclc/730960455|isbn=9789508923639|pmc=730960455|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt;

- Autore batzuk aipatzen duten, gizonekin lotzen diren arropekin janzten diren emakumeak transexualak direla eta ez trabestiak, mutil trabestiari ezaugarritzen zaiona besteen begiradak probokatzen dion kitzikeria baita. Kontrako kasuan ez da hori gertatzen, emakumea ez zaio eszitazio hori sorrarazten, bere identitatea desestaltzen bada lotsatu egiten da.

- Intersexualak kondizio biologiko, genetiko eta fisiologikoak dute eta sexua definitzen duten irizpide morfologikoen (egitura kromosomikoa, gonadak, barne eta kanpo genitalak, bigarren mailako karaktere sexualak) diskrepantziagatik definitzen dira. Adibidez, XX mutila, Turner sindromea, aegenesia mulleriana, agenesia gonadala, disegenesia gonadal bikoitza eta puroa, super emakume XXX, XXY sindromea, ginadroide hermafroditismoa, maskulinizazio idiopatikoa, hiperplasia suprarrenal congenitoa etab.

Berriz petsona transexuala, bere burua beste sexuaren parte bezala hartzen du, ezberdina dela bere morfologiarengatik edota dotazio kromosomikoagatik ez dago zalantzatik baino pertsona hori ezeztatzen du; beraz genero identitate konfrontazio bat sortzen da, subjektu, sexu biologiko, dotazio kromosomiko, barne eta kanpoko organo sexual eta bigarren mailako karaktere sexualen artean.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Diversidad sexual|argitaletxea=Lugar Editorial|data=[2010], ©2010|url=https://www.worldcat.org/oclc/730960455|isbn=9789508923639|pmc=730960455|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt;

== Legalitatea ==
Pertsona transexualak zailtasunak izaten ohi dituzte dokumentu ofizialekin identifikatu behar izaten direnean. Haiek izaten duten arazoa hurrengoa da: bere itxura ez dator bat [[nortasun agiri]]an agertzen den sexuarekin. Hori gertatzerakoan arazo handiak sor daitezke eguneroko bizitzan, kreditu txartela erabiltzerakoan, hegazkin tiket bat erosterakoan edota lanpostu bat eskatzeko zailtasunak izaterakoan.

== Sexu aldaketaren prozesua ==
Pertsona transexual guztien nahia da sentitzen diren bezalaxe bizitzea, horregatik bere itxura fisikoa eta irudi soziala, identifikatzn diren sexuri moldatzearen beharra ikusten dute. Honi, prozesu transexualizadorea deitzen zaio eta atentzio psikologiko batekin hasten da pertsona gertatzen dena hobeto ohartzeko. Ondoren, prozesu hormonal batera pasatzea izango zen hurrengo pausua. Estatuan ezin da egin 18 urtea eduki arte. Azkenik, kirurgia prozesu batetik, honekin gorputza aldatu egiten baita. Genital errekonstrukzio kirurgia egiten dira eta maskulinizatu edo feminizanteak izaten dira. Vaginplastia, faloplastia, mamoplastia horien adibide dira. Orain bai, kirofanotik pasatzearen erabakia faktore askoren mende dago. Operazioek ez dute arrakasta ziurtatzen baina teknologia eta teknika hauetan aurrerakuntza handiak egin eta egiten ari dira. Baina azpimarratzekoa da, pertsona transexual guztiak ez dute bilatzen operazio edo interbentzio medikurik.&lt;ref name=&quot;:42&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Javier Rubio|abizena=Arribas|izenburua=Aspectos sociológicos de la transexualidad|orrialdeak=361 – 380–380|hizkuntza=es|data=2009-01-01|url=http://revistas.ucm.es/index.php/NOMA/article/view/NOMA0909140361A|aldizkaria=Nómadas. Critical Journal of Social and Juridical Sciences|alea=1|zenbakia=21|issn=1578-6730|doi=-|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt;

Ezeztatutako sexuaren bigarren mailako karaktere sexualak gutxitzea du helburu tratamendua.

- Biologikoki, mutil diren pertsonengan, giharrak gutxitzen dira eta zakila eta barrabilen inboluzio bat egiten da eta bularren garapena tratamendu endokrinologikoaren bidez. Alu berri bat sortzen da eta ilea ere kendu egiten da elektrokoagulazioaren teknikarekin.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Frignet, Henry.|izenburua=El transexualismo /Henry Frignet ; obra publicada bajo la dirección de Jean-Pierre Lebrun ; traducción de Horacio Pons.|argitaletxea=Nueva visión|data=impresión 2003|url=https://www.worldcat.org/oclc/56325081|isbn=9506024545|pmc=56325081|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt;

- Biologikoki emakume diren pertsonetan, efektua honetan datza: Masa adiposoaren eta bularraren erredukzio bat, giharren handitzea eta ahots tonuaren aldaketa batez ere, tratamendu endokrinologiko bidez. Zakil berri baten eraketa, tekniko kirurgiko konplexuekin egiten da, batez ere tentetzea barne protesi batek erraztu behar duelako.

Egokitzeko kirurgia edo adekuazio kirurgia, sexu asignazio edo erreasignazioa hobeto esanda, subjektu transexul baten osasun egoera hobetzeko eta bizi kalitatea hobetzeko kontsideratzen den terapia zientifiko bat da.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;

Badaude kasuak non, mutil transexualak bularrak kentzen dituztela minbizia garatzeko beldurragatik.

Transexualitatearen garrantzia ez da kirurgiaren eskaria, ezta operatzearen beharra, baizik eta genero identitatea. Pertsona transexuala mutilaren gorputz batean giltzapetuta dagoen emakume bat delaren ziurtasuna badu,edo emakume gorputz baten barruan dagoen mutil bat. Horrexegatik, bere gorputza aldatu nahi dute, identitate horretara moldatzeko.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;

- Emakume transexuala ez du gozamena sentitzen emakumezkoekin erlazionatzen diren arropak jarriz, emakume sentitzen da eta gizon (heterosexuala den kasuan) edo emakume (lesbiana) edo biak (bisexuala) erakarri ahal diote, baina bazterketa sorrarazten zaio bere bikote sexuala duen zakilagatik interesatzea.&lt;ref name=&quot;:32&quot; /&gt;

- Gizon transexuala ez du gozamena sentitzen gizonezkoekin erlazionatzen diren arropak jartzen. Baliteke emakume (heteosexuala), gizon (homosexual) edota bi (bisexual) sexuengatik erakarpena sentitzea.&lt;ref name=&quot;:32&quot; /&gt;

Gizon bezala identifikatzen da eta gehiengoa onartuta geratzen da bere gorputzengatik atal femeninoak ezabatzen badira, genital maskulinoak izatearen beharra sentituz. Baina dena den, genital maskulinoak nahi dutenentzat protesiak existitzen dira.

Autore batzuk planteatzen dute hipoteseia hurrengoa da: Gizon transexual gutxiago dira eta ez daude hain aztertuak, oharkabean pasatzen dira eta askok gizon bezala bizitzea lortzen dute. Emakume transexualak aldiz, askotan prostituzioan lan egiten bukatzera ikusten dira ez dutelako bestelako lan bat lortzen pairatzen duten diskriminazioa dela eta.

Herriañde batzuetan &quot;trans&quot; fenomenoaren partekoek, non sexuak jarritako muga guztiak dudan jartzen duten guztiak sartzen dira- izan transexualak, transexualistak, trabestiak, drag queen, drag king, butchers, queer etab. kontsideratzen dute gure kultura posmodernoa postransexualismoaren garaian sartu egin dela eta kasu askotan, homo kirurgiko praktikak borrokatzen dute eta bere adekuazio sozialaren nahia besterik ez dute adierazten.&lt;ref name=&quot;:22&quot; /&gt;

== Laguntza medikoa ==
1989an [[Europako Parlamentua|Europar Legebiltzarrak]] onartu zuen transexualei laguntza medikoa eman behar zitzaiela. Transexualitatea DSM V-ean &quot;genero disforia&quot; gisa jasotzen da, gaixotasuna dela aintzat hartuz, eta beraz, Osasun Publikoak tratamendua bere barne hartzen du. Hormonoterapia endokrinologian espezializatutako medikuak gidatzen du, eta zirujau plastikoak bai torax zein genitaletako ebakuntza burutzen du. Osasun Publikoaren baitan, ebakuntza hauek [[Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea|Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean]], Madrilgo [[La Paz Unibertsitate Ospitalea|La Paz Unibertsitate Ospitalean]], Malagako Carlos Haya Unibertsitate Ospitatean eta Valentziako La Fe Unibertsitate Ospitalean egiten dira.

== Eztabaidak ==
XX. mendearen hasieran pertsona transexualentzat posibilitate berriak zabaldu ziren, prozesu endokrinologiko eta tratamendu hormonalengatik.Orainaldian horrela sentitzen diren pertsonak sexu aldaketa bat egiteko aukera dute teknologia, medikuntza eta kirurgia lortutako garapenagatik. Orain posible da giza gorputzaren itxura eraldatzea.&lt;ref name=&quot;:22&quot; /&gt;

Hau paradoxa ugari sorrarazi ditu:

- 2011ko ekainaren 4an, sexu bereko ezkontza ez zegoen onartuta jurisprudentzia franstsesarentzat, baina hala eta guztiz ere Nancy-n (Frantzia) bi emakumek ezkontzea lortu zuten. Élise operatua dagoen transexual bat da eta dokumentazio femeninoekin, berriz Stephanie dokumentazioan ez datza bere sexu aldaketa (operatua dagoen ala ez ezezaguna da guretzat), beraz bere dokumentuetan maskulino bezala agertzen da. Legearentzat orduan mutil eta emakume baten arteko ezkontza bat zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Éric|abizena=Fassin|izenburua=Les « forêts tropicales » du mariage hétérosexuel|orrialdeak=201|data=2010|url=http://dx.doi.org/10.3917/retm.261.0201|aldizkaria=Revue d'éthique et de théologie morale|alea=HS|zenbakia=261|issn=1266-0078|doi=10.3917/retm.261.0201|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt;

- 2008ko ekainaren 29an, Thomas Beatie, gizon transexual bat bere lehenengo semea izan zuen non bere aita izango zen eta ez berriz bere ama.

Gizartearen erreakzioa transexualitate, transexualismo eta transgenderismoaren aurrean eztabaida gogorra sortu egin du ordena mediku, psikiatriko, psikologiko, juridiko eta etikoaren arazoabere konplexutasunean. Antropologo sozial, psikologo, magistratuak eta filosofoek bere ondorioetaz hausnartzera jarri behar dira.

Horrela agertu ziren hurrengo eztabaidak:

- Beste subjektibitate eta sexualitate forma ezberdinak baztertzen dituen arau heterosexual baten aurrean objekzioak.

- Gorputz sexuatuak aldatzeko gaitasuna duten teknika medikuen ezartzearen inguruko eztabaidak.

- Polemikak bikote ez heterosexualetan fertilizazio lagundua eta familia berrien konstituzioa, non egitura familiar horietan identifikazioa aztertzeko beharra planteatzen duten.

- Pertsona transexualen errekonoimendu legalaren eskaera, karakter sozialaren arazoak planteatzen ditu, binkulatzerakoan instantzia juridikoen erabako ezberdinei binkulatzeagatik, litigio kasuetan pronuntziatu behar direnak.

- Sexu maskulino edo sexu femenino izatea nola definitzen duen erregistro zibila espezifikatzea.

- Zuzenbidea berriz aztertu behar da sexuaren definizio juridikoa aldatzeko (zuzenbidearen esparruan egon ahal diren ondorioekin) pertsona transexualeei, sexu aldaketa errekonozimendua emateko.

- Dokumentuan sexua aldatzerakoan, amatasun eta aitatasun kontzpetuak eta filiazio arauak aldatu egingo dira; zuzenbideak erabaki behar du zer den aita bat eta ama bat.

== Transexualitatearen kausak ==
Ivanka Savic eta Stefan Arver, sueziarren azterketa batean, sexu disforia burmuin desberdintasun atipiko baten ondorioa bezala proposatzen da, baina ez dago daturik hori frogatzeko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=I.|abizena=Savic|izenburua=Sex Dimorphism of the Brain in Male-to-Female Transsexuals|orrialdeak=2525–2533|abizena2=Arver|izena2=S.|data=2011-04-05|url=http://dx.doi.org/10.1093/cercor/bhr032|aldizkaria=Cerebral Cortex|alea=11|zenbakia=21|issn=1047-3211|doi=10.1093/cercor/bhr032|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt;

Kruijver doktorearen ikasketa batean (Amsterdam) transexualengan, burmuin eta genitalen bereizketa sexuala norabide desberdinetan joan ahal diren hipotesia eusten du, transexualitatearen oinarri neurobiologikoari seinalatuz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Frank P. M.|abizena=Kruijver|izenburua=Male-to-Female Transsexuals Have Female Neuron Numbers in a Limbic Nucleus|orrialdeak=2034–2041|abizena2=Zhou|abizena3=Pool|abizena4=Hofman|abizena5=Gooren|abizena6=Swaab|izena2=Jiang-Ning|izena3=Chris W.|izena4=Michel A.|izena5=Louis J. G.|izena6=Dick F.|data=2000-05|url=http://dx.doi.org/10.1210/jcem.85.5.6564|aldizkaria=The Journal of Clinical Endocrinology &amp; Metabolism|alea=5|zenbakia=85|issn=0021-972X|doi=10.1210/jcem.85.5.6564|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt; I. Savic eta S.Arver, beste ikasketa bat, Stockholm Brain Institutuaren Neurozientzia Klinikoaren departamentuan, 48 gizon eta emakume heterosexual eta 24 emakume transexual (gizonetik emakumera igaro direnak) ezin izan zuten aurreko erantzunak egiaztatu, bana burmuinaren anatomia, identitate generoan paper bat betezen duela eusten du.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Eileen|abizena=Luders|izenburua=Regional gray matter variation in male-to-female transsexualism|orrialdeak=904–907|abizena2=Sánchez|abizena3=Gaser|abizena4=Toga|abizena5=Narr|abizena6=Hamilton|abizena7=Vilain|izena2=Francisco J.|izena3=Christian|izena4=Arthur W.|izena5=Katherine L.|izena6=Liberty S.|izena7=Eric|data=2009-07|url=http://dx.doi.org/10.1016/j.neuroimage.2009.03.048|aldizkaria=NeuroImage|alea=4|zenbakia=46|issn=1053-8119|doi=10.1016/j.neuroimage.2009.03.048|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt; Elektroenzefalogramen (EEG) bidez burmuinaren erreakzioak lokalizatutako azterketa baten analisia, erakutsi egi ndu transexualen taldea emakumearen antzerakoak izan zirela, gizonen taldea baino.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Pierre|abizena=Flor-Henry|izenburua=EEG Analysis of Male to Female Transsexuals: Discriminant Function and Source Analysis|orrialdeak=219–222|data=2010-10|url=http://dx.doi.org/10.1177/155005941004100410|aldizkaria=Clinical EEG and Neuroscience|alea=4|zenbakia=41|issn=1550-0594|doi=10.1177/155005941004100410|sartze-data=2019-04-09}}&lt;/ref&gt;

== Alde sozialak ==
Transexualak diren pertsona askok, txikitatik sexu pertenentzia ziurtasun bat dute, nahiz eta gizartea eta familia horrela ez dela esan. Baina arazoaren benetako muina nerabezaroan planteatzen da, guztiontzat oso zaila den aroa, gorputzak jasaten dituen aldaketa hormonal eta fisikoengatik, garapenaren fase honetan. Imaginatu behar dugu, zenbatetaraino zaila izan behar den persona hauentzat aldaketa guzti hauek esperimentatzea, aldaketa hauek guztiak nahi duten norabidean joaten ez direnean ikusita. Momentu hartan, etorkizunaren espektatiba guztiak apurtu egiten dira, non bere gorputza nahi duten bezala garatuko zela eta identifikatzen diren bezala. Errealitatea desezperazio eta angustia egoera batean uzten die, nahi ez duten gorputz batekin aurkitzen dira, emozio laguntzarik gabe... Ikusi ahal den bezalaxe, bere bizitzaren denbora handia ematen dute laguntza ematen dieten profesionalak bilatzen. Laburki esanda, ezin dute cisgenero den beste pertsonen bizitza berdinaz gozatu.&lt;ref name=&quot;:42&quot; /&gt;

== Hezkuntza ==
Mendebaldeko kulturetako hezkuntza sistemetan gai honi buruzko begirada eta jarrera askotarikoak topa daitezke. Gaia erabat saihestetik gaia behar bezala lantzeraino.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Amelia Barquín|izenburua=Ume trans bat daukagu eskolan. Formaziorik behar dugu? Zein mezu emateko?|hizkuntza=eu|data=2019-03-24|url=https://abarquin.wordpress.com/2019/03/24/ume-trans-bat-daukagu-eskolan-formaziorik-behar-dugu-zein-mezurekin/|aldizkaria=Kinka|sartze-data=2019-03-25}}&lt;/ref&gt; Sexua eta afektibitatea lantzeko ahaleginak egiten dira ikastetxe batzuetan baina transexualitatea gaia lantzeko generoari buruzko hausnarketak behar dira.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Amelia Barquín|izenburua=Umeak, generoa eta transexualitatea. Bost ipuin argitaratu berri… eta gogoeta bat|hizkuntza=eu|data=2017-01-09|url=https://abarquin.wordpress.com/2017/01/09/umeak-generoa-eta-transexualitatea-bost-ipuin-argitaratu-berri/|aldizkaria=Kinka|sartze-data=2019-03-25}}&lt;/ref&gt;

== [[Buru asalduren diagnosi eta estatistika eskuliburua|DSM]]-V eskuliburua ==
Ameriketako Estatu Batuetako psikiatren gidaliburuak, 2013ko maiatzean ateratako bosgarren edizioan, transexualitatea gaixotasun moduan azaltzen jarraitu nahi du. Alinda Araneta sexologoaren hitzetan &quot;beren sexuarekin identifikatuta ez egoteagatik transexualek jasaten duten sufrimenduak eta larritasunak zerrendan jarraitzen dute&quot;.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Berria.eus|izenburua=Transexualitateak patologizatuta segitzea salatu dute|hizkuntza=eu-ES|url=https://www.berria.eus/paperekoa//002/001/2012-12-09/Transexualitatea_patologizatuta_mantentzea_erabaki_izana_salatu_dute.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2018-02-17}}&lt;/ref&gt; Horren aurrean transexualen kolektiboek haien protesta ezagutzera eman dute.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==

* [[Heterosexualitate]]
* [[Homosexualitate]]
* [[Bisexualitate]]

== Kanpo estekak ==

* [http://glosario.pikaramagazine.com/glosario.php?lg=eu&amp;sec=terminos&amp;let=T&amp;ter=transexualitatea Transxexualitatea], Zeinu Hizkuntza (Pikara Magazine)
* [http://www.gaztezulo.com/artikuluak_view.php?uuid=939 Transexualitatea, jaio edo bilakatu?]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} artikulua gaztezulo aldizkarian
* Naizen elkartea, [https://naizen.eus/eu/ Adingabe Transexualen Familien Elkartea]
* [[Ainara Arratibel]]en (2012). [https://www.berria.eus/paperekoa//002/001/2012-12-09/Transexualitatea_patologizatuta_mantentzea_erabaki_izana_salatu_dute.htm Transexualitateak patologizatuta segitzea salatu dute], ''Berrian,'' 2012ko abenduaren 9an, 2-3 or
{{autoritate kontrola}}

*

[[Kategoria:Giza sexualitatea]]
[[Kategoria:LGBT]]
[[Kategoria:Queer]]
[[Kategoria:Transgeneroa]]</text>
      <sha1>eewqxc6215gfc0ff4tpe8r8u0tglvhe</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Antonín Dvořák</title>
    <ns>0</ns>
    <id>45973</id>
    <revision>
      <id>9005801</id>
      <parentid>9004442</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:07:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New biologyst</username>
        <id>86574</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sinfoniak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12027" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{Biografia_infotaula_automatikoa
|nazionalitatea={{bandera|Austria-Hungariako Inperioa}}
}}

'''Antonín Leopold Dvořák''' ({{NAF|ˈdvɒrʒɑːk}} - DBOR-ZAK ahoskatua {{ahoskera|Cs-Antonin_Dvorak.ogg}} - [[Nelahozeves]], [[1841]]eko [[irailaren 8]]a – [[Praga]], [[1904]]ko [[maiatzaren 1]]a) [[musikagile]] [[Erromantizismo|erromantiko]] [[txekiar]] bat izan zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The New Grove Dictionary of Music and Musicians|data=1980|url=https://www.worldcat.org/oclc/5676891|isbn=0-333-23111-2|pmc=5676891|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; XIX. mendeko [[Bohemiako Erresuma|Bohemiako]] konpositorea izan zen, [[1892]]tik [[1895]]era [[New York]]eko Kontserbatorio Nazionala zuzendu zuen. Bere obra ezagunena [[Mundu Berriko Sinfonia]] da.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=John|abizena=Clapham|izenburua=Dvořák|argitaletxea=Norton|data=1979|url=https://www.worldcat.org/oclc/5590526|edizioa=1st American ed|isbn=0-393-01204-2|pmc=5590526|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
Dvořák Nelahozeves udalerrian jaio zen, Pragan. Bere aita, František Dvořák ([[1814]]-[[1894]]), hotel jabea, [[zitara]]-jotzaile profesionala eta [[Harakintza|harakina]] izan zen. Bere ama Anna Zdenĕk-ekin ([[1820]]-[[1882]]) [[1840|1840ko]] [[Azaroaren 14|azaroaren 14an]] ezkondu zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Dvořák 14 anai-arreben artean zaharrena zen. [[San Andres]] elizan bataiatu zuten, kristau katoliko.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Hughes, Gervase (1967). ''Dvorak: His Life and Music''. London: Cassell.&lt;/ref&gt;

Sei urterekin, [[1847|1847an]], bere herriko eskolara joan zen lehen aldiz. Bertan, lehen musika irakaskuntzak jaso zituen, [[Biolin|biolina]] jotzen ikasiz Josepg Spitz irakaslearen laguntzarekin. Gaitasun handia zuen, eta bere trebetasunari esker, herriko banda batean eta elizan jotzen zuen. František bere semeaz oso harro zegoen. Hamahiru urte zituenean, bere aitaren aginduz, [[Zlonice]]&lt;nowiki/&gt;ra joan zen, bere osaba Antonín Zdenĕk-engana, alemana ikastera. Bere lehen konposizioa, ''Polka Pomnenka'', [[1855|1855ean]] idatzi zuen, hamalau bat urte zituenean.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Jarmil|abizena=Burghauser|izenburua=Antonín Dvor̂ák, thematický katalog =: thematisches Verzeichnis = thematic catalogue|argitaletxea=Bärenreiter : Editio Supraphon|abizena2=Clapham|izena2=John|data=1996|url=https://searchworks.stanford.edu/view/3491196|edizioa=2. (revidované a doplnêné) vyd|isbn=978-80-7058-410-1|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Dvorak 1868.jpg|ezkerrera|thumb|231x231px|Dvorak 26 edo 28 urterekin (1868).]]
Dvořákek [[piano]], [[Organo (musika)|organo]] eta [[biolin]] klaseak jaso zituen. Bere irakaslea Antonio Liehmann zen. Biolinaz gain, [[Teoria musikal|musika teoria]] irakatsi zion, eta [[Musikagile|konpositore]] famatuak aurkeztu zizkion. Dvořákek errespetu handiz tratatzen zuen bere irakaslea, nahiz eta Antonio nortasun bortitzekoa izan. Irakasle hau, Zlonice elizaren organista izan zen eta batzuetan Antoníniri jotzen uzten zion.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Hamasei urte zituenean, aitak baimena eman zion [[Musikari|musikaria]] izateko, baina organista bilakatuko zelaren baldintzapean.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Kurt|abizena=Honolka|izenburua=Dvořák|data=2004|url=https://www.worldcat.org/oclc/56321520|isbn=1-904341-52-7|pmc=56321520|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt; Osabak ez zeukanez diru nahikorik Dvořák mantentzeko, [[Karel Komzák]] musikariaren [[Orkestra|orkestran]] lan egiten hasi zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; [[1886]] Pragako Antzerki Nazionalean ere lan egin zuen.

[[1873|1873an]] ''Himno Abertzalea'' konposatu zuen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

[[1874|1874ko]] udan beka bat lortu zuen. [[Ingalaterra]]ra bederatzi aldiz joan zen, bere musika aurkeztu ahal izateko. Ingalaterran [[1884|1884an]] izan zen lehen aldiz, Londreseko [[Filarmonika]]&lt;nowiki/&gt;ko kide zenean. Geroago, [[1891|1891n]], Musika doktore titulua eman zion [[Cambridgeko Unibertsitatea|Cambridge-ko Unibertsitateak]]. Txaikovskik [[San Petersburgo]]ra eta [[Mosku]]ra gonbidatu zion bere obrak jo zitzan. Bere bizitzaren etapa bat Estatu Batuetan bizi zuen. Jeannette Thurberrek, Nueva York-en kontserbatorioaren fundatzaileak, zentroaren zuzenketa eskaini zion. Horregatik, [[1892|1892an]] horra joan zen bizitzera eta orduan konposatu zuen Mundu Berriko Sinfonia. 

=== Azken urteak ===
[[1895|1895eko]] [[Apirilaren 27|apirilaren 27an]] Dvorak Estatu Batuetatik bueltatu zen emaztearekin eta Otakar Bergerrekin.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; Azaroan Pragako Kontserbatorioko irakasketa berretsi zuen.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; 


Dvořák [[1904|1904ko]] [[Maiatzaren 1|maiatzaren 1ean]] hil zen, 62 urterekin. Bos astez gaixo egon zen, baina bere heriotzaren arrazoia ez dago argi, ez zuelako sintoma argirik eta ez zelako autosiarik egin. Adosturiko arrazoia &quot;[[Influenza|influeza]] krisia&quot; izan zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Bere hileta [[Maiatzaren 5|maiatzaren 5ean]] izan zen, Pragako Vyšehrad hilerrian lurperatu zuten, [[Ladislav Šaloun]] [[Eskulturagintza|eskultorearen]] busto baten azpian.&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Hans-Hubert|abizena=Schönzeler|izenburua=Dvořák|argitaletxea=M. Boyars|data=1984|url=https://www.worldcat.org/oclc/9762281|isbn=0-7145-2575-8|pmc=9762281|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

== Lanak ==

=== Sinfoniak ===
9 [[sinfonia]] idatzi zituen, eta bederatzigarrena da ospetsuena.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=range of works {{!}} antonin-dvorak.cz|url=http://www.antonin-dvorak.cz/en/range-of-works|aldizkaria=www.antonin-dvorak.cz|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;
* ''[[1. Sinfonia (Dvořák)|1. Sinfonia]], Zloniceko Kanpaiak Do menorrean'' (txekieraz: ''Zlonické zvony'') ([[1865]]).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The New Grove Dictionary of Music and Musicians|data=1980|url=https://www.worldcat.org/oclc/5676891|isbn=0-333-23111-2|pmc=5676891|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=en/symphony1 {{!}} antonin-dvorak.cz|url=http://www.antonin-dvorak.cz/en/symphony1|aldizkaria=www.antonin-dvorak.cz|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; Dvořákek 24 urterekin idatzi zuen. Sinfoniaren izena Dvořákek 13 eta 16 urteen artean, Zloniceko herrian igarotako denboraren eta bertako elizaren ohorez jarri zitzaon. 2. sinfonia bezala, ez zen sinfonia estandarraren errepertorioaren parte izan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The New Grove Dictionary of Music and Musicians|data=1980|url=https://www.worldcat.org/oclc/5676891|isbn=0-333-23111-2|pmc=5676891|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
* ''[[2. Sinfonia (Dvořák)|2. Sinfonia]]'', ''Si bemol maiorrean'' ([[1865]]).
* [[3. Sinfonia (Dvořák)|''3. Sinfonia'']]'', Mi bemol maiorrean'' ([[1873]]).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Robert|abizena=Layton|izenburua=Dvořák symphonies and concertos|argitaletxea=University of Washington Press|data=1978|url=https://www.worldcat.org/oclc/4475272|isbn=0-295-95505-8|pmc=4475272|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Symphony No.3, Op.10 (Dvořák, Antonín) - IMSLP|url=https://imslp.org/wiki/Symphony_No.3,_Op.10_(Dvo%C5%99%C3%A1k,_Anton%C3%ADn)|aldizkaria=imslp.org|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;
* ''[[4. Sinfonia (Dvořák)|4. Sinfonia]]'', ''Re'' ''menorrean'' ([[1874]]).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Symphony No.4, Op.13 (Dvořák, Antonín) - IMSLP|url=https://imslp.org/wiki/Symphony_No.4,_Op.13_(Dvo%C5%99%C3%A1k,_Anton%C3%ADn)|aldizkaria=imslp.org|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=en/symphony4 {{!}} antonin-dvorak.cz|url=http://www.antonin-dvorak.cz/en/symphony4|aldizkaria=www.antonin-dvorak.cz|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;
* ''[[5. Sinfonia (Dvořák)|5. Sinfonia]], maiorrean''
* ''[[6. Sinfonia (Dvořák)|6. Sinfonia]], Re maiorrean.''
* ''[[7. Sinfonia (Dvořák)|7. Sinfonia]]'', ''Re'' ''menorrean''.
* ''[[8. Sinfonia (Dvořák)|8. Sinfonia]], maiorrean''
* ''[[9. Sinfonia (Dvořák)|9. Sinfonia, Mundu Berriko Sinfonia]] Mi menorrean'' ([[1893]]).
[[Fitxategi:Antonin Dvorak - symphony no. 9 in e minor 'from the new world', op. 95 - i. adagio - allegro molto.ogg|erdian|thumb|[[9. Sinfonia (Dvořák)|Mundu Berriko Sinfonia]], mi menorrean ([[1893]]). Adagio - allegro. (10:05)]]
* 11 Operaren egilea da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The Cambridge companion to grand opera|argitaletxea=Cambridge University Press|data=2003|url=https://www.worldcat.org/oclc/50285154|isbn=0-521-64118-7|pmc=50285154|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=John|abizena=Clapham|izenburua=The Operas of Antonín Dvořák|orrialdeak=55–69|hizkuntza=en|data=1957|url=https://www.cambridge.org/core/product/identifier/S0080445200001071/type/journal_article|aldizkaria=Proceedings of the Royal Musical Association|zenbakia=84|issn=0080-4452|doi=10.1093/jrma/84.1.55|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
** ''Alfred'' (1870).
** ''King and Charcoal Burner'' (1874).
** ''The Stubborn Lovers'' (1874).
** ''Vanda'' (1875).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The New Grove dictionary of opera|data=1992|url=https://www.worldcat.org/oclc/26809899|isbn=0-935859-92-6|pmc=26809899|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Vanda review, UCL Bloomsbury, London, 2004|hizkuntza=En|url=https://www.thestage.co.uk/reviews/vanda-review-at-ucl-bloomsbury-london|aldizkaria=The Stage|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
** ''The Cunning Peasant'' (1877)
** ''Dimitrij'' (1882).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Otakar|abizena=Sourek|izenburua=The chamber music of Antonin Dvorak|argitaletxea=[Prague] Artia|data=[19--]|url=http://archive.org/details/chambermusicofan00souruoft|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=en/dimitrij {{!}} antonin-dvorak.cz|url=http://www.antonin-dvorak.cz/en/dimitrij|aldizkaria=www.antonin-dvorak.cz|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
** ''The Jacobin'' (1887)
** ''The Devil and Kate'' (1898)
** ''Rusalka'' (1901).&lt;ref&gt;Šíp, Ladislav (2005). &quot;Beloved National Opera by Dvořák&quot;. ''Rusalka (Prague National Theatre Orchestra, conductor: Jaroslav Krombholc)'' (CD). Kohoutová, Joy (trans.). Prague: Supraphon. pp. 8–15. SU 3811-2.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Loppert M. &quot;Catching up with ''Rusalka''.&quot; Essay in programme book, Glyndebourne Festival Opera 2009, p. 86.&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Emmy Destinn - Antonin Dvorak - Rusalka - Song to the Moon (restored).ogg|erdian|thumb|''Rusalka'' (1901).]]
* ''Armida'' (1904)

* Hainbat kontzertu landu zituen. Guztien artean ezagunena ''&quot;Cello Concerto in B minor&quot;'' da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Jan|abizena=Smaczny|izenburua=Dvořák, cello concerto|argitaletxea=Cambridge University Press|data=1999|url=https://www.worldcat.org/oclc/48139987|isbn=978-0-511-60569-7|pmc=48139987|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

=== Lanen zenbakitzea ===
Ohituraz sortze ordenaren arabera zenbakitzen dira konpositoreen lanak. Dvořáken kasuan, beste zenbaitetan bezala, zenbakitze hori zailtzen duten hainbat faktore daude. Batetik musika argitaletxeek ez zieten lanei zenbaki apalegirik eman nahi izaten, autoreen gaztetako lanak zirelakoan gutxietsiak izango zirenaren beldur. Bestalde, sinaturiko kontratuei ihes egiteko zegokiena baino zenbaki txikiagoak esleitzen zizkieten sortzaileek beren lanei.

Sinfonien kasuan, gainera, Dvořákek argitaratze dataren arabera zenbakitu zituen, eta ez sorkuntza dataren arabera. Lehen lau sinfoniak azken bostak argitaratu ondoren plazaratu zituen, eta azken bost horiek ere ez zituen sortu ahala argitaratu, ordena kronologikorik gabe plazaratu zituelarik. Adibidez, Dvořáken Mundu Berriko Sinfonia 5. Sinfonia deitu zen hasieran, gero 8. sinfonia eta azkenik 9. sinfonia (sortu zuen azken sinfonia izan zen, baina plazaratu zuen bostgarrena).

== Erreferentziak ==
&lt;references /&gt;
== Ikus, gainera ==
{{commonskat}}

* [[Musika klasiko]]a
* [[Erromantizismoko musika]]
* [[Dvorak giltzadia|Dvořák giltzadia]]

{{bizialdia|1841eko|1904ko|Dvorak, Antonin}}

[[Kategoria:Antonín Dvořák|Dvořák, Antonín]]
[[Kategoria:Musika klasikoko musikagileak]]
[[Kategoria:Erdialdeko Bohemiako jendea]]
[[Kategoria:Txekiar Errepublikako katolikoak]]</text>
      <sha1>od06zgc38tmzaxp8x7nb5td31sa9blh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005818</id>
      <parentid>9005801</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:37:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New biologyst</username>
        <id>86574</id>
      </contributor>
      <comment>/* Azken urteak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12790" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{Biografia_infotaula_automatikoa
|nazionalitatea={{bandera|Austria-Hungariako Inperioa}}
}}

'''Antonín Leopold Dvořák''' ({{NAF|ˈdvɒrʒɑːk}} - DBOR-ZAK ahoskatua {{ahoskera|Cs-Antonin_Dvorak.ogg}} - [[Nelahozeves]], [[1841]]eko [[irailaren 8]]a – [[Praga]], [[1904]]ko [[maiatzaren 1]]a) [[musikagile]] [[Erromantizismo|erromantiko]] [[txekiar]] bat izan zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The New Grove Dictionary of Music and Musicians|data=1980|url=https://www.worldcat.org/oclc/5676891|isbn=0-333-23111-2|pmc=5676891|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; XIX. mendeko [[Bohemiako Erresuma|Bohemiako]] konpositorea izan zen, [[1892]]tik [[1895]]era [[New York]]eko Kontserbatorio Nazionala zuzendu zuen. Bere obra ezagunena [[Mundu Berriko Sinfonia]] da.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=John|abizena=Clapham|izenburua=Dvořák|argitaletxea=Norton|data=1979|url=https://www.worldcat.org/oclc/5590526|edizioa=1st American ed|isbn=0-393-01204-2|pmc=5590526|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
Dvořák Nelahozeves udalerrian jaio zen, Pragan. Bere aita, František Dvořák ([[1814]]-[[1894]]), hotel jabea, [[zitara]]-jotzaile profesionala eta [[Harakintza|harakina]] izan zen. Bere ama Anna Zdenĕk-ekin ([[1820]]-[[1882]]) [[1840|1840ko]] [[Azaroaren 14|azaroaren 14an]] ezkondu zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Dvořák 14 anai-arreben artean zaharrena zen. [[San Andres]] elizan bataiatu zuten, kristau katoliko.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Hughes, Gervase (1967). ''Dvorak: His Life and Music''. London: Cassell.&lt;/ref&gt;

Sei urterekin, [[1847|1847an]], bere herriko eskolara joan zen lehen aldiz. Bertan, lehen musika irakaskuntzak jaso zituen, [[Biolin|biolina]] jotzen ikasiz Josepg Spitz irakaslearen laguntzarekin. Gaitasun handia zuen, eta bere trebetasunari esker, herriko banda batean eta elizan jotzen zuen. František bere semeaz oso harro zegoen. Hamahiru urte zituenean, bere aitaren aginduz, [[Zlonice]]&lt;nowiki/&gt;ra joan zen, bere osaba Antonín Zdenĕk-engana, alemana ikastera. Bere lehen konposizioa, ''Polka Pomnenka'', [[1855|1855ean]] idatzi zuen, hamalau bat urte zituenean.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Jarmil|abizena=Burghauser|izenburua=Antonín Dvor̂ák, thematický katalog =: thematisches Verzeichnis = thematic catalogue|argitaletxea=Bärenreiter : Editio Supraphon|abizena2=Clapham|izena2=John|data=1996|url=https://searchworks.stanford.edu/view/3491196|edizioa=2. (revidované a doplnêné) vyd|isbn=978-80-7058-410-1|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Dvorak 1868.jpg|ezkerrera|thumb|231x231px|Dvorak 26 edo 28 urterekin (1868).]]
Dvořákek [[piano]], [[Organo (musika)|organo]] eta [[biolin]] klaseak jaso zituen. Bere irakaslea Antonio Liehmann zen. Biolinaz gain, [[Teoria musikal|musika teoria]] irakatsi zion, eta [[Musikagile|konpositore]] famatuak aurkeztu zizkion. Dvořákek errespetu handiz tratatzen zuen bere irakaslea, nahiz eta Antonio nortasun bortitzekoa izan. Irakasle hau, Zlonice elizaren organista izan zen eta batzuetan Antoníniri jotzen uzten zion.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Hamasei urte zituenean, aitak baimena eman zion [[Musikari|musikaria]] izateko, baina organista bilakatuko zelaren baldintzapean.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Kurt|abizena=Honolka|izenburua=Dvořák|data=2004|url=https://www.worldcat.org/oclc/56321520|isbn=1-904341-52-7|pmc=56321520|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt; Osabak ez zeukanez diru nahikorik Dvořák mantentzeko, [[Karel Komzák]] musikariaren [[Orkestra|orkestran]] lan egiten hasi zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; [[1886]] Pragako Antzerki Nazionalean ere lan egin zuen.

[[1873|1873an]] ''Himno Abertzalea'' konposatu zuen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

[[1874|1874ko]] udan beka bat lortu zuen. [[Ingalaterra]]ra bederatzi aldiz joan zen, bere musika aurkeztu ahal izateko. Ingalaterran [[1884|1884an]] izan zen lehen aldiz, Londreseko [[Filarmonika]]&lt;nowiki/&gt;ko kide zenean. Geroago, [[1891|1891n]], Musika doktore titulua eman zion [[Cambridgeko Unibertsitatea|Cambridge-ko Unibertsitateak]]. Txaikovskik [[San Petersburgo]]ra eta [[Mosku]]ra gonbidatu zion bere obrak jo zitzan. Bere bizitzaren etapa bat Estatu Batuetan bizi zuen. Jeannette Thurberrek, Nueva York-en kontserbatorioaren fundatzaileak, zentroaren zuzenketa eskaini zion. Horregatik, [[1892|1892an]] horra joan zen bizitzera eta orduan konposatu zuen Mundu Berriko Sinfonia.

=== Azken urteak ===
[[1895|1895eko]] [[Apirilaren 27|apirilaren 27an]] Dvorak Estatu Batuetatik bueltatu zen emaztearekin eta Otakar Bergerrekin.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; Azaroan Pragako Kontserbatorioko irakasketa berretsi zuen.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; 

[[1904|1904ko]] [[Martxoaren 25|martxoaren 25ean]] Dvořákek ''Armidaren'' entsegua utzi behar izan zuen gaixotasun batengatik. [[Apiril|Apirilean]], lehen Txekiar Musika Jaialdia antolatu zen, programa ia osorik Dvořáken musikak osatua ([[Leoš Janáček]] musikaria bere lanik ez egoteaz kexatu zen).&lt;ref&gt;Zemanová, Mirka (2002). ''Janáček: A Composer's Life''. Boston: Northeastern University Press. p. 112.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Heritage of music|argitaletxea=Oxford University Press|data=1989|url=https://www.worldcat.org/oclc/12558150|isbn=0-19-520493-X|pmc=12558150|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt; Baina Dvořákek ezin izan zuen presentzialki parte hartu, berriro ere atseden hartzera behartu zutelako gaixo egoteagatik.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;Dvořák 1904ko [[Maiatzaren 1|maiatzaren 1ean]] hil zen, 62 urterekin. Bost astez gaixo egon zen, baina bere heriotzaren arrazoia ez dago argi, ez zuelako sintoma argirik eta ez zelako autosiarik egin. Adosturiko arrazoia &quot;[[Influenza|influeza]] krisia&quot; izan zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Bere hileta [[Maiatzaren 5|maiatzaren 5ean]] izan zen, Pragako Vyšehrad hilerrian lurperatu zuten, [[Ladislav Šaloun]] [[Eskulturagintza|eskultorearen]] busto baten azpian.&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Hans-Hubert|abizena=Schönzeler|izenburua=Dvořák|argitaletxea=M. Boyars|data=1984|url=https://www.worldcat.org/oclc/9762281|isbn=0-7145-2575-8|pmc=9762281|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

== Lanak ==

=== Sinfoniak ===
9 [[sinfonia]] idatzi zituen, eta bederatzigarrena da ospetsuena.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=range of works {{!}} antonin-dvorak.cz|url=http://www.antonin-dvorak.cz/en/range-of-works|aldizkaria=www.antonin-dvorak.cz|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;
* ''[[1. Sinfonia (Dvořák)|1. Sinfonia]], Zloniceko Kanpaiak Do menorrean'' (txekieraz: ''Zlonické zvony'') ([[1865]]).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The New Grove Dictionary of Music and Musicians|data=1980|url=https://www.worldcat.org/oclc/5676891|isbn=0-333-23111-2|pmc=5676891|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=en/symphony1 {{!}} antonin-dvorak.cz|url=http://www.antonin-dvorak.cz/en/symphony1|aldizkaria=www.antonin-dvorak.cz|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; Dvořákek 24 urterekin idatzi zuen. Sinfoniaren izena Dvořákek 13 eta 16 urteen artean, Zloniceko herrian igarotako denboraren eta bertako elizaren ohorez jarri zitzaon. 2. sinfonia bezala, ez zen sinfonia estandarraren errepertorioaren parte izan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The New Grove Dictionary of Music and Musicians|data=1980|url=https://www.worldcat.org/oclc/5676891|isbn=0-333-23111-2|pmc=5676891|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
* ''[[2. Sinfonia (Dvořák)|2. Sinfonia]]'', ''Si bemol maiorrean'' ([[1865]]).
* [[3. Sinfonia (Dvořák)|''3. Sinfonia'']]'', Mi bemol maiorrean'' ([[1873]]).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Robert|abizena=Layton|izenburua=Dvořák symphonies and concertos|argitaletxea=University of Washington Press|data=1978|url=https://www.worldcat.org/oclc/4475272|isbn=0-295-95505-8|pmc=4475272|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Symphony No.3, Op.10 (Dvořák, Antonín) - IMSLP|url=https://imslp.org/wiki/Symphony_No.3,_Op.10_(Dvo%C5%99%C3%A1k,_Anton%C3%ADn)|aldizkaria=imslp.org|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;
* ''[[4. Sinfonia (Dvořák)|4. Sinfonia]]'', ''Re'' ''menorrean'' ([[1874]]).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Symphony No.4, Op.13 (Dvořák, Antonín) - IMSLP|url=https://imslp.org/wiki/Symphony_No.4,_Op.13_(Dvo%C5%99%C3%A1k,_Anton%C3%ADn)|aldizkaria=imslp.org|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=en/symphony4 {{!}} antonin-dvorak.cz|url=http://www.antonin-dvorak.cz/en/symphony4|aldizkaria=www.antonin-dvorak.cz|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;
* ''[[5. Sinfonia (Dvořák)|5. Sinfonia]], maiorrean''
* ''[[6. Sinfonia (Dvořák)|6. Sinfonia]], Re maiorrean.''
* ''[[7. Sinfonia (Dvořák)|7. Sinfonia]]'', ''Re'' ''menorrean''.
* ''[[8. Sinfonia (Dvořák)|8. Sinfonia]], maiorrean''
* ''[[9. Sinfonia (Dvořák)|9. Sinfonia, Mundu Berriko Sinfonia]] Mi menorrean'' ([[1893]]).
[[Fitxategi:Antonin Dvorak - symphony no. 9 in e minor 'from the new world', op. 95 - i. adagio - allegro molto.ogg|erdian|thumb|[[9. Sinfonia (Dvořák)|Mundu Berriko Sinfonia]], mi menorrean ([[1893]]). Adagio - allegro. (10:05)]]
* 11 Operaren egilea da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The Cambridge companion to grand opera|argitaletxea=Cambridge University Press|data=2003|url=https://www.worldcat.org/oclc/50285154|isbn=0-521-64118-7|pmc=50285154|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=John|abizena=Clapham|izenburua=The Operas of Antonín Dvořák|orrialdeak=55–69|hizkuntza=en|data=1957|url=https://www.cambridge.org/core/product/identifier/S0080445200001071/type/journal_article|aldizkaria=Proceedings of the Royal Musical Association|zenbakia=84|issn=0080-4452|doi=10.1093/jrma/84.1.55|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
** ''Alfred'' (1870).
** ''King and Charcoal Burner'' (1874).
** ''The Stubborn Lovers'' (1874).
** ''Vanda'' (1875).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The New Grove dictionary of opera|data=1992|url=https://www.worldcat.org/oclc/26809899|isbn=0-935859-92-6|pmc=26809899|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Vanda review, UCL Bloomsbury, London, 2004|hizkuntza=En|url=https://www.thestage.co.uk/reviews/vanda-review-at-ucl-bloomsbury-london|aldizkaria=The Stage|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
** ''The Cunning Peasant'' (1877)
** ''Dimitrij'' (1882).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Otakar|abizena=Sourek|izenburua=The chamber music of Antonin Dvorak|argitaletxea=[Prague] Artia|data=[19--]|url=http://archive.org/details/chambermusicofan00souruoft|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=en/dimitrij {{!}} antonin-dvorak.cz|url=http://www.antonin-dvorak.cz/en/dimitrij|aldizkaria=www.antonin-dvorak.cz|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
** ''The Jacobin'' (1887)
** ''The Devil and Kate'' (1898)
** ''Rusalka'' (1901).&lt;ref&gt;Šíp, Ladislav (2005). &quot;Beloved National Opera by Dvořák&quot;. ''Rusalka (Prague National Theatre Orchestra, conductor: Jaroslav Krombholc)'' (CD). Kohoutová, Joy (trans.). Prague: Supraphon. pp. 8–15. SU 3811-2.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Loppert M. &quot;Catching up with ''Rusalka''.&quot; Essay in programme book, Glyndebourne Festival Opera 2009, p. 86.&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Emmy Destinn - Antonin Dvorak - Rusalka - Song to the Moon (restored).ogg|erdian|thumb|''Rusalka'' (1901).]]
* ''Armida'' (1904)

* Hainbat kontzertu landu zituen. Guztien artean ezagunena ''&quot;Cello Concerto in B minor&quot;'' da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Jan|abizena=Smaczny|izenburua=Dvořák, cello concerto|argitaletxea=Cambridge University Press|data=1999|url=https://www.worldcat.org/oclc/48139987|isbn=978-0-511-60569-7|pmc=48139987|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

=== Lanen zenbakitzea ===
Ohituraz sortze ordenaren arabera zenbakitzen dira konpositoreen lanak. Dvořáken kasuan, beste zenbaitetan bezala, zenbakitze hori zailtzen duten hainbat faktore daude. Batetik musika argitaletxeek ez zieten lanei zenbaki apalegirik eman nahi izaten, autoreen gaztetako lanak zirelakoan gutxietsiak izango zirenaren beldur. Bestalde, sinaturiko kontratuei ihes egiteko zegokiena baino zenbaki txikiagoak esleitzen zizkieten sortzaileek beren lanei.

Sinfonien kasuan, gainera, Dvořákek argitaratze dataren arabera zenbakitu zituen, eta ez sorkuntza dataren arabera. Lehen lau sinfoniak azken bostak argitaratu ondoren plazaratu zituen, eta azken bost horiek ere ez zituen sortu ahala argitaratu, ordena kronologikorik gabe plazaratu zituelarik. Adibidez, Dvořáken Mundu Berriko Sinfonia 5. Sinfonia deitu zen hasieran, gero 8. sinfonia eta azkenik 9. sinfonia (sortu zuen azken sinfonia izan zen, baina plazaratu zuen bostgarrena).

== Erreferentziak ==
&lt;references /&gt;
== Ikus, gainera ==
{{commonskat}}

* [[Musika klasiko]]a
* [[Erromantizismoko musika]]
* [[Dvorak giltzadia|Dvořák giltzadia]]

{{bizialdia|1841eko|1904ko|Dvorak, Antonin}}

[[Kategoria:Antonín Dvořák|Dvořák, Antonín]]
[[Kategoria:Musika klasikoko musikagileak]]
[[Kategoria:Erdialdeko Bohemiako jendea]]
[[Kategoria:Txekiar Errepublikako katolikoak]]</text>
      <sha1>cu4c0opispyq8yrkru2thwky79w2rhu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005824</id>
      <parentid>9005818</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:43:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>New biologyst</username>
        <id>86574</id>
      </contributor>
      <comment>/* Azken urteak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13128" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{Biografia_infotaula_automatikoa
|nazionalitatea={{bandera|Austria-Hungariako Inperioa}}
}}

'''Antonín Leopold Dvořák''' ({{NAF|ˈdvɒrʒɑːk}} - DBOR-ZAK ahoskatua {{ahoskera|Cs-Antonin_Dvorak.ogg}} - [[Nelahozeves]], [[1841]]eko [[irailaren 8]]a – [[Praga]], [[1904]]ko [[maiatzaren 1]]a) [[musikagile]] [[Erromantizismo|erromantiko]] [[txekiar]] bat izan zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The New Grove Dictionary of Music and Musicians|data=1980|url=https://www.worldcat.org/oclc/5676891|isbn=0-333-23111-2|pmc=5676891|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; XIX. mendeko [[Bohemiako Erresuma|Bohemiako]] konpositorea izan zen, [[1892]]tik [[1895]]era [[New York]]eko Kontserbatorio Nazionala zuzendu zuen. Bere obra ezagunena [[Mundu Berriko Sinfonia]] da.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=John|abizena=Clapham|izenburua=Dvořák|argitaletxea=Norton|data=1979|url=https://www.worldcat.org/oclc/5590526|edizioa=1st American ed|isbn=0-393-01204-2|pmc=5590526|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
Dvořák Nelahozeves udalerrian jaio zen, Pragan. Bere aita, František Dvořák ([[1814]]-[[1894]]), hotel jabea, [[zitara]]-jotzaile profesionala eta [[Harakintza|harakina]] izan zen. Bere ama Anna Zdenĕk-ekin ([[1820]]-[[1882]]) [[1840|1840ko]] [[Azaroaren 14|azaroaren 14an]] ezkondu zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Dvořák 14 anai-arreben artean zaharrena zen. [[San Andres]] elizan bataiatu zuten, kristau katoliko.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Hughes, Gervase (1967). ''Dvorak: His Life and Music''. London: Cassell.&lt;/ref&gt;

Sei urterekin, [[1847|1847an]], bere herriko eskolara joan zen lehen aldiz. Bertan, lehen musika irakaskuntzak jaso zituen, [[Biolin|biolina]] jotzen ikasiz Josepg Spitz irakaslearen laguntzarekin. Gaitasun handia zuen, eta bere trebetasunari esker, herriko banda batean eta elizan jotzen zuen. František bere semeaz oso harro zegoen. Hamahiru urte zituenean, bere aitaren aginduz, [[Zlonice]]&lt;nowiki/&gt;ra joan zen, bere osaba Antonín Zdenĕk-engana, alemana ikastera. Bere lehen konposizioa, ''Polka Pomnenka'', [[1855|1855ean]] idatzi zuen, hamalau bat urte zituenean.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Jarmil|abizena=Burghauser|izenburua=Antonín Dvor̂ák, thematický katalog =: thematisches Verzeichnis = thematic catalogue|argitaletxea=Bärenreiter : Editio Supraphon|abizena2=Clapham|izena2=John|data=1996|url=https://searchworks.stanford.edu/view/3491196|edizioa=2. (revidované a doplnêné) vyd|isbn=978-80-7058-410-1|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Dvorak 1868.jpg|ezkerrera|thumb|231x231px|Dvorak 26 edo 28 urterekin (1868).]]
Dvořákek [[piano]], [[Organo (musika)|organo]] eta [[biolin]] klaseak jaso zituen. Bere irakaslea Antonio Liehmann zen. Biolinaz gain, [[Teoria musikal|musika teoria]] irakatsi zion, eta [[Musikagile|konpositore]] famatuak aurkeztu zizkion. Dvořákek errespetu handiz tratatzen zuen bere irakaslea, nahiz eta Antonio nortasun bortitzekoa izan. Irakasle hau, Zlonice elizaren organista izan zen eta batzuetan Antoníniri jotzen uzten zion.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Hamasei urte zituenean, aitak baimena eman zion [[Musikari|musikaria]] izateko, baina organista bilakatuko zelaren baldintzapean.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Kurt|abizena=Honolka|izenburua=Dvořák|data=2004|url=https://www.worldcat.org/oclc/56321520|isbn=1-904341-52-7|pmc=56321520|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt; Osabak ez zeukanez diru nahikorik Dvořák mantentzeko, [[Karel Komzák]] musikariaren [[Orkestra|orkestran]] lan egiten hasi zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; [[1886]] Pragako Antzerki Nazionalean ere lan egin zuen.

[[1873|1873an]] ''Himno Abertzalea'' konposatu zuen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

[[1874|1874ko]] udan beka bat lortu zuen. [[Ingalaterra]]ra bederatzi aldiz joan zen, bere musika aurkeztu ahal izateko. Ingalaterran [[1884|1884an]] izan zen lehen aldiz, Londreseko [[Filarmonika]]&lt;nowiki/&gt;ko kide zenean. Geroago, [[1891|1891n]], Musika doktore titulua eman zion [[Cambridgeko Unibertsitatea|Cambridge-ko Unibertsitateak]]. Txaikovskik [[San Petersburgo]]ra eta [[Mosku]]ra gonbidatu zion bere obrak jo zitzan. Bere bizitzaren etapa bat Estatu Batuetan bizi zuen. Jeannette Thurberrek, Nueva York-en kontserbatorioaren fundatzaileak, zentroaren zuzenketa eskaini zion. Horregatik, [[1892|1892an]] horra joan zen bizitzera eta orduan konposatu zuen Mundu Berriko Sinfonia.

=== Azken urteak ===
[[1895|1895eko]] [[Apirilaren 27|apirilaren 27an]] Dvorak Estatu Batuetatik bueltatu zen emaztearekin eta Otakar Bergerrekin.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; Azaroan Pragako Kontserbatorioko irakasketa berretsi zuen.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; 

[[1904|1904ko]] [[Martxoaren 25|martxoaren 25ean]] Dvořákek ''Armidaren'' entsegua utzi behar izan zuen gaixotasun batengatik. [[Apiril|Apirilean]], lehen Txekiar Musika Jaialdia antolatu zen, programa ia osorik Dvořáken musikak osatua ([[Leoš Janáček]] musikaria bere lanik ez egoteaz kexatu zen).&lt;ref&gt;Zemanová, Mirka (2002). ''Janáček: A Composer's Life''. Boston: Northeastern University Press. p. 112.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Heritage of music|argitaletxea=Oxford University Press|data=1989|url=https://www.worldcat.org/oclc/12558150|isbn=0-19-520493-X|pmc=12558150|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt; Baina Dvořákek ezin izan zuen presentzialki parte hartu, berriro ere atseden hartzera behartu zutelako gaixo egoteagatik.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Dvořák's funeral026.jpg|ezkerrera|thumb|195x195px|Dvořáken hileta, 1904ko maiatzaren 5.]]


Dvořák 1904ko [[Maiatzaren 1|maiatzaren 1ean]] hil zen, 62 urterekin. Bost astez gaixo egon zen, baina bere heriotzaren arrazoia ez dago argi, ez zuelako sintoma argirik eta ez zelako autosiarik egin. Adosturiko arrazoia &quot;[[Influenza|influeza]] krisia&quot; izan zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Bere hileta [[Maiatzaren 5|maiatzaren 5ean]] izan zen, Pragako Vyšehrad hilerrian lurperatu zuten, [[Ladislav Šaloun]] [[Eskulturagintza|eskultorearen]] busto baten azpian.&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Hans-Hubert|abizena=Schönzeler|izenburua=Dvořák|argitaletxea=M. Boyars|data=1984|url=https://www.worldcat.org/oclc/9762281|isbn=0-7145-2575-8|pmc=9762281|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Jarmil|abizena=Burghauser|izenburua=Antonín Dvořák|argitaletxea=KLP|data=2006|url=https://www.worldcat.org/oclc/71194665|edizioa=2. vyd|isbn=80-86791-26-2|pmc=71194665|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;


== Lanak ==

=== Sinfoniak ===
9 [[sinfonia]] idatzi zituen, eta bederatzigarrena da ospetsuena.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=range of works {{!}} antonin-dvorak.cz|url=http://www.antonin-dvorak.cz/en/range-of-works|aldizkaria=www.antonin-dvorak.cz|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;
* ''[[1. Sinfonia (Dvořák)|1. Sinfonia]], Zloniceko Kanpaiak Do menorrean'' (txekieraz: ''Zlonické zvony'') ([[1865]]).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The New Grove Dictionary of Music and Musicians|data=1980|url=https://www.worldcat.org/oclc/5676891|isbn=0-333-23111-2|pmc=5676891|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=en/symphony1 {{!}} antonin-dvorak.cz|url=http://www.antonin-dvorak.cz/en/symphony1|aldizkaria=www.antonin-dvorak.cz|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; Dvořákek 24 urterekin idatzi zuen. Sinfoniaren izena Dvořákek 13 eta 16 urteen artean, Zloniceko herrian igarotako denboraren eta bertako elizaren ohorez jarri zitzaon. 2. sinfonia bezala, ez zen sinfonia estandarraren errepertorioaren parte izan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The New Grove Dictionary of Music and Musicians|data=1980|url=https://www.worldcat.org/oclc/5676891|isbn=0-333-23111-2|pmc=5676891|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
* ''[[2. Sinfonia (Dvořák)|2. Sinfonia]]'', ''Si bemol maiorrean'' ([[1865]]).
* [[3. Sinfonia (Dvořák)|''3. Sinfonia'']]'', Mi bemol maiorrean'' ([[1873]]).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Robert|abizena=Layton|izenburua=Dvořák symphonies and concertos|argitaletxea=University of Washington Press|data=1978|url=https://www.worldcat.org/oclc/4475272|isbn=0-295-95505-8|pmc=4475272|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Symphony No.3, Op.10 (Dvořák, Antonín) - IMSLP|url=https://imslp.org/wiki/Symphony_No.3,_Op.10_(Dvo%C5%99%C3%A1k,_Anton%C3%ADn)|aldizkaria=imslp.org|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;
* ''[[4. Sinfonia (Dvořák)|4. Sinfonia]]'', ''Re'' ''menorrean'' ([[1874]]).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Symphony No.4, Op.13 (Dvořák, Antonín) - IMSLP|url=https://imslp.org/wiki/Symphony_No.4,_Op.13_(Dvo%C5%99%C3%A1k,_Anton%C3%ADn)|aldizkaria=imslp.org|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=en/symphony4 {{!}} antonin-dvorak.cz|url=http://www.antonin-dvorak.cz/en/symphony4|aldizkaria=www.antonin-dvorak.cz|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;
* ''[[5. Sinfonia (Dvořák)|5. Sinfonia]], maiorrean''
* ''[[6. Sinfonia (Dvořák)|6. Sinfonia]], Re maiorrean.''
* ''[[7. Sinfonia (Dvořák)|7. Sinfonia]]'', ''Re'' ''menorrean''.
* ''[[8. Sinfonia (Dvořák)|8. Sinfonia]], maiorrean''
* ''[[9. Sinfonia (Dvořák)|9. Sinfonia, Mundu Berriko Sinfonia]] Mi menorrean'' ([[1893]]).
[[Fitxategi:Antonin Dvorak - symphony no. 9 in e minor 'from the new world', op. 95 - i. adagio - allegro molto.ogg|erdian|thumb|[[9. Sinfonia (Dvořák)|Mundu Berriko Sinfonia]], mi menorrean ([[1893]]). Adagio - allegro. (10:05)]]
* 11 Operaren egilea da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The Cambridge companion to grand opera|argitaletxea=Cambridge University Press|data=2003|url=https://www.worldcat.org/oclc/50285154|isbn=0-521-64118-7|pmc=50285154|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=John|abizena=Clapham|izenburua=The Operas of Antonín Dvořák|orrialdeak=55–69|hizkuntza=en|data=1957|url=https://www.cambridge.org/core/product/identifier/S0080445200001071/type/journal_article|aldizkaria=Proceedings of the Royal Musical Association|zenbakia=84|issn=0080-4452|doi=10.1093/jrma/84.1.55|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
** ''Alfred'' (1870).
** ''King and Charcoal Burner'' (1874).
** ''The Stubborn Lovers'' (1874).
** ''Vanda'' (1875).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The New Grove dictionary of opera|data=1992|url=https://www.worldcat.org/oclc/26809899|isbn=0-935859-92-6|pmc=26809899|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Vanda review, UCL Bloomsbury, London, 2004|hizkuntza=En|url=https://www.thestage.co.uk/reviews/vanda-review-at-ucl-bloomsbury-london|aldizkaria=The Stage|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
** ''The Cunning Peasant'' (1877)
** ''Dimitrij'' (1882).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Otakar|abizena=Sourek|izenburua=The chamber music of Antonin Dvorak|argitaletxea=[Prague] Artia|data=[19--]|url=http://archive.org/details/chambermusicofan00souruoft|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=en/dimitrij {{!}} antonin-dvorak.cz|url=http://www.antonin-dvorak.cz/en/dimitrij|aldizkaria=www.antonin-dvorak.cz|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
** ''The Jacobin'' (1887)
** ''The Devil and Kate'' (1898)
** ''Rusalka'' (1901).&lt;ref&gt;Šíp, Ladislav (2005). &quot;Beloved National Opera by Dvořák&quot;. ''Rusalka (Prague National Theatre Orchestra, conductor: Jaroslav Krombholc)'' (CD). Kohoutová, Joy (trans.). Prague: Supraphon. pp. 8–15. SU 3811-2.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Loppert M. &quot;Catching up with ''Rusalka''.&quot; Essay in programme book, Glyndebourne Festival Opera 2009, p. 86.&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Emmy Destinn - Antonin Dvorak - Rusalka - Song to the Moon (restored).ogg|erdian|thumb|''Rusalka'' (1901).]]
* ''Armida'' (1904)

* Hainbat kontzertu landu zituen. Guztien artean ezagunena ''&quot;Cello Concerto in B minor&quot;'' da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Jan|abizena=Smaczny|izenburua=Dvořák, cello concerto|argitaletxea=Cambridge University Press|data=1999|url=https://www.worldcat.org/oclc/48139987|isbn=978-0-511-60569-7|pmc=48139987|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

=== Lanen zenbakitzea ===
Ohituraz sortze ordenaren arabera zenbakitzen dira konpositoreen lanak. Dvořáken kasuan, beste zenbaitetan bezala, zenbakitze hori zailtzen duten hainbat faktore daude. Batetik musika argitaletxeek ez zieten lanei zenbaki apalegirik eman nahi izaten, autoreen gaztetako lanak zirelakoan gutxietsiak izango zirenaren beldur. Bestalde, sinaturiko kontratuei ihes egiteko zegokiena baino zenbaki txikiagoak esleitzen zizkieten sortzaileek beren lanei.

Sinfonien kasuan, gainera, Dvořákek argitaratze dataren arabera zenbakitu zituen, eta ez sorkuntza dataren arabera. Lehen lau sinfoniak azken bostak argitaratu ondoren plazaratu zituen, eta azken bost horiek ere ez zituen sortu ahala argitaratu, ordena kronologikorik gabe plazaratu zituelarik. Adibidez, Dvořáken Mundu Berriko Sinfonia 5. Sinfonia deitu zen hasieran, gero 8. sinfonia eta azkenik 9. sinfonia (sortu zuen azken sinfonia izan zen, baina plazaratu zuen bostgarrena).

== Erreferentziak ==
&lt;references /&gt;
== Ikus, gainera ==
{{commonskat}}

* [[Musika klasiko]]a
* [[Erromantizismoko musika]]
* [[Dvorak giltzadia|Dvořák giltzadia]]

{{bizialdia|1841eko|1904ko|Dvorak, Antonin}}

[[Kategoria:Antonín Dvořák|Dvořák, Antonín]]
[[Kategoria:Musika klasikoko musikagileak]]
[[Kategoria:Erdialdeko Bohemiako jendea]]
[[Kategoria:Txekiar Errepublikako katolikoak]]</text>
      <sha1>6jgfvnhby9u9i0psepeo26r5hdoueig</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bernhard Riemann</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47066</id>
    <revision>
      <id>9005750</id>
      <parentid>6598763</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:59:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>+[[Kategoria:Alemaniako luterotarrak]]; +[[Kategoria:Royal Societyko kideak]] [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1706" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Georg Friedrich Bernhard Riemann''' ([[Jameln|Breselenz]], [[Alemania]], [[1826]]ko [[irailaren 17]]a - [[Verbania]], [[Italia]], [[1866]]ko [[uztailaren 20]]a) matematikari alemaniarra izan zen. [[Analisi (argipena)|Analisiaren]] eta [[geometria diferentzial]]aren arloetan ekarpen garrantzitsuak egin zituen, eta horietako batzuek [[erlatibitate orokorra]]ren garapenerako bidea erraztu zuten.
Bere izena honako kontzeptuekin dago lotuta: [[zeta funtzio]]a, [[Riemannen hipotesi]]a, [[Riemannen integral]]a, [[Riemannen barietate]]a, [[Riemannen gainazal]]ak, [[Riemannen geometria]].

== Biografia ==
Riemann artzain luterano baten seme izan zen.
1846an [[Göttingeneko Unibertsitatea]]n filologia eta teologia ikasten hasi zen. Artzain bihurtu, eta aitari atsegin ematea eta familiari lagundu ahal izatea ziren bere helburu nagusiak.
1847an matematikak ikasteko nahikoa diru lortu zuen. [[Berlin]]a joan zen. Han [[Carl Gustav Jakob Jacobi|Jacobi]], [[Johann Peter Gustav Lejeune Dirichlet|Dirichlet]] eta [[Jakob Steiner|Steinerrek]] irakasten zuten. 1849an [[Göttingen]]era itzuli zen.
1859an Riemannen hipotesia formulatu zuen, matematiketan ebatzi gabeko problema ospetsu eta garrantzitsuenetarikoa.
Bere lehen hitzaldiak 1854an eman zituen, eta horietan Riemannen geometriaren inguruko arloa sortu zuen.
Italiara egin zuen hirugarren bidaian hil zen.

== Erreferentziak ==
{{commonskat}}

{{Elhuyar-HPS 2012 | data=2012/10/4}}

{{bizialdia|1826ko|1866ko|Riemann, Bernhard}}

[[Kategoria:Saxoniarrak]]
[[Kategoria:Alemaniako matematikariak]]
[[Kategoria:XIX. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:Alemaniako luterotarrak]]
[[Kategoria:Royal Societyko kideak]]</text>
      <sha1>k7t60zl2goa9w8gnym6zg2j85hinfr9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sagar-tarta</title>
    <ns>0</ns>
    <id>49623</id>
    <revision>
      <id>9005615</id>
      <parentid>8866441</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:40:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2208" xml:space="preserve">{{elikagai infotaula}}
'''Sagar tarta''' nazioartean eta [[gozogintza]]n ezagunetariko da. [[Sagar-konpota]]z edo sagar xerrekin estalita egiten dira nagusiki.

== Pastel-kremadun eta oinarri-oredun sagar-tarta ==
=== Pastel-kremaren osagaiak ===
* 3 arrautza
* 1/2 l. esne
* 125gr azukre
* 75gr irina (artoarena hobeto)
=== Oinarri-orearen osagaiak ===
* 250gr irin (artoarena hobeto)
* 100gr gurin
* 100gr azukre,
* Arrautza bat
* Oliba koilarakada bat
* Laranja baten zukua
=== Tartaren osagaiak ===
* Mertxika [[marmelada]]
* Sagar bi (hobeto [[errege-sagar]]ak)

=== Pastel-kremaren prestaketa ===
Esnea egosi kanelarekin. Beste ontzi batean nahastu arrautzak, irina eta azukrea esne hotz apur batekin. Aukerakoa da likore bat botatzea (hur likore, anisa...). Suteko esnea irakiten dagoenean bota aurreko batidoa. Jarraitu hagatxo batekin su txikian nahastura eragiten loditu arte.

=== Oinarri-orearen prestaketa ===
Irina, ura eta azukre nahastu hagatxo batekin. Utzi ordu erdi geldirik. Gurina urtu eta banaka bota gainerako osagaiak. Orea nahasten da eskuekin pasta bat lortu arte.

=== Tartaren prestaketa ===
# Molde desmuntagarri bat gurinaz koipeztatu eta gero oinarri-oreaz estali.
Sardexka batekin zulatuak egin eta gero laberatu oinarri-orea (bera bakarrik) labean 180&amp;nbsp;°C 15-20 minututan.
# Sagar zatiak ebaki.
# Kendu labetik orea eta gainean krema jarri.
# Kremaren gainean sagarrak jarri.
# Labean 180&amp;nbsp;°C 30 minututan, edo sagar zatitxoak txigortu arte.
# Eginda gero estali mertxika marmeladaz edo sagar siropez

== Sagar-tarta erreza (sagar zatitxoekin ) ==
=== Osagaiak ===
* 3 arrautza
* 3 jogurt natural
* 2 jogurt neurriko azukrea
* 3 Sagar
* 150 gr irin

=== Prestaketa ===
Dena nahastu eta labean jarri 180 gradutan 40 minutu
Apaindu mertxika edo arbeletxeko marmeladaz
# Labean 180&amp;nbsp;°C 30 minututan edo jostorratz batekin zulatu eta siku irteten duenean eginda dagoenaren seinale da.

== Kanpo estekak ==
* {{eu}} [http://www.gastronomiavasca.net Gastronomia vasca webgunea]
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Azkenburukoak]]
[[Kategoria:Sagarrak gastronomian]]
[[Kategoria:Euskal Herriko azkenburukoak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako azkenburukoak]]</text>
      <sha1>2daf2pfcoskc9ajlhr7fkmqkm4127us</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kaiku (txirrindularitza taldea)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>50324</id>
    <revision>
      <id>9005840</id>
      <parentid>7212201</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:13:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Asier Barre</username>
        <id>100337</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="569" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Henninger Turm 2006 - Kaiku.jpg|thumb|250px|Kaiku 2006an]]

'''Kaiku''' [[1983]]an sortutako eta [[2006]]an desagertutako [[txirrindularitza]] taldea izan zen. Talde amateurra izan zen baina 2006. Urtean profesionala izan zen.

Parte honetan hartu zituzten txirrindularien artean [[Abraham Olano]], [[Juan Carlos Domínguez]] edo [[Juan Antonio Flecha]] izan ziren.

[[2006]]ko [[azaroaren 14]]an taldearen desegitea jakinarazi zuten.

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Kirol zirriborroa}}

[[Kategoria:Euskal Herriko txirrindularitza taldeak]]</text>
      <sha1>bhjta732ueebb8v42aatlaey3m2h8bn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005945</id>
      <parentid>9005840</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:01:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Asier Barre</username>
        <id>100337</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="644" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Henninger Turm 2006 - Kaiku.jpg|thumb|250px|Kaiku 2006an]]

'''Kaiku,''' [[1983]]an sortutako eta [[2006]]an desagertutako [[txirrindularitza]] taldea izan zen. 

Talde amateurra izan zen 1999.urtera arte. Geroago, 2005. urtean, talde profesionala bilakatu zen eta bi urtez bizirik egon zen proiektua.

Parte honetan hartu zituzten txirrindularien artean [[Abraham Olano]], [[Juan Carlos Domínguez]] edo [[Juan Antonio Flecha]] izan ziren.

[[2006]]ko [[azaroaren 14]]an taldearen desegitea jakinarazi zuten.

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Kirol zirriborroa}}

[[Kategoria:Euskal Herriko txirrindularitza taldeak]]</text>
      <sha1>6kh1t966d604j0pgkbco5v6k7tocrfc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005951</id>
      <parentid>9005945</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:05:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Asier Barre</username>
        <id>100337</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="707" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Henninger Turm 2006 - Kaiku.jpg|thumb|250px|Kaiku 2006an]]

'''Kaiku,''' [[1983]]an sortutako eta [[2006]]an desagertutako [[txirrindularitza]] taldea izan zen. 

Talde amateurra izan zen 1999.urtera arte. Geroago, 2005. urtean, talde profesionala bilakatu zen eta bi urtez bizirik egon zen proiektua. Talde profesionalaren zuzendaria [[Óscar Guerrero]] izan zen.

Parte honetan hartu zituzten txirrindularien artean [[Abraham Olano]], [[Juan Carlos Domínguez]] edo [[Juan Antonio Flecha]] izan ziren.

[[2006]]ko [[azaroaren 14]]an taldearen desegitea jakinarazi zuten.

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Kirol zirriborroa}}

[[Kategoria:Euskal Herriko txirrindularitza taldeak]]</text>
      <sha1>rix55yf8nv9goyeb7pes1bhbn7648il</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jean Stablinski</title>
    <ns>0</ns>
    <id>52399</id>
    <revision>
      <id>9005696</id>
      <parentid>9004653</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:08:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4466" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
[[Fitxategi:Jean STABLINSKI.jpg|thumb|Jean Stablinski]]
'''Jean Stablinski''' ([[1932]]ko [[maiatzaren 21]]a - [[2007]]ko [[uztailaren 22]]a), [[1952]]tik [[1968]] arte [[Frantzia]]ko txirrindulari profesionala. Bere ezizena ''Poloniarra'' zen.

== Palmaresa ==

'''1957'''
* [[1957ko Frantziako Tourra|Frantziako Tourreko]] - Etapa bat
* [[Pikardiako Tourra|Tour de l'Oise]]
* [[Fourmiesko Sari Nagusia]]
* 3. [[Dunkerqueko Lau Egunak|Dunkerqueko Lau Egunetan]]
'''1958'''
* [[Fitxategi:Jersey red.svg|20px]] [[1958ko Espainiako Vuelta|Espainiako Vuelta]] - Sailkapen nagusia eta bi etapa
'''1960'''
* [[Fitxategi:MaillotFra.PNG|20px]] [[Frantziako errepideko txirrindularitza txapelketa|Frantziako Errepideko Txapelketa]]
* [[1960ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]] - Etapa bat
* [[Boucles de l’Aulne]]
* 2. [[Dunkerqueko Lau Egunak|Dunkerqueko Lau Egunetan]]
'''1961'''
* [[1961eko Frantziako Tourra|Frantziako Tourra]] - Etapa bat
* 2. [[Frantziako errepideko txirrindularitza txapelketa|Frantziako Errepideko Txapelketan]]
'''1962'''
* [[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|20px]] [[Errepideko txirrindularitza gizonezkoen elite munduko txapelketa|Munduko Errepideko Txapelketa]]
* [[Fitxategi:MaillotFra.PNG|20px]] [[Frantziako errepideko txirrindularitza txapelketa|Frantziako Errepideko Txapelketa]]
* [[1962ko Frantziako Tourra|Frantziako Tourra]] - Etapa bat
* 6. [[1962ko Espainiako Itzulia|Espainiako Vueltan]] eta etapa bat
'''1963'''
* [[Fitxategi:MaillotFra.PNG|20px]] [[Frantziako errepideko txirrindularitza txapelketa|Frantziako Errepideko Txapelketa]]
* [[Paris-Brusela]]
* 9. [[1963ko Espainiako Itzulia|Espainiako Vueltan]] eta etapa bat
* [[Dauphiné Libéré]] - Etapa bat
* 3. [[Eschborn-Frankfurt|Rund um den Henninger-Turm]]en
'''1964'''
* [[Fitxategi:MaillotFra.PNG|20px]] [[Frantziako errepideko txirrindularitza txapelketa|Frantziako Errepideko Txapelketa]]
* [[1964ko Frantziako Tourra|Frantziako Tourra]] - Etapa bat
* 2. [[Bordele-Paris]]en
'''1965'''
* [[Midi Libreren Sari Nagusia|Midi Libreko]] - Etapa bat
* [[Belgikako Itzulia]]
* [[Baracchi Saria]]
* [[Paris-Luxenburgo]]
* [[Eschborn-Frankfurt|Rund um den Henninger-Turm]]
* 2. [[Bordele-Paris]]en
'''1966'''
* [[Amstel Gold Race]]
* [[Isberguesko Sari Nagusia]]
* 2. [[Frantziako errepideko txirrindularitza txapelketa|Frantziako Errepideko Txapelketan]]
'''1967'''
* [[1967ko Frantziako Tourra|Frantziako Tourreko]] - Etapa bat
* [[1967ko Italiako Giroa|Italiako Giroko]] - Etapa bat
* [[Dunkerqueko Lau Egunak|Dunkerqueko Lau Eguneko]] - Etapa bat
'''1968'''
* [[Denaingo Sari Nagusia]]

== Sailkapen orokorra Itzuli Handietan ==
{| cellpadding=&quot;3&quot; cellspacing=&quot;0&quot; border=&quot;1&quot; style=&quot;font-size: 95%; border: #aaa solid 1px; border-collapse: collapse;&quot;
|- bgcolor=&quot;#eeeeee&quot;
!align=&quot;left&quot;|Lasterketa
!1954
!1955
!1956
!1957
!1958
!1959
!1960
!1961
!1962
!1963
!1964
!1965
!1966
!1967
!1968
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey pink.svg|20px|link=General classification in the Giro d'Italia|alt=Pink jersey]] '''[[Italiako Giroa]]'''
|—
|—
|—
|—
|—
|72
|59
|82
|—
|—
|—
|—
|41
|UT
|—
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey yellow.svg|20px|link=General classification in the Frantziako Tour|alt=Yellow jersey]] '''[[Frantziako Tourra]]'''
|UT
|35
|—
|43
|68
|UT
|—
|42
|30
|UT
|35
|—
|61
|81
|UT
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey red.svg|20px|link=General classification in the Espainiako Vuelta|alt=Red jersey]] '''[[Espainiako Vuelta]]'''
|—
|—
|—
|—
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[1958ko Espainiako Itzulia|1]]'''
|—
|—
|—
|6
|9
|—
|—
|—
|—
|—
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|20px]] '''[[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|Munduko Txapelketa]]'''
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|14
|6
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''1'''
|9
|9
|10
|5
|39
|—
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Legenda
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|—||Ez zuen parte hartu
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|DSK||Deskalifikatua
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|UT||Utzi
|}

== Kanpo estekak ==
* {{ProCyclingStats}}
{{bizialdia|1932ko|2007ko|Stablinski, Jean}}

[[Kategoria:Espainiako Vueltaren irabazleak]]
[[Kategoria:Frantziako txirrindulariak]]
[[Kategoria:Ohorezko Legioko zaldunak]]</text>
      <sha1>hp9yfde2n5xc7in1wrb07wq9ak4dee3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Enzaiklopedia</title>
    <ns>3</ns>
    <id>62227</id>
    <revision>
      <id>9005980</id>
      <parentid>9001750</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T00:42:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MediaWiki message delivery</username>
        <id>48005</id>
      </contributor>
      <comment>/* The Signpost: 1 August 2022 */ atal berria</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1096702" xml:space="preserve">{| style=&quot;background-color: #50D0FF; width: 100%; text-align: center;&quot;
| [[Image:Nuvola filesystems folder home.png|25px]]&lt;br /&gt;[[Lankide:Enzaiklopedia|Erabiltzaile orria]]
| [[Image:Nuvola apps edu languages.png|25px]]&lt;br /&gt;[[Lankide_eztabaida:Enzaiklopedia|Eztabaida orria]]
| [[Image:Nuvola apps edu miscellaneous.png|25px]]&lt;br /&gt;[[Lankide:Enzaiklopedia/Proba_orria|Proba orria]]
|}
* [[Lankide eztabaida:Enzaiklopedia/2008-2012|Mezu zaharrak: 2008-2012]]
* [[Lankide eztabaida:Enzaiklopedia/2014|Mezu zaharrak: 2014]]
* [[Lankide eztabaida:Enzaiklopedia/2015|Mezu zaharrak: 2015]]
* [[Lankide eztabaida:Enzaiklopedia/2016|Mezu zaharrak: 2016]]
* [[Lankide eztabaida:Enzaiklopedia/2017|Mezu zaharrak: 2017]]
* [[Lankide eztabaida:Enzaiklopedia/2018|Mezu zaharrak: 2018]]
* [[Lankide eztabaida:Enzaiklopedia/2019|Mezu zaharrak: 2019]]
* [[Lankide eztabaida:Enzaiklopedia/2020|Mezu zaharrak: 2020]]

[[Irudi:D Hoarfrost1.jpg|500px|thumb|Bide luzea daukagu, hitz egiteko denbora ere]]

== Wikidata weekly summary #449 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests_for_permissions/Administrator/Martin_Urbanec|Martin Urbanec]] (RfP scheduled to end after 7 January 2021 17:21 UTC)
** Should we rename [[d:Property:P119|place of burial (P119)]] to [https://www.wikidata.org/wiki/Property_talk:P119#Renaming_to_%22place_of_mortal_remains%22 place of mortal remains]?

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming: [https://www.twitch.tv/belett live SPARQL queries] on Twitch and in French by Vigneron, January 5 at 18:00 CET
** Upcoming video: LIVE Wikidata editing #26 - [https://www.youtube.com/watch?v=Q4DcAuuvzmU YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2861485764136582/ Facebook], 9 January
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#44|Online Wikidata meetup in Swedish #44]], January 10
** Past: Wikidata sessions at [https://rc3.world/rc3/ rC3] (remote Chaos Communication Congress) (replay)
*** [https://media.ccc.de/v/rc3-884268-introduction_to_wikidata Introduction to Wikidata]
*** [https://media.ccc.de/v/rc3-985812-wikidata_for_data_journalists Wikidata for datajournalists]
** Past: Wikidata sessions at [https://summit.g0v.tw/2020/ g0vsummit2020] (in Chinese) (replay)
*** [https://www.youtube.com/watch?v=IrG8QGZItSE Wikidata one year in Taiwan, what is our results and what is our future plan]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=HIsDdW0DHkU Challenges of GLAM Taiwan]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Video: Applying linked data model for the Bogotá Digital Library (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=82jgMoDSLlo YouTube]
** Video: Wikidata with Shani Evenstein Sigalov, Wikimedia Armenia - [https://www.youtube.com/watch?v=KZR5G7ptM9o YouTube]
** Video: [https://www.youtube.com/watch?v=i99Z8HK4OzA How to import scholarly articles to Wikidata using Zotero] - YouTube
** Video: [https://www.youtube.com/watch?v=7HKVuj54mUY How to import books to Wikidata using a spreadsheet and OpenRefine] - YouTube
** Video: [https://www.youtube.com/watch?v=V1Kv-29bryU How to import library materials to Wikidata using MarcEdit and OpenRefine] - YouTube
** Video: Introduction to Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=KaD86guPwMw YouTube]
** Video: Linking a new Wikipedia article to a Wikidata item - [https://www.youtube.com/watch?v=Qn4aNDwBea4 YouTube]
** Video: Schema and Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=7tSrbDgDD_4 YouTube]
** Video: Using Twinkle on Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=ZwD9hGnJ0Z4 YouTube]
** Video: [https://www.youtube.com/watch?v=sv9YwKnnQRk Managing Interlanguage links with Wikidata] (in Urdu) - YouTube
** Blog post: [https://ainali.com/2020/52-wikidata-weeks-2020/ 52 Wikidata weeks 2020]
** Blog post: [https://codethecity.org/2020/12/08/nautical-wrecks/ Scottish nautical wrecks in wikidata]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Bargioni/WikiBridge.js|User:Bargioni/WikiBridge.js]] userscript enables you to add a tabbed section to Wikidata items showing some paragraphs from Wikipedias chosen by the Babel languages of the logged-in user. [https://www.youtube.com/watch?v=xtuNY6t5ufM Demo video (in Italian)]

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [[toollabs:lexeme-forms|Wikidata Lexeme Forms]] now lists languages on the index page using their autonyms (language name in that language). ([https://twitter.com/LucasWerkmeistr/status/1337835057390739458 Source])

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P8986|graph girth]], [[:d:Property:P8989|category for the view of the item]], [[:d:Property:P8991|ALA-LC romanization]], [[:d:Property:P9002|liturgical rank]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P8982|PIAC ID]], [[:d:Property:P8984|CPV Supplementary]], [[:d:Property:P8985|Dizionario bio-bibliografico dei bibliotecari italiani del XX secolo ID]], [[:d:Property:P8987|ISDS ID]], [[:d:Property:P8988|Mapy.cz ID]], [[:d:Property:P8990|World Rowing ID (UUID format)]], [[:d:Property:P8992|1914-1918-Online ID]], [[:d:Property:P8993|JAD ID]], [[:d:Property:P8994|Game UI Database ID]], [[:d:Property:P8995|Lumières.Lausanne ID]], [[:d:Property:P8996|Swiss Unihockey player ID]], [[:d:Property:P8997|IFF player ID]], [[:d:Property:P8998|Magyar életrajzi lexikon ID]], [[:d:Property:P8999|Lexikon zum Literatur- und Kulturbetrieb im Österreich der Zwischenkriegszeit ID]], [[:d:Property:P9000|Ancient History Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P9001|Literary Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P9003|Google Podcasts show ID]], [[:d:Property:P9004|Stitcher show ID]], [[:d:Property:P9005|Castbox show ID]], [[:d:Property:P9006|Pocket Casts show ID]], [[:d:Property:P9007|Podcast Addict show ID]], [[:d:Property:P9008|TuneIn Podcasts show ID]], [[:d:Property:P9009|RadioPublic show ID]], [[:d:Property:P9010|Player.fm show ID]], [[:d:Property:P9011|PodBean show ID]], [[:d:Property:P9012|Podtail show ID]], [[:d:Property:P9013|Encyclopedia of Saami Culture ID]], [[:d:Property:P9014|The Podcast App show ID]], [[:d:Property:P9015|Medieval Manuscripts in Oxford Libraries manuscript ID]], [[:d:Property:P9016|Medieval Manuscripts in Oxford Libraries work ID]], [[:d:Property:P9017|Medieval Manuscripts in Oxford Libraries person ID]], [[:d:Property:P9018|Medieval Manuscripts in Oxford Libraries place ID]], [[:d:Property:P9019|Medieval Manuscripts in Oxford Libraries organization ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube custom URL|YouTube custom URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Author last names|Author last names]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Author first names|Author first names]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Naval flag|Naval flag]], [[:d:Wikidata:Property proposal/supplements|supplements]], [[:d:Wikidata:Property proposal/closed WMF project sitelink|closed WMF project sitelink]], [[:d:Wikidata:Property proposal/has part (string value)|has part (string value)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/member|member]], [[:d:Wikidata:Property proposal/number of data sets|number of data sets]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/IFPI Danmark work ID|IFPI Danmark work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Museum in Warsaw ID|National Museum in Warsaw ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Olympedia Affiliations ID|Olympedia Affiliations ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IFLA value vocabularies ID|IFLA value vocabularies ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Erudit article ID|Erudit article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Olympedia Event ID|Olympedia Event ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/dati.beniculturali.it ID|dati.beniculturali.it ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Barnivore product ID|Barnivore product ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivo Histórico de diputados de España ID|Archivo Histórico de diputados de España ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Port Letter|Port Letter]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FFF player ID (new scheme)|FFF player ID (new scheme)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hungarian Film Archive ID|Hungarian Film Archive ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GEPRIS-Historisch ID (Person)|GEPRIS-Historisch ID (Person)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EuroBabeIndex ID|EuroBabeIndex ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MFAT person ID|MFAT person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SportsLogos.net team ID|SportsLogos.net team ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Alpine Linux package|Alpine Linux package]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Internet Encyclopedia of Ukraine ID|Internet Encyclopedia of Ukraine ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Povos Indígenas no Brasil ID|Povos Indígenas no Brasil ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NLS place type ID|NLS place type ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BookDepository publisher ID|BookDepository publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Historic People id|National Historic People id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NFL.com ID (new scheme)|NFL.com ID (new scheme)]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/sZ7 Works identified (via dedicated property P3893) as entering the public domain on 1/1/2021, ordered by number of articles on Wikimedia sites] ([https://twitter.com/maxlath/status/1344603741773852672 Source])
*** [https://w.wiki/s6T Painters in the collections of Paris Musées which enter the public domain on January 1] ([https://twitter.com/Pyb75/status/1343238474833526786 Source])
*** [https://w.wiki/sSt Map of forts related to Dutch trading companies VOC and WIC] found in the [https://www.atlasofmutualheritage.nl/ Atlas of Mutual Heritage] ([https://twitter.com/mmmenno/status/1344328300727054341 Source])
*** [https://w.wiki/V7p Map of forts in the Cologne fortress ring] ([https://twitter.com/Raymond_de/status/1342429685960110080 Source])
*** [https://w.wiki/sYs First-level administrative divisions in Germany]
*** [https://w.wiki/sLc Population of cities in Germany corresponds to the total number of vaccinations in Germany] ([https://twitter.com/johl/status/1343882895778308102 Source])
*** [https://w.wiki/sSF Most popular theorems according to their number of articles on Wikipedia] ([https://twitter.com/envlh/status/1344301749524459521 Source])
*** [https://w.wiki/sRE Number of people who have died, or been diagnosed, of COVID-19, grouped by occupation] ([https://twitter.com/WikidataEcho/status/1344239169325961216 Source])
*** [https://w.wiki/sou Deaths in 2020 - date of birth, date of death, cause of death and country of nationality] ([https://twitter.com/WikidataEcho/status/1345145070140448768 Source])
*** [https://w.wiki/sse Summary of a UK parliamentary career seat-party-start pairs]([https://twitter.com/generalising/status/1343922362094399492 Source])
*** [https://w.wiki/roX Timeline of aircraft types around the world and the first time a type of aircraft made a flight] ([https://twitter.com/wikimediaid/status/1343882686364991490 Source])
*** [https://w.wiki/qgD Indonesian legislation related to indigenous people] ([https://twitter.com/wikidataid/status/1341941672998035458 Source])
*** [https://w.wiki/swa Which artist could be &quot;D.K. 1964&quot;?] ([[:d:Property_talk:P7457#Related_queries:_Who_could_be_%22J.B._1670%22_and_%22D.K._1964%22?|source]])
*** [https://w.wiki/sU9 Line graph of colleges and universities in India by year of establishment] ([https://twitter.com/wikidataindia/status/1345610845015973889 Source])
*** [https://w.wiki/sTq Graph of Indian films that are remakes of other Indian films] ([https://twitter.com/wikidataindia/status/1345248459172012034 Source])
*** [https://w.wiki/sU7 Graph of academic descendants of C. R. Rao and K. Ananda Rau] ([https://twitter.com/wikidataindia/status/1345973236761124865 Source])
*** [https://w.wiki/sWv Map of gram panchayats in Kerala by literacy rate in 2001] ([https://twitter.com/naveenpf/status/1344882530382704641 Source])
*** [https://w.wiki/sTE Maps of different places in West Bengal according to suffix] ([https://twitter.com/wikidatabangla/status/1345248459478196225 Source])
*** [https://w.wiki/sTt Tree map of Rabindranath's poems according to the month of writing] ([https://twitter.com/wikidatabangla/status/1345973233309257728 Source])
*** [https://w.wiki/szR Count of locations of exhibitions on Wikidata] ([https://twitter.com/mmmenno/status/1345656216597442565 Source])
*** [https://w.wiki/tBr Wikidata lexeme forms by language] ([https://twitter.com/62mkv/status/1345395334873305090 Source])
** Newest database reports: [[d:Wikidata:WikiProject Calendar Dates/lists/days/2021|2021]], [[d:Wikidata:WikiProject_Names/reports/given_names/Greek|Greek given names]]

* '''Development'''
** Due to the winter holidays, no deployment has happened for Wikidata in the last two weeks.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 01 04|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:27, 4 urtarrila 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=20924705 --&gt;

== Wikidata weekly summary #450 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Closed request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Martin Urbanec|Martin Urbanec ]] (successful)
** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/How should we develop and deploy documentation for items ?|How should we develop and deploy documentation for items?]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming: Wikidata+Wikibase office hour, Thursday, January 21st, at [https://zonestamp.toolforge.org/1611248407 17:00 UTC (18:00 Berlin time)], on [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Telegram]
**Upcoming: Next Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group call: Using QuickStatements for bulk uploading archived website data to Wikidata with Peter Chan, 12 January. [https://docs.google.com/document/d/14KHUNQoTo5eX6iclLJdVSnOyPLNyPYQA4V854Mc7iY4/edit?usp=sharing Agenda]
** Upcoming video: LIVE Wikidata editing #27 on Wikipedia20 - [https://www.youtube.com/watch?v=BvZ5gZlu_MI YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2867220310229794/ Facebook], 16 January
** Past: [https://www.youtube.com/playlist?list=PLw2YgbWET_pgT_oUsampBL8O6osinnNW8 SMWCon videos are published] incl. quite a few Wikidata related ones
** Past: [https://wikiworkshop.org/2021/ Wiki Workshop 2021] is accepting submissions. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikidata/2021-January/014433.html The deadline for the submissions to be considered for proceedings is January 29. All other submissions should be received by March 1].
** Past: Czech editaton {{Q|Q102733400}} finished (30.11.2020-31.12.2020). Purpose was connect [[:d:Property:P691|NKCR AUT ID (P691)]] to Wikidata by hand in {{Q|Q28054658}}. [https://test.wikimedia.cz/en/2021/01/06/the-vyzva-63-000-editaton-is-over/ Detailed info].

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogpost: [https://www.srf.ch/kultur/gesellschaft-religion/wochenende-gesellschaft/mehr-wissen-dank-wikidata-der-nobody-der-wikipedia-den-rang-ablaufen-koennte The nobody who could overtake Wikipedia] (in German)
** Blogpost: [https://jsamwrites.medium.com/documenting-software-applications-on-wikidata-197716d7f2d Documenting Software Applications on Wikidata], by John Samuel
** Article: [https://cris.vub.be/en/publications/nitpicking-online-knowledge-representations-of-governmental-leadership(5374484f-d98a-4583-9710-8c2323969960).html Nitpicking online knowledge representations of governmental leadership: The case of Belgian prime minsters in Wikipedia and Wikidata]
** Paper: [https://popjournal.ca/issue02/crompton Familiar Wikidata: The Case for Building a Data Source We Can Trust] - an introduction to the value of Wikidata for humanities research making the case for humanities researchers’ intervention in its development.
** Video: How to use WikiBridge - a userscript that enables you to add a tabbed section to Wikidata items showing some paragraphs from Wikipedias chosen by the Babel languages of the logged-in user. [https://www.youtube.com/watch?v=j21mEYT5sCg Demo video]

* '''Tool of the week'''
** [http://dataexplorer.hd.free.fr/QueryGraph/ QueryGraph] is a web tool for creating queries in SPARQL from graphs.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Wikibase now has a dedicated Twitter account: Follow [https://twitter.com/WikibaseHQ @WikibaseHQ] for updates on everything Wikibase.
** You can now create and curate catalog groups on [https://mix-n-match.toolforge.org/#/ Mix’n’match], and find the most common unmatched entries between them ([https://twitter.com/MagnusManske/status/1343614853991292930 Source])
** [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikidata/2020-September/014281.html Wikidata Walkabout] browsing tool has had some important recent improvements in language support, interface, etc. See a [https://wikidatawalkabout.org/?c=Q11424&amp;lang=es&amp;f.P57.P1576=Q83364&amp;f.P136=Q157443 list of all comedy films directed by a vegetarian] (in Spanish)

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9021|Bharati Braille]], [[:d:Property:P9028|Consejo de Calificación Cinematográfica's video game rating]], [[:d:Property:P9030|solution to]], [[:d:Property:P9047|archaeological site of]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9020|AV Production person ID]], [[:d:Property:P9022|Mediafilm ID]], [[:d:Property:P9023|Radio.com Podcasts show ID]], [[:d:Property:P9024|Libsyn show ID]], [[:d:Property:P9025|Mitre ATT&amp;CK ID]], [[:d:Property:P9026|SFLI ID]], [[:d:Property:P9027|e-GEDSH ID]], [[:d:Property:P9029|Viceversa Letteratura author ID]], [[:d:Property:P9031|Barnivore product ID]], [[:d:Property:P9032|AVN movie ID]], [[:d:Property:P9033|Archivo Histórico de diputados de España ID]], [[:d:Property:P9034|BG School ID]], [[:d:Property:P9035|Muck Rack media outlet ID]], [[:d:Property:P9036|I professori dell'Università di Pavia (1859-1961) ID]], [[:d:Property:P9037|BHCL UUID]], [[:d:Property:P9038|Calaméo ID]], [[:d:Property:P9039|Studium Parisiense ID]], [[:d:Property:P9040|viaggiareinpuglia.it ID]], [[:d:Property:P9041|DiVo person ID]], [[:d:Property:P9042|DiCamillo Database Country House ID]], [[:d:Property:P9043|Internet Game Database numeric game ID]], [[:d:Property:P9044|GEPRIS-Historisch ID (Person)]], [[:d:Property:P9045|Alpine Linux package]], [[:d:Property:P9046|A*dS Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P9048|Biographical Archive of Psychiatry ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/minutes played|minutes played]], [[:d:Wikidata:Property proposal/two-pointers made|two-pointers made]], [[:d:Wikidata:Property proposal/two-pointers attempted|two-pointers attempted]], [[:d:Wikidata:Property proposal/three-pointers attempted|three-pointers attempted]], [[:d:Wikidata:Property proposal/three-pointers made|three-pointers made]], [[:d:Wikidata:Property proposal/free throws made|free throws made]], [[:d:Wikidata:Property proposal/free throws attempted|free throws attempted]], [[:d:Wikidata:Property proposal/field goals made|field goals made]], [[:d:Wikidata:Property proposal/personal fouls|personal fouls]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Short DOI|Short DOI]], [[:d:Wikidata:Property proposal/total rebounds|total rebounds]], [[:d:Wikidata:Property proposal/offensive rebounds|offensive rebounds]], [[:d:Wikidata:Property proposal/defensive rebounds|defensive rebounds]], [[:d:Wikidata:Property proposal/number of vaccinations|number of vaccinations]], [[:d:Wikidata:Property proposal/category for software under a license|category for software under a license]], [[:d:Wikidata:Property proposal/assessment outcome|assessment outcome]], [[:d:Wikidata:Property proposal/quality for this class|quality for this class]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Template combines topics|Template combines topics]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CCCM Museum (Macau Museum) object ID|CCCM Museum (Macau Museum) object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CCCM Museum Object ID|CCCM Museum Object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Medium|Medium]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FL number|FL number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Notable ascent|Notable ascent]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/CantoDict identifiers|CantoDict identifiers]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Norwegian State Administration Database ID|Norwegian State Administration Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/POSIX locale identifier|POSIX locale identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wurdboek fan de Fryske taal GTB ID|Wurdboek fan de Fryske taal GTB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BABEL author ID|BABEL author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Songlexikon ID|Songlexikon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FANZA AV actress ID|FANZA AV actress ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VAi Building ID|VAi Building ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biographies.net person ID|Biographies.net person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Literature.com book ID|Literature.com book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Museum Norway artwork ID|National Museum Norway artwork ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TikTok music ID|TikTok music ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Oxford Classical Dictionary ID|Oxford Classical Dictionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Conservapedia Article|Conservapedia Article]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NZ Museums ID|NZ Museums ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Akademická encyklopedie českých dějin ID|Akademická encyklopedie českých dějin ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WreckSite ID|WreckSite ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/tVc Mathematicians born in prime number years featuring Albert Einstein, Pierre de Fermat, Georg Ohm, Carl Gauss, Évariste Galois, Augustin-Louis Cauchy, James Maxwell et al.]
***[https://w.wiki/tkj Timeline of coups d'état of the 21st century] (including attempted ones) ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1347165619519680512 Source])
*** Map of [https://w.wiki/tb9 Karens] / [https://w.wiki/thW Johns] per million according to Wikidata ([https://twitter.com/vrandezo/status/1347732733217280001 Source])
*** [https://w.wiki/tbZ Children of which were born with by a person, and their step child]
***[https://w.wiki/sTw Map of the shortest railway path (in terms of number of stations) between Dibrugarh and the Scottish Highlands] ([https://twitter.com/wikidataindia/status/1347060399309467649 Source])
***[https://w.wiki/rr2 Map of place of birth of Olympique de Marseille football players] ([https://twitter.com/macgraveur/status/1346365310002204672 Source])
***[https://w.wiki/swj Map of Kolkata wards by number of schools] ([https://twitter.com/wikidatabangla/status/1348509949144354819 Source])
***[https://w.wiki/tDk Map of beaches in Mexico] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1346531874777280515 Source])
***[https://w.wiki/snS Graph of shared borders between Indian districts] ([https://twitter.com/wikidataindia/status/1347785172545011712 Source])
***[https://w.wiki/swk Descendants of Upendrakishore Roy] ([https://twitter.com/wikidatabangla/status/1347785172540936193 Source])
***[https://w.wiki/sT7 Timeline of Indian High Commissioners to Britain] ([https://twitter.com/wikidataindia/status/1347422785707126784 Source])
***[https://w.wiki/snT A tree map of items for artworks depicting Mughal emperors] ([https://twitter.com/wikidataindia/status/1348509949710770179 Source])
***[https://w.wiki/sUU Example of documented usage of different Bengali words] ([https://twitter.com/wikidatabangla/status/1347060396130234368 Source])
***[https://w.wiki/tYJ 'Llan' place names in the UK] ([https://twitter.com/WIKI_NLW/status/1347233395965878274 Source])
***[https://w.wiki/tkg Organizations with DZI donation seal approval according to donation amount] ([https://twitter.com/Pluralog/status/1347189643222147072 Source])
** Newest database reports: [[d:Wikidata:WikiProject Names/reports/given names/Russian|Russian given names]]

* '''Development'''
** Continued working on the Query Builder. We focused on making it possible to query for Item values and being able to limit the number of Items in the result. We also looked into how to query for quantity values.
** Changed P920’s data type from string to external identifier ([[phab:T269205]])
** Finished working on the problem of Items that have the page prop wikibase:statements set to 0 but actually do have statements ([[phab:T145712]])
** Continued work on the “Publishing” step of the Wikibase release pipeline by building and testing three components of the software suite: Wikibase ([[phab: T267893]]), Query Service frontend ([[phab:T268025]]), and Query Service backend ([[phab:T268022]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 01 11|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 18:32, 11 urtarrila 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=20945976 --&gt;

== Wikidata weekly summary #451 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Alphama|Alphama]] (RfP scheduled to end after 24 January 2021 15:12 (UTC))
** Other: Wikidata will be one of the communities involved in the [[Wikidata:Universal Code of Conduct consultation|Phase 2 of the Universal Code of Conduct consultation]]. Have your say at the [[d:Wikidata talk:Universal Code of Conduct consultation|consultation talk page]] or get in contact with the UCoC facilitator, [[d:User:Sannita (WMF)|User:Sannita (WMF)]].

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming: Wikidata+Wikibase office hour, Thursday, January 21st, at [https://zonestamp.toolforge.org/1611248407 17:00 UTC (18:00 Berlin time)], on [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Telegram]
** Upcoming video: LIVE Wikidata editing #28 - [https://www.youtube.com/watch?v=vwXDopevwLM YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2872037973081361/ Facebook], 23 January
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#46|Online Wikidata meetup in Swedish #46]], January 24

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogpost: [https://diff.wikimedia.org/2021/01/14/automatically-maintained-citations-with-wikidata-and-cite-q/ Automatically maintained citations with Wikidata and Cite Q], by Mike Peel and Andy Mabbett.
** Video: Wikidata editing #27: #Wikipedia20 - [https://www.youtube.com/watch?v=BvZ5gZlu_MI YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2872037973081361 Facebook]
** Video: Dealing with more than one date value in Wikidata (using preferential rank) - [https://www.youtube.com/watch?v=0r5L2bwhyxs YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Lagewi/navigation.js|User:Lagewi/navigation.js]] userscript enables adding links to list subclasses and instances to Wikidata items.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [[d:Wikidata_talk:Lexicographical_data#New_dashboard_for_lexicographical_data_statistics|New dashboard for lexicographical data statistics]]: [https://grafana.wikimedia.org/d/UHV96YJGk/wikidata-datamodel-lexemes Wikidata Datamodel Lexemes]
** The Wikidata Analytics dashboards are now available at a new URL: https://wikidata-analytics.wmcloud.org/ ([https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikidata/2021-January/014453.html announcement])

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9052|date canceled]], [[:d:Property:P9059|subdivision of this unit]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9049|dati.beniculturali.it agent ID]], [[:d:Property:P9050|dati.beniculturali.it site ID]], [[:d:Property:P9051|dati.beniculturali.it cultural heritage ID]], [[:d:Property:P9053|Projecto Vercial author ID]], [[:d:Property:P9054|National Historic People ID]], [[:d:Property:P9055|Olympedia event ID]], [[:d:Property:P9056|TheCocktailDB drink ID]], [[:d:Property:P9057|TheCocktailDB ingredient ID]], [[:d:Property:P9058|Fichier des personnes décédées ID]], [[:d:Property:P9060|POSIX locale identifier]], [[:d:Property:P9061|National Museum in Warsaw ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/shadows|shadows]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sacrament conferred by|Sacrament conferred by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/logo image within scope|logo image within scope]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BAMID film rating|BAMID film rating]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ABC News Topic|ABC News Topic]], [[:d:Wikidata:Property proposal/number of rooms to rent|number of rooms to rent]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Portal da Literatura author ID|Portal da Literatura author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Base de Dados de Autores Portugueses ID|Base de Dados de Autores Portugueses ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Parabola package|Parabola package]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JAANUS ID|JAANUS ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Studio di Fonologia Musicale RAI person ID|Studio di Fonologia Musicale RAI person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BiblioLMC ID|BiblioLMC ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Lettere di Theodor Mommsen agli Italiani ID|Le Lettere di Theodor Mommsen agli Italiani ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/StrategyWiki page|StrategyWiki page]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Brno Object ID|Encyclopedia of Brno Object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Holocaust.cz ID|Holocaust.cz ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Fungi ID|Australian Fungi ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DeCS ID|DeCS ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Lichen ID|Australian Lichen ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/KBR Catalogue ID|KBR Catalogue ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia del Museo del Prado ID|Enciclopedia del Museo del Prado ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Language Council of Norway Term ID|The Language Council of Norway Term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Red Cross FDRS ID|Red Cross FDRS ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Xinjiang Data Project identifier|Xinjiang Data Project identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SISSCO ID|SISSCO ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SEARCH on line catalogue ID|SEARCH on line catalogue ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/45cat release ID|45cat release ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Aracne author ID|Aracne author ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/u4G Red Cross and Red Crescent societies]
***[https://w.wiki/so2 The people of the government of Bangladesh on 13 January 2005] ([https://twitter.com/wikidatabangla/status/1349234726188445697 Source])
***[https://w.wiki/u95 Buildings in the Basque Country dedicated to San Roque] ([https://twitter.com/theklanB/status/1349061129033687040 Source])
***[https://w.wiki/snb List of words for &quot;beard&quot; in Eighth Schedule languages] ([https://twitter.com/wikidataindia/status/1349597113785724935 Source])
***[https://w.wiki/t6D Map of train services starting at Howrah station] ([https://twitter.com/wikidatabangla/status/1349597111344574466 Source])
***[https://w.wiki/jHD Map of big sculptures of New Zealand] ([https://twitter.com/KnitMeAThneed/status/1350666389057536000 Source])
***[https://w.wiki/so5 Map of mosques in Bangladesh according to architectural style] ([https://twitter.com/wikidatabangla/status/1348872336166977536 Source])
***[https://w.wiki/u5T UK deaths per month since 2005 split by sex/gender] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1348962318009425920 Source])
***[https://w.wiki/sTY Timeline of Indian cricket tours abroad] ([https://twitter.com/wikidataindia/status/1348872337660157953 Source])
***[https://w.wiki/tzW Timeline of inception of Mexican universities] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1349852362748387329 Source])
***[https://w.wiki/rp7 Mangifera species and mango cultivars] ([https://twitter.com/wikidataid/status/1350035003736944642 Source])
***[https://w.wiki/uhY Locations where The Antartic Circumpolar Voyage expedition passed] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1350934420178542593 Source)]
***[https://w.wiki/uKv English Language forms missing an audio pronunciation] -- you can contribute via [[lingualibre:LinguaLibre:About|LinguaLibre]]
** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]:
***[[d:Wikidata:WikiProject Greek War of Independence|WikiProject Greek War of Independence]], development of content relative to the {{Q|182062}} (this year is the 200th anniversary, from its beginning in 1821)

* '''Development'''
** Continued working on the Query Builder. We continued to set up tracking for the number of queries that result in an error, timeout, etc. ([[phab:T269224]]). We als made it possible to query for Item values ([[phab:T268814]]). You can always try the current state on the [https://query-builder-test.toolforge.org/ test system].
** Finished fixing an issue with whitespace being stripped while typing when editing Lexemes ([[phab:T250550]])
** Worked on no error being shown when trying to save Lemma with invalid language code ([[phab:T265783]])
** Working on using Special:MyLanguage feature for more links in the Wikidata Query Service interface to redirect people to documentation in their language ([[phab:T267656]])
** Continued interviewing people to better understand how to best compare Wikidata's data against other databases in order to find mismatches that need the editors' attention

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 01 18|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:07, 18 urtarrila 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=20980536 --&gt;

== Wikidata weekly summary #452 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Past: Wikidata+Wikibase office hour happened on January 21st. See notes [[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2021-01-21|here]] (English).
** Past: 2021 OpenStreetMap x Wikidata Beginner Teaching Workshop (in Chinese). Replay on YouTube [https://www.youtube.com/watch?v=0C7zg7YglRs 1], [https://www.youtube.com/watch?v=E3ZWMiIlnio 2], [https://www.youtube.com/watch?v=LBXYshsvZQg 3], [https://www.youtube.com/watch?v=cqYY06gaHWs 4]
** Upcoming: Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Wikibase, the Integrated Authority File (GND) pilot at the German National Library, and the WikiLibrary Manifesto, 26 January. [https://docs.google.com/document/d/1436bhpcKEPjaLm9ITZ6x35TWgl5MA2TiQjabkQBpwFk/edit?usp=sharing Agenda]
** Upcoming: [https://www.twitch.tv/belett SPARQL queries and OpenRefine] live on Twitch and in French by Vigneron, Januray 26 at 18:00 CET
** Upcoming video: LIVE Wikidata editing #29 - [https://www.youtube.com/watch?v=qHGcXLP4BTU YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2877179819233843/ Facebook], 30 January
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#47|Online Wikidata meetup in Swedish #47]], 31 January
** Upcoming: The Open Festival of Persistent Identifiers starts from 27 January 2021. See schedule [https://www.pidapalooza.org/schedule here].

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blog: [https://cthoyt.com/2021/01/23/updating-the-wikidata-integrator.html Adding New Literature Sources to the Wikidata Integrator], by  Charles Tapley Hoyt
** Blog: [http://wikimedia.eus/2021/01/informatikako-programazio-ariketak-wikidatako-datuekin-jolastoki-berria/ Using Wikidata for teaching computer programming using real-world cases] (in Basque)
** Bog: [https://publicspaces.net/2021/01/19/wikidata-data-voor-iedereen/ Wikidata: data for everyone] (in Dutch)
** Methodology paper: [https://bmcbiol.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12915-020-00940-y A protocol for adding knowledge to Wikidata: aligning resources on human coronaviruses]
** Video: Wikidata editing #28 - [https://www.youtube.com/watch?v=vwXDopevwLM YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2872037973081361/ Facebook]
** Video: [https://www.youtube.com/watch?v=BKmuCR8UJSo Wikidata for research] (webinar in French) - YouTube
** Video: [https://www.youtube.com/watch?v=0c3L7PZSs6c Let's make sparks with SPARQL tools](in French), by Nicolas Vigneron -YouTube
** Video: Wrap up presentation of the SWAT4HCLS hackathon project
*** [https://www.youtube.com/watch?v=GmbKu2iED9M Creating subsets from Wikidata] - YouTube 
*** [https://www.youtube.com/watch?v=t2LDvzYtO7Q Linking the complex portal with other FAIR sources through] - YouTube

* '''Tool of the week'''
** [https://conze.pt/explore/Tibia?l=en&amp;t=link&amp;s=true&amp;i=Q178366&amp;u=https%3A%2F%2Fconze.pt%2Fapp%2Ftaviewer%2F%3Fid%3DA02.5.06.001 TAViewer] is a web-based anatomy atlas viewer that cross-references Terminologia Anatomica terms with data from Wikipedia and Wikidata.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://lists.wikimedia.org/pipermail/cloud-announce/2021-January/000361.html Change to how Cloud VPS and Toolforge contact Wikis to go live on 2021-02-08]. If you are a Cloud VPS user or Toolforge developer, check your tools after that date to make sure they are properly running.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9071|character type]], [[:d:Property:P9072|derived from organism type]], [[:d:Property:P9073|applicable “stated in” value]], [[:d:Property:P9077|number of aid beneficiaries]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9062|BABEL author ID]], [[:d:Property:P9063|Base de Dados de Autores Portugueses ID]], [[:d:Property:P9064|Povos Indígenas no Brasil ID]], [[:d:Property:P9065|Parabola package]], [[:d:Property:P9066|FL number]], [[:d:Property:P9067|Hungarian Film Archive ID]], [[:d:Property:P9068|IFPI Danmark work ID]], [[:d:Property:P9069|International Standard Bible Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P9070|Internet Encyclopedia of Ukraine ID]], [[:d:Property:P9074|NZ Museums ID]], [[:d:Property:P9075|StrategyWiki page]], [[:d:Property:P9076|Australian Fungi ID]], [[:d:Property:P9078|Discord invite ID]], [[:d:Property:P9079|Red Cross FDRS ID]], [[:d:Property:P9080|JAANUS ID]], [[:d:Property:P9081|SEARCH on line catalogue ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/onscreen participant|onscreen participant]], [[:d:Wikidata:Property proposal/catégorie d'établissement sanitaire et social|catégorie d'établissement sanitaire et social]], [[:d:Wikidata:Property proposal/code Activité principale exercée|code Activité principale exercée]], [[:d:Wikidata:Property proposal/catégorie d'entreprise|catégorie d'entreprise]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Imagehash perceptual hash|Imagehash perceptual hash]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/SISSCO ID|SISSCO ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/45cat release ID|45cat release ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Aracne author ID|Aracne author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Malpedia ID|Malpedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kulturdenkmal-ID Sachsen-Anhalt|Kulturdenkmal-ID Sachsen-Anhalt]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Swiss Games Showcase ID|Swiss Games Showcase ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baudenkmal-ID Niedersachsen|Baudenkmal-ID Niedersachsen]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PeriodO ID|PeriodO ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pepys Encylopedia ID|Pepys Encylopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pantone color ID|Pantone color ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Family Video Game Database ID|Family Video Game Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AAR ID|AAR ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/github topic|github topic]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TeatralRo ID|TeatralRo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Landshuth ID|Landshuth ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Patrinum ID|Patrinum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ChemRxiv ID|ChemRxiv ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TlF ID|TlF ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PO ID|PO ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Jewish Museum Berlin object ID|Jewish Museum Berlin object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CinefanRo person ID|CinefanRo person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CinefanRo film ID|CinefanRo film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LombardiaBeniCulturali archive producer IDs|LombardiaBeniCulturali archive producer IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BookBub Author ID|BookBub Author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HERIS-ID|HERIS-ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/HFe Czech religious buildings used also as a fire station]
***[https://w.wiki/vWG Common ingredients to prepare a sandwich] ([https://twitter.com/TrinkerMedia/status/1353075171565834241 Source])
***[https://w.wiki/Grc Location of GLAMs with open access policies] ([https://twitter.com/CultureDoug/status/1352301032651554816 Source)]
***[https://w.wiki/upN Mexican presidents who have an image of their signature on Wikidata] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1352046356102320128 Source])
***[https://w.wiki/uyo Timeline of Mexican writers who were born between 1800 and 1900] ([https://twitter.com/espejolento/status/1351760183114928132 Source])
***[https://w.wiki/vmq TV-Series in Spain by Decade] ([https://twitter.com/victorianoi/status/1353426633764515843 Source])
***[https://w.wiki/vHB Diplomats who are also art collectors] ([https://twitter.com/OpenLinkArtData/status/1352541529131409408 Source])

* '''Development'''
** Continued working on the Query Builder: made it possible to limit the number of results in the result set, made it possible to include results from subclasses when querying for Item values, worked on negating queries and started on sharing of queries via URL. As always you can try the current state on the [https://query-builder-test.toolforge.org/ test system].
** Making links in the Query Service redirect to the proper translations of their pages on-wiki by using Special:MyLanguage redirects ([[phab:T267656]])
** Working on fixing an issue with displaying large numbers for quantity values ([[phab:T268456]])
** Fixed a case where no error message was shown when trying to save a Lemma with an invalid language code ([[phab:T265783]])
** Talked to a few more people about checking Wikidata's data against other databases to find potential errors
** Continuing the Release Strategy project for Wikibase, with the following progress:
*** Created a “release pipeline” for Wikibase extension ([[phab:T267627]])
*** Created MediaWiki docker images based off release branches ([[phab:T270133]])
*** Defined format and contents of Wikibase suite components not maintained by Wikimedia Germany ([[phab:T271194]])
[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].
* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 01 25|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 18:52, 25 urtarrila 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21005040 --&gt;

== ''The Signpost'': 31 January 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/News and notes|1,000,000,000 edits, board elections, virtual Wikimania 2021]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Special report|Wiki reporting on the insurrection]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/In focus|From Anarchy to Wikiality, Glaring Bias to Good Cop: Press Coverage of Wikipedia's First Two Decades]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Opinion|Wikipedia's war against scientific disinformation]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/In the media|The world's press says &quot;Happy Birthday!&quot; with a few twists]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Technology report|The people who built Wikipedia, technically]]

* Videos and podcasts: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Videos and podcasts|Celebrating 20 years]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/News from the WMF|Wikipedia celebrates 20 years of free, trusted information for the world]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Recent research|Students still have a better opinion of Wikipedia than teachers]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Humour|Dr. Seuss's Guide to Wikipedia]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Featured content|New Year, same Featured Content report!]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Traffic report|The most viewed articles of 2020]]

* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Obituary|Flyer22 Frozen]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:13, 31 urtarrila 2021 (CET)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Eddie891@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21022363 --&gt;

== Wikidata weekly summary #453 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming video: LIVE Wikidata editing #30 - [https://www.youtube.com/watch?v=XBumtc9Adsc YouTube], [https://www.facebook.com/groups/wikipediaweekly/permalink/3620310794683392/ Facebook], 6 February
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#48|Online Wikidata meetup in Swedish #48]], 7 February

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
**Paper: [https://cacm.acm.org/magazines/2021/2/250085-a-review-of-the-semantic-web-field/fulltext A Review of the Semantic Web Field]
**Paper: [https://svn.aksw.org/papers/2020/qurator_gfs/public.pdf Towards a Systematic Approach to Sync FactualData across Wikipedia, Wikidata and ExternalData Sources]
** Video: LIVE Wikidata editing #29 - [https://www.youtube.com/watch?v=qHGcXLP4BTU YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2877179819233843/ Facebook]
** Video: Set preferences and common.js (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=Xw0MXWXvHig YouTube]
** Video: Entity Linking and Neural Semantic Parsing - [https://www.youtube.com/watch?v=5j4hkP_JwSc YouTube]
** Video: Persistent identifiers as the basis for multilingual and human-machine collaboration - [https://www.youtube.com/watch?v=g5VCr--Q1Ig YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [https://github.com/generalist/wikidata-misc/blob/master/labelcleaner.sh Labelcleaner] is a script by [[d:User:Andrew Gray|Andrew Gray]] used to clean up Wikidata labels/aliases/descriptions for a given language on a set of items.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** OpenRefine has got [https://docs.openrefine.org/ a new user manual] and [https://openrefine.org/blog/2021/01/26/announcing-our-new-user-manual.html your feedback is welcome];
** A new tool, [[toolforge:ranker|Ranker]] ([[:d:User:Lucas Werkmeister/Ranker|documentation]], [https://twitter.com/LucasWerkmeistr/status/1355554819478532102 announcement tweet] and [https://twitter.com/LucasWerkmeistr/status/1355554982544744453 video]), lets you edit the ranks of multiple statements at once.
** [https://lingualibre.org/bigdata/#query The SPARQL endpoint for linguaLibre is now available] ([https://twitter.com/belett/status/1356242871700123648 Source])
** New Wikidata property [[:d:Property:P9100|GitHub topic (P9100)]] announced at [https://github.community/t/wikidata-property-p9100-created-for-github-topics/158508 the GITHUB community]
** Wikimedia Foundation is hiring a Wikidata Query Service(WDQS) Data Analyst Consultant. [https://boards.greenhouse.io/wikimedia/jobs/2612414?gh_src=8f11c2f91us Apply today]!
** [[d:Wikidata:Bot requests|Clean-up tasks to experiment with bots or other tools]]

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9086|BAMID film rating]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9082|Akademická encyklopedie českých dějin ID]], [[:d:Property:P9083|45cat 7&quot; release ID]], [[:d:Property:P9084|ABC News topic ID]], [[:d:Property:P9085|Aracne author ID]], [[:d:Property:P9087|Econlib person ID]], [[:d:Property:P9088|KBR Catalogue ID]], [[:d:Property:P9089|Songlexikon ID]], [[:d:Property:P9090|Swiss Games Showcase ID]], [[:d:Property:P9091|MNBAQ ID]], [[:d:Property:P9092|Art in the Christian Tradition ID]], [[:d:Property:P9093|Australian Lichen ID]], [[:d:Property:P9094|Pantone color ID]], [[:d:Property:P9095|Kunstmuseum Basel ID]], [[:d:Property:P9096|Malpedia ID]], [[:d:Property:P9097|AAR ID]], [[:d:Property:P9098|BiblioLMC ID]], [[:d:Property:P9099|Cultural heritage ID in Lower Saxony]], [[:d:Property:P9100|GitHub topic]], [[:d:Property:P9101|Discord username]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/represented in sport by|represented in sport by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/photographer of|photographer of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/reissue|reissue]], [[:d:Wikidata:Property proposal/master's thesis|master's thesis]], [[:d:Wikidata:Property proposal/service status information URL|service status information URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/unusualness|unusualness]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Debian Package Tracker ID|Debian Package Tracker ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Seismic classification|Seismic classification]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Dictionnaire des journalistes ID|Dictionnaire des journalistes ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EMS ID|EMS ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FloGrappling ID|FloGrappling ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SOUNZ contributor ID|SOUNZ contributor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wolfram language WordData word ID|Wolfram language WordData word ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mathematica Italiana person ID|Mathematica Italiana person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Musica Brasilis score ID|Musica Brasilis score ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Finna ID|Finna ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LexML ID|LexML ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Swedish Literature Bank placeID|Swedish Literature Bank placeID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BVFE author ID|BVFE author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Union Catalog of Armenian Continuing Resources authority ID|Union Catalog of Armenian Continuing Resources authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/playDB play ID|playDB play ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/playDB artist ID|playDB artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DicoPolHiS ID|DicoPolHiS ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pandektis ID|Pandektis ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NHS Organisation Data Service ID|NHS Organisation Data Service ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bayerischer Denkmal-Atlas Objekt-ID (Baudenkmal)|Bayerischer Denkmal-Atlas Objekt-ID (Baudenkmal)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bayerischer Denkmal-Atlas Objekt-ID (Bodendenkmal)|Bayerischer Denkmal-Atlas Objekt-ID (Bodendenkmal)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Whiskybase distillery ID|Whiskybase distillery ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples:
*** [https://w.wiki/wiD Basque lexemes and their attestations in a 1745 Spanish-Basque dictionary, with links to dictionary entries in Wikisource]
***[https://w.wiki/wss Lexemes describing a color] ([https://twitter.com/alexabruck/status/1354848003228651520 Source])
***[https://w.wiki/w6s Danish-Hebrew Lexeme pairs] ([https://twitter.com/fnielsen/status/1354422451158003712 Source])
***[https://w.wiki/xA6 Lexemes in Swedish with usage example that demonstrates both a form and a sense and a reference] ([https://twitter.com/salgo60/status/1356228927052767232 Source])
*** [https://w.wiki/wMw Episodes of the TV series &quot;The Mentalist&quot;]
***[https://w.wiki/6PX Nationality of authors publishing papers relevant to the Australian fauna] ([https://twitter.com/rdmpage/status/1354462764933074949 Source])
***[https://w.wiki/w4F Number of musicians on Wikidata by country] ([https://twitter.com/mrlogix/status/1354295682895515658 Source])
*** [https://w.wiki/wPE Map of ISO 3166-2 codes] ([https://twitter.com/salgo60/status/1354937354209914885 Source])
***[https://w.wiki/tzp Map films that have been filmed in Mexico] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1354236888136224775 Source])
*** [https://w.wiki/x99 Map of Githubtopics on Wikidata] ([https://twitter.com/salgo60/status/1356191659772571653 Source])
***[http://w.wiki/vjv Eye color distribution of the people on Wikidata] ([https://twitter.com/wikimediaid/status/1354042976985518081 Source])
*** [https://w.wiki/w2S Timeline with the start date of the Summer Olympics] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1355946779179683843 Source])
** Newest database reports: [[d:Wikidata:WikiProject Names/reports/given names/Czech|Czech given names]]

* '''Development'''
** Continuing development on the first version of the Query Builder. It's starting to be able to do the first really meaningful queries now. Latest addition was the ability to negate conditions. Up next is the ability to connect conditions with OR instead of only AND as well as querying for quantities and ranges. You can follow along on the [https://query-builder-test.toolforge.org/ test system].
** Exploring possible solutions for how to compare Wikidata's data against other databases to find and highlight mismatches automatically.
** Added lexicographical data codes for a few languages: rkt, ctg ([[phab:T271589]]), and az-cyrl ([[phab:T265906]])
** Finished working on the issue of TypeError on a diff of a Wikidata talk page [[phab:T271402]]
** Updated Wikidata unit conversion configuration ([[phab:T267644]])
** Fixed two last places where links in the the Query Service UI were not using Special:MyLanguage yet to redirect to the documentation page in the user's language ([[phab:T267656]])
** Pushing JSON dumps for Lexemes over the finish line ([[phab:T264883]])
** Working on showing an error when trying to save lemmas with invalid language codes ([[phab:T265783]])
** Wikibase Release Strategy
*** Investigated the release of Wikibase suite components not maintained by Wikimedia ([[phab:T271193]])
*** Continued process of adding additional components to the Wikibase release, including OAuth ([[phab:T272580]])


[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 02 01|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 19:06, 1 otsaila 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21027039 --&gt;

== Wikidata weekly summary #454 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Past: [[d:w:Wikipedia:WikiProject_Ghana/Parliament_of_Ghana/Members_of_the_5th_Parliament_of_the_4th_Republic_of_Ghana/Contest|Parliament of Ghana Wikidata contest]] launch: from February 1 to February 28, 2020 - ([https://www.youtube.com/watch?v=olCEerKhC5Q YouTube replay])
** Upcoming: [[m:Wikibase Community User Group/Meetings/February 2021|Next Wikibase live session]] is [https://zonestamp.toolforge.org/1613059230 16:00 UTC on Thursday 11 February 2021] [https://calendar.google.com/event?action=TEMPLATE&amp;tmeid=MXNkODJuM2ZxbjViOWpwNGgxa2tjM2ZkdDMgY183MXZ0MTdhNXFtbTFnYXFlNm1wdjNpYW9kc0Bn&amp;tmsrc=c_71vt17a5qmm1gaqe6mpv3iaods%40group.calendar.google.com (Add to calendar)]. You're welcome to come and share out about your project or what you're working on around Wikibase.
** Upcoming: Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Mapping the Scottish Reformation, Tuesday, February 9th.[https://docs.google.com/document/d/1mlgDczP_R3yNVYcvTTQSa8_woG_Kv6YTdJLgQ55QhfU/edit?usp=sharing]
** Upcoming: [https://www.twitch.tv/belett SPARQL queries] live on Twitch and in French by Vigneron, February 9 at 18:00 CET
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#49|Online Wikidata meetup in Swedish #49]], February 14
** Upcoming video: LIVE Wikidata editing #31 Free Software Day - [https://www.youtube.com/watch?v=IkAirxHj-Ps YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2887608388190986/ Facebook], February 14
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Bug triage hour about Lexemes]], February 16

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** [https://62mkv.github.io/wikidata/linguistics/2021/02/01/long-road-to-lexeme.html Blog post by 62mkv about importing Estonian Lexemes on Wikidata]
** Video: Wikidata editing #30 - [https://www.youtube.com/watch?v=XBumtc9Adsc YouTube], [https://www.facebook.com/groups/wikipediaweekly/permalink/3620310794683392/ Facebook]
** Video: [[m:Global Open Initiative Foundation|Global Open Initiative Foundation]] Open Refine and Quikstatement Workshop. By Ursula Oberst - [https://www.youtube.com/watch?v=9yadCl4v_dw YouTube]
** Video: Wikidata and Minority Languages (Art+Feminism 2021 in Ghana). By [[m:Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedians User Group]] - ([https://www.youtube.com/watch?v=mPlHnFIaCNg YouTube])
** Video: Wikidata as a PID community. By Simon Cobb - [https://www.youtube.com/watch?v=LZWJ6b5aAsU YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[d:Template:Item documentation|Item documentation]] has two new features. First, it now includes two predefined SPARQL queries. The first one give the number of statements about the item by property and the second the list of statement about the properties. Second, for items of class award, it includes predefined SPARQL queries from [[d:Template:TP award|TP award]]. See [[d:Talk:Q1624297|Q1624297]] for an example.
** [https://ranker.toolforge.org/ Ranker] lets you edit the ranks of several statements at once.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [[d:Wikidata_talk:WikidataCon_2021#WikidataCon_update_-_January_2021|Update on the state of WikidataCon 2021 for January]]
** [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikidata/2021-February/014475.html New development roadmap for Wikidata and Wikibase for 2021 has been published]. In addition, you will find [[d:Wikidata:Development plan/archive2020/status updates|here]] the status updates on what was achieved for each of the 2020 goals.
** [[d:Wikidata_talk:Improve_the_workflows_for_queries_and_lists/Simple_query_Builder#Query_Builder_update_-_February_2020|Update on the development of the Easy Query Builder]], your feedback is welcome
**[https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikidata/2021-February/014486.html Call for feedback on Wikimedia Foundation Community Board seats] has started on February 1. More information and ways to participate are available on [[m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Community Board seats|this Meta-Wiki page]].
**New updates to [[m:Mix'n'match|Mix'n'match]]: 
***Import/update function for Mix’n’match catalogs ([[m:Mix'n'match/Import|manual]]) ([https://twitter.com/MagnusManske/status/1356287316394962944 source])
*** Refreshed the Mix’n’match dataset for potential new human Wikidata items ([https://twitter.com/MagnusManske/status/1357672520120479747 source])

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9107|number of vaccinations]], [[:d:Property:P9126|Commons media contributed by]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9102|CineFanRo person ID]], [[:d:Property:P9103|Enciclopedia del Museo del Prado ID]], [[:d:Property:P9104|Encyclopedia of Brno object ID]], [[:d:Property:P9105|Dictionnaire des journalistes ID]], [[:d:Property:P9106|Oxford Classical Dictionary ID]], [[:d:Property:P9108|Erudit article ID]], [[:d:Property:P9109|Holocaust.cz person ID]], [[:d:Property:P9110|Le Lettere di Theodor Mommsen agli Italiani ID]], [[:d:Property:P9111|SISSCO ID]], [[:d:Property:P9112|IFLA value vocabularies ID]], [[:d:Property:P9113|Patrinum ID]], [[:d:Property:P9114|Mathematica Italiana person ID]], [[:d:Property:P9115|Jewish Museum Berlin object ID]], [[:d:Property:P9116|Musica Brasilis score ID]], [[:d:Property:P9117|BVFE author ID]], [[:d:Property:P9118|Family Video Game Database ID]], [[:d:Property:P9119|LexML Brazil ID]], [[:d:Property:P9120|Pepys Encylopedia ID]], [[:d:Property:P9121|National Museum Norway artwork ID]], [[:d:Property:P9122|SportsLogos.net team ID]], [[:d:Property:P9123|Catalan Vikidia ID]], [[:d:Property:P9124|Russian Vikidia ID]], [[:d:Property:P9125|Microsoft MVP profile ID]], [[:d:Property:P9128|Debian Package Tracker ID]], [[:d:Property:P9129|Data Collection of the Hungarian Peerage ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/IPHAE ID|IPHAE ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FLOSS policy URL|FLOSS policy URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Digest|Digest]], [[:d:Wikidata:Property proposal/subsidy|subsidy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/fingerprint|fingerprint]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/TlF Artist ID|TlF Artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Seventh-day Adventists ID|Encyclopedia of Seventh-day Adventists ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GTDB taxon|GTDB taxon]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Joods Monument ID|Joods Monument ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HathiTrust Volume Identifier|HathiTrust Volume Identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Open Tree of Life ID|Open Tree of Life ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AllMusic IDs|AllMusic IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Evighetsrunor|Evighetsrunor]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tree of Life contributor ID|Tree of Life contributor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Astro Awani topic ID|Astro Awani topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rate Your Music genre ID|Rate Your Music genre ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/De Lakenhal-artwork-ID|De Lakenhal-artwork-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopédie berbère article ID|Encyclopédie berbère article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Can I use|Can I use]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant inventaire Bourgogne-Franche-Comté|identifiant inventaire Bourgogne-Franche-Comté]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant inventaire Centre-Val de Loire|identifiant inventaire Centre-Val de Loire]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant inventaire Hauts-de-France|identifiant inventaire Hauts-de-France]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant inventaire Normandie|identifiant inventaire Normandie]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant inventaire Île-de-France|identifiant inventaire Île-de-France]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant inventaire Pays de la Loire|identifiant inventaire Pays de la Loire]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant inventaire Provence-Alpes-Côte d'Azur|identifiant inventaire Provence-Alpes-Côte d'Azur]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/yMQ directors of episodes of ''The Mentalist''] ([https://www.wikidata.org/wiki/Talk:Q204228?uselang=en source]&lt;!-- uselang=en is needed, otherwise the query there might not be visible. Somehow this got lost in last weeks report --&gt;)
*** [https://w.wiki/y8i Articles from The Wētā entomology journal] ([https://twitter.com/SiobhanLeachman/status/1358221509110628353 Source])
*** [https://w.wiki/yQa Town halls of the municipalities that surround Nantes] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1358162635469033477 Source])
*** [https://w.wiki/yQb Caves containing prehistoric art] ([https://twitter.com/volksvlijt/status/1357797450073964544 Source])
*** [https://w.wiki/xs3 Endemic birds in a place located in France] ([https://twitter.com/ash_crow/status/1357676400451461129 Source])
** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]:
***[[:d:Wikidata:WikiProject Brazilian Laws|WikiProject Brazilian Laws]]

* '''Development'''
** Made it possible to connect query conditions with OR (instead of only AND) in the Query Builder ([[phab:T272694]])
** Making it possible to query only for statements with or without a reference in the Query Builder ([[phab:T272699]])
** Continuing to work on adding a rate limit for creating Item IDs to prevent people from allocating a large number of unassigned Item IDs that are then lost ([[phab:T272032]])
** Working on the problem of Lexeme merging failing if the source Lexeme has links to its own Senses ([[phab:T273830]])
** Working on showing an error when trying to save a Lemma with invalid language code on a Lexeme ([[phab:T265783]])
** Fixing an issue in the Property selector fallback where it is not falling back from language variant to major language ([[phab:T272712]])
** Making it possible to add Interwiki links to/from Multilingual Wikisource ([[phab:T138332]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 02 08|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 19:44, 8 otsaila 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21071131 --&gt;

== Wikidata weekly summary #455 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;
* '''Discussions'''
** Other: [[d:User:So9q/Tool ideas/ImproveWikidata|Tool ideas/ImproveWikidata]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
**Past: Linked Open Storytelling - Winter School 2021 - Fellow-Programm Freies Wissen (in German) ([https://www.youtube.com/watch?v=7JuqzW_zOBc&amp;feature=youtu.be reply on YouTube])
** Upcoming: [https://www.twitch.tv/belett SPARQL queries] live on Twitch and in French by Vigneron, February 16 at 18:00 CET
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Bug triage hour about Lexemes]], February 16
** Upcoming video: LIVE Wikidata editing #32 - [https://www.youtube.com/watch?v=BlxsQQPfrqU YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2892173044401187/ Facebook], February 20
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#50|Online Wikidata meetup in Swedish #50]], February 21

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blog post: [https://datajournalism.com/read/longreads/the-promise-of-wikidata The promise of Wikidata: How journalists can use the crowdsourced open knowledge base as a data source], by [[w:User:Shameran81|Monika Sengul-Jones]]
** Blog post: [https://zbw.eu/labs/en/blog/data-donation-to-wikidata-part-2-country-subject-dossiers-of-the-20th-century-press-archives Data donation to Wikidata, part 2: country/subject dossiers of the 20th Century Press Archives] (by [[User:Jneubert|Joachim Neubert]], ZBW Labs)
** Blog post: [https://diff.wikimedia.org/2021/02/09/bibliography-and-citations-of-hausa-folklore/ Bibliography and Citations of Hausa Folklore] by [[d:User:Anasskoko|Anasskoko]]
** Video: [https://www.youtube.com/watch?v=m50voG57yac Querying Linked (Wiki)data with SPARQL ✨] (presentation by [[d:User:Lucas Werkmeister|Lucas Werkmeister]] at rC3, 90 minutes)
** Video: Wikidata editing #31 Free Software Day - [https://www.youtube.com/watch?v=IkAirxHj-Ps YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2887608388190986/ Facebook]
** Video: Knowledge Graphs for AI: Wikidata and beyond - [https://www.youtube.com/watch?v=mTz0zSNSKEY YouTube]

* '''Tool of the week'''
** UseAsRef script allows you to add references to statements using one external ID as source (see [[d:User:Bargioni/UseAsRef|User:Bargioni/UseAsRef]] and this [https://www.youtube.com/watch?v=-3nkeqKnfTg YouTube video] for more information)

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [[m:Abstract_Wikipedia/Updates/2021-02-10|Abstract Wikipedia presents prototypes of two tools that could help people to visualize, exemplify, and better guide our understanding of the coverage of lexicographic data in Wikidata]].
** [https://pro.europeana.eu/post/public-domain-tool-automating-the-calculation-of-works-in-the-public-domain Public Domain Tool], developed by the Flemish Institute for Archives automates the process of determining whether their collection items could be in the public domain.
** Sizes of country items (like [[d:Q45|&quot;Portugal&quot; (Q45)]]) were recently reduced by 30% to 50% by moving a few economics properties to &quot;economy of&quot;-items (sample: [[d:Q1649355|&quot;economy of Portugal&quot; (Q1649355)]]). The item &quot;economy of Portugal&quot; is currently larger than &quot;Portugal&quot;. This can simplify uses of country items that previously timed-out. Infoboxes can still access the properties with the link through [[d:Property:P8744|&quot;economy of topic&quot; (P8744)]].
** Later this week, the development team will enable a rate limit for assigning new item IDs. Bots and users who successfully create items should notice no change, since the rate limit is equal to the existing limit on all edits. However, bots that often ''fail'' to create items may start to see different error messages than usual. This will hopefully reduce the problem of skipped item IDs.
** [[mw:WMDE Engineering/Participate in UX Activities|Guidelines and compensation for UX research lead by Wikimedia Germany]] ([https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikidata/2021-February/014516.html announcement])

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9138|service status information URL]], [[:d:Property:P9139|first family name in Portuguese name]], [[:d:Property:P9140|time played]], [[:d:Property:P9149|coordinates of depicted place]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9130|CompositionToday composers showcase ID]], [[:d:Property:P9131|Royal Museums Greenwich artwork ID]], [[:d:Property:P9132|Saint Louis Art Museum artwork ID]], [[:d:Property:P9133|AZLyrics.com song ID]], [[:d:Property:P9134|Studio di Fonologia Musicale RAI person ID]], [[:d:Property:P9135|WreckSite ID]], [[:d:Property:P9136|SOUNZ contributor ID]], [[:d:Property:P9137|Doktori.hu ID]], [[:d:Property:P9141|Portal da Literatura ID]], [[:d:Property:P9142|IPHAE ID]], [[:d:Property:P9143|Play:Right ID]], [[:d:Property:P9144|National Portrait Gallery (London) artwork ID]], [[:d:Property:P9145|Xinjiang Data Project identifier]], [[:d:Property:P9146|CITWF title ID]], [[:d:Property:P9147|Union Catalog of Armenian Continuing Resources ID]], [[:d:Property:P9148|Saxony-Anhalt cultural heritage object ID]], [[:d:Property:P9150|FloGrappling ID]], [[:d:Property:P9151|Can I use feature ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/National Gallery of Art Library Bibliographic ID|National Gallery of Art Library Bibliographic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/letterer|letterer]], [[:d:Wikidata:Property proposal/set during recurring event|set during recurring event]], [[:d:Wikidata:Property proposal/number of references|number of references]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sensors|sensors]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Applying institution|Applying institution]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Lexikon Literatur in Tirol|Lexikon Literatur in Tirol]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Danmarks Adresseregister named street ID|Danmarks Adresseregister named street ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baidu Baike ID (2)|Baidu Baike ID (2)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kickstarter username|Kickstarter username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Protagonisti della storia delle scienze della mente ID|Protagonisti della storia delle scienze della mente ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Curling.fi player ID|Curling.fi player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RILM ID|RILM ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Swiss vote ID|Swiss vote ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/svoyak.info player ID|svoyak.info player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Germanistenverzeichnis|Germanistenverzeichnis]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Svenska Institutet i Rom ID|Svenska Institutet i Rom ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CinemaRx title ID|CinemaRx title ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sinemalar title ID|Sinemalar title ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/English Placenames MADS ID|English Placenames MADS ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Armenian Book ID|Armenian Book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant inventaire Occitanie|identifiant inventaire Occitanie]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AaRC title ID|AaRC title ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biblioteca Iglesia Nacional Española en Roma ID|Biblioteca Iglesia Nacional Española en Roma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BFS ID|BFS ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario biografico online degli anarchici italiani ID|Dizionario biografico online degli anarchici italiani ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JedeSchule.de ID|JedeSchule.de ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/bashenc.online ID|bashenc.online ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Svoya Igra television player ID|Svoya Igra television player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wisconsin Architecture and History Inventory ID|Wisconsin Architecture and History Inventory ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [http://w.wiki/yQR Spanish Wikipedia articles about women astronauts] ([https://twitter.com/editatona/status/1359980994636488705 Source])
*** [https://w.wiki/Com Websites related to works in the Women's &amp; Gender History DH list] ([https://twitter.com/dta_cthomas/status/1360198435715100672 Source])
*** [https://w.wiki/ykR List of states with more than one official language] ([https://twitter.com/belett/status/1359533946959245317 Source])
*** [https://w.wiki/yVm Location of the organizations in the Name Assigning Authority Number (NAAN) registry] ([https://twitter.com/BertrandCaron/status/1359094070409322496 Source])
*** [https://w.wiki/y$C List of locations named after the planned language Esperanto or its founder, L. L. Zamenhof]
*** [https://w.wiki/yAR Use the MediaWiki API to get the content of a Wikipedia category into a query]
*** [https://w.wiki/zAD Number of scholarly articles sharing their datasets] ([https://twitter.com/jsamwrites/status/1360556323448971271 Source])
*** [https://w.wiki/zPN Most specific taxon that includes two given species] ([https://twitter.com/danbri/status/1361065883280506888 Source])

* '''Development'''
** Work on the Simple Query Builder continues. We finished connecting query conditions via OR ([[phab:T272694]]). Next we will work on adding the UI for sharing the visual query via a link ([[phab:T272887]])
** Improved the deployment process for the Query Service UI to make it easier to deploy
** Fixed language code &quot;dag&quot; for Dagbani not working for Lemmas for Lexemes ([[phab:T272242]])
** Fixing the bug where the Property selector is not falling back from language variant to major language for Property labels ([[phab:T272712]])
** Adding a rate limit for creating Item IDs to avoid skipping so many due to misbehaving bots ([[phab:T272032]])
** Fixed the case where no error was shown when trying to save a lemma with an invalid language code ([[phab:T265783]])
** Fixed a but where merging two Lexemes fails if the source Lexeme has links to its own Senses ([[phab:T273830]])
** Increasing the rate of edits that trigger a check by the constraint checker to 50%. This will increase the number of constraints violations that you can query in the Query Service. ([[phab:T204031]])
** Making it possible to add interwiki links to/from Multilingual Wikisource ([[phab:T138332]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 02 15|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 18:22, 15 otsaila 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21085534 --&gt;

== Wikidata weekly summary #456 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Dr.üsenfieber|Dr.üsenfieber]] - RfP scheduled to end after 24 February 2021 14:19 (UTC)
** New request for comments: [[Wikidata:Requests for comment/P155/P156 as qualifiers only, rather than as main statements|P155/P156 as qualifiers only, rather than as main statements]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Past: Wikidata bug triage hour about Lexemes. [https://etherpad.wikimedia.org/p/WikidataBugTriageHour Notes available here]
** Past: Online Talk Show on Fri, Feb 19, 2021, by Wikimedia Indonesia and Fariz Darari - Take a peek into the data warehouse of Wikimedia projects (= Wikidata): [https://www.youtube.com/watch?v=tekLS0UCoeM Youtube link]
** Upcoming: Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Adding bibliographic data to Wikidata with Jason Evans, Wikimedian in residence at the Wales National Library, Tuesday, February 23rd.[https://docs.google.com/document/d/1IV6TK6JE5tHKO2fga801HnKFBQNQcwN-j58dhDTVtE8/edit#]
** Upcoming video: LIVE Wikidata editing #33 - [https://www.youtube.com/watch?v=DPQTRMiYYf4 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2897172903901201/ Facebook], February 27
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#51|Online Wikidata meetup in Swedish #51]], February 28

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogpost: [https://commonists.wordpress.com/2021/02/21/wikidata-and-the-sum-of-all-video-games-%e2%88%92-2020-edition/ Wikidata and the sum of all video games − 2020 edition]
** Video: Basic tutorial on how to annotate an article with Wikidata tags for the ANN project - [https://www.youtube.com/watch?v=gFKAWNYbBDk YouTube]
** Video: The Wikidata community: tools to communicate, ask for help, exchange ideas and opinions (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=rUZyzWZKoMI YouTube]
** Video: REfB (Reference Bot): Adding new references to WikiData statements by [[d:User:Csisc|Houcemeddine Turki]] - [https://www.youtube.com/watch?v=u4gJEwB2EkY YouTube]
** Video: Wikidata editing #32 - [https://www.youtube.com/watch?v=BlxsQQPfrqU YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2892173044401187/ Facebook]
** Video: Knowledge graphs lecture - RDF, Wikidata, SHACL, ShEx (in Russian) - [https://www.youtube.com/watch?v=jOvProRbG0Q YouTube]
** Podcast: [[d:User:Addshore|Adam Shorland]] [https://betweenthebrackets.libsyn.com/episode-80-adam-shorlandtalks talks about Wikidata and Wikibase on Between The Brackets Mediawiki podcast].

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Nikki/LexemeForms-SearchPage.js|LexemeForms-SearchPage]] adds links on the search results page for creating new lexemes using the [[d:Wikidata:Wikidata Lexeme Forms|Lexeme Forms tool]] based on the languages in your Babel box.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://vglist.co/ Vglist] is a video game library tracking web app that is mostly based on Wikidata.
**WMF Board of Trustees - Call for feedback: Community Board seats: [[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Community Board seats/Conversations/Wikidata|Meetings with the Wikidata community on Feb 24 and Mar 3]].

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9149|coordinates of depicted place]], [[:d:Property:P9161|thesis committee member]], [[:d:Property:P9180|number of at bats]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9142|IPHAE ID]], [[:d:Property:P9143|Play:Right ID]], [[:d:Property:P9144|National Portrait Gallery (London) artwork ID]], [[:d:Property:P9145|Xinjiang Data Project identifier]], [[:d:Property:P9146|CITWF title ID]], [[:d:Property:P9147|Union Catalog of Armenian Continuing Resources ID]], [[:d:Property:P9148|Saxony-Anhalt cultural heritage object ID]], [[:d:Property:P9150|FloGrappling ID]], [[:d:Property:P9151|Can I use feature ID]], [[:d:Property:P9152|CollectieGelderland-creator-ID]], [[:d:Property:P9153|VAi building ID]], [[:d:Property:P9154|Heritage Information System ID in the database of cultural heritage in Austria]], [[:d:Property:P9155|Joods Monument ID]], [[:d:Property:P9156|Lumni person ID]], [[:d:Property:P9157|Open Tree of Life ID]], [[:d:Property:P9158|Wurdboek fan de Fryske taal GTB ID]], [[:d:Property:P9159|People Australia ID]], [[:d:Property:P9160|Biographical Dictionary of the Czech Lands ID]], [[:d:Property:P9162|EMS ID]], [[:d:Property:P9163|Spletni biografski leksikon znanih Primorcev in Primork ID]], [[:d:Property:P9164|Svenska Institutet i Rom ID]], [[:d:Property:P9165|Lexikon Literatur in Tirol ID]], [[:d:Property:P9166|Curling.fi player ID]], [[:d:Property:P9167|De Lakenhal artwork ID]], [[:d:Property:P9168|Hauts-de-France Inventory identifier]], [[:d:Property:P9169|Tree of Life contributor ID]], [[:d:Property:P9170|Taiwan River Code]], [[:d:Property:P9171|RILM ID]], [[:d:Property:P9172|playDB artist ID]], [[:d:Property:P9173|Rate Your Music genre ID]], [[:d:Property:P9174|XXXBios transgender performer ID]], [[:d:Property:P9175|Centre-Val de Loire Inventory identifier]], [[:d:Property:P9176|Occitanie Inventory identifier]], [[:d:Property:P9177|playDB play ID]], [[:d:Property:P9178|Biblioteca Franco Serantini ID]], [[:d:Property:P9179|Biblioteca Iglesia Nacional Española en Roma ID]], [[:d:Property:P9181|Germanistenverzeichnis ID]], [[:d:Property:P9182|uta-net.com song ID]], [[:d:Property:P9183|uta-net.com artist ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/sensors|sensors]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Applying institution|Applying institution]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FAQ url|FAQ url]], [[:d:Wikidata:Property proposal/digital distribution platform|digital distribution platform]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bandcamp Tag|Bandcamp Tag]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Anzahl der Staffeln|Anzahl der Staffeln]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PDDikti ID|PDDikti ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/template applies category|template applies category]], [[:d:Wikidata:Property proposal/workers represented by|workers represented by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/alt text|alt text]], [[:d:Wikidata:Property proposal/demographics of topic|demographics of topic]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/AaRC title ID|AaRC title ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario biografico online degli anarchici italiani ID|Dizionario biografico online degli anarchici italiani ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JedeSchule.de ID|JedeSchule.de ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/bashenc.online ID|bashenc.online ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Svoya Igra television player ID|Svoya Igra television player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wisconsin Architecture and History Inventory ID|Wisconsin Architecture and History Inventory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TaDiRAH ID (2)|TaDiRAH ID (2)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Oklahoma's NRHP ID|Oklahoma's NRHP ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sauvons nos tombes cemetery ID|Sauvons nos tombes cemetery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Discogs genre ID|Discogs genre ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sauvons nos tombes person ID|Sauvons nos tombes person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Odnoklassniki user numeric ID|Odnoklassniki user numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CPC-PR ID|CPC-PR ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Obituaries Australia ID|Obituaries Australia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indigenous Australia ID|Indigenous Australia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Women Australia ID|Women Australia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AIATSIS Subject Thesaurus ID|AIATSIS Subject Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biografisches Handbuch – Todesopfer der Grenzregime am Eisernen Vorhang ID|Biografisches Handbuch – Todesopfer der Grenzregime am Eisernen Vorhang ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Filmitalia film ID|Filmitalia film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Filmitalia person ID|Filmitalia person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Resident Advisor Venue ID|Resident Advisor Venue ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GB1900 ID|GB1900 ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AIATSIS Place Thesaurus ID|AIATSIS Place Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mixcloud ID|Mixcloud ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Labour Australia ID|Labour Australia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mexicana Repositorio|Mexicana Repositorio]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Science Magazine author ID|Science Magazine author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Everipedia ID|Everipedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ARAE ID|ARAE ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivo Linz de la Transición Española ID|Archivo Linz de la Transición Española ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Museo Nacional de la Estampa ID|Museo Nacional de la Estampa ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NParks Flora &amp; Fauna Web ID|NParks Flora &amp; Fauna Web ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant inventaire Bourgogne-Franche-Comté|identifiant inventaire Bourgogne-Franche-Comté]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant inventaire Île-de-France|identifiant inventaire Île-de-France]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant inventaire Normandie|identifiant inventaire Normandie]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant inventaire Pays de la Loire|identifiant inventaire Pays de la Loire]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant inventaire Provence-Alpes-Côte d'Azur|identifiant inventaire Provence-Alpes-Côte d'Azur]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Diccionari de la traducció catalana ID|Diccionari de la traducció catalana ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/zdd List of vegan restaurants]
*** [https://w.wiki/$fK List of food that are iconic to particular countries] ([https://twitter.com/KarlXOblique/status/1363054210900762627 Source])
*** [https://w.wiki/zyH Map of monuments in Lower Saxony, Germany] ([https://w.wiki/zyC Source])
*** [https://w.wiki/$aX Map of former plantations in Surinam] ([https://twitter.com/hayify/status/1363075272447324161 Source)]
*** [https://w.wiki/fP7 Map of Wats in Thailand] - ([https://twitter.com/MaewNam/status/1362020624487612417 Source])
*** [https://w.wiki/zZd Localities in Mexico and contain 𝐒𝐚n in their name] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1361796008305393665 Source])
*** [https://w.wiki/zm6 Female mycologists born pre-1900, sorted by number of sitelinks] ([https://twitter.com/SiobhanLeachman/status/1361727131030413312 Source])
*** [https://w.wiki/zd2 Women scientists who were born between the year 1500 and 1900] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1363307817696776192 Source])

* '''Development'''
** Fixed wrongly encoded HTML in some messages in the Wikidata Bridge ([[phab:T272350]])
** Working on showing all languages in the language suggester for monolingual text Properties ([[phab:T124758]])
** Fixed an issue with spaces in external identifier URLs being replaced by &quot;+&quot; ([[phab:T271126]])
** Added a rate limit for creating Item IDs, which should help with decreasing the number of skipped Q-IDs ([[phab:T272032]])
** Fixed an issue where whitespace was stripped while typing when editing Lexemes ([[phab:T250550]])
** Fixing the case where you cannot easily edit negative quantities after saving ([[phab:T274129]])
** Working on making it possible to query for quantity values in the Query Builder ([[phab:T268942]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 02 22|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:06, 22 otsaila 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21126172 --&gt;

== ''The Signpost'': 28 February 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/News and notes|Maher stepping down]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Disinformation report|A &quot;billionaire battle&quot; on Wikipedia: Sex, lies, and video]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Opinion|The call for feedback on community seats is a distraction]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/In the media|Corporate influence at OSM, Fox watching the hen house]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/News from the WMF|Who tells your story on Wikipedia]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Recent research|Take an AI-generated flashcard quiz about Wikipedia; Wikipedia's anti-feudalism]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Featured content|A Love of Knowledge, for Valentine's Day]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Traffic report|Does it almost feel like you've been here before?]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Gallery|What is Black history and culture?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:32, 28 otsaila 2021 (CET)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Eddie891@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21140159 --&gt;

== Wikidata weekly summary #457 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Closed request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Dr.üsenfieber|Dr.üsenfieber]] (unsussesful)
** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/P155/P156 as qualifiers only, rather than as main statements|P155/P156 as qualifiers only, rather than as main statements]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming: [https://www.twitch.tv/belett SPARQL queries] live on Twitch and in French by Vigneron, March 2 at 18:00 CET
** Upcoming video: LIVE Wikidata editing #34 Open Data Day - [https://www.youtube.com/watch?v=CoUfkQ0mVe8 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2902104563408035/ Facebook], March 6
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#52|Online Wikidata meetup in Swedish #52]], March 7
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata bug triage hour]] about Lexemes, March 22nd
** Upcoming: [https://www.unb.ca/fredericton/management/ibec/data-challenge1.html Wikidata-based Data Sprint hosted by the University of New Brunswick]. One Wikidata data set will be provided on 11th March 2021 and various teams will have 2 hours to run a set of SPARQL queries against the Wikidata Query Service (WDQS) and showcase their results.

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogpost: [https://rpubs.com/yannryan/729877 Wikidata and Correspondence Archives] (Enriching basic metadata with a knowledge graph)
** Blogpost: [https://datajournalism.com/read/longreads/the-promise-of-wikidata The promise of Wikidata] - How journalists can use the crowdsourced open knowledge base as a data source (at DataJournalism.com)
** Video: Accra Archive Wikidata and Wikipedia Workshop (GLAMS Campaign Ghana) - [https://www.youtube.com/watch?v=yt-Gygr3LqE YouTube]
** Video: COVID-19 coverage on Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=eYJvBgVWTqM YouTube]
** Video: Identify and describe items of bibliographic interest (articles, monographs, authors) on Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=aP1IwCd1w_g YouTube]
** Video: Visualizing the global research ecosystem via Wikidata and Scholia - [https://www.youtube.com/watch?v=Rk_XdMCk3fA YouTube]
** Video: Demo: How to upload new bibliography and create dashboards on Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=VtwnSB2E--U YouTube]
** Video: Reconciliation Open Refine Wikidata (in Swedish) - [https://www.youtube.com/watch?v=iRX3hFu9exs YouTube]
** Video: Reconciling researchers to Wikidata via Google Sheets - [https://www.youtube.com/watch?v=lcnLv1j4PyM YouTube]
** Video: LIVE Wikidata editing #33 - [https://www.youtube.com/watch?v=DPQTRMiYYf4 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2897172903901201/ Facebook]
** Video: How to create new Wikidata item (in Dutch) - [https://www.youtube.com/watch?v=kSU4QylZ3ls YouTube]
** Video: Merging Wikidata items (in Dutch) - [https://www.youtube.com/watch?v=Z6AHcat-TKI YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[:d:Wikidata:Tools/Enhance user interface#EditSum|EditSum]], a new user script which allows to attach custom summary text to any label/statement/sitelink/etc. modification.
* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [[d:User:Nikki/LexemeInterwikiLinks.js|User:Nikki/LexemeInterwikiLinks.js]], is a userscript that adds Wiktionary interwiki links in the sidebar on Lexeme pages. (It links to pages corresponding to the first lemma and puts the lexeme language's Wiktionary first, followed by languages in the user's Babel box).
** [[m:User:Lucas Werkmeister/addStatementCountsToCategories.js|User:Lucas Werkmeister/addStatementCountsToCategories.js]], is a userscript that shows the number of statements of the linked item for all pages in a category.
** [[m:WikiCite/Shared Citations|Shared Citations]], a ''proposal'' arising from the WikiCite project, for a central reference management database supporting all Wikimedia projects, with significant relationship to Wikidata. Seeking feedback.
** [[w:fr:Modèle:Indice de diversité de genre|Modèle:Indice de diversité de genre]] (Template:Gender diversity index) is a new template in the French Wikipedia which use P21 (gender property) to count the number of people by gender mentioned in an article. It helps to find articles which &quot;forget&quot; to cite women.
** Lexeme JSON dumps are now available as a collection of individual lexeme data in the regular JSON format, separate from the regular Wikidata dumps containing Items and Properties. [[phab:T264883]]
** [https://phabricator.wikimedia.org/T274569#6864569 We found a way to improve the performance of scrolling on the Item page by changing how we move the Property labels as you scroll through the page]. You should see the effect after the next deployment.
** [https://www.bbc.co.uk/things/about BBC Things] includes links to Wikidata to provide a single reference for the growing collection of entities that matter to the BBC and their audiences.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9180|number of at bats]], [[:d:Property:P9184|number of hits]], [[:d:Property:P9188|bases on balls]], [[:d:Property:P9190|runs batted in]], [[:d:Property:P9191|letterer]], [[:d:Property:P9192|sensors]], [[:d:Property:P9214|FAQ URL]], [[:d:Property:P9215|set during recurring event]], [[:d:Property:P9217|stolen bases]], [[:d:Property:P9220|doubles hit]], [[:d:Property:P9225|triples hit]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9181|Germanistenverzeichnis ID]], [[:d:Property:P9182|uta-net.com song ID]], [[:d:Property:P9183|uta-net.com artist ID]], [[:d:Property:P9185|AllMusic genre/style ID]], [[:d:Property:P9186|DicoPolHiS ID]], [[:d:Property:P9187|EuroBabeIndex.com ID]], [[:d:Property:P9189|Sauvons nos tombes cemetery ID]], [[:d:Property:P9193|LombardiaBeniCulturali archive producer person ID]], [[:d:Property:P9194|LombardiaBeniCulturali archive producer organization ID]], [[:d:Property:P9195|LombardiaBeniCulturali archive producer family ID]], [[:d:Property:P9196|BookBub author ID]], [[:d:Property:P9197|TlF artist ID]], [[:d:Property:P9198|Encyclopédie berbère article ID]], [[:d:Property:P9199|Protagonisti della storia delle scienze della mente ID]], [[:d:Property:P9200|English Placenames MADS ID]], [[:d:Property:P9201|Norwegian State Administration Database ID]], [[:d:Property:P9202|teatral.ro play/theater ID]], [[:d:Property:P9203|CineFAN.ro title ID]], [[:d:Property:P9204|CinemaRX title ID]], [[:d:Property:P9205|Sinemalar title ID]], [[:d:Property:P9206|Swissvote ID]], [[:d:Property:P9207|Bourgogne-Franche-Comté inventory identifier]], [[:d:Property:P9208|Île-de-France inventory identifier]], [[:d:Property:P9209|Normandie inventory identifier]], [[:d:Property:P9210|Pays de la Loire inventory identifier]], [[:d:Property:P9211|Wisconsin Architecture and History Inventory ID]], [[:d:Property:P9212|Dizionario biografico online degli anarchici italiani ID]], [[:d:Property:P9213|Swedish Literature Bank place ID]], [[:d:Property:P9216|Opera Online conductor ID]], [[:d:Property:P9218|Discogs genre ID]], [[:d:Property:P9219|Discogs style ID]], [[:d:Property:P9221|Danmarks Adresseregister named street ID]], [[:d:Property:P9222|bashenc.online ID]], [[:d:Property:P9223|Provenio UUID]], [[:d:Property:P9224|JedeSchule.de ID]], [[:d:Property:P9226|ARAE ID]], [[:d:Property:P9227|Encyclopedia Titanica ID]], [[:d:Property:P9228|U.S. Masters Swimming ID]], [[:d:Property:P9229|DzygaMDB person ID]], [[:d:Property:P9230|NLS place type ID]], [[:d:Property:P9231|Archivo Linz de la Transición Española ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/demographics of topic|demographics of topic]], [[:d:Wikidata:Property proposal/strikeouts|strikeouts]], [[:d:Wikidata:Property proposal/district heating|district heating]], [[:d:Wikidata:Property proposal/number of signatories|number of signatories]], [[:d:Wikidata:Property proposal/opt-out|opt-out]], [[:d:Wikidata:Property proposal/payer|payer]], [[:d:Wikidata:Property proposal/secondary topic|secondary topic]], [[:d:Wikidata:Property proposal/grant number|grant number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Future Salaries ID|Future Salaries ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Index égalité professionnelle F/H|Index égalité professionnelle F/H]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Commons incompatible image URL|Commons incompatible image URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/verbal ability|verbal ability]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Diccionari de la traducció catalana ID|Diccionari de la traducció catalana ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ANPI person ID|ANPI person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ANPI person numeric ID|ANPI person numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/APS author ID|APS author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EEVA author ID|EEVA author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archives West finding aid ID|Archives West finding aid ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BiographySampo person ID|BiographySampo person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Discord server numeric ID|Discord server numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Discord user numeric ID|Discord user numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CUT ID|CUT ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Amathus ID|Amathus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EUC ID|EUC ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UPSA ID|UPSA ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RePEc EconPapers ID|RePEc EconPapers ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dark Horse contributor ID|Dark Horse contributor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ComiXology publisher ID|ComiXology publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Austrian Newspapers Online ID|Austrian Newspapers Online ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Cyprus Library ID|Cyprus Library ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MyMusic artist ID|MyMusic artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LFCHistory.net player ID|LFCHistory.net player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MeSH qualifier ID|MeSH qualifier ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/324x Hungarian church buildings sorted by confessions] ([[d:User_talk:Mohammed_Sadat_(WMDE)#New_query_example|Source]])
*** [https://w.wiki/32kG Where Czechs most died if not in their place of birth] ([https://twitter.com/medi_cago/status/1365366579748343809 Source])
*** [https://w.wiki/32kK Most popular tonalities] ([https://twitter.com/luisalvaz/status/1365328187211853829 Source])
** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]:
*** [[d:Wikidata:WikiProject Templates|WikiProject Templates]] for templates in Wikidata 

* '''Development'''
** Working on first version of small tool that lets you get the average ORES quality score for a list of Items and find the lowest-quality Items in the batch so it's easier to improve them.
** Taking a closer look at what larger improvements we want to make to Lexemes later this year.
** Thinking through different ways how we can technically get mismatches between Wikidata's data and other databases so we can later expose them.
** Thinking through what the first version of the REST API should contain and what should come later.
** Fixed an issue with whitespaces when editing Lexemes ([[phab:T250550]])
** Made sure all languages show up in the language selector for monolingual text Properties at least with their language code because them not showing up was very confusing ([[phab:T124758]])
** Fixed an issue with generating correct links for external IDs with + ([[phab:T271126]])
** Fixing an issue with Property selector not falling back from language variant to major language ([[phab:T272712]])
** Continuing to build out the [https://query-builder-test.toolforge.org/ Query Builder] and focusing on input for quantity and date queries ([[phab:T268942]] and [[phab:T272697]])
** Due to the planned delay of the release of MediaWiki 1.36, the Wikibase team has been working on preparing a Wikibase update that includes new functionality (such as the “Federated Properties” feature) based on v1.35. To that end, we started backporting certain features and fixes into the Wikibase 1.35 release. Follow our progress [https://phabricator.wikimedia.org/project/view/5218/ here].
[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 03 01|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:45, 1 martxoa 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21162484 --&gt;

== Wikidata weekly summary #458 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Past: SORSE - Wikidata as a research tool for data modelling and integration in the humanities ([https://www.youtube.com/watch?v=W_a8DEZz2uI replay on YouTube])
** Past: [[m:Wikimedia Taiwan/Wikidata Taiwan/OpenDataDay Taiwan 2021|Open Data Day Taiwan 2021]] 2021-03-06 , {{Q|1867}}, {{Q|245023}}, {{Q|140631}} and online stream ([https://www.facebook.com/WikidataTW FB] and [https://www.youtube.com/channel/UCDQF9ZTA1NjpOAq7NtkO8hQ Youtube])
** Upcoming: OSM TW x Wikidata Taiwan {{Q|1867}} Meetup 2021-03-08 {{Q|61752245}}
** Upcoming: Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: OCLC Research’s CONTENTdm Wikibase data model for pilot project to improve collection discoverability, Tuesday, March 9th.[https://docs.google.com/document/d/1PySajs8UGZgpJevzv21J6-5WR54kEb-c71GoVEb4DZw/edit?usp=sharing]
** Upcoming: [https://www.twitch.tv/belett SPARQL queries] live on Twitch and in French by Vigneron, March 9 at 18:00 CET
** Upcoming: LIVE Wikidata editing #35 - [https://www.youtube.com/watch?v=JDMhcxCBA9o YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2907430509542107/ Facebook], March 13
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#53|Online Wikidata meetup in Swedish #53]], March 14

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** &quot;[https://www.dbpedia.org/blog/giving-knowledge-back-to-wikipedia/ Giving knowledge back to Wikipedia]: Towards a Systematic Approach to Sync Factual Data across Wikipedia, Wikidata and External Data Sources&quot; (by DBPedia)
** Papers
*** [https://doi.org/10.1101/2021.02.28.433265 Open Natural Products Research: Curation and Dissemination of Biological Occurrences of Chemical Structures through Wikidata]
*** A paper describing [https://www.coviwd.org/ COVIWD]: [http://dx.doi.org/10.21609/jiki.v14i1.941 COVIWD: COVID-19 Wikidata Dashboard]
** Videos
*** Wikidata and Abstract Wikipedia by Denny Vrandečić  - [https://www.youtube.com/watch?v=OL9Cc2Mockw YouTube]
*** Working hour on items of bibliographic interest in Wikidata (in Italian) -[https://www.youtube.com/watch?v=KYyiPjZeRls YouTube]
*** Open Data Day Taiwan 2021 -[https://www.youtube.com/watch?v=68vkGWWu1Ck Youtube Live]
*** LIVE Wikidata editing #34 Open Data Day - [https://www.youtube.com/watch?v=CoUfkQ0mVe8 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2902104563408035/ Facebook]

* '''Tool of the week'''
**[[:d:User:Jon Harald Søby/Panoviewer.js|Panoviewer.js]] inserts an iframe from the [https://panoviewer.toolforge.org/ Panoviewer] tool to [[d:Property:P4640|photosphere image (P4640)]] statements.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Wikidata has now items about nine million people: 99,991,000,000 to do ([[d:Wikidata:Project_chat#Nine_million_people|project chat]])
** A new browser for Wikidata is available: the [https://ringgaard.com/kb/Q195 SLING knowledge base browser] by [[d:User:Mringgaard|User:Mringgaard]]. It is lightning fast and entirely based on modern Web components.
** [[d:Wikidata:Lexicographical data/Focus languages|Help choose focus languages for improvements to the lexicographic extension of Wikidata and Abstract Wikipedia]]. Nominations should be submitted by April 7, and the decision will be made by April 14 by the teams taking your comments into account.
** [[m:Abstract Wikipedia/Wikifunctions logo concept/Vote|Help to choose a design concept for the logo of the new Wikifunctions wiki]]. Voting ends before Monday March 15th 23:59 UTC.
** [https://twitter.com/MagnusManske/status/1368939368250040322 PetScan can now generate KML map overlay data]. E.g. [https://petscan.wmflabs.org/?psid=18591379&amp;format=kml University towns in Germany]. ([https://wikidata-todo.toolforge.org/render_kml.html?kml=https://petscan.wmflabs.org/?psid=18591379%26format=kml Map view])

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9234|supplement to]], [[:d:Property:P9235|seismic classification]], [[:d:Property:P9237|reissue of]], [[:d:Property:P9238|staking percentage]], [[:d:Property:P9239|affiliated worker organisation]], [[:d:Property:P9241|demographics of topic]], [[:d:Property:P9259|assessment outcome]], [[:d:Property:P9260|notation writer]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9231|Archivo Linz de la Transición Española ID]], [[:d:Property:P9232|Obituaries Australia ID]], [[:d:Property:P9233|XXXBios female performer ID]], [[:d:Property:P9236|RDA value vocabularies ID]], [[:d:Property:P9240|Encyclopedia of Seventh-day Adventists ID]], [[:d:Property:P9242|Whiskybase distillery ID]], [[:d:Property:P9243|NParks Flora &amp; Fauna Web ID]], [[:d:Property:P9244|Women Australia ID]], [[:d:Property:P9245|Labour Australia ID]], [[:d:Property:P9246|Indigenous Australia ID]], [[:d:Property:P9247|Pontifical University of Salamanca ID]], [[:d:Property:P9248|EEVA author ID]], [[:d:Property:P9249|Nauvoo Community Project ID]], [[:d:Property:P9250|Cyprus Library ID]], [[:d:Property:P9251|Cyprus University of Technology ID]], [[:d:Property:P9252|Amathus ID]], [[:d:Property:P9253|European University Cyprus ID]], [[:d:Property:P9254|Museo Nacional de la Estampa ID]], [[:d:Property:P9255|Resident Advisor club ID]], [[:d:Property:P9256|Diccionari de la traducció catalana ID]], [[:d:Property:P9257|CPC-PR ID]], [[:d:Property:P9258|Austrian Newspapers Online ID]], [[:d:Property:P9261|Oklahoma's NRHP ID]], [[:d:Property:P9262|ChemRxiv ID]], [[:d:Property:P9263|Provence-Alpes-Côte d'Azur Inventory ID]], [[:d:Property:P9264|FFF player ID (new scheme)]], [[:d:Property:P9265|Physics Magazine author ID]], [[:d:Property:P9266|Ligue 1 player ID]], [[:d:Property:P9267|ANPI person numeric ID]], [[:d:Property:P9268|Science Magazine author ID]], [[:d:Property:P9269|Odnoklassniki user numeric ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/verbal ability|verbal ability]], [[:d:Wikidata:Property proposal/易玩應用程序標識符|易玩應用程序標識符]], [[:d:Wikidata:Property proposal/earned run average|earned run average]], [[:d:Wikidata:Property proposal/named place on map|named place on map]], [[:d:Wikidata:Property proposal/inhabitants of topic|inhabitants of topic]], [[:d:Wikidata:Property proposal/consequence of text|consequence of text]], [[:d:Wikidata:Property proposal/writing style|writing style]], [[:d:Wikidata:Property proposal/applicant|applicant]], [[:d:Wikidata:Property proposal/co-applicant|co-applicant]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Cantonese romanisation|Cantonese romanisation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/repairability|repairability]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/MeSH qualifier ID|MeSH qualifier ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Ostrava person ID|Encyclopedia of Ostrava person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Plzeň person ID|Encyclopedia of Plzeň person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Stadtlexikon Karlsruhe|Stadtlexikon Karlsruhe]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Museum of the jewish people ID|Museum of the jewish people ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopaedia Herder concept ID|Encyclopaedia Herder concept ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Greater Philadelphia ID|Encyclopedia of Greater Philadelphia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biblioteca Capitolare di Verona author ID|Biblioteca Capitolare di Verona author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia de Puerto Rico|Enciclopedia de Puerto Rico]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PorcelanaBrasil ID|PorcelanaBrasil ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Eesti entsüklopeedia ID|Eesti entsüklopeedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Melbourne ID|Encyclopedia of Melbourne ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Cyprus Bibliography ID|Cyprus Bibliography ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JaneladaHistoria ID|JaneladaHistoria ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OsobnostiRegionu.cz ID|OsobnostiRegionu.cz ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of French Cultural Heritage in North America ID|Encyclopedia of French Cultural Heritage in North America ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ Encyclopédie du patrimoine culturel de l'Amérique française ID| Encyclopédie du patrimoine culturel de l'Amérique française ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Inforegister ID|Inforegister ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Terezín Memorial Database ID|Terezín Memorial Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AWB lemma ID|AWB lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MWB lemma ID|MWB lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MHDBDB lemma ID|MHDBDB lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Woerterbuchnetz.de IDs for Middle High German|Woerterbuchnetz.de IDs for Middle High German]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lëtzebuerger Online Dictionnaire ID|Lëtzebuerger Online Dictionnaire ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Woerterbuchnetz.de IDs for modern German|Woerterbuchnetz.de IDs for modern German]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Das wissenschaftliche Bibellexikon im Internet ID|Das wissenschaftliche Bibellexikon im Internet ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples:
*** [https://w.wiki/34Mo Deceased people with verified Twitter accounts] ([https://twitter.com/grafst/status/1367309410020786181 source])
*** [https://w.wiki/34k8 members of ''Ludlamshöhle'', a society in Vienna (1819-1826)] ([[d:Wikidata_talk:WikiProject_Austria#Ludlamshöhle|source]])
*** [https://w.wiki/34Js  Things discovered or invented by women] ([https://twitter.com/mlpoulter/status/1368888720380866564 Source])
** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]:
*** [[Wikidata:WikiProject Early Modern England and Wales]] ([[d:WD:WP EMEW|WD:WP EMEW]])
** Newest database reports:
*** [[d:Wikidata:Database reports/Gadget usage statistics|Gadget usage statistics]] - Includes gadgets enabled in preferences or common.js

* '''Development'''
** Fixed an issue where the Property selector is not falling back from language variant to major language ([[phab:T272712]])
** Working on support for editing statements on Senses on Lexemes via wbeditentity ([[phab:T199896]])
** Continuing to work on the [https://query-builder-test.toolforge.org/ Query Builder] and making it possible to query for quantities and dates with it.
** Putting finishing touches on a small tool that lets you get the average ORES quality score for a list of Items as well as the individual scores for each of the Items


[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 03 08|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 18:01, 8 martxoa 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21197714 --&gt;

== Wikidata weekly summary #459 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Minorax|Minorax]] (RfP scheduled to end after 19 March 2021 11:23 UTC)

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/30 lexic-o-days 2021|30 Lexic-o-days]], events and projects around lexicographical data, from March 15th to April 14th. ([[d:Wikidata:Events/30_lexic-o-days_2021#Events|full schedule, details and links here]])
*** March 15: Kickstart and open discussion about lexicographical data
*** March 16: SPARQL queries about Lexemes (in French) with Vigneron
*** March 17: Documentation Q&amp;A with Dan Shick
*** March 20: [https://www.youtube.com/watch?v=V1Octg9GuHc Live editing on Lexemes with Ainali and Abbe98]
*** March 22: Bug triage hour about Lexemes with Lydia Pintscher
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#54|Online Wikidata meetup in Swedish #54]], March 21
** Upcoming: Wikidata - The Linked Open Data Platform Everyone Can Contribute To (Public talk) - [https://www.eventbrite.ca/e/wikidata-the-linked-open-data-platform-everyone-can-contribute-to-tickets-142031683589 Registration link]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://blog.archive.org/2021/03/09/search-scholarly-materials-preserved-in-the-internet-archive/ Internet Archive Scholar is launched] - Wikidata is thanked in the acknowledgements
*** [https://sinaahmadi.github.io/posts/10-essential-sparql-queries-for-lexicographical-data-on-wikidata.html 10 basic but essential SPARQL queries for lexicographical data on Wikidata]
*** [https://codethecity.org/2021/03/12/using-wikidata-aberdeens-heritage/ Using Wikidata to model Aberdeen’s Industrial Heritage]
*** [https://carnegiehall.github.io/datalab/experiments/chdl-0011.html Carnegie Hall experienced a veritable rock explosion during its 1971-72 season, with 70 rock concerts between September 1971 and June 1972]
*** [http://baskauf.blogspot.com/2021/03/writing-your-own-data-to-wikidata-using.html Writing your own data to Wikidata using spreadsheets: Part 1]
** Videos
*** OpenStreetMap x Wikidata Taiwan Meetup Record - [https://odysee.com/@WikidataTaiwan:c/2021-03-08-19-30-26:6 Odysee]
*** RDF data model of Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=0uMjCCXqQcw YouTube]
*** OpenRefine​ / SPARQL editing session with Saint-Raymond Museum in Toulouse. By [[d:User:VIGNERON|VIGNERON]] - [https://www.youtube.com/watch?v=GjDfbS4MhBI YouTube]
*** LIVE Wikidata editing #35 - [https://www.youtube.com/watch?v=JDMhcxCBA9o YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2907430509542107/ Facebook]
*** An initial look at the TopicTagger tool for Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=8nTx-XpjtME  YouTube]

* '''Tool of the week'''
**[[d:User:Nikki/LexemeToggleSections.js|User:Nikki/LexemeToggleSections.js]] script allows to expand/collapse the sections on lexeme pages.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://lab.plant-humanities.org/ Plant Humanities Lab] is a website you can use to explore the cultural histories of plants and their influence on human societies.
** [https://dxlab.sl.nsw.gov.au/art-index/ DX Lab Art Index] is an interactive database of over 18,000 nineteenth century Australian Artworks by over 2000 artists with links to Wikidata &amp; compiled by volunteers over 10 years.
** The new WDQS Streaming Updater is live as of March 15, 2021 on a pre-production test server for feedback. Available at https://query-preview.wikidata.org/. Release details [[Wikidata:Project_chat#New_WDQS_Streaming_Updater_now_available_on_pre-production_test_server_for_feedback|here]].
** [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikidata/2021-March/014562.html Wikimedia Foundation Research Award of the Year] - Call for Nominations! The research must be on, about, using data from, and/or of importance to Wikipedia, Wikidata, Wikimedia Commons or other Wikimedia projects. Deadline to submit your nomination is no later than 2021-03-22.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9259|assessment outcome]], [[:d:Property:P9260|music transcriber]], [[:d:Property:P9274|subsidy]], [[:d:Property:P9275|inverse agonist of]], [[:d:Property:P9279|gender equality index]], [[:d:Property:P9295|transitivity]], [[:d:Property:P9302|script style]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9261|Oklahoma's NRHP ID]], [[:d:Property:P9262|ChemRxiv ID]], [[:d:Property:P9263|Provence-Alpes-Côte d'Azur Inventory ID]], [[:d:Property:P9264|FFF player ID (new scheme)]], [[:d:Property:P9265|Physics Magazine author ID]], [[:d:Property:P9266|Ligue 1 player ID]], [[:d:Property:P9267|ANPI person numeric ID]], [[:d:Property:P9268|Science Magazine author ID]], [[:d:Property:P9269|Odnoklassniki user numeric ID]], [[:d:Property:P9270|ANSI/NISO standard ID]], [[:d:Property:P9271|Kickstarter username]], [[:d:Property:P9272|DeCS ID]], [[:d:Property:P9273|RePEc EconPapers ID]], [[:d:Property:P9276|Encyclopedia of Ostrava History person ID]], [[:d:Property:P9277|LFChistory.net player ID]], [[:d:Property:P9278|Pandektis ID]], [[:d:Property:P9280|Museum of the Jewish People at Beit Hatfutsot ID]], [[:d:Property:P9281|Encyclopedia of Greater Philadelphia ID]], [[:d:Property:P9282|Catalogue of the Capitular Library of Verona author ID]], [[:d:Property:P9283|AaRC film ID]], [[:d:Property:P9284|GB1900 ID]], [[:d:Property:P9285|Stadtlexikon Karlsruhe ID]], [[:d:Property:P9286|Encyclopaedia Herder concept ID]], [[:d:Property:P9287|Cyprus Bibliography ID]], [[:d:Property:P9288|EncyclopediaPR ID]], [[:d:Property:P9289|Filmitalia person ID]], [[:d:Property:P9290|TikTok music ID]], [[:d:Property:P9291|Eesti entsüklopeedia ID]], [[:d:Property:P9292|Encyclopédie du patrimoine culturel de l'Amérique française ID]], [[:d:Property:P9293|AIATSIS Place Thesaurus ID]], [[:d:Property:P9294|AIATSIS Subject Thesaurus ID]], [[:d:Property:P9296|Astro Awani topic ID]], [[:d:Property:P9297|TapTap application ID]], [[:d:Property:P9298|Encyclopedia of Plzeň person ID]], [[:d:Property:P9299|OsobnostiRegionu.cz ID]], [[:d:Property:P9300|Terezín Memorial Database ID]], [[:d:Property:P9301|National Gallery of Art Library Bibliographic ID]], [[:d:Property:P9303|svoyak.info player ID]], [[:d:Property:P9304|Encyclopedia of Melbourne ID]], [[:d:Property:P9305|Max Movie person ID]], [[:d:Property:P9306|EudraCT trial ID]], [[:d:Property:P9307|Fancyclopedia 3 ID]], [[:d:Property:P9308|operator licence number]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Cantonese romanisation|Cantonese romanisation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/repairability|repairability]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gedong Kirtya classification|Gedong Kirtya classification]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Valence|Valence]], [[:d:Wikidata:Property proposal/has graphical element|has graphical element]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wikidata:Property proposal/Antarctic Specially Protected Area ID|Antarctic Specially Protected Area ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CBO Occupation Code (en) / Classificação Brasileira de Ocupações (CBO) (pt)|CBO Occupation Code (en) / Classificação Brasileira de Ocupações (CBO) (pt)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Reason for unknown/no value|Reason for unknown/no value]], [[:d:Wikidata:Property proposal/generalization of/generalized by|generalization of/generalized by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/acronym|acronym]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sales of arms and military services|Sales of arms and military services]], [[:d:Wikidata:Property proposal/formé en même temps que|formé en même temps que]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Suggested fields|Suggested fields]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/AWB lemma ID|AWB lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MWB lemma ID|MWB lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MHDBDB lemma ID|MHDBDB lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Woerterbuchnetz.de IDs for Middle High German|Woerterbuchnetz.de IDs for Middle High German]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lëtzebuerger Online Dictionnaire ID|Lëtzebuerger Online Dictionnaire ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Woerterbuchnetz.de IDs for modern German|Woerterbuchnetz.de IDs for modern German]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Das wissenschaftliche Bibellexikon im Internet ID|Das wissenschaftliche Bibellexikon im Internet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SVKKL authority ID|SVKKL authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Demozoo Group ID|Demozoo Group ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GameSpot developer ID|GameSpot developer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Washington Place Names ID|Washington Place Names ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PatER ID|PatER ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Latin Place Names ID|Latin Place Names ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enslaved ID|Enslaved ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ávvir topic ID|Ávvir topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Salaborsa building ID|Salaborsa building ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/storiaememoriadibologna ID|storiaememoriadibologna ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UniversalMusic France artist ID|UniversalMusic France artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Oxford African American Studies Center ID|Oxford African American Studies Center ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/La Fenice Theatre in Venice person ID|La Fenice Theatre in Venice person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MeSH descriptor/qualifier ID|MeSH descriptor/qualifier ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biblioteca Digital Curt Nimuendajú researcher ID|Biblioteca Digital Curt Nimuendajú researcher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Fortalezas.org ID|Fortalezas.org ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Keratsini-Drapetsona libraries' catalogue authority ID|Keratsini-Drapetsona libraries' catalogue authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/France24 topic ID|France24 topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNA topic ID|CNA topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Portrait Archive ID|Portrait Archive ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/athletics.lv athlete id|athletics.lv athlete id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/temples.ru ID|temples.ru ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/34km Latin American women who are activists and were born between 1900-1999] (ordered by the number of articles written on Wikipedia) ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1369057880159051776 Source])
*** [https://w.wiki/34yJ Transportation routes in Zurich named after women] ([https://twitter.com/sharozwa/status/1369256516193239047 Source])
*** [https://w.wiki/34kF Location of buildings designed by] [[d:Q47780|Zaha Hadid]] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1369835767007223811 Source])
*** [https://w.wiki/35dE Proportion of Basque men / women in Donostialdea region] ([https://twitter.com/kepasarasola/status/1370287282222170114 Source])
*** [https://w.wiki/35eP Count of the industry companies on Wikidata belong to] ([https://twitter.com/watty62/status/1370319664480460801 Source])
*** [https://w.wiki/35jV Danish verbs-derived-from-non-verbs] ([https://twitter.com/fnielsen/status/1370427333606309893 Source])
*** [https://w.wiki/JnF  Mountains of the Basque Country] ([https://twitter.com/kepasarasola/status/1371469523723939842 Source])


* '''Development'''
** Continued working on the [https://query-builder-test.toolforge.org/ Query Builder] and focused on querying for quantity values ([[phab:T268942]]), handling special cases around sub classes for taxons and locations ([[phab:T274634]]) adding tooltips ([[phab:T275542]]) and sharing a visual query ([[phab:T272887]])
** Making changes to how Cognate handles redirects on Wiktionary to make more pages accessible through interwiki links ([[phab:T165061]])
** Creating a dashboard to break down the number of editors by namespace ([[phab:T275999]])
** Finishing support for editing statements on Senses on Lexemes via wbeditentity API module ([[phab:T199896]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 03 15|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 18:12, 15 martxoa 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21207484 --&gt;

== Wikidata weekly summary #460 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/Signed Statements (T138708)|Signed Statements (T138708)]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Ongoing: [[d:Wikidata:Events/30 lexic-o-days 2021|30 Lexic-o-days]], events and projects around lexicographical data, continues until April 14th. ([[d:Wikidata:Events/30_lexic-o-days_2021#Events|full schedule, details and links here]])
*** March 22: Bug triage hour about Lexemes with Lydia Pintscher
*** March 23: SPARQL querying for Lexemes with Vigneron
*** March 24: Open discussion in French about Lexemes
*** March 25: Documentation Q&amp;A with Dan Shick
*** March 27: Lingua Libre, how you can record words in your language and use them on Wikidata, with Poslovitch
** Upcoming: The [[:m:Wikibase Community User Group/Meetings/2021 03|next Wikibase live session]] is [https://zonestamp.toolforge.org/1616688029 16:00 UTC on Thursday 25 March 2021] [https://calendar.google.com/event?action=TEMPLATE&amp;tmeid=NzByaHE1YnJmbml0aGF2MjJwbTE5N3NsOGFfMjAyMTAzMjVUMTYwMDAwWiBjXzcxdnQxN2E1cW1tMWdhcWU2bXB2M2lhb2RzQGc&amp;tmsrc=c_71vt17a5qmm1gaqe6mpv3iaods%40group.calendar.google.com&amp;scp=ALL (Add to calendar)]. This month we will have a team member from Enslaved.org talk to us briefly about how they are using Linked Open Data (LOD) with the help of Wikibase (due of technical challenges they couldn't join us last time). Everyone is welcome to attend the call.
** Upcoming: The [[m:Arctic Knot Conference 2021/Call for submissions|Arctic Knot Wikimedia Language Conference]] is taking place remotely on June 24-25, and focusing on indigenous and underrepresented languages on the Wikimedia projects. The call for submissions is now open until April 15th, if you want to present something related to Wikidata and languages, [[m:Arctic Knot Conference 2021/Call for submissions|feel free to apply]].
** Upcoming: Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Members of the EthicsLD Group will be leading a discussion on ethics in linked data, Tuesday, March 23rd.[https://docs.google.com/document/d/131xlOiWyTLb43Gn30Z7_y9D303GlWwuuaebF_CW6xUQ/edit#]
** Upcoming: LIVE Wikidata editing #37 - [https://www.youtube.com/watch?v=MN0gPe9GhFk YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2918162901802201/ Facebook], March 27
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#55|Online Wikidata meetup in Swedish #55]], March 28

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Papers
*** [https://link.springer.com/article/10.1007/s10943-021-01214-9 Intercessory Rote Prayer, Life Longevity and the Mortality of Roman Catholic Bishops: An Exploratory Study] (Using Wikidata to study whether prayers have an effect)
** Videos
*** Wikidata Taiwan @ g0v tw hackath43n - [https://www.youtube.com/watch?v=wRhjZm7HXvA Youtube]
*** Live editing lexemes [https://www.youtube.com/watch?v=V1Octg9GuHc YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2913027562315735/ Facebook]
*** Live editing lexemes (in French) by [[w:User:VIGNERONh|VIGNERON]] - [https://www.youtube.com/watch?v=p8D_qUNWYx0 YouTube]
*** Wikidata international women's rights day SPARQL queries (in French) by [[w:User:VIGNERONh|VIGNERON]] - [https://www.youtube.com/watch?v=F8-IA7mNAdo YouTube]
*** Introduction to Wikidata by [[w:User:Peteforsyth|Peteforsyth]] - [https://www.youtube.com/watch?v=M7ZE3tDotMk YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [https://wikidata-todo.toolforge.org/sparql_rc.php? Sparql_rc] is a recent changes feed that only shows you changes in an area of Wikidata you care about. It now also supports Lexemes.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Wikidata Lexeme Forms now supports Portuguese nouns
*** [https://lexeme-forms.toolforge.org/template/portuguese-noun-masculine/ masculine]
*** [https://lexeme-forms.toolforge.org/template/portuguese-noun-feminine/ feminine]
** [https://erinnerungshort.de/kap/ erinnerungshort.de/kap/] is a data and photo research project and map visualization tool with federated license query from Structured Commons, by [[User:Raymond|Raymond]] and [[User:Elya|Elya]].
** ~7500 person items have been enriched with the new property [[:d:Property:P4872|GEPRIS person ID]] (P4872), imported from a high quality dataset from the [[d:Q707283|Q707283]].

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9310|pHash checksum]], [[:d:Property:P9311|Jyutping transliteration]], [[:d:Property:P9313|Yale romanization]], [[:d:Property:P9317|Cantonese Pinyin]], [[:d:Property:P9323|Cantonese Transliteration Scheme transliteration]], [[:d:Property:P9325|Gedong Kirtya Classification]], [[:d:Property:P9344|has graphical element]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9309|TaDiRAH ID]], [[:d:Property:P9312|AWB lemma ID]], [[:d:Property:P9314|Latin Place Names ID]], [[:d:Property:P9315|Enslaved person ID]], [[:d:Property:P9316|MyMusic artist ID]], [[:d:Property:P9318|Ávvir topic ID]], [[:d:Property:P9319|Dark Horse creator ID]], [[:d:Property:P9320|ComiXology publisher ID]], [[:d:Property:P9321|Inforegister ID]], [[:d:Property:P9322|SVKKL authority ID]], [[:d:Property:P9324|BiographySampo person ID]], [[:d:Property:P9326|PatER ID]], [[:d:Property:P9327|Cartigli di Bologna ID]], [[:d:Property:P9328|Universal Music France artist ID]], [[:d:Property:P9329|Svoya Igra television player ID]], [[:d:Property:P9330|Washington Place Names ID]], [[:d:Property:P9331|Storiaememoriadibologna ID]], [[:d:Property:P9332|Oxford African American Studies Center ID]], [[:d:Property:P9333|LFH staff ID]], [[:d:Property:P9334|Cephalopod Ontology entity ID]], [[:d:Property:P9335|Archives West finding aid ID]], [[:d:Property:P9336|Das wissenschaftliche Bibellexikon im Internet ID]], [[:d:Property:P9337|Keratsini-Drapetsona libraries' catalogue authority ID]], [[:d:Property:P9338|NFL.com ID (new scheme)]], [[:d:Property:P9339|Bavarian Monument Map object ID (architectural monument)]], [[:d:Property:P9340|MeSH descriptor/qualifier ID]], [[:d:Property:P9341|MeSH qualifier ID]], [[:d:Property:P9342|Bavarian Monument Map Object-ID (ground monument)]], [[:d:Property:P9343|temples.ru ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/zugeschrieben|zugeschrieben]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IMDb rating|IMDb rating]], [[:d:Wikidata:Property proposal/death rate|death rate]], [[:d:Wikidata:Property proposal/trade union membership rate|trade union membership rate]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifier shared with lexeme|identifier shared with lexeme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/introduced on|introduced on]], [[:d:Wikidata:Property proposal/instances are former instances of|instances are former instances of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/presentation template|presentation template]], [[:d:Wikidata:Property proposal/voted on by|voted on by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/has supplier|has supplier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/キロ程|キロ程]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Slovník českých filosofů ID|Slovník českých filosofů ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyklopedie migrace ID|Encyklopedie migrace ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Migration ID|Encyclopedia of Migration ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tacoma Local History &amp; Biography Index ID|Tacoma Local History &amp; Biography Index ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tacoma-Pierce County Buildings Index ID|Tacoma-Pierce County Buildings Index ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tacoma-Pierce County Obituary Index ID|Tacoma-Pierce County Obituary Index ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rombase ID|Rombase ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Stalker author ID|Stalker author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ODLIS ID|ODLIS ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enslaved place ID|Enslaved place ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CAOI person ID|CAOI person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IBSF-Wettbewerbs-ID|IBSF-Wettbewerbs-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FranceArchives agent ID|FranceArchives agent ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pango lineage code|Pango lineage code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ministry of Education New Zealand school ID|Ministry of Education New Zealand school ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Place Names NI ID|Place Names NI ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NMRShiftDB Structure ID|NMRShiftDB Structure ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Modernist Commons ID|Modernist Commons ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Megale Kypriake Enkyklopaideia ID|Megale Kypriake Enkyklopaideia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopédie de l’humanisme méditerranéen ID|Encyclopédie de l’humanisme méditerranéen ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sociologické encyklopedie ID|Sociologické encyklopedie ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Government of Canada Core Subject Thesaurus ID|Government of Canada Core Subject Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Thésaurus des sujets de base du gouvernement du Canada ID|Thésaurus des sujets de base du gouvernement du Canada ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Routes &amp; Places ID|Routes &amp; Places ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rekhta Author ID|Rekhta Author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rekhta Book ID|Rekhta Book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Database of Laws and Regulations ID|National Database of Laws and Regulations ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Humanitāro zinātņu virtuālā enciklopēdija person ID|Humanitāro zinātņu virtuālā enciklopēdija person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Humanitāro zinātņu virtuālā enciklopēdija concept ID|Humanitāro zinātņu virtuālā enciklopēdija concept ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples:
*** [https://w.wiki/37Mw Railway junctions in Scotland] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1372929529778483201 Source])
*** [https://w.wiki/376e Maps of Y-shaped subway lines] ([https://twitter.com/FeuFollet_/status/1372793598983344136 Source])
*** Map of the hometown of [https://w.wiki/37K7 Real Sociedad] / [https://w.wiki/37K6 Athletic Club] players ([https://twitter.com/theklanB/status/1373237800150126592 Source])
*** [https://w.wiki/37Cw Count of type of things with IIIF links known to Wikidata] ([https://twitter.com/mlpoulter/status/1372951885393621006 Source])
*** [https://w.wiki/373D Successful candidates during 2016 Kerala Legislative Assembly in each constituencies] ([https://twitter.com/wikidata_ml/status/1372642955677245440 Source])
*** [https://w.wiki/36ss COVID-19 external Identifier URLs in Wikidata] ([https://twitter.com/photomediathink/status/1372377649599942659 Source])
*** [https://w.wiki/34m6 Public spaces whose names are of women] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1372018811570900992 Source])
*** [https://w.wiki/37NJ Place of birth of females with biography articles on Basque Wikipedia] ([https://twitter.com/theklanB/status/1371573551854145536 Source])
*** [https://w.wiki/37T2 Map of places in iNaturalist] ([https://w.wiki/37Sx Source])
*** [http://w.wiki/36aQ Number of elements of scientists by nationality] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1373787454117965824 Source])

* '''Development'''
** Work on the first version of the [https://query-builder-test.toolforge.org/ Query Builder] is nearing its end. Doing remaining work on querying for quantities, dates and ranges as well as polishing and bug fixing.
** Made Cognate work correctly for redirects on Wiktionary ([[phab:T165061]])
** Fixed an issue where the termbox on Item pages used the wrong list of languages on the mobile version ([[phab:T275611]])
** Cleaned up deleted Items from the term store database table ([[phab:T263730]])
** Got feedback on the initial click-dummies for checking Wikidata's data against other databases to find mismatches

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 03 22|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 19:16, 22 martxoa 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21243696 --&gt;

== ''The Signpost'': 28 March 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/News and notes|A future with a for-profit subsidiary?]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Gallery|Wiki Loves Monuments]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/In the media|Wikimedia LLC and disinformation in Japan]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/News from the WMF|Project Rewrite: Tell the missing stories of women on Wikipedia and beyond]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Recent research|10%-30% of Wikipedia’s contributors have subject-matter expertise]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/From the archives|Google isn't responsible for Wikipedia's mistakes]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Essay|Wikipedia:The Free Encyclopedia]]

* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Obituary|Yoninah]]

* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/From the editor|What else can we say?]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Arbitration report|Open letter to the Board of Trustees]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Traffic report|Wanda, Meghan, Liz, Phil and Zack]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:47, 28 martxoa 2021 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:DannyS712@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21267130 --&gt;

== Wikidata weekly summary #461 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;
* '''Discussions'''
** Closed request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Minorax|Minorax]], welcome onboard!

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Ongoing: [[d:Wikidata:Events/30 lexic-o-days 2021|30 Lexic-o-days]], events and projects around lexicographical data, continues until April 14th. ([[d:Wikidata:Events/30_lexic-o-days_2021#Events|full schedule, details and links here]])
*** March 30: Live SPARQL queries about Lexemes in French by Vigneron
*** March 30: Abstract Wikipedia &amp; Lexemes Q&amp;A with Denny Vrandečić
*** April 1: Documentation Q&amp;A with Dan Shick
*** April 5-11: [[d:Wikidata:WikiProject Climate Change/Climate lexeme week|Climate Lexeme Week]]
*** April 5: Abstract Wikipedia &amp; Lexemes Q&amp;A with Denny Vrandečić
** Upcoming: LIVE Wikidata editing #38 - [https://www.youtube.com/watch?v=4ShFdIs2CrI YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2923361017949056/ Facebook], April 3
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#56|Online Wikidata meetup in Swedish #56]], April 4
** Upcoming: [https://hack.glam.opendata.ch/project/57 WikiCommons metadata analysis tool] is intended to be developed at the online hackathon at [https://hack.glam.opendata.ch hack.glam.opendata.ch], 16-17 April 2021

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://meta.wikimedia.org/wiki/Structured_data_for_GLAM-Wiki/Roundtripping/KMB Dataroundtripping Wikidata - Wikicommons - Runestones pictures]
** Papers
*** [[d:Q106235601|FAIR and open multilingual clinical trials in Wikidata and Wikipedia]]
***[https://revistas.ufpr.br/atoz/article/view/76684/42120 Painel de informação sobre a COVID-19: consultas SPARQL na Wikidata (Portuguese)]
** Videos
*** Live Wikidata editing #37 - [https://www.youtube.com/watch?v=MN0gPe9GhFk YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2918162901802201/ Facebook]
*** Live SPARQL queries on Lexemes by Vigneron (in English): [https://www.youtube.com/watch?v=q_OktN1oP-o on Youtube]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Nikki/LexemeEntitySuggester.js]] userscript is a proper entity suggester that gives a fixed set of properties for various languages.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Sitelinks links for two new Wikipedias can be entered: [[:tay:|Atayal Wikipedia]] ([[d:Q105723660|Q105723660]]) and [[:trv:|Seediq Wikipedia]] ([[d:Q105975521|Q105975521]])

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9353|does not have cause]], [[:d:Property:P9361|external georeferencing URL]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9345|Discord server numeric ID]], [[:d:Property:P9346|France24 topic ID (French)]], [[:d:Property:P9347|France24 topic ID (English)]], [[:d:Property:P9348|France24 topic ID (Spanish)]], [[:d:Property:P9349|France24 topic ID (Arabic)]], [[:d:Property:P9350|PeriodO period ID]], [[:d:Property:P9351|MHDBDB lemma ID]], [[:d:Property:P9352|Portrait Archive ID]], [[:d:Property:P9354|Porcelana Brasil ID]], [[:d:Property:P9355|Slovník českých filosofů ID]], [[:d:Property:P9356|Hymenoptera Anatomy Ontology ID]], [[:d:Property:P9357|Encyclopedia of French Cultural Heritage in North America ID]], [[:d:Property:P9358|MWB lemma ID]], [[:d:Property:P9359|Encyclopedia of Migration ID]], [[:d:Property:P9360|Ministry of Education New Zealand school ID]], [[:d:Property:P9362|Encyklopedie migrace ID]], [[:d:Property:P9363|Tacoma-Pierce County Obituary Index ID]], [[:d:Property:P9364|Encyclopedia of Mediterranean Humanism ID]], [[:d:Property:P9365|Modernist Commons ID]], [[:d:Property:P9366|Rombase ID (English)]], [[:d:Property:P9367|Filmitalia film ID]], [[:d:Property:P9368|CNA topic ID]], [[:d:Property:P9369|Fortalezas.org ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Ottoman Association ID|Ottoman Association ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/url text|url text]], [[:d:Wikidata:Property proposal/audio transcription 2|audio transcription 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OFDb person ID|OFDb person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/won sets|won sets]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Number of stitches|Number of stitches]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Biblio.com ID|Biblio.com ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Czech Encyclopedia of Theater identifiers (Czech and German)|Czech Encyclopedia of Theater identifiers (Czech and German)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Identifiant des Collections du Louvre|Identifiant des Collections du Louvre]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Verified Handles VHID|Verified Handles VHID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Michigan State University Library Record Number|Michigan State University Library Record Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Washington Flora Checklist ID|Washington Flora Checklist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Washington Flora Checklist species ID|Washington Flora Checklist species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Washington Rare Plant Field Guide ID|Washington Rare Plant Field Guide ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/KATOTTH identifier|KATOTTH identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Viasona ID|Viasona ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Musikasten ID|Musikasten ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Discover the networks|Discover the networks]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GCD publisher ID|GCD publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Image Comics creator ID|Image Comics creator ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BLPL ID|BLPL ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MnM ID|MnM ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Arca author ID|Arca author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Editorial Freelancers Association member ID|Editorial Freelancers Association member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IFCVPF ID|IFCVPF ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/American University of Beirut's Libraries Title ID|American University of Beirut's Libraries Title ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dicionário Histórico-Biográfico Brasileiro ID|Dicionário Histórico-Biográfico Brasileiro ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Burke Herbarium Image Collection ID|Burke Herbarium Image Collection ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/USCG MIC ID|USCG MIC ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Berlin Bezirkslexika identifiers|Berlin Bezirkslexika identifiers]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Burke Herbarium Image Collection contributor ID|Burke Herbarium Image Collection contributor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Brapci author ID|Brapci author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ÖCV Biolex ID|ÖCV Biolex ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OregonFlora taxon ID|OregonFlora taxon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Oregon Flora Image Project ID|Oregon Flora Image Project ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** [[d:Wikidata:Properties for deletion|Deleted properties]]: 
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/37n8 Donald P. Bellisario credits as screenwriter or director]
*** [https://w.wiki/38Si Interwiki table from P6720, with end date for prefixes that are no longer in use] ([[d:Property_talk:P6720#Query|source]])
*** [https://query.wikidata.org/embed.html#%23defaultView%3AMap%7B%22hide%22%3A%5B%22%3Fbbox%22%2C%20%22%3Frgb%22%5D%7D%0A%0ASELECT%20DISTINCT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3Furl%20%3Fgeoreferencing%20%3Fimg%20%3Fbbox%20%3Frgb%20%28year%28%3Fyear%29%20AS%20%3Flayer%29%0A%0AWITH%20%7B%0A%20%20SELECT%20%28xsd%3Ainteger%28%3Fcolour%29%20AS%20%3Fcolour2%29%20%3Frgb%20WHERE%20%7B%0A%20%20%20%20wd%3AQ105849312%20p%3AP527%20%3Fstmt%20.%0A%20%20%20%20%3Fstmt%20pq%3AP1545%20%3Fcolour%20.%0A%20%20%20%20%3Fstmt%20pq%3AP465%20%3Frgb%20.%0A%20%20%7D%0A%7D%20AS%20%25colours%0A%20%20%0AWHERE%20%7B%20%20%0A%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP195%20wd%3AQ7100888%20.%20%20%20%20%23%20OSD%0A%20%0A%20%20%3Fitem%20p%3AP1332%2Fpsv%3AP1332%2Fwikibase%3AgeoLatitude%20%3Fnth%20.%0A%20%20%3Fitem%20p%3AP1333%2Fpsv%3AP1333%2Fwikibase%3AgeoLatitude%20%3Fsth%20.%0A%20%20%3Fitem%20p%3AP1334%2Fpsv%3AP1334%2Fwikibase%3AgeoLongitude%20%3Feast%20.%0A%20%20%3Fitem%20p%3AP1335%2Fpsv%3AP1335%2Fwikibase%3AgeoLongitude%20%3Fwest%20.%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP571%20%3Fyear%20.%0A%20%20BIND%20%28%281%20%2B%20floor%20%28%28year%28%3Fyear%29%20-%201789%29%20%2a%202.0%2F3.0%29%29%20AS%20%3Fcolour%29%20.%0A%20%20BIND%20%28xsd%3Ainteger%28IF%28%3Fcolour%20%3E%2031%2C%2031%2C%20%3Fcolour%29%29%20AS%20%3Fcolour2%29%20.%0A%20%20INCLUDE%20%25colours%20.%0A%20%20%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP18%20%3Fimg%7D%20.%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP973%20%3Furl%20.%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP9361%20%3Fgeoreferencing%20.%0A%20%20BIND%28STRDT%28%20%20CONCAT%28%27LINESTRING%20%28%27%2C%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20str%28%3Fwest%29%2C%20%27%20%27%2C%20str%28%3Fsth%29%2C%20%27%2C%27%2C%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20str%28%3Fwest%29%2C%20%27%20%27%2C%20str%28%3Fnth%29%2C%20%27%2C%27%2C%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20str%28%3Feast%29%2C%20%27%20%27%2C%20str%28%3Fnth%29%2C%20%27%2C%27%2C%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20str%28%3Feast%29%2C%20%27%20%27%2C%20str%28%3Fsth%29%2C%20%27%2C%27%2C%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20str%28%3Fwest%29%2C%20%27%20%27%2C%20str%28%3Fsth%29%2C%20%27%29%27%20%20%20%29%2C%20geo%3AwktLiteral%29%20AS%20%3Fbbox%29%20.%0A%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D Index map of Ordnance Survey Old Series preparatory drawings, with georeferencer links] ([https://twitter.com/heald_j/status/1374774300482363395 source])
*** [https://w.wiki/38Lr Listed buildings in Wales that would be lost if the sea level rose by 70 metres] ([https://twitter.com/WIKI_NLW/status/1375178043745038337 source])
*** [https://w.wiki/38hZ Music releases with incomplete track lists, showing diff count] ([https://twitter.com/exmusica/status/1375848490253836288 Source])
*** [https://w.wiki/37tS Date and place of birth of female musicians in Nigeria] ([https://twitter.com/WikidataNigeria/status/1374305800026517506 Source])
*** [https://w.wiki/38gQ Scholarly articles on multilingualism and bilingualism] ([https://twitter.com/jsamwrites/status/1375809654404624388 Source])
*** [https://w.wiki/38HS Things in Czechia which changed coordinate location at some point] ([https://twitter.com/medi_cago/status/1375481728349921281 Source])
*** [https://w.wiki/37pK Images about women programmers] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1375243264580845570 Source])
*** [https://w.wiki/38wC UK railway stations connected from Topsham railway station] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1375130514177331202 Source])
*** [https://w.wiki/37$w Most awarded person affiliated with the Technical University of Denmark] ([https://twitter.com/fnielsen/status/1374448879379259394 Source])
** Newest database reports: [[d:Wikidata:WikiProject Movies/reports/TV seasons/current/by start date|current TV seasons]]

* '''Development'''
** The dev team spent the last week prototyping a few things to learn if some things would be feasible/a good idea. Among other things we tried building a small tool to connect Senses to Items, looked into the different types of ontology issues that can be found on Wikidata and checked what using a document store for data storage would look like.
** Note: from March 29th until April 12th, [[d:user:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] is not available to answer messages. If you have any requests for the development team, please ask on [[d:WD:DEV|Contact the development team]]. For any emergency, you can contact [[d:user:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]]. Because of Easter holidays in Germany, the upcoming newsletter will be issued one day later, on April 6th.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]!
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 03 29|Read the full report]]''' &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &amp;middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 15:50, 29 martxoa 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21265127 --&gt;

== Wikidata weekly summary #462 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Past {{Q|106114408}}: &quot;InChI and InChIKey in Wikidata and Scholia&quot;, https://zenodo.org/record/4633789
** Ongoing: [[d:Wikidata:Events/30 lexic-o-days 2021|30 Lexic-o-days]], events and projects around lexicographical data, continues until April 14th. ([[d:Wikidata:Events/30_lexic-o-days_2021#Events|full schedule, details and links here]])
*** April 5-11: [[d:Wikidata:WikiProject Climate Change/Climate lexeme week|Climate Lexeme Week]]
*** April 7: Data import for Lexemes: how to add a lot of content in your language
*** April 8: Documentation Q&amp;A
*** April 8: Leveraging text corpora for curating lexicographical data
*** April 10: Lingua Libre, how you can record words in your language and use them on Wikidata
** Upcoming: Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Cliff Landis (Digital Initiatives Librarian, Atlanta University Center Robert W. Woodruff Library) on “GaNCH: Using Wikidata for Georgia's Natural, Cultural, and Historic Organizations' Disaster Response.”  April 6th.[https://docs.google.com/document/d/1zcVtZiMgz4kNEs-yL8vqC4eCholllpQ8whX2pb7qUcI/edit?usp=sharing]
** Upcoming: LIVE Wikidata editing #39 - [https://www.youtube.com/watch?v=EXoM9njOOog YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2928487990769692/ Facebook], April 10
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#57|Online Wikidata meetup in Swedish #57]], April 11
** Upcoming: OSM TW x Wikidata Taiwan {{Q|1867}} Meetup 2021-04-12 {{Q|61752245}}
** Upcoming: [[w:pt:Wikipédia:Edit-a-thon/Atividades em português/Wikidata Lab XXVII|Wikidata Lab XXVII: WikiProject Brazilian Laws]] '''(English)''', supported by [[m:WikiCite|WikiCite]], April 13
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour]] about Entity Schemas / shape expressions, April 19
** Upcoming: [[w:pt:Wikipédia:Edit-a-thon/Atividades em português/Wikidata Lab XXVIII|Wikidata Lab XXVIII: Aplicativos de metadados]] '''(Portuguese)''', on metadata apps, April 29 

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
***[https://tiagolubiana.medium.com/adicionando-cientistas-ao-sistema-wikidata-scholia-6b73ae5e59e2 Adicionando cientistas ao sistema Wikidata/Scholia (Portuguese)]
****
** Papers
*** [https://arxiv.org/pdf/2104.00558.pdf Mining Wikidata for Name Resources for African Languages] &quot;fostering development of technology for the languages of Africa with a Wikidata-derived resource of lists of 1.9M names across 28 African languages&quot;.
** Videos
*** SPARQL queries around lexemes, words, lexicography (in French) by [[w:User:VIGNERON|VIGNERON]] - [https://www.youtube.com/watch?v=rAT2-CxyVDg YouTube]
*** Editing lexemes on Wikidata (in Swedish) by [[w:User:Ainali|Ainali]] - [https://www.youtube.com/watch?v=MLWgZxngSTE YouTube]
*** WikiActivate sessions introduction to Wikidata - YouTube [https://www.youtube.com/watch?v=X-UicjJzChk 1], [https://www.youtube.com/watch?v=BkohT0xgXnA 2]
*** LIVE Wikidata editing #38 - [https://www.youtube.com/watch?v=4ShFdIs2CrI YouTube], [https://www.facebook.com/jan.ainali/videos/10219725262151035/ Facebook]
*** Launch of Climate Lexeme Week ([https://www.youtube.com/watch?v=776-YOOxzwI Youtube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2928506377434520 Facebook])

* '''Tool of the week'''
**  [https://qrank.toolforge.org/ QRank] is a tool providing a rank for Wikidata entities based on page view statistics from several Wikimedia projects.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** The final version of the [https://www.lehir.net/wikibase-yearly-summary-2020/ Wikibase Yearly Summary 2020] has been published.
** Wikidata Lexeme Forms now supports additional Breton templates ([https://twitter.com/LucasWerkmeistr/status/1378462195672088577 Source])
** [[d:User:Nikki/LexemeAddIPA.js|User:Nikki/LexemeAddIPA.js]] userscript adds a link in the header for forms on lexeme pages which opens a dialog for adding IPA statements to forms that do not have any yet.
** [https://github.com/dpriskorn/LexSAOB LexSAOB] adds Svenska Akademiens ordbok (SAOB) identifiers to Swedish lexemes in Wikidata.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9373|Ukrainian national romanization]], [[:d:Property:P9376|law digest]], [[:d:Property:P9382|Unicode character name]], [[:d:Property:P9396|trade union membership rate]], [[:d:Property:P9410|placeholder text element ID]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9370|Place Names NI ID]], [[:d:Property:P9371|FranceArchives agent ID]], [[:d:Property:P9372|NHS Organisation Data Service ID]], [[:d:Property:P9374|ODLIS ID]], [[:d:Property:P9375|Sociologická encyklopedie ID]], [[:d:Property:P9377|BMZ lemma ID]], [[:d:Property:P9378|FindeB lemma ID]], [[:d:Property:P9379|Lexer lemma ID]], [[:d:Property:P9380|LexerN lemma ID]], [[:d:Property:P9381|Enslaved place ID]], [[:d:Property:P9383|The Mountaineers Routes &amp; Places ID]], [[:d:Property:P9384|Adelung lemma ID]], [[:d:Property:P9385|DWB lemma ID]], [[:d:Property:P9386|DWB2 lemma ID]], [[:d:Property:P9387|GWB lemma ID]], [[:d:Property:P9388|Meyers lemma ID]], [[:d:Property:P9389|RDWB1 lemma ID]], [[:d:Property:P9390|Wander lemma ID]], [[:d:Property:P9391|Česká divadelní encyklopedie ID]], [[:d:Property:P9392|Tschechische Theaterenzyklopädie ID]], [[:d:Property:P9393|Tacoma-Pierce County Buildings Index ID]], [[:d:Property:P9394|Louvre Museum ARK ID]], [[:d:Property:P9395|Verified Handles VHID]], [[:d:Property:P9397|Lëtzebuerger Online Dictionnaire ID]], [[:d:Property:P9398|Armenian Book ID]], [[:d:Property:P9399|athletics.lv athlete ID]], [[:d:Property:P9400|Government of Canada Core Subject Thesaurus ID]], [[:d:Property:P9401|Thésaurus des sujets de base du gouvernement du Canada ID]], [[:d:Property:P9402|GameSpot developer ID]], [[:d:Property:P9403|Musée national de la Marine ID]], [[:d:Property:P9404|OFDb person ID]], [[:d:Property:P9405|NMRShiftDB structure ID]], [[:d:Property:P9406|Tacoma Local History &amp; Biography Index ID]], [[:d:Property:P9407|Megale Kypriake Enkyklopaideia ID]], [[:d:Property:P9408|Washington Flora Checklist ID]], [[:d:Property:P9409|American University of Beirut's Libraries title ID]], [[:d:Property:P9411|USCG MIC]], [[:d:Property:P9412|Arca author ID]], [[:d:Property:P9413|BLPL author ID]], [[:d:Property:P9414|Viasona ID]], [[:d:Property:P9415|ÖCV Biolex ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/specific part|specific part]], [[:d:Wikidata:Property proposal/personal library at|personal library at]], [[:d:Wikidata:Property proposal/departement|departement]], [[:d:Wikidata:Property proposal/antipode|antipode]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MovieMeter person ID|MovieMeter person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/bicycle|bicycle]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/CNN contributor ID|CNN contributor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Our Campaigns race ID|Our Campaigns race ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Proveana ID|Proveana ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Storybook ID|Storybook ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wissens-Aggregator Mittelalter und Frühe Neuzeit (WIAG) ID|Wissens-Aggregator Mittelalter und Frühe Neuzeit (WIAG) ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Association of Teachers of Singing member ID|National Association of Teachers of Singing member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The World Factbook country ID|The World Factbook country ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SonyLIV show ID|SonyLIV show ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EGID|EGID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Letecká badatelna accident ID|Letecká badatelna accident ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Camptocamp ID|Camptocamp ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Inventory of Dams ID|National Inventory of Dams ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PeakVisor ID|PeakVisor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PeakVisor range ID|PeakVisor range ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PeakVisor area ID|PeakVisor area ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PeakVisor park ID|PeakVisor park ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Urban Archive ID|Urban Archive ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/bridgesport.ru player ID|bridgesport.ru player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Catalogue of the General State Archives ID|Catalogue of the General State Archives ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Podchaser Creator Id|Podchaser Creator Id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/La Réunion des Livres ID|La Réunion des Livres ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/vindskyddskartan.se ID|vindskyddskartan.se ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/naturkartan.se ID|naturkartan.se ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ANPI place numeric ID|ANPI place numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russians of Latvia ID|Russians of Latvia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Virginia House of Delegates ID|Virginia House of Delegates ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Generals of World War II ID|Generals of World War II ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DCinemaToday Organization ID|DCinemaToday Organization ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Swedish Bioguiden Movie Theater ID|Swedish Bioguiden Movie Theater ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/bio.se Movie Theater ID|bio.se Movie Theater ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Jewish Women ID|Encyclopedia of Jewish Women ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Terras Indígenas ID|Terras Indígenas ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Personnel de l'administration préfectorale ID|Personnel de l'administration préfectorale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Europalexikon ID|Europalexikon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Politiklexikon ID|Politiklexikon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyklopedie antropologie ID|Encyklopedie antropologie ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
***&lt;!-- too long for url shortener --&gt;[https://query.wikidata.org/embed.html#SELECT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3Fval%20%3Ff%20%3Fformatter_since%20%20%3Ftotal_links%20%3Funique_targets%20%3F2019_link_counts_source%0A%7B%0A%20%20BIND%28URI%28%22https%3A%2F%2Fmeta.wikimedia.org%2Fwiki%2FInterwiki_map%2Fdetailed_table%22%29%20as%20%3F2019_link_counts_source%29%0AVALUES%20%28%3Fval%20%3Ftotal_links%20%3Funique_targets%29%7B%20%0A%28%22appropedia%22%20333%20156%29%0A%28%22arxiv%22%208274%204712%29%0A%28%22battlestarwiki%22%20210%20135%29%0A%28%22bcnbio%22%2064810%201468%29%0A%28%22bibcode%22%201321%201168%29%0A%28%22bibliowiki%22%20323%20282%29%0A%28%22botwiki%22%20339%2061%29%0A%28%22c2%22%20519%20182%29%0A%28%22centralwikia%22%20447%20115%29%0A%28%22choralwiki%22%203336%201682%29%0A%28%22citizendium%22%20572%20395%29%0A%28%22comixpedia%22%20257%2094%29%0A%28%22creativecommons%22%209521%20173%29%0A%28%22creativecommonswiki%22%202268%2040%29%0A%28%22dcdatabase%22%20227%20137%29%0A%28%22dmoz%22%20474%20403%29%0A%28%22doi%22%2077892%2056541%29%0A%28%22donate%22%20462%20147%29%0A%28%22download%22%201515%20147%29%0A%28%22drae%22%204346%202921%29%0A%28%22ethnologue%22%204323%201928%29%0A%28%22flickruser%22%2048688%209771%29%0A%28%22foundationsite%22%205230%2076%29%0A%28%22freedomdefined%22%201205884%2059%29%0A%28%22freenode%22%205833%2068%29%0A%28%22genwiki%22%20219%20213%29%0A%28%22gutenberg%22%205948%204068%29%0A%28%22hdl%22%201468%20899%29%0A%28%22hrwiki%22%20389%20202%29%0A%28%22iarchive%22%2069676%2055171%29%0A%28%22imdbcharacter%22%20901%20735%29%0A%28%22imdbcompany%22%20282%20232%29%0A%28%22imdbname%22%2093129%2062230%29%0A%28%22imdbtitle%22%2084238%2057582%29%0A%28%22infosphere%22%20342%20170%29%0A%28%22irc%22%207322031%201062%29%0A%28%22iso639-3%22%2036309%208361%29%0A%28%22issn%22%201868%20538%29%0A%28%22karlsruhe%22%20933%20620%29%0A%28%22labsconsole%22%20442%20146%29%0A%28%22livepedia%22%20589%20277%29%0A%28%22localwiki%22%20329%20312%29%0A%28%22marveldatabase%22%20275%20156%29%0A%28%22meatball%22%203460%20318%29%0A%28%22memoryalpha%22%201148%20763%29%0A%28%22mineralienatlas%22%204380%203039%29%0A%28%22nara%22%20578%20582%29%0A%28%22nost%22%20345%20118%29%0A%28%22oeis%22%2016862%204702%29%0A%28%22openlibrary%22%20437%20313%29%0A%28%22openstreetmap%22%20756%20371%29%0A%28%22orthodoxwiki%22%20408%20260%29%0A%28%22otrswiki%22%20743%20213%29%0A%28%22planetmath%22%20474%20320%29%0A%28%22pmid%22%2020190%2016436%29%0A%28%22pyrev%22%201059%20162%29%0A%28%22quality%22%20259%20143%29%0A%28%22revo%22%202140%201906%29%0A%28%22rfc%22%203791%201570%29%0A%28%22semantic-mw%22%20446%2091%29%0A%28%22sharemap%22%20956%20267%29%0A%28%22sourceforge%22%20523%20354%29%0A%28%22stats%22%201767%20267%29%0A%28%22strategywiki%22%20648%20336%29%0A%28%22svn%22%20396%20141%29%0A%28%22tswiki%22%201878%20168%29%0A%28%22uncyclopedia%22%201654%20831%29%0A%28%22viaf%22%202067%201832%29%0A%28%22vikidia%22%201237%20868%29%0A%28%22wikia%22%2016411%206229%29%0A%28%22wikiapiary%22%204993%201979%29%0A%28%22wikiasite%22%203490%201618%29%0A%28%22wikiconference%22%20561%2089%29%0A%28%22wikifur%22%201064%20487%29%0A%28%22wikihow%22%20258%20147%29%0A%28%22wikiindex%22%20263%2099%29%0A%28%22wikilivres%22%2019945%209118%29%0A%28%22wikilivresru%22%202240%201540%29%0A%28%22wikinvest%22%20677%20343%29%0A%28%22wikiwikiweb%22%20248%20101%29%0A%28%22wookieepedia%22%20910%20612%29%0A%28%22zum%22%20263%20144%29%0A%7D%0A%20%20%3Fitem%20p%3AP6720%20%3Fst%20.%20%0A%20%20%3Fst%20ps%3AP6720%20%3Fval%20.%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fst%20pq%3AP1630%20%3Ff%20%7D%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fst%20pq%3AP580%20%3Fformatter_since%20%7D%0A%20%20%3Fst%20a%20wikibase%3ABestRank%20.%0A%0A%20%20%23%20Main%20selection%3A%0A%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP1687%20%5B%20%5D%20%7D%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%23no%20Wikidata%20property%0A%20%20FILTER%20%28%20%3Ftotal_links%20%3E%20500%20%26%26%20%3Funique_targets%20%3E%20300%20%20%29%0A%20%20%23%20exclude%20some%0A%20%20FILTER%28%20%3Fitem%20not%20in%20%28%20wd%3AQ461%20%2C%20wd%3AQ17460%20%2C%20wd%3AQ1540899%20%2C%20wd%3AQ300885%20%2C%20wd%3AQ33133762%20%29%20%29%0A%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22%7D%0A%7D%20%20 interwiki prefixes without corresponding Wikidata property by 2019 linkcount (some filtered)] ([[d:Property_talk:P6720#Query|source]])
*** [https://w.wiki/395k Women whose article on English Wikipedia has the featured article badge] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1377404468182937609 source])
*** [https://w.wiki/x3v Map of males and females after which streets are named (Leiden, NL)] ([https://twitter.com/mmmenno/status/1377279976404291592 source])
*** [https://w.wiki/39UH Map of birthplaces of trans women and men with articles in the Basque Wikipedia] ([https://twitter.com/euwikipedia/status/1377229193516302337 source])
*** [https://w.wiki/38TF  Map of institutions where UNR faculty got their academic degrees] ([https://twitter.com/jjamesfloyd/status/1376555522418044933 source])
*** Map of  [[:d:Property:P6084|location of sense usage (P6084)]] [https://w.wiki/38BV by language]
*** [https://w.wiki/39s2 Botanists with image of signature and optional IPNI author ID] ([https://twitter.com/nickynicolson/status/1376472682695438336 source])
*** [https://w.wiki/39s6 Subclasses of musical instrument with the most individual instances] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1376116467926700032 source], result starts with: bell, organ)
*** [https://w.wiki/39$4 list of U.S. state songs, anthems, marches, hymns, cantatas, or missing] ([[d:Wikidata:Lists/US states/songs|source]])
*** [https://query.wikidata.org/embed.html#%23defaultView%3AMap%7B%22hide%22%3A%5B%22%3Fcoords%22%2C%20%22%3Fline%22%2C%20%22%3Frgb%22%2C%20%22%3Flayer%22%5D%7D%0ASELECT%20DISTINCT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3Fimg%20%3Fgeoref%20%3Fproportion%20%3Fcoords%20%3Fline%20%3Frgb%20%3Flayer%0A%0AWITH%20%7B%0A%20%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fimg%20%3Fgeoref%20%3Fcoords%20%3Flat%20%3Flon%20WHERE%20%7B%0A%20%20%20%20%3Fitem%20wdt%3AP195%20wd%3AQ7100888%20.%0A%20%20%20%20%3Fitem%20p%3AP5140%20%3Fcoord_stmt%20.%0A%20%20%20%20OPTIONAL%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP9361%20%3Fgeoref%7D%20.%0A%20%20%20%20OPTIONAL%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP18%20%3Fimg%7D%20.%0A%20%20%20%20%3Fcoord_stmt%20ps%3AP5140%20%3Fcoords%20.%0A%20%20%20%20%3Fcoord_stmt%20psv%3AP5140%20%2F%20wikibase%3AgeoLatitude%20%3Flat%20.%0A%20%20%20%20%3Fcoord_stmt%20psv%3AP5140%20%2F%20wikibase%3AgeoLongitude%20%3Flon%20.%0A%20%20%7D%20%0A%7D%20AS%20%25points%0A%0AWITH%20%7B%0A%20%20SELECT%20%3Fline%20%3Flayer%20%3Frgb%20WHERE%20%7B%0A%20%20%20%20INCLUDE%20%25points%20.%0A%20%20%20%20%3Fitem%20wdt%3AP47%20%3Fitem2%20.%0A%20%20%20%20%3Fitem2%20p%3AP5140%20%3Fcoord2_stmt%20.%0A%20%20%20%20%3Fcoord2_stmt%20psv%3AP5140%20%2F%20wikibase%3AgeoLatitude%20%3Flat2%20.%0A%20%20%20%20%3Fcoord2_stmt%20psv%3AP5140%20%2F%20wikibase%3AgeoLongitude%20%3Flon2%20.%20%20%0A%20%20%20%20BIND%28CONCAT%28%27LINESTRING%20%28%27%2C%20STR%28%3Flon%29%2C%20%27%20%27%2C%20STR%28%3Flat%29%2C%20%27%2C%27%2C%20STR%28%3Flon2%29%2C%20%27%20%27%2C%20STR%28%3Flat2%29%2C%20%27%29%27%29%20AS%20%3Fstr%29%20.%0A%20%20%20%20BIND%28STRDT%28%3Fstr%2C%20geo%3AwktLiteral%29%20AS%20%3Fline%29%20.%0A%20%20%20%20BIND%28%27adjacent%27%20AS%20%3Flayer%29%20.%0A%20%20%20%20BIND%28%27FF0000%27%20AS%20%3Frgb%29%20.%0A%20%20%7D%0A%7D%20AS%20%25lines%0A%0AWITH%20%7B%0A%20%20SELECT%20%3Fline%20%3Flayer%20%3Frgb%20%3Fproportion%20WHERE%20%7B%0A%20%20%20%20INCLUDE%20%25points%20.%0A%20%20%20%20%3Fitem%20p%3AP3179%20%3Fstmt%20.%0A%20%20%20%20%3Fstmt%20ps%3AP3179%20%3Fitem2%20.%0A%20%20%20%20OPTIONAL%20%7B%3Fstmt%20pq%3AP1107%20%3Fprop1%7D%20.%0A%20%20%20%20OPTIONAL%20%7B%3Fitem2%20p%3AP3179%20%3Fstmt2%20.%20%3Fstmt2%20ps%3AP3179%20%3Fitem%20.%20%3Fstmt2%20pq%3AP1107%20%3Fprop2%7D%0A%20%20%20%20BIND%28IF%28bound%28%3Fprop2%29%20%26%26%20bound%28%3Fprop1%29%20%26%26%20%28%3Fprop2%20%3E%20%3Fprop1%29%2C%20%3Fprop2%2C%20%3Fprop1%29%20AS%20%3Fprop%29%20.%0A%20%20%20%20BIND%28COALESCE%28%3Fprop%2C%20%3Fprop1%2C%20%3Fprop2%29%20AS%20%3Fproportion%29%20.%0A%20%20%20%20%3Fitem2%20p%3AP5140%20%3Fcoord2_stmt%20.%0A%20%20%20%20%3Fcoord2_stmt%20psv%3AP5140%20%2F%20wikibase%3AgeoLatitude%20%3Flat2%20.%0A%20%20%20%20%3Fcoord2_stmt%20psv%3AP5140%20%2F%20wikibase%3AgeoLongitude%20%3Flon2%20.%20%20%0A%20%20%20%20BIND%28CONCAT%28%27LINESTRING%20%28%27%2C%20STR%28%3Flon%29%2C%20%27%20%27%2C%20STR%28%3Flat%29%2C%20%27%2C%27%2C%20STR%28%3Flon2%29%2C%20%27%20%27%2C%20STR%28%3Flat2%29%2C%20%27%29%27%29%20AS%20%3Fstr%29%20.%0A%20%20%20%20BIND%28STRDT%28%3Fstr%2C%20geo%3AwktLiteral%29%20AS%20%3Fline%29%20.%0A%20%20%20%20BIND%28%27overlap%27%20AS%20%3Flayer%29%20%0A%20%20%20%20BIND%28%270000AA%27%20AS%20%3Frgb%29%20.%0A%20%20%7D%0A%7D%20AS%20%25lines2%0A%0A%0AWHERE%20%7B%0A%20%20%7B%20INCLUDE%20%25lines%20%7D%20%0A%20%20UNION%0A%20%20%7B%20INCLUDE%20%25lines2%20%7D%20%0A%20%20UNION%0A%20%20%7B%20INCLUDE%20%25points%20.%20BIND%28%27points%27%20AS%20%3Flayer%29%20.%20BIND%28%27FF0000%27%20AS%20%3Frgb%29%7D%20.%0A%20%20%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0A%0A Adjacency map of Ordnance Survey Old Series preparatory drawings] ([https://twitter.com/heald_j/status/1379377587726782467 source])
*** [https://w.wiki/3AFR Ordinals in all languages/notations: 0th to 100th] ([[d:Talk:Q28469711#Queries|source]])
*** [https://w.wiki/3AGZ locked-room mysteries] ([[d:Wikidata_talk:WikiProject_Narration#Plot_element_of_the_week:_locked_room_mystery_(Q1141200)|source]])

* '''Development'''
** We continued to make improvements to the Query builder. We worked on adding a footer to the Query Builder ([[phab:T268643]]) and showing all relevant columns in the query result ([[phab:T277646]]) as well as querying for dates ([[phab:T272697]])
** Fixed a bug where Item pages scrolls back to &quot;In more languages&quot; block after every change of DOM ([[phab:T277999]], being deployed to Wikidata later this week)
** Continued working on a new grafana graph to track editor numbers split by namespace ([[phab:T275999]]) 
** Finished a small tool to get the ORES quality score for a list of Items. Waiting for deployment to toolforge for broader use now.
** Defined remaining work for redirect sitelink exceptions ([[phab:T278962]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 04 05|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:22, 6 apirila 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21300214 --&gt;

== Wikidata weekly summary #463 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/Is it worth to import labels from interlanguage links of other wikipedia projects to wikidata|Is it worth to import labels from interlanguage links of other wikipedia projects to wikidata]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming: Wikidata Lab XXVII - Gathering and modelling of metadata pertaining to all Brazilian laws. April 13, 14-18 (UTC-3). [[:pt:Wikipédia:Edit-a-thon/Atividades em português/Wikidata Lab XXVII|register]]
** Upcoming: closing of [[d:Wikidata:Events/30 lexic-o-days 2021]], April 14. If you participated in the contribution month, please drop a line about your work [[d:Wikidata:Events/30 lexic-o-days 2021/Outcomes|on the outcomes page]].
** Upcoming: LIVE Wikidata editing #40 - [https://www.youtube.com/watch?v=0tp1yeIJ9F4 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2933829276902230/ Facebook], April 17
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#58|Online Wikidata meetup in Swedish #58]], April 18
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour]] about Entity Schemas / shape expressions, April 19

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Papers
***[https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0099133321000173 Much more than a mere technology: A systematic review of Wikidata in libraries], by Karim Tharani
** Videos
***  LIVE Wikidata editing #39 - [https://www.youtube.com/watch?v=EXoM9njOOog YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2928487990769692/ Facebook]
*** Data imports for Wikidata Lexemes (panel discussion 30 Lexicodays) ([https://www.youtube.com/watch?v=0V0Bq7N_AI8 Youtube], [[c:File:Data imports for Wikidata Lexemes (panel discussion 30 Lexicodays).webm|Commons]])
*** Leveraging text corpora for curating lexicographical data (30 Lexicodays) ([https://www.youtube.com/watch?v=kNm0JyS7KDQ Youtube], [[c:File:Leveraging text corpora for curating lexicographical data (30 Lexicodays).webm|Commons]])
*** Wiki2Prop: A Multi-Modal Approach for Predicting Wikidata Properties from Wikipedia - [https://www.youtube.com/watch?v=7Wr1hkO-bDo YouTube]
*** Wiki World Heritage User Group: Capacity Building Wikidata Training - [https://www.youtube.com/watch?v=xuk3MgCTa24 YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[:d:Wikidata:Tools/Enhance user interface#EditSum|EditSum]], a user script which allows to attach custom summary text to any label/statement/sitelink/etc. modification.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://lubianat.github.io/women_in_metabolomics/ A simple portal of women that study metabolomics powered by Wikidata]
** Do you have any cool Wikidata tips and tricks that you use? Share them with everyone on Twitter under the hashtag [https://twitter.com/hashtag/WikidataTips?src=hashtag_click&amp;f=live #WikidataTips]
** Entitree is a graph generator that can display [https://www.entitree.com/en/family_tree/Elizabeth_II family trees], but also other graphs like [https://www.entitree.com/en/parent_taxon/Mammal taxa] or [https://www.entitree.com/en/subsidiary/Walmart company subsidiaries].
** [https://www.royaltrees.co.uk/ Royal Trees], powered by Wikidata is an interactive website that shows royal family trees, for all royal families worldwide. See an example of [https://www.royaltrees.co.uk/index_3.php?name1=Rurik++++++++++++++++++++++++++++&amp;name2=Philip+Duke+of+Edinburgh+++++++++&amp;subtun=View+Links&amp;person1=Q7990&amp;person2=WI06&amp;sofar=0&amp;restrict=L Philip Duke of Edinburgh].

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9419|personal library at]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9416|ScoreStorybook company ID]], [[:d:Property:P9417|Camptocamp ID]], [[:d:Property:P9418|Biblio.com ID]], [[:d:Property:P9420|CNN contributor ID]], [[:d:Property:P9421|IFVPF ID]], [[:d:Property:P9422|Musikasten ID]], [[:d:Property:P9423|OregonFlora taxon ID]], [[:d:Property:P9424|Demozoo group ID]], [[:d:Property:P9425|Image Comics creator ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Commons-Kategorie für Portraits|Commons-Kategorie für Portraits]], [[:d:Wikidata:Property proposal/pH|pH]], [[:d:Wikidata:Property proposal/taxonomic treatment|taxonomic treatment]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Degrees day|Degrees day]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NBM identifier|NBM identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/size of unit under command|size of unit under command]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archdiocese of Liverpool identifier|Archdiocese of Liverpool identifier]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/HistoryLink essay number|HistoryLink essay number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Provider Identifier|National Provider Identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Singers.com ID|Singers.com ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Oregon State Parks ID|Oregon State Parks ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Washington State Parks ID|Washington State Parks ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wikiroute ID|Wikiroute ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ID v Databázi periodického tisku pro veřejnost|ID v Databázi periodického tisku pro veřejnost]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GLEI RAL|GLEI RAL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OpenCorporates register id|OpenCorporates register id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OpenCorporates register jurisdiction|OpenCorporates register jurisdiction]], [[:d:Wikidata:Property proposal/hPSCreg ID|hPSCreg ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Den Danske Ordbog article ID|Den Danske Ordbog article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Den Danske Ordbog idiom ID|Den Danske Ordbog idiom ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biographia Benedictina ID|Biographia Benedictina ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gyldendals Teaterleksikon ID|Gyldendals Teaterleksikon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Trap Danmark ID|Trap Danmark ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3Ar5 Danish lexemes matched to sentences] ([https://twitter.com/fnielsen/status/1380534082992545794 Source])
*** [https://w.wiki/3B9G Twitter usernames and number of subscribers] ([https://twitter.com/GereonKalkuhl/status/1380270983869784064 Source])
*** [https://w.wiki/3ABn Latin American musicians without a Wikipedia article in Spanish but with an article in another language] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1379601803784949760 Source])

* '''Development'''
** Started research and collecting material for the work on improvements to the Lexeme UI and prepared the first interviews
** Finishing up the work on the first version of the Query Builder. We still need to get the security review before we can deploy it properly. Current state can be tested on the [https://query-builder-test.toolforge.org/ test system].
** Finalized the dashboard to see the number of (active/very active) editors split by namespace. See the graphs at the bottom of [https://grafana.wikimedia.org/d/000000162/wikidata-site-stats?orgId=1 this dashboard].
** Continued working on the remaining pieces needed to fully support editing statements on Senses of a Lexeme ([[phab:T199896]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 04 12|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 18:58, 12 apirila 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21300214 --&gt;

== Wikidata weekly summary #464 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
**Past: Wikidata - HackaLOD Online sessions ([https://hackalod.com/index.php/2021/03/26/terugkijken-de-wikidata-hackalod-online-sessie/ replay in Dutch])
** Upcoming: [https://www.twitch.tv/belett SPARQL queries] live on Twitch and in French by Vigneron, April 20 at 18:00 CEST
** Upcoming: Next [[Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: [[d:User:Utl_awong|Alexandra Wong]] on experiences and workflows for linking archival collections to Wikidata. There will also be a recap of insights from the recent Canadian archivists’ [https://www.archivists.ca/event-4213205 panel on Wikidata] by the University and College Archives Special Interest Section (UCASIS) of the Association of Canadian Archivists (ACA). [https://docs.google.com/document/d/1-4kf6iQj6Jeiz3978pN5Z6g-246l9sUXnLgxFSMpZPI/edit?usp=sharing Agenda], April 20
** Upcoming: Wikipedia Weekley Network - Biodiversity edition: iNaturalist place ID [https://www.youtube.com/watch?v=9fKP-oKh0b8 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/wikipediaweekly/permalink/3838856909495445/ Facebook], April 23
** Upcoming: LIVE Wikidata editing #41 - [https://www.youtube.com/watch?v=We-aKmOYPKA YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2938997133052111/ Facebook], April 24
** Upcoming: 25 April - [[:wmpt:WikidataDays Sessions II|WikidataDays Sessions II]], an online editing session dedicated to democracy and political parties, coinciding with the celebration of [[d:Q193245|Freedom Day]].
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#59|Online Wikidata meetup in Swedish #59]], April 25

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://tech-news.wikimedia.de/en/2021/04/14/wikibase-the-software-for-open-data-projects/ Wikibase: the Software for Open Data projects]
** Videos
*** Structured Data on Commons explained, with Andrew Lih, John Cummings and Pharos ([https://www.youtube.com/watch?v=dLFReHgDpWo Youtube])
*** [https://voxeu.org/vox-talks/discovering-historys-notable-people Discovering history's notable people] (audio). Using Wikidata and Wikipedia as the backbone, this project &quot;construct[s] a new dataset of more than seven million notable individuals across recorded human history&quot;.
*** LIVE Wikidata editing #40 - [https://www.youtube.com/watch?v=0tp1yeIJ9F4 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2938247909793700/ Facebook]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=IE1ZF02-yI0?t=1877 Adding information through EntitySchemas to Wikidata] Andra Waagmeester and Jose Labra
*** SPARQL query requests around lexicography mapping] by [[d:User:VIGNERON|VIGNERON]] - [https://www.youtube.com/watch?v=ClbB3f2PX6k YouTube]
*** Fast Linking of Mathematical Wikidata Entities in Wikipedia Articles Using Annotation Recommendation - [https://www.youtube.com/watch?v=hdCgbxOSQA8 YouTube]
*** Wiki2Prop: A Multimodal Approach for Predicting Wikidata Properties from Wikipedia - [https://www.youtube.com/watch?v=7Wr1hkO-bDo&amp;t=4s YouTube]
*** Wikidata Lab XXVII: WikiProject Brazilian Laws - [https://www.youtube.com/watch?v=GWeJ0wlezyw YouTube]
*** Librarians and Wikidata. A short tour - [https://www.youtube.com/watch?v=rbvFzpZOkHg YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:So9q/Gadget-CreateNewEntity.js|User:So9q/Gadget-CreateNewEntity.js]] is a userscript to add a &quot;create new item&quot; link in the dropdown menu for when you want to  * add an item to a property, but the item does not exist. (recently modified to support lexemes).

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://diff.wikimedia.org/2021/03/15/humaniki-march-update-public-launch-of-alpha-release/ Humaniki March Update: Public Launch of Alpha Release]
** [https://www.lehir.net/another-history-of-denelezh/ Another history of Denelezh]
** Wikidata Lexeme Forms no longer automatically redirects you to login, so you can now use edit mode to view the forms of a lexeme in the “right” order. [https://lexeme-forms.toolforge.org/template/english-noun/edit/L5517 Here is an example].

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9440|pH value]], [[:d:Property:P9448|introduced on]], [[:d:Property:P9453|ALA-LC romanization for Ukrainian]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9426|Generals of World War II ID]], [[:d:Property:P9427|La Réunion des Livres ID]], [[:d:Property:P9428|Humanitāro zinātņu virtuālā enciklopēdija concept ID]], [[:d:Property:P9429|Humanitāro zinātņu virtuālā enciklopēdija person ID]], [[:d:Property:P9430|Encyclopedia of Jewish Women ID]], [[:d:Property:P9431|Urban Archive ID]], [[:d:Property:P9432|GCD publisher ID]], [[:d:Property:P9433|Letecká badatelna accident ID]], [[:d:Property:P9434|Proveana ID]], [[:d:Property:P9435|KATOTTH ID]], [[:d:Property:P9436|La Fenice Theatre in Venice person ID]], [[:d:Property:P9437|Politiklexikon ID]], [[:d:Property:P9438|Europalexikon ID]], [[:d:Property:P9439|National Inventory of Dams ID]], [[:d:Property:P9441|Wissens-Aggregator Mittelalter und Frühe Neuzeit ID]], [[:d:Property:P9442|Indigenous Lands in Brazil ID]], [[:d:Property:P9443|Virginia House of Delegates ID]], [[:d:Property:P9444|CAOI person ID]], [[:d:Property:P9445|Encyklopedie antropologie ID]], [[:d:Property:P9446|Our Campaigns race ID]], [[:d:Property:P9447|Olympedia affiliations ID]], [[:d:Property:P9449|ANPI place numeric ID]], [[:d:Property:P9450|National Provider Identifier]], [[:d:Property:P9451|Dicionário Histórico-Biográfico Brasileiro ID]], [[:d:Property:P9452|Brapci author ID]], [[:d:Property:P9454|Wikiroute ID]], [[:d:Property:P9455|Biographia Benedictina ID]], [[:d:Property:P9456|Periodical ID in a database of the Ministry of Culture of the Czech Republic]], [[:d:Property:P9457|National Database of Laws and Regulations ID]], [[:d:Property:P9458|Russians of Latvia ID]], [[:d:Property:P9459|Rekhta author ID]], [[:d:Property:P9460|Washington Rare Plant Field Guide ID]], [[:d:Property:P9461|DzygaMDB film ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/translator name string|translator name string]], [[:d:Wikidata:Property proposal/scope note|scope note]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LIMA media artist ID|LIMA media artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CofE archives ID|CofE archives ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CofE archives name ID|CofE archives name ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CofE archives place ID|CofE archives place ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/has artist file in|has artist file in]], [[:d:Wikidata:Property proposal/term in higher taxon|term in higher taxon]], [[:d:Wikidata:Property proposal/accessibility statement URL|accessibility statement URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hotel des Causses|Hotel des Causses]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Dialnet thesis ID|Dialnet thesis ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IAU member ID|IAU member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MileSplit ID|MileSplit ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Thesaurus of Education Descriptors ID|Australian Thesaurus of Education Descriptors ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Malaysian school code|Malaysian school code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/synonymer.se Swedish synonym ID|synonymer.se Swedish synonym ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Prague City Gallery inventory number in Art for the City|Prague City Gallery inventory number in Art for the City]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yukon Archives authority record ID|Yukon Archives authority record ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Cimiterium ID|Cimiterium ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Korean Culture ID|Encyclopedia of Korean Culture ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HERO-tunniste|HERO-tunniste]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Smithsonian Ark ID|Smithsonian Ark ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Oregon Poetic Voices poet ID|Oregon Poetic Voices poet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/J! Archive player ID|J! Archive player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gender Glossar ID|Gender Glossar ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beirut Arab University's Libraries Title ID|Beirut Arab University's Libraries Title ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/music austria ID|music austria ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Localisation - Joconde du Service des musées de France|identifiant Localisation - Joconde du Service des musées de France]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant techniques - Joconde du Service des musées de France|identifiant techniques - Joconde du Service des musées de France]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant utilisation - Joconde du Service des musées de France|identifiant utilisation - Joconde du Service des musées de France]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant représentation - Joconde du Service des musées de France|identifiant représentation - Joconde du Service des musées de France]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NC Highway Historical Marker Program ID|NC Highway Historical Marker Program ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
***  [https://w.wiki/3CKq Artists on Spotify that lack a Spotify Artist ID (P1902) on Wikidata] ([https://twitter.com/exmusica/status/1383234852141506561 Source])
*** [https://w.wiki/399S Timeline of the discovery of elements in the periodic table] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1382072946211106821 Source])
*** [https://w.wiki/3Bb8 19th-century depictions of sunflowers] ([https://twitter.com/alastairdunning/status/1382038980062019585 Source])
*** [https://w.wiki/3BLN Czech art collections by size] ([https://twitter.com/medi_cago/status/1381668966209355779 Source])
** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: [[d:Wikidata:WikiProject Cyprus|Cyprus]]

* '''Development'''
** Finished work on the support for editing statements on Senses on Lexemes via the API ([[phab:T199896]])
** Got all feature work done on the first version of the Query Builder. It is now awaiting security review.
** Statements linking to deleted Lexemes now indicate this similar to statements linking to deleted Items ([[phab:T277089]])
** Fixing a bug with misaligned grammatical features after an OOUI update ([[phab:T278522]])
** Finished work on the small tools to get the number of constraints violations and ORES scores for a list of Items. Will publish soon.
** Did interviews with a few people about how they work around lexicographical data
** Selected [[Wikidata:Lexicographical data/Focus languages|focus languages]] for continued work on lexicographical data and Abstract Wikipedia together with Abstract Wikipedia team. The selected ones are Hausa, Igbo, Bengali, Malayalam and Dagbani. You can read more about it in the [[metawiki:Abstract_Wikipedia/Updates/2021-04-15|Abstract Wikipedia newsletter]].
** Gave input to WMF search platform team for a survey draft around the query service in order to better understand how to move forward with improvements

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 04 19|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:31, 19 apirila 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21353617 --&gt;

== ''The Signpost'': 25 April 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/From the editor|A change is gonna come]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Disinformation report|The Trump Organization's paid editors]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/In the media|Fernando, governance, and rugby]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Opinion|The (Universal) Code of Conduct]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Op-Ed|A Little Fun Goes A Long Way]]

* Changing the world: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Changing the world|The reach of protest images on Wikipedia]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Recent research|Quality of aquatic and anatomical articles]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Traffic report|The verdict is guilty, guilty, guilty]]

* News from Wiki Education: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/News from Wiki Education|Encouraging professional physicists to engage in outreach on Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 00:34, 26 apirila 2021 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:DannyS712@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21300638 --&gt;

== Wikidata weekly summary #465 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;
* '''Discussions'''
** Other: [[d:Wikidata:Project_chat#Scientific_papers'_labels_in_other_languages_than_English|Scientific papers' labels in other languages than English]]
* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming: Wikidata/Wikibase office hour, [https://zonestamp.toolforge.org/1619625603 16:00 UTC on Wednesday 28th April 2021] (18:00 Berlin time), on the Wikidata [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Telegram channel].
** Upcoming: The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_,April_2021 next Wikibase live session] is [https://zonestamp.toolforge.org/1619712004 16:00 UTC on Thursday 29th April 2021] (18:00 Berlin time). Everyone is welcome to come and share out about your project or what you're working on around Wikibase.
** Upcoming: OpenStreetMap TW x Wikidata Taiwan {{Q|1867}} Meetup 2021-05-10
** [https://blog.coscup.org/2021/04/coscup-2021-cfp.html COSCUP 2021 CFP] is now open
** Upcoming: LIVE Wikidata editing #42 - [https://www.youtube.com/watch?v=DdvD6aIFmpc YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2944276429190848/ Facebook], May 1
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#60|Online Wikidata meetup in Swedish #60]], May 2

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** [[d:User:Lucas Werkmeister/P642 considered harmful|User:Lucas Werkmeister/P642 considered harmful]]
** [https://wikibase.consulting/wikibase-edtf/ New extension: Wikibase EDTF] by [https://professional.wiki/ Professional.Wiki] ([https://www.youtube.com/watch?v=U5ndjtuDPf8 Demo video])
** Videos
*** OpenStreetMap x Wikidata Meetup #27 - Wikidata Lexeme Teaching - [https://open.lbry.com/@WikidataTaiwan:c/2021-04-12-19-36-51:7?r=HfSCYzz8AKfPHhU1UxhBhqNpeWdXS6Vs LBRY], [https://odysee.com/@WikidataTaiwan:c/2021-04-12-19-36-51:7 Odysee]
*** (Workshop) Introduction to Wikidata by [[d:User:Frimelle|Lucie Aimée Kaffee]]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=IEVTCsJkShM Graphic Possibilities Comics Wikidata Tutorial]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=J59HbIYHLkc SPARQL tutorial] (in Portuguese)
*** [https://www.youtube.com/watch?v=lv3ec2rR0fk An Introduction to Wikidata] (in Malayalam)
*** Wikidata tutorials in Albanian ([https://www.youtube.com/watch?v=21fqF5-c8U4 1], [https://www.youtube.com/watch?v=ZS0txlYqcHQ 2], [https://www.youtube.com/watch?v=RGz_ac2sjXw 3], [https://www.youtube.com/watch?v=U8Aw3kqj6-0 4])
*** [https://www.youtube.com/watch?v=uMpPku47nsw SPARQL #Wikidata back to basics] (in French)
*** (Workshop) [https://www.youtube.com/watch?v=GqopRdbwLDc #1Lib1Ref​ on Wikidata]
*** Adding an article to Wikidata by DOI (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=QeG5rzsI90I YouTube]
*** LIVE Wikidata editing #41 - [https://www.youtube.com/watch?v=We-aKmOYPKA YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2938997133052111/ Facebook]
*** Working with Zotero on WiKidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=dcopxAMpFlk YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:So9q/AddNewLexemeMenu.js|User:So9q/AddNewLexemeMenu.js]] is a userscript that adds a section to the sidebar with links for creating new lexemes.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** WMDE built two tools to help editors get a better understanding of the quality of Wikidata's data in a specific area of interest. Try them out and let us know what you think.
*** [https://item-quality-evaluator.toolforge.org Item Quality Evaluator]
*** [https://github.com/wmde/wikidata-constraints-violation-checker Constraint Violation Checker]
** Collaborative translation of ''Cita'' is now [https://translatewiki.net/wiki/Translating:Cita available] on translatewiki.net. [[Wikidata:Zotero/Cita|''Cita'']] is a Wikidata addon that adds citations metadata support to ''Zotero'', using [[:d:Property:P2860|cites work (P2860) ]] information from Wikidata, and enabling users to easily contribute missing data. ''Cita'' is currently under development with a WikiCite grant from the Wikimedia Foundation, and presentation workshops will be held on May 27th (Spanish) and May 31st (English). More info and pre-registration [[Wikidata:Zotero/Cita#Presentation_workshop|here]].
** [https://github.com/UB-Mannheim/RaiseWikibase RaiseWikibase] is a tool for speeding up multilingual knowledge graph construction with Wikibase. Among other features, it can be utilized to create a mini Wikibase instance with Wikidata properties in a few minutes.
** [https://langsamu.github.io/sparql-blockly SPARQL-Blockly] is a tool to visualise and construct SPARQL queries as visual blocks ([https://langsamu.github.io/sparql-blockly/#%23%20See%20https%3A%2F%2Fwww.wikidata.org%2Fwiki%2FWikidata%3ASPARQL_query_service%2Fqueries%2Fexamples%23Number_of_handed_out_academy_awards_per_award_type%0D%0A%0D%0ABASE%20%3Chttp%3A%2F%2Fwww.wikidata.org%2F%3E%0D%0APREFIX%20p%3A%20%3Cprop%2F%3E%0D%0APREFIX%20pq%3A%20%3Cprop%2Fqualifier%2F%3E%0D%0APREFIX%20ps%3A%20%3Cprop%2Fstatement%2F%3E%0D%0APREFIX%20wdt%3A%20%3Cprop%2Fdirect%2F%3E%0D%0APREFIX%20wd%3A%20%3Centity%2F%3E%0D%0APREFIX%20bd%3A%20%3Chttp%3A%2F%2Fwww.bigdata.com%2Frdf%23%3E%0D%0APREFIX%20wikibase%3A%20%3Chttp%3A%2F%2Fwikiba.se%2Fontology%23%3E%0D%0A%0D%0ASELECT%20%3FawardCount%20%3Faward%20%3FawardLabel%0D%0AWHERE%20%7B%0D%0A%09%7B%0D%0A%09%09SELECT%20(COUNT(%3Faward)%20AS%20%3FawardCount)%20%3Faward%0D%0A%09%09WHERE%20%7B%0D%0A%09%09%09%7B%0D%0A%09%09%09%09SELECT%20(SAMPLE(%3Fhuman)%20AS%20%3Fhuman)%20%3Faward%20%3FawardWork%20(SAMPLE(%3Fdirector)%20AS%20%3Fdirector)%20(SAMPLE(%3FawardEdition)%20AS%20%3FawardEdition)%20(SAMPLE(%3Ftime)%20AS%20%3Ftime)%0D%0A%09%09%09%09WHERE%20%7B%0D%0A%09%09%09%09%09%3Faward%20wdt%3AP31%20wd%3AQ19020%20.%0D%0A%09%09%09%09%09%7B%0D%0A%09%09%09%09%09%09%3Fhuman%0D%0A%09%09%09%09%09%09%09p%3AP166%20%3FawardStat%20%3B%0D%0A%09%09%09%09%09%09%09wdt%3AP31%20wd%3AQ5%20.%0D%0A%09%09%09%09%09%09%3FawardStat%0D%0A%09%09%09%09%09%09%09ps%3AP166%20%3Faward%20%3B%0D%0A%09%09%09%09%09%09%09pq%3AP805%20%3FawardEdition%20%3B%0D%0A%09%09%09%09%09%09%09pq%3AP1686%20%3FawardWork%0D%0A%09%09%09%09%09%7D%0D%0A%09%09%09%09%09UNION%0D%0A%09%09%09%09%09%7B%0D%0A%09%09%09%09%09%09%3FawardWork%0D%0A%09%09%09%09%09%09%09wdt%3AP31%20wd%3AQ11424%20%3B%0D%0A%09%09%09%09%09%09%09p%3AP166%20%3FawardStat%20.%0D%0A%09%09%09%09%09%09%3FawardStat%0D%0A%09%09%09%09%09%09%09ps%3AP166%20%3Faward%20%3B%0D%0A%09%09%09%09%09%09%09pq%3AP805%20%3FawardEdition%0D%0A%09%09%09%09%09%7D%20.%0D%0A%09%09%09%09%09OPTIONAL%20%7B%0D%0A%09%09%09%09%09%09%3FawardEdition%20wdt%3AP585%20%3Ftime%20.%0D%0A%09%09%09%09%09%09%3FawardWork%20wdt%3AP57%20%3Fdirector%0D%0A%09%09%09%09%09%7D%0D%0A%09%09%09%09%7D%0D%0A%09%09%09%09GROUP%20BY%20%3FawardWork%20%3Faward%0D%0A%09%09%09%7D%0D%0A%09%09%7D%0D%0A%09%09GROUP%20BY%20%3Faward%0D%0A%09%09ORDER%20BY%20%3FawardCount%0D%0A%09%7D%20.%0D%0A%09SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%0D%0A%09%09bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20'%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen'%0D%0A%09%7D%0D%0A%7D Wikidata example])
** [[:mw:Wikibase/FAQ|Wikibase/FAQ]] is a living document of a list of frequently asked questions about Wikibase. Community members are welcome to contribute to it.
** RIP [[Wikidata:Deceased editors/2021#Liz Marley|Liz Marley]]
* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9453|ALA-LC romanization for Ukrainian]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9449|ANPI place numeric ID]], [[:d:Property:P9450|National Provider Identifier]], [[:d:Property:P9451|Dicionário Histórico-Biográfico Brasileiro ID]], [[:d:Property:P9452|Brapci author ID]], [[:d:Property:P9454|Wikiroute ID]], [[:d:Property:P9455|Biographia Benedictina ID]], [[:d:Property:P9456|Periodical ID in a database of the Ministry of Culture of the Czech Republic]], [[:d:Property:P9457|National Database of Laws and Regulations ID]], [[:d:Property:P9458|Russians of Latvia ID]], [[:d:Property:P9459|Rekhta author ID]], [[:d:Property:P9460|Washington Rare Plant Field Guide ID]], [[:d:Property:P9461|DzygaMDB film ID]], [[:d:Property:P9462|Bioguiden movie theater ID]], [[:d:Property:P9463|MovieMeter person ID]], [[:d:Property:P9464|Biblioteca Digital Curt Nimuendajú ID]], [[:d:Property:P9465|SonyLIV show ID]], [[:d:Property:P9466|Gyldendals Teaterleksikon ID]], [[:d:Property:P9467|IAU member ID]], [[:d:Property:P9468|LIMA media artist ID]], [[:d:Property:P9469|Singers.com ID]], [[:d:Property:P9470|HistoryLink essay number]], [[:d:Property:P9471|inventory number of a work of art in the Art for the City database]], [[:d:Property:P9472|Cimiterium ID]], [[:d:Property:P9473|Smithsonian Ark ID]], [[:d:Property:P9474|Oregon Poetic Voices poet ID]], [[:d:Property:P9475|Encyclopedia of Korean Culture ID]], [[:d:Property:P9476|Malaysian school code]], [[:d:Property:P9477|Trap Danmark ID]], [[:d:Property:P9478|Finna ID]], [[:d:Property:P9479|Berliner Bezirkslexikon: Mitte ID]], [[:d:Property:P9480|Berliner Bezirkslexikon: Charlottenburg-Wilmersdorf ID]], [[:d:Property:P9481|Berliner Bezirkslexikon: Friedrichshain-Kreuzberg ID]], [[:d:Property:P9482|Catalogue of the General State Archives ID]], [[:d:Property:P9483|CofE archives ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/accessibility statement URL|accessibility statement URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/symbol represents|symbol represents]], [[:d:Wikidata:Property proposal/main upper course|main upper course]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Political Graveyard geography ID|Political Graveyard geography ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/diel cycle|diel cycle]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Taxon holotype location|Taxon holotype location]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Smithsonian trinomial prefix|Smithsonian trinomial prefix]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Digital Atlas of Idaho taxon ID|Digital Atlas of Idaho taxon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/hardware threading standard|hardware threading standard]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/music austria ID|music austria ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Localisation - Joconde du Service des musées de France|identifiant Localisation - Joconde du Service des musées de France]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant utilisation - Joconde du Service des musées de France|identifiant utilisation - Joconde du Service des musées de France]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant représentation - Joconde du Service des musées de France|identifiant représentation - Joconde du Service des musées de France]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NC Highway Historical Marker Program ID|NC Highway Historical Marker Program ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Forbes (Russia) profile ID|Forbes (Russia) profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indiana State Historical Marker Program ID|Indiana State Historical Marker Program ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Digital DISCI ID|Digital DISCI ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Draft Review ID 2|The Draft Review ID 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Reallexikon zur Deutschen Kunstgeschichte ID|Reallexikon zur Deutschen Kunstgeschichte ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enzyklopädie des europäischen Ostens ID|Enzyklopädie des europäischen Ostens ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Historical Museums of Sweden agent ID|National Historical Museums of Sweden agent ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IUCN Green List ID|IUCN Green List ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gardens of the Roman Empire ID|Gardens of the Roman Empire ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Historic Hawai‘i Foundation ID|Historic Hawai‘i Foundation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UNITER Award person ID|UNITER Award person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ID právnické osoby vedené Ministerstvem kultury ČR|ID právnické osoby vedené Ministerstvem kultury ČR]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CEV Team-ID|CEV Team-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Anime Filler List show id|Anime Filler List show id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CEV Coach-ID|CEV Coach-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/memento.wien person ID|memento.wien person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MyBIS ID|MyBIS ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ultime lettere di condannati a morte e di deportati della Resistenza italiana person ID|Ultime lettere di condannati a morte e di deportati della Resistenza italiana person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/am.hayazg.info ID|am.hayazg.info ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Criterion Collection film ID|The Criterion Collection film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Digital Library of Armenian Literature author ID|Digital Library of Armenian Literature author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kielitoimiston sanakirja ID|Kielitoimiston sanakirja ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gopo Award ID|Gopo Award ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Director Identification Number|Director Identification Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TheTVDB character ID|TheTVDB character ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JECFA number|JECFA number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Norges Fotballforbund klubb ID|Norges Fotballforbund klubb ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/representatives1821.gr ID|representatives1821.gr ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Parliament of Romania person ID|Parliament of Romania person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple TV movie ID|Apple TV movie ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3Drj Timeline of road vehicles crashing into Montague Street Bridge, Melbourne, Victoria, Australia]
*** [https://w.wiki/3DoA Coal-fired power plants in Germany] ([https://twitter.com/g0rg0nzola/status/1385204580556890114 Source])
*** [https://w.wiki/3EB9 Average lifespan by profession] (Select the desired columns and get labels) ([https://twitter.com/plegoux/status/1385179333933797380 Source])
*** [http://w.wiki/3Cs8 The number of natural disasters in various countries since 1970] ([https://twitter.com/wikimediaid/status/1385173482749587459 Source])
*** [https://w.wiki/3EAm Heads of states/governments whose cause of death was a military casualty] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1384989860973490177 Source])
*** [https://w.wiki/3DQd List of French stations sorted by number of tracks] ([https://twitter.com/maeool/status/1384619280910667777 Source])
*** [https://w.wiki/MBE Relationship of the different Corona viruses] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1384217360471449603 Source])
*** [https://w.wiki/3EtL Map of about one third of the ancient trees in Bulgaria ] ([https://twitter.com/b_bilyana/status/1386362307161346048 Source])
*** [https://w.wiki/3ERC Lexemes without statements or senses by language]
** Newest database reports: [[d:Wikidata:WikiProject Movies/lists/Doctor Who companions|''Doctor Who'' companions]]

* '''Development'''
** wbeditentity now supports editing statements on Senses ([[phab:T199896]])
** We added syntax highlighting for viewing Entity Schema pages. There is not syntax highlighting for editing of Entity Schemas yet. ([[phab:T238831]])
** Improved the way Lua deals with redirects ([[phab:T238831]])
** Worked on making it possible to add a title to the top of a query visualization via a comment in the SPARQL code ([[phab:T225883]])
** Discussed how to get persistent storage of constraint violations unstuck as this is a prerequisite to making it easier to analyze and query constraint violations ([[phab:T214362]])
** Discussed a high-level plan for how to move forward with checking Wikidata's data against 3rd-party databases
** Finished work on version 1 of the Query Builder. Not it is awaiting security review before we can deploy it.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Take a list of cities in your country, add {{Template|Item documentation}} in the talk page and have fun looking at people born in this place ordered by number of sitelinks. You may have some surprises! 
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 04 26|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 18:46, 26 apirila 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21390330 --&gt;

== Wikidata weekly summary #466 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;
* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Past: Wikidata+Wikibase office hour happened on April 28th. See notes [[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2021-04-28|here]] (English).
** Upcoming: [[m:International Museum Day 2021|International Museum Day]], May 3-18, including a [[m:International Museum Day 2021/Wikidata Competition|Wikidata competition]]
** Upcoming: Basics about SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, May 4 at 18:00 CEST
** Upcoming: [https://www2.ciimar.up.pt/events.php?id=244 Scholia - Open Bibliometrics for Researchers] webinar on Zoom, May 5 at 10h30 UTC (free, but registration needed)
** Upcoming: LIVE Wikidata editing #42 - [https://www.youtube.com/watch?v=GdYcY6YmRDE YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2949456088672882/ Facebook], May 8
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#61|Online Wikidata meetup in Swedish #61]], May 9
** Upcoming: the next [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata bug triage hour]] will take place on May 17th on the topic of quality constraints
** Upcoming: [[mw:Wikimedia Hackathon 2021|Wikimedia Hackathon, May 22-23]]. The call for proposals for the program is now open until May 9th for the main track (May 19th for the open rooms) [[mw:Topic:W7xmmkqx8o1vxjg6|More information]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://addshore.com/2021/04/wbstack-infrastructure-2021/ WBStack Infrastructure] - current deployment and architecture of [https://www.wbstack.com/ wbstack.com]
** Videos
*** Mix'n'match workshop in (Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=oDl2q-7WC7g YouTube]
*** SPARQL #Wikidata back to basics (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=uiFTY5zKZvI YouTube]
*** Wikidata Lab XXVIII: Metadata applications (a technical training on the process of metadata applications development) - [https://www.youtube.com/watch?v=XQQPwBMb8Gg YouTube]
*** Upload workshop (in Dutch) - [https://www.youtube.com/watch?v=sm5VDb0LxW0 datacleaning], [https://www.youtube.com/watch?v=1MN3k_JXzeU reconciliation], [https://www.youtube.com/watch?v=870UI7O4mdc upload], [https://www.youtube.com/watch?v=W0v0Iwde86I embed metadata with exiftool] &amp; [https://www.youtube.com/watch?v=vkY41FVhmxk Upload images with Pattypan and link with Wikidata].
*** LIVE Wikidata editing #42 - [https://www.youtube.com/watch?v=DdvD6aIFmpc YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2944276429190848/ Facebook]
*** [[m:Wikipedia Weekly Network/Live Wikidata Editing‎|Overview of all LIVE Wikidata editing episodes]] including topics and tools used to make search easier

* '''Tool of the week'''
** [https://d5demos.mpi-inf.mpg.de/negation/ Wikinegata] is a platform for browsing interesting negations about Wikidata entities. ([https://d5demos.mpi-inf.mpg.de/negation/videos/demo.mp4 Overview video])

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [[:d:Template:Item classification|Template:Item classification]] and [[:d:Template:Item documentation|Template:Item documentation]] now include more generic queries for classes: it include the number of subclasses, the number of instances, the number of instances by class, the list of instances and the list of most frequent properties for items of this class.
** [[:d:Template:TP organization|TP  organization]] now includes generic queries for items of class school.
** [[d:Wikidata:Project_chat#Over_3,000,000_usages_of_taxon_name_(P225)|Over 3,000,000 usages of taxon name (P225)]]

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9488|field of usage]], [[:d:Property:P9493|artist files at]], [[:d:Property:P9494|accessibility statement URL]], [[:d:Property:P9496|degrees day]], [[:d:Property:P9499|Beirut Arab University's Libraries title ID]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9484|J! Archive player ID]], [[:d:Property:P9485|CofE archives name ID]], [[:d:Property:P9486|HERO ID]], [[:d:Property:P9487|GLEI RAL]], [[:d:Property:P9489|Archdiocese of Liverpool parish ID]], [[:d:Property:P9490|Yukon Archives authority record ID]], [[:d:Property:P9491|CofE archives place ID]], [[:d:Property:P9492|NC Highway Historical Marker Program ID]], [[:d:Property:P9495|National Historical Museums of Sweden agent ID]], [[:d:Property:P9497|Australian Thesaurus of Education Descriptors ID]], [[:d:Property:P9498|Enzyklopädie des europäischen Ostens ID]], [[:d:Property:P9500|Reallexikon zur Deutschen Kunstgeschichte ID]], [[:d:Property:P9501|Oregon Flora Image Project ID]], [[:d:Property:P9502|Digital DISCI ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Clubhouse account|Clubhouse account]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Danmarks Tekniske Kulturarv book ID|Danmarks Tekniske Kulturarv book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/hat Gedenkort|hat Gedenkort]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Secondary Archive artist ID|Secondary Archive artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/date of probate|date of probate]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/LMIC musician ID|LMIC musician ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DC Books store book ID|DC Books store book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ctext data entity ID|ctext data entity ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SAIA authority ID|SAIA authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AdServio school ID|AdServio school ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple Music label ID|Apple Music label ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MacArthur Fellows Program ID|MacArthur Fellows Program ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of China Online Database ID|Encyclopedia of China Online Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DHLE|DHLE]], [[:d:Wikidata:Property proposal/APA Dictionary of Psychology entry|APA Dictionary of Psychology entry]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Scholarpedia article ID|Scholarpedia article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biology Online Biology Dictionary entry|Biology Online Biology Dictionary entry]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biblioteca di Santa Sabina ID|Biblioteca di Santa Sabina ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biblioteche della Custodia di Terra Santa a Gerusalemme ID|Biblioteche della Custodia di Terra Santa a Gerusalemme ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Universal equine life number|Universal equine life number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Auschwitz Prisoners Database ID|Auschwitz Prisoners Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nevada SHPO marker ID|Nevada SHPO marker ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sigla ID|Sigla ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bing Entity ID|Bing Entity ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/light characteristic|light characteristic]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lexikon der österreichischen Provenienzforschung ID|Lexikon der österreichischen Provenienzforschung ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Identificativo Polo bibliografico della Ricerca|Identificativo Polo bibliografico della Ricerca]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LTit person ID|LTit person ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3GDK List number of albums (Q482994) by language (P407) in descending order] ([https://twitter.com/exmusica/status/1388311217752662019 Source])
*** [https://w.wiki/3GcN Map of Scottish council areas] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1387767074148294663 Source])
*** [https://w.wiki/3FNJ  Databases with a SPARQL endpoint, sorted by number of ids known by Wikidata] ([https://twitter.com/maxlath/status/1387753147137990656 Source])
*** [https://w.wiki/3Enc List of actors and actresses who died during 2020] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1386779968504532992 Source])
** Newest database reports: [[d:Wikidata:WikiProject Movies/reports/screenwriters/new|new screenwriters]]

* '''Development'''
** Entity Schemas now have syntax highlighting for viewing ([[phab:T238831]], [[d:EntitySchema:E10|example]])
** Reviewing a patch that will make it possible to use templates on [[d:MediaWiki:Wikibase-SortedProperties]]. This will for example make it possible to show labels automatically for each Property ID. Thanks, Luca! ([[phab:T280787]])
** Evaluated the interviews and other research we did around improvements for lexicographical data
** Worked on/fixed small remaining bugs in the Query Builder ([[phab:T280505]], [[phab:T279928]], [[phab:T279945]])
** Continuing to work on evaluating and addressing scaling issues of the Query Service
** Provided input to a research team working on a potential new and improved Property Suggester
** Wikibase: we are completing the final tasks necessary to prepare the Wikibase Spring release and expect to publish new versions of the tarball and Docker images on or before May 15, 2021

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]!
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 05 03|Read the full report]]''' &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &amp;middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 17:45, 3 maiatza 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21417611 --&gt;

== Wikidata weekly summary #466 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;
* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Past: Wikidata+Wikibase office hour happened on April 28th. See notes [[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2021-04-28|here]] (English).
** Upcoming: [[m:International Museum Day 2021|International Museum Day]], May 3-18, including a [[m:International Museum Day 2021/Wikidata Competition|Wikidata competition]]
** Upcoming: Basics about SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, May 4 at 18:00 CEST
** Upcoming: [https://www2.ciimar.up.pt/events.php?id=244 Scholia - Open Bibliometrics for Researchers] webinar on Zoom, May 5 at 10h30 UTC (free, but registration needed)
** Upcoming: LIVE Wikidata editing #42 - [https://www.youtube.com/watch?v=GdYcY6YmRDE YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2949456088672882/ Facebook], May 8
** Upcoming: [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#61|Online Wikidata meetup in Swedish #61]], May 9
** Upcoming: the next [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata bug triage hour]] will take place on May 17th on the topic of quality constraints
** Upcoming: [[mw:Wikimedia Hackathon 2021|Wikimedia Hackathon, May 22-23]]. The call for proposals for the program is now open until May 9th for the main track (May 19th for the open rooms) [[mw:Topic:W7xmmkqx8o1vxjg6|More information]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://addshore.com/2021/04/wbstack-infrastructure-2021/ WBStack Infrastructure] - current deployment and architecture of [https://www.wbstack.com/ wbstack.com]
** Videos
*** Mix'n'match workshop in (Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=oDl2q-7WC7g YouTube]
*** SPARQL #Wikidata back to basics (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=uiFTY5zKZvI YouTube]
*** Wikidata Lab XXVIII: Metadata applications (a technical training on the process of metadata applications development) - [https://www.youtube.com/watch?v=XQQPwBMb8Gg YouTube]
*** Upload workshop (in Dutch) - [https://www.youtube.com/watch?v=sm5VDb0LxW0 datacleaning], [https://www.youtube.com/watch?v=1MN3k_JXzeU reconciliation], [https://www.youtube.com/watch?v=870UI7O4mdc upload], [https://www.youtube.com/watch?v=W0v0Iwde86I embed metadata with exiftool] &amp; [https://www.youtube.com/watch?v=vkY41FVhmxk Upload images with Pattypan and link with Wikidata].
*** LIVE Wikidata editing #42 - [https://www.youtube.com/watch?v=DdvD6aIFmpc YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2944276429190848/ Facebook]
*** [[m:Wikipedia Weekly Network/Live Wikidata Editing‎|Overview of all LIVE Wikidata editing episodes]] including topics and tools used to make search easier

* '''Tool of the week'''
** [https://d5demos.mpi-inf.mpg.de/negation/ Wikinegata] is a platform for browsing interesting negations about Wikidata entities. ([https://d5demos.mpi-inf.mpg.de/negation/videos/demo.mp4 Overview video])

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [[:d:Template:Item classification|Template:Item classification]] and [[:d:Template:Item documentation|Template:Item documentation]] now include more generic queries for classes: it include the number of subclasses, the number of instances, the number of instances by class, the list of instances and the list of most frequent properties for items of this class.
** [[:d:Template:TP organization|TP  organization]] now includes generic queries for items of class school.
** [[d:Wikidata:Project_chat#Over_3,000,000_usages_of_taxon_name_(P225)|Over 3,000,000 usages of taxon name (P225)]]

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9488|field of usage]], [[:d:Property:P9493|artist files at]], [[:d:Property:P9494|accessibility statement URL]], [[:d:Property:P9496|degrees day]], [[:d:Property:P9499|Beirut Arab University's Libraries title ID]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9484|J! Archive player ID]], [[:d:Property:P9485|CofE archives name ID]], [[:d:Property:P9486|HERO ID]], [[:d:Property:P9487|GLEI RAL]], [[:d:Property:P9489|Archdiocese of Liverpool parish ID]], [[:d:Property:P9490|Yukon Archives authority record ID]], [[:d:Property:P9491|CofE archives place ID]], [[:d:Property:P9492|NC Highway Historical Marker Program ID]], [[:d:Property:P9495|National Historical Museums of Sweden agent ID]], [[:d:Property:P9497|Australian Thesaurus of Education Descriptors ID]], [[:d:Property:P9498|Enzyklopädie des europäischen Ostens ID]], [[:d:Property:P9500|Reallexikon zur Deutschen Kunstgeschichte ID]], [[:d:Property:P9501|Oregon Flora Image Project ID]], [[:d:Property:P9502|Digital DISCI ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Clubhouse account|Clubhouse account]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Danmarks Tekniske Kulturarv book ID|Danmarks Tekniske Kulturarv book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/hat Gedenkort|hat Gedenkort]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Secondary Archive artist ID|Secondary Archive artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/date of probate|date of probate]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/LMIC musician ID|LMIC musician ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DC Books store book ID|DC Books store book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ctext data entity ID|ctext data entity ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SAIA authority ID|SAIA authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AdServio school ID|AdServio school ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple Music label ID|Apple Music label ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MacArthur Fellows Program ID|MacArthur Fellows Program ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of China Online Database ID|Encyclopedia of China Online Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DHLE|DHLE]], [[:d:Wikidata:Property proposal/APA Dictionary of Psychology entry|APA Dictionary of Psychology entry]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Scholarpedia article ID|Scholarpedia article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biology Online Biology Dictionary entry|Biology Online Biology Dictionary entry]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biblioteca di Santa Sabina ID|Biblioteca di Santa Sabina ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biblioteche della Custodia di Terra Santa a Gerusalemme ID|Biblioteche della Custodia di Terra Santa a Gerusalemme ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Universal equine life number|Universal equine life number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Auschwitz Prisoners Database ID|Auschwitz Prisoners Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nevada SHPO marker ID|Nevada SHPO marker ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sigla ID|Sigla ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bing Entity ID|Bing Entity ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/light characteristic|light characteristic]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lexikon der österreichischen Provenienzforschung ID|Lexikon der österreichischen Provenienzforschung ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Identificativo Polo bibliografico della Ricerca|Identificativo Polo bibliografico della Ricerca]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LTit person ID|LTit person ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3GDK List number of albums (Q482994) by language (P407) in descending order] ([https://twitter.com/exmusica/status/1388311217752662019 Source])
*** [https://w.wiki/3GcN Map of Scottish council areas] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1387767074148294663 Source])
*** [https://w.wiki/3FNJ  Databases with a SPARQL endpoint, sorted by number of ids known by Wikidata] ([https://twitter.com/maxlath/status/1387753147137990656 Source])
*** [https://w.wiki/3Enc List of actors and actresses who died during 2020] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1386779968504532992 Source])
** Newest database reports: [[d:Wikidata:WikiProject Movies/reports/screenwriters/new|new screenwriters]]

* '''Development'''
** Entity Schemas now have syntax highlighting for viewing ([[phab:T238831]], [[d:EntitySchema:E10|example]])
** Reviewing a patch that will make it possible to use templates on [[d:MediaWiki:Wikibase-SortedProperties]]. This will for example make it possible to show labels automatically for each Property ID. Thanks, Luca! ([[phab:T280787]])
** Evaluated the interviews and other research we did around improvements for lexicographical data
** Worked on/fixed small remaining bugs in the Query Builder ([[phab:T280505]], [[phab:T279928]], [[phab:T279945]])
** Continuing to work on evaluating and addressing scaling issues of the Query Service
** Provided input to a research team working on a potential new and improved Property Suggester
** Wikibase: we are completing the final tasks necessary to prepare the Wikibase Spring release and expect to publish new versions of the tarball and Docker images on or before May 15, 2021

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]!
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 05 03|Read the full report]]''' &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &amp;middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 14:58, 4 maiatza 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21417611 --&gt;

== Wikidata weekly summary #467 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* ''' [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]] '''
**Ongoing
*** [https://www.arte.go.it/event/concorso-wikidata-per-la-giornata-internazionale-del-museo-2021/ Wikidata contest for International Museum] from May 3-18 2021
** Upcoming
*** OpenStreetMap TW x Wikidata Taiwan [[d:Q1867|Taipei (Q1867)]] Meetup 2021-05-10
*** Basics about SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, May 11 at 18:00 CEST
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#62|Online Wikidata meetup in Swedish #62]], May 16
*** [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug triage hour]] about constraints, May 17
*** [https://blog.coscup.org/2021/04/coscup-2021-cfp.html COSCUP 2021 Call For Papers] now open
*** [http://his.ncku.edu.tw/p/406-1190-220982,r3069.php?Lang=zh-tw Wikimedia Taiwan x NCKUHis Digital humanities Wikidata Workshop] [[d:Q706708| National Cheng Kung University (Q706708)]], 2021-05-29 ~ 2021-05-31

* ''' [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://addshore.com/2021/05/wbstack-setting-changes-federated-properties-wikidata-entity-mapping-more/ WBStack setting changes, Federated properties, Wikidata entity mapping &amp; more] (covering some of the recent UI and setting changes that happened on WBStack in the past months by [[d:User:Addshore|Addshore]]
*** [https://www.kmjn.org/notes/academic_ancestors_wikidata.html Academic ancestor graphs from Wikidata]
** Papers
***  Roderic D. M. Page, [[d:Q106727511|Wikidata and the Bibliography of Life]], doi:[https://doi.org/10.1101%2F2021.05.04.442638 10.1101/2021.05.04.442638]
*** Friederike Ehrhart, et al.  [[d:Q106708178|Aresource to explore the discovery of rare diseases and their causative genes (Q106708178)]], doi:[https://doi.org/10.1038/S41597-021-00905-Y 10.1038/S41597-021-00905-Y]
** Videos
*** SPARQL #Wikidata​ retour aux bases #3 - [https://www.youtube.com/watch?v=RQZBRVrKysE YouTube]
*** Wikidata, Linked Data… all the data! Knowledge representation for everybody - [https://www.youtube.com/watch?v=wkPcUO6eZ5k  YouTube]
*** Wikidata Nigeria tutorials on YouTube - [https://www.youtube.com/watch?v=IzQWrxdtNP4 How to contribute to Wikidata], [https://www.youtube.com/watch?v=MuO1bJhdbdQ add statements for streets named after a person]
*** SPARQL Wikidata tutorial (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=3hrdZ9FWynA YouTube]
*** LIVE Wikidata editing #42 - [https://www.youtube.com/watch?v=GdYcY6YmRDE YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2949456088672882/ Facebook]

* ''' Tool of the week'''
** [[d:User:Nikki/Ranker.js|User:Nikki/Ranker.js]] adds a link to the Ranker tool next to every property on an entity page.

* ''' Other Noteworthy Stuff'''
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikibaseug@lists.wikimedia.org/thread/WW4LZJINT3PIG3DOYKTXIWVP3WAKWXCT/ The Wikibase spring release is now available]! This new release is compatible with MediaWiki 1.35 and it contains new features: Federated Properties, WikibaseManifest &amp; Wikibase Pingback.
** [[d:Wikidata_talk:Query_Builder#Query_Builder_update_-_May_2021|May 2021 Query Builder updates]]: We finished usability testing of new features and incorporated feedback from users including people with visual impairments and RTL languages. It is now possible to query for dates and we're also looking into making the Query Builder discoverable from the [https://query.wikidata.org/ Wikidata Query Service].
** [[:d:Template:Generic queries for filmmakers|Template:Generic queries for filmmakers]] is a new wikidata template which defines generic SPARQL queries specific for filmmakers.
** [[:d:Template:Generic queries for occupations|Template:Generic queries for occupations]] is a new wikidata template with generic queries for items of items such as occupations or professions
** Wikimedia Foundation [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021|2021 Board Elections]] has been announced. Please sign-up as an [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Election_Volunteers#1_-_50|Election Volunteer]] if you'd like to support the elections. Election Volunteers serve as a bridge between the Elections Committee, the facilitation team and the movement.
* ''' Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9519|Digital Atlas of Idaho URL]], [[:d:Property:P9531|identifier shared with lexeme]], [[:d:Property:P9533|audio transcription]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9503|MyBIS species ID]], [[:d:Property:P9504|Beirut Arab University's Libraries title ID]], [[:d:Property:P9505|Gardens of the Roman Empire ID]], [[:d:Property:P9506|Ultime lettere di condannati a morte e di deportati della Resistenza italiana person ID]], [[:d:Property:P9507|NBM authority ID]], [[:d:Property:P9508|MileSplit ID]], [[:d:Property:P9509|Mixcloud ID]], [[:d:Property:P9510|Forbes (Russia) profile ID]], [[:d:Property:P9511|am.hayazg.info ID]], [[:d:Property:P9512|bridgesport.ru player ID]], [[:d:Property:P9513|APA Dictionary of Psychology entry]], [[:d:Property:P9514|The Draft Review ID]], [[:d:Property:P9515|Nevada SHPO marker ID]], [[:d:Property:P9516|IUCN Green List ID]], [[:d:Property:P9517|National Association of Teachers of Singing member ID]], [[:d:Property:P9518|Danmarks Tekniske Kulturarv book ID]], [[:d:Property:P9520|Auschwitz Prisoners Database ID]], [[:d:Property:P9521|Biology Online Biology Dictionary entry]], [[:d:Property:P9522|Biblioteca di Santa Sabina ID]], [[:d:Property:P9523|Senate of Romania person ID]], [[:d:Property:P9524|Chamber of Deputies of Romania person ID]], [[:d:Property:P9525|LMIC musician ID]], [[:d:Property:P9526|Scholarpedia article ID]], [[:d:Property:P9527|Historic Hawai‘i Foundation place ID]], [[:d:Property:P9528|Digital Library of Armenian Literature author ID]], [[:d:Property:P9529|Den Danske Ordbog article ID]], [[:d:Property:P9530|Den Danske Ordbog idiom ID]], [[:d:Property:P9532|OpenCorporates register ID]], [[:d:Property:P9534|Biblioteche della Custodia di Terra Santa a Gerusalemme ID]], [[:d:Property:P9535|IBSF competition ID]], [[:d:Property:P9536|SAIA authority ID]], [[:d:Property:P9537|Football Association of Norway Club ID]], [[:d:Property:P9538|music austria ID]], [[:d:Property:P9539|Secondary Archive artist ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/official podcast|official podcast]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Danish redlist ID|Danish redlist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Velocity Relative to Earth|Velocity Relative to Earth]], [[:d:Wikidata:Property proposal/athletics program|athletics program]], [[:d:Wikidata:Property proposal/North Carolina session law|North Carolina session law]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/vedidk ID|vedidk ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MyBIS protected area ID|MyBIS protected area ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/COG ID|COG ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Badok ID|Badok ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biographical Dictionary of Chinese Christianity person ID|Biographical Dictionary of Chinese Christianity person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DTB-Gerätturner-ID|DTB-Gerätturner-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Renaissance Philosophy ID|Encyclopedia of Renaissance Philosophy ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UK Renewable Energy Planning Database ID|UK Renewable Energy Planning Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/University of Washington Campus Map ID|University of Washington Campus Map ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Music Centre composer ID|Australian Music Centre composer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Romanian Ministry of Foreign Affairs - diplomatic mission IDs|Romanian Ministry of Foreign Affairs - diplomatic mission IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SOUNZ work ID|SOUNZ work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Canadian Music Centre Composer Showcase ID|Canadian Music Centre Composer Showcase ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Repositório da Produção USP Person ID|Repositório da Produção USP Person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Online Archive of California finding aid ID|Online Archive of California finding aid ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SOSBrutalism ID|SOSBrutalism ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Microlepidoptera.nl ID|Microlepidoptera.nl ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OSDN project|OSDN project]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SOR bird ID|SOR bird ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Companies Registration Office (Ireland) Registration Number|Companies Registration Office (Ireland) Registration Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ToateAnimalele ID|ToateAnimalele ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Muziekencyclopedie ID|Muziekencyclopedie ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3JQn List of French firms without SIREN id (P1616) ordered by number of sitelinks with search links in annuaire-entreprises‧data‧gouv.fr] : the query makes it easy to find the [[:d:Property:P1616| SIREN number (P1616) ]]  (source [[:d:Property talk:P1616|Property talk P1616]])
*** [https://w.wiki/3HQb Number of works per year by researchers supervised by Lars Kai Hansen] ([https://twitter.com/fnielsen/status/1389958802569580548?s=19 source])
*** [https://w.wiki/3C4b Count of sitelinks of Nigerians on Wikidata] ([https://twitter.com/WikidataNigeria/status/1389162931011694594 Source])
*** [https://w.wiki/3JXw 30 largest cities with female mayor] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1391438065332260865 Source])
*** [https://w.wiki/3Jk3 Recent locations of boundary stones in Upper Lusatia (see pictures by clicking on the dots)] ([https://twitter.com/juliannyca/status/1389541433787535360 Source])
*** [https://w.wiki/4yS Types of items in Australia that don't have identifier properties] ([https://twitter.com/tobyhudson/status/1389407884924968961 Source])

* ''' Development'''
** Omaha-Ponca language is now available for monolingual text properties. ([[phab:T265296]])
** Added a meaningful error message when trying to use Special:EntityData with a Lexeme subentity like L123-F1 in cases where the Lexeme L123 was redirected to another Lexeme ([[phab:T257494]])
** Changed the “type” and “value type” constraints to ignore deprecated values ([[phab:T170401]])
** Working on rendering empty claims in JSON as `claims: {}` instead of `claims: []` ([[phab:T241422]])
** Investigating some issues with page_props missing on Commons wiki after adding sitelinks to Commons categories ([[phab:T280627]])
** Removed Google Knowledge Graph Id (P2671) and Wolfram Language entity code (P4839) from the Property Suggestions as they are usually not useful suggestions ([[phab:T280779]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* ''' Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 05 10|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:22, 10 maiatza 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21437316 --&gt;

== Wikidata weekly summary #468 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New request for comments:
*** [[d:Wikidata:Requests for comment/Separating &quot;citations&quot; from all Wikipedia articles by using Wikidata|Separating &quot;citations&quot; from all Wikipedia articles by using Wikidata]]
*** [[d:Wikidata:Requests for comment/IP Masking Engagement|IP Masking Engagement]]
** Closed request for comments:
*** [[d:Wikidata:Requests for comment/Allow for Wikidata items to be created that only link to a single Wikimedia Commons category (Wikidata notability discussion)|Allow for Wikidata items to be created that only link to a single Wikimedia Commons category (Wikidata notability discussion)]]. Outcome --&gt; no change to [[d:WD:N|WD:N]]
*** [[d:Wikidata:Requests for comment/Inverse constraint on cause-and-effect properties|Inverse constraint on cause-and-effect properties]]. Outcome --&gt; constraints were removed

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
**Ongoing:
*** Data literacy snacks - Talk about &quot;Wikibase knowledge graphs for data management &amp; data science&quot; on 23rd of June. For registration, send e-mail to info{{@}}berd-bw.de
** Upcoming
*** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, May 18 at 18:00 CEST
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: [[d:User:Mahir256|Mahir Morshed]] will be discussing Lexemes in Wikidata; [https://docs.google.com/document/d/1tclUVevCfoJ56uVW_PaEaYlAPhM7dlannNWz7g17HzY/edit Agenda], May 18th.
*** May 21-22, 2021 [https://bpl.bibliocommons.com/events/6082feae428df5450011f1a8] Boston Rock City: Explore Wikidata and Learn About Local Music: Boston Public Library is partnering with Harvard Library for a guided exploration of Wikidata and local music history. Join us for two days of music and Wikidata editing; no prior experience or punk cred necessary! This public event is free to all and will take place via Zoom; please register in advance. The subject of this project is the Arthur Freedman Collection, and audiovisual archive that captures over four decades of Boston rock music performances. We’ll provide: instructions, tools, data sources, visualizations, optional Discord chat, and a soundtrack. If you have questions, please contact Harvard Library staff member Peter Laurence at laurenc@fas.harvard.edu.
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#63|Online Wikidata meetup in Swedish #63]], May 23
*** OpenStreetMap Taiwan x Wikidata Taiwan [[d:Q1867|Taipei (Q1867)]] Meetup 2021-06-07 [[d:Q61752245|Mozilla Community Space Taipei (Q61752245)]].

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Papers
***Hiba Arnaout et al, [[d:Q106630248|Negative Knowledge for Open-world Wikidata]] ([https://wikiworkshop.org/2021/papers/Wiki_Workshop_2021_paper_3.pdf full text link])
** Videos
*** [https://www.youtube.com/watch?v=MyqK8iihGLw LIVE Wikidata editing #44] - YouTube
**** Link to all the [[m:Wikipedia Weekly Network/Live Wikidata Editing|Wikipedia Weekly Network/Live Wikidata Editing]] sessions by [[d:User:Ainali|Ainali]] and [[d:User:Abbe98|Abbe98]]
*** Wikidata, Wikimedia Commons und Wikipedia bearbeiten 2021/001 (in German) - [https://www.youtube.com/watch?v=Wht1sc-fFyw YouTube]
*** SPARQL #Wikidata retour aux bases #4 - [https://www.youtube.com/watch?v=G8Koop-m4RA YouTube]
*** How to use Wikidata to list nearby tourist places on a web page (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=7CeXNGArs54 YouTube]
*** How to add lexemes to Wikidata (in Swedish) - [https://www.youtube.com/watch?v=7JHqz2DL7Io YouTube]
*** How to edit library data in Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=0WZfr8e1XhI YouTube]
*** Editing the drawings in the Gambara Bovardi collection at the Levi Foundation in Venice on Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=pycIxhbkGWU YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Lucas Werkmeister/hyphenation-point.js|User:Lucas Werkmeister/hyphenation-point.js]] is a user script that replaces any | characters with U+2027 HYPHENATION POINT when editing hyphenation snaks.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://diff.wikimedia.org/2021/05/11/adding-dois-to-chinese-scientific-articles-on-wikidata/ 20k+ DOIs of Chinese language scientific journal articles have now been added to WD], thanks to scraping-&gt;validation-&gt;matching-&gt;quickstatements workflow built by [[User:Stevenliuyi|Stevenliuyi]] (via a [[m:WikiCite|WikiCite]] eScholarship)
** [[:s:Template:Annotate QID|Template:Annotate QID]] (currently on en. &amp; de.Wikisource) allows names and other terms in texts to be semantically annotated with the equivalent QIDs. sv.Wikisource has [[:s:sv:Mall:Samma som|a similar template]].
** [[:d:Template:Item documentation|Template:Item documentation]] displays [[:d:Template:Generic queries for occupations|Template:Generic queries for occupations]] for items of class occupation (Q12737077) and [[:d:Template:Generic queries for filmmakers|Template:Generic queries for filmmakers]] for items with occupation (P106) filmmaker (Q2526255)
**Wikimedia Foundation [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021|2021 Board Elections]] has been announced. Please sign-up as an [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Election_Volunteers#1_-_50|Election Volunteer]] if you'd like to support the elections. Election Volunteers serve as a bridge between the Elections Committee, the facilitation team and the movement.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9531|identifier shared with lexeme]], [[:d:Property:P9533|audio transcription]], [[:d:Property:P9547|counterpart position]], [[:d:Property:P9548|earned run average]], [[:d:Property:P9549|official podcast]], [[:d:Property:P9566|diel cycle]], [[:d:Property:P9567|intended background color]], [[:d:Property:P9570|scope note]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9525|LMIC musician ID]], [[:d:Property:P9526|Scholarpedia article ID]], [[:d:Property:P9527|Historic Hawai‘i Foundation place ID]], [[:d:Property:P9528|Digital Library of Armenian Literature author ID]], [[:d:Property:P9529|Den Danske Ordbog article ID]], [[:d:Property:P9530|Den Danske Ordbog idiom ID]], [[:d:Property:P9532|OpenCorporates register ID]], [[:d:Property:P9534|Biblioteche della Custodia di Terra Santa a Gerusalemme ID]], [[:d:Property:P9535|IBSF competition ID]], [[:d:Property:P9536|SAIA authority ID]], [[:d:Property:P9537|Football Association of Norway club ID]], [[:d:Property:P9538|music austria ID]], [[:d:Property:P9539|Secondary Archive artist ID]], [[:d:Property:P9540|Editorial Freelancers Association member ID]], [[:d:Property:P9541|MacArthur Fellows Program ID]], [[:d:Property:P9542|representatives1821.gr ID]], [[:d:Property:P9543|Memento Vienna person ID]], [[:d:Property:P9544|universal equine life number]], [[:d:Property:P9545|Encyclopedia of China Online Database ID]], [[:d:Property:P9546|Indiana State Historical Marker Program ID]], [[:d:Property:P9550|Apple Music label ID (US version)]], [[:d:Property:P9551|bio.se movie theater ID]], [[:d:Property:P9552|MyBIS protected area ID]], [[:d:Property:P9553|Dialnet thesis ID]], [[:d:Property:P9554|hPSCreg cell line ID]], [[:d:Property:P9555|Michigan State University Library Comic Art Collection Record Number]], [[:d:Property:P9556|LTit person ID]], [[:d:Property:P9557|JECFA number]], [[:d:Property:P9558|Badok ID]], [[:d:Property:P9559|Sigla ID]], [[:d:Property:P9560|DCinemaToday company ID]], [[:d:Property:P9561|CEV coach ID]], [[:d:Property:P9562|CEV team ID]], [[:d:Property:P9563|Encyclopedia of Renaissance Philosophy ID]], [[:d:Property:P9564|Biographical Dictionary of Chinese Christianity ID]], [[:d:Property:P9565|AdServio ID]], [[:d:Property:P9568|PeakVisor peak ID]], [[:d:Property:P9569|PeakVisor range ID]], [[:d:Property:P9571|PeakVisor area ID]], [[:d:Property:P9572|PeakVisor park ID]], [[:d:Property:P9573|Anime Filler List show ID]], [[:d:Property:P9574|Anime Filler List episode slug]], [[:d:Property:P9575|Australian Music Centre composer ID]], [[:d:Property:P9576|Danish 2010 redlist identifier]], [[:d:Property:P9577|synonymer.se ID]], [[:d:Property:P9578|SOUNZ work ID]], [[:d:Property:P9579|vedidk ID]], [[:d:Property:P9580|Microlepidoptera.nl ID]], [[:d:Property:P9581|UNITER Award person ID]], [[:d:Property:P9583|sense on DHLE]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/infects|infects]], [[:d:Wikidata:Property proposal/setlist|setlist]], [[:d:Wikidata:Property proposal/oral history at|oral history at]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DIVA author ID|DIVA author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DIVA record ID|DIVA record ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/type of lens|type of lens]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/ToateAnimalele ID|ToateAnimalele ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Muziekencyclopedie ID|Muziekencyclopedie ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CDep.Ro NGO ID|CDep.Ro NGO ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/causesanti.va ID|causesanti.va ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Adevărul topic ID|Adevărul topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/bathingWaterIdentifier|bathingWaterIdentifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Scenic Washington scenic drives and road trips ID|Scenic Washington scenic drives and road trips ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bodleian Archives &amp; Manuscripts ID|Bodleian Archives &amp; Manuscripts ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/cIMeC.Ro Museum ID|cIMeC.Ro Museum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Newspaper Genre List ID|Newspaper Genre List ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Styria Museum ID|Styria Museum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/What Works Clearinghouse study ID|What Works Clearinghouse study ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WUA author ID|WUA author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/hush.am person ID|hush.am person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archive Alsharekh person ID|Archive Alsharekh person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Douban series ID|Douban series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RomArchive IDs|RomArchive IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Moths and Butterflies of Europe and North Africa ID|Moths and Butterflies of Europe and North Africa ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Scholasticon person ID|Scholasticon person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Japan PlayStation Software Database ID|Japan PlayStation Software Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WMF lang code|WMF lang code]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** [[d:Wikidata:Properties for deletion|Deleted properties]]: [[Wikidata:Requests for deletions/Archive/2020/Properties/1#P7478|iFixit repairability score (P7478)]]
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3Kuh Number of species belonging to the different IUCN conservation categories] ([https://twitter.com/jsamwrites/status/1393263549745704960 Source])
*** [https://w.wiki/3LHM List of Wikimedia language codes] ([https://twitter.com/EntityExplosion/status/1393832426606981122 Source])
*** [https://w.wiki/3kue  Plant genera that honor women] ([https://twitter.com/dpsSpiders/status/1393262036151308295 Source])
*** [https://w.wiki/3LgY Poets whose fathers are lawyers] ([https://twitter.com/WorldsAspire/status/1393485819386732545 Source])
*** [https://w.wiki/3Jjy Phrase-book for types of food] (mapping Catalan and English) ([https://twitter.com/mlpoulter/status/1391731710321115138 Source])

* '''Development'''
** Fixed the [https://grafana.wikimedia.org/d/000000160/wikidata-entity-usage?orgId=1&amp;refresh=5m entity usage dashboards] that no longer showed data due to technical issues. It tracks how much data from Wikidata is used on the other Wikimedia projects. ([[phab:T279762]])
** Configured the Property Suggester to not suggest Google Knowledge Graph ID (P2671) and Wolfram Language entity code (P4839) ([[phab:T280779]])
** Investigated remaining issue with updating the page_props table on the client wikis, which is confusing some bots making use of that table ([[phab:T280627]])
** Fixed an issue in the Query Builder where it got confused when adding several conditions with the same Property ([[phab:T279945]])
** Working on tracking the number of edits per namespace over time ([[phab:T281356]])
** Working on fixing a bug where old revisions of Items have edit buttons but should not ([[phab:T281587]])
** Fixing an issue where value suggestions are not showing all values that are defined in the property constraint ([[phab:T280650]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Near 6,100 items have the [[d:Template:Item documentation|Template:Item documentation]] in their talk page. Help deploy this template. 
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 05 17|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:18, 17 maiatza 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21450055 --&gt;

== Wikidata weekly summary #469 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Past
*** HackaLOD Online: Estimating the interest of art relationships with Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=6egtKzrN6E0 YouTube]
** Ongoing
*** [[d:Wikidata:IFLA Wikidata Working Group/1Lib1Ref|#1Lib1Ref Campaign by IFLA Wikidata Working Group]] (May 15 - June 5)
**** [[d:Wikidata:Gruppo Wikidata per Musei, Archivi e Biblioteche/1Lib1Ref|#1Lib1Ref Campaign in Italy]], as part of the IFLA Wikidata Working Group campaign (May 15 - June 5); more than 10k references have already been added (see the [https://outreachdashboard.wmflabs.org/courses/GWMAB/1Lib1Ref_2021 dashboard] for more details)
** Upcoming
*** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_,May_2021 next Wikibase live session] is [https://zonestamp.toolforge.org/1622131236 16:00 UTC on Thursday 27th May 2021] (18:00 Berlin time). Everyone is welcome to come and share out about your project or what you're working on around Wikibase.
*** '''27/05 (17h UTC):''' [[w:pt:Wikipédia:Edit-a-thon/Atividades em português/Wikidata Lab XXIX|Wikidata Lab XXIX: Roundtripping process]] with [[d:User:Ederporto|Ederporto]], [[d:User:Pharos|Pharos]] e [[d:User:Susannaanas|Susannaanas]] ('''in English'''), on [https://www.youtube.com/watch?v=9l77bc-rgrc YouTube]
*** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, May 25 at 18:00 CEST
*** LIVE Wikidata editing #45 - [https://www.youtube.com/watch?v=h5vVbuTI7PY YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2965557083729449/ Facebook], May 29 at 18:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#64|Online Wikidata meetup in Swedish #64]], May 30
*** [[d:Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikibase_and_WBStack_Working_Hours|LD4 Wikibase Working Hour: The history, present and future of WBStack &amp; WBaas (Wikibase as a service)]] [https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20210527T170000&amp;p1=1440&amp;p2=tz_et&amp;p3=tz_cest&amp;p4=tz_pt 27 May 2021, 1PM Eastern US]. Please [https://columbiauniversity.zoom.us/meeting/register/tJMkf-mupj8iGtFYsNZLq4ZqGeat_oPxb889 fill in this form] to register!

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
***[https://ai.googleblog.com/2021/05/kelm-integrating-knowledge-graphs-with.html KELM: Integrating Knowledge Graphs with Language Model Pre-training Corpora]. Wikidata was used to generate sentences to train a language model.
*** [http://ai.stanford.edu/blog/introduction-to-knowledge-graphs/ An Introduction to Knowledge Graphs]
** Videos
*** [https://www.youtube.com/watch?v=VujfdGnUnp0 Wikimedia Hackathon 2021 - Main track - Saturday 22]
***[https://www.youtube.com/watch?v=weYWFgr1ZNc Curating bibliographic metadata of scholarly publications: demo of Wikidata-based Scholia workflows]
***[https://www.youtube.com/watch?v=ur-ehBrWbMU Demo of Ordia, a Wikidata tool to visualize lexicographic information from Wikidata]
***[https://www.youtube.com/watch?v=z8-QAzV1yhk Adding references to Wikidata items, as part of #1Lib1Ref campaign] (in Italian)

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Jon Harald Søby/compact items.css|User:Jon Harald Søby/compact items.css]] is a stylesheet that shrinks the vertical space items take up on your screen, reducing the need to scroll to get an overview of an item. ([[:File:Wikidata Compact items screenshot.png|screenshot]])

* '''Other Noteworthy Stuff'''
**The prefix &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;[[lexemes:]]&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt; allows to link to a search for lexemes on any Wikimedia wiki. Sample: [[lexemes:describe]] ([[d:Wikidata:Project_chat#lexemes:_links_to_lexemes|project chat announcement]]).
** The [https://github.com/inventaire/wikidata-lang &lt;code&gt;wikidata-lang&lt;/code&gt;] JS module got a major update, and now makes accessible pre-generated [https://github.com/inventaire/wikidata-lang/tree/master/mappings mappings] between Wikidata ids, [[:d:Property:P424|Wikimedia language code (P424)]], [[:d:Property:P218|ISO 639-1 code (P218)]], [[:d:Property:P219|ISO 639-2 code (P219)]], [[:d:Property:P220|ISO 639-3 code (P220)]], and [[:d:Property:P221|ISO 639-6 code (P221)]], that can also be used by non-JS programs by fetching the desired JSON. Examples:
***[https://raw.githubusercontent.com/inventaire/wikidata-lang/master/mappings/wd_id_by_wm_code.json mapping of Wikimedia language codes to Wikidata ids]
***[https://raw.githubusercontent.com/inventaire/wikidata-lang/master/mappings/wm_code_by_iso_639_2_code.json mapping of ISO 639-2 to Wikimedia language codes]
** Wikidata-related projects that have been developed/improved during the [[mw:Wikimedia Hackathon 2021|Wikimedia Hackathon 2021]]:
*** [[d:User:Lucas Werkmeister/Ranker|User:Lucas_Werkmeister/Ranker]] - Finished and announced the batch modes for the Ranker tool, allowing users to edit the ranks of statements in Wikidata or Structured Data on Commons in bulk
*** [https://lexeme-forms.toolforge.org/template/portuguese-adverb-modal/ Wikidata Lexeme Forms: Portuguese modal adverb] - Deployed support for Portuguese modal adverbs in the Wikidata Lexeme Forms tool
*** [[d:User:Jon Harald Søby/addSenseImage.js|User:Jon Harald Søby/addSenseImage.js]] - User script to add images to sense statements on lexemes
*** [[d:Wikidata:Tools/Enhance_user_interface#identifierInput.js|Wikidata:Tools/Enhance user interface#identifierInput.js]] - fixing a bug in IdentifierInput.js gadget for Wikidata to better handle when a property has no format restraints

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9597|type of lens]], [[:d:Property:P9600|oral history at]], [[:d:Property:P9601|official map URL]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9584|The Criterion Collection film ID]], [[:d:Property:P9585|Lexikon der österreichischen Provenienzforschung ID]], [[:d:Property:P9586|Apple TV movie ID]], [[:d:Property:P9587|Canadian Music Centre Composer Showcase ID]], [[:d:Property:P9588|causesanti.va ID]], [[:d:Property:P9589|Muziekencyclopedie ID]], [[:d:Property:P9590|North Carolina session law]], [[:d:Property:P9591|#SOSBrutalism ID]], [[:d:Property:P9592|Online Archive of California finding aid ID]], [[:d:Property:P9593|Museums in Styria ID]], [[:d:Property:P9594|Bodleian Archives &amp; Manuscripts person ID]], [[:d:Property:P9595|SOR bird ID]], [[:d:Property:P9596|ToateAnimalele ID]], [[:d:Property:P9598|Polo bibliografico della ricerca entity ID]], [[:d:Property:P9599|Polo bibliografico della ricerca author ID]], [[:d:Property:P9602|OSDN project]], [[:d:Property:P9603|Scholasticon person ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/music for work|music for work]], [[:d:Wikidata:Property proposal/in sense|in sense]], [[:d:Wikidata:Property proposal/academic calendar type|academic calendar type]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Romanistenlexikon ID|Romanistenlexikon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Buzer.de law identification|Buzer.de law identification]], [[:d:Wikidata:Property proposal/senato.archivioluce.it person ID|senato.archivioluce.it person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple TV show ID|Apple TV show ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple TV episode ID|Apple TV episode ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Music Centre work ID|Australian Music Centre work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/fondoambiente.it ID|fondoambiente.it ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Unified book number|Unified book number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GLEI ELF|GLEI ELF]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RBF event ID|RBF event ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Poetsgate poet ID|Poetsgate poet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Badkartan.se ID|Badkartan.se ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Book Owners Online person ID|Book Owners Online person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ifixit device ID|ifixit device ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Price One Penny Author ID|Price One Penny Author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Price One Penny Publisher ID|Price One Penny Publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Price One Penny Work ID|Price One Penny Work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Medical Institution Code|Medical Institution Code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AlternativeTo software ID|AlternativeTo software ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RoBasketballFed IDs|RoBasketballFed IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Online Coins of the Roman Empire ID|Online Coins of the Roman Empire ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/bathingWaterIdentifier|bathingWaterIdentifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia della Matematica ID|Enciclopedia della Matematica ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3MoA Danish idioms] ([https://twitter.com/dhum2021C/status/1395694739542904832 Source])
*** [https://w.wiki/3MZJ Map of coronavirus research organizations active from before 2020] ([https://twitter.com/fnielsen/status/1395387847075635200 Source])
*** [https://w.wiki/3NMQ Scholarly articles about COVID-19 with &quot;Wikipedia&quot; in the title]
*** [https://w.wiki/3NNt 20th-century UK parliaments with count of father/mother who were MPs] ([https://twitter.com/generalising/status/1395140118617395201 Source])
*** [https://w.wiki/3MAF The tallest known female politicians] ([https://twitter.com/perstar/status/1394916645454426112 Source])
*** [https://w.wiki/3Ls7 Writing systems/characters and their year of appearance] ([https://twitter.com/wikimediaid/status/1394632991507324931 Source])
*** [https://w.wiki/3NQN Nocturnal animals based on diel cycle] ([[d:Property_talk:P9566#Gallery_of_nocturnal_animals|Source]])
** Newest database reports: [[d:Wikidata:WikiProject_Movies/lists/Doctor_Who_episodes_new_series|Doctor Who episodes (new series)]]

* '''Development'''
** Designing and planning for the first version of a tool to compare Wikidata's data against other databases and find mismatches that might need fixing
** Looking into unit conversion for the Commons Query Service ([[phab:T281468]])
** Improving RDF export performance problems for very large Items ([[phab:T281272]])
** Fixed entity suggestions not showing all Items defined in that Property's constraint ([[phab:T280650]])
** Removed edit buttons that had reappeared on old revisions of Items where they shouldn't be ([[phab:T281587]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 05 24|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:45, 24 maiatza 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21466090 --&gt;

== Wikidata weekly summary #470 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Closed request for comments:
*** [[d:Wikidata:Requests for comment/Cleaning up the ontology of anonymous|Cleaning up the ontology of anonymous]]. Outcome: New model adopted, [[Wikidata:WikiProject_Visual_arts/Item_structure#Use_of_creator_(P170)_in_uncertain_cases|documentation updated]].

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Past
*** [[:m:Wikibase Community User Group monthly meetings - May 2021|Wikibase Community User Group monthly meetings- May 2021]]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=juQO7M60RfI How to add references on Wikidata (# 1Lib1Ref 2021)] - working hour (2)
*** SPARQL #Wikidata divers
**** [https://www.youtube.com/watch?v=x8w5YGW4hF4 Session du mardi 18 mai]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=CvmQNkua41Q Session du mardi 25 mai]
** Upcoming
*** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, June 1 at 18:00 CEST
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Affinity Group Co-facilitators will recap the last year, introduce plans for the coming year, and receive suggestions from the community for future sessions.; [https://docs.google.com/document/d/1fNCvP7suZoYZHxpku55eqVNGc0MM3sDmCOk9BRnISLU/edit?usp=sharing], June 1st.
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#65|Online Wikidata meetup in Swedish #65]], June 6
*** [[:m:Wikibase Community User Group/Meetings/2021-06-09|Meta meeting]] of the Wikibase Community User Group, to solve issues related to its affilation to the Wikimedia Foundation, June 9
*** [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour]] about quality constraints, June 17

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Papers
*** [https://www.researchgate.net/publication/351607486_Mapping_of_ImageNet_and_Wikidata_for_Knowledge_Graphs_Enabled_Computer_Vision Mapping of ImageNet and Wikidata for Knowledge Graphs Enabled Computer Vision]
** Videos
*** [https://www.youtube.com/watch?v=9l77bc-rgrc Wikidata Lab XXIX: Roundtripping process]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=EyadhJmA_nM Use of VanderBot Wikidata API writing script] ([https://www.youtube.com/watch?v=Zv9rMzOczv8 testing])
*** LIVE Wikidata editing #45 - [https://www.youtube.com/watch?v=h5vVbuTI7PY YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2965557083729449/ Facebook]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:So9q/ordia-link.js|User:So9q/ordia-link.js]] - is a script to add a link to Ordia in the Tools section on items.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://www.wikidata.org/w/index.php?title=User:Kholoudsaa&amp;oldid=1429524656 Call to participation in interview study to building a recommender system that can help improve the editing experience in Wikidata]: Researchers at King's College London develop a personalized recommendation system to suggest Wikidata items for the editors based on their interests and preferences. The researchers are inviting volunteers to interview them about their current ways to choose the items you work on in order to understand the factors that might influence such a decision.
** [[:de:Wikipedia:Meinungsbilder/Lokale_Seiten-Kurzbeschreibungen#Ergebnis|dewiki]] considered, but rejected the introduction of local short descriptions to replace those from Wikidata
** [[d:User:Nikki/LexemeEntitySuggester.js|User:Nikki/LexemeEntitySuggester.js]] was improved to now
*** automatically suggests the existing senses/forms when using demonstrates sense/form
*** automatically suggests items (based on the lemma matching the label or an alias) when using item for this sense
*** and searches for lemmas exactly matching the input when using synonym, antonym, hyperonym or pertainym

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9611|district heating grid]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9604|DiVA authority-person]], [[:d:Property:P9605|CDep.Ro NGO ID]], [[:d:Property:P9606|WUA author ID]], [[:d:Property:P9607|hush.am person ID]], [[:d:Property:P9608|Moths and Butterflies of Europe and North Africa ID]], [[:d:Property:P9609|What Works Clearinghouse study ID]], [[:d:Property:P9610|PoetsGate poet ID]], [[:d:Property:P9612|Repositório da Produção da USP person ID]], [[:d:Property:P9613|ctext data entity ID]], [[:d:Property:P9614|Australian Music Centre work ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Martian coordinates|Martian coordinates]], [[:d:Wikidata:Property proposal/gobbledygook|gobbledygook]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Nevada Women's History Project ID|Nevada Women's History Project ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AADFI member ID|AADFI member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bod-Inc Online author ID|Bod-Inc Online author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Erfgoedkaart ID|Erfgoedkaart ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Price One Penny Periodical ID|Price One Penny Periodical ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Price One Penny Library ID|Price One Penny Library ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/composers.am person ID|composers.am person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/armradioarchive.am person ID|armradioarchive.am person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Armeniapedia ID|Armeniapedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biographical Encyclopedia of Astronomers ID|Biographical Encyclopedia of Astronomers ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ AZGS Document Repository ID| AZGS Document Repository ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/electronic Essential Medicines List medicine ID|electronic Essential Medicines List medicine ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PAS member ID|PAS member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ℒoviℱm Top Songs ID|ℒoviℱm Top Songs ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/20th Century Chinese Biographical Database ID|20th Century Chinese Biographical Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario Biografico dell'Educazione (1800-2000) ID|Dizionario Biografico dell'Educazione (1800-2000) ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BIU Santé image bank ID|BIU Santé image bank ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/cadastral plot in France|cadastral plot in France]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Internet Game Database developer ID|Internet Game Database developer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/allabolag.se person ID|allabolag.se person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Olschki author ID|Olschki author ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3Nqn People with bird-like surnames in Czech] ([https://twitter.com/medi_cago/status/1396922635011993600 Source])
*** [https://w.wiki/3PZn Properties used to link] from [[d:Q580922|preprints (Q580922)]] to [[d:Q13442814|scholarly articles (Q13442814)]] ([https://twitter.com/larswillighagen/status/1397693652584087553 Source])
*** [http://w.wiki/3N9E Birthplace of Spanish poets] ([https://twitter.com/modernitas2021/status/1397167034358710274 Source])
*** [https://w.wiki/3NrD UK Parliaments since 1801 with number of members, number of distinct member-terms, and count of missing seats/parties.] ([https://twitter.com/generalising/status/1396941233445130244 Source])
** Newest database reports: [[d:Wikidata:WikiProject Lighthouses/lists/Fresnel lenses|Fresnel lenses of lighthouses]]

* '''Development'''
** Italian Wikiversity used Lua on their Recent Changes SpecialPage via overwriting a MediaWiki message. Our code used to not expect that, now it does. ([[phab:T283240]])
** Updating the panel that tracks Wikidata edits over time in different namespaces to include all namespaces ([[phab:T281356]])
** Working on adding a new constraints type for Lexemes ([[phab:T200689]])
** Working on designs for improving Special:NewLexeme
** Working on designs for the system to find mismatches between Wikidata's data and other databases
** Fixing some malformed globe-coordinate precisions in the database ([[phab:T283576]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 05 31|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:16, 31 maiatza 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21494252 --&gt;

== Wikidata weekly summary #471 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Past:
*** Wikimedia Hackathon 2021 (replay) &quot;[https://www.youtube.com/watch?v=EA9sLTEdcSo Wikidata Live Querying]&quot; by [[d:User:Lucas Werkmeister|Lucas Werkmeister]]
*** SPARQL #Wikidata Préfixes 1/2 (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=r7ricJjl4WU YouTube]
** Upcoming:
*** [[:m:Wikibase Community User Group/Meetings/2021-06-09|Meta meeting]] of the Wikibase Community User Group, Wednesday, June 9, 16:00 UTC
*** LIVE Wikidata editing #46 - [https://www.youtube.com/watch?v=45BdQRcIek8 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2975545379397286/ Facebook], June 12 at 18:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#66|Online Wikidata meetup in Swedish #66]], June 13
*** (Dutch) 16 june 2021, 15.00-16.30 CEST, &quot;Universiteitsbibliotheek: Bijzondere Collecties zichtbaar en vindbaar maken in Wikidata&quot;, during &quot;[https://library.maastrichtuniversity.nl/digitaal-erfgoed-um-zichtbaar-bruikbaar-houdbaar/ Digitaal Erfgoed @UM | zichtbaar, bruikbaar, houdbaar]&quot;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
***[https://diff.wikimedia.org/2021/06/03/wikidata-and-r-a-perfect-pair/ &quot;Wikidata and R: a perfect pair&quot;] by [[user:Evolution and evolvability|Evolution and evolvability]] and [[User:Canley|Canley]]. A ''WikiCite'' eScholarship.
***&quot;[https://diff.wikimedia.org/2021/06/04/brazilian-laws-modeling-the-brazilian-legislation-in-wikidata/ Brazil’s Laws: Modeling the Brazilian legislation in Wikidata]&quot;, by [[user:Ederporto|Ederporto]]. A WikiCite project grant project.
** Papers
***(Preprint) [[arxiv:2106.00459|KGPool: Dynamic Knowledge Graph Context Selection for Relation Extraction]] (Wikidata dataset used in evaluation)
*** (Article) [https://www.infodocket.com/2021/06/06/article-wikidata-projects-in-times-of-covid-19-iupui-libraries-engagement-in-open-knowledge/ “Wikidata Projects in Times of COVID-19: IUPUI Libraries’ Engagement in Open Knowledge”]
*** (Presentation) [https://figshare.com/articles/presentation/Explore_Analyse_and_Translate_Multilingual_Wikidata_Properties/14727561 Explore, Analyse and Translate Multilingual Wikidata Properties] by [[User:Jsamwrites]] at [[m:ContribuLing/Program|Contribuling]]
** Videos
*** Understanding data import into Wikidata via Quickstatements (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=PbvtAqZqXeY YouTube]
*** Workshop for [[Wikidata:Zotero/Cita|&quot;Cita&quot;]]: a Wikidata addon for Zotero, hosted by [[User:Diegodlh|Diegodlh]] - [https://www.youtube.com/watch?v=_t7vMWNoi2M English] &amp; [https://www.youtube.com/watch?v=1admRZlWrkQ en español]. A ''WikiCite'' grant project.
*** Wikidata: Municipalities of Romania + a map of places in Kuopio - [https://www.youtube.com/watch?v=Uj8wQebsQno  YouTube]
*** Wikidata Editing training (in Tamil) - [https://www.youtube.com/watch?v=R0xSZCRI3Rc YouTube]
*** Excursus: Wikidata Knowledge Graph - [https://www.youtube.com/watch?v=hvRqzlIrmTc YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Lucas Werkmeister/Wikidata Image Positions|Wikidata Image Positions]] is a tool to show and add [[:d:Property:P2677|relative position within image (P2677)]] qualifiers on [[:d:Property:P180|depicts (P180)]] statements on Wikidata items as areas on the item’s [[:d:Property:P18|image (P18)]].

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: none
*** External identifiers: [[:d:Property:P9615|Badkartan.se ID]], [[:d:Property:P9616|Eionet bathingWaterIdentifier]], [[:d:Property:P9617|ifixit device ID]], [[:d:Property:P9618|AlternativeTo software ID]], [[:d:Property:P9619|Price One Penny author ID]], [[:d:Property:P9620|Nevada Women's History Project ID]], [[:d:Property:P9621|Treccani's Enciclopedia della Matematica ID]], [[:d:Property:P9622|Price One Penny work ID]], [[:d:Property:P9623|Price One Penny library ID]], [[:d:Property:P9624|Price One Penny publisher ID]], [[:d:Property:P9625|Dizionario Biografico dell'Educazione (1800–2000) ID]], [[:d:Property:P9626|Biographical Encyclopedia of Astronomers ID]], [[:d:Property:P9627|Romanistenlexikon ID]], [[:d:Property:P9628|composers.am person ID]], [[:d:Property:P9629|Armeniapedia ID]], [[:d:Property:P9630|OpenCorporates register jurisdiction]], [[:d:Property:P9631|armradioarchive.am person ID]], [[:d:Property:P9632|PANGO lineage code]], [[:d:Property:P9633|AZGS Document Repository ID]], [[:d:Property:P9634|AADFI member ID]], [[:d:Property:P9635|electronic Essential Medicines List medicine ID]], [[:d:Property:P9636|Japan PlayStation Software Database ID]], [[:d:Property:P9637|Erfgoedkaart ID]], [[:d:Property:P9638|Romanian diplomatic mission ID]], [[:d:Property:P9639|Foreign diplomatic mission in Romania ID]], [[:d:Property:P9640|PAS member ID]], [[:d:Property:P9641|fondoambiente.it ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Range|Range]], [[:d:Wikidata:Property proposal/not found in|not found in]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LdiF person ID|LdiF person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/board game mechanism|board game mechanism]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Date of resignation|Date of resignation]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/DIP-ID|DIP-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Castforward ID|Castforward ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti member ID|Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EBAF ID|EBAF ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FCCOS ID|FCCOS ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dutch Caribbean Species Register ID|Dutch Caribbean Species Register ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TBDB ID|TBDB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/cirkev.cz bohoslužby ID|cirkev.cz bohoslužby ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ropiky.net pillbox ID|Ropiky.net pillbox ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GCD creator ID|GCD creator ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3SnX Properties used to describe themselves] ([https://twitter.com/cthoyt/status/1401691538040651777 Inspiration])
*** [https://w.wiki/3Sxm Most common name in Germany by year of birth] ([[d:Wikidata:Request_a_query/Archive/2021/03#Most_commons_name_in_Germany_by_year_of_birth|Source]])
*** [https://w.wiki/3Sxu Famous (not French) people born in France] ([[d:Wikidata:Request_a_query/Archive/2020/01#Famous_(not_french)_people_born_in_France|Source]])

* '''Development'''
** You can now add a title to a query visualisation by adding &lt;code&gt;#title:YourTitle&lt;/code&gt; to your SPARQL code ([[phab:T225883]], [https://w.wiki/3RpY example query with a title])
** Added a new constraints type to indicate that a certain Property should only be used on Lexemes of a certain language ([[phab:T200689]])
** Working on not checking the format constraints via SPARQL to take that load off the SPARQL endpoint and make it technically better ([[phab:T176312]])
** Working on making the API-Sandbox not suggest edits to real Items ([[phab:T219215]])


[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 06 07|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:02, 7 ekaina 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21551811 --&gt;

== Wikidata weekly summary #472 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Past
*** SPARQL #Wikidata Préfixes 2/2 (session 8) - [https://www.youtube.com/watch?v=Lu2kzcbIWnY YouTube]
*** Open Repositories 2021: Wikidata Integration with Repository Contents - [https://www.youtube.com/watch?v=bNxmj94ZSfs&amp;t=5732s YouTube]
*** Information Service Engineering 2021
**** [https://www.youtube.com/watch?v=8dpltkumoDE SPARQL complex queries, SPARQL aggregation and variable assignment, Wikidata SPARQL examples]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=j9gvVClaI9A SPARQL Federated Queries, DBpedia and Wikidata, SPARQL query aggregation and variable assignment]
** Upcoming
*** Next [[Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: [[User:Diegodlh|Diego de la Hera]] on [[Wikidata:Zotero/Cita|Cita]], a Wikidata add-on for Zotero. [https://docs.google.com/document/d/1J_VTVktvmpMd4dTzFjQlGgKDEr7YaS5Mrxj6ME332X0/edit?usp=sharing Agenda], June 15
*** [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour]] about quality constraints, June 17
*** LIVE Wikidata editing #47 - [https://www.youtube.com/watch?v=ZD5L5iTHa1c YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2980705608881263/ Facebook], June 19 at 18:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#67|Online Wikidata meetup in Swedish #67]], June 20
*** OpenStreetMap TW x Wikidata Taiwan [[d:Q1867|Taipei (Q1867)]] Meetup 2021-07-05

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Videos
*** Gateway into Linked Data: Breaking silos with Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=U7AyM8XCcTo&amp;t=1316s YouTube]
*** LIVE Wikidata editing #46 - [https://www.youtube.com/watch?v=45BdQRcIek8 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2975545379397286/ Facebook]

* '''Tool of the week'''
** [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/PAWS SPARQL Jupyter notebooks in PAWS]: PAWS is a wikitech services which allows to run Jupyter notebooks. There is a SPARQL kernel which makes it possible to run SPARQL queries. See this  [https://public.paws.wmcloud.org/User:PAC2/Women%20as%20scientific%20discoverers.ipynb example notebook].

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Wikidata Community/Diversity 2021 Survey has been [[:commons:File:Wikidata Community Survey 2021.pdf|published]]. The results are meant to serve as a baseline to see how the community might (not) change in the future.
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/4VJS7P5OJBTSXDSAVI2VXAUXX7O56HGF/ WikidataCon 2021: A sustainable future for Wikidata]. Information about ''&quot;the conference theme, its three-day program structure and a special project on diversity taking place before the conference itself&quot;''.
** The [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates|call for candidates]] for 2021 Wikimedia Foundation Board elections has begun on June 9. The last date to apply is June 29, 2021.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9652|personality trait of fictional character]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9625|Dizionario Biografico dell'Educazione (1800–2000) ID]], [[:d:Property:P9626|Biographical Encyclopedia of Astronomers ID]], [[:d:Property:P9627|Romanistenlexikon ID]], [[:d:Property:P9628|composers.am person ID]], [[:d:Property:P9629|Armeniapedia ID]], [[:d:Property:P9630|OpenCorporates register jurisdiction]], [[:d:Property:P9631|armradioarchive.am person ID]], [[:d:Property:P9632|PANGO lineage code]], [[:d:Property:P9633|AZGS Document Repository ID]], [[:d:Property:P9634|AADFI member ID]], [[:d:Property:P9635|electronic Essential Medicines List medicine ID]], [[:d:Property:P9636|Japan PlayStation Software Database ID]], [[:d:Property:P9637|Erfgoedkaart ID]], [[:d:Property:P9638|Romanian diplomatic mission ID]], [[:d:Property:P9639|Foreign diplomatic mission in Romania ID]], [[:d:Property:P9640|PAS member ID]], [[:d:Property:P9641|fondoambiente.it ID]], [[:d:Property:P9642|Olschki author ID]], [[:d:Property:P9643|French Etalab parcel visualization code]], [[:d:Property:P9644|Geneanet family name ID]], [[:d:Property:P9645|Online Coins of the Roman Empire ID]], [[:d:Property:P9646|senato.archivioluce.it person ID]], [[:d:Property:P9647|DIP ID]], [[:d:Property:P9648|Newspaper Genre List ID]], [[:d:Property:P9649|Dutch Caribbean Species Register ID]], [[:d:Property:P9650|Internet Game Database developer ID]], [[:d:Property:P9651|Book Owners Online person ID]], [[:d:Property:P9653|Bod-Inc Online author ID]], [[:d:Property:P9654|Burke Herbarium Image Collection ID]], [[:d:Property:P9655|Ropiky.net pillbox ID]], [[:d:Property:P9656|Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti member ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/LdiF person ID|LdiF person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/board game mechanism|board game mechanism]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Date of resignation|Date of resignation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sex or gender of the position|sex or gender of the position]], [[:d:Wikidata:Property proposal/regime|regime]], [[:d:Wikidata:Property proposal/earliest known OpenTimestamps|earliest known OpenTimestamps]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biblioteca Nacional de Maestros|Biblioteca Nacional de Maestros]], [[:d:Wikidata:Property proposal/named after lexeme|named after lexeme]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/TBDB ID|TBDB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/cirkev.cz bohoslužby ID|cirkev.cz bohoslužby ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GCD creator ID|GCD creator ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Memobase ID|Memobase ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Central records of collections ID|Central records of collections ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Musica Baltica person ID|Musica Baltica person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Standard Citation Forms ID|Standard Citation Forms ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Montana Field Guide species ID|Montana Field Guide species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PRISM Break project ID|PRISM Break project ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Idaho Species ID|Idaho Species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Room of Names ID|Room of Names ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ZKM person ID|ZKM person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/fotodok ID|fotodok ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IFFR film director ID|IFFR film director ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EUIPO OoC-name id|EUIPO OoC-name id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gutenberg Biographics ID|Gutenberg Biographics ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EUIPO OoC-work id|EUIPO OoC-work id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Games@Mail.ru ID|Games@Mail.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/museumPASSmusées ID|museumPASSmusées ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Handlingar.se|Handlingar.se]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NAD agent ID|NAD agent ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bundesstiftung Aufarbeitung person ID|Bundesstiftung Aufarbeitung person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OlympicsIL ID|OlympicsIL ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3Szs Lakes within 10 km of Berlin]
*** Old bath [https://wcqs-beta.wmflabs.org/embed.html#%23defaultView%3AImageGrid%7B%22hide%22%3A%5B%22%3Fimage%20%22%5D%7D%0A%0A%23SELECT%20DISTINCT%20%3Ffile%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3Fimage%20%20%3FDigitaltmuseum%0ASELECT%20DISTINCT%20%3FitemLabel%20%3Fimage%20%20%3FDigitaltmuseum%0AWITH%20%0A%7B%20SELECT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3FitemDescription%20%20WHERE%0A%20%20%7B%20SERVICE%20%3Chttps%3A%2F%2Fquery.wikidata.org%2Fsparql%3E%20%0A%20%20%20%20%7B%3Fitem%20%20wdt%3AP6104%20wd%3AQ106774536.%0A%20%20%20%20%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22sv%2Cen%22.%20%3Fitem%20rdfs%3Alabel%20%3FitemLabel%20.%7D%0A%20%20%20%20%7D%0A%20%20%7D%0A%7D%20AS%20%25Wikidataitems%0A%0AWHERE%20%0A%7B%20%20INCLUDE%20%25Wikidataitems%20.%0A%20%20%3Ffile%20wdt%3AP180%20%3Fitem.%0A%20%20%3Ffile%20wdt%3AP7847%20%3FDigID.%0A%20%20BIND%28URI%28CONCAT%28%22https%3A%2F%2Fdigitaltmuseum.org%2F%22%2C%3FDigID%29%29%20AS%20%3FDigitaltmuseum%29%0A%20%20%3Ffile%20schema%3AcontentUrl%20%3Furl.%20%0A%20%20bind%28iri%28concat%28%22http%3A%2F%2Fcommons.wikimedia.org%2Fwiki%2FSpecial%3AFilePath%2F%22%2C%20wikibase%3AdecodeUri%28substr%28str%28%3Furl%29%2C53%29%29%29%29%20AS%20%3Fimage%29%0A%7D pictures from Swedish Digitalmuseum]
*** Bath water in Sweden [https://query.wikidata.org/embed.html#%23title%3A%20Swedish%20Bathwaters%20with%20line%20to%20connected%20water%0A%23defaultView%3AMap%7B%22hide%22%3A%5B%22%3Fbathcoord%22%2C%22%3Flakecoord%22%2C%22%3Fline%22%2C%22%3Fstr%22%2C%22%3Flayer%22%5D%7D%0ASELECT%20%3Fstr%20%3Fbathwater%20%3FbathwaterLabel%20%3Fbathcoord%20%3Flake%20%3FlakeLabel%20%3Flakecoord%20%3Fdist%20%3Fline%20%3FSJOID%20%3Flayer%20%3FEionetBathingWaterIDentifier%20%3FHav%20%3FVISS%20WHERE%20%7B%0A%20%20%3Fbathwater%20wdt%3AP6104%20wd%3AQ106774536.%0A%20%20%20%3Fbathwater%20%20wdt%3AP625%20%3Fxx.%0A%20%20%20%3Fbathwater%20%20p%3AP625%20%5B%20a%20wikibase%3ABestRank%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20psv%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLatitude%20%3Fbathcoordlat%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLongitude%20%3Fbathcoordlon%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoGlobe%20%3Fglobe%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5D%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20ps%3AP625%20%3Fbathcoord%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5D%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fbathwater%20wdt%3AP9616%20%3FEionetBathingWaterIDentifier.%20%7D%0A%20%20%7B%0A%20%20%20%20%3Fbathwater%20wdt%3AP206%20%3Flake.%0A%20%20%20%3Flake%20%20wdt%3AP625%20%3Frr.%0A%20%20%20%20%20%20%20%3Flake%20%20p%3AP625%20%5Ba%20wikibase%3ABestRank%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20psv%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLatitude%20%3Flat%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLongitude%20%3Flong%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoGlobe%20%3Fglobe2%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5D%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20ps%3AP625%20%3Flakecoord%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5D%0A%20%20%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Flake%20wdt%3AP761%20%3FSJOID.%20%7D%0A%20%20%7D%0A%20%20%20BIND%28geof%3Adistance%28%3Fbathcoord%2C%20%3Flakecoord%29%20as%20%3Fdist%29%20.%20%0A%20%20%23filter%20%28%3Fdist%20%3E%3D%203%29%0A%20%20BIND%20%28floor%28%3Fdist%2F10%29%2a10%20as%20%3Flayer%29%20%0A%20%20BIND%28CONCAT%28%27LINESTRING%20%28%27%2C%20STR%28%3Fbathcoordlon%29%2C%20%27%20%27%2C%20STR%28%3Fbathcoordlat%29%2C%20%27%2C%27%2C%20STR%28%3Flong%29%2C%20%27%20%27%2C%20STR%28%3Flat%29%2C%20%27%29%27%29%20AS%20%3Fstr%29%20.%0A%20%20BIND%28STRDT%28%3Fstr%2C%20geo%3AwktLiteral%29%20AS%20%3Fline%29%20%0A%20%20BIND%28URI%28CONCAT%28%22https%3A%2F%2Fbadplatsen.havochvatten.se%2Fbadplatsen%2Fkarta%2F%23%2Fbath%2F%22%2C%3FEionetBathingWaterIDentifier%29%29%20AS%20%20%3FHav%29%0A%20%20BIND%28URI%28CONCAT%28%22https%3A%2F%2Fviss.lansstyrelsen.se%2FWaters.aspx%3FwaterEUID%3DSE%22%2C%3FSJOID%29%29%20AS%20%3FVISS%29%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22en%2Csv%22.%20%7D%0A%7D%0AORDER%20BY%20DESC%28%3Fdist%29 with distance to the center of the lake it is connected to]
*** Bath water in Sweden [https://w.wiki/3TrJ located in Nature reserves (protected area, geojson)]
*** [https://w.wiki/3RHs Map of the standard English and Welsh spellings of all places in the database] ([https://twitter.com/WIKI_NLW/status/1403327228629377024 Source])
*** [https://w.wiki/3Qvi Films directed by Agnès Varda and their publication date] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1402037551309991937 Source])
*** [https://w.wiki/3Jkb List of women who hold or have held the position of rector at a university] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1404234275147419658 Source])
** Schema examples:
*** [https://www.wikidata.org/wiki/EntitySchema:E319 EntitySchema:E319] - European bath waters
** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]:
*** [[Wikidata:WikiProject European Bath Waters]] - Europe is open up and its summer - '''lets add bath waters to Wikidata'''

* '''Development'''
** Working on no longer using the Query Service to evaluate Constraints Checks regular expressions (this should make our checks faster and allow for further improvements) ([[phab:T176312]])
** Changing the rate limits for assigning Item IDs further, which should result in even fewer Q-IDs being skipped in the future ([[phab:T284538]])
** Finalizing the concepts for a tool to help work on mismatches between Wikidata's data and other databases/websites/...

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 06 14|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:41, 14 ekaina 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21551811 --&gt;

== Wikidata weekly summary #473 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming
*** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.06.24 next Wikibase live session] is [https://iw.toolforge.org/zonestamp/1624550400 16:00 UTC on Thursday 24th June 2021] (18:00 Berlin time). This month we'll have a team member from [https://wikibase-stakeholder-group.github.io/ Wikibase Stakeholders Group] talk briefly about their work, and then we'll welcome people to share out about their work around Wikibase. We'll leave some space in the agenda to discuss meta issues related to the Wikibase Community Usergroup.
*** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in English by Vigneron, June 22 at 18:00 CEST
*** '''24/06 (17:30 UTC):''' [[w:pt:Wikipédia:Edit-a-thon/Atividades em português/Wikidata Lab XXX|Wikidata Lab XXX: Roundtripping process for tainacan]] with [[d:User:Ederporto|Ederporto]] and Dalton Lopes Martins (https://tainacan.org/en/ Tainacan) ('''in English'''), on [https://www.youtube.com/watch?v=x6m0rRgadu4 YouTube]
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#67|Online Wikidata meetup in Swedish #68]], June 27
*** LIVE Wikidata editing #47 - [https://www.youtube.com/watch?v=QywDX83OZrw YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2985815161703641/ Facebook], June 26 at 18:00 UTC

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Papers
*** [[:d:Q107308059|Beyond VIAF. Wikidata as a Complementary Tool for Authority Control in Libraries]] (with [https://catalogo.pusc.it/beyond_viaf/ detailed statistics on VIAF and Wikidata])
** Videos
*** Using OpenRefine and creating wikidata schema - [https://www.youtube.com/watch?v=osYFU2UvE1Y YouTube]
*** Query SPARQL Wikidata around genealogy (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=Cc0pkmFkbYA YouTube]
*** LIVE Wikidata editing #47 - [https://www.youtube.com/watch?v=ZD5L5iTHa1c YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2980705608881263/ Facebook]
*** Global Open Initiative Foundation editing session - Adding statements about Ghanaian Members of Parliament using OpenRefine - [https://www.youtube.com/watch?v=50GBWVUCsO8 YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[:d:Template:PositionHolderHistory|Template:PositionHolderHistory]] displays the full list of position holders for a given position.
** [[:d:Template:Generic queries for positions|Template:Generic queries for positions]] new template with generic queries for positions.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Interlanguage links now work for multilingual Wikisource. [[phab:T275958]]
** [[d:User:Nikki/LexemeEntitySuggester.js|User:Nikki/LexemeEntitySuggester.js]] now supports searching for senses for the translation property.
** The [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates|call for candidates]] for 2021 Wikimedia Foundation Board elections has begun on June 9. The last date to apply is June 29, 2021.
** Since the beginning of the month, phabricator tickets about language codes (and names of languages) were reviewed and triaged to better reflect their content and current status. Some work was done to better identify the steps for such changes, highlight and address bottlenecks and system issues. Patches for a few codes were contributed and are being released. [https://phabricator.wikimedia.org/tag/language_codes/ Phabricator &quot;Language codes&quot; workboard] provides an overview, [[phab:T284856]] attempts to identify maintenance steps and [[phab:T284276]] determine turn-around times. [[phab:T284808]] should finally close a gap in termbox language handeling. A way to better address some or all aspects of changes of language codes applicable to Wikipedia editions still needs to be found. Don't hesitate to request the addition or update of language names (e.g. the name of Dutch in Danish) or missing language codes, notably for monolingual strings (see [[d:Help:Monolingual_text_languages|Help:Monolingual text languages]]).

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9660|not found in]], [[:d:Property:P9664|named place on map]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9655|Ropiky.net pillbox ID]], [[:d:Property:P9656|Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti member ID]], [[:d:Property:P9657|Memobase ID]], [[:d:Property:P9658|Standard Citation Forms for Rare Materials Cataloging ID]], [[:d:Property:P9659|Skipsrevyen ID]], [[:d:Property:P9661|EBAF authority ID]], [[:d:Property:P9662|LdiF person ID]], [[:d:Property:P9663|Musica Baltica person ID]], [[:d:Property:P9665|EGID]], [[:d:Property:P9666|RBF event ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/named after lexeme|named after lexeme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/replacement value|replacement value]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Qualis rank|Qualis rank]], [[:d:Wikidata:Property proposal/role of component|role of component]], [[:d:Wikidata:Property proposal/table of contents available at URL|table of contents available at URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DICOM modality page|DICOM modality page]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Flemish Heritage Themes ID|Flemish Heritage Themes ID]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/OlympicsIL ID|OlympicsIL ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EBIDAT ID|EBIDAT ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Crosscut author ID|Crosscut author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifier BNM|identifier BNM]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chidlovski.Com USSR national ice hockey team player ID|Chidlovski.Com USSR national ice hockey team player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Handzone player ID|Handzone player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BES-Net user ID|BES-Net user ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hokej.cz player ID|Hokej.cz player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Research Resource Identifier|Research Resource Identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VK artist ID|VK artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MonumentalTrees.com|MonumentalTrees.com]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lexikon Westfälischer Autorinnen und Autoren person ID|Lexikon Westfälischer Autorinnen und Autoren person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/E-Flora BC species ID|E-Flora BC species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/E-Fauna BC species ID|E-Fauna BC species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Villo! station ID|Villo! station ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LexM ID|LexM ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3VT7 Map of public bookcases]
*** [https://public.paws.wmcloud.org/User:PAC2/Generic%20queries%20for%20positions.ipynb SPARQL Jupyter notebook to explore generic queries for positions] (using PAWS)
*** [https://w.wiki/3W7h Biographies that can be linked in different Wikipedias (apart from deWP)] ([https://twitter.com/RegiowikiAt/status/1405806412039704579 Source])
*** [https://w.wiki/3WVb Vulnerable, endangered or extinct languages with number of lexemes in Wikidata] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1404841876134445059 Source])
*** [https://w.wiki/3Lhb Articles in English Wikipedia about women that have the good article badge but do not have an article written in Spanish] ([https://twitter.com/editatona/status/1404553060223946755 Source])
** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]:
*** [[Wikidata:WikiProject Outdoor Gyms]]

* '''Development'''
** Fixed a bug that broke the &quot;Add sitelink&quot; popup on Commons ([[phab:T284854]])
** Working on a fix for suggesters popping up unexpectedly when tabbing quickly ([[phab:284219]])
** Reviewing code for a new Property Suggester by a student ([[phab:T284820]])
** Mismatch Finder: Working on a tool to work through mismatching data between Wikidata and external databases. Your feedback is welcome on [[d:Wikidata talk:Mismatch Finder|Wikidata talk:Mismatch Finder]]
** Curious Facts: We developed a tool to help editors check random curious facts on Wikidata. [https://wikidata-analytics.wmcloud.org/app/CuriousFacts Try it] and give us your feedback on [[d:Wikidata talk:Curious_Facts|Wikidata talk:Curious Facts]]
** Kicked off our continued work on Wikidata-Wikibase federation (Federation v2) with preparatory work, including:
*** [[phab:T284909|Testing infrastructure investigation and decision]]
*** Investigation: [[phab:T284913|How to refer to entities that have the same IDs as the source wikibase entities]]

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 06 21|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:23, 21 ekaina 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21590290 --&gt;

== ''The Signpost'': 27 June 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/News and notes|Elections, Wikimania, masking and more]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/In the media|Boris and Joe, reliability, love, and money]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Disinformation report|Croatian Wikipedia: capture and release]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Recent research|Feminist critique of Wikipedia's epistemology, Black Americans vastly underrepresented among editors, Wiki Workshop report]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Traffic report|So no one told you life was gonna be this way]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/News from the WMF|Searching for Wikipedia]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Humour|Wikipedia's best articles on the world's strangest things]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/WikiProject report|WikiProject on open proxies interview]]

* Forum: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Forum|Is WMF fundraising abusive?]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Discussion report|Reliability of WikiLeaks discussed]]

* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Obituary|SarahSV]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:17, 27 ekaina 2021 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:DannyS712@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21652089 --&gt;

== Wikidata weekly summary #474 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/Automatic analysis and breakdown of links (for social accounts reference)|Automatic analysis and breakdown of links (for social accounts reference)]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Past:
*** [[m:Wikibase Community User Group/Meetings/2021-06-24|log of Wikibase Live session 2021-06-24]]
** Upcoming: 
*** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, June 28 at 18:00 CEST
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Robert Chavez (Northeastern University) will provide an introduction to SPARQL and using the Wikidata Query Service.; [https://docs.google.com/document/d/14wazqg7XJM3Asqq4kFcNHCVgBOGODRp0U8yFc-22WM8/edit?usp=sharing], June 29th.
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#69|Online Wikidata meetup in Swedish #69]], July 4

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://linkeddigitalfuture.ca/2021/06/22/wikidata-with-five-indigenous-artists/ A Journey Into Wikidata with Five Indigenous Artists]
*** [https://blogs.bl.uk/digital-scholarship/2021/06/adding-data-to-wikidata-is-efficient-with-quickstatements.html Adding Data to Wikidata is Efficient with QuickStatements]
** Papers
***[[d:Q107338764|Which methods are the most effective in enabling novice users to participate in ontology creation? A usability study]] (compares Wikidata to other knowledge modelling tools)
****
** Videos
*** LIVE Wikidata editing #47 - [https://www.youtube.com/watch?v=QywDX83OZrw YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/2985815161703641/ Facebook], for the #ArcticKnot.
*** [https://www.youtube.com/watch?v=9Dvzb4Svzck SPARQL queries live on Twitch about lexicography and lexemes] by Vigneron, for the #ArcticKnot.
*** Wikidata Lab XXX: Roundtripping process for Tainacan - [https://www.youtube.com/watch?v=x6m0rRgadu4 YouTube]
*** Creating a new faculty item in Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=fu68LM5NicM YouTube
*** [https://www.youtube.com/watch?v=9fC3oXvQfqI Writing data to Wikidata], [https://www.youtube.com/watch?v=nvWkaCcEEHA Wikidata Sandbox items]

* '''Tool of the week'''
** [[d:Template:Item documentation|Template:Item documentation]] now includes [[d:Template:Generic queries for positions|Template:Generic queries for positions]]. It can be used for every position item in the talk page. See example with [[d:Talk:Q81066|head of the United Nations Secretariat]].

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Wikidata Community/Diversity 2021 Survey has been [[:commons:File:Wikidata Community Survey 2021.pdf|published]]. The results are meant to serve as a baseline to see how the community might (not) change in the future. Feel free to give us your feedback on [[d:Wikidata talk:Usability and usefulness/2021-2-Survey|this discussion page]].
** Call for candidates for the [[m:Wikibase Community User Group/2021 contact election|2021 election to the position of primary contact]] for the [[m:Wikibase Community User Group|Wikibase Community User Group]]. Applicants should present themselves on [[m:Wikibase Community User Group/2021 contact election/Candidates|this page]] before '''2021-07-08 17:00 (UTC)''', after which voting will commence.
** [[d:Wikidata:Bodh|Bodh]] is a new tool to edit Lexemes by hand on a larger scale.
** [[wikitech:User:AKhatun/Wikidata_Vertical_Analysis|Wikidata Vertical Analysis]] by AKhatun (WMF)
** [https://lexeme-forms.toolforge.org/template/igbo-noun/ Wikidata Lexeme Forms now supports Igbo nouns]
** [https://twitter.com/LucasWerkmeistr/status/1406334472891551745 Wikidata Lexeme Forms now supports Malayalam proper nouns]
** A new version of the Open Art Browser allows discovering works of art in the new section &quot;Types&quot;, which presents you more than 1500 expressions of art. [http://openartbrowser.org/en/classes Explore it!]

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9667|date of resignation]], [[:d:Property:P9675|curid]], [[:d:Property:P9680|consequence of text]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9666|RBF event ID]], [[:d:Property:P9668|cirkev.cz Catholic services ID]], [[:d:Property:P9669|Olympic Committee of Israel athlete ID]], [[:d:Property:P9670|ZKM person ID]], [[:d:Property:P9671|Bundesstiftung Aufarbeitung person ID]], [[:d:Property:P9672|Fotodok ID]], [[:d:Property:P9673|museumPASSmusées ID]], [[:d:Property:P9674|Burke Herbarium Image Collection contributor ID]], [[:d:Property:P9676|Vindskyddskartan.se ID]], [[:d:Property:P9677|Hokej.cz player ID]], [[:d:Property:P9678|Franciscan Center of Christian Oriental Studies ID]], [[:d:Property:P9679|Companies Registration Office (Ireland) Registration Number]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/delta of|delta of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Astrological sign|Astrological sign]], [[:d:Wikidata:Property proposal/announced at|announced at]], [[:d:Wikidata:Property proposal/contact point (2)|contact point (2)]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/WTA-Trainer-ID|WTA-Trainer-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Villo! station ID|Villo! station ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LexM ID|LexM ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Classical Archives composer ID|Classical Archives composer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UFC ID|UFC ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tapology ID|Tapology ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bellator ID|Bellator ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bauforschung Baden-Württemberg Objekt-ID|Bauforschung Baden-Württemberg Objekt-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FightMatrix ID|FightMatrix ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/World Curling Federation Championship ID|World Curling Federation Championship ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ethereum token address|Ethereum token address]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Legie 100 legionary ID|Legie 100 legionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PsycNET ID|PsycNET ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Index Theologicus ID|Index Theologicus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MK ID|MK ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CCC in Idaho Collection ID|CCC in Idaho Collection ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gameblog.fr game ID|Gameblog.fr game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/African Film Database ID|African Film Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Games und Erinnerungskultur Datenbank ID|Games und Erinnerungskultur Datenbank ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Great Ukrainian Encyclopedia Online ID|Great Ukrainian Encyclopedia Online ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Native-Land.ca Territory ID|Native-Land.ca Territory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Native-Land.ca Language ID|Native-Land.ca Language ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Great Encyclopedia of Cyril and Methodius ID|Great Encyclopedia of Cyril and Methodius ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HockeyLive player ID|HockeyLive player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eishockey.info player ID|eishockey.info player ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3Yev Street names in Alsatian] ([[phab:T262922#7178793|source]])
*** [https://w.wiki/3Z8o What kind of places in Wales host public toilets?] ([https://twitter.com/WICI_LLGC/status/1409488011197300742 Source])
*** [https://w.wiki/3Yoe UK Health Ministers and their occupations on Wikidata] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1409081946865610756 Source])
*** [https://w.wiki/3YJM Count of statements by property for theatrical plays] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1408382965898436610 Source])
*** [https://w.wiki/3XdN Things dedicated to St. John the Baptist] ([https://twitter.com/euwikipedia/status/1407790562917367816 Source])

* '''Development'''
** Mismatch Finder: We started building the foundation of the place that will store the mismatches between Wikidata and other databases/catalogs/...
** Continued work on migrating the checks of regular expressions for constraints from SPARQL to a better solution to take that load off of the SPARQL endpoint ([[phab:T176312]])
** Made it possible to show language links from multilingual Wikisource to the other language versions of Wikisource ([[phab:T275958]])
** Added a new constraint type to indicate that a certain Property should only be used on Lexemes with a specific language ([[phab:T200689]])
** Fixed a weird issue with suggesters popping back up when they shouldn't ([[phab:T284219]])
** Invalid data will not be handled better in RDF outputs ([[phab:T285131]])
** Working on lowering the rate limit at which a misbehaving bot can waste new Item IDs to further reduce the percentage of skipped Item IDs ([[phab:T284538]])
** Working on not suggesting real Item IDs in the API sandbox to avoid accidental edits by people who think it is not making real edits ([[phab:T219215]])
** Working on reducing the time it takes between entering a value in a new statement and being able to save the statement ([[phab:T281669]])
** Improved documentation of the usage tracking aspects in API help pages. Usage tracking is an internal mechanism to track which article on Wikipedia etc uses which data from an Item on Wikidata. ([[phab:T283040]])
** Language codes for monolingual strings &quot;gsw-fr&quot;, &quot;ykg&quot;, &quot;wya&quot;, &quot;osa-latn&quot; were made available: Alsatian, Tundra Yukaghir, Wendat, Osage ([[phab:T262922]], [[phab:T252198]], [[phab:T283364]], [[phab:T265297]])
** The English name for language code &quot;crh&quot; and the Swedish name for &quot;fa&quot; were corrected ([[phab:T240350]], [[phab:T281702]])
** Lexeme language codes ha-arab, sux-latn, sux-xsux, gsg, tlh-piqd, tlh-latn, bfi, pwn, enm were added. That is Hausa in Arabic script, Sumerian in  cuneiform and Latin-script,  German Sign Language, Klingon in pIqaD and Latin script, British Sign Language, Paiwan and Middle English. ([[phab:T282512]], [[phab:T279557]])
** It was determined that language codes can be activated for Wikidata while being blocked for use on Incubator ([[phab:T273705]]), this to avoid projects such as a &quot;British English Wikipedia&quot;
** Language code &quot;es-419&quot; for Latin American Spanish has been available for labels and descriptions for quite some time ([[phab:T230786]])
** A possibly confusing Russian mis-translation of the name of the language code for &quot;multiple languages&quot; (mul) is being reviewed ([[phab:T245927]])
** &quot;[[:en-simple:]]&quot; can be used instead of &quot;[[:simple:]]&quot; to link to Simple Wikipedia. Query Services outputs &quot;en-simple&quot;, not &quot;simple&quot; for sitelinks to Simple Wikipedia ([[phab:T283149]]).
** There was some discussion about the creation of a language code &quot;en-in&quot; for monolingual strings, but &quot;en-in&quot; as interface language seems to be preferred ([[phab:T212313]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 06 28|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:03, 28 ekaina 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21652091 --&gt;

== Wikidata weekly summary #475 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Open request for adminship:
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Allenwang6212a|Allenwang6212a]] (RfP scheduled to end after 6 July 2021 06:09 UTC)

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
**Past:
*** Wikipedia Weekly Network - LIVE Wikidata editing #49 - [https://www.youtube.com/watch?v=bHfBIxMa8qk YouTube]
** Upcoming: 
*** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] in French by Vigneron, July 6 at 18:00 CEST (UTC+2)

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://blog.ldodds.com/2021/06/01/schema-explorers-and-how-they-can-help-guide-adoption-of-common-standards/ Schema explorers and how they can help guide adoption of common standards]
*** [https://addshore.com/2021/06/tackling-technical-debt-big-and-small-in-wikidata-and-wikibase/ Tackling Technical Debt, big and small, in Wikidata and Wikibase]
** Papers
*** [https://arxiv.org/pdf/2107.00156v1.pdf A Study of the Quality of Wikidata]
*** [https://ejournals.bc.edu/index.php/ital/article/view/12959 Beyond VIAF: Wikidata as a Complementary Tool for Authority Control in Libraries]
** Videos
*** (workshop) Editing Wikidata items about Ghanaian parliamentarians - [https://www.youtube.com/watch?v=-eRbrmDlTr0 YouTube]
*** Adding descriptions and statements to Wikidata using Quickstatements - [https://www.youtube.com/watch?v=IAYlEhG0ILA&amp;list=PL688h-0nBPOB3Z7GVKpYU9G23nX7QclT7&amp;index=2 YouTube]
*** Editing Wikidata (in German) - [https://www.youtube.com/watch?v=tIY3zANk9lw YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Nikki/AnchorLinks.js|User:Nikki/AnchorLinks.js]] is a userscript that adds a small link before property labels and statement values on entity pages to provide a clickable/copiable link to that section of the page.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** A [https://karriere-igb.softgarden.io/job/11001088 job opening] for a fullstack developer to work on integrating Wikidata with expert-curated knowledge on invasion biology

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9681|voted on by]], [[:d:Property:P9683|Qualis rank]], [[:d:Property:P9687|author given names]], [[:d:Property:P9688|author last name]], [[:d:Property:P9700|delta of]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9682|Gutenberg Biographics ID]], [[:d:Property:P9684|Idaho Species ID]], [[:d:Property:P9685|Montana Field Guide species ID]], [[:d:Property:P9686|Classical Archives composer ID]], [[:d:Property:P9689|Crosscut author ID]], [[:d:Property:P9690|E-Fauna BC species ID]], [[:d:Property:P9691|E-Flora BC species ID]], [[:d:Property:P9692|LexM ID]], [[:d:Property:P9693|BES-Net user ID]], [[:d:Property:P9694|VK artist ID]], [[:d:Property:P9695|Legie 100 legionary ID]], [[:d:Property:P9696|Buzer.de law identification]], [[:d:Property:P9697|Games@Mail.ru ID]], [[:d:Property:P9698|World Curling Federation Championship ID]], [[:d:Property:P9699|FOIH themes ID]], [[:d:Property:P9701|African Film Database ID]], [[:d:Property:P9702|Gameblog.fr game ID]], [[:d:Property:P9703|CCC in Idaho Collection ID]], [[:d:Property:P9704|Monumental Trees ID]], [[:d:Property:P9705|Bauforschung Baden-Württemberg Objekt-ID]], [[:d:Property:P9706|Director Identification Number]], [[:d:Property:P9707|GCD creator ID]], [[:d:Property:P9708|Handzone player ID]], [[:d:Property:P9709|Games und Erinnerungskultur Datenbank ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/code name|code name]], [[:d:Wikidata:Property proposal/International Tables for Crystallography space group number|International Tables for Crystallography space group number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Impact factor|Impact factor]], [[:d:Wikidata:Property proposal/dependency grammar relations|dependency grammar relations]], [[:d:Wikidata:Property proposal/biological target|biological target]], [[:d:Wikidata:Property proposal/URL for citizen's initiatives|URL for citizen's initiatives]], [[:d:Wikidata:Property proposal/incubator|incubator]], [[:d:Wikidata:Property proposal/project state|project state]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/fotoCH photographer ID|fotoCH photographer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Raakvlak inventory number|Raakvlak inventory number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/cultural broadcasting archive station ID|cultural broadcasting archive station ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Diet Library Persistent ID|National Diet Library Persistent ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MANTO ID|MANTO ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/e-Rad researcher ID|e-Rad researcher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WMO code|WMO code]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples:
*** [https://w.wiki/3b8y List of pairs of senses on the same lexeme that have the same gloss in at least one language] ([https://t.me/c/1325756915/10445 Source])
*** Which British Monarch saw most US Presidents; which US President saw most British Monarchs? ([https://w.wiki/3b8x graph view]) ([https://w.wiki/3b8u dimensions view]) ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1411624633137311748 Source])
*** [https://w.wiki/3amU All paintings (Q3305213) that depict (P180) a painting] ([https://twitter.com/seeksanusername/status/1411398102163103752 Source])
*** [https://w.wiki/3b3i Count of qualifiers used in performer (P175) statements] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1411721094902452229 Source])
*** [https://w.wiki/3b4k Scientific and Commons names of animals which are threatened as per IUCN Red List] ([https://twitter.com/anandmallaya/status/1411717642184970243 Source])
*** [https://w.wiki/3U$P Latin American female mathematicians who are not on spanish Wikipedia but have an article in another language] ([https://twitter.com/Wikimedia_mx/status/1411019089938575361 Source])
*** [https://w.wiki/3aAf US Governors and their religion, if listed] ([https://twitter.com/erik_paulson/status/1410754713272950784 Source])
*** [https://w.wiki/3b4x Living soccer players whose birthday is on January 1st] ([https://twitter.com/PhiBo23/status/1409932152758808580 Source])
*** [https://w.wiki/3ZEU Museums nearby Cēsis (Q107582)] ([https://twitter.com/jeb_140/status/1409588960414769156 Source])
*** [https://w.wiki/3ZEK Distribution of public toilets per administrative units in Wales] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1409580247348097032 Source])

* '''Development'''
** Mismatch Finder: We continued the work on building the basic store that in the future will hold mismatches between Wikidata's data and other databases/websites/catalogs/... These mismatches will then be used in the Mismatch Finder website and other tools to easily review them.
** Improved the namespace behavior of the CommonsLink constraint so that it now produces less false positives ([[phab:T237920]])
** Working on adding a magic word to allow pages to be excluded from Special:UnconnectedPages on Wikipedias and co ([[phab:T97577]])
** Language names in [[d:Q14549|Scots (sco)]] were updated ([[phab:T285076]])
** A task to complete language names in [[d:Q7411|Dutch (nl)]] is being filled ([[phab:T231748]])
** A language code for an undetermined Mixtec language is being ''determined'' ([[phab:T155419]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 07 05|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:09, 5 uztaila 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21694624 --&gt;

== Wikidata weekly summary #476 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Open request for adminship:
*** [[Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Emu|Emu]] (RfP scheduled to end after 13 July 2021 11:49 UTC)
*** [[Wikidata:Requests for permissions/Administrator/-akko|-akko]] (RfP scheduled to end after 16 July 2021 06:31 UTC)
** Closed request for adminship:
*** [[Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Allenwang6212a|Allenwang6212a]] (unsuccessful)

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Past:
*** LIBER 2021 - Panel Discussion: Why use Wikidata or not - [https://www.youtube.com/watch?v=h4UCFJyGzfo YouTube]
*** SPARQL Wikidata divers. Session of Tuesday, June 29 (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=SUkCaMucdYQ YouTube]
*** SPARQL Wikidata Wikisource. Tuesday, July 6 session (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=36cyIt9WPgc YouTube]
** Upcoming:
*** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday 28th July 2021 at 16:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. This month we will also be having a guest presentation about [[m:Toolhub|Toolhub]] by Srishti Sethi from the Wikimedia Foundation.
*** Next Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group call: Carlo Bianchini (University of Pavia), Stefano Bargioni (Pontifical University Santa Croce (Rome)), and Camillo Carlo Pellizzari di San Girolamo (University of Pisa, Scuola Normale Superiore) will discuss their recent project and article “Beyond VIAF: Wikidata as a Complementary Tool for Authority Control in Libraries”.; [https://docs.google.com/document/d/1UXzBo0UH4i8qs4RNG02b4uoE4fG09BlY5OJi7UD-BVU/edit], July 13th.
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/XJ3TLDYCJYZ7HL436I2LQBVWUOI52AGI/ Upcoming Search Platform Office Hours—July 14th, 2021]. Come and ask anything related to Wikimedia search, Wikidata Query Service, Wikimedia Commons Query Service, etc.!
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#71|Online Wikidata meetup in Swedish #71]], July 18

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
***[https://diff.wikimedia.org/2021/07/07/improving-wikidata-wikisource-integration/?utm_source=dlvr.it&amp;utm_medium=twitter Improving Wikidata-Wikisource Integration], July 7, 2021 by Krishna Chaitanya Velaga
*** [https://addshore.com/2021/07/a-first-look-at-wikidata-through-github-copilot/ A first look at Wikidata through Github Copilot] by [[User:Addshore|Addshore]]
** Papers
***{{Q|107425133}}, by Kartik Shenoy et al, published 1 July 2021, explores the use of three indicators - deleted statements that are not replaced; deprecated statements; and constraint violations - as a framework for evaluating data quality. 
** Videos
*** [https://www.youtube.com/watch?v=gmEBQ6G_Huw Introduction to OpenRefine for batch Wikidata editing] (YouTube, ca. 1 hr 40 min) by [[d:User:Spinster|Spinster]]. Recording of a training for the [[m:Wiki World Heritage User Group|Wiki World Heritage User Group]].
*** Editing Wikidata items about Ghanaian parliamentarians ([[m:Global Open Initiative|Global Open Initiative Foundation]] workshop) - [https://www.youtube.com/watch?v=o3KOEMLgz2s YouTube]
*** Editing Lexicographical data in Dagbani ([[d:Lexeme:L578335|ʒiɛɣu]]) ([[m:Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedians User Group]] workshop) - [https://www.youtube.com/watch?v=tATyBFvR6c0 YouTube]
*** Wikidata Workshop by Juan Antonio Pastor at the University of Murcia (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=3fwXqYlyjPc YouTube]
***

* '''Tool of the week''' 
** [https://schafe-vorm-fenster.de/ Schafe vorm Fenster] is a project to build up a calendar for rural villages in Vorpommern-Greifswald using Wikidata to get images and short descriptions for the villages. ([https://twitter.com/schafeamfenster/status/1412655207432048641 See example])

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://twitter.com/WikidataMeter/status/1412980136429903875 Wikidata now has over 9,000 Properties!] You can see the development over the past 5 years and which datatype is represented the most [https://grafana.wikimedia.org/d/000000167/wikidata-datamodel?viewPanel=6&amp;orgId=1&amp;refresh=30m&amp;from=now-5y&amp;to=now here].
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/XTH4TUR34NQ57DC73HP6XB3NU6FO6CH7/ Wikimedia Deutschland to receive a grant from Arcadia to work on minority languages]
** The Wikidata development has a new space to receive bug reports and feature requests: [[Wikidata:Report a technical problem]]. You may also continue to report issues to [[Wikidata:Contact the development team]] but until the end of July when the page will be permanently protected and archived.
** OpenRefine has two Junior Developer job openings (paid contractor positions; part-time, fully remote) for building Structured Data on Wikimedia Commons functionality
**# [https://openrefine.org/blog/2021/07/07/Wikimedia-Commons-reconciliation-batch-developer.html Junior Developer - Wikimedia Development] (6 months, from September 2021 till February 2022)
**# [https://openrefine.org/blog/2021/07/07/OpenRefine-SDC-developer.html Junior Developer - OpenRefine Development] (8 months, from November 2021 till June 2022)
** For [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021|2021 WMF Board of Trustees election]], there are [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Candidate_Table|20 candidates]]. Community members can know and participate in the [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021#Campaign_Activities|campaign activities]] here.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9714|taxon range]], [[:d:Property:P9721|image of entrance]], [[:d:Property:P9729|replacement value]], [[:d:Property:P9731|announced at]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9704|Monumental Trees ID]], [[:d:Property:P9705|Bauforschung Baden-Württemberg Objekt-ID]], [[:d:Property:P9706|Director Identification Number]], [[:d:Property:P9707|GCD creator ID]], [[:d:Property:P9708|Handzone player ID]], [[:d:Property:P9709|Games und Erinnerungskultur Datenbank ID]], [[:d:Property:P9710|Lexikon Westfälischer Autorinnen und Autoren person ID]], [[:d:Property:P9711|cIMeC.Ro museum ID]], [[:d:Property:P9712|Research Resource Identifier]], [[:d:Property:P9713|Swedish National Archive agent ID]], [[:d:Property:P9715|Room of Names ID]], [[:d:Property:P9716|Native Land territory ID]], [[:d:Property:P9717|Native Land language ID]], [[:d:Property:P9718|eishockey.info player ID]], [[:d:Property:P9719|HockeyLive player ID]], [[:d:Property:P9720|fotoCH photographer ID]], [[:d:Property:P9722|UFC ID]], [[:d:Property:P9723|20th Century Chinese Biographical Database ID]], [[:d:Property:P9724|FightMatrix ID]], [[:d:Property:P9725|EBIDAT ID]], [[:d:Property:P9726|Bellator ID]], [[:d:Property:P9727|WTA-Trainer-ID]], [[:d:Property:P9728|Tapology ID]], [[:d:Property:P9730|Chidlovski.Com USSR national ice hockey team player ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/URL for citizen's initiatives|URL for citizen's initiatives]], [[:d:Wikidata:Property proposal/incubator|incubator]], [[:d:Wikidata:Property proposal/project state|project state]], [[:d:Wikidata:Property proposal/edition-version|edition-version]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Città e Cattedrali ID|Città e Cattedrali ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/release of|release of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/translation of|translation of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/match event|match event]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Igromania series ID|Igromania series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/alternative title|alternative title]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Classification of the Functions of Government|Classification of the Functions of Government]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/WMO code|WMO code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia Dantesca ID|Enciclopedia Dantesca ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FINA Athlete ID 2021|FINA Athlete ID 2021]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IFPNI author ID|IFPNI author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Steam Greenlight ID|Steam Greenlight ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Adventure Corner ID|Adventure Corner ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pladias ID|Pladias ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ código centro docente CEICE| código centro docente CEICE]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Media Bias/Fact Check ID|Media Bias/Fact Check ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/abART term ID|abART term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/US-Ski-&amp;-Snowboard-Athleten-ID|US-Ski-&amp;-Snowboard-Athleten-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Freeview Australia show ID|Freeview Australia show ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kartridge game ID|Kartridge game ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3bti Subclasses of Q732577 'publication' found by the Gather, Apply &amp; Scatter service] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1412705102004162560 source])
*** [https://w.wiki/3cJe Places more or less on Papa Stour] (using P1332-P1335 to constrain a wikibase:around search)
*** [https://w.wiki/3ZYM Map of Sweden's outdoor gyms] ([https://twitter.com/salgo60/status/1413789042857193472 Source])
** Newest database reports: [[d:Help:Wikimedia_language_codes/lists/all/in_nl|language names in Dutch (Wikidata, Wikipedia and MediaWiki)]]

* '''Development'''
** Mismatch Finder (a tool to review mismatches between Wikidata and other databases): We continued initial development of the store part of the tool. We focused on the upload of new mismatches. ([[phab:project/view/5422]])
** Discussion on how do describe the types of mismatches reviewed in Mismatch Finder ([[phab:T285849]])
** We introduced a magic word that can be used to exclude a page from Special:UnconnectedPages on Wikipedia and co. This will make the special page more useful to find pages on Wikipedia and co that should be added to an Item on Wikidata as sitelinks. ([[phab:T97577]]).
** We reduced the number of Wikidata edits that show up in the watchlist and recent changes of Wikipedia and co by not triggering entries for a number of Wikidata edits that do not influence the article ([[phab:T286193]])
** Property Suggester: We are reviewing patches by a student working on an improved Property Suggester.
** Working on improving how deprecated statements are handled when checking “type” and “value type” constraints&quot; ([[phab:T170401]])
** Working on fixing a bug where the entity suggestions are opened when a valid value is already selected ([[phab:T285102]])
** Wikidata-Wikibase federation (Federation v2): We investigated [[phab:T284913|How to refer to entities that have the same IDs as the source wikibase entities]]. You can read the [https://gerrit.wikimedia.org/r/plugins/gitiles/mediawiki/extensions/Wikibase/+/refs/heads/master/docs/adr/0019-federated-properties-prefix-ids-via-uris.md ADR] here


[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 07 12|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 18:14, 12 uztaila 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21715493 --&gt;

== Wikidata weekly summary #478 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Past: 
*** Next Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group call: Carlo Bianchini (University of Pavia), Stefano Bargioni (Pontifical University Santa Croce (Rome)), and Camillo Carlo Pellizzari di San Girolamo (University of Pisa, Scuola Normale Superiore) will discuss their recent project and article “Beyond VIAF: Wikidata as a Complementary Tool for Authority Control in Libraries”.; July 13th.
** Upcoming: 
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#72|Online Wikidata meetup in Swedish #72]], July 25
*** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday 28th July 2021 at 16:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. This month we will also be having a guest presentation about [[m:Toolhub|Toolhub]] by Srishti Sethi from the Wikimedia Foundation.
*** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.07.29 next Wikibase live session] is at 16:00 UTC on Thursday 29th July 2021 (18:00 Berlin time). This month, we welcome [[d:User:Lucamauri|Luca Mauri]] to give a presentation about installing Wikibase from scratch.

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
***''Wikipedia Citations in Wikidata'' [https://diff.wikimedia.org/2021/07/15/wikipedia-citations-in-wikidata/ English] &amp; [https://diff.wikimedia.org/it/2021/07/15/wikipedia-citations-in-wikidata-2/ Italian] by OpenCitations, report on a WikiCite grant project.
***''[https://diff.wikimedia.org/2021/07/15/opportunities-to-improve-integration-between-wikisource-and-wikidata/ Opportunities to improve integration between Wikisource and Wikidata]'' (part 2 of a WikiCite blogpost series) by [[User:KCVelaga|KCVelaga]] &amp; [[User:Satdeep Gill|Satdeep Gill]]
*** [https://medium.com/european-data-journalism-network/finding-gendered-street-names-a-step-by-step-walkthrough-with-r-7608c2d36a77 Finding gendered street names. A step-by-step walkthrough with R]
*** [https://topos.site/blog/2021/07/introducing-the-mathfoldr-project/ Introducing the MathFoldr Project]
** Videos
*** Tutorial: Introduction to the Wikidata lexicographical data project (by [[d:User:Mahir256|Mahir256]]) - [https://www.youtube.com/watch?v=hmoSdoUcslY YouTube]
*** Bringing IIIF Manifests to Life in Wikidata with Mirador 3 (2021 IIIF Annual Conference) - [https://www.youtube.com/watch?v=K9Ka_RtJGBc YouTube]
*** Moving Wikipedia's InfoBox to Wikidata (in Taiwanese) - [https://www.youtube.com/watch?v=LH1mpw_DRMM YouTube]
** Notebooks
*** [https://public.paws.wmcloud.org/User:PAC2/Articles%20created%20by%20gender.ipynb Using xtools created pages and wikidata API to measure gender statistics about articles created by a user] (Jupyter notebook using R kernel in the [[:d:Wikidata:PAWS|PAWS]] webservice)
*** [https://public.paws.wmcloud.org/User:PAC2/Gender%20diversity%20in%20academic%20disciplines%20in%20the%20French%20wikipedia.ipynb Gender diversity in articles about academic disciplines in the French wikipedia] (Jupyter notebook using R kernel in the [[:d:Wikidata:PAWS|PAWS]] webservice).
*** [https://public.paws.wmcloud.org/User:PAC2/Articles%20de%20qualit%C3%A9.ipynb A first look at featured articles in Wikipedia in French using Wikidata] (SPARQL Jupyter notebook using [[:d:Wikidata:PAWS|PAWS]])

* '''Tool of the week'''
** [https://searchy.toolforge.org/ searchy.toolforge.org] is a semantic search engine to find articles on a topic and filter results by metascientific info (gender and region).

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://finnaarupnielsen.wordpress.com/2021/07/17/intelligent-search-in-scholia/ Scholia gets an upgrade and 1 click import of new scientific paper via citation-js and QS]
** For [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021|2021 WMF Board of Trustees election]], there are [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Candidate_Table|20 candidates]]. Among them, active Wikidata contributors [[d:User:Mike_Peel|Mike Peel]], [[d:User:Laurentius|Laurentius]] and [[d:User:Rosiestep|Rosiestep]]. Community members can know and participate in the [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021#Campaign_Activities|campaign activities]] here.
** Sitelinks to the [[d:Wikidata:Database reports/WMF projects/new|recently created]] [[d:Q107228569|Tachelhit Wikipedia]] and [[d:Q107379932|Dagbani Wikipedia]] are being added.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9732|URL for citizen's initiatives]], [[:d:Property:P9733|International Tables for Crystallography space group number]], [[:d:Property:P9740|number of request signatories]], [[:d:Property:P9745|translation of]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9734|Enciclopedia Dantesca ID]], [[:d:Property:P9735|Città e Cattedrali ID]], [[:d:Property:P9736|MANTO ID]], [[:d:Property:P9737|WMO code]], [[:d:Property:P9738|IFPNI author ID]], [[:d:Property:P9739|Landshuth ID]], [[:d:Property:P9741|Pladias ID]], [[:d:Property:P9742|Central records of collections ID]], [[:d:Property:P9743|Podchaser creator ID]], [[:d:Property:P9744|Steam Greenlight game ID]], [[:d:Property:P9746|CEICE school code]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/UEFA stadium category|UEFA stadium category]], [[:d:Wikidata:Property proposal/URL for freedom of information requests|URL for freedom of information requests]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Legal History|Legal History]], [[:d:Wikidata:Property proposal/bridge number|bridge number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Notable role|Notable role]], [[:d:Wikidata:Property proposal/inventory number|inventory number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Weverse user ID|Weverse user ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ITU radio emission designation|ITU radio emission designation]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS SNS author ID|IRIS SNS author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eBru ID|eBru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Daum Cafe ID|Daum Cafe ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Douyin Video ID|Douyin Video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Royal Ontario Museum ID|Royal Ontario Museum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/maPZS trails/locations ID|maPZS trails/locations ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SDBM IDs|SDBM IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Schoenberg Database of Manuscripts ID|Schoenberg Database of Manuscripts ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The New Yorker ID|The New Yorker ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Looted Cultural Assets Database ID|Looted Cultural Assets Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Marmiton ID|Marmiton ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia del Cinema ID|Enciclopedia del Cinema ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PubFacts author ID|PubFacts author ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://query.wikidata.org/#%23title%3A%20List%20of%20all%20stages%0ASELECT%20%2a%20WHERE%20%7B%0A%20%20%3Ftour%20wdt%3AP31%20wd%3AQ33881%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20rdfs%3Alabel%20%3FtourLabel.%0A%20%20FILTER%28LANG%28%3FtourLabel%29%20%3D%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%22%20%29%0A%20%3Fitem%20wdt%3AP361%20%3Ftour%3B%0A%20%20%20%20rdfs%3Alabel%20%3FitemLabel.%0A%20%20FILTER%28%28LANG%28%3FitemLabel%29%29%20%3D%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%22%29%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP1427%20%3Fdepart.%0A%20%20%3Fdepart%20rdfs%3Alabel%20%3FdepartLabel.%0A%20%20FILTER%28%28LANG%28%3FdepartLabel%29%29%20%3D%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%22%29%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP1444%20%3Farrivee.%20%0A%20%20%3Farrivee%20rdfs%3Alabel%20%3FarriveeLabel.%20%0A%20%20FILTER%28%28LANG%28%3FarriveeLabel%29%29%20%3D%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%22%20%29%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP585%20%3Fdate.%20%0A%7D%0AORDER%20BY%20%3Fdate List of all stages of all tour de France] ([[:d:User:PAC2/Tour_de_France|source]])
*** [https://query.wikidata.org/#%23%20This%20query%20takes%20a%20list%20of%20article%20in%20Wikipedia%2C%20analyse%20the%20gender%20of%20all%20entities%20cited%20in%20the%20article%20and%20count%20the%20share%20of%20males%2C%20females%20and%20non%20binary.%0A%23%20The%20goal%20is%20to%20measure%20gender%20diversity%20inside%20wikipedia%20articles%0A%23%20Feedback%20and%20comments%20are%20welcome%20on%20my%20talk%20page%20User%3APAC2%0ASELECT%20%0A%3Farticle%0A%28SUM%28%3Fmale%29%20AS%20%3Fcount_males%29%0A%28SUM%28%3Ffemale%29%20AS%20%3Fcount_females%29%20%0A%28SUM%28%3Fnonbinary%29%20AS%20%3Fcount_nonbinary%29%20%0A%28COUNT%28%2A%29%20AS%20%3Fcount%29%20%0A%28ROUND%28100%20%2A%20%3Fcount_females%20%2F%20%28%3Fcount_females%20%2B%20%3Fcount_males%20%2B%20%3Fcount_nonbinary%29%29%20AS%20%20%3Fshare_females%29%20%0A%28ROUND%28100%20%2A%20%3Fcount_nonbinary%20%2F%20%28%3Fcount_females%20%2B%20%3Fcount_males%20%2B%20%3Fcount_nonbinary%29%29%20AS%20%20%3Fshare_nonbinary%29%20%0A%28ROUND%28100%20%2A%20%3Fcount_males%20%2F%20%28%3Fcount_females%20%2B%20%3Fcount_males%20%2B%20%3Fcount_nonbinary%29%29%20AS%20%20%3Fshare_males%29%20%0A%7B%0A%20%20VALUES%20%3Farticle%20%7B%0A%20%20%22Anthropology%22%0A%20%20%22Philosophy%22%0A%20%20%22Economics%22%0A%20%20%22Sociology%22%0A%20%20%22Demography%22%0A%20%20%7D%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Amwapi%20%7B%0A%20%20%20%20%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Aendpoint%20%22en.wikipedia.org%22%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3Aapi%20%22Generator%22%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20mwapi%3Agenerator%20%22links%22%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20mwapi%3Atitles%20%3Farticle%3B.%0A%20%20%20%20%20%3Fitem%20wikibase%3AapiOutputItem%20mwapi%3Aitem.%0A%20%20%7D%20%0A%20%20FILTER%20BOUND%20%28%3Fitem%29%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ5%20.%20%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP21%20%3Fgender%20.%20%0A%20%20BIND%28IF%28%3Fgender%20IN%28wd%3AQ6581097%2C%20wd%3AQ2449503%29%2C%201%2C%200%29%20AS%20%3Fmale%20%29%20%0A%20%20BIND%28IF%28%3Fgender%20IN%28wd%3AQ6581072%2C%20wd%3AQ1052281%29%2C%201%2C%200%20%29%20AS%20%3Ffemale%29%0A%20%20BIND%28IF%28%3Fgender%20%3D%20wd%3AQ48270%2C%201%2C%200%29%20AS%20%3Fnonbinary%29%20%0A%7D%0AGROUP%20BY%20%3Farticle Comparing gender statistics about people cited in an article across several articles] ([[:d:User:PAC2/Measuring gender diversity|source]]) 
*** [https://w.wiki/3eFe Swedish Supreme Court judges who citing reports by commissions they themselves took part in] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1416082427433390088 Source])
*** [https://w.wiki/3dvP Map public organizations that allow one to fill citizen's initiatives online] ([https://twitter.com/govdirectory/status/1415631226719903747 Source)]
*** [https://w.wiki/3eoR Unemployment rate in Sweden by year] (1970-2020) ([https://twitter.com/fagerving/status/1417058590960013317 Source])
*** [https://w.wiki/3d5F Serious plane crashes with only one survivor] ([https://twitter.com/grafst/status/1416336963985154050 Source])
*** [https://w.wiki/3eqj Mayors' genders of U.S. cities above 100k population] ([https://twitter.com/HaydenSchiff/status/1415859831752232963 Source])
*** [https://w.wiki/HuG Global usage of pronouns] ([https://w.wiki/HuH  in English Language]) ([https://twitter.com/jsamwrites/status/1415284520950157315 Source])
*** [https://w.wiki/3dT6 Number of causes of death (P509) 2019-2021 separated by year so that a comparison of the causes of death before and during the pandemic can also be seen] ([https://twitter.com/wikidataid/status/1415144165231394817 Source])
** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: [[Wikidata:WikiProject_Medieval_Nobility]]
** Newest database reports: [[d:Help:Wikimedia language codes/lists/all/in it|language names in Italian (Wikidata, Wikipedia and MediaWiki)]]

* '''Development'''
** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: Continued working on the store part. It can import first mismatches now.
** Fixing an issue where month and year are sometimes parsed as the first day of the month ([[phab:T233105]])
** Fixing an issue with adding sitelinks for some of the newer Wikipedias ([[phab:T285919]])
** Working on improving the Lua usage tracking for redirected Items ([[phab:T280910]])
**[[d:Template:SPARQL|SPARQL]] was amended on the 4th July to use the report #title, if present, as the anchor for the 'Try it' link. ([https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:SPARQL_query_service/queries/examples#Horses_(showing_some_info_about_them) example])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 07 19|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:34, 19 uztaila 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21740546 --&gt;

== ''The Signpost'': 25 July 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/News and notes|Wikimania and a million other news stories]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Special report|Hardball in Hong Kong]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/In the media|Larry is at it again]]

* Board of Trustees candidates: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Board of Trustees candidates|See the candidates]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Recent research|Gender bias and statistical fallacies, disinformation and mutual intelligibility]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Traffic report|Football, tennis and marveling at Loki]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/News from the WMF|Uncapping our growth potential – interview with James Baldwin, Finance and Administration Department]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Humour|A little verse]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:13, 26 uztaila 2021 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:DannyS712@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21784702 --&gt;

== Wikidata weekly summary #479 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Next [[d:Wikidata:Events#Office_hours|Wikidata and Wikibase office hour]] on July 28th at 16:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]
** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.07.29 next Wikibase live session] is at 16:00 UTC on Thursday 29th July 2021 (18:00 Berlin time). This month, we welcome [[d:User:Lucamauri|Luca Mauri]] to give a presentation about installing Wikibase from scratch.
** 2021 LD4 Conference on Linked Data in Libraries
*** [https://www.youtube.com/watch?v=JJUszx6l_Po Issues and Challenges in optimum utilization of Linked Data in Indian libraries]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=hmoSdoUcslY Tutorial: Introduction to the Wikidata lexicographical data project]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=B59vEET-nEk Tutorial: Wikidata: Intro to the Basics]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=ZukSQB8fki8 Tutorial: Writing Data to Wikidata Using Spreadsheets]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=eujbI5wQfBU Wikibase: Free, Flexible and Collaborative Linked Data]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=GeDXzInR_mA Rune inscriptions in Wikidata / Wikibase; Sampo Model and Portal Series on the Semantic Web]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=RjbR4ASe4lE Wikidata In Classroom • Creating Linked Data from Books and Magazines]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=ludJFf06w94 LD4 meeting: Wikidata Affinity Group]
** Introduction to Wikidata (in Indonesian) [https://www.youtube.com/watch?v=1Z2OwpnsUMQ part 1], [https://www.youtube.com/watch?v=sw-uuOvKYyU part 2], [https://www.youtube.com/watch?v=HS3lYlaEOHE part 3]
** Upcoming: Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Andra Waagmeester on work with Shape Expressions in Wikidata to describe the genomics of the SARS-CoV-2 virus; [https://docs.google.com/document/d/14wazqg7XJM3Asqq4kFcNHCVgBOGODRp0U8yFc-22WM8/edit?usp=sharing], July 27th.
** COSCUP 2021 OpenStreetMap x Wikidata 2020.07.31-08.01 Online [https://coscup.org/2021/en/ website], [[m:Wikimedia_Taiwan/Wikidata_Taiwan/COSCUP_2021|Meta-wiki]]
** Openstreetmap x Wikidata meetup 2021.08.09 [[d:Q61752245|Mozilla Community Space Taipei (Q61752245)]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://blogs.biomedcentral.com/on-physicalsciences/2021/07/20/typed-citations-journal-of-cheminformatics/ Typed Citations in the Journal of Cheminformatics]
*** [https://addshore.com/2021/07/what-happens-in-wikibase-when-you-make-a-new-item/ What happens in Wikibase when you make a new Item?]
*** [https://wikiedu.org/blog/2021/07/22/discovering-new-comics-with-wikidatas-powerful-tools/ Discovering new comics with Wikidata’s powerful tools]
*** [https://www.lorcandempsey.net/metadata-directions/ Two metadata directions. Metadata practice is evolving. I discuss two important trends here: entification and pluralization]
*** [https://mapio.cymru/en/2021/07/dal-i-fapio/ Still mapping!] ''&quot;Our team has been working continuously on improving the number of Welsh place names that appear online since our inception in 2017 as partt of the Welsh Government’s Welsh Government #Cymraeg2050 project&quot;...&quot;we will also use Wikidata to store and share Welsh language information&quot;.''
*** [https://www.wikimedia.es/2021/07/22/camino-santiago-wikidata/ Making the Camino de Santiago visible on Wikidata]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Nikki/LexemeInterwikiLinks.js|User:Nikki/LexemeInterwikiLinks.js]] adds Wiktionary interwiki links in the sidebar on lexeme pages.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Job opening: [https://twitter.com/wikifunctions/status/1417536522752978946 Abstract Wikipedia and Wikifunctions is hiring software engineers and an engineering manager].
** Job opening: [https://jobs.tepapa.govt.nz/jobtools/jncustomsearch.viewFullSingle?in_organid=17768&amp;in_jnCounter=224745389 Digital Channels Outreach Manager] (&quot;mentions contributing to Wikidata and Wikimedia platforms&quot;)

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9748|Wikimedia Incubator URL]], [[:d:Property:P9758|symbol represents]], [[:d:Property:P9759|bridge number]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9747|Adventure Corner video game ID]], [[:d:Property:P9749|FRB person ID]], [[:d:Property:P9750|Apple TV episode ID]], [[:d:Property:P9751|Apple TV show ID]], [[:d:Property:P9752|FRB event ID]], [[:d:Property:P9753|Wikidata language code]], [[:d:Property:P9754|Raakvlak inventory number]], [[:d:Property:P9755|Scenic Washington scenic drives and road trips ID]], [[:d:Property:P9756|Schoenberg Database of Manuscripts name ID]], [[:d:Property:P9757|Schoenberg Database of Manuscripts place ID]], [[:d:Property:P9760|Enciclopedia del Cinema ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Plant life-form|Plant life-form]], [[:d:Wikidata:Property proposal/cabinet|cabinet]], [[:d:Wikidata:Property proposal/title of a church|title of a church]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/VI.BE Platform ID|VI.BE Platform ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Smartify artwork ID|Smartify artwork ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Women Also Know History ID|Women Also Know History ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IrishTheatre.ie Company ID|IrishTheatre.ie Company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BMC Id|BMC Id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Joods Biografisch Woordenboek ID|Joods Biografisch Woordenboek ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Online Begraafplaatsen cemetery ID|Online Begraafplaatsen cemetery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rock Paper Shotgun game ID|Rock Paper Shotgun game ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3gUY List of all stage winners in the Tour de France with links to the list of stages won] ([[:d:User:PAC2/Tour de France|source]]) 
*** [https://w.wiki/3feT Map of miniature parks] ([https://twitter.com/geospacedman/status/1418145496481337344 Source])
*** [https://w.wiki/Wnw Map of open data portals ]([https://twitter.com/salgo60/status/1418120931692666882 Source])
*** [https://w.wiki/3fei Video games published before 1980, and their authors] ([https://twitter.com/KarlXOblique/status/1418115195998715905 Source])
*** [http://w.wiki/3fAn Protected bridges over the Zadorra river basin] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1417510382005018636 Source])
** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: [[d:Wikidata:WikiProject Govdirectory|WikiProject Govdirectory]]

* '''Development'''
** Added a &lt;code&gt;tags&lt;/code&gt; parameter to the &lt;code&gt;wbmergeitems&lt;/code&gt; API so Item merges can now also get an edit tag ([[phabricator:T286778|T286778]])
** Mismatch Finder: Continued working on the store part. This week we focused on uploading a file with potential mismatches and the UI for getting a list of all uploaded mismatch files.
** Addressing comments from the security review of the Query Builder so we can hopefully soon move it from the test system to its proper place under query.wikidata.org

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 07 26|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat Abdulai (WMDE)|Mohammed Sadat Abdulai (WMDE)]] 17:05, 26 uztaila 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21792634 --&gt;

== Wikidata weekly summary #480 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** July 2021 [[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2021-07-28|Wikidata+Wikibase office hours]] logs
** July 2021 [[m:Wikibase Community User Group/Meetings/2021-07-29|Wikibase Live sessions]] logs

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Videos
*** What is Wikidata (in German) - [https://www.youtube.com/watch?v=6jF9sDZz4T8 YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Mahir256/syndepgraph.js|User:Mahir256/syndepgraph.js]] is used to make interesting SVG-based syntactic dependency graphs generated with [[d:Template:Syndepgraph|&lt;nowiki&gt;{{Syndepgraph}}&lt;/nowiki&gt;]] to appear.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://wdqs-tutorial.toolforge.org/?lang=pt-br Portuguese version of the Wikidata Query Service tutorial tool is now available].
**'''Advisory board call for members for the Web2Cit project''': [[m:Grants:Project/Diegodlh/Web2Cit: Visual Editor for Citoid Web Translators| Web2Cit: Visual Editor for Citoid Web Translators]] project is moving! With [[d:User:Diegodlh|Diegodlh]] we are inviting people to apply to be an Advisory Board member. Is this you? Is this someone you know? Check the [[m:Web2Cit/Advisory_Board/Call_for_members| Call for members]] and apply to be an Advisory Board member '''before August 6th!'''. If you are too busy this time around to apply, don't worry: we get it. You can also help us by spreading the word!
** The [[d:User:Matěj Suchánek/moveClaim.js|moveClaim.js]] user script has been updated using code created by [[d:User:Melderick|Melderick]] to support changing a property of a claim within an entity. Please switch to the updated version if you used the other one, and report any bugs.
** New tool: [https://dicare.toolforge.org/lexemes/party.php Lexemes Party] displays lexemes linked to a list of Wikidata items, so you can improve related lexicographical data in the languages you know. You can build your own lists and several examples are available. A weekly challenge is also proposed, theme of the week: [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=1 Olympic Games].

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9758|symbol represents]], [[:d:Property:P9759|bridge number]], [[:d:Property:P9763|syntactic dependency head relationship]], [[:d:Property:P9764|syntactic dependency head position]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9754|Raakvlak inventory number]], [[:d:Property:P9755|Scenic Washington scenic drives and road trips ID]], [[:d:Property:P9756|Schoenberg Database of Manuscripts name ID]], [[:d:Property:P9757|Schoenberg Database of Manuscripts place ID]], [[:d:Property:P9760|Treccani's Enciclopedia del Cinema ID]], [[:d:Property:P9761|IRIS SNS author ID]], [[:d:Property:P9762|U.S. Ski &amp; Snowboard athlete ID]], [[:d:Property:P9765|Great Ukrainian Encyclopedia Online ID]], [[:d:Property:P9766|FIBA 3x3 player ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/cabinet|cabinet]], [[:d:Wikidata:Property proposal/title of a church|title of a church]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple App Store classification|Apple App Store classification]], [[:d:Wikidata:Property proposal/amount of medals|amount of medals]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GRAC/GRB content descriptor|GRAC/GRB content descriptor]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GRAC/GRB rating category|GRAC/GRB rating category]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Igromania developer/publisher ID|Igromania developer/publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/commentator|commentator]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FLOSS development policy URL|FLOSS development policy URL]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/BMC Id|BMC Id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Joods Biografisch Woordenboek ID|Joods Biografisch Woordenboek ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Online Begraafplaatsen cemetery ID|Online Begraafplaatsen cemetery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rock Paper Shotgun game ID|Rock Paper Shotgun game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/police zone ID|police zone ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tax identification number|Tax identification number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lessico del XXI Secolo ID|Lessico del XXI Secolo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Women’s Print History Project person ID|The Women’s Print History Project person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/USA Climbing member ID|USA Climbing member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Online Begraafplaatsen memorial ID|Online Begraafplaatsen memorial ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yale Center for British Art artwork Lido ID|Yale Center for British Art artwork Lido ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ordbog over det danske sprog ID|Ordbog over det danske sprog ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vokrug sveta Encyclopedia ID|Vokrug sveta Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nationalencyklopedin ID|Nationalencyklopedin ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MPAA certificate number|MPAA certificate number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Magyar írók élete és munkái ID|Magyar írók élete és munkái ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt; 
** Query examples: 
*** [https://query.wikidata.org/embed.html#SELECT%20DISTINCT%20%3Fdirector%20%3FdirectorLabel%20%28COUNT%28%2A%29%20AS%20%3Fcount%29%20WHERE%20%7B%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP161%20wd%3AQ1684856%3B%0A%20%20%20%20wdt%3AP57%20%3Fdirector.%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0AGROUP%20BY%20%3Fdirector%20%3FdirectorLabel%0AORDER%20BY%20DESC%28%3Fcount%29 List of film directors who have worked with Jean-François Stevenin the most] ([[:d:Talk:Q1684856|source]]) Jean-François Stevenin is a French actor, dead the 27th of July
*** [https://twitter.com/ash_crow/status/1421231692103233537 French municipalities containing the word &quot;ville&quot;] ([https://twitter.com/ash_crow/status/1421231692103233537 Source])
*** [https://twitter.com/exmusica/status/1421157733210935298 Most frequently occurring titles found on audio tracks] ([https://w.wiki/3jvn Source])
*** [https://w.wiki/3h5R Museums within 70 km of Dresden] ([https://twitter.com/saxorum/status/1420727420399783949 Source])

* '''Development'''
** Continuing the work on the [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]. Focusing on wrapping up the store part of the tool and moving on to the UI for reviewing mismatches.
** Made it so that Special:EntityData doesn't throw an exception when called with an invalid flavor parameter ([[phabricator:T286275]])
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/BYLN3ZLOKOCNJ457KPBQ36OEJ7VLIXK2/ Limit languages of entity stubs in RDF output (Breaking change])
[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 08 02|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 19:53, 2 abuztua 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21810732 --&gt;

== Wikidata weekly summary #477 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Wikidata Edit-a-thons highlighting Boston Rock City Edit-a-thon, Wikidata Comics Edit-a-thon, and Wiki-Relays [https://docs.google.com/document/d/14wazqg7XJM3Asqq4kFcNHCVgBOGODRp0U8yFc-22WM8/edit?usp=sharing], Aug 10th.
*** LD4 Wikibase Working Hour - Next steps after installing a Wikibase instance -- creating users, items, and properties. Friday, August 27th, 2021 / 1PM ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20210827T170000&amp;p1=1440&amp;p2=tz_et&amp;p3=tz_cest&amp;p4=tz_pt time zone converter]). Registration: Please fill in [https://columbiauniversity.zoom.us/meeting/register/tJErc-ihqjstHNcQUUinbJh3uf8_Lq-8tcRn ZOOM Registration Link] to register
*** [[:wmania:2021:Wikimania|Wikimania 2021]], August 13 to 17, online event. [[d:Wikidata:Wikimania 2021|On this page]] you can find a summary of sessions and community gatherings related to Wikidata and Wikibase.
** Past:
*** [https://www.youtube.com/watch?v=ei1fx2BT4JI JOSS2021 National Diet Library-sponsored session &quot;Linked Data, Wikidata, GLAM&quot;] (in Japanese)

* '''Tool of the week'''
** [[d:Template:Generic queries for musicians|Template:Generic queries for musicians]] new wikidata template to explore the work of a musician.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [[d:User:So9q/duplicate item.js|User:So9q/duplicate item.js]] is a userscript that can duplicate the current item, minus sitelinks and descriptions (not allowed by Wikidata).
** Collection of [[d:Wikidata:Weekly query examples/2021|Wikidata:Weekly summary query examples]] (2015-2021) by [[d:User:MKar|MKar]]

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9767|edition/version]], [[:d:Property:P9771|open source software policy URL]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9765|Great Ukrainian Encyclopedia Online ID]], [[:d:Property:P9766|FIBA 3x3 player ID]], [[:d:Property:P9768|Women Also Know History ID]], [[:d:Property:P9769|Marmiton ID]], [[:d:Property:P9770|Knesset member ID]], [[:d:Property:P9772|The New Yorker contributor ID]], [[:d:Property:P9773|Kielitoimiston sanakirja ID]], [[:d:Property:P9774|BNM bibliographic record ID]], [[:d:Property:P9775|Treccani's Lessico del XXI Secolo ID]], [[:d:Property:P9776|e-Rad researcher number]], [[:d:Property:P9777|Rock Paper Shotgun game ID]], [[:d:Property:P9778|Looted Cultural Assets Database ID]], [[:d:Property:P9779|abART term ID]], [[:d:Property:P9780|The Women's Print History Project person ID]], [[:d:Property:P9781|FANZA AV actress ID]], [[:d:Property:P9782|Tax Identification Number (Belarus)]], [[:d:Property:P9783|IFFR filmmaker ID]], [[:d:Property:P9784|Index Theologicus ID]], [[:d:Property:P9785|IrishTheatre.ie company ID]], [[:d:Property:P9786|Joods Biografisch Woordenboek ID]], [[:d:Property:P9787|Smartify artwork ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/FLOSS development policy URL|FLOSS development policy URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Umění pro město ID|Umění pro město ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/broadcast of|broadcast of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/dissertation program|dissertation program]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DDB-Person-Nummer|DDB-Person-Nummer]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/GSSO ID|GSSO ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/COD ID|COD ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ARTEINFORMADO Person ID|ARTEINFORMADO Person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CDAEM Person ID|CDAEM Person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ASE person ID|ASE person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kalliope-Verbund ID|Kalliope-Verbund ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UCLA Space Inventory LocID|UCLA Space Inventory LocID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia dell'Arte Antica ID|Enciclopedia dell'Arte Antica ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SNK ID (2)|SNK ID (2)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CREPČ IDs|CREPČ IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Pisa IDs|IRIS Pisa IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spotify podcast episode ID|Spotify podcast episode ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Fontaines de France ID|Fontaines de France ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Center for Turkish Cinema Studies film ID|Center for Turkish Cinema Studies film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Center for Turkish Cinema Studies person ID|Center for Turkish Cinema Studies person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Shironet ID|Shironet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Paleobotany ID|Paleobotany ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/arheologi.ro ID|arheologi.ro ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CDDA designationTypeCode|CDDA designationTypeCode]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WiiG game ID|WiiG game ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3n5k Map of Welsh lakes and reservoirs] ([https://twitter.com/WICI_LLGC/status/1422569346900152325 Source])
*** [https://w.wiki/3pYE Gender statistics about featured articles in fr.wikipedia.org] 
*** [https://w.wiki/3pYM Statistics  about featured articles in fr.wikipedia.org by their value of instance of property]
*** [https://w.wiki/3ngq  Place of birth of Swedish 1912 Summer Olympics participants] ([https://twitter.com/salgo60/status/1423610715240341508 Source])
*** [https://www.europeandatajournalism.eu/eng/News/Data-news/An-interactive-map-of-all-Tokyo-medalists-birth-places Interactive map with all Olympic Games medalists by place of birth] ([https://twitter.com/giocomai/status/1423238399629070338 Source])

* '''Development'''
** Mismatch Finder: Finishing work on importing mismatches and moved on to building the API for retrieving mismatches from the mismatch store.
** Added tags for all edits done through the UI to more easily distinguish them from edits made through tools and other means ([[phab:T236893]])
** Moved regular expression checking for constraints from the SPARQL endpoint to a dedicated service to make it faster and put less stress on the SPARQL endpoint ([[phab:T176312]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help deploy [[d:Template:Item documentation|Template:Item documentation]] in the talk page of each item. 
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 08 09|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:58, 9 abuztua 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21855051 --&gt;

== Wikidata weekly summary #481 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Ongoing:
*** Wikimania Wikidata related events ([[d:Wikidata:Wikimania 2021|On this page]] you can find a summary of sessions and community gatherings related to Wikidata and Wikibase.):
**** [https://www.youtube.com/watch?v=zmh2vDppNII Add a pinch of Wikidata to your web browser: Entity Explosion]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=pQ4-lc2q8_E Documenting Women Artists in the University of Salford Art Collection Through Wikidata]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=Psyyrmzkmnk Automatically maintained citations with Wikidata and Cite Q]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=Xq1ss6WFjeE Making feedback loops work for Wikidata]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=ymMxPsNGI64 Wikidata: What happened? Where are we going?]
** Upcoming:
*** A [https://github.com/pensoft/BiCIKL biodiversity-themed hackathon] is being organized at the [[d:Q3052500|National Botanic Garden of Belgium]] for September 20-24. Three of the ten proposed topics are Wikidata-related — [https://github.com/pensoft/BiCIKL/blob/main/Topic%205%20Registering%20biodiversity-related%20vocabulary%20as%20Wikidata%20lexemes%20and%20link%20their%20senses%20to%20Wikidata%20items/readme.md biodiversity-related Wikidata lexemes], [https://github.com/pensoft/BiCIKL/blob/main/Topic%207%20Enriching%20Wikidata%20with%20information%20from%20OpenBiodiv%20about%20taxonomic%20name%20usages%20in%20context%20from%20different%20literature%20sources/readme.md taxonomic names], and [https://github.com/pensoft/BiCIKL/blob/main/Topic%209%20Hidden%20women%20in%20science/readme.md women in biodiversity research]. Remote participation is possible.

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Papers
*** [[d:Wikidata:PAWS|Wikidata:PAWS]] describes how to use PAWS to write SPARQL notebooks. 
** Videos
*** Guide to fetch Wikipedia data from Wikidata using Wikibase-SDK and node.js (in Hindi) - [https://www.youtube.com/watch?v=hoVwprPqqpE YouTube]
*** How to create an item on Wikidata (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=_WFQ_VC4CbM YouTube]
** Books
*** [[wikibooks:SPARQL|SPARQL wikibook]]

* '''Tool of the week'''
** [[d:Template:SPARQL Inline|Template:SPARQL Inline]] is a Wikidata template which allows to write SPARQL query in Wikidata with a label. It is an alternative to [[d:Template:SPARQL|Template:SPARQL]] and [[d:Template:Wdquery|Template:Wdquery]].

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [[d:User:So9q/KORP-link.js|User:So9q/KORP-link.js]] is a userscript to add a link to the Swedish corpus KORP in the Tools section on items.
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/KIFPQPSTNEXVSZ5P7OOXTLELT2P22LCC/ WMF Search team is working on scaling up Wikidata Query Service (WDQS) to handle increasing graph size and queries]. Please provide feedback by filling out [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSe1H_OXQFDCiGlp0QRwP6-Z2CGCgm96MWBBmiqsMLu0a6bhLg/viewform?usp=sf_link this Google Forms survey]!

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9788|performed at]], [[:d:Property:P9790|Smithsonian trinomial format regex]], [[:d:Property:P9793|setlist]], [[:d:Property:P9798|number of Classification of the Functions of Government]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9777|Rock Paper Shotgun game ID]], [[:d:Property:P9778|Looted Cultural Assets Database ID]], [[:d:Property:P9779|abART term ID]], [[:d:Property:P9780|The Women's Print History Project person ID]], [[:d:Property:P9781|FANZA AV actress ID]], [[:d:Property:P9782|Tax Identification Number (Belarus)]], [[:d:Property:P9783|IFFR filmmaker ID]], [[:d:Property:P9784|Index Theologicus ID]], [[:d:Property:P9785|IrishTheatre.ie company ID]], [[:d:Property:P9786|Joods Biografisch Woordenboek ID]], [[:d:Property:P9787|Smartify artwork ID]], [[:d:Property:P9789|Yale Center for British Art artwork Lido ID]], [[:d:Property:P9791|ASE person ID]], [[:d:Property:P9792|Alsharek Archive author ID]], [[:d:Property:P9794|UCLA Space Inventory LocID]], [[:d:Property:P9795|ARPI author ID]], [[:d:Property:P9796|IRIS SSSUP author ID]], [[:d:Property:P9797|Royal Ontario Museum ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/dissertation program|dissertation program]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CDDA designationType|CDDA designationType]], [[:d:Wikidata:Property proposal/container|container]], [[:d:Wikidata:Property proposal/remix of|remix of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/insurance number (building)|insurance number (building)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/numéro de parcelle|numéro de parcelle]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/SNK ID (2)|SNK ID (2)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CREPČ IDs|CREPČ IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spotify podcast episode ID|Spotify podcast episode ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Fontaines de France ID|Fontaines de France ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Center for Turkish Cinema Studies film ID|Center for Turkish Cinema Studies film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Center for Turkish Cinema Studies person ID|Center for Turkish Cinema Studies person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Palynodata taxa ID|Palynodata taxa ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/arheologi.ro ID|arheologi.ro ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DDB-Person-Nummer|DDB-Person-Nummer]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CDDA designationTypeCode|CDDA designationTypeCode]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WiiG game ID|WiiG game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Svenska Ord ID|Svenska Ord ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Penguin Random House book ID|Penguin Random House book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Penguin Random House author ID|Penguin Random House author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Brussels Inventory of movable heritage object ID|Brussels Inventory of movable heritage object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Brussels Inventory of movable heritage institutions ID|Brussels Inventory of movable heritage institutions ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/izeltlabuak.hu ID|izeltlabuak.hu ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mapping the Lives ID|Mapping the Lives ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MART catalog person ID|MART catalog person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Asian Historical Architecture structure ID|Asian Historical Architecture structure ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Palynodata publications ID|Palynodata publications ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/opaquenamespace ID|opaquenamespace ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HarperCollins product ID|HarperCollins product ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Derrieux Agency person ID|Derrieux Agency person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lambic.Info ID|Lambic.Info ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Jornal do Vôlei ID|Jornal do Vôlei ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GLN|GLN]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Unconsenting Media ID|Unconsenting Media ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Svenska Akademins Ordbok-section ID|Svenska Akademins Ordbok-section ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Civilisti Italiani member ID|Civilisti Italiani member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICCD ID - Santuari Cristiani|ICCD ID - Santuari Cristiani]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Iași Central University Library ID|Iași Central University Library ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Volleybox ID|Volleybox ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Team-Deutschland-Paralympics-ID|Team-Deutschland-Paralympics-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISL ID|ISL ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Anagrafe degli studiosi ID|Anagrafe degli studiosi ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ASJC|ASJC]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3smz List of properties which have instances or subclass of organisations as possible value] ([[d:User:PAC2/SPARQL queries|source]])
*** [https://w.wiki/3sn4 List of classes which are used as value constraints for the properties] ([[d:User:PAC2/SPARQL queries|source]])
*** [https://w.wiki/3tXA Concepts, processes, practices, etc. linked to the philosophical concept of power] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1426866855571075073 Source])
*** [https://w.wiki/3tm5 Twelve Times table using Wikidata items] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1426826825452462082 Source])
*** [https://w.wiki/3te5 Newly protected World Heritage sites in 2021] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1426654183378276365 Source])
*** [https://w.wiki/Zit Total number of wins for each world snooker champion] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1426503694909067267 Source])
*** [https://w.wiki/3tDa Who was the UK Prime Minister when each of the English Premier League/First Division title winners last won the title] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1426180453405450244 Source])
*** [https://query.wikidata.org/#%23title%3A%20Map%20of%20the%20birthplace%20of%20sports%20team%20players%20by%20decade%20%28lines%20link%20birthplace%20to%20home%20venue%20location%29%0A%23defaultView%3AMap%7B%22hide%22%3A%5B%22%3Floc%22%2C%20%22%3Fstart_year%22%2C%20%22%3Fend_year%22%2C%20%22%3Fline%22%20%5D%7D%0ASELECT%20%3Fx%20%3FxLabel%20%3Floc%20%3Flayer%20%3Fimg%20%3Fline%20%3Fbirthplace%20%3FbirthplaceLabel%20%3FteamLabel%20WITH%20%7B%0ASELECT%20%3Fteam%20%3Finception%20WHERE%20%7B%0A%20%20BIND%20%28%20wd%3AQ9617%20AS%20%3Fteam%20%29%20%0A%20%20%3Fteam%20wdt%3AP571%20%3Finception%20.%0A%7D%7D%20AS%20%25team%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fnum%20%3Fstart%20%3Fend%20%3Fgap%20%20WHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25team%0A%20%20BIND%20%2810%20%2a%20FLOOR%28YEAR%28%3Finception%29%20%2F%2010%29%20AS%20%3Fstart%29%20%0A%20%20BIND%20%2810%20AS%20%3Fgap%20%29%0A%20%20BIND%20%2810%20%2a%20FLOOR%28YEAR%28NOW%28%29%29%20%2F%2010%29%20AS%20%3Fend%20%29%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%20%20BIND%20%28%20%28%3Fend%20-%20%3Fstart%20%29%20%2F%20%3Fgap%20%2B%201%20AS%20%3Fx%20%29%0A%20%20%5B%5D%20p%3AP31%20%5B%0A%20%20%20%20%20ps%3AP31%20wd%3AQ21199%20%3B%0A%20%20%20%20%20pq%3AP155%20%3Fprev%5D.%0A%20%20%3Fprev%20wdt%3AP1181%20%3Fnum%20.%0A%20%20FILTER%20%28%3Fnum%20%3E%200%20%26%26%20%3Fnum%20%3C%3D%20%3Fx%20%29%0A%20%20%7D%20%7D%20AS%20%25range%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fdecade%20WHERE%20%7B%20%0A%20%20INCLUDE%20%25range%0A%20%20BIND%20%28%3Fstart%20%2B%20%28%3Fnum%20-%201%29%20%2a%20%3Fgap%20AS%20%3Fdecade%29%20%0A%7D%20ORDER%20BY%20%3Fdecade%20%7D%0A%20%20%20%20AS%20%25decades%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fx%20%3Fstart_year%20%3Fend_year%20%3Fteam%20WHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25team%0A%20%20BIND%20%28%20NOW%28%29%20AS%20%3Ftoday%20%29%0A%20%20%3Fx%20wdt%3AP31%20wd%3AQ5.%0A%20%20%3Fx%20p%3AP54%20%3Fstmt.%0A%20%20%3Fstmt%20ps%3AP54%20%3Fteam.%0A%20%20%3Fstmt%20pq%3AP580%20%3Fstart.%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fstmt%20pq%3AP582%20%3Fend%20%7D%20%0A%20%20BIND%20%28%20IF%20%28wikibase%3AisSomeValue%28%3Fend%29%2C%20%3Ftoday%2C%20%3Fend%20%29%20AS%20%3Fnew_end%29%20%0A%20%20BIND%28COALESCE%28%3Fnew_end%2C%20%3Ftoday%29%20as%20%3Fnew_end%29%0A%20%20BIND%20%28YEAR%28%3Fstart%29%20AS%20%3Fstart_year%29%20%0A%20%20BIND%20%28YEAR%28%3Fnew_end%29%20AS%20%3Fend_year%29%20%0A%7D%20%7D%20AS%20%25players%0AWHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25players%0A%20%20INCLUDE%20%25decades%0A%20%20%20%20%3Fx%20wdt%3AP19%20%3Fbirthplace.%0A%20%20%20%20%3Fbirthplace%20wdt%3AP625%20%3Floc.%0A%20%20%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fx%20wdt%3AP18%20%3Fimg%20%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20%28%20%28%3Fstart_year%20%3E%3D%20%3Fdecade%20%26%26%20%3Fstart_year%20%3C%20%3Fdecade%20%2B%2010%29%20%7C%7C%20%28%3Fend_year%20%3C%20%3Fdecade%20%2B%2010%20%26%26%20%3Fend_year%20%3E%3D%20%3Fdecade%20%29%20%7C%7C%20%28%3Fdecade%20%3E%20%3Fstart_year%20%26%26%20%3Fdecade%20%3C%20%3Fend_year%20%29%29%0A%20%20%20%20%3Fbirthplace%20p%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20ps%3AP625%20%5B%5D%3B%0A%20%20%20%20%20%20psv%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLongitude%20%3Fpoblon%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLatitude%20%20%3Fpoblat%3B%20%0A%20%20%20%5D%5D%20.%0A%20%20%3Fteam%20wdt%3AP115%20%3Fhome%20.%0A%20%20%3Fhome%20p%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20ps%3AP625%20%5B%5D%3B%0A%20%20%20%20psv%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLongitude%20%3Fcentrelon%3B%0A%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLatitude%20%20%3Fcentrelat%5D%5D%20.%0A%20%20BIND%28CONCAT%28%27LINESTRING%20%28%27%2C%20STR%28%3Fpoblon%29%2C%20%27%20%27%2C%20STR%28%3Fpoblat%29%2C%20%27%2C%27%2C%20STR%28%3Fcentrelon%29%2C%20%27%20%27%2C%20STR%28%3Fcentrelat%29%2C%20%27%29%27%29%20AS%20%3Fstr%29%20.%0A%20%20BIND%28STRDT%28%3Fstr%2C%20geo%3AwktLiteral%29%20AS%20%3Fline%29%20%0A%20%20BIND%28CONCAT%28STR%28%3Fdecade%29%2C%22s%22%29%20AS%20%3Flayer%29%20%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0AORDER%20BY%20ASC%28%3Flayer%29 Map of the birthplace of sports team players by decade (lines link birthplace to home venue location)] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1427203256313319424 Source])
** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: [[d:Wikidata:WikiProject Neighborhood Public Art in Boston|Neighborhood Public Art in Boston]]

* '''Development'''
** Cut save-time for edits in half ([[phab:T288639]])
** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: We are making good progress on the tool. We made it possible to retrieve mismatches that are in the store part of the tool via an API.
** Regular expressions in constraints are now no longer checked via the Query Service. The checks have been completely moved over to a dedicated service for regular expression checking. ([[phab:T204031]])
** Edits made via the user interface (as opposed to with tools, bots, etc.) are now tagged as such to make them easier to filter ([https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Special:RecentChanges&amp;tagfilter=wikidata-ui example] - edits made to labels, descriptions and aliases on mobile are still missing but will follow soon)
** Working on allowing to restrict constraints to certain entity types ([[phab:T269724]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 08 16|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:32, 16 abuztua 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21855051 --&gt;

== Wikidata weekly summary #482 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/MusikBot II|MusikBot II]] (RfP scheduled to end after 26 August 2021 03:07 UTC)

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.08.26 next Wikibase live session] is at 16:00 UTC on Thursday 26th August 2021 (18:00 Berlin time). You're welcome to come and share your work around Wikibase.
*** Next [[Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: [[:m:User:EricaAzzellini|Érica Azzellini]] and [[:m:User:Ederporto|Éder Porto]] on [[:w:Wikipedia:MBABEL|MBABEL]], a tool which creates seed Wikipedia articles based on Wikidata statements. [https://docs.google.com/document/d/140OzFz_v5Mff4WyLnPrUWdyrgbJoEDtfxg0CFdrfNzA/edit?usp=sharing Agenda with call link], August 24.
*** [https://researchportal.be/nl/project/biodiversity-community-integrated-knowledge-library BiCIKL] Hackathon at the [[d:Q3052500|Meise Botanic Garden]], September 20 - 24. Theme: adding articles/items about “Hidden women in science” on Wikipedia/Wikidata. If you're interested to participate, please write to maarten.trekels{{@}}plantentuinmeise.be
** Past:
*** Wikimania 2021 Wikidata related events ([[d:Wikidata:Wikimania 2021|summary of sessions and community gatherings]] related to Wikidata and Wikibase)
**** [https://www.youtube.com/watch?v=xS05wkMRhBE Neat and tidy: data quality on Wikidata]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=AveonN5pHwY Integrating Wikidata into the Wikimedia projects]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=I1amYq4Vm4U Preparing languages for natural language generation using Wikidata lexicographical (Arctic Knot 2021)]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Articles
*** [https://kbnlwikimedia.github.io/KBCollectionHighlights/stories/Cool%20new%20things%20you%20can%20now%20do%20with%20the%20KB's%20collection%20highlights/ 50 cool new things you can now do with KB’s collection highlights] - [[File:KB collection highlights project meme English.jpg|thumb|right|400px]] ''In this series of 5 articles we show the added value of putting images and metadata of [https://www.kb.nl/galerij/digitale-topstukken digitised collection highlights] of the KB, national library of the Netherlands, into the Wikimedia infrastructure. By putting our collection highlights into Wikidata, Wikimedia Commons and Wikipedia, dozens of new functionalities have been added. As a result of Wikifying this collection in 2020, you can now do things with these highlights that were not possible before.'' Article by [[d:User:OlafJanssen|OlafJanssen]], [[c:User:DanielleJWiki|DanielleJWiki]] and [[c:User:1Veertje_(KB)|1Veertje_(KB)]] 
** Blogs
*** [https://cthoyt.com/2021/08/17/self-organization.html Organizing the Public Data about a Researcher] - Charles Tapley Hoyt
*** [https://commonplace.knowledgefutures.org/pub/w88y7brs/release/2 The Invisible Citation Commons] - Phoebe Ayers and Samuel J. Klein
*** [http://www.bobdc.com/blog/the-wikidata-data-model-and-yo/ The Wikidata data model and your SPARQL queries] - Bob DuCharme
*** [http://simia.net/wiki/Wikidata_or_scraping_Wikipedia Wikidata or scraping Wikipedia] - Denny Vrandečić
** Videos
*** Introduction to Wikidata SPARQL query service (in Arabic) - [https://www.youtube.com/watch?v=9nexDa3Sx_U YouTube]

* '''Tools of the week'''
** Python script to [https://github.com/KBNLwikimedia/SDoC/tree/main/writeSDoCfromExcel Add structured data to files on Wikimedia Commons from an Excel sheet] (Github) - by [[d:User:OlafJanssen|OlafJanssen]]

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/V3X4DZPD72DFVWGFPEG24BRFCO6CT7HE/ Wikidata:Query Builder has been deployed]: [https://query.wikidata.org/querybuilder/ Try it!]
** The [[d:Zotero|&quot;Wikidata Quickstatements&quot; translator]] which lets users transfer metadata about citation sources ''from'' [[d:Q226915|Zotero]] into Wikidata, no longer needs to be manually installed. Existing manually-installed versions should update automatically, like other translators.
** [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Query_Service_scaling_update_Aug_2021 Wikidata Query Service scaling updates for Aug 2021]

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9803|UEFA stadium category]], [[:d:Property:P9810|mix or remix of]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9799|Palynodata taxa ID]], [[:d:Property:P9800|CDDA designationTypeCode]], [[:d:Property:P9801|PsycNET ID]], [[:d:Property:P9802|Penguin Random House author ID]], [[:d:Property:P9804|Palynodata publications ID]], [[:d:Property:P9805|Mapping the Lives ID]], [[:d:Property:P9806|WiiG game ID]], [[:d:Property:P9807|SNK ID]], [[:d:Property:P9808|arheologi.ro ID]], [[:d:Property:P9809|Enciclopedia dell'Arte Antica ID]], [[:d:Property:P9811|Asian Historical Architecture structure ID]], [[:d:Property:P9812|Likee username]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/hunting areas|hunting areas]], [[:d:Wikidata:Property proposal/number of evacuated|number of evacuated]], [[:d:Wikidata:Property proposal/External wiki|External wiki]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Код Энциклопедия ислама (второе издание)|Код Энциклопедия ислама (второе издание)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SCTA ID|SCTA ID]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/TeamNL player ID|TeamNL player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Finnish National Gallery ID|Finnish National Gallery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Online Begraafplaatsen memorial ID|Online Begraafplaatsen memorial ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NDL earlier law ID|NDL earlier law ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Cinemaitaliano IDs|Cinemaitaliano IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/KNHB ID|KNHB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Deutsche-Sporthilfe-ID|Deutsche-Sporthilfe-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Convict Records ID|Convict Records ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Medical Pioneers Index|Australian Medical Pioneers Index]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube Music|YouTube Music]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gujarati Vishwakosh entry|Gujarati Vishwakosh entry]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WikiApiary farm|WikiApiary farm]], [[:d:Wikidata:Property proposal/copyright registration|copyright registration]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mozilla extension ID|Mozilla extension ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NRK TV-ID|NRK TV-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia dell'Arte Medievale ID|Enciclopedia dell'Arte Medievale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ECO code|ECO code]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3uee Predicates implicated in non-scholarly-article item bloat] ([https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Wikidata:Request_a_query&amp;oldid=1482702473#Because_I_suck_at_aggregation source])
*** [https://w.wiki/3vM6 Church of Scotland Synods as Geoshapes] ([https://twitter.com/MappingScotsRef/status/1428314437967024128 Source])
*** [https://w.wiki/36sk Map of the origin of Balinese palm-leaf manuscripts], [https://w.wiki/36sj current location] ([https://twitter.com/joseagush/status/1428178906746560516 Source])
*** [https://w.wiki/3wfm Current principal local authorities in England]

* '''Development'''
** Deployed the new shiny Query Builder to https://query.wikidata.org/querybuilder
** Edits to labels, descriptions and aliases on mobile are now also tagged as edits made via the user interface. All edits made via the user interface are now tagged as such. ([[phab:T286775]])
** ArticlePlaceholder pages will now indicate that they are generated by the ArticlePlaceholder thanks to a patch by Luca ([[phab:T124191]])
** Working on making it possible to restrict constraints to certain entity types ([[phab:T269724]])
** Adding a new constraint type to ensure Items have a label in a certain language ([[phab:T195178]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 08 23|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:47, 23 abuztua 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21924361 --&gt;

== ''The Signpost'': 29 August 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/News and notes|Enough time left to vote! IP ban]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/In the media|''Vive la différence!'']]

* Wikimedians of the year: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Wikimedians of the year|Seven Wikimedians of the year]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Gallery|Our community in 20 graphs]]

* News from Wiki Education: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/News from Wiki Education|Changing the face of Wikipedia]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Recent research|IP editors, inclusiveness and empathy, cycles, and world heritage]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/WikiProject report|WikiProject Days of the Year Interview]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Traffic report|Olympics, movies, and Afghanistan]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Community view|Making Olympic history on Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:46, 29 abuztua 2021 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Eddie891@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21946141 --&gt;

== Wikidata weekly summary #483 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** [https://pt.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Edit-a-thon/Atividades_em_portugu%C3%AAs/Wikidata_Lab_XXXI Wikidata Labs XXXI] in English on the topic of [[d:Wikidata:Reimagining Wikidata from the margins|Reimagining Wikidata from the margins]], August 31
*** LIVE Wikidata editing #51 - [https://www.youtube.com/watch?v=yJ6OfgE7UQc YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3039673576317799/ Facebook], September 4 at 18:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#77|Online Wikidata meetup in Swedish #77]], September 5
*** [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2021|Data Quality Days]], September 8-15, a series of community-powered events on the topic of data quality. If you're interested in presenting a tool or a topic, feel free to add something to the schedule.
*** [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour]] about data quality, September 13
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/UGIU2MOIQOGUPFWFEUJAU57NUSSDIH6I/ Upcoming Search Platform Office Hours—September 1st, 2021] Come with anything related to Wikimedia search, Wikidata Query Service, Wikimedia Commons Query Service, etc.!
** Past
*** Wikibase Live session  (August 26th, 2021) [[m:Wikibase Community User Group/Meetings/2021-08-26|logs]]
*** RubyConfTW 2021
**** [https://www.youtube.com/watch?v=FoR4PcKKG6g Wikidata basics] (in Chinese)
**** [https://www.youtube.com/watch?v=mGKZI69ZK2E Wikidata and Open Streetmaps] (in Chinese)
**** [https://www.youtube.com/watch?v=LFhYVy_yUm4 Using the MediaWiki open data API to solve data description problems] (in Chinese)
**** [https://www.youtube.com/watch?v=8ywAIqOzCdQ Moving Wikipedia's Infobox to Wikidata's Property:Taiwanese place names] (in Chinese)

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://science.thewire.in/the-sciences/citations-open-knowledge-metadata-wiki-journals/ Why Are Citations Not Part of Discussions on Open Knowledge?]
*** [https://www.elledecor.com/it/lifestyle/a37405516/toponomastica-mapping-diversity/ Mapping Diversity Puts The Gender Gap of Toponymy On Paper] (in Italian)
** Videos
*** [https://www.youtube.com/watch?v=nBzRW51BTVk Wikidata: Behind the Scenes of the Great Wikipedia Data Repository] (in Spanish)
*** [https://www.youtube.com/watch?v=SjGHqTQAhPE Bring data from Wikidata and any other LOD Knowledge Graph to your Roam graph]
** Notebooks
*** [https://public.paws.wmcloud.org/User:PAC2/articles-created-P31.ipynb What are the Wikipedia articles you've created about?] a notebook which show how to compute statistics about the articles you've created in Wikipedia by &quot;instance of&quot; (P31) property

[[File:Wikidata2Ical-cccamp2015.png|thumb|Wikidata2Ical]]
* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Shisma/wikidata2ical.js|Wikidata2ical]] provides an ical file for each wikidata entity that has [[:d:Property:P580|start time (P580)]] and [[:d:Property:P582|end time (P582)]].

* '''Other Noteworthy Stuff''' 
** [https://hay.toolforge.org/depictor/ Depictor] is a mobile-friendly tool to verify if people depicted on Wikimedia Commons are the same, and adds structured data statements (using Wikidata)
** [[m:Wikibase/Wikibase Installation &amp; Updating survey/2021|Wikibase Installation &amp; Updating survey]] has been published!
** The Board of Trustees election has started. Votes will be accepted until 23:59 31 August 2021 (UTC). [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates|View candidate statements]], [[:m:Special:SecurePoll/vote/381|verify your eligibility and '''vote now''']].
** Nicolas Vigneron ([[d:User:VIGNERON|User:VIGNERON]], [[m:User:VIGNERON en résidence|User:VIGNERON en résidence]]) has started a one-year residence at the libraries of Clermont-Ferrand, more info and batch upload to come
** [[d:Wikidata_talk:WikidataCon_2021#WikidataCon_update_-_August_2021|WikidataCon update]]: news about the online conference, grants for affiliates in Latin America and Carribean, glimpse on the keynotes topics and next steps

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9803|UEFA stadium category]], [[:d:Property:P9810|remix of]], [[:d:Property:P9813|container]], [[:d:Property:P9831|release of]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9804|Palynodata publications ID]], [[:d:Property:P9805|Mapping the Lives ID]], [[:d:Property:P9806|WiiG game ID]], [[:d:Property:P9807|SNK ID]], [[:d:Property:P9808|arheologi.ro ID]], [[:d:Property:P9809|Enciclopedia dell'Arte Antica ID]], [[:d:Property:P9811|Asian Historical Architecture structure ID]], [[:d:Property:P9812|Likee username]], [[:d:Property:P9814|Team Deutschland Paralympics ID]], [[:d:Property:P9815|BMC ID]], [[:d:Property:P9816|Kartridge game ID]], [[:d:Property:P9817|ISL ID]], [[:d:Property:P9818|Penguin Random House book ID]], [[:d:Property:P9819|Daum Cafe ID]], [[:d:Property:P9820|Freeview show ID]], [[:d:Property:P9821|Unconsenting Media ID]], [[:d:Property:P9822|TeamNL athlete ID]], [[:d:Property:P9823|Volleybox ID]], [[:d:Property:P9824|COD ID]], [[:d:Property:P9825|allabolag.se person ID]], [[:d:Property:P9826|Great Encyclopedia of Cyril and Methodius entry ID]], [[:d:Property:P9827|GSSO ID]], [[:d:Property:P9828|Fontaines de France ID]], [[:d:Property:P9829|KNHB ID]], [[:d:Property:P9830|DC Books book ID]], [[:d:Property:P9832|Igromania developer/publisher ID]], [[:d:Property:P9833|Deutsche Sporthilfe ID]], [[:d:Property:P9834|Finnish National Gallery artwork ID]], [[:d:Property:P9835|Igromania series ID]], [[:d:Property:P9836|National Diet Library Persistent ID]], [[:d:Property:P9837|Svenska ord ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/number of evacuated|number of evacuated]], [[:d:Wikidata:Property proposal/External wiki|External wiki]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Код Энциклопедия ислама (второе издание)|Код Энциклопедия ислама (второе издание)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SCTA ID|SCTA ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/uses natural resource|uses natural resource]], [[:d:Wikidata:Property proposal/created for|created for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/number of triples|number of triples]], [[:d:Wikidata:Property proposal/reprinted in|reprinted in]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Eneström Number|Eneström Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/літературний редактор|літературний редактор]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Convict Records ID|Convict Records ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Medical Pioneers Index|Australian Medical Pioneers Index]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube Music|YouTube Music]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gujarati Vishwakosh entry|Gujarati Vishwakosh entry]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WikiApiary farm|WikiApiary farm]], [[:d:Wikidata:Property proposal/copyright registration|copyright registration]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mozilla extension ID|Mozilla extension ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NRK TV-ID|NRK TV-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia dell'Arte Medievale ID|Enciclopedia dell'Arte Medievale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ECO code|ECO code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Government Publications Number|Government Publications Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Food.com ID|Food.com ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dewan Negara ID|Dewan Negara ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dewan Rakyat ID|Dewan Rakyat ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BBC Food ID|BBC Food ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIPV author ID|IRIS UNIPV author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Università degli Studi di Napoli Federico II author ID|IRIS Università degli Studi di Napoli Federico II author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IndieMag game ID|IndieMag game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bleus Handisport-ID|Bleus Handisport-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Overnia|Overnia]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Edizioni Ares author ID|Edizioni Ares author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/hmmlid|hmmlid]], [[:d:Wikidata:Property proposal/e-Maapõu stratigraphy ID|e-Maapõu stratigraphy ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Al-Jazeera author ID|Al-Jazeera author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Naver Post member ID|Naver Post member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eAmbrosia ID|eAmbrosia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DC Character ID|DC Character ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Postimees topic ID|Postimees topic ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://query.wikidata.org/embed.html#%23defaultView%3AMap%7B%22hide%22%3A%5B%22%3Fx_coords%22%2C%22%3Frgb%22%5D%7D%0ASELECT%20%3Fx%20%3FxLabel%20%3Fdescription%20%3Fx_coords%20%3Frgb%20%20WITH%20%7B%0A%0ASELECT%20%3Fdata%20%3Fx%20%3Fx_coords%20WHERE%20%7B%20%0A%20%20%3Fx%20p%3AP2044%2Fpsn%3AP2044%20%5B%20%0A%20%20%20%20%20wikibase%3AquantityAmount%20%3Fdata%20%0A%20%20%5D%20.%0A%20%20%3Fx%20wdt%3AP625%20%3Fx_coords%20.%0A%20%20%3Fx%20wdt%3AP17%20wd%3AQ34%20.%0A%23%20%20%3Fx%20wdt%3AP131%2B%20%5B%20wdt%3AP31%20wd%3AQ15979307%20%5D%20.%0A%20%20%7D%0A%7D%20AS%20%25data%0A%23%20determine%20the%20max%20and%20min%20values%20%28used%20to%20calculate%20the%20spread%29%0AWITH%20%7B%20%0A%20%20SELECT%20%28MAX%28%3Fdata%29%20AS%20%3Fmax_data%29%20%20%28MIN%28%3Fdata%29%20AS%20%3Fmin_data%29%20WHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25data%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%20%7D%7D%20AS%20%25min_max%0AWHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25data%0A%20%20INCLUDE%20%25min_max%20%20%20%0A%20%20%20%3Fx%20rdfs%3Alabel%20%3FxLabel.%20FILTER%20%28LANG%28%3FxLabel%29%20%3D%20%22sv%22%29%20.%0A%20%20%20BIND%20%28CONCAT%28%22H%C3%B6jd%20%C3%B6ver%20havsniv%C3%A5n%20f%C3%B6r%20%22%2C%20%3FxLabel%2C%20%22%20%C3%A4r%20omkring%20%22%2C%20STR%28ROUND%28%3Fdata%29%29%2C%20%22%20meter%22%20%29%20AS%20%3Fdescription%29%20%0A%20%20BIND%20%28%20%3Fmax_data%20-%20%3Fmin_data%20AS%20%3Fspread%20%29%0A%20%20BIND%20%28255%20-%20xsd%3Ainteger%28%20255%20%2a%20%28%3Fdata%20-%20%3Fmin_data%29%20%2F%20%3Fspread%29%20AS%20%3Fgreen%20%29%20%23%20255%20-%3E%200%0A%20%20BIND%20%28%20FLOOR%20%28%3Fgreen%20%2F%2016%29%20AS%20%3Fgreen_1%20%29%0A%20%20BIND%20%28%20COALESCE%28%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3C%2010%2C%20STR%28%3Fgreen_1%29%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2010%2C%20%22a%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2011%2C%20%22b%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2012%2C%20%22c%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2013%2C%20%22d%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2014%2C%20%22e%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_1%20%3D%2015%2C%20%22f%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20%22ERROR%22%0A%20%20%29%20AS%20%3Fgreen_hex1%20%29%0A%20%20BIND%20%28FLOOR%28%3Fgreen%20-%20%2816%20%2a%20xsd%3Ainteger%28%20%3Fgreen%20%2F%2016%20%29%29%29%20AS%20%3Fgreen_2%29%0A%20%20BIND%20%28%20COALESCE%28%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3C%2010%2C%20STR%28%3Fgreen_2%29%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2010%2C%20%22a%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2011%2C%20%22b%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2012%2C%20%22c%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2013%2C%20%22d%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2014%2C%20%22e%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20IF%28%3Fgreen_2%20%3D%2015%2C%20%22f%22%2C%201%2F0%29%2C%0A%20%20%20%20%22ERROR%22%0A%20%20%29%20AS%20%3Fgreen_hex2%20%29%0A%20%20BIND%20%28CONCAT%28STR%28%3Fgreen_hex1%29%2C%20STR%28%3Fgreen_hex2%29%29%20AS%20%3Fgreen_hex%20%29%0A%0A%20%20BIND%20%28CONCAT%28%2200%22%2C%20STR%28%3Fgreen_hex%29%2C%20%2200%22%29%20AS%20%3Frgb%29%20%20%20%0A%7D Map of Items in Sweden with coordinate location and elevation above sea-level statements] ([https://twitter.com/salgo60/status/1431174259045453825 Source])
*** [https://query.wikidata.org/embed.html#%23defaultView%3AMap%7B%22hide%22%3A%5B%22%3Fcoords%22%20%5D%7D%0ASELECT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3Fdesc%20%3Fcoords%20WITH%20%7B%0A%20%20%0ASELECT%20%3Fitem%20%3Flon%20%3Flat%20%3Fcoords%20WHERE%20%7B%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ515%20.%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP17%20wd%3AQ145%20.%0A%20%20%3Fitem%20p%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20ps%3AP625%20%3Fcoords%3B%0A%20%20%20%20%20%20psv%3AP625%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLongitude%20%3Flon%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AgeoLatitude%20%20%3Flat%3B%20%0A%20%20%20%20%20%20%5D%0A%20%20%20%20%5D%20.%0A%20%20FILTER%20%28%3Flat%20%3E%2040%29%20%23%20filtering%20out%20British%20Oversea%20Terrroties%0A%7D%20%7D%20AS%20%25cities%20%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fdesc%20%3Fcoords%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25cities%20%0A%20%20BIND%20%28%22Most%20easterly%22%20AS%20%3Fdesc%29%20%0A%7D%20ORDER%20BY%20DESC%20%28%3Flon%29%20%0ALIMIT%201%20%7D%20AS%20%25easterly%20%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fdesc%20%3Fcoords%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25cities%20%0A%20%20BIND%20%28%22Most%20westerly%22%20AS%20%3Fdesc%29%20%0A%7D%20ORDER%20BY%20ASC%20%28%3Flon%29%20%0ALIMIT%201%20%7D%20AS%20%25westerly%20%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fdesc%20%3Fcoords%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25cities%20%0A%20%20BIND%20%28%22Most%20northerly%22%20AS%20%3Fdesc%29%20%0A%7D%20ORDER%20BY%20DESC%20%28%3Flat%29%20%0ALIMIT%201%20%7D%20AS%20%25northerly%20%0AWITH%20%7B%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fdesc%20%3Fcoords%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25cities%20%0A%20%20BIND%20%28%22Most%20southernly%22%20AS%20%3Fdesc%29%20%0A%7D%20ORDER%20BY%20ASC%20%28%3Flat%29%20%0ALIMIT%201%20%7D%20AS%20%25southerly%20%0AWHERE%20%7B%0A%20%20%7B%20INCLUDE%20%25easterly%20%7D%0A%20%20UNION%0A%20%20%7B%20INCLUDE%20%25westerly%20%7D%0A%20%20UNION%0A%20%20%7B%20INCLUDE%20%25northerly%20%7D%0A%20%20UNION%0A%20%20%7B%20INCLUDE%20%25southerly%20%7D%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0A Map of UK's most extreme cities] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1430113565944520704 Source])
*** [https://w.wiki/3wfm All current principal Local Authorities in England] ([https://twitter.com/pigsonthewing/status/1429800346814230537 Source])

* '''Development'''
** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Wikidata:Mismatch Finder]] development continues. We are now working on the frontend. First pieces are starting to be visible at https://mismatch-finder.toolforge.org (but nothing usable yet)
** Fixed an issue with unicode characters in constraints checks ([[phab:T289805]])
** Worked on support for &quot;separators&quot; parameter for distinct value constraints ([[phab:T277855]])
** Continued work on allowing to restrict constraints to certain entity types ([[phab:T269724]])
** Continued work on  new constraint type to ensure that the Item has a label in a particular language ([[phab:T195178]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 08 30|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:58, 30 abuztua 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21946142 --&gt;

== Wikidata weekly summary #484 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming: 
*** [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2021|Data Quality Days]] - a week of all things data quality around Wikidata from Septempber 8th to 15th. Check the schedule, join sessions and add more if you would like to facilitate a discussion or workshop!
*** Next Linked Data for Libraries [[d:Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: developing Wikidata tools and gadgets with Andrew Lih. [https://docs.google.com/document/d/11Vk7LQRratQmCDuhPcNeIR-Airyn3S8Ct3cQdCXU_P4/edit?usp=sharing ], Sep 7th.
*** LIVE Wikidata editing #52 - [https://www.youtube.com/watch?v=Zauw3cK0EaQ YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3045456092406214/ Facebook], September 11 at 18:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#78|Online Wikidata meetup in Swedish #78]], September 12

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://medium.com/european-data-journalism-network/a-new-r-package-for-exploring-the-wealth-of-information-stored-by-wikidata-fe85e82b6440 A new R package for exploring the wealth of information stored by Wikidata: tidywikidatar]
*** [https://www.wikimedia.de/unlock-blog/govdirectory/ A global directory of official governmental online accounts and services], by Albin Larsson and Jan Ainali
** Papers
*** [https://arxiv.org/pdf/2108.07119.pdf Creating and Querying Personalized Versions of Wikidata on a Laptop]
*** [https://nemo.inf.ufes.br/wp-content/papercite-data/pdf/type_or_individual_evidence_of_large_scale_conceptual_disarray_in_wikidata_2021.pdf Type or Individual? Evidence of Large-Scale Conceptual Disarray in Wikidata]
** Videos
*** LIVE Wikidata editing #51 - [https://www.youtube.com/watch?v=yJ6OfgE7UQc YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3039673576317799/ Facebook]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=MGjag-sX7Ic Wikidata Lab XXXI: Reimagining Wikidata from the margins]
**Other
*** [https://slate.com/technology/2021/09/wikipedia-human-language-wikifunctions.html Wikipedia Is Trying to Transcend the Limits of Human Language]
*** [https://projetjourdain.org/network/index.html Ancient Hellenistic philosophers, visualized as a chain from master to student] ([https://twitter.com/larsyencken/status/1432673324522483713 Source])
*** [[m:Abstract Wikipedia/Updates/2021-09-03|Generating text with Ninai and Udiron]] (prototyping using Wikidata items and lexemes in text generation)
*** Over 3000 landscape paintings 'depict' something with coordinates. [https://hicsuntleones.nl/paintedplanet/?country=Q145 You can now browse them by country] ([https://twitter.com/mmmenno/status/1434772762325827586 Source])

* '''Tool of the week'''
** [[d:Template:Generic queries for authors|Template:Generic queries for authors]] : new generic queries template designed for authors (fiction and non-fiction). Feedback and translations are welcome.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [[:d:User:SuccuBot|User:SuccuBot]] has made its 100.000.000th edit. It is the first user account in Wikidata to reach this milestone.
** In the frame of a [https://summerofcode.withgoogle.com/projects/#6482214268698624 Google Summer of Code] project a new tool, called '''WikidataComplete''' was created. The tool smoothly integrates in the Wikidata UI and proposes new statements extracted by machine learning algorithms. Editors are asked to either approve or reject them.  To activate it check [[Wikidata:Tools/Edit_items#WikidataComplete|here]] for a short tutorial check [https://www.youtube.com/watch?v=Ju2ExZ_khxQ here]. Any feedback is welcome [[d:User_talk:Data-Complete-Gadget|here]].

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: none
*** External identifiers: [[:d:Property:P9836|National Diet Library persistent work ID]], [[:d:Property:P9837|Svensk ordbok ID]], [[:d:Property:P9838|ECO code]], [[:d:Property:P9839|izeltlabuak.hu ID]], [[:d:Property:P9840|Food.com ID]], [[:d:Property:P9841|Jornal do Vôlei ID]], [[:d:Property:P9842|MART catalog person ID]], [[:d:Property:P9843|IRIS UNINA author ID]], [[:d:Property:P9844|IRIS UNIPV author ID]], [[:d:Property:P9845|Overnia ID]], [[:d:Property:P9846|HandiSport Équipes de France ID]], [[:d:Property:P9847|Cinemaitaliano person ID]], [[:d:Property:P9848|Cinemaitaliano film ID]], [[:d:Property:P9849|Mozilla extension ID]], [[:d:Property:P9850|Enciclopedia dell'Arte Medievale ID]], [[:d:Property:P9851|DC Character ID]], [[:d:Property:P9852|Media Bias/Fact Check ID]], [[:d:Property:P9853|Australian Medical Pioneers Index ID]], [[:d:Property:P9854|eAmbrosia ID]], [[:d:Property:P9855|Edizioni Ares author ID]], [[:d:Property:P9856|Al-Jazeera author ID]], [[:d:Property:P9857|Center for Turkish Cinema Studies film ID]], [[:d:Property:P9858|Civilisti Italiani member ID]], [[:d:Property:P9859|Government Publications Number]], [[:d:Property:P9860|Global Location Number]], [[:d:Property:P9861|Iași Central University Library ID]], [[:d:Property:P9862|Encyclopaedia of Islam (second edition) ID]], [[:d:Property:P9863|Gujarati Vishwakosh entry]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/літературний редактор|літературний редактор]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rotten Tomatoes score|Rotten Tomatoes score]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Eneström Number|Eneström Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Télé-Loisirs ID|Télé-Loisirs ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PDDikti higher education institution ID|PDDikti higher education institution ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HMS|HMS]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Barnivore ID|Barnivore ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RAWG game ID|RAWG game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Materials Project material ID|Materials Project material ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/INAPP IDs|INAPP IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/INAPP Thesaurus ID|INAPP Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Fondation du patrimoine ID|Fondation du patrimoine ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Slangopedia ID|Slangopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Festivaletteratura person ID|Festivaletteratura person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Urban Dictionary ID|Urban Dictionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indonesian Museum National Registration System ID|Indonesian Museum National Registration System ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia dello Sport ID|Enciclopedia dello Sport ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Glitchwave genre ID|Glitchwave genre ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Endemia.nc animal ID|Endemia.nc animal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yiddish Dictionary Online ID|Yiddish Dictionary Online ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Casefile ID|Casefile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Every Noise at Once ID|Every Noise at Once ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/museum-digital place ID|museum-digital place ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EPA Facility Registry Service ID|EPA Facility Registry Service ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/3$bE Paintings by Waldmüller in the Belvedere, Vienna - Austria] ([https://twitter.com/OpenLinkArtData/status/1434141195807121410 Source])
*** [https://w.wiki/3$iu Coauthors of coauthors] of [[d:Q46168094|Birgit Meldal (Q46168094)]] that have never  directly coauthored a paper with her ([https://twitter.com/lubianat/status/1434256879732023302 Source])
*** [https://scholia.toolforge.org/topic/Q177765 Country-level citation network in biometrics] (Scholia) ([https://twitter.com/EvoMRI/status/1431580720061837314 Source])
*** [https://w.wiki/3$ku Council Information Systems with] [[d:Q47450936|OParlOrg API endpoints (Q47450936)]] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1434157076452884482 Source])

* '''Development'''
** Continued work on the [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]. We are now working on creating the page where mismatches will be listed for review.
** Worked on support for &quot;separators&quot; parameter for distinct value constraints ([[phab:T277855]])
** Made it possible to restrict constraints to certain entity types ([[phab:T269724]])
** Added a new constraint type to ensure that the Item has a label in a particular language ([[phab:T195178]])
** Added a button for the Query Builder to query.wikidata.org to make the Query builder discoverable ([[phab:T276210]]) - integration in the example dialog is still in progress ([[phab:T280229]])
** We started work on some behind-the-scenes improvements to the way Wikipedia and the other Wikimedia projects are notified about a change that affects their articles. (They need this notification so the article can be purged and show the latest data from Wikidata again. It is also required for showing the edit in the watchlist and recent changes on those wikis. This should have no visible impact for editors but is needed maintenance work.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** Deploy [[d:Template:Item documentation]] in the talk page of each item. 
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 09 06|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:21, 6 iraila 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21983366 --&gt;

== Wikidata weekly summary #485 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
**Upcoming:
*** [[d:Wikidata_talk:WikidataCon_2021#WikidataCon_update_-_Program_of_the_first_day_and_Wikidata_birthday|WikidataCon update]]: you can now check in [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Program/Day 1 - Main program|the program of the first day of the online conference]]
*** [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Program/Preconference: Transbordados|Transbordados: WikidataCon's preconference for Latin America]] - '''September 14, 21 and 28 (21h UTC)''' - with simultaneous translation for Portuguese and Spanish, via [https://www.youtube.com/c/wmnobrasil YouTube] - ''set of events to discuss Wikidata and decoloniality, knowledge organization and digital dissemination of collections in Latin America contexts. Join us!''
**** '''14/09''' - Towards a decolonial wiki: overflowing knowledge from the Latin American horizon - speakers: Amanda Jurno (Wiki Movimento Brasil), Bianca Santana (journalist, writer and activist) and Silvia Gutiérrez (El Colégio de México) - watch it in [https://www.youtube.com/watch?v=k2hdKG4t3Ww PT-BR] / [https://www.youtube.com/watch?v=0VFDlq4UWUQ ES]
**** '''21/09''' - The universe of libraries: Wikidata and the multiplication of knowledge potencies - speakers: Lilian Viana (GLAM das Bibliotecas da USP) and Maurício Genta (Wikimedia Argentina e Biblioteca Nacional da Argentina) - watch it in [https://www.youtube.com/watch?v=Q45sstDdjC0 PT-BR] / [https://www.youtube.com/watch?v=AXtOX1X7MJs ES]
**** '''28/09''' - Digital collections and Wikidata: organizing a network of knowledge - speakers: Evelin Heidel (a.k.a. Scann; Wikimedistas do Uruguai) and Karen Worcman (Museu da Pessoa) - watch it in [https://www.youtube.com/watch?v=NoDrwWdTlmA PT-BR] / [https://www.youtube.com/watch?v=KlxiYtYEOvM ES]
*** Demo of the Query Builder [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, September 14 at 18:00 CEST
**Ongoing:
*** [[Wikidata:Events/Data Quality Days 2021|Data Quality Days]] - several sessions happened over the past days and more are coming this week. Recordings, slides and notes are linked in the program
**Past:
*** Forex - 36C3 Wikipaka WG: Live querying: let’s explore Wikidata together! - [https://www.youtube.com/watch?v=VlQ40uYYXAA YouTube]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Papers
*** [https://biss.pensoft.net/article/73806/ Linking Data and Descriptions on Moths Using the Wikimedia Ecosystem] Part of collection TDWG Proceedings 2021
** other
*** [[User:Ainali|Ainali]] [https://headstuffpodcasts.com/episode/s02e09-stanning-wikidata talks about Wikidata] on The World According to Wikipedia podcast.

* '''Tool of the week'''
** '''Wwwyzzerdd for Wikidata''' is a browser extension that allows you to view and edit Wikidata information from Wikipedia ([[:commons:File:Wwwyzzerdd Demo.webm|demo video]]). Install it in [https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/wwwyzzerdd-for-wikidata/ Firefox] or [https://chrome.google.com/webstore/detail/wwwyzzerdd-for-wikidata/gfidggfngdnaalpihbdjnfbkfiniookc?hl=en&amp;authuser=0 Chrome]

* '''Other Noteworthy Stuff''' 
** [https://facethefacts.app/ Face The Facts] mobile app allows you to scan election posters and see the true facts about politicians.
** Wikidata now has over 150,000 Senses on Lexemes!

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9866|GRAC rating]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9857|Center for Turkish Cinema Studies film ID]], [[:d:Property:P9858|Civilisti Italiani member ID]], [[:d:Property:P9859|Government Publications Number (Taiwan)]], [[:d:Property:P9860|Global Location Number]], [[:d:Property:P9861|Iași Central University Library ID]], [[:d:Property:P9862|Encyclopaedia of Islam (second edition) ID]], [[:d:Property:P9863|Gujarati Vishwakosh entry]], [[:d:Property:P9864|Télé-Loisirs ID]], [[:d:Property:P9865|Anagrafe degli studiosi ID]], [[:d:Property:P9867|e-Maapõu stratigraphy ID]], [[:d:Property:P9868|INAPP Thesaurus ID]], [[:d:Property:P9869|Douyin video ID]], [[:d:Property:P9870|IndieMag game ID]], [[:d:Property:P9871|INAPP author ID]], [[:d:Property:P9872|TBDB ID]], [[:d:Property:P9873|Enciclopedia dello Sport ID]], [[:d:Property:P9874|INAPP work ID]], [[:d:Property:P9875|Fondation du patrimoine ID]], [[:d:Property:P9876|Endemia.nc animal taxon ID]], [[:d:Property:P9877|Gry Online game ID]], [[:d:Property:P9878|Encyclopaedia of Islam (first edition) ID]], [[:d:Property:P9879|Encyclopaedia of Islam (third edition) ID]], [[:d:Property:P9880|Festivaletteratura person ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Mexican Video Game content classification category|Mexican Video Game content classification category]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NZTCS conservation status|NZTCS conservation status]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Unique Identifier|Unique Identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/relevant date for copyright|relevant date for copyright]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Allaboutjazz musician ID|Allaboutjazz musician ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Google Fonts ID|Google Fonts ID]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/museum-digital place ID|museum-digital place ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EPA Facility Registry Service ID|EPA Facility Registry Service ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/thefreedictionary dictionary term ID|thefreedictionary dictionary term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TermCymru ID|TermCymru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bildatlas-Künstler-ID|Bildatlas-Künstler-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lexicon of Medieval Nordic Law ID|Lexicon of Medieval Nordic Law ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NZTCS ID|NZTCS ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Research Council Grant ID|Australian Research Council Grant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PSC|PSC]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SAM id|SAM id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dictionary of Old Norse Prose ID|Dictionary of Old Norse Prose ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Norsk Akademis Ordbok ID|Norsk Akademis Ordbok ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Swedish Food Agency food ID|Swedish Food Agency food ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/e-Maapõu locality ID|e-Maapõu locality ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grand dictionnaire terminologique ID|Grand dictionnaire terminologique ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kallías|Kallías]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Owler company ID|Owler company ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples:
*** [https://w.wiki/447B List of movies with Jean-Paul Belmondo ordered by number of sitelinks] (based on [[d:Talk:Q106255|source]] via [[d:Template:Generic queries for actors]]) 
*** [https://w.wiki/442m List of actors with whom Jean-Paul Belmondo has played the most] (based on [[d:Talk:Q106255|source]] via [[d:Template:Generic queries for actors]]) 
*** [https://w.wiki/447P count of movies with Jean-Paul Belmondo by decade]
*** [https://w.wiki/42JE List of characters in Tintin ordered by number of apparitions] ([[d:User:PAC2/Tintindata|source]]) 
*** [https://w.wiki/448b People with no birth/death/floruit dates but which have a position from which dates can be inferred] ([https://twitter.com/generalising/status/1436070940375457797?s=19 source]) 
*** [https://w.wiki/435w Map of the origin of diamond open access journal (Q108440863) publications] ([https://twitter.com/egonwillighagen/status/1435843986137157635 source])
*** [https://w.wiki/43VM Map of place names in Ghana ending with &quot;li&quot;, &quot;ti&quot;, &quot;om&quot;] ([https://twitter.com/WikidataGhana/status/1436268573870149648 source])
* '''Development'''
** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: The website part of the tool is taking shape but is not quite functional yet. We worked on creating the results page. You can see the current very much not finished state at https://mismatch-finder.toolforge.org/
** Linked the Query Builder from the Query Service so it is discoverable ([[phab:T280229]])
** Finished work on normalizing filenames when linking to media files on Commons ([[phab:T251480]])
** All new [https://www.wbstack.com/ wbstack.com] wikis will now be created with elastic search support, including Wikibase indexes! All existing sites will have elastic search soon! ([https://twitter.com/addshore/status/1433852813772214277 Source])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 09 13|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:06, 13 iraila 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=21994655 --&gt;

== Wikidata weekly summary #486 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Bionomia and maintaining Wikidata synchrony with David Shorthouse (Agriculture and Agri-Food Canada).  [https://docs.google.com/document/d/1zWRk6MXuCLFuddsK5vr-NxLluJWFTQk3YmQBGQfVTFg/edit?usp=sharing ], Sep 21st.
*** Lightning Talk: Wikidata in your Civic Tech project | Summit 2021 - [https://www.youtube.com/watch?v=uFVBxL9A9mw YouTube]
**Ongoing:
*** The [https://summit.creativecommons.org/ Creative Commons Global Summit] and [https://summit.creativecommons.org/hack4openglam-2021/ Hack4OpenGLAM hackathon] take place from September 20 until 24 (fully online). Several sessions and projects are related to Wikidata and/or Wikibase (see [https://ccglobalsummit2021.sched.com/?searchstring=Wikidata schedule search]).
**Past:
*** [[Wikidata:Events/Data Quality Days 2021|Data Quality Days]]:
**** Periodic editathons as a way to improve data quality on Wikidata: an experiment in Italy - [https://www.youtube.com/watch?v=Ozw8cwRgkLY YouTube]
**** Bringing Czech authority files into 21st century: Integration with Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=JKqZTVisHC4 YouTube]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Videos
*** Mapping the Scottish Reformation - using Wikidata, Wikipedia's sister project - [https://www.youtube.com/watch?v=HIlIOHovFrM YouTube]
*** OpenSym 2021: WDProp: Web Application to Analyse Multilingual Aspects of Wikidata Properties - [https://www.youtube.com/watch?v=EMyGdyyU0Kc YouTube]
*** Wikipedia Weekly Network - LIVE Wikidata editing #53 (user scripts and gadgets that can help you edit) - [https://www.youtube.com/watch?v=CntzXV0aJj8 YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Inductiveload/scripts/ShowQsAndPs|User:Inductiveload/scripts/ShowQsAndPs]] shows the Q and P IDs on Items.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Tools/OpenRefine OpenRefine] has started [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OpenRefine development of features for Structured Data on Wikimedia Commons]. [https://meta.wikimedia.org/wiki/Global_message_delivery/Targets/OpenRefine_and_SDC Sign up here] if you want to receive occasional updates on a Wikimedia talk page of your choice.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9883|created for]], [[:d:Property:P9887|Candomblé nation]], [[:d:Property:P9888|NZTCS conservation status]], [[:d:Property:P9895|Mexican video game rating category]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9871|INAPP author ID]], [[:d:Property:P9872|TBDB ID]], [[:d:Property:P9873|Enciclopedia dello Sport ID]], [[:d:Property:P9874|INAPP work ID]], [[:d:Property:P9875|Fondation du patrimoine ID]], [[:d:Property:P9876|Endemia.nc animal taxon ID]], [[:d:Property:P9877|Gry-Online game ID]], [[:d:Property:P9878|Encyclopaedia of Islam (first edition) ID]], [[:d:Property:P9879|Encyclopaedia of Islam (third edition) ID]], [[:d:Property:P9880|Festivaletteratura person ID]], [[:d:Property:P9881|Every Noise at Once ID]], [[:d:Property:P9882|Spotify show episode ID]], [[:d:Property:P9884|Online Begraafplaatsen cemetery ID]], [[:d:Property:P9885|Bing entity ID]], [[:d:Property:P9886|TermCymru ID]], [[:d:Property:P9889|NZTCS ID]], [[:d:Property:P9890|Online Begraafplaatsen person ID]], [[:d:Property:P9891|UK Renewable Energy Planning Database ID]], [[:d:Property:P9892|ICCD ID - Santuari Cristiani]], [[:d:Property:P9893|Naver Post member ID]], [[:d:Property:P9894|Swedish Food Agency food ID]], [[:d:Property:P9896|Dictionary of Old Norse Prose ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/relevant date for copyright|relevant date for copyright]], [[:d:Wikidata:Property proposal/issuing agency|issuing agency]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hardy's Guide to Marine Gastropods ID|Hardy's Guide to Marine Gastropods ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/main subject for|main subject for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/type host taxon|type host taxon]], [[:d:Wikidata:Property proposal/has thematic relation|has thematic relation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/location of lexeme usage|location of lexeme usage]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ODOT county code|ODOT county code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/illustrative content|illustrative content]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/e-Maapõu locality ID|e-Maapõu locality ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grand dictionnaire terminologique ID|Grand dictionnaire terminologique ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Google Fonts ID|Google Fonts ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kallías|Kallías]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Owler company ID|Owler company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vietherb species ID|Vietherb species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vietherb metabolite ID|Vietherb metabolite ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Allrugby|Allrugby]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SLSP editions ID|SLSP editions ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Issuu ID|Issuu ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/XXI Secolo ID|XXI Secolo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Journées européennes du patrimoine ID|Journées européennes du patrimoine ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Peoples.ru ID|Peoples.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/musik-sammler.de artist ID|musik-sammler.de artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HJP ID|HJP ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NVE reservoir ID|NVE reservoir ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biografija.ru ID|Biografija.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Madrean Discovery Expeditions Flora Database ID|Madrean Discovery Expeditions Flora Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Madrean Discovery Expeditions Fauna Database ID|Madrean Discovery Expeditions Fauna Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Tuscany IDs|IRIS Tuscany IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Joshua Project people group ID|Joshua Project people group ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Flipboard ID|Flipboard ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Washington Rare Plant Field Guide (2021- Version) ID|Washington Rare Plant Field Guide (2021- Version) ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gente di Tuscia ID|Gente di Tuscia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Poetsgate poem ID|Poetsgate poem ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AdoroCinema person ID|AdoroCinema person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Zenodo Communities ID|Zenodo Communities ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Union Catalog ID|National Union Catalog ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/44Vs Biological taxa named after (metal (and other) music bands]
*** [https://w.wiki/44kq Works by Dante Alighieri (1265 - September 13/14, 1321)]
*** [https://w.wiki/44ts Cumulative page views for candidates in Czech parliamentary election 2021, split by party] ([https://twitter.com/medi_cago/status/1437859890270195716 Source])

* '''Development'''
** [[Wikidata:Project_chat#New_Streaming_Updater_for_Wikidata_Query_Service_in_production_18_Oct_2021|The new Streaming Updater for Wikidata Query Service will be in production 18 Oct 2021]]
** Working on changing the way sitelinks to Wikimedia Commons are created from Item data; now using [[d:P:P910|topic's main category (P910)]] and [[d:P:P1754|category related to list (P1754)]] before [[d:P:P373|Commons category (P373)]] ([[phab:T232927|T232927]])
** Continuing the work on the Mismatch Finder. This week we focused on the remaining groundwork for showing the first mismatches for review.
** Continuing to work on improvements to the underlying system of how edits are propagated from Wikidata to the other Wikimedia projects.
** Implemented two improvements for constraints: the “distinct values” constraint type now supports the “separator” parameter ([[phab:T277855]]) and we no longer check qualifiers on some unusual™ properties ([[phab:T235292]])
** Adding tags to some of the remaining UI edits that didn't get them yet for edits on Lexemes ([[phab:T290950]])
** Making it possible to add tags to some remaining Lexeme API modules ([[phab:T290951]])
** Fixed a bug in the Query Builder where it didn't show labels when opening an existing visual query from a shared link ([[phab:T280684]])
** Made the Query Builder more visible in the Query Service UI ([[phab:T280229]])


[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 09 20|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:14, 20 iraila 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22043416 --&gt;

== ''The Signpost'': 26 September 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/News and notes|New CEO, new board members, China bans]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/In the media|The future of Wikipedia]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Opinion|Wikimedians of Mainland China were warned]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Op-Ed|I've been desysopped]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Disinformation report|Paid promotional paragraphs in German parliamentary pages]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Discussion report|Editors discuss Wikipedia's vetting process for administrators]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Recent research|Wikipedia images for machine learning; Experiment justifies Wikipedia's high search rankings]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Community view|Is writing Wikipedia like making a quilt?]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Traffic report|Kanye, Emma Raducanu and 9/11]]

* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/News from Diff|Welcome to the first grantees of the Knowledge Equity Fund]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/WikiProject report|The Random and the Beautiful]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:02, 26 iraila 2021 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:DannyS712@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22043419 --&gt;

== Wikidata weekly summary #487 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/BrokenSegue|BrokenSegue]] (RfP scheduled to end after 27 September 2021 14:36 UTC)

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** We’re celebrating the [[d:Wikidata:Ninth_Birthday|9th birthday of Wikidata]] on October 29 during the WikidataCon 🎂 Did you know that you can participate in the celebration by preparing a birthday present or attending events? [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/JOEJSBFTLRIWCY3WGSCYRBZKDAHBJPKB/ Here’s how you can get involved!]
*** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.09.30 next Wikibase live session] is [https://zonestamp.toolforge.org/1633017642 16:00 GMT on Thursday 30th September 2021] (18:00 Berlin time). All are welcome!
*** LIVE Wikidata editing #55 (with OpenRefine) - [https://www.youtube.com/watch?v=AW89di7ljeA YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3062719064013250/ Facebook], October 2 at 18:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#81|Online Wikidata meetup in Swedish #81]], October 3
*** COVIWD: COVID-19 Wikidata Dashboard, 30 Sep 2021, Time: 13.00-14.00 WIB ([https://twitter.com/mrlogix/status/1442282913412706314 join details])
** Past:
*** Data Quality Days: You can find slides, videos and notes for many of the sessions on the [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2021|event page]].
*** Wiki Movimento Brasil. The universe of libraries:
**** [https://www.youtube.com/watch?v=Q45sstDdjC0 Wikidata and the multiplication of knowledge potencies] (in Portuguese)
**** [https://www.youtube.com/watch?v=AXtOX1X7MJs Wikidata and the multiplication of knowledge powers] (in Portuguese)
*** LIVE Wikidata editing #54 - [https://www.youtube.com/watch?v=rL94EF_vPMQ YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/posts/3061865424098614/ Facebook]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://pointstodots.wordpress.com/2021/09/22/connecting-cell-ontology-and-wikidata-via-mixnmatch/ Connecting Cell Ontology and Wikidata via Mix’n’match]
** Papers
***WDProp: Web Application to Analyse Multilingual Aspects of Wikidata Properties, [https://opensym.org/os2021/program/ OpenSym 2021], 15-17 September 2021 ([https://figshare.com/articles/presentation/WDProp_Web_Application_to_Analyse_Multilingual_Aspects_of_Wikidata_Properties/16641502 Slides], [https://github.com/johnsamuelwrites/wdprop source code], [https://www.youtube.com/watch?v=EMyGdyyU0Kc Short Video])
****
** Videos
*** How to work with Wikidata in the library (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=xTGvP7ipCOE YouTube]
*** Demo: create Wikidata lexemes from Goethe's &quot;Der Versuch die Metamorphose der Pflanzen zu erklären&quot; - [https://www.youtube.com/watch?v=AHS6rqEX5gA YouTube]
*** Demo of adding a string to Wikidata as a lexeme and linking it to the corresponding Wikidata item - [https://www.youtube.com/watch?v=Jm-epCOfMrQ YouTube]
*** Wikidata Query Service assistance (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=5oA_541XmhY YouTube]
*** Experiences of Using WDumper to Create Topical Subsets from Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=VEA_lC3wVv0 YouTube]
**Other
*** [https://p3g3.de/2021/09/chirpanalytica/ Chirpanalytica: &quot;Give me your Twitter name and I'll tell you which party you choose&quot;]. ''&quot;What if you could automatically determine the political orientation of a person using just a Twitter account? This is exactly what I have been doing for the past two years&quot;.''
*** [https://podcasts.apple.com/us/podcast/that-wikidata-buzz/id1540506784?i=1000536243833 That Wikidata Buzz] - [[d:User:Ambrosia10|Siobhan Leachman]] talks about Wikidata in the [[d:Q108700243|The World According to Wikipedia]] podcast.

* '''Tool of the week'''
** [https://observablehq.com/@pac02/user-level-gender-statistics-for-wikipedia User-level gender statistics for Wikipedia] an Observable notebook which computes the share of articles created on fr.wikipedia.org by gender using  P21 property through Wikidata's API.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** You can [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Contribute/Community awards|nominate your favorite Wikidata projects]] (tools, community initiatives, WikiProjects...) until October 10th for the WikidataCon community awards.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9897|App Store age rating]], [[:d:Property:P9899|music created for]], [[:d:Property:P9901|issuing agent of work]], [[:d:Property:P9904|FLOSS development policy URL]], [[:d:Property:P9905|relevant date for copyright]], [[:d:Property:P9906|inscription image]], [[:d:Property:P9908|Hardy's Guide to Marine Gastropods URL]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9898|Australian Research Council Grant ID]], [[:d:Property:P9900|Grand dictionnaire terminologique ID]], [[:d:Property:P9902|Materials Project material ID]], [[:d:Property:P9903|All.Rugby player ID]], [[:d:Property:P9907|swisscovery edition ID]], [[:d:Property:P9909|e-Maapõu locality ID]], [[:d:Property:P9910|Online Begraafplaatsen memorial ID]], [[:d:Property:P9911|PoetsGate poem ID]], [[:d:Property:P9912|NVE reservoir ID]], [[:d:Property:P9913|FLORE author ID]], [[:d:Property:P9914|USiena air author ID]], [[:d:Property:P9915|IRIS IMT author ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/WikiProject importance scale rating|WikiProject importance scale rating]], [[:d:Wikidata:Property proposal/predicate for|predicate for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eHive ID|eHive ID]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Database of Czech amateur theater ID|Database of Czech amateur theater ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Gallery Prague work ID|National Gallery Prague work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/George Eastman Museum artist ID|George Eastman Museum artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All.Rugby club ID|All.Rugby club ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sachsens-Schlösser-Kennung|Sachsens-Schlösser-Kennung]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario di Economia e Finanza ID|Dizionario di Economia e Finanza ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Densho Encyclopedia ID|Densho Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AsianWiki ID|AsianWiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Channel One Russia show ID|Channel One Russia show ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DWDS lemma ID|DWDS lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WDG lemma ID|WDG lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/company code (RICS)|company code (RICS)]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/47ik Given name &quot;Filaret&quot; ranked within similar names] ([https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Talk:Q108636690&amp;uselang=en source: talk page of item])
*** [https://w.wiki/47i6 Start time of open access journals known to Wikidata] ([https://twitter.com/nemobis/status/1441411330569748486 Source])
*** [https://w.wiki/47QR Mouths of rivers flowing into the Arctic] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1441101611015696388 Source])
*** [https://w.wiki/47JG What chocolate mousse is called in different languages] ([https://twitter.com/salgo60/status/1440997936343785475 Source])
*** [https://w.wiki/48JQ Women in Wikidata whose husbands are economists with articles on the English Wikipedia, but they themselves lack articles] (adapted from [https://twitter.com/wikigamaliel/status/1440678869539844110 Source])
*** [https://w.wiki/48JU Same with husbands] (adapted from [https://twitter.com/wikigamaliel/status/1440678869539844110 Source])
*** [https://w.wiki/3uAj People employed by the ZDF with an image on Commons and a link to the German language Wikipedia] ([https://twitter.com/BerndWMDE/status/1440648111215415299 Source])
*** [https://w.wiki/isU Coordinates of the birth places of people named Antoine] ([https://twitter.com/Mr_Robinini/status/1439996366227480581 Source])
*** [https://w.wiki/48J4 Place of birth of people named Antoine, Tony, Antonio, etc]
*** [https://w.wiki/48EX UK MPs who had the most identified descendants who were themselves MPs] ([https://twitter.com/generalising/status/1442170934945665028 Source])
** Newest database reports: [[d:Wikidata:Database reports/top missing properties by number of sitelinks/P26|top missing properties by number of sitelinks/P26]] (works again)

* '''Development'''
** Changed the formatting of low year numbers so that they now show as e.g. “5 CE” instead of “5” to reduce ambiugity in dates like “March 5 (CE)” ([[phab:T104750]])
** Working on fixing an issue where two Properties could have the same label in a given language ([[phab:T289473]])
** Working on preventing a few more cases where two Items could have the same sitelink ([[phab:T291377]])
** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: Continuing to work on showing mismatches on the results page so that they can be reviewed
** Continuing to work on technical improvements to how changes on Wikidata are propagated to Wikipedia and the other Wikimedia projects

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 09 27|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:46, 27 iraila 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22067465 --&gt;

== Wikidata weekly summary #488 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;
* '''Discussions'''
** Closed request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/BrokenSegue|BrokenSegue]]. Welcome onboard \o/

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming
*** OSM TW x Wikidata Taiwan Taipei ([[d:Q1867|Q1867]]) Meetup 2021-10-04, Mozilla Community Space Taipei ([[d:Q61752245|Q61752245]])
*** Next [[d:Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Stephanie Sapienza and Emily Frazier on [https://www.unlockingtheairwaves.org/about/ Unlocking the airwaves], a digital archive project that compiles early educational public radio content from the National Association of Educational Broadcasters (NAEB). [https://docs.google.com/document/d/1nWbej5udmkCWlNxALbs06PGjKMmnveGoyn9DinSVgbk/edit Agenda with call link], October 5.
*** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] in French, by Vigneron, October 5 at 18:00 CEST
**Ongoing:
*** [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=9 New Wikidata Lexemes Challenge! Help to improve lexicographical data on Wikidata]. This week's theme: Seasons.
** Past
*** Wikibase Live session [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.09.30 logs] (September 2021)
*** LD4 - video presentation start 05:00 [https://stanford.zoom.us/rec/play/zCW7Zel4sQVeSIgwYL1fAz2E9dytx0_VDdCdKHd2e-CpXQJvS37W-PtohlON9wYLJ3PV_CCH1PR2Kg_s._N9DzHE1blpFqQNL Keepin 'N Sync... with wikidata ... and ORCID...and GBIF] -  [https://www.slideshare.net/DavidShorthouse/ld4-wikidata-affinity-group-shorthouse slides] by David Shorthouse
**** The [[d:User:Salgo60/ExternalIdentifiers|Magnus list]] that was mentioned at 27:00 (please update list)
**** Ticket created related to problem mentioned with WD objects getting deleted - [[phabricator:T291659|T291659]]
*** 2021-09-30, Talk &quot;COVIWD: COVID-19 Wikidata Dashboard&quot; at Seminar Pekanan IR-NLP &amp;mdash; [https://drive.google.com/file/d/1UpL72wcS3ivv1VHweJso-I1ygBCr9NXq/view slides] in English, [https://www.youtube.com/watch?v=AoxtkFRsKnE video] in Indonesian ([https://twitter.com/mrlogix/status/1444113850165432322 source])

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://wikiedu.org/blog/2021/09/27/what-can-querying-wikidata-do-for-me/ What can querying Wikidata do for me?]
*** https://diff.wikimedia.org/2021/10/01/synchronising-wikidata-and-wikipedia-an-outreachy-project/
** Papers: [[doi:10.3233/SW-210444|Representing COVID-19 information in collaborative knowledge graphs: The case of Wikidata]]
***
** Videos
*** Introduction to Wikidata for beginners Part. 1 (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=NDD2_g56UiA YouTube]
*** How to work with Wikidata in the library (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=xTGvP7ipCOE YouTube]

* '''Tool of the week'''
* [[d:Wikidata:Tools/ItemSubjector|ItemSubjector]] is Python console tool that helps add [[d:Property:P921|main subject (P921)]]  to groups of items in a semi-automatic way.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** You can [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Contribute/Community awards|nominate your favorite Wikidata projects]] (tools, community initiatives, WikiProjects...) until October 10th for the WikidataCon Community Awards
** You can also sign up for a slot at the birthday presents lightning talks session at WikidataCon 2021 to present your [[d:Wikidata:Ninth Birthday|gift for Wikidata birthday]] until October 16
** [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Program/Day 2 and 3 - Community tracks|Submissions for day 2 and 3 of WikidataCon]] are still open. You can submit sessions about a variety of topics until October 20

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9897|App Store age rating]], [[:d:Property:P9899|music created for]], [[:d:Property:P9901|issuing agent of work]], [[:d:Property:P9904|FLOSS development policy URL]], [[:d:Property:P9905|relevant date for copyright]], [[:d:Property:P9906|inscription image]], [[:d:Property:P9908|Hardy's Guide to Marine Gastropods URL]], [[:d:Property:P9924|number of evacuated]], [[:d:Property:P9926|template populates category]], [[:d:Property:P9927|number of tries marked]], [[:d:Property:P9929|madhhab]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9898|Australian Research Council Grant ID]], [[:d:Property:P9900|Grand dictionnaire terminologique ID]], [[:d:Property:P9902|Materials Project material ID]], [[:d:Property:P9903|All.Rugby player ID]], [[:d:Property:P9907|swisscovery edition ID]], [[:d:Property:P9909|e-Maapõu locality ID]], [[:d:Property:P9910|Online Begraafplaatsen memorial ID]], [[:d:Property:P9911|PoetsGate poem ID]], [[:d:Property:P9912|NVE reservoir ID]], [[:d:Property:P9913|FLORE author ID]], [[:d:Property:P9914|USiena air author ID]], [[:d:Property:P9915|IRIS IMT author ID]], [[:d:Property:P9916|Journées européennes du patrimoine ID]], [[:d:Property:P9917|Peoples.ru person ID]], [[:d:Property:P9918|Kallías ID]], [[:d:Property:P9919|Convict Records of Australia ID]], [[:d:Property:P9920|Croatian Language Portal identifier]], [[:d:Property:P9921|Issuu ID]], [[:d:Property:P9922|Flipboard ID]], [[:d:Property:P9923|Umění pro město ID]], [[:d:Property:P9925|BBC Food ID]], [[:d:Property:P9928|Baijiahao ID]], [[:d:Property:P9930|Inventory of Heritage Artefacts institution ID]], [[:d:Property:P9931|Inventory of Heritage Artefacts object ID]], [[:d:Property:P9932|Vietherb species ID]], [[:d:Property:P9933|Vietherb metabolite ID]], [[:d:Property:P9934|Zenodo communities ID]], [[:d:Property:P9935|XXI Secolo ID]], [[:d:Property:P9936|Indonesian Museum National Registration System ID]], [[:d:Property:P9937|Postimees topic ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/WikiProject importance scale rating|WikiProject importance scale rating]], [[:d:Wikidata:Property proposal/predicate for|predicate for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eHive ID|eHive ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/original description|original description]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bowers acronym|Bowers acronym]], [[:d:Wikidata:Property proposal/mul label property|mul label property]], [[:d:Wikidata:Property proposal/stylized name|stylized name]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Database of Czech amateur theater ID|Database of Czech amateur theater ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Gallery Prague work ID|National Gallery Prague work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/George Eastman Museum artist ID|George Eastman Museum artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All.Rugby club ID|All.Rugby club ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sachsens-Schlösser-Kennung|Sachsens-Schlösser-Kennung]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario di Economia e Finanza ID|Dizionario di Economia e Finanza ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Densho Encyclopedia ID|Densho Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AsianWiki ID|AsianWiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Channel One Russia show ID|Channel One Russia show ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DWDS lemma ID|DWDS lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WDG lemma ID|WDG lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/company code (RICS)|company code (RICS)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Sapienza author ID|IRIS Sapienza author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AFNIL publisher ID|AFNIL publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Institut de recherche pour le développement (IRD) identifier|Institut de recherche pour le développement (IRD) identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TMOK ID|TMOK ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kastra ID|Kastra ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indigenous Corporation Number|Indigenous Corporation Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/United Nations Treaty Collection object ID|United Nations Treaty Collection object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Österreichischer Fußball-Bund ID|Österreichischer Fußball-Bund ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MYmovies-Personenkennung|MYmovies-Personenkennung]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IGI Global Dictionary ID|IGI Global Dictionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/L'Unificazione ID|L'Unificazione ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EMBO member ID|EMBO member ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/49eV Women born in Nigeria with an article in Basque for Listeria] ([https://twitter.com/kepasarasola/status/1443865588951142421 Source])
*** [https://w.wiki/49dn Still life paintings by women ] ([https://twitter.com/janedarnell/status/1443843762627751936 Source])
*** [https://w.wiki/496c Map of cemeteries in New Zealand] ([https://twitter.com/metacoretechs/status/1443162230200045571 Source])
*** [https://w.wiki/4A3X Right Livelihood Award laureates] ([https://twitter.com/DennisPriskorn/status/1443124794359222273 Source])
*** [https://w.wiki/48tL Chelsea FC players, with English Wikipedia article, Commons image, etc] ([https://twitter.com/NavinoEvans/status/1442871904403001346 Source])
** Newest database reports: [[d:Wikidata:Database_reports/top_missing_properties_by_number_of_sitelinks/P22|Missing properties by number of sitelinks: P22 (father)]] (works again)

* '''Development'''
** Finished preventing a case where the same sitelink could be added to two different Items ([[phab:T291377]])
** Continuing work on the [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]. Currently focusing on showing the details of the mismatches to the person reviewing mismatches.
** Continued work on not allowing two Properties to have the same label after undo/revert ([[phab:T289473]])
** Continuing work on improving how changes on Wikidata are propagated to Wikipedia and the other other Wikimedia projects. The new system is being rolled out to all wikis now. It should not change anything for editors and just be a technical improvement in the backend.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]!
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 10 04|Read the full report]]''' &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &amp;middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 18:37, 4 urria 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22102255 --&gt;

== Wikidata weekly summary #489 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** We’re celebrating the [[d:Wikidata:Ninth_Birthday|9th birthday of Wikidata]] on October 29 during the WikidataCon 🎂 Did you know that you can participate in the celebration by preparing a birthday present or attending events? [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/JOEJSBFTLRIWCY3WGSCYRBZKDAHBJPKB/ Here’s how you can get involved!]
*** Wikidata/Wikibase office hour, [https://zonestamp.toolforge.org/1634745653 16:00 UTC on Wednesday 20th October 2021] (18:00 Berlin time), on the Wikidata [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Telegram channel].
*** Upcoming: WMF search platform team office hour, Wednesday, October 13th, 2021 at 15:00-16:00 GMT / 08:00-09:00 PDT / 11:00-12:00 EDT / 17:00-18:00 CEST. [https://etherpad.wikimedia.org/p/Search_Platform_Office_Hours Etherpad], [https://meet.google.com/vgj-bbeb-uyi Google Meet]. You can come and chat about the Wikidata &amp; Commons Query Service.
*** LIVE Wikidata editing #57 - [https://www.youtube.com/watch?v=kkpsEi3KQFM YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3074379516180538/ Facebook], October 16 at 18:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#83|Online Wikidata meetup in Swedish #83]], October 17
** Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #11, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=11 Perception and Senses]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://tech-news.wikimedia.de/en/2021/10/07/wikidata-in-african-language-communities/ Wikidata in African Language Communities]
*** [https://informatieprofessional.nl/mediakunst-op-wikipedia-wil-collecties-en-metadata-toegankelijker-maken/ Media art on Wikipedia wants to make collections and metadata more accessible] (in Dutch)
** Papers
*** Modeling and Documenting Queer Voices and Topics on Wikidata, [https://www.dublincore.org/conferences/2021/presentations/metadata_and_gender_diversity/ Panel on Metadata and Gender Diversity], Amber Billey, Clair A Kronk, John Samuel, Rachel Ivy Clarke, Sayward Schoonmaker, DCMI Virtual 2021, October 8, 2021, [https://figshare.com/articles/presentation/Modeling_and_Documenting_Queer_Voices_and_Topics_on_Wikidata/16780078 Slides]
** Videos
*** Introduction to Wikidata for beginners. Part 2 (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=1sixiCKRxag YouTube]
*** Introduction to Wikidata (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=GycAGV8MTeU YouTube]
*** Scripts and gadgets in Wikidata (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=HItY9dhIJ5g YouTube]
*** Wikidata Workshop 2021 - Coupling Wikipedia Categories with Wikidata Statements for Better Semantics - [https://www.youtube.com/watch?v=CiZVaNJyOgo YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [https://neguess.mpi-inf.mpg.de/ Neguess] is a Wikidata entity guessing game with negative clues. ([https://www.youtube.com/watch?v=s4_kYROCG4w demo video])

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** You can [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Contribute/Community awards|nominate your favorite Wikidata projects]] (tools, community initiatives, WikiProjects...) until October 10th for the WikidataCon Community Awards
** You can also sign up for a slot at the birthday presents lightning talks session at WikidataCon 2021 to present your [[d:Wikidata:Ninth Birthday|gift for Wikidata birthday]] until October 16
** [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Program/Day 2 and 3 - Community tracks|Submissions for day 2 and 3 of WikidataCon]] are still open. You can submit sessions about a variety of topics until October 20
** Wikimedia Foundation is hiring a Graph Consultant to  help migrate the [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:SPARQL_query_service Wikidata Query Service (WDQS)] from Blazegraph to a different RDF store. [https://boards.greenhouse.io/wikimedia/jobs/3546920 Apply here!]
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/V57FNNLBN4KHVTKEVKSIZHR7YK2RAEGU/ The WMF Search team will begin data transfer for the new Streaming Updater today] (11 Oct 2021).

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9945|dissertation program]], [[:d:Property:P9946|date of probate]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9938|Densho Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P9939|Institut de recherche pour le développement (IRD) identifier]], [[:d:Property:P9940|DWDS lemma ID]], [[:d:Property:P9941|Dizionario di Economia e Finanza ID]], [[:d:Property:P9942|National Gallery Prague work ID]], [[:d:Property:P9943|Hill Museum &amp; Manuscript Library ID]], [[:d:Property:P9944|Database of Czech Amateur Theater person ID]], [[:d:Property:P9947|WDG lemma ID]], [[:d:Property:P9948|The World Factbook country ID]], [[:d:Property:P9949|AFNIL publisher ID]], [[:d:Property:P9950|RICS company code]], [[:d:Property:P9951|Greek Castles ID]], [[:d:Property:P9952|Gente di Tuscia ID]], [[:d:Property:P9953|Lexicon of Medieval Nordic Law ID]], [[:d:Property:P9954|Product and Service Code]], [[:d:Property:P9955|SAM ID]], [[:d:Property:P9956|IRIS Sapienza author ID]], [[:d:Property:P9957|museum-digital place ID]], [[:d:Property:P9958|Det Norske Akademis Ordbok ID]], [[:d:Property:P9959|PDDikti ID]], [[:d:Property:P9960|VI.BE platform ID]], [[:d:Property:P9961|Owler company ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/registration number|registration number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/present in non-fictional work|present in non-fictional work]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NIK (Nomor Induk Kependudukan)|NIK (Nomor Induk Kependudukan)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/reports to|reports to]], [[:d:Wikidata:Property proposal/excitation energy|excitation energy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/merger|merger]], [[:d:Wikidata:Property proposal/split-off|split-off]], [[:d:Wikidata:Property proposal/choreography for|choreography for]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/AllSides ID|AllSides ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple maps id|Apple maps id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia dei ragazzi ID|Enciclopedia dei ragazzi ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NLI archive ID|NLI archive ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CANTIC ID|CANTIC ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bat Sheva Archive ID|Bat Sheva Archive ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Research Vocabularies Australia ID|Research Vocabularies Australia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Reptile Online Database ID|Australian Reptile Online Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chi era Costui - Plaque ID|Chi era Costui - Plaque ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Research Data Australia ID|Research Data Australia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Institute for Disaster Resilience Knowledge Hub resource ID|Australian Institute for Disaster Resilience Knowledge Hub resource ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Parliament of Australia MP ID|Parliament of Australia MP ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Trove work ID|Trove work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Geographical Names Board of NSW geoname ID|Geographical Names Board of NSW geoname ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Arachne.org.au ID|Arachne.org.au ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Remontees-mecaniques.net ID|Remontees-mecaniques.net ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple Music track ID|Apple Music track ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4BUD Share of women for each Nobel prize] ([https://observablehq.com/@pac02/share-of-women-for-each-nobel-prize source])
*** [https://w.wiki/4Bx9 Nobel Prize statistics on number of recipients for award wrt. gender (interactive plot)] ([https://twitter.com/ReaderMeter/status/1446495088368971790 source])
*** [https://w.wiki/4CSy Share of women among Nobel prize winners by decade]
*** [https://w.wiki/4B8C Notable books on linked data, semantic technologies, and semantic knowledge graphs] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1445772334296485892 source])
*** [https://w.wiki/4Bcx Benelux railway stations connected from] [[d:Q800587|Brussels-South railway station (Q800587)]] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1445725038951350278 source])
*** [https://w.wiki/4AtB Date of opening and closing of railway stations in Denmark] ([https://www.youtube.com/watch?v=Sv45EKBgCGQ Source])
*** [https://w.wiki/4AsX Map or Talaiotic archeological culture sites located in the Menorca island in Spain] ([https://twitter.com/ivan_bea/status/1445394615339737092 source])
*** [https://w.wiki/4AuC Location of all the meteorological stations in Navarre] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1445359682495946761 source])
*** [https://w.wiki/4ArC Photos of participants in the Pandora Papers] ([https://twitter.com/_pablog/status/1445316553503805440 source])
*** [https://w.wiki/4Bc$ Diameter, size and mass of balls] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1444734616464674817 source])
*** [https://w.wiki/4CSu French departments with their shape]
*** [https://w.wiki/4CWo Longest rivers located in France and which did not gave their name to a department] ([https://twitter.com/envlh/status/1445114042905989122 source])
*** [https://query.wikidata.org/#SELECT%20DISTINCT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3Fheight%20%3FcountryLabel%20%3FsubjectLabel%20%3Fcoords%20%3Fimage%20WITH%20%7B%0A%20%20SELECT%20%3Fitem%20%3FheightStatement%20WHERE%20%7B%0A%20%20%20%20%3Fitem%20wdt%3AP31%20%3Ftype%20.%0A%20%20%20%20VALUES%20%3Ftype%20%7B%20wd%3AQ1779653%20wd%3AQ179700%20wd%3AQ1051606%20wd%3AQ29168169%20wd%3AQ3476533%20%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ21745157%20%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP5816%20wd%3AQ56556915%20%7D%0A%20%20%20%20%3Fitem%20p%3AP2048%20%3FheightStatement%20.%0A%20%20%20%20%7B%20%3FheightStatement%20pq%3AP518%20wd%3AQ179700%20%7D%20UNION%0A%20%20%20%20%7B%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%20%3FheightStatement%20pq%3AP518%20%3Fx%20%7D%20%7D%20%20%20%20%0A%20%20%7D%0A%7D%20AS%20%25i%20WHERE%20%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25i%20.%0A%20%20%3FheightStatement%20psv%3AP2048%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20wikibase%3AquantityAmount%20%3FbaseHeight%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AquantityUnit%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20p%3AP2370%2Fpsv%3AP2370%20%5B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AquantityAmount%20%3FunitHeight%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wikibase%3AquantityUnit%20wd%3AQ11573%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5D%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%5D%0A%20%20%20%20%5D.%0A%20%20BIND%20%28%20%3FbaseHeight%20%2a%20%3FunitHeight%20AS%20%3Fheight%20%29%0A%20%20FILTER%20%28%20%3Fheight%20%3E%3D%2030%20%29%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP17%20%3Fcountry%20%7D%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP625%20%3Fcoords%20%7D%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP18%20%3Fimage%20%7D%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP921%20%3Fsubject%20%7D%0A%20%20%23SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22%20%7D%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22en%22%20%7D%0A%7D%0AORDER%20BY%20DESC%28%3Fheight%29%20%3FcountryLabel%20%3FitemLabel%0A%20 Statues measuring more than 30 m in height (excluding the pedestal)] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1447264661183909897 Source])

* '''Development'''
** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: We are continuing the work on the review part of the system. We are now working on letting reviewers indicate if the mismatch is on Wikidata, the other database, both or neither.
** Fixed a bug where it was possible for two Properties to have the same label in a given language by undoing/reverting an edit ([[phab:T289473]])
** Fixed a confusing error message that was being shown when trying to save geoshape / tabular data that doesn’t exist ([[phab:T285758]])
** Removing some unnecessary entity link formatting in edit summaries and special pages to improve performance ([[phab:T292203]])
** Fixing an issue with invalid dates that the API accepts but should not ([[phab:T289417]])
** Migrated all Wikimedia wikis to use the new change dispatching system. This system is responsible for notifying the other wikis about edits made on Wikidata that affect their articles so the article is refreshed and edits are added to recent changes and watchlists.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 10 11|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:36, 11 urria 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22166946 --&gt;

== Wikidata weekly summary #490 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
**New request for comments
*** [[d:Wikidata:Requests for comment/Frequency of YouTube follower count data|Frequency of YouTube follower count data]]
*** [[d:Wikidata:Requests for comment/Should previously linked Wikipedia articles be separated?|Should previously linked Wikipedia articles be separated?]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** We’re celebrating the [[d:Wikidata:Ninth_Birthday|9th birthday of Wikidata]] on October 29 during the WikidataCon 🎂 Did you know that you can participate in the celebration by preparing a birthday present or attending events? [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/JOEJSBFTLRIWCY3WGSCYRBZKDAHBJPKB/ Here’s how you can get involved!]
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Scottish Accused Witches Project with Ewan McAndrew and Emma Carroll (University of Edinburgh).  [https://docs.google.com/document/d/1zAgFigQFhnB1GXiRjt0MvXxB9ry87tu7YNS_5bM4vqU/edit?usp=sharing ], Oct 19th.
*** [[d:Wikidata:WikiProject Govdirectory/Events|WikiProject Govdirectory Collab Hour]], October 22
*** LIVE Wikidata editing #58 - [https://www.youtube.com/watch?v=r3tBIgP8XKo YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3080639182221238/ Facebook], October 23 at 18:00 UTC	
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#84|Online Wikidata meetup in Swedish #84]], October 24
*** [https://www.lavocedeltrentino.it/2021/10/12/festival-informatici-senza-frontiere-dal-21-al-23-ottobre-2021-a-rovereto/ IT Festival Without Borders from 21 to 23 October 2021 in Rovereto] - ''There will be a Wikidata for SPARQL queries workshop for high school and university students.''
** Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #12, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=12 Health professions]
*** #12MonthsofOSM, [https://twitter.com/hashtag/12MonthsofOSM?src=hashtag_click mapping historical features]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://observablehq.com/@pac02/introduction-a-observable-pour-les-utilisateurs-de-wikida Introduction to Observablehq.com for Wikidata users] in French (Introduction à Observable pour les utilisateurs de Wikidata) 
*** [https://diff.wikimedia.org/2021/10/15/learn-wikidata-an-interactive-course/ Learning to edit Wikidata is challenging; we aim to make it easier with this interactive course]
*** Manuscripts on Wikidata: the state of the art? by [[d:User:MartinPoulter|Martin Poulter]]
*** [https://blog.nationalarchives.gov.uk/digital-scholarship-in-archives-a-data-case-study/ Digital scholarship in archives: A data case study]
** Papers
*** Accepted papers for the Wikidata Workshop at ISWC have been published: https://wikidataworkshop.github.io/2021/
*** [https://www.gipp.com/wp-content/papercite-data/pdf/stegmueller2021.pdf Detecting Cross-Language Plagiarism using Open Knowledge Graphs]
** Videos
*** Wikidata Scripts and gadgets (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=C-NQc0U6XoI YouTube]
*** Import RDF data from Wikidata (part 11) - [https://www.youtube.com/watch?v=joG3zZ4vLno YouTube]
*** New introductory working hour on Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=sLbP8AHfHas YouTube]
*** Building Wikidata - Queries with Wikidata Query Service (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=_9tMq-FRDd8 YouTube]
*** Building Wikidata - Databases and Open Refine (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=frhn6CEf96w YouTube]
*** How to retrieve the list of works by Canadian authors available on Wikisource? (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=0bBPL0ITL9w YouTube]
** Other:
*** Research project: [https://prattdx.org/research/evaluating-the-usability-of-museum-apis/ How can museums improve the usability of collection APIs?]

* '''Tool of the week'''
** [https://github.com/glaciers-in-archives/snowman Snowman] is a static site generator for SPARQL backend ([https://twitter.com/AlbinPCLarsson/status/1448247078250061825?t=TANj4qCkX3UgJdZVqlCEXQ&amp;s=19 source])

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Program/Day 2 and 3 - Community tracks|Submissions for day 2 and 3 of WikidataCon]] are still open. You can submit sessions about a variety of topics until October 20
**Sina Ahmadi has released a [https://sinaahmadi.github.io/posts/sparql-query-generator-for-lexicographical-data.html SPARQL query generator for lexicographical data]
**Wikidata [[:d:Wikidata:Project_chat#Introducing_P10000:_Research_Vocabularies_Australia_ID|reached the 10000th numbered property]], with the creation of P10000 [[:d:Property:P10000|Research Vocabularies Australia]]. (There are currently [https://w.wiki/4ESP 9285 pages in the Property namespace].)
** [https://twitter.com/WikidataMeter/status/1448131107661230083 Wikidata now has over 600,000 Lexemes!]
** [https://www.learnwikidata.net/ Learn Wikidata] is an online interactive course created by the Vanderbilt University thanks to a WikiCite grant and available in English, Spanish and Chinese. [https://diff.wikimedia.org/2021/10/15/learn-wikidata-an-interactive-course/ More information here].
** The 3&lt;sup&gt;rd&lt;/sup&gt; edition of the [[m:Coolest Tool Award|Coolest Tool Award]] is looking for nominations (see [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/DDNP7CZWF74CUCD7SC6S452KGMNMOAPN/ announcement on wikimedia-l]). Please submit your favorite tools by October 27&lt;sup&gt;th&lt;/sup&gt;. The awarded projects will be announced and showcased in a virtual ceremony in December.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9969|catalogue raisonné]], [[:d:Property:P9970|predicate for]], [[:d:Property:P9971|has thematic relation]], [[:d:Property:P9972|illustrative content]], [[:d:Property:P9974|ITU radio emission designation]], [[:d:Property:P9977|isotopically modified form of]], [[:d:Property:P9989|stylized name]], [[:d:Property:P9994|record number]], [[:d:Property:P9998|excitation energy]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9947|WDG lemma ID]], [[:d:Property:P9948|The World Factbook country ID]], [[:d:Property:P9949|AFNIL publisher ID]], [[:d:Property:P9950|RICS company code]], [[:d:Property:P9951|Greek Castles ID]], [[:d:Property:P9952|Gente di Tuscia ID]], [[:d:Property:P9953|Lexicon of Medieval Nordic Law ID]], [[:d:Property:P9954|Product and Service Code]], [[:d:Property:P9955|SAM ID]], [[:d:Property:P9956|IRIS Sapienza author ID]], [[:d:Property:P9957|museum-digital place ID]], [[:d:Property:P9958|Det Norske Akademis Ordbok ID]], [[:d:Property:P9959|PDDikti ID]], [[:d:Property:P9960|VI.BE platform ID]], [[:d:Property:P9961|Owler company ID]], [[:d:Property:P9962|Ordbog over det danske sprog ID]], [[:d:Property:P9963|Svenska Akademins Ordbok-section ID]], [[:d:Property:P9964|Kalliope-Verbund ID]], [[:d:Property:P9965|musik-sammler.de artist ID]], [[:d:Property:P9966|United Nations Treaty Collection object ID]], [[:d:Property:P9967|Washington Rare Plant Field Guide ID (Web version)]], [[:d:Property:P9968|RAWG game ID]], [[:d:Property:P9973|TMOK ID]], [[:d:Property:P9975|Vokrug sveta article]], [[:d:Property:P9976|copyright registration]], [[:d:Property:P9978|Eneström Number]], [[:d:Property:P9979|NRK TV ID]], [[:d:Property:P9980|NLI Archive (bibliographic) ID]], [[:d:Property:P9981|L'Unificazione ID]], [[:d:Property:P9982|IGI Global Dictionary ID]], [[:d:Property:P9983|Enciclopedia dei ragazzi ID]], [[:d:Property:P9984|CANTIC ID]], [[:d:Property:P9985|EMBO member ID]], [[:d:Property:P9986|NDL earlier law ID]], [[:d:Property:P9987|AbandonSocios ID]], [[:d:Property:P9988|Bat Sheva Archive ID]], [[:d:Property:P9990|Literature.com book ID]], [[:d:Property:P9991|Literature.com ebook ID]], [[:d:Property:P9992|CantoDict word ID]], [[:d:Property:P9993|CantoDict character ID]], [[:d:Property:P9995|MYmovies person ID]], [[:d:Property:P9996|Chi era Costui plaque ID]], [[:d:Property:P9997|Bowers acronym]], [[:d:Property:P9999|Turkish Cinema Archive Database person ID]], [[:d:Property:P10000|Research Vocabularies Australia ID]], [[:d:Property:P10001|Austrian Football Association player ID]], [[:d:Property:P10002|Dewan Negara ID]], [[:d:Property:P10003|Arachne.org.au ID]], [[:d:Property:P10004|Dewan Rakyat ID]], [[:d:Property:P10005|Remontees-mecaniques.net ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/merger|merger]], [[:d:Wikidata:Property proposal/split-off|split-off]], [[:d:Wikidata:Property proposal/choreography for|choreography for]], [[:d:Wikidata:Property proposal/classification, compartmentalisation, or information category for this document|classification, compartmentalisation, or information category for this document]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hotel rating|Hotel rating]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NatureScot Sitelink ID|NatureScot Sitelink ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/pole positions|pole positions]], [[:d:Wikidata:Property proposal/podium finishes|podium finishes]], [[:d:Wikidata:Property proposal/StopGame ID|StopGame ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/fastest laps|fastest laps]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Amends|Amends]], [[:d:Wikidata:Property proposal/heading|heading]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Conway polyhedron notation|Conway polyhedron notation]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Reptile Online Database ID|Australian Reptile Online Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Research Data Australia ID|Research Data Australia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Institute for Disaster Resilience Knowledge Hub resource ID|Australian Institute for Disaster Resilience Knowledge Hub resource ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Parliament of Australia MP ID|Parliament of Australia MP ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Trove work ID|Trove work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Geographical Names Board of NSW geoname ID|Geographical Names Board of NSW geoname ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple Music track ID|Apple Music track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bokmålsordboka-ID|Bokmålsordboka-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nynorskordboka-ID|Nynorskordboka-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Birdata ID|Birdata ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Superior Graduate Schools IDs|IRIS Superior Graduate Schools IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Trade Mark Number|Australian Trade Mark Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Prints + Printmaking artist ID|Australian Prints + Printmaking artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Prints + Printmaking work ID|Australian Prints + Printmaking work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FFCAM ID|FFCAM ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVSA ID|TVSA ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Academy of Russian Television person ID|Academy of Russian Television person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NSW Parliament Member ID|NSW Parliament Member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Statistical Geography 2021 ID|Australian Statistical Geography 2021 ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/KPU Calon 2019|KPU Calon 2019]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Monaco Nature Encyclopedia ID|Monaco Nature Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Refuges.info ID|Refuges.info ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Smotrim.ru film ID|Smotrim.ru film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Norgeshistorie ID|Norgeshistorie ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AHPRA registration number|AHPRA registration number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PubCRIS product number|PubCRIS product number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Toolhub ID|Toolhub ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spotify user ID|Spotify user ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario di Medicina ID|Dizionario di Medicina ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario delle Scienze Fisiche ID|Dizionario delle Scienze Fisiche ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ORIAS number|ORIAS number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SNSF person ID|SNSF person ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://query.wikidata.org/embed.html#%23title%3A%20List%20of%20written%20works%20ordered%20by%20date%0ASELECT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3FitemDescription%20%3Fyear%20WHERE%20%7B%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP50%20wd%3AQ921499.%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%20%20OPTIONAL%20%7B%20%3Fitem%20wdt%3AP577%20%3Fdate.%20%7D%0A%20%20BIND%28YEAR%28%3Fdate%29%20AS%20%3Fyear%29%0A%7D%0AORDER%20BY%20%28%3Fyear%29 List of written works authored by recent Nobel laureate Joshua Angrist] (via [[d:Template:Item documentation]] on [[d:Talk:Q921499]]) 
*** [https://w.wiki/4D$a Books by Canadian authors with a Wikisource page] ([https://twitter.com/Georgele2etexte/status/1449627724470013952 Source])
*** [https://w.wiki/4Eek Repetitive taxon names] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1449534448995901446 Source])
*** [http://w.wiki/4DH$ Count of sitelinks of museums/tourist attractions in the US] ([https://twitter.com/wikilovesbrasil/status/1449095230586826757 Source])
*** [https://w.wiki/4DT4 Map of French communes that are &gt;30 characters long] ([https://twitter.com/ash_crow/status/1448600030127009797 Source])
*** [https://w.wiki/4Ef9 Lexemes in Swedish that are missing in Svenska Akademiens Ordbok (Q1935308)] ([https://twitter.com/DennisPriskorn/status/1448396292439281682 Source])
*** [https://w.wiki/4DDX Attendance at the Bargoin, Roger-Quilliot and Henri-Lecoq museums per year] ([https://twitter.com/belett/status/1448252751520092161 Source])
*** [https://w.wiki/4Csp Present and past members of Czech Chamber of Deputies who are relatives] ([https://twitter.com/medi_cago/status/1447837736761806849 Source])

* '''Development'''
** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: We are continuing the work on the review part of the system. We are working on letting reviewers submit their decision if the mismatch is on Wikidata, the other database, both or neither.
** In the previous week we migrated all Wikimedia wikis to use the new change dispatching system. This system is responsible for notifying the other wikis about edits made on Wikidata that affect their articles so the article is refreshed and edits are added to recent changes and watchlists. This week we monitored the new system and investigated and fixed a few issues that came up.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 10 18|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:51, 18 urria 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22166946 --&gt;

== Wikidata weekly summary #491 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
**Upcoming:
*** WikidataCon is happening this week! [https://pretix.eu/WDCon21/WDCon21/ Don’t forget to register if you want to attend]!
*** [https://www.iskouk.org/event-4540936 ISKO UK Hands-on Meetup - Introduction to Wikibase] ([https://www.meetup.com/Knowledge-Organisation-London/events/281627829/ register on meetup])
*** [https://www.inaturalist.org/projects/wikidatacon-2021-bioblitz WikidataCon Bioblitz (During WikidataCon)]
** Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #13, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=13 Death]
** Past:
*** [[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2021-10-20|Wikidata+Wikibase office hour log]] (2021-10-20)
*** Wikiarabia Algeria 2021: [https://www.youtube.com/watch?v=EBZrF3gLyZM  Wikibase Presentation - Mohammed Sadat Abdulai and Georgina Burnett]
*** Talk at Wikidata Workshop 2021 - [https://www.youtube.com/watch?v=YT9IhM9phwk Mathematics In Wikidata]
*** LibreOffice Conference 2021 - [https://www.youtube.com/watch?v=_P3C2KjN9hE Enhancing a spellcheck dictionary by Wikidata Lexemes]
*** LIVE Wikidata editing #58 - [https://www.youtube.com/watch?v=r3tBIgP8XKo YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3080639182221238/ Facebook]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=YlGIR7d3gOg Wikipedia Weekly Network: Wikipedia podcast section #152 - Wikidata + Wikipedia: fact templates (in Swedish)]
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#84|Online Wikidata meetup in Swedish #84]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [http://magnusmanske.de/wordpress/?p=658 The Buggregator]
*** [http://magnusmanske.de/wordpress/?p=662 AutoDesc Reloaded] by Magnus Manske
*** [https://observablehq.com/@pac02/awesome-wikidata-notebooks Awesome Wikidata notebooks]
*** [https://grant592.github.io/prog-neo4j/ Close to the Edge - Graph Databases through 1970s Prog Rock]
** Videos
*** How to upload Australian Faunal Directory IDs to Wikidata using OpenRefine. [https://www.youtube.com/watch?v=vvMNjq16M38 Part I], [https://www.youtube.com/watch?v=gC0RH-KtHVI Part II], [https://www.youtube.com/watch?v=27_j9N5n-vs Part III], [https://www.youtube.com/watch?v=b9k0ZTYTVG4 Part IV]
*** PhysWikiQuiz - a Physics Formula Question Generation and Test Engine using Wikidata in Education - [https://www.youtube.com/watch?v=5OZ0G5zEp2w YouTube]
*** Timelapse of churches in the Americas (Wikidata, QGIS) - [https://www.youtube.com/watch?v=szhPNjpnoM8 YouTube]
*** UseAsRef 2.0 - adding references using external IDs and other statements on Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=w3KhBOFAzFk YouTube]
*** Addressing the gender gap - Wikidata and SPARQL queries (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=vOTfjNIpfIk YouTube]
*** Understanding Wikidata: a free and open knowledge base (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=pY1ntfqsN84 YouTube]
*** WikidataTutorial: Learn how to edit / create items on Wikidata (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=wFGXe4tKl-E YouTube]
*** Linked Data and Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=eePi4E78SIg YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Bargioni/UseAsRef|User:Bargioni/UseAsRef]] has now a 2.0 version, allowing to use as references not only external IDs but also some other properties ([[d:Property:P1343|P1343]], [[d:Property:P973|P973]], [[d:Property:P8214|P8214]] etc.)

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** QID (&quot;Initialism of Q-identifier, a unique identifier for an item in Wikidata. [from 2012]&quot;) now has [[wikt:QID|an entry in Wiktionary]]
** The 3&lt;sup&gt;rd&lt;/sup&gt; edition of the [[m:Coolest Tool Award|Coolest Tool Award]] is looking for nominations (see [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/DDNP7CZWF74CUCD7SC6S452KGMNMOAPN/ announcement on wikimedia-l]). Please submit your favorite tools by October 27&lt;sup&gt;th&lt;/sup&gt;. The awarded projects will be announced and showcased in a virtual ceremony in December.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P9989|stylized name]], [[:d:Property:P9994|record number]], [[:d:Property:P9998|excitation energy]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P9988|Bat Sheva Archive ID]], [[:d:Property:P9990|Literature.com book ID]], [[:d:Property:P9991|Literature.com ebook ID]], [[:d:Property:P9992|CantoDict word ID]], [[:d:Property:P9993|CantoDict character ID]], [[:d:Property:P9995|MYmovies person ID]], [[:d:Property:P9996|Chi era Costui plaque ID]], [[:d:Property:P9997|Bowers acronym]], [[:d:Property:P9999|Turkish Cinema Archive Database person ID]], [[:d:Property:P10000|Research Vocabularies Australia ID]], [[:d:Property:P10001|Austrian Football Association player ID]], [[:d:Property:P10002|Dewan Negara ID]], [[:d:Property:P10003|Arachne.org.au ID]], [[:d:Property:P10004|Dewan Rakyat ID]], [[:d:Property:P10005|Remontees-mecaniques.net ID]], [[:d:Property:P10006|AllSides ID]], [[:d:Property:P10007|Birdata ID]], [[:d:Property:P10008|Geographical Names Board of NSW geoname ID]], [[:d:Property:P10009|IRIS GSSI author ID]], [[:d:Property:P10010|IRIS IUSS author ID]], [[:d:Property:P10011|SISSA Digital Library author ID]], [[:d:Property:P10012|NSW Parliament member ID]], [[:d:Property:P10013|SNSF person ID]], [[:d:Property:P10014|FFCAM ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Conway polyhedron notation|Conway polyhedron notation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nombre de voies routières|Nombre de voies routières]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Museu da Pessoa Story|Museu da Pessoa Story]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Official forum|Official forum]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Properties for legislation|Properties for legislation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Stack Exchange user ID|Stack Exchange user ID]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Toolhub ID|Toolhub ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spotify user ID|Spotify user ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario di Medicina ID|Dizionario di Medicina ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dizionario delle Scienze Fisiche ID|Dizionario delle Scienze Fisiche ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ORIAS number|ORIAS number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Meetup group id|Meetup group id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UAE ID|UAE ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tennis Abstract player ID|Tennis Abstract player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Museu da Pessoa person ID|Museu da Pessoa person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SoccerPunter player ID|SoccerPunter player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/allplayers.in.ua player ID|allplayers.in.ua player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/pfl.uz player ID|pfl.uz player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ua-football.com player ID|ua-football.com player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Offshore leaks database ID|Offshore leaks database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Snob.ru author ID|Snob.ru author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TASS Encyclopedia ID|TASS Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Corporate Identification Number (CIN) in India|Corporate Identification Number (CIN) in India]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DFIH financier ID|DFIH financier ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DFIH business ID|DFIH business ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chuvash Encyclopedia ID|Chuvash Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kola Encyclopedia ID|Kola Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IndexCat ID|IndexCat ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lithuanian Heritage Registry code|Lithuanian Heritage Registry code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Penza Encyclopedia ID|Penza Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SEKO-ID|SEKO-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Musées Nationaux Récupération ID|Musées Nationaux Récupération ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Women in the Legislature ID|Women in the Legislature ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dissernet person ID|Dissernet person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dissernet institution ID|Dissernet institution ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dissernet journal ID|Dissernet journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia di Roma person ID|Enciclopedia di Roma person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vokrug.tv show ID|Vokrug.tv show ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4GAU Map of mosques] ([https://twitter.com/LArtour/status/1451221910759563271 Source])
*** [https://w.wiki/4FsR Documents from the Boyer collection by decades], [https://w.wiki/4Ec3 subjects most represented] ([https://twitter.com/belett/status/1451199703308128267 Source])
*** [https://w.wiki/HuG Pronouns of people in different languages] ([https://twitter.com/jsamwrites/status/1450877143374868495 Source])
*** [https://w.wiki/4FRK Twitter accounts of libraries in Switzerland] ([https://twitter.com/LibrErli/status/1450761240058421255 Source])
*** [https://w.wiki/4F6e Images of cell types in Wikidata] ([https://twitter.com/lubianat/status/1450483958114885640 Source])
*** [https://w.wiki/4F4E Map of the place of death of people born in Puy-de-Dôme] ([https://twitter.com/belett/status/1450446343781195779 Source])
*** [https://w.wiki/4HAq Graph of NFDI consortia with their fields of work], [https://w.wiki/4HAw the map of (co-)applicants],  ([https://twitter.com/_shigapov/status/1452562986946678786 Source])
*** [https://w.wiki/4GTx Places where people in South-America work who published on Wikidata] ([https://twitter.com/egonwillighagen/status/1451837907258462208 Source])
*** [https://w.wiki/4Fx5 Rail link between Narvik and Singapore] ([https://twitter.com/LibrErli/status/1451528085833195546 Source])

* '''Development'''
** The new WDQS Streaming Updater now fully shipped to production. This will help the Query Service better deal with the amount of edits happening on Wikidata. ([https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/NXBOCI3WKTZBB6RB2GYWBBH2BFH3NBT6/ more information])
** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: Continuing work on the results page where mismatches are shown for review. We are focusing on showing all necessary information for a mismatch to make a good determination if it is a mismatch in Wikidata, the external source or neither.
** Finishing the work on the new change dispatching system that improves how Wikipedia and the other Wikimedia projects are notified about edits happening on Wikidata that affect them. Currently tying up some lose ends.
** Preparing for WikidataCon.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 10 25|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:31, 25 urria 2021 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22227678 --&gt;

== ''The Signpost'': 31 October 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/From the editor|Different stories, same place]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/News and notes|The sockpuppet who ran for adminship and almost succeeded]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/In the media|China bans, and is there intelligent life on this planet?]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Opinion|A photo on Wikipedia can ruin your life]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Discussion report|Editors brainstorm and propose changes to the Requests for adminship process]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Recent research|Welcome messages fail to improve newbie retention]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Community view|Reflections on the Chinese Wikipedia]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Traffic report|James Bond and the Giant Squid Game]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Technology report|Wikimedia Toolhub, winners of the Coolest Tool Award, and more]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Serendipity|How Wikipedia helped create a Serbian stamp]]

* Book review: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Book review|''Wikipedia and the Representation of Reality'']]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/WikiProject report|Redirection]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Humour|A very Wiki crossword]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:18, 31 urria 2021 (CET)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Eddie891@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22208696 --&gt;

== Wikidata weekly summary #492 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/handling of data objects for pages in the project namespace|handling of data objects for pages in the project namespace]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Sam Oyeyele will join us to discuss [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject%20AfroCine/Months%20of%20African%20Cinema the AfroCine project]. [https://docs.google.com/document/d/1Slztz7F9jGkfcv66LAd4F26d_MHatYtDMjEtOc-U-Fw/edit# doc], Nov. 2nd.
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/SLB3STWTKYHFW5AXKLJAPEP34ULFG3XL/ Upcoming Search Platform Office Hours—November 3rd, 2021]. Time: 16:00-17:00 GMT / 09:00-10:00 PDT / 12:00-13:00 EDT / 17:00-18:00 CET &amp; WAT. Come and ask anything related to Wikimedia search, Wikidata Query Service, Wikimedia Commons Query Service, etc.!
** Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #14, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=14 COP26]
** Past:
*** WikidataCon 2021 happened \o/
**** Documentation of the sessions are currently ongoing. It may take a few weeks to publish all 80 hours of content but you can already watch some of them ([[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Documentation/List of sessions|linked from each session's Etherpad]]).
**** [https://etherpad.wikimedia.org/p/WikidataCon2021-Wikidatapinkponysession Wikidatapink pony session] (a meetup where participants shared wishes and feature requests about Wikidata to the development team)
**** List of [[d:Wikidata:Ninth Birthday/Presents|birthday presents]]
***** [[d:Wikidata:WikidataComplete|WikidataComplete gadget]] by [[d:User:Dhairya3124|Dhairya3124]]
***** [https://tanny411.github.io/Wikidata-WDQS-Analysis/ Wikidata Subgraph Analysis] by [[d:User:Aisha Khatun|Aisha Khatun]]
***** [[d:User:Bargioni/UseAsRef|UseAsRef 2.0]] by [[d:User:Epìdosis|Epìdosis]]
***** [https://kgtk.isi.edu/iswc/browser/Q11424 KGTK project] by Pedro Szekely
***** [https://wmde.github.io/wikidata-map/dist/index.html Wikidata Map] (series of updates of the all-coordinates-on-wikidata, made available at [[commons:Wikidata map]]) by [[User:Addshore|Addshore]]
***** [http://wikipediapodden.se/episode-154-abstract-wikipedia-and-wikifunctions/ Special episode of Wikipediapodden with an interview with Denny about Abstract Wikipedia and Wikifunctions] by [[d:User:Ainali|Ainali]]
***** [https://en.wiktionary.beta.wmflabs.org/wiki/cat Lua access for Lexemes on beta] by [[d:User:LydiaPintscher|LydiaPintscher]]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=2pDKC64nItE Editathon documentation page] by bunch of lovely glam professionals
***** [https://www.learnwikidata.net/app/?en Learn wikidata course] by [[d:User:Clifford_Anderson|Clifford Anderson]] and co
***** [https://wikxhibit.org/ Wikxhibit] by Tarfah Alrashed
***** [https://integraality.toolforge.org/ Integraality updates] by [[d:User:Jean-Frédéric|Jean-Frédéric]]
***** [https://www.inaturalist.org/projects/wikidatacon-2021-bioblitz iNaturalist BioBlitz] by [[d:User:Pigsonthewing|Pigsonthewing]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blog post
*** [https://www.daieux-et-dailleurs.fr/blog-genealogique/challenge-de-a-a-z/84-challenge-az-edition-2021/697-challenge-a-a-z-2021 Challenge A to Z 2021] (in French)
** Papers
*** [https://doi.org/10.1093/nar/gkab991 Complex Portal 2022: new curation frontiers] about the {{Q|47196990}} &lt;&gt; Wikidata connection
*** (fr) [https://observablehq.com/@pac02/les-libelles-francophones-genres-dans-wikidata Les libellés francophones genrés dans Wikidata] (notebook Observablehq) 
** Videos
*** Working hour on preferences and common.js Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=-7W2V_dPXJ4 YouTube]
*** Semantic web tutorial # 3 | What is Wikidata? (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=B1Miv9bCQjA YouTube]
*** SPARQL queries around Boyer collection of the Clermont Auvergne Métropole heritage library (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=B1Miv9bCQjA YouTube]
*** New Item creation (in Japanese) - [https://www.youtube.com/watch?v=OXDLj5cLBZQ YouTube]
** Research projects
*** [https://safeandtrustedai.org/project/creating-and-evolving-knowledge-graphs-at-scale-for-explainable-ai/ Creating and evolving knowledge graphs at scale for explainable AI]

* '''Tool of the week'''
** [http://www.cemeteries.wiki/ Cemeteries.wiki] by [[d:User:Yamen|Yamen]] is a project to display Dataviz and statistics about cemeteries all over the world. (2021-11-01)
** ... and remember you can [[Wikidata:Tools/Proposals|propose a new tool or gadget]]!

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Wikimedia Foundation is looking for a Graph Consultant to  help migrate the [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:SPARQL_query_service Wikidata Query Service (WDQS)] from Blazegraph to a different RDF store. [https://boards.greenhouse.io/wikimedia/jobs/3546920 Apply here!]

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10019|term in higher taxon]], [[:d:Property:P10027|official forum]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10015|NatureScot Sitelink ID]], [[:d:Property:P10016|Refuges.info ID]], [[:d:Property:P10017|Dizionario delle Scienze Fisiche ID]], [[:d:Property:P10018|George Eastman Museum people ID]], [[:d:Property:P10020|Parliament of Australia MP ID]], [[:d:Property:P10021|UAE University Libraries ID]], [[:d:Property:P10022|Dizionario di Medicina ID]], [[:d:Property:P10023|Museu da Pessoa person ID]], [[:d:Property:P10024|Indigenous Corporation Number]], [[:d:Property:P10025|Toolhub ID]], [[:d:Property:P10026|Research Data Australia ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/date of recording|date of recording]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Candidate position|Candidate position]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MTBdata|MTBdata]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Vokrug.tv person ID|Vokrug.tv person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Standing Waters Database ID|Standing Waters Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/State Duma person ID|State Duma person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Federation Council person ID|Federation Council person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia della Scienza e della Tecnica ID|Enciclopedia della Scienza e della Tecnica ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FRACS profile ID|FRACS profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NER portfolio ID|NER portfolio ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Triple J Unearthed artist ID|Triple J Unearthed artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SEEK company ID|SEEK company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Levels.fyi company ID|Levels.fyi company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/romaq.org ID|romaq.org ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NWT Species ID|NWT Species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNISA author ID|IRIS UNISA author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nederlandse Voornamenbank ID|Nederlandse Voornamenbank ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Verona author ID|IRIS Verona author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIMI author ID|IRIS UNIMI author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIURB author ID|IRIS UNIURB author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Australian Charities and Not‑for‑profits Register Charity ID|Australian Charities and Not‑for‑profits Register Charity ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIBO author ID|IRIS UNIBO author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Québec Enterprise Number|Québec Enterprise Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Douyin User ID|Douyin User ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ACE Repertory publisher ID|ACE Repertory publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ACE Repertory writer ID|ACE Repertory writer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indonesian Hospital ID|Indonesian Hospital ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4DWD Map of French bridges and tunnels carrying an high-speed railway line]
*** [https://w.wiki/4JWy List of Wikidata item's labels which are same as male form and different from female form in French (ie using the generic as male form)] ([[d:User:PAC2/Gender neutral labels|source]])
*** [https://w.wiki/4JX4 List of Wikidata item's labels which are same as male form and different from female form in English (ie using the generic as male form)]([[d:User:PAC2/Gender neutral labels|source]])
*** [https://w.wiki/4K5K consorts of Selim III] ([[d:Property_talk:P26#Sultan's_consorts|source]])
*** [https://w.wiki/4KLz Coordinates of the birthplaces of people with family name Autrique] ([https://twitter.com/daieuxdailleurs/status/1455096919013924869 Source])
*** [https://w.wiki/4KBW Coordinates of battles] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1454879113207033858 Source])
*** [https://w.wiki/4Je2 Geographical distribution of votive boats historic monuments in France] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1454149939676786691 Source])
*** [https://w.wiki/4JJ6 Relationship among accepted NFDI consortia] ([https://twitter.com/inablu/status/1453765653287120899 Source])
** Newest database reports: [[d:Wikidata:Database reports/top missing properties by number of identifiers/P26|top missing property by number of identifiers: spouse (P26)]]

* '''Development'''
** WikidataCon! \o/
** Continued the work on the first version of the Mismatch Finder. We are getting closer to the polishing phase now and will have something ready in the next weeks.
** Lua access for Lexemes is now ready to test on English Beta Wiktionary.
** Concluded work on the improved behind-the-scenes system for notifying Wikipedias and co about Wikidata edits that affect them. Nothing should have changed for you.
** Started working on a new implementation of the search box to be ready for the upcoming skin changes the WMF is working on.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 11 01|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:37, 1 azaroa 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22271418 --&gt;

== Wikidata weekly summary #493 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming
*** [https://www.twitch.tv/belett Live about SPARQL queries] on Twitch and in French, by Vigneron, November 9 at 18:00 CET
*** LIVE Wikidata editing #61 - [https://www.youtube.com/watch?v=--pS3UB0uFg YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3098329280452228/ Facebook], November 13 at 19:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#86|Online Wikidata meetup in Swedish #86]], November 14 at 13.00 UTC
*** Wikidata webinar at the Goethe Institute in Athens (Greek). [https://us02web.zoom.us/webinar/register/WN_WmX73SA_R5C-nd87ytV4aw?timezone_id=Europe%2FBerlin Nov 8, 2021 17:00 UTC+1]
*** Next installment of the [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikibase_and_WBStack_Working_Hours LD4 Wikibase Working Hour]! Monday 15 November 2021, 3PM - 4PM Eastern ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20211115T200000&amp;p1=tz_et&amp;p2=tz_ct&amp;p3=tz_mt&amp;p4=tz_pt&amp;p5=tz_gmt&amp;p6=tz_cet Time zone converter]). Registration: [https://columbiauniversity.zoom.us/meeting/register/tJUtc-CoqTgpGtBjZC0uPQ7qA_in15Qzer6e Zoom registration link]
** Ongoing
*** Weekly Lexemes Challenge #15, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=15 COP26 (2/2)]
** Past
*** Documentation of the WikidataCon 2021 sessions are currently ongoing. It may take a few weeks to publish all 80 hours of content but you can already watch some of them ([https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:WikidataCon_2021/Documentation/List_of_sessionslinked from each session's Etherpad])
*** [https://www.youtube.com/watch?v=zE6hw2pu6K0 Wikidata SPARQL tutorial around the Saint-Brieuc museum] (in French)

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Media
*** [[User:Theklan]] at {{Q|Q3100760}}: [https://www.eitb.eus/es/radio/radio-euskadi/programas/hagase-la-luz/detalle/8435228/wikidata-base-de-datos-editable-multilingue-libre-y-con-datos-de-todo-conocimiento-con-galder-gonzalez/ Wikidata: una base de datos editable, multilingüe, libre y con datos de todo conocimiento] (Spanish)
** Blogs
*** TIB at WikidataCon: [https://blogs.tib.eu/wp/tib/2021/11/05/tib-at-wikidatacon-part-1/ Part 1 ] , [https://blogs.tib.eu/wp/tib/2021/11/05/tib-at-wikidatacon-part-2/ Part 2]
*** [https://www.utoronto.ca/news/help-their-prof-u-t-students-go-being-wikidata-novices-international-conference-presenters With help of their prof, U of T students go from being Wikidata novices to international conference presenters]
*** [https://staff.library.harvard.edu/blog/boston-rock-city Crowdsourcing the Scene at the Boston Rock City Edit-a-Thon]
** Videos
*** Basic tutorial on how to improve Wikidata items (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=MR-90s_uZCQ YouTube]
*** Metadata of cultural institutes: import strategies on Wikidata in the case of the Tuscany Region (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=154u0HvMkyQ YouTube]
*** Wikidata for 5-star Linked Open Databases: a case study of PanglaoDB - [https://www.youtube.com/watch?v=HvjMoaOr68k YouTube]
*** Using Wikidata entities and properties in schema.org markup and linked data - [https://www.youtube.com/watch?v=eJ3HSI6zLyo YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [https://observablehq.com/@pac02/gendered-labels-in-wikidata are occupation labels gender neutral?] a tool to explore gender neutrality of labels in different languages.
** [https://app.rawgraphs.io/ RAWGraphs], a dataviz tool which allows SPARQL queries ([https://twitter.com/rawgraphs/status/1455530965749673984?t=bkvv8yg8lwIgmcyWK6HTSw&amp;s=19 source])

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/3VJ5ZW3MO3CMCVWW4JDWSWDLXLX4XAEU/ New strategies for Wikidata and the Wikibase Ecosystem published and waiting for your feedback]. [[m:LinkedOpenData/Strategy2021|Add your comments]]!
** [https://openrefine.org/download.html OpenRefine 3.5.0] was released

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10032|Museu da Pessoa History]], [[:d:Property:P10038|Conway polyhedron notation]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10028|Tennis Abstract player ID]], [[:d:Property:P10029|Women in the Legislature ID]], [[:d:Property:P10030|StopGame ID]], [[:d:Property:P10031|Enciclopedia di Roma person ID]], [[:d:Property:P10033|Biografija.ru ID]], [[:d:Property:P10034|Derrieux agency person ID]], [[:d:Property:P10035|Kola Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10036|Penza Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10037|Enciclopedia della Scienza e della Tecnica ID]], [[:d:Property:P10039|Musées Nationaux Recuperation ID]], [[:d:Property:P10040|Lithuanian Heritage Registry code]], [[:d:Property:P10041|Nynorskordboka-ID]], [[:d:Property:P10042|Bokmålsordboka-ID]], [[:d:Property:P10043|Indonesian parliament candidate ID 2019]], [[:d:Property:P10044|Trove work ID]], [[:d:Property:P10045|Vokrug.tv show ID]], [[:d:Property:P10046|Apple maps ID]], [[:d:Property:P10047|Federation Council person ID]], [[:d:Property:P10048|Meetup group id]], [[:d:Property:P10049|Glitchwave genre ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/original catalog description|original catalog description]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kanobu ID|Kanobu ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yandex.Question person ID|Yandex.Question person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/発車メロディ|発車メロディ]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Listen Notes podcast ID|Listen Notes podcast ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WhatsApp number|WhatsApp number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNKI Journal ID|CNKI Journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baidu Scholar Journal ID|Baidu Scholar Journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AllHomes research location ID|AllHomes research location ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Domain suburb profile ID|Domain suburb profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Coles Online product ID|Coles Online product ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Woolworths product ID|Woolworths product ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Maritime Business Directory ID|Maritime Business Directory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Oslo Byleksikon ID|Oslo Byleksikon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NVE Bre ID|NVE Bre ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Databáze-her.cz ID|Databáze-her.cz ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FederalPress Encyclopedia ID|FederalPress Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/babesdirectory|babesdirectory]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DHAC ID|DHAC ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Naver TV ID|Naver TV ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IJF competition ID|IJF competition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JudoInside competition ID|JudoInside competition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/live.ijf competition ID|live.ijf competition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FAOLEX No|FAOLEX No]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EJU competition ID|EJU competition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The-Sports.org competition ID|The-Sports.org competition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/StarHit ID|StarHit ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nasha Versia ID|Nasha Versia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LocalWiki ID|LocalWiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ESPN MMA fighter ID|ESPN MMA fighter ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Comparably company ID|Comparably company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spanish Cultural Heritage thesauri ID|Spanish Cultural Heritage thesauri ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dr. Duke's Phytochemical and Ethnobotanical Databases Chemical ID|Dr. Duke's Phytochemical and Ethnobotanical Databases Chemical ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4LKf Number of virtual twins (pair with the same dates of birth and death) in Wikidata] ([[d:Wikidata:WikiProject_Virtual_Twins#Number_of_virtual_twins_at_a_given_milestone|source]])
*** [https://w.wiki/4LPV People recently buried in a cemetery nearby without an image of the grave (P1442) on Wikidata] ([[d:Property_talk:P1442#People recently_buried_in_a cemetery_nearby_without_an image_of_the_grave (P1442)_on_Wikidata|source]])
*** [https://w.wiki/4L5o List of lexemes in French associated with occupation items] ([[d:User:PAC2/Gender neutral labels|source]])
*** [https://w.wiki/4LuG Towns with less than 1000 people that have a cathedral] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1457053245663113216 Source])
*** [https://w.wiki/4Lkt Musical works based on literary works] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1456785592436641794 Source])
*** [https://w.wiki/4Kwq Main surnames of people born in the Puy-de-Dôme, France] ([https://twitter.com/daieuxdailleurs/status/1455861015187496962 Source])
*** [https://w.wiki/4Kox Members of the Ukrainian national sports team] ([https://twitter.com/fed4ev/status/1455657383313788932 Source])

* '''Development'''
** Mismatch Finder: We finished adding “next steps” dialog and a “more info” dialog to tell users more about the import a mismatch was added in.
** We had discussions about how to best make the SearchBox WVUI component for the new Vector skin work well for Wikidata ([[phab:T275251]])
** We have put a version of [https://www.wbstack.com/ WBStack] on wikibase.dev. We will start work to deploy to wikibase.cloud in the coming weeks.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 11 08|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:33, 8 azaroa 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22310207 --&gt;

== Wikidata weekly summary #494 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New request for comments: [[Wikidata:Requests for comment/Create massive changes in one property for spesific categories/properties?|Create massive changes in one property for spesific categories/properties?]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming
*** Next Bug Triage Hour on '''API issues'''. Monday 15th November at 17:00 UTC (18:00 Berlin time, [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?msg=Wikidata+bug+triage+hour&amp;iso=20211115T17&amp;p1=%3A&amp;ah=1 see other time zones]) ([https://etherpad.wikimedia.org/p/WikidataBugTriageHour Etherpad])
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Affinity Group Calls|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Éder Porto will be discussing adding journal articles to Wikidata [[:wikisource:Wikipedia and Academic Libraries: A Global Project/Chapter 17|Wikipedia and Academic Libraries: A Global Project/Chapter 17]]. [https://docs.google.com/document/d/1LjxZ01AUOIJItcwgXTWAIFblel9js_XjwG4aWArD-Zk/edit?usp=sharing doc], Nov. 16th.
*** [https://openpublishingfest.org/calendar.html#event-107/ Open Source Publishing Tools in Wikidata], 16 November 2021. Part of the [https://openpublishingfest.org Open Publishing Fest].
*** LIVE Wikidata editing #62 - [https://www.youtube.com/watch?v=gXzqg6KuVvc YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3104015093216980/ Facebook], November 20 at 19:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#87|Online Wikidata meetup in Swedish #87]], November 21 at 13.00 UTC
** Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #16, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=15 Books]
** Past
*** Introduction to Wikidata: GWMAB con IAML Italia [https://www.youtube.com/watch?v=B5fXKwKzGbA replay] (in Italian)
*** WikiData4Education_Aligning the sum of all knowledge with school curricula, WikiIndaba ([https://www.youtube.com/watch?v=yowI9YtZ-2M replay])

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://investinopen.org/blog/wikidata-and-open-infrastructure-a-request-for-participation/ Wikidata and open infrastructure: a request for participation]
*** [https://redaktionsblog.hypotheses.org/5219 Own metadata for own blog posts - science communication and bibliographies with open data and Wikidata]
*** [https://www.datastory.org/blog/tracking-the-worlds-elections How we're tracking elections in symbiosis with Wikidata]
*** Recent updates and improvements to Wikidata Query Service
**** [https://techblog.wikimedia.org/2021/11/10/how-we-learned-to-stop-worrying-and-loved-the-event-flow/ How we learned to stop worrying and loved the (event) flow]
**** [https://techblog.wikimedia.org/2021/11/10/the-trouble-with-triples/ The trouble with triples]
**** [https://techblog.wikimedia.org/2021/11/10/getting-the-wdqs-updater-to-production-a-tale-of-production-readiness-for-flink-on-kubernetes-at-wmf/ Getting the WDQS Updater to production: a tale of production readiness for Flink on Kubernetes at WMF]
** Videos
*** [[d:User:Fuzheado|Fuzheado]] and [[d:User:T_Cells|T Cells]] to demonstrate how to discover, track and work with sets of Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=q27-k3Ms4hw YouTube]
*** Wikidata Introduction course (in German) - [https://www.youtube.com/watch?v=MmSGrlk0uSI 1], [https://www.youtube.com/watch?v=4Zg6Gbiwzac 2], [https://www.youtube.com/watch?v=0XJSUyNIoIw 3], [https://www.youtube.com/watch?v=qRL6dUPBVBs 4]
*** Wikidata in Educational Institutions / Academic research at Wikimedia Polska / Wikidata Govdirectory - [https://www.youtube.com/watch?v=UNX4rBWxK_U YouTube]
** Podcasts
*** [https://specimenspod.libsyn.com/ Siobhan Leachman - Wikimedia Editor and Citizen Scientist]

* '''Tool of the week'''
** [[:ca:Plantilla:Infotaula persona|Plantilla:Infotaula persona]], infobox for people on Catalan Wikipedia with extensive use of Wikidata, used 175000 times, with Bridge editing. Sample use at [[:ca:Frits Zernike]].

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [Feedback Requested] [[phab:T295275|Introducing a dedicated section on Wikidata Item pages for classifying properties]]
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/3VJ5ZW3MO3CMCVWW4JDWSWDLXLX4XAEU/ New strategies for Wikidata and the Wikibase Ecosystem published and waiting for your feedback]. [[m:LinkedOpenData/Strategy2021|Add your comments]]!
** [https://observablehq.com/@pac02/what-kind-of-articles-have-you-created What kind of articles have you created?] an Observable notebook which use Wikidata API to get the value of P31 for the list of articles created by a user.
** OpenRefine is hiring a [https://openrefine.org/blog/2021/11/05/Project-director.html part-time Project director] (paid position).
** [https://brianschrader.com/archive/announcing-hewell-public-beta-/ Hewell public beta app]: is a virtual tour guide that automatically finds interesting things around you whether you're in a new city or your hometown.
** [[d:Q30325238|Full Fact]] [https://twitter.com/mr_dudders/status/1458063883697016838 is using the MediaWiki Action API in their workflow to help add some Wikidata identifiers to their mark-up].
** [[d:User:Magnus Manske|Magnus]] [https://twitter.com/MagnusManske/status/1455871764760834053 replaced some live SPARQL queries in Mix’n’match with a database cache. Main page now loads faster].

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: none
*** External identifiers: [[:d:Property:P10050|Nederlandse Voornamenbank ID]], [[:d:Property:P10051|Standing Waters Database ID]], [[:d:Property:P10052|Vokrug.tv person ID]], [[:d:Property:P10053|Atlas Project of Roman Aqueducts ID]], [[:d:Property:P10054|IRIS UNIURB author ID]], [[:d:Property:P10055|IRIS Verona author ID]], [[:d:Property:P10056|IRIS UNISA author ID]], [[:d:Property:P10057|IRIS UNIMI author ID]], [[:d:Property:P10058|IRIS UNIBO author ID]], [[:d:Property:P10059|Philosophica ID]], [[:d:Property:P10060|Castforward ID]], [[:d:Property:P10061|Baidu Scholar journal ID]], [[:d:Property:P10062|Academy of Russian Television person ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Tabakalera ID|Tabakalera ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/mathematical symbol|mathematical symbol]], [[:d:Wikidata:Property proposal/included as part|included as part]], [[:d:Wikidata:Property proposal/specific impulse by weight|specific impulse by weight]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Newgrounds username|Newgrounds username]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/7 Days person ID|7 Days person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DBLP event ID|DBLP event ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Osmose Agency person ID|Osmose Agency person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Author ID from the Modern Discussion website|Author ID from the Modern Discussion website]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Umbria IDs|IRIS Umbria IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/biografiA ID|biografiA ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Global Geoparks Network ID (new)|Global Geoparks Network ID (new)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Numelyo|identifiant Numelyo]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4NqT List of properties which have instances or subclass of humans as possible value with male and female form in French] ([[d:Topic:Wgl2sg728eg71a8s|source]]) 
*** [https://w.wiki/4Ngr Different people with same label / birthday / occupation in a specified year]
*** [https://w.wiki/4Nnk Narrative locations of the book Itinerary from Paris to Mont-d'Or] ([https://twitter.com/belett/status/1459192473100632066 Source])
*** [https://w.wiki/4NVs Maps of tombs of unknown soldiers] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1458890173937295361 Source])
*** [https://w.wiki/4N7h Most common first names (&gt; 5) among people with a Wikidata item and born in Auvergne] ([https://twitter.com/belett/status/1458445682549854209 Source])
*** [https://w.wiki/4MsG Student-Teacher relationship based on entries in 'Das Geistige Berlin' (1897)] ([https://twitter.com/LibrErli/status/1458203007158558721 Source])
*** [https://query.wikidata.org/embed.html#select%20%3Fdec%20%28%28%3Fcount%2F%3Ftotal%29%2a100%20as%20%3Fpercent%29%20%3FcauseLabel%20%20where%20%0A%7B%20%0A%20%20%7B%20select%20%28str%28%3Fdecade%29%20as%20%3Fdec%29%20%28count%28distinct%20%3Fps%29%20as%20%3Fcount%29%20%3Fcause%20where%20%7B%0A%20%20%3Fmp%20p%3AP39%20%3Fps%20.%20%3Fps%20ps%3AP39%20%3Fterm%20.%20%3Fterm%20wdt%3AP279%20wd%3AQ16707842%20.%20%0A%20%20%3Fps%20pq%3AP582%20%3Fpend%20.%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fmp%20p%3AP39%20%3Fps2%20.%20%3Fps2%20ps%3AP39%20%3Fterm%20.%20%3Fps2%20pq%3AP580%20%3Fpend%20%7D%20%0A%20%20%23%20not%20new%20term%20starting%20same%20day%20-%20ie%20left%20Parliament%0A%20%20%3Fps%20pq%3AP1534%20%3Fcause%20.%20%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ741182%20%7D%20%23%20not%20dissolution%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ7649223%20%7D%20%23%20not%20suspension%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ35855188%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ36345696%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ30580660%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ52084147%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ35867887%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20bind%28year%28%3Fpend%29%20as%20%3Fyear%29%20.%20filter%28%3Fyear%20%3E%3D%201870%29%20.%20bind%28%28floor%28%3Fyear%2F10%29%2a10%29%20as%20%3Fdecade%29%20.%0A%7D%20group%20by%20%3Fcause%20%3Fdecade%20%7D%20%0A%0A%20%20%7B%20select%20%28str%28%3Fdecade%29%20as%20%3Fdec%29%20%28count%28distinct%20%3Fps%29%20as%20%3Ftotal%29%20where%20%7B%0A%20%20%3Fmp%20p%3AP39%20%3Fps%20.%20%3Fps%20ps%3AP39%20%3Fterm%20.%20%3Fterm%20wdt%3AP279%20wd%3AQ16707842%20.%20%0A%20%20%3Fps%20pq%3AP582%20%3Fpend%20.%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fmp%20p%3AP39%20%3Fps2%20.%20%3Fps2%20ps%3AP39%20%3Fterm%20.%20%3Fps2%20pq%3AP580%20%3Fpend%20%7D%20%0A%20%20%23%20not%20new%20term%20starting%20same%20day%20-%20ie%20left%20Parliament%0A%20%20%3Fps%20pq%3AP1534%20%3Fcause%20.%20%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ741182%20%7D%20%23%20not%20dissolution%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ7649223%20%7D%20%23%20not%20suspension%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ35855188%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ36345696%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ30580660%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ52084147%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20filter%20not%20exists%20%7B%20%3Fps%20pq%3AP1534%20wd%3AQ35867887%20%7D%20%23%20tofix%0A%20%20bind%28year%28%3Fpend%29%20as%20%3Fyear%29%20.%20filter%28%3Fyear%20%3E%3D%201870%29%20.%20bind%28%28floor%28%3Fyear%2F10%29%2a10%29%20as%20%3Fdecade%29%20.%0A%7D%20group%20by%20%3Fdecade%20%7D%20%0ASERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0A%23defaultView%3ABarChart Relative frequency of reasons MPs' terms end, since 1870] ([https://twitter.com/generalising/status/1458177275535536129 Source])
** Newest database reports: [[d:Wikidata:WikiProject Movies/reports/TV series/recently ended|recently ended TV series]]

* '''Development'''
** The language codes &lt;code&gt;agq&lt;/code&gt; ([[:d:Q34737|Aghem]], [[phabricator:T288335|T288335]]) and &lt;code&gt;mcn&lt;/code&gt; ([[:d:Q56668|Massa]], [[phabricator:T293884|T293884]]) are now supported.
** Mismatch Finder: Added various dialogs and help texts to make it easier to understand what reviewers need to do and what information they are seeing in the tool
** Mismatch Finder: started polishing and bug fixing for release of the first version
** Making the order of Lexeme's grammatical features consistent ([[phab:T232557]])
** Investigating how to share complex SPARQL queries in Wikidata Query Service via short URL ([[phab:T295560]])


[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 11 15|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:35, 15 azaroa 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22310207 --&gt;

== Wikidata weekly summary #495 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New request for comments:
*** [[Wikidata:Requests for comment/How to avoid to use male form as a generic form in property labels in French ?]] 

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming
*** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.11.25 next Wikibase live session] is 16:00 GMT on Thursday 25th November 2021 (18:00 Berlin time). All are welcome!
*** Editing Scottish government agencies at [https://codethecity.org/what-we-do/hack-weekends/ctc24-open-in-practice/ CTC24 – Open In Practice], November 27-28
*** LIVE Wikidata editing #63 - [https://www.youtube.com/watch?v=hxPfg3STM08 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3109599262658563/ Facebook], November 27 at 19:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#88|Online Wikidata meetup in Swedish #88]], November 28 at 13.00 UTC
*** [https://www.iskouk.org/event-4540936 ISKO UK Hands-on Meetup - Introduction to Wikibase] (November 23rd 2021 13:00 Berlin time) ([https://www.meetup.com/Knowledge-Organisation-London/events/281627829/ register on meetup])
**Ongoing
*** Weekly Lexemes Challenge #17, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=17 Bread]
** Past
*** Bug Triage Hour on API issues ([https://etherpad.wikimedia.org/p/WikidataBugTriageHour log])

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://wikiedu.org/blog/2021/11/19/using-wikidata-to-promote-epistemic-equity/ Using Wikidata to promote epistemic equity]
*** [https://www.library.upenn.edu/blogs/libraries-news/how-penns-librarians-are-using-linked-data-make-web-better How Penn's Librarians are Using Linked Data to Make the Web Better]
** Videos
*** How to use the Wikidata query service without having experience with the SPARQL language (Wikidata Query Builder) (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=8s05hfU0HYc YouTube]
*** Bringing Linked Data into Libraries via Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=i5YOf1_GfA4 YouTube]
*** Presenting the project for integrating data from the Ricordi Archive into Wikimedia projects (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=lDEI7iT1cZY YouTube]
*** Wikidata for 5-star Linked Open Bio-Ontologies - [https://www.youtube.com/watch?v=S17PSUOTeUA YouTube]
*** ENDORSE Follow up event: Wikibase and the EU Knowledge Graph as a use case - [https://www.youtube.com/watch?v=04VABNCgF6A YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [https://wikicite-search.herokuapp.com WikiCite Search] is a bibliographic search engine for Wikidata that finds articles either by searching for keywords, or by string matching.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Wikimedia Deutschland is looking for a [https://short.sg/j/4361894 Full-Stack Developer] and [https://short.sg/j/131847 Partner Relationships Manager] to join the Wikidata/Wikibase team.
** Are you doing research around Wikidata? There is a [[m:Grants:Programs/Wikimedia_Research_&amp;_Technology_Fund#Wikimedia_Research_Fund|new fund to support research work around the Wikimedia projects]] that you can apply to.
** This [https://the-qa-company.com/blog/blog-extended/13 post] about the question of the week is showing how questions can be answered over Wikidata. Also it gives some insights on how Google and Siri are using Wikidata.
** A new openly accessible [https://kgbook.org book on knowledge graphs] has been published by prominent researchers in the field.
** [https://twitter.com/digitalling/status/1460704834168836098 The latest version of WordNet released now links to Wikidata for many entries]
** [Feedback Requested] [[phab:T295275|Introducing a dedicated section on Wikidata Item pages for classifying properties]]
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/3VJ5ZW3MO3CMCVWW4JDWSWDLXLX4XAEU/ New strategies for Wikidata and the Wikibase Ecosystem published and waiting for your feedback]. [[m:LinkedOpenData/Strategy2021|Add your comments]]!

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10067|train melody]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10063|SEKO ID]], [[:d:Property:P10064|NWT Species ID]], [[:d:Property:P10065|IJF competition ID]], [[:d:Property:P10066|JudoInside competition ID]], [[:d:Property:P10068|SEEK company ID]], [[:d:Property:P10069|Tabakalera ID]], [[:d:Property:P10070|IRIS UNIPG author ID]], [[:d:Property:P10071|EXQUIRITE author ID]], [[:d:Property:P10072|State Duma person ID]], [[:d:Property:P10073|ESPN MMA fighter ID]], [[:d:Property:P10074|Dr. Duke's Phytochemical and Ethnobotanical Databases chemical ID]], [[:d:Property:P10075|CREPČ institution ID]], [[:d:Property:P10076|CREPČ person ID]], [[:d:Property:P10077|Spanish Cultural Heritage thesauri ID]], [[:d:Property:P10078|Maritime Business Directory ID]], [[:d:Property:P10079|FAOLEX No]], [[:d:Property:P10080|EJU competition ID]], [[:d:Property:P10081|Australian Charities and Not‑for‑profits Register Charity ID]], [[:d:Property:P10082|CJFD journal ID]], [[:d:Property:P10083|Offshore leaks database ID]], [[:d:Property:P10084|Osmose Agency person ID]], [[:d:Property:P10085|biografiA ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Rehearses at|Rehearses at]], [[:d:Wikidata:Property proposal/image with color chart|image with color chart]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wallet Address|Wallet Address]], [[:d:Wikidata:Property proposal/dpi|dpi]], [[:d:Wikidata:Property proposal/project of|project of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/outcome|outcome]], [[:d:Wikidata:Property proposal/introduced by|introduced by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IMA Symbol|IMA Symbol]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ghana Place Names URL|Ghana Place Names URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CSS code|CSS code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Deity|Deity]], [[:d:Wikidata:Property proposal/number of teachers|number of teachers]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Newgrounds username|Newgrounds username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Numelyo|identifiant Numelyo]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Genie artist ID|Genie artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Genie album ID|Genie album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Genie song ID|Genie song ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Genie media ID|Genie media ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Naver VIBE track ID|Naver VIBE track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Naver VIBE video ID|Naver VIBE video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bugs! track ID|Bugs! track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bugs! music video ID|Bugs! music video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Melon music video ID|Melon music video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rutube channel ID|Rutube channel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Saint Petersburg Encyclopedia ID|Saint Petersburg Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nintendo64EVER ID|Nintendo64EVER ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/N64-Database ID|N64-Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MedlinePlus drug identifier|MedlinePlus drug identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Web Encyclopedia of Kyiv ID|Web Encyclopedia of Kyiv ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Database of Czech librarians ID|Database of Czech librarians ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Coub channel ID|Coub channel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Catalog of arthistoricum.net ID|Catalog of arthistoricum.net ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant OùVoir.Ça|identifiant OùVoir.Ça]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kino-teatr.ru film ID 2|kino-teatr.ru film ID 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CH district ID|CH district ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Volgograd Oblast address register|Volgograd Oblast address register]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Initiale|identifiant Initiale]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AbeBooks ID|AbeBooks ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sceneweb organization ID|Sceneweb organization ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SensCritique work ID|SensCritique work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Library of Congress providers ID|Library of Congress providers ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Irkipedia ID|Irkipedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Delovaya Stolitsa ID|Delovaya Stolitsa ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baseball Prospectus ID|Baseball Prospectus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NT Place Names Register ID|NT Place Names Register ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Place Names of New Brunswick ID|Place Names of New Brunswick ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS polytechnic universities IDs|IRIS polytechnic universities IDs]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4QuM Numbers from 0 to 20 sorted alphabetically thanks to lexicographical data] ([https://twitter.com/envlh/status/1461317543654612998 source])
*** [https://w.wiki/4SBM Given names of French fictional characters, as chosen by French / non-French authors] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1462406228966006784 Source])
*** [https://w.wiki/4Qi6 Map of members of the International Society of Biocuration (historical and current; affiliation and education institutions)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1461063139852750857 Source])
*** [https://w.wiki/4Qfc UK MPs and their reason for *finally* leaving office] ([https://twitter.com/generalising/status/1461031253839331332 Source])
*** [https://w.wiki/4R2o Number of new UK MPs at each general election since 1870 (new = never served before)] ([https://twitter.com/generalising/status/1461439247278301192 Source])
*** [https://w.wiki/4QE4 Crewe Alexandra players from Crewe] ([https://twitter.com/EEPaul/status/1460708170024853510 Source])
*** [https://w.wiki/4QCB Chronological timeline of people buried in Cimetière des Carmes] ([https://twitter.com/belett/status/1460621202645475335 Source])
*** [https://w.wiki/4Pyx Stops in the travel routes of Wilhelm Müller on his way from Leipzig to Bad Schandau in 1820/21] ([https://twitter.com/diedatenlaube/status/1460387431405039622 Source])

* '''Development'''
** Working on displaying the grammatical features of Lexemes in a particular order in the UI ([[phab:T232557]])
** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: continuing polishing before first release. Focusing on making API documentation available and adding a footer to the site
** The ongoing work on MediaWiki skin improvements especially for Wikipedia will break the search box for Wikidata. We're working on addressing this. ([[phab:T275251]])
** Migrating a number of components to vue 3 to keep up with the rest of MediaWiki ([[phab:T294465]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 11 22|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:00, 22 azaroa 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22352594 --&gt;

== ''The Signpost'': 29 November 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/In the media|Denial: climate change, mass killings and pornography]]
* WikiCup report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/WikiCup report|The WikiCup 2021]]
* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Deletion report|What we lost, what we gained]]
* From a Wikipedia reader: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/From a Wikipedia reader|What's Matt Amodio?]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Arbitration report|ArbCom in 2021]]
* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Discussion report|On the brink of change – RFA reforms appear imminent]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Technology report|What does it take to upload a file?]]
* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/WikiProject report|Interview with contributors to WikiProject Actors and Filmmakers]]
* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Serendipity|&quot;Did You Know ...&quot; featured a photo of the wrong female WWII pilot]]
* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/News from Diff|Content translation tool helps create one million Wikipedia articles]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Traffic report|Reporting ticket sales on the edge of the Wiki, if Eternals should fail]]
* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Recent research|Vandalizing Wikipedia as rational behavior]]
* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Humour|A very new very Wiki crossword]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:27, 29 azaroa 2021 (CET)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22386904 --&gt;

== Wikidata weekly summary #496 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Project chat: [[d:Wikidata:Project_chat#Wikidata_phase_1_regression|Wikidata phase 1 regression (interwikis no longer visible in new layout used by some Wikipedias and its impact on minority languages)]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming
*** [https://openpreservation.org/events/working-with-siegfried-wikidata-and-wikibase/ Working with Siegfried, Wikidata, and Wikibase]. December 2, 2021 4:00 pm CET
*** Next [[d:Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: [[User:Ainali|Jan Ainali]] on [[d:Wikidata:WikiProject Govdirectory|WikiProject Govdirectory]], a tool and associated Wikiproject for building a user-friendly directory of government agencies and their online presence. [https://docs.google.com/document/d/1mHIYuDt_1y3zJhMz18O611rPJ-wxyKEvAeFofAyQ4Eo/edit?usp=sharing Agenda with call link], November 30.
*** Next [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikibase_and_WBStack_Working_Hours LD4 Wikibase Working Hour]. Thurs. 16 December 2021, 11AM-12PM Eastern, ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20211216T160000&amp;p1=tz_et&amp;p2=tz_ct&amp;p3=tz_mt&amp;p4=tz_pt&amp;p5=tz_gmt&amp;p6=tz_cet time zone converter]). &quot;''We will continue work developing our WBStack sandbox which seeks to explore how Wikibase could help track the usage of alternate labels for terms in vocabularies like LCSH''&quot;
*** LIVE Wikidata editing #64 - [https://www.youtube.com/watch?v=Ht8h6pUxgKo YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3115061972112292/ Facebook], December 4 at 19:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#89|Online Wikidata meetup in Swedish #89]], December 5 at 13.00 UTC
** Ongoing
*** Weekly Lexemes Challenge #18, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=18 Horse]
** Past
*** Wikibase Live session [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.11.25 log], month of November 2021
*** Introduction to Wikibase (part 1), ISKO UK Hands-on Meetup ([https://www.youtube.com/watch?v=dCAjhjeJpgY replay])

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://wikimedia.se/2021/11/24/flytta-till-stockholm-och-do-vi-stadar-upp-och-visualiserar-kulturarvsdata/ Blog post on how Wikimedia Sweden has worked with two museums to open up their data and make it available on Wikidata] (in Swedish)
*** [https://wikiedu.org/blog/2021/11/23/indigenous-knowledge-on-wikipedia-and-wikidata/ Indigenous knowledge on Wikipedia and Wikidata]
** Videos
*** Video tutorial for Wikidata Scraping, data processing and import (Open Refine) (in Czech) - [https://www.youtube.com/watch?v=7nFy-ffcjfg YouTube]
*** (Wikidata intro) how it acts as one of the levers for the discoverability of cultural content in dance (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=uEKxq-fwaxg YouTube]
*** Archive and register of sound art / sound artists with Wikipedia, Wikidata and Wikimedia (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=t7pUb5aYMZQ YouTube]
*** Reconciliation server demonstration against Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=pX9acrq98LQ YouTube]
*** Wikidata: A Magic Portal for Siegfried and Roy - [https://www.youtube.com/watch?v=HtYJaTyeZJM YouTube]

* '''Tool of the week'''
** New gadget available in the [[:d:Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|preferences]]: &quot;compact items&quot; makes the interface on item pages more compact (it was previously a [[:d:User:Jon Harald Søby/compact items.css|gadget for common.css]])

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Wikimedia Deutschland is looking for a [https://short.sg/j/4361894 Full-Stack Developer] to join the Wikidata team.
** Are you doing research around Wikidata? There is a [[m:Grants:Programs/Wikimedia_Research_&amp;_Technology_Fund#Wikimedia_Research_Fund|new fund to support research work around the Wikimedia projects]] that you can apply to.
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/3VJ5ZW3MO3CMCVWW4JDWSWDLXLX4XAEU/ New strategies for Wikidata and the Wikibase Ecosystem published and waiting for your feedback]. [[m:LinkedOpenData/Strategy2021|Add your comments]]!

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10091|death rate]], [[:d:Property:P10093|image with color chart]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10086|Australian Prints + Printmaking artist ID]], [[:d:Property:P10087|Australian Prints + Printmaking work ID]], [[:d:Property:P10088|Dissernet institution ID]], [[:d:Property:P10090|DHAC ID]], [[:d:Property:P10092|Bildatlas-Künstler-ID]], [[:d:Property:P10094|AHPRA registration number]], [[:d:Property:P10095|FRACS Find a Surgeon profile ID]], [[:d:Property:P10096|Databáze her ID]], [[:d:Property:P10097|7 Days person ID]], [[:d:Property:P10098|Oùvoir.ça film ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Corruption Perceptions Index|Corruption Perceptions Index]], [[:d:Wikidata:Property proposal/surrounds the enclave|surrounds the enclave]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Harvard Art Museums ID|Harvard Art Museums ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GISAID identifier|GISAID identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nextstrain identifier|Nextstrain identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/homophone lexeme|homophone lexeme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Numista|Numista]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant base Enluminures|identifiant base Enluminures]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The World of Shakespeare ID|The World of Shakespeare ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/oKino.ua film ID|oKino.ua film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kinobaza.com.ua film ID|kinobaza.com.ua film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kinobaza.com.ua actor ID|kinobaza.com.ua actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/oKino.ua actor ID|oKino.ua actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Natural History Museum (London) person ID|Natural History Museum (London) person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/svpressa.ru ID|svpressa.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Russian Academy of Sciences person ID|Russian Academy of Sciences person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Parliamentary Newspaper ID|The Parliamentary Newspaper ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lib.ru author ID|Lib.ru author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/politika-crimea.ru person ID|politika-crimea.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Institute of the History of Ukraine scientist ID|Institute of the History of Ukraine scientist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/centrasia.org person ID|centrasia.org person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Music of Armenia ID|Music of Armenia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Transbaikalia ID|Encyclopedia of Transbaikalia ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4Sjy Number of items without any statements] (last week: more than 1,300,000) 
*** [https://w.wiki/4Sn7 Number of items without any statements by sitelinks] (sample: 1757 items link to nlwiki, but have no statements).
*** [https://w.wiki/4TSu Taxa named after women (by place of birth)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1464316862452359176 Source])
*** [https://w.wiki/4T73 List of articles on Blaise Pascal in all Wikipedias, sorted by decreasing article size] ([https://twitter.com/belett/status/1463887097752961026 Source])
*** [https://w.wiki/4Sq6 Texts on French Wikisource by people born in Puy-de-Dôme] ([https://twitter.com/belett/status/1463528711525965834 Source])
*** [https://w.wiki/4Srs List of countries by the highest elevation point] ([https://twitter.com/fagerving/status/1463583163360456708 Source])
*** [https://w.wiki/4Sd4 Number of distinct (UK parliament) seats returning someone who chose to sit elsewhere each year, 1830-1910] ([https://twitter.com/generalising/status/1463284279530688512 Source])
*** [https://w.wiki/4SBV List of services that support the OpenRefine Reconciliation service] ([https://twitter.com/yayamamo/status/1462787283355009031 Source])
*** [https://w.wiki/4UDE Things depicted in art works in the Khalili Collections] ([https://twitter.com/mlpoulter/status/1465316000275083270 Source])
*** [https://w.wiki/4sfu Images of Wikidata's items linked to UBERON ids] ([https://twitter.com/lubianat/status/1462848333026844673 Source])
*** [https://w.wiki/4Tz5 Population density of administrative subdivisions exceeding 100,000 km² and 100 inhabitants / km²] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1465058060775342082 Source])
*** [https://w.wiki/4TpN List of government agencies in Scotland] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1464907568246140928 Source])
*** [https://w.wiki/4Tyv Which day of the week people died on in the Mauthausen concentration camp] ([https://twitter.com/medi_cago/status/1465051707344306182 Source])

* '''Development'''
** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: Continued working on last remaining tickets for the first version. Added a footer to the site, improved documentation and added ability to delete a batch of mismatches.
** Made good progress on migrating our on-wiki Vue apps to support the new Vue.createMwApp compatibility layer in MediaWiki core ([[phab:T294465]])
** Continued work on making it possible to define a custom ordering of grammatical features on Lexemes ([[phab:T232557]])
** More research and discussion on mul language code ([[phab:T285156]])
** Discussing with data re-users about their views on the ontology issue classification we worked on earlier this year to get their input ([[c:File:DataQualityDaysontologyissues.pdf|slides from Data Quality Days session]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 11 29|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:55, 29 azaroa 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22389364 --&gt;

== Wikidata weekly summary #497 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;
* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#90|Online Wikidata meetup in Swedish #90]], December 12 at 13.00 UTC
*** [https://www.twitch.tv/belett Live about SPARQL queries on Twitch] and in French, by Vigneron, December 7 at 18:00 CET

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://observablehq.com/@pac02/gender-diversity-in-wikipedia-articles-evidence-from-some?collection=@pac02/gender-diversity-in-wikipedia-articles Gender diversity in Wikipedia articles: evidence from some selected academic disciplines in the English Wikipedia]
*** [https://misinfocon.com/bringing-together-journalists-the-public-and-wikidata-to-understand-our-world-e32968de10e8 Bringing together journalists, the public, and Wikidata to understand our world]
*** [https://observablehq.com/@pac02/gender-diversity-in-wikipedia-articles-evidence-from-some/2?collection=@pac02/Gender-diversity-in-Wikipedia-articles Gender diversity in Wikipedia articles: evidence from some selected academic disciplines in Wikipedia in French] 
*** [https://addshore.com/2021/12/reflection-on-filling-a-new-wikidata-item/ Reflection on filling a new Wikidata item] by Addshore
** Papers
*** [https://arxiv.org/pdf/2111.10962.pdf &quot;Knowledge Based Multilingual Language Model&quot;] Using the Wikidata to build the language models that not only memorize the factual knowledge but also learn useful logical patterns. (Liu et al, 2021)
** Videos
*** [https://www.youtube.com/watch?v=OlJVi7yi6iQ Summary of Transbordados], the pre-WikidataCon conference organized by Wiki Movimento Brasil (in Brazilian Portuguese)

* '''Tool of the week'''
** [http://biggraph-wikidata-in-weaviate.vectors.network/# Weaviate big graph] ([https://mobile.twitter.com/heikopaulheim/status/1466330708444602372 source]) is a vectorised search engine which returns similar items in Wikidata.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Wikimedia Deutschland is running a survey to evaluate Wikibase Installation and Updating experience for users. Please answer a few questions so we can continue to identify areas of improvement for users. Survey links
*** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeAR1kj9th1wRZU027zEPJd_xP8nFgj-T29iXrpZ2wuDBeXmg/viewform Wikibase Installation Survey]
*** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-8wDOCDR-uXLecNLzuM3jxc9K81mIKq1EtUhrweEveO8aTQ/formResponse Wikibase Software Updating Survey]
** The new [[m:Grants:Programs/Wikimedia_Research_&amp;_Technology_Fund#Wikimedia_Research_Fund|Wikimedia Research Fund]] is live now. It can fund research projects related to Wikidata.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10107|specific impulse by weight]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10095|FRACS Find a Surgeon profile ID]], [[:d:Property:P10096|Databáze her ID]], [[:d:Property:P10097|7 Days person ID]], [[:d:Property:P10098|OùVoir.Ça ID]], [[:d:Property:P10099|Australian Institute for Disaster Resilience Knowledge Hub ID]], [[:d:Property:P10100|SensCritique work ID]], [[:d:Property:P10101|Snob.ru author ID]], [[:d:Property:P10102|IRIS POLIBA author ID]], [[:d:Property:P10103|Re.Public@Polimi author ID]], [[:d:Property:P10104|PORTO@Iris author ID]], [[:d:Property:P10105|IRIS UNIVPM author ID]], [[:d:Property:P10106|Sceneweb organization ID]], [[:d:Property:P10108|Web Encyclopedia of Kyiv ID]], [[:d:Property:P10109|allplayers.in.ua player ID]], [[:d:Property:P10110|Apple Music track ID]], [[:d:Property:P10111|AbeBooks ID]], [[:d:Property:P10112|Australian Statistical Geography 2021 ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Harvard Art Museums ID|Harvard Art Museums ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GISAID identifier|GISAID identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nextstrain identifier|Nextstrain identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/homophone lexeme|homophone lexeme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Numista|Numista]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Numista coin ID|Numista coin ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/lieu de disparition|lieu de disparition]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Lib.ru author ID|Lib.ru author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/politika-crimea.ru person ID|politika-crimea.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Institute of the History of Ukraine scientist ID|Institute of the History of Ukraine scientist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/centrasia.org person ID|centrasia.org person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Music of Armenia ID|Music of Armenia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Transbaikalia ID|Encyclopedia of Transbaikalia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lingua Libre ID|Lingua Libre ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Express Gazeta person ID|Express Gazeta person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/bards.ru person ID|bards.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PGM author ID|PGM author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Deutsches Zeitungsportal ID|Deutsches Zeitungsportal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Index of Middle English Verse ID|Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICCROM authority ID|ICCROM authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/New Index of Middle English Verse ID|New Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Digital Index of Middle English Verse ID|Digital Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Repertorium Biblicum Medii Aevi ID|Repertorium Biblicum Medii Aevi ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ThENC@ thesis ID|ThENC@ thesis ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baidu Baike LemmaID|Baidu Baike LemmaID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indonesian College Code|Indonesian College Code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia d'arte italiana ID|Enciclopedia d'arte italiana ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Museum of the Great Patriotic War encyclopedia ID|Museum of the Great Patriotic War encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/iTunes genre|iTunes genre]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CYT|CYT]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Folketinget actor ID|Folketinget actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ruskino film ID|Ruskino film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ruskino actor ID|Ruskino actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pandora album ID|Pandora album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pandora track ID|Pandora track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Swiss National Library ID|Swiss National Library ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Original Esperanto Literature author ID|Original Esperanto Literature author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Athens Academy authority ID|Athens Academy authority ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://query.wikidata.org/embed.html#SELECT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3FitemDescription%20%3Fyear%20WHERE%20%7B%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%20%20%3Fitem%20p%3AP166%20%3Fstatement.%20%20%20%0A%20%20%3Fstatement%20ps%3AP166%20wd%3AQ59411480.%20%20%0A%20%20%3Fstatement%20pq%3AP585%20%3Fdate%0A%20%20BIND%28YEAR%28%3Fdate%29%20AS%20%3Fyear%29%0A%7D%0AORDER%20BY%20%3Fdate List of laureates of the women's Ballon d'or] ([[d:Talk:Q59411480|source]]) 
*** [https://query.wikidata.org/embed.html#SELECT%20DISTINCT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3FitemDescription%20%3Fplace%20%3FplaceLabel%20%3Fsitelinks%20WHERE%20%7B%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%20%20%3Fitem%20wikibase%3Asitelinks%20%3Fsitelinks.%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP19%20%3Fplace.%20%0A%20%20%3Fplace%20wdt%3AP131%2A%20wd%3AQ26988.%0A%7D%0AORDER%20BY%20DESC%20%28%3Fsitelinks%29%0ALIMIT%20200 List of people born in Cook Islands] ([[d:Talk:Q26988|source]]) 
*** [https://w.wiki/4WJU Wordcloud articles without statements of MyLang Wikipedia] (switch to &quot;Table&quot; view to list, at left border of screen)
*** [https://w.wiki/4Wbg Artworks picturing snow] ([https://twitter.com/belett/status/1466752356046016518 source])
*** [https://w.wiki/4Wbk Graph of football players who died per year] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1466110652641161216 source])
*** [https://w.wiki/4Wbn Things depicted in art works of the Khalili Collections] ([https://twitter.com/mlpoulter/status/1465316000275083270 source])
*** [https://w.wiki/4Wbo People represented on the painting &quot;Le Sacre de Napoléon&quot; from 1804 by Jacques-Louis David] ([https://twitter.com/belett/status/1466426143259693065 source])
*** [https://w.wiki/4Tw8 German cities whose names are also verbs (using Lexemes)] ([https://twitter.com/phaase/status/1465000297550553088 source])
*** [https://w.wiki/4Wbq Railway stations in the Baltics] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1467628209495810055 source], see the full thread for more queries)

* '''Development'''
** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: Continued polishing for the first version. Improving the texts and adding loading state. Incorporating feedback from testing.
** Continued migrating our on-wiki Vue apps to support the new Vue.createMwApp compatibility layer in MediaWiki core ([[phab:T294465]])
** Continued work on making it possible to define a custom ordering of grammatical features on Lexemes ([[phab:T232557]])
** Finished work on small tool to show Items recently edited by several accounts to surface current events.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]!
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 12 06|Read the full report]]''' &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &amp;middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 15:49, 6 abendua 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22413798 --&gt;

== Wikidata weekly summary #498 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Lightning talks on WikiProject Vanderbilt Fine Arts Gallery, Wikidata use for a site-specific archaeological case study (Dura-Europos, Syria), and round tripping Wikidata into Alma using Alma Refine. [https://docs.google.com/document/d/1bP08VUYC3nPWOay31s7pyZHrykawVQpwlOUxBrkeac8/edit?usp=sharing Agenda], Dec. 14th.

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [http://blog.schema.org/2021/12/enriching-claim-reviews-sharing.html Enriching Claim Reviews - Sharing Experience From Factchecking] (schema.org/ Full Fact) 
*** [https://addshore.com/2021/12/most-liked-wikidata-tweets/ Most liked Wikidata tweets] (addshore)
*** [https://addshore.com/2021/12/wikidata-map-in-2021/ Updates on the Wikidata map in 2021] (addshore)
** Papers
*** Lukas Schmelzeisen, Corina Dima, Steffen Staab: &quot;Wikidated 1.0: An Evolving Knowledge Graph Dataset of Wikidata's Revision History&quot;, https://arxiv.org/abs/2112.05003v1
*** &quot;ARTchives: a Linked Open Data native catalogue of art historians’ archive&quot; crowdsourcing curated information on notable art historians’ archives (including Wikidata) - [http://ceur-ws.org/Vol-3019/LinkedArchives_2021_paper_10.pdf paper], [http://artchives.fondazionezeri.unibo.it/about tool]

* '''Tool of the week'''
** [https://observablehq.com/@pac02/explore-gender-diversity-in-a-single-wikipedia-article?collection=@pac02/gender-diversity-in-wikipedia-articles Explore gender diversity in a single Wikipedia article using Wikidata's API and SPARQL]
** [[d:User:Lectrician1/embeds.js|embeds.js]]: This script shows embeds on external identifier statements such as YouTube videos, Twitter tweets, Spotify playlists, Genius lyrics, and more!

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [[Wikidata:SPARQL_query_service/Blazegraph_failure_playbook|Blazegraph failure playbook]] now available
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/SHWAELL327NNOJEELAYPBQCDCCNFLLNS/ Initial version of Lua access to Lexemes to be deployed on Bengali and Basque Wiktionaries]
** When creating new Wikidata  statements in QuickStatements, you can now create multiple “reference groups” ([[d:Help:QuickStatements#Add_statement_with_sources|documentation]])

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10113|IMA Mineral Symbol]], [[:d:Property:P10129|protective marking]], [[:d:Property:P10135|recording date]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10114|Natural History Museum (London) person ID]], [[:d:Property:P10115|Indonesian Hospital ID]], [[:d:Property:P10116|Music of Armenia ID]], [[:d:Property:P10117|New Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Property:P10118|World of Shakespeare ID]], [[:d:Property:P10119|AllHomes research location ID]], [[:d:Property:P10120|Australian Trade Mark Number]], [[:d:Property:P10121|Harvard Art Museums ID]], [[:d:Property:P10122|BookDepository publisher ID]], [[:d:Property:P10123|Catalog of arthistoricum.net ID]], [[:d:Property:P10124|Database of Czech librarians ID]], [[:d:Property:P10125|German Newspaper Portal ID]], [[:d:Property:P10126|Enciclopedia d'arte italiana ID]], [[:d:Property:P10127|Dissernet journal ID]], [[:d:Property:P10128|Dissernet person ID]], [[:d:Property:P10130|centrasia.org person ID]], [[:d:Property:P10131|The Parliamentary Newspaper ID]], [[:d:Property:P10132|Saint Petersburg Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10133|Russian Academy of Sciences person ID]], [[:d:Property:P10134|Place Names of New Brunswick ID]], [[:d:Property:P10136|Pandora track ID]], [[:d:Property:P10137|Nintendo64EVER ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/alphabetical index|alphabetical index]], [[:d:Wikidata:Property proposal/International Standard Content Number ISCN|International Standard Content Number ISCN]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Number of likes|Number of likes]], [[:d:Wikidata:Property proposal/homophone form|homophone form]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Roovet Sound|Roovet Sound]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/National Library of Ireland ID|National Library of Ireland ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Famitsu game ID|Famitsu game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JSTOR artwork ID|JSTOR artwork ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NYPL Copyright Entries|NYPL Copyright Entries]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinomania.ru film ID|Kinomania.ru film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinomania.ru actor ID|Kinomania.ru actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Homosaurus ID (V3)|Homosaurus ID (V3)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Irish Times Profile ID|Irish Times Profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/All About Birds ID|All About Birds ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Slovak Theatre Virtual Database|Slovak Theatre Virtual Database]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Digital Mechanism and Gear Library ID|Digital Mechanism and Gear Library ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/f6s id|f6s id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Marche IDs|IRIS Marche IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Viber group ID|Viber group ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Parque de la Memoria ID|Parque de la Memoria ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AAGM Artwork ID|AAGM Artwork ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Muz-TV ID|Muz-TV ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MTV Russia ID|MTV Russia ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://query.wikidata.org/embed.html#%23defaultView%3AMap%0ASELECT%20DISTINCT%20%3Fdepartement%20%3FdepartementLabel%20%3Fform%20%7B%0A%20%20%7B%20%3Fdepartement%20wdt%3AP31%20wd%3AQ6465%20%7D%20UNION%0A%20%20%7B%20%3Fdepartement%20wdt%3AP31%20wd%3AQ22923920%20%7D%0A%20%20%3Fdepartement%20wdt%3AP1082%20%3Fpopulation%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wdt%3AP3896%20%3Fform%20%3B%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wdt%3AP47%20%3Fx%20.%0A%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%0A%20%20%20%20%3Fdepartement%20wdt%3AP47%20%3Fvoisin%20.%0A%20%20%20%20%7B%20%3Fvoisin%20wdt%3AP31%20wd%3AQ6465%20%7D%20UNION%0A%20%20%20%20%7B%20%3Fvoisin%20wdt%3AP31%20wd%3AQ22923920%20%7D%0A%20%20%20%20%3Fvoisin%20wdt%3AP1082%20%3Fpopulation_voisin%20.%0A%20%20%20%20FILTER%20(%3Fpopulation_voisin%20%3E%20%3Fpopulation)%20.%0A%20%20%7D%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22fr%22%20.%20%7D%0A%7D%0AORDER%20BY%20%3FdepartementLabel French departments with more population than all their neighbour departements] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1468634283824848905?t=wj3SsLQF35joU6e723vjrA&amp;s=19 source]) 
*** [https://w.wiki/4YVG Map of places names after horses] ([https://twitter.com/belett/status/1470374814972059655 source])
*** [https://w.wiki/4YVH Latvian citizens by occupation] ([https://twitter.com/LArtour/status/1470309158503301126 source])
*** [https://w.wiki/4YVK Map of the mass graves from the Spanish Civil War] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1469312604418064391 source])
** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: [[d:Wikidata:WikiProject Cities|Cities]]

* '''Development'''
** [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Mismatch Finder]]: Developed a user script to show a notification on an Item if the Mismatch Finder has an unreviewed mismatch for it.
** Preparing for Lexeme Lua access to be enabled on the first wikis. ([[phab:T294637]], [[phab:T294159]])
** Continuing work on migrating the termbox to vue3 ([[phab:T296202]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]!
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 12 13|Read the full report]]''' &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &amp;middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 16:19, 13 abendua 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22425486 --&gt;

== Wikidata weekly summary #499 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New request for comments:
*** [[d:Wikidata:Requests for comment/Creating new Wikidata items for all Commons categories|Creating new Wikidata items for all Commons categories]]
** Other:
*** [[c:Commons_talk:SPARQL_query_service/Upcoming_General_Availability_release#Mandatory_authentication_considered_harmful|SPARQL query service (SDC) mandatory authentication considered harmful]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
***  The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.12.30 next Wikibase live session] is 16:00 GMT on Thursday 30th December 2021 (17:00 Berlin time). This month we will have a guest presentation by the team at [https://semlab.io/ The Semantic Lab at Pratt Institute]. They will present how they are using Linked Open Data (LOD) in their projects with the help of Wikibase. All are welcome!
*** Next [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour: January 13th at 17:00 UTC]]. Open discussion, bring your favorite Phabricator task.
** Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #21, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=21 Celebration]
** Past:
*** EduWiki Live on the theme of Wikidata and Curriculum Digitization. ([https://www.youtube.com/watch?v=EwbK_-C6Rlc&amp;t=2044s replay])
*** Wikidata workshop (in Italian) ([https://www.youtube.com/watch?v=sD4Eptg8KxE replay])
*** Semantic Web in Libraries: SWIB21 (replay)
**** [https://www.youtube.com/watch?v=9CWx4IQyiA8 From string to thing: Wikidata based query expansion]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=MDjyiYrOWJQ Representing the Luxembourg Shared Authority File based on CIDOC-CRM in Wikibase]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://addshore.com/2021/12/wikidata-user-and-project-talk-page-connections/ Wikidata user and project talk page connection graph]
*** [https://stacks.wellcomecollection.org/images-from-wellcome-collection-pass-1-5-billion-views-on-wikipedia-ee9663b62bef Images from Wellcome Collection pass 1.5 billion views on Wikipedia]
*** [https://zbw.eu/labs/en/blog/integrating-the-pm20-companies-archive-part-3-of-the-data-donation-to-wikidata Integrating the PM20 companies archive: part 3 of the data donation to Wikidata]
*** [https://blog.wikimedia.de/2021/12/20/parlamentsdebatten-werden-mit-wikidata-transparenter-und-besser-zugaenglich/ Parliamentary debates are made more transparent and accessible with Wikidata]
*** [https://wikimedia.se/2021/12/15/ett-riksdagsdokument-sager-mer-an-tusen-ord/ A parliamentary document says more than a thousand words] (in Swedish)
*** [https://www.datastory.org/blog/the-longest-serving-mp-in-sweden The Longest Serving MP in Sweden]
*** [https://news.usc.edu/195978/commonsense-artificial-intelligence-ai/ '' &quot;With artificial intelligence, common sense is uncommon]. &quot;To help overcome this challenge, researchers use several sources of commonplace knowledge like Wikidata to obtain a “reasoned” AI response.&quot; ''
** Papers
*** [https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0261130 A botanical demonstration of the potential of linking data using unique identifiers for people]
*** [https://arxiv.org/pdf/2112.01989.pdf Survey on English Entity Linking on Wikidata]
** Videos
*** Tutorial for Wikidata Mix'n'Match tool for database pairing (in Czech) - [https://www.youtube.com/watch?v=CrzLSrxL7Lc YouTube]
*** SPARQL queries on Wikidata - basic level (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=1rLpnydVOpY YouTube]
*** Presentation about the Wikidata community (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=1VUCmFdilb0 YouTube]
*** Wikidata Advanced Course (in German) by OpenGLAM Switzerland - YouTube
**** [https://www.youtube.com/watch?v=buZRcYAV3Eg Introduction]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=vcOyaPYjRB4 Concept of Linked Open Data]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=jk4pGavI8v0 SPARQL-Queries]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=WhqwPraCiSc Automatic data import]
*** Querying Wikidata: Museums, Volcanoes (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=3MPbbqFZgnw YouTube]
*** Wikidata Fundamentals (in French) by CAPACOA - YouTube
**** [https://www.youtube.com/watch?v=zvVAKXotzYU Triplets, licenses]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=kvGUadO35oc Item, references and qualifiers, history tab]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=3c7kEHpU6MM Creation of a user account. Creation of a new items]
*** Wikidata Workshop: The basics by CAPACOA - YouTube
**** [https://www.youtube.com/watch?v=ERICpqHH7Nw Wikimedia Foundation licenses, item, semantic triples]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=1-P2TGnHWYM User creation]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=y2IarHeJdxc Searching and editing an item]
*** Vector Search through Wikidata with Weaviate - [https://www.youtube.com/watch?v=T4zlvknSbGc YouTube]
*** Creating items on Wikidata using OpenRefine (without sound — subtitles only) - [https://www.youtube.com/watch?v=Zn793UQfaQc YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:NoclaimsBot|NoclaimsBot]] adds the first statements on [[d:Help:Items without statements|items without claims]] based on templates used on the linked Wikipedia article.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** The 500th Wikidata weekly summary is 2 issues away. We are putting together interesting things related to the number 500 to include in that issue. Do you know any Wikidata facts or queries or anything cool related to 500? Please add them to [[d:Wikidata:Status_updates/Next#Welcome_to_the_500th_Weekly_Summary!|Wikidata:Status updates/Next#Welcome to the 500th Weekly Summary!]]
** Wikimedia Commons Query Service (WCQS), currently in beta, will soon be in production with a planned General Availability date of 1 Feb 2022. See [[c:Commons:SPARQL query service/Upcoming General Availability release|the Upcoming General Availability release discussion page]] for more details.
** [[d:User:Lectrician1|Seth]] started an essay to summarize the multiple data-related projects going on between Wikimedia Projects at the moment: [[d:User:Lectrician1/The grand mess of data on Wikimedia|User:Lectrician1/The grand mess of data on Wikimedia]].
** [https://twitter.com/MagnusManske/status/1468976001413754880 When creating new Wikidata statements in QuickStatements, you can now create multiple “reference groups” by using “!Sxx” instead of “Sxx” syntax to start a new reference group].
** Wikimedia Deutschland is running a survey to evaluate Wikibase Installation and Updating experience for users. Please answer a few questions so we can continue to identify areas of improvement for users. Survey links
*** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeAR1kj9th1wRZU027zEPJd_xP8nFgj-T29iXrpZ2wuDBeXmg/viewform Wikibase Installation Survey]
*** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-8wDOCDR-uXLecNLzuM3jxc9K81mIKq1EtUhrweEveO8aTQ/formResponse Wikibase Software Updating Survey]
** Open positions at Wikimedia Deutschland in the Wikidata/Wikibase teams
*** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/14145264/Director-Engineering-m-w-d-/?jobDbPVId=36933089&amp;l=en Engineering Director]
*** [https://short.sg/j/4361894 Full-Stack Developer]

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10150|iTunes genre]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10138|Pandora album ID]], [[:d:Property:P10139|Indonesian College Code]], [[:d:Property:P10140|Institute of History of Ukraine ID]], [[:d:Property:P10141|Academy of Athens authority ID]], [[:d:Property:P10142|ThENC@ ID]], [[:d:Property:P10143|CDAEM person ID]], [[:d:Property:P10144|Famitsu game ID]], [[:d:Property:P10145|EPA Facility Registry Service ID]], [[:d:Property:P10146|Levels.fyi company ID]], [[:d:Property:P10147|U-PAD author ID]], [[:d:Property:P10148|CAMPUS author ID]], [[:d:Property:P10149|Original Esperanto Literature author ID]], [[:d:Property:P10151|iTunes genre ID]], [[:d:Property:P10152|Rutube channel ID]], [[:d:Property:P10153|Nasha Versia ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Category for work of subject|Category for work of subject]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Honorary citizens category of entity|Honorary citizens category of entity]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kanobu numeric ID|Kanobu numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/cadastral district|cadastral district]], [[:d:Wikidata:Property proposal/official shop URL|official shop URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/website|website]], [[:d:Wikidata:Property proposal/documented files|documented files]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/street number in Austria|street number in Austria]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EU Whoiswho ID|EU Whoiswho ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dicionario da Real Academia Galega|Dicionario da Real Academia Galega]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Österreichische Schulkennzahl|Österreichische Schulkennzahl]], [[:d:Wikidata:Property proposal/iCSO ID|iCSO ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bloomsbury Fashion Central ID|Bloomsbury Fashion Central ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lur Encyclopedia ID|Lur Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Zürich Herbaria collector ID|Zürich Herbaria collector ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/KSH code (historical)|KSH code (historical)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Krasnoyarsk Krai ID|Encyclopedia of Krasnoyarsk Krai ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WikiStrinda ID|WikiStrinda ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bokselskap.no ID|Bokselskap.no ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Film.ru film ID|Film.ru film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Film.ru actor ID|Film.ru actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Artland artist ID|Artland artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Artland gallery ID|Artland gallery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ILAB ID|ILAB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UNESCO ICH ID|UNESCO ICH ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Maritimt Magasin skips ID|Maritimt Magasin skips ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4Zgo Shijian (SJ 实践) experimental satellites] ([[d:Talk:Q11452851#Queries|source]])
*** [https://w.wiki/3DzA Age of living Hawthorn FC players] ([https://twitter.com/FreoPope/status/1472166997513289728 source])
*** [https://w.wiki/4Zmj People died on their 50th birthday] ([https://twitter.com/LibrErli/status/1471923820965646342 Source])
*** [https://w.wiki/3Z$7 Relationship between London School of Economics doctoral advisors and students] ([https://twitter.com/HelsKRW/status/1471388444593172481 source])
*** [https://w.wiki/4Yo8 Map of twinned towns (or partners) of municipalities of Puy-de-Dôme] ([https://twitter.com/belett/status/1470782945732538378 source])
*** [https://w.wiki/4YTF Map of the places named in reference the horse] ([https://twitter.com/belett/status/1470374814972059655 source])
*** [https://w.wiki/4XWd Map of bridges in Kaliningrad] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1468960428805869579 source])
*** [https://w.wiki/4a9v Latvian citizens by occupation] ([https://twitter.com/LArtour/status/1470309158503301126 source])
*** [https://w.wiki/4WaA Wikidata items which are the most linked by lexemes using the property “item for this sense”] ([https://twitter.com/envlh/status/1467830070773432326 source])
*** [https://w.wiki/4aJw Actors in Christmas movies: by frequency, with film titles and sample film item] ([[d:Talk:Q28026639#actors|source]])
*** [https://w.wiki/4aJy Filming locations of Christmas movies, with film titles and sample film item] ([[d:Talk:Q28026639#filming locations|source]])
*** [https://w.wiki/4aK4 Recent Christmas movies lacking filming location] ([[d:Talk:Q28026639#films lacking filming location|source]])

* '''Development'''
** Due to the winter holidays, the development team is taking a break and no deployment is happening for Wikidata at the moment. Happy holidays, everyone :)

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 12 20|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:36, 20 abendua 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22461052 --&gt;

== Wikidata weekly summary #500 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Welcome to the 500th Weekly Summary!'''
** Item #500 is [[d:Q500|Citrus ×limon]]; Property #500 is [[d:P:P500|exclave of]]; and Lexeme #500 is &quot;[[d:L:L500|കുടുംബം]]&quot; - Malayalam for “family”.
** “Roughly” 500 people were participants at [[d:Wikidata:WikidataCon 2021|WikidataCon 2021]]
** [[d:Q207742|Q207742]] is about the natural number 500
** [[d:Q560388|Q560388]] disambiguates  &quot;500&quot; for Wikipedias in 14 languages.
** The Roman numeral for 500 is &quot;[[d:Q9884|D]]&quot;
** [https://w.wiki/4aS5 Timeline of places when they had a population of exactly 500]
** Wikidata was 500 days old on [[d:Q17922993|Friday 14 March 2014]]. It will be 500 weeks old on [[d:Q69306446|Tuesday 31 May 2022]]

* '''Discussions'''
** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Ameisenigel|Ameisenigel]] (RfP scheduled to end after 27 December 2021 15:57 UTC)

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
***  The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.12.30 next Wikibase live session] is 16:00 GMT on Thursday 30th December 2021 (17:00 Berlin time). This month we will have a guest presentation by the team at [https://semlab.io/ The Semantic Lab at Pratt Institute]. They will present how they are using Linked Open Data (LOD) in their projects with the help of Wikibase. All are welcome!
*** Next [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour: January 13th at 17:00 UTC]]. Open discussion, bring your favorite Phabricator task.
*** [[m:Coolest_Tool_Award|Coolest Tools Awards]] on Friday 14 January 2022, 17:00 UTC
**Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #22, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=22 New Year]
** Past:
*** [https://www.youtube.com/watch?v=hY-1jcBxbbM Wikidata. Lecture - master class in Russian] is 16:07 GMT on Sunday 26th December 2021 (19:07 Moscow time) in Minsk Hackerspace. For those who are not familiar and want to know what it is.
*** WikidataCon 2021 (replay on YouTube)
**** Wikidata talks:
*****[https://www.youtube.com/watch?v=XT_-pZ4Fgmw Improving Women's Biographies through Wikidata - Experiences from Women in Red and the Smiths. Inst.]
*****[https://www.youtube.com/watch?v=0T9PG7tjFaA A Wikidata university course? Lessons learned from featuring Wikidata in an elective course at TAU.]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=wZQUn9KjJOc Linking Indian Local Self Government's Structured Data with Wikidata and OpenStreetMap]
*****[https://www.youtube.com/watch?v=e_VxTlBNkyk Finding new pathways of collaborating for a sustainable Wikidata software development]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=-RkKc19ozso How can we reimagine Wikidata from the margins? Conversation with Maryana Iskander]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=rgDkNgAibds Wikidata at Texas A&amp;M University Libraries: Enhancing Discovery for Dissertations]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=9Z6dUiAG_6c Wiki API Connector - Simplifying ETL workflows from open APIs to Wikidata/Commons]
*****[https://www.youtube.com/watch?v=wVxV4Y7XSW0 IG WIKIDATA HUB - The Journey towards building a WIKIDATA community in Nigeria]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=4Wp8m_kxlks Integration of Wikidata 4OpenGLAM into data and information science curricula]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=KjantQX_nvc Description from Wikidata on sister projects and concerns about vandalism]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=7AIbjmaInNI Knowledge Quality In Wikidata: Vandalism Insights and Data Collaborations]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=UKIkHxuaR_g Shared Citations - A proposed citation management database for Wikimedia]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=dpyYvcEXu3o Analyzing, visualizing and improving Wikidata using the Wolfram Language]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=HZa-57F1h3w Challenges and Lessons from a Pilot Project: Christian Hymns in Wikidata]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=IvgfOtU1CB4 Wikidata for authority control: sharing museum knowledge with the world]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=X9JnKcdDz68 Wikidata supporting open student research projects in plant chemistry]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=z7nS78lHQM4 A world in which 99% of Wikidata’s editors never come to Wikidata.org]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=0g_3GeQC0YY Linking the Art in the Christian Tradition (ACT) database to Wikidata]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=aRQhuz-OD5w Global templates: Towards a New Age of Cross-wiki Data Collaboration]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=20vs7Uj6F_0 From QRPedia to AudioQRPedia : how to improve QRPedia using Wikidata]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=5-tQzj3nouw Sister projects: Wiki Loves Monuments presentations and discussion]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=4xLBCMCui9U From Google Scholar to Wikidata: The RIDC NeuroMat Experience]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=sF9efakAhmw Assessing the quality of sources in Wikidata across languages]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=p78ZoWZeQ_o IFLA Wikidata Working Group: Updates from the library field]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=iOUoAB6XKts A process to roundtrip Wikidata into Alma using Alma Refine]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=q6IDREkqUrA Arrange river data in Taiwan by Wikidata and OpenStreetMap]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=n312s09k4cQ Look both ways: integrating Wikidata and OpenStreetMap]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=WyEjo9nPW9o Wikidata in the Classroom: Updates from North America]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=hMJx0Nzzx6M Learning Wikidata in 8 Weeks as a Smithsonian Intern]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=d3flyyeWzV8 Wikidata-based Narratives for Research and Education]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=C5XQmjSUnBs Measuring Political Elite Networks with Wikidata]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=mDRrIO0G84g Sorting out industry classifications in Wikidata]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=MOfMeLYDtWY Systematic Review Automation driven by Wikidata]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=GSS5kviMkTM The Lindy Effect in Wikidata User Retention]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=lIsmFUuGvCw Non-binary Gender Identities in Wikidata]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=15sSKQPHymY Measuring and monitoring data quality]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=jfSqxWn0suI Wikidata &amp; Education: A Global Panel]
*****[https://www.youtube.com/watch?v=IEg5R7o-Rww Integrating Wikidata into education]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=IEg5R7o-Rww Integrating Wikidata into education]
*****[https://www.youtube.com/watch?v=WfgdzN7nd-8 Wikidata in Australia showcase]
*****[https://www.youtube.com/watch?v=g-uYETVjCLE Wikidata and R: a perfect pair]
*****[https://www.youtube.com/watch?v=R5cI5p2hSog Writing schemas for Wikidata]
*****[https://www.youtube.com/watch?v=5AYzuBOkXeI Overview of ontology issues]
*****[https://www.youtube.com/watch?v=j3vRSnM3v-w Wikidata and OCCRP]
**** Wikibase talks:
***** [https://www.youtube.com/watch?v=gCFLlx4dQvY Open meeting of the Wikibase Stakeholder Group and interactive roadmapping session]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=c05_SZiZm9g How can Wikimedia Deutschland enable an ecosystem of developers around Wikibase?]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=PyBWo-ka9JU Wikibase as an infrastructure for Knowledge Graphs: The EU Knowledge Graph]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=UPsTEbxZZpQ &quot;A Wikibase for what?&quot; - diverse users at the edge of the graph]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=knY30zUmkGI Wikibase lightning talks: data upload and extensions session]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=JD3Ghiaw8hc How to open Authority Control system - The GND &amp; Wikibase]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=B5Z4hbgpIH8 Wikibase Community User Group meeting and track roundup]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=GJ8rE-7F-zs Pre-launch Announcement and Preview of Wikibase.Cloud]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=JieuRJz14Sk Wikibase as RDM infrastructure within NFDI4Culture]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=k37WvpjqIAw Wikibase lightning talks: inspiration session]
***** [https://www.youtube.com/watch?v=UVAnQVabhYs Wikibase for Citations on Wikipedia]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://wikiedu.org/blog/2021/12/21/why-you-need-to-understand-wikidata-no-matter-what-field-youre-in/ Why you need to understand Wikidata, no matter what field you’re in]
** Papers
*** [https://arxiv.org/pdf/2112.05452.pdf Improving the Question Answering Quality using Answer Candidate Filtering based on Natural-Language Features]
*** [https://www.pnas.org/content/119/1/e2025334119 Algorithmic amplification of politics on Twitter]
** Videos
*** SPARQL queries on Wikidata - advanced level (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=DWyMMrAFz6k YouTube]
*** How to link items to Dagbani Wikipedia articles using databox by [[d:User:Dnshitobu|Dnshitobu]] - [https://www.youtube.com/watch?v=PXT8Pt9MLa8 YouTube]
*** Alias names in Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=fGb30Tu1hAQ YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [https://observablehq.com/@pac02/articles-created-by-country-of-citizenship?collection=@pac02/pages-created Articles created by country of citizenship] : a javascript notebook which looks at the distribution of articles created by a user by country of citizenship (P27). It uses Wikidata's API through wikibase-sdk library.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [http://Wikidata:SPARQL_query_service/WDQS-State-of-the-union-2021-Dec WDQS State of the Union, Dec 2021] now available.
** If you are using the Modern Vector skin on Wikidata then search might break for you near the end of January for a few days. To fix it you can temporarily switch back to the Vector skin. A proper fix is being worked on in [[phab:T275251]].
** Wikimedia Deutschland is running a survey to evaluate Wikibase Installation and Updating experience for users. Please answer a few questions so we can continue to identify areas of improvement for users. Survey links
*** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeAR1kj9th1wRZU027zEPJd_xP8nFgj-T29iXrpZ2wuDBeXmg/viewform Wikibase Installation Survey]
*** [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-8wDOCDR-uXLecNLzuM3jxc9K81mIKq1EtUhrweEveO8aTQ/formResponse Wikibase Software Updating Survey]
** Open positions at Wikimedia Deutschland in the Wikidata/Wikibase teams
*** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/14145264/Director-Engineering-m-w-d-/?jobDbPVId=36933089&amp;l=en Engineering Director]
*** [https://short.sg/j/4361894 Full-Stack Developer]

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10176|type host]], [[:d:Property:P10177|CSS code]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10152|Rutube channel ID]], [[:d:Property:P10153|Nasha Versia ID]], [[:d:Property:P10154|Irkipedia ID]], [[:d:Property:P10155|Babesdirectory ID]], [[:d:Property:P10156|Numelyo ID]], [[:d:Property:P10157|ua-football.com player ID]], [[:d:Property:P10158|soccerpunter.com player ID]], [[:d:Property:P10159|pfl.uz player ID]], [[:d:Property:P10160|PGM author ID]], [[:d:Property:P10161|Irish Times profile ID]], [[:d:Property:P10162|politika-crimea.ru person ID]], [[:d:Property:P10163|Kinomania.ru actor ID]], [[:d:Property:P10164|Kinomania.ru film ID]], [[:d:Property:P10165|bards.ru person ID]], [[:d:Property:P10166|kinobaza.com.ua actor ID]], [[:d:Property:P10167|kinobaza.com.ua film ID]], [[:d:Property:P10168|Zürich Herbaria collector ID]], [[:d:Property:P10169|N64-Database ID]], [[:d:Property:P10170|Channel One Russia show ID]], [[:d:Property:P10171|Kanobu ID]], [[:d:Property:P10172|Lambic.Info ID]], [[:d:Property:P10173|Smotrim.ru film ID]], [[:d:Property:P10174|CH district ID]], [[:d:Property:P10175|Digital Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Property:P10178|Genie album ID]], [[:d:Property:P10179|Genie song ID]], [[:d:Property:P10180|Genie artist ID]], [[:d:Property:P10181|Austrian school ID]], [[:d:Property:P10182|DFIH business ID]], [[:d:Property:P10183|Corporate Identification Number (CIN) in India]], [[:d:Property:P10184|Ruskino actor ID]], [[:d:Property:P10185|Ruskino film ID]], [[:d:Property:P10186|Joconde use ID]], [[:d:Property:P10187|JSTOR artwork ID]], [[:d:Property:P10188|Dicionario da Real Academia Galega ID]], [[:d:Property:P10189|Bloomsbury Fashion Central ID]], [[:d:Property:P10190|MTBdata ID]], [[:d:Property:P10191|All About Birds ID]], [[:d:Property:P10192|Homosaurus ID (V3)]], [[:d:Property:P10193|GISAID identifier]], [[:d:Property:P10194|oKino.ua actor ID]], [[:d:Property:P10195|Library of Congress providers ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/documented files|documented files]], [[:d:Wikidata:Property proposal/start and end time in video|start and end time in video]], [[:d:Wikidata:Property proposal/is an individual of a taxon|is an individual of a taxon]], [[:d:Wikidata:Property proposal/facilitates flow of|facilitates flow of]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LKI ID|LKI ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/service hosted by|service hosted by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/service hosted at|service hosted at]], [[:d:Wikidata:Property proposal/everyeye.it ID|everyeye.it ID]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Artland artist ID|Artland artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Artland gallery ID|Artland gallery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ILAB ID|ILAB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UNESCO ICH ID|UNESCO ICH ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Maritimt Magasin skips ID|Maritimt Magasin skips ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AMPAS collections item ID|AMPAS collections item ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinofilms.ua actor ID|Kinofilms.ua actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinofilms.ua film ID|Kinofilms.ua film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Artland fair ID|Artland fair ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivio Storico dell'Università degli Studi di Cagliari person ID|Archivio Storico dell'Università degli Studi di Cagliari person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Regroupement Québécois de la danse (RQD) ID|Regroupement Québécois de la danse (RQD) ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NatureServe Explorer ID|NatureServe Explorer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Key Biodiversity Areas factsheet ID|Key Biodiversity Areas factsheet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNSflora ID|CNSflora ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rusactors actor ID|Rusactors actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rusactors film ID|Rusactors film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eurasian-defence.ru person ID|eurasian-defence.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/artchive person ID|artchive person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/nzs.si player ID|nzs.si player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Der Spiegel topic ID|Der Spiegel topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NLC Bibliography ID|NLC Bibliography ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PKULaw CLI Code|PKULaw CLI Code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LGBT Info Wiki ID|LGBT Info Wiki ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4aUy Places that appear in the Encyclopaedia Britannica, the Great Russian Encyclopaedia, the Great Catalan Encyclopaedia and the Store Norske Leksikon], (ordered by country) ([https://twitter.com/theklaneh/status/1473054945624608769 source])
*** [https://w.wiki/4bmy Christmas traditions around the world] (with pictures) ([https://twitter.com/lubianat/status/1474772209482842116 source])
*** [https://w.wiki/4bb7 UK parties since 1935 that have only ever been represented by a single MP] ([https://twitter.com/generalising/status/1474414883005415424 source])
*** [https://w.wiki/4avE Brazilians with most Wikipedia pages across languages] ([https://twitter.com/lubianat/status/1473710122362941449 source])

* '''Development'''
** Due to the winter holidays, the development team is taking a break and no deployment is happening for Wikidata at the moment.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2021 12 27|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:28, 27 abendua 2021 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22501134 --&gt;

== ''The Signpost'': 28 December 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/From the editor|Here is the news]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/News and notes|Jimbo's NFT, new arbs, fixing RfA, and financial statements]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Serendipity|Born three months before her brother?]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/In the media|The past is not even past]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Recent research|STEM articles judged unsuitable for undergraduates below the first paragraph]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Arbitration report|A new crew for '22]]

* By the numbers: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/By the numbers|Four billion words and a few numbers]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Deletion report|We laughed, we cried, we closed as &quot;no consensus&quot;]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Gallery|Wikicommons presents: 2021]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Traffic report|Spider-Man, football and the departed]]

* Crossword: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Crossword|Another Wiki crossword for one and all]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Humour|Buying Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:10, 28 abendua 2021 (CET)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:DannyS712@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22469348 --&gt;

== Wikidata weekly summary #501 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, January 19th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group].
*** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, January 4 at 19:00 CEST
**Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #23, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=23 Residence]
** Past:
*** Wikibase live session (December 2021) - [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2021.12.30 log]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://observablehq.com/@pac02/how-to-get-claims-from-wikidata-api-using-sitelinks How to get Wikidata claims from Wikipedia sitelinks using Wikidata API ?] 
** Videos
*** Working hour -  Wikidata SPARQL querries (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=dzRaxH8Ao3c YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [https://observablehq.com/@pac02/wikidatas-q-item-explorer Wikidata's Q item explorer]: Show claims where the item is the subject of the statement but doesn't show statements where the item is the target value.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [[m:WikiProject remote event participation/Documentation/WikidataCon 2021|Documentation of the WikidataCon 2021]] presenting the key tools and lessons learned from the organizing team
** [[c:File:WikidataCon 2021 Survey report.pdf|Results of the WikidataCon 2021 participants survey]]
** Video recordings of the WikidataCon 2021 [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Documentation/List of sessions|are currently being uploaded]]

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10209|number of triples]], [[:d:Property:P10214|URL for freedom of information requests]], [[:d:Property:P10225|official shop URL]], [[:d:Property:P10228|facilitates flow of]], [[:d:Property:P10229|next level in hierarchy]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10196|Norgeshistorie ID]], [[:d:Property:P10197|Numista mint ID]], [[:d:Property:P10198|Austrian Street ID]], [[:d:Property:P10199|F6S ID]], [[:d:Property:P10200|EU Whoiswho ID]], [[:d:Property:P10201|DFIH financier ID]], [[:d:Property:P10202|Express Gazeta ID]], [[:d:Property:P10203|All-Science Journal Classification Codes]], [[:d:Property:P10204|Repertorium Biblicum Medii Aevi ID]], [[:d:Property:P10205|Numista coin ID]], [[:d:Property:P10206|Comparably company ID]], [[:d:Property:P10207|Folketinget actor ID]], [[:d:Property:P10208|Coub channel ID]], [[:d:Property:P10210|Sachsens-Schlösser-Kennung]], [[:d:Property:P10211|Index of Middle English Verse ID]], [[:d:Property:P10212|Stack Exchange user ID]], [[:d:Property:P10213|Listen Notes podcast ID]], [[:d:Property:P10215|Casefile ID]], [[:d:Property:P10216|ILAB ID]], [[:d:Property:P10217|Oslo Byleksikon ID]], [[:d:Property:P10218|Slovak Theatre Virtual Database ID]], [[:d:Property:P10219|CNSflora ID]], [[:d:Property:P10220|Baseball Prospectus ID]], [[:d:Property:P10221|UNESCO ICH ID]], [[:d:Property:P10222|Artland artist ID]], [[:d:Property:P10223|Genie media ID]], [[:d:Property:P10224|Regroupement québécois de la danse (RQD) ID]], [[:d:Property:P10226|Archivio Storico dell'Università degli Studi di Cagliari person ID]], [[:d:Property:P10227|National Library of Ireland ID]], [[:d:Property:P10230|Viber group ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/cantilever sign|cantilever sign]], [[:d:Wikidata:Property proposal/yield rate|yield rate]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Stalin Memo ID|Stalin Memo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Name in Swedish government|Name in Swedish government]], [[:d:Wikidata:Property proposal/reference image|reference image]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/FID ID|FID ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Labyrinth database ID|Labyrinth database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/doollee.com playwright ID|doollee.com playwright ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/doollee.com play ID|doollee.com play ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/doollee.com literary agent ID|doollee.com literary agent ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/doollee.com play publisher ID|doollee.com play publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/people.su person ID|people.su person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biographe.ru ID|Biographe.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Filmovamista.cz film ID|Filmovamista.cz film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICPSR Subject Thesaurus ID|ICPSR Subject Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hermitage Museum ID|Hermitage Museum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICPSR Personal Names Authority List ID|ICPSR Personal Names Authority List ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICPSR Organization Names Authority List ID|ICPSR Organization Names Authority List ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICPSR Geographic Names Thesaurus ID|ICPSR Geographic Names Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Clavis Apocryphorum Novi Testamenti ID|Clavis Apocryphorum Novi Testamenti ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Clavis Apocryphorum Veteris Testamenti ID|Clavis Apocryphorum Veteris Testamenti ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tretyakov Gallery ID|Tretyakov Gallery ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Maritimt Magasin skips ID|Maritimt Magasin skips ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ARCHER ID|ARCHER ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pipe Organ Database ID|Pipe Organ Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Washington Native Plant Society Plant Directory ID|Washington Native Plant Society Plant Directory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVFPlay series ID|TVFPlay series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UKÄ standard classification of Swedish science topics 2016|UKÄ standard classification of Swedish science topics 2016]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4cFr Map of New Zealand suburbs] ([https://twitter.com/SiobhanLeachman/status/1475673160213172224 source])
*** [https://w.wiki/4cHH Graph of influences in the Age of Enlightenment] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1475755951668047877 source])
*** [https://w.wiki/4dA5 Family names shared by astronauts (along with how often they occur in Wikidata)] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1476883840467668994 source])
*** [https://w.wiki/4cn2 Bills and coins of Brazilian Real (with pictures)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1476575000140423169 source])
*** [https://w.wiki/4dNJ People awarded by the French Legion of Honour on Dec 31, 2021] ([https://twitter.com/Pyb75/status/1477632390478581765 source])
*** [https://w.wiki/4dFR Average height of people named Joe] ([https://twitter.com/vrandezo/status/1477423978901753858 Source])
*** [https://w.wiki/4dJG Indian writers who died in 1961] ([https://twitter.com/aintgd/status/1477499327551459328 Source])

* '''Development'''
** Due to the winter holidays, no development has happened for Wikidata in the last two weeks.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 01 03|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:45, 3 urtarrila 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22528411 --&gt;

== Wikidata weekly summary #502 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Closed request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Ameisenigel|Ameisenigel]], welcome!
** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/Automated Manipulation and Calculation|Automated Manipulation and Calculation]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, January 19th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group].
*** Next [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/5VZUWNMOY52KEIV77BBPWYV4OHDR5FFJ/ Wikidata Bug Triage Hour] on January 13th at 18:00 Central Europe Time (17:00 UTC/GMT), in this [https://meet.jit.si/WikidataBugTriageHour Jitsi room]. ''This edition will be an open discussion without a specific theme: you can bring 1-2 Phabricator tickets that you really care about, and we will look at them together and see how we can add relevant information and triage them.''
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Review Wikimedia Foundation’s Linked Open Data Strategy 2021 and community discussion. [https://docs.google.com/document/d/1AlxXVpr5OlRChdKnxyoPCIzqwiiIBoEEuClsE8Mbdok/edit?usp=sharing Agenda], January 11th. [https://zonestamp.toolforge.org/1641920436|convert to local time]!
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/G4JTQNFZZ35GBB3MJ6IROZNBV2II4UWG/ Upcoming Search Platform Office Hours]. Date: Wednesday, January 12th, 2022. Time: 16:00-17:00 GMT / 08:00-09:00 PST / 11:00-12:00 EST / 17:00-18:00 CET &amp; WAT
*** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, January 12 at 19:00 CEST (exceptionally on Wednesday)
*** The ceremony of the 2021 [[m:Special:MyLanguage/Coolest Tool Award|Wikimedia Coolest Tool Award]] will take place virtually on [https://zonestamp.toolforge.org/1642179615 Friday 14 January 2022, 17:00 UTC]. This award is highlighting software tools that have been nominated by contributors to the Wikimedia projects. The ceremony will be a nice moment to show appreciation to our tool developers and maybe discover new tools! [[m:Special:MyLanguage/Coolest Tool Award|Read more about the livestream and the discussion channels.]]
*** LIVE Wikidata editing #66 - [https://www.youtube.com/watch?v=N8AjBrwsv-k YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3147332458885243/ Facebook], January 15 at 19:00 UTC	
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#92|Online Wikidata meetup in Swedish #92]], January 16 at 13.00 UTC
**Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #24, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=24 Antonyms]
*** [https://www.validatingrdf.com/tutorial/swat4hcls22/#schedule Creating, maintaining and updating Shape Expressions as EntitySchemas in the Wikimedia ecosystem]. International SWAT4HCLS Conference. 10 - 13 Jan 2022. [http://www.swat4ls.org/workshops/leiden2022/registration/ Register]!

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://observablehq.com/@pac02/an-introduction-to-observable-for-wikidata-users An introduction to Observable for Wikidata users] 
*** [https://alexasteinbruck.medium.com/10-useful-things-about-wikidata-sparql-that-i-wish-i-knew-earlier-b0e0ef63c598 10 useful things about Wikidata &amp; SPARQL that I wish I knew earlier]
** Videos
*** Introduction to the interwiki links between Wikidata and Wikipedia (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=4XvPGLI5RMI YouTube]
*** Exploring Wikipedia infobox from Wikidata (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=4ErEKEIwBkA YouTube]
*** WIkimedia CEE Online Meeting 2021
**** Implementing Wikidata in Educational Institutions — CEE Challenges and Opportunities - [https://www.youtube.com/watch?v=7Ie3Pgs6paM YouTube]
**** Add your country to the Wikidata Govdirectory - [https://www.youtube.com/watch?v=4ZZ6ShNvJ2U YouTube]
**** Wikidata automatization and integration with web resources - [https://www.youtube.com/watch?v=5ghEPqo2Yjc YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [https://www.onezoom.org OneZoom] &quot;tree of life explorer&quot; is an interactive map of the evolutionary links between all living things known to science using Wikidata.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** The Celtic Knot Conference (dedicated to underserved languages on the Wikimedia project, with a strong focus on Wikidata and lexicographical data) will take place online in 2022. You can help the organizers with giving input on topics you'd like to see at the conference. Feel free to [https://wolke.wikimedia.de/apps/forms/yrnHWyBZCY4TWjag fill in the survey] before January 17.
** The page [[d:Wikidata:WikiProject Duplicates/Wikipedia mergers|Wikidata:WikiProject Duplicates/Wikipedia mergers]] has been created, in order to facilitate users when they find duplicate articles in a Wikipedia whose language is unfamiliar to them:
*** if you want to declare that you are available for merging duplicate articles in one or more given Wikipedias, please add your name to this page
*** if you want to find some user able to merge articles in a certain Wikipedia, you can see if there are already available users for that Wikipedia and contact them directly
** New open positions at Wikimedia Deutschland (Wikidata/Wikibase teams)
*** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/14652423/Product-Manager-Wikibase-Suite-m-f-d-/?jobDbPVId=38096098&amp;l=en Product Manager Wikibase Suite]
*** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/14686283/Werkstudent-in-International-Software-Collaboration/?jobDbPVId=38177173&amp;l=en Working student in International Software Collaboration]
** Post WikidataCon 2021
*** [[m:WikiProject remote event participation/Documentation/WikidataCon 2021|Documentation of the WikidataCon 2021]] presenting the key tools and lessons learned from the organizing team
*** [[c:File:WikidataCon 2021 Survey report.pdf|Results of the WikidataCon 2021 participants survey]]
*** Video recordings of the WikidataCon 2021 [[d:Wikidata:WikidataCon 2021/Documentation/List of sessions|are currently being uploaded]]

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10225|official shop URL]], [[:d:Property:P10228|facilitates flow of]], [[:d:Property:P10229|next level in hierarchy]], [[:d:Property:P10241|is an individual of taxon]], [[:d:Property:P10253|reference image]], [[:d:Property:P10254|associated cadastral district]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10224|Regroupement québécois de la danse (RQD) ID]], [[:d:Property:P10226|Archivio Storico dell'Università degli Studi di Cagliari person ID]], [[:d:Property:P10227|National Library of Ireland ID]], [[:d:Property:P10230|Viber group ID]], [[:d:Property:P10231|WikiStrinda ID]], [[:d:Property:P10232|Volgograd Oblast address register]], [[:d:Property:P10233|NER portfolio ID]], [[:d:Property:P10234|Der Spiegel topic ID]], [[:d:Property:P10235|LocalWiki ID]], [[:d:Property:P10236|Initiale ID]], [[:d:Property:P10237|Joconde representation ID]], [[:d:Property:P10238|Biografisches Handbuch – Todesopfer der Grenzregime am Eisernen Vorhang ID]], [[:d:Property:P10239|Filmovamista.cz film ID]], [[:d:Property:P10240|Arthive person ID]], [[:d:Property:P10242|Lur Encyclopedic Dictionary ID]], [[:d:Property:P10243|NatureServe Explorer ID]], [[:d:Property:P10244|NT Place Names Register ID]], [[:d:Property:P10245|MedlinePlus drug identifier]], [[:d:Property:P10246|MedlinePlus supplement identifier]], [[:d:Property:P10247|eurasian-defence.ru person ID]], [[:d:Property:P10248|everyeye.it ID]], [[:d:Property:P10249|Triple J Unearthed artist ID]], [[:d:Property:P10250|Parque de la Memoria ID]], [[:d:Property:P10251|Bokselskap.no ID]], [[:d:Property:P10252|Digital Mechanism and Gear Library ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/TV3 programme ID|TV3 programme ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chief/Naa/Traditional ruler|Chief/Naa/Traditional ruler]], [[:d:Wikidata:Property proposal/results in quality|results in quality]], [[:d:Wikidata:Property proposal/official jobs URL|official jobs URL]], [[:d:Wikidata:Property proposal/relative|relative]], [[:d:Wikidata:Property proposal/director of publication|director of publication]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Business valuation|Business valuation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/議案番号|議案番号]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Washington Native Plant Society Plant Directory ID|Washington Native Plant Society Plant Directory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVFPlay series ID|TVFPlay series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UKÄ standard classification of Swedish science topics 2016|UKÄ standard classification of Swedish science topics 2016]], [[:d:Wikidata:Property proposal/New York Flora Atlas ID|New York Flora Atlas ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UKÄ standard classification of Swedish science topics 2011|UKÄ standard classification of Swedish science topics 2011]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NLC FL Sys. No.|NLC FL Sys. No.]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Senators of Spain (1834-1923)|Senators of Spain (1834-1923)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Finnish real property ID|Finnish real property ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TV3 video ID|TV3 video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OpenAlex ID|OpenAlex ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Sardinia IDs|IRIS Sardinia IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CineCartaz|CineCartaz]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Inventaire national du Patrimoine culturel immatériel|identifiant Inventaire national du Patrimoine culturel immatériel]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Numista type number|Numista type number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indeed company ID|Indeed company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DFG Science Classification|DFG Science Classification]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SPLC group ID|SPLC group ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AMS Glossary of Meteorology ID|AMS Glossary of Meteorology ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EtymWb lemma ID|EtymWb lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wörterbuch der Präpositionen ID|Wörterbuch der Präpositionen ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/archive-ouverte Unige ID|archive-ouverte Unige ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Catalogo Generale dei Beni Culturali work ID|Catalogo Generale dei Beni Culturali work ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/rus.team person ID|rus.team person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hessian Literature Council author ID|Hessian Literature Council author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bergen byleksikon ID|Bergen byleksikon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNGAL Entry ID|CNGAL Entry ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4er9 Authors without field of work but with topic-tagged publications]
*** [https://w.wiki/4eQL Compound first names starting with &quot;John&quot; (and the number of uses on Wikidata)] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1479195688680497156 Source])
*** [https://w.wiki/4ePw Presidents of Brazil with the most awards] ([https://twitter.com/lubianat/status/1479181335428218880 Source])
*** [https://w.wiki/4eM6 Locations of parishes across Scotland] ([https://twitter.com/MappingScotsRef/status/1479113657866854408 Source])
*** [https://w.wiki/4f5a Map of where Roman Catholic Popes were born] ([https://twitter.com/LArtour/status/1478632665465167872 Source])
*** [https://w.wiki/4dvS Birth place of people who are described in the Encyclopaedia Britannica, the Great Russian Encyclopedia, the Great Catalan Encyclopedia and the Store Norske Leksikon] ([https://twitter.com/theklaneh/status/1478434721105428481 Source])
*** [https://w.wiki/4dYp Various kinds of New Year's celebrations in the world] ([https://twitter.com/wikidataid/status/1478331625695899650 Source])
*** [https://w.wiki/4fKM World map of recent censuses known at Wikidata for each decade] ([[d:Property_talk:P8701#World_map_of_recent_censuses_known_at_Wikidata_for_each_decade|source]]) select decade on the right side
*** [https://w.wiki/4fL9 Non-English labels for a set of objects, with the names of the languages] ([[d:User:MartinPoulter/queries/khalili#Non English_labels_for_Khalili_Collections_items|source]])

* '''Development'''
** Getting the [[d:Wikidata:Mismatch Finder|Wikidata:Mismatch Finder]] ready for release. Focusing on adding statistics.
** Fixed an issue where statement editing was broken in some older browser ([[phab:T298001]])
** Made it so that grammatical features on a Form of a Lexeme can be ordered consistently across all Lexemes ([[phab:T232557]])
** Working on an issue where changes from Wikidata don't get sent to the other wikis for the initial adding of the sitelink to an Item ([[phab:T233520]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Looking back at 2021'''
** Developments rolled out in 2021:
*** New updater for the Wikidata Query Service to help it keep up with the large number of edits on Wikidata
*** [https://query.wikidata.org/querybuilder Query Builder] to make it easier for people to create SPARQL queries without having to know SPARQL
*** [https://item-quality-evaluator.toolforge.org Item Quality Evaluator] to make it easy to find the highest and lowest quality Items in a topic area
*** [https://github.com/wmde/wikidata-constraints-violation-checker Constraints Violations Checker] is a small command-line tool that gives constraint violation statistics for a set of Items to make it easier to find the Items that need more work
*** [https://wikidata-analytics.wmcloud.org/app/CuriousFacts Curious Facts] finds anomalies in the data in Wikidata and offers them up for review and amusement
*** [https://wmde.github.io/wikidata-map/dist/index.html Wikidata Map] to see the distribution of Wikidata's Items across the world and the connections between them
*** [https://wikidata-analytics.wmcloud.org/app/CurrentEvents Current Events] to make it easy to see what's currently a hot topic in the world and being edited a lot on Wikidata
** New entities in 2021:
***Items [[d:Q104595000|Q104595000]]  (approx.) to [[d:Q110342868|Q110342868]]
***Properties [[d:Property:P9003|P9003]] to [[d:Property:P10223|P10223]]
***Lexemes [[d:Lexeme:L400170|L400170]] (approx.) to [[d:Lexeme:L625164|L625164]]

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 01 10|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:13, 10 urtarrila 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22562865 --&gt;

== Wikidata weekly summary #503 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Open request for adminship: [[Wikidata:Requests for permissions/Administrator/MSGJ|MSGJ]] (RfP scheduled to end after 20 January 2022 17:45 UTC)

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, January 19th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team present what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.''
*** SPARQL queries [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, January 18 at 19:00 CEST
*** LIVE Wikidata editing #67 - [https://www.youtube.com/watch?v=S8doF7FFwU4 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3152103715074784/ Facebook], January 22 at 19:00 UTC	
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#93|Online Wikidata meetup in Swedish #93]], January 23 at 13.00 UTC
** Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #25, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=25 Volcano]
*** #1Lib1Ref campaign runs runs from January 15th to February 5th. [[m:The_Wikipedia_Library/1Lib1Ref/Participate#Creating_Wikidata_items_related_to_works_on_Wikisource|Contribute by creating Wikidata items for texts and authors on Wikisource]].
** Past:
*** Bug Triage Hour ([https://etherpad.wikimedia.org/p/WikidataBugTriageHour log]). The next session will be announced here in the Wikidata Weekly Summary and on the Wikidata mailing-list.
*** Wikimedia [[m:Coolest Tool Award|Coolest Tool Award]] 2021 ([https://www.youtube.com/watch?v=cdnwhDAdrxE replay on YouTube])

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://observablehq.com/@pac02/tour-de-frances-stage-winners Tour de France's stage winners] an Observable notebook to explore Tour de France's data using SPARQL and Observable's Plot library. 
*** [https://chem-bla-ics.blogspot.com/2022/01/wikidata-open-infrastructures.html Wikidata, Open Infrastructures, Recognition &amp; Rewards]
*** [https://blog.sperrobjekt.de/content/1000545-EqualStreetNames-Wiesbaden.html Equal Street Names Wiesbaden]
** Videos
*** Using Wikimedia Commons and Wikidata to mport a book into Wikisource -[https://www.youtube.com/watch?v=PPTepM7_Ghc YouTube]
*** Musicbrainz.org and wikidata.org - What can we learn from the designs and how to use the API's to extract information - [https://www.youtube.com/watch?v=S1QgXqOD5S0 YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [https://wikitrivia.tomjwatson.com/ Wiki History Game] is a game based on Wikidata where you have to put events in order of when they happened.
** [https://wikicite-graphql.herokuapp.com/ GraphQL demo for WikiCite] is a simple GraphQL interface to Wikidata.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://twitter.com/QUTDataScience/status/1481141478940639232 Do you have an idea you want to explore &amp; want to investigate it using Wikidata? Apply for a WMAU fellowship grant].

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10253|reference image]], [[:d:Property:P10254|associated cadastral district]], [[:d:Property:P10263|admission yield rate]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10249|Triple J Unearthed artist ID]], [[:d:Property:P10250|Parque de la Memoria ID]], [[:d:Property:P10251|Bokselskap.no ID]], [[:d:Property:P10252|Digital Mechanism and Gear Library ID]], [[:d:Property:P10255|oKino.ua film ID]], [[:d:Property:P10256|AMPAS collections item ID]], [[:d:Property:P10257|Pipe Organ Database organ ID]], [[:d:Property:P10258|UNICA IRIS author ID]], [[:d:Property:P10259|IRIS UNISS author ID]], [[:d:Property:P10260|AMS Glossary of Meteorology ID]], [[:d:Property:P10261|EtymWb lemma ID]], [[:d:Property:P10262|Offizielle Deutsche Charts album ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Business valuation|Business valuation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/議案番号|議案番号]], [[:d:Wikidata:Property proposal/podcast image url|podcast image url]], [[:d:Wikidata:Property proposal/list of TV show episode|list of TV show episode]], [[:d:Wikidata:Property proposal/XJustiz registration court ID|XJustiz registration court ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LinkedIn showcase ID|LinkedIn showcase ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/religious community|religious community]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Bergen byleksikon ID|Bergen byleksikon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNGAL Entry ID|CNGAL Entry ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Amazon podcast ID|Amazon podcast ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Podchaser numeric ID|Podchaser numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linguistic Atlas of Late Mediaeval English ID|Linguistic Atlas of Late Mediaeval English ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Football Federation of Armenia ID|Football Federation of Armenia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Union of Bulgarian Composers ID|Union of Bulgarian Composers ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Habr company ID|Habr company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Douban book Works ID|Douban book Works ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/German Lobbyregister-ID|German Lobbyregister-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Google Arts &amp; Culture entity ID2|Google Arts &amp; Culture entity ID2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vesti.ru dossier ID|Vesti.ru dossier ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Catalogue of Life ID 2|Catalogue of Life ID 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Orthodoxie.com topic ID|Orthodoxie.com topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Russian Jewry ID|Encyclopedia of Russian Jewry ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wikisimpsons ID|Wikisimpsons ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Réseau documents d'artistes ID|Réseau documents d'artistes ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Millattashlar ID|Millattashlar ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Transphoto city ID|Transphoto city ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS national research institutes IDs|IRIS national research institutes IDs]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4gSt Things that turned 20 years old today] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1481713498023501824 source])
*** [http://w.wiki/4fu9 Irish artists and their relationships] ([https://twitter.com/restlesscurator/status/1481276819554852866 source])
*** [https://w.wiki/4gT3 Eating or drinking establishments near you (1.5 radius)] ([https://twitter.com/SPARQLCRMSUPPE/status/1481180146421936129 source])
*** [https://w.wiki/4hGr Most common day for UK by-elections since 1880] ([https://twitter.com/generalising/status/1482822129427132417 source])

* '''Development'''
** Fixed an issue where making changes with sitelinks were not fully dispatched to the clients ([[phab:T233520]])
** Mismatch Finder: Improved the texts in the tool to be more understandable after testing
** Mismatch Finder: added a way to get statistics about all the reviews that have been done in the tool and what is still awaiting review
** Special:NewLexeme: kicked off the development work to improve the page in order to make it more understandable

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 01 17|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:26, 17 urtarrila 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22611699 --&gt;

== Wikidata weekly summary #504 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Closed request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/MSGJ|MSGJ]] (Successful). Welcome onboard \o/

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.01.27 next Wikibase live session] is 16:00 UTC on Thursday 27th January 2022 (17:00 Berlin time). What are you working on around Wikibase? You're welcome to come and share your project with the community.
*** Editing with OpenRefine [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron, January 25 at 19:00 CET (UTC+1)
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Professor Pascal Martinolli speaking on tabletop role-playing game citations practices and Wikidata, [https://docs.google.com/document/d/1PF2DVZXEx5Z1Mxwl0N2JOqe2RwpopDJMTMaCd3PVuSw/edit# January 25th].
*** LIVE Wikidata editing #68 - [https://www.youtube.com/watch?v=0_FPieB6So4 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3157394024545753/ Facebook], January 29 at 19:00 UTC	
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#93|Online Wikidata meetup in Swedish #94]], January 30 at 13.00 UTC
*** [[d:Wikidata talk:Lexicographical data/Documentation/Languages/br|Online workshop]] in French about Breton lexicographical data, by Envlh and Vigneron, January 30 at 15:00 CET (UTC+1)
*** On Tuesday, February 22, the OpenRefine team hosts [[c:Commons:OpenRefine/Community_meetup_22_February_2022|a community meetup to present current and future work on Structured Data on Commons support in OpenRefine]].
** Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #26, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=26 Bees]
*** #1Lib1Ref campaign runs runs from January 15th to February 5th. [[m:The_Wikipedia_Library/1Lib1Ref/Participate#Creating_Wikidata_items_related_to_works_on_Wikisource|Contribute by creating Wikidata items for texts and authors on Wikisource]].
** Past:
*** Wikidata/Wikibase office hour ([[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2022-01-19|2022-01-19]])

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://www.opensanctions.org/articles/2022-01-18-peppercat/ The CIA lost track of who runs the UK, so I picked up the slack] featured on [https://news.ycombinator.com/item?id=29976576 Hacker News]
*** [https://www.lehir.net/solving-wordle-sutom-and-al-with-sparql-queries-on-wikidata/ Solving Wordle, Sutom, and al. with SPARQL queries on Wikidata]
*** [https://www.theverge.com/tldr/2022/1/17/22888461/wikitrivia-web-game-timeline-wikidata-events-fixing-data Wikitrivia is a web game that challenges your knowledge of historical dates]
*** [https://www.infobae.com/america/tecno/2022/01/19/wikitrivia-el-juego-viral-que-pone-a-prueba-cuanto-sabe-de-historia/ Wikitrivia, the viral game that tests how much you know about history] (in Spanish)
*** [https://www.smithsonianmag.com/blogs/smithsonian-libraries-and-archives/2022/01/18/100-women-in-science-in-smithsonian-history/ 100 Women in Science in Smithsonian History]
** Papers
*** [https://www.jlis.it/index.php/jlis/article/view/439 Wikidata: a new perspective towards universal bibliographic control]
*** [https://www.dpconline.org/news/twgn-wikidata-gen Wikidata for Digital Preservationists: New DPC Technology Watch Guidance Note now available on general release]
** Videos
*** [WORKSHOP] Wikidata and libraries: tools for information managers (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=hobjhuWDOAY YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [https://observablehq.com/@pac02/comparator-compare-named-entities-cited-in-two-wikipedia-a Comparator] compare the list of cited entities across two different wikipedia articles using Wikidata and SPARQL

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Wikidata Lexemes forms:
*** [https://twitter.com/LucasWerkmeistr/status/1482780512712335360 Now supports the Odia language]
*** [https://lexeme-forms.toolforge.org/template/spanish-verb/ Substantially expanded template for Spanish verbs]
** How many triples are added when certain edits are made? ... [[d:User:Mahir256/Triples|User:Mahir256/Triples]]

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10263|admission yield rate]], [[:d:Property:P10273|Corruption Perceptions Index]], [[:d:Property:P10280|category for honorary citizens of entity]], [[:d:Property:P10286|podcast image url]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10260|AMS Glossary of Meteorology ID]], [[:d:Property:P10261|EtymWb lemma ID]], [[:d:Property:P10262|Offizielle Deutsche Charts album ID]], [[:d:Property:P10264|ARCHER ID]], [[:d:Property:P10265|Senators of Spain (1834-1923) ID]], [[:d:Property:P10266|AdoroCinema person ID]], [[:d:Property:P10267|Kinofilms.ua film ID]], [[:d:Property:P10268|Kinofilms.ua actor ID]], [[:d:Property:P10269|kino-teatr.ru film ID]], [[:d:Property:P10270|Hermitage Museum work ID]], [[:d:Property:P10271|Engineer's Line Reference]], [[:d:Property:P10272|Archive ouverte UNIGE ID]], [[:d:Property:P10274|Union of Bulgarian Composers ID]], [[:d:Property:P10275|AsianWiki ID]], [[:d:Property:P10276|ENEA-IRIS Open Archive author ID]], [[:d:Property:P10277|METRICA author ID]], [[:d:Property:P10278|Encyclopedia of Russian Jewry ID]], [[:d:Property:P10279|TVFPlay series ID]], [[:d:Property:P10281|Orthodoxie.com topic ID]], [[:d:Property:P10282|Slangopedia ID]], [[:d:Property:P10283|OpenAlex ID]], [[:d:Property:P10284|iCSO ID]], [[:d:Property:P10285|Indeed company ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/LinkedIn showcase ID|LinkedIn showcase ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/religious community|religious community]], [[:d:Wikidata:Property proposal/subpopulation 3|subpopulation 3]], [[:d:Wikidata:Property proposal/type of register|type of register]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifier in a register|identifier in a register]], [[:d:Wikidata:Property proposal/phrase in hiero markup|phrase in hiero markup]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Vesti.ru dossier ID|Vesti.ru dossier ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Catalogue of Life ID 2|Catalogue of Life ID 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/XJustiz registration court ID|XJustiz registration court ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Wikisimpsons ID|Wikisimpsons ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Réseau documents d'artistes ID|Réseau documents d'artistes ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Millattashlar ID|Millattashlar ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Transphoto city ID|Transphoto city ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grand Duchy of Lithuania Encyclopedia ID|Grand Duchy of Lithuania Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivio Biografico Comunale (Palermo) ID|Archivio Biografico Comunale (Palermo) ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sceneweb artist ID|Sceneweb artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Index to Organism Names ID|Index to Organism Names ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Leopoldina member web site ID|Leopoldina member web site ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dico en ligne Le Robert ID|Dico en ligne Le Robert ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LastDodo-area-id|LastDodo-area-id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SberZvuk ID|SberZvuk ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/North Data company ID|North Data company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gardens Navigator ID|Gardens Navigator ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SAHRA heritage objects ID|SAHRA heritage objects ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ezeri.lv ID|ezeri.lv ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SAHA player ID|SAHA player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/norsk fangeregister fangeleir ID|norsk fangeregister fangeleir ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mnemosine ID|Mnemosine ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/World Economic Forum ID|World Economic Forum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Apple Podcasts podcast episode ID|Apple Podcasts podcast episode ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4j6Z Map of tramways in France]
*** [https://w.wiki/4j5D Map of categories for honorary citizens] ([[d:Property talk:P10280|source]])
*** [https://w.wiki/4hr5 Map of the Medieval universities and its founding date] ([https://twitter.com/larswillighagen/status/1483586097166888964 source])
*** [https://w.wiki/4jKL Camps/subcamps within a 20km radius of your location] ([https://twitter.com/SPARQLCRMSUPPE/status/1485529805676240900 source])
*** [https://w.wiki/4iin Taxa found at Fazenda Tamanduá] (Sertão of Paraíba - Brazil) ([https://twitter.com/lubianat/status/1484630713722937346 source])
*** [https://w.wiki/4hwA Birthplace of Rabbis] ([https://twitter.com/sharozwa/status/1483731259985694722 source])
*** [https://w.wiki/4haR Italian parliamentarians and ministers aged between 50 and 80] ([https://twitter.com/nemobis/status/1483217197858279429 source])
*** [https://w.wiki/4hZB Female Irish scientists in Wikidata without a Wikipedia article] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1483168128632827910 source])
*** [https://w.wiki/4hoz Places in the Hautes-Alpes that are the subject of an article on Wikipedia in at least 10 languages] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1483533204090990599 source])

* '''Development'''
** Enabling usage tracking specifically for statements on Waray, Armenian and Cebuano Wikipedias ([[phab:T296383]], [[phab:T296382]], [[phab:T296384]])
** Implementing basic version of mul language code and deploying it to Test Wikidata ([[phab:T297393]])
** Preparing an event centered on reusing Wikidata's data
** Mismatch Finder: Been in touch with people who can potentially provide the first mismatches to load into the new tool for the launch. Finalized the statistics part.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 01 24|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:55, 24 urtarrila 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22665337 --&gt;

== ''The Signpost'': 30 January 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Special report|WikiEd course leads to Twitter harassment]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/News and notes|Feedback for Board of Trustees election]]
* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Interview|CEO Maryana Iskander &quot;four weeks in&quot;]]
* Black History Month: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Black History Month|What are you doing for Black History Month?]]
* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Deletion report|Ringing in the new year: Subject notability guideline under discussion]]
* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/WikiProject report|The Forgotten Featured]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Arbitration report|New arbitrators look at new case and antediluvian sanctions]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Traffic report|The most viewed articles of 2021]]
* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Gallery|No Spanish municipality without a photograph]]
* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Obituary|Twofingered Typist]]
* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Op-Ed|Identifying and rooting out climate change denial]]
* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Essay|The prime directive]]
* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Opinion|Should the Wikimedia Foundation continue to accept cryptocurrency donations?]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/In the media|Fuzzy-headed government editing]]
* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Recent research|Articles with higher quality ratings have fewer &quot;knowledge gaps&quot;]]
* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Serendipity|Pooh entered the Public Domain – but Tigger has to wait two more years]]
* Crossword: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Crossword|Cross swords with a crossword]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:56, 30 urtarrila 2022 (CET)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Bri@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22692815 --&gt;

== Wikidata weekly summary #505 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New requests for permissions/Bot:
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/GretaHeng18bot|GretaHeng18bot]]
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Pi bot 24|Pi bot 24]]
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/IndoBot|SchoolBot]]
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/companyBot|companyBot]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** Talk to the Search Platform Team about anything related to Wikimedia search, Wikidata Query Service, Wikimedia Commons Query Service, etc.! February 2nd, 2022. [https://etherpad.wikimedia.org/p/Search_Platform_Office_Hours Etherpad].
*** LIVE Wikidata editing #69 - [https://www.youtube.com/watch?v=Rbltj1x8L2E YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3162728574012298/ Facebook], February 5 at 19:00 UTC	
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/R3UTAWBHZ74SPCOPVR57U6MEQCXWP64R/ Wikimedia Research February Office Hours] [https://zonestamp.toolforge.org/1643760056 Wednesday, 2022-02-02 at 00:00-1:00 UTC (16:00 PT 02-01 /19:00 ET 02-01 / 1:00 CET 02-02]).
*** [[Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]] will take place on March 14-24, highlighing applications and tools using Wikidata's data. You can already [[d:Wikidata talk:Events/Data Reuse Days 2022|propose a session]].
** Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #27, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=27 Numbers (1/n)]
** Past:
*** Editing with OpenRefine [https://www.twitch.tv/belett live on Twitch] and in French by Vigneron
*** Wikibase Live Session ([https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.01.27 2022.01.27])

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Press
*** &quot;[https://www.nature.com/articles/d41586-022-00138-y Massive open index of scholarly papers launches]&quot; - called OpenAlex, it draws its data from sources including Wikidata
** Blogs
*** [[:d:Q110087116|OpenSanctions]] is [https://www.opensanctions.org/articles/2022-01-25-wikidata/ integrating persons of interest from Wikidata]
*** [https://observablehq.com/@pac02/celebrating-the-2-000-featured-articles-milestone-in-wikip Celebrating the 2,000 featured articles milestone in Wikipedia in French]: Using the Wikipedia Categorymembers API through a SPARQL query to get all articles featured in category &quot;Article de qualité&quot; and compute statistics. 
*** [https://blog.library.si.edu/blog/2022/01/19/smithsonian-libraries-and-archives-wikidata-using-linked-open-data-to-connect-smithsonian-information/#.Yfbd4lvMKV6 Smithsonian Libraries and Archives &amp; Wikidata: Using Linked Open Data to Connect Smithsonian Information] 
*** [https://voxeu.org/article/origin-gender-gap The origin of the gender gap]
** Videos
*** [https://www.youtube.com/watch?v=0PqgTtnciyg Wikidata as a Modality for Accessible Clinical Research]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=WDppa_5RfwI Working with Siegfried, Wikidata, and Wikibase]

* '''Tool of the week'''
** Basque version of Wordle using Wikidata's lexicographic data. [https://wordle.talaios.coop Check it out]!

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** WDQS scaling update for Jan 2022 available [[Wikidata:SPARQL_query_service/WDQS-scaling-update-jan-2022|here]]. ''We will be trying to do monthly updates starting this month.''

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10280|category for honorary citizens of entity]], [[:d:Property:P10286|podcast logo URL]], [[:d:Property:P10290|hotel rating]], [[:d:Property:P10300|dpi for original size]], [[:d:Property:P10308|director of publication]], [[:d:Property:P10311|official jobs URL]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10279|TVFPlay series ID]], [[:d:Property:P10281|Orthodoxie.com topic ID]], [[:d:Property:P10282|Slangopedia ID]], [[:d:Property:P10283|OpenAlex ID]], [[:d:Property:P10284|iCSO ID]], [[:d:Property:P10285|Indeed company ID]], [[:d:Property:P10287|DFG Science Classification]], [[:d:Property:P10288|Muz-TV ID]], [[:d:Property:P10289|Podchaser numeric ID]], [[:d:Property:P10291|Wikisimpsons ID]], [[:d:Property:P10292|Wörterbuch der Präpositionen ID]], [[:d:Property:P10293|Tretyakov Gallery work ID]], [[:d:Property:P10294|Grand Duchy of Lithuania encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10295|Amazon podcast ID]], [[:d:Property:P10296|Habr company ID]], [[:d:Property:P10297|Google Arts &amp; Culture entity ID]], [[:d:Property:P10298|Sceneweb artist ID]], [[:d:Property:P10299|Leopoldina member web site ID]], [[:d:Property:P10301|German Lobbyregister ID]], [[:d:Property:P10302|Film.ru actor ID]], [[:d:Property:P10303|Film.ru film ID]], [[:d:Property:P10304|Apple Podcasts podcast episode ID]], [[:d:Property:P10305|StarHit ID]], [[:d:Property:P10306|North Data ID]], [[:d:Property:P10307|CYT/CCS]], [[:d:Property:P10309|LKI ID]], [[:d:Property:P10310|Unified book number]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/has member|has member]], [[:d:Wikidata:Property proposal/register in Germany|register in Germany]], [[:d:Wikidata:Property proposal/dailytelefrag.ru ID|dailytelefrag.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/time in the pouch|time in the pouch]], [[:d:Wikidata:Property proposal/semantic gender|semantic gender]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Game World Navigator ID|Game World Navigator ID]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Mnemosine ID|Mnemosine ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/World Economic Forum ID|World Economic Forum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CHY Number|CHY Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OpenSanctions ID|OpenSanctions ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Les Archives du spectacle (organisme)|identifiant Les Archives du spectacle (organisme)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Japanese Canadian Artists Directory ID|Japanese Canadian Artists Directory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/histrf.ru person ID|histrf.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vsemirnaya Istoriya Encyclopedia ID|Vsemirnaya Istoriya Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kaspersky Encyclopedia ID|Kaspersky Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chgk person ID|Chgk person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Latvijas ūdenstilpju klasifikatora kods|Latvijas ūdenstilpju klasifikatora kods]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RCN (Irish Registered Charity Number)|RCN (Irish Registered Charity Number)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RBC company ID|RBC company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OpenStates ID|OpenStates ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NetEase Music Artist ID|NetEase Music Artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/QQ Music Singer ID|QQ Music Singer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Euro NCAP ID|Euro NCAP ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PlayGround.ru ID|PlayGround.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Viki ID|Viki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Absolute Games developer and publisher IDs 2|Absolute Games developer and publisher IDs 2]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4jbt US states with the most punk bands] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1485908042436726790 source])
*** [https://w.wiki/4jSi List of Ghanaian scientists by citation count] ([https://twitter.com/WikidataGhana/status/1485657254305148928 source])
*** [https://w.wiki/4krb Actresses who have played Elizabeth Bennett in Pride and Prejudice, with type of production] ([https://twitter.com/lirazelf/status/1487037560006320129 source])
*** [https://w.wiki/4mEx MPs with identified mythical ancestors]
*** [https://w.wiki/4mE$ Items with &quot;language of work or name = Toki Pona&quot; as qualifier]
*** [https://w.wiki/4mG8 Timeline of 1st women practising a given sports discipline ] ([https://twitter.com/medi_cago/status/1487549749830078471 source])
*** [https://w.wiki/4mFy Water boards in the Netherlands] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1487538209932328967 source])
*** Birthplaces of [https://w.wiki/4mWE US Presidents], [https://w.wiki/4mWH Russian emperors], [https://w.wiki/4mWJ Roman emperors] ([https://twitter.com/LArtour/status/1487342003696328704 source])
*** [https://w.wiki/4ksg Age of the actress when she played &quot;Elizabeth Bennet&quot;] [https://twitter.com/belett/status/1487052603129278467 (source)]
*** [https://w.wiki/4mWd People with dates of birth and death on January 1st (day precision dates)] ([[d:Property_talk:P570#Queries|source]])
*** [https://w.wiki/4mXQ More than 500 lexemes in Breton now have at least one sense] ([https://twitter.com/envlh/status/1487909849652514824 source])

* '''Development'''
** Continuing work on adding the mul language code for labels, descriptions and aliases. ([[phab:T297393]])
** Enabled statement usage tracking for Cebuano, Armenian and Warai Warai to ensure fine-grained notifications about edits on Wikidata on those Wikipedias ([[phab:T296383]], [[phab:T296382]], [[phab:T296384]])
** Continuing work on fixing a bug where Wikidata changes do not get sent to Wikipedia and co for the first sitelink adding leading to missing information in the page_props table ([[phab:T233520]])
** Continuing work on making sure the Wikidata search box works with the new Vector skin improvements ([[phab:T296202]])
** Mismatch Finder: Debugging some issues with the first files we got with mismatches that we can load into the Mismatch Finder


[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 01 31|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:45, 31 urtarrila 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22725879 --&gt;

== Wikidata weekly summary #506 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New requests for permissions/Bot: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/MystBot|MystBot]]
** Other: [[d:Property_talk:P396#Discussion_about_replacing_values_with_a_new_format_or_scheme|Discussion about replacing values with a new format or scheme for &quot;SBN author ID&quot; (P396), an identifier for National Library Service (SBN) of Italy]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
**Upcoming:
*** The Data Reuse Days will bring together Wikidata editors and data reusers on March 14-24 - we're currently building the schedule. [[d:Wikidata_talk:Events/Data_Reuse_Days_2022#Template_for_session_proposal|Join us and discover many cool projects!]]
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Andy Mabbett on the &quot;Cite Q&quot; template that uses data from Wikidata in Wikipedia citations and Crystal Clements on setting the framework for a future discussion on addressing ethical concerns surrounding representation of gender for living persons in Wikidata, February 8th. [https://docs.google.com/document/d/1n4FkfAUUHIMC7BO10ACVLhVWbvu4-2ztrbKWXltIVOE/edit?usp=sharing Agenda]
*** Wikidata Query Service scaling: You can join 2 calls and provide feedback at the 2 WDQS scaling community meetings on Thursday, 17 Feb 2022 18:00 UTC, and Monday 21 Feb 2022 18:00 UTC. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/KPA3CTQG2HCJO55EFZVNINGVFQJAHT4W/ Full details here].
*** [https://www.twitch.tv/belett Live on Twitch] and in French about Academic bibliographical data and Scholia by Vigneron and Jsamwrites, February 8 at 19:00 CET (UTC+1)
*** LIVE Wikidata editing #70 - [https://www.youtube.com/watch?v=LUJjCnL72ak YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3168371536781335/ Facebook], February 12 at 19:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#95|Online Wikidata meetup in Swedish #95]], February 13 at 13.00 UTC
** Ongoing:
*** [[w:Wikipedia:Meetup/Toronto/Black History Edit-A-Thon (February 2022)|Black History Edit-A-Thon (February 2022)]]
*** Weekly Lexemes Challenge #28, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=28 Computer]
** Past:
*** LIVE Wikidata editing #69 - [https://www.youtube.com/watch?v=3lNOxhazTwI YouTube]
*** Jan Ainali, GovDirectory. Using Wikidata to Connect Constituents With Their Government - [https://www.conferencecast.tv/talk-44689-using-wikidata-to-connect-constituents-with-their-government?utm_campaign=44689&amp;utm_source=youtube&amp;utm_content=talk Civic Hacker Summit, November 2021]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://zbw.eu/labs/en/blog/how-to-matching-multilingual-thesaurus-concepts-with-openrefine How-to: Matching multilingual thesaurus concepts with OpenRefine]
*** [https://commonists.wordpress.com/2022/02/02/wikidata-and-the-sum-of-all-video-games-%e2%88%92-2021-edition/ Wikidata and the sum of all video games − 2021 edition], by [[:d:User:Jean-Frédéric|Jean-Frédéric]]
*** [https://www.lehir.net/importing-a-breton-dictionary-from-wikisource-into-wikidata-lexicographical-data/ Importing a Breton dictionary from Wikisource into Wikidata lexicographical data], by [[:d:User:Envlh|Envlh]]
*** [https://addshore.com/2022/02/profiling-a-wikibase-item-creation-on-test-wikidata-org/ Profiling a Wikibase item creation on test.wikidata.org] by [[User:Addshore|Addshore]]
*** [https://wikibase.consulting/fast-bulk-import-into-wikibase/ Fast Bulk Import Into Wikibase]
** Papers
*** [https://arxiv.org/pdf/2202.00291.pdf XAlign: Cross-lingual Fact-to-Text Alignment and Generation for Low-Resource Languages]
** Videos
*** Wikidata: A knowledge graph for the earth sciences? - [https://www.youtube.com/watch?v=3oN67CfirDI YouTube]
*** Activate Faktamall biografi WD gadget (see Wikidata info in Wikipedia) - [https://www.youtube.com/watch?v=z0CU9eaIh04 YouTube]
*** Wikidata workshop: interwiki links (Questions) - [https://www.youtube.com/watch?v=EHI59WavSNk 1], [https://www.youtube.com/watch?v=tRnu9pSlcoQ 2] &amp; [https://www.youtube.com/watch?v=2Bl4yQcBwOg 3] (YouTube)
*** Wikidata Tutorial (in German): [https://www.youtube.com/watch?v=VNm2TYOcMco create a user account on Wikidata], [https://www.youtube.com/watch?v=nWzJueFZnCw add an institution's website to Wikidata]

* '''Tool of the week'''
** [https://vrandezo.github.io/wikidata-edit-map/ Wikidata edit map] by [[d:User:Denny|Denny]] puts a dot on the map whenever an Item with a geocoordinate is edited.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
**[[d:Help:Dates#January 1 as date|January 1st as date]]
**Wikidata has 2,540,891 items for people with both date of birth and date of death. There are 9 redirects for every 100 such items. ([[d:Wikidata:Database reports/identical birth and death dates/1|source]]). 2000 people share dates of birth and death with another person.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10316|dpi for A4 printing]], [[:d:Property:P10322|time in the pouch]], [[:d:Property:P10339|semantic gender]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10312|AAGM artwork ID]], [[:d:Property:P10313|Domain suburb profile ID]], [[:d:Property:P10314|Archivio Biografico Comunale (Palermo) ID]], [[:d:Property:P10315|Artland fair ID]], [[:d:Property:P10317|Artland gallery ID]], [[:d:Property:P10318|Douban book series ID]], [[:d:Property:P10319|Douban book works ID]], [[:d:Property:P10320|Les Archives du spectacle organization ID]], [[:d:Property:P10321|Urban Electric Transit city ID]], [[:d:Property:P10323|Bergen byleksikon ID]], [[:d:Property:P10324|Ezeri.lv lake ID]], [[:d:Property:P10325|Japanese Canadian Artists Directory ID]], [[:d:Property:P10326|ICPSR Geographic Names Thesaurus ID]], [[:d:Property:P10327|ICPSR Organization Names Authority List ID]], [[:d:Property:P10328|ICPSR Personal Names Authority List ID]], [[:d:Property:P10329|ICPSR Subject Thesaurus ID]], [[:d:Property:P10330|Bugs! music video ID]], [[:d:Property:P10331|Washington Native Plant Society Plant Directory ID]], [[:d:Property:P10332|Kaspersky Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10333|New York Flora Atlas ID]], [[:d:Property:P10334|doollee.com literary agent ID]], [[:d:Property:P10335|doollee.com play ID]], [[:d:Property:P10336|doollee.com play publisher ID]], [[:d:Property:P10337|doollee.com playwright ID]], [[:d:Property:P10338|Dico en ligne Le Robert ID]], [[:d:Property:P10340|Inventaire national du Patrimoine culturel immatériel ID]], [[:d:Property:P10341|Réseau documents d'artistes ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/HSK ID|HSK ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sports in region|sports in region]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Computational complexity|Computational complexity]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube video|YouTube video]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Viki ID|Viki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Absolute Games developer and publisher IDs 2|Absolute Games developer and publisher IDs 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/podchaser episode ID|podchaser episode ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IFPI UPC/EAN|IFPI UPC/EAN]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Weltfussball-Spiel-ID|Weltfussball-Spiel-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GoodGame.ru ID|GoodGame.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/USgamer ID|USgamer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Riot Pixels game ID|Riot Pixels game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HaBima Archive play id|HaBima Archive play id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HaBima Archive person id|HaBima Archive person id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NLI topic id|NLI topic id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/100Y Hebrew Theatre Guide person id|100Y Hebrew Theatre Guide person id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Old-Games.RU ID|Old-Games.RU ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/iXBT Games ID|iXBT Games ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Students of Turin University ID|Students of Turin University ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tagoo video game ID|Tagoo video game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AusGamers ID|AusGamers ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GameGuru ID|GameGuru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/LMHL author ID|LMHL author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VGTimes ID|VGTimes ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ULI id|ULI id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GameMAG ID|GameMAG ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SBN new authority IDs|SBN new authority IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Prosopographia Imperii Romani Online ID|Prosopographia Imperii Romani Online ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIGE author ID|IRIS UNIGE author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gesher Theater Archive person id|Gesher Theater Archive person id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gesher Theater Archive play id|Gesher Theater Archive play id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Offizielle Deutsche Charts artist static ID|Offizielle Deutsche Charts artist static ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/A9VG game ID|A9VG game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Qichaha firm ID|Qichaha firm ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chinese School Identifier|Chinese School Identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GoHa.ru ID|GoHa.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Urban Electric Transit country ID|Urban Electric Transit country ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CiteSeerX ID of a person|CiteSeerX ID of a person]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Drevo Encyclopedia ID|Drevo Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Strongman Archives athlete ID|Strongman Archives athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVSA actor ID|TVSA actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/vc.ru company ID|vc.ru company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Change.org decision maker ID|Change.org decision maker ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/INPA nature reserve id|INPA nature reserve id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Basketball Bundesliga UUID|Basketball Bundesliga UUID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Roskomnadzor media license number 2|Roskomnadzor media license number 2]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** [[d:Wikidata:Properties for deletion|Deleted properties]]: 
***&quot;Scoresway soccer person ID&quot; (P3043)
***&quot;SSR WrittenForm ID&quot; (P1849)
***&quot;FFF female player ID&quot; (P4886)
***&quot;FFF male player ID&quot; (P4883)
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4ncM Events by number of video games announced] ([https://commonists.wordpress.com/2022/02/02/wikidata-and-the-sum-of-all-video-games-%e2%88%92-2021-edition/ source])
*** [https://w.wiki/4ncV Three-Michelin Stars restaurants with a female chef] ([[m:Wikimédia France/Groupes de travail/Groupes locaux/Rennes/3 février 2022|source]])
*** [https://w.wiki/4n$u Wikidata Properties specific to German Lexemes and number of times they are used] ([https://twitter.com/envlh/status/1489921667707068419 source])
*** [https://w.wiki/4oEG Countries with count of same Wikidata labels in different languages] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1489774243617378305 source])
*** [https://w.wiki/4ncu Team and positions played by National Women's Football League players] ([https://twitter.com/antholo/status/1489362535518199817 source])
*** [https://w.wiki/4nXu Location of the graves of personalities in Père Lachaise Cemetery who died between 1800 and 1849 (50 year ranges)] ([https://twitter.com/Pyb75/status/1489224972409180162 source])
*** [https://w.wiki/4oEa Location of statues of women in Italy] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1488853768972259329 source])
*** [https://w.wiki/4n6g Count of Lexeme pairs between different languages] ([https://twitter.com/fnielsen/status/1488602739433218049 source])
*** [https://w.wiki/4oEg Birthplaces of General secretaries of USSR] ([https://twitter.com/LArtour/status/1488525141281751045 source])
*** [https://w.wiki/4oVf Items related to Abdülmecid I, their collections, and their types] ([https://twitter.com/mlpoulter/status/1490656031340335107 source])
*** [https://w.wiki/4oVj Objects related in some way to Aurangzeb] ([https://twitter.com/mlpoulter/status/1490656566462328832 source])
** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: [[d:Wikidata:WikiProject Archaeology|Archaeology]]

* '''Development'''
** Mismatch Finder: Tracking down one last issue with the upload of mismatch files. Once that is fixed we are ready to release the tool.
** Lexicographical data: Started coding on the rewrite of Special:NewLexeme to make it easier to understand and use.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 02 07|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:26, 7 otsaila 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22725879 --&gt;

== Wikidata weekly summary #507 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New requests for permissions/Bot: [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/EnvlhBot 2|EnvlhBot 2]]
** Closed request for permissions/Bot: [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/Dexbot 15|Dexbot 15]]
** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/Population data model|Population data model]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** [https://www.twitch.tv/belett Live on Twitch] and in French by Vigneron, February 15 at 19:00 CET (UTC+1)
*** [https://www.youtube.com/watch?v=kYz61-_gWko Wikidata Lab XXXII: Querying Wikidata] February 17, 5:00 PM
*** LIVE Wikidata editing #71 - [https://www.youtube.com/watch?v=p0wjjHjsPeI YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3173143136304175/ Facebook], February 19 at 19:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#96|Online Wikidata meetup in Swedish #96]], February 20 at 13.00 UTC
** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #29, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=29 Love]
** Past: LIVE Wikidata editing #70 #Beijing2022 - [https://www.youtube.com/watch?v=LUJjCnL72ak YouTube]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://medium.com/wiki-playtime/historical-people-and-modern-collections-a-wikidata-exploration-8f361b4ead78 Historical people and modern collections: a Wikidata exploration]
*** [https://www.stardog.com/labs/blog/wikidata-in-stardog/ Wikidata in Stardog]
*** [https://observablehq.com/@pac02/births-department-wikipedia Does your birthplace affect your probability to have your Wikipedia biography ? some evidence from people born in France.] 
** Videos
*** Wikidata Tutorial (in German): add [https://www.youtube.com/watch?v=S6NMqyuq7bE qualifiers], [https://www.youtube.com/watch?v=VUv3k_hFNqE coordinates] &amp; [https://www.youtube.com/watch?v=JbwYTdDjgEk address]
*** PADE Workshop: Wikidata – Linked, Open Data - [https://www.youtube.com/watch?v=dxjpn9wtLPg YouTube]
*** OpenGLAM Valentine's Day School: Intro to Wikidata (in Finish) - [https://www.youtube.com/watch?v=s5oTOCKfDsA YouTube]
*** Workshop on adding intangible heritage community data and images on Wikidata/Wikimedia - [https://www.youtube.com/watch?v=R4UOGnm123k YouTube]
*** Hands On: SPARQL Query Dbpedia Wikidata Python - [https://www.youtube.com/watch?v=YAqlDLCU1Gg YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [https://equalstreetnames.org/ Equal Street Names] is a map visualizing the streetnames of a city by gender.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/ZXIBB4X4I2H4YFMZLX4AD6CPDAO6QPLU/ New development plan for Wikidata and Wikibase for Q1 2022]
** Krbot's [[d:Wikidata:Database reports/Constraint violations|constraint reports]] are now generally updated daily, after code optimizations and hardware upgrades.
** Call for Mentors: [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa| Wiki Mentor Africa]] is a mentorship project for tool creators/contributors. Interested to become a mentor (experienced tool creators/contributors), please visit this [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa/Mentor%27s_Room| page]]!
** [https://github.com/cpesr/WikidataESR Wikidata ESR] is a tool to visualize evolutions of universities and schools, such as creations, mergers, deletions and relations. Feedback and help to develop this project further is requested.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10339|semantic gender]], [[:d:Property:P10358|original catalog description]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10335|doollee.com play ID]], [[:d:Property:P10336|doollee.com play publisher ID]], [[:d:Property:P10337|doollee.com playwright ID]], [[:d:Property:P10338|Dico en ligne Le Robert ID]], [[:d:Property:P10340|Inventaire national du Patrimoine culturel immatériel ID]], [[:d:Property:P10341|Réseau documents d'artistes ID]], [[:d:Property:P10342|Linguistic Atlas of Late Mediaeval English ID]], [[:d:Property:P10343|Key Biodiversity Areas factsheet ID]], [[:d:Property:P10344|Viki ID]], [[:d:Property:P10345|Clavis Apocryphorum Novi Testamenti ID]], [[:d:Property:P10346|Clavis Apocryphorum Veteris Testamenti ID]], [[:d:Property:P10347|World Economic Forum ID]], [[:d:Property:P10348|USgamer ID]], [[:d:Property:P10349|Podvig Naroda ID]], [[:d:Property:P10350|Vesti.ru dossier ID]], [[:d:Property:P10351|Turin University student ID]], [[:d:Property:P10352|Naver TV ID]], [[:d:Property:P10353|AusGamers ID]], [[:d:Property:P10354|PlayGround.ru ID]], [[:d:Property:P10355|Maritimt Magasin ship ID]], [[:d:Property:P10356|TV3 show ID]], [[:d:Property:P10357|TV3 video ID]], [[:d:Property:P10359|IRIS UNIGE author ID]], [[:d:Property:P10360|nzs.si player ID]], [[:d:Property:P10361|UKÄ classification of science topics 2016]], [[:d:Property:P10362|Lib.ru author ID]], [[:d:Property:P10363|Hessian Literature Council author ID]], [[:d:Property:P10364|Finnish real property ID]], [[:d:Property:P10365|GoodGame.ru ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Computational complexity|Computational complexity]], [[:d:Wikidata:Property proposal/audio contains|audio contains]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifies|identifies]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Cadastral areas|Cadastral areas]], [[:d:Wikidata:Property proposal/video depicts|video depicts]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube video|YouTube video]], [[:d:Wikidata:Property proposal/cadastral plot reference|cadastral plot reference]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Finisher|Finisher]], [[:d:Wikidata:Property proposal/trainiert von|trainiert von]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifier values as|identifier values as]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube video or playlist privacy|YouTube video or playlist privacy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/debut date|debut date]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Strongman Archives athlete ID|Strongman Archives athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVSA actor ID|TVSA actor ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/vc.ru company ID|vc.ru company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Change.org decision maker ID|Change.org decision maker ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/INPA nature reserve id|INPA nature reserve id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Basketball Bundesliga UUID|Basketball Bundesliga UUID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Roskomnadzor media license number 2|Roskomnadzor media license number 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Viciebsk Encyclopedia ID|Viciebsk Encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dumbarton Oaks object ID|Dumbarton Oaks object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Transilien ID|Transilien ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Cybersport.ru ID|Cybersport.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JeuxActu ID|JeuxActu ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linked Open Data Taiwan @ Library Name Authority ID|Linked Open Data Taiwan @ Library Name Authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linked Open Data Taiwan @ Library Classification Authority ID|Linked Open Data Taiwan @ Library Classification Authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linked Open Data Taiwan @ Library Subject Terms Authority ID|Linked Open Data Taiwan @ Library Subject Terms Authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/St. Sergius Institute authority ID|St. Sergius Institute authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ICQ user ID|ICQ user ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/previous property definition|previous property definition]], [[:d:Wikidata:Property proposal/State Heraldic Register of the Russian Federation ID|State Heraldic Register of the Russian Federation ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Boris Yeltsin Presidential Library ID|Boris Yeltsin Presidential Library ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ScienceDirect topic ID|ScienceDirect topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VK Music ID|VK Music ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biographisches Portal der Rabbiner ID|Biographisches Portal der Rabbiner ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Künstlerdatenbank ID|Künstlerdatenbank ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BelTA dossier ID|BelTA dossier ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spotify user ID|Spotify user ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NTSF ID|NTSF ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BritBox ID|BritBox ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/KLADR ID|KLADR ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Springer Nature Subjects Taxonomy|Springer Nature Subjects Taxonomy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PLOS Thesaurus ID|PLOS Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/traveloka hotel id|traveloka hotel id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/tiket com hotel id|tiket com hotel id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/trip.com Hotel ID|trip.com Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VerbaAlpina ID|VerbaAlpina ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4oc3 Tram bridges in France]
*** [https://w.wiki/4ovS Polish Righteous Among the Nations]
*** [https://w.wiki/4oxe Launch date, logo of social media services] ([https://twitter.com/wikidataid/status/1491366263880355841 source])
*** [https://w.wiki/4p35 Oscar winners from 1929] ([https://twitter.com/Mcx83/status/1491068804704923656 source])
*** [https://w.wiki/4pKw Images of biologists by height] ([https://twitter.com/lubianat/status/1491852186036449280 source])
*** [https://w.wiki/4p6w Biggest coins outside the U.S.] ([https://twitter.com/lubianat/status/1491510965388599300 source])

* '''Development'''
** Continuing work on the basics of the new Special:NewLexeme page. Nothing to see yet though.
** Fixed a bug where sitelinks where added for wikis that shouldn't get them. ([[phab:T301247]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 02 14|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:42, 14 otsaila 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22804151 --&gt;

== Wikidata weekly summary #508 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New requests for permissions/Bot:
*** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/ChineseWikiClubBot, 1|ChineseWikiClubBot, 1]]
*** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/Auto Prod Bot|Auto Prod Bot]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** The Data Reuse Days will bring together Wikidata editors and data reusers on March 14-24 - we're currently building the schedule. [[d:Wikidata_talk:Events/Data_Reuse_Days_2022#Template_for_session_proposal|Join us and discover many cool projects!]]
*** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.02.24 next Wikibase live session] is 16:00 UTC on Thursday 24th February 2022 (17:00 Berlin time). What are you working on around Wikibase? You're welcome to come and share your project with the community.
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Huda Khan and Astrid Usong on their Linked Data for Production 3 (LD4P3) grant work to use Wikidata in knowledge panels in Cornell’s library catalog [https://docs.google.com/document/d/1GxDv9U-TUZgHkOF6I2yAEtdq3REqq90DvakAw-rs25Y/edit?usp=sharing Agenda] - 2022-02-22 9am PT / 12pm ET / 17:00 UTC / 6pm CET ([https://zonestamp.toolforge.org/1645549233 Time zone converter])
*** [https://twitter.com/NortheasternLib/status/1493955687570984963 Hands-on introduction to Wikidata with The Digital Scholarship Group at the Northeastern University Library's Edit-a-Thon!] Theme: Boston public art and artists. February 23, 2022 Time: 12:00pm - 1:00pm Eastern time
*** [[commons:Commons:OpenRefine/Community meetup 22 February 2022|OpenRefine and Structured Data on Commons: community meetup]] - Tuesday, February 22, at 15:00-17:00 UTC ([https://zonestamp.toolforge.org/1645542013 check the time in your timezone]).
*** [https://www.twitch.tv/belett Live on Twitch] and in French by Vigneron, February 22 at 19:00 CET (UTC+1)
** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #30, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=30 Trains]
** Past: Wikipedia Weekly Network - LIVE Wikidata editing #71 #MelFest - [https://www.youtube.com/watch?v=p0wjjHjsPeI YouTube]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs: [https://blog.library.si.edu/blog/2022/02/17/wikidata-projects/ Smithsonian Libraries and Archives &amp; Wikidata: Plans Become Projects]
** Papers: &quot;[https://gangiswag.github.io/data/ACL2022_Demo__COVID_Claim_Radar.pdf COVID-19 Claim Radar: A Structured Claim Extraction and Tracking System]&quot; using Wikidata
** Videos: Wikidata Lab XXXII: Querying Wikidata (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=kYz61-_gWko YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[d:Wikidata:Tools/asseeibot|Wikidata:Tools/asseeibot]] - is a tool made by [[User:So9q]] to improve the scientific articles in Wikidata. [https://github.com/dpriskorn/asseeibot Source code on GitHub under GPLv3+]
** [https://coinherbarium.com/ Coinherbarium.com] - coins depicting plants; powered by Wikidata

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Call for Mentors: [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa| Wiki Mentor Africa]] is a mentorship project for tool creators/contributors. Interested to become a mentor (experienced tool creators/contributors), please visit this [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa/Mentor%27s_Room| page]]!

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10367|number of lanes]], [[:d:Property:P10374|computational complexity]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10361|UKÄ classification of science topics 2016]], [[:d:Property:P10362|Lib.ru author ID]], [[:d:Property:P10363|Hessian Literature Council author ID]], [[:d:Property:P10364|Finnish real property ID]], [[:d:Property:P10365|GoodGame.ru ID]], [[:d:Property:P10366|Gardens Navigator ID]], [[:d:Property:P10368|Tagoo video game ID]], [[:d:Property:P10369|Lingua Libre ID]], [[:d:Property:P10370|Labyrinth database ID]], [[:d:Property:P10371|A9VG game ID]], [[:d:Property:P10372|Offizielle Deutsche Charts composer ID]], [[:d:Property:P10373|Mnemosine ID]], [[:d:Property:P10375|Boris Yeltsin Presidential Library ID]], [[:d:Property:P10376|ScienceDirect topic ID]], [[:d:Property:P10377|RCN]], [[:d:Property:P10378|CHY Number]], [[:d:Property:P10379|dailytelefrag.ru ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube video or playlist privacy|YouTube video or playlist privacy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/debut date|debut date]], [[:d:Wikidata:Property proposal/quality has state|quality has state]], [[:d:Wikidata:Property proposal/beforehand-afterward owned by|beforehand-afterward owned by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Number of units|Number of units]], [[:d:Wikidata:Property proposal/created during|created during]], [[:d:Wikidata:Property proposal/award recipient|award recipient]], [[:d:Wikidata:Property proposal/medical indication|medical indication]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/KLADR ID|KLADR ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Springer Nature Subjects Taxonomy|Springer Nature Subjects Taxonomy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PLOS Thesaurus ID|PLOS Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/traveloka hotel id|traveloka hotel id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/tiket com hotel id|tiket com hotel id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/trip.com Hotel ID|trip.com Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VerbaAlpina ID|VerbaAlpina ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PegiPegi Hotel ID|PegiPegi Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube Topic channel ID|YouTube Topic channel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YouTube Official Artist Channel ID|YouTube Official Artist Channel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GoFood restaurant ID|GoFood restaurant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/traveloka restaurant ID|traveloka restaurant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Urban Electric Transit model ID|Urban Electric Transit model ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HiSCoD|HiSCoD]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Databazeknih.cz Book ID|Databazeknih.cz Book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Databazeknih.cz Author ID|Databazeknih.cz Author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Renacyt ID|Renacyt ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CBDB.cz Book ID|CBDB.cz Book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CBDB.cz Author ID|CBDB.cz Author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gab ID|Gab ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Drammen byleksikon ID|Drammen byleksikon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NLI topic id|NLI topic id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Via Rail station code|Via Rail station code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GBIF occurrence ID|GBIF occurrence ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MakeMyTrip Hotel ID|MakeMyTrip Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Culture.ru person ID|Culture.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pamyat Naroda ID|Pamyat Naroda ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Russian avant-garde ID|Encyclopedia of Russian avant-garde ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bayerischer Denkmal-Atlas Objekt-ID (Ensemble)|Bayerischer Denkmal-Atlas Objekt-ID (Ensemble)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Russian America ID|Encyclopedia of Russian America ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HockeySlovakia.sk player ID|HockeySlovakia.sk player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Berlin Street ID|Berlin Street ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yarkipedia ID|Yarkipedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/parliament.uk member ID|parliament.uk member ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4rJJ Frequency of letters in five-letter words in Wikidata lexeme forms ] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1494252101517647873 source])
*** [https://w.wiki/4qRG Visualization of the Prime/Ulam Spiral using natural numbers and primes stored in Wikidata] ([https://twitter.com/piecesofuk/status/1493569346068787202 source])
*** [https://w.wiki/4rCE Monuments that are named after somebody without being connected to them by any other property] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1493311947554623496 source])
*** [https://w.wiki/4q9Y Places named after Valentine's Day (Saint Valentine)] ([https://twitter.com/belett/status/1493200775706730501 source])
*** [https://w.wiki/4pnQ Gold medal winners in the Olympic Games by age] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1492628927919099912 source])
*** [https://w.wiki/4rGf Top 20 languages in number of lexemes in Wikidata and percentage of lexemes with at least one external id] ([https://twitter.com/envlh/status/1494696941145497601 source])
*** [https://w.wiki/4rXn Count of PropertyLabels for lakes in the UK] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1495026569533964288 source])
*** [https://w.wiki/4rdW Moons of solar system planets and what they are names for] ([https://twitter.com/infovarius/status/1495147418555502597 source])
*** [https://w.wiki/4rGf Top 20 languages in number of Lexemes in Wikidata and percentage of Lexemes with at least one external ID] ([https://twitter.com/envlh/status/1494696941145497601 source])

* '''Development'''
** We started coding on the Wikibase Rest API based on [[Wikidata:REST API feedback round|the proposal we published a while ago]].
** We are continuing to work on the new Special:NewLexeme page. The first input fields are in place but not pretty or usable yet.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 02 21|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:42, 21 otsaila 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22804151 --&gt;

== ''The Signpost'': 27 February 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the team: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/From the team|Selection of a new ''Signpost'' Editor-in-Chief]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/News and notes|Impacts of Russian invasion of Ukraine]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Opinion|Why student editors are good for Wikipedia]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Special report|A presidential candidate's team takes on Wikipedia]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/In the media|Wiki-drama in the UK House of Commons]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Serendipity|War photographers: from Crimea (1850s) to the Russian invasion of Ukraine (2022)]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Technology report|Community Wishlist Survey results]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/WikiProject report|10 years of tea]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Featured content|Featured Content returns]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Deletion report|The 10 most SHOCKING deletion discussions of February]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Recent research|How editors and readers may be emotionally affected by disasters and terrorist attacks]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Arbitration report|Parties remonstrate, arbs contemplate, skeptics coordinate]]

* By the numbers: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/By the numbers|Does birthplace affect the frequency of Wikipedia biography articles?]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Gallery|The vintage exhibit]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Traffic report|Euphoria, Pamela Anderson, lies and Netflix]]

* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/News from Diff|The Wikimania 2022 Core Organizing Team]]

* Crossword: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Crossword|A Crossword, featuring Featured Articles]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Humour|Notability of mailboxes]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:22, 27 otsaila 2022 (CET)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:JPxG@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22829521 --&gt;

== Wikidata weekly summary #509 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Ikkingjinnammebetinke|Ikkingjinnammebetinke]] (RfP scheduled to end after 7 March 2022 13:33 UTC)
** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/Creating items for videos at online video platforms that are representation of notable items|Creating items for videos at online video platforms that are representation of notable items]]
** Other: [[d:Wikidata_talk:WikiProject_Names#Qualifiers_for_given_names_and_surnames_-_establish_a_guideline|Qualifiers for given names and surnames]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** [https://www.twitch.tv/belett Live on Twitch] and in French by Vigneron, March 1st at 19:00 CET (UTC+1)
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/E24DSO4EWQ7623P2K5LFCMPZBX4H4P7Z/ Talk to the Search Platform / Query Service Team—March 2nd, 2022]. Time: 16:00-17:00 GMT / 08:00-09:00 PST / 11:00-12:00 EST / 17:00-18:00 CET &amp; WAT
*** LIVE Wikidata editing #73 - [https://www.youtube.com/watch?v=JHJwelcuaT0 YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3184194285199060/ Facebook], March 5th at 19:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#98|Online Wikidata meetup in Swedish #98]], March 6th at 13.00 UTC
** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #31, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=31 War]
** Past:
*** Wikibase Live session, February 2022 - [[m:Wikibase Community User Group/Meetings/2022-02-24|log]]
*** LIVE Wikidata editing #72 - [https://www.youtube.com/watch?v=O0ih66iICrU YouTube]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Papers: [https://doi.org/10.5281/zenodo.6036284 Wikidata as a Tool for Mapping Investment in Open Infrastructure: An Exploratory Study]
** Videos
*** [[:commons:File:Mismatch_Finder_intro.webm|Mismatch Finder tool: Quick introduction to and demo of how the tool works]]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=iNaiTDH5wXc Using a Custom Wikibase as a File Format Registry with Siegfried]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=ua5tUfZUDuY Create a Wikidata Query - example using Shipwrecks data]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=pasM4WkfM4A Map Wikidata in an R Shiny App - example]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=WY28hpjWvhc Bring Wikidata into Power BI using a simple R script - example]
*** [https://www.youtube.com/watch?v=fMijtlyGGO4 Using QuickStatements to load tabular data and the Wikidata Edit Framework] (in Italian)

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Guergana_Tzatchkova_(WMDE)/MismatchFinderWidget.js|User:Guergana Tzatchkova (WMDE)/MismatchFinderWidget.js]] is a user script to show a notification on an Item if the Mismatch Finder has an unreviewed mismatch for it.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/EFBUVNLUSX7V5ZOQZD5SWKDWSWJU23ER/ Mismatch Finder], the tool that lets you review mismatches between the data in Wikidata and other databases, is now ready to be used for checking potential mismatches and uploading lists of new potential mismatches. 
** February 2022 WDQS scaling update now available: [[d:Wikidata:SPARQL_query_service/WDQS-scaling-update-feb-2022|SPARQL query service/WDQS scaling update feb 2022]]
** Job opening: The Search Platform team is looking for someone to maintain and develop WDQS. [https://boards.greenhouse.io/wikimedia/jobs/3975337 Apply here]!
** Job opening: {{Q|233098}} is looking for someone for project- and data management especially for Wikidata related stuff about the museums collections [https://jobs.museumfuernaturkunde.berlin/jobposting/17300b246428c9403602628eb5937f770c4c29a2 Job Description (German)]

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10374|computational complexity]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10372|Offizielle Deutsche Charts composer ID]], [[:d:Property:P10373|Mnemosine ID]], [[:d:Property:P10375|Boris Yeltsin Presidential Library ID]], [[:d:Property:P10376|ScienceDirect topic ID]], [[:d:Property:P10377|Irish Registered Charity Number (RCN)]], [[:d:Property:P10378|CHY Number]], [[:d:Property:P10379|dailytelefrag.ru ID]], [[:d:Property:P10380|Springer Nature Subjects Taxonomy ID]], [[:d:Property:P10381|VerbaAlpina ID]], [[:d:Property:P10382|Prosopographia Imperii Romani online ID]], [[:d:Property:P10383|Game World Navigator ID]], [[:d:Property:P10384|Bugs! track ID]], [[:d:Property:P10385|Vsemirnaya Istoriya Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10386|Databazeknih.cz book ID]], [[:d:Property:P10387|Databazeknih.cz author ID]], [[:d:Property:P10388|MakeMyTrip hotel ID]], [[:d:Property:P10389|Urban Electric Transit model ID]], [[:d:Property:P10390|GameGuru ID]], [[:d:Property:P10391|100-Year Guide to Hebrew Theatre person ID]], [[:d:Property:P10392|INPA park ID]], [[:d:Property:P10393|Riot Pixels game ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/created during|created during]], [[:d:Wikidata:Property proposal/award recipient|award recipient]], [[:d:Wikidata:Property proposal/medical indication|medical indication]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Moscow Street ID|Moscow Street ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Moscow area ID|Moscow area ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eingesetzter Sportler|eingesetzter Sportler]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/NLI topic id|NLI topic id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Via Rail station code|Via Rail station code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GBIF occurrence ID|GBIF occurrence ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Culture.ru person ID|Culture.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pamyat Naroda ID|Pamyat Naroda ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Russian avant-garde ID|Encyclopedia of Russian avant-garde ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bayerischer Denkmal-Atlas Objekt-ID (Ensemble)|Bayerischer Denkmal-Atlas Objekt-ID (Ensemble)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Russian America ID|Encyclopedia of Russian America ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HockeySlovakia.sk player ID|HockeySlovakia.sk player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Berlin Street ID|Berlin Street ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yarkipedia ID|Yarkipedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/parliament.uk member ID|parliament.uk member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/reddoorz hotel ID|reddoorz hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/symogih.org ID|symogih.org ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNKI Author ID|CNKI Author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Database Systems ID|Encyclopedia of Database Systems ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Portable Antiquities Scheme object type identifier|Portable Antiquities Scheme object type identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Spanish National Associations Register Number|Spanish National Associations Register Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Michigan Legislative Bio ID|Michigan Legislative Bio ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RODI-DB player ID|RODI-DB player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Historische Topographie des Kulturerbes ID|Historische Topographie des Kulturerbes ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Refuge.tokyo video game ID|Refuge.tokyo video game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MovieMeter series ID|MovieMeter series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kayak Hotel ID|Kayak Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linked Open Data Taiwan @ Library Subject Terms Authority ID|Linked Open Data Taiwan @ Library Subject Terms Authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/hostelworld hostel ID|hostelworld hostel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Discover Moscow ID|Discover Moscow ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Game Informer ID|Game Informer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Vedomosti company ID|Vedomosti company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/USP Production Repository ID|USP Production Repository ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dansk Navneleksikon|Dansk Navneleksikon]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Femiwiki ID|Femiwiki ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://quarry.wmcloud.org/query/62645 Number of edits by user on French lexemes] ([[:d:Wikidata talk:Lexicographical data/Documentation/Languages/fr|source]])
*** [http://w.wiki/4sFe Languages in Indonesia with their status according to UNESCO] ([https://twitter.com/wikimediaid/status/1496081428894961668 source])
*** [https://w.wiki/4top Successful coups and attempts in Africa] ([[d:Wikidata:Request a query#Optimization request: African coups and attempts|source]])
*** [https://w.wiki/4tot New York Times journalists that are alive] ([[d:Wikidata:Request a query/Archive/2022/02#Need help to search for New York Times journalists that are alive|source]])
*** [https://w.wiki/4tJB Ukrainian coins and banknotes] ([https://twitter.com/lubianat/status/1497556158080589824 source])
*** [https://w.wiki/4sPi Types of quartz] ([https://twitter.com/lubianat/status/1496170519670005767 source])
** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]: [[Wikidata:WikiProject_Chemistry/Natural_products|WikiProject Chemistry/Natural products]]

* '''Development'''
** Lexicographical data: work is continuing on the new Special:NewLexeme page. We are working on the basic input fields and permission handling.
** Mismatch Finder: Released the tool and working through feedback now and getting additional mismatches from organizations using our data.
** REST API: Starting to build the initial Wikibase REST API. We are starting with the endpoint to read Item data first.
** Data Reuse Days: Continuing event preparation
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikibaseug@lists.wikimedia.org/thread/AAGRA4FQQQK7T63AU3VE62NADSGQVUGH/ Published new security release updates for Wikibase suite wmde.6 (1.35)]

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 02 28|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:03, 28 otsaila 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22892824 --&gt;

== Wikidata weekly summary #510 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New requests for permissions/Bot: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/EnvlhBot 3|EnvlhBot 3]]. Task/s: add dictionaries IDs to French lexemes
** Closed request for permissions/Bot: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/IndoBot|IndoBot]] (Approved). Task/s: I would like to import all Indonesian schools, more than 100000. The data includes school type, location, and coordinates as well as external identifiers

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** [[d:Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]], on March 14-24: you can select the sessions you'd like to join among the 35 presentations, workshops and discussions [https://diff.wikimedia.org/calendar/month/2022-03/?tribe_tags%5B0%5D=13446 in the schedule].
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#99|Online Wikidata meetup in Swedish #99]], March 13th at 13.00 UTC
*** LIVE Wikidata editing #74 - [https://www.youtube.com/watch?v=BYJg7RVCamY YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3190202094598279/ Facebook], March 12th at 19:00 UTC
*** [[d:Wikidata:WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group/Wikibase and WBStack Working Hours|LD4 Wikibase Working Hour]]. Presentation and discussion: &quot;Introduction to Linked Open Data Strategy with Lea Voget, Head, Product Management WMDE&quot;. Lea is not only the team lead of product, project and program managers at WMDE, she is also one of the main thinkers behind the Linked Open Data strategy. When: 11 March 2022, 11AM-12PM Eastern US ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20220311T160000&amp;p1=179&amp;p2=64&amp;p3=75&amp;p4=224&amp;p5=136&amp;p6=tz_cet Time zone converter]). Registration: [https://columbiauniversity.zoom.us/meeting/register/tJcoc-mqpzssE9RT2GTDHFgGkEpW5nJ7i3ki Registration link]
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Associate Librarian Stacy Allison-Cassin and her students on Wikidata in the classroom. [https://docs.google.com/document/d/13Tl0ox1wh4T9dXagcidt9EspR8am29n9DamGggxczF0/edit?usp=sharing Agenda]
*** [https://www.salernonotizie.it/2022/03/02/unisa-centro-bibliotecario-in-prima-linea-contro-il-divario-di-genere/ Art+Feminism editathon at the University Library Center of the University of Salerno]. 8 March 2022
*** [https://tech.ebu.ch/events/2022/wikidata-workshop Wikidata workshop, held in collaboration with IPTC and explores the use of Wikidata concepts when dealing with metadata in media applications]. Timing: from 10:00 to 18:00 CET. With presentations from: Yle, RAI, France TV, IPTC, Gruppo RES, Media Press, Perfect Memory, New York Times, NTB, Imatrics.
** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #33, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=32 Ukraine]
** Past:
*** LIVE Wikidata editing #73 #opendataday - [https://www.youtube.com/watch?v=JHJwelcuaT0 YouTube]
*** NFDI InfraTalk: Wikibase - knowledge graphs for RDM in NFDI4Culture -  [https://www.youtube.com/watch?v=RPMkuDxHJtI YouTube] (March 7, 4:00 PM CEST)

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Videos
*** Creating a new item on Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=9PfmVx4ai9c YouTube]
*** Connecting Wikidata with OpenStreetMap (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=GMvSo_gmsA4 YouTube]
*** Wikidata and Wikimedia Commons (in French) - YouTube: [https://www.youtube.com/watch?v=10D7GrFAYAc 1], [https://www.youtube.com/watch?v=BY2XUh-8EG4 2], [https://www.youtube.com/watch?v=BjZ8iNSPiJo 3].

* '''Tool of the week'''
**[https://wikxhibit.org Wikxhibit] is a tool that allows anyone, even non-programmers, to create cool presentations of Wikidata, and other sources of data on the web, only using HTML and without any additional programming. Are you interested in creating presentations of Wikidata? We would like to understand your experience with Wikidata to better improve our tool. It would help if you can fill out our survey https://mit.co1.qualtrics.com/jfe/form/SV_cvZKKlRu2S7C9Fk

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Wikidata dumps: Due to technical issues the JSON and RDF dumps for the week of March 1st couldn't be properly generated ([[phab:T300255#7746418]]). The situation is expected to get back to normal this week.
** [[d:Q111111111|Item with QID 111,111,111]] was created
** Job openings:
*** The development team at WMDE is looking for a Senior Software Engineer to develop and improve the software behind the Wikidata project. [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/4361894/Senior-Software-Engineer-Wikidata-m-f-d-/?jobDbPVId=41562318&amp;l=en Apply here]!
*** The WMF Search Platform team is looking for someone to maintain and develop Wikidata Query Service. [https://boards.greenhouse.io/wikimedia/jobs/3975337 Apply here]!
*** {{Q|233098}} is looking for someone for project- and data management especially for Wikidata related stuff about the museums collections [https://jobs.museumfuernaturkunde.berlin/jobposting/17300b246428c9403602628eb5937f770c4c29a2 Job Description (German)]

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10408|created during]], [[:d:Property:P10422|Ghana Place Names URL]], [[:d:Property:P10449|trained by]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10394|Old-Games.RU ID]], [[:d:Property:P10395|Strongman Archives athlete ID]], [[:d:Property:P10396|SBN work ID]], [[:d:Property:P10397|SBN place ID]], [[:d:Property:P10398|Kanobu numeric game ID]], [[:d:Property:P10399|St. Sergius Institute authority ID]], [[:d:Property:P10400|CBDB.cz author ID]], [[:d:Property:P10401|CBDB.cz book ID]], [[:d:Property:P10402|ULI ID]], [[:d:Property:P10403|NLC Bibliography ID]], [[:d:Property:P10404|LMHL author ID]], [[:d:Property:P10405|Biographisches Portal der Rabbiner ID]], [[:d:Property:P10406|Latvia water body classification code]], [[:d:Property:P10407|Encyclopedia of Database Systems ID]], [[:d:Property:P10409|UKÄ standard classification of Swedish science topics 2011]], [[:d:Property:P10410|QQ Music singer ID]], [[:d:Property:P10411|PubCRIS product number]], [[:d:Property:P10412|PKULaw CLI Code]], [[:d:Property:P10413|NVE glacier ID]], [[:d:Property:P10414|iXBT Games ID]], [[:d:Property:P10415|TVSA actor ID]], [[:d:Property:P10416|Künstlerdatenbank ID]], [[:d:Property:P10417|Culture.ru person ID]], [[:d:Property:P10418|Naver VIBE track ID]], [[:d:Property:P10419|LastDodo-area-identifier]], [[:d:Property:P10420|Index to Organism Names ID]], [[:d:Property:P10421|ELF code]], [[:d:Property:P10423|Historical Topography of Cultural Heritage object ID]], [[:d:Property:P10424|Refuge.tokyo video game ID]], [[:d:Property:P10425|Trip.com hotel ID]], [[:d:Property:P10426|tiket.com hotel ID]], [[:d:Property:P10427|PegiPegi Hotel ID]], [[:d:Property:P10428|parliament.uk member ID]], [[:d:Property:P10429|RODI-DB player ID]], [[:d:Property:P10430|HockeySlovakia.sk player ID]], [[:d:Property:P10431|Portable Antiquities Scheme object type identifier]], [[:d:Property:P10432|MovieMeter series ID]], [[:d:Property:P10433|Gesher Theatre Archive person ID]], [[:d:Property:P10434|Gesher Theatre Archive play ID]], [[:d:Property:P10435|Euro NCAP ID]], [[:d:Property:P10436|Drammen city encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10437|GoHa.ru ID]], [[:d:Property:P10438|Norwegian thesaurus on genre and form identifier]], [[:d:Property:P10439|Qichacha firm ID]], [[:d:Property:P10440|WorldFootball.net match ID]], [[:d:Property:P10441|Michigan Legislative Bio ID]], [[:d:Property:P10442|hostelworld hostel ID]], [[:d:Property:P10443|Viciebsk Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10444|Encyclopedia of Russian avant-garde ID]], [[:d:Property:P10445|NetEase Music artist ID]], [[:d:Property:P10446|Chgk person ID]], [[:d:Property:P10447|Pamyat Naroda ID]], [[:d:Property:P10448|Traveloka hotel ID]], [[:d:Property:P10450|police zone ID (Belgium)]], [[:d:Property:P10451|Berlin Street ID]], [[:d:Property:P10452|Renacyt ID]], [[:d:Property:P10453|VGTimes ID]], [[:d:Property:P10454|CineCartaz film ID]], [[:d:Property:P10455|JeuxActu ID]], [[:d:Property:P10456|Urban Electric Transit country ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Агрегатируется с|Агрегатируется с]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Observer|Observer]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/traveloka activities ID|traveloka activities ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/tiket to-do ID|tiket to-do ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TEIS ID|TEIS ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OBD Memorial ID|OBD Memorial ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hrono.ru article ID|Hrono.ru article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/db.narb.by ID|db.narb.by ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Shopee Shop ID|Shopee Shop ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grab Food ID|Grab Food ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/US trademark serial number|US trademark serial number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Scottish Built Ships ID|Scottish Built Ships ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/trivago hotel ID|trivago hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/skyscanner hotel ID|skyscanner hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Agoda Hotel Numeric ID|Agoda Hotel Numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/pravo.gov.ru ID|pravo.gov.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NGO Darpan ID|NGO Darpan ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Library of Parliament of Canada riding ID|Library of Parliament of Canada riding ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Booking.com numeric ID|Booking.com numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WIPO Pearl term ID|WIPO Pearl term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/United Russia member ID|United Russia member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Repetti on-line ID|Repetti on-line ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nice Classification ID|Nice Classification ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IxTheo ID|IxTheo ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4uRW Use of free software license for describing software] ([https://twitter.com/imakefoss/status/1499320677035356161 source])
*** [https://w.wiki/4uH4 Count of latest available Twitter follower count for different programming languages] ([https://twitter.com/imakefoss/status/1499040164324294661 source])
*** [https://w.wiki/4uDw Timeline of programming languages and their paradigms] ([https://twitter.com/imakefoss/status/1499000390456684545 source])
*** [https://w.wiki/4uyY Most popular programming language on Wikipedia with multilingual articles] ([https://twitter.com/imakefoss/status/1500077433567027200 source])
*** [[d:User:Märt Põder/Russian TV channels from and about Russia|Russian TV channels from and about Russia]] ([https://twitter.com/trtram/status/1498561371595804673 source])
*** [https://w.wiki/4uvo Places of birth of people named &quot;Désirée&quot;] ([https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Talk:Q919943&amp;uselang=en source])
*** [https://w.wiki/4vAW People in the Père-Lachaise cemetery who were born in a city that is or was in Ukraine] ([https://twitter.com/Pyb75/status/1500405994723188736 source])
*** [https://w.wiki/4uTb Properties linking between a church and its saint] ([https://twitter.com/belett/status/1499370059466256392 source])

* '''Development'''
** Data Reuse Days: Preparing for the upcoming [[d:Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]]. Join us! A lot of exciting sessions are coming together.
** Lexicographical data: Continued work on the new Special:NewLexeme page. We are getting close to the point where it can create a Lexeme.
** REST API: Continuing to work on the first endpoint to read Item data.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 03 07|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:23, 7 martxoa 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22912023 --&gt;

== Wikidata weekly summary #511 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming
*** [[d:Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]], on March 14-24: you can select the sessions you'd like to join among the many presentations, workshops and discussions [https://diff.wikimedia.org/calendar/month/2022-03/?tribe_tags%5B0%5D=13446 in the schedule]. You can also look at [[d:Wikidata:Project_chat/Archive/2022/03#Data_Reuse_Days:_35_sessions_to_discover_how_Wikidata's_data_is_reused_in_cool_projects|a selection of sessions]] based on your areas of interest.
*** LIVE Wikidata editing #75 - [https://www.youtube.com/watch?v=4y8YKy-RA-E YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3195074454111043/ Facebook], March 19th at 19:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#98|Online Wikidata meetup in Swedish #100(!)]], March 20th at 13.00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Bug Triage Hour focused on data reuse]], March 23rd
*** [https://www.facebook.com/SQWikimediansUG/posts/1353788765045262 Wikidata 101 workshop] (in Albanian language) March 15th at 10 o'clock at the Faculty of Economics, University of Tirana
*** [https://www.prnewswire.com/news-releases/ontotext-webinar---graphdb-as-company-data-central-301499365.html Ontotext Webinar - GraphDB as Company Data Central] - &quot;How GraphDB can help you create a graph model of your data and enrich it with reference data&quot;. March 17th
** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #33, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=33 Furniture]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://observablehq.com/@pac02/tour-de-frances-history-at-a-glance History of the Tour de France]: a notebook to explore the history of the tour de France in three charts. 
*** [https://zenodo.org/record/6347127#.Yi0CNn_MKV4 A dataset of scholarly journals in wikidata : (selected) external identifiers]
*** [https://diff.wikimedia.org/2022/03/06/getting-all-the-government-agencies-of-the-world-structured-in-wikidata/ Getting all the government agencies of the world structured in Wikidata]
** Papers
*** [https://arxiv.org/pdf/2202.14035.pdf ParaNames: A Massively Multilingual Entity Name Corpus] (built using Wikidata)
** Videos
*** Breton Lexicographic data SPARQL queries (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=A_w-ldZRDGU YouTube]
*** Wikidata SPARQL session (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=93Pttug3DL0 YouTube]
*** moreIdentifiers UseAsRef gadget (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=QMOaziJdGHo YouTube]
*** Wikidata working hour - QuickStatements (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=NQKy-z9RXNI YouTube]
*** Graph data formats: Common RDF vocabularies (in Czech) - [https://www.youtube.com/watch?v=KcAFlv2cyBY YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Nikki/LexemeTranslations.js|User:Nikki/LexemeTranslations.js]] is a userscript that shows translations for a lexeme. The translations are inferred from statements on senses, such as [[:d:Property:P5137|item for this sense (P5137)]].

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** WDQS outage on 06 March: users may have unexpectedly had requests blocked. Incident report [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/2022-03-06_wdqs-categories here].

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10422|Ghana Place Names URL]], [[:d:Property:P10449|trained by]], [[:d:Property:P10464|KLADR ID]], [[:d:Property:P10476|identifies]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10415|TVSA actor ID]], [[:d:Property:P10416|Künstlerdatenbank ID]], [[:d:Property:P10417|Culture.ru person ID]], [[:d:Property:P10418|Naver VIBE track ID]], [[:d:Property:P10419|LastDodo-area-identifier]], [[:d:Property:P10420|Index to Organism Names ID]], [[:d:Property:P10421|ELF code]], [[:d:Property:P10423|Historical Topography of Cultural Heritage object ID]], [[:d:Property:P10424|Refuge.tokyo video game ID]], [[:d:Property:P10425|Trip.com hotel ID]], [[:d:Property:P10426|tiket.com hotel ID]], [[:d:Property:P10427|PegiPegi Hotel ID]], [[:d:Property:P10428|parliament.uk member ID]], [[:d:Property:P10429|RODI-DB player ID]], [[:d:Property:P10430|HockeySlovakia.sk player ID]], [[:d:Property:P10431|Portable Antiquities Scheme object type identifier]], [[:d:Property:P10432|MovieMeter series ID]], [[:d:Property:P10433|Gesher Theatre Archive person ID]], [[:d:Property:P10434|Gesher Theatre Archive play ID]], [[:d:Property:P10435|Euro NCAP ID]], [[:d:Property:P10436|Drammen city encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10437|GoHa.ru ID]], [[:d:Property:P10438|Norwegian thesaurus on genre and form identifier]], [[:d:Property:P10439|Qichacha firm ID]], [[:d:Property:P10440|WorldFootball.net match ID]], [[:d:Property:P10441|Michigan Legislative Bio ID]], [[:d:Property:P10442|hostelworld hostel ID]], [[:d:Property:P10443|Viciebsk Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10444|Encyclopedia of Russian avant-garde ID]], [[:d:Property:P10445|NetEase Music artist ID]], [[:d:Property:P10446|Chgk person ID]], [[:d:Property:P10447|Pamyat Naroda ID]], [[:d:Property:P10448|Traveloka hotel ID]], [[:d:Property:P10450|police zone ID (Belgium)]], [[:d:Property:P10451|Berlin Street ID]], [[:d:Property:P10452|Renacyt ID]], [[:d:Property:P10453|VGTimes ID]], [[:d:Property:P10454|CineCartaz film ID]], [[:d:Property:P10455|JeuxActu ID]], [[:d:Property:P10456|Urban Electric Transit country ID]], [[:d:Property:P10457|Change.org decision maker ID]], [[:d:Property:P10458|Podchaser episode ID]], [[:d:Property:P10459|Rusactors actor ID]], [[:d:Property:P10460|Rusactors film ID]], [[:d:Property:P10461|Dumbarton Oaks object ID]], [[:d:Property:P10462|Encyclopedia of Russian America ID]], [[:d:Property:P10463|Dansk Navneleksikon ID]], [[:d:Property:P10465|CiteSeerX person ID]], [[:d:Property:P10466|CNKI author ID]], [[:d:Property:P10467|naturkartan.se ID]], [[:d:Property:P10468|HaBima Archive play ID]], [[:d:Property:P10469|HaBima Archive person ID]], [[:d:Property:P10470|Vedomosti company ID]], [[:d:Property:P10471|Grab Food restaurant ID]], [[:d:Property:P10472|Chinese School Identifier]], [[:d:Property:P10473|Drevo Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10474|svpressa.ru person ID]], [[:d:Property:P10475|GameMAG ID]], [[:d:Property:P10477|ICQ user ID]], [[:d:Property:P10478|Scottish Built Ships ID]], [[:d:Property:P10479|histrf.ru person ID]], [[:d:Property:P10480|symogih.org ID]], [[:d:Property:P10481|Mapping Manuscript Migrations manuscript ID]], [[:d:Property:P10482|US trademark serial number]], [[:d:Property:P10483|NLC Bibliography ID (foreign-language)]], [[:d:Property:P10484|GoFood restaurant ID]], [[:d:Property:P10485|Official Internet Portal of Legal Information ID]], [[:d:Property:P10486|Bavarian Monument Map Object-ID (building ensemble)]], [[:d:Property:P10487|skyscanner hotel ID]], [[:d:Property:P10488|NGO Darpan ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Observer|Observer]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant spectacle Les Archives du spectacle|identifiant spectacle Les Archives du spectacle]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Supports qualifier 2|Supports qualifier 2]], [[:d:Wikidata:Property proposal/franchisor|franchisor]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Exhibited Creator|Exhibited Creator]], [[:d:Wikidata:Property proposal/colocated with|colocated with]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/trivago hotel ID|trivago hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Agoda Hotel Numeric ID|Agoda Hotel Numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Library of Parliament of Canada riding ID|Library of Parliament of Canada riding ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Booking.com numeric ID|Booking.com numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WIPO Pearl term ID|WIPO Pearl term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/United Russia member ID|United Russia member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Repetti on-line ID|Repetti on-line ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Nice Classification ID|Nice Classification ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IxTheo ID|IxTheo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of China ID (Third Edition)|Encyclopedia of China ID (Third Edition)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MovieMeter TV season ID|MovieMeter TV season ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MangaDex title ID|MangaDex title ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/1905.com film ID|1905.com film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/1905.com star ID|1905.com star ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Stan Radar dossier ID|Stan Radar dossier ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Italian Women Writers ID|Italian Women Writers ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Championat.com ID|Championat.com ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Arachne entity ID|Arachne entity ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Friuli-Venezia Giulia IDs|IRIS Friuli-Venezia Giulia IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sport24.ru team ID|Sport24.ru team ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Sport24.ru person ID|Sport24.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SINGULART artist ID|SINGULART artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AlloCiné TV season ID|AlloCiné TV season ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Virginia Burgesses and Delegates Database ID|Virginia Burgesses and Delegates Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Arizona Legislators Then and Now ID|Arizona Legislators Then and Now ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VideoGameGeek developer ID|VideoGameGeek developer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ubereats store ID|ubereats store ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FamousFix topic ID|FamousFix topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FAOTERM ID|FAOTERM ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RSPA Ancient authors ID|RSPA Ancient authors ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RSPA Modern authors ID|RSPA Modern authors ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ImagesDéfense ID|ImagesDéfense ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Parcours de vies dans la Royale ID|Parcours de vies dans la Royale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ILO code|ILO code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Culture.ru institutes ID|Culture.ru institutes ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Proza.ru author ID|Proza.ru author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Stihi.ru author ID|Stihi.ru author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TV Maze season ID|TV Maze season ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Virginia Tech Dendrology Factsheets ID|Virginia Tech Dendrology Factsheets ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Boobpedia ID|Boobpedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Leafsnap ID|Leafsnap ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/neftegaz.ru person ID|neftegaz.ru person ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4wUf Properties describing Art UK artworks] ([https://twitter.com/heald_j/status/1502315047573495808 source])
*** [https://w.wiki/4wu3 Timeline of victims of the 2022 Russian invasion of Ukraine]
*** [https://w.wiki/4wPm Population of countries that share a border with Russia] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1502208355263201284 source])
*** [https://w.wiki/4wGt Audio pronunciation of places in Wales] ([https://twitter.com/WIKI_NLW/status/1501955765782732800 source])
*** [https://w.wiki/4wDu Things with a national gallery of Scotland ID where the artist was or is a woman] ([https://twitter.com/lirazelf/status/1501915958289567745 source])
*** [https://w.wiki/4vm9 Software with gender information of developer, designer and the person named after] [https://twitter.com/jsamwrites/status/1501160556736172034 source]

* '''Development'''
** Getting ready for Data Reuse Days
** Mismatch Finder: Discussing the next batches of potential mismatches with MusicBrainz data and some remaining Freebase data
** Lexicographical data: Continuing work on the basic version of the new Special:NewLexeme page, focusing on putting in the base data about the new Lexeme
** REST API: Continuing coding on the basic version of the GET Item endpoint

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 03 14|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:42, 14 martxoa 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=22991193 --&gt;

== Wikidata weekly summary #512 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New requests for permissions/Bot:
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/PodcastBot|PodcastBot]]. Task/s: Upload new podcast episodes, extract: title, part of the series, has quality (explicit episode), full work available at (mp3), production code, apple podcast episode id, spotify episode ID. Regex extraction: talk show guest, recording date (from description)
*** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/AradglBot|AradglBot]]. Task/s: Create between 100,000 and 200,000 new lexemes in Aragonese language Q8765
** Closed request for permissions/Bot: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/EnvlhBot 3|EnvlhBot 3]] (approved). Task/s: add dictionaries IDs to French lexemes

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming
*** Tuesday, March 22 at 9AM UTC: first [[c:Commons:OpenRefine#Join_OpenRefine_meetups_and_office_hours|online OpenRefine office hour]] for Wikimedians. [[c:Commons:OpenRefine#Join_OpenRefine_meetups_and_office_hours|Find the Zoom link and dates/times for next office hours here]]!
*** Next [[d:Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Christian Boulanger on extracting open citation data for [https://www.lhlt.mpg.de/2514927/03-boulanger-legal-theory-graph legal theory graph project]. [https://docs.google.com/document/d/1CD0DidHKOEP1uIw9xX8x2buualVRjYQmHu1oSMAwxVw/edit Agenda with call link], March 22.
** Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #34, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=34 Geometry]
*** [[d:Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]], on March 14-24: you can select the sessions you'd like to join among the many presentations, workshops and discussions [https://diff.wikimedia.org/calendar/month/2022-03/?tribe_tags%5B0%5D=13446 in the schedule]. For a recap of the event so far:
**** a selection of sessions are recorded, you can find the [https://youtube.com/playlist?list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm videos here] or [[d:Wikidata:Status_updates/2022_03_21#Press,_articles,_blog_posts,_videos|below]]
**** speakers will progressively add their slides in this [[commons:Category:Data_Reuse_Days_2022_presentations|Commons category]]
**** all notes and Q&amp;A of sessions are archived here: [[d:Wikidata:Events/Data_Reuse_Days_2022/Outcomes/notes|Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022/Outcomes/notes]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://lucaswerkmeister.de/posts/2022/03/20/mw-lua-for-non-lua-programmers/ MediaWiki Lua for non-Lua programmers] by [[d:User:Lucas Werkmeister|Lucas Werkmeister]]
*** [https://tech-news.wikimedia.de/en/2022/03/17/kohesio-eu-european-commission-goes-open-source/ Kohesio.eu: European Commission goes Open Source]
** Videos
*** Ongoing DataReuseDays 2022 - YouTube
**** [https://www.youtube.com/watch?v=Hx1LXCqfD60&amp;list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&amp;index=2 Lightning talks]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=qqQwC70Kyd8&amp;list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&amp;index=3 Wikidata for performing and visual arts]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=3ZXDdA5V0xE&amp;list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&amp;index=4 Wikxhibit]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=L6KrBraWgdw&amp;list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&amp;index=5 How to retrieve Wikidata’s data?]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=HqrEfvRo1iU&amp;list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&amp;index=6 Best practices for reusing Wikidata’s data]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=G7ChC1pplik&amp;list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&amp;index=7 Building a simple web app using Wikidata data]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=kNDkajxN_mc&amp;list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&amp;index=8 Biohackathon: report on reviewing Wikidata subsetting method]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=YnBgFeTIHgQ&amp;list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm&amp;index=9 GeneWiki: The Wikidata Integrator]
*** Cartographier des données de Wikidata avec Umap (in French) - [https://www.youtube.com/watch?v=wbm4b1-XBmU YouTube]
*** Mapping Einstein Researchers on Wikidata (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=oYCKLQRQmzQ YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [http://linkedpeople.net Linked People project] let's you explore the family trees of all known people at Wikipedia/Wikidata.
** [https://lubianat.github.io/gene-wordle/ Gene of the Day] (gene-wordle) uses Wikidata for gene names and crafting an answer list by number of sitelinks.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** There are Rapid Grants available for local meetups during the Wikimedia Hackathon 2022 from May 20-May 22. [[mw:Wikimedia_Hackathon_2022#Local_Meetup_Grants|Apply to host a social for your local community]]. The deadline to apply is March 27, 2022.
** [https://twitter.com/MagnusManske/status/1504079153246703618 Magnus made a recent Mix’n’match improvement]: List of Wikidata properties (incomplete) that could have a MnM catalog, to help create one, or tag as difficult etc.
** [[d:User:Andrew Gray|Andrew]] [https://twitter.com/generalising/status/1503477948057333767 put together a guide] to writing SPARQL queries for the Wikidata MPs project. [[d:Wikidata:WikiProject British Politicians/Building Queries|Wikidata:WikiProject British Politicians/Building Queries]]
** The [[d:Special:PermanentLink/1600003660#Proposed config change: remove changetags right from users|proposed config change]] to remove the &lt;code&gt;changetags&lt;/code&gt; right from users – so that they can apply change tags to their own actions as they are made, but not change the tags of other actions after the fact anymore – has been deployed.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10502|State Heraldic Register of the Russian Federation ID]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10489|LDT @ Library Name Authority ID]], [[:d:Property:P10490|LDT @ Library Subject Terms Authority ID]], [[:d:Property:P10491|LDT @ Library Classification Authority ID]], [[:d:Property:P10492|USP Production Repository ID]], [[:d:Property:P10493|Transilien ID]], [[:d:Property:P10494|United Russia member ID]], [[:d:Property:P10495|MovieMeter TV season ID]], [[:d:Property:P10496|Joshua Project people group ID]], [[:d:Property:P10497|Moscow Street ID]], [[:d:Property:P10498|Moscow area ID]], [[:d:Property:P10499|vc.ru company ID]], [[:d:Property:P10500|Repetti on-line ID]], [[:d:Property:P10501|Cybersport.ru ID]], [[:d:Property:P10503|Québec Enterprise Number]], [[:d:Property:P10504|Discover Moscow ID]], [[:d:Property:P10505|ArTS author ID]], [[:d:Property:P10506|IRIS UNIUD author ID]], [[:d:Property:P10507|Game Informer ID]], [[:d:Property:P10508|Ligue 2 player ID]], [[:d:Property:P10509|Femiwiki ID]], [[:d:Property:P10510|Arachne entity ID]], [[:d:Property:P10511|VideoGameGeek developer ID]], [[:d:Property:P10512|Encyclopedia of Krasnoyarsk Krai ID]], [[:d:Property:P10513|Oregon State Parks ID]], [[:d:Property:P10514|Washington State Parks ID]], [[:d:Property:P10515|Sport24.ru person ID]], [[:d:Property:P10516|SINGULART artist ID]], [[:d:Property:P10517|eBru ID]], [[:d:Property:P10518|ICCROM authority ID]], [[:d:Property:P10519|Legal entity registered by the Ministry of Culture of the Czech Republic ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Bhashakosha pp.|Bhashakosha pp.]], [[:d:Wikidata:Property proposal/local education level|local education level]], [[:d:Wikidata:Property proposal/hours per week|hours per week]], [[:d:Wikidata:Property proposal/education level|education level]], [[:d:Wikidata:Property proposal/time allocation|time allocation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/grading system|grading system]], [[:d:Wikidata:Property proposal/grade|grade]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED-ALevel|ISCED-ALevel]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED category orientation|ISCED category orientation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED Broad Field|ISCED Broad Field]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED Narrow Field|ISCED Narrow Field]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED Detailed Field|ISCED Detailed Field]], [[:d:Wikidata:Property proposal/competency|competency]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sessions per week|sessions per week]], [[:d:Wikidata:Property proposal/applies to work|applies to work]], [[:d:Wikidata:Property proposal/rack system|rack system]], [[:d:Wikidata:Property proposal/maintains consistent linking to|maintains consistent linking to]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Kramerius of Regional Library in Pardubice UUID|Kramerius of Regional Library in Pardubice UUID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/USA Track &amp; Field (www.usatf.org) athlete ID|USA Track &amp; Field (www.usatf.org) athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GuideStar India Organisations-ID|GuideStar India Organisations-ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DACS ID (2022)|DACS ID (2022)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/marriott hotel ID|marriott hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant Epigraphie|identifiant Epigraphie]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Salzburger Literatur Netz ID|Salzburger Literatur Netz ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Literatur Netz Oberösterreich ID|Literatur Netz Oberösterreich ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CPNI ID|CPNI ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/QQ Music album ID|QQ Music album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/QQ Music song ID|QQ Music song ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/eSbírky institution ID|eSbírky institution ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Atlante Beni Culturali Calabria item ID|Atlante Beni Culturali Calabria item ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Atlante Beni Culturali Calabria cultural place ID|Atlante Beni Culturali Calabria cultural place ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Zotero ID|Zotero ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/World of Waterfalls ID|World of Waterfalls ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4yCg Signature images from Wikidata (change the view to “map” to see the signatures arranged by the person’s place of birth!] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1504249791643013124 source])
*** [https://w.wiki/4x8g Count of UK lake items with a 'UK Lakes Portal ID' (P7548) property statement] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1503581042812362754 source])
*** [https://w.wiki/4w$k Travel reports by Alfred Brehm as timeline] ([https://twitter.com/diedatenlaube/status/1503383657989517315 source])
*** [https://w.wiki/4yHx Timeline for the Apple &quot;M&quot; series of Systems on a Chip (SoC)]
*** [https://w.wiki/4yCU Religion of men named “Maria” (as one of their given names)] ([https://twitter.com/sandpapier/status/1505611447048544256 source])
*** [https://w.wiki/4xyY Shortest rail link between Narvik and Singapore (passing through Finland and Kazakhstan])
*** [https://w.wiki/4yPA Map of institutions where &quot;where people who studied there&quot; have created written works whose main subject is knowledge graph (Q33002955), knowledge base (Q515701) and (Q33002955)]
*** [https://w.wiki/4x75 Colonies of Africa with their or their “main state”’s official language and ISO code]

* '''Development'''
** Lexicographical data: We're continuing with the work on the new Special:NewLexeme page. We worked on saving a valid new Lexeme with the new page. We are now focusing on the suggesters for language and lexical category so editors can select the right Item for them.
** Data Reuse Days: We ran sessions on how to use Wikidata's data programmatically and the best practices around it. Slides and videos are available already (see above).
** REST API: Continuing coding on the basic version of the GET Item endpoint. We have the very initial version of the get item endpoint ready and are now adding more parameters to it.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 03 21|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:15, 21 martxoa 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23022162 --&gt;

== ''The Signpost'': 27 March 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the team: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/From the team|We stand in solidarity with Ukraine]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/News and notes|Of safety and anonymity]]

* Eyewitness Wikimedian – Kharkiv, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Eyewitness Wikimedian – Kharkiv, Ukraine|Countering Russian aggression with a camera]]

* Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine|War diary]]

* Eyewitness Wikimedian – Western Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Eyewitness Wikimedian – Western Ukraine|Working with Wikipedia helps]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Disinformation report|The oligarchs' socks]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/In the media|Ukraine, Russia, and even some other stuff]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Recent research|Top scholarly citers, lack of open access references, predicting editor departures]]

* Wikimedian perspective: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Wikimedian perspective|My heroes from Russia, Ukraine &amp; beyond]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Discussion report|Athletes are less notable now]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Technology report|2022 Wikimedia Hackathon]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Arbitration report|Skeptics given heavenly judgement, whirlwind of Discord drama begins to spin for tropical cyclone editors]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Traffic report|War, what is it good for?]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Deletion report|Ukraine, werewolves, Ukraine, YouTube pundits, and Ukraine]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Gallery|&quot;All we are saying is, give peace a chance...&quot;]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/From the archives|Burn, baby burn]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Essay|Yes, the sky is blue]]

* Tips and tricks: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Tips and tricks|Become a keyboard ninja]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/On the bright side|The bright side of news]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:53, 27 martxoa 2022 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:JPxG@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23068306 --&gt;

== Wikidata weekly summary #513 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming
*** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.03.31 next Wikibase live session] is 15:00 UTC on Thursday 31st March 2022 (17:00 Berlin time). What are you working on around Wikibase? You're welcome to come and share your project with the community.
*** [https://www.twitch.tv/belett Live Wikidata editing on Twitch] and in French by Vigneron, March 29 at 19:00 CEST (UTC+2)
*** ArtandFeminism 2022 editathon by [[d:User:Achiri Bitamsimli|Achiri Bitamsimli]]. Theme: Add Dagbani labels and descriptions of female lawyers in West Africa. Date: April 1st, 2022 - March 8th, 2022. Location: Tamale College of Education, Ghana. Time: 9:00am — 9:00pm UTC. [https://artandfeminism.org/edit_a_thon/artandfeminism-2022-in-ghana-notable-female-lawyers-in-west-africa/ Register].
*** LIVE Wikidata editing #77 - [https://www.youtube.com/watch?v=z9CqmS9jzEo YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3206229169662238/ Facebook], April 2nd at 18:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#102|Online Wikidata meetup in Swedish #102]], April 3rd at 12.00 UTC
*** [[d:Wikidata:WikiProject_Cultural_venues/Datathon|Cultural Venues Datathon]]: April 25 - May 2, 2022. This online editing event is organized by the Canadian Association for the Performing Arts, LaCogency and many partners, with support from Wikimedia Foundation Alliances Fund. Guided editing sessions will be facilitated [https://linkeddigitalfuture.ca/cultural-venues-datathon/ in English] and [https://linkeddigitalfuture.ca/fr/datathon-des-lieux-culturels/ in French].
*** The [[m:Celtic Knot Conference 2022|Celtic Knot Conference]], dedicated to underrepresented languages on the Wikimedia projects, with a focus on Wikidata, will take place online and onsite on July 1-2, 2022.
** Ongoing:
*** Wikimedia Indonesia's ''Datathon'' program under [[m:Wikimedia Indonesia/Bulan Wiki Perempuan 2022|2022 Wiki Women's Month]] started on March 18th 18:00 UTC+7 and will last until March 25th 23:59 UTC+7. 70+ users enrollled. [[d:Wikidata:WikiProject Indonesia/Kegiatan/Datathon|Page]].
***Weekly Lexemes Challenge #35, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=35 Water]
** Past:
*** Two Wikidata Training (''Kelas Wikidata'') on [[m:Wikimedia Indonesia/Bulan Wiki Perempuan 2022|2022 Wiki Women's Month]] were held online on March 12th and 13th.
*** [[d:Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022|Data Reuse Days]]. For a recap of the event:
**** a selection of sessions are recorded, you can find the [https://youtube.com/playlist?list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm videos here] or [[d:Wikidata:Status_updates/2022_03_28#Press,_articles,_blog_posts,_videos|below]]
**** speakers will progressively add their slides in this [[commons:Category:Data_Reuse_Days_2022_presentations|Commons category]]
**** all notes and Q&amp;A of sessions are archived here: [[d:Wikidata:Events/Data_Reuse_Days_2022/Outcomes/notes|Wikidata:Events/Data Reuse Days 2022/Outcomes/notes]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://tech-news.wikimedia.de/en/2022/03/18/lexicographical-data-for-language-learners-the-wikidata-based-app-scribe/ Lexicographical Data for Language Learners: The Wikidata-based App Scribe]
*** [https://wikimedia.org.au/wiki/Inaugural_Wikidata_Fellows_announced Inaugural Wikidata Fellows announced, Wikimedia Australia]
*** [https://wikiedu.org/blog/2022/03/22/wikidatas-lexemes-sparked-this-librarians-interest/ Wikidata’s lexemes sparked this librarian’s interest]
*** [https://observablehq.com/@pac02/actress-singers-and-actor-singers-do-actresses-become-sing Actress-singers and actor-singers: do actresses become singers and singers become actors?] fact checking an intuition using Wikidata 
*** [https://americanart.si.edu/blog/wikidata-artists Building a Web of Knowledge Through Wikidata]
** Presentations
*** [https://www.bjonnh.net/share/20220320_acs/ LOTUS, Beyond drug discovery: Breaking the boundaries of natural products information], at the {{Q|247556}} Spring 2022 meeting
** Papers
*** [https://arxiv.org/pdf/2202.11361.pdf &quot;Exploratory Methods for Relation Discovery in Archival Data&quot;] - a holistic approach to discover relations in art historical communities and enrich historians’ biographies and archival descriptions, based on Wikidata
** Videos
*** DataReuseDays 2022 concluded. (see [[d:Wikidata:Status_updates/2022_03_28#Events|past events above]] for a [https://youtube.com/playlist?list=PLduaHBu_3ejNaZk15ybdHNWY8z-FyunRm full list of the recorded sessions])
*** A simple demonstration of search using QAnswer software for the disability wikibase knowledge graph - [https://www.youtube.com/watch?v=LgCgEje-kiM YouTube]
*** FAIR and Open multilingual clinical trials in Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=5yRhCENeezQ YouTube]
*** Using Mix'n'match (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=gZ53x5GcfmE YouTube]
*** A Triangular Connection Libraries' Wikidata projects on names, collections and users - [https://www.youtube.com/watch?v=wqDgZJaVj20 YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [https://apps.apple.com/app/scribe-language-keyboards/id1596613886 Scribe] is a keyboard extension based on lexicographical data that can help users remember grammar rules (see [[d:Wikidata:Status_updates/2022_03_28#Press,_articles,_blog_posts,_videos|blogpost above]]).
** [https://worldleh.talaios.coop/ WorldlEH] is a wordle clone in Basque.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Status update about what was achieved for each of the Wikibase related 2021 development goals has been published: [[d:Wikidata:Development plan/archive2021/status updates|Wikidata:Development plan/archive2021/status updates]]
** Call for Mentors: [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa| Wiki Mentor Africa]] is a mentorship project for tool creators/contributors. Interested to become a mentor (experienced tool creators/contributors), please visit this [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa/Mentor%27s_Room| page]]!
** Wikidata now has over 1,600,000,000 edits! The milestone edit was made by [[d:User:Ruky Wunpini|Ruky Wunpini]].
** [https://www.kb.nl/over-ons/projecten/wikipedia-wikimedia The Dutch National Library has a new website with more info on their use of the Wikimedia Projects including their work with Wikidata].
** 2 months paid internship vacancy is available for Wikimedia Indonesia technology division. Registration is open until March 27th. [https://twitter.com/wikidataid/status/1506113550460530691 Announcement].

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10527|documentation files at]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10516|SINGULART artist ID]], [[:d:Property:P10517|eBru ID]], [[:d:Property:P10518|ICCROM authority ID]], [[:d:Property:P10519|Legal entity registered by the Ministry of Culture of the Czech Republic ID]], [[:d:Property:P10520|Rekhta book ID]], [[:d:Property:P10521|ILO code]], [[:d:Property:P10522|reddoorz hotel ID]], [[:d:Property:P10523|Naver VIBE video ID]], [[:d:Property:P10524|SberZvuk artist ID]], [[:d:Property:P10525|Italian Women Writers ID]], [[:d:Property:P10526|RBC company ID]], [[:d:Property:P10528|Madrean Discovery Expeditions Flora Database ID]], [[:d:Property:P10529|Madrean Discovery Expeditions Fauna Database ID]], [[:d:Property:P10530|Encyclopedia of Transbaikalia ID]], [[:d:Property:P10531|Encyclopedia of Transbaikalia person ID]], [[:d:Property:P10532|Booking.com numeric ID]], [[:d:Property:P10533|Agoda hotel numeric ID]], [[:d:Property:P10534|Australian Reptile Online Database ID]], [[:d:Property:P10535|RSPA modern authors ID]], [[:d:Property:P10536|RSPA ancient authors ID]], [[:d:Property:P10537|1905.com film ID]], [[:d:Property:P10538|Leafsnap ID]], [[:d:Property:P10539|ImagesDéfense ID]], [[:d:Property:P10540|TASS Encyclopedia person ID]], [[:d:Property:P10541|TASS Encyclopedia country ID]], [[:d:Property:P10542|TASS Encyclopedia tag ID]], [[:d:Property:P10543|WIPO Pearl term ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/maintains consistent linking to|maintains consistent linking to]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ocupante de / occupant of|ocupante de / occupant of]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/World of Waterfalls ID|World of Waterfalls ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/New IDU properties|New IDU properties]], [[:d:Wikidata:Property proposal/My World@Mail.Ru ID|My World@Mail.Ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BillionGraves grave ID|BillionGraves grave ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivio Storico Intesa Sanpaolo|Archivio Storico Intesa Sanpaolo]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GEMET ID|GEMET ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia del Novecento ID|Enciclopedia del Novecento ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Trovo ID|Trovo ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Invasive.org species ID|Invasive.org species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ihg Hotel ID|ihg Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Monoskop article ID|Monoskop article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Monde journalist ID|Le Monde journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Libération journalist ID|Libération journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Parisien journalist ID|Le Parisien journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Les Échos journalist ID|Les Échos journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/L'Humanité journalist ID|L'Humanité journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/L'Opinion journalist ID|L'Opinion journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Figaro journalist ID|Le Figaro journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Présent author ID|Présent author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Aldiwan poet ID|Aldiwan poet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Aldiwan poem ID|Aldiwan poem ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/International Jewish Cemetery Project ID|International Jewish Cemetery Project ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/4JHa Wikidata knowledge graph of Elizabeth Keckley, dressmaker to U.S. First Lady Mary Todd Lincoln] ([https://twitter.com/fuzheado/status/1506380715985887241 source])
*** [https://w.wiki/4yJM Women who served as defense ministers in various countries] ([https://twitter.com/wikimediaid/status/1506212109381644292 source])
*** [https://w.wiki/4zVn UK MPs who had paired names (e.g. Owen Thomas / Thomas Owen)] ([https://twitter.com/generalising/status/1507443437200678918 source])
*** [https://w.wiki/4yr2 List of properties associated with items that are class/subclass of File Format] ([https://twitter.com/beet_keeper/status/1506625658490871819 source])
*** [https://w.wiki/4zGb Table frequency of properties used in instances of public libraries]

* '''Development'''
** [Significant Change]: [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/3LA6FDOZGSK6HSQY73XCFNT4BTYWOY64/ wbsearchentities changed to explicitly return display terms and matched term]
** Lexicographical data: Working on the lookup for language and lexical category and displaying potential errors during Lexeme creation
** Improved the API response of the wbsearchentities endpoint by adding the language to the labels and descriptions in the API response ([[phab:T104344]])
** Data Reuse Days: Second and final week - organized, attended and held a few sessions incl. bug triage hour and pink pony session
** REST API: Continuing work on getting the the data of an Item, we almost have filtering of the data returned by the API and basic error handling is in place. Next up: not returning the data if the client already has the most recent data, and authentication

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 03 28|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:00, 28 martxoa 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23050404 --&gt;

== Wikidata weekly summary #514 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New requests for permissions/Bot: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/APSbot 4|APSbot 4]]: Task/s: Regularly create organizations from the Research Organization Registry (ROR - https://ror.org/) that are missing in Wikidata.

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** Next [[d:Wikidata:WikiProject_Linked_Data_for_Production#LD4-Wikidata_Affinity_Group|Linked Data for Libraries LD4 Wikidata Affinity Group]] call: Adam Schiff (University of Washington), Tyler Rogers (San Diego State University), Julia Gilmore (University of Toronto) on documenting buildings on academic campuses. [https://docs.google.com/document/d/1hSlr8GTlk_Q-bE5n1oCxXBncuCPHnqESWMR0oQcuGYA/edit Agenda with call link], April 5.
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/AWS4SV3TQUS4CZMOB6YH3ML5AIZ6WOEZ/ Wikimedia Research Office Hours April 5, 2022]
*** [https://linkeddigitalfuture.ca/event/atelier-pratique-wikidata-produire-un-element-wikidata-relie-aux-productions-en-danse-ou-en-theatre/ Wikidata items about theatre and dance productions], April 6 (in French). The same workshop will be offered [https://linkeddigitalfuture.ca/wikidata-workshops-season-2/ in English] on May 4.
*** Talk to the Search Platform / Query Service Team—April 6th, 2022. Date: Wednesday, April 6th, 2022 Time: 15:00-16:00 GMT / 08:00-09:00 PDT / 11:00-12:00 EDT / 16:00-17:00 WAT / 17:00-18:00 CEST [https://etherpad.wikimedia.org/p/Search_Platform_Office_Hours Etherpad]
*** Art+Feminism Community Hours. Theme: [https://artandfeminism.org/panel/community-hours-af-event-metrics/ Add your Event Data to Wikidata]. April 9 at 2pm UTC!
** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #36, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=36 Family]
** Past: Wikibase live session (March 2022) [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.03.31 log]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://wikiedu.org/blog/2022/03/30/property-exploration-how-do-i-learn-more-about-properties-on-wikidata/ Property exploration: How do I learn more about properties on Wikidata?]
*** [https://news.ucsc.edu/2022/03/nlp-liveperson-fellowships.html UCSC Ph.D. students dive deep into engineering open-domain dialogue AI with the support of industry partners]. &quot;...''aims to develop a better system for entity linking, the connection of entities like “Lebron James” or “the Earth” to their various meanings in an existing database of knowledge – in this case, Wikidata''...&quot;
*** [https://news.illinoisstate.edu/2022/03/highlighting-linked-data-projects/ Highlighting linked data projects]. &quot;...''Cornell University Library, Stanford Libraries, and the School of Library and Information Science at the University of Iowa are engaging in the grant-funded Linked Data for Production project. Broadly, the project uses linked data to show patrons information from outside sources (such as Wikidata) and build longer, more nuanced links between resources''&quot;.
** Videos
*** The Share-VDE project and its relationship with Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=GVpHdphLvCU YouTube]
*** Create a Wikidata page from scratch (in French) -  [https://www.youtube.com/watch?v=vHed6VZBVFI YouTube]
*** Clinical Trials, Wikidata and Systems Biology (in Portuguese) -  [https://www.youtube.com/watch?v=dsYr0PGCW0M YouTube]
*** New WikidataCon 2021 videos uploaded on YouTube
**** [https://www.youtube.com/watch?v=qK5rwhvDj_8 Your favorite interface gadgets on Wikidata]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=1nZxY4r5KQs Wikidata Query Service scaling challenges]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=VlUfGhPblGo Decolonizing Wikidata: Q&amp;A session]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=gDZpdfbFVpk Wikidata et l’écosystème de données ouvertes liées pour les arts de la scène] (in French)
**** [https://www.youtube.com/watch?v=SaPEb_LMHKk Respectfully representing Indigenous knowledge in Wikidata]
** Other
*** FAIR cookbook's recipe &quot;[https://faircookbook.elixir-europe.org/content/recipes/findability/registeringDatasets How to Register a Dataset with Wikidata]&quot;
*** OpenRefine will soon hold its two-yearly survey again. [https://groups.google.com/g/openrefine/c/cBO2EWsCkME Who wants to help translate the survey to their language]? It will take around 45 minutes. There are already translations underway in Spanish and Dutch. Contact [[User:SFauconnier]] if you want to help!

* '''Tool of the week'''
** [http://Kyrksok.se Kyrksok.se] is an app about Swedish churches based on Wikidata.
** [https://wikimedia.qanswer.ai/ QAnswer] is a question answering system based on Wikidata and other projects. ''Who was the first to create liquid helium?'' [https://wikimedia.qanswer.ai/qa/full?question=who+was+the+first+to+create+liquid+helium&amp;lang=en&amp;kb=wikidata%2Cwikipedia&amp;user=open Try it!]

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [[d:Wikidata:SPARQL_query_service/WDQS-scaling-update-mar-2022#Wikidata_Query_Service_scaling_update%2C_March_2022|Wikidata Query Service scaling update, March 2022]] is now available.
** [[d:Wikidata:SPARQL_query_service/WDQS_backend_alternatives|WDQS backend alternatives paper]] with shortlist of options have been published.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10544|cantilever sign]], [[:d:Property:P10551|supports qualifier]], [[:d:Property:P10564|APE code]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10534|Australian Reptile Online Database ID]], [[:d:Property:P10535|RSPA modern authors ID]], [[:d:Property:P10536|RSPA ancient authors ID]], [[:d:Property:P10537|1905.com film ID]], [[:d:Property:P10538|Leafsnap ID]], [[:d:Property:P10539|ImagesDéfense ID]], [[:d:Property:P10540|TASS Encyclopedia person ID]], [[:d:Property:P10541|TASS Encyclopedia country ID]], [[:d:Property:P10542|TASS Encyclopedia tag ID]], [[:d:Property:P10543|WIPO Pearl term ID]], [[:d:Property:P10545|Arizona State Legislators: Then &amp; Now ID]], [[:d:Property:P10546|db.narb.by ID]], [[:d:Property:P10547|Kayak hotel ID]], [[:d:Property:P10548|Melon music video ID]], [[:d:Property:P10549|Evil Angel movie ID]], [[:d:Property:P10550|ACE Repertory publisher ID]], [[:d:Property:P10552|World of Waterfalls ID]], [[:d:Property:P10553|IxTheo authority ID]], [[:d:Property:P10554|BillionGraves grave ID]], [[:d:Property:P10555|eSbírky institution ID]], [[:d:Property:P10556|Enciclopedia del Novecento ID]], [[:d:Property:P10557|Zotero ID]], [[:d:Property:P10558|My World@Mail.Ru ID]], [[:d:Property:P10559|KSH code (historical)]], [[:d:Property:P10560|traveloka activities ID]], [[:d:Property:P10561|Virginia Tech Dendrology Factsheets ID]], [[:d:Property:P10562|SPLC group ID]], [[:d:Property:P10563|GuideStar India Organisations-ID]], [[:d:Property:P10565|Encyclopedia of China ID (Third Edition)]], [[:d:Property:P10566|tiket to-do ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/oeconym|oeconym]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISCED Attainment|ISCED Attainment]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Per capita income|Per capita income]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Invasive.org species ID|Invasive.org species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ihg Hotel ID|ihg Hotel ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Monoskop article ID|Monoskop article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Monde journalist ID|Le Monde journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Libération journalist ID|Libération journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Parisien journalist ID|Le Parisien journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Les Échos journalist ID|Les Échos journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/L'Humanité journalist ID|L'Humanité journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/L'Opinion journalist ID|L'Opinion journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Le Figaro journalist ID|Le Figaro journalist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Présent author ID|Présent author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Aldiwan poet ID|Aldiwan poet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Aldiwan poem ID|Aldiwan poem ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/International Jewish Cemetery Project ID|International Jewish Cemetery Project ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AccessScience ID|AccessScience ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IPU Chamber ID|IPU Chamber ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/COL taxon ID|COL taxon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/deckenmalerei.eu ID|deckenmalerei.eu ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/C-SPAN Person Numeric ID|C-SPAN Person Numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SRSLY person ID|SRSLY person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/100 Years of Alaska's Legislature Bio ID|100 Years of Alaska's Legislature Bio ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Indiana State Historical Marker Program numeric ID|Indiana State Historical Marker Program numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beatport track ID|Beatport track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EIA plant ID|EIA plant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EIA utility ID|EIA utility ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Speleologi del passato ID|Speleologi del passato ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HuijiWiki article ID|HuijiWiki article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Cacti species ID|Encyclopedia of Cacti species ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples:
*** [https://w.wiki/4zhs Long swedish / german nouns in Wikidata] ([https://twitter.com/salgo60/status/1508444534216310786 source])
*** [https://w.wiki/4$Gg Texts which have Wikisource links in English and French] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1509547358366883841 source])

* '''Development'''
** Lexicographical data: Continued work on the new Special:NewLexeme page and focused on displaying sensible error messages if an error occurs during Lexeme creation. We're also working on adding a dropdown for the language variant.
** REST API: Continued work on conditional requests and authorization
** Made use of the new fields added in the wbsearchentities API and added language information to the markup of entity searches that you see when editing a statement or searching with the little searchbox at the top of the page on Wikidata. Now these search results should make a bit more sense to people who use screen readers.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 04 04|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 14:33, 4 apirila 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23050404 --&gt;

== Wikidata weekly summary #515 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Stang|Stang]] (RfP scheduled to end after 14 April 2022 12:18 UTC)
** New requests for permissions/Bot:
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Botcrux 10|Botcrux 10]]. Task/s: Change [[d:Property:P577|publication date (P577) ]] of scientific articles from &quot;1 January YYYY&quot; to just &quot;YYYY&quot;.
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Pi bot 25|Pi bot 25]]. Task/s: [[d:Wikidata:Properties for deletion|Wikidata:Properties for deletion]] maintenance

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#104|Online Wikidata meetup in Swedish #104]], April 17th at 12.00 UTC
*** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, April 20th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.''
*** April 26, Ghent, Belgium: [https://meemoo.be/nl/vormingen-en-events/openrefine-community-workshop-datacleaning-andere-functionaliteiten-en-meet-the-team public OpenRefine data cleaning workshop and meet&amp;greet with the OpenRefine team], including preview of Structured Data on Commons functionalities. Physical event, free, [https://meemoo.be/nl/vormingen-en-events/openrefine-community-workshop-datacleaning-andere-functionaliteiten-en-meet-the-team sign up via this link].
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/MPQZ4EZW6FXZVZAX6QO7BAVJVDUGOT2N/ Wiki Workshop 2022 - Registration open!] The event is virtually held on April 25, 12:00-18:30 UTC
*** April 22nd - 24th, from [[d:Wikidata:Wiki_Mentor_Africa|Wiki Mentor Africa]], A three days workshop on '''Linking biodiversity data through wikidata using Webaps and jupyter notebooks''' to attend, [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSddFNRkARWa12ICRBuel9zbYMQsL4fUsiNA7ndMwcJSVp8xJg/viewform?usp=sf_link| register here]
*** May 5th: [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour]], open discussion. Come with your favorite Phabricator task and we will improve its description together.
*** DigAMus goes Wikidata workshop: make digital projects in museums visible and findable. April 29, 3-5 p.m. TIB Open Science Lab. [https://docs.google.com/forms/d/1Zv_SEwAM0EV760fTRr7PYT5y5kscnhC_yQZ2mvABG5Q/edit Register here].
** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #37, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=37 Numbers]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://blog.library.si.edu/blog/2022/03/30/smithsonian-libraries-and-archives-wikidata-chinese-ancestor-portrait-project/#.YksQHXVByV5 Smithsonian Libraries and Archives &amp; Wikidata: Chinese Ancestor Portrait Project]
*** [https://blog.factgrid.de/archives/2684 Browsing FactGrid with the FactGrid Viewer]
** Papers
***[https://content.iospress.com/articles/data-science/ds210040 A formalization of one of the main claims of “Cortex reorganization of Xenopus laevis eggs in strong static magnetic fields” by Mietchen et al. 2005]  (uses Wikidata identifiers for statements)
***[[doi:10.3233/DS-210044|A formalization of one of the main claims of “Creative Commons licenses and the non-commercial condition: Implications for the re-use of biodiversity information” by Hagedorn et al. 2011]] (uses Wikidata identifiers for statements)
** Videos
*** Wikidata Query Service Tutorial in Tunisian by [[d:User:Csisc|Houcemeddine Turki]] (WikiConference RU 2021 - [[Commons:File:WikiConference RU - Wikidata Query Service Tutorial in Tunisian - Part 1.webm|Part 1]], [[Commons:File:WikiConference RU - Wikidata Query Service Tutorial in Tunisian - Part 2.webm|Part 2]])
*** Live Coding - PyORCIDAtor, integrating ORCID with Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=tc6jQnp4gZg YouTube]
*** How to add location coordinates to Wikidata Items (in Dagbani) - [https://www.youtube.com/watch?v=ohtVF4Et7-g YouTube]
*** Bundestag + Wikidata = Open Parliament TV (in German) - [https://www.youtube.com/watch?v=pkdyr6N5E2E YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [https://lvaudor.github.io/glitter/articles/glitter_for_Wikidata.html Glitter] another R package to write SPARQL queries and query Wikidata and other SPARQL endpoints. This package provides a domain specific language to write queries directly from R.
** [https://conze.pt/explore?l=en# Conzept] is a topic-exploration tool based on Wikidata and other information sources.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** The [[d:Wikidata:MOOC|Wikidata MOOC]] (online course) has been developed by Wikimedia France, involving several French-speaking Wikidata editors. The first version of the course will start on April 26 (in French only - [https://www.wikimedia.fr/les-inscriptions-au-mooc-wikidata-sont-ouvertes/ registration here])
** OpenRefine is running [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScAfFLkcehxcbvWpjb5xPywOGsT1Djmp82k4wh81q14NDKVGA/viewform a short survey] to learn about user needs and expectations for the new [[c:Commons:OpenRefine|Structured Data on Commons extension for OpenRefine]], which is in the process of being developed. If you upload files to Wikimedia Commons and/or edit structured data there, please help by [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScAfFLkcehxcbvWpjb5xPywOGsT1Djmp82k4wh81q14NDKVGA/viewform filling in the survey]!
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikibase-cloud@lists.wikimedia.org/thread/3M2TXQYQTC5IODN6NO2G6UWE7DMGNCJT/ Wikibase cloud update (April)]: the closed beta of Wikibase.cloud is planned to start in mid-April. If you want to apply for closed beta access, please register with [https://lime.wikimedia.de/index.php/717538 this form].

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10564|APE code]], [[:d:Property:P10568|maintains linking to]], [[:d:Property:P10588|academic calendar type]], [[:d:Property:P10594|taxonomic treatment]], [[:d:Property:P10601|co-applicant]], [[:d:Property:P10602|applicant]], [[:d:Property:P10604|P10604]], [[:d:Property:P10606|notable role]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10560|traveloka activities ID]], [[:d:Property:P10561|Virginia Tech Dendrology Factsheets ID]], [[:d:Property:P10562|SPLC group ID]], [[:d:Property:P10563|GuideStar India Organisations ID]], [[:d:Property:P10565|Encyclopedia of China ID (Third Edition)]], [[:d:Property:P10566|tiket to-do ID]], [[:d:Property:P10567|Speleologi del passato ID]], [[:d:Property:P10569|L'Humanité journalist ID]], [[:d:Property:P10570|L'Opinion journalist ID]], [[:d:Property:P10571|Le Monde journalist ID]], [[:d:Property:P10572|Le Figaro journalist ID]], [[:d:Property:P10573|Le Parisien journalist ID]], [[:d:Property:P10574|Les Échos journalist ID]], [[:d:Property:P10575|Libération journalist ID]], [[:d:Property:P10576|Intesa Sanpaolo Historical Archive Map ID]], [[:d:Property:P10577|Monoskop article ID]], [[:d:Property:P10578|IDU foreign theatre ID]], [[:d:Property:P10579|IDU theatre building ID]], [[:d:Property:P10580|IDU theatrical ensemble ID]], [[:d:Property:P10581|Cameroun COG]], [[:d:Property:P10582|Author ID from the Modern Discussion website]], [[:d:Property:P10583|SRSLY person ID]], [[:d:Property:P10584|FAOTERM ID]], [[:d:Property:P10585|Catalogue of Life ID]], [[:d:Property:P10586|Trovo ID]], [[:d:Property:P10587|IFPI GTIN]], [[:d:Property:P10589|MangaDex title ID]], [[:d:Property:P10590|All.Rugby club ID]], [[:d:Property:P10591|traveloka restaurant ID]], [[:d:Property:P10592|maPZS trails/locations ID]], [[:d:Property:P10593|Kinowiki ID]], [[:d:Property:P10595|marriott hotel ID]], [[:d:Property:P10596|Chuvash Encyclopedia person ID]], [[:d:Property:P10597|Chuvash Encyclopedia place ID]], [[:d:Property:P10598|Chuvash Encyclopedia topic ID]], [[:d:Property:P10599|HarperCollins product ID]], [[:d:Property:P10600|Atlas of Cultural Heritage Calabria cultural place ID]], [[:d:Property:P10603|XJustiz registration court ID]], [[:d:Property:P10605|Atlante Beni Culturali Calabria item ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/является автором художественной выставки|является автором художественной выставки]], [[:d:Wikidata:Property proposal/shoe color|shoe color]], [[:d:Wikidata:Property proposal/government debt-to-GDP ratio|government debt-to-GDP ratio]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Historical Museums of Sweden object ID|National Historical Museums of Sweden object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/class of property value|class of property value]], [[:d:Wikidata:Property proposal/has group|has group]], [[:d:Wikidata:Property proposal/name of victim|name of victim]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tracks featured in work|Tracks featured in work]], [[:d:Wikidata:Property proposal/smb.museum digital ID|smb.museum digital ID]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/HuijiWiki article ID|HuijiWiki article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Cacti species ID|Encyclopedia of Cacti species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/bebyggelseområdeskod i Sverige|bebyggelseområdeskod i Sverige]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Israeli Opera site person id|Israeli Opera site person id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FISH Archaeological Objects Thesaurus Identifier|FISH Archaeological Objects Thesaurus Identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Musik und Gender im Internet ID|Musik und Gender im Internet ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Piedmont IDs|IRIS Piedmont IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Slovak Olympic athlete ID|Slovak Olympic athlete ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MINEDEX|MINEDEX]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Library of the Haskala ID|Library of the Haskala ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/522E Most popular Chess openings (by number of sitelinks)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1510726581362245632 source])
*** [https://query.wikidata.org/#SELECT%20%3Fitem%20%3FitemLabel%20%3FitemDescription%20%3Fsitelinks%0AWITH%0A%7B%0A%20%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fsitelinks%0A%20%20WHERE%0A%20%20%7B%0A%20%20%20%20%23Minimum%20sitelinks%0A%20%20%20%20%3Fitem%20wikibase%3Asitelinks%20%3Fsitelinks.%0A%20%20%20%20hint%3APrior%20hint%3ArangeSafe%20true.%0A%20%20%20%20FILTER%20%28%3Fsitelinks%20%3E%2020%20%29%0A%20%20%0A%20%20%20%20%23Random%20stuff%0A%20%20%20%20%23%20BIND%28RAND%28%29%20AS%20%3Frandom%29%20.%20%23%20Using%20this%20makes%20it%20not%20random%0A%20%20%20%20BIND%28SHA512%28CONCAT%28STR%28RAND%28%29%29%2C%20STR%28%3Fitem%29%29%29%20AS%20%3Frandom%29%20%0A%20%20%7D%0A%20%20ORDER%20BY%20%3Frandom%0A%20%20LIMIT%201000%0A%7D%20AS%20%25subquery1%0AWITH%0A%7B%0A%20%20SELECT%20%3Fitem%20%3Fsitelinks%0A%20%20WHERE%0A%20%20%7B%0A%20%20%20%20INCLUDE%20%25subquery1%0A%0A%20%20%20%20%23Filters%20to%20remove%20undesired%20entries%20%28templates%2C%20categories%2C%20...%29%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ11266439%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ97950663%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ4167836%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ59541917%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ14204246%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ19842659%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP373%20%3FcommonsCategory%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP301%20%3FcategoryMainTopic%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ15184295%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP1423%20%3FtemplateHasTopic%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP910%20%3FtopicMainCategory%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ20010800%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP360%20%3FisAListOf%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ108783631%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ11753321%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP4224%20%3FcategoryContains%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP971%20%3FcategoryCombinesTopics%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ97303168%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ59259626%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ110010043%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ1474116%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ15647814%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ19887878%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ107344376%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ36330215%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ14296%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ42032%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP2370%20%3FconversionToSIUnit%7D%0A%20%20%20%20FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ4167410%7D%0A%20%20%20%20%23FILTER%20NOT%20EXISTS%20%7B%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3Aaaa%7D%0A%20%20%7D%0A%20%20LIMIT%20100%0A%7D%20AS%20%25subquery2%0AWHERE%20%0A%7B%0A%20%20INCLUDE%20%25subquery2%0A%20%20SERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22%20.%20%7D%0A%7D Random set of popular (&quot;having more than 20 site links&quot;) items] ([[d:Wikidata:Request_a_query#Query_a_random_set_of_popular_entries|source]])
*** [https://w.wiki/53Ac Wikimedia affiliates on social media] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1513117317982474243 source])
*** [https://w.wiki/534V Listed viaducts in the UK] ([https://twitter.com/heald_j/status/1512909616421777420 source])
*** [https://w.wiki/53LW Pages linked to the University of Clermont according to the number of articles on Wikimedia projects] ([https://twitter.com/belett/status/1513493874257313796 source])
*** [https://w.wiki/53M4 Which languages share a word for the same thing (visualized as a tree map). e.g. planet] ([https://twitter.com/vrandezo/status/1513194921183772672 source])

* '''Development'''
** Lexicographical data: Continued work on the new Special:NewLexeme page. We worked on displaying error messages and inferring the spelling variant from the language. We also looked into the non-JavaScript version of the page.
** REST API: Worked on conditional requests (do not return data the client already has) and authorization.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 04 11|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:55, 11 apirila 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23123302 --&gt;

== Wikidata weekly summary #516 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Open request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Pi admin bot|Pi admin bot]] (RfP scheduled to end after 20 April 2022 17:58 UTC)
** Closed request for adminship: [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Stang|Stang]] (successful)
** New requests for permissions/Bot:
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Stangbot 2|Stangbot 2]]. Task/s: Insert [[:d:Property:P1831|electorate (P1831)]] and keep it updated on Brazilian municipalities and states items
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/AmeisenBot|AmeisenBot]]. Task/s: Label unsigned comments on talk pages

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
**Upcoming:
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call will be on Tuesday, [https://zonestamp.toolforge.org/1650380457 April 19 at 11 AM Eastern US time]: Martin Schibel will be speaking on [https://www.entitree.com/ Entitree]. '''Please note this is one hour earlier than the usual meeting time''' [https://docs.google.com/document/d/1goa4wnVoUizfFguyVAlLCZzJkb544ecHSLWQA9uYw5k/edit# Agenda]
*** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, April 20th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.''
*** LD4 Wikibase Working Hour: Learn about Wikibase system exploration, data model development, and the road ahead for Digital Scriptorium. When: Thurs. 21 April 2022, 3PM Eastern US ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20220421T190000&amp;p1=tz_et&amp;p2=tz_ct&amp;p3=tz_mt&amp;p4=tz_pt&amp;p5=tz_bst&amp;p6=tz_cest&amp;p7=tz_gmt time zone converter]). Where: [https://teams.microsoft.com/registration/nZRNbBy5RUyarmbXZEMRDQ,epCg_cl65k2w-KRqtDjQ6g,XaPSpNIe7kuPXqShLIu5Rw,2QcpRvBH60eIij192oVSZw,Cp8Hf52ENUW_wkyHubx_rw,8Mrm5Hwrqkuu0Ki34-GDFA?mode=read&amp;tenantId=6c4d949d-b91c-4c45-9aae-66d76443110d Registration Link]
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/YXJJYCMFEJWJAOR2A5IYDXTSQLKJ7X2F/ Register for Contribuling – Conference on minority languages and free participative software]. Conference date: April 22
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#105|Online Wikidata meetup in Swedish #105]], April 24th at 12.00 UTC

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://docs.google.com/document/d/e/2PACX-1vQOi_12npwKgeDDUGllFyybNjvONfY5hdRJwnpvWBbVHWgBLIeFTbyv54KTqoAGC0UQ75-YLrA57tt3/pub WeDigBio Transcription workflow] &quot;...blogpost...showing how I go from finding the name of a collector when transcribing labels to adding them to Wikidata &amp; then linking them to their collections via Bionomia.&quot;
*** [https://wikiedu.org/blog/2022/04/07/more-wikidata-metrics-on-the-dashboard/ More Wikidata metrics on the Dashboard]
** Videos
*** Transfer bibliographic data from Zotero to Wikidata (in Italian) - [https://www.youtube.com/watch?v=snc0ifX9V7I YouTube]
*** Art+Feminism community Hours: Add your event data to Wikidata! - YouTube ([https://www.youtube.com/watch?v=nMCpZtaEsWQ En], [https://www.youtube.com/watch?v=-5BwnzP-C9I Fr])
** other:
*** [https://whoseknowledge.org/resource/dti-structured-data-report/ Decolonizing the Internet’s Structured Data – Summary Report] by Whose Knowledge?

* '''Tool of the week'''
** [https://bird-oclock.glitch.me Bird O'Clock!] is a tool based on Wikidata and other data sources that shows pictures and numbers from actual people counting actual birds in the actual world!
** [https://coinherbarium.com Tiago's Coin Herbarium] is a coin collection depicting different plant information displayed via Wikidata SPARQL queries.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
**  [[Wikidata:Development plan|Wikidata and Wikibase 2022 development plan]] has been updated to include activity estimates for the second quarter (Q2).
** There is a [[Wikidata:SPARQL query service/WDQS backend update|new hub page]] for the Wikidata Query Service scaling updates, to help you all stay updated.
** Wikidata metrics are now easily accessible on the Dashboard. Here's an [https://outreachdashboard.wmflabs.org/courses/Yale_University/Dura-Europos_WD_edit-a-thon example Dashboard] including a [[d:Wikidata:Status_updates/2022_04_18#Press,_articles,_blog_posts,_videos|blog post above]] detailing the process.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10594|taxonomic treatment]], [[:d:Property:P10601|co-applicant]], [[:d:Property:P10602|applicant]], [[:d:Property:P10604|type of a register in Germany]], [[:d:Property:P10606|notable role]], [[:d:Property:P10607|athletics program]], [[:d:Property:P10610|number of teachers]], [[:d:Property:P10611|has certification]], [[:d:Property:P10612|choreography for]], [[:d:Property:P10613|surrounds the enclave]], [[:d:Property:P10614|has surface]], [[:d:Property:P10622|per capita income]], [[:d:Property:P10623|number of blood donors]], [[:d:Property:P10624|official observer status in organisation]], [[:d:Property:P10627|web interface software]], [[:d:Property:P10628|Martian coordinates]], [[:d:Property:P10629|suggested data fields]], [[:d:Property:P10630|medical indication]], [[:d:Property:P10636|number of conferences]], [[:d:Property:P10637|historic insurance number (building)]], [[:d:Property:P10640|pole positions]], [[:d:Property:P10642|place of disappearance]], [[:d:Property:P10643|code name]], [[:d:Property:P10645|reports to]], [[:d:Property:P10648|podium finishes]], [[:d:Property:P10649|number of likes]], [[:d:Property:P10650|number of  dislikes]], [[:d:Property:P10651|number of comments]], [[:d:Property:P10654|rack system]], [[:d:Property:P10655|oeconym]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10589|MangaDex title ID]], [[:d:Property:P10590|All.Rugby club ID]], [[:d:Property:P10591|traveloka restaurant ID]], [[:d:Property:P10592|maPZS trails/locations ID]], [[:d:Property:P10593|Kinowiki ID]], [[:d:Property:P10595|marriott hotel ID]], [[:d:Property:P10596|Chuvash Encyclopedia person ID]], [[:d:Property:P10597|Chuvash Encyclopedia place ID]], [[:d:Property:P10598|Chuvash Encyclopedia topic ID]], [[:d:Property:P10599|HarperCollins product ID]], [[:d:Property:P10600|Atlas of Cultural Heritage Calabria cultural place ID]], [[:d:Property:P10603|XJustiz registration court ID]], [[:d:Property:P10605|Atlante Beni Culturali Calabria item ID]], [[:d:Property:P10608|FID performing arts ID]], [[:d:Property:P10609|PLOS Thesaurus ID]], [[:d:Property:P10615|QQ Music album ID]], [[:d:Property:P10616|QQ Music song ID]], [[:d:Property:P10617|Beatport track ID]], [[:d:Property:P10618|Salzburger Literatur Netz ID]], [[:d:Property:P10619|Kramerius of Regional Library in Pardubice UUID]], [[:d:Property:P10620|Literatur Netz Oberösterreich ID]], [[:d:Property:P10621|1905.com star ID]], [[:d:Property:P10625|OpaqueNamespace ID]], [[:d:Property:P10626|deckenmalerei.eu ID]], [[:d:Property:P10631|ODOT county code]], [[:d:Property:P10632|OpenSanctions ID]], [[:d:Property:P10633|CNGAL entry ID]], [[:d:Property:P10634|USA Track &amp; Field athlete ID (www.usatf.org)]], [[:d:Property:P10635|National Associations Register Number Spain]], [[:d:Property:P10638|AperTO author ID]], [[:d:Property:P10639|IRIS UNIUPO author ID]], [[:d:Property:P10641|AlloCiné TV season ID]], [[:d:Property:P10644|Library of Parliament of Canada riding ID]], [[:d:Property:P10646|ARTEINFORMADO person ID]], [[:d:Property:P10647|Slovak Olympic athlete ID]], [[:d:Property:P10652|International Jewish Cemetery Project ID]], [[:d:Property:P10653|Via Rail station code]], [[:d:Property:P10656|WikiApiary farm]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/name of victim|name of victim]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tracks featured in work|Tracks featured in work]], [[:d:Wikidata:Property proposal/smb.museum digital ID|smb.museum digital ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Unique image of unicode char|Unique image of unicode char]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Historic Oregon Newspapers ID|Historic Oregon Newspapers ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Thai Romanization|Thai Romanization]], [[:d:Wikidata:Property proposal/construction start|construction start]], [[:d:Wikidata:Property proposal/construction end|construction end]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/MINEDEX|MINEDEX]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Library of the Haskala ID|Library of the Haskala ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/fanvue creator ID|fanvue creator ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ACNP library ID|ACNP library ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/lieferando restaurant ID|lieferando restaurant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yarus feed ID|Yarus feed ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Enciclopedia Colchagüina ID|Enciclopedia Colchagüina ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Winterthur Glossar ID|Winterthur Glossar ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society ID|Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Personality Database work identifier|Personality Database work identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hmoegirlpedia|Hmoegirlpedia]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CNKI Institute ID|CNKI Institute ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Peacock ID|Peacock ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/techradar review ID|techradar review ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/549e Birthplace of rappers] ([https://twitter.com/giorgiouboldi/status/1515007330106159110 source])
*** [https://w.wiki/53iz Bubble chart of occupation of people linked to University of Clermont] ([https://twitter.com/belett/status/1514207848598847493 source])
*** [https://w.wiki/53gv List of corporate archives, location, and address where available] ([https://twitter.com/beet_keeper/status/1514171569593106434 source])
*** [https://w.wiki/53c9 French adventure video games] ([https://twitter.com/JeanFred/status/1513955436269125635 source])
*** [https://w.wiki/53UB Women with the citizenship of a country and the most articles in other languages (including English) but without an article in French Wikipedia] ([https://twitter.com/symac/status/1513771911330869249 source])
*** [https://ls.toolforge.org/p/106573325 Countries that are bigger (blue) or smaller (red) than all their neighbours] ([https://twitter.com/heald_j/status/1515774960966541325 source])

* '''Development'''
** Lexicographical data: Worked on inferring the spelling variant from the language's Item on the new Special:NewLexeme page and started building a little help box on the special page to explain what lex. data is.
** REST API: Getting closer to having a first version of the REST API that returns Item data.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 04 18|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:42, 18 apirila 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23134152 --&gt;

== ''The Signpost'': 24 April 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/News and notes|Double trouble]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/In the media|The battlegrounds outside and inside Wikipedia]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Special report|Ukrainian Wikimedians during the war]]

* Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine|War diary (Part 2)]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Technology report|8-year-old attribution issues in Media Viewer]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Featured content|Wikipedia's best content from March]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/In focus|Editing difficulties on Russian Wikipedia]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Gallery|A voyage around the world with WLM winners]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Interview|On a war and a map]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Serendipity|Wikipedia loves photographs, but hates photographers]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Traffic report|Justice Jackson, the Smiths, and an invasion]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Recent research|Student edits as &quot;civic engagement&quot;; how Wikipedia readers interact with images]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/News from the WMF|How Smart is the SMART Copyright Act?]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Essay|The problem with elegant variation]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Humour|Really huge message boxes]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/From the archives|Wales resigned WMF board chair in 2006 reorganization]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:45, 24 apirila 2022 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:JPxG@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23092862 --&gt;

== Wikidata weekly summary #517 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Closed request for adminship:
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Administrator/Pi admin bot|Pi admin bot]] (successful)
** New requests for permissions/Bot:
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/BgeeDB-bot|BgeeDB-bot]]. Task/s: inserting gene expression data from the [https://bgee.org/ Bgee database] into Wikidata.

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.04.28 next Wikibase live session] is 15:00 UTC on Thursday 28th April 2022 (17:00 Berlin time). What are you working on around Wikibase? You're welcome to come and share your project with the community.
*** [[d:Wikidata:WikiProject_Cultural_venues/Datathon|Cultural Venues Datathon]]: April 25 - May 2, 2022. The aim of this online editing event is to increase the quantity and quality of performing arts building/venue items. 
**** Daily guided editing sessions will be facilitated [https://linkeddigitalfuture.ca/cultural-venues-datathon/ in English] and [https://linkeddigitalfuture.ca/fr/datathon-des-lieux-culturels/ in French] between April 25 and April 29.
**** [https://glam.opendata.ch/coffee-break/ Wikidata Coffee Breaks] From April 25 - April 29, 2022 to fill in missing information on Swiss Performing Arts Institutions and venues.
**** [https://us02web.zoom.us/meeting/register/tZwscumsrD0jHtf8C8X6osnoMywoziJMeEjw Faut-il un nouvel élément Wikidata pour décrire une « salle de spectacle » ?], supplementary Cultural Venues Datathon activity, April 26, 19:00-19:30 UTC.
**** [https://us02web.zoom.us/meeting/register/tZcldumvpj0rH9SZpQdaE9xS7ofNoJKSaNWl How to disentangle a Wikidata item describing both a building and an organization], supplementary Cultural Venues Datathon activity, April 27, 13:00-13:45 UTC.
**** The full schedule of official and supplementary activities of the Cultural Venues Datathon is availabe in the [https://calendar.google.com/calendar/u/2?cid=Y19rOHJiMzNoZGEwbTl0c2JwZG0zOHVrbG9xOEBncm91cC5jYWxlbmRhci5nb29nbGUuY29t Google Calendar].  
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/DVHYCRRMJO4OUZW5BHXZ7RFHVZSAJD2B/ Third Pywikibot workshop on Friday, April 29th, 16:00 UTC]. ''&quot;This workshop will introduce participants to writing basic scripts via the Pywikibot framework.&quot;''
*** From May 4 to 18 there will be the [[Wikidata:Events/International_Museum_Day_2022|International Museum Day - Wikidata competition]]. The aim is to improve data about museums in the countries and regions participating. Contributors from anywhere can take part.
*** The Wikimedia Hackathon will take place online on May 20–22, 2022. If you’re interested in presenting something around Wikidata and Wikibase during the hackathon, don’t wait too long to book a slot: [[mw:Wikimedia_Hackathon_2022/Schedule#The_Wikibase_and_Wikidata_Room|Wikimedia Hackathon 2022/Schedule#The Wikidata and Wikibase Room]].
** Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #39, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=39 Agriculture]
** Past:
*** Wikidata/Wikibase office hour ([[d:Wikidata:Events/IRC office hour 2022-04-20|2022-04-20]])

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://diff.wikimedia.org/2022/04/20/wedigbio-a-wikidata-empowered-workflow/ WeDigBio: A Wikidata empowered workflow] (diff version)
*** [https://wikiedu.org/blog/2022/04/19/wikidata-as-a-tool-for-biodiversity-informatics/ Wikidata as a tool for biodiversity informatics]
** Papers
*** [https://dl.acm.org/doi/abs/10.1145/3512982?casa_token=YOTCjk8m7hgAAAAA:_YII1fxdG0Oo2NF4WV00PSmrRNsgSFcBtruOHz_PQ6sjt5vNIEmDqWgfWQtFMMQhZ5zuavjaOQA Working for the Invisible Machines or Pumping Information into an Empty Void? An Exploration of Wikidata Contributors' Motivations] (closed access)
*** [https://plus.pli.edu/Details/Details?fq=id:(352066-ATL2) Beyond Open Data: The Only Good License Is No License]
*** [https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2022.04.01.22273328v1.full-text WikiProject Clinical Trials for Wikidata]
** Videos
*** Synchronizing a matched Mix'n'Match set to Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=Pm8LYUWKmdI YouTube]
*** Editing Wikidata Items (in French) - YouTube [[https://www.youtube.com/watch?v=YgD38xG9azA 1], [https://www.youtube.com/watch?v=a8RDYu4dcJo 2], [https://www.youtube.com/watch?v=q9AzVfxkzsE 3], [https://www.youtube.com/watch?v=fIOg6moQOig 4]]
*** Recently uploaded WikidataCon 2022 YouTube videos
**** [https://www.youtube.com/watch?v=k0XqwDHZ-O0 Creating subsets of Wikidata]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=HZuLuXFXaoM Wikidata birthday presents lightning talks]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=Vc0NsrCp1MQ Enriching the Joan Jonas Knowledge Base with linked open data via Wikidata]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=abyK_k7uXfE Reimagining Wikidata from the margins: listening session]

* '''Tool of the week'''
** [https://docs.ropensci.org/wikitaxa/ Wikitaxa] is a software of taxonomy data written in R.
** [[d:User:So9q/fatcat-link.js|User:So9q/fatcat-link.jsscrip]] is a userscript for looking up fatcat! DOIs. It adds a link to the fatcat! database in the Tools' section on items.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** WDQS update lag SLO has been lowered from update lag &lt;10 min 99% of the time, to update lag &lt;10 min 95% of the time.
** [https://twitter.com/WikidataMeter/status/1516342210115125251 Wikidata now has over 9,900 Properties!] ([https://w.wiki/564U 71.16% Identifiers])
** Job opening: [https://twitter.com/vrandezo/status/1516914803788328960 Product Manager (PM) for Wikifunctions]

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10659|amount of medals]], [[:d:Property:P10661|exhibited creator]], [[:d:Property:P10663|applies to work]], [[:d:Property:P10664|featured track(s)]], [[:d:Property:P10672|raw material processed]], [[:d:Property:P10673|debut date]], [[:d:Property:P10675|OSM object]], [[:d:Property:P10676|number of references]], [[:d:Property:P10680|franchisor]], [[:d:Property:P10681|government debt-to-GDP ratio]], [[:d:Property:P10685|ionic radius]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10657|DTB artistic gymnast ID]], [[:d:Property:P10658|Basketball Bundesliga UUID]], [[:d:Property:P10660|C-SPAN person numeric ID]], [[:d:Property:P10662|IndexCat ID]], [[:d:Property:P10665|lieferando restaurant ID]], [[:d:Property:P10666|IPU chamber ID]], [[:d:Property:P10667|ACNP library ID]], [[:d:Property:P10668|HuijiWiki article ID]], [[:d:Property:P10669|TV Maze season ID]], [[:d:Property:P10670|Musik und Gender im Internet ID]], [[:d:Property:P10671|MINEDEX project ID]], [[:d:Property:P10674|FISH Archaeological Objects Thesaurus ID]], [[:d:Property:P10677|Winterthur Glossar ID]], [[:d:Property:P10678|100 Years of Alaska's Legislature bio ID]], [[:d:Property:P10679|Aldiwan poet ID]], [[:d:Property:P10682|EIA plant ID]], [[:d:Property:P10683|Uber Eats store ID]], [[:d:Property:P10684|Aldiwan poem ID]], [[:d:Property:P10686|Library of the Haskala person ID]], [[:d:Property:P10687|Google Fonts ID]], [[:d:Property:P10688|Personality Database work ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/CXSMILES|CXSMILES]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Databank Beschermheiligen anno 1959|Databank Beschermheiligen anno 1959]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Reflora ID|Reflora ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ North Carolina Extension Gardener Plant Toolbox ID| North Carolina Extension Gardener Plant Toolbox ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RBMS Controlled Vocabulary ID|RBMS Controlled Vocabulary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Biografiskt lexikon för Finland URN.FI|Biografiskt lexikon för Finland URN.FI]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Galaxy Store app ID|Galaxy Store app ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Identifiant Les Recteurs d'Académie en France|Identifiant Les Recteurs d'Académie en France]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Identifiant Les inspecteurs généraux de l'Instruction publique (1802-1914)|Identifiant Les inspecteurs généraux de l'Instruction publique (1802-1914)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NSR quay ID|NSR quay ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/NSR stopplace ID|NSR stopplace ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Heiligen.net ID|Heiligen.net ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PlantFiles taxon ID|PlantFiles taxon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Garden.org Plants Database ID|Garden.org Plants Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Woody Plants Database ID|Woody Plants Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gun Violence Archive incident ID|Gun Violence Archive incident ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WhoSampled television series ID|WhoSampled television series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WhoSampled track ID|WhoSampled track ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** [[d:Wikidata:Properties for deletion|Deleted properties]]:
*** [[Wikidata:Properties for deletion/P5420|GS1 Global Product Classification brick code]]
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/55p4 Most common classes for values of &quot;depicts&quot; (P180) on Commons] ([https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Wikidata:Request_a_query&amp;oldid=1623274376#Federation_question source])
*** [https://w.wiki/55oy Scottish river drainage basins] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1513885089284993035 source])
*** [https://w.wiki/562y The earliest road accident victims] ([https://twitter.com/spas_kolev/status/1517841680736653312 source])
*** [https://w.wiki/5646 Country of nationality of people linked to the Ghana's top 3 traditional universities] ([https://twitter.com/WikidataGhana/status/1517872485785653248 source])
*** [https://w.wiki/55EE Count of Wikidata property types] ([https://twitter.com/andrawaag/status/1516659933969797122 source])

* '''Development'''
** Lexicographical data: Worked on showing the name of language variants in the language variant selector and added the new information box to help people get a better understanding of lex. data.
** REST API: Finished the initial implementation of the endpoint for getting data for a full Item and discussed feedback, testing and roll-out plans.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 04 25|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:05, 25 apirila 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23189636 --&gt;

== Wikidata weekly summary #518 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New requests for permissions/Bot:
*** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/PangolinBot|PangolinBot]]. Task/s: Automatically replace one property value with another
*** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/TolBot 14|TolBot 14]]. Archives [[d:Wikidata:Requests for deletions|Wikidata:Requests for deletions]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** [[d:Wikidata:Events#Wikidata_bug_triage_hour|Wikidata Bug Triage Hour]] on May 5th at 16:00 UTC, online. Open discussion - you can bring a Phabricator ticket that you care about or that needs to be improved.
*** Conclusion du [[d:Wikidata:WikiProject_Cultural_venues/Datathon|Cultural Venues Datathon]] (in French), [https://us02web.zoom.us/meeting/register/tZ0lcu6uqTMuGtBi7O0Avn_sjoIlW1y5Ixnn May 2, 16:00-16:30 UTC].
*** [[d:Wikidata:WikiProject_Cultural_venues/Datathon|Cultural Venues Datathon]] wrap-up, [https://us02web.zoom.us/meeting/register/tZMlcuCorjIoHN2-DWtO6_YNTfWtQol0Lo5W May 2, 19:00-19:30 UTC]. 
*** [https://www.twitch.tv/belett Live editing session on Twitch] about structured data on Wikimedia Commons, in French, by Vigneron, May 3 at 19:00 CEST (UTC+2)
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/4Z36WIDMBEAV7X4X3OO32BXY4RZX4DRW/ Invitation to Wikimedia Research Office Hours May 3, 2022]
*** May 3rd. Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call: The call will include presentations on two projects using Wikidata to enhance discoverability of archival and museum collections.  Sharon Garewal (JSTOR) will present “Adding Wikidata QIDs to JSTOR Images,” and Daniela Rovida and Jennifer Brcka (University of Notre Dame) will present “‘Archives At’: An opportunity to leverage MARC to create Linked Open Data.” [https://docs.google.com/document/d/1ji6eTubixBWrAPv7UUV0gxxW7y_lzyZTf4vvzo5Iwiw/edit?usp=sharing]
*** [https://linkeddigitalfuture.ca/event/wikidata-workshop-production-items/ Wikidata Workshop: Wikidata items for dance and theatre productions], May 4, 19:30-21:00 UTC
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/5ARWH7WLDUPNLTWPJCGOGVHW64GVIVOI/ Talk to the Search Platform / Query Service Team—May 4th, 2022]
*** [https://www.twitch.tv/envlh Import of a Breton dictionary into Wikidata lexicographical data], on Twitch, in French, by Envlh, May 8 at 10:00 CEST (UTC+2)
** Ongoing: Weekly Lexemes Challenge #40, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=40 International Workers' Day]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://www.bobdc.com/blog/exploringadataset/ Queries to explore a dataset. Even a schemaless one]
** Papers
*** [https://whoseknowledge.org/resource/dti-structured-data-report/ Decolonizing the Internet’s Structured Data – Summary Report] by WhoseKnowledge
** Videos
*** Workshop &quot;Wikidata, Zotero and Cita&quot;: tools to understand the construction of knowledge (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=BYlqIkzu608 YouTube]
*** Georeferencing cultural heritage on Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=urhUMcQm7g8 YouTube]
*** Theory of Machine Learning on Open Data: The Wikidata Case by Goran S. Milovanovic - [https://www.youtube.com/watch?v=zg8cjXwg9SM YouTube]
*** Introduction to SPARQL (Wikidata Query Service (in Czech) - [https://www.youtube.com/watch?v=k7LwaJwW1_A YouTube]
*** Wikidata: A Knowledge Graph for the Earth Sciences - [https://www.youtube.com/watch?v=qdZBB9Zz5fE YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Nikki/LowercaseLabels.js|User:Nikki/LowercaseLabels.js]] - is a userscript that adds a button when editing labels to change the text to lowercase.
** [https://equalstreetnames.org/ EqualStreetNames] - is a tool that maps the inequality of name attributions.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** OpenRefine is running its [https://openrefine.limesurvey.net/155968 two-yearly user survey]! Do you use OpenRefine? Then [https://openrefine.limesurvey.net/155968 fill in the survey] to tell us how and why you use OpenRefine. Results and outcomes will inform future decisions about the tool.
** The [[Wikidata:SPARQL query service/WDQS backend update/April 2022 scaling update|April update]] for the Wikidata Query Service scaling project is now available.
** [https://twitter.com/nichtich/status/1519687758780014597 Wikidata now contains all major integrated library systems listed at Library Technology Guides].
** [https://lexeme-forms.toolforge.org/template/bokm%C3%A5l-verb-passive/ Wikidata Lexeme Forms has a new template for Norwegian Bokmål passive verbs]
** Job opening: [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/17915169/PR-Manager-in-Digitale-Technologien?jobDbPVId=45768964&amp;l=en PR Manager in Digital Technologies], software development department - Wikimedia Deutschland

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10680|franchisor]], [[:d:Property:P10681|government debt-to-GDP ratio]], [[:d:Property:P10685|ionic radius]], [[:d:Property:P10694|Thai romanization]], [[:d:Property:P10695|introduced in]], [[:d:Property:P10696|image set]], [[:d:Property:P10703|Bill Number]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10679|Aldiwan poet ID]], [[:d:Property:P10682|EIA plant ID]], [[:d:Property:P10683|Uber Eats store ID]], [[:d:Property:P10684|Aldiwan poem ID]], [[:d:Property:P10686|Library of the Haskala person ID]], [[:d:Property:P10687|Google Fonts ID]], [[:d:Property:P10688|Personality Database work ID]], [[:d:Property:P10689|OpenStreetMap object]], [[:d:Property:P10690|GEMET ID]], [[:d:Property:P10691|Enciclopedia Colchagüina ID]], [[:d:Property:P10692|DBLP event ID]], [[:d:Property:P10693|CNKI institute ID]], [[:d:Property:P10697|Woolworths product ID]], [[:d:Property:P10698|TEİS ID]], [[:d:Property:P10699|FamousFix topic ID]], [[:d:Property:P10700|Parcours de vies dans la Royale ID]], [[:d:Property:P10701|Reflora ID]], [[:d:Property:P10702|Hrono.ru article ID]], [[:d:Property:P10704|Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society ID]], [[:d:Property:P10705|Historic Oregon Newspapers ID]], [[:d:Property:P10706|DACS ID (2022)]], [[:d:Property:P10707|AccessScience ID]], [[:d:Property:P10708|settlement area code in Sweden]], [[:d:Property:P10709|North Carolina Extension Gardener Plant Toolbox ID]], [[:d:Property:P10710|Galaxy Store app ID]], [[:d:Property:P10711|Invasive.org species ID]], [[:d:Property:P10712|EIA utility ID]], [[:d:Property:P10713|Biografiskt Lexikon för Finland (urn.fi) ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/probability distribution related properties|probability distribution related properties]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ladungszahl|Ladungszahl]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Koordinationszahl|Koordinationszahl]], [[:d:Wikidata:Property proposal/danse|danse]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Median household income|Median household income]], [[:d:Wikidata:Property proposal/background of death|background of death]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Number of housing units|Number of housing units]], [[:d:Wikidata:Property proposal/number of reblogs|number of reblogs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IBAN banking code|IBAN banking code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/contraindication|contraindication]], [[:d:Wikidata:Property proposal/incorporated|incorporated]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/PlantFiles taxon ID|PlantFiles taxon ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Garden.org Plants Database ID|Garden.org Plants Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Woody Plants Database ID|Woody Plants Database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gun Violence Archive incident ID|Gun Violence Archive incident ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WhoSampled television series ID|WhoSampled television series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WhoSampled track ID|WhoSampled track ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of ideas|Encyclopedia of ideas]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Personality Database person identifier|Personality Database person identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TheGuardian.com profile ID|TheGuardian.com profile ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TIME.com author ID|TIME.com author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Investopedia term ID|Investopedia term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GeoSciML|GeoSciML]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GeolISS|GeolISS]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Archives of Sweden persistent identifier|National Archives of Sweden persistent identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Linz DB ID|Linz DB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/belfercenter person ID|belfercenter person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Data Commons ID|Data Commons ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sextpanther person ID|sextpanther person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Tüik number|Tüik number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ERR project|ERR project]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MCCP ID|MCCP ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/56ye Languages and dialects with number of first language speakers (preferred rank)] ([https://twitter.com/exmusica/status/1519451096531582982 source])
*** [https://w.wiki/57XU Graph of influences in the age of Enlightenment] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1520528095589150721 source])
*** [https://w.wiki/57dj Countries which are named after a person] ([https://twitter.com/kanedr/status/1520048548745822208 source])
*** [https://w.wiki/57XN Number of musical works (compositions) in Wikidata by language, in descending order] ([https://twitter.com/exmusica/status/1520521925906382853 source])

* '''Development'''
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/IIEZFOF2F7JUKGM7HSAOC4KXQYMJWWOB/ The new &quot;mul&quot; term language code is now available on Test Wikidata]
** Lexicographical data: We are finishing up the information box that should help new users understand quickly what lexicographical data is. We also added the help text to encourage people to check if the Lexeme already exists before creating one.
** REST API: We started working on the REST routes to get all statements of an Item and retrieve a single statement from an Item.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 05 02|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:10, 2 maiatza 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23229954 --&gt;

== Wikidata weekly summary #519 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Closed request for permissions/Bot:
*** [[Wikidata:Requests for permissions/Bot/PangolinBot|PangolinBot]]. Task/s: Automatically replace one property value with another (Approved)

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** [https://www.twitch.tv/belett Live editing session on Twitch] about International Museum Day 2022, in French, by Vigneron, May 10 at 19:00 CEST (UTC+2)
*** LIVE Wikidata editing #79 - [https://www.youtube.com/watch?v=VYjML2j2SJE YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3239886972963124/ Facebook], May 14 at 18:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#106|Online Wikidata meetup in Swedish #106]], May 15 at 12.00 UTC
*** The Wikimedia Hackathon will take place online on May 20–22, 2022. If you’re interested in presenting something around Wikidata and Wikibase during the hackathon, don’t wait too long to book a slot: [[mw:Wikimedia_Hackathon_2022/Schedule|Wikimedia Hackathon 2022/Schedule]].
** Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #41, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=41 Music]
*** [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Events/International_Museum_Day_2022 International Museum Day Wikidata Competition], 4 May 2022 - 18 May 2022.
** Past:
*** Import of a Breton dictionary into Wikidata lexicographical data, on Twitch, in French, by Envlh: [https://www.twitch.tv/videos/1478281197 video] (French), slides: [[:File:Import du Lexique étymologique du breton moderne de Victor Henry depuis Wikisource dans les données lexicographiques de Wikidata - ContribuLing 2022.pdf|French]], [[:File:Import of the Etymological lexicon of modern Breton by Victor Henry from Wikisource into Wikidata lexicographical data - ContribuLing 2022.pdf|English]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://wikibase.consulting/automating-values-in-wikibase/ Automating Values in Wikibase (new extension)]
** Papers
*** [https://wikiworkshop.org/2022/papers/WikiWorkshop2022_paper_29.pdf Building a Knowledge Graph of Events and Consequences Using Wikipedia and Wikidata]
** Videos
*** Working with the Automated Values extension in Wikibase - [https://www.youtube.com/watch?v=BO58wulCFVU YouTube]
*** Bringing IIIF Manifests to life in Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=c358_5IolXw YouTube]
*** Fun with lexemes. By [[d:User:Mahir256|Mahir256]] - [https://www.twitch.tv/videos/1476729630 Twitch]

* '''Tool of the week'''
** [https://mapcomplete.osm.be/artwork.html?z=17&amp;lat=-39.8424&amp;lon=-73.23&amp;language=en#node/9702109212 MapComplete] is an OpenStreetMap viewer and editor that searches Wikidata for species - which means that it is super-easy to link the Wikidata item to a tree one sees!
** [[d:User:Nikki/flag-emoji.css|User:Nikki/flag-emoji.css]] is a userscript that adds emoji flags before items for flags supported by either [[d:Q75862490|Noto Color Emoji]] or [[d:Q76836692|BabelStone Flags]].

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Job opening: [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/18061438?l=en Community Communications Manager - Wikibase] at Wikimedia Deutschland.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10714|WikiProject importance scale rating]], [[:d:Property:P10718|CXSMILES]], [[:d:Property:P10726|class of property value]], [[:d:Property:P10729|finisher]], [[:d:Property:P10731|support of a function]], [[:d:Property:P10732|probability mass function]], [[:d:Property:P10733|probability generating function]], [[:d:Property:P10734|Fisher information]], [[:d:Property:P10735|characteristic function]], [[:d:Property:P10736|cumulative distribution function]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10715|Investopedia term ID]], [[:d:Property:P10716|fanvue creator ID]], [[:d:Property:P10717|Encyclopedia of Ideas ID]], [[:d:Property:P10719|RBMS Controlled Vocabulary ID]], [[:d:Property:P10720|WhoSampled track ID]], [[:d:Property:P10721|Identifiant Les Recteurs d'Académie en France]], [[:d:Property:P10722|French Inspector General for Education (1802-1914) identifier]], [[:d:Property:P10723|TheGuardian.com profile ID]], [[:d:Property:P10724|Hmoegirl ID]], [[:d:Property:P10725|English Everipedia ID]], [[:d:Property:P10727|GeoSciML ID]], [[:d:Property:P10728|Présent author ID]], [[:d:Property:P10730|Data Commons ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/beteiligte Parteien|beteiligte Parteien]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ligament insertion|ligament insertion]], [[:d:Wikidata:Property proposal/proper motion components|proper motion components]], [[:d:Wikidata:Property proposal/distributed from|distributed from]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IBAN banking code|IBAN banking code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/contains statistical territorial entity|contains statistical territorial entity]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/The Israeli Directors Guild id|The Israeli Directors Guild id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Twitter moment ID|Twitter moment ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Muziekweb composition ID|Muziekweb composition ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TOBuilt ID|TOBuilt ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Afisha.ru movie ID|Afisha.ru movie ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rusakters.ru ID|Rusakters.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Baidu Scholar paper ID|Baidu Scholar paper ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ISKO Encyclopedia of Knowledge Organization ID|ISKO Encyclopedia of Knowledge Organization ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chocolatey Community Package|Chocolatey Community Package]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Emilia-Romagna IDs|IRIS Emilia-Romagna IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kubbealti Lugati term ID|Kubbealti Lugati term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinokolo.ua film ID|Kinokolo.ua film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kinokolo.ua person ID|Kinokolo.ua person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Twitter list ID|Twitter list ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/58H4 List of French public administrations with an open data portal, a siren number (P1616) and a servicepublic id (P6671)] ([https://teamopendata.org/t/identifiant-unique-de-portails-de-donnees/3647/21 source])
*** [https://w.wiki/58zt Largest cities with a female mayor] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1523523388064604164 source])
*** [https://w.wiki/597c Reach of Twitter accounts on Wikidata] ([https://twitter.com/GereonKalkuhl/status/1523236263662612481 source])
*** [https://w.wiki/589z Which works published in the 1970s have been most cited from works on archaeology?] ([https://twitter.com/RichardNevell/status/1521862536932597761 source])
** Newest [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:WikiProjects|WikiProjects]]:
*** [[Wikidata:WikiProject Slovakia]]

* '''Development'''
** REST API: We are continuing to implement the REST routes to get all statements of an Item and retrieve a single statement from an Item ([[phab:T305988]], [[phab:T307087]], [[phab:T307088]])
** Lexicographical data: We are finishing the version of the page for browsers without JavaScript support ([[phab:T298160]]). We started working on the feature to pre-fill the input fields by URL parameter ([[phab:T298154]]). And we started working on better suggestions for lexical categories so commonly-used ones can more easily be added to avoid mistakes ([[phab:T298150]]).
** We fixed an issue with recently added new language codes not being usable for Lexemes and not being sorted correctly on Special:NewItem ([[phab:T277836]]).

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 05 09|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 18:12, 9 maiatza 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23260297 --&gt;

== Wikidata weekly summary #520 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** The Wikimedia Hackathon will take place online on May 20–22, 2022. Are you interested in presenting something around Wikidata and Wikibase during the hackathon? Book a slot in the Wikidata+Wikibase room: [[mw:Wikimedia Hackathon 2022/Schedule|Wikimedia Hackathon 2022/Schedule]].
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call May 17, 2022: Anson Parker and Lucy Carr-Jones (University of Virigina Claude Moore Health Sciences Library) will be talking about their Open Data Dashboard for analyzing University of Virginia Health publications using EuropePMC publication data as well as work to group publications based on institutional departments in Wikidata and how much of their content is &quot;open.&quot; [https://docs.google.com/document/d/1c_6b0IEsCXqh6nMgct4VHsJQFyT_wrb3L1N5cea3J2s/edit?usp=sharing Agenda]
*** LIVE Wikidata editing #80 - [https://www.youtube.com/watch?v=3LO_JwNUZNw YouTube], [https://www.facebook.com/groups/WikidataCommunity/permalink/3244367102515111/ Facebook], May 21 at 18:00 UTC
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#108|Online Wikidata meetup in Swedish #108]], May 22 at 12.00 UTC
*** 1 July: Abstract submission deadline for the Biodiversity Data Standards Conference [[:d:Q111972123|TDWG 2022]], including for a [https://www.tdwg.org/conferences/2022/session-list/#int19%20the%20role%20of%20the%20wikimedia%20ecosystem%20in%20linking%20biodiversity%20data session on &quot;The role of the Wikimedia ecosystem in linking biodiversity data&quot;]
** Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #42, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=42 Constitution Day, Norway]
*** [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Events/International_Museum_Day_2022 International Museum Day Wikidata Competition], 4 May 2022 - 18 May 2022.

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://datengraben.com/posts/2022-05-05-wikidata-datawrapper-regionalzeitungen/ Regional newspaper map with datawrapper and Wikidata]
** Papers
*** [[d:Q111987319|CAS Common Chemistry in 2021: Expanding Access to Trusted Chemical Information for the Scientific Community (Q111987319)]]
*** [https://arxiv.org/pdf/2205.01833.pdf OpenAlex: A fully-open index of scholarly works, authors, venues, institutions, and concepts] ([https://openalex.org/ tool])
** Videos
*** How to create Wikidata item (in Assamese) - [https://www.youtube.com/watch?v=-8nh03wu4Cg YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [https://guessr.blinry.org/?Q117 Wikidata Guesser] allows you to guess the locations of random Wikidata items!

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Job opening: [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/18061438?l=en Community Communications Manager - Wikibase] at Wikimedia Deutschland.
** The [https://outreachdashboard.wmflabs.org/training/wikidata/wikidata-community Wikidata community onboarding] documentation by [https://wikiedu.org/ Wiki Education].

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10737|quantile function]], [[:d:Property:P10738|mean of a probability distribution]], [[:d:Property:P10739|median of a probability distribution]], [[:d:Property:P10740|mode of a probability distribution]], [[:d:Property:P10741|dance]], [[:d:Property:P10743|variance of a probability distribution]], [[:d:Property:P10744|skewness]], [[:d:Property:P10745|excess kurtosis]], [[:d:Property:P10746|information entropy]], [[:d:Property:P10747|moment-generating function]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10742|OBD Memorial ID]], [[:d:Property:P10748|GeolISSTerm ID]], [[:d:Property:P10749|TIME.com author ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Similar web ranking|Similar web ranking]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Italian Chamber of Deputies Government ID|Italian Chamber of Deputies Government ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bookbinding and the Conservation of Books term ID|Bookbinding and the Conservation of Books term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TamTam chat ID|TamTam chat ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PM20 ware ID|PM20 ware ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ANR project ID|ANR project ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/HeHaCham HaYomi id|HeHaCham HaYomi id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Delaware Department of State file number|Delaware Department of State file number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JBIS horse ID|JBIS horse ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Camp Wild|Camp Wild]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
***  [https://w.wiki/59dS List of oldest cryptocurrencies]
*** [https://w.wiki/59tq Scottish rivers that merge to make a river with a new name] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1524799946280652800 source])
*** [https://w.wiki/5ASw List of candidates in the French legislative elections] ([[:d:User:PAC2/Législatives|source]])
*** [https://w.wiki/5ATF List of people with Elisabeth, Élisabeth or Elizabeth  as first name] ([[:d:User:PAC2/Elisabeth|source]])
*** [https://w.wiki/5AFE Wikimedians with a Twitch channel] ([https://twitter.com/envlh/status/1525382998006308873 source])

* '''Development'''
** REST API: We continued implementing the REST routes to get all statements of an Item and retrieve a single statement from an Item ([[phab:T305988]], [[phab:T307087]], [[phab:T307088]])
** 

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 05 16|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:39, 16 maiatza 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23284373 --&gt;

== Wikidata weekly summary #521 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New request for comments: [[d:Wikidata:Requests for comment/Use of dates in the descriptions of items regarding humans|Use of dates in the descriptions of items regarding humans]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming: 
*** 6 and 8 June: [[:d:Wikidata:WikiProject Scholia/June 2022 hackathon|Scholia hackathon]] with focus on software-related visualizations and curation workflows
*** 29 July 2022: The submission deadline for [https://docs.google.com/document/d/1emcO2v29TmwCFQ_6h9MAwPiKDmq--GZR-ilfwJMEMKo/edit?usp=sharing the Wikidata Workshop 2022] that will be co-located with the 21st International Conference on Semantic Web (ISWC 2022).
** Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #43, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=43 Towel Day]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Videos
*** Interrogating linked open data and Wikidata with SPARQL Lorenzo Losa - [https://www.youtube.com/watch?v=ESUoOpeUhRc YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [https://lod4culture.gsic.uva.es LOD4Culture] is a web application for exploring world-wide cultural heritage.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://www.wikimedia.de/unlock/application/ UNLOCK], a Wikimedia Deutschland program, is looking for your project ideas. These could be the development of tools building on top of Wikidata's data, of applications for social and public good or related to civic tech. Apply until May 29th, 2022!
** Job opening: [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/18061438?l=en Community Communications Manager - Wikibase] at Wikimedia Deutschland.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10768|Similarweb ranking]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10766|Chocolatey Community package ID]], [[:d:Property:P10767|Twitter moment ID]], [[:d:Property:P10769|Kino-kolo film ID]], [[:d:Property:P10770|netkeiba horse ID]], [[:d:Property:P10771|Bookbinding and the Conservation of Books term ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/has vector|has vector]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ECLI court code|ECLI court code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mirror image|Mirror image]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Norges Nasjonalmuseum Creator ID|Norges Nasjonalmuseum Creator ID]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Radio France person ID|Radio France person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ORKG ID|ORKG ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Authority control/Annales Historico-Naturales Musei Nationalis Hungarici id|Authority control/Annales Historico-Naturales Musei Nationalis Hungarici id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Encyclopedia of Medieval Philosophy ID|Encyclopedia of Medieval Philosophy ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kino.mail.ru film ID|Kino.mail.ru film ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kino.mail.ru series ID|Kino.mail.ru series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kino.mail.ru person ID|Kino.mail.ru person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TVG Programme Identifier|TVG Programme Identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CPRF person ID|CPRF person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/New Mexico Digital Collections identifier|New Mexico Digital Collections identifier]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ukrainian Live Classic composer ID|Ukrainian Live Classic composer ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Odnoklassniki artist ID|Odnoklassniki artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Lithuania Minor encyclopedia ID|Lithuania Minor encyclopedia ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/5BLV Relationships of Roman deities] ([https://twitter.com/kvistgaard/status/1527046255326683136 source])
*** [https://w.wiki/5Asb Ingrediants of dishes on Wikidata] ([https://twitter.com/larswillighagen/status/1526290242092814340 source])
*** [https://w.wiki/5BmR Food names after a place in the UK] ([https://twitter.com/heald_j/status/1527781394650476544 source])
*** [https://w.wiki/5AsG French heads of government classified by tenure] ([https://twitter.com/daieuxdailleurs/status/1526283304479215621 source])
*** [https://w.wiki/5BhM Places in Antarctica over 3000km away from the South Pole]
*** [https://w.wiki/5C6b Topics that members of the Swedish Parliament motioned about 2020/21] ([https://twitter.com/Jan_Ainali/status/1528426250737528835 source])
*** [https://w.wiki/5BvV Albums with more than one language statement where none has preferred rank] ([https://twitter.com/exmusica/status/1528121917802151936 source])

* '''Development'''
** Wikibase REST API: Initial implementation of a route providing all statements of an item ([[phab:T305988]]), an a route to retrieve a single statement ([[phab:T307087]]) completed.
** First batch of [http://WBstack.com WBstack.com] accounts successfully migrated to [http://Wikibase.cloud Wikibase.cloud]. You can keep track of our progress on this phabricator ticket [[phab:T303852]].
** Lexicographical data: We updated the input placeholders on the new version of the NewLexeme special page ([[phabricator:T302877|T302877]], [[phabricator:T307443|T307443]]). We finished the feature to prefill the inputs from URL parameters if present ([[phabricator:T298154|T298154]]) and to suggest common lexical category items ([[phabricator:T298150|T298150]]). We are working on some accessibility improvements ([[phabricator:T303806|T303806]], [[phabricator:T290733|T290733]], [[phabricator:T305359|T305359]]) and improving validation / error messages ([[phabricator:T305854|T305854]]).

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 05 23|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat  (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:55, 23 maiatza 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23284373 --&gt;

== ''The Signpost'': 29 May 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the team: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the team|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the team]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News and notes|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News and notes]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Community view|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Community view]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Opinion|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Opinion]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In the media|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In the media]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Special report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Special report]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In focus|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In focus]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Discussion report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Discussion report]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/WikiProject report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/WikiProject report]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Technology report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Technology report]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Featured content|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Featured content]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Interview|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Interview]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Serendipity|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Serendipity]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Recent research|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Recent research]]

* Tips and tricks: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Tips and tricks|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Tips and tricks]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Traffic report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Traffic report]]

* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from Diff|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from Diff]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from the WMF|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from the WMF]]

* Video: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Video|How the entire country of Qatar was blocked from editing]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Gallery|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Gallery]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the archives|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the archives]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Essay|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Essay]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Humour|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Humour]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:48, 29 maiatza 2022 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:JPxG@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23323647 --&gt;

== Wikidata weekly summary #522 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;
* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call May 31, 2022: Felicia Smith, Nicole Coleman, and Akosua Kissi on the Know Systemic Racism Project [https://docs.google.com/document/d/1pjuabqUARaxr2kaRodikVx0zBznyZ0kicvcajDPpy98/edit?usp=sharing Agenda]
*** [[d:Wikidata:Events/Swedish_online_editathon#Träff_#110|Online Wikidata meetup in Swedish #110]], June 5 at 12.00 UTC

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://pointstodots.wordpress.com/2022/05/25/the-evolution-of-a-wikidata-sparql-query-for-taxon-names/ The evolution of a Wikidata SPARQL query for taxon names], by Tiago Lubiana
** Papers
*** [[d:Q112143478|The LOTUS initiative for open knowledge management in natural products research (Q112143478)]]
*** [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In focus|Measuring gender diversity in Wikipedia articles]] in [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|The Signpost]]. The article using Wikidata's SPARQL queries to measure gender diversity in Wikipedia articles.
*** [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/By the numbers|Does birthplace affect the frequency of Wikipedia biography articles?]] in [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|The Signpost]] (February 2022) 
** Videos
*** [https://www.twitch.tv/videos/1310601000 Replay of the livestream &quot;Even more fun with Lexemes&quot; by Mahir256]

* '''Tool of the week'''
** [[d:Template:Item documentation|Template Item documentation]] is now automatically displayed in the header of each item's talk page via [[d:MediaWiki:Talkpageheader|MediaWiki:Talkpageheader]].

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Want to know more about Abstract Wikipedia &amp; Wikifunctions? You can now [[:m:Global message delivery/Targets/Wikifunctions &amp; Abstract Wikipedia|subscribe to the weekly newsletter]] and get a friendly reminder every time a new issue is published!
** [https://inforapid.org/webapp/webapp.php?shareddb=PulDm8q7r4LSkXKeE0zXR47udr6DrhGY4lHDP22rKccZoupt6mBESe9ZU9qWg6GTtilsS1CS8ri6IT2dTLGYlnSROrukLvuK Radioactivity map]: Mind map about radioactive radiation built by importing from Wikidata with InfoRapid KnowledgeBase Builder

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10777|candidate position]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10772|Lithuanian company code]], [[:d:Property:P10773|Afisha.ru movie ID]], [[:d:Property:P10774|art is next artist ID]], [[:d:Property:P10775|Gun Violence Archive ID]], [[:d:Property:P10776|HeHaCham HaYomi ID]], [[:d:Property:P10778|CPNI ID]], [[:d:Property:P10779|Collection Hermann Göring DB ID]], [[:d:Property:P10780|Radio France person ID]], [[:d:Property:P10781|ANR project ID]], [[:d:Property:P10782|Encyclopedia of Medieval Philosophy ID]], [[:d:Property:P10783|Umanity horse ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/number of versions|number of versions]], [[:d:Wikidata:Property proposal/voting age (reproposed)|voting age (reproposed)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/code dans la Classification centrale des produits|code dans la Classification centrale des produits]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identificador WikiBurgos|identificador WikiBurgos]], [[:d:Wikidata:Property proposal/orchestrator|orchestrator]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/HaBama person id|HaBama person id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Odnoklassniki album ID|Odnoklassniki album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WorldCat Entities ID|WorldCat Entities ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BRUZZ topic ID|BRUZZ topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BRUZZ place ID|BRUZZ place ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CBC Gem ID|CBC Gem ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MAYA site company id|MAYA site company id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Anime Characters Database tag ID|Anime Characters Database tag ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Plex GUID|Plex GUID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Esports Earnings game ID|Esports Earnings game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Esports Earnings player ID|Esports Earnings player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Liquipedia ID|Liquipedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Scottish Highland Bridges ID|Scottish Highland Bridges ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Museum of Gothenburg object ID|Museum of Gothenburg object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Ozon person identifier|Ozon person identifier]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/5DLD List of candidates for the next French legislative elections] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1530563510840741888?t=l0De456aqy2DLnYnd6c7QA&amp;s=19 source]) 
*** [https://w.wiki/5DYV Occupation of people named Elizabeth, Élisabeth or Elisabeth in Wikidata] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1531140106366623745?t=EnqYfU_9NfSq4zkve5_5tg&amp;s=19 source]) 
*** [https://query.wikidata.org/#%23defaultView%3ABarChart%0A%23Percentage%20of%20films%20passing%20the%20Bechdel%20test%20by%20genre.%20Including%20films%20that%20pass%20dubiously%2C%20rarely%20or%20contentiously%0A%23Some%20items%20have%20more%20than%20one%20test%20result%20%28e.g.%20in%20contentious%20cases%29%0A%23To%20pass%20the%20Bechdel%20test%20a%20film%20must%20fulfill%20all%20of%20three%20criteria%3A%201%29%20feature%20two%20women%202%29%20who%20talk%20to%20each%20other%203%29%20about%20something%20else%20than%20a%20man%0ASELECT%20%3FgenreLabel%20%28COUNT%28DISTINCT%20%3Fitem%29%2F%20%3Fitem_count%20AS%20%3Fshare%29%20%28xsd%3Astring%28%3Fitem_count%29%20AS%20%3Fnumber_of_films_with_test_data%29%20%0AWITH%20%7B%0ASELECT%20%3Fgenre%20%3Fitem%20%3Fbechdel_result%20WHERE%7B%0A%20%20%20%20VALUES%20%3Fgenre%20%7Bwd%3AQ1762165%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21802675%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ40831%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ5937792%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21010853%20%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ132311%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ1196408%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ16575965%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ842256%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ6585139%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ19765983%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ24925%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ182015%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ111956902%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21590660%7D%0A%20%20%20%20%0A%20%20%20%20%3Fst%20ps%3AP5021%20wd%3AQ4165246%3B%20pq%3AP9259%20%3Fbechdel_result.%0A%20%20%20%20%3Fitem%20p%3AP5021%20%3Fst%3B%20wdt%3AP136%2Fwdt%3AP279%2a%20%3Fgenre%3B%20wdt%3AP31%2Fwdt%3AP279%2a%20wd%3AQ11424%0A%20%20%20%20%20%7D%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%7D%20AS%20%25bechdel_by_genre%0AWITH%20%7B%0ASELECT%20%3Fgenre%20%28COUNT%28DISTINCT%20%3Fitem%29%20AS%20%3Fitem_count%29%20WHERE%7B%0A%20%20%20%20INCLUDE%20%25bechdel_by_genre%0A%20%20%20%20%20%7D%0A%20%20%20%20GROUP%20BY%20%3Fgenre%0A%7D%20AS%20%25item_count_by_genre%0AWHERE%20%7B%0AINCLUDE%20%25bechdel_by_genre%0AINCLUDE%20%25item_count_by_genre%0AFILTER%28%3Fbechdel_result%20IN%20%28wd%3AQ105773168%29%29%0ASERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0AGROUP%20BY%20%3FgenreLabel%20%3Fitem_count%0A Percentage of films passing the Bechdel test by genre] / [https://query.wikidata.org/#%23defaultView%3ABarChart%0A%23Percentage%20of%20films%20passing%20the%20%22reverse%20Bechdel%20Test%22%20by%20genre.%20Including%20films%20that%20pass%20dubiously%2C%20rarely%20or%20contentiously%0A%23Some%20items%20have%20more%20than%20one%20test%20result%20%28e.g.%20in%20contentious%20cases%29%0A%23To%20pass%20the%20reverse%20Bechdel%20test%20a%20film%20must%20fulfill%20all%20of%20three%20criteria%3A%201%29%20feature%20two%20men%202%29%20who%20talk%20to%20each%20other%203%29%20about%20something%20else%20than%20a%20woman%0ASELECT%20%3FgenreLabel%20%28COUNT%28DISTINCT%20%3Fitem%29%2F%20%3Fitem_count%20AS%20%3Fshare%29%20%28xsd%3Astring%28%3Fitem_count%29%20AS%20%3Fnumber_of_films_with_test_data%29%20%0AWITH%20%7B%0ASELECT%20%3Fgenre%20%3Fitem%20%3Fr_bechdel_result%20WHERE%7B%0A%20%20%20%20VALUES%20%3Fgenre%20%7Bwd%3AQ1762165%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21802675%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ40831%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ5937792%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21010853%20%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ132311%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ1196408%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ16575965%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ842256%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ6585139%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ19765983%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ24925%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ182015%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ111956902%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20wd%3AQ21590660%7D%0A%20%20%20%20%0A%20%20%20%20%3Fst%20ps%3AP5021%20wd%3AQ105776216%3B%20pq%3AP9259%20%3Fr_bechdel_result.%0A%20%20%20%20%3Fitem%20p%3AP5021%20%3Fst%3B%20wdt%3AP136%2Fwdt%3AP279%2a%20%3Fgenre%3B%20wdt%3AP31%2Fwdt%3AP279%2a%20wd%3AQ11424.%0A%20%20%20%20%20%7D%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%7D%20AS%20%25bechdel_by_genre%0AWITH%20%7B%0ASELECT%20%3Fgenre%20%28COUNT%28DISTINCT%20%3Fitem%29%20AS%20%3Fitem_count%29%20WHERE%7B%0A%20%20%20%20INCLUDE%20%25bechdel_by_genre%0A%20%20%20%20%20%7D%0A%20%20%20%20GROUP%20BY%20%3Fgenre%0A%7D%20AS%20%25item_count_by_genre%0AWHERE%20%7B%0AINCLUDE%20%25bechdel_by_genre%0AINCLUDE%20%25item_count_by_genre%0A%20%20%20%20%20%20%20%20FILTER%28%3Fr_bechdel_result%20IN%20%28wd%3AQ105773168%29%29%0ASERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22%5BAUTO_LANGUAGE%5D%2Cen%22.%20%7D%0A%7D%0AGROUP%20BY%20%3FgenreLabel%20%3Fitem_count%0A percentage of films passing the reverse Bechdel test by genre]
*** [https://w.wiki/5Ddo Timeline of the start of pride parades from 1970] ([https://twitter.com/jsamwrites/status/1530480013648199683 source])
*** [https://w.wiki/5CyT Top 100 genes with most genetic associations on Wikidata] ([https://twitter.com/lubianat/status/1529825153214914564 source])
*** [https://w.wiki/5Ddr Biennales that aren’t biennial] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1528878945923473409 source])

* '''Development'''
** Wikibase REST API: Expanding statement reading routes (a single statement specified by ID ([[phab:T307087]]), all statements of an item ([[phab:T305988]]), a single statement for a specific item ([[phab:T307088]]))
** Fetch revision metadata and entity data separately in all use cases ([[phab:T307915]], [https://doc.wikimedia.org/Wikibase/master/php/rest_adr_0003.html decision])
** Update installation instructions in WikibaseLexeme.git readme file ([[phab:T306008]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]!
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 05 30|Read the full report]]''' &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &amp;middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 17:22, 30 maiatza 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23340168 --&gt;

== Wikidata weekly summary #523 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;
* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** June 6th and 8th: [[:d:Wikidata:WikiProject Scholia/June 2022 hackathon|Scholia hackathon]] with focus on software-related visualizations and curation workflows
** June 9th (Thursday) at 17:00 (UTC): [https://www.youtube.com/watch?v=kv8bDtO4cq8  Wikidata Lab XXXIV: OpenRefine e Structured Data on Commons]
** July 8-10: [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022|Data Quality Days]], online event focusing on data quality processes on Wikidata. You can [[d:Wikidata talk:Events/Data Quality Days 2022|submit sessions or discussion topics]] until June 19th.

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://jdr.hypotheses.org/1661 Travailler avec les épigraphes littéraires dans Wikidata]
*** [https://drive.google.com/file/d/1yoKhbNM_9yYqni0JAh-3NEKsDjLm5xMn/view Were more plant genera really named for nymphs than women who actually lived?]
** Papers
*** [https://arxiv.org/pdf/2205.08184.pdf &quot;SKILL: Structured Knowledge Infusion for Large Language Models&quot;]: Infusing  structured knowledge from Wikidata into language models improves performance (Moiseev et al, 2022)
** Videos
*** [https://www.youtube.com/watch?v=UsyPI3ZVwRs Live Wikidata editing #82] by [[d:User:Ainali|Ainali]] and [[d:User:Abbe98|Abbe98]]

* '''Tool of the week'''
** [https://observablehq.com/@pac02/articles-wikilinks-inspector?collection=@pac02/wikipedia-tools Article's wikilinks inspector] takes all entities linked in a Wikipedia article and compute insights about those entities using Wikidata.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** The [[Wikidata:SPARQL query service/WDQS backend update/May 2022 scaling update|May 2022 summary]] for the Wikidata Query Service backend update is out!
** There will be a new online community meeting for the [[Wikidata:SPARQL query service/WDQS backend update|Wikidata Query Service backend update]] on Monday June 20, 2022 at [https://zonestamp.toolforge.org/1655751623 19:00 UTC] ([https://meet.jit.si/WDQS-alternative-backends-jun2022 link to the meeting]).
** Several students are working on Wikidata-related tasks as part of the Outreachy program and the Google Summer of Code. Welcome to  [[d:user:Feliciss|Feliciss]] and [[d:userPangolinMexico|PangolinMexico]], working on [[phab:T300207|Automatically identifying first and last author names for Wikicite and Wikidata]], and [[d:User:LennardHofmann|LennardHofmann]], [[phab:T305869|working on rewriting the Wikidata Infobox on Commons in Lua]]. Feel free to greet them and follow their work on Phabricator!
** [https://mix-n-match.toolforge.org/#/entries A new Mix'n'match page to query entries] across catalogs, by various properties (born/died, gender, location, external IDs, etc.)

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10786|date of incorporation]], [[:d:Property:P10788|in operation on service]], [[:d:Property:P10795|coordination number]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10784|ISKO Encyclopedia of Knowledge Organization ID]], [[:d:Property:P10785|JBIS horse ID]], [[:d:Property:P10787|FactGrid property ID]], [[:d:Property:P10789|Lithuania Minor Encyclopedia ID]], [[:d:Property:P10791|PlantFiles taxon ID]], [[:d:Property:P10792|Garden.org Plants Database ID]], [[:d:Property:P10793|Woody Plants Database ID]], [[:d:Property:P10794|Macaulay Library taxon ID]], [[:d:Property:P10796|Italian Chamber of Deputies government ID]], [[:d:Property:P10797|Italian Chamber of Deputies parliamentary group ID]], [[:d:Property:P10798|Midi libre journalist ID]], [[:d:Property:P10799|Heiligen.net ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/COR lemma-id, niveau 1|COR lemma-id, niveau 1]], [[:d:Wikidata:Property proposal/embargoed until|embargoed until]], [[:d:Wikidata:Property proposal/electric charge capacity|electric charge capacity]], [[:d:Wikidata:Property proposal/COR form ID, level 1|COR form ID, level 1]], [[:d:Wikidata:Property proposal/феноритмотип|феноритмотип]], [[:d:Wikidata:Property proposal/type of artefact(s)|type of artefact(s)]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Russia.travel object ID|Russia.travel object ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AdoroCinema series ID|AdoroCinema series ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/FirstCycling (riderID)|FirstCycling (riderID)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/snookerscores.net player ID|snookerscores.net player ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/OVO-code|OVO-code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CEU author ID|CEU author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Chaoxing Journal ID|Chaoxing Journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Springer Nature Person ID|Springer Nature Person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Springer Nature Article ID|Springer Nature Article ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Springer Nature Journal ID|Springer Nature Journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MUI Icon|MUI Icon]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UK Beetles ID|UK Beetles ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** [[d:Wikidata:Properties for deletion|Deleted properties]]: 
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/5E6u Which are the most popular natural products based on the number of statements on their corresponding QID?] (from the Telegram Wikidata group)
*** [https://w.wiki/5DYV Occupation of people named Elizabeth, Elisabeth or Élisabeth] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1531140106366623745 source])

* '''Development'''
** Lexicographical data: We finished work on input validation and displaying errors for faulty input ([[phab:T305854]]) and are continuing work on accessibility improvements such as screen reader support and keyboard navigation ([[phab:T290733]], [[phab:T30535]]).
** REST API: We finished implementation of conditional statement requests ([[phab:T307031]], [[phab:T307032]]) and published the [https://doc.wikimedia.org/Wikibase/master/js/rest-api/ OpenAPI specification document] (still subject to change as the API develops). We started working on the write part of the API with adding statements to an Item ([[phab:T306667]]).

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** [[d:Wikidata:Contribute/Suggested and open tasks|Suggested and open tasks]]!
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 06 06|Read the full report]]''' &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] &amp;middot; [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 10:25, 7 ekaina 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23366971 --&gt;

== Wikidata weekly summary #524 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New requests for permissions/Bot:
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 6|William Avery Bot 6]]. Task/s: Increment Shakeosphere person ID by 24638, as discussed at [[d:Wikidata:Bot_requests#Shakeosphere_person_ID|WD:RBOT § Shakeosphere person ID]]
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/Crystal-bot|Crystal-bot]]. Task/s: Add [[:d:Property:P9675|MediaWiki page ID (P9675)]] and language of work or name (P407) qualifiers to items using Moegirlpedia ID (P5737) identifier.
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 5|William Avery Bot 5]]. References to facts stated in [[d:Q104074149|The Database of Victims of the Nazi Persecution (Q104074149)]] that use [[:d:Property:P854|reference URL (P854)]] will be changed to to use [[:d:Property:P9109|Holocaust.cz person ID (P9109)]], as requested at [[d:Wikidata:Bot requests#reference URL (P854) %E2%86%92 Holocaust.cz person ID (P9109) (2021-02-05)]]
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/OJSOptimetaCitationsBot|OJSOptimetaCitationsBot]]. Add citation and author data for publications in journals hosted in [https://pkp.sfu.ca/ojs/ Open Journal Systems].

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call June 14, 2022: Will Kent (Wikidata Program Manager at Wiki Education) and Rosie Stephenson-Goodknight (Wikimedia Foundation Trustee; Visiting Scholar at Northeastern University; co-founder of Wiki Women in Red) will present on Leveraging Wikidata for Wikipedia – running a multi-language wiki project and the role of Wikidata in improving Wikipedia's content gender gap. [https://docs.google.com/document/d/1lM5fWZcQpvn4rA_olx4aNIp6DQjX2DV-LLgSY1Qm98A/edit# Agenda]
*** [https://www.twitch.tv/belett Live editing session on Twitch], in French, by Vigneron, June 14 at 19:00 CEST (UTC+2)
** Ongoing
*** Weekly Lexemes Challenge #46, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=46 Cartography]
** Past
*** [https://www.eventbrite.co.uk/e/mind-your-manors-medieval-hack-weekend-tickets-293300027277 'Mind Your Manors'] Medieval Hack Weekend (UK National Archives / York Centre for Medieval Studies), June 11-12. [https://twitter.com/heald_j/status/1536121787263725568 Included some useful Wikidata linkage].

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://tech-news.wikimedia.de/en/2022/06/03/wikibase-cloud-a-new-project-at-wikimedia-deutschland/ Wikibase.cloud: a new project at Wikimedia Deutschland]
*** [https://commonists.wordpress.com/2022/06/07/50000-video-games-on-wikidata/ 50,000 video games on Wikidata] by [[User:Jean-Frédéric|Jean-Frédéric]]
*** [https://www.ctrl.blog/entry/latest-browser-versions-api.html The Current Version of Popular Browsers API (powered by Wikidata)]
*** [https://aldizkaria.elhuyar.eus/mundu-digitala/wikidata-ezagutzarako-datu-base-libre-kolaboratibo/ Wikidata, a free collaborative knowledge database] (in Basque)
** Papers
*** [https://www.nature.com/articles/s41597-022-01369-4 A cross-verified database of notable people, 3500BC-2018AD]
*** [https://2022.eswc-conferences.org/wp-content/uploads/2022/05/pd_Guo_et_al_paper_206.pdf WikidataComplete – An easy-to-use method for rapid validation of text-extracted new facts applied to the Wikidata knowledge graph]
** Videos
*** Dagbani Wikipedia Saha Episode 5: Introduction to Wikidata (in Dagbanli) - [https://www.youtube.com/watch?v=CWs69F8QWVA YouTube]
*** LIVE Wikidata editing #83 - [https://www.youtube.com/watch?v=z1MD8scGSS8 YouTube]
*** Wikiba.se ... an Free and Open Source Software, originally developed to run on Wikipedia - [https://www.youtube.com/watch?v=wplqB_DIoL0 YouTube]
*** Wikidata Lab XXXIV: OpenRefine and Structured Data on Commons - [https://www.youtube.com/watch?v=kv8bDtO4cq8 YouTube]
*** Generating Gene Sets for Transcriptomics Analysis Using Wikidata - Part 2 (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=4EOCMj7-PxI YouTube]
*** A walk through Wikidata (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=YmGpfuShLrI YouTube]
*** Demographic profiling in Wikipedia Wikidata WikiCite &amp; Scholia - [https://www.youtube.com/watch?v=IF9tb-RWmaM YouTube]
*** DSI Webinar - Basic training on Wikidata as a complementary tool to enrich metadata - [https://www.youtube.com/watch?v=aLLGci9II30 YouTube]
*** How does Wikidata store data? How to contribute Data to Wikidata? - [https://www.youtube.com/watch?v=TBbZoYMi3pM YouTube]
*** Generate MindMap from Wikidata using SPARQL query - YouTube ([https://www.youtube.com/watch?v=yKA4pVZMOEo En], [[https://www.youtube.com/watch?v=Mc8C77lgrtw De])
*** FAIR and Open multilingual clinical trials in Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=sGhH3ysuzeQ YouTube]
*** The Italian libraries magazines on Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=3v5jgwXlqOM YouTube]
*** Wikidata Testimonials
**** [https://www.youtube.com/watch?v=Pp1kRiRlBgg Giovanna Fontenelle (Wikimedia Foundation)]
**** [https://www.youtube.com/watch?v=3PqG9Ul4Zr0&amp;t=3s Frédéric Julien (Director of Research and Development CAPACOA))] (in French)
**** [https://www.youtube.com/watch?v=Pp1kRiRlBgg Nathalie Thibault (Musée national des beaux-arts du Québec (MNBAQ))] (in French)
**** [https://www.youtube.com/watch?v=E6mOeAAUBA8 Michael Gasser (ETH Bibliothek Zürich)] (in German)

* '''Tool of the week'''
** [[d:Wikidata:Tools/Enhance_user_interface#ExtraInterwiki|ExtraInterwiki]]. Some language links will never show up in your favorite Wikipedia, those who don’t have a corresponding article in this Wikipedia. This new tool aims to give them more visibility by searching topics closed to the one on an article with no article on your wiki.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikibase-cloud@lists.wikimedia.org/thread/GMCJQLEBKEURMODIJ7AWD2FJJRLJ3WEO/ New Wikibase.cloud project status update page has been created!]
** [https://qichwa.wikibase.cloud Qichwabase] is a Wikibase instance curating Quechua lexicographical data, for later integration into Wikidata
** [https://observablehq.com/@pac02/wikidata-search-api Using Wikidata search API in Observable] by [[:d:User:PAC2|PAC2]]
** [https://observablehq.com/collection/@pac02/wikidata Explore Wikidata using Observable], a collection of notebooks in Observable to explore Wikidata, by [[:d:User:PAC2|PAC2]].
** [https://observablehq.com/@johnsamuelwrites/programming-languages-on-wikidata Programming languages on Wikidata] in Observable by [[User:Jsamwrites|Jsamwrites]], based on examples by [[User:PAC2|PAC2]] (see above)
** [https://twitter.com/MagnusManske/status/1534102853572341760 New Mix'n'match function: Unmatched biographical entries grouped by exact birth and death date. Currently ~33k &quot;groups&quot; available]

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10806|orchestrator]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10800|Championat ID]], [[:d:Property:P10801|Ukrainian Live Classic composer ID]], [[:d:Property:P10802|Esports Earnings game ID]], [[:d:Property:P10803|Esports Earnings player ID]], [[:d:Property:P10804|Twitter list ID]], [[:d:Property:P10805|Museum of Gothenburg object ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/inker|inker]], [[:d:Wikidata:Property proposal/penciller|penciller]], [[:d:Wikidata:Property proposal/KFCB classification (Kenya)|KFCB classification (Kenya)]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Miljørapporter File ID|Miljørapporter File ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/plural forms|plural forms]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/ifwizz ID|ifwizz ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS Abruzzo IDs|IRIS Abruzzo IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Great Plant Picks ID|Great Plant Picks ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Survey of Scottish Witchcraft - Case ID|Survey of Scottish Witchcraft - Case ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/The Encyclopedia of Fantasy ID|The Encyclopedia of Fantasy ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kultboy|Kultboy]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Atom Package Manager name|Atom Package Manager name]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ZineWiki ID|ZineWiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Broadway World person ID|Broadway World person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Yamaha Artists ID|Yamaha Artists ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/5FrF Thomas Telford's different alleged associations with buildings, according to wikidata statements] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1534643745437765636 source])
*** [[d:User:Jheald/Scotland/bridges/average Commons coordinates|Averages of coordinates of depicted place (P9149) positions for Commons categories]] (useful as help in matching them to wikidata items) ([https://twitter.com/heald_j/status/1533939286999019521 source]) 
*** [https://w.wiki/5GMW items with senses in the most languages on Wikidata], with a sample language and lexeme in that language.
*** [https://w.wiki/5F$m Graph of the characters present in Mario franchise games] ([https://twitter.com/JeanFred/status/1535256175943589889 source])
*** [https://w.wiki/5Fjy A &amp; B roads carried on Scottish bridges] ([https://twitter.com/Tagishsimon/status/1534704886306197507 source])
*** [https://w.wiki/5Fio Timeline of Rafael Nadal awards and nominations] ([https://twitter.com/jmcollado/status/1534654806056488960 source])
*** [https://w.wiki/5FhN Articles studying chemicals from the oceans] ([https://twitter.com/TheLOTUSInitia1/status/1534579229685436416 source])
*** [https://w.wiki/5GrL Municipalities of France, by their population and their altitude] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1536330112009895937 source])
*** [https://w.wiki/5GpK In cousin marriages (born 1800 and later)] ([https://twitter.com/perstar/status/1536299902480826368 source])
*** [https://w.wiki/5GvW Actors who played the same real politician the most times] ([https://twitter.com/WikidataFacts/status/1536042914287075328 source])
*** [https://w.wiki/5GDV Most famous heritage locations (measured by sitelinks)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1535360235258380288 source])

* '''Development'''
** Fixed a bug where Item IDs where shown instead of the label after selecting an Item in an Item selector ([[phab:T306214]])
** Lexicographical data: finished accessibility improvement for the new Special:New Lexeme page ([[phab:T290733]]), improving error messages for the new page ([[phab:T310134]]) and worked on a new search profile to make selecting languages easier ([[phab:T307869]])
** REST API: continued work on creating statements ([[phab:T306667]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 06 13|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:28, 13 ekaina 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23366971 --&gt;

== Wikidata weekly summary #425 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** Closed request for comments:
*** [[d:Wikidata:Requests for comment/Potd|Integration of POTD template]]
** Closed request for comments:
*** [[:d:Wikidata:Requests for comment/How to avoid to use male form as a generic form in property labels in French ?|How to avoid to use male form as a generic form in property labels in French ?]] has been closed. Property labels in French should now includes both male and female or a verbal form if relevant (see [[:d:Property:P50|P50]]).

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** Next installment of the LD4 Wikibase Working Hour: Featuring speaker Barbara Fischer, Liaison Counsel at the German National Library’s Agency for Standardization (DNB). On behalf of the DNB, Fischer initiated the WikiLibrary Manifesto. Fischer works to increase the quality of metadata through Authority Control to foster retrieval and linked data. Where: Zoom ([https://columbiauniversity.zoom.us/meeting/register/tJMqcuChrz0pHNGU6VOdDk6MsnxuWtGL0cRN Registration link]). When: 30 June 2022, 11AM-12PM Eastern US ([https://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html?iso=20220630T150000&amp;p1=179&amp;p2=64&amp;p3=75&amp;p4=224&amp;p5=136&amp;p6=tz_cest Time zone converter])
*** [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022|Data Quality Days (July 8-10)]]: you can [[d:Wikidata talk:Events/Data Quality Days 2022|propose discussion topics or sessions]] until June 19th.
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/4EE27P2OF7FPXWV4ZWSFZZV2VTH4ALCM/ Small wiki toolkits: Upcoming bots &amp; scripts workshop on Thursday, June 30th, 16:00 UTC] &quot;This workshop will introduce participants to Toolforge, how to create a developer account, access to Toolforge via ssh, and run bots and scripts on Toolforge and in background mode.&quot;
*** (Tutorial) [https://www.aib.it/struttura/sezioni/lazio/laz-attiv/2022/99658-openrefine/ OpenRefine - A fundamental tool for every librarian's toolbox]. Thursday 23 June - 17: 00-19: 30. Write to laz-corsi{{@}}aib.it to book and receive the link of the event.
*** [[Wikidata:Wiki_Mentor_Africa|Wikidata:Wiki Mentor Africa 3rd edition ]] - Creating tools on Wikimedia Toolforge using Python and Flask. Friday 24th June and Sunday 26th June 2022 - 16:00 - 17:00 (UTC)
*** [https://www.dla-marbach.de/kalender/detail/517/ Collect, archive and provide games - a &quot;panel about video game metadata&quot;]. Fri. 24.6.2022 – Sat. June 25, 2022
** Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #47, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=47 Numbers (3/n)]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://blogs.bl.uk/digital-scholarship/2022/06/working-with-wikidata-and-wikimedia-commons-poetry-pamphlets-and-lotus-sutra-manuscripts.html Working With Wikidata and Wikimedia Commons: Poetry Pamphlets and Lotus Sutra Manuscripts]
*** [https://blog.rockarch.org/dimes-agent-pages-enhanced Using Wikidata Identifiers to Enhance Agent Discovery]
** Videos
*** Wikidata editing tools (in Spanish) - [https://www.youtube.com/watch?v=tCXgQrLFFac YouTube]
*** Dagbani Wikipedia Saha Episode 6: Creating Wikidata items from scratch (in Dagbani) - [https://www.youtube.com/watch?v=7tXp1cYMkQc&amp;t=1022s YouTube]
*** Fun with lexemes in some language! by [[d:User:Mahir256|Mahir256]] - [https://www.twitch.tv/videos/1506441428 Twitch]

* '''Tool of the week'''
** [https://cardgame.blinry.org/?Q2223649 Wikidata Card Game Generator]: generate card games from Wikidata!

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Job opening: [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/19290694?l=en UX Researcher - Wikidata] at Wikimedia Deutschland
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikibaseug@lists.wikimedia.org/thread/7HPE53X6PQXTJ2TEVGT6RBB5HLDOT2VF/ Wikimedia Deutschland welcomes new Wikibase.cloud Product Manager, Evelien Zandbergen]
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/OJNMNBMCMDZKSPBRUJLZZUFF6BNPYWAH/ Developer Portal is launched! Discover Wikimedia’s technical areas and how to contribute]
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/WILSSO5DZCISCQEYURBREJOJVTHT6XZC/ Starting on June 21, all Wikimedia wikis can use Wikidata Lexemes in Lua] (discussions welcome [[d:Wikidata_talk:Lexicographical_data#You_can_now_reuse_Wikidata_Lexemes_on_all_wikis|on the project talk page]])
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/K3FBNXIRHADOVE2YUQ4G6HZ3TH4RGEJP/Wikimedia Deutschland looking for a partner affiliate to organize the WikidataCon 2023]

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10808|preceding halt on service]], [[:d:Property:P10809|following station on service]], [[:d:Property:P10814|number of housing units]], [[:d:Property:P10818|last entry]], [[:d:Property:P10822|homophone form]], [[:d:Property:P10823|fastest laps]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10807|HaBama person ID]], [[:d:Property:P10810|Shopee shop ID]], [[:d:Property:P10811|Scottish Highland Bridges ID]], [[:d:Property:P10812|Rusakters.ru ID]], [[:d:Property:P10813|Proza.ru author ID]], [[:d:Property:P10815|neftegaz.ru person ID]], [[:d:Property:P10816|National Union Catalog ID]], [[:d:Property:P10817|MAYA site company ID]], [[:d:Property:P10819|Kino.mail.ru series ID]], [[:d:Property:P10820|Kino.mail.ru person ID]], [[:d:Property:P10821|Kino.mail.ru film ID]], [[:d:Property:P10824|Ethereum token address]], [[:d:Property:P10825|BelTA dossier ID]], [[:d:Property:P10826|Talent Data Bank ID]], [[:d:Property:P10827|IRIS UNIVAQ author ID]], [[:d:Property:P10828|ARUd'A author ID]], [[:d:Property:P10829|IRIS UNITE author ID]], [[:d:Property:P10830|COR form ID, level 1]], [[:d:Property:P10831|COR lemma ID, niveau 1]], [[:d:Property:P10832|WorldCat Entities ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/opus number|opus number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Palmares Cultural Foundation process number|Palmares Cultural Foundation process number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/U.S. vaccine status|U.S. vaccine status]], [[:d:Wikidata:Property proposal/theme|theme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/has narrative theme|has narrative theme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grammatical Person|Grammatical Person]], [[:d:Wikidata:Property proposal/title match pattern|title match pattern]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bartsch Nummer|Bartsch Nummer]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Theatrical Index person ID|Theatrical Index person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/National Archives of Australia Entity ID|National Archives of Australia Entity ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mozilla Hacks author ID|Mozilla Hacks author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/CVX vaccine code|CVX vaccine code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/BVMC Corporate Body|BVMC Corporate Body]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ClimateCultures Directory ID|ClimateCultures Directory ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Korean Academy of Science and Technology member ID|Korean Academy of Science and Technology member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Teresianum authority ID|Teresianum authority ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GSAFD ID|GSAFD ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bioconductor project|Bioconductor project]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MUSE book ID|MUSE book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Truth Social username|Truth Social username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Telmore Musik|Telmore Musik]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beamish peerages database ID|Beamish peerages database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beamish peerages database person ID|Beamish peerages database person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/gov.uk person ID|gov.uk person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Komoot ID|Komoot ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kieler Gelehrtenverzeichnis ID|Kieler Gelehrtenverzeichnis ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Internet Sacred Text Archive ID|Internet Sacred Text Archive ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/5HDE Islands with at least 1 spring or freshwater body] ([https://twitter.com/ash_crow/status/1536633197538197504 source])
*** [https://w.wiki/5Hkc Notable people who you share a birthday with (find the string &quot;1966-08-25&quot; and replace it with your date of birth)] ([https://twitter.com/wikiprojectnz/status/1536584209581879296 source])
*** [https://w.wiki/5JYc List of filmmakers with whom Jean-Louis Trintignant has played] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1537873890072043522 source])
*** [https://w.wiki/5KLN Cemeteries in France near churches] ([[d:Wikidata:Request_a_query#Cemeteries_near_churches|source]])

* '''Development'''
** Lexicographical data:
*** Enabled Lua access to Lexemes for all Wikimedia projects
*** Continued work on improving the language search for Lexeme languages on the new Special:NewLexeme page ([[phab:T307869]])
*** Improving the accessibility of a design system component and the new Special:NewLexeme page ([[phab:T290733]])
*** Making it easier to understand what to do when the spelling variant isn't available on the new Special:NewLexeme page ([[phab:T298146]])
** REST API: Continuing work on making it possible to add a statement to an Item

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 06 20|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:57, 20 ekaina 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23425673 --&gt;

== ''The Signpost'': 26 June 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/News and notes|WMF inks new rules on government-ordered takedowns, blasts Russian feds' censor demands, spends big bucks]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/In the media|Editor given three-year sentence, big RfA makes news, Guy Standing takes it sitting down]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Special report|&quot;Wikipedia's independence&quot; or &quot;Wikimedia's pile of dosh&quot;?]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Discussion report|MoS rules on CCP name mulled, XRV axe plea nulled, BLPPROD drafting bid pulled]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Opinion|Picture of the Day – how Adam plans to ru(i)n it]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Featured content|Articles on Scots' clash, Yank's tux, Austrian's action flick deemed brilliant prose]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Essay|RfA trend line haruspicy: fact or fancy?]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Recent research|Wikipedia versus academia (again), tables' &quot;immortality&quot; probed]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Serendipity|Was she really a Swiss lesbian automobile racer?]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/News from the WMF|Wikimedia Enterprise signs first deals]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Traffic report|Top view counts for shows, movies, and celeb lawsuit that keeps on giving]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Gallery|Celebration of summer, winter]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Humour|Shortcuts, screwballers, Simon &amp; Garfunkel]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 00:34, 27 ekaina 2022 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:JPxG@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23439210 --&gt;

== Wikidata weekly summary #426 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New requests for permissions/Bot:
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/William Avery Bot 7|William Avery Bot 7]]. Task/s: Merge multiple references on the same claim citing Accademia delle Scienze di Torino.

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** The [https://etherpad.wikimedia.org/p/WBUG_2022.06.30 next Wikibase live session] is 15:00 UTC on Thursday 30th June 2022 (17:00 Berlin time). What are you working on around Wikibase? You're welcome to come and share your project with the community.
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call June 28, 2022: Andrew McAllister will introduce us to Scribe, an app that provides keyboards for second-language learners, and its use of Wikidata. This presentation should appeal to anyone who has worked on or is interested in learning more about the applications of lexicographical data in Wikidata as well as anyone who has an interest in language, open information, data and programming. [https://docs.google.com/document/d/13eADptzIpWfiqt_JHWM_staNtKoNaMVILLuNprn-29E/edit?usp=sharing Agenda]
*** [https://www.twitch.tv/belett Live editing session on Twitch], in French, by Vigneron, June 28 at 19:00 CEST (UTC+2)
*** 1 July: Abstract submission deadline for the Biodiversity Data Standards Conference [[:d:Q111972123|TDWG 2022]], including for a [https://www.tdwg.org/conferences/2022/session-list/#int19%20the%20role%20of%20the%20wikimedia%20ecosystem%20in%20linking%20biodiversity%20data session on &quot;The role of the Wikimedia ecosystem in linking biodiversity data&quot;]
*** July 8-10: Data Quality Days (see the [[d:Wikidata:Events/Data_Quality_Days_2022#Sessions|first version of the program]] and the [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022/Participants|list of participants]])
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/IEB3LHQEPHZJX4BTFQNHXR2JR5N2MVHF/ The Third Wikidata Workshop: Second Call for Papers]. Papers due: Friday, 29 July 2022
*** Celtic Knot Conference 2022: presentations from 12 projects communities working on minoritized languages on the Wikimedia projects - [https://www.youtube.com/playlist?list=PL66MRMNlLyR7p9wsYVfuqJOjKZpbuwp8U YouTube]
** Past:
*** 21 June: Presentation [[:doi:10.5281/zenodo.6670026|Wikidata as a data collaboration across multiple boundaries]] at SciDataCon

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Papers
*** [https://arxiv.org/pdf/2206.11022.pdf Connecting a French Dictionary from the Beginning of the 20th Century to Wikidata]
*** [https://www.mdpi.com/2673-6470/2/3/19 Practices of Linked Open Data in Archaeology and Their Realisation in Wikidata]
*** [http://www.semantic-web-journal.net/system/files/swj3124.pdf What Can Tweets and Knowledge Graphs Tell Us About Eating Disorders?]
** Videos
*** Dagbani Wikipedia Saha Episode 7: Adding references and qualifiers to Wikidata items (in Dagbanli) - [https://www.youtube.com/watch?v=gCUxrDjD44I&amp;t=227s YouTube]
*** The Joys of Connecting Your Collections to Wikidata - [https://www.youtube.com/watch?v=8zjwkiarfug&amp;t=24s YouTube]
*** Using Wikidata to Enhance Discovery &amp; Faculty Interest in Rapid Publishing - [https://www.youtube.com/watch?v=cWpalbgB5Es YouTube]
** Podcasts
*** [https://anchor.fm/wiki-update/episodes/Data-Quality-Days-Discussion-With-Lydia-Pintscher--La-Lacroix-e1k4l5a Data Quality Days Discussion With Lydia Pintscher &amp; Lèa Lacroix]
** Other
*** [[:d:User:PAC2/Documented queries|Documented queries: a proposal]], feedback is welcome [[:d:User_talk:PAC2/Documented_queries|here]]

* '''Tool of the week'''
** [https://data.isiscb.org/ IsisCB Explore] - is a research tool for the history of science whose books and subjects use imagery from Wikidata.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Template [[:d:Template:Item documentation|Item documentation]] now includes a query to the corresponding lexemes. This is an attempt to make navigation between lexemes and items easier. For the record, [[:d:Template:Item documentation|Item documentation]] is available in the header of the talk page for each item.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10836|inker]], [[:d:Property:P10837|penciller]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10826|Talent Data Bank ID]], [[:d:Property:P10827|IRIS UNIVAQ author ID]], [[:d:Property:P10828|ARUd'A author ID]], [[:d:Property:P10829|IRIS UNITE author ID]], [[:d:Property:P10830|COR form ID, level 1]], [[:d:Property:P10831|COR lemma ID, niveau 1]], [[:d:Property:P10832|WorldCat Entities ID]], [[:d:Property:P10833|Great Plant Picks ID]], [[:d:Property:P10834|BVMC organization ID]], [[:d:Property:P10835|UK Beetles ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/theme|theme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/has narrative theme|has narrative theme]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grammatical Person|Grammatical Person]], [[:d:Wikidata:Property proposal/title match pattern|title match pattern]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bartsch Nummer|Bartsch Nummer]], [[:d:Wikidata:Property proposal/foliage type|foliage type]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/GSAFD ID|GSAFD ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bioconductor project|Bioconductor project]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MUSE book ID|MUSE book ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Truth Social username|Truth Social username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Telmore Musik|Telmore Musik]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beamish peerages database ID|Beamish peerages database ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Beamish peerages database person ID|Beamish peerages database person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/gov.uk person ID|gov.uk person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Komoot ID|Komoot ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kieler Gelehrtenverzeichnis ID|Kieler Gelehrtenverzeichnis ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Internet Sacred Text Archive ID|Internet Sacred Text Archive ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Copains d'avant ID|Copains d'avant ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/P. League+ ID|P. League+ ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/WO2 Thesaurus ID|WO2 Thesaurus ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Super Basketball League ID|Super Basketball League ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/DeSmog ID|DeSmog ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Met Constituent ID|Met Constituent ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRFA ID|IRFA ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Adequat agency person ID|Adequat agency person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Israeli Company Registration Number|Israeli Company Registration Number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UKAT term ID|UKAT term ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TGbus game ID|TGbus game ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TGbus franchise ID|TGbus franchise ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Austria-Forum person ID|Austria-Forum person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Catalogus Professorum (TU Berlin) person ID|Catalogus Professorum (TU Berlin) person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Odnoklassniki group numeric ID|Odnoklassniki group numeric ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VocaDB Artist ID|VocaDB Artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VocaDB Album ID|VocaDB Album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/VocaDB Song ID|VocaDB Song ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Moepedia ID|Moepedia ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples:
*** [[Wikidata:SPARQL query service/qotw|&quot;Queries of the week&quot; archive]] [https://twitter.com/heald_j/status/1541375896791273474 (sources)]
*** [https://w.wiki/5Khr Graph of fictional wars and their participants] [https://twitter.com/mlpoulter/status/1539639249678499840 (source)]
*** [https://w.wiki/5M7x The 100 most common species as subjects of publications known to Wikidata] ([https://twitter.com/EvoMRI/status/1540927184520503296 source])
*** [https://w.wiki/5MZE Map of birthplaces of ASM Clermont Auvergne players] ([https://twitter.com/belett/status/1541347785219493889 source])

* '''Development'''
** Lexicographical data: We are wrapping up the coding on the new Special:NewLexeme page. Testing and rolll-out will follow soon. We are still working on making it easier to find languages in the language selector on the Special:NewLexeme page. ([[phab:T307869]])
** REST API: We are continuing to code on the ability to create statements on an Item ([[phab:T306667]])
** Investigating an issue with labels not being shown after merges ([[phab:T309445]])
** Preparation for upcoming work: We are planning the next work on the Mismatch Finder to address feedback we have received so far as well as EntitySchemas to make them more integrated with other areas of Wikidata.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 06 27|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 17:08, 27 ekaina 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23439209 --&gt;

== Wikidata weekly summary #522 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New requests for permissions/Bot:
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/ListedBuildingsUKBot|ListedBuildingsUKBot]]. Task/s: Add wikidata site links to appropriate wiki commons category pages for listed buildings with matching ID numbers. I've identified about 1000 entities that can be updated. e.g. [https://www.wikidata.org/wiki/Q26317428] should have a wiki commons link to [https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Outhouse_to_Northeast_of_Red_House,_Bexleyheath] since they both refer to [https://historicengland.org.uk/listing/the-list/list-entry/1064204].

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming
*** [https://www.twitch.tv/belett Live editing session on Twitch], in French, by Vigneron, July 5 at 19:00 CEST (UTC+2)
*** [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022|Wikidata Data Quality Days]], online, on July 8-10
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/HN45PNQICAMLUR3XDWOSKSPS7RIPR5G3/ Invitation to Wikimedia Research Office Hours July 5, 2022]
** Ongoing
*** Weekly Lexemes Challenge #48, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=48 Human rights]
** Past
*** [[m:Celtic Knot Conference 2022|Celtic Knot Wikimedia Language Conference, 1-2 July 2022]]. See [[m:Celtic Knot Conference 2022/Videos pool|Videos pool]] (replay).

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Videos
*** Making Wiki work for Wales - [https://www.youtube.com/watch?v=b_BxfkX1fCI YouTube]
*** Session on Wikibase - Wikimedia Deutschland and Wikipedians of Goa User Group (WGUG) - [https://www.youtube.com/watch?v=rE-ZXnTOG7M YouTube]
*** Scribe: Wikidata-powered keyboard app for second language learners - [https://www.youtube.com/watch?v=4GpFN0gGmy4 YouTube]
*** Linking OpenStreetMap and Wikidata A semi automated, user assisted editing tool - [https://www.youtube.com/watch?v=4fXeAlvbNgE YouTube]
*** Wikidata MOOC (in French) by Wikimedia France - [https://www.youtube.com/channel/UCoCicXrwO5jBxxXXvSpDANw/videos 19 videos on YouTube]
*** Wikidata Tutorials (in German) by OpenGLAM Switzerland - [https://www.youtube.com/playlist?list=PL-p5ybeTV84QYvX1B3xxZynfFWboOPDGy 7 videos on YouTube]
** Report
*** [[c:User:LennardHofmann/GSoC 2022/Report 2|User:LennardHofmann/GSoC 2022/Report 2]] - rewriting the WikiCommons and Wikidata Infobox in Lua

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Lectrician1/AddStatement.js|User:Lectrician1/AddStatement.js]] is a userscript that can add values to properties that already exist on an item and new statements.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/IPRW3TAAZK3DPVGN5JKGVJRVPBUJDQNE/ Wikimedia Deutschland will be joining forces with the Igbo Wikimedians User Group and Wikimedia Indonesia to advance the technical capacities of the movement around Wikidata]. The goal of this collaboration is &quot;to make our software more usable by cultures underrepresented in technology, people of the Global South and speakers of minority languages&quot;.
** Job openings in the software development team at Wikimedia Deutschland
*** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/19886514?utm_campaign=google_jobs_apply&amp;utm_source=google_jobs_apply&amp;utm_medium=organic&amp;l=en Junior Product Manager Wikidata] - ''&quot;In this role you will be part of a cross-functional team, and be the product manager of product initiatives for Wikidata, the largest knowledge base of free and open data in the world.&quot;''
*** [https://wikimedia-deutschland.softgarden.io/job/19887130/Product-Manager-Wikibase-Suite-m-f-d-?jobDbPVId=50403840&amp;l=de Product Manager Wikibase Suite] - In this role ''&quot;you will be part of an interdisciplinary team and the product team, and work closely with a broad variety of stakeholders in the Wikibase Ecosystem.&quot;''

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: none
*** External identifiers: [[:d:Property:P10838|Survey of Scottish Witchcraft - Case ID]], [[:d:Property:P10839|Russia.travel object ID]], [[:d:Property:P10840|Yamaha Artists ID]], [[:d:Property:P10841|ifwizz ID]], [[:d:Property:P10842|IRFA ID]], [[:d:Property:P10843|DeSmog ID]], [[:d:Property:P10844|Teresianum authority ID]], [[:d:Property:P10845|AdoroCinema series ID]], [[:d:Property:P10846|CEU author ID]], [[:d:Property:P10847|Anime Characters Database tag ID]], [[:d:Property:P10848|Beamish peerage database peerage ID]], [[:d:Property:P10849|Beamish peerage database person ID]], [[:d:Property:P10850|Kultboy video game ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Gitee username|Gitee username]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Punjabi tone|Punjabi tone]], [[:d:Wikidata:Property proposal/spoken by|spoken by]], [[:d:Wikidata:Property proposal/recordist|recordist]], [[:d:Wikidata:Property proposal/part of molecular family|part of molecular family]], [[:d:Wikidata:Property proposal/official definition|official definition]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Anghami artist ID|Anghami artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Boomplay artist ID|Boomplay artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Hamburger Professorinnen- und Professorenkatalog ID|Hamburger Professorinnen- und Professorenkatalog ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/MUSE publisher ID|MUSE publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/EU Knowledge Graph ID|EU Knowledge Graph ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Kazakhstan.travel tourist spot ID|Kazakhstan.travel tourist spot ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/identifiant organisation Haute Autorité pour la transparence de la vie publique|identifiant organisation Haute Autorité pour la transparence de la vie publique]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bibale ID|Bibale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SZ topic ID|SZ topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIMOL author ID|IRIS UNIMOL author ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples:
*** [https://w.wiki/5Pbw Number of albums in Wikidata by language, in descending order] ([https://twitter.com/exmusica/status/1543663049491578881 source])
*** [https://w.wiki/5LNG Occupation about musicians in Wales] ([https://twitter.com/MusicNLW/status/1543846567387578369 source])
*** [https://w.wiki/5NH8 Map of tram depots in France]
*** [https://w.wiki/5P8C Mountains higher than 2,500 meters in France] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1543124319349477376 source])
*** [https://w.wiki/5P7u List of all Tour de France's stage winners by nationality from 1903 to 2022] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1543119052951912449 source])
*** [https://w.wiki/5NvF French rugby teams according to the year of creation] ([https://twitter.com/belett/status/1542849367660548097 source])
*** [https://w.wiki/5NKA French members of parliament that were on the same legislature and are or have been married] ([https://twitter.com/ash_crow/status/1542173666162647040 source])
*** [https://w.wiki/5PH4 Number of countries on Wikidata where at least one pride parade has been held] ([https://twitter.com/jsamwrites/status/1543275391028236288 source])
*** [https://w.wiki/5Ne9 Football players whose birthday is today (different every day)] ([https://twitter.com/lubianat/status/1542556581753126913 source])

* '''Development'''
** Lexicographical data:
*** We have finished most of the development on the new Special:NewLexeme page. You can try it at https://wikidata.beta.wmflabs.org/wiki/Special:NewLexemeAlpha. We will make this available on Wikidata for testing with real-world data on July 14th.
*** We are continuing to work on the new search profile for languages to make setting the language of a new Lexeme easier ([[phab:T307869]])
** REST API: We are putting finishing touches on the first version of the API route to add statements to an Item. It is still lacking support for automated edit summaries.
** We are working on word-level diffs to make it easier to see what changed in an edit ([[phab:T303317]])
** We are investigating the issue of labels not being shown after some merges ([[phab:T309445]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 07 04|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:23, 4 uztaila 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23439209 --&gt;

== Wikidata weekly summary #528 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, July 27th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.''
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call July 12, 2022: Houcemeddine Turki will speak on &quot;Enriching and Validating Wikidata from Large Bibliographic Databases.&quot; This call will be part of the 2022 LD4 Conference on Linked Data, “Linking Global Knowledge.” While you can attend the call directly via the links below without registering for the conference, we encourage everyone to check out the full conference program and all the excellent sessions on [https://2022ld4conferenceonlinkedda.sched.com/ Sched] at [https://2022ld4conferenceonlinkedda.sched.com/https://docs.google.com/document/d/19fWaod_qy2J5y6Mqjbnccen7nyb4nj6EnudCDouefQU/edit Agenda]
*** 7/30  [[m:Wikimedia Taiwan/Wikidata Taiwan/COSCUP 2022|OpenStreetMap x Wikidata @ COSCUP 2022]]
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/libraries@lists.wikimedia.org/thread/Z2UL7F4Y76VESAQY6JAXDPXXN7XWHXOP/ 2022 LD4 Conference on Linked data]. July 11th through July 15th, 2022
** Ongoing
*** Weekly Lexemes Challenge #49, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=49 Bastille day]
** Past:
*** Presentation [https://doi.org/10.5281/zenodo.6807104 Integrating Wikibase into research workflows] at the monthly Wikibase Stakeholders Group meeting on July 7
*** Data Quality Days 2022 [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022/Outcomes|see outcomes]]. The recorded sessions will be published soon!
*** [[m:Celtic Knot Conference 2022|Celtic Knot Wikimedia Language Conference, 1-2 July 2022]]. See [[m:Celtic Knot Conference 2022/Videos pool|Videos pool]] (replay).

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://www.openstreetmap.org/user/Geonick/diary/399523 New quality checks in the Osmose QA tool for links from OpenStreetMap to Wikidata]
*** [https://blog.nationalarchives.gov.uk/mind-your-manors-hacking-like-its-1399/ Wikidata used extensively in medieval hack weekend at the University of York] (UK National Archives)
*** [https://blogs.bl.uk/digital-scholarship/2022/06/working-with-wikidata-and-wikimedia-commons-poetry-pamphlets-and-lotus-sutra-manuscripts.html Working With Wikidata and Wikimedia Commons: Poetry Pamphlets and Lotus Sutra Manuscripts] (British Library)
*** [https://wikiedu.org/blog/2022/07/07/wikidata-at-the-detroit-institute-of-arts/ Wikidata at the Detroit Institute of Arts]
** Papers
*** [https://peerj.com/articles/13712.pdf Wikidata and the bibliography of life] ([[d:Q112959127|Q112959127]])
** Videos
*** Live editing: create a Lua template using Lexemes on Wiktionary, with Mahir256 ([https://www.youtube.com/watch?v=y9ULQX9b5WI on Youtube])
*** Adding wikidata to plaques on OpenStreetMap - [https://www.youtube.com/watch?v=yL1_47roRcw YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Lectrician1/discographies.js|User:Lectrician1/discographies.js]]: Shows chronological data about artist's discographies on music albums and provides functions to add new items.
** [[m:User:Xiplus/TwinkleGlobal|User:Xiplus/TwinkleGlobal]] is a userscript that is used to combat cross-wiki spam or vandalism.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Wikidata now has more than 10 million items about humans.
** [[d:Q113000000|Q113000000]] was created.
** [[:d:Template:Item documentation |Template:Item documentation]] now includes [[:d:Template:Generic queries for architects|Template:Generic queries for architects]] and [[:d:Template:Generic queries for transport network|Template:Generic queries for transport network]]
** Due to summer vacations and our current workloads the response times from the Wikidata communications team (Léa and Mohammed) to requests and queries may be delayed. We will resume full capacity by October.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: [[:d:Property:P10855|opus number]]
*** External identifiers: [[:d:Property:P10843|DeSmog ID]], [[:d:Property:P10844|Teresianum authority ID]], [[:d:Property:P10845|AdoroCinema series ID]], [[:d:Property:P10846|CEU author ID]], [[:d:Property:P10847|Anime Characters Database tag ID]], [[:d:Property:P10848|Beamish peerage database peerage ID]], [[:d:Property:P10849|Beamish peerage database person ID]], [[:d:Property:P10850|Kultboy video game ID]], [[:d:Property:P10851|Kultboy platform ID]], [[:d:Property:P10852|Kultboy controller ID]], [[:d:Property:P10853|Kultboy magazine ID]], [[:d:Property:P10854|Kultboy company ID]], [[:d:Property:P10856|National Archives of Australia entity ID]], [[:d:Property:P10857|snookerscores.net player ID]], [[:d:Property:P10858|Truth Social username]], [[:d:Property:P10859|Material UI icon]], [[:d:Property:P10860|Yarkipedia ID]], [[:d:Property:P10861|Springer Nature person ID]], [[:d:Property:P10862|Komoot ID]], [[:d:Property:P10863|Springer Nature article ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/official definition|official definition]], [[:d:Wikidata:Property proposal/ce module ou cette infobox utilise la propriété|ce module ou cette infobox utilise la propriété]], [[:d:Wikidata:Property proposal/release artist|release artist]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Grammatical number|Grammatical number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Error-report URL or e-mail|Error-report URL or e-mail]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Bibale ID|Bibale ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SZ topic ID|SZ topic ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS UNIMOL author ID|IRIS UNIMOL author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Match TV people ID|Match TV people ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Accademia dei Georgofili author ID|Accademia dei Georgofili author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/64 Parishes encyclopedia ID|64 Parishes encyclopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Applied Ecology Resources Document ID|Applied Ecology Resources Document ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Prophy author ID|Prophy author ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/International Baccalaureate school ID|International Baccalaureate school ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Liquipedia ID|Liquipedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Instagram post ID|Instagram post ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Mapping Museums ID|Mapping Museums ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/5RNR Current list of French departments] ([[:d:User:PAC2/Query/List of current French departments|documentation]])
*** [https://w.wiki/5RAN Prime ministers of Japan whose manner of death is homicide] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1545351731495706626 source])
*** [https://w.wiki/5PyH 1st level administrative subdivisions with more than 10 million inhabitants] ([https://twitter.com/slaettaratindur/status/1543991969931722756 source])
*** [https://w.wiki/5RTB List of globes and how many times they've been used]

* '''Development'''
** [[d:Wikidata:Events/Data Quality Days 2022|Data Quality Days]]!
** Making plans for improving EntitySchemas and integrate them more into editing and maintenance workflows
** Implemented word-level diffs of labels, descriptions, aliases and sitelinks ([[phab:T303317]])
** Continuing the investigation about labels not being shown after some merges ([[phab:T309445]])
** Lexicographical data:
*** Continuing work on making it easier to pick the right language for a new Lexeme ([[phab:T298140]])
*** Fixing a bug where `[object Object]` was shown in the gramatical feature field ([[phab:T239208]])
*** Fixing a number of places where labels for redirected Items were not shown even though the redirect target had labels ([[phab:T305032]])
** REST API:
*** Finished the first version of the API route for creating statements on an Item (excluding autosummaries so far)
*** Started work on the API route for removing a statement from an Item

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** [[Wikidata:Project chat#Translator notice: Please update description of &quot;of (P642)&quot;|Update the description]] of the [[:d:Property:P642|&quot;of&quot; property]] in your language.
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]


&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 07 11|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 15:30, 11 uztaila 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23439209 --&gt;

== Wikidata weekly summary #529 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New request for comments:
*** [[:d:Wikidata:Requests for comment/Gender neutral labels for occupations and positions in French|Gender neutral labels for occupations and positions in French]] 

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming
*** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, July 27th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.''
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikidata_Working_Hours/Wikidata_Working_Hour_Summer-Fall_Project_2022/2022-July-18_Wikidata_Working_Hour|Wikidata Working Hour July 18, 2022]]: Working with diverse children's book metadata. The second Wikidata Working Hour in the series will cover reconciliation in OpenRefine, so we can identify which authors from our spreadsheet of children's book metadata already exist and/or need to be created in Wikidata. You are, as always, welcome to bring your own data to work on. [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:WikiProject_LD4_Wikidata_Affinity_Group/Wikidata_Working_Hours/Wikidata_Working_Hour_Summer-Fall_Project_2022/2022-July-18_Wikidata_Working_Hour Event page]
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wiki-research-l@lists.wikimedia.org/thread/2UVESG4FRYOP5QENHFPA556H2UC5E5VG/ Assessing the Quality of Sources in Wikidata Across Languages] - Wikimedia Research Showcase, Wednesday, July 20, at 9:30 AM PST/16:30 UTC
*** [https://twitter.com/wikimediatech/status/1547256861237268482 Mark your calendars for the Wikimania Hackathon!] The free, online, public event will take place from 16- 22 UTC August 12 and 12-17 UTC August 13, and include a final showcase on August 14.
** Ongoing
*** Weekly Lexemes Challenge #50, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=50 Lexical categories]
** Past
*** 2022 LD4 Conference on Linked data. ([https://www.youtube.com/watch?v=phyyNRsnU3k&amp;list=PLx2ZluWEZtIAu6Plb-rY2lILjUj6zRa9l replay on YouTube])

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Blogs
*** [https://theconversation.com/the-barassi-line-a-globally-unique-divider-splitting-australias-footy-fans-185132 The Barassi Line: a globally unique divider splitting Australia’s footy fans]
*** [https://medium.com/metadata-learning-unlearning/words-matter-reconciling-museum-metadata-with-wikidata-61a75898bffb Words Matter: Reconciling museum metadata with Wikidata]
*** [https://wikiedu.org/blog/2022/07/14/leveraging-wikidata-for-wikipedia/ Leveraging Wikidata for Wikipedia]
*** [https://diff.wikimedia.org/2022/06/30/my-glamorous-introduction-into-the-wikiverse/ My GLAMorous introduction into the Wikiverse]
** Papers
*** [https://arxiv.org/pdf/2207.00143.pdf Enriching Wikidata with Linked Open Data]
** Videos
*** Lexemes in Wikidata structured lexicographical data for everyone (by [[d:User:LydiaPintscher|Lydia Pintscher]]) - [https://www.youtube.com/watch?v=7pgXqRXqaZs YouTube]
*** Want a not-scary and low-key introduction to some of the more advanced behind-the-scenes topics around Wikidata? Check out the videos from the [[m:Wikipedia Weekly Network/Live Wikidata Editing|Wikidata Live Editing sessions]] by [[d:User:Ainali|Jan Ainali]], [[d:User:Abbe98|Albin Larsson]].
*** The videos of the [[d:Wikidata:Events/Data_Quality_Days_2022|Data Quality Days 2022]] have been published and you can find them [https://www.youtube.com/playlist?list=PLduaHBu_3ejOLDumECxmDIKg_rDSe2uy3 in this playlist] or linked from the schedule.
*** Placing a scientific article on Wikidata (in Portuguese) - [https://www.youtube.com/watch?v=n3WFADJTKJk YouTube]
*** Teaching Wikidata Editing Practices (in Chinese) - [https://www.youtube.com/watch?v=91q6aMPqZz4 YouTube]
** Threads
*** OpenSexism has created the [https://twitter.com/OpenSexism/status/1458841564818513926 Wednesday Index]: each wednesday, it show gender diversity in Wikipedia articles. Gender diversity is computed using a SPARQL query.

* '''Tool of the week'''
** [https://tools-static.wmflabs.org/entityschema-generator/ EntitySchema Generator] -  is a GUI to help create simple EntitySchemas for Wikidata.
** [[d:User:Jean-Frédéric/ExLudo.js|User:Jean-Frédéric/ExLudo.js]] - is a userscript that adds links expansions and mods on item pages for video games.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** Job openings:
*** AFLIA: [https://web.aflia.net/job-opening-wikidata-course-manager-facilitator/ Wikidata Course Manager/Facilitator]
*** WMF: [https://boards.greenhouse.io/wikimedia/jobs/4388769?gh_src=dcc251241us Senior Program Officer, Libraries at Wikimedia Foundation]
** There is a [https://t.me/+Qc23Jlay6f4wOGQ0 new Telegram group for OpenRefine users].

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: none
*** External identifiers: [[:d:Property:P10863|Springer Nature article ID]], [[:d:Property:P10864|Bibale ID]], [[:d:Property:P10865|WW2 Thesaurus Camp List ID]], [[:d:Property:P10866|IRIS UNIMOL author ID]], [[:d:Property:P10867|MUSE publisher ID]], [[:d:Property:P10868|France bleu journalist ID]], [[:d:Property:P10869|HATVP organisation ID]], [[:d:Property:P10870|Accademia dei Georgofili author ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/Grammatical number|Grammatical number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Error-report URL or e-mail|Error-report URL or e-mail]], [[:d:Wikidata:Property proposal/grade separated roadways at junction|grade separated roadways at junction]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Gauss notation|Gauss notation]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Crossing number|Crossing number]], [[:d:Wikidata:Property proposal/URL for presentation/slide|URL for presentation/slide]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Dictionnaire Favereau|Dictionnaire Favereau]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Depicts lexeme form|Depicts lexeme form]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Mapping Museums ID|Mapping Museums ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/GIE gas storage id|GIE gas storage id]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Microsoft KLID|Microsoft KLID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PTS+ season ID|PTS+ season ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RailScot company ID|RailScot company ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/RailScot location ID|RailScot location ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SABRE wiki ID|SABRE wiki ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Scottish Buildings at Risk ID|Scottish Buildings at Risk ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/PBDB ID|PBDB ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pad.ma video ID|Pad.ma video ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Pad.ma person ID|Pad.ma person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Naturbasen species ID|Naturbasen species ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/kód dílu části obce|kód dílu části obce]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Base Budé person ID|Base Budé person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Bilbaopedia ID|Bilbaopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Disney+ Hotstar ID|Disney+ Hotstar ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/5Sws List of recent heatwaves] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1547688117489938435 source])
*** [https://w.wiki/5S66 Most recent information leaks according to Wikidata] ([https://twitter.com/WikidataThreads/status/1546734310761308160 source])
*** [https://w.wiki/5RwC Cause] and [https://w.wiki/5RwD mode of death] of ex-prime ministers ([https://twitter.com/theklaneh/status/1546513798814654464 source])
*** [https://w.wiki/5TVL Brazilian writers born in a city with less than 20000 inhabitants] ([https://twitter.com/lubianat/status/1548309266544570369 source])
*** [https://w.wiki/5U5B Lexical categories sorted by number of languages using them in Wikidata lexemes] ([https://twitter.com/envlh/status/1549003817383075842 source])
*** [https://w.wiki/5U5J People playing rugby union by number of Wikipages] ([https://twitter.com/belett/status/1548979202061471746 source])
** Newest database reports: 
*** [[Wikidata:WikiProject Music/Albums ranked by number of sitelinks|Albums ranked by number of sitelinks]]

* '''Development'''
** Lexicographical data:
*** [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/TQTZXSMFRV47GDBKEYPN2PQF45JRJL6W/ The new Lexeme creation page is available for testing]
*** Fixed an issue where the grammatical form of a Lexeme was rendered as `[object Object]` ([[phab:T239208]]) This also solves similar issues in other places.
** REST API: Continued working on the API route to replace or remove a statement of an Item
** We are making Wikibase resolve redirects when showing Item labels and descriptions in a lot more places; notably, this includes the wbsearchentities API. ([[phab:T312223]])
** Mismatch Finder: We are discussing options for how to improve its handling of dates, specifically calendar model and precision.
** EntitySchemas: We are trying to figure out how to best technically go about implementing some of the most-needed features for version 2.

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 07 18|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 16:42, 18 uztaila 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23529446 --&gt;

== Wikidata weekly summary #530 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Wikidata-logo-en.svg|150px|right]]
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''Here's your quick overview of what has been happening around Wikidata over the last week.''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-width: 400px; -moz-column-width: 400px; column-width: 400px;&quot;&gt;

* '''Discussions'''
** New requests for permissions/Bot:
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/PangolinBot 1|PangolinBot 1]]. Task/s: Automatically adds author information to Wikidata scholarly articles (items where [[:d:Property:P31|instance of (P31)]] = [[d:Q13442814|scholarly article (Q13442814)]]) that have missing author information. Currently works for articles with the following references: [[:d:Property:P698|PubMed ID (P698)]], [[:d:Property:P932|PMCID (P932)]], [[:d:Property:P6179|Dimensions Publication ID (P6179)]], [[:d:Property:P819|ADS bibcode (P819)]]. Part of Outreachy Round 24.
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/BboberBot|BboberBot]]. Task/s: The &quot;robot&quot; will browse the latest VIAF Dump, select the lines with a Idref (P269) and a Qitem, and add a P269 when it doesn't already exist in Wikidata.
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/ADSBot English Paper|ADSBot English Paper]]. Task/s: Importing scholarly articles from ADS database to Wikidata, by creating Wikidata Item of a scholarly article (optionally author items) and adding statements and statements-related properties to the item. Part of Outreachy Round 24.
*** [[d:Wikidata:Requests for permissions/Bot/ADSBot English Statement|ADSBot English Statement]]. Task/s: Adding missing statements and statement-related properties to existing scholarly articles on Wikidata from the ADS database. Part of Outreachy Round 24.
** New request for comments:
*** [[d:Wikidata:Requests for comment/Documented and featured SPARQL queries|Documented and featured SPARQL queries]]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Events|Events]]'''
** Upcoming:
*** The next Wikidata+Wikibase office hours will take place on Wednesday, July 27th 2022 at 17:00 UTC (18:00 Berlin time) in the [https://t.me/joinchat/IeCRo0j5Uag1qR4Tk8Ftsg Wikidata Telegram group]. ''The Wikidata and Wikibase office hours are online events where the development team presents what they have been working on over the past quarter, and the community is welcome to ask questions and discuss important issues related to the development of Wikidata and Wikibase.''
*** [Small wiki toolkits] [Upcoming bots &amp; scripts workshop. &quot;How to maintain bots&quot; is coming up on [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikidata@lists.wikimedia.org/thread/BEENRNTJPGHLJ2MXQI6XTQDVEJR7KYHM/ Friday, July 29th, 16:00 UTC]
*** Next Linked Data for Libraries [[Wikidata: WikiProject LD4 Wikidata Affinity Group|LD4 Wikidata Affinity Group]] call July 26, 2022: Clair Kronk, Crystal Clements, and Alex Jung will be providing an update to Wikidata/gender discussions from the February 8 call with a focus on pronouns. Clair will introduce us to LGBTdb, a Wikibase instance created for and by LGBTQIA+ people from which we draw insight in Wikidata-related discussions. We also hope to discuss current pain points and share action items for future collaboration. Input from community members who are familiar with lexicographical data would be greatly appreciated. [https://docs.google.com/document/d/1fHqlQ9l0nriMkrZRFW7Wd1k53DZsvgxstzyxlhgbDq0/edit?usp=sharing Agenda]
*** [https://twitter.com/wikidataid/status/1550011035112710144 Wikimedia Indonesia Wikidata meetup. 1300 WIB, July 30, 2022].
** Ongoing:
*** Weekly Lexemes Challenge #51, [https://dicare.toolforge.org/lexemes/challenge.php?id=51 Plants]

* '''[[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Press coverage|Press, articles, blog posts, videos]]'''
** Papers
*** [[d:Q113181609|The Lay of the Land: Data Visualizations of the Language Data and Domains of Wikidata (Q113181609)]]
** Videos
*** Wikibase Ecosystem taking Wikidata further, by [[d:User:LydiaPintscher|Lydia Pintscher]] - [https://www.youtube.com/watch?v=gl83YPGva7s YouTube]
*** Teaching Wikidata Editing Practices II (in Chinese) - [https://www.youtube.com/watch?v=fh6xXXdq5Uw YouTube]

* '''Tool of the week'''
** [[d:User:Magnus Manske/referee.js|User:Magnus Manske/referee.js]] - is a userscript that automatically checks external IDs and URLs of a Wikidata item as potential references, and adds them with a single click.

* '''Other Noteworthy Stuff'''
** [[Wikidata:Development plan|Wikidata and Wikibase 2022 development plan]] has been updated to include activity estimates for the third quarter (Q3).
** Fellowship: [https://medium.com/wanadata-africa/wikipedian-in-residence-wir-fellowships-to-help-fight-climate-denialism-in-africa-1380dd849ad7 Wikipedian-in-Residence (WiR) fellowships to improve climate info in African languages on Wikipedia and Wikidata.]
** [[d:phab:T66503|T66503]]: It is now possible to import dates from templates to Wikidata using Pywikibot's &lt;code&gt;[[mw:Manual:Pywikibot/harvest template.py|harvest_template.py]]&lt;/code&gt; script.
** Number of wikidata-powered infoboxes on Commons now [[:c:Category:Uses of Wikidata Infobox|exceeds 4 million]]
** [https://openrefine.org/ OpenRefine 3.6.0] was released. It adds support for [[commons:Commons:OpenRefine|editing structured data on Wikimedia Commons]], features more configurable statement deduplication during upload, as well as the ability to delete statements. Head to the [https://github.com/OpenRefine/OpenRefine/releases/tag/3.6.0 release page] for a changelog and download links.

* '''Did you know?'''
&lt;!-- NEW PROPERTIES DO NOT REMOVE --&gt;
** Newest [[d:Special:ListProperties|properties]]:
*** General datatypes: none
*** External identifiers: [[:d:Property:P10870|Accademia dei Georgofili author ID]], [[:d:Property:P10871|Delaware Division of Corporations file number]], [[:d:Property:P10872|Palmares Cultural Foundation process number]], [[:d:Property:P10873|Mapping Museums ID]], [[:d:Property:P10874|gov.uk person ID]], [[:d:Property:P10875|Kazakhstan.travel tourist spot ID]], [[:d:Property:P10876|CVX vaccine code]], [[:d:Property:P10877|Applied Ecology Resources document ID]], [[:d:Property:P10878|ClimateCultures Directory ID]], [[:d:Property:P10879|Hamburger Professorinnen- und Professorenkatalog ID]], [[:d:Property:P10880|Catalogus Professorum (TU Berlin) person ID]], [[:d:Property:P10881|Kieler Gelehrtenverzeichnis ID]], [[:d:Property:P10882|Met constituent ID]], [[:d:Property:P10883|The Encyclopedia of Fantasy ID]]
&lt;!-- END NEW PROPERTIES --&gt;
&lt;!-- NEW PROPOSALS DO NOT REMOVE --&gt;
** New [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Property proposal|property proposals]] to review:
*** General datatypes: [[:d:Wikidata:Property proposal/chirality|chirality]], [[:d:Wikidata:Property proposal/UAE Street Code|UAE Street Code]], [[:d:Wikidata:Property proposal/field of this award|field of this award]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Anghami album ID|Anghami album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Model image|Model image]], [[:d:Wikidata:Property proposal/fishery for|fishery for]]
*** External identifiers: [[:d:Wikidata:Property proposal/Bilbaopedia ID|Bilbaopedia ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Disney+ Hotstar ID|Disney+ Hotstar ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IndExs Exsiccata ID|IndExs Exsiccata ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Objekt-ID für Kulturgut in Liechtenstein|Objekt-ID für Kulturgut in Liechtenstein]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AIPD member ID|AIPD member ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/SecondHandSongs release ID|SecondHandSongs release ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Walther, Initia carminum ID|Walther, Initia carminum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Initia carminum Latinorum ID|Initia carminum Latinorum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Repertorium hymnologicum ID|Repertorium hymnologicum ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/national-football-teams.com coach ID|national-football-teams.com coach ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/playmakerstats.com stadium ID|playmakerstats.com stadium ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/sambafoot team ID|sambafoot team ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/lila linked latin uri|lila linked latin uri]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Archivio della ceramica person ID|Archivio della ceramica person ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/TUBITAK Sosyal Bilimler Ansiklopedisi ID|TUBITAK Sosyal Bilimler Ansiklopedisi ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/elibrary.ru journal ID|elibrary.ru journal ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/IRIS private universities (1) IDs|IRIS private universities (1) IDs]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Arabic Ontology Lemma ID|Arabic Ontology Lemma ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Merchbar electronic dance music artist ID|Merchbar electronic dance music artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JioSaavn album ID|JioSaavn album ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/JioSaavn Artist ID|JioSaavn Artist ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Revised Mandarin Chinese Dictionary ID|Revised Mandarin Chinese Dictionary ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA subject keyword ID|AEDA subject keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA geographic keyword ID|AEDA geographic keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/AEDA taxonomic keyword ID|AEDA taxonomic keyword ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Rare Plant Fact Sheets ID|Rare Plant Fact Sheets ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/100.histrf.ru ID|100.histrf.ru ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/elibrary.ru publisher ID|elibrary.ru publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/Livelib.ru publisher ID|Livelib.ru publisher ID]], [[:d:Wikidata:Property proposal/YAPPY profile ID|YAPPY profile ID]]
&lt;!-- END NEW PROPOSALS --&gt;
** Query examples: 
*** [https://w.wiki/5UxU Map of driverless rapid transit railway lines worldwide]
*** [https://w.wiki/5V7o An example of finding problematic references]
*** [https://w.wiki/5Vvw Papers by University of Leeds researchers that might have figures suitable for Wikimedia Commons (with a CC-BY or CC-BY-SA licence, with full text online)]
*** [https://w.wiki/5Udf People born on rivers] ([https://twitter.com/MagnusManske/status/1549684778579935235 source])
*** [https://w.wiki/5VLM Humans with &quot;native language&quot; &quot;German&quot;]

* '''Development'''
** Lexicographical data: We went over all the feedback we received for teh testing of the new Special:NewLexeme page and started addressing it and fixing the uncovered issues. One issue already fixed is a bug that prevented it from working on mobile view. ([[phab:T313116]])
** Mismatch Finder: investigated how we can make it work for mismatches in qualifiers instead of the main statement ([[phab:T313467]])
** REST API: Continued working on making it possible to replace and remove a statement of an Item
** We enabled the profile parameter to the wbsearchentities API on Test Wikidata ([[phab:T307869]])
** We continued making Wikibase resolve redirects when showing Item labels and descriptions in more places ([[phab:T312223]])

[[phab:maniphest/query/4RotIcw5oINo/#R|You can see all open tickets related to Wikidata here]]. If you want to help, you can also have a look at [https://phabricator.wikimedia.org/project/board/71/query/zfiRgTnZF7zu/?filter=zfiRgTnZF7zu&amp;order=priority the tasks needing a volunteer].

* '''Monthly Tasks'''
** Add labels, in your own language(s), for the new properties listed above.
** Comment on property proposals: [[d:Wikidata:Property proposal/Overview|all open proposals]]
** Contribute to a [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Showcase items|Showcase item]].
** Help [[d:Special:LanguageStats|translate]] or proofread the interface and documentation pages, in your own language!
** [[d:User:Pasleim/projectmerge|Help merge identical items]] across Wikimedia projects.
** Help [[d:Wikidata:Status updates/Next|write the next summary!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:d:Special:MyLanguage/Wikidata:Status updates/2022 07 25|Read the full report]]''' · [[m:Global message delivery/Targets/Wikidata|Unsubscribe]] · [[:d:User:Mohammed Sadat (WMDE)|Mohammed Sadat (WMDE)]] 19:24, 25 uztaila 2022 (CEST)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Mohammed Sadat (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikidata&amp;oldid=23558880 --&gt;

== ''The Signpost'': 1 August 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/From the editors|Rise of the machines, or something]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/News and notes|Information considered harmful]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/In the media|Censorship, medieval hoaxes, &quot;pathetic supervillains&quot;, FB-WMF AI TL bid, dirty duchess deeds done dirt cheap]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Op-Ed|The &quot;recession&quot; affair]]

* Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine|War diary (part 3)]]

* Election guide: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Election guide|The chosen six: 2022 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Community view|Youth culture and notability]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Opinion|Criminals among us]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Arbitration report|Winds of change blow for cyclone editors, deletion dustup draws toward denouement]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Deletion report|This is Gonzo Country]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Discussion report|Notability for train stations, notices for mobile editors, noticeboards for the rest of us]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Traffic report|US TV, JP ex-PM, outer space, and politics of IN, US, UK top charts for July]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Featured content|A little list with surprisingly few lists]]

* Tips and tricks: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Tips and tricks|Cleaning up awful citations with Citation bot]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/In focus|Wikidata insights from a handy little tool]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/On the bright side|Ukrainian Wikimedians during the war — three (more) stories]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Essay|How to research an image]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Recent research|A century of rulemaking on Wikipedia analyzed]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Serendipity|Don't cite Wikipedia]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Gallery|A backstage pass]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/From the archives|2012 Russian Wikipedia shutdown as it happened]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Humour|Why did the chicken cross the road?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:42, 1 abuztua 2022 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:JPxG@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23554609 --&gt;</text>
      <sha1>dqfdyogmwtrozylnnyj3ax38ixpz89n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2021</title>
    <ns>0</ns>
    <id>62252</id>
    <revision>
      <id>9005555</id>
      <parentid>9001528</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:40:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Maiatza */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="70138" xml:space="preserve">{{urtegertaerak}}
{{urte aurkibide probak}}
'''2021'''a [[ostiralez hasitako urte arrunt]]a da. [[XXI. mendea]]ren eta [[3. milurtekoa]]ren hogeitabatgarrena. [[2020ko hamarkada|XXI. mendearen hirugarren hamarkadaren]] lehen urtea da eta 2020ko hamarurtekoaren bigarrena. Horretaz gain, 2021. urtea honakoa da munduko kultura eta erakundeentzat:

* [[Behi|Idiaren]] urtea, [[txinatar horoskopo]]aren arabera.
* [[Nazio Batuen Erakundea|NBEren]] egutegiaren arabera, ''[[Ekosistema|Ekosistemen]] Zaharberritzerako Nazio Batuen Hogeiurtearen'' lehen urtea.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=A/RES/72/239 - E - A/RES/72/239 -Desktop|url=https://undocs.org/A/RES/72/239|aldizkaria=undocs.org|sartze-data=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;
* ''[[Industria sortzaile|Sormenezko Ekonomiaren]] eta [[Garapen iraunkor|Garapen Jasangarriaren]]'' ''Nazioarteko Urtea'', NBEren arabera.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=A/RES/74/198 - E - A/RES/74/198 -Desktop|url=https://undocs.org/A/RES/74/198|aldizkaria=undocs.org|sartze-data=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;
* ''[[Fruitu]] eta [[Barazki]]en Nazioarteko Urtea'', NBEren arabera.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El 2021 es el Año Internacional de las Frutas y las Verduras: menos desperdicio y más salud|hizkuntza=es|data=2020-12-15|url=https://news.un.org/es/story/2020/12/1485652|aldizkaria=Noticias ONU|sartze-data=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;
* ''[[Haurren esplotazio|Haurren Esplotazioa]] Ezabatzeko Nazioarteko Urtea'', NBEren arabera.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=A/RES/73/327 - E - A/RES/73/327 -Desktop|url=https://undocs.org/A/RES/73/327|aldizkaria=undocs.org|sartze-data=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;
* ''[[Bake]]a eta [[Konfiantza]]ren Nazioarteko Urtea'', NBEren arabera.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=A/RES/73/338 - S - A/RES/73/338 -Desktop|url=https://undocs.org/es/A/RES/73/338|aldizkaria=undocs.org|sartze-data=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;

----

== Gertaerak ==
=== Euskal Herria ===
* [[Urtarrilaren 7]]tik [[urtarrilaren 15|15era]] - [[Filomena ekaitza]]k ez-ohiko elurteak eragin zituen [[Iberiar penintsula]]n
* [[Otsailaren 20]]a - Nafarroa Garaiko [[Bera]] udalerrian [[2021eko Berako baso-sutea|baso-sute bat piztu zen]]; ondoko herrietara zabaldu eta guztira 1.600 [[hektarea]]tik gora erre zituen.
* [[Apirilaren 26]]a- [[David Beriain]] eta [[Roberto Fraile]] euskal kazetariak [[Burkina Faso]]n desagertu ziren dokumental bat egiten ari zirela. Hurrengo egunean [[Bi euskal kazetariren hilketa Burkina Fason|talde armatu batek eginiko eraso batean hil egin zituztela]] jakitera eman zen.
* [[Ekainaren 20]]a eta [[ekainaren 27|27a]] - [[2021eko Pirinio Atlantikoetako departamendu hauteskundeak|Pirinio Atlantikoetako departamendu hauteskundeak]] izan ziren, [[Pirinio Atlantikoetako Departamenduko Kontseilua|Pirinio Atlantikoetako Departamendu Kontseiluko]] hurrengo sei urteetarako 54 hautetsiak aukeratzeko.
* [[Uztaila]] - [[13/13 Sumarioa]]n euskal presoen abokatu izandako edo presoen elkartasun sareetan ibilitako zazpi pertsona epaitu zituen Espainiako Auzitegi Nazionalak. Auzipetutako batek baino gehiagok torturak salatu zituen, testigantza gogorrak emanez.
* [[Abenduaren 5]]etik [[abenduaren 9|9]]ra - [[Barra ekaitza]]k Euskal Herrian eta iparraldeko Espainian bi hamarkadatan jasandako uholde larrienetakoak eragin zituen.

=== Mundua ===
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[2020ko Ameriketako Estatu Batuetako hauteskundeak|2020ko Ameriketako Estatu Batuetako hauteskundeetan]] [[Joe Biden]]en garaipena ontzat ez ematea eskatzen zuen talde batek [[AEBko Kapitolioko istiluak (2021)|AEBko Kapitolioa okupatu zuen]] eta istiluetan bost pertsona hil ziren: lau protestari eta polizia bat.
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Joe Biden]], [[Zerrenda:Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak|AEBetako 46. presidentea]]k, lehendakariaren zina egin zuen [[Joe Bidenen irekiera ekitaldia|irekiera ekitaldian]].
* [[Otsailaren 1]]a - [[Myanmar]]reko armadak [[Myanmarko estatu kolpea (2021)|estatu kolpea eman zuen]] herrialdearen Parlamentuan 2020ko hauteskundetan ateratako diputatuek karguari zin egin behar zioten bezperan.
* [[Otsailaren 14]]a - [[2021eko Kataluniako Parlamentuko hauteskundeak|2021eko Kataluniako Parlamentuko hauteskundeetan]] [[Kataluniako Sozialisten Alderdia]] izan zen alderdi botatuena; indar independentistek botoen %51,6 bereganatu zuten, unionistek baino 10 puntu gehiago.
* [[Martxoaren 7]]a - [[Ekuatore Ginea]]ren [[Bata]] hiriburuan [[Batako eztandak (2021)|gertatutako lau eztandek]] gutxienez 108 pertsona hil eta 615 zauritu utzi zituen.
* [[Martxoaren 10]]a - [[Murtziako Eskualdeko Biltzarra]]n [[Espainiako Langile Alderdi Sozialista|PSOE]] eta [[Herritarrak - Herritarron Alderdia|C's]] talde parlamentarioek, garai hartan [[PP]] eta [[Herritarrak - Herritarron Alderdia|C's]] taldeen gobernuaren aurka zentsura-mozio bat aurkeztu zuten. Honek [[2021eko Espainiako ekaitz politikoa|''lurrikara politiko'' bat sortu zuen]], ondorioen hartean [[2021eko Madrilgo Biltzarreko Hauteskundeak|Madrilgo Erkidegoko hauteskundeak]] deitzea izan zuena.
* [[Apirilaren 21]]a - ''[[KRI Nanggala (402)]]'' [[Indonesia]]ren Armadako eraso-itsaspekoa itsas azpian desagertu zen. Barruan 53 militar zihoazten eta guztiak hil ziren.
* [[Apirilaren 28]]a - [[2021eko Kolonbiako protestak|Gobernuaren aurkako protesta masiboak egin ziren Kolonbian]], zerga berriak jarri behar zirela eta.
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuen]] atzerantz egitearekin batera [[2021eko taliban erasoaldia|taliban erasoaldia]] hasi zen [[Afganistan]]en.
* [[Maiatzaren 6]]a - 
** [[2021eko Eskoziako Parlamentuko hauteskundeak]]: [[Eskoziako Alderdi Nazionala]]k lortu zituen botu eta eserleku gehien. Emaitzak SNPren garaipen handi gisa ikusi ziren.
** [[2021eko Galesko Legebiltzarrerako hauteskundeak]]: Gobernua gidatzen zuen [[Galesko Alderdi Laborista|Alderdi Laboristak]] barruti bozan %5 eta eskualde bozan %4 igotzea lortu zuen, eta legebiltzarraren eserlekuen erdia bereganatu zituen.
* [[Maiatzaren 6]]a - Berriro ere [[Israel-Palestina Gatazka 2021ean|Israel-Palestina Gatazka hasi zen]].
* [[Ekaina]]ren amaieran hasi eta [[uztail]]aren erdian amaitutako [[bero-bolada]] iraunkor batek [[2021eko mendebaldeko Ipar Amerikako bero-bolada|ehundaka hildako utzi zituen mendebaldeko Ipar Amerikan]].
* [[Uztailaren 12]]a - [[2021eko mendebaldeko Europako uholdeak|Hainbat uholdek mendebaldeko Europako eremu handi bat kaltetu zuten]], eta 230 hildako eragin.
* [[Abuztuaren 14]]a - 7,2 magnitudeko seismo batek [[2021eko Haitiko lurrikara|gutxienez 2.248 hildako eta 12.763 zauritu utzi zituen Haitin]].
* [[Abuztuaren 15]]a -  Talibanek [[Afganistan]]go hiriburu den [[Kabulen erortzea (2021)|Kabul hiria hartu zuten]].
* [[Irailaren 6]]a -  Sei preso palestinarrek [[Gilboako ihesa|segurtasun handiko Gilboa espetxetik ihes egin zuten]], ziegan zulo bat eginda.
* [[Irailaren 19]]a - [[Kanariak|Kanarietako]] ([[Espainia]]) [[La Palma]] uharteko [[Las Manchas (La Palma)|Las Manchas]] eremuan [[2021eko La Palmako erupzio bolkanikoa|erupzio bolkanikoa hasi zen]].
* [[Irailaren 20]]a - [[2021eko Kanadako hauteskunde federala|Hauteskunde federalak egin ziren Kanadan]].
* [[Irailaren 26]]a - [[2021eko Alemaniako hauteskunde federala|Hauteskunde federalak egin ziren Alemanian]].
* [[Urriaren 31]]tik [[azaroaren 12]]ra - [[Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen 2021eko Konferentzia]] egin zen [[Glasgow]]n.
* [[Azaroaren 30]] - [[Barbados]]ek errepublika aldarrikatu zuen.

== Ekonomia ==
* [[Dimisio Handia]], COVID-19 pandemiari lotutako fenomeno ekonomikoa.

== Arte eta kultura ==
===== Euskal Herria =====
* [[Apirilaren 28]]a - [[Jabier Agirre]]k jaso zuen [[CAF-Elhuyar sariak|CAF-Elhuyar Merezimendu Saria]].
* [[Ekainaren 21]]a - [[Amaia Zubiria]]k jaso zuen [[Adarra Saria]].
* [[Irailaren 16]]a - [[Olatz Mitxelena]]k jaso zuen [[Igartza Saria]].
* [[Irailaren 17]]tik [[Irailaren 25|25era]] - [[Donostiako Zinemaldia]] izan zen.
* [[Urriaren 14]]a - [[Euskadi Literatura Sariak]] jaso zituzten [[Pello Lizarralde]]k, [[Anjel Lertxundi]]k eta [[Joxan Elosegi]]k besteak beste.
* [[Azaroaren 13]]a - [[2021eko Xilaba Bertsulari Xapelketa]]ren finalean [[Amets Arzallus]]ek lortu zuen txapela, [[Miren Artetxe]]rekin buruz burukoan lehiatu eta gero. Amets Arzallusen laugarren Xilabako txapela izan zen.
* [[Azaroaren 28]]a - [[2021eko Nafarroako Bertsolari Txapelketa]]ren finalean [[Saioa Alkaiza]]k lortu zuen txapela.
* [[Abenduaren 4]]tik [[Abenduaren 8|8ra]] - [[Durangoko Azoka]] izan zen.
* [[Abenduaren 18]]a - [[2021eko Bizkaiko Bertsolari Txapelketa]]ren finalean [[Nerea Ibarzabal]]ek lortu zuen txapela.

===== Mundua =====
* [[Apirilaren 25]]a - [[93. Oscar Sariak|93. Oscar Sarien ekitaldia]] ospatu zen [[Los Angeles]]en. ''[[Nomadland]]'' filmak irabazi zituen sari gehien eta nagusiak: [[Film onenaren Oscar Saria]], [[Zuzendari onenaren Oscar Saria]] eta [[Emakumezko aktore onenaren Oscar Saria]].
* [[Maiatzaren 18]], [[maiatzaren 20|20]] eta [[maiatzaren 22|22a]] - [[2020ko Eurovision Abesti Lehiaketa|Eurovision Abesti Lehiaketaren 65. edizioa]] jokatu zen [[Rotterdam]]go [[Ahoy Rotterdam|Ahoy]] aretoan. [[Måneskin]] talde [[italia]]rrak irabazi zuen lehiaketa, &quot;Zitti e buoni&quot; abestiarekin. Italiaren hirugarren garaipena izan zen
* [[Abenduaren 19]]a - [[2021eko Junior Eurovision Abesti Lehiaketa]] ospatu [[Paris]]en. Garailea [[Armenia]]ko Maléna izan zen, &quot;Qami Qami&quot; abestiarekin.

== Zientzia eta teknologia ==
* [[Ekainaren 10]]a - [[2021eko ekainaren 10eko eguzki eklipsea|Eguzki eklipsea izan zen]], [[Kanada]]n, [[Groenlandia]]n eta [[Ozeano Artiko]]an ikusgai. [[Euskal Herria]]n eguzki partzial gisa ikusi zen.
* [[Abenduaren 4]]a - [[2021eko abenduaren 4ko eguzki eklipsea|Eguzki eklipse osoa izan zen]]. Bere ibilbidean hegoaldeko [[Ozeano Barea]] eta [[Ozeano Atlantikoa]] zeharkatu zituen.

== Kirolak ==
===== Olinpiar Jokoak =====
* [[Uztailaren 23]]tik [[abuztuaren 8]]ra - Jatorriz 2020an ospatu behar ziren [[2020ko Udako Olinpiar Jokoak]], [[COVID-19 pandemia]]ren eraginez atzeratutakoak, jokatu ziren [[Tokio]]n.
** [[2020ko Udako Olinpiar Jokoetan parte hartutako euskal herritar kirolariak|31 Euskal herritarrek hartu zuten parte]] 15 kiroletan, ia denak ([[Jonathan Atsu]] eta [[Pauline Ado]] baionarrak eta [[Kévin  Peponnet]] donibandarra izan ezik) [[Espainia]]ko selekzioarekin. Golfean, [[Jon Rahm]] joatekotan zen baina [[COVID-19]]an positibo emanda erretiratu zen.

* [[Abuztuaren 24]]tik [[irailaren 5]]era - Jatorriz 2020an ospatu behar ziren [[2020ko Udako Paralinpiar Jokoak]], [[COVID-19 pandemia]]ren eraginez atzeratutakoak, jokatu ziren [[Tokio]]n.
** [[2020ko Udako Paralinpiar Jokoetan parte hartutako euskal herritar kirolariak|19 Euskal herritarrek hartu zuten parte]] 9 kiroletan, [[Espainia]] eta [[Frantzia]]ko selekzioekin.

===== Euskal Herria =====
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Athletic]]ek bere hirugarren [[Espainiako Superkopa|Superkopa]] eskuratu zuen, [[FC Barcelona|Barçaren]] aurka [[2021eko Espainiako Superkopa|3-2 irabazi ondoren]].
* [[Apirilaren 3]]a - 
** [[Real Sociedad|Realak]] bere hirugarren [[Futboleko Espainiako Errege Kopa|Errege Kopa]] eskuratu zuen, 2020tik atzeraturik zegoena, [[Athletic]]en aurka [[2019-2020ko Futboleko Espainiako Errege Kopa|1-0 irabazi ondoren]]
** [[2021eko Miguel Indurain Sari Nagusia]]: [[Alejandro Valverde]] irabazle.
* [[Apirilaren 10]]a - [[2021eko Euskal Herriko Itzulia]]: [[Primož Roglič]] irabazle.
* [[Maiatzaren 5]]a - COVID-19 pandemiak Liga eten bazuen ere [[Bera Bera eskubaloia|Super Amara Bera Bera]] egun horretan izendatu zuten Ligako txapeldun ofiziala.
* [[Maiatzaren 9]]a - [[Danel Elezkano|Elezkano II.a]] eta [[Jose Javier Zabaleta|Zabaleta]] [[Esku Huskako Binakako Pilota Txapelketa Nagusia|Binakako txapeldun]] izan ziren finalean [[Jon Ander Peña|Peña II.a]] eta [[Jon Ander Albisu|Albisuri]] 22-7 irabazita.
* [[Maiatzaren 13]]a - [[2021eko Emakumeen Nafarroako Klasikoa]]: [[Annemiek van Vleuten]] irabazle.
* [[Maiatzaren 18]]a - [[2021eko Durango-Durango Emakumeen Saria]]: [[Anna van der Breggen]] irabazle.
* [[Ekainaren 20]]a - [[Jokin Altuna|Altuna III.a]] bigarrenez [[Esku Huskako Buruz Buruko Pilota Txapelketa Nagusia|buruz buruko txapelduna]] izan zen finalean [[Beñat Rezusta|Rezustari]] 22-5 irabazita.
* [[Uztailaren 11]] - [[Ane Mintegi]] tenislaria [[Wimbledongo txapelketa]]ko irabazlea izan zen gazte mailan..
* [[Uztailaren 31]] -
** [[2021eko Donostia Klasikoa]]: [[Neilson Powless]] estatubatuarra irabazle.
** [[2021eko Women Donostiako Klasikoa]]: [[Annemiek van Vleuten]] herbehereetar irabazle.
* [[Abuztuaren 1]]a - 
** [[2021eko Getxoko Zirkuitua]]: [[Giacomo Nizzolo]] italiarra irabazle.
** [[Getariako Arraun Elkartea|Getariako traineruak]] aurreneko aldiz [[2021eko Espainiako Traineru Txapelketa|Espainiako txapelketa]] irabazi zuen.
* [[Abuztuaren 14]]a - [[Amorebieta Kirol Elkartea|Amorebietak]] bere historiako lehenengo partida jokatu zuen [[Espainiako futbol ligako bigarren maila|Espainiako Bigarren Mailan]].
* [[Abuztuaren 29]]a - [[Julen Gabirondo]]k bere laugarren [[Euskal Herriko Sega Txapelketa]] irabazi zuen.
* [[Irailaren 5]]a - [[Gernika KESB|Lointek Gernikak]] bere bosgarren [[Euskal Kopa]] irabazi zuen finalean [[Ibaeta Kirol Elkartea|IDK-Gipuzkoa]] 60-52 garaituta.
* [[Irailaren 12]]a - 
** [[2021eko Kontxako Bandera]]n gizonezkoetan [[Itsasoko Ama Arraun Elkartea|Santurtzik]] bere laugarren Bandera eskuratu zuen, 36 urteren ondoren; emakumezkoetan, [[Donostia Arraun Lagunak#Emakumezkoen trainerua|Arraun Lagunak]] taldeak donostiarrentzako bandera eskuratu zuen 71 urteren ondoren.
** [[Bilbao Basket]]ek [[Euskal Kopa]] irabazi zuen finalean [[Saski Baskonia]] 93–68 garaituta.
* [[Irailaren 25]]a - [[Andoni Iruretagoiena|&quot;Izeta VI.ak&quot;]] bere aurreneko [[Euskal Pentatloi Saria]] irabazi zuen.
* [[Urriaren 9]]a - [[Hiru Haundiak]]: Gizonezkoetan [[Julen Martinez de Estibariz]] eta emakumezkoetan [[Maite Maiora]] izan ziren irabazleak.
* [[Azaroaren 7]]a - [[Donostiako Nazioarteko Krosa]]: Gizonezkoetan Rodrigue Kwizera burundiarra eta emakumezkoetan Zenebu Fikadu etiopirra izan ziren garaile.
* [[Azaroaren 14]]a - [[Jokin Altuna|Altuna III.a]] bigarrenez [[Esku Huskako Lau eta Erdiko Pilota Txapelketa Nagusia|Lau eta Erdiko txapelduna]] izan zen finalean [[Unai Laso]]ri 22-20 irabazita.
* [[Azaroaren 21]]a - Bigarren [[Sherpa.ai Aizkolari Txapelketa]] jokatu zen eta [[Iker Vicente]] eta [[Karmele Gisasola]] izan ziren txapeldunak.
* [[Azaroaren 28]]a - [[Hodei Ezpeleta]] izan zen [[Euskadiko Aizkolari Txapelketa]] ofizialean garailea.
* [[Abenduaren 18]] eta [[Abenduaren 19|19]]a - Euskal Herriko Harrijasotze txapelketatan harri handietan [[Jokin Eizmendi]] eta txikietan [[Mikel Lopetegi|Mikel Lopetegi &quot;Urra&quot;]] izan ziren txapeldunak.

===== Mundua =====
* [[Urtarrilaren 31]] - [[Munduko Eskubaloi Txapelketa]] (gizonezkoak): Danimarka izan zen txapelduna, finaleak Suedia 26-24 garaituta.
* [[Otsailaren 7]]a - [[Super Bowl]]: [[Tampa Bay Buccaneers]] bigarrenez izan zen garailea, finalean [[Kansas City Chiefs]] 31-9 garaitu ondoren.
* [[Otsailaren 21]]a - [[Australiako Irekia]]: [[Novak Djokovic]] izan zen garailea.
* [[Martxoaren 14]]a - [[2021eko Paris-Niza]]: [[Maximilian Schachmann]] irabazle.
* [[Martxoaren 16]]a - [[2021eko Tirreno-Adriatiko]]: [[Tadej Pogačar]] irabazle.
* [[Martxoaren 10]]tik - [[martxoaren 17]]ra - [[Amerika Kopa (Bela)|Amerika Kopa]]: Royal New Zealand Yacht Squadron, ''Te Rehutai'' yatearekin, 7 garaipenengatik garaikurra atxiki du 3 garaipenera. Erronkaria Circolo della Vela Sicilia da, ''Luna Rossa'' yatearekin.
* [[Martxoaren 26]]a - [[2021eko Sei Nazioen Txapelketa]] bukatu zen. [[Galesko errugbi selekzioa|Galesko selekzioak]] 28. txapelketa irabazi zuen, Sei Nazioetako seigarrena.
* [[Martxoaren 28]]a - [[2021eko Kataluniako Volta]]: [[Adam Yates]] irabazle.
* [[Apirilaren 4]]a - [[2021eko Flandriako Tourra]]: [[Kasper Asgreen]] irabazle.
* [[Apirilaren 18]]a - [[2021eko Turkiako Itzulia]]: José Manuel Díaz Gallego irabazle.
* [[Apirilaren 25]]a - [[2021eko Lieja-Bastogne-Lieja]]: [[Tadej Pogačar]] irabazle.
* [[Maiatzaren 16]]a - [[Bartzelona Futbol Kluba (emakumezkoen taldea)|Bartzelonak]] bere aurreneko [[UEFA Emakumezkoen Txapeldunen Liga|Emakumezkoen Txapeldunen Liga]] irabazi zuen finalean [[Chelsea Football Club (emakumezkoak)|Chelsea]] 4-0 garaituz.
* [[Maiatzaren 22]]a - [[2021eko Andaluziako Itzulia]]: [[Miguel Ángel López]] kolonbiarra irabazle.
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Chelsea Football Club|Chelseak]] irabazi zuen Txapeldunen Liga, finalean [[Manchester City Football Club|Manchester City]] 1-0 garaituz.
* [[Maiatzaren 30]]a - 
** [[2021eko Italiako Giroa]]: [[Egan Bernal]] kolonbiarra irabazle.
** [[Anadolu Efes S.K.|Anadolu Efes]] saskibaloi taldeak bere aurreneko [[Euroliga]] irabazi zuen finalean [[FC Barcelona (saskibaloia)|FC Barcelona]] 86-81 garaituz.
* [[Ekainaren 11]]tik [[uztailaren 11]]ra - 2020an jokatu beharreko eta [[COVID-19 pandemia]]ren eraginez atzeratutako [[UEFA Euro 2020]] txapelketa jokatu zen. [[Italiako futbol selekzio nazionala|Italiako selekzioa]] izan zen garailea.
* [[Ekainaren 13]]a - 
** [[Roland Garros txapelketa]]: [[Novak Djokovic]] izan zen garailea.
** [[EHF Txapeldunen Liga]]: [[Futbol Club Barcelona (eskubaloia)|FC Barcelonak]] hamargarren aldiz irabazi zuen, finalean [[Aalborg Håndbold|Aalborg]] 36-23 garaituta.
* [[Uztailaren 11]] - [[Wimbledongo txapelketa]]: [[Novak Djokovic]] izan zen garailea.
* [[Uztailaren 18]]a - [[2021eko Frantziako Tourra]]: [[Tadej Pogačar]] irabazle, bi Tour irabazi dituen txirrindularirik gazteena bilakatuz.
* [[Abuztuaren 15]]a - [[2021eko Poloniako Itzulia]]: [[João Almeida]] irabazle.
* [[Irailaren 5]]a -
** [[2021eko Espainiako Itzulia]]: [[Primož Roglič]] irabazle.
** 2022ko Munduko Futbol Txapelketako Conmebolen sailkapen faseko Brasil-Argentina partida [[COVID-19 pandemia]]ren inguruan hartutako nazioartean bidaiatzeko neurrien ondorioz [[Brasil-Argentina partida 2022ko Munduko Futbol Txapelketako Conmebolen sailkapen fasean|bertan behera geratu zen jokatzen hasi eta 6 minutura]].
* [[Irailaren 13]]a - [[AEBetako Irekia (tenisa)|AEBetako Irekia]]: [[Daniil Medvedev]] izan zen garailea.
* [[Irailaren 24]]tik [[irailaren 26]]a:  Ameriketako Estatu Batuek [[Ryder Cup]] 19-9 irabazi zioten Europari.
* [[Urriaren 3]]a - [[2021eko Paris-Roubaix]]: [[Sonny Colbrelli]] irabazle.
* [[Abenduaren 11]] - 
** [[Zerrenda:1 Formulako denboraldiak|1 Formulako txapelketa]]: [[Max Verstappen]] izan zen txapelduna.
** [[2021eko Munduko Xake Txapelketa]] - [[Magnus Carlsen]] norvegiarrak txapela mantendu zuen, Ian Nepomniaxtxiren aurka 7½-3½ko emaitza lortu ondoren.
* [[Abenduaren 12]]a - [[2021eko 1 Formulako denboraldia]]: [[Max Verstappen]]ek bere lehen titulo mundiala irabazi zuen [[Lewis Hamilton]]en kontra azkenengo giran.
* [[Abenduaren 19]]a - [[Munduko Eskubaloi Txapelketa]] (emakumezkoak): Norvegia izan zen txapelduna, finalean Frantzia 29-22 garaituta.

== Jaiotzak ==
* [[Ekainaren 4]] - [[Lilibet Mountbatten-Windsor]], [[Sussexeko konderria|Sussexeko kondeen]] bigarren alaba eta [[Erresuma Batu]]ko zortzigarrena erreginaren oinordetza zerrendan.

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Carlos do Carmo]], portugaldar [[fado]] abeslaria (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Simone Chrisostome]], nazismoaren kontrako erresistentziako ekintzaile lapurtarra (j. [[1923]]).
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Elmira Minita Gordon]], [[Belize]]ko Gobernadore Orokorra (j. [[1930]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Cléber Eduardo Arado]], brasildar futbolaria (j. [[1972]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Guadalupe Grande]], espainiar poeta, saiakeragile eta kritikaria (j. [[1965]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Modibo Keita (lehen ministroa)|Modibo Keita]], [[Mali]]ko lehen ministroa (j. [[1942]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Vladimir Korenev]], sobietar-errusiar zinema eta antzerki aktore eta irakaslea (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Luis Otamendi]], gipuzkoar bertsolaria (j. [[1947]]).
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Barbara Shelley]], ingeles aktorea (j. [[1932]]).
* [[Urtarrilaren 4]]a - [[Tanya Roberts]], estatubatuar aktorea (j. [[1955]]).
* [[Urtarrilaren 4]]a - [[Martinus J.G. Veltman]], herbeheretar fisikaria, 1999ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1931]]).
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[João Cutileiro]], portugaldar eskultorea (j. [[1937]]).
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Pako Pozueta]], gipuzkoar politikaria (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Michael Apted]], ingeles zinema zuzendaria (j. [[1941]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Vladimir Kiseliov]], sobietar eta ukrainar pisu-jaurtitzailea (j. [[1957]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Marion Ramsey]], estatubatuar aktorea eta abeslaria (j. [[1947]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Neil Sheehan]], estatubatuar idazlea eta kazetaria, ''Pentagonoko Paper''ekin lotutako artikuluak argitaratu zituena (j. [[1936]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Mitxel Unzueta]], bizkaitar politikari eta ekonomialaria (j. [[1932]]).
* [[Urtarrilaren 8]]a - [[Boni (rock musikaria)|Javier Hernández]], ''Boni'', nafar rock musikaria, ''[[Barricada]]'' taldeko gitarra-jotzaile eta abeslaria (j. [[1963]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[W. John Hutchins]], ingeles hizkuntzalari eta informatikaria, itzulpen automatikoan espezializatua (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[Hubert Auriol]], frantziar autoen eta motorren pilotua, hiru aldiz [[Dakar Rallya]]ren irabazle (j. [[1952]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Lloyd Cowan]], britainiar atleta, 110 eta 400 metro hesietan espezializatua, eta entrenatzailea (j. [[1962]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Iker Larrauri]], mexikar museologoa, antropologoa, arkitektoa eta artista plastikoa (j. [[1929]]).
* [[Urtarrilaren 13]]a - Siegfried Fischbacher, [[Siegfried &amp; Roy]] bikoteko alemaniar-estatubatuar aktore eta ilusionista (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 13]]a - [[Bernd Kannenberg]], alemaniar atleta, 50 kilometro ibilketa proban aditua (j. [[1942]]).
* [[Urtarrilaren 13]]a - [[Joël Robert]], belgikar motoziklista, sei aldiz [[moto-kros]] munduko txapelduna (j. [[1943]]).
* [[Urtarrilaren 13]]a - [[Philip Tartaglia]], eskoziar apezpiku katolikoa (j. [[1951]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Phil Spector]], estatubatuar musika ekoizle, musikari eta abesti egilea (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Jesús Fernández Naves]], Asturiasen, Argentinan, Parisen eta Araban aritutako gizarte ekintzailea (j. [[1934]]).
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[Jean-Pierre Bacri]], frantziar aktorea eta gidoigilea (j. [[1951]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Justin Lekhanya]], [[Lesotho]]ko lehen ministroa (h. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 21]]a - [[Jean Graton]], frantziar komikigilea (j. [[1923]]).
* [[Urtarrilaren 21]]a - [[Solveig Nordström]], suediar arkeologoa (j. [[1923]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Mercedes Ateca]], espainiar txirrindularia (j. [[1945]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Hal Holbrook]], estatubatuar aktorea (j. [[1925]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Larry King]], estatubatuar telebista-aurkezle, irrati-aurkezle eta bozeramalea (j. [[1933]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Song Yoo-jung]], hegokorear aktorea eta modeloa (j. [[1994]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[Mentxu Alkorta]], gipuzkoar dantzari profesionala eta trikikilaria (j. [[1947]]).
* [[Urtarrilaren 25]]a - [[Enrique Tábara]], ekuadortar marrazkigilea (j. [[1930]]).
* [[Urtarrilaren 26]]a - [[Alan Ashcroft]], ingeles errugbilaria (j. [[1930]]).
* [[Urtarrilaren 26]]a - [[Margitta Gummel]], alemaniar atleta, [[pisu jaurtiketa]]n espezialitatua (j. [[1941]]).
* [[Urtarrilaren 26]]a - [[María Teresa Linares]], kubatar musikologo, ikertzaile eta pedagogoa (j. [[1920]]).
* [[Urtarrilaren 26]]a - [[Jozef Vengloš]], eslovakiar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1936]]).
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[Goddess Bunny]], estatubatuar artista, drag queen, aktore eta modeloa (j. [[1960]]).
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[Cloris Leachman]], estatubatuar aktorea (j. [[1926]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Solita Apaolaza]], gipuzkoar sendalari edo petrikiloa (j. [[1929]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Paul J. Crutzen]], herbeheretar kimikaria, 1995eko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1933]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Guillermo Galeote]], gipuzkoar mediku eta politikaria (j. [[1941]]).
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Yvon Douis]], frantziar futbolaria (j. [[1935]]).
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Hilton Valentine]], ingeles gitarra-jotzailea, ''[[The Animals]]'' taldeko kidea (j. [[1943]]).
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Iñigo Ormazabal]], gipuzkoar margolaria (j. [[1951]]).
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Sophie (musikaria)|Sophie]], eskoziar musikaria, musika-ekoizlea, abeslaria eta DJa (j. [[1986]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 1]]a - [[Edward Babiuch]], [[Polonia]]ko lehen ministroa (j. [[1927]]).
* [[Otsailaren 1]]a - [[Dustin Diamond]], estatubatuar aktore, komiko eta zinema zuzendaria (j. [[1977]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Jean-Pierre Bastiat]], frantziar errugbilaria (j. [[1949]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Tony Trabert]], estatubatuar tenislaria (j. [[1930]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Christopher Plummer]], kanadar antzerki, telebista eta zinemako aktorea (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[John Pullin]], ingeles errugbilaria (j. [[1941]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Leon Spinks]], estatubatuar boxeolaria (j. [[1953]]).
* [[Otsailaren 5]]ean desagertua - [[John Snorri Sigurjónsson]], islandiar alpinista, [[K2]] mendian (j. [[1973]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[George Shultz]], estatubatuar politikari, diplomazialari, ekonomista eta negozio-gizona (j. [[1920]]).
* [[Otsailaren 7]]a - [[José Ramón Ónega]], galiziar abokatu, idazle eta politikaria, [[Bizkai]]ko gobernadore zibila (j. [[1939]]).
* [[Otsailaren 7]]a - [[Giuseppe Rotunno]], italiar argazki-zuzendaria (j. [[1923]]).
* [[Otsailaren 8]]a - [[Jean-Claude Carrière]], frantziar eleberrigile, gidoigile eta aktorea (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Chick Corea]], estatubatuar jazz-musikako piano-jotzailea (j. [[1941]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Maite Axiari]], lapurtar militante feminista eta kultur eragilea (j. [[1949]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Alberto Corazón]], espainiar argazkilari, margolari, eskulturagile eta diseinatzailea (j. [[1942]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Jaime Rodríguez Salís]], gipuzkoar kulturgizon, ikertzaile eta arkeologoa (j. [[1926]]).
* [[Otsailaren 13]]a - [[Enrique Rodríguez Galindo]], [[Guardia Zibila|Guardia Zibileko]] jenerala, [[Gerra zikina Euskal Herrian|gerra zikinean]] inplikatua (j. [[1939]]).
* [[Otsailaren 13]]a - [[Xabier Agirre Lopez]], arabar politikaria, [[Arabako Foru Aldundia|Arabako Ahaldun Nagusia]] (j. [[1951]]).
* [[Otsailaren 14]]a - [[Carlos Menem]], [[Argentina]]ko presidentea (j. [[1930]]).
* [[Otsailaren 14]]a - [[Pilar Unzalu]], arabar politikaria (j. [[1957]]).
* [[Otsailaren 15]]a - [[Jose Maria Etxebarria Artetxe]], Villagodioko markesa, bizkaitar abokatu eta ekonomialaria (j. [[1932]]).
* [[Otsailaren 15]]a - [[Raymond Lévesque]], [[quebec]]tar kantautorea, poeta, eleberrigilea eta antzerkigilea (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 15]]a - [[Leopoldo Luque]], argentinar futbolaria (j. [[1949]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Jose Grazenea]], gipuzkoar margolaria (j. [[1927]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Joan Margarit]], kataluniar poeta eta arkitektoa (j. [[1938]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Gustavo Noboa]], [[Ekuador]]ko presidentea (j. [[1937]]).
* [[Otsailaren 17]]a - [[Francisco Luzón]], bizkaitar bankaria (j. [[1948]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Arturo Di Modica]], italiar eskultorea (j. [[1941]]).
* [[Otsailaren 22]]a - [[Lawrence Ferlinghetti]], estatubatuar poeta eta argitaratzailea (j. [[1919]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Jean Grenet]], lapurtar kirurgilari eta politikaria, [[Baionako alkateen zerrenda|Baionako alkatea]] (j. [[1939]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Fausto Gresini]], italiar motoziklista (j. [[1961]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Rafael Gurrea]], [[Nafar Herriaren Batasuna|UPNko]] nafar politikaria (j. [[1940]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Gary Halpin]], irlandar errugbilaria (j. [[1966]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Joseph Untube N'singa Udjuu]], [[Zaire]]ko lehen ministroa (j. [[1934]]).
* [[Otsailaren 25]]a - [[Hannu Mikkola]], finlandiar rally gidaria (j. [[1942]]).
* [[Otsailaren 26]]a - [[Michael Somare]], [[Papua Ginea Berria|Papua Ginea Berriko]] lehen ministroa (j. [[1936]]).
* [[Otsailaren 27]]a - [[José Manuel Cortizas]], bizkaitar kirol kazetari eta bikoizketa-aktorea (j. [[1963]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Enrique San Francisco]], espainiar aktore eta umorista (j. [[1955]]).
* [[Martxoaren 2]]a - [[Chris Barber]], britainiar jazz musikari, tronboi jole eta orkestra zuzendaria (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 2]]a - [[Bunny Wailer]], jamaikar musikari, abeslari eta bateria-jotzailea, ''[[The Wailers]]'' taldeko kidea (j. [[1947]]).
* [[Martxoaren 2]]a - [[Àlex Casademunt]], kataluniar abeslaria, aktorea eta aurkezlea (j. [[1981]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Andreana Družina]], esloveniar eta jugoslaviar partisano, Jugoslaviako Herriaren Heroi izendatua (j. [[1920]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Francisco Erize]], argentinar naturalista eta kontserbazionista (j. [[1943]]).
* [[Martxoaren 9]]a - [[James Levine]], estatubatuar orkestra-zuzendari eta piano-jotzailea (j. [[1943]]).
* [[Martxoaren 9]]a - [[Pepe Rei]], Euskal Herrian bizi izan zen galiziar kazetari eta idazlea, [[Ourense]]n (j. [[1947]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[Hamed Bakayoko]], [[Boli Kosta]]ko lehen ministroa (j. [[1965]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[Manuel Saturnino da Costa]], [[Ginea-Bissau]]ko lehen ministroa (j. [[1942]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[Ali Mahdi Muhammad]], [[Somalia]]ko 4. presidentea (j. [[1939]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Goodwill Zwelithini]], [[zulu]]en erregea (j. [[1948]]).
* [[Martxoaren 13]]a - [[Marvin Hagler]], estatubatuar boxeolaria (j. [[1954]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Yaphet Kotto]], estatubatuar aktorea (j.[[1939]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Henri Rancoule]], frantziar errugbilaria (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 16]]a - [[Moudud Ahmed]], [[Bangladesh]]ko lehen ministroa (j. [[1940]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[Antón García Abril]], espainiar musikagilea (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[Kristian Gullichsen]], finlandiar arkitektoa (j. [[1932]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[John Magufuli]], [[Tanzania]]ko presidentea (j. [[1959]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[Vicente Rojo Almazán|Vicente Rojo]], espainiar jatorriko mexikar margolari eta grabatzailea (j. [[1932]]).
* [[Martxoaren 20]]a - [[Peter Lorimer]], eskoziar futbolaria (j. [[1946]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Nawal el Saadawi]], egiptoar idazle feminista (j. [[1931]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Adam Zagajewski]], poloniar olerkaria (j. [[1945]]).
* [[Martxoaren 23]]a - [[George Segal]], estatubatuar aktorea (j. [[1934]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Larry McMurtry]], estatubatuar idazlea (j. [[1936]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Bertrand Tavernier]], frantziar zinemagilea eta zinema-kritikaria (j. [[1941]]).
* [[Martxoaren 26]]a - [[Ursula Happe]], alemaniar igerilaria (j. [[1926]]).
* [[Martxoaren 28]]a - [[Didier Ratsiraka]], [[Madagaskar]]go presidentea (j. [[1936]]).
* [[Martxoaren 29]]a - [[Carlos Busqued]], argentinar idazlea, irratsaio-ekoizlea, ingeniaria eta unibertsitate irakaslea (j. [[1970]]).
* [[Martxoaren 29]]a - [[Bashkim Fino]], [[Albania]]ko lehen ministroa (j. [[1962]]).
* [[Martxoaren 29]]a - [[Xabier Markiegi]], bizkaitar politikaria, irakaslea eta [[Euskal Autonomia Erkidegoko Arartekoa]] (j. [[1938]]).
* [[Martxoaren 30]]a - [[Josefina Cuesta]], espainiar historialaria (j. [[1947]]).
* [[Martxoaren 30]]a - [[G. Gordon Liddy]], estatubatuar abokatu, FBIko ajente, irrati-esatari eta aktorea (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Kamal Ganzouri]], [[Egipto]]ko lehen ministroa (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Jesús Yagüe]], bizkaitar zinema zuzendari eta gidoilaria (j. [[1937]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 1]]a - [[Isamu Akasaki]], japoniar ingeniari eta fisikaria, 2014ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 1]]a - [[Patrick Juvet]], suitzar kantautore eta abeslaria (j. [[1950]]).
* [[Apirilaren 4]]a - [[Robert Mundell]], kanadar ekonomialaria, 1999ko [[Ekonomiako Nobel Saria]] (j. [[1932]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Paul Ritter]], britainiar aktorea (j. [[1966]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Hans Küng]], suitzar idazle, teologo eta apaiz katolikoa (j. [[1928]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Julen Madariaga]], bizkaitar politikaria eta abokatua, [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAren]] sortzaileetako bat (j. [[1932]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Arcadi Oliveres]], kataluniar ekonomista eta bakearen eta justizia sozialaren aktibista (j. [[1945]]).
* [[Apirilaren 8]]a - [[Iñaki Aldekoa Azarloza]], [[Aralar (alderdi politikoa)|Aralar]] alderdiko bizkaitar politikaria (j. [[1940]]).
* [[Apirilaren 8]]a - [[Sagrario Aranburu]], nafar dantzaria, abeslaria eta piano-jotzailea (j. [[1930]]).
* [[Apirilaren 8]]a - [[Jasone Salaberria]], bizkaitar linguista eta irakaslea (j. [[1952]]).
* [[Apirilaren 9]]a - [[Xabier Antoñana]], nafar katedraduna, kazetaria, idazlea eta politikaria (j. [[1933]]).
* [[Apirilaren 9]]a - [[Ramsay Clark]], estatubatuar abokatu, ekintzaile eta politikaria (j. [[1927]]).
* [[Apirilaren 9]]a - [[Filipe Edinburghekoa]], [[Elisabet II.a Erresuma Batukoa|Elisabet II.a Britainia Handiko erreginaren]] ezkontidea (j. [[1921]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Juan Cruz Tello 'Soccoo']], perutar unibertsitateko-irakaslea, [[kitxua]]ren prozesamendu automatikoan lan egin zuena.
* [[Apirilaren 10]]a - [[Tomás Yerro]], nafar poeta, filologo eta katedraduna (j. [[1950]]).
* [[Apirilaren 12]]a - [[Michel Noël]], Quebeceko [[Algonkin]] jatorriko funtzionarioa eta idazle kanadarra (j. [[1944]]).
* [[Apirilaren 14]]a - [[Yıldırım Akbulut]], [[Turkia]]ko lehen ministroa (j. [[1935]]).
* [[Apirilaren 14]]a - [[Bernard L. Madoff]], estatubatuar burtsa-agentea, historiako finantza-iruzurgile handiena (j. [[1938]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Barby Kelly]], irlandar musikaria, ''[[The Kelly Family]]'' taldeko kidea (j. [[1975]]).
* [[Apirilaren 16]]a - [[John Dawes]], galestar errugbilari eta entrenatzailea (j. [[1940]]).
* [[Apirilaren 16]]a - [[Helen McCrory]], ingeles antzezlea (j. [[1968]]).
* [[Apirilaren 17]]a - [[Black Rob]], estatubatuar raperoa (j. [[1969]]).
* [[Apirilaren 19]]a - [[Walter Mondale]], estatubatuar politikaria (j. [[1928]]).
* [[Apirilaren 20]]a - [[Idriss Déby]], [[Txad]]eko presidentea (j. [[1952]]).
* [[Apirilaren 20]]a - [[Monte Hellman]], estatubatuar zinema zuzendari, ekoizle, idazle eta muntatzailea (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 20]]a - [[José Joaquín Puig de la Bellacasa]], bizkaitar diplomazialaria (j. [[1931]]).
* [[Apirilaren 20]]a - [[Alfred Teinitzer]], austriar futbolaria (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Mercedes Colás]], ''Porota'', Giza Eskubideen aldeko argentinar ekintzailea, [[Maiatzaren Plazako Amak]] elkarteko lehendakariordea (j. [[1925]]).
* [[Apirilaren 22]]a - [[Juan Carlos Irizar]], gipuzkoar musikagile eta piano-jotzailea (j. [[1951]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Ana Vives Casas]], espainiar kazetaria (j. [[1971]]).
* [[Apirilaren 24]]a - [[Christa Ludwig]], alemaniar mezzosopranoa (j. [[1928]]).
* [[Apirilaren 25]]a - [[Désiré Kolingba]], [[Afrika Erdiko Errepublika]]ko politikaria (j. [[1956]]).
* [[Apirilaren 25]]a - [[John Konrads]], lituaniar-australiar igerilaria, olinpiar txapelduna (j. [[1942]]).
* [[Apirilaren 26]]a - [[Tamara Press]], [[pisu jaurtiketa|pisu]] eta [[disko jaurtiketa]]n espezializatutako [[sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|sobietar]] atleta (j. [[1937]]).
* [[Apirilaren 27]]a, [[Bi euskal kazetariren hilketa Burkina Fason|Burkina Fason erailak]]:
** [[David Beriain]], nafar kazetaria eta dokumentalgilea (j. [[1977]]).
** [[Roberto Fraile]], euskal kazetari, argazkilari eta kameralaria (j. [[1974]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Michael Collins (astronauta)|Michael Collins]], estatubatuar astronauta (j. [[1930]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Jean-Guy Pilon]], [[quebec]]tar olerkari eta eleberrigilea (j. [[1930]]).
* [[Apirilaren 28]]a - ''[[El Risitas]]'', espainiar umoregile eta aktorea (j. [[1956]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Federico Salas]], [[Peru]]ko lehen ministroa (j. [[1950]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Olympia Dukakis]], estatubatuar aktorea (j. [[1931]]).
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Helen Murray Free]], estatubatuar emakume kimikari eta hezitzailea (j. [[1923]]).
* [[Maiatzaren 3]]a - [[Iñaki Mallona]], bizkaitar pasiotar apaiza, [[Arecibo]]ko gotzaina (j. [[1932]]).
* [[Maiatzaren 3]]a - [[Phil Naro]], estatubatuar abeslaria, konpositorea, disko-ekoizlea eta gitarra-jotzailea (j. [[1958]]).
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Simon Achidi Achu]], [[Kamerun]]go lehen ministroa (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 6]]a - [[Humberto Maturana]], txiletar biologoa, [[autopoiesi]] kontzeptua sortu eta garatzeagatik ezaguna (j. [[1928]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Mixel Berhokoirigoin]], baxenafar laboraria, [[Euskal Herriko Laborantza Ganbera]]ko presidentea eta [[Bakearen artisauak|Bakegileak]] taldeko kidea (j. [[1952]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Martín Pando]], argentinar futbolaria eta entrenatzailea (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Elena Pérez]], bizkaitar txistularia, Eibarko Usartza Txistulari Taldeko zuzendaria (j. [[1968]]).
* [[Maiatzaren 8]]a - [[Juan Maria Apellaniz]], bizkaitar arkeologo eta antropologoa (j. [[1932]]).
* [[Maiatzaren 8]]a - [[Lee Han-dong]], [[Hego Korea]]ko lehen ministroa (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 8]]a - [[Helmut Jahn]], alemaniar-estatubatuar arkitektoa (j. [[1940]]).
* [[Maiatzaren 8]]a - [[German Lorca]], brasildar argazkilaria (j. [[1922]]).
* [[Maiatzaren 9]]a - [[José Manuel Caballero Bonald]], espainiar poeta, nobelista eta saiakera-idazlea (j. [[1926]]).
* [[Maiatzaren 10]]a - [[Gorka Aulestia]], bizkaitar literatura-historialaria eta lexikografoa (j. [[1932]]).
* [[Maiatzaren 10]]a - [[Cristopher Mansilla]], txiletar txirrindularia (j. [[1990]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Wilfried Peffgen]], alemaniar txirrindularia (j. [[1942]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Buddy Van Horn]], estatubatuar ekintzazko aktore espezialista eta film zuzendaria (j. [[1928]]).
* [[Maiatzaren 14]]a - [[Sándor Balassa]], hungariar musikagilea (j. [[1935]]).
* [[Maiatzaren 14]]a - [[Carmelo Urdangarin]], gipuzkoar ekonomialari, idazle, enpresari eta kultur arloko ekintzailea (j. [[1932]]).
* [[Maiatzaren 15]]a - [[Felicia Elizondo]], estatubatuar LGBT komunitatearen aldeko ekintzailea (j. [[1946]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Franco Battiato]], italiar kantugilea eta abeslaria (j. [[1945]]).
* [[Maiatzaren 19]]a - [[Lee Evans]], estatubatuar atleta (j. [[1947]]).
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Francisco Brines]], espainiar poeta, Espainiako [[50eko Belaunaldia|50eko Belaunaldiko]] kidea (j. [[1932]]).
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Jesús Davoz]], gipuzkoar txirrindularia (j. [[1931]]).
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Sándor Puhl]], hungariar futbol arbitroa (j. [[1955]]).
* [[Maiatzaren 22]]a - [[Francesc Arnau]], kataluniar futbol-atezaina (j. [[1975]]).
* [[Maiatzaren 22]]a - [[Esperanza Molina Cubillo]], emakume eta gazteen eskubideen aldeko idazle eta antropologo espainiarra (j. [[1931]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Octavio Aceves]], argentinar-espainiar idazle, psikologo, iragarle eta telebista kolaboratzailea (j. [[1947]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Cristóbal Halffter]], espainiar musikagilea eta orkestra zuzendaria (j. [[1930]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Paulo Mendes da Rocha]], brasildar arkitekto eta hirigilea (j. [[1928]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Max Mosley]], ingeles auto-pilotu eta kirol buruzagia (j. [[1940]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Alfonso Barasoain]], euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1958]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Krikor Bedros XX.a Gabroyan]], Eliza Armeniar Katolikoaren patriarka (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Tarcisio Burgnich]], italiar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1939]]).
* [[Maiatzaren 27]]a - [[María Teresa Miras Portugal]], espainiar zientzialaria, [[Madrilgo Complutense Unibertsitatea|Madrilgo Konplutenseko]] biokimika eta biologia Molekularreko irakasle emeritua (j. [[1948]]).
* [[Maiatzaren 27]]a - [[Poul Schlüter]], [[Danimarka]]ko lehen ministroa (j. [[1929]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Mark Eaton]], estatubatuar saskibaloi-jokalaria (j. [[1957]]).
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Adolfo Eraso]], nafar geologo, glaziologo eta hidrologoa (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Joe Lara]], estatubatuar aktorea eta abeslaria (j. [[1962]]).
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Gavin MacLeod]], estatubatuar aktorea (j. [[1931]]).
* [[Maiatzaren 29]]a - [[B. J. Thomas]], estatubatuar pop, country eta musika kristauko abeslaria (j. [[1942]]).
* [[Maiatzaren 30]]a - [[Jason Dupasquier]], suitzar motoziklista (j. [[2001]]).
* [[Maiatzaren 31]] - [[Iñaki Aginaga Beristain]], gipuzkoar intelektual, ikertzaile eta politikaria (j. [[1929]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 1]]a - [[Raoul Sangla]], lapurtar zinema zuzendari, gidoigile eta kazetaria (j. [[1930]]).
* [[Ekainaren 1]]a - [[Violeta Vidaurre]], txiletar aktore, akademiko, gidoilari eta antzerki zuzendaria (j. [[1928]]).
* [[Ekainaren 3]]a - [[Anerood Jugnauth]], [[Maurizio]]ko presidente eta lehen ministroa (j. [[1930]]).
* [[Ekainaren 4]]a - [[Richard R. Ernst]], suitzar kimikaria, 1991ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1933]]).
* [[Ekainaren 6]]a - [[Ei-ichi Negishi]], japoniar kimikaria, 2010eko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1935]]).
* [[Ekainaren 6]]a - [[Gérard Vergnaud]], frantziar matematikari eta psikologoa (j. [[1933]]).
* [[Ekainaren 9]]a - [[Gottfried Boehm]], alemaniar arkitektoa (j. [[1920]]).
* [[Ekainaren 9]]a - [[Diogo Correa de Oliveira]], brasildar futbolaria (j. [[1983]]).
* [[Ekainaren 11]] - [[Francisco Egea]], gipuzkoar ingeniari eta politikaria (j. [[1950]]).
* [[Ekainaren 13]]a - [[Ned Beatty]], estatubatuar aktorea (j. [[1937]]).
* [[Ekainaren 14]]a - [[Enrique Bolaños]], [[Nikaragua]]ko presidentea (j. [[1928]]).
* [[Ekainaren 17]]a - [[Kenneth Kaunda]], lehendabiziko [[Zambia]]ko presidentea (j. [[1924]]).
* [[Ekainaren 18]]a - [[Giampiero Boniperti]], italiar futbolaria (j. [[1928]]).
* [[Ekainaren 18]]a - [[Gérard Fromanger]], frantziar margolaria (j. [[1939]]).
* [[Ekainaren 18]]a - [[Andrés Ortiz-Osés]], espainiar filosofoa, [[Deustuko Unibertsitatea|Deustuko Unibertsitateko]] katedraduna (j. [[1943]]).
* [[Ekainaren 18]]a - [[Emma Roca]], kataluniar korrikalari eta eskiatzailea, mendiko lasterketen aitzindaria eta emakumezkoen erreferentea (j. [[1973]]).
* [[Ekainaren 20]]a - [[Luis del Sol]], espainiar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1935]]).
* [[Ekainaren 23]]a - [[John McAfee]], anglo-estatubatuar programatzaile eta enpresaburua, '' McAfee'' enpresaren sortzailea (j. [[1945]]).
* [[Ekainaren 23]]a - [[Mila Ximénez]], espainiar kazetaria, telebistako kolaboratzailea, idazlea eta bihotzeko prentsako pertsonaia (j. [[1952]]).
* [[Ekainaren 24]]a - [[Benigno Aquino III.a]], [[Filipinak|Filipinetako]] presidentea (j. [[1960]]).
* [[Ekainaren 24]]a - [[Trần Thiện Khiêm]], [[Hego Vietnam]]go lehen ministroa (j. [[1925]]).
* [[Ekainaren 24]]a - [[Joseba Urizar]], bizkaitar idazlea (j. [[1964]]).
* [[Ekainaren 25]]a - [[Guillermo Gonzalez Escalada]], bizkaitar marrazkilari, ilustratzaile eta komikilaria (j. [[1971]]).
* [[Ekainaren 26]]a - [[Mir Hazar Khan Khoso]], [[Pakistan]]go lehen ministroa (j. [[1929]]).
* [[Ekainaren 29]]a - [[Jesus Mari Larrazabal]], gipuzkoar politikaria eta [[Euskal Herriko Unibertsitatea|EHUko]] katedraduna (j. [[1947]]).
* [[Ekainaren 29]]a - [[Donald Rumsfeld]], estatubatuar politikaria, funtzionarioa eta enpresaria (j. [[1932]]).
* [[Ekainaren 30]]a - [[Abbas Bonfoh]], [[Togo]]ko presidentea (j. [[1948]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 3]]a - [[Iñaki Larrañaga]], gipuzkoar apaiza, soziologoa, soziolinguista eta [[SIADECO]] kooperatibaren nahiz [[Bizi-Hitza Fundazioa]]ren sortzaileetako bat (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Haunani-Kay Trask]], hawaiiar idazlea, poeta eta unibertsitate irakaslea, Hawaiiko subiranotasun-mugimenduko burua (j. [[1949]]).
* [[Uztailaren 4]]a - [[Luminița Gheorghiu]], errumaniar aktore eta telebista aurkezlea (j. [[1949]]).
* [[Uztailaren 5]]a - [[Raffaella Carrà]], italiar abeslaria, dantzaria, aktorea eta telebista aurkezlea (j. [[1943]]).
* [[Uztailaren 5]]a - [[Richard Donner]], estatubatuar zinema zuzendari eta ekoizlea (j. [[1930]]).
* [[Uztailaren 5]]a - [[Vladimir Menxov]], sobietar eta errusiar aktore eta zinema zuzendaria (j. [[1939]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[Luis Gasca]], donostiar argitaratzaile eta komiki eta zinema kritikaria (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[Patrick John]], [[Dominika]]ko lehen ministroa (j. [[1938]]).
* [[Uztailaren 7]]a - [[Jovenel Moïse]], [[Haiti]]ko presidentea (j. [[1968]]).
* [[Uztailaren 7]]a - [[Carlos Reutemann]], argentinar auto-pilotua (j. [[1942]]).
* [[Uztailaren 9]]a - [[Paul Mariner]], ingeles futbolari eta entrenatzailea (j. [[1953]]).
* [[Uztailaren 10]]a - [[Esther Bejarano]], [[Auschwitz]]eko kontzentrazio-eremutik bizirik atera zen azkenetako bat (j. [[1924]]).
* [[Uztailaren 12]]a - [[Maria Rosario Arrizabalaga]], bizkaitar gizarte-ekintzailea, feminista eta justizia sozialaren aldekoa (j. [[1949]]).
* [[Uztailaren 12]]a - [[Santiago Bengoa]], arabar sindikalista (j. [[1955]]).
* [[Uztailaren 13]]a - [[Anton Barrutia]], bizkaitar txirrindularia (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 13]]a - [[Shirley Fry]], estatubatuar tenislaria (j. [[1927]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Mamnoon Hussain]], [[Pakistan]]go presidentea (j. [[1940]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Kurt Westergaard]], daniar karikaturagilea (j. [[1935]]).
* [[Uztailaren 15]]a - [[Mikel Unzalu]], arabar irakasle eta politikaria (j. [[1956]]).
* [[Uztailaren 15]]a - [[Peter R. de Vries]], herbeheretar ikerketa-kazetaria eta krimen antolatuaren inguruko berri-emailea (j. [[1956]]).
* [[Uztailaren 16]]a - [[Josep Maria Gay de Liébana]], kataluniar ekonomialaria, dibulgatzailea eta kirol arloko ekonomia aholkularia (j. [[1953]]).
* [[Uztailaren 17]]a - [[Pilar Bardem]], espainiar aktorea (j. [[1939]]).
* [[Uztailaren 17]]a - [[Marcel Queheille]], zuberoar txirrindularia (j. [[1930]]).
* [[Uztailaren 18]]a - [[Michel Husson]], frantziar ekonomialaria, estatistikaria eta ekintzaile politikoa, [[globalizazioaren aurkako mugimendu|mugimendu altermundialistako]] kidea (j. [[1949]]).
* [[Uztailaren 19]]a - [[Arturo Armando Molina]], [[El Salvador]]ko presidentea (j. [[1927]]).
* [[Uztailaren 20]]a - [[Vita Andersen]], daniar idazlea (j. [[1944]]).
* [[Uztailaren 23]]a - [[Eskarne Aroma]], bizkaitar euskara-irakaslea, bikoiztailea eta aktorea (j. [[1934]]).
* [[Uztailaren 23]]a - [[Toshihide Maskawa]], japoniar fisikaria, 2008ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1940]]).
* [[Uztailaren 23]]a - [[Steven Weinberg]], estatubatuar fisikaria, 1979ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 24]]a - [[Carlos Romeu]], kataluniar idazle, historialari eta umorista grafikoa (j. [[1948]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Otelo Saraiva de Carvalho]], portugaladar militar eta politikaria, 1974ko [[Krabelinen Iraultza]]ren arduradun nagusia (j. [[1936]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Henri Vernes]], belgikar zientzia-fikziozko eleberrigile eta komikigilea (j. [[1918]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[Albert Bandura]], kanadar psikologoa (j. [[1925]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[Joey Jordison]], estatubatuar musikaria eta musikagilea, ''[[Slipknot]]'' taldearen sortzaileetako bat (j. [[1975]]).
* [[Uztailaren 28]]a - [[Roberto Calasso]], italiar idazle eta editorea (j. [[1941]]).
* [[Uztailaren 28]]a - [[Dusty Hill]], estatubatuar musikaria, abeslaria eta abestigilea, ''[[ZZ Top]]'' taldeako kidea (j. [[1949]]).
* [[Uztailaren 29]]a - [[Matxin Labaien]], gipuzkoar margolari eta idazlea, paisaietan espezializatua (j. [[1931]]).
* [[Uztailaren 29]]a - [[Pedro Tamen]], portugaldar idazle eta literatura itzultzailea (j. [[1934]]).

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 3]]a - [[Arthur Dion Hanna]], [[Bahamak|Bahametako]] gobernadore orokorra (j. [[1928]]).
* [[Abuztuaren 5]]a - [[Terry Davies]], galestar errugbilaria (j. [[1933]]).
* [[Abuztuaren 5]]a - [[Jevhen Martxuk]], [[Ukraina]]ko lehen ministroa (j. [[1941]]).
* [[Abuztuaren 6]]a - [[Mikel Azurmendi]], euskal idazlea eta itzultzailea (j. [[1942]]).
* [[Abuztuaren 9]]a - [[Lester Bird]], [[Antigua eta Barbuda]]ko 2. lehen ministroa (j. [[1938]]).
* [[Abuztuaren 10]]a - [[Maki Kaji]], japoniar enpresaburua, [[sudoku]]aren aita pontekotzat hartua (j. [[1951]]).
* [[Abuztuaren 12]]a - [[Karl-Friedrich Haas]], alemaniar atleta (b. [[1931]]).
* [[Abuztuaren 13]]a - [[Jose Maria Goyena]], nafar enpresaria (j. [[1930]]).
* [[Abuztuaren 13]]a - [[Carolyn Shoemaker]], estatubatuar astronomoa, gizabanako batek aurkitutako kometa gehienen errekorra edukitakoa (j. [[1929]]).
* [[Abuztuaren 14]]a - [[Carlos Correia]], [[Ginea-Bissau]]ko lehen ministroa (j. [[1933]]).
* [[Abuztuaren 14]]a - [[Lucía Martínez Odriozola]], bizkaitar kazetaria, ''[[Pikara Magazine]]'' aldizkariaren abiarazleetariko bat (j. [[1958]]).
* [[Abuztuaren 14]]a - [[Igor Oistrakh]], ukrainar biolin-jotzailea (j. [[1931]]).
* [[Abuztuaren 15]]a - [[Abdelhamid Brahimi]], [[Aljeria]]ko lehen ministroa (j. [[1936]]).
* [[Abuztuaren 15]]a - [[Gerd Müller]], alemaniar futbolaria, historiako goleatzaile onenetakoa (j. [[1945]]).
* [[Abuztuaren 16]]a - [[Volodymyr Holubnytxy]], ukrainar eta sobietar atleta (j. [[1936]]).
* [[Abuztuaren 16]]a - [[Jose Ignacio Moreno Cuñat|Nacho Moreno]], arabar marrazkilari, idazle eta sukaldaria (j. [[1957]]).
* [[Abuztuaren 19]]a - [[Raoul Cauvin]], belgikar komikigilea (j. [[1938]]).
* [[Abuztuaren 21]]a - [[The Everly Brothers|Don Everly]], estatubatuar abeslari eta abesti egilea (j. [[1937]]).
* [[Abuztuaren 21]]a - [[Maria Liechtensteingoa]], [[Liechtenstein]]go printzesa ezkontidea (j. [[1940]]).
* [[Abuztuaren 22]]a - [[Enrique Vallespí Pérez]], espainiar historialaria, prehistoriadorea eta arkeologoa (j. [[1929]]).
* [[Abuztuaren 23]]a - [[Jakes Casaubon]], [[Nafarroa Beherea|Nafarroa Behere]]ko ikertzailea, irrati esataria eta pilotazalea  (j. [[1925]]).
* [[Abuztuaren 24]]a - [[Hissène Habré]], [[Txad]]eko presidentea, [[Human Rights Watch]]en arabera ''&quot;Afrikako [[Pinochet]]&quot;'' (j. [[1942]]).
* [[Abuztuaren 24]]a - [[Wilfried Van Moer]], belgikar futbolaria (h. [[1945]]).
* [[Abuztuaren 24]]a - [[Charlie Watts]], ''[[The Rolling Stones]]'' taldeko bateria-jolea (j. [[1941]]).
* [[Abuztuaren 25]]a - [[Mohsin Ahmad al-Aini]], [[Yemengo Arabiar Errepublika]]ko lehen ministroa (j. [[1932]]).
* [[Abuztuaren 27]]a - [[Edmond Henri Fischer|Edmond H. Fischer]], estatubatuar biokimikaria, 1992ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1920]]).
* [[Abuztuaren 29]]a - [[Ed Asner]], estatubatuar aktorea (j. [[1929]]).
* [[Abuztuaren 29]]a - [[Ron Bushy]], estatubatuar bateria-jotzailea, ''[[Iron Butterfly]]'' taldeko kidea (j. [[1941]]).
* [[Abuztuaren 29]]a - [[Jacques Rogge]], belgikar sendagile eta kirolaria, [[Nazioarteko Olinpiar Batzordea|Nazioarteko Olinpiar Batzordeko]] 8. lehendakaria (j. [[1942]]).
* [[Abuztuaren 30]]a - [[José María Liborio Camino]], bizkaitar apaiz katolikoa, [[Presidente Prudente]]ko gotzain emeritua (j. [[1931]]).
* [[Abuztuaren 31]] - [[Michael Constantine]], greko-estatubatuar aktorea (j. [[1927]]).

==== Iraila ====
* [[Irailaren 1]]a - [[Jean-Denis Bredin]], frantziar abokatu eta idazlea (j. [[1929]]).
* [[Irailaren 2]]a - [[Mikis Theodorakis]], greziar musikagilea eta politikaria (j. [[1925]]).
* [[Irailaren 3]]a - [[Olatz Vázquez]], bizkaitar kazetari eta argazkilaria (j. [[1994]]).
* [[Irailaren 4]]a - [[Willard Scott]], estatubatuar aktore, umorista eta pailazoa (j. [[1934]]).
* [[Irailaren 5]]a - [[Sarah Harding]], ingeles abeslaria, modeloa eta aktorea (j. [[1981]]).
* [[Irailaren 5]]a - [[Ivan Patzaichin]], errumaniar kanoalaria (j. [[1949]]).
* [[Irailaren 5]]a - [[Živko Radišić]], [[Bosnia-Herzegovina]]ko presidentea (j. [[1937]]).
* [[Irailaren 6]]a - [[Jean-Paul Belmondo]], frantziar aktorea (j. [[1933]]).
* [[Irailaren 6]]a - [[Nino Castelnuovo]], italiar aktorea (j. [[1936]]).
* [[Irailaren 6]]a - [[Michael K. Williams]], estatubatuar aktorea (j. [[1966]]).
* [[Irailaren 8]]a - [[Xabier Castillo Miota]], ''Xeberri'', bizkaitar egile abeslari eta bikoiztailea (j. [[1948]]).
* [[Irailaren 8]]a - [[Art Metrano]], estatubatuar aktorea (j. [[1936]]).
* [[Irailaren 8]]a - Luis del Olmo Alonso, ''[[Olmo (marrazkilaria)|Olmo]]'', bilbotar kazetari eta marrazkilea, ''[[Don Celes]]'' pertsonaiagatik ezaguna (j. [[1922]]).
* [[Irailaren 8]]a - [[Jordi Rebellón]], kataluniar aktorea (j. [[1957]]).
* [[Irailaren  8]]a - [[Jevgeni Zinitxev]], errusiar politikaria eta ofizial militarra (j. [[1966]]).
* [[Irailaren 9]]a - [[Borhane Alaouié]], libanoar zinema zuzendaria (j. [[1941]]).
* [[Irailaren 9]]a - [[Alicia Iturrioz]], gipuzkoar margolaria (j. [[1927]]).
* [[Irailaren 10]]a - [[Charles Konan Banny]], [[Boli Kosta]]ko lehen ministroa (j. [[1942]]).
* [[Irailaren 10]]a - [[Jorge Sampaio]], [[Lisboa]]ko alkate eta [[Portugal]]go presidentea (j. [[1939]]).
* [[Irailaren 10]]a - [[Yacef Saâdi]], aljeriar idazlea, zinegilea, senataria eta FLNko borrokalaria (j. [[1928]]).
* [[Irailaren 11]] - [[Abimael Guzmán|Abimael Guzmán, ''Presidente Gonzalo'']], [[Peru]]ko iraultzailea (j. [[1934]]).
* [[Irailaren 13]]a - [[Antony Hewish]], britainiar astronomoa, 1974ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1924]]).
* [[Irailaren 13]]a - [[Borisav Jović]], [[Jugoslavia]]ko presidentea  (j. [[1928]]).
* [[Irailaren 14]]a - [[Joseba Arregi]], gipuzkoar politikaria eta idazlea (j. [[1946]]).
* [[Irailaren 14]]a - [[Norm Macdonald]], kanadar aktore eta umorista (j. [[1959]]).
* [[Irailaren 14]]a - [[Juri Sedykh]], sobietar atleta, [[mailu jaurtiketa]]n historiako handienetakoa (j. [[1955]]).
* [[Irailaren 16]]a - [[Dušan Ivković]], serbiar saskibaloi jokalaria eta entrenatzailea (j. [[1943]]).
* [[Irailaren 16]]a - [[Casimir Oyé-Mba]], [[Gabon]]go lehen ministroa (j. [[1942]]).
* [[Irailaren 16]]a - [[Jane Powell]], estatubatuar aktore, abeslari eta dantzaria (j. [[1929]]).
* [[Irailaren 16]]a - [[Clive Sinclair]], britainiar elektronika-ingeniari, asmatzaile eta enpresaburua, ''[[ZX Spectrum]]'' ordenagailuaren sortzailea (j. [[1940]]).
* [[Irailaren  17]]a - [[Abdelaziz Bouteflika]], [[Aljeria]]ko presidentea (j. [[1937]]).
* [[Irailaren 17]]a - [[Alfonso Sastre]], Euskal Herrian errotutako espainiar idazle eta editorea (j. [[1926]]).
* [[Irailaren 18]]a - [[Jimena Alonso]], gipuzkoar aktibista, pentsalari feminista eta arabierako irakaslea (j. [[1937]]).
* [[Irailaren 18]]a - [[Mario Camus]], espainiar zinema zuzendaria (j. [[1935]]).
* [[Irailaren 19]]a - [[Jimmy Greaves]], ingeles futbolari eta telebista aurkezlea (j. [[1940]]).
* [[Irailaren 21]]a - [[Mohamed Hussein Tantawi]], [[Egipto|Egiptoko Arabiar Errepublikako]] presidentea (j. [[1935]]).
* [[Irailaren 22]]a - [[Abdelkader Bensalah]], [[Aljeria]]ko behin-behineko presidentea (j. [[1941]]).
* [[Irailaren 22]]a - [[Jüri Tamm]], sobietar eta estoniar atleta eta politikaria (j. [[1957]]).
* [[Irailaren 23]]a - [[Kjell Askildsen]], norvegiar idazlea (j. [[1929]]).
* [[Irailaren 24]]a - [[Carme Alemany Gómez]], kataluniar soziologo eta feminista (j. [[1939]]).
* [[Irailaren 24]]a - [[Mertxe Etxeberria Aranburu]], gipuzkoar politikaria, [[Hernani]]ko lehen emakume alkatea (j. [[1946]]/[[1947]]).
* [[Irailaren 25]]a - [[Ramon Zubizarreta|Ramon Zubizarreta, ''Landakanda'']], gipuzkoar pandero jotzailea, ''[[Laja eta Landakanda]]'' trikitilari bikoteko kidea (j. [[1932]]).
* [[Irailaren 26]]a - [[Alan Lancaster]], ingeles abeslari eta baxu-jotzailea, ''[[Status Quo (musika taldea)|Status Quo]]'' taldeko kidea (j. [[1949]]).
* [[Irailaren 27]]a - [[Roger Hunt]], ingeles futbolaria (j. [[1938]]).
* [[Irailaren 28]]a - [[Josetxo Zaldua]], kazetari eta argazkilari nafar eta mexikarra (j. [[1951]]).
* [[Irailaren 29]]a - [[Antonio Gasset]], espainiar kazetari, telebistako aurkezle eta zinema-kritikaria (j. [[1946]]).
* [[Irailaren 30]]a - [[José Pérez-Francés]], espainiar txirrindularia (j. [[1936]]).

==== Urria ====
* [[Urriaren 2]]a - [[Michel Tubiana]], frantziar  legelari eta abokatua, Euskal Herriko bake prozesuan aritutakoa (j. [[1952]]).
* [[Urriaren 3]]a - [[Lars Vilks]], suediar artista bisuala eta ekintzailea (j. [[1946]]).
* [[Urriaren 6]]a - [[Tomoyasu Asaoka]], japoniar futbolaria (j. [[1962]]).
* [[Urriaren 6]]a - [[Otilia Larrañaga]], Mexikoko [[dantzari]] eta [[Aktore|aktorea]] (j. [[1931]]).
* [[Urriaren 8]]a - [[Tony MacMahon]], irlandar akordeoijole eta irrati esatari eta telebista aurkezlea (j. [[1939]]).
* [[Urriaren 9]]a - [[Abolhassan Banisadr]], [[Iran]]go lehenbiziko presidentea (j. [[1933]]).
* [[Urriaren 9]]a - [[Jacques Blot]], lapurtar mediku eta arkeologoa, Ipar Euskal Herriko eta Pirinioetako [[Historiaurrea|Historiaurrearen]] ikerlari garrantzitsuenetakoa (j. [[1933]]).
* [[Urriaren 10]]a - [[Kaxildo Alkorta]], gipuzkoar itzultzailea, idazlea eta [[Mendebalde Kultura Alkartea]]ren lehendakaria (j. [[1943]]).
* [[Urriaren 10]]a - [[Luis de Pablo]], euskal musikagilea, iraskasle famatua nazioartean (j. [[1930]]).
* [[Urriaren 11]] - [[Paddy Moloney]], irlandar musikaria, ''[[The Chieftains]]'' taldeko liderra (j. [[1938]]).
* [[Urriaren 14]]a - [[Lee Wan-koo]], [[Hego Korea]]ko lehen ministroa (j. [[1950]]).
* [[Urriaren 16]]a - [[Máire Mhac an tSaoi]], gaelerazko irlandar olerkari eta idazlea (j. [[1922]]).
* [[Urriaren 17]]a - [[Ahmad Shah Ahmadzai]], [[Afganistan]]go lehen ministroa (j. [[1944]]).
* [[Urriaren 18]]a - [[Edita Gruberová]], eslovakiar opera abeslaria (j. [[1946]]).
* [[Urriaren 18]]a - [[Willy Kemp]], luxenburgoar txirrindularia (j. [[1925]]).
* [[Urriaren 18]]a - [[Colin Powell]], estatubatuar jenerala, [[Golkoko Gerra]]ko operazio militarraren arduradun nagusia (j. [[1937]]).
* [[Urriaren 19]]a - [[Jack Angel]], estatubatuar ahots-aktorea (j. [[1930]]).
* [[Urriaren 21]]a - [[Bernard Haitink]], herbeheretar orkestra zuzendaria (j. [[1929]]).
* [[Urriaren 22]]a - [[Udo Zimmermann]], alemaniar musikagile eta orkestra zuzendaria (j. [[1943]]).
* [[Urriaren 23]]a - [[Sirkka Turkka]], finlandiar poeta (j. [[1939]]).
* [[Urriaren 24]]a - [[James Michael Tyler]], estatubatuar aktorea (j. [[1962]]).
* [[Urriaren 26]]a - [[Roh Tae-woo]], [[Hego Korea]]ko presidentea (j. [[1932]]).
* [[Urriaren 27]]a - [[Sandy Carmichael]], eskoziar errugbilaria (j. [[1944]]).
* [[Urriaren 27]]a - [[Ricardo Etxepare Zugasti]], gipuzkoar irakaslea, [[Euskal Herriko Unibertsitatea|EHUko]] katedraduna eta [[Donostiako Eskola Politeknikoa|Donostiako Ingeniaritza Teknikoko Eskolako]] zuzendaria (j. [[1942]]).
* [[Urriaren 28]]a - [[Xabier Viar]], bizkaitar arte espezialista, idazlea eta kritikaria, [[Bilboko Arte Ederren Museoa]]ren zuzendaria (j. [[1946]]).
* [[Urriaren 29]]a - [[Clément Mouamba]], [[Kongoko Errepublika]]ko lehen ministroa (j. [[1943]]).
* [[Urriaren 30]]a - [[Guy Poulou]], lapurtar dentista, [[Ziburu]]ko auzapeza (j. [[1940]]).
* [[Urriaren 31]] - [[Dorothy Manley]], ingeles atleta (j. [[1927]]).
* [[Urriaren 31]] - [[Catherine Tizard]], [[Zeelanda Berri]]ko 16. gobernadore orokorra (j. [[1931]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 1]]a - [[Pat Martino]], estatubatuar jazz-gitarrista (j. [[1944]]).
* [[Azaroaren 3]]a - [[Georgie Dann]], frantziar-espainiar abeslaria (j. [[1940]]).
* [[Azaroaren 3]]a - [[Pablo Armando Fernández]], kubatar idazle, poeta, eleberrigile, itzultzaile, saikeragile eta antzerkigilea (j. [[1930]]).
* [[Azaroaren 4]]a - [[Carmen Miranda Zubieta]], bizkaitar kultur-ekintzailea, [[Gerediaga Elkartea]]ren sortzaileetako bat (j. [[1937]]).
* [[Azaroaren 5]]a - [[Marília Mendonça]], brasildar abeslari eta sertaneja musikako abesti-idazlea (j. [[1995]]).
* [[Azaroaren 6]]a - [[Pavol Molnár]], eslovakiar futbolaria (j. [[1936]]).
* [[Azaroaren 6]]a - [[Cissé Mariam Kaïdama Sidibé]], [[Mali]]ko lehen ministroa (j. [[1948]]).
* [[Azaroaren 6]]a - [[Arcadio Pardo]], Parisen bizi izandako poeta, argitaratzaile eta irakasle espainiarra (j. [[1928]]).
* [[Azaroaren 6]]a - [[Jukhim Zviahilski]], [[Ukraina]]ko lehen ministroa  (j. [[1933]]).
* [[Azaroaren 7]]a - [[Gastón Ciarlo]], uruguaitar abeslari, gitarrista eta konpositorea (j. [[1945]]).
* [[Azaroaren 7]]a - [[Carmen Laffón]], espainiar margolari eta eskultore figuratiboa (j. [[1934]]).
* [[Azaroaren 7]]a - [[Dean Stockwell]], estatubatuar aktorea (j. [[1936]]).
* [[Azaroaren 8]]a - [[Amalia Aguilar]], kubatar dantzari, vedette, abeslari, aktore eta umorista (j. [[1924]]).
* [[Azaroaren 8]]a - [[Medina Dixon]], estatubatuar saskibaloi jokalaria (j. [[1962]]).
* [[Azaroaren 8]]a - [[Desiet Kidane]], eritrear txirrindularia (j. [[2000]]).
* [[Azaroaren 11]] - [[Graeme Edge]], ingeles musikari, egile abeslari, bateria-jotzaile eta olerkaria, ''[[The Moody Blues]]'' taldeko kide sortzailea (j. [[1941]]).
* [[Azaroaren 11]] - [[Frederik de Klerk]], [[Hegoafrika]]ko estatu presidentea eta 1993ko [[Bakearen Nobel Saria]] (j. [[1936]]).
* [[Azaroaren 12]]a - [[Bob Bondurant]], estatubatuar lasterketa-gidaria (j. [[1933]]).
* [[Azaroaren 12]]a - [[Ramuntxo Kanblong]], lapurtar politikari jeltzalea, [[Ipar Buru Batzarra]]ren presidentea (j. [[1939]]).
* [[Azaroaren 12]]a - Fra' [[Matthew Festing]], [[Maltako Ordena]]ko Printze eta Maisu Nagusia (j. [[1949]]).
* [[Azaroaren 12]]a - [[Ron Flowers]], ingeles futbolaria (j. [[1934]]).
* [[Azaroaren 13]]a - [[Ágata Lys]], espainiar aktorea (j. [[1953]]).
* [[Azaroaren 13]]a - [[Wilbur Smith]], zambiar-hegoafrikar eleberrigilea (j. [[1933]]).
* [[Azaroaren 14]]a - [[Etel Adnan]], estatubatuar nazionalizatua frantses-libanoar artista bisuala, margolaria, poeta, idazlea, egillea eta marrazkilaria (j. [[1925]]).
* [[Azaroaren 14]]a - [[Jesus Renteria]], bizkaitar futbolaria (j. [[1934]]).
* [[Azaroaren 17]]a - [[Luis Dimas]], Nueva olako abeslari txiletarra (j. [[1942]]).
* [[Azaroaren 20]]a - [[Jose Juan Castillo]], bizkaitar sukaldaria (j. [[1945]]).
* [[Azaroaren 22]]a - [[Noah Gordon (eleberrigilea)|Noah Gordon]], ingelesezko eleberrigilea eta kazetaria, Estatu Batuetako bere garaiko idazle hoberenetakoa (j. [[1926]]).
* [[Azaroaren 23]]a - [[Chun Doo-hwan]], [[Hego Korea]]ko presidentea (j. [[1931]]).
* [[Azaroaren 23]]a - [[James Fitz-Allen Mitchell]], [[Saint Vincent eta Grenadinak|Saint Vincent eta Grenadinetako]] lehen ministroa (j. [[1931]]).
* [[Azaroaren 23]]a - [[Riuler de Oliveira Faustino]], brasildar futbolaria (j. [[1998]]).
* [[Azaroaren 26]]a - [[Stephen Sondheim]], estatubatuar musikagilea, XX. mendeko musikalaren egile garrantzitsuenetako bat (j. [[1930]]).
* [[Azaroaren 27]]a - [[Almudena Grandes]], espainiar idazlea (j. [[1960]]).
* [[Azaroaren 28]]a - [[François Moncla]], frantziar errugbilaria (j. [[1932]]).
* [[Azaroaren 28]]a - [[Norodom Ranariddh]], kanbodiar printze eta politikaria, [[Kanbodia]]ko lehen ministroa (j. [[1944]]).
* [[Azaroaren 28]]a - [[Frank Williams]], ingeles enpresaburu, lasterketetako autoen gidaria eta 1 Formulako taldearen jabea (j. [[1942]]).
* [[Azaroaren 29]]a - [[Arlene Dahl]], estatubatuar aktorea (j. [[1925]]).
* [[Azaroaren 29]]a - [[Kinza Clodumar]], [[Nauru]]ko presidentea (j. [[1945]]).
* [[Azaroaren 30]]a - [[Marie-Claire Blais]], [[quebec]]tar poeta, eleberrigile eta antzerkigilea (j. [[1939]]).
* [[Azaroaren 30]]a - [[Panpi Ladutxe]], lapurtar esku huskako pilotaria eta abeslaria (j. [[1955]]).

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 2]]a - [[Darlene Hard]], estatubatuar tenislaria (j. [[1936]]).
* [[Abenduaren 3]]a - [[Horst Eckel]], alemaniar futbolaria (j. [[1932]]).
* [[Abenduaren 5]]a - [[Bob Dole]], estatubatuar politikaria (j. [[1923]]).
* [[Abenduaren 5]]a - [[Aurelio Galfetti]], suitzar arkitektoa (j. [[1936]]).
* [[Abenduaren  5]]a - [[Michel Rouche]], frantziar historialari eta irakaslea, [[Galia]]ko historia aditua (j. [[1934]]).
* [[Abenduaren 6]]a - [[Kåre Willoch]], [[Norvegia]]ko 30. lehen ministroa (j. [[1928]]).
* [[Abenduaren 7]]a - [[Mustafa Ben Halim]], [[Libia]]ko lehen ministroa (j. [[1921]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Luis Irizar]], euskal sukaldaria (j. [[1930]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Otar Patsatsia]], [[Georgia]]ko lehen ministroa (j. [[1929]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Allande Sokarros]], zuberoar kazetari, itzultzaile, idazle, militante abertzale eta hautetsia (j. [[1957]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Al Unser]], estatubatuar auto-pilotua, [[Indianapolisko 500 miliak|Indianapolisko 500 milietan]] egindako balentriengatik ezaguna (j. [[1939]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Lina Wertmüller]], italiar zinema zuzendari eta gidoilaria (j. [[1929]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Cara Williams]], estatubatuar aktorea (j. [[1925]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Maryse Wolinski]], frantziar kazetari eta idazlea (j. [[1943]]).
* [[Abenduaren 10]]a - [[Michael Nesmith]], estatubatuar musikaria, musikagilea, antzezlea, ekoizlea, idazlea, enpresaburua eta filantropoa, ''[[The Monkees]]'' pop rock taldeko gitarrista (j. [[1942]]).
* [[Abenduaren 10]] - [[Jesus Riaño]], gipuzkoar kirol-kazetaria (j. [[1943]]).
* [[Abenduaren 11]] - [[Juan Carlos Oyarzún]], argentinar politikaria (j. [[1951]]).
* [[Abenduaren 11]] - [[Anne Rice]], estatubatuar idazlea (j. [[1941]]).
* [[Abenduaren 11]] - [[Manuel Santana]], espainiar tenis jokalaria, munduko onenetako bat 60ko hamarraldian (j. [[1938]]).
* [[Abenduaren 12]]a - [[Vicente Fernández|Vicente Fernández, ''Chente'']], mexikar abeslari eta aktorea (j. [[1940]]).
* [[Abenduaren 12]]a - [[Paulias Matane]], [[Papua Ginea Berria|Papua Ginea Berriko]] 8. gobernadore orokorra (j. [[1931]]).
* [[Abenduaren 12]]a - [[Jimmy Rave]], estatubatuar borrokalari profesionala (j. [[1982]]).
* [[Abenduaren 13]]a - [[Verónica Forqué]], espainiar aktorea (j. [[1955]]).
* [[Abenduaren 14]]a - [[Luis Azanza]], nafar argazkilaria  (j. [[1961]]).
* [[Abenduaren 15]]a - [[bell hooks]], estatubatuar idazle, militante feminista eta aktibista soziala (j. [[1952]]).
* [[Abenduaren 15]]a - [[Fayez Tarawneh]], [[Jordania]]ko lehen ministroa (j. [[1949]]).
* [[Abenduaren 16]]a - [[Lucía Hiriart]], [[Txile]]ko lehen dama, [[Augusto Pinochet]]en emaztea (j. [[1922]]).
* [[Abenduaren 16]]a - [[Manuel Seco]], espainiar filologo eta gramatikaria (j. [[1928]]).
* [[Abenduaren 17]]a - [[José Fernández Arteaga]], elizgizon mexikarra, Chihuahuako artzapezpikua (j. [[1933]]).
* [[Abenduaren 17]]a - [[Antonio Troitiño]], [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAkide]]a (j. [[1956]]).
* [[Abenduaren 18]]a - [[Richard Rogers]], italiar jatorriko britainiar arkitektoa (j. [[1933]]).
* [[Abenduaren 18]]a - [[Adela Turin]], artearen historialaria eta idazlea (j. [[1939]]).
* [[Abenduaren 18]]a - [[Julio Zachrisson]], margolari, grabatzaile eta eskultore panamatarra (j. [[1927]]).
* [[Abenduaren 19]]a - [[Robert H. Grubbs]], estatubatuar kimikaria, 2005eko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1942]]).
* [[Abenduaren 21]]a - [[Carlyle Glean]], [[Grenada]]ko 5. gobernadore orokorra (j. [[1932]]).
* [[Abenduaren 23]]a - [[Joan Didion]], estatubatuar idazle eta kazetaria (j. [[1934]]).
* [[Abenduaren 24]]a - [[Birgit Vanderbeke]], alemaniar idazlea (j. [[1956]]).
* [[Abenduaren 25]]a - [[Tomas Hernández Mendizabal]], gipuzkoar margolari, eskultore eta kartelgilea (j. [[1940]]).
* [[Abenduaren 26]]a - [[Karolos Papoulias]], [[Grezia]]ko presidentea (j. [[1929]]).
* [[Abenduaren 26]]a - [[Desmond Tutu]], hegoafrikar apezpiku anglikanoa eta [[apartheid]]aren aurkako ekintzailea, 1984ko [[Bakearen Nobel Saria]] (j. [[1931]]).
* [[Abenduaren 26]]a - [[Edward Osborne Wilson]], biologo, entomologo eta mundu mailako ospeko mirmekologoa (j. [[1929]]).
* [[Abenduaren 27]]a - [[April Ashley]], britainiar modeloa (j. [[1935]]).
* [[Abenduaren 27]]a - [[Jeanine Baude]], frantziar idazle, poeta, antzerkigile eta literatura kritikoa (j. [[1946]]).
* [[Abenduaren 27]]a - [[Keri Hulme]], zeelandaberritar idazlea (j. [[1947]]).
* [[Abenduaren 27]]a - [[Ángel Norzagaray]], antzerkigile, aktore, poeta, irakasle eta zuzendari mexikarra (j. [[1961]]).
* [[Abenduaren 28]]a - [[Igor eta Grichka Bogdanoff|Grichka Bogdanoff]], frantziar telebistako-aurkezle, ekoizle eta saiogile zientifikoa (j. [[1949]]).
* [[Abenduaren 28]]a - [[Hugo Maradona]], argentinar futbolaria eta futbol-entrenatzailea (j. [[1969]]).
* [[Abenduaren 28]]a - [[Sabine Weiss]], suitzar jatorriko frantziar argazkilaria (j. [[1924]]).
* [[Abenduaren 29]]a - [[Antoine Bonifaci]], frantziar futbolaria (j. [[1931]]).
* [[Abenduaren 29]]a - [[Clemente Iriarte]], nafar futbolaria (j. [[1946]]).
* [[Abenduaren 29]]a - [[Pupetta Maresca]], Italiako [[Camorra]]ren partaidea (j. [[1935]]).
* [[Abenduaren 30]]a - [[Sam Jones]], estatubatuar saskibaloi jokalaria (j. [[1933]]).
* [[Abenduaren 31]] - [[Manuel Charlín]], espainiar kontrabandista eta droga-trafikatzailea, ''Los Charlines'' klanaren buruzagia (j. [[1932]]).
* [[Abenduaren 31]] - [[Elihu Katz]], estatubatuar-israeldar soziologoa (j. [[1926]]).
* [[Abenduaren 31]] - [[Vadim Khamuttskikh]], errusiar boleibol jokalaria eta entrenatzailea  (j. [[1969]]).
* [[Abenduaren 31]] - [[Betty White]], estatubatuar aktorea eta komediantea, telebistako aktoreen artean ibilbiderik luzeena egin duena, 1939az geroztik (j. [[1922]]).

== [[Nobel Sariak|Nobel saridunak]]: ==
* [[Fisikako Nobel Saria|Fisika]]: [[Syukuro Manabe]], [[Klaus Hasselmann]] eta [[Giorgio Parisi]]
* [[Kimikako Nobel Saria|Kimika]]: [[Benjamin List]] eta [[David MacMillan]]
* [[Literaturako Nobel Saria|Literatura]]: [[Abdulrazak Gurnah]]
* [[Medikuntzako Nobel Saria|Medikuntza]]: [[David Julius]] eta [[Ardem Patapoutian]]
* [[Ekonomiako Nobel Saria|Ekonomia]]: [[David Card]], [[Joshua Angrist]] eta [[Guido Imbens]]
* [[Bakearen Nobel Saria|Bakea]]: [[Maria Ressa]] eta [[Dmitri Muratov]]

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:2021]]</text>
      <sha1>26bdc8gpr9eas2q1uh03zcohh2r57ge</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005732</id>
      <parentid>9005555</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:39:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Euskal Herria */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="70225" xml:space="preserve">{{urtegertaerak}}
{{urte aurkibide probak}}
'''2021'''a [[ostiralez hasitako urte arrunt]]a da. [[XXI. mendea]]ren eta [[3. milurtekoa]]ren hogeitabatgarrena. [[2020ko hamarkada|XXI. mendearen hirugarren hamarkadaren]] lehen urtea da eta 2020ko hamarurtekoaren bigarrena. Horretaz gain, 2021. urtea honakoa da munduko kultura eta erakundeentzat:

* [[Behi|Idiaren]] urtea, [[txinatar horoskopo]]aren arabera.
* [[Nazio Batuen Erakundea|NBEren]] egutegiaren arabera, ''[[Ekosistema|Ekosistemen]] Zaharberritzerako Nazio Batuen Hogeiurtearen'' lehen urtea.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=A/RES/72/239 - E - A/RES/72/239 -Desktop|url=https://undocs.org/A/RES/72/239|aldizkaria=undocs.org|sartze-data=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;
* ''[[Industria sortzaile|Sormenezko Ekonomiaren]] eta [[Garapen iraunkor|Garapen Jasangarriaren]]'' ''Nazioarteko Urtea'', NBEren arabera.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=A/RES/74/198 - E - A/RES/74/198 -Desktop|url=https://undocs.org/A/RES/74/198|aldizkaria=undocs.org|sartze-data=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;
* ''[[Fruitu]] eta [[Barazki]]en Nazioarteko Urtea'', NBEren arabera.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El 2021 es el Año Internacional de las Frutas y las Verduras: menos desperdicio y más salud|hizkuntza=es|data=2020-12-15|url=https://news.un.org/es/story/2020/12/1485652|aldizkaria=Noticias ONU|sartze-data=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;
* ''[[Haurren esplotazio|Haurren Esplotazioa]] Ezabatzeko Nazioarteko Urtea'', NBEren arabera.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=A/RES/73/327 - E - A/RES/73/327 -Desktop|url=https://undocs.org/A/RES/73/327|aldizkaria=undocs.org|sartze-data=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;
* ''[[Bake]]a eta [[Konfiantza]]ren Nazioarteko Urtea'', NBEren arabera.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=A/RES/73/338 - S - A/RES/73/338 -Desktop|url=https://undocs.org/es/A/RES/73/338|aldizkaria=undocs.org|sartze-data=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;

----

== Gertaerak ==
=== Euskal Herria ===
* [[Urtarrilaren 7]]tik [[urtarrilaren 15|15era]] - [[Filomena ekaitza]]k ez-ohiko elurteak eragin zituen [[Iberiar penintsula]]n
* [[Otsailaren 20]]a - Nafarroa Garaiko [[Bera]] udalerrian [[2021eko Berako baso-sutea|baso-sute bat piztu zen]]; ondoko herrietara zabaldu eta guztira 1.600 [[hektarea]]tik gora erre zituen.
* [[Apirilaren 26]]a- [[David Beriain]] eta [[Roberto Fraile]] euskal kazetariak [[Burkina Faso]]n desagertu ziren dokumental bat egiten ari zirela. Hurrengo egunean [[Bi euskal kazetariren hilketa Burkina Fason|talde armatu batek eginiko eraso batean hil egin zituztela]] jakitera eman zen.
* [[Ekainaren 20]]a eta [[ekainaren 27|27a]] - [[2021eko Pirinio Atlantikoetako departamendu hauteskundeak|Pirinio Atlantikoetako departamendu hauteskundeak]] izan ziren, [[Pirinio Atlantikoetako Departamenduko Kontseilua|Pirinio Atlantikoetako Departamendu Kontseiluko]] hurrengo sei urteetarako 54 hautetsiak aukeratzeko.
* [[Uztaila]] - [[13/13 Sumarioa]]n euskal presoen abokatu izandako edo presoen elkartasun sareetan ibilitako zazpi pertsona epaitu zituen Espainiako Auzitegi Nazionalak. Auzipetutako batek baino gehiagok torturak salatu zituen, testigantza gogorrak emanez.
* [[Abenduaren 5]]etik [[abenduaren 9|9]]ra - [[Barra ekaitza]]k Euskal Herrian eta iparraldeko Espainian bi hamarkadatan jasandako uholde larrienetakoak eragin zituen.

=== Mundua ===
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[2020ko Ameriketako Estatu Batuetako hauteskundeak|2020ko Ameriketako Estatu Batuetako hauteskundeetan]] [[Joe Biden]]en garaipena ontzat ez ematea eskatzen zuen talde batek [[AEBko Kapitolioko istiluak (2021)|AEBko Kapitolioa okupatu zuen]] eta istiluetan bost pertsona hil ziren: lau protestari eta polizia bat.
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Joe Biden]], [[Zerrenda:Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak|AEBetako 46. presidentea]]k, lehendakariaren zina egin zuen [[Joe Bidenen irekiera ekitaldia|irekiera ekitaldian]].
* [[Otsailaren 1]]a - [[Myanmar]]reko armadak [[Myanmarko estatu kolpea (2021)|estatu kolpea eman zuen]] herrialdearen Parlamentuan 2020ko hauteskundetan ateratako diputatuek karguari zin egin behar zioten bezperan.
* [[Otsailaren 14]]a - [[2021eko Kataluniako Parlamentuko hauteskundeak|2021eko Kataluniako Parlamentuko hauteskundeetan]] [[Kataluniako Sozialisten Alderdia]] izan zen alderdi botatuena; indar independentistek botoen %51,6 bereganatu zuten, unionistek baino 10 puntu gehiago.
* [[Martxoaren 7]]a - [[Ekuatore Ginea]]ren [[Bata]] hiriburuan [[Batako eztandak (2021)|gertatutako lau eztandek]] gutxienez 108 pertsona hil eta 615 zauritu utzi zituen.
* [[Martxoaren 10]]a - [[Murtziako Eskualdeko Biltzarra]]n [[Espainiako Langile Alderdi Sozialista|PSOE]] eta [[Herritarrak - Herritarron Alderdia|C's]] talde parlamentarioek, garai hartan [[PP]] eta [[Herritarrak - Herritarron Alderdia|C's]] taldeen gobernuaren aurka zentsura-mozio bat aurkeztu zuten. Honek [[2021eko Espainiako ekaitz politikoa|''lurrikara politiko'' bat sortu zuen]], ondorioen hartean [[2021eko Madrilgo Biltzarreko Hauteskundeak|Madrilgo Erkidegoko hauteskundeak]] deitzea izan zuena.
* [[Apirilaren 21]]a - ''[[KRI Nanggala (402)]]'' [[Indonesia]]ren Armadako eraso-itsaspekoa itsas azpian desagertu zen. Barruan 53 militar zihoazten eta guztiak hil ziren.
* [[Apirilaren 28]]a - [[2021eko Kolonbiako protestak|Gobernuaren aurkako protesta masiboak egin ziren Kolonbian]], zerga berriak jarri behar zirela eta.
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuen]] atzerantz egitearekin batera [[2021eko taliban erasoaldia|taliban erasoaldia]] hasi zen [[Afganistan]]en.
* [[Maiatzaren 6]]a - 
** [[2021eko Eskoziako Parlamentuko hauteskundeak]]: [[Eskoziako Alderdi Nazionala]]k lortu zituen botu eta eserleku gehien. Emaitzak SNPren garaipen handi gisa ikusi ziren.
** [[2021eko Galesko Legebiltzarrerako hauteskundeak]]: Gobernua gidatzen zuen [[Galesko Alderdi Laborista|Alderdi Laboristak]] barruti bozan %5 eta eskualde bozan %4 igotzea lortu zuen, eta legebiltzarraren eserlekuen erdia bereganatu zituen.
* [[Maiatzaren 6]]a - Berriro ere [[Israel-Palestina Gatazka 2021ean|Israel-Palestina Gatazka hasi zen]].
* [[Ekaina]]ren amaieran hasi eta [[uztail]]aren erdian amaitutako [[bero-bolada]] iraunkor batek [[2021eko mendebaldeko Ipar Amerikako bero-bolada|ehundaka hildako utzi zituen mendebaldeko Ipar Amerikan]].
* [[Uztailaren 12]]a - [[2021eko mendebaldeko Europako uholdeak|Hainbat uholdek mendebaldeko Europako eremu handi bat kaltetu zuten]], eta 230 hildako eragin.
* [[Abuztuaren 14]]a - 7,2 magnitudeko seismo batek [[2021eko Haitiko lurrikara|gutxienez 2.248 hildako eta 12.763 zauritu utzi zituen Haitin]].
* [[Abuztuaren 15]]a -  Talibanek [[Afganistan]]go hiriburu den [[Kabulen erortzea (2021)|Kabul hiria hartu zuten]].
* [[Irailaren 6]]a -  Sei preso palestinarrek [[Gilboako ihesa|segurtasun handiko Gilboa espetxetik ihes egin zuten]], ziegan zulo bat eginda.
* [[Irailaren 19]]a - [[Kanariak|Kanarietako]] ([[Espainia]]) [[La Palma]] uharteko [[Las Manchas (La Palma)|Las Manchas]] eremuan [[2021eko La Palmako erupzio bolkanikoa|erupzio bolkanikoa hasi zen]].
* [[Irailaren 20]]a - [[2021eko Kanadako hauteskunde federala|Hauteskunde federalak egin ziren Kanadan]].
* [[Irailaren 26]]a - [[2021eko Alemaniako hauteskunde federala|Hauteskunde federalak egin ziren Alemanian]].
* [[Urriaren 31]]tik [[azaroaren 12]]ra - [[Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen 2021eko Konferentzia]] egin zen [[Glasgow]]n.
* [[Azaroaren 30]] - [[Barbados]]ek errepublika aldarrikatu zuen.

== Ekonomia ==
* [[Dimisio Handia]], COVID-19 pandemiari lotutako fenomeno ekonomikoa.

== Arte eta kultura ==
===== Euskal Herria =====
* [[Apirilaren 28]]a - [[Jabier Agirre]]k jaso zuen [[CAF-Elhuyar sariak|CAF-Elhuyar Merezimendu Saria]].
* [[Ekainaren 21]]a - [[Amaia Zubiria]]k jaso zuen [[Adarra Saria]].
* [[Irailaren 16]]a - [[Olatz Mitxelena]]k jaso zuen [[Igartza Saria]].
* [[Irailaren 17]]tik [[Irailaren 25|25era]] - [[Donostiako Zinemaldia]] izan zen.
* [[Urriaren 14]]a - [[Euskadi Literatura Sariak]] jaso zituzten [[Pello Lizarralde]]k, [[Anjel Lertxundi]]k eta [[Joxan Elosegi]]k besteak beste.
* [[Azaroaren 13]]a - [[2021eko Xilaba Bertsulari Xapelketa]]ren finalean [[Amets Arzallus]]ek lortu zuen txapela, [[Miren Artetxe]]rekin buruz burukoan lehiatu eta gero. Amets Arzallusen laugarren Xilabako txapela izan zen.
* [[Azaroaren 28]]a - [[2021eko Nafarroako Bertsolari Txapelketa]]ren finalean [[Saioa Alkaiza]]k lortu zuen txapela.
* [[Abenduaren 4]]tik [[Abenduaren 8|8ra]] - [[Durangoko Azoka]] izan zen.
* [[Abenduaren 18]]a - [[2021eko Bizkaiko Bertsolari Txapelketa]]ren finalean [[Nerea Ibarzabal]]ek lortu zuen txapela.

===== Mundua =====
* [[Apirilaren 25]]a - [[93. Oscar Sariak|93. Oscar Sarien ekitaldia]] ospatu zen [[Los Angeles]]en. ''[[Nomadland]]'' filmak irabazi zituen sari gehien eta nagusiak: [[Film onenaren Oscar Saria]], [[Zuzendari onenaren Oscar Saria]] eta [[Emakumezko aktore onenaren Oscar Saria]].
* [[Maiatzaren 18]], [[maiatzaren 20|20]] eta [[maiatzaren 22|22a]] - [[2020ko Eurovision Abesti Lehiaketa|Eurovision Abesti Lehiaketaren 65. edizioa]] jokatu zen [[Rotterdam]]go [[Ahoy Rotterdam|Ahoy]] aretoan. [[Måneskin]] talde [[italia]]rrak irabazi zuen lehiaketa, &quot;Zitti e buoni&quot; abestiarekin. Italiaren hirugarren garaipena izan zen
* [[Abenduaren 19]]a - [[2021eko Junior Eurovision Abesti Lehiaketa]] ospatu [[Paris]]en. Garailea [[Armenia]]ko Maléna izan zen, &quot;Qami Qami&quot; abestiarekin.

== Zientzia eta teknologia ==
* [[Ekainaren 10]]a - [[2021eko ekainaren 10eko eguzki eklipsea|Eguzki eklipsea izan zen]], [[Kanada]]n, [[Groenlandia]]n eta [[Ozeano Artiko]]an ikusgai. [[Euskal Herria]]n eguzki partzial gisa ikusi zen.
* [[Abenduaren 4]]a - [[2021eko abenduaren 4ko eguzki eklipsea|Eguzki eklipse osoa izan zen]]. Bere ibilbidean hegoaldeko [[Ozeano Barea]] eta [[Ozeano Atlantikoa]] zeharkatu zituen.

== Kirolak ==
===== Olinpiar Jokoak =====
* [[Uztailaren 23]]tik [[abuztuaren 8]]ra - Jatorriz 2020an ospatu behar ziren [[2020ko Udako Olinpiar Jokoak]], [[COVID-19 pandemia]]ren eraginez atzeratutakoak, jokatu ziren [[Tokio]]n.
** [[2020ko Udako Olinpiar Jokoetan parte hartutako euskal herritar kirolariak|31 Euskal herritarrek hartu zuten parte]] 15 kiroletan, ia denak ([[Jonathan Atsu]] eta [[Pauline Ado]] baionarrak eta [[Kévin  Peponnet]] donibandarra izan ezik) [[Espainia]]ko selekzioarekin. Golfean, [[Jon Rahm]] joatekotan zen baina [[COVID-19]]an positibo emanda erretiratu zen.

* [[Abuztuaren 24]]tik [[irailaren 5]]era - Jatorriz 2020an ospatu behar ziren [[2020ko Udako Paralinpiar Jokoak]], [[COVID-19 pandemia]]ren eraginez atzeratutakoak, jokatu ziren [[Tokio]]n.
** [[2020ko Udako Paralinpiar Jokoetan parte hartutako euskal herritar kirolariak|19 Euskal herritarrek hartu zuten parte]] 9 kiroletan, [[Espainia]] eta [[Frantzia]]ko selekzioekin.

===== Euskal Herria =====
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Athletic]]ek bere hirugarren [[Espainiako Superkopa|Superkopa]] eskuratu zuen, [[FC Barcelona|Barçaren]] aurka [[2021eko Espainiako Superkopa|3-2 irabazi ondoren]].
* [[Apirilaren 3]]a - 
** [[Real Sociedad|Realak]] bere hirugarren [[Futboleko Espainiako Errege Kopa|Errege Kopa]] eskuratu zuen, 2020tik atzeraturik zegoena, [[Athletic]]en aurka [[2019-2020ko Futboleko Espainiako Errege Kopa|1-0 irabazi ondoren]]
** [[2021eko Miguel Indurain Sari Nagusia]]: [[Alejandro Valverde]] irabazle.
* [[Apirilaren 10]]a - [[2021eko Euskal Herriko Itzulia]]: [[Primož Roglič]] irabazle.
* [[Maiatzaren 5]]a - COVID-19 pandemiak Liga eten bazuen ere [[Bera Bera eskubaloia|Super Amara Bera Bera]] egun horretan izendatu zuten Ligako txapeldun ofiziala.
* [[Maiatzaren 9]]a - [[Danel Elezkano|Elezkano II.a]] eta [[Jose Javier Zabaleta|Zabaleta]] [[Esku Huskako Binakako Pilota Txapelketa Nagusia|Binakako txapeldun]] izan ziren finalean [[Jon Ander Peña|Peña II.a]] eta [[Jon Ander Albisu|Albisuri]] 22-7 irabazita.
* [[Maiatzaren 13]]a - [[2021eko Emakumeen Nafarroako Klasikoa]]: [[Annemiek van Vleuten]] irabazle.
* [[Maiatzaren 18]]a - [[2021eko Durango-Durango Emakumeen Saria]]: [[Anna van der Breggen]] irabazle.
* [[Ekainaren 20]]a - [[Jokin Altuna|Altuna III.a]] bigarrenez [[Esku Huskako Buruz Buruko Pilota Txapelketa Nagusia|buruz buruko txapelduna]] izan zen finalean [[Beñat Rezusta|Rezustari]] 22-5 irabazita.
* [[Uztailaren 11]] - [[Ane Mintegi]] tenislaria [[Wimbledongo txapelketa]]ko irabazlea izan zen gazte mailan.
* [[Uztailaren 25]]a - [[2021eko Ordiziako Klasika]]: [[Luis León Sánchez]] irabazle.
* [[Uztailaren 31]] -
** [[2021eko Donostia Klasikoa]]: [[Neilson Powless]] estatubatuarra irabazle.
** [[2021eko Women Donostiako Klasikoa]]: [[Annemiek van Vleuten]] herbehereetar irabazle.
* [[Abuztuaren 1]]a - 
** [[2021eko Getxoko Zirkuitua]]: [[Giacomo Nizzolo]] italiarra irabazle.
** [[Getariako Arraun Elkartea|Getariako traineruak]] aurreneko aldiz [[2021eko Espainiako Traineru Txapelketa|Espainiako txapelketa]] irabazi zuen.
* [[Abuztuaren 14]]a - [[Amorebieta Kirol Elkartea|Amorebietak]] bere historiako lehenengo partida jokatu zuen [[Espainiako futbol ligako bigarren maila|Espainiako Bigarren Mailan]].
* [[Abuztuaren 29]]a - [[Julen Gabirondo]]k bere laugarren [[Euskal Herriko Sega Txapelketa]] irabazi zuen.
* [[Irailaren 5]]a - [[Gernika KESB|Lointek Gernikak]] bere bosgarren [[Euskal Kopa]] irabazi zuen finalean [[Ibaeta Kirol Elkartea|IDK-Gipuzkoa]] 60-52 garaituta.
* [[Irailaren 12]]a - 
** [[2021eko Kontxako Bandera]]n gizonezkoetan [[Itsasoko Ama Arraun Elkartea|Santurtzik]] bere laugarren Bandera eskuratu zuen, 36 urteren ondoren; emakumezkoetan, [[Donostia Arraun Lagunak#Emakumezkoen trainerua|Arraun Lagunak]] taldeak donostiarrentzako bandera eskuratu zuen 71 urteren ondoren.
** [[Bilbao Basket]]ek [[Euskal Kopa]] irabazi zuen finalean [[Saski Baskonia]] 93–68 garaituta.
* [[Irailaren 25]]a - [[Andoni Iruretagoiena|&quot;Izeta VI.ak&quot;]] bere aurreneko [[Euskal Pentatloi Saria]] irabazi zuen.
* [[Urriaren 9]]a - [[Hiru Haundiak]]: Gizonezkoetan [[Julen Martinez de Estibariz]] eta emakumezkoetan [[Maite Maiora]] izan ziren irabazleak.
* [[Azaroaren 7]]a - [[Donostiako Nazioarteko Krosa]]: Gizonezkoetan Rodrigue Kwizera burundiarra eta emakumezkoetan Zenebu Fikadu etiopirra izan ziren garaile.
* [[Azaroaren 14]]a - [[Jokin Altuna|Altuna III.a]] bigarrenez [[Esku Huskako Lau eta Erdiko Pilota Txapelketa Nagusia|Lau eta Erdiko txapelduna]] izan zen finalean [[Unai Laso]]ri 22-20 irabazita.
* [[Azaroaren 21]]a - Bigarren [[Sherpa.ai Aizkolari Txapelketa]] jokatu zen eta [[Iker Vicente]] eta [[Karmele Gisasola]] izan ziren txapeldunak.
* [[Azaroaren 28]]a - [[Hodei Ezpeleta]] izan zen [[Euskadiko Aizkolari Txapelketa]] ofizialean garailea.
* [[Abenduaren 18]] eta [[Abenduaren 19|19]]a - Euskal Herriko Harrijasotze txapelketatan harri handietan [[Jokin Eizmendi]] eta txikietan [[Mikel Lopetegi|Mikel Lopetegi &quot;Urra&quot;]] izan ziren txapeldunak.

===== Mundua =====
* [[Urtarrilaren 31]] - [[Munduko Eskubaloi Txapelketa]] (gizonezkoak): Danimarka izan zen txapelduna, finaleak Suedia 26-24 garaituta.
* [[Otsailaren 7]]a - [[Super Bowl]]: [[Tampa Bay Buccaneers]] bigarrenez izan zen garailea, finalean [[Kansas City Chiefs]] 31-9 garaitu ondoren.
* [[Otsailaren 21]]a - [[Australiako Irekia]]: [[Novak Djokovic]] izan zen garailea.
* [[Martxoaren 14]]a - [[2021eko Paris-Niza]]: [[Maximilian Schachmann]] irabazle.
* [[Martxoaren 16]]a - [[2021eko Tirreno-Adriatiko]]: [[Tadej Pogačar]] irabazle.
* [[Martxoaren 10]]tik - [[martxoaren 17]]ra - [[Amerika Kopa (Bela)|Amerika Kopa]]: Royal New Zealand Yacht Squadron, ''Te Rehutai'' yatearekin, 7 garaipenengatik garaikurra atxiki du 3 garaipenera. Erronkaria Circolo della Vela Sicilia da, ''Luna Rossa'' yatearekin.
* [[Martxoaren 26]]a - [[2021eko Sei Nazioen Txapelketa]] bukatu zen. [[Galesko errugbi selekzioa|Galesko selekzioak]] 28. txapelketa irabazi zuen, Sei Nazioetako seigarrena.
* [[Martxoaren 28]]a - [[2021eko Kataluniako Volta]]: [[Adam Yates]] irabazle.
* [[Apirilaren 4]]a - [[2021eko Flandriako Tourra]]: [[Kasper Asgreen]] irabazle.
* [[Apirilaren 18]]a - [[2021eko Turkiako Itzulia]]: José Manuel Díaz Gallego irabazle.
* [[Apirilaren 25]]a - [[2021eko Lieja-Bastogne-Lieja]]: [[Tadej Pogačar]] irabazle.
* [[Maiatzaren 16]]a - [[Bartzelona Futbol Kluba (emakumezkoen taldea)|Bartzelonak]] bere aurreneko [[UEFA Emakumezkoen Txapeldunen Liga|Emakumezkoen Txapeldunen Liga]] irabazi zuen finalean [[Chelsea Football Club (emakumezkoak)|Chelsea]] 4-0 garaituz.
* [[Maiatzaren 22]]a - [[2021eko Andaluziako Itzulia]]: [[Miguel Ángel López]] kolonbiarra irabazle.
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Chelsea Football Club|Chelseak]] irabazi zuen Txapeldunen Liga, finalean [[Manchester City Football Club|Manchester City]] 1-0 garaituz.
* [[Maiatzaren 30]]a - 
** [[2021eko Italiako Giroa]]: [[Egan Bernal]] kolonbiarra irabazle.
** [[Anadolu Efes S.K.|Anadolu Efes]] saskibaloi taldeak bere aurreneko [[Euroliga]] irabazi zuen finalean [[FC Barcelona (saskibaloia)|FC Barcelona]] 86-81 garaituz.
* [[Ekainaren 11]]tik [[uztailaren 11]]ra - 2020an jokatu beharreko eta [[COVID-19 pandemia]]ren eraginez atzeratutako [[UEFA Euro 2020]] txapelketa jokatu zen. [[Italiako futbol selekzio nazionala|Italiako selekzioa]] izan zen garailea.
* [[Ekainaren 13]]a - 
** [[Roland Garros txapelketa]]: [[Novak Djokovic]] izan zen garailea.
** [[EHF Txapeldunen Liga]]: [[Futbol Club Barcelona (eskubaloia)|FC Barcelonak]] hamargarren aldiz irabazi zuen, finalean [[Aalborg Håndbold|Aalborg]] 36-23 garaituta.
* [[Uztailaren 11]] - [[Wimbledongo txapelketa]]: [[Novak Djokovic]] izan zen garailea.
* [[Uztailaren 18]]a - [[2021eko Frantziako Tourra]]: [[Tadej Pogačar]] irabazle, bi Tour irabazi dituen txirrindularirik gazteena bilakatuz.
* [[Abuztuaren 15]]a - [[2021eko Poloniako Itzulia]]: [[João Almeida]] irabazle.
* [[Irailaren 5]]a -
** [[2021eko Espainiako Itzulia]]: [[Primož Roglič]] irabazle.
** 2022ko Munduko Futbol Txapelketako Conmebolen sailkapen faseko Brasil-Argentina partida [[COVID-19 pandemia]]ren inguruan hartutako nazioartean bidaiatzeko neurrien ondorioz [[Brasil-Argentina partida 2022ko Munduko Futbol Txapelketako Conmebolen sailkapen fasean|bertan behera geratu zen jokatzen hasi eta 6 minutura]].
* [[Irailaren 13]]a - [[AEBetako Irekia (tenisa)|AEBetako Irekia]]: [[Daniil Medvedev]] izan zen garailea.
* [[Irailaren 24]]tik [[irailaren 26]]a:  Ameriketako Estatu Batuek [[Ryder Cup]] 19-9 irabazi zioten Europari.
* [[Urriaren 3]]a - [[2021eko Paris-Roubaix]]: [[Sonny Colbrelli]] irabazle.
* [[Abenduaren 11]] - 
** [[Zerrenda:1 Formulako denboraldiak|1 Formulako txapelketa]]: [[Max Verstappen]] izan zen txapelduna.
** [[2021eko Munduko Xake Txapelketa]] - [[Magnus Carlsen]] norvegiarrak txapela mantendu zuen, Ian Nepomniaxtxiren aurka 7½-3½ko emaitza lortu ondoren.
* [[Abenduaren 12]]a - [[2021eko 1 Formulako denboraldia]]: [[Max Verstappen]]ek bere lehen titulo mundiala irabazi zuen [[Lewis Hamilton]]en kontra azkenengo giran.
* [[Abenduaren 19]]a - [[Munduko Eskubaloi Txapelketa]] (emakumezkoak): Norvegia izan zen txapelduna, finalean Frantzia 29-22 garaituta.

== Jaiotzak ==
* [[Ekainaren 4]] - [[Lilibet Mountbatten-Windsor]], [[Sussexeko konderria|Sussexeko kondeen]] bigarren alaba eta [[Erresuma Batu]]ko zortzigarrena erreginaren oinordetza zerrendan.

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Carlos do Carmo]], portugaldar [[fado]] abeslaria (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Simone Chrisostome]], nazismoaren kontrako erresistentziako ekintzaile lapurtarra (j. [[1923]]).
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Elmira Minita Gordon]], [[Belize]]ko Gobernadore Orokorra (j. [[1930]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Cléber Eduardo Arado]], brasildar futbolaria (j. [[1972]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Guadalupe Grande]], espainiar poeta, saiakeragile eta kritikaria (j. [[1965]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Modibo Keita (lehen ministroa)|Modibo Keita]], [[Mali]]ko lehen ministroa (j. [[1942]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Vladimir Korenev]], sobietar-errusiar zinema eta antzerki aktore eta irakaslea (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Luis Otamendi]], gipuzkoar bertsolaria (j. [[1947]]).
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Barbara Shelley]], ingeles aktorea (j. [[1932]]).
* [[Urtarrilaren 4]]a - [[Tanya Roberts]], estatubatuar aktorea (j. [[1955]]).
* [[Urtarrilaren 4]]a - [[Martinus J.G. Veltman]], herbeheretar fisikaria, 1999ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1931]]).
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[João Cutileiro]], portugaldar eskultorea (j. [[1937]]).
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Pako Pozueta]], gipuzkoar politikaria (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Michael Apted]], ingeles zinema zuzendaria (j. [[1941]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Vladimir Kiseliov]], sobietar eta ukrainar pisu-jaurtitzailea (j. [[1957]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Marion Ramsey]], estatubatuar aktorea eta abeslaria (j. [[1947]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Neil Sheehan]], estatubatuar idazlea eta kazetaria, ''Pentagonoko Paper''ekin lotutako artikuluak argitaratu zituena (j. [[1936]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Mitxel Unzueta]], bizkaitar politikari eta ekonomialaria (j. [[1932]]).
* [[Urtarrilaren 8]]a - [[Boni (rock musikaria)|Javier Hernández]], ''Boni'', nafar rock musikaria, ''[[Barricada]]'' taldeko gitarra-jotzaile eta abeslaria (j. [[1963]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[W. John Hutchins]], ingeles hizkuntzalari eta informatikaria, itzulpen automatikoan espezializatua (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[Hubert Auriol]], frantziar autoen eta motorren pilotua, hiru aldiz [[Dakar Rallya]]ren irabazle (j. [[1952]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Lloyd Cowan]], britainiar atleta, 110 eta 400 metro hesietan espezializatua, eta entrenatzailea (j. [[1962]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Iker Larrauri]], mexikar museologoa, antropologoa, arkitektoa eta artista plastikoa (j. [[1929]]).
* [[Urtarrilaren 13]]a - Siegfried Fischbacher, [[Siegfried &amp; Roy]] bikoteko alemaniar-estatubatuar aktore eta ilusionista (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 13]]a - [[Bernd Kannenberg]], alemaniar atleta, 50 kilometro ibilketa proban aditua (j. [[1942]]).
* [[Urtarrilaren 13]]a - [[Joël Robert]], belgikar motoziklista, sei aldiz [[moto-kros]] munduko txapelduna (j. [[1943]]).
* [[Urtarrilaren 13]]a - [[Philip Tartaglia]], eskoziar apezpiku katolikoa (j. [[1951]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Phil Spector]], estatubatuar musika ekoizle, musikari eta abesti egilea (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Jesús Fernández Naves]], Asturiasen, Argentinan, Parisen eta Araban aritutako gizarte ekintzailea (j. [[1934]]).
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[Jean-Pierre Bacri]], frantziar aktorea eta gidoigilea (j. [[1951]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Justin Lekhanya]], [[Lesotho]]ko lehen ministroa (h. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 21]]a - [[Jean Graton]], frantziar komikigilea (j. [[1923]]).
* [[Urtarrilaren 21]]a - [[Solveig Nordström]], suediar arkeologoa (j. [[1923]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Mercedes Ateca]], espainiar txirrindularia (j. [[1945]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Hal Holbrook]], estatubatuar aktorea (j. [[1925]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Larry King]], estatubatuar telebista-aurkezle, irrati-aurkezle eta bozeramalea (j. [[1933]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Song Yoo-jung]], hegokorear aktorea eta modeloa (j. [[1994]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[Mentxu Alkorta]], gipuzkoar dantzari profesionala eta trikikilaria (j. [[1947]]).
* [[Urtarrilaren 25]]a - [[Enrique Tábara]], ekuadortar marrazkigilea (j. [[1930]]).
* [[Urtarrilaren 26]]a - [[Alan Ashcroft]], ingeles errugbilaria (j. [[1930]]).
* [[Urtarrilaren 26]]a - [[Margitta Gummel]], alemaniar atleta, [[pisu jaurtiketa]]n espezialitatua (j. [[1941]]).
* [[Urtarrilaren 26]]a - [[María Teresa Linares]], kubatar musikologo, ikertzaile eta pedagogoa (j. [[1920]]).
* [[Urtarrilaren 26]]a - [[Jozef Vengloš]], eslovakiar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1936]]).
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[Goddess Bunny]], estatubatuar artista, drag queen, aktore eta modeloa (j. [[1960]]).
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[Cloris Leachman]], estatubatuar aktorea (j. [[1926]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Solita Apaolaza]], gipuzkoar sendalari edo petrikiloa (j. [[1929]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Paul J. Crutzen]], herbeheretar kimikaria, 1995eko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1933]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Guillermo Galeote]], gipuzkoar mediku eta politikaria (j. [[1941]]).
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Yvon Douis]], frantziar futbolaria (j. [[1935]]).
* [[Urtarrilaren 29]]a - [[Hilton Valentine]], ingeles gitarra-jotzailea, ''[[The Animals]]'' taldeko kidea (j. [[1943]]).
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Iñigo Ormazabal]], gipuzkoar margolaria (j. [[1951]]).
* [[Urtarrilaren 30]]a - [[Sophie (musikaria)|Sophie]], eskoziar musikaria, musika-ekoizlea, abeslaria eta DJa (j. [[1986]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 1]]a - [[Edward Babiuch]], [[Polonia]]ko lehen ministroa (j. [[1927]]).
* [[Otsailaren 1]]a - [[Dustin Diamond]], estatubatuar aktore, komiko eta zinema zuzendaria (j. [[1977]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Jean-Pierre Bastiat]], frantziar errugbilaria (j. [[1949]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Tony Trabert]], estatubatuar tenislaria (j. [[1930]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Christopher Plummer]], kanadar antzerki, telebista eta zinemako aktorea (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[John Pullin]], ingeles errugbilaria (j. [[1941]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Leon Spinks]], estatubatuar boxeolaria (j. [[1953]]).
* [[Otsailaren 5]]ean desagertua - [[John Snorri Sigurjónsson]], islandiar alpinista, [[K2]] mendian (j. [[1973]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[George Shultz]], estatubatuar politikari, diplomazialari, ekonomista eta negozio-gizona (j. [[1920]]).
* [[Otsailaren 7]]a - [[José Ramón Ónega]], galiziar abokatu, idazle eta politikaria, [[Bizkai]]ko gobernadore zibila (j. [[1939]]).
* [[Otsailaren 7]]a - [[Giuseppe Rotunno]], italiar argazki-zuzendaria (j. [[1923]]).
* [[Otsailaren 8]]a - [[Jean-Claude Carrière]], frantziar eleberrigile, gidoigile eta aktorea (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Chick Corea]], estatubatuar jazz-musikako piano-jotzailea (j. [[1941]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Maite Axiari]], lapurtar militante feminista eta kultur eragilea (j. [[1949]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Alberto Corazón]], espainiar argazkilari, margolari, eskulturagile eta diseinatzailea (j. [[1942]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Jaime Rodríguez Salís]], gipuzkoar kulturgizon, ikertzaile eta arkeologoa (j. [[1926]]).
* [[Otsailaren 13]]a - [[Enrique Rodríguez Galindo]], [[Guardia Zibila|Guardia Zibileko]] jenerala, [[Gerra zikina Euskal Herrian|gerra zikinean]] inplikatua (j. [[1939]]).
* [[Otsailaren 13]]a - [[Xabier Agirre Lopez]], arabar politikaria, [[Arabako Foru Aldundia|Arabako Ahaldun Nagusia]] (j. [[1951]]).
* [[Otsailaren 14]]a - [[Carlos Menem]], [[Argentina]]ko presidentea (j. [[1930]]).
* [[Otsailaren 14]]a - [[Pilar Unzalu]], arabar politikaria (j. [[1957]]).
* [[Otsailaren 15]]a - [[Jose Maria Etxebarria Artetxe]], Villagodioko markesa, bizkaitar abokatu eta ekonomialaria (j. [[1932]]).
* [[Otsailaren 15]]a - [[Raymond Lévesque]], [[quebec]]tar kantautorea, poeta, eleberrigilea eta antzerkigilea (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 15]]a - [[Leopoldo Luque]], argentinar futbolaria (j. [[1949]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Jose Grazenea]], gipuzkoar margolaria (j. [[1927]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Joan Margarit]], kataluniar poeta eta arkitektoa (j. [[1938]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Gustavo Noboa]], [[Ekuador]]ko presidentea (j. [[1937]]).
* [[Otsailaren 17]]a - [[Francisco Luzón]], bizkaitar bankaria (j. [[1948]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Arturo Di Modica]], italiar eskultorea (j. [[1941]]).
* [[Otsailaren 22]]a - [[Lawrence Ferlinghetti]], estatubatuar poeta eta argitaratzailea (j. [[1919]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Jean Grenet]], lapurtar kirurgilari eta politikaria, [[Baionako alkateen zerrenda|Baionako alkatea]] (j. [[1939]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Fausto Gresini]], italiar motoziklista (j. [[1961]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Rafael Gurrea]], [[Nafar Herriaren Batasuna|UPNko]] nafar politikaria (j. [[1940]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Gary Halpin]], irlandar errugbilaria (j. [[1966]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Joseph Untube N'singa Udjuu]], [[Zaire]]ko lehen ministroa (j. [[1934]]).
* [[Otsailaren 25]]a - [[Hannu Mikkola]], finlandiar rally gidaria (j. [[1942]]).
* [[Otsailaren 26]]a - [[Michael Somare]], [[Papua Ginea Berria|Papua Ginea Berriko]] lehen ministroa (j. [[1936]]).
* [[Otsailaren 27]]a - [[José Manuel Cortizas]], bizkaitar kirol kazetari eta bikoizketa-aktorea (j. [[1963]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Enrique San Francisco]], espainiar aktore eta umorista (j. [[1955]]).
* [[Martxoaren 2]]a - [[Chris Barber]], britainiar jazz musikari, tronboi jole eta orkestra zuzendaria (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 2]]a - [[Bunny Wailer]], jamaikar musikari, abeslari eta bateria-jotzailea, ''[[The Wailers]]'' taldeko kidea (j. [[1947]]).
* [[Martxoaren 2]]a - [[Àlex Casademunt]], kataluniar abeslaria, aktorea eta aurkezlea (j. [[1981]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Andreana Družina]], esloveniar eta jugoslaviar partisano, Jugoslaviako Herriaren Heroi izendatua (j. [[1920]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Francisco Erize]], argentinar naturalista eta kontserbazionista (j. [[1943]]).
* [[Martxoaren 9]]a - [[James Levine]], estatubatuar orkestra-zuzendari eta piano-jotzailea (j. [[1943]]).
* [[Martxoaren 9]]a - [[Pepe Rei]], Euskal Herrian bizi izan zen galiziar kazetari eta idazlea, [[Ourense]]n (j. [[1947]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[Hamed Bakayoko]], [[Boli Kosta]]ko lehen ministroa (j. [[1965]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[Manuel Saturnino da Costa]], [[Ginea-Bissau]]ko lehen ministroa (j. [[1942]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[Ali Mahdi Muhammad]], [[Somalia]]ko 4. presidentea (j. [[1939]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Goodwill Zwelithini]], [[zulu]]en erregea (j. [[1948]]).
* [[Martxoaren 13]]a - [[Marvin Hagler]], estatubatuar boxeolaria (j. [[1954]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Yaphet Kotto]], estatubatuar aktorea (j.[[1939]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Henri Rancoule]], frantziar errugbilaria (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 16]]a - [[Moudud Ahmed]], [[Bangladesh]]ko lehen ministroa (j. [[1940]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[Antón García Abril]], espainiar musikagilea (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[Kristian Gullichsen]], finlandiar arkitektoa (j. [[1932]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[John Magufuli]], [[Tanzania]]ko presidentea (j. [[1959]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[Vicente Rojo Almazán|Vicente Rojo]], espainiar jatorriko mexikar margolari eta grabatzailea (j. [[1932]]).
* [[Martxoaren 20]]a - [[Peter Lorimer]], eskoziar futbolaria (j. [[1946]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Nawal el Saadawi]], egiptoar idazle feminista (j. [[1931]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Adam Zagajewski]], poloniar olerkaria (j. [[1945]]).
* [[Martxoaren 23]]a - [[George Segal]], estatubatuar aktorea (j. [[1934]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Larry McMurtry]], estatubatuar idazlea (j. [[1936]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Bertrand Tavernier]], frantziar zinemagilea eta zinema-kritikaria (j. [[1941]]).
* [[Martxoaren 26]]a - [[Ursula Happe]], alemaniar igerilaria (j. [[1926]]).
* [[Martxoaren 28]]a - [[Didier Ratsiraka]], [[Madagaskar]]go presidentea (j. [[1936]]).
* [[Martxoaren 29]]a - [[Carlos Busqued]], argentinar idazlea, irratsaio-ekoizlea, ingeniaria eta unibertsitate irakaslea (j. [[1970]]).
* [[Martxoaren 29]]a - [[Bashkim Fino]], [[Albania]]ko lehen ministroa (j. [[1962]]).
* [[Martxoaren 29]]a - [[Xabier Markiegi]], bizkaitar politikaria, irakaslea eta [[Euskal Autonomia Erkidegoko Arartekoa]] (j. [[1938]]).
* [[Martxoaren 30]]a - [[Josefina Cuesta]], espainiar historialaria (j. [[1947]]).
* [[Martxoaren 30]]a - [[G. Gordon Liddy]], estatubatuar abokatu, FBIko ajente, irrati-esatari eta aktorea (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Kamal Ganzouri]], [[Egipto]]ko lehen ministroa (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Jesús Yagüe]], bizkaitar zinema zuzendari eta gidoilaria (j. [[1937]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 1]]a - [[Isamu Akasaki]], japoniar ingeniari eta fisikaria, 2014ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 1]]a - [[Patrick Juvet]], suitzar kantautore eta abeslaria (j. [[1950]]).
* [[Apirilaren 4]]a - [[Robert Mundell]], kanadar ekonomialaria, 1999ko [[Ekonomiako Nobel Saria]] (j. [[1932]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Paul Ritter]], britainiar aktorea (j. [[1966]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Hans Küng]], suitzar idazle, teologo eta apaiz katolikoa (j. [[1928]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Julen Madariaga]], bizkaitar politikaria eta abokatua, [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAren]] sortzaileetako bat (j. [[1932]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Arcadi Oliveres]], kataluniar ekonomista eta bakearen eta justizia sozialaren aktibista (j. [[1945]]).
* [[Apirilaren 8]]a - [[Iñaki Aldekoa Azarloza]], [[Aralar (alderdi politikoa)|Aralar]] alderdiko bizkaitar politikaria (j. [[1940]]).
* [[Apirilaren 8]]a - [[Sagrario Aranburu]], nafar dantzaria, abeslaria eta piano-jotzailea (j. [[1930]]).
* [[Apirilaren 8]]a - [[Jasone Salaberria]], bizkaitar linguista eta irakaslea (j. [[1952]]).
* [[Apirilaren 9]]a - [[Xabier Antoñana]], nafar katedraduna, kazetaria, idazlea eta politikaria (j. [[1933]]).
* [[Apirilaren 9]]a - [[Ramsay Clark]], estatubatuar abokatu, ekintzaile eta politikaria (j. [[1927]]).
* [[Apirilaren 9]]a - [[Filipe Edinburghekoa]], [[Elisabet II.a Erresuma Batukoa|Elisabet II.a Britainia Handiko erreginaren]] ezkontidea (j. [[1921]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Juan Cruz Tello 'Soccoo']], perutar unibertsitateko-irakaslea, [[kitxua]]ren prozesamendu automatikoan lan egin zuena.
* [[Apirilaren 10]]a - [[Tomás Yerro]], nafar poeta, filologo eta katedraduna (j. [[1950]]).
* [[Apirilaren 12]]a - [[Michel Noël]], Quebeceko [[Algonkin]] jatorriko funtzionarioa eta idazle kanadarra (j. [[1944]]).
* [[Apirilaren 14]]a - [[Yıldırım Akbulut]], [[Turkia]]ko lehen ministroa (j. [[1935]]).
* [[Apirilaren 14]]a - [[Bernard L. Madoff]], estatubatuar burtsa-agentea, historiako finantza-iruzurgile handiena (j. [[1938]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Barby Kelly]], irlandar musikaria, ''[[The Kelly Family]]'' taldeko kidea (j. [[1975]]).
* [[Apirilaren 16]]a - [[John Dawes]], galestar errugbilari eta entrenatzailea (j. [[1940]]).
* [[Apirilaren 16]]a - [[Helen McCrory]], ingeles antzezlea (j. [[1968]]).
* [[Apirilaren 17]]a - [[Black Rob]], estatubatuar raperoa (j. [[1969]]).
* [[Apirilaren 19]]a - [[Walter Mondale]], estatubatuar politikaria (j. [[1928]]).
* [[Apirilaren 20]]a - [[Idriss Déby]], [[Txad]]eko presidentea (j. [[1952]]).
* [[Apirilaren 20]]a - [[Monte Hellman]], estatubatuar zinema zuzendari, ekoizle, idazle eta muntatzailea (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 20]]a - [[José Joaquín Puig de la Bellacasa]], bizkaitar diplomazialaria (j. [[1931]]).
* [[Apirilaren 20]]a - [[Alfred Teinitzer]], austriar futbolaria (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Mercedes Colás]], ''Porota'', Giza Eskubideen aldeko argentinar ekintzailea, [[Maiatzaren Plazako Amak]] elkarteko lehendakariordea (j. [[1925]]).
* [[Apirilaren 22]]a - [[Juan Carlos Irizar]], gipuzkoar musikagile eta piano-jotzailea (j. [[1951]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Ana Vives Casas]], espainiar kazetaria (j. [[1971]]).
* [[Apirilaren 24]]a - [[Christa Ludwig]], alemaniar mezzosopranoa (j. [[1928]]).
* [[Apirilaren 25]]a - [[Désiré Kolingba]], [[Afrika Erdiko Errepublika]]ko politikaria (j. [[1956]]).
* [[Apirilaren 25]]a - [[John Konrads]], lituaniar-australiar igerilaria, olinpiar txapelduna (j. [[1942]]).
* [[Apirilaren 26]]a - [[Tamara Press]], [[pisu jaurtiketa|pisu]] eta [[disko jaurtiketa]]n espezializatutako [[sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|sobietar]] atleta (j. [[1937]]).
* [[Apirilaren 27]]a, [[Bi euskal kazetariren hilketa Burkina Fason|Burkina Fason erailak]]:
** [[David Beriain]], nafar kazetaria eta dokumentalgilea (j. [[1977]]).
** [[Roberto Fraile]], euskal kazetari, argazkilari eta kameralaria (j. [[1974]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Michael Collins (astronauta)|Michael Collins]], estatubatuar astronauta (j. [[1930]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Jean-Guy Pilon]], [[quebec]]tar olerkari eta eleberrigilea (j. [[1930]]).
* [[Apirilaren 28]]a - ''[[El Risitas]]'', espainiar umoregile eta aktorea (j. [[1956]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Federico Salas]], [[Peru]]ko lehen ministroa (j. [[1950]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Olympia Dukakis]], estatubatuar aktorea (j. [[1931]]).
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Helen Murray Free]], estatubatuar emakume kimikari eta hezitzailea (j. [[1923]]).
* [[Maiatzaren 3]]a - [[Iñaki Mallona]], bizkaitar pasiotar apaiza, [[Arecibo]]ko gotzaina (j. [[1932]]).
* [[Maiatzaren 3]]a - [[Phil Naro]], estatubatuar abeslaria, konpositorea, disko-ekoizlea eta gitarra-jotzailea (j. [[1958]]).
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Simon Achidi Achu]], [[Kamerun]]go lehen ministroa (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 6]]a - [[Humberto Maturana]], txiletar biologoa, [[autopoiesi]] kontzeptua sortu eta garatzeagatik ezaguna (j. [[1928]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Mixel Berhokoirigoin]], baxenafar laboraria, [[Euskal Herriko Laborantza Ganbera]]ko presidentea eta [[Bakearen artisauak|Bakegileak]] taldeko kidea (j. [[1952]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Martín Pando]], argentinar futbolaria eta entrenatzailea (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Elena Pérez]], bizkaitar txistularia, Eibarko Usartza Txistulari Taldeko zuzendaria (j. [[1968]]).
* [[Maiatzaren 8]]a - [[Juan Maria Apellaniz]], bizkaitar arkeologo eta antropologoa (j. [[1932]]).
* [[Maiatzaren 8]]a - [[Lee Han-dong]], [[Hego Korea]]ko lehen ministroa (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 8]]a - [[Helmut Jahn]], alemaniar-estatubatuar arkitektoa (j. [[1940]]).
* [[Maiatzaren 8]]a - [[German Lorca]], brasildar argazkilaria (j. [[1922]]).
* [[Maiatzaren 9]]a - [[José Manuel Caballero Bonald]], espainiar poeta, nobelista eta saiakera-idazlea (j. [[1926]]).
* [[Maiatzaren 10]]a - [[Gorka Aulestia]], bizkaitar literatura-historialaria eta lexikografoa (j. [[1932]]).
* [[Maiatzaren 10]]a - [[Cristopher Mansilla]], txiletar txirrindularia (j. [[1990]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Wilfried Peffgen]], alemaniar txirrindularia (j. [[1942]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Buddy Van Horn]], estatubatuar ekintzazko aktore espezialista eta film zuzendaria (j. [[1928]]).
* [[Maiatzaren 14]]a - [[Sándor Balassa]], hungariar musikagilea (j. [[1935]]).
* [[Maiatzaren 14]]a - [[Carmelo Urdangarin]], gipuzkoar ekonomialari, idazle, enpresari eta kultur arloko ekintzailea (j. [[1932]]).
* [[Maiatzaren 15]]a - [[Felicia Elizondo]], estatubatuar LGBT komunitatearen aldeko ekintzailea (j. [[1946]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Franco Battiato]], italiar kantugilea eta abeslaria (j. [[1945]]).
* [[Maiatzaren 19]]a - [[Lee Evans]], estatubatuar atleta (j. [[1947]]).
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Francisco Brines]], espainiar poeta, Espainiako [[50eko Belaunaldia|50eko Belaunaldiko]] kidea (j. [[1932]]).
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Jesús Davoz]], gipuzkoar txirrindularia (j. [[1931]]).
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Sándor Puhl]], hungariar futbol arbitroa (j. [[1955]]).
* [[Maiatzaren 22]]a - [[Francesc Arnau]], kataluniar futbol-atezaina (j. [[1975]]).
* [[Maiatzaren 22]]a - [[Esperanza Molina Cubillo]], emakume eta gazteen eskubideen aldeko idazle eta antropologo espainiarra (j. [[1931]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Octavio Aceves]], argentinar-espainiar idazle, psikologo, iragarle eta telebista kolaboratzailea (j. [[1947]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Cristóbal Halffter]], espainiar musikagilea eta orkestra zuzendaria (j. [[1930]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Paulo Mendes da Rocha]], brasildar arkitekto eta hirigilea (j. [[1928]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Max Mosley]], ingeles auto-pilotu eta kirol buruzagia (j. [[1940]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Alfonso Barasoain]], euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1958]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Krikor Bedros XX.a Gabroyan]], Eliza Armeniar Katolikoaren patriarka (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Tarcisio Burgnich]], italiar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1939]]).
* [[Maiatzaren 27]]a - [[María Teresa Miras Portugal]], espainiar zientzialaria, [[Madrilgo Complutense Unibertsitatea|Madrilgo Konplutenseko]] biokimika eta biologia Molekularreko irakasle emeritua (j. [[1948]]).
* [[Maiatzaren 27]]a - [[Poul Schlüter]], [[Danimarka]]ko lehen ministroa (j. [[1929]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Mark Eaton]], estatubatuar saskibaloi-jokalaria (j. [[1957]]).
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Adolfo Eraso]], nafar geologo, glaziologo eta hidrologoa (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Joe Lara]], estatubatuar aktorea eta abeslaria (j. [[1962]]).
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Gavin MacLeod]], estatubatuar aktorea (j. [[1931]]).
* [[Maiatzaren 29]]a - [[B. J. Thomas]], estatubatuar pop, country eta musika kristauko abeslaria (j. [[1942]]).
* [[Maiatzaren 30]]a - [[Jason Dupasquier]], suitzar motoziklista (j. [[2001]]).
* [[Maiatzaren 31]] - [[Iñaki Aginaga Beristain]], gipuzkoar intelektual, ikertzaile eta politikaria (j. [[1929]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 1]]a - [[Raoul Sangla]], lapurtar zinema zuzendari, gidoigile eta kazetaria (j. [[1930]]).
* [[Ekainaren 1]]a - [[Violeta Vidaurre]], txiletar aktore, akademiko, gidoilari eta antzerki zuzendaria (j. [[1928]]).
* [[Ekainaren 3]]a - [[Anerood Jugnauth]], [[Maurizio]]ko presidente eta lehen ministroa (j. [[1930]]).
* [[Ekainaren 4]]a - [[Richard R. Ernst]], suitzar kimikaria, 1991ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1933]]).
* [[Ekainaren 6]]a - [[Ei-ichi Negishi]], japoniar kimikaria, 2010eko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1935]]).
* [[Ekainaren 6]]a - [[Gérard Vergnaud]], frantziar matematikari eta psikologoa (j. [[1933]]).
* [[Ekainaren 9]]a - [[Gottfried Boehm]], alemaniar arkitektoa (j. [[1920]]).
* [[Ekainaren 9]]a - [[Diogo Correa de Oliveira]], brasildar futbolaria (j. [[1983]]).
* [[Ekainaren 11]] - [[Francisco Egea]], gipuzkoar ingeniari eta politikaria (j. [[1950]]).
* [[Ekainaren 13]]a - [[Ned Beatty]], estatubatuar aktorea (j. [[1937]]).
* [[Ekainaren 14]]a - [[Enrique Bolaños]], [[Nikaragua]]ko presidentea (j. [[1928]]).
* [[Ekainaren 17]]a - [[Kenneth Kaunda]], lehendabiziko [[Zambia]]ko presidentea (j. [[1924]]).
* [[Ekainaren 18]]a - [[Giampiero Boniperti]], italiar futbolaria (j. [[1928]]).
* [[Ekainaren 18]]a - [[Gérard Fromanger]], frantziar margolaria (j. [[1939]]).
* [[Ekainaren 18]]a - [[Andrés Ortiz-Osés]], espainiar filosofoa, [[Deustuko Unibertsitatea|Deustuko Unibertsitateko]] katedraduna (j. [[1943]]).
* [[Ekainaren 18]]a - [[Emma Roca]], kataluniar korrikalari eta eskiatzailea, mendiko lasterketen aitzindaria eta emakumezkoen erreferentea (j. [[1973]]).
* [[Ekainaren 20]]a - [[Luis del Sol]], espainiar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1935]]).
* [[Ekainaren 23]]a - [[John McAfee]], anglo-estatubatuar programatzaile eta enpresaburua, '' McAfee'' enpresaren sortzailea (j. [[1945]]).
* [[Ekainaren 23]]a - [[Mila Ximénez]], espainiar kazetaria, telebistako kolaboratzailea, idazlea eta bihotzeko prentsako pertsonaia (j. [[1952]]).
* [[Ekainaren 24]]a - [[Benigno Aquino III.a]], [[Filipinak|Filipinetako]] presidentea (j. [[1960]]).
* [[Ekainaren 24]]a - [[Trần Thiện Khiêm]], [[Hego Vietnam]]go lehen ministroa (j. [[1925]]).
* [[Ekainaren 24]]a - [[Joseba Urizar]], bizkaitar idazlea (j. [[1964]]).
* [[Ekainaren 25]]a - [[Guillermo Gonzalez Escalada]], bizkaitar marrazkilari, ilustratzaile eta komikilaria (j. [[1971]]).
* [[Ekainaren 26]]a - [[Mir Hazar Khan Khoso]], [[Pakistan]]go lehen ministroa (j. [[1929]]).
* [[Ekainaren 29]]a - [[Jesus Mari Larrazabal]], gipuzkoar politikaria eta [[Euskal Herriko Unibertsitatea|EHUko]] katedraduna (j. [[1947]]).
* [[Ekainaren 29]]a - [[Donald Rumsfeld]], estatubatuar politikaria, funtzionarioa eta enpresaria (j. [[1932]]).
* [[Ekainaren 30]]a - [[Abbas Bonfoh]], [[Togo]]ko presidentea (j. [[1948]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 3]]a - [[Iñaki Larrañaga]], gipuzkoar apaiza, soziologoa, soziolinguista eta [[SIADECO]] kooperatibaren nahiz [[Bizi-Hitza Fundazioa]]ren sortzaileetako bat (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Haunani-Kay Trask]], hawaiiar idazlea, poeta eta unibertsitate irakaslea, Hawaiiko subiranotasun-mugimenduko burua (j. [[1949]]).
* [[Uztailaren 4]]a - [[Luminița Gheorghiu]], errumaniar aktore eta telebista aurkezlea (j. [[1949]]).
* [[Uztailaren 5]]a - [[Raffaella Carrà]], italiar abeslaria, dantzaria, aktorea eta telebista aurkezlea (j. [[1943]]).
* [[Uztailaren 5]]a - [[Richard Donner]], estatubatuar zinema zuzendari eta ekoizlea (j. [[1930]]).
* [[Uztailaren 5]]a - [[Vladimir Menxov]], sobietar eta errusiar aktore eta zinema zuzendaria (j. [[1939]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[Luis Gasca]], donostiar argitaratzaile eta komiki eta zinema kritikaria (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[Patrick John]], [[Dominika]]ko lehen ministroa (j. [[1938]]).
* [[Uztailaren 7]]a - [[Jovenel Moïse]], [[Haiti]]ko presidentea (j. [[1968]]).
* [[Uztailaren 7]]a - [[Carlos Reutemann]], argentinar auto-pilotua (j. [[1942]]).
* [[Uztailaren 9]]a - [[Paul Mariner]], ingeles futbolari eta entrenatzailea (j. [[1953]]).
* [[Uztailaren 10]]a - [[Esther Bejarano]], [[Auschwitz]]eko kontzentrazio-eremutik bizirik atera zen azkenetako bat (j. [[1924]]).
* [[Uztailaren 12]]a - [[Maria Rosario Arrizabalaga]], bizkaitar gizarte-ekintzailea, feminista eta justizia sozialaren aldekoa (j. [[1949]]).
* [[Uztailaren 12]]a - [[Santiago Bengoa]], arabar sindikalista (j. [[1955]]).
* [[Uztailaren 13]]a - [[Anton Barrutia]], bizkaitar txirrindularia (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 13]]a - [[Shirley Fry]], estatubatuar tenislaria (j. [[1927]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Mamnoon Hussain]], [[Pakistan]]go presidentea (j. [[1940]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Kurt Westergaard]], daniar karikaturagilea (j. [[1935]]).
* [[Uztailaren 15]]a - [[Mikel Unzalu]], arabar irakasle eta politikaria (j. [[1956]]).
* [[Uztailaren 15]]a - [[Peter R. de Vries]], herbeheretar ikerketa-kazetaria eta krimen antolatuaren inguruko berri-emailea (j. [[1956]]).
* [[Uztailaren 16]]a - [[Josep Maria Gay de Liébana]], kataluniar ekonomialaria, dibulgatzailea eta kirol arloko ekonomia aholkularia (j. [[1953]]).
* [[Uztailaren 17]]a - [[Pilar Bardem]], espainiar aktorea (j. [[1939]]).
* [[Uztailaren 17]]a - [[Marcel Queheille]], zuberoar txirrindularia (j. [[1930]]).
* [[Uztailaren 18]]a - [[Michel Husson]], frantziar ekonomialaria, estatistikaria eta ekintzaile politikoa, [[globalizazioaren aurkako mugimendu|mugimendu altermundialistako]] kidea (j. [[1949]]).
* [[Uztailaren 19]]a - [[Arturo Armando Molina]], [[El Salvador]]ko presidentea (j. [[1927]]).
* [[Uztailaren 20]]a - [[Vita Andersen]], daniar idazlea (j. [[1944]]).
* [[Uztailaren 23]]a - [[Eskarne Aroma]], bizkaitar euskara-irakaslea, bikoiztailea eta aktorea (j. [[1934]]).
* [[Uztailaren 23]]a - [[Toshihide Maskawa]], japoniar fisikaria, 2008ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1940]]).
* [[Uztailaren 23]]a - [[Steven Weinberg]], estatubatuar fisikaria, 1979ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 24]]a - [[Carlos Romeu]], kataluniar idazle, historialari eta umorista grafikoa (j. [[1948]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Otelo Saraiva de Carvalho]], portugaladar militar eta politikaria, 1974ko [[Krabelinen Iraultza]]ren arduradun nagusia (j. [[1936]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Henri Vernes]], belgikar zientzia-fikziozko eleberrigile eta komikigilea (j. [[1918]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[Albert Bandura]], kanadar psikologoa (j. [[1925]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[Joey Jordison]], estatubatuar musikaria eta musikagilea, ''[[Slipknot]]'' taldearen sortzaileetako bat (j. [[1975]]).
* [[Uztailaren 28]]a - [[Roberto Calasso]], italiar idazle eta editorea (j. [[1941]]).
* [[Uztailaren 28]]a - [[Dusty Hill]], estatubatuar musikaria, abeslaria eta abestigilea, ''[[ZZ Top]]'' taldeako kidea (j. [[1949]]).
* [[Uztailaren 29]]a - [[Matxin Labaien]], gipuzkoar margolari eta idazlea, paisaietan espezializatua (j. [[1931]]).
* [[Uztailaren 29]]a - [[Pedro Tamen]], portugaldar idazle eta literatura itzultzailea (j. [[1934]]).

==== Abuztua ====
* [[Abuztuaren 3]]a - [[Arthur Dion Hanna]], [[Bahamak|Bahametako]] gobernadore orokorra (j. [[1928]]).
* [[Abuztuaren 5]]a - [[Terry Davies]], galestar errugbilaria (j. [[1933]]).
* [[Abuztuaren 5]]a - [[Jevhen Martxuk]], [[Ukraina]]ko lehen ministroa (j. [[1941]]).
* [[Abuztuaren 6]]a - [[Mikel Azurmendi]], euskal idazlea eta itzultzailea (j. [[1942]]).
* [[Abuztuaren 9]]a - [[Lester Bird]], [[Antigua eta Barbuda]]ko 2. lehen ministroa (j. [[1938]]).
* [[Abuztuaren 10]]a - [[Maki Kaji]], japoniar enpresaburua, [[sudoku]]aren aita pontekotzat hartua (j. [[1951]]).
* [[Abuztuaren 12]]a - [[Karl-Friedrich Haas]], alemaniar atleta (b. [[1931]]).
* [[Abuztuaren 13]]a - [[Jose Maria Goyena]], nafar enpresaria (j. [[1930]]).
* [[Abuztuaren 13]]a - [[Carolyn Shoemaker]], estatubatuar astronomoa, gizabanako batek aurkitutako kometa gehienen errekorra edukitakoa (j. [[1929]]).
* [[Abuztuaren 14]]a - [[Carlos Correia]], [[Ginea-Bissau]]ko lehen ministroa (j. [[1933]]).
* [[Abuztuaren 14]]a - [[Lucía Martínez Odriozola]], bizkaitar kazetaria, ''[[Pikara Magazine]]'' aldizkariaren abiarazleetariko bat (j. [[1958]]).
* [[Abuztuaren 14]]a - [[Igor Oistrakh]], ukrainar biolin-jotzailea (j. [[1931]]).
* [[Abuztuaren 15]]a - [[Abdelhamid Brahimi]], [[Aljeria]]ko lehen ministroa (j. [[1936]]).
* [[Abuztuaren 15]]a - [[Gerd Müller]], alemaniar futbolaria, historiako goleatzaile onenetakoa (j. [[1945]]).
* [[Abuztuaren 16]]a - [[Volodymyr Holubnytxy]], ukrainar eta sobietar atleta (j. [[1936]]).
* [[Abuztuaren 16]]a - [[Jose Ignacio Moreno Cuñat|Nacho Moreno]], arabar marrazkilari, idazle eta sukaldaria (j. [[1957]]).
* [[Abuztuaren 19]]a - [[Raoul Cauvin]], belgikar komikigilea (j. [[1938]]).
* [[Abuztuaren 21]]a - [[The Everly Brothers|Don Everly]], estatubatuar abeslari eta abesti egilea (j. [[1937]]).
* [[Abuztuaren 21]]a - [[Maria Liechtensteingoa]], [[Liechtenstein]]go printzesa ezkontidea (j. [[1940]]).
* [[Abuztuaren 22]]a - [[Enrique Vallespí Pérez]], espainiar historialaria, prehistoriadorea eta arkeologoa (j. [[1929]]).
* [[Abuztuaren 23]]a - [[Jakes Casaubon]], [[Nafarroa Beherea|Nafarroa Behere]]ko ikertzailea, irrati esataria eta pilotazalea  (j. [[1925]]).
* [[Abuztuaren 24]]a - [[Hissène Habré]], [[Txad]]eko presidentea, [[Human Rights Watch]]en arabera ''&quot;Afrikako [[Pinochet]]&quot;'' (j. [[1942]]).
* [[Abuztuaren 24]]a - [[Wilfried Van Moer]], belgikar futbolaria (h. [[1945]]).
* [[Abuztuaren 24]]a - [[Charlie Watts]], ''[[The Rolling Stones]]'' taldeko bateria-jolea (j. [[1941]]).
* [[Abuztuaren 25]]a - [[Mohsin Ahmad al-Aini]], [[Yemengo Arabiar Errepublika]]ko lehen ministroa (j. [[1932]]).
* [[Abuztuaren 27]]a - [[Edmond Henri Fischer|Edmond H. Fischer]], estatubatuar biokimikaria, 1992ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1920]]).
* [[Abuztuaren 29]]a - [[Ed Asner]], estatubatuar aktorea (j. [[1929]]).
* [[Abuztuaren 29]]a - [[Ron Bushy]], estatubatuar bateria-jotzailea, ''[[Iron Butterfly]]'' taldeko kidea (j. [[1941]]).
* [[Abuztuaren 29]]a - [[Jacques Rogge]], belgikar sendagile eta kirolaria, [[Nazioarteko Olinpiar Batzordea|Nazioarteko Olinpiar Batzordeko]] 8. lehendakaria (j. [[1942]]).
* [[Abuztuaren 30]]a - [[José María Liborio Camino]], bizkaitar apaiz katolikoa, [[Presidente Prudente]]ko gotzain emeritua (j. [[1931]]).
* [[Abuztuaren 31]] - [[Michael Constantine]], greko-estatubatuar aktorea (j. [[1927]]).

==== Iraila ====
* [[Irailaren 1]]a - [[Jean-Denis Bredin]], frantziar abokatu eta idazlea (j. [[1929]]).
* [[Irailaren 2]]a - [[Mikis Theodorakis]], greziar musikagilea eta politikaria (j. [[1925]]).
* [[Irailaren 3]]a - [[Olatz Vázquez]], bizkaitar kazetari eta argazkilaria (j. [[1994]]).
* [[Irailaren 4]]a - [[Willard Scott]], estatubatuar aktore, umorista eta pailazoa (j. [[1934]]).
* [[Irailaren 5]]a - [[Sarah Harding]], ingeles abeslaria, modeloa eta aktorea (j. [[1981]]).
* [[Irailaren 5]]a - [[Ivan Patzaichin]], errumaniar kanoalaria (j. [[1949]]).
* [[Irailaren 5]]a - [[Živko Radišić]], [[Bosnia-Herzegovina]]ko presidentea (j. [[1937]]).
* [[Irailaren 6]]a - [[Jean-Paul Belmondo]], frantziar aktorea (j. [[1933]]).
* [[Irailaren 6]]a - [[Nino Castelnuovo]], italiar aktorea (j. [[1936]]).
* [[Irailaren 6]]a - [[Michael K. Williams]], estatubatuar aktorea (j. [[1966]]).
* [[Irailaren 8]]a - [[Xabier Castillo Miota]], ''Xeberri'', bizkaitar egile abeslari eta bikoiztailea (j. [[1948]]).
* [[Irailaren 8]]a - [[Art Metrano]], estatubatuar aktorea (j. [[1936]]).
* [[Irailaren 8]]a - Luis del Olmo Alonso, ''[[Olmo (marrazkilaria)|Olmo]]'', bilbotar kazetari eta marrazkilea, ''[[Don Celes]]'' pertsonaiagatik ezaguna (j. [[1922]]).
* [[Irailaren 8]]a - [[Jordi Rebellón]], kataluniar aktorea (j. [[1957]]).
* [[Irailaren  8]]a - [[Jevgeni Zinitxev]], errusiar politikaria eta ofizial militarra (j. [[1966]]).
* [[Irailaren 9]]a - [[Borhane Alaouié]], libanoar zinema zuzendaria (j. [[1941]]).
* [[Irailaren 9]]a - [[Alicia Iturrioz]], gipuzkoar margolaria (j. [[1927]]).
* [[Irailaren 10]]a - [[Charles Konan Banny]], [[Boli Kosta]]ko lehen ministroa (j. [[1942]]).
* [[Irailaren 10]]a - [[Jorge Sampaio]], [[Lisboa]]ko alkate eta [[Portugal]]go presidentea (j. [[1939]]).
* [[Irailaren 10]]a - [[Yacef Saâdi]], aljeriar idazlea, zinegilea, senataria eta FLNko borrokalaria (j. [[1928]]).
* [[Irailaren 11]] - [[Abimael Guzmán|Abimael Guzmán, ''Presidente Gonzalo'']], [[Peru]]ko iraultzailea (j. [[1934]]).
* [[Irailaren 13]]a - [[Antony Hewish]], britainiar astronomoa, 1974ko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1924]]).
* [[Irailaren 13]]a - [[Borisav Jović]], [[Jugoslavia]]ko presidentea  (j. [[1928]]).
* [[Irailaren 14]]a - [[Joseba Arregi]], gipuzkoar politikaria eta idazlea (j. [[1946]]).
* [[Irailaren 14]]a - [[Norm Macdonald]], kanadar aktore eta umorista (j. [[1959]]).
* [[Irailaren 14]]a - [[Juri Sedykh]], sobietar atleta, [[mailu jaurtiketa]]n historiako handienetakoa (j. [[1955]]).
* [[Irailaren 16]]a - [[Dušan Ivković]], serbiar saskibaloi jokalaria eta entrenatzailea (j. [[1943]]).
* [[Irailaren 16]]a - [[Casimir Oyé-Mba]], [[Gabon]]go lehen ministroa (j. [[1942]]).
* [[Irailaren 16]]a - [[Jane Powell]], estatubatuar aktore, abeslari eta dantzaria (j. [[1929]]).
* [[Irailaren 16]]a - [[Clive Sinclair]], britainiar elektronika-ingeniari, asmatzaile eta enpresaburua, ''[[ZX Spectrum]]'' ordenagailuaren sortzailea (j. [[1940]]).
* [[Irailaren  17]]a - [[Abdelaziz Bouteflika]], [[Aljeria]]ko presidentea (j. [[1937]]).
* [[Irailaren 17]]a - [[Alfonso Sastre]], Euskal Herrian errotutako espainiar idazle eta editorea (j. [[1926]]).
* [[Irailaren 18]]a - [[Jimena Alonso]], gipuzkoar aktibista, pentsalari feminista eta arabierako irakaslea (j. [[1937]]).
* [[Irailaren 18]]a - [[Mario Camus]], espainiar zinema zuzendaria (j. [[1935]]).
* [[Irailaren 19]]a - [[Jimmy Greaves]], ingeles futbolari eta telebista aurkezlea (j. [[1940]]).
* [[Irailaren 21]]a - [[Mohamed Hussein Tantawi]], [[Egipto|Egiptoko Arabiar Errepublikako]] presidentea (j. [[1935]]).
* [[Irailaren 22]]a - [[Abdelkader Bensalah]], [[Aljeria]]ko behin-behineko presidentea (j. [[1941]]).
* [[Irailaren 22]]a - [[Jüri Tamm]], sobietar eta estoniar atleta eta politikaria (j. [[1957]]).
* [[Irailaren 23]]a - [[Kjell Askildsen]], norvegiar idazlea (j. [[1929]]).
* [[Irailaren 24]]a - [[Carme Alemany Gómez]], kataluniar soziologo eta feminista (j. [[1939]]).
* [[Irailaren 24]]a - [[Mertxe Etxeberria Aranburu]], gipuzkoar politikaria, [[Hernani]]ko lehen emakume alkatea (j. [[1946]]/[[1947]]).
* [[Irailaren 25]]a - [[Ramon Zubizarreta|Ramon Zubizarreta, ''Landakanda'']], gipuzkoar pandero jotzailea, ''[[Laja eta Landakanda]]'' trikitilari bikoteko kidea (j. [[1932]]).
* [[Irailaren 26]]a - [[Alan Lancaster]], ingeles abeslari eta baxu-jotzailea, ''[[Status Quo (musika taldea)|Status Quo]]'' taldeko kidea (j. [[1949]]).
* [[Irailaren 27]]a - [[Roger Hunt]], ingeles futbolaria (j. [[1938]]).
* [[Irailaren 28]]a - [[Josetxo Zaldua]], kazetari eta argazkilari nafar eta mexikarra (j. [[1951]]).
* [[Irailaren 29]]a - [[Antonio Gasset]], espainiar kazetari, telebistako aurkezle eta zinema-kritikaria (j. [[1946]]).
* [[Irailaren 30]]a - [[José Pérez-Francés]], espainiar txirrindularia (j. [[1936]]).

==== Urria ====
* [[Urriaren 2]]a - [[Michel Tubiana]], frantziar  legelari eta abokatua, Euskal Herriko bake prozesuan aritutakoa (j. [[1952]]).
* [[Urriaren 3]]a - [[Lars Vilks]], suediar artista bisuala eta ekintzailea (j. [[1946]]).
* [[Urriaren 6]]a - [[Tomoyasu Asaoka]], japoniar futbolaria (j. [[1962]]).
* [[Urriaren 6]]a - [[Otilia Larrañaga]], Mexikoko [[dantzari]] eta [[Aktore|aktorea]] (j. [[1931]]).
* [[Urriaren 8]]a - [[Tony MacMahon]], irlandar akordeoijole eta irrati esatari eta telebista aurkezlea (j. [[1939]]).
* [[Urriaren 9]]a - [[Abolhassan Banisadr]], [[Iran]]go lehenbiziko presidentea (j. [[1933]]).
* [[Urriaren 9]]a - [[Jacques Blot]], lapurtar mediku eta arkeologoa, Ipar Euskal Herriko eta Pirinioetako [[Historiaurrea|Historiaurrearen]] ikerlari garrantzitsuenetakoa (j. [[1933]]).
* [[Urriaren 10]]a - [[Kaxildo Alkorta]], gipuzkoar itzultzailea, idazlea eta [[Mendebalde Kultura Alkartea]]ren lehendakaria (j. [[1943]]).
* [[Urriaren 10]]a - [[Luis de Pablo]], euskal musikagilea, iraskasle famatua nazioartean (j. [[1930]]).
* [[Urriaren 11]] - [[Paddy Moloney]], irlandar musikaria, ''[[The Chieftains]]'' taldeko liderra (j. [[1938]]).
* [[Urriaren 14]]a - [[Lee Wan-koo]], [[Hego Korea]]ko lehen ministroa (j. [[1950]]).
* [[Urriaren 16]]a - [[Máire Mhac an tSaoi]], gaelerazko irlandar olerkari eta idazlea (j. [[1922]]).
* [[Urriaren 17]]a - [[Ahmad Shah Ahmadzai]], [[Afganistan]]go lehen ministroa (j. [[1944]]).
* [[Urriaren 18]]a - [[Edita Gruberová]], eslovakiar opera abeslaria (j. [[1946]]).
* [[Urriaren 18]]a - [[Willy Kemp]], luxenburgoar txirrindularia (j. [[1925]]).
* [[Urriaren 18]]a - [[Colin Powell]], estatubatuar jenerala, [[Golkoko Gerra]]ko operazio militarraren arduradun nagusia (j. [[1937]]).
* [[Urriaren 19]]a - [[Jack Angel]], estatubatuar ahots-aktorea (j. [[1930]]).
* [[Urriaren 21]]a - [[Bernard Haitink]], herbeheretar orkestra zuzendaria (j. [[1929]]).
* [[Urriaren 22]]a - [[Udo Zimmermann]], alemaniar musikagile eta orkestra zuzendaria (j. [[1943]]).
* [[Urriaren 23]]a - [[Sirkka Turkka]], finlandiar poeta (j. [[1939]]).
* [[Urriaren 24]]a - [[James Michael Tyler]], estatubatuar aktorea (j. [[1962]]).
* [[Urriaren 26]]a - [[Roh Tae-woo]], [[Hego Korea]]ko presidentea (j. [[1932]]).
* [[Urriaren 27]]a - [[Sandy Carmichael]], eskoziar errugbilaria (j. [[1944]]).
* [[Urriaren 27]]a - [[Ricardo Etxepare Zugasti]], gipuzkoar irakaslea, [[Euskal Herriko Unibertsitatea|EHUko]] katedraduna eta [[Donostiako Eskola Politeknikoa|Donostiako Ingeniaritza Teknikoko Eskolako]] zuzendaria (j. [[1942]]).
* [[Urriaren 28]]a - [[Xabier Viar]], bizkaitar arte espezialista, idazlea eta kritikaria, [[Bilboko Arte Ederren Museoa]]ren zuzendaria (j. [[1946]]).
* [[Urriaren 29]]a - [[Clément Mouamba]], [[Kongoko Errepublika]]ko lehen ministroa (j. [[1943]]).
* [[Urriaren 30]]a - [[Guy Poulou]], lapurtar dentista, [[Ziburu]]ko auzapeza (j. [[1940]]).
* [[Urriaren 31]] - [[Dorothy Manley]], ingeles atleta (j. [[1927]]).
* [[Urriaren 31]] - [[Catherine Tizard]], [[Zeelanda Berri]]ko 16. gobernadore orokorra (j. [[1931]]).

==== Azaroa ====
* [[Azaroaren 1]]a - [[Pat Martino]], estatubatuar jazz-gitarrista (j. [[1944]]).
* [[Azaroaren 3]]a - [[Georgie Dann]], frantziar-espainiar abeslaria (j. [[1940]]).
* [[Azaroaren 3]]a - [[Pablo Armando Fernández]], kubatar idazle, poeta, eleberrigile, itzultzaile, saikeragile eta antzerkigilea (j. [[1930]]).
* [[Azaroaren 4]]a - [[Carmen Miranda Zubieta]], bizkaitar kultur-ekintzailea, [[Gerediaga Elkartea]]ren sortzaileetako bat (j. [[1937]]).
* [[Azaroaren 5]]a - [[Marília Mendonça]], brasildar abeslari eta sertaneja musikako abesti-idazlea (j. [[1995]]).
* [[Azaroaren 6]]a - [[Pavol Molnár]], eslovakiar futbolaria (j. [[1936]]).
* [[Azaroaren 6]]a - [[Cissé Mariam Kaïdama Sidibé]], [[Mali]]ko lehen ministroa (j. [[1948]]).
* [[Azaroaren 6]]a - [[Arcadio Pardo]], Parisen bizi izandako poeta, argitaratzaile eta irakasle espainiarra (j. [[1928]]).
* [[Azaroaren 6]]a - [[Jukhim Zviahilski]], [[Ukraina]]ko lehen ministroa  (j. [[1933]]).
* [[Azaroaren 7]]a - [[Gastón Ciarlo]], uruguaitar abeslari, gitarrista eta konpositorea (j. [[1945]]).
* [[Azaroaren 7]]a - [[Carmen Laffón]], espainiar margolari eta eskultore figuratiboa (j. [[1934]]).
* [[Azaroaren 7]]a - [[Dean Stockwell]], estatubatuar aktorea (j. [[1936]]).
* [[Azaroaren 8]]a - [[Amalia Aguilar]], kubatar dantzari, vedette, abeslari, aktore eta umorista (j. [[1924]]).
* [[Azaroaren 8]]a - [[Medina Dixon]], estatubatuar saskibaloi jokalaria (j. [[1962]]).
* [[Azaroaren 8]]a - [[Desiet Kidane]], eritrear txirrindularia (j. [[2000]]).
* [[Azaroaren 11]] - [[Graeme Edge]], ingeles musikari, egile abeslari, bateria-jotzaile eta olerkaria, ''[[The Moody Blues]]'' taldeko kide sortzailea (j. [[1941]]).
* [[Azaroaren 11]] - [[Frederik de Klerk]], [[Hegoafrika]]ko estatu presidentea eta 1993ko [[Bakearen Nobel Saria]] (j. [[1936]]).
* [[Azaroaren 12]]a - [[Bob Bondurant]], estatubatuar lasterketa-gidaria (j. [[1933]]).
* [[Azaroaren 12]]a - [[Ramuntxo Kanblong]], lapurtar politikari jeltzalea, [[Ipar Buru Batzarra]]ren presidentea (j. [[1939]]).
* [[Azaroaren 12]]a - Fra' [[Matthew Festing]], [[Maltako Ordena]]ko Printze eta Maisu Nagusia (j. [[1949]]).
* [[Azaroaren 12]]a - [[Ron Flowers]], ingeles futbolaria (j. [[1934]]).
* [[Azaroaren 13]]a - [[Ágata Lys]], espainiar aktorea (j. [[1953]]).
* [[Azaroaren 13]]a - [[Wilbur Smith]], zambiar-hegoafrikar eleberrigilea (j. [[1933]]).
* [[Azaroaren 14]]a - [[Etel Adnan]], estatubatuar nazionalizatua frantses-libanoar artista bisuala, margolaria, poeta, idazlea, egillea eta marrazkilaria (j. [[1925]]).
* [[Azaroaren 14]]a - [[Jesus Renteria]], bizkaitar futbolaria (j. [[1934]]).
* [[Azaroaren 17]]a - [[Luis Dimas]], Nueva olako abeslari txiletarra (j. [[1942]]).
* [[Azaroaren 20]]a - [[Jose Juan Castillo]], bizkaitar sukaldaria (j. [[1945]]).
* [[Azaroaren 22]]a - [[Noah Gordon (eleberrigilea)|Noah Gordon]], ingelesezko eleberrigilea eta kazetaria, Estatu Batuetako bere garaiko idazle hoberenetakoa (j. [[1926]]).
* [[Azaroaren 23]]a - [[Chun Doo-hwan]], [[Hego Korea]]ko presidentea (j. [[1931]]).
* [[Azaroaren 23]]a - [[James Fitz-Allen Mitchell]], [[Saint Vincent eta Grenadinak|Saint Vincent eta Grenadinetako]] lehen ministroa (j. [[1931]]).
* [[Azaroaren 23]]a - [[Riuler de Oliveira Faustino]], brasildar futbolaria (j. [[1998]]).
* [[Azaroaren 26]]a - [[Stephen Sondheim]], estatubatuar musikagilea, XX. mendeko musikalaren egile garrantzitsuenetako bat (j. [[1930]]).
* [[Azaroaren 27]]a - [[Almudena Grandes]], espainiar idazlea (j. [[1960]]).
* [[Azaroaren 28]]a - [[François Moncla]], frantziar errugbilaria (j. [[1932]]).
* [[Azaroaren 28]]a - [[Norodom Ranariddh]], kanbodiar printze eta politikaria, [[Kanbodia]]ko lehen ministroa (j. [[1944]]).
* [[Azaroaren 28]]a - [[Frank Williams]], ingeles enpresaburu, lasterketetako autoen gidaria eta 1 Formulako taldearen jabea (j. [[1942]]).
* [[Azaroaren 29]]a - [[Arlene Dahl]], estatubatuar aktorea (j. [[1925]]).
* [[Azaroaren 29]]a - [[Kinza Clodumar]], [[Nauru]]ko presidentea (j. [[1945]]).
* [[Azaroaren 30]]a - [[Marie-Claire Blais]], [[quebec]]tar poeta, eleberrigile eta antzerkigilea (j. [[1939]]).
* [[Azaroaren 30]]a - [[Panpi Ladutxe]], lapurtar esku huskako pilotaria eta abeslaria (j. [[1955]]).

==== Abendua ====
* [[Abenduaren 2]]a - [[Darlene Hard]], estatubatuar tenislaria (j. [[1936]]).
* [[Abenduaren 3]]a - [[Horst Eckel]], alemaniar futbolaria (j. [[1932]]).
* [[Abenduaren 5]]a - [[Bob Dole]], estatubatuar politikaria (j. [[1923]]).
* [[Abenduaren 5]]a - [[Aurelio Galfetti]], suitzar arkitektoa (j. [[1936]]).
* [[Abenduaren  5]]a - [[Michel Rouche]], frantziar historialari eta irakaslea, [[Galia]]ko historia aditua (j. [[1934]]).
* [[Abenduaren 6]]a - [[Kåre Willoch]], [[Norvegia]]ko 30. lehen ministroa (j. [[1928]]).
* [[Abenduaren 7]]a - [[Mustafa Ben Halim]], [[Libia]]ko lehen ministroa (j. [[1921]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Luis Irizar]], euskal sukaldaria (j. [[1930]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Otar Patsatsia]], [[Georgia]]ko lehen ministroa (j. [[1929]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Allande Sokarros]], zuberoar kazetari, itzultzaile, idazle, militante abertzale eta hautetsia (j. [[1957]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Al Unser]], estatubatuar auto-pilotua, [[Indianapolisko 500 miliak|Indianapolisko 500 milietan]] egindako balentriengatik ezaguna (j. [[1939]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Lina Wertmüller]], italiar zinema zuzendari eta gidoilaria (j. [[1929]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Cara Williams]], estatubatuar aktorea (j. [[1925]]).
* [[Abenduaren 9]]a - [[Maryse Wolinski]], frantziar kazetari eta idazlea (j. [[1943]]).
* [[Abenduaren 10]]a - [[Michael Nesmith]], estatubatuar musikaria, musikagilea, antzezlea, ekoizlea, idazlea, enpresaburua eta filantropoa, ''[[The Monkees]]'' pop rock taldeko gitarrista (j. [[1942]]).
* [[Abenduaren 10]] - [[Jesus Riaño]], gipuzkoar kirol-kazetaria (j. [[1943]]).
* [[Abenduaren 11]] - [[Juan Carlos Oyarzún]], argentinar politikaria (j. [[1951]]).
* [[Abenduaren 11]] - [[Anne Rice]], estatubatuar idazlea (j. [[1941]]).
* [[Abenduaren 11]] - [[Manuel Santana]], espainiar tenis jokalaria, munduko onenetako bat 60ko hamarraldian (j. [[1938]]).
* [[Abenduaren 12]]a - [[Vicente Fernández|Vicente Fernández, ''Chente'']], mexikar abeslari eta aktorea (j. [[1940]]).
* [[Abenduaren 12]]a - [[Paulias Matane]], [[Papua Ginea Berria|Papua Ginea Berriko]] 8. gobernadore orokorra (j. [[1931]]).
* [[Abenduaren 12]]a - [[Jimmy Rave]], estatubatuar borrokalari profesionala (j. [[1982]]).
* [[Abenduaren 13]]a - [[Verónica Forqué]], espainiar aktorea (j. [[1955]]).
* [[Abenduaren 14]]a - [[Luis Azanza]], nafar argazkilaria  (j. [[1961]]).
* [[Abenduaren 15]]a - [[bell hooks]], estatubatuar idazle, militante feminista eta aktibista soziala (j. [[1952]]).
* [[Abenduaren 15]]a - [[Fayez Tarawneh]], [[Jordania]]ko lehen ministroa (j. [[1949]]).
* [[Abenduaren 16]]a - [[Lucía Hiriart]], [[Txile]]ko lehen dama, [[Augusto Pinochet]]en emaztea (j. [[1922]]).
* [[Abenduaren 16]]a - [[Manuel Seco]], espainiar filologo eta gramatikaria (j. [[1928]]).
* [[Abenduaren 17]]a - [[José Fernández Arteaga]], elizgizon mexikarra, Chihuahuako artzapezpikua (j. [[1933]]).
* [[Abenduaren 17]]a - [[Antonio Troitiño]], [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAkide]]a (j. [[1956]]).
* [[Abenduaren 18]]a - [[Richard Rogers]], italiar jatorriko britainiar arkitektoa (j. [[1933]]).
* [[Abenduaren 18]]a - [[Adela Turin]], artearen historialaria eta idazlea (j. [[1939]]).
* [[Abenduaren 18]]a - [[Julio Zachrisson]], margolari, grabatzaile eta eskultore panamatarra (j. [[1927]]).
* [[Abenduaren 19]]a - [[Robert H. Grubbs]], estatubatuar kimikaria, 2005eko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1942]]).
* [[Abenduaren 21]]a - [[Carlyle Glean]], [[Grenada]]ko 5. gobernadore orokorra (j. [[1932]]).
* [[Abenduaren 23]]a - [[Joan Didion]], estatubatuar idazle eta kazetaria (j. [[1934]]).
* [[Abenduaren 24]]a - [[Birgit Vanderbeke]], alemaniar idazlea (j. [[1956]]).
* [[Abenduaren 25]]a - [[Tomas Hernández Mendizabal]], gipuzkoar margolari, eskultore eta kartelgilea (j. [[1940]]).
* [[Abenduaren 26]]a - [[Karolos Papoulias]], [[Grezia]]ko presidentea (j. [[1929]]).
* [[Abenduaren 26]]a - [[Desmond Tutu]], hegoafrikar apezpiku anglikanoa eta [[apartheid]]aren aurkako ekintzailea, 1984ko [[Bakearen Nobel Saria]] (j. [[1931]]).
* [[Abenduaren 26]]a - [[Edward Osborne Wilson]], biologo, entomologo eta mundu mailako ospeko mirmekologoa (j. [[1929]]).
* [[Abenduaren 27]]a - [[April Ashley]], britainiar modeloa (j. [[1935]]).
* [[Abenduaren 27]]a - [[Jeanine Baude]], frantziar idazle, poeta, antzerkigile eta literatura kritikoa (j. [[1946]]).
* [[Abenduaren 27]]a - [[Keri Hulme]], zeelandaberritar idazlea (j. [[1947]]).
* [[Abenduaren 27]]a - [[Ángel Norzagaray]], antzerkigile, aktore, poeta, irakasle eta zuzendari mexikarra (j. [[1961]]).
* [[Abenduaren 28]]a - [[Igor eta Grichka Bogdanoff|Grichka Bogdanoff]], frantziar telebistako-aurkezle, ekoizle eta saiogile zientifikoa (j. [[1949]]).
* [[Abenduaren 28]]a - [[Hugo Maradona]], argentinar futbolaria eta futbol-entrenatzailea (j. [[1969]]).
* [[Abenduaren 28]]a - [[Sabine Weiss]], suitzar jatorriko frantziar argazkilaria (j. [[1924]]).
* [[Abenduaren 29]]a - [[Antoine Bonifaci]], frantziar futbolaria (j. [[1931]]).
* [[Abenduaren 29]]a - [[Clemente Iriarte]], nafar futbolaria (j. [[1946]]).
* [[Abenduaren 29]]a - [[Pupetta Maresca]], Italiako [[Camorra]]ren partaidea (j. [[1935]]).
* [[Abenduaren 30]]a - [[Sam Jones]], estatubatuar saskibaloi jokalaria (j. [[1933]]).
* [[Abenduaren 31]] - [[Manuel Charlín]], espainiar kontrabandista eta droga-trafikatzailea, ''Los Charlines'' klanaren buruzagia (j. [[1932]]).
* [[Abenduaren 31]] - [[Elihu Katz]], estatubatuar-israeldar soziologoa (j. [[1926]]).
* [[Abenduaren 31]] - [[Vadim Khamuttskikh]], errusiar boleibol jokalaria eta entrenatzailea  (j. [[1969]]).
* [[Abenduaren 31]] - [[Betty White]], estatubatuar aktorea eta komediantea, telebistako aktoreen artean ibilbiderik luzeena egin duena, 1939az geroztik (j. [[1922]]).

== [[Nobel Sariak|Nobel saridunak]]: ==
* [[Fisikako Nobel Saria|Fisika]]: [[Syukuro Manabe]], [[Klaus Hasselmann]] eta [[Giorgio Parisi]]
* [[Kimikako Nobel Saria|Kimika]]: [[Benjamin List]] eta [[David MacMillan]]
* [[Literaturako Nobel Saria|Literatura]]: [[Abdulrazak Gurnah]]
* [[Medikuntzako Nobel Saria|Medikuntza]]: [[David Julius]] eta [[Ardem Patapoutian]]
* [[Ekonomiako Nobel Saria|Ekonomia]]: [[David Card]], [[Joshua Angrist]] eta [[Guido Imbens]]
* [[Bakearen Nobel Saria|Bakea]]: [[Maria Ressa]] eta [[Dmitri Muratov]]

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:2021]]</text>
      <sha1>6pqt62megrzv87x8qufz71wpi79c8ds</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2022</title>
    <ns>0</ns>
    <id>62253</id>
    <revision>
      <id>9005725</id>
      <parentid>9005366</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:34:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Euskal Herria */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29949" xml:space="preserve">{{urte aurkibide probak}}


{{urtegertaerak}}
'''2022'''a [[larunbatez hasitako urte arrunt]]a izango da.
----

== Aurreikuspenak ==
=== [[Uztail]]a ===

=== [[Abuztu]]a ===

=== [[Irail]]a ===

=== [[Urri]]a ===
* [[Urriaren 8]]tik [[azaroaren  22]]ra - [[2021]]ean jokatzekoa zen eta [[COVID-19 pandemia]]ren ondorioz urte bat atzeratu zen [[2021eko Munduko Errugbi Kopa]] jokatuko da [[Zeelanda Berria]]n.

=== [[Azaro]]a ===
* [[Azaroaren 21]]etik [[abenduaren 18]]ra [[Qatar]]ko hainbat hiritan [[2022ko Munduko Futbol Txapelketa]] ospatuko da.

=== [[Abendu]]a ===

== Gertaerak ==
=== Euskal Herria ===
* [[Uztailaren 22]]an, [[Bakegileak]] erakundeak [[Ipar Euskal Herriko blokeo eguna]] aldarrikatu zuen, arazo eta oztopo handiak sortuz bide nagusietan. Guztia bake prozesuaren blokeoa salatzeko.

=== Mundua ===
* [[Urtarrilaren 2]]tik [[Urtarrilaren 11|11]]ra - [[Gas]]aren prezioaren bat-bateko igoerak [[2022ko Kazakhstango protestak|protestak eragin zituen Kazakhstanen]]. Gutxienez 225 hildako eta 5000 zauritu izan ziren.
* [[Apirilaren 24]]a - [[2022ko Frantziako Hauteskunde Presidentzialak|2022ko frantziar hauteskunde presidentzialen]] bigarren itzulian [[Emmanuel Macron]] gailendu zen botoen %58,55ekin, bere bigarren legealdirako hautatua izanik.
* [[Ekainaren 19]]a - [[2022ko Frantziako Hauteskunde Legegileak|2022ko Frantziako Hauteskunde Legegileen]] bigarren itzulia: [[Elkarrekin (koalizioa)|Ensemble koalizioak]] eskuratu zituen eserleku gehien, baina hauteskundeen aurretik zeukan gehiengo osoa galdu zuen.
* [[Ekainaren 24]]a - [[Dobbs auzia Jackson Women 's Health erakundearen aurka]] amaitu zen. Epai horrekin AEBetako Auzitegi Gorenak bertan behera utzi zuen [[Abortatzeko eskubide|abortu eskubide]] konstituzionala; aurrerantzean, estatu bakoitzak izanen du auziaren gainean erabakitzeko eskumena.
* [[Ekainaren 24]]a - [[Melillako sarraskia]]n gutxienez 25 hildako izan ziren.
* [[Uztailaren 3]]a - [[Marmolada]] mendian [[Marmoladako glaziarrarren erortzea|izotz-jausi handi batek]] 9 hildako, 7 zauritu eta lau desagertu utzi zituen.

== Ekonomia ==

== Arte eta kultura ==
===== Euskal Herria =====
* [[Martxoaren 31]]tik [[apirilaren 10]]era -  2021eko martxoan [[COVID-19 pandemia]]ren eraginez bertan behera gelditu zen [[2022ko Korrika|22. Korrika]] ospatu zen. [[Amurrio]]tik abiatu eta [[Donostia]]n bukatu zen,
* [[Apirilaren 1]]a eta [[ekainaren 11]] bitartean [[2022ko Arabako Bertsolari Txapelketa]] jokatu zen. [[Peru Abarrategi]]k txapela eskuratu zuen [[Manex Agirre]]rekin buruz burukoa jokatuta

===== Mundua =====
* [[Martxoaren 27]]a - [[94. Oscar Sariak|94. Oscar Sarien ekitaldia]] ospatu zen [[Hollywood]]eko [[Dolby Theatre|Dolby Antzokia]]n. [[Will Smith]] aktorea eta [[Chris Rock]] umoristaren arteko gertakari batek sari banaketa &quot;eklipsatu&quot; zuen esatari askoren esanetan.
* [[Maiatzaren 14]]a - [[2022ko Eurovision Abesti Lehiaketa|Eurovision Abesti Lehiaketaren 66. edizioa]] [[Ukraina]]k irabazi zuen [[Kalush|Kalush Orchestra]] taldearen &quot;Stefania&quot; abestiarekin

== Zientzia eta teknologia ==
* [[Uztailaren 11]] - [[James Webb (teleskopioa)|James Webb teleskopioak]] bere [[Webben Lehen Eremu Sakona|eremu sakoneko lehen irudia]] igorri zuen.

== Kirolak ==
===== Olinpiar Jokoak =====
* [[2022ko Neguko Olinpiar Jokoak]] ([[Beijing]], [[Txinako Herri Errepublika]]; [[otsailaren 2]]a - [[otsailaren 20]]a).
** [[2022ko Neguko Olinpiar Jokoetan parte hartutako euskal herritar kirolariak|4 Euskal herritarrek hartu zuten parte]] 3 kiroletan, hiruk [[Espainia]]ko selekzioarekin eta besteak [[Brasil]]goarekin.

===== Euskal Herria =====
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Athletic]]ek 2022ko [[Espainiako Superkopa]]ren finala jokatu zuen [[Real Madril]]en aurka. 0-2 galdu zuen.
* [[Apirilaren 2]]a - [[2022ko Miguel Indurain Sari Nagusia]]: [[Warren Barguil]] garaile.
* [[Apirilaren 9]]a - [[2022ko Euskal Herriko Itzulia|61. Euskal Herriko Itzulia]] bukatu zen. [[Daniel Felipe Martínez]] kolonbiarrak eraman zuen txapela.
* [[Maiatzaren 10]]a - [[2022ko Emakumeen Nafarroako Klasikoa]]: [[Sarah Gigante]] irabazle.
* [[Maiatzaren 15]]a - [[2022ko Euskal Herriko Emakumezkoen Itzulia]]: [[Demi Vollering]] irabazle.
* [[Maiatzaren 17]]a - [[2022ko Durango-Durango Emakumeen Saria]]: [[Pauliena Rooijakkers]] irabazle.
* [[Uztailaren 30]]a - [[2022ko Donostia Klasikoa]]: [[Remco Evenepoel]] irabazle.

===== Mundua =====
* [[Otsailaren 24]]tik [[otsailaren 27|27ra]] - [[O Gran Camiño]] txirrindularitza lasterketaren [[2022ko O Gran Camiño|lehen edizioa]] jokatu zen Galizian. [[Alejandro Valverde]] izan zen garailea.
* [[Martxoaren 13]]a -
** [[2022ko Tirreno-Adriatiko]]: [[Tadej Pogačar]] irabazle.
** [[2022ko Paris-Niza]]: [[Primož Roglič]] irabazle.
* [[Martxoaren 19]]a - [[2022ko Sei Nazioen Txapelketa]]: [[Frantziako errugbi selekzioa|Frantziak]] 18. txapelketa eskuratu zuen, 12 urtetako lehorteari amaiera emanez. Partida guztiak irabazi zituen gainera.
* [[Martxoaren 27]]a - [[2022ko Kataluniako Volta]]: [[Sergio Higuita]] irabazle.
* [[Apirilaren 4]]a - [[2022ko Flandriako Tourra]]: [[Mathieu van der Poel]] irabazle.
* [[Apirilaren 17]]a - [[2022ko Paris-Roubaix]]: [[Dylan van Baarle]] irabazle.
* [[Apirilaren 24]]a - [[2022ko Lieja-Bastogne-Lieja]]: [[Remco Evenepoel]] irabazle.
* [[Maiatzaren 29]]a - [[2022ko Italiako Giroa]]: [[Jai Hindley]] irabazle.

== Jaiotzak ==

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Calisto Tanzi]], italiar negozio-gizona, [[Parmalat]] enpresaren sortzailea (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Ana Bejerano]], bizkaitar abeslaria (j. [[1962]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Gianni Celati]], italiar idazle, itzultzaile eta literatura kritikaria (j. [[1937]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Xanti Iparragirre]], gipuzkoar bertsolaria (j. [[1934]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Richard Leakey]], kenyar antropologoa (j. [[1944]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Voltaire Schilling]], brasildar irakaslea eta historialaria (j. [[1944]]).
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Igor eta Grichka Bogdanoff|Igor Bogdanoff]], frantziar telebistako-aurkezle, ekoizle eta saiogile zientifikoa (j. [[1949]]).
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Viktor Saneiev]], georgiar atleta, [[jauzi hirukoitz]]ean aditua (j. [[1945]]).
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Kim Mi-soo]], hegokorear aktore eta modeloa (j. [[1992]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Peter Bogdanovich]], estatubatuar zinema zuzendaria eta zinemari buruzko liburuen idazlea (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Flavio Etcheto]], argentinar ekoizle, musikari, idazle eta konpositorea (j. [[1969]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Sidney Poitier]], bahamar-estatubatuar aktore eta zinema zuzendaria (j. [[1927]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Maixux Rekalde]], gipuzkoar bakezalea eta euskaltzailea (j. [[1934]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Andrés Salcedo]], kolonbiar esataria, berriemailea, idazlea, musikagilea, aurkezlea eta kirol-kazetaria (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Toshiki Kaifu]], [[Japoniako Lehen Ministro]]a (j. [[1931]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Bob Saget]], estatubatuar aktorea (j. [[1956]]).
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[Herbert Achternbusch]], alemaniar idazlea, aktorea eta zinema-zuzendaria (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Anatoli Aliabiev]], errusiar biatleta (j. [[1951]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[David Sassoli]], italiar kazetari eta politikaria, [[Europako Parlamentu]]ko presidentea (j. [[1956]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Ernest Shonekan]], [[Nigeria]]ko estatuburua (j. [[1936]]).
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Ronnie Spector]], estatubatuar abeslaria, ''[[The Ronettes]]'' taldeko ahots nagusia (j. [[1943]]).
* [[Urtarrilaren 14]]a - [[Ricardo Bofill]], kataluniar arkitektoa (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 14]] - [[Carmen de la Maza]], gipuzkoar antzezlea (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Danel Goikolea]], gipuzkoar bertsolari eta bertsozalea (j. [[1969]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Felix Ormazabal]], euskal abokatu eta politikaria (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Kevin Flynn]], irlandar errugbilaria (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Hana Horka]], kantari txekiarra, [[Asonance]] folk-taldeko kidea (j. [[1964]]).
* [[Urtarrilaren 16]] - [[Ibrahim Boubacar Keïta]], [[Mali]]ko presidentea (j. [[1945]]).
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Yvette Mimieux]], estatubatuar aktorea (j. [[1942]]).
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[Francisco Gento]], espainiar futbolaria, [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Espainiako Futbol Liga]] gehien jokatu eta irabazi zituen futbolaria (j. [[1933]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Hardy Krüger]], alemaniar aktorea (j. [[1928]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Gaspard Ulliel]], frantziar aktore eta modeloa (j. [[1984]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Heidi Biebl]], alemaniar eskiatzailea (j. [[1941]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Meat Loaf]], estatubatuar aktore eta abeslaria (j. [[1947]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Elza Soares]], brasildar sanba, bossa nova eta Brasilgo herri musika abeslaria eta musikagilea (j. [[1930]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Jean-Claude Mézières]], frantziar komikigile eta marrazkilaria (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Thierry Mugler]], frantziar moda-diseinatzailea (h. [[1948]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[John Arrillaga]], estatubatuar enpresaburua, [[Silicon Valley]]ko lur-jaberik nagusienetariko bat (j. [[1937]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[Szilveszter Csollány]], hungariar gimnasta (j. [[1970]]).
* [[Urtarrilaren 25]]a - [[Wim Jansen]], herbehereetar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1946]]).
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[René de Obaldia]], frantziar idazlea (j. [[1918]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Leire Iribarne]], euskal musikaria, pianojolea eta abeslaria, [[Diabolo Kiwi]] taldeko partaidea (j. [[1991]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Guy Laporte]], frantziar errugbilaria (j. [[1952]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 1]]a - [[Juan Jose Pujana]], [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJeko]] bizkaitar politikaria (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 2]]a - [[Pello Zabala]], gipuzkoar fraide frantziskotarra, euskal idazlea, irratiko aurkezlea, musikazalea eta meteorologoa (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 2]]a - [[Monica Vitti]], italiar aktorea (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Tom Kiernan]], irlandar errugbilaria (j. [[1939]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Jristos Sartzetakis]], [[Grezia]]ko presidentea (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 4]]a - [[Georges Labazée]], frantziar politikaria, [[Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko lehendakarien zerrenda|Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko lehendakaria]] (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Angélica Gorodischer]], argentinar idazlea (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Fernando Marías]], bizkaitar idazlea (j. [[1958]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[George Crumb]], estatubatuar musika klasiko moderno eta abangoardiako musikagilea (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[Lata Mangeshkar]], indiar abeslaria (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 7]]a - [[Douglas Trumbull]], estatubatuar zinema zuzendari, ekoizle eta gidoilaria, efektu berezien aitzindarietako bat (j. [[1942]]).
* [[Otsailaren 8]]a - [[Javier Berasaluze Markiegi]], gipuzkoar futbolaria (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 8]]a - [[Luc Montagnier]], frantziar mikrobiologoa, birologia arloan nabarmendua, 2008ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1932]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Sebastian Bieniek]], alemaniar gidoilari, ekoizle, margolari, aktore eta zinema zuzendaria (j. [[1975]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Betty Davis]], estatubatuar funk eta soul musikaren emakume abeslaria (j. [[1944]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Julene Eguzkizaga]], bizkaitar maistra (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Alicia Hermida]], espainiar aktorea eta interpretazio-irakaslea (j. [[1932]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Ian McDonald]], ingeles musikaria, ''[[King Crimson]]'' eta ''[[Foreigner]]'' taldeen sortzailea (j. [[1946]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Jean-Marc Orgogozo]], lapurtar neuropsikiatra eta ikertzailea (j. [[1949]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Manuel Esquivel]], [[Belize]]ko lehen ministroa (j. [[1940]]).
* [[Otsailaren 11]] - [[Isabel Torres (aktorea)|Isabel Torres]], kanariar telebista aurkezlea, irrati esataria eta aktorea (j. [[1969]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Ignacio Javier Gomara]], nafar abokatu eta politikaria (j. [[1927]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Carmen Herrera (margolaria)|Carmen Herrera]], kubatar margolari eta eskultorea  (j. [[1915]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Ivan Reitman]], eslovakiar jatorriko kanadar zinema zuzendaria, ekoizlea eta gidoigilea (j. [[1946]]).
* [[Otsailaren 15]]a - [[Karmele Aierbe]], gipuzkoar irakasle, politikari abertzalea eta euskaltzalea (j. [[1951]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Cristina Calderón]], [[Yagan hizkuntza|Yagan hizkuntzaren]] azken hiztuna (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Dorce Gamalama]], indonesiar emakumezko abeslari, aktore, aurkezle eta umorista transexuala (j. [[1963]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Amos Sawyer]], [[Liberia]]ko bitarteko presidentea (j. [[1945]]).
* [[Otsailaren 17]]a - [[Tomás Aragüés Bernad]], euskal musikagilea (j. [[1935]]).
* [[Otsailaren 18]]a - [[Mauri Ugartemendia]], bizkaitar futbolaria (j. [[1934]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Gary Brooker]], ingeles musikari, abeslari eta piano-jotzailea, ''[[Procol Harum]]'' taldeko sortzailea (j. [[1945]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Kakuichi Mimura]], japoniar futbolaria (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 20]]a - [[Oleksandr Sydorenko]], ukrainar igerilaria (j. [[1960]]).
* [[Otsailaren 21]]a - [[Miguel Ángel Gallardo]], katalan marrazkilaria (j. [[1955]]).
* [[Otsailaren 22]]a - [[Mark Lanegan]], estatubatuar konposatzaile eta abeslaria (j. [[1964]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Abelin Linazisoro]], gipuzkoar idazle eta aktorea (j. [[1942]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Jorge Zabalza]], uruguaitar politikaria (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Sally Kellerman]], estatubatuar aktore eta abeslaria (j. [[1937]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Ivanka Khristova]], bulgariar [[pisu jaurtiketa|pisu jaurtitzailea]] (j. [[1941]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[John Landy]], australiar atleta eta politikaria (j. [[1930]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Kathleen Nord]], alemaniar igerilaria (j. [[1965]]).
* [[Otsailaren 25]]a - [[Rosa Balaguer Oltra]], valentziar kazetaria, irratian eta telebistan valentzieraz hitz egiten aitzindaria (j. [[circa|c.]] [[1956]]).
* [[Otsailaren 27]]a - [[Carlos Álvarez Cruz]], espainiar poeta eta hizlaria (j. [[1933]]).
* [[Otsailaren 28]]a - [[Abuzed Omar Dorda]], [[Libia]]ko lehen ministroa (j. [[1944]]).
* [[Otsailaren 28]]a - [[Andrei Sukhovetski]], sobietar-errusiar maior jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1974]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Alevtina Koltxina]], sobietar iraupen-eskiatzailea (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 1]]a - [[Jevhen Malyxev]], ukrainar biatleta eta militarra, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[2002]]).
* [[Martxoaren 2]]a - [[Volodymyr Struk]], ukrainiar politikaria, Kreminnako alkatea, , [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1964]]).
* [[Martxoaren 3]]a - [[Valeri Txybinieiev]], sobietar-ukrainar frankotiratzailea, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1988]]).
* [[Martxoaren 4]]a - [[Shane Warne]], australiar kriket jokalaria (j. [[1969]]).
* [[Martxoaren 4]]a - [[Maryan Wisniewski]], frantziar futbolaria (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 5]]a - [[Miquel Strubell i Trueta]], kataluniar soziolinguista (j. [[1949]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Vitali Gerasimov]], Errusiako Lurreko Indarren maior jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioa]]n (j. [[1977]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Muhammad Rafiq Tarar]], [[Pakistan]]go presidentea (j. [[1929]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Pau Riba]], kataluniar folk kantautore, artista ikonoklasta eta idazlea (j. [[1948]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Yulia Zdanovska]], ukrainar matematikaria, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[2000]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[John Elliott]], britainiar historialari eta hispanista (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[Jürgen Grabowski]], alemaniar  futbolaria (j. [[1944]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Rupiah Banda]], [[Zambia]]ko 4. presidentea (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Andrei Kolesnikov (jenerala)|Andrei Kolesnikov]], errusiar jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1977]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Timmy Thomas]], estatubatuar R&amp;B abeslaria, teklatu-jotzailea, musikagilea eta disko-ekoizlea (j. [[1944]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Alain Krivine]], frantziar ezkerreko-politikari eta ideologoa (j. [[1941]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Karl Offmann]], [[Maurizio]]ko presidentea (j. [[1940]]).
* [[Martxoaren 13]]a - [[William Hurt]], estatubatuar aktorea (j. [[1950]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Oleg Mitiaev]], errusiar jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1974]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Eugene Parker]], estatubatuar zientzialaria, [[eguzkia]]ren inguruko gertaeretan aditua (j. [[1927]]).
* [[Martxoaren 16]]a - [[Andrei Mordvitxev]], errusiar teniente jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1976]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[Pello Apezetxea Zubiri]], euskal apaiza, etnografoa, etnologoa, kultura ekintzailea, idazlea eta ohorezko euskaltzaina (j. [[1932]]).
* [[Martxoaren 19]]a - [[Shahabuddin Ahmed]], [[Bangladesh]]ko presidentea (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 19]]a - [[Federico Martín Aramburú]], argentinar errugbilaria (j. [[1980]])
* [[Martxoaren 20]]a - [[Lauri Karttunen]], estatubatuar hizkuntzalaria (j. [[1941]]).
* [[Martxoaren 20]]a - [[Juan Ignacio Lorente]], arabar alpinista eta oftalmologoa (j. [[1939]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Yvan Colonna]], [[Korsika Askatzeko Nazio Frontea]]ren kidea, [[Claude Érignac]] prefeta hiltzeagatik betiko kartzelara kondenatua (j. [[1960]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Soumeylou Boubèye Maïga]], [[Mali]]ko lehen ministroa (j. [[1954]]).
* [[Martxoaren 23]]a - [[Madeleine Albright]], estatubatuar politikaria (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[María Ángeles Garai]], Bizkaiko lehen ikastolako lehen andereñoa (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Luis Roldán]], nafar politikaria eta [[goardia zibil]]aren zuzendaria (j. [[1943]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Bert Ruiter]], herbehereetar musikaria (j. [[1946]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Josu Baez Mujika]], euskal idazle eta poeta (j. [[1953]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Taylor Hawkins]], estatubatuar musikaria, ''[[Foo Fighters]]'' taldeko bateria-jotzailea (j. [[1972]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Titus Buberník]], eslovakiar futbolaria (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Ayaz Mutallibov]], [[Azerbaijan]]go lehenbiziko presidentea (j. [[1938]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Mario Muchnik]], argentinar-espainiar idazle, argitaratzaile, argazkilari eta fisikaria (j. [[1931]]).
* [[Martxoaren 28]]a - [[Antonios Naguib]], egiptoar kardinala eta [[Eliza Katoliko Koptoa]]ren patriarka (j. [[1935]]).
* [[Martxoaren 30]]a - [[Egon Franke]], poloniar eskrimalaria, florete modalitatekoa (j. [[1935]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Georgi Atanasov]], [[Bulgaria]]ko lehen ministroa (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Oleksiy Tsybko]], ukrainar errugbilari eta militarra, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]]  (j. [[1967]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 2]]a - [[Leonel Sánchez]], txiletar futbolaria (j. [[1936]]).
* [[Apirilaren 3]]a - [[Lygia Fagundes Telles]], brasildar idazlea (j. [[1923]]).
* [[Apirilaren 4]]a - [[Diango Cissoko]], [[Mali]]ko lehen ministroa (j. [[1948]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Sidney Altman]], kanadar biologo molekularra, 1989ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1939]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Joaquim Carvalho]], portugaldar futbolaria (j. [[1937]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[José Ángel Lema Pueyo]], gipuzkoar historialaria, Erdi Aroaren Historian eta Paleografian aditua (j. [[1960]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[David McKee]], britainiar idazlea eta ilustratzailea (j. [[1935]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Tom Smith]], eskoziar errugbilaria (j. [[1971]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Vladimir Zhirinovski]], errusiar politikaria (j. [[1946]]).
* [[Apirilaren 9]]a - [[Jack Higgins]], ingeles eleberrigilea (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Philippe Boesmans]], belgikar musikagilea (j. [[1936]]).
* [[Apirilaren 12]]a - [[Gilbert Gottfried]], estatubatuar aktorea (j. [[1955]]).
* [[Apirilaren 13]]a - [[Michel Bouquet]], frantziar antzezlea (j. [[1925]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Henry Plumb]], britainiar nekazari eta politikaria, [[Europako Parlamentu]]ko lehendakaria (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Iñaki Segurola]], gipuzkoar idazlea, filologoa eta hiztegigilea (j. [[1962]]).
* [[Apirilaren 16]]a - [[Luisa Durán]], ''Extremadurako zigarrogilea'', [[extremadurera]]zko idazlea, poesia, prosan eta antzerkian aritutakoa (j. [[1934]]).
* [[Apirilaren 17]]a - [[Catherine Spaak]], Frantzian jaiotako belgikar-italiar aktorea (j. [[1945]]).
* [[Apirilaren 18]]a - [[Harrison Birtwistle]], ingeles musikagilea (j. [[1934]]).
* [[Apirilaren 19]]a - [[Kane Tanaka]], 119 urte eta 107 egun bizi izandako japoniarra, heriotza momentuan munduan [[Bizirik dauden munduko pertsonarik zaharrenen zerrenda|bizirik irauten zuen pertsona zaharrena]] (j. [[1903]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Mwai Kibaki]], [[Kenya]]ko presidentea (j. [[1931]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Jacques Perrin]], frantziar aktore eta ekoizlea (j. [[1941]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Carmelo Borobia]], nafar apaiza, [[Tarazonako elizbarrutia|Tarazonako apezpikua]] (j. [[1935]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Dawie de Villiers]], hegoafrikar ministro protestante, errugbilari, diplomazialari eta politikaria (j. [[1940]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Juan Diego (aktorea)|Juan Diego]], espainiar aktorea (j. [[1942]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Fernando Sáenz Lacalle]], nafar apaiza, [[San Salvador]]reko artzapezpikua (j. [[1932]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Takuya Miyamoto]], japoniar futbolaria (j. [[1983]]).
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Ivica Osim]], bosniar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1941]]).
* [[Maiatzaren 3]]a - [[Stanislav Xuxkevitx]], [[Bielorrusia]]ko presidentea (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Harm Ottenbros]], herbeheretar txirrindularia, Munduko txapelduna (j. [[1943]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[José Javier Abasolo]], bizkaitar eleberrigile eta abokatua (j. [[1957]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Anton Arieta|Anton Arieta, ''Arieta II.a'']], bizkaitar futbolaria (j. [[1946]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Mickey Gilley]], estatubatuar country musikari eta kantautorea (j. [[1936]]).
* [[Maiatzaren 9]]a - [[John Henry Coates]], australiar matematikaria (j. [[1945]]).
* [[Maiatzaren 10]]a - [[Leonid Kravtxuk]], [[Ukraina]]ko lehendabiziko presidentea (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Shireen Abu Akleh]], palestinar kazetaria (j. [[1971]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Paul Ginsborg]], ingeles historialari eta teorialari politikoa, italiar nazionalizatua (j. [[1945]]).
* [[Maiatzaren 12]]a - [[Ugutz Robles-Arangiz]], euskal musikari, aktore eta kulturgilea (j. [[1939]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Teresa Berganza]], espainiar mezzo-sopranoa (j. [[1933]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Khalifa bin Zayed Al Nahyan]], [[Arabiar Emirerri Batu]]etako presidentea eta [[Abu Dhabi]]ko emirra (j. [[1948]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Ben Roy Mottelson]], daniar jatorriko estatubatuar fisikaria, 1975eko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1926]]).
* [[Maiatzaren 15]]a - [[Miren Jone Azurza]], gipuzkoar kazetaria, euskarazko kazetaritza modernoaren aitzindaria (j. [[1929]]).
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Vangelis]], musika elektronikoko greziar konposatzailea (j. [[1943]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Domingo Villar]], galizierazko eleberri beltz idazlea (j. [[1971]]).
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Haizea Beruete]], nafar bertsolaria (j. [[1994]]).
* [[Maiatzaren 21]]a - [[Jesus Morras Santamaria|Jesus Morras Santamaria, ''Tarsicio Azcona'']], nafar elizgizon eta historialaria (j. [[1923]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Jamie Bartlett]], hegoafrikar aktorea (j. [[1966]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Anita Gradin]], suediar kazetari eta politikaria (j. [[1933]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Maja Lidia Kossakowska]], fantasiazko idazle, arkeologo eta kazetari poloniarra (j. [[1972]]).
* [[Maiatzaren 24]]a - [[Ouka Leele]], espainiar argazkilaria (j. [[1957]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Dick Conway]], zeelandaberritar errugbilaria (j. [[1935]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Ciriaco de Mita]], [[Italiako lehen ministroen zerrenda|Italiako 47. lehen ministroa]] (j. [[1928]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Andrew Fletcher]], ingeles musikaria, ''[[Depeche Mode]]'' taldearen sortzaileetako bat (j. [[1961]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Ray Liotta]], estatubatuar aktorea (j. [[1954]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Alan White]], ingeles bateria-jotzaile eta abeslaria, ''[[Yes]]'' taldeko kidea (j. [[1949]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Evaristo Carvalho]], [[Sao Tome eta Principe]]ko presidentea (j. [[1941]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Bo Hopkins]], estatubatuar aktorea (j. [[1938]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Bujar Nishani]], [[Albania]]ko presidentea (j. [[1966]]).
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Luis Mari Arantzabe]], gipuzkoar esku huskako pilotaria (j. [[1949]]).
* [[Maiatzaren 30]]a - [[Boris Pahor]], esloveniar idazlea (j. [[1913]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 3]]a - [[Aingeru Bergizes]], bizkaitar musikari profesional eta folklore ikertzailea, [[Oskorri]] taldeko kidea (j. [[1957]]).
* [[Ekainaren 5]]a - [[Alec John Such]], hungariar-estatubatuar baxu-jolea, ''[[Bon Jovi]]'' taldeko kidea (j. [[1951]]).
* [[Ekainaren 7]]a - [[Josefina Lamberto]], memoria historikoaren aldeko ekintzaile nafarra (j. [[1929]]).
* [[Ekainaren 8]]a - [[Julio Jiménez]], espainiar txirrindularia (j. [[1934]]).
* [[Ekainaren 8]]a - [[Paula Rego]], portugaldar-britainiar margolari eta artista bisuala (j. [[1935]]).
* [[Ekainaren 9]]a - [[Julee Cruise]], estatubatuar abeslaria (j. [[1956]]).
* [[Ekainaren 12]]a - [[Phil Bennett]], galestar errugbilaria (j. [[1948]]).
* [[Ekainaren 12]]a - [[Philip Baker Hall]], estatubatuar aktorea (j. [[1931]]).
* [[Ekainaren 13]]a - [[Giuseppe Pericu]], italiar politikaria, [[Genova]]ko alkatea (j. [[1937]]).
* [[Ekainaren 14]]a - [[A. B. Yehoshua]], israeldar idazlea (j. [[1936]]).
* [[Ekainaren 15]]a - [[José Luis Fernández Prieto]], bizkaitar futbolaria (j. [[1963]]).
* [[Ekainaren 17]]a - [[Jean-Louis Trintignant]], frantziar aktorea eta zinemagilea (j. [[1930]]).
* [[Ekainaren 22]]a - [[José Luis Balbín]], espainiar kazetaria (j. [[1940]]).
* [[Ekainaren 22]]a - [[Jüri Tarmak]], estoniar atleta, [[gorako jauzi]]aren aditua (j. [[1946]]).
* [[Ekainaren 23]]a - [[Stien Kaiser]], herbeheretar abiadurako patinatzailea (j. [[1938]]).
* [[Ekainaren 26]]a - [[Thue Christiansen]], groenlandiar irakasle, artista bisuala eta politikaria, Groenlandiako banderaren diseinatzailea (j. [[1940]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 2]]a - [[Peter Brook]], britainiar antzerkigile eta zinemagilea (j. [[1925]]).
* [[Uztailaren 2]]a - [[Miguel Etchecolatz]], argentinar polizia, genozida kondenatua eta errepresorea (j. [[1929]]).
* [[Uztailaren 2]]a - [[Andy Goram]], eskoziar futboleko atezaina (j. [[1964]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Robert Curl]], estatubatuar kimikaria, 1996ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Fernando Garcia de Kortazar]], euskal historialaria, Espainiako Aro Garaikidearen historian aditua (j. [[1942]]).
* [[Uztailaren 4]]a - [[Janusz Kupcewicz]], poloniar futbolaria (j. [[1955]]).
* [[Uztailaren 5]]a - [[Arne Åhman]], suediar atleta, [[jauzi hirukoitz]]ean espezializatua (j. [[1925]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[James Caan]], estatubatuar aktorea (j. [[1940]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[Arnaldo Pambianco]], italiar txirrindularia (j. [[1935]])
* [[Uztailaren 8]]a - [[Shinzō Abe]], [[Japoniako Lehen Ministro]]a (j. [[1954]]).
* [[Uztailaren 8]]a - [[José Eduardo dos Santos]], [[Angola]]ko presidentea (j. [[1942]]).
* [[Uztailaren 8]]a - [[Luis Echeverría Álvarez]], [[Mexiko]]ko presidentea (j. [[1922]]).
* [[Uztailaren 9]]a - [[András Törőcsik]], hungariar futbolaria (j. [[1955]]).
* [[Uztailaren 11]] - [[Monty Norman]], britainiar musikagile eta abeslaria (j. [[1928]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Francisco Morales-Bermúdez]], [[Peru]]ko presidentea (j. [[1921]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Pleun Strik]], herbeheretar futbolaria (j. [[1944]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Ivana Trump]], txeko-estatubatuar modelo, enpresaburu eta idazlea eta [[Donald Trump]]en lehen emaztea (j. [[1949]]).
* [[Uztailaren 18]]a - [[Claes Oldenburg]], suediar-estatubatuar eskultorea (j. [[1929]]).
* [[Uztailaren 19]]a - [[Igor Lopez de Muniain]], arabar politikaria (j. [[1983]]/[[1984]]).
* [[Uztailaren 21]]a - [[Uwe Seeler]], alemaniar futbolaria (j. [[1936]]).
* [[Uztailaren 22]]a - [[Núria Feliu]], kataluniar abeslaria eta aktorea (j. [[1941]]).
* [[Uztailaren 23]]a - [[Bob Rafelson]], estatubatuar zinema zuzendari, gidoilari eta ekoizlea (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 24]]a - [[David Warner]], zinema, antzerki eta telebistako ingeles aktorea (j. [[1941]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Gregorio Larrañaga|Gregorio Larrañaga, ''Mañukorta'']], bizkaitar bertsolaria (j. [[1943]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Paul Sorvino]], estatubatuar aktorea (j. [[1939]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[David Trimble]], [[Ipar Irlanda]]ko lehen ministroa eta 1998ko [[Bakearen Nobel Saria]] (j. [[1944]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[Anne-Marie Garat]], frantziar eleberrigilea (j. [[1946]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[James Lovelock]], britainiar zientzialari autonomo, meteorologo, idazle, asmatzaile eta ekologista, [[Gaia hipotesia]]ren sortzailea (j. [[1919]]).
* [[Uztailaren 31]] - [[Fidel Ramos]], [[Filipinak|Filipinetako]] presidentea (j. [[1928]]).
----

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:2022]]</text>
      <sha1>puu5yix3xfkd1ej7wvkfnz85ypd0m63</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005727</id>
      <parentid>9005725</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:35:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29928" xml:space="preserve">{{urte aurkibide probak}}


{{urtegertaerak}}
'''2022'''a [[larunbatez hasitako urte arrunt]]a izango da.
----

== Aurreikuspenak ==
=== [[Abuztu]]a ===

=== [[Irail]]a ===

=== [[Urri]]a ===
* [[Urriaren 8]]tik [[azaroaren  22]]ra - [[2021]]ean jokatzekoa zen eta [[COVID-19 pandemia]]ren ondorioz urte bat atzeratu zen [[2021eko Munduko Errugbi Kopa]] jokatuko da [[Zeelanda Berria]]n.

=== [[Azaro]]a ===
* [[Azaroaren 21]]etik [[abenduaren 18]]ra [[Qatar]]ko hainbat hiritan [[2022ko Munduko Futbol Txapelketa]] ospatuko da.

=== [[Abendu]]a ===

== Gertaerak ==
=== Euskal Herria ===
* [[Uztailaren 22]]an, [[Bakegileak]] erakundeak [[Ipar Euskal Herriko blokeo eguna]] aldarrikatu zuen, arazo eta oztopo handiak sortuz bide nagusietan. Guztia bake prozesuaren blokeoa salatzeko.

=== Mundua ===
* [[Urtarrilaren 2]]tik [[Urtarrilaren 11|11]]ra - [[Gas]]aren prezioaren bat-bateko igoerak [[2022ko Kazakhstango protestak|protestak eragin zituen Kazakhstanen]]. Gutxienez 225 hildako eta 5000 zauritu izan ziren.
* [[Apirilaren 24]]a - [[2022ko Frantziako Hauteskunde Presidentzialak|2022ko frantziar hauteskunde presidentzialen]] bigarren itzulian [[Emmanuel Macron]] gailendu zen botoen %58,55ekin, bere bigarren legealdirako hautatua izanik.
* [[Ekainaren 19]]a - [[2022ko Frantziako Hauteskunde Legegileak|2022ko Frantziako Hauteskunde Legegileen]] bigarren itzulia: [[Elkarrekin (koalizioa)|Ensemble koalizioak]] eskuratu zituen eserleku gehien, baina hauteskundeen aurretik zeukan gehiengo osoa galdu zuen.
* [[Ekainaren 24]]a - [[Dobbs auzia Jackson Women 's Health erakundearen aurka]] amaitu zen. Epai horrekin AEBetako Auzitegi Gorenak bertan behera utzi zuen [[Abortatzeko eskubide|abortu eskubide]] konstituzionala; aurrerantzean, estatu bakoitzak izanen du auziaren gainean erabakitzeko eskumena.
* [[Ekainaren 24]]a - [[Melillako sarraskia]]n gutxienez 25 hildako izan ziren.
* [[Uztailaren 3]]a - [[Marmolada]] mendian [[Marmoladako glaziarrarren erortzea|izotz-jausi handi batek]] 9 hildako, 7 zauritu eta lau desagertu utzi zituen.

== Ekonomia ==

== Arte eta kultura ==
===== Euskal Herria =====
* [[Martxoaren 31]]tik [[apirilaren 10]]era -  2021eko martxoan [[COVID-19 pandemia]]ren eraginez bertan behera gelditu zen [[2022ko Korrika|22. Korrika]] ospatu zen. [[Amurrio]]tik abiatu eta [[Donostia]]n bukatu zen,
* [[Apirilaren 1]]a eta [[ekainaren 11]] bitartean [[2022ko Arabako Bertsolari Txapelketa]] jokatu zen. [[Peru Abarrategi]]k txapela eskuratu zuen [[Manex Agirre]]rekin buruz burukoa jokatuta

===== Mundua =====
* [[Martxoaren 27]]a - [[94. Oscar Sariak|94. Oscar Sarien ekitaldia]] ospatu zen [[Hollywood]]eko [[Dolby Theatre|Dolby Antzokia]]n. [[Will Smith]] aktorea eta [[Chris Rock]] umoristaren arteko gertakari batek sari banaketa &quot;eklipsatu&quot; zuen esatari askoren esanetan.
* [[Maiatzaren 14]]a - [[2022ko Eurovision Abesti Lehiaketa|Eurovision Abesti Lehiaketaren 66. edizioa]] [[Ukraina]]k irabazi zuen [[Kalush|Kalush Orchestra]] taldearen &quot;Stefania&quot; abestiarekin

== Zientzia eta teknologia ==
* [[Uztailaren 11]] - [[James Webb (teleskopioa)|James Webb teleskopioak]] bere [[Webben Lehen Eremu Sakona|eremu sakoneko lehen irudia]] igorri zuen.

== Kirolak ==
===== Olinpiar Jokoak =====
* [[2022ko Neguko Olinpiar Jokoak]] ([[Beijing]], [[Txinako Herri Errepublika]]; [[otsailaren 2]]a - [[otsailaren 20]]a).
** [[2022ko Neguko Olinpiar Jokoetan parte hartutako euskal herritar kirolariak|4 Euskal herritarrek hartu zuten parte]] 3 kiroletan, hiruk [[Espainia]]ko selekzioarekin eta besteak [[Brasil]]goarekin.

===== Euskal Herria =====
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Athletic]]ek 2022ko [[Espainiako Superkopa]]ren finala jokatu zuen [[Real Madril]]en aurka. 0-2 galdu zuen.
* [[Apirilaren 2]]a - [[2022ko Miguel Indurain Sari Nagusia]]: [[Warren Barguil]] garaile.
* [[Apirilaren 9]]a - [[2022ko Euskal Herriko Itzulia|61. Euskal Herriko Itzulia]] bukatu zen. [[Daniel Felipe Martínez]] kolonbiarrak eraman zuen txapela.
* [[Maiatzaren 10]]a - [[2022ko Emakumeen Nafarroako Klasikoa]]: [[Sarah Gigante]] irabazle.
* [[Maiatzaren 15]]a - [[2022ko Euskal Herriko Emakumezkoen Itzulia]]: [[Demi Vollering]] irabazle.
* [[Maiatzaren 17]]a - [[2022ko Durango-Durango Emakumeen Saria]]: [[Pauliena Rooijakkers]] irabazle.
* [[Uztailaren 30]]a - [[2022ko Donostia Klasikoa]]: [[Remco Evenepoel]] irabazle.

===== Mundua =====
* [[Otsailaren 24]]tik [[otsailaren 27|27ra]] - [[O Gran Camiño]] txirrindularitza lasterketaren [[2022ko O Gran Camiño|lehen edizioa]] jokatu zen Galizian. [[Alejandro Valverde]] izan zen garailea.
* [[Martxoaren 13]]a -
** [[2022ko Tirreno-Adriatiko]]: [[Tadej Pogačar]] irabazle.
** [[2022ko Paris-Niza]]: [[Primož Roglič]] irabazle.
* [[Martxoaren 19]]a - [[2022ko Sei Nazioen Txapelketa]]: [[Frantziako errugbi selekzioa|Frantziak]] 18. txapelketa eskuratu zuen, 12 urtetako lehorteari amaiera emanez. Partida guztiak irabazi zituen gainera.
* [[Martxoaren 27]]a - [[2022ko Kataluniako Volta]]: [[Sergio Higuita]] irabazle.
* [[Apirilaren 4]]a - [[2022ko Flandriako Tourra]]: [[Mathieu van der Poel]] irabazle.
* [[Apirilaren 17]]a - [[2022ko Paris-Roubaix]]: [[Dylan van Baarle]] irabazle.
* [[Apirilaren 24]]a - [[2022ko Lieja-Bastogne-Lieja]]: [[Remco Evenepoel]] irabazle.
* [[Maiatzaren 29]]a - [[2022ko Italiako Giroa]]: [[Jai Hindley]] irabazle.

== Jaiotzak ==

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Calisto Tanzi]], italiar negozio-gizona, [[Parmalat]] enpresaren sortzailea (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Ana Bejerano]], bizkaitar abeslaria (j. [[1962]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Gianni Celati]], italiar idazle, itzultzaile eta literatura kritikaria (j. [[1937]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Xanti Iparragirre]], gipuzkoar bertsolaria (j. [[1934]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Richard Leakey]], kenyar antropologoa (j. [[1944]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Voltaire Schilling]], brasildar irakaslea eta historialaria (j. [[1944]]).
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Igor eta Grichka Bogdanoff|Igor Bogdanoff]], frantziar telebistako-aurkezle, ekoizle eta saiogile zientifikoa (j. [[1949]]).
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Viktor Saneiev]], georgiar atleta, [[jauzi hirukoitz]]ean aditua (j. [[1945]]).
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Kim Mi-soo]], hegokorear aktore eta modeloa (j. [[1992]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Peter Bogdanovich]], estatubatuar zinema zuzendaria eta zinemari buruzko liburuen idazlea (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Flavio Etcheto]], argentinar ekoizle, musikari, idazle eta konpositorea (j. [[1969]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Sidney Poitier]], bahamar-estatubatuar aktore eta zinema zuzendaria (j. [[1927]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Maixux Rekalde]], gipuzkoar bakezalea eta euskaltzailea (j. [[1934]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Andrés Salcedo]], kolonbiar esataria, berriemailea, idazlea, musikagilea, aurkezlea eta kirol-kazetaria (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Toshiki Kaifu]], [[Japoniako Lehen Ministro]]a (j. [[1931]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Bob Saget]], estatubatuar aktorea (j. [[1956]]).
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[Herbert Achternbusch]], alemaniar idazlea, aktorea eta zinema-zuzendaria (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Anatoli Aliabiev]], errusiar biatleta (j. [[1951]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[David Sassoli]], italiar kazetari eta politikaria, [[Europako Parlamentu]]ko presidentea (j. [[1956]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Ernest Shonekan]], [[Nigeria]]ko estatuburua (j. [[1936]]).
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Ronnie Spector]], estatubatuar abeslaria, ''[[The Ronettes]]'' taldeko ahots nagusia (j. [[1943]]).
* [[Urtarrilaren 14]]a - [[Ricardo Bofill]], kataluniar arkitektoa (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 14]] - [[Carmen de la Maza]], gipuzkoar antzezlea (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Danel Goikolea]], gipuzkoar bertsolari eta bertsozalea (j. [[1969]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Felix Ormazabal]], euskal abokatu eta politikaria (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Kevin Flynn]], irlandar errugbilaria (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Hana Horka]], kantari txekiarra, [[Asonance]] folk-taldeko kidea (j. [[1964]]).
* [[Urtarrilaren 16]] - [[Ibrahim Boubacar Keïta]], [[Mali]]ko presidentea (j. [[1945]]).
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Yvette Mimieux]], estatubatuar aktorea (j. [[1942]]).
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[Francisco Gento]], espainiar futbolaria, [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Espainiako Futbol Liga]] gehien jokatu eta irabazi zituen futbolaria (j. [[1933]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Hardy Krüger]], alemaniar aktorea (j. [[1928]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Gaspard Ulliel]], frantziar aktore eta modeloa (j. [[1984]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Heidi Biebl]], alemaniar eskiatzailea (j. [[1941]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Meat Loaf]], estatubatuar aktore eta abeslaria (j. [[1947]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Elza Soares]], brasildar sanba, bossa nova eta Brasilgo herri musika abeslaria eta musikagilea (j. [[1930]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Jean-Claude Mézières]], frantziar komikigile eta marrazkilaria (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Thierry Mugler]], frantziar moda-diseinatzailea (h. [[1948]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[John Arrillaga]], estatubatuar enpresaburua, [[Silicon Valley]]ko lur-jaberik nagusienetariko bat (j. [[1937]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[Szilveszter Csollány]], hungariar gimnasta (j. [[1970]]).
* [[Urtarrilaren 25]]a - [[Wim Jansen]], herbehereetar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1946]]).
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[René de Obaldia]], frantziar idazlea (j. [[1918]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Leire Iribarne]], euskal musikaria, pianojolea eta abeslaria, [[Diabolo Kiwi]] taldeko partaidea (j. [[1991]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Guy Laporte]], frantziar errugbilaria (j. [[1952]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 1]]a - [[Juan Jose Pujana]], [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJeko]] bizkaitar politikaria (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 2]]a - [[Pello Zabala]], gipuzkoar fraide frantziskotarra, euskal idazlea, irratiko aurkezlea, musikazalea eta meteorologoa (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 2]]a - [[Monica Vitti]], italiar aktorea (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Tom Kiernan]], irlandar errugbilaria (j. [[1939]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Jristos Sartzetakis]], [[Grezia]]ko presidentea (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 4]]a - [[Georges Labazée]], frantziar politikaria, [[Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko lehendakarien zerrenda|Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko lehendakaria]] (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Angélica Gorodischer]], argentinar idazlea (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Fernando Marías]], bizkaitar idazlea (j. [[1958]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[George Crumb]], estatubatuar musika klasiko moderno eta abangoardiako musikagilea (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[Lata Mangeshkar]], indiar abeslaria (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 7]]a - [[Douglas Trumbull]], estatubatuar zinema zuzendari, ekoizle eta gidoilaria, efektu berezien aitzindarietako bat (j. [[1942]]).
* [[Otsailaren 8]]a - [[Javier Berasaluze Markiegi]], gipuzkoar futbolaria (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 8]]a - [[Luc Montagnier]], frantziar mikrobiologoa, birologia arloan nabarmendua, 2008ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1932]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Sebastian Bieniek]], alemaniar gidoilari, ekoizle, margolari, aktore eta zinema zuzendaria (j. [[1975]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Betty Davis]], estatubatuar funk eta soul musikaren emakume abeslaria (j. [[1944]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Julene Eguzkizaga]], bizkaitar maistra (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Alicia Hermida]], espainiar aktorea eta interpretazio-irakaslea (j. [[1932]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Ian McDonald]], ingeles musikaria, ''[[King Crimson]]'' eta ''[[Foreigner]]'' taldeen sortzailea (j. [[1946]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Jean-Marc Orgogozo]], lapurtar neuropsikiatra eta ikertzailea (j. [[1949]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Manuel Esquivel]], [[Belize]]ko lehen ministroa (j. [[1940]]).
* [[Otsailaren 11]] - [[Isabel Torres (aktorea)|Isabel Torres]], kanariar telebista aurkezlea, irrati esataria eta aktorea (j. [[1969]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Ignacio Javier Gomara]], nafar abokatu eta politikaria (j. [[1927]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Carmen Herrera (margolaria)|Carmen Herrera]], kubatar margolari eta eskultorea  (j. [[1915]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Ivan Reitman]], eslovakiar jatorriko kanadar zinema zuzendaria, ekoizlea eta gidoigilea (j. [[1946]]).
* [[Otsailaren 15]]a - [[Karmele Aierbe]], gipuzkoar irakasle, politikari abertzalea eta euskaltzalea (j. [[1951]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Cristina Calderón]], [[Yagan hizkuntza|Yagan hizkuntzaren]] azken hiztuna (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Dorce Gamalama]], indonesiar emakumezko abeslari, aktore, aurkezle eta umorista transexuala (j. [[1963]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Amos Sawyer]], [[Liberia]]ko bitarteko presidentea (j. [[1945]]).
* [[Otsailaren 17]]a - [[Tomás Aragüés Bernad]], euskal musikagilea (j. [[1935]]).
* [[Otsailaren 18]]a - [[Mauri Ugartemendia]], bizkaitar futbolaria (j. [[1934]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Gary Brooker]], ingeles musikari, abeslari eta piano-jotzailea, ''[[Procol Harum]]'' taldeko sortzailea (j. [[1945]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Kakuichi Mimura]], japoniar futbolaria (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 20]]a - [[Oleksandr Sydorenko]], ukrainar igerilaria (j. [[1960]]).
* [[Otsailaren 21]]a - [[Miguel Ángel Gallardo]], katalan marrazkilaria (j. [[1955]]).
* [[Otsailaren 22]]a - [[Mark Lanegan]], estatubatuar konposatzaile eta abeslaria (j. [[1964]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Abelin Linazisoro]], gipuzkoar idazle eta aktorea (j. [[1942]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Jorge Zabalza]], uruguaitar politikaria (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Sally Kellerman]], estatubatuar aktore eta abeslaria (j. [[1937]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Ivanka Khristova]], bulgariar [[pisu jaurtiketa|pisu jaurtitzailea]] (j. [[1941]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[John Landy]], australiar atleta eta politikaria (j. [[1930]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Kathleen Nord]], alemaniar igerilaria (j. [[1965]]).
* [[Otsailaren 25]]a - [[Rosa Balaguer Oltra]], valentziar kazetaria, irratian eta telebistan valentzieraz hitz egiten aitzindaria (j. [[circa|c.]] [[1956]]).
* [[Otsailaren 27]]a - [[Carlos Álvarez Cruz]], espainiar poeta eta hizlaria (j. [[1933]]).
* [[Otsailaren 28]]a - [[Abuzed Omar Dorda]], [[Libia]]ko lehen ministroa (j. [[1944]]).
* [[Otsailaren 28]]a - [[Andrei Sukhovetski]], sobietar-errusiar maior jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1974]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Alevtina Koltxina]], sobietar iraupen-eskiatzailea (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 1]]a - [[Jevhen Malyxev]], ukrainar biatleta eta militarra, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[2002]]).
* [[Martxoaren 2]]a - [[Volodymyr Struk]], ukrainiar politikaria, Kreminnako alkatea, , [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1964]]).
* [[Martxoaren 3]]a - [[Valeri Txybinieiev]], sobietar-ukrainar frankotiratzailea, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1988]]).
* [[Martxoaren 4]]a - [[Shane Warne]], australiar kriket jokalaria (j. [[1969]]).
* [[Martxoaren 4]]a - [[Maryan Wisniewski]], frantziar futbolaria (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 5]]a - [[Miquel Strubell i Trueta]], kataluniar soziolinguista (j. [[1949]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Vitali Gerasimov]], Errusiako Lurreko Indarren maior jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioa]]n (j. [[1977]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Muhammad Rafiq Tarar]], [[Pakistan]]go presidentea (j. [[1929]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Pau Riba]], kataluniar folk kantautore, artista ikonoklasta eta idazlea (j. [[1948]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Yulia Zdanovska]], ukrainar matematikaria, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[2000]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[John Elliott]], britainiar historialari eta hispanista (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[Jürgen Grabowski]], alemaniar  futbolaria (j. [[1944]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Rupiah Banda]], [[Zambia]]ko 4. presidentea (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Andrei Kolesnikov (jenerala)|Andrei Kolesnikov]], errusiar jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1977]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Timmy Thomas]], estatubatuar R&amp;B abeslaria, teklatu-jotzailea, musikagilea eta disko-ekoizlea (j. [[1944]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Alain Krivine]], frantziar ezkerreko-politikari eta ideologoa (j. [[1941]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Karl Offmann]], [[Maurizio]]ko presidentea (j. [[1940]]).
* [[Martxoaren 13]]a - [[William Hurt]], estatubatuar aktorea (j. [[1950]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Oleg Mitiaev]], errusiar jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1974]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Eugene Parker]], estatubatuar zientzialaria, [[eguzkia]]ren inguruko gertaeretan aditua (j. [[1927]]).
* [[Martxoaren 16]]a - [[Andrei Mordvitxev]], errusiar teniente jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1976]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[Pello Apezetxea Zubiri]], euskal apaiza, etnografoa, etnologoa, kultura ekintzailea, idazlea eta ohorezko euskaltzaina (j. [[1932]]).
* [[Martxoaren 19]]a - [[Shahabuddin Ahmed]], [[Bangladesh]]ko presidentea (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 19]]a - [[Federico Martín Aramburú]], argentinar errugbilaria (j. [[1980]])
* [[Martxoaren 20]]a - [[Lauri Karttunen]], estatubatuar hizkuntzalaria (j. [[1941]]).
* [[Martxoaren 20]]a - [[Juan Ignacio Lorente]], arabar alpinista eta oftalmologoa (j. [[1939]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Yvan Colonna]], [[Korsika Askatzeko Nazio Frontea]]ren kidea, [[Claude Érignac]] prefeta hiltzeagatik betiko kartzelara kondenatua (j. [[1960]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Soumeylou Boubèye Maïga]], [[Mali]]ko lehen ministroa (j. [[1954]]).
* [[Martxoaren 23]]a - [[Madeleine Albright]], estatubatuar politikaria (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[María Ángeles Garai]], Bizkaiko lehen ikastolako lehen andereñoa (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Luis Roldán]], nafar politikaria eta [[goardia zibil]]aren zuzendaria (j. [[1943]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Bert Ruiter]], herbehereetar musikaria (j. [[1946]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Josu Baez Mujika]], euskal idazle eta poeta (j. [[1953]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Taylor Hawkins]], estatubatuar musikaria, ''[[Foo Fighters]]'' taldeko bateria-jotzailea (j. [[1972]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Titus Buberník]], eslovakiar futbolaria (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Ayaz Mutallibov]], [[Azerbaijan]]go lehenbiziko presidentea (j. [[1938]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Mario Muchnik]], argentinar-espainiar idazle, argitaratzaile, argazkilari eta fisikaria (j. [[1931]]).
* [[Martxoaren 28]]a - [[Antonios Naguib]], egiptoar kardinala eta [[Eliza Katoliko Koptoa]]ren patriarka (j. [[1935]]).
* [[Martxoaren 30]]a - [[Egon Franke]], poloniar eskrimalaria, florete modalitatekoa (j. [[1935]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Georgi Atanasov]], [[Bulgaria]]ko lehen ministroa (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Oleksiy Tsybko]], ukrainar errugbilari eta militarra, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]]  (j. [[1967]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 2]]a - [[Leonel Sánchez]], txiletar futbolaria (j. [[1936]]).
* [[Apirilaren 3]]a - [[Lygia Fagundes Telles]], brasildar idazlea (j. [[1923]]).
* [[Apirilaren 4]]a - [[Diango Cissoko]], [[Mali]]ko lehen ministroa (j. [[1948]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Sidney Altman]], kanadar biologo molekularra, 1989ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1939]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Joaquim Carvalho]], portugaldar futbolaria (j. [[1937]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[José Ángel Lema Pueyo]], gipuzkoar historialaria, Erdi Aroaren Historian eta Paleografian aditua (j. [[1960]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[David McKee]], britainiar idazlea eta ilustratzailea (j. [[1935]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Tom Smith]], eskoziar errugbilaria (j. [[1971]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Vladimir Zhirinovski]], errusiar politikaria (j. [[1946]]).
* [[Apirilaren 9]]a - [[Jack Higgins]], ingeles eleberrigilea (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Philippe Boesmans]], belgikar musikagilea (j. [[1936]]).
* [[Apirilaren 12]]a - [[Gilbert Gottfried]], estatubatuar aktorea (j. [[1955]]).
* [[Apirilaren 13]]a - [[Michel Bouquet]], frantziar antzezlea (j. [[1925]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Henry Plumb]], britainiar nekazari eta politikaria, [[Europako Parlamentu]]ko lehendakaria (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Iñaki Segurola]], gipuzkoar idazlea, filologoa eta hiztegigilea (j. [[1962]]).
* [[Apirilaren 16]]a - [[Luisa Durán]], ''Extremadurako zigarrogilea'', [[extremadurera]]zko idazlea, poesia, prosan eta antzerkian aritutakoa (j. [[1934]]).
* [[Apirilaren 17]]a - [[Catherine Spaak]], Frantzian jaiotako belgikar-italiar aktorea (j. [[1945]]).
* [[Apirilaren 18]]a - [[Harrison Birtwistle]], ingeles musikagilea (j. [[1934]]).
* [[Apirilaren 19]]a - [[Kane Tanaka]], 119 urte eta 107 egun bizi izandako japoniarra, heriotza momentuan munduan [[Bizirik dauden munduko pertsonarik zaharrenen zerrenda|bizirik irauten zuen pertsona zaharrena]] (j. [[1903]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Mwai Kibaki]], [[Kenya]]ko presidentea (j. [[1931]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Jacques Perrin]], frantziar aktore eta ekoizlea (j. [[1941]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Carmelo Borobia]], nafar apaiza, [[Tarazonako elizbarrutia|Tarazonako apezpikua]] (j. [[1935]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Dawie de Villiers]], hegoafrikar ministro protestante, errugbilari, diplomazialari eta politikaria (j. [[1940]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Juan Diego (aktorea)|Juan Diego]], espainiar aktorea (j. [[1942]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Fernando Sáenz Lacalle]], nafar apaiza, [[San Salvador]]reko artzapezpikua (j. [[1932]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Takuya Miyamoto]], japoniar futbolaria (j. [[1983]]).
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Ivica Osim]], bosniar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1941]]).
* [[Maiatzaren 3]]a - [[Stanislav Xuxkevitx]], [[Bielorrusia]]ko presidentea (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Harm Ottenbros]], herbeheretar txirrindularia, Munduko txapelduna (j. [[1943]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[José Javier Abasolo]], bizkaitar eleberrigile eta abokatua (j. [[1957]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Anton Arieta|Anton Arieta, ''Arieta II.a'']], bizkaitar futbolaria (j. [[1946]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Mickey Gilley]], estatubatuar country musikari eta kantautorea (j. [[1936]]).
* [[Maiatzaren 9]]a - [[John Henry Coates]], australiar matematikaria (j. [[1945]]).
* [[Maiatzaren 10]]a - [[Leonid Kravtxuk]], [[Ukraina]]ko lehendabiziko presidentea (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Shireen Abu Akleh]], palestinar kazetaria (j. [[1971]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Paul Ginsborg]], ingeles historialari eta teorialari politikoa, italiar nazionalizatua (j. [[1945]]).
* [[Maiatzaren 12]]a - [[Ugutz Robles-Arangiz]], euskal musikari, aktore eta kulturgilea (j. [[1939]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Teresa Berganza]], espainiar mezzo-sopranoa (j. [[1933]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Khalifa bin Zayed Al Nahyan]], [[Arabiar Emirerri Batu]]etako presidentea eta [[Abu Dhabi]]ko emirra (j. [[1948]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Ben Roy Mottelson]], daniar jatorriko estatubatuar fisikaria, 1975eko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1926]]).
* [[Maiatzaren 15]]a - [[Miren Jone Azurza]], gipuzkoar kazetaria, euskarazko kazetaritza modernoaren aitzindaria (j. [[1929]]).
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Vangelis]], musika elektronikoko greziar konposatzailea (j. [[1943]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Domingo Villar]], galizierazko eleberri beltz idazlea (j. [[1971]]).
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Haizea Beruete]], nafar bertsolaria (j. [[1994]]).
* [[Maiatzaren 21]]a - [[Jesus Morras Santamaria|Jesus Morras Santamaria, ''Tarsicio Azcona'']], nafar elizgizon eta historialaria (j. [[1923]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Jamie Bartlett]], hegoafrikar aktorea (j. [[1966]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Anita Gradin]], suediar kazetari eta politikaria (j. [[1933]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Maja Lidia Kossakowska]], fantasiazko idazle, arkeologo eta kazetari poloniarra (j. [[1972]]).
* [[Maiatzaren 24]]a - [[Ouka Leele]], espainiar argazkilaria (j. [[1957]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Dick Conway]], zeelandaberritar errugbilaria (j. [[1935]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Ciriaco de Mita]], [[Italiako lehen ministroen zerrenda|Italiako 47. lehen ministroa]] (j. [[1928]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Andrew Fletcher]], ingeles musikaria, ''[[Depeche Mode]]'' taldearen sortzaileetako bat (j. [[1961]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Ray Liotta]], estatubatuar aktorea (j. [[1954]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Alan White]], ingeles bateria-jotzaile eta abeslaria, ''[[Yes]]'' taldeko kidea (j. [[1949]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Evaristo Carvalho]], [[Sao Tome eta Principe]]ko presidentea (j. [[1941]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Bo Hopkins]], estatubatuar aktorea (j. [[1938]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Bujar Nishani]], [[Albania]]ko presidentea (j. [[1966]]).
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Luis Mari Arantzabe]], gipuzkoar esku huskako pilotaria (j. [[1949]]).
* [[Maiatzaren 30]]a - [[Boris Pahor]], esloveniar idazlea (j. [[1913]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 3]]a - [[Aingeru Bergizes]], bizkaitar musikari profesional eta folklore ikertzailea, [[Oskorri]] taldeko kidea (j. [[1957]]).
* [[Ekainaren 5]]a - [[Alec John Such]], hungariar-estatubatuar baxu-jolea, ''[[Bon Jovi]]'' taldeko kidea (j. [[1951]]).
* [[Ekainaren 7]]a - [[Josefina Lamberto]], memoria historikoaren aldeko ekintzaile nafarra (j. [[1929]]).
* [[Ekainaren 8]]a - [[Julio Jiménez]], espainiar txirrindularia (j. [[1934]]).
* [[Ekainaren 8]]a - [[Paula Rego]], portugaldar-britainiar margolari eta artista bisuala (j. [[1935]]).
* [[Ekainaren 9]]a - [[Julee Cruise]], estatubatuar abeslaria (j. [[1956]]).
* [[Ekainaren 12]]a - [[Phil Bennett]], galestar errugbilaria (j. [[1948]]).
* [[Ekainaren 12]]a - [[Philip Baker Hall]], estatubatuar aktorea (j. [[1931]]).
* [[Ekainaren 13]]a - [[Giuseppe Pericu]], italiar politikaria, [[Genova]]ko alkatea (j. [[1937]]).
* [[Ekainaren 14]]a - [[A. B. Yehoshua]], israeldar idazlea (j. [[1936]]).
* [[Ekainaren 15]]a - [[José Luis Fernández Prieto]], bizkaitar futbolaria (j. [[1963]]).
* [[Ekainaren 17]]a - [[Jean-Louis Trintignant]], frantziar aktorea eta zinemagilea (j. [[1930]]).
* [[Ekainaren 22]]a - [[José Luis Balbín]], espainiar kazetaria (j. [[1940]]).
* [[Ekainaren 22]]a - [[Jüri Tarmak]], estoniar atleta, [[gorako jauzi]]aren aditua (j. [[1946]]).
* [[Ekainaren 23]]a - [[Stien Kaiser]], herbeheretar abiadurako patinatzailea (j. [[1938]]).
* [[Ekainaren 26]]a - [[Thue Christiansen]], groenlandiar irakasle, artista bisuala eta politikaria, Groenlandiako banderaren diseinatzailea (j. [[1940]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 2]]a - [[Peter Brook]], britainiar antzerkigile eta zinemagilea (j. [[1925]]).
* [[Uztailaren 2]]a - [[Miguel Etchecolatz]], argentinar polizia, genozida kondenatua eta errepresorea (j. [[1929]]).
* [[Uztailaren 2]]a - [[Andy Goram]], eskoziar futboleko atezaina (j. [[1964]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Robert Curl]], estatubatuar kimikaria, 1996ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Fernando Garcia de Kortazar]], euskal historialaria, Espainiako Aro Garaikidearen historian aditua (j. [[1942]]).
* [[Uztailaren 4]]a - [[Janusz Kupcewicz]], poloniar futbolaria (j. [[1955]]).
* [[Uztailaren 5]]a - [[Arne Åhman]], suediar atleta, [[jauzi hirukoitz]]ean espezializatua (j. [[1925]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[James Caan]], estatubatuar aktorea (j. [[1940]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[Arnaldo Pambianco]], italiar txirrindularia (j. [[1935]])
* [[Uztailaren 8]]a - [[Shinzō Abe]], [[Japoniako Lehen Ministro]]a (j. [[1954]]).
* [[Uztailaren 8]]a - [[José Eduardo dos Santos]], [[Angola]]ko presidentea (j. [[1942]]).
* [[Uztailaren 8]]a - [[Luis Echeverría Álvarez]], [[Mexiko]]ko presidentea (j. [[1922]]).
* [[Uztailaren 9]]a - [[András Törőcsik]], hungariar futbolaria (j. [[1955]]).
* [[Uztailaren 11]] - [[Monty Norman]], britainiar musikagile eta abeslaria (j. [[1928]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Francisco Morales-Bermúdez]], [[Peru]]ko presidentea (j. [[1921]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Pleun Strik]], herbeheretar futbolaria (j. [[1944]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Ivana Trump]], txeko-estatubatuar modelo, enpresaburu eta idazlea eta [[Donald Trump]]en lehen emaztea (j. [[1949]]).
* [[Uztailaren 18]]a - [[Claes Oldenburg]], suediar-estatubatuar eskultorea (j. [[1929]]).
* [[Uztailaren 19]]a - [[Igor Lopez de Muniain]], arabar politikaria (j. [[1983]]/[[1984]]).
* [[Uztailaren 21]]a - [[Uwe Seeler]], alemaniar futbolaria (j. [[1936]]).
* [[Uztailaren 22]]a - [[Núria Feliu]], kataluniar abeslaria eta aktorea (j. [[1941]]).
* [[Uztailaren 23]]a - [[Bob Rafelson]], estatubatuar zinema zuzendari, gidoilari eta ekoizlea (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 24]]a - [[David Warner]], zinema, antzerki eta telebistako ingeles aktorea (j. [[1941]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Gregorio Larrañaga|Gregorio Larrañaga, ''Mañukorta'']], bizkaitar bertsolaria (j. [[1943]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Paul Sorvino]], estatubatuar aktorea (j. [[1939]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[David Trimble]], [[Ipar Irlanda]]ko lehen ministroa eta 1998ko [[Bakearen Nobel Saria]] (j. [[1944]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[Anne-Marie Garat]], frantziar eleberrigilea (j. [[1946]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[James Lovelock]], britainiar zientzialari autonomo, meteorologo, idazle, asmatzaile eta ekologista, [[Gaia hipotesia]]ren sortzailea (j. [[1919]]).
* [[Uztailaren 31]] - [[Fidel Ramos]], [[Filipinak|Filipinetako]] presidentea (j. [[1928]]).
----

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:2022]]</text>
      <sha1>cbqxwj9icpkaii338xwg3xg1os9v4jj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005730</id>
      <parentid>9005727</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:36:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Euskal Herria */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30005" xml:space="preserve">{{urte aurkibide probak}}


{{urtegertaerak}}
'''2022'''a [[larunbatez hasitako urte arrunt]]a izango da.
----

== Aurreikuspenak ==
=== [[Abuztu]]a ===

=== [[Irail]]a ===

=== [[Urri]]a ===
* [[Urriaren 8]]tik [[azaroaren  22]]ra - [[2021]]ean jokatzekoa zen eta [[COVID-19 pandemia]]ren ondorioz urte bat atzeratu zen [[2021eko Munduko Errugbi Kopa]] jokatuko da [[Zeelanda Berria]]n.

=== [[Azaro]]a ===
* [[Azaroaren 21]]etik [[abenduaren 18]]ra [[Qatar]]ko hainbat hiritan [[2022ko Munduko Futbol Txapelketa]] ospatuko da.

=== [[Abendu]]a ===

== Gertaerak ==
=== Euskal Herria ===
* [[Uztailaren 22]]an, [[Bakegileak]] erakundeak [[Ipar Euskal Herriko blokeo eguna]] aldarrikatu zuen, arazo eta oztopo handiak sortuz bide nagusietan. Guztia bake prozesuaren blokeoa salatzeko.

=== Mundua ===
* [[Urtarrilaren 2]]tik [[Urtarrilaren 11|11]]ra - [[Gas]]aren prezioaren bat-bateko igoerak [[2022ko Kazakhstango protestak|protestak eragin zituen Kazakhstanen]]. Gutxienez 225 hildako eta 5000 zauritu izan ziren.
* [[Apirilaren 24]]a - [[2022ko Frantziako Hauteskunde Presidentzialak|2022ko frantziar hauteskunde presidentzialen]] bigarren itzulian [[Emmanuel Macron]] gailendu zen botoen %58,55ekin, bere bigarren legealdirako hautatua izanik.
* [[Ekainaren 19]]a - [[2022ko Frantziako Hauteskunde Legegileak|2022ko Frantziako Hauteskunde Legegileen]] bigarren itzulia: [[Elkarrekin (koalizioa)|Ensemble koalizioak]] eskuratu zituen eserleku gehien, baina hauteskundeen aurretik zeukan gehiengo osoa galdu zuen.
* [[Ekainaren 24]]a - [[Dobbs auzia Jackson Women 's Health erakundearen aurka]] amaitu zen. Epai horrekin AEBetako Auzitegi Gorenak bertan behera utzi zuen [[Abortatzeko eskubide|abortu eskubide]] konstituzionala; aurrerantzean, estatu bakoitzak izanen du auziaren gainean erabakitzeko eskumena.
* [[Ekainaren 24]]a - [[Melillako sarraskia]]n gutxienez 25 hildako izan ziren.
* [[Uztailaren 3]]a - [[Marmolada]] mendian [[Marmoladako glaziarrarren erortzea|izotz-jausi handi batek]] 9 hildako, 7 zauritu eta lau desagertu utzi zituen.

== Ekonomia ==

== Arte eta kultura ==
===== Euskal Herria =====
* [[Martxoaren 31]]tik [[apirilaren 10]]era -  2021eko martxoan [[COVID-19 pandemia]]ren eraginez bertan behera gelditu zen [[2022ko Korrika|22. Korrika]] ospatu zen. [[Amurrio]]tik abiatu eta [[Donostia]]n bukatu zen,
* [[Apirilaren 1]]a eta [[ekainaren 11]] bitartean [[2022ko Arabako Bertsolari Txapelketa]] jokatu zen. [[Peru Abarrategi]]k txapela eskuratu zuen [[Manex Agirre]]rekin buruz burukoa jokatuta

===== Mundua =====
* [[Martxoaren 27]]a - [[94. Oscar Sariak|94. Oscar Sarien ekitaldia]] ospatu zen [[Hollywood]]eko [[Dolby Theatre|Dolby Antzokia]]n. [[Will Smith]] aktorea eta [[Chris Rock]] umoristaren arteko gertakari batek sari banaketa &quot;eklipsatu&quot; zuen esatari askoren esanetan.
* [[Maiatzaren 14]]a - [[2022ko Eurovision Abesti Lehiaketa|Eurovision Abesti Lehiaketaren 66. edizioa]] [[Ukraina]]k irabazi zuen [[Kalush|Kalush Orchestra]] taldearen &quot;Stefania&quot; abestiarekin

== Zientzia eta teknologia ==
* [[Uztailaren 11]] - [[James Webb (teleskopioa)|James Webb teleskopioak]] bere [[Webben Lehen Eremu Sakona|eremu sakoneko lehen irudia]] igorri zuen.

== Kirolak ==
===== Olinpiar Jokoak =====
* [[2022ko Neguko Olinpiar Jokoak]] ([[Beijing]], [[Txinako Herri Errepublika]]; [[otsailaren 2]]a - [[otsailaren 20]]a).
** [[2022ko Neguko Olinpiar Jokoetan parte hartutako euskal herritar kirolariak|4 Euskal herritarrek hartu zuten parte]] 3 kiroletan, hiruk [[Espainia]]ko selekzioarekin eta besteak [[Brasil]]goarekin.

===== Euskal Herria =====
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Athletic]]ek 2022ko [[Espainiako Superkopa]]ren finala jokatu zuen [[Real Madril]]en aurka. 0-2 galdu zuen.
* [[Apirilaren 2]]a - [[2022ko Miguel Indurain Sari Nagusia]]: [[Warren Barguil]] garaile.
* [[Apirilaren 9]]a - [[2022ko Euskal Herriko Itzulia|61. Euskal Herriko Itzulia]] bukatu zen. [[Daniel Felipe Martínez]] kolonbiarrak eraman zuen txapela.
* [[Maiatzaren 10]]a - [[2022ko Emakumeen Nafarroako Klasikoa]]: [[Sarah Gigante]] irabazle.
* [[Maiatzaren 15]]a - [[2022ko Euskal Herriko Emakumezkoen Itzulia]]: [[Demi Vollering]] irabazle.
* [[Maiatzaren 17]]a - [[2022ko Durango-Durango Emakumeen Saria]]: [[Pauliena Rooijakkers]] irabazle.
* [[Uztailaren 30]]a - [[2022ko Donostia Klasikoa]]: [[Remco Evenepoel]] irabazle.
* [[Uztailaren 31]] - [[2022ko Getxoko Zirkuitua]]: [[Juan Ayuso]] irabazle.

===== Mundua =====
* [[Otsailaren 24]]tik [[otsailaren 27|27ra]] - [[O Gran Camiño]] txirrindularitza lasterketaren [[2022ko O Gran Camiño|lehen edizioa]] jokatu zen Galizian. [[Alejandro Valverde]] izan zen garailea.
* [[Martxoaren 13]]a -
** [[2022ko Tirreno-Adriatiko]]: [[Tadej Pogačar]] irabazle.
** [[2022ko Paris-Niza]]: [[Primož Roglič]] irabazle.
* [[Martxoaren 19]]a - [[2022ko Sei Nazioen Txapelketa]]: [[Frantziako errugbi selekzioa|Frantziak]] 18. txapelketa eskuratu zuen, 12 urtetako lehorteari amaiera emanez. Partida guztiak irabazi zituen gainera.
* [[Martxoaren 27]]a - [[2022ko Kataluniako Volta]]: [[Sergio Higuita]] irabazle.
* [[Apirilaren 4]]a - [[2022ko Flandriako Tourra]]: [[Mathieu van der Poel]] irabazle.
* [[Apirilaren 17]]a - [[2022ko Paris-Roubaix]]: [[Dylan van Baarle]] irabazle.
* [[Apirilaren 24]]a - [[2022ko Lieja-Bastogne-Lieja]]: [[Remco Evenepoel]] irabazle.
* [[Maiatzaren 29]]a - [[2022ko Italiako Giroa]]: [[Jai Hindley]] irabazle.

== Jaiotzak ==

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Calisto Tanzi]], italiar negozio-gizona, [[Parmalat]] enpresaren sortzailea (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Ana Bejerano]], bizkaitar abeslaria (j. [[1962]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Gianni Celati]], italiar idazle, itzultzaile eta literatura kritikaria (j. [[1937]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Xanti Iparragirre]], gipuzkoar bertsolaria (j. [[1934]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Richard Leakey]], kenyar antropologoa (j. [[1944]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Voltaire Schilling]], brasildar irakaslea eta historialaria (j. [[1944]]).
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Igor eta Grichka Bogdanoff|Igor Bogdanoff]], frantziar telebistako-aurkezle, ekoizle eta saiogile zientifikoa (j. [[1949]]).
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Viktor Saneiev]], georgiar atleta, [[jauzi hirukoitz]]ean aditua (j. [[1945]]).
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Kim Mi-soo]], hegokorear aktore eta modeloa (j. [[1992]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Peter Bogdanovich]], estatubatuar zinema zuzendaria eta zinemari buruzko liburuen idazlea (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Flavio Etcheto]], argentinar ekoizle, musikari, idazle eta konpositorea (j. [[1969]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Sidney Poitier]], bahamar-estatubatuar aktore eta zinema zuzendaria (j. [[1927]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Maixux Rekalde]], gipuzkoar bakezalea eta euskaltzailea (j. [[1934]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Andrés Salcedo]], kolonbiar esataria, berriemailea, idazlea, musikagilea, aurkezlea eta kirol-kazetaria (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Toshiki Kaifu]], [[Japoniako Lehen Ministro]]a (j. [[1931]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Bob Saget]], estatubatuar aktorea (j. [[1956]]).
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[Herbert Achternbusch]], alemaniar idazlea, aktorea eta zinema-zuzendaria (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Anatoli Aliabiev]], errusiar biatleta (j. [[1951]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[David Sassoli]], italiar kazetari eta politikaria, [[Europako Parlamentu]]ko presidentea (j. [[1956]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Ernest Shonekan]], [[Nigeria]]ko estatuburua (j. [[1936]]).
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Ronnie Spector]], estatubatuar abeslaria, ''[[The Ronettes]]'' taldeko ahots nagusia (j. [[1943]]).
* [[Urtarrilaren 14]]a - [[Ricardo Bofill]], kataluniar arkitektoa (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 14]] - [[Carmen de la Maza]], gipuzkoar antzezlea (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Danel Goikolea]], gipuzkoar bertsolari eta bertsozalea (j. [[1969]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Felix Ormazabal]], euskal abokatu eta politikaria (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Kevin Flynn]], irlandar errugbilaria (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Hana Horka]], kantari txekiarra, [[Asonance]] folk-taldeko kidea (j. [[1964]]).
* [[Urtarrilaren 16]] - [[Ibrahim Boubacar Keïta]], [[Mali]]ko presidentea (j. [[1945]]).
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Yvette Mimieux]], estatubatuar aktorea (j. [[1942]]).
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[Francisco Gento]], espainiar futbolaria, [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Espainiako Futbol Liga]] gehien jokatu eta irabazi zituen futbolaria (j. [[1933]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Hardy Krüger]], alemaniar aktorea (j. [[1928]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Gaspard Ulliel]], frantziar aktore eta modeloa (j. [[1984]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Heidi Biebl]], alemaniar eskiatzailea (j. [[1941]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Meat Loaf]], estatubatuar aktore eta abeslaria (j. [[1947]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Elza Soares]], brasildar sanba, bossa nova eta Brasilgo herri musika abeslaria eta musikagilea (j. [[1930]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Jean-Claude Mézières]], frantziar komikigile eta marrazkilaria (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Thierry Mugler]], frantziar moda-diseinatzailea (h. [[1948]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[John Arrillaga]], estatubatuar enpresaburua, [[Silicon Valley]]ko lur-jaberik nagusienetariko bat (j. [[1937]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[Szilveszter Csollány]], hungariar gimnasta (j. [[1970]]).
* [[Urtarrilaren 25]]a - [[Wim Jansen]], herbehereetar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1946]]).
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[René de Obaldia]], frantziar idazlea (j. [[1918]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Leire Iribarne]], euskal musikaria, pianojolea eta abeslaria, [[Diabolo Kiwi]] taldeko partaidea (j. [[1991]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Guy Laporte]], frantziar errugbilaria (j. [[1952]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 1]]a - [[Juan Jose Pujana]], [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJeko]] bizkaitar politikaria (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 2]]a - [[Pello Zabala]], gipuzkoar fraide frantziskotarra, euskal idazlea, irratiko aurkezlea, musikazalea eta meteorologoa (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 2]]a - [[Monica Vitti]], italiar aktorea (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Tom Kiernan]], irlandar errugbilaria (j. [[1939]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Jristos Sartzetakis]], [[Grezia]]ko presidentea (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 4]]a - [[Georges Labazée]], frantziar politikaria, [[Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko lehendakarien zerrenda|Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko lehendakaria]] (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Angélica Gorodischer]], argentinar idazlea (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Fernando Marías]], bizkaitar idazlea (j. [[1958]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[George Crumb]], estatubatuar musika klasiko moderno eta abangoardiako musikagilea (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[Lata Mangeshkar]], indiar abeslaria (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 7]]a - [[Douglas Trumbull]], estatubatuar zinema zuzendari, ekoizle eta gidoilaria, efektu berezien aitzindarietako bat (j. [[1942]]).
* [[Otsailaren 8]]a - [[Javier Berasaluze Markiegi]], gipuzkoar futbolaria (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 8]]a - [[Luc Montagnier]], frantziar mikrobiologoa, birologia arloan nabarmendua, 2008ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1932]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Sebastian Bieniek]], alemaniar gidoilari, ekoizle, margolari, aktore eta zinema zuzendaria (j. [[1975]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Betty Davis]], estatubatuar funk eta soul musikaren emakume abeslaria (j. [[1944]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Julene Eguzkizaga]], bizkaitar maistra (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Alicia Hermida]], espainiar aktorea eta interpretazio-irakaslea (j. [[1932]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Ian McDonald]], ingeles musikaria, ''[[King Crimson]]'' eta ''[[Foreigner]]'' taldeen sortzailea (j. [[1946]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Jean-Marc Orgogozo]], lapurtar neuropsikiatra eta ikertzailea (j. [[1949]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Manuel Esquivel]], [[Belize]]ko lehen ministroa (j. [[1940]]).
* [[Otsailaren 11]] - [[Isabel Torres (aktorea)|Isabel Torres]], kanariar telebista aurkezlea, irrati esataria eta aktorea (j. [[1969]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Ignacio Javier Gomara]], nafar abokatu eta politikaria (j. [[1927]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Carmen Herrera (margolaria)|Carmen Herrera]], kubatar margolari eta eskultorea  (j. [[1915]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Ivan Reitman]], eslovakiar jatorriko kanadar zinema zuzendaria, ekoizlea eta gidoigilea (j. [[1946]]).
* [[Otsailaren 15]]a - [[Karmele Aierbe]], gipuzkoar irakasle, politikari abertzalea eta euskaltzalea (j. [[1951]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Cristina Calderón]], [[Yagan hizkuntza|Yagan hizkuntzaren]] azken hiztuna (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Dorce Gamalama]], indonesiar emakumezko abeslari, aktore, aurkezle eta umorista transexuala (j. [[1963]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Amos Sawyer]], [[Liberia]]ko bitarteko presidentea (j. [[1945]]).
* [[Otsailaren 17]]a - [[Tomás Aragüés Bernad]], euskal musikagilea (j. [[1935]]).
* [[Otsailaren 18]]a - [[Mauri Ugartemendia]], bizkaitar futbolaria (j. [[1934]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Gary Brooker]], ingeles musikari, abeslari eta piano-jotzailea, ''[[Procol Harum]]'' taldeko sortzailea (j. [[1945]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Kakuichi Mimura]], japoniar futbolaria (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 20]]a - [[Oleksandr Sydorenko]], ukrainar igerilaria (j. [[1960]]).
* [[Otsailaren 21]]a - [[Miguel Ángel Gallardo]], katalan marrazkilaria (j. [[1955]]).
* [[Otsailaren 22]]a - [[Mark Lanegan]], estatubatuar konposatzaile eta abeslaria (j. [[1964]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Abelin Linazisoro]], gipuzkoar idazle eta aktorea (j. [[1942]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Jorge Zabalza]], uruguaitar politikaria (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Sally Kellerman]], estatubatuar aktore eta abeslaria (j. [[1937]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Ivanka Khristova]], bulgariar [[pisu jaurtiketa|pisu jaurtitzailea]] (j. [[1941]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[John Landy]], australiar atleta eta politikaria (j. [[1930]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Kathleen Nord]], alemaniar igerilaria (j. [[1965]]).
* [[Otsailaren 25]]a - [[Rosa Balaguer Oltra]], valentziar kazetaria, irratian eta telebistan valentzieraz hitz egiten aitzindaria (j. [[circa|c.]] [[1956]]).
* [[Otsailaren 27]]a - [[Carlos Álvarez Cruz]], espainiar poeta eta hizlaria (j. [[1933]]).
* [[Otsailaren 28]]a - [[Abuzed Omar Dorda]], [[Libia]]ko lehen ministroa (j. [[1944]]).
* [[Otsailaren 28]]a - [[Andrei Sukhovetski]], sobietar-errusiar maior jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1974]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Alevtina Koltxina]], sobietar iraupen-eskiatzailea (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 1]]a - [[Jevhen Malyxev]], ukrainar biatleta eta militarra, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[2002]]).
* [[Martxoaren 2]]a - [[Volodymyr Struk]], ukrainiar politikaria, Kreminnako alkatea, , [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1964]]).
* [[Martxoaren 3]]a - [[Valeri Txybinieiev]], sobietar-ukrainar frankotiratzailea, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1988]]).
* [[Martxoaren 4]]a - [[Shane Warne]], australiar kriket jokalaria (j. [[1969]]).
* [[Martxoaren 4]]a - [[Maryan Wisniewski]], frantziar futbolaria (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 5]]a - [[Miquel Strubell i Trueta]], kataluniar soziolinguista (j. [[1949]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Vitali Gerasimov]], Errusiako Lurreko Indarren maior jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioa]]n (j. [[1977]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Muhammad Rafiq Tarar]], [[Pakistan]]go presidentea (j. [[1929]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Pau Riba]], kataluniar folk kantautore, artista ikonoklasta eta idazlea (j. [[1948]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Yulia Zdanovska]], ukrainar matematikaria, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[2000]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[John Elliott]], britainiar historialari eta hispanista (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[Jürgen Grabowski]], alemaniar  futbolaria (j. [[1944]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Rupiah Banda]], [[Zambia]]ko 4. presidentea (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Andrei Kolesnikov (jenerala)|Andrei Kolesnikov]], errusiar jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1977]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Timmy Thomas]], estatubatuar R&amp;B abeslaria, teklatu-jotzailea, musikagilea eta disko-ekoizlea (j. [[1944]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Alain Krivine]], frantziar ezkerreko-politikari eta ideologoa (j. [[1941]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Karl Offmann]], [[Maurizio]]ko presidentea (j. [[1940]]).
* [[Martxoaren 13]]a - [[William Hurt]], estatubatuar aktorea (j. [[1950]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Oleg Mitiaev]], errusiar jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1974]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Eugene Parker]], estatubatuar zientzialaria, [[eguzkia]]ren inguruko gertaeretan aditua (j. [[1927]]).
* [[Martxoaren 16]]a - [[Andrei Mordvitxev]], errusiar teniente jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1976]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[Pello Apezetxea Zubiri]], euskal apaiza, etnografoa, etnologoa, kultura ekintzailea, idazlea eta ohorezko euskaltzaina (j. [[1932]]).
* [[Martxoaren 19]]a - [[Shahabuddin Ahmed]], [[Bangladesh]]ko presidentea (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 19]]a - [[Federico Martín Aramburú]], argentinar errugbilaria (j. [[1980]])
* [[Martxoaren 20]]a - [[Lauri Karttunen]], estatubatuar hizkuntzalaria (j. [[1941]]).
* [[Martxoaren 20]]a - [[Juan Ignacio Lorente]], arabar alpinista eta oftalmologoa (j. [[1939]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Yvan Colonna]], [[Korsika Askatzeko Nazio Frontea]]ren kidea, [[Claude Érignac]] prefeta hiltzeagatik betiko kartzelara kondenatua (j. [[1960]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Soumeylou Boubèye Maïga]], [[Mali]]ko lehen ministroa (j. [[1954]]).
* [[Martxoaren 23]]a - [[Madeleine Albright]], estatubatuar politikaria (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[María Ángeles Garai]], Bizkaiko lehen ikastolako lehen andereñoa (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Luis Roldán]], nafar politikaria eta [[goardia zibil]]aren zuzendaria (j. [[1943]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Bert Ruiter]], herbehereetar musikaria (j. [[1946]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Josu Baez Mujika]], euskal idazle eta poeta (j. [[1953]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Taylor Hawkins]], estatubatuar musikaria, ''[[Foo Fighters]]'' taldeko bateria-jotzailea (j. [[1972]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Titus Buberník]], eslovakiar futbolaria (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Ayaz Mutallibov]], [[Azerbaijan]]go lehenbiziko presidentea (j. [[1938]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Mario Muchnik]], argentinar-espainiar idazle, argitaratzaile, argazkilari eta fisikaria (j. [[1931]]).
* [[Martxoaren 28]]a - [[Antonios Naguib]], egiptoar kardinala eta [[Eliza Katoliko Koptoa]]ren patriarka (j. [[1935]]).
* [[Martxoaren 30]]a - [[Egon Franke]], poloniar eskrimalaria, florete modalitatekoa (j. [[1935]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Georgi Atanasov]], [[Bulgaria]]ko lehen ministroa (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Oleksiy Tsybko]], ukrainar errugbilari eta militarra, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]]  (j. [[1967]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 2]]a - [[Leonel Sánchez]], txiletar futbolaria (j. [[1936]]).
* [[Apirilaren 3]]a - [[Lygia Fagundes Telles]], brasildar idazlea (j. [[1923]]).
* [[Apirilaren 4]]a - [[Diango Cissoko]], [[Mali]]ko lehen ministroa (j. [[1948]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Sidney Altman]], kanadar biologo molekularra, 1989ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1939]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Joaquim Carvalho]], portugaldar futbolaria (j. [[1937]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[José Ángel Lema Pueyo]], gipuzkoar historialaria, Erdi Aroaren Historian eta Paleografian aditua (j. [[1960]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[David McKee]], britainiar idazlea eta ilustratzailea (j. [[1935]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Tom Smith]], eskoziar errugbilaria (j. [[1971]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Vladimir Zhirinovski]], errusiar politikaria (j. [[1946]]).
* [[Apirilaren 9]]a - [[Jack Higgins]], ingeles eleberrigilea (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Philippe Boesmans]], belgikar musikagilea (j. [[1936]]).
* [[Apirilaren 12]]a - [[Gilbert Gottfried]], estatubatuar aktorea (j. [[1955]]).
* [[Apirilaren 13]]a - [[Michel Bouquet]], frantziar antzezlea (j. [[1925]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Henry Plumb]], britainiar nekazari eta politikaria, [[Europako Parlamentu]]ko lehendakaria (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Iñaki Segurola]], gipuzkoar idazlea, filologoa eta hiztegigilea (j. [[1962]]).
* [[Apirilaren 16]]a - [[Luisa Durán]], ''Extremadurako zigarrogilea'', [[extremadurera]]zko idazlea, poesia, prosan eta antzerkian aritutakoa (j. [[1934]]).
* [[Apirilaren 17]]a - [[Catherine Spaak]], Frantzian jaiotako belgikar-italiar aktorea (j. [[1945]]).
* [[Apirilaren 18]]a - [[Harrison Birtwistle]], ingeles musikagilea (j. [[1934]]).
* [[Apirilaren 19]]a - [[Kane Tanaka]], 119 urte eta 107 egun bizi izandako japoniarra, heriotza momentuan munduan [[Bizirik dauden munduko pertsonarik zaharrenen zerrenda|bizirik irauten zuen pertsona zaharrena]] (j. [[1903]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Mwai Kibaki]], [[Kenya]]ko presidentea (j. [[1931]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Jacques Perrin]], frantziar aktore eta ekoizlea (j. [[1941]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Carmelo Borobia]], nafar apaiza, [[Tarazonako elizbarrutia|Tarazonako apezpikua]] (j. [[1935]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Dawie de Villiers]], hegoafrikar ministro protestante, errugbilari, diplomazialari eta politikaria (j. [[1940]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Juan Diego (aktorea)|Juan Diego]], espainiar aktorea (j. [[1942]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Fernando Sáenz Lacalle]], nafar apaiza, [[San Salvador]]reko artzapezpikua (j. [[1932]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Takuya Miyamoto]], japoniar futbolaria (j. [[1983]]).
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Ivica Osim]], bosniar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1941]]).
* [[Maiatzaren 3]]a - [[Stanislav Xuxkevitx]], [[Bielorrusia]]ko presidentea (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Harm Ottenbros]], herbeheretar txirrindularia, Munduko txapelduna (j. [[1943]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[José Javier Abasolo]], bizkaitar eleberrigile eta abokatua (j. [[1957]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Anton Arieta|Anton Arieta, ''Arieta II.a'']], bizkaitar futbolaria (j. [[1946]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Mickey Gilley]], estatubatuar country musikari eta kantautorea (j. [[1936]]).
* [[Maiatzaren 9]]a - [[John Henry Coates]], australiar matematikaria (j. [[1945]]).
* [[Maiatzaren 10]]a - [[Leonid Kravtxuk]], [[Ukraina]]ko lehendabiziko presidentea (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Shireen Abu Akleh]], palestinar kazetaria (j. [[1971]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Paul Ginsborg]], ingeles historialari eta teorialari politikoa, italiar nazionalizatua (j. [[1945]]).
* [[Maiatzaren 12]]a - [[Ugutz Robles-Arangiz]], euskal musikari, aktore eta kulturgilea (j. [[1939]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Teresa Berganza]], espainiar mezzo-sopranoa (j. [[1933]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Khalifa bin Zayed Al Nahyan]], [[Arabiar Emirerri Batu]]etako presidentea eta [[Abu Dhabi]]ko emirra (j. [[1948]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Ben Roy Mottelson]], daniar jatorriko estatubatuar fisikaria, 1975eko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1926]]).
* [[Maiatzaren 15]]a - [[Miren Jone Azurza]], gipuzkoar kazetaria, euskarazko kazetaritza modernoaren aitzindaria (j. [[1929]]).
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Vangelis]], musika elektronikoko greziar konposatzailea (j. [[1943]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Domingo Villar]], galizierazko eleberri beltz idazlea (j. [[1971]]).
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Haizea Beruete]], nafar bertsolaria (j. [[1994]]).
* [[Maiatzaren 21]]a - [[Jesus Morras Santamaria|Jesus Morras Santamaria, ''Tarsicio Azcona'']], nafar elizgizon eta historialaria (j. [[1923]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Jamie Bartlett]], hegoafrikar aktorea (j. [[1966]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Anita Gradin]], suediar kazetari eta politikaria (j. [[1933]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Maja Lidia Kossakowska]], fantasiazko idazle, arkeologo eta kazetari poloniarra (j. [[1972]]).
* [[Maiatzaren 24]]a - [[Ouka Leele]], espainiar argazkilaria (j. [[1957]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Dick Conway]], zeelandaberritar errugbilaria (j. [[1935]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Ciriaco de Mita]], [[Italiako lehen ministroen zerrenda|Italiako 47. lehen ministroa]] (j. [[1928]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Andrew Fletcher]], ingeles musikaria, ''[[Depeche Mode]]'' taldearen sortzaileetako bat (j. [[1961]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Ray Liotta]], estatubatuar aktorea (j. [[1954]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Alan White]], ingeles bateria-jotzaile eta abeslaria, ''[[Yes]]'' taldeko kidea (j. [[1949]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Evaristo Carvalho]], [[Sao Tome eta Principe]]ko presidentea (j. [[1941]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Bo Hopkins]], estatubatuar aktorea (j. [[1938]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Bujar Nishani]], [[Albania]]ko presidentea (j. [[1966]]).
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Luis Mari Arantzabe]], gipuzkoar esku huskako pilotaria (j. [[1949]]).
* [[Maiatzaren 30]]a - [[Boris Pahor]], esloveniar idazlea (j. [[1913]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 3]]a - [[Aingeru Bergizes]], bizkaitar musikari profesional eta folklore ikertzailea, [[Oskorri]] taldeko kidea (j. [[1957]]).
* [[Ekainaren 5]]a - [[Alec John Such]], hungariar-estatubatuar baxu-jolea, ''[[Bon Jovi]]'' taldeko kidea (j. [[1951]]).
* [[Ekainaren 7]]a - [[Josefina Lamberto]], memoria historikoaren aldeko ekintzaile nafarra (j. [[1929]]).
* [[Ekainaren 8]]a - [[Julio Jiménez]], espainiar txirrindularia (j. [[1934]]).
* [[Ekainaren 8]]a - [[Paula Rego]], portugaldar-britainiar margolari eta artista bisuala (j. [[1935]]).
* [[Ekainaren 9]]a - [[Julee Cruise]], estatubatuar abeslaria (j. [[1956]]).
* [[Ekainaren 12]]a - [[Phil Bennett]], galestar errugbilaria (j. [[1948]]).
* [[Ekainaren 12]]a - [[Philip Baker Hall]], estatubatuar aktorea (j. [[1931]]).
* [[Ekainaren 13]]a - [[Giuseppe Pericu]], italiar politikaria, [[Genova]]ko alkatea (j. [[1937]]).
* [[Ekainaren 14]]a - [[A. B. Yehoshua]], israeldar idazlea (j. [[1936]]).
* [[Ekainaren 15]]a - [[José Luis Fernández Prieto]], bizkaitar futbolaria (j. [[1963]]).
* [[Ekainaren 17]]a - [[Jean-Louis Trintignant]], frantziar aktorea eta zinemagilea (j. [[1930]]).
* [[Ekainaren 22]]a - [[José Luis Balbín]], espainiar kazetaria (j. [[1940]]).
* [[Ekainaren 22]]a - [[Jüri Tarmak]], estoniar atleta, [[gorako jauzi]]aren aditua (j. [[1946]]).
* [[Ekainaren 23]]a - [[Stien Kaiser]], herbeheretar abiadurako patinatzailea (j. [[1938]]).
* [[Ekainaren 26]]a - [[Thue Christiansen]], groenlandiar irakasle, artista bisuala eta politikaria, Groenlandiako banderaren diseinatzailea (j. [[1940]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 2]]a - [[Peter Brook]], britainiar antzerkigile eta zinemagilea (j. [[1925]]).
* [[Uztailaren 2]]a - [[Miguel Etchecolatz]], argentinar polizia, genozida kondenatua eta errepresorea (j. [[1929]]).
* [[Uztailaren 2]]a - [[Andy Goram]], eskoziar futboleko atezaina (j. [[1964]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Robert Curl]], estatubatuar kimikaria, 1996ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Fernando Garcia de Kortazar]], euskal historialaria, Espainiako Aro Garaikidearen historian aditua (j. [[1942]]).
* [[Uztailaren 4]]a - [[Janusz Kupcewicz]], poloniar futbolaria (j. [[1955]]).
* [[Uztailaren 5]]a - [[Arne Åhman]], suediar atleta, [[jauzi hirukoitz]]ean espezializatua (j. [[1925]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[James Caan]], estatubatuar aktorea (j. [[1940]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[Arnaldo Pambianco]], italiar txirrindularia (j. [[1935]])
* [[Uztailaren 8]]a - [[Shinzō Abe]], [[Japoniako Lehen Ministro]]a (j. [[1954]]).
* [[Uztailaren 8]]a - [[José Eduardo dos Santos]], [[Angola]]ko presidentea (j. [[1942]]).
* [[Uztailaren 8]]a - [[Luis Echeverría Álvarez]], [[Mexiko]]ko presidentea (j. [[1922]]).
* [[Uztailaren 9]]a - [[András Törőcsik]], hungariar futbolaria (j. [[1955]]).
* [[Uztailaren 11]] - [[Monty Norman]], britainiar musikagile eta abeslaria (j. [[1928]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Francisco Morales-Bermúdez]], [[Peru]]ko presidentea (j. [[1921]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Pleun Strik]], herbeheretar futbolaria (j. [[1944]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Ivana Trump]], txeko-estatubatuar modelo, enpresaburu eta idazlea eta [[Donald Trump]]en lehen emaztea (j. [[1949]]).
* [[Uztailaren 18]]a - [[Claes Oldenburg]], suediar-estatubatuar eskultorea (j. [[1929]]).
* [[Uztailaren 19]]a - [[Igor Lopez de Muniain]], arabar politikaria (j. [[1983]]/[[1984]]).
* [[Uztailaren 21]]a - [[Uwe Seeler]], alemaniar futbolaria (j. [[1936]]).
* [[Uztailaren 22]]a - [[Núria Feliu]], kataluniar abeslaria eta aktorea (j. [[1941]]).
* [[Uztailaren 23]]a - [[Bob Rafelson]], estatubatuar zinema zuzendari, gidoilari eta ekoizlea (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 24]]a - [[David Warner]], zinema, antzerki eta telebistako ingeles aktorea (j. [[1941]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Gregorio Larrañaga|Gregorio Larrañaga, ''Mañukorta'']], bizkaitar bertsolaria (j. [[1943]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Paul Sorvino]], estatubatuar aktorea (j. [[1939]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[David Trimble]], [[Ipar Irlanda]]ko lehen ministroa eta 1998ko [[Bakearen Nobel Saria]] (j. [[1944]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[Anne-Marie Garat]], frantziar eleberrigilea (j. [[1946]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[James Lovelock]], britainiar zientzialari autonomo, meteorologo, idazle, asmatzaile eta ekologista, [[Gaia hipotesia]]ren sortzailea (j. [[1919]]).
* [[Uztailaren 31]] - [[Fidel Ramos]], [[Filipinak|Filipinetako]] presidentea (j. [[1928]]).
----

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:2022]]</text>
      <sha1>ouc43iu2777dhu8923xqf6q2vowkvp2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005733</id>
      <parentid>9005730</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:40:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Euskal Herria */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30084" xml:space="preserve">{{urte aurkibide probak}}


{{urtegertaerak}}
'''2022'''a [[larunbatez hasitako urte arrunt]]a izango da.
----

== Aurreikuspenak ==
=== [[Abuztu]]a ===

=== [[Irail]]a ===

=== [[Urri]]a ===
* [[Urriaren 8]]tik [[azaroaren  22]]ra - [[2021]]ean jokatzekoa zen eta [[COVID-19 pandemia]]ren ondorioz urte bat atzeratu zen [[2021eko Munduko Errugbi Kopa]] jokatuko da [[Zeelanda Berria]]n.

=== [[Azaro]]a ===
* [[Azaroaren 21]]etik [[abenduaren 18]]ra [[Qatar]]ko hainbat hiritan [[2022ko Munduko Futbol Txapelketa]] ospatuko da.

=== [[Abendu]]a ===

== Gertaerak ==
=== Euskal Herria ===
* [[Uztailaren 22]]an, [[Bakegileak]] erakundeak [[Ipar Euskal Herriko blokeo eguna]] aldarrikatu zuen, arazo eta oztopo handiak sortuz bide nagusietan. Guztia bake prozesuaren blokeoa salatzeko.

=== Mundua ===
* [[Urtarrilaren 2]]tik [[Urtarrilaren 11|11]]ra - [[Gas]]aren prezioaren bat-bateko igoerak [[2022ko Kazakhstango protestak|protestak eragin zituen Kazakhstanen]]. Gutxienez 225 hildako eta 5000 zauritu izan ziren.
* [[Apirilaren 24]]a - [[2022ko Frantziako Hauteskunde Presidentzialak|2022ko frantziar hauteskunde presidentzialen]] bigarren itzulian [[Emmanuel Macron]] gailendu zen botoen %58,55ekin, bere bigarren legealdirako hautatua izanik.
* [[Ekainaren 19]]a - [[2022ko Frantziako Hauteskunde Legegileak|2022ko Frantziako Hauteskunde Legegileen]] bigarren itzulia: [[Elkarrekin (koalizioa)|Ensemble koalizioak]] eskuratu zituen eserleku gehien, baina hauteskundeen aurretik zeukan gehiengo osoa galdu zuen.
* [[Ekainaren 24]]a - [[Dobbs auzia Jackson Women 's Health erakundearen aurka]] amaitu zen. Epai horrekin AEBetako Auzitegi Gorenak bertan behera utzi zuen [[Abortatzeko eskubide|abortu eskubide]] konstituzionala; aurrerantzean, estatu bakoitzak izanen du auziaren gainean erabakitzeko eskumena.
* [[Ekainaren 24]]a - [[Melillako sarraskia]]n gutxienez 25 hildako izan ziren.
* [[Uztailaren 3]]a - [[Marmolada]] mendian [[Marmoladako glaziarrarren erortzea|izotz-jausi handi batek]] 9 hildako, 7 zauritu eta lau desagertu utzi zituen.

== Ekonomia ==

== Arte eta kultura ==
===== Euskal Herria =====
* [[Martxoaren 31]]tik [[apirilaren 10]]era -  2021eko martxoan [[COVID-19 pandemia]]ren eraginez bertan behera gelditu zen [[2022ko Korrika|22. Korrika]] ospatu zen. [[Amurrio]]tik abiatu eta [[Donostia]]n bukatu zen,
* [[Apirilaren 1]]a eta [[ekainaren 11]] bitartean [[2022ko Arabako Bertsolari Txapelketa]] jokatu zen. [[Peru Abarrategi]]k txapela eskuratu zuen [[Manex Agirre]]rekin buruz burukoa jokatuta

===== Mundua =====
* [[Martxoaren 27]]a - [[94. Oscar Sariak|94. Oscar Sarien ekitaldia]] ospatu zen [[Hollywood]]eko [[Dolby Theatre|Dolby Antzokia]]n. [[Will Smith]] aktorea eta [[Chris Rock]] umoristaren arteko gertakari batek sari banaketa &quot;eklipsatu&quot; zuen esatari askoren esanetan.
* [[Maiatzaren 14]]a - [[2022ko Eurovision Abesti Lehiaketa|Eurovision Abesti Lehiaketaren 66. edizioa]] [[Ukraina]]k irabazi zuen [[Kalush|Kalush Orchestra]] taldearen &quot;Stefania&quot; abestiarekin

== Zientzia eta teknologia ==
* [[Uztailaren 11]] - [[James Webb (teleskopioa)|James Webb teleskopioak]] bere [[Webben Lehen Eremu Sakona|eremu sakoneko lehen irudia]] igorri zuen.

== Kirolak ==
===== Olinpiar Jokoak =====
* [[2022ko Neguko Olinpiar Jokoak]] ([[Beijing]], [[Txinako Herri Errepublika]]; [[otsailaren 2]]a - [[otsailaren 20]]a).
** [[2022ko Neguko Olinpiar Jokoetan parte hartutako euskal herritar kirolariak|4 Euskal herritarrek hartu zuten parte]] 3 kiroletan, hiruk [[Espainia]]ko selekzioarekin eta besteak [[Brasil]]goarekin.

===== Euskal Herria =====
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Athletic]]ek 2022ko [[Espainiako Superkopa]]ren finala jokatu zuen [[Real Madril]]en aurka. 0-2 galdu zuen.
* [[Apirilaren 2]]a - [[2022ko Miguel Indurain Sari Nagusia]]: [[Warren Barguil]] garaile.
* [[Apirilaren 9]]a - [[2022ko Euskal Herriko Itzulia|61. Euskal Herriko Itzulia]] bukatu zen. [[Daniel Felipe Martínez]] kolonbiarrak eraman zuen txapela.
* [[Maiatzaren 10]]a - [[2022ko Emakumeen Nafarroako Klasikoa]]: [[Sarah Gigante]] irabazle.
* [[Maiatzaren 15]]a - [[2022ko Euskal Herriko Emakumezkoen Itzulia]]: [[Demi Vollering]] irabazle.
* [[Maiatzaren 17]]a - [[2022ko Durango-Durango Emakumeen Saria]]: [[Pauliena Rooijakkers]] irabazle.
* [[Uztailaren 25]]a - [[2022ko Ordiziako Klasika]]: [[Simon Yates]] irabazle.
* [[Uztailaren 30]]a - [[2022ko Donostia Klasikoa]]: [[Remco Evenepoel]] irabazle.
* [[Uztailaren 31]] - [[2022ko Getxoko Zirkuitua]]: [[Juan Ayuso]] irabazle.

===== Mundua =====
* [[Otsailaren 24]]tik [[otsailaren 27|27ra]] - [[O Gran Camiño]] txirrindularitza lasterketaren [[2022ko O Gran Camiño|lehen edizioa]] jokatu zen Galizian. [[Alejandro Valverde]] izan zen garailea.
* [[Martxoaren 13]]a -
** [[2022ko Tirreno-Adriatiko]]: [[Tadej Pogačar]] irabazle.
** [[2022ko Paris-Niza]]: [[Primož Roglič]] irabazle.
* [[Martxoaren 19]]a - [[2022ko Sei Nazioen Txapelketa]]: [[Frantziako errugbi selekzioa|Frantziak]] 18. txapelketa eskuratu zuen, 12 urtetako lehorteari amaiera emanez. Partida guztiak irabazi zituen gainera.
* [[Martxoaren 27]]a - [[2022ko Kataluniako Volta]]: [[Sergio Higuita]] irabazle.
* [[Apirilaren 4]]a - [[2022ko Flandriako Tourra]]: [[Mathieu van der Poel]] irabazle.
* [[Apirilaren 17]]a - [[2022ko Paris-Roubaix]]: [[Dylan van Baarle]] irabazle.
* [[Apirilaren 24]]a - [[2022ko Lieja-Bastogne-Lieja]]: [[Remco Evenepoel]] irabazle.
* [[Maiatzaren 29]]a - [[2022ko Italiako Giroa]]: [[Jai Hindley]] irabazle.

== Jaiotzak ==

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Calisto Tanzi]], italiar negozio-gizona, [[Parmalat]] enpresaren sortzailea (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Ana Bejerano]], bizkaitar abeslaria (j. [[1962]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Gianni Celati]], italiar idazle, itzultzaile eta literatura kritikaria (j. [[1937]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Xanti Iparragirre]], gipuzkoar bertsolaria (j. [[1934]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Richard Leakey]], kenyar antropologoa (j. [[1944]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Voltaire Schilling]], brasildar irakaslea eta historialaria (j. [[1944]]).
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Igor eta Grichka Bogdanoff|Igor Bogdanoff]], frantziar telebistako-aurkezle, ekoizle eta saiogile zientifikoa (j. [[1949]]).
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Viktor Saneiev]], georgiar atleta, [[jauzi hirukoitz]]ean aditua (j. [[1945]]).
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Kim Mi-soo]], hegokorear aktore eta modeloa (j. [[1992]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Peter Bogdanovich]], estatubatuar zinema zuzendaria eta zinemari buruzko liburuen idazlea (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Flavio Etcheto]], argentinar ekoizle, musikari, idazle eta konpositorea (j. [[1969]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Sidney Poitier]], bahamar-estatubatuar aktore eta zinema zuzendaria (j. [[1927]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Maixux Rekalde]], gipuzkoar bakezalea eta euskaltzailea (j. [[1934]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Andrés Salcedo]], kolonbiar esataria, berriemailea, idazlea, musikagilea, aurkezlea eta kirol-kazetaria (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Toshiki Kaifu]], [[Japoniako Lehen Ministro]]a (j. [[1931]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Bob Saget]], estatubatuar aktorea (j. [[1956]]).
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[Herbert Achternbusch]], alemaniar idazlea, aktorea eta zinema-zuzendaria (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Anatoli Aliabiev]], errusiar biatleta (j. [[1951]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[David Sassoli]], italiar kazetari eta politikaria, [[Europako Parlamentu]]ko presidentea (j. [[1956]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Ernest Shonekan]], [[Nigeria]]ko estatuburua (j. [[1936]]).
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Ronnie Spector]], estatubatuar abeslaria, ''[[The Ronettes]]'' taldeko ahots nagusia (j. [[1943]]).
* [[Urtarrilaren 14]]a - [[Ricardo Bofill]], kataluniar arkitektoa (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 14]] - [[Carmen de la Maza]], gipuzkoar antzezlea (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Danel Goikolea]], gipuzkoar bertsolari eta bertsozalea (j. [[1969]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Felix Ormazabal]], euskal abokatu eta politikaria (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Kevin Flynn]], irlandar errugbilaria (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Hana Horka]], kantari txekiarra, [[Asonance]] folk-taldeko kidea (j. [[1964]]).
* [[Urtarrilaren 16]] - [[Ibrahim Boubacar Keïta]], [[Mali]]ko presidentea (j. [[1945]]).
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Yvette Mimieux]], estatubatuar aktorea (j. [[1942]]).
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[Francisco Gento]], espainiar futbolaria, [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Espainiako Futbol Liga]] gehien jokatu eta irabazi zituen futbolaria (j. [[1933]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Hardy Krüger]], alemaniar aktorea (j. [[1928]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Gaspard Ulliel]], frantziar aktore eta modeloa (j. [[1984]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Heidi Biebl]], alemaniar eskiatzailea (j. [[1941]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Meat Loaf]], estatubatuar aktore eta abeslaria (j. [[1947]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Elza Soares]], brasildar sanba, bossa nova eta Brasilgo herri musika abeslaria eta musikagilea (j. [[1930]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Jean-Claude Mézières]], frantziar komikigile eta marrazkilaria (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Thierry Mugler]], frantziar moda-diseinatzailea (h. [[1948]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[John Arrillaga]], estatubatuar enpresaburua, [[Silicon Valley]]ko lur-jaberik nagusienetariko bat (j. [[1937]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[Szilveszter Csollány]], hungariar gimnasta (j. [[1970]]).
* [[Urtarrilaren 25]]a - [[Wim Jansen]], herbehereetar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1946]]).
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[René de Obaldia]], frantziar idazlea (j. [[1918]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Leire Iribarne]], euskal musikaria, pianojolea eta abeslaria, [[Diabolo Kiwi]] taldeko partaidea (j. [[1991]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Guy Laporte]], frantziar errugbilaria (j. [[1952]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 1]]a - [[Juan Jose Pujana]], [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJeko]] bizkaitar politikaria (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 2]]a - [[Pello Zabala]], gipuzkoar fraide frantziskotarra, euskal idazlea, irratiko aurkezlea, musikazalea eta meteorologoa (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 2]]a - [[Monica Vitti]], italiar aktorea (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Tom Kiernan]], irlandar errugbilaria (j. [[1939]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Jristos Sartzetakis]], [[Grezia]]ko presidentea (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 4]]a - [[Georges Labazée]], frantziar politikaria, [[Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko lehendakarien zerrenda|Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko lehendakaria]] (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Angélica Gorodischer]], argentinar idazlea (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Fernando Marías]], bizkaitar idazlea (j. [[1958]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[George Crumb]], estatubatuar musika klasiko moderno eta abangoardiako musikagilea (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[Lata Mangeshkar]], indiar abeslaria (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 7]]a - [[Douglas Trumbull]], estatubatuar zinema zuzendari, ekoizle eta gidoilaria, efektu berezien aitzindarietako bat (j. [[1942]]).
* [[Otsailaren 8]]a - [[Javier Berasaluze Markiegi]], gipuzkoar futbolaria (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 8]]a - [[Luc Montagnier]], frantziar mikrobiologoa, birologia arloan nabarmendua, 2008ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1932]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Sebastian Bieniek]], alemaniar gidoilari, ekoizle, margolari, aktore eta zinema zuzendaria (j. [[1975]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Betty Davis]], estatubatuar funk eta soul musikaren emakume abeslaria (j. [[1944]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Julene Eguzkizaga]], bizkaitar maistra (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Alicia Hermida]], espainiar aktorea eta interpretazio-irakaslea (j. [[1932]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Ian McDonald]], ingeles musikaria, ''[[King Crimson]]'' eta ''[[Foreigner]]'' taldeen sortzailea (j. [[1946]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Jean-Marc Orgogozo]], lapurtar neuropsikiatra eta ikertzailea (j. [[1949]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Manuel Esquivel]], [[Belize]]ko lehen ministroa (j. [[1940]]).
* [[Otsailaren 11]] - [[Isabel Torres (aktorea)|Isabel Torres]], kanariar telebista aurkezlea, irrati esataria eta aktorea (j. [[1969]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Ignacio Javier Gomara]], nafar abokatu eta politikaria (j. [[1927]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Carmen Herrera (margolaria)|Carmen Herrera]], kubatar margolari eta eskultorea  (j. [[1915]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Ivan Reitman]], eslovakiar jatorriko kanadar zinema zuzendaria, ekoizlea eta gidoigilea (j. [[1946]]).
* [[Otsailaren 15]]a - [[Karmele Aierbe]], gipuzkoar irakasle, politikari abertzalea eta euskaltzalea (j. [[1951]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Cristina Calderón]], [[Yagan hizkuntza|Yagan hizkuntzaren]] azken hiztuna (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Dorce Gamalama]], indonesiar emakumezko abeslari, aktore, aurkezle eta umorista transexuala (j. [[1963]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Amos Sawyer]], [[Liberia]]ko bitarteko presidentea (j. [[1945]]).
* [[Otsailaren 17]]a - [[Tomás Aragüés Bernad]], euskal musikagilea (j. [[1935]]).
* [[Otsailaren 18]]a - [[Mauri Ugartemendia]], bizkaitar futbolaria (j. [[1934]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Gary Brooker]], ingeles musikari, abeslari eta piano-jotzailea, ''[[Procol Harum]]'' taldeko sortzailea (j. [[1945]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Kakuichi Mimura]], japoniar futbolaria (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 20]]a - [[Oleksandr Sydorenko]], ukrainar igerilaria (j. [[1960]]).
* [[Otsailaren 21]]a - [[Miguel Ángel Gallardo]], katalan marrazkilaria (j. [[1955]]).
* [[Otsailaren 22]]a - [[Mark Lanegan]], estatubatuar konposatzaile eta abeslaria (j. [[1964]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Abelin Linazisoro]], gipuzkoar idazle eta aktorea (j. [[1942]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Jorge Zabalza]], uruguaitar politikaria (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Sally Kellerman]], estatubatuar aktore eta abeslaria (j. [[1937]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Ivanka Khristova]], bulgariar [[pisu jaurtiketa|pisu jaurtitzailea]] (j. [[1941]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[John Landy]], australiar atleta eta politikaria (j. [[1930]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Kathleen Nord]], alemaniar igerilaria (j. [[1965]]).
* [[Otsailaren 25]]a - [[Rosa Balaguer Oltra]], valentziar kazetaria, irratian eta telebistan valentzieraz hitz egiten aitzindaria (j. [[circa|c.]] [[1956]]).
* [[Otsailaren 27]]a - [[Carlos Álvarez Cruz]], espainiar poeta eta hizlaria (j. [[1933]]).
* [[Otsailaren 28]]a - [[Abuzed Omar Dorda]], [[Libia]]ko lehen ministroa (j. [[1944]]).
* [[Otsailaren 28]]a - [[Andrei Sukhovetski]], sobietar-errusiar maior jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1974]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Alevtina Koltxina]], sobietar iraupen-eskiatzailea (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 1]]a - [[Jevhen Malyxev]], ukrainar biatleta eta militarra, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[2002]]).
* [[Martxoaren 2]]a - [[Volodymyr Struk]], ukrainiar politikaria, Kreminnako alkatea, , [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1964]]).
* [[Martxoaren 3]]a - [[Valeri Txybinieiev]], sobietar-ukrainar frankotiratzailea, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1988]]).
* [[Martxoaren 4]]a - [[Shane Warne]], australiar kriket jokalaria (j. [[1969]]).
* [[Martxoaren 4]]a - [[Maryan Wisniewski]], frantziar futbolaria (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 5]]a - [[Miquel Strubell i Trueta]], kataluniar soziolinguista (j. [[1949]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Vitali Gerasimov]], Errusiako Lurreko Indarren maior jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioa]]n (j. [[1977]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Muhammad Rafiq Tarar]], [[Pakistan]]go presidentea (j. [[1929]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Pau Riba]], kataluniar folk kantautore, artista ikonoklasta eta idazlea (j. [[1948]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Yulia Zdanovska]], ukrainar matematikaria, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[2000]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[John Elliott]], britainiar historialari eta hispanista (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[Jürgen Grabowski]], alemaniar  futbolaria (j. [[1944]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Rupiah Banda]], [[Zambia]]ko 4. presidentea (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Andrei Kolesnikov (jenerala)|Andrei Kolesnikov]], errusiar jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1977]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Timmy Thomas]], estatubatuar R&amp;B abeslaria, teklatu-jotzailea, musikagilea eta disko-ekoizlea (j. [[1944]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Alain Krivine]], frantziar ezkerreko-politikari eta ideologoa (j. [[1941]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Karl Offmann]], [[Maurizio]]ko presidentea (j. [[1940]]).
* [[Martxoaren 13]]a - [[William Hurt]], estatubatuar aktorea (j. [[1950]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Oleg Mitiaev]], errusiar jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1974]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Eugene Parker]], estatubatuar zientzialaria, [[eguzkia]]ren inguruko gertaeretan aditua (j. [[1927]]).
* [[Martxoaren 16]]a - [[Andrei Mordvitxev]], errusiar teniente jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1976]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[Pello Apezetxea Zubiri]], euskal apaiza, etnografoa, etnologoa, kultura ekintzailea, idazlea eta ohorezko euskaltzaina (j. [[1932]]).
* [[Martxoaren 19]]a - [[Shahabuddin Ahmed]], [[Bangladesh]]ko presidentea (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 19]]a - [[Federico Martín Aramburú]], argentinar errugbilaria (j. [[1980]])
* [[Martxoaren 20]]a - [[Lauri Karttunen]], estatubatuar hizkuntzalaria (j. [[1941]]).
* [[Martxoaren 20]]a - [[Juan Ignacio Lorente]], arabar alpinista eta oftalmologoa (j. [[1939]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Yvan Colonna]], [[Korsika Askatzeko Nazio Frontea]]ren kidea, [[Claude Érignac]] prefeta hiltzeagatik betiko kartzelara kondenatua (j. [[1960]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Soumeylou Boubèye Maïga]], [[Mali]]ko lehen ministroa (j. [[1954]]).
* [[Martxoaren 23]]a - [[Madeleine Albright]], estatubatuar politikaria (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[María Ángeles Garai]], Bizkaiko lehen ikastolako lehen andereñoa (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Luis Roldán]], nafar politikaria eta [[goardia zibil]]aren zuzendaria (j. [[1943]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Bert Ruiter]], herbehereetar musikaria (j. [[1946]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Josu Baez Mujika]], euskal idazle eta poeta (j. [[1953]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Taylor Hawkins]], estatubatuar musikaria, ''[[Foo Fighters]]'' taldeko bateria-jotzailea (j. [[1972]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Titus Buberník]], eslovakiar futbolaria (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Ayaz Mutallibov]], [[Azerbaijan]]go lehenbiziko presidentea (j. [[1938]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Mario Muchnik]], argentinar-espainiar idazle, argitaratzaile, argazkilari eta fisikaria (j. [[1931]]).
* [[Martxoaren 28]]a - [[Antonios Naguib]], egiptoar kardinala eta [[Eliza Katoliko Koptoa]]ren patriarka (j. [[1935]]).
* [[Martxoaren 30]]a - [[Egon Franke]], poloniar eskrimalaria, florete modalitatekoa (j. [[1935]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Georgi Atanasov]], [[Bulgaria]]ko lehen ministroa (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Oleksiy Tsybko]], ukrainar errugbilari eta militarra, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]]  (j. [[1967]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 2]]a - [[Leonel Sánchez]], txiletar futbolaria (j. [[1936]]).
* [[Apirilaren 3]]a - [[Lygia Fagundes Telles]], brasildar idazlea (j. [[1923]]).
* [[Apirilaren 4]]a - [[Diango Cissoko]], [[Mali]]ko lehen ministroa (j. [[1948]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Sidney Altman]], kanadar biologo molekularra, 1989ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1939]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Joaquim Carvalho]], portugaldar futbolaria (j. [[1937]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[José Ángel Lema Pueyo]], gipuzkoar historialaria, Erdi Aroaren Historian eta Paleografian aditua (j. [[1960]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[David McKee]], britainiar idazlea eta ilustratzailea (j. [[1935]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Tom Smith]], eskoziar errugbilaria (j. [[1971]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Vladimir Zhirinovski]], errusiar politikaria (j. [[1946]]).
* [[Apirilaren 9]]a - [[Jack Higgins]], ingeles eleberrigilea (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Philippe Boesmans]], belgikar musikagilea (j. [[1936]]).
* [[Apirilaren 12]]a - [[Gilbert Gottfried]], estatubatuar aktorea (j. [[1955]]).
* [[Apirilaren 13]]a - [[Michel Bouquet]], frantziar antzezlea (j. [[1925]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Henry Plumb]], britainiar nekazari eta politikaria, [[Europako Parlamentu]]ko lehendakaria (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Iñaki Segurola]], gipuzkoar idazlea, filologoa eta hiztegigilea (j. [[1962]]).
* [[Apirilaren 16]]a - [[Luisa Durán]], ''Extremadurako zigarrogilea'', [[extremadurera]]zko idazlea, poesia, prosan eta antzerkian aritutakoa (j. [[1934]]).
* [[Apirilaren 17]]a - [[Catherine Spaak]], Frantzian jaiotako belgikar-italiar aktorea (j. [[1945]]).
* [[Apirilaren 18]]a - [[Harrison Birtwistle]], ingeles musikagilea (j. [[1934]]).
* [[Apirilaren 19]]a - [[Kane Tanaka]], 119 urte eta 107 egun bizi izandako japoniarra, heriotza momentuan munduan [[Bizirik dauden munduko pertsonarik zaharrenen zerrenda|bizirik irauten zuen pertsona zaharrena]] (j. [[1903]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Mwai Kibaki]], [[Kenya]]ko presidentea (j. [[1931]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Jacques Perrin]], frantziar aktore eta ekoizlea (j. [[1941]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Carmelo Borobia]], nafar apaiza, [[Tarazonako elizbarrutia|Tarazonako apezpikua]] (j. [[1935]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Dawie de Villiers]], hegoafrikar ministro protestante, errugbilari, diplomazialari eta politikaria (j. [[1940]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Juan Diego (aktorea)|Juan Diego]], espainiar aktorea (j. [[1942]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Fernando Sáenz Lacalle]], nafar apaiza, [[San Salvador]]reko artzapezpikua (j. [[1932]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Takuya Miyamoto]], japoniar futbolaria (j. [[1983]]).
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Ivica Osim]], bosniar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1941]]).
* [[Maiatzaren 3]]a - [[Stanislav Xuxkevitx]], [[Bielorrusia]]ko presidentea (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Harm Ottenbros]], herbeheretar txirrindularia, Munduko txapelduna (j. [[1943]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[José Javier Abasolo]], bizkaitar eleberrigile eta abokatua (j. [[1957]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Anton Arieta|Anton Arieta, ''Arieta II.a'']], bizkaitar futbolaria (j. [[1946]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Mickey Gilley]], estatubatuar country musikari eta kantautorea (j. [[1936]]).
* [[Maiatzaren 9]]a - [[John Henry Coates]], australiar matematikaria (j. [[1945]]).
* [[Maiatzaren 10]]a - [[Leonid Kravtxuk]], [[Ukraina]]ko lehendabiziko presidentea (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Shireen Abu Akleh]], palestinar kazetaria (j. [[1971]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Paul Ginsborg]], ingeles historialari eta teorialari politikoa, italiar nazionalizatua (j. [[1945]]).
* [[Maiatzaren 12]]a - [[Ugutz Robles-Arangiz]], euskal musikari, aktore eta kulturgilea (j. [[1939]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Teresa Berganza]], espainiar mezzo-sopranoa (j. [[1933]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Khalifa bin Zayed Al Nahyan]], [[Arabiar Emirerri Batu]]etako presidentea eta [[Abu Dhabi]]ko emirra (j. [[1948]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Ben Roy Mottelson]], daniar jatorriko estatubatuar fisikaria, 1975eko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1926]]).
* [[Maiatzaren 15]]a - [[Miren Jone Azurza]], gipuzkoar kazetaria, euskarazko kazetaritza modernoaren aitzindaria (j. [[1929]]).
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Vangelis]], musika elektronikoko greziar konposatzailea (j. [[1943]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Domingo Villar]], galizierazko eleberri beltz idazlea (j. [[1971]]).
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Haizea Beruete]], nafar bertsolaria (j. [[1994]]).
* [[Maiatzaren 21]]a - [[Jesus Morras Santamaria|Jesus Morras Santamaria, ''Tarsicio Azcona'']], nafar elizgizon eta historialaria (j. [[1923]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Jamie Bartlett]], hegoafrikar aktorea (j. [[1966]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Anita Gradin]], suediar kazetari eta politikaria (j. [[1933]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Maja Lidia Kossakowska]], fantasiazko idazle, arkeologo eta kazetari poloniarra (j. [[1972]]).
* [[Maiatzaren 24]]a - [[Ouka Leele]], espainiar argazkilaria (j. [[1957]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Dick Conway]], zeelandaberritar errugbilaria (j. [[1935]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Ciriaco de Mita]], [[Italiako lehen ministroen zerrenda|Italiako 47. lehen ministroa]] (j. [[1928]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Andrew Fletcher]], ingeles musikaria, ''[[Depeche Mode]]'' taldearen sortzaileetako bat (j. [[1961]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Ray Liotta]], estatubatuar aktorea (j. [[1954]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Alan White]], ingeles bateria-jotzaile eta abeslaria, ''[[Yes]]'' taldeko kidea (j. [[1949]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Evaristo Carvalho]], [[Sao Tome eta Principe]]ko presidentea (j. [[1941]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Bo Hopkins]], estatubatuar aktorea (j. [[1938]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Bujar Nishani]], [[Albania]]ko presidentea (j. [[1966]]).
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Luis Mari Arantzabe]], gipuzkoar esku huskako pilotaria (j. [[1949]]).
* [[Maiatzaren 30]]a - [[Boris Pahor]], esloveniar idazlea (j. [[1913]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 3]]a - [[Aingeru Bergizes]], bizkaitar musikari profesional eta folklore ikertzailea, [[Oskorri]] taldeko kidea (j. [[1957]]).
* [[Ekainaren 5]]a - [[Alec John Such]], hungariar-estatubatuar baxu-jolea, ''[[Bon Jovi]]'' taldeko kidea (j. [[1951]]).
* [[Ekainaren 7]]a - [[Josefina Lamberto]], memoria historikoaren aldeko ekintzaile nafarra (j. [[1929]]).
* [[Ekainaren 8]]a - [[Julio Jiménez]], espainiar txirrindularia (j. [[1934]]).
* [[Ekainaren 8]]a - [[Paula Rego]], portugaldar-britainiar margolari eta artista bisuala (j. [[1935]]).
* [[Ekainaren 9]]a - [[Julee Cruise]], estatubatuar abeslaria (j. [[1956]]).
* [[Ekainaren 12]]a - [[Phil Bennett]], galestar errugbilaria (j. [[1948]]).
* [[Ekainaren 12]]a - [[Philip Baker Hall]], estatubatuar aktorea (j. [[1931]]).
* [[Ekainaren 13]]a - [[Giuseppe Pericu]], italiar politikaria, [[Genova]]ko alkatea (j. [[1937]]).
* [[Ekainaren 14]]a - [[A. B. Yehoshua]], israeldar idazlea (j. [[1936]]).
* [[Ekainaren 15]]a - [[José Luis Fernández Prieto]], bizkaitar futbolaria (j. [[1963]]).
* [[Ekainaren 17]]a - [[Jean-Louis Trintignant]], frantziar aktorea eta zinemagilea (j. [[1930]]).
* [[Ekainaren 22]]a - [[José Luis Balbín]], espainiar kazetaria (j. [[1940]]).
* [[Ekainaren 22]]a - [[Jüri Tarmak]], estoniar atleta, [[gorako jauzi]]aren aditua (j. [[1946]]).
* [[Ekainaren 23]]a - [[Stien Kaiser]], herbeheretar abiadurako patinatzailea (j. [[1938]]).
* [[Ekainaren 26]]a - [[Thue Christiansen]], groenlandiar irakasle, artista bisuala eta politikaria, Groenlandiako banderaren diseinatzailea (j. [[1940]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 2]]a - [[Peter Brook]], britainiar antzerkigile eta zinemagilea (j. [[1925]]).
* [[Uztailaren 2]]a - [[Miguel Etchecolatz]], argentinar polizia, genozida kondenatua eta errepresorea (j. [[1929]]).
* [[Uztailaren 2]]a - [[Andy Goram]], eskoziar futboleko atezaina (j. [[1964]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Robert Curl]], estatubatuar kimikaria, 1996ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Fernando Garcia de Kortazar]], euskal historialaria, Espainiako Aro Garaikidearen historian aditua (j. [[1942]]).
* [[Uztailaren 4]]a - [[Janusz Kupcewicz]], poloniar futbolaria (j. [[1955]]).
* [[Uztailaren 5]]a - [[Arne Åhman]], suediar atleta, [[jauzi hirukoitz]]ean espezializatua (j. [[1925]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[James Caan]], estatubatuar aktorea (j. [[1940]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[Arnaldo Pambianco]], italiar txirrindularia (j. [[1935]])
* [[Uztailaren 8]]a - [[Shinzō Abe]], [[Japoniako Lehen Ministro]]a (j. [[1954]]).
* [[Uztailaren 8]]a - [[José Eduardo dos Santos]], [[Angola]]ko presidentea (j. [[1942]]).
* [[Uztailaren 8]]a - [[Luis Echeverría Álvarez]], [[Mexiko]]ko presidentea (j. [[1922]]).
* [[Uztailaren 9]]a - [[András Törőcsik]], hungariar futbolaria (j. [[1955]]).
* [[Uztailaren 11]] - [[Monty Norman]], britainiar musikagile eta abeslaria (j. [[1928]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Francisco Morales-Bermúdez]], [[Peru]]ko presidentea (j. [[1921]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Pleun Strik]], herbeheretar futbolaria (j. [[1944]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Ivana Trump]], txeko-estatubatuar modelo, enpresaburu eta idazlea eta [[Donald Trump]]en lehen emaztea (j. [[1949]]).
* [[Uztailaren 18]]a - [[Claes Oldenburg]], suediar-estatubatuar eskultorea (j. [[1929]]).
* [[Uztailaren 19]]a - [[Igor Lopez de Muniain]], arabar politikaria (j. [[1983]]/[[1984]]).
* [[Uztailaren 21]]a - [[Uwe Seeler]], alemaniar futbolaria (j. [[1936]]).
* [[Uztailaren 22]]a - [[Núria Feliu]], kataluniar abeslaria eta aktorea (j. [[1941]]).
* [[Uztailaren 23]]a - [[Bob Rafelson]], estatubatuar zinema zuzendari, gidoilari eta ekoizlea (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 24]]a - [[David Warner]], zinema, antzerki eta telebistako ingeles aktorea (j. [[1941]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Gregorio Larrañaga|Gregorio Larrañaga, ''Mañukorta'']], bizkaitar bertsolaria (j. [[1943]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Paul Sorvino]], estatubatuar aktorea (j. [[1939]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[David Trimble]], [[Ipar Irlanda]]ko lehen ministroa eta 1998ko [[Bakearen Nobel Saria]] (j. [[1944]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[Anne-Marie Garat]], frantziar eleberrigilea (j. [[1946]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[James Lovelock]], britainiar zientzialari autonomo, meteorologo, idazle, asmatzaile eta ekologista, [[Gaia hipotesia]]ren sortzailea (j. [[1919]]).
* [[Uztailaren 31]] - [[Fidel Ramos]], [[Filipinak|Filipinetako]] presidentea (j. [[1928]]).
----

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:2022]]</text>
      <sha1>jbtk0vcov96iqxzwa6jck78oya47oek</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005738</id>
      <parentid>9005733</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:44:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Mundua */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30217" xml:space="preserve">{{urte aurkibide probak}}


{{urtegertaerak}}
'''2022'''a [[larunbatez hasitako urte arrunt]]a izango da.
----

== Aurreikuspenak ==
=== [[Abuztu]]a ===

=== [[Irail]]a ===

=== [[Urri]]a ===
* [[Urriaren 8]]tik [[azaroaren  22]]ra - [[2021]]ean jokatzekoa zen eta [[COVID-19 pandemia]]ren ondorioz urte bat atzeratu zen [[2021eko Munduko Errugbi Kopa]] jokatuko da [[Zeelanda Berria]]n.

=== [[Azaro]]a ===
* [[Azaroaren 21]]etik [[abenduaren 18]]ra [[Qatar]]ko hainbat hiritan [[2022ko Munduko Futbol Txapelketa]] ospatuko da.

=== [[Abendu]]a ===

== Gertaerak ==
=== Euskal Herria ===
* [[Uztailaren 22]]an, [[Bakegileak]] erakundeak [[Ipar Euskal Herriko blokeo eguna]] aldarrikatu zuen, arazo eta oztopo handiak sortuz bide nagusietan. Guztia bake prozesuaren blokeoa salatzeko.

=== Mundua ===
* [[Urtarrilaren 2]]tik [[Urtarrilaren 11|11]]ra - [[Gas]]aren prezioaren bat-bateko igoerak [[2022ko Kazakhstango protestak|protestak eragin zituen Kazakhstanen]]. Gutxienez 225 hildako eta 5000 zauritu izan ziren.
* [[Apirilaren 24]]a - [[2022ko Frantziako Hauteskunde Presidentzialak|2022ko frantziar hauteskunde presidentzialen]] bigarren itzulian [[Emmanuel Macron]] gailendu zen botoen %58,55ekin, bere bigarren legealdirako hautatua izanik.
* [[Ekainaren 19]]a - [[2022ko Frantziako Hauteskunde Legegileak|2022ko Frantziako Hauteskunde Legegileen]] bigarren itzulia: [[Elkarrekin (koalizioa)|Ensemble koalizioak]] eskuratu zituen eserleku gehien, baina hauteskundeen aurretik zeukan gehiengo osoa galdu zuen.
* [[Ekainaren 24]]a - [[Dobbs auzia Jackson Women 's Health erakundearen aurka]] amaitu zen. Epai horrekin AEBetako Auzitegi Gorenak bertan behera utzi zuen [[Abortatzeko eskubide|abortu eskubide]] konstituzionala; aurrerantzean, estatu bakoitzak izanen du auziaren gainean erabakitzeko eskumena.
* [[Ekainaren 24]]a - [[Melillako sarraskia]]n gutxienez 25 hildako izan ziren.
* [[Uztailaren 3]]a - [[Marmolada]] mendian [[Marmoladako glaziarrarren erortzea|izotz-jausi handi batek]] 9 hildako, 7 zauritu eta lau desagertu utzi zituen.

== Ekonomia ==

== Arte eta kultura ==
===== Euskal Herria =====
* [[Martxoaren 31]]tik [[apirilaren 10]]era -  2021eko martxoan [[COVID-19 pandemia]]ren eraginez bertan behera gelditu zen [[2022ko Korrika|22. Korrika]] ospatu zen. [[Amurrio]]tik abiatu eta [[Donostia]]n bukatu zen,
* [[Apirilaren 1]]a eta [[ekainaren 11]] bitartean [[2022ko Arabako Bertsolari Txapelketa]] jokatu zen. [[Peru Abarrategi]]k txapela eskuratu zuen [[Manex Agirre]]rekin buruz burukoa jokatuta

===== Mundua =====
* [[Martxoaren 27]]a - [[94. Oscar Sariak|94. Oscar Sarien ekitaldia]] ospatu zen [[Hollywood]]eko [[Dolby Theatre|Dolby Antzokia]]n. [[Will Smith]] aktorea eta [[Chris Rock]] umoristaren arteko gertakari batek sari banaketa &quot;eklipsatu&quot; zuen esatari askoren esanetan.
* [[Maiatzaren 14]]a - [[2022ko Eurovision Abesti Lehiaketa|Eurovision Abesti Lehiaketaren 66. edizioa]] [[Ukraina]]k irabazi zuen [[Kalush|Kalush Orchestra]] taldearen &quot;Stefania&quot; abestiarekin

== Zientzia eta teknologia ==
* [[Uztailaren 11]] - [[James Webb (teleskopioa)|James Webb teleskopioak]] bere [[Webben Lehen Eremu Sakona|eremu sakoneko lehen irudia]] igorri zuen.

== Kirolak ==
===== Olinpiar Jokoak =====
* [[2022ko Neguko Olinpiar Jokoak]] ([[Beijing]], [[Txinako Herri Errepublika]]; [[otsailaren 2]]a - [[otsailaren 20]]a).
** [[2022ko Neguko Olinpiar Jokoetan parte hartutako euskal herritar kirolariak|4 Euskal herritarrek hartu zuten parte]] 3 kiroletan, hiruk [[Espainia]]ko selekzioarekin eta besteak [[Brasil]]goarekin.

===== Euskal Herria =====
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Athletic]]ek 2022ko [[Espainiako Superkopa]]ren finala jokatu zuen [[Real Madril]]en aurka. 0-2 galdu zuen.
* [[Apirilaren 2]]a - [[2022ko Miguel Indurain Sari Nagusia]]: [[Warren Barguil]] garaile.
* [[Apirilaren 9]]a - [[2022ko Euskal Herriko Itzulia|61. Euskal Herriko Itzulia]] bukatu zen. [[Daniel Felipe Martínez]] kolonbiarrak eraman zuen txapela.
* [[Maiatzaren 10]]a - [[2022ko Emakumeen Nafarroako Klasikoa]]: [[Sarah Gigante]] irabazle.
* [[Maiatzaren 15]]a - [[2022ko Euskal Herriko Emakumezkoen Itzulia]]: [[Demi Vollering]] irabazle.
* [[Maiatzaren 17]]a - [[2022ko Durango-Durango Emakumeen Saria]]: [[Pauliena Rooijakkers]] irabazle.
* [[Uztailaren 25]]a - [[2022ko Ordiziako Klasika]]: [[Simon Yates]] irabazle.
* [[Uztailaren 30]]a - [[2022ko Donostia Klasikoa]]: [[Remco Evenepoel]] irabazle.
* [[Uztailaren 31]] - [[2022ko Getxoko Zirkuitua]]: [[Juan Ayuso]] irabazle.

===== Mundua =====
* [[Otsailaren 24]]tik [[otsailaren 27|27ra]] - [[O Gran Camiño]] txirrindularitza lasterketaren [[2022ko O Gran Camiño|lehen edizioa]] jokatu zen Galizian. [[Alejandro Valverde]] izan zen garailea.
* [[Martxoaren 13]]a -
** [[2022ko Tirreno-Adriatiko]]: [[Tadej Pogačar]] irabazle.
** [[2022ko Paris-Niza]]: [[Primož Roglič]] irabazle.
* [[Martxoaren 19]]a - [[2022ko Sei Nazioen Txapelketa]]: [[Frantziako errugbi selekzioa|Frantziak]] 18. txapelketa eskuratu zuen, 12 urtetako lehorteari amaiera emanez. Partida guztiak irabazi zituen gainera.
* [[Martxoaren 27]]a - [[2022ko Kataluniako Volta]]: [[Sergio Higuita]] irabazle.
* [[Apirilaren 4]]a - [[2022ko Flandriako Tourra]]: [[Mathieu van der Poel]] irabazle.
* [[Apirilaren 17]]a - [[2022ko Turkiako Itzulia|Turkiako Itzuliaren 57. edizioa]] amaitu zen. [[Patrick Bevin]] izan zen irabazlea.
* [[Apirilaren 17]]a - [[2022ko Paris-Roubaix]]: [[Dylan van Baarle]] irabazle.
* [[Apirilaren 24]]a - [[2022ko Lieja-Bastogne-Lieja]]: [[Remco Evenepoel]] irabazle.
* [[Maiatzaren 29]]a - [[2022ko Italiako Giroa]]: [[Jai Hindley]] irabazle.

== Jaiotzak ==

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Calisto Tanzi]], italiar negozio-gizona, [[Parmalat]] enpresaren sortzailea (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Ana Bejerano]], bizkaitar abeslaria (j. [[1962]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Gianni Celati]], italiar idazle, itzultzaile eta literatura kritikaria (j. [[1937]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Xanti Iparragirre]], gipuzkoar bertsolaria (j. [[1934]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Richard Leakey]], kenyar antropologoa (j. [[1944]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Voltaire Schilling]], brasildar irakaslea eta historialaria (j. [[1944]]).
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Igor eta Grichka Bogdanoff|Igor Bogdanoff]], frantziar telebistako-aurkezle, ekoizle eta saiogile zientifikoa (j. [[1949]]).
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Viktor Saneiev]], georgiar atleta, [[jauzi hirukoitz]]ean aditua (j. [[1945]]).
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Kim Mi-soo]], hegokorear aktore eta modeloa (j. [[1992]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Peter Bogdanovich]], estatubatuar zinema zuzendaria eta zinemari buruzko liburuen idazlea (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Flavio Etcheto]], argentinar ekoizle, musikari, idazle eta konpositorea (j. [[1969]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Sidney Poitier]], bahamar-estatubatuar aktore eta zinema zuzendaria (j. [[1927]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Maixux Rekalde]], gipuzkoar bakezalea eta euskaltzailea (j. [[1934]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Andrés Salcedo]], kolonbiar esataria, berriemailea, idazlea, musikagilea, aurkezlea eta kirol-kazetaria (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Toshiki Kaifu]], [[Japoniako Lehen Ministro]]a (j. [[1931]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Bob Saget]], estatubatuar aktorea (j. [[1956]]).
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[Herbert Achternbusch]], alemaniar idazlea, aktorea eta zinema-zuzendaria (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Anatoli Aliabiev]], errusiar biatleta (j. [[1951]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[David Sassoli]], italiar kazetari eta politikaria, [[Europako Parlamentu]]ko presidentea (j. [[1956]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Ernest Shonekan]], [[Nigeria]]ko estatuburua (j. [[1936]]).
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Ronnie Spector]], estatubatuar abeslaria, ''[[The Ronettes]]'' taldeko ahots nagusia (j. [[1943]]).
* [[Urtarrilaren 14]]a - [[Ricardo Bofill]], kataluniar arkitektoa (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 14]] - [[Carmen de la Maza]], gipuzkoar antzezlea (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Danel Goikolea]], gipuzkoar bertsolari eta bertsozalea (j. [[1969]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Felix Ormazabal]], euskal abokatu eta politikaria (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Kevin Flynn]], irlandar errugbilaria (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Hana Horka]], kantari txekiarra, [[Asonance]] folk-taldeko kidea (j. [[1964]]).
* [[Urtarrilaren 16]] - [[Ibrahim Boubacar Keïta]], [[Mali]]ko presidentea (j. [[1945]]).
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Yvette Mimieux]], estatubatuar aktorea (j. [[1942]]).
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[Francisco Gento]], espainiar futbolaria, [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Espainiako Futbol Liga]] gehien jokatu eta irabazi zituen futbolaria (j. [[1933]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Hardy Krüger]], alemaniar aktorea (j. [[1928]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Gaspard Ulliel]], frantziar aktore eta modeloa (j. [[1984]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Heidi Biebl]], alemaniar eskiatzailea (j. [[1941]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Meat Loaf]], estatubatuar aktore eta abeslaria (j. [[1947]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Elza Soares]], brasildar sanba, bossa nova eta Brasilgo herri musika abeslaria eta musikagilea (j. [[1930]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Jean-Claude Mézières]], frantziar komikigile eta marrazkilaria (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Thierry Mugler]], frantziar moda-diseinatzailea (h. [[1948]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[John Arrillaga]], estatubatuar enpresaburua, [[Silicon Valley]]ko lur-jaberik nagusienetariko bat (j. [[1937]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[Szilveszter Csollány]], hungariar gimnasta (j. [[1970]]).
* [[Urtarrilaren 25]]a - [[Wim Jansen]], herbehereetar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1946]]).
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[René de Obaldia]], frantziar idazlea (j. [[1918]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Leire Iribarne]], euskal musikaria, pianojolea eta abeslaria, [[Diabolo Kiwi]] taldeko partaidea (j. [[1991]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Guy Laporte]], frantziar errugbilaria (j. [[1952]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 1]]a - [[Juan Jose Pujana]], [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJeko]] bizkaitar politikaria (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 2]]a - [[Pello Zabala]], gipuzkoar fraide frantziskotarra, euskal idazlea, irratiko aurkezlea, musikazalea eta meteorologoa (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 2]]a - [[Monica Vitti]], italiar aktorea (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Tom Kiernan]], irlandar errugbilaria (j. [[1939]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Jristos Sartzetakis]], [[Grezia]]ko presidentea (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 4]]a - [[Georges Labazée]], frantziar politikaria, [[Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko lehendakarien zerrenda|Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko lehendakaria]] (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Angélica Gorodischer]], argentinar idazlea (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Fernando Marías]], bizkaitar idazlea (j. [[1958]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[George Crumb]], estatubatuar musika klasiko moderno eta abangoardiako musikagilea (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[Lata Mangeshkar]], indiar abeslaria (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 7]]a - [[Douglas Trumbull]], estatubatuar zinema zuzendari, ekoizle eta gidoilaria, efektu berezien aitzindarietako bat (j. [[1942]]).
* [[Otsailaren 8]]a - [[Javier Berasaluze Markiegi]], gipuzkoar futbolaria (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 8]]a - [[Luc Montagnier]], frantziar mikrobiologoa, birologia arloan nabarmendua, 2008ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1932]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Sebastian Bieniek]], alemaniar gidoilari, ekoizle, margolari, aktore eta zinema zuzendaria (j. [[1975]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Betty Davis]], estatubatuar funk eta soul musikaren emakume abeslaria (j. [[1944]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Julene Eguzkizaga]], bizkaitar maistra (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Alicia Hermida]], espainiar aktorea eta interpretazio-irakaslea (j. [[1932]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Ian McDonald]], ingeles musikaria, ''[[King Crimson]]'' eta ''[[Foreigner]]'' taldeen sortzailea (j. [[1946]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Jean-Marc Orgogozo]], lapurtar neuropsikiatra eta ikertzailea (j. [[1949]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Manuel Esquivel]], [[Belize]]ko lehen ministroa (j. [[1940]]).
* [[Otsailaren 11]] - [[Isabel Torres (aktorea)|Isabel Torres]], kanariar telebista aurkezlea, irrati esataria eta aktorea (j. [[1969]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Ignacio Javier Gomara]], nafar abokatu eta politikaria (j. [[1927]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Carmen Herrera (margolaria)|Carmen Herrera]], kubatar margolari eta eskultorea  (j. [[1915]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Ivan Reitman]], eslovakiar jatorriko kanadar zinema zuzendaria, ekoizlea eta gidoigilea (j. [[1946]]).
* [[Otsailaren 15]]a - [[Karmele Aierbe]], gipuzkoar irakasle, politikari abertzalea eta euskaltzalea (j. [[1951]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Cristina Calderón]], [[Yagan hizkuntza|Yagan hizkuntzaren]] azken hiztuna (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Dorce Gamalama]], indonesiar emakumezko abeslari, aktore, aurkezle eta umorista transexuala (j. [[1963]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Amos Sawyer]], [[Liberia]]ko bitarteko presidentea (j. [[1945]]).
* [[Otsailaren 17]]a - [[Tomás Aragüés Bernad]], euskal musikagilea (j. [[1935]]).
* [[Otsailaren 18]]a - [[Mauri Ugartemendia]], bizkaitar futbolaria (j. [[1934]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Gary Brooker]], ingeles musikari, abeslari eta piano-jotzailea, ''[[Procol Harum]]'' taldeko sortzailea (j. [[1945]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Kakuichi Mimura]], japoniar futbolaria (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 20]]a - [[Oleksandr Sydorenko]], ukrainar igerilaria (j. [[1960]]).
* [[Otsailaren 21]]a - [[Miguel Ángel Gallardo]], katalan marrazkilaria (j. [[1955]]).
* [[Otsailaren 22]]a - [[Mark Lanegan]], estatubatuar konposatzaile eta abeslaria (j. [[1964]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Abelin Linazisoro]], gipuzkoar idazle eta aktorea (j. [[1942]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Jorge Zabalza]], uruguaitar politikaria (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Sally Kellerman]], estatubatuar aktore eta abeslaria (j. [[1937]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Ivanka Khristova]], bulgariar [[pisu jaurtiketa|pisu jaurtitzailea]] (j. [[1941]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[John Landy]], australiar atleta eta politikaria (j. [[1930]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Kathleen Nord]], alemaniar igerilaria (j. [[1965]]).
* [[Otsailaren 25]]a - [[Rosa Balaguer Oltra]], valentziar kazetaria, irratian eta telebistan valentzieraz hitz egiten aitzindaria (j. [[circa|c.]] [[1956]]).
* [[Otsailaren 27]]a - [[Carlos Álvarez Cruz]], espainiar poeta eta hizlaria (j. [[1933]]).
* [[Otsailaren 28]]a - [[Abuzed Omar Dorda]], [[Libia]]ko lehen ministroa (j. [[1944]]).
* [[Otsailaren 28]]a - [[Andrei Sukhovetski]], sobietar-errusiar maior jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1974]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Alevtina Koltxina]], sobietar iraupen-eskiatzailea (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 1]]a - [[Jevhen Malyxev]], ukrainar biatleta eta militarra, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[2002]]).
* [[Martxoaren 2]]a - [[Volodymyr Struk]], ukrainiar politikaria, Kreminnako alkatea, , [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1964]]).
* [[Martxoaren 3]]a - [[Valeri Txybinieiev]], sobietar-ukrainar frankotiratzailea, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1988]]).
* [[Martxoaren 4]]a - [[Shane Warne]], australiar kriket jokalaria (j. [[1969]]).
* [[Martxoaren 4]]a - [[Maryan Wisniewski]], frantziar futbolaria (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 5]]a - [[Miquel Strubell i Trueta]], kataluniar soziolinguista (j. [[1949]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Vitali Gerasimov]], Errusiako Lurreko Indarren maior jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioa]]n (j. [[1977]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Muhammad Rafiq Tarar]], [[Pakistan]]go presidentea (j. [[1929]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Pau Riba]], kataluniar folk kantautore, artista ikonoklasta eta idazlea (j. [[1948]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Yulia Zdanovska]], ukrainar matematikaria, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[2000]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[John Elliott]], britainiar historialari eta hispanista (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[Jürgen Grabowski]], alemaniar  futbolaria (j. [[1944]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Rupiah Banda]], [[Zambia]]ko 4. presidentea (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Andrei Kolesnikov (jenerala)|Andrei Kolesnikov]], errusiar jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1977]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Timmy Thomas]], estatubatuar R&amp;B abeslaria, teklatu-jotzailea, musikagilea eta disko-ekoizlea (j. [[1944]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Alain Krivine]], frantziar ezkerreko-politikari eta ideologoa (j. [[1941]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Karl Offmann]], [[Maurizio]]ko presidentea (j. [[1940]]).
* [[Martxoaren 13]]a - [[William Hurt]], estatubatuar aktorea (j. [[1950]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Oleg Mitiaev]], errusiar jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1974]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Eugene Parker]], estatubatuar zientzialaria, [[eguzkia]]ren inguruko gertaeretan aditua (j. [[1927]]).
* [[Martxoaren 16]]a - [[Andrei Mordvitxev]], errusiar teniente jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1976]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[Pello Apezetxea Zubiri]], euskal apaiza, etnografoa, etnologoa, kultura ekintzailea, idazlea eta ohorezko euskaltzaina (j. [[1932]]).
* [[Martxoaren 19]]a - [[Shahabuddin Ahmed]], [[Bangladesh]]ko presidentea (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 19]]a - [[Federico Martín Aramburú]], argentinar errugbilaria (j. [[1980]])
* [[Martxoaren 20]]a - [[Lauri Karttunen]], estatubatuar hizkuntzalaria (j. [[1941]]).
* [[Martxoaren 20]]a - [[Juan Ignacio Lorente]], arabar alpinista eta oftalmologoa (j. [[1939]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Yvan Colonna]], [[Korsika Askatzeko Nazio Frontea]]ren kidea, [[Claude Érignac]] prefeta hiltzeagatik betiko kartzelara kondenatua (j. [[1960]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Soumeylou Boubèye Maïga]], [[Mali]]ko lehen ministroa (j. [[1954]]).
* [[Martxoaren 23]]a - [[Madeleine Albright]], estatubatuar politikaria (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[María Ángeles Garai]], Bizkaiko lehen ikastolako lehen andereñoa (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Luis Roldán]], nafar politikaria eta [[goardia zibil]]aren zuzendaria (j. [[1943]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Bert Ruiter]], herbehereetar musikaria (j. [[1946]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Josu Baez Mujika]], euskal idazle eta poeta (j. [[1953]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Taylor Hawkins]], estatubatuar musikaria, ''[[Foo Fighters]]'' taldeko bateria-jotzailea (j. [[1972]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Titus Buberník]], eslovakiar futbolaria (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Ayaz Mutallibov]], [[Azerbaijan]]go lehenbiziko presidentea (j. [[1938]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Mario Muchnik]], argentinar-espainiar idazle, argitaratzaile, argazkilari eta fisikaria (j. [[1931]]).
* [[Martxoaren 28]]a - [[Antonios Naguib]], egiptoar kardinala eta [[Eliza Katoliko Koptoa]]ren patriarka (j. [[1935]]).
* [[Martxoaren 30]]a - [[Egon Franke]], poloniar eskrimalaria, florete modalitatekoa (j. [[1935]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Georgi Atanasov]], [[Bulgaria]]ko lehen ministroa (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Oleksiy Tsybko]], ukrainar errugbilari eta militarra, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]]  (j. [[1967]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 2]]a - [[Leonel Sánchez]], txiletar futbolaria (j. [[1936]]).
* [[Apirilaren 3]]a - [[Lygia Fagundes Telles]], brasildar idazlea (j. [[1923]]).
* [[Apirilaren 4]]a - [[Diango Cissoko]], [[Mali]]ko lehen ministroa (j. [[1948]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Sidney Altman]], kanadar biologo molekularra, 1989ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1939]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Joaquim Carvalho]], portugaldar futbolaria (j. [[1937]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[José Ángel Lema Pueyo]], gipuzkoar historialaria, Erdi Aroaren Historian eta Paleografian aditua (j. [[1960]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[David McKee]], britainiar idazlea eta ilustratzailea (j. [[1935]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Tom Smith]], eskoziar errugbilaria (j. [[1971]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Vladimir Zhirinovski]], errusiar politikaria (j. [[1946]]).
* [[Apirilaren 9]]a - [[Jack Higgins]], ingeles eleberrigilea (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Philippe Boesmans]], belgikar musikagilea (j. [[1936]]).
* [[Apirilaren 12]]a - [[Gilbert Gottfried]], estatubatuar aktorea (j. [[1955]]).
* [[Apirilaren 13]]a - [[Michel Bouquet]], frantziar antzezlea (j. [[1925]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Henry Plumb]], britainiar nekazari eta politikaria, [[Europako Parlamentu]]ko lehendakaria (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Iñaki Segurola]], gipuzkoar idazlea, filologoa eta hiztegigilea (j. [[1962]]).
* [[Apirilaren 16]]a - [[Luisa Durán]], ''Extremadurako zigarrogilea'', [[extremadurera]]zko idazlea, poesia, prosan eta antzerkian aritutakoa (j. [[1934]]).
* [[Apirilaren 17]]a - [[Catherine Spaak]], Frantzian jaiotako belgikar-italiar aktorea (j. [[1945]]).
* [[Apirilaren 18]]a - [[Harrison Birtwistle]], ingeles musikagilea (j. [[1934]]).
* [[Apirilaren 19]]a - [[Kane Tanaka]], 119 urte eta 107 egun bizi izandako japoniarra, heriotza momentuan munduan [[Bizirik dauden munduko pertsonarik zaharrenen zerrenda|bizirik irauten zuen pertsona zaharrena]] (j. [[1903]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Mwai Kibaki]], [[Kenya]]ko presidentea (j. [[1931]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Jacques Perrin]], frantziar aktore eta ekoizlea (j. [[1941]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Carmelo Borobia]], nafar apaiza, [[Tarazonako elizbarrutia|Tarazonako apezpikua]] (j. [[1935]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Dawie de Villiers]], hegoafrikar ministro protestante, errugbilari, diplomazialari eta politikaria (j. [[1940]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Juan Diego (aktorea)|Juan Diego]], espainiar aktorea (j. [[1942]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Fernando Sáenz Lacalle]], nafar apaiza, [[San Salvador]]reko artzapezpikua (j. [[1932]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Takuya Miyamoto]], japoniar futbolaria (j. [[1983]]).
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Ivica Osim]], bosniar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1941]]).
* [[Maiatzaren 3]]a - [[Stanislav Xuxkevitx]], [[Bielorrusia]]ko presidentea (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Harm Ottenbros]], herbeheretar txirrindularia, Munduko txapelduna (j. [[1943]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[José Javier Abasolo]], bizkaitar eleberrigile eta abokatua (j. [[1957]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Anton Arieta|Anton Arieta, ''Arieta II.a'']], bizkaitar futbolaria (j. [[1946]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Mickey Gilley]], estatubatuar country musikari eta kantautorea (j. [[1936]]).
* [[Maiatzaren 9]]a - [[John Henry Coates]], australiar matematikaria (j. [[1945]]).
* [[Maiatzaren 10]]a - [[Leonid Kravtxuk]], [[Ukraina]]ko lehendabiziko presidentea (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Shireen Abu Akleh]], palestinar kazetaria (j. [[1971]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Paul Ginsborg]], ingeles historialari eta teorialari politikoa, italiar nazionalizatua (j. [[1945]]).
* [[Maiatzaren 12]]a - [[Ugutz Robles-Arangiz]], euskal musikari, aktore eta kulturgilea (j. [[1939]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Teresa Berganza]], espainiar mezzo-sopranoa (j. [[1933]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Khalifa bin Zayed Al Nahyan]], [[Arabiar Emirerri Batu]]etako presidentea eta [[Abu Dhabi]]ko emirra (j. [[1948]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Ben Roy Mottelson]], daniar jatorriko estatubatuar fisikaria, 1975eko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1926]]).
* [[Maiatzaren 15]]a - [[Miren Jone Azurza]], gipuzkoar kazetaria, euskarazko kazetaritza modernoaren aitzindaria (j. [[1929]]).
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Vangelis]], musika elektronikoko greziar konposatzailea (j. [[1943]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Domingo Villar]], galizierazko eleberri beltz idazlea (j. [[1971]]).
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Haizea Beruete]], nafar bertsolaria (j. [[1994]]).
* [[Maiatzaren 21]]a - [[Jesus Morras Santamaria|Jesus Morras Santamaria, ''Tarsicio Azcona'']], nafar elizgizon eta historialaria (j. [[1923]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Jamie Bartlett]], hegoafrikar aktorea (j. [[1966]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Anita Gradin]], suediar kazetari eta politikaria (j. [[1933]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Maja Lidia Kossakowska]], fantasiazko idazle, arkeologo eta kazetari poloniarra (j. [[1972]]).
* [[Maiatzaren 24]]a - [[Ouka Leele]], espainiar argazkilaria (j. [[1957]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Dick Conway]], zeelandaberritar errugbilaria (j. [[1935]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Ciriaco de Mita]], [[Italiako lehen ministroen zerrenda|Italiako 47. lehen ministroa]] (j. [[1928]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Andrew Fletcher]], ingeles musikaria, ''[[Depeche Mode]]'' taldearen sortzaileetako bat (j. [[1961]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Ray Liotta]], estatubatuar aktorea (j. [[1954]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Alan White]], ingeles bateria-jotzaile eta abeslaria, ''[[Yes]]'' taldeko kidea (j. [[1949]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Evaristo Carvalho]], [[Sao Tome eta Principe]]ko presidentea (j. [[1941]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Bo Hopkins]], estatubatuar aktorea (j. [[1938]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Bujar Nishani]], [[Albania]]ko presidentea (j. [[1966]]).
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Luis Mari Arantzabe]], gipuzkoar esku huskako pilotaria (j. [[1949]]).
* [[Maiatzaren 30]]a - [[Boris Pahor]], esloveniar idazlea (j. [[1913]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 3]]a - [[Aingeru Bergizes]], bizkaitar musikari profesional eta folklore ikertzailea, [[Oskorri]] taldeko kidea (j. [[1957]]).
* [[Ekainaren 5]]a - [[Alec John Such]], hungariar-estatubatuar baxu-jolea, ''[[Bon Jovi]]'' taldeko kidea (j. [[1951]]).
* [[Ekainaren 7]]a - [[Josefina Lamberto]], memoria historikoaren aldeko ekintzaile nafarra (j. [[1929]]).
* [[Ekainaren 8]]a - [[Julio Jiménez]], espainiar txirrindularia (j. [[1934]]).
* [[Ekainaren 8]]a - [[Paula Rego]], portugaldar-britainiar margolari eta artista bisuala (j. [[1935]]).
* [[Ekainaren 9]]a - [[Julee Cruise]], estatubatuar abeslaria (j. [[1956]]).
* [[Ekainaren 12]]a - [[Phil Bennett]], galestar errugbilaria (j. [[1948]]).
* [[Ekainaren 12]]a - [[Philip Baker Hall]], estatubatuar aktorea (j. [[1931]]).
* [[Ekainaren 13]]a - [[Giuseppe Pericu]], italiar politikaria, [[Genova]]ko alkatea (j. [[1937]]).
* [[Ekainaren 14]]a - [[A. B. Yehoshua]], israeldar idazlea (j. [[1936]]).
* [[Ekainaren 15]]a - [[José Luis Fernández Prieto]], bizkaitar futbolaria (j. [[1963]]).
* [[Ekainaren 17]]a - [[Jean-Louis Trintignant]], frantziar aktorea eta zinemagilea (j. [[1930]]).
* [[Ekainaren 22]]a - [[José Luis Balbín]], espainiar kazetaria (j. [[1940]]).
* [[Ekainaren 22]]a - [[Jüri Tarmak]], estoniar atleta, [[gorako jauzi]]aren aditua (j. [[1946]]).
* [[Ekainaren 23]]a - [[Stien Kaiser]], herbeheretar abiadurako patinatzailea (j. [[1938]]).
* [[Ekainaren 26]]a - [[Thue Christiansen]], groenlandiar irakasle, artista bisuala eta politikaria, Groenlandiako banderaren diseinatzailea (j. [[1940]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 2]]a - [[Peter Brook]], britainiar antzerkigile eta zinemagilea (j. [[1925]]).
* [[Uztailaren 2]]a - [[Miguel Etchecolatz]], argentinar polizia, genozida kondenatua eta errepresorea (j. [[1929]]).
* [[Uztailaren 2]]a - [[Andy Goram]], eskoziar futboleko atezaina (j. [[1964]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Robert Curl]], estatubatuar kimikaria, 1996ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Fernando Garcia de Kortazar]], euskal historialaria, Espainiako Aro Garaikidearen historian aditua (j. [[1942]]).
* [[Uztailaren 4]]a - [[Janusz Kupcewicz]], poloniar futbolaria (j. [[1955]]).
* [[Uztailaren 5]]a - [[Arne Åhman]], suediar atleta, [[jauzi hirukoitz]]ean espezializatua (j. [[1925]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[James Caan]], estatubatuar aktorea (j. [[1940]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[Arnaldo Pambianco]], italiar txirrindularia (j. [[1935]])
* [[Uztailaren 8]]a - [[Shinzō Abe]], [[Japoniako Lehen Ministro]]a (j. [[1954]]).
* [[Uztailaren 8]]a - [[José Eduardo dos Santos]], [[Angola]]ko presidentea (j. [[1942]]).
* [[Uztailaren 8]]a - [[Luis Echeverría Álvarez]], [[Mexiko]]ko presidentea (j. [[1922]]).
* [[Uztailaren 9]]a - [[András Törőcsik]], hungariar futbolaria (j. [[1955]]).
* [[Uztailaren 11]] - [[Monty Norman]], britainiar musikagile eta abeslaria (j. [[1928]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Francisco Morales-Bermúdez]], [[Peru]]ko presidentea (j. [[1921]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Pleun Strik]], herbeheretar futbolaria (j. [[1944]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Ivana Trump]], txeko-estatubatuar modelo, enpresaburu eta idazlea eta [[Donald Trump]]en lehen emaztea (j. [[1949]]).
* [[Uztailaren 18]]a - [[Claes Oldenburg]], suediar-estatubatuar eskultorea (j. [[1929]]).
* [[Uztailaren 19]]a - [[Igor Lopez de Muniain]], arabar politikaria (j. [[1983]]/[[1984]]).
* [[Uztailaren 21]]a - [[Uwe Seeler]], alemaniar futbolaria (j. [[1936]]).
* [[Uztailaren 22]]a - [[Núria Feliu]], kataluniar abeslaria eta aktorea (j. [[1941]]).
* [[Uztailaren 23]]a - [[Bob Rafelson]], estatubatuar zinema zuzendari, gidoilari eta ekoizlea (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 24]]a - [[David Warner]], zinema, antzerki eta telebistako ingeles aktorea (j. [[1941]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Gregorio Larrañaga|Gregorio Larrañaga, ''Mañukorta'']], bizkaitar bertsolaria (j. [[1943]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Paul Sorvino]], estatubatuar aktorea (j. [[1939]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[David Trimble]], [[Ipar Irlanda]]ko lehen ministroa eta 1998ko [[Bakearen Nobel Saria]] (j. [[1944]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[Anne-Marie Garat]], frantziar eleberrigilea (j. [[1946]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[James Lovelock]], britainiar zientzialari autonomo, meteorologo, idazle, asmatzaile eta ekologista, [[Gaia hipotesia]]ren sortzailea (j. [[1919]]).
* [[Uztailaren 31]] - [[Fidel Ramos]], [[Filipinak|Filipinetako]] presidentea (j. [[1928]]).
----

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:2022]]</text>
      <sha1>j06c1lsvxdgkoe9c4a7mf94qzenhpld</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005808</id>
      <parentid>9005738</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:16:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30341" xml:space="preserve">{{urte aurkibide probak}}


{{urtegertaerak}}
'''2022'''a [[larunbatez hasitako urte arrunt]]a izango da.
----

== Aurreikuspenak ==
=== [[Abuztu]]a ===

=== [[Irail]]a ===

=== [[Urri]]a ===
* [[Urriaren 8]]tik [[azaroaren  22]]ra - [[2021]]ean jokatzekoa zen eta [[COVID-19 pandemia]]ren ondorioz urte bat atzeratu zen [[2021eko Munduko Errugbi Kopa]] jokatuko da [[Zeelanda Berria]]n.

=== [[Azaro]]a ===
* [[Azaroaren 21]]etik [[abenduaren 18]]ra [[Qatar]]ko hainbat hiritan [[2022ko Munduko Futbol Txapelketa]] ospatuko da.

=== [[Abendu]]a ===

== Gertaerak ==
=== Euskal Herria ===
* [[Uztailaren 22]]an, [[Bakegileak]] erakundeak [[Ipar Euskal Herriko blokeo eguna]] aldarrikatu zuen, arazo eta oztopo handiak sortuz bide nagusietan. Guztia bake prozesuaren blokeoa salatzeko.

=== Mundua ===
* [[Urtarrilaren 2]]tik [[Urtarrilaren 11|11]]ra - [[Gas]]aren prezioaren bat-bateko igoerak [[2022ko Kazakhstango protestak|protestak eragin zituen Kazakhstanen]]. Gutxienez 225 hildako eta 5000 zauritu izan ziren.
* [[Apirilaren 24]]a - [[2022ko Frantziako Hauteskunde Presidentzialak|2022ko frantziar hauteskunde presidentzialen]] bigarren itzulian [[Emmanuel Macron]] gailendu zen botoen %58,55ekin, bere bigarren legealdirako hautatua izanik.
* [[Ekainaren 19]]a - [[2022ko Frantziako Hauteskunde Legegileak|2022ko Frantziako Hauteskunde Legegileen]] bigarren itzulia: [[Elkarrekin (koalizioa)|Ensemble koalizioak]] eskuratu zituen eserleku gehien, baina hauteskundeen aurretik zeukan gehiengo osoa galdu zuen.
* [[Ekainaren 24]]a - [[Dobbs auzia Jackson Women 's Health erakundearen aurka]] amaitu zen. Epai horrekin AEBetako Auzitegi Gorenak bertan behera utzi zuen [[Abortatzeko eskubide|abortu eskubide]] konstituzionala; aurrerantzean, estatu bakoitzak izanen du auziaren gainean erabakitzeko eskumena.
* [[Ekainaren 24]]a - [[Melillako sarraskia]]n gutxienez 25 hildako izan ziren.
* [[Uztailaren 3]]a - [[Marmolada]] mendian [[Marmoladako glaziarrarren erortzea|izotz-jausi handi batek]] 9 hildako, 7 zauritu eta lau desagertu utzi zituen.

== Ekonomia ==

== Arte eta kultura ==
===== Euskal Herria =====
* [[Martxoaren 31]]tik [[apirilaren 10]]era -  2021eko martxoan [[COVID-19 pandemia]]ren eraginez bertan behera gelditu zen [[2022ko Korrika|22. Korrika]] ospatu zen. [[Amurrio]]tik abiatu eta [[Donostia]]n bukatu zen,
* [[Apirilaren 1]]a eta [[ekainaren 11]] bitartean [[2022ko Arabako Bertsolari Txapelketa]] jokatu zen. [[Peru Abarrategi]]k txapela eskuratu zuen [[Manex Agirre]]rekin buruz burukoa jokatuta

===== Mundua =====
* [[Martxoaren 27]]a - [[94. Oscar Sariak|94. Oscar Sarien ekitaldia]] ospatu zen [[Hollywood]]eko [[Dolby Theatre|Dolby Antzokia]]n. [[Will Smith]] aktorea eta [[Chris Rock]] umoristaren arteko gertakari batek sari banaketa &quot;eklipsatu&quot; zuen esatari askoren esanetan.
* [[Maiatzaren 14]]a - [[2022ko Eurovision Abesti Lehiaketa|Eurovision Abesti Lehiaketaren 66. edizioa]] [[Ukraina]]k irabazi zuen [[Kalush|Kalush Orchestra]] taldearen &quot;Stefania&quot; abestiarekin

== Zientzia eta teknologia ==
* [[Uztailaren 11]] - [[James Webb (teleskopioa)|James Webb teleskopioak]] bere [[Webben Lehen Eremu Sakona|eremu sakoneko lehen irudia]] igorri zuen.

== Kirolak ==
===== Olinpiar Jokoak =====
* [[2022ko Neguko Olinpiar Jokoak]] ([[Beijing]], [[Txinako Herri Errepublika]]; [[otsailaren 2]]a - [[otsailaren 20]]a).
** [[2022ko Neguko Olinpiar Jokoetan parte hartutako euskal herritar kirolariak|4 Euskal herritarrek hartu zuten parte]] 3 kiroletan, hiruk [[Espainia]]ko selekzioarekin eta besteak [[Brasil]]goarekin.

===== Euskal Herria =====
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Athletic]]ek 2022ko [[Espainiako Superkopa]]ren finala jokatu zuen [[Real Madril]]en aurka. 0-2 galdu zuen.
* [[Apirilaren 2]]a - [[2022ko Miguel Indurain Sari Nagusia]]: [[Warren Barguil]] garaile.
* [[Apirilaren 9]]a - [[2022ko Euskal Herriko Itzulia|61. Euskal Herriko Itzulia]] bukatu zen. [[Daniel Felipe Martínez]] kolonbiarrak eraman zuen txapela.
* [[Maiatzaren 10]]a - [[2022ko Emakumeen Nafarroako Klasikoa]]: [[Sarah Gigante]] irabazle.
* [[Maiatzaren 15]]a - [[2022ko Euskal Herriko Emakumezkoen Itzulia]]: [[Demi Vollering]] irabazle.
* [[Maiatzaren 17]]a - [[2022ko Durango-Durango Emakumeen Saria]]: [[Pauliena Rooijakkers]] irabazle.
* [[Uztailaren 25]]a - [[2022ko Ordiziako Klasika]]: [[Simon Yates]] irabazle.
* [[Uztailaren 30]]a - [[2022ko Donostia Klasikoa]]: [[Remco Evenepoel]] irabazle.
* [[Uztailaren 31]] - [[2022ko Getxoko Zirkuitua]]: [[Juan Ayuso]] irabazle.

===== Mundua =====
* [[Otsailaren 24]]tik [[otsailaren 27|27ra]] - [[O Gran Camiño]] txirrindularitza lasterketaren [[2022ko O Gran Camiño|lehen edizioa]] jokatu zen Galizian. [[Alejandro Valverde]] izan zen garailea.
* [[Martxoaren 13]]a -
** [[2022ko Tirreno-Adriatiko]]: [[Tadej Pogačar]] irabazle.
** [[2022ko Paris-Niza]]: [[Primož Roglič]] irabazle.
* [[Martxoaren 19]]a - [[2022ko Sei Nazioen Txapelketa]]: [[Frantziako errugbi selekzioa|Frantziak]] 18. txapelketa eskuratu zuen, 12 urtetako lehorteari amaiera emanez. Partida guztiak irabazi zituen gainera.
* [[Martxoaren 27]]a - [[2022ko Kataluniako Volta]]: [[Sergio Higuita]] irabazle.
* [[Apirilaren 4]]a - [[2022ko Flandriako Tourra]]: [[Mathieu van der Poel]] irabazle.
* [[Apirilaren 17]]a - [[2022ko Turkiako Itzulia|Turkiako Itzuliaren 57. edizioa]] amaitu zen. [[Patrick Bevin]] izan zen irabazlea.
* [[Apirilaren 17]]a - [[2022ko Paris-Roubaix]]: [[Dylan van Baarle]] irabazle.
* [[Apirilaren 24]]a - [[2022ko Lieja-Bastogne-Lieja]]: [[Remco Evenepoel]] irabazle.
* [[Maiatzaren 29]]a - [[2022ko Italiako Giroa]]: [[Jai Hindley]] irabazle.

== Jaiotzak ==

== Heriotzak ==
==== Urtarrila ====
* [[Urtarrilaren 1]]a - [[Calisto Tanzi]], italiar negozio-gizona, [[Parmalat]] enpresaren sortzailea (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Ana Bejerano]], bizkaitar abeslaria (j. [[1962]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Gianni Celati]], italiar idazle, itzultzaile eta literatura kritikaria (j. [[1937]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Xanti Iparragirre]], gipuzkoar bertsolaria (j. [[1934]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Richard Leakey]], kenyar antropologoa (j. [[1944]]).
* [[Urtarrilaren 2]]a - [[Voltaire Schilling]], brasildar irakaslea eta historialaria (j. [[1944]]).
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Igor eta Grichka Bogdanoff|Igor Bogdanoff]], frantziar telebistako-aurkezle, ekoizle eta saiogile zientifikoa (j. [[1949]]).
* [[Urtarrilaren 3]]a - [[Viktor Saneiev]], georgiar atleta, [[jauzi hirukoitz]]ean aditua (j. [[1945]]).
* [[Urtarrilaren 5]]a - [[Kim Mi-soo]], hegokorear aktore eta modeloa (j. [[1992]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Peter Bogdanovich]], estatubatuar zinema zuzendaria eta zinemari buruzko liburuen idazlea (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Flavio Etcheto]], argentinar ekoizle, musikari, idazle eta konpositorea (j. [[1969]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Sidney Poitier]], bahamar-estatubatuar aktore eta zinema zuzendaria (j. [[1927]]).
* [[Urtarrilaren 6]]a - [[Maixux Rekalde]], gipuzkoar bakezalea eta euskaltzailea (j. [[1934]]).
* [[Urtarrilaren 7]]a - [[Andrés Salcedo]], kolonbiar esataria, berriemailea, idazlea, musikagilea, aurkezlea eta kirol-kazetaria (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Toshiki Kaifu]], [[Japoniako Lehen Ministro]]a (j. [[1931]]).
* [[Urtarrilaren 9]]a - [[Bob Saget]], estatubatuar aktorea (j. [[1956]]).
* [[Urtarrilaren 10]]a - [[Herbert Achternbusch]], alemaniar idazlea, aktorea eta zinema-zuzendaria (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Anatoli Aliabiev]], errusiar biatleta (j. [[1951]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[David Sassoli]], italiar kazetari eta politikaria, [[Europako Parlamentu]]ko presidentea (j. [[1956]]).
* [[Urtarrilaren 11]] - [[Ernest Shonekan]], [[Nigeria]]ko estatuburua (j. [[1936]]).
* [[Urtarrilaren 12]]a - [[Ronnie Spector]], estatubatuar abeslaria, ''[[The Ronettes]]'' taldeko ahots nagusia (j. [[1943]]).
* [[Urtarrilaren 14]]a - [[Ricardo Bofill]], kataluniar arkitektoa (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 14]] - [[Carmen de la Maza]], gipuzkoar antzezlea (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Danel Goikolea]], gipuzkoar bertsolari eta bertsozalea (j. [[1969]]).
* [[Urtarrilaren 15]]a - [[Felix Ormazabal]], euskal abokatu eta politikaria (j. [[1940]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Kevin Flynn]], irlandar errugbilaria (j. [[1939]]).
* [[Urtarrilaren 16]]a - [[Hana Horka]], kantari txekiarra, [[Asonance]] folk-taldeko kidea (j. [[1964]]).
* [[Urtarrilaren 16]] - [[Ibrahim Boubacar Keïta]], [[Mali]]ko presidentea (j. [[1945]]).
* [[Urtarrilaren 17]]a - [[Yvette Mimieux]], estatubatuar aktorea (j. [[1942]]).
* [[Urtarrilaren 18]]a - [[Francisco Gento]], espainiar futbolaria, [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Espainiako Futbol Liga]] gehien jokatu eta irabazi zituen futbolaria (j. [[1933]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Hardy Krüger]], alemaniar aktorea (j. [[1928]]).
* [[Urtarrilaren 19]]a - [[Gaspard Ulliel]], frantziar aktore eta modeloa (j. [[1984]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Heidi Biebl]], alemaniar eskiatzailea (j. [[1941]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Meat Loaf]], estatubatuar aktore eta abeslaria (j. [[1947]]).
* [[Urtarrilaren 20]]a - [[Elza Soares]], brasildar sanba, bossa nova eta Brasilgo herri musika abeslaria eta musikagilea (j. [[1930]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Jean-Claude Mézières]], frantziar komikigile eta marrazkilaria (j. [[1938]]).
* [[Urtarrilaren 23]]a - [[Thierry Mugler]], frantziar moda-diseinatzailea (h. [[1948]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[John Arrillaga]], estatubatuar enpresaburua, [[Silicon Valley]]ko lur-jaberik nagusienetariko bat (j. [[1937]]).
* [[Urtarrilaren 24]]a - [[Szilveszter Csollány]], hungariar gimnasta (j. [[1970]]).
* [[Urtarrilaren 25]]a - [[Wim Jansen]], herbehereetar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1946]]).
* [[Urtarrilaren 27]]a - [[René de Obaldia]], frantziar idazlea (j. [[1918]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Leire Iribarne]], euskal musikaria, pianojolea eta abeslaria, [[Diabolo Kiwi]] taldeko partaidea (j. [[1991]]).
* [[Urtarrilaren 28]]a - [[Guy Laporte]], frantziar errugbilaria (j. [[1952]]).

==== Otsaila ====
* [[Otsailaren 1]]a - [[Juan Jose Pujana]], [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJeko]] bizkaitar politikaria (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 2]]a - [[Pello Zabala]], gipuzkoar fraide frantziskotarra, euskal idazlea, irratiko aurkezlea, musikazalea eta meteorologoa (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 2]]a - [[Monica Vitti]], italiar aktorea (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Tom Kiernan]], irlandar errugbilaria (j. [[1939]]).
* [[Otsailaren 3]]a - [[Jristos Sartzetakis]], [[Grezia]]ko presidentea (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 4]]a - [[Georges Labazée]], frantziar politikaria, [[Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko lehendakarien zerrenda|Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko lehendakaria]] (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Angélica Gorodischer]], argentinar idazlea (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 5]]a - [[Fernando Marías]], bizkaitar idazlea (j. [[1958]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[George Crumb]], estatubatuar musika klasiko moderno eta abangoardiako musikagilea (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 6]]a - [[Lata Mangeshkar]], indiar abeslaria (j. [[1929]]).
* [[Otsailaren 7]]a - [[Douglas Trumbull]], estatubatuar zinema zuzendari, ekoizle eta gidoilaria, efektu berezien aitzindarietako bat (j. [[1942]]).
* [[Otsailaren 8]]a - [[Javier Berasaluze Markiegi]], gipuzkoar futbolaria (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 8]]a - [[Luc Montagnier]], frantziar mikrobiologoa, birologia arloan nabarmendua, 2008ko [[Medikuntzako Nobel Saria]] (j. [[1932]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Sebastian Bieniek]], alemaniar gidoilari, ekoizle, margolari, aktore eta zinema zuzendaria (j. [[1975]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Betty Davis]], estatubatuar funk eta soul musikaren emakume abeslaria (j. [[1944]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Julene Eguzkizaga]], bizkaitar maistra (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Alicia Hermida]], espainiar aktorea eta interpretazio-irakaslea (j. [[1932]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Ian McDonald]], ingeles musikaria, ''[[King Crimson]]'' eta ''[[Foreigner]]'' taldeen sortzailea (j. [[1946]]).
* [[Otsailaren 9]]a - [[Jean-Marc Orgogozo]], lapurtar neuropsikiatra eta ikertzailea (j. [[1949]]).
* [[Otsailaren 10]]a - [[Manuel Esquivel]], [[Belize]]ko lehen ministroa (j. [[1940]]).
* [[Otsailaren 11]] - [[Isabel Torres (aktorea)|Isabel Torres]], kanariar telebista aurkezlea, irrati esataria eta aktorea (j. [[1969]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Ignacio Javier Gomara]], nafar abokatu eta politikaria (j. [[1927]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Carmen Herrera (margolaria)|Carmen Herrera]], kubatar margolari eta eskultorea  (j. [[1915]]).
* [[Otsailaren 12]]a - [[Ivan Reitman]], eslovakiar jatorriko kanadar zinema zuzendaria, ekoizlea eta gidoigilea (j. [[1946]]).
* [[Otsailaren 15]]a - [[Karmele Aierbe]], gipuzkoar irakasle, politikari abertzalea eta euskaltzalea (j. [[1951]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Cristina Calderón]], [[Yagan hizkuntza|Yagan hizkuntzaren]] azken hiztuna (j. [[1928]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Dorce Gamalama]], indonesiar emakumezko abeslari, aktore, aurkezle eta umorista transexuala (j. [[1963]]).
* [[Otsailaren 16]]a - [[Amos Sawyer]], [[Liberia]]ko bitarteko presidentea (j. [[1945]]).
* [[Otsailaren 17]]a - [[Tomás Aragüés Bernad]], euskal musikagilea (j. [[1935]]).
* [[Otsailaren 18]]a - [[Mauri Ugartemendia]], bizkaitar futbolaria (j. [[1934]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Gary Brooker]], ingeles musikari, abeslari eta piano-jotzailea, ''[[Procol Harum]]'' taldeko sortzailea (j. [[1945]]).
* [[Otsailaren 19]]a - [[Kakuichi Mimura]], japoniar futbolaria (j. [[1931]]).
* [[Otsailaren 20]]a - [[Oleksandr Sydorenko]], ukrainar igerilaria (j. [[1960]]).
* [[Otsailaren 21]]a - [[Miguel Ángel Gallardo]], katalan marrazkilaria (j. [[1955]]).
* [[Otsailaren 22]]a - [[Mark Lanegan]], estatubatuar konposatzaile eta abeslaria (j. [[1964]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Abelin Linazisoro]], gipuzkoar idazle eta aktorea (j. [[1942]]).
* [[Otsailaren 23]]a - [[Jorge Zabalza]], uruguaitar politikaria (j. [[1943]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Sally Kellerman]], estatubatuar aktore eta abeslaria (j. [[1937]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Ivanka Khristova]], bulgariar [[pisu jaurtiketa|pisu jaurtitzailea]] (j. [[1941]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[John Landy]], australiar atleta eta politikaria (j. [[1930]]).
* [[Otsailaren 24]]a - [[Kathleen Nord]], alemaniar igerilaria (j. [[1965]]).
* [[Otsailaren 25]]a - [[Rosa Balaguer Oltra]], valentziar kazetaria, irratian eta telebistan valentzieraz hitz egiten aitzindaria (j. [[circa|c.]] [[1956]]).
* [[Otsailaren 27]]a - [[Carlos Álvarez Cruz]], espainiar poeta eta hizlaria (j. [[1933]]).
* [[Otsailaren 28]]a - [[Abuzed Omar Dorda]], [[Libia]]ko lehen ministroa (j. [[1944]]).
* [[Otsailaren 28]]a - [[Andrei Sukhovetski]], sobietar-errusiar maior jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1974]]).

==== Martxoa ====
* [[Martxoaren 1]]a - [[Alevtina Koltxina]], sobietar iraupen-eskiatzailea (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 1]]a - [[Jevhen Malyxev]], ukrainar biatleta eta militarra, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[2002]]).
* [[Martxoaren 2]]a - [[Volodymyr Struk]], ukrainiar politikaria, Kreminnako alkatea, , [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1964]]).
* [[Martxoaren 3]]a - [[Valeri Txybinieiev]], sobietar-ukrainar frankotiratzailea, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1988]]).
* [[Martxoaren 4]]a - [[Shane Warne]], australiar kriket jokalaria (j. [[1969]]).
* [[Martxoaren 4]]a - [[Maryan Wisniewski]], frantziar futbolaria (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 5]]a - [[Miquel Strubell i Trueta]], kataluniar soziolinguista (j. [[1949]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Vitali Gerasimov]], Errusiako Lurreko Indarren maior jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioa]]n (j. [[1977]]).
* [[Martxoaren 7]]a - [[Muhammad Rafiq Tarar]], [[Pakistan]]go presidentea (j. [[1929]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Pau Riba]], kataluniar folk kantautore, artista ikonoklasta eta idazlea (j. [[1948]]).
* [[Martxoaren 8]]a - [[Yulia Zdanovska]], ukrainar matematikaria, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[2000]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[John Elliott]], britainiar historialari eta hispanista (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 10]]a - [[Jürgen Grabowski]], alemaniar  futbolaria (j. [[1944]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Rupiah Banda]], [[Zambia]]ko 4. presidentea (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Andrei Kolesnikov (jenerala)|Andrei Kolesnikov]], errusiar jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1977]]).
* [[Martxoaren 11]] - [[Timmy Thomas]], estatubatuar R&amp;B abeslaria, teklatu-jotzailea, musikagilea eta disko-ekoizlea (j. [[1944]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Alain Krivine]], frantziar ezkerreko-politikari eta ideologoa (j. [[1941]]).
* [[Martxoaren 12]]a - [[Karl Offmann]], [[Maurizio]]ko presidentea (j. [[1940]]).
* [[Martxoaren 13]]a - [[William Hurt]], estatubatuar aktorea (j. [[1950]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Oleg Mitiaev]], errusiar jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1974]]).
* [[Martxoaren 15]]a - [[Eugene Parker]], estatubatuar zientzialaria, [[eguzkia]]ren inguruko gertaeretan aditua (j. [[1927]]).
* [[Martxoaren 16]]a - [[Andrei Mordvitxev]], errusiar teniente jenerala, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]] (j. [[1976]]).
* [[Martxoaren 17]]a - [[Pello Apezetxea Zubiri]], euskal apaiza, etnografoa, etnologoa, kultura ekintzailea, idazlea eta ohorezko euskaltzaina (j. [[1932]]).
* [[Martxoaren 19]]a - [[Shahabuddin Ahmed]], [[Bangladesh]]ko presidentea (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 19]]a - [[Federico Martín Aramburú]], argentinar errugbilaria (j. [[1980]])
* [[Martxoaren 20]]a - [[Lauri Karttunen]], estatubatuar hizkuntzalaria (j. [[1941]]).
* [[Martxoaren 20]]a - [[Juan Ignacio Lorente]], arabar alpinista eta oftalmologoa (j. [[1939]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Yvan Colonna]], [[Korsika Askatzeko Nazio Frontea]]ren kidea, [[Claude Érignac]] prefeta hiltzeagatik betiko kartzelara kondenatua (j. [[1960]]).
* [[Martxoaren 21]]a - [[Soumeylou Boubèye Maïga]], [[Mali]]ko lehen ministroa (j. [[1954]]).
* [[Martxoaren 23]]a - [[Madeleine Albright]], estatubatuar politikaria (j. [[1937]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[María Ángeles Garai]], Bizkaiko lehen ikastolako lehen andereñoa (j. [[1930]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Luis Roldán]], nafar politikaria eta [[goardia zibil]]aren zuzendaria (j. [[1943]]).
* [[Martxoaren 24]]a - [[Bert Ruiter]], herbehereetar musikaria (j. [[1946]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Josu Baez Mujika]], euskal idazle eta poeta (j. [[1953]]).
* [[Martxoaren 25]]a - [[Taylor Hawkins]], estatubatuar musikaria, ''[[Foo Fighters]]'' taldeko bateria-jotzailea (j. [[1972]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Titus Buberník]], eslovakiar futbolaria (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Ayaz Mutallibov]], [[Azerbaijan]]go lehenbiziko presidentea (j. [[1938]]).
* [[Martxoaren 27]]a - [[Mario Muchnik]], argentinar-espainiar idazle, argitaratzaile, argazkilari eta fisikaria (j. [[1931]]).
* [[Martxoaren 28]]a - [[Antonios Naguib]], egiptoar kardinala eta [[Eliza Katoliko Koptoa]]ren patriarka (j. [[1935]]).
* [[Martxoaren 30]]a - [[Egon Franke]], poloniar eskrimalaria, florete modalitatekoa (j. [[1935]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Georgi Atanasov]], [[Bulgaria]]ko lehen ministroa (j. [[1933]]).
* [[Martxoaren 31]] - [[Oleksiy Tsybko]], ukrainar errugbilari eta militarra, [[Ukrainako inbasioa (2022)|Ukrainako inbasioan]]  (j. [[1967]]).

==== Apirila ====
* [[Apirilaren 2]]a - [[Leonel Sánchez]], txiletar futbolaria (j. [[1936]]).
* [[Apirilaren 3]]a - [[Lygia Fagundes Telles]], brasildar idazlea (j. [[1923]]).
* [[Apirilaren 4]]a - [[Diango Cissoko]], [[Mali]]ko lehen ministroa (j. [[1948]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Sidney Altman]], kanadar biologo molekularra, 1989ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1939]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[Joaquim Carvalho]], portugaldar futbolaria (j. [[1937]]).
* [[Apirilaren 5]]a - [[José Ángel Lema Pueyo]], gipuzkoar historialaria, Erdi Aroaren Historian eta Paleografian aditua (j. [[1960]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[David McKee]], britainiar idazlea eta ilustratzailea (j. [[1935]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Tom Smith]], eskoziar errugbilaria (j. [[1971]]).
* [[Apirilaren 6]]a - [[Vladimir Zhirinovski]], errusiar politikaria (j. [[1946]]).
* [[Apirilaren 9]]a - [[Jack Higgins]], ingeles eleberrigilea (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 10]]a - [[Philippe Boesmans]], belgikar musikagilea (j. [[1936]]).
* [[Apirilaren 12]]a - [[Gilbert Gottfried]], estatubatuar aktorea (j. [[1955]]).
* [[Apirilaren 13]]a - [[Michel Bouquet]], frantziar antzezlea (j. [[1925]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Henry Plumb]], britainiar nekazari eta politikaria, [[Europako Parlamentu]]ko lehendakaria (j. [[1929]]).
* [[Apirilaren 15]]a - [[Iñaki Segurola]], gipuzkoar idazlea, filologoa eta hiztegigilea (j. [[1962]]).
* [[Apirilaren 16]]a - [[Luisa Durán]], ''Extremadurako zigarrogilea'', [[extremadurera]]zko idazlea, poesia, prosan eta antzerkian aritutakoa (j. [[1934]]).
* [[Apirilaren 17]]a - [[Catherine Spaak]], Frantzian jaiotako belgikar-italiar aktorea (j. [[1945]]).
* [[Apirilaren 18]]a - [[Harrison Birtwistle]], ingeles musikagilea (j. [[1934]]).
* [[Apirilaren 19]]a - [[Kane Tanaka]], 119 urte eta 107 egun bizi izandako japoniarra, heriotza momentuan munduan [[Bizirik dauden munduko pertsonarik zaharrenen zerrenda|bizirik irauten zuen pertsona zaharrena]] (j. [[1903]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Mwai Kibaki]], [[Kenya]]ko presidentea (j. [[1931]]).
* [[Apirilaren 21]]a - [[Jacques Perrin]], frantziar aktore eta ekoizlea (j. [[1941]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Carmelo Borobia]], nafar apaiza, [[Tarazonako elizbarrutia|Tarazonako apezpikua]] (j. [[1935]]).
* [[Apirilaren 23]]a - [[Dawie de Villiers]], hegoafrikar ministro protestante, errugbilari, diplomazialari eta politikaria (j. [[1940]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Juan Diego (aktorea)|Juan Diego]], espainiar aktorea (j. [[1942]]).
* [[Apirilaren 28]]a - [[Fernando Sáenz Lacalle]], nafar apaiza, [[San Salvador]]reko artzapezpikua (j. [[1932]]).

==== Maiatza ====
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Takuya Miyamoto]], japoniar futbolaria (j. [[1983]]).
* [[Maiatzaren 1]]a - [[Ivica Osim]], bosniar futbolari eta entrenatzailea (j. [[1941]]).
* [[Maiatzaren 3]]a - [[Stanislav Xuxkevitx]], [[Bielorrusia]]ko presidentea (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 4]]a - [[Harm Ottenbros]], herbeheretar txirrindularia, Munduko txapelduna (j. [[1943]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[José Javier Abasolo]], bizkaitar eleberrigile eta abokatua (j. [[1957]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Anton Arieta|Anton Arieta, ''Arieta II.a'']], bizkaitar futbolaria (j. [[1946]]).
* [[Maiatzaren 7]]a - [[Mickey Gilley]], estatubatuar country musikari eta kantautorea (j. [[1936]]).
* [[Maiatzaren 9]]a - [[John Henry Coates]], australiar matematikaria (j. [[1945]]).
* [[Maiatzaren 10]]a - [[Leonid Kravtxuk]], [[Ukraina]]ko lehendabiziko presidentea (j. [[1934]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Shireen Abu Akleh]], palestinar kazetaria (j. [[1971]]).
* [[Maiatzaren 11]] - [[Paul Ginsborg]], ingeles historialari eta teorialari politikoa, italiar nazionalizatua (j. [[1945]]).
* [[Maiatzaren 12]]a - [[Ugutz Robles-Arangiz]], euskal musikari, aktore eta kulturgilea (j. [[1939]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Teresa Berganza]], espainiar mezzo-sopranoa (j. [[1933]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Khalifa bin Zayed Al Nahyan]], [[Arabiar Emirerri Batu]]etako presidentea eta [[Abu Dhabi]]ko emirra (j. [[1948]]).
* [[Maiatzaren 13]]a - [[Ben Roy Mottelson]], daniar jatorriko estatubatuar fisikaria, 1975eko [[Fisikako Nobel Saria]] (j. [[1926]]).
* [[Maiatzaren 15]]a - [[Miren Jone Azurza]], gipuzkoar kazetaria, euskarazko kazetaritza modernoaren aitzindaria (j. [[1929]]).
* [[Maiatzaren 17]]a - [[Vangelis]], musika elektronikoko greziar konposatzailea (j. [[1943]]).
* [[Maiatzaren 18]]a - [[Domingo Villar]], galizierazko eleberri beltz idazlea (j. [[1971]]).
* [[Maiatzaren 20]]a - [[Haizea Beruete]], nafar bertsolaria (j. [[1994]]).
* [[Maiatzaren 21]]a - [[Jesus Morras Santamaria|Jesus Morras Santamaria, ''Tarsicio Azcona'']], nafar elizgizon eta historialaria (j. [[1923]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Jamie Bartlett]], hegoafrikar aktorea (j. [[1966]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Anita Gradin]], suediar kazetari eta politikaria (j. [[1933]]).
* [[Maiatzaren 23]]a - [[Maja Lidia Kossakowska]], fantasiazko idazle, arkeologo eta kazetari poloniarra (j. [[1972]]).
* [[Maiatzaren 24]]a - [[Ouka Leele]], espainiar argazkilaria (j. [[1957]]).
* [[Maiatzaren 25]]a - [[Dick Conway]], zeelandaberritar errugbilaria (j. [[1935]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Ciriaco de Mita]], [[Italiako lehen ministroen zerrenda|Italiako 47. lehen ministroa]] (j. [[1928]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Andrew Fletcher]], ingeles musikaria, ''[[Depeche Mode]]'' taldearen sortzaileetako bat (j. [[1961]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Ray Liotta]], estatubatuar aktorea (j. [[1954]]).
* [[Maiatzaren 26]]a - [[Alan White]], ingeles bateria-jotzaile eta abeslaria, ''[[Yes]]'' taldeko kidea (j. [[1949]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Evaristo Carvalho]], [[Sao Tome eta Principe]]ko presidentea (j. [[1941]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Bo Hopkins]], estatubatuar aktorea (j. [[1938]]).
* [[Maiatzaren 28]]a - [[Bujar Nishani]], [[Albania]]ko presidentea (j. [[1966]]).
* [[Maiatzaren 29]]a - [[Luis Mari Arantzabe]], gipuzkoar esku huskako pilotaria (j. [[1949]]).
* [[Maiatzaren 30]]a - [[Boris Pahor]], esloveniar idazlea (j. [[1913]]).

==== Ekaina ====
* [[Ekainaren 3]]a - [[Aingeru Bergizes]], bizkaitar musikari profesional eta folklore ikertzailea, [[Oskorri]] taldeko kidea (j. [[1957]]).
* [[Ekainaren 5]]a - [[Alec John Such]], hungariar-estatubatuar baxu-jolea, ''[[Bon Jovi]]'' taldeko kidea (j. [[1951]]).
* [[Ekainaren 7]]a - [[Josefina Lamberto]], memoria historikoaren aldeko ekintzaile nafarra (j. [[1929]]).
* [[Ekainaren 8]]a - [[Julio Jiménez]], espainiar txirrindularia (j. [[1934]]).
* [[Ekainaren 8]]a - [[Paula Rego]], portugaldar-britainiar margolari eta artista bisuala (j. [[1935]]).
* [[Ekainaren 9]]a - [[Julee Cruise]], estatubatuar abeslaria (j. [[1956]]).
* [[Ekainaren 12]]a - [[Phil Bennett]], galestar errugbilaria (j. [[1948]]).
* [[Ekainaren 12]]a - [[Philip Baker Hall]], estatubatuar aktorea (j. [[1931]]).
* [[Ekainaren 13]]a - [[Giuseppe Pericu]], italiar politikaria, [[Genova]]ko alkatea (j. [[1937]]).
* [[Ekainaren 14]]a - [[A. B. Yehoshua]], israeldar idazlea (j. [[1936]]).
* [[Ekainaren 15]]a - [[José Luis Fernández Prieto]], bizkaitar futbolaria (j. [[1963]]).
* [[Ekainaren 17]]a - [[Jean-Louis Trintignant]], frantziar aktorea eta zinemagilea (j. [[1930]]).
* [[Ekainaren 22]]a - [[José Luis Balbín]], espainiar kazetaria (j. [[1940]]).
* [[Ekainaren 22]]a - [[Jüri Tarmak]], estoniar atleta, [[gorako jauzi]]aren aditua (j. [[1946]]).
* [[Ekainaren 23]]a - [[Stien Kaiser]], herbeheretar abiadurako patinatzailea (j. [[1938]]).
* [[Ekainaren 26]]a - [[Thue Christiansen]], groenlandiar irakasle, artista bisuala eta politikaria, Groenlandiako banderaren diseinatzailea (j. [[1940]]).

==== Uztaila ====
* [[Uztailaren 2]]a - [[Peter Brook]], britainiar antzerkigile eta zinemagilea (j. [[1925]]).
* [[Uztailaren 2]]a - [[Miguel Etchecolatz]], argentinar polizia, genozida kondenatua eta errepresorea (j. [[1929]]).
* [[Uztailaren 2]]a - [[Andy Goram]], eskoziar futboleko atezaina (j. [[1964]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Robert Curl]], estatubatuar kimikaria, 1996ko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 3]]a - [[Fernando Garcia de Kortazar]], euskal historialaria, Espainiako Aro Garaikidearen historian aditua (j. [[1942]]).
* [[Uztailaren 4]]a - [[Janusz Kupcewicz]], poloniar futbolaria (j. [[1955]]).
* [[Uztailaren 5]]a - [[Arne Åhman]], suediar atleta, [[jauzi hirukoitz]]ean espezializatua (j. [[1925]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[James Caan]], estatubatuar aktorea (j. [[1940]]).
* [[Uztailaren 6]]a - [[Arnaldo Pambianco]], italiar txirrindularia (j. [[1935]])
* [[Uztailaren 8]]a - [[Shinzō Abe]], [[Japoniako Lehen Ministro]]a (j. [[1954]]).
* [[Uztailaren 8]]a - [[José Eduardo dos Santos]], [[Angola]]ko presidentea (j. [[1942]]).
* [[Uztailaren 8]]a - [[Luis Echeverría Álvarez]], [[Mexiko]]ko presidentea (j. [[1922]]).
* [[Uztailaren 9]]a - [[András Törőcsik]], hungariar futbolaria (j. [[1955]]).
* [[Uztailaren 11]] - [[Monty Norman]], britainiar musikagile eta abeslaria (j. [[1928]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Francisco Morales-Bermúdez]], [[Peru]]ko presidentea (j. [[1921]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Pleun Strik]], herbeheretar futbolaria (j. [[1944]]).
* [[Uztailaren 14]]a - [[Ivana Trump]], txeko-estatubatuar modelo, enpresaburu eta idazlea eta [[Donald Trump]]en lehen emaztea (j. [[1949]]).
* [[Uztailaren 18]]a - [[Claes Oldenburg]], suediar-estatubatuar eskultorea (j. [[1929]]).
* [[Uztailaren 19]]a - [[Igor Lopez de Muniain]], arabar politikaria (j. [[1983]]/[[1984]]).
* [[Uztailaren 21]]a - [[Uwe Seeler]], alemaniar futbolaria (j. [[1936]]).
* [[Uztailaren 22]]a - [[Núria Feliu]], kataluniar abeslaria eta aktorea (j. [[1941]]).
* [[Uztailaren 23]]a - [[Bob Rafelson]], estatubatuar zinema zuzendari, gidoilari eta ekoizlea (j. [[1933]]).
* [[Uztailaren 24]]a - [[David Warner]], zinema, antzerki eta telebistako ingeles aktorea (j. [[1941]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Gregorio Larrañaga|Gregorio Larrañaga, ''Mañukorta'']], bizkaitar bertsolaria (j. [[1943]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[Paul Sorvino]], estatubatuar aktorea (j. [[1939]]).
* [[Uztailaren 25]]a - [[David Trimble]], [[Ipar Irlanda]]ko lehen ministroa eta 1998ko [[Bakearen Nobel Saria]] (j. [[1944]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[Anne-Marie Garat]], frantziar eleberrigilea (j. [[1946]]).
* [[Uztailaren 26]]a - [[James Lovelock]], britainiar zientzialari autonomo, meteorologo, idazle, asmatzaile eta ekologista, [[Gaia hipotesia]]ren sortzailea (j. [[1919]]).
* [[Uztailaren 31]] - [[Fidel Ramos]], [[Filipinak|Filipinetako]] presidentea (j. [[1928]]).
* [[Uztailaren 31]] - [[Bill Russell]], [[NBA]]ko estatubatuar saskibaloi-jokalaria, inoizko hoberenetarikoa (j. [[1934]]).
----

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Denbora unitate aurkibidea}}

[[Kategoria:2022]]</text>
      <sha1>e264nwd2tqnpan4u36ql7pu68z5zrl0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pollicipes cornucopia</title>
    <ns>0</ns>
    <id>62393</id>
    <redirect title="Lanperna" />
    <revision>
      <id>9005999</id>
      <parentid>7796092</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:07:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Lanperna]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Lanperna]]</text>
      <sha1>1y6is6uxvpn4takglusphpnln12o8w9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pollicipes pollicipes</title>
    <ns>0</ns>
    <id>62394</id>
    <redirect title="Lanperna" />
    <revision>
      <id>9006000</id>
      <parentid>7796094</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:07:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Lanperna]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Lanperna]]</text>
      <sha1>1y6is6uxvpn4takglusphpnln12o8w9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Coprinus comatus</title>
    <ns>0</ns>
    <id>63130</id>
    <redirect title="Urbeltz galpardun" />
    <revision>
      <id>9005986</id>
      <parentid>766910</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:06:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Urbeltz galpardun]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="33" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Urbeltz galpardun]]</text>
      <sha1>ehr5x0ggxhiygs2vj24gzkssppryc57</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nottingham Forest Football Club</title>
    <ns>0</ns>
    <id>73036</id>
    <revision>
      <id>9005929</id>
      <parentid>9002746</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:29:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Trikumiku</username>
        <id>101250</id>
      </contributor>
      <comment>/* 2022/2023 Taldea */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7657" xml:space="preserve">{{Futbol-talde infotaula
| berezko izena = Nottingham Forest Football Club
| ezkutu irudia = 
| ezizenak = ''Forest''
| hiria = [[Nottingham]] ([[Ingalaterra]])
| sorrera urtea = [[1865]]
| zelaia = [[City Ground]]
| zelai inaugurazioa = [[1898]]
| zelai edukiera = 30.600
| presidentea ={{Banderaikur|Grezia}} Evangelos Marinakis
| entrenatzailea ={{banderaikur|Ipar Irlanda}} [[Martin O'Neill]]
| liga = [[English Football League Championship|Championship (2.maila)]]
| denboraldia = 2018-19
| postua = 9.a

| ezker-esku eredua 1 =_nottingham1819h
| gorputz eredua 1 = _nottingham1819h
| eskuin-esku eredua 1 =_nottingham1819h
| praka eredua 1 = _nottingham1819h
| galtzerdi eredua 1 = 
| ezker-eskua 1 = FF0000
| gorputza 1 = FF0000
| eskuin-eskua 1 = FF0000
| prakak 1 = FFFFFF
| galtzerdiak 1 = ff0000

| ezker-esku eredua 2 = _nottingham1819a
| gorputz eredua 2 = _nottingham1819a
| eskuin-esku eredua 2 = _nottingham1819a
| praka eredua 2 = _nottingham1819a
| galtzerdi eredua 2 = 
| ezker-eskua 2 = ffffff
| gorputza 2 = ffffff
| eskuin-eskua 2 = ffffff
| prakak 2 = ff0000
| galtzerdiak 2 = ffffff

| webgunea = [http://www.nottinghamforest.co.uk Webgune ofiziala]
}}

'''Nottingham Forest Football Club''' [[Ingalaterra]]ko [[futbol]] taldea da, egoitza [[Nottingham]] hirian ([[Ekialdeko Midlands]]) duena. Ingalaterrako Liga bakarra badu ere bi aldiz irabazi du [[UEFAko Txapeldunen Liga|Europako Kopa]].

Etxeko partiduak [[City Ground]] estadioan jokatzen ditu.

== Historia ==
=== Sorrera eta hasierako urteak ===
Nottingham Forest taldea 1865 urtean eratu zuten hiriko [[Bandy]] jokalariek. Berehala lortu zuten lehenengo titulua, 1898ko Kopa hain zuzen ere.

XX mendean ordea bigarren mailako taldea izan zen eta 1949an gainera hirugarren mailara jeitsi zen. 1957an ordea lehen mailara itzuli zen eta Kopa berri bat irabazi zuen 1959an. Maila onean jarraitu zuen taldeak eta 1967an ordura arteko posturik onena lortu zuen Ligan, bigarren izan baitzen. Hala ere taldearen gainbehera hasi zen eta 1972an bigarren mailara jeitsi zen.

=== Brian Clough: urrezko aroa (1975-1993) ===
1975ean [[Brian Clough]] fitxatu zuen eta taldearen urrezko aroa iritsi zen. 1977an lehen mailara itzuli, 1978an Liga irabazi eta hurrengo urtean [[UEFAko Txapeldunen Liga|Europako Kopa]] jokatu zuen, bai eta irabazi ere. Urte berean [[UEFAren Europako Superkopa|Europako Superkopa]] irabazi zuen baina [[Kontinente arteko Futbol Kopa]] jokatzeari uko egin zion honek zekarren diru gastua zela eta.

Azken txapelduna izanik Europako Kopa jokatzeko sailkatua zegoen hasieratik eta bigarren urtez jarraian irabazi zuen. Oraingoan Superkopa eta Kontinante artekoa, biak jokatu zituen baina bietan galtzaile atera zen.

Brian Cloughek 1993 arte jarraitu zuen entrenatzen eta taldeak emaitza onak eskuratu zituen, 1989 eta 1990eko Ligako Kopan edo 1984ko UEFAko finalaurrekoa esate baterako.

=== Azken urteak ===
1994. urtean ligan hirugarrena izan zen eta UEFAra sartu zen, talde ingelesen 5 urteko debekua amaitu berri zela, baina ez zuen ibilbide handirik izan ekitaldi hartan. 1997an bigarren mailara jeitsi zen Nottingham Forest. Entrenatzaile aldaketa ugari izan zituen hurrengo urteetan, hamabi pertsona 13 urtetan. 2005ean hirugarren mailara ere iritsi zen.

Gaur egun [[Football League First Division|The Championship (2.maila)]] txapelketan ari da baina [[Al-Hasawi]] kuwaitiarrak erosi du 2012an mailaz igo eta 3-5 urtetan talde indartsua osatzeko asmoz. Baina ez zuen lortu. 2017an Evangelos Marinakis enpresari greziarrak erosi zuen eta 2018ko urtarrilaren 8an [[Aitor Karanka]] entrenatzaile gasteiztarra fitxatu zuen.

== Kolorea ==
Sorreratik bertatik Nottingham Forestek kolore gorria hautatu zuen [[Giuseppe Garibaldi]] iraultzaile italiarraren &quot;atorra gorriak&quot; gudalostearen omenez. Ofizialki kolore gorria onartu zuen lehen talde ingelesa izan zen.

== 2022/2023 Taldea ==
2022ko abuztuaren 1ean eguneratua.
{{Fs start}}
{{Fs player|no= 1|nat=ENG|pos=ATE|name=[[Dean Henderson]]|other=[[Manchester United Football Club|Manchester United]]etik utzita}}
{{Fs player|no= 2|nat=FRA|pos=ATZ|name=[[Giulian Biancone]]}}
{{Fs player|no= 3|nat=ENG|pos=ATZ|name=[[Steve Cook]]}}
{{Fs player|no= 4|nat=ENG|pos=ATZ|name=[[Joe Worrall]]}}
{{Fs player|no= 6|nat=CMR|pos=ATZ|name=[[Loïc Mbe Soh]]}}
{{Fs player|no= 7|nat=WAL|pos=ATZ|name=[[Neco Williams]]}}
{{Fs player|no= 8|nat=ENG|pos=ERD|name=[[Jack Colback]]}}
{{Fs player|no= 9|nat=NGA|pos=AUR|name=[[Taiwo Awoniyi]]}}
{{Fs player|no=10|nat=ENG|pos=ERD|name=[[Jesse Lingard]]}}
{{Fs player|no=12|nat=ENG|pos=ATE|name=[[Jordan Smith]]}}
{{Fs player|no=13|nat=WAL|pos=ATE|name=[[Wayne Hennessey]]}}
{{Fs player|no=14|nat=CAN|pos=ATZ|name=[[Richie Laryea]]}}
{{Fs player|no=15|nat=ENG|pos=ATZ|name=[[Harry Toffolo]]}}
{{Fs player|no=16|nat=ENG|pos=AUR|name=[[Sam Surridge]]}}
{{Fs player|no=17|nat=ENG|pos=AUR|name=[[Alex Mighten]]}}
{{Fs mid}}
{{Fs player|no=18|nat=POR|pos=ERD|name=[[Cafú (futbolaria, 1993an jaioa)|Cafú]]}}
{{Fs player|no=19|nat=FRA|pos=ATZ|name=[[Moussa Niakhaté]]}}
{{Fs player|no=20|nat=WAL|pos=AUR|name=[[Brennan Johnson]]}}
{{Fs player|no=21|nat=PAR|pos=ERD|name=[[Braian Ojeda]]}}
{{Fs player|no=22|nat=ENG|pos=ERD|name=[[Ryan Yates]]}}
{{Fs player|no=23|nat=ENG|pos=AUR|name=[[Joe Lolley]]}}
{{Fs player|no=26|nat=SCO|pos=ATZ|name=[[Scott McKenna]]}}
{{Fs player|no=27|nat=ENG|pos=ATZ|name=[[Omar Richards]]}}
{{Fs player|no=29|nat=CPV|pos=AUR|name=[[Nuno Da Costa]]}}
{{Fs player|no=31|nat=IRE|pos=ERD|name=[[Harry Arter]]}}
{{Fs player|no=33|nat=MSR|pos=AUR|name=[[Lyle Taylor]]}}
{{Fs player|no= -|nat=POR|pos=AUR|name=[[Xande Silva]]}}
{{Fs player|no= -|nat=ENG|pos=ERD|name=[[Lewis O'Brien]]}}
{{Fs player|no= -|nat=BEL|pos=ERD|name=[[Orel Mangala]]}}
{{Fs end}}

== Irabazitako txapelketak ==
=== Txapelketa nazionalak ===
* '''[[Football League First Division|Ingalaterrako Liga]] (1) :'''
** Txapelduna (1): 1978.
** Bigarrena (2): 1967, 1979.
* '''[[Ingalaterrako Futbol Kopa|Ingalaterrako Kopa]] (2) :'''
** 1898, 1959.
* '''[[Ingalaterrako Futbol Ligako Kopa|Ingalaterrako League Cup]]''' (4):
** 1978, 1979, 1989, 1990.

=== Txapelketa internazionalak ===
==== [[Kontinente arteko Futbol Kopa]] ====
* Txapelduna (0)
* Finalista (1): 1980.
==== [[UEFAko Txapeldunen Liga|Europako Kopa]] ====
* Txapelduna (2): 1979, 1980.
==== [[UEFAren Europako Superkopa|Europako Superkopa]] ====
* Txapelduna (1): 1979.
* Finalista (1): 1980.
==== [[UEFA Europa League|UEFA Kopa]] ====
* Finalaurrekoa 1984ean.

== Jokaturiko nazioarteko finalak ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Txapelketa !! Urtea !! Txapelduna !! Emaitza !! Finalista !! Hiria
|-
| rowspan=1 | [[Kontinente arteko Futbol Kopa]] || 1980 || {{banderaikur|Uruguai}} [[Club Nacional de Football|Nacional]] || align=center|1-0 || '''Nottingham Forest'''
|-
| bgcolor=&quot;efefef&quot; rowspan=2 | [[UEFAko Txapeldunen Liga|Txapeldunen Liga]] || 1978-79 || '''Nottingham Forest''' || align=center|1-0 || {{banderaikur|Suedia}} [[Malmö FF]] || [[Munich]]
|-
| 1979-80 || '''Nottingham Forest''' || align=center|1-0 || {{banderaikur|Alemania}} [[Hamburger SV]] || [[Madril]]
|-
| rowspan=2 | [[UEFAren Europako Superkopa|Europako Superkopa]] || 1979 || '''Nottingham Forest''' || align=center|2-1 (1-0, 1-1) || {{banderaikur|Katalunia}} [[Bartzelona Futbol Kluba|FC Barcelona]]
|-
| 1980 || {{banderaikur|Espainia}} [[Valencia Club de Fútbol|Valencia CF]]''' || align=center|2-2 (0-1, 2-1) || '''Nottingham Forest'''
|}

== Kanpo estekak ==

* {{en}} [http://www.nottinghamforest.co.uk Nottingham Foresten webgune ofiziala]
{{autoritate kontrola}}
{{UEFAko Txapeldunen Ligako txapeldunak}}

[[Kategoria:Nottingham Forest FC| ]]</text>
      <sha1>o4dc6gmv8nsxdc5t4npbu0sltohn3kk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Baskonia Kirol Kluba</title>
    <ns>0</ns>
    <id>77215</id>
    <revision>
      <id>9005966</id>
      <parentid>9001968</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:37:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <comment>/* Jokalari nagusiak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6725" xml:space="preserve">{{argitzeko|Basauriko kirol taldeari|Baskonia (argipena)}}
{{erakunde infotaula
| ezker-esku eredua 1 =
| gorputz eredua 1 =_blackstripes
| eskuin-esku eredua 1 =
| ezker-eskua 1 = 000000
| gorputza 1 = FFFF00
| eskuin-eskua 1 = 000000
| prakak 1 = 000000
| galtzerdiak 1 = 000000
| ezker-esku eredua 2 =
| gorputz eredua 2 =
| eskuin-esku eredua 2 =
| ezker-eskua 2 = FFFFFF
| gorputza 2 = FFFFFF
| eskuin-eskua 2 = FFFFFF
| prakak 2 = FFFFFF
| galtzerdiak 2 = FFFFFF
}}

'''Baskonia Kirol Kluba''' [[Basauri]]ko [[futbol]] taldea da. [[1913]]an sortua, egun [[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|hirugarren mailako]] IV. multzoan dabil eta [[Athletic|Athletic Clubaren]] hirugarren taldea da.

== Historia ==
''Club Deportivo Basconia'' [[1913]]an [[Basauri]]n sortu zuten, izena [[1892]]an sortutako eta orain desagertutako ''[[La Basconia]]'' enpresa siderometalurgikotik hartuta.

Klubeko &quot;urrezko aroa&quot; [[1950eko hamarkada]]n hasi zen. 1951ean [[Afizionatuen Espainiako futbol txapelketa]] irabazi zuen eta 1958 eta 1963 artean [[Espainiako futbol ligako bigarren maila|Bigarren Mailan]] aritu zen. Emaitzarik aipagarriena 1959ko bosgarren postua du.

1977an bigarren B maila eratu zen eta hasierako urtea bertan egin zuen Baskoniak baina 20. postuan gelditu ondoren hirugarren mailara itzuli zen. 1987an hirugarren egin ondoren berriz ere bigarren B mailara itzuli zen eta zazpi urte egin zituen jarraian 1994an maila galdu zuen arte.

[[1997]]ko [[ekain]]ean, Baskoniak [[Athletic|Athletic Clubekin]] ituna sinatu zuen hirugarren taldea izateko. Hori dela eta, [[Athletic|Athletic Cluben]] harrobiko gazte batzuk taldean dabiltza eta Baskoniak ezin du [[Espainiako futbol ligako bigarren B maila|Bigarren B Mailara]] igo [[Bilbao Athletic]] bigarren mailara igo arte.

== Uniformea ==
* '''Lehenengoa''': Zamarra hori-beltza eta praka beltzak.

== Futbol zelaia ==
[[2007]] arte, Baskoniak Pedro López Cortázar futbol zelaian, ezagunago ''Basozelai'' izenaz, jokatzen zuen, 8.500 ikusleentzako tokia duena. [http://maps.google.com/maps?f=q&amp;hl=es&amp;geocode=&amp;q=Basauri&amp;sll=43.235495,-2.895713&amp;sspn=0.005534,0.009978&amp;ie=UTF8&amp;ll=43.235636,-2.896507&amp;spn=0.005534,0.009978&amp;t=k&amp;z=17&amp;iwloc=addr&amp;om=1]
[[2007]]-[[2008|08]] denboralditik aurrera, Artunduaga udal futbol zelaian. [http://maps.google.com/maps?f=q&amp;hl=es&amp;geocode=&amp;q=Basauri&amp;sll=43.235495,-2.895713&amp;sspn=0.005534,0.009978&amp;ie=UTF8&amp;t=k&amp;om=1&amp;ll=43.233236,-2.882731&amp;spn=0.005534,0.007789&amp;z=17&amp;iwloc=addr] jokatuko du.

== Datuak ==
2022-23 denboraldia barne.
* '''Denboraldiak [[Espainiako futbol ligako lehen maila|Lehenengo Mailan]]''': 0
* '''Denboraldiak [[Espainiako futbol ligako bigarren maila|Bigarren Mailan]]''': 6
* '''Denboraldiak [[Espainiako futbol ligako bigarren B maila|Bigarren B Mailan]]''': 8
* Denboraldiak [[Lehen maila RFEF]]n: 0
* Denboraldiak [[Bigarren maila RFEF]]n: 0
* '''Denboraldiak [[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Mailan]]''': 55
* Denboraldiak [[Hirugarren maila RFEF]]n: 2
* '''Emaitzarik onena''': 5. (Bigarren Maila, 1958-59 denboraldia)

=== Azken urteak ===
{| class=&quot;taulapolita&quot;
|-
! Denboraldia
! #
! Maila
!Emaitza
|-bgcolor=#FF7700
|2006-07||4||[[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Maila]]||6.a
|-bgcolor=#FF7700
|2007-08||4||[[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Maila]]||5.a
|-bgcolor=#FF7700
|2008-09||4||[[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Maila]]||7.a
|-bgcolor=#FF7700
|2009-10||4||[[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Maila]]||10.a
|-bgcolor=#FF7700
|2010-11||4||[[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Maila]]||7.a
|-bgcolor=#FF7700
|2011-12||4||[[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Maila]]||10.a
|-bgcolor=#FF7700
|2012-13||4||[[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Maila]]||12.a
|-bgcolor=#FF7700
|2013-14||4||[[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Maila]]||4.a
|-bgcolor=#FF7700
|2014-15||4||[[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Maila]]||16.a
|-bgcolor=#FF7700
|2015-16||4||[[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Maila]]||14.a
|-bgcolor=#FF7700
|2016-17||4||[[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Maila]]||10.a
|-bgcolor=#FF7700
|2017-18||4||[[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Maila]]||15.a
|-bgcolor=#FF7700
|2018-19||4||[[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Maila]]||6.a
|-bgcolor=#FF7700
|2019-20||4||[[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Maila]]||4.a
|-bgcolor=#FF7700
|2020-21||4||[[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Maila]]||5.a/4.a
|-bgcolor=#FF7700
|2021-22||5||[[Hirugarren maila RFEF]]|| 5.a
|-bgcolor=#FF7700
|2022-23||5||[[Hirugarren maila RFEF]]||
|}

== Palmaresa ==
* [[Espainiako futbol ligako hirugarren maila|Hirugarren Maila]] (4): 1957, 1985, 1998, 2003.
* [[Afizionatuen Espainiako futbol txapelketa]] (1): 1951.

== Jokalari nagusiak ==
* [[Carlos Gurpegi]]
* [[Markel Susaeta]]
* [[Luis Prieto]]
* [[Daniel Aranzubia]]
* [[Anaitz Arbilla]]
* [[Ander Gago]]
* [[Joseba Arriaga]]
* [[David Cuéllar|David Cuellar]]
* [[Beñat Etxebarria]]
* [[Unai Expósito|Unai Exposito]]
* [[Raúl Fernández-Cavada|Raul Fernandez-Cavada]]
* [[Joseba Garmendia]]
* [[Gorka Iraizoz]]
* [[Andoni Iraola]]
* [[Jose Angel Iribar]]
* [[Javier Iturriaga]]
* [[David Karanka]]
* [[Fernando Llorente]]
* [[Mikel Rico]]
* [[Ion Vélez]]
* [[Francisco Javier Yeste]]
* [[Aritz López Garai]]

== Goleatzailerik onenak ==
{|align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#f7f8ff&quot; cellpadding=&quot;3&quot; cellspacing=&quot;0&quot; border=&quot;1&quot; style=&quot;font-size: 95%; border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;&quot;
|- align=center bgcolor=#DDDDDD style=&quot;color:black;&quot;
!width=&quot;30&quot;|
!width=&quot;170&quot;|Izena
!width=&quot;30&quot;|Golak
!width=&quot;30&quot;|Denboraldia
|-align=center
|1.-
|[[Asier Villalibre]]
|20
|[[2014]]-[[2015]]
|-align=center
|1.-
|[[Gorka Santamaría]]
|20
|[[2013]]-[[2014]]
|-align=center
|3.-
|[[Aimar Cid]]
|19
|[[2006]]-[[2007]]
|-align=center
|4.-
|[[Sabin Merino]]
|16
|[[2012]]-[[2013]]
|-align=center
|4.-
|[[Gorka Azkorra]]
|16
|[[2001]]-[[2002]]
|-align=center
|4.-
|[[David Asensio]]
|16
|[[1998]]-[[1999]]
|-align=center
|7.-
|[[David Karanka]]
|15
|[[1997]]-[[1998]]
|-align=center
|7.-
|[[Carlos Gurpegi]]
|15
|[[1999]]-[[2000]]
|-align=center
|9.-
|[[Iñigo Vicente]]
|14
|[[2016]]-[[2017]]
|-align=center
|10.-
|[[Iñaki Goikoetxea]]
|13
|[[2002]]-[[2003]]
|-align=center
|10.-
|[[Ewan Urain]]
|13
|[[2018]]-[[2019]]
|-align=center
|10.-
|[[Youssouf Diarra]]
|13
|[[2019]]-[[2020]]
|-align=center
|}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Athletic Club}}

[[Kategoria:Bizkaiko futbol taldeak]]
[[Kategoria:Athletic]]
[[Kategoria:Basauriko kirola]]</text>
      <sha1>h5m3h24hi2w8sjhpaokx8blkbv2bl0b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide:Dhidalgo</title>
    <ns>2</ns>
    <id>80250</id>
    <revision>
      <id>9006182</id>
      <parentid>6175299</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:58:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dhidalgo</username>
        <id>4456</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="120" xml:space="preserve">[[:es:Usuario:Dhidalgo|Epa!]]
[[es:Usuario:Dhidalgo]]
[[en:User:Dhidalgo]]

Kaitxo, Daniel naiz eta Gipuzkoan bizi naiz.</text>
      <sha1>8fjro9ng8117uvl2g802fmbmp8kidzj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Soineko</title>
    <ns>0</ns>
    <id>86155</id>
    <revision>
      <id>9005612</id>
      <parentid>8973918</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:38:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24599" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Christian Dior Dress indianapolis.jpg|alt=Soinekoa|thumb|252x252px|Christian Dior soinekoa]]
'''Soineko''' bat [[emakume]]&lt;nowiki/&gt;ek edo neskek erabili ohi duten jantzia da. Pieza bakarreko jantzi baten efektua emateko [[gona]] bat eta goiko gorputz zatian beste pieza bat ipintzen dira. Pieza bakarrekoak dira askotan. Gorputz-enborra estaltzen duen eta hanken gainean zintzilik dagoen goiko jantzi pieza bat bezala definituko genezake. Soineko bat edozein gonadun pieza bat izan daiteke. Formala edo kasuala.

Soineko batek [[Mahuka|mahukak]] izan ditzake edo elastikoz eutsi bularraren ingurunea, sorbaldak biluzik utziz. Soinekoak edozein koloretakoak izan daitezke.

Soinekoak oso desberdinak izan daitezke apaltasunaren, eguraldiaren, [[Moda|modaren]] edo erabiltzailearen gustuaren arabera.

Historikoki dakigu soineko asko elementu desberdinekin osatzen zela: [[Kortse|kortsea]], azpiko gona, etab.

== Historia ==
Soinekoaren historia oso konplexua eta luzea denez garai desberdinetan sailkatu dugu hobeto ulertzeko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Lou|abizena=Taylor|izenburua=The Study of Dress History|argitaletxea=Manchester University Press|hizkuntza=en|data=2002-05-03|url=https://books.google.es/books?hl=es&amp;lr=&amp;id=Ca7l3qh8h_YC&amp;oi=fnd&amp;pg=PR6&amp;dq=dress+history&amp;ots=CHDMGCcfSD&amp;sig=8LFW3_1iQ4EzlWheoYyJP6o0jw0&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q=dress%20history&amp;f=false|isbn=978-0-7190-4065-8|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Malaverd Cave.jpg|thumb|173x173px]]

=== Paleolitikoa ===
[[Larru|Larruak]] erabili ziren batez ere hotzetik eta naturatik babesteko. [[Buztin|Buztina]] erabiliz arropa hauek gorriz eta horiz tindatzen hasi ziren lehenak izan ziren.

=== Mesolitoa ===
Baldintza klimatikoen hobekuntzari esker josteko trebetasunak garatu ziren eta jantziak oso antzekoak zirenez teknika hauek praktikan ipini zituzten hauekin. Urte hauetan oraindik ez zegoen frogarik oihalak erabiltzen hasi zirenik.

=== Neolitikoa ===
Landare zuntzak ehuntzen hasi eta hauekin lehen lihozko oihalak sortu zituzten. Hotz eta hezetasun isolatzaile gisa erabili ziren arropa geruzen artean. Tresneria egokia ez zutenez artilea lantzeko Europan oraindik ez ziren erabiltzen hasi.

=== 51 K.a. ===
[[Fitxategi:Ancient Egypt Limestone Bas-Relief (28348895291).jpg|thumb|177x177px|Ancient Egypt Limestone]]
Antzinako Egipton eliteko emakumeak eramaten zituzten lehen soinekoak sorbalda zabaleko uhalak zituzten. Geroago arropa hauek urrezko apaingarriekin, hainbat bitxirekin eta koloretako patroiekin apaintzen zituzten. Erabiltzen zuten materiala batez ere lihoa zen. Adibidez, Kleopatra erregina gisa ezagutzen zuten oihal apaindu hauek erabiltzen zituelako.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Phyllis|abizena=Tortora|izenburua=Ancient World: History of Dress|hizkuntza=en|url=https://fashion-history.lovetoknow.com/alphabetical-index-fashion-clothing-history/ancient-world-history-dress|aldizkaria=LoveToKnow|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Egyptian civilization - Daily life - Clothing and adornment|url=https://www.historymuseum.ca/cmc/exhibitions/civil/egypt/egcl06e.html|aldizkaria=www.historymuseum.ca|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; 

=== 30 K.a. ===
Nahiz eta [[Antzinako Grezia|Antzinako Greziako]] jantziek modaren inspirazio moderno gisa funtzionatu duten, haien etereotasunagatik, hauek garai hartan erosotasunerako diseinatu ziren. Emakumeak zetazko edo lihozko uhalak erabiltzen zituzten udan batez ere eta neguan [[Artile|artilea]] erabiltzen zuten hotzaren aurka aukera onena zelako.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Charlotte|abizena=Chilton|izenburua=The Evolution of Dresses Through the Ages|hizkuntza=en-US|abizena2=Samaha|izena2=Barry|data=2021-01-06|url=https://www.harpersbazaar.com/fashion/g30715740/dress-evolution-through-years/|aldizkaria=Harper's BAZAAR|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Fashion of Ancient Greece (apr 30, 800 BC – apr 30, 500 BC) (Timeline)|url=https://time.graphics/period/556390|aldizkaria=time.graphics|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== XI. mendea ===
XI. mendean, Europako emakumeek gizonen [[Tunika|tuniken]] antzekoak ziren jantziak eramaten zituzten. Deborarekin jantzi hauek emakumeen gorputzetara egokitu ziren, batez ere besoetara eta bularraldera. Emakumearen gorputz irudia egokitzeko jantziaren aldeetan zirrikitu batzuk sortu zituzten, horrela dena estuago utziz.
[[Fitxategi:BAJA EDAD MEDIA.png|thumb]]

=== XIV. mendea ===
[[Erdi Aroa|Erdi Aroan]] soinekoak konplexuagoak izaten hasi ziren. Oihal astunak eta apaingarri asko zituztenak klase altukoak konsideratzen ziren, beraz soinekoak pieza eta geruzetan eraikitzen hasi ziren.

=== XVI. mendea ===
1550. urtetik aurrera, Europako klase ertain eta altuko emakumeek pieza askorekin osatutako soinekoak janzten hasi ziren. Herrialde bakoitzak bere desberdintasunak zituen soinekoen politika eta janzkerarekin, adibidez [[Ingalaterra|Ingalaterran]] Elizabeth erreginak esaten zituen soineko motak bakarrik erabili al zituzten garai hartako emakumeak.

Emakume frantsesak espainiar estiloko jantzietan inspiratuta zeuden eta oihalezko lepoko txuri handiak ere erabiltzen zituzten. Soineko frantsesei ''marlotte'' deitzen zitzaien, eta Italian ''semarra''. XVI. mendeko soinekoek kanpoaldean dekorazioa ere bazuten brodatu gisa, eta bereziki beltza erabiltzen zen.

=== XVII. mendea ===
Garai honetan, aurreko hamarkadako [[gerri]] altuko silueten ordez, gerria nabarmenduagoa zuten diseinu baxuagoak erabiltzen hasi ziren. Europan, nobleen eta klase altuko familien artean oso ezaguna bihurtu zen erabilera hau. Mende bukaeratik kortseak ere asko erabiltzen hasi ziren.
[[Fitxategi:Martha Washington.jpg|thumb|[[Martha Washington]]]]

=== XVIII. mendea ===
Kolonia estatubatuarretako soinekoak Europakoak baino sinpleagoak ziren. Erdi edo maila altuko familia bateko emakume batek, [[Martha Washington|Martha Washingtonek]] esaterako, hainbat geruzako gona baten eta aurretik zabalik zegoen jantzi baten konbinazioa janzten zituen. Bi pieza hauek josita zihoazenez pieza bakar bat zela esan dezakegu.

XVIII. mendean silueta handiak eta triangeluarrak asko erabiltzen ziren. Soinekoak hain handi egiteko azpitik uztai moduko egitura bat sortu zuten. Soineko hauek erraldoiak ziren, diseinuak konplexuak eta ilea altu eramaten zen apaingarri askorekin. 

XVIII. mendearen amaieran, emakumeen arropa zertxobait gutxiago egituratua bihurtu zen. Batez ere lepoaren zonaldea ez zen hain kargatua joaten eta honek mugimendu eta askatasun gehiago ekarri zuen.

=== XIX. mendea ===
“Empire” soinekoak edozein momentutarako diseinatu ziren. Apur bat formalago egiteko soinekoaren mahuketan eta bularraldean apaingarri batzuk ipintzen ziren. Ehun musulmana oso ezaguna izan zen Ingalaterran XIX. mendearen hasieran, batez ere formalak ez ziren momentuetarako. Pieza bateko soinekoak berriro bueltan modan jarri ziren, baina kasu honetan mahuka zonaldean apaingarri gehiagorekin. 

Ondulazioak, gona handiak eta detaile bitxiak (lore bordatuak adibidez) oso ezagunak bihurtu ziren mende erdialdean.

Mende amaieran garai viktoriarrean sartzean, emakumeen jantziak ia uniformeak ziren. Batez ere beltza edo zuria izan zen emakume kontserbadoreek aukeratzen zituzten koloreak, lepo altuarekin eta mahuka luzearekin diseinatutako estiloak.
[[Fitxategi:Pata Villanueva 1980.jpg|thumb|260x260px|Pata Villanueva 1980]]

=== XX. mendea ===
Silueta viktoriarrak geruza eta estaldura asko zituen kontserbadorea izateko. Garai hartan emakumearen gerri txikiari garrantzi handiagoa eman zitzaion, beraz kortseak ere asko erabili ziren. Emakumeak diseinuan karratuagoak eta malguagoak ziren soinekoak erabiltzen hasi ziren. Gonak gero eta motzagoak bihurtzen joan ziren eta soineko kasualak modan jarri ziren 30. hamarkadan. Traje moduko soinekoak asko erabili ziren 40. hamarkadan. Hauek gerriko handiak, sorbalda karratuak eta belaunetarainoko gonak zituzten. 50. hamarkadan silueta guztiz aldatu zen. Gerri txikiak oraindik eramaten ziren baina harea-erloju dun formako soinekoak eta te katilu formakoak ere modan jarri ziren. 60. hamarkadan hau berriro aldatu zen eta pieza bateko eta estruktura sinpledun soinekoak asko erabili ziren. Formalagoak izateko eskularru fin batzuk erabiltzen ziren, baina hauek gabe soinekoak egunerokotasunerako ere balio zuten. [[Minigona]] 70. hamarkadan sartu zen eta denborarekin pieza bateko soineko baten bihurtu zen. 80. hamarkadan berriz, [[gerriko]] handiak, puntu askodun soinekoak, sorbaldakoak eta edozein osagarri soinekoa konplimentatzeko erabili ziren. Kolore bitxiak ere garai honetan sartu ziren. Hamarkada honen amaieran “soineko-biluzia” ere modan jarri zen. 90. hamarkadan soineko [[Minimalismo|minimalistak]] espageti tiranteekin modan jarri ziren. Hamarkada honetan material eta estetika oso desberdinak aldi berean modan jarri ziren, beraz ez da arraro hainbat estiloko jantziak edo soinekoak ikustea.
[[Fitxategi:Zendaya Full Length - 2019 by Glenn Francis.jpg|thumb|231x231px|[[Zendaya]]]]

=== XXI. mendea ===
Mende honen hasieran estiloa eta glamourra ez ziren hain garrantzitsuak, honen ordez ehun mota desberdinak eta edozein motatako patroiak erabiltzen hasi ziren. Geroago, retro eta vintage inspirazioa zuten soinekoak modan jarri ziren. 2010eko hamarkadan gorputzarekin moldeatzen zen soinekoak urte asko iraun zituen. Urte hauetan errekorte geometrikodun soinekoan ere asko erabili ziren. Hamarkada amaieratik, 2019an, goi-mailako soinekoak eta eguneroko modaren arteko lerroak desagertu egin ziren. Biak erabiltzen ziren eta ez zegoen zuzena zen formarik. 2020. urtetik aurrera modako ebentu asko ez ziren egin [[COVID-19 pandemia|Cobid-19]]&lt;nowiki/&gt;arengatik, beraz modak interneten eta sare sozialetan batez ere hartu zuen indarra. Gaur egungo soinekoa

== Kultura eta herrialde desberdinetan ==
Soinekoak erabilera desberdina izan dute [[herrialde]] eta [[Kultura|kulturaren]] arabera. Batzuk historian murgilduta daude eta beste batzuk herrialdearen kulturari buruzkoak dira. Beste batzuk berriz, egoera edo estatusa adierazten dute.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Traditional Dress Around The World {{!}} Traditional Clothing Around The World|hizkuntza=en|url=https://www.roughguides.com/gallery/traditional-dress/|aldizkaria=Rough Guides|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== Baserritar soinekoa, Euskal Herria ===
Soineko hau hainbat elementurekin betetzen da: soineko ilun bat, [[Mantal|amantal]] bat gainetik, [[alkandora]] zuri bat, zapi bat buruan eta lepoan, artilezko [[Galtzerdi|galtzerdiak]] eta [[Abarka|abarkak]]. Lehen [[nekazaritza]] munduan erabiltzen zen batez ere, baina gaur egun jaietan edo egun tradizionaletan bakarrik erabiltzen da. Adibidez, [[San Tomas jaia|San Tomas]] eguna, Eguen Zuri, [[Eguberriak|Gabonak]]…
[[Fitxategi:Flamenco .jpg|thumb|180x180px]]

=== Flamenko soinekoa, Espainia ===
Soineko hauek famatuak dira [[Andaluzia|Andaluzian]] batez ere, bolanteak asko erabiltzen dira eta kolore askotakoak izan daitezke baina batez ere gorriak izaten dira. [[Sevilla|Sevillako]] Feria de Abril momentu onenetariko bat izan daiteke soineko hauek ikusteko hiriko emakumeengatik. Baina diseinu konplexuago duen soinekoa (''bata de cola'') [[Dantza|dantzariek]] eramaten dute, soinekoaren beheko parte [[Koreografia|koreografiare]]&lt;nowiki/&gt;n parte izanda.

=== Sari, India ===
[[Fitxategi:Sari 2.jpg|thumb|161x161px|Sari]]
Nabarmenki, arroparen elementurik sinpleena izan daiteke, oihal luze bat da. Oihalak luzera bakarra izaten du eta gehiengoz bederatzi metro luze izan ditzake. Munduko jantzirik moldakor eta dotoreenetako bat da eta dozenaka modu ezberdinetan erabili daiteke. Indiako herrixketan [[Sari (jantzia)|''Sariaren'']] [[kotoi]] bertsio bat egin dute adibidez, baina India Fashion Week ebentuan ere sari glamurotzuak ikusi daitezke. 

=== Gona eskoziarra ===
[[Fitxategi:Kilted.jpg|thumb|Gona eskoziarra]]
Gona hau [[Eskozia|Eskoziako]] gauza guztiak errepresentazeko erabili da. Batek pentsa dezake tradizio hau hilda dagoela, baina Eskoziako jokoetara joatearekin nahikoa da konturatzeko gona hau oraindik erabiltzen dela. Jokalariek eta dantzariak erabiltzen dute batez ere, eta joko batzuetan gona eramaten ez baduzu ez dizute jolasten usten.

=== Tracht, Hegoaldeko Alemania eta Austria ===
''Tracht'' deitzen da, baina gizonentzako lederhosen da eta emakumeentzako dirndls izenak erabiltzen dira. Jantzi tradizionala da [[Alemania]] eta [[Austria|Austriako]] hegoaldean zehar. Bertsio asko daude oinarrizko estiloetan, lekua eta modaren arabera.

=== Baliniar tenpluko soinekoa, Indonesia ===
Indonesian baliniar [[tenplu]] bat bisitatzen duen edonork, gutxienez, baliniar jantzi tradizionalaren oinarrizko bi elementu jantzi behar ditu, gerriko bat (''selendang'') eta ''sarong'' estiloko gona bat (''kain''). Hala ere, emakumeentzako jantzi baliniar osoak blusa kebaya ere eramaten du. 

=== Herero emakumeak, Namibia ===
[[Namibia|Namibiako]] emakume [[Herero|hereroen]] jantzi tradizionala jantzi viktoriarraren bertsio bat da. XX. mendearen hasieran gatazka odoltsu batean borrokatu zuten alemaniar kolonoek erabili zuten lehenengo, eta orain herentzia-nortasunaren zati gisa gordetzen da. Soineko honek gona oso bat dauka, mahuka handiak eta animali baten adar formako [[kapela]] (behiak seguruenik).

=== Samí arropak, Laponia ===
[[Jantzi|Trajea]] aldatu egiten da eskualde osotik, nahiz eta elementu nagusia kolt-a izan, tunika edo soineko bat bezalakoa. Kolore distiratsu sinpleak erabiltzen dira batez ere, urdinak, gorriak, horiak eta berdeak. [[Orein|Oreinen]] azala gerrikoetarako, botetarako eta [[Eskularru|eskularruetarako]] erabiltzen da.

=== Coiffe, Bretainia, Frantzia ===
[[Fitxategi:Kimono in 1956.jpg|thumb|210x210px|Kimono]]
''Coiffe'' bat [[Bretainia|Bretainiako]] herri-jantzien zati gisa erabiltzen den soineko konplexua da, nahiz eta orain tokiko jaialdietan bakarrik ikusten den. Deigarriena bigouden coiffe da, 30 eta 40 cm arteko altuerako zilindroa.

=== Kimonoa, Japonia ===
[[Kimono|''Kimonoa'']], hau da, &quot;gauza erabilia&quot;, [[Japonia|japoniar]] kultura tradizionalaren ikur garrantzitsuetariko bat da. XVII. mendetik aurrera, gizon eta emakumeentzako jantzi nagusi gisa garatu zen. Oraindik ere Japoniako ospakizun berezietarako erabiltzen dira, ezkontzetarako adibidez. 

== Materialak ==
Hainbat material erabiltzen dira soinekoak sortzeko. Testura, lodiera eta erabilera kontuan hartzen dira soinekoaren arabera.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=protocolo org|abizena=Editorial|izenburua=Tipos de telas utilizadas para confeccionar vestidos de...|hizkuntza=spanish|url=https://www.protocolo.org/social/vestuario/tipos-de-telas-para-confeccionar-vestidos-de-mujer.html|aldizkaria=Protocolo y Etiqueta|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== Crepé ===
Oihal mehea, testura pikortsu samarra eta pixka bat zimurtua; artilea, lihoa, zeta edo kotoizkoa izan daiteke. Ez da emakumeen soinekoak egiteko bakarrik erabiltzen, jantzi eta berokiak egiteko ere erabili da askotan.

=== Chalis ===
Oihal nahiko leun eta arina da. Kotoiz edo artilez egina. Azken produktua leuna denez, dotorea da hainbat jantzigintzan erabiltzeko, adibidez [[Blusa|blusetan]], soinekoetan, etab. 

=== Azetato ===
Azetatoa zeta naturala imitatzen duen oihal sintetikoa da. Bere abantailetako bat adibidez zimurtzen ez dela da. [[Jai|Jaietarako]] eta [[Linjeria|lentzeriako]] soinekoak egiteko asko erabiltzen da.

=== Chashmere ===
Ehun hau [[Tiber]]-eko mendietan bizi diren eta oso urriak diren ahuntzen artiletik lortzen da. Horregatik da garestia. Isolatzaile termiko ona denez ezin hobea da klima hotzetarako. Soinekoetaz aparte, jertseak egiteko ere askotan erabiltzen da.

=== Damasko ===
Oihal sendo bat da. Kotoia, artilea, lihoa eta zeta artifizialak ere erabiltzen dira. Josteko momentuan jacquard formako patroiak egiten dira. Luxuzko itxura duenez soinekoak eta gonak egiteko erabiltzen da, gehienetan zeremonietarako.
[[Fitxategi:Linen canvas.jpg|thumb|Lihoa]]

=== Lamé ===
Itxura metalikoa duen oihal bat da. Zuntz metalikoak eta zuntz sintetikoak konbinatzen ditu, adibidez [[Poliester|poliesterra]] edo nailona. Kontuz ibili behar da beroarekin, oihalari kalte egin al diolako, eta nahiko zaila delako konpontzea. Asko erabiltzen da gaueko jantziak egiteko.

=== Lihoa ===
Udaberriko eta udako oihala dela esan dezakegu. Freskoa, arina eta gogorra da. Lihozko zuntzetatik abiatzen da sortzerako orduan, baina beste zuntz batzuk ere nahasten dira. Asko zimurtzen den oihala da. 

== Firma esanguratsuak ==
[[Fitxategi:Gianni Versace - Magna Grecia Tribute 11.jpg|thumb|163x163px|Versace]]
Soinekoaren eta modaren historian hainbat markak hartu dute parte lehenik zegoena aldatzen eta industria hau aldatzen, hona hemen hau lortu zuten markak esanguratsuenak:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=40 Top Designer Brands You Need to Know|hizkuntza=en-US|data=2022-04-14|url=https://www.thetrendspotter.net/top-designer-brands/|aldizkaria=The Trend Spotter|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

'''Chanel''': Emakumeak kortseetatik askatu, alkandara eta praka femeninoak sortzen.

'''[[Versace]]''': Versacek modaren esanahia aldatu zuen. Jende ospetsuen erdian jarri zuen moda, eta arropa gizartearen erdigunean. Aldaketa hori airean zegoen duela 20 urte, uztailaren goizean, 50 urteko diseinatzaileari tiro egin ziotenean. Versacek oihal metaliko berri bat sortu zuen, Oroton izenekoa.

'''[[Balenciaga]]''': Post gerra urteetan Balenciagaren diseinuak linearrak bihurtu ziren, Diorrek egindakoarekin kontrastatuz, soinekoen eta emakumeen janzkera drastikoki aldatu zuen. 
[[Fitxategi:Christian Dior Dress.jpg|thumb|163x163px|Dior]]
'''Dior''': Dior baino lehenago arropak aurreko bildumetatik inspiratuta zeuden eta ez ziren asko aldatzen, baina Diorrek hau aldatzea lortu zuen eta honen ostean edozein motatako bildumak sortu ziren.

'''Saint Laurent''': Bere lehen bildumak moda aldatu zuen. Diorrekin kontrastatuz, Saint Laurentek silueta arinagoa eta ehun gutxiagokoa sortu zuen.

== Soinekoaren filosofiaren eraldaketa: Zapalkuntzatik askatasunera ==
Historikoki emakumeak beti egon behar izan dira ondo jantzita eta prestatuta. Soinekoa zati garrantzitsuenetariko bat izan zen. Klase altuko emakumeak kortseak, milaka geruzazko gonak, eta pila bat [[apaingarri]] eraman behar zituzten; honek mugimendua oztopatzen zuen, baita arnasketa ere. Ez zen arraroa emakume hauek konortea galtzea aire gutxi eltzen zitzaielako birikietara. 

Denborarekin edertasunaren [[Estereotipo femenino|estereotipoak]] jarraitu izan zuten, baina malguagoak bihurtu ziren. Eta [[diseinatzaile]] transgesoreei esker hauek apurtzen joan dira gutxinaka-gutxinaka. [[Feminismo|Lehen Olatu Feministak]] asko lagundu zuen honetan ere. Momentu horretaraino ezagutzen ez zen askatasun mota bat lortu zen. 

Denborarekin emakumeak ez zuten beharrik edertasun estereotipoak derrigorrez jarraitzerik, baina oraindik hau pertsona askok jarraitzen dute, baina beste ikuspuntu batekin. Emakumeak gaur egun ez dira gizonentzako janzten, beraientzako baizik. Ez dute inoren balioztatzea behar eta bizitza pribatuan eta laboralean aurrera jarraitu al dute estereotipo hauek jarraitu gabe.

Gainera pertsona batetik bestera estereotipo hauek oso desberdinak izan daitezke. Subkultura asko daudelako eta bakoitzak aukeratzen duelako zein jarraitu. Beraz ez dira “estereotipoak”, moda estilo desberdinak dira.

Soinekoa gaur egun ez da inola ere opresioaren itxura bat, baizik eta askatasunaren eta [[Emetasun|feminitatearen]] ospakizunaren trofeo bat.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Elizabeth|abizena=Groeneveld|izenburua=‘Be a feminist or just dress like one’: BUST, fashion and feminism as lifestyle|orrialdeak=179–190|data=2009-06-01|url=https://doi.org/10.1080/09589230902812471|aldizkaria=Journal of Gender Studies|alea=2|zenbakia=18|issn=0958-9236|doi=10.1080/09589230902812471|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; 

== Zergatik ez dituzte gizonak soinekoak eramaten? ==
Hasieran oihal bakarreko tunikak eramaten zituzten pertsona guztiak, emakumeak eta gizonak. Baina denborarekin erosoago den prenda bat sortu zen, prakak. Hasieran gizonak bakarrik eraman al zituzten hauek, baina denborarekin emakumeak ere hauek eramatea lortu zuten. [[Galtzak|Prakak]] eramaten ez zituzten denbora horretan, soinekoak eta gonak eraman zituzten emakumeak, beraz prakak ipintzea lortu zutenerako soinekoak eta gonak ez zituzten atzean utzi. Soinekoa [[Genero|genero femeninoarekin]] lotzen dugu, historikoki “Beti horrela izan delako”. Beraz gizon batek soinekoa janzten duenean gauza arraro bat bezala ikusten dugu. “Enkajatzen” ez duela bezala ematen duelako. Hau 2 arrazoiengatik gertatzen da. 

Lehenengoa, [[Anatomia|anatomiarekin]] lotuta dago, emakumeen eta gizonen gorputzak oso desberdinak dira fisikoki. Esan genezake gizonen gorputzak linealagoak eta karratuagoak direla, eta beste aldetik emakumeena kurboagoak. Soineko bat oihal aske bat da gorputzera moldatzen dena, eta badakigunez oihalak zimurdurak eta kurbak sortzen dituenez naturalki emakumearen gorputzean estetikoago geratuko da. Beste aldetik, trajea askoz ere linealagoa da eta karratuagoa da, beraz gizonen gorputzean estetikoki hobetu geratuko da. 

Bigarrena, arazo sozialekin lotuta dago. Batez ere [[Sexismo|sexismoarekin,]] [[Matxismo|matxismoarekin]], [[Homofobia|homofobiarekin]] eta [[Transfobia|transfobiarekin]]. Gizarte honetan rol eta estereotipo batzuk daude genero bakoitzarentzako, gizonaren batzuk indartsua izatea eta sentimenduak gutxitan erakustea dira. Hauekin lortzen duguna da gizonak hitz egin gabeko arazo eta pentsamendu asko sortzea eta rol horiek jarraitzeko beharra izatea gizarteak diktatzen duena jarraitzeko eta “arraroa” ez izateko. Nahiz eta gaur egun gauza hauek gutxinaka-gutxinaka aldatzen doazen, oraindik asko dago egiteko arazo hauek konpontzeko edo hobetzeko, denok aske izateko eta nahi duguna janzteko.

Beraz soinekoak gizonak ere eramaten dituzte, baina gutxiengo batzuk dira. Hau aldatu daiteke edo agian ez, ezin dugu hau jakin, baina aldatu daitekeen gauza bat soinekoak janzten dituzten gizonak nola tratatzen ditugun da. Hauek hobeto tratatzen baditugu seguruenik gizon gehiagok jantziko lukete soinekoa.

== Kultura audiobisuala ==
[[Fitxategi:The devil wears prada logotipo.jpg|thumb]]
Hona hemen hainbat pelikula, telesail, dokumental eta liburu modari eta soinekoei buruz:

The Man in the White Suit (1951, Alexander Mackendrick ) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El hombre del traje blanco (1951)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film859166.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

Funny Face (1957, Stanley Donen) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Una cara con ángel (1957)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film752277.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

The Devil Wears Prada (2006, David Frankel) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El diablo viste de Prada (2006)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film845394.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

Cruella (2021, Craig Gillespie) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cruella (2021)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film695092.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

Last Night in Soho (2021, Edgar Wright) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Última noche en el Soho (2021)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film822303.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

The Queen’s Gambit (2020, Allan Scott eta Scott Frank) (Telesaila)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Gambito de dama (Miniserie de TV) (2020)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film634805.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:AmericanCrimeStoryVersaceFX.png|thumb]]
American Crime Story: The Assasiantion of Gianni Versace (2018, Tom Rob Smith, Ryan Murphy, Nelson Cragg, Gwyneth Horder-Payton, Daniel Minahan, Matt Bomer) (Telesaila)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=American Crime Story: El asesinato de Gianni Versace (Miniserie de TV) (2018)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film767935.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

McQueen (2018, Ian Bonhôte, Peter Ettedgui) (Dokumentala)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=McQueen (2018)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film372624.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

Dior and I (2014, Frédéric Tcheng) (Dokumentala)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Dior y yo (2014)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film834400.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Ikus, gainera ==
* [[Áo dài]]
* [[Qípáo]]
* [[Sarong]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Soinekoak| ]]
[[Kategoria:Arroparen historia]]</text>
      <sha1>fzopn1m3erq270na8mnq1jbpwb4j88i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005616</id>
      <parentid>9005612</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:40:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kultura audiobisuala */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24600" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Christian Dior Dress indianapolis.jpg|alt=Soinekoa|thumb|252x252px|Christian Dior soinekoa]]
'''Soineko''' bat [[emakume]]&lt;nowiki/&gt;ek edo neskek erabili ohi duten jantzia da. Pieza bakarreko jantzi baten efektua emateko [[gona]] bat eta goiko gorputz zatian beste pieza bat ipintzen dira. Pieza bakarrekoak dira askotan. Gorputz-enborra estaltzen duen eta hanken gainean zintzilik dagoen goiko jantzi pieza bat bezala definituko genezake. Soineko bat edozein gonadun pieza bat izan daiteke. Formala edo kasuala.

Soineko batek [[Mahuka|mahukak]] izan ditzake edo elastikoz eutsi bularraren ingurunea, sorbaldak biluzik utziz. Soinekoak edozein koloretakoak izan daitezke.

Soinekoak oso desberdinak izan daitezke apaltasunaren, eguraldiaren, [[Moda|modaren]] edo erabiltzailearen gustuaren arabera.

Historikoki dakigu soineko asko elementu desberdinekin osatzen zela: [[Kortse|kortsea]], azpiko gona, etab.

== Historia ==
Soinekoaren historia oso konplexua eta luzea denez garai desberdinetan sailkatu dugu hobeto ulertzeko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Lou|abizena=Taylor|izenburua=The Study of Dress History|argitaletxea=Manchester University Press|hizkuntza=en|data=2002-05-03|url=https://books.google.es/books?hl=es&amp;lr=&amp;id=Ca7l3qh8h_YC&amp;oi=fnd&amp;pg=PR6&amp;dq=dress+history&amp;ots=CHDMGCcfSD&amp;sig=8LFW3_1iQ4EzlWheoYyJP6o0jw0&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q=dress%20history&amp;f=false|isbn=978-0-7190-4065-8|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Malaverd Cave.jpg|thumb|173x173px]]

=== Paleolitikoa ===
[[Larru|Larruak]] erabili ziren batez ere hotzetik eta naturatik babesteko. [[Buztin|Buztina]] erabiliz arropa hauek gorriz eta horiz tindatzen hasi ziren lehenak izan ziren.

=== Mesolitoa ===
Baldintza klimatikoen hobekuntzari esker josteko trebetasunak garatu ziren eta jantziak oso antzekoak zirenez teknika hauek praktikan ipini zituzten hauekin. Urte hauetan oraindik ez zegoen frogarik oihalak erabiltzen hasi zirenik.

=== Neolitikoa ===
Landare zuntzak ehuntzen hasi eta hauekin lehen lihozko oihalak sortu zituzten. Hotz eta hezetasun isolatzaile gisa erabili ziren arropa geruzen artean. Tresneria egokia ez zutenez artilea lantzeko Europan oraindik ez ziren erabiltzen hasi.

=== 51 K.a. ===
[[Fitxategi:Ancient Egypt Limestone Bas-Relief (28348895291).jpg|thumb|177x177px|Ancient Egypt Limestone]]
Antzinako Egipton eliteko emakumeak eramaten zituzten lehen soinekoak sorbalda zabaleko uhalak zituzten. Geroago arropa hauek urrezko apaingarriekin, hainbat bitxirekin eta koloretako patroiekin apaintzen zituzten. Erabiltzen zuten materiala batez ere lihoa zen. Adibidez, Kleopatra erregina gisa ezagutzen zuten oihal apaindu hauek erabiltzen zituelako.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Phyllis|abizena=Tortora|izenburua=Ancient World: History of Dress|hizkuntza=en|url=https://fashion-history.lovetoknow.com/alphabetical-index-fashion-clothing-history/ancient-world-history-dress|aldizkaria=LoveToKnow|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Egyptian civilization - Daily life - Clothing and adornment|url=https://www.historymuseum.ca/cmc/exhibitions/civil/egypt/egcl06e.html|aldizkaria=www.historymuseum.ca|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; 

=== 30 K.a. ===
Nahiz eta [[Antzinako Grezia|Antzinako Greziako]] jantziek modaren inspirazio moderno gisa funtzionatu duten, haien etereotasunagatik, hauek garai hartan erosotasunerako diseinatu ziren. Emakumeak zetazko edo lihozko uhalak erabiltzen zituzten udan batez ere eta neguan [[Artile|artilea]] erabiltzen zuten hotzaren aurka aukera onena zelako.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Charlotte|abizena=Chilton|izenburua=The Evolution of Dresses Through the Ages|hizkuntza=en-US|abizena2=Samaha|izena2=Barry|data=2021-01-06|url=https://www.harpersbazaar.com/fashion/g30715740/dress-evolution-through-years/|aldizkaria=Harper's BAZAAR|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Fashion of Ancient Greece (apr 30, 800 BC – apr 30, 500 BC) (Timeline)|url=https://time.graphics/period/556390|aldizkaria=time.graphics|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== XI. mendea ===
XI. mendean, Europako emakumeek gizonen [[Tunika|tuniken]] antzekoak ziren jantziak eramaten zituzten. Deborarekin jantzi hauek emakumeen gorputzetara egokitu ziren, batez ere besoetara eta bularraldera. Emakumearen gorputz irudia egokitzeko jantziaren aldeetan zirrikitu batzuk sortu zituzten, horrela dena estuago utziz.
[[Fitxategi:BAJA EDAD MEDIA.png|thumb]]

=== XIV. mendea ===
[[Erdi Aroa|Erdi Aroan]] soinekoak konplexuagoak izaten hasi ziren. Oihal astunak eta apaingarri asko zituztenak klase altukoak konsideratzen ziren, beraz soinekoak pieza eta geruzetan eraikitzen hasi ziren.

=== XVI. mendea ===
1550. urtetik aurrera, Europako klase ertain eta altuko emakumeek pieza askorekin osatutako soinekoak janzten hasi ziren. Herrialde bakoitzak bere desberdintasunak zituen soinekoen politika eta janzkerarekin, adibidez [[Ingalaterra|Ingalaterran]] Elizabeth erreginak esaten zituen soineko motak bakarrik erabili al zituzten garai hartako emakumeak.

Emakume frantsesak espainiar estiloko jantzietan inspiratuta zeuden eta oihalezko lepoko txuri handiak ere erabiltzen zituzten. Soineko frantsesei ''marlotte'' deitzen zitzaien, eta Italian ''semarra''. XVI. mendeko soinekoek kanpoaldean dekorazioa ere bazuten brodatu gisa, eta bereziki beltza erabiltzen zen.

=== XVII. mendea ===
Garai honetan, aurreko hamarkadako [[gerri]] altuko silueten ordez, gerria nabarmenduagoa zuten diseinu baxuagoak erabiltzen hasi ziren. Europan, nobleen eta klase altuko familien artean oso ezaguna bihurtu zen erabilera hau. Mende bukaeratik kortseak ere asko erabiltzen hasi ziren.
[[Fitxategi:Martha Washington.jpg|thumb|[[Martha Washington]]]]

=== XVIII. mendea ===
Kolonia estatubatuarretako soinekoak Europakoak baino sinpleagoak ziren. Erdi edo maila altuko familia bateko emakume batek, [[Martha Washington|Martha Washingtonek]] esaterako, hainbat geruzako gona baten eta aurretik zabalik zegoen jantzi baten konbinazioa janzten zituen. Bi pieza hauek josita zihoazenez pieza bakar bat zela esan dezakegu.

XVIII. mendean silueta handiak eta triangeluarrak asko erabiltzen ziren. Soinekoak hain handi egiteko azpitik uztai moduko egitura bat sortu zuten. Soineko hauek erraldoiak ziren, diseinuak konplexuak eta ilea altu eramaten zen apaingarri askorekin. 

XVIII. mendearen amaieran, emakumeen arropa zertxobait gutxiago egituratua bihurtu zen. Batez ere lepoaren zonaldea ez zen hain kargatua joaten eta honek mugimendu eta askatasun gehiago ekarri zuen.

=== XIX. mendea ===
“Empire” soinekoak edozein momentutarako diseinatu ziren. Apur bat formalago egiteko soinekoaren mahuketan eta bularraldean apaingarri batzuk ipintzen ziren. Ehun musulmana oso ezaguna izan zen Ingalaterran XIX. mendearen hasieran, batez ere formalak ez ziren momentuetarako. Pieza bateko soinekoak berriro bueltan modan jarri ziren, baina kasu honetan mahuka zonaldean apaingarri gehiagorekin. 

Ondulazioak, gona handiak eta detaile bitxiak (lore bordatuak adibidez) oso ezagunak bihurtu ziren mende erdialdean.

Mende amaieran garai viktoriarrean sartzean, emakumeen jantziak ia uniformeak ziren. Batez ere beltza edo zuria izan zen emakume kontserbadoreek aukeratzen zituzten koloreak, lepo altuarekin eta mahuka luzearekin diseinatutako estiloak.
[[Fitxategi:Pata Villanueva 1980.jpg|thumb|260x260px|Pata Villanueva 1980]]

=== XX. mendea ===
Silueta viktoriarrak geruza eta estaldura asko zituen kontserbadorea izateko. Garai hartan emakumearen gerri txikiari garrantzi handiagoa eman zitzaion, beraz kortseak ere asko erabili ziren. Emakumeak diseinuan karratuagoak eta malguagoak ziren soinekoak erabiltzen hasi ziren. Gonak gero eta motzagoak bihurtzen joan ziren eta soineko kasualak modan jarri ziren 30. hamarkadan. Traje moduko soinekoak asko erabili ziren 40. hamarkadan. Hauek gerriko handiak, sorbalda karratuak eta belaunetarainoko gonak zituzten. 50. hamarkadan silueta guztiz aldatu zen. Gerri txikiak oraindik eramaten ziren baina harea-erloju dun formako soinekoak eta te katilu formakoak ere modan jarri ziren. 60. hamarkadan hau berriro aldatu zen eta pieza bateko eta estruktura sinpledun soinekoak asko erabili ziren. Formalagoak izateko eskularru fin batzuk erabiltzen ziren, baina hauek gabe soinekoak egunerokotasunerako ere balio zuten. [[Minigona]] 70. hamarkadan sartu zen eta denborarekin pieza bateko soineko baten bihurtu zen. 80. hamarkadan berriz, [[gerriko]] handiak, puntu askodun soinekoak, sorbaldakoak eta edozein osagarri soinekoa konplimentatzeko erabili ziren. Kolore bitxiak ere garai honetan sartu ziren. Hamarkada honen amaieran “soineko-biluzia” ere modan jarri zen. 90. hamarkadan soineko [[Minimalismo|minimalistak]] espageti tiranteekin modan jarri ziren. Hamarkada honetan material eta estetika oso desberdinak aldi berean modan jarri ziren, beraz ez da arraro hainbat estiloko jantziak edo soinekoak ikustea.
[[Fitxategi:Zendaya Full Length - 2019 by Glenn Francis.jpg|thumb|231x231px|[[Zendaya]]]]

=== XXI. mendea ===
Mende honen hasieran estiloa eta glamourra ez ziren hain garrantzitsuak, honen ordez ehun mota desberdinak eta edozein motatako patroiak erabiltzen hasi ziren. Geroago, retro eta vintage inspirazioa zuten soinekoak modan jarri ziren. 2010eko hamarkadan gorputzarekin moldeatzen zen soinekoak urte asko iraun zituen. Urte hauetan errekorte geometrikodun soinekoan ere asko erabili ziren. Hamarkada amaieratik, 2019an, goi-mailako soinekoak eta eguneroko modaren arteko lerroak desagertu egin ziren. Biak erabiltzen ziren eta ez zegoen zuzena zen formarik. 2020. urtetik aurrera modako ebentu asko ez ziren egin [[COVID-19 pandemia|Cobid-19]]&lt;nowiki/&gt;arengatik, beraz modak interneten eta sare sozialetan batez ere hartu zuen indarra. Gaur egungo soinekoa

== Kultura eta herrialde desberdinetan ==
Soinekoak erabilera desberdina izan dute [[herrialde]] eta [[Kultura|kulturaren]] arabera. Batzuk historian murgilduta daude eta beste batzuk herrialdearen kulturari buruzkoak dira. Beste batzuk berriz, egoera edo estatusa adierazten dute.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Traditional Dress Around The World {{!}} Traditional Clothing Around The World|hizkuntza=en|url=https://www.roughguides.com/gallery/traditional-dress/|aldizkaria=Rough Guides|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== Baserritar soinekoa, Euskal Herria ===
Soineko hau hainbat elementurekin betetzen da: soineko ilun bat, [[Mantal|amantal]] bat gainetik, [[alkandora]] zuri bat, zapi bat buruan eta lepoan, artilezko [[Galtzerdi|galtzerdiak]] eta [[Abarka|abarkak]]. Lehen [[nekazaritza]] munduan erabiltzen zen batez ere, baina gaur egun jaietan edo egun tradizionaletan bakarrik erabiltzen da. Adibidez, [[San Tomas jaia|San Tomas]] eguna, Eguen Zuri, [[Eguberriak|Gabonak]]…
[[Fitxategi:Flamenco .jpg|thumb|180x180px]]

=== Flamenko soinekoa, Espainia ===
Soineko hauek famatuak dira [[Andaluzia|Andaluzian]] batez ere, bolanteak asko erabiltzen dira eta kolore askotakoak izan daitezke baina batez ere gorriak izaten dira. [[Sevilla|Sevillako]] Feria de Abril momentu onenetariko bat izan daiteke soineko hauek ikusteko hiriko emakumeengatik. Baina diseinu konplexuago duen soinekoa (''bata de cola'') [[Dantza|dantzariek]] eramaten dute, soinekoaren beheko parte [[Koreografia|koreografiare]]&lt;nowiki/&gt;n parte izanda.

=== Sari, India ===
[[Fitxategi:Sari 2.jpg|thumb|161x161px|Sari]]
Nabarmenki, arroparen elementurik sinpleena izan daiteke, oihal luze bat da. Oihalak luzera bakarra izaten du eta gehiengoz bederatzi metro luze izan ditzake. Munduko jantzirik moldakor eta dotoreenetako bat da eta dozenaka modu ezberdinetan erabili daiteke. Indiako herrixketan [[Sari (jantzia)|''Sariaren'']] [[kotoi]] bertsio bat egin dute adibidez, baina India Fashion Week ebentuan ere sari glamurotzuak ikusi daitezke. 

=== Gona eskoziarra ===
[[Fitxategi:Kilted.jpg|thumb|Gona eskoziarra]]
Gona hau [[Eskozia|Eskoziako]] gauza guztiak errepresentazeko erabili da. Batek pentsa dezake tradizio hau hilda dagoela, baina Eskoziako jokoetara joatearekin nahikoa da konturatzeko gona hau oraindik erabiltzen dela. Jokalariek eta dantzariak erabiltzen dute batez ere, eta joko batzuetan gona eramaten ez baduzu ez dizute jolasten usten.

=== Tracht, Hegoaldeko Alemania eta Austria ===
''Tracht'' deitzen da, baina gizonentzako lederhosen da eta emakumeentzako dirndls izenak erabiltzen dira. Jantzi tradizionala da [[Alemania]] eta [[Austria|Austriako]] hegoaldean zehar. Bertsio asko daude oinarrizko estiloetan, lekua eta modaren arabera.

=== Baliniar tenpluko soinekoa, Indonesia ===
Indonesian baliniar [[tenplu]] bat bisitatzen duen edonork, gutxienez, baliniar jantzi tradizionalaren oinarrizko bi elementu jantzi behar ditu, gerriko bat (''selendang'') eta ''sarong'' estiloko gona bat (''kain''). Hala ere, emakumeentzako jantzi baliniar osoak blusa kebaya ere eramaten du. 

=== Herero emakumeak, Namibia ===
[[Namibia|Namibiako]] emakume [[Herero|hereroen]] jantzi tradizionala jantzi viktoriarraren bertsio bat da. XX. mendearen hasieran gatazka odoltsu batean borrokatu zuten alemaniar kolonoek erabili zuten lehenengo, eta orain herentzia-nortasunaren zati gisa gordetzen da. Soineko honek gona oso bat dauka, mahuka handiak eta animali baten adar formako [[kapela]] (behiak seguruenik).

=== Samí arropak, Laponia ===
[[Jantzi|Trajea]] aldatu egiten da eskualde osotik, nahiz eta elementu nagusia kolt-a izan, tunika edo soineko bat bezalakoa. Kolore distiratsu sinpleak erabiltzen dira batez ere, urdinak, gorriak, horiak eta berdeak. [[Orein|Oreinen]] azala gerrikoetarako, botetarako eta [[Eskularru|eskularruetarako]] erabiltzen da.

=== Coiffe, Bretainia, Frantzia ===
[[Fitxategi:Kimono in 1956.jpg|thumb|210x210px|Kimono]]
''Coiffe'' bat [[Bretainia|Bretainiako]] herri-jantzien zati gisa erabiltzen den soineko konplexua da, nahiz eta orain tokiko jaialdietan bakarrik ikusten den. Deigarriena bigouden coiffe da, 30 eta 40 cm arteko altuerako zilindroa.

=== Kimonoa, Japonia ===
[[Kimono|''Kimonoa'']], hau da, &quot;gauza erabilia&quot;, [[Japonia|japoniar]] kultura tradizionalaren ikur garrantzitsuetariko bat da. XVII. mendetik aurrera, gizon eta emakumeentzako jantzi nagusi gisa garatu zen. Oraindik ere Japoniako ospakizun berezietarako erabiltzen dira, ezkontzetarako adibidez. 

== Materialak ==
Hainbat material erabiltzen dira soinekoak sortzeko. Testura, lodiera eta erabilera kontuan hartzen dira soinekoaren arabera.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=protocolo org|abizena=Editorial|izenburua=Tipos de telas utilizadas para confeccionar vestidos de...|hizkuntza=spanish|url=https://www.protocolo.org/social/vestuario/tipos-de-telas-para-confeccionar-vestidos-de-mujer.html|aldizkaria=Protocolo y Etiqueta|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== Crepé ===
Oihal mehea, testura pikortsu samarra eta pixka bat zimurtua; artilea, lihoa, zeta edo kotoizkoa izan daiteke. Ez da emakumeen soinekoak egiteko bakarrik erabiltzen, jantzi eta berokiak egiteko ere erabili da askotan.

=== Chalis ===
Oihal nahiko leun eta arina da. Kotoiz edo artilez egina. Azken produktua leuna denez, dotorea da hainbat jantzigintzan erabiltzeko, adibidez [[Blusa|blusetan]], soinekoetan, etab. 

=== Azetato ===
Azetatoa zeta naturala imitatzen duen oihal sintetikoa da. Bere abantailetako bat adibidez zimurtzen ez dela da. [[Jai|Jaietarako]] eta [[Linjeria|lentzeriako]] soinekoak egiteko asko erabiltzen da.

=== Chashmere ===
Ehun hau [[Tiber]]-eko mendietan bizi diren eta oso urriak diren ahuntzen artiletik lortzen da. Horregatik da garestia. Isolatzaile termiko ona denez ezin hobea da klima hotzetarako. Soinekoetaz aparte, jertseak egiteko ere askotan erabiltzen da.

=== Damasko ===
Oihal sendo bat da. Kotoia, artilea, lihoa eta zeta artifizialak ere erabiltzen dira. Josteko momentuan jacquard formako patroiak egiten dira. Luxuzko itxura duenez soinekoak eta gonak egiteko erabiltzen da, gehienetan zeremonietarako.
[[Fitxategi:Linen canvas.jpg|thumb|Lihoa]]

=== Lamé ===
Itxura metalikoa duen oihal bat da. Zuntz metalikoak eta zuntz sintetikoak konbinatzen ditu, adibidez [[Poliester|poliesterra]] edo nailona. Kontuz ibili behar da beroarekin, oihalari kalte egin al diolako, eta nahiko zaila delako konpontzea. Asko erabiltzen da gaueko jantziak egiteko.

=== Lihoa ===
Udaberriko eta udako oihala dela esan dezakegu. Freskoa, arina eta gogorra da. Lihozko zuntzetatik abiatzen da sortzerako orduan, baina beste zuntz batzuk ere nahasten dira. Asko zimurtzen den oihala da. 

== Firma esanguratsuak ==
[[Fitxategi:Gianni Versace - Magna Grecia Tribute 11.jpg|thumb|163x163px|Versace]]
Soinekoaren eta modaren historian hainbat markak hartu dute parte lehenik zegoena aldatzen eta industria hau aldatzen, hona hemen hau lortu zuten markak esanguratsuenak:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=40 Top Designer Brands You Need to Know|hizkuntza=en-US|data=2022-04-14|url=https://www.thetrendspotter.net/top-designer-brands/|aldizkaria=The Trend Spotter|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

'''Chanel''': Emakumeak kortseetatik askatu, alkandara eta praka femeninoak sortzen.

'''[[Versace]]''': Versacek modaren esanahia aldatu zuen. Jende ospetsuen erdian jarri zuen moda, eta arropa gizartearen erdigunean. Aldaketa hori airean zegoen duela 20 urte, uztailaren goizean, 50 urteko diseinatzaileari tiro egin ziotenean. Versacek oihal metaliko berri bat sortu zuen, Oroton izenekoa.

'''[[Balenciaga]]''': Post gerra urteetan Balenciagaren diseinuak linearrak bihurtu ziren, Diorrek egindakoarekin kontrastatuz, soinekoen eta emakumeen janzkera drastikoki aldatu zuen. 
[[Fitxategi:Christian Dior Dress.jpg|thumb|163x163px|Dior]]
'''Dior''': Dior baino lehenago arropak aurreko bildumetatik inspiratuta zeuden eta ez ziren asko aldatzen, baina Diorrek hau aldatzea lortu zuen eta honen ostean edozein motatako bildumak sortu ziren.

'''Saint Laurent''': Bere lehen bildumak moda aldatu zuen. Diorrekin kontrastatuz, Saint Laurentek silueta arinagoa eta ehun gutxiagokoa sortu zuen.

== Soinekoaren filosofiaren eraldaketa: Zapalkuntzatik askatasunera ==
Historikoki emakumeak beti egon behar izan dira ondo jantzita eta prestatuta. Soinekoa zati garrantzitsuenetariko bat izan zen. Klase altuko emakumeak kortseak, milaka geruzazko gonak, eta pila bat [[apaingarri]] eraman behar zituzten; honek mugimendua oztopatzen zuen, baita arnasketa ere. Ez zen arraroa emakume hauek konortea galtzea aire gutxi eltzen zitzaielako birikietara. 

Denborarekin edertasunaren [[Estereotipo femenino|estereotipoak]] jarraitu izan zuten, baina malguagoak bihurtu ziren. Eta [[diseinatzaile]] transgesoreei esker hauek apurtzen joan dira gutxinaka-gutxinaka. [[Feminismo|Lehen Olatu Feministak]] asko lagundu zuen honetan ere. Momentu horretaraino ezagutzen ez zen askatasun mota bat lortu zen. 

Denborarekin emakumeak ez zuten beharrik edertasun estereotipoak derrigorrez jarraitzerik, baina oraindik hau pertsona askok jarraitzen dute, baina beste ikuspuntu batekin. Emakumeak gaur egun ez dira gizonentzako janzten, beraientzako baizik. Ez dute inoren balioztatzea behar eta bizitza pribatuan eta laboralean aurrera jarraitu al dute estereotipo hauek jarraitu gabe.

Gainera pertsona batetik bestera estereotipo hauek oso desberdinak izan daitezke. Subkultura asko daudelako eta bakoitzak aukeratzen duelako zein jarraitu. Beraz ez dira “estereotipoak”, moda estilo desberdinak dira.

Soinekoa gaur egun ez da inola ere opresioaren itxura bat, baizik eta askatasunaren eta [[Emetasun|feminitatearen]] ospakizunaren trofeo bat.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Elizabeth|abizena=Groeneveld|izenburua=‘Be a feminist or just dress like one’: BUST, fashion and feminism as lifestyle|orrialdeak=179–190|data=2009-06-01|url=https://doi.org/10.1080/09589230902812471|aldizkaria=Journal of Gender Studies|alea=2|zenbakia=18|issn=0958-9236|doi=10.1080/09589230902812471|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; 

== Zergatik ez dituzte gizonak soinekoak eramaten? ==
Hasieran oihal bakarreko tunikak eramaten zituzten pertsona guztiak, emakumeak eta gizonak. Baina denborarekin erosoago den prenda bat sortu zen, prakak. Hasieran gizonak bakarrik eraman al zituzten hauek, baina denborarekin emakumeak ere hauek eramatea lortu zuten. [[Galtzak|Prakak]] eramaten ez zituzten denbora horretan, soinekoak eta gonak eraman zituzten emakumeak, beraz prakak ipintzea lortu zutenerako soinekoak eta gonak ez zituzten atzean utzi. Soinekoa [[Genero|genero femeninoarekin]] lotzen dugu, historikoki “Beti horrela izan delako”. Beraz gizon batek soinekoa janzten duenean gauza arraro bat bezala ikusten dugu. “Enkajatzen” ez duela bezala ematen duelako. Hau 2 arrazoiengatik gertatzen da. 

Lehenengoa, [[Anatomia|anatomiarekin]] lotuta dago, emakumeen eta gizonen gorputzak oso desberdinak dira fisikoki. Esan genezake gizonen gorputzak linealagoak eta karratuagoak direla, eta beste aldetik emakumeena kurboagoak. Soineko bat oihal aske bat da gorputzera moldatzen dena, eta badakigunez oihalak zimurdurak eta kurbak sortzen dituenez naturalki emakumearen gorputzean estetikoago geratuko da. Beste aldetik, trajea askoz ere linealagoa da eta karratuagoa da, beraz gizonen gorputzean estetikoki hobetu geratuko da. 

Bigarrena, arazo sozialekin lotuta dago. Batez ere [[Sexismo|sexismoarekin,]] [[Matxismo|matxismoarekin]], [[Homofobia|homofobiarekin]] eta [[Transfobia|transfobiarekin]]. Gizarte honetan rol eta estereotipo batzuk daude genero bakoitzarentzako, gizonaren batzuk indartsua izatea eta sentimenduak gutxitan erakustea dira. Hauekin lortzen duguna da gizonak hitz egin gabeko arazo eta pentsamendu asko sortzea eta rol horiek jarraitzeko beharra izatea gizarteak diktatzen duena jarraitzeko eta “arraroa” ez izateko. Nahiz eta gaur egun gauza hauek gutxinaka-gutxinaka aldatzen doazen, oraindik asko dago egiteko arazo hauek konpontzeko edo hobetzeko, denok aske izateko eta nahi duguna janzteko.

Beraz soinekoak gizonak ere eramaten dituzte, baina gutxiengo batzuk dira. Hau aldatu daiteke edo agian ez, ezin dugu hau jakin, baina aldatu daitekeen gauza bat soinekoak janzten dituzten gizonak nola tratatzen ditugun da. Hauek hobeto tratatzen baditugu seguruenik gizon gehiagok jantziko lukete soinekoa.

== Kultura audiobisuala ==
[[Fitxategi:The devil wears prada logotipo.jpg|thumb]]
Hona hemen hainbat pelikula, telesail, dokumental eta liburu modari eta soinekoei buruz:
*The Man in the White Suit (1951, Alexander Mackendrick ) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El hombre del traje blanco (1951)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film859166.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*Funny Face (1957, Stanley Donen) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Una cara con ángel (1957)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film752277.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*The Devil Wears Prada (2006, David Frankel) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El diablo viste de Prada (2006)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film845394.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*Cruella (2021, Craig Gillespie) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cruella (2021)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film695092.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*Last Night in Soho (2021, Edgar Wright) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Última noche en el Soho (2021)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film822303.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*The Queen’s Gambit (2020, Allan Scott eta Scott Frank) (Telesaila)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Gambito de dama (Miniserie de TV) (2020)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film634805.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:AmericanCrimeStoryVersaceFX.png|thumb]]
*American Crime Story: The Assasiantion of Gianni Versace (2018, Tom Rob Smith, Ryan Murphy, Nelson Cragg, Gwyneth Horder-Payton, Daniel Minahan, Matt Bomer) (Telesaila)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=American Crime Story: El asesinato de Gianni Versace (Miniserie de TV) (2018)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film767935.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*McQueen (2018, Ian Bonhôte, Peter Ettedgui) (Dokumentala)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=McQueen (2018)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film372624.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*Dior and I (2014, Frédéric Tcheng) (Dokumentala)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Dior y yo (2014)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film834400.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Ikus, gainera ==
* [[Áo dài]]
* [[Qípáo]]
* [[Sarong]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Soinekoak| ]]
[[Kategoria:Arroparen historia]]</text>
      <sha1>cw9w58z2rdh0i9xsd13ho9hlldc0a8s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005617</id>
      <parentid>9005616</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:40:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24655" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Christian Dior Dress indianapolis.jpg|alt=Soinekoa|thumb|252x252px|Christian Dior soinekoa]]
'''Soineko''' bat [[emakume]]&lt;nowiki/&gt;ek edo neskek erabili ohi duten jantzia da. Pieza bakarreko jantzi baten efektua emateko [[gona]] bat eta goiko gorputz zatian beste pieza bat ipintzen dira. Pieza bakarrekoak dira askotan. Gorputz-enborra estaltzen duen eta hanken gainean zintzilik dagoen goiko jantzi pieza bat bezala definituko genezake. Soineko bat edozein gonadun pieza bat izan daiteke. Formala edo kasuala.

Soineko batek [[Mahuka|mahukak]] izan ditzake edo elastikoz eutsi bularraren ingurunea, sorbaldak biluzik utziz. Soinekoak edozein koloretakoak izan daitezke.

Soinekoak oso desberdinak izan daitezke apaltasunaren, eguraldiaren, [[Moda|modaren]] edo erabiltzailearen gustuaren arabera.

Historikoki dakigu soineko asko elementu desberdinekin osatzen zela: [[Kortse|kortsea]], azpiko gona, etab.

== Historia ==
Soinekoaren historia oso konplexua eta luzea denez garai desberdinetan sailkatu dugu hobeto ulertzeko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Lou|abizena=Taylor|izenburua=The Study of Dress History|argitaletxea=Manchester University Press|hizkuntza=en|data=2002-05-03|url=https://books.google.es/books?hl=es&amp;lr=&amp;id=Ca7l3qh8h_YC&amp;oi=fnd&amp;pg=PR6&amp;dq=dress+history&amp;ots=CHDMGCcfSD&amp;sig=8LFW3_1iQ4EzlWheoYyJP6o0jw0&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q=dress%20history&amp;f=false|isbn=978-0-7190-4065-8|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Malaverd Cave.jpg|thumb|173x173px]]

=== Paleolitikoa ===
[[Larru|Larruak]] erabili ziren batez ere hotzetik eta naturatik babesteko. [[Buztin|Buztina]] erabiliz arropa hauek gorriz eta horiz tindatzen hasi ziren lehenak izan ziren.

=== Mesolitoa ===
Baldintza klimatikoen hobekuntzari esker josteko trebetasunak garatu ziren eta jantziak oso antzekoak zirenez teknika hauek praktikan ipini zituzten hauekin. Urte hauetan oraindik ez zegoen frogarik oihalak erabiltzen hasi zirenik.

=== Neolitikoa ===
Landare zuntzak ehuntzen hasi eta hauekin lehen lihozko oihalak sortu zituzten. Hotz eta hezetasun isolatzaile gisa erabili ziren arropa geruzen artean. Tresneria egokia ez zutenez artilea lantzeko Europan oraindik ez ziren erabiltzen hasi.

=== 51 K.a. ===
[[Fitxategi:Ancient Egypt Limestone Bas-Relief (28348895291).jpg|thumb|177x177px|Ancient Egypt Limestone]]
Antzinako Egipton eliteko emakumeak eramaten zituzten lehen soinekoak sorbalda zabaleko uhalak zituzten. Geroago arropa hauek urrezko apaingarriekin, hainbat bitxirekin eta koloretako patroiekin apaintzen zituzten. Erabiltzen zuten materiala batez ere lihoa zen. Adibidez, Kleopatra erregina gisa ezagutzen zuten oihal apaindu hauek erabiltzen zituelako.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Phyllis|abizena=Tortora|izenburua=Ancient World: History of Dress|hizkuntza=en|url=https://fashion-history.lovetoknow.com/alphabetical-index-fashion-clothing-history/ancient-world-history-dress|aldizkaria=LoveToKnow|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Egyptian civilization - Daily life - Clothing and adornment|url=https://www.historymuseum.ca/cmc/exhibitions/civil/egypt/egcl06e.html|aldizkaria=www.historymuseum.ca|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; 

=== 30 K.a. ===
Nahiz eta [[Antzinako Grezia|Antzinako Greziako]] jantziek modaren inspirazio moderno gisa funtzionatu duten, haien etereotasunagatik, hauek garai hartan erosotasunerako diseinatu ziren. Emakumeak zetazko edo lihozko uhalak erabiltzen zituzten udan batez ere eta neguan [[Artile|artilea]] erabiltzen zuten hotzaren aurka aukera onena zelako.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Charlotte|abizena=Chilton|izenburua=The Evolution of Dresses Through the Ages|hizkuntza=en-US|abizena2=Samaha|izena2=Barry|data=2021-01-06|url=https://www.harpersbazaar.com/fashion/g30715740/dress-evolution-through-years/|aldizkaria=Harper's BAZAAR|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Fashion of Ancient Greece (apr 30, 800 BC – apr 30, 500 BC) (Timeline)|url=https://time.graphics/period/556390|aldizkaria=time.graphics|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== XI. mendea ===
XI. mendean, Europako emakumeek gizonen [[Tunika|tuniken]] antzekoak ziren jantziak eramaten zituzten. Deborarekin jantzi hauek emakumeen gorputzetara egokitu ziren, batez ere besoetara eta bularraldera. Emakumearen gorputz irudia egokitzeko jantziaren aldeetan zirrikitu batzuk sortu zituzten, horrela dena estuago utziz.
[[Fitxategi:BAJA EDAD MEDIA.png|thumb]]

=== XIV. mendea ===
[[Erdi Aroa|Erdi Aroan]] soinekoak konplexuagoak izaten hasi ziren. Oihal astunak eta apaingarri asko zituztenak klase altukoak konsideratzen ziren, beraz soinekoak pieza eta geruzetan eraikitzen hasi ziren.

=== XVI. mendea ===
1550. urtetik aurrera, Europako klase ertain eta altuko emakumeek pieza askorekin osatutako soinekoak janzten hasi ziren. Herrialde bakoitzak bere desberdintasunak zituen soinekoen politika eta janzkerarekin, adibidez [[Ingalaterra|Ingalaterran]] Elizabeth erreginak esaten zituen soineko motak bakarrik erabili al zituzten garai hartako emakumeak.

Emakume frantsesak espainiar estiloko jantzietan inspiratuta zeuden eta oihalezko lepoko txuri handiak ere erabiltzen zituzten. Soineko frantsesei ''marlotte'' deitzen zitzaien, eta Italian ''semarra''. XVI. mendeko soinekoek kanpoaldean dekorazioa ere bazuten brodatu gisa, eta bereziki beltza erabiltzen zen.

=== XVII. mendea ===
Garai honetan, aurreko hamarkadako [[gerri]] altuko silueten ordez, gerria nabarmenduagoa zuten diseinu baxuagoak erabiltzen hasi ziren. Europan, nobleen eta klase altuko familien artean oso ezaguna bihurtu zen erabilera hau. Mende bukaeratik kortseak ere asko erabiltzen hasi ziren.
[[Fitxategi:Martha Washington.jpg|thumb|[[Martha Washington]]]]

=== XVIII. mendea ===
Kolonia estatubatuarretako soinekoak Europakoak baino sinpleagoak ziren. Erdi edo maila altuko familia bateko emakume batek, [[Martha Washington|Martha Washingtonek]] esaterako, hainbat geruzako gona baten eta aurretik zabalik zegoen jantzi baten konbinazioa janzten zituen. Bi pieza hauek josita zihoazenez pieza bakar bat zela esan dezakegu.

XVIII. mendean silueta handiak eta triangeluarrak asko erabiltzen ziren. Soinekoak hain handi egiteko azpitik uztai moduko egitura bat sortu zuten. Soineko hauek erraldoiak ziren, diseinuak konplexuak eta ilea altu eramaten zen apaingarri askorekin. 

XVIII. mendearen amaieran, emakumeen arropa zertxobait gutxiago egituratua bihurtu zen. Batez ere lepoaren zonaldea ez zen hain kargatua joaten eta honek mugimendu eta askatasun gehiago ekarri zuen.

=== XIX. mendea ===
“Empire” soinekoak edozein momentutarako diseinatu ziren. Apur bat formalago egiteko soinekoaren mahuketan eta bularraldean apaingarri batzuk ipintzen ziren. Ehun musulmana oso ezaguna izan zen Ingalaterran XIX. mendearen hasieran, batez ere formalak ez ziren momentuetarako. Pieza bateko soinekoak berriro bueltan modan jarri ziren, baina kasu honetan mahuka zonaldean apaingarri gehiagorekin. 

Ondulazioak, gona handiak eta detaile bitxiak (lore bordatuak adibidez) oso ezagunak bihurtu ziren mende erdialdean.

Mende amaieran garai viktoriarrean sartzean, emakumeen jantziak ia uniformeak ziren. Batez ere beltza edo zuria izan zen emakume kontserbadoreek aukeratzen zituzten koloreak, lepo altuarekin eta mahuka luzearekin diseinatutako estiloak.
[[Fitxategi:Pata Villanueva 1980.jpg|thumb|260x260px|Pata Villanueva 1980]]

=== XX. mendea ===
Silueta viktoriarrak geruza eta estaldura asko zituen kontserbadorea izateko. Garai hartan emakumearen gerri txikiari garrantzi handiagoa eman zitzaion, beraz kortseak ere asko erabili ziren. Emakumeak diseinuan karratuagoak eta malguagoak ziren soinekoak erabiltzen hasi ziren. Gonak gero eta motzagoak bihurtzen joan ziren eta soineko kasualak modan jarri ziren 30. hamarkadan. Traje moduko soinekoak asko erabili ziren 40. hamarkadan. Hauek gerriko handiak, sorbalda karratuak eta belaunetarainoko gonak zituzten. 50. hamarkadan silueta guztiz aldatu zen. Gerri txikiak oraindik eramaten ziren baina harea-erloju dun formako soinekoak eta te katilu formakoak ere modan jarri ziren. 60. hamarkadan hau berriro aldatu zen eta pieza bateko eta estruktura sinpledun soinekoak asko erabili ziren. Formalagoak izateko eskularru fin batzuk erabiltzen ziren, baina hauek gabe soinekoak egunerokotasunerako ere balio zuten. [[Minigona]] 70. hamarkadan sartu zen eta denborarekin pieza bateko soineko baten bihurtu zen. 80. hamarkadan berriz, [[gerriko]] handiak, puntu askodun soinekoak, sorbaldakoak eta edozein osagarri soinekoa konplimentatzeko erabili ziren. Kolore bitxiak ere garai honetan sartu ziren. Hamarkada honen amaieran “soineko-biluzia” ere modan jarri zen. 90. hamarkadan soineko [[Minimalismo|minimalistak]] espageti tiranteekin modan jarri ziren. Hamarkada honetan material eta estetika oso desberdinak aldi berean modan jarri ziren, beraz ez da arraro hainbat estiloko jantziak edo soinekoak ikustea.
[[Fitxategi:Zendaya Full Length - 2019 by Glenn Francis.jpg|thumb|231x231px|[[Zendaya]]]]

=== XXI. mendea ===
Mende honen hasieran estiloa eta glamourra ez ziren hain garrantzitsuak, honen ordez ehun mota desberdinak eta edozein motatako patroiak erabiltzen hasi ziren. Geroago, retro eta vintage inspirazioa zuten soinekoak modan jarri ziren. 2010eko hamarkadan gorputzarekin moldeatzen zen soinekoak urte asko iraun zituen. Urte hauetan errekorte geometrikodun soinekoan ere asko erabili ziren. Hamarkada amaieratik, 2019an, goi-mailako soinekoak eta eguneroko modaren arteko lerroak desagertu egin ziren. Biak erabiltzen ziren eta ez zegoen zuzena zen formarik. 2020. urtetik aurrera modako ebentu asko ez ziren egin [[COVID-19 pandemia|Cobid-19]]&lt;nowiki/&gt;arengatik, beraz modak interneten eta sare sozialetan batez ere hartu zuen indarra. Gaur egungo soinekoa

== Kultura eta herrialde desberdinetan ==
Soinekoak erabilera desberdina izan dute [[herrialde]] eta [[Kultura|kulturaren]] arabera. Batzuk historian murgilduta daude eta beste batzuk herrialdearen kulturari buruzkoak dira. Beste batzuk berriz, egoera edo estatusa adierazten dute.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Traditional Dress Around The World {{!}} Traditional Clothing Around The World|hizkuntza=en|url=https://www.roughguides.com/gallery/traditional-dress/|aldizkaria=Rough Guides|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== Baserritar soinekoa, Euskal Herria ===
Soineko hau hainbat elementurekin betetzen da: soineko ilun bat, [[Mantal|amantal]] bat gainetik, [[alkandora]] zuri bat, zapi bat buruan eta lepoan, artilezko [[Galtzerdi|galtzerdiak]] eta [[Abarka|abarkak]]. Lehen [[nekazaritza]] munduan erabiltzen zen batez ere, baina gaur egun jaietan edo egun tradizionaletan bakarrik erabiltzen da. Adibidez, [[San Tomas jaia|San Tomas]] eguna, Eguen Zuri, [[Eguberriak|Gabonak]]…
[[Fitxategi:Flamenco .jpg|thumb|180x180px]]

=== Flamenko soinekoa, Espainia ===
Soineko hauek famatuak dira [[Andaluzia|Andaluzian]] batez ere, bolanteak asko erabiltzen dira eta kolore askotakoak izan daitezke baina batez ere gorriak izaten dira. [[Sevilla|Sevillako]] Feria de Abril momentu onenetariko bat izan daiteke soineko hauek ikusteko hiriko emakumeengatik. Baina diseinu konplexuago duen soinekoa (''bata de cola'') [[Dantza|dantzariek]] eramaten dute, soinekoaren beheko parte [[Koreografia|koreografiare]]&lt;nowiki/&gt;n parte izanda.

=== Sari, India ===
[[Fitxategi:Sari 2.jpg|thumb|161x161px|Sari]]
Nabarmenki, arroparen elementurik sinpleena izan daiteke, oihal luze bat da. Oihalak luzera bakarra izaten du eta gehiengoz bederatzi metro luze izan ditzake. Munduko jantzirik moldakor eta dotoreenetako bat da eta dozenaka modu ezberdinetan erabili daiteke. Indiako herrixketan [[Sari (jantzia)|''Sariaren'']] [[kotoi]] bertsio bat egin dute adibidez, baina India Fashion Week ebentuan ere sari glamurotzuak ikusi daitezke. 

=== Gona eskoziarra ===
[[Fitxategi:Kilted.jpg|thumb|Gona eskoziarra]]
Gona hau [[Eskozia|Eskoziako]] gauza guztiak errepresentazeko erabili da. Batek pentsa dezake tradizio hau hilda dagoela, baina Eskoziako jokoetara joatearekin nahikoa da konturatzeko gona hau oraindik erabiltzen dela. Jokalariek eta dantzariak erabiltzen dute batez ere, eta joko batzuetan gona eramaten ez baduzu ez dizute jolasten usten.

=== Tracht, Hegoaldeko Alemania eta Austria ===
''Tracht'' deitzen da, baina gizonentzako lederhosen da eta emakumeentzako dirndls izenak erabiltzen dira. Jantzi tradizionala da [[Alemania]] eta [[Austria|Austriako]] hegoaldean zehar. Bertsio asko daude oinarrizko estiloetan, lekua eta modaren arabera.

=== Baliniar tenpluko soinekoa, Indonesia ===
Indonesian baliniar [[tenplu]] bat bisitatzen duen edonork, gutxienez, baliniar jantzi tradizionalaren oinarrizko bi elementu jantzi behar ditu, gerriko bat (''selendang'') eta ''sarong'' estiloko gona bat (''kain''). Hala ere, emakumeentzako jantzi baliniar osoak blusa kebaya ere eramaten du. 

=== Herero emakumeak, Namibia ===
[[Namibia|Namibiako]] emakume [[Herero|hereroen]] jantzi tradizionala jantzi viktoriarraren bertsio bat da. XX. mendearen hasieran gatazka odoltsu batean borrokatu zuten alemaniar kolonoek erabili zuten lehenengo, eta orain herentzia-nortasunaren zati gisa gordetzen da. Soineko honek gona oso bat dauka, mahuka handiak eta animali baten adar formako [[kapela]] (behiak seguruenik).

=== Samí arropak, Laponia ===
[[Jantzi|Trajea]] aldatu egiten da eskualde osotik, nahiz eta elementu nagusia kolt-a izan, tunika edo soineko bat bezalakoa. Kolore distiratsu sinpleak erabiltzen dira batez ere, urdinak, gorriak, horiak eta berdeak. [[Orein|Oreinen]] azala gerrikoetarako, botetarako eta [[Eskularru|eskularruetarako]] erabiltzen da.

=== Coiffe, Bretainia, Frantzia ===
[[Fitxategi:Kimono in 1956.jpg|thumb|210x210px|Kimono]]
''Coiffe'' bat [[Bretainia|Bretainiako]] herri-jantzien zati gisa erabiltzen den soineko konplexua da, nahiz eta orain tokiko jaialdietan bakarrik ikusten den. Deigarriena bigouden coiffe da, 30 eta 40 cm arteko altuerako zilindroa.

=== Kimonoa, Japonia ===
[[Kimono|''Kimonoa'']], hau da, &quot;gauza erabilia&quot;, [[Japonia|japoniar]] kultura tradizionalaren ikur garrantzitsuetariko bat da. XVII. mendetik aurrera, gizon eta emakumeentzako jantzi nagusi gisa garatu zen. Oraindik ere Japoniako ospakizun berezietarako erabiltzen dira, ezkontzetarako adibidez. 

== Materialak ==
Hainbat material erabiltzen dira soinekoak sortzeko. Testura, lodiera eta erabilera kontuan hartzen dira soinekoaren arabera.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=protocolo org|abizena=Editorial|izenburua=Tipos de telas utilizadas para confeccionar vestidos de...|hizkuntza=spanish|url=https://www.protocolo.org/social/vestuario/tipos-de-telas-para-confeccionar-vestidos-de-mujer.html|aldizkaria=Protocolo y Etiqueta|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== Crepé ===
Oihal mehea, testura pikortsu samarra eta pixka bat zimurtua; artilea, lihoa, zeta edo kotoizkoa izan daiteke. Ez da emakumeen soinekoak egiteko bakarrik erabiltzen, jantzi eta berokiak egiteko ere erabili da askotan.

=== Chalis ===
Oihal nahiko leun eta arina da. Kotoiz edo artilez egina. Azken produktua leuna denez, dotorea da hainbat jantzigintzan erabiltzeko, adibidez [[Blusa|blusetan]], soinekoetan, etab. 

=== Azetato ===
Azetatoa zeta naturala imitatzen duen oihal sintetikoa da. Bere abantailetako bat adibidez zimurtzen ez dela da. [[Jai|Jaietarako]] eta [[Linjeria|lentzeriako]] soinekoak egiteko asko erabiltzen da.

=== Chashmere ===
Ehun hau [[Tiber]]-eko mendietan bizi diren eta oso urriak diren ahuntzen artiletik lortzen da. Horregatik da garestia. Isolatzaile termiko ona denez ezin hobea da klima hotzetarako. Soinekoetaz aparte, jertseak egiteko ere askotan erabiltzen da.

=== Damasko ===
Oihal sendo bat da. Kotoia, artilea, lihoa eta zeta artifizialak ere erabiltzen dira. Josteko momentuan jacquard formako patroiak egiten dira. Luxuzko itxura duenez soinekoak eta gonak egiteko erabiltzen da, gehienetan zeremonietarako.
[[Fitxategi:Linen canvas.jpg|thumb|Lihoa]]

=== Lamé ===
Itxura metalikoa duen oihal bat da. Zuntz metalikoak eta zuntz sintetikoak konbinatzen ditu, adibidez [[Poliester|poliesterra]] edo nailona. Kontuz ibili behar da beroarekin, oihalari kalte egin al diolako, eta nahiko zaila delako konpontzea. Asko erabiltzen da gaueko jantziak egiteko.

=== Lihoa ===
Udaberriko eta udako oihala dela esan dezakegu. Freskoa, arina eta gogorra da. Lihozko zuntzetatik abiatzen da sortzerako orduan, baina beste zuntz batzuk ere nahasten dira. Asko zimurtzen den oihala da. 

== Firma esanguratsuak ==
[[Fitxategi:Gianni Versace - Magna Grecia Tribute 11.jpg|thumb|163x163px|Versace]]
Soinekoaren eta modaren historian hainbat markak hartu dute parte lehenik zegoena aldatzen eta industria hau aldatzen, hona hemen hau lortu zuten markak esanguratsuenak:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=40 Top Designer Brands You Need to Know|hizkuntza=en-US|data=2022-04-14|url=https://www.thetrendspotter.net/top-designer-brands/|aldizkaria=The Trend Spotter|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

'''Chanel''': Emakumeak kortseetatik askatu, alkandara eta praka femeninoak sortzen.

'''[[Versace]]''': Versacek modaren esanahia aldatu zuen. Jende ospetsuen erdian jarri zuen moda, eta arropa gizartearen erdigunean. Aldaketa hori airean zegoen duela 20 urte, uztailaren goizean, 50 urteko diseinatzaileari tiro egin ziotenean. Versacek oihal metaliko berri bat sortu zuen, Oroton izenekoa.

'''[[Balenciaga]]''': Post gerra urteetan Balenciagaren diseinuak linearrak bihurtu ziren, Diorrek egindakoarekin kontrastatuz, soinekoen eta emakumeen janzkera drastikoki aldatu zuen. 
[[Fitxategi:Christian Dior Dress.jpg|thumb|163x163px|Dior]]
'''Dior''': Dior baino lehenago arropak aurreko bildumetatik inspiratuta zeuden eta ez ziren asko aldatzen, baina Diorrek hau aldatzea lortu zuen eta honen ostean edozein motatako bildumak sortu ziren.

'''Saint Laurent''': Bere lehen bildumak moda aldatu zuen. Diorrekin kontrastatuz, Saint Laurentek silueta arinagoa eta ehun gutxiagokoa sortu zuen.

== Soinekoaren filosofiaren eraldaketa: Zapalkuntzatik askatasunera ==
Historikoki emakumeak beti egon behar izan dira ondo jantzita eta prestatuta. Soinekoa zati garrantzitsuenetariko bat izan zen. Klase altuko emakumeak kortseak, milaka geruzazko gonak, eta pila bat [[apaingarri]] eraman behar zituzten; honek mugimendua oztopatzen zuen, baita arnasketa ere. Ez zen arraroa emakume hauek konortea galtzea aire gutxi eltzen zitzaielako birikietara. 

Denborarekin edertasunaren [[Estereotipo femenino|estereotipoak]] jarraitu izan zuten, baina malguagoak bihurtu ziren. Eta [[diseinatzaile]] transgesoreei esker hauek apurtzen joan dira gutxinaka-gutxinaka. [[Feminismo|Lehen Olatu Feministak]] asko lagundu zuen honetan ere. Momentu horretaraino ezagutzen ez zen askatasun mota bat lortu zen. 

Denborarekin emakumeak ez zuten beharrik edertasun estereotipoak derrigorrez jarraitzerik, baina oraindik hau pertsona askok jarraitzen dute, baina beste ikuspuntu batekin. Emakumeak gaur egun ez dira gizonentzako janzten, beraientzako baizik. Ez dute inoren balioztatzea behar eta bizitza pribatuan eta laboralean aurrera jarraitu al dute estereotipo hauek jarraitu gabe.

Gainera pertsona batetik bestera estereotipo hauek oso desberdinak izan daitezke. Subkultura asko daudelako eta bakoitzak aukeratzen duelako zein jarraitu. Beraz ez dira “estereotipoak”, moda estilo desberdinak dira.

Soinekoa gaur egun ez da inola ere opresioaren itxura bat, baizik eta askatasunaren eta [[Emetasun|feminitatearen]] ospakizunaren trofeo bat.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Elizabeth|abizena=Groeneveld|izenburua=‘Be a feminist or just dress like one’: BUST, fashion and feminism as lifestyle|orrialdeak=179–190|data=2009-06-01|url=https://doi.org/10.1080/09589230902812471|aldizkaria=Journal of Gender Studies|alea=2|zenbakia=18|issn=0958-9236|doi=10.1080/09589230902812471|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; 

== Zergatik ez dituzte gizonak soinekoak eramaten? ==
Hasieran oihal bakarreko tunikak eramaten zituzten pertsona guztiak, emakumeak eta gizonak. Baina denborarekin erosoago den prenda bat sortu zen, prakak. Hasieran gizonak bakarrik eraman al zituzten hauek, baina denborarekin emakumeak ere hauek eramatea lortu zuten. [[Galtzak|Prakak]] eramaten ez zituzten denbora horretan, soinekoak eta gonak eraman zituzten emakumeak, beraz prakak ipintzea lortu zutenerako soinekoak eta gonak ez zituzten atzean utzi. Soinekoa [[Genero|genero femeninoarekin]] lotzen dugu, historikoki “Beti horrela izan delako”. Beraz gizon batek soinekoa janzten duenean gauza arraro bat bezala ikusten dugu. “Enkajatzen” ez duela bezala ematen duelako. Hau 2 arrazoiengatik gertatzen da. 

Lehenengoa, [[Anatomia|anatomiarekin]] lotuta dago, emakumeen eta gizonen gorputzak oso desberdinak dira fisikoki. Esan genezake gizonen gorputzak linealagoak eta karratuagoak direla, eta beste aldetik emakumeena kurboagoak. Soineko bat oihal aske bat da gorputzera moldatzen dena, eta badakigunez oihalak zimurdurak eta kurbak sortzen dituenez naturalki emakumearen gorputzean estetikoago geratuko da. Beste aldetik, trajea askoz ere linealagoa da eta karratuagoa da, beraz gizonen gorputzean estetikoki hobetu geratuko da. 

Bigarrena, arazo sozialekin lotuta dago. Batez ere [[Sexismo|sexismoarekin,]] [[Matxismo|matxismoarekin]], [[Homofobia|homofobiarekin]] eta [[Transfobia|transfobiarekin]]. Gizarte honetan rol eta estereotipo batzuk daude genero bakoitzarentzako, gizonaren batzuk indartsua izatea eta sentimenduak gutxitan erakustea dira. Hauekin lortzen duguna da gizonak hitz egin gabeko arazo eta pentsamendu asko sortzea eta rol horiek jarraitzeko beharra izatea gizarteak diktatzen duena jarraitzeko eta “arraroa” ez izateko. Nahiz eta gaur egun gauza hauek gutxinaka-gutxinaka aldatzen doazen, oraindik asko dago egiteko arazo hauek konpontzeko edo hobetzeko, denok aske izateko eta nahi duguna janzteko.

Beraz soinekoak gizonak ere eramaten dituzte, baina gutxiengo batzuk dira. Hau aldatu daiteke edo agian ez, ezin dugu hau jakin, baina aldatu daitekeen gauza bat soinekoak janzten dituzten gizonak nola tratatzen ditugun da. Hauek hobeto tratatzen baditugu seguruenik gizon gehiagok jantziko lukete soinekoa.

== Kultura audiobisuala ==
[[Fitxategi:The devil wears prada logotipo.jpg|thumb]]
Hona hemen hainbat pelikula, telesail, dokumental eta liburu modari eta soinekoei buruz:
*The Man in the White Suit (1951, Alexander Mackendrick ) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El hombre del traje blanco (1951)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film859166.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*Funny Face (1957, Stanley Donen) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Una cara con ángel (1957)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film752277.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*The Devil Wears Prada (2006, David Frankel) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El diablo viste de Prada (2006)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film845394.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*Cruella (2021, Craig Gillespie) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cruella (2021)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film695092.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*Last Night in Soho (2021, Edgar Wright) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Última noche en el Soho (2021)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film822303.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*The Queen’s Gambit (2020, Allan Scott eta Scott Frank) (Telesaila)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Gambito de dama (Miniserie de TV) (2020)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film634805.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:AmericanCrimeStoryVersaceFX.png|thumb]]
*American Crime Story: The Assasiantion of Gianni Versace (2018, Tom Rob Smith, Ryan Murphy, Nelson Cragg, Gwyneth Horder-Payton, Daniel Minahan, Matt Bomer) (Telesaila)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=American Crime Story: El asesinato de Gianni Versace (Miniserie de TV) (2018)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film767935.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*McQueen (2018, Ian Bonhôte, Peter Ettedgui) (Dokumentala)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=McQueen (2018)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film372624.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*Dior and I (2014, Frédéric Tcheng) (Dokumentala)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Dior y yo (2014)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film834400.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Áo dài]]
* [[Qípáo]]
* [[Sarong]]

== Kanpo estekak ==

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Soinekoak| ]]
[[Kategoria:Arroparen historia]]</text>
      <sha1>7cy9p8qu3dftash5pjl487757ld9gr9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005618</id>
      <parentid>9005617</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:41:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreferentziak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24665" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Christian Dior Dress indianapolis.jpg|alt=Soinekoa|thumb|252x252px|Christian Dior soinekoa]]
'''Soineko''' bat [[emakume]]&lt;nowiki/&gt;ek edo neskek erabili ohi duten jantzia da. Pieza bakarreko jantzi baten efektua emateko [[gona]] bat eta goiko gorputz zatian beste pieza bat ipintzen dira. Pieza bakarrekoak dira askotan. Gorputz-enborra estaltzen duen eta hanken gainean zintzilik dagoen goiko jantzi pieza bat bezala definituko genezake. Soineko bat edozein gonadun pieza bat izan daiteke. Formala edo kasuala.

Soineko batek [[Mahuka|mahukak]] izan ditzake edo elastikoz eutsi bularraren ingurunea, sorbaldak biluzik utziz. Soinekoak edozein koloretakoak izan daitezke.

Soinekoak oso desberdinak izan daitezke apaltasunaren, eguraldiaren, [[Moda|modaren]] edo erabiltzailearen gustuaren arabera.

Historikoki dakigu soineko asko elementu desberdinekin osatzen zela: [[Kortse|kortsea]], azpiko gona, etab.

== Historia ==
Soinekoaren historia oso konplexua eta luzea denez garai desberdinetan sailkatu dugu hobeto ulertzeko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Lou|abizena=Taylor|izenburua=The Study of Dress History|argitaletxea=Manchester University Press|hizkuntza=en|data=2002-05-03|url=https://books.google.es/books?hl=es&amp;lr=&amp;id=Ca7l3qh8h_YC&amp;oi=fnd&amp;pg=PR6&amp;dq=dress+history&amp;ots=CHDMGCcfSD&amp;sig=8LFW3_1iQ4EzlWheoYyJP6o0jw0&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q=dress%20history&amp;f=false|isbn=978-0-7190-4065-8|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Malaverd Cave.jpg|thumb|173x173px]]

=== Paleolitikoa ===
[[Larru|Larruak]] erabili ziren batez ere hotzetik eta naturatik babesteko. [[Buztin|Buztina]] erabiliz arropa hauek gorriz eta horiz tindatzen hasi ziren lehenak izan ziren.

=== Mesolitoa ===
Baldintza klimatikoen hobekuntzari esker josteko trebetasunak garatu ziren eta jantziak oso antzekoak zirenez teknika hauek praktikan ipini zituzten hauekin. Urte hauetan oraindik ez zegoen frogarik oihalak erabiltzen hasi zirenik.

=== Neolitikoa ===
Landare zuntzak ehuntzen hasi eta hauekin lehen lihozko oihalak sortu zituzten. Hotz eta hezetasun isolatzaile gisa erabili ziren arropa geruzen artean. Tresneria egokia ez zutenez artilea lantzeko Europan oraindik ez ziren erabiltzen hasi.

=== 51 K.a. ===
[[Fitxategi:Ancient Egypt Limestone Bas-Relief (28348895291).jpg|thumb|177x177px|Ancient Egypt Limestone]]
Antzinako Egipton eliteko emakumeak eramaten zituzten lehen soinekoak sorbalda zabaleko uhalak zituzten. Geroago arropa hauek urrezko apaingarriekin, hainbat bitxirekin eta koloretako patroiekin apaintzen zituzten. Erabiltzen zuten materiala batez ere lihoa zen. Adibidez, Kleopatra erregina gisa ezagutzen zuten oihal apaindu hauek erabiltzen zituelako.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Phyllis|abizena=Tortora|izenburua=Ancient World: History of Dress|hizkuntza=en|url=https://fashion-history.lovetoknow.com/alphabetical-index-fashion-clothing-history/ancient-world-history-dress|aldizkaria=LoveToKnow|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Egyptian civilization - Daily life - Clothing and adornment|url=https://www.historymuseum.ca/cmc/exhibitions/civil/egypt/egcl06e.html|aldizkaria=www.historymuseum.ca|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; 

=== 30 K.a. ===
Nahiz eta [[Antzinako Grezia|Antzinako Greziako]] jantziek modaren inspirazio moderno gisa funtzionatu duten, haien etereotasunagatik, hauek garai hartan erosotasunerako diseinatu ziren. Emakumeak zetazko edo lihozko uhalak erabiltzen zituzten udan batez ere eta neguan [[Artile|artilea]] erabiltzen zuten hotzaren aurka aukera onena zelako.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Charlotte|abizena=Chilton|izenburua=The Evolution of Dresses Through the Ages|hizkuntza=en-US|abizena2=Samaha|izena2=Barry|data=2021-01-06|url=https://www.harpersbazaar.com/fashion/g30715740/dress-evolution-through-years/|aldizkaria=Harper's BAZAAR|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Fashion of Ancient Greece (apr 30, 800 BC – apr 30, 500 BC) (Timeline)|url=https://time.graphics/period/556390|aldizkaria=time.graphics|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== XI. mendea ===
XI. mendean, Europako emakumeek gizonen [[Tunika|tuniken]] antzekoak ziren jantziak eramaten zituzten. Deborarekin jantzi hauek emakumeen gorputzetara egokitu ziren, batez ere besoetara eta bularraldera. Emakumearen gorputz irudia egokitzeko jantziaren aldeetan zirrikitu batzuk sortu zituzten, horrela dena estuago utziz.
[[Fitxategi:BAJA EDAD MEDIA.png|thumb]]

=== XIV. mendea ===
[[Erdi Aroa|Erdi Aroan]] soinekoak konplexuagoak izaten hasi ziren. Oihal astunak eta apaingarri asko zituztenak klase altukoak konsideratzen ziren, beraz soinekoak pieza eta geruzetan eraikitzen hasi ziren.

=== XVI. mendea ===
1550. urtetik aurrera, Europako klase ertain eta altuko emakumeek pieza askorekin osatutako soinekoak janzten hasi ziren. Herrialde bakoitzak bere desberdintasunak zituen soinekoen politika eta janzkerarekin, adibidez [[Ingalaterra|Ingalaterran]] Elizabeth erreginak esaten zituen soineko motak bakarrik erabili al zituzten garai hartako emakumeak.

Emakume frantsesak espainiar estiloko jantzietan inspiratuta zeuden eta oihalezko lepoko txuri handiak ere erabiltzen zituzten. Soineko frantsesei ''marlotte'' deitzen zitzaien, eta Italian ''semarra''. XVI. mendeko soinekoek kanpoaldean dekorazioa ere bazuten brodatu gisa, eta bereziki beltza erabiltzen zen.

=== XVII. mendea ===
Garai honetan, aurreko hamarkadako [[gerri]] altuko silueten ordez, gerria nabarmenduagoa zuten diseinu baxuagoak erabiltzen hasi ziren. Europan, nobleen eta klase altuko familien artean oso ezaguna bihurtu zen erabilera hau. Mende bukaeratik kortseak ere asko erabiltzen hasi ziren.
[[Fitxategi:Martha Washington.jpg|thumb|[[Martha Washington]]]]

=== XVIII. mendea ===
Kolonia estatubatuarretako soinekoak Europakoak baino sinpleagoak ziren. Erdi edo maila altuko familia bateko emakume batek, [[Martha Washington|Martha Washingtonek]] esaterako, hainbat geruzako gona baten eta aurretik zabalik zegoen jantzi baten konbinazioa janzten zituen. Bi pieza hauek josita zihoazenez pieza bakar bat zela esan dezakegu.

XVIII. mendean silueta handiak eta triangeluarrak asko erabiltzen ziren. Soinekoak hain handi egiteko azpitik uztai moduko egitura bat sortu zuten. Soineko hauek erraldoiak ziren, diseinuak konplexuak eta ilea altu eramaten zen apaingarri askorekin. 

XVIII. mendearen amaieran, emakumeen arropa zertxobait gutxiago egituratua bihurtu zen. Batez ere lepoaren zonaldea ez zen hain kargatua joaten eta honek mugimendu eta askatasun gehiago ekarri zuen.

=== XIX. mendea ===
“Empire” soinekoak edozein momentutarako diseinatu ziren. Apur bat formalago egiteko soinekoaren mahuketan eta bularraldean apaingarri batzuk ipintzen ziren. Ehun musulmana oso ezaguna izan zen Ingalaterran XIX. mendearen hasieran, batez ere formalak ez ziren momentuetarako. Pieza bateko soinekoak berriro bueltan modan jarri ziren, baina kasu honetan mahuka zonaldean apaingarri gehiagorekin. 

Ondulazioak, gona handiak eta detaile bitxiak (lore bordatuak adibidez) oso ezagunak bihurtu ziren mende erdialdean.

Mende amaieran garai viktoriarrean sartzean, emakumeen jantziak ia uniformeak ziren. Batez ere beltza edo zuria izan zen emakume kontserbadoreek aukeratzen zituzten koloreak, lepo altuarekin eta mahuka luzearekin diseinatutako estiloak.
[[Fitxategi:Pata Villanueva 1980.jpg|thumb|260x260px|Pata Villanueva 1980]]

=== XX. mendea ===
Silueta viktoriarrak geruza eta estaldura asko zituen kontserbadorea izateko. Garai hartan emakumearen gerri txikiari garrantzi handiagoa eman zitzaion, beraz kortseak ere asko erabili ziren. Emakumeak diseinuan karratuagoak eta malguagoak ziren soinekoak erabiltzen hasi ziren. Gonak gero eta motzagoak bihurtzen joan ziren eta soineko kasualak modan jarri ziren 30. hamarkadan. Traje moduko soinekoak asko erabili ziren 40. hamarkadan. Hauek gerriko handiak, sorbalda karratuak eta belaunetarainoko gonak zituzten. 50. hamarkadan silueta guztiz aldatu zen. Gerri txikiak oraindik eramaten ziren baina harea-erloju dun formako soinekoak eta te katilu formakoak ere modan jarri ziren. 60. hamarkadan hau berriro aldatu zen eta pieza bateko eta estruktura sinpledun soinekoak asko erabili ziren. Formalagoak izateko eskularru fin batzuk erabiltzen ziren, baina hauek gabe soinekoak egunerokotasunerako ere balio zuten. [[Minigona]] 70. hamarkadan sartu zen eta denborarekin pieza bateko soineko baten bihurtu zen. 80. hamarkadan berriz, [[gerriko]] handiak, puntu askodun soinekoak, sorbaldakoak eta edozein osagarri soinekoa konplimentatzeko erabili ziren. Kolore bitxiak ere garai honetan sartu ziren. Hamarkada honen amaieran “soineko-biluzia” ere modan jarri zen. 90. hamarkadan soineko [[Minimalismo|minimalistak]] espageti tiranteekin modan jarri ziren. Hamarkada honetan material eta estetika oso desberdinak aldi berean modan jarri ziren, beraz ez da arraro hainbat estiloko jantziak edo soinekoak ikustea.
[[Fitxategi:Zendaya Full Length - 2019 by Glenn Francis.jpg|thumb|231x231px|[[Zendaya]]]]

=== XXI. mendea ===
Mende honen hasieran estiloa eta glamourra ez ziren hain garrantzitsuak, honen ordez ehun mota desberdinak eta edozein motatako patroiak erabiltzen hasi ziren. Geroago, retro eta vintage inspirazioa zuten soinekoak modan jarri ziren. 2010eko hamarkadan gorputzarekin moldeatzen zen soinekoak urte asko iraun zituen. Urte hauetan errekorte geometrikodun soinekoan ere asko erabili ziren. Hamarkada amaieratik, 2019an, goi-mailako soinekoak eta eguneroko modaren arteko lerroak desagertu egin ziren. Biak erabiltzen ziren eta ez zegoen zuzena zen formarik. 2020. urtetik aurrera modako ebentu asko ez ziren egin [[COVID-19 pandemia|Cobid-19]]&lt;nowiki/&gt;arengatik, beraz modak interneten eta sare sozialetan batez ere hartu zuen indarra. Gaur egungo soinekoa

== Kultura eta herrialde desberdinetan ==
Soinekoak erabilera desberdina izan dute [[herrialde]] eta [[Kultura|kulturaren]] arabera. Batzuk historian murgilduta daude eta beste batzuk herrialdearen kulturari buruzkoak dira. Beste batzuk berriz, egoera edo estatusa adierazten dute.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Traditional Dress Around The World {{!}} Traditional Clothing Around The World|hizkuntza=en|url=https://www.roughguides.com/gallery/traditional-dress/|aldizkaria=Rough Guides|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== Baserritar soinekoa, Euskal Herria ===
Soineko hau hainbat elementurekin betetzen da: soineko ilun bat, [[Mantal|amantal]] bat gainetik, [[alkandora]] zuri bat, zapi bat buruan eta lepoan, artilezko [[Galtzerdi|galtzerdiak]] eta [[Abarka|abarkak]]. Lehen [[nekazaritza]] munduan erabiltzen zen batez ere, baina gaur egun jaietan edo egun tradizionaletan bakarrik erabiltzen da. Adibidez, [[San Tomas jaia|San Tomas]] eguna, Eguen Zuri, [[Eguberriak|Gabonak]]…
[[Fitxategi:Flamenco .jpg|thumb|180x180px]]

=== Flamenko soinekoa, Espainia ===
Soineko hauek famatuak dira [[Andaluzia|Andaluzian]] batez ere, bolanteak asko erabiltzen dira eta kolore askotakoak izan daitezke baina batez ere gorriak izaten dira. [[Sevilla|Sevillako]] Feria de Abril momentu onenetariko bat izan daiteke soineko hauek ikusteko hiriko emakumeengatik. Baina diseinu konplexuago duen soinekoa (''bata de cola'') [[Dantza|dantzariek]] eramaten dute, soinekoaren beheko parte [[Koreografia|koreografiare]]&lt;nowiki/&gt;n parte izanda.

=== Sari, India ===
[[Fitxategi:Sari 2.jpg|thumb|161x161px|Sari]]
Nabarmenki, arroparen elementurik sinpleena izan daiteke, oihal luze bat da. Oihalak luzera bakarra izaten du eta gehiengoz bederatzi metro luze izan ditzake. Munduko jantzirik moldakor eta dotoreenetako bat da eta dozenaka modu ezberdinetan erabili daiteke. Indiako herrixketan [[Sari (jantzia)|''Sariaren'']] [[kotoi]] bertsio bat egin dute adibidez, baina India Fashion Week ebentuan ere sari glamurotzuak ikusi daitezke. 

=== Gona eskoziarra ===
[[Fitxategi:Kilted.jpg|thumb|Gona eskoziarra]]
Gona hau [[Eskozia|Eskoziako]] gauza guztiak errepresentazeko erabili da. Batek pentsa dezake tradizio hau hilda dagoela, baina Eskoziako jokoetara joatearekin nahikoa da konturatzeko gona hau oraindik erabiltzen dela. Jokalariek eta dantzariak erabiltzen dute batez ere, eta joko batzuetan gona eramaten ez baduzu ez dizute jolasten usten.

=== Tracht, Hegoaldeko Alemania eta Austria ===
''Tracht'' deitzen da, baina gizonentzako lederhosen da eta emakumeentzako dirndls izenak erabiltzen dira. Jantzi tradizionala da [[Alemania]] eta [[Austria|Austriako]] hegoaldean zehar. Bertsio asko daude oinarrizko estiloetan, lekua eta modaren arabera.

=== Baliniar tenpluko soinekoa, Indonesia ===
Indonesian baliniar [[tenplu]] bat bisitatzen duen edonork, gutxienez, baliniar jantzi tradizionalaren oinarrizko bi elementu jantzi behar ditu, gerriko bat (''selendang'') eta ''sarong'' estiloko gona bat (''kain''). Hala ere, emakumeentzako jantzi baliniar osoak blusa kebaya ere eramaten du. 

=== Herero emakumeak, Namibia ===
[[Namibia|Namibiako]] emakume [[Herero|hereroen]] jantzi tradizionala jantzi viktoriarraren bertsio bat da. XX. mendearen hasieran gatazka odoltsu batean borrokatu zuten alemaniar kolonoek erabili zuten lehenengo, eta orain herentzia-nortasunaren zati gisa gordetzen da. Soineko honek gona oso bat dauka, mahuka handiak eta animali baten adar formako [[kapela]] (behiak seguruenik).

=== Samí arropak, Laponia ===
[[Jantzi|Trajea]] aldatu egiten da eskualde osotik, nahiz eta elementu nagusia kolt-a izan, tunika edo soineko bat bezalakoa. Kolore distiratsu sinpleak erabiltzen dira batez ere, urdinak, gorriak, horiak eta berdeak. [[Orein|Oreinen]] azala gerrikoetarako, botetarako eta [[Eskularru|eskularruetarako]] erabiltzen da.

=== Coiffe, Bretainia, Frantzia ===
[[Fitxategi:Kimono in 1956.jpg|thumb|210x210px|Kimono]]
''Coiffe'' bat [[Bretainia|Bretainiako]] herri-jantzien zati gisa erabiltzen den soineko konplexua da, nahiz eta orain tokiko jaialdietan bakarrik ikusten den. Deigarriena bigouden coiffe da, 30 eta 40 cm arteko altuerako zilindroa.

=== Kimonoa, Japonia ===
[[Kimono|''Kimonoa'']], hau da, &quot;gauza erabilia&quot;, [[Japonia|japoniar]] kultura tradizionalaren ikur garrantzitsuetariko bat da. XVII. mendetik aurrera, gizon eta emakumeentzako jantzi nagusi gisa garatu zen. Oraindik ere Japoniako ospakizun berezietarako erabiltzen dira, ezkontzetarako adibidez. 

== Materialak ==
Hainbat material erabiltzen dira soinekoak sortzeko. Testura, lodiera eta erabilera kontuan hartzen dira soinekoaren arabera.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=protocolo org|abizena=Editorial|izenburua=Tipos de telas utilizadas para confeccionar vestidos de...|hizkuntza=spanish|url=https://www.protocolo.org/social/vestuario/tipos-de-telas-para-confeccionar-vestidos-de-mujer.html|aldizkaria=Protocolo y Etiqueta|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== Crepé ===
Oihal mehea, testura pikortsu samarra eta pixka bat zimurtua; artilea, lihoa, zeta edo kotoizkoa izan daiteke. Ez da emakumeen soinekoak egiteko bakarrik erabiltzen, jantzi eta berokiak egiteko ere erabili da askotan.

=== Chalis ===
Oihal nahiko leun eta arina da. Kotoiz edo artilez egina. Azken produktua leuna denez, dotorea da hainbat jantzigintzan erabiltzeko, adibidez [[Blusa|blusetan]], soinekoetan, etab. 

=== Azetato ===
Azetatoa zeta naturala imitatzen duen oihal sintetikoa da. Bere abantailetako bat adibidez zimurtzen ez dela da. [[Jai|Jaietarako]] eta [[Linjeria|lentzeriako]] soinekoak egiteko asko erabiltzen da.

=== Chashmere ===
Ehun hau [[Tiber]]-eko mendietan bizi diren eta oso urriak diren ahuntzen artiletik lortzen da. Horregatik da garestia. Isolatzaile termiko ona denez ezin hobea da klima hotzetarako. Soinekoetaz aparte, jertseak egiteko ere askotan erabiltzen da.

=== Damasko ===
Oihal sendo bat da. Kotoia, artilea, lihoa eta zeta artifizialak ere erabiltzen dira. Josteko momentuan jacquard formako patroiak egiten dira. Luxuzko itxura duenez soinekoak eta gonak egiteko erabiltzen da, gehienetan zeremonietarako.
[[Fitxategi:Linen canvas.jpg|thumb|Lihoa]]

=== Lamé ===
Itxura metalikoa duen oihal bat da. Zuntz metalikoak eta zuntz sintetikoak konbinatzen ditu, adibidez [[Poliester|poliesterra]] edo nailona. Kontuz ibili behar da beroarekin, oihalari kalte egin al diolako, eta nahiko zaila delako konpontzea. Asko erabiltzen da gaueko jantziak egiteko.

=== Lihoa ===
Udaberriko eta udako oihala dela esan dezakegu. Freskoa, arina eta gogorra da. Lihozko zuntzetatik abiatzen da sortzerako orduan, baina beste zuntz batzuk ere nahasten dira. Asko zimurtzen den oihala da. 

== Firma esanguratsuak ==
[[Fitxategi:Gianni Versace - Magna Grecia Tribute 11.jpg|thumb|163x163px|Versace]]
Soinekoaren eta modaren historian hainbat markak hartu dute parte lehenik zegoena aldatzen eta industria hau aldatzen, hona hemen hau lortu zuten markak esanguratsuenak:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=40 Top Designer Brands You Need to Know|hizkuntza=en-US|data=2022-04-14|url=https://www.thetrendspotter.net/top-designer-brands/|aldizkaria=The Trend Spotter|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

'''Chanel''': Emakumeak kortseetatik askatu, alkandara eta praka femeninoak sortzen.

'''[[Versace]]''': Versacek modaren esanahia aldatu zuen. Jende ospetsuen erdian jarri zuen moda, eta arropa gizartearen erdigunean. Aldaketa hori airean zegoen duela 20 urte, uztailaren goizean, 50 urteko diseinatzaileari tiro egin ziotenean. Versacek oihal metaliko berri bat sortu zuen, Oroton izenekoa.

'''[[Balenciaga]]''': Post gerra urteetan Balenciagaren diseinuak linearrak bihurtu ziren, Diorrek egindakoarekin kontrastatuz, soinekoen eta emakumeen janzkera drastikoki aldatu zuen. 
[[Fitxategi:Christian Dior Dress.jpg|thumb|163x163px|Dior]]
'''Dior''': Dior baino lehenago arropak aurreko bildumetatik inspiratuta zeuden eta ez ziren asko aldatzen, baina Diorrek hau aldatzea lortu zuen eta honen ostean edozein motatako bildumak sortu ziren.

'''Saint Laurent''': Bere lehen bildumak moda aldatu zuen. Diorrekin kontrastatuz, Saint Laurentek silueta arinagoa eta ehun gutxiagokoa sortu zuen.

== Soinekoaren filosofiaren eraldaketa: Zapalkuntzatik askatasunera ==
Historikoki emakumeak beti egon behar izan dira ondo jantzita eta prestatuta. Soinekoa zati garrantzitsuenetariko bat izan zen. Klase altuko emakumeak kortseak, milaka geruzazko gonak, eta pila bat [[apaingarri]] eraman behar zituzten; honek mugimendua oztopatzen zuen, baita arnasketa ere. Ez zen arraroa emakume hauek konortea galtzea aire gutxi eltzen zitzaielako birikietara. 

Denborarekin edertasunaren [[Estereotipo femenino|estereotipoak]] jarraitu izan zuten, baina malguagoak bihurtu ziren. Eta [[diseinatzaile]] transgesoreei esker hauek apurtzen joan dira gutxinaka-gutxinaka. [[Feminismo|Lehen Olatu Feministak]] asko lagundu zuen honetan ere. Momentu horretaraino ezagutzen ez zen askatasun mota bat lortu zen. 

Denborarekin emakumeak ez zuten beharrik edertasun estereotipoak derrigorrez jarraitzerik, baina oraindik hau pertsona askok jarraitzen dute, baina beste ikuspuntu batekin. Emakumeak gaur egun ez dira gizonentzako janzten, beraientzako baizik. Ez dute inoren balioztatzea behar eta bizitza pribatuan eta laboralean aurrera jarraitu al dute estereotipo hauek jarraitu gabe.

Gainera pertsona batetik bestera estereotipo hauek oso desberdinak izan daitezke. Subkultura asko daudelako eta bakoitzak aukeratzen duelako zein jarraitu. Beraz ez dira “estereotipoak”, moda estilo desberdinak dira.

Soinekoa gaur egun ez da inola ere opresioaren itxura bat, baizik eta askatasunaren eta [[Emetasun|feminitatearen]] ospakizunaren trofeo bat.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Elizabeth|abizena=Groeneveld|izenburua=‘Be a feminist or just dress like one’: BUST, fashion and feminism as lifestyle|orrialdeak=179–190|data=2009-06-01|url=https://doi.org/10.1080/09589230902812471|aldizkaria=Journal of Gender Studies|alea=2|zenbakia=18|issn=0958-9236|doi=10.1080/09589230902812471|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; 

== Zergatik ez dituzte gizonak soinekoak eramaten? ==
Hasieran oihal bakarreko tunikak eramaten zituzten pertsona guztiak, emakumeak eta gizonak. Baina denborarekin erosoago den prenda bat sortu zen, prakak. Hasieran gizonak bakarrik eraman al zituzten hauek, baina denborarekin emakumeak ere hauek eramatea lortu zuten. [[Galtzak|Prakak]] eramaten ez zituzten denbora horretan, soinekoak eta gonak eraman zituzten emakumeak, beraz prakak ipintzea lortu zutenerako soinekoak eta gonak ez zituzten atzean utzi. Soinekoa [[Genero|genero femeninoarekin]] lotzen dugu, historikoki “Beti horrela izan delako”. Beraz gizon batek soinekoa janzten duenean gauza arraro bat bezala ikusten dugu. “Enkajatzen” ez duela bezala ematen duelako. Hau 2 arrazoiengatik gertatzen da. 

Lehenengoa, [[Anatomia|anatomiarekin]] lotuta dago, emakumeen eta gizonen gorputzak oso desberdinak dira fisikoki. Esan genezake gizonen gorputzak linealagoak eta karratuagoak direla, eta beste aldetik emakumeena kurboagoak. Soineko bat oihal aske bat da gorputzera moldatzen dena, eta badakigunez oihalak zimurdurak eta kurbak sortzen dituenez naturalki emakumearen gorputzean estetikoago geratuko da. Beste aldetik, trajea askoz ere linealagoa da eta karratuagoa da, beraz gizonen gorputzean estetikoki hobetu geratuko da. 

Bigarrena, arazo sozialekin lotuta dago. Batez ere [[Sexismo|sexismoarekin,]] [[Matxismo|matxismoarekin]], [[Homofobia|homofobiarekin]] eta [[Transfobia|transfobiarekin]]. Gizarte honetan rol eta estereotipo batzuk daude genero bakoitzarentzako, gizonaren batzuk indartsua izatea eta sentimenduak gutxitan erakustea dira. Hauekin lortzen duguna da gizonak hitz egin gabeko arazo eta pentsamendu asko sortzea eta rol horiek jarraitzeko beharra izatea gizarteak diktatzen duena jarraitzeko eta “arraroa” ez izateko. Nahiz eta gaur egun gauza hauek gutxinaka-gutxinaka aldatzen doazen, oraindik asko dago egiteko arazo hauek konpontzeko edo hobetzeko, denok aske izateko eta nahi duguna janzteko.

Beraz soinekoak gizonak ere eramaten dituzte, baina gutxiengo batzuk dira. Hau aldatu daiteke edo agian ez, ezin dugu hau jakin, baina aldatu daitekeen gauza bat soinekoak janzten dituzten gizonak nola tratatzen ditugun da. Hauek hobeto tratatzen baditugu seguruenik gizon gehiagok jantziko lukete soinekoa.

== Kultura audiobisuala ==
[[Fitxategi:The devil wears prada logotipo.jpg|thumb]]
Hona hemen hainbat pelikula, telesail, dokumental eta liburu modari eta soinekoei buruz:
*The Man in the White Suit (1951, Alexander Mackendrick ) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El hombre del traje blanco (1951)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film859166.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*Funny Face (1957, Stanley Donen) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Una cara con ángel (1957)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film752277.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*The Devil Wears Prada (2006, David Frankel) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El diablo viste de Prada (2006)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film845394.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*Cruella (2021, Craig Gillespie) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cruella (2021)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film695092.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*Last Night in Soho (2021, Edgar Wright) (Pelikula)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Última noche en el Soho (2021)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film822303.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*The Queen’s Gambit (2020, Allan Scott eta Scott Frank) (Telesaila)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Gambito de dama (Miniserie de TV) (2020)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film634805.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:AmericanCrimeStoryVersaceFX.png|thumb]]
*American Crime Story: The Assasiantion of Gianni Versace (2018, Tom Rob Smith, Ryan Murphy, Nelson Cragg, Gwyneth Horder-Payton, Daniel Minahan, Matt Bomer) (Telesaila)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=American Crime Story: El asesinato de Gianni Versace (Miniserie de TV) (2018)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film767935.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*McQueen (2018, Ian Bonhôte, Peter Ettedgui) (Dokumentala)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=McQueen (2018)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film372624.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
*Dior and I (2014, Frédéric Tcheng) (Dokumentala)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Dior y yo (2014)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film834400.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

{{clear}}
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Áo dài]]
* [[Qípáo]]
* [[Sarong]]

== Kanpo estekak ==

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Soinekoak| ]]
[[Kategoria:Arroparen historia]]</text>
      <sha1>7bdtpug9gltcq8uk1d3aaqmxzo8huba</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Zianobakterio</title>
    <ns>0</ns>
    <id>99508</id>
    <revision>
      <id>9006094</id>
      <parentid>8707455</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:10:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Josu</username>
        <id>646</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4531" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa}}

'''Zianobakterioek'''&lt;ref&gt;[[Euskalterm]]: [Akuikultura Hiztegia] [2015]&lt;/ref&gt; edo '''alga urdinek'''&lt;ref name=&quot;Euskalterm&quot;&gt;[[Euskalterm]]: [Hiztegi terminologikoa] [2011]&lt;/ref&gt; (''Cyanobacteria'') [[Bakterio|Bacteria]] erreinuaren filum bat osatzen dute. Garai batean '''zianofizeoak'''&lt;ref name=&quot;Euskalterm&quot;/&gt; izenarekin ezagunak ziren ({{lang-eu|alga urdinak}}). Izan ere, zianobakterioak [[alga]] mikroskopikoak dira, eta Bacteria erreinuaren barnean sailkatzen dira [[prokarioto]]ak direlako.

Prokarioto guztien antzera ez dute [[zelula nukleo]]rik, eta haien [[Azido desoxirribonukleiko|DNA]] zitoplasman sakabanaturik dago. Prokariotoak diren alga bakarrak dira.

Egiturari dagokionez zianobakterioak [[bakterio]]rik konplexuenak dira.Beste bakterioen aldean handiagoak dira, mikroskopikoak izan arren.

Gehienak urtarrak dira, ur gazi zein gezatan biziz.


== Ezaugarri morfologikoak eta fisiologikoak ==

Zianobakterioek forma zelulabakarrak nahiz haritsuak izan ditzakete, eta polimorfismo handia erakusten dute.

Gainontzeko [[bakterio]]ekin zenbait ezaugarri partekatzen dute:

* prokariotoak dira

* neurri mikroskopikoak dituzte

* haien zelula-hormak [[peptidoglikano|mureina]] dauka (bakterioen antzera), eta ez landareen [[zelulosa]]

* hainbat bakteriok egiten duten moduan gai dira atmosferako [[Nitrogenoaren finkapena|nitrogenoa finkatzeko]]

* [[kromosoma]] bakarra eta biribila dute

* [[tilakoide]] izeneko mintz-multzoa dute, bakterio fototrofoen antzera, funtzio berdina duena: [[fotosintesi]] egitea, alegia


Hala ere, beste bakterioen aldean berezko bi ezaugarri dituzte:

* burutzen duten fotosintesia oxigenikoa da, hots, [[oxigeno]] askatzen du. [[Fotosintesi anoxigeniko|Bakterio fototrofoen fotosintesia]]k, berriz, ez du oxigeno sortzen eta [[anaerobio]]a da. Alde horretatik zianobakterioek antza handiagoa dute landareekin bakterioekin baino

* [[gantz-azido|gantz azido]] bereziak dituzte, lotura bikoitz askorekin, bakterioengan oso ohikoa ez dena.

== Egitura zelularra ==

Zianobakterio haritsuek [[heteroziste]] izeneko [[zelula]] bereziak dituzte, [[nitrogenoaren finkapena]] garatzen dutenak. Heteroziste horiek ez dute fotosintesi egiten, ingurugiro anaerobioa baitute. Loturak eratzen dituzte alboetako zelula begetatiboekin, eta material-truke aktiboa gertatzen da zelulen artean.

Mikrobio hauek gas-bakuolo ugari dituzte, argon, nitrogeno eta oxigenoz osatuak. Hauei esker zianobakterioak igo ala jaisten dira uretan, flotagarritasuna erregulatzen baitute. Higidura bertikal horrekin mikrobio hauek [[fotosintesi]] garatzeko egoera onenaren bila doaz.

Ez dute [[flagelo]]rik, eta mugitzen direnak irristatuz higitzen dira.

Batzuek azineto izeneko zelulak dituzte, bakteriar-esporaren antzekoak. Azinetoek aurkako ingurune baten baldintza gogorrei aurre egiteko laguntzen diote zianobakterioari.

== Metabolismoa ==

Landareek bezala zianobakterioek [[fotosintesi oxigeniko]]a egiten dute; fototrofo [[autotrofo]]ak dira, beraz.


6 CO&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; + 6 H&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;O → C&lt;sub&gt;6&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;12&lt;/sub&gt;O&lt;sub&gt;6&lt;/sub&gt; + 6 O&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;


[[Fotosintesi]]aren argitako fasean [[ATP]] eta NADPH2 eratzen dute, ilunpeko fasean produktu horiek erabiliz materia organikoa sintetizatzeko CO2-tik abiatuta ([[Calvin zikloa]]ren bidez).

Fotosintesi hori burutzeko '''a''' [[klorofila]] dute, beta karotenoak eta bi fikobilin mota: fikozianina (pigmentu urdina) eta fikoeritrina (pigmentu gorria). Fikobilinak pigmentu lagungarri gisa aritzen dira, pigmenturik garrantzitsuena '''a''' klorofila baita (landareek duten berdina)

Aipatu den bezala zianobakterio batzuek atmosferako [[nitrogenoaren finkapena]] burutzen dute, glutamina [[aminoazido]] sortuz.

== Garrantzi ekologikoa ==

Zientzialari gehienen ustez zianobakterioak duela 2.500 milioi urte inguru agertu ziren Lurraren gainean, [[fotosintesi oxigeniko|oxigeno fotosintesi]] burutzen zuten lehenengo bizidunak izanik. Haiei esker Lurraren atmosferan oxigenoa hasi zen kopuru handitan pilatzen, organismo [[aerobio]]en agerpena erraztuz.

Gaur egun ere zianobakterioak, beste alga [[eukarioto]]ekin batera ([[diatomea]]k, [[dinoflagelatu]]ak eta [[haptofito]]ak) dira organismo fotosintetizatzaile nagusiak. Horretaz gain, itsasoko zianobakterioak dira gure planetaren nitrogeno-finkatzaile garrantzitsuenetarikoak.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Zianobakterioak| ]]
[[Kategoria:Bakterio fototrofoak]]
[[Kategoria:Ingurumen-kimika]]</text>
      <sha1>fa1o2tsdnt2w0jfc27dnikj8zwnbxok</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ozpin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>99548</id>
    <revision>
      <id>9005577</id>
      <parentid>8978265</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:12:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8696" xml:space="preserve">{{elikagai infotaula}}'''Ozpina''' [[etanol]]aren [[hartzidura]]ren ondorioz [[azido azetiko]]a ekoiztuz sortzen den likido azidoa da. Azido azetikoaren kontzentrazioa ozpinaren bolumen osoaren %4 eta %8 artean egon ohi da mahaiko ozpinaren kasuan, eta %18 arte [[desugerketa]]rako erabiltzen den bertsioan. Ozpin naturalek beste azido batzuk ere eduki ditzakete, esaterako [[azido tartariko]]a edo [[azido zitriko]]a. Ozpina antzinatik erabili da eta osagai garrantzitsua da munduko sukaldaritza gehienetan.

== Prozesu biokimikoa ==

Ozpina ardoaren produkzio txarretik dator; ardoak pikatzerakoan ardoak duen azidoa igotzean horrekin ozpina sortzen da, eta azido azetikoa da ondoren likidoaren osagarri nagusietako bat.  Prozesu kimikoa ez zen zehazki ezagutzen 1864. urtera arte: urte hartan, [[Louis Pasteur|Louis Pasteurrek]] Acetobacter bakterioaren parte-hartzea frogatu zuen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=vinegar {{!}} Description, Production, Types, Uses, &amp; Facts {{!}} Britannica|hizkuntza=en|url=https://www.britannica.com/topic/vinegar|aldizkaria=www.britannica.com|sartze-data=2022-06-13}}&lt;/ref&gt;.

Ozpina alkohola oxidatzerakoan sortzen da. Horretarako, [[mikroorganismo]] bereziak erabiltzen dira, ardoa (hasierako substratua) oxidatzen dutenak. Mikroorganismo horiek -batez ere [[Acetobacter]] generoko bakterioek- ardoaren [[etanol]]a azido azetiko bihurtzen dute&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Acetobacter aceti articles
-
Encyclopedia of Life|hizkuntza=en|url=https://eol.org/pages/976494/articles|aldizkaria=eol.org|sartze-data=2022-06-13}}&lt;/ref&gt;.
[[Fitxategi:Vinegar Acetic Acid CH3COOH.png|thumb|[[Azido azetiko|azido azetikoa]]]]Ozpina, alkoholak botatzen duen [[Hartzidura alkoholiko|hartzidura]] azenetik dator, ardoaren hurrengo pausoa da;[[Hartzidura alkoholiko|hartzidura alkoholikoa]] eta gero datorren pausoa zehazki.

Ozpinak [[azido azetiko]]  %3tik %5era izan dezake. Azido azetiko hori ozpinetan bakarrik aurkitu dezakegu; azken finean,  horrek sortzen du ozpinak zapore eta usain hori izatea.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=vinetur.com|izenburua=¿Qué es el vinagre?|hizkuntza=es|url=https://www.vinetur.com/2019082857834/que-es-el-vinagre.html|aldizkaria=www.vinetur.com|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Historia eta erabilpena ==
Ozpinak produktu sinplea dirudi, baina funtzio garrantzitsi handi bat du, elikagaiak kontserbatu, maneatu eta baita germenak kendu.

Historiara bideratzen bagara, egiptorrek haien hilobiak edozein likidoz betetzen zituzten eta hor ozpina agertzen da. Orduan esan dezakegu ozpina egiptoarren garaitik existitzen dela, eta hauen zibilizazioan, hastapenetatik bertatik, duela 5.000 urteko ontzietan aurkitu dira aztarnak. Mesopotamian ere zibilizazioaren hastapenetatik ezagutzen da. Egarria kentzeko ere, urari gehitzen zitzaion&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Vinegar Origins|hizkuntza=en|url=https://brightland.co/blogs/field-notes/vinegar-origins|aldizkaria=Brightland|sartze-data=2022-06-13}}&lt;/ref&gt;.

[[Grezia klasikoa|Grezia klasikoaren]] garaian arrunta zen ura, eztia eta ozpina nahastatzea, oksikrata esaten zitzaion edarian, oksides izeneko ontzi batzuetan gordetzen zelarik.

Erromatar garaian ozpina erremedio askotan agertu ohi zen, eta gastronomian [[Apizio]] gastronomo erromatarrak, bere gastronomiako liburu batean, hainbat errezeta idatzi zituen, zeinetan ozpinaren erabilera handia zen. 

Aurrerago, [[Erdi Aroa]]&lt;nowiki/&gt;n ozpinaren produkzioa hobetu egin zen eta Frantzian, adibidez,  mahats berdeak gehitu zizkioten, garratza, produkzio hobetzeko.

== Produkzioa ==
=== Pasteur/Orleans metodoa&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Vinagre|hizkuntza=es|data=2022-05-11|url=https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Vinagre&amp;oldid=143457584|sartze-data=2022-05-11|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre}}&lt;/ref&gt; ===
[[Fitxategi:2003-09-10 Passau Vinegars.jpg|thumb]]
1864. urtean [[Louis Pasteur]] metodo bat sortu izan zuen ozpina sortzeko, Pasteur metodoa. Hau da, barrikak ardoz eta ozpinez betetzen zituen proportzio berdinekin eta ozpina ateratzen zutenean ardo gehiago botatzen zuten barriketan. 

=== Metodo Schuetzenbach&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=TatianaDC|izenburua=Biotecnología en tu ensalada: el vinagre.|hizkuntza=es|data=2015-03-26|url=https://unabiologaenlacocina.wordpress.com/2015/03/26/biotecnologia-en-tu-ensalada-el-vinagre/|aldizkaria=Una bióloga en la cocina.|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
Produkzio honetarako barrikak bi hondoekin ziren. Lehenengo hondoan txirbilak egongo dira ozpinez beteta, zona honetan tanta-erortze baten bidez, sakabanatu eta hartziduratzen hasiko da eta  bigarren hondoan ozpina jaso egingo da, metodo honek produkzioa azkarragoa izatea sortzen du  Orleansekin konparatuta.

=== Metodo Berria ===
Produkzio honek erreaktore kimikoak ditu baina beste bi aurreko metodo antzekoak dira. Errekatore hauen bidez temperatura, airea eta alkohola kontrolatzen da.

== Ozpin motak ==

=== Ardo ozpina&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Elisabeth G.|abizena=Iborra|izenburua=Diez tipos de vinagre con sus respectivos usos culinarios|hizkuntza=es|data=2020-11-10|url=https://www.eldiario.es/consumoclaro/compra_maestra/diez-tipos-vinagre-respectivos-usos-culinarios_1_6398186.html|aldizkaria=ElDiario.es|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
Arruntena eta komertzialena Europan. Hainbat ardoz egin daiteke, tintoz, ardo zuriz....

=== Ozpin zuria&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt; ===
Ozpin zuria ardoak azido azetikoa bihurtu baino lehen egiten da. Ozpin hau asko erabiltzen da janaria kontserbatzeko  baita osasunerako, [[Kolesterol|kolesterola]] jaisteko edo gluzemiarako. Objektu herdoilduak garbitzeko ere erabil daiteke.
[[Fitxategi:Münster, Domplatz, Wochenmarkt -- 2019 -- 2709.jpg|thumb]]

=== Frutazko Ozpina&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Vinegar|hizkuntza=en|data=2022-04-23|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Vinegar&amp;oldid=1084217459|sartze-data=2022-05-11|encyclopedia=Wikipedia}}&lt;/ref&gt; ===
Edozein frutaz egindako ardoz atera al daiteke ozpina eta oso ohikoa da entsaladetan botatzea. 

Ohikoenak sagarrazkoa, tomatezkoa, [[Irasagarrondo|irasagarrazkoa]], [[Mugurdi|mugurdizkoa]]...

=== Sagarrazko Ozpina edo sagardozkoa&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt; ===
Ozpin honek nahiko da leuna da eta ohikoa da entsaladetan eta [[Itsaski|itsaskietan]].

=== Modenazko Ozpina ===
Ozpin honek lodiagoa da eta muztioz egin da dago eta oso ohikoa da entsaladetan ongailu moduan botatzea.

=== Baltsamiko Ozpina&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt; ===
Ozpin honek Italiatik dator eta garestiena da merkatuan. Zapore gogorra eta kolore ilunekoa da eta asko erabiltzen da ozpin-olioarekin.

=== Jerezeko Ozpina&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; ===
Ozpin hau Jerezen sortzen den ardoarekin egiten da, &quot;Marcos de Jerez&quot;. Ozpin honen zaporea ardoarena baina askoz sendoagoa eta kolorea askoz ilunagoa. Gomendatzen da ozpin-olioetan erabiltzea

== Beste erabilera batzuk&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Los 6 tipos de vinagre más importantes: características y propiedades|hizkuntza=es|data=2019-11-01|url=https://psicologiaymente.com/nutricion/tipos-de-vinagre|aldizkaria=psicologiaymente.com|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ==
Ozpina janarian erabili arren eta hainbat funtzio izan arren, beste erabilera batzuk ditu:

* Oxido-hondakinak garbitzeko, ozpinak duen azido azetikoa oxidoak usten dituen zikiguneak kentzen ditu
* Kefe-makinak garbitzeko
* Tureriak estabalgatzeko
* Digestioa azkarragoa egiteko
* Aurpegiko maskarak egiteko
* Janaria kontserbatzeko
* Haragia binguntzeko 
* Arropako orbanak kentzeko

== Ozpin-Olioa&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Ozpin-olio|hizkuntza=eu|data=2021-09-29|url=https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Ozpin-olio&amp;oldid=8700913|sartze-data=2022-05-11|encyclopedia=Wikipedia, entziklopedia askea.}}&lt;/ref&gt; ==
[[Fitxategi:Vinaigrette.jpg|thumb|[[Ozpin-olio|ozpin-olioa]]]]
[[Ozpin-olio|Ozpin-olioa]], olioa eta ozpina nahasterakoan sortzen saltsa da eta nahi dituzun osagai guztiak gehitu al dizkiozu.  

== Hiztegia ==

* Ozpina&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Ozpin|hizkuntza=eu|data=2022-05-12|url=https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Ozpin&amp;oldid=8935037|sartze-data=2022-05-12|encyclopedia=Wikipedia, entziklopedia askea.}}&lt;/ref&gt;: &quot;etanolaren hartziduraren ondorioz azido azetikoa ekoiztuz sortzen den likido azidoa da&quot;.
* Ozpindu&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=OZPINDUTA - Diccionario Abierto de Euskera|hizkuntza=es|url=https://www.significadode.org/euskera/ozpinduta.htm|aldizkaria=www.significadode.org|sartze-data=2022-05-12}}&lt;/ref&gt;: norbait haserre, minduta dagoenean. 
* Ozpin-euli: ozpinare eulia
* Ozpintsu: minduta

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Ozpinak| ]]
[[Kategoria:Etxeko kimika]]</text>
      <sha1>d5g7yd6g5vx1u8eilw86668j0bxwk29</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pornografia</title>
    <ns>0</ns>
    <id>102205</id>
    <revision>
      <id>9005647</id>
      <parentid>8970669</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:02:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>/* Ikus, gainera */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43614" xml:space="preserve">[[Fitxategi:XXX P icon.png|thumb|250px|Horrelako materialak askotan XXX ikurrekin identifikatzen dira.]]
[[Fitxategi:Erotic scenes Louvre G13 n4.jpg|thumb|250px|Antzinako Greziaren irudi erotikoa (K.a. 510 urtekoa).]]
[[Fitxategi:Inkorrektes tournage1.jpg|thumb|250px|Bi aktore filme pornografiko baten eszena prestatzen.]]
[[Fitxategi:Peep Show by David Shankbone.jpg|thumb|250px|[[Sex shop]] baten erakuslehioa, espektakulu bat iragartzen.]]
'''Pornografia''' hitzak ekintza [[Sexualitate|sexuala]]&lt;nowiki/&gt;k edo ekintza [[Erotismo|erotikoa]]&lt;nowiki/&gt;k adierazten dituen material orori egiten dio erreferentzia, hartzailearen [[kitzikapen]]a eragiteko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Pornografía|hizkuntza=es|data=2020-04-14|url=https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Pornograf%C3%ADa&amp;oldid=125181531|sartze-data=2020-05-07|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre}}&lt;/ref&gt;

Pornografia hainbat plataformaren bidez azaltzen da, hala nola [[animazio]]&lt;nowiki/&gt;etan, [[zinema]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Eskulturagintza|eskulture]]&lt;nowiki/&gt;tan, [[argazki]]&lt;nowiki/&gt;etan, [[ipuin]]&lt;nowiki/&gt;etan, [[literatura]]&lt;nowiki/&gt;n, [[pintura]]&lt;nowiki/&gt;n, eta arrakasta handia lortu du hedabideetan, hala nola [[aldizkari]] pornografikoetan eta [[telefono]] bidezko sexuan, eta azkenaldian [[Internet]]&lt;nowiki/&gt;en.
== Etimologia ==
«Pornografia» terminoa honako hitz grekoetatik dator: πόρνη (''pórnē'', 'prostituta') eta γράθιν (''graphein'', 'grabatu, idatzi, ilustratu') eta -ία atzizkitik (-ía, 'egoera'); beraz, «prostituten edo prostituzioaren deskribapena edo ilustrazioa» esan nahi du. Hala ere, terminoa berriki agertu dela, [[Antzinako Grezia]]&lt;nowiki/&gt;n ez baitzen inoiz pornografia hitza erabili, eta erabilera zaharrena [[1800]]&lt;nowiki/&gt;eko hamarkadakoa da [[frantses]]&lt;nowiki/&gt;ez (''pornographie'').

[[1864]]&lt;nowiki/&gt;an, Webster hiztegiak honela definitu zuen argi eta garbi: &quot;pintura lizuna&quot;.

Pornografiari, askotan, “porno” deitzen zaio, hizkera informalean.

== Historia ==
Pornografia eta irudikapen erotikoak zibilizazioaren antzinatetik datoz, gizakiaren historiaren garai zahar eta primitiboetara, [[Paleolitoa]]&lt;nowiki/&gt;ren garairaino. Pornografiaren kontzeptu modernoa, gaur egun nagusi dena, [[XIX. mendea]]&lt;nowiki/&gt;n [[Viktoriar Aroa]]&lt;nowiki/&gt;n material erotikoaren merkaturatze masibotik abiatuta definitzen da, izaera erotiko-artistikoa alde batera utzita eta [[Bigarren Industria Iraultza]]&lt;nowiki/&gt;k&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=History of Pornography|data=2011-02-08|url=https://web.archive.org/web/20110208103004/http://www.pornographyhistory.com/|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt; definitu zuen masa-produkziotik abiatuta haren banaketa handituta. Pornografia modernoak [[1970]]&lt;nowiki/&gt;eko [[Iraultza sexual]]&lt;nowiki/&gt;etik hasita ([[Pornoaren Urrezko Aroa]]), gaur egun arte izan du presentzia handiena.
=== Aurrekariak ===
[[Fitxategi:BrunetteStagFilm.ogv|thumb|300px|Filme labur '''pornografiko''' bat: emakumeak biluztean erakusten dituen jarrera eta mugimenduek garbi adierazten dute kitzikatzeko helburua.]]Paleolito garaiko [[Homo Sapiens|homo sapiens]] nomaden gizarte primitiboan, pentsamendu magikoa eta oinarri enpirikoak garatu ziren erlijio primitiboen oinarri gisa, giza kreazionismoa animalien ugalketa-ahalmenetan oinarrituta. Tribu primitiboetan, ugaltzera bideratutako egitura anatomikoekiko kultu totemikoa ezarri zen; [[umetoki]]&lt;nowiki/&gt;rako gurtza (umetokia eta haren erditzea atxikitzeko zuen gaitasunagatik gurtzen da) eta kultu [[faliko]]&lt;nowiki/&gt;a (&quot;bizitza-metatzaile&quot; gisa hartzen da). Antzinako gurtzetan oinarrituta, [[Artizarra]]&lt;nowiki/&gt;ren figurin paleoitikoek, hala nola [[Willendorfeko venusa|Willendorf]]-en Artizarrak, giza mirespena gogorarazten zuten genitalen, [[amatasun]]a&lt;nowiki/&gt;ren, [[emankortasun]]&lt;nowiki/&gt;aren eta erotismoaren aurrean, neurriz kanpoko ugatzen eta ipurmasailen bidez, pornografia irudikatzeko asmoz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Joan M.|abizena=Gero|izenburua=Engendering archaeology : women and prehistory|argitaletxea=Oxford, UK ; Cambridge, Mass., USA : B. Blackwell|abizena2=Conkey|izena2=Margaret Wright|data=1991|url=http://archive.org/details/isbn_9780631175018|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;

[[India]]&lt;nowiki/&gt;ko kultura klasikoetan, sexualitatearen bertuteak hainbat modutan ulertzen ziren: [[ezkontza]], [[masturbazio]]a, [[taldeko sexua]], [[poligamia]] eta [[homosexualitate]]a.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Todd|abizena=Jones|izenburua=The Truth About Tantra|hizkuntza=en|url=https://www.yogajournal.com/yoga-101/truth-tantra|aldizkaria=Yoga Journal|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt; Sexua, batez ere [[Tantra]] filosofietan, giza jainkotasun naturalaren parte zela eta, batzuetan, argiztapen espiritualerako bide bat zela ulertzen zen. [[Hinduismo]]a&lt;nowiki/&gt;ren, [[budismo]]a&lt;nowiki/&gt;ren eta [[jainismo]]&lt;nowiki/&gt;aren ikuspegi erlijiosoen arabera, erlijio-praktika eta filosofia espiritual askok sexu-jardueraren garrantzia goraipatzen zuten, kutsu erotiko handiko praktika eta kontakizunen bidez; esate baterako, [[Ashvamedha Yajna]] [[Rig-veda|Rigveda]]&lt;nowiki/&gt;koa. [[Vatsyayana]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Kama Sutra]] ([[K.a. 400]]-[[K.a. 200|K.a.200]]) India zaharreko sexualitatearen [[epitome]]a da. Ezkonduta dagoen bikote [[Heterosexualitate|heterosexual]] batentzat idealtzat jotzen ziren praktika sexualak deskribatzen dituen liburua da.

Antzinako Indiako gizartea ohituta zegoen sexualitatearekin eta [[nudismo]]a&lt;nowiki/&gt;rekin. Sexualitatea irudikatuz, zeremonia-zentroak apaintzen zituzten. [[Ramayana]] eta [[Mahābhārata|Mahabharata]] poema epikoek ([[K.a. 1500eko hamarkada|K.a. 1500]]) zenbait aipamen erotiko zituzten, eta biak erabakigarriak izan ziren [[Ekialde Zahar]]&lt;nowiki/&gt;reko gizarte sexualizatuak eraikitzeko, eragin zuzena izan baitzuten kultura [[japonia]]&lt;nowiki/&gt;rraren, kultura [[Txinako Herri Errepublika|txina]]&lt;nowiki/&gt;tarraren eta kultura [[tibet]]&lt;nowiki/&gt;arraren politika eta moral sexualetan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=This is a typical erotic posture from Khajuraho Gallery 9|url=http://www.liveindia.com/khajuraho/8a.html|aldizkaria=www.liveindia.com|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt; Txinan, lehenengo sexu-eskuliburuak eta poema erotikoak [[K.a. 200]]. urtekoak dira. Generoen osaketari buruzko ikuspegi [[Teologia|teologiko]]&lt;nowiki/&gt;etan oinarritzen dira, eta Indiako kulturaren testuek eragin handia dute. Halaber, sexuaren irudikapen grafikoak agertzen dira herri-arte tradizionalean, hala nola pinturan eta zeramikan.

Antzinako Greziako eta [[Antzinako Erroma]]&lt;nowiki/&gt;tar Inperioko gizarte klasikoek giza sexualitatea hartu zuten adierazpen artistikoaren oinarri gisa. Arte klasikoan, finkapen artistiko-estetiko sendoa agertzen da berriro, izaki [[Mitologia|mitologiko]]&lt;nowiki/&gt;en irudikapenaren eta giza gorputzaren irudikapenaren bidez, non emakumeen gorputzak edertasunaren eta emankortasunaren ezaugarriak irudikatzen baitzituen, eta gizonezkoen gorputzak, berriz, indarraren eta gizontasunaren ezaugarriak. Mitologia grekoaren barruan, [[jainko]]&lt;nowiki/&gt;zko sexualitatean sartzen ziren jainkozko heriotzak eta kontakizunak zeuden, eta poligamia, homosexualitatea, [[pederastia]], [[sexu-abusu]]a, jaun-esklabo harremanak, taldeko sexua, [[transgenero]]a, [[intersexualitate]]a eta [[piztitasun]]&lt;nowiki/&gt;a bezalako gaiak ere agertzen ziren.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Kenneth James Dover|izenburua=Greek homosexuality|argitaletxea=Harvard University Press|data=1989|url=http://archive.org/details/greekhomosexuali00dove_0|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt; [[Arte klasikoa]], sarritan, falozentrikoa zen, organo genitalak obren erdian jartzen baitzituen.

Eszena sexualen irudikapena ohikoa zen [[Erromatar Inperioa|Erromatar Inperio]]&lt;nowiki/&gt;ko herri-artean, non sexualitateari buruzko irudipenak [[Grezia klasikoa|Grezia Klasikoa]]&lt;nowiki/&gt;ren irudipenetara hurbiltzen ziren moralki.

Erdi Aroan, [[kristautasun]]a nagusi zela, pornografia lizunkeriaren formatzat hartzen zen, eta, beraz, bekatu hilgarritzat; masturbazioa, fornizazioa, [[sodomia]], [[adulterio]]a eta [[prostituzio]]a lauso &quot;[[Krimen|kriminal]]&lt;nowiki/&gt;tzat&quot; edo &quot;ez-naturaltzat&quot; jotzen ziren, eta zigor erlijiosoekin eta [[tortura]]&lt;nowiki/&gt;rekin zigortzen zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Veronica Sekules|izenburua=Medieval art|argitaletxea=Oxford University Press|data=2001|url=http://archive.org/details/medievalart00seku|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;

==== XVI. mendea ====
Pornografia, gaur egungo formaren antzekoa (masan ekoitzitako pornografia), [[XVI. mendea]]&lt;nowiki/&gt;n agertu zen [[Italia]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Errenazimentu]]&lt;nowiki/&gt;ko lehen urteetako [[inprenta]]&lt;nowiki/&gt;ren kulturan. Garai hartan, nabarmen handitu ziren literaturaren eta grabatuen erreprodukzioa, [[Johannes Gutenberg]]&lt;nowiki/&gt;ek [[XV. mendea]]&lt;nowiki/&gt;n [[Erdi Aroa|Erdi Aro]]&lt;nowiki/&gt;ko inprenta hobetu zuelako.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

Inprentaren kulturaren garaian pornografiaren sorrera [[Giulio Romano]]&lt;nowiki/&gt;ren [[I Modi]] ([[1524]]) grabatu pornografikoen agerpenarekin definituta dago.
==== XVII. mendea ====
[[Pietro Aretino]]&lt;nowiki/&gt;ren lanek arrakasta handia izan zuten [[XVII. mendea]]&lt;nowiki/&gt;n, eta lan hauek hainbat hizkuntzatara itzuli eta [[Europa]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Aristokrazia|aristokrate]]&lt;nowiki/&gt;n artean sekretuz banatu ziren. XVI. mendean zehar, literatura erotikoa lizunkeriari buruzko ikuspegi moral desberdinek geldiarazten zuten, eta ondorioz, autoreek izen anonimoen pean eta banaketan nolabaiteko muga zuten lanak argitaratu behar izaten zituzten.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;
==== XVIII. mendea ====
[[XVIII. mendea]]&lt;nowiki/&gt;n, arte erotikoa ospetsu egin zen [[Rokoko|Rococo]] artea eta arte [[barrokoa]]&lt;nowiki/&gt;ren azken urteak agertu zirenean. Arte barrokoaren erotismoa, batez ere, sotila eta moderatua zen, eta biluzik eta eszena gainestilizatuak erabiltzen zituen, maitasuna, grina, zoriona eta haserrea bezalako sentimenduak markatzen zituztenak. Arte plastikoak erotismo leun eta estilizatuarekin birdefinitzen ziren bitartean, literatura esplizituagoa eta sexualagoa bihurtzen hasi zen erlijio-moral tradizionalari aurre egiten zioten korronte soziopolitiko gero eta handiagoak zirela-eta. Korronte hauen adibide ziren [[antiklerikalismo]]a, [[Ateismoa kristautasunean|ateismoa]] eta [[Ilustrazio]]&lt;nowiki/&gt;ko ideiak.

[[Frantziako Iraultza]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Maria Antonieta]], [[Le Godmiché Royal]] eta [[L 'Autrichienne]] bezalako [[panfleto erotiko]]&lt;nowiki/&gt;etan prostituta bezala irudikatzen zuten. Era berean, atentatu sozial bezala, [[Aristokrazia|aristokrata]] eta [[Klero|klerigo]] ezberdinak ordezkatuak ziren erregimen politikoari desafio egiteko eta iraultzaren mugimenduari mesede egiteko.
==== XIX. mendea ====
Gaur egun arte dugun pornografiaren kontzeptua XIX. mendeko Aro Viktoriarrean definitu zen. Kontzeptu horrek definizio berri bat hartu zuen, argazkiaren asmakizunarekin eta ospearekin, aurreko mendeetan nagusi izan ziren literatura-fikziozko eta arte plastikoetako lanak ordezkatzeko. Pornografia, Aro Viktoriarretik abiatuta, eskala handiagoko produkzioagatik definitu zen, eta, horren ondorioz, [[gobernu]]a&lt;nowiki/&gt;k produkzioa eta banaketa debekatuko eta arautuko zuten legeak ezarri zituen, tradizio erlijiosoetan oinarrituta, zuhurtzia sustatzeko eta gizartearen bizioa eta lizunkeria geldiarazteko. Gizarte viktoriarraren moralak pornografiaren egileak beren lanak [[kontrabando]] moduan bezero hautatuen artean banatzera bultzatu zituen; beste batzuetan, biluziak (bereziki, emakumeen biluzia) zituzten lan pornografiko bisualak &quot;arte&quot; parametroen arabera merkaturatzen ziren, eta eredu hori nagusitu zen [[1960]]&lt;nowiki/&gt;aren amaieran [[Gerra Punikoak|Gerra Puniko]]&lt;nowiki/&gt;etara arte.
==== XX. mendea ====
[[XX. mendea]]&lt;nowiki/&gt;n, pornografiak hainbat gatazka legal eta sozial izan zituen, gaur egungo kontzeptua definitu zutenak. XX. mendearen lehen erdian, pornografia erabat debekatuta egon zen [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetan]] eta [[Ingalaterra]]n egin ziren hainbat legeengatik. Lege hauek pornografia lanen banaketa arautu zuten.1960an, Iraultza sexualetik aurrera, zabalkunde handiagoa hartzen hasi zen, 1960aren amaieran hura arautzen zuten legeak ahuldu eta bertan behera geratu zirelako. Lege horiek eragina izan zuten Iraultza sexualaren mugimendua eragin zuen eskubide sexualen bilaketan.
===== Pre-code garaia (1900-1929) =====
Zinema komertziala XX. mendearen lehen urteetan hasi zen loratzen, [[1900]] eta [[1920]] bitartean, Estatu Batuetan eta Ingalaterran ezagun egin ziren zinemetan (kostu eta ahalmen txikiko bidaiari-zinemak). [[Hays Kodea]]&lt;nowiki/&gt;ren aurreko aldian ([[1934]]-[[1966]]), ikus-entzunezko baliabideen eta zinemaren erregulazioa ez zegoen araututa Estatu Batuetako gobernu-legeetan, eta, beraz, filmak gai lizunak ustiatzen hasi ziren, hala nola sexu esplizitua, biluzia, krimena, [[indarkeria]] eta [[droga]]k. Legezko erregulaziorik gabeko aldi horrek zinema pornografikoaren garapen zabal eta primitiboa ahalbidetu zuen 1920ko hamarkadaren erdialdean.

===== Bombshell garaia (1930-1959) =====
Hays Kodea 1934an jarri zen indarrean, zinemaren bizitzako lehen hamarkadetan nagusi izan ziren ikus-entzunezko hedabideetan moralgabetzat hartutako irudikapenak murrizteko neurri gisa. Talde oso mugatu baten denbora-pasa izan ondoren, pornografia gai eztabaidagarri eta negatibo bihurtu zen XX. mendearen lehen erdiko Estatu Batuetako gizartean filosofia erlijiosoen ondorioz. Horrez gain, Gobernuak eta gerraosteko kulturak, masturbazioa gizakien osasun fisikoa kaltetzen zuen metodo suntsitzailetzat hartzen zuten, metodo eta [[sendabide]] alternatiboak garatuz, hala nola, [[elektrotxoke]] terapia (garai hartan buruko gaixotasuntzat hartutako gaixotasunak tratatzeko erabiltzen zena, transgeneroa eta homosexualitatea, adibidez).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The Curious History of Graham Crackers and Corn Flakes {{!}} Now I Know|hizkuntza=en-US|url=http://nowiknow.com/the-curious-history-of-graham-crackers-and-corn-flakes/|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;

Pornografia zinematografikoa ia ez zen existitzen [[1950]]&lt;nowiki/&gt;eko hamarkadaren azken urteetara arte, Hays Kodea ahultzen hasi zen arte. Erotismoa, aldiz, bertsio artistiko leunagoetan agertu zen, hala nola, [[Pulp (literatura)|pulp]]&lt;nowiki/&gt;aren istorio sentsazionalistetan, [[komiki]]a&lt;nowiki/&gt;ren urrezko aroan [[superheroi]]&lt;nowiki/&gt;en diseinu endomorfoan eta [[pin-up]] artean.

Eduki erotikoa duten &quot;gizonentzako aldizkariak&quot; Estatu Batuetan jaio ziren [[Bigarren Mundu Gerra]]n, gobernu-erakundeek gerra-fronteetan soldadu maskulinoentzat banatutako pizgarri moral gisa ([[moral booster]]) eta gizonezkoen arreta erakartzeko publizitate-modu gisa. Ameriketako Estatu Batuetako itsas armadako kideen artean pin-up artea zuten aldizkarien banaketa Yank, the Army Weekly armadako aldizkariarekin sortu zen, soldaduentzat pizgarri bat izan zedin [[Prostituzio|prostitute]]&lt;nowiki/&gt;kin sexu-zerbitzurik ez kontratatzeko eta [[sifili]]a bezalako sexu-transmisiozko gaixotasunen bat ez hartzeko, gaixotasun honek Bigarren Mundu Gerran munduko tropei gogor eragin baitzien.

Bigarren Mundu Gerraren ondoren, gobernuaren filosofien eta politika militarren aurka zeuden gazte-taldeak agertu ziren, eta [[1940]]. urteko greaserrak eta [[Hipster (azpikultura garaikidea)|hipster]]&lt;nowiki/&gt;rak azpikultura bihurtu ziren. Horien artean, musikaren estimazioa, kontsumoa eta sexualitate lasaia zeuden, eta [[Beat belaunaldia|Beat Belaunaldia]]&lt;nowiki/&gt;ri bide eman zioten.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Academy of American|abizena=Poets|izenburua=A Brief Guide to the Beat Poets {{!}} Academy of American Poets|url=https://poets.org/text/brief-guide-beat-poets|aldizkaria=poets.org|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;

Beat Belaunaldiaren ezaugarri nagusia [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etako gobernuaren eta gizarte kontserbadorearen politikei egindako kritika zabala izan zen. Besteak beste, [[Agnostizismo ahul|agnostizismoa]], espiritualtasun alternatiboa, drogen kontsumoa eta arraza bereiziekiko eta [[LGBT]]&lt;nowiki/&gt;rekiko tolerantziaren ideia orokorra sartu zituen.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;

===== Sexploitation garaia (1960-1969) =====
[[60ko hamarkada]]&lt;nowiki/&gt;ren hasieran, Hays Kodea ahultzen hasi zen, [[Lehen Zuzenketa]]&lt;nowiki/&gt;ren aurkako babes artistikoengatik eta Estatu Batuetako legeetan egindako legezko aldaketen ondoren agertzen diren lizunkeria-parametro berriengatik (sexua ez da lizuna). Horrela, [[Sexploitationen Urrezko Garaia]] sortu zen. Ustiapen-zinemako korronte horrek sexu-xehetasunak eta biluziak nabarmentzen zituen, [[B zinema]]-ekoizpena zuen, eta [[grindhouse]] izeneko antzoki berezietan erakusten ziren ([[1970]]&lt;nowiki/&gt;ean sortu ziren zinema pornoen zuzeneko aurrekariak, pelikula [[Exploitation film|esploitation]]&lt;nowiki/&gt;ak aurkezten zituztenak eta adin nagusikoak sartzea mugatzen zuten onarpen-arauak bete behar zituztenak).
===== Porno chic (1970-1989) =====
[[Danimarka]]&lt;nowiki/&gt;n pornografia legeztatu berria zen eta honen ondorioz pornografiaren historian funtsezkoak ziren bi dokumental ekoiztu ziren: [[Censorship in Denmark: A New Approach]] (1970) eta [[Sexual Freedom in Denmark]] (1970). Hauek biak Estatu Batuetan jendaurrean erakutsi ziren.

Dokumentalek zentsura-politikak saihestu zituzten Estatu Batuetan &quot;hezkuntza-edukiagatik&quot; eta &quot;garrantzi sozialeko&quot; gai bat lantzen baitzuten, eta Estatu Batuetako pornografia-erakustaldi irekiari buruzko moralak birdefinitu zituzten. [[70eko hamarkada]]&lt;nowiki/&gt;ren hasieran, film erotiko edo pornografiko ugari egiten hasi ziren Danimarkan.

[[1969]]&lt;nowiki/&gt;an, [[Stonewall Inn]]&lt;nowiki/&gt;eko istiluen ondoren, LGBT komunitateak ikuspen handiagoa izan zuen gizartean. Ondorioz, gizon [[gay]]&lt;nowiki/&gt;en kultura berri bat sortu zen [[Kalifornia]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Castro clone]] izenekoa, langile-klaseko gizon homosexualaren ezaugarriak bereganatzen zituen kultura. Era berean, Bigarren Mundu Gerratik hainbat hamarkadatan ezkutuan gorde zen leather azpikultura ere herri kulturara ateratzen hasi zen. Pornografiaren eta sexuaren industriaren ikuspegi homosexualean funtsezko azpikultura zen. [[Tom of Finland]] leather-aren ikonorik handiena zen. Leatherra eta beste fetix batzuk ([[marinelak]], [[langile]]&lt;nowiki/&gt;ak, [[biker]]&lt;nowiki/&gt;rak eta [[cowboy]]&lt;nowiki/&gt;ak) gay pornografiaren irudimenean kokatzen zituen, bere komikiekin eta arte hipermaskulinistarekin. Bere pertsonaien genitalen eta [[ipurmasail]]&lt;nowiki/&gt;en tamaina goraipatzen zuen, eta [[Rough Cut (1980ko filma)|rough]] sexuen eszena hipersexualizatuak enfatizatzen zituen.

70eko hamarkadan, [[Snuff movie|Snuff]] ([[1976]]) pornografiari buruzko jarrera [[Feminismo|feminista]]&lt;nowiki/&gt;k definitu zituen film bat estreinatu zen esplotazio eta [[gore zinema]]&lt;nowiki/&gt;ren garaian. Filma, sexu errealeko eszenak izan arren, ez zen film pornografiko gisa katalogatu eta Snuff film gisa sustatu zen. Filmak kritika feminista piztu zuen, [[sexu-abusu]]a jasaten zuen emakume errugabe baten hilketa zentzurik gabe irudikatzeagatik. Pornografian [[sexismo]]a&lt;nowiki/&gt;ri egindako kritikak piztu zituen. Filosofia horrek areagotu egin zituen sexuaren aldeko guda feministak (1970etik [[1980]]&lt;nowiki/&gt;ra bitarteko eztabaida feministak, pornografia, sexuaren industria, prostituzioa, homosexualitatea, [[bisexualitate]]a, transgeneroa eta [[BDSM]] bezalako gaiei buruzko jarrerak landu zituztenak), eta bi ideologiatan banatu zuen feminismoa: feminismo [[antipornografia]]&lt;nowiki/&gt;ren arabera, pornografia errepresioaren eta emakumearen menderatzearen sinbolo sexista da, eta feminismo prosexualaren arabera, pornografia emakumearen ahalduntze eta sexu-askatasun autonomoaren irudikapentzat hartzen da.&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=TOM OF FINLAND a short biography|url=http://tomoffinlandfoundation.org/foundation/touko.html|aldizkaria=tomoffinlandfoundation.org|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;

Eszena feminista berrien eta pornografiari buruzko iritzi-aniztasunaren aurrean, [[Playgirl]] aldizkaria argitaratu zen [[1973]]&lt;nowiki/&gt;an, eta ikuspegi feminista zuen lehen pornografia-aldizkaria izan zen. Playgirl emakume heterosexualei zuzenduta agertzen zen, [[Playboy]] aldizkariaren aurkako erantzun gisa; izan ere, fisikoki erakargarriak ziren gizonen [[beefcake]] estiloko argazkiak eta, batzuetan, emakumeen gustuarekiko sentikorragoak ziren hardcore eszenen argazkiak izan zituen ezaugarri. Honek erotismoa eta beste elementu sentsual batzuk nabarmentzen zituen, Playboy, [[Husty]] eta antzeko argitalpenen pornografia burduarekin kontrastatu egiten zutenak.
===== Pornografia (1990-2008) =====
[[1990]]&lt;nowiki/&gt;eko hamarkadaren erdialdean, pornografia [[DVD]] formatuan agertu zen, eta ondorioz, material erotikoa gehiago banatzeko aukera eman zuen. [[2000]] bitartean, pornografia ekoizten zuten zenbait enpresa [[Internet]]&lt;nowiki/&gt;en sartu ziren eta beren marketako gune ofizialak ireki zituzten, hala nola Playboy aldizkaria [[1994]]&lt;nowiki/&gt;an eta [[Hustler]] aldizkaria [[1995]]&lt;nowiki/&gt;ean. Urte horretan bertan, [[live cams]] eta [[cyber sex]] zerbitzuak kapitalizatzea ahalbidetu zuen bideokonferentzia zerbitzua Interneten sartu zen. Anonimotasunak, irisgarritasunak eta eskuragarritasunak pornografiaren gordailu erosezina bihurtu zuten Internet. Horrela, 2000. urtetik aurrera, erabiltzaileei edukia, bideoak, argazkiak, [[joko]]&lt;nowiki/&gt;ak eta [[sex cams]] eta hookups zerbitzuak eskuratzeko aukera eman zen.
===== Pornografia Interneten =====
[[Host Pornhub]], [[RedTube]] eta [[YouPorn]] bideo gune publikoak [[2000ko hamarkada]]&lt;nowiki/&gt;ren bigarren erdian agertu ziren, gaur egun [[Manwin Media]] ([[MindGeek]]) adimen informatikoko konpainiak administratutako markak. Manwin Media munduko lineako pornografia konpainiarik handiena da. [[Vimeo]] eta [[Tumblr]] bezalako guneek, hain zorrotzak ez ziren eduki-terminoak zituztenez, pornografiaren zirkulazioa ahalbidetzen zuten beren webguneetan, nahiz eta leku pornografikoak ez izan, eta horrek pornografiara ohituta zegoen kultura berri bat sortu zuen ([[XXX Belaunaldia]]).

Film pornografikoak, gutxi gorabehera, [[2008]]&lt;nowiki/&gt;tik aurrera zabaldu ziren Interneten. Lehenik, memoria bidez; ondoren, kopia digitalak (fitxategiak) saldu edo alokatuz. Laster sortu ziren plataforma hauek: [[Pornhub]], RedTube, [[YouPorn]], [[Tube8]], [[Xtube|XTube]], [[Spankwire]], [[Keezmovies]], [[Extremetube]], [[Sextube]] eta [[GayTube]], besteak beste.

2020ko abenduaren 15ean ezagutu zen Pornhubek milioika bideo kendu zituela bere webgunetik bertan sexu abusu eta erasoen irudiak agertzen zirelako, tartean zirela haur pornografiakoak. Neurri horiek [[Mastercard]]ek eta [[Visa Inc.|Visak]] konpainia horri ordainketak egiteko modua bertan behera utzi ondoren heldu ziren. Konpainiak adierazi zuenez, aurrerantzean egiaztatutako edukia izango zuten bakarrik, &quot;beste plataforma batzuek ez bezala&quot;, adibidez, [[Facebook]], [[Instagram]], etab.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Pornhub removes millions of videos|hizkuntza=en|data=2020-12-15|url=https://www.independent.co.uk/life-style/gadgets-and-tech/pornhub-videos-removed-sexual-abuse-b1774140.html|aldizkaria=The Independent|sartze-data=2020-12-15}}&lt;/ref&gt;
== Pornografia motak ==

=== Softcore ===
Genero pornografiko horretan, sexu-eszenak ez dira esplizituki agertzen. Zineman eta telebistan, bereziki, ez dira sartzen genitalen lehen planoak, eta ez ditu xehetasunez erakusten [[Sarpen (sexualitatea)|sarpen]]&lt;nowiki/&gt;ak eta [[felazio]]a&lt;nowiki/&gt;k. Aktoreek edo modeloek beren gorputzen zati bat estaltzen dute.
=== Hardcore ===
Genero pornografiko muturrekoena da, esplizituki erakusten baitu sexu-ekintza, dela [[bagina]]&lt;nowiki/&gt;koa, [[uzki]]&lt;nowiki/&gt;koa, [[aho]]&lt;nowiki/&gt;zkoa edo edozein tresnarekin egindakoa. Pornografia mota hori sexu orientazioaren arabera banatzen da: heterosexuala, homosexuala eta bisexuala.

=== Mediumcore ===
Modeloek gorputz osoa erakusten dute. ''Playboy'' edo ''Penthouse'' aldizkari ospetsuak pornografia-mota horren adibiderik ezagunenak dira.

=== Postpornoa ===
[[Postpornoa]]&lt;nowiki/&gt;k, nahita, porno tradizionalaren arauak irauli nahi ditu helburu politikoekin.

Postpornografiaren lana beste sexualitate batzuk eta beste sexu-praktika batzuk panorama publikora eta, beraz, politikora jauzi egitea da; haren diskurtso kritikoak postfeminismotik eta borroka homosexualetatik pornografiaren historia berrikusten du, sexualitatea irudikatzeko eta kontsumitzeko gune bat irabazteko eta bestea ikusarazteko, lehen pornografian ez zegoena.&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

== Haur-pornografia ==
[[Haur-pornografia]] esaten zaio sexu-jokabide esplizituetan dauden edozein sexutako adingabeen irudikapen orori. Irudikapen bisualak, deskriptiboak edota soinuzkoak izan daitezke.

== Legezkotasuna ==
Pornografiaren legezko egoera herrialde bakoitzaren eta material motaren araberakoa da. Herrialde batzuetan pornografiaren forma guztiak legez kanpokoak dira, eta beste batzuetan, berriz, oso lege liberalak dituzte helduen pornografiari buruz. Film pornografikoetan parte hartzen duten aktoreek adinez nagusiak izan behar dute.

* Estatu Batuetan, ia dena da legezkoa, haurren pornografia izan ezik. Konpainiek autoinposatu dituzten murrizketen ondorioz, aktoreek azterketa medikoak egin behar dituzte aldizka, [[sexu-transmisiozko gaixotasunak]] detektatzeko, batez ere [[HIESa]], nahiz eta beste gaixotasun asko izan, hala nola [[herpes]] sinplea. [[Los Angeles]] konderriak, orain arte ([[2016]]) AEBetako porno industriaren zentroa izan denak, [[kondoi]]&lt;nowiki/&gt;aren erabilera ezarri du film pornografikoak filmatzeko. Sexua animaliekin ez da filmatzen, prozesu baten beldur; [[gernu]]a edo [[gorozki]]&lt;nowiki/&gt;ak dituzten filmak konpainia txiki espezializatuetatik datoz, eta ez dira saiatzen beren produktuak publiko zabalari saltzen.
* Haur-pornografia debekatuta dago herrialde guztietan.
* Legeria askok indarkeriazko edo animaliekin egindako ekintzak erakusten dituen pornografia mugatzen dute.
* Herrialde [[Musulman|islamiar]] batzuetan, pornografia mota guztiak legez kanpokoak dira.
* Txinako Herri Errepublikan pornografiaren forma guztiak legez kanpokoak dira eta baita [[Ipar Korea]]&lt;nowiki/&gt;n ere.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=State.gov Website Modernization|hizkuntza=en-US|url=https://www.state.gov/state-gov-website-modernization/|aldizkaria=United States Department of State|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;nowiki/&gt;

== Komertzializazioa ==

=== Ekonomikoa ===
Estatu Batuetako helduen industriaren diru-sarrerak zehaztea zaila da. 1970ean, azterlan federal batek zenbatetsi zuen Estatu Batuetan [[hardcore]] pornografiaren txikizkako salmentaren guztizko balioa ez zela 10 milioi baino handiagoa. [[1998]]&lt;nowiki/&gt;an, [[Forrester Research]]&lt;nowiki/&gt;ek txosten bat argitaratu zuen linean dauden &quot;helduen edukiaren&quot; industriari buruz; urteko diru-sarreretan 750 milioi dolar eta 1 mila milioi dolar kalkulatu zituen. [[2001]]&lt;nowiki/&gt;eko azterlanek 2,6 mila milioi eta 3,9 mila milioi artean kalkulatu zuten (bideoa, ikusmen bidezko ordainketa, Internet eta aldizkariak barne).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Pornography|hizkuntza=en|data=2020-04-29|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Pornography&amp;oldid=953793535|sartze-data=2020-05-07|encyclopedia=Wikipedia}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=President's Commission on Obscenity and Pornography|hizkuntza=en|data=2019-11-16|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=President%27s_Commission_on_Obscenity_and_Pornography&amp;oldid=926388070|sartze-data=2020-05-07|encyclopedia=Wikipedia}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Forbes.com: How Big Is Porn?|data=2001-06-09|url=https://web.archive.org/web/20010609221146/http://www.forbes.com/2001/05/25/0524porn.html|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;

[[2014]]&lt;nowiki/&gt;tik aurrera, pornoaren industriak urtean 13 mila milioi dolar baino gehiago zekartzala uste zen Estatu Batuetan. [[CNBC]]&lt;nowiki/&gt;k kalkulatu zuen pornografia AEBetan 13 mila milioi dolarreko industria zela, pornoan 3,075 dolar segundoko gastatuta.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Coming Soon: XXX In 3D {{!}} Business News {{!}} Minyanville's Wall Street|data=2016-01-16|url=https://web.archive.org/web/20160116130835/http://www.minyanville.com/businessmarkets/articles/pornography-industry-3D-movies-equipment-cost/1/28/2010/id/26572?page=full|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;
=== Teknologia ===
Pornografoek irudi bisualen produkzioan eta banaketan izandako aurrerapen teknologiko bakoitza aprobetxatu dute. Pornografia teknologien garapenerako indar bultzatzailetzat hartzen da, [[argazkigintza]]&lt;nowiki/&gt;ren, [[satelite-telebista]]&lt;nowiki/&gt;ren, etxeko bideoaren, beste bideo-modu batzuen eta Interneten bidez.

Kamera txikien eta haririk gabeko ekipoen eskuragarritasun komertzialarekin, &quot;[[Voyeurismo|Voyeur]]&quot; pornografiak publiko lortu zuen. [[Kamera]] mugikorrak [[argazki]] edo [[bideo]] pornografikoak jasotzeko erabiltzen dira, eta [[MMS]] bezala birbidaltzen da, [[sexting]] bezala ezagutzen den praktika.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Magnet Media Holds Porn/Tech Event in NYC This Tuesday AVN|url=https://avn.com/business/articles/technology/magnet-media-holds-porn-tech-event-in-nyc-this-tuesday-551837.html|aldizkaria=AVN|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=How Porn Drives Mainstream Internet Technology Adoption {{!}} New York - GarysGuide (#1 Resource for NYC Tech)|url=http://www.garysguide.com/events/n6gmwpf/How-Porn-Drives-Mainstream-Internet-Technology-Adoption|aldizkaria=www.garysguide.com|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;

==== Ordenagailuz sortutako irudiak eta manipulazioak ====
Ordenagailu bidez sortutako pornografiaren ideia oso goiz hartu zen grafiko informatikoetarako aplikazio eremu nabarmenenetakotzat, eta [[Hiru dimentsioko|3D]]&lt;nowiki/&gt;n renderizatu zen. Teknologian egindako beste aurrerapen batzuei esker, 3D figurak gero eta [[fotorrealista]] gehiago erabili dira pornografia interaktiboan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Samantha Cole,Emanuel|abizena=Maiberg|izenburua=People Are Having Sex With 3D Avatars of Their Exes and Celebrities|hizkuntza=en|data=2019-11-19|url=https://www.vice.com/en_us/article/j5yzpk/they-cant-stop-us-people-are-having-sex-with-3d-avatars-of-their-exes-and-celebrities|aldizkaria=Vice|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Alyson|abizena=Krueger|izenburua=Virtual Reality Gets Naughty|hizkuntza=en-US|data=2017-10-28|url=https://www.nytimes.com/2017/10/28/style/virtual-reality-porn.html|aldizkaria=The New York Times|issn=0362-4331|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Experts warn of the 'horrors' of a new type of porn|hizkuntza=en|data=2017-11-09|url=http://www.independent.co.uk/life-style/gadgets-and-tech/news/pornography-porn-virtual-reality-personal-intimate-vr-headset-criticism-problems-a8046141.html|aldizkaria=The Independent|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;
== Ikerketak eta analisiak ==
Pornografiaren efektuei buruzko ikerketa hainbat gaiei buruzkoa da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=David|abizena=Segal|izenburua=Opinion {{!}} Does Porn Hurt Children?|hizkuntza=en-US|data=2014-03-28|url=https://www.nytimes.com/2014/03/29/sunday-review/does-porn-hurt-children.html|aldizkaria=The New York Times|issn=0362-4331|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt; Ikerketa horrek bortxaketan, etxeko indarkerian, [[sexu-disfuntzio]]&lt;nowiki/&gt;an, [[Sexu harreman|sexu-harreman]]&lt;nowiki/&gt;ekiko zailtasunetan eta haurren sexu-abusuan izan ditzakeen eraginak barne hartzen ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Jessica|abizena=Brown|izenburua=Is porn harmful? The evidence, the myths and the unknowns|hizkuntza=en|url=https://www.bbc.com/future/article/20170926-is-porn-harmful-the-evidence-the-myths-and-the-unknowns|aldizkaria=www.bbc.com|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt; Literaturako aipamen batzuek irudi eta film pornografikoak [[Menpekotasuna|menpekotas]]&lt;nowiki/&gt;una sor dezaketela iradokitzen duten arren, ebidentzia ez da nahikoa ondorioak ateratzeko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Shane W|abizena=Kraus|izenburua=Neurobiology of Compulsive Sexual Behavior: Emerging Science|orrialdeak=385–386|abizena2=Voon|abizena3=Potenza|izena2=Valerie|izena3=Marc N|data=2016-01|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4677151/|aldizkaria=Neuropsychopharmacology|alea=1|zenbakia=41|issn=0893-133X|pmid=26657963|pmc=4677151|doi=10.1038/npp.2015.300|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Shane W.|abizena=Kraus|izenburua=Should compulsive sexual behavior be considered an addiction?|orrialdeak=2097–2106|abizena2=Voon|abizena3=Potenza|izena2=Valerie|izena3=Marc N.|data=2016-12|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4990495/|aldizkaria=Addiction (Abingdon, England)|alea=12|zenbakia=111|issn=0965-2140|pmid=26893127|pmc=4990495|doi=10.1111/add.13297|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=S.|abizena=Kühn|izenburua=Chapter Three - Neurobiological Basis of Hypersexuality|argitaletxea=Academic Press|orrialdeak=67–83|hizkuntza=en|abizena2=Gallinat|izena2=J.|data=2016-01-01|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S007477421630068X|aldizkaria=International Review of Neurobiology|zenbakia=129|editore-abizena=Zahr|editore-izena=Natalie M.|sartze-data=2020-05-07|serie=Imaging the Addicted Brain}}&lt;/ref&gt; Hainbat ikerketaren arabera, pornoaren liberalizazioa bortxaketaren eta [[Sexu indarkeria|sexu-indarkeria]]&lt;nowiki/&gt;ren tasen murrizketarekin lotuta egon daiteke, eta beste batzuek, berriz, ez dute inolako ondoriorik iradokitzen, edo amaitu gabeak dira.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Full Record: Australian Institute of Criminology|data=2015-10-07|url=https://web.archive.org/web/20151007152049/http://websearch.aic.gov.au/firstaicPublic/fullRecord.jsp?recno=203812|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Berl|abizena=Kutchinsky|izenburua=The Effect of Easy Availability of Pornography on the Incidence of Sex Crimes: The Danish Experience|orrialdeak=163–181|hizkuntza=en|data=1973|url=https://spssi.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1540-4560.1973.tb00094.x|aldizkaria=Journal of Social Issues|alea=3|zenbakia=29|issn=1540-4560|doi=10.1111/j.1540-4560.1973.tb00094.x|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Pornography, Rape, and the Internet|hizkuntza=en|data=2014-10-20|url=https://www.tse-fr.eu/publications/pornography-rape-and-internet|aldizkaria=TSE|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;
== Pornografiari buruzko iritziak ==
Gaur egun bada pentsamendu-korronte bat pornografia arte-forma berritzat hartzen duena, [[giza sexualitate]]&lt;nowiki/&gt;aren edertasuna erakustea helburu duena. Mundua etengabe aldatzen dela eta beti aldatu dela adierazten dute, interesak aldatzen direla edo interes berriak agertzen direla, eta artea aldatu eta arte-forma berriak agertzen direla.

Zenbait pertsonak, hala nola [[Larry Flynt]] pornografia-ekoizleak eta [[Salman Rushdie]] idazleak, argudiatu dute pornografia funtsezkoa dela askatasunerako, eta gizarte aske eta zibilizatu bat pornografia onartzeko duen jarreraren arabera epaitu behar dela.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=WebCite query result|url=https://www.webcitation.org/5TD5Q8UAz?url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/uk/article466971.ece|aldizkaria=www.webcitation.org|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt; Teoria hori indartu egiten da [[diktadura]]-erregimen oso gutxik uzten edo baimentzen dutelako pornografia; izan konfesionalak, hala nola [[Francisco Franco]]&lt;nowiki/&gt;ren [[Espainia]], edo komunistak, hala nola [[Kampuchea Demokratikoa.]]

Bestalde, haien existentziak arbuio handia eragiten du gizartearen kultura edo sektore kontserbadore jakin batzuetan. Pornografiaren aurka, hau argudiatzen da:

* Gizabanakoarentzako menpekotasun kaltegarri bihur daiteke.
* Emakumearentzat degradatzailea dela. Hala ere, argudio horrek indar pixka bat galdu du, batez ere emakumeei atsegin emateko pentsatutako ekoizpen pornografikoak egiten hasi zirenetik. Gainera, AEBetako porno-aktore batzuek jendaurrean esan dute ez dela degradatzailea; bestalde, emakumeek zerbait degradatzailea egiteko aukera izan behar dutela defendatzen dute, ondo ordainduta badago.
* Merkataritzarako erabiltzen dela.
* Pornografiak [[libido]]&lt;nowiki/&gt;a ustiatzen duela, [[burmuina]] erotizatuz.
* Irizpide hezirik ez duten pertsonak kontrako sexua objektibatzera bultzatzea.
* Prestakuntza moral eta kultural eskasa duten gizabanakoak beren irakurketa edo bisualizazioaren bidez bultza daitezkeela beren fantasia libidinosoak arakatzera, balio etikoak gaindituz eta ohitura onetarako iraingarritzat hartuz.
* Pornografia irizpide hezia duten norbanakoentzat soilik dela.
* Sexu-ekintza desitxuratzen duela maitasunaren adierazpen goren gisa.
* Errepresio sozialak eragindako larritasun sexualaren adierazgarri izanik, erotismo ororen ekintza desitxuratuko luke bikote-bizitzaren egunerokotasunean, eta, hala, poztasunik eza eta esperientzia berrien desira ekarriko lituzke.
* Pornografiaren kritika bi norabidetatik dator nagusiki: alde batetik, [[kontserbadore]]&lt;nowiki/&gt;etatik eta [[erlijio]]&lt;nowiki/&gt;soetatik, eta, bestetik, sektore feminista batzuetatik.

Kontserbadore erlijiosoek pornografia moralik gabekoa dela adierazten dute, eta uste dute sexua ezkondutako bikoteentzat erreserbatuta dagoela eta pornografia ugaritzeak gizartean moralik gabeko portaerak deritzenak gehitzea eragiten duela. Mundu osoan jarraitzaile asko dituzten erlijioek, [[katolizismo]]a adibidez, pornografiaren existentzia gaitzesten dute. Adibidez, erlijio honetan, sexu-ekintzak elkarrekiko zorion-iturri izan behar du, bikote heterosexual bat elkartzen lagunduko duena eta ekintza horren bidez ugalketa gertatzen dena. Islamak ere gogor gaitzesten du pornografia.

Kritikari feminista batzuek, batez ere [[estatubatuar]]&lt;nowiki/&gt;rek, uste dute pornografiak degradatu egiten dituela emakumeak, gizonek gozatzeko sexu-objektu gisa erabiltzen baitituzte; izan ere, film eta argazki gehienetan, gizakiak rol nagusia du. Gizonezkoei, oro har heterosexualei, zuzenduta egoteagatik ere kritikatzen dute, eta, beraz, sexualitatearen alde bakarreko ikuspegia eskaintzeagatik.

Pornografiaren ondorio negatiboak nabarmendu dituzten beste azterlan batzuk hauek dira:

* [[Indiana]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Dolf Zillman]] eta [[Houston]]&lt;nowiki/&gt;go Unibertsitateko [[Jennings Bryant]] irakasleek ikusi zuten pornografiaren aurrean behin eta berriz agertu izanak ondorio hauek dituela: bikotekidearekiko gogobetetze-maila gutxitzea, leialtasuna gutxiago baloratzea eta konpromisorik gabeko sexuaren garrantzia areagotzea.
* [[Oxford]], [[Ohio]] eta [[Miami]]&lt;nowiki/&gt;ko Unibertsitateko [[Reo Christensen]] doktoreak egindako azterlan baten arabera, pornografiak sexuak intimitatearekin zerikusirik ez duenaren irudipena uzten die ikusleei; ez dagoela lotuta [[maitasun]]a&lt;nowiki/&gt;rekin, konpromisoarekin edo ezkontzarekin; sexuaren forma arraro batzuek poztasun handiagoa ematen dutela ([[zoofilia]] gisa) eta sexu arduragabeak ez duela ondorio txarrik.
* Gainera, [[Familia]] eta [[Hezkuntza]]&lt;nowiki/&gt;ri buruzko [[Ikerketarako Fundazio Nazionaleko]] [[Elizabeth Oddone-Paolucci]] eta [[Mark Genuis]] doktoreek eta [[Calgary]]&lt;nowiki/&gt;ko Unibertsitateko [[Claudio Violato]] doktoreak egindako azterlan batzuetan, sexualitateari eta sexu-portaerari buruzko pertzepzioetan aldaketa ugari ikusi ziren, pornografia behin eta berriz erakutsi ondoren. Horien artean sartzen dira [[bortxaketa]] irain kriminal gisa nabarmentzea, emakumeen sexualitatearekiko sentikortasun eza areagotzea eta sexu-harremanekiko desadostasuna.

Beste azterlan batzuek, ordea, frogatu dute ez dagoela loturarik pornografiaren eta sexu-indarkeriaren artean. Hori da [[Simon Louis Lajeunesse]] ikertzaile [[kanada]]&lt;nowiki/&gt;rraren azterketa soziologikoaren kasua. [[Montreal]]&lt;nowiki/&gt;go Unibertsitateko irakaslea da [[Lajeunesse]], eta, gaia bi urtez ikertu ondoren, ondorioztatu zuen erabiltzaile gehienentzat fantasia marjinal bat asetzea dela, [[monosexual]]&lt;nowiki/&gt;a delako, eta gehiegizkoa litzatekeela kasu patologikoak estrapolatzea. Hauek izan ziren, laburtuz, azterketaren aurkikuntzak:

* Elkarrizketatu guztien artean (unibertsitateko bi mila ikasle, batez ere emakumeak), 20 ikaslek, denak heterosexualak, onartu zuten pornografia ikusteko ohiturei buruz hitz egiten zutela
* Elkarrizketatu guztiek adierazi zuten Interneten pornografia bilatzen zutela.
* Ia gizon guztiek bideo pornografikoak begiratzen dituzte, baina horrek ez die eragiten emakumeekiko harremanei, ezta sexu-portaerari ere. Adibidez, pornografia kontsumitzen duten gizonak ez dira, berez, sexualki bortitzagoak kontsumitzen ez dutenekin alderatuta.
* Ezkongabeek pornografia bi aldiz gehiago kontsumitzen zuten astean (42 minutuko hiru saio, batez beste) bikotekideek baino (27 minutuko 1.7 saio, batez beste).
* Ezkongabeak izan ala ez, ia guztiek pornografia bakarrik ikusten dute, eta une hori ez dute beste inorekin partekatu nahi, ezta bikotekidearekin ere.
* Pornografian, lehen sexu-harremana izan zutenean (12 urte inguru) izan zituzten fantasiak bilatzen dituzte gizonek. Hala ere, haren &quot;gidoia&quot; desegin egiten da errealitatearekin topo egitean.

== Iritzi feministak ==
Prostituzioan gertatzen den bezala, feminismoak pornografiari buruz iritzi desberdinak ditu.

[[Katharine Mackinnon]]&lt;nowiki/&gt;ek eta [[Andrea Dworkin]]&lt;nowiki/&gt;ek ordezkatutako korronte [[Abolizionismo|abolizionista]] batek pornografia erabili zuen emakumeen zapalkuntza politiko eta sexuala azaltzeko eredu gisa. [[Robin Morgan]]&lt;nowiki/&gt;en esloganaren arabera, «pornografia teoria da, bortxaketa praktika». Gaitzetsi egiten zuten komunikabideek emakumeen sexualitatea irudikatzea, genero-indarkeria, sexu-menpekotasuna eta politika sustatzeko modu gisa.

Beste korronteak, prosexo deritzonak eta [[Ellen Willis]] aitzindari duenak, feminismo abolizionistak gizarte heterosexualeko emakumeen gorputza erreprimitzen eta kontrolatzen duten egitura patriarkalekin duen konplizitatea kritikatzen du. Willis-en aburuz, feminista abolizionistek Estatuari itzultzen diote sexualitatearen irudikapena arautzeko ahalmena, eta botere bikoitza ematen diote jatorri [[Patriarkatu|patriarkal]]&lt;nowiki/&gt;eko antzinako erakunde bati. Kanadako pornografiaren aurkako mugimenduaren emaitzak, [[Beatriz preciado|Beatriz Preciado]]&lt;nowiki/&gt;k dioenez, sexualitate minoritarioetatik zetozen filmen eta argitalpenen aurkako zentsuran agertu ziren, batez ere [[Lesbiana|lesbian]]&lt;nowiki/&gt;en eta lesbiana [[Sadomasokismo|sadomasokisten]] kasuan, eta emakumeak porno heterosexualean zituen irudikapen estereotipatuak ez ziren zentsuratu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Paul B.|abizena=Preciado|izenburua=Mujeres en los márgenes|hizkuntza=es|data=2007-01-12|url=https://elpais.com/diario/2007/01/13/babelia/1168648750_850215.html|aldizkaria=El País|issn=1134-6582|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;

== Pornografia Euskal Herrian ==
[[2007]]an [[Euskalsex]] Euskadiko Nazioarteko Areto Erotikoaren I. edizioa [[Bilbao Exhibition Centre]]n ([[Barakaldo]]n) antolatu zen eta [[2008]]ko apirilean, II. edizioa. Bertan, [[euskara]]ra bikoiztutako lehen film pornoa aurkeztu zuten, Carlos Resazuzendari nafarrak [[2003]]an zuzendutako ''Marranas con ganas'' filma. [[Torbe]] eta [[Rebeca Linares]] euskal aktore pornorik ezagunenak dira.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Erotismo]]a
* [[Auzo gorri|Gune gorria]]
* [[Haur-pornografia]]
* [[Hentai]]
* [[Porno izar]]
* [[Sexu ugalketa|Sexua]]
* [[Pornografia-zinema]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Pornografia| ]]</text>
      <sha1>qwvaceh4ekxno60reydvto4t075cijd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005648</id>
      <parentid>9005647</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:03:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>/* Ikus, gainera */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43636" xml:space="preserve">[[Fitxategi:XXX P icon.png|thumb|250px|Horrelako materialak askotan XXX ikurrekin identifikatzen dira.]]
[[Fitxategi:Erotic scenes Louvre G13 n4.jpg|thumb|250px|Antzinako Greziaren irudi erotikoa (K.a. 510 urtekoa).]]
[[Fitxategi:Inkorrektes tournage1.jpg|thumb|250px|Bi aktore filme pornografiko baten eszena prestatzen.]]
[[Fitxategi:Peep Show by David Shankbone.jpg|thumb|250px|[[Sex shop]] baten erakuslehioa, espektakulu bat iragartzen.]]
'''Pornografia''' hitzak ekintza [[Sexualitate|sexuala]]&lt;nowiki/&gt;k edo ekintza [[Erotismo|erotikoa]]&lt;nowiki/&gt;k adierazten dituen material orori egiten dio erreferentzia, hartzailearen [[kitzikapen]]a eragiteko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Pornografía|hizkuntza=es|data=2020-04-14|url=https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Pornograf%C3%ADa&amp;oldid=125181531|sartze-data=2020-05-07|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre}}&lt;/ref&gt;

Pornografia hainbat plataformaren bidez azaltzen da, hala nola [[animazio]]&lt;nowiki/&gt;etan, [[zinema]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Eskulturagintza|eskulture]]&lt;nowiki/&gt;tan, [[argazki]]&lt;nowiki/&gt;etan, [[ipuin]]&lt;nowiki/&gt;etan, [[literatura]]&lt;nowiki/&gt;n, [[pintura]]&lt;nowiki/&gt;n, eta arrakasta handia lortu du hedabideetan, hala nola [[aldizkari]] pornografikoetan eta [[telefono]] bidezko sexuan, eta azkenaldian [[Internet]]&lt;nowiki/&gt;en.
== Etimologia ==
«Pornografia» terminoa honako hitz grekoetatik dator: πόρνη (''pórnē'', 'prostituta') eta γράθιν (''graphein'', 'grabatu, idatzi, ilustratu') eta -ία atzizkitik (-ía, 'egoera'); beraz, «prostituten edo prostituzioaren deskribapena edo ilustrazioa» esan nahi du. Hala ere, terminoa berriki agertu dela, [[Antzinako Grezia]]&lt;nowiki/&gt;n ez baitzen inoiz pornografia hitza erabili, eta erabilera zaharrena [[1800]]&lt;nowiki/&gt;eko hamarkadakoa da [[frantses]]&lt;nowiki/&gt;ez (''pornographie'').

[[1864]]&lt;nowiki/&gt;an, Webster hiztegiak honela definitu zuen argi eta garbi: &quot;pintura lizuna&quot;.

Pornografiari, askotan, “porno” deitzen zaio, hizkera informalean.

== Historia ==
Pornografia eta irudikapen erotikoak zibilizazioaren antzinatetik datoz, gizakiaren historiaren garai zahar eta primitiboetara, [[Paleolitoa]]&lt;nowiki/&gt;ren garairaino. Pornografiaren kontzeptu modernoa, gaur egun nagusi dena, [[XIX. mendea]]&lt;nowiki/&gt;n [[Viktoriar Aroa]]&lt;nowiki/&gt;n material erotikoaren merkaturatze masibotik abiatuta definitzen da, izaera erotiko-artistikoa alde batera utzita eta [[Bigarren Industria Iraultza]]&lt;nowiki/&gt;k&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=History of Pornography|data=2011-02-08|url=https://web.archive.org/web/20110208103004/http://www.pornographyhistory.com/|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt; definitu zuen masa-produkziotik abiatuta haren banaketa handituta. Pornografia modernoak [[1970]]&lt;nowiki/&gt;eko [[Iraultza sexual]]&lt;nowiki/&gt;etik hasita ([[Pornoaren Urrezko Aroa]]), gaur egun arte izan du presentzia handiena.
=== Aurrekariak ===
[[Fitxategi:BrunetteStagFilm.ogv|thumb|300px|Filme labur '''pornografiko''' bat: emakumeak biluztean erakusten dituen jarrera eta mugimenduek garbi adierazten dute kitzikatzeko helburua.]]Paleolito garaiko [[Homo Sapiens|homo sapiens]] nomaden gizarte primitiboan, pentsamendu magikoa eta oinarri enpirikoak garatu ziren erlijio primitiboen oinarri gisa, giza kreazionismoa animalien ugalketa-ahalmenetan oinarrituta. Tribu primitiboetan, ugaltzera bideratutako egitura anatomikoekiko kultu totemikoa ezarri zen; [[umetoki]]&lt;nowiki/&gt;rako gurtza (umetokia eta haren erditzea atxikitzeko zuen gaitasunagatik gurtzen da) eta kultu [[faliko]]&lt;nowiki/&gt;a (&quot;bizitza-metatzaile&quot; gisa hartzen da). Antzinako gurtzetan oinarrituta, [[Artizarra]]&lt;nowiki/&gt;ren figurin paleoitikoek, hala nola [[Willendorfeko venusa|Willendorf]]-en Artizarrak, giza mirespena gogorarazten zuten genitalen, [[amatasun]]a&lt;nowiki/&gt;ren, [[emankortasun]]&lt;nowiki/&gt;aren eta erotismoaren aurrean, neurriz kanpoko ugatzen eta ipurmasailen bidez, pornografia irudikatzeko asmoz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Joan M.|abizena=Gero|izenburua=Engendering archaeology : women and prehistory|argitaletxea=Oxford, UK ; Cambridge, Mass., USA : B. Blackwell|abizena2=Conkey|izena2=Margaret Wright|data=1991|url=http://archive.org/details/isbn_9780631175018|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;

[[India]]&lt;nowiki/&gt;ko kultura klasikoetan, sexualitatearen bertuteak hainbat modutan ulertzen ziren: [[ezkontza]], [[masturbazio]]a, [[taldeko sexua]], [[poligamia]] eta [[homosexualitate]]a.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Todd|abizena=Jones|izenburua=The Truth About Tantra|hizkuntza=en|url=https://www.yogajournal.com/yoga-101/truth-tantra|aldizkaria=Yoga Journal|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt; Sexua, batez ere [[Tantra]] filosofietan, giza jainkotasun naturalaren parte zela eta, batzuetan, argiztapen espiritualerako bide bat zela ulertzen zen. [[Hinduismo]]a&lt;nowiki/&gt;ren, [[budismo]]a&lt;nowiki/&gt;ren eta [[jainismo]]&lt;nowiki/&gt;aren ikuspegi erlijiosoen arabera, erlijio-praktika eta filosofia espiritual askok sexu-jardueraren garrantzia goraipatzen zuten, kutsu erotiko handiko praktika eta kontakizunen bidez; esate baterako, [[Ashvamedha Yajna]] [[Rig-veda|Rigveda]]&lt;nowiki/&gt;koa. [[Vatsyayana]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Kama Sutra]] ([[K.a. 400]]-[[K.a. 200|K.a.200]]) India zaharreko sexualitatearen [[epitome]]a da. Ezkonduta dagoen bikote [[Heterosexualitate|heterosexual]] batentzat idealtzat jotzen ziren praktika sexualak deskribatzen dituen liburua da.

Antzinako Indiako gizartea ohituta zegoen sexualitatearekin eta [[nudismo]]a&lt;nowiki/&gt;rekin. Sexualitatea irudikatuz, zeremonia-zentroak apaintzen zituzten. [[Ramayana]] eta [[Mahābhārata|Mahabharata]] poema epikoek ([[K.a. 1500eko hamarkada|K.a. 1500]]) zenbait aipamen erotiko zituzten, eta biak erabakigarriak izan ziren [[Ekialde Zahar]]&lt;nowiki/&gt;reko gizarte sexualizatuak eraikitzeko, eragin zuzena izan baitzuten kultura [[japonia]]&lt;nowiki/&gt;rraren, kultura [[Txinako Herri Errepublika|txina]]&lt;nowiki/&gt;tarraren eta kultura [[tibet]]&lt;nowiki/&gt;arraren politika eta moral sexualetan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=This is a typical erotic posture from Khajuraho Gallery 9|url=http://www.liveindia.com/khajuraho/8a.html|aldizkaria=www.liveindia.com|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt; Txinan, lehenengo sexu-eskuliburuak eta poema erotikoak [[K.a. 200]]. urtekoak dira. Generoen osaketari buruzko ikuspegi [[Teologia|teologiko]]&lt;nowiki/&gt;etan oinarritzen dira, eta Indiako kulturaren testuek eragin handia dute. Halaber, sexuaren irudikapen grafikoak agertzen dira herri-arte tradizionalean, hala nola pinturan eta zeramikan.

Antzinako Greziako eta [[Antzinako Erroma]]&lt;nowiki/&gt;tar Inperioko gizarte klasikoek giza sexualitatea hartu zuten adierazpen artistikoaren oinarri gisa. Arte klasikoan, finkapen artistiko-estetiko sendoa agertzen da berriro, izaki [[Mitologia|mitologiko]]&lt;nowiki/&gt;en irudikapenaren eta giza gorputzaren irudikapenaren bidez, non emakumeen gorputzak edertasunaren eta emankortasunaren ezaugarriak irudikatzen baitzituen, eta gizonezkoen gorputzak, berriz, indarraren eta gizontasunaren ezaugarriak. Mitologia grekoaren barruan, [[jainko]]&lt;nowiki/&gt;zko sexualitatean sartzen ziren jainkozko heriotzak eta kontakizunak zeuden, eta poligamia, homosexualitatea, [[pederastia]], [[sexu-abusu]]a, jaun-esklabo harremanak, taldeko sexua, [[transgenero]]a, [[intersexualitate]]a eta [[piztitasun]]&lt;nowiki/&gt;a bezalako gaiak ere agertzen ziren.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Kenneth James Dover|izenburua=Greek homosexuality|argitaletxea=Harvard University Press|data=1989|url=http://archive.org/details/greekhomosexuali00dove_0|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt; [[Arte klasikoa]], sarritan, falozentrikoa zen, organo genitalak obren erdian jartzen baitzituen.

Eszena sexualen irudikapena ohikoa zen [[Erromatar Inperioa|Erromatar Inperio]]&lt;nowiki/&gt;ko herri-artean, non sexualitateari buruzko irudipenak [[Grezia klasikoa|Grezia Klasikoa]]&lt;nowiki/&gt;ren irudipenetara hurbiltzen ziren moralki.

Erdi Aroan, [[kristautasun]]a nagusi zela, pornografia lizunkeriaren formatzat hartzen zen, eta, beraz, bekatu hilgarritzat; masturbazioa, fornizazioa, [[sodomia]], [[adulterio]]a eta [[prostituzio]]a lauso &quot;[[Krimen|kriminal]]&lt;nowiki/&gt;tzat&quot; edo &quot;ez-naturaltzat&quot; jotzen ziren, eta zigor erlijiosoekin eta [[tortura]]&lt;nowiki/&gt;rekin zigortzen zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Veronica Sekules|izenburua=Medieval art|argitaletxea=Oxford University Press|data=2001|url=http://archive.org/details/medievalart00seku|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;

==== XVI. mendea ====
Pornografia, gaur egungo formaren antzekoa (masan ekoitzitako pornografia), [[XVI. mendea]]&lt;nowiki/&gt;n agertu zen [[Italia]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Errenazimentu]]&lt;nowiki/&gt;ko lehen urteetako [[inprenta]]&lt;nowiki/&gt;ren kulturan. Garai hartan, nabarmen handitu ziren literaturaren eta grabatuen erreprodukzioa, [[Johannes Gutenberg]]&lt;nowiki/&gt;ek [[XV. mendea]]&lt;nowiki/&gt;n [[Erdi Aroa|Erdi Aro]]&lt;nowiki/&gt;ko inprenta hobetu zuelako.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

Inprentaren kulturaren garaian pornografiaren sorrera [[Giulio Romano]]&lt;nowiki/&gt;ren [[I Modi]] ([[1524]]) grabatu pornografikoen agerpenarekin definituta dago.
==== XVII. mendea ====
[[Pietro Aretino]]&lt;nowiki/&gt;ren lanek arrakasta handia izan zuten [[XVII. mendea]]&lt;nowiki/&gt;n, eta lan hauek hainbat hizkuntzatara itzuli eta [[Europa]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Aristokrazia|aristokrate]]&lt;nowiki/&gt;n artean sekretuz banatu ziren. XVI. mendean zehar, literatura erotikoa lizunkeriari buruzko ikuspegi moral desberdinek geldiarazten zuten, eta ondorioz, autoreek izen anonimoen pean eta banaketan nolabaiteko muga zuten lanak argitaratu behar izaten zituzten.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;
==== XVIII. mendea ====
[[XVIII. mendea]]&lt;nowiki/&gt;n, arte erotikoa ospetsu egin zen [[Rokoko|Rococo]] artea eta arte [[barrokoa]]&lt;nowiki/&gt;ren azken urteak agertu zirenean. Arte barrokoaren erotismoa, batez ere, sotila eta moderatua zen, eta biluzik eta eszena gainestilizatuak erabiltzen zituen, maitasuna, grina, zoriona eta haserrea bezalako sentimenduak markatzen zituztenak. Arte plastikoak erotismo leun eta estilizatuarekin birdefinitzen ziren bitartean, literatura esplizituagoa eta sexualagoa bihurtzen hasi zen erlijio-moral tradizionalari aurre egiten zioten korronte soziopolitiko gero eta handiagoak zirela-eta. Korronte hauen adibide ziren [[antiklerikalismo]]a, [[Ateismoa kristautasunean|ateismoa]] eta [[Ilustrazio]]&lt;nowiki/&gt;ko ideiak.

[[Frantziako Iraultza]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Maria Antonieta]], [[Le Godmiché Royal]] eta [[L 'Autrichienne]] bezalako [[panfleto erotiko]]&lt;nowiki/&gt;etan prostituta bezala irudikatzen zuten. Era berean, atentatu sozial bezala, [[Aristokrazia|aristokrata]] eta [[Klero|klerigo]] ezberdinak ordezkatuak ziren erregimen politikoari desafio egiteko eta iraultzaren mugimenduari mesede egiteko.
==== XIX. mendea ====
Gaur egun arte dugun pornografiaren kontzeptua XIX. mendeko Aro Viktoriarrean definitu zen. Kontzeptu horrek definizio berri bat hartu zuen, argazkiaren asmakizunarekin eta ospearekin, aurreko mendeetan nagusi izan ziren literatura-fikziozko eta arte plastikoetako lanak ordezkatzeko. Pornografia, Aro Viktoriarretik abiatuta, eskala handiagoko produkzioagatik definitu zen, eta, horren ondorioz, [[gobernu]]a&lt;nowiki/&gt;k produkzioa eta banaketa debekatuko eta arautuko zuten legeak ezarri zituen, tradizio erlijiosoetan oinarrituta, zuhurtzia sustatzeko eta gizartearen bizioa eta lizunkeria geldiarazteko. Gizarte viktoriarraren moralak pornografiaren egileak beren lanak [[kontrabando]] moduan bezero hautatuen artean banatzera bultzatu zituen; beste batzuetan, biluziak (bereziki, emakumeen biluzia) zituzten lan pornografiko bisualak &quot;arte&quot; parametroen arabera merkaturatzen ziren, eta eredu hori nagusitu zen [[1960]]&lt;nowiki/&gt;aren amaieran [[Gerra Punikoak|Gerra Puniko]]&lt;nowiki/&gt;etara arte.
==== XX. mendea ====
[[XX. mendea]]&lt;nowiki/&gt;n, pornografiak hainbat gatazka legal eta sozial izan zituen, gaur egungo kontzeptua definitu zutenak. XX. mendearen lehen erdian, pornografia erabat debekatuta egon zen [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetan]] eta [[Ingalaterra]]n egin ziren hainbat legeengatik. Lege hauek pornografia lanen banaketa arautu zuten.1960an, Iraultza sexualetik aurrera, zabalkunde handiagoa hartzen hasi zen, 1960aren amaieran hura arautzen zuten legeak ahuldu eta bertan behera geratu zirelako. Lege horiek eragina izan zuten Iraultza sexualaren mugimendua eragin zuen eskubide sexualen bilaketan.
===== Pre-code garaia (1900-1929) =====
Zinema komertziala XX. mendearen lehen urteetan hasi zen loratzen, [[1900]] eta [[1920]] bitartean, Estatu Batuetan eta Ingalaterran ezagun egin ziren zinemetan (kostu eta ahalmen txikiko bidaiari-zinemak). [[Hays Kodea]]&lt;nowiki/&gt;ren aurreko aldian ([[1934]]-[[1966]]), ikus-entzunezko baliabideen eta zinemaren erregulazioa ez zegoen araututa Estatu Batuetako gobernu-legeetan, eta, beraz, filmak gai lizunak ustiatzen hasi ziren, hala nola sexu esplizitua, biluzia, krimena, [[indarkeria]] eta [[droga]]k. Legezko erregulaziorik gabeko aldi horrek zinema pornografikoaren garapen zabal eta primitiboa ahalbidetu zuen 1920ko hamarkadaren erdialdean.

===== Bombshell garaia (1930-1959) =====
Hays Kodea 1934an jarri zen indarrean, zinemaren bizitzako lehen hamarkadetan nagusi izan ziren ikus-entzunezko hedabideetan moralgabetzat hartutako irudikapenak murrizteko neurri gisa. Talde oso mugatu baten denbora-pasa izan ondoren, pornografia gai eztabaidagarri eta negatibo bihurtu zen XX. mendearen lehen erdiko Estatu Batuetako gizartean filosofia erlijiosoen ondorioz. Horrez gain, Gobernuak eta gerraosteko kulturak, masturbazioa gizakien osasun fisikoa kaltetzen zuen metodo suntsitzailetzat hartzen zuten, metodo eta [[sendabide]] alternatiboak garatuz, hala nola, [[elektrotxoke]] terapia (garai hartan buruko gaixotasuntzat hartutako gaixotasunak tratatzeko erabiltzen zena, transgeneroa eta homosexualitatea, adibidez).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The Curious History of Graham Crackers and Corn Flakes {{!}} Now I Know|hizkuntza=en-US|url=http://nowiknow.com/the-curious-history-of-graham-crackers-and-corn-flakes/|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;

Pornografia zinematografikoa ia ez zen existitzen [[1950]]&lt;nowiki/&gt;eko hamarkadaren azken urteetara arte, Hays Kodea ahultzen hasi zen arte. Erotismoa, aldiz, bertsio artistiko leunagoetan agertu zen, hala nola, [[Pulp (literatura)|pulp]]&lt;nowiki/&gt;aren istorio sentsazionalistetan, [[komiki]]a&lt;nowiki/&gt;ren urrezko aroan [[superheroi]]&lt;nowiki/&gt;en diseinu endomorfoan eta [[pin-up]] artean.

Eduki erotikoa duten &quot;gizonentzako aldizkariak&quot; Estatu Batuetan jaio ziren [[Bigarren Mundu Gerra]]n, gobernu-erakundeek gerra-fronteetan soldadu maskulinoentzat banatutako pizgarri moral gisa ([[moral booster]]) eta gizonezkoen arreta erakartzeko publizitate-modu gisa. Ameriketako Estatu Batuetako itsas armadako kideen artean pin-up artea zuten aldizkarien banaketa Yank, the Army Weekly armadako aldizkariarekin sortu zen, soldaduentzat pizgarri bat izan zedin [[Prostituzio|prostitute]]&lt;nowiki/&gt;kin sexu-zerbitzurik ez kontratatzeko eta [[sifili]]a bezalako sexu-transmisiozko gaixotasunen bat ez hartzeko, gaixotasun honek Bigarren Mundu Gerran munduko tropei gogor eragin baitzien.

Bigarren Mundu Gerraren ondoren, gobernuaren filosofien eta politika militarren aurka zeuden gazte-taldeak agertu ziren, eta [[1940]]. urteko greaserrak eta [[Hipster (azpikultura garaikidea)|hipster]]&lt;nowiki/&gt;rak azpikultura bihurtu ziren. Horien artean, musikaren estimazioa, kontsumoa eta sexualitate lasaia zeuden, eta [[Beat belaunaldia|Beat Belaunaldia]]&lt;nowiki/&gt;ri bide eman zioten.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Academy of American|abizena=Poets|izenburua=A Brief Guide to the Beat Poets {{!}} Academy of American Poets|url=https://poets.org/text/brief-guide-beat-poets|aldizkaria=poets.org|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;

Beat Belaunaldiaren ezaugarri nagusia [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]&lt;nowiki/&gt;etako gobernuaren eta gizarte kontserbadorearen politikei egindako kritika zabala izan zen. Besteak beste, [[Agnostizismo ahul|agnostizismoa]], espiritualtasun alternatiboa, drogen kontsumoa eta arraza bereiziekiko eta [[LGBT]]&lt;nowiki/&gt;rekiko tolerantziaren ideia orokorra sartu zituen.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;

===== Sexploitation garaia (1960-1969) =====
[[60ko hamarkada]]&lt;nowiki/&gt;ren hasieran, Hays Kodea ahultzen hasi zen, [[Lehen Zuzenketa]]&lt;nowiki/&gt;ren aurkako babes artistikoengatik eta Estatu Batuetako legeetan egindako legezko aldaketen ondoren agertzen diren lizunkeria-parametro berriengatik (sexua ez da lizuna). Horrela, [[Sexploitationen Urrezko Garaia]] sortu zen. Ustiapen-zinemako korronte horrek sexu-xehetasunak eta biluziak nabarmentzen zituen, [[B zinema]]-ekoizpena zuen, eta [[grindhouse]] izeneko antzoki berezietan erakusten ziren ([[1970]]&lt;nowiki/&gt;ean sortu ziren zinema pornoen zuzeneko aurrekariak, pelikula [[Exploitation film|esploitation]]&lt;nowiki/&gt;ak aurkezten zituztenak eta adin nagusikoak sartzea mugatzen zuten onarpen-arauak bete behar zituztenak).
===== Porno chic (1970-1989) =====
[[Danimarka]]&lt;nowiki/&gt;n pornografia legeztatu berria zen eta honen ondorioz pornografiaren historian funtsezkoak ziren bi dokumental ekoiztu ziren: [[Censorship in Denmark: A New Approach]] (1970) eta [[Sexual Freedom in Denmark]] (1970). Hauek biak Estatu Batuetan jendaurrean erakutsi ziren.

Dokumentalek zentsura-politikak saihestu zituzten Estatu Batuetan &quot;hezkuntza-edukiagatik&quot; eta &quot;garrantzi sozialeko&quot; gai bat lantzen baitzuten, eta Estatu Batuetako pornografia-erakustaldi irekiari buruzko moralak birdefinitu zituzten. [[70eko hamarkada]]&lt;nowiki/&gt;ren hasieran, film erotiko edo pornografiko ugari egiten hasi ziren Danimarkan.

[[1969]]&lt;nowiki/&gt;an, [[Stonewall Inn]]&lt;nowiki/&gt;eko istiluen ondoren, LGBT komunitateak ikuspen handiagoa izan zuen gizartean. Ondorioz, gizon [[gay]]&lt;nowiki/&gt;en kultura berri bat sortu zen [[Kalifornia]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Castro clone]] izenekoa, langile-klaseko gizon homosexualaren ezaugarriak bereganatzen zituen kultura. Era berean, Bigarren Mundu Gerratik hainbat hamarkadatan ezkutuan gorde zen leather azpikultura ere herri kulturara ateratzen hasi zen. Pornografiaren eta sexuaren industriaren ikuspegi homosexualean funtsezko azpikultura zen. [[Tom of Finland]] leather-aren ikonorik handiena zen. Leatherra eta beste fetix batzuk ([[marinelak]], [[langile]]&lt;nowiki/&gt;ak, [[biker]]&lt;nowiki/&gt;rak eta [[cowboy]]&lt;nowiki/&gt;ak) gay pornografiaren irudimenean kokatzen zituen, bere komikiekin eta arte hipermaskulinistarekin. Bere pertsonaien genitalen eta [[ipurmasail]]&lt;nowiki/&gt;en tamaina goraipatzen zuen, eta [[Rough Cut (1980ko filma)|rough]] sexuen eszena hipersexualizatuak enfatizatzen zituen.

70eko hamarkadan, [[Snuff movie|Snuff]] ([[1976]]) pornografiari buruzko jarrera [[Feminismo|feminista]]&lt;nowiki/&gt;k definitu zituen film bat estreinatu zen esplotazio eta [[gore zinema]]&lt;nowiki/&gt;ren garaian. Filma, sexu errealeko eszenak izan arren, ez zen film pornografiko gisa katalogatu eta Snuff film gisa sustatu zen. Filmak kritika feminista piztu zuen, [[sexu-abusu]]a jasaten zuen emakume errugabe baten hilketa zentzurik gabe irudikatzeagatik. Pornografian [[sexismo]]a&lt;nowiki/&gt;ri egindako kritikak piztu zituen. Filosofia horrek areagotu egin zituen sexuaren aldeko guda feministak (1970etik [[1980]]&lt;nowiki/&gt;ra bitarteko eztabaida feministak, pornografia, sexuaren industria, prostituzioa, homosexualitatea, [[bisexualitate]]a, transgeneroa eta [[BDSM]] bezalako gaiei buruzko jarrerak landu zituztenak), eta bi ideologiatan banatu zuen feminismoa: feminismo [[antipornografia]]&lt;nowiki/&gt;ren arabera, pornografia errepresioaren eta emakumearen menderatzearen sinbolo sexista da, eta feminismo prosexualaren arabera, pornografia emakumearen ahalduntze eta sexu-askatasun autonomoaren irudikapentzat hartzen da.&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=TOM OF FINLAND a short biography|url=http://tomoffinlandfoundation.org/foundation/touko.html|aldizkaria=tomoffinlandfoundation.org|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;

Eszena feminista berrien eta pornografiari buruzko iritzi-aniztasunaren aurrean, [[Playgirl]] aldizkaria argitaratu zen [[1973]]&lt;nowiki/&gt;an, eta ikuspegi feminista zuen lehen pornografia-aldizkaria izan zen. Playgirl emakume heterosexualei zuzenduta agertzen zen, [[Playboy]] aldizkariaren aurkako erantzun gisa; izan ere, fisikoki erakargarriak ziren gizonen [[beefcake]] estiloko argazkiak eta, batzuetan, emakumeen gustuarekiko sentikorragoak ziren hardcore eszenen argazkiak izan zituen ezaugarri. Honek erotismoa eta beste elementu sentsual batzuk nabarmentzen zituen, Playboy, [[Husty]] eta antzeko argitalpenen pornografia burduarekin kontrastatu egiten zutenak.
===== Pornografia (1990-2008) =====
[[1990]]&lt;nowiki/&gt;eko hamarkadaren erdialdean, pornografia [[DVD]] formatuan agertu zen, eta ondorioz, material erotikoa gehiago banatzeko aukera eman zuen. [[2000]] bitartean, pornografia ekoizten zuten zenbait enpresa [[Internet]]&lt;nowiki/&gt;en sartu ziren eta beren marketako gune ofizialak ireki zituzten, hala nola Playboy aldizkaria [[1994]]&lt;nowiki/&gt;an eta [[Hustler]] aldizkaria [[1995]]&lt;nowiki/&gt;ean. Urte horretan bertan, [[live cams]] eta [[cyber sex]] zerbitzuak kapitalizatzea ahalbidetu zuen bideokonferentzia zerbitzua Interneten sartu zen. Anonimotasunak, irisgarritasunak eta eskuragarritasunak pornografiaren gordailu erosezina bihurtu zuten Internet. Horrela, 2000. urtetik aurrera, erabiltzaileei edukia, bideoak, argazkiak, [[joko]]&lt;nowiki/&gt;ak eta [[sex cams]] eta hookups zerbitzuak eskuratzeko aukera eman zen.
===== Pornografia Interneten =====
[[Host Pornhub]], [[RedTube]] eta [[YouPorn]] bideo gune publikoak [[2000ko hamarkada]]&lt;nowiki/&gt;ren bigarren erdian agertu ziren, gaur egun [[Manwin Media]] ([[MindGeek]]) adimen informatikoko konpainiak administratutako markak. Manwin Media munduko lineako pornografia konpainiarik handiena da. [[Vimeo]] eta [[Tumblr]] bezalako guneek, hain zorrotzak ez ziren eduki-terminoak zituztenez, pornografiaren zirkulazioa ahalbidetzen zuten beren webguneetan, nahiz eta leku pornografikoak ez izan, eta horrek pornografiara ohituta zegoen kultura berri bat sortu zuen ([[XXX Belaunaldia]]).

Film pornografikoak, gutxi gorabehera, [[2008]]&lt;nowiki/&gt;tik aurrera zabaldu ziren Interneten. Lehenik, memoria bidez; ondoren, kopia digitalak (fitxategiak) saldu edo alokatuz. Laster sortu ziren plataforma hauek: [[Pornhub]], RedTube, [[YouPorn]], [[Tube8]], [[Xtube|XTube]], [[Spankwire]], [[Keezmovies]], [[Extremetube]], [[Sextube]] eta [[GayTube]], besteak beste.

2020ko abenduaren 15ean ezagutu zen Pornhubek milioika bideo kendu zituela bere webgunetik bertan sexu abusu eta erasoen irudiak agertzen zirelako, tartean zirela haur pornografiakoak. Neurri horiek [[Mastercard]]ek eta [[Visa Inc.|Visak]] konpainia horri ordainketak egiteko modua bertan behera utzi ondoren heldu ziren. Konpainiak adierazi zuenez, aurrerantzean egiaztatutako edukia izango zuten bakarrik, &quot;beste plataforma batzuek ez bezala&quot;, adibidez, [[Facebook]], [[Instagram]], etab.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Pornhub removes millions of videos|hizkuntza=en|data=2020-12-15|url=https://www.independent.co.uk/life-style/gadgets-and-tech/pornhub-videos-removed-sexual-abuse-b1774140.html|aldizkaria=The Independent|sartze-data=2020-12-15}}&lt;/ref&gt;
== Pornografia motak ==

=== Softcore ===
Genero pornografiko horretan, sexu-eszenak ez dira esplizituki agertzen. Zineman eta telebistan, bereziki, ez dira sartzen genitalen lehen planoak, eta ez ditu xehetasunez erakusten [[Sarpen (sexualitatea)|sarpen]]&lt;nowiki/&gt;ak eta [[felazio]]a&lt;nowiki/&gt;k. Aktoreek edo modeloek beren gorputzen zati bat estaltzen dute.
=== Hardcore ===
Genero pornografiko muturrekoena da, esplizituki erakusten baitu sexu-ekintza, dela [[bagina]]&lt;nowiki/&gt;koa, [[uzki]]&lt;nowiki/&gt;koa, [[aho]]&lt;nowiki/&gt;zkoa edo edozein tresnarekin egindakoa. Pornografia mota hori sexu orientazioaren arabera banatzen da: heterosexuala, homosexuala eta bisexuala.

=== Mediumcore ===
Modeloek gorputz osoa erakusten dute. ''Playboy'' edo ''Penthouse'' aldizkari ospetsuak pornografia-mota horren adibiderik ezagunenak dira.

=== Postpornoa ===
[[Postpornoa]]&lt;nowiki/&gt;k, nahita, porno tradizionalaren arauak irauli nahi ditu helburu politikoekin.

Postpornografiaren lana beste sexualitate batzuk eta beste sexu-praktika batzuk panorama publikora eta, beraz, politikora jauzi egitea da; haren diskurtso kritikoak postfeminismotik eta borroka homosexualetatik pornografiaren historia berrikusten du, sexualitatea irudikatzeko eta kontsumitzeko gune bat irabazteko eta bestea ikusarazteko, lehen pornografian ez zegoena.&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

== Haur-pornografia ==
[[Haur-pornografia]] esaten zaio sexu-jokabide esplizituetan dauden edozein sexutako adingabeen irudikapen orori. Irudikapen bisualak, deskriptiboak edota soinuzkoak izan daitezke.

== Legezkotasuna ==
Pornografiaren legezko egoera herrialde bakoitzaren eta material motaren araberakoa da. Herrialde batzuetan pornografiaren forma guztiak legez kanpokoak dira, eta beste batzuetan, berriz, oso lege liberalak dituzte helduen pornografiari buruz. Film pornografikoetan parte hartzen duten aktoreek adinez nagusiak izan behar dute.

* Estatu Batuetan, ia dena da legezkoa, haurren pornografia izan ezik. Konpainiek autoinposatu dituzten murrizketen ondorioz, aktoreek azterketa medikoak egin behar dituzte aldizka, [[sexu-transmisiozko gaixotasunak]] detektatzeko, batez ere [[HIESa]], nahiz eta beste gaixotasun asko izan, hala nola [[herpes]] sinplea. [[Los Angeles]] konderriak, orain arte ([[2016]]) AEBetako porno industriaren zentroa izan denak, [[kondoi]]&lt;nowiki/&gt;aren erabilera ezarri du film pornografikoak filmatzeko. Sexua animaliekin ez da filmatzen, prozesu baten beldur; [[gernu]]a edo [[gorozki]]&lt;nowiki/&gt;ak dituzten filmak konpainia txiki espezializatuetatik datoz, eta ez dira saiatzen beren produktuak publiko zabalari saltzen.
* Haur-pornografia debekatuta dago herrialde guztietan.
* Legeria askok indarkeriazko edo animaliekin egindako ekintzak erakusten dituen pornografia mugatzen dute.
* Herrialde [[Musulman|islamiar]] batzuetan, pornografia mota guztiak legez kanpokoak dira.
* Txinako Herri Errepublikan pornografiaren forma guztiak legez kanpokoak dira eta baita [[Ipar Korea]]&lt;nowiki/&gt;n ere.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=State.gov Website Modernization|hizkuntza=en-US|url=https://www.state.gov/state-gov-website-modernization/|aldizkaria=United States Department of State|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;nowiki/&gt;

== Komertzializazioa ==

=== Ekonomikoa ===
Estatu Batuetako helduen industriaren diru-sarrerak zehaztea zaila da. 1970ean, azterlan federal batek zenbatetsi zuen Estatu Batuetan [[hardcore]] pornografiaren txikizkako salmentaren guztizko balioa ez zela 10 milioi baino handiagoa. [[1998]]&lt;nowiki/&gt;an, [[Forrester Research]]&lt;nowiki/&gt;ek txosten bat argitaratu zuen linean dauden &quot;helduen edukiaren&quot; industriari buruz; urteko diru-sarreretan 750 milioi dolar eta 1 mila milioi dolar kalkulatu zituen. [[2001]]&lt;nowiki/&gt;eko azterlanek 2,6 mila milioi eta 3,9 mila milioi artean kalkulatu zuten (bideoa, ikusmen bidezko ordainketa, Internet eta aldizkariak barne).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Pornography|hizkuntza=en|data=2020-04-29|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Pornography&amp;oldid=953793535|sartze-data=2020-05-07|encyclopedia=Wikipedia}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=President's Commission on Obscenity and Pornography|hizkuntza=en|data=2019-11-16|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=President%27s_Commission_on_Obscenity_and_Pornography&amp;oldid=926388070|sartze-data=2020-05-07|encyclopedia=Wikipedia}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Forbes.com: How Big Is Porn?|data=2001-06-09|url=https://web.archive.org/web/20010609221146/http://www.forbes.com/2001/05/25/0524porn.html|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;

[[2014]]&lt;nowiki/&gt;tik aurrera, pornoaren industriak urtean 13 mila milioi dolar baino gehiago zekartzala uste zen Estatu Batuetan. [[CNBC]]&lt;nowiki/&gt;k kalkulatu zuen pornografia AEBetan 13 mila milioi dolarreko industria zela, pornoan 3,075 dolar segundoko gastatuta.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Coming Soon: XXX In 3D {{!}} Business News {{!}} Minyanville's Wall Street|data=2016-01-16|url=https://web.archive.org/web/20160116130835/http://www.minyanville.com/businessmarkets/articles/pornography-industry-3D-movies-equipment-cost/1/28/2010/id/26572?page=full|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;
=== Teknologia ===
Pornografoek irudi bisualen produkzioan eta banaketan izandako aurrerapen teknologiko bakoitza aprobetxatu dute. Pornografia teknologien garapenerako indar bultzatzailetzat hartzen da, [[argazkigintza]]&lt;nowiki/&gt;ren, [[satelite-telebista]]&lt;nowiki/&gt;ren, etxeko bideoaren, beste bideo-modu batzuen eta Interneten bidez.

Kamera txikien eta haririk gabeko ekipoen eskuragarritasun komertzialarekin, &quot;[[Voyeurismo|Voyeur]]&quot; pornografiak publiko lortu zuen. [[Kamera]] mugikorrak [[argazki]] edo [[bideo]] pornografikoak jasotzeko erabiltzen dira, eta [[MMS]] bezala birbidaltzen da, [[sexting]] bezala ezagutzen den praktika.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Magnet Media Holds Porn/Tech Event in NYC This Tuesday AVN|url=https://avn.com/business/articles/technology/magnet-media-holds-porn-tech-event-in-nyc-this-tuesday-551837.html|aldizkaria=AVN|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=How Porn Drives Mainstream Internet Technology Adoption {{!}} New York - GarysGuide (#1 Resource for NYC Tech)|url=http://www.garysguide.com/events/n6gmwpf/How-Porn-Drives-Mainstream-Internet-Technology-Adoption|aldizkaria=www.garysguide.com|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;

==== Ordenagailuz sortutako irudiak eta manipulazioak ====
Ordenagailu bidez sortutako pornografiaren ideia oso goiz hartu zen grafiko informatikoetarako aplikazio eremu nabarmenenetakotzat, eta [[Hiru dimentsioko|3D]]&lt;nowiki/&gt;n renderizatu zen. Teknologian egindako beste aurrerapen batzuei esker, 3D figurak gero eta [[fotorrealista]] gehiago erabili dira pornografia interaktiboan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Samantha Cole,Emanuel|abizena=Maiberg|izenburua=People Are Having Sex With 3D Avatars of Their Exes and Celebrities|hizkuntza=en|data=2019-11-19|url=https://www.vice.com/en_us/article/j5yzpk/they-cant-stop-us-people-are-having-sex-with-3d-avatars-of-their-exes-and-celebrities|aldizkaria=Vice|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Alyson|abizena=Krueger|izenburua=Virtual Reality Gets Naughty|hizkuntza=en-US|data=2017-10-28|url=https://www.nytimes.com/2017/10/28/style/virtual-reality-porn.html|aldizkaria=The New York Times|issn=0362-4331|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Experts warn of the 'horrors' of a new type of porn|hizkuntza=en|data=2017-11-09|url=http://www.independent.co.uk/life-style/gadgets-and-tech/news/pornography-porn-virtual-reality-personal-intimate-vr-headset-criticism-problems-a8046141.html|aldizkaria=The Independent|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;
== Ikerketak eta analisiak ==
Pornografiaren efektuei buruzko ikerketa hainbat gaiei buruzkoa da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=David|abizena=Segal|izenburua=Opinion {{!}} Does Porn Hurt Children?|hizkuntza=en-US|data=2014-03-28|url=https://www.nytimes.com/2014/03/29/sunday-review/does-porn-hurt-children.html|aldizkaria=The New York Times|issn=0362-4331|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt; Ikerketa horrek bortxaketan, etxeko indarkerian, [[sexu-disfuntzio]]&lt;nowiki/&gt;an, [[Sexu harreman|sexu-harreman]]&lt;nowiki/&gt;ekiko zailtasunetan eta haurren sexu-abusuan izan ditzakeen eraginak barne hartzen ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Jessica|abizena=Brown|izenburua=Is porn harmful? The evidence, the myths and the unknowns|hizkuntza=en|url=https://www.bbc.com/future/article/20170926-is-porn-harmful-the-evidence-the-myths-and-the-unknowns|aldizkaria=www.bbc.com|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt; Literaturako aipamen batzuek irudi eta film pornografikoak [[Menpekotasuna|menpekotas]]&lt;nowiki/&gt;una sor dezaketela iradokitzen duten arren, ebidentzia ez da nahikoa ondorioak ateratzeko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Shane W|abizena=Kraus|izenburua=Neurobiology of Compulsive Sexual Behavior: Emerging Science|orrialdeak=385–386|abizena2=Voon|abizena3=Potenza|izena2=Valerie|izena3=Marc N|data=2016-01|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4677151/|aldizkaria=Neuropsychopharmacology|alea=1|zenbakia=41|issn=0893-133X|pmid=26657963|pmc=4677151|doi=10.1038/npp.2015.300|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Shane W.|abizena=Kraus|izenburua=Should compulsive sexual behavior be considered an addiction?|orrialdeak=2097–2106|abizena2=Voon|abizena3=Potenza|izena2=Valerie|izena3=Marc N.|data=2016-12|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4990495/|aldizkaria=Addiction (Abingdon, England)|alea=12|zenbakia=111|issn=0965-2140|pmid=26893127|pmc=4990495|doi=10.1111/add.13297|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=S.|abizena=Kühn|izenburua=Chapter Three - Neurobiological Basis of Hypersexuality|argitaletxea=Academic Press|orrialdeak=67–83|hizkuntza=en|abizena2=Gallinat|izena2=J.|data=2016-01-01|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S007477421630068X|aldizkaria=International Review of Neurobiology|zenbakia=129|editore-abizena=Zahr|editore-izena=Natalie M.|sartze-data=2020-05-07|serie=Imaging the Addicted Brain}}&lt;/ref&gt; Hainbat ikerketaren arabera, pornoaren liberalizazioa bortxaketaren eta [[Sexu indarkeria|sexu-indarkeria]]&lt;nowiki/&gt;ren tasen murrizketarekin lotuta egon daiteke, eta beste batzuek, berriz, ez dute inolako ondoriorik iradokitzen, edo amaitu gabeak dira.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Full Record: Australian Institute of Criminology|data=2015-10-07|url=https://web.archive.org/web/20151007152049/http://websearch.aic.gov.au/firstaicPublic/fullRecord.jsp?recno=203812|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Berl|abizena=Kutchinsky|izenburua=The Effect of Easy Availability of Pornography on the Incidence of Sex Crimes: The Danish Experience|orrialdeak=163–181|hizkuntza=en|data=1973|url=https://spssi.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1540-4560.1973.tb00094.x|aldizkaria=Journal of Social Issues|alea=3|zenbakia=29|issn=1540-4560|doi=10.1111/j.1540-4560.1973.tb00094.x|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Pornography, Rape, and the Internet|hizkuntza=en|data=2014-10-20|url=https://www.tse-fr.eu/publications/pornography-rape-and-internet|aldizkaria=TSE|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;
== Pornografiari buruzko iritziak ==
Gaur egun bada pentsamendu-korronte bat pornografia arte-forma berritzat hartzen duena, [[giza sexualitate]]&lt;nowiki/&gt;aren edertasuna erakustea helburu duena. Mundua etengabe aldatzen dela eta beti aldatu dela adierazten dute, interesak aldatzen direla edo interes berriak agertzen direla, eta artea aldatu eta arte-forma berriak agertzen direla.

Zenbait pertsonak, hala nola [[Larry Flynt]] pornografia-ekoizleak eta [[Salman Rushdie]] idazleak, argudiatu dute pornografia funtsezkoa dela askatasunerako, eta gizarte aske eta zibilizatu bat pornografia onartzeko duen jarreraren arabera epaitu behar dela.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=WebCite query result|url=https://www.webcitation.org/5TD5Q8UAz?url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/uk/article466971.ece|aldizkaria=www.webcitation.org|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt; Teoria hori indartu egiten da [[diktadura]]-erregimen oso gutxik uzten edo baimentzen dutelako pornografia; izan konfesionalak, hala nola [[Francisco Franco]]&lt;nowiki/&gt;ren [[Espainia]], edo komunistak, hala nola [[Kampuchea Demokratikoa.]]

Bestalde, haien existentziak arbuio handia eragiten du gizartearen kultura edo sektore kontserbadore jakin batzuetan. Pornografiaren aurka, hau argudiatzen da:

* Gizabanakoarentzako menpekotasun kaltegarri bihur daiteke.
* Emakumearentzat degradatzailea dela. Hala ere, argudio horrek indar pixka bat galdu du, batez ere emakumeei atsegin emateko pentsatutako ekoizpen pornografikoak egiten hasi zirenetik. Gainera, AEBetako porno-aktore batzuek jendaurrean esan dute ez dela degradatzailea; bestalde, emakumeek zerbait degradatzailea egiteko aukera izan behar dutela defendatzen dute, ondo ordainduta badago.
* Merkataritzarako erabiltzen dela.
* Pornografiak [[libido]]&lt;nowiki/&gt;a ustiatzen duela, [[burmuina]] erotizatuz.
* Irizpide hezirik ez duten pertsonak kontrako sexua objektibatzera bultzatzea.
* Prestakuntza moral eta kultural eskasa duten gizabanakoak beren irakurketa edo bisualizazioaren bidez bultza daitezkeela beren fantasia libidinosoak arakatzera, balio etikoak gaindituz eta ohitura onetarako iraingarritzat hartuz.
* Pornografia irizpide hezia duten norbanakoentzat soilik dela.
* Sexu-ekintza desitxuratzen duela maitasunaren adierazpen goren gisa.
* Errepresio sozialak eragindako larritasun sexualaren adierazgarri izanik, erotismo ororen ekintza desitxuratuko luke bikote-bizitzaren egunerokotasunean, eta, hala, poztasunik eza eta esperientzia berrien desira ekarriko lituzke.
* Pornografiaren kritika bi norabidetatik dator nagusiki: alde batetik, [[kontserbadore]]&lt;nowiki/&gt;etatik eta [[erlijio]]&lt;nowiki/&gt;soetatik, eta, bestetik, sektore feminista batzuetatik.

Kontserbadore erlijiosoek pornografia moralik gabekoa dela adierazten dute, eta uste dute sexua ezkondutako bikoteentzat erreserbatuta dagoela eta pornografia ugaritzeak gizartean moralik gabeko portaerak deritzenak gehitzea eragiten duela. Mundu osoan jarraitzaile asko dituzten erlijioek, [[katolizismo]]a adibidez, pornografiaren existentzia gaitzesten dute. Adibidez, erlijio honetan, sexu-ekintzak elkarrekiko zorion-iturri izan behar du, bikote heterosexual bat elkartzen lagunduko duena eta ekintza horren bidez ugalketa gertatzen dena. Islamak ere gogor gaitzesten du pornografia.

Kritikari feminista batzuek, batez ere [[estatubatuar]]&lt;nowiki/&gt;rek, uste dute pornografiak degradatu egiten dituela emakumeak, gizonek gozatzeko sexu-objektu gisa erabiltzen baitituzte; izan ere, film eta argazki gehienetan, gizakiak rol nagusia du. Gizonezkoei, oro har heterosexualei, zuzenduta egoteagatik ere kritikatzen dute, eta, beraz, sexualitatearen alde bakarreko ikuspegia eskaintzeagatik.

Pornografiaren ondorio negatiboak nabarmendu dituzten beste azterlan batzuk hauek dira:

* [[Indiana]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Unibertsitate]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Dolf Zillman]] eta [[Houston]]&lt;nowiki/&gt;go Unibertsitateko [[Jennings Bryant]] irakasleek ikusi zuten pornografiaren aurrean behin eta berriz agertu izanak ondorio hauek dituela: bikotekidearekiko gogobetetze-maila gutxitzea, leialtasuna gutxiago baloratzea eta konpromisorik gabeko sexuaren garrantzia areagotzea.
* [[Oxford]], [[Ohio]] eta [[Miami]]&lt;nowiki/&gt;ko Unibertsitateko [[Reo Christensen]] doktoreak egindako azterlan baten arabera, pornografiak sexuak intimitatearekin zerikusirik ez duenaren irudipena uzten die ikusleei; ez dagoela lotuta [[maitasun]]a&lt;nowiki/&gt;rekin, konpromisoarekin edo ezkontzarekin; sexuaren forma arraro batzuek poztasun handiagoa ematen dutela ([[zoofilia]] gisa) eta sexu arduragabeak ez duela ondorio txarrik.
* Gainera, [[Familia]] eta [[Hezkuntza]]&lt;nowiki/&gt;ri buruzko [[Ikerketarako Fundazio Nazionaleko]] [[Elizabeth Oddone-Paolucci]] eta [[Mark Genuis]] doktoreek eta [[Calgary]]&lt;nowiki/&gt;ko Unibertsitateko [[Claudio Violato]] doktoreak egindako azterlan batzuetan, sexualitateari eta sexu-portaerari buruzko pertzepzioetan aldaketa ugari ikusi ziren, pornografia behin eta berriz erakutsi ondoren. Horien artean sartzen dira [[bortxaketa]] irain kriminal gisa nabarmentzea, emakumeen sexualitatearekiko sentikortasun eza areagotzea eta sexu-harremanekiko desadostasuna.

Beste azterlan batzuek, ordea, frogatu dute ez dagoela loturarik pornografiaren eta sexu-indarkeriaren artean. Hori da [[Simon Louis Lajeunesse]] ikertzaile [[kanada]]&lt;nowiki/&gt;rraren azterketa soziologikoaren kasua. [[Montreal]]&lt;nowiki/&gt;go Unibertsitateko irakaslea da [[Lajeunesse]], eta, gaia bi urtez ikertu ondoren, ondorioztatu zuen erabiltzaile gehienentzat fantasia marjinal bat asetzea dela, [[monosexual]]&lt;nowiki/&gt;a delako, eta gehiegizkoa litzatekeela kasu patologikoak estrapolatzea. Hauek izan ziren, laburtuz, azterketaren aurkikuntzak:

* Elkarrizketatu guztien artean (unibertsitateko bi mila ikasle, batez ere emakumeak), 20 ikaslek, denak heterosexualak, onartu zuten pornografia ikusteko ohiturei buruz hitz egiten zutela
* Elkarrizketatu guztiek adierazi zuten Interneten pornografia bilatzen zutela.
* Ia gizon guztiek bideo pornografikoak begiratzen dituzte, baina horrek ez die eragiten emakumeekiko harremanei, ezta sexu-portaerari ere. Adibidez, pornografia kontsumitzen duten gizonak ez dira, berez, sexualki bortitzagoak kontsumitzen ez dutenekin alderatuta.
* Ezkongabeek pornografia bi aldiz gehiago kontsumitzen zuten astean (42 minutuko hiru saio, batez beste) bikotekideek baino (27 minutuko 1.7 saio, batez beste).
* Ezkongabeak izan ala ez, ia guztiek pornografia bakarrik ikusten dute, eta une hori ez dute beste inorekin partekatu nahi, ezta bikotekidearekin ere.
* Pornografian, lehen sexu-harremana izan zutenean (12 urte inguru) izan zituzten fantasiak bilatzen dituzte gizonek. Hala ere, haren &quot;gidoia&quot; desegin egiten da errealitatearekin topo egitean.

== Iritzi feministak ==
Prostituzioan gertatzen den bezala, feminismoak pornografiari buruz iritzi desberdinak ditu.

[[Katharine Mackinnon]]&lt;nowiki/&gt;ek eta [[Andrea Dworkin]]&lt;nowiki/&gt;ek ordezkatutako korronte [[Abolizionismo|abolizionista]] batek pornografia erabili zuen emakumeen zapalkuntza politiko eta sexuala azaltzeko eredu gisa. [[Robin Morgan]]&lt;nowiki/&gt;en esloganaren arabera, «pornografia teoria da, bortxaketa praktika». Gaitzetsi egiten zuten komunikabideek emakumeen sexualitatea irudikatzea, genero-indarkeria, sexu-menpekotasuna eta politika sustatzeko modu gisa.

Beste korronteak, prosexo deritzonak eta [[Ellen Willis]] aitzindari duenak, feminismo abolizionistak gizarte heterosexualeko emakumeen gorputza erreprimitzen eta kontrolatzen duten egitura patriarkalekin duen konplizitatea kritikatzen du. Willis-en aburuz, feminista abolizionistek Estatuari itzultzen diote sexualitatearen irudikapena arautzeko ahalmena, eta botere bikoitza ematen diote jatorri [[Patriarkatu|patriarkal]]&lt;nowiki/&gt;eko antzinako erakunde bati. Kanadako pornografiaren aurkako mugimenduaren emaitzak, [[Beatriz preciado|Beatriz Preciado]]&lt;nowiki/&gt;k dioenez, sexualitate minoritarioetatik zetozen filmen eta argitalpenen aurkako zentsuran agertu ziren, batez ere [[Lesbiana|lesbian]]&lt;nowiki/&gt;en eta lesbiana [[Sadomasokismo|sadomasokisten]] kasuan, eta emakumeak porno heterosexualean zituen irudikapen estereotipatuak ez ziren zentsuratu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Paul B.|abizena=Preciado|izenburua=Mujeres en los márgenes|hizkuntza=es|data=2007-01-12|url=https://elpais.com/diario/2007/01/13/babelia/1168648750_850215.html|aldizkaria=El País|issn=1134-6582|sartze-data=2020-05-07}}&lt;/ref&gt;

== Pornografia Euskal Herrian ==
[[2007]]an [[Euskalsex]] Euskadiko Nazioarteko Areto Erotikoaren I. edizioa [[Bilbao Exhibition Centre]]n ([[Barakaldo]]n) antolatu zen eta [[2008]]ko apirilean, II. edizioa. Bertan, [[euskara]]ra bikoiztutako lehen film pornoa aurkeztu zuten, Carlos Resazuzendari nafarrak [[2003]]an zuzendutako ''Marranas con ganas'' filma. [[Torbe]] eta [[Rebeca Linares]] euskal aktore pornorik ezagunenak dira.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Erotismo]]a
* [[Auzo gorri|Gune gorria]]
* [[Haur-pornografia]]
* [[Hentai]]
* [[Antzezle pornografiko|Porno izar]]
* [[Sexu ugalketa|Sexua]]
* [[Pornografia-zinema]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Pornografia| ]]</text>
      <sha1>pzc001wkl6zj74k49h6p7esacphqgfb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Getxoko Zirkuitua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>104945</id>
    <revision>
      <id>9005614</id>
      <parentid>8791975</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:39:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14276" xml:space="preserve">{{Txirrindularitza lasterketa infotaula
| izena                = Getxoko Zirkuitua
| azken_edizioa        = 2021eko Getxoko Zirkuitua
| irudia               = 
| irudi_oina           = 
| data                 = [[Uztailaren 31]]n
| eskualdea            = [[Bizkaia]]
| euskaraz             = Getxoko Zirkuitua
| bertoko_izena        = 
| ezizena              = 
| modalitatea          = [[Errepideko txirrindularitza|Errepidea]]
| txapelketa           = UCI Europe Tour
| mota                 = Egun bateko lasterketa
| antolatzailea        = [[Punta Galea Txirrindulari Elkartea|Punta Galea T.E.]]
| zuzendaria           = 
| lehena               = 1924
| kopurua              = 76 (2021)
| amaiera              = 
| lehen_irabazlea      = [[Domingo Gutiérrez]] {{banderaikur|EH}}
| garaipen_gehien      = [[Federico Ezkerra]] {{banderaikur|EH}} (3 aldiz)
| azken_irabazlea      = [[Giacomo Nizzolo]] {{banderaikur|Italia}} 
}}
'''Getxoko Zirkuitua''' urtero [[uztailaren 31]]n [[Getxo]] [[Punta Galea Txirrindulari Elkartea|Punta Galea T.E.k]] antolatutako lasterketa da&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20090802022639/http://www.puntagalea.com/eusk/circuito/circuito.htm Webgune ofiziala]&lt;/ref&gt;. Lehendabizikoz, [[1924]]an egin zuten. XXI. mendean, Otxoa anaien memorian ospatzen da.

== Ibilbidea ==
Egun bateko lasterketa (klasikoa), ia laua den 16'85 [[kilometro]]ko hiri-zirkuituan egiten dute (aldapa bakarra 600 [[metro]]ko luzera duen ''Txomintxu'' da). 11 itzuli eman ondoren, guztira 183'35&amp;nbsp;km du. Ibilbideak [[Getxo]] [[Berango]] eta [[Leioa]] zeharkatzen ditu&lt;ref&gt;[http://www.elcorreodigital.com/vizcaya/20090731/deportes/mas-deporte/circuito-getxo-reune-corredores-20090731.html El Correo: El Circuito de Getxo reúne hoy a 112 corredores sobre un terreno para velocistas]&lt;/ref&gt;.

Meta [[Neguri]]ko Arriluze kaian kokatzen da, Arriluze Galeriak (Punta Begoña), [[Ereaga]] eta Lezama-Legizamon jauregitik gertu.

[[1987]]tik aurrera [[Punta Galea Txirrindulari Elkartea|Punta Galea T.E.k]] antolatzen du eta [[2001]] aurrera ''[[Ricardo Otxoa]] oroimenezko lasterketa'' da, anaia [[Javier Otxoa|Javierrekin]] batera entrenatzen ari zela kotxe istripu batean hildako bertako txirrindularia. 2019. urtetik aurrera, Otxoa Anaien Memoriala deitzen da. Javier hil ostean erabaki zuten hori.

Egun 1.1 Maila du Kontinental lasterketen artean. Hala ere, zenbait [[UCI ProTour|ProTour]] taldek ere hartzen dute parte.

== Palmaresa ==
{|cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot;  style=&quot;border: 1px solid silver; color: black; margin: 0 0 0.5em 0; background-color: white; padding: 5px; text-align: left; font-size:
# 80%; vertical-align: top; line-height:1.6em;&quot;
!scope=col; align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;FFDF80&quot;|Urtea
!scope=col; align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;FFDF80&quot;|Garailea
!scope=col; align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;FFDF80&quot;|Bigarrena
!scope=col; align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;FFDF80&quot;|Hirugarrena
|-
|1924
|{{banderaikur|EH}} [[Domingo Gutiérrez]]
|{{banderaikur|EH}} [[Segundo Barruetabeña]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Miguel Serrano]]
|-
|1925
|{{banderaikur|EH}} [[Francisco Cepeda]]
|{{banderaikur|EH}} [[Remigio Loroño]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Jacinto Suarez]]
|-
|1926
|{{banderaikur|EH}} [[Segundo Barruetabeña]]
|{{banderaikur|EH}} [[Francisco Cepeda]]
|{{banderaikur|EH}} [[Domingo Gutiérrez]]
|-
|1927
|{{banderaikur|EH}} [[Dióscoro Alonso]]
|{{banderaikur|EH}} [[Domingo Gutiérrez]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Ramón Abad]]
|-
|1928
|{{banderaikur|ESP}} [[Manuel López]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Eduardo Fernández]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Claudio Zenon]]
|-
|1929
|{{banderaikur|EH}} [[Francisco Cepeda]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Jesús García]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Eugenio Madrazo]]
|-
|1930
|{{banderaikur|EH}} [[Mariano Cañardo]]
|{{banderaikur|EH}} [[Cesáreo Sardui]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Dionisio Fernández]]
|-
|1931-1933
|align=center colspan=3|'''Ez zen jokatu'''
|-
|1934
|{{banderaikur|EH}} [[José Urdangarin]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Bernardo De Castro]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Ramón Ruiz Trillo]]
|-
|1935
|{{banderaikur|EH}} [[Federico Ezkerra]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Escuriet]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Salvador Molina]]
|-
|1936-1939
|align=center colspan=3|'''Ez zen jokatu'''
|-
|1940
|{{ banderaikur|EH}} [[Federico Ezkerra]]
|{{ banderaikur|EH}} [[José Félix Eskauriaza]]
|{{ banderaikur|EH}} [[Ángel Bilbao]]
|-
|1941
|{{ banderaikur|ESP}} [[Julián Berrendero]]
|{{ banderaikur|EH}} [[Ignacio Orbaizeta]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Fermín Trueba]]
|-
|1942
|{{ banderaikur|EH}} [[Federico Ezkerra]]
|{{banderaikur|EH}} [[Martin Mancisidor]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Isidro Bejerano]]
|-
|1943
|{{banderaikur|EH}} [[Martin Mancisidor]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Fernando Murcia]]
|{{ banderaikur|EH}} [[Federico Ezkerra]]
|-
|1944
|{{banderaikur|ESP}} [[Julián Berrendero]]
|{{banderaikur|EH}} [[Martin Mancisidor]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Fermín Trueba]]
|-
|1945
|{{ banderaikur|EH}} [[Cipriano Agirrezabal]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Fermín Trueba]]
|{{banderaikur|EH}} [[Miguel Lizarazu]]
|-
|1946
|{{banderaikur|EH}} [[Cipriano Agirrezabal]]
|{{banderaikur|EH}} [[Julián Agirrezabal]]
|{{banderaikur|EH}} [[Miguel Lizarazu]]
|-
|1947
|{{banderaikur|ESP}} [[Miguel Gual]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Bernardo Capó]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Emilio Rodríguez Barrios]]
|-
|1948
|{{banderaikur|EH}} [[Juan Jauregi]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Francisco Torres]]
|{{banderaikur|EH}} [[Francisco Mitxelena]]
|-
|1949
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Loroño]]
|{{banderaikur|EH}} [[Pedro Lizaso]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Morales]]
|-
|1950
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Morales]]
|{{banderaikur|EH}} [[Martin Mancisidor]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Loroño]]
|-
|1951
|{{banderaikur|EH}} [[Óscar Elgezabal]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Morales]]
|{{banderaikur|EH}} [[Julián Agirrezabal]]
|-
|1952
|{{banderaikur|EH}} [[Óscar Elgezabal]]
|{{banderaikur|EH}} [[Cosme Barrutia]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Morales]]
|-
|1953
|{{banderaikur|EH}} [[Hortensio Bidaurreta]]
|{{banderaikur|EH}} [[Óscar Elgezabal]]
|{{banderaikur|EH}} [[Cosme Barrutia]]
|-
|1954
|{{banderaikur|EH}} [[Cosme Barrutia]]
|{{banderaikur|EH}} [[Hortensio Bidaurreta]]
|{{banderaikur|EH}} [[Ponciano Arbelaitz]]
|-
|1955
|{{banderaikur|EH}} [[Cosme Barrutia]]
|{{banderaikur|EH}} [[Tomás Oñaederra]]
|{{banderaikur|EH}} [[Anton Barrutia]]
|-
|1956
|{{banderaikur|EH}} [[Antonio Ferraz]]
|{{banderaikur|EH}} [[Felipe Alberdi]]
|{{banderaikur|EH}} [[José Agirregomezkorta]]
|-
|1957
|{{banderaikur|EH}} [[Hortensio Bidaurreta]]
|{{banderaikur|EH}} [[Juan José Otegi]]
|{{banderaikur|EH}} [[José Ramón Azkarate]]
|-
|1958
|{{banderaikur|EH}} [[Fausto Iza]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Karmany]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Julio San Emeterio]]
|-
|1959
|{{banderaikur|EH}} [[Roberto Morales]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan Manuel Menéndez Gómez]]
|{{banderaikur|EH}} [[Anton Barrutia]]
|-
|1960
|{{banderaikur|EH}} [[Jacinto Urrestarazu]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Segú]]
|{{banderaikur|EH}} [[Fausto Iza]]
|-
|1961
|{{banderaikur|EH}} [[Anton Barrutia]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Julio San Emeterio]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan Campillo]]
|-
|1962
|{{banderaikur|EH}} [[Roberto Morales]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Pérez Francés]]
|{{banderaikur|EH}} [[José Antonio Momeñe]]
|-
|1963
|{{banderaikur|ESP}} [[Manuel Martín]]
|{{banderaikur|EH}} [[José Antonio Momeñe]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Candelas Domínguez]]
|-
|1964
|{{banderaikur|EH}} [[Sebastian Elortza]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jacinto Urrestarazu]]
|{{banderaikur|EH}} [[José Luis Bilbao Ereñozaga]]
|-
|1965
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Gómez del Moral]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Manuel Martín]]
|{{banderaikur|EH}} [[Eusebio Vélez]]
|-
|1966
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Gómez del Moral]]
|{{banderaikur|EH}} [[Carlos Etxeberria]]
|{{banderaikur|EH}} [[Gregorio San Miguel]]
|-
|1967-1979
|align=center colspan=3|'''Ez zen jokatu'''
|-
|1980
|{{banderaikur|ESP}} [[Felipe Yáñez]]
|{{banderaikur|URU}} [[Héctor Raúl Rondán]]
|{{banderaikur|EH }} [[Imanol Murga]]
|-
|1981
|{{banderaikur|EH}} [[Marino Lejarreta]]
|{{banderaikur|EH}} [[Federico Etxabe]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Ángel Camarillo]]
|-
|1982
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan Carlos Alonso]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Luis López Cerrón]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Felipe Yáñez]]
|-
|1983
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Hernández Bailo|Carlos Hernández]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Faustino Cueli Arce]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Jesús Blanco Villar]]
|-
|1984
|{{banderaikur|ESP}} [[Jesús Guzmán Delgado|Jesús Guzmán]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Alfonso Gutiérrez]]
|{{banderaikur|EH}} [[Sabino Angoitia]]
|-
|1985
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Esparza Sanz|Antonio Esparza]]
|{{banderaikur|Herbehereak}} [[Mathieu Hermans]]
|{{banderaikur|EH}} [[Federico Etxabe]]
|-
|1986
|align=center colspan=3|'''Ez zen jokatu'''
|-
|1987
|{{banderaikur|EH}} [[Federico Etxabe]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Balboa]]
|{{banderaikur|EH}} [[Alberto Leanizbarrutia]]
|-
|1988
|{{banderaikur|ESP}} [[José Luis Villanueva]]
|{{banderaikur|BEL}} [[Peter Huyghe]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Melcior Mauri]]
|-
|1989
|{{banderaikur|Herbehereak}} [[John Talen]]
|{{banderaikur|BEL}} [[Edwin Bafcop]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Casimiro Moreda]]
|-
|1990
|{{banderaikur|ESP}} [[Víctor Gonzalo]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Alfonso Gutiérrez]]
|{{banderaikur|BEL}} [[Jean-Pierre Heynderickx]] 
|-
|1991
|{{banderaikur|Herbehereak}} [[Adri van der Poel]]
|{{banderaikur|DEN}} [[Kenneth Weltz]]
|{{banderaikur|EH}} [[Juan Carlos González Salvador]] 
|-
|1992
|{{banderaikur|Herbehereak}} [[Mathieu Hermans]]
|{{banderaikur|BEL}} [[Johan Museeuw]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Mario Manzoni]] 
|-
|1993
|align=center colspan=3|'''Ez zen jokatu'''
|-
|1994
|{{banderaikur|POR}} [[Orlando Sergio Rodrigues Gomes]]
|{{banderaikur|EH}} [[Juan Carlos González Salvador]] 
|{{banderaikur|CRC}} [[José Rodríguez]] 
|-
|1995
|{{banderaikur|FIN}} [[Mika Hietanen]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Manuel Fernández Ginés]]
|{{ banderaikur|GER}} [[Christian Henn]] 
|-
|1996
|{{banderaikur|EH}} [[Arsenio González]]
|{{ banderaikur|RUS}} [[Serguéi Smetanin]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Ángel Edo]] 
|-
|1997
|{{banderaikur|UK}} [[Jeremy Hunt]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Ángel Edo]] 
|{{ banderaikur|RUS}} [[Serguéi Smetanin]]
|-
|1998
|{{banderaikur|GER}} [[Marcel Wüst]]
|{{banderaikur|UK}} [[Jeremy Hunt]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Óscar Freire]]
|-
|1999
|{{banderaikur|DEN}} [[Jesper Skibby]]
|{{ banderaikur|SWE}} [[Michel Lafis]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Paco Mancebo]]
|-
|2000
|{{banderaikur|ESP}} [[César García Calvo]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Alessandro Bertolini]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Rafael Díaz Justo]]
|-
|2001
|{{banderaikur|ITA}} [[Alessandro Bertolini]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Francisco Cabello]]
|{{banderaikur|NED}} [[Koos Moerenhout]]
|-
|2002
|{{banderaikur|SUI}} [[Martin Elmiger]]
|{{banderaikur|RUS }} [[Pável Brutt]]
|{{banderaikur|CZE}} [[Jan Hruška]]
|-
|2003
|{{banderaikur|ESP}} [[Roberto Lozano]]
|{{banderaikur|SUI}} [[Martin Elmiger]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Tino Zaballa]]
|-
|2004
|{{banderaikur|BEL}} [[Gert Vanderaerden]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Tino Zaballa]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Javier Pascual Rodríguez]]
|-
|2005
|{{banderaikur|ESP}} [[David Fernández Domingo|David Fernández]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Rubén Lobato]]
|{{banderaikur|ESP}} [[David Herrero]]
|-
|2006
|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Gaztañaga]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Torrent]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Javier Benítez Pomares]]
|-
|2007
|{{banderaikur|ESP}} [[Vicente Reynés]]
|{{banderaikur|JAP}} [[Takashi Miyazawa]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Joaquín Rojas]]
|-
|2008
|{{banderaikur|Herbehereak}} [[Reinier Honig]]
|{{banderaikur|EH}} [[Koldo Fernandez de Larrea]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Enrique Mata]]
|-
|2009
|{{banderaikur|EH}} [[Koldo Fernandez de Larrea]]
|{{banderaikur|COL}} [[Juan Pablo Forero]]
|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Gaztañaga]]
|-
|[[2010eko Getxoko Zirkuitua|2010]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Francisco José Pacheco]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Andrea Piechele]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Francisco Antón]]
|-
|[[2011ko Getxoko Zirkuitua|2011]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan José Lobato]]
|{{banderaikur|FRA}} [[Stéphane Poulhiès]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Joaquim Rodriguez]]
|-
|[[2012ko Getxoko Zirkuitua|2012]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Giovanni Visconti (txirrindularia)|Giovanni Visconti]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Danilo Di Luca]]
|{{banderaikur|EH}} [[Enrique Sanz]]
|-
|[[2013ko Getxoko Zirkuitua|2013]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan José Lobato]]
|{{banderaikur|FRA}} [[Armindo Fonseca]]
|{{banderaikur|EH}} [[Egoitz García]]
|-
|[[2014ko Getxoko Zirkuitua|2014]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Barbero]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Luca Chirico]]
|{{banderaikur|EH}} [[Pello Bilbao]]
|-
|[[2015eko Getxoko Zirkuitua|2015]]
|{{banderaikur|FRA}} [[Nacer Bouhanni]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juanjo Lobato]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Barbero]]
|-
|[[2016ko Getxoko Zirkuitua|2016]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Diego Ulissi]]
|{{banderaikur|UK}} [[Simon Yates]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Herrada]]
|-
|[[2017ko Getxoko Zirkuitua|2017]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Barbero]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Ángel Madrazo]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Herrada]]
|-
|[[2018ko Getxoko Zirkuitua|2018]]
|{{banderaikur|EH}} [[Alex Aranburu]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Barbero]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jon Aberasturi]]
|-
|[[2019ko Getxoko Zirkuitua|2019]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jon Aberasturi]]
|{{banderaikur|EH}} [[Alex Aranburu]]
|{{banderaikur|FRA}} [[Lorrenzo Manzin]]
|-
|[[2020ko Getxoko Zirkuitua|2020]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Damiano Caruso]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Giacomo Nizzolo]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Eduard Prades]]
|-
|[[2021eko Getxoko Zirkuitua|2021]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Giacomo Nizzolo]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Giovanni Aleotti]]
|{{banderaikur|COL}} [[Santiago Buitrago]] 
|-
|[[2022ko Getxoko Zirkuitua|2022]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan Ayuso]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Andrea Piccolo]]
|{{banderaikur|NED}} [[Wilco Kelderman]]
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{erreferentzia zerrenda}}

[[Kategoria:Getxoko Zirkuitua]]
[[Kategoria:Euskal Herriko txirrindularitza lasterketak]]</text>
      <sha1>iymmbekvumgh2j9sgs6gfhl9ffrwmda</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005619</id>
      <parentid>9005614</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:41:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14267" xml:space="preserve">{{Txirrindularitza lasterketa infotaula
| izena                = Getxoko Zirkuitua
| azken_edizioa        = 2022ko Getxoko Zirkuitua
| irudia               = 
| irudi_oina           = 
| data                 = [[Uztailaren 31]]n
| eskualdea            = [[Bizkaia]]
| euskaraz             = Getxoko Zirkuitua
| bertoko_izena        = 
| ezizena              = 
| modalitatea          = [[Errepideko txirrindularitza|Errepidea]]
| txapelketa           = UCI Europe Tour
| mota                 = Egun bateko lasterketa
| antolatzailea        = [[Punta Galea Txirrindulari Elkartea|Punta Galea T.E.]]
| zuzendaria           = 
| lehena               = 1924
| kopurua              = 77 (2022)
| amaiera              = 
| lehen_irabazlea      = [[Domingo Gutiérrez]] {{banderaikur|EH}}
| garaipen_gehien      = [[Federico Ezkerra]] {{banderaikur|EH}} (3 aldiz)
| azken_irabazlea      = [[Juan Ayuso]] {{banderaikur|ESP}} 
}}
'''Getxoko Zirkuitua''' urtero [[uztailaren 31]]n [[Getxo]] [[Punta Galea Txirrindulari Elkartea|Punta Galea T.E.k]] antolatutako lasterketa da&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20090802022639/http://www.puntagalea.com/eusk/circuito/circuito.htm Webgune ofiziala]&lt;/ref&gt;. Lehendabizikoz, [[1924]]an egin zuten. XXI. mendean, Otxoa anaien memorian ospatzen da.

== Ibilbidea ==
Egun bateko lasterketa (klasikoa), ia laua den 16'85 [[kilometro]]ko hiri-zirkuituan egiten dute (aldapa bakarra 600 [[metro]]ko luzera duen ''Txomintxu'' da). 11 itzuli eman ondoren, guztira 183'35&amp;nbsp;km du. Ibilbideak [[Getxo]] [[Berango]] eta [[Leioa]] zeharkatzen ditu&lt;ref&gt;[http://www.elcorreodigital.com/vizcaya/20090731/deportes/mas-deporte/circuito-getxo-reune-corredores-20090731.html El Correo: El Circuito de Getxo reúne hoy a 112 corredores sobre un terreno para velocistas]&lt;/ref&gt;.

Meta [[Neguri]]ko Arriluze kaian kokatzen da, Arriluze Galeriak (Punta Begoña), [[Ereaga]] eta Lezama-Legizamon jauregitik gertu.

[[1987]]tik aurrera [[Punta Galea Txirrindulari Elkartea|Punta Galea T.E.k]] antolatzen du eta [[2001]] aurrera ''[[Ricardo Otxoa]] oroimenezko lasterketa'' da, anaia [[Javier Otxoa|Javierrekin]] batera entrenatzen ari zela kotxe istripu batean hildako bertako txirrindularia. 2019. urtetik aurrera, Otxoa Anaien Memoriala deitzen da. Javier hil ostean erabaki zuten hori.

Egun 1.1 Maila du Kontinental lasterketen artean. Hala ere, zenbait [[UCI ProTour|ProTour]] taldek ere hartzen dute parte.

== Palmaresa ==
{|cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot;  style=&quot;border: 1px solid silver; color: black; margin: 0 0 0.5em 0; background-color: white; padding: 5px; text-align: left; font-size:
# 80%; vertical-align: top; line-height:1.6em;&quot;
!scope=col; align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;FFDF80&quot;|Urtea
!scope=col; align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;FFDF80&quot;|Garailea
!scope=col; align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;FFDF80&quot;|Bigarrena
!scope=col; align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;FFDF80&quot;|Hirugarrena
|-
|1924
|{{banderaikur|EH}} [[Domingo Gutiérrez]]
|{{banderaikur|EH}} [[Segundo Barruetabeña]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Miguel Serrano]]
|-
|1925
|{{banderaikur|EH}} [[Francisco Cepeda]]
|{{banderaikur|EH}} [[Remigio Loroño]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Jacinto Suarez]]
|-
|1926
|{{banderaikur|EH}} [[Segundo Barruetabeña]]
|{{banderaikur|EH}} [[Francisco Cepeda]]
|{{banderaikur|EH}} [[Domingo Gutiérrez]]
|-
|1927
|{{banderaikur|EH}} [[Dióscoro Alonso]]
|{{banderaikur|EH}} [[Domingo Gutiérrez]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Ramón Abad]]
|-
|1928
|{{banderaikur|ESP}} [[Manuel López]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Eduardo Fernández]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Claudio Zenon]]
|-
|1929
|{{banderaikur|EH}} [[Francisco Cepeda]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Jesús García]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Eugenio Madrazo]]
|-
|1930
|{{banderaikur|EH}} [[Mariano Cañardo]]
|{{banderaikur|EH}} [[Cesáreo Sardui]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Dionisio Fernández]]
|-
|1931-1933
|align=center colspan=3|'''Ez zen jokatu'''
|-
|1934
|{{banderaikur|EH}} [[José Urdangarin]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Bernardo De Castro]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Ramón Ruiz Trillo]]
|-
|1935
|{{banderaikur|EH}} [[Federico Ezkerra]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Escuriet]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Salvador Molina]]
|-
|1936-1939
|align=center colspan=3|'''Ez zen jokatu'''
|-
|1940
|{{ banderaikur|EH}} [[Federico Ezkerra]]
|{{ banderaikur|EH}} [[José Félix Eskauriaza]]
|{{ banderaikur|EH}} [[Ángel Bilbao]]
|-
|1941
|{{ banderaikur|ESP}} [[Julián Berrendero]]
|{{ banderaikur|EH}} [[Ignacio Orbaizeta]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Fermín Trueba]]
|-
|1942
|{{ banderaikur|EH}} [[Federico Ezkerra]]
|{{banderaikur|EH}} [[Martin Mancisidor]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Isidro Bejerano]]
|-
|1943
|{{banderaikur|EH}} [[Martin Mancisidor]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Fernando Murcia]]
|{{ banderaikur|EH}} [[Federico Ezkerra]]
|-
|1944
|{{banderaikur|ESP}} [[Julián Berrendero]]
|{{banderaikur|EH}} [[Martin Mancisidor]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Fermín Trueba]]
|-
|1945
|{{ banderaikur|EH}} [[Cipriano Agirrezabal]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Fermín Trueba]]
|{{banderaikur|EH}} [[Miguel Lizarazu]]
|-
|1946
|{{banderaikur|EH}} [[Cipriano Agirrezabal]]
|{{banderaikur|EH}} [[Julián Agirrezabal]]
|{{banderaikur|EH}} [[Miguel Lizarazu]]
|-
|1947
|{{banderaikur|ESP}} [[Miguel Gual]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Bernardo Capó]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Emilio Rodríguez Barrios]]
|-
|1948
|{{banderaikur|EH}} [[Juan Jauregi]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Francisco Torres]]
|{{banderaikur|EH}} [[Francisco Mitxelena]]
|-
|1949
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Loroño]]
|{{banderaikur|EH}} [[Pedro Lizaso]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Morales]]
|-
|1950
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Morales]]
|{{banderaikur|EH}} [[Martin Mancisidor]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Loroño]]
|-
|1951
|{{banderaikur|EH}} [[Óscar Elgezabal]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Morales]]
|{{banderaikur|EH}} [[Julián Agirrezabal]]
|-
|1952
|{{banderaikur|EH}} [[Óscar Elgezabal]]
|{{banderaikur|EH}} [[Cosme Barrutia]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Morales]]
|-
|1953
|{{banderaikur|EH}} [[Hortensio Bidaurreta]]
|{{banderaikur|EH}} [[Óscar Elgezabal]]
|{{banderaikur|EH}} [[Cosme Barrutia]]
|-
|1954
|{{banderaikur|EH}} [[Cosme Barrutia]]
|{{banderaikur|EH}} [[Hortensio Bidaurreta]]
|{{banderaikur|EH}} [[Ponciano Arbelaitz]]
|-
|1955
|{{banderaikur|EH}} [[Cosme Barrutia]]
|{{banderaikur|EH}} [[Tomás Oñaederra]]
|{{banderaikur|EH}} [[Anton Barrutia]]
|-
|1956
|{{banderaikur|EH}} [[Antonio Ferraz]]
|{{banderaikur|EH}} [[Felipe Alberdi]]
|{{banderaikur|EH}} [[José Agirregomezkorta]]
|-
|1957
|{{banderaikur|EH}} [[Hortensio Bidaurreta]]
|{{banderaikur|EH}} [[Juan José Otegi]]
|{{banderaikur|EH}} [[José Ramón Azkarate]]
|-
|1958
|{{banderaikur|EH}} [[Fausto Iza]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Karmany]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Julio San Emeterio]]
|-
|1959
|{{banderaikur|EH}} [[Roberto Morales]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan Manuel Menéndez Gómez]]
|{{banderaikur|EH}} [[Anton Barrutia]]
|-
|1960
|{{banderaikur|EH}} [[Jacinto Urrestarazu]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Segú]]
|{{banderaikur|EH}} [[Fausto Iza]]
|-
|1961
|{{banderaikur|EH}} [[Anton Barrutia]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Julio San Emeterio]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan Campillo]]
|-
|1962
|{{banderaikur|EH}} [[Roberto Morales]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Pérez Francés]]
|{{banderaikur|EH}} [[José Antonio Momeñe]]
|-
|1963
|{{banderaikur|ESP}} [[Manuel Martín]]
|{{banderaikur|EH}} [[José Antonio Momeñe]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Candelas Domínguez]]
|-
|1964
|{{banderaikur|EH}} [[Sebastian Elortza]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jacinto Urrestarazu]]
|{{banderaikur|EH}} [[José Luis Bilbao Ereñozaga]]
|-
|1965
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Gómez del Moral]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Manuel Martín]]
|{{banderaikur|EH}} [[Eusebio Vélez]]
|-
|1966
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Gómez del Moral]]
|{{banderaikur|EH}} [[Carlos Etxeberria]]
|{{banderaikur|EH}} [[Gregorio San Miguel]]
|-
|1967-1979
|align=center colspan=3|'''Ez zen jokatu'''
|-
|1980
|{{banderaikur|ESP}} [[Felipe Yáñez]]
|{{banderaikur|URU}} [[Héctor Raúl Rondán]]
|{{banderaikur|EH }} [[Imanol Murga]]
|-
|1981
|{{banderaikur|EH}} [[Marino Lejarreta]]
|{{banderaikur|EH}} [[Federico Etxabe]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Ángel Camarillo]]
|-
|1982
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan Carlos Alonso]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Luis López Cerrón]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Felipe Yáñez]]
|-
|1983
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Hernández Bailo|Carlos Hernández]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Faustino Cueli Arce]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Jesús Blanco Villar]]
|-
|1984
|{{banderaikur|ESP}} [[Jesús Guzmán Delgado|Jesús Guzmán]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Alfonso Gutiérrez]]
|{{banderaikur|EH}} [[Sabino Angoitia]]
|-
|1985
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Esparza Sanz|Antonio Esparza]]
|{{banderaikur|Herbehereak}} [[Mathieu Hermans]]
|{{banderaikur|EH}} [[Federico Etxabe]]
|-
|1986
|align=center colspan=3|'''Ez zen jokatu'''
|-
|1987
|{{banderaikur|EH}} [[Federico Etxabe]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Balboa]]
|{{banderaikur|EH}} [[Alberto Leanizbarrutia]]
|-
|1988
|{{banderaikur|ESP}} [[José Luis Villanueva]]
|{{banderaikur|BEL}} [[Peter Huyghe]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Melcior Mauri]]
|-
|1989
|{{banderaikur|Herbehereak}} [[John Talen]]
|{{banderaikur|BEL}} [[Edwin Bafcop]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Casimiro Moreda]]
|-
|1990
|{{banderaikur|ESP}} [[Víctor Gonzalo]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Alfonso Gutiérrez]]
|{{banderaikur|BEL}} [[Jean-Pierre Heynderickx]] 
|-
|1991
|{{banderaikur|Herbehereak}} [[Adri van der Poel]]
|{{banderaikur|DEN}} [[Kenneth Weltz]]
|{{banderaikur|EH}} [[Juan Carlos González Salvador]] 
|-
|1992
|{{banderaikur|Herbehereak}} [[Mathieu Hermans]]
|{{banderaikur|BEL}} [[Johan Museeuw]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Mario Manzoni]] 
|-
|1993
|align=center colspan=3|'''Ez zen jokatu'''
|-
|1994
|{{banderaikur|POR}} [[Orlando Sergio Rodrigues Gomes]]
|{{banderaikur|EH}} [[Juan Carlos González Salvador]] 
|{{banderaikur|CRC}} [[José Rodríguez]] 
|-
|1995
|{{banderaikur|FIN}} [[Mika Hietanen]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Manuel Fernández Ginés]]
|{{ banderaikur|GER}} [[Christian Henn]] 
|-
|1996
|{{banderaikur|EH}} [[Arsenio González]]
|{{ banderaikur|RUS}} [[Serguéi Smetanin]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Ángel Edo]] 
|-
|1997
|{{banderaikur|UK}} [[Jeremy Hunt]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Ángel Edo]] 
|{{ banderaikur|RUS}} [[Serguéi Smetanin]]
|-
|1998
|{{banderaikur|GER}} [[Marcel Wüst]]
|{{banderaikur|UK}} [[Jeremy Hunt]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Óscar Freire]]
|-
|1999
|{{banderaikur|DEN}} [[Jesper Skibby]]
|{{ banderaikur|SWE}} [[Michel Lafis]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Paco Mancebo]]
|-
|2000
|{{banderaikur|ESP}} [[César García Calvo]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Alessandro Bertolini]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Rafael Díaz Justo]]
|-
|2001
|{{banderaikur|ITA}} [[Alessandro Bertolini]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Francisco Cabello]]
|{{banderaikur|NED}} [[Koos Moerenhout]]
|-
|2002
|{{banderaikur|SUI}} [[Martin Elmiger]]
|{{banderaikur|RUS }} [[Pável Brutt]]
|{{banderaikur|CZE}} [[Jan Hruška]]
|-
|2003
|{{banderaikur|ESP}} [[Roberto Lozano]]
|{{banderaikur|SUI}} [[Martin Elmiger]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Tino Zaballa]]
|-
|2004
|{{banderaikur|BEL}} [[Gert Vanderaerden]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Tino Zaballa]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Javier Pascual Rodríguez]]
|-
|2005
|{{banderaikur|ESP}} [[David Fernández Domingo|David Fernández]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Rubén Lobato]]
|{{banderaikur|ESP}} [[David Herrero]]
|-
|2006
|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Gaztañaga]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Torrent]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Javier Benítez Pomares]]
|-
|2007
|{{banderaikur|ESP}} [[Vicente Reynés]]
|{{banderaikur|JAP}} [[Takashi Miyazawa]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Joaquín Rojas]]
|-
|2008
|{{banderaikur|Herbehereak}} [[Reinier Honig]]
|{{banderaikur|EH}} [[Koldo Fernandez de Larrea]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Enrique Mata]]
|-
|2009
|{{banderaikur|EH}} [[Koldo Fernandez de Larrea]]
|{{banderaikur|COL}} [[Juan Pablo Forero]]
|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Gaztañaga]]
|-
|[[2010eko Getxoko Zirkuitua|2010]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Francisco José Pacheco]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Andrea Piechele]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Francisco Antón]]
|-
|[[2011ko Getxoko Zirkuitua|2011]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan José Lobato]]
|{{banderaikur|FRA}} [[Stéphane Poulhiès]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Joaquim Rodriguez]]
|-
|[[2012ko Getxoko Zirkuitua|2012]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Giovanni Visconti (txirrindularia)|Giovanni Visconti]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Danilo Di Luca]]
|{{banderaikur|EH}} [[Enrique Sanz]]
|-
|[[2013ko Getxoko Zirkuitua|2013]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan José Lobato]]
|{{banderaikur|FRA}} [[Armindo Fonseca]]
|{{banderaikur|EH}} [[Egoitz García]]
|-
|[[2014ko Getxoko Zirkuitua|2014]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Barbero]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Luca Chirico]]
|{{banderaikur|EH}} [[Pello Bilbao]]
|-
|[[2015eko Getxoko Zirkuitua|2015]]
|{{banderaikur|FRA}} [[Nacer Bouhanni]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juanjo Lobato]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Barbero]]
|-
|[[2016ko Getxoko Zirkuitua|2016]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Diego Ulissi]]
|{{banderaikur|UK}} [[Simon Yates]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Herrada]]
|-
|[[2017ko Getxoko Zirkuitua|2017]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Barbero]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Ángel Madrazo]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Herrada]]
|-
|[[2018ko Getxoko Zirkuitua|2018]]
|{{banderaikur|EH}} [[Alex Aranburu]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Barbero]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jon Aberasturi]]
|-
|[[2019ko Getxoko Zirkuitua|2019]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jon Aberasturi]]
|{{banderaikur|EH}} [[Alex Aranburu]]
|{{banderaikur|FRA}} [[Lorrenzo Manzin]]
|-
|[[2020ko Getxoko Zirkuitua|2020]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Damiano Caruso]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Giacomo Nizzolo]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Eduard Prades]]
|-
|[[2021eko Getxoko Zirkuitua|2021]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Giacomo Nizzolo]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Giovanni Aleotti]]
|{{banderaikur|COL}} [[Santiago Buitrago]] 
|-
|[[2022ko Getxoko Zirkuitua|2022]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan Ayuso]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Andrea Piccolo]]
|{{banderaikur|NED}} [[Wilco Kelderman]]
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{erreferentzia zerrenda}}

[[Kategoria:Getxoko Zirkuitua]]
[[Kategoria:Euskal Herriko txirrindularitza lasterketak]]</text>
      <sha1>h894gsi3d14jwgme240jpg4r88mrhkb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005620</id>
      <parentid>9005619</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:43:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14264" xml:space="preserve">{{Txirrindularitza lasterketa infotaula
| izena                = Getxoko Zirkuitua
| azken_edizioa        = 2022ko Getxoko Zirkuitua
| irudia               = 
| irudi_oina           = 
| data                 = [[Uztailaren 31]]n
| eskualdea            = [[Bizkaia]]
| euskaraz             = Getxoko Zirkuitua
| bertoko_izena        = 
| ezizena              = 
| modalitatea          = [[Errepideko txirrindularitza|Errepidea]]
| txapelketa           = UCI Europe Tour
| mota                 = Egun bateko lasterketa
| antolatzailea        = [[Punta Galea Txirrindulari Elkartea|Punta Galea T.E.]]
| zuzendaria           = 
| lehena               = 1924
| kopurua              = 77 (2022)
| amaiera              = 
| lehen_irabazlea      = [[Domingo Gutiérrez]] {{banderaikur|EH}}
| garaipen_gehien      = [[Federico Ezkerra]] {{banderaikur|EH}} (3 aldiz)
| azken_irabazlea      = [[Juan Ayuso]] {{banderaikur|ESP}} 
}}
'''Getxoko Zirkuitua''' urtero [[uztailaren 31]]n [[Getxo]] [[Punta Galea Txirrindulari Elkartea|Punta Galea T.E.k]] antolatutako lasterketa da&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20090802022639/http://www.puntagalea.com/eusk/circuito/circuito.htm Webgune ofiziala]&lt;/ref&gt;. Lehendabizikoz, [[1924]]an egin zuten. XXI. mendean, Otxoa anaien memorian ospatzen da.

== Ibilbidea ==
Egun bateko lasterketa (klasikoa), ia laua den 16'85 [[kilometro]]ko hiri-zirkuituan egiten dute (aldapa bakarra 600 [[metro]]ko luzera duen ''Txomintxu'' da). 11 itzuli eman ondoren, guztira 183'35&amp;nbsp;km du. Ibilbideak [[Getxo]] [[Berango]] eta [[Leioa]] zeharkatzen ditu&lt;ref&gt;[http://www.elcorreodigital.com/vizcaya/20090731/deportes/mas-deporte/circuito-getxo-reune-corredores-20090731.html El Correo: El Circuito de Getxo reúne hoy a 112 corredores sobre un terreno para velocistas]&lt;/ref&gt;.

Meta [[Neguri]]ko Arriluze kaian kokatzen da, Arriluze Galeriak (Punta Begoña), [[Ereaga]] eta Lezama-Legizamon jauregitik gertu.

[[1987]]tik aurrera [[Punta Galea Txirrindulari Elkartea|Punta Galea T.E.k]] antolatzen du eta [[2001]] aurrera ''[[Ricardo Otxoa]] oroimenezko lasterketa'' da, anaia [[Javier Otxoa|Javierrekin]] batera entrenatzen ari zela kotxe istripu batean hildako bertako txirrindularia. 2019. urtetik aurrera, Otxoa Anaien Memoriala deitzen da. Javier hil ostean erabaki zuten hori.

Egun 1.1 Maila du Kontinental lasterketen artean. Hala ere, zenbait [[UCI ProTour|ProTour]] taldek ere hartzen dute parte.

== Palmaresa ==
{|cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot;  style=&quot;border: 1px solid silver; color: black; margin: 0 0 0.5em 0; background-color: white; padding: 5px; text-align: left; font-size:80%; vertical-align: top; line-height:1.6em;&quot;
!scope=col; align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;FFDF80&quot;|Urtea
!scope=col; align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;FFDF80&quot;|Garailea
!scope=col; align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;FFDF80&quot;|Bigarrena
!scope=col; align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;FFDF80&quot;|Hirugarrena
|-
|1924
|{{banderaikur|EH}} [[Domingo Gutiérrez]]
|{{banderaikur|EH}} [[Segundo Barruetabeña]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Miguel Serrano]]
|-
|1925
|{{banderaikur|EH}} [[Francisco Cepeda]]
|{{banderaikur|EH}} [[Remigio Loroño]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Jacinto Suarez]]
|-
|1926
|{{banderaikur|EH}} [[Segundo Barruetabeña]]
|{{banderaikur|EH}} [[Francisco Cepeda]]
|{{banderaikur|EH}} [[Domingo Gutiérrez]]
|-
|1927
|{{banderaikur|EH}} [[Dióscoro Alonso]]
|{{banderaikur|EH}} [[Domingo Gutiérrez]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Ramón Abad]]
|-
|1928
|{{banderaikur|ESP}} [[Manuel López]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Eduardo Fernández]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Claudio Zenon]]
|-
|1929
|{{banderaikur|EH}} [[Francisco Cepeda]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Jesús García]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Eugenio Madrazo]]
|-
|1930
|{{banderaikur|EH}} [[Mariano Cañardo]]
|{{banderaikur|EH}} [[Cesáreo Sardui]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Dionisio Fernández]]
|-
|1931-1933
|align=center colspan=3|'''Ez zen jokatu'''
|-
|1934
|{{banderaikur|EH}} [[José Urdangarin]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Bernardo De Castro]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Ramón Ruiz Trillo]]
|-
|1935
|{{banderaikur|EH}} [[Federico Ezkerra]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Escuriet]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Salvador Molina]]
|-
|1936-1939
|align=center colspan=3|'''Ez zen jokatu'''
|-
|1940
|{{ banderaikur|EH}} [[Federico Ezkerra]]
|{{ banderaikur|EH}} [[José Félix Eskauriaza]]
|{{ banderaikur|EH}} [[Ángel Bilbao]]
|-
|1941
|{{ banderaikur|ESP}} [[Julián Berrendero]]
|{{ banderaikur|EH}} [[Ignacio Orbaizeta]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Fermín Trueba]]
|-
|1942
|{{ banderaikur|EH}} [[Federico Ezkerra]]
|{{banderaikur|EH}} [[Martin Mancisidor]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Isidro Bejerano]]
|-
|1943
|{{banderaikur|EH}} [[Martin Mancisidor]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Fernando Murcia]]
|{{ banderaikur|EH}} [[Federico Ezkerra]]
|-
|1944
|{{banderaikur|ESP}} [[Julián Berrendero]]
|{{banderaikur|EH}} [[Martin Mancisidor]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Fermín Trueba]]
|-
|1945
|{{ banderaikur|EH}} [[Cipriano Agirrezabal]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Fermín Trueba]]
|{{banderaikur|EH}} [[Miguel Lizarazu]]
|-
|1946
|{{banderaikur|EH}} [[Cipriano Agirrezabal]]
|{{banderaikur|EH}} [[Julián Agirrezabal]]
|{{banderaikur|EH}} [[Miguel Lizarazu]]
|-
|1947
|{{banderaikur|ESP}} [[Miguel Gual]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Bernardo Capó]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Emilio Rodríguez Barrios]]
|-
|1948
|{{banderaikur|EH}} [[Juan Jauregi]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Francisco Torres]]
|{{banderaikur|EH}} [[Francisco Mitxelena]]
|-
|1949
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Loroño]]
|{{banderaikur|EH}} [[Pedro Lizaso]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Morales]]
|-
|1950
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Morales]]
|{{banderaikur|EH}} [[Martin Mancisidor]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Loroño]]
|-
|1951
|{{banderaikur|EH}} [[Óscar Elgezabal]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Morales]]
|{{banderaikur|EH}} [[Julián Agirrezabal]]
|-
|1952
|{{banderaikur|EH}} [[Óscar Elgezabal]]
|{{banderaikur|EH}} [[Cosme Barrutia]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jesús Morales]]
|-
|1953
|{{banderaikur|EH}} [[Hortensio Bidaurreta]]
|{{banderaikur|EH}} [[Óscar Elgezabal]]
|{{banderaikur|EH}} [[Cosme Barrutia]]
|-
|1954
|{{banderaikur|EH}} [[Cosme Barrutia]]
|{{banderaikur|EH}} [[Hortensio Bidaurreta]]
|{{banderaikur|EH}} [[Ponciano Arbelaitz]]
|-
|1955
|{{banderaikur|EH}} [[Cosme Barrutia]]
|{{banderaikur|EH}} [[Tomás Oñaederra]]
|{{banderaikur|EH}} [[Anton Barrutia]]
|-
|1956
|{{banderaikur|EH}} [[Antonio Ferraz]]
|{{banderaikur|EH}} [[Felipe Alberdi]]
|{{banderaikur|EH}} [[José Agirregomezkorta]]
|-
|1957
|{{banderaikur|EH}} [[Hortensio Bidaurreta]]
|{{banderaikur|EH}} [[Juan José Otegi]]
|{{banderaikur|EH}} [[José Ramón Azkarate]]
|-
|1958
|{{banderaikur|EH}} [[Fausto Iza]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Karmany]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Julio San Emeterio]]
|-
|1959
|{{banderaikur|EH}} [[Roberto Morales]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan Manuel Menéndez Gómez]]
|{{banderaikur|EH}} [[Anton Barrutia]]
|-
|1960
|{{banderaikur|EH}} [[Jacinto Urrestarazu]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Segú]]
|{{banderaikur|EH}} [[Fausto Iza]]
|-
|1961
|{{banderaikur|EH}} [[Anton Barrutia]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Julio San Emeterio]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan Campillo]]
|-
|1962
|{{banderaikur|EH}} [[Roberto Morales]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Pérez Francés]]
|{{banderaikur|EH}} [[José Antonio Momeñe]]
|-
|1963
|{{banderaikur|ESP}} [[Manuel Martín]]
|{{banderaikur|EH}} [[José Antonio Momeñe]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Candelas Domínguez]]
|-
|1964
|{{banderaikur|EH}} [[Sebastian Elortza]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jacinto Urrestarazu]]
|{{banderaikur|EH}} [[José Luis Bilbao Ereñozaga]]
|-
|1965
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Gómez del Moral]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Manuel Martín]]
|{{banderaikur|EH}} [[Eusebio Vélez]]
|-
|1966
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Gómez del Moral]]
|{{banderaikur|EH}} [[Carlos Etxeberria]]
|{{banderaikur|EH}} [[Gregorio San Miguel]]
|-
|1967-1979
|align=center colspan=3|'''Ez zen jokatu'''
|-
|1980
|{{banderaikur|ESP}} [[Felipe Yáñez]]
|{{banderaikur|URU}} [[Héctor Raúl Rondán]]
|{{banderaikur|EH }} [[Imanol Murga]]
|-
|1981
|{{banderaikur|EH}} [[Marino Lejarreta]]
|{{banderaikur|EH}} [[Federico Etxabe]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Ángel Camarillo]]
|-
|1982
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan Carlos Alonso]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Luis López Cerrón]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Felipe Yáñez]]
|-
|1983
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Hernández Bailo|Carlos Hernández]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Faustino Cueli Arce]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Jesús Blanco Villar]]
|-
|1984
|{{banderaikur|ESP}} [[Jesús Guzmán Delgado|Jesús Guzmán]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Alfonso Gutiérrez]]
|{{banderaikur|EH}} [[Sabino Angoitia]]
|-
|1985
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Esparza Sanz|Antonio Esparza]]
|{{banderaikur|Herbehereak}} [[Mathieu Hermans]]
|{{banderaikur|EH}} [[Federico Etxabe]]
|-
|1986
|align=center colspan=3|'''Ez zen jokatu'''
|-
|1987
|{{banderaikur|EH}} [[Federico Etxabe]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Antonio Balboa]]
|{{banderaikur|EH}} [[Alberto Leanizbarrutia]]
|-
|1988
|{{banderaikur|ESP}} [[José Luis Villanueva]]
|{{banderaikur|BEL}} [[Peter Huyghe]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Melcior Mauri]]
|-
|1989
|{{banderaikur|Herbehereak}} [[John Talen]]
|{{banderaikur|BEL}} [[Edwin Bafcop]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Casimiro Moreda]]
|-
|1990
|{{banderaikur|ESP}} [[Víctor Gonzalo]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Alfonso Gutiérrez]]
|{{banderaikur|BEL}} [[Jean-Pierre Heynderickx]] 
|-
|1991
|{{banderaikur|Herbehereak}} [[Adri van der Poel]]
|{{banderaikur|DEN}} [[Kenneth Weltz]]
|{{banderaikur|EH}} [[Juan Carlos González Salvador]] 
|-
|1992
|{{banderaikur|Herbehereak}} [[Mathieu Hermans]]
|{{banderaikur|BEL}} [[Johan Museeuw]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Mario Manzoni]] 
|-
|1993
|align=center colspan=3|'''Ez zen jokatu'''
|-
|1994
|{{banderaikur|POR}} [[Orlando Sergio Rodrigues Gomes]]
|{{banderaikur|EH}} [[Juan Carlos González Salvador]] 
|{{banderaikur|CRC}} [[José Rodríguez]] 
|-
|1995
|{{banderaikur|FIN}} [[Mika Hietanen]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Manuel Fernández Ginés]]
|{{ banderaikur|GER}} [[Christian Henn]] 
|-
|1996
|{{banderaikur|EH}} [[Arsenio González]]
|{{ banderaikur|RUS}} [[Serguéi Smetanin]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Ángel Edo]] 
|-
|1997
|{{banderaikur|UK}} [[Jeremy Hunt]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Ángel Edo]] 
|{{ banderaikur|RUS}} [[Serguéi Smetanin]]
|-
|1998
|{{banderaikur|GER}} [[Marcel Wüst]]
|{{banderaikur|UK}} [[Jeremy Hunt]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Óscar Freire]]
|-
|1999
|{{banderaikur|DEN}} [[Jesper Skibby]]
|{{ banderaikur|SWE}} [[Michel Lafis]]
|{{ banderaikur|ESP}} [[Paco Mancebo]]
|-
|2000
|{{banderaikur|ESP}} [[César García Calvo]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Alessandro Bertolini]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Rafael Díaz Justo]]
|-
|2001
|{{banderaikur|ITA}} [[Alessandro Bertolini]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Francisco Cabello]]
|{{banderaikur|NED}} [[Koos Moerenhout]]
|-
|2002
|{{banderaikur|SUI}} [[Martin Elmiger]]
|{{banderaikur|RUS }} [[Pável Brutt]]
|{{banderaikur|CZE}} [[Jan Hruška]]
|-
|2003
|{{banderaikur|ESP}} [[Roberto Lozano]]
|{{banderaikur|SUI}} [[Martin Elmiger]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Tino Zaballa]]
|-
|2004
|{{banderaikur|BEL}} [[Gert Vanderaerden]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Tino Zaballa]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Javier Pascual Rodríguez]]
|-
|2005
|{{banderaikur|ESP}} [[David Fernández Domingo|David Fernández]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Rubén Lobato]]
|{{banderaikur|ESP}} [[David Herrero]]
|-
|2006
|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Gaztañaga]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Torrent]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Javier Benítez Pomares]]
|-
|2007
|{{banderaikur|ESP}} [[Vicente Reynés]]
|{{banderaikur|JAP}} [[Takashi Miyazawa]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Joaquín Rojas]]
|-
|2008
|{{banderaikur|Herbehereak}} [[Reinier Honig]]
|{{banderaikur|EH}} [[Koldo Fernandez de Larrea]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Enrique Mata]]
|-
|2009
|{{banderaikur|EH}} [[Koldo Fernandez de Larrea]]
|{{banderaikur|COL}} [[Juan Pablo Forero]]
|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Gaztañaga]]
|-
|[[2010eko Getxoko Zirkuitua|2010]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Francisco José Pacheco]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Andrea Piechele]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Francisco Antón]]
|-
|[[2011ko Getxoko Zirkuitua|2011]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan José Lobato]]
|{{banderaikur|FRA}} [[Stéphane Poulhiès]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Joaquim Rodriguez]]
|-
|[[2012ko Getxoko Zirkuitua|2012]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Giovanni Visconti (txirrindularia)|Giovanni Visconti]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Danilo Di Luca]]
|{{banderaikur|EH}} [[Enrique Sanz]]
|-
|[[2013ko Getxoko Zirkuitua|2013]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan José Lobato]]
|{{banderaikur|FRA}} [[Armindo Fonseca]]
|{{banderaikur|EH}} [[Egoitz García]]
|-
|[[2014ko Getxoko Zirkuitua|2014]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Barbero]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Luca Chirico]]
|{{banderaikur|EH}} [[Pello Bilbao]]
|-
|[[2015eko Getxoko Zirkuitua|2015]]
|{{banderaikur|FRA}} [[Nacer Bouhanni]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juanjo Lobato]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Barbero]]
|-
|[[2016ko Getxoko Zirkuitua|2016]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Diego Ulissi]]
|{{banderaikur|UK}} [[Simon Yates]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Herrada]]
|-
|[[2017ko Getxoko Zirkuitua|2017]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Barbero]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Ángel Madrazo]]
|{{banderaikur|ESP}} [[José Herrada]]
|-
|[[2018ko Getxoko Zirkuitua|2018]]
|{{banderaikur|EH}} [[Alex Aranburu]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Carlos Barbero]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jon Aberasturi]]
|-
|[[2019ko Getxoko Zirkuitua|2019]]
|{{banderaikur|EH}} [[Jon Aberasturi]]
|{{banderaikur|EH}} [[Alex Aranburu]]
|{{banderaikur|FRA}} [[Lorrenzo Manzin]]
|-
|[[2020ko Getxoko Zirkuitua|2020]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Damiano Caruso]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Giacomo Nizzolo]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Eduard Prades]]
|-
|[[2021eko Getxoko Zirkuitua|2021]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Giacomo Nizzolo]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Giovanni Aleotti]]
|{{banderaikur|COL}} [[Santiago Buitrago]] 
|-
|[[2022ko Getxoko Zirkuitua|2022]]
|{{banderaikur|ESP}} [[Juan Ayuso]]
|{{banderaikur|ITA}} [[Andrea Piccolo]]
|{{banderaikur|NED}} [[Wilco Kelderman]]
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{erreferentzia zerrenda}}

[[Kategoria:Getxoko Zirkuitua]]
[[Kategoria:Euskal Herriko txirrindularitza lasterketak]]</text>
      <sha1>kajel0o3c4zutj1kxhjvxxh6othgyxw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rabindranath Tagore</title>
    <ns>0</ns>
    <id>105308</id>
    <revision>
      <id>9005481</id>
      <parentid>8986967</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:25:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo loturak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="79564" xml:space="preserve">{{Wikipedia1000}}
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Rabindranath Tagore''' ({{Lang-bn|রবীন্দ্রনাথ ঠাকুর}}, {{ahoskera|Hi-Rabindranath_Tagore.ogg|ahoskera hindiz}} '''Robindronath Thakur''' jaioa,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Mithun B.,  W. A. M.|abizena=Nasrin, Wurff  Van Der|urtea=2015|izenburua=Colloquial Bengali|argitaletxea=Routledge|orrialdea=p. 1|orrialdeak=|ISBN=9781317306139|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; ([[Kalkuta]], [[India]], 1861ko maiatzaren 7a - [[Kalkuta]], [[India]], 1941ko abuztuaren 7a), '''Bhanu Singha Thakur (Bhonita)''' idazle izenarekin ere ezaguna da. Era berean, hainbat [[ezizen]] erabili zituen, '''Gurudev''', '''Kabiguru''', eta '''Biswakabi'''. Indiako azpi-kontinenteko [[poeta]], [[Musikagile|musikari]], [[artista]], ayurveda-ikerlaria&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua=বন্দ্যোপাধ্যায়, স্রবন্তী. &quot;কবি-রাজ রবীন্দ্রনাথ: পাঁচন দাওয়াই কি এখন করোনায় কাজ করবে?&quot;|argitaletxea=anandabazar.com (in Bengali)|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt; eta jakintsua izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Alex|abizena=Lubet|urtea=|izenburua=&quot;Tagore, not Dylan: The first lyricist to win the Nobel Prize for literature was actually Indian&quot;|argitaletxea=Quartz India|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Anita, Andrew|abizena=Desai, Robinson|urtea=2019|izenburua=&quot;The Modern Resonance of Rabindranath Tagore&quot;|argitaletxea=On Being|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Bengala]]&lt;nowiki/&gt;ko literatura eta musika birmoldatu zituen, baita Indiako artea ere, testuinguru [[modernismo]]&lt;nowiki/&gt;an XIX. mende bukaeran eta XX. mende hasieran. ''Gitanjaliren'' &quot;bertso sakon sentikorra, freskoa eta ederraren” egilea, 1913an [[Literaturako Nobel Saria]] irabazi zuen lehen ez europarra izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;68th Death Anniversary of Rabindranath Tagore&quot;|argitaletxea=The Daily Star, Dhaka|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=En|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=K. M.|abizena=O'Connell|urtea=2008|izenburua=&quot;Red Oleanders (Raktakarabi) by Rabindranath Tagore—A New Translation and Adaptation: Two Reviews&quot;|argitaletxea=Parabaas|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tagoreren abesti poetikoak espiritualak eta merkurialtzak jotzen ziren, baina hala ere, bere &quot;prosa dotorea eta poesia magikoa&quot; denbora askoan ezezagunak izan ziren Bengalatik kanpo.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=A.|abizena=Sen|urtea=1997|izenburua=&quot;Tagore and His India&quot;|argitaletxea=The New York Review of Books|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Batzuetan &quot;Bengalako [[bardo]]&lt;nowiki/&gt;a&quot; bezala izendatzen dute.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2015|izenburua=&quot;Work of Rabindranath Tagore celebrated in London&quot;|argitaletxea=BBC News|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Tagore Kalkutako [[Brahma|brahmo]] hindua zen, Burdwan eta Jessore [[Barruti federal|barruti]]&lt;nowiki/&gt;etan agintariak izandako arbasoekin,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;https://ia801600.us.archive.org/BookReader/BookReaderImages.php?zip=/5/items/in.ernet.dli.2015.339410/2015.339410.Rabindrajibani-O_jp2.zip&amp;file=2015.339410.Rabindrajibani-O_jp2/2015.339410.Rabindrajibani-O_0041.jp2&amp;scale=13.50599520383693&amp;rotate=0&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; zortzi urte zituenean hasi zen poesia idazten.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; Lehen [[Olerkigintza|olerki]] esanguratsuak hamasei urterekin argitaratu zituen ''Bhānusiṃh''a (&quot;Eguzki lehoia&quot;) ezizenarekin, [[literatura]] kritikoek aspaldi galdutako klasiko bezala hartu zituztenak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=E.|abizena=Thompson|urtea=1926|izenburua=Rabindranath Tagore: Poet and Dramatist|argitaletxea=Pierides Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 27-28|ISBN=978-1-4067-8927-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=T.|abizena=Dasgupta|urtea=1993|izenburua=Social Thought of Rabindranath Tagore: A Historical Analysis|argitaletxea=Abhinav Publications|orrialdea=p. 20|orrialdeak=|ISBN=978-81-7017-302-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1877. urterako, lehenengo ipuin eta dramaturgia lanak argitaratuak zituen, bere benetako izenarekin. [[Humanismo|Humanista]], unibertsalista, [[Internazionalismo|internazionalista]] eta [[Nazionalismo|nazionaliste]]&lt;nowiki/&gt;n aurkako sutsua izanik,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=M., D.|abizena=Radhakrishnan, Roychowdhury|urtea=2003|izenburua=&quot;Nationalism is a Great Menace&quot; Tagore and Nationalism|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp. 29–40|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; britainiar legea salatu zuen, [[Britainia Handia]]&lt;nowiki/&gt;rekiko independentzia defendatuz. Bengalako [[Pizkundea|pizkunde]]&lt;nowiki/&gt;aren adierazle, [[Margolaritza|margolan]]&lt;nowiki/&gt;ak, zirriborroak eta bozetoak, ehunka testu eta bi mila abestitik gora biltzen zituen [[kanon]] zabala osatu zuen. Berak sortutako Visva-Bharati Unibertsitatean gordetzen da [[Ondare (argipena)|ondare]]&lt;nowiki/&gt;a.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2007|izenburua=&quot;Visva-Bharti-Facts and Figures at a Glance&quot;|argitaletxea=WayBack Machine|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=P. K.|abizena=Datta|urtea=2002|izenburua=Rabindranath Tagore's The Home and the World: A Critical Companion|argitaletxea=Permanent Black|orrialdea=p. 2|orrialdeak=|ISBN=978-81-7824-046-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=K.|abizena=Kripalani|urtea=2005|izenburua=Dwarkanath Tagore: A Forgotten Pioneer—A Life|argitaletxea=National Book Trust of India|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-81-237-3488-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=E.|abizena=Thompson|urtea=1926|izenburua=Rabindranath Tagore: Poet and Dramatist|argitaletxea=Pierides Press|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-1-4067-8927-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Tagorek [[bengalera]] hizkuntza modernizatu egin zuen, forma klasiko zurrunak baztertuz eta hizkuntza estrukturei aurre eginez. Bere [[eleberri]]&lt;nowiki/&gt;ak, [[ipuin]]&lt;nowiki/&gt;ak, [[abesti]]&lt;nowiki/&gt;ak, [[dantza]]-[[drama]]&lt;nowiki/&gt;k eta [[saiakera]]&lt;nowiki/&gt;k gai politiko eta pertsonalak izan zituzten hizpide. ''Gitanjali'' (Abesti ofrendak), ''Gora'' (Aurpegi polita) eta ''Ghare-Baire'' (Etxea eta mundua) dira idazlan ezagunenak, eta bere olerkiak, ipuinak eta eleberriak txalotuak izan ziren, baita kritikatuak ere, zuten [[lirismo]]&lt;nowiki/&gt;agatik, solaskidetzagatik, naturaltasunagatik eta [[Kontenplazioa|kontenplazio]] joeragatik. Bi naziok bere konposizioak aukeratu zituzten himno nazional bezala: [[India]]&lt;nowiki/&gt;ko ''Jana Gana Mana'' eta [[Bangladesh]]&lt;nowiki/&gt;eko ''Amar Shonar Bangla''. Halaber, [[Sri Lanka]]&lt;nowiki/&gt;ko himno nazionala bere lanetan inspiratuta dago.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=K. M., Howard|abizena=de Silva, Wriggins|urtea=1988|izenburua=J. R. Jayewardene of Sri Lanka: a Political Biography – Volume One: The First Fifty Years|argitaletxea=University of Hawaii Press|orrialdea=p. 368|orrialdeak=|ISBN=0-8248-1183-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Man of the series: Nobel laureate Tagore&quot;|argitaletxea=The Times of India. Times News Network|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;How Tagore inspired Sri Lanka's national anthem&quot;|argitaletxea=IBN Live|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Bizitza ==
[[Fitxategi:Rabindranath-Tagore-Mrinalini-Devi-1883.jpg|thumb|Tagore eta Mrinalini Devi emaztea, 1883an.]]
Tagoretarren jatorrizko abizena Kushari zen. Rarhi Brahmins ziren, mendebaldeko [[Bengala]]&lt;nowiki/&gt;ko barrutian zegoen [[Kush]] izeneko herrixka batekoak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;https://ia801600.us.archive.org/BookReader/BookReaderImages.php?zip=/5/items/in.ernet.dli.2015.339410/2015.339410.Rabindrajibani-O_jp2.zip&amp;file=2015.339410.Rabindrajibani-O_jp2/2015.339410.Rabindrajibani-O_0041.jp2&amp;scale=13.50599520383693&amp;rotate=0&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt;

=== Gaztaroa: 1861-1878 ===
Bizirik iraun zuten hamahiru haurren arteko gazteena, Tagore 1861eko maiatzaren 7an jaio zen, [[Kalkuta]]&lt;nowiki/&gt;ko Jorasango jauregian.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=B.|abizena=Ghosh|urtea=2011|izenburua=&quot;Inside the World of Tagore's Music&quot;|argitaletxea=Parabaas|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=E.|abizena=Thompson|urtea=1926|izenburua=Rabindranath Tagore: Poet and Dramatist|argitaletxea=Pierides Press|orrialdea=p. 20|orrialdeak=|ISBN=978-1-4067-8927-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Gurasoak Debendranath Tagore (1817-1905) eta Sarada Devi (1830-1875) izan ziren. Tagore gehienbat zerbitzariak hezi zuten, ama haurtzaroan hil zitzaion, eta aitak berriz etengabe bidaiatzen zuelako. Tagore familia Bengalako [[berpizkunde]]&lt;nowiki/&gt;aren abangoardian zegoen. Literatura [[aldizkari]]&lt;nowiki/&gt;ak argitaratzen zituzten, eta sarri antolatzen zituzten [[antzerki]] [[emanaldi]]&lt;nowiki/&gt;ak eta Bengalako eta mendebaldeko musika klasikoen [[kontzertu]]&lt;nowiki/&gt;ak. Tagoreren aitak Dhrupadeko musikari profesionalak gonbidatzen zituen etxera, haurrei [[India]]&lt;nowiki/&gt;ko musika klasikoa irakasteko.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=R.|abizena=Som|urtea=2010|izenburua=Rabindranath Tagore: The Singer and His Song|argitaletxea=Viking|orrialdea=p. 16|orrialdeak=|ISBN=978-0-670-08248-3, OL 23720201M|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Tagoretarren anaia zaharrena Dwijendranath, [[filosofo]] eta [[Olerkigintza|olerkaria]] izan zen. Beste anaia bat, Satyendranath, Indiako Zerbitzu Zibilerako izendatutako lehen [[indiar]]&lt;nowiki/&gt;ra izan zen, aurreko denak [[europar]]&lt;nowiki/&gt;rak izan ziren bitartean. Jyotirindranath beste anaia bat musikaria, musikagilea eta antzerkigilea izan zen.&lt;ref name=&quot;:6&quot; /&gt; Bere arreba Swarnakumari eleberrigilea izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=S. Prasanna|abizena=Sree|urtea=2003|izenburua=Woman in the novels of Shashi Deshpande: a study (1st ed.)|argitaletxea=New Delhi: Sarup &amp; Sons|orrialdea=p. 13|orrialdeak=|ISBN=8176253812|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Jyotirindranathen emaztea Kadambari Devi, Tagore baino pixka bat zaharragoa, lagun maitagarria eta eragin indartsua izan zen. Ezustean bere buruaz beste egin zuenean 1884an, ezkondu eta gutxira, urte luzez egon zen sakon asaldatuta.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=S. K.|abizena=Paul|urtea=2006|izenburua=The Complete Poems of Rabindranath Tagore's Gitanjali: Texts and Critical Evaluation|argitaletxea=Sarup &amp; Sons|orrialdea=p. 2.|orrialdeak=|ISBN=9788176256605|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Tagorek neurri handi batean [[ikasgela]]&lt;nowiki/&gt;n eskolatzea ekidin zuen. Nahiago izaten zuen familiako [[jauregi]]&lt;nowiki/&gt;an barrena ibili edo gertuko Bolpur eta Panihatiko inguruak bisitatu.&lt;ref name=&quot;:7&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=S.|abizena=Das|urtea=2009|izenburua=&quot;Tagore's Garden of Eden&quot;|argitaletxea=The Telegraph, Calcutta, India|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere anaia Hemendranathen tutoretzan zegoen fisikoki gogortzeko, [[Ganges]] ibaian igeri eginaz edo mendira joanaz, eta [[Gimnastika|gimnasia]], [[judo]] zein [[borroka]] praktikatuz. [[Marrazkigintza]], [[anatomia]], [[geografia]] eta [[historia]], literatura, matematika, [[sanskrito]]&lt;nowiki/&gt;a eta [[ingeles]]a ikasi zituen. Azken hau gutxien estimatzen zuen ikasgaia zen.&lt;ref name=&quot;:8&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=K., A.|abizena=Dutta, Robinson|urtea=1995|izenburua=Rabindranath Tagore: The Myriad-Minded Man|url=https://archive.org/details/rabindranathtago00dutt_0|argitaletxea=Saint Martin's Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 55-56|ISBN=978-0-312-14030-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tagorek [[Heziketa (argipena)|heziketa]] formala gaitzetsi zuen, eta egun bakarra iraun zuen hiriko Presidentearen Eskolan. Urte batzuk geroago esan zuen [[irakaskuntza]] egokiak ez dituela gauzak azaltzen; irakaskuntza egokiak [[jakin-min]]a pizten duela.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt;

Upanayanaren (haurtzaroko [[erritu]]&lt;nowiki/&gt;a) ondoren, hamaika urte zituela, Tagorek eta bere aitak Kalkuta utzi zuten 1873ko otsailean, Indian zehar ibiltzeko hainbat hilabetez. Aitaren Santiniketango jabetzak eta [[Amritsar]] bisitatu zituzten, [[Dalhousie gaztelua|Dalhousi]]&lt;nowiki/&gt;en kokatutako “[[Himalaia]]&lt;nowiki/&gt;ko muinoko estazio”ra iritsi aurretik. Han Tagorek [[biografia]]&lt;nowiki/&gt;k irakurtzen zituen, historia, [[astronomia]], zientzia modernoa eta sanskrito ikasi zuen, eta baita [[Kālidāsa|Kālida]]&lt;nowiki/&gt;ren poesia klasikoa aztertu.&lt;ref name=&quot;:8&quot; /&gt; Amritsarren egon ziren hilabeteko egonaldian, aita eta semea sarri joaten ziren [[Urrezko Tenplua|Urrezko Tenplu]]&lt;nowiki/&gt;ra, eta bertan abesten ziren ''gurbani'' eta ''nanak bani'' abesti eztiak izugarrizko eragina izan zuten bere baitan. &quot;''Nire oroitzapenak''&quot; (1912) liburuan, sarri aipatzen du ordukoa. Hona adibide bat: &quot;''Amritsarreko urrezko tenplua [[amets]] bat bezala itzultzen zait. Goiz askotan aita lagundu dut [[aintzira]]&lt;nowiki/&gt;ren erdian dagoen Sikhen Gurudarbar horretara. Han abesti [[sakratu]]&lt;nowiki/&gt;ak etengabe entzuten dira. Nire aitak, fededunen artean eserita, zenbaitetan ahotsa gehituko zion [[laudorio]]&lt;nowiki/&gt;aren [[ereserki]]&lt;nowiki/&gt;ari, eta jendetzak ilusioz ikusten zuen ezezaguna bat egiten bere debozioetan. Eta berriro itzuliko ginen [[Azukrezko gozokia|azukre]]-kristalen eskaintza santifikatuekin eta beste [[gozoki]] batzuekin.”''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;A journey with my Father&quot;. My Reminiscences.|argitaletxea=The literature network. http://www.online-literature.com/tagore-rabindranath/my-reminiscences/14/|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Rabindranath Tagore Hampstead England 1912.jpg|thumb|Tagore [[Ingalaterra]]&lt;nowiki/&gt;n 1912an.]]

=== Shelaidaha: 1878–1901 ===
Aitak Tagore semea [[abokatu]] bilakatzea nahi zuenez, 1878an [[Ingalaterra]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Brighton]]&lt;nowiki/&gt;eko eskola publiko batean matrikulatu zuen.&lt;ref name=&quot;:9&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=B.|abizena=Ghosh|urtea=2011|izenburua=&quot;Inside the World of Tagore's Music&quot;|argitaletxea=Parabaas|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Zenbait hilabetez Tagore familiak Brighton ondoan zuen etxe batean bizi izan zen. Handik gutxira, Tagoreren anaia Satyendranathen emaztea eta bere ilobak Suren eta Indira Devi berarekin bizitzera joan ziren.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=K., A.|abizena=Dutta, Robinson|urtea=1995|izenburua=Rabindranath Tagore: The Myriad-Minded Man|url=https://archive.org/details/rabindranathtago00dutt_0|argitaletxea=Saint Martin's Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 139-140|ISBN=978-0-312-14030-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Zuzenbide]]&lt;nowiki/&gt;ko klaseak jarraitu zituen denbora batez [[Londres]]&lt;nowiki/&gt;eko University Collegen, baina berriro utzi zituen ikasketak, eta [[William Shakespeare|Shakespeare]]&lt;nowiki/&gt;ren &quot;[[Coriolanus|''Coriolanus&quot;'']] zein ''&quot;Antonio eta Kleopatra&quot;'', eta Thomas Brownen ''&quot;Religio Medici&quot;'' [[antzerki]]&lt;nowiki/&gt;ak bere kabuz aztertzea aukeratu zuen.&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=E.|abizena=Thompson|urtea=1926|izenburua=Rabindranath Tagore: Poet and Dramatist|argitaletxea=Pierides Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 21–24|ISBN=978-1-4067-8927-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

[[Ingeles]]&lt;nowiki/&gt;ez, [[irlandar]]&lt;nowiki/&gt;rez eta [[eskoziar]]&lt;nowiki/&gt;rez sortutako [[Folk musika|folk]] doinu biziek harrituta utzi zuten Tagore.&lt;ref name=&quot;:9&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:10&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=E.|abizena=Thompson|urtea=1926|izenburua=Rabindranath Tagore: Poet and Dramatist|argitaletxea=Pierides Press|orrialdea=p. 20|orrialdeak=|ISBN=978-1-4067-8927-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1880an, Bengalara titulurik gabe itzuli zen, [[Europa]]&lt;nowiki/&gt;ko nobedadeak [[Brahma|Brahmo]] tradizioekin bateratzea erabakita, bakoitzari onena atereaz.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt; Bengalan egonkortu ondoren, Tagorek aldiro-aldiro olerkiak, ipuinak eta eleberriak argitaratzen zituen. Hauek Bengala barnean eragin handia izan arren, arreta nazional urria jaso zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ramachandra|abizena=Guha|urtea=2011|izenburua=Makers of Modern India|argitaletxea=Cambridge, Massachusetts: Belknap Press of Harvard University|orrialdea=p. 171|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1883an 10 urteko Mrinalini Devirekin ezkondu zen, garai hartako ohiko praktikari jarraituz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Krishna, Andrew|abizena=Dutta, Robinson|urtea=1997|izenburua=Selected Letters of Rabindranath Tagore|argitaletxea=Cambridge University Press|orrialdea=p. 13|orrialdeak=|ISBN=978-0521590181|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bost seme-alaba izan zituzten, horietatik bi haurtzaroan zendu zirenak.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

1890. urtean, Tagore bere [[arbaso]]&lt;nowiki/&gt;engandik jasotako ondasun zabalak kudeatzen hasi zen Shelaidahan (gaur egun [[Bangladesh]]&lt;nowiki/&gt;ko eskualdea). Emaztea eta seme-alabak 1898an aldatu ziren bertara bizitzera. Tagorek bere lan ezagunenen artean dagoen ''Manasi'' (1890) olerki liburua argitaratu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=J.|abizena=Scott|urtea=2009|izenburua=Bengali Flower: 50 Selected Poems from India and Bangladesh|argitaletxea=|orrialdea=p. 10|orrialdeak=|ISBN=978-1-4486-3931-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, Zamindar Babu bezala, [[Padma]] ibaia gurutzatu zuen luxuzko familiako [[itsasontzi]]&lt;nowiki/&gt;an. Bidenabar, baserritar maizterrei errenta [[sinboliko]]&lt;nowiki/&gt;ak kobratu ondoren, bedeinkatu egiten zituen, eta hauek otordu apalekin ohoratzen zuten, inoiz arroz lehorra eta esne [[garratz]]&lt;nowiki/&gt;arekin.&lt;ref name=&quot;:11&quot; /&gt; 

1891-1895 garaian izan zuen [[Ekoizpen (argipena)|ekoizpen]] handiena;&lt;ref name=&quot;:10&quot; /&gt; hiru liburutan bildutako ''Galpaguchchha''-ko 84 istorioen erdiak baino gehiago idatziz.&lt;ref name=&quot;:12&quot; /&gt; Istorioak ironiaz eta larritasunez aztertzen zuten Bengalako idealizatutako landan zegoen [[txirotasun]]&lt;nowiki/&gt;a.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=A. A.|abizena=Chowdury|urtea=1992|izenburua=Lalon Shah, Dhaka|argitaletxea=Bangladesh: Bangla Academy|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=984-07-2597-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=K., A.|abizena=Dutta, Robinson|urtea=1995|izenburua=Rabindranath Tagore: The Myriad-Minded Man|url=https://archive.org/details/rabindranathtago00dutt_0|argitaletxea=Saint Martin's Press|orrialdea=p. 109|orrialdeak=|ISBN=978-0-312-14030-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Santiniketan: 1901–1932 ===
1901ean Tagore Santiniketanera joan zen marmolaz jositako otoitz aretoa duen [[monasterio]] bat sortzeko, ''Mandir'' izenekoa.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Eskola esperimentala zen, zuhaitzekin, lorategiekin eta liburutegi batekin. Han bere emaztea eta semeetako bi hil ziren. Aita 1905ean zendu zen. Herentziagatik eta [[Tripura]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Maharaja]]&lt;nowiki/&gt;rengandik hileroko ordainketak jaso zituen, eta hainbat diru sarrera izan zituen bere familiaren bitxiak eta Puri itsas ondoko [[bungalow]]&lt;nowiki/&gt;a saldu zirelako. Eta baita 2.000 rupia jaso zituen orduan, saldutako liburuen [[eskubide]]&lt;nowiki/&gt;engatik.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Bengalako eta atzerriko irakurleak irabazi zituen; ''&quot;Naivedya&quot;'' (1901) eta &quot;''Kheya&quot;'' (1906) liburuak argitaratu zituen, eta poemak bertso librera itzultzen zituen.&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=H.|abizena=Hjärne|urtea=1913|izenburua=The Nobel Prize in Literature 1913: Rabindranath Tagore—Award Ceremony Speech|argitaletxea=Nobel Foundation|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1913ko azaroan, Tagorek urteko [[Literaturako Nobel Saria]] irabazi zuela jakin zuen. [[Suedia]]&lt;nowiki/&gt;ko Akademiak 1912ko ''Gitanjalin'' oinarrituta itzulitako materialean, izaera [[Idealismo|idealista]] txiki bat estimatu zuen.&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt; 1915eko [[Urtebetetze]] Ohoretan, [[Britainia Handiko Erresuma|Britainia Handiko]] George V erregeak [[zaldun]] izendatu zuen, baina Tagorek uko egin zion 1919ko Jallianwala Bagheko sarraskiaren ostean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=Anil Sethi; Guha; Khullar; Nair; Prasad; Anwar; Singh; Mohapatra|urtea=2014|izenburua=&quot;The Rowlatt Satyagraha&quot;. Our Pasts: Volume 3, Part 2 (History text book)|argitaletxea=India: NCERT|orrialdea=p. 148|orrialdeak=|ISBN=9788174508386|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Zaldungoari uko eginez, Lord Chelmsford [[India]]&lt;nowiki/&gt;ko [[erregeorde]] britainiarrari zuzendutako eskutitz batean, honakoa idatzi zuen: 

{{esaera2|Zorigaiztoko jendeari eragindako zigorren larritasun desproportzionala, eta horiek aurrera eramateko moduak, sinetsita gaude, ez dutela paralelismorik gobernu zibilizatuen historian... Iritsi da garaia, ohorezko txapak gure umiliazioaren testuinguru inkongruentea agertzen dutela, eta nire aldetik, bereizketa berezi guztiak alboratuz, gure nazioaren jendearen aldamenean egon nahi dut.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Letter from Rabindranath Tagore to Lord Chelmsford, Viceroy of India&quot;|argitaletxea=Digital Anthropology Resources for Teaching, Columbia University and the London School of Economics|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Tagore renounced his Knighthood in protest for Jalianwalla Bagh mass killing&quot;|argitaletxea=The Times of India|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;}}

1919an, Anjuman-e-Islamiako presidentea zen Syed Abdul Majidek gonbidatu zuen lehen aldiz [[Sylhet|Sylhe]]&lt;nowiki/&gt;t bisitatzera. Ekitaldiak 5000 pertsona baino gehiago erakarri zituen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Syed Ahmed|abizena=Mortada|urtea=|izenburua=&quot;When Tagore came to Sylhet&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

1921ean, Tagorek eta Leonard Elmhirst nekazaritzako [[ekonomialari]]&lt;nowiki/&gt;ak &quot;Landa Berreraikuntzarako Institutua&quot; sortu zuten Surul herrian, Ashramwetik gertu. Mundu mailako emaileen, funtzionarioen eta jakintsuen [[Laguntza:Sarrera|laguntza]] bilatu zuen, &quot;[[ezagutza]] biziberritzeko&quot; ezjakintasunaren [[Txabola|txabole]]&lt;nowiki/&gt;tatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=K., A.|abizena=Dutta, Robinson|urtea=1995|izenburua=Rabindranath Tagore: The Myriad-Minded Man|url=https://archive.org/details/rabindranathtago00dutt_0|argitaletxea=Saint Martin's Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 239-240|ISBN=978-0-312-14030-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1930eko hamarkadaren hasieran, [[ingurugiro]]a&lt;nowiki/&gt;ren &quot;[[kasta]] eta [[Ukiezin (argipena)|ukiezin]]”en kontzientzia anormala zuzentzen saiatu zen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Egoeraren aurka hitz egin zuen, Dalit ukiezinen heroiei olerkiak eta dramak idatzi zizkien, eta kanpaina egin zuen, arrakastaz, Guruvayoor tenplua Daliten izenean zabaltzeko.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
[[Fitxategi:রবীন্দ্র কুঠিবাড়ি শিলাইদহ কুষ্টিয়া.jpg|thumb|Tagoren etxea Shelaidahan, [[Bangladesh]]&lt;nowiki/&gt;en.]]
[[Fitxategi:Gitanjali Tagore by Rothenstein.jpg|thumb|''Gitanjali'' olerki liburuaren kontrazala, William Rothensteinek egina 1913an.]]

=== Ilunabarreko urteak: 1932–1941 ===
Dutta eta Robinsonek Tagoreren bizitzaren fase hau &quot;literato [[Patetika|patetiko]]&quot; bat bezala deskribatzen dute. Bere iritziz, giza zatiketak azalekoak zirela azpimarratzen zuen. 1932ko maiatzean [[Irak]]&lt;nowiki/&gt;eko [[basamortu]]&lt;nowiki/&gt;an zegoen [[beduino]]&lt;nowiki/&gt;en kanpamentu batera bisitan joan zenean, [[tribu]]&lt;nowiki/&gt;ko buruzagiak zera esan zion: &quot;Gure [[Profeta]]&lt;nowiki/&gt;k esan zuen egiazko musulmana bere hitzak eta ekintzak egiten dutela, anai-arrebei kalterik gutxiena eraginez...&quot; Tagorek egunkarian konfiantzan idatzi zuen: &quot;Kezkatuta gelditu nintzen bere hitzetan ezinbesteko gizateriaren ahotsa antzeman nuelako&quot;. Amaiera arte Tagorek ortodoxia aztertu zuen, 1934an aldatuz.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=K., A.|abizena=Dutta, Robinson|urtea=1995|izenburua=Rabindranath Tagore: The Myriad-Minded Man|url=https://archive.org/details/rabindranathtago00dutt_0|argitaletxea=Saint Martin's Press|orrialdea=p. 309|orrialdeak=|ISBN=978-0-312-14030-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Urte hartan, [[lurrikara]] batek [[Bihar (India)|Bihar]] hiria jo zuen, eta milaka hil zituen. [[Mahatma Gandhi|Mahatma Gandi]]&lt;nowiki/&gt;k [[karma]] sismiko bezala aldarrikatu zuen, [[jainko]]&lt;nowiki/&gt;zkoak mendekua hartuz Daliten [[zapalkuntza]]&lt;nowiki/&gt;gatik. Tagorek deitoratu egin zuen ideia, bere inplikazio itxuragabeagatik.&lt;ref name=&quot;:13&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=K., A.|abizena=Dutta, Robinson|urtea=1995|izenburua=Rabindranath Tagore: The Myriad-Minded Man|url=https://archive.org/details/rabindranathtago00dutt_0|argitaletxea=Saint Martin's Press|orrialdea=p. 367|orrialdeak=|ISBN=978-0-312-14030-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Halaber, negar egin zuen [[Kalkuta]]&lt;nowiki/&gt;ko txirotasun iraunkorragatik, eta [[Bengala]]&lt;nowiki/&gt;ko gainbehera sozioekonomikoagatik. Eta estetika [[plebe]]io berri horiek, errimarik gabeko ehun lerroko olerki batean xehatu zituen, gerora Saturit Ray zuzendariaren ''&quot;Apur Sansar''&quot; filmak teknika bera erabiliz.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt; Hamabost liburu berri argitaratu zituen, horien artean ''Punashch''a (1932), ''Shes Saptak'' (1935) eta ''Patraput'' (1936) poema-prosa lanak. [[Esperimentazio]]a&lt;nowiki/&gt;k jarraitu egin zuen bere prosa-kantuetan eta dantza-drametan: ''Chitra'' (1914), ''Shyama'' (1939) eta ''Chandalika'' (1938), eta baita eleberrietan, ''Dui Bon'' (1933), ''Malancha'' (1934) eta ''Char Adhyay'' (1934).&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2019|izenburua=&quot;A 100 years ago, Rabindranath Tagore was awarded the Nobel Prize for poetry. But his novels are more enduring&quot;|argitaletxea=The Hindu|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Tagoreren asmoak [[zientzia]]&lt;nowiki/&gt;ra zabaldu ziren bere azken urteetan, 1937ko ''Visva-Parichay'' saiakera bilduman ageri den bezala. Lege [[zientifiko]]&lt;nowiki/&gt;ekiko errespetua, eta [[biologia]], [[fisika]] eta [[astronomia]] sartu zituen bere olerkigintzan, [[naturalismo]] zabala eta egiazkotasuna erakutsiz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Rabindranath|abizena=Tagore|urtea=2004|izenburua=Particles, Jottings, Sparks: The Collected Brief Poems|argitaletxea=Angel Books, Radice, W (translator)|orrialdea=p. 28|orrialdeak=|ISBN=978-0-946162-66-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Zientziaren prozesua saretu zuen, zientzialarien narrazioak hainbat istorioetan ehunduz, hala nola ''Se'' (1937), ''Tin Sangi'' (1940) eta ''Galpasalpa'' (1941). Bere azken bost urteak [[min]] kronikoak eta aldi luzeko bi [[gaixotasun]]&lt;nowiki/&gt;ek markatu zuten. Hauek Tagorek 1937ko bukaeran [[konorte]]&lt;nowiki/&gt;a galdu zuenean hasi ziren, eta ondorioz komatoso eta heriotzatik gertu egon zen denbora batez. Horrela gertatu zen 1940ko bukaeran antzeko birgaixotze batean, eta hortik ez zen sekula errekuperatu. Dena den, urte hauetako [[olerkigintza]] bere onenen artean dagoː&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt; &quot;''Lainoak flotatzen sartzen dira nire bizitzan, orain ez euririk edo euri ekaitzik ekartzeko, baizik eta kolorea gehitzeko nire ilunabarreko zeruari.- 292 bertsoa, 'Kaleko txoriak'''.&quot; &lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2005|izenburua=&quot;Recitation of Tagore's Poetry of Death&quot;|argitaletxea=Hindustan Times, Indo-Asian News Service|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Agonia luzeko epea Tagoreren heriotzarekin amaitu zen, 1941eko abuztuaren 7an, laurogei urte zituela.&lt;ref name=&quot;:13&quot; /&gt; Berak eraikitako Jorasanko jauregiko goiko solairuan zendu zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=&quot;68th Death Anniversary of Rabindranath Tagore&quot;|argitaletxea=The Daily Star, Dhaka|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; A. K. Senek, uztailaren 30ean honako azken poema hau jaso zuen:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=R.|abizena=Sigi|urtea=2006|izenburua=Gurudev Rabindranath Tagore—A Biography|url=https://archive.org/details/gurudevrabindran0000sigi|argitaletxea=Diamond Books|orrialdea=p. 89|orrialdeak=|ISBN=978-81-89182-90-8|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; ''“Nire urtebetetze egunaren erdian galduta nago. Lagunak nahi ditut, haien ukitua, lurraren azken maitasunaz. Bizitzaren azken eskaintza hartuko dut, gizakiaren azken bedeinkapena hartuko dut. Gaur nire zakua hutsik dago. Eman beharreko nuen guztia eman dut. Zerbait jasotzen badut ordez, maitasun pixka bat, barkamen pixka bat, nirekin hartuko dut, hitzik gabeko amaierako jaialdira igarotzen den itsasontzia hartzen dudanean.”''[[Fitxategi:Bundesarchiv Bild 102-11643, Rabindranath Tagore.jpg|thumb|Alemanian, 1931.]]

=== Bidaiak ===
1878 eta 1932 artean, Tagorek bost [[kontinente]]&lt;nowiki/&gt;etako hogeita hamar [[herrialde]] baino gehiagotan jarri zuen oina.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; 1912an, itzulitako lanen zati bat [[Ingalaterra]]&lt;nowiki/&gt;ra eraman ondoren, hainbat ospetsuren arreta jaso zuen, besteak beste, misiolari eta Gandhiren babestua zen Charles F. Andrews, poeta irlandarra [[William Butler Yeats]], eta baita [[Ezra Pound]], Robert Bridges, Ernest Rhys, Thomas Sturge Moore.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Yeatsek ''Gitanjali''ren ingelesezko itzulpenaren hitzaurrea idatzi zuen; eta Andrews Tagorekin egon zen Santiniketan. 1912ko azaroan, Tagore bira egiten ibili zen [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etan&lt;ref name=&quot;#5&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2009|izenburua=History of the Tagore Festival|argitaletxea=University of Illinois at Urbana-Champaign: Tagore Festival Committee|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta [[Erresuma Batua]]&lt;nowiki/&gt;n, eta Buttertongo Andrewsen kleroko lagunekin hartu zuen ostatu.&lt;ref name=&quot;:23&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=A.|abizena=Chakravarty|urtea=1961|izenburua=A Tagore Reader|url=https://archive.org/details/tagorereader00tago|argitaletxea=Beacon Press|orrialdea=p. 29|orrialdeak=|ISBN=978-0-8070-5971-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1916ko maiatzetik 1917ko apirilera arte, [[Japonia]]&lt;nowiki/&gt;n eta Estatu Batuetan klaseak eman zituen.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; [[Nazionalismo]]a salatu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=P. C., L.|abizena=Hogan, Pandit|urtea=2003|izenburua=Rabindranath Tagore: Universality and Tradition|argitaletxea=Fairleigh Dickinson University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 56–58|ISBN=978-0-8386-3980-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; &quot;''Nazionalismoa Indian''&quot; bere saiakera, mespretxatua eta goraipatua izan zen, era berean. [[Romain Rolland]] eta beste bakezale batzuek, miretsi egiten zuten.&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Rabindranath|abizena=Tagore|urtea=1961|izenburua=A Tagore Reader|url=https://archive.org/details/tagorereader00tago|argitaletxea=Beacon Press|orrialdea=p. 45|orrialdeak=|ISBN=978-0-8070-5971-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Etxera itzuli eta gutxira, 63 urteko Tagorek [[Peru]]&lt;nowiki/&gt;ko gobernuaren gonbidapena onartu zuen. [[Mexiko]]&lt;nowiki/&gt;ra ere bidaiatu zuen. Gobernu bakoitzak, bisitak ospatzeko, 100.000 dolar agindu zion bere ikastetxerako.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=K., A.|abizena=Dutta, Robinson|urtea=1995|izenburua=Rabindranath Tagore: The Myriad-Minded Man|url=https://archive.org/details/rabindranathtago00dutt_0|argitaletxea=Saint Martin's Press|orrialdea=p. 253|orrialdeak=|ISBN=978-0-312-14030-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1924ko azaroan [[Buenos Aires]]&lt;nowiki/&gt;era iritsi zen, eta astebetera Tagore gaixo bat Villa Miralriora joan zen atseden hartzera, Victoria Ocamporen aginduz. 1925eko urtarrilean itzuli zen etxera. Hurrengo urteko maiatzean, Tagore [[Napoli]]&lt;nowiki/&gt;ra iritsi zen; eta biharamunean [[Benito Mussolini|Mussolini]] ezagutu zuen [[Erroma]]&lt;nowiki/&gt;n.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Haien hasierako harreman atsegina laster amaitu zen, Tagorek Il Duceren [[faxismo]]a aipatu zuenean. Baina aurretik goraipatu egin zuen: &quot;Zalantzarik gabe, nortasun aparta du.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Hain da kementsua bere burua, [[Michelangelo]]&lt;nowiki/&gt;ren [[zizel]]a ekartzen didala gogora.&quot; Faxismoaren &quot;suzko bainuak&quot; apaldu zuen &quot;[[Italia]]&lt;nowiki/&gt;ko arima hilezkorra ... argi motelaz jantzirik.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=K.|abizena=Kundu|urtea=2009|izenburua=&quot;Mussolini and Tagore&quot;,|argitaletxea=Parabaas|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Rabindranath Tagore Ra-Tha seal initials.jpg|thumb|Tagoreren inizialak [[bengalera]]&lt;nowiki/&gt;z, Ra-Tha, egurrezko zigilu batean inskribatuta.]]
Tagore 1926ko azaroan [[Hungaria]]&lt;nowiki/&gt;ra iritsi zen, eta denbora bat igaro zuen Balatonfüred hirian, [[Balaton]] lakuaren ertzean zegoen bainuetxean, bihotzeko arazoetatik errekuperatzen. Zuhaitz bat landatu zuen, eta 1956an bere busto-estatua bat jarri zen bertan ([[India]]&lt;nowiki/&gt;ko gobernuaren oparia, Rasithan Kashar artistaren lana, 2005ean berri batekin ordezkatua izan zena). 1957tik hona, laku-pasealekuak bere izena darama.

1927ko uztailean, Tagore eta bi lankidek lau hilabeteko bira hasi zuten [[hego-ekialdeko Asia]] bisitatuz. [[Bali]], [[Java (argipena)|Java]], [[Kuala Lumpur]], Malacca, [[Penang]], [[Thailandia|Siam]] eta [[Singapur]]r&lt;nowiki/&gt;era joan ziren. Bidaien egunerokoa osatu zuten ''Jatri'' (1929) liburua argitaratuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Rabindranath|abizena=Tagore|urtea=1961|izenburua=A Tagore Reader|url=https://archive.org/details/tagorereader00tago|argitaletxea=Beacon Press|orrialdea=p. 1|orrialdeak=|ISBN=978-0-8070-5971-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 1930 hasieran, [[Bengala]] utzi zuen ia urte osoan zehar [[Europa]]&lt;nowiki/&gt;n eta [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batue]]&lt;nowiki/&gt;tan ibiltzeko. [[Britainia Handia|Britainia Handi]]&lt;nowiki/&gt;ra itzuli zenean, bere margolanak [[Paris]]&lt;nowiki/&gt;en eta [[Londres]]&lt;nowiki/&gt;en erakusgai zeuden bitartean, [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;eko kuakeroen bizileku batean hartu zuen ostatu. Bere [[Oxford]] Hibbert hitzaldiak idatzi zituen, eta urteroko Londreseko [[kuakero]]&lt;nowiki/&gt;en topaketan hitz egin zuen.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Bertan, britainiarren eta indiarren arteko harremanei buruz mintzatuz, hurrengo bi urtetan behin eta berriz jorratuko zuen gaia, Tagorek &quot;urruntzearen hutsune iluna&quot; izan zuen hizpide.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Aga Khan III.a bisitatu zuen, [[Darlington|Dartington]] aretoan egon zen, [[Danimarka]], [[Suitza]] eta [[Alemania]] bisitatu zituen 1930eko ekaina eta irailaren erdialdera, eta ondoren [[Sobiet Batasun]]&lt;nowiki/&gt;era joan zen.

1932ko apirilean, persiar [[Hafez]] mistikoak intrigatuta, [[Reza Shah Pahlavi]]&lt;nowiki/&gt;k ostatu eman zion.&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt; Beste hainbat bidaietan, Tagore pertsonaia ezberdinekin egon zen, hala nola, [[Henri Bergson]], [[Albert Einstein]], [[Robert Frost]], [[Thomas Mann]], [[George Bernard Shaw]], [[Herbert George Wells|H.G. Wells]] eta [[Romain Rolland]]&lt;nowiki/&gt;ekin.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; [[Persia|Pertsia]]&lt;nowiki/&gt;ra, [[Irak]]&lt;nowiki/&gt;era (1932an), eta [[Sri Lanka]]&lt;nowiki/&gt;ra (1933an) egindako bisitek Tagoreren [[Atzerritar|atzerri]]&lt;nowiki/&gt;ko azken bira osatu zuten, eta [[komunismo]]&lt;nowiki/&gt;aren, [[nazionalismo]]&lt;nowiki/&gt;aren eta komunalismoaren aurkako iritziak sakondu besterik ez ziren egin.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Indiako lehendakariorde M. Hamid Ansari esan zuen Rabindranath Tagorek [[Autonomia erkidego|erkidego]]&lt;nowiki/&gt;en, [[gizarte]]&lt;nowiki/&gt;en eta [[nazio]]&lt;nowiki/&gt;en arteko hurbilketa kulturala predikatu zuela, jokabide liberal hau ohikoa bilakatu aurretik. Tagore bere garaikoa baino gizon aurreratuagoa zen. [[Iran]]&lt;nowiki/&gt;era 1932an egin zuen bisitan honela idatzi zuen, &quot;[[Asia]]&lt;nowiki/&gt;ko herrialde bakoitzak bere arazo historikoak konponduko ditu bere indarraren, naturaren eta beharren arabera. Baina aurrera egiteko bidean bakoitzak eramango duen [[lanpara]], bateratu egingo da guztien ezagutzaren [[Izpi krepuskular|izpia]] argiztatzeko.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2012|izenburua=&quot;Vice President speaks on Rabindranath Tagore&quot;|argitaletxea=Newkerala.com|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

''“Gure grinak eta nahiak menderakaitzak dira, baina gure izaerak elementu horiek osotasun harmoniatsu batean menperatzen ditu. Horrelako zerbait gertatzen da mundu fisikoan? Elementu menderakaitzak, dinamikoak dira bultzada indibidualarekin? Ba al dago printzipioren bat mundu fisikoan, elementuok menderatzen dituena, antolaketa ordenatuan ezarrriz?”'' [[Albert Einstein|Einstein]]&lt;nowiki/&gt;ekin izandako elkarrizketan, 1930eko apirilaren 14an.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Rabindranath|abizena=Tagore|urtea=1930|izenburua=The Religion of Man|argitaletxea=Macmillan|orrialdea=|orrialdeak=pp. 222–225|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Lanak ==
Batez ere bere [[olerkigintza]]&lt;nowiki/&gt;gatik ezaguna, baina Tagorek [[eleberri]]&lt;nowiki/&gt;ak, [[saiakera]]&lt;nowiki/&gt;k, [[ipuin]]&lt;nowiki/&gt;ak, bidaien [[Kronika (argipena)|kronika]]&lt;nowiki/&gt;k, [[drama]]&lt;nowiki/&gt;k eta milaka [[abesti]] idatzi zituen. Tagoreren prosa aipatuz, bere kontakizun laburrak dira, ziurrenik, gehien nabarmentzen direnak. Eta [[bengalera]] hizkuntzan generoaren sorrera egozten zaio. Bere lanak maiz izaera erritmiko, baikor eta lirikoagatik ezagutzen dira. Horrelako istorioek gehienetan jende arruntaren bizitzan mailegatzen zituen. Tagoreren fikzio ezak, lanak [[historia]], [[hizkuntzalaritza]] eta [[espiritualtasun]]a&lt;nowiki/&gt;rekin lotu zituen.&lt;ref name=&quot;#6&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=J. M.|abizena=Pandey|urtea=2011|izenburua=&quot;Original Rabindranath Tagore Scripts in Print Soon&quot;|argitaletxea=The Times of India|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Valmiki Pratibha Indira Devi &amp; Rabindranath Tagore.jpg|thumb|Tagore ''Valmiki Pratibha'' izenburuko antzezlanaren rol nagusian, eta bere iloba Indira Devi, Lakshmi jainkosaren paperean, 1881ean.]]
[[Autobiografia]]&lt;nowiki/&gt;k idatzi zituen. Bere bidaien [[Eguneroko (argipena)|egunerokoa]]&lt;nowiki/&gt;k, [[saiakera]]&lt;nowiki/&gt;k eta [[hitzaldi]]&lt;nowiki/&gt;ak hainbat liburukitan bildu ziren, besteak beste, ''Europa Jatrir Patro'' (Eskutitzak Europatik) eta ''Manusher Dhormo'' (Pertsonaren erlijioa). [[Albert Einstein|Einstein]]&lt;nowiki/&gt;ekin izan zuen elkarrizketa laburra, &quot;''Oharra naturaren errealitatearen gainean''&quot;, azken liburukiaren eranskin gisa jasotzen da. Tagoreren jaiotzaren 150. urtemugan, bere lanen gorputz osoaren (''Kalanukromik Rabindra Rachanabali'' izenburuarekin) antologia argitaratzen ari dira [[bengalera]]z, orden kronologikoan. Lan bakoitzaren bertsio guztiak biltzen ditu, laurogei bolumen inguru betez.&lt;ref name=&quot;#6&quot;/&gt; 2011n, [[Harvard University Press]] Visva-Bharati Unibertsitatearekin lankidetzan aritu zen ''Funtsezko Tagore'' argitaratzeko. Bestalde, Tagoreren lanen antologia handiena ingelesez Fakrul Alamek eta Radha Chakravarthyk editatu zuten, eta bere jaiotzaren 150. urteurrena adierazi zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=The Essential Tagore|url=https://archive.org/details/essentialtagore0000tago|argitaletxea=Harvard University Press|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt;

=== Antzerkia ===
Tagorek dramarekin izandako esperientziak hamasei urte zituenean hasi ziren, bere anaia Jyotirindranathekin. Hogei urte betetakoan idatzi zuen lehen obra dramatikoa, ''&quot;Valmiki Pratibha&quot;'', [[jauregi]]&lt;nowiki/&gt;an bertan antzeztua izan zena. Tagorek adierazi zuenez, bere lanek &quot;[[sentimendu]]a&lt;nowiki/&gt;ren eta ez ekintzaren jolasa&quot; artikulatu nahi zuten. 1890ean bere antzerkirik onenetzat jo izan den ''&quot;Visarjan&quot;'' izatzi zuen, &quot;''Rajarshiren''&quot; eleberriaren moldaketa bat. Jatorrizko bengalera hizkuntzan, lanok azpi-trama korapilatsuak eta bakarrizketa hedatuak jasotzen zituzten.&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Rabindranath|abizena=Tagore|urtea=1997|izenburua=Selected Letters of Rabindranath Tagore|argitaletxea=Cambridge University Press|orrialdea=p, 10|orrialdeak=|ISBN=978-0-521-59018-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Geroago, Tagoreren dramek gai [[Filosofia|filosofi]]&lt;nowiki/&gt;ko eta [[Alegoria|alegori]]&lt;nowiki/&gt;ko gehiago erabili zituzten. ''Dak Ghar'' (''Postetxea''; 1912) antzezlanean adibidez, Amal umea bere mugalde hutsalak desafiatzen deskribatzen du, azkenean &quot;lokartzen&quot; ari dela, bere [[heriotza]] fisikoa iradokiz. Mugarik gabeko erakargarritasuna duen istorioa: [[Europa]]&lt;nowiki/&gt;n kritika ezin hobeak jaso zituena. ''Dak Gharr''ek heriotza jorratu zuen, Tagoreren hitzetan, &quot;[[aberastasun]] gordina eta egiaztatutako [[kredo]]&lt;nowiki/&gt;en mundutik&quot; &quot;askatasun espirituala&quot;.&lt;ref name=&quot;:16&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=K., A.|abizena=Dutta, Robinson|urtea=1997|izenburua=Selected Letters of Rabindranath Tagore|argitaletxea=Cambridge University Press|orrialdea=p. 222|orrialdeak=|ISBN=978-0-521-59018-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Beste antzerki bat, ''Chandalika'' (''Neska ukiezina''), antzinako kondaira budista batean inspiratuta zegoen. Bertan Anandak, [[Gautama Buda|Gautama]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Buda]]&lt;nowiki/&gt;ren jarraitzailea, tribuko neska bati ura eskatzen dio.&lt;ref name=&quot;:15&quot; /&gt; ''Raktakarabi'' (&quot;''Heriotzorri gorriak''&quot;), ''Yaksha puri-'' ko biztanleen agintea duen [[errege]] kleptokrata baten aurkako borroka alegorikoa da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=M. K.|abizena=Ray|urtea=2007|izenburua=Studies on Rabindranath Tagore, 1|argitaletxea=Atlantic|orrialdea=|orrialdeak=pp. 147–148|ISBN=978-81-269-0308-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

''Chitrangada'', ''Chandalika'', ''Shyama'' eta beste funtsezko antzezlan batzuk dantza-drama moldaketak dituzte, elkarrekin ''Rabindra Nritya Natya'' izenarekin ezagutzen direnak.
[[Fitxategi:Sabujpatra logo (1914-1927).jpg|thumb|Sabuj Patra aldizkariaren azala, Pramatha Chaudhurik argitaratua.]]

=== Ipuinak ===
Tagorek 1877. urtean hasi zuen bere ibilbidea, hamasei urte besterik ez zituenean, &quot;''Bhikharini''&quot;-rekin (&quot;Emakume eskalea&quot;).&lt;ref name=&quot;:11&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Krishna, Andrew|abizena=Dutta, Robinson|urtea=1997|izenburua=Selected Letters of Rabindranath Tagore|argitaletxea=Cambridge University Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 109–111|ISBN=978-0521590181|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Honekin, Tagorek modu eraginkorrean asmatu zuen [[bengalera]]&lt;nowiki/&gt;ko [[ipuin]] generoaren hizkuntza. 1891tik 1895era egindako lau urteak Tagoreren &quot;''Sadhana''&quot; aldia bezala ezagutzen da, Tagoreren [[aldizkari]] baten izena.&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt; Garai hau Tagoreren emankorrena izan zen, ''Galpaguchchha''ren hiru liburukietan bildutako istorioen erdiak baino gehiago egin zituelako. [[Bilduma (argipena)|Bilduma]] osoan, laurogeita lau ipuin jasotzen dira. Horrelako kontakizunek normalean Tagoreren inguruko gogoetak erakusten dituzte, ideia moderno eta modazkoekin, eta buruko [[puzzle]] interesgarriak eginaz (bere [[adimen]]a probatzea gustatzen zitzaion). Normalean, bere istorio goiztiarrek (&quot;''Sadhana''&quot; garaikoak adibidez) [[Bizitasun etnolinguistikoa|bizitasun]] eta berezkotasun oparoarekin lotu zituen. Ezaugarri horiek oso lotuta zeuden bizi izan zen herrietako bizimoduarekin, besteak beste, Patisar, Shajadpur eta Shilaida, Tagore familiak jabetza handiak kudeatzen zituelako bertan.&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt; Han, jende pobre eta arrunten bizitza ikusi zuen, eta ordura arte ez bezala [[India]]&lt;nowiki/&gt;ko [[literatura]]&lt;nowiki/&gt;n, era sakonean eta sentimenduz aztertzen aritu zen. Hain zuzen ere, &quot;''Kabuliwala''&quot; (&quot;Kabuleko fruta saltzailea&quot;, 1892an argitaratua), &quot;''Kshudita Pashan''&quot; (&quot;Harri gosetuak&quot;,1895eko abuztua) eta &quot;''Atithi''&quot; (&quot;Iheslaria&quot;, 1895) ipuinetan, zapalduengan ardaztu zuen azterketa analitiko hori. ''&quot;Galpaguchchhako&quot;'' izenaz ezagutzen ziren beste ipuin asko, bere ''Sabuj Patra'' aldian izan ziren idatziak, 1914tik 1917ra. Tagorek editatu eta laguntzen zuen beste [[aldizkari]]a baten izena hori bera zen.&lt;ref name=&quot;:17&quot; /&gt;

=== Eleberriak ===
Tagorek zortzi [[eleberri]] eta lau kontakizun luze idatzi zituen, horien artean ''Chaturanga, Shesher Kobita, Char Odhay'' eta ''Noukadubi. Ghare Baire'' eleberrian (Etxea eta mundua), Nikhil [[protagonista]]&lt;nowiki/&gt;ren zamindar idealistaren lenteen bidez, indiar [[nazionalismo]]&lt;nowiki/&gt;a, [[terrorismo]]a eta [[erlijio]] zeloak [[Swadesh zerrenda|Swadeshi]] mugimenduan gaitzesten ditu. Tagoreren sentimendu gatazkatsuen adierazpen zintzoa zen, 1914ko [[depresio]]&lt;nowiki/&gt;aren ondorioz sortua. Eleberriak [[musulman]]&lt;nowiki/&gt;en eta [[indiar]]&lt;nowiki/&gt;ren indarkeria azaltzen du, eta Nikhil zauritzen denean (ziurrenik heriotza-zauriak) amaitzen da.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=K., A.|abizena=Dutta, Robinson|urtea=1995|izenburua=Rabindranath Tagore: The Myriad-Minded Man|url=https://archive.org/details/rabindranathtago00dutt_0|argitaletxea=Saint Martin's Press|orrialdea=p. 373|orrialdeak=|ISBN=978-0-312-14030-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

''Gora''k [[indiar]]&lt;nowiki/&gt;ren [[Identitate nabarmen|identitatea]]&lt;nowiki/&gt;ren inguruan eztabaidatutako galderak planteatzen ditu. ''Ghare Baire''rekin gertatzen den bezala, norberaren identitatearen gaiak (''jāti''), [[askatasun]] pertsonala eta [[erlijio]]a, familiako istorioaren eta maitasun triangeluaren testuinguruan garatzen dira.&lt;ref name=&quot;:16&quot; /&gt; Bertan 1857ko [[matxinada]]&lt;nowiki/&gt;n mutiko umezurtz [[irlandar]] bat [[Hindu]] familia batek hazten du, eta hortik dator ''gora'' (“zurixka”) izenburua. Bere jatorri [[atzerritar]]&lt;nowiki/&gt;raren berri ez zuela, Indiako errebelde erlijiosoak zigortzen zituen, indigenenganako maitasunagatik, era berean aberkideen aurka agertuz. [[Brahma|Brahmo]] neskato batekin maitemintzen da, eta horrek derrigortzen du aita kezkatuak iragan galdua agerian uztera, natibismo grina alboratzeko. [[Tradizionalismo]] zorrotzaren alde eta kontrako &quot;benetako dialektika&quot; agertuz, [[Kolonialismo|&quot;kolonialismo]]&lt;nowiki/&gt;aren enigma jorratzen du, marko jakin bateko posizio guztien balioa erretratatuz [...] ez bakarrik [[sinkretismo]]&lt;nowiki/&gt;a, ez bakarrik [[ortodoxia]] liberala, baizik eta muturreko tradizionalismo erreakzionista, gizakiek partekatzen dutenarentzako deia eginez&quot;. Tagorek horien artean &quot;identitatea [...] dharma gisa pentsatuta&quot; nabarmentzen du.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=P. C.|abizena=Hogan|urtea=2000|izenburua=Colonialism and Cultural Identity: Crises of Tradition in the Anglophone Literatures of India, Africa, and the Caribbean|url=https://archive.org/details/colonialismcultu0000hoga|argitaletxea=State University of New York Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 213–214|ISBN=978-0-7914-4460-3|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;''ogajog''-en (''Harremanak''), Śiva-Satiren [[Ideal (argipena)|ideal]]&lt;nowiki/&gt;ekin lotua zegoen Kumudini heroina, zalantzan dago neba zaharrenaren fortuna hondoratzen ari delako progresiboki alde batetik, eta bere senarra izatearen papera bestetik. Tagorek joera [[Feminismo|feminista]] lausotzen du; pathosek haurdunaldiaren, betebeharraren eta familiaren ohorearen ondorioz harrapatutako emakumeen egoera lotsagarria irudikatzen du, eta aldi berean [[Bengala]]&lt;nowiki/&gt;ko lur noble ustelarekin sartzen da.&lt;ref name=&quot;:18&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=M.|abizena=Mukherjee|urtea=2004|izenburua=&quot;Yogayog (&quot;Nexus&quot;) by Rabindranath Tagore: A Book Review&quot;|argitaletxea=Parabaas|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Istorioak, alegiazkoak nahiz egiazkoak|Istorioa]] bi familien arteko azpiko lehiaren inguruan garatzen da, gainbeheran dauden Chatterjees [[Noblezia|noble]]&lt;nowiki/&gt;ak, eta diru zein [[harrokeria]] berriaren ordezkari diren Ghosalsak. Kumudini, Biprodasen arreba, bi familien artean harrapatuta sentitzen da, Madhusudanekin ezkonduta dagoelako. Etxe [[tradizional]] eta babesle baten hezitakoa izanik, emakumezkoen harremanak ere horrelakoak dira.

Beste eleberri batzuk berriz gorabeheratsuak ziren: ''Shesher Kobita'', (''Azken poema'' edo ''Agurreko abestia'' bezala itzulia izan da), bere eleberririk lirikoena da, olerki eta pasarte erritmikoekin, protagonista [[olerkari]]&lt;nowiki/&gt;a delako. [[Satira]]&lt;nowiki/&gt;ren eta [[postmodernismo]]a&lt;nowiki/&gt;ren elementuak ditu, eta poeta zaharkitu baten ospea erasotzen duten pertsonaiak dira nagusi. Bere lanen artean eleberriak izan arren gutxien estimatzen direnak, arreta berritu dute Ray eta beste zine [[Zuzendaritza (argipena)|zuzendari]] batzuk egindako filmen bidez: ''Chokher Bali'' eta ''Ghare Baire'' dira bi [[Eredu (argipena)|eredu]] garbiak. Lehenengoan, Tagorek Bengalako gizartea heroinaren bidez inskribatzen zuen: alargun menderakaitz bat, bere kabuz bizitzea nahiko zuena. Alargunen lutoaren ohiturari barre egiten zion, ez zutelako baimenik berriz ezkontzeko. Ondorioz, [[Bakartasun|bakardade]]&lt;nowiki/&gt;an eta [[itxialdi]]&lt;nowiki/&gt;an bizitzera behartuta zeuden. Dena den, Tagorek behin honela idatzi zuen: &quot;Beti deitoratu dut eleberriari eman nion amaiera.”&lt;ref name=&quot;:18&quot; /&gt;


=== Olerkiak ===
Nazioartean, ''Gitanjali'' ([[bengalera]]&lt;nowiki/&gt;z: গীতাঞ্জলি) da Tagoreren [[Olerkigintza|olerki]] bilduma ezagunena, eta lan honegatik [[Literaturako Nobel Saria]] eman zioten 1913an. Tagore Literaturako Nobel saria jaso zuen lehen ez-europarra izan zen, eta [[Theodore Roosevelt]]&lt;nowiki/&gt;en ondoren, europarra ez zen bigarren pertsona Nobel Sari bat jasotzen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua=&quot;All Nobel Prizes&quot;|argitaletxea=Nobel Foundation|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Gitanjali ez ezik, beste lan aipagarri batzuk ere baditu, hala nola ''Manasi'', ''Sonar Tori'' (&quot;''Urrezko itsasontzia''&quot;), eta ''Balaka'' (&quot;''Antzara basatia''&quot;. Izenburua arima migratzaileen metafora da).&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Rabindranath Tagore reading to others (2).jpg|thumb|Tagore bere jarraitzaileei irakurtzen, 1925ean.]]
Tagoreren [[Estilo (argipena)|estilo]] poetikoa, XV eta XVI. mendeko ''Vaishnava'' poetek ezarritako [[leinu]]&lt;nowiki/&gt;tik abiatzen da. Formalismo [[klasiko]]&lt;nowiki/&gt;tik hasi eta komikoa, irudikorra eta estasizkoa izatera ailegatzen da. ''Vyasaren'' [[mistika]] atabistikoaren eragina jaso zuen, eta baita rishi-egileena, horien artean daudela Upanishade, Bhakti-Sufi Kabir mistikoa eta Ramprasad Sen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=B. K.|abizena=Roy|urtea=1977|izenburua=Rabindranath Tagore: The Man and His Poetry|argitaletxea=Folcroft Library Editions|orrialdea=p. 201|orrialdeak=|ISBN=978-0-8414-7330-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tagoreren poesia berritzaile eta helduenetan, Bengalako landa-[[Folk musika|folk]] musikaren esposizioa barneratzen da, bereziki Baul mistikoaren eta Lalon bardoaren [[balada]]&lt;nowiki/&gt;k.&lt;ref name=&quot;:19&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Rabindranath|abizena=Tagore|urtea=2003|izenburua=Rabindranath Tagore: Lover of God|url=https://archive.org/details/loverofgod00rabi|argitaletxea=Lannan Literary Selections, Copper Canyon Press|orrialdea=p. 7|orrialdeak=|ISBN=978-1-55659-196-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:20&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=H. B.|abizena=Urban|urtea=2001|izenburua=Songs of Ecstasy: Tantric and Devotional Songs from Colonial Bengal|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 16|orrialdeak=|ISBN=978-0-19-513901-3|hizkuntza=}}&lt;/ref&gt;

Tagoreri esker berriro izan ziren deskubrituak eta popularrak XIX. mendeko ''Kartābhajā'' ereserkiak, barneko [[jainkotasun]]&lt;nowiki/&gt;a eta errebolta nabarmentzen dituztenak, ''bhadralok'' erlijioso eta gizarte [[ortodoxia]]&lt;nowiki/&gt;ren aurka.&lt;ref name=&quot;:20&quot; /&gt; Bere ''Shelaidaha'' urteetan, poemek ''moner manusharen'' ahots lirikoa hartu zuten, Bāulsen &quot;gizakia bihotzaren barnean&quot; eta Tagoreren &quot;bazter sakonetako bizitza-indarra&quot;, edo ''devata''ren meditazioa &quot;Jainkoaren bizia barnean&quot;.&lt;ref name=&quot;:21&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=B.|abizena=Ghosh|urtea=2011|izenburua=&quot;Inside the World of Tagore's Music&quot;|argitaletxea=Parabaas|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Irudi hori jainkotasunarekin lotzen zuen, naturaren erakargarritasunaren bitartez eta giza [[drama]]&lt;nowiki/&gt;ren elkarrekintza emozionalaren bidez. Tresna horiek ''Bhānusiṃha'' poemetan erabili zituen, ''Radha-Krishna'' erromantzearen kronika eginaz, behin eta berriz berrikusi zuena hirurogeita hamar urteetan zehar.&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt;

Geroago, ideia poetiko berriak garatzeko asmoz, Tagorek [[kontzeptu]] berriak xurgatu zituen [[Bengala]]&lt;nowiki/&gt;n identitate berezi bat hartuz. Horren adibide izan ziren ''Afrika'' eta ''Camalia'', bere azken poemen artean ezagunenak.&lt;ref name=&quot;:19&quot; /&gt;

=== Abestiak (Rabindra Sangeet) ===
Tagore [[musikagile]] oparoa izan zen, 2.230 [[abesti]] inguru eginaz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Dasgupt, Guha|abizena=Sanjukta, Chinmoy|urtea=2013|izenburua=Tagore-At Home in the World|argitaletxea=SAGE Publications|orrialdea=p. 254|orrialdeak=|ISBN=978-81-321-1084-2|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bere abestiak ''rabindrasangit'' (&quot;Tagore abestia&quot;) bezala ezagutzen dira, eta idatzi zuen literaturarekin bat egiten zuten, olerki edo eleberri, ipuin edo antzerki, lirikotasuna zuten. ''[[Hindustan]]i'' musikaren ''thumri'' estiloak eraginda, giza [[emozio]]&lt;nowiki/&gt;en gama osoa landu zuen, bere hasierako ''Brahmo'' deboziozko [[ereserki]]&lt;nowiki/&gt;tik hasi eta konposizio ia [[Erotismo|erotiko]]&lt;nowiki/&gt;etaraino.&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Rabindranath|abizena=Tagore|urtea=1997|izenburua=Selected Letters of Rabindranath Tagore|argitaletxea=Cambridge University Press|orrialdea=p. xii|orrialdeak=|ISBN=978-0-521-59018-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Arropa klasikoen tonu kolorea iragartzen zuten neurri askotan. Abesti batzuk ''[[raga]]'' baten doinua eta [[erritmo]]&lt;nowiki/&gt;a leialki imitatzen zituzten, eta beste batzuk ''raga'' desberdinetako elementu nahastu berriak.&lt;ref name=&quot;#7&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=A.|abizena=Dasgupta|urtea=2001|izenburua=&quot;Rabindra-Sangeet as a Resource for Indian Classical Bandishes&quot;|argitaletxea=Parabaas|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Dena den, lanen bederatzi hamarren gutxi gorabehera ez ziren ''bhanga gaan'', baizik eta melodien gorputza balore berriekin uztartu zituen, [[mendebalde]]&lt;nowiki/&gt;ko, [[hindustan]]&lt;nowiki/&gt;eko, Bengalako folka eta beste eskualdeetako zapore berriekin, hain zuzen Tagoreren arbasoen kultura propioaren kanpokoak.&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt;

1971n, ''Amar Shonar Bangla'' abestia [[Bangladesh]]&lt;nowiki/&gt;ko himno nazionala bihurtu zen. Baina jatorriz, 1905eko Bengala lerro komunaletan [[Zatiketa (argipena)|zatiketa]]&lt;nowiki/&gt;ren aurka protesta egiteko zegoen idatzita: Bengalako ekialdeko gehiengo [[musulman]]&lt;nowiki/&gt;a, mendebaldeko [[hindu]]&lt;nowiki/&gt;engandik bereiztea, eskualdean odol [[Sarraski (argipena)|sarraskia]] ekidin asmoz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Man of the series: Nobel laureate Tagore&quot;|argitaletxea=The Times of India|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tagorek zatiketa [[independentzia]]&lt;nowiki/&gt;ren mugimendua gelditzeko plan maltzur gisa ikusi zuen, eta [[bengalera]]&lt;nowiki/&gt;ren batasuna eta komunalismoa berreskuratzea zuen helburu. ''Jana Gana Mana'' idatzi zuen, ''Shadhu-bhashan'' bengalera sanskritizatu era batean, eta Tagorek konposatutako ''Brahmo'' [[ereserki]]a&lt;nowiki/&gt;ren bost ahapaldietako lehenengoa zena. 1911. urtean Indiako Kongresu Nazionaleko [[Kalkuta]]&lt;nowiki/&gt;ko biltzarrean izan zen abestua lehen aldiz, eta 1950ean Indiako Errepublikako Batzar [[Konstituzio]]nal&lt;nowiki/&gt;ak himno nazionaltzat onartu zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=R. Chatterjee|abizena=Monish|urtea=2003|izenburua=&quot;Tagore and Jana Gana Mana&quot;|argitaletxea=countercurrents.org|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Bestalde, [[Sri Lanka]]&lt;nowiki/&gt;ko himno nazionala bere lanetan inspiratu zen.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

Bengalarrentzat, abestiaren erakargarritasuna Tagoreren poesia gainditzen zuen, deskribatutako indar [[emozio]]nal&lt;nowiki/&gt;aren eta [[edertasun]]&lt;nowiki/&gt;aren konbinazioagatik. Horrela, ''Modern Review'' aldizkariak zioenez, &quot;Bengalan etxe kulturik ez dago non Rabindranathen abestiak kantatzen ez direnik, edo gutxienez kantatzen saiatu ... Herritar analfabetoek ere bere abestiak kantatzen dituzte.&quot;&lt;ref name=&quot;:16&quot; /&gt; Tagorek, Vilayat Khan sitar maisuarengan eta Sarodiyas Buddhadev Dasgupta zein Amjad Ali Khanengan eragin zuen.&lt;ref name=&quot;#7&quot;/&gt;[[Fitxategi:Rabindranath with Einstein.jpg|thumb|Tagore eta Albert Einstein, 1930ean.]]

=== Arte lanak ===
Tagoreren [[bengalera]] hizkuntzako inizialak &quot;Ro-Tho&quot; (RAbindranath THAkur) egurrezko zigiluan landu ziten, Ipar Amerikako [[Pazifiko]]&lt;nowiki/&gt;ko ipar-mendebaldeko [[Haida hizkuntza|Haida]]&lt;nowiki/&gt;ko tailer tradizionaletan erabilitako [[diseinu]]&lt;nowiki/&gt;en antzekoak. Tagorek sarritan apaindu zituen bere [[eskuizkribu]]&lt;nowiki/&gt;ak horrelako artearekin.&lt;ref name=&quot;#8&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=K. K.|abizena=Dyson|urtea=2001|izenburua=&quot;Rabindranath Tagore and His World of Colours&quot;|argitaletxea=Parabaas|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Hirurogei urte zituela, Tagore marrazten eta margotzen hasi zen. Parisen estreinaldi erakusketa bat egin zuen, Frantziako hegoaldean ezagutu zituen artisten animoak bultzatuz, eta ondoren Europa osoan egin zituen bere obra ugarien erakusketak.&lt;ref name=&quot;:16&quot; /&gt; Gorri-berde koloreen itsua izan zen, kolore eskema bitxiak eta estetika latzak erakusten zituzten obrak sortuz. Tagorek hainbat estilo desberdinen eragina jaso zuen, besteak beste, Irlanda Berrikoko iparraldeko malangganeena, Papua Ginea Berriako artistena, Ipar Amerikako Ozeano Bareko eskulturen taulena, eta Max Pechstein alemaniarrak egindako egur lanenak.&lt;ref name=&quot;#8&quot;/&gt; Artistaren idazkeraren begirada agerian geratu zen zeharkako hitzak eta bere eskuizkribuen hitzak diseinatzen zituzten leitmotib sinple eta artistikoetan. Tagoreren letra batzuk koadro jakin batzuen sinestetiko zentzuari jarraitzen zieten.&lt;ref name=&quot;:21&quot; /&gt;

Rabindranath margolariak izan zituen bere aldamenean, eta beti margotu nahi izan zuen. Idazketa eta musika, antzerkigintza eta aktore izatea modu naturalean eta ia prestakuntzarik gabe iritsi zitzaizkion, bere familiako beste hainbaten kasuan bezala. Baina margotzeak saihestu egin zion. Hala ere, artea menderatzen gaztetatik saiatu zen eta horri buruzko hainbat erreferentzia agertzen dira hasierako gutunetan eta gogoan. 1900ean, adibidez, berrogei urte zituela eta jada idazle ospetsua zenean, Jagadishchandra Boseri idatzi zion: &quot;Harrituta geratuko zara marrazki liburu batekin esertzen naizela entzutean.&lt;ref name=&quot;:22&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Raman Siva|abizena=Kumar|urtea=2011|izenburua=The Last Harvest: Paintings of Rabindranath Tagore|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Esan beharrik ez dago, argazkiak ez direla Pariseko inongo erakusketarako zuzenduak. Susmo txikiena ere ez dut, edozein herrialdetako galeria nazionalak bat-batean ez dutela erabakiko zergak igotzea nire margoak erosteko. Baina hain justu amak semerik zakarrenari maitasuna ematen dion bezala, ezkutuan sentitzen naiz hain kostata ailegatzen zaidan trebezia honekin&quot;. Era berean, borragoma arkatza baino gehiago erabiltzen ari zela konturatu zen, eta azkenean atzera bota zen emaitzekin konforme ez zegoela erabakiz, margolaria izatea ez zelako berarentzat.&lt;ref name=&quot;:22&quot; /&gt;

Tagorek artistaren begia jarri zuen baita bere idatzietan, zeharkako hitzak eta hitz-diseinuak bere eskuizkribuz apaindutako zigilu artistikoekin apainduz. Indiako Arte Modernoko Galeria Nazionalak Tagoreren 102 lan zerrendatzen ditu bere bildumetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2017|izenburua=&quot;National Gallery of Modern Art – Mumbai:Virtual Galleries&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2017|izenburua=&quot;National Gallery of Modern Art:Collections&quot;|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Izaera ==

=== Politika ===
Tagorek [[inperialismo]]&lt;nowiki/&gt;aren aurka egin zuen eta [[India]]&lt;nowiki/&gt;ko [[Nazionalismo|nazionaliste]]&lt;nowiki/&gt;i babesa eman zien.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=K., A.|abizena=Dutta, Robinson|urtea=1995|izenburua=Rabindranath Tagore: The Myriad-Minded Man|url=https://archive.org/details/rabindranathtago00dutt_0|argitaletxea=Saint Martin's Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 11-12|ISBN=978-0-312-14030-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Ikuspegi horiek M''anast''en agertu ziren lehenengo aldiz, hogei urtetik gorako sasoian eginak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=J.|abizena=Scott|urtea=2009|izenburua=Bengali Flower: 50 Selected Poems from India and Bangladesh|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=978-1-4486-3931-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Hindu]]-[[aleman]] knspirazioaren epaiketan sortutako frogek, Ghadariten gaineko ezagutza zuela baieztatzen zuten, eta Terauchi Masatake [[Japonia]]&lt;nowiki/&gt;ko lehen ministroa eta Ōkuma Shigenobu lehen ministrordearen babesa lortu zuela adierazi zuten.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=G. T.|abizena=Brown|urtea=1948|izenburua=&quot;The Hindu Conspiracy: 1914–1917&quot;|argitaletxea=The Pacific Historical Review, University of California Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 299–310|ISBN=doi:10.2307/3634258, ISSN 0030-8684, JSTOR 3634258|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Swadesh zerrenda|Swadeshi]] mugimendua irauli zuen, eta 1925eko ''Charkharen gurtza'' saiakeran gaitzetsi.&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;
[[Fitxategi:Gandhi-Tagore-cropped.jpg|thumb|Tagore anfitrioi lanetan, [[Mahatma Gandhi]] eta Kasturba emaztearkin, Santiniketan, 1940an.]]
[[Biktima]] sentitzea saihesteko eta horren ordez auto-laguntza eta [[hezkuntza]] bilatzeko eskatu zion jendeari. Eta [[Britainia Handia|Britainia Handi]]&lt;nowiki/&gt;ko administrazioa &quot;gure gaixotasun sozialaren [[sintoma]] politikoa&quot; zela ikusi zuen. Berak eutsi zuen, pobreziaren muturrean zeudenentzat ere, &quot;[[iraultza]] ezin zela itsua izan&quot;; baizik eta hobe zela &quot;hezkuntza etengabea eta zentzuduna lortu.&quot;&lt;ref name=&quot;:14&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=K., A.|abizena=Dutta (editor), Robinson (editor)|urtea=1997|izenburua=Selected Letters of Rabindranath Tagore|argitaletxea=Cambridge University Press|orrialdea=p. 317|orrialdeak=|ISBN=978-0-521-59018-1|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:15&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=A.|abizena=Chakravarty|urtea=1961|izenburua=A Tagore Reader|url=https://archive.org/details/tagorereader00tago|argitaletxea=Beacon Press|orrialdea=p. 124|orrialdeak=|ISBN=978-0-8070-5971-5|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

''&quot;Beraz, errepikatzen dut gizakiaren benetako ikuspegia ezin dugula izan, maitatzen ez badugu. Zibilizazioa epaitu eta preziatuta egon behar da, ez garatutako botere kopuruaren arabera, baizik eta bere legeek eta erakundeek gizakiarenganako duten maitasun bilakaera eta adierazpenagatik.&quot;'' ''Sādhanā: &quot;Bizitzaren errealizazioa&quot;, 1916.''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Rabindranath|abizena=Tagore|urtea=1916|izenburua=Sādhanā: The Realisation of Life|url=https://archive.org/details/bub_gb_Eo4qAAAAYAAJ|argitaletxea=Macmillan|orrialdea=p. 111|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Horrelako ikuspegiek jende askoren amorrazioa piztu zuten. 1916ko amaieran [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] [[San Frantzisko]]&lt;nowiki/&gt;ko hotel batean zegoela, indiar atzerriratu batzuen erailketatik ihes egin zuen. Saiakerak porrot egin zuen hiltzaileek eztabaidatzen hasi zirelako.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt; Tagorek [[India]]&lt;nowiki/&gt;ko mugimendu [[independentista]] goraipatzen zuten abestiak idatzi zituen. [[Politiko]]&lt;nowiki/&gt;ki gehien kargatutako konposizioetako bi, &quot;''Chitto Jetha Bhayshunyo''&quot; (&quot;Burua beldurrik gabe dagoenean&quot;) eta &quot;''Ekla Chalo Re''&quot; (&quot;Zure deiari ez badiote erantzuten, joan bakarrik&quot;), jendearen arreta lortu zuten, bigarrena Gandhik ere goraipatu zuela.&lt;ref name=&quot;:17&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=S. K., P.|abizena=Chakraborty, Bhattacharya|urtea=2001|izenburua=Leadership and Power: Ethical Explorations|url=https://archive.org/details/leadershippowere0000unse|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=p. 45|orrialdeak=|ISBN=978-0-19-565591-9|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Aktibismo]] Gandhiarrarekin kritiko samarra bazen arren,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=S.|abizena=Mehta|urtea=1999|izenburua=&quot;The First Asian Nobel Laureate&quot;|argitaletxea=Time|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tagore funtsezkoa izan zen Gandhi-Ambedkar auzia konpontzeko, ukitu ezinentzat hautesleku desberdinak jarriz, eta horrela Gandhiren &quot;heriotzara arte&quot;ko [[barau]]&lt;nowiki/&gt;etako bat deuseztatuz.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt;

=== Britainiako Zaldunaren gaitzespena ===
Tagorek uko egin zion 1935ean [[Britainia Handia]]&lt;nowiki/&gt;k eskainitako zaldun ohoreari, Jallianwala Bagheko [[Sarraski (argipena)|sarraskia]]&lt;nowiki/&gt;ri erantzunez. Lord Chelmsford erregeordeari eskutitza idatzi zion:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2011|izenburua=&quot;Tagore renounced his Knighthood in protest for Jalianwalla Bagh mass killing&quot;|argitaletxea=The Times of India. Mumbai: Bennett, Coleman &amp; Co. Ltd|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; “Ohorezko txapak, gure lotsak umiliazioaren testuinguru inkongruentea bilakatzen duenean iritsi dira, eta nire aldetik, bereizketa berezi guztiak bere horretan kokatu nahi ditut, nire herrikide horien alde, beren deiarengatik hutsalak direnak gizakiarentzako, egokiak ez diren degradazioak jasan behar izaten dituztelako.”

=== antiniketan eta Visva-Bharati ===
[[Fitxategi:Tagore family boat Padma.jpg|thumb|Tagore familiaren itsasontzia, &quot;Padma&quot; izenekoa.]]
Tagorek gutxietsi egiten zuen [[Ikasgela|ikasgele]]&lt;nowiki/&gt;tako eskola: &quot;''Loroaren trebakuntza''&quot; lanean, [[hegazti]]a kaiolatuta dago eta indarrez testuliburuko orrialdeekin elikatzen dute, hil arteraino.&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; Tagorek, 1917an [[Santa Barbara (Kalifornia)|Santa Barbara]] bisitatuz, [[unibertsitate]] mota berri bat pentsatu zuen: &quot;Santiniketan India eta mundua lotu nahi zituen. Eta gizateriaren azterketarako munduko zentroa bihurtu nahi zuen, [[nazio]]&lt;nowiki/&gt;en eta [[geografia]]&lt;nowiki/&gt;ren mugetatik haratago.&quot;&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;

Visva-Bharati izena zuen [[ikastetxe]]&lt;nowiki/&gt;an 1918ko abenduaren 24an jarri zen lehen harria, hiru urte geroago inauguratuz. Tagorek sistema brahmacharya erabiltzen zuen: [[guru]]&lt;nowiki/&gt;ak ikasleei [[orientazio]] pertsonala ematen zien, emozionala, intelektuala eta espirituala. [[Irakaskuntza]] askotan zuhaitz azpian egiten zen. Ikastetxearen ardura hartzeaz gain, Nobel sariaren diruarekin lagundu zuen,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=B. K.|abizena=Roy|urtea=1977|izenburua=Rabindranath Tagore: The Man and His Poetry|argitaletxea=Folcroft Library Editions|orrialdea=p. 175|orrialdeak=|ISBN=978-0-8414-7330-0|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; eta Santiniketan administrari bezala zituen zereginak lanpetuta mantentzen zuten: goizetan eskolak ematen, eta arratsalde zein ilunkaretan ikasleen liburuak idazten.&lt;ref name=&quot;:23&quot; /&gt; [[Europa]]&lt;nowiki/&gt;n eta [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etan diru bilketa zabala egin zuen eskolarako 1919 eta 1921 bitartean.&lt;ref name=&quot;:24&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=K., A.|abizena=Dutta, Robinson|urtea=1995|izenburua=Rabindranath Tagore: The Myriad-Minded Man|url=https://archive.org/details/rabindranathtago00dutt_0|argitaletxea=Saint Martin's Press|orrialdea=|orrialdeak=pp. 254–255|ISBN=978-0-312-14030-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

=== Nobel dominaren lapurreta ===
2004ko martxoan, Tagoreren [[Nobel Sariak|Nobel Saria]] Visva-Bharati Unibertsitateko segurtasun-kutxatik lapurtu zuten, bere beste hainbat gauzekin batera.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2004|izenburua=&quot;Tagore's Nobel Prize stolen&quot;|argitaletxea=The Times of India. The Times Group|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; 2004ko abenduan, Suediako Akademiak Tagoreren Nobel Sariaren bi [[Erreplikante|erreplika]] aurkeztu zion Visva-Bharati Unibertsitateari, bata [[urre]]&lt;nowiki/&gt;zkoa eta bestea [[brontze]]&lt;nowiki/&gt;zkoa.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2004|izenburua=&quot;Sweden to present India replicas of Tagore's Nobel&quot;|argitaletxea=The Times of India. The Times Group|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Gertakari honek ''Nobel korua'' fikziozko filma inspiratu zuen. 2016an Pradip Bauri izeneko abeslari bat atxilotu zuten lapurretagatik, eta saria berreskuratua izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2019|izenburua=&quot;Tagore's Nobel medal theft: Baul singer arrested&quot;|argitaletxea=The Times of India|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2019|izenburua=&quot;Tagore's Nobel Medal Theft: Folk Singer Arrested From Bengal&quot;|argitaletxea=News18|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

== Eragina eta ondarea ==
Urtero omenaldi ekitaldi ugari egiten diote Tagoreri: ''Kabipranam'', bere jaiotzaren urteurrena, mundu osoan zehar barreiatutako taldeek ospatzen dute; [[Urbana (Illinois)|Urbana]]&lt;nowiki/&gt;n, AEBko Illinoisen egiten den urteroko Tagore Jaialdia; Rabindra Bidea Parikrama egiten diren erromeriak oinez [[Kalkuta]]&lt;nowiki/&gt;tik Santiniketanera; eta bere poesia errezitaldiak, urteurren garrantzitsuetan ospatzen direnak.&lt;ref name=&quot;#5&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=I.|abizena=Chakrabarti|urtea=2001|izenburua=&quot;A People's Poet or a Literary Deity?&quot;|argitaletxea=Parabaas|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=B. A.|abizena=Hatcher|urtea=2001|izenburua=&quot;Aji Hote Satabarsha Pare: What Tagore Says to Us a Century Later&quot;|argitaletxea=Parabaas|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Bengala]]&lt;nowiki/&gt;ko kultura ondare horrekin harro dago: hizkuntza eta arteetatik, historia eta politikara. Amartya Seneri Tagore &quot;goi-mailako figura&quot; iruditzen zitzaion, &quot;pentsaera [[Garaikide (argipena)|garaikide]] garrantzitsua alde askotatik.&quot;&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt; Tagoreren testu jatorrizkoak [[bengalera]]&lt;nowiki/&gt;z, 1939ko ''Rabīndra Rachanāvalī'' adibidez, nazioaren altxor kultural handienetako bat bezala kanonizatuta daude, eta berari paper nagusia eman zitzaion: &quot;[[India]]&lt;nowiki/&gt;k eman duen [[Olerkigintza|olerkari]]&lt;nowiki/&gt;rik handiena.&quot;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=M.|abizena=Kämpchen|urtea=2003|izenburua=&quot;Rabindranath Tagore in Germany&quot;|argitaletxea=Parabaas|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt;

Tagore ospetsua izan zen [[Europa]] osoan, [[Ipar Amerika]]&lt;nowiki/&gt;n eta [[Asia ekialdea|Asia ekialde]]&lt;nowiki/&gt;an. Dartington Hall Eskola sortu zuen, elkar hezitzeko erakunde aurrerakoia.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=G.|abizena=Farrell|urtea=2000|izenburua=Indian Music and the West|argitaletxea=Clarendon Paperbacks Series (3 ed.), Oxford University Press|orrialdea=p. 162|orrialdeak=|ISBN=978-0-19-816717-4|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Japonia]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Yasunari Kawabata]] Nobel sariduna bezalako figurengan izan zuen eragina.&lt;ref name=&quot;:24&quot; /&gt; [[Vietnam]] kolonialean, Nguyen An Ninh idazle eta publizista erradikalaren espiritu nekaezinarengan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Ho Tai|abizena=Hue-Tam|urtea=|izenburua=Radicalism and the Origins of the Vietnamese Revolution|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=pp. 76-82|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; Tagoreren lan asko [[Itzulpengintza|itzuli]] ziren ingelesera, alemanera, espainierara eta beste hainbat hizkuntzetara, itzultzaile ospetsu batzuei esker, hala nola Vincenc Lesný indologista [[txekiar]]&lt;nowiki/&gt;ra,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=R.|abizena=Cameron|urtea=2006|izenburua=&quot;Exhibition of Bengali Film Posters Opens in Prague&quot;|argitaletxea=Radio Prague|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[André Gide]] frantziar Nobel sariduna, [[Anna Akhmatova]] poeta errusiarra,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=A.|abizena=Sen|urtea=2006|izenburua=The Argumentative Indian: Writings on Indian History, Culture, and Identity (1st ed.)|argitaletxea=Picador|orrialdea=p. 90|orrialdeak=|ISBN=978-0-312-42602-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Bülent Ecevit]] [[Turkia]]&lt;nowiki/&gt;ko lehen ministro ohia, etab.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=S.|abizena=Kinzer|urtea=2006|izenburua=&quot;Bülent Ecevit, Who Turned Turkey Toward the West, Dies&quot;|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batu]]&lt;nowiki/&gt;etan, Tagoreren hitzaldien zirkuituak, bereziki 1916-1917 urteetan, oso ezagunak izan ziren eta orokorki txalotuak. Dena den, berari buruzko eztabaida batzuen eraginez, agian fikziozkoak, bere ospea eta salmentak lur jota geratu ziren Japonian eta Ipar Amerikan 1920ko hamarkadaren ondoren. [[Bengala]]&lt;nowiki/&gt;tik kanpoko &quot;ia eklipse osoarekin&quot; lotuz. Hala ere, Tagoreren [[begirune]] sendoa aurkitu zuen [[Salman Rushdie|Salman Rushdi]]&lt;nowiki/&gt;ek harrituta, [[Nikaragua]]&lt;nowiki/&gt;ra egin zuen bidaian.&lt;ref name=&quot;:24&quot; /&gt;

Itzulpenen bidez, Tagorek [[Pablo Neruda]] eta [[Gabriela Mistral]] txiletarrak eragin zituen, eta baita [[Octavio Paz]] idazle mexikarra, eta [[Jose Ortega y Gasset|José Ortega y Gasset]], Zenobia Camprubí eta [[Juan Ramón Jiménez]] espainiarrak. 1914-1922 aldian, Jiménez-Camprubí bikoteak Tagoreren ingelesaren corpusaren hogeita bi [[Itzulpengintza|itzulpen]] egin zituzten. Berriro aztertu zituzten ''Igoerako Ilargia'' eta beste izenburu garrantzitsu batzuk. Urte hauetan, Jimenezek &quot;poesia [[biluzi]]&lt;nowiki/&gt;a&quot; garatu zuen.&lt;ref name=&quot;:24&quot; /&gt; Eta Ortega y Gassetek idatzi zuen &quot;Tagoreren erakargarritasun zabala, guztiok dugun [[perfekzio]]a&lt;nowiki/&gt;ren irrikaz mintzo da. Tagorek [[haurtzaro]]&lt;nowiki/&gt;ko sentimendua pizten du, eta airea saturatzen du promesa zoragarri guztiekin irakurlea, ordura arte arreta gutxi ematen bazion ere Ekialdeko mistizismoaren garrantzi sakonari.&quot; Tagoreren lanak 1920. urte inguruan [[doan]] argitaratu ziren, [[Platon]], [[Dante Alighieri|Dante]], [[Cervantes]], [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]] eta [[Lev Tolstoi|Tolsto]]&lt;nowiki/&gt;iren lanekin batera.

Batzuk Tagore gehiegi baloratu zuten. [[Graham Greene|Graham Green]]&lt;nowiki/&gt;ek zalantzan jarri zuen &quot;Yeats jauna kenduta, beste edonork ezin du poemak oso serio hartu&quot;. [[Mendebalde]]&lt;nowiki/&gt;ko hainbat miresle ospetsuk, Pound barne eta neurri txikiagoan baita Yeats ere, Tagoreren lana kritikatu zuten. Yeatsek, ingelesezko itzulpenei buruz zioen “Hiru liburu on atera genituen Sturge Moore eta biok, eta orduan, Tagorek uste izan zuen [[ingeles]]a jakitea olerkari bikaina izatea baino garrantzitsuagoa zela, eta [[zabor]] sentimentalak idatzi zituen bere ospea alferrik galduz. Tagorek ez daki ingelesez, eta oro har [[indiar]]&lt;nowiki/&gt;rek ez dakite ingelesa.”&lt;ref name=&quot;#9&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=S.|abizena=Bhattacharya|urtea=2001|izenburua=&quot;Translating Tagore&quot;|argitaletxea=The Hindu, Chennai, India|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; William Radice, olerkiak ingelesera itzuli zituenak, galdetu zuen: &quot;Zein da haien lekua munduko [[literatura]]&lt;nowiki/&gt;n?&quot;&lt;ref name=&quot;:25&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Rabindranath|abizena=Tagore|urtea=2004|izenburua=Particles, Jottings, Sparks: The Collected Brief Poems|argitaletxea=Angel Books|orrialdea=|orrialdeak=pp. 18-19|ISBN=978-0-946162-66-6|hizkuntza=En}}&lt;/ref&gt; [[Kontrakultura]] moduko bat bezala ikusi zuen, &quot;[[klasizismo]] mota berri bat zuela, XX. mendeko nahasmena eta kaos erromantikoa sendatuko zuena&quot;.&lt;ref name=&quot;#9&quot;/&gt; Itzulitako Tagore &quot;ia zentzugabea&quot; zen,&lt;ref name=&quot;:25&quot; /&gt; eta ingelesen eskaintzak murriztu egin zuen bere nazioz gaindiko erakargarritasuna.

&quot;Tagoreren poemak jatorrizko [[bengalera]]&lt;nowiki/&gt;z ezagutzen dituen edonor, ezin da gustura sentitu itzulpenekin (Yeatsen laguntzarekin edo gabe). Bere prosa lanak ere, itzulpenekin nolabait desitxuratu egiten dira. [[Edward Morgan Forster|E. M. Forster]]&lt;nowiki/&gt;ek “''Etxea eta mundua”''ri buruz esan zuen, bere gaia hain ederra izanik, xarma 'itzulpenean desagertu egin da', edo agian 'nahiko desagertu ez den esperimentu batean',&quot; (Amartya Sen, &quot;Tagore eta bere India.&quot;'')'' &lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

''Nor zara zu, irakurlea, hemendik ehun urtera nire poemak irakurtzen?''
[[Fitxategi:Buenos Aires - Rabindranath Tagore en Argentina.jpg|thumb|Tagore [[Buenos Aires]]&lt;nowiki/&gt;en, Argentinan, 1924an.]]
''Ezin dizut bidali lore bakar bat udaberriko aberastasun honetatik, urrezko marra bakar bat hango hodeietatik.''

''Ireki zure ateak eta begiratu kanpora.''

''Loratzen dagoen zure lorategitik, ehun urte lehenago desagertutako loreen oroitzapen usaintsuak bildu.''

''Zure bihotzaren pozean, udaberri goiz batean abestu zen poz bizia sentitu dezakezu, bere ahots pozgarria ehun urtetan zehar igortzen .''

''- Lorezaina, 1915.''

=== Museoak ===
Zortzi Tagore museo daude. Hiru Indian eta bost Bangladesh:

• Rabindra Bharati Museoa, Jorasanko Thakur Bari, Kolkata, India,

• Tagore Memorial Museoa, Shilaidaha Kuthibadi, Shilaidaha, Bangladesh,

• Rabindra Memorial Museoa Shahzadpur Kachharibari, Shahzadpur, Bangladesh,

• Rabindra Bhavan Museoa, Santiniketan, India,

• Rabindra Museoa, Mungpoon, Indiako Kalimpongetik gertu,

• Patisar Rabindra Kacharibari, Patisar, Atrai, Naogaon, Bangladesh,

• Pithavoge Rabindra Memorial konplexua, Pithavoge, Rupsha, Khulna, Bangladesh,
[[Fitxategi:রবীন্দ্রনাথ ঠাকুরের শ্বশুরবাড়ি (সামনে থেকে).jpg|thumb|Rabindra eraikina Dakkhindihin, Bangladesh.]]
• Rabindra konplexua, Dakkhindihi herrian, Phultala Upazila, Khulna, Bangladesh.

=== Unibertsitate eraikinak bere izenarekin ===

# Rabindra Bharati University, Kolkata, India.
# Rabindra University, Sahjadpur, Shirajganj, Bangladesh.[1]
# Rabindranath Tagore University, Hojai, Assam, India.
# Rabindra Maitree University, Courtpara, Kustia,Bangladesh.[2]
# Bishwakabi Rabindranath Tagore Hall, Jahangirnagar University, Bangladesh.
# Rabindra Nazrul Art Building, Arts Faculty, Islamic University, Bangladesh.
# Rabindra Library (Central), Assam University, India.
# Rabindra Srijonkala University, Keraniganj, Dhaka, Bangladesh.

== Lanen zerrenda ==
'''Bengali'''
{| class=&quot;wikitable&quot;
|'''Olerkia''' 
|-
|* ভানুসিংহ ঠাকুরের পদাবলী
|''Bhānusiṃha Ṭhākurer Paḍāvalī''
|(''Bhānusiṃha Ṭhākurreko abestiak'')
|1884
|-
|* মানসী
|''Manasi''
|(''Ideala'')
|1890
|-
|* সোনার তরী
|''Sonar Tari''
|(''Urrezko itsasontzia'')
|1894
|-
|* গীতাঞ্জলি
|''Gitanjali''
|(''Eskaintza abestiak'')
|1910
|-
|* গীতিমাল্য
|''Gitimalya''
|(''Abestien koroa'')
|1914
|-
|* বলাকা
|''Balaka''
|(''Kurriloen hegaldia'')
|1916
|-
|'''Antzerkia'''
|
|
|
|-
|* বাল্মিকী প্রতিভা
|''Valmiki-Pratibha''
|(''Valmikiko jenioa'')
|1881
|-
|* কালমৃগয়া
|''Kal-Mrigaya''
|(''Zoritxarreko ehiza'' )
|1882
|-
|* মায়ার খেলা
|''Mayar Khela''
|(''Ilusioen antzezlana'')
|1888
|-
|* বিসর্জন
|''Visarjan''
|(''Sakrifizioa'')
|1890
|-
|* চিত্রাঙ্গদা
|''Chitrangada''
|(''Chitrangada'')
|1892
|-
|* রাজা
|''Raja''
|(''Gela iluneko erregea'')
|1910
|-
|* ডাকঘর
|''Dak Ghar''
|(''Postetxea'')
|1912
|-
|* অচলায়তন
|''Achalayatan''
|(''Mugiezina'')
|1912
|-
|* মুক্তধারা
|''Muktadhara''
|(''Ur-jauzia'')
|1922
|-
|* রক্তকরবী
|''Raktakarabi''
|(''Heriotzorri gorriak'')
|1926
|-
|* চণ্ডালিকা
|''Chandalika''
|(''Neska ukiezina'')
|1933
|-
|'''Fikzioa''' 
|
|
|
|-
|* নষ্টনীড়
|''Nastanirh''
|(''Hautsitako habia'')
|1901
|-
|* গোরা
|''Gora''
|(''Aurpegi polita'')
|1910
|-
|* ঘরে বাইরে
|''Ghare Baire''
|(''Etxea eta mundua'')
|1916
|-
|* যোগাযোগ
|''Yogayog''
|(''Korronte-aurka'')
|1929
|-
|'''Oroitzapenak'''
|
|
|
|-
|* জীবনস্মৃতি
|''Jivansmriti''
|(''Nire oroitzapenak'')
|1912
|-
|* ছেলেবেলা
|''Chhelebela''
|(''Nire haurtzaroko egunak'')
|1940
|}

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

{{wikiesanak}}

== Kanpo estekak ==

* {{En}} [https://www.britannica.com/biography/Rabindranath-Tagore Rabindranath Tagore,] ''[[Encyclopædia Britannica|Encyclopædia Britanni]]&lt;nowiki/&gt;[[Encyclopædia Britannica|ca]]&lt;nowiki/&gt;n''
* {{En}} [[dmoz:Arts/Literature/Authors/T/Tagore,_Rabindranath/|Rabindranath Tagore]], [[:en:DMOZ|Curl]]&lt;nowiki/&gt;[[:en:DMOZ|ie]]&lt;nowiki/&gt;n
* {{En}} [[imdbname:0007173|Rabindranath Tagore]], [[Internet Movie Database|IMDb]]-n
{{Bizialdia|1861eko|1941eko|Tagore, Rabindranath}}

[[Kategoria:Literaturako Nobel Saridunak]]
[[Kategoria:Indiako poetak]]
[[Kategoria:Indiako idazleak]]
[[Kategoria:Indiako saiakeragileak]]
[[Kategoria:Bengalerazko idazleak]]
[[Kategoria:Indiako hinduak]]
[[Kategoria:Kalkutarrak]]
[[Kategoria:Indiako XIX. mendeko idazleak]]
[[Kategoria:Indiako XX. mendeko idazleak]]</text>
      <sha1>b0fa5th3wroa12gwadocsc32bfaxd32</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Loteria</title>
    <ns>0</ns>
    <id>106402</id>
    <revision>
      <id>9005566</id>
      <parentid>8974846</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:53:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25583" xml:space="preserve">'''Loteria''' ausazko joko bat da zeinean [[Partehartzaile|parte-hartzaileek]] [[zenbaki]] inprimatu bat duen [[Txartel (argipena)|txartel]] bat erosten duten [[ausaz]], ontzi batetik zenbakiak dituzten bolak ateratzen dira, eta txartelaren zenbakia bonbotik ateratakoarekin bat badator, [[Diru|diruzko]] sari bat jasotzen da. Bestalde, egia da beste zenbaki batzuek ere saria dutela, modalitatearen arabera. &lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Lotería|hizkuntza=es|data=2022-04-04|url=https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Loter%C3%ADa&amp;oldid=142711668|sartze-data=2022-05-10|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre}}&lt;/ref&gt; Gainera, gaur egun loteria mota ezberdin asko daude, eta munduan zehar aldatu egiten dira. 

Hitz honen jatorriari dagokionez, italieratik datorrela suposatzen da, ''lotta'' substantibotik, gaztelaniaz ''borroka'' esan nahi duena. Izan ere, borroka bat ezartzen da [[Jokalaria|jokalariaren]], zortearen eta lehiakideen artean. Bestetik, uste da, baita ere, alemanetik datorrela, ''lot'' hitzetik, [[Zorte|zortea]] esan nahi duena loterian eta gainerako [[Ausa|ausazko]] jokoetan. Eta azkenik, beste batzuek diote, [[Latin|latinetik]] datorrela,  ''loterus'' hitzetik. [[Gizaki|Gizakion]] [[Zori|zoriari]] erreferentzia eginez erabiltzen zen garai batean.  &lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

== Historia ==
Zorizko jolas hau, hain da zaharra non [[Zerrenda:Erromatar enperadoreak|erromatar enperadoreek]] [[entretenimendu]] gisa erabiltzen zuten, eta sariak, [[Diru|diruaren]] ordez, [[Esklabotza|esklaboen]] [[jabetza]] edo [[askatasuna]] ziren. Garai [[Feudalismo|feudalean]], [[Noblezia|nobleek]] ere gustuko zuten, eta [[Pirata|piratek]] ere esaten dute [[Buru|buruak]] mozten zituztela, azken [[Zozketa|zozketaren]] arabera. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Origen y evoluci�n de la Loter�a|url=https://www.angelfire.com/ga/garnata/LOTERIA.html|aldizkaria=www.angelfire.com|sartze-data=2022-05-10}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Augustus Bevilacqua Glyptothek Munich 317.jpg|alt=|thumb|244x244px|Zesar Augusto. Erromako lehen enperadorea.]]
Esan bezala, [[Antzinako Erroma|Antzinako Erromako]] [[Saturnalak|saturnaleko]] deskribapenean erromatarrek jada erabiltzen zuten, eta susmatzen da horiek izan zirela [[Asmatzaile|asmatzaileak]] [[festa]] horiek zorizko [[Joko|jokoen]] bidez atseginago bihurtzeko. Lehenik eta behin, gonbidatuei [[Billete|billeteak]] [[doan]] banatzen zitzaizkien, eta haiek garrantzizko artikuluren bat irabazten zuten zorteak lagunduz gero. Billete horietan idazten zenari ''[[apophaneta]]'' deitzen zitzaion.  [[Zesar Augusto|Augusto]] [[Erroma|Erromako]] lehen [[Enperadore|enperadorea]] zenean, balio gutxiko sariak atera zituzten, eta ondoren, [[Neron]] agintean zegoenean,  egunero mila txartel saridun banatzeko agindu zuen. Ondoren, [[Heliogabalo|Heliogabalok]] oso loteria originala asmatu zuen eta oso balio gutxiko loteekin konbinatutako [[prezio]] handiko loteak ziren. Dirudienez, [[Celestino Galiano]] [[Monje|monjeari]] zor zaio joko hau [[Europa]] modernoan berriro agertzea. Monje hori [[XVIII. mendea|XVIII. mendean]] loratu zen, eta loteria izeneko beste joko bat asmatu omen zuen, loteriaren antzekoa zena. 
&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;
[[Fitxategi:Bust of Elagabalus - Palazzo Nuovo - Musei Capitolini - Rome 2016.jpg|ezkerrera|thumb|269x269px|Heligabalo.]]
[[Erdi Aroa|Erdi Aroan]], Europan bereziki, [[Herbehereak|Herbehereetako]] lehen loteria-erregistroak zeuden. [[Utrecht]], [[Gante]] eta [[Brujas|Brujaseko]] udaletako [[Agintari|agintariek]] herri-lanak [[Finantzak|finantzatzen]] zituzten jendaurreko txartelak salduz eta zozketetan parte har zezaten. &lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; Bestalde, aipatu beharra dago, dokumentatu den loterien lehen zozketa publikoa [[Milan|Milanen]] egin zen [[1449]]. urtean. Izan ere, [[Venezia|Veneziaren]] aurkako hiriko [[Kanpaina militar|kanpaina militarrak]] finantzatzeko egin zen.  [[Genova|Genovako]] [[Senatu|senatua]] [[laurogeita hamar]] kidez osatua zegoen, eta zozketarako [[kutxa]] batean [[berrogeita hamar]] [[bola]] sartzen ziren, horietako [[bost]] markatuta, hutsik zeuden karguekin. Jendeak, [[laurogeita hamar]] senatarien izenak ezagutzen ez zituenez, [[Apustu|apustuak]] egiten zituen saridunak izan zitezkeenekin. Hainbat bankariri [[eragiketa]] erregularrak egiaztatzeko baimena eman zitzaien, eta, horregatik, loteria bat sortu zen lehen aldiz [[1629|1629an]], urte gutxitan [[Italia|Italiako]] gainerako [[Herrialde|herrialdeetan]] zabaltzen hasi zena, eta apurka-apurka gehiago sortzen hasi ziren. 

Honekin jarraituz, [[Espainia|Espainian]], loteria sartu zen [[Estatua|Estatuaren]] monopolio gisa [[1763|1763an]], eta, aldiz, [[Frantzia|Frantzian]], loteria ez zen [[1776]].urtera arte jaio. Gerora, [[Europa|Europako]] alderdi askotara hedatu egin zen, eta, gero, [[Amerika]] osoan. [[XX. mendea|XX. mendetik]] aurrera, loteria [[eskala]] handiko [[industria]] bihurtu da.  

== Funtzionamendua ==
[[Fitxategi:Loterías El Gato Negro.jpg|thumb|236x236px]]
Loteriaren funtzionamendua nahiko sinplea da. Hasteko, aipatu beharra dago loterian jokatzeko beharrezkoa dela [[zenbaki]] bat edo gehiago izatea, eta horrela, [[txartel]] edo [[Billete|billeteetan]] banatzen dira. Zenbaki horiek, [[Jokalaria|jokalariak]] [[zozketa]] egin aurretik erosten ditu eta dagokion [[Jokaldi|jokaldian]] zenbaki horiek ateratzen badira, sari bat lortzen du. Zozketari dagokionez, zenbakiak [[ontzi]] batetik edo [[tonbola]] moduko batetik ateratzen dira erabat [[Ausa|ausaz]], ezin dira aukeratu.


Azken finean, loteria irabazteko  zenbakiren bat erosi besterik  ezin da egin. Hau da, aukera gehiago nahi baditu jokalariak saria lortzeko, modu bakarra zenbaki gehiago erostea da.  &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Alfonso de|abizena=Maruri Álvarez|izenburua=¿Para qué la educación ambiental? este caso, tenemos que considerar los cuatro aspectos como un todo, como un conjunto. Son los cuatro puntos que forman un mismo plano, una misma realidad. No obstante, voy a fijarme en este cuarto aspecto: paz de la persona con la naturaleza, y, tratar de explicar el porqué y el para qué de la educación ambiental. Insisto, en absoluto pretendo decir que sea el más importante, simplemente, es el que pretendo tratar en este estudio. El concepto oriental de paz-felicidad, permite estudiar la educación ambiental de manera que nos lleve a sentirnos en paz con la naturaleza, con el medio que nos rodea. Si aislamos la educación ambiental de este concepto, queda incompleta. Se puede establecer otra relación. Desde mi punto de vista, también es importante la relación conocer-respetar-amar. No se puede amar lo que no se respeta y no se puede respetar lo que no se conoce. Amamos a aquéllos que conocemos, que nos son cercanos, que hacemos nuestros y nosotros nos consideramos de ellos. Si conocemos y respetamos la naturaleza podremos ser parte integrante de ella y la querremos. Es evidente que nunca haremos daño a nada ni a nadie si de verdad lo amamos. Esto lo tenemos que llevar a nuestra vida en la más temprana infancia. Como educadores, en el fondo todos lo somos para bien o para mal, debemos hacer que el educando lo descubra desde los primeros momentos de su vida. La interacción del niño con el medio comienza en el momento de su alumbramiento. Los objetivos de la educación ambiental, formulados por la conferencia de Tbilisi 2, relacionados con los objetivos generales de la Educación Primaria y Secundaria, nos explican de manera más científica lo anteriormente expuesto: Conciencia: Ayudar a los grupos sociales y a los individuos a adquirir una conciencia del medio ambiente global y ayudarlos a sensibilizarse por esas cuestiones. Conocimientos: Ayudar a los grupos sociales y a los individuos a adquirir una diversidad de experiencias y una comprensión fundamental del medio y de los problemas anexos. Comportamientos: Ayudar a los grupos sociales y a los individuos a compenetrarse con una serie de valores, y a sentir interés y preocupación por el medio|orrialdeak=59–81|data=2002-01-01|url=http://dx.doi.org/10.36576/summa.30329|aldizkaria=Papeles Salmantinos de Educación|alea=1|doi=10.36576/summa.30329|sartze-data=2022-05-10}}&lt;/ref&gt;


== Loteria motak ==

=== Bilete bidezko loteria ===
[[Fitxategi:Espainiako Lotería Nacional 1939.png|ezkerrera|thumb|Espainiako Loteria Nazionaleko billete eredu bat (1939)]]
[[Loteria moderno|Loteria modernoa]] ausazko joko bat da, aldez aurretik erositako [[txartel]] baten [[Zenbaki|zenbakiak]] [[tonbola]] batetik aterata asmatzean datzana. Txartel horren zenbakiak aurrez inprimatuta egon daitezke, edo  eurek aukeratu ditzakete. Asmatutakoen [[Zenbaketa|kopurua]] txartelaren zenbaki guztiak edo batzuk izan daitezke. Eta ondoren, [[Irabazlea|irabazleari]] edo irabazleei [[Saria|sari]] bat ematen zaie [[Diru|dirutan]] edo [[Artikulu baliotsu|artikulu baliotsuetan.]] Normalean,  irabazlerik ez badago, saria hurrengo [[Partidak|partidarako]] metatzen da.

Lehen aipatu bezala, loteria, hasiera batean, [[Estatu|estatuaren]] [[Monopolio|monopolioa]] izan zen, baina [[herrialde]] askotan ezaugarri hori galdu du. Hori dela eta, debekatua dago  partikularrek estatuko arauek arautu edo baimendu gabeko loteria-jokoak antolatzea. 

Edonola ere,  loteria-txartelen [[Salmenta|salmentagatik]] bildutakoaren zati bat, oro har, [[Gizarte-ongintza|gizarte-ongintzara]] bideratzen da, edo zuzenean [[Estatua|Estatuaren]] esku geratzen da, eta Estatuaren [[gastu]] arruntetara bideratzen da. 


=== Kartoi eta karta-sorta bidezko loteria ===
[[Fitxategi:Pozo Lotería Nacional - Loteria Nacional, Quito, Ecuador.jpg|thumb|186x186px|Mexikoko kartoi eta karta-sorta bidezko loteria]]
[[Fitxategi:Loteria boards.jpg|ezkerrera|thumb|Mexikoko karta sorta]]
Loteria mota nau bereziki, [[irudi]] jakin batzuez osatutako [[karta-sorta]] batzuekin eta  irudi horietako [[kopuru]] jakin bat ausaz [[Ordenatu (argipena)|ordenatuta]] duten [[kartoi]] batzuekin jokatzen da. [[Jokalaria|Jokalariek]] kartoiak hartzen dituzte, eta horietako batek, karta-sorta ondo nahastu aurretik, kartak banan-banan ateratzen ditu karten [[Izen|izenak]] ozenki esaten. Ondoren, jokalariek kartoietan apuntatzen dute zer duten eta lehenak kartoi bat betetzen duenak irabazten du. Oso ohikoa izaten da loteria mota hau  [[Diru|diruarekin]] [[Jokatu|jokatzea]].


== Loteria nazionalak ==
'''Loteria nazionala''' deritzo [[Estatua|Estatuak]] bultzatzen duen loteriari. Estatuko [[erakunde]] batek, [[Txartela|txartelak]] salgai jartzen ditu, gero [[zozketa]] batean ateratzen diren zenbakiekin. Eta orain aipatu bezala, loteria nazionalean txartelen bidez bildutako [[Diru|dirua]] gizarte-laguntzarako erabiltzen da. Horrela, zenbakiak erosten dituzten [[herritar]] [[Behartsuena|behartsuenei]] laguntzen diete. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Definición de lotería — Definicion.de|hizkuntza=es|url=https://definicion.de/loteria/|aldizkaria=Definición.de|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Europa ===
[[Europa]]n zenbait loteria nazional daude, horien artean [[Europa]]ko hainbat herrialdetan jokatzen den [[EuroMilioiak]] eta [[Eskandinaviar Herrialdeak|Eskandinaviar Herrialdeetan]] jokatzen den [[Viking Lotto]].

{| {{taulapolita}}
! Herrialdea
! Loteria
! Oharrak
|-
| [[Alemania]]
| Lotto 6 aus 49, Spiel 77 eta Super 6
| 
|-
| [[Austria]]
| Lotto 6 aus 45, [[EuroMilioiak]] eta [[Zahlenlotto]]
| 
|-
| [[Belgika]]
| Loterie Nationale edo Nationale Loterij, eta [[EuroMilioiak]]
|
|-
| [[Bulgaria]]
| Durzhavna lotariya, TOTO 2 (6/49, 6/42, 5/35)
|
|-
| [[Danimarka]]
| Lotto eta Klasselotteriet
|
|-
| [[Erresuma Batua]]
| The National Lottery, The Charities Lottery eta [[EuroMilioiak]]
|
|-
| [[Errumania]]
| Loteria Română
|
|-
| [[Errusia]]
| Gosloto ([[errusiera]]z: Гослото)
|
|-
| [[Eslovakia]]
| Loto
|
|-
| [[Eslovenia]]
| Loterija Slovenije
|
|-
| [[Espainia]]
| [[Loterías y Apuestas del Estado]], [[EuroMilioiak]] eta [[ONCE]]
| [[Katalunia]]k bere loteria nazionala du: [[Loteria de Catalunya]]
|-
| [[Finlandia]]
| Lotto (Veikkaus)
| 
|-
| [[Frantzia]]
| [[La Française des Jeux]] eta [[EuroMilioiak]]
| 
|-
| [[Grezia]]
| Lotto 6/49, Joker 5/45 + 1/20 eta beste hainbat
|
|-
| [[Herbehereak]]
| Staatsloterij, Nationale Postcode Loterij
|
|-
| [[Hungaria]]
| Lottó
|
|-
| [[Irlanda]]
| The National Lottery ([[irlandako gaelera|irlanderaz]]: An Chrannchur Náisiúnta) eta [[EuroMilioiak]]
|
|-
| [[Islandia]]
| Lottó
|
|-
| [[Italia]]
| Lotto eta SuperEnalotto
|
|-
| [[Kroazia]]
| Hrvatska lutrija
|
|-
| [[Letonia]]
| Latloto 5/35, SuperBingo, Keno
|
|-
| [[Luxenburgo]]
| [[EuroMilioiak]]
|
|-
| [[Malta]]
| Super 5 eta Lotto
|
|-
| [[Mazedonia (argipena)|Mazedonia]]
| Lotarija na Makedonija
|
|-
| [[Montenegro]]
| Lutrija Crne Gore
|
|-
| [[Norvegia]]
| Lotto
|
|-
| [[Polonia]]
| Lotto
|
|-
| [[Portugal]]
| Lotaria Clássica, [[EuroMilioiak]] eta Lotaria Popular
|
|-
| [[Serbia]]
| Državna Lutrija Srbije, Lutrija Republike Srpske
|
|-
| [[Suedia]]
| Lotto (Svenska Spel)
|
|-
| [[Suitza]]
| Swiss Lotto eta [[EuroMilioiak]]
|
|-
| [[Txekia|Txekiar Errepublika]]
| Sazka
|
|-
| [[Turkia]]
| Milli Piyango İdaresi-ren (Loteriaren Administrazio Nazionala) jokoak, Loto 6/49 eta jackpotak barne
|
|-
| [[Ukraina]]
| Super Lotto
|
|}

=== '''Espainiako loteria Nazionala''' ===
[[Espainia|Espainiako]] ausazko jokorik ezagunenetakoa da '''Loteria Nazionala.''' Loteriak ehun urteko [[tradizioa]] du eta oso errotuta dago Espainiako [[Gizarte|gizartean]]. Loteria Nazionala Estatuko Loteria eta [[Apustu|apustuen]] mende dago, eta, aldi berean, [[Ekonomia]] eta [[Ogasun Publikoa|Ogasun]] Ministerioaren mende. Zozketan parte hartzeko gutxieneko adina [[18]] [[Urte|urtekoa]] da. 

Loteria hau, [[Cádiz|Cadizen]] sortu zen [[1811|1811n]], [[Karlos III.a Espainiakoa|Karlos III.aren]] eskutik iritsi zena, [[Napoliko Erresuma|Napoliko]] [[Usadio|tradizio]] batetik [[inportatu]] zuen eta gaur egungo Loteria Primitiboa bezalakoa zen. Lehen zozketa [[1763|1763ko]] [[Abenduaren 10|abenduaren 10ean]] izan zen. Hasiera batean, Cadizen eta bere inguruetan jokatzen hasi zen eta, pixkanaka [[Andaluzia|Andaluzian]] zehar hedatzen joan zen [[1814|1814an]] Madrilera iritsi arte. Momentu horretan,  Loteria Nazionala moduan ezagutzen hasi zen.

Esan beharra dago, denbora aurrera joan hala, aldatzen joan direla bai ezaugarriak bai izena apurka apurka. Adibidez, Fernando VII.arekin Loteria Modernoa berriro nagusitu zen eta ondoren Loteria Nazionalera itzuli zen. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Sesortea|izenburua=La historia de la lotería en España {{!}} Sesortea®|hizkuntza=es|url=https://sesortea.es/blog/historia-de-los-sorteos-loteria-nacional-de-espana|aldizkaria=Sesortea|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

[[Fitxategi:Lotería Nacional.svg|erdian|thumb|Espainiako Loteria Nazionalaren logoa]]

== Zortea eta probabilitatea ==
[[Matematika]] eta [[zoria]] oso desberdinak dira. Alde batetik, matematika [[zientzia]] zehatza da, eta gure [[unibertsoa]] nola mugitzen den azaltzen du [[kalkulu]] zehatzekin. Zortea guztiz kontrakoa da; zortea izan dezakezu edo ez izan, eta hainbeste [[Faktore|faktorek]] esku har dezakete, non ez dagoen [[Formula kimiko|formularik]] azaltzen duenik. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Manumenorca|abizena=Dice|izenburua=¿Cuántas probabilidades tienes de que te toque la lotería?|hizkuntza=es|data=2021-12-19|url=https://menorcaaldia.com/2021/12/19/cuantas-probabilidades-tienes-de-que-te-toque-la-loteria/|aldizkaria=menorca al día|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Zortea &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cómo atraer la suerte para que te toque la Lotería de Navidad: los hechizos populares y supersticiones|hizkuntza=es|data=2021-12-17|url=https://www.elespanol.com/sociedad/atraer-suerte-loteria-navidad-hechizos-populares-supersticiones/633687528_0.html|aldizkaria=El Español|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
Lehen [[Gabonetako Loteria]] zozketa egin zenetik, [[Belaunaldi|belaunaldiz]] belaunaldi, [[erritual]] eta [[sineskeria]] ugari metatu eta transmititu dira piskanaka, zortea jokoan ari direnen alde egon dadin. Egia da, [[azterketa]] eta [[estatistika]] asko egin direla adierazi da 10 parte-hartzailetik seik onartzen dutela mota horretako praktikak egiten dituztela, sarituak izateko helburuarekin. Baina azkenean, estatistikak urtero gogorarazten dutenen arren  [[zozketa]] zorizko jokoa dela eta [[Gabonetako Loteria]] irabazteko probabilitatea [[100.000]]&lt;nowiki/&gt;tik [[1]]&lt;nowiki/&gt;ekoa dela, batzuek etengabe sinesten dute beren mitoetan.

Ohitura, [[erritu]] edo [[sineskeria]] hauek erabili izan dituzte urtero belaunaldi desberdinetako [[espainiar]] askok gabonetakoa egokitu dakien:

* [[Lagun|Lagunekin]] partekatzea
* [[Zenbaki]] bera jokatzea
* Ezkerreko [[Oin|oina]] jartzea
* [[Zezen]] batekin amets egitea
* Iazko [[Dezimo|dezimoak]] erretzea  

=== Probabilitatea &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; ===
[[Fitxategi:Decimos Lotería de Navidad 2020.jpg|thumb|Gabonetako Loteriaren dezimo batzuk (2020)]]
Behin eta berriz aipatu dugun eran, loteria irabazteko [[probabilitatea]] oso oso txikia da. Badago gutxi gorabeherako [[kalkulu]] bat non zozketaren ezaugarrien arabera [[sari]] potoloa tokatzeko aukera gehiago edo gutxiago izan ditzakegula erakusten diguna. Jarraian, [[Espainia|Espainiako]] loteria ezberdinetako datuak emango dira. 

Hasteko, [[Haurraren loteria|Haurraren Loteria]] irabazteko esaten da probabilitatea handiagoa dela. Hain zuzen ere, %37,92koa da. Zozketa honetan [[100.000]] zenbaki banatzen dira eta [[37.812]] sari (2021eko zozketaren datuak). Gainera, sarien kopuruak kontuan hartzea komeni da. Egia da, Gabonetako Loteriak sari gutxiago banatzen dituela, baina zenbatekoak handiagoak izaten direla. 

Bestetik, [[Zozketa arrunteta|zozketa arruntetan]] (bai nazio mailan, bai Europa mailan), eta hauexek dira horietako bakoitzean lehen saria irabazteko aukerak:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!ZOZKETA
!PROBABILITATEA
|-
|[[Primitiba]] eta [[Bonoloto|Bonolotoa]]
|13.983.816 zenbakiren artean 6 zenbaki asmatzeko aukera eta 139,8 milioi itzulketa lortzeko aukera, hau da, saririk handiena.
|-
|Primitibako sari handiena
|Probabilitate bat 31.625.100 artean.
|-
|[[Euromillon]]
|Probabilitate bat  139.838.160 artean.
|-
|[[Loteria Nazionala]]
|Probabilitate bat 100.000 artean&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
|}

== Loterian mugitzen den diru kopurua ==
[[Espainia|Espainiaren]] kasuan,  badakigu [[diru]] gehien irabazteko aukera Gabonetako Loterian izaten dela. Izan ere, urtero [[negozio]] bakoitzak [[9.000 milioi]] euro baino gehiagoko  [[Fakturazio|fakturazioa]]  izaten dute urtean eta, guztira, 2.400 milioi euro inguruko [[Mozkin|mozkinak]] mugitzen dituzte. Normalean diru hori honela banatzen da: [[Estatu|Estatuak]] [[merkatu]] horien  % 35 inguru hartzen du, eta indartsu hazten joan da. Sektoreko bigarren [[enpresa]] handiena [[ONCE]] da, beraz, ia % 15eko [[kuota]] izaten du, eta gainerakoa beste operadore [[pribatu]] batzuen zerrenda handi batean banatzen da. 

Balio handieneko saria Gabonetako Loteriako sari potoloa da, dezimoko 400.000 euroko irabaziak ematen dizkio irabazleari, eta horietatik, [[Espainiako zerga-erregimen|Espainiako zerga-erregimenen]] arabera, % 50 inguruko zergak ordaintzen dira. 

Jarraian, bigarren sariagatik 125.000 dezimoko irabazten dira , hirugarrena (50.000), laugarrena eta bosgarrena (20.000 eta 6.000, hurrenez hurren) daude. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El negocio de la Lotería de Navidad: cuánto dinero mueve y reparte|hizkuntza=es|data=2021-11-15|url=https://www.marca.com/loteria/2021/11/15/61922e01268e3e44338b4581.html|aldizkaria=MARCA|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

SELAEren arabera, [[espainiar]] bakoitzak batez beste 66,60 euroko [[Gastu|gastua]] egin zuen [[2021|2021eko]] Gabonetako Loteriako   dezimoetan, aurreko urtean baino [[euro]] bat gehiago. Horrek esan nahi du, dezimoek 20 euro balio dutenez, espainiar bakoitzak hiru dezimo inguru erosi  zituela zozketa honetarako. Hala ere, [[Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Elkartea|Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Elkarteak]] 61 eurotan kokatu du batez besteko gastu hori. Jarraian, 2021eko Gabonetako Loterian Autonomia Erkidego bakoitzak gastatu zen bataz besteko diru kantitatea adieraziko da: &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El ranking de provincias que más invierten en Lotería de Navidad: ¿cuánto se gasta por persona?|hizkuntza=es|data=2021-12-22|url=https://as.com/diarioas/2021/12/22/actualidad/1640152508_116262.html|aldizkaria=AS.com|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

*[[Fitxategi:Madrid - Lotería Navidad - 141203 110126.jpg|thumb|418x418px]]
** [[Gaztela  eta Leon]] (104,24 euro)
** [[Asturiasko Printzerria|Asturias]] (96,82 euro)
** [[Errioxa]] (96,77 euro)
** [[Aragoi]] (91,92 euro)
** [[Kantabria]] (85,66 euro)
** [[Euskal Autonomia Erkidegoa]] (77,93 euro)
** [[Madrilgo Erkidegoa|Madrilgo Erkidegoa (77,89 euro)]]
** [[Valentziako Erkidegoa]] (75,03 euro)
** [[Gaztela-Mantxa]] (73,21 euro)
** [[Galizia]] (67,76 euro)
** [[Murtzia]] (65,64 euro)
** [[Nafarroa]] (56,07 euro)
** [[Estremadura]] (55,99 euro)
** [[Katalunia]] (53,07 euro)
** [[Andaluzia]] (52,98 euro)
** [[Kanariak]] (41,45 euro)
** [[Balearrak]] (38,65 euro)
** [[Ceuta]] (16,28 euro)
** [[Melilla]] (15,18 euro)

== Ondorioak ==
Ondorioekin hasi baino lehen, garrantzitsua da aipatzea, loterian jokatzeagatik [[Ondorio (logika)|ondorio]] negatibo gehiago egongo direla positiboak baino. Izan ere, esan dugun moduan, loteria tokatzeko [[Probabilitate|probabilitatea]] oso oso oso txikia. 

=== Ondorio negatiboak ===

==== 1. Ekonomikoak: &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=pausacreativa|izenburua=TRASTORNO POR JUEGO DE AZAR|hizkuntza=es|data=2018-12-04|url=https://www.madridsalud.es/serviciopad/trastornoporjuegodeazar/|aldizkaria=SERVICIO PAD|sartze-data=2022-05-12}}&lt;/ref&gt; ====
Arazo hau handitzen doanean, loteriak jokalariaren [[baliabide ekonomiko]] guztiak bereganatzeko joera du eta beste iturri batzuetatik dirua bilatu behar du, hala nola, [[Lagun|lagunei]] edo [[Ahaidetasun|senideei]] mailegua eskatu, [[Aurrezki|aurrezkiak]] gastatu, [[Banku Txartela|txartelen]] gehiegikeriak egin besteak beste. Horrekin lotuta, esango genuke, bere aurrezkiak gastatzeko joera areagotu egiten dela eta horren ondorioz, ordaindu beharreko [[Zerga|zergak]], ordaindu gabe geratzen dira. Hori dela eta, zorrak asko handitzen dira. Eta batzuetan, beraien etxeetatik botatzera irits daiteke. 

==== 2. Psikologikoak: &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ====
[[Joko|Jokoa]] gehiegizkoa bihurtzen hasten denean, [[Depresio|depresioa]], [[Antsietate|antsietatea]], [[Oldarkortasun|oldarkortasuna]], [[Agresibitate|agresibitatea]], [[Isolamendu (argipena)|isolamendua]] eta egoera larrietan [[suizidio-ideiak]] ager daitezke.

==== 3. Legalak: &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ====
Behin jokalariak dirurik gabe geratzen denean, jolasten jarraitzeko [[Delitu|delituzko]] ekintzak egitera eraman dezake (lapurretak, etxean egindako ebasketak, iruzur informatikoak, drogen txikizioa), batez ere [[Diru-sarrera|diru-sarrerarik]] gabeko gazteen kasuan.

==== 4. Sozialak: &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ====
Egoera larriagotzen den heinean, [[Gizarte harreman|gizarte harremanak]] pobretzen dira, [[Aisialdi|aisialdiko]] beste [[jarduera]] batzuekiko  interesa galtzen dute eta lagunekin kontaktua saihesten dute, gizarte-zirkulua jokoarekin zerikusia duten [[Pertsona|pertsonetara]] mugatzen den arte.

==== 5. Familiarrak:  &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ====
[[Isolamenduak]], gehiegizko [[Gastu|gastuak]], [[Gezur|gezurrek]], etxean egindako [[Lapurreta|lapurretek]], etxean izandako jokabide oldarkorrek eta komunikazio ezak familia-nukleoari eragiten diote, bizikidetza zailduz.

==== 6. Akademikoak: &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ====
Jokoak edo horren ondorioek etengabeko kezka sortzen dutenean, kontzentrazio-arazoak agertzen dira, [[Errendimendu akademiko|errendimendua]] jaisten da ikasgelan eta [[Eskola absentismo|eskola-absentismoa]] areagotzen da.

==== 7. Fisikoak: &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ====
[[Zorpeko|Zorrek]] eta beren egoera ezkutatzeko etengabeko estresak eragiten duten [[Tentsio (argipena)|tentsioak]] alterazio fisikoak eragiten ditu: [[Loezin|loezina]], [[Zorabio|zorabioak]], [[Buruko min|buruko minak,]] tentsioa edo [[Gihar-min|giharretako mina]].

==== 8. Drogen kontsumoa: &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ====
[[Alkohol|Alkohola]] kontsumitzea ohikoa da eta erakargarria izaten da joko-aretoetan. Beste substantzia batzuen [[Kontsumoak|kontsumoa]] ager daiteke, bai jokatzen jarraitzeko [[aktibo]] mantentzeko modu gisa, bai [[Lege|legez]] kanpoko [[Droga|drogak]] eskuratzea jokatzeko dirua lortzeko erabiltzen delako.

=== Ondorio positiboak ===
Guztiok dakigu azken batean, loteria [[Irabazi|irabaztea]] ezinezkoa dela baina hala eta guztiz ere jokatzen dugu.  Eta azkenean, ondorio negatiboak gehiago dira baina egia da, loteriako jokalariek [[emozio]] positiboak sentitzen dituztela  [[Zozketa|zozketaren]] aurretik eta ondoren. Eta jokalariek, jokatzen dutenean beti dute [[itxaropen]] puntu bat loteria tokatuko  zaielakoan. Eta ez dago zalantzarik, loteria tokatzen denean, [[Sari|saria]] ikaragarria dela eta sentitzen diren emozioak baita ere.  &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Albert|abizena=Sanchis|izenburua=Todos sabemos que no nos va a tocar la Lotería. Da igual: jugamos por sentirnos parte de algo|hizkuntza=es|data=2021-12-10|url=https://magnet.xataka.com/preguntas-no-tan-frecuentes/todos-sabemos-que-no-nos-va-a-tocar-loteria-da-igual-jugamos-sentirnos-parte-algo|aldizkaria=Magnet|sartze-data=2022-05-12}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Loteriak]]
[[Kategoria:Zori-jokoak]]</text>
      <sha1>0q042srlcbx61jaej7rlhr2zhziqc2e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005567</id>
      <parentid>9005566</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:54:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25576" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Lotería Nacional.svg|thumb|Espainiako Loteria Nazionalaren logoa]]

'''Loteria''' ausazko joko bat da zeinean [[Partehartzaile|parte-hartzaileek]] [[zenbaki]] inprimatu bat duen [[Txartel (argipena)|txartel]] bat erosten duten [[ausaz]], ontzi batetik zenbakiak dituzten bolak ateratzen dira, eta txartelaren zenbakia bonbotik ateratakoarekin bat badator, [[Diru|diruzko]] sari bat jasotzen da. Bestalde, egia da beste zenbaki batzuek ere saria dutela, modalitatearen arabera. &lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Lotería|hizkuntza=es|data=2022-04-04|url=https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Loter%C3%ADa&amp;oldid=142711668|sartze-data=2022-05-10|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre}}&lt;/ref&gt; Gainera, gaur egun loteria mota ezberdin asko daude, eta munduan zehar aldatu egiten dira. 

Hitz honen jatorriari dagokionez, italieratik datorrela suposatzen da, ''lotta'' substantibotik, gaztelaniaz ''borroka'' esan nahi duena. Izan ere, borroka bat ezartzen da [[Jokalaria|jokalariaren]], zortearen eta lehiakideen artean. Bestetik, uste da, baita ere, alemanetik datorrela, ''lot'' hitzetik, [[Zorte|zortea]] esan nahi duena loterian eta gainerako [[Ausa|ausazko]] jokoetan. Eta azkenik, beste batzuek diote, [[Latin|latinetik]] datorrela,  ''loterus'' hitzetik. [[Gizaki|Gizakion]] [[Zori|zoriari]] erreferentzia eginez erabiltzen zen garai batean.  &lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

== Historia ==
Zorizko jolas hau, hain da zaharra non [[Zerrenda:Erromatar enperadoreak|erromatar enperadoreek]] [[entretenimendu]] gisa erabiltzen zuten, eta sariak, [[Diru|diruaren]] ordez, [[Esklabotza|esklaboen]] [[jabetza]] edo [[askatasuna]] ziren. Garai [[Feudalismo|feudalean]], [[Noblezia|nobleek]] ere gustuko zuten, eta [[Pirata|piratek]] ere esaten dute [[Buru|buruak]] mozten zituztela, azken [[Zozketa|zozketaren]] arabera. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Origen y evoluci�n de la Loter�a|url=https://www.angelfire.com/ga/garnata/LOTERIA.html|aldizkaria=www.angelfire.com|sartze-data=2022-05-10}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Augustus Bevilacqua Glyptothek Munich 317.jpg|alt=|thumb|244x244px|Zesar Augusto. Erromako lehen enperadorea.]]
Esan bezala, [[Antzinako Erroma|Antzinako Erromako]] [[Saturnalak|saturnaleko]] deskribapenean erromatarrek jada erabiltzen zuten, eta susmatzen da horiek izan zirela [[Asmatzaile|asmatzaileak]] [[festa]] horiek zorizko [[Joko|jokoen]] bidez atseginago bihurtzeko. Lehenik eta behin, gonbidatuei [[Billete|billeteak]] [[doan]] banatzen zitzaizkien, eta haiek garrantzizko artikuluren bat irabazten zuten zorteak lagunduz gero. Billete horietan idazten zenari ''[[apophaneta]]'' deitzen zitzaion.  [[Zesar Augusto|Augusto]] [[Erroma|Erromako]] lehen [[Enperadore|enperadorea]] zenean, balio gutxiko sariak atera zituzten, eta ondoren, [[Neron]] agintean zegoenean,  egunero mila txartel saridun banatzeko agindu zuen. Ondoren, [[Heliogabalo|Heliogabalok]] oso loteria originala asmatu zuen eta oso balio gutxiko loteekin konbinatutako [[prezio]] handiko loteak ziren. Dirudienez, [[Celestino Galiano]] [[Monje|monjeari]] zor zaio joko hau [[Europa]] modernoan berriro agertzea. Monje hori [[XVIII. mendea|XVIII. mendean]] loratu zen, eta loteria izeneko beste joko bat asmatu omen zuen, loteriaren antzekoa zena. 
&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;
[[Fitxategi:Bust of Elagabalus - Palazzo Nuovo - Musei Capitolini - Rome 2016.jpg|ezkerrera|thumb|269x269px|Heligabalo.]]
[[Erdi Aroa|Erdi Aroan]], Europan bereziki, [[Herbehereak|Herbehereetako]] lehen loteria-erregistroak zeuden. [[Utrecht]], [[Gante]] eta [[Brujas|Brujaseko]] udaletako [[Agintari|agintariek]] herri-lanak [[Finantzak|finantzatzen]] zituzten jendaurreko txartelak salduz eta zozketetan parte har zezaten. &lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; Bestalde, aipatu beharra dago, dokumentatu den loterien lehen zozketa publikoa [[Milan|Milanen]] egin zen [[1449]]. urtean. Izan ere, [[Venezia|Veneziaren]] aurkako hiriko [[Kanpaina militar|kanpaina militarrak]] finantzatzeko egin zen.  [[Genova|Genovako]] [[Senatu|senatua]] [[laurogeita hamar]] kidez osatua zegoen, eta zozketarako [[kutxa]] batean [[berrogeita hamar]] [[bola]] sartzen ziren, horietako [[bost]] markatuta, hutsik zeuden karguekin. Jendeak, [[laurogeita hamar]] senatarien izenak ezagutzen ez zituenez, [[Apustu|apustuak]] egiten zituen saridunak izan zitezkeenekin. Hainbat bankariri [[eragiketa]] erregularrak egiaztatzeko baimena eman zitzaien, eta, horregatik, loteria bat sortu zen lehen aldiz [[1629|1629an]], urte gutxitan [[Italia|Italiako]] gainerako [[Herrialde|herrialdeetan]] zabaltzen hasi zena, eta apurka-apurka gehiago sortzen hasi ziren. 

Honekin jarraituz, [[Espainia|Espainian]], loteria sartu zen [[Estatua|Estatuaren]] monopolio gisa [[1763|1763an]], eta, aldiz, [[Frantzia|Frantzian]], loteria ez zen [[1776]].urtera arte jaio. Gerora, [[Europa|Europako]] alderdi askotara hedatu egin zen, eta, gero, [[Amerika]] osoan. [[XX. mendea|XX. mendetik]] aurrera, loteria [[eskala]] handiko [[industria]] bihurtu da.  

== Funtzionamendua ==
[[Fitxategi:Loterías El Gato Negro.jpg|thumb|236x236px]]
Loteriaren funtzionamendua nahiko sinplea da. Hasteko, aipatu beharra dago loterian jokatzeko beharrezkoa dela [[zenbaki]] bat edo gehiago izatea, eta horrela, [[txartel]] edo [[Billete|billeteetan]] banatzen dira. Zenbaki horiek, [[Jokalaria|jokalariak]] [[zozketa]] egin aurretik erosten ditu eta dagokion [[Jokaldi|jokaldian]] zenbaki horiek ateratzen badira, sari bat lortzen du. Zozketari dagokionez, zenbakiak [[ontzi]] batetik edo [[tonbola]] moduko batetik ateratzen dira erabat [[Ausa|ausaz]], ezin dira aukeratu.


Azken finean, loteria irabazteko  zenbakiren bat erosi besterik  ezin da egin. Hau da, aukera gehiago nahi baditu jokalariak saria lortzeko, modu bakarra zenbaki gehiago erostea da.  &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Alfonso de|abizena=Maruri Álvarez|izenburua=¿Para qué la educación ambiental? este caso, tenemos que considerar los cuatro aspectos como un todo, como un conjunto. Son los cuatro puntos que forman un mismo plano, una misma realidad. No obstante, voy a fijarme en este cuarto aspecto: paz de la persona con la naturaleza, y, tratar de explicar el porqué y el para qué de la educación ambiental. Insisto, en absoluto pretendo decir que sea el más importante, simplemente, es el que pretendo tratar en este estudio. El concepto oriental de paz-felicidad, permite estudiar la educación ambiental de manera que nos lleve a sentirnos en paz con la naturaleza, con el medio que nos rodea. Si aislamos la educación ambiental de este concepto, queda incompleta. Se puede establecer otra relación. Desde mi punto de vista, también es importante la relación conocer-respetar-amar. No se puede amar lo que no se respeta y no se puede respetar lo que no se conoce. Amamos a aquéllos que conocemos, que nos son cercanos, que hacemos nuestros y nosotros nos consideramos de ellos. Si conocemos y respetamos la naturaleza podremos ser parte integrante de ella y la querremos. Es evidente que nunca haremos daño a nada ni a nadie si de verdad lo amamos. Esto lo tenemos que llevar a nuestra vida en la más temprana infancia. Como educadores, en el fondo todos lo somos para bien o para mal, debemos hacer que el educando lo descubra desde los primeros momentos de su vida. La interacción del niño con el medio comienza en el momento de su alumbramiento. Los objetivos de la educación ambiental, formulados por la conferencia de Tbilisi 2, relacionados con los objetivos generales de la Educación Primaria y Secundaria, nos explican de manera más científica lo anteriormente expuesto: Conciencia: Ayudar a los grupos sociales y a los individuos a adquirir una conciencia del medio ambiente global y ayudarlos a sensibilizarse por esas cuestiones. Conocimientos: Ayudar a los grupos sociales y a los individuos a adquirir una diversidad de experiencias y una comprensión fundamental del medio y de los problemas anexos. Comportamientos: Ayudar a los grupos sociales y a los individuos a compenetrarse con una serie de valores, y a sentir interés y preocupación por el medio|orrialdeak=59–81|data=2002-01-01|url=http://dx.doi.org/10.36576/summa.30329|aldizkaria=Papeles Salmantinos de Educación|alea=1|doi=10.36576/summa.30329|sartze-data=2022-05-10}}&lt;/ref&gt;


== Loteria motak ==

=== Bilete bidezko loteria ===
[[Fitxategi:Espainiako Lotería Nacional 1939.png|ezkerrera|thumb|Espainiako Loteria Nazionaleko billete eredu bat (1939)]]
[[Loteria moderno|Loteria modernoa]] ausazko joko bat da, aldez aurretik erositako [[txartel]] baten [[Zenbaki|zenbakiak]] [[tonbola]] batetik aterata asmatzean datzana. Txartel horren zenbakiak aurrez inprimatuta egon daitezke, edo  eurek aukeratu ditzakete. Asmatutakoen [[Zenbaketa|kopurua]] txartelaren zenbaki guztiak edo batzuk izan daitezke. Eta ondoren, [[Irabazlea|irabazleari]] edo irabazleei [[Saria|sari]] bat ematen zaie [[Diru|dirutan]] edo [[Artikulu baliotsu|artikulu baliotsuetan.]] Normalean,  irabazlerik ez badago, saria hurrengo [[Partidak|partidarako]] metatzen da.

Lehen aipatu bezala, loteria, hasiera batean, [[Estatu|estatuaren]] [[Monopolio|monopolioa]] izan zen, baina [[herrialde]] askotan ezaugarri hori galdu du. Hori dela eta, debekatua dago  partikularrek estatuko arauek arautu edo baimendu gabeko loteria-jokoak antolatzea. 

Edonola ere,  loteria-txartelen [[Salmenta|salmentagatik]] bildutakoaren zati bat, oro har, [[Gizarte-ongintza|gizarte-ongintzara]] bideratzen da, edo zuzenean [[Estatua|Estatuaren]] esku geratzen da, eta Estatuaren [[gastu]] arruntetara bideratzen da. 


=== Kartoi eta karta-sorta bidezko loteria ===
[[Fitxategi:Pozo Lotería Nacional - Loteria Nacional, Quito, Ecuador.jpg|thumb|186x186px|Mexikoko kartoi eta karta-sorta bidezko loteria]]
[[Fitxategi:Loteria boards.jpg|ezkerrera|thumb|Mexikoko karta sorta]]
Loteria mota nau bereziki, [[irudi]] jakin batzuez osatutako [[karta-sorta]] batzuekin eta  irudi horietako [[kopuru]] jakin bat ausaz [[Ordenatu (argipena)|ordenatuta]] duten [[kartoi]] batzuekin jokatzen da. [[Jokalaria|Jokalariek]] kartoiak hartzen dituzte, eta horietako batek, karta-sorta ondo nahastu aurretik, kartak banan-banan ateratzen ditu karten [[Izen|izenak]] ozenki esaten. Ondoren, jokalariek kartoietan apuntatzen dute zer duten eta lehenak kartoi bat betetzen duenak irabazten du. Oso ohikoa izaten da loteria mota hau  [[Diru|diruarekin]] [[Jokatu|jokatzea]].


== Loteria nazionalak ==
'''Loteria nazionala''' deritzo [[Estatua|Estatuak]] bultzatzen duen loteriari. Estatuko [[erakunde]] batek, [[Txartela|txartelak]] salgai jartzen ditu, gero [[zozketa]] batean ateratzen diren zenbakiekin. Eta orain aipatu bezala, loteria nazionalean txartelen bidez bildutako [[Diru|dirua]] gizarte-laguntzarako erabiltzen da. Horrela, zenbakiak erosten dituzten [[herritar]] [[Behartsuena|behartsuenei]] laguntzen diete. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Definición de lotería — Definicion.de|hizkuntza=es|url=https://definicion.de/loteria/|aldizkaria=Definición.de|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Europa ===
[[Europa]]n zenbait loteria nazional daude, horien artean [[Europa]]ko hainbat herrialdetan jokatzen den [[EuroMilioiak]] eta [[Eskandinaviar Herrialdeak|Eskandinaviar Herrialdeetan]] jokatzen den [[Viking Lotto]].

{| {{taulapolita}}
! Herrialdea
! Loteria
! Oharrak
|-
| [[Alemania]]
| Lotto 6 aus 49, Spiel 77 eta Super 6
| 
|-
| [[Austria]]
| Lotto 6 aus 45, [[EuroMilioiak]] eta [[Zahlenlotto]]
| 
|-
| [[Belgika]]
| Loterie Nationale edo Nationale Loterij, eta [[EuroMilioiak]]
|
|-
| [[Bulgaria]]
| Durzhavna lotariya, TOTO 2 (6/49, 6/42, 5/35)
|
|-
| [[Danimarka]]
| Lotto eta Klasselotteriet
|
|-
| [[Erresuma Batua]]
| The National Lottery, The Charities Lottery eta [[EuroMilioiak]]
|
|-
| [[Errumania]]
| Loteria Română
|
|-
| [[Errusia]]
| Gosloto ([[errusiera]]z: Гослото)
|
|-
| [[Eslovakia]]
| Loto
|
|-
| [[Eslovenia]]
| Loterija Slovenije
|
|-
| [[Espainia]]
| [[Loterías y Apuestas del Estado]], [[EuroMilioiak]] eta [[ONCE]]
| [[Katalunia]]k bere loteria nazionala du: [[Loteria de Catalunya]]
|-
| [[Finlandia]]
| Lotto (Veikkaus)
| 
|-
| [[Frantzia]]
| [[La Française des Jeux]] eta [[EuroMilioiak]]
| 
|-
| [[Grezia]]
| Lotto 6/49, Joker 5/45 + 1/20 eta beste hainbat
|
|-
| [[Herbehereak]]
| Staatsloterij, Nationale Postcode Loterij
|
|-
| [[Hungaria]]
| Lottó
|
|-
| [[Irlanda]]
| The National Lottery ([[irlandako gaelera|irlanderaz]]: An Chrannchur Náisiúnta) eta [[EuroMilioiak]]
|
|-
| [[Islandia]]
| Lottó
|
|-
| [[Italia]]
| Lotto eta SuperEnalotto
|
|-
| [[Kroazia]]
| Hrvatska lutrija
|
|-
| [[Letonia]]
| Latloto 5/35, SuperBingo, Keno
|
|-
| [[Luxenburgo]]
| [[EuroMilioiak]]
|
|-
| [[Malta]]
| Super 5 eta Lotto
|
|-
| [[Mazedonia (argipena)|Mazedonia]]
| Lotarija na Makedonija
|
|-
| [[Montenegro]]
| Lutrija Crne Gore
|
|-
| [[Norvegia]]
| Lotto
|
|-
| [[Polonia]]
| Lotto
|
|-
| [[Portugal]]
| Lotaria Clássica, [[EuroMilioiak]] eta Lotaria Popular
|
|-
| [[Serbia]]
| Državna Lutrija Srbije, Lutrija Republike Srpske
|
|-
| [[Suedia]]
| Lotto (Svenska Spel)
|
|-
| [[Suitza]]
| Swiss Lotto eta [[EuroMilioiak]]
|
|-
| [[Txekia|Txekiar Errepublika]]
| Sazka
|
|-
| [[Turkia]]
| Milli Piyango İdaresi-ren (Loteriaren Administrazio Nazionala) jokoak, Loto 6/49 eta jackpotak barne
|
|-
| [[Ukraina]]
| Super Lotto
|
|}

=== '''Espainiako loteria Nazionala''' ===
[[Espainia|Espainiako]] ausazko jokorik ezagunenetakoa da '''Loteria Nazionala.''' Loteriak ehun urteko [[tradizioa]] du eta oso errotuta dago Espainiako [[Gizarte|gizartean]]. Loteria Nazionala Estatuko Loteria eta [[Apustu|apustuen]] mende dago, eta, aldi berean, [[Ekonomia]] eta [[Ogasun Publikoa|Ogasun]] Ministerioaren mende. Zozketan parte hartzeko gutxieneko adina [[18]] [[Urte|urtekoa]] da. 

Loteria hau, [[Cádiz|Cadizen]] sortu zen [[1811|1811n]], [[Karlos III.a Espainiakoa|Karlos III.aren]] eskutik iritsi zena, [[Napoliko Erresuma|Napoliko]] [[Usadio|tradizio]] batetik [[inportatu]] zuen eta gaur egungo Loteria Primitiboa bezalakoa zen. Lehen zozketa [[1763|1763ko]] [[Abenduaren 10|abenduaren 10ean]] izan zen. Hasiera batean, Cadizen eta bere inguruetan jokatzen hasi zen eta, pixkanaka [[Andaluzia|Andaluzian]] zehar hedatzen joan zen [[1814|1814an]] Madrilera iritsi arte. Momentu horretan,  Loteria Nazionala moduan ezagutzen hasi zen.

Esan beharra dago, denbora aurrera joan hala, aldatzen joan direla bai ezaugarriak bai izena apurka apurka. Adibidez, Fernando VII.arekin Loteria Modernoa berriro nagusitu zen eta ondoren Loteria Nazionalera itzuli zen. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Sesortea|izenburua=La historia de la lotería en España {{!}} Sesortea®|hizkuntza=es|url=https://sesortea.es/blog/historia-de-los-sorteos-loteria-nacional-de-espana|aldizkaria=Sesortea|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Zortea eta probabilitatea ==
[[Matematika]] eta [[zoria]] oso desberdinak dira. Alde batetik, matematika [[zientzia]] zehatza da, eta gure [[unibertsoa]] nola mugitzen den azaltzen du [[kalkulu]] zehatzekin. Zortea guztiz kontrakoa da; zortea izan dezakezu edo ez izan, eta hainbeste [[Faktore|faktorek]] esku har dezakete, non ez dagoen [[Formula kimiko|formularik]] azaltzen duenik. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Manumenorca|abizena=Dice|izenburua=¿Cuántas probabilidades tienes de que te toque la lotería?|hizkuntza=es|data=2021-12-19|url=https://menorcaaldia.com/2021/12/19/cuantas-probabilidades-tienes-de-que-te-toque-la-loteria/|aldizkaria=menorca al día|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Zortea &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cómo atraer la suerte para que te toque la Lotería de Navidad: los hechizos populares y supersticiones|hizkuntza=es|data=2021-12-17|url=https://www.elespanol.com/sociedad/atraer-suerte-loteria-navidad-hechizos-populares-supersticiones/633687528_0.html|aldizkaria=El Español|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
Lehen [[Gabonetako Loteria]] zozketa egin zenetik, [[Belaunaldi|belaunaldiz]] belaunaldi, [[erritual]] eta [[sineskeria]] ugari metatu eta transmititu dira piskanaka, zortea jokoan ari direnen alde egon dadin. Egia da, [[azterketa]] eta [[estatistika]] asko egin direla adierazi da 10 parte-hartzailetik seik onartzen dutela mota horretako praktikak egiten dituztela, sarituak izateko helburuarekin. Baina azkenean, estatistikak urtero gogorarazten dutenen arren  [[zozketa]] zorizko jokoa dela eta [[Gabonetako Loteria]] irabazteko probabilitatea [[100.000]]&lt;nowiki/&gt;tik [[1]]&lt;nowiki/&gt;ekoa dela, batzuek etengabe sinesten dute beren mitoetan.

Ohitura, [[erritu]] edo [[sineskeria]] hauek erabili izan dituzte urtero belaunaldi desberdinetako [[espainiar]] askok gabonetakoa egokitu dakien:

* [[Lagun|Lagunekin]] partekatzea
* [[Zenbaki]] bera jokatzea
* Ezkerreko [[Oin|oina]] jartzea
* [[Zezen]] batekin amets egitea
* Iazko [[Dezimo|dezimoak]] erretzea  

=== Probabilitatea &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; ===
[[Fitxategi:Decimos Lotería de Navidad 2020.jpg|thumb|Gabonetako Loteriaren dezimo batzuk (2020)]]
Behin eta berriz aipatu dugun eran, loteria irabazteko [[probabilitatea]] oso oso txikia da. Badago gutxi gorabeherako [[kalkulu]] bat non zozketaren ezaugarrien arabera [[sari]] potoloa tokatzeko aukera gehiago edo gutxiago izan ditzakegula erakusten diguna. Jarraian, [[Espainia|Espainiako]] loteria ezberdinetako datuak emango dira. 

Hasteko, [[Haurraren loteria|Haurraren Loteria]] irabazteko esaten da probabilitatea handiagoa dela. Hain zuzen ere, %37,92koa da. Zozketa honetan [[100.000]] zenbaki banatzen dira eta [[37.812]] sari (2021eko zozketaren datuak). Gainera, sarien kopuruak kontuan hartzea komeni da. Egia da, Gabonetako Loteriak sari gutxiago banatzen dituela, baina zenbatekoak handiagoak izaten direla. 

Bestetik, [[Zozketa arrunteta|zozketa arruntetan]] (bai nazio mailan, bai Europa mailan), eta hauexek dira horietako bakoitzean lehen saria irabazteko aukerak:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!ZOZKETA
!PROBABILITATEA
|-
|[[Primitiba]] eta [[Bonoloto|Bonolotoa]]
|13.983.816 zenbakiren artean 6 zenbaki asmatzeko aukera eta 139,8 milioi itzulketa lortzeko aukera, hau da, saririk handiena.
|-
|Primitibako sari handiena
|Probabilitate bat 31.625.100 artean.
|-
|[[Euromillon]]
|Probabilitate bat  139.838.160 artean.
|-
|[[Loteria Nazionala]]
|Probabilitate bat 100.000 artean&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
|}

== Loterian mugitzen den diru kopurua ==
[[Espainia|Espainiaren]] kasuan,  badakigu [[diru]] gehien irabazteko aukera Gabonetako Loterian izaten dela. Izan ere, urtero [[negozio]] bakoitzak [[9.000 milioi]] euro baino gehiagoko  [[Fakturazio|fakturazioa]]  izaten dute urtean eta, guztira, 2.400 milioi euro inguruko [[Mozkin|mozkinak]] mugitzen dituzte. Normalean diru hori honela banatzen da: [[Estatu|Estatuak]] [[merkatu]] horien  % 35 inguru hartzen du, eta indartsu hazten joan da. Sektoreko bigarren [[enpresa]] handiena [[ONCE]] da, beraz, ia % 15eko [[kuota]] izaten du, eta gainerakoa beste operadore [[pribatu]] batzuen zerrenda handi batean banatzen da. 

Balio handieneko saria Gabonetako Loteriako sari potoloa da, dezimoko 400.000 euroko irabaziak ematen dizkio irabazleari, eta horietatik, [[Espainiako zerga-erregimen|Espainiako zerga-erregimenen]] arabera, % 50 inguruko zergak ordaintzen dira. 

Jarraian, bigarren sariagatik 125.000 dezimoko irabazten dira , hirugarrena (50.000), laugarrena eta bosgarrena (20.000 eta 6.000, hurrenez hurren) daude. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El negocio de la Lotería de Navidad: cuánto dinero mueve y reparte|hizkuntza=es|data=2021-11-15|url=https://www.marca.com/loteria/2021/11/15/61922e01268e3e44338b4581.html|aldizkaria=MARCA|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

SELAEren arabera, [[espainiar]] bakoitzak batez beste 66,60 euroko [[Gastu|gastua]] egin zuen [[2021|2021eko]] Gabonetako Loteriako   dezimoetan, aurreko urtean baino [[euro]] bat gehiago. Horrek esan nahi du, dezimoek 20 euro balio dutenez, espainiar bakoitzak hiru dezimo inguru erosi  zituela zozketa honetarako. Hala ere, [[Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Elkartea|Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Elkarteak]] 61 eurotan kokatu du batez besteko gastu hori. Jarraian, 2021eko Gabonetako Loterian Autonomia Erkidego bakoitzak gastatu zen bataz besteko diru kantitatea adieraziko da: &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El ranking de provincias que más invierten en Lotería de Navidad: ¿cuánto se gasta por persona?|hizkuntza=es|data=2021-12-22|url=https://as.com/diarioas/2021/12/22/actualidad/1640152508_116262.html|aldizkaria=AS.com|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

*[[Fitxategi:Madrid - Lotería Navidad - 141203 110126.jpg|thumb|418x418px]]
** [[Gaztela  eta Leon]] (104,24 euro)
** [[Asturiasko Printzerria|Asturias]] (96,82 euro)
** [[Errioxa]] (96,77 euro)
** [[Aragoi]] (91,92 euro)
** [[Kantabria]] (85,66 euro)
** [[Euskal Autonomia Erkidegoa]] (77,93 euro)
** [[Madrilgo Erkidegoa|Madrilgo Erkidegoa (77,89 euro)]]
** [[Valentziako Erkidegoa]] (75,03 euro)
** [[Gaztela-Mantxa]] (73,21 euro)
** [[Galizia]] (67,76 euro)
** [[Murtzia]] (65,64 euro)
** [[Nafarroa]] (56,07 euro)
** [[Estremadura]] (55,99 euro)
** [[Katalunia]] (53,07 euro)
** [[Andaluzia]] (52,98 euro)
** [[Kanariak]] (41,45 euro)
** [[Balearrak]] (38,65 euro)
** [[Ceuta]] (16,28 euro)
** [[Melilla]] (15,18 euro)

== Ondorioak ==
Ondorioekin hasi baino lehen, garrantzitsua da aipatzea, loterian jokatzeagatik [[Ondorio (logika)|ondorio]] negatibo gehiago egongo direla positiboak baino. Izan ere, esan dugun moduan, loteria tokatzeko [[Probabilitate|probabilitatea]] oso oso oso txikia. 

=== Ondorio negatiboak ===

==== 1. Ekonomikoak: &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=pausacreativa|izenburua=TRASTORNO POR JUEGO DE AZAR|hizkuntza=es|data=2018-12-04|url=https://www.madridsalud.es/serviciopad/trastornoporjuegodeazar/|aldizkaria=SERVICIO PAD|sartze-data=2022-05-12}}&lt;/ref&gt; ====
Arazo hau handitzen doanean, loteriak jokalariaren [[baliabide ekonomiko]] guztiak bereganatzeko joera du eta beste iturri batzuetatik dirua bilatu behar du, hala nola, [[Lagun|lagunei]] edo [[Ahaidetasun|senideei]] mailegua eskatu, [[Aurrezki|aurrezkiak]] gastatu, [[Banku Txartela|txartelen]] gehiegikeriak egin besteak beste. Horrekin lotuta, esango genuke, bere aurrezkiak gastatzeko joera areagotu egiten dela eta horren ondorioz, ordaindu beharreko [[Zerga|zergak]], ordaindu gabe geratzen dira. Hori dela eta, zorrak asko handitzen dira. Eta batzuetan, beraien etxeetatik botatzera irits daiteke. 

==== 2. Psikologikoak: &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ====
[[Joko|Jokoa]] gehiegizkoa bihurtzen hasten denean, [[Depresio|depresioa]], [[Antsietate|antsietatea]], [[Oldarkortasun|oldarkortasuna]], [[Agresibitate|agresibitatea]], [[Isolamendu (argipena)|isolamendua]] eta egoera larrietan [[suizidio-ideiak]] ager daitezke.

==== 3. Legalak: &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ====
Behin jokalariak dirurik gabe geratzen denean, jolasten jarraitzeko [[Delitu|delituzko]] ekintzak egitera eraman dezake (lapurretak, etxean egindako ebasketak, iruzur informatikoak, drogen txikizioa), batez ere [[Diru-sarrera|diru-sarrerarik]] gabeko gazteen kasuan.

==== 4. Sozialak: &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ====
Egoera larriagotzen den heinean, [[Gizarte harreman|gizarte harremanak]] pobretzen dira, [[Aisialdi|aisialdiko]] beste [[jarduera]] batzuekiko  interesa galtzen dute eta lagunekin kontaktua saihesten dute, gizarte-zirkulua jokoarekin zerikusia duten [[Pertsona|pertsonetara]] mugatzen den arte.

==== 5. Familiarrak:  &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ====
[[Isolamenduak]], gehiegizko [[Gastu|gastuak]], [[Gezur|gezurrek]], etxean egindako [[Lapurreta|lapurretek]], etxean izandako jokabide oldarkorrek eta komunikazio ezak familia-nukleoari eragiten diote, bizikidetza zailduz.

==== 6. Akademikoak: &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ====
Jokoak edo horren ondorioek etengabeko kezka sortzen dutenean, kontzentrazio-arazoak agertzen dira, [[Errendimendu akademiko|errendimendua]] jaisten da ikasgelan eta [[Eskola absentismo|eskola-absentismoa]] areagotzen da.

==== 7. Fisikoak: &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ====
[[Zorpeko|Zorrek]] eta beren egoera ezkutatzeko etengabeko estresak eragiten duten [[Tentsio (argipena)|tentsioak]] alterazio fisikoak eragiten ditu: [[Loezin|loezina]], [[Zorabio|zorabioak]], [[Buruko min|buruko minak,]] tentsioa edo [[Gihar-min|giharretako mina]].

==== 8. Drogen kontsumoa: &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ====
[[Alkohol|Alkohola]] kontsumitzea ohikoa da eta erakargarria izaten da joko-aretoetan. Beste substantzia batzuen [[Kontsumoak|kontsumoa]] ager daiteke, bai jokatzen jarraitzeko [[aktibo]] mantentzeko modu gisa, bai [[Lege|legez]] kanpoko [[Droga|drogak]] eskuratzea jokatzeko dirua lortzeko erabiltzen delako.

=== Ondorio positiboak ===
Guztiok dakigu azken batean, loteria [[Irabazi|irabaztea]] ezinezkoa dela baina hala eta guztiz ere jokatzen dugu.  Eta azkenean, ondorio negatiboak gehiago dira baina egia da, loteriako jokalariek [[emozio]] positiboak sentitzen dituztela  [[Zozketa|zozketaren]] aurretik eta ondoren. Eta jokalariek, jokatzen dutenean beti dute [[itxaropen]] puntu bat loteria tokatuko  zaielakoan. Eta ez dago zalantzarik, loteria tokatzen denean, [[Sari|saria]] ikaragarria dela eta sentitzen diren emozioak baita ere.  &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Albert|abizena=Sanchis|izenburua=Todos sabemos que no nos va a tocar la Lotería. Da igual: jugamos por sentirnos parte de algo|hizkuntza=es|data=2021-12-10|url=https://magnet.xataka.com/preguntas-no-tan-frecuentes/todos-sabemos-que-no-nos-va-a-tocar-loteria-da-igual-jugamos-sentirnos-parte-algo|aldizkaria=Magnet|sartze-data=2022-05-12}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Loteriak]]
[[Kategoria:Zori-jokoak]]</text>
      <sha1>ohnvqn35oml34tkke6zoa330qieagah</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Zamartze</title>
    <ns>0</ns>
    <id>113007</id>
    <revision>
      <id>9005802</id>
      <parentid>8605114</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:10:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ondatz</username>
        <id>26081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5568" xml:space="preserve">{{hiri infotaula}}
'''Zamartze''' [[Nafarroa Garai]]ko ipar-mendebaldeko [[Uharte Arakil]] udalerriko herri bat da. 2008an, biztanle bakarra zuen. Herriko ondasun nabarmenena [[Zamartzeko monasterioa]] da, 1983an [[Nafarroako Foru Erkidegoko Gobernua]]k ''monumentu'' izendatua.

== Historia ==
[[Antzinako Erroma]]ren garaian, [[Antoninoren Ibilbidea]]k aipatzen du [[Asturica Augusta]] eta [[Burdigala]] artean (hau da, [[Astorga]] eta [[Bordele]] artean) bazela ''Mansio Aracaeli'' izeneko leku bat&lt;ref name=&quot;mansio&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Rosa María Armendáriz|abizena=Aznar|izenburua=Santa María de Zamartze (Uharte-Arakil). Resultados de la intervención arqueológica|orrialdeak=293–317|abizena2=Pérez|izena2=María Rosario Mateo|data=2009|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=3126840|aldizkaria=Trabajos de arqueología Navarra|alea=21|issn=0211-5174|sartze-data=2020-12-10}}&lt;/ref&gt;, [[Alba (barduliarren hiria)|Alba]] pasa eta gero ([[Durruma]]) eta [[Alantone]]ra iritsi aurretik ([[Atondo]]?). [[Aracilum]] izeneko herri bat zegoen, askotan Uharte Arakilekin identifikatu dena&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=María Jesús Pérex|abizena=Agorreta|izenburua=En torno a la localización de Aracilus (Navarra)|orrialdeak=135–138|data=1990|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=148390|aldizkaria=Hispania antiqua|alea=14|issn=1130-0515|sartze-data=2020-12-10}}&lt;/ref&gt;. Hala ere, azken ikerketetan arabera&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Francisco J. Valle de Tarazaga, Emma J. Bonthorne|urtea=2016|izenburua=Santa María de Zamartze: investigación en la necrópolis medieval y la mansio romana de Aracaeli|argitaletxea=Trabajos de Arqueología Navarra|orrialdea=separata|hizkuntza=es|url=https://www.culturanavarra.es/es/numero-28}}&lt;/ref&gt;, bide garrantzitsu honetan Uharte-Arakilen zegoena ez zen herri edo hiri bat, baizik eta ''Mansio'' sinple bat&lt;ref name=&quot;mansio&quot; /&gt;.

Identifikazio horretan oinarrituta, Antzinaroan Uharte-Arakil [[baskoi]]en lurraldean zegoela ondorioztatu da. Hala ere, badirudi beranduago [[Merobaudes (jenerala)|Merobaudesek]] [[bagauda]]k garaitu zituenean aipatzen den ''Aracellinatorum frangit insolentiam Bacaudarum'' horretako ''Aracellinatorum'' ez dela Uharte Arakil, baizik eta [[Araciel]], gaur egungo [[Corella]]tik gertu. Honela, baliteke Uharte-Arakil ez egotea baskoien lurraldean, baizik eta [[barduliar]]renean, [[Lekunberri (Nafarroa)|Lekunberritik]] gertu aurkitu den mugarri batean oinarritua&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Agorreta|izena=M. J. P.|abizena2=Morales|izena2=J. R.|urtea=2011|izenburua=Término augustal hallado en Lekunberri (Navarra): estudio preliminar|aldizkaria=Trabajos de Arqueología Navarra|zenbakia=23|orrialdeak=5-20}}&lt;/ref&gt;.

Edonola ere, ''Mansio Aracaeli'' hori [[Veleia]]tik [[Pompaelo]]ra dihoan kaltzadan zegoen&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Botaya|izena=M.|abizena2=de los Angeles|izena2=M.|urtea=1997|izenburua=La red viaria romana en el País Vasco|aldizkaria=Isturitz|zenbakia=8|orrialdeak=207-231}}&lt;/ref&gt;.

=== Erdi Aroa ===
Litekeena da Zamartzen [[Erdi Aro]] osoan egotea helburu sakratuetarako erabilitako lur bat, aurkitu diren hilobiak ikusita, baina [[Bisigodoen Erresuma|bisigodoen]] garaiko arrasto gutxi aurkitu dira. Hala ere, [[1048]]tik aurrera (aurkitu den txanpon baten urtea) eliza [[Arkitektura erromaniko|erromanikoa]] eraiki zen bertan, eta XI. mendetik aurrera jendea hilobiratu da&lt;ref name=&quot;mansio&quot; /&gt;.

== Garrantzia ==
[[Arakil (ibaia)|Arakil ibaiaren]] ondoan eta [[Aralar|Aralarko mendilerroaren]] azpian kokatua, [[Done Mikel Aralarkoaren santutegia|Done Mikel Aralarkoaren santutegira]] joateko abiapuntu da. Monasterioak guztira hiru eraikin ditu, ekialdetik mendebaldera errenkan jarriak. Nagusia, aitzinean kokatua, XII. mendeko Santa Maria eliza erromanikoa da; [[Erdi Aroa]]n [[Iruñeko katedrala|Iruñeko Andra Maria Errealaren katedralaren]] peko monasterioa zen. Egun, [[Iruñe eta Tuterako artxidiozesia]] da monasterioaren jabea, eta espiritu-ariketak egiteko etxea prestatua du hor.

== Demografia ==
{| align=&quot;center&quot; rules=&quot;all&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;4&quot; style=&quot;border: 1px solid #999; border-right: 2px solid #999; border-bottom:2px solid #999&quot;
|+ style=&quot;font-weight: bold; font-size: 1.1em; margin-bottom: 0.5em&quot;| Zamartzeko biztanleria
! [[2000]] !! [[2001]] !! [[2002]] !! [[2003]] !! [[2004]] !! [[2005]] !! [[2006]] !! [[2007]] !! [[2008]]
|-
| align=center| 1 || align=center| 1 || align=center| 1 || align=center| 1 || align=center| 1 || align=center| 1 || align=center| 2 || align=center| 2 || align=center| 1 
|}

== Bibliografia ==
•{{Erreferentzia
| izena = Idazle asko
| argitaletxea = [[Nafarroako Kutxa]]
| izenburua = Gran Enciclopedia Navarra
| liburukia = 10 (Zamartze)
| urtea = [[1990]]
| lekua = [[Iruñea]]
| isbn = 84-87120-02-4
| orrialdeak = 502-503
| hizkuntza = es
}}

•{{Erreferentzia
| izena = Idazle asko
| argitaletxea = [[Nafarroako Kutxa]]
| izenburua = Gran Enciclopedia Navarra
| liburukia = 1 (Araceli)
| urtea = [[1990]]
| lekua = [[Iruñea]]
| isbn = 84-87120-02-4
| orrialdeak = 367
| hizkuntza = es
}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Uharte Arakil]]
* [[Zamartzeko monasterioa]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Atari|Nafarroa|Nafarroa}}

[[Kategoria:Uharte Arakilgo herriak]]
[[Kategoria:Erromatar galtzadak Euskal Herrian]]
[[Kategoria:Erromatarrak Euskal Herrian]]
[[Kategoria:Euskal Herriko arkitektura erromanikoa]]
[[Kategoria:Erromanikoa]]
[[Kategoria:Erdi Aroa]]
[[Kategoria:Aztarnategi arkeologikoak]]</text>
      <sha1>irnuwxarexlofzeq01bh5mn0n40dmfp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gartzia Semenoitz Iruñekoa</title>
    <ns>0</ns>
    <id>115093</id>
    <revision>
      <id>9005862</id>
      <parentid>8572437</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:10:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Belagaile</username>
        <id>64658</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Belagaile wikilariak «[[Gartzia Semenoitz]]» orria «[[Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]» izenera aldatu du</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2675" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Gartzia Semenoitz''' —{{lang-la|Garsea Scemenonis}}— ([[835]]-[[882]]) [[IX. mendea|IX. mendeko]] [[Iruñeko Erresuma|Iruñeko]] erregeorde edo erregekidea izan zen.

== Biografia ==
[[Nafarroa]]ko [[Pirinioak|Pirinioetan]] jaio zen, non bere familiak lurraldeak zituen.

[[Semeno leinua|Ximeno leinuko]] [[Euskal Herria|euskaldunak]], antza denez, [[Arista leinua]]k kontrolatzen zuen beste [[Iruñeko Erresuma]]ren zatia zuen kontrolpean. Itxuraz Gartzia bere aitaren oinordekoa izan zen [[Gartzia Enekoitz]]en erreinualdian. Horrexegatik, [[Rodako kodexa|Rodako kodexean]] Iruñeko &quot;beste zatiren&quot; buruzagitzat hartzen dute.

Gartzia Enekoitz [[870]]ean hil eta gero, haren seme eta oinordeko [[Orti I.a Gartzeitz|Orti Gartzeitz]] [[Kordoba]]n preso zegoela, Gartzia Semenoitz eztabaidagabeko [[erregeorde]] bihurtu zen [[882]]an [[Oibarko setioa]]n hil zen arte. Hala ere, badaude agiriak Gartzia Enekoitz artean bizirik zegoela semea [[880]]an itzuli zenean azaltzen dutenak, eta litekeena da [[882]]ko guduan hil zen erregea Gartzia Ximenitz izatea. Izan ere, ez daude Gartzia Semenoitzek inoiz [[Iruñeko Erresuma]] osoko gobernuan parte hartzen zuten agiriak.

== Ezkontzak eta seme-alabak ==
Gartzia Semenoitzek lehendabizikoz [[Oneka Zangozakoa|Oneka &quot;Zangozako matxinoa&quot;]] ezkondu eta bi seme-alaba izan zituzten:

* [[Eneko Gartzeitz Iruñekoa|Eneko]], [[Rodako kodexa]]ren arabera, agian aitaren oinordekoa.
* [[Antsa Gartzeitz Iruñekoa|Antsa]], lehendabizikoz [[Orti I.a Gartzeitz|Orti I.a Gartzeitz Nafarroakoaren]] semea zen Eneko Ortitz eta bigarrenez [[Aragoiko konderria|Aragoiko kondea]] zen [[Garindo II.a Aznarez]] ezkondu zituena.

Bigarrenez [[Raimundo I.a Ribagorza eta Pallarskoa]]ren alaba [[Dadildis Pallarskoa|Dadildis]] ezkondu eta seme bi izan zituzten:
* [[Antso I.a Gartzeitz|Antso]], [[Ximeno leinua]]ren lehendabiziko erregea.
* [[Ximeno Gartzeitz|Ximeno]], [[Iruñea|Iruñeko]] infante eta erregeordea.

{{genealogia}}

== Kaleak ==
* [[Gartzia Semenoitz kalea (Iruñea)]]

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Bibliografia ==
* Lakarra de Miguel, José María. ''&quot;Textos navarros del Códice de Roda&quot;''. ''Estudios de Edad Media de la Corona de Aragon''. 1:194-283 ([[1945]]).
* Pérez de Urbel, Justo. ''&quot;Lo viejo y lo nuevo sobre el origin del Reino de Pamplona&quot;''. ''Al-Andalus''. 19:1-42 ([[1954]]).
* Sánchez Albornoz, Claudio. ''&quot;Problemas de la historia Navarra del siglo IX&quot;''. ''Vianako Printze Erakundea'', 20:5-62 ([[1959]]).

== Kanpo estekak ==

{{bizialdia|835eko|882ko|Semenoitz, Gartzia}}

[[Kategoria:Ximeno leinua]]
[[Kategoria:Nafarroako Erresumako noblezia]]</text>
      <sha1>6u19o4etsauoqovri5dv6fc9ja9anl6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eztabaida:Gartzia Semenoitz Iruñekoa</title>
    <ns>1</ns>
    <id>115094</id>
    <revision>
      <id>9005864</id>
      <parentid>8256428</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:10:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Belagaile</username>
        <id>64658</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Belagaile wikilariak «[[Eztabaida:Gartzia Semenoitz]]» orria «[[Eztabaida:Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]» izenera aldatu du</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65" xml:space="preserve">{{Itzulia|en|hizkuntza=ingelesezko|García Jiménez of Pamplona}}</text>
      <sha1>n7o5sos2ls113cxi9ltxv9yhguskxqi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Collado Mediano</title>
    <ns>0</ns>
    <id>133896</id>
    <revision>
      <id>9005702</id>
      <parentid>8618332</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:12:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>176.83.51.44</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="625" xml:space="preserve">{{hiri infotaula
}}
{{argitzeko|Madrilgo udalerriari|Collado}}

'''Collado Mediano''' [[Madrilgo Erkidegoa|Madrilgo Erkidegoko]] udalerria da, [[Cuenca del Guadarrama]] eskualdean dagoena.

[[2009]]ko [[urtarrilaren 1]]eko erroldaren arabera 6.473 biztanle zituen.hay mucho idiota en este pueblo

== Ikus, gainera ==
* [[Madrilgo udalerrien zerrenda]]

== Kanpo estekak ==

* {{es}} [http://www.aytocolladomediano.es/ Udalaren webgunea.]
{{autoritate kontrola}}

{{geografia zirriborroa|Madrilgo Erkidegoa}}
{{Madrilgo udalerri aurkibidea}}

[[Kategoria:Madrilgo udalerriak]]
[[Kategoria:Guadarramako mendilerroaren herriak]]</text>
      <sha1>nllwy6wgkyusgabc4lzgeytedy1e170</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005742</id>
      <parentid>9005702</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:45:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>176.83.51.44 wikilariaren aldaketak ezabatuz, Ernestobanpiroa wikilariaren azken bertsiora itzularazi da.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="594" xml:space="preserve">{{hiri infotaula
}}
{{argitzeko|Madrilgo udalerriari|Collado}}

'''Collado Mediano''' [[Madrilgo Erkidegoa|Madrilgo Erkidegoko]] udalerria da, [[Cuenca del Guadarrama]] eskualdean dagoena.

[[2009]]ko [[urtarrilaren 1]]eko erroldaren arabera 6.473 biztanle zituen.

== Ikus, gainera ==
* [[Madrilgo udalerrien zerrenda]]

== Kanpo estekak ==

* {{es}} [http://www.aytocolladomediano.es/ Udalaren webgunea.]
{{autoritate kontrola}}

{{geografia zirriborroa|Madrilgo Erkidegoa}}
{{Madrilgo udalerri aurkibidea}}

[[Kategoria:Madrilgo udalerriak]]
[[Kategoria:Guadarramako mendilerroaren herriak]]</text>
      <sha1>e14tsn1dzfh9hmyxiwzzznuamg0kfbj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jean Bordaxar</title>
    <ns>0</ns>
    <id>133925</id>
    <revision>
      <id>9005921</id>
      <parentid>7070689</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:17:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kilkerra</username>
        <id>1659</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4415" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Jean Bordaxar''' ([[Arrokiaga]], [[1959]]) [[zuberoa|zuberotar]] kantaria, dantzaria, aktorea eta pastoral egilea da. Zuberoako kantagintzari molde berriak ekarri dizkio Bordaxarrek, tradizioaren eta modernitatearen arteko zubi bat eraikiz. A cappella, bakarka zein taldeka, hala nola musikari talde batez lagunduta kantatu ohi du, eta bi disko kaleratu ditu, [[Adiskideer]] ([[1999]]) eta [[Aitzina (argipena)|Aitzina]] ([[2003]]). Hiru pastoral idatzi ditu, [[Telesforo Monzon pastorala|Telesforo Monzon]] ([[2011]]), [[José Mendiague pastorala|José Mendiague]] ([[2012]]) eta [[Belako Zaldüna pastorala|Belako Zaldüna]] (2018), eta [[Agirre presidenta pastorala]]ren ([[1995]]) musika ere sortu zuen.

== Bizitza ==
Zuberoako ''a capella'' kantuen tradizioan hezitako kantaria da Jean Bordaxar. Ondare horren transmisioa bermatzera zuzendu du bere kantagintzaren zati bat, belaunaldiz belaunaldi familia eta lagun arteko ospakizunetan iraun duten kantuak abestuz. Baina bestetik, sorkuntzari emana da Bordaxar, etorkizuneko tradizioaren harriak ipiniz.

[[1996]]an Euskal Herriko Kantu Txapelketako sari nagusia irabazi zuen ''a cappella'' sailean, eta bigarren saria eskuratu bikote sailean. [[1998]]an, [[Jean-Pierre Luro]], [[Jean-Noel Pinque]] eta [[Robert Larrandaburu]] kantari zuberotarrekin laukotea sortu zuen, [[Pirinioak|Pirinioetako]] modu tradizionalaren ildoan hiru eta lau bozetan kantatzeko ''a cappella''. &quot;Prima eijerra&quot;, &quot;Eperra&quot;, &quot;Ai ardua&quot;, &quot;Agur Xuberoa&quot;, &quot;Oriko xoria&quot; eta &quot;Haur maitia&quot; kantu tradizionalak eta Bordaxarrek sortuak eskaintzen ditu laukoteak herriz herriko emanaldietan. Hauxe dute xede: &quot;Kantan aritzea libertate handian, bai bozak erabiltzeko maneran bai erritmoaren erabiltzeko maneran. Boza da lehentasuna eta hitzak eta melodiak elkarrekin ezkontaraztea&quot;.

Hala ere, estreinako diskoa, ''&quot;Adixkideer&quot;'' ([[Elkar]], [[1999]]), musikari ugarirekin grabatu zuen Bordaxarrek, [[Niko Etxart]] kantariaren estudioan, eta berak sortu zituen hitz zein doinu gehienak. Allande Sokarros kazetari zuberotarrak idatzi zuenez, &quot;euskal kantuaren eraberritzaile gutxi direla iruditzen zait, ordea, eta [[2000]]. urtean, disko bat kaleratu zuen Jean Bordaxar adibide bakartzat joko nuke. Arrokiagako semeak Zuberoan oso bakan den lan handia burutu du, kantuen hitzak eta aireak berak onduta. Ez dakit sobera nola azaldu baina esango nuke Jean Bordaxar batek egindako lana ez dugula merezi zukeen bezala balioetsi, ez diogula behar adina garrantzi eman&quot;.

Bigarren diskoa, ''&quot;Aintzina&quot;'' (Kultulan, 2003), [[Dominic Earl]] gitarristarekin egindako lanaren emaitza izan zen. Luro, Pinque eta Larrandabururen laguntzaz, Zuberoako ahots polifonikoen tradizioa eraman zuen Bordaxarrek diskora, eta bestetik, Earlek moldatutako folk melodiak eta erritmo biziak jaso zituen. Lan honetan ere harenak dira konposizio gehienak.

Euskal Herrian ez ezik, [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetan]] ([[San Frantzisko (Kalifornia)|San Francisco]], [[Bakersfield]], [[Las Vegas]]...), [[Quebec]]en, [[Paris]]en eta [[Belgika]]n aritu da Jean Bordaxar kantari.

Pastoralak leku garrantzitsua du kantari zuberotar askoren sorkuntzan, baita Bordaxarren sorkuntzan ere. Dantzari gisa hainbat pastoraletan parte hartu du, eta musika egin zuen Arrokiaga jaioterrian taularatutako Agirre presidenta pastoralerako. Halaber, baditu hiru pastoral idatzita, [[Telesforo Monzon pastorala|Telesforo Monzon]], [[2011]]n [[Larraine]]n antzeztu zena, [[Joxe Mendiague pastorala|Joxe Mendiague]], [[2012]]an [[Arrokiaga]] herriak taularatu zuena, eta [[Belako Zaldüna pastorala|Belako Zaldüna]], 2018an [[Maule-Lextarre|Maule-Lextarren]] jokatu zena.

''&quot;Aitzina Pika&quot;'' dantza eta musika ikuskizuna zuzendu zuen 2006an, ''Aitzindariak'' musika taldeak eta Zuberoako 14 herritako dantza taldeek parte hartu zuten. Halaber, [[Zuberoako maskarada|maskaradetarako]] testuak idatzi ditu Bordaxarrek, eta ''Urrats Berri'' elkarteko presidentea da.

== Diskografia ==
* ''Adiskideer'' (1999, [[Elkar]])
* ''Aitzina'' (2003, [[Kultulan Diskak]])
* ''Zuzenean-En Concert'' (2010, [[Elkar]])

== Erreferentziak ==
* {{badok.info|egilea=Jon Eskisabel|web=http://www.badok.info/artista.php?id_artista=136}}

== Loturak ==
* [http://www.eke.org/partaideak/bordaxar_jean Jean Bordaxar]

{{bizialdia|1959ko||Bordaxar, Jean}}

[[Kategoria:Pastoralgileak]]
[[Kategoria:Jean Bordaxar]]</text>
      <sha1>skgkeu6g0jzmlzryy12gfeh21q54i3t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006015</id>
      <parentid>9005921</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T04:31:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Loturak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4421" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Jean Bordaxar''' ([[Arrokiaga]], [[1959]]) [[zuberoa|zuberotar]] kantaria, dantzaria, aktorea eta pastoral egilea da. Zuberoako kantagintzari molde berriak ekarri dizkio Bordaxarrek, tradizioaren eta modernitatearen arteko zubi bat eraikiz. A cappella, bakarka zein taldeka, hala nola musikari talde batez lagunduta kantatu ohi du, eta bi disko kaleratu ditu, [[Adiskideer]] ([[1999]]) eta [[Aitzina (argipena)|Aitzina]] ([[2003]]). Hiru pastoral idatzi ditu, [[Telesforo Monzon pastorala|Telesforo Monzon]] ([[2011]]), [[José Mendiague pastorala|José Mendiague]] ([[2012]]) eta [[Belako Zaldüna pastorala|Belako Zaldüna]] (2018), eta [[Agirre presidenta pastorala]]ren ([[1995]]) musika ere sortu zuen.

== Bizitza ==
Zuberoako ''a capella'' kantuen tradizioan hezitako kantaria da Jean Bordaxar. Ondare horren transmisioa bermatzera zuzendu du bere kantagintzaren zati bat, belaunaldiz belaunaldi familia eta lagun arteko ospakizunetan iraun duten kantuak abestuz. Baina bestetik, sorkuntzari emana da Bordaxar, etorkizuneko tradizioaren harriak ipiniz.

[[1996]]an Euskal Herriko Kantu Txapelketako sari nagusia irabazi zuen ''a cappella'' sailean, eta bigarren saria eskuratu bikote sailean. [[1998]]an, [[Jean-Pierre Luro]], [[Jean-Noel Pinque]] eta [[Robert Larrandaburu]] kantari zuberotarrekin laukotea sortu zuen, [[Pirinioak|Pirinioetako]] modu tradizionalaren ildoan hiru eta lau bozetan kantatzeko ''a cappella''. &quot;Prima eijerra&quot;, &quot;Eperra&quot;, &quot;Ai ardua&quot;, &quot;Agur Xuberoa&quot;, &quot;Oriko xoria&quot; eta &quot;Haur maitia&quot; kantu tradizionalak eta Bordaxarrek sortuak eskaintzen ditu laukoteak herriz herriko emanaldietan. Hauxe dute xede: &quot;Kantan aritzea libertate handian, bai bozak erabiltzeko maneran bai erritmoaren erabiltzeko maneran. Boza da lehentasuna eta hitzak eta melodiak elkarrekin ezkontaraztea&quot;.

Hala ere, estreinako diskoa, ''&quot;Adixkideer&quot;'' ([[Elkar]], [[1999]]), musikari ugarirekin grabatu zuen Bordaxarrek, [[Niko Etxart]] kantariaren estudioan, eta berak sortu zituen hitz zein doinu gehienak. Allande Sokarros kazetari zuberotarrak idatzi zuenez, &quot;euskal kantuaren eraberritzaile gutxi direla iruditzen zait, ordea, eta [[2000]]. urtean, disko bat kaleratu zuen Jean Bordaxar adibide bakartzat joko nuke. Arrokiagako semeak Zuberoan oso bakan den lan handia burutu du, kantuen hitzak eta aireak berak onduta. Ez dakit sobera nola azaldu baina esango nuke Jean Bordaxar batek egindako lana ez dugula merezi zukeen bezala balioetsi, ez diogula behar adina garrantzi eman&quot;.

Bigarren diskoa, ''&quot;Aintzina&quot;'' (Kultulan, 2003), [[Dominic Earl]] gitarristarekin egindako lanaren emaitza izan zen. Luro, Pinque eta Larrandabururen laguntzaz, Zuberoako ahots polifonikoen tradizioa eraman zuen Bordaxarrek diskora, eta bestetik, Earlek moldatutako folk melodiak eta erritmo biziak jaso zituen. Lan honetan ere harenak dira konposizio gehienak.

Euskal Herrian ez ezik, [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetan]] ([[San Frantzisko (Kalifornia)|San Francisco]], [[Bakersfield]], [[Las Vegas]]...), [[Quebec]]en, [[Paris]]en eta [[Belgika]]n aritu da Jean Bordaxar kantari.

Pastoralak leku garrantzitsua du kantari zuberotar askoren sorkuntzan, baita Bordaxarren sorkuntzan ere. Dantzari gisa hainbat pastoraletan parte hartu du, eta musika egin zuen Arrokiaga jaioterrian taularatutako Agirre presidenta pastoralerako. Halaber, baditu hiru pastoral idatzita, [[Telesforo Monzon pastorala|Telesforo Monzon]], [[2011]]n [[Larraine]]n antzeztu zena, [[Joxe Mendiague pastorala|Joxe Mendiague]], [[2012]]an [[Arrokiaga]] herriak taularatu zuena, eta [[Belako Zaldüna pastorala|Belako Zaldüna]], 2018an [[Maule-Lextarre|Maule-Lextarren]] jokatu zena.

''&quot;Aitzina Pika&quot;'' dantza eta musika ikuskizuna zuzendu zuen 2006an, ''Aitzindariak'' musika taldeak eta Zuberoako 14 herritako dantza taldeek parte hartu zuten. Halaber, [[Zuberoako maskarada|maskaradetarako]] testuak idatzi ditu Bordaxarrek, eta ''Urrats Berri'' elkarteko presidentea da.

== Diskografia ==
* ''Adiskideer'' (1999, [[Elkar]])
* ''Aitzina'' (2003, [[Kultulan Diskak]])
* ''Zuzenean-En Concert'' (2010, [[Elkar]])

== Erreferentziak ==
* {{badok.info|egilea=Jon Eskisabel|web=http://www.badok.info/artista.php?id_artista=136}}

== Kanpo estekak ==
* [http://www.eke.org/partaideak/bordaxar_jean Jean Bordaxar]

{{bizialdia|1959ko||Bordaxar, Jean}}

[[Kategoria:Pastoralgileak]]
[[Kategoria:Jean Bordaxar]]</text>
      <sha1>mwl80ou226sczxhtxay3t0kwshg2ie6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Exoi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>146428</id>
    <revision>
      <id>9005846</id>
      <parentid>7366403</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:28:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Josu</username>
        <id>646</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1011" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Pre-mRNA to mRNA.svg|eskuinera|thumb|350px|''Splicing'' prozesuan introiak desagertzen dira eta exoiak besterik ez dira agertzen RNA-m helduan]]

'''Exoia''' [[itzulpengintza|itzulpen]] prozesuan [[aminoazido]]ak kodetzen dituen [[Azido desoxirribonukleiko|DNA]]-ren zatiari deritzo. [[Introi]]en aldean, exoiak ez dira desagertzen [[Azido erribonukleiko|RNA-m]]-aren heltze prozesuan, eta duten informazio genetikoa adierazten da [[itzulpengintza|itzulpenean]].

[[Eukarioto]]en DNA-k proteinak kodetzen dituzten zatiak ditu (exoiak), proteinak kodetzen ez dituzten zatiekin (introiekin) tartekatuak. [[Prokarioto]]en genomak, aldiz, ez du introirik.

Exoiak &quot;''splicing''&quot; edo RNA-m-aren birdoitze prozesuan kanporatuak ez diren [[gene]] baten zatiak dira, RNA-m helduan agertzen direnak. Proteinak sortzeko informazioa dute.


== Ikus, gainera ==

* [[Introi]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Genetika]]
[[Kategoria:Biologia molekularra]]
[[Kategoria: Geneen espresioa]]</text>
      <sha1>cky4cohmuk41nwukkqw3x516263ijb8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eper gorri</title>
    <ns>0</ns>
    <id>152591</id>
    <revision>
      <id>9005510</id>
      <parentid>8878523</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:13:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorion</username>
        <id>44278</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5230" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa
| izena = Eper gorria
| taxon = Alectoris rufa
| authority = [[Lineo|Linnaeus]], 1758
| arrautza = Perdrix rouge MHNT.jpg
}}
'''Eper gorria''' (''Alectoris rufa'') [[phasianidae]] familiako [[hegazti]]a da&lt;ref&gt;BirdLife International (2004). ''Alectoris rufa''. [[2006]]. IUCN Red List of Threatened Species. IUCN 2006&lt;/ref&gt;.

Hego-ekialdeko [[Europa]]n bizi da: [[Iberiar penintsula|Iberiar Penintsulan]] eta [[Frantzia]]n batez ere. Espezimen gutxi batzuk hegoaldeko [[Ingalaterra]]n ere bizi dira.

Eperrak gorputz potoloa eta sendoa du eta hego motzak eta zabalak ditu. Normalean oinez edo korrika ibiltzen da eta oso gutxitan egiten du hegan. Habia lurrean egiten du, sastraka edo belar artean eta normalean txitak arrautza-oskoletik irten bezain laster habia uzten dute. Zereal-soroak eta landa zabalak ditu gogoko. Euskal Herrian, isurialde mediterraneoan soilik bizi da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Jon Larrañaga Elhuyar, K.E|urtea=1996|izenburua=Euskal Herriko fauna (ornodun lehortarrak)|argitaletxea=Lizarra Imprimategia|orrialdea=102|ISBN=84-87114-09-1|hizkuntza=Eu}}&lt;/ref&gt;

== Deskribapena ==
Gure bizilagunak direlako, Zikoina, Enara, Sorbeltza edo Txolarre arrunta bezalako espezieak normalean aski ezagunak badira, izan ere, estuki lotuta daude, bai habiak egiteko, bai elikatzeko, bai beste jarduera batzuetarako gizakiekin. Bada beste espezie multzo bat, tristeki bada ere, horrek inplikatzen duenagatik, “ehizarako hegaztiak” ere aski ezagunak direnak. Eper gorria da horietako bat, preziatuenetako bat.

Eper gorria eta galeperra ''Phasianidae'' familiakoak dira. 25 cm. inguruko tamaina ingurukoa, etxe-uso batena bezalakoa da, baina buztana dezente motzagoa du. Potolo itxura du, oso trinkoa, goiko aldeak arre kolorekoak ditu, burua barne, non zerrenda superziliar zuri luze bat nabarmentzen den, eztarria ere zuria du eta kolore bereko zerrenda trinko bihurtzen den lepoko beltz batez inguratuta dago, hasieran homogeneoa eta gero, bularrera jaitsi ahala sakabanatuago. Hau grisa da, pileoa bezala, eta alboak, berriz, zuri, beltz eta gaztaina-gorri kolorez zerrendatuta daude. 

Sabelak eta isatsak gaztaina kolorekoak dituzte, eta mokoa eta hankak kolore gorri bizikoak.

== Biologia eta ohiturak ==
Eper gorria oso lehorreko hegaztia da, eta ez zaio askorik gustatzen hegan egitea, oinez ibiltzea nahiago du beti, baina hegan egiten duenean, oso azkar eta altuera txikian egiten du, hegoak astinduz eta hegoak okertuta egiten dituen planeaketak txandakatuz. Makurtuta ibiltzen da, bizkor eta burua ondo altxatuta.

Ugalketa-ziklo luzea dutenez, urtean txitaldi bakarra egiten dute, hala ere, lehenengo errunaldia galduz gero, beste birjarpen bat egon daiteke. Apirilean edo maiatzean, gorteatze konplexua amaitu ondoren, eta ziur aski beste ar batekin borrokatu ondoren, lurralde baten jabeak habia egiten du eta bertan erruten dituzte normalean 10-16 arrautzak.

Habia sakonune txiki bat da, zurtoin txikiekin eta inguruan eskura dituzten beste landare batzuekin tapizatuta. Emeak 23tik 25 egun bitartean txitatzen ditu. Txitak nidifugoak dira, jaio eta berehala uzten dute habia. Oso azkar hazten dira, eta horregatik egun gutxira hegan egiteko gai dira.

== Banaketa, habitata eta estatusa ==
Eperrek nahiago dituzten habitatak, oro ar, mota guztietako eremu irekiak dira, hala nola sastrakak edo zuhaitz gabeko hegalak, baina inguruan laboreak badaude hobe.

Espezie sedentarioa  eta mediterraneokoa da, Europako hego-mendebaldean bakarrik egiten ditu habiak. Iberiar penintsula osoan, Frantziako hegoaldean, Suitzan, Korsikan eta Italiako iparraldean  dago, eta Ingalaterrako hego aldean sartuta. 

Espezie honen interes zinegetikoaren ondorioz, askatze eta birpopulaketa asko egiten dira, neurri batean kontrolik gabe, eta horrek asko zailtzen du espezie honen benetako estatusa eta Euskal Herriko banaketa-eremua zehazten.

Isurialde kantauriarrean desagertuta, ez zen inoiz ugaria izango, gaur egun, puntu bakanetan egiten du topo duela gutxi egindako birpopulaketatik datozen ale ezegonkorrekin, eta, dirudienez kokalekua arazotsua da, bertako ehiza-presioa kontuan hartuta. Agian, ehizatzen ez diren eremu babestu batzuetan lortuko da zaintzea, baldin eta kumeak hazten direnean lasaitasun nahikoa badute.

Leku mugatu eta ondo zaindutako leku batzuetan izan ezik, panorama ez da askoz baikorragoa Euskal Herriko gainerako lekuetan ere, naiz eta klima eta lurraldea espeziarentzat hobeak izan eremu mediterraneorantz aurrera egitean. Arabako iparraldetik aurrera eperrak daude, baina gutxi, eta hemen ere, kasu askotan birpopulaketatik  ote datozen  beldur gara.

Toloño-Kantabria mendien hegoaldera, Arabako Errioxan, ematen du egoera hobean dagoela, baina ez da ugaria.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Administracion de la Comunidad Autonoma de Euskadi|urtea=1989|izenburua=Euskal Autonomiu Elkarteko Ornodunak|argitaletxea=Graficas Santamaria S.A.|orrialdea=178|ISBN=84-7542-639-5|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==

{{autoritate kontrola}}

{{Biologia zirriborroa}}

[[Kategoria:Phasianidae]]
[[Kategoria:Euskal Herriko hegaztiak]]
[[Kategoria:Europako hegaztiak]]
[[Kategoria:Lineok deskribatutako taxoiak]]</text>
      <sha1>3l03c2cae3ssb1ra4sxx29dtvtinzyz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ibai-karramarro</title>
    <ns>0</ns>
    <id>157948</id>
    <revision>
      <id>9005969</id>
      <parentid>8277232</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:52:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>61.8.189.34</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1272" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa
| name = Ibai-karramarroak
| image = Crayfish.jpg
| fossil range = {{fosilaren garaia|lehen=Karbonifero|Triasiko|gaur egun}}
| taxon = Astacidea
| subdivision ranks = Barneko taldeak
| subdivision = '''[[Astacoidea]]'''&lt;br /&gt;'''[[Parastacoidea]]'''
}}
'''Ibai-karramarroa''' ''[[Astacoidea]]'' eta ''[[Parastacoidea]]'' familien zenbait [[krustazeo]] [[Decapoda|dekapodoen]] izena da. Arnasa egiteko [[zakatz|brankiak]] ditu. Espezie gehienek ez dute [[Uraren kutsadura|kutsadura]] onartzen, nahiz eta [[ibai-karramarro gorri|amerikar ibai-karramarroa]] (''procambarus clarkii'') gogorragoa izan&lt;ref&gt;{{Erreferentzia | egilea=Christoph Needon, Johannes Petermann, Peter Scheffel, Bernd Scheibe | izenburua=Plants and Animals (Pflanzen und Tiere) | argitaletxea=Urania Verlag | lekua=[[Leipzig]] | urtea=[[1971]]}}&lt;/ref&gt;.

[[Europa]]n zazpi espezie bizi dira, horietatik [[Euskal Herria]]n:
* [[Ibai-karramarro arrunt]]a edo europarra (''Austropotamobius pallipes'')
* [[Ibai-karramarro gorri]]a edo amerikarra (''procambarus clarkii'')
* [[Seinaledun ibai-karramarro]]a (''pacifastacus leniusculus'')

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}


{{Biologia zirriborroa}}
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Astacidea]]
[[Kategoria:Itsaskiak]]</text>
      <sha1>ne4u6zm1n3idagfoxhsotqpam5wxkh3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006016</id>
      <parentid>9005969</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T04:36:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1293" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa
| name = Ibai-karramarroak
| image = Crayfish.jpg
| fossil range = {{fosilaren garaia|lehen=Karbonifero|Triasiko|gaur egun}}
| taxon = Astacidea
| subdivision ranks = Barneko taldeak
| subdivision = '''[[Astacoidea]]'''&lt;br /&gt;'''[[Parastacoidea]]'''
}}
'''Ibai-karramarroa''' ''[[Astacoidea]]'' eta ''[[Parastacoidea]]'' familien zenbait [[krustazeo]] [[Decapoda|dekapodoen]] izena da. Arnasa egiteko [[zakatz|brankiak]] ditu. Espezie gehienek ez dute [[Uraren kutsadura|kutsadura]] onartzen, nahiz eta [[ibai-karramarro gorri|amerikar ibai-karramarroa]] (''procambarus clarkii'') gogorragoa izan&lt;ref&gt;{{Erreferentzia | egilea=Christoph Needon, Johannes Petermann, Peter Scheffel, Bernd Scheibe | izenburua=Plants and Animals (Pflanzen und Tiere) | argitaletxea=Urania Verlag | lekua=[[Leipzig]] | urtea=[[1971]]}}&lt;/ref&gt;.

[[Europa]]n zazpi espezie bizi dira, horietatik [[Euskal Herria]]n:
* [[Ibai-karramarro arrunt]]a edo europarra (''Austropotamobius pallipes'')
* [[Ibai-karramarro gorri]]a edo amerikarra (''procambarus clarkii'')
* [[Seinaledun ibai-karramarro]]a (''pacifastacus leniusculus'')

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==

{{autoritate kontrola}}

{{Biologia zirriborroa}}

[[Kategoria:Astacidea]]
[[Kategoria:Itsaskiak]]</text>
      <sha1>dgdsbm7df4nu4qk22k199m70kadaojq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Javier Adarraga</title>
    <ns>0</ns>
    <id>164528</id>
    <revision>
      <id>9005539</id>
      <parentid>8968318</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:08:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2185" xml:space="preserve">{{Pilotari biografia infotaula 
|ezizena = Adarraga
|irudia = 
|izen osoa = Javier Adarraga Gorrotxategi
|jaiotza data = [[1891]]
|jaiotza herria = [[Hernani]]
|jaiotza herrialdea = {{Bandera|Gipuzkoa}}
|heriotza data = [[1964]]
|heriotza herria = [[Logroño]]
|heriotza herrialdea = {{Bandera|Errioxa}}
|banderatxoa = 
|enpresa = Ez
|postua = 
|altuera = 
|pisua = 
|debutatze data =[[galdera-marka|?]]
|debutatze pilotalekua =
|erretiratze data = [[galdera-marka|?]]
|erretiratze pilotalekua = 
}}

'''Javier Adarraga Gorrotxategi''' ([[Hernani]], [[1891]]ko [[abenduaren 3]]a - [[Logroño]], [[1964]]ko [[martxoaren 3]]a) [[euskal Herria|euskal herritar]] [[pilota]]ri eta ingeniaria izan zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|url=http://www.euskomedia.org/aunamendi/6492|izenburua=Javier Adarraga Gorrochategui |egilea=[[Auñamendi Eusko Entziklopedia]]}}&lt;/ref&gt;.

Hernaniko familia kirolzale baten kidea izan zen: [[Luis Adarraga|Luis]] txirrindularia, [[Juan Bautista Adarraga|Juan Bautista]], [[Bernardino Adarraga|Bernardino]] eta [[Jose Luis Adarraga|José Luis]] atletak eta [[Maria Adarraga|María]] saskibaloi jokalaria&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20120621020812/http://www.adarraga.com/back_up_files/Adarragak.htm Adarraga's sport dynasty] {{eu}}&lt;/ref&gt;. [[Logroño]]ra joan zen eta hantxe Matilde Rezola ezkondu zuen. Bi platerako bizikleta asmatu zuen.

[[Pilota 1924ko Olinpiar Jokoetan|1924ko Olinpiar Jokoetan]] parte hartu zuen, [[pala (pilota jokoaren aldaera)|palan]] urrezko domina lortuz, nahiz eta ordukoan pilota kirol erakusgarria besterik ez zen izan. [[1939]]an [[Errioxako Autonomia Erkidegoa|Errioxako]] Pilota Federazioa sortu zuen, eta hainbat urtez presidente izan zen. [[1945]]ean Espainiako Pilota Federazioak omenaldia eskaini zion. [[1958]]an [[Logroño]]ko Udalak Kirol Merituko Domina eman zion, eta bestalde Logroñoko [[Adarraga pilotalekua]]k bere izena darama.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

{{Biografia zirriborroa|Gipuzkoa}}

{{bizialdia|1891ko|1964ko|Adarraga, Javier}}

[[Kategoria:Gipuzkoako pilotariak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko ingeniariak]]
[[Kategoria:Palariak]]
[[Kategoria:Hernaniarrak]]
[[Kategoria:Logroñon hildakoak]]</text>
      <sha1>ris5a3grhmsty05zx5gt8omi0o1yl65</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005540</id>
      <parentid>9005539</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:08:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2186" xml:space="preserve">{{Pilotari biografia infotaula 
|ezizena = Adarraga
|irudia = 
|izen osoa = Javier Adarraga Gorrotxategi
|jaiotza data = [[1891]]
|jaiotza herria = [[Hernani]]
|jaiotza herrialdea = {{Bandera|Gipuzkoa}}
|heriotza data = [[1964]]
|heriotza herria = [[Logroño]]
|heriotza herrialdea = {{Bandera|Errioxa}}
|banderatxoa = 
|enpresa = Ez
|postua = 
|altuera = 
|pisua = 
|debutatze data =[[galdera-marka|?]]
|debutatze pilotalekua =
|erretiratze data = [[galdera-marka|?]]
|erretiratze pilotalekua = 
}}

'''Javier Adarraga Gorrotxategi''' ([[Hernani]], [[1891]]ko [[abenduaren 3]]a - [[Logroño]], [[1964]]ko [[martxoaren 28]]a) [[euskal Herria|euskal herritar]] [[pilota]]ri eta ingeniaria izan zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|url=http://www.euskomedia.org/aunamendi/6492|izenburua=Javier Adarraga Gorrochategui |egilea=[[Auñamendi Eusko Entziklopedia]]}}&lt;/ref&gt;.

Hernaniko familia kirolzale baten kidea izan zen: [[Luis Adarraga|Luis]] txirrindularia, [[Juan Bautista Adarraga|Juan Bautista]], [[Bernardino Adarraga|Bernardino]] eta [[Jose Luis Adarraga|José Luis]] atletak eta [[Maria Adarraga|María]] saskibaloi jokalaria&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20120621020812/http://www.adarraga.com/back_up_files/Adarragak.htm Adarraga's sport dynasty] {{eu}}&lt;/ref&gt;. [[Logroño]]ra joan zen eta hantxe Matilde Rezola ezkondu zuen. Bi platerako bizikleta asmatu zuen.

[[Pilota 1924ko Olinpiar Jokoetan|1924ko Olinpiar Jokoetan]] parte hartu zuen, [[pala (pilota jokoaren aldaera)|palan]] urrezko domina lortuz, nahiz eta ordukoan pilota kirol erakusgarria besterik ez zen izan. [[1939]]an [[Errioxako Autonomia Erkidegoa|Errioxako]] Pilota Federazioa sortu zuen, eta hainbat urtez presidente izan zen. [[1945]]ean Espainiako Pilota Federazioak omenaldia eskaini zion. [[1958]]an [[Logroño]]ko Udalak Kirol Merituko Domina eman zion, eta bestalde Logroñoko [[Adarraga pilotalekua]]k bere izena darama.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

{{Biografia zirriborroa|Gipuzkoa}}

{{bizialdia|1891ko|1964ko|Adarraga, Javier}}

[[Kategoria:Gipuzkoako pilotariak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko ingeniariak]]
[[Kategoria:Palariak]]
[[Kategoria:Hernaniarrak]]
[[Kategoria:Logroñon hildakoak]]</text>
      <sha1>5s8bc8q031afmpveypg5w06wa2wb7rf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005541</id>
      <parentid>9005540</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:09:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreferentziak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2204" xml:space="preserve">{{Pilotari biografia infotaula 
|ezizena = Adarraga
|irudia = 
|izen osoa = Javier Adarraga Gorrotxategi
|jaiotza data = [[1891]]
|jaiotza herria = [[Hernani]]
|jaiotza herrialdea = {{Bandera|Gipuzkoa}}
|heriotza data = [[1964]]
|heriotza herria = [[Logroño]]
|heriotza herrialdea = {{Bandera|Errioxa}}
|banderatxoa = 
|enpresa = Ez
|postua = 
|altuera = 
|pisua = 
|debutatze data =[[galdera-marka|?]]
|debutatze pilotalekua =
|erretiratze data = [[galdera-marka|?]]
|erretiratze pilotalekua = 
}}

'''Javier Adarraga Gorrotxategi''' ([[Hernani]], [[1891]]ko [[abenduaren 3]]a - [[Logroño]], [[1964]]ko [[martxoaren 28]]a) [[euskal Herria|euskal herritar]] [[pilota]]ri eta ingeniaria izan zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|url=http://www.euskomedia.org/aunamendi/6492|izenburua=Javier Adarraga Gorrochategui |egilea=[[Auñamendi Eusko Entziklopedia]]}}&lt;/ref&gt;.

Hernaniko familia kirolzale baten kidea izan zen: [[Luis Adarraga|Luis]] txirrindularia, [[Juan Bautista Adarraga|Juan Bautista]], [[Bernardino Adarraga|Bernardino]] eta [[Jose Luis Adarraga|José Luis]] atletak eta [[Maria Adarraga|María]] saskibaloi jokalaria&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20120621020812/http://www.adarraga.com/back_up_files/Adarragak.htm Adarraga's sport dynasty] {{eu}}&lt;/ref&gt;. [[Logroño]]ra joan zen eta hantxe Matilde Rezola ezkondu zuen. Bi platerako bizikleta asmatu zuen.

[[Pilota 1924ko Olinpiar Jokoetan|1924ko Olinpiar Jokoetan]] parte hartu zuen, [[pala (pilota jokoaren aldaera)|palan]] urrezko domina lortuz, nahiz eta ordukoan pilota kirol erakusgarria besterik ez zen izan. [[1939]]an [[Errioxako Autonomia Erkidegoa|Errioxako]] Pilota Federazioa sortu zuen, eta hainbat urtez presidente izan zen. [[1945]]ean Espainiako Pilota Federazioak omenaldia eskaini zion. [[1958]]an [[Logroño]]ko Udalak Kirol Merituko Domina eman zion, eta bestalde Logroñoko [[Adarraga pilotalekua]]k bere izena darama.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

==Kanpo estekak==
{{Biografia zirriborroa|Gipuzkoa}}

{{bizialdia|1891ko|1964ko|Adarraga, Javier}}

[[Kategoria:Gipuzkoako pilotariak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko ingeniariak]]
[[Kategoria:Palariak]]
[[Kategoria:Hernaniarrak]]
[[Kategoria:Logroñon hildakoak]]</text>
      <sha1>3r65xt8oi8npmkcmwxcobzpmdsij6p4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005644</id>
      <parentid>9005541</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:59:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2205" xml:space="preserve">{{Pilotari biografia infotaula 
|ezizena = Adarraga
|irudia = 
|izen osoa = Javier Adarraga Gorrotxategi
|jaiotza data = [[1891]]
|jaiotza herria = [[Hernani]]
|jaiotza herrialdea = {{Bandera|Gipuzkoa}}
|heriotza data = [[1964]]
|heriotza herria = [[Logroño]]
|heriotza herrialdea = {{Bandera|Errioxa}}
|banderatxoa = 
|enpresa = Ez
|postua = 
|altuera = 
|pisua = 
|debutatze data =[[galdera-marka|?]]
|debutatze pilotalekua =
|erretiratze data = [[galdera-marka|?]]
|erretiratze pilotalekua = 
}}

'''Javier Adarraga Gorrotxategi''' ([[Hernani]], [[1891]]ko [[abenduaren 3]]a - [[Logroño]], [[1964]]ko [[martxoaren 28]]a) [[euskal Herria|euskal herritar]] [[pilota]]ri eta ingeniaria izan zen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|url=http://www.euskomedia.org/aunamendi/6492|izenburua=Javier Adarraga Gorrochategui |egilea=[[Auñamendi Eusko Entziklopedia]]}}&lt;/ref&gt;.

Hernaniko familia kirolzale baten kidea izan zen: [[Luis Adarraga|Luis]] txirrindularia, [[Juan Bautista Adarraga|Juan Bautista]], [[Bernardino Adarraga|Bernardino]] eta [[Jose Luis Adarraga|José Luis]] atletak eta [[Maria Adarraga|María]] saskibaloi jokalaria&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20120621020812/http://www.adarraga.com/back_up_files/Adarragak.htm Adarraga's sport dynasty] {{eu}}&lt;/ref&gt;. [[Logroño]]ra joan zen eta hantxe Matilde Rezola ezkondu zuen. Bi platerako bizikleta asmatu zuen.

[[Pilota 1924ko Olinpiar Jokoetan|1924ko Olinpiar Jokoetan]] parte hartu zuen, [[pala (pilota jokoaren aldaera)|palan]] urrezko domina lortuz, nahiz eta ordukoan pilota kirol erakusgarria besterik ez zen izan. [[1939]]an [[Errioxako Autonomia Erkidegoa|Errioxako]] Pilota Federazioa sortu zuen, eta hainbat urtez presidente izan zen. [[1945]]ean Espainiako Pilota Federazioak omenaldia eskaini zion. [[1958]]an [[Logroño]]ko Udalak Kirol Merituko Domina eman zion, eta bestalde Logroñoko [[Adarraga pilotalekua]]k bere izena darama.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

==Kanpo estekak==

{{bizialdia|1891ko|1964ko|Adarraga, Javier}}

{{Biografia zirriborroa|Gipuzkoa}}

[[Kategoria:Gipuzkoako pilotariak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko ingeniariak]]
[[Kategoria:Palariak]]
[[Kategoria:Hernaniarrak]]
[[Kategoria:Logroñon hildakoak]]</text>
      <sha1>6ujrg7cxflzxhk66jy3at0mm71un0qi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bjarne Riis</title>
    <ns>0</ns>
    <id>165161</id>
    <revision>
      <id>9005706</id>
      <parentid>8974829</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:16:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6924" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Bjarne Riis''' ([[Herning]], [[Danimarka]], [[1964]]ko [[apirilaren 3]]a - ) [[Frantziako Tourra]] irabazi duen txirrindulari daniar bakarra da.

1986. urtean egin zuen debuta. Hasierako urteetan ez zuen garaipen handirik izan. 1989. urtean lehenbiziko etapa garaipenak izan zituen [[Italiako Giroa]]n eta [[Etorkizuneko Tour]]rean.

1992. urtean Danimarkako txapeldun izatearekin bere txirrindulari ibilbideak bultzada handia izan zuen eta hurrengo urteetan garaipen handiak lortu zituen, tartean 1996. urteko [[Frantziako Tourra]]. 2007. urtean [[Kopenhage]]n emandako prentsaurreko batean 1993 eta 1998 artean EPOz dopatu izana onartu zuen&lt;ref name= census&gt;[http://paperekoa.berria.info/berria/2007-05-26/029/008/lege_info.htm Berria.info:1996ko Tourrean EPOa hartu zuela onartu du Bjarne Riisek, urte hartako garaileak]{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; eta Tourreko garaipena eztabaidatua da, [[Txirrindularitzaren Nazioarteko Batasuna]]k (UCI) ez baitu oraindik erabakirik hartu.

1999. urtean Suitzako itzulian erori eta erretiratu egin zen. Ordutik aurrera Danimarkako [[Saxo Bank-Sungard|Team Saxo Bank]] taldeko zuzendaria da. Bere gidaritzapean izandako garaipen handienak, 2006. urtean [[Italiako Giroa]] ([[Ivan Basso]]k) eta 2008. urtean [[Frantziako Tourra]] ([[Carlos Sastre]]k) izan dira.

== Palmaresa ==
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 20|
'''1987'''
* 3. Belgikako ekialdeko Tourrean
'''1988'''
* 2. Escandinaviako errepideko txapelketan
'''1989'''
* [[1989ko Frantziako Tourra|Frantziako Tour]]reko etapa 1 (taldekako erlojupekoa)
* [[1989ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]ko etapa 1
* [[Etorkizuneko Tour]]reko etapa 1
* 2. [[Grand Prix de la Libération]] (taldekako erlojupekoa)
'''1990'''
* [[Etorkizuneko Tour]]reko 2 etapa
'''1991'''
* 6. [[Errepideko txirrindularitza gizonezkoen elite munduko txapelketa|Munduko errepideko txapelketa]]n
'''1992'''
* [[Fitxategi:MaillotDinamarca.PNG|20px]] [[Fitxategi:Gold medal with cup.svg|15px]] [[Danimarkako errepide txirrindularitzako txapelketa]]
'''1993'''
* [[1993ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]ko etapa 1
* 5. [[1993ko Frantziako Tourra|Frantziako Tour]]rean eta etapa 1
* 9. [[Errepideko txirrindularitza gizonezkoen elite munduko txapelketa|Munduko errepide txapelketa]]n
'''1994'''
* [[1994ko Frantziako Tourra|Frantziako Tour]]reko etapa 1
* 2. [[Industria e Artisanato di Larciano Sari Nagusia]]n
* 2. [[Joseph Vögli Memoriala]]n
* 3. Copenhagueko Sei Egunetan ([[Urs Freuler]]ekin)
* 5. [[Züricheko txapelketa]]n
* 7. [[Lombardiako Giroa]]n
* 9. [[Errepideko txirrindularitza gizonezkoen elite munduko txapelketa|Munduko errepide txapelketa]]n
'''1995'''
* [[Fitxategi:MaillotDinamarca.PNG|20px]] [[Fitxategi:Gold medal with cup.svg|15px]] [[Danimarkako errepide txirrindularitzako txapelketa]]
* [[Danimarkako Itzulia]] eta etapa 1
* 2. Herningeko Sei Egunetan ([[Urs Freuler]]ekin)
* 3. [[1995eko Frantziako Tourra|Frantziako Tour]]rean eta etapa 1 (taldekako erlojupekoa)
'''1996'''
* [[Fitxategi:MaillotDinamarca.PNG|20px]] [[Fitxategi:Gold medal with cup.svg|15px]] [[Danimarkako errepide txirrindularitzako txapelketa]]
* [[Fitxategi:MaillotDinamarca.PNG|20px]] [[Fitxategi:Gold medal with cup.svg|15px]] [[Danimarkako erlojupeko txirrindularitzako txapelketa]]
* [[Fitxategi:Jersey yellow.svg|20px]] [[1996ko Frantziako Tourra|Frantziako Tourra]] eta 2 etapa &lt;ref&gt;2007ko maiatzaren 25ean, Bjarne Riisek [[1996ko Frantziako Tourra|Frantziako Tourrean]] dopatu egin zela onartu zuen. Hala ere, aitorpen hori egiteko unean, erreglamentuen araberan delitua preskribaturik zegoenez gero, Bjarne Riis garaipena mantendu zuen.&lt;/ref&gt;
* [[Sabatini Kopa]]
* Herningeko Sei Egunak ([[Silvio Martinello]]rekin)
* 2. [[Nazioen Sari Nagusia]]n
* 3. [[Danimarkako Itzulia]]n
* 3. [[Kanton Aargau Sari Naguisa]]n
* 3. [[Emiliako Giroa]]n
* 3. GP Telekomen ([[Jan Ullrich]]ekin)
* 10. [[Errepideko txirrindularitza gizonezkoen elite munduko txapelketa|Munduko errepideko txapelketa]]n
'''1997'''
* [[Amstel Gold Race]]
* Aarhus Sari Nagusia
* Midtbank Sari Nagusia
* [[Guillaume Tell Sari Nagusia]]n etapa 1
* 2. [[Eschborn-Frankfurt|Frankfurteko Sari Nagusia]]n
* 2. [[Fitxategi:Silver medal with cup.svg|15px]] [[Danimarkako erlojupeko txirrindularitzako txapelketa]]
* 2. Municheko Sei Egunetan ([[Silvio Martinello]]rekin) 
* 3. Herningeko Sei Egunetan ([[Silvio Martinello]]rekin)
* 7. [[1997ko Frantziako Tourra|Frantziako Tour]]rean
'''1998'''
* [[Fitxategi:MaillotDinamarca.PNG|20px]]  Danimarkako taldekako erlojupeko txapelketa 
* Midtbank Sari Nagusia
* [[Euskal Bizikleta]]ko etapa 1
}}

== Sailkapen orokorra Itzuli Handietan ==

{| class=&quot;wikitable&quot;
|- style=&quot;background:#eee;&quot;
!Itzuli Handia
!1987
!1988
!1989
!1990
!1991
!1992
!1993
!1994
!1995
!1996
!1997
!1998
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey pink.svg|20px|link=General classification in the Giro d'Italia|alt=Pink jersey]] '''[[Italiako Giroa]]'''
|—
|[[1988ko Italiako Giroa|UT]]
|[[1989ko Italiako Giroa|86.]]
|[[1990eko Italiako Giroa|100.]]
|[[1991ko Italiako Giroa|43.]]
|[[1992ko Italiako Giroa|101.]]
|[[1993ko Italiako Giroa|UT]]
|[[1994ko Italiako Giroa|70.]]
|—
|—
|—
|—
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey yellow.svg|20px|link=General classification in the Frantziako Tour|alt=Yellow jersey]] '''[[Frantziako Tourra]]'''
|—
|—
|[[1989ko Frantziako Tourra|95.]]
|[[1990eko Frantziako Tourra|UT]]
|[[1991ko Frantziako Tourra|107.]]
|—
|'''[[1993ko Frantziako Tourra|5.]]'''
|[[1994ko Frantziako Tourra|14.]]
|style=&quot;background:burlywood;&quot;|'''[[1995eko Frantziako Tourra|3.]]'''
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[1996ko Frantziako Tourra|1.]]'''
|'''[[1997ko Frantziako Tourra|7.]]'''
|[[1998ko Frantziako Tourra|11.]]
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey red.svg|20px|link=General classification in the Espainiako Vuelta|alt=Red jersey]] '''[[Espainiako Vuelta]]'''
|[[1987ko Espainiako Itzulia|UT]]
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|[[1995eko Espainiako Itzulia|UT]]
|—
|—
|—
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Legenda
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|—||Ez zuen parte hartu
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|DSK||Deskalifikatua
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|UT||Utzi
|}

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* {{ProCyclingStats}}
{{bizialdia|1964ko||Riis, Bjarne}}

{{oinordekotza
| aurrekoa = [[Miguel Indurain]]
| titulua = Frantziako Tourraren irabazlea
| epea = 1996
| ondorengoa = [[Jan Ullrich]]
}}

[[Kategoria:Kirol zuzendariak]]
[[Kategoria:Danimarkako txirrindulariak]]
[[Kategoria:Frantziako Tourraren irabazleak]]
[[Kategoria:Italiako Giroko etapa irabazleak]]
[[Kategoria:1996ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]</text>
      <sha1>5d3oi5e956uporisjvhhw4ejgl7uxky</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Zamartzeko monasterioa</title>
    <ns>0</ns>
    <id>190218</id>
    <revision>
      <id>9005748</id>
      <parentid>8850451</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:56:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ondatz</username>
        <id>26081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>argazki bat gehitu eta zuzenketa batzuk egin</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5810" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula
| izena = Zamartzeko monasterioa
| irudia = Zamarce general.jpg
| irudi-oina = Antzinako Zamartzeko monasterioaren ikuspegi orokorra.
| herria = [[Zamartze]], [[Uharte Arakil]]. [[Sakana]]
| herrialdea = {{bandera|Nafarroa}}, [[Euskal Herria]]
| dn = 42
| mn = 57
| sn = 04
| de = 01
| me = 57
| se = 54
| kokapena = lekua
| garaia = [[1140]]
| lekua = Nafarroa 
}}
'''Zamartzeko monasterioa''' [[Erdi Aro]]ko [[monasterio]] bat da, [[Nafarroa Garai]]ko mendebaldeko [[Sakana]] eskualdean dagoen [[Uharte Arakil]] udalerriko [[Zamartze]] herrian kokatua.

== Historia ==
[[Antzinako Erroma]]ren garaian, [[Antoninoren Ibilbidea]]k aipatzen du [[Asturica Augusta]] eta [[Burdigala]] artean (hau da, [[Astorga]] eta [[Bordele]] artean) bazela ''Mansio Aracaeli'' izeneko leku bat&lt;ref name=&quot;mansio&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Rosa María Armendáriz|abizena=Aznar|izenburua=Santa María de Zamartze (Uharte-Arakil). Resultados de la intervención arqueológica|orrialdeak=293–317|abizena2=Pérez|izena2=María Rosario Mateo|data=2009|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=3126840|aldizkaria=Trabajos de arqueología Navarra|alea=21|issn=0211-5174|sartze-data=2020-12-10}}&lt;/ref&gt;, [[Alba (barduliarren hiria)|Alba]] pasa eta gero ([[Durruma]]) eta [[Alantone]]ra iritsi aurretik ([[Atondo]]?). [[Aracilum]] izeneko herri bat zegoen, askotan Uharte Arakilekin identifikatu dena&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=María Jesús Pérex|abizena=Agorreta|izenburua=En torno a la localización de Aracilus (Navarra)|orrialdeak=135–138|data=1990|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=148390|aldizkaria=Hispania antiqua|alea=14|issn=1130-0515|sartze-data=2020-12-10}}&lt;/ref&gt;. Hala ere, azken ikerketen arabera, bide garrantzitsu honetan Uharte Arakilen zegoena ez zen herri edo hiri bat, baizik eta ''mansio'' sinple bat&lt;ref name=&quot;mansio&quot; /&gt;.

Identifikazio horretan oinarrituta, Antzinaroan Uharte Arakil [[baskoi]]en lurraldean zegoela ondorioztatu da. Hala ere, badirudi beranduago [[Merobaudes (jenerala)|Merobaudesek]] [[bagauda]]k garaitu zituenean aipatzen den ''Aracellinatorum frangit insolentiam Bacaudarum'' horretako ''Aracellinatorum'' ez dela Uharte Arakil, baizik eta [[Araciel]], gaur egungo [[Corella]]tik gertu. Hortaz, baliteke Uharte Arakil ez egotea baskoien lurraldean, baizik eta [[barduliar]]renean, [[Lekunberri (Nafarroa)|Lekunberritik]] gertu aurkitu den mugarri batean oinarritua&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Agorreta|izena=M. J. P.|abizena2=Morales|izena2=J. R.|urtea=2011|izenburua=Término augustal hallado en Lekunberri (Navarra): estudio preliminar|aldizkaria=Trabajos de Arqueología Navarra|zenbakia=23|orrialdeak=5-20}}&lt;/ref&gt;.

Edonola ere, ''Mansio Aracaeli'' hori [[Veleia]]tik [[Pompaelo]]ra zihoan galtzadan zegoen&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Botaya|izena=M.|abizena2=de los Angeles|izena2=M.|urtea=1997|izenburua=La red viaria romana en el País Vasco|aldizkaria=Isturitz|zenbakia=8|orrialdeak=207-231}}&lt;/ref&gt;.

=== Erdi Aroa ===
Litekeena da Zamartzen [[Erdi Aro]] osoan egotea helburu sakratuetarako erabilitako lur bat, aurkitu diren hilobiak ikusita, baina garai horretako arrasto gutxi aurkitu dira. X. mendean, Zamartze izena aipatzen da Sisebuto apezpikuaren garaian. Izena Sant Marcetik datorkio (San Marko), bertan sortu zen monasterioaren arabera&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=COPE|izenburua=Viaje a Uharte-Arakil, San Donato, Aralar y Zamartze|hizkuntza=es|data=2021-12-09|url=https://www.cope.es/emisoras/navarra/navarra-provincia/pamplona/noticias/viaje-uharte-arakil-san-donato-aralar-zamartze-20211209_1665590|aldizkaria=COPE|sartze-data=2022-02-13}}&lt;/ref&gt;. [[1048]]tik aurrera (aurkitu den txanpon baten urtea) eliza [[Arkitektura erromaniko|erromanikoa]] eraiki zen bertan, eta XI. mendetik aurrera jendea hilobiratu zen&lt;ref name=&quot;mansio&quot; /&gt;.

=== Aro garaikidea ===
[[1983]]ko [[urriaren 26]]an 3192/1983 Errege Dekretuaren bidez Monumentu Historiko izendatu zuten. Gaur egun ez da elizkizunik ospatzen bertan.

== Eraikina ==
[[Fitxategi:Zamartze-elizako-atea.jpg|thumb|Zamartzeko elizako ate monumentala.]]
Nafarroako [[arkitektura erromaniko|Erromaniko Herrikoiaren]] adibide nabarmena da: esate baterako, bere inguruan dauden [[Done Mikel Aralarkoaren santutegia|San Migel Aralarkoa]] eta [[Itxasperriko Santiago eliza]], edo urrutiagoko, [[Artaitz]] eta [[Artzibar|Artze]] herrietako elizak ere. Eraikina lerrokatutako hiru eraikinez osatutako multzo baten zatia da.


&lt;gallery&gt;
Fitxategi:Zamartze aiztondo.jpg|Zamartzeko monasterioa eta eliza, Aiztondo mendia atzean duela..
Fitxategi:Zamartzeko elizako absidea eta erdi aroko hilobiak.jpg|Zamartzeko absidea kanpotik eta honen aurrean goi Erdi Aroko hilobiak.
Fitxategi:Zamartzeko-hargin-marka-1.jpg|Zamartzeko elizako hargin marka.
Fitxategi:Zamartzeko-kapitela.jpg|Zamartzeko Andra Mari elizako kapitel erromanikoa.
Fitxategi:Zamartzeko eliza.jpg|alt=|Zamartzeko elizaren barnealdea
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Zamartze]]
* [[Done Mikel Aralarkoaren santutegia]]
* [[Itxasperriko Santiago eliza]]
* [[Erromanikoa Euskal Herrian]]

== Kanpo estekak ==
* [http://www.sakanaturismo.com/eu/Turismo_Sakana.asp?IdSeccion=2&amp;IdContenido=46 «Zamartzeko monasterioa»]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. Sakanako Turismo Bulegoa.
* [http://www.3digitala.com/eu/ficha.php?id=23898 «Zamartzeko monasterioa»]. 3digitala. Euskomedia fundazioa]
* [https://www.zamartze.info/ Zamartzeko Andre Mariaren Gogarte-etxea]
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Nafarroako monasterioak]]
[[Kategoria:Nafarroa Garaiko kultura ondasunak]]
[[Kategoria:Uharte Arakilgo eraikinak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko monasterio erromanikoak]]
[[Kategoria:XII. mendean amaitutako eraikinak]]</text>
      <sha1>9dy4ycpk8g5qoue8xs76xtvtufp1v8p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005800</id>
      <parentid>9005748</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:02:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Erreferentziak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5815" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula
| izena = Zamartzeko monasterioa
| irudia = Zamarce general.jpg
| irudi-oina = Antzinako Zamartzeko monasterioaren ikuspegi orokorra.
| herria = [[Zamartze]], [[Uharte Arakil]]. [[Sakana]]
| herrialdea = {{bandera|Nafarroa}}, [[Euskal Herria]]
| dn = 42
| mn = 57
| sn = 04
| de = 01
| me = 57
| se = 54
| kokapena = lekua
| garaia = [[1140]]
| lekua = Nafarroa 
}}
'''Zamartzeko monasterioa''' [[Erdi Aro]]ko [[monasterio]] bat da, [[Nafarroa Garai]]ko mendebaldeko [[Sakana]] eskualdean dagoen [[Uharte Arakil]] udalerriko [[Zamartze]] herrian kokatua.

== Historia ==
[[Antzinako Erroma]]ren garaian, [[Antoninoren Ibilbidea]]k aipatzen du [[Asturica Augusta]] eta [[Burdigala]] artean (hau da, [[Astorga]] eta [[Bordele]] artean) bazela ''Mansio Aracaeli'' izeneko leku bat&lt;ref name=&quot;mansio&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Rosa María Armendáriz|abizena=Aznar|izenburua=Santa María de Zamartze (Uharte-Arakil). Resultados de la intervención arqueológica|orrialdeak=293–317|abizena2=Pérez|izena2=María Rosario Mateo|data=2009|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=3126840|aldizkaria=Trabajos de arqueología Navarra|alea=21|issn=0211-5174|sartze-data=2020-12-10}}&lt;/ref&gt;, [[Alba (barduliarren hiria)|Alba]] pasa eta gero ([[Durruma]]) eta [[Alantone]]ra iritsi aurretik ([[Atondo]]?). [[Aracilum]] izeneko herri bat zegoen, askotan Uharte Arakilekin identifikatu dena&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=María Jesús Pérex|abizena=Agorreta|izenburua=En torno a la localización de Aracilus (Navarra)|orrialdeak=135–138|data=1990|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=148390|aldizkaria=Hispania antiqua|alea=14|issn=1130-0515|sartze-data=2020-12-10}}&lt;/ref&gt;. Hala ere, azken ikerketen arabera, bide garrantzitsu honetan Uharte Arakilen zegoena ez zen herri edo hiri bat, baizik eta ''mansio'' sinple bat&lt;ref name=&quot;mansio&quot; /&gt;.

Identifikazio horretan oinarrituta, Antzinaroan Uharte Arakil [[baskoi]]en lurraldean zegoela ondorioztatu da. Hala ere, badirudi beranduago [[Merobaudes (jenerala)|Merobaudesek]] [[bagauda]]k garaitu zituenean aipatzen den ''Aracellinatorum frangit insolentiam Bacaudarum'' horretako ''Aracellinatorum'' ez dela Uharte Arakil, baizik eta [[Araciel]], gaur egungo [[Corella]]tik gertu. Hortaz, baliteke Uharte Arakil ez egotea baskoien lurraldean, baizik eta [[barduliar]]renean, [[Lekunberri (Nafarroa)|Lekunberritik]] gertu aurkitu den mugarri batean oinarritua&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Agorreta|izena=M. J. P.|abizena2=Morales|izena2=J. R.|urtea=2011|izenburua=Término augustal hallado en Lekunberri (Navarra): estudio preliminar|aldizkaria=Trabajos de Arqueología Navarra|zenbakia=23|orrialdeak=5-20}}&lt;/ref&gt;.

Edonola ere, ''Mansio Aracaeli'' hori [[Veleia]]tik [[Pompaelo]]ra zihoan galtzadan zegoen&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Botaya|izena=M.|abizena2=de los Angeles|izena2=M.|urtea=1997|izenburua=La red viaria romana en el País Vasco|aldizkaria=Isturitz|zenbakia=8|orrialdeak=207-231}}&lt;/ref&gt;.

=== Erdi Aroa ===
Litekeena da Zamartzen [[Erdi Aro]] osoan egotea helburu sakratuetarako erabilitako lur bat, aurkitu diren hilobiak ikusita, baina garai horretako arrasto gutxi aurkitu dira. X. mendean, Zamartze izena aipatzen da Sisebuto apezpikuaren garaian. Izena Sant Marcetik datorkio (San Marko), bertan sortu zen monasterioaren arabera&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=COPE|izenburua=Viaje a Uharte-Arakil, San Donato, Aralar y Zamartze|hizkuntza=es|data=2021-12-09|url=https://www.cope.es/emisoras/navarra/navarra-provincia/pamplona/noticias/viaje-uharte-arakil-san-donato-aralar-zamartze-20211209_1665590|aldizkaria=COPE|sartze-data=2022-02-13}}&lt;/ref&gt;. [[1048]]tik aurrera (aurkitu den txanpon baten urtea) eliza [[Arkitektura erromaniko|erromanikoa]] eraiki zen bertan, eta XI. mendetik aurrera jendea hilobiratu zen&lt;ref name=&quot;mansio&quot; /&gt;.

=== Aro garaikidea ===
[[1983]]ko [[urriaren 26]]an 3192/1983 Errege Dekretuaren bidez Monumentu Historiko izendatu zuten. Gaur egun ez da elizkizunik ospatzen bertan.

== Eraikina ==
[[Fitxategi:Zamartze-elizako-atea.jpg|thumb|Zamartzeko elizako ate monumentala.]]
Nafarroako [[arkitektura erromaniko|Erromaniko Herrikoiaren]] adibide nabarmena da: esate baterako, bere inguruan dauden [[Done Mikel Aralarkoaren santutegia|San Migel Aralarkoa]] eta [[Itxasperriko Santiago eliza]], edo urrutiagoko, [[Artaitz]] eta [[Artzibar|Artze]] herrietako elizak ere. Eraikina lerrokatutako hiru eraikinez osatutako multzo baten zatia da.


&lt;gallery&gt;
Fitxategi:Zamartze aiztondo.jpg|Zamartzeko monasterioa eta eliza, Aiztondo mendia atzean duela..
Fitxategi:Zamartzeko elizako absidea eta erdi aroko hilobiak.jpg|Zamartzeko absidea kanpotik eta honen aurrean goi Erdi Aroko hilobiak.
Fitxategi:Zamartzeko-hargin-marka-1.jpg|Zamartzeko elizako hargin marka.
Fitxategi:Zamartzeko-kapitela.jpg|Zamartzeko Andra Mari elizako kapitel erromanikoa.
Fitxategi:Zamartzeko eliza.jpg|alt=|Zamartzeko elizaren barnealdea
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Zamartze]]
* [[Done Mikel Aralarkoaren santutegia]]
* [[Itxasperriko Santiago eliza]]
* [[Erromanikoa Euskal Herrian]]

== Kanpo estekak ==
* [http://www.sakanaturismo.com/eu/Turismo_Sakana.asp?IdSeccion=2&amp;IdContenido=46 «Zamartzeko monasterioa»]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. Sakanako Turismo Bulegoa.
* [http://www.3digitala.com/eu/ficha.php?id=23898 «Zamartzeko monasterioa»]. 3digitala. Euskomedia fundazioa]
* [https://www.zamartze.info/ Zamartzeko Andre Mariaren Gogarte-etxea]
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Nafarroako monasterioak]]
[[Kategoria:Nafarroa Garaiko kultura ondasunak]]
[[Kategoria:Uharte Arakilgo eraikinak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko monasterio erromanikoak]]
[[Kategoria:XII. mendean amaitutako eraikinak]]</text>
      <sha1>cwkk9p83d8k5o9wvuj3zpiymusunxrz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006071</id>
      <parentid>9005800</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:00:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ondatz</username>
        <id>26081</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5814" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula
| izena = Zamartzeko monasterioa
| irudia = Zamarce general.jpg
| irudi-oina = Antzinako Zamartzeko monasterioaren ikuspegi orokorra.
| herria = [[Zamartze]], [[Uharte Arakil]]. [[Sakana]]
| herrialdea = {{bandera|Nafarroa}}, [[Euskal Herria]]
| dn = 42
| mn = 57
| sn = 04
| de = 01
| me = 57
| se = 54
| kokapena = lekua
| garaia = [[1140]]
| lekua = Nafarroa 
}}
'''Zamartzeko monasterioa''' [[Erdi Aro]]ko [[monasterio]] bat da, [[Nafarroa Garai]]ko mendebaldeko [[Sakana]] eskualdean dagoen [[Uharte Arakil]] udalerriko [[Zamartze]] herrian kokatua.

== Historia ==
[[Antzinako Erroma]]ren garaian, [[Antoninoren Ibilbidea]]k aipatzen du [[Asturica Augusta]] eta [[Burdigala]] artean (hau da, [[Astorga]] eta [[Bordele]] artean) bazela ''Mansio Aracaeli'' izeneko leku bat&lt;ref name=&quot;mansio&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Rosa María Armendáriz|abizena=Aznar|izenburua=Santa María de Zamartze (Uharte-Arakil). Resultados de la intervención arqueológica|orrialdeak=293–317|abizena2=Pérez|izena2=María Rosario Mateo|data=2009|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=3126840|aldizkaria=Trabajos de arqueología Navarra|alea=21|issn=0211-5174|sartze-data=2020-12-10}}&lt;/ref&gt;, [[Alba (barduliarren hiria)|Alba]] pasa eta gero ([[Durruma]]) eta [[Alantone]]ra iritsi aurretik ([[Atondo]]?). [[Aracilum]] izeneko herri bat zegoen, askotan Uharte Arakilekin identifikatu dena&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=María Jesús Pérex|abizena=Agorreta|izenburua=En torno a la localización de Aracilus (Navarra)|orrialdeak=135–138|data=1990|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=148390|aldizkaria=Hispania antiqua|alea=14|issn=1130-0515|sartze-data=2020-12-10}}&lt;/ref&gt;. Hala ere, azken ikerketen arabera, bide garrantzitsu honetan Uharte Arakilen zegoena ez zen herri edo hiri bat, baizik eta ''mansio'' sinple bat&lt;ref name=&quot;mansio&quot; /&gt;.

Identifikazio horretan oinarrituta, Antzinaroan Uharte Arakil [[baskoi]]en lurraldean zegoela ondorioztatu da. Hala ere, badirudi beranduago [[Merobaudes (jenerala)|Merobaudesek]] [[bagauda]]k garaitu zituenean aipatzen den ''Aracellinatorum frangit insolentiam Bacaudarum'' horretako ''Aracellinatorum'' ez dela Uharte Arakil, baizik eta [[Araciel]], gaur egungo [[Corella]]tik gertu. Hortaz, baliteke Uharte Arakil ez egotea baskoien lurraldean, baizik eta [[barduliar]]renean, [[Lekunberri (Nafarroa)|Lekunberritik]] gertu aurkitu den mugarri batean oinarritua&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Agorreta|izena=M. J. P.|abizena2=Morales|izena2=J. R.|urtea=2011|izenburua=Término augustal hallado en Lekunberri (Navarra): estudio preliminar|aldizkaria=Trabajos de Arqueología Navarra|zenbakia=23|orrialdeak=5-20}}&lt;/ref&gt;.

Edonola ere, ''Mansio Aracaeli'' hori [[Veleia]]tik [[Pompaelo]]ra zihoan galtzadan zegoen&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Botaya|izena=M.|abizena2=de los Angeles|izena2=M.|urtea=1997|izenburua=La red viaria romana en el País Vasco|aldizkaria=Isturitz|zenbakia=8|orrialdeak=207-231}}&lt;/ref&gt;.

=== Erdi Aroa ===
Litekeena da Zamartzen [[Erdi Aro]] osoan egotea helburu sakratuetarako erabilitako lur bat, aurkitu diren hilobiak ikusita, baina garai horretako arrasto gutxi aurkitu dira. X. mendean, Zamartze izena aipatzen da Sisebuto apezpikuaren garaian. Izena Sant Marcetik datorkio (San Marko), bertan sortu zen monasterioaren arabera&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=COPE|izenburua=Viaje a Uharte-Arakil, San Donato, Aralar y Zamartze|hizkuntza=es|data=2021-12-09|url=https://www.cope.es/emisoras/navarra/navarra-provincia/pamplona/noticias/viaje-uharte-arakil-san-donato-aralar-zamartze-20211209_1665590|aldizkaria=COPE|sartze-data=2022-02-13}}&lt;/ref&gt;. [[1048]]tik aurrera (aurkitu den txanpon baten urtea) eliza [[Arkitektura erromaniko|erromanikoa]] eraiki zen bertan, eta XI. mendetik aurrera jendea hilobiratu zen&lt;ref name=&quot;mansio&quot; /&gt;.

=== Aro garaikidea ===
[[1983]]ko [[urriaren 26]]an 3192/1983 Errege Dekretuaren bidez Monumentu Historiko izendatu zuten. Gaur egun ez da elizkizunik ospatzen bertan.

== Eraikina ==
[[Fitxategi:Zamartze-elizako-atea.jpg|thumb|Zamartzeko elizako ate monumentala.]]
Nafarroako [[arkitektura erromaniko|Erromaniko Herrikoiaren]] adibide nabarmena da: esate baterako, bere inguruan dauden [[Done Mikel Aralarkoaren santutegia|San Migel Aralarkoa]] eta [[Itxasperriko Santiago eliza]], edo urrutiagoko [[Artaitz]] eta [[Artzibar|Artze]] herrietako elizak ere. Eraikina lerrokatutako hiru eraikinez osatutako multzo baten zatia da.


&lt;gallery&gt;
Fitxategi:Zamartze aiztondo.jpg|Zamartzeko monasterioa eta eliza, Aiztondo mendia atzean duela..
Fitxategi:Zamartzeko elizako absidea eta erdi aroko hilobiak.jpg|Zamartzeko absidea kanpotik eta honen aurrean goi Erdi Aroko hilobiak.
Fitxategi:Zamartzeko-hargin-marka-1.jpg|Zamartzeko elizako hargin marka.
Fitxategi:Zamartzeko-kapitela.jpg|Zamartzeko Andra Mari elizako kapitel erromanikoa.
Fitxategi:Zamartzeko eliza.jpg|alt=|Zamartzeko elizaren barnealdea
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Zamartze]]
* [[Done Mikel Aralarkoaren santutegia]]
* [[Itxasperriko Santiago eliza]]
* [[Erromanikoa Euskal Herrian]]

== Kanpo estekak ==
* [http://www.sakanaturismo.com/eu/Turismo_Sakana.asp?IdSeccion=2&amp;IdContenido=46 «Zamartzeko monasterioa»]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. Sakanako Turismo Bulegoa.
* [http://www.3digitala.com/eu/ficha.php?id=23898 «Zamartzeko monasterioa»]. 3digitala. Euskomedia fundazioa]
* [https://www.zamartze.info/ Zamartzeko Andre Mariaren Gogarte-etxea]
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Nafarroako monasterioak]]
[[Kategoria:Nafarroa Garaiko kultura ondasunak]]
[[Kategoria:Uharte Arakilgo eraikinak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko monasterio erromanikoak]]
[[Kategoria:XII. mendean amaitutako eraikinak]]</text>
      <sha1>tbf8xraa7po17mue1ivv5tt2h1lwoaz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006072</id>
      <parentid>9006071</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:01:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ondatz</username>
        <id>26081</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/Ondatz|Ondatz]] ([[User talk:Ondatz|eztabaida]]) wikilariaren 9006071 berrikuspena desegin da</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5815" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula
| izena = Zamartzeko monasterioa
| irudia = Zamarce general.jpg
| irudi-oina = Antzinako Zamartzeko monasterioaren ikuspegi orokorra.
| herria = [[Zamartze]], [[Uharte Arakil]]. [[Sakana]]
| herrialdea = {{bandera|Nafarroa}}, [[Euskal Herria]]
| dn = 42
| mn = 57
| sn = 04
| de = 01
| me = 57
| se = 54
| kokapena = lekua
| garaia = [[1140]]
| lekua = Nafarroa 
}}
'''Zamartzeko monasterioa''' [[Erdi Aro]]ko [[monasterio]] bat da, [[Nafarroa Garai]]ko mendebaldeko [[Sakana]] eskualdean dagoen [[Uharte Arakil]] udalerriko [[Zamartze]] herrian kokatua.

== Historia ==
[[Antzinako Erroma]]ren garaian, [[Antoninoren Ibilbidea]]k aipatzen du [[Asturica Augusta]] eta [[Burdigala]] artean (hau da, [[Astorga]] eta [[Bordele]] artean) bazela ''Mansio Aracaeli'' izeneko leku bat&lt;ref name=&quot;mansio&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Rosa María Armendáriz|abizena=Aznar|izenburua=Santa María de Zamartze (Uharte-Arakil). Resultados de la intervención arqueológica|orrialdeak=293–317|abizena2=Pérez|izena2=María Rosario Mateo|data=2009|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=3126840|aldizkaria=Trabajos de arqueología Navarra|alea=21|issn=0211-5174|sartze-data=2020-12-10}}&lt;/ref&gt;, [[Alba (barduliarren hiria)|Alba]] pasa eta gero ([[Durruma]]) eta [[Alantone]]ra iritsi aurretik ([[Atondo]]?). [[Aracilum]] izeneko herri bat zegoen, askotan Uharte Arakilekin identifikatu dena&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=María Jesús Pérex|abizena=Agorreta|izenburua=En torno a la localización de Aracilus (Navarra)|orrialdeak=135–138|data=1990|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=148390|aldizkaria=Hispania antiqua|alea=14|issn=1130-0515|sartze-data=2020-12-10}}&lt;/ref&gt;. Hala ere, azken ikerketen arabera, bide garrantzitsu honetan Uharte Arakilen zegoena ez zen herri edo hiri bat, baizik eta ''mansio'' sinple bat&lt;ref name=&quot;mansio&quot; /&gt;.

Identifikazio horretan oinarrituta, Antzinaroan Uharte Arakil [[baskoi]]en lurraldean zegoela ondorioztatu da. Hala ere, badirudi beranduago [[Merobaudes (jenerala)|Merobaudesek]] [[bagauda]]k garaitu zituenean aipatzen den ''Aracellinatorum frangit insolentiam Bacaudarum'' horretako ''Aracellinatorum'' ez dela Uharte Arakil, baizik eta [[Araciel]], gaur egungo [[Corella]]tik gertu. Hortaz, baliteke Uharte Arakil ez egotea baskoien lurraldean, baizik eta [[barduliar]]renean, [[Lekunberri (Nafarroa)|Lekunberritik]] gertu aurkitu den mugarri batean oinarritua&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Agorreta|izena=M. J. P.|abizena2=Morales|izena2=J. R.|urtea=2011|izenburua=Término augustal hallado en Lekunberri (Navarra): estudio preliminar|aldizkaria=Trabajos de Arqueología Navarra|zenbakia=23|orrialdeak=5-20}}&lt;/ref&gt;.

Edonola ere, ''Mansio Aracaeli'' hori [[Veleia]]tik [[Pompaelo]]ra zihoan galtzadan zegoen&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Botaya|izena=M.|abizena2=de los Angeles|izena2=M.|urtea=1997|izenburua=La red viaria romana en el País Vasco|aldizkaria=Isturitz|zenbakia=8|orrialdeak=207-231}}&lt;/ref&gt;.

=== Erdi Aroa ===
Litekeena da Zamartzen [[Erdi Aro]] osoan egotea helburu sakratuetarako erabilitako lur bat, aurkitu diren hilobiak ikusita, baina garai horretako arrasto gutxi aurkitu dira. X. mendean, Zamartze izena aipatzen da Sisebuto apezpikuaren garaian. Izena Sant Marcetik datorkio (San Marko), bertan sortu zen monasterioaren arabera&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=COPE|izenburua=Viaje a Uharte-Arakil, San Donato, Aralar y Zamartze|hizkuntza=es|data=2021-12-09|url=https://www.cope.es/emisoras/navarra/navarra-provincia/pamplona/noticias/viaje-uharte-arakil-san-donato-aralar-zamartze-20211209_1665590|aldizkaria=COPE|sartze-data=2022-02-13}}&lt;/ref&gt;. [[1048]]tik aurrera (aurkitu den txanpon baten urtea) eliza [[Arkitektura erromaniko|erromanikoa]] eraiki zen bertan, eta XI. mendetik aurrera jendea hilobiratu zen&lt;ref name=&quot;mansio&quot; /&gt;.

=== Aro garaikidea ===
[[1983]]ko [[urriaren 26]]an 3192/1983 Errege Dekretuaren bidez Monumentu Historiko izendatu zuten. Gaur egun ez da elizkizunik ospatzen bertan.

== Eraikina ==
[[Fitxategi:Zamartze-elizako-atea.jpg|thumb|Zamartzeko elizako ate monumentala.]]
Nafarroako [[arkitektura erromaniko|Erromaniko Herrikoiaren]] adibide nabarmena da: esate baterako, bere inguruan dauden [[Done Mikel Aralarkoaren santutegia|San Migel Aralarkoa]] eta [[Itxasperriko Santiago eliza]], edo urrutiagoko, [[Artaitz]] eta [[Artzibar|Artze]] herrietako elizak ere. Eraikina lerrokatutako hiru eraikinez osatutako multzo baten zatia da.


&lt;gallery&gt;
Fitxategi:Zamartze aiztondo.jpg|Zamartzeko monasterioa eta eliza, Aiztondo mendia atzean duela..
Fitxategi:Zamartzeko elizako absidea eta erdi aroko hilobiak.jpg|Zamartzeko absidea kanpotik eta honen aurrean goi Erdi Aroko hilobiak.
Fitxategi:Zamartzeko-hargin-marka-1.jpg|Zamartzeko elizako hargin marka.
Fitxategi:Zamartzeko-kapitela.jpg|Zamartzeko Andra Mari elizako kapitel erromanikoa.
Fitxategi:Zamartzeko eliza.jpg|alt=|Zamartzeko elizaren barnealdea
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Zamartze]]
* [[Done Mikel Aralarkoaren santutegia]]
* [[Itxasperriko Santiago eliza]]
* [[Erromanikoa Euskal Herrian]]

== Kanpo estekak ==
* [http://www.sakanaturismo.com/eu/Turismo_Sakana.asp?IdSeccion=2&amp;IdContenido=46 «Zamartzeko monasterioa»]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. Sakanako Turismo Bulegoa.
* [http://www.3digitala.com/eu/ficha.php?id=23898 «Zamartzeko monasterioa»]. 3digitala. Euskomedia fundazioa]
* [https://www.zamartze.info/ Zamartzeko Andre Mariaren Gogarte-etxea]
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Nafarroako monasterioak]]
[[Kategoria:Nafarroa Garaiko kultura ondasunak]]
[[Kategoria:Uharte Arakilgo eraikinak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko monasterio erromanikoak]]
[[Kategoria:XII. mendean amaitutako eraikinak]]</text>
      <sha1>cwkk9p83d8k5o9wvuj3zpiymusunxrz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lucien Aimar</title>
    <ns>0</ns>
    <id>203824</id>
    <revision>
      <id>9005697</id>
      <parentid>9003848</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:09:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6645" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Lucien Aimar''' ([[1941]]eko [[apirilaren 28|apirilak 28an]] [[Hyères]]en jaioa) txirrindulari [[frantzia]]r bat izan zen, profesionala [[1965]] eta [[1973]] artean.

== Karrera zaletu bezala ==
Aimar txirrindulari frantziar bikaina izan zen zaletuen mailan, [[1964ko Udako Olinpiar Jokoak|1964ko Tokioko Olinpiar Jokoetan]] parte hartu zuen olinpiar taldeko kide izan zelarik.

Bi hilabete beranduago, 2. postuan amaitu zuen [[Etorkizuneko Tourra]], [[Felice Gimondi]] [[italia]]rrarengandik 42 segundora, minutu baten galerarekin zigortua izan ondoren, belgiar txirrindulari batekin izan zuen ikamika baten ondorioz.

== Karrera profesional bezala ==
[[1965]]ean pasa zen profesionaletara, Ford-Gitane taldean, non [[Jacques Anquetil]] zegoen, eta [[Raphaël Geminiani]]k zuzentzen zuena. [[Frantziako Tourra|Frantziako Tourreko]] bere debutean abandonatu egin behar izan zuen erorketa baten ondorioz.

[[1966]]an, denboraldia egun bakarreko lasterketatan zenbait garaipen lortuz eta [[Flèche Wallone]]n 2. postu bat lortuz hasi zuen, baina urte hau nagusiki [[1966ko Frantziako Tourra|Frantziako Tourra]] irabazi zuelako nabarmentzen da, [[Aubisque]] eta [[Turin]]go ihesaldietan lortutako bi etapa garaipeni eta Jacques Anquetilen laguntzari esker.

[[1967]]an [[1967ko Italiako Giroa|Italiako Giroan]] parte hartu zuen Anquetilen laguntzaile bezala, eta 7. amaitu zuen sailkapen nagusian. [[1967ko Frantziako Tourra|Frantziako Tourrera]] frantziar talde nazionalaren lider bezala joan zen, eta etapa garaipen bat lortu ondoren, sailkapen nagusian 6. amaitu zuen. Tourraren ondoren, 2. amaitu zuen [[Frantziako errepideko txirrindularitza txapelketa|Frantziako errepide txirrindularitzako txapelketan]].

Hurrengo urtean [[1968ko Espainiako Itzulia|Espainiako Itzulira]] joan zen, Gimondik irabazi zuena, eta Aimarrek soilik 9. amaitzea lortu zuen. Ezin izan zuen aurreko urteko etapa garaipena errepikatu, Tourreko etapa batean bigarren amaituz eta sailkapen nagusian zazpigarren. Urte horretan bai lortu zuen Frantziako errepide txirrindularitzako txapelketa irabaztea.

[[1969]] urte zail bat izan zen Aimarrentzat, non denboraldi osoan oso forma txarra izan zuen, Frantziako Tourrean izan zuen partehartze kaxkarrean isladatu zena. Gainera, hilabetez [[dopin]]gagatik zigortua izan zen, eta, beraz, ezin izan zuen [[Espainiako Vuelta|Espainiako Itzulian]] parte hartu.

Bic taldearen beregituraketa baten ondoren, [[Luis Ocaña]]ren iritsierarekin beste batzuen artean, Aimarrek taldez aldatu zuen, eta iraganeko bere forma onaren zati bat berreskuratu zuen, garaipen nabarmengarririk lortu ez zuen arren. 2. amaitu zuen [[Bordele-Paris]] klasikoan, eta 9. [[1970eko Frantziako Tourra|Frantziako Tourrean]], non [[Lucien Van Impe]] belgiarra bihurtu zen Sonolor Lejeune taldearen lider.

[[1971]]n, jada taldeko liderra izan gabe, Aimarrek 9. amaitu zuen Tourra ihesaldi baten ondorioz. Bere karrerako azken bi urteetan ez zuen entzute handiko beste garaipenik lortu palmareserako, [[1972ko Frantziako Tourra|1972]] eta [[1973ko Frantziako Tourra|1973ko]] Tourretan bai parte hartu zuen arren, honela Tourrean 9 aldiz parte hartuz, non, [[1965]]ekoa izan ezik, guztiak amaitu zituen.

== Palmaresa ==
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 20|
'''1964'''
* 2. [[Etorkizuneko Tourra|Etorkizuneko Tour]]rean

'''1965'''
* [[1965eko Frantziako Tourra|Frantziako Tour]]reko etapa 1 (taldekako erlojupekoa)
* 3. [[Paris-Camembert]]en
* 4. [[Dauphiné Libéré]]n

'''1966'''
* [[Fitxategi:Jersey yellow.svg|20px]] [[1966ko Frantziako Tourra|Frantziako Tourra]]
* Gênes-Niza
* 2. [[Euskal Bizikleta]]n
* 2. [[Fleche Wallone]]n
* 3. [[Montjuïceko Igoera]]n
* 9. [[Errepideko txirrindularitza gizonezkoen elite munduko txapelketa|Munduko txapelketan]]

'''1967'''
* [[Dunkerqueko Lau Egunak]]
* 6. [[1967ko Frantziako Tourra|Frantziako Tourrean]] eta etapa 1
* 7. [[1967ko Italiako Giroa|Italiako Giroan]]
* 2. [[Frantziako errepideko txirrindularitza txapelketa|Frantziako errepide txirrindularitzako txapelketan]]

'''1968'''
* [[Fitxategi:MaillotFra.PNG|20px]] [[Frantziako errepideko txirrindularitza txapelketa]]
* 7. [[1968ko Frantziako Tourra|Frantziako Tourrean]]
* 9. [[1968ko Espainiako Vuelta|Espainiako Vueltan]]

'''1970'''
* [[Midi Libreren Sari Nagusia]]n etapa 1
* Polymultipliée
* 2. [[Bordele-Paris]]en
* 5. [[Paris-Niza]]n

'''1971'''
* 3. [[Eschborn-Frankfurt|Rund um den Henninger Turm]]en
* 6. [[Paris-Niza]]n
* 9. [[1971ko Frantziako Tourra|Frantziako Tour]]rean

'''1972'''
* 9. [[Dunkerqueko Lau Egunak|Dunkerqueko Lau Egun]]etan
* 10. [[Kataluniako Volta]]n

'''1973'''
* [[Dunkerqueko Lau Egunak|Dunkerqueko Lau Egun]]eko etapa 1 
* 8. [[Bordele-Paris]]en
}}

== Sailkapen orokorra Itzuli Handietan ==

{| class=&quot;wikitable&quot;
|- style=&quot;background:#eee;&quot;
!Itzuli Handia
!1965
!1966
!1967
!1968
!1969
!1970
!1971
!1972
!1973
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey pink.svg|20px|link=General classification in the Giro d'Italia|alt=Pink jersey]] '''[[Italiako Giroa]]'''
|—
|—
|'''[[1967ko Italiako Giroa|7.]]'''
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey yellow.svg|20px|link=General classification in the Frantziako Tour|alt=Yellow jersey]] '''[[Frantziako Tourra]]'''
|UT
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[1966ko Frantziako Tourra|1.]]'''
|'''[[1967ko Frantziako Tourra|6.]]'''
|'''[[1968ko Frantziako Tourra|7.]]'''
|[[1969ko Frantziako Tourra|30.]]
|[[1970eko Frantziako Tourra|17.]]
|'''[[1971ko Frantziako Tourra|9
]]'''
|[[1972ko Frantziako Tourra|17.]]
|[[1973ko Frantziako Tourra|17.]]
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey red.svg|20px|link=General classification in the Espainiako Vuelta|alt=Red jersey]] '''[[Espainiako Vuelta]]'''
|[[1965eko Espainiako Itzulia|11.]]
|—
|—
|'''[[1968ko Espainiako Itzulia|9.]]'''
|—
|—
|—
|—
|—
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Legenda
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|—||Ez zuen parte hartu
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|DSK||Deskalifikatua
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|UT||Utzi
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
* {{ProCyclingStats}}
{{bizialdia|1941eko||Aimar, Lucien}}


{{oinordekotza
| aurrekoa = [[Felice Gimondi]]
| titulua = Frantziako Tourreko garailea
| epea = [[1966]]
| ondorengoa = [[Roger Pingeon]]
}}

[[Kategoria:Frantziako txirrindulariak]]
[[Kategoria:Frantziako Tourraren irabazleak]]
[[Kategoria:1964ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]</text>
      <sha1>goliffg4sgxp8hssv8z0hz7xrfl8ms4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Txantiloi:Donostia Klasikoa</title>
    <ns>10</ns>
    <id>204466</id>
    <revision>
      <id>9005667</id>
      <parentid>8915199</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:28:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1961" xml:space="preserve">{{Navbox
| name  = Donostia Klasikoa
| title = [[Donostia Klasikoa]]
| state     = {{{state|autocollapse}}}
| listclass = hlist

| group1 = Gizonezkoen lasterketa
| list1 =
* [[1981eko Donostia Klasikoa|1981]]
* [[1982ko Donostia Klasikoa|1982]]
* [[1983ko Donostia Klasikoa|1983]]
* [[1984ko Donostia Klasikoa|1984]]
* [[1985eko Donostia Klasikoa|1985]]
* [[1986ko Donostia Klasikoa|1986]]
* [[1987ko Donostia Klasikoa|1987]]
* [[1988ko Donostia Klasikoa|1988]]
* [[1989ko Donostia Klasikoa|1989]]
* [[1990eko Donostia Klasikoa|1990]]
* [[1991ko Donostia Klasikoa|1991]]
* [[1992ko Donostia Klasikoa|1992]]
* [[1993ko Donostia Klasikoa|1993]]
* [[1994ko Donostia Klasikoa|1994]]
* [[1995eko Donostia Klasikoa|1995]]
* [[1996ko Donostia Klasikoa|1996]]
* [[1997ko Donostia Klasikoa|1997]]
* [[1998ko Donostia Klasikoa|1998]]
* [[1999ko Donostia Klasikoa|1999]]
* [[2000ko Donostia Klasikoa|2000]]
* [[2001eko Donostia Klasikoa|2001]]
* [[2002ko Donostia Klasikoa|2002]]
* [[2003ko Donostia Klasikoa|2003]]
* [[2004ko Donostia Klasikoa|2004]]
* [[2005eko Donostia Klasikoa|2005]]
* [[2006ko Donostia Klasikoa|2006]]
* [[2007ko Donostia Klasikoa|2007]]
* [[2008ko Donostia Klasikoa|2008]]
* [[2009ko Donostia Klasikoa|2009]]
* [[2010eko Donostia Klasikoa|2010]]
* [[2011ko Donostia Klasikoa|2011]]
* [[2012ko Donostia Klasikoa|2012]]
* [[2013ko Donostia Klasikoa|2013]]
* [[2014ko Donostia Klasikoa|2014]]
* [[2015eko Donostia Klasikoa|2015]]
* [[2016ko Donostia Klasikoa|2016]]
* [[2017ko Donostia Klasikoa|2017]]
* [[2018ko Donostia Klasikoa|2018]]
* [[2019ko Donostia Klasikoa|2019]]
* {{grey|2020}}
* [[2021eko Donostia Klasikoa|2021]]
* [[2022ko Donostia Klasikoa|2022]]

| group2 = [[Women Donostiako Klasikoa|Emakumezkoen lasterketa]]
| list2 = 
* [[2019ko Women Donostiako Klasikoa|2019]]
* {{grey|2020}}
* [[2021eko Women Donostiako Klasikoa|2021]]
}}[[Kategoria:Donostia Klasikoa]]&lt;noinclude&gt;
[[Kategoria:Kiroletako aurkibide txantiloiak]]

&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>s163oydlblv82d0zn0vjjlcmszqvmjm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Konik</title>
    <ns>0</ns>
    <id>221394</id>
    <revision>
      <id>9005604</id>
      <parentid>8992618</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:34:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gorritxiki</username>
        <id>3591</id>
      </contributor>
      <comment>/* Arrazaren historia */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="38405" xml:space="preserve">{{zaldi arraza infotaula
| irudia = Koniks5.JPG 
| jatorrizko herrialdea = {{bandera|Polonia}}
| sinonimoak =konik zaldia, konik ponia}}

'''Konika''', '''konik zaldia''' edo '''konik ponia''' ({{lang-pl|konik polski }}, hau da, ''poloniar konik'') [[Polonia]]ko bertako [[zaldi]] [[Arraza (biologia)|arraza]] bat da&lt;ref&gt;{{en}} Artikuloa &quot;The equinest&quot; entziklopedian. [http://www.theequinest.com/breeds/konik]/&lt;/ref&gt;. Bere tamaina zein beste hainbat ezaugarriengatik [[poni]]en sailkapen taldean sartzen da.

Koniken jatorria Poloniako [[Biłgoraj]] eta [[Panjepferde]] eskualdetan dago. Bertako zaldi gogorretatik garatua izan zen. Arraza oso landatarra da eta hainbat adituren ustez konik ponia galdutako tarpanetik gertuenetariko zaldi arraza bizia da gaur egun.&lt;ref&gt; {{en}} Artikulua &quot;The equinest&quot; entziklopedian.  [http://www.theequinest.com/breeds/konik/]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://books.google.es/books?id=Bvg99Qq54nUC&amp;q=tarpanoid+konik&amp;redir_esc=y#v=snippet&amp;q=tarpanoid%20konik&amp;f=false&lt;/ref&gt;
{{Sakontzeko|Tarpan}}

Hala ere beste hainbatek zalantzan jartzen dute konik zaldiaren tarpanarekiko gertutasun handiago hori Europako antzinako beste zenbait poni arrazekin konparaturik &lt;ref&gt; {{en}} Arrazari buruzko aipua. [https://truenaturefoundation.org/konik-horses-are-not-tarpans/]&lt;/ref&gt;. Eztabaidak bizirik dirau, baina edozein moduan aditu gehienek konik zaldien antzinatasuna azpimarratzen dute, eta balore handia ematen diote ezaugarri arkaikoen [[gordailu genetiko]] gisa &lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt; {{en}} [http://www.acta.media.pl/pl/full/5/2013/000050201300012000240002500038.pdf] &lt;/ref&gt;.

Izenak [[poloniera]]z &quot;zaldiko&quot; esan nahi du. &quot;Poloniar konik&quot; zehazki izendatzen du jatorrizko arraza, zeren eta ezaugarri eta jatorri antzeko zaldi taldeak daude munduko beste hainbat tokietan antzinako tarpana berreskuratzeko ahalegin ezberdinen ondorioz. Konik zaldiak ezagunak dira baita ere [[antzinako ekido arrazen ezaugarri]] ugari daukatelako. [[Mando marra]] bizkarrean eta [[zebradura]]k hanka eta lepoaldean esate baterako&lt;ref&gt; {{es}} https://www.noticaballos.com/caballo-konik.html&lt;/ref&gt;.

Arraza, Europako garai bateko [[basazaldi]]en gertutasunagatik, tarpanaren [[txoko ekologiko]]a betetzeko erabiltzen da hainbat [[natura-gune babestu]]etan.
Konikak leku askotan egoera basatian edo erdi basatian larratzen dira.

[[Polonia]]n, [[Lituania]]n, [[Holanda]]n eta [[Ingalaterra]]n zaldi mota honen samalda basatiak daude. Azken urtetan hainbat talde sortu dute [[Espainiar estatu]]an ere, esate baterako [[Burgosko probintzia]]ko [[Atapuerca]] inguruan&lt;ref&gt; {{es}} https://www.eldiario.es/politica/Proyectan-Atapuerca-prehistorico-ejemplares-UE_0_183382287.html&lt;/ref&gt;. Kasu askotan [[habitat]] naturalak kontserbatzeko erabiltzen dira, esan bezala tarpanek utzitako txoko ekologikoa betetzeko hain zuzen eta [[Berbasatze (kontserbazio biologia)|berbasatze]] ekimenetan&lt;ref&gt; {{en}} http://horsetalk.co.nz/2012/06/01/konik-horses/#axzz3EVdPIcz8&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{en}} https://web.archive.org/web/20160304123533/http://www.wildwoodtrust.org/files/conservation-grazing.pdf&lt;/ref&gt;.


== Etimologia ==
[[Fitxategi:Koniks2.JPG|thumb|300 px|ezkerrera|Konik zaldiak, Herbehereetako natura erreserba batean]]
Zaldi hauen izenak [[poloniera]]z ''konik polski'' eta ''konik biłgorajski'' dira. ''Konik'' hitzak, polonieraz, «zalditxo» esan nahi du (''koń'' «zaldi» da, polonieraz).&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt; {{en}} http://www.theequinest.com/breeds/konik/&lt;/ref&gt; Badu zer ikusirik Euskal Herriko [[pottoka]] arrazaren izendapenarekin, euskaraz ere ''pottoka'' hitzak «zalditxo» esan nahi baitu, Euskal Herriko poni arrazaren izena izateaz gain. Konik zaldiaren kasuan bezalaxe.

Argitalpen askotan &quot;tarpan&quot; izena erabiltzen da koniken [[sinonimo]] gisa. Honek nahasketa ekarri du askotan, konik poniak, tarpanekin daukaten senidetasunaren inguruko eztabaida gora behera, ezbaitira benetako tarpanak&lt;ref&gt;{{en}} https://truenaturefoundation.org/konik-horses-are-not-tarpans/ &lt;/ref&gt;.

== Arrazaren historia ==
[[Fitxategi:Tadeusz Vetulani w ZOO w Poznaniu.jpg|thumb|300 px|eskuinera|Tadeus Vetulani hipologoa konik zaldiekin lanean]]
Konik ponia XIX. mendeko bigarren partean sortu zuten Polonian, etxeko poniak [[tarpan]] [[zaldi|behor]] [[basati]]ekin gurutzerakoan. [[Białowieża basoa]] izan zen azken [[Tarpan|basoko tarpanen]] bizilekua [[1780]]. urtera arte. Bertako [[nekazaritza|laborariek]] erabiltzen zituzten konik poni hauek [[nekazaritza]]ko lan gogorrentzat, baina urterekin Europako beste abere arraza indartsuagoen aurrean poni hauen kopurua murrizten joan zen. Beste hipotesis baten arabera [[1807]]. urtean [[Zamość]] hiriko [[parke zoologiko|zooak]] hainbat tarpan banatu zuen nekazarien artean eta hauek beraien [[lor-zaldi]]ekin nahasi zituzten, eta konik zaldi arraza sortu zuten.&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt; {{de}} Tadeusz Jezierski, Zbigniew Jaworski: Das Polnische Konik. Die Neue Brehm-Bücherei Bd. 658, Westarp Wissenschaften, Hohenwarsleben 2008, ISBN 3-89432-913-0&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; {{en}} http://www.arthen-tarpan.fr/wa_files/TARPAN_20or_20KONIK.pdf&lt;/ref&gt;. Poni hauen jatorria, dena den, Bialowiezako populazioa litzateke, [[1786]]. urtean basotik [[Zamość]]-ko zoologikora eramank. Tarpanen eragina ere etxekotutako zaldietan egongo zen, seguruen, zaldi basatiek etxeko behorrekin nahasten baitziren etxeko zaldiak baino oldakogrragoak zirelako [[igel]] zeuden behorrak estaltzeko orduan. Zonaldeko baserritarrak txiroak izanik, baliabiderik ez zituzten abereak bertako larrez gain beste bazkarekin elikatzeko. Hau dela eta arraza gogortzen joan zen.

[[1826]]. urtean Julius Brincken izeneko gizonak, Errusiako [[tsar]]arentzat lan egiten zuena, Bialowiezako basoaren landaretza eta faunari buruzko liburua idatzi zuen. Hainbat adituentzat ordea Brinckenen haibat datu okerrak dira. Esate baterako Bialowiezako oihanaren deskribapena edo basa zaldien berarena. Ez daude bere baieztapenak kontrastatzeko beste iturririk.

[[Lehen Mundu Gerra]]n [[armada]] [[errusiar]] eta [[germaniar]]rak [[zama abere]]ak bezala erabili zituzten. Horregatik uste da koniak [[panje poni]] delakoen oinarrian daudela.&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

Konik zaldiei buruzko aurreneko ikerketak [[1914]]. urtean hasi ziren.

[[1914]]. urtean arrazari buruzko lehendabiziko ikerketak burutu zituzten [[Jan Grabowski]] eta [[Stanislaw Schuch]] [[hipologo]] poloniarrek.

[[1923]]. urtetik aurrera Tadeusz Vetulani, [[Krakovia]]ko unibertsitateko nekazaritzako irakaslea, [[Panjepferde]]n ([[Panje poni]]aren jatorrizko eskauldea) eta [[Bilgoraj]]-en ([[Biłgoraj zaldi]]aren jatorrizko eskualdea ) ponien azterketa hasi zen. Vetulani bera izan zen arraza izendatzeko &quot;konik&quot; izena sortu zuena. Izen hau izan zen gero nazioartean ezaguna egingo zena. [[1920]]. eta [[1930]]. artean hainbat etxalde sortu ziren arraza garatzeko. Ordurako bertako arrazaz gain gerra zaldi estimatuak bezala ikusten ziren poni hauek&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;.

[[1936]]. urtean [[Tadeus Vetulani]] irakasleak saiakera bat abiatu zuen koniken bidez antzineko tarpana berreskuratzeko. Bialowiezako basoan konikentzat babesleku bat sortu zuen tarpana berreskuratzeko lehendabiziko urrats gisa. Berak ez zuen soilik hautaketan sinisten, uste baitzuen animali hauek baldintza basatietan egonez gero tarpanaren ezaugarriak agertuko zirela populazio horretan. [[1939]]. urtean argitaratutako bere ikerketan Konik tarpanetik oso gertuko arrazatzat hartzen zuen. Bereziki bere buruko profil ahurragatik. Julius Brinckenen lanetan oinarriturik, Vetulanik eta beste hainbat zientifiko poloniarrek &quot;antzineko zaldiaren mitoa&quot; zabaltzeko oinarriak jarri zituzten, konik poniekin lotuz. Haren ondorioz poni arraza hau &quot;aintzineko abereen&quot; modaren oinarrian egongo dira, natura onadea kontserbaziorako moda berriekin batera.

Bitartean Heck anaiak Alemanian tarpana berreskuratzen saitzen ari ziren eta Heck zaldia sortu zuten. Horretarako anztinako europar ponien beste hainbat arrazen artea poloniar poniak erabili zituzten ere. Bai Heck anaien kasuan eta baita Vetulaniren kasuan ere, galdutako arraza bat berreskuratzen interesaz gain, interes nazionalista indartsu bat zegoen. Basazaldia berreskuratzea antzinaro loriotso eta mitikoaren ikur gisa. Urte haiek Bigarren Munduko Gerraren aurrekoak ziren. Bai Heck anaiek gobernu [[nazi]]en aldetik eta baita Vetulani Poloniako gobernuaren aldetik sostengu handia izan zuten haien &quot;tarpanak&quot; lantzeko. Heck anaien egitasmoa segituan baztertua izan baitzen tarpan berri gisa, konik ponien kasuan gaur egun arte mantendu da haien ospea tarpanaren zuzeneko zaldi gisa&lt;ref&gt; {{en}} https://truenaturefoundation.org/konik-horses-are-not-tarpans/ &lt;/ref&gt;.

Nahiz eta ustea oso zabalduta ez izan, Vetulaniren esperimentoak arraza atzeraka joateko bere ezaugarri arkaikoetan eragin handia izan du gaur egungo koniken morfologian.

[[Bigarren Mundu Gerra]]k, eta nazien inbasioak Polonian Vetulaniren egitasmoarekin amaitu zuten eta koniken kopuruak bere mailarik baxuena jo zuen.

[[1954]]. urtean [[Poloniako Zientzi Akademia]]k babesleku bat sortu zuen [[Popielno]]n , konikak babesteko eta berreskuratzeko&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;. Horretarako Polonian barrena geratzen ziren zaldiak erosten eta berreskuratzen joan ziren. Batzuk berreskuratzeko alemaniaraino joan behar izan zuten. Hemnedik aurrera konikak bereziki babesgunetan edota etxaldetan hazten ziren beriziki, eta ez libre basoetan Vetulaniren garaian bezala. Urte haietan arrazaren altuera soin gurutzera altxatu zuten aukeraketaren bidez, konik gerra zaldi estimatuak zirelako. Ohikoa da ponietan mendian libre daudenak tamainaz tixkiagoak izatea ikulukoak baino, elikadura dela eta. Beste aldetik burua eta gorputza ere finagoak dira.
[[1962]]. urtean arrazaren liburua argitaratzen da.
Orduan oraindik abere askok orbain zuriak eta urdinska ez ziren beste kolore zituzten, lehen izandako beste zaldi arrazekiko gurutzaketen ondorioz. [[1990]]. urtetik aurrera, hautaketaren bidez kolorea berdindu da asko, baina erabateko ondorioak epe luzeko prozezua da.
[[Fitxategi:Avant la transhumance - img 40879.jpg|thumb|360 px|ezkerrera|Neguko ilaian kolore ñabardura ezberdinak erakusten dituzten konik poniek]]
Kolore ezberdin hauek eragiten dituzten [[Dominantzia (genetika)|geneak errezesiboak]] direnez, zailak dira deseustatzeko. Abere batek beste kolore bateko genea eraman dezake baina itxuraz morfologikoki eta kolorez balekoa izan.

[[1988]]. urtean lehendabiziko abereak esportatu ziren [[Frantzia]]ra, [[Lorrena]]ko zenbait [[zingira]] lekuak kudeatzeko.

[[1999]]. urtean Polonian arraza babesteko eta hobetzeko programa publikoa abiatu zuten.

Gaur egun Polonian arrazaren hainbat babesgune daude.
[[Gerra Hotza]] amaitzerakoan, arraza zabaltzen joan zen Europako beste hainbat lekuetara.

Konik zaldiak antzinako tarpanak &quot;berreskuratzeko&quot; egindako hainbat saiakeren oinarrian daude, hala nola [[Heck zaldi]]ak, [[Liebenthaler poni]]ak...

[[Bernadette Lizert]] [[etologia|etologo]] frantziarrak arraza &quot;naturguneak sortzeko eta desagertutako sistema naturalak berreskuratzeko&quot; tresnatzat harzten du.

== Arrazaren ezaugarriak ==
[[Fitxategi:KCC2008Wildwood157.jpg|thumb|300 px|eskuinera|Konik zaldia. Arra.]]
Askotan konik poniak [[Hutsul poni]]ekin alderatzen dute, baina nahiko ezberdinak dira berekiko haien ezaugarri [[Morfologia (biologia)|morfologikoetan]]&lt;ref&gt; {{en}} Konik and Hucul horses: A comparative study of exterior measurements|lang=en|auteurs=M. Komosa et H. Purzyc|87. liburua|numéro=7|pasage=2245-2254|aldizkaria=Journal of Animal Science|2009 urtea.&lt;/ref&gt;.
Poloniar [[biłgoraj zaldi]]ekin ere hainbat ezaugarri komun dituzte, baina arraza hau nahastuago dago kanpoko arrazekin.

* Bataz besteko altuera [[soin gurutze]]ra; 134 cm.
* Bataz besteko perimetroa gerri aldean 168 cm.
* Bizkar aldean, sorbaldan zela itxurako sakonune dute saihetsetan. Soin-gurutzea ez da nabarmena. Bular zabala. [[ipurgain]]a gihartsua da, motz eta moztuta. Isatsaren sarrera ertain-baxua da.
* Bataz besteko pisua 350–400 kg.
* Burua handi eta sendoa da. Buruaren soslaia zuzena da edo apur bat azpi-ganbila.
* Hankak motz eta indartsuak dira, [[apatx]]a gogor eta txikiekin, poni arraza zaharretan ohikoa denez.
* Ile koloretan gehienak [[dun]] kolorekoak daude, orbain zuririk gabe, baina badaude ere, [[beltz]] edo [[beilegi]] koloreko abereak ere&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;.

Esan bezala hainbat abelburu beltzak dira eta orduan antza handia daukate Euskal Herriko [[pottoka|pottokekin]]. Abere gehhien urdinska sagu kolorekoak izanik, onartzen dira beltzak eta beilegi kolorekoak dun gena baldin badaukate. Denan den arraza definitzen duen koloreak urdinska da &quot;sagu kolore&quot; deitutakoa. Zebradurekin hanka zein lepo aldean kasu batzuetan&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;. Adituen arabera abereak bizi diren ingurumeak baldintza dezake ilaiaren tonalitatea. Baldintza basatietan ilunagoa izan daiteke, bereziki neguan &lt;ref&gt; {{en}} Kownacki 1962, Stachurska et al. 2006&lt;/ref&gt;.

Abere gehienak, esan bezala, sagu kolorekoak dira, urdinskak, baina tonalitate ezberdinekin. Ilaia gris ilunetik zurizkaraino doa, baina batzuk horixka tonalitatearekin. &quot;Sagu&quot; kolore hau, dun genearekin lotuta, koniken ezaugarri oso berezkoa dela azpimarratzen da, baina esate batera Poloniako bertakoa den [[Biłgoraj zaldi]]ak ere badauka.
Ile koloretan aniztasun hau ingurumenari izandako egokipenaren ondorioa da&lt;ref&gt; {{en}} Stachurska eta al. 2004] Anna Stachurska, M. Pięta, Z Jaworski, A. P. Ussing, A. Bruśniak eta M. Florek, « Colour variation in blue dun Polish Konik and Biłgoraj horses », Livest Prod. Sci., vol. 90, 2004, 201–209 orrialdea&lt;/ref&gt;. Kolorea, beste aldetik, aldagarria da [[urtaro]]aren arabera. Ilunagoa izaten da neguan udan baino, eta Hau lotuta dago ere neguan ilea asko luzatzen eta trinkotzen zaielako, artilekara moduan ateratzen baitzaie. Ile trinkoagoa nabarmenagoa da baldintza basatietan bizi diren abereen kasuan.
Dun geneak ematen duen kolore &quot;gris sagua&quot; da ofizialki onartutako bakarra.

* [[Zurda (zoologia)|Zurdak]] eta [[buztan|isatsak]] ilunak dira baina bi koloretakoak aldi berean. Antzinako poni arrazen beste ezaugarria da hau. Zurdaren ilea trinkoa da.

* Konikek [[antzinako ekido arrazen ezaugarri]] ugari daukate. Hanka ilunak, bi koloretako zurda eta buztanak, argiagoak bazterretan. [[Zebra marra]]k hanketan zein soin gurutzearen inguruan eta [[mando-lerroa]] bizkarrean. Marka hauek abereen egokipena izan daitezke haien ingurumean &lt;ref&gt; {{fr}} M. Kownacki, « Pochodzenie koników w świetle genetyki umaszczenia » [« Origine des Koniks à la lumière de la génétique des couleurs»], Prz. Zool., 14. zenbakia, 1970, 132-134 horrialdea.&lt;/ref&gt; T. Vetulanik eta ondorengo zaldizaleek egindako hautaketa handia izan arren, oraindik jaiotzen dira hainbat mozal orbain zuriekin edo beste koloretakoak. Seguruen, orbain zurien kasuan behintzat iraganean poni hauek beste arrrazekin izandako gurutzaketen ondorioz &lt;ref&gt;{{en}} [Anna Stachurska et Antoni Brodacki, « Selection of polish konik horses for coat colour and the way to improve its effectiveness », Electronic journal of polish agricultural universities, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wroclawiu, vol. 6, no 1, 2000.http://www.ejpau.media.pl/volume6/issue1/animal/art-04.html]&lt;/ref&gt;.
Hala ere abereen %18a inguru ez daukate antzinako marka hauek. &quot;A&quot; [[alelo]]a, zaldietan kolore arreko abereak ematen dituena, arraza garbiko aberetan ez da agertzen. &quot;E&quot; aleloa berriz, kolore gaztainkara ilunaren arduraduna, koniken %15an agertzen da.
[[Fitxategi:Konik_typu_Tarpan_p.jpg|thumb|300 px|ezkerrera|Konik mozala bere ohiko ilairekin. [[Białowieża basoa]] ]]
Moxalek, heldutasunera heldu arte, ilai horiska daukate.

* Konik poniak ez dira egokiak [[zaldiketa]]n salto egiteko, bai ordea iraupen handikoak dira trostan eta ibilbide luzetarako. Zelatuz gero abere lasaiak dira, ponietan ohikoa denez.

Abere hauek bazka gutxi behar dute mantentzeko.

== Izaera eta mantenua ==
[[Etxekotze|Etxekotutako]] abereak lasaiak eta esanekoak izaten dira. Aldarte onekoak. Bizitza luzeko aberea izaten da. Abere sozialak dira eta ez dira gizakiarekiko beldurtiak pertsonekin tratua izanez gero. Hau ere libre larretzen diren ponien kasuan izaten da, bererziki moxalak direnetik tratu hau ematen baita&lt;ref&gt; {{de}} Bunzel-Drüke, Finck, Kämmer, Luick, Reisinger, Riecken, Riedl, Scharf &amp; Zimball: Wilde Weiden: Praxisleitfaden für Ganzjahresbeweidung in Naturschutz und Landschaftsentwicklung. Arbeitsgemeinschaft Biologischer Umweltschutz im Kreis Soest e. V. (ABU), Bad Sassendorf-Lohne, 2. Auflage, 2009. ISBN 978-3-00-024385-1&lt;/ref&gt;.

Konik ponien iraupena ezaguna da eta oso ikertua izan da. Urte asko bizi diren abereak dira, baita baldintza basatietan ere. Poloniako basoetako inguruneari ondo egokitutako arraza da. Joera oso [[taldekoi]]a dauka, baita baldintza basatietan larretzen denean ere, [[Talde (zoologia)|samalda]] handiak osatuz&lt;ref&gt; {{pl}} M. Łuczyńska, Z. Jaworski et B. Stolarczyk, « Behawior koników polskich utrzymywanych w systemie hodowli rezerwatowej », Roczniki Naukowe PTZ, vol. 4, no 4,‎ 2008, p. 217–228.&lt;/ref&gt;.
[[Etxalde]]tako abereen kasuan, ohikoa da [[belarrondo]] botatzea neguan laguntzeko. Libre dauden poniak ordea gizakiaren laguntzarik gabe moldatzen dira. Iraupen handiko abereak dira, gaixotasunen aurrean zailduak. Esate baterako [[Mendebaldeko Niloaren sukarra]]ren aurrean &lt;ref&gt;{{en}} Z. Hubalek, E. Wegner, J. Hałouzka, P. Tryjanowski, L. Jerzak, S. Sikutowa, I. Rudolf, A. Kruszewicz, Z. Jaworski et R. Włodarczyk, « Serologic survey of potential vertebrate horst for West Nile Virus in Poland », Viral Immunol., vol. 21, no 2, 2008, p. 247–254&lt;/ref&gt;. [[Mallophaga]] zorrien aurrean ere gogortutako abereak dira. Barne [[bizkarroi]]en aurrean ere gogorragoak dira. Dirudienez parasitismoa murrizten duten landare ezberdinak jaten lortzen dute hau&lt;ref&gt; {{pl}} Z. Jaworski, « Ocena warunków etologiczno-hodowlanych koników polskich utrzymywanych w systemie rezerwatowym », Rozprawy i monografie, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmiń-sko-Mazurskiego, vol. 79, 2003.&lt;/ref&gt;.

Konikak basoa dauka bereziki ingurune aproposa. Bertan bizi diren abereek larru lodiagoa daukate eta ile luzeago eta gogorragoak, azaletik askatzeko joerarik gabe. Azken hamarkadetan konikak haziak izan dira bai ukuiluetan eta baita libre babesgune naturaletan. Haren esker posiblea izan da konparaketak egitea egoera ezberdinetan dauden ponien arteko ezberdintasunak osasunean zein abereen [[etologia]]n. Ukiletako abereen kasuan basokoek baino [[laminitis]] eta belarrondoei [[alergia]] gehiago erakusten dute. Libre bizi diren poniek joera handia daukate samaldetan biltzeko. HAu basazaldien etologiaren ezugarri bat da&lt;ref&gt;aworowska 1967, Sasimowski et al. 1990, Jaworski 2003, Łuczyńska et al. 2008]&lt;/ref&gt;.

Moxalek, beste zaldi arraza batzuekin konparatuz, elikaduran edozein gabezia konpentsatzeko ahalmen handia dute. Abere helduek udazkenean [[gantz]] kantitate handia pilatzeko gai dira gero negua igarotzeko. Haien tamainarekin konparatuz pisu handietatik tiratzeko gai dira&lt;ref&gt;{{pl}} Z. Jaworski et M. Jaszczyńska, « Program hodowlany ochrony zasobów genetycznych koników polskich », Krajowy Ośrodek Koordynacyjny ds, Zasobów Genetycznych Zwierząt Instytut Zootechniki – PIB Kraków, 2004&lt;/ref&gt;.
Samalda mistoetan beste arrrazekin dauden konik poniek, nahiz eta hauek handiagoak edo dominantegoak izan, haien izaera eta nerbioa mantentzen dute.

[[Gerra zaldi]]ak izan dira eta baita [[tiro-zaldi]] apartak. Lehendabiziko Munduko Gerran armada errusiar eta germaniarrek erruz erabili zituzten poni hauek. Handik aurrera sortutako arraza panje ponia izendatu zuten.

== Konik eta tarpanen arteko harremana. Eztabaidan dagoen gaia ==
[[Fitxategi:Kherson tarpan.jpg|thumb|250 px|ezkerrera| Azken tarpan zaldia Moskuko Zoologikoan, [[1868]]. urtean. Zalantzak daude ea arraza garbiko tarpana zen, ala etxeko zaldiekin nahasitako abere bat. Azken tarpanak konik zaldien arbasoekin nahastu ziren.]]
Gauza ezaguna da poni hauen arbasoen artean hainbat tarpan [[behor]] zeudela. Hala ere berriki egindako ikerketa [[Genetika|genetikoek]] agerian utzi dute konikak ez direla genetikoki aspaldiko zaldi basatietatik hain gertukoak&lt;ref&gt; {{en}} Jansen et al. 2002: Mitochondrial DNA and the origins of the domestic horse&lt;/ref&gt;. Analisi [[Morfologia (biologia)|morfologikoek]] eta bereziki [[burezur]]renak agerian uzten dute ez daudela tarpanetatik hain gertu. Ez daude beraiekin pentsatzen zen bezain beste senideturik. Konik poniak [[genoma mitokondrial]]a beste hainbat poni arrazekin konpartitzen du eta bere [[Y kromosoma]]ren kasuan ia berdina da.&lt;ref&gt; {{en}} Cieslak et al. 2010: Origin and History of Mitochondrial DNA lineages in domestic horses&lt;/ref&gt;. Honek ezbaian jartzen du Konikak Europako ekialdeko azken basazaldien ondorengo zuzenak izatearen teoria&lt;ref&gt; {{en}} &quot;True Nature Fouandation&quot;-en artikuloa [https://truenaturefoundation.org/konik-horses-are-not-tarpans/] &lt;/ref&gt;. Konikak Europako beste hainbat antzinako poni arrazen parean dago tarpanekiko gertutasunean.

Dozena milaka urtetan barrena, [[Azken Izotz Aro]]an, Europako azalera gehiena, [[Iberiar Penintsula]]tik [[Errusia]]raino, belarrez betetako lautadez estalita egon zen, garai haietako [[estepa]] zabalak. Bertan [[Megaloceros giganteus|orein erraldoiak]], [[mamut]]ak, [[errinozero iletsu]]ak, [[uro]]ak, [[estepako bisonte]]ak eta beste hainbat belarjale handiek tarpanekin partekatzen zituzten habitat hauek.
Duela 12.000 urte inguru hainbat faktore tartean, [[klima aldaketa]] eta gizakiaren eragina, azpi-polulazioen isolaketa ekarri zutena, [[Pleistozenoko megafauna]]ren iraungitze masiboa eman zen, eta haietako asko desagertu ziren. Guzti honen ondorioz estapak baso erraldoiak bilakatu ziren.

Hasiera batean basazaldiek ingurumen berriei egokitzea lortu bazuten ere, azkenean leku askotan iraungi ziren. [[Hego Euskal Herria]]n, esate baterako, [[Jesus Altuna]] paleontologoak dioenez, basazaldia , sekula ez da ugari izan [[historiaurre]]ko garaietann; ezta [[Kantauri itsasoko ertza]]ren gainerako [[eskualde]]tan ere. [[Goi Paleolitoa]]n ere, nahiz eta zaldiak [[Ekain (leizea)|Ekaingo leizearen]] bezalako labar-margoetan ugari eta bikainki marraztuta azaldu, ez dira zaldien hondakin asko agertzen bertako [[arkeologia aztarnategi|aztarnategietan]]. Antza, Pirinioez beste aldetik ebrriz, [[Akitania]]ko [[ordoki]]etan, espezierako askoz [[biotopo]] aproposagoak zeuden, Pirinioez hegoaldeko Euskal Herriko [[paisaia]] menditsu eta [[oihan]]tsuetan baino.&lt;ref&gt;{{eu}} [http://www.aranzadi-zientziak.org/old/biblioteca/01biblio munibe ficha.php?id=1357&amp;idioma=01Loturaren izenburua]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Jesus Altunaren artikulua&lt;/ref&gt;.

Altunak ikertutako Hego Euskal Herriko aztarnategietan, [[betadun]]en hondakin guztien artean, zaldia %5ra ozta ozta heltzen da. Portzentaje hau gainera, askoz gehiago murrizten da hasierako [[mesolito|mesolitikoan]] ([[Aziliar]]). Geroztik aipatuko denez, [[Mesolito|Mesolitikoaren]] amaieran eta [[Neolito|Neolitikoan]], duela gutxi arte, espeziea ez zen azaltzen arkeologia aztarnategietan. Horregatik urtetan Jesus Altuna berak eta [[Jose Migel Barandiaran]]ek uste izan zuten aldi batean zaldia Euskal Herritik desagertu omen zela.

Nafarroako [[Zatoiako arkeologia aztarnategi]]an egindako lehendabiziko aurkikuntza funtsezkoa izan zen teoria hau deuseztatzeko eta zera ziurtatzeko; zaldia etengabe bizi izan dela Euskal Herrian Paleolitiko Aurignac aldiaz geroztik, hau da, gaur egunetik duela 42.000 urte arteko denboraldia arte.
[[Kalkolito|Eneolitoan]] aztarnen %0,21ak hartzen du zaldiak. [[Brontze Aro]]an ere zaldi aztarnak oso urri izaten dira, (%0,07). Aurkitutako aztarna urri hauekin, gutxi zehaztu daiteke [[Kalkolito|Eneolitoan]] Euskal Herrian bizi ziren zaldi motei buruz, bai Kantauriko [[Isurialde hidrografiko|isurialdean]], bai Mediterraneoko isurialdean. Ezin zehaztu, orobat, ea zaldi horiek [[etxekotze|etxekotuak]] edo basatiak ziren.

Edozein moduan ere, basazaldiaren desagerketaren arrazoirik nagusiak [[Eurasia]]n barrena gizakiek egindako ehiza zuzena zein habitatetan eragindako aldaketak dira, bereziki neolitotik aurrera.
Joan den mendean hasita, hainbat saikera egon dira garai bateko tarpanak berreskuratzeko egun arte iraun duten zaldi arraza erabilita. Hau da konik ponien kasua eta esate baterako [[Heck zaldi]]ena. Saiakera guzti hauen gehienetan, azken hamarkatetakoetan hain zuzen konik poniak erabiliak izan dira.

[[Fitxategi:Equus przewalskii-Diffloth 1923.jpg|thumb|330 px|eskuinera|Tarpaneren marrazki bat espeziea islatzen. ''&quot;Tarpan dans Zootechnie. Races chevalines, 1923. egilea, Paul Diffloth&quot;''. Konikak tarpanaren ondorengo zuzenak dira hainbat egileen arabera.Irudian berriz ikusi daiteke tarpanen hainbat gertutasuna [[przewalski zaldi]]arekiko]]
[[Fitxategi:Grazend_Bees.jpg|thumb|330 px|ezkerrera|Konik ponia neguko ilaiarekin. Tarpanaren marrazkiarekin hainbat ezaugarri komun baina baita ezberdinak dauzka. Begira argazkiaren atzeko partean agertzen den beltz koloreko ponia. ]]

Duela 5.000 urte arte paleontologiak argi uzten du basazaldia Europa guztian hedatuta zegoela. Orduan hasi ziren hainbat lekuetan sartzen [[indoeuroparren aurreko herriak|indoeuropar herrien]] migrazioen ondorioz ekarritako etxekotutako zaldiak. Haren ondorioz zalantza asko daude garai haietako eta hurrengo mendetako hainbat zaldi espezie eta arrazen inguruan&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt; {{en}} https://truenaturefoundation.org/konik-horses-are-not-tarpans/&lt;/ref&gt;. Hau horrela da zeren etxeko zaldien eta tarpanen hezurrak oso antzekoak dira. Hala ere antzinaldetik XIX. mendera arte hainbat deskribapen agertzen dira literaturan tarpanak eta etxekotuz gero ihes egin eta zaldi basati bilakatutako abere populazioak ondo bereizten&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;.

Azken mendetan zehar basazaldien populazioen aipuak desagetzen joan ziren Europa guztian barrena gero eta lur basati gehaigo herri eta hirien zein nekazaritza eta abeltzaintzaren menpean geratzen diren neurrian. Basa zaldien azkenetariko gotorlekua [[Prusia]]ko ekialdeko gune handi bat izan zen. Bertan jende gutxi bizi zen eta oso basotsua zen. Eskualdea &quot;Desertu Handia&quot; deitzen zuten. [[Oihan primario]] bat zen orduan.

Desertu handi horretan [[Borusio]] herria bizi omen zen, edo Prusiar baltikoak. Prusiar germaniarrak baino lehen eskualdeko jatorrizko herria. [[Eslaviar]]rak ziren eta erlijioz ez ziren kristauak, XIII. mendera arte. Orduan [[Ordena Teutonikoa]]k lurraldea konkistatu zuen indarrez eta kristautzera behartu zituen. Antza borusio herriaren erlijioa animista zen, eta honek ekarri zuen bertako basoen eta abereen kontserbazioa.

Orden Teutonikoaren konkistaren kronista izan zen [[Peter von Dusburg]]en kroniken arabera: {{Aipua|&quot;Haiek Jaungoikoa ez zuten ezagutzen, eta okerturik Bere izakiak gurtzen zituzten, eguzkia izan, ilargia izan, izarrak izan, hegaztiak izan, lau hankako abereak izan eta baita sugeak ere. Haiek bazeukaten ibai, landa eta baso sakratuak, eta bertan ez ziren ausartzen ez lurra lantzea, ez arrantza egin edo egurra jaso&quot;.}}

Prusiar zaharren sinismenek eta kopuru txikiak ahalbidetu zuten beraz eskaulde asko basati mantentzea eta haiekin basa zaldien populazio handiak.

Orden Teutonikoaren konkista eta gero, kolonizazio eta krsitautzearen mehatxua izan arren, Desertu Handia haien artean etsai ziren [[Prusiako Erresuma]]ren, [[Poloniako Erresuma (1025-1385)|Poloniako Erresumaren]] eta [[Lituaniako Erresuma]]ren arteko inoren lurra bilakatu zen. Etsai ziren erresumen arteko koltxoia. Hau dela eta bertako basa-abere handi askoren babeslekua bilakatu zen. [[Europako bisonte]], [[uro]] eta [[tarpan]] esate baterako.

Hala ere Prusiako oihan handiaren kolonizazioa azkartu zen XVI. mendean barrena eta honek ekarri zuen basa zaldien populazioen etengabeko murriztea. Tarpanak erruz ehizatuak izan ziren mentean haien populazioak murriztu arte&lt;ref&gt;{{de}} Thomas Jansen: Untersuchungen zur Phylogenie und Domestikation des Hauspferdes (Equus ferus f. caballus) Stammesentwicklung und geografische Verteilung. Dissertation zur Erlangung des Doktorgrades (Dr. rer. nat.) der Mathematisch-Naturwissenschaftlichen Fakultät der Rheinischen Friedrich-Wilhelms-Universität Bonn. Bonn, September 2002 [http://www.equichannel.cz/data/files/dissertation-tj-ohne-anhang-4457.pdf] &lt;/ref&gt;. Mende horren bukaerarako uste da tarpanen populazio basatiak jada iraungita zeudela eta soilik zenbait [[aitonseme]]en finketan mantentzen zirela. Esate baterako [[Jan Zamoyski]] handiki poloniarrak basa zaldiak mantentzen ditu bere lurretan, bere estatusaren ikur gisa, baina XVIII. menderako zaldi samalda hauek desagertzen dira, behintzat agirien aipuetatik. Hau dela eta, zenbait adituentzat, tarpana orduan iraungi zen eta handik aurrera agertzen diren ustezko tarpanak edo etxekotutako zaldietatik sortutako basazaldiak dira edo askoz jota azken tarpanekin nahastutako abereak. Edozein moduan abere hauek konik ponien jatorrian daude.

Kontutan hartu behar da aldi berean tarpanaren zabalpena oso zabala izan zela Eurasia guztian barrena, eta hau dela eta basazaldien azpimota ugari egongo zirela. Horregatik ez litzateke zehatza izango tarpan eta konik zaldi mota berberatzat aldarrikatzea, edozein moduan tarpan mota baten ondorengoak lirateke. Aldi berean tarpanaren azpi-moten sakabanaketa honek ezbaian jarriko luke zenbait ikerketa konik eta Europako antzinako beste hainbat poni arrazen (pottokak, [[Dartmoor poni]], [[sorraia]], [[fjord zaldi]]a...) eta tarpanen artekoa.

== Arrazaren erabilera ==
[[Zela-zaldi]] zein [[tiro-zaldi]] bezalako erabilerentzat oso arraza egokia da, horregatik asko erabili zen gerra zaldia bezala unitate militarren ekipoak garraiatzeko. Hala ere gaur egungo erabilera zabalduena kudeaketa ekologikorako da.
=== Beste zaldi arrazekiko gurutzaketa ===
==== Koniken erabilera tarpana berreskuraketarako egitasmoetan ====
Bi munduko gerren arteko urtetan, Heinz eta Lutz Heck anaiek Alemanian konik poniak erabili zituzten beste zaldi arrazekin gurutzatuz tarpanak berreskuratzeko beraien lanetan. Konikekin batera [[Dülmen poni]]ak, [[Gotland poni]]ak, [[Islandiar poni]]ak eta [[przewalski zaldi]]ak. Denak germaniar herrietan zabaldutako arrazak (przewalski kenduta), antzinako [[ariar poni]]a buruan. Jakina, Heck anaiek Gobernu Naziaren babesa zuten haien [[esperimentu]]etarako, nazien mitologian oso present baitziren [[Germaniar herriak|antzinako germaniar tribuen]] egoitza izan ziren Europa erdiko [[oihan primario]]ak haien megafaunarekin. Uroak, bisonteak, tarpanak... Haien helburua halako basoak berreskuratzea zen, bereziki konkistatutako lurraldetan eta bertan buriuzagi naziek ehizatu ahal izatea abere hauek garai bateko gerlari germaniarrak bezala. Esperimentuen ondorioa [[Heck zaldi]]a izan zen&lt;ref&gt; {{de}} Bunzel-Drüke, Finck, Kämmer, Luick, Reisinger, Riecken, Riedl, Scharf &amp; Zimball: Wilde Weiden: Praxisleitfaden für Ganzjahresbeweidung in Naturschutz und Landschaftsentwicklung. Arbeitsgemeinschaft Biologischer Umweltschutz im Kreis Soest e. V. (ABU), Bad Sassendorf-Lohne, 2. Auflage, 2009. ISBN 978-3-00-024385-1
&lt;/ref&gt;. Zaldi hauek ez dira serio hartzen berreskuratutako tarpanak bezala, baina bai ordea bitxikeri bat bezala hainbat zoologikoetan erakusteko.

Baina koniken inportazioa alemaniera beste ondorioak izan zituen hainbat arrazetan. Esate baterako [[Dülmen poni]]en behorrak erruz izan ziren estaliak konik zaldien partetik. Haren ondorioz gaur egungo konikekin senidetasun eta antz handia daukate. Abere kopuruz oso zabalpen gutxikoa den [[Liebenthaler poni]]a konik poniak erabiliz sortutako germaniar beste arraza bat da.

Gaur egun hainbat zaldi-hazleek arraza [[anglo-arabiar zaldi]]ekin gurutzatzen dituzte eta baita [[odol garbiko zaldi ingles]]ekin zaldiketarako baldintza hobeagoak dauzkaten abereak lortzeko.

=== Babestutako naturguneen gestiorako tresna bezala. Berbasatzea ===
[[Fitxategi:Wild Konik ponies.jpg|thumb|390 px|eskuinera|Konik poniak naturgune babestu batean]]
Konik poniaren zaleek azpimarratzen dute alde batetik tarpanetik gertutasuna eta beste aldetik baldintza naturaletara moldatzeko gaitasuna. Beraz [[Berbasatze (kontserbazio biologia)|berbasatze]] programetan oso arraza egokitzat jotzen da.
Haren ondorioz azken urtetan konik zaldiek ospa handia hartu dute natur babesguneak kudeatzeko tresna gisa. Baita Berbasatze mugimendu ingurumenzale berriaren ikur gisa&lt;ref&gt; {{es}} http://www.wildspain.org/tarpans/tag/caballos-konik/&lt;/ref&gt;. [[Herbeherak|Herbeheretan]] askatuak izan ziren naturgune handiak kudeatzeko, [[Oostvaardersplassen]] babesgunearen kasuan bezala. Bertan belarjale handiaren papera betetzen dute&lt;ref&gt;{{nl}}http://www.birdsnetherlands.nl/oostvaardersplassen_mammals.htm &lt;/ref&gt;. Paisaia ireki eta saretuak mantentzen dituzte eate baterako [[orein arrunt]]ekin batera. Animali guzti hauek ez dituzte bazkarekin laguntzea neguan.

[[Frantzia]]n [[1988]]. urtean saiakera bat egin zuten [[Pagny-sur-Meuse]] herrian, Lorenako Natur Guneak Babesteko Guneak, udaletxearekin elkarlanean, lehendabiziko hiru konik poniak ekarri zituzten Poloniako [[Popielów]] herriko natur babesgunetik. Egun dozena bat baino gehiago dira eta 100 hektareako eremu batean larretzen dira, [[Lay-Saint-Remy]] udalbarrutiko zingira alkalinoetara zabalduta.
[[Remoray Lakuko Babesgune Natural Nazionalean]] koniken beste salmalda bat dago [[1999]]. urtetik&lt;ref&gt; {{fr}} http://www.maisondelareserve.fr/historique_reserve.php&lt;/ref&gt;.
[[Maastricht]]en Kleine Weerd babeslekuan, 12 hektaretako faxa batean, [[Meuse]] lakuaren alboan larretzen dira. Lakuaren bankoak naturalizatu dira larretze honekin, eta orain errezago urperatzen dira.
[[Alemania]]n [[Kappel-Grafenshausen]]en, [[Taubergießen]] babeslekuan ibai ertzeko ordokietan larretzen dira. Konik samalda batek mantentzen du [[Natura 2000]] sarearen barneko [[Zwinduinen-en-polders]] babesgunea.

== Arrazaren egoera eta gaur egungo banaketa ==
[[Uppsala]] unibertsitateko [[Rupak Khandka]] adituak, [[2010]]. urtean [[FAO]]rentzat egindako ikerketan, konik zaldia Europan jatorria duen [[mugaz gaindiko]] arraza bat da. Gaur egun ez dago desagertzeko zorian, nahiz eta bere kopuruagatik erabat arriskutik kanpo ere ez dagoen&lt;ref&gt; {{en}} Rupak Khadka, « Global Horse Population with respect to Breeds and Risk Status » [https://stud.epsilon.slu.se/7676/17/khadka_r_150305.pdf], Uppsala, Faculty of Veterinary Medicine and Animal Science - Department of Animal Breeding and Genetics, 2010, p. 62 ; 68.&lt;/ref&gt;.

Samalda basatiak eta erdi-basatiak daude. Poni hauen hainbat populazio basati dago Europan barrena. Gainera lehen aipatu bezala zenbait adituentzat hau da antzinako tarpanen hurbilen dagoen egungo zaldi arraza.
Konic zaldia basazaldien sailkapen taldean kokatzen da, {{Sakontzeko|basazaldi}}.

=== {{bandera|Polonia}} ===

Polonian dauden abere kopurua:

-Esku pribatuan dagoen abere kopurua: 310 behor eta 90 zaldietakoa da.

-Esku publikoetan dauden abereak: 120 behor eta 50 zaldi&lt;ref&gt;http://fallen-leaves.net/wiki/Konik&lt;/ref&gt;.

-[[Popielnoko Babesgune Naturalean]].

-[[Roztoczanskiko Parke Nazional]]ean bereziki.

-[[Białowieża basoa]]n.

.[[Poznańgo Bizitzaren Zientzien Unibertitatea]]k Koniken talde bat mantentzen du baita ere.

=== {{bandera|Herbehereak}} ===
-Oostvaaardrsplassen Natura Babeslekuan bizi da munduko konik ponien [[populazio]]rik handiena. Bertan izan zen aurreneko koniken erabilera habitatak kudeatzeko.

=== {{bandera|Errumania}} ===

-[[Rodopeak|Rodope mendiak]], [[Errumania]]n&lt;ref&gt;https://www.rewilding-rhodopes.com/wildlife/konik/&lt;/ref&gt;. Konik zaldien populazio basatia dago mendi hauetan [[Rewilding Europe]] fundazioaren eskutik birbasatze programa baten barnean.

=== {{bandera|Frantzia}}: ===
-Pagny-sur-Meuse udalbarrutiko naturgunetan, Lorena ibaiaren ertzean.

-Remoray Lakuaren Babesgune Natural Nazionalean.

=== {{Bandera|Alemania}} ===
-[[Kappel-Grafenshausen]]en, [[Taubergießen]] babeslekuan ibai ertzeko [[ordoki]]etan.

-[[Natura 2000]] sarearen barneko [[Zwinduinen-en-polders]] babesgunea.

-[[Baltiko]] [[itsasertz]]eko [[Geltinger Birk Natura Babesgune]]an.

-[[Standortübungsplatz Koblenz-Schmidtenhöhe]].

-[[Brönnhof]], [[Schweinfurt]]en.

=== {{bandera|Lituania}} ===

=== {{bandera|Belgika}} ===

=== {{bandera|Espainia}} ===

- [[Burgos]]ko Atapueca inguruan, &quot;Paleolítico vivo&quot; delako parke tematikoan [[uro berri]] eta [[Europako bisonte]]kin batera&lt;ref&gt; {{es}} https://www.paleoliticovivo.org/ &lt;/ref&gt;.

=== {{bandera|Erresuma Batua}} ===
-Konik poniak berbasatzearen hainbat egitasmoetan erabiliak izan dira&lt;ref&gt;{{en}} https://web.archive.org/web/20191007205401/https://wildwoodtrust.org/sites/default/files//wildwood-media/Files/conservation-grazing.pdf&lt;/ref&gt;.

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Konik.jpg|thumb|320 px|ezkerrera]]
* {{en}} [http://www.theequinest.com/breeds/konik/ Arrazari buruzko artikuloa &quot;The eqinest&quot; entziklopedian]
* {{en}} [http://www.birdsnetherlands.nl/oostvaardersplassen_mammals.htm Holandako Oostvaardersplassen natura parkean dauden konik zaldiei buruzko artikulua]
* {{en}} [http://www.acta.media.pl/pl/full/5/2013/000050201300012000240002500038.pdf Arrazari buruzko artikuloa ]
* {{pl}} [https://web.archive.org/web/20190428191754/https://www.pzhk.pl/en/breeding/polish-breeds/stud-book-of-origin-of-konik-polski-breed/ Konik poniaren arraza liburu ofiziala]
=== Bideoak ===
* [https://www.youtube.com/watch?v=r0TSsB8gU9U Arrazari buruzko bideoa]
* [https://www.youtube.com/watch?v=PWaY6gQKV1E Konik zaldiak, elurretan]

== Bibliografia ==
* {{de }} Tadeusz Jezierski, Zbigniew Jaworski: Das Polnische Konik. Die Neue Brehm-Bücherei Bd. 658, Westarp Wissenschaften, Hohenwarsleben 2008, ISBN 3-89432-913-0
* {{en}} Konikekin habitat naturalak berreskuratzeari buruzko artikuloa. [https://zoogdierwinkel.nl/sites/default/files/imce/nieuwesite/Winkel/pdf%20download/Lutra_57(2)_Van%20Vuure_2014.pdf].
* {{en}} Van Vuure, Cis: From kaikan to konik – Facts and perceptions surrounding the European wild horse and the Polish konik. Semper, Warszawa, 2015, p. 445. [http://semper.istore.pl/en_US/p/From-kaikan-to-konik/23076145].

== Erreferentzaik ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

{{Poni arrazak}}

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Poniak]]
[[Kategoria:Poloniako bertako zaldi arrazak]]
[[Kategoria:Basazaldiak]]
[[Kategoria:Berbasatzerako erabilitako zaldi arrazak]]</text>
      <sha1>s8l5pi4bw062ruv8kledo7y0vyrnu8g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005611</id>
      <parentid>9005604</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:38:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gorritxiki</username>
        <id>3591</id>
      </contributor>
      <comment>/* Izaera eta mantenua */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="38405" xml:space="preserve">{{zaldi arraza infotaula
| irudia = Koniks5.JPG 
| jatorrizko herrialdea = {{bandera|Polonia}}
| sinonimoak =konik zaldia, konik ponia}}

'''Konika''', '''konik zaldia''' edo '''konik ponia''' ({{lang-pl|konik polski }}, hau da, ''poloniar konik'') [[Polonia]]ko bertako [[zaldi]] [[Arraza (biologia)|arraza]] bat da&lt;ref&gt;{{en}} Artikuloa &quot;The equinest&quot; entziklopedian. [http://www.theequinest.com/breeds/konik]/&lt;/ref&gt;. Bere tamaina zein beste hainbat ezaugarriengatik [[poni]]en sailkapen taldean sartzen da.

Koniken jatorria Poloniako [[Biłgoraj]] eta [[Panjepferde]] eskualdetan dago. Bertako zaldi gogorretatik garatua izan zen. Arraza oso landatarra da eta hainbat adituren ustez konik ponia galdutako tarpanetik gertuenetariko zaldi arraza bizia da gaur egun.&lt;ref&gt; {{en}} Artikulua &quot;The equinest&quot; entziklopedian.  [http://www.theequinest.com/breeds/konik/]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://books.google.es/books?id=Bvg99Qq54nUC&amp;q=tarpanoid+konik&amp;redir_esc=y#v=snippet&amp;q=tarpanoid%20konik&amp;f=false&lt;/ref&gt;
{{Sakontzeko|Tarpan}}

Hala ere beste hainbatek zalantzan jartzen dute konik zaldiaren tarpanarekiko gertutasun handiago hori Europako antzinako beste zenbait poni arrazekin konparaturik &lt;ref&gt; {{en}} Arrazari buruzko aipua. [https://truenaturefoundation.org/konik-horses-are-not-tarpans/]&lt;/ref&gt;. Eztabaidak bizirik dirau, baina edozein moduan aditu gehienek konik zaldien antzinatasuna azpimarratzen dute, eta balore handia ematen diote ezaugarri arkaikoen [[gordailu genetiko]] gisa &lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt; {{en}} [http://www.acta.media.pl/pl/full/5/2013/000050201300012000240002500038.pdf] &lt;/ref&gt;.

Izenak [[poloniera]]z &quot;zaldiko&quot; esan nahi du. &quot;Poloniar konik&quot; zehazki izendatzen du jatorrizko arraza, zeren eta ezaugarri eta jatorri antzeko zaldi taldeak daude munduko beste hainbat tokietan antzinako tarpana berreskuratzeko ahalegin ezberdinen ondorioz. Konik zaldiak ezagunak dira baita ere [[antzinako ekido arrazen ezaugarri]] ugari daukatelako. [[Mando marra]] bizkarrean eta [[zebradura]]k hanka eta lepoaldean esate baterako&lt;ref&gt; {{es}} https://www.noticaballos.com/caballo-konik.html&lt;/ref&gt;.

Arraza, Europako garai bateko [[basazaldi]]en gertutasunagatik, tarpanaren [[txoko ekologiko]]a betetzeko erabiltzen da hainbat [[natura-gune babestu]]etan.
Konikak leku askotan egoera basatian edo erdi basatian larratzen dira.

[[Polonia]]n, [[Lituania]]n, [[Holanda]]n eta [[Ingalaterra]]n zaldi mota honen samalda basatiak daude. Azken urtetan hainbat talde sortu dute [[Espainiar estatu]]an ere, esate baterako [[Burgosko probintzia]]ko [[Atapuerca]] inguruan&lt;ref&gt; {{es}} https://www.eldiario.es/politica/Proyectan-Atapuerca-prehistorico-ejemplares-UE_0_183382287.html&lt;/ref&gt;. Kasu askotan [[habitat]] naturalak kontserbatzeko erabiltzen dira, esan bezala tarpanek utzitako txoko ekologikoa betetzeko hain zuzen eta [[Berbasatze (kontserbazio biologia)|berbasatze]] ekimenetan&lt;ref&gt; {{en}} http://horsetalk.co.nz/2012/06/01/konik-horses/#axzz3EVdPIcz8&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{en}} https://web.archive.org/web/20160304123533/http://www.wildwoodtrust.org/files/conservation-grazing.pdf&lt;/ref&gt;.


== Etimologia ==
[[Fitxategi:Koniks2.JPG|thumb|300 px|ezkerrera|Konik zaldiak, Herbehereetako natura erreserba batean]]
Zaldi hauen izenak [[poloniera]]z ''konik polski'' eta ''konik biłgorajski'' dira. ''Konik'' hitzak, polonieraz, «zalditxo» esan nahi du (''koń'' «zaldi» da, polonieraz).&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt; {{en}} http://www.theequinest.com/breeds/konik/&lt;/ref&gt; Badu zer ikusirik Euskal Herriko [[pottoka]] arrazaren izendapenarekin, euskaraz ere ''pottoka'' hitzak «zalditxo» esan nahi baitu, Euskal Herriko poni arrazaren izena izateaz gain. Konik zaldiaren kasuan bezalaxe.

Argitalpen askotan &quot;tarpan&quot; izena erabiltzen da koniken [[sinonimo]] gisa. Honek nahasketa ekarri du askotan, konik poniak, tarpanekin daukaten senidetasunaren inguruko eztabaida gora behera, ezbaitira benetako tarpanak&lt;ref&gt;{{en}} https://truenaturefoundation.org/konik-horses-are-not-tarpans/ &lt;/ref&gt;.

== Arrazaren historia ==
[[Fitxategi:Tadeusz Vetulani w ZOO w Poznaniu.jpg|thumb|300 px|eskuinera|Tadeus Vetulani hipologoa konik zaldiekin lanean]]
Konik ponia XIX. mendeko bigarren partean sortu zuten Polonian, etxeko poniak [[tarpan]] [[zaldi|behor]] [[basati]]ekin gurutzerakoan. [[Białowieża basoa]] izan zen azken [[Tarpan|basoko tarpanen]] bizilekua [[1780]]. urtera arte. Bertako [[nekazaritza|laborariek]] erabiltzen zituzten konik poni hauek [[nekazaritza]]ko lan gogorrentzat, baina urterekin Europako beste abere arraza indartsuagoen aurrean poni hauen kopurua murrizten joan zen. Beste hipotesis baten arabera [[1807]]. urtean [[Zamość]] hiriko [[parke zoologiko|zooak]] hainbat tarpan banatu zuen nekazarien artean eta hauek beraien [[lor-zaldi]]ekin nahasi zituzten, eta konik zaldi arraza sortu zuten.&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt; {{de}} Tadeusz Jezierski, Zbigniew Jaworski: Das Polnische Konik. Die Neue Brehm-Bücherei Bd. 658, Westarp Wissenschaften, Hohenwarsleben 2008, ISBN 3-89432-913-0&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; {{en}} http://www.arthen-tarpan.fr/wa_files/TARPAN_20or_20KONIK.pdf&lt;/ref&gt;. Poni hauen jatorria, dena den, Bialowiezako populazioa litzateke, [[1786]]. urtean basotik [[Zamość]]-ko zoologikora eramank. Tarpanen eragina ere etxekotutako zaldietan egongo zen, seguruen, zaldi basatiek etxeko behorrekin nahasten baitziren etxeko zaldiak baino oldakogrragoak zirelako [[igel]] zeuden behorrak estaltzeko orduan. Zonaldeko baserritarrak txiroak izanik, baliabiderik ez zituzten abereak bertako larrez gain beste bazkarekin elikatzeko. Hau dela eta arraza gogortzen joan zen.

[[1826]]. urtean Julius Brincken izeneko gizonak, Errusiako [[tsar]]arentzat lan egiten zuena, Bialowiezako basoaren landaretza eta faunari buruzko liburua idatzi zuen. Hainbat adituentzat ordea Brinckenen haibat datu okerrak dira. Esate baterako Bialowiezako oihanaren deskribapena edo basa zaldien berarena. Ez daude bere baieztapenak kontrastatzeko beste iturririk.

[[Lehen Mundu Gerra]]n [[armada]] [[errusiar]] eta [[germaniar]]rak [[zama abere]]ak bezala erabili zituzten. Horregatik uste da koniak [[panje poni]] delakoen oinarrian daudela.&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

Konik zaldiei buruzko aurreneko ikerketak [[1914]]. urtean hasi ziren.

[[1914]]. urtean arrazari buruzko lehendabiziko ikerketak burutu zituzten [[Jan Grabowski]] eta [[Stanislaw Schuch]] [[hipologo]] poloniarrek.

[[1923]]. urtetik aurrera Tadeusz Vetulani, [[Krakovia]]ko unibertsitateko nekazaritzako irakaslea, [[Panjepferde]]n ([[Panje poni]]aren jatorrizko eskauldea) eta [[Bilgoraj]]-en ([[Biłgoraj zaldi]]aren jatorrizko eskualdea ) ponien azterketa hasi zen. Vetulani bera izan zen arraza izendatzeko &quot;konik&quot; izena sortu zuena. Izen hau izan zen gero nazioartean ezaguna egingo zena. [[1920]]. eta [[1930]]. artean hainbat etxalde sortu ziren arraza garatzeko. Ordurako bertako arrazaz gain gerra zaldi estimatuak bezala ikusten ziren poni hauek&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;.

[[1936]]. urtean [[Tadeus Vetulani]] irakasleak saiakera bat abiatu zuen koniken bidez antzineko tarpana berreskuratzeko. Bialowiezako basoan konikentzat babesleku bat sortu zuen tarpana berreskuratzeko lehendabiziko urrats gisa. Berak ez zuen soilik hautaketan sinisten, uste baitzuen animali hauek baldintza basatietan egonez gero tarpanaren ezaugarriak agertuko zirela populazio horretan. [[1939]]. urtean argitaratutako bere ikerketan Konik tarpanetik oso gertuko arrazatzat hartzen zuen. Bereziki bere buruko profil ahurragatik. Julius Brinckenen lanetan oinarriturik, Vetulanik eta beste hainbat zientifiko poloniarrek &quot;antzineko zaldiaren mitoa&quot; zabaltzeko oinarriak jarri zituzten, konik poniekin lotuz. Haren ondorioz poni arraza hau &quot;aintzineko abereen&quot; modaren oinarrian egongo dira, natura onadea kontserbaziorako moda berriekin batera.

Bitartean Heck anaiak Alemanian tarpana berreskuratzen saitzen ari ziren eta Heck zaldia sortu zuten. Horretarako anztinako europar ponien beste hainbat arrazen artea poloniar poniak erabili zituzten ere. Bai Heck anaien kasuan eta baita Vetulaniren kasuan ere, galdutako arraza bat berreskuratzen interesaz gain, interes nazionalista indartsu bat zegoen. Basazaldia berreskuratzea antzinaro loriotso eta mitikoaren ikur gisa. Urte haiek Bigarren Munduko Gerraren aurrekoak ziren. Bai Heck anaiek gobernu [[nazi]]en aldetik eta baita Vetulani Poloniako gobernuaren aldetik sostengu handia izan zuten haien &quot;tarpanak&quot; lantzeko. Heck anaien egitasmoa segituan baztertua izan baitzen tarpan berri gisa, konik ponien kasuan gaur egun arte mantendu da haien ospea tarpanaren zuzeneko zaldi gisa&lt;ref&gt; {{en}} https://truenaturefoundation.org/konik-horses-are-not-tarpans/ &lt;/ref&gt;.

Nahiz eta ustea oso zabalduta ez izan, Vetulaniren esperimentoak arraza atzeraka joateko bere ezaugarri arkaikoetan eragin handia izan du gaur egungo koniken morfologian.

[[Bigarren Mundu Gerra]]k, eta nazien inbasioak Polonian Vetulaniren egitasmoarekin amaitu zuten eta koniken kopuruak bere mailarik baxuena jo zuen.

[[1954]]. urtean [[Poloniako Zientzi Akademia]]k babesleku bat sortu zuen [[Popielno]]n , konikak babesteko eta berreskuratzeko&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;. Horretarako Polonian barrena geratzen ziren zaldiak erosten eta berreskuratzen joan ziren. Batzuk berreskuratzeko alemaniaraino joan behar izan zuten. Hemnedik aurrera konikak bereziki babesgunetan edota etxaldetan hazten ziren beriziki, eta ez libre basoetan Vetulaniren garaian bezala. Urte haietan arrazaren altuera soin gurutzera altxatu zuten aukeraketaren bidez, konik gerra zaldi estimatuak zirelako. Ohikoa da ponietan mendian libre daudenak tamainaz tixkiagoak izatea ikulukoak baino, elikadura dela eta. Beste aldetik burua eta gorputza ere finagoak dira.
[[1962]]. urtean arrazaren liburua argitaratzen da.
Orduan oraindik abere askok orbain zuriak eta urdinska ez ziren beste kolore zituzten, lehen izandako beste zaldi arrazekiko gurutzaketen ondorioz. [[1990]]. urtetik aurrera, hautaketaren bidez kolorea berdindu da asko, baina erabateko ondorioak epe luzeko prozezua da.
[[Fitxategi:Avant la transhumance - img 40879.jpg|thumb|360 px|ezkerrera|Neguko ilaian kolore ñabardura ezberdinak erakusten dituzten konik poniek]]
Kolore ezberdin hauek eragiten dituzten [[Dominantzia (genetika)|geneak errezesiboak]] direnez, zailak dira deseustatzeko. Abere batek beste kolore bateko genea eraman dezake baina itxuraz morfologikoki eta kolorez balekoa izan.

[[1988]]. urtean lehendabiziko abereak esportatu ziren [[Frantzia]]ra, [[Lorrena]]ko zenbait [[zingira]] lekuak kudeatzeko.

[[1999]]. urtean Polonian arraza babesteko eta hobetzeko programa publikoa abiatu zuten.

Gaur egun Polonian arrazaren hainbat babesgune daude.
[[Gerra Hotza]] amaitzerakoan, arraza zabaltzen joan zen Europako beste hainbat lekuetara.

Konik zaldiak antzinako tarpanak &quot;berreskuratzeko&quot; egindako hainbat saiakeren oinarrian daude, hala nola [[Heck zaldi]]ak, [[Liebenthaler poni]]ak...

[[Bernadette Lizert]] [[etologia|etologo]] frantziarrak arraza &quot;naturguneak sortzeko eta desagertutako sistema naturalak berreskuratzeko&quot; tresnatzat harzten du.

== Arrazaren ezaugarriak ==
[[Fitxategi:KCC2008Wildwood157.jpg|thumb|300 px|eskuinera|Konik zaldia. Arra.]]
Askotan konik poniak [[Hutsul poni]]ekin alderatzen dute, baina nahiko ezberdinak dira berekiko haien ezaugarri [[Morfologia (biologia)|morfologikoetan]]&lt;ref&gt; {{en}} Konik and Hucul horses: A comparative study of exterior measurements|lang=en|auteurs=M. Komosa et H. Purzyc|87. liburua|numéro=7|pasage=2245-2254|aldizkaria=Journal of Animal Science|2009 urtea.&lt;/ref&gt;.
Poloniar [[biłgoraj zaldi]]ekin ere hainbat ezaugarri komun dituzte, baina arraza hau nahastuago dago kanpoko arrazekin.

* Bataz besteko altuera [[soin gurutze]]ra; 134 cm.
* Bataz besteko perimetroa gerri aldean 168 cm.
* Bizkar aldean, sorbaldan zela itxurako sakonune dute saihetsetan. Soin-gurutzea ez da nabarmena. Bular zabala. [[ipurgain]]a gihartsua da, motz eta moztuta. Isatsaren sarrera ertain-baxua da.
* Bataz besteko pisua 350–400 kg.
* Burua handi eta sendoa da. Buruaren soslaia zuzena da edo apur bat azpi-ganbila.
* Hankak motz eta indartsuak dira, [[apatx]]a gogor eta txikiekin, poni arraza zaharretan ohikoa denez.
* Ile koloretan gehienak [[dun]] kolorekoak daude, orbain zuririk gabe, baina badaude ere, [[beltz]] edo [[beilegi]] koloreko abereak ere&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;.

Esan bezala hainbat abelburu beltzak dira eta orduan antza handia daukate Euskal Herriko [[pottoka|pottokekin]]. Abere gehhien urdinska sagu kolorekoak izanik, onartzen dira beltzak eta beilegi kolorekoak dun gena baldin badaukate. Denan den arraza definitzen duen koloreak urdinska da &quot;sagu kolore&quot; deitutakoa. Zebradurekin hanka zein lepo aldean kasu batzuetan&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;. Adituen arabera abereak bizi diren ingurumeak baldintza dezake ilaiaren tonalitatea. Baldintza basatietan ilunagoa izan daiteke, bereziki neguan &lt;ref&gt; {{en}} Kownacki 1962, Stachurska et al. 2006&lt;/ref&gt;.

Abere gehienak, esan bezala, sagu kolorekoak dira, urdinskak, baina tonalitate ezberdinekin. Ilaia gris ilunetik zurizkaraino doa, baina batzuk horixka tonalitatearekin. &quot;Sagu&quot; kolore hau, dun genearekin lotuta, koniken ezaugarri oso berezkoa dela azpimarratzen da, baina esate batera Poloniako bertakoa den [[Biłgoraj zaldi]]ak ere badauka.
Ile koloretan aniztasun hau ingurumenari izandako egokipenaren ondorioa da&lt;ref&gt; {{en}} Stachurska eta al. 2004] Anna Stachurska, M. Pięta, Z Jaworski, A. P. Ussing, A. Bruśniak eta M. Florek, « Colour variation in blue dun Polish Konik and Biłgoraj horses », Livest Prod. Sci., vol. 90, 2004, 201–209 orrialdea&lt;/ref&gt;. Kolorea, beste aldetik, aldagarria da [[urtaro]]aren arabera. Ilunagoa izaten da neguan udan baino, eta Hau lotuta dago ere neguan ilea asko luzatzen eta trinkotzen zaielako, artilekara moduan ateratzen baitzaie. Ile trinkoagoa nabarmenagoa da baldintza basatietan bizi diren abereen kasuan.
Dun geneak ematen duen kolore &quot;gris sagua&quot; da ofizialki onartutako bakarra.

* [[Zurda (zoologia)|Zurdak]] eta [[buztan|isatsak]] ilunak dira baina bi koloretakoak aldi berean. Antzinako poni arrazen beste ezaugarria da hau. Zurdaren ilea trinkoa da.

* Konikek [[antzinako ekido arrazen ezaugarri]] ugari daukate. Hanka ilunak, bi koloretako zurda eta buztanak, argiagoak bazterretan. [[Zebra marra]]k hanketan zein soin gurutzearen inguruan eta [[mando-lerroa]] bizkarrean. Marka hauek abereen egokipena izan daitezke haien ingurumean &lt;ref&gt; {{fr}} M. Kownacki, « Pochodzenie koników w świetle genetyki umaszczenia » [« Origine des Koniks à la lumière de la génétique des couleurs»], Prz. Zool., 14. zenbakia, 1970, 132-134 horrialdea.&lt;/ref&gt; T. Vetulanik eta ondorengo zaldizaleek egindako hautaketa handia izan arren, oraindik jaiotzen dira hainbat mozal orbain zuriekin edo beste koloretakoak. Seguruen, orbain zurien kasuan behintzat iraganean poni hauek beste arrrazekin izandako gurutzaketen ondorioz &lt;ref&gt;{{en}} [Anna Stachurska et Antoni Brodacki, « Selection of polish konik horses for coat colour and the way to improve its effectiveness », Electronic journal of polish agricultural universities, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wroclawiu, vol. 6, no 1, 2000.http://www.ejpau.media.pl/volume6/issue1/animal/art-04.html]&lt;/ref&gt;.
Hala ere abereen %18a inguru ez daukate antzinako marka hauek. &quot;A&quot; [[alelo]]a, zaldietan kolore arreko abereak ematen dituena, arraza garbiko aberetan ez da agertzen. &quot;E&quot; aleloa berriz, kolore gaztainkara ilunaren arduraduna, koniken %15an agertzen da.
[[Fitxategi:Konik_typu_Tarpan_p.jpg|thumb|300 px|ezkerrera|Konik mozala bere ohiko ilairekin. [[Białowieża basoa]] ]]
Moxalek, heldutasunera heldu arte, ilai horiska daukate.

* Konik poniak ez dira egokiak [[zaldiketa]]n salto egiteko, bai ordea iraupen handikoak dira trostan eta ibilbide luzetarako. Zelatuz gero abere lasaiak dira, ponietan ohikoa denez.

Abere hauek bazka gutxi behar dute mantentzeko.

== Izaera eta mantenua ==
[[Etxekotze|Etxekotutako]] abereak lasaiak eta esanekoak izaten dira. Aldarte onekoak. Bizitza luzeko aberea izaten da. Abere sozialak dira eta ez dira gizakiarekiko beldurtiak pertsonekin tratua izanez gero. Hau ere libre larretzen diren ponien kasuan izaten da, bererziki moxalak direnetik tratu hau ematen baita&lt;ref&gt; {{de}} Bunzel-Drüke, Finck, Kämmer, Luick, Reisinger, Riecken, Riedl, Scharf &amp; Zimball: Wilde Weiden: Praxisleitfaden für Ganzjahresbeweidung in Naturschutz und Landschaftsentwicklung. Arbeitsgemeinschaft Biologischer Umweltschutz im Kreis Soest e. V. (ABU), Bad Sassendorf-Lohne, 2. Auflage, 2009. ISBN 978-3-00-024385-1&lt;/ref&gt;.

Konik ponien iraupena ezaguna da eta oso ikertua izan da. Urte asko bizi diren abereak dira, baita baldintza basatietan ere. Poloniako basoetako inguruneari ondo egokitutako arraza da. Joera oso [[taldekoi]]a dauka, baita baldintza basatietan larretzen denean ere, [[Talde (zoologia)|samalda]] handiak osatuz&lt;ref&gt; {{pl}} M. Łuczyńska, Z. Jaworski et B. Stolarczyk, « Behawior koników polskich utrzymywanych w systemie hodowli rezerwatowej », Roczniki Naukowe PTZ, vol. 4, no 4,‎ 2008, p. 217–228.&lt;/ref&gt;.
[[Etxalde]]tako abereen kasuan, ohikoa da [[belarrondo]] botatzea neguan laguntzeko. Libre dauden poniak ordea gizakiaren laguntzarik gabe moldatzen dira. Iraupen handiko abereak dira, gaixotasunen aurrean zailduak. Esate baterako [[Mendebaldeko Niloaren sukarra]]ren aurrean &lt;ref&gt;{{en}} Z. Hubalek, E. Wegner, J. Hałouzka, P. Tryjanowski, L. Jerzak, S. Sikutowa, I. Rudolf, A. Kruszewicz, Z. Jaworski et R. Włodarczyk, « Serologic survey of potential vertebrate horst for West Nile Virus in Poland », Viral Immunol., vol. 21, no 2, 2008, p. 247–254&lt;/ref&gt;. [[Mallophaga]] zorrien aurrean ere gogortutako abereak dira. Barne [[bizkarroi]]en aurrean ere gogorragoak dira. Dirudienez parasitismoa murrizten duten landare ezberdinak jaten lortzen dute hau&lt;ref&gt; {{pl}} Z. Jaworski, « Ocena warunków etologiczno-hodowlanych koników polskich utrzymywanych w systemie rezerwatowym », Rozprawy i monografie, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmiń-sko-Mazurskiego, vol. 79, 2003.&lt;/ref&gt;.

Konikak basoa dauka bereziki ingurune aproposa. Bertan bizi diren abereek larru lodiagoa daukate eta ile luzeago eta gogorragoak, azaletik askatzeko joerarik gabe. Azken hamarkadetan konikak haziak izan dira bai ukuiluetan eta baita libre babesgune naturaletan. Haren esker posiblea izan da konparaketak egitea egoera ezberdinetan dauden ponien arteko ezberdintasunak osasunean zein abereen [[etologia]]n. Ukiletako abereen kasuan basokoek baino [[laminitis]] eta belarrondoei [[alergia]] gehiago erakusten dute. Libre bizi diren poniek joera handia daukate samaldetan biltzeko. Hau basazaldien etologiaren ezugarri bat da&lt;ref&gt;aworowska 1967, Sasimowski et al. 1990, Jaworski 2003, Łuczyńska et al. 2008]&lt;/ref&gt;.

Moxalek, beste zaldi arraza batzuekin konparatuz, elikaduran edozein gabezia konpentsatzeko ahalmen handia dute. Abere helduek udazkenean [[gantz]] kantitate handia pilatzeko gai dira gero negua igarotzeko. Haien tamainarekin konparatuz pisu handietatik tiratzeko gai dira&lt;ref&gt;{{pl}} Z. Jaworski et M. Jaszczyńska, « Program hodowlany ochrony zasobów genetycznych koników polskich », Krajowy Ośrodek Koordynacyjny ds, Zasobów Genetycznych Zwierząt Instytut Zootechniki – PIB Kraków, 2004&lt;/ref&gt;.
Samalda mistoetan beste arrrazekin dauden konik poniek, nahiz eta hauek handiagoak edo dominantegoak izan, haien izaera eta nerbioa mantentzen dute.

[[Gerra zaldi]]ak izan dira eta baita [[tiro-zaldi]] apartak. Lehendabiziko Munduko Gerran armada errusiar eta germaniarrek erruz erabili zituzten poni hauek. Handik aurrera sortutako arraza panje ponia izendatu zuten.

== Konik eta tarpanen arteko harremana. Eztabaidan dagoen gaia ==
[[Fitxategi:Kherson tarpan.jpg|thumb|250 px|ezkerrera| Azken tarpan zaldia Moskuko Zoologikoan, [[1868]]. urtean. Zalantzak daude ea arraza garbiko tarpana zen, ala etxeko zaldiekin nahasitako abere bat. Azken tarpanak konik zaldien arbasoekin nahastu ziren.]]
Gauza ezaguna da poni hauen arbasoen artean hainbat tarpan [[behor]] zeudela. Hala ere berriki egindako ikerketa [[Genetika|genetikoek]] agerian utzi dute konikak ez direla genetikoki aspaldiko zaldi basatietatik hain gertukoak&lt;ref&gt; {{en}} Jansen et al. 2002: Mitochondrial DNA and the origins of the domestic horse&lt;/ref&gt;. Analisi [[Morfologia (biologia)|morfologikoek]] eta bereziki [[burezur]]renak agerian uzten dute ez daudela tarpanetatik hain gertu. Ez daude beraiekin pentsatzen zen bezain beste senideturik. Konik poniak [[genoma mitokondrial]]a beste hainbat poni arrazekin konpartitzen du eta bere [[Y kromosoma]]ren kasuan ia berdina da.&lt;ref&gt; {{en}} Cieslak et al. 2010: Origin and History of Mitochondrial DNA lineages in domestic horses&lt;/ref&gt;. Honek ezbaian jartzen du Konikak Europako ekialdeko azken basazaldien ondorengo zuzenak izatearen teoria&lt;ref&gt; {{en}} &quot;True Nature Fouandation&quot;-en artikuloa [https://truenaturefoundation.org/konik-horses-are-not-tarpans/] &lt;/ref&gt;. Konikak Europako beste hainbat antzinako poni arrazen parean dago tarpanekiko gertutasunean.

Dozena milaka urtetan barrena, [[Azken Izotz Aro]]an, Europako azalera gehiena, [[Iberiar Penintsula]]tik [[Errusia]]raino, belarrez betetako lautadez estalita egon zen, garai haietako [[estepa]] zabalak. Bertan [[Megaloceros giganteus|orein erraldoiak]], [[mamut]]ak, [[errinozero iletsu]]ak, [[uro]]ak, [[estepako bisonte]]ak eta beste hainbat belarjale handiek tarpanekin partekatzen zituzten habitat hauek.
Duela 12.000 urte inguru hainbat faktore tartean, [[klima aldaketa]] eta gizakiaren eragina, azpi-polulazioen isolaketa ekarri zutena, [[Pleistozenoko megafauna]]ren iraungitze masiboa eman zen, eta haietako asko desagertu ziren. Guzti honen ondorioz estapak baso erraldoiak bilakatu ziren.

Hasiera batean basazaldiek ingurumen berriei egokitzea lortu bazuten ere, azkenean leku askotan iraungi ziren. [[Hego Euskal Herria]]n, esate baterako, [[Jesus Altuna]] paleontologoak dioenez, basazaldia , sekula ez da ugari izan [[historiaurre]]ko garaietann; ezta [[Kantauri itsasoko ertza]]ren gainerako [[eskualde]]tan ere. [[Goi Paleolitoa]]n ere, nahiz eta zaldiak [[Ekain (leizea)|Ekaingo leizearen]] bezalako labar-margoetan ugari eta bikainki marraztuta azaldu, ez dira zaldien hondakin asko agertzen bertako [[arkeologia aztarnategi|aztarnategietan]]. Antza, Pirinioez beste aldetik ebrriz, [[Akitania]]ko [[ordoki]]etan, espezierako askoz [[biotopo]] aproposagoak zeuden, Pirinioez hegoaldeko Euskal Herriko [[paisaia]] menditsu eta [[oihan]]tsuetan baino.&lt;ref&gt;{{eu}} [http://www.aranzadi-zientziak.org/old/biblioteca/01biblio munibe ficha.php?id=1357&amp;idioma=01Loturaren izenburua]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Jesus Altunaren artikulua&lt;/ref&gt;.

Altunak ikertutako Hego Euskal Herriko aztarnategietan, [[betadun]]en hondakin guztien artean, zaldia %5ra ozta ozta heltzen da. Portzentaje hau gainera, askoz gehiago murrizten da hasierako [[mesolito|mesolitikoan]] ([[Aziliar]]). Geroztik aipatuko denez, [[Mesolito|Mesolitikoaren]] amaieran eta [[Neolito|Neolitikoan]], duela gutxi arte, espeziea ez zen azaltzen arkeologia aztarnategietan. Horregatik urtetan Jesus Altuna berak eta [[Jose Migel Barandiaran]]ek uste izan zuten aldi batean zaldia Euskal Herritik desagertu omen zela.

Nafarroako [[Zatoiako arkeologia aztarnategi]]an egindako lehendabiziko aurkikuntza funtsezkoa izan zen teoria hau deuseztatzeko eta zera ziurtatzeko; zaldia etengabe bizi izan dela Euskal Herrian Paleolitiko Aurignac aldiaz geroztik, hau da, gaur egunetik duela 42.000 urte arteko denboraldia arte.
[[Kalkolito|Eneolitoan]] aztarnen %0,21ak hartzen du zaldiak. [[Brontze Aro]]an ere zaldi aztarnak oso urri izaten dira, (%0,07). Aurkitutako aztarna urri hauekin, gutxi zehaztu daiteke [[Kalkolito|Eneolitoan]] Euskal Herrian bizi ziren zaldi motei buruz, bai Kantauriko [[Isurialde hidrografiko|isurialdean]], bai Mediterraneoko isurialdean. Ezin zehaztu, orobat, ea zaldi horiek [[etxekotze|etxekotuak]] edo basatiak ziren.

Edozein moduan ere, basazaldiaren desagerketaren arrazoirik nagusiak [[Eurasia]]n barrena gizakiek egindako ehiza zuzena zein habitatetan eragindako aldaketak dira, bereziki neolitotik aurrera.
Joan den mendean hasita, hainbat saikera egon dira garai bateko tarpanak berreskuratzeko egun arte iraun duten zaldi arraza erabilita. Hau da konik ponien kasua eta esate baterako [[Heck zaldi]]ena. Saiakera guzti hauen gehienetan, azken hamarkatetakoetan hain zuzen konik poniak erabiliak izan dira.

[[Fitxategi:Equus przewalskii-Diffloth 1923.jpg|thumb|330 px|eskuinera|Tarpaneren marrazki bat espeziea islatzen. ''&quot;Tarpan dans Zootechnie. Races chevalines, 1923. egilea, Paul Diffloth&quot;''. Konikak tarpanaren ondorengo zuzenak dira hainbat egileen arabera.Irudian berriz ikusi daiteke tarpanen hainbat gertutasuna [[przewalski zaldi]]arekiko]]
[[Fitxategi:Grazend_Bees.jpg|thumb|330 px|ezkerrera|Konik ponia neguko ilaiarekin. Tarpanaren marrazkiarekin hainbat ezaugarri komun baina baita ezberdinak dauzka. Begira argazkiaren atzeko partean agertzen den beltz koloreko ponia. ]]

Duela 5.000 urte arte paleontologiak argi uzten du basazaldia Europa guztian hedatuta zegoela. Orduan hasi ziren hainbat lekuetan sartzen [[indoeuroparren aurreko herriak|indoeuropar herrien]] migrazioen ondorioz ekarritako etxekotutako zaldiak. Haren ondorioz zalantza asko daude garai haietako eta hurrengo mendetako hainbat zaldi espezie eta arrazen inguruan&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt; {{en}} https://truenaturefoundation.org/konik-horses-are-not-tarpans/&lt;/ref&gt;. Hau horrela da zeren etxeko zaldien eta tarpanen hezurrak oso antzekoak dira. Hala ere antzinaldetik XIX. mendera arte hainbat deskribapen agertzen dira literaturan tarpanak eta etxekotuz gero ihes egin eta zaldi basati bilakatutako abere populazioak ondo bereizten&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;.

Azken mendetan zehar basazaldien populazioen aipuak desagetzen joan ziren Europa guztian barrena gero eta lur basati gehaigo herri eta hirien zein nekazaritza eta abeltzaintzaren menpean geratzen diren neurrian. Basa zaldien azkenetariko gotorlekua [[Prusia]]ko ekialdeko gune handi bat izan zen. Bertan jende gutxi bizi zen eta oso basotsua zen. Eskualdea &quot;Desertu Handia&quot; deitzen zuten. [[Oihan primario]] bat zen orduan.

Desertu handi horretan [[Borusio]] herria bizi omen zen, edo Prusiar baltikoak. Prusiar germaniarrak baino lehen eskualdeko jatorrizko herria. [[Eslaviar]]rak ziren eta erlijioz ez ziren kristauak, XIII. mendera arte. Orduan [[Ordena Teutonikoa]]k lurraldea konkistatu zuen indarrez eta kristautzera behartu zituen. Antza borusio herriaren erlijioa animista zen, eta honek ekarri zuen bertako basoen eta abereen kontserbazioa.

Orden Teutonikoaren konkistaren kronista izan zen [[Peter von Dusburg]]en kroniken arabera: {{Aipua|&quot;Haiek Jaungoikoa ez zuten ezagutzen, eta okerturik Bere izakiak gurtzen zituzten, eguzkia izan, ilargia izan, izarrak izan, hegaztiak izan, lau hankako abereak izan eta baita sugeak ere. Haiek bazeukaten ibai, landa eta baso sakratuak, eta bertan ez ziren ausartzen ez lurra lantzea, ez arrantza egin edo egurra jaso&quot;.}}

Prusiar zaharren sinismenek eta kopuru txikiak ahalbidetu zuten beraz eskaulde asko basati mantentzea eta haiekin basa zaldien populazio handiak.

Orden Teutonikoaren konkista eta gero, kolonizazio eta krsitautzearen mehatxua izan arren, Desertu Handia haien artean etsai ziren [[Prusiako Erresuma]]ren, [[Poloniako Erresuma (1025-1385)|Poloniako Erresumaren]] eta [[Lituaniako Erresuma]]ren arteko inoren lurra bilakatu zen. Etsai ziren erresumen arteko koltxoia. Hau dela eta bertako basa-abere handi askoren babeslekua bilakatu zen. [[Europako bisonte]], [[uro]] eta [[tarpan]] esate baterako.

Hala ere Prusiako oihan handiaren kolonizazioa azkartu zen XVI. mendean barrena eta honek ekarri zuen basa zaldien populazioen etengabeko murriztea. Tarpanak erruz ehizatuak izan ziren mentean haien populazioak murriztu arte&lt;ref&gt;{{de}} Thomas Jansen: Untersuchungen zur Phylogenie und Domestikation des Hauspferdes (Equus ferus f. caballus) Stammesentwicklung und geografische Verteilung. Dissertation zur Erlangung des Doktorgrades (Dr. rer. nat.) der Mathematisch-Naturwissenschaftlichen Fakultät der Rheinischen Friedrich-Wilhelms-Universität Bonn. Bonn, September 2002 [http://www.equichannel.cz/data/files/dissertation-tj-ohne-anhang-4457.pdf] &lt;/ref&gt;. Mende horren bukaerarako uste da tarpanen populazio basatiak jada iraungita zeudela eta soilik zenbait [[aitonseme]]en finketan mantentzen zirela. Esate baterako [[Jan Zamoyski]] handiki poloniarrak basa zaldiak mantentzen ditu bere lurretan, bere estatusaren ikur gisa, baina XVIII. menderako zaldi samalda hauek desagertzen dira, behintzat agirien aipuetatik. Hau dela eta, zenbait adituentzat, tarpana orduan iraungi zen eta handik aurrera agertzen diren ustezko tarpanak edo etxekotutako zaldietatik sortutako basazaldiak dira edo askoz jota azken tarpanekin nahastutako abereak. Edozein moduan abere hauek konik ponien jatorrian daude.

Kontutan hartu behar da aldi berean tarpanaren zabalpena oso zabala izan zela Eurasia guztian barrena, eta hau dela eta basazaldien azpimota ugari egongo zirela. Horregatik ez litzateke zehatza izango tarpan eta konik zaldi mota berberatzat aldarrikatzea, edozein moduan tarpan mota baten ondorengoak lirateke. Aldi berean tarpanaren azpi-moten sakabanaketa honek ezbaian jarriko luke zenbait ikerketa konik eta Europako antzinako beste hainbat poni arrazen (pottokak, [[Dartmoor poni]], [[sorraia]], [[fjord zaldi]]a...) eta tarpanen artekoa.

== Arrazaren erabilera ==
[[Zela-zaldi]] zein [[tiro-zaldi]] bezalako erabilerentzat oso arraza egokia da, horregatik asko erabili zen gerra zaldia bezala unitate militarren ekipoak garraiatzeko. Hala ere gaur egungo erabilera zabalduena kudeaketa ekologikorako da.
=== Beste zaldi arrazekiko gurutzaketa ===
==== Koniken erabilera tarpana berreskuraketarako egitasmoetan ====
Bi munduko gerren arteko urtetan, Heinz eta Lutz Heck anaiek Alemanian konik poniak erabili zituzten beste zaldi arrazekin gurutzatuz tarpanak berreskuratzeko beraien lanetan. Konikekin batera [[Dülmen poni]]ak, [[Gotland poni]]ak, [[Islandiar poni]]ak eta [[przewalski zaldi]]ak. Denak germaniar herrietan zabaldutako arrazak (przewalski kenduta), antzinako [[ariar poni]]a buruan. Jakina, Heck anaiek Gobernu Naziaren babesa zuten haien [[esperimentu]]etarako, nazien mitologian oso present baitziren [[Germaniar herriak|antzinako germaniar tribuen]] egoitza izan ziren Europa erdiko [[oihan primario]]ak haien megafaunarekin. Uroak, bisonteak, tarpanak... Haien helburua halako basoak berreskuratzea zen, bereziki konkistatutako lurraldetan eta bertan buriuzagi naziek ehizatu ahal izatea abere hauek garai bateko gerlari germaniarrak bezala. Esperimentuen ondorioa [[Heck zaldi]]a izan zen&lt;ref&gt; {{de}} Bunzel-Drüke, Finck, Kämmer, Luick, Reisinger, Riecken, Riedl, Scharf &amp; Zimball: Wilde Weiden: Praxisleitfaden für Ganzjahresbeweidung in Naturschutz und Landschaftsentwicklung. Arbeitsgemeinschaft Biologischer Umweltschutz im Kreis Soest e. V. (ABU), Bad Sassendorf-Lohne, 2. Auflage, 2009. ISBN 978-3-00-024385-1
&lt;/ref&gt;. Zaldi hauek ez dira serio hartzen berreskuratutako tarpanak bezala, baina bai ordea bitxikeri bat bezala hainbat zoologikoetan erakusteko.

Baina koniken inportazioa alemaniera beste ondorioak izan zituen hainbat arrazetan. Esate baterako [[Dülmen poni]]en behorrak erruz izan ziren estaliak konik zaldien partetik. Haren ondorioz gaur egungo konikekin senidetasun eta antz handia daukate. Abere kopuruz oso zabalpen gutxikoa den [[Liebenthaler poni]]a konik poniak erabiliz sortutako germaniar beste arraza bat da.

Gaur egun hainbat zaldi-hazleek arraza [[anglo-arabiar zaldi]]ekin gurutzatzen dituzte eta baita [[odol garbiko zaldi ingles]]ekin zaldiketarako baldintza hobeagoak dauzkaten abereak lortzeko.

=== Babestutako naturguneen gestiorako tresna bezala. Berbasatzea ===
[[Fitxategi:Wild Konik ponies.jpg|thumb|390 px|eskuinera|Konik poniak naturgune babestu batean]]
Konik poniaren zaleek azpimarratzen dute alde batetik tarpanetik gertutasuna eta beste aldetik baldintza naturaletara moldatzeko gaitasuna. Beraz [[Berbasatze (kontserbazio biologia)|berbasatze]] programetan oso arraza egokitzat jotzen da.
Haren ondorioz azken urtetan konik zaldiek ospa handia hartu dute natur babesguneak kudeatzeko tresna gisa. Baita Berbasatze mugimendu ingurumenzale berriaren ikur gisa&lt;ref&gt; {{es}} http://www.wildspain.org/tarpans/tag/caballos-konik/&lt;/ref&gt;. [[Herbeherak|Herbeheretan]] askatuak izan ziren naturgune handiak kudeatzeko, [[Oostvaardersplassen]] babesgunearen kasuan bezala. Bertan belarjale handiaren papera betetzen dute&lt;ref&gt;{{nl}}http://www.birdsnetherlands.nl/oostvaardersplassen_mammals.htm &lt;/ref&gt;. Paisaia ireki eta saretuak mantentzen dituzte eate baterako [[orein arrunt]]ekin batera. Animali guzti hauek ez dituzte bazkarekin laguntzea neguan.

[[Frantzia]]n [[1988]]. urtean saiakera bat egin zuten [[Pagny-sur-Meuse]] herrian, Lorenako Natur Guneak Babesteko Guneak, udaletxearekin elkarlanean, lehendabiziko hiru konik poniak ekarri zituzten Poloniako [[Popielów]] herriko natur babesgunetik. Egun dozena bat baino gehiago dira eta 100 hektareako eremu batean larretzen dira, [[Lay-Saint-Remy]] udalbarrutiko zingira alkalinoetara zabalduta.
[[Remoray Lakuko Babesgune Natural Nazionalean]] koniken beste salmalda bat dago [[1999]]. urtetik&lt;ref&gt; {{fr}} http://www.maisondelareserve.fr/historique_reserve.php&lt;/ref&gt;.
[[Maastricht]]en Kleine Weerd babeslekuan, 12 hektaretako faxa batean, [[Meuse]] lakuaren alboan larretzen dira. Lakuaren bankoak naturalizatu dira larretze honekin, eta orain errezago urperatzen dira.
[[Alemania]]n [[Kappel-Grafenshausen]]en, [[Taubergießen]] babeslekuan ibai ertzeko ordokietan larretzen dira. Konik samalda batek mantentzen du [[Natura 2000]] sarearen barneko [[Zwinduinen-en-polders]] babesgunea.

== Arrazaren egoera eta gaur egungo banaketa ==
[[Uppsala]] unibertsitateko [[Rupak Khandka]] adituak, [[2010]]. urtean [[FAO]]rentzat egindako ikerketan, konik zaldia Europan jatorria duen [[mugaz gaindiko]] arraza bat da. Gaur egun ez dago desagertzeko zorian, nahiz eta bere kopuruagatik erabat arriskutik kanpo ere ez dagoen&lt;ref&gt; {{en}} Rupak Khadka, « Global Horse Population with respect to Breeds and Risk Status » [https://stud.epsilon.slu.se/7676/17/khadka_r_150305.pdf], Uppsala, Faculty of Veterinary Medicine and Animal Science - Department of Animal Breeding and Genetics, 2010, p. 62 ; 68.&lt;/ref&gt;.

Samalda basatiak eta erdi-basatiak daude. Poni hauen hainbat populazio basati dago Europan barrena. Gainera lehen aipatu bezala zenbait adituentzat hau da antzinako tarpanen hurbilen dagoen egungo zaldi arraza.
Konic zaldia basazaldien sailkapen taldean kokatzen da, {{Sakontzeko|basazaldi}}.

=== {{bandera|Polonia}} ===

Polonian dauden abere kopurua:

-Esku pribatuan dagoen abere kopurua: 310 behor eta 90 zaldietakoa da.

-Esku publikoetan dauden abereak: 120 behor eta 50 zaldi&lt;ref&gt;http://fallen-leaves.net/wiki/Konik&lt;/ref&gt;.

-[[Popielnoko Babesgune Naturalean]].

-[[Roztoczanskiko Parke Nazional]]ean bereziki.

-[[Białowieża basoa]]n.

.[[Poznańgo Bizitzaren Zientzien Unibertitatea]]k Koniken talde bat mantentzen du baita ere.

=== {{bandera|Herbehereak}} ===
-Oostvaaardrsplassen Natura Babeslekuan bizi da munduko konik ponien [[populazio]]rik handiena. Bertan izan zen aurreneko koniken erabilera habitatak kudeatzeko.

=== {{bandera|Errumania}} ===

-[[Rodopeak|Rodope mendiak]], [[Errumania]]n&lt;ref&gt;https://www.rewilding-rhodopes.com/wildlife/konik/&lt;/ref&gt;. Konik zaldien populazio basatia dago mendi hauetan [[Rewilding Europe]] fundazioaren eskutik birbasatze programa baten barnean.

=== {{bandera|Frantzia}}: ===
-Pagny-sur-Meuse udalbarrutiko naturgunetan, Lorena ibaiaren ertzean.

-Remoray Lakuaren Babesgune Natural Nazionalean.

=== {{Bandera|Alemania}} ===
-[[Kappel-Grafenshausen]]en, [[Taubergießen]] babeslekuan ibai ertzeko [[ordoki]]etan.

-[[Natura 2000]] sarearen barneko [[Zwinduinen-en-polders]] babesgunea.

-[[Baltiko]] [[itsasertz]]eko [[Geltinger Birk Natura Babesgune]]an.

-[[Standortübungsplatz Koblenz-Schmidtenhöhe]].

-[[Brönnhof]], [[Schweinfurt]]en.

=== {{bandera|Lituania}} ===

=== {{bandera|Belgika}} ===

=== {{bandera|Espainia}} ===

- [[Burgos]]ko Atapueca inguruan, &quot;Paleolítico vivo&quot; delako parke tematikoan [[uro berri]] eta [[Europako bisonte]]kin batera&lt;ref&gt; {{es}} https://www.paleoliticovivo.org/ &lt;/ref&gt;.

=== {{bandera|Erresuma Batua}} ===
-Konik poniak berbasatzearen hainbat egitasmoetan erabiliak izan dira&lt;ref&gt;{{en}} https://web.archive.org/web/20191007205401/https://wildwoodtrust.org/sites/default/files//wildwood-media/Files/conservation-grazing.pdf&lt;/ref&gt;.

== Kanpo estekak ==
[[Fitxategi:Konik.jpg|thumb|320 px|ezkerrera]]
* {{en}} [http://www.theequinest.com/breeds/konik/ Arrazari buruzko artikuloa &quot;The eqinest&quot; entziklopedian]
* {{en}} [http://www.birdsnetherlands.nl/oostvaardersplassen_mammals.htm Holandako Oostvaardersplassen natura parkean dauden konik zaldiei buruzko artikulua]
* {{en}} [http://www.acta.media.pl/pl/full/5/2013/000050201300012000240002500038.pdf Arrazari buruzko artikuloa ]
* {{pl}} [https://web.archive.org/web/20190428191754/https://www.pzhk.pl/en/breeding/polish-breeds/stud-book-of-origin-of-konik-polski-breed/ Konik poniaren arraza liburu ofiziala]
=== Bideoak ===
* [https://www.youtube.com/watch?v=r0TSsB8gU9U Arrazari buruzko bideoa]
* [https://www.youtube.com/watch?v=PWaY6gQKV1E Konik zaldiak, elurretan]

== Bibliografia ==
* {{de }} Tadeusz Jezierski, Zbigniew Jaworski: Das Polnische Konik. Die Neue Brehm-Bücherei Bd. 658, Westarp Wissenschaften, Hohenwarsleben 2008, ISBN 3-89432-913-0
* {{en}} Konikekin habitat naturalak berreskuratzeari buruzko artikuloa. [https://zoogdierwinkel.nl/sites/default/files/imce/nieuwesite/Winkel/pdf%20download/Lutra_57(2)_Van%20Vuure_2014.pdf].
* {{en}} Van Vuure, Cis: From kaikan to konik – Facts and perceptions surrounding the European wild horse and the Polish konik. Semper, Warszawa, 2015, p. 445. [http://semper.istore.pl/en_US/p/From-kaikan-to-konik/23076145].

== Erreferentzaik ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

{{Poni arrazak}}

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Poniak]]
[[Kategoria:Poloniako bertako zaldi arrazak]]
[[Kategoria:Basazaldiak]]
[[Kategoria:Berbasatzerako erabilitako zaldi arrazak]]</text>
      <sha1>th49wjday730ifz5ezjioinq1ry6609</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lurrin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>225865</id>
    <revision>
      <id>9005576</id>
      <parentid>8973241</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:08:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo-estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27538" xml:space="preserve">{{Argitzeko|lurringaiari|Perfume (argipena)}}
[[Fitxategi:Vintage Atomizer Perfume Bottle.JPG|thumb|183x183px|Lurrin botila atomizatzailea. ]]
'''Lurrina''', '''lurringaia''', '''urringaia''' edo '''perfumea''' [[usaimen|usaina]] duen gai likido bat da, naturala edo sintetikoa, batez ere gorputz edo arropari usain atsegina emateko erabiltzen dena. Gizakiak aspalditik erabili ditu lurrinak, [[Antzinaroa|Antzinarotik]].

Lurrina olio esentzial usaintsuen edo konposatu aromatikoen, [[Finkatzaile|finkatzaileen]] eta [[Disolbatzaile|disolbatzaileen]] nahasketa da, normalean [[Likido|era likidoan]]. [[Giza gorputza|Giza gorputzari]], [[Animalia|animaliei]], [[Elikagai|elikagaiei]], objektuei eta biziguneei usain atsegina emateko erabiltzen da.

Lurrina hitzaren esanahia gaur egun pertsona batek usain atsegina askatzeko erabiltzen duen likido usaintsuari dagokio. Historian zehar, lurrina hitzaren esanahiak aldatuz joan dira. Antzina, erre zenean [[ke]] usaintsua zerion substantzia usaintsuari egiten zion erreferentzia. [[Latin|Latinetik]] datorren ''per'' hitzak ''zehar'' esan nahi du, eta ''fumare'' hitzak aldiz, ''kea''; beraz, bere osotasunean hitzak kean zehar esan ahi du.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=perfume {{!}} Etymology, origin and meaning of perfume by etymonline|hizkuntza=en|url=https://www.etymonline.com/word/perfume|aldizkaria=www.etymonline.com|sartze-data=2022-05-10}}&lt;/ref&gt; Ikerketetan ikusi den arabera, [[Antzinako Erroma|erromatarrek]] ez zuten lurrin hitza erabili. [[Joan Coromines|Joan Corominas]] filologoak erakusten duenez, [[Bernat Metge|Bernat Metgeren]] [[Lo Somni|''Lo Somni'']] (1399) lanean agertu zen lehen aldiz [[Katalan|katalanez]], eta 1528tik aurrera literatura [[Frantses|frantsesean.]]

Lurringintza terminoak lau adiera izan ditzake: lurrinak saltzen dituzten merkataritza-establezimendu bat, lurrinak fabrikatzeko [[Artearen historia|artea]], lurrinaren [[Industria|industriako]] produktu eta materia guztiak, edo lurrinak prestatzen diren edo arropak edo larruak lurrintzen diren lekua.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=perfumería - Elhuyar hiztegiak|url=https://hiztegiak.elhuyar.eus/es/perfumer%C3%ADa#|aldizkaria=hiztegiak.elhuyar.eus|sartze-data=2021-03-07}}&lt;/ref&gt;

== Historia ==
[[Fitxategi:Perfume Bottle MET 140829.jpg|thumb|192x192px|Lurrin botila.]]
Lurringintza, lurrinak egiteko artea bezala, [[Mesopotamia|antzinako Mesopotamian]], [[Egipto|Egipton]], [[Indus haraneko kultura|Indo haraneko zibilizazioan]] eta, ziur aski, [[Antzinako Txina|antzinako Txinan]] hasi zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Narayanaganesh|abizena=Balasubramanian|izenburua=Scented Oils and Perfumes|argitaletxea=American Chemical Society|orrialdeak=219–244|hizkuntza=en|data=2015-01|url=https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/bk-2015-1211.ch008|aldizkaria=ACS Symposium Series|zenbakia=1211|editore-abizena=Rasmussen|editore-izena=Seth C.|isbn=978-0-8412-3112-2|doi=10.1021/bk-2015-1211.ch008|sartze-data=2022-05-10}}&lt;/ref&gt; Erromatarrek eta [[Musulman|musulmanek]] arte hau are gehiago findu zuten.

Testu zaharrek eta indusketa arkeologikoek lehen giza zibilizazioetako batzuetan lurrinen erabilera erakusten dute. Lurringintza modernoa [[XIX. mendea|XIX. mendearen amaieran]] hasi zen, konposatu aromatikoen sintesi komertzialarekin, hala nola, [[banillina]] edo [[kumarina]]. Horri esker, usainak zituzten lurrinak konposatu aromatiko naturaletatik soilik iritsi ezin ziren.

[[Indiako azpikontinentea|Indiako azpikontinentean]] lurrina eta lurrindegia zeuden Indoko zibilizazioan (K. a. 3300 - K. a. 1300).

2003an, Arkeologo batzuek munduko lurrinik zaharrenak direla uste dena aurkitu zituzten [[Pyrgosen (Zipre)]].&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|url=https://web.archive.org/web/20131012103328/http://news.nationalgeographic.com/news/pf/4419999.html|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-05-10}}&lt;/ref&gt; Lurrinak duela 4.000 urte baino gehiagokoak dira. Antzinako lurrin-denda batean aurkitu zituzten, gutxienez 60 alanbike, nahasteko katiluak, inbutuak eta lurrin-flaskoak dituen 300 metro koadroko fabrika batean. Antzinaroan, jendeak [[Belarra|belarrak]] eta [[Espezia|espeziak]] erabiltzen zituen, hala nola [[Arbendol|almendrak]], [[Mirto (zuhaitza)|mirtoa]], [[konifera-erretxina]] eta [[bergamota]], baita [[Lore|loreak]] ere.

IX. mendean, [[Al-Kindi]] kimikari arabiarrak (Alkindus) perfume eta destilazioen kimikaren liburua idatzi zuen, olio usaintsu, ukendu, ur usaintsu eta medikamentu garestien ordezkoen edo imitazioen ehun errezeta baino gehiago zituena. Liburuan lurrinak egiteko 107 metodo eta errezeta daude.

[[Ibn Sina]] kimikari persiarrak (Avicena ere deitua) loreen olioak [[destilazio]] bidez erauzteko prozesua sartu zuen, gaur egun gehien erabiltzen den prozedura. Lehenik arrosarekin esperimentatu zuen. Hau aurkitu zen arte, lurrin likidoak olio eta belar edo petalo birrinduen nahasketak ziren. [[Arrosa-ur|Arrosa-ura]] delikatuagoa zen, eta berehala egin zen ezagun. Bai lehengaiek bai destilazio-teknologiak eragin nabarmena izan zuten mendebaldeko lurringintzan eta aurrerapen zientifikoetan, bereziki [[Kimika|kimikan]].

Eztabaida dago lurringintza [[Mendebaldeko Europa|Mendebaldeko Europan]] erabat galdu ote zen Mendebaldeko Erromatar Inperioa erori ondoren.

=== Erlijioa ===
[[Fitxategi:JouvenetVenusVulcain.jpg|thumb|174x174px|Jean Jouvenet, Venus Vulkanoko burdinola, 1699]]
[[Greko|Grekoentzat]], ederra, harmoniatsua, neurrizkoa eta estetikoa zen guztia ona zen, eta, beraz, [[Jainko|jainkotiar]] jatorrikoa; [[Arrosa (landarea)|Arrosak]], lehen zuria eta usainik gabea, bere kolore gorria hartu zuen [[Venus (mitologia)|Venusek]] arantza bat sartu eta bere odola haren gainera isuri zuen egunean. Eta usaintsu bihurtu zen [[Kupido Venusen gerrikoa askatzen|Kupidoren]] musu bat jaso zuenean. Artizarra satiro gaizto batzuengandik ihesi zebilen beste batean, [[Mirto (zuhaitza)|mirto-matazen]] atzean ezkutatu zen, eta, ikusi ez izanagatik eskerrak emanez, bere usain berezia eman zien begiraleei. Esmirna bere bekatu izugarriagatik zigortu zuten Jainkoek, zuhaitz arrunt eta arrunta bihurtuz, baina hura negarrez ikustean hunkitu egin ziren eta [[erretxina]] usaintsuak negarrez dituen [[Mirra|mirra zuhaitzean]] bihurtu zuten. Greziar lurrin saltzaileek [[Olinpiar jainko|Olinpotik]] zuzenean zetozen esentziekin eginak zirela iragartzen zuten.

== Osagaiak ==
Lurrina substantzia aromatikoak dituen nahasketa bat da, eta substantzia horiek olio esentzial naturalak edo esentzia sintetikoak izan daitezke; [[disolbatzaile]] bat, solidoa edo likidoa izan daitekeena ([[Alkohol|alkohola]] kasu gehienetan) eta [[finkatzaile]] bat, hainbat objekturi, baina batez ere giza gorputzari, usain atsegina eta iraunkorra emateko erabiltzen dena.

Olio esentzialak substantzia [[Konposatu organiko|organikoak]] dira, likidoak, baina batzuetan solidoak, usain eta zapore akrekoak, narritagarriak eta baita kaustikoak ere. Deskonposatu gabe destilatu daitezke, ezin dira uretan nahastu, baina alkoholean eta eterrean disolbagarriak dira. Ez dute olio finkoen gantz-ukimenik, eta ez dute xaboirik ematen. Gorputz koipetsuak, argizaria eta erretxinak disolbatzen dituzte.

Bere konposizio kimikoa oso askotarikoa da; askotan C10H16 formulako [[Hidrokarburo aromatiko|hidrokarburoak]] edo multiplo edo azpimultiplo bat eta [[konposatu oxigenatu]] edo [[Kanfor|alcanfor]] bat gordetzen dituzte. Batzuek [[Eterrak|esterrak]], alkoholak, fenolak dituzte; beste batzuek, [[Sufre|sufrea]]. Landareen organo guztietan daude, baina batez ere hostoetan eta loreetan.

Esentzia gehienak landarean edo landaredian osoki eratuak daude; hala ere, beste batzuk ez dira existitzen, baizik eta urak landarediaren zati jakin batzuetan duen eraginaren bidez eratzen dira, zeinaren eraginez zeluletan dauden eta esentziaren eraketa determinatzen duten zenbait elementu konbinatzen baitira.

Lurrin-olioak disolbatzaile batekin disolbatzen dira askotan, baina ez da beti horrela izaten eta horien beharra zalantzan jartzen da. Asko izanda ere, lurrin-olioa diluitzeko disolbatzaile ohikoena alkohola da, normalean [[Etanol|etanola]] eta [[Ur|ura]] nahastuta edo arteztutako alkohola. Lurrin-olioa usain neutroko olioekin ere diluitu daiteke, hala nola [[koko-olio]] zatikatuarekin edo [[Argizari likido|argizari likidoekin]], hala nola [[Jojoba-olioa|jojoba-olioarekin]].

Hainbat lurrin biltzen dituzten finkatzaileek baltsamoak, anbar grisa eta gineta eta orein musketadunen jariakin glandularrak dituzte (diluitu gabeko sekrezio horiek usain desatsegina dute, baina disoluzio alkoholikoan kontserbatzaile gisa jarduten dute). Gaur egun, animalia horiek babestuta daude herrialde askotan, eta, beraz, lurrin-ekoizleek musketa sintetikoa erabiltzen dute.

Alkohol-kantitatea prestakuntza motaren araberakoa da. Normalean, nahasketa urtebete zahartzen uzten da.

=== Lurrinaren kimika ===
[[Fitxategi:Perfume atomizer.png|thumb|214x214px|Spray atomizatzailea. ]]
Munduan erregistratutako lehen [[Kimikari|kimikaria]] Tapputi izeneko emakume bat dela uste da, [[Mesopotamia|Mesopotamiako]] Kristoren aurreko bigarren milurtekoaren taulatxo kuneiforme batean aipatutako lurringile bat. Loreak, olioa eta [[kalamua]] beste usaintsu batzuekin destilatzen zituen, gero iragazi eta alanbikean jartzen zituen behin baino gehiagotan.

Testu zaharrek eta indusketa arkeologikoek lehen giza zibilizazioetako batzuetan lurrinen erabilera erakusten dute. Lurringintza modernoa XIX. mendearen amaieran hasi zen, konposatu aromatikoen sintesi komertzialarekin, hala nola, [[banillina]] edo [[kumarina]]. Horri esker, usainak zituzten lurrinak konposatu aromatiko naturaletatik soilik iritsi ezin ziren.

1939ko Kimikako Nobel saridunak, [[Leopold Ružička]], 1945ean adierazi zuenez, &quot;Kimika zientifikoaren lehen egunetatik gaur egunera arte, lurrinek kimika organikoaren garapenean funtsezko ekarpena egin dute metodoei, sailkapen sistematikoari eta teoriari dagokienez&quot;.

== Erabilera ==
Mendebaldeko kulturetan lurrin purua (''parfum extrait'') aplikatzea ohikoa da [[Belarri|belarrien atzean]], [[Garondo|garondoan,]] [[Besape|besapeen azpian]] eta [[Eskumutur|eskumuturren]], [[Ukondo (gorputza)|ukondoen]] eta [[Belaun|belaunen]] barnealdean, pultsu beroaren puntuek lurrina etengabe aska ditzaten. [[Sophia Grojsman]] lurringilearen arabera, belaunen atzean lurrina aplikatzeko punturik aproposena da, lurrina igo dadin.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Perfume 'Nose' Conjures Up Perfect Scents|hizkuntza=en|data=2011-10-26|url=https://forward.com/news/144873/perfume-nose-conjures-up-perfect-scents/|aldizkaria=The Forward|sartze-data=2022-05-12}}&lt;/ref&gt; Lurrinaren industria modernoak lurrin-geruzak aplikatzeko praktika sustatzen du, intentsitate desberdinetan aska dadin egunaren orduaren arabera. Pixka bat perfumatutako produktuak gomendatzen dira goizerako, hala nola, bainu-olioa, eta gorputz-lozioa; ''eau de toilette'' arratsalderako; eta perfumea pultsuaren puntuetan aplikatzen da gauerako. Koloniaren usaina azkar askatzen da eta 2 ordu inguru irauten du. ''Toilette eau''ak 2-4 ordu irauten du, eta lurrinak, berriz, sei ordu.

Hainbat faktorek eragina izan dezakete lurrinak erabiltzailearen fisiologiarekin duen elkarreraginean eta lurrinaren pertzepzioan. [[Dieta]] faktore bat da, elikagai minak eta koipetsuak jateak lurrinaren intentsitatea areagotu baitezake. [[Sendagai|Medikamentuak]] erabiltzeak lurrinaren izaerari ere eragin diezaioke. Erabiltzailearen larruazalaren lehortasun erlatiboa garrantzitsua da, azal lehorrak ez baitu lurrina gantz-azala bezainbeste mantenduko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=FAQs|data=2012-11-08|url=https://web.archive.org/web/20121108031824/http://www.fragrance.org/faqs.php|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-05-12}}&lt;/ref&gt;

=== Elkarreraginak osasunean ===
Lurrinak eta kolonia-urak fabrikatzeko erabiltzen diren konposatu jakin batzuek disruptore endokrino gisa ondorioak izan ditzakete eta, ondorioz, osasunean ondorio kaltegarriak izan ditzakete.

Lurrinen konposizioan dauden beste substantzia batzuek arazoak eragin diezazkiekete asmatiko diren banakoei, edota alergikoak direnei konposaturen bati.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=S.|abizena=Eisenhardt|izenburua=Nitromusk compounds in women with gynecological and endocrine dysfunction|orrialdeak=123–130|abizena2=Runnebaum|abizena3=Bauer|abizena4=Gerhard|izena2=B.|izena3=K.|izena4=I.|data=2001-12|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11771925/|aldizkaria=Environmental Research|alea=3|zenbakia=87|issn=0013-9351|pmid=11771925|doi=10.1006/enrs.2001.4302|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Motak ==
Lurrina [[Larruazal|larruazalean]] aplikatzean, gorputzaren [[Bero|beroak]] [[Disolbatzaile|disolbatzailea]] lurruntzen du, eta substantzia aromatikoak pixkanaka desagertzen dira zenbait orduz. Lurrin motek disolbatzaile batean konposatu aromatikoen kontzentrazioa islatzen dute; lurrin finetan [[Etanol|etanola]] edo [[ur]] eta etanol nahasketa izaten da.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Tynan|abizena=Sinks|izenburua=The Difference Between Perfume, Cologne and Other Fragrances|hizkuntza=en-US|data=2018-07-12|url=https://www.nytimes.com/2018/07/12/smarter-living/differences-perfume-cologne-fragrance.html|aldizkaria=The New York Times|issn=0362-4331|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Captura de pantalla 2022-05-12 a las 17.29.28.png|thumb|396x396px|Lurrin moten grafikoa.]]
[[Fitxategi:The Fragrance Guide - Different Concentrations.png|thumb|394x394px|Kontzentrazioak.]]Lurrin baten intentsitatea eta bere iraunkortasuna erabilitako konposatu aromatikoen edo lurrin-olioen kontzentrazioan eta intentsitatean oinarritzen dira. Konposatu aromatikoen ehunekoa handitu ahala, aromaren intentsitatea eta iraunkortasuna ere handitu egiten dira. 

Lurrin mota desberdinak daude, intentsitate aromatikoaren arabera:

Lurrina: formarik kontzentratuena, esentzia aromatikoaren %15-45en artean.

[[Eau de perfume|''Eau de parfum'']] (EdP): ~ %15eko kontzentrazioa.

[[Eau de Toilette|''Eau de Toilette'']] (EdT): %7-15eko kontzentrazioa (~ % 10).

Koloniako ura, [[Eau de Cologne|''Eau de Cologne'']] (EdC): aurrekoaren kontzentrazio bera, baina batez ere usain zitrikoak dituena: kontzentratuen %3-6 baino ez (~ % 5). [[Originala Eau de Cologne|''Original Eau de Cologne'']] lurrin-marka gisa erregistratutako izena da.

[[Splash lurrin|''Splash'' lurrinak]] (EdS): kontzentratuen ~ % 1. Eds lurrin-marka gisa erregistratutako izena da.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

1693an, [[Giovanni Paolo Feminis]] bizargin italiarrak [[Aqua Admirabilis|''Aqua Admirabilis'']] izeneko ur lurrintsua sortu zuen, gaur egun koloniako ura bezala ezagunagoa dena; bere iloba [[Giovanni Maria Farina]] 1732an arduratu zen negozioaz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Tracy|abizena=Pepe|izenburua=So, What's All the Sniff About?: An In-Depth Plea for Sanity and Equal Rights for Your Sense of Smell, Our Most Neglected and Endangered Sense|argitaletxea=So Whats all the Sniff about|hizkuntza=en|abizena2=Consulting|izena2=Nose Knows|data=2000|url=https://books.google.com/books?id=dZYVMRG0PMAC|isbn=978-0-9687076-0-9|sartze-data=2022-05-12}}&lt;/ref&gt;

Kontzentrazio bakoitzean egon daitezkeen konposatu aromatikoen ehunekoen tarte zabalaren ondorioz, estraktu, EdP, EdT eta EdC terminologia nahiko zehaztugabea da. Lurrin-denda edo lurrin-etxe desberdinek olio-kantitate desberdinak esleitzen dizkiote lurrin bakoitzari.  

=== Lurrinaren egitura ===
Lurrinak sortzeko bi egitura mota daude:

- Faseka – Hauek sortzeko ehun bat elementu erraz erabiltzen dira. Lurrina hiru faseetan igartzen da:
[[Fitxategi:Fragrance pyramid.svg|thumb|106x106px|Fasekako lurrinen piramidea.]]
# Irteera-notak: Lurrin bat aplikatzean berehala hautematen diren usainak. Goiko notak azkar lurruntzen diren molekula txiki eta argiz osatuta daude.
# Batez bestekoa (erdiko notak): Goiko nota desagerrarazi baino lehen sortzen den lurrin baten usaina. Erdiko noten konposatuek perfume baten &quot;bihotza&quot; edo gorputz nagusia osatzen dute eta oinarrizko noten hasierako inpresioa sarritan desatsegina ezkutatzen dute, denborarekin atseginagoak bihurtzen direnak. 
# Oinarrizko nota: Erdiko noten irteeratik hurbil agertzen den lurrin baten usaina. Oinarrizko eta erdiko notak batera dira perfume baten gai nagusia. Oinarrizko notek sakontasuna eta sendotasuna ematen diote lurrin bati.

- Monolitikoka – Aromak aldaketarik gabe irauten du iraun bitartean – Mota hau 1980tik aurrera hasi ziren sortzen. Fragantzia monolitikoak osagai gutxirekin sortzen dira.

== Merkataritza ==
[[Mendebaldeko Europa|Mendebaldeko Europan]] lurringintzaren artea biziberritu egin zen 711 eta 827an [[Islamiar inbasioa|islamiar]]&lt;nowiki/&gt;rek [[Espainia]] eta [[Italia|Italiako]] hegoaldea inbaditu ondoren. Musulmanek kontrolatutako Espainiako hiriak ([[Al-Andalus]]) Mundu Zahar osoan merkaturatzen ziren lurrinen ekoizle nagusiak bihurtu ziren. Antzinako munduan bezala, [[Andaluzia|andaluziarrek]] lurrina erabiltzen zuten [[Jainko|Jainkoarekiko]] debozioan. Lurrinek bere deboziorako beharrezkoa zen garbitasun-geruza bat eransten zioten. Andaluziako emakumeei ere musulmanen kontrolpeko beste eskualde batzuetako emakumeei baino askatasun handiagoak eskaini zitzaizkien, eta etxetik irteten eta aire zabalean sozializatzen utzi zitzaien. Askatasun horri esker, segizioa etxetik kanpo gertatzen zen. Ondorioz, Andaluziako emakumeek urrinak erabiltzen zituzten segizioan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Historia del perfume en España: los aromas de al-Andalus. Historia del perfume (VIII)|hizkuntza=es|url=https://www.lacasamundo.com/2013/05/historia-del-perfume-en-espana-los.html|sartze-data=2022-05-10}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Try vio-violet a new Lundborg perfume (2015646922).jpg|thumb|207x207px|Vio-violet Lundborg-en lurrina. ]]
[[Florentzia|Florentziako (Italia)]] [[Santa Maria Delle Vigne|Santa Maria Delle Vigneko]] edo [[Santa Maria Novella basilika|Santa Maria Novellako]] monjeen lurrinen errezetak 1221etik erregistratu ziren.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Giovanni|abizena=Dugo|izenburua=Citrus bergamia: Bergamot and its Derivatives|argitaletxea=CRC Press|hizkuntza=en|abizena2=Bonaccorsi|izena2=Ivana|data=2013-08-23|url=https://books.google.com/books?id=a0vNBQAAQBAJ|isbn=978-1-4398-6229-2|sartze-data=2022-05-10}}&lt;/ref&gt; Ekialdean, [[Hungariako Isabel erreginak]] hala eskatuta, [[Hungaria|Hungariako]] ura izenez hobeto ezagutzen den alkohol-disoluzio batean nahastutako olio lurrintsuz egindako lurrina sortu zuten hungariarrek 1370 inguruan. Perfumeriaren arteak Errenazimentuko Italian aurrera egin zuen eta, XVI. mendean, [[Katalina Medici|Katalina Medicisen]] (1519-1589) lurringile pertsonalak, [[Renato il fiorentino]]-k, Frantziara eraman zituen italiar fintzeak. Laborategia pasabide sekretu batek lotzen zuen bere apartamentuekin, eta, beraz, ezin zen formularik lapurtu bidean. Renato il fiorentino-ri esker, Frantzia berehala bihurtu zen lurrinak eta kosmetikoak fabrikatzeko Europako zentroetako bat. Loreak lantzea, bere esentzia lurrinduagatik, XIV. mendean hasi zena, industria garrantzitsu bihurtu zen Frantziako hegoaldean. XVIII. mendean, Frantziako [[Grasse]] eskualdeak, [[Sizilia|Siziliak]] eta [[Calabria|Calabriak (Italia)]] landare usaintsuak lantzen zituzten lurrinaren industria gero eta handiagoari lehengaiak emateko. Gaur egun ere, Italia eta Frantzia dira oraindik Europako lurrinen diseinuaren eta merkataritzaren erdigunea.

=== Iragarkiak ===
[[Fitxategi:CHANEL No5 parfum.jpg|thumb|162x162px|CHANEL No5]]
Lurrinen sinadura handiek lurrinen iragarkietara jotzen dute. Telebistako iragarki famatu hauek oso deigarriak dira, eta batzuetan ez dute zerikusirik lurrinarekin berarekin, baina agian, badute irudikatzen dutenarekin (sedukzioa, boterea). Propaganda-mezu horiek behar dituzte haien izenak handiak egiteko eta salmentak ziurtatzeko. Gaur egun, iragarki horiek [[Instagram]] edo [[TikTok|Tik Tok]] bezalako sare sozialetara iristen dira. Aldiz, lurrinen marka txikiak ez dituzte iragarkiak behar.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Ediciones El|abizena=País|izenburua=Lo que realmente te quieren decir los anuncios de perfumes|hizkuntza=es|data=2015-01-06|url=https://verne.elpais.com/verne/2015/01/05/articulo/1420454439_986862.html|aldizkaria=Verne|sartze-data=2022-05-12}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Ana|abizena=Serrano|izenburua=¿Tienen sexo los perfumes? {{!}} Belleza, Lo último|hizkuntza=es|data=2012-06-09|url=https://smoda.elpais.com/belleza/tienen-sexo-los-perfumes/|aldizkaria=S Moda EL PAÍS|sartze-data=2022-05-12}}&lt;/ref&gt;

=== Markak ===
Gaur egun badaude lurrin marka oso handi eta prestigiotsuak, lurringile famatuak, lurrin-etxeak eta baita marka oso famatuak lurrinak ere sortzen hasi direnak, besteak beste Chanel, Carolina Herrera, Thierry Mugler, Calvin Klein...&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Las 19 Mejores Marcas De Perfumes - TusMejoresPerfumes|hizkuntza=es|data=2019-03-03|url=https://tusmejoresperfumes.com/marcas-perfumes/|aldizkaria=Mejores Perfumes Para Hombres y Mujeres|sartze-data=2022-05-12}}&lt;/ref&gt; 

Lurrin famatuak dauden heinean, faltsifikazioak eta erreplikak ere badaude, lurrin famatuen antzeko usaina duten lurrinak dira baina merkeagoak saltzeko.

== Gizartean eragina ==
16 eta 17 mendeen artean, lurrinak batez ere [[Aberats|aberatsek]] erabiltzen zituzten, eta ezohikoak ziren [[Bainu|bainuen]] ondoriozko gorputz-usainak estaltzeko erabiltzen ziren.

Istorioak kontatzen duenez, [[Alexandro Handia|Alejandro Magnok]] oso gogoko zuen lurrinak erabiltzea, edozein gela bere gorputzaren lurrinarekin lurrintzeko gai zen. Lurrina edozein [[heroi]] edo kondaira bezain presente dago giza historian.

Historian, pertsona bakoitzak ateratzen duen usaina bere [[Gizarte klase|klase sozialarekin]] lotuta egon da. Eta hori horrela izan da gaur egun arte. Prezioaren arabera, aromak eta haien iraupenak aldatu egiten dira, eta horrela soilik usainaren bidez, maila ezberdinak bereiz ditzakegu.

Une oro usaintzen gaituzte eta usaintzen dugu, eta horrek eragina du interakzio sozialean, boterean eta sedukzioan…&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Anthony|abizena=Synnott|izenburua=Sociología del olor|orrialdeak=431–464|hizkuntza=es|data=2003-06|url=http://www.scielo.org.mx/scielo.php?script=sci_abstract&amp;pid=S0188-25032003000200006&amp;lng=es&amp;nrm=iso&amp;tlng=es|aldizkaria=Revista mexicana de sociología|alea=2|zenbakia=65|issn=0188-2503|sartze-data=2022-05-12}}&lt;/ref&gt; Lurrinak [[Garun|garuneko]] eskualde emozional guztiak aktibatzeko gai dira, horregatik zaintza pertsonaleko produktuetan erabiltzen dira. Lurrinak [[Emozio|emozioak]] estimulatzen ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=aromas y emociones {{!}} Cofarsur Droguería|url=https://www.cofarsur.net/inicio/aromas-y-emociones/|aldizkaria=www.cofarsur.net|sartze-data=2022-05-12}}&lt;/ref&gt;

[[Sokrates|Sokratesek]] gorrotatu egiten zituen lurrinak, gizakirik ez zela lurrindu behar esaten zuen, lurrindu ondoren gizon aske bat edo esklabo bat usaintzen baitzuen.

Hau [[Zinema|zineman]] ere ikusi izan da ''Parasite'' ([[Bong Joon-ho]]) edo en [[The Host (2006)|''The Host'' (2006)]] ([[Bong Joon-ho]]) filmetan besteak beste.

Baita ere bereizketa egiten da [[Emakume|emakumezkoen]] lurrinen eta [[Gizon|gizonezkoen]] lurrinen artean. Historikoki, emakumezkoen lurrinek konposatu aromatikoen maila altuagoak izateko joera zuten gizonezkoen lurrinek baino. Gizakientzako usain komertzializatuak EdT edo EdC bezala saltzen ziren, oso gutxitan EdP edo lurrin laburpenak bezala. Hori aldatzen ari da lurrinen mundu modernoan, batez ere lurrinak gero eta unisex gehiago direlako. Emakumeen lurrinak ohikoak izaten ziren kontzentrazio-maila guztietan, baina gaur egun perfume, EdP eta EdT kontzentrazioetan ikusten dira nagusiki.

[[Oliver &amp; Company|Oliver &amp; Co]]-ko [[Oliver Valverde|Oliver Valverdek]] dioenez, «Lurrinak egiten ziren antzinako garaietatik ez dira inoiz generoetatik bereizi. Gustatu edo ez, baina ez ziren genero jakin baterako ekoizten».&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;

== Artea ==
[[Fitxategi:Black figure lekythos, AM of Thebes, 201192.jpg|thumb|Lekythos.]]
Greziarrek beren artea perfumeak gordetzeko erabiltzen diren zeramikazko flaskoei aplikatu zieten, gaur egun ere edertasunean berdintzen zailak diren artelanak. Zazpi forma diseinatu zituzten lurrinak gordetzeko eta animalia mitologikoekin, irudi geometrikoekina oroitzapenezko eszenekin apaindu zituzten. Ezagunena [[lekythos|''lekythos'']] delakoa izan zen, oso poto dotore eta liraina, hain ospetsua izatera iritsi zena, non solemnitate gutxiko norbaiti buruz hitz egiteko, ''lekythos'' bat bera ere ez zuela esaten zen.

== Lurrinaren erauzketa ==
Olio esentzialak (lurrinak) eratuak dituzten landareetatik edo horiek eratzeko elementuak dituzten landareetatik ateratzen dira. Hainbat prozedura daude:

* [[Baratze|Beratzea]]. Loreak [[galdara]] handietan jartzen dira, eta urpean uzten dira, usaina aska dezaten.
* Adierazpena. Prozesu hau oso komenigarria da zilindran, [[Laranja|laranjan]] eta [[Bergamota|bergamotan]]. Fruitua ugaria denean, zukutu egiten da olioa biltzeko.
* [[Destilazio|Destilazioa]]. Metodo hori erabiliena da lore, landare eta belarretan, hala nola l[[Labanda|izpilikua]], [[Arrosa (landarea)|arrosak]], [[Alhucemak|alhuzema]], [[Ezkai|ezkaia]], [[Sandalo|sandaloa]], [[mimosa]], etab. Horretarako, barrunbe nahiko handiko [[alanbikea]] erabiltzen da. Esentzia duen landarearen zatia ([[Sustrai|sustraia]], [[Hosto|hostoak]], loreak, [[zuhaitz-azala]], etab.) txikitu eta alanbikean sartzen da. Komeni da materia [[Galdara|galdararekin]] kontaktuan ez jartzea; horregatik, kukurbitaren erdian dagoen zakuetan edo [[galbahe]]-itxurako edalontzi batean jartzen da. Materia erabat bustita egoteko adina ur gehitzen da, eta beratzen eman eta ordu batzuk geroago destilatu egiten da. Funtsezko olioa ur-lurrunak eramaten du, nahiz eta irakite-puntua, oro har, 100 ° C-tik gorakoa izan. Destilazioaren produktuak edalontzi batean biltzen dira, eta bertan erraz bereizten dira ura eta [[esentzia]]. Esentzia arinagoetarako [[florentziar ontzia]] dago. Esentzia goiko aldera doa eta ontzian pilatzen da, ura hodi konkortu batetik ihes egiten duen bitartean. Hodi hori ontziaren oinarritik sortzen da. Esentzia astunagoetarako beste probeta-mota bat erabiltzen da, likidoa oinarrian uzteko eta urak altueran ihes egiteko. Kasu guztietan, ateratzen den urak esentzia pixka bat arrastatzen du disoluzioan edo esekiduran. Ur hori alanbikera itzultzen da, ondoz ondoko eragiketetan aprobetxatzeko; beraz, ura, hondakina izan arren, usaintsua izango da.
* [[Enfleurage]]. Disoluzioaren erauzketa-prozedurak lore delikatu batzuetarako balio du; horretarako, ukipen bidez lurrinak xurgatzeko propietatea duten substantzia koipetsu batzuk erabiltzen dira. Tenperatura arruntari ekinez gero, enfleurage esaten zaio, [[Jeseren makila|Jeseren makilarekin]] eta [[Jasmin|jasminarekin]] gertatzen den bezala. Substantzia usaintsuak koipetan bustitzean eta, ondoren, olio usaintsua alkoholarekin ateratzean datza. Konposatu kimiko aromatikoak ere erabiltzen dira.

== Lurrinaren organoa ==
[[Fitxategi:Chilleurs-aux-Bois - château de Chamerolles, promenade des parfums 70.jpg|thumb|Lurrinaren organoa.]]
Perfume organoa erabilera profesionaleko altzari bat da, [[Joris-Darl Hyysmans]] idazle frantsesak 1884an ''Rebours'' eleberrirako imajinatu zuen, eta ondoren zurginek, lurringileek eta kimikariek eraiki zuten. Zirkuluerdian jarritako lehengaien flaskoak ematen dituen altzaria da, lurrina sortzeko.

== Erreferentziak ==
&lt;references /&gt;

== Kanpo-estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Lurringintza]]
[[Kategoria:Arte galkorra]]</text>
      <sha1>phk8oeb401p1tq79k18j5d2mnjk5d3q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Fermin Apalategi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>226508</id>
    <revision>
      <id>9006092</id>
      <parentid>8840182</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:08:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Asier Barre</username>
        <id>100337</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1514" xml:space="preserve">{{Txirrindulari infotaula
| izena = Fermin Apalategi
| irudia = 
| izen osoa = Fermin Apalategi
| ezizena = 
| jaiotza data = [[1915]]
| jaiotza herria = [[Ataun]]
| jaiotza herrialdea = {{bandera|Gipuzkoa}}
| heriotza data = 
| heriotza herria =
| heriotza herrialdea =
| altuera = 
| pisua = 
| taldea = 
| modalitatea = [[Errepideko txirrindularitza|Errepidea]]
| rola = 
| trebetasuna = 
| amateur urteak =
| profesional urteak =
| profesional taldeak = 
| zuzendutako urteak = 
| zuzendutako taldeak = 
| garaipen nagusiak = 
}}
'''Fermin Apalategi''' ([[Ataun]], [[1915]] - ) euskal txirrindulari ohia da. [[1930]] eta [[1936]] artean txirrindulari profesionala izan zen eta sei garaipen lortu zituen&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20090415053013/http://www.urtekaria.com/Asp/verPalmExciclC.asp?idVeterano=805&amp;letraEle=a&amp;pagina=lstExciclistasC.asp www.urtekaria.com]&lt;/ref&gt;.

== Palmaresa ==
'''1934'''
* Azpeitia
* Lazkao

'''1935'''
* [[Loinaz Proba]] (Beasain)
* Abanto-Zierbenako Zirkuitua
* Tafallako Itzulia
* [[Espainiako Ziklo-kros Txapelketa]] [[Fitxategi:Gold medal with cup.svg|16px]]

'''1936'''
* 3. [[Pascuas Sari Nagusia]]n

== Taldeak ==
* Villafranca U. C. ([[1930]])
* Umore Ona-[[Orbea (txirrindularitza taldea)|Orbea]] ([[1935]]-[[1936]])

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

{{Biografia zirriborroa|Gipuzkoa}}

{{DEFAULTSORT:Apalategi, Fermin}}
[[Kategoria:Ziklo-kroslariak]]
[[Kategoria:Gipuzkoako txirrindulariak]]
[[Kategoria:1915eko jaiotzak]]
[[Kategoria:Ataundarrak]]</text>
      <sha1>93j0bpgu3g8xo2qyw7qb3rxfhr58ocf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Fidel V. Ramos</title>
    <ns>0</ns>
    <id>270265</id>
    <revision>
      <id>9006070</id>
      <parentid>9005356</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T06:54:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2736" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Fidel Valdez Ramos''' ([[Lingayen]], [[1928]]ko [[martxoaren 18]]a - [[Makati]], [[2022]]ko [[uztailaren 31]]) [[filipinar]] militar eta politikaria izan zen. [[Filipinak|Filipinetako Errepublikaren]] lehendakaria izan zen [[1992]]-[[1998]] bitartean.

== Bizitza ==
Kanpo Arazoetako ministro izandako diplomatiko eta legebiltzarkide baten semea da. Estatu Batuetan, [[West Point]]eko Akademia Militarrean, eta [[Illinoisko Unibertsitatea]]n egin zituen ikasketak. Koreako Gerran parte hartu zuen, eta Filipinetako Ekintza Zibileko Taldeko Estatu Nagusiko buruzagia izan zen (1996-1968), Vietnamgo Gerran.

[[Ferdinand Marcos]] lehendakariaren gobernuan (Marcosek hauteskundeen bidez lortu zuen lehendakaritza 1965ean eta 1969an, baina hiru urte geroago konstituzioa deuseztatu zuen, eta diktadura ezarri zuen Filipinetan), Filipinetako Poliziaren buru izan zen, eta Gudarostearen Estatu Nagusiaren buruordea, 1981etik 1986ra bitartean. Marcos lehendakariaren laguntzaile estuenetako bat izan zen. Aitzitik, 1986an, boterea hartzeko piztu zen borrokan, [[Corazón Aquino]]ren alde egin zuen, Marcosen diktaduraren aurkako herri-mugimenduaren alde, hain zuzen.

Demokrazia nagusitu zenean, Aquinoren lehendakaritzapean, Estatu Nagusiaren buruzagi eta Defentsa Nazionalaren arduradun izendatu zuten. Hurrengo urteetan, Corazón Aquinoren aurkako estatu-kolpe saio batzuk zapuztu zituen, eta horrek eman zion ospeari esker, Aquinoren ondorengo gisa aurkeztu zen 1992ko lehendakaritzarako hauteskundeetan. Urtebete lehenago, ministro-kargua utzi zuen, eta bere alderdia sortu zuen. Alde txikiz irabazi zuen, eta Filipinetako Errepublikaren hamabigarren lehendakari bihurtu zen, katolikoa ez zen aurrenekoa.

Bere aurreneko zereginak energia- eta ekonomia-krisiari aurre egitea, eta komunisten eta musulmanen gerrilla-ekintzak desagertzeko neurriak hartzea izan ziren. 1997ko irailean, manifestazio jendetsu baten ondoren, atzera egin behar izan zuen bigarren agintaldia lortzeko konstituzioa berritzeko bere ahaleginean. 1998an, [[Joseph Estrada]]k, ordu arte lehendakariorde izandakoak, hartu zuen lehendakari-kargua, maiatzeko hauteskundeetan hautagai ofizialista [[José de Venecia]], Ramosen babesa zuena, garaitu ondoren.

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/26}}
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1928ko|2022ko|Ramos, Fidel}}

[[Kategoria:Manilarrak]]
[[Kategoria:Filipinetako lehendakariak]]
[[Kategoria:Filipinetako militarrak]]
[[Kategoria:Filipinetako protestanteak]]
[[Kategoria:Metodistak]]
[[Kategoria:Antikomunistak]]
[[Kategoria:Ohorezko Legioko gurutze handiak]]
[[Kategoria:Vietnamgo Gerrako militarrak]]
[[Kategoria:COVID-19 gaixotasunaren biktimak]]</text>
      <sha1>7z20oq8o5yyfgcjhgejo6esyui7gbb2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Medea</title>
    <ns>0</ns>
    <id>273921</id>
    <revision>
      <id>9006108</id>
      <parentid>9004436</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:30:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>/* Mitoa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11042" xml:space="preserve">{{beste erabilpenak|greziar mitologiako pertsonaiari|Italiako udalerriari|Medea (Italia)}}
{{mitologia infotaula}}
'''Medea'''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|egilea=[[Euskaltzaindia]]|izenburua=82. araua. Grezia eta Erromako pertsonaia mitologikoak|url= https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0082.pdf}}&lt;/ref&gt; ({{lang-grc|Μήδεια|Mēdeia}}), [[greziar mitologia]]n, [[Kolkida]]ko Eetes erregearen eta bere emaztearen, Idia, alaba da. [[Zirtze|Zirtzerengandik]] ikasi zuen magia. Mitoaren bertsio desberdinak dira, besteak beste, Euripides, Seneca, Apolonio de Rodas, [[Corneille Heymans|Corneille]] Vicente Molina Foix-ena. [[Miguel Unamuno|Unamunok]] gaztelerara itzuli zuen Senecaren bertsioa.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=«Medea rompe con el rol de la mujer y con el mito de la maternidad»|hizkuntza=es-ES|data=2016-02-12|url=https://www.elnortedecastilla.es/culturas/201602/12/medea-rompe-mujer-mito-20160212111713.html|aldizkaria=El Norte de Castilla|sartze-data=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Teatro Arriaga|abizena=Antzokia|izenburua=Medea|hizkuntza=es-ES|url=https://www.teatroarriaga.eus/programacion/medea/|aldizkaria=Teatro Arriaga Antzokia|sartze-data=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;

== Mitoa ==
[[Argonauta|Argonauten]] buruzagia zen [[Jason]] [[Kolkida]]&lt;nowiki/&gt;ra ailegatu zen [[Urrezko ahari-larrua|urrezko ahari-larruaren]] bila. Medea, bertako erregeraren alaba, berarekin maitemindu eta urrezko ahariaren-larrua lapurtzen lagundu ziezaion, [[Atena]] eta [[Hera|Herak]] [[Afrodita]] konbentzitu zuten eta honek bere semea, [[Eros]], maitasun [[gezi]] bat botatzeko. Jasonek Medeari laguntza eskatu zion eta honek baietz esan zion, Jasonek trukean berarekin ezkondu eta [[Grezia|Greziara]] eramango zuela ziurtatu eta gero. Urrezko ahariaren-larrua lapurtu eta gero, ihes egin zuten.

[[Iolko|Iolkora]] iristean, ospatuak izan ziren, eta eskertuz Medeak Jasonenen aita, Esón, gaztetu zuen. [[Pelias|Peliasen]] alabek hori eskatuta, bere aita gaztetu zezan eskatu zioten Medeari, baina bere aitak, Jasonen osaba, Esón boteretik kendu zuen eta mendekuan engainatu zituen Peliasekin akabatu zezaten, horren ostean [[Korinto]]ra ihes egin zuen Jasonekin. 

Jason Korintoko erregearen alabarekin, Glaucerekin maitemindu zen eta berarekin ezkondu nahi zuen. Medeak jakitean, jeloskor, Jasonekin izandako semeak hil egin zituen, baita Glauce bera ere. Ondoren, Atenesarera ihes egin zuen dragoiek tiratutako gurdi batean, Egeoren babespera, berarekin seme bat izan zuen, Medo. Egeok beste seme bat zuen, [[Teseo]], eta Medea hiltzen saiatu zen ere Medo errege izan zedin, lortu ez zuenez ihes egin zuen handik ere eta Medorekin Kolkidara bueltatu zen eta Kolkidako errege egin zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Medea: bruja, &quot;bárbara&quot; y mujer|hizkuntza=es|data=2021-04-02|url=https://historia.nationalgeographic.com.es/a/medea-bruja-barbara-y-mujer_16530|aldizkaria=historia.nationalgeographic.com.es|sartze-data=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;

=== Euripidesen bertsioa:&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izenburua=Medea|hizkuntza=es|url=https://mitosyleyendascr.com/mitologia-griega/medea/}}&lt;/ref&gt; ===
Medea Euripidesen lanik ezagunenetako bat da. K.a. 431. urtean hirugarren postua lortu zuen. Indar psikologiko handia duten pertsonaiak zehazten ditu. Medea protagonistak hasieran neska gazte bat irudikatzen du, familiaren edo maitasunaren artean aukeratu beharko duena, eta ondoren, emakume, bere borroka mendeku nahiaren eta bere semeenganako maitasunaren artean agertuko da. Pasioek eramaten eta inoren beldur ez den emakume gisa irudikatzen da. Euripidesen ezaugarrietako bat mitoen tratamenduaren berrikuntza da, eta ezaugarri hori argi ikusten da tragedia horretan, Euripidesek berak esaten baitu lehen aldiz Medea izan zela bere seme-alaben benetako hiltzailea, eta ez korintoarrak. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Feres (Medea)|url=https://www.elolimpo.com/personaje/feres-medea|aldizkaria=www.elolimpo.com|sartze-data=2022-07-03}}&lt;/ref&gt; Euripides izan zen mitoa eszenaratu zuen lehena eta bere herrikideak eskandalizatu zituen lan horretan.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Iris|abizena=Polo García|izenburua=La reescritura de Medea en Séneca|abizena2=Ferrero Hernández|izena2=Cándida|data=2014|url=https://ddd.uab.cat/record/119197|sartze-data=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;

Medea mendetasunaren eta edertasunaren iruditeria mitiko eta kanoneii erantzuten ez dien emakumea da. Era berean, ez dio erabat erantzuten feminitatearen irudi negatiboari, desleialtasunean eta etxe patriarkalarekiko traizioan oinarritzen dena, [[Helena Troiakoa|Helena]]&lt;nowiki/&gt;ren kasuan bezala. Emakume errebeldea da, ahaldundua, hitza hartzen du eta emakume guztiei hitz egiten die.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Noelia|abizena=Gall|izenburua=La bárbara y salvaje Medea|data=2012-06-28|url=http://rephip.unr.edu.ar/xmlui/handle/2133/18652|aldizkaria=Libro de Actas I Coloquio Internacional “Saberes contemporáneos desde la diversidad sexual: teoría, crítica, praxis”, 2012|issn=2362-5805|sartze-data=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;&lt;blockquote&gt;πάντων δ᾽ ὅσ᾽ ἔστ᾽ ἔμψυχα καὶ γνώμην ἔχει

γυναῖκές ἐσμεν ἀθλιώτατον φυτόν:

ἃς πρῶτα μὲν δεῖ χρημάτων ὑπερβολῇ

πόσιν πρίασθαι, δεσπότην τε σώματος

[λαβεῖν: κακοῦ γὰρ τοῦτ᾽ ἔτ᾽ ἄλγιον κακόν]. (230-234 bertsoak) &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Euripides, Medea, line 214|url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.01.0113:card=214|aldizkaria=www.perseus.tufts.edu|sartze-data=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;

''Arima eta adimendun izaki guztien artean, emakumeok gara zoritxarrekoenak. Lehenik eta behin, neurriz kanpoko prezioan senar bat eta gure gorputzen jabea erosi behar dugu. [hau beste zorigaitza baino mingarriagoa da].''&lt;/blockquote&gt;

== Senekaren bertsioa ==
Euripidesen lanean amaierara arte ez da argitzen zer gertatuko den, baina [[Seneka]]&lt;nowiki/&gt;ren bertsioan lehen bertsoetan agertzen da amaiera zein izango den:&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;blockquote&gt;.. parta iam, parta ultio est:

peperi ... (25. bertsoa) &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Seneca, Medea, line 1|url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:2007.01.0005:card=1|aldizkaria=www.perseus.tufts.edu|sartze-data=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;

''Egina, burutua da mendekua; nik erditu dut.''&lt;/blockquote&gt;Senekaren bertsioko Medearentzat erruduna ez da Jason, Kreonte da, erregea, duen karguari esker nahi duena egin dezakeela uste duena.&lt;blockquote&gt;Culpa est Creontis tota, qui sceptro impotens

coniugia solvit quique genetricem abstrahit

gnatis et arto pignore astrictam fidem

dirimit: petatur solus hic, poenas luat

quas debet, alto cinere cumulabo domum; (143-147. bertsoak)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Seneca, Medea, line 116|url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:2007.01.0005:card=116|aldizkaria=www.perseus.tufts.edu|sartze-data=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;

''Erru guztia Kreonterena da, zeinak, zetroaz abusatuz, ezkontza bat desegin eta bere semeen ama bat erauzi eta halako jantziarekin estutzen ziren leialtasun loturak hausten baititu. Berari bakarrik eraso behar zaio, zor didan zigorra ordain diezadala. Bere etxea errauts pila handi batean bihurtuko dut.''&lt;/blockquote&gt;Bertsio honetan agertzen da ''paterfamilias'' erromatarra eta bere boterea. Medeak bere bi semeen etorkizunaz galdetu dio Creonteri eta honek bereak balira bezala hartuko dituela erantzun dio. Medeak, ama den aldetik, ez du bere semeekiko eskubiderik, hauek aitarekin geratu behar dute, jabetza bat baitira, eta Senekak Medearen irudia erabiltzea erabaki zuen boterearen aurka matxinatzeko. Senekaren Medeak ez ditu bere haurrak Jasonen aurkako mendeku eta amorru gisa hiltzen, haien gaineko eskubideak frogatzeko baizik. Medeak semeak hiltzen ditu zain duten etorkizunetik babesteko.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== Aitortzak ==

=== Idazlanak ===
Medearen elezaharra antzinako olerkari askorentzat izan zen iturri beren lanak idazteko. Besteak beste:

* [[Euripides]]en ''[[Medea (antzezlana)|Medea]]'' antzezlanak (K.a. 431. urtea); Jason Medea abandonatu eta Kreusarekin maitemintzen denean hasten da obra.
* Apolonio de Rodas-en bertsioa.

* Entzute handikoa da ere [[Seneka]]ren izen bereko antzezlana. Unamunok gaztelerara itzuli zuena.
* Corneille [[XVIII. mendea|XVII.mendean]] idatzitako bertsio frantsesa.
* Vicente Molina Foix-en bertsioa aurreko guztiak hartzen ditu kontuan. Medearen papera [[Ana Belén|Ana Belenek]] antzezten du bertsio honetan.

=== Margolanak ===

* ''Medea, hildako seme alabekin, Korintotik ihes dragoiek tiraturako gurdi batean'' (1887) [[Germán Hernández Amores]] margolariaren obra da [[Pradoko Museoa|Pradoko Museoan]] dago.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Germán|abizena=Hernández Amores|urtea=1887|izenburua=Medea, con los hijos muertos, huye de Corinto en un carro tirado por dragones|argitaletxea=Museo del Prado|hizkuntza=es|url=https://www.museodelprado.es/coleccion/obra-de-arte/medea-con-los-hijos-muertos-huye-de-corinto-en-un/861ddfe9-cef3-4428-832b-cafe0196ec17}}&lt;/ref&gt;

=== Dantza ===

* Medea (1984) [[José Granero]] Espainiako Balet Nazionalarentzat sortutako antzerki-dantza obra da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=La influencia del mito de “Medea” en el Ballet Nacional de España — Danza.es|hizkuntza=es|url=http://www.danza.es/multimedia/revista/medea|aldizkaria=www.danza.es|sartze-data=2022-07-03}}&lt;/ref&gt;

=== Filmak ===

* [[Medea (1969ko filma)|''Medea'' (1969)]] izeneko film bat ekoiztu zuen [[Pier Paolo Pasolini|Pier Paolo Pasolinik]] Euripidesen bertsioan oinarriturik. [[Maria Callas|Maria Callasek]] Medearena egiten du.

== Irudi galeria ==
&lt;gallery&gt;
Fitxategi:Medea MET 553.jpg|alt=
Fitxategi:Medea MET DR361.jpg|alt=
Fitxategi:Medeia in Corinth by the underworld painter red figure apulian volute krater detail medea kills child on altar.jpg|alt=
Fitxategi:Jason and Medea - John William Waterhouse.jpg|alt=
Fitxategi:&quot;Medea&quot; by Alice Morgan Wright.png|alt=
Fitxategi:Medea children MAN Napoli Inv8977.jpg|alt=
Fitxategi:Medea Kills her Two Children MET DP818838.jpg|alt=
Fitxategi:Medea5.jpg|alt=
Fitxategi:Heinz Kiwitz Medea ermordet ihre Kinder 1931.jpg|alt=
Fitxategi:Euripides' Medea.jpg|alt=
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

* [Audioa] [https://www.ikasbil.eus/es/dokutekako-fitxa?articleId=16161106 Medea. (Ikasbil)]
* [Bideoa, Antzeslan osoa] [https://www.youtube.com/watch?v=JnHS_EmOTFs Teatro &quot;Medea&quot; Antzerkia] ([[Oiasso Erromatar Museoa]], 2015)
* [Bideoa, Antzeslan osoa] [https://www.youtube.com/watch?v=YwL-FHOz7ZE Teatro &quot;Medea&quot; Antzerkia] ([[Oiasso Erromatar Museoa]], 2016)
* [Bideoa]  [https://www.youtube.com/watch?v=GZOUX3eXByE ANTZERKIA: &quot;Medea&quot;] ([[Aitana Sánchez-Gijón|Aitana Sánchez Gijón]], 2017)
{{autoritate kontrola}}{{Sorginkeria}}
[[Kategoria:Greziar mitologiako pertsonaiak]]
[[Kategoria:Sorginkeria]]
[[Kategoria:Kolkida mitologian]]
[[Kategoria:Argonautikako pertsonaiak]]</text>
      <sha1>338135nx9247f7zuy09udyqb28t2sf2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Altzibiades</title>
    <ns>0</ns>
    <id>276094</id>
    <revision>
      <id>9005477</id>
      <parentid>9005336</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:21:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="64844" xml:space="preserve">{{biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Altzibiades Klinias Eskanbonides''' ({{lang-grc|Ἀλκιβιάδης Κλεινίου Σκαμβωνίδης}}, ''Alkibiádēs Kleiníou Skambōnidēs''; [[Atenas]], {{circa|[[K. a. 450]]}} - [[Frigia]], [[K. a. 404]]) [[Antzinako Grezia]]ko estatu-politikaria, jenerala eta hizlaria izan zen.
Bera, amaren partetik, familia aristokratiko baten azken kidea izan zen, [[Alkmeonidak]], garrantzia galdu zutelako [[Peloponesoko Gerra]]ren ostean. Gatazkaren bigarren partean, aholkulari estrategikoa, armadaren buruzagia eta politikaria izan zen.
Peloponesoko Gerraren zehar, haren leialtasuna interes ezberdinetara mugitu zen. Jatorrizko Atenasen zegoela, kanpoko politika oldarkorraren aldekoa zen eta [[Atenastarren espedizioa|Siziliako espedizioa]] defendatu zuen, baina etsaiek sakrilegiozko karguak leporatu zizkiotenean, [[Esparta]]ra ihes egin zuen. Hiri honetan aholkulari estrategiko lana egin zuen, Atenasen kontrako kanpainak proposatuz edo behatuz. Espartan ere, etsaiak sortu zitzaizkionean [[Persia|Pertsiara]] emigratu behar izan zuen. Han [[Tisafernes]] satraparen aholkularia izan zen harik eta haren aldeko atenastar politikariek haren itzulera lortu zuten arte. Berak, hainbat urtetan, estrategoa izan zen Atenasen baina etsaiek, bigarrenez, haren kanporaketa lortu zuten.
Siziliako espedizio Altzibiadesen ideia izan zen. Hala ere, aditu batzuek diote espedizioaren erantzukizuna Altzibiadesena izanez gero, eta ez Niziasena, atenastar armadaren hondamendia ez zela gertatuko&lt;ref&gt;VLACHOS, A.: ''Tuzidides''' Bias 59 &amp; c.&lt;/ref&gt;. Espartarrentzat lan egiten zuen bitartean, Altzibiadesek zerikusi handia izan zuen Atenasen gainbeheran, hala nola, [[Dezelia]]ren atzematean, zenbait matxinada sortzean eta gainbegiratzean. Behin jatorrizko hirira itzulita, Espartaren kontra hainbat garaipen izan zituen, zeinek Espartari eragin baitzioten Atenasi bakea eskatzea. Altzibiadesek ezohiko taktikak erabili zituen, zenbaitetan nahiago zuen hiriak traizioaren edo negoziazioaren bidez konkistatzea setioaren ordez&lt;ref&gt;KERN,P. B.; ''Ancien Siege Warfare'', 151. orr.&lt;/ref&gt;. Altzibiadesen adimena militarra eta estrategikoa baliagarria izan zen berak lan egiten zuen edozein estaturentzat, baina etsaiak egiteko erraztasuna zela eta, ezin zuen luzaroan toki berean egon. Gerraren amaierako, K.a. 410ean, haren laguntzarekin lortutakoa, ia ahaztuta zegoen.

== Biografia ==
=== Lehenengo urteak ===
Altzibiades Atenasen jaio zen. Haren aita [[Klinias]] zen eta ama Dimonaka, [[Megakles]]en alaba. [[Perikles]] eta haren anaia Arifron Dinomakaren lehengusuak ziren&lt;ref&gt;COX, C. A.: ''Houshold interests'', 144. 44&lt;/ref&gt;. Bere familiaren leinua [[Eurisazes]]engandik eta [[Ajax (mitologia)|Ajax Telemonikoarengadik]] zetorren&lt;ref&gt;PLATON: ''Altzibiades'' 1, 121&lt;/ref&gt;. Aitona, Altzibiades izenekoa ere, [[Klistenes]]en laguna zen. Azken honek K.a. VI. mendeko erreforma konstituzionala egin zuen&lt;ref&gt;''Alcibiades'', 1952. Encyclopaedic Dictionary The Helios&lt;/ref&gt;. Klinias, [[Koroneako gudua]]n hil ondoren K.a. 447an, Perikles eta Arifron izan zituen tutore&lt;ref&gt;DENYER, N.: ''Commentary of Plato's Alzibiades'', 88-89 orr.&lt;/ref&gt;. [[Plutarko]]ren arabera, Altzibiadesek irakasle ospetsuak izan zituen, hala nola, [[Sokrates]], eta erretorika artean murgildu zen. Zenbait greziar idazleren ustez, diziplina gutxiko pertsona zen.
Altzibiadesek K.a. 432an [[Potidea gudua]]n parte hartu zuen, non [[Sokrates]]ek bizitza salbatu baitzion&lt;ref&gt;PLATO: ''Symposium'', 220 e&lt;/ref&gt;, baina mesede hau K.a. 424ko [[Delio gudua]]n itzuli zion. Altzibiadesek Sokrates miresten zuen&lt;ref&gt;SYKOUTRIS, I.: ''Introduction to Symposium'', 159-180 orr.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;PLATON: ''Symposium'', 215a-222b.&lt;/ref&gt;. Plutarkoren arabera, Altzibiadesek Sokratesen beldur eta miresmena zituen eta berarekin zegoenenan gainontzeko maitaleak mespretxatzen zituen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 6&lt;/ref&gt;.
Altzibiades [[Hipareta]]rekin ezkonduta zegoen, [[Hiponiko III.a]]ren alabarekin, atenastar aberats bat. Plutarkoren aburuz, Hiparetak senarra maitatzen bazuen ere, saiatu zen dibortziatzen haren maitaleen erruz, baina legeak emazteari inoren laguntzarik gabe utzi zionez, Altzibiadesekin betirako bizi izan zen eta seme bat (Altzibiades Gaztea) eta alaba bat eman zizkion&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 8&lt;/ref&gt;.

=== Karrera politikoa K.a. 412 arte ===
[[Fitxategi:AspasiaAlcibiades.jpg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;Jean Leon Gerôme (1824-1904) Sokrasek Altzibiaderen bila Aspasiaren etxean. 1861&lt;/small&gt;]]
==== Igoera ====
Altzibiadesen karrera politikoa [[Nizias Bakea]]ren ostean hasi zen, Atenasko kanpo-politikari oldarkorragoa izatea eskatzean. Aipatutako itunak, tregoa bat baino ez zena Esparta eta Atenasen artean, amaiera eman zion zazpi urteko gerrari, borrokalariek abantailarik ez zutelako lortu. Zenbait historialariren ustez, hala nola, Arnold W. Gommek, [[Raphael Sealey]]k eta [[Tuzidides]]ek, Altzibiades minduta zegoen espartarrek [[Nizias]] eta [[Lakes]]ekin adostu zutenean bera baztertzea, oso gaztea zelako&lt;ref&gt;GOMME, A. W. : A Historical Commentary on Tucydides, 339&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;SEALEY, R.: ''A History of the Greek City States,'' 353.&lt;/ref&gt;.
Itunaren gaizkiulertze batzuk argitzekotan, Espartak enbaxadore ahalguztidunak bidali zituen Atenasera&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 14&lt;/ref&gt;. Hasieran, atenastarrek espartarrak ondo onartu zituzten, baina Altzibiadesek lortu zuen beraiekin biltzea, enbaxadoreek [[eklesia]]rekin hitz egin baino lehen. Elkarrizketa horretan ziria sartu zuen espartarren eta atenastar eklesiaren artean. Espartarrei esan zien eklesiak eskakizun handiak zituela eta berarekin zuzenean negoziatu beharrean, berak bitartekari lana egingo zuela eta haren eragin politiko guztia erabiliko zuela espartarrak laguntzeko atenastar politikoen aurrean. Peloponesoko ordezkariek Altzibiades sinistu zuten, Nizias eta eklesiarengandik aldenduz, azken hauek akordio batera heldu nahi bazuten ere.
Hurrengo egunean, Altzibiadesek, eklesiaren aurrean ordezkariei galdetu zien zeintzuk ziren Espartatik zekartzaten botereak, eta adostuta zegoen moduan, haiek erantzun zuten ez zituztela botere guztiak. Aurreko egunean kontrakoa esan zutenez, Atzibiades aukeraz bilatu zen espartarren sinesgarritasun faltaz eta ezkututako helburuez salatzeko. Nizias zur eta lur gelditu zen bitartean, eklesiak Altzibiades jenerala izendatu zuen. Geroago, boterea erabili zuen [[Argos]], [[Mantinea]], [[Elide]] eta Peloponesoko beste estaturekin aliantza bat egiteko eta eskualde horretan Esparta mehatxatzeko. Gommeren arabera ''Atenastar jeneral baten antolamendu handi bat zen gehienbat, Peloponesoko armada zuzenduz eta Espartaz txantxa eginez, honen ospea baxuena zen unean''&lt;ref&gt;GOMME, A. W.: ''A Historical Commentary on Thucydides,'' 70&lt;/ref&gt;. Hala ere, aliantza hau [[Mantinea gudua]]ren ondoren desagertu zen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 15&lt;/ref&gt;.
Edonola ere, K.a. 416-415 urteetan, borroka bat geratu zen alde batean [[Hiperbolo]] zegoen eta bestean Nizias eta Altzibiades. Azken bi hauek indarrak lotu zituzten Hiperboloren [[ostrazismo]]a lortzeko&lt;ref&gt; PLUTARKO: ''Altzibiades'', 13&lt;/ref&gt;. Horrek adierazten du, nahiz Niziasek nahiz Altzibiadesek jarraitzaileak zituztela eta hauek, botoen bidez, liderrek esandakoa betetzen zutela&lt;ref&gt;SEALEY, R.: ''A History of the Greek City States'', 353&lt;/ref&gt;.
Altzibiades [[Melos]]ko atzematean ez zen nahasita egon, K.a. 416-415, baina Plutarkoren aburuz, babestu zuen dekretua non gizonezkoak hil eta emakumezkoak eta umeak esklabo saldu baitzituzten&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', XVI.&lt;/ref&gt;. [[Andozides]] hizlariak dio Altzibiadesek ume bat izan zuela emakume esklabo batekin eta horregatik horren ostrazismoa eskatu zuten&lt;ref&gt;ANDOZIDES: ''Altzibiadesen kontra''&lt;/ref&gt;.

==== Atenastarren espedizioa ====
[[Fitxategi:Atenastarren espedizioa.jpg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;Atenastarren espedizioa&lt;/small&gt;]]
K.a. 415ean, Siziliako [[Segesta]]ren ordezkariak Atenasera heldu ziren [[Selinonte]]ren kontrako gerran laguntza eskatzeko. Honen osteko eztabaidan, Niziasek parte-hartzeari oposizioa adierazi zuen, kanpaina oso garestia izan zitekeelako eta, aldi berean, saiatu zen, Altzibiadesen argudioak indargabetzen, Sizilian esku hartu nahi zuena.
Altzibiadesek zioen gerrak aberastasuna ekarriko zuela, atenastar inperioa zabalduz, [[Mediar Gerrak|Pertsiar gerretan]] gertatu zen bezala. Honetaz gain, Atenasek eskualdean aliatuak errekrutatu ahalko zituela (zenbait historialariren ustean, oso aurreikuspen baikorrak ziren) [[Sirakusa]]ren gainean inposatzeko (Siziliako hiririk indartsuena)&lt;ref&gt;PLATIAS_KOLIOPOULOS: ''Tuzidides Estrategian'' 237-46&lt;/ref&gt;. Niziasek agerian utzi nahi zuen nolakoa izan beharko zen espedizioaren tamaina arrakastatsua izateko. Horregatik iradoki zuen: flota 60 itsasontzitik 140 galeretara igarotzea; 5.100 soldadu, 1.300 arkulari, habailariak eta arma arinez hornituriko gizonezkoak gehitzea&lt;ref&gt; PLUTARKO: ''Altzibiades'',20&lt;/ref&gt;. Leo Strauss filosofoak azpimarratzen zuen Periklesek asmatutako guztia baino urrunago joaten zela&lt;ref&gt;STRAUSS; Leo: ''The City and Man,'' 104&lt;/ref&gt;. Niziasen asmoa eklesia beldurtzea bazen ere, kontrako efektua lortu zuen eta atenastarrek espedizioaren alde botatu zuten&lt;ref&gt;KAGAN: ''The Peloponesian War,'' 322&lt;/ref&gt;. Bildutakoek Nizeas, Altzibiades eta Lamako espedizio ahalguztidunak izendatu zituzten, Sizilian Atenasko interesak lortzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI. 26&lt;/ref&gt;.
Gau batean, espedizioa antolatzen ari zenean, [[herma|hermen]] buruak eta zakilak mutilatuak agertu ziren Atenas osoan zehar. Hau eskandalu erlijioso eta zorigaitzekoa izan zen. Plutarkok azaldu zuen, Androklesek, lider politiko batek, lekuko faltsuak erabili zituela Altzibiades eta haren lagunak salatzeko estatuak mutilatu eta [[Eleusiar Misterioak]] profanatu izanaz. Aurkakoek, haien artean Ardrokles, Tesalo, ([[Zimon]]aren semea) eta beste hizlari batzuk erabaki zuten Altzibiades, antolatuta zegoen moduan, itsasoratu beharko zela eta kanpainaren ostean epaiketa egingo ziotela. Hala ere, Altzibiadesek eskatu zuen epaiketa lehenbailehen gauzatzea errugabea zela argitzeko, nahiz eta heriotz zigorraren pean egon&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 19&lt;/ref&gt;. Eskaera baztertu zen eta ontziteria Siziliarantz irten karguak argitu gabe&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI, 29&lt;/ref&gt;.
Altzibiadesi, kanpoan zegoen bitartean, etsai politikoek beste sakrilegio batzuk egiteaz eta demokraziaren kontrako konplot bat antolatzeaz leporatu zizkioten&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI, 61&lt;/ref&gt;. Atenastarrek salaketak sinistu zituzten&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;TUZIDIDES: VI, 53&lt;/ref&gt;. Espedizioa [[Catania]]ra heldu zenean, Salaminia [[trirreme]]a itxaroten zegoen Altzibiades eta beste auzitutakoak Atenasen hasi beharko zen epaiketara eramateko&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;. Altzibiadesek esan zien heraldoei haien itsasontzien atzean joango zela baina [[Turios]]era heldu zenean, alde egin zuen tripulazioarekin. Altzibiades absentzian heriotz zigorrera kondenaturik izan zen, bere jabegoak konfiskaturik eta talentu baten saria eskaini zuten iheslari bat hiltzeagatik&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War,'' 273&lt;/ref&gt;. Bitartean, Siziliako atenastar flota, zenbait garaipenen ondoren, [[Messina]]ra mugitu zen, non bertoko batzuek itxaroten baitzeuden, traizioa egin eta gero, hiria emateko. Estrategia hau aurreikusiz, Altzibiadesek informazioa hiriko Sirakusako aliatuei eman zien eta honela atenastarrek ezin zuten Messinan sartu&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI, 74&lt;/ref&gt;. Lamakok guduan hil ondoren, Siziliako espedizioaren erantzule bakarra Nizias izan zen. Gaur egungo aditu batzuek uste dute buruzagi hau desekokia zela&lt;ref&gt;VLACHOS, A.: ''Tuzidides' Bias,'' 59 eta hurrengoak&lt;/ref&gt;.

==== Ihesa Espartara ====
Turiosetik desagertu orduko, Altzibiades harremanetan jarri zen espartarrekin eta haien babesaren truke, agindu zien laguntza gehiago emango ziela haien etsai zenean eragin zien kaltea baino&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades, 23&lt;/ref&gt;. Espartarrek eskaintza onartu eta haien artean jaso zuten. Espartan eztabaidan zeudenean armada bat Sirakusara bidaliko zutenetz, Altzibiadesek Espartako eforoak beldurtu zituen Atenasen botere-nahiarekin: honen helburua zen [[Sizilia]], [[Italia]] eta [[Kartago]] konkistatzea&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;TUZIDIDES: VI, 89-90&lt;/ref&gt;. Donald Kaganek, [[Yale Unibertsitatea|Yaleko unibertsitatearen]] historialariak, uste du Altzibiadesek atenastarren planak handitu zituen, espartarrak konbentzitzeko komeni zela bera euren artean jarraitzea. Kaganen arabera, ordea, Altzibiadesek ez zuen oraindik gero lortutako ospea, beraz, espartarrentzat bakarrik zen ''garaitu eta mindutako pertsona bat, akats estrategikoak, desideratutako ondorioekin, egin zituena''. Baieztapen honen arabera, dudan jartzen zen Altzibiadesen adimen nagusi bat: oratoria limurtzailea&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;KAGAN: ''The Peloponesian War,'' 282-283&lt;/ref&gt;. Berehalako mehatxua zela ikusarazi zienez, Altzibiadesek aholkatu zuen tropak eta espartar buruzagi bat bidaltzea sirakusarrak laguntzeko eta disziplinatzeko&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;.
Altzibiades espartarren aholkulari militarra izan zen eta lagundu zien lorpen garrantzitsuak lortzen. Esan zien [[Dezelian]] (Atenastik 16 km-ra) gotorleku bat eraikitzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VII, 18&lt;/ref&gt;. Neurri honekin espartarrek atenastarrak banatu zituzten haien landa eremuetatik eta [[Sunion]]go zilarrezko meategietatik&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;. Altzibiadesek asmatu zuen plan hau gerra [[Atika]]n jarraitzeko. Jukutria honek behartu zituen atenastarrak urte batez harresien barruan bizi izatea. Kalteak nabariak izan ziren: hornidurak bakarrik itsasotik etor zitezkeen eta izurritea Atenasen zabaldu zen. Atenas bigarren fronte batean sarturik zegoenez, [[Delosko Liga]]koak hasi ziren matxinatzen. Atenastarren Sizilian izandako porrotaren bezperan, Altzibiades [[Jonia]]ra itsasoratu zen espartar flota batekin eta zenbait hiriren altxamendua lortu zuen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 24)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 26&lt;/ref&gt;.
Nahiz eta ekarpen baliotsuak ekarri Espartaren kausan, Altzibiadesek [[Agis II.a]] erregearen konfiantza galdu zuen&lt;ref&gt;''Alcibiades''. Encyclopaedia Britannica. 2002&lt;/ref&gt;, Timea, erregearen emaztearekin abentura bat zuelako eta honen semeak (Leotikidas) Altzibiades omen zuen aita&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Lysander'', 22&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;PLUTARKO: Agesilaus, III&lt;/ref&gt;.
Altzibiadesen eragina gutxitu zen Endius eforoa (harreman onak zituenarekin) erretiratu zenean&lt;ref&gt;RHODES, P. J.: A History of the Classical Greek World, 144&lt;/ref&gt;. Antiokok, jeneral espartar bat, bidali zuten Altzibiades hiltzeko, baina honek, jakinaren gainean zegoenez, [[Tisafernes]] [[satrapa]]rengana ihes egin zuen. Honek, itun batek agindurik, Peloponesoko armada finantzatzen zuen K.a. 412an&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;TUZIDIDES: VIII, 45&lt;/ref&gt;.

==== [[Anatolia|Asia Txikian]] ====
Pertsiar gortera heldu zenean, Altzibiadesek [[satrapa]]ren konfiantza bereganatu zuen eta egindako sugestioak ondo hartuta izan ziren. [[Tuzidides]]en arabera, Altzibiades hasi zen Tisafernesekin lanean Peloponesoko kausa izorratzeko. Espartar ontziteriari ordaindu beharrekoa murriztu eta atzeratu egin zuen&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;. Informatuta egoteko, pertsiarrari esan zion oso garrantzitsua zela hirietako jeneralak erostea, baita satrapari aholkatu zion ere greziarren arteko gatazkan ahalik eta beranduen sartzeko, honela, gerra zenbat eta luzeago izan, borrokalariak gero eta agortuagoak egongo ziren. Trikimailu horrek ahalbideratuko zien pertsiarrei eskualdea errazago konkistatzea. Altzibiadesek satrapa konbentzitu zuen interesatuta zegoela Atenasen boterea ahalik eta gehien murriztea, eta ondoren, Peloponesoarekin bukatuko zuela&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 46&lt;/ref&gt;. Pertsiarrek onura atera zuten Altzibiadesen aholkuetatik, baina hauek baliabide bat baino ez ziren Atenasera itzultzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 47&lt;/ref&gt;.

=== Atenasen berriro ===
==== Negoziazioak atenastar oligarkekin ====
Altzibiadesek bazekien demokrata erradikalek ez ziotela inoiz onartuko Atenasera itzultzea&lt;ref&gt;BUCKEY, T.: ''Aspects of the Greek History'', 411&lt;/ref&gt;, horregatik elkartrukatuko mezuetan [[Samos]]en zeuden atenastar nagusiekin iradoki zien haren aldeko oligarkia bat ezartzen bazuten, Atenasera itzuliko zela 147 trirremeko pertsiar flota batekin&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades, 25&lt;/ref&gt;. Altzibiadesek arian arian jeneralen konfiantza lortu zuen, baina horretarako hiru ataleko plana osatu zuen: Atenasko konstituzioa kendu; Altzibiadesen itzulera botatu eta azkenik, Altzibiadesen eraginaren bitartez, Tasifermes Pertsiako erregeak Atenas lagunduko zuen.
Jeneral gehienek Altzibiadesen plana onartu zuten baita konstituzio estuago bat ere, militarrei politikan parte-hartze handiago baimentzen ziotelako. Bakarrik jeneral bat, Friniko, planaren kontra jarri zen, haren ustez, Altzibiadesi ez zitzaiolako inportatzen gehiago oligarkia berria ohiko demokrazia baino&lt;ref&gt;SEALEY, R.: ''A History of the Greek City States'', 359&lt;/ref&gt;. Trama horretan [[Trasibulo]] jeneralaren parte-hartzea ez dago argi.
Jeneral hauek konspirazioarako talde bat antolatu ostean, aurrez aurre soldadu eta itsas gizonak aurkitu zituzten, baina jakitean erregearen soldata jasoko zutela lasaitu ziren&lt;ref name=&quot;#5&quot;&gt;TUZIDIDES: VIII, 49&lt;/ref&gt;. Taldekoek Pisandro mezularia bidali zuten Atenasera Altzibiades berrezartzekotan, demokrazia abolitzeko eta Tisafernes atenastarren laguna zela konbentzitzeko&lt;ref name=&quot;#5&quot;/&gt;.
Friniko beldurtu zen Altzibiadesen itzulera oztopoak jarri baitzituen eta liketeena zen honen partetik mendekua hartzea. Hori zela eta, Astioko Espartako jeneralari ezkutaturiko gutun bat bidali zion Altzibiadesen Peloponesoaren aurkako estrategia azalduz. Astiokok ez zuen gutuna gorde, alderantziz, Altzibiadesi eta Tisaferneri, [[Magnesia]]n zeudela, Frinikoren gutuna erakutsi zien. Altzibiadesek jakinaren gainean jarri zituen Frinikoarena Samosko agintariak eta traidore horrentzat heriotz zigorra eskatu zuen&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 50&lt;/ref&gt;. Frinikok, etsita, berriro idatzi zion Astiokori. Idazki horretan leporatzen zion aurreko mezua ez gordetzea, baina Samosko atenastar ontziteria suntsitzearen aukera eskaini zion. Berriro ere, informazio hau Astiokok Altzibiadesi eman zion eta, jarraian, honek Samosko militarrei esan zion Frinikok traizio egin ziela. Hala ere, Frinikok Astiokoren erantzun hau itxaroten zuenez, samostarrei ohartu zien lazedemoniarrek Samos eraso egingo zutela, beraz, ahalik eta lasterren, harresiak egiteariekin behar zioten&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 51&lt;/ref&gt;. Altzibiadesen gutuna heldu zenean Frinikoren traizioa salatuz eta etsaiek eraso egingo zutela, samostarrek pentsatu zuten Altzibiades ez zela fidatzekoa etsaiaren planak aurretiaz jakinda, Friniko konplizitatez salatu zuelako.
Gertakizun hauek gorabehera, Pisandro eta beste konspiratzaileak Atenasera heldu ziren. Hasieran, atenastarrek ez zuten demokrazia aldatu nahi eta, gainera, Altzibiadesen atenastar etsaiek honen itzuleraren kontra jarri ziren legeak bete ez zituelako. Eumolpidekoek eta Zerizesekoek Eleusis Misterioak gogora ekarri zituzten, hots, Altzibiades erbesteratzearen arrazoiak. Pisandrok Altzibiadesen aurkariei galdetu zien ia gai ziren beraien kabuz hiria salbatzeko, ia etsaien bezainbesteko gerra-itsasontzi zituzten, etsaiek baino aliatu gehiago eta, Tisafernesen diru laguntza. Herriak onartu zuen geroko konstituzioaren erreforma bat egitea eta Altzibiades eta Tisafernesekin negoziatzea, Pisandro eta hamar hiritarren (baliteke, ohiko zenez, tribu bana) ordezkaritza bat eratu zuen.
Eklesiak Friniko eta honen laguna, Eszironides, kendu ondoren, Diomedonte eta Leon estratego aukeratu zituen Tisafernes eta Altzibiadesekin negoziatzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 53&lt;/ref&gt;.
Puntu honi helduta, Altzibiadesen planak arazo handi bat zuen Tisafernesek ez zuelako inolako akordiorik nahi, baizik eta, lehen bezala, neutrala jarraitu nahi zuen&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Fall of the Athenian Empire'', 136-138&lt;/ref&gt;. Kaganen arabera, Tisafernes buruzagi zuhurra zen eta argi zuen hobea zela greziarrak haien artean ahultzea, borroka horretan esku hartu gabe&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War,'' 366&lt;/ref&gt;.
Altzibiades horretaz konturatu zen, baina ez zuen nahi atenastarrek pentsa zezatela bera ez zela gai Tisafernes konbentzitzeko, hortaz, asmatutako plan berrian pertsiarren laguntzaren truke, oso eskakizun gogorrak aurkeztu zituen (Jonia, zenbait irla eta lurralde batzuk ematea, itsasontziak egin ahal izatea, erregearen Egeo kostaldetik nabigatzeko baimena...). Honela Altzibiadesek esango zuen atenastarren izango zela errua pertsiarren baldintzak onartu ez zituztelako. Erregearen gortean egindako hirugarren bileran, atenastarrek pertsiarraren baldintza gehienak onarturik zituzten, baina negoziazioak apurtu ziren. Atenastar negoziatzaileen ustez, baldintzak oso gogorrak ziren eta Altzibiadesi leporatzen zioten ziria sartu zietela, akordio bat nahi izatekotan posible zelako&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 56)&lt;/ref&gt;.
Tisafernesekin ituna ez lortzean Altzibiades eta konspiratzaileen arteko negoziazioak apurtu ziren ere&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 136-138&lt;/ref&gt;. Taldeak ulertu zuen Altzibiadesek Atenasi itzelezko eskakizunak eskatzeaz gain, ez zuen itunaren zegokionaren zatia bete, beraz, konspiratzaileek Altzibiades Atenasen berrezarpenaren asmoa bertan behera utzi zuten&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra'', VIII. 56&lt;/ref&gt;.

==== Altzibiades, berriz atenastar jenerala ====
Negoziazioek huts egin bazuten ere, konspiratzaileek demokrazia kentzea lortu zuten eta Laurehunen Kontseiluaren gobernu oligarkikoa inposatzea ere. Gobernu horretan Friniko eta Pisandro zeuden. Samosen, antzeko estatu kolpeak ez zuen arrakastarik lortu. Izan ere, Samosko demokratek, aristokraten aurka matxinatu ondoren, herri-alderdia eratu zuten, baina laster norabide politikoa aldatu zuten. Orduan, Pisandro Atenasko konjuratzaileak eta 300 konspiratzaileek erabaki zuten, Karmino estrategoren laguntzarekin, Hiperbolo hiltzea. Hala ere, herri-alderdiko samostar gehienek atenastar estrategoei (Leon eta Diomedonte), Trasibulo triarkari eta Trasilo hoplitari jakinaren gainean jarri zioten gertatzekoaz. Aurrekoen eta atenastar soldaduen laguntzarekin, samostarrek 300 matxinatutakoak irabazi zituzten, hauetariko 30 hil eta hiru erantzule nagusiak erbestera bidali zituzten, baina gainontzekoekin errepresaliak ez zituzten hartu&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 73&lt;/ref&gt;.
Gerora, Samosko atenastar tropek bilera bat deitu zuten haien jeneralak kentzeko eta beste berriak aukeratzeko, Trasibulo eta Trasilo barne. Bilerak erabaki zuen demokraziarekin jarraitzea Espartaren kontrako gerrak jarraitzen zuen bitartean&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra'', VIII. 76&lt;/ref&gt;.
Beranduago, Trasibulok tropak konbentzitu ondoren Altzibiades etorri behar zela (gauza bera defenditzen zuen estatu kolpe baino lehenago), Samosera abiatu zen honekin etortzeko. Estrategia honen helburua zen pertsiar laguntza Espartatik kentzea, Altzibiadesek Tisafernesen gainean oraindik eragin handia zuela uste zutelako&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 81&lt;/ref&gt;.
Plutarkoren ustetan, Altzibiadesengana bidalitako mezulariek nahi zutena zen Atenasko tiranoak kentzea&lt;ref name=&quot;#6&quot;&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 26&lt;/ref&gt;. Kaganen ustez, Altzibiadesi ez zitzaion berrezarkuntza gustatu, itzulera loriatsu bat nahi zuelako eta, kasu honetan, ontziteriak soilik eskatu zuen itzulera. Inmunitateari zegokionez, momentuz ziurtatuta zegoen, baina ez etorkizunerako. Egia esan, Altzibiadesek espero zuen etortzea haren ospe eta eraginarengatik eta ez Trasibuloren babesari esker&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War,'' 389&lt;/ref&gt;.
Altzibiades itzuli zenean armadaren aurrean garraztasunez hitz egin zuen haren erbesteratzeari buruz, baina denbora gehiago erabili zuen azalduz eta harrotuz Tisafernesen gainean zuen eraginaz. Armadaren atxikimendua lortzeko adierazi zuen zergatik Atenasko oligarkak berarekin izututa egon beharko ziren. Behin tropak entzun zuen hitzaldia, Altzibiades aukeratu zuen jenerala, Trasibulo eta beste batzuekin batera&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra'', VIII. 82&lt;/ref&gt;. Hauek hainbeste asaldatu ziren non erabaki baitzuten [[Pireo]]ra itsasoratzea Atenasko oligarkak kentzeko. Altzibiadesek eta Trasibulok egoera baretuz, proposamenaren erokeriaz adierazi zieten, gerra zibilera eramango zuelako eta, ondorioz, Atenas berehalako porrotean bukatu zitekeelako&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades, 26&lt;/ref&gt;.
Altzibiades jeneraltzan berrezarri orduko, Laurehunen Gobernuaren ordez oligarkia zabalagoa ezarri zuten, (Bostmilen Gobernua) eta honen ostean, demokrazia&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 97&lt;/ref&gt;.
Laster, Altzibiades ontziteri batekin Tesafermesengana abiatu zen. Plutarkoren arabera, eginkizunaren helburua zen pertsiar flota etetea Peloponesokoak ez laguntzeko&lt;ref name=&quot;#6&quot;/&gt;. Tuzidides Plutarkorekin bat dator adieraztean flota [[Aspendos]]en zegoela eta Altzibiadesek esan zuela pertsiarrak haren alde ekarriko zituela edo haien etorrera oztopatuko zuela. Hala ere, Tuzididesek espekulatzen du ia Altzibiadesek bere egoera berriaz harrotu nahi zen Tisafernesen aurrean eragina gainditzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: Peloponesoko Gerra, VIII. 82&lt;/ref&gt;. Historialari honen arabera, Altzibiadesek ondo zekien Tisafernesek ez zuela inoiz flota ekarriko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: Peloponesoko Gerra, VIII. 88&lt;/ref&gt;.

==== Abidos eta Ziziko guduak ====
[[File:Battle of Cyzicus.svg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;'''Atenastar estrategia Zizikon'''&lt;/center&gt;
&lt;br&gt;'''''Ezkerra''''': Altzibiadesen ontziteri txikiak (urdina) espartarrena (beltza) itsasora erakartzen du. &lt;br&gt;'''''Eskuin''''': Trasibulok eta Teramenesek atenastar flota espartarrenaren atzean jartzen dute haien Zizikora atzera-egitea mozteko. Bitartean Altzibiades itzultzen da jarraitzaileei aurre egiteko &lt;/small&gt;]]
Bostmilakoen bitarteko gobernuak Altzibiades lehengoratu zuten. Gobernu hau, K.a. 411an, Laurehunen ondorengoa zen, baina litekeena da Altzibiades K.a. 407 arte itxarotea Atenasera itzultzeko&lt;ref&gt;CARTWRIGHT-WARNER: ''A Historical Commentary on Thucydides'', 301&lt;/ref&gt;. Plutarkok uste du, nahiz eta berrezarkuntza onartu zen Kritiasek, Altzibiadesen politikari aliatu bat, aurkeztutako mozio baten ondoren, erabaki zuela Atenasera garaile eta loriaz jantzita etorriko zela&lt;ref name=&quot;#7&quot;&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 27&lt;/ref&gt;, honela balizko jazarpenaz aske egongo zen.
Abidos batailan zeregin handia izan zuen. Altzibiades atzean geratu zen, Samosen, armada txiki batekin, bitartean Trasibulok eta Trasilok flotaren zatirik handiena [[Helesponto]]ra gidatu zuten. Periodo honetan Altzibiades hasi zen Kariatik (inguruko eskualdea) dirua lortzen bogalariak ordaintzeko&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 406&lt;/ref&gt; eta haien konfiantza lortzeko.
Zinosema atenastar garaipenaren ondoren, bi atenastar flotak elkartu ziren Egeo itsasoan bataila erabakigarrirako. Altzibiades bidean zegoenean, topo egin zuten Abidosen Peloponesokoekin, base nagusia zuten tokian. Bataila, luzaroan orekatuta, atenastarren aldekoa jarri zen Altzibiades Helesponton 18 trirremekin sartu zenean&lt;ref name=&quot;#7&quot;/&gt;&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1.1.5&lt;/ref&gt;. Farnabazo satrapa pertsiarrak, Tisafernes ordezkatu zuena Peloponesoko flotari diru-laguntza ematean, lehorreko armada kostaldera mugitu zuen, hondartzaratu ziren itsasontziak eta marinelak defendatzeko. Eskerrak gauez etorritako pertsiar lehorreko armadari, ez zen Peloponesoko flota erabat suntsitu&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 408&lt;/ref&gt;.
Bataila bukatzean, Tisafernes Helespontera heldu zen eta Altzibiadesek flota Sestosen utzi zuen satraparekin egoteko eta honi opariak eraman zituen losintxatzeko. Altzibiadesek gaizki ulertu zuen satraparen erantzuna, heldu bezain pronto atxilotuta izan zelako&lt;ref name=&quot;#7&quot;/&gt;. Hilabete bat beranduago, alde egin zuen eta agindua berreskuratu zuen&lt;ref name=&quot;#8&quot;&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 28&lt;/ref&gt;, baina atxiloketak argi utzi zuen ez zuela inolako eraginik Tesafermesengan. Harrez geroztik, haren autoritatea ekintzetan oinarrituko zen, ez promesetan&lt;ref name=&quot;#9&quot;&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 410&lt;/ref&gt;. Etenaldi baten ondoren, Peloponesokoek aprobetxatu zutela itsaontzi berriak egiteko eta atenastarrek Egeo itsasoan zehar dirua jasotzeko, gudurik handiena Zizikusen gertatu zen K.a. 410ean. Altzibiadesek bere flota txikia babesteko Sestosetik Kardiara mugitu zuen. Atenastar flota osoa elkartu ondoren, Zizikora abiatu zen Farnabazo eta Mindaro, (Peloponesoko buruzagia) erasotzeko. Ekaitzak eta iluntasunak ezkutatuta, atenastar flota hurbidu zen peloponesokoak konturatu gabe&lt;ref name=&quot;#8&quot;/&gt;. Diodoro Sikuloren arabera, atenastarrek plan bat antolatu zuten etsaiak borrokan sartarazteko. Altzibiades aurrera joan zen flota txiki batekin espartarrak erakartzeko. Mindarok jazarri zuenean, Trasibuloren eta Teramenesen agertu ziren espartarraren atzera-egitea mozteko&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII, 50.1&lt;/ref&gt;. Espartar flotak galerak izan zituen borrokan eta kostara heldu ziren atenastarrak atzean zituztela. Altzibiades, atenastarren jazarleen aurrean zihoana, saiatu zen espartar itsasontziak itsasora atoian eramaten. Espartarrek borroka egin zuten hori ez gertatzeko eta Farnabazoren tropak haien laguntzan etorri ziren&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1.1.17-23&lt;/ref&gt;. Trasibulok atenastar armada lehorretatu zuen Altzibiadesi laguntza emateko eta Teramenesi agindu zion atenastar lehorreko tropekin elkartzeko hondartzan zeuden marinelak laguntzeko. Espartarrak eta pertsiarrak, hainbat tokitatik zetozen tropak ikusita, amore eman zuten eta atenastarrak ez suntsituriko itsasontzi guztiez jabetu ziren&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII, 74.4&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 410-413&lt;/ref&gt;. Atenastarrek Hipokrates Mindaroren almiranteordeak Espartara bidalitako gutun bat harrapatu zuten: ''Itsasontziak galdu dira. Mindaro hil da. Gizonezkoak goseak daude. Ez dakigu zer egin''&lt;ref&gt;XENOFONTE: Helenikoak, 1.1.17-23&lt;/ref&gt;. Laster, Espartak bakea eskatu zuen baina atenastarrek uko egin zioten&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', 53,3&lt;/ref&gt;.

==== Beste arrakasta militar batzuk ====
[[Fitxategi:Gallipoli peninsula from space.png|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt; Satelitetik hartutako Traziako Kersonesoren irudia (gaur [[Gallipoli (Turkia)|Gallipoli]] peninsula).
 &lt;/small&gt;]]
Garaipenaren ondoren, Altzibiadesek eta Trasibulok [[Kaltzedonia|Kaltzedonari]] setio jarri zioten K.a. 409an, 109 itsasontzi inguru zituztela&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 429&lt;/ref&gt;. Erabateko garaipen bat, hiria errenditzeko modukoa, lortu ez bazuen ere, Altzibiadesek gai izan zen hiritik kanpoko garaipen txikiak lortzeko kaltzedoniarrak behartu zituztenak Teramenesekin itun bat sinatzeko&lt;ref name=&quot;#10&quot;&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII. 67.1&lt;/ref&gt;. Horren ondoren, Farnabazorekin aliantza bat sinatu zuen, armadarako dirua ziurtatzen zuena, baina beharrak handiagoak zirenez, harrapakin gehiagoren bila itsasoratu zen, soldaduak eta flotaren bogalariak ordaintzeko.
Funtsa bila zegoela, K.a. 408an [[Trazia]]ko [[Gallipoli (Turkia)|Kersonesora]] abiatu zen eta [[Selinbria]] eraso egin zuen [[Marmarako itsasoa|Propontisen]]. Hiriko atenastar aldeko alderdi batekin plan bat adostu zuen non disziplina ezarri baitzen eta zenbait baldintza bete behar ziren. Ez zituzten errepresaliak hartu, goarnizio bat ezarri eta gero, alde egin zuen&lt;ref name=&quot;#8&quot;/&gt;.
Zenbait dokumenturen arabera, selinbriakoek ituna bete zuten Atenasek berretsi arte&lt;ref&gt;KERN, P. B.: Ancient Siege Warfare, 151&lt;/ref&gt;. Historialarien ustez, itun horrek baliabideak, biziak eta denbora aurreztu zituen&lt;ref name=&quot;#9&quot;/&gt;.
Hemendik, Altzibiades Teramenes eta Trasibolorekin elkartu zen [[Bizantzio]] setiatzeko. Hiritar talde batek, etsiturik, erabaki zuen hiria errenditzea Selinbriako antzeko baldintzekin. Horretarako, adostutako gauean defendatzaileek postuak utzi zituzten eta atenastarrek hiriko Peloponesoko gotorlekua eta portuko itsasontziak eraso egin zituzten. Peloponesotarren aldeko hain adoretsu borrokatu zuten ezen Altzibiadesek gatazkaren erdian esan zien haien biziak gordeko zituela pelopenesotarren gotorlekuaren kontra borrokatzan bazuten. Honela egin eta gotorlekua ia erabat birrindu zuten&lt;ref name=&quot;#10&quot;/&gt;.

=== Itzulera Atenasera, erbesteratze eta heriotza ===
==== Itzulera Atenasera ====
Aipatutako garaipenen ondorioz, Altzibiadesek erabaki zuen Atenasera itzultzea K.a. 407ko udaberrian. Garaipen berriak lortuta ere, Altzibiades oso zuhurra zen itzulera prestatzeko. Gobernuak aldaketak egin zituen, baina teknikoki karguak indarrean zeuden, eta oraindik ere herritar batzuek ez zuten ahaztu Atenasi egindako kaltea. Hori zela eta, Atenasera zuzenean joan beharrean, Somosera abiatu zen, 20 itsasontzi hartu zituen eta haiekin [[Zeramikako golkoa|Zeramikako golkora]] abiatu zen non 100 talentu jaso baitzituen. Ondoren, Gitionera joan zen ikerketak egiteko, alde batetik jakiteko espartarrek zer prestatzen zuten eta beste aldetik jakin nahi zuen atenastarren pentsaera haren itzulerari buruz&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1, 4, 8-12&lt;/ref&gt;. Miaketek ziurtatzen zioten hiriak abegi ona egingo ziotela eta hurbileko adiskideek esaten zioten arin itzultzeko&lt;ref&gt;DUE, B.: ''Altzibiadesen itzulera'', 39&lt;/ref&gt;.
Orduan, Pireon sartu zen non jendetza bildu baitzen Altzibiades ospetsua ikusi nahian&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1, 4,13&lt;/ref&gt;. Beldurrez sartu zen portuan, iloba, lagun batzuk eta ezagunak ikusi arte, lehorreratzeko inbitatu ziotenak. Behin eginda, heroitzat hartu zuten&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 32&lt;/ref&gt;.
Hala ere, batzuek uste zuten zoritxarreko augurio zela [[Pinteria]] zeremoniaren egun berean Atenasera itzultzea (Atenea estatua garbitzen zen jaian)&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 34&lt;/ref&gt;. Egun hauek urteko desegokienak baitziren zerbait garrantzitsu egiteko. Etsaiek kontuan hartu zuten hau etorkizunean erabiltzeko&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 290&lt;/ref&gt;.
Altzibiadesen krimen-prozesu guztiak itxi ziren eta birau karguak ofizialki kendu. Altzibiadesek pietatea adierazi zuen eta Atenasko morala igo Eleusis prozesioa zuzenduz (Eleusiar Misterioetarako ospakizuna). Hau lehen aldiz itsasoz egin zen espartarrek Dezelia okupatu zutenetik&lt;ref&gt;PRICE; S.: ''Religions of the Ancient Greeks'', 54&lt;/ref&gt;. Ohiko prozesioaren ordez, itsasoz egun bateko bidaia egin zen, baina urte horretan, Altzibiadesek soldadu-destakamentu bat erabili zuen prozesioari eskolta emateko&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1, 4,18&lt;/ref&gt;. Bere jabegoa berreskuratu zuen eta eklesiak lehorreko eta itsasoko buruzagi goiena aukeratu zuen (strategos autokrator)&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 33&lt;/ref&gt;.

==== Notioko porrota ====
K.a. 406an, Altzibiades irten zen Atenasetik 1.500 hoplitekin eta 100 itsasontzi ingururekin. Ezin zuen [[Andros]] hartu eta Samosera abiatu zen. Geroago, [[Notio]]ra mugitu zen, Efesoko etsaiarengandik hurbilago egoteko&lt;ref&gt;ANDREWES, A.: The Spartan Resurgence, 490&lt;/ref&gt;. Bitartean, [[Ziro Gaztea]]k [[Dario II.a]] Pertsiakoaren semea) Tisafernes ordezkatu zuen eta erabaki zuen Peloponesoko ontziteria finantzatzea. Diru honek Atenasko iheslariak erakarri zituen Espartako itsas armadari. Bestalde, espartarrek Mindaroren ordez, [[Lisandro]] jarri zuten, oso almirante jaioa. Honek guztiak Peloponesoko flotaren hazkundea eragin zuen atenastararen kalterako. Diruaren bila eta beste bataila erabakigarri bat behartzeko, Altzibiadesek Notio utzi zuen eta Trasibulo laguntzera itsasoratu zen, [[Fozea]] setiatzen zegoelako&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 443&lt;/ref&gt;.
Atzibiadesek zekienez Peloponesoko flota hurbil zegoela, 80 itsasontzi utzi zituen Antiokoren (haren lemazain personala) esanetara. Eman zion agindu zehatza zen Peloponesoko flota behatzea baina eraso ez egitea.
Antiokok desobeditu zuen agindua eta Lisandro erakarri zuen borrokara Ziziko taktika erabiliz. Notioko egoera, berriz, oso ezberdina zen; atenasterrek ez zuten ezusteko elementurik eta, gainera, atenastar iheslariek ondo informatu zien Lisandrori atenastar flotaren gorabeherei buruz&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 444&lt;/ref&gt;. Antiokoren itsasontzia hondoratu eta bera hil zen espartarren eraso azkar baten ondorioz. Gainontzeko itsasontziak, amu moduan erabili zirenak, harrapatuak izan ziren Notiora presaka zihoazenean. Gainera, portu honetan, Lisandrok ezustean hartu zuten atenastar flota eta erabateko garaipena lortu zuen. Altzibiades itzuli zen eta etsiki saiatu zen beste garaipen bat lortzen Notioko porrota orekatzeko, baina ezin zuen Lisandro berriro borrokara erakarri&lt;ref&gt;Batailari buruz gehiago jakiteko irakurri PLUTARKO: Altzibiades,35 edo Oxirrinkoko Helenikoak, 4&lt;/ref&gt;.
Azkenean, porrotaren erantzunkizuna Altzibiadesena izan zen eta etsaiek egoera erabili zuten bera erasotzeko eta boterekik kentzeko, gaurko adituek pentsatzen badute ere Altzibiadesi Antiokoren akatsa izan zela&lt;ref&gt;CAWKWELL, G.: ''Thucydides and the Peloponesian War,'' 143&lt;/ref&gt;. Diodoro Sikuloren arabera, Notioko porrotaz gain, etsaiek salaketa faltsuak egin zituzten. Antzinako Historiaren irakasleak, Anthony Andrewesk, uste du aurreko udako itxaropen hutsalek Altzibiadesen erorketarako funtsezko elementua izan zirela&lt;ref&gt;ANDREWES, A.: ''The Spartan Resurgence'', 490&lt;/ref&gt;. Ondorioz, Atzibiadesek erabaki zuen bere burua erbestera eramatea&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII. 74, 4&lt;/ref&gt;. Ez zuen berriro Atenasera itzuli, Traziako Kersoneseren gazteluetara nabigatu zuen, gotortu zuena Helespontoko beste gaztelurekin batera.
Atenasek gogor pairatu zituen porrotaren ondoriak. Porrota erabakigarria ez bazen ere, erantzunkizunezko postutik ez zuten bakarrik Altzibiades kendu, baizik eta Trasibulo, Teramenes eta Kritias&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'',33&lt;/ref&gt;. Hauek izan ziren garai hartako Atenasek zituen buruzagirik trebeenak, eta, beharbada, kargu-uzte horiek, bi urte geroago, atenastar errendizioara eraman zuten, [[Egospotamos]]en guztiz garaituak izan ondoren&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 447&lt;/ref&gt;.

==== Heriotza ====
[[Fitxategi:Death of Alcibiades, 1842 Yakov Fyodorovich Kapkov (1816-1854).jpg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;Altzibiadesen heriotza&lt;/small&gt;]]
Egospotamosko gudua baino lehenago, Atzibiadesen karreraren azken testigantza&lt;ref&gt;PERRIN, B.: ''The Death of Altzibiades'' 23-37&lt;/ref&gt;, honek alperrik adierazi zien atenastarrei estrategikoki txarto kokatuta zeudala, hondartza batean, eta hirietatik urrun hornidurak hartzeko. Hortaz, iradoki zien Sestosera mugitzea non portuaz eta hiriaz balia zitzaketen&lt;ref&gt;XENOFONTE: Helenikoak, 2, 1, 25&lt;/ref&gt;.
Diodorok, ordea, ez du aholku hau aipatzen, dioena da jeneraleei traziar laguntza eskeini ziela agintean partekatzearen truke. Edozein modutan, atenastar jeneralek pentsatu zuten porrota gertatzekotan beraiei leporatuko zietela eta garaipena lortzen bazen Altzibiadesena izango zela, beraz, honi eskatu zioten alde egitea eta haien ondora berriro ez etortzea&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 2, 1, 25&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Liburutegia'', XIII. 105&lt;/ref&gt;. Zenbait egun beranduago, Lisandrok atenastar ontziteria guztiz deseuztu zuen.
Egospotamos guduaren ondoren, Altzibiadesek Helesponto zeharkatu zuen eta [[Frigia]]n bilatu zuen babesa [[Artaxerxes II.a Mnemon|Artaxerxes II.aren]] laguntza, Espartaren kontrako gerran lortzeko, baina espartarrek lortu zuten Farnabazok Altzibiades baztertuta utz zezala.
Altzibiadesen heriotzari buruz kontraesan ugari daude. Hauetariko batek Lisandrori leporatzen dio errua&lt;ref&gt;[[ISOKRATES]]: ''Concerning the Team of Horses'', 16.40&lt;/ref&gt;. Zehaztasun anitz ziurtaezinak badira ere, hauxe da Plutarkoren bertsioa: ''Lisandrok mezulari bat bidali zuen Farnabazorengana haren anaia Frigiara bidaltzeko, non Altzibiades Timandra maitalearekin bizi baitzen''. Plutarkoren ustez, Timandra, Lais heteraren (Korintia izenekoa) ama zen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'' XXXIX&lt;/ref&gt;. K.a. 404an, Pertsiako gortera irtetzear zegoela, haren egoitza inguratu eta sutan jarri zuten. Ikusita irtenbiderik ez zegoela, daga batekin etsaiengana jo zuen baina gezien euri-jasa batek hil zuen&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades XXXIX&lt;/ref&gt;. [[Aristoteles]]en arabera, Altzibiades Elafon hil zen, Frigiako mendi batean&lt;ref&gt;ARISTOTELES, ''Animalien historia'', 578b27&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;LANGHORNE, John &amp; William (1819): ''Plutarc's Lives'', 2. liburukia, 172 orria, 99 zenbakia&lt;/ref&gt;.
[[Kornelio Nepote]]ren arabera, Timandrak erabili zuen bere soinekoa Altzibiadesen gorpua estaltzeko eta etxeko sugarrekin erraustu zuen&lt;ref&gt;NEPOTE Kornelio: ''Bizitzak'', VII. 10, 6&lt;/ref&gt;.
Beste iturriren arabera, ez Lisandro, ezta Farnabazo izan ziren Altzibiadesen heriotzaren erantzuleak. Arazoa zen eta berak neska bat seduzitu zuenez honen anaiek etxea sutan jarri zuten eta garretatik ihes egin nahi zuenean, geziz josi zuten.

=== Balorazioak ===
==== Karrera politikoa ====
Antzinako Grezian, Altzibiades eztabaidatutako pertsona izan zen. Tuzidisen arabera, Altzibiades oso handinahia zenez, Siziliako espedizioa prestatu zuen aberastasuna eta ospea irabazteko&lt;ref&gt;TUZIDIDES VI., 15&lt;/ref&gt;. Egile honek uste du ere, Altzibiadesena zela Atenasko hondamendiaren errua, hark atenastarrak iraintzean eta Atenasko gaiak beste eskuetan uztean, horrek epe laburrean eragin zuen Atenasen hondamendia. Plutarkoren ustez, gizon hau kezkarik gabekoena zen eta gizakiekin ez zuen inolako enpatiarik&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades eta Korolianoren arteko aldea'', 6&lt;/ref&gt;. Bestalde, Diodorok uste zuen oso argia zela eta ekintza handietan sartzeko joera zuela&lt;ref name=&quot;#11&quot;&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII. 68, 5&lt;/ref&gt;. Sharon Pressek, Brown Unibertsitatekoak dio, [[Xenofonte]]k gehiago azpimarratzen zuela Altzibidesek estatuari egindako zerbitzua kaltea baino&lt;ref name=&quot;#12&quot;&gt;PRESS, S.: ''Was Alcibiades a good general?''&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 2, 1, 18&lt;/ref&gt;. [[Demostenes]]ek Altzibiadesek lortutakoa defendatzen du esanez armak hartu zituela demokraziaren alde, haren patriotismoa erakutsiz ez diru-oparien edo hitzaldien bitartez baizik eta zerbitzu pertsonalarekin&lt;ref&gt;DEMOSTENES: Midiasen kontra, 144-5&lt;/ref&gt;. Demostenes eta beste hizlarirentzat, Atzibiades zen Atenastar demokraziaren goreneko momenturik eredua eta sinbolo erretorikoa bilakatuz&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.: Alcibiades and Athens, 32-3&lt;/ref&gt;. [[Isokrates]]ek, Altzibiades Gazteari buruzko hitzaldian, zioen estatu-gizon hark atenastarren esker ona behar zuela emandako zerbitzuengatik&lt;ref&gt;ISOKRATES: ''Concerning the Team of Horses'', 15&lt;/ref&gt;. Lisiasen aburuz, atenastarrek ikusi behar zuten Altzibiades etsai baten moduan, lagunek emandako sorospenaren ordez, mina itzuli zielako&lt;ref&gt;LISIAS: ''Against Alcibiades'', 1, 1 eta 2, 10&lt;/ref&gt;.
Atenastarren konstituzioan, [[Aristoteles]]ek ez du Altzibiades sartzen Atenasko politikari onenen artean, baina ''Geroko Analitikan'' dioenez, Altzibiades gizon harroa zela baina bizitzaren kolpe gogorren aurrean irmotasuna erakusten zuela eta desohorearen aurrean pairamenik eza&lt;ref&gt;ARISTOTELES: ''Atenastarren Konstituzioa'', 28&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;ARISTOTELES: ''Geroko Analitika'', II, 13&lt;/ref&gt;.
Altzibiadesek seguritate politikoari buruzko beldurra atenastarren artean hedatu zuen&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.: ''Alcibiades and Athens'', 41&lt;/ref&gt;. Hori zela eta, [[Andozides]]en arabera, Altzibiades ez zen egokitzen hiriko legeei, alderantziz, itxaron zuena zen besteek haren jarrerari egokituko zutela&lt;ref&gt;ANDOZIDES: ''Altzibiadesen aurka'', 19&lt;/ref&gt;. Atenastar estatu-gizon honen azalpenik nagusiena [[Kornelio Nepote]]&lt;nowiki/&gt;k eman zuen ''Bizitzak'' lanean. Honen arabera, Altzibiades atenastarren artean gailentzen zen, noblezian eta bizi-duintasunean&lt;ref&gt;NEPOTE, Kornelio: ''Altzibiades'', XI, 2&lt;/ref&gt;.
Gaur egun ere, adituak iritzi ezberdinekoak dira Altzibiadesi buruz. Malcolm F. McGregorrek, [[Columbia Britainiarra|Columbia Britainiarreko]] Unibertsitatearen aurreko sailburuak zioenez, Altzibidias askoz gehiago apustulari maltzurra zen oportunista baino&lt;ref&gt;McGREGOR, ''The Genius of Alcibiades'', 27-50&lt;/ref&gt;. Evangelos P. Fotiadisek, grezierazko filologo entzutetsuak, adierazten du lehen mailako diplomatikoa zela, baina bere botere espirituala eta adimena pribilegiatua ez zituela orekaturik, gainera, zorionekoa zen demagogiari minbera zen herri bat gida ahal zuelako&lt;ref&gt;''Alcibiades'' Encyclopaedic Dictionary The Helios.1952&lt;/ref&gt;.
K. Paparrigopoulos, Greziako Historia Modernoaren adituak Altzibiadesen bertute ispiritualak azpimarratzen ditu eta [[Temistokle]]rekin konparatzen du, baina dohain horiek traidore, ausarta eta fedegabe bat sortu zuten&lt;ref&gt;PAPARRIGOPOULOS: ''History of the Greek Nation'', Aβ, 264-8&lt;/ref&gt;. Walter Ellisek uste du haren ekintzak onartezinak zirela baina estilorekin eginak&lt;ref&gt;ELLIS, W.: ''Alcibiades'', 18&lt;/ref&gt;. David Gribblek dio, Altzibiadesen hiriaren kontrako ekintzak ez zirela ulertu eta Altzibiadesi hiriarekin harremanak apurtzeko eraman zuen tentsioak, balore pertsonal eta hirikoen artean zegoela&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.:''Alcibiades and Athens'', 55 &amp;c.&lt;/ref&gt;. Russell Meiggsek, Antzinako Britainiako historialariak, uste du atenastar estatu-gizona eskrupulu gabekoa zela nahiz eta trebetasun handia eta erakartasuna eduki. Historialariaren arabera, Altzibiades berekoia zen eta [[Kleon]] eta honen ondorengoekin ezinikusiak Atenas galbidera eraman zuen. Meiggsen ustez, Altzibiadesen jarrera eta bere handinahiaren erruz, Sokratesen kontrako karguak gogorragoak izan ziren&lt;ref&gt;''Alcibiades'' Encyclopaedia Britannica, 2002&lt;/ref&gt;. Kritikoagoak dira Athanasios G. Platias eta Constantinos Koliopoulos. Hauen arabera, soilik Altzibiadesen argudioekin ezeztatzen da estatu-politikari ona zenik, batzuek, oraindik ere, sinesten duten moduan&lt;ref&gt;PLATIAS, Athanasios G. eta KOLIOPOULOS, Constantinos: ''Thucydides on Strategy'', 240&lt;/ref&gt;. Beste ikuspuntu ezberdinetatik, Anna C. Salter sikologoak dio Altzibiadesek sikopata baten ezaugarri guztiak erakusten zituela&lt;ref&gt;SALTER, Anna: ''Predators'', 128&lt;/ref&gt;. antzeko baieztapen bat egin zuen Hervey Cleckleyek ''The Mask of Sanity'' lanaren 5. ataleko amaieran.

==== Lorpen militarrak ====
Nahiz eta kritikoa izan, Tuzididesek onartu zuen Altzibiadesek gerra ahalik eta onenen zuzendu zuela&lt;ref&gt;TUZIDIDES, VI, 15&lt;/ref&gt;. Diodorok eta Demostenesek uste zuten jeneral handia zela&lt;ref name=&quot;#11&quot;/&gt;&lt;ref&gt;DEMOSTENES: ''Against Meidias'', 144-5&lt;/ref&gt;. Fotiadisen ustez, Altzibiades jeneral handia zen eta joaten zena joaten zela, garaipena jarraitzen zitzaion. Sizilian berak armada gidatzekotan, atenastarrek porrota ekidingo zuketeen eta Egostotamosen herkideek haren aholkua jarraituz gero, Lisandrok galduko zuela eta atenastarrek Grezia kontrolatuko lukete&lt;ref&gt;''Alcibiades'' Encyclopaedic Dictionary The Helios. 1952&lt;/ref&gt;. Bestalde, Paparrigopoulosen aburuz, Siziliako espedizioa, Altzibiadesen eraginez antolatutakoa, akats estrategikoa izan zen&lt;ref&gt;PAPARRIGOPOULOS: ''History of the Greek Nation'', Aβ, 272&lt;/ref&gt;. Platias eta Koliopoulos Paparrigopoulosekin bat datoz esatean Siziliako espedizioa lehen mailako hanka-sartze bat izan zela, jarrera sotilaren eta etsaia gutxiespenaren ondorioa&lt;ref&gt;PLATIAS-KOLIOPOULOS: ''Thucydides on Strategy'', 237-246&lt;/ref&gt;. Bere aldetik, Angelos Vlachosek, greziar akademikoak, azpimarratzen du Atenasek Sizilia lortzearren izandako etengabeko interesa gerraren hasieratik, hortaz, atenastar espedizioa ez zen abenturazalea ezta bitxia izan, zentzuzko atenastarren estrategian oinarrituta zegoelako&lt;ref&gt;VLACOS, A.: ''Thucydides'Bias,'' 206&lt;/ref&gt;. Egile honek uste du Altzibiadesek nahi zuela mendebalde osoa konkistatzea&lt;ref&gt;VLACOS, A.: Thucydides'Bias, 202-203&lt;/ref&gt;. Bera saiatu zen Kartago eta Libia konkistatzen, ondoren Italia eta, hau behin irabazita, Peloponeso izango zen hurrengoa&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 17&lt;/ref&gt;. Eklesiaren hasierako erabakia izan zen itxurazko indar militarra ematea, baina geroago, Niziasen eskakizunak kontuan hartu zituztenean zentzu gabekoa eta garestia bilakatu zen. Kaganek Altzibiades kritikatzen du ez onartzeagatik espedizioaren tamaina handiak hasierako helburu diplomatikoa baino urrutiago joateagatik&lt;ref name=&quot;#13&quot;&gt;KAGAN, D.: ''The Fall of the Athenian Empire'', 419-420&lt;/ref&gt;. Kaganek uste du Altzibiades armadaren komandante trebea izan zela baina militarki ez zen jenio bat izan, eta bere konfiantza trebetasunak baino urrunago joaten zela. Horregatik, berak kalkulatzean, akasts larriak egin zituen. Aditu honen ustez, Altzibiadesek akats larria egin zuen Notion flota eskarmentu gabeko ofizial baten eskuetan utzi zuenean eta Ziziko garaipenaren arrakasta, gehienbat Trasibulorena izan zen. Asmo honekin, ados dator Kornelio Nepoterekin. Honek esan zuen atenastarrek neurriz kanpo balioztatzea Altzibiadesen trebetasunak eta adoream izan zela hondamendiaren eragile nagusiena&lt;ref&gt;NEPOTE, Kornelio: ''Altzibiades'', VII&lt;/ref&gt;.
Pressen ustez, Altzibiadesek Helesponton jeneral jaio baten moduan jardun zuen baina Siziliari dogokionez ezin daiteke gauza bera esan. Hala ere, orokorrean lorpenak akatsak baino handiagoak izan ziren&lt;ref name=&quot;#12&quot;/&gt;.

==== Iaioa hizlaritzan ====
Plutarkok adierazten du ''Beste dohaintzez gain, Altzibiades hizlari nabarmena zela''. [[Teofrasto]]k, berriz, pentsatzen zuen Altzibiades, edozein egoeratan, onena zela arazoa ulertzean eta irtenbide bat aurkitzean, hitzaldiaren erdian oztopatzen bazen ere, haria berreskuratzen zuen hitzaldiarekin jarraitzeko&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 10&lt;/ref&gt;. Nahiz eta zizipaza izan, [[Aristofanes]]ek nabaritu zuenez, hitzaldia limurtzaile eta liluragarri egiten zuen&lt;ref&gt;ARISTOFANES: ''Liztorrak'', 44&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 1&lt;/ref&gt;. [[Eupolis]]ek dio ''hizlarien printzea zela baina ez oso trebea oratorian''&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 13&lt;/ref&gt; ''ele-eder gehiago hitzaldi pribatuetan eklesiaren aurrean baino''&lt;ref&gt;PAPARRIGOPOULOS: ''History of the Greek Nation,'' Aβ, 178&lt;/ref&gt;. Bestalde, [[Demostenes]]ek adierazi zuen atenastar askorentzat Altzibiades Eguneko hizlari trebeena zela&lt;ref&gt;DEMOSTENES: Midiasen kontra, 144-145&lt;/ref&gt;. Paparrigopoulosek ez du onartzen Demostenesen iritzia, baina berarekin bat dator estatu-politikaria gai zela bera kausa defendatzeaz. Kaganek hizlaritzarako izandako indarra aitortzen duen bitartean, Thomas Habinek, Hegoaldeko Kaliforniaren Unibertsitateko Klasikoaren irakasleak, uste du Altzibiades zela haren entzuleek, egoeraren arabera, behar zutena&lt;ref name=&quot;#13&quot;/&gt;&lt;ref&gt;HABINEK, T.: ''Ancient Rethoric and Oratory'' 23-24&lt;/ref&gt;. Hitzaldietan jendeak maitasunarekin erantzuten zuen Altzibiadesen zirrarari. Horregatik, Altzibiades, hitz egiten zuenean, Atenasko pertsonifikazioa zen eta bere burua maitatzen zuenean. Aristofanesen arabera, hiriak maitatzen edo gorrotatzen zuen&lt;ref&gt;ARISTOFANES: Igelak, 1425&lt;/ref&gt;.

=== Erreferentziak komedian, filosofian, artean eta literaturan ===
Antzinako greziar komediak ez zuen Altzibiades barkatu eta ematen du Eupolis eta Altzibiadesen arteko konfrontazioa zegoela, Aristofanes eta [[Kleon]]en artean izandakoaren antzekoa&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.: ''Alcibiades and Athens'', 32-33&lt;/ref&gt;. Bera ere, agertzen da fikziozko pertsonaia moduan Sokratesen zenbait elkarrizketetan (''Oturuntza, Simposium, Protagoras, Altzibiades I eta II'') baita [[Eskines Sokratikoa]] eta [[Antistenes]]en elkarrizketetan ere. Dirudienez, Antistenes eskarmentu pertsonalean oinarritu zen Altzibiadesen edertasuna, indarra eta kemena deskribatzeko eta honela zioen: “[[Akiles]]ek ez bazuen honen antza, ez zen, benetan, ederra izango”&lt;ref&gt;CORRIGAN, E.: ''Plato's Dialectic at Play'', 169&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;KAHN, C.: Aeschines on Socratics Eros, 90&lt;/ref&gt;. Sokratesi leporatu zioten haren ikasleen krimenak, Altzibiadesenak barne&lt;ref&gt;SCOTT, G. A.: ''Plato's Socrates as Educator'', 19&lt;/ref&gt; nahiz eta Platonaren ''Apologian'' berak adierazi ''Ni ez naiz inoiz inoren irakaslea izan''&lt;ref&gt;PLATON: Apologia, 33a&lt;/ref&gt;.
Altzibiades artean agertzen da Erdi Aroan eta Berpizkundean eta literatura garaikideko lanetan ere&lt;ref&gt;ENDRES, N.: ''Alcibiades''&lt;/ref&gt;. Bera da hainbat eleberri historikotako pertsonaiarik nagusiena. Idaleen artean Anna Bowman Dodd, Gertrude Atherton, Rosemary Sutcliff, Daniel Chavarria, Steven Pressfield eta Peter Green aipa ditzakegu&lt;ref&gt;RYDER. T. T. B.: ''Alcibiades'', 32&lt;/ref&gt;.
Pau Levinsonen lanean (''The Plot to Save Socrates''), Altzibiades pertsonaiarik nagusiena da eta argumentuan dio ez zuela hil azalduta dagoen moduan, baizik eta luzaroan bizi zela eta abentura gehiago izan zituela.

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
{{erreferentzia_zerrenda|20em}}

== Bibliografia ==
=== Lehen mailako iturriak ===
* ANDOCIDES: ''Against Alcibiades''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0018%3Aspeech%3D4&amp;redirect=true Perseus programan].
* ARISTOPHANES:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Aristophanes:_The_Eleven_Comedies/Frogs The Frogs]''. Wikisource.
* ARISTOPHANES: ''[https://en.wikisource.org/wiki/Aristophanes:_The_Eleven_Comedies/Wasps Wasps]''.
* ARISTOTELES:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Athenian_Constitution Athenian Constitution]''. Trans. Frederic George Kenyon. Wikisource.
* ARISTOTELES: ''History of Animals'' (Wentworth Thompsonek ingeleseratuta)
* ARISTOTELES:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Posterior_Analytics_(Owen) Posterior Analytics]''. [http://classics.mit.edu/Aristotle/posterior.2.ii.html Trans]. Edmund Spenser Bouchier. Wikisource.
* CORNELIUS NEPOS (1886): ''[https://en.wikisource.org/wiki/Lives_of_the_Eminent_Commanders/Alcibiades Alcibiades]''. Lives of the Eminent Commanders. Rev. John Selby Watsonek ingeleseratuta. Wikisource.
* DEMOSTHENES: ''Against Meidias''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Dem%2e+21%2e145&amp;redirect=true Perseus] programan.
* DIODORUS SICULUS: ''Library'', 13th Book.
* ISOCRATES: ''Busiris''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0144%3Aspeech%3D11&amp;redirect=true Perseus] programan
* ISOCRATES: Concerning the Team of Horses. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0144%3Aspeech%3D16&amp;redirect=true Perseus] programan
* LYSIAS: (1898). ''Alcibiades''. [https://en.wikisource.org/wiki/The_Orations_of_Lysias/Alcibiades The Orations of Lysias]. David McKay. Wikisource.
* LYSIAS: ''Against Alcibiades 2''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0154&amp;redirect=true Perseus] programan
* PLATO:, ''Alcibiades''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0175%3Atext%3DAlc.%201&amp;redirect=true Perseus] programan. Sanderson Beckek ingeleseratuta.
* PLATO (1871):  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Apology_(Plato) Apology]''. Trans. Benjamin Jowett. Wikisource.
* PLATO (1871):  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Symposium_(Plato) Symposium]''. Benjamin Jowettek ingeleseratuta. Wikisource.
* PLUTARCH (1683): [written in the late 1st century]. ''Agesilaus''. Lives. [https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Agesilaus Trans]. John Dryden. Wikisource. John Drydenek [http://classics.mit.edu/Plutarch/agesilus.html ingeleseratuta]
* PLUTARCH (1683): [written in the late 1st century]. ''Alcibiades''. [https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Alcibiades Lives]. John Drydenek ingeleseratuta. Wikisource. Arthur H. Cloughek (New York: Collier Press, 1909), Aubrey Stewart-George Longek eta John Drydenek [http://www.gutenberg.org/ebooks/14033?msg=welcome_stranger#LIFE_OF_ALKIBIADES ingeleseratuta].
* PLUTARCH (1683): [written in the late 1st century]. ''[https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Lysander Lysander]''. Lives. John Drydenek ingeleseratuta. Wikisource.
* PLUTARCH: (1683) [written in the late 1st century]. ''[https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Comparison_of_Alcibiades_with_Coriolanus Comparison of Alcibiades with Coriolanus]''. Lives. John Drydenek ingeleseratuta. Wikisource. Aubrey Stewart-George Longek eta John Drydenek ingeleseratuta.
* THUCYDIDES: ''History of the Peloponnesian War'', V-VIII. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0199&amp;redirect=true Perseus] programan.
* XENOPHON:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Hellenica_(Xenophon) Hellenica]''. Henry Graham Dakynsek ingeleseratuta. Wikisource.

=== Bigarren mailako iturriak ===
* ''Alcibiades''. Encyclopaedia Britannica. 2005.
* ''Alcibiades''. Encyclopaedia of Ancient Greece. Routledge (UK). 2002. ISBN 0-415-97334-1.
* ''Alcibiades''. Encyclopaedic Dictionary The Helios. 1952. In Greek.
* ANDREWES, A. (1992): &quot;The Spartan Resurgence&quot;. The Cambridge Ancient History edited by David M. Lewis, John Boardman, J. K. Davies, M. Ostwald (Volume V). Cambridge University Press. ISBN 0-521-23347-X.
* BUCK, R.J. (1998): Thrasybulus and the Athenian Democracy: the Life of an Athenian Statesman. Stuttgart: Franz Steiner Verlag. ISBN 3-515-07221-7.
* BUCKLEY, Terry (1996). Aspects of Greek History 750–323 BC. Routledge (UK). ISBN 0-415-09957-9.
* CARTWRIGHT David, WARNER Rex (1997): A Historical Commentary on Thucydides: A Companion to Rex Warner's Penguin Translation. University of Michigan Press. ISBN 0-472-08419-4.
* CAWKWELL, George (1997): Thucydides and the Peloponnesian War. Routledge (UK). ISBN 0-415-16552-0.
* CORRIGAN, Elena (2004): &quot;Alcibiades and the Conclusion of the Symposium&quot;. Plato's Dialectic at Play. Penn State Press. ISBN 0-271-02462-3.
* COX, C.A. (1997): &quot;What Was an Oikos?&quot;. Household Interests. Princeton University Press. ISBN 0-691-01572-4.
* DENYER, Nicolas (2001): Alcibiades (commentary). Cambridge University Press. ISBN 0-521-63414-8.
* DUE, Bodil (1991): &quot;The Return of Alcibiades in Xenophon's Hellenica&quot;. &quot;Classica et Mediaevalia — Revue Danoise de Philologie et D'Histoire&quot;. Museum Tusculanum Press. XLII: 39–54. ISBN 0-521-38867-8. Retrieved 2006-09-23.
* ELLIS, Walter M. (1989): Alcibiades. Routledge. ISBN 0-415-00994-4.
* GOMME, A. W.; ANDREWES, A.; DOVER K. J. (1945–81): An Historical Commentary on Thucydides (I–V). Oxford University Press. ISBN 0-19-814198-X.
* GRIBBLE, David (1999): Alcibiades and Athens: A Study in Literary Presentation. Oxford University Press. ISBN 0-19-815267-1.
* HABINEK, Thomas N. (2004): Ancient Rhetoric and Oratory. Blackwell Publishing. ISBN 0-631-23515-9.
* HATZFELD, Jean (1951): Alcibiade (in French). Presses Universitaires de France.
* KAGAN, Donald (1991): The Fall of the Athenian Empire. Cornell University Press. ISBN 0-8014-9984-4.
* KAGAN, Donald (2003): The Peloponnesian War. Viking Penguin (Penguin Group). ISBN 0-670-03211-5.
* KAHN, C. (1994): &quot;Aeschines on Socratic Eros&quot;. In Paul A. Vander Waerdt. The Socratic Movement. Cornell University Press. ISBN 0-8014-9903-8.
* KERN, Paul Bentley (1999): &quot;Treatment of Captured Cities&quot;. Ancient Siege Warfare. Indiana University Press. ISBN 0-253-33546-9.
* LEE TOO, Yun (1995): &quot;The Politics of Discipleship&quot;. The Rhetoric of Identity in Isocrates. Cambridge University Press. ISBN 0-521-47406-X.
* LITTMAN, Robert J. (1968): &quot;The Strategy of the Battle of Cyzicus&quot;. Transactions and Proceedings of the American Philological Association. 99: 265–72. doi:10.2307/2935846. JSTOR 2935846.
* MCCANN David, STRAUSS Barry (2001): ''War and Democracy: A Comparative Study of the Korean War and the Peloponnesian War''. M.E. Sharpe. ISBN 0-7656-0695-X.
* MCGREGOR, Malcolm F. (1965): ''The Genius of Alkibiades''. Phoenix. 19 (1): 27–50. doi:10.2307/1086688. JSTOR 1086688.
* PAPARRIGOPOULOS, Konstantinos; KAROLIDIS, Pavlos (1925): ''History of the Hellenic Nation'' (Volume Ab). Eleftheroudakis (grekeraz).
* PECK, Harry Thurston (1898): ''Harper's Dictionary Of Classical Literature And Antiquities''.
* PERRIN, Bernadotte (1906): ''The Death of Alcibiades''. Transactions and Proceedings of the American Philological Association. 37: 25–37. doi:10.2307/282699. JSTOR 282699.
* PLATIAS Athanasios G., KOLIOPOULOS Constantinos (2006): ''Thucydides on Strategy''. Eurasia Publications. ISBN 960-8187-16-8.
* PRESS, Sharon (1991): ''Was Alcibiades a Good General?'', Brown Classical Journal. 7.
* PRICE, Simon (1999). ''Religious Places. Religions of the Ancient Greeks.'' Cambridge University Press. ISBN 0-521-38867-8.
* RHODES, P.J. (2005): ''A History of the Classical Greek World''. Blackwell Publishing. ISBN 0-631-22564-1.
* SEALEY, Raphael (1976): ''The Peloponnesian War. A History of the Greek City States,'' 700–338 BC. University of California Press. ISBN 0-520-03177-6.
* SCOTT, Gary Alan (2000): ''Socrates and Teaching. Plato's Socrates as Educator''. SUNY Press. ISBN 0-7914-4723-5.
* SMITH, Willian (1851): ''A New Classical Dictionary of Greek and Roman Biography, Mythology and Geography.'' Harper &amp; brothers.
* STRAUSS, Leo (1978): ''The City and Man''. University of Chicago Press. ISBN 0-226-77701-4.
* SYKOUTRIS, Ioannis (1934): ''Symposium (Introduction and Comments)''. Estia. Grekeraz.
* VLACHOS, Angelos (1974): ''Thucydides' Bias.'' Estia (grekeraz).
* WOLPERT, Andrew (2002): ''Remembering Defeat: Civil War and Civic Memory in Ancient Athens''. Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-6790-8.

=== Irakurketa gehiago ===
* ATHERTON, Gertrude (2004): ''The Jealous Gods''. Kessinger Publishing Co. ISBN 1-4179-2807-7.
* BENSON, E.F. (1929): ''The Life of Alcibiades: The Idol of Athens''. New York: D. Appleton Co. ISBN 1-4563-0333-3.
* BURY, J.B.; MEIGGS, Russell (1975): ''A History of Greece'' (4th ed.). New York: St. Martin's Press.
* BURY, J.B.; COOK, S.A.; ADCOCK, F.E., eds. (1927). ''The Cambridge Ancient History.'' 5. New York: Macmillan.
* CHAVARRIA, Daniel (2005). ''The Eye Of Cybele''. Akashic Books. ISBN 1-888451-67-X.
* FORDE, Steven (1989). ''The Ambition to Rule Alcibiades and the Politics of Imperialism in Thucydides''. Ithaca, NY: Cornell University Press.
* GREEN, Peter (1967). ''Achilles his Armour''. Doubleday.
* HENDERSON, Bernard W. (1927). ''The Great War Between Athens and Sparta: A Companion to the Military History of Thucydides''. London: Macmillan.
* HUGHES-HALLETT, Lucy. Heroes: ''A History of Hero Worship''. Alfred A. Knopf, New York, New York, 2004. ISBN 1-4000-4399-9.
* MEIGGS, Russell (1972). ''The Athenian Empire''. Oxford: Clarendon Press.
* PRESSFIELD, Steven. ''Tides of War: A Novel of Alcibiades and the Peloponnesian War.'' Doubleday, New York, New York, 2000. ISBN 0-385-49252-9.
* ROBINSON, Cyril Edward (1916). ''The Days of Alkibiades''. E. Arnold.
* ROMILLY DE, Jacqueline (1997). ''Alcibiade, ou, Les Dangers de l'Ambition'' (in French). LGF. ISBN 2-253-14196-8.
* SUTCLIFF, Rosemary (1971). ''Flowers of Adonis''. Hodder &amp; Stoughton Ltd. ISBN 0-340-15090-4.

=== Biografiak ===
* ''[http://ancienthistory.about.com/cs/people/a/alcibiades.htm Alcibiades was an Athenian general in the Peloponnesian War]''. Bingley.
* ''[https://web.archive.org/web/20060905000755/http://www.glbtq.com/social-sciences/alcibiades.html Alcibiades]''. Endres, Nikolai.
* ''[https://web.archive.org/web/20060828185600/http://h06.cgpublisher.com/proposals/41/index_html Alcibiades: Aristocratic Ideal or Antisocial Personality Disorder]''. Evans, Kathleen. Archived from the original on 28 August 2006. Retrieved 5 August 2006.
* ''Alcibiades''. Meiggs, Russell. Retrieved 5 August 2006.
* ''[http://www.livius.org/articles/person/alcibiades/? Alcibiades]''. Prins, Marco-Lendering, Jona. Archived from the original on 31 August 2006. Retrieved 5 August 2006.
* ''[http://www.bartleby.com/344/5.html Alcibiades]''. The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition. 2001–05. Retrieved 5 August 2006.

=== Testuak eta analisiak ===
* ''[https://web.archive.org/web/20060911133925/http://faculty.ccc.edu/colleges/wright/greatbooks/Program/Symposm/Issue1/Arcan.htm Good Man, Bad Man, Traitor: Aspects of Alcibiades]''. Arcan, Gabriela.
* ''Thucydides and Civil War: the Case of Alcibiades''. Faulkner, Robert. Archived from the original on July 5, 2007. Retrieved 5 August 2006.
* ''[http://bcs.fltr.ucl.ac.be/FE/10/Lion/Lion2.html Survie d'un lion: Alcibiade]''. Loicq-Berger, Marie-Paule.
* ''Alcibiades and the Sicilian Expedition''. Rubio, Alexander G. Retrieved 5 August 2006.
* ''Plato, Thucydides, and Alcibiades''. Syse, Henrik. Archived from the original on July 5, 2007. Retrieved 5 August 2006.
* ''[https://web.archive.org/web/20060819192700/http://www.apaclassics.org/AnnualMeeting/03mtg/abstracts/warren.html Alcibiades, Athens, and the Human Condition in Thucydides' History]''. Warren, Brian. Archived from the original on 19 August 2006. Retrieved 5 August 2006.

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:K. a. V. mendeko biografiak]]
[[Kategoria:Antzinako Greziako militarrak]]
[[Kategoria:Antzinako Greziako agintariak]]
[[Kategoria:Antzinako atenastarrak]]
[[Kategoria:Hitz egiteko eragozpenak dituzten pertsonak]]</text>
      <sha1>pawmvf2u17ul8rf01m9tlq0sdwoekuc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005972</id>
      <parentid>9005477</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T00:03:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kilkerra</username>
        <id>1659</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Zuzenketak, batez ere sintaxia eta ordena</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65445" xml:space="preserve">{{biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Altzibiades Klinias Eskanbonides''' ({{lang-grc|Ἀλκιβιάδης Κλεινίου Σκαμβωνίδης}}, ''Alkibiádēs Kleiníou Skambōnidēs''; [[Atenas]], {{circa|[[K. a. 450]]}} - [[Frigia]], [[K. a. 404]]) [[Antzinako Grezia]]ko estatu-politikaria, jenerala eta hizlaria izan zen.
Bera, amaren partetik, familia aristokratiko baten azken kidea izan zen, [[Alkmeonidak]], garrantzia galdu zutelako [[Peloponesoko Gerra]]ren ostean. Gatazkaren bigarren partean, aholkulari estrategikoa, armadaren buruzagia eta politikaria izan zen.
Peloponesoko Gerran zehar, haren leialtasuna interes ezberdinetara mugitu zen. Atenas sorterrian zegoela, kanpoko politika oldarkorraren aldekoa zen eta [[Atenastarren espedizioa|Siziliako espedizioa]] defendatu zuen, baina etsaiek sakrilegiozko karguak leporatu zizkiotenean, [[Esparta]]ra ihes egin zuen. Hiri honetan aholkulari estrategiko lana egin zuen, Atenasen kontrako kanpainak proposatuz edo behatuz. Espartan ere, etsaiak sortu zitzaizkionean [[Persia|Pertsiara]] emigratu behar izan zuen. Han [[Tisafernes]] satraparen aholkularia izan zen harik eta haren aldeko atenastar politikariek haren itzulera lortu zuten arte. Berak, hainbat urtetan, estrategoa izan zen Atenasen baina etsaiek, bigarrenez, hura kanporatzea lortu zuten. Siziliarako espedizioa Altzibiadesen ideia izan zen. Hala ere, aditu batzuek diote espedizioaren ardura Altzibiadesena izanez gero, eta ez Niziasena, atenastar armadaren hondamendia ez zela gertatuko&lt;ref&gt;VLACHOS, A.: ''Tuzidides''' Bias 59 &amp; c.&lt;/ref&gt;. Espartarrentzat lan egiten zuen bitartean, Altzibiadesek zerikusi handia izan zuen Atenasen gainbeheran, hala nola, [[Dezelia]]ren atzematean, zenbait matxinada sortzean eta gainbegiratzean. Behin sorterrira itzulita, Espartaren kontra hainbat garaipen lortu zituen, zeinek Esparta Atenasi bakea eskatzera behartu baitzuten. Altzibiadesek ezohiko taktikak erabili zituen, zenbaitetan nahiago zuen hiriak traizioaren edo negoziazioaren bidez konkistatzea setioaren ordez baino&lt;ref&gt;KERN,P. B.; ''Ancien Siege Warfare'', 151. orr.&lt;/ref&gt;. Altzibiadesen adimen militarra eta estrategikoa baliagarria izan zen berak lan egiten zuen edozein estaturentzat, baina etsaiak egiteko erraztasuna zela eta, ezin zuen luzaroan toki berean egon. Gerraren amaierako, K.a. 410ean, haren laguntzarekin lortutakoa ia ahantzita zegoen.

== Biografia ==
=== Lehenengo urteak ===
Altzibiades Atenasen jaio zen. Haren aita [[Klinias]] zen eta ama Dimonaka, [[Megakles]]en alaba. [[Perikles]] eta haren anaia Arifron Dinomakaren lehengusuak ziren&lt;ref&gt;COX, C. A.: ''Houshold interests'', 144. 44&lt;/ref&gt;. Bere familiaren leinua [[Eurisazes]]engandik eta [[Ajax (mitologia)|Ajax Telemonikoarengadik]] zetorren&lt;ref&gt;PLATON: ''Altzibiades'' 1, 121&lt;/ref&gt;. Aitona, Altzibiades izenekoa hura ere, [[Klistenes]]en laguna zen. Azken honek K.a. VI. mendeko erreforma konstituzionala egin zuen&lt;ref&gt;''Alcibiades'', 1952. Encyclopaedic Dictionary The Helios&lt;/ref&gt;. Klinias, [[Koroneako gudua]]n hil ondoren K.a. 447an, Perikles eta Arifron izan zituen tutore&lt;ref&gt;DENYER, N.: ''Commentary of Plato's Alzibiades'', 88-89 orr.&lt;/ref&gt;. [[Plutarko]]ren arabera, Altzibiadesek irakasle ospetsuak izan zituen, hala nola, [[Sokrates]], eta erretorika artean murgildu zen. Zenbait greziar idazleren ustez, diziplina gutxiko pertsona zen. Altzibiadesek K.a. 432an [[Potidea gudua]]n parte hartu zuen, non [[Sokrates]]ek bizitza salbatu baitzion&lt;ref&gt;PLATO: ''Symposium'', 220 e&lt;/ref&gt;, baina mesede hau K.a. 424ko [[Delio gudua]]n itzuli zion. Altzibiadesek Sokrates miresten zuen&lt;ref&gt;SYKOUTRIS, I.: ''Introduction to Symposium'', 159-180 orr.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;PLATON: ''Symposium'', 215a-222b.&lt;/ref&gt;. Plutarkoren arabera, Altzibiadesek Sokratesen beldur eta miresmena zituen eta harekin zegoenean gainontzeko maitaleak mespretxatzen zituen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 6&lt;/ref&gt;.
Altzibiades [[Hipareta]]rekin ezkonduta zegoen, [[Hiponiko III.a]]ren alabarekin, atenastar aberats bat. Plutarkoren aburuz, Hiparetak senarra maitatzen bazuen ere, haren maitaleen erruz dibortziatzen saiatu zen, baina legeak emaztea inoren laguntzarik gabe utzi zuenez, Altzibiadesekin betirako bizi izan zen eta seme bat (Altzibiades Gaztea) eta alaba bat eman zizkion&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 8&lt;/ref&gt;.

=== Karrera politikoa K.a. 412 arte ===
[[Fitxategi:AspasiaAlcibiades.jpg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;Jean Leon Gerôme (1824-1904) Sokrasek Altzibiaderen bila Aspasiaren etxean. 1861&lt;/small&gt;]]
==== Igoera ====
Altzibiadesen karrera politikoa [[Nizias Bakea]]ren ostean hasi zen, Atenasko kanpo-politikari oldarkorragoa izatea eskatzean. Aipatutako itunak, Esparta eta Atenasen arteko su-eten bat baino ez zenak, amaiera eman zion zazpi urteko gerrari, borrokalariek abantailarik lortu ez zutelako. Arnold W. Gomme, [[Raphael Sealey]] eta [[Tuzidides]], historialariek, besteak beste, uste izan dute Altzibiades minduta zegoela espartarrek [[Nizias|Niziasekin]] eta [[Lakes]]ekin negoziatu zutelako ituna, eta eztabaidatik at utzi zutelako Altzibiades gazteegi zelakoan&lt;ref&gt;GOMME, A. W. : A Historical Commentary on Tucydides, 339&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;SEALEY, R.: ''A History of the Greek City States,'' 353.&lt;/ref&gt;. Itunaren gaizkiulertze batzuk argitzekotan, Espartak enbaxadore ahalguztidunak bidali zituen Atenasera&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 14&lt;/ref&gt;. Hasieran, atenastarrek espartarrak ondo onartu zituzten, baina Altzibiadesek haiekin biltzea lortu zuen, enbaxadoreek [[eklesia]]rekin hitz egin baino lehen. Elkarrizketa horretan ziria sartu zuen espartarren eta atenastar eklesiaren artean. Espartarrei esan zien eklesiak eskakizun handiak zituela eta harekin zuzenean negoziatu beharrean, berak bitartekari lana egingo zuela eta bere eragin politiko guztia erabiliko zuela espartarrak laguntzeko atenastar politikoen aurrean. Peloponesoko ordezkariek Altzibiades sinetsi zuten, Nizias eta eklesiarengandik aldenduz, azken hauek zinez akordio batera heldu nahi bazuten ere. Hurrengo egunean, Altzibiadesek, eklesiaren aurrean ordezkariei galdetu zien zeintzuk ziren Espartatik zekartzaten botereak, eta sekretupean adostu moduan, botere guztiak ez zituztela erantzun zuten. Aurreko egunean kontrakoa esan zutenez, Atzibiades aukeraz bilatu zen espartarrei sinesgarritasun falta aurpegiratu eta ezkututako helburuak leporatzeko. Nizias zur eta lur zen bitartean, eklesiak Altzibiades jeneral izendatu zuen.

Geroago, boterea erabili zuen [[Argos]], [[Mantinea]], [[Elide]] eta Peloponesoko beste zenbait estaturekin aliantza bat egiteko eta eskualde horretan Esparta mehatxatzeko. Gommeren arabera ''Atenastar jeneral batentzat egitasmo ederra zen, gehienbat bertako gerlariz osaturiko armada Peloponeson gidatzea eta Espartari iseka egitea, honen ospea baxuena zen unean''&lt;ref&gt;GOMME, A. W.: ''A Historical Commentary on Thucydides,'' 70&lt;/ref&gt;. Hala ere, aliantza hau [[Mantinea gudua]]ren ondoren desagertu zen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 15&lt;/ref&gt;.

Edonola ere, K.a. 416-415 urteetan, liskar zail bat geratu zen Atenaseko politikarien artean, zeinetan alde batean [[Hiperbolo]] eta bestean Nizias eta Altzibiades baitzeuden. Hiperbolo haietako bat egozten saiatu zen baina azken horiek indarrak batu zituzten Hiperboloren [[ostrazismo]]a lortzeko&lt;ref&gt; PLUTARKO: ''Altzibiades'', 13&lt;/ref&gt;. Horrek adierazten du, nahiz Niziasek nahiz Altzibiadesek jarraitzaileak zituztela eta hauek, botoen bidez, liderrek esandakoa betetzen zutela&lt;ref&gt;SEALEY, R.: ''A History of the Greek City States'', 353&lt;/ref&gt;.

Altzibiadesek ez zuen [[Melos]]ko atzematean esku hartu K.a. 416-415 urteetan, baina Plutarkoren aburuz, hark babestu zuen gizonezkoak hil eta emakumezkoak eta umeak esklabo saltzeko dekretua&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', XVI.&lt;/ref&gt;. [[Andozides]] hizlariak dio Altzibiadesek ume bat izan zuela emakume esklabo batekin eta horregatik horren ostrazismoa eskatu zutela&lt;ref&gt;ANDOZIDES: ''Altzibiadesen kontra''&lt;/ref&gt;.

==== Atenastarren espedizioa ====
[[Fitxategi:Atenastarren espedizioa.jpg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;Atenastarren espedizioa&lt;/small&gt;]]
K.a. 415ean, Siziliako [[Segesta|Segestako]] ordezkariak Atenasera heldu ziren [[Selinonte]]ren kontrako gerran laguntza eskatzera. Honen osteko eztabaidan, Nizias parte-hartzearen kontra mintzatu zen, kanpaina oso garestia izan zitekeelako eta, aldi berean, Altzibiadesen argudioak indargabetzen saiatu zen, Sizilian esku hartu nahi baitzuen hark. Altzibiadesek zioen gerrak aberastasuna ekarriko zuela, atenastar inperioa zabalduz, [[Mediar Gerrak|Pertsiar gerretan]] gertatu zen bezala. Horrez gain, Atenasek eskualdean aliatuak errekrutatu ahalko zituela zioen eta horrela [[Sirakusa]]ren gaineko kontrola lor zezaketela, Siziliako hiririk indartsuena berau (zenbait historialariren ustez, oso aurreikuspen baikorrak ziren)&lt;ref&gt;PLATIAS_KOLIOPOULOS: ''Tuzidides Estrategian'' 237-46&lt;/ref&gt;. Niziasek agerian utzi nahi izan zuen nolakoa izan beharko zuen espedizioaren tamainak, plana arrakastatsua izatekotan. Horregatik iradoki zuen: flota 60 itsasontzitik 140 galeretara igarotzea; 5.100 soldadu, 1.300 arkulari, habailariak eta arma arinez hornituriko gizonezkoak gehitzea&lt;ref&gt; PLUTARKO: ''Altzibiades'',20&lt;/ref&gt;. Leo Strauss filosofoak espedizio hura Periklesen plan handiena baino handiagoa zela azpimarratu zuen&lt;ref&gt;STRAUSS; Leo: ''The City and Man,'' 104&lt;/ref&gt;. Niziasen asmoa eklesia beldurtzea eta ideia alboratzea bazen ere, kontrako efektua lortu zuen eta atenastarrek espedizioaren alde bozkatu zuten&lt;ref&gt;KAGAN: ''The Peloponesian War,'' 322&lt;/ref&gt;. Bildutakoek Nizeas, Altzibiades eta Lamako espedizio ahalguztidun izendatu zituzten, Sizilian Atenasko interesak lortzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI. 26&lt;/ref&gt;.

Gau batean, espedizioa antolatzen ari zenean, [[herma|hermen]] buru eta zakil mutilatuak agertu ziren Atenas osoan zehar (hermak zutabeen oinarrian zizelkatzen ziren Hermes jainkoaren ezaugarriak ziren). Hura, eskandalu erlijiosoa izateaz gain, espediziorako zoritxarraren iragarletzat jo zen. Plutarkok azaldu zuenez, Androklesek, lider politiko batek, lekuko faltsuak erabili zituen Altzibiadesi eta haren lagunei estatuak mutilatu eta [[Eleusiar Misterioak]] profanatu izana leporatzeko. Ondoren, Altzibiadesen arerioek, Ardrokles, Tesalo, ([[Zimon]]aren semea) eta beste hizlari batzuek, erabaki zuten Altzibiades, erabakia zegoen moduan itsasoratu beharko zela eta kanpainaren ostean epaituko zutela. Hala ere, Altzibiadesek epaiketa lehenbailehen gauzatzea eskatu zuen, errugabea zela argitzeko, nahiz eta balizko zigorra heriotza izan&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 19&lt;/ref&gt;. Eskaera baztertu zen eta ontziteria Siziliarantz irten zen karguak argitu gabe&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI, 29&lt;/ref&gt;.

Kanpoan zegoela baliatu zuten etsaiek Altzibiadesen izena gehiago lohitzeko. Altzibiadesi beste sakrilegio batzuk egitea eta demokraziaren kontra azpilanean aritzea leporatu zioten&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI, 61&lt;/ref&gt;. Atenastarrek salaketak sinetsi zituzten&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;TUZIDIDES: VI, 53&lt;/ref&gt;. Espedizioa Siziliako [[Catania]]ra heldu zenean, Salaminia [[trirreme]]a bertan zain zegoen Atenaseko ordezkariekin, Altzibiades eta beste auzipetuak Atenasen hasi beharko zen epaiketara eramateko&lt;ref name=&quot;#1&quot; /&gt;. Altzibiadesek ordezkariei esan zien haien itsasontzien atzean joango zela baina [[Turios]]era heldu zenean, tripulazioarekin alde egin zuen. Altzibiades absentzian epaitua eta heriotz zigorrera kondenatua izan zen, bere jabegoak konfiskatuak izan ziren, iheslaritzat jo eta talentu baten saria eskaini zuten hura hiltzeagatik&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War,'' 273&lt;/ref&gt;. Bitartean, Siziliako atenastar flotak, zenbait garaipenen ondoren, [[Messina]]ra jo zuen, non bertoko batzuk itxaroten baitzeuden, traizioa egin eta gero hiria emateko. Estrategia hau aurreikusiz, Altzibiadesek informazioa hiriko Sirakusako aliatuei eman zien eta horrela atenastarrek ezin izan zuten Messinan sartu&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI, 74&lt;/ref&gt;. Lamako guduan hil ondoren, Siziliako espedizioaren arduradun bakarra Nizias izan zen. Gaur egungo aditu batzuek uste dute buruzagi hura desekokia zela&lt;ref&gt;VLACHOS, A.: ''Tuzidides' Bias,'' 59 eta hurrengoak&lt;/ref&gt;.

==== Ihesa Espartara ====
Turiosetik desagertu orduko, Altzibiades harremanetan jarri zen espartarrekin eta haien babesaren truke zera agindu zien; haien etsai zenean eragindako kaltea baino laguntza gehiago emango ziela&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades, 23&lt;/ref&gt;. Espartarrek eskaintza onartu eta haien artean jaso zuten. Espartarrak armada bat Sirakusara bidaliko zutenetz eztabaidan ari zirenean, Altzibiadesek Espartako eforoak beldurtu zituen Atenasen botere-nahiarekin: honen helburua zen [[Sizilia]], [[Italia]] eta [[Kartago]] konkistatzea&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;TUZIDIDES: VI, 89-90&lt;/ref&gt;. Donald Kaganek, [[Yale Unibertsitatea|Yaleko unibertsitatearen]] historialariak, uste du Altzibiadesek atenastarren planak handitu zituela, espartarrrei bera baliagarri izan zitzaiekeela konbentzitzeko. Kaganen arabera, ordea, Altzibiadesek ez zuen oraindik gero lortutako ospea, beraz, espartarrentzat ''&lt;nowiki/&gt;'garaitu eta mindutako pertsona bat, akats estrategikoak, desideratutako ondorioekin, egin zituena''' baizik ez zen. Baieztapen honen arabera, dudan jartzen zen Altzibiadesen adimen nagusi bat: oratoria limurtzailea&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;KAGAN: ''The Peloponesian War,'' 282-283&lt;/ref&gt;. Berehalako mehatxua zela ikusarazi zienez, Altzibiadesek aholkatu zuen tropak eta espartar buruzagi bat bidaltzea sirakusarrak laguntzera eta disziplinatzera&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;.

Altzibiades espartarren aholkulari militarra izan zen eta zenbait lorpen garrantzitsu bideratzen lagundu zien. [[Dezelian]] (Atenastik 16 km-ra) gotorleku bat eraikitzeko aholkatu zien &lt;ref&gt;TUZIDIDES: VII, 18&lt;/ref&gt;. Neurri honekin espartarrek atenastarrak banatu zituzten haien landa eremuetatik eta [[Sunion]]go zilarrezko meategietatik&lt;ref name=&quot;#3&quot; /&gt;. Altzibiadesek gerra [[Atika]]n jarraitzeko zehaztu zuen plan hura. Jukutria horrek urte batez harresien barruan bizitzera behartu zituen atenastarrak. Kalteak nabariak izan ziren: hornidurak itsasotik baizik ezin zitezkeen heldu eta izurritea Atenasen zabaldu zen. Atenas bigarren fronte batean sarturik zegoenez, [[Delosko Liga]]koak matxinatzen hasi ziren. Atenastarrek Sizilian izandako porrotaren bezperan, Altzibiades [[Jonia]]ra itsasoratu zen espartar flota batekin eta zenbait hiri jarkiaraztea lortu zuen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 24)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 26&lt;/ref&gt;.
Nahiz eta Espartari ekarpen baliotsuak egin, Altzibiadesek [[Agis II.a]] erregearen konfiantza galdu zuen&lt;ref&gt;''Alcibiades''. Encyclopaedia Britannica. 2002&lt;/ref&gt;, Timea, erregearen emaztearekin abentura bat zuelako, eta honen semeak (Leotikidas) Altzibiades omen zuen aita&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Lysander'', 22&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;PLUTARKO: Agesilaus, III&lt;/ref&gt;. Bestalde, Endius eforoa (Altzibiadesen laguna) erretiratu zenean Altzibiadesen eragina txikitu zen&lt;ref&gt;RHODES, P. J.: A History of the Classical Greek World, 144&lt;/ref&gt;. Antiokok, jeneral espartar batek, Altzibiades hiltzea agindu zuen, baina hark, jakinaren gainean zegoenez, [[Tisafernes]] [[satrapa]]rengana ihes egin zuen. Azken horrek, itun batek agindurik, Peloponesoko armada finantzatzen zuen K.a. 412an&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;TUZIDIDES: VIII, 45&lt;/ref&gt;.

==== [[Anatolia|Asia Txikian]] ====
Pertsiar gortera heldu zenean, Altzibiadesek [[satrapa]]ren konfiantza bereganatu zuen eta hari egindako iradokizunak ondo hartuak izan ziren. [[Tuzidides]]en arabera, Altzibiades Tisafernesekin lanean hasi zen Peloponesokoen interesak kaltetzeko. Espartar ontziteriari ordaindu beharrekoa murriztu eta atzeratu egin zuen&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;. Arerioei buruzko informazioa eskuratzeko hirietako jeneralak erostearen garrantzia azpimarratu zion pertsiar satrapari, eta baita greziarren arteko gatazkan ahalik eta beranduen sartzeko aholkatu ere, izan ere, gerra zenbat eta luzeago izan, borrokalariak gero eta agortuagoak egongo baitziren. Trikimailu horrek ahalbideratuko zien pertsiarrei eskualdea errazago konkistatzea. Altzibiadesek satrapa konbentzitu zuen Pertsiaren onerako zela Atenas eta Esparta ahultzea, eta azkenik Peloponeso osoa menderatzeko aukera edukiko zuela&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 46&lt;/ref&gt;. Pertsiarrek ongi probestu zituzten Altzibiadesen aholkuak, baina Tuzididesen arabera Altzibiadesen helburua pertsiarren boterea erabiltzea zen, Atenasera itzultzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 47&lt;/ref&gt;.

{{Zuzendu}}

=== Atenasen berriro ===
==== Negoziazioak atenastar oligarkekin ====
Altzibiadesek bazekien demokrata erradikalek ez ziotela inoiz onartuko Atenasera itzultzea&lt;ref&gt;BUCKEY, T.: ''Aspects of the Greek History'', 411&lt;/ref&gt;, horregatik elkartrukatuko mezuetan [[Samos]]en zeuden atenastar nagusiekin iradoki zien haren aldeko oligarkia bat ezartzen bazuten, Atenasera itzuliko zela 147 trirremeko pertsiar flota batekin&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades, 25&lt;/ref&gt;. Altzibiadesek arian arian jeneralen konfiantza lortu zuen, baina horretarako hiru ataleko plana osatu zuen: Atenasko konstituzioa kendu; Altzibiadesen itzulera botatu eta azkenik, Altzibiadesen eraginaren bitartez, Tasifermes Pertsiako erregeak Atenas lagunduko zuen.
Jeneral gehienek Altzibiadesen plana onartu zuten baita konstituzio estuago bat ere, militarrei politikan parte-hartze handiago baimentzen ziotelako. Bakarrik jeneral bat, Friniko, planaren kontra jarri zen, haren ustez, Altzibiadesi ez zitzaiolako inportatzen gehiago oligarkia berria ohiko demokrazia baino&lt;ref&gt;SEALEY, R.: ''A History of the Greek City States'', 359&lt;/ref&gt;. Trama horretan [[Trasibulo]] jeneralaren parte-hartzea ez dago argi.
Jeneral hauek konspirazioarako talde bat antolatu ostean, aurrez aurre soldadu eta itsas gizonak aurkitu zituzten, baina jakitean erregearen soldata jasoko zutela lasaitu ziren&lt;ref name=&quot;#5&quot;&gt;TUZIDIDES: VIII, 49&lt;/ref&gt;. Taldekoek Pisandro mezularia bidali zuten Atenasera Altzibiades berrezartzekotan, demokrazia abolitzeko eta Tisafernes atenastarren laguna zela konbentzitzeko&lt;ref name=&quot;#5&quot;/&gt;.
Friniko beldurtu zen Altzibiadesen itzulera oztopoak jarri baitzituen eta liketeena zen honen partetik mendekua hartzea. Hori zela eta, Astioko Espartako jeneralari ezkutaturiko gutun bat bidali zion Altzibiadesen Peloponesoaren aurkako estrategia azalduz. Astiokok ez zuen gutuna gorde, alderantziz, Altzibiadesi eta Tisaferneri, [[Magnesia]]n zeudela, Frinikoren gutuna erakutsi zien. Altzibiadesek jakinaren gainean jarri zituen Frinikoarena Samosko agintariak eta traidore horrentzat heriotz zigorra eskatu zuen&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 50&lt;/ref&gt;. Frinikok, etsita, berriro idatzi zion Astiokori. Idazki horretan leporatzen zion aurreko mezua ez gordetzea, baina Samosko atenastar ontziteria suntsitzearen aukera eskaini zion. Berriro ere, informazio hau Astiokok Altzibiadesi eman zion eta, jarraian, honek Samosko militarrei esan zion Frinikok traizio egin ziela. Hala ere, Frinikok Astiokoren erantzun hau itxaroten zuenez, samostarrei ohartu zien lazedemoniarrek Samos eraso egingo zutela, beraz, ahalik eta lasterren, harresiak egiteariekin behar zioten&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 51&lt;/ref&gt;. Altzibiadesen gutuna heldu zenean Frinikoren traizioa salatuz eta etsaiek eraso egingo zutela, samostarrek pentsatu zuten Altzibiades ez zela fidatzekoa etsaiaren planak aurretiaz jakinda, Friniko konplizitatez salatu zuelako.
Gertakizun hauek gorabehera, Pisandro eta beste konspiratzaileak Atenasera heldu ziren. Hasieran, atenastarrek ez zuten demokrazia aldatu nahi eta, gainera, Altzibiadesen atenastar etsaiek honen itzuleraren kontra jarri ziren legeak bete ez zituelako. Eumolpidekoek eta Zerizesekoek Eleusis Misterioak gogora ekarri zituzten, hots, Altzibiades erbesteratzearen arrazoiak. Pisandrok Altzibiadesen aurkariei galdetu zien ia gai ziren beraien kabuz hiria salbatzeko, ia etsaien bezainbesteko gerra-itsasontzi zituzten, etsaiek baino aliatu gehiago eta, Tisafernesen diru laguntza. Herriak onartu zuen geroko konstituzioaren erreforma bat egitea eta Altzibiades eta Tisafernesekin negoziatzea, Pisandro eta hamar hiritarren (baliteke, ohiko zenez, tribu bana) ordezkaritza bat eratu zuen.
Eklesiak Friniko eta honen laguna, Eszironides, kendu ondoren, Diomedonte eta Leon estratego aukeratu zituen Tisafernes eta Altzibiadesekin negoziatzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 53&lt;/ref&gt;.
Puntu honi helduta, Altzibiadesen planak arazo handi bat zuen Tisafernesek ez zuelako inolako akordiorik nahi, baizik eta, lehen bezala, neutrala jarraitu nahi zuen&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Fall of the Athenian Empire'', 136-138&lt;/ref&gt;. Kaganen arabera, Tisafernes buruzagi zuhurra zen eta argi zuen hobea zela greziarrak haien artean ahultzea, borroka horretan esku hartu gabe&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War,'' 366&lt;/ref&gt;.
Altzibiades horretaz konturatu zen, baina ez zuen nahi atenastarrek pentsa zezatela bera ez zela gai Tisafernes konbentzitzeko, hortaz, asmatutako plan berrian pertsiarren laguntzaren truke, oso eskakizun gogorrak aurkeztu zituen (Jonia, zenbait irla eta lurralde batzuk ematea, itsasontziak egin ahal izatea, erregearen Egeo kostaldetik nabigatzeko baimena...). Honela Altzibiadesek esango zuen atenastarren izango zela errua pertsiarren baldintzak onartu ez zituztelako. Erregearen gortean egindako hirugarren bileran, atenastarrek pertsiarraren baldintza gehienak onarturik zituzten, baina negoziazioak apurtu ziren. Atenastar negoziatzaileen ustez, baldintzak oso gogorrak ziren eta Altzibiadesi leporatzen zioten ziria sartu zietela, akordio bat nahi izatekotan posible zelako&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 56)&lt;/ref&gt;.
Tisafernesekin ituna ez lortzean Altzibiades eta konspiratzaileen arteko negoziazioak apurtu ziren ere&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 136-138&lt;/ref&gt;. Taldeak ulertu zuen Altzibiadesek Atenasi itzelezko eskakizunak eskatzeaz gain, ez zuen itunaren zegokionaren zatia bete, beraz, konspiratzaileek Altzibiades Atenasen berrezarpenaren asmoa bertan behera utzi zuten&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra'', VIII. 56&lt;/ref&gt;.

==== Altzibiades, berriz atenastar jenerala ====
Negoziazioek huts egin bazuten ere, konspiratzaileek demokrazia kentzea lortu zuten eta Laurehunen Kontseiluaren gobernu oligarkikoa inposatzea ere. Gobernu horretan Friniko eta Pisandro zeuden. Samosen, antzeko estatu kolpeak ez zuen arrakastarik lortu. Izan ere, Samosko demokratek, aristokraten aurka matxinatu ondoren, herri-alderdia eratu zuten, baina laster norabide politikoa aldatu zuten. Orduan, Pisandro Atenasko konjuratzaileak eta 300 konspiratzaileek erabaki zuten, Karmino estrategoren laguntzarekin, Hiperbolo hiltzea. Hala ere, herri-alderdiko samostar gehienek atenastar estrategoei (Leon eta Diomedonte), Trasibulo triarkari eta Trasilo hoplitari jakinaren gainean jarri zioten gertatzekoaz. Aurrekoen eta atenastar soldaduen laguntzarekin, samostarrek 300 matxinatutakoak irabazi zituzten, hauetariko 30 hil eta hiru erantzule nagusiak erbestera bidali zituzten, baina gainontzekoekin errepresaliak ez zituzten hartu&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 73&lt;/ref&gt;.
Gerora, Samosko atenastar tropek bilera bat deitu zuten haien jeneralak kentzeko eta beste berriak aukeratzeko, Trasibulo eta Trasilo barne. Bilerak erabaki zuen demokraziarekin jarraitzea Espartaren kontrako gerrak jarraitzen zuen bitartean&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra'', VIII. 76&lt;/ref&gt;.
Beranduago, Trasibulok tropak konbentzitu ondoren Altzibiades etorri behar zela (gauza bera defenditzen zuen estatu kolpe baino lehenago), Samosera abiatu zen honekin etortzeko. Estrategia honen helburua zen pertsiar laguntza Espartatik kentzea, Altzibiadesek Tisafernesen gainean oraindik eragin handia zuela uste zutelako&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 81&lt;/ref&gt;.
Plutarkoren ustetan, Altzibiadesengana bidalitako mezulariek nahi zutena zen Atenasko tiranoak kentzea&lt;ref name=&quot;#6&quot;&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 26&lt;/ref&gt;. Kaganen ustez, Altzibiadesi ez zitzaion berrezarkuntza gustatu, itzulera loriatsu bat nahi zuelako eta, kasu honetan, ontziteriak soilik eskatu zuen itzulera. Inmunitateari zegokionez, momentuz ziurtatuta zegoen, baina ez etorkizunerako. Egia esan, Altzibiadesek espero zuen etortzea haren ospe eta eraginarengatik eta ez Trasibuloren babesari esker&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War,'' 389&lt;/ref&gt;.
Altzibiades itzuli zenean armadaren aurrean garraztasunez hitz egin zuen haren erbesteratzeari buruz, baina denbora gehiago erabili zuen azalduz eta harrotuz Tisafernesen gainean zuen eraginaz. Armadaren atxikimendua lortzeko adierazi zuen zergatik Atenasko oligarkak berarekin izututa egon beharko ziren. Behin tropak entzun zuen hitzaldia, Altzibiades aukeratu zuen jenerala, Trasibulo eta beste batzuekin batera&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra'', VIII. 82&lt;/ref&gt;. Hauek hainbeste asaldatu ziren non erabaki baitzuten [[Pireo]]ra itsasoratzea Atenasko oligarkak kentzeko. Altzibiadesek eta Trasibulok egoera baretuz, proposamenaren erokeriaz adierazi zieten, gerra zibilera eramango zuelako eta, ondorioz, Atenas berehalako porrotean bukatu zitekeelako&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades, 26&lt;/ref&gt;.
Altzibiades jeneraltzan berrezarri orduko, Laurehunen Gobernuaren ordez oligarkia zabalagoa ezarri zuten, (Bostmilen Gobernua) eta honen ostean, demokrazia&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 97&lt;/ref&gt;.
Laster, Altzibiades ontziteri batekin Tesafermesengana abiatu zen. Plutarkoren arabera, eginkizunaren helburua zen pertsiar flota etetea Peloponesokoak ez laguntzeko&lt;ref name=&quot;#6&quot;/&gt;. Tuzidides Plutarkorekin bat dator adieraztean flota [[Aspendos]]en zegoela eta Altzibiadesek esan zuela pertsiarrak haren alde ekarriko zituela edo haien etorrera oztopatuko zuela. Hala ere, Tuzididesek espekulatzen du ia Altzibiadesek bere egoera berriaz harrotu nahi zen Tisafernesen aurrean eragina gainditzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: Peloponesoko Gerra, VIII. 82&lt;/ref&gt;. Historialari honen arabera, Altzibiadesek ondo zekien Tisafernesek ez zuela inoiz flota ekarriko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: Peloponesoko Gerra, VIII. 88&lt;/ref&gt;.

==== Abidos eta Ziziko guduak ====
[[File:Battle of Cyzicus.svg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;'''Atenastar estrategia Zizikon'''&lt;/center&gt;
&lt;br&gt;'''''Ezkerra''''': Altzibiadesen ontziteri txikiak (urdina) espartarrena (beltza) itsasora erakartzen du. &lt;br&gt;'''''Eskuin''''': Trasibulok eta Teramenesek atenastar flota espartarrenaren atzean jartzen dute haien Zizikora atzera-egitea mozteko. Bitartean Altzibiades itzultzen da jarraitzaileei aurre egiteko &lt;/small&gt;]]
Bostmilakoen bitarteko gobernuak Altzibiades lehengoratu zuten. Gobernu hau, K.a. 411an, Laurehunen ondorengoa zen, baina litekeena da Altzibiades K.a. 407 arte itxarotea Atenasera itzultzeko&lt;ref&gt;CARTWRIGHT-WARNER: ''A Historical Commentary on Thucydides'', 301&lt;/ref&gt;. Plutarkok uste du, nahiz eta berrezarkuntza onartu zen Kritiasek, Altzibiadesen politikari aliatu bat, aurkeztutako mozio baten ondoren, erabaki zuela Atenasera garaile eta loriaz jantzita etorriko zela&lt;ref name=&quot;#7&quot;&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 27&lt;/ref&gt;, honela balizko jazarpenaz aske egongo zen.
Abidos batailan zeregin handia izan zuen. Altzibiades atzean geratu zen, Samosen, armada txiki batekin, bitartean Trasibulok eta Trasilok flotaren zatirik handiena [[Helesponto]]ra gidatu zuten. Periodo honetan Altzibiades hasi zen Kariatik (inguruko eskualdea) dirua lortzen bogalariak ordaintzeko&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 406&lt;/ref&gt; eta haien konfiantza lortzeko.
Zinosema atenastar garaipenaren ondoren, bi atenastar flotak elkartu ziren Egeo itsasoan bataila erabakigarrirako. Altzibiades bidean zegoenean, topo egin zuten Abidosen Peloponesokoekin, base nagusia zuten tokian. Bataila, luzaroan orekatuta, atenastarren aldekoa jarri zen Altzibiades Helesponton 18 trirremekin sartu zenean&lt;ref name=&quot;#7&quot;/&gt;&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1.1.5&lt;/ref&gt;. Farnabazo satrapa pertsiarrak, Tisafernes ordezkatu zuena Peloponesoko flotari diru-laguntza ematean, lehorreko armada kostaldera mugitu zuen, hondartzaratu ziren itsasontziak eta marinelak defendatzeko. Eskerrak gauez etorritako pertsiar lehorreko armadari, ez zen Peloponesoko flota erabat suntsitu&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 408&lt;/ref&gt;.
Bataila bukatzean, Tisafernes Helespontera heldu zen eta Altzibiadesek flota Sestosen utzi zuen satraparekin egoteko eta honi opariak eraman zituen losintxatzeko. Altzibiadesek gaizki ulertu zuen satraparen erantzuna, heldu bezain pronto atxilotuta izan zelako&lt;ref name=&quot;#7&quot;/&gt;. Hilabete bat beranduago, alde egin zuen eta agindua berreskuratu zuen&lt;ref name=&quot;#8&quot;&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 28&lt;/ref&gt;, baina atxiloketak argi utzi zuen ez zuela inolako eraginik Tesafermesengan. Harrez geroztik, haren autoritatea ekintzetan oinarrituko zen, ez promesetan&lt;ref name=&quot;#9&quot;&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 410&lt;/ref&gt;. Etenaldi baten ondoren, Peloponesokoek aprobetxatu zutela itsaontzi berriak egiteko eta atenastarrek Egeo itsasoan zehar dirua jasotzeko, gudurik handiena Zizikusen gertatu zen K.a. 410ean. Altzibiadesek bere flota txikia babesteko Sestosetik Kardiara mugitu zuen. Atenastar flota osoa elkartu ondoren, Zizikora abiatu zen Farnabazo eta Mindaro, (Peloponesoko buruzagia) erasotzeko. Ekaitzak eta iluntasunak ezkutatuta, atenastar flota hurbidu zen peloponesokoak konturatu gabe&lt;ref name=&quot;#8&quot;/&gt;. Diodoro Sikuloren arabera, atenastarrek plan bat antolatu zuten etsaiak borrokan sartarazteko. Altzibiades aurrera joan zen flota txiki batekin espartarrak erakartzeko. Mindarok jazarri zuenean, Trasibuloren eta Teramenesen agertu ziren espartarraren atzera-egitea mozteko&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII, 50.1&lt;/ref&gt;. Espartar flotak galerak izan zituen borrokan eta kostara heldu ziren atenastarrak atzean zituztela. Altzibiades, atenastarren jazarleen aurrean zihoana, saiatu zen espartar itsasontziak itsasora atoian eramaten. Espartarrek borroka egin zuten hori ez gertatzeko eta Farnabazoren tropak haien laguntzan etorri ziren&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1.1.17-23&lt;/ref&gt;. Trasibulok atenastar armada lehorretatu zuen Altzibiadesi laguntza emateko eta Teramenesi agindu zion atenastar lehorreko tropekin elkartzeko hondartzan zeuden marinelak laguntzeko. Espartarrak eta pertsiarrak, hainbat tokitatik zetozen tropak ikusita, amore eman zuten eta atenastarrak ez suntsituriko itsasontzi guztiez jabetu ziren&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII, 74.4&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 410-413&lt;/ref&gt;. Atenastarrek Hipokrates Mindaroren almiranteordeak Espartara bidalitako gutun bat harrapatu zuten: ''Itsasontziak galdu dira. Mindaro hil da. Gizonezkoak goseak daude. Ez dakigu zer egin''&lt;ref&gt;XENOFONTE: Helenikoak, 1.1.17-23&lt;/ref&gt;. Laster, Espartak bakea eskatu zuen baina atenastarrek uko egin zioten&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', 53,3&lt;/ref&gt;.

==== Beste arrakasta militar batzuk ====
[[Fitxategi:Gallipoli peninsula from space.png|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt; Satelitetik hartutako Traziako Kersonesoren irudia (gaur [[Gallipoli (Turkia)|Gallipoli]] peninsula).
 &lt;/small&gt;]]
Garaipenaren ondoren, Altzibiadesek eta Trasibulok [[Kaltzedonia|Kaltzedonari]] setio jarri zioten K.a. 409an, 109 itsasontzi inguru zituztela&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 429&lt;/ref&gt;. Erabateko garaipen bat, hiria errenditzeko modukoa, lortu ez bazuen ere, Altzibiadesek gai izan zen hiritik kanpoko garaipen txikiak lortzeko kaltzedoniarrak behartu zituztenak Teramenesekin itun bat sinatzeko&lt;ref name=&quot;#10&quot;&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII. 67.1&lt;/ref&gt;. Horren ondoren, Farnabazorekin aliantza bat sinatu zuen, armadarako dirua ziurtatzen zuena, baina beharrak handiagoak zirenez, harrapakin gehiagoren bila itsasoratu zen, soldaduak eta flotaren bogalariak ordaintzeko.
Funtsa bila zegoela, K.a. 408an [[Trazia]]ko [[Gallipoli (Turkia)|Kersonesora]] abiatu zen eta [[Selinbria]] eraso egin zuen [[Marmarako itsasoa|Propontisen]]. Hiriko atenastar aldeko alderdi batekin plan bat adostu zuen non disziplina ezarri baitzen eta zenbait baldintza bete behar ziren. Ez zituzten errepresaliak hartu, goarnizio bat ezarri eta gero, alde egin zuen&lt;ref name=&quot;#8&quot;/&gt;.
Zenbait dokumenturen arabera, selinbriakoek ituna bete zuten Atenasek berretsi arte&lt;ref&gt;KERN, P. B.: Ancient Siege Warfare, 151&lt;/ref&gt;. Historialarien ustez, itun horrek baliabideak, biziak eta denbora aurreztu zituen&lt;ref name=&quot;#9&quot;/&gt;.
Hemendik, Altzibiades Teramenes eta Trasibolorekin elkartu zen [[Bizantzio]] setiatzeko. Hiritar talde batek, etsiturik, erabaki zuen hiria errenditzea Selinbriako antzeko baldintzekin. Horretarako, adostutako gauean defendatzaileek postuak utzi zituzten eta atenastarrek hiriko Peloponesoko gotorlekua eta portuko itsasontziak eraso egin zituzten. Peloponesotarren aldeko hain adoretsu borrokatu zuten ezen Altzibiadesek gatazkaren erdian esan zien haien biziak gordeko zituela pelopenesotarren gotorlekuaren kontra borrokatzan bazuten. Honela egin eta gotorlekua ia erabat birrindu zuten&lt;ref name=&quot;#10&quot;/&gt;.

=== Itzulera Atenasera, erbesteratze eta heriotza ===
==== Itzulera Atenasera ====
Aipatutako garaipenen ondorioz, Altzibiadesek erabaki zuen Atenasera itzultzea K.a. 407ko udaberrian. Garaipen berriak lortuta ere, Altzibiades oso zuhurra zen itzulera prestatzeko. Gobernuak aldaketak egin zituen, baina teknikoki karguak indarrean zeuden, eta oraindik ere herritar batzuek ez zuten ahaztu Atenasi egindako kaltea. Hori zela eta, Atenasera zuzenean joan beharrean, Somosera abiatu zen, 20 itsasontzi hartu zituen eta haiekin [[Zeramikako golkoa|Zeramikako golkora]] abiatu zen non 100 talentu jaso baitzituen. Ondoren, Gitionera joan zen ikerketak egiteko, alde batetik jakiteko espartarrek zer prestatzen zuten eta beste aldetik jakin nahi zuen atenastarren pentsaera haren itzulerari buruz&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1, 4, 8-12&lt;/ref&gt;. Miaketek ziurtatzen zioten hiriak abegi ona egingo ziotela eta hurbileko adiskideek esaten zioten arin itzultzeko&lt;ref&gt;DUE, B.: ''Altzibiadesen itzulera'', 39&lt;/ref&gt;.
Orduan, Pireon sartu zen non jendetza bildu baitzen Altzibiades ospetsua ikusi nahian&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1, 4,13&lt;/ref&gt;. Beldurrez sartu zen portuan, iloba, lagun batzuk eta ezagunak ikusi arte, lehorreratzeko inbitatu ziotenak. Behin eginda, heroitzat hartu zuten&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 32&lt;/ref&gt;.
Hala ere, batzuek uste zuten zoritxarreko augurio zela [[Pinteria]] zeremoniaren egun berean Atenasera itzultzea (Atenea estatua garbitzen zen jaian)&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 34&lt;/ref&gt;. Egun hauek urteko desegokienak baitziren zerbait garrantzitsu egiteko. Etsaiek kontuan hartu zuten hau etorkizunean erabiltzeko&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 290&lt;/ref&gt;.
Altzibiadesen krimen-prozesu guztiak itxi ziren eta birau karguak ofizialki kendu. Altzibiadesek pietatea adierazi zuen eta Atenasko morala igo Eleusis prozesioa zuzenduz (Eleusiar Misterioetarako ospakizuna). Hau lehen aldiz itsasoz egin zen espartarrek Dezelia okupatu zutenetik&lt;ref&gt;PRICE; S.: ''Religions of the Ancient Greeks'', 54&lt;/ref&gt;. Ohiko prozesioaren ordez, itsasoz egun bateko bidaia egin zen, baina urte horretan, Altzibiadesek soldadu-destakamentu bat erabili zuen prozesioari eskolta emateko&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1, 4,18&lt;/ref&gt;. Bere jabegoa berreskuratu zuen eta eklesiak lehorreko eta itsasoko buruzagi goiena aukeratu zuen (strategos autokrator)&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 33&lt;/ref&gt;.

==== Notioko porrota ====
K.a. 406an, Altzibiades irten zen Atenasetik 1.500 hoplitekin eta 100 itsasontzi ingururekin. Ezin zuen [[Andros]] hartu eta Samosera abiatu zen. Geroago, [[Notio]]ra mugitu zen, Efesoko etsaiarengandik hurbilago egoteko&lt;ref&gt;ANDREWES, A.: The Spartan Resurgence, 490&lt;/ref&gt;. Bitartean, [[Ziro Gaztea]]k [[Dario II.a]] Pertsiakoaren semea) Tisafernes ordezkatu zuen eta erabaki zuen Peloponesoko ontziteria finantzatzea. Diru honek Atenasko iheslariak erakarri zituen Espartako itsas armadari. Bestalde, espartarrek Mindaroren ordez, [[Lisandro]] jarri zuten, oso almirante jaioa. Honek guztiak Peloponesoko flotaren hazkundea eragin zuen atenastararen kalterako. Diruaren bila eta beste bataila erabakigarri bat behartzeko, Altzibiadesek Notio utzi zuen eta Trasibulo laguntzera itsasoratu zen, [[Fozea]] setiatzen zegoelako&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 443&lt;/ref&gt;.
Atzibiadesek zekienez Peloponesoko flota hurbil zegoela, 80 itsasontzi utzi zituen Antiokoren (haren lemazain personala) esanetara. Eman zion agindu zehatza zen Peloponesoko flota behatzea baina eraso ez egitea.
Antiokok desobeditu zuen agindua eta Lisandro erakarri zuen borrokara Ziziko taktika erabiliz. Notioko egoera, berriz, oso ezberdina zen; atenasterrek ez zuten ezusteko elementurik eta, gainera, atenastar iheslariek ondo informatu zien Lisandrori atenastar flotaren gorabeherei buruz&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 444&lt;/ref&gt;. Antiokoren itsasontzia hondoratu eta bera hil zen espartarren eraso azkar baten ondorioz. Gainontzeko itsasontziak, amu moduan erabili zirenak, harrapatuak izan ziren Notiora presaka zihoazenean. Gainera, portu honetan, Lisandrok ezustean hartu zuten atenastar flota eta erabateko garaipena lortu zuen. Altzibiades itzuli zen eta etsiki saiatu zen beste garaipen bat lortzen Notioko porrota orekatzeko, baina ezin zuen Lisandro berriro borrokara erakarri&lt;ref&gt;Batailari buruz gehiago jakiteko irakurri PLUTARKO: Altzibiades,35 edo Oxirrinkoko Helenikoak, 4&lt;/ref&gt;.
Azkenean, porrotaren erantzunkizuna Altzibiadesena izan zen eta etsaiek egoera erabili zuten bera erasotzeko eta boterekik kentzeko, gaurko adituek pentsatzen badute ere Altzibiadesi Antiokoren akatsa izan zela&lt;ref&gt;CAWKWELL, G.: ''Thucydides and the Peloponesian War,'' 143&lt;/ref&gt;. Diodoro Sikuloren arabera, Notioko porrotaz gain, etsaiek salaketa faltsuak egin zituzten. Antzinako Historiaren irakasleak, Anthony Andrewesk, uste du aurreko udako itxaropen hutsalek Altzibiadesen erorketarako funtsezko elementua izan zirela&lt;ref&gt;ANDREWES, A.: ''The Spartan Resurgence'', 490&lt;/ref&gt;. Ondorioz, Atzibiadesek erabaki zuen bere burua erbestera eramatea&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII. 74, 4&lt;/ref&gt;. Ez zuen berriro Atenasera itzuli, Traziako Kersoneseren gazteluetara nabigatu zuen, gotortu zuena Helespontoko beste gaztelurekin batera.
Atenasek gogor pairatu zituen porrotaren ondoriak. Porrota erabakigarria ez bazen ere, erantzunkizunezko postutik ez zuten bakarrik Altzibiades kendu, baizik eta Trasibulo, Teramenes eta Kritias&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'',33&lt;/ref&gt;. Hauek izan ziren garai hartako Atenasek zituen buruzagirik trebeenak, eta, beharbada, kargu-uzte horiek, bi urte geroago, atenastar errendizioara eraman zuten, [[Egospotamos]]en guztiz garaituak izan ondoren&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 447&lt;/ref&gt;.

==== Heriotza ====
[[Fitxategi:Death of Alcibiades, 1842 Yakov Fyodorovich Kapkov (1816-1854).jpg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;Altzibiadesen heriotza&lt;/small&gt;]]
Egospotamosko gudua baino lehenago, Atzibiadesen karreraren azken testigantza&lt;ref&gt;PERRIN, B.: ''The Death of Altzibiades'' 23-37&lt;/ref&gt;, honek alperrik adierazi zien atenastarrei estrategikoki txarto kokatuta zeudala, hondartza batean, eta hirietatik urrun hornidurak hartzeko. Hortaz, iradoki zien Sestosera mugitzea non portuaz eta hiriaz balia zitzaketen&lt;ref&gt;XENOFONTE: Helenikoak, 2, 1, 25&lt;/ref&gt;.
Diodorok, ordea, ez du aholku hau aipatzen, dioena da jeneraleei traziar laguntza eskeini ziela agintean partekatzearen truke. Edozein modutan, atenastar jeneralek pentsatu zuten porrota gertatzekotan beraiei leporatuko zietela eta garaipena lortzen bazen Altzibiadesena izango zela, beraz, honi eskatu zioten alde egitea eta haien ondora berriro ez etortzea&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 2, 1, 25&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Liburutegia'', XIII. 105&lt;/ref&gt;. Zenbait egun beranduago, Lisandrok atenastar ontziteria guztiz deseuztu zuen.
Egospotamos guduaren ondoren, Altzibiadesek Helesponto zeharkatu zuen eta [[Frigia]]n bilatu zuen babesa [[Artaxerxes II.a Mnemon|Artaxerxes II.aren]] laguntza, Espartaren kontrako gerran lortzeko, baina espartarrek lortu zuten Farnabazok Altzibiades baztertuta utz zezala.
Altzibiadesen heriotzari buruz kontraesan ugari daude. Hauetariko batek Lisandrori leporatzen dio errua&lt;ref&gt;[[ISOKRATES]]: ''Concerning the Team of Horses'', 16.40&lt;/ref&gt;. Zehaztasun anitz ziurtaezinak badira ere, hauxe da Plutarkoren bertsioa: ''Lisandrok mezulari bat bidali zuen Farnabazorengana haren anaia Frigiara bidaltzeko, non Altzibiades Timandra maitalearekin bizi baitzen''. Plutarkoren ustez, Timandra, Lais heteraren (Korintia izenekoa) ama zen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'' XXXIX&lt;/ref&gt;. K.a. 404an, Pertsiako gortera irtetzear zegoela, haren egoitza inguratu eta sutan jarri zuten. Ikusita irtenbiderik ez zegoela, daga batekin etsaiengana jo zuen baina gezien euri-jasa batek hil zuen&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades XXXIX&lt;/ref&gt;. [[Aristoteles]]en arabera, Altzibiades Elafon hil zen, Frigiako mendi batean&lt;ref&gt;ARISTOTELES, ''Animalien historia'', 578b27&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;LANGHORNE, John &amp; William (1819): ''Plutarc's Lives'', 2. liburukia, 172 orria, 99 zenbakia&lt;/ref&gt;.
[[Kornelio Nepote]]ren arabera, Timandrak erabili zuen bere soinekoa Altzibiadesen gorpua estaltzeko eta etxeko sugarrekin erraustu zuen&lt;ref&gt;NEPOTE Kornelio: ''Bizitzak'', VII. 10, 6&lt;/ref&gt;.
Beste iturriren arabera, ez Lisandro, ezta Farnabazo izan ziren Altzibiadesen heriotzaren erantzuleak. Arazoa zen eta berak neska bat seduzitu zuenez honen anaiek etxea sutan jarri zuten eta garretatik ihes egin nahi zuenean, geziz josi zuten.

=== Balorazioak ===
==== Karrera politikoa ====
Antzinako Grezian, Altzibiades eztabaidatutako pertsona izan zen. Tuzidisen arabera, Altzibiades oso handinahia zenez, Siziliako espedizioa prestatu zuen aberastasuna eta ospea irabazteko&lt;ref&gt;TUZIDIDES VI., 15&lt;/ref&gt;. Egile honek uste du ere, Altzibiadesena zela Atenasko hondamendiaren errua, hark atenastarrak iraintzean eta Atenasko gaiak beste eskuetan uztean, horrek epe laburrean eragin zuen Atenasen hondamendia. Plutarkoren ustez, gizon hau kezkarik gabekoena zen eta gizakiekin ez zuen inolako enpatiarik&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades eta Korolianoren arteko aldea'', 6&lt;/ref&gt;. Bestalde, Diodorok uste zuen oso argia zela eta ekintza handietan sartzeko joera zuela&lt;ref name=&quot;#11&quot;&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII. 68, 5&lt;/ref&gt;. Sharon Pressek, Brown Unibertsitatekoak dio, [[Xenofonte]]k gehiago azpimarratzen zuela Altzibidesek estatuari egindako zerbitzua kaltea baino&lt;ref name=&quot;#12&quot;&gt;PRESS, S.: ''Was Alcibiades a good general?''&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 2, 1, 18&lt;/ref&gt;. [[Demostenes]]ek Altzibiadesek lortutakoa defendatzen du esanez armak hartu zituela demokraziaren alde, haren patriotismoa erakutsiz ez diru-oparien edo hitzaldien bitartez baizik eta zerbitzu pertsonalarekin&lt;ref&gt;DEMOSTENES: Midiasen kontra, 144-5&lt;/ref&gt;. Demostenes eta beste hizlarirentzat, Atzibiades zen Atenastar demokraziaren goreneko momenturik eredua eta sinbolo erretorikoa bilakatuz&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.: Alcibiades and Athens, 32-3&lt;/ref&gt;. [[Isokrates]]ek, Altzibiades Gazteari buruzko hitzaldian, zioen estatu-gizon hark atenastarren esker ona behar zuela emandako zerbitzuengatik&lt;ref&gt;ISOKRATES: ''Concerning the Team of Horses'', 15&lt;/ref&gt;. Lisiasen aburuz, atenastarrek ikusi behar zuten Altzibiades etsai baten moduan, lagunek emandako sorospenaren ordez, mina itzuli zielako&lt;ref&gt;LISIAS: ''Against Alcibiades'', 1, 1 eta 2, 10&lt;/ref&gt;.
Atenastarren konstituzioan, [[Aristoteles]]ek ez du Altzibiades sartzen Atenasko politikari onenen artean, baina ''Geroko Analitikan'' dioenez, Altzibiades gizon harroa zela baina bizitzaren kolpe gogorren aurrean irmotasuna erakusten zuela eta desohorearen aurrean pairamenik eza&lt;ref&gt;ARISTOTELES: ''Atenastarren Konstituzioa'', 28&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;ARISTOTELES: ''Geroko Analitika'', II, 13&lt;/ref&gt;.
Altzibiadesek seguritate politikoari buruzko beldurra atenastarren artean hedatu zuen&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.: ''Alcibiades and Athens'', 41&lt;/ref&gt;. Hori zela eta, [[Andozides]]en arabera, Altzibiades ez zen egokitzen hiriko legeei, alderantziz, itxaron zuena zen besteek haren jarrerari egokituko zutela&lt;ref&gt;ANDOZIDES: ''Altzibiadesen aurka'', 19&lt;/ref&gt;. Atenastar estatu-gizon honen azalpenik nagusiena [[Kornelio Nepote]]&lt;nowiki/&gt;k eman zuen ''Bizitzak'' lanean. Honen arabera, Altzibiades atenastarren artean gailentzen zen, noblezian eta bizi-duintasunean&lt;ref&gt;NEPOTE, Kornelio: ''Altzibiades'', XI, 2&lt;/ref&gt;.
Gaur egun ere, adituak iritzi ezberdinekoak dira Altzibiadesi buruz. Malcolm F. McGregorrek, [[Columbia Britainiarra|Columbia Britainiarreko]] Unibertsitatearen aurreko sailburuak zioenez, Altzibidias askoz gehiago apustulari maltzurra zen oportunista baino&lt;ref&gt;McGREGOR, ''The Genius of Alcibiades'', 27-50&lt;/ref&gt;. Evangelos P. Fotiadisek, grezierazko filologo entzutetsuak, adierazten du lehen mailako diplomatikoa zela, baina bere botere espirituala eta adimena pribilegiatua ez zituela orekaturik, gainera, zorionekoa zen demagogiari minbera zen herri bat gida ahal zuelako&lt;ref&gt;''Alcibiades'' Encyclopaedic Dictionary The Helios.1952&lt;/ref&gt;.
K. Paparrigopoulos, Greziako Historia Modernoaren adituak Altzibiadesen bertute ispiritualak azpimarratzen ditu eta [[Temistokle]]rekin konparatzen du, baina dohain horiek traidore, ausarta eta fedegabe bat sortu zuten&lt;ref&gt;PAPARRIGOPOULOS: ''History of the Greek Nation'', Aβ, 264-8&lt;/ref&gt;. Walter Ellisek uste du haren ekintzak onartezinak zirela baina estilorekin eginak&lt;ref&gt;ELLIS, W.: ''Alcibiades'', 18&lt;/ref&gt;. David Gribblek dio, Altzibiadesen hiriaren kontrako ekintzak ez zirela ulertu eta Altzibiadesi hiriarekin harremanak apurtzeko eraman zuen tentsioak, balore pertsonal eta hirikoen artean zegoela&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.:''Alcibiades and Athens'', 55 &amp;c.&lt;/ref&gt;. Russell Meiggsek, Antzinako Britainiako historialariak, uste du atenastar estatu-gizona eskrupulu gabekoa zela nahiz eta trebetasun handia eta erakartasuna eduki. Historialariaren arabera, Altzibiades berekoia zen eta [[Kleon]] eta honen ondorengoekin ezinikusiak Atenas galbidera eraman zuen. Meiggsen ustez, Altzibiadesen jarrera eta bere handinahiaren erruz, Sokratesen kontrako karguak gogorragoak izan ziren&lt;ref&gt;''Alcibiades'' Encyclopaedia Britannica, 2002&lt;/ref&gt;. Kritikoagoak dira Athanasios G. Platias eta Constantinos Koliopoulos. Hauen arabera, soilik Altzibiadesen argudioekin ezeztatzen da estatu-politikari ona zenik, batzuek, oraindik ere, sinesten duten moduan&lt;ref&gt;PLATIAS, Athanasios G. eta KOLIOPOULOS, Constantinos: ''Thucydides on Strategy'', 240&lt;/ref&gt;. Beste ikuspuntu ezberdinetatik, Anna C. Salter sikologoak dio Altzibiadesek sikopata baten ezaugarri guztiak erakusten zituela&lt;ref&gt;SALTER, Anna: ''Predators'', 128&lt;/ref&gt;. antzeko baieztapen bat egin zuen Hervey Cleckleyek ''The Mask of Sanity'' lanaren 5. ataleko amaieran.

==== Lorpen militarrak ====
Nahiz eta kritikoa izan, Tuzididesek onartu zuen Altzibiadesek gerra ahalik eta onenen zuzendu zuela&lt;ref&gt;TUZIDIDES, VI, 15&lt;/ref&gt;. Diodorok eta Demostenesek uste zuten jeneral handia zela&lt;ref name=&quot;#11&quot;/&gt;&lt;ref&gt;DEMOSTENES: ''Against Meidias'', 144-5&lt;/ref&gt;. Fotiadisen ustez, Altzibiades jeneral handia zen eta joaten zena joaten zela, garaipena jarraitzen zitzaion. Sizilian berak armada gidatzekotan, atenastarrek porrota ekidingo zuketeen eta Egostotamosen herkideek haren aholkua jarraituz gero, Lisandrok galduko zuela eta atenastarrek Grezia kontrolatuko lukete&lt;ref&gt;''Alcibiades'' Encyclopaedic Dictionary The Helios. 1952&lt;/ref&gt;. Bestalde, Paparrigopoulosen aburuz, Siziliako espedizioa, Altzibiadesen eraginez antolatutakoa, akats estrategikoa izan zen&lt;ref&gt;PAPARRIGOPOULOS: ''History of the Greek Nation'', Aβ, 272&lt;/ref&gt;. Platias eta Koliopoulos Paparrigopoulosekin bat datoz esatean Siziliako espedizioa lehen mailako hanka-sartze bat izan zela, jarrera sotilaren eta etsaia gutxiespenaren ondorioa&lt;ref&gt;PLATIAS-KOLIOPOULOS: ''Thucydides on Strategy'', 237-246&lt;/ref&gt;. Bere aldetik, Angelos Vlachosek, greziar akademikoak, azpimarratzen du Atenasek Sizilia lortzearren izandako etengabeko interesa gerraren hasieratik, hortaz, atenastar espedizioa ez zen abenturazalea ezta bitxia izan, zentzuzko atenastarren estrategian oinarrituta zegoelako&lt;ref&gt;VLACOS, A.: ''Thucydides'Bias,'' 206&lt;/ref&gt;. Egile honek uste du Altzibiadesek nahi zuela mendebalde osoa konkistatzea&lt;ref&gt;VLACOS, A.: Thucydides'Bias, 202-203&lt;/ref&gt;. Bera saiatu zen Kartago eta Libia konkistatzen, ondoren Italia eta, hau behin irabazita, Peloponeso izango zen hurrengoa&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 17&lt;/ref&gt;. Eklesiaren hasierako erabakia izan zen itxurazko indar militarra ematea, baina geroago, Niziasen eskakizunak kontuan hartu zituztenean zentzu gabekoa eta garestia bilakatu zen. Kaganek Altzibiades kritikatzen du ez onartzeagatik espedizioaren tamaina handiak hasierako helburu diplomatikoa baino urrutiago joateagatik&lt;ref name=&quot;#13&quot;&gt;KAGAN, D.: ''The Fall of the Athenian Empire'', 419-420&lt;/ref&gt;. Kaganek uste du Altzibiades armadaren komandante trebea izan zela baina militarki ez zen jenio bat izan, eta bere konfiantza trebetasunak baino urrunago joaten zela. Horregatik, berak kalkulatzean, akasts larriak egin zituen. Aditu honen ustez, Altzibiadesek akats larria egin zuen Notion flota eskarmentu gabeko ofizial baten eskuetan utzi zuenean eta Ziziko garaipenaren arrakasta, gehienbat Trasibulorena izan zen. Asmo honekin, ados dator Kornelio Nepoterekin. Honek esan zuen atenastarrek neurriz kanpo balioztatzea Altzibiadesen trebetasunak eta adoream izan zela hondamendiaren eragile nagusiena&lt;ref&gt;NEPOTE, Kornelio: ''Altzibiades'', VII&lt;/ref&gt;.
Pressen ustez, Altzibiadesek Helesponton jeneral jaio baten moduan jardun zuen baina Siziliari dogokionez ezin daiteke gauza bera esan. Hala ere, orokorrean lorpenak akatsak baino handiagoak izan ziren&lt;ref name=&quot;#12&quot;/&gt;.

==== Iaioa hizlaritzan ====
Plutarkok adierazten du ''Beste dohaintzez gain, Altzibiades hizlari nabarmena zela''. [[Teofrasto]]k, berriz, pentsatzen zuen Altzibiades, edozein egoeratan, onena zela arazoa ulertzean eta irtenbide bat aurkitzean, hitzaldiaren erdian oztopatzen bazen ere, haria berreskuratzen zuen hitzaldiarekin jarraitzeko&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 10&lt;/ref&gt;. Nahiz eta zizipaza izan, [[Aristofanes]]ek nabaritu zuenez, hitzaldia limurtzaile eta liluragarri egiten zuen&lt;ref&gt;ARISTOFANES: ''Liztorrak'', 44&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 1&lt;/ref&gt;. [[Eupolis]]ek dio ''hizlarien printzea zela baina ez oso trebea oratorian''&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 13&lt;/ref&gt; ''ele-eder gehiago hitzaldi pribatuetan eklesiaren aurrean baino''&lt;ref&gt;PAPARRIGOPOULOS: ''History of the Greek Nation,'' Aβ, 178&lt;/ref&gt;. Bestalde, [[Demostenes]]ek adierazi zuen atenastar askorentzat Altzibiades Eguneko hizlari trebeena zela&lt;ref&gt;DEMOSTENES: Midiasen kontra, 144-145&lt;/ref&gt;. Paparrigopoulosek ez du onartzen Demostenesen iritzia, baina berarekin bat dator estatu-politikaria gai zela bera kausa defendatzeaz. Kaganek hizlaritzarako izandako indarra aitortzen duen bitartean, Thomas Habinek, Hegoaldeko Kaliforniaren Unibertsitateko Klasikoaren irakasleak, uste du Altzibiades zela haren entzuleek, egoeraren arabera, behar zutena&lt;ref name=&quot;#13&quot;/&gt;&lt;ref&gt;HABINEK, T.: ''Ancient Rethoric and Oratory'' 23-24&lt;/ref&gt;. Hitzaldietan jendeak maitasunarekin erantzuten zuen Altzibiadesen zirrarari. Horregatik, Altzibiades, hitz egiten zuenean, Atenasko pertsonifikazioa zen eta bere burua maitatzen zuenean. Aristofanesen arabera, hiriak maitatzen edo gorrotatzen zuen&lt;ref&gt;ARISTOFANES: Igelak, 1425&lt;/ref&gt;.

=== Erreferentziak komedian, filosofian, artean eta literaturan ===
Antzinako greziar komediak ez zuen Altzibiades barkatu eta ematen du Eupolis eta Altzibiadesen arteko konfrontazioa zegoela, Aristofanes eta [[Kleon]]en artean izandakoaren antzekoa&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.: ''Alcibiades and Athens'', 32-33&lt;/ref&gt;. Bera ere, agertzen da fikziozko pertsonaia moduan Sokratesen zenbait elkarrizketetan (''Oturuntza, Simposium, Protagoras, Altzibiades I eta II'') baita [[Eskines Sokratikoa]] eta [[Antistenes]]en elkarrizketetan ere. Dirudienez, Antistenes eskarmentu pertsonalean oinarritu zen Altzibiadesen edertasuna, indarra eta kemena deskribatzeko eta honela zioen: “[[Akiles]]ek ez bazuen honen antza, ez zen, benetan, ederra izango”&lt;ref&gt;CORRIGAN, E.: ''Plato's Dialectic at Play'', 169&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;KAHN, C.: Aeschines on Socratics Eros, 90&lt;/ref&gt;. Sokratesi leporatu zioten haren ikasleen krimenak, Altzibiadesenak barne&lt;ref&gt;SCOTT, G. A.: ''Plato's Socrates as Educator'', 19&lt;/ref&gt; nahiz eta Platonaren ''Apologian'' berak adierazi ''Ni ez naiz inoiz inoren irakaslea izan''&lt;ref&gt;PLATON: Apologia, 33a&lt;/ref&gt;.
Altzibiades artean agertzen da Erdi Aroan eta Berpizkundean eta literatura garaikideko lanetan ere&lt;ref&gt;ENDRES, N.: ''Alcibiades''&lt;/ref&gt;. Bera da hainbat eleberri historikotako pertsonaiarik nagusiena. Idaleen artean Anna Bowman Dodd, Gertrude Atherton, Rosemary Sutcliff, Daniel Chavarria, Steven Pressfield eta Peter Green aipa ditzakegu&lt;ref&gt;RYDER. T. T. B.: ''Alcibiades'', 32&lt;/ref&gt;.
Pau Levinsonen lanean (''The Plot to Save Socrates''), Altzibiades pertsonaiarik nagusiena da eta argumentuan dio ez zuela hil azalduta dagoen moduan, baizik eta luzaroan bizi zela eta abentura gehiago izan zituela.

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
{{erreferentzia_zerrenda|20em}}

== Bibliografia ==
=== Lehen mailako iturriak ===
* ANDOCIDES: ''Against Alcibiades''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0018%3Aspeech%3D4&amp;redirect=true Perseus programan].
* ARISTOPHANES:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Aristophanes:_The_Eleven_Comedies/Frogs The Frogs]''. Wikisource.
* ARISTOPHANES: ''[https://en.wikisource.org/wiki/Aristophanes:_The_Eleven_Comedies/Wasps Wasps]''.
* ARISTOTELES:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Athenian_Constitution Athenian Constitution]''. Trans. Frederic George Kenyon. Wikisource.
* ARISTOTELES: ''History of Animals'' (Wentworth Thompsonek ingeleseratuta)
* ARISTOTELES:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Posterior_Analytics_(Owen) Posterior Analytics]''. [http://classics.mit.edu/Aristotle/posterior.2.ii.html Trans]. Edmund Spenser Bouchier. Wikisource.
* CORNELIUS NEPOS (1886): ''[https://en.wikisource.org/wiki/Lives_of_the_Eminent_Commanders/Alcibiades Alcibiades]''. Lives of the Eminent Commanders. Rev. John Selby Watsonek ingeleseratuta. Wikisource.
* DEMOSTHENES: ''Against Meidias''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Dem%2e+21%2e145&amp;redirect=true Perseus] programan.
* DIODORUS SICULUS: ''Library'', 13th Book.
* ISOCRATES: ''Busiris''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0144%3Aspeech%3D11&amp;redirect=true Perseus] programan
* ISOCRATES: Concerning the Team of Horses. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0144%3Aspeech%3D16&amp;redirect=true Perseus] programan
* LYSIAS: (1898). ''Alcibiades''. [https://en.wikisource.org/wiki/The_Orations_of_Lysias/Alcibiades The Orations of Lysias]. David McKay. Wikisource.
* LYSIAS: ''Against Alcibiades 2''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0154&amp;redirect=true Perseus] programan
* PLATO:, ''Alcibiades''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0175%3Atext%3DAlc.%201&amp;redirect=true Perseus] programan. Sanderson Beckek ingeleseratuta.
* PLATO (1871):  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Apology_(Plato) Apology]''. Trans. Benjamin Jowett. Wikisource.
* PLATO (1871):  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Symposium_(Plato) Symposium]''. Benjamin Jowettek ingeleseratuta. Wikisource.
* PLUTARCH (1683): [written in the late 1st century]. ''Agesilaus''. Lives. [https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Agesilaus Trans]. John Dryden. Wikisource. John Drydenek [http://classics.mit.edu/Plutarch/agesilus.html ingeleseratuta]
* PLUTARCH (1683): [written in the late 1st century]. ''Alcibiades''. [https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Alcibiades Lives]. John Drydenek ingeleseratuta. Wikisource. Arthur H. Cloughek (New York: Collier Press, 1909), Aubrey Stewart-George Longek eta John Drydenek [http://www.gutenberg.org/ebooks/14033?msg=welcome_stranger#LIFE_OF_ALKIBIADES ingeleseratuta].
* PLUTARCH (1683): [written in the late 1st century]. ''[https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Lysander Lysander]''. Lives. John Drydenek ingeleseratuta. Wikisource.
* PLUTARCH: (1683) [written in the late 1st century]. ''[https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Comparison_of_Alcibiades_with_Coriolanus Comparison of Alcibiades with Coriolanus]''. Lives. John Drydenek ingeleseratuta. Wikisource. Aubrey Stewart-George Longek eta John Drydenek ingeleseratuta.
* THUCYDIDES: ''History of the Peloponnesian War'', V-VIII. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0199&amp;redirect=true Perseus] programan.
* XENOPHON:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Hellenica_(Xenophon) Hellenica]''. Henry Graham Dakynsek ingeleseratuta. Wikisource.

=== Bigarren mailako iturriak ===
* ''Alcibiades''. Encyclopaedia Britannica. 2005.
* ''Alcibiades''. Encyclopaedia of Ancient Greece. Routledge (UK). 2002. ISBN 0-415-97334-1.
* ''Alcibiades''. Encyclopaedic Dictionary The Helios. 1952. In Greek.
* ANDREWES, A. (1992): &quot;The Spartan Resurgence&quot;. The Cambridge Ancient History edited by David M. Lewis, John Boardman, J. K. Davies, M. Ostwald (Volume V). Cambridge University Press. ISBN 0-521-23347-X.
* BUCK, R.J. (1998): Thrasybulus and the Athenian Democracy: the Life of an Athenian Statesman. Stuttgart: Franz Steiner Verlag. ISBN 3-515-07221-7.
* BUCKLEY, Terry (1996). Aspects of Greek History 750–323 BC. Routledge (UK). ISBN 0-415-09957-9.
* CARTWRIGHT David, WARNER Rex (1997): A Historical Commentary on Thucydides: A Companion to Rex Warner's Penguin Translation. University of Michigan Press. ISBN 0-472-08419-4.
* CAWKWELL, George (1997): Thucydides and the Peloponnesian War. Routledge (UK). ISBN 0-415-16552-0.
* CORRIGAN, Elena (2004): &quot;Alcibiades and the Conclusion of the Symposium&quot;. Plato's Dialectic at Play. Penn State Press. ISBN 0-271-02462-3.
* COX, C.A. (1997): &quot;What Was an Oikos?&quot;. Household Interests. Princeton University Press. ISBN 0-691-01572-4.
* DENYER, Nicolas (2001): Alcibiades (commentary). Cambridge University Press. ISBN 0-521-63414-8.
* DUE, Bodil (1991): &quot;The Return of Alcibiades in Xenophon's Hellenica&quot;. &quot;Classica et Mediaevalia — Revue Danoise de Philologie et D'Histoire&quot;. Museum Tusculanum Press. XLII: 39–54. ISBN 0-521-38867-8. Retrieved 2006-09-23.
* ELLIS, Walter M. (1989): Alcibiades. Routledge. ISBN 0-415-00994-4.
* GOMME, A. W.; ANDREWES, A.; DOVER K. J. (1945–81): An Historical Commentary on Thucydides (I–V). Oxford University Press. ISBN 0-19-814198-X.
* GRIBBLE, David (1999): Alcibiades and Athens: A Study in Literary Presentation. Oxford University Press. ISBN 0-19-815267-1.
* HABINEK, Thomas N. (2004): Ancient Rhetoric and Oratory. Blackwell Publishing. ISBN 0-631-23515-9.
* HATZFELD, Jean (1951): Alcibiade (in French). Presses Universitaires de France.
* KAGAN, Donald (1991): The Fall of the Athenian Empire. Cornell University Press. ISBN 0-8014-9984-4.
* KAGAN, Donald (2003): The Peloponnesian War. Viking Penguin (Penguin Group). ISBN 0-670-03211-5.
* KAHN, C. (1994): &quot;Aeschines on Socratic Eros&quot;. In Paul A. Vander Waerdt. The Socratic Movement. Cornell University Press. ISBN 0-8014-9903-8.
* KERN, Paul Bentley (1999): &quot;Treatment of Captured Cities&quot;. Ancient Siege Warfare. Indiana University Press. ISBN 0-253-33546-9.
* LEE TOO, Yun (1995): &quot;The Politics of Discipleship&quot;. The Rhetoric of Identity in Isocrates. Cambridge University Press. ISBN 0-521-47406-X.
* LITTMAN, Robert J. (1968): &quot;The Strategy of the Battle of Cyzicus&quot;. Transactions and Proceedings of the American Philological Association. 99: 265–72. doi:10.2307/2935846. JSTOR 2935846.
* MCCANN David, STRAUSS Barry (2001): ''War and Democracy: A Comparative Study of the Korean War and the Peloponnesian War''. M.E. Sharpe. ISBN 0-7656-0695-X.
* MCGREGOR, Malcolm F. (1965): ''The Genius of Alkibiades''. Phoenix. 19 (1): 27–50. doi:10.2307/1086688. JSTOR 1086688.
* PAPARRIGOPOULOS, Konstantinos; KAROLIDIS, Pavlos (1925): ''History of the Hellenic Nation'' (Volume Ab). Eleftheroudakis (grekeraz).
* PECK, Harry Thurston (1898): ''Harper's Dictionary Of Classical Literature And Antiquities''.
* PERRIN, Bernadotte (1906): ''The Death of Alcibiades''. Transactions and Proceedings of the American Philological Association. 37: 25–37. doi:10.2307/282699. JSTOR 282699.
* PLATIAS Athanasios G., KOLIOPOULOS Constantinos (2006): ''Thucydides on Strategy''. Eurasia Publications. ISBN 960-8187-16-8.
* PRESS, Sharon (1991): ''Was Alcibiades a Good General?'', Brown Classical Journal. 7.
* PRICE, Simon (1999). ''Religious Places. Religions of the Ancient Greeks.'' Cambridge University Press. ISBN 0-521-38867-8.
* RHODES, P.J. (2005): ''A History of the Classical Greek World''. Blackwell Publishing. ISBN 0-631-22564-1.
* SEALEY, Raphael (1976): ''The Peloponnesian War. A History of the Greek City States,'' 700–338 BC. University of California Press. ISBN 0-520-03177-6.
* SCOTT, Gary Alan (2000): ''Socrates and Teaching. Plato's Socrates as Educator''. SUNY Press. ISBN 0-7914-4723-5.
* SMITH, Willian (1851): ''A New Classical Dictionary of Greek and Roman Biography, Mythology and Geography.'' Harper &amp; brothers.
* STRAUSS, Leo (1978): ''The City and Man''. University of Chicago Press. ISBN 0-226-77701-4.
* SYKOUTRIS, Ioannis (1934): ''Symposium (Introduction and Comments)''. Estia. Grekeraz.
* VLACHOS, Angelos (1974): ''Thucydides' Bias.'' Estia (grekeraz).
* WOLPERT, Andrew (2002): ''Remembering Defeat: Civil War and Civic Memory in Ancient Athens''. Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-6790-8.

=== Irakurketa gehiago ===
* ATHERTON, Gertrude (2004): ''The Jealous Gods''. Kessinger Publishing Co. ISBN 1-4179-2807-7.
* BENSON, E.F. (1929): ''The Life of Alcibiades: The Idol of Athens''. New York: D. Appleton Co. ISBN 1-4563-0333-3.
* BURY, J.B.; MEIGGS, Russell (1975): ''A History of Greece'' (4th ed.). New York: St. Martin's Press.
* BURY, J.B.; COOK, S.A.; ADCOCK, F.E., eds. (1927). ''The Cambridge Ancient History.'' 5. New York: Macmillan.
* CHAVARRIA, Daniel (2005). ''The Eye Of Cybele''. Akashic Books. ISBN 1-888451-67-X.
* FORDE, Steven (1989). ''The Ambition to Rule Alcibiades and the Politics of Imperialism in Thucydides''. Ithaca, NY: Cornell University Press.
* GREEN, Peter (1967). ''Achilles his Armour''. Doubleday.
* HENDERSON, Bernard W. (1927). ''The Great War Between Athens and Sparta: A Companion to the Military History of Thucydides''. London: Macmillan.
* HUGHES-HALLETT, Lucy. Heroes: ''A History of Hero Worship''. Alfred A. Knopf, New York, New York, 2004. ISBN 1-4000-4399-9.
* MEIGGS, Russell (1972). ''The Athenian Empire''. Oxford: Clarendon Press.
* PRESSFIELD, Steven. ''Tides of War: A Novel of Alcibiades and the Peloponnesian War.'' Doubleday, New York, New York, 2000. ISBN 0-385-49252-9.
* ROBINSON, Cyril Edward (1916). ''The Days of Alkibiades''. E. Arnold.
* ROMILLY DE, Jacqueline (1997). ''Alcibiade, ou, Les Dangers de l'Ambition'' (in French). LGF. ISBN 2-253-14196-8.
* SUTCLIFF, Rosemary (1971). ''Flowers of Adonis''. Hodder &amp; Stoughton Ltd. ISBN 0-340-15090-4.

=== Biografiak ===
* ''[http://ancienthistory.about.com/cs/people/a/alcibiades.htm Alcibiades was an Athenian general in the Peloponnesian War]''. Bingley.
* ''[https://web.archive.org/web/20060905000755/http://www.glbtq.com/social-sciences/alcibiades.html Alcibiades]''. Endres, Nikolai.
* ''[https://web.archive.org/web/20060828185600/http://h06.cgpublisher.com/proposals/41/index_html Alcibiades: Aristocratic Ideal or Antisocial Personality Disorder]''. Evans, Kathleen. Archived from the original on 28 August 2006. Retrieved 5 August 2006.
* ''Alcibiades''. Meiggs, Russell. Retrieved 5 August 2006.
* ''[http://www.livius.org/articles/person/alcibiades/? Alcibiades]''. Prins, Marco-Lendering, Jona. Archived from the original on 31 August 2006. Retrieved 5 August 2006.
* ''[http://www.bartleby.com/344/5.html Alcibiades]''. The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition. 2001–05. Retrieved 5 August 2006.

=== Testuak eta analisiak ===
* ''[https://web.archive.org/web/20060911133925/http://faculty.ccc.edu/colleges/wright/greatbooks/Program/Symposm/Issue1/Arcan.htm Good Man, Bad Man, Traitor: Aspects of Alcibiades]''. Arcan, Gabriela.
* ''Thucydides and Civil War: the Case of Alcibiades''. Faulkner, Robert. Archived from the original on July 5, 2007. Retrieved 5 August 2006.
* ''[http://bcs.fltr.ucl.ac.be/FE/10/Lion/Lion2.html Survie d'un lion: Alcibiade]''. Loicq-Berger, Marie-Paule.
* ''Alcibiades and the Sicilian Expedition''. Rubio, Alexander G. Retrieved 5 August 2006.
* ''Plato, Thucydides, and Alcibiades''. Syse, Henrik. Archived from the original on July 5, 2007. Retrieved 5 August 2006.
* ''[https://web.archive.org/web/20060819192700/http://www.apaclassics.org/AnnualMeeting/03mtg/abstracts/warren.html Alcibiades, Athens, and the Human Condition in Thucydides' History]''. Warren, Brian. Archived from the original on 19 August 2006. Retrieved 5 August 2006.

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:K. a. V. mendeko biografiak]]
[[Kategoria:Antzinako Greziako militarrak]]
[[Kategoria:Antzinako Greziako agintariak]]
[[Kategoria:Antzinako atenastarrak]]
[[Kategoria:Hitz egiteko eragozpenak dituzten pertsonak]]</text>
      <sha1>6jkoubudc05b6i2nbr3hb61zvjsq0zg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005973</id>
      <parentid>9005972</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T00:21:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kilkerra</username>
        <id>1659</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65483" xml:space="preserve">{{biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Altzibiades Klinias Eskanbonides''' ({{lang-grc|Ἀλκιβιάδης Κλεινίου Σκαμβωνίδης}}, ''Alkibiádēs Kleiníou Skambōnidēs''; [[Atenas]], {{circa|[[K. a. 450]]}} - [[Frigia]], [[K. a. 404]]) [[Antzinako Grezia]]ko estatu-politikaria, jenerala eta hizlaria izan zen.
Bera, amaren partetik, familia aristokratiko baten azken kidea izan zen, [[Alkmeonidak]], garrantzia galdu zutelako [[Peloponesoko Gerra]]ren ostean. Gatazkaren bigarren partean, aholkulari estrategikoa, armadaren buruzagia eta politikaria izan zen.
Peloponesoko Gerran zehar, haren leialtasuna interes ezberdinetara mugitu zen. Atenas sorterrian zegoela, kanpoko politika oldarkorraren aldekoa zen eta [[Atenastarren espedizioa|Siziliako espedizioa]] defendatu zuen, baina etsaiek sakrilegiozko karguak leporatu zizkiotenean, [[Esparta]]ra ihes egin zuen. Hiri honetan aholkulari estrategiko lana egin zuen, Atenasen kontrako kanpainak proposatuz edo behatuz. Espartan ere, etsaiak sortu zitzaizkionean [[Persia|Pertsiara]] emigratu behar izan zuen. Han [[Tisafernes]] satraparen aholkularia izan zen harik eta haren aldeko atenastar politikariek haren itzulera lortu zuten arte. Berak, hainbat urtetan, estrategoa izan zen Atenasen baina etsaiek, bigarrenez, hura kanporatzea lortu zuten. Siziliarako espedizioa Altzibiadesen ideia izan zen. Hala ere, aditu batzuek diote espedizioaren ardura Altzibiadesena izanez gero, eta ez Niziasena, atenastar armadaren hondamendia ez zela gertatuko&lt;ref&gt;VLACHOS, A.: ''Tuzidides''' Bias 59 &amp; c.&lt;/ref&gt;. Espartarrentzat lan egiten zuen bitartean, Altzibiadesek zerikusi handia izan zuen Atenasen gainbeheran, hala nola, [[Dezelia]]ren atzematean, zenbait matxinada sortzean eta gainbegiratzean. Behin sorterrira itzulita, Espartaren kontra hainbat garaipen lortu zituen, zeinek Esparta Atenasi bakea eskatzera behartu baitzuten. Altzibiadesek ezohiko taktikak erabili zituen, zenbaitetan nahiago zuen hiriak traizioaren edo negoziazioaren bidez konkistatzea setioaren ordez baino&lt;ref&gt;KERN,P. B.; ''Ancien Siege Warfare'', 151. orr.&lt;/ref&gt;. Altzibiadesen adimen militarra eta estrategikoa baliagarria izan zen berak lan egiten zuen edozein estaturentzat, baina etsaiak egiteko erraztasuna zela eta, ezin zuen luzaroan toki berean egon. Gerraren amaierako, K.a. 410ean, haren laguntzarekin lortutakoa ia ahantzita zegoen.

== Biografia ==
=== Lehenengo urteak ===
Altzibiades Atenasen jaio zen. Haren aita [[Klinias]] zen eta ama Dimonaka, [[Megakles]]en alaba. [[Perikles]] eta haren anaia Arifron Dinomakaren lehengusuak ziren&lt;ref&gt;COX, C. A.: ''Houshold interests'', 144. 44&lt;/ref&gt;. Bere familiaren leinua [[Eurisazes]]engandik eta [[Ajax (mitologia)|Ajax Telemonikoarengadik]] zetorren&lt;ref&gt;PLATON: ''Altzibiades'' 1, 121&lt;/ref&gt;. Aitona, Altzibiades izenekoa hura ere, [[Klistenes]]en laguna zen. Azken honek K.a. VI. mendeko erreforma konstituzionala egin zuen&lt;ref&gt;''Alcibiades'', 1952. Encyclopaedic Dictionary The Helios&lt;/ref&gt;. Klinias, [[Koroneako gudua]]n hil ondoren K.a. 447an, Perikles eta Arifron izan zituen tutore&lt;ref&gt;DENYER, N.: ''Commentary of Plato's Alzibiades'', 88-89 orr.&lt;/ref&gt;. [[Plutarko]]ren arabera, Altzibiadesek irakasle ospetsuak izan zituen, hala nola, [[Sokrates]], eta erretorika artean murgildu zen. Zenbait greziar idazleren ustez, diziplina gutxiko pertsona zen. Altzibiadesek K.a. 432an [[Potidea gudua]]n parte hartu zuen, non [[Sokrates]]ek bizitza salbatu baitzion&lt;ref&gt;PLATO: ''Symposium'', 220 e&lt;/ref&gt;, baina mesede hau K.a. 424ko [[Delio gudua]]n itzuli zion. Altzibiadesek Sokrates miresten zuen&lt;ref&gt;SYKOUTRIS, I.: ''Introduction to Symposium'', 159-180 orr.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;PLATON: ''Symposium'', 215a-222b.&lt;/ref&gt;. Plutarkoren arabera, Altzibiadesek Sokratesen beldur eta miresmena zituen eta harekin zegoenean gainontzeko maitaleak mespretxatzen zituen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 6&lt;/ref&gt;.
Altzibiades [[Hipareta]]rekin ezkonduta zegoen, [[Hiponiko III.a]]ren alabarekin, atenastar aberats bat. Plutarkoren aburuz, Hiparetak senarra maitatzen bazuen ere, haren maitaleen erruz dibortziatzen saiatu zen, baina legeak emaztea inoren laguntzarik gabe utzi zuenez, Altzibiadesekin betirako bizi izan zen eta seme bat (Altzibiades Gaztea) eta alaba bat eman zizkion&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 8&lt;/ref&gt;.

=== Karrera politikoa K.a. 412 arte ===
[[Fitxategi:AspasiaAlcibiades.jpg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;Jean Leon Gerôme (1824-1904) Sokrasek Altzibiaderen bila Aspasiaren etxean. 1861&lt;/small&gt;]]
==== Igoera ====
Altzibiadesen karrera politikoa [[Nizias Bakea]]ren ostean hasi zen, Atenasko kanpo-politikari oldarkorragoa izatea eskatzean. Aipatutako itunak, Esparta eta Atenasen arteko su-eten bat baino ez zenak, amaiera eman zion zazpi urteko gerrari, borrokalariek abantailarik lortu ez zutelako. Arnold W. Gomme, [[Raphael Sealey]] eta [[Tuzidides]], historialariek, besteak beste, uste izan dute Altzibiades minduta zegoela espartarrek [[Nizias|Niziasekin]] eta [[Lakes]]ekin negoziatu zutelako ituna, eta eztabaidatik at utzi zutelako Altzibiades gazteegi zelakoan&lt;ref&gt;GOMME, A. W. : A Historical Commentary on Tucydides, 339&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;SEALEY, R.: ''A History of the Greek City States,'' 353.&lt;/ref&gt;. Itunaren gaizkiulertze batzuk argitzekotan, Espartak enbaxadore ahalguztidunak bidali zituen Atenasera&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 14&lt;/ref&gt;. Hasieran, atenastarrek espartarrak ondo onartu zituzten, baina Altzibiadesek haiekin biltzea lortu zuen, enbaxadoreek [[eklesia]]rekin hitz egin baino lehen. Elkarrizketa horretan ziria sartu zuen espartarren eta atenastar eklesiaren artean. Espartarrei esan zien eklesiak eskakizun handiak zituela eta harekin zuzenean negoziatu beharrean, berak bitartekari lana egingo zuela eta bere eragin politiko guztia erabiliko zuela espartarrak laguntzeko atenastar politikoen aurrean. Peloponesoko ordezkariek Altzibiades sinetsi zuten, Nizias eta eklesiarengandik aldenduz, azken hauek zinez akordio batera heldu nahi bazuten ere. Hurrengo egunean, Altzibiadesek, eklesiaren aurrean ordezkariei galdetu zien zeintzuk ziren Espartatik zekartzaten botereak, eta sekretupean adostu moduan, botere guztiak ez zituztela erantzun zuten. Aurreko egunean kontrakoa esan zutenez, Atzibiades aukeraz bilatu zen espartarrei sinesgarritasun falta aurpegiratu eta ezkututako helburuak leporatzeko. Nizias zur eta lur zen bitartean, eklesiak Altzibiades jeneral izendatu zuen.

Geroago, boterea erabili zuen [[Argos]], [[Mantinea]], [[Elide]] eta Peloponesoko beste zenbait estaturekin aliantza bat egiteko eta eskualde horretan Esparta mehatxatzeko. Gommeren arabera ''Atenastar jeneral batentzat egitasmo ederra zen, gehienbat bertako gerlariz osaturiko armada Peloponeson gidatzea eta Espartari iseka egitea, honen ospea baxuena zen unean''&lt;ref&gt;GOMME, A. W.: ''A Historical Commentary on Thucydides,'' 70&lt;/ref&gt;. Hala ere, aliantza hau [[Mantinea gudua]]ren ondoren desagertu zen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 15&lt;/ref&gt;.

Edonola ere, K.a. 416-415 urteetan, liskar zail bat geratu zen Atenaseko politikarien artean, zeinetan alde batean [[Hiperbolo]] eta bestean Nizias eta Altzibiades baitzeuden. Hiperbolo haietako bat egozten saiatu zen baina azken horiek indarrak batu zituzten Hiperboloren [[ostrazismo]]a lortzeko&lt;ref&gt; PLUTARKO: ''Altzibiades'', 13&lt;/ref&gt;. Horrek adierazten du, nahiz Niziasek nahiz Altzibiadesek jarraitzaileak zituztela eta hauek, botoen bidez, liderrek esandakoa betetzen zutela&lt;ref&gt;SEALEY, R.: ''A History of the Greek City States'', 353&lt;/ref&gt;.

Altzibiadesek ez zuen [[Melos]]ko atzematean esku hartu K.a. 416-415 urteetan, baina Plutarkoren aburuz, hark babestu zuen gizonezkoak hil eta emakumezkoak eta umeak esklabo saltzeko dekretua&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', XVI.&lt;/ref&gt;. [[Andozides]] hizlariak dio Altzibiadesek ume bat izan zuela emakume esklabo batekin eta horregatik horren ostrazismoa eskatu zutela&lt;ref&gt;ANDOZIDES: ''Altzibiadesen kontra''&lt;/ref&gt;.

==== Atenastarren espedizioa ====
[[Fitxategi:Atenastarren espedizioa.jpg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;Atenastarren espedizioa&lt;/small&gt;]]
K.a. 415ean, Siziliako [[Segesta|Segestako]] ordezkariak Atenasera heldu ziren [[Selinonte]]ren kontrako gerran laguntza eskatzera. Honen osteko eztabaidan, Nizias parte-hartzearen kontra mintzatu zen, kanpaina oso garestia izan zitekeelako eta, aldi berean, Altzibiadesen argudioak indargabetzen saiatu zen, Sizilian esku hartu nahi baitzuen hark. Altzibiadesek zioen gerrak aberastasuna ekarriko zuela, atenastar inperioa zabalduz, [[Mediar Gerrak|Pertsiar gerretan]] gertatu zen bezala. Horrez gain, Atenasek eskualdean aliatuak errekrutatu ahalko zituela zioen eta horrela [[Sirakusa]]ren gaineko kontrola lor zezaketela, Siziliako hiririk indartsuena berau (zenbait historialariren ustez, oso aurreikuspen baikorrak ziren)&lt;ref&gt;PLATIAS_KOLIOPOULOS: ''Tuzidides Estrategian'' 237-46&lt;/ref&gt;. Niziasek agerian utzi nahi izan zuen nolakoa izan beharko zuen espedizioaren tamainak, plana arrakastatsua izatekotan. Horregatik iradoki zuen: flota 60 itsasontzitik 140 galeretara igarotzea; 5.100 soldadu, 1.300 arkulari, habailariak eta arma arinez hornituriko gizonezkoak gehitzea&lt;ref&gt; PLUTARKO: ''Altzibiades'',20&lt;/ref&gt;. Leo Strauss filosofoak espedizio hura Periklesen plan handiena baino handiagoa zela azpimarratu zuen&lt;ref&gt;STRAUSS; Leo: ''The City and Man,'' 104&lt;/ref&gt;. Niziasen asmoa eklesia beldurtzea eta ideia alboratzea bazen ere, kontrako efektua lortu zuen eta atenastarrek espedizioaren alde bozkatu zuten&lt;ref&gt;KAGAN: ''The Peloponesian War,'' 322&lt;/ref&gt;. Bildutakoek Nizeas, Altzibiades eta Lamako espedizio ahalguztidun izendatu zituzten, Sizilian Atenasko interesak lortzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI. 26&lt;/ref&gt;.

Gau batean, espedizioa antolatzen ari zenean, [[herma|hermen]] buru eta zakil mutilatuak agertu ziren Atenas osoan zehar (hermak zutabeen oinarrian zizelkatzen ziren Hermes jainkoaren ezaugarriak ziren). Hura, eskandalu erlijiosoa izateaz gain, espediziorako zoritxarraren iragarletzat jo zen. Plutarkok azaldu zuenez, Androklesek, lider politiko batek, lekuko faltsuak erabili zituen Altzibiadesi eta haren lagunei estatuak mutilatu eta [[Eleusiar Misterioak]] profanatu izana leporatzeko. Ondoren, Altzibiadesen arerioek, Ardrokles, Tesalo, ([[Zimon]]aren semea) eta beste hizlari batzuek, erabaki zuten Altzibiades, erabakia zegoen moduan itsasoratu beharko zela eta kanpainaren ostean epaituko zutela. Hala ere, Altzibiadesek epaiketa lehenbailehen gauzatzea eskatu zuen, errugabea zela argitzeko, nahiz eta balizko zigorra heriotza izan&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 19&lt;/ref&gt;. Eskaera baztertu zen eta ontziteria Siziliarantz irten zen karguak argitu gabe&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI, 29&lt;/ref&gt;.

Kanpoan zegoela baliatu zuten etsaiek Altzibiadesen izena gehiago lohitzeko. Altzibiadesi beste sakrilegio batzuk egitea eta demokraziaren kontra azpilanean aritzea leporatu zioten&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI, 61&lt;/ref&gt;. Atenastarrek salaketak sinetsi zituzten&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;TUZIDIDES: VI, 53&lt;/ref&gt;. Espedizioa Siziliako [[Catania]]ra heldu zenean, Salaminia [[trirreme]]a bertan zain zegoen Atenaseko ordezkariekin, Altzibiades eta beste auzipetuak Atenasen hasi beharko zen epaiketara eramateko&lt;ref name=&quot;#1&quot; /&gt;. Altzibiadesek ordezkariei esan zien haien itsasontzien atzean joango zela baina [[Turios]]era heldu zenean, tripulazioarekin alde egin zuen. Altzibiades absentzian epaitua eta heriotz zigorrera kondenatua izan zen, bere jabegoak konfiskatuak izan ziren, iheslaritzat jo eta talentu baten saria eskaini zuten hura hiltzeagatik&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War,'' 273&lt;/ref&gt;. Bitartean, Siziliako atenastar flotak, zenbait garaipenen ondoren, [[Messina]]ra jo zuen, non bertoko batzuk itxaroten baitzeuden, traizioa egin eta gero hiria emateko. Estrategia hau aurreikusiz, Altzibiadesek informazioa hiriko Sirakusako aliatuei eman zien eta horrela atenastarrek ezin izan zuten Messinan sartu&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI, 74&lt;/ref&gt;. Lamako guduan hil ondoren, Siziliako espedizioaren arduradun bakarra Nizias izan zen. Gaur egungo aditu batzuek uste dute buruzagi hura desekokia zela&lt;ref&gt;VLACHOS, A.: ''Tuzidides' Bias,'' 59 eta hurrengoak&lt;/ref&gt;.

==== Ihesa Espartara ====
Turiosetik desagertu orduko, Altzibiades harremanetan jarri zen espartarrekin eta haien babesaren truke zera agindu zien; haien etsai zenean eragindako kaltea baino laguntza gehiago emango ziela&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades, 23&lt;/ref&gt;. Espartarrek eskaintza onartu eta haien artean jaso zuten. Espartarrak armada bat Sirakusara bidaliko zutenetz eztabaidan ari zirenean, Altzibiadesek Espartako eforoak beldurtu zituen Atenasen botere-nahiarekin: honen helburua zen [[Sizilia]], [[Italia]] eta [[Kartago]] konkistatzea&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;TUZIDIDES: VI, 89-90&lt;/ref&gt;. Donald Kaganek, [[Yale Unibertsitatea|Yaleko unibertsitatearen]] historialariak, uste du Altzibiadesek atenastarren planak handitu zituela, espartarrei bera baliagarri izan zitzaiekeela konbentzitzeko. Kaganen arabera, ordea, Altzibiadesek ez zuen oraindik gero lortutako ospea, beraz, espartarrentzat ''&lt;nowiki/&gt;'garaitu eta mindutako pertsona bat, akats estrategikoak, desideratutako ondorioekin, egin zituena''' baizik ez zen. Baieztapen honen arabera, dudan jartzen zen Altzibiadesen adimen nagusi bat: oratoria limurtzailea&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;KAGAN: ''The Peloponesian War,'' 282-283&lt;/ref&gt;. Berehalako mehatxua zela ikusarazi zienez, Altzibiadesek aholkatu zuen tropak eta espartar buruzagi bat bidaltzea sirakusarrak laguntzera eta disziplinatzera&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;.

Altzibiades espartarren aholkulari militarra izan zen eta zenbait lorpen garrantzitsu bideratzen lagundu zien. [[Dezelian]] (Atenastik 16 km-ra) gotorleku bat eraikitzeko aholkatu zien &lt;ref&gt;TUZIDIDES: VII, 18&lt;/ref&gt;. Neurri honekin espartarrek atenastarrak banatu zituzten haien landa eremuetatik eta [[Sunion]]go zilarrezko meategietatik&lt;ref name=&quot;#3&quot; /&gt;. Altzibiadesek gerra [[Atika]]n jarraitzeko zehaztu zuen plan hura. Jukutria horrek urte batez harresien barruan bizitzera behartu zituen atenastarrak. Kalteak nabariak izan ziren: hornidurak itsasotik baizik ezin zitezkeen heldu eta izurritea Atenasen zabaldu zen. Atenas bigarren fronte batean sarturik zegoenez, [[Delosko Liga]]koak matxinatzen hasi ziren. Atenastarrek Sizilian izandako porrotaren bezperan, Altzibiades [[Jonia]]ra itsasoratu zen espartar flota batekin eta zenbait hiri jarkiaraztea lortu zuen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 24)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 26&lt;/ref&gt;.
Nahiz eta Espartari ekarpen baliotsuak egin, Altzibiadesek [[Agis II.a]] erregearen konfiantza galdu zuen&lt;ref&gt;''Alcibiades''. Encyclopaedia Britannica. 2002&lt;/ref&gt;, Timea, erregearen emaztearekin abentura bat zuelako, eta honen semeak (Leotikidas) Altzibiades omen zuen aita&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Lysander'', 22&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;PLUTARKO: Agesilaus, III&lt;/ref&gt;. Bestalde, Endius eforoa (Altzibiadesen laguna) erretiratu zenean Altzibiadesen eragina txikitu zen&lt;ref&gt;RHODES, P. J.: A History of the Classical Greek World, 144&lt;/ref&gt;. Antiokok, jeneral espartar batek, Altzibiades hiltzea agindu zuen, baina hark, jakinaren gainean zegoenez, [[Tisafernes]] [[satrapa]]rengana ihes egin zuen. Azken horrek, itun batek agindurik, Peloponesoko armada finantzatzen zuen K.a. 412an&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;TUZIDIDES: VIII, 45&lt;/ref&gt;.

==== [[Anatolia|Asia Txikian]] ====
Pertsiar gortera heldu zenean, Altzibiadesek [[satrapa]]ren konfiantza bereganatu zuen eta hari egindako iradokizunak ondo hartuak izan ziren. [[Tuzidides]]en arabera, Altzibiades Tisafernesekin lanean hasi zen Peloponesokoen interesak kaltetzeko. Espartar ontziteriari ordaindu beharrekoa murriztu eta atzeratu egin zuen&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;. Arerioei buruzko informazioa eskuratzeko hirietako jeneralak erostearen garrantzia azpimarratu zion pertsiar satrapari, eta baita greziarren arteko gatazkan ahalik eta beranduen sartzeko aholkatu ere, izan ere, gerra zenbat eta luzeago izan, borrokalariak gero eta agortuagoak egongo baitziren. Trikimailu horrek ahalbideratuko zien pertsiarrei eskualdea errazago konkistatzea. Altzibiadesek satrapa konbentzitu zuen Pertsiaren onerako zela Atenas eta Esparta ahultzea, eta azkenik Peloponeso osoa menderatzeko aukera edukiko zuela&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 46&lt;/ref&gt;. Pertsiarrek ongi probestu zituzten Altzibiadesen aholkuak, baina Tuzididesen arabera Altzibiadesen helburua pertsiarren boterea erabiltzea zen, Atenasera itzultzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 47&lt;/ref&gt;.

{{Zuzendu}}

=== Atenasen berriro ===
==== Negoziazioak atenastar oligarkekin ====
Altzibiadesek bazekien demokrata erradikalek Atenasera itzultzea galaraziko ziotela&lt;ref&gt;BUCKEY, T.: ''Aspects of the Greek History'', 411&lt;/ref&gt;, horregatik elkartrukatuko mezuetan [[Samos]]en zeuden atenastar nagusiekin iradoki zien Atenasen haren aldeko oligarkia bat ezartzen bazuten, Atenasera dirua aldean itzuliko zela, eta 147 trirremeko pertsiar flota batekin&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades, 25&lt;/ref&gt;. Altzibiadesek arian arian jeneralen konfiantza lortu zuen, baina horretarako hiru ataleko plana osatu zuen: Atenasko konstituzioa kentzea; Altzibiadesen itzulera bozkatzea eta azkenik, Altzibiadesen eraginaren bitartez, Tasifermes Pertsiako erregeak Atenas laguntzea. Jeneral gehienek Altzibiadesen plana onartu zuten, baita konstituzio estuago bat ere, militarrei politikan parte-hartze handiago baimenduko zitzaielako. Samoseko jeneralen artean bakarrak baizik ez zuen kontra egin, Frinikok, Altzibiadesi oligarkia berria ohiko demokrazia bezain gutxi axola zitzaiolakoan&lt;ref&gt;SEALEY, R.: ''A History of the Greek City States'', 359&lt;/ref&gt;. Trama horretan [[Trasibulo]] jeneralaren parte-hartzea ez dago argi.

Jeneral hauek konspiraziorako talde bat antolatu zuten, eta nahiz eta hasieran soldadu eta itsas gizonek aurre egin zieten, azken horiek erregearen soldata jasoko zutela jakitean lasaitu ziren&lt;ref name=&quot;#5&quot;&gt;TUZIDIDES: VIII, 49&lt;/ref&gt;. Taldekoek Pisandro mezularia bidali zuten Atenasera Altzibiades berrezartzeko, demokrazia abolitzeko eta Tisafernes atenastarren laguna zela konbentzitzeko helburuarekin&lt;ref name=&quot;#5&quot; /&gt;.

Friniko beldurtu zen Altzibiadesen itzulera oztopoak jarri baitzituen eta liketeena zen honen partetik mendekua hartzea. Hori zela eta, Astioko Espartako jeneralari gutun ezkutu bat bidali zion Altzibiadesen Peloponesoaren aurkako estrategia azalduz. Astiokok ez zuen gutuna gorde, alderantziz, Altzibiadesi eta Tisaferneri, [[Magnesia]]n zeudela, Frinikoren gutuna erakutsi zien. Altzibiadesek jakinaren gainean jarri zituen Frinikoarena Samosko agintariak eta traidore horrentzat heriotz zigorra eskatu zuen&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 50&lt;/ref&gt;. Frinikok, etsita, berriro idatzi zion Astiokori. Idazki horretan leporatzen zion aurreko mezua ez gordetzea, baina Samosko atenastar ontziteria suntsitzeko aukera eskaini zion. Berriro ere, informazio hau Astiokok Altzibiadesi eman zion eta, jarraian, honek Samosko militarrei esan zion Frinikok traizio egin ziela. Hala ere, Frinikok Astiokoren erantzun hau itxaroten zuenez, samostarrei ohartu zien lazedemoniarrek Samos eraso egingo zutela, beraz, ahalik eta lasterren, harresiak egiteariekin behar zioten&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 51&lt;/ref&gt;. Altzibiadesen gutuna heldu zenean Frinikoren traizioa salatuz eta etsaiek eraso egingo zutela, samostarrek pentsatu zuten Altzibiades ez zela fidatzekoa etsaiaren planak aurretiaz jakinda, Friniko konplizitatez salatu zuelako.
Gertakizun hauek gorabehera, Pisandro eta beste konspiratzaileak Atenasera heldu ziren. Hasieran, atenastarrek ez zuten demokrazia aldatu nahi eta, gainera, Altzibiadesen atenastar etsaiek honen itzuleraren kontra jarri ziren legeak bete ez zituelako. Eumolpidekoek eta Zerizesekoek Eleusis Misterioak gogora ekarri zituzten, hots, Altzibiades erbesteratzearen arrazoiak. Pisandrok Altzibiadesen aurkariei galdetu zien ia gai ziren beraien kabuz hiria salbatzeko, ia etsaien bezainbesteko gerra-itsasontzi zituzten, etsaiek baino aliatu gehiago eta, Tisafernesen diru laguntza. Herriak onartu zuen geroko konstituzioaren erreforma bat egitea eta Altzibiades eta Tisafernesekin negoziatzea, Pisandro eta hamar hiritarren (baliteke, ohiko zenez, tribu bana) ordezkaritza bat eratu zuen.
Eklesiak Friniko eta honen laguna, Eszironides, kendu ondoren, Diomedonte eta Leon estratego aukeratu zituen Tisafernes eta Altzibiadesekin negoziatzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 53&lt;/ref&gt;.
Puntu honi helduta, Altzibiadesen planak arazo handi bat zuen Tisafernesek ez zuelako inolako akordiorik nahi, baizik eta, lehen bezala, neutrala jarraitu nahi zuen&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Fall of the Athenian Empire'', 136-138&lt;/ref&gt;. Kaganen arabera, Tisafernes buruzagi zuhurra zen eta argi zuen hobea zela greziarrak haien artean ahultzea, borroka horretan esku hartu gabe&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War,'' 366&lt;/ref&gt;.
Altzibiades horretaz konturatu zen, baina ez zuen nahi atenastarrek pentsa zezatela bera ez zela gai Tisafernes konbentzitzeko, hortaz, asmatutako plan berrian pertsiarren laguntzaren truke, oso eskakizun gogorrak aurkeztu zituen (Jonia, zenbait irla eta lurralde batzuk ematea, itsasontziak egin ahal izatea, erregearen Egeo kostaldetik nabigatzeko baimena...). Honela Altzibiadesek esango zuen atenastarren izango zela errua pertsiarren baldintzak onartu ez zituztelako. Erregearen gortean egindako hirugarren bileran, atenastarrek pertsiarraren baldintza gehienak onarturik zituzten, baina negoziazioak apurtu ziren. Atenastar negoziatzaileen ustez, baldintzak oso gogorrak ziren eta Altzibiadesi leporatzen zioten ziria sartu zietela, akordio bat nahi izatekotan posible zelako&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 56)&lt;/ref&gt;.
Tisafernesekin ituna ez lortzean Altzibiades eta konspiratzaileen arteko negoziazioak apurtu ziren ere&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 136-138&lt;/ref&gt;. Taldeak ulertu zuen Altzibiadesek Atenasi itzelezko eskakizunak eskatzeaz gain, ez zuen itunaren zegokionaren zatia bete, beraz, konspiratzaileek Altzibiades Atenasen berrezarpenaren asmoa bertan behera utzi zuten&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra'', VIII. 56&lt;/ref&gt;.

==== Altzibiades, berriz atenastar jenerala ====
Negoziazioek huts egin bazuten ere, konspiratzaileek demokrazia kentzea lortu zuten eta Laurehunen Kontseiluaren gobernu oligarkikoa inposatzea ere. Gobernu horretan Friniko eta Pisandro zeuden. Samosen, antzeko estatu kolpeak ez zuen arrakastarik lortu. Izan ere, Samosko demokratek, aristokraten aurka matxinatu ondoren, herri-alderdia eratu zuten, baina laster norabide politikoa aldatu zuten. Orduan, Pisandro Atenasko konjuratzaileak eta 300 konspiratzaileek erabaki zuten, Karmino estrategoren laguntzarekin, Hiperbolo hiltzea. Hala ere, herri-alderdiko samostar gehienek atenastar estrategoei (Leon eta Diomedonte), Trasibulo triarkari eta Trasilo hoplitari jakinaren gainean jarri zioten gertatzekoaz. Aurrekoen eta atenastar soldaduen laguntzarekin, samostarrek 300 matxinatutakoak irabazi zituzten, hauetariko 30 hil eta hiru erantzule nagusiak erbestera bidali zituzten, baina gainontzekoekin errepresaliak ez zituzten hartu&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 73&lt;/ref&gt;.
Gerora, Samosko atenastar tropek bilera bat deitu zuten haien jeneralak kentzeko eta beste berriak aukeratzeko, Trasibulo eta Trasilo barne. Bilerak erabaki zuen demokraziarekin jarraitzea Espartaren kontrako gerrak jarraitzen zuen bitartean&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra'', VIII. 76&lt;/ref&gt;.
Beranduago, Trasibulok tropak konbentzitu ondoren Altzibiades etorri behar zela (gauza bera defenditzen zuen estatu kolpe baino lehenago), Samosera abiatu zen honekin etortzeko. Estrategia honen helburua zen pertsiar laguntza Espartatik kentzea, Altzibiadesek Tisafernesen gainean oraindik eragin handia zuela uste zutelako&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 81&lt;/ref&gt;.
Plutarkoren ustetan, Altzibiadesengana bidalitako mezulariek nahi zutena zen Atenasko tiranoak kentzea&lt;ref name=&quot;#6&quot;&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 26&lt;/ref&gt;. Kaganen ustez, Altzibiadesi ez zitzaion berrezarkuntza gustatu, itzulera loriatsu bat nahi zuelako eta, kasu honetan, ontziteriak soilik eskatu zuen itzulera. Inmunitateari zegokionez, momentuz ziurtatuta zegoen, baina ez etorkizunerako. Egia esan, Altzibiadesek espero zuen etortzea haren ospe eta eraginarengatik eta ez Trasibuloren babesari esker&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War,'' 389&lt;/ref&gt;.
Altzibiades itzuli zenean armadaren aurrean garraztasunez hitz egin zuen haren erbesteratzeari buruz, baina denbora gehiago erabili zuen azalduz eta harrotuz Tisafernesen gainean zuen eraginaz. Armadaren atxikimendua lortzeko adierazi zuen zergatik Atenasko oligarkak berarekin izututa egon beharko ziren. Behin tropak entzun zuen hitzaldia, Altzibiades aukeratu zuen jenerala, Trasibulo eta beste batzuekin batera&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra'', VIII. 82&lt;/ref&gt;. Hauek hainbeste asaldatu ziren non erabaki baitzuten [[Pireo]]ra itsasoratzea Atenasko oligarkak kentzeko. Altzibiadesek eta Trasibulok egoera baretuz, proposamenaren erokeriaz adierazi zieten, gerra zibilera eramango zuelako eta, ondorioz, Atenas berehalako porrotean bukatu zitekeelako&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades, 26&lt;/ref&gt;.
Altzibiades jeneraltzan berrezarri orduko, Laurehunen Gobernuaren ordez oligarkia zabalagoa ezarri zuten, (Bostmilen Gobernua) eta honen ostean, demokrazia&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 97&lt;/ref&gt;.
Laster, Altzibiades ontziteri batekin Tesafermesengana abiatu zen. Plutarkoren arabera, eginkizunaren helburua zen pertsiar flota etetea Peloponesokoak ez laguntzeko&lt;ref name=&quot;#6&quot;/&gt;. Tuzidides Plutarkorekin bat dator adieraztean flota [[Aspendos]]en zegoela eta Altzibiadesek esan zuela pertsiarrak haren alde ekarriko zituela edo haien etorrera oztopatuko zuela. Hala ere, Tuzididesek espekulatzen du ia Altzibiadesek bere egoera berriaz harrotu nahi zen Tisafernesen aurrean eragina gainditzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: Peloponesoko Gerra, VIII. 82&lt;/ref&gt;. Historialari honen arabera, Altzibiadesek ondo zekien Tisafernesek ez zuela inoiz flota ekarriko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: Peloponesoko Gerra, VIII. 88&lt;/ref&gt;.

==== Abidos eta Ziziko guduak ====
[[File:Battle of Cyzicus.svg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;'''Atenastar estrategia Zizikon'''&lt;/center&gt;
&lt;br&gt;'''''Ezkerra''''': Altzibiadesen ontziteri txikiak (urdina) espartarrena (beltza) itsasora erakartzen du. &lt;br&gt;'''''Eskuin''''': Trasibulok eta Teramenesek atenastar flota espartarrenaren atzean jartzen dute haien Zizikora atzera-egitea mozteko. Bitartean Altzibiades itzultzen da jarraitzaileei aurre egiteko &lt;/small&gt;]]
Bostmilakoen bitarteko gobernuak Altzibiades lehengoratu zuten. Gobernu hau, K.a. 411an, Laurehunen ondorengoa zen, baina litekeena da Altzibiades K.a. 407 arte itxarotea Atenasera itzultzeko&lt;ref&gt;CARTWRIGHT-WARNER: ''A Historical Commentary on Thucydides'', 301&lt;/ref&gt;. Plutarkok uste du, nahiz eta berrezarkuntza onartu zen Kritiasek, Altzibiadesen politikari aliatu bat, aurkeztutako mozio baten ondoren, erabaki zuela Atenasera garaile eta loriaz jantzita etorriko zela&lt;ref name=&quot;#7&quot;&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 27&lt;/ref&gt;, honela balizko jazarpenaz aske egongo zen.
Abidos batailan zeregin handia izan zuen. Altzibiades atzean geratu zen, Samosen, armada txiki batekin, bitartean Trasibulok eta Trasilok flotaren zatirik handiena [[Helesponto]]ra gidatu zuten. Periodo honetan Altzibiades hasi zen Kariatik (inguruko eskualdea) dirua lortzen bogalariak ordaintzeko&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 406&lt;/ref&gt; eta haien konfiantza lortzeko.
Zinosema atenastar garaipenaren ondoren, bi atenastar flotak elkartu ziren Egeo itsasoan bataila erabakigarrirako. Altzibiades bidean zegoenean, topo egin zuten Abidosen Peloponesokoekin, base nagusia zuten tokian. Bataila, luzaroan orekatuta, atenastarren aldekoa jarri zen Altzibiades Helesponton 18 trirremekin sartu zenean&lt;ref name=&quot;#7&quot;/&gt;&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1.1.5&lt;/ref&gt;. Farnabazo satrapa pertsiarrak, Tisafernes ordezkatu zuena Peloponesoko flotari diru-laguntza ematean, lehorreko armada kostaldera mugitu zuen, hondartzaratu ziren itsasontziak eta marinelak defendatzeko. Eskerrak gauez etorritako pertsiar lehorreko armadari, ez zen Peloponesoko flota erabat suntsitu&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 408&lt;/ref&gt;.
Bataila bukatzean, Tisafernes Helespontera heldu zen eta Altzibiadesek flota Sestosen utzi zuen satraparekin egoteko eta honi opariak eraman zituen losintxatzeko. Altzibiadesek gaizki ulertu zuen satraparen erantzuna, heldu bezain pronto atxilotuta izan zelako&lt;ref name=&quot;#7&quot;/&gt;. Hilabete bat beranduago, alde egin zuen eta agindua berreskuratu zuen&lt;ref name=&quot;#8&quot;&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 28&lt;/ref&gt;, baina atxiloketak argi utzi zuen ez zuela inolako eraginik Tesafermesengan. Harrez geroztik, haren autoritatea ekintzetan oinarrituko zen, ez promesetan&lt;ref name=&quot;#9&quot;&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 410&lt;/ref&gt;. Etenaldi baten ondoren, Peloponesokoek aprobetxatu zutela itsaontzi berriak egiteko eta atenastarrek Egeo itsasoan zehar dirua jasotzeko, gudurik handiena Zizikusen gertatu zen K.a. 410ean. Altzibiadesek bere flota txikia babesteko Sestosetik Kardiara mugitu zuen. Atenastar flota osoa elkartu ondoren, Zizikora abiatu zen Farnabazo eta Mindaro, (Peloponesoko buruzagia) erasotzeko. Ekaitzak eta iluntasunak ezkutatuta, atenastar flota hurbidu zen peloponesokoak konturatu gabe&lt;ref name=&quot;#8&quot;/&gt;. Diodoro Sikuloren arabera, atenastarrek plan bat antolatu zuten etsaiak borrokan sartarazteko. Altzibiades aurrera joan zen flota txiki batekin espartarrak erakartzeko. Mindarok jazarri zuenean, Trasibuloren eta Teramenesen agertu ziren espartarraren atzera-egitea mozteko&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII, 50.1&lt;/ref&gt;. Espartar flotak galerak izan zituen borrokan eta kostara heldu ziren atenastarrak atzean zituztela. Altzibiades, atenastarren jazarleen aurrean zihoana, saiatu zen espartar itsasontziak itsasora atoian eramaten. Espartarrek borroka egin zuten hori ez gertatzeko eta Farnabazoren tropak haien laguntzan etorri ziren&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1.1.17-23&lt;/ref&gt;. Trasibulok atenastar armada lehorretatu zuen Altzibiadesi laguntza emateko eta Teramenesi agindu zion atenastar lehorreko tropekin elkartzeko hondartzan zeuden marinelak laguntzeko. Espartarrak eta pertsiarrak, hainbat tokitatik zetozen tropak ikusita, amore eman zuten eta atenastarrak ez suntsituriko itsasontzi guztiez jabetu ziren&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII, 74.4&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 410-413&lt;/ref&gt;. Atenastarrek Hipokrates Mindaroren almiranteordeak Espartara bidalitako gutun bat harrapatu zuten: ''Itsasontziak galdu dira. Mindaro hil da. Gizonezkoak goseak daude. Ez dakigu zer egin''&lt;ref&gt;XENOFONTE: Helenikoak, 1.1.17-23&lt;/ref&gt;. Laster, Espartak bakea eskatu zuen baina atenastarrek uko egin zioten&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', 53,3&lt;/ref&gt;.

==== Beste arrakasta militar batzuk ====
[[Fitxategi:Gallipoli peninsula from space.png|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt; Satelitetik hartutako Traziako Kersonesoren irudia (gaur [[Gallipoli (Turkia)|Gallipoli]] peninsula).
 &lt;/small&gt;]]
Garaipenaren ondoren, Altzibiadesek eta Trasibulok [[Kaltzedonia|Kaltzedonari]] setio jarri zioten K.a. 409an, 109 itsasontzi inguru zituztela&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 429&lt;/ref&gt;. Erabateko garaipen bat, hiria errenditzeko modukoa, lortu ez bazuen ere, Altzibiadesek gai izan zen hiritik kanpoko garaipen txikiak lortzeko kaltzedoniarrak behartu zituztenak Teramenesekin itun bat sinatzeko&lt;ref name=&quot;#10&quot;&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII. 67.1&lt;/ref&gt;. Horren ondoren, Farnabazorekin aliantza bat sinatu zuen, armadarako dirua ziurtatzen zuena, baina beharrak handiagoak zirenez, harrapakin gehiagoren bila itsasoratu zen, soldaduak eta flotaren bogalariak ordaintzeko.
Funtsa bila zegoela, K.a. 408an [[Trazia]]ko [[Gallipoli (Turkia)|Kersonesora]] abiatu zen eta [[Selinbria]] eraso egin zuen [[Marmarako itsasoa|Propontisen]]. Hiriko atenastar aldeko alderdi batekin plan bat adostu zuen non disziplina ezarri baitzen eta zenbait baldintza bete behar ziren. Ez zituzten errepresaliak hartu, goarnizio bat ezarri eta gero, alde egin zuen&lt;ref name=&quot;#8&quot;/&gt;.
Zenbait dokumenturen arabera, selinbriakoek ituna bete zuten Atenasek berretsi arte&lt;ref&gt;KERN, P. B.: Ancient Siege Warfare, 151&lt;/ref&gt;. Historialarien ustez, itun horrek baliabideak, biziak eta denbora aurreztu zituen&lt;ref name=&quot;#9&quot;/&gt;.
Hemendik, Altzibiades Teramenes eta Trasibolorekin elkartu zen [[Bizantzio]] setiatzeko. Hiritar talde batek, etsiturik, erabaki zuen hiria errenditzea Selinbriako antzeko baldintzekin. Horretarako, adostutako gauean defendatzaileek postuak utzi zituzten eta atenastarrek hiriko Peloponesoko gotorlekua eta portuko itsasontziak eraso egin zituzten. Peloponesotarren aldeko hain adoretsu borrokatu zuten ezen Altzibiadesek gatazkaren erdian esan zien haien biziak gordeko zituela pelopenesotarren gotorlekuaren kontra borrokatzan bazuten. Honela egin eta gotorlekua ia erabat birrindu zuten&lt;ref name=&quot;#10&quot;/&gt;.

=== Itzulera Atenasera, erbesteratze eta heriotza ===
==== Itzulera Atenasera ====
Aipatutako garaipenen ondorioz, Altzibiadesek erabaki zuen Atenasera itzultzea K.a. 407ko udaberrian. Garaipen berriak lortuta ere, Altzibiades oso zuhurra zen itzulera prestatzeko. Gobernuak aldaketak egin zituen, baina teknikoki karguak indarrean zeuden, eta oraindik ere herritar batzuek ez zuten ahaztu Atenasi egindako kaltea. Hori zela eta, Atenasera zuzenean joan beharrean, Somosera abiatu zen, 20 itsasontzi hartu zituen eta haiekin [[Zeramikako golkoa|Zeramikako golkora]] abiatu zen non 100 talentu jaso baitzituen. Ondoren, Gitionera joan zen ikerketak egiteko, alde batetik jakiteko espartarrek zer prestatzen zuten eta beste aldetik jakin nahi zuen atenastarren pentsaera haren itzulerari buruz&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1, 4, 8-12&lt;/ref&gt;. Miaketek ziurtatzen zioten hiriak abegi ona egingo ziotela eta hurbileko adiskideek esaten zioten arin itzultzeko&lt;ref&gt;DUE, B.: ''Altzibiadesen itzulera'', 39&lt;/ref&gt;.
Orduan, Pireon sartu zen non jendetza bildu baitzen Altzibiades ospetsua ikusi nahian&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1, 4,13&lt;/ref&gt;. Beldurrez sartu zen portuan, iloba, lagun batzuk eta ezagunak ikusi arte, lehorreratzeko inbitatu ziotenak. Behin eginda, heroitzat hartu zuten&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 32&lt;/ref&gt;.
Hala ere, batzuek uste zuten zoritxarreko augurio zela [[Pinteria]] zeremoniaren egun berean Atenasera itzultzea (Atenea estatua garbitzen zen jaian)&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 34&lt;/ref&gt;. Egun hauek urteko desegokienak baitziren zerbait garrantzitsu egiteko. Etsaiek kontuan hartu zuten hau etorkizunean erabiltzeko&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 290&lt;/ref&gt;.
Altzibiadesen krimen-prozesu guztiak itxi ziren eta birau karguak ofizialki kendu. Altzibiadesek pietatea adierazi zuen eta Atenasko morala igo Eleusis prozesioa zuzenduz (Eleusiar Misterioetarako ospakizuna). Hau lehen aldiz itsasoz egin zen espartarrek Dezelia okupatu zutenetik&lt;ref&gt;PRICE; S.: ''Religions of the Ancient Greeks'', 54&lt;/ref&gt;. Ohiko prozesioaren ordez, itsasoz egun bateko bidaia egin zen, baina urte horretan, Altzibiadesek soldadu-destakamentu bat erabili zuen prozesioari eskolta emateko&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1, 4,18&lt;/ref&gt;. Bere jabegoa berreskuratu zuen eta eklesiak lehorreko eta itsasoko buruzagi goiena aukeratu zuen (strategos autokrator)&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 33&lt;/ref&gt;.

==== Notioko porrota ====
K.a. 406an, Altzibiades irten zen Atenasetik 1.500 hoplitekin eta 100 itsasontzi ingururekin. Ezin zuen [[Andros]] hartu eta Samosera abiatu zen. Geroago, [[Notio]]ra mugitu zen, Efesoko etsaiarengandik hurbilago egoteko&lt;ref&gt;ANDREWES, A.: The Spartan Resurgence, 490&lt;/ref&gt;. Bitartean, [[Ziro Gaztea]]k [[Dario II.a]] Pertsiakoaren semea) Tisafernes ordezkatu zuen eta erabaki zuen Peloponesoko ontziteria finantzatzea. Diru honek Atenasko iheslariak erakarri zituen Espartako itsas armadari. Bestalde, espartarrek Mindaroren ordez, [[Lisandro]] jarri zuten, oso almirante jaioa. Honek guztiak Peloponesoko flotaren hazkundea eragin zuen atenastararen kalterako. Diruaren bila eta beste bataila erabakigarri bat behartzeko, Altzibiadesek Notio utzi zuen eta Trasibulo laguntzera itsasoratu zen, [[Fozea]] setiatzen zegoelako&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 443&lt;/ref&gt;.
Atzibiadesek zekienez Peloponesoko flota hurbil zegoela, 80 itsasontzi utzi zituen Antiokoren (haren lemazain personala) esanetara. Eman zion agindu zehatza zen Peloponesoko flota behatzea baina eraso ez egitea.
Antiokok desobeditu zuen agindua eta Lisandro erakarri zuen borrokara Ziziko taktika erabiliz. Notioko egoera, berriz, oso ezberdina zen; atenasterrek ez zuten ezusteko elementurik eta, gainera, atenastar iheslariek ondo informatu zien Lisandrori atenastar flotaren gorabeherei buruz&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 444&lt;/ref&gt;. Antiokoren itsasontzia hondoratu eta bera hil zen espartarren eraso azkar baten ondorioz. Gainontzeko itsasontziak, amu moduan erabili zirenak, harrapatuak izan ziren Notiora presaka zihoazenean. Gainera, portu honetan, Lisandrok ezustean hartu zuten atenastar flota eta erabateko garaipena lortu zuen. Altzibiades itzuli zen eta etsiki saiatu zen beste garaipen bat lortzen Notioko porrota orekatzeko, baina ezin zuen Lisandro berriro borrokara erakarri&lt;ref&gt;Batailari buruz gehiago jakiteko irakurri PLUTARKO: Altzibiades,35 edo Oxirrinkoko Helenikoak, 4&lt;/ref&gt;.
Azkenean, porrotaren erantzunkizuna Altzibiadesena izan zen eta etsaiek egoera erabili zuten bera erasotzeko eta boterekik kentzeko, gaurko adituek pentsatzen badute ere Altzibiadesi Antiokoren akatsa izan zela&lt;ref&gt;CAWKWELL, G.: ''Thucydides and the Peloponesian War,'' 143&lt;/ref&gt;. Diodoro Sikuloren arabera, Notioko porrotaz gain, etsaiek salaketa faltsuak egin zituzten. Antzinako Historiaren irakasleak, Anthony Andrewesk, uste du aurreko udako itxaropen hutsalek Altzibiadesen erorketarako funtsezko elementua izan zirela&lt;ref&gt;ANDREWES, A.: ''The Spartan Resurgence'', 490&lt;/ref&gt;. Ondorioz, Atzibiadesek erabaki zuen bere burua erbestera eramatea&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII. 74, 4&lt;/ref&gt;. Ez zuen berriro Atenasera itzuli, Traziako Kersoneseren gazteluetara nabigatu zuen, gotortu zuena Helespontoko beste gaztelurekin batera.
Atenasek gogor pairatu zituen porrotaren ondoriak. Porrota erabakigarria ez bazen ere, erantzunkizunezko postutik ez zuten bakarrik Altzibiades kendu, baizik eta Trasibulo, Teramenes eta Kritias&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'',33&lt;/ref&gt;. Hauek izan ziren garai hartako Atenasek zituen buruzagirik trebeenak, eta, beharbada, kargu-uzte horiek, bi urte geroago, atenastar errendizioara eraman zuten, [[Egospotamos]]en guztiz garaituak izan ondoren&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 447&lt;/ref&gt;.

==== Heriotza ====
[[Fitxategi:Death of Alcibiades, 1842 Yakov Fyodorovich Kapkov (1816-1854).jpg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;Altzibiadesen heriotza&lt;/small&gt;]]
Egospotamosko gudua baino lehenago, Atzibiadesen karreraren azken testigantza&lt;ref&gt;PERRIN, B.: ''The Death of Altzibiades'' 23-37&lt;/ref&gt;, honek alperrik adierazi zien atenastarrei estrategikoki txarto kokatuta zeudala, hondartza batean, eta hirietatik urrun hornidurak hartzeko. Hortaz, iradoki zien Sestosera mugitzea non portuaz eta hiriaz balia zitzaketen&lt;ref&gt;XENOFONTE: Helenikoak, 2, 1, 25&lt;/ref&gt;.
Diodorok, ordea, ez du aholku hau aipatzen, dioena da jeneraleei traziar laguntza eskeini ziela agintean partekatzearen truke. Edozein modutan, atenastar jeneralek pentsatu zuten porrota gertatzekotan beraiei leporatuko zietela eta garaipena lortzen bazen Altzibiadesena izango zela, beraz, honi eskatu zioten alde egitea eta haien ondora berriro ez etortzea&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 2, 1, 25&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Liburutegia'', XIII. 105&lt;/ref&gt;. Zenbait egun beranduago, Lisandrok atenastar ontziteria guztiz deseuztu zuen.
Egospotamos guduaren ondoren, Altzibiadesek Helesponto zeharkatu zuen eta [[Frigia]]n bilatu zuen babesa [[Artaxerxes II.a Mnemon|Artaxerxes II.aren]] laguntza, Espartaren kontrako gerran lortzeko, baina espartarrek lortu zuten Farnabazok Altzibiades baztertuta utz zezala.
Altzibiadesen heriotzari buruz kontraesan ugari daude. Hauetariko batek Lisandrori leporatzen dio errua&lt;ref&gt;[[ISOKRATES]]: ''Concerning the Team of Horses'', 16.40&lt;/ref&gt;. Zehaztasun anitz ziurtaezinak badira ere, hauxe da Plutarkoren bertsioa: ''Lisandrok mezulari bat bidali zuen Farnabazorengana haren anaia Frigiara bidaltzeko, non Altzibiades Timandra maitalearekin bizi baitzen''. Plutarkoren ustez, Timandra, Lais heteraren (Korintia izenekoa) ama zen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'' XXXIX&lt;/ref&gt;. K.a. 404an, Pertsiako gortera irtetzear zegoela, haren egoitza inguratu eta sutan jarri zuten. Ikusita irtenbiderik ez zegoela, daga batekin etsaiengana jo zuen baina gezien euri-jasa batek hil zuen&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades XXXIX&lt;/ref&gt;. [[Aristoteles]]en arabera, Altzibiades Elafon hil zen, Frigiako mendi batean&lt;ref&gt;ARISTOTELES, ''Animalien historia'', 578b27&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;LANGHORNE, John &amp; William (1819): ''Plutarc's Lives'', 2. liburukia, 172 orria, 99 zenbakia&lt;/ref&gt;.
[[Kornelio Nepote]]ren arabera, Timandrak erabili zuen bere soinekoa Altzibiadesen gorpua estaltzeko eta etxeko sugarrekin erraustu zuen&lt;ref&gt;NEPOTE Kornelio: ''Bizitzak'', VII. 10, 6&lt;/ref&gt;.
Beste iturriren arabera, ez Lisandro, ezta Farnabazo izan ziren Altzibiadesen heriotzaren erantzuleak. Arazoa zen eta berak neska bat seduzitu zuenez honen anaiek etxea sutan jarri zuten eta garretatik ihes egin nahi zuenean, geziz josi zuten.

=== Balorazioak ===
==== Karrera politikoa ====
Antzinako Grezian, Altzibiades eztabaidatutako pertsona izan zen. Tuzidisen arabera, Altzibiades oso handinahia zenez, Siziliako espedizioa prestatu zuen aberastasuna eta ospea irabazteko&lt;ref&gt;TUZIDIDES VI., 15&lt;/ref&gt;. Egile honek uste du ere, Altzibiadesena zela Atenasko hondamendiaren errua, hark atenastarrak iraintzean eta Atenasko gaiak beste eskuetan uztean, horrek epe laburrean eragin zuen Atenasen hondamendia. Plutarkoren ustez, gizon hau kezkarik gabekoena zen eta gizakiekin ez zuen inolako enpatiarik&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades eta Korolianoren arteko aldea'', 6&lt;/ref&gt;. Bestalde, Diodorok uste zuen oso argia zela eta ekintza handietan sartzeko joera zuela&lt;ref name=&quot;#11&quot;&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII. 68, 5&lt;/ref&gt;. Sharon Pressek, Brown Unibertsitatekoak dio, [[Xenofonte]]k gehiago azpimarratzen zuela Altzibidesek estatuari egindako zerbitzua kaltea baino&lt;ref name=&quot;#12&quot;&gt;PRESS, S.: ''Was Alcibiades a good general?''&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 2, 1, 18&lt;/ref&gt;. [[Demostenes]]ek Altzibiadesek lortutakoa defendatzen du esanez armak hartu zituela demokraziaren alde, haren patriotismoa erakutsiz ez diru-oparien edo hitzaldien bitartez baizik eta zerbitzu pertsonalarekin&lt;ref&gt;DEMOSTENES: Midiasen kontra, 144-5&lt;/ref&gt;. Demostenes eta beste hizlarirentzat, Atzibiades zen Atenastar demokraziaren goreneko momenturik eredua eta sinbolo erretorikoa bilakatuz&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.: Alcibiades and Athens, 32-3&lt;/ref&gt;. [[Isokrates]]ek, Altzibiades Gazteari buruzko hitzaldian, zioen estatu-gizon hark atenastarren esker ona behar zuela emandako zerbitzuengatik&lt;ref&gt;ISOKRATES: ''Concerning the Team of Horses'', 15&lt;/ref&gt;. Lisiasen aburuz, atenastarrek ikusi behar zuten Altzibiades etsai baten moduan, lagunek emandako sorospenaren ordez, mina itzuli zielako&lt;ref&gt;LISIAS: ''Against Alcibiades'', 1, 1 eta 2, 10&lt;/ref&gt;.
Atenastarren konstituzioan, [[Aristoteles]]ek ez du Altzibiades sartzen Atenasko politikari onenen artean, baina ''Geroko Analitikan'' dioenez, Altzibiades gizon harroa zela baina bizitzaren kolpe gogorren aurrean irmotasuna erakusten zuela eta desohorearen aurrean pairamenik eza&lt;ref&gt;ARISTOTELES: ''Atenastarren Konstituzioa'', 28&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;ARISTOTELES: ''Geroko Analitika'', II, 13&lt;/ref&gt;.
Altzibiadesek seguritate politikoari buruzko beldurra atenastarren artean hedatu zuen&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.: ''Alcibiades and Athens'', 41&lt;/ref&gt;. Hori zela eta, [[Andozides]]en arabera, Altzibiades ez zen egokitzen hiriko legeei, alderantziz, itxaron zuena zen besteek haren jarrerari egokituko zutela&lt;ref&gt;ANDOZIDES: ''Altzibiadesen aurka'', 19&lt;/ref&gt;. Atenastar estatu-gizon honen azalpenik nagusiena [[Kornelio Nepote]]&lt;nowiki/&gt;k eman zuen ''Bizitzak'' lanean. Honen arabera, Altzibiades atenastarren artean gailentzen zen, noblezian eta bizi-duintasunean&lt;ref&gt;NEPOTE, Kornelio: ''Altzibiades'', XI, 2&lt;/ref&gt;.
Gaur egun ere, adituak iritzi ezberdinekoak dira Altzibiadesi buruz. Malcolm F. McGregorrek, [[Columbia Britainiarra|Columbia Britainiarreko]] Unibertsitatearen aurreko sailburuak zioenez, Altzibidias askoz gehiago apustulari maltzurra zen oportunista baino&lt;ref&gt;McGREGOR, ''The Genius of Alcibiades'', 27-50&lt;/ref&gt;. Evangelos P. Fotiadisek, grezierazko filologo entzutetsuak, adierazten du lehen mailako diplomatikoa zela, baina bere botere espirituala eta adimena pribilegiatua ez zituela orekaturik, gainera, zorionekoa zen demagogiari minbera zen herri bat gida ahal zuelako&lt;ref&gt;''Alcibiades'' Encyclopaedic Dictionary The Helios.1952&lt;/ref&gt;.
K. Paparrigopoulos, Greziako Historia Modernoaren adituak Altzibiadesen bertute ispiritualak azpimarratzen ditu eta [[Temistokle]]rekin konparatzen du, baina dohain horiek traidore, ausarta eta fedegabe bat sortu zuten&lt;ref&gt;PAPARRIGOPOULOS: ''History of the Greek Nation'', Aβ, 264-8&lt;/ref&gt;. Walter Ellisek uste du haren ekintzak onartezinak zirela baina estilorekin eginak&lt;ref&gt;ELLIS, W.: ''Alcibiades'', 18&lt;/ref&gt;. David Gribblek dio, Altzibiadesen hiriaren kontrako ekintzak ez zirela ulertu eta Altzibiadesi hiriarekin harremanak apurtzeko eraman zuen tentsioak, balore pertsonal eta hirikoen artean zegoela&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.:''Alcibiades and Athens'', 55 &amp;c.&lt;/ref&gt;. Russell Meiggsek, Antzinako Britainiako historialariak, uste du atenastar estatu-gizona eskrupulu gabekoa zela nahiz eta trebetasun handia eta erakartasuna eduki. Historialariaren arabera, Altzibiades berekoia zen eta [[Kleon]] eta honen ondorengoekin ezinikusiak Atenas galbidera eraman zuen. Meiggsen ustez, Altzibiadesen jarrera eta bere handinahiaren erruz, Sokratesen kontrako karguak gogorragoak izan ziren&lt;ref&gt;''Alcibiades'' Encyclopaedia Britannica, 2002&lt;/ref&gt;. Kritikoagoak dira Athanasios G. Platias eta Constantinos Koliopoulos. Hauen arabera, soilik Altzibiadesen argudioekin ezeztatzen da estatu-politikari ona zenik, batzuek, oraindik ere, sinesten duten moduan&lt;ref&gt;PLATIAS, Athanasios G. eta KOLIOPOULOS, Constantinos: ''Thucydides on Strategy'', 240&lt;/ref&gt;. Beste ikuspuntu ezberdinetatik, Anna C. Salter sikologoak dio Altzibiadesek sikopata baten ezaugarri guztiak erakusten zituela&lt;ref&gt;SALTER, Anna: ''Predators'', 128&lt;/ref&gt;. antzeko baieztapen bat egin zuen Hervey Cleckleyek ''The Mask of Sanity'' lanaren 5. ataleko amaieran.

==== Lorpen militarrak ====
Nahiz eta kritikoa izan, Tuzididesek onartu zuen Altzibiadesek gerra ahalik eta onenen zuzendu zuela&lt;ref&gt;TUZIDIDES, VI, 15&lt;/ref&gt;. Diodorok eta Demostenesek uste zuten jeneral handia zela&lt;ref name=&quot;#11&quot;/&gt;&lt;ref&gt;DEMOSTENES: ''Against Meidias'', 144-5&lt;/ref&gt;. Fotiadisen ustez, Altzibiades jeneral handia zen eta joaten zena joaten zela, garaipena jarraitzen zitzaion. Sizilian berak armada gidatzekotan, atenastarrek porrota ekidingo zuketeen eta Egostotamosen herkideek haren aholkua jarraituz gero, Lisandrok galduko zuela eta atenastarrek Grezia kontrolatuko lukete&lt;ref&gt;''Alcibiades'' Encyclopaedic Dictionary The Helios. 1952&lt;/ref&gt;. Bestalde, Paparrigopoulosen aburuz, Siziliako espedizioa, Altzibiadesen eraginez antolatutakoa, akats estrategikoa izan zen&lt;ref&gt;PAPARRIGOPOULOS: ''History of the Greek Nation'', Aβ, 272&lt;/ref&gt;. Platias eta Koliopoulos Paparrigopoulosekin bat datoz esatean Siziliako espedizioa lehen mailako hanka-sartze bat izan zela, jarrera sotilaren eta etsaia gutxiespenaren ondorioa&lt;ref&gt;PLATIAS-KOLIOPOULOS: ''Thucydides on Strategy'', 237-246&lt;/ref&gt;. Bere aldetik, Angelos Vlachosek, greziar akademikoak, azpimarratzen du Atenasek Sizilia lortzearren izandako etengabeko interesa gerraren hasieratik, hortaz, atenastar espedizioa ez zen abenturazalea ezta bitxia izan, zentzuzko atenastarren estrategian oinarrituta zegoelako&lt;ref&gt;VLACOS, A.: ''Thucydides'Bias,'' 206&lt;/ref&gt;. Egile honek uste du Altzibiadesek nahi zuela mendebalde osoa konkistatzea&lt;ref&gt;VLACOS, A.: Thucydides'Bias, 202-203&lt;/ref&gt;. Bera saiatu zen Kartago eta Libia konkistatzen, ondoren Italia eta, hau behin irabazita, Peloponeso izango zen hurrengoa&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 17&lt;/ref&gt;. Eklesiaren hasierako erabakia izan zen itxurazko indar militarra ematea, baina geroago, Niziasen eskakizunak kontuan hartu zituztenean zentzu gabekoa eta garestia bilakatu zen. Kaganek Altzibiades kritikatzen du ez onartzeagatik espedizioaren tamaina handiak hasierako helburu diplomatikoa baino urrutiago joateagatik&lt;ref name=&quot;#13&quot;&gt;KAGAN, D.: ''The Fall of the Athenian Empire'', 419-420&lt;/ref&gt;. Kaganek uste du Altzibiades armadaren komandante trebea izan zela baina militarki ez zen jenio bat izan, eta bere konfiantza trebetasunak baino urrunago joaten zela. Horregatik, berak kalkulatzean, akasts larriak egin zituen. Aditu honen ustez, Altzibiadesek akats larria egin zuen Notion flota eskarmentu gabeko ofizial baten eskuetan utzi zuenean eta Ziziko garaipenaren arrakasta, gehienbat Trasibulorena izan zen. Asmo honekin, ados dator Kornelio Nepoterekin. Honek esan zuen atenastarrek neurriz kanpo balioztatzea Altzibiadesen trebetasunak eta adoream izan zela hondamendiaren eragile nagusiena&lt;ref&gt;NEPOTE, Kornelio: ''Altzibiades'', VII&lt;/ref&gt;.
Pressen ustez, Altzibiadesek Helesponton jeneral jaio baten moduan jardun zuen baina Siziliari dogokionez ezin daiteke gauza bera esan. Hala ere, orokorrean lorpenak akatsak baino handiagoak izan ziren&lt;ref name=&quot;#12&quot;/&gt;.

==== Iaioa hizlaritzan ====
Plutarkok adierazten du ''Beste dohaintzez gain, Altzibiades hizlari nabarmena zela''. [[Teofrasto]]k, berriz, pentsatzen zuen Altzibiades, edozein egoeratan, onena zela arazoa ulertzean eta irtenbide bat aurkitzean, hitzaldiaren erdian oztopatzen bazen ere, haria berreskuratzen zuen hitzaldiarekin jarraitzeko&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 10&lt;/ref&gt;. Nahiz eta zizipaza izan, [[Aristofanes]]ek nabaritu zuenez, hitzaldia limurtzaile eta liluragarri egiten zuen&lt;ref&gt;ARISTOFANES: ''Liztorrak'', 44&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 1&lt;/ref&gt;. [[Eupolis]]ek dio ''hizlarien printzea zela baina ez oso trebea oratorian''&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 13&lt;/ref&gt; ''ele-eder gehiago hitzaldi pribatuetan eklesiaren aurrean baino''&lt;ref&gt;PAPARRIGOPOULOS: ''History of the Greek Nation,'' Aβ, 178&lt;/ref&gt;. Bestalde, [[Demostenes]]ek adierazi zuen atenastar askorentzat Altzibiades Eguneko hizlari trebeena zela&lt;ref&gt;DEMOSTENES: Midiasen kontra, 144-145&lt;/ref&gt;. Paparrigopoulosek ez du onartzen Demostenesen iritzia, baina berarekin bat dator estatu-politikaria gai zela bera kausa defendatzeaz. Kaganek hizlaritzarako izandako indarra aitortzen duen bitartean, Thomas Habinek, Hegoaldeko Kaliforniaren Unibertsitateko Klasikoaren irakasleak, uste du Altzibiades zela haren entzuleek, egoeraren arabera, behar zutena&lt;ref name=&quot;#13&quot;/&gt;&lt;ref&gt;HABINEK, T.: ''Ancient Rethoric and Oratory'' 23-24&lt;/ref&gt;. Hitzaldietan jendeak maitasunarekin erantzuten zuen Altzibiadesen zirrarari. Horregatik, Altzibiades, hitz egiten zuenean, Atenasko pertsonifikazioa zen eta bere burua maitatzen zuenean. Aristofanesen arabera, hiriak maitatzen edo gorrotatzen zuen&lt;ref&gt;ARISTOFANES: Igelak, 1425&lt;/ref&gt;.

=== Erreferentziak komedian, filosofian, artean eta literaturan ===
Antzinako greziar komediak ez zuen Altzibiades barkatu eta ematen du Eupolis eta Altzibiadesen arteko konfrontazioa zegoela, Aristofanes eta [[Kleon]]en artean izandakoaren antzekoa&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.: ''Alcibiades and Athens'', 32-33&lt;/ref&gt;. Bera ere, agertzen da fikziozko pertsonaia moduan Sokratesen zenbait elkarrizketetan (''Oturuntza, Simposium, Protagoras, Altzibiades I eta II'') baita [[Eskines Sokratikoa]] eta [[Antistenes]]en elkarrizketetan ere. Dirudienez, Antistenes eskarmentu pertsonalean oinarritu zen Altzibiadesen edertasuna, indarra eta kemena deskribatzeko eta honela zioen: “[[Akiles]]ek ez bazuen honen antza, ez zen, benetan, ederra izango”&lt;ref&gt;CORRIGAN, E.: ''Plato's Dialectic at Play'', 169&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;KAHN, C.: Aeschines on Socratics Eros, 90&lt;/ref&gt;. Sokratesi leporatu zioten haren ikasleen krimenak, Altzibiadesenak barne&lt;ref&gt;SCOTT, G. A.: ''Plato's Socrates as Educator'', 19&lt;/ref&gt; nahiz eta Platonaren ''Apologian'' berak adierazi ''Ni ez naiz inoiz inoren irakaslea izan''&lt;ref&gt;PLATON: Apologia, 33a&lt;/ref&gt;.
Altzibiades artean agertzen da Erdi Aroan eta Berpizkundean eta literatura garaikideko lanetan ere&lt;ref&gt;ENDRES, N.: ''Alcibiades''&lt;/ref&gt;. Bera da hainbat eleberri historikotako pertsonaiarik nagusiena. Idaleen artean Anna Bowman Dodd, Gertrude Atherton, Rosemary Sutcliff, Daniel Chavarria, Steven Pressfield eta Peter Green aipa ditzakegu&lt;ref&gt;RYDER. T. T. B.: ''Alcibiades'', 32&lt;/ref&gt;.
Pau Levinsonen lanean (''The Plot to Save Socrates''), Altzibiades pertsonaiarik nagusiena da eta argumentuan dio ez zuela hil azalduta dagoen moduan, baizik eta luzaroan bizi zela eta abentura gehiago izan zituela.

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
{{erreferentzia_zerrenda|20em}}

== Bibliografia ==
=== Lehen mailako iturriak ===
* ANDOCIDES: ''Against Alcibiades''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0018%3Aspeech%3D4&amp;redirect=true Perseus programan].
* ARISTOPHANES:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Aristophanes:_The_Eleven_Comedies/Frogs The Frogs]''. Wikisource.
* ARISTOPHANES: ''[https://en.wikisource.org/wiki/Aristophanes:_The_Eleven_Comedies/Wasps Wasps]''.
* ARISTOTELES:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Athenian_Constitution Athenian Constitution]''. Trans. Frederic George Kenyon. Wikisource.
* ARISTOTELES: ''History of Animals'' (Wentworth Thompsonek ingeleseratuta)
* ARISTOTELES:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Posterior_Analytics_(Owen) Posterior Analytics]''. [http://classics.mit.edu/Aristotle/posterior.2.ii.html Trans]. Edmund Spenser Bouchier. Wikisource.
* CORNELIUS NEPOS (1886): ''[https://en.wikisource.org/wiki/Lives_of_the_Eminent_Commanders/Alcibiades Alcibiades]''. Lives of the Eminent Commanders. Rev. John Selby Watsonek ingeleseratuta. Wikisource.
* DEMOSTHENES: ''Against Meidias''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Dem%2e+21%2e145&amp;redirect=true Perseus] programan.
* DIODORUS SICULUS: ''Library'', 13th Book.
* ISOCRATES: ''Busiris''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0144%3Aspeech%3D11&amp;redirect=true Perseus] programan
* ISOCRATES: Concerning the Team of Horses. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0144%3Aspeech%3D16&amp;redirect=true Perseus] programan
* LYSIAS: (1898). ''Alcibiades''. [https://en.wikisource.org/wiki/The_Orations_of_Lysias/Alcibiades The Orations of Lysias]. David McKay. Wikisource.
* LYSIAS: ''Against Alcibiades 2''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0154&amp;redirect=true Perseus] programan
* PLATO:, ''Alcibiades''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0175%3Atext%3DAlc.%201&amp;redirect=true Perseus] programan. Sanderson Beckek ingeleseratuta.
* PLATO (1871):  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Apology_(Plato) Apology]''. Trans. Benjamin Jowett. Wikisource.
* PLATO (1871):  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Symposium_(Plato) Symposium]''. Benjamin Jowettek ingeleseratuta. Wikisource.
* PLUTARCH (1683): [written in the late 1st century]. ''Agesilaus''. Lives. [https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Agesilaus Trans]. John Dryden. Wikisource. John Drydenek [http://classics.mit.edu/Plutarch/agesilus.html ingeleseratuta]
* PLUTARCH (1683): [written in the late 1st century]. ''Alcibiades''. [https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Alcibiades Lives]. John Drydenek ingeleseratuta. Wikisource. Arthur H. Cloughek (New York: Collier Press, 1909), Aubrey Stewart-George Longek eta John Drydenek [http://www.gutenberg.org/ebooks/14033?msg=welcome_stranger#LIFE_OF_ALKIBIADES ingeleseratuta].
* PLUTARCH (1683): [written in the late 1st century]. ''[https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Lysander Lysander]''. Lives. John Drydenek ingeleseratuta. Wikisource.
* PLUTARCH: (1683) [written in the late 1st century]. ''[https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Comparison_of_Alcibiades_with_Coriolanus Comparison of Alcibiades with Coriolanus]''. Lives. John Drydenek ingeleseratuta. Wikisource. Aubrey Stewart-George Longek eta John Drydenek ingeleseratuta.
* THUCYDIDES: ''History of the Peloponnesian War'', V-VIII. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0199&amp;redirect=true Perseus] programan.
* XENOPHON:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Hellenica_(Xenophon) Hellenica]''. Henry Graham Dakynsek ingeleseratuta. Wikisource.

=== Bigarren mailako iturriak ===
* ''Alcibiades''. Encyclopaedia Britannica. 2005.
* ''Alcibiades''. Encyclopaedia of Ancient Greece. Routledge (UK). 2002. ISBN 0-415-97334-1.
* ''Alcibiades''. Encyclopaedic Dictionary The Helios. 1952. In Greek.
* ANDREWES, A. (1992): &quot;The Spartan Resurgence&quot;. The Cambridge Ancient History edited by David M. Lewis, John Boardman, J. K. Davies, M. Ostwald (Volume V). Cambridge University Press. ISBN 0-521-23347-X.
* BUCK, R.J. (1998): Thrasybulus and the Athenian Democracy: the Life of an Athenian Statesman. Stuttgart: Franz Steiner Verlag. ISBN 3-515-07221-7.
* BUCKLEY, Terry (1996). Aspects of Greek History 750–323 BC. Routledge (UK). ISBN 0-415-09957-9.
* CARTWRIGHT David, WARNER Rex (1997): A Historical Commentary on Thucydides: A Companion to Rex Warner's Penguin Translation. University of Michigan Press. ISBN 0-472-08419-4.
* CAWKWELL, George (1997): Thucydides and the Peloponnesian War. Routledge (UK). ISBN 0-415-16552-0.
* CORRIGAN, Elena (2004): &quot;Alcibiades and the Conclusion of the Symposium&quot;. Plato's Dialectic at Play. Penn State Press. ISBN 0-271-02462-3.
* COX, C.A. (1997): &quot;What Was an Oikos?&quot;. Household Interests. Princeton University Press. ISBN 0-691-01572-4.
* DENYER, Nicolas (2001): Alcibiades (commentary). Cambridge University Press. ISBN 0-521-63414-8.
* DUE, Bodil (1991): &quot;The Return of Alcibiades in Xenophon's Hellenica&quot;. &quot;Classica et Mediaevalia — Revue Danoise de Philologie et D'Histoire&quot;. Museum Tusculanum Press. XLII: 39–54. ISBN 0-521-38867-8. Retrieved 2006-09-23.
* ELLIS, Walter M. (1989): Alcibiades. Routledge. ISBN 0-415-00994-4.
* GOMME, A. W.; ANDREWES, A.; DOVER K. J. (1945–81): An Historical Commentary on Thucydides (I–V). Oxford University Press. ISBN 0-19-814198-X.
* GRIBBLE, David (1999): Alcibiades and Athens: A Study in Literary Presentation. Oxford University Press. ISBN 0-19-815267-1.
* HABINEK, Thomas N. (2004): Ancient Rhetoric and Oratory. Blackwell Publishing. ISBN 0-631-23515-9.
* HATZFELD, Jean (1951): Alcibiade (in French). Presses Universitaires de France.
* KAGAN, Donald (1991): The Fall of the Athenian Empire. Cornell University Press. ISBN 0-8014-9984-4.
* KAGAN, Donald (2003): The Peloponnesian War. Viking Penguin (Penguin Group). ISBN 0-670-03211-5.
* KAHN, C. (1994): &quot;Aeschines on Socratic Eros&quot;. In Paul A. Vander Waerdt. The Socratic Movement. Cornell University Press. ISBN 0-8014-9903-8.
* KERN, Paul Bentley (1999): &quot;Treatment of Captured Cities&quot;. Ancient Siege Warfare. Indiana University Press. ISBN 0-253-33546-9.
* LEE TOO, Yun (1995): &quot;The Politics of Discipleship&quot;. The Rhetoric of Identity in Isocrates. Cambridge University Press. ISBN 0-521-47406-X.
* LITTMAN, Robert J. (1968): &quot;The Strategy of the Battle of Cyzicus&quot;. Transactions and Proceedings of the American Philological Association. 99: 265–72. doi:10.2307/2935846. JSTOR 2935846.
* MCCANN David, STRAUSS Barry (2001): ''War and Democracy: A Comparative Study of the Korean War and the Peloponnesian War''. M.E. Sharpe. ISBN 0-7656-0695-X.
* MCGREGOR, Malcolm F. (1965): ''The Genius of Alkibiades''. Phoenix. 19 (1): 27–50. doi:10.2307/1086688. JSTOR 1086688.
* PAPARRIGOPOULOS, Konstantinos; KAROLIDIS, Pavlos (1925): ''History of the Hellenic Nation'' (Volume Ab). Eleftheroudakis (grekeraz).
* PECK, Harry Thurston (1898): ''Harper's Dictionary Of Classical Literature And Antiquities''.
* PERRIN, Bernadotte (1906): ''The Death of Alcibiades''. Transactions and Proceedings of the American Philological Association. 37: 25–37. doi:10.2307/282699. JSTOR 282699.
* PLATIAS Athanasios G., KOLIOPOULOS Constantinos (2006): ''Thucydides on Strategy''. Eurasia Publications. ISBN 960-8187-16-8.
* PRESS, Sharon (1991): ''Was Alcibiades a Good General?'', Brown Classical Journal. 7.
* PRICE, Simon (1999). ''Religious Places. Religions of the Ancient Greeks.'' Cambridge University Press. ISBN 0-521-38867-8.
* RHODES, P.J. (2005): ''A History of the Classical Greek World''. Blackwell Publishing. ISBN 0-631-22564-1.
* SEALEY, Raphael (1976): ''The Peloponnesian War. A History of the Greek City States,'' 700–338 BC. University of California Press. ISBN 0-520-03177-6.
* SCOTT, Gary Alan (2000): ''Socrates and Teaching. Plato's Socrates as Educator''. SUNY Press. ISBN 0-7914-4723-5.
* SMITH, Willian (1851): ''A New Classical Dictionary of Greek and Roman Biography, Mythology and Geography.'' Harper &amp; brothers.
* STRAUSS, Leo (1978): ''The City and Man''. University of Chicago Press. ISBN 0-226-77701-4.
* SYKOUTRIS, Ioannis (1934): ''Symposium (Introduction and Comments)''. Estia. Grekeraz.
* VLACHOS, Angelos (1974): ''Thucydides' Bias.'' Estia (grekeraz).
* WOLPERT, Andrew (2002): ''Remembering Defeat: Civil War and Civic Memory in Ancient Athens''. Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-6790-8.

=== Irakurketa gehiago ===
* ATHERTON, Gertrude (2004): ''The Jealous Gods''. Kessinger Publishing Co. ISBN 1-4179-2807-7.
* BENSON, E.F. (1929): ''The Life of Alcibiades: The Idol of Athens''. New York: D. Appleton Co. ISBN 1-4563-0333-3.
* BURY, J.B.; MEIGGS, Russell (1975): ''A History of Greece'' (4th ed.). New York: St. Martin's Press.
* BURY, J.B.; COOK, S.A.; ADCOCK, F.E., eds. (1927). ''The Cambridge Ancient History.'' 5. New York: Macmillan.
* CHAVARRIA, Daniel (2005). ''The Eye Of Cybele''. Akashic Books. ISBN 1-888451-67-X.
* FORDE, Steven (1989). ''The Ambition to Rule Alcibiades and the Politics of Imperialism in Thucydides''. Ithaca, NY: Cornell University Press.
* GREEN, Peter (1967). ''Achilles his Armour''. Doubleday.
* HENDERSON, Bernard W. (1927). ''The Great War Between Athens and Sparta: A Companion to the Military History of Thucydides''. London: Macmillan.
* HUGHES-HALLETT, Lucy. Heroes: ''A History of Hero Worship''. Alfred A. Knopf, New York, New York, 2004. ISBN 1-4000-4399-9.
* MEIGGS, Russell (1972). ''The Athenian Empire''. Oxford: Clarendon Press.
* PRESSFIELD, Steven. ''Tides of War: A Novel of Alcibiades and the Peloponnesian War.'' Doubleday, New York, New York, 2000. ISBN 0-385-49252-9.
* ROBINSON, Cyril Edward (1916). ''The Days of Alkibiades''. E. Arnold.
* ROMILLY DE, Jacqueline (1997). ''Alcibiade, ou, Les Dangers de l'Ambition'' (in French). LGF. ISBN 2-253-14196-8.
* SUTCLIFF, Rosemary (1971). ''Flowers of Adonis''. Hodder &amp; Stoughton Ltd. ISBN 0-340-15090-4.

=== Biografiak ===
* ''[http://ancienthistory.about.com/cs/people/a/alcibiades.htm Alcibiades was an Athenian general in the Peloponnesian War]''. Bingley.
* ''[https://web.archive.org/web/20060905000755/http://www.glbtq.com/social-sciences/alcibiades.html Alcibiades]''. Endres, Nikolai.
* ''[https://web.archive.org/web/20060828185600/http://h06.cgpublisher.com/proposals/41/index_html Alcibiades: Aristocratic Ideal or Antisocial Personality Disorder]''. Evans, Kathleen. Archived from the original on 28 August 2006. Retrieved 5 August 2006.
* ''Alcibiades''. Meiggs, Russell. Retrieved 5 August 2006.
* ''[http://www.livius.org/articles/person/alcibiades/? Alcibiades]''. Prins, Marco-Lendering, Jona. Archived from the original on 31 August 2006. Retrieved 5 August 2006.
* ''[http://www.bartleby.com/344/5.html Alcibiades]''. The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition. 2001–05. Retrieved 5 August 2006.

=== Testuak eta analisiak ===
* ''[https://web.archive.org/web/20060911133925/http://faculty.ccc.edu/colleges/wright/greatbooks/Program/Symposm/Issue1/Arcan.htm Good Man, Bad Man, Traitor: Aspects of Alcibiades]''. Arcan, Gabriela.
* ''Thucydides and Civil War: the Case of Alcibiades''. Faulkner, Robert. Archived from the original on July 5, 2007. Retrieved 5 August 2006.
* ''[http://bcs.fltr.ucl.ac.be/FE/10/Lion/Lion2.html Survie d'un lion: Alcibiade]''. Loicq-Berger, Marie-Paule.
* ''Alcibiades and the Sicilian Expedition''. Rubio, Alexander G. Retrieved 5 August 2006.
* ''Plato, Thucydides, and Alcibiades''. Syse, Henrik. Archived from the original on July 5, 2007. Retrieved 5 August 2006.
* ''[https://web.archive.org/web/20060819192700/http://www.apaclassics.org/AnnualMeeting/03mtg/abstracts/warren.html Alcibiades, Athens, and the Human Condition in Thucydides' History]''. Warren, Brian. Archived from the original on 19 August 2006. Retrieved 5 August 2006.

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:K. a. V. mendeko biografiak]]
[[Kategoria:Antzinako Greziako militarrak]]
[[Kategoria:Antzinako Greziako agintariak]]
[[Kategoria:Antzinako atenastarrak]]
[[Kategoria:Hitz egiteko eragozpenak dituzten pertsonak]]</text>
      <sha1>ecepdu627sn11x6zqiwd0zz1nk4qlbs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006008</id>
      <parentid>9005973</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T03:00:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kilkerra</username>
        <id>1659</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65531" xml:space="preserve">{{biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Altzibiades Klinias Eskanbonides''' ({{lang-grc|Ἀλκιβιάδης Κλεινίου Σκαμβωνίδης}}, ''Alkibiádēs Kleiníou Skambōnidēs''; [[Atenas]], {{circa|[[K. a. 450]]}} - [[Frigia]], [[K. a. 404]]) [[Antzinako Grezia]]ko estatu-politikaria, jenerala eta hizlaria izan zen.

Amaren partetik, familia aristokratiko baten azken kidea izan zen, [[Alkmeonidak]] hain zuzen, [[Peloponesoko Gerra]]ren ostean garrantzia galdu zutenak. Gatazkaren bigarren partean, aholkulari estrategikoa, armadaren buruzagia eta politikaria izan zen.

Peloponesoko Gerran zehar, haren leialtasuna interes ezberdinetara mugitu zen. Atenas sorterrian zegoela, kanpo-politika oldarkorraren aldekoa zen eta [[Atenastarren espedizioa|Siziliako espedizioa]] defendatu zuen, baina hirian zituen etsaiek sakrilegio-karguak leporatu zizkiotenean, [[Esparta]]ra ihes egin zuen. Hiri honetan aholkulari estrategiko lana egin zuen, Atenasen kontrako kanpainak proposatuz edo behatuz. Espartan ere etsaiak sortu zitzaizkionean [[Persia|Pertsiara]] emigratu behar izan zuen. Han [[Tisafernes]] satraparen aholkularia izan zen harik eta bere aldeko atenastar politikariek haren itzulera lortu zuten arte. Altzibiades hainbat urtetan izan zen Atenaseko estrategoa baina arerioek, bigarrenez, hura kanporatzea lortu zuten. Siziliarako espedizioa Altzibiadesen ideia izan zen. Hala ere, aditu batzuek diote espedizioaren ardura Altzibiadesena izanez gero, eta ez Niziasena, atenastar armadaren hondamendia ez zela gertatuko&lt;ref&gt;VLACHOS, A.: ''Tuzidides''' Bias 59 &amp; c.&lt;/ref&gt;. 

Espartarrentzat lan egiten zuen bitartean, Altzibiadesek zerikusi handia izan zuen Atenasen gainbeheran, hala nola, [[Dezelia]]ren atzematean, zenbait matxinada sortzean eta gainbegiratzean. Behin sorterrira itzulita, Espartaren kontra hainbat garaipen lortu zituen, zeinek Esparta Atenasi bakea eskatzera behartu baitzuten. Altzibiadesek ezohiko taktikak erabili zituen, zenbaitetan nahiago zuen hiriak traizioaren edo negoziazioaren bidez konkistatzea setioaren ordez baino&lt;ref&gt;KERN,P. B.; ''Ancien Siege Warfare'', 151. orr.&lt;/ref&gt;. Altzibiadesen adimen militarra eta estrategikoa baliagarria izan zen berak lan egiten zuen edozein estaturentzat, baina etsaiak egiteko erraztasuna zela eta, ezin izan zuen luzaroan toki berean egon. Gerraren amaierako, K.a. 410ean, haren laguntzarekin lortutakoa ia ahantzita zegoen.

== Biografia ==
=== Lehenengo urteak ===
Altzibiades Atenasen jaio zen. Haren aita [[Klinias]] zen eta ama Dimonaka, [[Megakles]]en alaba. [[Perikles]] eta haren anaia Arifron Dinomakaren lehengusuak ziren&lt;ref&gt;COX, C. A.: ''Houshold interests'', 144. 44&lt;/ref&gt;. Bere familiaren leinua [[Eurisazes]]engandik eta [[Ajax (mitologia)|Ajax Telemonikoarengadik]] omen zetorren&lt;ref&gt;PLATON: ''Altzibiades'' 1, 121&lt;/ref&gt;. Aitona, Altzibiades izenekoa hura ere, [[Klistenes]]en laguna zen. Azken honek K.a. VI. mendeko erreforma konstituzionala egin zuen&lt;ref&gt;''Alcibiades'', 1952. Encyclopaedic Dictionary The Helios&lt;/ref&gt;. Klinias [[Koroneako gudua]]n hil ondoren, K.a. 447an, Perikles eta Arifron izan zituen tutore Altzibiadesek&lt;ref&gt;DENYER, N.: ''Commentary of Plato's Alzibiades'', 88-89 orr.&lt;/ref&gt;. 

[[Plutarko]]ren arabera, Altzibiadesek irakasle ospetsuak izan zituen, hala nola, [[Sokrates]], eta erretorika artean murgildu zen. Zenbait greziar idazleren ustez, diziplina gutxiko pertsona zen. Altzibiadesek K.a. 432an [[Potidea gudua]]n parte hartu zuen, non [[Sokrates]]ek bizitza salbatu baitzion&lt;ref&gt;PLATO: ''Symposium'', 220 e&lt;/ref&gt;, baina mesede hau K.a. 424ko [[Delio gudua]]n itzuli zion. Altzibiadesek Sokrates miresten zuen&lt;ref&gt;SYKOUTRIS, I.: ''Introduction to Symposium'', 159-180 orr.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;PLATON: ''Symposium'', 215a-222b.&lt;/ref&gt;. Plutarkoren arabera, Altzibiadesek Sokratesen beldur eta miresmena zituen eta harekin zegoenean gainontzeko maitaleak mespretxatzen zituen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 6&lt;/ref&gt;.

Altzibiades [[Hipareta]]rekin ezkonduta zegoen, [[Hiponiko III.a]]ren alabarekin, atenastar aberats bat. Plutarkoren aburuz, Hiparetak senarra maitatzen bazuen ere, haren maitaleen erruz dibortziatzen saiatu zen, baina legeak emaztea inoren laguntzarik gabe utzi zuenez, Altzibiadesekin betirako bizi izan zen eta seme bat (Altzibiades Gaztea) eta alaba bat eman zizkion&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 8&lt;/ref&gt;.

=== Karrera politikoa K.a. 412 arte ===
[[Fitxategi:AspasiaAlcibiades.jpg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;Jean Leon Gerôme (1824-1904) Sokrasek Altzibiaderen bila Aspasiaren etxean. 1861&lt;/small&gt;]]
==== Igoera ====
Altzibiadesen karrera politikoa [[Nizias Bakea]]ren ostean hasi zen, Atenasko kanpo-politikari oldarkorragoa izatea eskatzean. Aipatutako itunak, Esparta eta Atenasen arteko su-eten bat baino ez zenak, amaiera eman zion zazpi urteko gerrari, borrokalariek abantailarik lortu ez zutelako. Arnold W. Gomme, [[Raphael Sealey]] eta [[Tuzidides]], historialariek, besteak beste, uste izan dute Altzibiades minduta zegoela espartarrek [[Nizias|Niziasekin]] eta [[Lakes]]ekin negoziatu zutelako ituna, eta eztabaidatik at utzi zutelako Altzibiades gazteegi zelakoan&lt;ref&gt;GOMME, A. W. : A Historical Commentary on Tucydides, 339&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;SEALEY, R.: ''A History of the Greek City States,'' 353.&lt;/ref&gt;. Itunaren gaizkiulertze batzuk argitzekotan, Espartak enbaxadore ahalguztidunak bidali zituen Atenasera&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 14&lt;/ref&gt;. Hasieran, atenastarrek espartarrak ondo onartu zituzten, baina Altzibiadesek haiekin biltzea lortu zuen, enbaxadoreek [[eklesia]]rekin hitz egin baino lehen. Elkarrizketa horretan ziria sartu zuen espartarren eta atenastar eklesiaren artean. Espartarrei esan zien eklesiak eskakizun handiak zituela eta harekin zuzenean negoziatu beharrean, berak bitartekari lana egingo zuela eta bere eragin politiko guztia erabiliko zuela espartarrak laguntzeko atenastar politikoen aurrean. Peloponesoko ordezkariek Altzibiades sinetsi zuten, Nizias eta eklesiarengandik aldenduz, azken hauek zinez akordio batera heldu nahi bazuten ere. Hurrengo egunean, Altzibiadesek, eklesiaren aurrean ordezkariei galdetu zien zeintzuk ziren Espartatik zekartzaten botereak, eta sekretupean adostu moduan, botere guztiak ez zituztela erantzun zuten. Aurreko egunean kontrakoa esan zutenez, Atzibiades aukeraz bilatu zen espartarrei sinesgarritasun falta aurpegiratu eta ezkututako helburuak leporatzeko. Nizias zur eta lur zen bitartean, eklesiak Altzibiades jeneral izendatu zuen.

Geroago, boterea erabili zuen [[Argos]], [[Mantinea]], [[Elide]] eta Peloponesoko beste zenbait estaturekin aliantza bat egiteko eta eskualde horretan Esparta mehatxatzeko. Gommeren arabera ''Atenastar jeneral batentzat egitasmo ederra zen, gehienbat bertako gerlariz osaturiko armada Peloponeson gidatzea eta Espartari iseka egitea, honen ospea baxuena zen unean''&lt;ref&gt;GOMME, A. W.: ''A Historical Commentary on Thucydides,'' 70&lt;/ref&gt;. Hala ere, aliantza hau [[Mantinea gudua]]ren ondoren desagertu zen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 15&lt;/ref&gt;.

Edonola ere, K.a. 416-415 urteetan, liskar zail bat geratu zen Atenaseko politikarien artean, zeinetan alde batean [[Hiperbolo]] eta bestean Nizias eta Altzibiades baitzeuden. Hiperbolo haietako bat egozten saiatu zen baina azken horiek indarrak batu zituzten Hiperboloren [[ostrazismo]]a lortzeko&lt;ref&gt; PLUTARKO: ''Altzibiades'', 13&lt;/ref&gt;. Horrek adierazten du, nahiz Niziasek nahiz Altzibiadesek jarraitzaileak zituztela eta hauek, botoen bidez, liderrek esandakoa betetzen zutela&lt;ref&gt;SEALEY, R.: ''A History of the Greek City States'', 353&lt;/ref&gt;.

Altzibiadesek ez zuen [[Melos]]ko atzematean esku hartu K.a. 416-415 urteetan, baina Plutarkoren aburuz, hark babestu zuen gizonezkoak hil eta emakumezkoak eta umeak esklabo saltzeko dekretua&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', XVI.&lt;/ref&gt;. [[Andozides]] hizlariak dio Altzibiadesek ume bat izan zuela emakume esklabo batekin eta horregatik horren ostrazismoa eskatu zutela&lt;ref&gt;ANDOZIDES: ''Altzibiadesen kontra''&lt;/ref&gt;.

==== Atenastarren espedizioa ====
[[Fitxategi:Atenastarren espedizioa.jpg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;Atenastarren espedizioa&lt;/small&gt;]]
K.a. 415ean, Siziliako [[Segesta|Segestako]] ordezkariak Atenasera heldu ziren [[Selinonte]]ren kontrako gerran laguntza eskatzera. Honen osteko eztabaidan, Nizias parte-hartzearen kontra mintzatu zen, kanpaina oso garestia izan zitekeelako eta, aldi berean, Altzibiadesen argudioak indargabetzen saiatu zen, Sizilian esku hartu nahi baitzuen hark. Altzibiadesek zioen gerrak aberastasuna ekarriko zuela, atenastar inperioa zabalduz, [[Mediar Gerrak|Pertsiar gerretan]] gertatu zen bezala. Horrez gain, Atenasek eskualdean aliatuak errekrutatu ahalko zituela zioen eta horrela [[Sirakusa]]ren gaineko kontrola lor zezaketela, Siziliako hiririk indartsuena berau (zenbait historialariren ustez, oso aurreikuspen baikorrak ziren)&lt;ref&gt;PLATIAS_KOLIOPOULOS: ''Tuzidides Estrategian'' 237-46&lt;/ref&gt;. Niziasek agerian utzi nahi izan zuen nolakoa izan beharko zuen espedizioaren tamainak, plana arrakastatsua izatekotan. Horregatik iradoki zuen: flota 60 itsasontzitik 140 galeretara igarotzea; 5.100 soldadu, 1.300 arkulari, habailariak eta arma arinez hornituriko gizonezkoak gehitzea&lt;ref&gt; PLUTARKO: ''Altzibiades'',20&lt;/ref&gt;. Leo Strauss filosofoak espedizio hura Periklesen plan handiena baino handiagoa zela azpimarratu zuen&lt;ref&gt;STRAUSS; Leo: ''The City and Man,'' 104&lt;/ref&gt;. Niziasen asmoa eklesia beldurtzea eta ideia alboratzea bazen ere, kontrako efektua lortu zuen eta atenastarrek espedizioaren alde bozkatu zuten&lt;ref&gt;KAGAN: ''The Peloponesian War,'' 322&lt;/ref&gt;. Bildutakoek Nizeas, Altzibiades eta Lamako espedizio ahalguztidun izendatu zituzten, Sizilian Atenasko interesak lortzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI. 26&lt;/ref&gt;.

Gau batean, espedizioa antolatzen ari zenean, [[herma|hermen]] buru eta zakil mutilatuak agertu ziren Atenas osoan zehar (hermak zutabeen oinarrian zizelkatzen ziren Hermes jainkoaren ezaugarriak ziren). Hura, eskandalu erlijiosoa izateaz gain, espediziorako zoritxarraren iragarletzat jo zen. Plutarkok azaldu zuenez, Androklesek, lider politiko batek, lekuko faltsuak erabili zituen Altzibiadesi eta haren lagunei estatuak mutilatu eta [[Eleusiar Misterioak]] profanatu izana leporatzeko. Ondoren, Altzibiadesen arerioek, Ardrokles, Tesalo, ([[Zimon]]aren semea) eta beste hizlari batzuek, erabaki zuten Altzibiades, erabakia zegoen moduan itsasoratu beharko zela eta kanpainaren ostean epaituko zutela. Hala ere, Altzibiadesek epaiketa lehenbailehen gauzatzea eskatu zuen, errugabea zela argitzeko, nahiz eta balizko zigorra heriotza izan&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 19&lt;/ref&gt;. Eskaera baztertu zen eta ontziteria Siziliarantz irten zen karguak argitu gabe&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI, 29&lt;/ref&gt;.

Kanpoan zegoela baliatu zuten etsaiek Altzibiadesen izena gehiago lohitzeko. Altzibiadesi beste sakrilegio batzuk egitea eta demokraziaren kontra azpilanean aritzea leporatu zioten&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI, 61&lt;/ref&gt;. Atenastarrek salaketak sinetsi zituzten&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;TUZIDIDES: VI, 53&lt;/ref&gt;. Espedizioa Siziliako [[Catania]]ra heldu zenean, Salaminia [[trirreme]]a bertan zain zegoen Atenaseko ordezkariekin, Altzibiades eta beste auzipetuak Atenasen hasi beharko zen epaiketara eramateko&lt;ref name=&quot;#1&quot; /&gt;. Altzibiadesek ordezkariei esan zien haien itsasontzien atzean joango zela baina [[Turios]]era heldu zenean, tripulazioarekin alde egin zuen. Altzibiades absentzian epaitua eta heriotz zigorrera kondenatua izan zen, bere jabegoak konfiskatuak izan ziren, iheslaritzat jo eta talentu baten saria eskaini zuten hura hiltzeagatik&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War,'' 273&lt;/ref&gt;. Bitartean, Siziliako atenastar flotak, zenbait garaipenen ondoren, [[Messina]]ra jo zuen, non bertoko batzuk itxaroten baitzeuden, traizioa egin eta gero hiria emateko. Estrategia hau aurreikusiz, Altzibiadesek informazioa hiriko Sirakusako aliatuei eman zien eta horrela atenastarrek ezin izan zuten Messinan sartu&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI, 74&lt;/ref&gt;. Lamako guduan hil ondoren, Siziliako espedizioaren arduradun bakarra Nizias izan zen. Gaur egungo aditu batzuek uste dute buruzagi hura desekokia zela&lt;ref&gt;VLACHOS, A.: ''Tuzidides' Bias,'' 59 eta hurrengoak&lt;/ref&gt;.

==== Ihesa Espartara ====
Turiosetik desagertu orduko, Altzibiades harremanetan jarri zen espartarrekin eta haien babesaren truke zera agindu zien; haien etsai zenean eragindako kaltea baino laguntza gehiago emango ziela&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades, 23&lt;/ref&gt;. Espartarrek eskaintza onartu eta haien artean jaso zuten. Espartarrak armada bat Sirakusara bidaliko zutenetz eztabaidan ari zirenean, Altzibiadesek Espartako eforoak beldurtu zituen Atenasen botere-nahiarekin: honen helburua zen [[Sizilia]], [[Italia]] eta [[Kartago]] konkistatzea&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;TUZIDIDES: VI, 89-90&lt;/ref&gt;. Donald Kaganek, [[Yale Unibertsitatea|Yaleko unibertsitatearen]] historialariak, uste du Altzibiadesek atenastarren planak handitu zituela, espartarrei bera baliagarri izan zitzaiekeela konbentzitzeko. Kaganen arabera, ordea, Altzibiadesek ez zuen oraindik gero lortutako ospea, beraz, espartarrentzat ''&lt;nowiki/&gt;'garaitu eta mindutako pertsona bat, akats estrategikoak, desideratutako ondorioekin, egin zituena''' baizik ez zen. Baieztapen honen arabera, dudan jartzen zen Altzibiadesen adimen nagusi bat: oratoria limurtzailea&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;KAGAN: ''The Peloponesian War,'' 282-283&lt;/ref&gt;. Berehalako mehatxua zela ikusarazi zienez, Altzibiadesek aholkatu zuen tropak eta espartar buruzagi bat bidaltzea sirakusarrak laguntzera eta disziplinatzera&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;.

Altzibiades espartarren aholkulari militarra izan zen eta zenbait lorpen garrantzitsu bideratzen lagundu zien. [[Dezelian]] (Atenastik 16 km-ra) gotorleku bat eraikitzeko aholkatu zien &lt;ref&gt;TUZIDIDES: VII, 18&lt;/ref&gt;. Neurri honekin espartarrek atenastarrak banatu zituzten haien landa eremuetatik eta [[Sunion]]go zilarrezko meategietatik&lt;ref name=&quot;#3&quot; /&gt;. Altzibiadesek gerra [[Atika]]n jarraitzeko zehaztu zuen plan hura. Jukutria horrek urte batez harresien barruan bizitzera behartu zituen atenastarrak. Kalteak nabariak izan ziren: hornidurak itsasotik baizik ezin zitezkeen heldu eta izurritea Atenasen zabaldu zen. Atenas bigarren fronte batean sarturik zegoenez, [[Delosko Liga]]koak matxinatzen hasi ziren. Atenastarrek Sizilian izandako porrotaren bezperan, Altzibiades [[Jonia]]ra itsasoratu zen espartar flota batekin eta zenbait hiri jarkiaraztea lortu zuen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 24)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 26&lt;/ref&gt;.
Nahiz eta Espartari ekarpen baliotsuak egin, Altzibiadesek [[Agis II.a]] erregearen konfiantza galdu zuen&lt;ref&gt;''Alcibiades''. Encyclopaedia Britannica. 2002&lt;/ref&gt;, Timea, erregearen emaztearekin abentura bat zuelako, eta honen semeak (Leotikidas) Altzibiades omen zuen aita&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Lysander'', 22&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;PLUTARKO: Agesilaus, III&lt;/ref&gt;. Bestalde, Endius eforoa (Altzibiadesen laguna) erretiratu zenean Altzibiadesen eragina txikitu zen&lt;ref&gt;RHODES, P. J.: A History of the Classical Greek World, 144&lt;/ref&gt;. Antiokok, jeneral espartar batek, Altzibiades hiltzea agindu zuen, baina hark, jakinaren gainean zegoenez, [[Tisafernes]] [[satrapa]]rengana ihes egin zuen. Azken horrek, itun batek agindurik, Peloponesoko armada finantzatzen zuen K.a. 412an&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;TUZIDIDES: VIII, 45&lt;/ref&gt;.

==== [[Anatolia|Asia Txikian]] ====
Pertsiar gortera heldu zenean, Altzibiadesek [[satrapa]]ren konfiantza bereganatu zuen eta hari egindako iradokizunak ondo hartuak izan ziren. [[Tuzidides]]en arabera, Altzibiades Tisafernesekin lanean hasi zen Peloponesokoen interesak kaltetzeko. Espartar ontziteriari ordaindu beharrekoa murriztu eta atzeratu egin zuen&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;. Arerioei buruzko informazioa eskuratzeko hirietako jeneralak erostearen garrantzia azpimarratu zion pertsiar satrapari, eta baita greziarren arteko gatazkan ahalik eta beranduen sartzeko aholkatu ere, izan ere, gerra zenbat eta luzeago izan, borrokalariak gero eta agortuagoak egongo baitziren. Trikimailu horrek ahalbideratuko zien pertsiarrei eskualdea errazago konkistatzea. Altzibiadesek satrapa konbentzitu zuen Pertsiaren onerako zela Atenas eta Esparta ahultzea, eta azkenik Peloponeso osoa menderatzeko aukera edukiko zuela&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 46&lt;/ref&gt;. Pertsiarrek ongi probestu zituzten Altzibiadesen aholkuak, baina Tuzididesen arabera Altzibiadesen helburua pertsiarren boterea erabiltzea zen, Atenasera itzultzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 47&lt;/ref&gt;.

{{Zuzendu}}

=== Atenasen berriro ===
==== Negoziazioak atenastar oligarkekin ====
Altzibiadesek bazekien demokrata erradikalek Atenasera itzultzea galaraziko ziotela&lt;ref&gt;BUCKEY, T.: ''Aspects of the Greek History'', 411&lt;/ref&gt;, horregatik elkartrukatuko mezuetan [[Samos]]en zeuden atenastar nagusiekin iradoki zien Atenasen haren aldeko oligarkia bat ezartzen bazuten, Atenasera dirua aldean itzuliko zela, eta 147 trirremeko pertsiar flota batekin&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades, 25&lt;/ref&gt;. Altzibiadesek arian arian jeneralen konfiantza lortu zuen, baina horretarako hiru ataleko plana osatu zuen: Atenasko konstituzioa kentzea; Altzibiadesen itzulera bozkatzea eta azkenik, Altzibiadesen eraginaren bitartez, Tasifermes Pertsiako erregeak Atenas laguntzea. Jeneral gehienek Altzibiadesen plana onartu zuten, baita konstituzio estuago bat ere, militarrei politikan parte-hartze handiago baimenduko zitzaielako. Samoseko jeneralen artean bakarrak baizik ez zuen kontra egin, Frinikok, Altzibiadesi oligarkia berria ohiko demokrazia bezain gutxi axola zitzaiolakoan&lt;ref&gt;SEALEY, R.: ''A History of the Greek City States'', 359&lt;/ref&gt;. Trama horretan [[Trasibulo]] jeneralaren parte-hartzea ez dago argi.

Jeneral hauek konspiraziorako talde bat antolatu zuten, eta nahiz eta hasieran soldadu eta itsas gizonek aurre egin zieten, azken horiek erregearen soldata jasoko zutela jakitean lasaitu ziren&lt;ref name=&quot;#5&quot;&gt;TUZIDIDES: VIII, 49&lt;/ref&gt;. Taldekoek Pisandro mezularia bidali zuten Atenasera Altzibiades berrezartzeko, demokrazia abolitzeko eta Tisafernes atenastarren laguna zela konbentzitzeko helburuarekin&lt;ref name=&quot;#5&quot; /&gt;.

Friniko beldurtu zen Altzibiadesen itzulera oztopoak jarri baitzituen eta liketeena zen honen partetik mendekua hartzea. Hori zela eta, Astioko Espartako jeneralari gutun ezkutu bat bidali zion Altzibiadesen Peloponesoaren aurkako estrategia azalduz. Astiokok ez zuen gutuna gorde, alderantziz, Altzibiadesi eta Tisaferneri, [[Magnesia]]n zeudela, Frinikoren gutuna erakutsi zien. Altzibiadesek jakinaren gainean jarri zituen Frinikoarena Samosko agintariak eta traidore horrentzat heriotz zigorra eskatu zuen&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 50&lt;/ref&gt;. Frinikok, etsita, berriro idatzi zion Astiokori. Idazki horretan leporatzen zion aurreko mezua ez gordetzea, baina Samosko atenastar ontziteria suntsitzeko aukera eskaini zion. Berriro ere, informazio hau Astiokok Altzibiadesi eman zion eta, jarraian, honek Samosko militarrei esan zion Frinikok traizio egin ziela. Hala ere, Frinikok Astiokoren erantzun hau itxaroten zuenez, samostarrei ohartu zien lazedemoniarrek Samos eraso egingo zutela, beraz, ahalik eta lasterren, harresiak egiteariekin behar zioten&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 51&lt;/ref&gt;. Altzibiadesen gutuna heldu zenean Frinikoren traizioa salatuz eta etsaiek eraso egingo zutela, samostarrek pentsatu zuten Altzibiades ez zela fidatzekoa etsaiaren planak aurretiaz jakinda, Friniko konplizitatez salatu zuelako.
Gertakizun hauek gorabehera, Pisandro eta beste konspiratzaileak Atenasera heldu ziren. Hasieran, atenastarrek ez zuten demokrazia aldatu nahi eta, gainera, Altzibiadesen atenastar etsaiek honen itzuleraren kontra jarri ziren legeak bete ez zituelako. Eumolpidekoek eta Zerizesekoek Eleusis Misterioak gogora ekarri zituzten, hots, Altzibiades erbesteratzearen arrazoiak. Pisandrok Altzibiadesen aurkariei galdetu zien ia gai ziren beraien kabuz hiria salbatzeko, ia etsaien bezainbesteko gerra-itsasontzi zituzten, etsaiek baino aliatu gehiago eta, Tisafernesen diru laguntza. Herriak onartu zuen geroko konstituzioaren erreforma bat egitea eta Altzibiades eta Tisafernesekin negoziatzea, Pisandro eta hamar hiritarren (baliteke, ohiko zenez, tribu bana) ordezkaritza bat eratu zuen.
Eklesiak Friniko eta honen laguna, Eszironides, kendu ondoren, Diomedonte eta Leon estratego aukeratu zituen Tisafernes eta Altzibiadesekin negoziatzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 53&lt;/ref&gt;.
Puntu honi helduta, Altzibiadesen planak arazo handi bat zuen Tisafernesek ez zuelako inolako akordiorik nahi, baizik eta, lehen bezala, neutrala jarraitu nahi zuen&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Fall of the Athenian Empire'', 136-138&lt;/ref&gt;. Kaganen arabera, Tisafernes buruzagi zuhurra zen eta argi zuen hobea zela greziarrak haien artean ahultzea, borroka horretan esku hartu gabe&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War,'' 366&lt;/ref&gt;.
Altzibiades horretaz konturatu zen, baina ez zuen nahi atenastarrek pentsa zezatela bera ez zela gai Tisafernes konbentzitzeko, hortaz, asmatutako plan berrian pertsiarren laguntzaren truke, oso eskakizun gogorrak aurkeztu zituen (Jonia, zenbait irla eta lurralde batzuk ematea, itsasontziak egin ahal izatea, erregearen Egeo kostaldetik nabigatzeko baimena...). Honela Altzibiadesek esango zuen atenastarren izango zela errua pertsiarren baldintzak onartu ez zituztelako. Erregearen gortean egindako hirugarren bileran, atenastarrek pertsiarraren baldintza gehienak onarturik zituzten, baina negoziazioak apurtu ziren. Atenastar negoziatzaileen ustez, baldintzak oso gogorrak ziren eta Altzibiadesi leporatzen zioten ziria sartu zietela, akordio bat nahi izatekotan posible zelako&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 56)&lt;/ref&gt;.
Tisafernesekin ituna ez lortzean Altzibiades eta konspiratzaileen arteko negoziazioak apurtu ziren ere&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 136-138&lt;/ref&gt;. Taldeak ulertu zuen Altzibiadesek Atenasi itzelezko eskakizunak eskatzeaz gain, ez zuen itunaren zegokionaren zatia bete, beraz, konspiratzaileek Altzibiades Atenasen berrezarpenaren asmoa bertan behera utzi zuten&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra'', VIII. 56&lt;/ref&gt;.

==== Altzibiades, berriz atenastar jenerala ====
Negoziazioek huts egin bazuten ere, konspiratzaileek demokrazia kentzea lortu zuten eta Laurehunen Kontseiluaren gobernu oligarkikoa inposatzea ere. Gobernu horretan Friniko eta Pisandro zeuden. Samosen, antzeko estatu kolpeak ez zuen arrakastarik lortu. Izan ere, Samosko demokratek, aristokraten aurka matxinatu ondoren, herri-alderdia eratu zuten, baina laster norabide politikoa aldatu zuten. Orduan, Pisandro Atenasko konjuratzaileak eta 300 konspiratzaileek erabaki zuten, Karmino estrategoren laguntzarekin, Hiperbolo hiltzea. Hala ere, herri-alderdiko samostar gehienek atenastar estrategoei (Leon eta Diomedonte), Trasibulo triarkari eta Trasilo hoplitari jakinaren gainean jarri zioten gertatzekoaz. Aurrekoen eta atenastar soldaduen laguntzarekin, samostarrek 300 matxinatutakoak irabazi zituzten, hauetariko 30 hil eta hiru erantzule nagusiak erbestera bidali zituzten, baina gainontzekoekin errepresaliak ez zituzten hartu&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 73&lt;/ref&gt;.
Gerora, Samosko atenastar tropek bilera bat deitu zuten haien jeneralak kentzeko eta beste berriak aukeratzeko, Trasibulo eta Trasilo barne. Bilerak erabaki zuen demokraziarekin jarraitzea Espartaren kontrako gerrak jarraitzen zuen bitartean&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra'', VIII. 76&lt;/ref&gt;.
Beranduago, Trasibulok tropak konbentzitu ondoren Altzibiades etorri behar zela (gauza bera defenditzen zuen estatu kolpe baino lehenago), Samosera abiatu zen honekin etortzeko. Estrategia honen helburua zen pertsiar laguntza Espartatik kentzea, Altzibiadesek Tisafernesen gainean oraindik eragin handia zuela uste zutelako&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 81&lt;/ref&gt;.
Plutarkoren ustetan, Altzibiadesengana bidalitako mezulariek nahi zutena zen Atenasko tiranoak kentzea&lt;ref name=&quot;#6&quot;&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 26&lt;/ref&gt;. Kaganen ustez, Altzibiadesi ez zitzaion berrezarkuntza gustatu, itzulera loriatsu bat nahi zuelako eta, kasu honetan, ontziteriak soilik eskatu zuen itzulera. Inmunitateari zegokionez, momentuz ziurtatuta zegoen, baina ez etorkizunerako. Egia esan, Altzibiadesek espero zuen etortzea haren ospe eta eraginarengatik eta ez Trasibuloren babesari esker&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War,'' 389&lt;/ref&gt;.
Altzibiades itzuli zenean armadaren aurrean garraztasunez hitz egin zuen haren erbesteratzeari buruz, baina denbora gehiago erabili zuen azalduz eta harrotuz Tisafernesen gainean zuen eraginaz. Armadaren atxikimendua lortzeko adierazi zuen zergatik Atenasko oligarkak berarekin izututa egon beharko ziren. Behin tropak entzun zuen hitzaldia, Altzibiades aukeratu zuen jenerala, Trasibulo eta beste batzuekin batera&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra'', VIII. 82&lt;/ref&gt;. Hauek hainbeste asaldatu ziren non erabaki baitzuten [[Pireo]]ra itsasoratzea Atenasko oligarkak kentzeko. Altzibiadesek eta Trasibulok egoera baretuz, proposamenaren erokeriaz adierazi zieten, gerra zibilera eramango zuelako eta, ondorioz, Atenas berehalako porrotean bukatu zitekeelako&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades, 26&lt;/ref&gt;.
Altzibiades jeneraltzan berrezarri orduko, Laurehunen Gobernuaren ordez oligarkia zabalagoa ezarri zuten, (Bostmilen Gobernua) eta honen ostean, demokrazia&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 97&lt;/ref&gt;.
Laster, Altzibiades ontziteri batekin Tesafermesengana abiatu zen. Plutarkoren arabera, eginkizunaren helburua zen pertsiar flota etetea Peloponesokoak ez laguntzeko&lt;ref name=&quot;#6&quot;/&gt;. Tuzidides Plutarkorekin bat dator adieraztean flota [[Aspendos]]en zegoela eta Altzibiadesek esan zuela pertsiarrak haren alde ekarriko zituela edo haien etorrera oztopatuko zuela. Hala ere, Tuzididesek espekulatzen du ia Altzibiadesek bere egoera berriaz harrotu nahi zen Tisafernesen aurrean eragina gainditzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: Peloponesoko Gerra, VIII. 82&lt;/ref&gt;. Historialari honen arabera, Altzibiadesek ondo zekien Tisafernesek ez zuela inoiz flota ekarriko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: Peloponesoko Gerra, VIII. 88&lt;/ref&gt;.

==== Abidos eta Ziziko guduak ====
[[File:Battle of Cyzicus.svg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;'''Atenastar estrategia Zizikon'''&lt;/center&gt;
&lt;br&gt;'''''Ezkerra''''': Altzibiadesen ontziteri txikiak (urdina) espartarrena (beltza) itsasora erakartzen du. &lt;br&gt;'''''Eskuin''''': Trasibulok eta Teramenesek atenastar flota espartarrenaren atzean jartzen dute haien Zizikora atzera-egitea mozteko. Bitartean Altzibiades itzultzen da jarraitzaileei aurre egiteko &lt;/small&gt;]]
Bostmilakoen bitarteko gobernuak Altzibiades lehengoratu zuten. Gobernu hau, K.a. 411an, Laurehunen ondorengoa zen, baina litekeena da Altzibiades K.a. 407 arte itxarotea Atenasera itzultzeko&lt;ref&gt;CARTWRIGHT-WARNER: ''A Historical Commentary on Thucydides'', 301&lt;/ref&gt;. Plutarkok uste du, nahiz eta berrezarkuntza onartu zen Kritiasek, Altzibiadesen politikari aliatu bat, aurkeztutako mozio baten ondoren, erabaki zuela Atenasera garaile eta loriaz jantzita etorriko zela&lt;ref name=&quot;#7&quot;&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 27&lt;/ref&gt;, honela balizko jazarpenaz aske egongo zen.
Abidos batailan zeregin handia izan zuen. Altzibiades atzean geratu zen, Samosen, armada txiki batekin, bitartean Trasibulok eta Trasilok flotaren zatirik handiena [[Helesponto]]ra gidatu zuten. Periodo honetan Altzibiades hasi zen Kariatik (inguruko eskualdea) dirua lortzen bogalariak ordaintzeko&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 406&lt;/ref&gt; eta haien konfiantza lortzeko.
Zinosema atenastar garaipenaren ondoren, bi atenastar flotak elkartu ziren Egeo itsasoan bataila erabakigarrirako. Altzibiades bidean zegoenean, topo egin zuten Abidosen Peloponesokoekin, base nagusia zuten tokian. Bataila, luzaroan orekatuta, atenastarren aldekoa jarri zen Altzibiades Helesponton 18 trirremekin sartu zenean&lt;ref name=&quot;#7&quot;/&gt;&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1.1.5&lt;/ref&gt;. Farnabazo satrapa pertsiarrak, Tisafernes ordezkatu zuena Peloponesoko flotari diru-laguntza ematean, lehorreko armada kostaldera mugitu zuen, hondartzaratu ziren itsasontziak eta marinelak defendatzeko. Eskerrak gauez etorritako pertsiar lehorreko armadari, ez zen Peloponesoko flota erabat suntsitu&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 408&lt;/ref&gt;.
Bataila bukatzean, Tisafernes Helespontera heldu zen eta Altzibiadesek flota Sestosen utzi zuen satraparekin egoteko eta honi opariak eraman zituen losintxatzeko. Altzibiadesek gaizki ulertu zuen satraparen erantzuna, heldu bezain pronto atxilotuta izan zelako&lt;ref name=&quot;#7&quot;/&gt;. Hilabete bat beranduago, alde egin zuen eta agindua berreskuratu zuen&lt;ref name=&quot;#8&quot;&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 28&lt;/ref&gt;, baina atxiloketak argi utzi zuen ez zuela inolako eraginik Tesafermesengan. Harrez geroztik, haren autoritatea ekintzetan oinarrituko zen, ez promesetan&lt;ref name=&quot;#9&quot;&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 410&lt;/ref&gt;. Etenaldi baten ondoren, Peloponesokoek aprobetxatu zutela itsaontzi berriak egiteko eta atenastarrek Egeo itsasoan zehar dirua jasotzeko, gudurik handiena Zizikusen gertatu zen K.a. 410ean. Altzibiadesek bere flota txikia babesteko Sestosetik Kardiara mugitu zuen. Atenastar flota osoa elkartu ondoren, Zizikora abiatu zen Farnabazo eta Mindaro, (Peloponesoko buruzagia) erasotzeko. Ekaitzak eta iluntasunak ezkutatuta, atenastar flota hurbidu zen peloponesokoak konturatu gabe&lt;ref name=&quot;#8&quot;/&gt;. Diodoro Sikuloren arabera, atenastarrek plan bat antolatu zuten etsaiak borrokan sartarazteko. Altzibiades aurrera joan zen flota txiki batekin espartarrak erakartzeko. Mindarok jazarri zuenean, Trasibuloren eta Teramenesen agertu ziren espartarraren atzera-egitea mozteko&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII, 50.1&lt;/ref&gt;. Espartar flotak galerak izan zituen borrokan eta kostara heldu ziren atenastarrak atzean zituztela. Altzibiades, atenastarren jazarleen aurrean zihoana, saiatu zen espartar itsasontziak itsasora atoian eramaten. Espartarrek borroka egin zuten hori ez gertatzeko eta Farnabazoren tropak haien laguntzan etorri ziren&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1.1.17-23&lt;/ref&gt;. Trasibulok atenastar armada lehorretatu zuen Altzibiadesi laguntza emateko eta Teramenesi agindu zion atenastar lehorreko tropekin elkartzeko hondartzan zeuden marinelak laguntzeko. Espartarrak eta pertsiarrak, hainbat tokitatik zetozen tropak ikusita, amore eman zuten eta atenastarrak ez suntsituriko itsasontzi guztiez jabetu ziren&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII, 74.4&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 410-413&lt;/ref&gt;. Atenastarrek Hipokrates Mindaroren almiranteordeak Espartara bidalitako gutun bat harrapatu zuten: ''Itsasontziak galdu dira. Mindaro hil da. Gizonezkoak goseak daude. Ez dakigu zer egin''&lt;ref&gt;XENOFONTE: Helenikoak, 1.1.17-23&lt;/ref&gt;. Laster, Espartak bakea eskatu zuen baina atenastarrek uko egin zioten&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', 53,3&lt;/ref&gt;.

==== Beste arrakasta militar batzuk ====
[[Fitxategi:Gallipoli peninsula from space.png|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt; Satelitetik hartutako Traziako Kersonesoren irudia (gaur [[Gallipoli (Turkia)|Gallipoli]] peninsula).
 &lt;/small&gt;]]
Garaipenaren ondoren, Altzibiadesek eta Trasibulok [[Kaltzedonia|Kaltzedonari]] setio jarri zioten K.a. 409an, 109 itsasontzi inguru zituztela&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 429&lt;/ref&gt;. Erabateko garaipen bat, hiria errenditzeko modukoa, lortu ez bazuen ere, Altzibiadesek gai izan zen hiritik kanpoko garaipen txikiak lortzeko kaltzedoniarrak behartu zituztenak Teramenesekin itun bat sinatzeko&lt;ref name=&quot;#10&quot;&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII. 67.1&lt;/ref&gt;. Horren ondoren, Farnabazorekin aliantza bat sinatu zuen, armadarako dirua ziurtatzen zuena, baina beharrak handiagoak zirenez, harrapakin gehiagoren bila itsasoratu zen, soldaduak eta flotaren bogalariak ordaintzeko.
Funtsa bila zegoela, K.a. 408an [[Trazia]]ko [[Gallipoli (Turkia)|Kersonesora]] abiatu zen eta [[Selinbria]] eraso egin zuen [[Marmarako itsasoa|Propontisen]]. Hiriko atenastar aldeko alderdi batekin plan bat adostu zuen non disziplina ezarri baitzen eta zenbait baldintza bete behar ziren. Ez zituzten errepresaliak hartu, goarnizio bat ezarri eta gero, alde egin zuen&lt;ref name=&quot;#8&quot;/&gt;.
Zenbait dokumenturen arabera, selinbriakoek ituna bete zuten Atenasek berretsi arte&lt;ref&gt;KERN, P. B.: Ancient Siege Warfare, 151&lt;/ref&gt;. Historialarien ustez, itun horrek baliabideak, biziak eta denbora aurreztu zituen&lt;ref name=&quot;#9&quot;/&gt;.
Hemendik, Altzibiades Teramenes eta Trasibolorekin elkartu zen [[Bizantzio]] setiatzeko. Hiritar talde batek, etsiturik, erabaki zuen hiria errenditzea Selinbriako antzeko baldintzekin. Horretarako, adostutako gauean defendatzaileek postuak utzi zituzten eta atenastarrek hiriko Peloponesoko gotorlekua eta portuko itsasontziak eraso egin zituzten. Peloponesotarren aldeko hain adoretsu borrokatu zuten ezen Altzibiadesek gatazkaren erdian esan zien haien biziak gordeko zituela pelopenesotarren gotorlekuaren kontra borrokatzan bazuten. Honela egin eta gotorlekua ia erabat birrindu zuten&lt;ref name=&quot;#10&quot;/&gt;.

=== Itzulera Atenasera, erbesteratze eta heriotza ===
==== Itzulera Atenasera ====
Aipatutako garaipenen ondorioz, Altzibiadesek erabaki zuen Atenasera itzultzea K.a. 407ko udaberrian. Garaipen berriak lortuta ere, Altzibiades oso zuhurra zen itzulera prestatzeko. Gobernuak aldaketak egin zituen, baina teknikoki karguak indarrean zeuden, eta oraindik ere herritar batzuek ez zuten ahaztu Atenasi egindako kaltea. Hori zela eta, Atenasera zuzenean joan beharrean, Somosera abiatu zen, 20 itsasontzi hartu zituen eta haiekin [[Zeramikako golkoa|Zeramikako golkora]] abiatu zen non 100 talentu jaso baitzituen. Ondoren, Gitionera joan zen ikerketak egiteko, alde batetik jakiteko espartarrek zer prestatzen zuten eta beste aldetik jakin nahi zuen atenastarren pentsaera haren itzulerari buruz&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1, 4, 8-12&lt;/ref&gt;. Miaketek ziurtatzen zioten hiriak abegi ona egingo ziotela eta hurbileko adiskideek esaten zioten arin itzultzeko&lt;ref&gt;DUE, B.: ''Altzibiadesen itzulera'', 39&lt;/ref&gt;.
Orduan, Pireon sartu zen non jendetza bildu baitzen Altzibiades ospetsua ikusi nahian&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1, 4,13&lt;/ref&gt;. Beldurrez sartu zen portuan, iloba, lagun batzuk eta ezagunak ikusi arte, lehorreratzeko inbitatu ziotenak. Behin eginda, heroitzat hartu zuten&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 32&lt;/ref&gt;.
Hala ere, batzuek uste zuten zoritxarreko augurio zela [[Pinteria]] zeremoniaren egun berean Atenasera itzultzea (Atenea estatua garbitzen zen jaian)&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 34&lt;/ref&gt;. Egun hauek urteko desegokienak baitziren zerbait garrantzitsu egiteko. Etsaiek kontuan hartu zuten hau etorkizunean erabiltzeko&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 290&lt;/ref&gt;.
Altzibiadesen krimen-prozesu guztiak itxi ziren eta birau karguak ofizialki kendu. Altzibiadesek pietatea adierazi zuen eta Atenasko morala igo Eleusis prozesioa zuzenduz (Eleusiar Misterioetarako ospakizuna). Hau lehen aldiz itsasoz egin zen espartarrek Dezelia okupatu zutenetik&lt;ref&gt;PRICE; S.: ''Religions of the Ancient Greeks'', 54&lt;/ref&gt;. Ohiko prozesioaren ordez, itsasoz egun bateko bidaia egin zen, baina urte horretan, Altzibiadesek soldadu-destakamentu bat erabili zuen prozesioari eskolta emateko&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1, 4,18&lt;/ref&gt;. Bere jabegoa berreskuratu zuen eta eklesiak lehorreko eta itsasoko buruzagi goiena aukeratu zuen (strategos autokrator)&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 33&lt;/ref&gt;.

==== Notioko porrota ====
K.a. 406an, Altzibiades irten zen Atenasetik 1.500 hoplitekin eta 100 itsasontzi ingururekin. Ezin zuen [[Andros]] hartu eta Samosera abiatu zen. Geroago, [[Notio]]ra mugitu zen, Efesoko etsaiarengandik hurbilago egoteko&lt;ref&gt;ANDREWES, A.: The Spartan Resurgence, 490&lt;/ref&gt;. Bitartean, [[Ziro Gaztea]]k [[Dario II.a]] Pertsiakoaren semea) Tisafernes ordezkatu zuen eta erabaki zuen Peloponesoko ontziteria finantzatzea. Diru honek Atenasko iheslariak erakarri zituen Espartako itsas armadari. Bestalde, espartarrek Mindaroren ordez, [[Lisandro]] jarri zuten, oso almirante jaioa. Honek guztiak Peloponesoko flotaren hazkundea eragin zuen atenastararen kalterako. Diruaren bila eta beste bataila erabakigarri bat behartzeko, Altzibiadesek Notio utzi zuen eta Trasibulo laguntzera itsasoratu zen, [[Fozea]] setiatzen zegoelako&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 443&lt;/ref&gt;.
Atzibiadesek zekienez Peloponesoko flota hurbil zegoela, 80 itsasontzi utzi zituen Antiokoren (haren lemazain personala) esanetara. Eman zion agindu zehatza zen Peloponesoko flota behatzea baina eraso ez egitea.
Antiokok desobeditu zuen agindua eta Lisandro erakarri zuen borrokara Ziziko taktika erabiliz. Notioko egoera, berriz, oso ezberdina zen; atenasterrek ez zuten ezusteko elementurik eta, gainera, atenastar iheslariek ondo informatu zien Lisandrori atenastar flotaren gorabeherei buruz&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 444&lt;/ref&gt;. Antiokoren itsasontzia hondoratu eta bera hil zen espartarren eraso azkar baten ondorioz. Gainontzeko itsasontziak, amu moduan erabili zirenak, harrapatuak izan ziren Notiora presaka zihoazenean. Gainera, portu honetan, Lisandrok ezustean hartu zuten atenastar flota eta erabateko garaipena lortu zuen. Altzibiades itzuli zen eta etsiki saiatu zen beste garaipen bat lortzen Notioko porrota orekatzeko, baina ezin zuen Lisandro berriro borrokara erakarri&lt;ref&gt;Batailari buruz gehiago jakiteko irakurri PLUTARKO: Altzibiades,35 edo Oxirrinkoko Helenikoak, 4&lt;/ref&gt;.
Azkenean, porrotaren erantzunkizuna Altzibiadesena izan zen eta etsaiek egoera erabili zuten bera erasotzeko eta boterekik kentzeko, gaurko adituek pentsatzen badute ere Altzibiadesi Antiokoren akatsa izan zela&lt;ref&gt;CAWKWELL, G.: ''Thucydides and the Peloponesian War,'' 143&lt;/ref&gt;. Diodoro Sikuloren arabera, Notioko porrotaz gain, etsaiek salaketa faltsuak egin zituzten. Antzinako Historiaren irakasleak, Anthony Andrewesk, uste du aurreko udako itxaropen hutsalek Altzibiadesen erorketarako funtsezko elementua izan zirela&lt;ref&gt;ANDREWES, A.: ''The Spartan Resurgence'', 490&lt;/ref&gt;. Ondorioz, Atzibiadesek erabaki zuen bere burua erbestera eramatea&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII. 74, 4&lt;/ref&gt;. Ez zuen berriro Atenasera itzuli, Traziako Kersoneseren gazteluetara nabigatu zuen, gotortu zuena Helespontoko beste gaztelurekin batera.
Atenasek gogor pairatu zituen porrotaren ondoriak. Porrota erabakigarria ez bazen ere, erantzunkizunezko postutik ez zuten bakarrik Altzibiades kendu, baizik eta Trasibulo, Teramenes eta Kritias&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'',33&lt;/ref&gt;. Hauek izan ziren garai hartako Atenasek zituen buruzagirik trebeenak, eta, beharbada, kargu-uzte horiek, bi urte geroago, atenastar errendizioara eraman zuten, [[Egospotamos]]en guztiz garaituak izan ondoren&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 447&lt;/ref&gt;.

==== Heriotza ====
[[Fitxategi:Death of Alcibiades, 1842 Yakov Fyodorovich Kapkov (1816-1854).jpg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;Altzibiadesen heriotza&lt;/small&gt;]]
Egospotamosko gudua baino lehenago, Atzibiadesen karreraren azken testigantza&lt;ref&gt;PERRIN, B.: ''The Death of Altzibiades'' 23-37&lt;/ref&gt;, honek alperrik adierazi zien atenastarrei estrategikoki txarto kokatuta zeudala, hondartza batean, eta hirietatik urrun hornidurak hartzeko. Hortaz, iradoki zien Sestosera mugitzea non portuaz eta hiriaz balia zitzaketen&lt;ref&gt;XENOFONTE: Helenikoak, 2, 1, 25&lt;/ref&gt;.
Diodorok, ordea, ez du aholku hau aipatzen, dioena da jeneraleei traziar laguntza eskeini ziela agintean partekatzearen truke. Edozein modutan, atenastar jeneralek pentsatu zuten porrota gertatzekotan beraiei leporatuko zietela eta garaipena lortzen bazen Altzibiadesena izango zela, beraz, honi eskatu zioten alde egitea eta haien ondora berriro ez etortzea&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 2, 1, 25&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Liburutegia'', XIII. 105&lt;/ref&gt;. Zenbait egun beranduago, Lisandrok atenastar ontziteria guztiz deseuztu zuen.
Egospotamos guduaren ondoren, Altzibiadesek Helesponto zeharkatu zuen eta [[Frigia]]n bilatu zuen babesa [[Artaxerxes II.a Mnemon|Artaxerxes II.aren]] laguntza, Espartaren kontrako gerran lortzeko, baina espartarrek lortu zuten Farnabazok Altzibiades baztertuta utz zezala.
Altzibiadesen heriotzari buruz kontraesan ugari daude. Hauetariko batek Lisandrori leporatzen dio errua&lt;ref&gt;[[ISOKRATES]]: ''Concerning the Team of Horses'', 16.40&lt;/ref&gt;. Zehaztasun anitz ziurtaezinak badira ere, hauxe da Plutarkoren bertsioa: ''Lisandrok mezulari bat bidali zuen Farnabazorengana haren anaia Frigiara bidaltzeko, non Altzibiades Timandra maitalearekin bizi baitzen''. Plutarkoren ustez, Timandra, Lais heteraren (Korintia izenekoa) ama zen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'' XXXIX&lt;/ref&gt;. K.a. 404an, Pertsiako gortera irtetzear zegoela, haren egoitza inguratu eta sutan jarri zuten. Ikusita irtenbiderik ez zegoela, daga batekin etsaiengana jo zuen baina gezien euri-jasa batek hil zuen&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades XXXIX&lt;/ref&gt;. [[Aristoteles]]en arabera, Altzibiades Elafon hil zen, Frigiako mendi batean&lt;ref&gt;ARISTOTELES, ''Animalien historia'', 578b27&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;LANGHORNE, John &amp; William (1819): ''Plutarc's Lives'', 2. liburukia, 172 orria, 99 zenbakia&lt;/ref&gt;.
[[Kornelio Nepote]]ren arabera, Timandrak erabili zuen bere soinekoa Altzibiadesen gorpua estaltzeko eta etxeko sugarrekin erraustu zuen&lt;ref&gt;NEPOTE Kornelio: ''Bizitzak'', VII. 10, 6&lt;/ref&gt;.
Beste iturriren arabera, ez Lisandro, ezta Farnabazo izan ziren Altzibiadesen heriotzaren erantzuleak. Arazoa zen eta berak neska bat seduzitu zuenez honen anaiek etxea sutan jarri zuten eta garretatik ihes egin nahi zuenean, geziz josi zuten.

=== Balorazioak ===
==== Karrera politikoa ====
Antzinako Grezian, Altzibiades eztabaidatutako pertsona izan zen. Tuzidisen arabera, Altzibiades oso handinahia zenez, Siziliako espedizioa prestatu zuen aberastasuna eta ospea irabazteko&lt;ref&gt;TUZIDIDES VI., 15&lt;/ref&gt;. Egile honek uste du ere, Altzibiadesena zela Atenasko hondamendiaren errua, hark atenastarrak iraintzean eta Atenasko gaiak beste eskuetan uztean, horrek epe laburrean eragin zuen Atenasen hondamendia. Plutarkoren ustez, gizon hau kezkarik gabekoena zen eta gizakiekin ez zuen inolako enpatiarik&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades eta Korolianoren arteko aldea'', 6&lt;/ref&gt;. Bestalde, Diodorok uste zuen oso argia zela eta ekintza handietan sartzeko joera zuela&lt;ref name=&quot;#11&quot;&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII. 68, 5&lt;/ref&gt;. Sharon Pressek, Brown Unibertsitatekoak dio, [[Xenofonte]]k gehiago azpimarratzen zuela Altzibidesek estatuari egindako zerbitzua kaltea baino&lt;ref name=&quot;#12&quot;&gt;PRESS, S.: ''Was Alcibiades a good general?''&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 2, 1, 18&lt;/ref&gt;. [[Demostenes]]ek Altzibiadesek lortutakoa defendatzen du esanez armak hartu zituela demokraziaren alde, haren patriotismoa erakutsiz ez diru-oparien edo hitzaldien bitartez baizik eta zerbitzu pertsonalarekin&lt;ref&gt;DEMOSTENES: Midiasen kontra, 144-5&lt;/ref&gt;. Demostenes eta beste hizlarirentzat, Atzibiades zen Atenastar demokraziaren goreneko momenturik eredua eta sinbolo erretorikoa bilakatuz&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.: Alcibiades and Athens, 32-3&lt;/ref&gt;. [[Isokrates]]ek, Altzibiades Gazteari buruzko hitzaldian, zioen estatu-gizon hark atenastarren esker ona behar zuela emandako zerbitzuengatik&lt;ref&gt;ISOKRATES: ''Concerning the Team of Horses'', 15&lt;/ref&gt;. Lisiasen aburuz, atenastarrek ikusi behar zuten Altzibiades etsai baten moduan, lagunek emandako sorospenaren ordez, mina itzuli zielako&lt;ref&gt;LISIAS: ''Against Alcibiades'', 1, 1 eta 2, 10&lt;/ref&gt;.
Atenastarren konstituzioan, [[Aristoteles]]ek ez du Altzibiades sartzen Atenasko politikari onenen artean, baina ''Geroko Analitikan'' dioenez, Altzibiades gizon harroa zela baina bizitzaren kolpe gogorren aurrean irmotasuna erakusten zuela eta desohorearen aurrean pairamenik eza&lt;ref&gt;ARISTOTELES: ''Atenastarren Konstituzioa'', 28&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;ARISTOTELES: ''Geroko Analitika'', II, 13&lt;/ref&gt;.
Altzibiadesek seguritate politikoari buruzko beldurra atenastarren artean hedatu zuen&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.: ''Alcibiades and Athens'', 41&lt;/ref&gt;. Hori zela eta, [[Andozides]]en arabera, Altzibiades ez zen egokitzen hiriko legeei, alderantziz, itxaron zuena zen besteek haren jarrerari egokituko zutela&lt;ref&gt;ANDOZIDES: ''Altzibiadesen aurka'', 19&lt;/ref&gt;. Atenastar estatu-gizon honen azalpenik nagusiena [[Kornelio Nepote]]&lt;nowiki/&gt;k eman zuen ''Bizitzak'' lanean. Honen arabera, Altzibiades atenastarren artean gailentzen zen, noblezian eta bizi-duintasunean&lt;ref&gt;NEPOTE, Kornelio: ''Altzibiades'', XI, 2&lt;/ref&gt;.
Gaur egun ere, adituak iritzi ezberdinekoak dira Altzibiadesi buruz. Malcolm F. McGregorrek, [[Columbia Britainiarra|Columbia Britainiarreko]] Unibertsitatearen aurreko sailburuak zioenez, Altzibidias askoz gehiago apustulari maltzurra zen oportunista baino&lt;ref&gt;McGREGOR, ''The Genius of Alcibiades'', 27-50&lt;/ref&gt;. Evangelos P. Fotiadisek, grezierazko filologo entzutetsuak, adierazten du lehen mailako diplomatikoa zela, baina bere botere espirituala eta adimena pribilegiatua ez zituela orekaturik, gainera, zorionekoa zen demagogiari minbera zen herri bat gida ahal zuelako&lt;ref&gt;''Alcibiades'' Encyclopaedic Dictionary The Helios.1952&lt;/ref&gt;.
K. Paparrigopoulos, Greziako Historia Modernoaren adituak Altzibiadesen bertute ispiritualak azpimarratzen ditu eta [[Temistokle]]rekin konparatzen du, baina dohain horiek traidore, ausarta eta fedegabe bat sortu zuten&lt;ref&gt;PAPARRIGOPOULOS: ''History of the Greek Nation'', Aβ, 264-8&lt;/ref&gt;. Walter Ellisek uste du haren ekintzak onartezinak zirela baina estilorekin eginak&lt;ref&gt;ELLIS, W.: ''Alcibiades'', 18&lt;/ref&gt;. David Gribblek dio, Altzibiadesen hiriaren kontrako ekintzak ez zirela ulertu eta Altzibiadesi hiriarekin harremanak apurtzeko eraman zuen tentsioak, balore pertsonal eta hirikoen artean zegoela&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.:''Alcibiades and Athens'', 55 &amp;c.&lt;/ref&gt;. Russell Meiggsek, Antzinako Britainiako historialariak, uste du atenastar estatu-gizona eskrupulu gabekoa zela nahiz eta trebetasun handia eta erakartasuna eduki. Historialariaren arabera, Altzibiades berekoia zen eta [[Kleon]] eta honen ondorengoekin ezinikusiak Atenas galbidera eraman zuen. Meiggsen ustez, Altzibiadesen jarrera eta bere handinahiaren erruz, Sokratesen kontrako karguak gogorragoak izan ziren&lt;ref&gt;''Alcibiades'' Encyclopaedia Britannica, 2002&lt;/ref&gt;. Kritikoagoak dira Athanasios G. Platias eta Constantinos Koliopoulos. Hauen arabera, soilik Altzibiadesen argudioekin ezeztatzen da estatu-politikari ona zenik, batzuek, oraindik ere, sinesten duten moduan&lt;ref&gt;PLATIAS, Athanasios G. eta KOLIOPOULOS, Constantinos: ''Thucydides on Strategy'', 240&lt;/ref&gt;. Beste ikuspuntu ezberdinetatik, Anna C. Salter sikologoak dio Altzibiadesek sikopata baten ezaugarri guztiak erakusten zituela&lt;ref&gt;SALTER, Anna: ''Predators'', 128&lt;/ref&gt;. antzeko baieztapen bat egin zuen Hervey Cleckleyek ''The Mask of Sanity'' lanaren 5. ataleko amaieran.

==== Lorpen militarrak ====
Nahiz eta kritikoa izan, Tuzididesek onartu zuen Altzibiadesek gerra ahalik eta onenen zuzendu zuela&lt;ref&gt;TUZIDIDES, VI, 15&lt;/ref&gt;. Diodorok eta Demostenesek uste zuten jeneral handia zela&lt;ref name=&quot;#11&quot;/&gt;&lt;ref&gt;DEMOSTENES: ''Against Meidias'', 144-5&lt;/ref&gt;. Fotiadisen ustez, Altzibiades jeneral handia zen eta joaten zena joaten zela, garaipena jarraitzen zitzaion. Sizilian berak armada gidatzekotan, atenastarrek porrota ekidingo zuketeen eta Egostotamosen herkideek haren aholkua jarraituz gero, Lisandrok galduko zuela eta atenastarrek Grezia kontrolatuko lukete&lt;ref&gt;''Alcibiades'' Encyclopaedic Dictionary The Helios. 1952&lt;/ref&gt;. Bestalde, Paparrigopoulosen aburuz, Siziliako espedizioa, Altzibiadesen eraginez antolatutakoa, akats estrategikoa izan zen&lt;ref&gt;PAPARRIGOPOULOS: ''History of the Greek Nation'', Aβ, 272&lt;/ref&gt;. Platias eta Koliopoulos Paparrigopoulosekin bat datoz esatean Siziliako espedizioa lehen mailako hanka-sartze bat izan zela, jarrera sotilaren eta etsaia gutxiespenaren ondorioa&lt;ref&gt;PLATIAS-KOLIOPOULOS: ''Thucydides on Strategy'', 237-246&lt;/ref&gt;. Bere aldetik, Angelos Vlachosek, greziar akademikoak, azpimarratzen du Atenasek Sizilia lortzearren izandako etengabeko interesa gerraren hasieratik, hortaz, atenastar espedizioa ez zen abenturazalea ezta bitxia izan, zentzuzko atenastarren estrategian oinarrituta zegoelako&lt;ref&gt;VLACOS, A.: ''Thucydides'Bias,'' 206&lt;/ref&gt;. Egile honek uste du Altzibiadesek nahi zuela mendebalde osoa konkistatzea&lt;ref&gt;VLACOS, A.: Thucydides'Bias, 202-203&lt;/ref&gt;. Bera saiatu zen Kartago eta Libia konkistatzen, ondoren Italia eta, hau behin irabazita, Peloponeso izango zen hurrengoa&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 17&lt;/ref&gt;. Eklesiaren hasierako erabakia izan zen itxurazko indar militarra ematea, baina geroago, Niziasen eskakizunak kontuan hartu zituztenean zentzu gabekoa eta garestia bilakatu zen. Kaganek Altzibiades kritikatzen du ez onartzeagatik espedizioaren tamaina handiak hasierako helburu diplomatikoa baino urrutiago joateagatik&lt;ref name=&quot;#13&quot;&gt;KAGAN, D.: ''The Fall of the Athenian Empire'', 419-420&lt;/ref&gt;. Kaganek uste du Altzibiades armadaren komandante trebea izan zela baina militarki ez zen jenio bat izan, eta bere konfiantza trebetasunak baino urrunago joaten zela. Horregatik, berak kalkulatzean, akasts larriak egin zituen. Aditu honen ustez, Altzibiadesek akats larria egin zuen Notion flota eskarmentu gabeko ofizial baten eskuetan utzi zuenean eta Ziziko garaipenaren arrakasta, gehienbat Trasibulorena izan zen. Asmo honekin, ados dator Kornelio Nepoterekin. Honek esan zuen atenastarrek neurriz kanpo balioztatzea Altzibiadesen trebetasunak eta adoream izan zela hondamendiaren eragile nagusiena&lt;ref&gt;NEPOTE, Kornelio: ''Altzibiades'', VII&lt;/ref&gt;.
Pressen ustez, Altzibiadesek Helesponton jeneral jaio baten moduan jardun zuen baina Siziliari dogokionez ezin daiteke gauza bera esan. Hala ere, orokorrean lorpenak akatsak baino handiagoak izan ziren&lt;ref name=&quot;#12&quot;/&gt;.

==== Iaioa hizlaritzan ====
Plutarkok adierazten du ''Beste dohaintzez gain, Altzibiades hizlari nabarmena zela''. [[Teofrasto]]k, berriz, pentsatzen zuen Altzibiades, edozein egoeratan, onena zela arazoa ulertzean eta irtenbide bat aurkitzean, hitzaldiaren erdian oztopatzen bazen ere, haria berreskuratzen zuen hitzaldiarekin jarraitzeko&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 10&lt;/ref&gt;. Nahiz eta zizipaza izan, [[Aristofanes]]ek nabaritu zuenez, hitzaldia limurtzaile eta liluragarri egiten zuen&lt;ref&gt;ARISTOFANES: ''Liztorrak'', 44&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 1&lt;/ref&gt;. [[Eupolis]]ek dio ''hizlarien printzea zela baina ez oso trebea oratorian''&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 13&lt;/ref&gt; ''ele-eder gehiago hitzaldi pribatuetan eklesiaren aurrean baino''&lt;ref&gt;PAPARRIGOPOULOS: ''History of the Greek Nation,'' Aβ, 178&lt;/ref&gt;. Bestalde, [[Demostenes]]ek adierazi zuen atenastar askorentzat Altzibiades Eguneko hizlari trebeena zela&lt;ref&gt;DEMOSTENES: Midiasen kontra, 144-145&lt;/ref&gt;. Paparrigopoulosek ez du onartzen Demostenesen iritzia, baina berarekin bat dator estatu-politikaria gai zela bera kausa defendatzeaz. Kaganek hizlaritzarako izandako indarra aitortzen duen bitartean, Thomas Habinek, Hegoaldeko Kaliforniaren Unibertsitateko Klasikoaren irakasleak, uste du Altzibiades zela haren entzuleek, egoeraren arabera, behar zutena&lt;ref name=&quot;#13&quot;/&gt;&lt;ref&gt;HABINEK, T.: ''Ancient Rethoric and Oratory'' 23-24&lt;/ref&gt;. Hitzaldietan jendeak maitasunarekin erantzuten zuen Altzibiadesen zirrarari. Horregatik, Altzibiades, hitz egiten zuenean, Atenasko pertsonifikazioa zen eta bere burua maitatzen zuenean. Aristofanesen arabera, hiriak maitatzen edo gorrotatzen zuen&lt;ref&gt;ARISTOFANES: Igelak, 1425&lt;/ref&gt;.

=== Erreferentziak komedian, filosofian, artean eta literaturan ===
Antzinako greziar komediak ez zuen Altzibiades barkatu eta ematen du Eupolis eta Altzibiadesen arteko konfrontazioa zegoela, Aristofanes eta [[Kleon]]en artean izandakoaren antzekoa&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.: ''Alcibiades and Athens'', 32-33&lt;/ref&gt;. Bera ere, agertzen da fikziozko pertsonaia moduan Sokratesen zenbait elkarrizketetan (''Oturuntza, Simposium, Protagoras, Altzibiades I eta II'') baita [[Eskines Sokratikoa]] eta [[Antistenes]]en elkarrizketetan ere. Dirudienez, Antistenes eskarmentu pertsonalean oinarritu zen Altzibiadesen edertasuna, indarra eta kemena deskribatzeko eta honela zioen: “[[Akiles]]ek ez bazuen honen antza, ez zen, benetan, ederra izango”&lt;ref&gt;CORRIGAN, E.: ''Plato's Dialectic at Play'', 169&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;KAHN, C.: Aeschines on Socratics Eros, 90&lt;/ref&gt;. Sokratesi leporatu zioten haren ikasleen krimenak, Altzibiadesenak barne&lt;ref&gt;SCOTT, G. A.: ''Plato's Socrates as Educator'', 19&lt;/ref&gt; nahiz eta Platonaren ''Apologian'' berak adierazi ''Ni ez naiz inoiz inoren irakaslea izan''&lt;ref&gt;PLATON: Apologia, 33a&lt;/ref&gt;.
Altzibiades artean agertzen da Erdi Aroan eta Berpizkundean eta literatura garaikideko lanetan ere&lt;ref&gt;ENDRES, N.: ''Alcibiades''&lt;/ref&gt;. Bera da hainbat eleberri historikotako pertsonaiarik nagusiena. Idaleen artean Anna Bowman Dodd, Gertrude Atherton, Rosemary Sutcliff, Daniel Chavarria, Steven Pressfield eta Peter Green aipa ditzakegu&lt;ref&gt;RYDER. T. T. B.: ''Alcibiades'', 32&lt;/ref&gt;.
Pau Levinsonen lanean (''The Plot to Save Socrates''), Altzibiades pertsonaiarik nagusiena da eta argumentuan dio ez zuela hil azalduta dagoen moduan, baizik eta luzaroan bizi zela eta abentura gehiago izan zituela.

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
{{erreferentzia_zerrenda|20em}}

== Bibliografia ==
=== Lehen mailako iturriak ===
* ANDOCIDES: ''Against Alcibiades''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0018%3Aspeech%3D4&amp;redirect=true Perseus programan].
* ARISTOPHANES:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Aristophanes:_The_Eleven_Comedies/Frogs The Frogs]''. Wikisource.
* ARISTOPHANES: ''[https://en.wikisource.org/wiki/Aristophanes:_The_Eleven_Comedies/Wasps Wasps]''.
* ARISTOTELES:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Athenian_Constitution Athenian Constitution]''. Trans. Frederic George Kenyon. Wikisource.
* ARISTOTELES: ''History of Animals'' (Wentworth Thompsonek ingeleseratuta)
* ARISTOTELES:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Posterior_Analytics_(Owen) Posterior Analytics]''. [http://classics.mit.edu/Aristotle/posterior.2.ii.html Trans]. Edmund Spenser Bouchier. Wikisource.
* CORNELIUS NEPOS (1886): ''[https://en.wikisource.org/wiki/Lives_of_the_Eminent_Commanders/Alcibiades Alcibiades]''. Lives of the Eminent Commanders. Rev. John Selby Watsonek ingeleseratuta. Wikisource.
* DEMOSTHENES: ''Against Meidias''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Dem%2e+21%2e145&amp;redirect=true Perseus] programan.
* DIODORUS SICULUS: ''Library'', 13th Book.
* ISOCRATES: ''Busiris''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0144%3Aspeech%3D11&amp;redirect=true Perseus] programan
* ISOCRATES: Concerning the Team of Horses. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0144%3Aspeech%3D16&amp;redirect=true Perseus] programan
* LYSIAS: (1898). ''Alcibiades''. [https://en.wikisource.org/wiki/The_Orations_of_Lysias/Alcibiades The Orations of Lysias]. David McKay. Wikisource.
* LYSIAS: ''Against Alcibiades 2''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0154&amp;redirect=true Perseus] programan
* PLATO:, ''Alcibiades''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0175%3Atext%3DAlc.%201&amp;redirect=true Perseus] programan. Sanderson Beckek ingeleseratuta.
* PLATO (1871):  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Apology_(Plato) Apology]''. Trans. Benjamin Jowett. Wikisource.
* PLATO (1871):  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Symposium_(Plato) Symposium]''. Benjamin Jowettek ingeleseratuta. Wikisource.
* PLUTARCH (1683): [written in the late 1st century]. ''Agesilaus''. Lives. [https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Agesilaus Trans]. John Dryden. Wikisource. John Drydenek [http://classics.mit.edu/Plutarch/agesilus.html ingeleseratuta]
* PLUTARCH (1683): [written in the late 1st century]. ''Alcibiades''. [https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Alcibiades Lives]. John Drydenek ingeleseratuta. Wikisource. Arthur H. Cloughek (New York: Collier Press, 1909), Aubrey Stewart-George Longek eta John Drydenek [http://www.gutenberg.org/ebooks/14033?msg=welcome_stranger#LIFE_OF_ALKIBIADES ingeleseratuta].
* PLUTARCH (1683): [written in the late 1st century]. ''[https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Lysander Lysander]''. Lives. John Drydenek ingeleseratuta. Wikisource.
* PLUTARCH: (1683) [written in the late 1st century]. ''[https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Comparison_of_Alcibiades_with_Coriolanus Comparison of Alcibiades with Coriolanus]''. Lives. John Drydenek ingeleseratuta. Wikisource. Aubrey Stewart-George Longek eta John Drydenek ingeleseratuta.
* THUCYDIDES: ''History of the Peloponnesian War'', V-VIII. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0199&amp;redirect=true Perseus] programan.
* XENOPHON:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Hellenica_(Xenophon) Hellenica]''. Henry Graham Dakynsek ingeleseratuta. Wikisource.

=== Bigarren mailako iturriak ===
* ''Alcibiades''. Encyclopaedia Britannica. 2005.
* ''Alcibiades''. Encyclopaedia of Ancient Greece. Routledge (UK). 2002. ISBN 0-415-97334-1.
* ''Alcibiades''. Encyclopaedic Dictionary The Helios. 1952. In Greek.
* ANDREWES, A. (1992): &quot;The Spartan Resurgence&quot;. The Cambridge Ancient History edited by David M. Lewis, John Boardman, J. K. Davies, M. Ostwald (Volume V). Cambridge University Press. ISBN 0-521-23347-X.
* BUCK, R.J. (1998): Thrasybulus and the Athenian Democracy: the Life of an Athenian Statesman. Stuttgart: Franz Steiner Verlag. ISBN 3-515-07221-7.
* BUCKLEY, Terry (1996). Aspects of Greek History 750–323 BC. Routledge (UK). ISBN 0-415-09957-9.
* CARTWRIGHT David, WARNER Rex (1997): A Historical Commentary on Thucydides: A Companion to Rex Warner's Penguin Translation. University of Michigan Press. ISBN 0-472-08419-4.
* CAWKWELL, George (1997): Thucydides and the Peloponnesian War. Routledge (UK). ISBN 0-415-16552-0.
* CORRIGAN, Elena (2004): &quot;Alcibiades and the Conclusion of the Symposium&quot;. Plato's Dialectic at Play. Penn State Press. ISBN 0-271-02462-3.
* COX, C.A. (1997): &quot;What Was an Oikos?&quot;. Household Interests. Princeton University Press. ISBN 0-691-01572-4.
* DENYER, Nicolas (2001): Alcibiades (commentary). Cambridge University Press. ISBN 0-521-63414-8.
* DUE, Bodil (1991): &quot;The Return of Alcibiades in Xenophon's Hellenica&quot;. &quot;Classica et Mediaevalia — Revue Danoise de Philologie et D'Histoire&quot;. Museum Tusculanum Press. XLII: 39–54. ISBN 0-521-38867-8. Retrieved 2006-09-23.
* ELLIS, Walter M. (1989): Alcibiades. Routledge. ISBN 0-415-00994-4.
* GOMME, A. W.; ANDREWES, A.; DOVER K. J. (1945–81): An Historical Commentary on Thucydides (I–V). Oxford University Press. ISBN 0-19-814198-X.
* GRIBBLE, David (1999): Alcibiades and Athens: A Study in Literary Presentation. Oxford University Press. ISBN 0-19-815267-1.
* HABINEK, Thomas N. (2004): Ancient Rhetoric and Oratory. Blackwell Publishing. ISBN 0-631-23515-9.
* HATZFELD, Jean (1951): Alcibiade (in French). Presses Universitaires de France.
* KAGAN, Donald (1991): The Fall of the Athenian Empire. Cornell University Press. ISBN 0-8014-9984-4.
* KAGAN, Donald (2003): The Peloponnesian War. Viking Penguin (Penguin Group). ISBN 0-670-03211-5.
* KAHN, C. (1994): &quot;Aeschines on Socratic Eros&quot;. In Paul A. Vander Waerdt. The Socratic Movement. Cornell University Press. ISBN 0-8014-9903-8.
* KERN, Paul Bentley (1999): &quot;Treatment of Captured Cities&quot;. Ancient Siege Warfare. Indiana University Press. ISBN 0-253-33546-9.
* LEE TOO, Yun (1995): &quot;The Politics of Discipleship&quot;. The Rhetoric of Identity in Isocrates. Cambridge University Press. ISBN 0-521-47406-X.
* LITTMAN, Robert J. (1968): &quot;The Strategy of the Battle of Cyzicus&quot;. Transactions and Proceedings of the American Philological Association. 99: 265–72. doi:10.2307/2935846. JSTOR 2935846.
* MCCANN David, STRAUSS Barry (2001): ''War and Democracy: A Comparative Study of the Korean War and the Peloponnesian War''. M.E. Sharpe. ISBN 0-7656-0695-X.
* MCGREGOR, Malcolm F. (1965): ''The Genius of Alkibiades''. Phoenix. 19 (1): 27–50. doi:10.2307/1086688. JSTOR 1086688.
* PAPARRIGOPOULOS, Konstantinos; KAROLIDIS, Pavlos (1925): ''History of the Hellenic Nation'' (Volume Ab). Eleftheroudakis (grekeraz).
* PECK, Harry Thurston (1898): ''Harper's Dictionary Of Classical Literature And Antiquities''.
* PERRIN, Bernadotte (1906): ''The Death of Alcibiades''. Transactions and Proceedings of the American Philological Association. 37: 25–37. doi:10.2307/282699. JSTOR 282699.
* PLATIAS Athanasios G., KOLIOPOULOS Constantinos (2006): ''Thucydides on Strategy''. Eurasia Publications. ISBN 960-8187-16-8.
* PRESS, Sharon (1991): ''Was Alcibiades a Good General?'', Brown Classical Journal. 7.
* PRICE, Simon (1999). ''Religious Places. Religions of the Ancient Greeks.'' Cambridge University Press. ISBN 0-521-38867-8.
* RHODES, P.J. (2005): ''A History of the Classical Greek World''. Blackwell Publishing. ISBN 0-631-22564-1.
* SEALEY, Raphael (1976): ''The Peloponnesian War. A History of the Greek City States,'' 700–338 BC. University of California Press. ISBN 0-520-03177-6.
* SCOTT, Gary Alan (2000): ''Socrates and Teaching. Plato's Socrates as Educator''. SUNY Press. ISBN 0-7914-4723-5.
* SMITH, Willian (1851): ''A New Classical Dictionary of Greek and Roman Biography, Mythology and Geography.'' Harper &amp; brothers.
* STRAUSS, Leo (1978): ''The City and Man''. University of Chicago Press. ISBN 0-226-77701-4.
* SYKOUTRIS, Ioannis (1934): ''Symposium (Introduction and Comments)''. Estia. Grekeraz.
* VLACHOS, Angelos (1974): ''Thucydides' Bias.'' Estia (grekeraz).
* WOLPERT, Andrew (2002): ''Remembering Defeat: Civil War and Civic Memory in Ancient Athens''. Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-6790-8.

=== Irakurketa gehiago ===
* ATHERTON, Gertrude (2004): ''The Jealous Gods''. Kessinger Publishing Co. ISBN 1-4179-2807-7.
* BENSON, E.F. (1929): ''The Life of Alcibiades: The Idol of Athens''. New York: D. Appleton Co. ISBN 1-4563-0333-3.
* BURY, J.B.; MEIGGS, Russell (1975): ''A History of Greece'' (4th ed.). New York: St. Martin's Press.
* BURY, J.B.; COOK, S.A.; ADCOCK, F.E., eds. (1927). ''The Cambridge Ancient History.'' 5. New York: Macmillan.
* CHAVARRIA, Daniel (2005). ''The Eye Of Cybele''. Akashic Books. ISBN 1-888451-67-X.
* FORDE, Steven (1989). ''The Ambition to Rule Alcibiades and the Politics of Imperialism in Thucydides''. Ithaca, NY: Cornell University Press.
* GREEN, Peter (1967). ''Achilles his Armour''. Doubleday.
* HENDERSON, Bernard W. (1927). ''The Great War Between Athens and Sparta: A Companion to the Military History of Thucydides''. London: Macmillan.
* HUGHES-HALLETT, Lucy. Heroes: ''A History of Hero Worship''. Alfred A. Knopf, New York, New York, 2004. ISBN 1-4000-4399-9.
* MEIGGS, Russell (1972). ''The Athenian Empire''. Oxford: Clarendon Press.
* PRESSFIELD, Steven. ''Tides of War: A Novel of Alcibiades and the Peloponnesian War.'' Doubleday, New York, New York, 2000. ISBN 0-385-49252-9.
* ROBINSON, Cyril Edward (1916). ''The Days of Alkibiades''. E. Arnold.
* ROMILLY DE, Jacqueline (1997). ''Alcibiade, ou, Les Dangers de l'Ambition'' (in French). LGF. ISBN 2-253-14196-8.
* SUTCLIFF, Rosemary (1971). ''Flowers of Adonis''. Hodder &amp; Stoughton Ltd. ISBN 0-340-15090-4.

=== Biografiak ===
* ''[http://ancienthistory.about.com/cs/people/a/alcibiades.htm Alcibiades was an Athenian general in the Peloponnesian War]''. Bingley.
* ''[https://web.archive.org/web/20060905000755/http://www.glbtq.com/social-sciences/alcibiades.html Alcibiades]''. Endres, Nikolai.
* ''[https://web.archive.org/web/20060828185600/http://h06.cgpublisher.com/proposals/41/index_html Alcibiades: Aristocratic Ideal or Antisocial Personality Disorder]''. Evans, Kathleen. Archived from the original on 28 August 2006. Retrieved 5 August 2006.
* ''Alcibiades''. Meiggs, Russell. Retrieved 5 August 2006.
* ''[http://www.livius.org/articles/person/alcibiades/? Alcibiades]''. Prins, Marco-Lendering, Jona. Archived from the original on 31 August 2006. Retrieved 5 August 2006.
* ''[http://www.bartleby.com/344/5.html Alcibiades]''. The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition. 2001–05. Retrieved 5 August 2006.

=== Testuak eta analisiak ===
* ''[https://web.archive.org/web/20060911133925/http://faculty.ccc.edu/colleges/wright/greatbooks/Program/Symposm/Issue1/Arcan.htm Good Man, Bad Man, Traitor: Aspects of Alcibiades]''. Arcan, Gabriela.
* ''Thucydides and Civil War: the Case of Alcibiades''. Faulkner, Robert. Archived from the original on July 5, 2007. Retrieved 5 August 2006.
* ''[http://bcs.fltr.ucl.ac.be/FE/10/Lion/Lion2.html Survie d'un lion: Alcibiade]''. Loicq-Berger, Marie-Paule.
* ''Alcibiades and the Sicilian Expedition''. Rubio, Alexander G. Retrieved 5 August 2006.
* ''Plato, Thucydides, and Alcibiades''. Syse, Henrik. Archived from the original on July 5, 2007. Retrieved 5 August 2006.
* ''[https://web.archive.org/web/20060819192700/http://www.apaclassics.org/AnnualMeeting/03mtg/abstracts/warren.html Alcibiades, Athens, and the Human Condition in Thucydides' History]''. Warren, Brian. Archived from the original on 19 August 2006. Retrieved 5 August 2006.

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:K. a. V. mendeko biografiak]]
[[Kategoria:Antzinako Greziako militarrak]]
[[Kategoria:Antzinako Greziako agintariak]]
[[Kategoria:Antzinako atenastarrak]]
[[Kategoria:Hitz egiteko eragozpenak dituzten pertsonak]]</text>
      <sha1>7cfuhj67hg2g4gvz8mw5w9i5dzhg3zf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006013</id>
      <parentid>9006008</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T04:00:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kilkerra</username>
        <id>1659</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65811" xml:space="preserve">{{biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Altzibiades Klinias Eskanbonides''' ({{lang-grc|Ἀλκιβιάδης Κλεινίου Σκαμβωνίδης}}, ''Alkibiádēs Kleiníou Skambōnidēs''; [[Atenas]], {{circa|[[K. a. 450]]}} - [[Frigia]], [[K. a. 404]]) [[Antzinako Grezia]]ko estatu-politikaria, jenerala eta hizlaria izan zen.

Amaren partetik, familia aristokratiko baten azken kidea izan zen, [[Alkmeonidak]] hain zuzen, [[Peloponesoko Gerra]]ren ostean garrantzia galdu zutenak. Gatazkaren bigarren partean, aholkulari estrategikoa, armadaren buruzagia eta politikaria izan zen.

Peloponesoko Gerran zehar, haren leialtasuna interes ezberdinetara mugitu zen. Atenas sorterrian zegoela, kanpo-politika oldarkorraren aldekoa zen eta [[Atenastarren espedizioa|Siziliako espedizioa]] defendatu zuen, baina hirian zituen etsaiek sakrilegio-karguak leporatu zizkiotenean, [[Esparta]]ra ihes egin zuen. Hiri horretan aholkulari estrategiko lana egin zuen, Atenasen kontrako kanpainak proposatuz edo behatuz. Espartan ere etsaiak sortu zitzaizkionean [[Persia|Pertsiara]] emigratu behar izan zuen. Han [[Tisafernes]] satraparen aholkularia izan zen harik eta haren aldeko atenastar politikariek Altzisiadesen itzulera lortu zuten arte. Altzibiades hainbat urtetan izan zen Atenaseko estrategoa baina arerioek, bigarrenez, hura kanporatu zuten. Siziliarako espedizioa Altzibiadesen ideia izan zen. Hala ere, aditu batzuek diote espedizioaren ardura Altzibiadesena izanez gero, eta ez Niziasena, atenastar armadaren hondamendia ez zatekeela gertatuko&lt;ref&gt;VLACHOS, A.: ''Tuzidides''' Bias 59 &amp; c.&lt;/ref&gt;. 

Espartarrentzat lan egiten zuen bitartean, Altzibiadesek zerikusi handia izan zuen Atenasen gainbeheran, hala nola, [[Dezelia]]ren atzematean, zenbait matxinada sortzean eta gainbegiratzean. Behin sorterrira itzulita, Espartaren kontra hainbat garaipen lortu zituen, zeinek Esparta Atenasi bakea eskatzera behartu baitzuten. Altzibiadesek ezohiko taktikak erabili zituen, zenbaitetan nahiago zuen hiriak traizioaren edo negoziazioaren bidez konkistatzea, setioaren bidez baino&lt;ref&gt;KERN,P. B.; ''Ancien Siege Warfare'', 151. orr.&lt;/ref&gt;. Altzibiadesen adimen militarra eta estrategikoa baliagarria izan zen hark lan egiten zuen edozein estaturentzat, baina etsaiak egiteko erraztasuna zela eta, ezin izan zuen luzaroan toki berean egon. Gerraren amaierako, K.a. 410ean, haren laguntzarekin lortutakoa ia ahantzita zegoen.

== Biografia ==
=== Lehenengo urteak ===
Altzibiades Atenasen jaio zen. Haren aita [[Klinias]] zen eta ama Dimonaka, [[Megakles]]en alaba. [[Perikles]] eta haren anaia Arifron Dinomakaren lehengusuak ziren&lt;ref&gt;COX, C. A.: ''Houshold interests'', 144. 44&lt;/ref&gt;. Bere familiaren leinua [[Eurisazes]]engandik eta [[Ajax (mitologia)|Ajax Telemonikoarengadik]] omen zetorren&lt;ref&gt;PLATON: ''Altzibiades'' 1, 121&lt;/ref&gt;. Aitona, Altzibiades izenekoa hura ere, [[Klistenes]]en laguna zen. Azken honek K.a. VI. mendeko erreforma konstituzionala egin zuen&lt;ref&gt;''Alcibiades'', 1952. Encyclopaedic Dictionary The Helios&lt;/ref&gt;. Klinias [[Koroneako gudua]]n hil ondoren, K.a. 447an, Perikles eta Arifron izan zituen tutore Altzibiadesek&lt;ref&gt;DENYER, N.: ''Commentary of Plato's Alzibiades'', 88-89 orr.&lt;/ref&gt;. 

[[Plutarko]]ren arabera, Altzibiadesek irakasle ospetsuak izan zituen, hala nola, [[Sokrates]], eta erretorika artean murgildu zen. Zenbait greziar idazleren ustez, diziplina gutxiko pertsona zen. Altzibiadesek K.a. 432an [[Potidea gudua]]n parte hartu zuen, non [[Sokrates]]ek bizitza salbatu baitzion&lt;ref&gt;PLATO: ''Symposium'', 220 e&lt;/ref&gt;, baina mesede hau K.a. 424ko [[Delio gudua]]n itzuli zion. Altzibiadesek Sokrates miresten zuen&lt;ref&gt;SYKOUTRIS, I.: ''Introduction to Symposium'', 159-180 orr.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;PLATON: ''Symposium'', 215a-222b.&lt;/ref&gt;. Plutarkoren arabera, Altzibiadesek Sokratesen beldur eta miresmena zituen eta harekin zegoenean gainontzeko maitaleak mespretxatzen zituen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 6&lt;/ref&gt;.

Altzibiades [[Hipareta]]rekin ezkonduta zegoen, [[Hiponiko III.a]]ren alabarekin, atenastar aberats bat. Plutarkoren aburuz, Hiparetak senarra maitatzen bazuen ere, haren maitaleen erruz dibortziatzen saiatu zen, baina legeak emaztea inoren laguntzarik gabe utzi zuenez, Altzibiadesekin betirako bizi izan zen eta seme bat (Altzibiades Gaztea) eta alaba bat eman zizkion&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 8&lt;/ref&gt;.

=== Karrera politikoa K.a. 412 arte ===
[[Fitxategi:AspasiaAlcibiades.jpg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;Jean Leon Gerôme (1824-1904) Sokrasek Altzibiaderen bila Aspasiaren etxean. 1861&lt;/small&gt;]]
==== Igoera ====
Altzibiadesen karrera politikoa [[Nizias Bakea]]ren ostean hasi zen, Atenasko kanpo-politikari oldarkorragoa izatea eskatzean. Aipatutako itunak, Esparta eta Atenasen arteko su-eten bat baino ez zenak, amaiera eman zion zazpi urteko gerrari, borrokalariek abantailarik lortu ez zutelako. Arnold W. Gomme, [[Raphael Sealey]] eta [[Tuzidides]], historialariek, besteak beste, uste izan dute Altzibiades minduta zegoela espartarrek [[Nizias|Niziasekin]] eta [[Lakes]]ekin negoziatu zutelako ituna, eta eztabaidatik at utzi zutelako Altzibiades gazteegi zelakoan&lt;ref&gt;GOMME, A. W. : A Historical Commentary on Tucydides, 339&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;SEALEY, R.: ''A History of the Greek City States,'' 353.&lt;/ref&gt;. Itunaren gaizkiulertze batzuk argitzekotan, Espartak enbaxadore ahalguztidunak bidali zituen Atenasera&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 14&lt;/ref&gt;. Hasieran, atenastarrek espartarrak ondo onartu zituzten, baina Altzibiadesek haiekin biltzea lortu zuen, enbaxadoreek [[eklesia]]rekin hitz egin baino lehen. Elkarrizketa horretan ziria sartu zuen espartarren eta atenastar eklesiaren artean. Espartarrei esan zien eklesiak eskakizun handiak zituela eta harekin zuzenean negoziatu beharrean, berak bitartekari lana egingo zuela eta bere eragin politiko guztia erabiliko zuela espartarrak laguntzeko atenastar politikoen aurrean. Peloponesoko ordezkariek Altzibiades sinetsi zuten, Nizias eta eklesiarengandik aldenduz, azken hauek zinez akordio batera heldu nahi bazuten ere. Hurrengo egunean, Altzibiadesek, eklesiaren aurrean ordezkariei galdetu zien zeintzuk ziren Espartatik zekartzaten botereak, eta sekretupean adostu moduan, botere guztiak ez zituztela erantzun zuten. Aurreko egunean kontrakoa esan zutenez, Atzibiades aukeraz bilatu zen espartarrei sinesgarritasun falta aurpegiratu eta ezkututako helburuak leporatzeko. Nizias zur eta lur zen bitartean, eklesiak Altzibiades jeneral izendatu zuen.

Geroago, boterea erabili zuen [[Argos]], [[Mantinea]], [[Elide]] eta Peloponesoko beste zenbait estaturekin aliantza bat egiteko eta eskualde horretan Esparta mehatxatzeko. Gommeren arabera ''Atenastar jeneral batentzat egitasmo ederra zen, gehienbat bertako gerlariz osaturiko armada Peloponeson gidatzea eta Espartari iseka egitea, honen ospea baxuena zen unean''&lt;ref&gt;GOMME, A. W.: ''A Historical Commentary on Thucydides,'' 70&lt;/ref&gt;. Hala ere, aliantza hau [[Mantinea gudua]]ren ondoren desagertu zen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 15&lt;/ref&gt;.

Edonola ere, K.a. 416-415 urteetan, liskar zail bat geratu zen Atenaseko politikarien artean, zeinetan alde batean [[Hiperbolo]] eta bestean Nizias eta Altzibiades baitzeuden. Hiperbolo haietako bat egozten saiatu zen baina azken horiek indarrak batu zituzten Hiperboloren [[ostrazismo]]a lortzeko&lt;ref&gt; PLUTARKO: ''Altzibiades'', 13&lt;/ref&gt;. Horrek adierazten du, nahiz Niziasek nahiz Altzibiadesek jarraitzaileak zituztela eta hauek, botoen bidez, liderrek esandakoa betetzen zutela&lt;ref&gt;SEALEY, R.: ''A History of the Greek City States'', 353&lt;/ref&gt;.

Altzibiadesek ez zuen [[Melos]]ko atzematean esku hartu K.a. 416-415 urteetan, baina Plutarkoren aburuz, hark babestu zuen gizonezkoak hil eta emakumezkoak eta umeak esklabo saltzeko dekretua&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', XVI.&lt;/ref&gt;. [[Andozides]] hizlariak dio Altzibiadesek ume bat izan zuela emakume esklabo batekin eta horregatik horren ostrazismoa eskatu zutela&lt;ref&gt;ANDOZIDES: ''Altzibiadesen kontra''&lt;/ref&gt;.

==== Atenastarren espedizioa ====
[[Fitxategi:Atenastarren espedizioa.jpg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;Atenastarren espedizioa&lt;/small&gt;]]
K.a. 415ean, Siziliako [[Segesta|Segestako]] ordezkariak Atenasera heldu ziren [[Selinonte]]ren kontrako gerran laguntza eskatzera. Honen osteko eztabaidan, Nizias parte-hartzearen kontra mintzatu zen, kanpaina oso garestia izan zitekeelako eta, aldi berean, Altzibiadesen argudioak indargabetzen saiatu zen, Sizilian esku hartu nahi baitzuen hark. Altzibiadesek zioen gerrak aberastasuna ekarriko zuela, atenastar inperioa zabalduz, [[Mediar Gerrak|Pertsiar gerretan]] gertatu zen bezala. Horrez gain, Atenasek eskualdean aliatuak errekrutatu ahalko zituela zioen eta horrela [[Sirakusa]]ren gaineko kontrola lor zezaketela, Siziliako hiririk indartsuena berau (zenbait historialariren ustez, oso aurreikuspen baikorrak ziren)&lt;ref&gt;PLATIAS_KOLIOPOULOS: ''Tuzidides Estrategian'' 237-46&lt;/ref&gt;. Niziasek agerian utzi nahi izan zuen nolakoa izan beharko zuen espedizioaren tamainak, plana arrakastatsua izatekotan. Horregatik iradoki zuen: flota 60 itsasontzitik 140 galeretara igarotzea; 5.100 soldadu, 1.300 arkulari, habailariak eta arma arinez hornituriko gizonezkoak gehitzea&lt;ref&gt; PLUTARKO: ''Altzibiades'',20&lt;/ref&gt;. Leo Strauss filosofoak espedizio hura Periklesen plan handiena baino handiagoa zela azpimarratu zuen&lt;ref&gt;STRAUSS; Leo: ''The City and Man,'' 104&lt;/ref&gt;. Niziasen asmoa eklesia beldurtzea eta ideia alboratzea bazen ere, kontrako efektua lortu zuen eta atenastarrek espedizioaren alde bozkatu zuten&lt;ref&gt;KAGAN: ''The Peloponesian War,'' 322&lt;/ref&gt;. Bildutakoek Nizeas, Altzibiades eta Lamako espedizio ahalguztidun izendatu zituzten, Sizilian Atenasko interesak lortzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI. 26&lt;/ref&gt;.

Gau batean, espedizioa antolatzen ari zenean, [[herma|hermen]] buru eta zakil mutilatuak agertu ziren Atenas osoan zehar (hermak zutabeen oinarrian zizelkatzen ziren Hermes jainkoaren ezaugarriak ziren). Hura, eskandalu erlijiosoa izateaz gain, espediziorako zoritxarraren iragarletzat jo zen. Plutarkok azaldu zuenez, Androklesek, lider politiko batek, lekuko faltsuak erabili zituen Altzibiadesi eta haren lagunei estatuak mutilatu eta [[Eleusiar Misterioak]] profanatu izana leporatzeko. Ondoren, Altzibiadesen arerioek, Ardrokles, Tesalo, ([[Zimon]]aren semea) eta beste hizlari batzuek, erabaki zuten Altzibiades, erabakia zegoen moduan itsasoratu beharko zela eta kanpainaren ostean epaituko zutela. Hala ere, Altzibiadesek epaiketa lehenbailehen gauzatzea eskatu zuen, errugabea zela argitzeko, nahiz eta balizko zigorra heriotza izan&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 19&lt;/ref&gt;. Eskaera baztertu zen eta ontziteria Siziliarantz irten zen karguak argitu gabe&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI, 29&lt;/ref&gt;.

Kanpoan zegoela baliatu zuten etsaiek Altzibiadesen izena gehiago lohitzeko. Altzibiadesi beste sakrilegio batzuk egitea eta demokraziaren kontra azpilanean aritzea leporatu zioten&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI, 61&lt;/ref&gt;. Atenastarrek salaketak sinetsi zituzten&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;TUZIDIDES: VI, 53&lt;/ref&gt;. Espedizioa Siziliako [[Catania]]ra heldu zenean, Salaminia [[trirreme]]a bertan zain zegoen Atenaseko ordezkariekin, Altzibiades eta beste auzipetuak Atenasen hasi beharko zen epaiketara eramateko&lt;ref name=&quot;#1&quot; /&gt;. Altzibiadesek ordezkariei esan zien haien itsasontzien atzean joango zela baina [[Turios]]era heldu zenean, tripulazioarekin alde egin zuen. Altzibiades absentzian epaitua eta heriotz zigorrera kondenatua izan zen, bere jabegoak konfiskatuak izan ziren, iheslaritzat jo eta talentu baten saria eskaini zuten hura hiltzeagatik&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War,'' 273&lt;/ref&gt;. Bitartean, Siziliako atenastar flotak, zenbait garaipenen ondoren, [[Messina]]ra jo zuen, non bertoko batzuk itxaroten baitzeuden, traizioa egin eta gero hiria emateko. Estrategia hau aurreikusiz, Altzibiadesek informazioa hiriko Sirakusako aliatuei eman zien eta horrela atenastarrek ezin izan zuten Messinan sartu&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VI, 74&lt;/ref&gt;. Lamako guduan hil ondoren, Siziliako espedizioaren arduradun bakarra Nizias izan zen. Gaur egungo aditu batzuek uste dute buruzagi hura desekokia zela&lt;ref&gt;VLACHOS, A.: ''Tuzidides' Bias,'' 59 eta hurrengoak&lt;/ref&gt;.

==== Ihesa Espartara ====
Turiosetik desagertu orduko, Altzibiades harremanetan jarri zen espartarrekin eta haien babesaren truke zera agindu zien; haien etsai zenean eragindako kaltea baino laguntza gehiago emango ziela&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades, 23&lt;/ref&gt;. Espartarrek eskaintza onartu eta haien artean jaso zuten. Espartarrak armada bat Sirakusara bidaliko zutenetz eztabaidan ari zirenean, Altzibiadesek Espartako eforoak beldurtu zituen Atenasen botere-nahiarekin: honen helburua zen [[Sizilia]], [[Italia]] eta [[Kartago]] konkistatzea&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;TUZIDIDES: VI, 89-90&lt;/ref&gt;. Donald Kaganek, [[Yale Unibertsitatea|Yaleko unibertsitatearen]] historialariak, uste du Altzibiadesek atenastarren planak handitu zituela, espartarrei bera baliagarri izan zitzaiekeela konbentzitzeko. Kaganen arabera, ordea, Altzibiadesek ez zuen oraindik gero lortutako ospea, beraz, espartarrentzat ''&lt;nowiki/&gt;'garaitu eta mindutako pertsona bat, akats estrategikoak, desideratutako ondorioekin, egin zituena''' baizik ez zen. Baieztapen honen arabera, dudan jartzen zen Altzibiadesen adimen nagusi bat: oratoria limurtzailea&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;KAGAN: ''The Peloponesian War,'' 282-283&lt;/ref&gt;. Berehalako mehatxua zela ikusarazi zienez, Altzibiadesek aholkatu zuen tropak eta espartar buruzagi bat bidaltzea sirakusarrak laguntzera eta disziplinatzera&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;.

Altzibiades espartarren aholkulari militarra izan zen eta zenbait lorpen garrantzitsu bideratzen lagundu zien. [[Dezelian]] (Atenastik 16 km-ra) gotorleku bat eraikitzeko aholkatu zien &lt;ref&gt;TUZIDIDES: VII, 18&lt;/ref&gt;. Neurri honekin espartarrek atenastarrak banatu zituzten haien landa eremuetatik eta [[Sunion]]go zilarrezko meategietatik&lt;ref name=&quot;#3&quot; /&gt;. Altzibiadesek gerra [[Atika]]n jarraitzeko zehaztu zuen plan hura. Jukutria horrek urte batez harresien barruan bizitzera behartu zituen atenastarrak. Kalteak nabariak izan ziren: hornidurak itsasotik baizik ezin zitezkeen heldu eta izurritea Atenasen zabaldu zen. Atenas bigarren fronte batean sarturik zegoenez, [[Delosko Liga]]koak matxinatzen hasi ziren. Atenastarrek Sizilian izandako porrotaren bezperan, Altzibiades [[Jonia]]ra itsasoratu zen espartar flota batekin eta zenbait hiri jarkiaraztea lortu zuen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 24)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 26&lt;/ref&gt;.
Nahiz eta Espartari ekarpen baliotsuak egin, Altzibiadesek [[Agis II.a]] erregearen konfiantza galdu zuen&lt;ref&gt;''Alcibiades''. Encyclopaedia Britannica. 2002&lt;/ref&gt;, Timea, erregearen emaztearekin abentura bat zuelako, eta honen semeak (Leotikidas) Altzibiades omen zuen aita&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Lysander'', 22&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;PLUTARKO: Agesilaus, III&lt;/ref&gt;. Bestalde, Endius eforoa (Altzibiadesen laguna) erretiratu zenean Altzibiadesen eragina txikitu zen&lt;ref&gt;RHODES, P. J.: A History of the Classical Greek World, 144&lt;/ref&gt;. Antiokok, jeneral espartar batek, Altzibiades hiltzea agindu zuen, baina hark, jakinaren gainean zegoenez, [[Tisafernes]] [[satrapa]]rengana ihes egin zuen. Azken horrek, itun batek agindurik, Peloponesoko armada finantzatzen zuen K.a. 412an&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;TUZIDIDES: VIII, 45&lt;/ref&gt;.

==== [[Anatolia|Asia Txikian]] ====
Pertsiar gortera heldu zenean, Altzibiadesek [[satrapa]]ren konfiantza bereganatu zuen eta hari egindako iradokizunak ondo hartuak izan ziren. [[Tuzidides]]en arabera, Altzibiades Tisafernesekin lanean hasi zen Peloponesokoen interesak kaltetzeko. Espartar ontziteriari ordaindu beharrekoa murriztu eta atzeratu egin zuen&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;. Arerioei buruzko informazioa eskuratzeko hirietako jeneralak erostearen garrantzia azpimarratu zion pertsiar satrapari, eta baita greziarren arteko gatazkan ahalik eta beranduen sartzeko aholkatu ere, izan ere, gerra zenbat eta luzeago izan, borrokalariak gero eta agortuagoak egongo baitziren. Trikimailu horrek ahalbideratuko zien pertsiarrei eskualdea errazago konkistatzea. Altzibiadesek satrapa konbentzitu zuen Pertsiaren onerako zela Atenas eta Esparta ahultzea, eta azkenik Peloponeso osoa menderatzeko aukera edukiko zuela&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 46&lt;/ref&gt;. Pertsiarrek ongi probestu zituzten Altzibiadesen aholkuak, baina Tuzididesen arabera Altzibiadesen helburua pertsiarren boterea erabiltzea zen, Atenasera itzultzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 47&lt;/ref&gt;.

=== Atenasen berriro ===
==== Negoziazioak atenastar oligarkekin ====
Altzibiadesek bazekien demokrata erradikalek Atenasera itzultzea galaraziko ziotela&lt;ref&gt;BUCKEY, T.: ''Aspects of the Greek History'', 411&lt;/ref&gt;, horregatik elkartrukatuko mezuetan [[Samos]]en zeuden atenastar nagusiekin iradoki zien Atenasen haren aldeko oligarkia bat ezartzen bazuten, Atenasera dirua aldean itzuliko zela, eta 147 trirremeko pertsiar flota batekin&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades, 25&lt;/ref&gt;. Altzibiadesek arian arian jeneralen konfiantza lortu zuen, baina horretarako hiru ataleko plana osatu zuen: Atenasko konstituzioa kentzea; Altzibiadesen itzulera bozkatzea eta azkenik, Altzibiadesen eraginaren bitartez, Tasifermes Pertsiako erregeak Atenas laguntzea. Jeneral gehienek Altzibiadesen plana onartu zuten, baita konstituzio estuago bat ere, militarrei politikan parte-hartze handiago baimenduko zitzaielako. Samoseko jeneralen artean bakarrak baizik ez zuen kontra egin, Frinikok, Altzibiadesi oligarkia berria ohiko demokrazia bezain gutxi axola zitzaiolakoan&lt;ref&gt;SEALEY, R.: ''A History of the Greek City States'', 359&lt;/ref&gt;. Trama horretan [[Trasibulo]] jeneralaren parte-hartzea ez dago argi.

Jeneral hauek konspiraziorako talde bat antolatu zuten, eta nahiz eta hasieran soldadu eta itsas gizonek aurre egin zieten, azken horiek erregearen soldata jasoko zutela jakitean lasaitu ziren&lt;ref name=&quot;#5&quot;&gt;TUZIDIDES: VIII, 49&lt;/ref&gt;. Taldekoek Pisandro mezularia bidali zuten Atenasera Altzibiades berrezartzeko, demokrazia abolitzeko eta Tisafernes atenastarren laguna zela konbentzitzeko helburuarekin&lt;ref name=&quot;#5&quot; /&gt;.

Friniko beldur zen Altzibiadesen itzulerari oztopoak jarri baitzizkion eta liketeena baitzen hark mendekua hartzea. Hori zela eta, Astioko espartar jeneralari gutun ezkutu bat bidali zion Altzibiadesen Peloponesoaren aurkako estrategia azalduz. Astiokok ez zuen ordea gutuna gorde, alderantziz, Altzibiadesi eta Tisaferneri, [[Magnesia]]n zeudela, Frinikoren gutuna erakutsi zien. Altzibiadesek Frinikoren ekintzen berri eman zien Samosko agintariei eta traidore horrentzat heriotza zigorra eskatu zuen&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 50&lt;/ref&gt;. Frinikok, etsita, berriro idatzi zion Astiokori. Idazki horretan aurreko mezua ez gordetzea leporatu zion, baina Samosko atenastar ontziteria suntsitzeko aukera eskaini zion. Berriro ere, Astiokok Altzibiadesi salatu zizkion Frinikoren mezuak eta, jarraian, Altzibiadesek Samosko militarrei esan zien Frinikok traizio egin ziela. Hala ere, Frinikok Astiokorengandik horixe espero zuen eta Altzibiadesengan zegoen uste ona higatzeko asmoz, aurretiaz samostarrei mezu bat bidalia zien, ohartaraziz lazedemoniarrek Samosi eraso egingo ziotela, eta beraz, ahalik eta lasterren harresiak eraikitzea aholkatuz&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 51&lt;/ref&gt;. Frinikoren traizioa azaltzen zuen Altzibiadesen gutuna heldu zenean, samostarrek pentsatu zuten Altzibiades ez zela fidatzekoa. Izan ere, etsaiaren planak Frinikok eta Altzibiadesek ezagutzen zituztela pentsatu zuten, baina ondorioztatu zuten Altzibiadesek Friniko salatu zuela eskerrona berak bakarrik biltzearren.

Gertakizun hauek gorabehera, Pisandro eta beste konspiratzaileak Atenasera heldu ziren. Hasieran, atenastarrek ez zuten demokrazia aldatu nahi eta, gainera, Altzibiadesen etsaiak honen itzuleraren kontra jarri ziren legearen arabera delitugilea zelako. Eumolpidekoek eta Zerizesekoek Eleusisen Misterioak gogora ekarri zituzten, hots, Altzibiades erbesteratzearen arrazoiak. Pisandrok Altzibiadesen aurkariei galdetu zien ea haien kabuz hiria salbatzeko gai ziren, ea etsaien bezainbesteko gerra-itsasontzi zituzten, etsaiek baino aliatu gehiago eta Tisafernesen diru laguntza. Herriak onartu zuen geroko konstituzioaren erreforma bat egitea eta Altzibiades eta Tisafernesekin negoziatzea, Pisandro eta hamar hiritarren ordezkaritza bat eratu zuen (baliteke, ohiko zenez, tribuko bana izana). Eklesiak Friniko eta honen laguna, Eszironides, estratego kargutik kendu ondoren, Diomedonte eta Leon aukeratu zituen haien ordez, eta Tisafernes eta Altzibiadesekin negoziatzera bidali&lt;ref&gt;TUZIDIDES: VIII, 53&lt;/ref&gt;.

Une horretan, Altzibiadesen planak arazo handi bat zuen Tisafernesek ez zuelako inolako akordiorik nahi, ordurarte bezala neutrala izaten jarraitu baizik&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Fall of the Athenian Empire'', 136-138&lt;/ref&gt;. Kaganen arabera, Tisafernes buruzagi zuhurra zen eta argi zuen hobeki zitzaiola greziarrak haien artean borrokan ahultzea, gatazka horretan zuzenki esku hartu gabe&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War,'' 366&lt;/ref&gt;. Altzibiades horretaz konturatu zen, baina ez zuen nahi atenastarrek zera pentsa zezaten, Tisafernes konbentzitzeko gai ez zela. Hortaz, asmatutako plan berrian pertsiarren laguntzaren truke, oso eskakizun gogorrak aurkeztu zituen (Jonia, zenbait irla eta lurralde batzuk ematea, itsasontziak egin ahal izatea, pertsiarrek Egeo kostaldetik nabigatzeko baimena...). Honela Altzibiadesek esan zezakeen pertsiarrekin ituna lortu zuela, baina atenastarrek ez zituztela baldintzak onartu. Erregearen gortean egindako hirugarren bileran, atenastarrek pertsiarraren baldintza gehienak onarturik zituzten, baina negoziazioak eten ziren. Atenastar negoziatzaileen irudiz, pertsiarren baldintzak oso gogorrak ziren baina Altzibiadesi leporatzen zioten ziria sartu izana, akordio bat nahi izatekotan lortuko zukeela uste baitzuten&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 56)&lt;/ref&gt;. Negoziazioen porrotak Altzibiades eta konspiratzaileen arteko ituna ere hautsi zuen&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 136-138&lt;/ref&gt;. Taldeak ulertu zuen Altzibiadesek ez zuela zegokion zatia bete, Atenasi itzelezko eskakizunak helarazi baitzizkion pertsiar erregeak. Beraz, konspiratzaileek Altzibiades Atenasen berrezartzeko asmoa bertan behera utzi zuten&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra'', VIII. 56&lt;/ref&gt;.

{{Zuzendu}}

==== Altzibiades atenastar jeneral gisa berrezarria ====
Negoziazioek huts egin bazuten ere, konspiratzaileek demokrazia kentzea lortu zuten, baita Laurehunen Kontseiluaren gobernu oligarkikoa inposatzea ere. Gobernu horretan Friniko eta Pisandro zeuden. Samosen, antzeko estatu kolpeak ez zuen arrakastarik lortu. Izan ere, Samosko demokratek, aristokraten aurka matxinatu ondoren, herri-alderdia eratu zuten, baina laster norabide politikoa aldatu zuten. Orduan, Pisandro Atenasko konjuratzaileak eta 300 konspiratzaileek, Karmino estrategoren laguntzarekin, Hiperbolo hiltzea erabaki zuten. Hala ere, herri-alderdiko samostar gehienek atenastar estrategoei (Leon eta Diomedonte), Trasibulo triarkari eta Trasilo hoplitari jakinaren gainean jarri zioten gertatzekoaz. Aurrekoen eta atenastar soldaduen laguntzarekin, samostarrek 300 matxinatutakoak irabazi zituzten, hauetariko 30 hil eta hiru erantzule nagusiak erbestera bidali zituzten, baina gainontzekoekin errepresaliak ez zituzten hartu&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 73&lt;/ref&gt;.
Gerora, Samosko atenastar tropek bilera bat deitu zuten haien jeneralak kentzeko eta beste berriak aukeratzeko, Trasibulo eta Trasilo barne. Bilerak erabaki zuen demokraziarekin jarraitzea Espartaren kontrako gerrak jarraitzen zuen bitartean&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra'', VIII. 76&lt;/ref&gt;.
Beranduago, Trasibulok tropak konbentzitu ondoren Altzibiades etorri behar zela (gauza bera defenditzen zuen estatu kolpe baino lehenago), Samosera abiatu zen honekin etortzeko. Estrategia honen helburua zen pertsiar laguntza Espartatik kentzea, Altzibiadesek Tisafernesen gainean oraindik eragin handia zuela uste zutelako&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 81&lt;/ref&gt;.
Plutarkoren ustetan, Altzibiadesengana bidalitako mezulariek nahi zutena zen Atenasko tiranoak kentzea&lt;ref name=&quot;#6&quot;&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 26&lt;/ref&gt;. Kaganen ustez, Altzibiadesi ez zitzaion berrezarkuntza gustatu, itzulera loriatsu bat nahi zuelako eta, kasu honetan, ontziteriak soilik eskatu zuen itzulera. Inmunitateari zegokionez, momentuz ziurtatuta zegoen, baina ez etorkizunerako. Egia esan, Altzibiadesek espero zuen etortzea haren ospe eta eraginarengatik eta ez Trasibuloren babesari esker&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War,'' 389&lt;/ref&gt;.
Altzibiades itzuli zenean armadaren aurrean garraztasunez hitz egin zuen haren erbesteratzeari buruz, baina denbora gehiago erabili zuen azalduz eta harrotuz Tisafernesen gainean zuen eraginaz. Armadaren atxikimendua lortzeko adierazi zuen zergatik Atenasko oligarkak berarekin izututa egon beharko ziren. Behin tropak entzun zuen hitzaldia, Altzibiades aukeratu zuen jenerala, Trasibulo eta beste batzuekin batera&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra'', VIII. 82&lt;/ref&gt;. Hauek hainbeste asaldatu ziren non erabaki baitzuten [[Pireo]]ra itsasoratzea Atenasko oligarkak kentzeko. Altzibiadesek eta Trasibulok egoera baretuz, proposamenaren erokeriaz adierazi zieten, gerra zibilera eramango zuelako eta, ondorioz, Atenas berehalako porrotean bukatu zitekeelako&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades, 26&lt;/ref&gt;.
Altzibiades jeneraltzan berrezarri orduko, Laurehunen Gobernuaren ordez oligarkia zabalagoa ezarri zuten, (Bostmilen Gobernua) eta honen ostean, demokrazia&lt;ref&gt;TUZIDIDES: ''Peloponesoko Gerra,'' VIII. 97&lt;/ref&gt;.
Laster, Altzibiades ontziteri batekin Tesafermesengana abiatu zen. Plutarkoren arabera, eginkizunaren helburua zen pertsiar flota etetea Peloponesokoak ez laguntzeko&lt;ref name=&quot;#6&quot; /&gt;. Tuzidides Plutarkorekin bat dator adieraztean flota [[Aspendos]]en zegoela eta Altzibiadesek esan zuela pertsiarrak haren alde ekarriko zituela edo haien etorrera oztopatuko zuela. Hala ere, Tuzididesek espekulatzen du ia Altzibiadesek bere egoera berriaz harrotu nahi zen Tisafernesen aurrean eragina gainditzeko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: Peloponesoko Gerra, VIII. 82&lt;/ref&gt;. Historialari honen arabera, Altzibiadesek ondo zekien Tisafernesek ez zuela inoiz flota ekarriko&lt;ref&gt;TUZIDIDES: Peloponesoko Gerra, VIII. 88&lt;/ref&gt;.

==== Abidos eta Ziziko guduak ====
[[File:Battle of Cyzicus.svg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;'''Atenastar estrategia Zizikon'''&lt;/center&gt;
&lt;br&gt;'''''Ezkerra''''': Altzibiadesen ontziteri txikiak (urdina) espartarrena (beltza) itsasora erakartzen du. &lt;br&gt;'''''Eskuin''''': Trasibulok eta Teramenesek atenastar flota espartarrenaren atzean jartzen dute haien Zizikora atzera-egitea mozteko. Bitartean Altzibiades itzultzen da jarraitzaileei aurre egiteko &lt;/small&gt;]]
Bostmilakoen bitarteko gobernuak Altzibiades lehengoratu zuten. Gobernu hau, K.a. 411an, Laurehunen ondorengoa zen, baina litekeena da Altzibiades K.a. 407 arte itxarotea Atenasera itzultzeko&lt;ref&gt;CARTWRIGHT-WARNER: ''A Historical Commentary on Thucydides'', 301&lt;/ref&gt;. Plutarkok uste du, nahiz eta berrezarkuntza onartu zen Kritiasek, Altzibiadesen politikari aliatu bat, aurkeztutako mozio baten ondoren, erabaki zuela Atenasera garaile eta loriaz jantzita etorriko zela&lt;ref name=&quot;#7&quot;&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 27&lt;/ref&gt;, honela balizko jazarpenaz aske egongo zen.
Abidos batailan zeregin handia izan zuen. Altzibiades atzean geratu zen, Samosen, armada txiki batekin, bitartean Trasibulok eta Trasilok flotaren zatirik handiena [[Helesponto]]ra gidatu zuten. Periodo honetan Altzibiades hasi zen Kariatik (inguruko eskualdea) dirua lortzen bogalariak ordaintzeko&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 406&lt;/ref&gt; eta haien konfiantza lortzeko.
Zinosema atenastar garaipenaren ondoren, bi atenastar flotak elkartu ziren Egeo itsasoan bataila erabakigarrirako. Altzibiades bidean zegoenean, topo egin zuten Abidosen Peloponesokoekin, base nagusia zuten tokian. Bataila, luzaroan orekatuta, atenastarren aldekoa jarri zen Altzibiades Helesponton 18 trirremekin sartu zenean&lt;ref name=&quot;#7&quot;/&gt;&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1.1.5&lt;/ref&gt;. Farnabazo satrapa pertsiarrak, Tisafernes ordezkatu zuena Peloponesoko flotari diru-laguntza ematean, lehorreko armada kostaldera mugitu zuen, hondartzaratu ziren itsasontziak eta marinelak defendatzeko. Eskerrak gauez etorritako pertsiar lehorreko armadari, ez zen Peloponesoko flota erabat suntsitu&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 408&lt;/ref&gt;.
Bataila bukatzean, Tisafernes Helespontera heldu zen eta Altzibiadesek flota Sestosen utzi zuen satraparekin egoteko eta honi opariak eraman zituen losintxatzeko. Altzibiadesek gaizki ulertu zuen satraparen erantzuna, heldu bezain pronto atxilotuta izan zelako&lt;ref name=&quot;#7&quot;/&gt;. Hilabete bat beranduago, alde egin zuen eta agindua berreskuratu zuen&lt;ref name=&quot;#8&quot;&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 28&lt;/ref&gt;, baina atxiloketak argi utzi zuen ez zuela inolako eraginik Tesafermesengan. Harrez geroztik, haren autoritatea ekintzetan oinarrituko zen, ez promesetan&lt;ref name=&quot;#9&quot;&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 410&lt;/ref&gt;. Etenaldi baten ondoren, Peloponesokoek aprobetxatu zutela itsaontzi berriak egiteko eta atenastarrek Egeo itsasoan zehar dirua jasotzeko, gudurik handiena Zizikusen gertatu zen K.a. 410ean. Altzibiadesek bere flota txikia babesteko Sestosetik Kardiara mugitu zuen. Atenastar flota osoa elkartu ondoren, Zizikora abiatu zen Farnabazo eta Mindaro, (Peloponesoko buruzagia) erasotzeko. Ekaitzak eta iluntasunak ezkutatuta, atenastar flota hurbidu zen peloponesokoak konturatu gabe&lt;ref name=&quot;#8&quot;/&gt;. Diodoro Sikuloren arabera, atenastarrek plan bat antolatu zuten etsaiak borrokan sartarazteko. Altzibiades aurrera joan zen flota txiki batekin espartarrak erakartzeko. Mindarok jazarri zuenean, Trasibuloren eta Teramenesen agertu ziren espartarraren atzera-egitea mozteko&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII, 50.1&lt;/ref&gt;. Espartar flotak galerak izan zituen borrokan eta kostara heldu ziren atenastarrak atzean zituztela. Altzibiades, atenastarren jazarleen aurrean zihoana, saiatu zen espartar itsasontziak itsasora atoian eramaten. Espartarrek borroka egin zuten hori ez gertatzeko eta Farnabazoren tropak haien laguntzan etorri ziren&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1.1.17-23&lt;/ref&gt;. Trasibulok atenastar armada lehorretatu zuen Altzibiadesi laguntza emateko eta Teramenesi agindu zion atenastar lehorreko tropekin elkartzeko hondartzan zeuden marinelak laguntzeko. Espartarrak eta pertsiarrak, hainbat tokitatik zetozen tropak ikusita, amore eman zuten eta atenastarrak ez suntsituriko itsasontzi guztiez jabetu ziren&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII, 74.4&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 410-413&lt;/ref&gt;. Atenastarrek Hipokrates Mindaroren almiranteordeak Espartara bidalitako gutun bat harrapatu zuten: ''Itsasontziak galdu dira. Mindaro hil da. Gizonezkoak goseak daude. Ez dakigu zer egin''&lt;ref&gt;XENOFONTE: Helenikoak, 1.1.17-23&lt;/ref&gt;. Laster, Espartak bakea eskatu zuen baina atenastarrek uko egin zioten&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', 53,3&lt;/ref&gt;.

==== Beste arrakasta militar batzuk ====
[[Fitxategi:Gallipoli peninsula from space.png|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt; Satelitetik hartutako Traziako Kersonesoren irudia (gaur [[Gallipoli (Turkia)|Gallipoli]] peninsula).
 &lt;/small&gt;]]
Garaipenaren ondoren, Altzibiadesek eta Trasibulok [[Kaltzedonia|Kaltzedonari]] setio jarri zioten K.a. 409an, 109 itsasontzi inguru zituztela&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 429&lt;/ref&gt;. Erabateko garaipen bat, hiria errenditzeko modukoa, lortu ez bazuen ere, Altzibiadesek gai izan zen hiritik kanpoko garaipen txikiak lortzeko kaltzedoniarrak behartu zituztenak Teramenesekin itun bat sinatzeko&lt;ref name=&quot;#10&quot;&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII. 67.1&lt;/ref&gt;. Horren ondoren, Farnabazorekin aliantza bat sinatu zuen, armadarako dirua ziurtatzen zuena, baina beharrak handiagoak zirenez, harrapakin gehiagoren bila itsasoratu zen, soldaduak eta flotaren bogalariak ordaintzeko.
Funtsa bila zegoela, K.a. 408an [[Trazia]]ko [[Gallipoli (Turkia)|Kersonesora]] abiatu zen eta [[Selinbria]] eraso egin zuen [[Marmarako itsasoa|Propontisen]]. Hiriko atenastar aldeko alderdi batekin plan bat adostu zuen non disziplina ezarri baitzen eta zenbait baldintza bete behar ziren. Ez zituzten errepresaliak hartu, goarnizio bat ezarri eta gero, alde egin zuen&lt;ref name=&quot;#8&quot;/&gt;.
Zenbait dokumenturen arabera, selinbriakoek ituna bete zuten Atenasek berretsi arte&lt;ref&gt;KERN, P. B.: Ancient Siege Warfare, 151&lt;/ref&gt;. Historialarien ustez, itun horrek baliabideak, biziak eta denbora aurreztu zituen&lt;ref name=&quot;#9&quot;/&gt;.
Hemendik, Altzibiades Teramenes eta Trasibolorekin elkartu zen [[Bizantzio]] setiatzeko. Hiritar talde batek, etsiturik, erabaki zuen hiria errenditzea Selinbriako antzeko baldintzekin. Horretarako, adostutako gauean defendatzaileek postuak utzi zituzten eta atenastarrek hiriko Peloponesoko gotorlekua eta portuko itsasontziak eraso egin zituzten. Peloponesotarren aldeko hain adoretsu borrokatu zuten ezen Altzibiadesek gatazkaren erdian esan zien haien biziak gordeko zituela pelopenesotarren gotorlekuaren kontra borrokatzan bazuten. Honela egin eta gotorlekua ia erabat birrindu zuten&lt;ref name=&quot;#10&quot;/&gt;.

=== Itzulera Atenasera, erbesteratze eta heriotza ===
==== Itzulera Atenasera ====
Aipatutako garaipenen ondorioz, Altzibiadesek erabaki zuen Atenasera itzultzea K.a. 407ko udaberrian. Garaipen berriak lortuta ere, Altzibiades oso zuhurra zen itzulera prestatzeko. Gobernuak aldaketak egin zituen, baina teknikoki karguak indarrean zeuden, eta oraindik ere herritar batzuek ez zuten ahaztu Atenasi egindako kaltea. Hori zela eta, Atenasera zuzenean joan beharrean, Somosera abiatu zen, 20 itsasontzi hartu zituen eta haiekin [[Zeramikako golkoa|Zeramikako golkora]] abiatu zen non 100 talentu jaso baitzituen. Ondoren, Gitionera joan zen ikerketak egiteko, alde batetik jakiteko espartarrek zer prestatzen zuten eta beste aldetik jakin nahi zuen atenastarren pentsaera haren itzulerari buruz&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1, 4, 8-12&lt;/ref&gt;. Miaketek ziurtatzen zioten hiriak abegi ona egingo ziotela eta hurbileko adiskideek esaten zioten arin itzultzeko&lt;ref&gt;DUE, B.: ''Altzibiadesen itzulera'', 39&lt;/ref&gt;.
Orduan, Pireon sartu zen non jendetza bildu baitzen Altzibiades ospetsua ikusi nahian&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1, 4,13&lt;/ref&gt;. Beldurrez sartu zen portuan, iloba, lagun batzuk eta ezagunak ikusi arte, lehorreratzeko inbitatu ziotenak. Behin eginda, heroitzat hartu zuten&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 32&lt;/ref&gt;.
Hala ere, batzuek uste zuten zoritxarreko augurio zela [[Pinteria]] zeremoniaren egun berean Atenasera itzultzea (Atenea estatua garbitzen zen jaian)&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 34&lt;/ref&gt;. Egun hauek urteko desegokienak baitziren zerbait garrantzitsu egiteko. Etsaiek kontuan hartu zuten hau etorkizunean erabiltzeko&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 290&lt;/ref&gt;.
Altzibiadesen krimen-prozesu guztiak itxi ziren eta birau karguak ofizialki kendu. Altzibiadesek pietatea adierazi zuen eta Atenasko morala igo Eleusis prozesioa zuzenduz (Eleusiar Misterioetarako ospakizuna). Hau lehen aldiz itsasoz egin zen espartarrek Dezelia okupatu zutenetik&lt;ref&gt;PRICE; S.: ''Religions of the Ancient Greeks'', 54&lt;/ref&gt;. Ohiko prozesioaren ordez, itsasoz egun bateko bidaia egin zen, baina urte horretan, Altzibiadesek soldadu-destakamentu bat erabili zuen prozesioari eskolta emateko&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 1, 4,18&lt;/ref&gt;. Bere jabegoa berreskuratu zuen eta eklesiak lehorreko eta itsasoko buruzagi goiena aukeratu zuen (strategos autokrator)&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 33&lt;/ref&gt;.

==== Notioko porrota ====
K.a. 406an, Altzibiades irten zen Atenasetik 1.500 hoplitekin eta 100 itsasontzi ingururekin. Ezin zuen [[Andros]] hartu eta Samosera abiatu zen. Geroago, [[Notio]]ra mugitu zen, Efesoko etsaiarengandik hurbilago egoteko&lt;ref&gt;ANDREWES, A.: The Spartan Resurgence, 490&lt;/ref&gt;. Bitartean, [[Ziro Gaztea]]k [[Dario II.a]] Pertsiakoaren semea) Tisafernes ordezkatu zuen eta erabaki zuen Peloponesoko ontziteria finantzatzea. Diru honek Atenasko iheslariak erakarri zituen Espartako itsas armadari. Bestalde, espartarrek Mindaroren ordez, [[Lisandro]] jarri zuten, oso almirante jaioa. Honek guztiak Peloponesoko flotaren hazkundea eragin zuen atenastararen kalterako. Diruaren bila eta beste bataila erabakigarri bat behartzeko, Altzibiadesek Notio utzi zuen eta Trasibulo laguntzera itsasoratu zen, [[Fozea]] setiatzen zegoelako&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 443&lt;/ref&gt;.
Atzibiadesek zekienez Peloponesoko flota hurbil zegoela, 80 itsasontzi utzi zituen Antiokoren (haren lemazain personala) esanetara. Eman zion agindu zehatza zen Peloponesoko flota behatzea baina eraso ez egitea.
Antiokok desobeditu zuen agindua eta Lisandro erakarri zuen borrokara Ziziko taktika erabiliz. Notioko egoera, berriz, oso ezberdina zen; atenasterrek ez zuten ezusteko elementurik eta, gainera, atenastar iheslariek ondo informatu zien Lisandrori atenastar flotaren gorabeherei buruz&lt;ref&gt;KAGAN, D.: The Peloponesian War, 444&lt;/ref&gt;. Antiokoren itsasontzia hondoratu eta bera hil zen espartarren eraso azkar baten ondorioz. Gainontzeko itsasontziak, amu moduan erabili zirenak, harrapatuak izan ziren Notiora presaka zihoazenean. Gainera, portu honetan, Lisandrok ezustean hartu zuten atenastar flota eta erabateko garaipena lortu zuen. Altzibiades itzuli zen eta etsiki saiatu zen beste garaipen bat lortzen Notioko porrota orekatzeko, baina ezin zuen Lisandro berriro borrokara erakarri&lt;ref&gt;Batailari buruz gehiago jakiteko irakurri PLUTARKO: Altzibiades,35 edo Oxirrinkoko Helenikoak, 4&lt;/ref&gt;.
Azkenean, porrotaren erantzunkizuna Altzibiadesena izan zen eta etsaiek egoera erabili zuten bera erasotzeko eta boterekik kentzeko, gaurko adituek pentsatzen badute ere Altzibiadesi Antiokoren akatsa izan zela&lt;ref&gt;CAWKWELL, G.: ''Thucydides and the Peloponesian War,'' 143&lt;/ref&gt;. Diodoro Sikuloren arabera, Notioko porrotaz gain, etsaiek salaketa faltsuak egin zituzten. Antzinako Historiaren irakasleak, Anthony Andrewesk, uste du aurreko udako itxaropen hutsalek Altzibiadesen erorketarako funtsezko elementua izan zirela&lt;ref&gt;ANDREWES, A.: ''The Spartan Resurgence'', 490&lt;/ref&gt;. Ondorioz, Atzibiadesek erabaki zuen bere burua erbestera eramatea&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII. 74, 4&lt;/ref&gt;. Ez zuen berriro Atenasera itzuli, Traziako Kersoneseren gazteluetara nabigatu zuen, gotortu zuena Helespontoko beste gaztelurekin batera.
Atenasek gogor pairatu zituen porrotaren ondoriak. Porrota erabakigarria ez bazen ere, erantzunkizunezko postutik ez zuten bakarrik Altzibiades kendu, baizik eta Trasibulo, Teramenes eta Kritias&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'',33&lt;/ref&gt;. Hauek izan ziren garai hartako Atenasek zituen buruzagirik trebeenak, eta, beharbada, kargu-uzte horiek, bi urte geroago, atenastar errendizioara eraman zuten, [[Egospotamos]]en guztiz garaituak izan ondoren&lt;ref&gt;KAGAN, D.: ''The Peloponesian War'', 447&lt;/ref&gt;.

==== Heriotza ====
[[Fitxategi:Death of Alcibiades, 1842 Yakov Fyodorovich Kapkov (1816-1854).jpg|thumb|&lt;small&gt;&lt;center&gt;Altzibiadesen heriotza&lt;/small&gt;]]
Egospotamosko gudua baino lehenago, Atzibiadesen karreraren azken testigantza&lt;ref&gt;PERRIN, B.: ''The Death of Altzibiades'' 23-37&lt;/ref&gt;, honek alperrik adierazi zien atenastarrei estrategikoki txarto kokatuta zeudala, hondartza batean, eta hirietatik urrun hornidurak hartzeko. Hortaz, iradoki zien Sestosera mugitzea non portuaz eta hiriaz balia zitzaketen&lt;ref&gt;XENOFONTE: Helenikoak, 2, 1, 25&lt;/ref&gt;.
Diodorok, ordea, ez du aholku hau aipatzen, dioena da jeneraleei traziar laguntza eskeini ziela agintean partekatzearen truke. Edozein modutan, atenastar jeneralek pentsatu zuten porrota gertatzekotan beraiei leporatuko zietela eta garaipena lortzen bazen Altzibiadesena izango zela, beraz, honi eskatu zioten alde egitea eta haien ondora berriro ez etortzea&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 2, 1, 25&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;DIODORO SIKULO: ''Liburutegia'', XIII. 105&lt;/ref&gt;. Zenbait egun beranduago, Lisandrok atenastar ontziteria guztiz deseuztu zuen.
Egospotamos guduaren ondoren, Altzibiadesek Helesponto zeharkatu zuen eta [[Frigia]]n bilatu zuen babesa [[Artaxerxes II.a Mnemon|Artaxerxes II.aren]] laguntza, Espartaren kontrako gerran lortzeko, baina espartarrek lortu zuten Farnabazok Altzibiades baztertuta utz zezala.
Altzibiadesen heriotzari buruz kontraesan ugari daude. Hauetariko batek Lisandrori leporatzen dio errua&lt;ref&gt;[[ISOKRATES]]: ''Concerning the Team of Horses'', 16.40&lt;/ref&gt;. Zehaztasun anitz ziurtaezinak badira ere, hauxe da Plutarkoren bertsioa: ''Lisandrok mezulari bat bidali zuen Farnabazorengana haren anaia Frigiara bidaltzeko, non Altzibiades Timandra maitalearekin bizi baitzen''. Plutarkoren ustez, Timandra, Lais heteraren (Korintia izenekoa) ama zen&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'' XXXIX&lt;/ref&gt;. K.a. 404an, Pertsiako gortera irtetzear zegoela, haren egoitza inguratu eta sutan jarri zuten. Ikusita irtenbiderik ez zegoela, daga batekin etsaiengana jo zuen baina gezien euri-jasa batek hil zuen&lt;ref&gt;PLUTARKO: Altzibiades XXXIX&lt;/ref&gt;. [[Aristoteles]]en arabera, Altzibiades Elafon hil zen, Frigiako mendi batean&lt;ref&gt;ARISTOTELES, ''Animalien historia'', 578b27&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;LANGHORNE, John &amp; William (1819): ''Plutarc's Lives'', 2. liburukia, 172 orria, 99 zenbakia&lt;/ref&gt;.
[[Kornelio Nepote]]ren arabera, Timandrak erabili zuen bere soinekoa Altzibiadesen gorpua estaltzeko eta etxeko sugarrekin erraustu zuen&lt;ref&gt;NEPOTE Kornelio: ''Bizitzak'', VII. 10, 6&lt;/ref&gt;.
Beste iturriren arabera, ez Lisandro, ezta Farnabazo izan ziren Altzibiadesen heriotzaren erantzuleak. Arazoa zen eta berak neska bat seduzitu zuenez honen anaiek etxea sutan jarri zuten eta garretatik ihes egin nahi zuenean, geziz josi zuten.

=== Balorazioak ===
==== Karrera politikoa ====
Antzinako Grezian, Altzibiades eztabaidatutako pertsona izan zen. Tuzidisen arabera, Altzibiades oso handinahia zenez, Siziliako espedizioa prestatu zuen aberastasuna eta ospea irabazteko&lt;ref&gt;TUZIDIDES VI., 15&lt;/ref&gt;. Egile honek uste du ere, Altzibiadesena zela Atenasko hondamendiaren errua, hark atenastarrak iraintzean eta Atenasko gaiak beste eskuetan uztean, horrek epe laburrean eragin zuen Atenasen hondamendia. Plutarkoren ustez, gizon hau kezkarik gabekoena zen eta gizakiekin ez zuen inolako enpatiarik&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades eta Korolianoren arteko aldea'', 6&lt;/ref&gt;. Bestalde, Diodorok uste zuen oso argia zela eta ekintza handietan sartzeko joera zuela&lt;ref name=&quot;#11&quot;&gt;DIODORO SIKULO: ''Biblioteka Historikoa'', XIII. 68, 5&lt;/ref&gt;. Sharon Pressek, Brown Unibertsitatekoak dio, [[Xenofonte]]k gehiago azpimarratzen zuela Altzibidesek estatuari egindako zerbitzua kaltea baino&lt;ref name=&quot;#12&quot;&gt;PRESS, S.: ''Was Alcibiades a good general?''&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;XENOFONTE: ''Helenikoak'', 2, 1, 18&lt;/ref&gt;. [[Demostenes]]ek Altzibiadesek lortutakoa defendatzen du esanez armak hartu zituela demokraziaren alde, haren patriotismoa erakutsiz ez diru-oparien edo hitzaldien bitartez baizik eta zerbitzu pertsonalarekin&lt;ref&gt;DEMOSTENES: Midiasen kontra, 144-5&lt;/ref&gt;. Demostenes eta beste hizlarirentzat, Atzibiades zen Atenastar demokraziaren goreneko momenturik eredua eta sinbolo erretorikoa bilakatuz&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.: Alcibiades and Athens, 32-3&lt;/ref&gt;. [[Isokrates]]ek, Altzibiades Gazteari buruzko hitzaldian, zioen estatu-gizon hark atenastarren esker ona behar zuela emandako zerbitzuengatik&lt;ref&gt;ISOKRATES: ''Concerning the Team of Horses'', 15&lt;/ref&gt;. Lisiasen aburuz, atenastarrek ikusi behar zuten Altzibiades etsai baten moduan, lagunek emandako sorospenaren ordez, mina itzuli zielako&lt;ref&gt;LISIAS: ''Against Alcibiades'', 1, 1 eta 2, 10&lt;/ref&gt;.
Atenastarren konstituzioan, [[Aristoteles]]ek ez du Altzibiades sartzen Atenasko politikari onenen artean, baina ''Geroko Analitikan'' dioenez, Altzibiades gizon harroa zela baina bizitzaren kolpe gogorren aurrean irmotasuna erakusten zuela eta desohorearen aurrean pairamenik eza&lt;ref&gt;ARISTOTELES: ''Atenastarren Konstituzioa'', 28&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;ARISTOTELES: ''Geroko Analitika'', II, 13&lt;/ref&gt;.
Altzibiadesek seguritate politikoari buruzko beldurra atenastarren artean hedatu zuen&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.: ''Alcibiades and Athens'', 41&lt;/ref&gt;. Hori zela eta, [[Andozides]]en arabera, Altzibiades ez zen egokitzen hiriko legeei, alderantziz, itxaron zuena zen besteek haren jarrerari egokituko zutela&lt;ref&gt;ANDOZIDES: ''Altzibiadesen aurka'', 19&lt;/ref&gt;. Atenastar estatu-gizon honen azalpenik nagusiena [[Kornelio Nepote]]&lt;nowiki/&gt;k eman zuen ''Bizitzak'' lanean. Honen arabera, Altzibiades atenastarren artean gailentzen zen, noblezian eta bizi-duintasunean&lt;ref&gt;NEPOTE, Kornelio: ''Altzibiades'', XI, 2&lt;/ref&gt;.
Gaur egun ere, adituak iritzi ezberdinekoak dira Altzibiadesi buruz. Malcolm F. McGregorrek, [[Columbia Britainiarra|Columbia Britainiarreko]] Unibertsitatearen aurreko sailburuak zioenez, Altzibidias askoz gehiago apustulari maltzurra zen oportunista baino&lt;ref&gt;McGREGOR, ''The Genius of Alcibiades'', 27-50&lt;/ref&gt;. Evangelos P. Fotiadisek, grezierazko filologo entzutetsuak, adierazten du lehen mailako diplomatikoa zela, baina bere botere espirituala eta adimena pribilegiatua ez zituela orekaturik, gainera, zorionekoa zen demagogiari minbera zen herri bat gida ahal zuelako&lt;ref&gt;''Alcibiades'' Encyclopaedic Dictionary The Helios.1952&lt;/ref&gt;.
K. Paparrigopoulos, Greziako Historia Modernoaren adituak Altzibiadesen bertute ispiritualak azpimarratzen ditu eta [[Temistokle]]rekin konparatzen du, baina dohain horiek traidore, ausarta eta fedegabe bat sortu zuten&lt;ref&gt;PAPARRIGOPOULOS: ''History of the Greek Nation'', Aβ, 264-8&lt;/ref&gt;. Walter Ellisek uste du haren ekintzak onartezinak zirela baina estiloarekin eginak&lt;ref&gt;ELLIS, W.: ''Alcibiades'', 18&lt;/ref&gt;. David Gribblek dio, Altzibiadesen hiriaren kontrako ekintzak ez zirela ulertu eta Altzibiadesi hiriarekin harremanak apurtzeko eraman zuen tentsioak, balore pertsonal eta hirikoen artean zegoela&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.:''Alcibiades and Athens'', 55 &amp;c.&lt;/ref&gt;. Russell Meiggsek, Antzinako Britainiako historialariak, uste du atenastar estatu-gizona eskrupulu gabekoa zela nahiz eta trebetasun handia eta erakartasuna eduki. Historialariaren arabera, Altzibiades berekoia zen eta [[Kleon]] eta honen ondorengoekin ezinikusiak Atenas galbidera eraman zuen. Meiggsen ustez, Altzibiadesen jarrera eta bere handinahiaren erruz, Sokratesen kontrako karguak gogorragoak izan ziren&lt;ref&gt;''Alcibiades'' Encyclopaedia Britannica, 2002&lt;/ref&gt;. Kritikoagoak dira Athanasios G. Platias eta Constantinos Koliopoulos. Hauen arabera, soilik Altzibiadesen argudioekin ezeztatzen da estatu-politikari ona zenik, batzuek, oraindik ere, sinesten duten moduan&lt;ref&gt;PLATIAS, Athanasios G. eta KOLIOPOULOS, Constantinos: ''Thucydides on Strategy'', 240&lt;/ref&gt;. Beste ikuspuntu ezberdinetatik, Anna C. Salter sikologoak dio Altzibiadesek sikopata baten ezaugarri guztiak erakusten zituela&lt;ref&gt;SALTER, Anna: ''Predators'', 128&lt;/ref&gt;. antzeko baieztapen bat egin zuen Hervey Cleckleyek ''The Mask of Sanity'' lanaren 5. ataleko amaieran.

==== Lorpen militarrak ====
Nahiz eta kritikoa izan, Tuzididesek onartu zuen Altzibiadesek gerra ahalik eta onenen zuzendu zuela&lt;ref&gt;TUZIDIDES, VI, 15&lt;/ref&gt;. Diodorok eta Demostenesek uste zuten jeneral handia zela&lt;ref name=&quot;#11&quot;/&gt;&lt;ref&gt;DEMOSTENES: ''Against Meidias'', 144-5&lt;/ref&gt;. Fotiadisen ustez, Altzibiades jeneral handia zen eta joaten zena joaten zela, garaipena jarraitzen zitzaion. Sizilian berak armada gidatzekotan, atenastarrek porrota ekidingo zuketeen eta Egostotamosen herkideek haren aholkua jarraituz gero, Lisandrok galduko zuela eta atenastarrek Grezia kontrolatuko lukete&lt;ref&gt;''Alcibiades'' Encyclopaedic Dictionary The Helios. 1952&lt;/ref&gt;. Bestalde, Paparrigopoulosen aburuz, Siziliako espedizioa, Altzibiadesen eraginez antolatutakoa, akats estrategikoa izan zen&lt;ref&gt;PAPARRIGOPOULOS: ''History of the Greek Nation'', Aβ, 272&lt;/ref&gt;. Platias eta Koliopoulos Paparrigopoulosekin bat datoz esatean Siziliako espedizioa lehen mailako hanka-sartze bat izan zela, jarrera sotilaren eta etsaia gutxiespenaren ondorioa&lt;ref&gt;PLATIAS-KOLIOPOULOS: ''Thucydides on Strategy'', 237-246&lt;/ref&gt;. Bere aldetik, Angelos Vlachosek, greziar akademikoak, azpimarratzen du Atenasek Sizilia lortzearren izandako etengabeko interesa gerraren hasieratik, hortaz, atenastar espedizioa ez zen abenturazalea ezta bitxia izan, zentzuzko atenastarren estrategian oinarrituta zegoelako&lt;ref&gt;VLACOS, A.: ''Thucydides'Bias,'' 206&lt;/ref&gt;. Egile honek uste du Altzibiadesek nahi zuela mendebalde osoa konkistatzea&lt;ref&gt;VLACOS, A.: Thucydides'Bias, 202-203&lt;/ref&gt;. Bera saiatu zen Kartago eta Libia konkistatzen, ondoren Italia eta, hau behin irabazita, Peloponeso izango zen hurrengoa&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 17&lt;/ref&gt;. Eklesiaren hasierako erabakia izan zen itxurazko indar militarra ematea, baina geroago, Niziasen eskakizunak kontuan hartu zituztenean zentzu gabekoa eta garestia bilakatu zen. Kaganek Altzibiades kritikatzen du ez onartzeagatik espedizioaren tamaina handiak hasierako helburu diplomatikoa baino urrutiago joateagatik&lt;ref name=&quot;#13&quot;&gt;KAGAN, D.: ''The Fall of the Athenian Empire'', 419-420&lt;/ref&gt;. Kaganek uste du Altzibiades armadaren komandante trebea izan zela baina militarki ez zen jenio bat izan, eta bere konfiantza trebetasunak baino urrunago joaten zela. Horregatik, berak kalkulatzean, akasts larriak egin zituen. Aditu honen ustez, Altzibiadesek akats larria egin zuen Notion flota eskarmentu gabeko ofizial baten eskuetan utzi zuenean eta Ziziko garaipenaren arrakasta, gehienbat Trasibulorena izan zen. Asmo honekin, ados dator Kornelio Nepoterekin. Honek esan zuen atenastarrek neurriz kanpo balioztatzea Altzibiadesen trebetasunak eta adoream izan zela hondamendiaren eragile nagusiena&lt;ref&gt;NEPOTE, Kornelio: ''Altzibiades'', VII&lt;/ref&gt;.
Pressen ustez, Altzibiadesek Helesponton jeneral jaio baten moduan jardun zuen baina Siziliari dogokionez ezin daiteke gauza bera esan. Hala ere, orokorrean lorpenak akatsak baino handiagoak izan ziren&lt;ref name=&quot;#12&quot;/&gt;.

==== Iaioa hizlaritzan ====
Plutarkok adierazten du ''Beste dohaintzez gain, Altzibiades hizlari nabarmena zela''. [[Teofrasto]]k, berriz, pentsatzen zuen Altzibiades, edozein egoeratan, onena zela arazoa ulertzean eta irtenbide bat aurkitzean, hitzaldiaren erdian oztopatzen bazen ere, haria berreskuratzen zuen hitzaldiarekin jarraitzeko&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 10&lt;/ref&gt;. Nahiz eta zizipaza izan, [[Aristofanes]]ek nabaritu zuenez, hitzaldia limurtzaile eta liluragarri egiten zuen&lt;ref&gt;ARISTOFANES: ''Liztorrak'', 44&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 1&lt;/ref&gt;. [[Eupolis]]ek dio ''hizlarien printzea zela baina ez oso trebea oratorian''&lt;ref&gt;PLUTARKO: ''Altzibiades'', 13&lt;/ref&gt; ''ele-eder gehiago hitzaldi pribatuetan eklesiaren aurrean baino''&lt;ref&gt;PAPARRIGOPOULOS: ''History of the Greek Nation,'' Aβ, 178&lt;/ref&gt;. Bestalde, [[Demostenes]]ek adierazi zuen atenastar askorentzat Altzibiades Eguneko hizlari trebeena zela&lt;ref&gt;DEMOSTENES: Midiasen kontra, 144-145&lt;/ref&gt;. Paparrigopoulosek ez du onartzen Demostenesen iritzia, baina berarekin bat dator estatu-politikaria gai zela bera kausa defendatzeaz. Kaganek hizlaritzarako izandako indarra aitortzen duen bitartean, Thomas Habinek, Hegoaldeko Kaliforniaren Unibertsitateko Klasikoaren irakasleak, uste du Altzibiades zela haren entzuleek, egoeraren arabera, behar zutena&lt;ref name=&quot;#13&quot;/&gt;&lt;ref&gt;HABINEK, T.: ''Ancient Rethoric and Oratory'' 23-24&lt;/ref&gt;. Hitzaldietan jendeak maitasunarekin erantzuten zuen Altzibiadesen zirrarari. Horregatik, Altzibiades, hitz egiten zuenean, Atenasko pertsonifikazioa zen eta bere burua maitatzen zuenean. Aristofanesen arabera, hiriak maitatzen edo gorrotatzen zuen&lt;ref&gt;ARISTOFANES: Igelak, 1425&lt;/ref&gt;.

=== Erreferentziak komedian, filosofian, artean eta literaturan ===
Antzinako greziar komediak ez zuen Altzibiades barkatu eta ematen du Eupolis eta Altzibiadesen arteko konfrontazioa zegoela, Aristofanes eta [[Kleon]]en artean izandakoaren antzekoa&lt;ref&gt;GRIBBLE, D.: ''Alcibiades and Athens'', 32-33&lt;/ref&gt;. Bera ere, agertzen da fikziozko pertsonaia moduan Sokratesen zenbait elkarrizketetan (''Oturuntza, Simposium, Protagoras, Altzibiades I eta II'') baita [[Eskines Sokratikoa]] eta [[Antistenes]]en elkarrizketetan ere. Dirudienez, Antistenes eskarmentu pertsonalean oinarritu zen Altzibiadesen edertasuna, indarra eta kemena deskribatzeko eta honela zioen: “[[Akiles]]ek ez bazuen honen antza, ez zen, benetan, ederra izango”&lt;ref&gt;CORRIGAN, E.: ''Plato's Dialectic at Play'', 169&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;KAHN, C.: Aeschines on Socratics Eros, 90&lt;/ref&gt;. Sokratesi leporatu zioten haren ikasleen krimenak, Altzibiadesenak barne&lt;ref&gt;SCOTT, G. A.: ''Plato's Socrates as Educator'', 19&lt;/ref&gt; nahiz eta Platonaren ''Apologian'' berak adierazi ''Ni ez naiz inoiz inoren irakaslea izan''&lt;ref&gt;PLATON: Apologia, 33a&lt;/ref&gt;.
Altzibiades artean agertzen da Erdi Aroan eta Berpizkundean eta literatura garaikideko lanetan ere&lt;ref&gt;ENDRES, N.: ''Alcibiades''&lt;/ref&gt;. Bera da hainbat eleberri historikotako pertsonaiarik nagusiena. Idaleen artean Anna Bowman Dodd, Gertrude Atherton, Rosemary Sutcliff, Daniel Chavarria, Steven Pressfield eta Peter Green aipa ditzakegu&lt;ref&gt;RYDER. T. T. B.: ''Alcibiades'', 32&lt;/ref&gt;.
Pau Levinsonen lanean (''The Plot to Save Socrates''), Altzibiades pertsonaiarik nagusiena da eta argumentuan dio ez zuela hil azalduta dagoen moduan, baizik eta luzaroan bizi zela eta abentura gehiago izan zituela.

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
{{erreferentzia_zerrenda|20em}}

== Bibliografia ==
=== Lehen mailako iturriak ===
* ANDOCIDES: ''Against Alcibiades''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0018%3Aspeech%3D4&amp;redirect=true Perseus programan].
* ARISTOPHANES:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Aristophanes:_The_Eleven_Comedies/Frogs The Frogs]''. Wikisource.
* ARISTOPHANES: ''[https://en.wikisource.org/wiki/Aristophanes:_The_Eleven_Comedies/Wasps Wasps]''.
* ARISTOTELES:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Athenian_Constitution Athenian Constitution]''. Trans. Frederic George Kenyon. Wikisource.
* ARISTOTELES: ''History of Animals'' (Wentworth Thompsonek ingeleseratuta)
* ARISTOTELES:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Posterior_Analytics_(Owen) Posterior Analytics]''. [http://classics.mit.edu/Aristotle/posterior.2.ii.html Trans]. Edmund Spenser Bouchier. Wikisource.
* CORNELIUS NEPOS (1886): ''[https://en.wikisource.org/wiki/Lives_of_the_Eminent_Commanders/Alcibiades Alcibiades]''. Lives of the Eminent Commanders. Rev. John Selby Watsonek ingeleseratuta. Wikisource.
* DEMOSTHENES: ''Against Meidias''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Dem%2e+21%2e145&amp;redirect=true Perseus] programan.
* DIODORUS SICULUS: ''Library'', 13th Book.
* ISOCRATES: ''Busiris''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0144%3Aspeech%3D11&amp;redirect=true Perseus] programan
* ISOCRATES: Concerning the Team of Horses. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0144%3Aspeech%3D16&amp;redirect=true Perseus] programan
* LYSIAS: (1898). ''Alcibiades''. [https://en.wikisource.org/wiki/The_Orations_of_Lysias/Alcibiades The Orations of Lysias]. David McKay. Wikisource.
* LYSIAS: ''Against Alcibiades 2''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0154&amp;redirect=true Perseus] programan
* PLATO:, ''Alcibiades''. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0175%3Atext%3DAlc.%201&amp;redirect=true Perseus] programan. Sanderson Beckek ingeleseratuta.
* PLATO (1871):  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Apology_(Plato) Apology]''. Trans. Benjamin Jowett. Wikisource.
* PLATO (1871):  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Symposium_(Plato) Symposium]''. Benjamin Jowettek ingeleseratuta. Wikisource.
* PLUTARCH (1683): [written in the late 1st century]. ''Agesilaus''. Lives. [https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Agesilaus Trans]. John Dryden. Wikisource. John Drydenek [http://classics.mit.edu/Plutarch/agesilus.html ingeleseratuta]
* PLUTARCH (1683): [written in the late 1st century]. ''Alcibiades''. [https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Alcibiades Lives]. John Drydenek ingeleseratuta. Wikisource. Arthur H. Cloughek (New York: Collier Press, 1909), Aubrey Stewart-George Longek eta John Drydenek [http://www.gutenberg.org/ebooks/14033?msg=welcome_stranger#LIFE_OF_ALKIBIADES ingeleseratuta].
* PLUTARCH (1683): [written in the late 1st century]. ''[https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Lysander Lysander]''. Lives. John Drydenek ingeleseratuta. Wikisource.
* PLUTARCH: (1683) [written in the late 1st century]. ''[https://en.wikisource.org/wiki/Lives_(Dryden_translation)/Comparison_of_Alcibiades_with_Coriolanus Comparison of Alcibiades with Coriolanus]''. Lives. John Drydenek ingeleseratuta. Wikisource. Aubrey Stewart-George Longek eta John Drydenek ingeleseratuta.
* THUCYDIDES: ''History of the Peloponnesian War'', V-VIII. Ikusi jatorrizko testua [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0199&amp;redirect=true Perseus] programan.
* XENOPHON:  ''[https://en.wikisource.org/wiki/Hellenica_(Xenophon) Hellenica]''. Henry Graham Dakynsek ingeleseratuta. Wikisource.

=== Bigarren mailako iturriak ===
* ''Alcibiades''. Encyclopaedia Britannica. 2005.
* ''Alcibiades''. Encyclopaedia of Ancient Greece. Routledge (UK). 2002. ISBN 0-415-97334-1.
* ''Alcibiades''. Encyclopaedic Dictionary The Helios. 1952. In Greek.
* ANDREWES, A. (1992): &quot;The Spartan Resurgence&quot;. The Cambridge Ancient History edited by David M. Lewis, John Boardman, J. K. Davies, M. Ostwald (Volume V). Cambridge University Press. ISBN 0-521-23347-X.
* BUCK, R.J. (1998): Thrasybulus and the Athenian Democracy: the Life of an Athenian Statesman. Stuttgart: Franz Steiner Verlag. ISBN 3-515-07221-7.
* BUCKLEY, Terry (1996). Aspects of Greek History 750–323 BC. Routledge (UK). ISBN 0-415-09957-9.
* CARTWRIGHT David, WARNER Rex (1997): A Historical Commentary on Thucydides: A Companion to Rex Warner's Penguin Translation. University of Michigan Press. ISBN 0-472-08419-4.
* CAWKWELL, George (1997): Thucydides and the Peloponnesian War. Routledge (UK). ISBN 0-415-16552-0.
* CORRIGAN, Elena (2004): &quot;Alcibiades and the Conclusion of the Symposium&quot;. Plato's Dialectic at Play. Penn State Press. ISBN 0-271-02462-3.
* COX, C.A. (1997): &quot;What Was an Oikos?&quot;. Household Interests. Princeton University Press. ISBN 0-691-01572-4.
* DENYER, Nicolas (2001): Alcibiades (commentary). Cambridge University Press. ISBN 0-521-63414-8.
* DUE, Bodil (1991): &quot;The Return of Alcibiades in Xenophon's Hellenica&quot;. &quot;Classica et Mediaevalia — Revue Danoise de Philologie et D'Histoire&quot;. Museum Tusculanum Press. XLII: 39–54. ISBN 0-521-38867-8. Retrieved 2006-09-23.
* ELLIS, Walter M. (1989): Alcibiades. Routledge. ISBN 0-415-00994-4.
* GOMME, A. W.; ANDREWES, A.; DOVER K. J. (1945–81): An Historical Commentary on Thucydides (I–V). Oxford University Press. ISBN 0-19-814198-X.
* GRIBBLE, David (1999): Alcibiades and Athens: A Study in Literary Presentation. Oxford University Press. ISBN 0-19-815267-1.
* HABINEK, Thomas N. (2004): Ancient Rhetoric and Oratory. Blackwell Publishing. ISBN 0-631-23515-9.
* HATZFELD, Jean (1951): Alcibiade (in French). Presses Universitaires de France.
* KAGAN, Donald (1991): The Fall of the Athenian Empire. Cornell University Press. ISBN 0-8014-9984-4.
* KAGAN, Donald (2003): The Peloponnesian War. Viking Penguin (Penguin Group). ISBN 0-670-03211-5.
* KAHN, C. (1994): &quot;Aeschines on Socratic Eros&quot;. In Paul A. Vander Waerdt. The Socratic Movement. Cornell University Press. ISBN 0-8014-9903-8.
* KERN, Paul Bentley (1999): &quot;Treatment of Captured Cities&quot;. Ancient Siege Warfare. Indiana University Press. ISBN 0-253-33546-9.
* LEE TOO, Yun (1995): &quot;The Politics of Discipleship&quot;. The Rhetoric of Identity in Isocrates. Cambridge University Press. ISBN 0-521-47406-X.
* LITTMAN, Robert J. (1968): &quot;The Strategy of the Battle of Cyzicus&quot;. Transactions and Proceedings of the American Philological Association. 99: 265–72. doi:10.2307/2935846. JSTOR 2935846.
* MCCANN David, STRAUSS Barry (2001): ''War and Democracy: A Comparative Study of the Korean War and the Peloponnesian War''. M.E. Sharpe. ISBN 0-7656-0695-X.
* MCGREGOR, Malcolm F. (1965): ''The Genius of Alkibiades''. Phoenix. 19 (1): 27–50. doi:10.2307/1086688. JSTOR 1086688.
* PAPARRIGOPOULOS, Konstantinos; KAROLIDIS, Pavlos (1925): ''History of the Hellenic Nation'' (Volume Ab). Eleftheroudakis (grekeraz).
* PECK, Harry Thurston (1898): ''Harper's Dictionary Of Classical Literature And Antiquities''.
* PERRIN, Bernadotte (1906): ''The Death of Alcibiades''. Transactions and Proceedings of the American Philological Association. 37: 25–37. doi:10.2307/282699. JSTOR 282699.
* PLATIAS Athanasios G., KOLIOPOULOS Constantinos (2006): ''Thucydides on Strategy''. Eurasia Publications. ISBN 960-8187-16-8.
* PRESS, Sharon (1991): ''Was Alcibiades a Good General?'', Brown Classical Journal. 7.
* PRICE, Simon (1999). ''Religious Places. Religions of the Ancient Greeks.'' Cambridge University Press. ISBN 0-521-38867-8.
* RHODES, P.J. (2005): ''A History of the Classical Greek World''. Blackwell Publishing. ISBN 0-631-22564-1.
* SEALEY, Raphael (1976): ''The Peloponnesian War. A History of the Greek City States,'' 700–338 BC. University of California Press. ISBN 0-520-03177-6.
* SCOTT, Gary Alan (2000): ''Socrates and Teaching. Plato's Socrates as Educator''. SUNY Press. ISBN 0-7914-4723-5.
* SMITH, Willian (1851): ''A New Classical Dictionary of Greek and Roman Biography, Mythology and Geography.'' Harper &amp; brothers.
* STRAUSS, Leo (1978): ''The City and Man''. University of Chicago Press. ISBN 0-226-77701-4.
* SYKOUTRIS, Ioannis (1934): ''Symposium (Introduction and Comments)''. Estia. Grekeraz.
* VLACHOS, Angelos (1974): ''Thucydides' Bias.'' Estia (grekeraz).
* WOLPERT, Andrew (2002): ''Remembering Defeat: Civil War and Civic Memory in Ancient Athens''. Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-6790-8.

=== Irakurketa gehiago ===
* ATHERTON, Gertrude (2004): ''The Jealous Gods''. Kessinger Publishing Co. ISBN 1-4179-2807-7.
* BENSON, E.F. (1929): ''The Life of Alcibiades: The Idol of Athens''. New York: D. Appleton Co. ISBN 1-4563-0333-3.
* BURY, J.B.; MEIGGS, Russell (1975): ''A History of Greece'' (4th ed.). New York: St. Martin's Press.
* BURY, J.B.; COOK, S.A.; ADCOCK, F.E., eds. (1927). ''The Cambridge Ancient History.'' 5. New York: Macmillan.
* CHAVARRIA, Daniel (2005). ''The Eye Of Cybele''. Akashic Books. ISBN 1-888451-67-X.
* FORDE, Steven (1989). ''The Ambition to Rule Alcibiades and the Politics of Imperialism in Thucydides''. Ithaca, NY: Cornell University Press.
* GREEN, Peter (1967). ''Achilles his Armour''. Doubleday.
* HENDERSON, Bernard W. (1927). ''The Great War Between Athens and Sparta: A Companion to the Military History of Thucydides''. London: Macmillan.
* HUGHES-HALLETT, Lucy. Heroes: ''A History of Hero Worship''. Alfred A. Knopf, New York, New York, 2004. ISBN 1-4000-4399-9.
* MEIGGS, Russell (1972). ''The Athenian Empire''. Oxford: Clarendon Press.
* PRESSFIELD, Steven. ''Tides of War: A Novel of Alcibiades and the Peloponnesian War.'' Doubleday, New York, New York, 2000. ISBN 0-385-49252-9.
* ROBINSON, Cyril Edward (1916). ''The Days of Alkibiades''. E. Arnold.
* ROMILLY DE, Jacqueline (1997). ''Alcibiade, ou, Les Dangers de l'Ambition'' (in French). LGF. ISBN 2-253-14196-8.
* SUTCLIFF, Rosemary (1971). ''Flowers of Adonis''. Hodder &amp; Stoughton Ltd. ISBN 0-340-15090-4.

=== Biografiak ===
* ''[http://ancienthistory.about.com/cs/people/a/alcibiades.htm Alcibiades was an Athenian general in the Peloponnesian War]''. Bingley.
* ''[https://web.archive.org/web/20060905000755/http://www.glbtq.com/social-sciences/alcibiades.html Alcibiades]''. Endres, Nikolai.
* ''[https://web.archive.org/web/20060828185600/http://h06.cgpublisher.com/proposals/41/index_html Alcibiades: Aristocratic Ideal or Antisocial Personality Disorder]''. Evans, Kathleen. Archived from the original on 28 August 2006. Retrieved 5 August 2006.
* ''Alcibiades''. Meiggs, Russell. Retrieved 5 August 2006.
* ''[http://www.livius.org/articles/person/alcibiades/? Alcibiades]''. Prins, Marco-Lendering, Jona. Archived from the original on 31 August 2006. Retrieved 5 August 2006.
* ''[http://www.bartleby.com/344/5.html Alcibiades]''. The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition. 2001–05. Retrieved 5 August 2006.

=== Testuak eta analisiak ===
* ''[https://web.archive.org/web/20060911133925/http://faculty.ccc.edu/colleges/wright/greatbooks/Program/Symposm/Issue1/Arcan.htm Good Man, Bad Man, Traitor: Aspects of Alcibiades]''. Arcan, Gabriela.
* ''Thucydides and Civil War: the Case of Alcibiades''. Faulkner, Robert. Archived from the original on July 5, 2007. Retrieved 5 August 2006.
* ''[http://bcs.fltr.ucl.ac.be/FE/10/Lion/Lion2.html Survie d'un lion: Alcibiade]''. Loicq-Berger, Marie-Paule.
* ''Alcibiades and the Sicilian Expedition''. Rubio, Alexander G. Retrieved 5 August 2006.
* ''Plato, Thucydides, and Alcibiades''. Syse, Henrik. Archived from the original on July 5, 2007. Retrieved 5 August 2006.
* ''[https://web.archive.org/web/20060819192700/http://www.apaclassics.org/AnnualMeeting/03mtg/abstracts/warren.html Alcibiades, Athens, and the Human Condition in Thucydides' History]''. Warren, Brian. Archived from the original on 19 August 2006. Retrieved 5 August 2006.

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:K. a. V. mendeko biografiak]]
[[Kategoria:Antzinako Greziako militarrak]]
[[Kategoria:Antzinako Greziako agintariak]]
[[Kategoria:Antzinako atenastarrak]]
[[Kategoria:Hitz egiteko eragozpenak dituzten pertsonak]]</text>
      <sha1>m3mqglrmxhdnirdzzue6ryyjkjv94ij</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mehmet Fuat Köprülü</title>
    <ns>0</ns>
    <id>276303</id>
    <redirect title="Mehmet Fuat Koprülü" />
    <revision>
      <id>9005996</id>
      <parentid>2547687</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:07:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Mehmet Fuat Koprülü]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Mehmet Fuat Koprülü]]</text>
      <sha1>rchgf57o7wozhbn4p8t6ycwvkn2mvmq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mañeruibar</title>
    <ns>0</ns>
    <id>276643</id>
    <revision>
      <id>9005743</id>
      <parentid>9004803</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:49:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Enekorga</username>
        <id>103793</id>
      </contributor>
      <comment>/* Armarria */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6368" xml:space="preserve">{{Nafarroa Garaiko ibar infotaula
| izena = Mañeruibar
| irudia = Cirauqui.jpg
| irudiaren testua = Mendebaldeko zatia: [[Zirauki]] [[Donejakue bidea|Donejakue bidetik]]

| zoom = 10
| mapa-forma = 
| bandera = Mañeruko bandera.svg
| armarria = Escudo de Mañeru.svg
| bandera orria = #Bandera
| armarri orria = #Armarria

| merindade = Lizarra
| eskualdea = [[Izarbeibar-Novenera]]
| barrutia = [[Lizarrako barruti judiziala|Lizarra]]
| mankomunitate = 

| ofiziala = Valle de Mañeru
| batzarreburua = 
| batzarreburua hasiera = 
| batzarreburua amaiera = 
| batzarreburua alderdia = 
| postakodeak = {{Zerrenda tolesgarria|title=&amp;nbsp;|
   | ● &lt;code&gt;31109&lt;/code&gt;
   | ● &lt;code&gt;31130&lt;/code&gt;
   | ● &lt;code&gt;31131&lt;/code&gt;
   | ● &lt;code&gt;31291&lt;/code&gt;
 }}   
| herritarra = mañeruibartar

| garaiera = 325-1019
| azalera = 85.0
| distantzia = 26,7
| eremu = mistoa
| euskaldunak 2018 = 11.31
| euskaldunak 2010 = 7.08
| sorrera = 
| webgunea = 
| oharrak = 
}}
'''Mañeruibar'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=155. araua: Nafarroako udal izendegia|egilea=[[Euskaltzaindia]]|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0155.pdf}}&lt;/ref&gt;{{ahoskuntza|maɲèɾuiβ̞áɾ|kamutsa bigarren silaban eta zorrotza azken}} [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] ibar bat da, [[Nafarroa Garaia]] lurraldean kokatuta. [[Lizarrako merindadea|Lizarrako]] merindadean eta [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean dago, [[Iruñea]] hiriburutik 26,7 kilometrora. Altuera 325 eta 1019 metro artekoa da, eta 85,0 km²-ko azalera hartzen du. {{biztanleria|urtean}} biztanle zituen.

[[Iruñea]] eta [[Lizarra]] arteko erdibidean dago Mañeruibar, eta [[Donejakue bidea|Donejakue bideak]] zeharkatzen du. Izan ere, bere bi adar nagusiak ([[Frantses bidea|frantses]] eta [[Aragoiko bidea (Donejakue bidea)|aragoiar]] bideak) ibarraren atarian elkartzen dira, [[Gares|Garesen]]. Ibarratzat hartzen den arren, ez da berez haran geografiko bat, [[Riosalado]] ibaiaren haranaren behealdea ([[Zirauki]] eta [[Mañeru]]) eta [[Arga]] ibaiaren eskuinaldearen zati bat ([[Girgillao]] eta [[Artazu]]) baititu. [[Nafarroako Erdialdea|Nafarroako Erdialdeko]] tamaina ertaineko [[Mañeru]] eta [[Zirauki]] hiribilduek kontrastea egiten dute [[Artazu]], [[Etxarren (Girgillao)|Etxarren]] eta [[Girgillao (kontzejua)|Girgillao]] herri txikiekin, [[Nafarroako Mendialdea|Nafarroako Mendialdearen]] antzekoagoak baitira.

Bertako biztanleak ''mañeruibartarrak'' dira. Ibarburua [[Mañeru]] udalerria da.

== Izena ==
Mañeruibar beste hizkuntza batzuetan ere ezagutzen da, hala nola:

* [[Gaztelania|gaztelaniaz]]: ''Valle de Mañeru'' (&quot;balle de mañéru&quot; ahoskatua)
* [[Nafar erromantze|nafar erromantzez]] edo [[Aragoiera|aragoieraz]]: ''Val de Mañeru'' (&quot;bal de mañéru&quot; ahoskatua)

Gainera, toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mañeruibar - Lekuak - EODA|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_ecoeoda&amp;task=lekuaIkusi&amp;Itemid=471&amp;lang=eu&amp;kodea=105189|aldizkaria=www.euskaltzaindia.eus|sartze-data=2021-08-30}}&lt;/ref&gt;

* ''Ualle de Mainero'' (1084)
* ''Ualle de Maniero'' (1099)
* ''Manneru'' (1189)
* ''Val de Arguinariz'' (1268)
* ''Val de Mayneru'' (1280)
* ''Val de Maynneru'' (1350)
* ''Val de Mayneru'' (1366)
* ''Mañeru'' (1587)
* ''Mañeru'' (1802)
* ''Val de Mañeru'' (1829)
* ''Mañeruibar'' (1990)
* ''Mañeruibar'' (2007)

=== Etimologia ===
Mañeruibar ''[[Mañeru]]'' (herrietako baten izena) eta ''ibar'' ([[haran]]) elkartzetik dator.

''Mañeru'' izena, oro har, [[Bizkaia|Bizkaiko]] ''[[Mañaria]]'' eta [[Iruñea|Iruñeko]] ''[[Mañueta kalea (Iruñea)|Mañueta]]'' izenekin lotzen da (&quot;[[Bainuetxe|bainuetxea]]&quot; eta &quot;[[Bainuetxe publiko|bainu-lekua]]&quot;). Hala ere, adituek ez dute argi ikusten Mañeruren jatorria &quot;bainuetxea&quot; dela. [[Julio Caro Baroja|Julio Caro Barojak]] izena ''mañaria'' izeneko bularrarekin lotzea iradokitzen du, edo agian ezizen gisa erabilitako ''Magnarius'' izenekin lotzea. Hala ere, ez da ahaztu behar [[Alfonso Irigoien|Alfonso Irigoienek]] [[Nafarroa Garaia|Nafarroan]] ondo dokumentatutako pertsona izen ezagun batekin lotzen duela populazioaren izena: ''Mainerius de Pampilona'' ([[1157]]. urtea), ''Mainer de Pampilona'' edo ''don Mainer'' ([[1175]]. urtea); eta gogoan izan ''mañero'' (&quot;[[Antzutasun|antzua]]&quot;) izena dagoela.

''Mañeru'', beraz, esanahi zalantzagarriko izena da.

== Ezaugarriak ==

=== Armarria ===
Mañeruibarreko armarriak [[Mañeru|Mañeruko]] armarria da, eta honako blasoi hau du:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Jesús Lorenzo|abizena=Otazu Ripa|izenburua=Heraldica municipal, merindad de Sangüesa (I) : Abaurrea-Izalzu|argitaletxea=Diputación Foral de Navarra, Dirección de Turismo, Bibliotecas y Cultura Popular|data=D.L. 1977|url=https://www.worldcat.org/oclc/911388951|isbn=84-235-0076-4|pmc=911388951|sartze-data=2021-08-31}}&lt;/ref&gt;
{{Esaera2|Armarri kuartelatua: lehen hondo urdin batez eta aurrean urrezko gaztelu batez osatua dago; bigarren hondo gorri batez eta aurrean otso zuri batez, bere kolorezko harkaitzen gainean; hirugarren hondo gorri batez eta aurrean Nafarroako kateez; eta laugarren hondo urdin batez etea aurrean hiru urrezko zerrendez.}}

=== Bandera ===
Mañeruibarreko banderak Mañeruibarreko armarria dauka hondo gorri baten gainean.

== Geografia ==
[[Arga|Arga ibaia]] iparralde-hegoalde igarotzen da ibarraren hegoaldetik. Harana inguratzen duten gailur nagusiak [[Eskintza]] (735 m), [[San Kristobal mendia (Nafarroa)|San Kristobal]] (739 m), [[Uxixuri]] (806 m) eta [[Esparatz]] (1.019 m) dira.

[[Artazu]], [[Zirauki]], [[Girgillao]] eta [[Mañeru]]ko udalerriak ageri dira Mañeruko haranean. 84,7&amp;nbsp;km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; da eta 1.098 biztanle ditu.

== Kultura ==
Hizkuntza nagusia [[gaztelania]] da. [[Euskara]] XIX. mendean galdu zen.

== Ekonomia ==
Ekonomia-jarduera nagusiak laborantza eta abere-hazkuntza dira. XI. mendeko dokumentu batean aipatzen da lehen aldiz Mañeruibar.

== Oharrak ==
&lt;references group=&quot;lower-alpha&quot; /&gt;

== Erreferentziak ==

* [[Jose Maria Jimeno Jurio]] (zuzendaria), ''Nafarroako toponimia eta mapagintza. XXXV'', Iruñea, 1996. ISBN 84-235-1505-2.
{{erreferentzia zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==

* [[Izarbeibar-Novenera]]
* [[Lizarrako merindadea]]
* [[Nafarroa Garaia]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}{{Mañeruibar}}{{Nafarroa Garaiko ibar aurkibidea}}

[[Kategoria:Mañeruibar]]</text>
      <sha1>1jxx0bt34f5xtm4ofrqd1gdadaj9por</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Girard Desargues</title>
    <ns>0</ns>
    <id>277611</id>
    <revision>
      <id>9005734</id>
      <parentid>6673067</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:41:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Marklar2007 wikilariak «[[Gérard Desargues]]» orria «[[Girard Desargues]]» izenera aldatu du</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1181" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Gérard Desargues''' ([[Lyon]], [[Frantzia]], [[1591]]ko [[otsailaren 21]]a - [[1661]]) [[ingeniaritza|ingeniaria]] eta [[matematikari]]a izan zen. Lan handia egin zuen matematika alorrean. Harena da ''[[Desarguesen teorema]]'' izenaz ezagutzen dena. Era berean, ikerketa sakonak egin zituen sekzio konikoei eta hirukiei buruz; azterketa horietan oinarrituta landu zuen [[Poncelet]]ek bere teoria [[irudi homologiko]]ei buruz.

Lan aipagarriak: ''Traité de la section perspective ''(1636). ''Brouillon projet d´une atteinte aux événements des rencontres d´une cône avec un plan ''(1639). Azken liburu horretan [[geometria proiektibo]]aren oinarriak idatzi zituen, eta lan horrek eragin handia izan zuen [[Pascal]]engan.
[[Fitxategi:Bosse - Pratique du trait a preuves, 1643 - 1219339.jpg|thumb|260px|''Pratique du trait a preuves'' (1643)]]

== Erreferentziak ==
{{commonskat}}
{{ lur | data=2011/12/27}}

{{bizialdia|1591ko|1661eko|Desargues, Gerard}}

[[Kategoria:XVII. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:Frantziako ingeniariak]]
[[Kategoria:Frantziako matematikariak]]
[[Kategoria:Frantziako arkitektoak]]
[[Kategoria:Lyondarrak]]</text>
      <sha1>nc3j6br2wmnxrog9r1w48rf4m8xmwb4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005737</id>
      <parentid>9005734</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:44:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1158" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Girard Desargues''' ([[Lyon]], [[Frantzia]], [[1591]]ko [[otsailaren 21]]a - ''[[Ibidem|ib.]]'', [[1661]]eko [[urria]]) [[ingeniaritza|ingeniaria]] eta [[matematikari]]a izan zen. Lan handia egin zuen matematika alorrean. Harena da ''[[Desarguesen teorema]]'' izenaz ezagutzen dena. Era berean, ikerketa sakonak egin zituen sekzio konikoei eta hirukiei buruz; azterketa horietan oinarrituta landu zuen [[Jean-Victor Poncelet|Ponceletek]] bere teoria [[irudi homologiko]]ei buruz.

Lan aipagarriak: ''Traité de la section perspective ''(1636). ''Brouillon projet d´une atteinte aux événements des rencontres d´une cône avec un plan ''(1639). Azken liburu horretan [[geometria proiektibo]]aren oinarriak idatzi zituen, eta lan horrek eragin handia izan zuen [[Blaise Pascal|Pascalengan]].

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1591ko|1661eko|Desargues, Gerard}}
[[Kategoria:Lyondarrak]]
[[Kategoria:XVII. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:Frantziako ingeniariak]]
[[Kategoria:Frantziako matematikariak]]
[[Kategoria:Frantziako arkitektoak]]</text>
      <sha1>hvst8c5m81njec3ycqzazigije3pqua</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005739</id>
      <parentid>9005737</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:44:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Kategoria:Geometrak]] gehitua [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1182" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Girard Desargues''' ([[Lyon]], [[Frantzia]], [[1591]]ko [[otsailaren 21]]a - ''[[Ibidem|ib.]]'', [[1661]]eko [[urria]]) [[ingeniaritza|ingeniaria]] eta [[matematikari]]a izan zen. Lan handia egin zuen matematika alorrean. Harena da ''[[Desarguesen teorema]]'' izenaz ezagutzen dena. Era berean, ikerketa sakonak egin zituen sekzio konikoei eta hirukiei buruz; azterketa horietan oinarrituta landu zuen [[Jean-Victor Poncelet|Ponceletek]] bere teoria [[irudi homologiko]]ei buruz.

Lan aipagarriak: ''Traité de la section perspective ''(1636). ''Brouillon projet d´une atteinte aux événements des rencontres d´une cône avec un plan ''(1639). Azken liburu horretan [[geometria proiektibo]]aren oinarriak idatzi zituen, eta lan horrek eragin handia izan zuen [[Blaise Pascal|Pascalengan]].

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1591ko|1661eko|Desargues, Gerard}}
[[Kategoria:Lyondarrak]]
[[Kategoria:XVII. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:Frantziako ingeniariak]]
[[Kategoria:Frantziako matematikariak]]
[[Kategoria:Frantziako arkitektoak]]
[[Kategoria:Geometrak]]</text>
      <sha1>92t25c8fc656s1016p93vxfhrib7tau</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ramón Serrano Súñer</title>
    <ns>0</ns>
    <id>278774</id>
    <revision>
      <id>9006198</id>
      <parentid>8962449</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:35:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreferentziak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1796" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Ramón Serrano Súñer''' ([[Cartagena]], [[1901]]eko [[irailaren 12]]a - [[Madril]], [[2003]]ko [[irailaren 1]]a) espainiar politikari frankista izan zen.

== Biografia ==

[[Zuzenbide]]-ikasketak egin zituen [[Zaragoza]]n, [[Bolonia]]n eta [[Erroma]]n. [[1933]]. urtean diputatu hautatu zuten [[Confederación Española de Derechas Autónomas|CEDA]] koalizio eskuindarraren eskutik. [[Francisco Franco|Franco]] diktadorearen ezkonanaia zen, eta [[falangista|falangisten]] batasuna bultzatu zuen. Francoren lehen lau gobernuetako kidea izan zen, eta [[Alemania]]ren eta [[Italia]]ren aldeko agertu zen [[Bigarren Mundu Gerra]]n. [[1942]]. urtean gobernutik baztertu zuten [[Begoñako basilika|Begoñan]] karlisten eta falangisten artean izan ziren istiluak zirela eta. [[Saiakera]]-liburuak idatzi zituen.

== Lanak ==
* ''Entre Hendaya y Gibraltar'' ([[1949]]) ISBN 84-278-0282-X
* ''Escrito en España'' ([[1976]]; [[Dionisio Ridruejo]]rekin batera). ISBN 10: 84-312-0152-5
* ''Entre el silencio y la propaganda, la historia como fue (Memorias)'' ([[1977]]). ISBN 84-320-5635-9
* ''De anteayer y de hoy'' ([[1981]]). ISBN 84-01-33184-6
* ''Dictámenes y recursos de casación civil'' ([[1985]]). ISBN 84-7130-485-6
* ''Política de España, 1936-1975'' ([[1995]]). ISBN 84-89365-13-X

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}
{{ lur | data=2011/12/27}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1901eko|2003ko|Serrano Suñer, Ramon}}

[[Kategoria:Cartagenarrak]]
[[Kategoria:Espainiako ministroak]]
[[Kategoria:Espainiako legelariak]]
[[Kategoria:Frankistak]]
[[Kategoria:Espainiako ehun urtedunak]]
[[Kategoria:Aragoiko politikariak]]
[[Kategoria:Madrilen hildakoak]]
[[Kategoria:Espainiako antikomunistak]]
[[Kategoria:Nazien kolaboratzaileak Espainian]]</text>
      <sha1>hwroody85yoadksij32hpqpv34ho3a9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ignazia Zabalo</title>
    <ns>0</ns>
    <id>281460</id>
    <revision>
      <id>9006109</id>
      <parentid>9004632</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:30:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ksarasola</username>
        <id>1491</id>
      </contributor>
      <comment>/* Errekonozimenduak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6913" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Ignazia Zabalo Ballarin''', izengoitiz '''''Nor-Nai''''' ([[Donostia]], [[1905]] - [[Bartzelona]], [[Katalunia]], [[1939]]), [[gipuzkoa]]r [[ilustratzaile]]a eta [[marrazkilari]]a izan zen. Euskal Herrian XX, mendean lanbidez marrazkilari izandako lehen emakumea, seguruenik.

Zabaloren biziak eta lanak zailtasun asko izan zituzten. Eremu guztietan aitzindariak izan ziren bere komiki-lanak ahaide gizonen itzalpean hazi ziren, gizarteak horientzat gordetzen baitzuen prestakuntza eta ogibide liberaletarako bidea; emakumeen aldetik, ordea, apaltasuna eta sakrifizioa espero ziren. Hala eta guztiz ere, Ignazia de Zabalok nortasunez eta modernotasunez betetako ikusizko obra sortu zuen. Tamalez guda zibilean zapuztu zen ibilbidea, gazte-gazte hil baitzen.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Josune|abizena=Muñoz|urtea=2018-02-28|izenburua=Ignacia de Zabalo: XX. mendearen hasieran euskal kulturari emakumeen
ekarpena|argitaletxea=Bizkaiko Foru-Liburutegia|orrialdea=4|hizkuntza=eu|url=https://www.bizkaia.eus/home2/archivos/DPTO4/Temas/Klasiko_berriak%202018.pdf}}&lt;/ref&gt;

[[Jon Zabalo|Jon Zabalo ''Txiki'']] bere neba zen. Biak aitzindariak izan ziren, prentsako ilustratzaile lehenengoetarikoak izan ziren.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Nor-nai&quot;|argitaletxea=GipuzkoaKultura.net (Gipuzkoako Foru Aldundia)|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|url=http://www.txikizabalo.com/nornahi.php|aldizkaria=www.txikizabalo.com|sartze-data=2018-10-28}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=TXIKI ZABALO|argitaletxea=GipuzkoaKultura.net (Gipuzkoako Foru Aldundia)|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|url=http://www.txikizabalo.com/kronista.php|aldizkaria=www.txikizabalo.com|sartze-data=2018-10-27}}&lt;/ref&gt; ''[[Agere (aldizkaria)|Agere]]'' aldizkarian eta ''[[Argia (aldizkaria)|Argia]]''ren egutegian argitaratu zituzten beren marrazkiak. 1973an, [[Matxin Labaien]]ek '''''Nor-Nai''-ren''' eta haren neba Txikiren marrazkiak bildu eta ''«Txiki» marrazkilari eta umoredun'' izenburupean argitaratu zituen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Sada, Javier María,|abizena=1943-|izenburua=San Sebastián : la historia de la ciudad a través de sus calles|argitaletxea=Txertoa|data=[2007]|url=https://www.worldcat.org/oclc/434194150|edizioa=3a. ed. amp. e il|isbn=9788471483997|pmc=434194150|sartze-data=2018-10-27}}&lt;/ref&gt;

== Bizialdia ==
Zortzi anai-arreben artean gazteena zelarik, bere bi anai zaharrenak margolariak ziren.
[[1925]]eko [[Argiaren Egutegia]]n ageri zen lehen aldiz ''Nor-Nai'' sinadura marrazki batean. Gainetik begiratuta Txikirenak ziruditen. Aipatu 1973ko liburuan bien marrazkiak bereizi gabe nahasian agertzen ziren bilduta.

Agiriano, Mur, Unsain eta beste batzuek XX. mendeko lehen erdiko arte grafikoa aztertzen hasi zirenean ordea, garbi geratu zen ''Nor-Nai'' izengoitiaren atzean Ignazia Zabalo zegoela, eta ez bere anaia Juan. 1925etik 1931ra arreba-anaiak batera aritu ziren lanean. ''Argiaren egutegikoaz'' gain, [[Irun]]go Jaietako liburuxkako akuarelak bereak dira eta lanik azpimarragarriena neska gazteentzako Elizak argitaratzen zuen [[Agere]] aldizkarian egin zituen: Agere aldizkariko marrazki, txiste, komiki eta apaingarriak bereak ziren.&lt;ref&gt;Crespo, Cira; Ciordia, Elena.- ''Baginen: Euskal Herriko Historia emakumeen bitartez''. Tafalla: Txalaparta, 2020. ISBN 978-84-18252-03-7. Orr. 90&lt;/ref&gt;.
Ignaziaren marrazkiak anaiaren ildokoak ziren, baina ongi begiratuta arabeskorako eta jolaserako joera handiagoa du Nor-Naik, elementu dekoratibo gehigarri bat dute haren marrazkiek, [[Joxean Muñoz]]ek zioen eleganteagoak zirela. Baina Ignaziak ezin izan zuen bere obra biribildu. 1931an ''Txiki'' enpresa utzi eta Bartzelonara joan zen bakarkako marrazkilari bideari jarraitzeko. 1939an Bartzelonako bere etxeko atarian bonba batek hil zuen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2003-06-22|izenburua=Ignacia Zabalo 'Nor-Nai': gerrak etendako bizitza eta obra|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/argia-astekaria/1904/ignacia-zabalo-nor-nai-gerrak-etendako-bizitza-eta-obra|aldizkaria=Argia|sartze-data=2018-10-28}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== Ilustrazioak ==
&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;170&quot;&gt;
Fitxategi:NorNai Pastorela Agere 1929.jpg|Pastorela, Agere, 1929
Fitxategi:Nornai Irungo jaietako programa 1925.jpg|[[Irun]]go jaietako programa, [[1925]]
Fitxategi:Nornai Argiaren egutegiko azala 1926.jpg|[[Argia (aldizkaria)|Argiaren]] egutegiko azala, [[1926]]
Fitxategi:NorNai lapurrakArgia 1926.jpg|Lapurrak (Argia, 1926)
Fitxategi:Nornai MaximaArgia1927.jpg|alt=
&lt;/gallery&gt;

== Errekonozimenduak ==
*[[2018]]: Ignazia Zabaloren omenez [[Josune Muñoz]] filologoak hitzaldi bat eman zuen [[Bizkaiko Foru Liburutegia|Bizkaiko Foru-liburutegian]] Bilbon ''&quot;Ignacia de Zabalo: XX. mendearen hasieran euskal kulturari emakumeen'' ekarpena&quot; hitzaldia. 'Klasikoak eta Modernoak' hitzaldi-zikloan. Aurkezlea [[Laura Freixas]] izan zen.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;
*[[2022]]: Ignazia Zabaloren omenez ''Erakusketa bat eta hitzaldi bat antolatu zuten Donostiako  Intxa''urrondo auzoko Kultur Etxean 2022ko martxoan.''&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;''&lt;br /&gt;
&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;180&quot;&gt;
Fitxategi:Ignazia Zabalo 2022 Ciordia.png|alt=|Ciordiaren irudia.
Fitxategi:11 IGNAZIA ZABALO hitzaldia.pdf|alt=|Erakusketa [[Intxaurrondo (auzoa)|Intxaurrondon]] 2022
Fitxategi:Ignazia Zabalo Erakusketa Donostia̠kultura2022.jpg|alt=|Ignazia Zabalo Erakusketa.
&lt;/gallery&gt;
* Ignazia Zabaloren omenez ''Nor-Nai'' plaza dago [[Donostia]]ko Bidebieta eta [[Trintxerpe]] auzoen artean. Trintxerpeko biribilgune horren erdian [[Rikardo Ugarte]] eskultorearen ''[[Aingura (eskultura)|Aingura eskultura]]'' dago.''&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Ricardo Ugarte, etxera bueltan|data=2016-10-11|url=http://oarsoaldea.hitza.eus/2016/10/11/ricardo-ugarte-etxera-bueltan/|sartze-data=2017-03-18}}&lt;/ref&gt;''&lt;br /&gt;
&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;130&quot;&gt;
Fitxategi:Nornahi plaza Aingura Donostia 19 28 18 395000.jpeg|Nornahiren plaka
Fitxategi:Nornahi plaza Aingura Donostia.jpeg|Aingura eta Nornahiren plaka
Fitxategi:Aingura eskultura Donostian argitsua.jpg|alt=Aingura eskultura Donostiakor-Nai plazan|[[Aingura (eskultura)|Aingura]] eskultura Donostiako [[Ignacia Zabalo|Nor-Nai]] plazan
Fitxategi:Nor-nai plaza Trintxerpe.jpg|Nor-nai plaza [[Trintxerpe]]n
&lt;/gallery&gt;{{Commonskat}}

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.kutxateka.eus/Detail/objects/244521/lang/eu_ES Zabalotarrak eskontza batean] . Argazkia Kutxateka

{{bizialdia|1905eko|1939ko|Zabalo, Ignacia}}
[[Kategoria:Gipuzkoako marrazkilariak]]
[[Kategoria:Donostiarrak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko ilustratzaileak]]
[[Kategoria:Emakume artistak]]
[[Kategoria:Emakume ilustratzaileak]]
[[Kategoria:Bartzelonan hildakoak]]</text>
      <sha1>0q7rg89pz00gvaf47uotxl8cavrysrb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006111</id>
      <parentid>9006109</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:31:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ksarasola</username>
        <id>1491</id>
      </contributor>
      <comment>/* Ilustrazioak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6907" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Ignazia Zabalo Ballarin''', izengoitiz '''''Nor-Nai''''' ([[Donostia]], [[1905]] - [[Bartzelona]], [[Katalunia]], [[1939]]), [[gipuzkoa]]r [[ilustratzaile]]a eta [[marrazkilari]]a izan zen. Euskal Herrian XX, mendean lanbidez marrazkilari izandako lehen emakumea, seguruenik.

Zabaloren biziak eta lanak zailtasun asko izan zituzten. Eremu guztietan aitzindariak izan ziren bere komiki-lanak ahaide gizonen itzalpean hazi ziren, gizarteak horientzat gordetzen baitzuen prestakuntza eta ogibide liberaletarako bidea; emakumeen aldetik, ordea, apaltasuna eta sakrifizioa espero ziren. Hala eta guztiz ere, Ignazia de Zabalok nortasunez eta modernotasunez betetako ikusizko obra sortu zuen. Tamalez guda zibilean zapuztu zen ibilbidea, gazte-gazte hil baitzen.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Josune|abizena=Muñoz|urtea=2018-02-28|izenburua=Ignacia de Zabalo: XX. mendearen hasieran euskal kulturari emakumeen
ekarpena|argitaletxea=Bizkaiko Foru-Liburutegia|orrialdea=4|hizkuntza=eu|url=https://www.bizkaia.eus/home2/archivos/DPTO4/Temas/Klasiko_berriak%202018.pdf}}&lt;/ref&gt;

[[Jon Zabalo|Jon Zabalo ''Txiki'']] bere neba zen. Biak aitzindariak izan ziren, prentsako ilustratzaile lehenengoetarikoak izan ziren.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=&quot;Nor-nai&quot;|argitaletxea=GipuzkoaKultura.net (Gipuzkoako Foru Aldundia)|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|url=http://www.txikizabalo.com/nornahi.php|aldizkaria=www.txikizabalo.com|sartze-data=2018-10-28}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=TXIKI ZABALO|argitaletxea=GipuzkoaKultura.net (Gipuzkoako Foru Aldundia)|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|url=http://www.txikizabalo.com/kronista.php|aldizkaria=www.txikizabalo.com|sartze-data=2018-10-27}}&lt;/ref&gt; ''[[Agere (aldizkaria)|Agere]]'' aldizkarian eta ''[[Argia (aldizkaria)|Argia]]''ren egutegian argitaratu zituzten beren marrazkiak. 1973an, [[Matxin Labaien]]ek '''''Nor-Nai''-ren''' eta haren neba Txikiren marrazkiak bildu eta ''«Txiki» marrazkilari eta umoredun'' izenburupean argitaratu zituen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Sada, Javier María,|abizena=1943-|izenburua=San Sebastián : la historia de la ciudad a través de sus calles|argitaletxea=Txertoa|data=[2007]|url=https://www.worldcat.org/oclc/434194150|edizioa=3a. ed. amp. e il|isbn=9788471483997|pmc=434194150|sartze-data=2018-10-27}}&lt;/ref&gt;

== Bizialdia ==
Zortzi anai-arreben artean gazteena zelarik, bere bi anai zaharrenak margolariak ziren.
[[1925]]eko [[Argiaren Egutegia]]n ageri zen lehen aldiz ''Nor-Nai'' sinadura marrazki batean. Gainetik begiratuta Txikirenak ziruditen. Aipatu 1973ko liburuan bien marrazkiak bereizi gabe nahasian agertzen ziren bilduta.

Agiriano, Mur, Unsain eta beste batzuek XX. mendeko lehen erdiko arte grafikoa aztertzen hasi zirenean ordea, garbi geratu zen ''Nor-Nai'' izengoitiaren atzean Ignazia Zabalo zegoela, eta ez bere anaia Juan. 1925etik 1931ra arreba-anaiak batera aritu ziren lanean. ''Argiaren egutegikoaz'' gain, [[Irun]]go Jaietako liburuxkako akuarelak bereak dira eta lanik azpimarragarriena neska gazteentzako Elizak argitaratzen zuen [[Agere]] aldizkarian egin zituen: Agere aldizkariko marrazki, txiste, komiki eta apaingarriak bereak ziren.&lt;ref&gt;Crespo, Cira; Ciordia, Elena.- ''Baginen: Euskal Herriko Historia emakumeen bitartez''. Tafalla: Txalaparta, 2020. ISBN 978-84-18252-03-7. Orr. 90&lt;/ref&gt;.
Ignaziaren marrazkiak anaiaren ildokoak ziren, baina ongi begiratuta arabeskorako eta jolaserako joera handiagoa du Nor-Naik, elementu dekoratibo gehigarri bat dute haren marrazkiek, [[Joxean Muñoz]]ek zioen eleganteagoak zirela. Baina Ignaziak ezin izan zuen bere obra biribildu. 1931an ''Txiki'' enpresa utzi eta Bartzelonara joan zen bakarkako marrazkilari bideari jarraitzeko. 1939an Bartzelonako bere etxeko atarian bonba batek hil zuen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2003-06-22|izenburua=Ignacia Zabalo 'Nor-Nai': gerrak etendako bizitza eta obra|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/argia-astekaria/1904/ignacia-zabalo-nor-nai-gerrak-etendako-bizitza-eta-obra|aldizkaria=Argia|sartze-data=2018-10-28}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== Ilustrazioak ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;170&quot;&gt;
Fitxategi:NorNai Pastorela Agere 1929.jpg|Pastorela, Agere, 1929
Fitxategi:Nornai Irungo jaietako programa 1925.jpg|[[Irun]]go jaietako programa, [[1925]]
Fitxategi:Nornai Argiaren egutegiko azala 1926.jpg|[[Argia (aldizkaria)|Argiaren]] egutegiko azala, [[1926]]
Fitxategi:NorNai lapurrakArgia 1926.jpg|Lapurrak (Argia, 1926)
Fitxategi:Nornai MaximaArgia1927.jpg|alt=
&lt;/gallery&gt;

== Errekonozimenduak ==
*[[2018]]: Ignazia Zabaloren omenez [[Josune Muñoz]] filologoak hitzaldi bat eman zuen [[Bizkaiko Foru Liburutegia|Bizkaiko Foru-liburutegian]] Bilbon ''&quot;Ignacia de Zabalo: XX. mendearen hasieran euskal kulturari emakumeen'' ekarpena&quot; hitzaldia. 'Klasikoak eta Modernoak' hitzaldi-zikloan. Aurkezlea [[Laura Freixas]] izan zen.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;
*[[2022]]: Ignazia Zabaloren omenez ''Erakusketa bat eta hitzaldi bat antolatu zuten Donostiako  Intxa''urrondo auzoko Kultur Etxean 2022ko martxoan.''&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;''&lt;br /&gt;
&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;180&quot;&gt;
Fitxategi:Ignazia Zabalo 2022 Ciordia.png|alt=|Ciordiaren irudia.
Fitxategi:11 IGNAZIA ZABALO hitzaldia.pdf|alt=|Erakusketa [[Intxaurrondo (auzoa)|Intxaurrondon]] 2022
Fitxategi:Ignazia Zabalo Erakusketa Donostia̠kultura2022.jpg|alt=|Ignazia Zabalo Erakusketa.
&lt;/gallery&gt;
* Ignazia Zabaloren omenez ''Nor-Nai'' plaza dago [[Donostia]]ko Bidebieta eta [[Trintxerpe]] auzoen artean. Trintxerpeko biribilgune horren erdian [[Rikardo Ugarte]] eskultorearen ''[[Aingura (eskultura)|Aingura eskultura]]'' dago.''&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Ricardo Ugarte, etxera bueltan|data=2016-10-11|url=http://oarsoaldea.hitza.eus/2016/10/11/ricardo-ugarte-etxera-bueltan/|sartze-data=2017-03-18}}&lt;/ref&gt;''&lt;br /&gt;
&lt;gallery mode=&quot;packed-hover&quot; heights=&quot;130&quot;&gt;
Fitxategi:Nornahi plaza Aingura Donostia 19 28 18 395000.jpeg|Nornahiren plaka
Fitxategi:Nornahi plaza Aingura Donostia.jpeg|Aingura eta Nornahiren plaka
Fitxategi:Aingura eskultura Donostian argitsua.jpg|alt=Aingura eskultura Donostiakor-Nai plazan|[[Aingura (eskultura)|Aingura]] eskultura Donostiako [[Ignacia Zabalo|Nor-Nai]] plazan
Fitxategi:Nor-nai plaza Trintxerpe.jpg|Nor-nai plaza [[Trintxerpe]]n
&lt;/gallery&gt;{{Commonskat}}

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.kutxateka.eus/Detail/objects/244521/lang/eu_ES Zabalotarrak eskontza batean] . Argazkia Kutxateka

{{bizialdia|1905eko|1939ko|Zabalo, Ignacia}}
[[Kategoria:Gipuzkoako marrazkilariak]]
[[Kategoria:Donostiarrak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko ilustratzaileak]]
[[Kategoria:Emakume artistak]]
[[Kategoria:Emakume ilustratzaileak]]
[[Kategoria:Bartzelonan hildakoak]]</text>
      <sha1>6dyzk2onnprmj5txr0savhpes39ftts</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nor-nai</title>
    <ns>0</ns>
    <id>281461</id>
    <redirect title="Ignazia Zabalo" />
    <revision>
      <id>9005997</id>
      <parentid>2613311</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:07:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Ignazia Zabalo]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Ignazia Zabalo]]</text>
      <sha1>9b3g81ftj0nct4ql31jz6r33683a9xi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ignacia Zabalo Ballarin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>289368</id>
    <redirect title="Ignazia Zabalo" />
    <revision>
      <id>9005993</id>
      <parentid>2612848</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:07:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Ignazia Zabalo]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Ignazia Zabalo]]</text>
      <sha1>9b3g81ftj0nct4ql31jz6r33683a9xi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rik Van Looy</title>
    <ns>0</ns>
    <id>292383</id>
    <revision>
      <id>9005693</id>
      <parentid>8930033</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:06:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9016" xml:space="preserve">{{Txirrindulari infotaula
| izena = Rik Van Looy
| irudia = Rik van Looy (1964).jpg
| izen osoa = Henrik Van Looy
| ezizena = L'Empereur de Herentals, Rik II
| jaiotza data = [[1933]]ko [[abenduaren 20|abenduak 20a]]
| jaiotza herria = [[Grobbendonk]]
| jaiotza herrialdea = {{banderaikur|Belgika}}
| heriotza data = 
| heriotza herria =
| heriotza herrialdea =
| altuera = 
| pisua = 
| taldea = Erretiratua
| modalitatea = Errepidea / pista
| rola = Esprinterra
| trebetasuna = Orotarik
| amateur urteak =
| profesional urteak = 1953-1954&lt;br /&gt;1955&lt;br /&gt;1956–1958&lt;br /&gt;1959-1962&lt;br /&gt;1963&lt;br /&gt;1964-1966&lt;br /&gt;1967-1970
| profesional taldeak = L'Avenir&lt;br /&gt;Van Hauwaert-Maes&lt;br /&gt;Guerra&lt;br /&gt;Faema&lt;br /&gt;GBC&lt;br /&gt;Solo Superia&lt;br /&gt;Willem II
| zuzendutako urteak =    
| zuzendutako taldeak =
| garaipen nagusiak =
'''Txapelketak'''&lt;br /&gt;
[[Fitxategi:Jersey belgianflag.svg|20px]] Belgikako Errepide Txapelketa (1958, 1963)&lt;br /&gt;
[[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|20px]] Munduko Txirrindularitza Txapelketa (1960, 1961)&lt;br /&gt;
'''Klasikak'''&lt;br /&gt;
[[Paris-Roubaix]] (1961, 1962, 1965)&lt;br /&gt;
[[Milan-San Remo]] (1958)&lt;br /&gt;
[[Flandriako Tourra]] (1959, 1962)&lt;br /&gt;
[[Lombardiako Giroa|Lonbardiako Giroa]] (1959)&lt;br /&gt;
[[Lieja-Bastogne-Lieja|Liège–Bastogne–Liège]] (1961)&lt;br /&gt;
[[La Flèche Wallonne|Flèche Wallonne]] (1968)&lt;br /&gt;
[[Paris-Tours]] (1959, 1967)
'''Etapakako itzuliak''' &lt;br /&gt;
'''Itzuli handiak''' &lt;br /&gt;
[[Italiako Giroa]]:&lt;br /&gt;
: 11 etapa (1959-1962)
[[Frantziako Tourra]]: 
:7 etapa
:[[Fitxategi:Jersey green.svg|20px]] (1963)
[[Espainiako Vuelta|Espainiako Itzulia]]: 18 etapa
:[[Fitxategi:Jersey blue.svg|20px]] (1959, 1965)
}}

'''Rik (Henrik) Van Looy''' ([[Grobbendonk]], [[1933]]ko [[abenduaren 20|abenduak 20]]) ''L'Empereur de Herentals'' eta ''Rik II'' ezizenduna belgiar txirrindulari bat izan zen, profesionala [[1953]] eta [[1970]] artean, denbora horretan 365 garaipen lortu zituelarik. Esprinter boteretsu bat zen, pista zein errepideko probetan parte hartu zuena.

Zaletu bezala ehun garaipen baino gehiago lortu zituen txirrindularitza itzulietan, [[1952]] eta [[1953]]an [[Belgikako errepide txirrindularitzako txapelketa]] irabaztea ere lortuz.

Profesional bezala hirurehun garaipen baino gehiago lortu zituen. [[Monumentu (txirrindularitza)|Txirrindularitzako bost monumentuak]] irabazi zituen lehena izan zen, beranduago, hauek ere belgiarrak ziren [[Eddy Merckx]] eta [[Roger De Vlaeminck]]ek berdindu zuten balentria. Bi urtez jarraian irabazi zuen [[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|Munduko Txirrindularitza Txapelketa]], bi aldiz bigarren postuan amaitzeaz gain.

Ez zuen soilik egun bakarreko probetan garaipena lortu, baizik eta etapatan banatutako itzulietan ere arrakasta izan zuela, [[Paris-Niza]]n lortu zituen hamairu etapa garaipenak nabarmentzen direlarik.

Hiru [[Itzuli Handiak|Itzuli Handietan]] lortu zituen etapa garaipenak, batzuetan erabateko nagusitasunez. Bere emaitzarik hoberenak [[Espainiako Vuelta]]n lortu zituen, non 18 etapa garaipen lortu zituen eta 3. izan zen [[1959ko Espainiako Itzulia|1959ko]] eta [[1965eko Espainiako Itzulia|1965eko]] edizioetan. [[Italiako Giroa]]n 11 etapa garaipen lortu zituen, eta 4. izan zen [[1959ko Italiako Giroa|1959ko]] edizioan eta 7. [[1961eko Italiako Giroa|1961ekoan]]. [[Frantziako Tourra|Frantziako Tourrean]] 7 etapa garaipen lortu zituen eta 10. sailkatu zen [[1963ko Frantziako Tourra|1963ko]] edizioan.

== Palmaresa ==
{{Zutabe-zerrenda|kopurua = 2|
'''1956'''
* [[Gante-Wevelgem]]
* 2. [[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|Munduko Txirrindularitza Txapelketan]] [[Fitxategi:Silver medal with cup.svg|16px]]
* [[Herbehereetako Itzulia]]
* [[Paris-Brusela]]
* [[Scheldeprijs|Scheldeprijs Vlaanderen]]

'''1957'''
* [[Gante-Wevelgem]]
* [[Bernocchi Kopa]]
* [[Schaal Sels]]
* [[Herbehereetako Itzulia]]
* [[Scheldeprijs|Scheldeprijs Vlaanderen]]

'''1958'''
* [[Belgikako errepide txirrindularitzako txapelketa]] [[Fitxategi:Gold medal with cup.svg|15px]] [[Fitxategi:MaillotBélgica.PNG|20px]] 
* [[Milan-San Remo]]
* [[Paris-Brusela]]
* [[Bernocchi Kopa]]
* 5 etapa [[1958ko Espainiako Itzulia]]n
* 2. [[Desgrange-Colombo Challengea]]n

'''1959'''
* [[Flandriako Tourra]]
* [[Lombardiako Giroa|Lonbardiako Giroa]]
* [[Paris-Tours]]
* 3. [[1959ko Espainiako Itzulia]]n, 4 etapa eta puntukako sailkapena [[Fitxategi:Jersey blue.svg|20px]]
* 4 etapa [[1959ko Italiako Giroa]]n
* [[Sardiniako Giroa]]
* [[Flandriako txapelketa]]
* [[Levanteko Itzulia]]
* 3. [[Super Prestige Pernod International]]ean

'''1960'''
* [[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|Munduko Txirrindularitza Txapelketa]] [[Fitxategi:Gold medal with cup.svg|16px]] [[Fitxategi:Jersey rainbow.svg|20px]]
* 3 etapa [[1960ko Italiako Giroa]]n
* 3 etapa [[Paris-Niza]]n

'''1961'''
* [[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|Munduko Txirrindularitza Txapelketa]] [[Fitxategi:Gold medal with cup.svg|16px]] [[Fitxategi:Jersey rainbow.svg|20px]]
* [[1961eko Paris-Roubaix]]
* [[Liege-Bastogne-Liege]]
* [[Belgikako Itzulia]]
* 2 etapa [[Paris-Niza]]n
* 3 etapa [[1961eko Italiako Giroa]]n
* 3. [[Super Prestige Pernod International]]ean

'''1962'''
* [[Gante-Wevelgem]]
* [[Flandriako Tourra]]
* [[1962ko Paris-Roubaix]]
* 2 etapa [[Paris-Niza]]n
* Etapa 1 [[1962ko Italiako Giroa]]n
* [[Sardiniako Giroa]]
* 3. [[Eschborn-Frankfurt|Rund um den Henninger-Turm]]en

'''1963'''
* [[Belgikako errepide txirrindularitzako txapelketa]] [[Fitxategi:Gold medal with cup.svg|15px]] [[Fitxategi:MaillotBélgica.PNG|20px]] 
* 4 etapa [[Paris-Niza]]n
* 4 etapa [[1963ko Frantziako Tourra|1963ko Frantziako Tourrean]] eta puntukako sailkapena [[Fitxategi:Jersey green.svg|20px]]
* 2 etapa [[Dauphiné Libéré]]n
* 2. [[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|Munduko Txirrindularitza Txapelketan]] [[Fitxategi:Silver medal with cup.svg|16px]]
* [[Boucles de l'Aulne]]

'''1964'''
* Etapa 1 [[1964ko Espainiako Itzulia]]n
* Etapa 1 [[Dauphiné Libéré]]n
* [[E3 Harelbeke]]
* [[Boucles de l'Aulne]]
* [[Paris-Luxenburgo]]

'''1965'''
* [[1965eko Paris-Roubaix]]
* 3. [[1965eko Espainiako Itzulia]]n, 8 etapa eta puntukako sailkapena [[Fitxategi:Jersey blue.svg|20px]] 
* 2 etapa [[1965eko Frantziako Tourra|1965eko Frantziako Tourrean]]
* [[Sardiniako Giroa]]
* [[E3 Harelbeke]]

'''1966'''
* Etapa 1 [[Paris-Niza]]n
* [[E3 Harelbeke]]

'''1967'''
* [[Paris-Tours]]
* Etapa 1 [[Paris-Niza]]n

'''1968'''
* [[Fleche Wallone]]

'''1969'''
* Etapa 1 [[1969ko Frantziako Tourra|1969ko Frantziako Tourrean]]
* [[E3 Harelbeke]]
}}

== Sailkapen orokorra Itzuli Handietan ==

{| class=&quot;wikitable&quot;
|- style=&quot;background:#eee;&quot;
!Itzuli Handia
!1955
!1956
!1957
!1958
!1959
!1960
!1961
!1962
!1963
!1964
!1965
!1966
!1967
!1968
!1969
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey pink.svg|20px|link=General classification in the Giro d'Italia|alt=Pink jersey]] '''[[Italiako Giroa]]'''
|UT
|—
|—
|—
|'''4.'''
|11.
|'''7.'''
|UT
|UT
|—
|—
|—
|UT
|—
|—
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey yellow.svg|20px|link=General classification in the Frantziako Tour|alt=Yellow jersey]] '''[[Frantziako Tourra]]'''
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|UT
|'''10.'''
|UT
|31.
|KON
|UT
|—
|KON
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey red.svg|20px|link=General classification in the Espainiako Vuelta|alt=Red jersey]] '''[[Espainiako Vuelta]]'''
|—
|—
|—
|UT
|style=&quot;background:burlywood;&quot;|'''[[1959ko Espainiako Itzulia|3.]]'''
|—
|—
|—
|—
|UT
|style=&quot;background:burlywood;&quot;|'''[[1965eko Espainiako Itzulia|3.]]'''
|—
|—
|—
|—
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|20px]] '''[[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|Munduko Txapelketa]]''' 
|—
|style=&quot;background:#ddf;&quot;|'''2.'''
|—
|—
|—
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''1.'''
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''1.'''
|—
|style=&quot;background:#ddf;&quot;|'''2.'''
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Legenda
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|—||Ez zuen parte hartu
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|DSK||Deskalifikatua
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|UT||Utzi
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|KON||Kontrolez kanpo
|}

== Taldeak ==
* L'Avenir ([[1953]]-[[1954]])
* Van Hauwaert-Maes ([[1955]])
* Guerra ([[1956]]-[[1958]])
* Faema ([[1959]]-[[1962]])
* GBC ([[1963]])
* Solo Superia ([[1964]]-[[1966]])
* Willem II ([[1967]]-[[1970]])

== Kanpo estekak ==
* {{ProCyclingStats}}
* {{fr}}[https://web.archive.org/web/20110914195750/http://www.memoire-du-cyclisme.net/palmares/van_looy_rik.php Rik Van Looyren palmares osoa]

{{commonskat}}

{{bizialdia|1933ko||Van Looy, Rik}}

[[Kategoria:Txirrindulari ohiak]]
[[Kategoria:Flandriako txirrindulariak]]
[[Kategoria:1952ko Udako Olinpiar Jokoetako dominadunak]]
[[Kategoria:Olinpiar Jokoetako dominadunak txirrindularitzan]]
[[Kategoria:1952ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]</text>
      <sha1>hx60a4dus9ler49xh158crd3r9fjb8m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Brownie</title>
    <ns>0</ns>
    <id>294217</id>
    <revision>
      <id>9005588</id>
      <parentid>8684007</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:23:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2359" xml:space="preserve"> {{izenburu etzana}}
{{elikagai infotaula}}
'''''Brownie''''' ([[ingeles]]etik [[Mailegu (hizkuntzalaritza)|maileg]]atutako hitza da, [[euskara]]z: &quot;marroitxoa&quot;), txokolatezko ''brownie'' ere deitzen dena, Ameriketako Estatu Batuetako gastronomiaren produktu tipiko bat da, txokolatezko pastel laukizuzen zapala da. Bere kolore ilun edo marroiarengatik, datorkio izena, [[ingeles]]ezko ''brown'' hitzetik alegia. [[XIX. mendea]]n asmatu zen gozo hau eta [[XX. mendea|XX. mende]] hasieran ezagun egin zen bai Estatu Batuetan bai [[Kanada]]n. Testurari dagokionez tarta eta [[gaileta|galleta]]&lt;nowiki/&gt;ren bitartekoa da. &lt;ref&gt;''Webster's New World College Dictionary'', 4th Edition, 2008.&lt;/ref&gt; Browniea era askotakoa izan daiteke: ''fudge'' geruza bat jartzen zaio gainean, baita [[esne-gain]] gisako geruza bat ere, eta [[ur]], [[intxaur]], txokolate, ''butterscotch'' (''toffee'' kurruskari mota bat), [[kakahuete]]-gurin zatitxoak eta beste osagai batzuk eduki ditzake barnean. Bestalde txokolate gabe egiten den aldaera bat ere badago, azukre beltzarekin egiten dena eta ''brownie'' horixka deitzen dena (''blondie'').

''Brownie''a normalean eskuarekin jaten dute, maiz [[esne]] edo [[kafe]]arekin. Epel ere zerbitzatzen dute, alboan [[izozki]]a duela (''à la mode'' erara), edo gainean [[azukre]]arekin.


== Historia ==
[[Chicago]]ko sukaldari batek sortu zuen Palmer House hotelean&lt;ref&gt;{{Erreferentzia
| url = http://www.190north.com/190/ExtraInfo/040807.htm
| izenburua = Extra Info on 190 North's April 8, 2007 Show
| data = 2007-04-08
| bilduma = 190 North}}&lt;/ref&gt; Bertha Palmer-ek erakustaldira zihoazen emakumeentzako postre bat eskatu ostean; emakumearen eskaeraren arabera, pastel zati bat baino txikixeagoa izan behar zuen, baina pastelaren ezaugarriak mantendu behar zituen eta errez jan ahal izateko modukoak izan behar zuten. Lehenengo ''brownie'' hauek intxaurrak zituzten barnean eta albertxiko geruza bat zuten gainean, eta oraindik ere errezeta originalaren arabera egiten jarraitzen dute hotelean&lt;ref&gt;[http://www.hungrybrowser.com/phaedrus/m0708F05.htm Uncle Phaedrus]&lt;/ref&gt;.

== Ikus gainera ==
* ''[[Muffin]]''.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako azkenburukoak]]
[[Kategoria:Ingelesezko hitzak eta esaldiak]]
[[Kategoria:Gozopilak]]</text>
      <sha1>hj5i6l97fhdplywfb40tulfo7mdngf7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rolf Gölz</title>
    <ns>0</ns>
    <id>295109</id>
    <revision>
      <id>9005700</id>
      <parentid>8617180</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:11:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2651" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Rolf Gölz''' ([[Bad Shussenried]], [[1962]]ko [[irailaren 30|irailak 30]]) [[alemania]]r txirrindulari ohi bat da, profesionala [[1985]] eta [[1993]] artean. Bere garaipenik handienak [[Frantziako Tourra|Frantziako Tourrean]] lortu zituen, 2 etapa irabaziz.

Bere lorpenik handiena [[1984ko Udako Olinpiar Jokoak|1984ko Los Angeleseko Udako Olinpiar Jokoetan]] banakako 4000 metroko jazarpen proban zilarra eta taldekakoan, [[Reinhard Alber]], [[Roland Günther]] eta [[Michael Marx]]ekin batera brontzea irabazi izana da.

Erretiratu ondoren [[Gerolsteiner (txirrindularitza taldea)|Gerolsteiner]] taldearen kirol zuzendaria izan zen.

== Palmaresa ==
{{Zutabe-zerrenda|kopurua = 2|
'''1985'''
* [[Alemaniako errepide txirrindularitzako txapelketa]]
* [[Andaluziako Itzulia]] eta 3 etapa
* [[Florentzia-Pistoia]]
* 3. [[Eschborn-Frankfurt|Rund um den Henninger-Turm]]en

'''1986'''
* [[Campaniako Giroa]]

'''1987'''
* Etapa 1 [[1987ko Frantziako Tourra|Tourrean]]
* [[1987ko Andaluziako Itzulia]]
* [[Züricheko txapelketa]]
* [[Haut-Varko Tourra]] eta 2 etapa
* 2. [[1987ko Euskal Herriko Itzulia]]n eta etapa 1
* 2 etapa [[Midi Libre-ko Sari Nagusia]]n

'''1988'''
* Etapa 1 [[1988ko Frantziako Tourra|Tourrean]]
* Etapa 1 [[Valentziako Erkidegoko Itzulia]]n
* Etapa 1 [[1988ko Euskal Herriko Itzulia]]n
* [[Flèche Wallone]]
* [[Austriako Itzulia]] eta 2 etapa
* [[Paris-Brusela]]
* [[Irlandako Itzulia]]
* [[Milan-Turin]]
* [[Piemonteko Giroa|Piamonteko Giroa]]

'''1989'''
* 2 etapa Valentziako Erkidegoko Itzulian
* Etapa 1 [[Tirreno-Adriatiko]]n
* Etapa 1 [[Aragoiko Itzulia]]n
* Milan-Turin

'''1990'''
* 2. [[1990eko Euskal Herriko Itzulia]]n eta etapa 1
* Etapa 1 [[Dauphiné Libéré]]n
* [[Baracchi Garaikurra]]

'''1992'''
* [[Mediterraneoko Tourra]] eta 2 etapa
}}

== Taldeak ==
* [[Del Tongo (txirrindularitza taldea)|Del Tongo-Colnago-Samet-Candy]] ([[1985]])
* [[Del Tongo (txirrindularitza taldea)|Del Tongo-Colnago]] ([[1986]])
* [[Superconfex (txirrindularitza taldea)|Superconfex-Kwantum-Yoko-Colnago]] ([[1987]])
* [[Superconfex (txirrindularitza taldea)|Superconfex-Yoko-Opel-Colnago]] ([[1988]]-[[1989]])
* [[Buckler (txirrindularitza taldea)|Buckler-Colnago-Decca]] ([[1990]])
* [[Ariostea (txirrindularitza taldea)|Ariostea]] ([[1991]]-[[1992]])

{{bizialdia|1962ko||Golz, Rolf}}

[[Kategoria:Txirrindulari ohiak]]
[[Kategoria:Alemaniako txirrindulariak]]
[[Kategoria:Baden-Württembergeko jendea]]
[[Kategoria:1984ko Udako Olinpiar Jokoetako dominadunak]]
[[Kategoria:Olinpiar Jokoetako dominadunak txirrindularitzan]]
[[Kategoria:1984ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]</text>
      <sha1>d8f4h2iv870khsm05wik52ouumu3873</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005701</id>
      <parentid>9005700</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:12:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2655" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Rolf Gölz''' ([[Bad Shussenried]], [[1962]]ko [[irailaren 30|irailak 30]]) [[alemania]]r txirrindulari ohi bat da, profesionala [[1985]] eta [[1993]] artean. Bere garaipenik handienak [[Frantziako Tourra|Frantziako Tourrean]] lortu zituen, 2 etapa irabaziz.

Bere lorpenik handiena [[1984ko Udako Olinpiar Jokoak|1984ko Los Angeleseko Udako Olinpiar Jokoetan]] banakako 4000 metroko jazarpen proban zilarra eta taldekakoan, [[Reinhard Alber]], [[Roland Günther]] eta [[Michael Marx]]ekin batera brontzea irabazi izana da.

Erretiratu ondoren [[Gerolsteiner (txirrindularitza taldea)|Gerolsteiner]] taldearen kirol zuzendaria izan zen.

== Palmaresa ==
{{Zutabe-zerrenda|kopurua = 2|
'''1985'''
* [[Alemaniako errepide txirrindularitzako txapelketa]]
* [[Andaluziako Itzulia]] eta 3 etapa
* [[Florentzia-Pistoia]]
* 3. [[Eschborn-Frankfurt|Rund um den Henninger-Turm]]en

'''1986'''
* [[Campaniako Giroa]]

'''1987'''
* Etapa 1 [[1987ko Frantziako Tourra|Tourrean]]
* [[1987ko Andaluziako Itzulia]]
* [[Züricheko txapelketa]]
* [[Haut-Varko Tourra]] eta 2 etapa
* 2. [[1987ko Euskal Herriko Itzulia]]n eta etapa 1
* 2 etapa [[Midi Libre-ko Sari Nagusia]]n

'''1988'''
* Etapa 1 [[1988ko Frantziako Tourra|Tourrean]]
* Etapa 1 [[Valentziako Erkidegoko Itzulia]]n
* Etapa 1 [[1988ko Euskal Herriko Itzulia]]n
* [[Flèche Wallone]]
* [[Austriako Itzulia]] eta 2 etapa
* [[Paris-Brusela]]
* [[Irlandako Itzulia]]
* [[Milan-Turin]]
* [[Piemonteko Giroa|Piamonteko Giroa]]

'''1989'''
* 2 etapa [[Valentziako Erkidegoko Itzulia]]n
* Etapa 1 [[Tirreno-Adriatiko]]n
* Etapa 1 [[Aragoiko Itzulia]]n
* Milan-Turin

'''1990'''
* 2. [[1990eko Euskal Herriko Itzulia]]n eta etapa 1
* Etapa 1 [[Dauphiné Libéré]]n
* [[Baracchi Garaikurra]]

'''1992'''
* [[Mediterraneoko Tourra]] eta 2 etapa
}}

== Taldeak ==
* [[Del Tongo (txirrindularitza taldea)|Del Tongo-Colnago-Samet-Candy]] ([[1985]])
* [[Del Tongo (txirrindularitza taldea)|Del Tongo-Colnago]] ([[1986]])
* [[Superconfex (txirrindularitza taldea)|Superconfex-Kwantum-Yoko-Colnago]] ([[1987]])
* [[Superconfex (txirrindularitza taldea)|Superconfex-Yoko-Opel-Colnago]] ([[1988]]-[[1989]])
* [[Buckler (txirrindularitza taldea)|Buckler-Colnago-Decca]] ([[1990]])
* [[Ariostea (txirrindularitza taldea)|Ariostea]] ([[1991]]-[[1992]])

{{bizialdia|1962ko||Golz, Rolf}}

[[Kategoria:Txirrindulari ohiak]]
[[Kategoria:Alemaniako txirrindulariak]]
[[Kategoria:Baden-Württembergeko jendea]]
[[Kategoria:1984ko Udako Olinpiar Jokoetako dominadunak]]
[[Kategoria:Olinpiar Jokoetako dominadunak txirrindularitzan]]
[[Kategoria:1984ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]</text>
      <sha1>k6vkvea3xjpdp1vnmyifckwmalncfgi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005740</id>
      <parentid>9005701</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:44:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2676" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Rolf Gölz''' ([[Bad Shussenried]], [[1962]]ko [[irailaren 30|irailak 30]]) [[alemania]]r txirrindulari ohi bat da, profesionala [[1985]] eta [[1993]] artean. Bere garaipenik handienak [[Frantziako Tourra|Frantziako Tourrean]] lortu zituen, 2 etapa irabaziz.

Bere lorpenik handiena [[1984ko Udako Olinpiar Jokoak|1984ko Los Angeleseko Udako Olinpiar Jokoetan]] banakako 4000 metroko jazarpen proban zilarra eta taldekakoan, [[Reinhard Alber]], [[Roland Günther]] eta [[Michael Marx]]ekin batera brontzea irabazi izana da.

Erretiratu ondoren [[Gerolsteiner (txirrindularitza taldea)|Gerolsteiner]] taldearen kirol zuzendaria izan zen.

== Palmaresa ==
{{Zutabe-zerrenda|kopurua = 2|
'''1985'''
* [[Alemaniako errepide txirrindularitzako txapelketa]]
* [[Andaluziako Itzulia]] eta 3 etapa
* [[Florentzia-Pistoia]]
* 3. [[Eschborn-Frankfurt|Rund um den Henninger-Turm]]en

'''1986'''
* [[Campaniako Giroa]]

'''1987'''
* Etapa 1 [[1987ko Frantziako Tourra|Tourrean]]
* [[1987ko Andaluziako Itzulia]]
* [[Züricheko txapelketa]]
* [[Haut-Varko Tourra]] eta 2 etapa
* 2. [[1987ko Euskal Herriko Itzulia]]n eta etapa 1
* 2 etapa [[Midi Libre-ko Sari Nagusia]]n

'''1988'''
* Etapa 1 [[1988ko Frantziako Tourra|Tourrean]]
* Etapa 1 [[Valentziako Erkidegoko Itzulia]]n
* Etapa 1 [[1988ko Euskal Herriko Itzulia]]n
* [[Flèche Wallone]]
* [[Austriako Itzulia]] eta 2 etapa
* [[Paris-Brusela]]
* [[Irlandako Itzulia]]
* [[Milan-Turin]]
* [[Piemonteko Giroa|Piamonteko Giroa]]

'''1989'''
* 2 etapa [[Valentziako Erkidegoko Itzulia]]n
* Etapa 1 [[Tirreno-Adriatiko]]n
* Etapa 1 [[Aragoiko Itzulia]]n
* Milan-Turin

'''1990'''
* 2. [[1990eko Euskal Herriko Itzulia]]n eta etapa 1
* Etapa 1 [[Dauphiné Libéré]]n
* [[Baracchi Garaikurra]]

'''1992'''
* [[Mediterraneoko Tourra]] eta 2 etapa
}}

== Taldeak ==
* [[Del Tongo (txirrindularitza taldea)|Del Tongo-Colnago-Samet-Candy]] ([[1985]])
* [[Del Tongo (txirrindularitza taldea)|Del Tongo-Colnago]] ([[1986]])
* [[Superconfex (txirrindularitza taldea)|Superconfex-Kwantum-Yoko-Colnago]] ([[1987]])
* [[Superconfex (txirrindularitza taldea)|Superconfex-Yoko-Opel-Colnago]] ([[1988]]-[[1989]])
* [[Buckler (txirrindularitza taldea)|Buckler-Colnago-Decca]] ([[1990]])
* [[Ariostea (txirrindularitza taldea)|Ariostea]] ([[1991]]-[[1992]])

== Kanpo estekak ==

{{bizialdia|1962ko||Golz, Rolf}}

[[Kategoria:Txirrindulari ohiak]]
[[Kategoria:Alemaniako txirrindulariak]]
[[Kategoria:Baden-Württembergeko jendea]]
[[Kategoria:1984ko Udako Olinpiar Jokoetako dominadunak]]
[[Kategoria:Olinpiar Jokoetako dominadunak txirrindularitzan]]
[[Kategoria:1984ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]</text>
      <sha1>rpznv2f5n6pq02xfialsiuhtoc1kais</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rolf Sørensen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>295610</id>
    <revision>
      <id>9005703</id>
      <parentid>9004701</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:13:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3942" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Rolf Sørensen''' ([[Kopenhage]], [[1965]]eko [[apirilaren 20|apirilak 20]]) [[daniar]] txirrindulari ohi bat da, profesionala [[1986]] eta [[2002]] artean.

Espezialista handia zen [[Tirreno-Adriatiko]] itzulian, bi aldiz irabazi zuena eta zenbait etapa garaipen ere lortuz. Profesional bezala lortu zituen garaipenik handienak [[1993]]ko [[Lieja-Bastogne-Lieja|Liège-Bastogne-Liège]] eta zilarrezko domina [[1996ko Udako Olinpiar Jokoak|1996ko Atlantako Olinpiar Jokoetako]] iraupen proban izan ziren, azken hau [[Pascal Richard]] suitzarraren atzetik, [[Italiako Giroa]]n eta [[Frantziako Tourra|Frantziako Tourrean]] lortutako etapa garaipen ugariez gain.

== Palmaresa ==
'''1986'''
* [[Fitxategi:MaillotDinamarca.PNG|20px]] [[Fitxategi:Gold medal with cup.svg|15px]] [[Danimarkako errepide txirrindularitzako txapelketa]]

'''1987'''
* [[Tirreno-Adriatiko]] eta etapa 1
* [[Pino Cerami Sari Nagusia]]

'''1988'''
* Etapa 1 [[Settimana Coppi e Bartali]]n
* 2. [[Danimarkako Itzulia]]n eta etapa 1
* [[Camaiore Hiria Sari Nagusia]]
* 3. [[Tirreno-Adriatiko]]an
* 2. [[Züricheko txapelketa]]n
* 2. [[Eschborn-Frankfurt|Rund um den Henninger-Turm]]en
* 3. [[Pino Cerami Sari Nagusia]]n

'''1989'''
* [[Bernocchi Kopa]]
* Siracusako Probintziako Giroa
* 3. [[Munduko Txirrindularitza Kopa]]
* [[Pantalica Garaikurra]]

'''1990'''
* [[Settimana Coppi e Bartali]]
* [[Paris-Tours]]
* [[Laigueglia Saria]]

'''1991'''
* 3. [[Munduko Txirrindularitza Kopa]]n
* Etapa 1 [[Suitzako Itzulia]]n

'''1992'''
* [[Fitxategi:Jersey blue.svg|20px]] [[Tirreno-Adriatiko]] eta etapa 1
* [[Paris-Brusela]]

'''1993'''
* [[Bernocchi Kopa]]
* [[Lieja-Bastogne-Lieja|Liège-Bastogne-Liège]]
* Etapa 1 [[Tirreno-Adriatiko]]n
* Etapa 1 [[Suitzako Itzulia]]n
* 2 etapa [[Romandiako Tour]]rean
* [[Milan-Turin]]
* [[Eschborn-Frankfurt|Frankfurteko Sari Nagusia]]
* 2. [[1993ko Euskal Herriko Itzulia|Euskal Herriko Itzulian]] eta 2 etapa

'''1994'''
* [[Paris-Brusela]]
* [[1994ko Frantziako Tourra|Frantziako Tour]]reko etapa 1
* [[Matteotti Garaikurra]]
* [[Laigueglia Garaikurra]]

'''1995'''
* Etapa 1 [[Luxenburgoko Tourra|Luxenburgoko Tourrean]]
* [[1995eko Euskal Herriko Itzulia|Euskal Herriko Itzuli]]ko etapa 1
* [[1995eko Italiako Giroa|Italiako Giro]]ko etapa 1
* 2. [[La Panneko Hiru Egunak|La Panneko Hiru Egunetan]]

'''1996'''
* [[Herbehereetako Itzulia]] eta etapa 1
* [[Tirreno-Adriatiko]]ko etapa 1
* 2. [[Fitxategi:Silver medal with cup.svg|16px]] [[1996ko Udako Olinpiar Jokoak|1996ko Udako Olinpiar Jokoetako]] iraupen proban
* Etapa 1 [[Danimarkako Itzulia]]n
* [[1996ko Frantziako Tourra|Frantziako Tour]]reko etapa 1
* [[Kuurne-Brusela-Kuurne]]

'''1997'''
* 2. Munduko Kopan
* [[Tirreno-Adriatiko]]ko etapa 1
* 3. [[Fitxategi: Bronze medal with cup.svg|15px]] [[Danimarkako errepide txirrindularitzako txapelketa]]n
* [[Flandriako Tourra]]

'''1998'''
* [[Herbehereetako Itzulia]]
* [[Tirreno-Adriatiko]]ko etapa 1

'''1999'''
* [[Regio Tour]]reko etapa 1
* 2. [[Danimarkako Itzulia]]n eta etapa 1

'''2000'''
* [[Danimarkako Itzulia]]
* 3. [[Fitxategi: Bronze medal with cup.svg|15px]] [[Danimarkako errepide txirrindularitzako txapelketa]]n

== Taldeak ==
* Murella-Fanini ([[1986]])
* Remac-Fanini ([[1987]])
* Ariostea ([[1988]]-[[1992]])
* [[Carrera (txirrindularitza taldea)|Carrera Jeans]] ([[1993]])
* GB-MG Maglificio ([[1994]]-[[1995]])
* [[Rabobank (txirrindularitza taldea)|Rabobank]] ([[1996]]-[[2000]])
* [[Saxo Bank-SungardTeam CSC]] ([[2001]])
* [[Landbouwkrediet-Euphony|Landbouwkrediet-Colnago]] ([[2002]])

== Kanpo estekak ==
* {{ProCyclingStats}}
{{bizialdia|1965eko||Sorensen, Rolf}}

[[Kategoria:Kopenhagetarrak]]
[[Kategoria:Txirrindulari ohiak]]
[[Kategoria:Danimarkako txirrindulariak]]
[[Kategoria:1996ko Udako Olinpiar Jokoetako dominadunak]]
[[Kategoria:Olinpiar Jokoetako dominadunak txirrindularitzan]]
[[Kategoria:1996ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]</text>
      <sha1>la9ml7znergu7eakd3ugw9tf5mslwia</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005704</id>
      <parentid>9005703</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:15:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3937" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Rolf Sørensen''' ([[Kopenhage]], [[1965]]eko [[apirilaren 20|apirilak 20]]) [[daniar]] txirrindulari ohi bat da, profesionala [[1986]] eta [[2002]] artean.

Espezialista handia zen [[Tirreno-Adriatiko]] itzulian, bi aldiz irabazi zuena eta zenbait etapa garaipen ere lortuz. Profesional bezala lortu zituen garaipenik handienak [[1993]]ko [[Lieja-Bastogne-Lieja|Liège-Bastogne-Liège]] eta zilarrezko domina [[1996ko Udako Olinpiar Jokoak|1996ko Atlantako Olinpiar Jokoetako]] iraupen proban izan ziren, azken hau [[Pascal Richard]] suitzarraren atzetik, [[Italiako Giroa]]n eta [[Frantziako Tourra|Frantziako Tourrean]] lortutako etapa garaipen ugariez gain.

== Palmaresa ==
'''1986'''
* [[Fitxategi:MaillotDinamarca.PNG|20px]] [[Fitxategi:Gold medal with cup.svg|15px]] [[Danimarkako errepide txirrindularitzako txapelketa]]

'''1987'''
* [[Tirreno-Adriatiko]] eta etapa 1
* [[Pino Cerami Sari Nagusia]]

'''1988'''
* Etapa 1 [[Settimana Coppi e Bartali]]n
* 2. [[Danimarkako Itzulia]]n eta etapa 1
* [[Camaiore Hiria Sari Nagusia]]
* 3. [[Tirreno-Adriatiko]]an
* 2. [[Züricheko txapelketa]]n
* 2. [[Eschborn-Frankfurt|Rund um den Henninger-Turm]]en
* 3. [[Pino Cerami Sari Nagusia]]n

'''1989'''
* [[Bernocchi Kopa]]
* Siracusako Probintziako Giroa
* 3. [[Munduko Txirrindularitza Kopa]]
* [[Pantalica Garaikurra]]

'''1990'''
* [[Settimana Coppi e Bartali]]
* [[Paris-Tours]]
* [[Laigueglia Saria]]

'''1991'''
* 3. [[Munduko Txirrindularitza Kopa]]n
* Etapa 1 [[Suitzako Itzulia]]n

'''1992'''
* [[Fitxategi:Jersey blue.svg|20px]] [[Tirreno-Adriatiko]] eta etapa 1
* [[Paris-Brusela]]

'''1993'''
* [[Bernocchi Kopa]]
* [[Lieja-Bastogne-Lieja|Liège-Bastogne-Liège]]
* Etapa 1 [[Tirreno-Adriatiko]]n
* Etapa 1 [[Suitzako Itzulia]]n
* 2 etapa [[Romandiako Tour]]rean
* [[Milan-Turin]]
* [[Eschborn-Frankfurt|Frankfurteko Sari Nagusia]]
* 2. [[1993ko Euskal Herriko Itzulia|Euskal Herriko Itzulian]] eta 2 etapa

'''1994'''
* [[Paris-Brusela]]
* [[1994ko Frantziako Tourra|Frantziako Tour]]reko etapa 1
* [[Matteotti Saria]]
* [[Laigueglia Garaikurra]]

'''1995'''
* Etapa 1 [[Luxenburgoko Tourra|Luxenburgoko Tourrean]]
* [[1995eko Euskal Herriko Itzulia|Euskal Herriko Itzuli]]ko etapa 1
* [[1995eko Italiako Giroa|Italiako Giro]]ko etapa 1
* 2. [[La Panneko Hiru Egunak|La Panneko Hiru Egunetan]]

'''1996'''
* [[Herbehereetako Itzulia]] eta etapa 1
* [[Tirreno-Adriatiko]]ko etapa 1
* 2. [[Fitxategi:Silver medal with cup.svg|16px]] [[1996ko Udako Olinpiar Jokoak|1996ko Udako Olinpiar Jokoetako]] iraupen proban
* Etapa 1 [[Danimarkako Itzulia]]n
* [[1996ko Frantziako Tourra|Frantziako Tour]]reko etapa 1
* [[Kuurne-Brusela-Kuurne]]

'''1997'''
* 2. Munduko Kopan
* [[Tirreno-Adriatiko]]ko etapa 1
* 3. [[Fitxategi: Bronze medal with cup.svg|15px]] [[Danimarkako errepide txirrindularitzako txapelketa]]n
* [[Flandriako Tourra]]

'''1998'''
* [[Herbehereetako Itzulia]]
* [[Tirreno-Adriatiko]]ko etapa 1

'''1999'''
* [[Regio Tour]]reko etapa 1
* 2. [[Danimarkako Itzulia]]n eta etapa 1

'''2000'''
* [[Danimarkako Itzulia]]
* 3. [[Fitxategi: Bronze medal with cup.svg|15px]] [[Danimarkako errepide txirrindularitzako txapelketa]]n

== Taldeak ==
* Murella-Fanini ([[1986]])
* Remac-Fanini ([[1987]])
* Ariostea ([[1988]]-[[1992]])
* [[Carrera (txirrindularitza taldea)|Carrera Jeans]] ([[1993]])
* GB-MG Maglificio ([[1994]]-[[1995]])
* [[Rabobank (txirrindularitza taldea)|Rabobank]] ([[1996]]-[[2000]])
* [[Saxo Bank-SungardTeam CSC]] ([[2001]])
* [[Landbouwkrediet-Euphony|Landbouwkrediet-Colnago]] ([[2002]])

== Kanpo estekak ==
* {{ProCyclingStats}}
{{bizialdia|1965eko||Sorensen, Rolf}}

[[Kategoria:Kopenhagetarrak]]
[[Kategoria:Txirrindulari ohiak]]
[[Kategoria:Danimarkako txirrindulariak]]
[[Kategoria:1996ko Udako Olinpiar Jokoetako dominadunak]]
[[Kategoria:Olinpiar Jokoetako dominadunak txirrindularitzan]]
[[Kategoria:1996ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]</text>
      <sha1>ksuzwfo95j6vber7yqr2z13892qepec</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005705</id>
      <parentid>9005704</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:15:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3932" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Rolf Sørensen''' ([[Kopenhage]], [[1965]]eko [[apirilaren 20|apirilak 20]]) [[daniar]] txirrindulari ohi bat da, profesionala [[1986]] eta [[2002]] artean.

Espezialista handia zen [[Tirreno-Adriatiko]] itzulian, bi aldiz irabazi zuena eta zenbait etapa garaipen ere lortuz. Profesional bezala lortu zituen garaipenik handienak [[1993]]ko [[Lieja-Bastogne-Lieja|Liège-Bastogne-Liège]] eta zilarrezko domina [[1996ko Udako Olinpiar Jokoak|1996ko Atlantako Olinpiar Jokoetako]] iraupen proban izan ziren, azken hau [[Pascal Richard]] suitzarraren atzetik, [[Italiako Giroa]]n eta [[Frantziako Tourra|Frantziako Tourrean]] lortutako etapa garaipen ugariez gain.

== Palmaresa ==
'''1986'''
* [[Fitxategi:MaillotDinamarca.PNG|20px]] [[Fitxategi:Gold medal with cup.svg|15px]] [[Danimarkako errepide txirrindularitzako txapelketa]]

'''1987'''
* [[Tirreno-Adriatiko]] eta etapa 1
* [[Pino Cerami Sari Nagusia]]

'''1988'''
* Etapa 1 [[Settimana Coppi e Bartali]]n
* 2. [[Danimarkako Itzulia]]n eta etapa 1
* [[Camaiore Hiria Sari Nagusia]]
* 3. [[Tirreno-Adriatiko]]an
* 2. [[Züricheko txapelketa]]n
* 2. [[Eschborn-Frankfurt|Rund um den Henninger-Turm]]en
* 3. [[Pino Cerami Sari Nagusia]]n

'''1989'''
* [[Bernocchi Kopa]]
* Siracusako Probintziako Giroa
* 3. [[Munduko Txirrindularitza Kopa]]
* [[Pantalica Garaikurra]]

'''1990'''
* [[Settimana Coppi e Bartali]]
* [[Paris-Tours]]
* [[Laigueglia Saria]]

'''1991'''
* 3. [[Munduko Txirrindularitza Kopa]]n
* Etapa 1 [[Suitzako Itzulia]]n

'''1992'''
* [[Fitxategi:Jersey blue.svg|20px]] [[Tirreno-Adriatiko]] eta etapa 1
* [[Paris-Brusela]]

'''1993'''
* [[Bernocchi Kopa]]
* [[Lieja-Bastogne-Lieja|Liège-Bastogne-Liège]]
* Etapa 1 [[Tirreno-Adriatiko]]n
* Etapa 1 [[Suitzako Itzulia]]n
* 2 etapa [[Romandiako Tour]]rean
* [[Milan-Turin]]
* [[Eschborn-Frankfurt|Frankfurteko Sari Nagusia]]
* 2. [[1993ko Euskal Herriko Itzulia|Euskal Herriko Itzulian]] eta 2 etapa

'''1994'''
* [[Paris-Brusela]]
* [[1994ko Frantziako Tourra|Frantziako Tour]]reko etapa 1
* [[Matteotti Saria]]
* [[Laigueglia Saria]]

'''1995'''
* Etapa 1 [[Luxenburgoko Tourra|Luxenburgoko Tourrean]]
* [[1995eko Euskal Herriko Itzulia|Euskal Herriko Itzuli]]ko etapa 1
* [[1995eko Italiako Giroa|Italiako Giro]]ko etapa 1
* 2. [[La Panneko Hiru Egunak|La Panneko Hiru Egunetan]]

'''1996'''
* [[Herbehereetako Itzulia]] eta etapa 1
* [[Tirreno-Adriatiko]]ko etapa 1
* 2. [[Fitxategi:Silver medal with cup.svg|16px]] [[1996ko Udako Olinpiar Jokoak|1996ko Udako Olinpiar Jokoetako]] iraupen proban
* Etapa 1 [[Danimarkako Itzulia]]n
* [[1996ko Frantziako Tourra|Frantziako Tour]]reko etapa 1
* [[Kuurne-Brusela-Kuurne]]

'''1997'''
* 2. Munduko Kopan
* [[Tirreno-Adriatiko]]ko etapa 1
* 3. [[Fitxategi: Bronze medal with cup.svg|15px]] [[Danimarkako errepide txirrindularitzako txapelketa]]n
* [[Flandriako Tourra]]

'''1998'''
* [[Herbehereetako Itzulia]]
* [[Tirreno-Adriatiko]]ko etapa 1

'''1999'''
* [[Regio Tour]]reko etapa 1
* 2. [[Danimarkako Itzulia]]n eta etapa 1

'''2000'''
* [[Danimarkako Itzulia]]
* 3. [[Fitxategi: Bronze medal with cup.svg|15px]] [[Danimarkako errepide txirrindularitzako txapelketa]]n

== Taldeak ==
* Murella-Fanini ([[1986]])
* Remac-Fanini ([[1987]])
* Ariostea ([[1988]]-[[1992]])
* [[Carrera (txirrindularitza taldea)|Carrera Jeans]] ([[1993]])
* GB-MG Maglificio ([[1994]]-[[1995]])
* [[Rabobank (txirrindularitza taldea)|Rabobank]] ([[1996]]-[[2000]])
* [[Saxo Bank-SungardTeam CSC]] ([[2001]])
* [[Landbouwkrediet-Euphony|Landbouwkrediet-Colnago]] ([[2002]])

== Kanpo estekak ==
* {{ProCyclingStats}}
{{bizialdia|1965eko||Sorensen, Rolf}}

[[Kategoria:Kopenhagetarrak]]
[[Kategoria:Txirrindulari ohiak]]
[[Kategoria:Danimarkako txirrindulariak]]
[[Kategoria:1996ko Udako Olinpiar Jokoetako dominadunak]]
[[Kategoria:Olinpiar Jokoetako dominadunak txirrindularitzan]]
[[Kategoria:1996ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]</text>
      <sha1>3zw7m5extv5fjsls1y7xslg0sxyhsdy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2002ko Italiako Giroa</title>
    <ns>0</ns>
    <id>296952</id>
    <revision>
      <id>9005760</id>
      <parentid>8481727</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:06:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Etapak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19048" xml:space="preserve">{| align=&quot;right&quot; style=&quot;border-style:solid;border-width:1px;border-color:#808080;background-color:#808080;margin-left:15px&quot; cellspacing=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot;
|----- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| colspan=2 align=&quot;center&quot; | '''[[2001eko Italiako Giroa|2001]]''' &lt;&lt; '''2002ko Italiako Giroa'' &gt;&gt; '''[[2003ko Italiako Giroa|2003]]'''
|----- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;  align=&quot;center&quot;
| Sailkapenak || bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; align=&quot;center&quot;| 20 etapa + sarrerakoa, 3357,7&amp;nbsp;km
|----- bgcolor=&quot;pink&quot;  align=&quot;center&quot; 
| '''Nagusia''' || bgcolor=&quot;pink&quot; align=&quot;left&quot;| {{bandera|Italia}} '''[[Paolo Savoldelli]]''' 
|----- bgcolor=&quot;#cc99cc&quot; align=&quot;center&quot; 
| '''Puntuak''' || bgcolor=&quot;#cc99cc&quot; align=&quot;left&quot;| {{bandera|Italia}} '''[[Mario Cipollini]]'''
|----- bgcolor=&quot;lightgreen&quot; align=&quot;center&quot; 
| '''Mendia''' || bgcolor=&quot;lightgreen&quot; align=&quot;left&quot;| {{bandera|Mexiko}} '''[[Julio Alberto Pérez Cuapio]]''' 
|----- bgcolor=&quot;lightblue&quot; align=&quot;center&quot; 
| '''Intergiroa''' || bgcolor=&quot;lightblue&quot; align=&quot;left&quot;| {{bandera|Italia}} '''[[Massimo Strazzer]]'''
|----- bgcolor=&quot;yellow&quot; align=&quot;center&quot;
| '''Taldeak''' || align=&quot;left&quot;| {{bandera|Italia}} '''[[Alessio (txirrindularitza taldea)|Alessio]]''' 
|}
'''2002ko Italiako Giroa''' [[Itzuli Handiak|Itzuli Handi]] honen 85. edizioa izan zen. [[2002]]ko [[maiatzaren 11|maiatzak 11]] eta [[ekainaren 2|ekainak 2]] artean ospatu zen, sarrerako bat eta 20 etapatan banatutako 3357,7 kilometroko ibilbidea eginez. [[Groningen (hiria)|Groningenen]] hasi eta [[Milan]]en amaitu zen.

198 txirrindularik parte hartu zuten 9 txirrindulariko 22 taldetan banatuta, garailea [[Paolo Savoldelli]] izan zelarik, proba, batez beste, 37,567 kilometro orduko abiaduran bete zuena.

== Etapak ==
{| class=&quot;wikitaula&quot; width=&quot;98%&quot;
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Etapa'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;| '''Data'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Ibilbidea''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;| '''Kilometroak''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Garailea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;| '''Liderra'''
|-
| Sarrerakoa || [[maiatzaren 11|maiatzak 11]] || {{bandera|Herbehereak}} [[Groninga (hiria)|Groninga]]-{{bandera|Herbehereak}} [[Groninga (hiria)|Groninga]] || align=&quot;center&quot;| 6,5 (banakako erlojupekoa) || {{bandera|Espainia}} [[Juan Carlos Domínguez]] || {{bandera|Espainia}} [[Juan Carlos Domínguez]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 1.a || [[maiatzaren 12|maiatzak 12]] || {{bandera|Herbehereak}} [[Groninga (hiria)|Groninga]]-{{bandera|Alemania}} [[Münster]] ||align=&quot;center&quot;| 218 || {{bandera|Italia}} [[Mario Cipollini]] ||{{bandera|Italia}} [[Mario Cipollini]]
|-
| 2.a || [[maiatzaren 13|maiatzak 13]] || {{bandera|Alemania}} [[Colonia (Alemania)|Colonia]]-{{bandera|Belgika}} [[Ans]] || align=&quot;center&quot;| 209 || {{bandera|Italia}} [[Stefano Garzelli]] ||{{bandera|Italia}} [[Stefano Garzelli]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 3.a|| [[maiatzaren 14|maiatzak 14]] || {{bandera|Frantzia}} [[Verviers]]-{{bandera|Frantzia}} [[Esch-sur-Alzette]] || align=&quot;center&quot;| 206 || {{bandera|Italia}} [[Mario Cipollini]] || {{bandera|Italia}} [[Stefano Garzelli]] 
|-
| 4.a || [[maiatzaren 15|maiatzak 15]] || {{bandera|Frantzia}} [[Esch-sur-Alzette]]-{{bandera|Frantzia}} [[Estrasburgo|Strasbourg]] || align=&quot;center&quot;| 232 || {{bandera|Australia}} [[Robbie McEwen]] ||{{bandera|Italia}} [[Stefano Garzelli]] 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 5.a || [[maiatzaren 17|maiatzak 17]] || [[Fossano]]-[[Limone Piemonte]] || align=&quot;center&quot;| 150 || {{bandera|Italia}} [[Stefano Garzelli]] || {{bandera|Italia}} [[Stefano Garzelli]] 
|-
| 6.a ||[[maiatzaren 18|maiatzak 18]] || [[Cuneo]]-[[Varazze]]||align=&quot;center&quot;| 191 || {{bandera|Italia}}[[Giovanni Lombardi]] || {{bandera|Alemania}} [[Jens Heppner]] 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 7.a || [[maiatzaren 19|maiatzak 19]] || [[Viareggio]]-[[Camaiore]] || align=&quot;center&quot;| 159 || {{bandera|Belgika}} [[Rik Verbrugghe]] || {{bandera|Alemania}} [[Jens Heppner]]
|-
| 8.a || [[maiatzaren 20|maiatzak 20]]||[[Capannori]]-[[Orvieto]]||align=&quot;center&quot;| 237 || {{bandera|Euskadi}} [[Aitor González]] || {{bandera|Alemania}} [[Jens Heppner]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 9.a || [[maiatzaren 21|maiatzak 21]]||[[Tívoli]]-[[Caserta]]||align=&quot;center&quot;| 201 || {{bandera|Italia}} [[Mario Cipollini]] || {{bandera|Alemania}} [[Jens Heppner]]
|-
| 10.a || [[maiatzaren 22|maiatzak 22]]||[[Maddaloni]]-[[Benevento]]||align=&quot;center&quot;| 118 || {{bandera|Australia}} [[Robbie McEwen]] || {{bandera|Alemania}} [[Jens Heppner]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|11.a||[[maiatzaren 23|maiatzak 23]] || [[Benevento]]-[[San Massimo|Campitello Matese]] || align=&quot;center&quot; |199||{{bandera|Italia}} [[Gilberto Simoni]]||{{bandera|Alemania}} [[Jens Heppner]]
|-
|12.a||[[maiatzaren 24|maiatzak 24]] || [[Campobasso]]-[[Chieti]]||align=&quot;center&quot;| 185 || {{bandera|Italia}} [[Denis Lunghi]] || {{bandera|Alemania}} [[Jens Heppner]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 13.a || [[maiatzaren 25|maiatzak 25]] || [[Chieti]]-[[Valle Castellana|San Giacomo]] || align=&quot;center&quot;| 155 || {{bandera|Mexiko}} [[Julio Alberto Pérez Cuapio]] || {{bandera|Alemania}} [[Jens Heppner]]
|-
| 14.a || [[maiatzaren 26|maiatzak 26]] || [[Numana]]-[[Numana]] || align=&quot;center&quot;| 30,3 (banakako erlojupekoa) || {{bandera|AEB}} [[Tyler Hamilton]] || {{bandera|Alemania}} [[Jens Heppner]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 15.a || [[maiatzaren 28|maiatzak 28]] || [[Terme Euganee]]-[[Conegliano]]||align=&quot;center&quot;| 158 || {{bandera|Italia}} [[Mario Cipollini]] || {{bandera|Alemania}} [[Jens Heppner]]
|-
| 16.a || [[maiatzaren 29|maiatzak 29]] || [[Conegliano]]-[[Corvara in Badia]] || align=&quot;center&quot;| 163 || {{bandera|Mexiko}} [[Julio Alberto Pérez Cuapio]] || {{bandera|Australia}}  [[Cadel Evans]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 17.a || [[maiatzaren 30|maiatzak 30]] || [[Corvara in Badia]]-[[Folgaria]] ([[Passo Coe]]) || align=&quot;center&quot;| 222 || {{bandera|Errusia}} [[Pavel Tonkov]] || {{bandera|Italia}} [[Paolo Savoldelli]]
|-
| 18.a || [[maiatzaren 31|maiatzak 31]] || [[Rovereto]]-[[Brescia]] || align=&quot;center&quot;|143 || {{bandera|Italia}} [[Mario Cipollini]] || {{bandera|Italia}} [[Paolo Savoldelli]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 19.a || [[ekainaren 1|ekainak 1]] || [[Cambiago]]-[[Monticello]] || align=&quot;center&quot;| 42,9 (banakako erlojupekoa) || {{bandera|Euskadi}} [[Aitor González]] ||{{bandera|Italia}} [[Paolo Savoldelli]]
|-
| 20.a||[[ekainaren 2|ekainak 2]] || [[Cantu]]-[[Milan]] || align=&quot;center&quot;| 141 || {{bandera|Italia}} [[Mario Cipollini]] || {{bandera|Italia}} [[Paolo Savoldelli]]
|}

== Sailkapen nagusia ==
{| border=&quot;1&quot; cellspacing=&quot;0&quot; align=&quot;center&quot; cellpading=&quot;2&quot;
|-
! align=&quot;center&quot; bgcolor=pink | '''Sailkapen nagusia'''
|-
|
{| align=&quot;center&quot;
|-
| 1. {{bandera|Italia}} '''[[Paolo Savoldelli]]'''
| '''89h 22' 42&quot;'''
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 2. {{bandera|AEB}} [[Tyler Hamilton]]
| + 1'41&quot;
|-
| 3. {{bandera|Italia}} [[Pietro Caucchioli]]
| + 2'12&quot;
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 4. {{bandera|Euskadi}} [[Juanma Garate|Juan Manuel Gárate]]
| + 3'14&quot;
|-
| 5. {{bandera|Errusia}} [[Pavel Tonkov]]
| + 5'34&quot;
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 6. {{bandera|Euskadi}} [[Aitor González]]
| + 5'54&quot;
|-
| 7. {{bandera|Austria}} [[Georg Totschnig]]
| + 7'02&quot;
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 8. {{bandera|Espainia}} [[Fernando Escartín]]
| + 7'07&quot;
|-
| 9. {{bandera|Belgika}} [[Rik Verbrugghe]]
| + 9'36&quot;
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 10. {{bandera|Italia}} [[Dario Frigo]]
| + 11'50&quot;
|}
|}

== Talde eta txirrindulari partehartzaileak ==
{|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| width=&quot;33%&quot; |
; [[Saeco]] :
| width=&quot;33%&quot; |
; [[Acqua &amp; Sapone-Caffè Mokambo|Acqua &amp; Sapone]] :
| width=&quot;34%&quot; |
; [[Alessio]] :
|- valign=&quot;top&quot;
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 01. {{bandera|Italia}} [[Gilberto Simoni]] 
* 02. {{bandera|Euskadi}} [[Igor Astarloa]]
* 03. {{bandera|Italia}} [[Oscar Mason]]
* 04. {{bandera|Italia}} [[Biagio Conte]]
* 05. {{bandera|Italia}} [[Alessio Galletti]]
* 06. {{bandera|Moldavia}} [[Igor Pugaci]]
* 07. {{bandera|Lituania}} [[Marius Sabaliauskas]]
* 08. {{bandera|Italia}} [[Fabio Sacchi]]
* 09. {{bandera|Italia}} [[Alessandro Spezialetti]]
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 11. {{bandera|Italia}} [[Mario Cipollini]] 
* 12. {{bandera|Italia}} [[Roberto Conti]]
* 13. {{bandera|Eslovenia}} [[Martin Derganc]]
* 14. {{bandera|Italia}} [[Cristian Gasperoni]]
* 15. {{bandera|Italia}} [[Massimiliano Gentili]]
* 16. {{bandera|Italia}} [[Giovanni Lombardi]]
* 17. {{bandera|Italia}} [[Michele Scarponi]]
* 18. {{bandera|Italia}} [[Mario Scirea]]
* 19. {{bandera|AEB}} [[Guido Trenti]]
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 21. {{bandera|Italia}} [[Alessandro Bertolini]]
* 22. {{bandera|Italia}} [[Pietro Caucchioli]]
* 23. {{bandera|Italia}} [[Daniele De Paoli]]
* 24. {{bandera|Italia}} [[Angelo Furlan]] 
* 25. {{bandera|Italia}} [[Ivan Gotti]]
* 26. {{bandera|Italia}} [[Cristian Moreni]]
* 27. {{bandera|Kroazia}} [[Vladimir Miholjević]]
* 28. {{bandera|Italia}} [[Franco Pellizotti]]
* 29. {{bandera|Italia}} [[Mauro Zanetti]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
; [[Panaria]] :
|
; [[Colombia-Selle Italia]] :
|
; [[Fassa Bortolo]] :
|- valign=&quot;top&quot;
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 31. {{bandera|Australia}} [[Graeme Brown]]
* 32. {{bandera|Mexiko}} [[Julio Alberto Pérez Cuapio]]
* 33. {{bandera|Errusia}} [[Faat Zakirov]]
* 34. {{bandera|Ukraina}} [[Sergiy Matveyev]]
* 35. {{bandera|Ukraina}} [[Vladimir Duma]]
* 36. {{bandera|Italia}} [[Nicola Chesini]]
* 37. {{bandera|Italia}} [[Filippo Perfetto]]
* 38. {{bandera|Bielorrusia}} [[Yauheni Seniushkine]] 
* 39. {{bandera|Italia}} [[Enrico Degano]]
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 41. {{bandera|Kolonbia}} [[Freddy González]] 
* 42. {{bandera|Kolonbia}} [[Carlos Alberto Contreras]]
* 43. {{bandera|Kolonbia}} [[José Castelblanco]]
* 44. {{bandera|Kolonbia}} [[Hernán Darío Muñoz]]
* 45. {{bandera|Kolonbia}} [[Ruber Alverio Marin]]
* 46. {{bandera|Kolonbia}} [[Juan Ramírez Calderón]]
* 47. {{bandera|Kolonbia}} [[John Freddy García]]
* 48. {{bandera|Italia}} [[Fortunato Baliani]]
* 49. {{bandera|Ukraina}} [[Mijailo Jalilov]]
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 51. {{bandera|Italia}} [[Michele Bartoli]] 
* 52. {{bandera|Italia}} [[Wladimir Belli]]
* 53. {{bandera|Italia}} [[Francesco Casagrande]]
* 54. {{bandera|Ukraina}} [[Serhiy Honchar]]
* 55. {{bandera|Italia}} [[Alessandro Petacchi]]
* 56. {{bandera|Eslovenia}} [[Gorazd Stangelj]]
* 57. {{bandera|Italia}} [[Matteo Tosatto]]
* 58. {{bandera|Errusia}} [[Dimitri Konishev|Dimitri Konyshev]]
* 59. {{bandera|Italia}} [[Denis Zanette]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
; [[Gerolsteiner (equipo ciclista)|Gerolsteiner]] :
|
; [[Index Alexia]] :
|
; [[Kelme]] :
|- valign=&quot;top&quot;
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 61. {{bandera|Italia}} [[Daniele Contrini]]
* 62. {{bandera|Italia}} [[Gianni Faresin]]
* 63. {{bandera|Austria}} [[René Haselbacher]]
* 64. {{bandera|Italia}} [[Ellis Rastelli]]
* 65. {{bandera|Italia}} [[Davide Rebellin]]
* 66. {{bandera|Lituania}} [[Saulius Ruskys]]
* 67. {{bandera|Alemania}} [[Torsten Schmidt]]
* 68. {{bandera|Austria}} [[Georg Totschnig]]
* 69. {{bandera|Austria}} [[Peter Wrolich]]
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 71. {{bandera|Italia}} [[Dario Andriotto]]
* 72. {{bandera|Italia}} [[Mario Manzoni]]
* 73. {{bandera|Danimarka}} [[Bo Hamburger]]
* 74. {{bandera|Italia}} [[Paolo Lanfranchi]]
* 75. {{bandera|Italia}} [[Paolo Savoldelli]]
* 76. {{bandera|Italia}} [[Eddy Serri]]
* 77. {{bandera|Italia}} [[Ivan Quaranta]]
* 78. {{bandera|Italia}} [[Daniele Righi]]
* 79. {{bandera|Italia}} [[Mauro Zanetti]]
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 81. {{bandera|Espainia}} [[Angel Vicioso]]
* 82. {{bandera|Euskadi}} [[Aitor González]]
* 83. {{bandera|Espainia}} [[Isaac Gálvez López]] 
* 84. {{bandera|Espainia}} [[Francisco León]]
* 85. {{bandera|Espainia}} [[Juan José Angels]]
* 86. {{bandera|Espainia}} [[Jesús Manzano]]
* 87. {{bandera|Espainia}} [[José Cayetano Julia]]
* 88. {{bandera|Espainia}} [[Santiago Pérez Fernández]]
* 89. {{bandera|Espainia}} [[Gustavo Otero]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
; [[Lampre]] :
|
; [[Landbouwkrediet]] :
|
; [[Lotto-Adecco]] :
|- valign=&quot;top&quot;
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 91. {{bandera|Errusia}} [[Pável Tonkov]]
* 92. {{bandera|Italia}} [[Simone Bertoletti]]
* 93. {{bandera|Italia}} [[Massimo Codol]]
* 94. {{bandera|Euskadi}} [[Juanma Garate|Juan Manuel Gárate]]
* 95. {{bandera|Italia}} [[Gabriele Missaglia]]
* 96. {{bandera|Italia}} [[Mariano Piccoli]]
* 97. {{bandera|Txekia}} [[Milan Kadlec]]
* 98. {{bandera|Italia}} [[Maximilian Sciandri]]
* 99. {{bandera|Italia}} [[Sergio Barbero]]
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 101. {{bandera|Danimarka}} [[Rolf Sørensen|Rolf Sorensen]] 
* 102. {{bandera|Ukraina}} [[Yaroslav Popovych]]
* 103. {{bandera|Italia}} [[Lorenzo Bernucci]]
* 104. {{bandera|Italia}} [[Domenico Romano]]
* 105. {{bandera|Italia}} [[Oscar Cavagnis]]
* 106. {{bandera|Belgika}} [[Marc Streel]]
* 107. {{bandera|Ukraina}} [[Sergey Avdyeyev]]
* 108. {{bandera|Ukraina}} [[Volodymyr Bileka]]
* 109. {{bandera|Ukraina}} [[Yuriy Metlushenko]]
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 111. {{bandera|Belgika}} [[Christophe Detilloux]]
* 112. {{bandera|Australia}} [[Robbie McEwen]]
* 113. {{bandera|Belgika}} [[Thierry Marichal]]
* 114. {{bandera|Herbehereak}} [[Stefan Van Dijck]]
* 115. {{bandera|Belgika}} [[Kurt Van De Wouwer]]
* 116. {{bandera|Belgika}} [[Kurt Van Lancker]]
* 117. {{bandera|Belgika}} [[Ief Verbrugghe]]
* 118. {{bandera|Belgika}} [[Rik Verbrugghe]]
* 119. {{bandera|Herbehereak}} [[Aart Vierhouten]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
; [[Mapei-Quick Step]] :
|
; [[Mercatone Uno]] :
|
; [[Formaggi Trentini]] :
|- valign=&quot;top&quot;
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 121. {{bandera|Italia}} [[Paolo Bettini]]
* 122. {{bandera|Italia}} [[Davide Bramati]]
* 123. {{bandera|Italia}} [[Dario Cioni]]
* 124. {{bandera|Australia}} [[Cadel Evans]]
* 125. {{bandera|Italia}} [[Paolo Fornaciari]]
* 126. {{bandera|Italia}} [[Stefano Garzelli]]
* 127. {{bandera|Hegoafrika}} [[Robert Hunter (txirrindularia)|Robert Hunter]]
* 128. {{bandera|Italia}} [[Daniele Nardello]]
* 129. {{bandera|Italia}} [[Andrea Noé]]
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 131. {{bandera|Italia}} [[Marco Pantani]]
* 132. {{bandera|Kazakhstan}} [[Andrey Mizourov]]
* 133. {{bandera|Italia}}[[Daniel Clavero]]
* 134. {{bandera|Italia}} [[Riccardo Forconi]]
* 135. {{bandera|Italia}} [[Luca Mazzanti]]
* 136. {{bandera|Italia}} [[Francesco Secchiari]]
* 137. {{bandera|Italia}} [[Roberto Sgambelluri]]
* 138. {{bandera|Italia}} [[Gian Mario Ortenzi]]
* 139. {{bandera|Italia}} [[Fabiano Fontanelli]]
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 141. {{bandera|Italia}} [[Domenico Gualdi]]
* 142. {{bandera|Italia}} [[Ruggero Marzoli]]
* 143. {{bandera|Jugoslavia}} [[Saza Gajicic]]
* 144. {{bandera|Italia}} [[Antonio Rizzi]]
* 145. {{bandera|Italia}} [[Moreno Di Biase]]
* 146. {{bandera|Errusia}} [[Denis Bondarenko]]
* 147. {{bandera|Eslovenia}} [[Uros Murn]]
* 148. {{bandera|Kolonbia}} [[Hector Mesa]]
* 149. {{bandera|Kolonbia}} [[Luis Felipe Laverde]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
; [[Phonak]] :
|
; [[Rabobank]] :
|
; [[Tacconi]] :
|- valign=&quot;top&quot;
| style=&quot;eborder:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 151. {{bandera|Austria}} [[Matthias Buxhofer]] 
* 152. {{bandera|Espainia}} [[Carlos Domínguez]]
* 153. {{bandera|Suitza}} [[Cédric Fragnière]]
* 154. {{bandera|Frantzia}} [[Fabrice Gougot]]
* 155. {{bandera|Alemania}} [[Bert Grabsch]]
* 156. {{bandera|Suitza}} [[Alexandre Moos]]
* 157. {{bandera|Espainia}} [[Óscar Pereiro]]
* 158. {{bandera|Italia}} [[Massimo Strazzer]]
* 159. {{bandera|Alemania}} [[Sven Teutenberg]]
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 161. {{bandera|Herbehereak}} [[Michael Boogerd]]
* 162. {{bandera|Herbehereak}} [[Jan Boven]]
* 163. {{bandera|Herbehereak}} [[Marc Lotz]]
* 164. {{bandera|Belgika}} [[Geert Verheyen]]
* 165. {{bandera|Herbehereak}} [[Steven de Jongh]]
* 166. {{bandera|Herbehereak}} [[Addy Engels]]
* 167. {{bandera|Alemania}} [[Grischa Niermann]]
* 168. {{bandera|Australia}} [[Mathew Hayman]]
* 169. {{bandera|Herbehereak}} [[Thorwald Veneberg]]
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 171. {{bandera|Italia}} [[Dario Frigo]]
* 172. {{bandera|Italia}} [[Ruggero Borghi]]
* 173. {{bandera|Italia}} [[Massimo Apollonio]]
* 174. {{bandera|Italia}} [[Eddy Mazzoleni]]
* 175. {{bandera|Eslovenia}} [[Zoran Klemencic]]
* 176. {{bandera|Italia}} [[Mauro Gerosa]]
* 177. {{bandera|Polonia}} [[Sylvester Szmyd]]
* 178. {{bandera|Italia}} [[Mauro Radaelli]]
* 179. {{bandera|Suitza}} [[Steve Zampieri]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
; [[Team Coast]] :
|
; [[Team Colpack]] :
|
; [[Saxo Bank-Sungard|Team CSC]] :
|- valign=&quot;top&quot;
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 181. {{bandera|Espainia}} [[Manuel Beltrán]]
* 182. {{bandera|Alemania}} [[André Korff]]
* 183. {{bandera|Espainia}}  [[Fernando Escartín]]
* 184. {{bandera|Italia}} [[Fabrizio Guidi]]
* 185. {{bandera|Danimarka}} [[Frank Hoj]]
* 186. {{bandera|Espainia}} [[Francisco Lara]]
* 187. {{bandera|Danimarka}} [[Lars Michaelsen]]
* 188. {{bandera|Alemania}} [[Raphael Schweda]]
* 189. {{bandera|Alemania}} [[Malte Urban]]
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 191. {{bandera|Italia}} [[Denis Lunghi]]
* 192. {{bandera|Italia}} [[Matteo Carrara]]
* 193. {{bandera|Italia}} [[Michele Colleoni]]
* 194. {{bandera|Italia}} [[Matteo Gigli]]
* 195. {{bandera|Italia}} [[Leonardo Giordani]]
* 196. {{bandera|Italia}} [[Renzo Mazzoleni]]
* 197. {{bandera|Mexiko}} [[Miguel Ángel Meza]]
* 198. {{bandera|Japonia}} [[Hidenori Nodera]]
* 199. {{bandera|Lituania}} [[Vladimir Smirnov]]
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 201. {{bandera|Espainia}} [[Carlos Sastre]]
* 202. {{bandera|Espainia}} [[Francisco Cerezo]]
* 203. {{bandera|Espainia}} [[Marcelino García]]
* 205. {{bandera|Danimarka}} [[Tyler Hamilton]]
* 204. {{bandera|AEB}} [[Danny Jonasson]]
* 206. {{bandera|Danimarka}} [[Jimmi Madsen]]
* 207. {{bandera|Italia}} [[Andrea Perón]]
* 208. {{bandera|Danimarka}} [[Michael Rasmussen]]
* 209. {{bandera|Espainia}} [[Manuel Calvente]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
; [[Telekom]] :
|- valign=&quot;top&quot;
| style=&quot;border:solid; border-width:1px; border-color:#CCCCCC;&quot;|
* 211. {{bandera|Alemania}} [[Ralf Grabsch]]
* 212. {{bandera|Kazakhstan}} [[Serguei Yakovlev]]
* 213. {{bandera|Alemania}} [[Torsten Hiekmann]]
* 214. {{bandera|Alemania}} [[Jens Heppner]]
* 215. {{bandera|Alemania}} [[Danilo Hondo]]
* 216. {{bandera|Alemania}} [[Kai Hundertmarck]]
* 217. {{bandera|Alemania}} [[Matthias Kessler]]
* 218. {{bandera|Alemania}} [[Jan Schaffrath]]
* 219. {{bandera|Alemania}} [[Stephan Schreck]]
|}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Italiako Giroa]]
[[Kategoria:2002 kirolean]]</text>
      <sha1>chhf1m76u60z4kxi6qqoiuoxvx26n4g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Donut</title>
    <ns>0</ns>
    <id>298007</id>
    <revision>
      <id>9005591</id>
      <parentid>8313898</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:24:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3947" xml:space="preserve">[[Fitxategi:J.CO Donuts aren't photography materials.jpg|thumb|Donutak]]
[[Fitxategi:Doughnuts.jpg|thumb|Donuten fabrikazio prozesua]]
[[Fitxategi:Doughnut.jpg|thumb|Bi donut]]
'''Donut'''&lt;ref&gt;[http://ehu.es/ehg/cgi/zehazki/bila?m=has&amp;z=donut Zehazki hiztegia: Donut]&lt;/ref&gt; bat ([[ingeles]]ezko ''doughnut''-etik datorrena), '''erroskila''' edo '''berlina''' ere deitua, ogi gozoko [[erroskilla]] bat da, tradizionalki txerri koipetan frijitua izaten dena.

== Historia ==
Donutaren jatorriaren inguruan eztabaidak daude; hainbat historialariren arabera donutaren aurrendaria [[Europa]]ko iparraldeko jendeak asmatu zuen [[Erdi Aroa]]n, baina ''doughnut'' terminoarekin gehien lotzen den bertsioak dio 1847an sortu zela Hanson Gregory izeneko marinel batek piperrontzi baten taparekin opil bat zulatu zuenean frijitzerakoan erdiguneko orea ondo ez egitearen arazoa konpontzearren &lt;ref&gt; &quot;'''Old Salt' Doughnut hole inventor tells just how discovery was made and stomachs of earth saved.&quot; Special to'' The Washington Post.; The Washington Post ''(1877–1954), Washington, D.C.; Mar 26, 1916; pg. ES9''&lt;/ref&gt;.
Orokorrean donuta ''oliebollen'' izeneko eguberrietako gozo holandarretik datorrela uste da, XVI. mendean holandarrek New Amsterdanera (gerora [[New York]] izango zena) ekarriko zutena eta ondorengo mendeetan garatuz gaur egun ezagutzen den donut bilakatuko zena.

== Deskribapena ==
Donut mota asko daude; batzuk kolore ezberdinetan glasatuta eta tarteka gainean konfiteak dituztela, beste batzuk [[marmelada]] edo arrautza-esnez beteta izaten dira. Hiru donut mota daude orokorrean: pastel gisakoak, legami edo altxagarriarekin hartzituak eta azkenik tradizionalak. Donut batek gutxi gora-behera 300 [[kaloria]]ko bataz bestekoa izan ohi du, eta 25g koipe.

Donutak bai arrautza gorringoarekin bai pastelerako orea bereziarekin egin daitezke. Arrautza gorringoarekin egiten direnak, %25 koipe izaten dute, eta pastel orearekin egiten direnak berriz %20. Pastel gisakoak direnak 90 segundotan egiten dira 190-198° inguruko tenperaturan, eta gorringozko orea dutenak ordea denbora gehixeago behar izaten dute, 150 segundo 182-190° inguruan. Pastel gisakoak direnak normalean 24 eta 28g artean pisatzen dute; gorringoa dutenak handiagoak izan ohi dira eta 38gko bataz besteko pisua dute.

Eraztun formako donutak ore zati luze eta mehe baten muturrak batuz edo ertzetako eta erdiguneko masa aldi berean mozten duen moldeak erabiliz egiten dira, erdiguneko masa kenduaz. Disko formako donutak molde toroidal batean ezarri egiten dira, erdiguneko zuloa azal dadin.

Hainbat kasutan koipe hidrogenatuak izaten dituzte, eta ondorioz gozo honen kontsumoa dieta orekatu eta bizitza aktibo batekin batekin lagunduta joan beharko litzateke, eguneko 2000 kaloriako ahorakina mantendu ahal izateko.

Opil gozo hauek [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] gosarietako jaki ezagunenetarikoak dira. Gainera, zineak herrialde honetako poliziek gehien kontsumitzen duten gozo bezala azaltzen du donuta. Mendebaldeko kulturako beste herrialde askotan ezagunak badira ere, [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetan]] edozein lekutan aurki ditzakegu, bilera aretoetatik hasita nekazariaren sukalderaino. Gozogintzako produktu honen inguruan frankizien industria handia sortu da, zeinen artean hedatuenak ''Dunkin' Donuts'', ''Baskin Robbins'', ''Krispy Kreme'' eta ''Winchell's Donuts'' diren.

== Ikus gainera ==
* [[Erroskilla]]

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

=== Bibliografia ===
* Smith, Andrew F., ''Oxford Encyclopedia of Food and Drink in America''; Oxford University Press: New York 2004 (p. 408)
* Davidson, Alan, ''Oxford Companion to Food'',; Oxford University Press:Oxford, 1999 (p. 254-5)

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{DEFAULTSORT:Donut}}
[[Kategoria:Gozopilak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako azkenburukoak]]
[[Kategoria:Anglizismoak]]
[[Kategoria:Gosariak]]
[[Kategoria:Janari motak]]</text>
      <sha1>05zlmbyzygagsg82yinz5z6kfjf1zfo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Cupcake</title>
    <ns>0</ns>
    <id>298072</id>
    <revision>
      <id>9005581</id>
      <parentid>8302068</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:19:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>82.130.178.244</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3361" xml:space="preserve">{{elikagai infotaula}}
'''''Cupcake''''' ([[euskara]]z hitzez hitz &quot;kikara pastela&quot;), ''fairy cake'' edo ''patty cake'' izenaz ere ezagutzen dena, pertsona bakarrarentzako [[tarta]] txiki bat da, maiz madalena edo ''muffin''ak egiteko erabiltzen diren moldeen antzekoetan egiten direnak. Jatorria [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] sukaldaritzan duen errezeta bat da, eta gainean gozo edo konfit geruza bezalako gehigarriak eduki ohi dituzte batzuetan.

Jaki hau [[XIX. mendea]]n sortu zen. ''Muffin'' eta madalenak egiteko erabiltzen diren moldeak asmatu baino lehenago hauek katilu, buztinezko kikara eta gisa honetako ontzietan egiten ziren, bere izenaren jatorria hemendik datorrela diote batzuek. Beste batzuek izenaren jatorria errezeta hau egitekorakoan neurri gisa kikarak erabiltzen direlako dela diote. &lt;ref&gt;[http://www.foodtimeline.org/foodcakes.html#cupcakes The Food Timeline: cake history notes]&lt;/ref&gt;

''Cupcake''aren errezeta beste tarta gehienen antzekoa da, [[gurin]], [[azukre]], [[Arrautza (elikagaia)|arrautza]] eta [[irin]]arekin egiten da. Tartak egiteko errezeta gehienek balio izan dezakete, eta bere tamaina txikiaren ondorioz denbora gutxiagoan egiten dira. Gehienetan ''muffin''ak egiteko erabiltzen diren molde berdinetan egiten dira. Postre gisa zerbitzatzen da, eta [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetan]] oso ohikoak dira, batez ere ohikoak dira haurren urtebetetze eta bestelako festetan.

== Historia ==
Pastel hau aipatu zen lehengo aldia [[1796]]an izan zen, Amelia Simmsek &quot;katilu txikietan egiten diren tarta&quot; gisa izendatu zuenenan bere ''American Cookery'' liburuan. ''Cupcake'' terminoa agertzen den dokumentu zaharrena Eliza Leslieren errezeta liburua da, ''Seventy-five Recipes for Pastry, Cakes, and Sweetmeats'' (Pastel, Tarta eta Gozoen hirurogeita hamabost errezeta), [[1822]]an publikatua.
&lt;ref&gt;{{Erreferentzia |url=http://www.crazyaboutcupcakes.com/learning.htm#history |izenburua=Food Timeline urtea=2011|hizkuntza=en}}&lt;/ref&gt;

Esan bezala, aurreko mendeetan, ''muffin'' eta madalen moldeak eskuragarri izan aurretik, hauek gehienetan buztinezko baso eta katiluetan egiten ziren, eta horregatik hartu du izen hori. ''&quot;Fairy cake&quot;'' (maitagarri tarta literalki) bere tamainaren deskribapen fantasiatsua da, izan ere pastelgileen arabera maitagarrientzako tamaina aproposa edukiko lukete.

Hogeita batgarren mendean ''cupcake''en salmentak eta entzuteak gora egin zuen [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetan]]. [[New York]]en ''Magnolia Bakery'' bezalako denda batzuk argitara atera ziren telebistako saio ezagunetan ateratzeari esker, esaterako HBO kateko ''Sex and the City'' telesailean atera izanagatik. [[2010]] urtean Martha Stewart telebista aurkezleak ''cupecake''i eskainitako sukaldaritza liburu bat argitaratu zuen, berriz ere ''cupcake''n ospea heziaraziz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia |izena= Sara |abizena=Bonistel|izenburua=Cupcake Passion More Than a Trend|hizkuntza=en|argitaletxea=[[CNN]]|url=http://articles.cnn.com/2010-03-23/living/cupcake.craze_1_cupcake-craze-classroom-birthday-parties-chocolate?_s=PM:LIVING |data= 2010-03-23}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako azkenburukoak]]
[[Kategoria:Ingelesezko hitzak eta esaldiak]]
[[Kategoria:Erresuma Batuko azkenburukoak]]</text>
      <sha1>8ysknymm4epkduen2qucawgwx5wlsvv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Antonio Elortza Muxika</title>
    <ns>0</ns>
    <id>332935</id>
    <revision>
      <id>9005480</id>
      <parentid>8411260</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:21:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2409" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}

'''Antonio Elortza Muxika''' ([[Legazpi]], [[Gipuzkoa]], [[1911]] - [[Donostia]], Gipuzkoa, [[1976]]ko [[urria]]) [[kirol]]en —bereziki [[txirrindularitza]]ren— sustatzailea izan zen, eta Gipuzkoako, Espainiako nahiz nazioarteko hainbat kirol erakundetako kidea. Elortzak sustatu zuen 1965ean Donostiako [[belodromo]]a eraikitzea, eta urte hartan bertan [[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|Munduko Txirrindularitza Txapelketa]] Donostian jokatzea lortu izanaren arduradun nagusietako bat izan zen. Lan horren guztiaren omenez jarri zioten ''[[Antonio Elortza belodromoa]]'' izena Donostiako belodromoari.&lt;ref name=belodromoa&gt;[http://www.donostia.org/info/general.nsf/Files/prensa/$File/AntonioElorzaEus.pdf «Antonio Elorza belodromoa: kirolaren aldeko bizitzaren omenez»], Donostiako Udala.&lt;/ref&gt;

== Bizitza ==

Kirola sustatzen egindako lanak ezagutza ugari ekarri zizkion eremu geografiko guztietan: dela Donostian, dela Gipuzkoan, dela Espainian, dela nazioartean. Hona hemen aipagarrienak:&lt;ref name=belodromoa/&gt;

* 1965eko urriaren 29an, Donostiako Hiriaren zilarrezko domina eman zioten.
* 1964an, Gipuzkoako Txirrindularitza Federazioak urrezko domina eman zion.
* Espainiako Kirol Merituaren zilarrezko bi domina jaso zituen, 1964an bata eta 1965ean bestea.
* [[Nazioarteko Txirrindularitza Amateurraren Federazioa]]k (FIAC) urrezko dominaren saria eman zion.

Sari horiek guztiak [[kirol]] jarduera zabaltzeko eta sustatzeko izan zuen ardurarengatik jaso zituen. Baina, nagusiki, [[txirrindularitza]]n nabarmentze da Elortzaren eragina, eta arlo horretan izandako kargu garrantzitsuetan azaltzen da haren lanaren maila
aipagarria:&lt;ref name=belodromoa/&gt;
* Donostiako Belodromoaren Kirol Sozietatearen presidente.
* [[Gipuzkoako Txirrindularitza Federazioa]]ren presidente (1960tik).
* [[Espainiako Txirrindularitza Federazioa]]ren presidenteorde (1963an).
* [[Nazioarteko Txirrindularitza Amateurraren Federazioa]]ren (FIAC) presidenteorde.
* [[Txirrindularitzaren Nazioarteko Batasuna|Nazioarteko Txirrindularitza Batasunaren]] (UCI) presidenteorde.
* [[Espainiako Batzorde Olinpiko]]ko (COE) kide, 1973tik.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

{{bizialdia|1911ko|1976ko|Elortza Muxika, Antonio}}

[[Kategoria:Txirrindularitzarekin lotutako biografiak]]
[[Kategoria:Legazpiarrak]]
[[Kategoria:Amarapedia]]
[[Kategoria:Donostian hildakoak]]</text>
      <sha1>tf9gut86ktn40ssszt2cz7tgrlyj8q0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005488</id>
      <parentid>9005480</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:34:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreferentziak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2427" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}

'''Antonio Elortza Muxika''' ([[Legazpi]], [[Gipuzkoa]], [[1911]] - [[Donostia]], Gipuzkoa, [[1976]]ko [[urria]]) [[kirol]]en —bereziki [[txirrindularitza]]ren— sustatzailea izan zen, eta Gipuzkoako, Espainiako nahiz nazioarteko hainbat kirol erakundetako kidea. Elortzak sustatu zuen 1965ean Donostiako [[belodromo]]a eraikitzea, eta urte hartan bertan [[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|Munduko Txirrindularitza Txapelketa]] Donostian jokatzea lortu izanaren arduradun nagusietako bat izan zen. Lan horren guztiaren omenez jarri zioten ''[[Antonio Elortza belodromoa]]'' izena Donostiako belodromoari.&lt;ref name=belodromoa&gt;[http://www.donostia.org/info/general.nsf/Files/prensa/$File/AntonioElorzaEus.pdf «Antonio Elorza belodromoa: kirolaren aldeko bizitzaren omenez»], Donostiako Udala.&lt;/ref&gt;

== Bizitza ==

Kirola sustatzen egindako lanak ezagutza ugari ekarri zizkion eremu geografiko guztietan: dela Donostian, dela Gipuzkoan, dela Espainian, dela nazioartean. Hona hemen aipagarrienak:&lt;ref name=belodromoa/&gt;

* 1965eko urriaren 29an, Donostiako Hiriaren zilarrezko domina eman zioten.
* 1964an, Gipuzkoako Txirrindularitza Federazioak urrezko domina eman zion.
* Espainiako Kirol Merituaren zilarrezko bi domina jaso zituen, 1964an bata eta 1965ean bestea.
* [[Nazioarteko Txirrindularitza Amateurraren Federazioa]]k (FIAC) urrezko dominaren saria eman zion.

Sari horiek guztiak [[kirol]] jarduera zabaltzeko eta sustatzeko izan zuen ardurarengatik jaso zituen. Baina, nagusiki, [[txirrindularitza]]n nabarmentze da Elortzaren eragina, eta arlo horretan izandako kargu garrantzitsuetan azaltzen da haren lanaren maila
aipagarria:&lt;ref name=belodromoa/&gt;
* Donostiako Belodromoaren Kirol Sozietatearen presidente.
* [[Gipuzkoako Txirrindularitza Federazioa]]ren presidente (1960tik).
* [[Espainiako Txirrindularitza Federazioa]]ren presidenteorde (1963an).
* [[Nazioarteko Txirrindularitza Amateurraren Federazioa]]ren (FIAC) presidenteorde.
* [[Txirrindularitzaren Nazioarteko Batasuna|Nazioarteko Txirrindularitza Batasunaren]] (UCI) presidenteorde.
* [[Espainiako Batzorde Olinpiko]]ko (COE) kide, 1973tik.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

==Kanpo estekak==
{{bizialdia|1911ko|1976ko|Elortza Muxika, Antonio}}

[[Kategoria:Txirrindularitzarekin lotutako biografiak]]
[[Kategoria:Legazpiarrak]]
[[Kategoria:Amarapedia]]
[[Kategoria:Donostian hildakoak]]</text>
      <sha1>0tn1fgdhqczznbhn00d4b99ixtgucfh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005536</id>
      <parentid>9005488</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:05:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Bizitza */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2428" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}

'''Antonio Elortza Muxika''' ([[Legazpi]], [[Gipuzkoa]], [[1911]] - [[Donostia]], Gipuzkoa, [[1976]]ko [[urria]]) [[kirol]]en —bereziki [[txirrindularitza]]ren— sustatzailea izan zen, eta Gipuzkoako, Espainiako nahiz nazioarteko hainbat kirol erakundetako kidea. Elortzak sustatu zuen 1965ean Donostiako [[belodromo]]a eraikitzea, eta urte hartan bertan [[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|Munduko Txirrindularitza Txapelketa]] Donostian jokatzea lortu izanaren arduradun nagusietako bat izan zen. Lan horren guztiaren omenez jarri zioten ''[[Antonio Elortza belodromoa]]'' izena Donostiako belodromoari.&lt;ref name=belodromoa&gt;[http://www.donostia.org/info/general.nsf/Files/prensa/$File/AntonioElorzaEus.pdf «Antonio Elorza belodromoa: kirolaren aldeko bizitzaren omenez»], Donostiako Udala.&lt;/ref&gt;

== Bizitza ==

Kirola sustatzen egindako lanak ezagutza ugari ekarri zizkion eremu geografiko guztietan: dela Donostian, dela Gipuzkoan, dela Espainian, dela nazioartean. Hona hemen aipagarrienak:&lt;ref name=belodromoa/&gt;

* 1965eko urriaren 29an, Donostiako Hiriaren zilarrezko domina eman zioten.
* 1964an, Gipuzkoako Txirrindularitza Federazioak urrezko domina eman zion.
* Espainiako Kirol Merituaren zilarrezko bi domina jaso zituen, 1964an bata eta 1965ean bestea.
* [[Nazioarteko Txirrindularitza Amateurraren Federazioa]]k (FIAC) urrezko dominaren saria eman zion.

Sari horiek guztiak [[kirol]] jarduera zabaltzeko eta sustatzeko izan zuen ardurarengatik jaso zituen. Baina, nagusiki, [[txirrindularitza]]n nabarmentzen da Elortzaren eragina, eta arlo horretan izandako kargu garrantzitsuetan azaltzen da haren lanaren maila
aipagarria:&lt;ref name=belodromoa/&gt;
* Donostiako Belodromoaren Kirol Sozietatearen presidente.
* [[Gipuzkoako Txirrindularitza Federazioa]]ren presidente (1960tik).
* [[Espainiako Txirrindularitza Federazioa]]ren presidenteorde (1963an).
* [[Nazioarteko Txirrindularitza Amateurraren Federazioa]]ren (FIAC) presidenteorde.
* [[Txirrindularitzaren Nazioarteko Batasuna|Nazioarteko Txirrindularitza Batasunaren]] (UCI) presidenteorde.
* [[Espainiako Batzorde Olinpiko]]ko (COE) kide, 1973tik.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

==Kanpo estekak==
{{bizialdia|1911ko|1976ko|Elortza Muxika, Antonio}}

[[Kategoria:Txirrindularitzarekin lotutako biografiak]]
[[Kategoria:Legazpiarrak]]
[[Kategoria:Amarapedia]]
[[Kategoria:Donostian hildakoak]]</text>
      <sha1>s1s4ln82182cqqefmmf1kit0frjo2y4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Boni Fernandez</title>
    <ns>0</ns>
    <id>337871</id>
    <revision>
      <id>9005887</id>
      <parentid>8835059</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:32:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ksarasola</username>
        <id>1491</id>
      </contributor>
      <comment>orrazketa</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3135" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Bonifazio ''&quot;Boni''&quot; Fernandez Ortiz''' ([[1924]]ko [[urtarrilaren 2]]a, [[Bilbo]], [[Bizkaia]] - [[2009]]ko [[urriaren 31]], [[Bilbo]]&lt;ref name=&quot;elcorreo.com&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Muere el popular txistulari bilbaíno Boni Fernández|hizkuntza=es-ES|data=2009-11-02|url=https://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html|aldizkaria=El Correo|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;) goi-mailako [[Txistu (musika tresna)|txistularia]] izan zen.

Lanbidez jostuna zen. [[Txistu (musika tresna)|Txistua]] bere kaxaz ikasi zuen, 23 urterekin soldaduskan oso aspertuta zegoelako, [[Alejandro María Olazaran|Aita Hilario Olazaranen]] txistu-ikastaro edo metodoa erabiliz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El txistu ; Lo que es y cómo se toca|hizkuntza=es|url=https://www.soinuenea.eus/es/el-txistu-lo-que-es-y-como-se-toca/er-11840/|aldizkaria=www.soinuenea.eus|sartze-data=2022-01-29}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Muere el popular txistulari bilbaíno Boni Fernández|hizkuntza=es-ES|data=2009-11-02|url=https://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html|aldizkaria=El Correo|sartze-data=2022-01-29}}&lt;/ref&gt;

Hamarkada askotan zehar Bilboko Txistulari Bandaren eta Bilboko Txistulari Akademiaren zuzendaria izan zen. Atzerrian [[Etorki]] eta [[Gaztedi Dantzari Taldea|Gaztedi]] taldeekin batera txistu emanaldiak eskaini zituen, bai eta [[Olaeta (dantzariak)|Olaeta]] [[ballet]]a eta Ondarreta Abesbatzarekin batera ere.&lt;ref name=&quot;elcorreo.com&quot;/&gt;

Zenbait hamarkadetan parte hartu zuen Bilboko hamaika kultur ekitalditan. Igandero aritzen zen alborada jotzen [[Bilboko udaletxea|Bilboko udaletxetik]] [[San Anton eliza|San Anton elizaraino]].&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Muere el popular txistulari bilbaíno Boni Fernández|hizkuntza=es-ES|data=2009-11-02|url=https://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html|aldizkaria=El Correo|sartze-data=2022-01-29}}&lt;/ref&gt; 

== Sariak eta errekonozimenduak ==

* [[1989]]: Behin erretiroa hartuta, urte hartako Bilboko [[Inauteri]]etako ''[[Zaranbola]]''.
* [[1989]]: [[Bilboko Aste Nagusiko pregoilari|Aste Nagusiko pregoilari]] izendatu zuten. 
* [[1999]]: [[Ohorezko Txikitoa]] eman zioten.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Muere el popular txistulari bilbaíno Boni Fernández|hizkuntza=es-ES|data=2009-11-02|url=https://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html|aldizkaria=El Correo|sartze-data=2022-01-29}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
&lt;references/&gt;

== Kanpo estekak ==
* [http://www.euskomedia.org/aunamendi/65351?q=bonifacio+fernandez&amp;numreg=1&amp;start=0 Boni Fernandezen biografia. Auñamendi Entziklopedia. Euskomedia.org] {{es}}
* [http://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html Boni Fernandez bilbotar txistulari ezaguna hil da. Elcorreo.com] {{es}}

{{bizialdia|1924ko|2009ko|Fernandez, Boni}}

[[Kategoria:Txistulariak]]
[[Kategoria:Bilbotarrak]]
[[Kategoria:Bilbon hildakoak]]</text>
      <sha1>0ob8axjrc0ztyhhzlrsscb7jpjsg1qi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005911</id>
      <parentid>9005887</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:03:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ksarasola</username>
        <id>1491</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sariak eta errekonozimenduak */ argazkiak</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3213" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Bonifazio ''&quot;Boni''&quot; Fernandez Ortiz''' ([[1924]]ko [[urtarrilaren 2]]a, [[Bilbo]], [[Bizkaia]] - [[2009]]ko [[urriaren 31]], [[Bilbo]]&lt;ref name=&quot;elcorreo.com&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Muere el popular txistulari bilbaíno Boni Fernández|hizkuntza=es-ES|data=2009-11-02|url=https://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html|aldizkaria=El Correo|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;) goi-mailako [[Txistu (musika tresna)|txistularia]] izan zen.

Lanbidez jostuna zen. [[Txistu (musika tresna)|Txistua]] bere kaxaz ikasi zuen, 23 urterekin soldaduskan oso aspertuta zegoelako, [[Alejandro María Olazaran|Aita Hilario Olazaranen]] txistu-ikastaro edo metodoa erabiliz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El txistu ; Lo que es y cómo se toca|hizkuntza=es|url=https://www.soinuenea.eus/es/el-txistu-lo-que-es-y-como-se-toca/er-11840/|aldizkaria=www.soinuenea.eus|sartze-data=2022-01-29}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Muere el popular txistulari bilbaíno Boni Fernández|hizkuntza=es-ES|data=2009-11-02|url=https://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html|aldizkaria=El Correo|sartze-data=2022-01-29}}&lt;/ref&gt;

Hamarkada askotan zehar Bilboko Txistulari Bandaren eta Bilboko Txistulari Akademiaren zuzendaria izan zen. Atzerrian [[Etorki]] eta [[Gaztedi Dantzari Taldea|Gaztedi]] taldeekin batera txistu emanaldiak eskaini zituen, bai eta [[Olaeta (dantzariak)|Olaeta]] [[ballet]]a eta Ondarreta Abesbatzarekin batera ere.&lt;ref name=&quot;elcorreo.com&quot;/&gt;

Zenbait hamarkadetan parte hartu zuen Bilboko hamaika kultur ekitalditan. Igandero aritzen zen alborada jotzen [[Bilboko udaletxea|Bilboko udaletxetik]] [[San Anton eliza|San Anton elizaraino]].&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Muere el popular txistulari bilbaíno Boni Fernández|hizkuntza=es-ES|data=2009-11-02|url=https://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html|aldizkaria=El Correo|sartze-data=2022-01-29}}&lt;/ref&gt; 

== Sariak eta errekonozimenduak ==

* [[1989]]: Behin erretiroa hartuta, urte hartako Bilboko [[Inauteri]]etako ''[[Zaranbola]]''.
* [[1989]]: [[Bilboko Aste Nagusiko pregoilari|Aste Nagusiko pregoilari]] izendatu zuten. 
* [[1999]]: [[Ohorezko Txikitoa]] eman zioten.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Muere el popular txistulari bilbaíno Boni Fernández|hizkuntza=es-ES|data=2009-11-02|url=https://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html|aldizkaria=El Correo|sartze-data=2022-01-29}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Boni Fernandez Egunkaria 1992 XouseSimal 01.png|thumb|330x330px]]

== Erreferentziak ==
&lt;references/&gt;

== Kanpo estekak ==
* [http://www.euskomedia.org/aunamendi/65351?q=bonifacio+fernandez&amp;numreg=1&amp;start=0 Boni Fernandezen biografia. Auñamendi Entziklopedia. Euskomedia.org] {{es}}
* [http://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html Boni Fernandez bilbotar txistulari ezaguna hil da. Elcorreo.com] {{es}}

{{bizialdia|1924ko|2009ko|Fernandez, Boni}}

[[Kategoria:Txistulariak]]
[[Kategoria:Bilbotarrak]]
[[Kategoria:Bilbon hildakoak]]</text>
      <sha1>6xesb29bj1u55eiir9j21olt1v9dyl5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005917</id>
      <parentid>9005911</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:10:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ksarasola</username>
        <id>1491</id>
      </contributor>
      <comment>argazkia</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3464" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Bonifazio ''&quot;Boni''&quot; Fernandez Ortiz''' ([[1924]]ko [[urtarrilaren 2]]a, [[Bilbo]], [[Bizkaia]] - [[2009]]ko [[urriaren 31]], [[Bilbo]]&lt;ref name=&quot;elcorreo.com&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Muere el popular txistulari bilbaíno Boni Fernández|hizkuntza=es-ES|data=2009-11-02|url=https://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html|aldizkaria=El Correo|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;) goi-mailako [[Txistu (musika tresna)|txistularia]] izan zen.[[Fitxategi:Boni Fernandez Egunkaria 1992 XouseSimal 01.png|thumb|330x330px|ezkerrera|[[Euskaldunon Egunkaria|Egunkaria]] (1992-11-07)]]

Lanbidez jostuna zen. [[Txistu (musika tresna)|Txistua]] bere kaxaz ikasi zuen, 23 urterekin soldaduskan oso aspertuta zegoelako, [[Alejandro María Olazaran|Aita Hilario Olazaranen]] txistu-ikastaro edo metodoa erabiliz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El txistu ; Lo que es y cómo se toca|hizkuntza=es|url=https://www.soinuenea.eus/es/el-txistu-lo-que-es-y-como-se-toca/er-11840/|aldizkaria=www.soinuenea.eus|sartze-data=2022-01-29}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Muere el popular txistulari bilbaíno Boni Fernández|hizkuntza=es-ES|data=2009-11-02|url=https://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html|aldizkaria=El Correo|sartze-data=2022-01-29}}&lt;/ref&gt;

Hamarkada askotan zehar Bilboko Txistulari Bandaren eta Bilboko Txistulari Akademiaren zuzendaria izan zen. Atzerrian [[Etorki]] eta [[Gaztedi Dantzari Taldea|Gaztedi]] taldeekin batera txistu emanaldiak eskaini zituen, bai eta [[Olaeta (dantzariak)|Olaeta]] [[ballet]]a eta Ondarreta Abesbatzarekin batera ere.&lt;ref name=&quot;elcorreo.com&quot;/&gt;

Manuel Landaluce, Victoriano Goitia eta Jesús Villar-ekin batera Txistu, Alboka eta Panderetako Udal Akademia sortu zuen Bilbon 1957an.

Hiru hamarkadetan parte hartu zuen Bilboko hamaika kultur ekitalditan, [[Bilboko Aste Nagusia|Bilboko Aste Nagusian]], esaterako. Igandero aritzen zen alborada jotzen [[Bilboko udaletxea|Bilboko udaletxetik]] [[San Anton eliza|San Anton elizaraino]].&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Muere el popular txistulari bilbaíno Boni Fernández|hizkuntza=es-ES|data=2009-11-02|url=https://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html|aldizkaria=El Correo|sartze-data=2022-01-29}}&lt;/ref&gt; 

== Sariak eta errekonozimenduak ==

* [[1989]]: Behin erretiroa hartuta, urte hartako Bilboko [[Inauteri]]etako ''[[Zaranbola]]''.
* [[1989]]: [[Bilboko Aste Nagusiko pregoilari|Aste Nagusiko pregoilari]] izendatu zuten. 
* [[1999]]: [[Ohorezko Txikitoa]] eman zioten.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Muere el popular txistulari bilbaíno Boni Fernández|hizkuntza=es-ES|data=2009-11-02|url=https://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html|aldizkaria=El Correo|sartze-data=2022-01-29}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
&lt;references/&gt;

== Kanpo estekak ==
* [http://www.euskomedia.org/aunamendi/65351?q=bonifacio+fernandez&amp;numreg=1&amp;start=0 Boni Fernandezen biografia. Auñamendi Entziklopedia. Euskomedia.org] {{es}}
* [http://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html Boni Fernandez bilbotar txistulari ezaguna hil da. Elcorreo.com] {{es}}

{{bizialdia|1924ko|2009ko|Fernandez, Boni}}

[[Kategoria:Txistulariak]]
[[Kategoria:Bilbotarrak]]
[[Kategoria:Bilbon hildakoak]]</text>
      <sha1>t5a4fo3zrfhswoi9j5r92m4f165r0e9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005923</id>
      <parentid>9005917</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:23:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ksarasola</username>
        <id>1491</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sariak eta errekonozimenduak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4218" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Bonifazio ''&quot;Boni''&quot; Fernandez Ortiz''' ([[1924]]ko [[urtarrilaren 2]]a, [[Bilbo]], [[Bizkaia]] - [[2009]]ko [[urriaren 31]], [[Bilbo]]&lt;ref name=&quot;elcorreo.com&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Muere el popular txistulari bilbaíno Boni Fernández|hizkuntza=es-ES|data=2009-11-02|url=https://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html|aldizkaria=El Correo|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;) goi-mailako [[Txistu (musika tresna)|txistularia]] izan zen.[[Fitxategi:Boni Fernandez Egunkaria 1992 XouseSimal 01.png|thumb|330x330px|ezkerrera|[[Euskaldunon Egunkaria|Egunkaria]] (1992-11-07)]]

Lanbidez jostuna zen. [[Txistu (musika tresna)|Txistua]] bere kaxaz ikasi zuen, 23 urterekin soldaduskan oso aspertuta zegoelako, [[Alejandro María Olazaran|Aita Hilario Olazaranen]] txistu-ikastaro edo metodoa erabiliz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El txistu ; Lo que es y cómo se toca|hizkuntza=es|url=https://www.soinuenea.eus/es/el-txistu-lo-que-es-y-como-se-toca/er-11840/|aldizkaria=www.soinuenea.eus|sartze-data=2022-01-29}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Muere el popular txistulari bilbaíno Boni Fernández|hizkuntza=es-ES|data=2009-11-02|url=https://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html|aldizkaria=El Correo|sartze-data=2022-01-29}}&lt;/ref&gt;

Hamarkada askotan zehar Bilboko Txistulari Bandaren eta Bilboko Txistulari Akademiaren zuzendaria izan zen. Atzerrian [[Etorki]] eta [[Gaztedi Dantzari Taldea|Gaztedi]] taldeekin batera txistu emanaldiak eskaini zituen, bai eta [[Olaeta (dantzariak)|Olaeta]] [[ballet]]a eta Ondarreta Abesbatzarekin batera ere.&lt;ref name=&quot;elcorreo.com&quot;/&gt;

Manuel Landaluce, Victoriano Goitia eta Jesús Villar-ekin batera Txistu, Alboka eta Panderetako Udal Akademia sortu zuen Bilbon 1957an.

Hiru hamarkadetan parte hartu zuen Bilboko hamaika kultur ekitalditan, [[Bilboko Aste Nagusia|Bilboko Aste Nagusian]], esaterako. Igandero aritzen zen alborada jotzen [[Bilboko udaletxea|Bilboko udaletxetik]] [[San Anton eliza|San Anton elizaraino]].&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Muere el popular txistulari bilbaíno Boni Fernández|hizkuntza=es-ES|data=2009-11-02|url=https://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html|aldizkaria=El Correo|sartze-data=2022-01-29}}&lt;/ref&gt; 

== Sariak eta errekonozimenduak ==

* [[1989]]: Behin erretiroa hartuta, urte hartako Bilboko [[Inauteri]]etako ''[[Zaranbola]]''.
* [[1989]]: [[Bilboko Aste Nagusiko pregoilari|Aste Nagusiko pregoilari]] izendatu zuten. 
* [[1999]]: [[Ohorezko Txikitoa]] eman zioten.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Muere el popular txistulari bilbaíno Boni Fernández|hizkuntza=es-ES|data=2009-11-02|url=https://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html|aldizkaria=El Correo|sartze-data=2022-01-29}}&lt;/ref&gt;
* Euskal Herriko Txistularien Elkarteko Urrezko Domina. Besteak beste, domina hau irabazi zuten beste txistulari hauek ere: [[Hilario Olazaran]], [[Isidro Ansorena]], [[Maurizio Elizalde]], [[Sandalio Tejada]] eta [[Jose Maria Gonzalez Bastida]]&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Mariano|abizena=Izeta|urtea=1991-10-08|izenburua=Urrezko Domiña Mauriziori|argitaletxea=Berria.eus|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/hemeroteka/egunkaria/?zbilatu=Boni+fernandez&amp;h_u=1990&amp;h_h=12&amp;h_e=06&amp;b_u=2003&amp;b_h=02&amp;b_e=20&amp;bilatu=Bilatu&amp;orridata=19911008&amp;ikusi=024|aldizkaria=Euskaldunon Egunkariaren hemeroteka. 1990-2003.|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
&lt;references/&gt;

== Ikus, gainera ==

* [[Hilario Olazaran]]
* [[Isidro Ansorena]]
* [[Maurizio Elizalde]]
* [[Jose Ignazio Ansorena]]

== Kanpo estekak ==
* [http://www.euskomedia.org/aunamendi/65351?q=bonifacio+fernandez&amp;numreg=1&amp;start=0 Boni Fernandezen biografia. Auñamendi Entziklopedia. Euskomedia.org] {{es}}
* [http://www.elcorreo.com/vizcaya/20091102/vizcaya/muere-popular-txistulari-bilbaino-20091102.html Boni Fernandez bilbotar txistulari ezaguna hil da. Elcorreo.com] {{es}}

{{bizialdia|1924ko|2009ko|Fernandez, Boni}}

[[Kategoria:Txistulariak]]
[[Kategoria:Bilbotarrak]]
[[Kategoria:Bilbon hildakoak]]</text>
      <sha1>ipjjvd3ects52w6jhm0p4foekngjtrk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Adrien-Marie Legendre</title>
    <ns>0</ns>
    <id>353390</id>
    <revision>
      <id>9005767</id>
      <parentid>8410278</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:13:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2929" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Adrien-Marie Legendre''' ({{IPA|adʁiɛ̃ maʁi ləʒɑ̃dʁ}} ahoskatua; [[Paris]], [[1752]]ko [[irailaren 18|irailak 18]] - [[ibidem|''ib.'']], [[Frantzia]], [[1833]]ko [[urtarrilaren 10|urtarrilak 10]]) frantziar matematikari bat izan zen. Ekarpen garrantzitsuak egin zituen [[estatistika]], [[zenbakien teoria]], [[aljebra abstraktu]]a eta [[analisi matematiko]]aren esparruetan.

Bere lanaren zati handi bat ondoren beste batzuk hobetu zuten: bere lanek [[polinomio]]en erroetan [[Galoisren teoria]] inspiratu zuten, [[Niels Henrik Abel]]en [[funtzio eliptiko]]ei buruzko lanak Legendreren lanen gainean eraiki ziren, Gaussen estatistikari eta zenbakien teoriari buruzko lanaren zati batek Legendrerena osatzen zuen.

[[1830]]ean ''n'' = 5 esponentearentzat [[Fermaten azken teorema]]ren demostrazio bat aurkeztu zuen, ia [[Johann Peter Gustav Lejeune Dirichlet|Peter Gustav Lejeune Dirichletekin]] aldi berean, [[1828]]an aurkeztu zuena.

Zenbakien teorian [[erreziprokotasun kuadratikoaren legea]] proposatu zuen, ondoren Gaussek frogatu zuena. [[Zenbaki lehen]]en banaketan eta zenbakien teoriari analisiaren aplikazioan lan aitzindariak ere egin zituen. [[1796]]an bere [[zenbaki lehenen teorema]]ren konjetura egiazko bezala frogatu zuten [[Jacques Hadamard]]ek eta [[Charles Jean de la Vallée-Poussin]]ek [[1898]]an.

Legendrek funtsezko lana egin zuen funtzio eliptikoen azterketan, [[integral eliptiko]]en sailkapena barne hartuz. Baina Abel izan zen analisia amaitu zuena [[Carl Gustav Jakob Jacobi]]ren funtzioen alderantzizkoak aztertzean.

[[Legendreren eraldatua]]gatik ere ezaguna da, [[mekanika klasiko]]aren [[lagrangiar]] formulaziotik [[hamiltondar mekanika|hamiltondarrera]] pasatzeko erabilia. [[Termodinamika]]n ere erabiltzen da [[barne energia]]tik abiatuta [[Helmholtzen energia askea|Helmholtz]] eta [[Gibbsen energia askea|Gibbsen]] [[energia aske]]en [[entalpia]] lortzeko.

== Argitalpen batzuk ==
* ''Sur la figure des planètes''. 1784.
* ''Éléments de géométrie''. Paris 1794.
* ''Memoire sur les transcendantes elliptiques''. Pariís 1794.
* ''Essai sur la théorie des nombres''. Paris 1797/1798.
* ''Nouvelle théorie des paralleles''. Paris 1803.
* '' Nouvelles methodes pour la détermination des orbites des comètes, etc.'' Paris 1807.
* ''Exercises du calcul intégral''. Paris 1811/1817.
* ''Traité des fonctions elliptiques et integrales Euleriennes''. Paris 1826–1829.

== Ikus, gainera ==
* [[Gauss-Legendreren algoritmoa]]
* [[Legendreren konstantea]]
* [[Legendreren polinomioak]]
* [[Legendreren ikurra]]
* [[Legendreren aieru]]a

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1752ko|1833ko|Legendre, Adrien-Marie}}

[[Kategoria:Paristarrak]]
[[Kategoria:XVIII. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:Frantziako matematikariak]]
[[Kategoria:Ohorezko Legioko zaldunak]]
[[Kategoria:Parisko Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Parisen hildakoak]]</text>
      <sha1>70bupp1ftr908imsckfcopczni02cxg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kasino</title>
    <ns>0</ns>
    <id>363320</id>
    <revision>
      <id>9005582</id>
      <parentid>8973394</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:19:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>aurreko ediziotan galdutako definizioa berreskuratu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28144" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Las Vegas Strip.png|thumb|300px|[[Las Vegas Strip]], kasino-hotelez beterik dagoena.]]

'''Kasino''' jendea biltzeko edo atsegin hartzeko tokia edo etxea da; bereziki, [[diru joko]]ak eskaintzen dituena{{lur erref}}. Kasinoak normalean [[hotel]], [[jatetxe]], [[denda]] edo [[gurutzaldi]]etatik gertu edo batera eraikitzen dituzte.

Kasino hitzak [[italiera]]zko jatorria du, ''Casa'' (etxe) hitzetik eratorria da eta jatorriz landako etxea adierazteko erabiltzen hasi zen izen hori. Gerora, hiritik kanpo egiten ziren ekintza sozialen kokalekuak adierazteko erabiltzen hasi ziren, apustu eta joko-etxeak barne. XIX. mendetik aurrera, ospetsu bilakatu eta munduan zehar hedatu zituzten, joko-etxearen zentzuan.

Kasino askok, [[joko]] eta [[apustu]]&lt;nowiki/&gt;rako aukeraz gain, festa, jatetxe, loleku eta abar luze bat eskaintzen dute.

== Historia ==
Ausazko jokoak [[Antzinaroa|antzinaroan]] agertu ziren. [[Arkeologo]] batzuek duela milaka urte sortutako dadoen [[prototipo]] batzuk aurkitu zituzten [[Kristo aurretik|Kristoren aurretik]], datu hauek [[magia]]-erritualetarako eta zorte ona erakartzeko erabiltzen zituztela uste da. Izan ere, [[Erroma|Erroman]], seigarren mendean, zirkua deritzon hura jendeak apustuak egiteko eta dadoetan jolasteko leku publikoa zen.

=== Lehenengo Pausuak ===
[[Lege|Legez]] ireki zen lehen kasinoa [[Il Ridotto]] izan zen, [[Venezia|Venezian]] kokatua, Italian, [[1638]]. urtean. Il Ridotto eraiki zen [[Palazzo Dandolo|Palazzo Dandoloren]] hegoalde batean. Kasino terminoa etxe txikitik dator, zeren eta Il Ridotto ireki aurretik apustu-jokoak etxe pribatuetan egiten zirelako. Il Ridottoak hainbat erosotasun eskaintzen ditu, hala nola musika, janaria eta edaria. Joku ospetsuenak Biribí-a eta Basetta ziren. [[Biribí|''Biribí'']]-a loteria eta bingoa bezalakoa da eta ''[[Basetta]]'' [[Blackjack]] moduko karta joko bat da. [[Jende pribilegiatua]] bakarrik sar zitekeen, eta, oro har, apustuak izugarri altuak izaten ziren, eta, gainera, hiru arau zorrotz bete behar izaten zituzten.

# Bisitariek nola jantzi behar zuten erabakitzen zaie. 
# Portaera-eredu jakin batzuk bete behar zituzten.
# Jokalariek menuko plater espezifikoak eskatu behar zituzten

Elizak apustu-jokoari buruzko jarrera negatiboa zela eta, gobernua behartu zuen jokoa legez kanpo uztera. Il Ridotto kasinoa itxi egin behar izan zuten lege horrengatik. Baina ez zen kasinoen amaiera izango, jokoa galarazita egon arren, Italiatik kanpora hedatzen hasi ziren, Frantzian bezala.

=== Frantzia ===
[[1765]]&lt;nowiki/&gt;ean Paris hiriburuan kasino bat ireki zen [[Cardinal Mazarin|Cardinal Mazarinen]] laguntzari esker, zeinak uste baitzuen estatuaren boterea berrezarri zezaketela jokoaren negozioan emandako zergei esker. Kasino horrek zerbait berria zeukan, lehen ikusi den joko bat, erruleta, jokalari asko erakarriz oso ezagun egiten dena. [[XVIII. mendea|XVIII. mendearen]] hasieran, lehen kasinoak [[Europa|Europako]] herrialdeetan irekitzen hasi ziren, ospe handia lortu zuen eta jokoan parte hartzeko prest zeuden jokalari askorekin, irabaz zitezkeen diru-kopuruengatik.

=== Amerikako Estatu Batuak ===
Las Vegas garatzen hasi zenean hasi ziren kasinoak sortzen eta ospea lortzen [[1905]] urtean. Baina jokoek legez kanpokoak izaten jarraitzen zuten eta mafiak apustuez jabetu ziren. [[1931]]&lt;nowiki/&gt;an, agintariek apustuak eta ausazko jokoak legeztatu zituzten, eta horrekin batera, Las Vegas hirian kasino eta joko-areto ugari irekitzen hasi ziren. Las Vegas, gaur egun, jolasteko leku aproposa modukoa ezagutzen da. [[Bellagio (hotela eta kasinoa)|Bellagio]] edo [[Caesars Palace]] kasino ikusgarriekin.

=== Espaina ===
[[Espainia|Espainian]] ireki ziren lehen kasinoak [[XIX. mendea|XIX]]. mendekoak izan ziren. Beste behin ere, pribilegiatuak eta aberatsak ziren, apustu handiak egiten zituztelako, eta jokoak [[Domino|Dominoa]] eta karta-jokoak ziren. [[Primo de Riveraren diktadura|1923]]. urtean, [[Miguel Primo de Rivera|Primo Riveraren]] [[Diktadura|diktaduran]], zeinarekin helburuko era guztietako apustuak debekatu zituen kasinoei eta joko-aretoei dagokien guztia. Azkenik, [[1977|1977an]] Jokoaren Legea onartu zen, herritarren laguntzari esker. Ireki zen lehen kasinoetako bat [[Torrelodones|Torrelodonesena]] izan zen. Kasino ospetsuenak gaur egun Casino [[Puerto Banús|Puerto Banus]], Casino [[Bartzelona|Barcelona]] edo Casino de [[Aranjuez]] dira.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Nacimiento y evolución de los casinos en Europa y en el mundo|hizkuntza=es|data=2020-12-23|url=https://redhistoria.com/nacimiento-y-evolucion-de-los-casinos-en-europa-y-en-el-mundo/|aldizkaria=Red Historia|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Helburua ==
Kasinoak modu labur eta sinplean erabiltzen duen [[Mekanismo|mekanismoa]] honako hau da:

Jokalariak A diruaren batura bat egiten du ausazko joko jakin batera. Joko horretan B baldintza bete behar da apustulariak irabazi-diruaren (I) batura bat irabaz dezan, (I) A baino handiagoa edo berdina izanik.

B baldintza betetzen bada, orduan jokalariak I jasotzen du.

B baldintza betetzen ez bada, orduan jokalariak ez du ezer jasotzen.

Horrez gain, irabazi-kopuruak (I) aldez aurretik hitzartuta daude. Horiek zehazteko, mekanismo estatistiko konplexuak erabiltzen dira, kasinoari abantaila emateko. Jokalari batek betiko jokatzen badu, saldoa kasinoaren aldekoa izango da.

Kasinoak herri bateko jarduera turistikoa sustatzen duen arren, jokalariek hotel-zerbitzuak, [[gastronomia]] eta abar erabiltzen baitituzte, [[zerga]]-portzentaje handia eskatzen zaie, jokoari lotutako arazo sozialak direla eta.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Ministerio del Interior|izenburua=Orden de 9 de enero de 1979 por la que se aprueba el Reglamento de Casinos de Juego|orrialdeak=1710–1720|data=1979-01-23|url=https://www.boe.es/eli/es/o/1979/01/09/(4)|alea=Orden|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Jokatzeko Moduak ==

=== Erruleta ===
[[Erruleta]] munduko zorizko jokorik ezagunena da, ezinbestekoa kasino batean. Erraz uler daitekeen jokoa da, eta, ziurrenik, dirua erraz irabaz daitekeen jokoa.
[[Fitxategi:Roulette - detail.jpg|thumb|373x373px|Kasinoko erruleta]]
Mekanismoa oso sinplea da, 0tik 36ra bitarteko 37 zenbakiz osatutako erruleta txiki batek osatzen du. Erruleta horiek koloreak dituzte, 0ak kolore berdea du eta 1etik 36ra bitartean gorriaren eta beltzaren artean txandakatzen dira.

Erruletan apustu egiteko modu desberdinak daude:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
|'''Apustuak'''
|'''Azalpena'''
|-
|Gorria eta Beltza
|Kolorezko apustuak
|-
|Bikoitia edo Bakoitia
|Apustuak zenbaki bikoitira/bakoitira
|-
|Baxua edo Altua
|Egin apustu 1etik 18ra bitarteko zenbaki guztiei
Egin apustu 19 eta 36 arteko zenbaki guztiei
|-
|Hamabikoa
|Egin apustua 12 zenbakitan (1-12, 13-24 edo 25-26)
|-
|Hamabiko apustua
|Zutabe osoko apustuak
|}
[[Fitxategi:Slot machines 3.jpg|thumb|Slots edo Makina Txanpojalea]][[Fitxategi:Two poker cards and poker chips 20170611.jpg|thumb|Poker kasinoan.]]


=== Makina Txanpojaleak/Slots ===
[[Txanpon-makina|Makina txanponjaleak]] edo slots ausazko makinak dira, eta diru-kopuru jakin bat apostatzen da [[Eskudiru|eskudirua]] irabazteko. Programatutako eta ausazko bi makina mota daude.

Programatutako makinetan saria makinaren barne-programa baten araberakoa da, eta jokaldi-sekuentzia baten ondoren, makinak bertan sartu den kantitate jakin bat itzuli behar du. Horri ingeleseko ''Return to Player'' (RTP) deitzen zaio. Horrelako makinak joko-aretoetan, tabernetan eta jatetxeetan egoten dira. Berriz, ausazko makinetan sariak zoriaren araberakoak dira. Ausazko makinak bakarrik daude kasinoetan eta joko-aretoetan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Tipos de juegos de casino|hizkuntza=es|data=2020-06-09|url=https://tipos.wiki/tipos-de-juegos-de-casino/|aldizkaria=Tipos.Wiki|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;
=== Poker ===
Ausazkoak diren kasinoko beste joko batzuk ez bezala, [[Poker|pokerra]] adimen-trebetasuneko jokoa da eta ikasi egin behar da jokoan ondo jokatzeko.

[[Fitxategi:Blackjack game 3.JPG|thumb|Blackjack mahai bat.]]

Pokerra karta-joko bat da, non jokatu aurretik hasierako apustu bat egiten da, kartak banatzen dira eta konbinazio onena duen jokalariak partida irabazten du. Irabazteko gauzarik baxuena karta altua da, eta irabazteko garaiena kolorezko eskailera erreala da. Hainbat poker mota existitzen dira baina famatuena Texas Holdem izenekoa da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cómo jugar al póker: las reglas del juego de cartas|hizkuntza=es|data=2020-02-12|url=https://www.elespanol.com/como/jugar-poker-reglas-juego-cartas/465453945_0.html|aldizkaria=El Español|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Blackjack ===
[[Blackjack]] edo hogeita bat kasinoetan jokatzen den karta-joko bat da. Croupierraren aurkako borroka da, croupierrak bi karta ditu jokalaria bezala, baina [[Croupier|kroupierraren]] karta bat ahuspez dago. Jokalariak kartak eskatu edo [[planto]] egin behar du. Helburua da jokalariak, kartak eskatuz, hogeita batgarren zenbakira hurbiltzea, baina 21a gainditzen badu, automatikoki galtzen du.

=== Baccarat ===
 
[[Baccarat jokoa|Baccarat]] Blackjack jokoaren oso antzekoa da: lau karta banatzen dira, bi jokalariarentzat eta beste bi croupierrarentzat. Batzuetan hirugarren bat ateratzen da. Jokoa jokalariari apustu bat jarriz hasten da. Helburua da lortzen duen eskua edo gehiago 9 hurbiltzea irabazten du. Jokalariak eta kroupierrak puntuazio bera lortzen dutenean, eskua berdinketatzat jotzen da.

=== Keno ===
[[Fitxategi:Military craps game.jpg|thumb|211x211px|Militarrak Craps-era jokatzen.]]
[[Keno]] [[Bingo|bingoaren]] antzeko jokoa da. Jokalariek 1etik 20ra bitartean aukeratzen dituzte eta 1etik 80ra 80 zenbaki dituen txartel batean markatzen dira. 20 zenbaki zozketatzen dira ausaz eta jokalariak saria lortzen du bere apustuaren eta [[Zozketa|zozketan]] agertu diren zenbakien arteko kointzidentzia-kopuruaren arabera.

=== Craps ===
[[Craps]], pase ingelesa ere deitua, ausazko jokoa da, hurrengo jaurtiketan edo [[Erronda (argipena)|erronda]] oso batean bi [[dado]] jaurtitzean lortuko den emaitzari apustu desberdinak egitean datza.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Reglas de los Juegos de Casino|hizkuntza=es-MX|url=https://instabet.com/p/reglas-de-los-juegos-de-casino|aldizkaria=instabet.com|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Arauak ==
[[Fitxategi:Casino Entry Levy Rules.JPG|thumb|Marina Bays arau seinalea. (Singapur)]]
Kasinoa arau zorrotzengatik ezagutzen da, bai portaeran, bai janzteko moduan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Casino Etiquette - New York Times|url=https://archive.nytimes.com/www.nytimes.com/fodors/top/features/travel/destinations/unitedstates/nevada/lasvegas/fdrs_feat_87_4.html?n=Top%25252FFeatures%25252FTravel%25252FDestinations%25252FUnited+States%25252FNevada%25252FLas+Vegas|aldizkaria=archive.nytimes.com|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== Portaeran ===

# Izan atsegina
# Ez edan gehiegi
# Ez egin argazkirik edo bideorik
# Ez hitz egin telefonoz mahaian
# Ezin da mahai batean eseri apustu egingo ez baduzu
# Ez eman dirua zuzenean banatzaileari
# Ez esan beste jokalariei zer egin behar dute

=== Janzkeran ===
Kasinoak [[glamour]] handiko eta [[dotorezia]] handiko lekuak direlako ezagutzen dira, eta horregatik dituzte janzkerarako arau batzuk. Baina kasino guztietan ez dituzte arau horiek erabiltzen; kasino batzuek ez dituzte hain zorrotzak ez diren janzkera-arauak. Hauek dira janzkera araudi desberdinak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Cult|abizena=MTL|izenburua=The Different Dress Codes at Casinos|hizkuntza=en-US|data=2022-02-09|url=https://cultmtl.com/2022/02/the-different-dress-codes-at-casinos/|aldizkaria=Cult MTL|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

# Etiketa formalaren arabera, goi-mailako ekitaldi baterako arropa egokia eraman behar da, normalean [[Jaka (jantzia)|jaka]] serioa eta [[gorbata]].
# Etiketa erdi-formala jaka arrunta da, gorbata beharrik gabe.
# Kasualitatezko etiketak esan nahi du, gutxi gorabehera, denak balioko duela gusturen bat duen bakoitzean.
# Etiketarik gabe. Hau da azken kategoria eta, ondoriozta daitekeenez, denak balio du. Bermudak, [[Sandalia|sandaliak]], jakak... ohikoa da kasino amerikarretan.

== Kasino Famatuak ==

=== Bellagio ===
[[Bellagio (hotela eta kasinoa)|Bellagio]] luxuzko hotel eta kasinoa da, AAAk 5 diamantez kalifikatua, Las Vegaseko ([[Paradise (Nevada)|Paradise]], [[Nevada]]) strip batean kokatua. Mundu osoko kasino ezagunenetako bat da bere dotoreziagatik eta [[Aintzira|aintziran]] duen ikusgarritasunagatik, musikarekin lagunduta.

Bellagio [[1998|1998ko]] urriaren 15ean ireki zen lehen aldiz. Bellagio kasinoan 2.700 [[Txanpon-makina|makina txanpojale]] eta 173 [[Joko-mahai|joko mahai]] daude, eta 24 orduz irekita dago.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bellagio, el casino más icónico y emblemático de Las Vegas – Moove Magazine|hizkuntza=es|url=https://moovemag.com/2021/10/bellagio-el-casino-mas-iconico-y-emblematico-de-las-vegas/|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== Monte Carlo Kasinoa ===
[[Montecarloko kasinoa|Monte Carloko kasinoa]] [[Monako|Monakon]] dagoen luxuzko kasinoa da. Kasinoa [[Société des Bains de Mer|Société des Bains de Mer-en]] jabetzakoa da. Kasinoa [[1863]]&lt;nowiki/&gt;an eraiki zen. Kasinoa [[James Bond]] film famatuaren eszenak egiteko ere erabili izan da. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Casino de Mónaco Monte-Carlo - Monaco Monte-Carlo|hizkuntza=es|url=https://www.monte-carlo.mc/es/tourismo/casino-monte-carlo/|aldizkaria=Monte-Carlo.mc|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Caesars Palace ===
[[Caesars Palace]] luxuzko hotel eta kasino bat da Paradise, Nevada. [[Las Vegas Strip]] mendebaldean dago hotela, Bellagio eta [[The Mirage]] artean. Las Vegasko monumentu handi eta ezagunenetako bat da. Caesars Palace 1966an sortu zuten Jay Sarnok eta Stanley Mallinek.

Caesars Palace-k 185 joko mahai eta 1324 makina txanpojale ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Las Vegas Casino {{!}} Caesars Palace Las Vegas|hizkuntza=en|url=https://www.caesars.com/caesars-palace/casino|aldizkaria=Caesars Home Page|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== The Venetian Macao ===
[[The Venetian Macao]] Macauko [[Luxu|luxuzko]] kasino eta [[Konplexu turistiko|resort]] bat da. Munduko kasino handiena da eta [[Venetian Las Vegas]] kasinoaren eredu bera duen kasinoa da. Hotelaren dorre nagusia [[2007|2007ko]] uztailean amaitu zen, eta konplexua 2007ko abuztuaren 28an inauguratu zen ofizialki. The Venetian Macao 3.400 makina txanponjale eta 800 joko mahai ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=THE VENETIAN MACAO : THE WORLDS LARGEST CASINO|hizkuntza=en-GB|data=2019-10-28|url=https://kks.tv/the-venetian-macao-the-worlds-largest-casino/|aldizkaria=GLOBAL ODYSSEY|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Kasino Online ==
 
Lineako kasinoak edo [[online kasinoak]] oso ospetsu bihurtzen dira, kasino normal batek eskaintzen duen gauza bera eskaintzen baitu, baina etxetik slotetara edo Poker edo Blackjack bezalako jokoetara jokastearen diferentziarekin. Casino Barcelona bezalako kasino arruntek online kasinoa bihurtu dute. Online kasino ezagunenak [[Gamdom]] edo [[Stake]] dira. Online kasinoetako slotek barietate handia dute, askoz modernoagoak dira eta oso bonu interesgarriak dituzte, jokalariari ordaintzeko joera handiagoa dutenak, nahiz eta beti horrela ez izan. Online kasinoek beste aukera bat eman dute tresna horretaz baliatzeko; gaur egun, streamer asko daude [[Twitch]] plataforman zuzenekoak egiten dituztenak. Streamer batzuk oso ospetsu egin dira plataforman online kasinoak eskupetzen dituen slot-bonuen ondorioz diru-kopuru handiak irabazteagatik. Ezagunenak [[Roshtein]] eta [[Train]] dira.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Nuevatribuna|izenburua=Los casinos online y el motivo de su éxito|hizkuntza=es|url=https://www.nuevatribuna.es/articulo/varios/casinos-online-motivo-exito/20200615133722176113.html|aldizkaria=Nuevatribuna|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Objetivo|abizena=CLM|izenburua=El confinamiento propicia el uso de casinos en línea|hizkuntza=es-ES|data=2020-05-08|url=https://objetivocastillalamancha.es/contenidos/nacional/confinamiento-propicia-uso-casinos-linea|aldizkaria=Objetivo Castilla-La Mancha Noticias|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Kasinoak Euskal Herrian ==

=== Luckia Kasino Bilbao ===
[[Luckia Casino Bilbao]] [[2011]] urtean inauguratu zen eta [[Luckia]] taldeari esker, bere kasino ezberdinengatik ezaguna Espainia osoan. [[Bilbo|Bilbon]] dago, Urkixo kalearen erdialdean. Joko-mahaiz eta slotez betetako bi solairu ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=BAO, La Revista de Bilbao {{!}} Luckia Casino Bilbao|hizkuntza=es|url=https://www.baobilbao.com/luckia-casino-bilbao/|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Kasino Barrière ===
[[Barrière kasinoa]] [[Biarritz|Biarritzeko]] hirian dagoen kasinoa da, hondartzaren eta hiriaren artean hain zuzen ere.

Barrière kasinoak zentimo 1etik 200 eurorainoko slotak ditu. Slotak eta joku-mahaiak izateaz gain, kasinoak zuzeneko kontzertuak eta jarduera dibertigarriak eskaintzen ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Groupe|abizena=Barrière|izenburua=Casino Barrière Biarritz : Shows, games, restaurants, bars and clubs|hizkuntza=en|url=https://www.casinosbarriere.com/en/biarritz/your-casino.html|aldizkaria=Casinos Barrière|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Segurtasuna ==
[[Fitxategi:Cámara CCTV.jpg|thumb|185x185px|Segurtasun kamera.]]
Kasinoetan diru asko mugitzen da, eta jende asko egoten da; horregatik, oso [[Segurtasun (babesa)|segurtasun]] zorrotza behar da. Hori dela eta, kasino osoan zaintza-kamerak dituzte, eta, horrez gain, seguru daude tranpak edo jokalarien jokabide txarra bezalako egoeretan esku hartzeko. Sekuraten helburua kasinoaren jabetza babestea eta gonbidatuak kasinotik babestea da. [[1989]]&lt;nowiki/&gt;an, The Mirage izan zen mahai-joko guztietan denbora osoko kamerak erabili zituen lehen kasinoa. Gaur egun, praktikan, kasino guztiek dute segurtasun mota hori, eta gero eta zailagoa da jokalariek tranpak egitea edo arazoren bat egotea.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Casino Safety and Security|hizkuntza=en|url=https://www.dummies.com/article/home-auto-hobbies/games/card-games/general-card-games/casino-safety-security-232892/|aldizkaria=dummies|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Ekonomia ==
[[Fitxategi:Economics.jpg|thumb|Ekonomia.]]
Kasinoek eragiten duten ziurgabetasun ekonomikoak nabarmena izan behar du, kontsumitzailearen konfiantzak eta kontsumitzailearen gastuak ere eragin nabarmena dute kasinoetara egiten diren bisitetan, eta garrantzitsuena diru-sarreretan. Kasinoen industria atzeraldiaren aurka ez badago, orduan kasinoen presentziak oso gutxi lagunduko du balizko etenaldi batean.

Kontuan hartuta kasinoen hedapena saturazio-puntu batera irits daitekeela eta, horrekin, industriaren barruan eskumenak has daitezkeela, kasino baten inpaktu ekonomiko positiboa desagertzea ekar dezaketenak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Spotlight on Economics: Do Casinos Have a Positive Effect on Economic Growth?|hizkuntza=en|url=https://www.ag.ndsu.edu/news/columns/spotlight-on-economics/spotlight-on-economics-do-casinos-have-a-positive-effect-on-economic-growth|aldizkaria=Plone site|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Zinema ==
Zinematografia munduko kasinoek paper handia izan zuten. Kasino ezberdinetan eszena ezberdinak filmatu dira, adibidez [[Montecarloko kasinoa|Monte Carloko kasinoan]] 007 Agentearen sagaren eszenak filmatu dira, [[James Bond]]. Kasinoei buruzko filmak ere egin dira, hala nola [[Ocean's Eleven|''Ocean 's Eleven'']] edo ''[[The Hangover]]''. Kasinoek oso paper garrantzitsua jokatzen dute mafiei buruzko filmetan. [[Martin Scorsese]] zuzendariak zuzendutako ''[[Casino (filma)|Casino]]'' pelikula ospetsua bezalako filmak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Maria|abizena=C|izenburua=La elegancia en el mundo de los casinos a través del cine|hizkuntza=es-ES|data=2021-06-30|url=https://bcncoolhunter.com/2021/06/la-elegancia-en-el-mundo-de-los-casinos-a-traves-del-cine/|aldizkaria=Bcn Cool Hunter|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

Kasinoekin zerikusia duten film ospetsuenetako batzuk hauek dira:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Diego Da|abizena=Costa|izenburua=Casinos de cine: 12 películas sobre casinos|hizkuntza=es|data=2020-03-11|url=https://cinemagavia.es/casinos-de-cine-12-peliculas/|aldizkaria=Cinemagavia|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:The hangover.svg|thumb|470x470px|&quot;The Hangover&quot;.]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!1
![[Rain Man|'Rain Man']]
!(1988)
|-
!2
!'[[Casino (filma)|Casino]]'
!(1995)
|-
!3
!'[[Sydney filma|Sydney]]'
!(1996)
|-
!4
!'[[Croupier filma|Croupier]]'
!(1998)
|-
!5
!'[[Ocean's Eleven|Ocean’s Eleven]]'
!(2001)
|-
!6
!'[[The Cooler]]'
!(2003)
|-
!7
!'[[Casino Royale (2006ko filma)|Casino Royale]]'
!(2006)
|-
!8
!'[[21: Black Jack]]' 
!(2008)
|-
!9
!'[[Look for a Star]]'
!(2009)
|-
!10
!'[[Ajea Las Vegasen|The Hangover]]'
!(2009)
|-
!11
!'[[The Pelayos]]'
!(2012)
|-
!12
!'[[From Vegas to Macau]]'
!(2014)
|}

== Legedia ==

=== Amerikako Estatu Batuak ===
Kasino estiloko jokoak, Estatu Batuetako bi estatutan bakarrik dira legezkoak: [[Nevada]] eta [[Louisiana]]. Nevada da, halaber, benetako diruarekin online kasinora jolastea legezkoa den lau estatuetako bat. Estatu batzuek kasinoko jokoak onartzen dituzte, baina eskualde batzuetan bakarrik.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=What the US law says about casinos – ihlresearch.org|hizkuntza=en-GB|url=https://ihlresearch.org/what-the-us-law-says-about-casinos/|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Espainia ===
Espainian, kasinoei eragiten dieten [[Joko eta Apustuen lege|Joko eta Apustuen legeek]] zorrotz bete behar dituzten arau batzuk ezartzen dizkiete. Ezin dira 3 kasino baino gehiago egon herrialde bakoitzeko, hainbat zerbitzu izan behar dituzte, hala nola [[taberna]] edo [[Jatetxe|jatetxeak]]. Jendearentzat irekita egon behar dute, eta kasinoan jokatzen diren joko guztiek praktikarako baimena izan behar dute.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Comunidad Autónoma del Principado de Asturias|izenburua=Ley 6/2014, de 13 de junio, de Juego y Apuestas|orrialdeak=70780–70811|data=2014-09-11|url=https://www.boe.es/eli/es-as/l/2014/06/13/6|alea=Ley 6/2014|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Krimena ==
[[2004]]&lt;nowiki/&gt;an, Amerikako Estatu Batuetako Justizia Sailaren txosten batean. Ikertzaile batzuek Las Vegasen eta [[Des Moines|Des Moinesen]] atxilotu zituzten pertsonak elkarrizketatu zituzten, eta jakin zuten [[Atxiloketa|atxilotuen]] artean jokalari problematiko edo [[Patologiko|patologikoen]] ehunekoa biztanleria orokorrean baino hiru-bost aldiz handiagoa zela.

=== Mafia ===
Bere ibilbidean zehar, kasinoak [[Mafia|mafiarekin]], [[Mafia Italiar-Amerikar|mafia Italiar-Amerikarrekin]] eta [[Triada Sindikatuak]] mafiarekin erlazionatuak izan dira. Italiako agintariek iragarri zuten 80 milioi euro baino gehiago konfiskatu zituztela Siziliako [[Siziliako mafia|Cosa Nostrari]] ustez lotutako 23 pertsonaren aurkako aktiboetan eta murrizketa-aginduetan, legez kanpoko ausazko jokoetan parte hartzeagatik, iruzur astunduagatik, zerga-ihesagatik eta dirua garbitzeagatik.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Studies: Casinos bring jobs, but also crime, bankruptcy, and even suicide|hizkuntza=en-US|url=https://www.washingtonpost.com/news/wonk/wp/2012/10/30/studies-casinos-bring-jobs-but-also-crime-bankruptcy-and-even-suicide/|aldizkaria=Washington Post|issn=0190-8286|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Do Casinos Cause Crime?|hizkuntza=en-US|data=2009-12-21|url=https://thecrimereport.org/2009/12/21/do-casinos-cause-crime/|aldizkaria=The Crime Report|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Italian Mafia Bets on Illegal Online Gambling|hizkuntza=en-GB|url=https://www.occrp.org/en/daily/13985-italian-mafia-bets-on-illegal-online-gambling|aldizkaria=www.occrp.org|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

Mafiek ere legez kanpoko [[tinbak]] antolatzen zituzten, non ez zen soilik ausazko jokoetan jokatzen, edo legez kanpoko tinba mota horietan gehien jokatzen zen jokoa pokerra zen, eta horretaz gain, diruarekin eta substantzia estupefazienteekin trafikatzen zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=La mafia y el blanqueo de capitales|hizkuntza=es|url=https://atalayar.com/blog/la-mafia-y-el-blanqueo-de-capitales|aldizkaria=Atalayar|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; 

== Ludopatia ==

=== Arazoa ===
[[Fitxategi:Online problem gambling.jpg|thumb|Ludopatia.]]
Jokoari eta kasinoari dagokienez, arrisku nabarmenetako bat [[Ludopatia]] izeneko [[Adikzio|adikzioa]] da. Ludopatia edo ludomania jokoarekiko mendekotasuna da. Beste adikzio batzuk ez bezala, kasu honetan ez dago inolako substantziarik tartean, baizik eta adikzioa jokatzea da, eta horrek eragina du garunaren sari-zentroetan. Hala ere, ludopatia maiz gertatzen da [[Psikotropiko|substantzien]] abusuarekin batera.

=== Efektuak ===
Ludopatia duten pertsonek osasun mentaleko arazoak garatzeko arrisku handiagoa dute. Ohikoenak [[Depresio|depresioa]] edo [[antsietatea]] dira. Ludopatiak izan dezakeen beste ondorio bat da ludopatia duen pertsona bat ezin dela jokatzen eta apustuak egiten gelditu, bere familiarengandik eta lagunengandik aldendu daitekeela, eta, horrez gain, jarrera zakarra eta amorragarria izan dezakeela. Ludopatia duen pertsona baten kasurik okerrenean, banka porrot ekar dezake, eta horrek, ia erabat, [[Estres|estresari]] edo [[Depresio|depresioari]] eragiten dio, eta horrek, aldi berean, [[Suizidio|suizidioa]] eragin dezake.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Ludopathy {{!}} How is Pathological Gambling Treated?|hizkuntza=en-US|data=2021-03-26|url=https://www.worldsbest.rehab/ludopathy/|aldizkaria=Worlds Best Rehab|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Irtenbideak ===
Hauek dira arazo garrantzitsu honen irtenbideak:

Jokoarekiko [[Menpekotasuna|mendekotasuna]] gainditzeko, arazoa onartzea beharrezkoa da. Hurrengo urratsa horrelako kasuetan [[Espezialitate mediko|espezialista]] batengana jotzea da, hala nola, [[Psikologia|psikologoarengana]]. Horrez gain, familiarekin eta lagunekin babestuta egoteak lagunduko dio jokalariari, bakarrik mendekotasuna ez gainditzeko. Kasu garrantzitsu bat da apustuekin edo jokoarekin zerikusirik ez duten [[Zale|hobby]] berriak bilatzea; [[Kirol|kirola]] egitea irteera onenetako bat izaten da. Pertsona bati kasinoan sartzea debekatzeko aukera ere badago, dela [[Kasino|establezimenduan]] bertan, dela online kasinoan. Egin beharreko gauza bakarra datu pertsonalak sartzea da, eta [[Pasaporte|pasaportearen]] bidez erregistratu ahal izango da, eta [[Estatu|Estatuko]] [[Erregistro|Erregistroan]] edo [[Autonomia erkidego|autonomia-erkidegoen]] arabera egin ahal izango da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=fromm|izenburua=Soy Ludópata y quiero dejarlo: ¿qué puedo hacer?|hizkuntza=es|data=2019-11-09|url=https://frommbienestar.es/soy-ludopata-y-quiero-dejarlo-que-puedo-hacer/|aldizkaria=Fromm Bienestar|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Galeria ==
[[Fitxategi:Front of the Bellagio at night.jpg|ezkerrera|thumb|295x295px|Bellagio kasinoa. (Las Vegas)]]
[[Fitxategi:Hotel Caesars Palace.JPG|thumb|293x293px|Caesars Palace kasinoa. (Las Vegas)]]
[[Fitxategi:Casino at the Bellagio.jpg|erdian|thumb|281x281px|Bellagio kasino barrutik. (Las Vegas)]]
[[Fitxategi:Caesar at Caesars Palace.jpg|ezkerrera|thumb|300x300px|Caesar eskultura Caesars Palace barruan. (Las Vegas)]]
[[Fitxategi:Macau Venetian Macao Casino 18-years 1.jpg|thumb|279x279px|The Venetian Macao kasinoa barrutik (Txina).]]
[[Fitxategi:The Venetian Macao.jpg|erdian|thumb|295x295px|The Venetian Macao kasinoa. (Txina)]]
[[Fitxategi:Macau Casino Lisboa at night.jpg|ezkerrera|thumb|255x255px|Macao kasino Lisboan. (Portugal)]]
[[Fitxategi:Kasino Seemannsheim Kleinmachnow 1911.jpg|thumb|287x287px|Kasino Seemannsheim Kleinmachnow 1911an (Alemania)]]
[[Fitxategi:Ca' Rezzonico - Il Ridotto di palazzo Dandolo a San Moise - Francesco Guardi.jpg|erdian|thumb|332x332px|Il Ridotto kasinoa 1638an. (Italia)]]
[[Fitxategi:Casinò di Campione, night.jpg|ezkerrera|thumb|275x275px|Casinò di Campione kasino gauean. (Italia)]]
[[Fitxategi:Apache Casino Entrance.jpg|erdian|thumb|356x356px|Apache Kasino. (Oklahoma)]]


== Erreferentziak ==
[[Kategoria:Kasinoak| ]]</text>
      <sha1>08fh7j97zbtp0wbaq8mpb7wzfuitoab</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005584</id>
      <parentid>9005582</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:21:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28128" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Las Vegas Strip.png|thumb|300px|[[Las Vegas Strip]], kasino-hotelez beterik dagoena.]]

'''Kasino''' jendea biltzeko edo atsegin hartzeko tokia edo etxea da; bereziki, [[diru joko]]ak eskaintzen dituena{{lur erref}}. Kasinoak normalean [[hotel]], [[jatetxe]], [[denda]] edo [[gurutzaldi]]etatik gertu edo batera eraikitzen dituzte.

Kasino hitzak [[italiera]]zko jatorria du, ''Casa'' (etxe) hitzetik eratorria da eta jatorriz landako etxea adierazteko erabiltzen hasi zen izen hori. Gerora, hiritik kanpo egiten ziren ekintza sozialen kokalekuak adierazteko erabiltzen hasi ziren, apustu eta joko-etxeak barne. XIX. mendetik aurrera, ospetsu bilakatu eta munduan zehar hedatu zituzten, joko-etxearen zentzuan.

Kasino askok, [[joko]] eta [[apustu]]&lt;nowiki/&gt;rako aukeraz gain, festa, jatetxe, loleku eta abar luze bat eskaintzen dute.

== Historia ==
Ausazko jokoak [[Antzinaroa|antzinaroan]] agertu ziren. [[Arkeologo]] batzuek duela milaka urte sortutako dadoen [[prototipo]] batzuk aurkitu zituzten [[Kristo aurretik|Kristoren aurretik]], datu hauek [[magia]]-erritualetarako eta zorte ona erakartzeko erabiltzen zituztela uste da. Izan ere, [[Erroma|Erroman]], seigarren mendean, zirkua deritzon hura jendeak apustuak egiteko eta dadoetan jolasteko leku publikoa zen.

=== Lehenengo Pausuak ===
[[Lege|Legez]] ireki zen lehen kasinoa [[Il Ridotto]] izan zen, [[Venezia|Venezian]] kokatua, Italian, [[1638]]. urtean. Il Ridotto eraiki zen [[Palazzo Dandolo|Palazzo Dandoloren]] hegoalde batean. Kasino terminoa etxe txikitik dator, zeren eta Il Ridotto ireki aurretik apustu-jokoak etxe pribatuetan egiten zirelako. Il Ridottoak hainbat erosotasun eskaintzen ditu, hala nola musika, janaria eta edaria. Joku ospetsuenak Biribí-a eta Basetta ziren. [[Biribí|''Biribí'']]-a loteria eta bingoa bezalakoa da eta ''[[Basetta]]'' [[Blackjack]] moduko karta joko bat da. [[Jende pribilegiatua]] bakarrik sar zitekeen, eta, oro har, apustuak izugarri altuak izaten ziren, eta, gainera, hiru arau zorrotz bete behar izaten zituzten.

# Bisitariek nola jantzi behar zuten erabakitzen zaie. 
# Portaera-eredu jakin batzuk bete behar zituzten.
# Jokalariek menuko plater espezifikoak eskatu behar zituzten

Elizak apustu-jokoari buruzko jarrera negatiboa zela eta, gobernua behartu zuen jokoa legez kanpo uztera. Il Ridotto kasinoa itxi egin behar izan zuten lege horrengatik. Baina ez zen kasinoen amaiera izango, jokoa galarazita egon arren, Italiatik kanpora hedatzen hasi ziren, Frantzian bezala.

=== Frantzia ===
[[1765]]&lt;nowiki/&gt;ean Paris hiriburuan kasino bat ireki zen [[Cardinal Mazarin|Cardinal Mazarinen]] laguntzari esker, zeinak uste baitzuen estatuaren boterea berrezarri zezaketela jokoaren negozioan emandako zergei esker. Kasino horrek zerbait berria zeukan, lehen ikusi den joko bat, erruleta, jokalari asko erakarriz oso ezagun egiten dena. [[XVIII. mendea|XVIII. mendearen]] hasieran, lehen kasinoak [[Europa|Europako]] herrialdeetan irekitzen hasi ziren, ospe handia lortu zuen eta jokoan parte hartzeko prest zeuden jokalari askorekin, irabaz zitezkeen diru-kopuruengatik.

=== Amerikako Estatu Batuak ===
Las Vegas garatzen hasi zenean hasi ziren kasinoak sortzen eta ospea lortzen [[1905]] urtean. Baina jokoek legez kanpokoak izaten jarraitzen zuten eta mafiak apustuez jabetu ziren. [[1931]]&lt;nowiki/&gt;an, agintariek apustuak eta ausazko jokoak legeztatu zituzten, eta horrekin batera, Las Vegas hirian kasino eta joko-areto ugari irekitzen hasi ziren. Las Vegas, gaur egun, jolasteko leku aproposa modukoa ezagutzen da. [[Bellagio (hotela eta kasinoa)|Bellagio]] edo [[Caesars Palace]] kasino ikusgarriekin.

=== Espaina ===
[[Espainia|Espainian]] ireki ziren lehen kasinoak [[XIX. mendea|XIX]]. mendekoak izan ziren. Beste behin ere, pribilegiatuak eta aberatsak ziren, apustu handiak egiten zituztelako, eta jokoak [[Domino|Dominoa]] eta karta-jokoak ziren. [[Primo de Riveraren diktadura|1923]]. urtean, [[Miguel Primo de Rivera|Primo Riveraren]] [[Diktadura|diktaduran]], zeinarekin helburuko era guztietako apustuak debekatu zituen kasinoei eta joko-aretoei dagokien guztia. Azkenik, [[1977|1977an]] Jokoaren Legea onartu zen, herritarren laguntzari esker. Ireki zen lehen kasinoetako bat [[Torrelodones|Torrelodonesena]] izan zen. Kasino ospetsuenak gaur egun Casino [[Puerto Banús|Puerto Banus]], Casino [[Bartzelona|Barcelona]] edo Casino de [[Aranjuez]] dira.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Nacimiento y evolución de los casinos en Europa y en el mundo|hizkuntza=es|data=2020-12-23|url=https://redhistoria.com/nacimiento-y-evolucion-de-los-casinos-en-europa-y-en-el-mundo/|aldizkaria=Red Historia|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Helburua ==
Kasinoak modu labur eta sinplean erabiltzen duen [[Mekanismo|mekanismoa]] honako hau da:

Jokalariak A diruaren batura bat egiten du ausazko joko jakin batera. Joko horretan B baldintza bete behar da apustulariak irabazi-diruaren (I) batura bat irabaz dezan, (I) A baino handiagoa edo berdina izanik.

B baldintza betetzen bada, orduan jokalariak I jasotzen du.

B baldintza betetzen ez bada, orduan jokalariak ez du ezer jasotzen.

Horrez gain, irabazi-kopuruak (I) aldez aurretik hitzartuta daude. Horiek zehazteko, mekanismo estatistiko konplexuak erabiltzen dira, kasinoari abantaila emateko. Jokalari batek betiko jokatzen badu, saldoa kasinoaren aldekoa izango da.

Kasinoak herri bateko jarduera turistikoa sustatzen duen arren, jokalariek hotel-zerbitzuak, [[gastronomia]] eta abar erabiltzen baitituzte, [[zerga]]-portzentaje handia eskatzen zaie, jokoari lotutako arazo sozialak direla eta.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Ministerio del Interior|izenburua=Orden de 9 de enero de 1979 por la que se aprueba el Reglamento de Casinos de Juego|orrialdeak=1710–1720|data=1979-01-23|url=https://www.boe.es/eli/es/o/1979/01/09/(4)|alea=Orden|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Jokatzeko Moduak ==

=== Erruleta ===
[[Erruleta]] munduko zorizko jokorik ezagunena da, ezinbestekoa kasino batean. Erraz uler daitekeen jokoa da, eta, ziurrenik, dirua erraz irabaz daitekeen jokoa.
[[Fitxategi:Roulette - detail.jpg|thumb|373x373px|Kasinoko erruleta]]
Mekanismoa oso sinplea da, 0tik 36ra bitarteko 37 zenbakiz osatutako erruleta txiki batek osatzen du. Erruleta horiek koloreak dituzte, 0ak kolore berdea du eta 1etik 36ra bitartean gorriaren eta beltzaren artean txandakatzen dira.

Erruletan apustu egiteko modu desberdinak daude:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
|'''Apustuak'''
|'''Azalpena'''
|-
|Gorria eta Beltza
|Kolorezko apustuak
|-
|Bikoitia edo Bakoitia
|Apustuak zenbaki bikoitira/bakoitira
|-
|Baxua edo Altua
|Egin apustu 1etik 18ra bitarteko zenbaki guztiei
Egin apustu 19 eta 36 arteko zenbaki guztiei
|-
|Hamabikoa
|Egin apustua 12 zenbakitan (1-12, 13-24 edo 25-26)
|-
|Hamabiko apustua
|Zutabe osoko apustuak
|}
[[Fitxategi:Slot machines 3.jpg|thumb|Slots edo Makina Txanpojalea]][[Fitxategi:Two poker cards and poker chips 20170611.jpg|thumb|Poker kasinoan.]]


=== Makina Txanpojaleak/Slots ===
[[Txanpon-makina|Makina txanponjaleak]] edo slots ausazko makinak dira, eta diru-kopuru jakin bat apostatzen da [[Eskudiru|eskudirua]] irabazteko. Programatutako eta ausazko bi makina mota daude.

Programatutako makinetan saria makinaren barne-programa baten araberakoa da, eta jokaldi-sekuentzia baten ondoren, makinak bertan sartu den kantitate jakin bat itzuli behar du. Horri ingeleseko ''Return to Player'' (RTP) deitzen zaio. Horrelako makinak joko-aretoetan, tabernetan eta jatetxeetan egoten dira. Berriz, ausazko makinetan sariak zoriaren araberakoak dira. Ausazko makinak bakarrik daude kasinoetan eta joko-aretoetan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Tipos de juegos de casino|hizkuntza=es|data=2020-06-09|url=https://tipos.wiki/tipos-de-juegos-de-casino/|aldizkaria=Tipos.Wiki|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;
=== Poker ===
Ausazkoak diren kasinoko beste joko batzuk ez bezala, [[Poker|pokerra]] adimen-trebetasuneko jokoa da eta ikasi egin behar da jokoan ondo jokatzeko.

[[Fitxategi:Blackjack game 3.JPG|thumb|Blackjack mahai bat.]]

Pokerra karta-joko bat da, non jokatu aurretik hasierako apustu bat egiten da, kartak banatzen dira eta konbinazio onena duen jokalariak partida irabazten du. Irabazteko gauzarik baxuena karta altua da, eta irabazteko garaiena kolorezko eskailera erreala da. Hainbat poker mota existitzen dira baina famatuena Texas Holdem izenekoa da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cómo jugar al póker: las reglas del juego de cartas|hizkuntza=es|data=2020-02-12|url=https://www.elespanol.com/como/jugar-poker-reglas-juego-cartas/465453945_0.html|aldizkaria=El Español|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Blackjack ===
[[Blackjack]] edo hogeita bat kasinoetan jokatzen den karta-joko bat da. Croupierraren aurkako borroka da, croupierrak bi karta ditu jokalaria bezala, baina [[Croupier|kroupierraren]] karta bat ahuspez dago. Jokalariak kartak eskatu edo [[planto]] egin behar du. Helburua da jokalariak, kartak eskatuz, hogeita batgarren zenbakira hurbiltzea, baina 21a gainditzen badu, automatikoki galtzen du.

=== Baccarat ===
 
[[Baccarat jokoa|Baccarat]] Blackjack jokoaren oso antzekoa da: lau karta banatzen dira, bi jokalariarentzat eta beste bi croupierrarentzat. Batzuetan hirugarren bat ateratzen da. Jokoa jokalariari apustu bat jarriz hasten da. Helburua da lortzen duen eskua edo gehiago 9 hurbiltzea irabazten du. Jokalariak eta kroupierrak puntuazio bera lortzen dutenean, eskua berdinketatzat jotzen da.

=== Keno ===
[[Fitxategi:Military craps game.jpg|thumb|211x211px|Militarrak Craps-era jokatzen.]]
[[Keno]] [[Bingo|bingoaren]] antzeko jokoa da. Jokalariek 1etik 20ra bitartean aukeratzen dituzte eta 1etik 80ra 80 zenbaki dituen txartel batean markatzen dira. 20 zenbaki zozketatzen dira ausaz eta jokalariak saria lortzen du bere apustuaren eta [[Zozketa|zozketan]] agertu diren zenbakien arteko kointzidentzia-kopuruaren arabera.

=== Craps ===
[[Craps]], pase ingelesa ere deitua, ausazko jokoa da, hurrengo jaurtiketan edo [[Erronda (argipena)|erronda]] oso batean bi [[dado]] jaurtitzean lortuko den emaitzari apustu desberdinak egitean datza.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Reglas de los Juegos de Casino|hizkuntza=es-MX|url=https://instabet.com/p/reglas-de-los-juegos-de-casino|aldizkaria=instabet.com|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Arauak ==
[[Fitxategi:Casino Entry Levy Rules.JPG|thumb|Marina Bays arau seinalea. (Singapur)]]
Kasinoa arau zorrotzengatik ezagutzen da, bai portaeran, bai janzteko moduan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Casino Etiquette - New York Times|url=https://archive.nytimes.com/www.nytimes.com/fodors/top/features/travel/destinations/unitedstates/nevada/lasvegas/fdrs_feat_87_4.html?n=Top%25252FFeatures%25252FTravel%25252FDestinations%25252FUnited+States%25252FNevada%25252FLas+Vegas|aldizkaria=archive.nytimes.com|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== Portaeran ===

# Izan atsegina
# Ez edan gehiegi
# Ez egin argazkirik edo bideorik
# Ez hitz egin telefonoz mahaian
# Ezin da mahai batean eseri apustu egingo ez baduzu
# Ez eman dirua zuzenean banatzaileari
# Ez esan beste jokalariei zer egin behar dute

=== Janzkeran ===
Kasinoak [[glamour]] handiko eta [[dotorezia]] handiko lekuak direlako ezagutzen dira, eta horregatik dituzte janzkerarako arau batzuk. Baina kasino guztietan ez dituzte arau horiek erabiltzen; kasino batzuek ez dituzte hain zorrotzak ez diren janzkera-arauak. Hauek dira janzkera araudi desberdinak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Cult|abizena=MTL|izenburua=The Different Dress Codes at Casinos|hizkuntza=en-US|data=2022-02-09|url=https://cultmtl.com/2022/02/the-different-dress-codes-at-casinos/|aldizkaria=Cult MTL|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

# Etiketa formalaren arabera, goi-mailako ekitaldi baterako arropa egokia eraman behar da, normalean [[Jaka (jantzia)|jaka]] serioa eta [[gorbata]].
# Etiketa erdi-formala jaka arrunta da, gorbata beharrik gabe.
# Kasualitatezko etiketak esan nahi du, gutxi gorabehera, denak balioko duela gusturen bat duen bakoitzean.
# Etiketarik gabe. Hau da azken kategoria eta, ondoriozta daitekeenez, denak balio du. Bermudak, [[Sandalia|sandaliak]], jakak... ohikoa da kasino amerikarretan.

== Kasino Famatuak ==

=== Bellagio ===
[[Bellagio (hotela eta kasinoa)|Bellagio]] luxuzko hotel eta kasinoa da, AAAk 5 diamantez kalifikatua, Las Vegaseko ([[Paradise (Nevada)|Paradise]], [[Nevada]]) strip batean kokatua. Mundu osoko kasino ezagunenetako bat da bere dotoreziagatik eta [[Aintzira|aintziran]] duen ikusgarritasunagatik, musikarekin lagunduta.

Bellagio [[1998|1998ko]] urriaren 15ean ireki zen lehen aldiz. Bellagio kasinoan 2.700 [[Txanpon-makina|makina txanpojale]] eta 173 [[Joko-mahai|joko mahai]] daude, eta 24 orduz irekita dago.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bellagio, el casino más icónico y emblemático de Las Vegas – Moove Magazine|hizkuntza=es|url=https://moovemag.com/2021/10/bellagio-el-casino-mas-iconico-y-emblematico-de-las-vegas/|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== Monte Carlo Kasinoa ===
[[Montecarloko kasinoa|Monte Carloko kasinoa]] [[Monako|Monakon]] dagoen luxuzko kasinoa da. Kasinoa [[Société des Bains de Mer|Société des Bains de Mer-en]] jabetzakoa da. Kasinoa [[1863]]&lt;nowiki/&gt;an eraiki zen. Kasinoa [[James Bond]] film famatuaren eszenak egiteko ere erabili izan da. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Casino de Mónaco Monte-Carlo - Monaco Monte-Carlo|hizkuntza=es|url=https://www.monte-carlo.mc/es/tourismo/casino-monte-carlo/|aldizkaria=Monte-Carlo.mc|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Caesars Palace ===
[[Caesars Palace]] luxuzko hotel eta kasino bat da Paradise, Nevada. [[Las Vegas Strip]] mendebaldean dago hotela, Bellagio eta [[The Mirage]] artean. Las Vegasko monumentu handi eta ezagunenetako bat da. Caesars Palace 1966an sortu zuten Jay Sarnok eta Stanley Mallinek.

Caesars Palace-k 185 joko mahai eta 1324 makina txanpojale ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Las Vegas Casino {{!}} Caesars Palace Las Vegas|hizkuntza=en|url=https://www.caesars.com/caesars-palace/casino|aldizkaria=Caesars Home Page|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== The Venetian Macao ===
[[The Venetian Macao]] Macauko [[Luxu|luxuzko]] kasino eta [[Konplexu turistiko|resort]] bat da. Munduko kasino handiena da eta [[Venetian Las Vegas]] kasinoaren eredu bera duen kasinoa da. Hotelaren dorre nagusia [[2007|2007ko]] uztailean amaitu zen, eta konplexua 2007ko abuztuaren 28an inauguratu zen ofizialki. The Venetian Macao 3.400 makina txanponjale eta 800 joko mahai ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=THE VENETIAN MACAO : THE WORLDS LARGEST CASINO|hizkuntza=en-GB|data=2019-10-28|url=https://kks.tv/the-venetian-macao-the-worlds-largest-casino/|aldizkaria=GLOBAL ODYSSEY|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Kasino Online ==
 
Lineako kasinoak edo [[online kasinoak]] oso ospetsu bihurtzen dira, kasino normal batek eskaintzen duen gauza bera eskaintzen baitu, baina etxetik slotetara edo Poker edo Blackjack bezalako jokoetara jokastearen diferentziarekin. Casino Barcelona bezalako kasino arruntek online kasinoa bihurtu dute. Online kasino ezagunenak [[Gamdom]] edo [[Stake]] dira. Online kasinoetako slotek barietate handia dute, askoz modernoagoak dira eta oso bonu interesgarriak dituzte, jokalariari ordaintzeko joera handiagoa dutenak, nahiz eta beti horrela ez izan. Online kasinoek beste aukera bat eman dute tresna horretaz baliatzeko; gaur egun, streamer asko daude [[Twitch]] plataforman zuzenekoak egiten dituztenak. Streamer batzuk oso ospetsu egin dira plataforman online kasinoak eskupetzen dituen slot-bonuen ondorioz diru-kopuru handiak irabazteagatik. Ezagunenak [[Roshtein]] eta [[Train]] dira.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Nuevatribuna|izenburua=Los casinos online y el motivo de su éxito|hizkuntza=es|url=https://www.nuevatribuna.es/articulo/varios/casinos-online-motivo-exito/20200615133722176113.html|aldizkaria=Nuevatribuna|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Objetivo|abizena=CLM|izenburua=El confinamiento propicia el uso de casinos en línea|hizkuntza=es-ES|data=2020-05-08|url=https://objetivocastillalamancha.es/contenidos/nacional/confinamiento-propicia-uso-casinos-linea|aldizkaria=Objetivo Castilla-La Mancha Noticias|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Kasinoak Euskal Herrian ==

=== Luckia Kasino Bilbao ===
[[Luckia Casino Bilbao]] [[2011]] urtean inauguratu zen eta [[Luckia]] taldeari esker, bere kasino ezberdinengatik ezaguna Espainia osoan. [[Bilbo|Bilbon]] dago, Urkixo kalearen erdialdean. Joko-mahaiz eta slotez betetako bi solairu ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=BAO, La Revista de Bilbao {{!}} Luckia Casino Bilbao|hizkuntza=es|url=https://www.baobilbao.com/luckia-casino-bilbao/|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Kasino Barrière ===
[[Barrière kasinoa]] [[Biarritz|Biarritzeko]] hirian dagoen kasinoa da, hondartzaren eta hiriaren artean hain zuzen ere.

Barrière kasinoak zentimo 1etik 200 eurorainoko slotak ditu. Slotak eta joku-mahaiak izateaz gain, kasinoak zuzeneko kontzertuak eta jarduera dibertigarriak eskaintzen ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Groupe|abizena=Barrière|izenburua=Casino Barrière Biarritz : Shows, games, restaurants, bars and clubs|hizkuntza=en|url=https://www.casinosbarriere.com/en/biarritz/your-casino.html|aldizkaria=Casinos Barrière|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Segurtasuna ==
[[Fitxategi:Cámara CCTV.jpg|thumb|185x185px|Segurtasun kamera.]]
Kasinoetan diru asko mugitzen da, eta jende asko egoten da; horregatik, oso [[Segurtasun (babesa)|segurtasun]] zorrotza behar da. Hori dela eta, kasino osoan zaintza-kamerak dituzte, eta, horrez gain, seguru daude tranpak edo jokalarien jokabide txarra bezalako egoeretan esku hartzeko. Sekuraten helburua kasinoaren jabetza babestea eta gonbidatuak kasinotik babestea da. [[1989]]&lt;nowiki/&gt;an, The Mirage izan zen mahai-joko guztietan denbora osoko kamerak erabili zituen lehen kasinoa. Gaur egun, praktikan, kasino guztiek dute segurtasun mota hori, eta gero eta zailagoa da jokalariek tranpak egitea edo arazoren bat egotea.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Casino Safety and Security|hizkuntza=en|url=https://www.dummies.com/article/home-auto-hobbies/games/card-games/general-card-games/casino-safety-security-232892/|aldizkaria=dummies|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Ekonomia ==
[[Fitxategi:Economics.jpg|thumb|Ekonomia.]]
Kasinoek eragiten duten ziurgabetasun ekonomikoak nabarmena izan behar du, kontsumitzailearen konfiantzak eta kontsumitzailearen gastuak ere eragin nabarmena dute kasinoetara egiten diren bisitetan, eta garrantzitsuena diru-sarreretan. Kasinoen industria atzeraldiaren aurka ez badago, orduan kasinoen presentziak oso gutxi lagunduko du balizko etenaldi batean.

Kontuan hartuta kasinoen hedapena saturazio-puntu batera irits daitekeela eta, horrekin, industriaren barruan eskumenak has daitezkeela, kasino baten inpaktu ekonomiko positiboa desagertzea ekar dezaketenak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Spotlight on Economics: Do Casinos Have a Positive Effect on Economic Growth?|hizkuntza=en|url=https://www.ag.ndsu.edu/news/columns/spotlight-on-economics/spotlight-on-economics-do-casinos-have-a-positive-effect-on-economic-growth|aldizkaria=Plone site|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Zinema ==
Zinematografia munduko kasinoek paper handia izan zuten. Kasino ezberdinetan eszena ezberdinak filmatu dira, adibidez [[Montecarloko kasinoa|Monte Carloko kasinoan]] 007 Agentearen sagaren eszenak filmatu dira, [[James Bond]]. Kasinoei buruzko filmak ere egin dira, hala nola [[Ocean's Eleven|''Ocean 's Eleven'']] edo ''[[The Hangover]]''. Kasinoek oso paper garrantzitsua jokatzen dute mafiei buruzko filmetan. [[Martin Scorsese]] zuzendariak zuzendutako ''[[Casino (filma)|Casino]]'' pelikula ospetsua bezalako filmak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Maria|abizena=C|izenburua=La elegancia en el mundo de los casinos a través del cine|hizkuntza=es-ES|data=2021-06-30|url=https://bcncoolhunter.com/2021/06/la-elegancia-en-el-mundo-de-los-casinos-a-traves-del-cine/|aldizkaria=Bcn Cool Hunter|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

Kasinoekin zerikusia duten film ospetsuenetako batzuk hauek dira:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Diego Da|abizena=Costa|izenburua=Casinos de cine: 12 películas sobre casinos|hizkuntza=es|data=2020-03-11|url=https://cinemagavia.es/casinos-de-cine-12-peliculas/|aldizkaria=Cinemagavia|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:The hangover.svg|thumb|470x470px|&quot;The Hangover&quot;.]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!1
![[Rain Man|'Rain Man']]
!(1988)
|-
!2
!'[[Casino (filma)|Casino]]'
!(1995)
|-
!3
!'[[Sydney filma|Sydney]]'
!(1996)
|-
!4
!'[[Croupier filma|Croupier]]'
!(1998)
|-
!5
!'[[Ocean's Eleven|Ocean’s Eleven]]'
!(2001)
|-
!6
!'[[The Cooler]]'
!(2003)
|-
!7
!'[[Casino Royale (2006ko filma)|Casino Royale]]'
!(2006)
|-
!8
!'[[21: Black Jack]]' 
!(2008)
|-
!9
!'[[Look for a Star]]'
!(2009)
|-
!10
!'[[Ajea Las Vegasen|The Hangover]]'
!(2009)
|-
!11
!'[[The Pelayos]]'
!(2012)
|-
!12
!'[[From Vegas to Macau]]'
!(2014)
|}

== Legedia ==

=== Amerikako Estatu Batuak ===
Kasino estiloko jokoak, Estatu Batuetako bi estatutan bakarrik dira legezkoak: [[Nevada]] eta [[Louisiana]]. Nevada da, halaber, benetako diruarekin online kasinora jolastea legezkoa den lau estatuetako bat. Estatu batzuek kasinoko jokoak onartzen dituzte, baina eskualde batzuetan bakarrik.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=What the US law says about casinos – ihlresearch.org|hizkuntza=en-GB|url=https://ihlresearch.org/what-the-us-law-says-about-casinos/|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Espainia ===
Espainian, kasinoei eragiten dieten [[Joko eta Apustuen lege|Joko eta Apustuen legeek]] zorrotz bete behar dituzten arau batzuk ezartzen dizkiete. Ezin dira 3 kasino baino gehiago egon herrialde bakoitzeko, hainbat zerbitzu izan behar dituzte, hala nola [[taberna]] edo [[Jatetxe|jatetxeak]]. Jendearentzat irekita egon behar dute, eta kasinoan jokatzen diren joko guztiek praktikarako baimena izan behar dute.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Comunidad Autónoma del Principado de Asturias|izenburua=Ley 6/2014, de 13 de junio, de Juego y Apuestas|orrialdeak=70780–70811|data=2014-09-11|url=https://www.boe.es/eli/es-as/l/2014/06/13/6|alea=Ley 6/2014|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Krimena ==
[[2004]]&lt;nowiki/&gt;an, Amerikako Estatu Batuetako Justizia Sailaren txosten batean. Ikertzaile batzuek Las Vegasen eta [[Des Moines|Des Moinesen]] atxilotu zituzten pertsonak elkarrizketatu zituzten, eta jakin zuten [[Atxiloketa|atxilotuen]] artean jokalari problematiko edo [[Patologiko|patologikoen]] ehunekoa biztanleria orokorrean baino hiru-bost aldiz handiagoa zela.

=== Mafia ===
Bere ibilbidean zehar, kasinoak [[Mafia|mafiarekin]], [[Mafia Italiar-Amerikar|mafia Italiar-Amerikarrekin]] eta [[Triada Sindikatuak]] mafiarekin erlazionatuak izan dira. Italiako agintariek iragarri zuten 80 milioi euro baino gehiago konfiskatu zituztela Siziliako [[Siziliako mafia|Cosa Nostrari]] ustez lotutako 23 pertsonaren aurkako aktiboetan eta murrizketa-aginduetan, legez kanpoko ausazko jokoetan parte hartzeagatik, iruzur astunduagatik, zerga-ihesagatik eta dirua garbitzeagatik.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Studies: Casinos bring jobs, but also crime, bankruptcy, and even suicide|hizkuntza=en-US|url=https://www.washingtonpost.com/news/wonk/wp/2012/10/30/studies-casinos-bring-jobs-but-also-crime-bankruptcy-and-even-suicide/|aldizkaria=Washington Post|issn=0190-8286|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Do Casinos Cause Crime?|hizkuntza=en-US|data=2009-12-21|url=https://thecrimereport.org/2009/12/21/do-casinos-cause-crime/|aldizkaria=The Crime Report|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Italian Mafia Bets on Illegal Online Gambling|hizkuntza=en-GB|url=https://www.occrp.org/en/daily/13985-italian-mafia-bets-on-illegal-online-gambling|aldizkaria=www.occrp.org|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

Mafiek ere legez kanpoko [[tinbak]] antolatzen zituzten, non ez zen soilik ausazko jokoetan jokatzen, edo legez kanpoko tinba mota horietan gehien jokatzen zen jokoa pokerra zen, eta horretaz gain, diruarekin eta substantzia estupefazienteekin trafikatzen zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=La mafia y el blanqueo de capitales|hizkuntza=es|url=https://atalayar.com/blog/la-mafia-y-el-blanqueo-de-capitales|aldizkaria=Atalayar|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; 

== Ludopatia ==

=== Arazoa ===
[[Fitxategi:Online problem gambling.jpg|thumb|Ludopatia.]]
Jokoari eta kasinoari dagokienez, arrisku nabarmenetako bat [[Ludopatia]] izeneko [[Adikzio|adikzioa]] da. Ludopatia edo ludomania jokoarekiko mendekotasuna da. Beste adikzio batzuk ez bezala, kasu honetan ez dago inolako substantziarik tartean, baizik eta adikzioa jokatzea da, eta horrek eragina du garunaren sari-zentroetan. Hala ere, ludopatia maiz gertatzen da [[Psikotropiko|substantzien]] abusuarekin batera.

=== Efektuak ===
Ludopatia duten pertsonek osasun mentaleko arazoak garatzeko arrisku handiagoa dute. Ohikoenak [[Depresio|depresioa]] edo [[antsietatea]] dira. Ludopatiak izan dezakeen beste ondorio bat da ludopatia duen pertsona bat ezin dela jokatzen eta apustuak egiten gelditu, bere familiarengandik eta lagunengandik aldendu daitekeela, eta, horrez gain, jarrera zakarra eta amorragarria izan dezakeela. Ludopatia duen pertsona baten kasurik okerrenean, banka porrot ekar dezake, eta horrek, ia erabat, [[Estres|estresari]] edo [[Depresio|depresioari]] eragiten dio, eta horrek, aldi berean, [[Suizidio|suizidioa]] eragin dezake.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Ludopathy {{!}} How is Pathological Gambling Treated?|hizkuntza=en-US|data=2021-03-26|url=https://www.worldsbest.rehab/ludopathy/|aldizkaria=Worlds Best Rehab|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Irtenbideak ===
Hauek dira arazo garrantzitsu honen irtenbideak:

Jokoarekiko [[Menpekotasuna|mendekotasuna]] gainditzeko, arazoa onartzea beharrezkoa da. Hurrengo urratsa horrelako kasuetan [[Espezialitate mediko|espezialista]] batengana jotzea da, hala nola, [[Psikologia|psikologoarengana]]. Horrez gain, familiarekin eta lagunekin babestuta egoteak lagunduko dio jokalariari, bakarrik mendekotasuna ez gainditzeko. Kasu garrantzitsu bat da apustuekin edo jokoarekin zerikusirik ez duten [[Zale|hobby]] berriak bilatzea; [[Kirol|kirola]] egitea irteera onenetako bat izaten da. Pertsona bati kasinoan sartzea debekatzeko aukera ere badago, dela [[Kasino|establezimenduan]] bertan, dela online kasinoan. Egin beharreko gauza bakarra datu pertsonalak sartzea da, eta [[Pasaporte|pasaportearen]] bidez erregistratu ahal izango da, eta [[Estatu|Estatuko]] [[Erregistro|Erregistroan]] edo [[Autonomia erkidego|autonomia-erkidegoen]] arabera egin ahal izango da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=fromm|izenburua=Soy Ludópata y quiero dejarlo: ¿qué puedo hacer?|hizkuntza=es|data=2019-11-09|url=https://frommbienestar.es/soy-ludopata-y-quiero-dejarlo-que-puedo-hacer/|aldizkaria=Fromm Bienestar|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Galeria ==
[[Fitxategi:Front of the Bellagio at night.jpg|ezkerrera|thumb|295x295px|Bellagio kasinoa. (Las Vegas)]]
[[Fitxategi:Hotel Caesars Palace.JPG|thumb|293x293px|Caesars Palace kasinoa. (Las Vegas)]]
[[Fitxategi:Casino at the Bellagio.jpg|erdian|thumb|281x281px|Bellagio kasino barrutik. (Las Vegas)]]
[[Fitxategi:Caesar at Caesars Palace.jpg|ezkerrera|thumb|300x300px|Caesar eskultura Caesars Palace barruan. (Las Vegas)]]
[[Fitxategi:Macau Venetian Macao Casino 18-years 1.jpg|thumb|279x279px|The Venetian Macao kasinoa barrutik (Txina).]]
[[Fitxategi:The Venetian Macao.jpg|erdian|thumb|295x295px|The Venetian Macao kasinoa. (Txina)]]
[[Fitxategi:Macau Casino Lisboa at night.jpg|ezkerrera|thumb|255x255px|Macao kasino Lisboan. (Portugal)]]
[[Fitxategi:Kasino Seemannsheim Kleinmachnow 1911.jpg|thumb|287x287px|Kasino Seemannsheim Kleinmachnow 1911an (Alemania)]]
[[Fitxategi:Ca' Rezzonico - Il Ridotto di palazzo Dandolo a San Moise - Francesco Guardi.jpg|erdian|thumb|332x332px|Il Ridotto kasinoa 1638an. (Italia)]]
[[Fitxategi:Casinò di Campione, night.jpg|ezkerrera|thumb|275x275px|Casinò di Campione kasino gauean. (Italia)]]
[[Fitxategi:Apache Casino Entrance.jpg|erdian|thumb|356x356px|Apache Kasino. (Oklahoma)]]

== Erreferentziak ==
[[Kategoria:Kasinoak| ]]</text>
      <sha1>nju260bzn6wmfv2uundkjs5vpju5har</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005587</id>
      <parentid>9005584</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:23:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Galeria */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27906" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Las Vegas Strip.png|thumb|300px|[[Las Vegas Strip]], kasino-hotelez beterik dagoena.]]

'''Kasino''' jendea biltzeko edo atsegin hartzeko tokia edo etxea da; bereziki, [[diru joko]]ak eskaintzen dituena{{lur erref}}. Kasinoak normalean [[hotel]], [[jatetxe]], [[denda]] edo [[gurutzaldi]]etatik gertu edo batera eraikitzen dituzte.

Kasino hitzak [[italiera]]zko jatorria du, ''Casa'' (etxe) hitzetik eratorria da eta jatorriz landako etxea adierazteko erabiltzen hasi zen izen hori. Gerora, hiritik kanpo egiten ziren ekintza sozialen kokalekuak adierazteko erabiltzen hasi ziren, apustu eta joko-etxeak barne. XIX. mendetik aurrera, ospetsu bilakatu eta munduan zehar hedatu zituzten, joko-etxearen zentzuan.

Kasino askok, [[joko]] eta [[apustu]]&lt;nowiki/&gt;rako aukeraz gain, festa, jatetxe, loleku eta abar luze bat eskaintzen dute.

== Historia ==
Ausazko jokoak [[Antzinaroa|antzinaroan]] agertu ziren. [[Arkeologo]] batzuek duela milaka urte sortutako dadoen [[prototipo]] batzuk aurkitu zituzten [[Kristo aurretik|Kristoren aurretik]], datu hauek [[magia]]-erritualetarako eta zorte ona erakartzeko erabiltzen zituztela uste da. Izan ere, [[Erroma|Erroman]], seigarren mendean, zirkua deritzon hura jendeak apustuak egiteko eta dadoetan jolasteko leku publikoa zen.

=== Lehenengo Pausuak ===
[[Lege|Legez]] ireki zen lehen kasinoa [[Il Ridotto]] izan zen, [[Venezia|Venezian]] kokatua, Italian, [[1638]]. urtean. Il Ridotto eraiki zen [[Palazzo Dandolo|Palazzo Dandoloren]] hegoalde batean. Kasino terminoa etxe txikitik dator, zeren eta Il Ridotto ireki aurretik apustu-jokoak etxe pribatuetan egiten zirelako. Il Ridottoak hainbat erosotasun eskaintzen ditu, hala nola musika, janaria eta edaria. Joku ospetsuenak Biribí-a eta Basetta ziren. [[Biribí|''Biribí'']]-a loteria eta bingoa bezalakoa da eta ''[[Basetta]]'' [[Blackjack]] moduko karta joko bat da. [[Jende pribilegiatua]] bakarrik sar zitekeen, eta, oro har, apustuak izugarri altuak izaten ziren, eta, gainera, hiru arau zorrotz bete behar izaten zituzten.

# Bisitariek nola jantzi behar zuten erabakitzen zaie. 
# Portaera-eredu jakin batzuk bete behar zituzten.
# Jokalariek menuko plater espezifikoak eskatu behar zituzten

Elizak apustu-jokoari buruzko jarrera negatiboa zela eta, gobernua behartu zuen jokoa legez kanpo uztera. Il Ridotto kasinoa itxi egin behar izan zuten lege horrengatik. Baina ez zen kasinoen amaiera izango, jokoa galarazita egon arren, Italiatik kanpora hedatzen hasi ziren, Frantzian bezala.

=== Frantzia ===
[[1765]]&lt;nowiki/&gt;ean Paris hiriburuan kasino bat ireki zen [[Cardinal Mazarin|Cardinal Mazarinen]] laguntzari esker, zeinak uste baitzuen estatuaren boterea berrezarri zezaketela jokoaren negozioan emandako zergei esker. Kasino horrek zerbait berria zeukan, lehen ikusi den joko bat, erruleta, jokalari asko erakarriz oso ezagun egiten dena. [[XVIII. mendea|XVIII. mendearen]] hasieran, lehen kasinoak [[Europa|Europako]] herrialdeetan irekitzen hasi ziren, ospe handia lortu zuen eta jokoan parte hartzeko prest zeuden jokalari askorekin, irabaz zitezkeen diru-kopuruengatik.

=== Amerikako Estatu Batuak ===
Las Vegas garatzen hasi zenean hasi ziren kasinoak sortzen eta ospea lortzen [[1905]] urtean. Baina jokoek legez kanpokoak izaten jarraitzen zuten eta mafiak apustuez jabetu ziren. [[1931]]&lt;nowiki/&gt;an, agintariek apustuak eta ausazko jokoak legeztatu zituzten, eta horrekin batera, Las Vegas hirian kasino eta joko-areto ugari irekitzen hasi ziren. Las Vegas, gaur egun, jolasteko leku aproposa modukoa ezagutzen da. [[Bellagio (hotela eta kasinoa)|Bellagio]] edo [[Caesars Palace]] kasino ikusgarriekin.

=== Espaina ===
[[Espainia|Espainian]] ireki ziren lehen kasinoak [[XIX. mendea|XIX]]. mendekoak izan ziren. Beste behin ere, pribilegiatuak eta aberatsak ziren, apustu handiak egiten zituztelako, eta jokoak [[Domino|Dominoa]] eta karta-jokoak ziren. [[Primo de Riveraren diktadura|1923]]. urtean, [[Miguel Primo de Rivera|Primo Riveraren]] [[Diktadura|diktaduran]], zeinarekin helburuko era guztietako apustuak debekatu zituen kasinoei eta joko-aretoei dagokien guztia. Azkenik, [[1977|1977an]] Jokoaren Legea onartu zen, herritarren laguntzari esker. Ireki zen lehen kasinoetako bat [[Torrelodones|Torrelodonesena]] izan zen. Kasino ospetsuenak gaur egun Casino [[Puerto Banús|Puerto Banus]], Casino [[Bartzelona|Barcelona]] edo Casino de [[Aranjuez]] dira.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Nacimiento y evolución de los casinos en Europa y en el mundo|hizkuntza=es|data=2020-12-23|url=https://redhistoria.com/nacimiento-y-evolucion-de-los-casinos-en-europa-y-en-el-mundo/|aldizkaria=Red Historia|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Helburua ==
Kasinoak modu labur eta sinplean erabiltzen duen [[Mekanismo|mekanismoa]] honako hau da:

Jokalariak A diruaren batura bat egiten du ausazko joko jakin batera. Joko horretan B baldintza bete behar da apustulariak irabazi-diruaren (I) batura bat irabaz dezan, (I) A baino handiagoa edo berdina izanik.

B baldintza betetzen bada, orduan jokalariak I jasotzen du.

B baldintza betetzen ez bada, orduan jokalariak ez du ezer jasotzen.

Horrez gain, irabazi-kopuruak (I) aldez aurretik hitzartuta daude. Horiek zehazteko, mekanismo estatistiko konplexuak erabiltzen dira, kasinoari abantaila emateko. Jokalari batek betiko jokatzen badu, saldoa kasinoaren aldekoa izango da.

Kasinoak herri bateko jarduera turistikoa sustatzen duen arren, jokalariek hotel-zerbitzuak, [[gastronomia]] eta abar erabiltzen baitituzte, [[zerga]]-portzentaje handia eskatzen zaie, jokoari lotutako arazo sozialak direla eta.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Ministerio del Interior|izenburua=Orden de 9 de enero de 1979 por la que se aprueba el Reglamento de Casinos de Juego|orrialdeak=1710–1720|data=1979-01-23|url=https://www.boe.es/eli/es/o/1979/01/09/(4)|alea=Orden|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Jokatzeko Moduak ==

=== Erruleta ===
[[Erruleta]] munduko zorizko jokorik ezagunena da, ezinbestekoa kasino batean. Erraz uler daitekeen jokoa da, eta, ziurrenik, dirua erraz irabaz daitekeen jokoa.
[[Fitxategi:Roulette - detail.jpg|thumb|373x373px|Kasinoko erruleta]]
Mekanismoa oso sinplea da, 0tik 36ra bitarteko 37 zenbakiz osatutako erruleta txiki batek osatzen du. Erruleta horiek koloreak dituzte, 0ak kolore berdea du eta 1etik 36ra bitartean gorriaren eta beltzaren artean txandakatzen dira.

Erruletan apustu egiteko modu desberdinak daude:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
|'''Apustuak'''
|'''Azalpena'''
|-
|Gorria eta Beltza
|Kolorezko apustuak
|-
|Bikoitia edo Bakoitia
|Apustuak zenbaki bikoitira/bakoitira
|-
|Baxua edo Altua
|Egin apustu 1etik 18ra bitarteko zenbaki guztiei
Egin apustu 19 eta 36 arteko zenbaki guztiei
|-
|Hamabikoa
|Egin apustua 12 zenbakitan (1-12, 13-24 edo 25-26)
|-
|Hamabiko apustua
|Zutabe osoko apustuak
|}
[[Fitxategi:Slot machines 3.jpg|thumb|Slots edo Makina Txanpojalea]][[Fitxategi:Two poker cards and poker chips 20170611.jpg|thumb|Poker kasinoan.]]


=== Makina Txanpojaleak/Slots ===
[[Txanpon-makina|Makina txanponjaleak]] edo slots ausazko makinak dira, eta diru-kopuru jakin bat apostatzen da [[Eskudiru|eskudirua]] irabazteko. Programatutako eta ausazko bi makina mota daude.

Programatutako makinetan saria makinaren barne-programa baten araberakoa da, eta jokaldi-sekuentzia baten ondoren, makinak bertan sartu den kantitate jakin bat itzuli behar du. Horri ingeleseko ''Return to Player'' (RTP) deitzen zaio. Horrelako makinak joko-aretoetan, tabernetan eta jatetxeetan egoten dira. Berriz, ausazko makinetan sariak zoriaren araberakoak dira. Ausazko makinak bakarrik daude kasinoetan eta joko-aretoetan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Tipos de juegos de casino|hizkuntza=es|data=2020-06-09|url=https://tipos.wiki/tipos-de-juegos-de-casino/|aldizkaria=Tipos.Wiki|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;
=== Poker ===
Ausazkoak diren kasinoko beste joko batzuk ez bezala, [[Poker|pokerra]] adimen-trebetasuneko jokoa da eta ikasi egin behar da jokoan ondo jokatzeko.

[[Fitxategi:Blackjack game 3.JPG|thumb|Blackjack mahai bat.]]

Pokerra karta-joko bat da, non jokatu aurretik hasierako apustu bat egiten da, kartak banatzen dira eta konbinazio onena duen jokalariak partida irabazten du. Irabazteko gauzarik baxuena karta altua da, eta irabazteko garaiena kolorezko eskailera erreala da. Hainbat poker mota existitzen dira baina famatuena Texas Holdem izenekoa da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cómo jugar al póker: las reglas del juego de cartas|hizkuntza=es|data=2020-02-12|url=https://www.elespanol.com/como/jugar-poker-reglas-juego-cartas/465453945_0.html|aldizkaria=El Español|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Blackjack ===
[[Blackjack]] edo hogeita bat kasinoetan jokatzen den karta-joko bat da. Croupierraren aurkako borroka da, croupierrak bi karta ditu jokalaria bezala, baina [[Croupier|kroupierraren]] karta bat ahuspez dago. Jokalariak kartak eskatu edo [[planto]] egin behar du. Helburua da jokalariak, kartak eskatuz, hogeita batgarren zenbakira hurbiltzea, baina 21a gainditzen badu, automatikoki galtzen du.

=== Baccarat ===
 
[[Baccarat jokoa|Baccarat]] Blackjack jokoaren oso antzekoa da: lau karta banatzen dira, bi jokalariarentzat eta beste bi croupierrarentzat. Batzuetan hirugarren bat ateratzen da. Jokoa jokalariari apustu bat jarriz hasten da. Helburua da lortzen duen eskua edo gehiago 9 hurbiltzea irabazten du. Jokalariak eta kroupierrak puntuazio bera lortzen dutenean, eskua berdinketatzat jotzen da.

=== Keno ===
[[Fitxategi:Military craps game.jpg|thumb|211x211px|Militarrak Craps-era jokatzen.]]
[[Keno]] [[Bingo|bingoaren]] antzeko jokoa da. Jokalariek 1etik 20ra bitartean aukeratzen dituzte eta 1etik 80ra 80 zenbaki dituen txartel batean markatzen dira. 20 zenbaki zozketatzen dira ausaz eta jokalariak saria lortzen du bere apustuaren eta [[Zozketa|zozketan]] agertu diren zenbakien arteko kointzidentzia-kopuruaren arabera.

=== Craps ===
[[Craps]], pase ingelesa ere deitua, ausazko jokoa da, hurrengo jaurtiketan edo [[Erronda (argipena)|erronda]] oso batean bi [[dado]] jaurtitzean lortuko den emaitzari apustu desberdinak egitean datza.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Reglas de los Juegos de Casino|hizkuntza=es-MX|url=https://instabet.com/p/reglas-de-los-juegos-de-casino|aldizkaria=instabet.com|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Arauak ==
[[Fitxategi:Casino Entry Levy Rules.JPG|thumb|Marina Bays arau seinalea. (Singapur)]]
Kasinoa arau zorrotzengatik ezagutzen da, bai portaeran, bai janzteko moduan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Casino Etiquette - New York Times|url=https://archive.nytimes.com/www.nytimes.com/fodors/top/features/travel/destinations/unitedstates/nevada/lasvegas/fdrs_feat_87_4.html?n=Top%25252FFeatures%25252FTravel%25252FDestinations%25252FUnited+States%25252FNevada%25252FLas+Vegas|aldizkaria=archive.nytimes.com|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== Portaeran ===

# Izan atsegina
# Ez edan gehiegi
# Ez egin argazkirik edo bideorik
# Ez hitz egin telefonoz mahaian
# Ezin da mahai batean eseri apustu egingo ez baduzu
# Ez eman dirua zuzenean banatzaileari
# Ez esan beste jokalariei zer egin behar dute

=== Janzkeran ===
Kasinoak [[glamour]] handiko eta [[dotorezia]] handiko lekuak direlako ezagutzen dira, eta horregatik dituzte janzkerarako arau batzuk. Baina kasino guztietan ez dituzte arau horiek erabiltzen; kasino batzuek ez dituzte hain zorrotzak ez diren janzkera-arauak. Hauek dira janzkera araudi desberdinak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Cult|abizena=MTL|izenburua=The Different Dress Codes at Casinos|hizkuntza=en-US|data=2022-02-09|url=https://cultmtl.com/2022/02/the-different-dress-codes-at-casinos/|aldizkaria=Cult MTL|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

# Etiketa formalaren arabera, goi-mailako ekitaldi baterako arropa egokia eraman behar da, normalean [[Jaka (jantzia)|jaka]] serioa eta [[gorbata]].
# Etiketa erdi-formala jaka arrunta da, gorbata beharrik gabe.
# Kasualitatezko etiketak esan nahi du, gutxi gorabehera, denak balioko duela gusturen bat duen bakoitzean.
# Etiketarik gabe. Hau da azken kategoria eta, ondoriozta daitekeenez, denak balio du. Bermudak, [[Sandalia|sandaliak]], jakak... ohikoa da kasino amerikarretan.

== Kasino Famatuak ==

=== Bellagio ===
[[Bellagio (hotela eta kasinoa)|Bellagio]] luxuzko hotel eta kasinoa da, AAAk 5 diamantez kalifikatua, Las Vegaseko ([[Paradise (Nevada)|Paradise]], [[Nevada]]) strip batean kokatua. Mundu osoko kasino ezagunenetako bat da bere dotoreziagatik eta [[Aintzira|aintziran]] duen ikusgarritasunagatik, musikarekin lagunduta.

Bellagio [[1998|1998ko]] urriaren 15ean ireki zen lehen aldiz. Bellagio kasinoan 2.700 [[Txanpon-makina|makina txanpojale]] eta 173 [[Joko-mahai|joko mahai]] daude, eta 24 orduz irekita dago.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bellagio, el casino más icónico y emblemático de Las Vegas – Moove Magazine|hizkuntza=es|url=https://moovemag.com/2021/10/bellagio-el-casino-mas-iconico-y-emblematico-de-las-vegas/|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== Monte Carlo Kasinoa ===
[[Montecarloko kasinoa|Monte Carloko kasinoa]] [[Monako|Monakon]] dagoen luxuzko kasinoa da. Kasinoa [[Société des Bains de Mer|Société des Bains de Mer-en]] jabetzakoa da. Kasinoa [[1863]]&lt;nowiki/&gt;an eraiki zen. Kasinoa [[James Bond]] film famatuaren eszenak egiteko ere erabili izan da. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Casino de Mónaco Monte-Carlo - Monaco Monte-Carlo|hizkuntza=es|url=https://www.monte-carlo.mc/es/tourismo/casino-monte-carlo/|aldizkaria=Monte-Carlo.mc|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Caesars Palace ===
[[Caesars Palace]] luxuzko hotel eta kasino bat da Paradise, Nevada. [[Las Vegas Strip]] mendebaldean dago hotela, Bellagio eta [[The Mirage]] artean. Las Vegasko monumentu handi eta ezagunenetako bat da. Caesars Palace 1966an sortu zuten Jay Sarnok eta Stanley Mallinek.

Caesars Palace-k 185 joko mahai eta 1324 makina txanpojale ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Las Vegas Casino {{!}} Caesars Palace Las Vegas|hizkuntza=en|url=https://www.caesars.com/caesars-palace/casino|aldizkaria=Caesars Home Page|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== The Venetian Macao ===
[[The Venetian Macao]] Macauko [[Luxu|luxuzko]] kasino eta [[Konplexu turistiko|resort]] bat da. Munduko kasino handiena da eta [[Venetian Las Vegas]] kasinoaren eredu bera duen kasinoa da. Hotelaren dorre nagusia [[2007|2007ko]] uztailean amaitu zen, eta konplexua 2007ko abuztuaren 28an inauguratu zen ofizialki. The Venetian Macao 3.400 makina txanponjale eta 800 joko mahai ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=THE VENETIAN MACAO : THE WORLDS LARGEST CASINO|hizkuntza=en-GB|data=2019-10-28|url=https://kks.tv/the-venetian-macao-the-worlds-largest-casino/|aldizkaria=GLOBAL ODYSSEY|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Kasino Online ==
 
Lineako kasinoak edo [[online kasinoak]] oso ospetsu bihurtzen dira, kasino normal batek eskaintzen duen gauza bera eskaintzen baitu, baina etxetik slotetara edo Poker edo Blackjack bezalako jokoetara jokastearen diferentziarekin. Casino Barcelona bezalako kasino arruntek online kasinoa bihurtu dute. Online kasino ezagunenak [[Gamdom]] edo [[Stake]] dira. Online kasinoetako slotek barietate handia dute, askoz modernoagoak dira eta oso bonu interesgarriak dituzte, jokalariari ordaintzeko joera handiagoa dutenak, nahiz eta beti horrela ez izan. Online kasinoek beste aukera bat eman dute tresna horretaz baliatzeko; gaur egun, streamer asko daude [[Twitch]] plataforman zuzenekoak egiten dituztenak. Streamer batzuk oso ospetsu egin dira plataforman online kasinoak eskupetzen dituen slot-bonuen ondorioz diru-kopuru handiak irabazteagatik. Ezagunenak [[Roshtein]] eta [[Train]] dira.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Nuevatribuna|izenburua=Los casinos online y el motivo de su éxito|hizkuntza=es|url=https://www.nuevatribuna.es/articulo/varios/casinos-online-motivo-exito/20200615133722176113.html|aldizkaria=Nuevatribuna|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Objetivo|abizena=CLM|izenburua=El confinamiento propicia el uso de casinos en línea|hizkuntza=es-ES|data=2020-05-08|url=https://objetivocastillalamancha.es/contenidos/nacional/confinamiento-propicia-uso-casinos-linea|aldizkaria=Objetivo Castilla-La Mancha Noticias|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Kasinoak Euskal Herrian ==

=== Luckia Kasino Bilbao ===
[[Luckia Casino Bilbao]] [[2011]] urtean inauguratu zen eta [[Luckia]] taldeari esker, bere kasino ezberdinengatik ezaguna Espainia osoan. [[Bilbo|Bilbon]] dago, Urkixo kalearen erdialdean. Joko-mahaiz eta slotez betetako bi solairu ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=BAO, La Revista de Bilbao {{!}} Luckia Casino Bilbao|hizkuntza=es|url=https://www.baobilbao.com/luckia-casino-bilbao/|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Kasino Barrière ===
[[Barrière kasinoa]] [[Biarritz|Biarritzeko]] hirian dagoen kasinoa da, hondartzaren eta hiriaren artean hain zuzen ere.

Barrière kasinoak zentimo 1etik 200 eurorainoko slotak ditu. Slotak eta joku-mahaiak izateaz gain, kasinoak zuzeneko kontzertuak eta jarduera dibertigarriak eskaintzen ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Groupe|abizena=Barrière|izenburua=Casino Barrière Biarritz : Shows, games, restaurants, bars and clubs|hizkuntza=en|url=https://www.casinosbarriere.com/en/biarritz/your-casino.html|aldizkaria=Casinos Barrière|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Segurtasuna ==
[[Fitxategi:Cámara CCTV.jpg|thumb|185x185px|Segurtasun kamera.]]
Kasinoetan diru asko mugitzen da, eta jende asko egoten da; horregatik, oso [[Segurtasun (babesa)|segurtasun]] zorrotza behar da. Hori dela eta, kasino osoan zaintza-kamerak dituzte, eta, horrez gain, seguru daude tranpak edo jokalarien jokabide txarra bezalako egoeretan esku hartzeko. Sekuraten helburua kasinoaren jabetza babestea eta gonbidatuak kasinotik babestea da. [[1989]]&lt;nowiki/&gt;an, The Mirage izan zen mahai-joko guztietan denbora osoko kamerak erabili zituen lehen kasinoa. Gaur egun, praktikan, kasino guztiek dute segurtasun mota hori, eta gero eta zailagoa da jokalariek tranpak egitea edo arazoren bat egotea.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Casino Safety and Security|hizkuntza=en|url=https://www.dummies.com/article/home-auto-hobbies/games/card-games/general-card-games/casino-safety-security-232892/|aldizkaria=dummies|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Ekonomia ==
[[Fitxategi:Economics.jpg|thumb|Ekonomia.]]
Kasinoek eragiten duten ziurgabetasun ekonomikoak nabarmena izan behar du, kontsumitzailearen konfiantzak eta kontsumitzailearen gastuak ere eragin nabarmena dute kasinoetara egiten diren bisitetan, eta garrantzitsuena diru-sarreretan. Kasinoen industria atzeraldiaren aurka ez badago, orduan kasinoen presentziak oso gutxi lagunduko du balizko etenaldi batean.

Kontuan hartuta kasinoen hedapena saturazio-puntu batera irits daitekeela eta, horrekin, industriaren barruan eskumenak has daitezkeela, kasino baten inpaktu ekonomiko positiboa desagertzea ekar dezaketenak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Spotlight on Economics: Do Casinos Have a Positive Effect on Economic Growth?|hizkuntza=en|url=https://www.ag.ndsu.edu/news/columns/spotlight-on-economics/spotlight-on-economics-do-casinos-have-a-positive-effect-on-economic-growth|aldizkaria=Plone site|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Zinema ==
Zinematografia munduko kasinoek paper handia izan zuten. Kasino ezberdinetan eszena ezberdinak filmatu dira, adibidez [[Montecarloko kasinoa|Monte Carloko kasinoan]] 007 Agentearen sagaren eszenak filmatu dira, [[James Bond]]. Kasinoei buruzko filmak ere egin dira, hala nola [[Ocean's Eleven|''Ocean 's Eleven'']] edo ''[[The Hangover]]''. Kasinoek oso paper garrantzitsua jokatzen dute mafiei buruzko filmetan. [[Martin Scorsese]] zuzendariak zuzendutako ''[[Casino (filma)|Casino]]'' pelikula ospetsua bezalako filmak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Maria|abizena=C|izenburua=La elegancia en el mundo de los casinos a través del cine|hizkuntza=es-ES|data=2021-06-30|url=https://bcncoolhunter.com/2021/06/la-elegancia-en-el-mundo-de-los-casinos-a-traves-del-cine/|aldizkaria=Bcn Cool Hunter|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

Kasinoekin zerikusia duten film ospetsuenetako batzuk hauek dira:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Diego Da|abizena=Costa|izenburua=Casinos de cine: 12 películas sobre casinos|hizkuntza=es|data=2020-03-11|url=https://cinemagavia.es/casinos-de-cine-12-peliculas/|aldizkaria=Cinemagavia|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:The hangover.svg|thumb|470x470px|&quot;The Hangover&quot;.]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!1
![[Rain Man|'Rain Man']]
!(1988)
|-
!2
!'[[Casino (filma)|Casino]]'
!(1995)
|-
!3
!'[[Sydney filma|Sydney]]'
!(1996)
|-
!4
!'[[Croupier filma|Croupier]]'
!(1998)
|-
!5
!'[[Ocean's Eleven|Ocean’s Eleven]]'
!(2001)
|-
!6
!'[[The Cooler]]'
!(2003)
|-
!7
!'[[Casino Royale (2006ko filma)|Casino Royale]]'
!(2006)
|-
!8
!'[[21: Black Jack]]' 
!(2008)
|-
!9
!'[[Look for a Star]]'
!(2009)
|-
!10
!'[[Ajea Las Vegasen|The Hangover]]'
!(2009)
|-
!11
!'[[The Pelayos]]'
!(2012)
|-
!12
!'[[From Vegas to Macau]]'
!(2014)
|}

== Legedia ==

=== Amerikako Estatu Batuak ===
Kasino estiloko jokoak, Estatu Batuetako bi estatutan bakarrik dira legezkoak: [[Nevada]] eta [[Louisiana]]. Nevada da, halaber, benetako diruarekin online kasinora jolastea legezkoa den lau estatuetako bat. Estatu batzuek kasinoko jokoak onartzen dituzte, baina eskualde batzuetan bakarrik.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=What the US law says about casinos – ihlresearch.org|hizkuntza=en-GB|url=https://ihlresearch.org/what-the-us-law-says-about-casinos/|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Espainia ===
Espainian, kasinoei eragiten dieten [[Joko eta Apustuen lege|Joko eta Apustuen legeek]] zorrotz bete behar dituzten arau batzuk ezartzen dizkiete. Ezin dira 3 kasino baino gehiago egon herrialde bakoitzeko, hainbat zerbitzu izan behar dituzte, hala nola [[taberna]] edo [[Jatetxe|jatetxeak]]. Jendearentzat irekita egon behar dute, eta kasinoan jokatzen diren joko guztiek praktikarako baimena izan behar dute.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Comunidad Autónoma del Principado de Asturias|izenburua=Ley 6/2014, de 13 de junio, de Juego y Apuestas|orrialdeak=70780–70811|data=2014-09-11|url=https://www.boe.es/eli/es-as/l/2014/06/13/6|alea=Ley 6/2014|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Krimena ==
[[2004]]&lt;nowiki/&gt;an, Amerikako Estatu Batuetako Justizia Sailaren txosten batean. Ikertzaile batzuek Las Vegasen eta [[Des Moines|Des Moinesen]] atxilotu zituzten pertsonak elkarrizketatu zituzten, eta jakin zuten [[Atxiloketa|atxilotuen]] artean jokalari problematiko edo [[Patologiko|patologikoen]] ehunekoa biztanleria orokorrean baino hiru-bost aldiz handiagoa zela.

=== Mafia ===
Bere ibilbidean zehar, kasinoak [[Mafia|mafiarekin]], [[Mafia Italiar-Amerikar|mafia Italiar-Amerikarrekin]] eta [[Triada Sindikatuak]] mafiarekin erlazionatuak izan dira. Italiako agintariek iragarri zuten 80 milioi euro baino gehiago konfiskatu zituztela Siziliako [[Siziliako mafia|Cosa Nostrari]] ustez lotutako 23 pertsonaren aurkako aktiboetan eta murrizketa-aginduetan, legez kanpoko ausazko jokoetan parte hartzeagatik, iruzur astunduagatik, zerga-ihesagatik eta dirua garbitzeagatik.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Studies: Casinos bring jobs, but also crime, bankruptcy, and even suicide|hizkuntza=en-US|url=https://www.washingtonpost.com/news/wonk/wp/2012/10/30/studies-casinos-bring-jobs-but-also-crime-bankruptcy-and-even-suicide/|aldizkaria=Washington Post|issn=0190-8286|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Do Casinos Cause Crime?|hizkuntza=en-US|data=2009-12-21|url=https://thecrimereport.org/2009/12/21/do-casinos-cause-crime/|aldizkaria=The Crime Report|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Italian Mafia Bets on Illegal Online Gambling|hizkuntza=en-GB|url=https://www.occrp.org/en/daily/13985-italian-mafia-bets-on-illegal-online-gambling|aldizkaria=www.occrp.org|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

Mafiek ere legez kanpoko [[tinbak]] antolatzen zituzten, non ez zen soilik ausazko jokoetan jokatzen, edo legez kanpoko tinba mota horietan gehien jokatzen zen jokoa pokerra zen, eta horretaz gain, diruarekin eta substantzia estupefazienteekin trafikatzen zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=La mafia y el blanqueo de capitales|hizkuntza=es|url=https://atalayar.com/blog/la-mafia-y-el-blanqueo-de-capitales|aldizkaria=Atalayar|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; 

== Ludopatia ==

=== Arazoa ===
[[Fitxategi:Online problem gambling.jpg|thumb|Ludopatia.]]
Jokoari eta kasinoari dagokienez, arrisku nabarmenetako bat [[Ludopatia]] izeneko [[Adikzio|adikzioa]] da. Ludopatia edo ludomania jokoarekiko mendekotasuna da. Beste adikzio batzuk ez bezala, kasu honetan ez dago inolako substantziarik tartean, baizik eta adikzioa jokatzea da, eta horrek eragina du garunaren sari-zentroetan. Hala ere, ludopatia maiz gertatzen da [[Psikotropiko|substantzien]] abusuarekin batera.

=== Efektuak ===
Ludopatia duten pertsonek osasun mentaleko arazoak garatzeko arrisku handiagoa dute. Ohikoenak [[Depresio|depresioa]] edo [[antsietatea]] dira. Ludopatiak izan dezakeen beste ondorio bat da ludopatia duen pertsona bat ezin dela jokatzen eta apustuak egiten gelditu, bere familiarengandik eta lagunengandik aldendu daitekeela, eta, horrez gain, jarrera zakarra eta amorragarria izan dezakeela. Ludopatia duen pertsona baten kasurik okerrenean, banka porrot ekar dezake, eta horrek, ia erabat, [[Estres|estresari]] edo [[Depresio|depresioari]] eragiten dio, eta horrek, aldi berean, [[Suizidio|suizidioa]] eragin dezake.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Ludopathy {{!}} How is Pathological Gambling Treated?|hizkuntza=en-US|data=2021-03-26|url=https://www.worldsbest.rehab/ludopathy/|aldizkaria=Worlds Best Rehab|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Irtenbideak ===
Hauek dira arazo garrantzitsu honen irtenbideak:

Jokoarekiko [[Menpekotasuna|mendekotasuna]] gainditzeko, arazoa onartzea beharrezkoa da. Hurrengo urratsa horrelako kasuetan [[Espezialitate mediko|espezialista]] batengana jotzea da, hala nola, [[Psikologia|psikologoarengana]]. Horrez gain, familiarekin eta lagunekin babestuta egoteak lagunduko dio jokalariari, bakarrik mendekotasuna ez gainditzeko. Kasu garrantzitsu bat da apustuekin edo jokoarekin zerikusirik ez duten [[Zale|hobby]] berriak bilatzea; [[Kirol|kirola]] egitea irteera onenetako bat izaten da. Pertsona bati kasinoan sartzea debekatzeko aukera ere badago, dela [[Kasino|establezimenduan]] bertan, dela online kasinoan. Egin beharreko gauza bakarra datu pertsonalak sartzea da, eta [[Pasaporte|pasaportearen]] bidez erregistratu ahal izango da, eta [[Estatu|Estatuko]] [[Erregistro|Erregistroan]] edo [[Autonomia erkidego|autonomia-erkidegoen]] arabera egin ahal izango da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=fromm|izenburua=Soy Ludópata y quiero dejarlo: ¿qué puedo hacer?|hizkuntza=es|data=2019-11-09|url=https://frommbienestar.es/soy-ludopata-y-quiero-dejarlo-que-puedo-hacer/|aldizkaria=Fromm Bienestar|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Galeria ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;200&quot;&gt;
Fitxategi:Front of the Bellagio at night.jpg|Bellagio kasinoa. (Las Vegas)
Fitxategi:Hotel Caesars Palace.JPG|Caesars Palace kasinoa. (Las Vegas)
Fitxategi:Casino at the Bellagio.jpg|Bellagio kasino barrutik. (Las Vegas)
Fitxategi:Caesar at Caesars Palace.jpg|Caesar eskultura Caesars Palace barruan. (Las Vegas)
Fitxategi:Macau Venetian Macao Casino 18-years 1.jpg|The Venetian Macao kasinoa barrutik (Txina).
Fitxategi:The Venetian Macao.jpg|erdian|The Venetian Macao kasinoa. (Txina)
Fitxategi:Macau Casino Lisboa at night.jpg|Macao kasino Lisboan. (Portugal)
Fitxategi:Kasino Seemannsheim Kleinmachnow 1911.jpg|Kasino Seemannsheim Kleinmachnow 1911an (Alemania)
Fitxategi:Ca' Rezzonico - Il Ridotto di palazzo Dandolo a San Moise - Francesco Guardi.jpg|Il Ridotto kasinoa 1638an. (Italia)
Fitxategi:Casinò di Campione, night.jpg|Casinò di Campione kasino gauean. (Italia)
Fitxategi:Apache Casino Entrance.jpg|356x356px|Apache Kasino. (Oklahoma)
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
[[Kategoria:Kasinoak| ]]</text>
      <sha1>k2fmfovkds6zddl1wsqvwhelvwfnhgq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005589</id>
      <parentid>9005587</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:24:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreferentziak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27985" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Las Vegas Strip.png|thumb|300px|[[Las Vegas Strip]], kasino-hotelez beterik dagoena.]]

'''Kasino''' jendea biltzeko edo atsegin hartzeko tokia edo etxea da; bereziki, [[diru joko]]ak eskaintzen dituena{{lur erref}}. Kasinoak normalean [[hotel]], [[jatetxe]], [[denda]] edo [[gurutzaldi]]etatik gertu edo batera eraikitzen dituzte.

Kasino hitzak [[italiera]]zko jatorria du, ''Casa'' (etxe) hitzetik eratorria da eta jatorriz landako etxea adierazteko erabiltzen hasi zen izen hori. Gerora, hiritik kanpo egiten ziren ekintza sozialen kokalekuak adierazteko erabiltzen hasi ziren, apustu eta joko-etxeak barne. XIX. mendetik aurrera, ospetsu bilakatu eta munduan zehar hedatu zituzten, joko-etxearen zentzuan.

Kasino askok, [[joko]] eta [[apustu]]&lt;nowiki/&gt;rako aukeraz gain, festa, jatetxe, loleku eta abar luze bat eskaintzen dute.

== Historia ==
Ausazko jokoak [[Antzinaroa|antzinaroan]] agertu ziren. [[Arkeologo]] batzuek duela milaka urte sortutako dadoen [[prototipo]] batzuk aurkitu zituzten [[Kristo aurretik|Kristoren aurretik]], datu hauek [[magia]]-erritualetarako eta zorte ona erakartzeko erabiltzen zituztela uste da. Izan ere, [[Erroma|Erroman]], seigarren mendean, zirkua deritzon hura jendeak apustuak egiteko eta dadoetan jolasteko leku publikoa zen.

=== Lehenengo Pausuak ===
[[Lege|Legez]] ireki zen lehen kasinoa [[Il Ridotto]] izan zen, [[Venezia|Venezian]] kokatua, Italian, [[1638]]. urtean. Il Ridotto eraiki zen [[Palazzo Dandolo|Palazzo Dandoloren]] hegoalde batean. Kasino terminoa etxe txikitik dator, zeren eta Il Ridotto ireki aurretik apustu-jokoak etxe pribatuetan egiten zirelako. Il Ridottoak hainbat erosotasun eskaintzen ditu, hala nola musika, janaria eta edaria. Joku ospetsuenak Biribí-a eta Basetta ziren. [[Biribí|''Biribí'']]-a loteria eta bingoa bezalakoa da eta ''[[Basetta]]'' [[Blackjack]] moduko karta joko bat da. [[Jende pribilegiatua]] bakarrik sar zitekeen, eta, oro har, apustuak izugarri altuak izaten ziren, eta, gainera, hiru arau zorrotz bete behar izaten zituzten.

# Bisitariek nola jantzi behar zuten erabakitzen zaie. 
# Portaera-eredu jakin batzuk bete behar zituzten.
# Jokalariek menuko plater espezifikoak eskatu behar zituzten

Elizak apustu-jokoari buruzko jarrera negatiboa zela eta, gobernua behartu zuen jokoa legez kanpo uztera. Il Ridotto kasinoa itxi egin behar izan zuten lege horrengatik. Baina ez zen kasinoen amaiera izango, jokoa galarazita egon arren, Italiatik kanpora hedatzen hasi ziren, Frantzian bezala.

=== Frantzia ===
[[1765]]&lt;nowiki/&gt;ean Paris hiriburuan kasino bat ireki zen [[Cardinal Mazarin|Cardinal Mazarinen]] laguntzari esker, zeinak uste baitzuen estatuaren boterea berrezarri zezaketela jokoaren negozioan emandako zergei esker. Kasino horrek zerbait berria zeukan, lehen ikusi den joko bat, erruleta, jokalari asko erakarriz oso ezagun egiten dena. [[XVIII. mendea|XVIII. mendearen]] hasieran, lehen kasinoak [[Europa|Europako]] herrialdeetan irekitzen hasi ziren, ospe handia lortu zuen eta jokoan parte hartzeko prest zeuden jokalari askorekin, irabaz zitezkeen diru-kopuruengatik.

=== Amerikako Estatu Batuak ===
Las Vegas garatzen hasi zenean hasi ziren kasinoak sortzen eta ospea lortzen [[1905]] urtean. Baina jokoek legez kanpokoak izaten jarraitzen zuten eta mafiak apustuez jabetu ziren. [[1931]]&lt;nowiki/&gt;an, agintariek apustuak eta ausazko jokoak legeztatu zituzten, eta horrekin batera, Las Vegas hirian kasino eta joko-areto ugari irekitzen hasi ziren. Las Vegas, gaur egun, jolasteko leku aproposa modukoa ezagutzen da. [[Bellagio (hotela eta kasinoa)|Bellagio]] edo [[Caesars Palace]] kasino ikusgarriekin.

=== Espaina ===
[[Espainia|Espainian]] ireki ziren lehen kasinoak [[XIX. mendea|XIX]]. mendekoak izan ziren. Beste behin ere, pribilegiatuak eta aberatsak ziren, apustu handiak egiten zituztelako, eta jokoak [[Domino|Dominoa]] eta karta-jokoak ziren. [[Primo de Riveraren diktadura|1923]]. urtean, [[Miguel Primo de Rivera|Primo Riveraren]] [[Diktadura|diktaduran]], zeinarekin helburuko era guztietako apustuak debekatu zituen kasinoei eta joko-aretoei dagokien guztia. Azkenik, [[1977|1977an]] Jokoaren Legea onartu zen, herritarren laguntzari esker. Ireki zen lehen kasinoetako bat [[Torrelodones|Torrelodonesena]] izan zen. Kasino ospetsuenak gaur egun Casino [[Puerto Banús|Puerto Banus]], Casino [[Bartzelona|Barcelona]] edo Casino de [[Aranjuez]] dira.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Nacimiento y evolución de los casinos en Europa y en el mundo|hizkuntza=es|data=2020-12-23|url=https://redhistoria.com/nacimiento-y-evolucion-de-los-casinos-en-europa-y-en-el-mundo/|aldizkaria=Red Historia|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Helburua ==
Kasinoak modu labur eta sinplean erabiltzen duen [[Mekanismo|mekanismoa]] honako hau da:

Jokalariak A diruaren batura bat egiten du ausazko joko jakin batera. Joko horretan B baldintza bete behar da apustulariak irabazi-diruaren (I) batura bat irabaz dezan, (I) A baino handiagoa edo berdina izanik.

B baldintza betetzen bada, orduan jokalariak I jasotzen du.

B baldintza betetzen ez bada, orduan jokalariak ez du ezer jasotzen.

Horrez gain, irabazi-kopuruak (I) aldez aurretik hitzartuta daude. Horiek zehazteko, mekanismo estatistiko konplexuak erabiltzen dira, kasinoari abantaila emateko. Jokalari batek betiko jokatzen badu, saldoa kasinoaren aldekoa izango da.

Kasinoak herri bateko jarduera turistikoa sustatzen duen arren, jokalariek hotel-zerbitzuak, [[gastronomia]] eta abar erabiltzen baitituzte, [[zerga]]-portzentaje handia eskatzen zaie, jokoari lotutako arazo sozialak direla eta.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Ministerio del Interior|izenburua=Orden de 9 de enero de 1979 por la que se aprueba el Reglamento de Casinos de Juego|orrialdeak=1710–1720|data=1979-01-23|url=https://www.boe.es/eli/es/o/1979/01/09/(4)|alea=Orden|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Jokatzeko Moduak ==

=== Erruleta ===
[[Erruleta]] munduko zorizko jokorik ezagunena da, ezinbestekoa kasino batean. Erraz uler daitekeen jokoa da, eta, ziurrenik, dirua erraz irabaz daitekeen jokoa.
[[Fitxategi:Roulette - detail.jpg|thumb|373x373px|Kasinoko erruleta]]
Mekanismoa oso sinplea da, 0tik 36ra bitarteko 37 zenbakiz osatutako erruleta txiki batek osatzen du. Erruleta horiek koloreak dituzte, 0ak kolore berdea du eta 1etik 36ra bitartean gorriaren eta beltzaren artean txandakatzen dira.

Erruletan apustu egiteko modu desberdinak daude:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
|'''Apustuak'''
|'''Azalpena'''
|-
|Gorria eta Beltza
|Kolorezko apustuak
|-
|Bikoitia edo Bakoitia
|Apustuak zenbaki bikoitira/bakoitira
|-
|Baxua edo Altua
|Egin apustu 1etik 18ra bitarteko zenbaki guztiei
Egin apustu 19 eta 36 arteko zenbaki guztiei
|-
|Hamabikoa
|Egin apustua 12 zenbakitan (1-12, 13-24 edo 25-26)
|-
|Hamabiko apustua
|Zutabe osoko apustuak
|}
[[Fitxategi:Slot machines 3.jpg|thumb|Slots edo Makina Txanpojalea]][[Fitxategi:Two poker cards and poker chips 20170611.jpg|thumb|Poker kasinoan.]]


=== Makina Txanpojaleak/Slots ===
[[Txanpon-makina|Makina txanponjaleak]] edo slots ausazko makinak dira, eta diru-kopuru jakin bat apostatzen da [[Eskudiru|eskudirua]] irabazteko. Programatutako eta ausazko bi makina mota daude.

Programatutako makinetan saria makinaren barne-programa baten araberakoa da, eta jokaldi-sekuentzia baten ondoren, makinak bertan sartu den kantitate jakin bat itzuli behar du. Horri ingeleseko ''Return to Player'' (RTP) deitzen zaio. Horrelako makinak joko-aretoetan, tabernetan eta jatetxeetan egoten dira. Berriz, ausazko makinetan sariak zoriaren araberakoak dira. Ausazko makinak bakarrik daude kasinoetan eta joko-aretoetan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Tipos de juegos de casino|hizkuntza=es|data=2020-06-09|url=https://tipos.wiki/tipos-de-juegos-de-casino/|aldizkaria=Tipos.Wiki|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;
=== Poker ===
Ausazkoak diren kasinoko beste joko batzuk ez bezala, [[Poker|pokerra]] adimen-trebetasuneko jokoa da eta ikasi egin behar da jokoan ondo jokatzeko.

[[Fitxategi:Blackjack game 3.JPG|thumb|Blackjack mahai bat.]]

Pokerra karta-joko bat da, non jokatu aurretik hasierako apustu bat egiten da, kartak banatzen dira eta konbinazio onena duen jokalariak partida irabazten du. Irabazteko gauzarik baxuena karta altua da, eta irabazteko garaiena kolorezko eskailera erreala da. Hainbat poker mota existitzen dira baina famatuena Texas Holdem izenekoa da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cómo jugar al póker: las reglas del juego de cartas|hizkuntza=es|data=2020-02-12|url=https://www.elespanol.com/como/jugar-poker-reglas-juego-cartas/465453945_0.html|aldizkaria=El Español|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Blackjack ===
[[Blackjack]] edo hogeita bat kasinoetan jokatzen den karta-joko bat da. Croupierraren aurkako borroka da, croupierrak bi karta ditu jokalaria bezala, baina [[Croupier|kroupierraren]] karta bat ahuspez dago. Jokalariak kartak eskatu edo [[planto]] egin behar du. Helburua da jokalariak, kartak eskatuz, hogeita batgarren zenbakira hurbiltzea, baina 21a gainditzen badu, automatikoki galtzen du.

=== Baccarat ===
 
[[Baccarat jokoa|Baccarat]] Blackjack jokoaren oso antzekoa da: lau karta banatzen dira, bi jokalariarentzat eta beste bi croupierrarentzat. Batzuetan hirugarren bat ateratzen da. Jokoa jokalariari apustu bat jarriz hasten da. Helburua da lortzen duen eskua edo gehiago 9 hurbiltzea irabazten du. Jokalariak eta kroupierrak puntuazio bera lortzen dutenean, eskua berdinketatzat jotzen da.

=== Keno ===
[[Fitxategi:Military craps game.jpg|thumb|211x211px|Militarrak Craps-era jokatzen.]]
[[Keno]] [[Bingo|bingoaren]] antzeko jokoa da. Jokalariek 1etik 20ra bitartean aukeratzen dituzte eta 1etik 80ra 80 zenbaki dituen txartel batean markatzen dira. 20 zenbaki zozketatzen dira ausaz eta jokalariak saria lortzen du bere apustuaren eta [[Zozketa|zozketan]] agertu diren zenbakien arteko kointzidentzia-kopuruaren arabera.

=== Craps ===
[[Craps]], pase ingelesa ere deitua, ausazko jokoa da, hurrengo jaurtiketan edo [[Erronda (argipena)|erronda]] oso batean bi [[dado]] jaurtitzean lortuko den emaitzari apustu desberdinak egitean datza.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Reglas de los Juegos de Casino|hizkuntza=es-MX|url=https://instabet.com/p/reglas-de-los-juegos-de-casino|aldizkaria=instabet.com|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Arauak ==
[[Fitxategi:Casino Entry Levy Rules.JPG|thumb|Marina Bays arau seinalea. (Singapur)]]
Kasinoa arau zorrotzengatik ezagutzen da, bai portaeran, bai janzteko moduan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Casino Etiquette - New York Times|url=https://archive.nytimes.com/www.nytimes.com/fodors/top/features/travel/destinations/unitedstates/nevada/lasvegas/fdrs_feat_87_4.html?n=Top%25252FFeatures%25252FTravel%25252FDestinations%25252FUnited+States%25252FNevada%25252FLas+Vegas|aldizkaria=archive.nytimes.com|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== Portaeran ===

# Izan atsegina
# Ez edan gehiegi
# Ez egin argazkirik edo bideorik
# Ez hitz egin telefonoz mahaian
# Ezin da mahai batean eseri apustu egingo ez baduzu
# Ez eman dirua zuzenean banatzaileari
# Ez esan beste jokalariei zer egin behar dute

=== Janzkeran ===
Kasinoak [[glamour]] handiko eta [[dotorezia]] handiko lekuak direlako ezagutzen dira, eta horregatik dituzte janzkerarako arau batzuk. Baina kasino guztietan ez dituzte arau horiek erabiltzen; kasino batzuek ez dituzte hain zorrotzak ez diren janzkera-arauak. Hauek dira janzkera araudi desberdinak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Cult|abizena=MTL|izenburua=The Different Dress Codes at Casinos|hizkuntza=en-US|data=2022-02-09|url=https://cultmtl.com/2022/02/the-different-dress-codes-at-casinos/|aldizkaria=Cult MTL|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

# Etiketa formalaren arabera, goi-mailako ekitaldi baterako arropa egokia eraman behar da, normalean [[Jaka (jantzia)|jaka]] serioa eta [[gorbata]].
# Etiketa erdi-formala jaka arrunta da, gorbata beharrik gabe.
# Kasualitatezko etiketak esan nahi du, gutxi gorabehera, denak balioko duela gusturen bat duen bakoitzean.
# Etiketarik gabe. Hau da azken kategoria eta, ondoriozta daitekeenez, denak balio du. Bermudak, [[Sandalia|sandaliak]], jakak... ohikoa da kasino amerikarretan.

== Kasino Famatuak ==

=== Bellagio ===
[[Bellagio (hotela eta kasinoa)|Bellagio]] luxuzko hotel eta kasinoa da, AAAk 5 diamantez kalifikatua, Las Vegaseko ([[Paradise (Nevada)|Paradise]], [[Nevada]]) strip batean kokatua. Mundu osoko kasino ezagunenetako bat da bere dotoreziagatik eta [[Aintzira|aintziran]] duen ikusgarritasunagatik, musikarekin lagunduta.

Bellagio [[1998|1998ko]] urriaren 15ean ireki zen lehen aldiz. Bellagio kasinoan 2.700 [[Txanpon-makina|makina txanpojale]] eta 173 [[Joko-mahai|joko mahai]] daude, eta 24 orduz irekita dago.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bellagio, el casino más icónico y emblemático de Las Vegas – Moove Magazine|hizkuntza=es|url=https://moovemag.com/2021/10/bellagio-el-casino-mas-iconico-y-emblematico-de-las-vegas/|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== Monte Carlo Kasinoa ===
[[Montecarloko kasinoa|Monte Carloko kasinoa]] [[Monako|Monakon]] dagoen luxuzko kasinoa da. Kasinoa [[Société des Bains de Mer|Société des Bains de Mer-en]] jabetzakoa da. Kasinoa [[1863]]&lt;nowiki/&gt;an eraiki zen. Kasinoa [[James Bond]] film famatuaren eszenak egiteko ere erabili izan da. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Casino de Mónaco Monte-Carlo - Monaco Monte-Carlo|hizkuntza=es|url=https://www.monte-carlo.mc/es/tourismo/casino-monte-carlo/|aldizkaria=Monte-Carlo.mc|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Caesars Palace ===
[[Caesars Palace]] luxuzko hotel eta kasino bat da Paradise, Nevada. [[Las Vegas Strip]] mendebaldean dago hotela, Bellagio eta [[The Mirage]] artean. Las Vegasko monumentu handi eta ezagunenetako bat da. Caesars Palace 1966an sortu zuten Jay Sarnok eta Stanley Mallinek.

Caesars Palace-k 185 joko mahai eta 1324 makina txanpojale ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Las Vegas Casino {{!}} Caesars Palace Las Vegas|hizkuntza=en|url=https://www.caesars.com/caesars-palace/casino|aldizkaria=Caesars Home Page|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== The Venetian Macao ===
[[The Venetian Macao]] Macauko [[Luxu|luxuzko]] kasino eta [[Konplexu turistiko|resort]] bat da. Munduko kasino handiena da eta [[Venetian Las Vegas]] kasinoaren eredu bera duen kasinoa da. Hotelaren dorre nagusia [[2007|2007ko]] uztailean amaitu zen, eta konplexua 2007ko abuztuaren 28an inauguratu zen ofizialki. The Venetian Macao 3.400 makina txanponjale eta 800 joko mahai ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=THE VENETIAN MACAO : THE WORLDS LARGEST CASINO|hizkuntza=en-GB|data=2019-10-28|url=https://kks.tv/the-venetian-macao-the-worlds-largest-casino/|aldizkaria=GLOBAL ODYSSEY|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Kasino Online ==
 
Lineako kasinoak edo [[online kasinoak]] oso ospetsu bihurtzen dira, kasino normal batek eskaintzen duen gauza bera eskaintzen baitu, baina etxetik slotetara edo Poker edo Blackjack bezalako jokoetara jokastearen diferentziarekin. Casino Barcelona bezalako kasino arruntek online kasinoa bihurtu dute. Online kasino ezagunenak [[Gamdom]] edo [[Stake]] dira. Online kasinoetako slotek barietate handia dute, askoz modernoagoak dira eta oso bonu interesgarriak dituzte, jokalariari ordaintzeko joera handiagoa dutenak, nahiz eta beti horrela ez izan. Online kasinoek beste aukera bat eman dute tresna horretaz baliatzeko; gaur egun, streamer asko daude [[Twitch]] plataforman zuzenekoak egiten dituztenak. Streamer batzuk oso ospetsu egin dira plataforman online kasinoak eskupetzen dituen slot-bonuen ondorioz diru-kopuru handiak irabazteagatik. Ezagunenak [[Roshtein]] eta [[Train]] dira.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Nuevatribuna|izenburua=Los casinos online y el motivo de su éxito|hizkuntza=es|url=https://www.nuevatribuna.es/articulo/varios/casinos-online-motivo-exito/20200615133722176113.html|aldizkaria=Nuevatribuna|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Objetivo|abizena=CLM|izenburua=El confinamiento propicia el uso de casinos en línea|hizkuntza=es-ES|data=2020-05-08|url=https://objetivocastillalamancha.es/contenidos/nacional/confinamiento-propicia-uso-casinos-linea|aldizkaria=Objetivo Castilla-La Mancha Noticias|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Kasinoak Euskal Herrian ==

=== Luckia Kasino Bilbao ===
[[Luckia Casino Bilbao]] [[2011]] urtean inauguratu zen eta [[Luckia]] taldeari esker, bere kasino ezberdinengatik ezaguna Espainia osoan. [[Bilbo|Bilbon]] dago, Urkixo kalearen erdialdean. Joko-mahaiz eta slotez betetako bi solairu ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=BAO, La Revista de Bilbao {{!}} Luckia Casino Bilbao|hizkuntza=es|url=https://www.baobilbao.com/luckia-casino-bilbao/|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Kasino Barrière ===
[[Barrière kasinoa]] [[Biarritz|Biarritzeko]] hirian dagoen kasinoa da, hondartzaren eta hiriaren artean hain zuzen ere.

Barrière kasinoak zentimo 1etik 200 eurorainoko slotak ditu. Slotak eta joku-mahaiak izateaz gain, kasinoak zuzeneko kontzertuak eta jarduera dibertigarriak eskaintzen ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Groupe|abizena=Barrière|izenburua=Casino Barrière Biarritz : Shows, games, restaurants, bars and clubs|hizkuntza=en|url=https://www.casinosbarriere.com/en/biarritz/your-casino.html|aldizkaria=Casinos Barrière|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Segurtasuna ==
[[Fitxategi:Cámara CCTV.jpg|thumb|185x185px|Segurtasun kamera.]]
Kasinoetan diru asko mugitzen da, eta jende asko egoten da; horregatik, oso [[Segurtasun (babesa)|segurtasun]] zorrotza behar da. Hori dela eta, kasino osoan zaintza-kamerak dituzte, eta, horrez gain, seguru daude tranpak edo jokalarien jokabide txarra bezalako egoeretan esku hartzeko. Sekuraten helburua kasinoaren jabetza babestea eta gonbidatuak kasinotik babestea da. [[1989]]&lt;nowiki/&gt;an, The Mirage izan zen mahai-joko guztietan denbora osoko kamerak erabili zituen lehen kasinoa. Gaur egun, praktikan, kasino guztiek dute segurtasun mota hori, eta gero eta zailagoa da jokalariek tranpak egitea edo arazoren bat egotea.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Casino Safety and Security|hizkuntza=en|url=https://www.dummies.com/article/home-auto-hobbies/games/card-games/general-card-games/casino-safety-security-232892/|aldizkaria=dummies|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Ekonomia ==
[[Fitxategi:Economics.jpg|thumb|Ekonomia.]]
Kasinoek eragiten duten ziurgabetasun ekonomikoak nabarmena izan behar du, kontsumitzailearen konfiantzak eta kontsumitzailearen gastuak ere eragin nabarmena dute kasinoetara egiten diren bisitetan, eta garrantzitsuena diru-sarreretan. Kasinoen industria atzeraldiaren aurka ez badago, orduan kasinoen presentziak oso gutxi lagunduko du balizko etenaldi batean.

Kontuan hartuta kasinoen hedapena saturazio-puntu batera irits daitekeela eta, horrekin, industriaren barruan eskumenak has daitezkeela, kasino baten inpaktu ekonomiko positiboa desagertzea ekar dezaketenak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Spotlight on Economics: Do Casinos Have a Positive Effect on Economic Growth?|hizkuntza=en|url=https://www.ag.ndsu.edu/news/columns/spotlight-on-economics/spotlight-on-economics-do-casinos-have-a-positive-effect-on-economic-growth|aldizkaria=Plone site|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Zinema ==
Zinematografia munduko kasinoek paper handia izan zuten. Kasino ezberdinetan eszena ezberdinak filmatu dira, adibidez [[Montecarloko kasinoa|Monte Carloko kasinoan]] 007 Agentearen sagaren eszenak filmatu dira, [[James Bond]]. Kasinoei buruzko filmak ere egin dira, hala nola [[Ocean's Eleven|''Ocean 's Eleven'']] edo ''[[The Hangover]]''. Kasinoek oso paper garrantzitsua jokatzen dute mafiei buruzko filmetan. [[Martin Scorsese]] zuzendariak zuzendutako ''[[Casino (filma)|Casino]]'' pelikula ospetsua bezalako filmak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Maria|abizena=C|izenburua=La elegancia en el mundo de los casinos a través del cine|hizkuntza=es-ES|data=2021-06-30|url=https://bcncoolhunter.com/2021/06/la-elegancia-en-el-mundo-de-los-casinos-a-traves-del-cine/|aldizkaria=Bcn Cool Hunter|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

Kasinoekin zerikusia duten film ospetsuenetako batzuk hauek dira:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Diego Da|abizena=Costa|izenburua=Casinos de cine: 12 películas sobre casinos|hizkuntza=es|data=2020-03-11|url=https://cinemagavia.es/casinos-de-cine-12-peliculas/|aldizkaria=Cinemagavia|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:The hangover.svg|thumb|470x470px|&quot;The Hangover&quot;.]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!1
![[Rain Man|'Rain Man']]
!(1988)
|-
!2
!'[[Casino (filma)|Casino]]'
!(1995)
|-
!3
!'[[Sydney filma|Sydney]]'
!(1996)
|-
!4
!'[[Croupier filma|Croupier]]'
!(1998)
|-
!5
!'[[Ocean's Eleven|Ocean’s Eleven]]'
!(2001)
|-
!6
!'[[The Cooler]]'
!(2003)
|-
!7
!'[[Casino Royale (2006ko filma)|Casino Royale]]'
!(2006)
|-
!8
!'[[21: Black Jack]]' 
!(2008)
|-
!9
!'[[Look for a Star]]'
!(2009)
|-
!10
!'[[Ajea Las Vegasen|The Hangover]]'
!(2009)
|-
!11
!'[[The Pelayos]]'
!(2012)
|-
!12
!'[[From Vegas to Macau]]'
!(2014)
|}

== Legedia ==

=== Amerikako Estatu Batuak ===
Kasino estiloko jokoak, Estatu Batuetako bi estatutan bakarrik dira legezkoak: [[Nevada]] eta [[Louisiana]]. Nevada da, halaber, benetako diruarekin online kasinora jolastea legezkoa den lau estatuetako bat. Estatu batzuek kasinoko jokoak onartzen dituzte, baina eskualde batzuetan bakarrik.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=What the US law says about casinos – ihlresearch.org|hizkuntza=en-GB|url=https://ihlresearch.org/what-the-us-law-says-about-casinos/|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Espainia ===
Espainian, kasinoei eragiten dieten [[Joko eta Apustuen lege|Joko eta Apustuen legeek]] zorrotz bete behar dituzten arau batzuk ezartzen dizkiete. Ezin dira 3 kasino baino gehiago egon herrialde bakoitzeko, hainbat zerbitzu izan behar dituzte, hala nola [[taberna]] edo [[Jatetxe|jatetxeak]]. Jendearentzat irekita egon behar dute, eta kasinoan jokatzen diren joko guztiek praktikarako baimena izan behar dute.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Comunidad Autónoma del Principado de Asturias|izenburua=Ley 6/2014, de 13 de junio, de Juego y Apuestas|orrialdeak=70780–70811|data=2014-09-11|url=https://www.boe.es/eli/es-as/l/2014/06/13/6|alea=Ley 6/2014|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Krimena ==
[[2004]]&lt;nowiki/&gt;an, Amerikako Estatu Batuetako Justizia Sailaren txosten batean. Ikertzaile batzuek Las Vegasen eta [[Des Moines|Des Moinesen]] atxilotu zituzten pertsonak elkarrizketatu zituzten, eta jakin zuten [[Atxiloketa|atxilotuen]] artean jokalari problematiko edo [[Patologiko|patologikoen]] ehunekoa biztanleria orokorrean baino hiru-bost aldiz handiagoa zela.

=== Mafia ===
Bere ibilbidean zehar, kasinoak [[Mafia|mafiarekin]], [[Mafia Italiar-Amerikar|mafia Italiar-Amerikarrekin]] eta [[Triada Sindikatuak]] mafiarekin erlazionatuak izan dira. Italiako agintariek iragarri zuten 80 milioi euro baino gehiago konfiskatu zituztela Siziliako [[Siziliako mafia|Cosa Nostrari]] ustez lotutako 23 pertsonaren aurkako aktiboetan eta murrizketa-aginduetan, legez kanpoko ausazko jokoetan parte hartzeagatik, iruzur astunduagatik, zerga-ihesagatik eta dirua garbitzeagatik.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Studies: Casinos bring jobs, but also crime, bankruptcy, and even suicide|hizkuntza=en-US|url=https://www.washingtonpost.com/news/wonk/wp/2012/10/30/studies-casinos-bring-jobs-but-also-crime-bankruptcy-and-even-suicide/|aldizkaria=Washington Post|issn=0190-8286|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Do Casinos Cause Crime?|hizkuntza=en-US|data=2009-12-21|url=https://thecrimereport.org/2009/12/21/do-casinos-cause-crime/|aldizkaria=The Crime Report|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Italian Mafia Bets on Illegal Online Gambling|hizkuntza=en-GB|url=https://www.occrp.org/en/daily/13985-italian-mafia-bets-on-illegal-online-gambling|aldizkaria=www.occrp.org|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

Mafiek ere legez kanpoko [[tinbak]] antolatzen zituzten, non ez zen soilik ausazko jokoetan jokatzen, edo legez kanpoko tinba mota horietan gehien jokatzen zen jokoa pokerra zen, eta horretaz gain, diruarekin eta substantzia estupefazienteekin trafikatzen zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=La mafia y el blanqueo de capitales|hizkuntza=es|url=https://atalayar.com/blog/la-mafia-y-el-blanqueo-de-capitales|aldizkaria=Atalayar|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; 

== Ludopatia ==

=== Arazoa ===
[[Fitxategi:Online problem gambling.jpg|thumb|Ludopatia.]]
Jokoari eta kasinoari dagokienez, arrisku nabarmenetako bat [[Ludopatia]] izeneko [[Adikzio|adikzioa]] da. Ludopatia edo ludomania jokoarekiko mendekotasuna da. Beste adikzio batzuk ez bezala, kasu honetan ez dago inolako substantziarik tartean, baizik eta adikzioa jokatzea da, eta horrek eragina du garunaren sari-zentroetan. Hala ere, ludopatia maiz gertatzen da [[Psikotropiko|substantzien]] abusuarekin batera.

=== Efektuak ===
Ludopatia duten pertsonek osasun mentaleko arazoak garatzeko arrisku handiagoa dute. Ohikoenak [[Depresio|depresioa]] edo [[antsietatea]] dira. Ludopatiak izan dezakeen beste ondorio bat da ludopatia duen pertsona bat ezin dela jokatzen eta apustuak egiten gelditu, bere familiarengandik eta lagunengandik aldendu daitekeela, eta, horrez gain, jarrera zakarra eta amorragarria izan dezakeela. Ludopatia duen pertsona baten kasurik okerrenean, banka porrot ekar dezake, eta horrek, ia erabat, [[Estres|estresari]] edo [[Depresio|depresioari]] eragiten dio, eta horrek, aldi berean, [[Suizidio|suizidioa]] eragin dezake.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Ludopathy {{!}} How is Pathological Gambling Treated?|hizkuntza=en-US|data=2021-03-26|url=https://www.worldsbest.rehab/ludopathy/|aldizkaria=Worlds Best Rehab|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Irtenbideak ===
Hauek dira arazo garrantzitsu honen irtenbideak:

Jokoarekiko [[Menpekotasuna|mendekotasuna]] gainditzeko, arazoa onartzea beharrezkoa da. Hurrengo urratsa horrelako kasuetan [[Espezialitate mediko|espezialista]] batengana jotzea da, hala nola, [[Psikologia|psikologoarengana]]. Horrez gain, familiarekin eta lagunekin babestuta egoteak lagunduko dio jokalariari, bakarrik mendekotasuna ez gainditzeko. Kasu garrantzitsu bat da apustuekin edo jokoarekin zerikusirik ez duten [[Zale|hobby]] berriak bilatzea; [[Kirol|kirola]] egitea irteera onenetako bat izaten da. Pertsona bati kasinoan sartzea debekatzeko aukera ere badago, dela [[Kasino|establezimenduan]] bertan, dela online kasinoan. Egin beharreko gauza bakarra datu pertsonalak sartzea da, eta [[Pasaporte|pasaportearen]] bidez erregistratu ahal izango da, eta [[Estatu|Estatuko]] [[Erregistro|Erregistroan]] edo [[Autonomia erkidego|autonomia-erkidegoen]] arabera egin ahal izango da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=fromm|izenburua=Soy Ludópata y quiero dejarlo: ¿qué puedo hacer?|hizkuntza=es|data=2019-11-09|url=https://frommbienestar.es/soy-ludopata-y-quiero-dejarlo-que-puedo-hacer/|aldizkaria=Fromm Bienestar|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Galeria ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;200&quot;&gt;
Fitxategi:Front of the Bellagio at night.jpg|Bellagio kasinoa. (Las Vegas)
Fitxategi:Hotel Caesars Palace.JPG|Caesars Palace kasinoa. (Las Vegas)
Fitxategi:Casino at the Bellagio.jpg|Bellagio kasino barrutik. (Las Vegas)
Fitxategi:Caesar at Caesars Palace.jpg|Caesar eskultura Caesars Palace barruan. (Las Vegas)
Fitxategi:Macau Venetian Macao Casino 18-years 1.jpg|The Venetian Macao kasinoa barrutik (Txina).
Fitxategi:The Venetian Macao.jpg|erdian|The Venetian Macao kasinoa. (Txina)
Fitxategi:Macau Casino Lisboa at night.jpg|Macao kasino Lisboan. (Portugal)
Fitxategi:Kasino Seemannsheim Kleinmachnow 1911.jpg|Kasino Seemannsheim Kleinmachnow 1911an (Alemania)
Fitxategi:Ca' Rezzonico - Il Ridotto di palazzo Dandolo a San Moise - Francesco Guardi.jpg|Il Ridotto kasinoa 1638an. (Italia)
Fitxategi:Casinò di Campione, night.jpg|Casinò di Campione kasino gauean. (Italia)
Fitxategi:Apache Casino Entrance.jpg|356x356px|Apache Kasino. (Oklahoma)
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Kasinoak| ]]</text>
      <sha1>j41kyevnumv87vpoco0scdo7k43lnj4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gartzia Ximenez Iruñekoa</title>
    <ns>0</ns>
    <id>363643</id>
    <redirect title="Gartzia Semenoitz Iruñekoa" />
    <revision>
      <id>9005990</id>
      <parentid>8256430</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:06:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]</text>
      <sha1>qkvp4esa8gryld0rt14jmb9hqya3klh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eztabaida:Gartzia Ximenez Iruñekoa</title>
    <ns>1</ns>
    <id>363644</id>
    <redirect title="Eztabaida:Gartzia Semenoitz Iruñekoa" />
    <revision>
      <id>9006003</id>
      <parentid>8256433</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:08:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Eztabaida:Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="53" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Eztabaida:Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]</text>
      <sha1>kn5pod8n0ujei99i4f0wvblatww0fu8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Martxoko ezko</title>
    <ns>0</ns>
    <id>382567</id>
    <revision>
      <id>9005493</id>
      <parentid>9004020</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:38:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorion</username>
        <id>44278</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4182" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa
| izena = Martxoko ezkoa
|authority = ([[Elias Magnus Fries|Fr.]]) [[Giacomo Bresadola|Bres.]]
{{mikomorfotaula taxotaulan
|izena = Martxoko ezkoa
|himenioa = orriak
|txapela = ganbila
|txapela2 = laua
|orriak = 
|hanka = biluzia
|esporak = 
|ekologia = mikorriza
}}
|ohar_mota = Ezaugarriak
}}
'''Martxoko ezkoa''' edo '''elur ezkoa''' (''Hygrophorus marzuolus'') [[Hygrophoraceae]] familiako [[onddo]] bat da. Jatorriz ''Agaricus marzuolus'' izena eman zion [[Elias Magnus Fries]]ek 1821ean, eta 1893an ''Hygrophorus'' generoan sartu zuen [[Giacomo Bresadola]]k.&lt;ref&gt;{{Erref-EHko onddoak}}

Onddo honen perretxikoak haragi trinkoa dauka. Txapela gris-beltz kolorekoa da, 15 cm-tik gorako diametrokoa. Hanka zuria dauka, grisera jotzen duena zahartzean. Orrien artean tarte zabala dauka, eta haien kolorea zuria da hasieran eta grisa zahartzean.

Euskal Herrian neguaren azkenean agertzen da, baita elur azpian ere. Orbelaren azpian geratzen da askotan eta ez da erraz antzematen. Ez da oso arrunta.

== Deskribapena ==
'''Kapela:''' 4 eta12 cm. arteko diametrokoa, haragitsua, hasieran ganbila, gero laua eta ertza uhindua. Leuna da, ez da likatsua ez eta higrofanoa ere, eta arbel-zurixka kolorekoa, zahartuaz ilundu egiten da. Orbelak estaltzen dituen aleetan kolore zuria agertzen da.

'''Orriak:''' Hasieran estu-estu eta gero oso urrun. Dekurrente samarrak, sabeldunak, zabalak eta atzetik nerbioez elkartuak. Bere kolore zurixka gero grisaxka bihurtzen da.

Orri dekurrenteak: hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orriak.

'''Hanka:''' Motza, sendoa eta haragitsua, batzuetan kurbatua eta kolore zurixkakoa, gero grisaxka bihurtzen dena eta ezkatatxuak ditu goiko aldean.

'''Haragia:''' Trinkoa, baina samurra, zurixka oro ar eta errautz-gris kolorekoa kapelaren azalaren azpian. Usain eta zapore zehatsik gabe.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Lotina, Roberto|urtea=1985|izenburua=Mil setas ibericas|argitaletxea=Diputacion foral de vizcaya|orrialdea=343|ISBN=84-505-1806-7|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

'''Etimologia:''' Hygrophorus hitza grekotik dator, heze eta ekarri beharreko phóreotik, hau da, hezetasuna bildu eta kontserbatzen duenetik. Marzuolus berriz latinetik, martxotik, agertzen den hilabetetik.

== Jangarritasuna ==
Jateko oso ona. Urteko lehen perretxiko jangarria da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Palacios Quintano Daniel|urtea=2014|izenburua=Disfrutando con las setas|argitaletxea=Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa|orrialdea=192|ISBN=978-84-617-0196-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Nahasketa arriskua ===
Agertzen den garaiagatik, zaila da beste batekin nahastea. Udazkenean antzeko espezie batzuk ateratzen dira: H. Caprinus, H. Atramentosus, lehena arrexka kolorekoa eta bigarrena gris-zilarreztatua.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Cetto, Bruno|urtea=1987|izenburua=Guia de los hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A. Barcelona|orrialdea=431|ISBN=84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)|hizkuntza=ES}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martzuolus1.jpg|thumb|Martxoko ezko]]

== Sasoia eta lekua ==
Urtarrila eta martxoa bitartean bizi den espezie goiztiarra, batez ere baso mistoetan irtetzen du, pagoak eta koniferak nahasi dauden basoetan. Silizezko lurretan. Hostoek oso estalita eta nahiko lurperatuta. Elurra guztiz desagertu ez bada ere aurki daiteke.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo|urtea=1987|izenburua=Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color|argitaletxea=Iberduero|orrialdea=114|ISBN=84-404-0530-8|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

Urtxintxek eta basoko animaliek jaten dituzte eta hauek uzten dituzten arrastoek aurkitzen laguntzen dute.

'''Banaketa eremua:'''

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

* [http://errotari.com/Micologiaeuskera/especie.php?1980 ''Hygrophorus marzuolus'' Errotari mikologia elkartearen webgunean]
* {{en}} [http://www.mycobank.org/BioloMICS.aspx?Table=Mycobank&amp;Rec=150120&amp;Fields=All ''Hygrophorus marzuolus'' Mycobank-en]
{{autoritate kontrola}}

{{Euskal Herriko perretxiko eta onddoak}}

[[Kategoria:Perretxiko jangarriak]]
[[Kategoria:Hygrophoraceae]]
[[Kategoria:Elias Magnus Friesek deskribatutako taxoiak]]</text>
      <sha1>1yzfntftwx3qtyojcqaw0y5p1msd7is</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005495</id>
      <parentid>9005493</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:40:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorion</username>
        <id>44278</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4188" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa
| izena = Martxoko ezkoa
|authority = ([[Elias Magnus Fries|Fr.]]) [[Giacomo Bresadola|Bres.]]
{{mikomorfotaula taxotaulan
|izena = Martxoko ezkoa
|himenioa = orriak
|txapela = ganbila
|txapela2 = laua
|orriak = 
|hanka = biluzia
|esporak = 
|ekologia = mikorriza
}}
|ohar_mota = Ezaugarriak
}}
'''Martxoko ezkoa''' edo '''elur ezkoa''' (''Hygrophorus marzuolus'') [[Hygrophoraceae]] familiako [[onddo]] bat da. Jatorriz ''Agaricus marzuolus'' izena eman zion [[Elias Magnus Fries]]ek 1821ean, eta 1893an ''Hygrophorus'' generoan sartu zuen [[Giacomo Bresadola]]k.&lt;ref&gt;{{Erref-EHko onddoak}}&lt;/ref&gt;

Onddo honen perretxikoak haragi trinkoa dauka. Txapela gris-beltz kolorekoa da, 15 cm-tik gorako diametrokoa. Hanka zuria dauka, grisera jotzen duena zahartzean. Orrien artean tarte zabala dauka, eta haien kolorea zuria da hasieran eta grisa zahartzean.

Euskal Herrian neguaren azkenean agertzen da, baita elur azpian ere. Orbelaren azpian geratzen da askotan eta ez da erraz antzematen. Ez da oso arrunta.

== Deskribapena ==
'''Kapela:''' 4 eta12 cm. arteko diametrokoa, haragitsua, hasieran ganbila, gero laua eta ertza uhindua. Leuna da, ez da likatsua ez eta higrofanoa ere, eta arbel-zurixka kolorekoa, zahartuaz ilundu egiten da. Orbelak estaltzen dituen aleetan kolore zuria agertzen da.

'''Orriak:''' Hasieran estu-estu eta gero oso urrun. Dekurrente samarrak, sabeldunak, zabalak eta atzetik nerbioez elkartuak. Bere kolore zurixka gero grisaxka bihurtzen da.

Orri dekurrenteak: hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orriak.

'''Hanka:''' Motza, sendoa eta haragitsua, batzuetan kurbatua eta kolore zurixkakoa, gero grisaxka bihurtzen dena eta ezkatatxuak ditu goiko aldean.

'''Haragia:''' Trinkoa, baina samurra, zurixka oro ar eta errautz-gris kolorekoa kapelaren azalaren azpian. Usain eta zapore zehatsik gabe.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Lotina, Roberto|urtea=1985|izenburua=Mil setas ibericas|argitaletxea=Diputacion foral de vizcaya|orrialdea=343|ISBN=84-505-1806-7|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

'''Etimologia:''' Hygrophorus hitza grekotik dator, heze eta ekarri beharreko phóreotik, hau da, hezetasuna bildu eta kontserbatzen duenetik. Marzuolus berriz latinetik, martxotik, agertzen den hilabetetik.

== Jangarritasuna ==
Jateko oso ona. Urteko lehen perretxiko jangarria da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Palacios Quintano Daniel|urtea=2014|izenburua=Disfrutando con las setas|argitaletxea=Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa|orrialdea=192|ISBN=978-84-617-0196-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Nahasketa arriskua ===
Agertzen den garaiagatik, zaila da beste batekin nahastea. Udazkenean antzeko espezie batzuk ateratzen dira: H. Caprinus, H. Atramentosus, lehena arrexka kolorekoa eta bigarrena gris-zilarreztatua.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Cetto, Bruno|urtea=1987|izenburua=Guia de los hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A. Barcelona|orrialdea=431|ISBN=84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)|hizkuntza=ES}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Martzuolus1.jpg|thumb|Martxoko ezko]]

== Sasoia eta lekua ==
Urtarrila eta martxoa bitartean bizi den espezie goiztiarra, batez ere baso mistoetan irtetzen du, pagoak eta koniferak nahasi dauden basoetan. Silizezko lurretan. Hostoek oso estalita eta nahiko lurperatuta. Elurra guztiz desagertu ez bada ere aurki daiteke.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo|urtea=1987|izenburua=Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color|argitaletxea=Iberduero|orrialdea=114|ISBN=84-404-0530-8|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

Urtxintxek eta basoko animaliek jaten dituzte eta hauek uzten dituzten arrastoek aurkitzen laguntzen dute.

'''Banaketa eremua:'''

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

* [http://errotari.com/Micologiaeuskera/especie.php?1980 ''Hygrophorus marzuolus'' Errotari mikologia elkartearen webgunean]
* {{en}} [http://www.mycobank.org/BioloMICS.aspx?Table=Mycobank&amp;Rec=150120&amp;Fields=All ''Hygrophorus marzuolus'' Mycobank-en]
{{autoritate kontrola}}

{{Euskal Herriko perretxiko eta onddoak}}

[[Kategoria:Perretxiko jangarriak]]
[[Kategoria:Hygrophoraceae]]
[[Kategoria:Elias Magnus Friesek deskribatutako taxoiak]]</text>
      <sha1>mmboyjbw7x7sqrw85v9isz18gvklx55</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hordago (argitaletxea)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>389115</id>
    <revision>
      <id>9005736</id>
      <parentid>7763534</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:43:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gotzon</username>
        <id>1028</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Zuzendariaren izena era egokian idatzi dut.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1580" xml:space="preserve">'''Hordago''' [[Donostia]]ko [[Gipuzkoa plaza]]n egoitza izan zuen [[argitaletxe]] bat izan zen, [[1978]]an sortutakoa eta euskarazko nahiz gaztelaniazko liburuak plazaratu zituena. Politikoki [[EIA]] alderdiarekin lotura zuzena zuen argitaletxe honek.&lt;ref&gt;http://www.euskomedia.org/aunamendi/43107&lt;/ref&gt; Argitaletxeak landu zituen gaiak oso zabalak izan ziren, literatura klasikoa, poesia, eleberria, liburu politikoa, liburu historikoa... Zuzendaria [[Jose Ignazio Mujika Arregi|Iñaki Mujika Arregi]] izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|url=http://hemeroteca.abc.es/nav/Navigate.exe/hemeroteca/madrid/abc/1980/07/01/021.html|izenburua=|sartze-data=|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}&lt;/ref&gt;

Bizirik iraun zuen urtetan Hordagoren liburuek eragin handia izan zuten. Garrantzi handia izan zuen &quot;[[Euskal Klasikoak Bilduma]]&quot; non hogeita hamar baino gehiago liburu klasikoen edizio [[faksimile]] plazaratu ziren. Agertu ziren artean [[Joanes Etxeberri]]ren ''[[Manual Devotionezkoa]]'' (liburu honek bilduma ireki zuen), [[Manuel Larramendi]]ren ''[[El imposible vencido]]'' (23.zk.), [[Agustin Kardaberaz]]en ''[[Liburu ederra]]'' (12.zk.), [[Jean Pierre Duvoisin]]en ''[[Laborantzako liburua]]'' (13.zk.), e.a.

Argitaletxea [[1988]]an itxi zen.&lt;ref&gt;http://www1.euskadi.net/harluxet/hiztegia1.asp?sarrera=Lur1&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{zirriborro}}

[[Kategoria:Euskal Herriko argitaletxeak]]
[[Kategoria:1978an sortutako enpresak]]
[[Kategoria:Hordago argitaletxea]]</text>
      <sha1>mpwadenuv1hlwatgg9ddhrms9936q29</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Xabier Cañas</title>
    <ns>3</ns>
    <id>395890</id>
    <revision>
      <id>9005979</id>
      <parentid>8990005</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T00:42:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MediaWiki message delivery</username>
        <id>48005</id>
      </contributor>
      <comment>/* The Signpost: 1 August 2022 */ atal berria</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="552076" xml:space="preserve">{{ongietorria}}

== Erreferentziak eta oharrak ==
Kaixo, Sator. Zorionak zure lanagatik [[Pierre Bourdieu]] artikuluan. Ikusi dut oharrak eta erreferentziak batera jartzen dituzula baina ahal dira oharrak era bereizian jarri. Oharrak nola jartzen diren ikusteko [[banaketa binomial]] artikuluan duzu adibide bat, iturburu kodeari begiratuz. Mila esker. - --[[Lankide:Joxemai|Joxemai]]; &lt;small&gt;[[Lankide eztabaida:Joxemai|(erantzunak)]]&lt;/small&gt; 13:42, 22 urtarrila 2015 (UTC)
:{{egina}}, Mila esker. -[[Lankide:Sator|Sator]] ([[Lankide eztabaida:Sator|eztabaida]]) 14:15, 22 urtarrila 2015 (UTC)

== Islandiako udalerriak ==

Primeran! Nahi d(it)uzun guztia(k). --[[Lankide:Marklar2007|Marklar]] ([[Lankide eztabaida:Marklar2007|eztabaida]]) 18:18, 23 urtarrila 2015 (UTC)-[[Lankide:Marklar2007|Marklar]] ([[Lankide eztabaida:Marklar2007|eztabaida]]) 18:18, 23 urtarrila 2015 (UTC)

: Bale. Udalerriak ez diren hirientzat (Selfoss adibidez) [[:Kategoria:Islandiako hiriak]] sortu berri dut. Udalerriak egingo ditut eta hiri horiek zuretzat utziko ditut. Ondo izan. --[[Lankide:Marklar2007|Marklar]] ([[Lankide eztabaida:Marklar2007|eztabaida]]) 09:55, 24 urtarrila 2015 (UTC)
::Ados!

== ''[[Errealitatearen eraikitze soziala]]'' ==

Aupa! Mesedez, kontuan izan [[Wikipedia:Bozketak/Liburu eta abarren izenburuen hizkuntza|bozketa hau]]: euskarazko izenbururik ez badago, jatorrizkoa. Ondo izan. -[[Lankide:Marklar2007|Marklar]] ([[Lankide eztabaida:Marklar2007|eztabaida]]) 18:23, 29 urtarrila 2015 (UTC)

== ''The Signpost'': 15 April 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-15/News and notes|Erik Möller leaving Foundation; annual plan grants under community review]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-15/In the media|Saving Wikipedia; Internet regulation; Thoreau quote hoax]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-15/Featured content|Au-delà de les Alpes, le chien lit de Sainte Bernard. Sous les pavés, les trimes d'argent! Mes enfants, suivez-moi!]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-15/Traffic report|Furious domination]]
* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-15/Blog|Single-User Login provides access to all wikis]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-04-15|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 15:31, 17 apirila 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at http://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=11790462 --&gt;

== ''The Signpost'': 22 April 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-22/Special report|Sony emails reveal corporate practices and undisclosed advocacy editing]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-22/News and notes|Call for candidates as the movement approaches the Wikimedia Board elections]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-22/In the media|UK political editing; hoaxes; net neutrality]]
* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-22/In focus|2015 Wikimedia Foundation election preparations underway]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-22/Featured content|''Vanguard'' on guard]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-22/Traffic report|A harvest of couch potatoes]]
* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-22/Gallery|The bitter end]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-04-22|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:43, 23 apirila 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at http://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=11847463 --&gt;

== Translating the interface in your language, we need your help ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Hello Xabier Cañas, thanks for working on this wiki in your language. [http://laxstrom.name/blag/2015/02/19/prioritizing-mediawikis-translation-strings/ We updated the list of priority translations] and I write you to let you know. The language used by this wiki (or by you in your preferences) needs [[translatewiki:Translating:Group_statistics|about 100 translations or less]] in the priority list. You're almost done!
[[Image:Translatewiki.net logo.svg|frame|link=translatewiki:|{{int:translateinterface}}]]
Please [[translatewiki:Special:MainPage|register on translatewiki.net]] if you didn't yet and then '''[[translatewiki:Special:Translate/core-0-mostused|help complete priority translations]]''' (make sure to select your language in the language selector). With a couple hours' work or less, you can make sure that nearly all visitors see the wiki interface fully translated. [[User:Nemo_bis|Nemo]] 14:06, 26 apirila 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Nemo bis@metawiki using the list at http://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Meta:Sandbox&amp;oldid=12031713 --&gt;

== ''The Signpost'': 29 April 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Wikimania: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-29/Wikimania|Choice of small village for Wikimania 2016 ruffles feathers]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-29/News and notes|Wiki Loves Monuments evaluation sees diminishing returns and increasing cost]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-29/In the media|Scottish MEP blocked for edit warring; ranking articles by importance]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-29/Featured content|Apartheid and related topics, awards and accolades, and a bunch of tough journeys]]
* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-29/Recent research|Popularity vs. quality, Wikipedia images show how copyright damages economy, bots as servants or policemen]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-29/Traffic report|Bruce, Nessie, and genocide]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-04-29/Technology report|VisualEditor and MediaWiki updates]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-04-29|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 04:11, 1 maiatza 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at http://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=12035859 --&gt;

== RE: AmaraPedia ==

maitea, alaitasuna ez dut esku bat emango dizu.. zer egin dezaket?? --[[Lankide:SurdusVII|SurdusVII]] ([[Lankide eztabaida:SurdusVII|eztabaida]]) 14:49, 4 maiatza 2015 (UTC)

:Kaixo, Xabier! Egunak aurrera doaz, eta gutxiago geratzen da maiatzaren 30erako, Amarapediaren edizio-maratoi egunerako. Oker ez banaiz, egun horretan Wikipediari buruzko mahai-ingurua eta hitzaldiak, besteak beste, antolatu nahi dituzue Donostian. Wikipediaren txokoan orain dela bi hilabete nire aldeko jarrera eta parte hartzeko konpromisoa plazaratu nuen, baina geroztik ez dut ezer berririk jakin. Nola daude gauzak? Aurrera doa proiektua? Beste wikilari batzuk ere prest daude parte hartzeko? Zer prestatu behar da egun horretarako? -[[Lankide:Josu|Josu]] ([[Lankide eztabaida:Josu|eztabaida]]) 15:55, 8 maiatza 2015 (UTC)

::Oso ondo, Xabier, Txokoan maiatzaren 30eko berriak ematen badituzu, primeran. Harremanetan egongo gara. -[[Lankide:Josu|Josu]] ([[Lankide eztabaida:Josu|eztabaida]]) 18:18, 9 maiatza 2015 (UTC)

:::Kaixo, Xabier! Maiatzaren 30a iristen ari da, eta gauza batzuk zurekin zehaztu nahi ditut. Idatzi iezaidazu mesedez nire e-maila partikularrera: iraurgiberri@hotmail.com. Mila esker. -[[Lankide:Josu|Josu]] ([[Lankide eztabaida:Josu|eztabaida]]) 16:51, 21 maiatza 2015 (UTC)

== ''The Signpost'': 06 May 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-06/Special report|FDC candidates respond to key issues]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-06/News and notes|&quot;Inspire&quot; grant-making campaign concludes, grantees announced]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-06/In the media|Guggenheim image donation; Wiki campaign gets advertising award]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-06/Featured content|The amorous android and the horsebreeder; WikiCup round two concludes]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-06/Traffic report|The grim ship reality]]
* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-06/Blog|How many women edit Wikipedia?]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-05-06|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 03:54, 8 maiatza 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at http://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=12125390 --&gt;

== ''The Signpost'': 13 May 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Foundation elections: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-13/Foundation elections|WMF Board candidates share their views with the ''Signpost'']]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-13/Op-ed|What made Wikipedia lose its reputation?]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-13/In the media|Grant Shapps story continues; Wikipedia's &quot;leftist ties&quot;]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-13/News and notes|Swedish Wikimedia chapter organizes simultaneous Wikidata contests]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-13/Featured content|Four first-time featured article writers lead the way]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-13/Traffic report|Round Two]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-05-13|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 03:06, 16 maiatza 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at http://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=12125390 --&gt;

== ''The Signpost'': 20 May 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-20/News and notes|The dark side of comedy: Wikipedia volunteers cleaning up behind John Oliver's fowl jokes]]
* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-20/In focus|The awful truth about Wikimedia's article counts]]
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-20/From the editor|Your voice is needed: strategic voting in the WMF election]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-20/In the media|Jimmy Wales accepts Dan David Prize]]
* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-20/WikiProject report|Cell-ebrating Molecular Biology]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-20/Arbitration report|Editor conduct the subject of multiple cases]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-20/Featured content|Puppets, fungi, and waterfalls]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-20/Traffic report|Inner Core]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-05-20|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:48, 20 maiatza 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at http://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=12206541 --&gt;

== ''The Signpost'': 27 May 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-27/News and notes|WMF releases quarterly reports, annual plans]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-27/In the media|Scrubbing Parliamentary biographies; Wikipedia's invisible history]]
* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-27/Recent research|Drug articles accurate and largely complete; women &quot;slightly overrepresented&quot;; talking like an admin]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-27/Traffic report|Summer, summer, summertime]]
* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-27/Discussion report|A relic from the past that needs to be updated]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-27/Featured content|When music was confined to a ribbon of rust]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-05-27/Technology report|MediaWiki blows up printers]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-05-27|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:21, 29 maiatza 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at http://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=12334680 --&gt;

== ''The Signpost'': 03 June 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-03/News and notes|Three new community-elected trustees announced, incumbents out]]
* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-03/Blog|How Wikipedia covered Caitlyn Jenner’s transition]]
* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-03/Discussion report|The deprecation of Persondata; RfA – A broken process; Complaints from users on Swedish Wikipedia]]
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-03/Special report|Towards &quot;Health Information for All&quot;: Medical content on Wikipedia received 6.5 billion page views in 2013]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-03/In the media|Anonymous Australian editing targets football player, shooting victim]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-03/Traffic report|A rather ordinary week]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-03/Featured content|It's not over till the fat man sings]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-03/Technology report|Things are getting SPDYier]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-06-03|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:31, 6 ekaina 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at http://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=12334680 --&gt;

== ''The Signpost'': 10 June 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-10/News and notes|Chapter financial trends analyzed, news in brief]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-10/Traffic report|Two households, both alike in dignity]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-10/In the media|Arbitration case attracts media coverage; Wikipedia in Israel]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-10/Featured content|Just the bear facts, ma'am]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-10/Technology report|Wikimedia sites are going HTTPS only]]
* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-10/Blog|Making Wikipedia’s medical articles accessible in Chinese]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-06-10|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 18:09, 13 ekaina 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at http://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=12401599 --&gt;

== ''The Signpost'': 17 June 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-17/Arbitration report|An election has consequences]]
* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-17/Discussion report|A quick way of becoming an admin]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-17/Featured content|Great Dane hits 150]]
* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-17/In focus|Three weeks to save freedom of panorama in Europe]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-17/In the media|Wikipedia wins Asturias Prize; printing out Wikipedia; HTTPS switch]]
* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-17/Interview|A veteran’s Wikipedia edits help him understand the brutality behind Yugoslavia’s wars]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-17/News and notes|Labs outage kills tools, self; news in brief]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-17/Op-ed|Making a difference in Wikipedia, one GA at a time]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-17/Technology report|HTTPS-only rollout completed, proposal to enable VisualEditor for new accounts]]
* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-17/WikiProject report|We are back - Western Australia speaks]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-06-17|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:48, 19 ekaina 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=12401599 --&gt;

== ''The Signpost'': 24 June 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-24/From the editor|The ''Signpost'' tagging initiative]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-24/Op-ed|Content Translation beta is coming to the English Wikipedia]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-24/News and notes|Board of Trustees propose bylaw amendments]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-24/In the media|Turkish Wikipedia censorship; &quot;Can Wikipedia survive?&quot;; PR editing]]
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-24/Special report|Small impact of the large Google Translation Project on Telugu Wikipedia]]
* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-24/Recent research|How Wikipedia built governance capability; readability of plastic surgery articles]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-24/Featured content|One eye when begun, two when it's done]]
* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-24/Blog|7,473 volumes at 700 pages each: meet ''Print Wikipedia'']]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-24/Arbitration report|Politics by other means: The American politics 2 arbitration]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-24/Technology report|2015 MediaWiki architecture focus and Multimedia roadmap announced]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-06-24|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:13, 25 ekaina 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=12506203 --&gt;

== ''The Signpost'': 01 July 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-01/News and notes|Training the Trainers; VP of Engineering leaves WMF]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-01/In the media|EU freedom of panorama; Nehru outrage; BBC apology]]
* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-01/WikiProject report|Able to make a stand]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-01/Featured content|Viva V.E.R.D.I.]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-01/Traffic report|We're Baaaaack]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-01/Technology report|Technical updates and improvements]]
* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-01/Blog|These Texans are on a quest to improve Wikipedia’s coverage of their state’s revolution]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-07-01|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:00, 3 uztaila 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=12517396 --&gt;

== Many thanks from a very happy Galician! ==

{| style=&quot;border: 5px solid #584010; padding: .25em; background-color: #e0e0a0; color:#800020&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;middle&quot; | [[File:Wikiproject Galicia-Euskadi Barnstar.png|75px]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''The 1-9 Barnstar'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; | '''The 1-9 Bronze Barnstar. Galicia 20 - 20 Challenge''' For your fantastic contributions to the [[:w:en:Wikipedia:Galicia 20 - 20 Challenge|Galicia 20 - 20 Challenge]]. This is well deserved. --[[Lankide:Breogan2008|Breogan2008]] ([[Lankide eztabaida:Breogan2008|eztabaida]]) 00:39, 11 uztaila 2015 (UTC)
|}

== ''The Signpost'': 08 July 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Editorial: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-08/Editorial|So you want to get your message out. Where do you turn?]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-08/News and notes|Wikimedia Foundation annual plan released, news in brief]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-08/In the media|Wikimania warning; Wikipedia &quot;mystery&quot; easily solved]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-08/Traffic report|The Empire lobs back]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-08/Featured content|Pyrénées, Playmates, parliament and a prison...]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-08/Technology report|Tech news in brief]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-07-08|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 04:51, 11 uztaila 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=12637193 --&gt;

== ''The Signpost'': 15 July 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-15/Op-ed|On paid editing and advocacy: when the Bright Line fails to shine, and what we can do about it]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-15/News and notes|The Wikimedia Conference and Wikimania]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-15/In the media|Shapps requests WMUK data; professor's plagiarism demotion]]
* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-15/Blog|Wikimedia Foundation releases third transparency report]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-15/Traffic report|Belles of the ball]]
* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-15/WikiProject report|What happens when a country is no longer a country?]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-15/Technology report|Tech news in brief]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-15/Featured content|When angels and daemons interrupt the vicious and intemperate]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-07-15|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:43, 16 uztaila 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=12708066 --&gt;

== ''The Signpost'': 22 July 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-22/From the editor|Change the world]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-22/News and notes|Wikimanía 2016; Lightbreather ArbCom case]]
* Wikimanía report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-22/Wikimanía report|Wikimanía 2015 report, part 1, the plenaries]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-22/In the media|Novelists annotate Wikipedia; Wales promotes TPO; Working for free]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-22/Traffic report|The Nerds, They Are A-Changin']]
* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-22/WikiProject report|Some more politics]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-22/Featured content|The sleep of reason produces monsters]]\
* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-22/Gallery|&quot;One small step...&quot;]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-22/Technology report|Tech news in brief]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-07-22|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:17, 23 uztaila 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=12826263 --&gt;

== ''The Signpost'': 29 July 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-29/News and notes|BARC de-adminship proposal; Wikimania recordings debate]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-29/Op-ed|My life as an autistic Wikipedian]]
* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-29/Recent research|Wikipedia and collective intelligence; how Wikipedia is tweeted]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-29/In the media|Is Wikipedia a battleground in the culture wars?]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-29/Featured content|Even mammoths get the Blues]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-07-29/Traffic report|Namaste again, Reddit]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-07-29|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 14:59, 31 uztaila 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=12875728 --&gt;

== ''The Signpost'': 05 August 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Editorial: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-05/Editorial|Wikipedia better equipped to deal with systemic bias than traditional publishers]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-05/Op-ed|Je ne suis pas Google]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-05/News and notes|VisualEditor, endowment, science, and news in brief]]
* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-05/WikiProject report|Meet the boilerplate makers]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-05/In the media|Probe into Nehru edits launched; dangers of the right to be forgotten]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-05/Traffic report|Mrityorma amritam gamaya...]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-05/Featured content|Maya, Michigan, Medici, Médée, and Moul n'ga]]
* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-05/Blog|Get help editing Wikipedia with the new “Co-op” mentorship program]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-08-05|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:16, 6 abuztua 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=12875728 --&gt;

== ''The Signpost'': 12 August 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-12/News and notes|Superprotect, one year later; a contentious RfA]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-12/In the media|Paid editing; traffic drop; Nicki Minaj]]
* Forum: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-12/Forum|Community voices on paid editing]]
* Wikimanía report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-12/Wikimanía report|Wikimanía 2015, part 2, a community event]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-12/Traffic report|Fighting from top to bottom]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-12/Featured content|Fused lizards, giant mice, and Scottish demons]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-12/Technology report|Tech news in brief]]
* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-12/Blog|The Hunt for ''Tirpitz'']]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-08-12|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 04:48, 14 abuztua 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=13021033 --&gt;

== ''The Signpost'': 19 August 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-19/Op-ed|WP:THREATENING2MEN: The English Wikipedia's misogynist infopolitics and the hegemony of the asshole consensus]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-19/In the media|Politically controversial science; &quot;Wikipedia hates women&quot;]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-19/Featured content|Dead parrots, live frogs,  a symbolic kiss and what do we get? Enrique Iglesias!]]
* Travelogue: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-19/Travelogue|Seeing is believing]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-19/Traffic report|Straight Outta Connecticut]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-19/Technology report|Tech news in brief]]
* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-19/Blog|How Wikipedia responds to breaking news]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-08-19|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 16:00, 20 abuztua 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=13021033 --&gt;

== ''The Signpost'': 26 August 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-26/In focus|An increase in active Wikipedia editors]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-26/Op-ed|Wikimania – can volunteers organize conferences?]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-26/News and notes|Re-imagining grants]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-26/In the media|Russia temporarily blocks Wikipedia]]
* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-26/Recent research|OpenSym 2015 report; PageRank and wiki quality; news suggestions; the impact of open access]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-26/Featured content|Out to stud, please call later]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-08-26/Arbitration report|Reinforcing Arbitration]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-08-26|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:58, 28 abuztua 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=13021033 --&gt;

== ''The Signpost'': 02 September 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-02/Special report|Massive paid editing network unearthed on the English Wikipedia]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-02/News and notes|Flow placed on ice]]
* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-02/Discussion report|WMF's sudden reversal on Wiki Loves Monuments]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-02/Featured content|Brawny]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-02/In the media|Orangemoody sockpuppet case sparks widespread coverage]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-02/Traffic report|You didn't miss much]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-02/Technology report|Tech news in brief]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-09-02|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:07, 3 iraila 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=13356153 --&gt;

== Donostiako kaleak ==
Kaixo. Donostiako [[Erdialdea (Donostia)|Erdialdeko]] kaleen artikuluak sortzen ari naiz, baina donostiarra ez naizenez [[Artzain Onaren katedrala]]tik haratago dauden kaleak Erdialdean edo Amaran dauden, edota bi auzoetan dauden ez dakitenez, eta zu amaratarra zarela dirudienez, sortu ditudan artikuluak haien auzo egokietan kategorizatuko zenituzkeen eskatu nahiko nizuke. Eskerrik asko. -[[Lankide:Euskaldunaa|Euskaldunaa]] ([[Lankide eztabaida:Euskaldunaa|eztabaida]]) 11:05, 4 iraila 2015 (UTC)

:Eskerrik asko. Bai, zuri egokiena iruditzen zaizun moduan kategorizatu ditzazu. Nire Donostiako auzoen mugen ezagupena lausoa eta noizbehinkako goierritar bisitari edo turistaren mailakoa baita. -[[Lankide:Euskaldunaa|Euskaldunaa]] ([[Lankide eztabaida:Euskaldunaa|eztabaida]]) 12:52, 4 iraila 2015 (UTC)

::Beno, azkenean [[Artzain Onaren katedrala]], edo zehazkiago, [[Urdaneta kalea (Donostia)|Urdaneta kaletik]] [[Urteurrenaren plaza]]rarte dauden [[:Kategoria:Amarako kaleak|kale]], [[:Kategoria:Amarako plazak|plaza]], [[:Kategoria:Amarako parkeak|parke]], [[:Kategoria:Amarako monumentuak|monumentu]] eta [[:Kategoria:Amarako eraikinak|eraikinak]] [[Amara Zaharra|Amara (Amara Zaharra)]] auzoan sailkatu ditut. Ongi egongo delakoan, ondo izan. -[[Lankide:Euskaldunaa|Euskaldunaa]] ([[Lankide eztabaida:Euskaldunaa|eztabaida]]) 08:30, 8 iraila 2015 (UTC)

[[Lankide:Euskalduna]] eta [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] lankideen arteko eztabaida honetan parte hartu nahi nuke. Amara Zaharra ez da barruti edo auzo administratiboa, baina bere mugak nahiko ongi finkaturik daudela esango nuke (amara zaharratar nauzue): Easo Plaza eta bertatik ateratzen diren kaleak (baina Moraza eta Larramendi kaleen Urbieta kaleraino zatia soilik), Easo kalearen hegoaldeko zatia, Osasun Iturria kalea, Amara Gaina kalea eta agian San Roke kalea edo horren zati bat. Prim kalea, Urbieta kalea eta Artzai Onaren katedrala ez daude Amara Zaharrean, Erdialdean baizik, Donostiako zabalgunean. Erreferentziarik ezin dut eman, baina edozein amaratarri galdetu eta eluke inoiz esango Prim kalea eta artzai Onaren katedrala Amara direnik. - --[[Lankide:Joxemai|Joxemai]]; &lt;small&gt;[[Lankide eztabaida:Joxemai|(erantzunak)]]&lt;/small&gt; 08:49, 8 iraila 2015 (UTC)

:Biak donostiarrak ([[Lankide:Joxemai|Joxemai]] eta [[Lankide:Joxemai|Joxemai]]) zaretenez eztabaida eta kategorizazioen zuzenketa zuen esku uzten dut, tokian-tokiko ezagutza baiduzue. Beharbada lankide donostiar gehiagok parte hartzea ere ongi legokela iritzi dut (oraintxe bertan [[Lankide:Josugoni|Josugoni]] eta [[Lankide:Hpholke|Hpholke]] burura etortzen zaizkit), honela emaitza adostuagoa izango litzatekela uste baidut. Aio. -[[Lankide:Euskaldunaa|Euskaldunaa]] ([[Lankide eztabaida:Euskaldunaa|eztabaida]]) 09:00, 8 iraila 2015 (UTC)

::Ados [[Lankide:Joxemai|Joxemaik]] dioenarekin. Dena den, auzo banaketa eta auzotar sentimentudak gatazkatsua izan daitezke (ni loiolatarra izanik, [[Loiolako Erriberak]] [[Loiola]] izan dira betidanik), subjektiboak izaten direlako. Jarraibide bezala [http://www.donostia.eus/callejero/default.htm?lang=eu Donostiako Udalaren banaketa hau] jarraituko nuke. Oso argia da eta mugak ondo zehazten ditu. Gero arte!-[[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] ([[Lankide eztabaida:Xabier Cañas|eztabaida]]) 09:42, 8 iraila 2015 (UTC)

Bestalde, '''Donostia osoa wikipediatzea''' aipatu didazunean... 2016ko Europar Kultur Hiriburua izango denez (Wroclawrekin batera), aurten eta datorren urtean zehar burutzeko ekimen bikaina izango litzatekela iruditzen zait. Adibidez, Amarapedian egin duzuen bezala, ba, Donostiapedia.
-[[Lankide:Euskaldunaa|Euskaldunaa]] ([[Lankide eztabaida:Euskaldunaa|eztabaida]]) 00:25, 15 iraila 2015 (UTC)

== ''The Signpost'': 09 September 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-09/Gallery|Being Welsh]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-09/Op-ed|DYK, or proudly displaying incorrect information on the Main Page with alarming regularity]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-09/News and notes|The Swedish Wikipedia's controversial two-millionth article]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-09/In the media|Calling all scientists!; More Wikipedia editors in the Netherlands than all of Africa combined]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-09/Featured content|Killed by flying debris]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-09/Traffic report|Mass media production traffic]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-09/Technology report|Tech news in brief]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-09-09|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:59, 11 iraila 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=13471573 --&gt;

== ''The Signpost'': 16 September 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Editorial: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-16/Editorial|No access is no answer to closed access]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-16/Traffic report|Another week]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-16/News and notes|Byrd and notifications leave, but page views stay; was a terror suspect editing Wikipedia?]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-16/In the media|Is there life on Mars?]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-16/Featured content|Why did the emu cross the road?]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-16/Technology report|Tech news in brief]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-09-16|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:42, 19 iraila 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=13701199 --&gt;

== ''The Signpost'': 23 September 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-23/Featured content|Inside Duke Humfrey's Library]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-23/In the media|PETA makes &quot;monkey selfie&quot; a three-way copyright battle; Stanford Encyclopedia of Philosophy]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-23/Op-ed|Can we please stop bashing Wikipedia?]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-23/Technology report|Tech news in brief]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-23/Traffic report|¡Viva la Revolución! Kinda.]]
* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-23/WikiProject report|Dancing to the beat of a... wikiproject?]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-09-23|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:24, 25 iraila 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=13750561 --&gt;

== ''The Signpost'': 30 September 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-30/In the media|Irish legislative editing; coffee quarrel; more sports vandalism]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-30/News and notes|Wikimedia Foundation fundraising report, Montreal to host 2017 Wikimania]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-30/Op-ed|Wikipedia needs more administrators]]
* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-30/Recent research|Wiktionary special; Is Wikipedia's search function inferior?; newbies, conflict and tolerance]]
* Tech news: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-09-30/Tech news|Tech news in brief]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-09-30|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:35, 3 urria 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=13920061 --&gt;

== ''The Signpost'': 07 October 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-07/Op-ed|Walled gardens of corruption]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-07/In the media|Jailed Saudi blogger wins award; PR editing and Wiki-embarassment; Pakistan's third-richest person?]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-07/Traffic report|Reality is for losers]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-07/Featured content|This Week's Featured Content]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-07/Arbitration report|Warning: Contains GMOs]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-07/Technology report|Tech news in brief]]
* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-07/Gallery|Winners of Wiki Loves Monuments 2015 in Pakistan]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-10-07|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 18:20, 11 urria 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=13968046 --&gt;

== Eskerrik asko  ==

Eskerrik asko Encyclopédie-n egindako aldaketagatik. Segi horrrela, langile fina!
-[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 13:29, 13 urria 2015 (UTC)

== ''The Signpost'': 14 October 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-14/Blog|Third Wikimedia Spain conference takes place in Madrid]]
* Editorial: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-14/Editorial|Why the news media needs a Wikipedian in residence]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-14/Op-ed|WikiConference USA 2015: Built on good faith]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-14/Traffic report|Screens, Sport, Reddit, and Death]]
* WikiConference Report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-14/WikiConference Report|WikiConference USA 2015]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-14/News and notes|Fundraising: 2015–2016 Q1 Update sparks mailing list debate]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-14/Featured content|A fistful of dollars]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-14/Technology report|Tech news in brief]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-10-14|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:38, 18 urria 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=14155983 --&gt;

== ''The Signpost'': 21 October 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Editorial: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-21/Editorial|Women and Wikipedia: the world is watching]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-21/News and notes|Wikimedia lawsuit against NSA dismissed; Affiliates mailing list launched]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-21/In the media|&quot;Wikipedia's hostility to women&quot;]]
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-21/Special report|One year of GamerGate, or how I learned to stop worrying and love bare rule-level consensus]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-21/Featured content|A more balanced week]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-21/Op-ed|Wikipedia is significantly amplifying the impact of Open Access publications]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-21/Arbitration report|Four ArbCom cases ongoing]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-21/Traffic report|Hiding under the covers of the Internet]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-21/Technology report|Tech news in brief]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-10-21|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 16:00, 25 urria 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=14184992 --&gt;

== ''The Signpost'': 28 October 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-28/From the editor|The ''Signpost‍''&amp;zwj; '​​s reorganization plan—we need your help]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-28/News and notes|English Wikipedia reaches five million articles]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-28/In the media|The world's Wikipedia gaps; Google and Wikipedia accused of tying Ben Carson to NAMBLA]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-28/Op-ed|It’s time to stop the bullying]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-28/Arbitration report|A second attempt at Arbitration enforcement]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-28/Traffic report|Canada, the most popular nation on Earth]]
* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-28/Recent research|Student attitudes towards Wikipedia; Jesus, Napoleon and Obama top &quot;Wikipedia social network&quot;; featured article editing patterns in 12 languages]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-28/Featured content|Birds, turtles, and other things]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-28/Technology report|Tech news in brief]]
* Community letter: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-10-28/Community letter|Five million articles]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-10-28|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 18:11, 1 azaroa 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=14184992 --&gt;

== ''The Signpost'': 04 November 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-04/Op-ed|You are invited to participate in the Community Wishlist Survey]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-04/News and notes|Wikimedia Foundation finances; Superprotect is gone]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-04/In the media|Ahmadiyya Jabrayilov: propaganda myth or history?]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-04/Traffic report|Death, the Dead, and Spectres are abroad]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-04/Featured content|Christianity, music, and cricket]]
* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-04/Gallery|Princess of Asturias Awards 2015 ceremony]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-04/Technology report|Tech news in brief]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-11-04|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 18:28, 7 azaroa 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=14473305 --&gt;

== Bandaloen txikitzailearen saria ==

{{Bandaloak txikitzeko gailua|--[[Lankide:Xabier_Armendaritz|Xabier Armendaritz]] [[Fitxategi:Icons-mini-comment new.gif|18px|link=Lankide eztabaida:Xabier_Armendaritz]] 2015-11-10, 22:27 ([[UTC]])|2}}

== ''The Signpost'': 11 November 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-11/Op-ed|As one thousand of us requested, Superprotect has been removed]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-11/Arbitration report|Elections, redirections, and a resignation from the Committee]]
* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-11/Discussion report|Compromise of two administrator accounts prompts security review]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-11/Featured content|Texas, film, and cycling]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-11/In the media|Sanger on Wikipedia; Silver on ''Vox''; lawyers on monkeys]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-11/Traffic report|Doodles of popularity]]
* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-11/Gallery|Paris]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-11-11|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:08, 15 azaroa 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=14473305 --&gt;

== ''The Signpost'': 18 November 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-18/Special report|ArbCom election—candidates’ opinions analysed]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-18/In the media|Icelandic milestone; apolitical editing]]
* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-18/Discussion report|BASC disbanded; other developments in the discussion world]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-18/Arbitration report|Ban Appeals Subcommittee goes up in smoke; 21 candidates running]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-18/Featured content|Fantasia on a Theme by Jimbo Wales]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-18/Traffic report|Darkness and light]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-11-18|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:26, 21 azaroa 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=14473305 --&gt;

== ''The Signpost'': 25 November 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-25/Blog|Wikimedia Foundation, Wikimedia Deutschland urge Reiss Engelhorn Museum to reconsider suit over public domain works of art]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-25/Op-ed|Wikidata: the new Rosetta Stone]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-25/Traffic report|J'en ai ras le bol]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-25/News and notes|Fundraising update; FDC recommendations]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-25/In the media|Erasmus Prize awarded to Wikipedia; trouble on the Russian Wikipedia]]
* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-25/Recent research|Do Wikipedia citations mirror scholarly impact?; co-star networks in silent films]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-25/Featured content|Caves and stuff]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-25/Arbitration report|Third Palestine-Israel case closes; Voting begins]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-11-25/Technology report|Tech news in brief]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-11-25|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 03:26, 29 azaroa 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=14473305 --&gt;

== ''The Signpost'': 02 December 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-02/Op-ed|Whither Wikidata?]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-02/Traffic report|Jonesing for episodes]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-02/News and notes|Online harassment consultation; High voter turnout at ArbCom elections]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-02/In the media|Is Wikidata as transparent as it seems?; Wikimedia Fund-raising drive launches]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-02/Featured content|This Week's Featured Content]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-02/Technology report|Tech news in brief]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-12-02|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:21, 6 abendua 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=14473305 --&gt;

== ''The Signpost'': 09 December 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-09/News and notes|ArbCom election results announced]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-09/Op-ed|Wikidata: Knowledge from different points of view]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-09/In the media|Political editing in the context of the US presidential primaries]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-09/Traffic report|So do you laugh, or does it cry?]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-09/Featured content|Sports, ships, arts... and some other things]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-09/Technology report|Tech news in brief]]
* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-09/Gallery|Wiki Loves Monuments 2015 winners]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-12-09|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:38, 12 abendua 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=14473305 --&gt;

== ''The Signpost'': 16 December 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-16/In the media|Wales in China; ''#Edit2015'']]
* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-16/In focus|Drone photography: New possibilities and new challenges]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-16/Arbitration report|GMO case decided]]
* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-16/WikiProject report|Women in Red—using teamwork and partnerships to elevate online and offline collaborations]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-16/Traffic report|A feast of Spam]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-16/Featured content|An unusually slow week]]
* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-16/Gallery|WikiConference USA 2015: images, slide decks, and videos]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-12-16|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:57, 19 abendua 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15146299 --&gt;

== ''The Signpost'': 30 December 2015 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-30/News and notes|WMF Board dismisses community-elected trustee]]
* Year in review: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-30/Year in review|The top ten Wikipedia stories of 2015]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-30/Arbitration report|Second Arbitration Enforcement case concludes as another case is suspended]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-30/In the media|Wikipedia plagued by a &quot;Basket of Deception&quot;]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-30/Traffic report|The Force we expected]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-30/Featured content|The post-Christmas edition]]
* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-12-30/Gallery|It's that time of year again]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2015-12-30|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 15:34, 30 abendua 2015 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15188874 --&gt;

== ''The Signpost'': 06 January 2016 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-06/News and notes|The WMF's age of discontent]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-06/In the media|Impenetrable science; Jimmy Wales back in the UAE]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-06/Arbitration report|Catflap08 and Hijiri88 case been decided]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-06/Featured content|Featured menagerie]]
* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-06/Recent research|Teaching Wikipedia, Does advertising the gender gap help or hurt Wikipedia?]]
* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-06/WikiProject report|Try-ing to become informed - WikiProject Rugby League]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-06/Technology report|Tech news in brief]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2016-01-06|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 06:46, 7 urtarrila 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15201914 --&gt;

== Correo ==

Hola. Tienes un correo. Saludos. --[[Lankide:Millars|Millars]] ([[Lankide eztabaida:Millars|eztabaida]]) 18:07, 12 urtarrila 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 13 January 2016 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-13/News and notes|Community objections to new Board trustee]]
* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-13/In focus|The Crisis at New Montgomery Street]]
* Editorial: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-13/Editorial|We need a culture of verification]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-13/Op-ed|Transparency (by James Heilman)]]
* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-13/Blog|Inside the game of sports vandalism on Wikipedia]]
* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-13/Community view|Strategy and controversy]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-13/In the media|War and peace; WMF board changes; Arabic and Hebrew Wikipedias]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-13/Traffic report|Pattern recognition: Third annual Traffic Report]]
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-13/Special report|Wikipedia community celebrates Public Domain Day 2016]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-13/Featured content|This Week's Featured Content]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-13/Arbitration report|Interview: outgoing and incumbent arbitrators 2016]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-13/Technology report|Tech news in brief]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2016-01-13|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 16:16, 16 urtarrila 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15238845 --&gt;

== ''The Signpost'': 20 January 2016 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-20/News and notes|Vote of no confidence; WMF trustee speaks out]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-20/Op-ed|Not a pretty picture: Thoughts on the &quot;monkey selfie&quot; debacle]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-20/In the media|15th anniversary news round-up]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-20/Traffic report|Danse Macabre]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-20/Featured content|This week's featured content]]
* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-01-20/Blog|Fifteen years ago, Wikipedia was a very different place: Magnus Manske]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2016-01-20|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:21, 24 urtarrila 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15259971 --&gt;

== Orria desagertu egin da ==

Aupa, Xabier!
Gauzatxo bat: gaur saiatu naiz sartzen zuk sortu zenuen ''Basque Wikimedians User Group'' orrian (bertan gure taldeari buruzko informazio guztia, Estatutuak, etab. zeuden) eta -antza- orria desagertu egin da. Ezin naiz sartu. Zer gerta daiteke? --[[Lankide:Josu|Josu]] ([[Lankide eztabaida:Josu|eztabaida]]) 19:14, 26 urtarrila 2016 (UTC)
:: Antza denez Metako eta baita Commonseko zerbitzaria ere erori egin dira. Espero dut laster funtzionatzera bueltatzea, bestela...--[[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] ([[Lankide eztabaida:Xabier Cañas|eztabaida]]) 19:51, 26 urtarrila 2016 (UTC)
:::Konponduta dago. Mila esker --[[Lankide:Josu|Josu]] ([[Lankide eztabaida:Josu|eztabaida]]) 20:50, 27 urtarrila 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 03 February 2016 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-03/From the editors|Help wanted]]
* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-03/In focus|The Knight Foundation grant: a timeline and an email to the board]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-03/Op-ed|So, what’s a knowledge engine anyway?]]
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-03/Special report|Board chair and new trustee speak with the ''Signpost'']]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-03/Traffic report|Bowled]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-03/News and notes|Harassment survey 2015; Luis Villa to leave WMF; knowledge engine background]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-03/Featured content|This week's featured content]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-03/Arbitration report|Catching up on arbitration]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2016-02-03|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 03:29, 9 otsaila 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15320963 --&gt;

== ''The Signpost'': 10 February 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-10/Special report|New leaked internal documents raise questions about the origins of the Knowledge Engine]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-10/In focus|An in-depth look at the special report's newly revealed documents]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-10/News and notes|Another WMF departure]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-10/In the media|Jeb Bush takes a swing at Wikipedia, and connects]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-10/Featured content|This week's featured content]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-10/Traffic report|A river of revilement]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-10/Blog|Wikimedia Foundation removes The Diary of Anne Frank due to copyright law requirements]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 05:32, 15 otsaila 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Gamaliel@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15348822 --&gt;

== ''The Signpost'': 17 February 2016 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-17/Blog|Antonin Scalia and the editor tracking his legacy]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-17/Featured content|This week's featured content]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-17/Op-ed|Shit I cannot believe we had to fucking write this month]]
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-17/Special report|Search and destroy: the Knowledge Engine and the undoing of Lila Tretikov]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-17/Technology report|Tech news in brief]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-17/Traffic report|Super Bowling]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2016-02-17|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:31, 19 otsaila 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15358147 --&gt;

== ''The Signpost'': 24 February 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-24/Special report|WMF in limbo as decision on Tretikov nears]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-24/Op-ed|Backward the Foundation]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-24/Featured content|This week's featured content]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-24/Traffic report|Of Dead Pools and Dead Judges]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-24/Arbitration report|Motion on CheckUser and Oversight inactivity]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-24/Technology report|Tech news in brief]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-02-24/Blog|Wiki Loves Africa brings the continent's fashion to the world]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 05:04, 25 otsaila 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Kharkiv07@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15377303 --&gt;

== probatzen  ==

PROBA BAT EGITEN [[Lankide:Idoia elso|Idoia elso]] ([[Lankide eztabaida:Idoia elso|eztabaida]]) 10:06, 25 otsaila 2016 (UTC)

Nola aldatu dezaket nire lankide izena????

== [[Bernat Desclot]] ==

Kaixo Xabier! Dans l'article [[Bernat Desclot]], il ne faut pas confondre &quot;Castellnovo&quot; avec &quot;Castelnou&quot; ([[Castelnou (Ekialdeko Pirinioak)]]). --[[Lankide:Dominik|Dominik]] ([[Lankide eztabaida:Dominik|eztabaida]]) 10:15, 4 martxoa 2016 (UTC)
:Bien vu, {{lank|Dominik}}!! Je l'ai déjà changé. Merçi!-[[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] ([[Lankide eztabaida:Xabier Cañas|eztabaida]]) 13:43, 4 martxoa 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 2 March 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-02/News and notes|Tretikov resigns, WMF in transition]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-02/Featured content|This week's featured content]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-02/Recent research|Wikipedia and paid labour; Swedish gender gap; how verifiable is &quot;verifiable&quot;?]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-02/Traffic report|Brawling]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-02/Blog|Wikimedia Foundation details requests to alter or remove content in new transparency report]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:09, 8 martxoa 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Kharkiv07@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15412974 --&gt;

== Catalan Culture Challenge Barnstar ==

{| style=&quot;{{divstylesiaaa}}{{border-radius|8px}}; text-align:center;&quot;
! colspan=&quot;2&quot; style=&quot;font-size:200%;&quot; | The Catalan Culture Challenge 2016 Barnstar
|-
|&lt;div style=&quot;background: #fff;margin-right: 10px;&quot;&gt;[[File:Barnstar senyera.png|180px]]&lt;/div&gt;
|Hi '''{{ {{{|safesubst:}}}ROOTPAGENAME}}'''! &lt;br /&gt;
Thank you very much for participating in the [[:en:Wikipedia:Catalan culture challenge|Catalan culture challenge]] 2016, we hope you had a great time. As promised, here you have the Catalan Culture Challenge Banstar, show it with pride! &lt;br /&gt;
|}
--[[Lankide:Kippelboy|Kippelboy]] ([[Lankide eztabaida:Kippelboy|eztabaida]]) 10:47, 8 martxoa 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 09 March 2016 ==

&lt;div lang=\&quot;en\&quot; dir=\&quot;ltr\&quot; class=\&quot;mw-content-ltr\&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-09/Blog|The new alchemy: turning online harassment into Wikipedia articles on women scientists]]
* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-09/Featured content|This week's featured content]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-09/In the media|Wikipedian is break-out star of International Women's Day; dinosaur art; Wikipedia's new iOS app and its fight for market share]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-09/News and notes|Katherine Maher named interim head of WMF; Wales email re-sparks Heilman controversy; draft WMF strategy posted]]
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-09/Op-ed|A modest proposal for Wikimedia’s future]]
* Systemic bias: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-09/Systemic bias|Revenge of &quot;I can’t believe we didn’t have an article on ...&quot;]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-09/Technology report|Wikimedia wikis will temporarily go into read-only mode on several occasions in the coming weeks]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-09/Traffic report|All business like show business]]
* WikiCup report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-09/WikiCup report|First round of the WikiCup finishes]]&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' &amp;middot; [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/Single/2016-03-09|Single-page]] &amp;middot; [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] &amp;middot; [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:53, 13 martxoa 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:LivingBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15422825 --&gt;

== ''The Signpost'': 16 March 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-16/News and notes|Wikipedia Zero: Orange mobile partnership in Africa ends; the evolution of privacy loss in Wikipedia]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-16/In the media|Wales at SXSW; lawsuit over Wikipedia PR editing]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-16/Op-ed|Hard work needed to address Wikimedia’s leadership challenges]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-16/Discussion report|Is an interim WMF executive director inherently notable?]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-16/Featured content|This week's featured content]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-16/Traffic report|Donald Trump, the 45th President of the United States]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-16/Technology report|Watchlists, watchlists, watchlists!]]

* Wikipedia Weekly: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-16/Wikipedia Weekly|Podcast #119: The Foundation and the departure of Lila Tretikov]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-16/Blog|It “revolutionized the way German-speaking people inform themselves about the world”: Fifteen years of the German Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:14, 19 martxoa 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Kharkiv07@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15450686 --&gt;

== ''The Signpost'': 23 March 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-23/Interview|Exclusive: interview with interim ED Katherine Maher]]

* News_and_notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-23/News_and_notes|Lila Tretikov a Young Global Leader; Wikipediocracy blog post sparks indefinite blocks]]

* In_the_media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-23/In_the_media|Angolan file sharers cause trouble for Wikipedia Zero; the 3D printer edit war; a culture based on change and turmoil]]

* Editorial: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-23/Editorial|&quot;God damn it, you've got to be kind.&quot;]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-23/Traffic report|Be weary on the Ides of March]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-23/Featured content|Watch out! A slave trader, a live mascot and a crested serpent awaits!]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-23/Arbitration report|Palestine-Israel article 3 case amended]]

* Wikipedia_Weekly: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-23/Wikipedia_Weekly|Podcast #120: Status of Wikimania 2016]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 03:25, 27 martxoa 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Gamaliel@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15473661 --&gt;

== ''The Signpost'': 1 April 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/News and notes|Trump/Wales 2016]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/In the media|Saskatoon police delete Wikipedia content about police brutality]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/WikiProject report|Why should the Devil have all the good music? An interview with WikiProject Christian music]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/Traffic report|Donald v Daredevil]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/Featured content|A slow, slow week]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/Technology report|Browse Wikipedia in safety? Use Telnet!
]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/Recent research|&quot;Employing Wikipedia for good not evil&quot; in education, useing eyetracking to find out how readers read articles]]

* Wikipedia Weekly: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/Wikipedia Weekly|Podcast #121: How April fools went down]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/Blog|Growing hashtags: Expanding outreach on Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:23, 1 apirila 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Kharkiv07@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15481952 --&gt;

== Jose Rafael Cordero Sanchez ==

Hi Xabier. Could you tell me which IP or account created [[Jose Rafael Cordero Sanchez]] and when? We are trying to keep a record of this long-term abuser, cf.  [[:nl:Wikipedia:Checklijst langdurig structureel vandalisme/Josercs1|LTA file on Dutch Wikipedia]]. Thanks, [[Lankide:Sam Sailor|Sam Sailor]] ([[Lankide eztabaida:Sam Sailor|eztabaida]]) 05:40, 6 apirila 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 14 April 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-13/Op-ed|Should prison inmates be permitted to edit Wikipedia?]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-13/News and notes|Denny Vrandečić resigns from Wikimedia Foundation board]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-13/In the media|Wikimedia Sweden loses copyright case; Tex Watson; AI assistants; David Jolly biography]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-13/Featured content|This week's featured content]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-13/Traffic report|A welcome return to pop culture and death]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-13/Arbitration report|The first case of 2016—Wikicology]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-13/Gallery|A history lesson]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:17, 14 apirila 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:KharBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15511626 --&gt;

== Stockholmeko mapa eta Uliako loreak ==
Aupa Xabier, eskerrikasko [[Stockholm]]eko maparengatik. Orain nire txanda da. Zeintzuk dira euskaratu beharreko loreak? === [[Lankide:Gartxoak|Gartxoak]] ([[Lankide eztabaida:Gartxoak|eztabaida]]) 07:29, 16 apirila 2016 (UTC)

: Eskerrikasko izarragatik Xabier, ilusioa egiten du, dena dela lan handia ez da izan espezieen gehiengoa eginak baitzeuden. Denbora hartzen dudanean batzuen informazioa handituko dut. [[Lankide:Gartxoak|Gartxoak]] ([[Lankide eztabaida:Gartxoak|eztabaida]]) 06:52, 21 apirila 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 24 April 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-24/News and notes|Lunar project; steering group formed to search for next executive director]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-24/Op-ed|Knowledge Engine and the Wales–Heilman emails]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-24/Special report|Update on EranBot, our new copyright violation detection bot]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-24/Featured content|The double-sized edition]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-24/Traffic report|Two for the price of one]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-24/Arbitration report|Amendments made to the Race and intelligence case]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:44, 24 apirila 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:KharBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15511626 --&gt;

== ''The Signpost'': 2 May 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-02/News and notes|Wikimedia Switzerland's board and paid-editing firm; passing of Ed Dravecky]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-02/In the media|Wikipedia Zero piracy in Bangladesh; bureaucracy; chilling effects; too few cooks; translation gaps]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-02/Traffic report|Purple]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-02/Featured content|The best... from the past two weeks]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-02/Arbitration report|Two editors unbanned; Wikicology case enters workshop phase; Gamaliel restricted from Gamergate at his own request]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-02/Recent research|The eight roles of Wikipedians; do edit histories expose social relations among editors?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 03:12, 2 maiatza 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:KharBot@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15555124 --&gt;

== Participate in the Ibero-American Culture Challenge! ==

Hi Xabier Cañas aldatzen !

[[:m:Iberocoop|Iberocoop]] has launched a translating contest to improve the content in other Wikipedia related to Ibero-American Culture.

We would love to have you on board :) 

Please find the contest here: https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Translating_Ibero_-_America/Participants_2016

Hugs!--[[User:Anna Torres (WMAR)|Anna Torres (WMAR)]] ([[User talk:Anna Torres (WMAR)|talk]]) 15:06, 9 May 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 17 May 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-17/News and notes|Affiliates' nomination of WMF trustees announced; FDC's straight talking to WMF]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-17/Op-ed|Swiss chapter in turmoil]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-17/In the media|Wikimedia's Dario Taraborelli quoted on Google's Knowledge Graph in The Washington Post]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-17/Featured content|Two weeks for the prize of one]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-17/Traffic report|Oh behave, Beyhive / Underdogss]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-17/Arbitration report|&quot;Wikicology&quot; ends in site ban; evidence and workshop phases concluded for &quot;Gamaliel and others&quot;]]

* Wikicup: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-17/Wikicup|That's it for WikiCup Round 2!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:34, 17 maiatza 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Kharkiv07@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15603300 --&gt;

== Espainiako udalerri infotaula ==

Kaixo! Saiatuko naiz azaltzen. Zure kodea hau da:

&lt;pre&gt;
|image1 = {{#if:{{{irudia|}}}|[[Fitxategi:{{{irudia}}}|285px]]}}{{#if:{{#Property:P80}}|[[Fitxategi:{{#Property:P18}}|285px]]}}
&lt;/pre&gt;

Hor zaudena esaten da ''irudia'' baldin badago, jar ezazu. 80. propietatea baldin badago (18 beharko luke) jar ezazu 18. propietatea. 

Kontua da esan behar dioguna dela, irudia badago, jar ezazu, eta ez badago, begiratu ea 18. propietatea badagoen. Horregatik izan beharko litzateke horrela:

&lt;pre&gt;
|image1 = {{#if:{{{irudia|}}}|[[Fitxategi:{{{irudia}}}|285px]]|{{#if:{{#Property:P18}}|[[Fitxategi:{{#Property:P18}}|285px]]}}}}
&lt;/pre&gt;

Ez dakit ulertzen den aldaketa! -[[Lankide:Theklan|Theklan]] · [[Fitxategi:Icons-mini-comment new.gif|Eztabaida|18px|link=Lankide eztabaida:Theklan]] · [[Fitxategi:Mail-closed.svg|18px|E-maila|link=Aparteko:Emailuser/Theklan]] 08:58, 24 maiatza 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 28 May 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/Special report|Compensation paid to Sue Gardner increased by almost 50 percent after she stepped down as executive director]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/News and notes|Upcoming Wikimedia conferences in the US and India; May Metrics and Activities Meeting]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/Op-ed|Journey of a Wikipedian]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/In the media|The perils of Wikipedia's monopoly; Wikipedians' fragility; Street Sharks hoax]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/Featured content|Eight articles, three lists and five pictures]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/Traffic report|Splitting (musical) airs / Slow Ride]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/Arbitration report|Gamaliel resigns from the committee]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/Blog|Freely licensed magic at Eurovision]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/Recent research|English as Wikipedia's Lingua Franca; deletion rationales; schizophrenia controversies]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:14, 28 maiatza 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:The ed17@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15651028 --&gt;

== Traducciones al euskera ==

Hola Xabier,

me han pasado tu nombre mis colegas de Wikimedia España. Quería ver si alguien nos podía echar una mano. Trabajo generalmente en la organización de los consursos Wiki Loves Earth, Monuments, Folk, lo que sea... Una de mis grandes frustraciones es la falta de socios que sepan euskera y, claro, no podemos traducir los mensajes, por ejemplo. ¿Sabes si alguien podría echarme una mano para futuras ediciones? Gracias por adelantado --[[Lankide:Discasto|Discasto]] ([[Lankide eztabaida:Discasto|eztabaida]]) 14:51, 7 ekaina 2016 (UTC)

: Muchas gracias. Se trata del texto en [[:commons:Template:WLE Spain 2016 thank you/eu]]. Ahora mismo tiene el texto en castellano. Se trataría de traducirlo al euskera y también de &quot;localizarlo&quot; (por ejemplo, la frase ''La comunidad en español de commons se reúne en el [[Commons:Café|Café]]'', debería apuntar a [[Commons:Txokoa]], ahora bien, como no parece estar activa, valora si es mejor apuntar al café de la wikipedia en euskera; la frase ''Puedes acudir a [[w:es:Wikipedia:Bienvenidos|la página de bienvenida de Wikipedia]]'' debería apuntar a [[w:eu:Wikipedia:Ongietorria]]). Nada más. No hay prisa y, en cualquier caso, te agradezco doblemente tu ayuda. Un cordial saludo --[[Lankide:Discasto|Discasto]] ([[Lankide eztabaida:Discasto|eztabaida]]) 15:45, 12 ekaina 2016 (UTC)

== abixua ==

Facebooken utzi dizut mezua lagun.

gauzak egiteko.bi lodu daude:

-edukazioz, nik egin dudan bezala
- a malas zuk egin duzun bezala.orrialdea blokeatuz.

lan egiten dudan esparrutan oso erraza da zu lokalizatzea (etb, eusko jaurlaritza...)

Abixatuta zaude. [[Lankide:Oihanvega|Oihanvega]] ([[Lankide eztabaida:Oihanvega|eztabaida]]) 04:20, 8 ekaina 2016 (UTC)

:Bi mezu [[Lankide eztabaida:Oihanvega|zure eztabaida orrian]] eta hainbat ohar aldaketetan, eta halere jarraitu duzu [[Wikipedia]] zure webgune propioa balitz bezala erabiltzen. Eta biribiltzeko, matoi tankerako mezu hau. Ez du komentario gehiagorik behar.-[[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] ([[Lankide eztabaida:Xabier Cañas|eztabaida]]) 05:04, 9 ekaina 2016 (UTC)

== Udalerrien infotaula txantiloi automatikoa ==
Arratsaldeon. Maltako udalerrien txantiloi automatikoak egiten ari zarela ikusi dut. Jakin nahiko nuke erraza den egitea eta nola egiten diren, aurrekoan Theklanek azaldu zidan eta ulerkaitza egiten zitzaidan. Nire jakinmina euskarazko Wikipeian betidanik Irlanda, Eskozia, Gales eta Kornuallesko (eta ahal bada Korsika) udalerri guztien artikuluak izatea nahi izan dudalako da, herrialde horiek gustatzeaz gain, Euskal Herria eta batez ere euskara ere herrialde horietan ezagutzera emateko modu ona dela iruditzen zaidalako. Irlandako Munster probintzia osoko eta Galway eta Donegal konderrien edota Galesko Gwynedd konderriko udalerri guztien artikuluak sortu nituen, baina eskuz... 
-[[Lankide:Euskaldunaa|Euskaldunaa]] ([[Lankide eztabaida:Euskaldunaa|eztabaida]]) 17:24, 9 ekaina 2016 (UTC)
:Beno, ahaztu goian esandakoa. Wkpython hori jaisten saiatu naiz eta orain oroitu naiz iraganean ere Ubuntu sistema eraginkorrak instalatzean akatsa ematen zidala eta ez nuela inoiz konpontzeko ez beta, ez denbora, ez eta pazientziarik izan.
:-[[Lankide:Euskaldunaa|Euskaldunaa]] ([[Lankide eztabaida:Euskaldunaa|eztabaida]]) 22:21, 9 ekaina 2016 (UTC)
::Oso ongi iruditzen zait, milesker. Bota instalatu behar zela uste nuen. Gabon.
::-[[Lankide:Euskaldunaa|Euskaldunaa]] ([[Lankide eztabaida:Euskaldunaa|eztabaida]]) 22:43, 9 ekaina 2016 (UTC)
:::Ahaztu aurretik, ez nizuke astebururako lan gehiegi eman nahi. Herrialde horiek konderrietan sailkatua daudenez (Korsika salbu), herrialdei buruzko zeozer baino konderri jakin bati buruzko zeozer prestatuko bazenu nahiko litzateke, neuk hori eredutzat hartu eta horrela konderriz konderri frogatzen joateko. Adibidez, Irlandako konderri txikiena den eta udalerri gutxiena dituen [[Carlow konderria]] edo.
:::-[[Lankide:Euskaldunaa|Euskaldunaa]] ([[Lankide eztabaida:Euskaldunaa|eztabaida]]) 23:21, 9 ekaina 2016 (UTC)
:::: Primeran [[Lankide:Euskaldunaa|Euskaldunaa]]! Saia gaitezen lehenengo [[Carlow konderria]]rekin, ea zer ematen duen! Formula egokia behin asmatuta... Laster arte!-[[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] ([[Lankide eztabaida:Xabier Cañas|eztabaida]]) 23:26, 9 ekaina 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 05 June 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-05/News and notes|WMF cuts budget for 2016-17 as scope tightens]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-05/In the media|Jimmy Wales on net neutrality—&quot;It's complicated&quot;—and his $100m fundraising challenge]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-05/Featured content|Overwhelmed ... by pictures]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-05/Traffic report|Pop goes the culture, again.]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-05/Arbitration report|ArbCom case &quot;Gamaliel and others&quot; concludes]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-05/WikiProject report|WikiProject Video Games]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:02, 15 ekaina 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:The ed17@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15696681 --&gt;

== ''The Signpost'': 15 June 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-15/News and notes|Clarifications on status and compensation of outgoing executive directors Sue Gardner and Lila Tretikov]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-15/Special report|Wikiversity Journal—A new user group]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-15/Op-ed|Commons Picture of the Year; Wikidata licensing]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-15/In the media|Biography disputes; Craig Newmark donation; PR editing]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-15/Featured content|From the crème de la crème]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-15/Traffic report|Another one with sports; Knockout, brief candle]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-15/Blog|Why I proofread poetry at Wikisource]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:03, 15 ekaina 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:The ed17@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15696681 --&gt;

== Wikipedia:Peace Treaties in Art 30 x 30 Challenge ==

Buenas tardes Xabier. Perdona por escribirte en castellano aquí, pero no se euskera. Me puedes explicar como va el tema de los puntos en [[:en:Wikipedia:Peace Treaties in Art 30 x 30 Challenge]]? Es que pone que sólo se pueden obtener 10 puntos por artículo y el ejemplo que pone dice: ''If you create a new article and it is 4,000 bytes long, you get 9 points: 5 points for starting a new article and 4 for its extension'', lo cual entiendo que son 4 puntos por los 4 bytes. ¿Qué pasa si creo un artículo de más extensión? ¿y de menos? Gracias! --[[Lankide:AMPERIO|AMPERIO]] ([[Lankide eztabaida:AMPERIO|eztabaida]]) 17:34, 17 ekaina 2016 (UTC)
:Genial! Muchas gracias! --[[Lankide:AMPERIO|AMPERIO]] ([[Lankide eztabaida:AMPERIO|eztabaida]]) 17:55, 17 ekaina 2016 (UTC)

== El tremendo grupo Wikcionario ==

¡Hola!

Le pido disculpa de escribirle en castellano y no en vasco.

Estoy lleno de alegría de avisarle de la creación del grupo por los Wikcionarios! Usted mencionó su interés para esa grande aventura y aquí esta:
 
 [[m:Wiktionary/Wiktionary_Tremendous_Group/es|el Tremendoso Grupo de Wikcionario]]
Usted esta bienvenido para participar, que sea proponiendo un logo, traducir al vasco, mencionar ese grupo a sus amigos o en donde se debería hacer. Voy a intentar de traducir bien en castellano, pero se va necesitar un poco de apoyo a la vez y no puedo por el vasco lastimosamente. Tengo planificado de traducir mas pagina y de mostrar las cosas buenas que tenemos en francés ahora, como nuestro resultado de 2015, una lista de competencias de los contribuidores de Wikcionarios, una cartilla de presentación y mas! Quiero avisar en muchas paginas pero cualquier tipo de ayuda seria muy bienvenido! [[Usuario:Noé|Noé]] ([[Usuario Discusión:Noé|discusión]]) 00:35 21 jul 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 21 July 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-07-21/News and notes|Board faces diversity and skill-base issues in new FDC appointments]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-07-21/Discussion report|Busy month for discussions]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-07-21/In the media|Women-in-science editathon gets national press; Wikipedia &quot;shockingly biased&quot;]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-07-21/Featured content|A wide variety from the best]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-07-21/Traffic report|Sports and esports]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-07-21/Arbitration report|Script writers appointed for clerks]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-07-21/Recent research|Using deep learning to predict article quality; search engine helps schoolkids navigate Chinese Wikipedia; talk page sentiment]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 13:23, 21 uztaila 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Jayen466@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15770926 --&gt;

==Eskerrik asko lehiaketan lankide aritzearren!==
::::::{| style=&quot;border: 5px solid #584010; padding: .10em; background-color: #99FFFF; color:#FF3300&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; vertical-align: middle; padding-top: 0px;|[[File:Peace in art Challenge badge.png|75px]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; font-family: Century Gothic; padding-top: 30px; vertical-align: middle; text-align: center; height: 0.0em;&quot; | '''Peace Treaties in Art 30 x 30 Challenge'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray; padding-bottom: 30px; font-size: small&quot; | Domina hau eman nahi dizut [[:w:en:Wikipedia:Peace_Treaties_in_Art_30_x_30_Challenge|Bake Itunak Artean 30 x 30 Lehiaketan]] egin ekarpen ederrarengatik. Agur bero bat! -[[Lankide:Iñaki LL|Iñaki LL]] ([[Lankide eztabaida:Iñaki LL|eztabaida]]) 12:14, 22 uztaila 2016 (UTC)
|}

== ''The Signpost'': 4 August 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Editorial: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/Editorial|Wikipedia policy suppresses sharing of information]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/News and notes|Foundation presents results of harassment research, plans for automated identification; Wikiconference submissions open]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/In the media|Paid editing service announced; Commercial exploitation of free images; Wikipedia as a crystal ball; Librarians to counter systemic bias]]

* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/Obituary|Kevin Gorman, who took on Wikipedia's gender gap and undisclosed paid advocacy, dies at 24]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/Traffic report|Summer of Pokémon, Trump, and Hillary]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/Featured content|Woman and Hawaii]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/Recent research|Easier navigation via better wikilinks]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/Blog|All-new notifications page helps Wikimedians focus on what matters most]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/Technology report|User script report (January to July 2016, part 1)]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:35, 4 abuztua 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Kharkiv07@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15808960 --&gt;

== Donostiarren zerrenda Wikidata-ko datuekin ==
Eskerrik asko, Xabier, sortu duzun [[Wikiproiektu:Donostiapedia_Liburua/Batzordeak#Donostiarren_zerrenda|Donostiarren zerrenda]] horrengatik.&lt;/br&gt;
Donostiapedian artikulu gehiago proposatzeko oso baliagarria da. &lt;/br&gt;
Baina zergatik ez dira azaltzen hor [[Maite R. Ochotorena]] eta [[Mikel Erentxun]]? &lt;/br&gt;
Donostiarrak kategoria gehitu nien horiei horrela eginda taulan ageriko zirelakoan. Ondo zuzendu duzu, nik egindako hori erredundantea zenez kendu duzu atzera. Baina orduan zergatik ez dira azaltzen zerrendan [[Maite R. Ochotorena]] eta [[Mikel Erentxun]]? &lt;/br&gt;
Oraindik ez naiz hasi taula eder hori nola sortzen den aztertzen. Ea ateratzen dugun laburpentxo pare bat: zenbat donostiar jarduera bakoitzean, zenbat neska eta zenbat mutil ;-)&lt;/br&gt;-[[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] ([[Lankide eztabaida:Ksarasola|eztabaida]]) 13:08, 9 abuztua 2016 (UTC)

== Nikolai Noskov ==

Kaixo maitea Xabier Cañas! Ez dut zure hizkuntza ezagutzen eta hitzak ez dira besteak bezala, baina eskaera bat egin nahi izan dut: zure artikulu egin dezakezu musikari Russian Nikolai Noskov buruz euskarari buruzko? Artikulu horiek egiten badituzu, oso dituzu eskertzen izango naiz! Eskerrik asko! --[[Berezi:Ekarpenak/95.55.70.184|95.55.70.184]] 13:27, 11 abuztua 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 29 September 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-09-29/News and notes|Case study of Wikimedia Education Program published; remembrance of departed colleague Ray Saintonge (Eclecticology)]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-09-29/In the media|This edition's roundup of media coverage]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-09-29/Featured content|Three weeks in the land of featured content]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-09-29/Arbitration report|Arbcom looking for new checkusers and oversight appointees while another case opens]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-09-29/Traffic report|From Gene Wilder to JonBenét: Four weeks of traffic]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-09-29/Technology report|Category sorting and template parameters]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 05:48, 30 iraila 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:The ed17@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15944186 --&gt;

== Kaixo! ==

He visto en Commons que no tenéis la categoría &quot;Voice intro project - eu&quot;. [[:File:Raul Zelik - eu.ogg|Me complace regalaros la primera]]. Ahora a llenar la categoría.--[[Lankide:TaronjaSatsuma|TaronjaSatsuma]] ([[Lankide eztabaida:TaronjaSatsuma|eztabaida]]) 20:56, 30 iraila 2016 (UTC)
:Gentilesa de la [[:ca:Institució Alfons el Magnànim|Institució Alfons el Magnànim]], yo sólo soy un siervo de la causa.--[[Lankide:TaronjaSatsuma|TaronjaSatsuma]] ([[Lankide eztabaida:TaronjaSatsuma|eztabaida]]) 09:00, 1 urria 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 14 October 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-10-14/News and notes|Fundraising, flora and fauna]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-10-14/Discussion report|Cultivating leadership: Wikimedia Foundation seeks input]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-10-14/In the media|A news columnist on the frustrations of tweaking his Wikipedia bio]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-10-14/Technology report|Upcoming tech projects for 2017]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-10-14/Traffic report|Debates and escapes]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-10-14/Recent research|A 2011 study resurfaces in a media report]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-10-14/Featured content|Variety is the spice of life]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:32, 14 urria 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Peteforsyth@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15976027 --&gt;

==[[Caracasko Gipuzkoar Konpainia]]ko eta besteren atalen ordena==
Kaixo Xabier! Segur aski artikuluen atalen ordena araututa dago. Hala ere, Caracasko Konpainiaren artikuluan egin duzun bezal bada, definitely ez dago ondo (honi buruz Txokoan jarriko dut komentarioa): &quot;Bibliografia ez da &quot;Further reading&quot; edo &quot;En savoir plus&quot; edo dena delakoa, Erreferentzien bibliografia / iturria baizik eta, beraz, zatiketa hori ez da egokia. Gero arte -[[Lankide:Iñaki LL|Iñaki LL]] ([[Lankide eztabaida:Iñaki LL|eztabaida]]) 11:43, 28 urria 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 4 November 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/News and notes|Finally, a new CTO; trustee joins Quora; copyright upgrade impending]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/In the media|Washington Post continues in-depth Wikipedia coverage]]

* Wikicup: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/Wikicup|Winners announced]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/Discussion report|What's on your tech wishlist for the coming year?]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/Featured content|Cream of the crop]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/Technology report|New guideline for technical collaboration; citation templates now flag open access content]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/Arbitration report|Recapping October's activities]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/Traffic report|Un-presidential politics]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/Recent research|Why women edit less, and where they are overrepresented; article importance and quality; predicting elections from Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:55, 4 azaroa 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Peteforsyth@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16027623 --&gt;

== Euskal Herria ==
Xabier Arratsalde on,

Mezu bat utzi nuen &quot;eztabaida: Nafarroako Unibertsitatea&quot; [[https://eu.wikipedia.org/wiki/Eztabaida:Nafarroako_Unibertsitatea#Euskal_Herria]], &quot;Euskal Herria&quot; erabilerari buruzko, ahotsak euwiki batzuetan. Zure iritzia jakin nahi nuke. Eskerrik asko zure arreta askoz. Ondo
------
Buenas tardes Xabier,

He dejado un mensaje en &quot;Eztabaida:Nafarroako Unibertsitatea&quot; [[https://eu.wikipedia.org/wiki/Eztabaida:Nafarroako_Unibertsitatea#Euskal_Herria]], sobre el uso de &quot;Euskal Herria&quot;, en algunas voces de euwiki. Me gustaría conocer tu opinión al respecto. Muchas gracias por tu atención. Un cordial saludo,--[[Lankide:Hard|Hard]] ([[Lankide eztabaida:Hard|eztabaida]]) 16:21, 10 azaroa 2016 (UTC)

== Eztabaidari buruz ==
Gabon, Xabier Cañas. Lehenbizi erantzun izana eta zure hitzak estimatzen ditut. 
Jada, nik eskatu bezala, atzotik lan taldetik kanpo nagoenez hemen erantzuten dizut.

Nire haserrea edo nire desadostasuna ez da eztabaida bera edo eztabaidatutako gaiari buruzkoa, horretan autokritika egiteko gai naiz eta lizentzien txantiloiak ez jartzean hanka sartu dudala onartzeko ere bai. Haserrea edo desadostasuna etzbaida hori burutu den heinean ikusi ditudan jarrera edo portaeren ingurukoak dira.

Zuk arauak aipatu dituzu, nik edukien lizentzia txantiloia ez jartzean araua behin eta berriz urratu ditut, oso ongi.&lt;/br&gt;
Baina arauak '''denok''' betetzekoak dira.

Ez al dago Wikipedian norbaiti erantzun behar diozunean bere eztabaida orrian erantzuteko gutxieneko abegikostasun edo errespetuzko arau orokorra? Ba begira, administrari jakin batek nire eztabaida orrialdean lizentzia urraketa egiten nuela jartzen zituen abisu mezuak jartzen zizkidan, orain arte dena ongi. Baina eztabaida aurrera eta berotuz zihoan heinean bere erantzunak nire eztabaida orrian jartzetik utzi eta bere eztabaida orrian bakarrik jartzera pasa zen. Hori ikusirik, nire eztabaida orrian erantzuteko garbi ohartu nion:

''&quot;&quot;eztabaidaz, utzikeriaz, akatsez eta zitalkeriaz&quot; ahobetez ari haizen bitartean: gutxienez Wikipediaren lankideen arteko errespetuzko araudia bete, eta niri zuzendutako mezuak [[Lankide eztabaida:Euskaldunaa|nire eztabaida orrialdean]] idatzi hitzak, ez hirean. Eskerrik asko, aldez aurretik.&quot;''

Baina berak berearekin jarraitu zuen.
Zer da hori? Zuretzat ez dakit zer izango den. Niretzat mintzatzen ari zatzaizkionarekiko mespetxuko jarrera da.

Nahigabe egin duen, ba ez dakit, nahiago nuke hala balitz, baina administrari batek gainontzeko lankideei beren eztabaida orrialdean erantzun behar dela ez jakitea edo ez konturatzea, harritzen nau, mezua guztiak bere orrian jartzeaz gain, neronek ohartu eta hartan segitu baitzuen. Gainera nahi duenari dagokion bere eztabaida orrian ederki asko erantzuten dio.
Adibidez: Jo dezagun, nirekin eztabaida eduki duzulako kasu teorikoa imajinatu, eta zuri zuzendutako erantzunak zure erantzun orrialdean idatzi beharrean, etengabe nire eztabaida orrian erantzungo banizu, jarrera horrekin eztabaida osoa nire eztabaidagunean gauzatzera derrigortuz. Zer pentsatuko zenuke nitaz?

Ba horrelako detaileak eta jarrerak ikusi eta gainera &quot;zital jokatu&quot; izana edo nire &quot;kontzientziari&quot; buruzko esaldiak irakurtzean haserretu egin nintzen, nik uste edonor haserretuko litzatekela. Eta ondoren, beste bi administratzaile eztabaidaren erdian sartu eta eztabaida osoko xehetasunak eta nondik-norakoak hasieratik amaierararte aztertu gabe, ni jada haserre negoeneko eztabaidaren azken aipamenak ikusiz bakarrik baten alde eta bestearen aurkako joera garbi-garbi erakusteak, ba ez dut uste eztabaida baretzen laguntzen duenik.

Bestelakoan, &quot;lan giroa gaiztotzea&quot; esaldia Xabier Armendaritz administratzaileak aipatu zuen, eta niri bakarrik zuzendutako mezu baten amaiera: ''&quot;Joxemaik kargu hartu dizu, Euskaldunaa, eta arrazoia garbi agertu du... baina sistematikoki jabetza intelektualaren eskubideak urratzen jarraitzea ez da onargarria. Errespetatu arau hori, mesedez, eta ez gaiztotu wikipedia honetako lan giroa.&quot;''

Honekin jada, esan beharrekoak esan eta eman beharreko azalpenak eman ditut. Ez dut eztabaida honen gaia luzatu nahi, &quot;biktimaren&quot; papera egiten arituko nintzela emango lukeelako, eta ez naiz halakorik, ezta gutxiago ere, mezuaren hasieran aipatu dudan bezala edukien lizentzia txantiloiak ez jartzean gaizki egin dudala egiteko autokritika egiteko gai bainaiz.

Ongi izan.
-[[Lankide:Euskaldunaa|Euskaldunaa]] ([[Lankide eztabaida:Euskaldunaa|eztabaida]]) 02:47, 16 azaroa 2016 (UTC)

:Berriz ere aurreko mezuan aipatu dizutenara zoaz: zuk eztabaidaren amaieran Joxemariren aurkako &quot;difamazioak&quot; ikusten dituzun lekuan, nik aurrez nire aurkako &quot;zital jokatu&quot; eta nire &quot;kontzientziarekiko&quot; aipamenak &quot;difamazioak&quot; daudela ikusten ditut. Administratzailearen lana zaila dela, hori denak dakigu, horregatik beti uko egin diot administratzaile izateari, lankide izatearekin nahikoa dudalako. Baina inork ez dio inori adminitratzailea izatea derrigortzean, kargua hartu hala bezala unean utzi daitekena da. 

:Bestalde norbait administratzailea izateak ez du esan nahi lankide bati bere jarrera oker dagoela adierazteko bere &quot;kontzientziari&quot; buruzko aipamenak egiteko baimena ematen dionik. Nik Wikipedian egiten dudan lanari buruz ez diot inori &quot;nire kontzientziari&quot; buruzko kargurik eman edota &quot;nire kontzeriari galdegin&quot; beharrik. Nik dakidanez, bakoitzaren kontzientzian sartzea jada atal pertsonalean sartzea da. Eta jada atal pertsonalean sartzen baldin bazara, ezin dezakezu pentsa besteek ongi hartu edo erantzun onik emango dizutenik. Gustatuko al litzaizuke zuri &quot;zital jokatu&quot; duzula eta hori buruz &quot;zeure kontzientziari galdegin diezaiozu&quot; esango banizuke? Ez dut uste.

:Bestalde, eztabaida hasi zuen bere lehenbiziko mezuaren [[Lankide eztabaida:Euskaldunaa/2016#Itzulpenak|&quot;Eta kontuan hartu ez garela zure atzetik denbora guztian ibiliko, hemen nahiko esperientzia duzu&quot;]] azkeneko muletilla ere oso zorionekoa ez zela izan eta soberan zegoela iritzi dut. Gaizki zer egin dudan adieraztera mugatzea nahikoa dela iritzi dut, beste dohako aipamenik gabe. Akats asko egin ditudala eta gogaitua baldin badago, ba begira, administratzaile lana hori da, pazientzia izan eta besteei al den modu egokienean akatsak adieraztea, modu txarran esan ez gero, lankideak ere gogaitu gaitezkelako. 

:Amaitzeko, eztabaida hasieratik modu errazean amaituko zela diozunean arrazoi guztia daukazu: gauzak modu egokian esanez. Alegia, gauzak esateko moduak eta moduak daudela.

:P. D.: [[Lankide eztabaida:Josu|Josu lankideari bere eztabaidagunean esan dioten moduan]] zuri ere erantzun berdina eman beharrean nago: Nire lankidetza eteteko erabakia irmoa da. Aurten euskarazko Wikipedian artikulu bakar bat gehiago ere sortzeko gogoak kendu zaizkit, gehienera orain arte [[Ikurrina]] artikuluan burutu dudan garapen edo handitzea amaitzera mugatuko naiz. Gogoeta eta hausnarketa denboraldi luzea hartuko dut, eta datorren urtean edo udaberrian lankidetza berrartu edo etenaldiarekin jarraitzen dudan patxadaz erabakiko dut. 

:Ongi izan.
:-[[Lankide:Euskaldunaa|Euskaldunaa]] ([[Lankide eztabaida:Euskaldunaa|eztabaida]]) 07:40, 16 azaroa 2016 (UTC)

== Pie de foto en [[Marcelino Olaetxea]] ==

Hola Xabier, ¿podrías actualizar el pie de foto de la que aparece en dicho artículo? No se trata de una fábrica genérica sino de los [[:es:Altos Hornos del Mediterráneo]]. Gracias y un saludo --[[Lankide:Discasto|Discasto]] ([[Lankide eztabaida:Discasto|eztabaida]]) 16:06, 22 azaroa 2016 (UTC)
:{{egina}}-[[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] ([[Lankide eztabaida:Xabier Cañas|eztabaida]]) 16:52, 22 azaroa 2016 (UTC)

== Azal Nagusiko Bozketak atala ==
Egunon. Azal Nagusian bozketa atala gehitu duzula ikusi berri dut. Ohar edo aholku estetiko bat besterik emateko ez da, jarraitu ala ez, zeure esku: Izenburuan, beste atalekin parekatuz gero, eskuineko Wikipediaren bola izenburuaren karratura ongi egokitzen ez dela ikusten da, alegia, behealdean hutsunetxo bat gelditzen dela. Hori ''Ballot box current.svg'' irudia izenburuaren karratua baino handiagoa delako da, hortaz, 25px-ko tamaina izan beharrean 22px tamaina izatea egokiagoa litzateke. Ongi izan.
-[[Lankide:Euskaldunaa|Euskaldunaa]] ([[Lankide eztabaida:Euskaldunaa|eztabaida]]) 08:21, 24 azaroa 2016 (UTC)
:{{egina}}, eskerrik asko oharrarengatik. --[[Lankide:Xabier_Armendaritz|Xabier Armendaritz]] [[Fitxategi:Icons-mini-comment new.gif|18px|link=Lankide eztabaida:Xabier_Armendaritz]] 2016-11-24, 11:06 ([[UTC]])

== ''The Signpost'': 26 November 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-26/Special report|Taking stock of the Good Article backlog]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-26/News and notes|Arbitration Committee elections commence]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-26/In the media|Roundup of news related to U.S. presidential election and more]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-26/Op-ed|Fundraising data should be more transparent]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-26/Traffic report|President-elect Trump]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-26/Blog|The top fifteen winning photos from Wiki Loves Earth]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-26/Gallery|Around the world with Wiki Loves Monuments 2016]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-26/Featured content|Featured mix]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 09:10, 26 azaroa 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Peteforsyth@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16067689 --&gt;

== ''The Signpost'': 22 December 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Year in review: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/Year in review|Looking back on Wikimedia's 2016]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/Special report|German Wikipedia ArbCom implodes amid revelation of member's far-right political role]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/In focus|Active user page filter prevents vandalism and harassment]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/News and notes|English Wikipedia ArbCom election results; strategic planning update]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/Op-ed|Operation successful, patient dead: Outreach workshops in Namibia]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/In the media|In brief: Coverage of gender gap initiatives, banner fundraising, and more]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/Traffic report|Post-election traffic blues]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/Featured content|The pre-Christmas edition]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/Blog|Wiki Loves Monuments contest winners announced]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/Technology report|Labs improvements impact 2016 Tool Labs survey results]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/Recent research|One study and several abstracts]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 03:05, 22 abendua 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Peteforsyth@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16152982 --&gt;

==Itzulpenak==
Kaixo Xabier, azaldua ahal didazu itzulpenen bertsioa zer den? ez dut zergatik idazten dudanean beste orri batera bidaltzen didala. Nola jakid dezake zein bertsioan nagoen? [[Lankide:Abian36|Abian36]] ([[Lankide eztabaida:Abian36|eztabaida]]) 15:35, 12 urtarrila 2017 (UTC)&lt;br /&gt;

:Eskerrik asko laguntzagatik --[[Lankide:Abian36|Abian36]] ([[Lankide eztabaida:Abian36|eztabaida]]) 12:08, 13 urtarrila 2017 (UTC)

== Erlea (aldizkaria) ==

Aupa Xabier! Arrazoi osoa duzu. Moldatuko dut. Ondo segi.-[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 17:25, 16 urtarrila 2017 (UTC)

:Aupa berriro Xabier. Zer deritzozu moldaketari buruz? nahikoa dela uste duzu? Ondo segi -[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 18:11, 16 urtarrila 2017 (UTC)

== Gudua ==

Aupa berriro.
Gudua hitzarako &quot;gerra&quot; eta &quot;bataila&quot; arteko argipen orrialdea egin beharko zela uste dut. Nik ez dakit egiten. Ondo izan.-[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 18:38, 16 urtarrila 2017 (UTC)

== ''The Signpost'': 17 January 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/From the editor|Next steps for the Signpost]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/News and notes|Surge in RFA promotions—a sign of lasting change?]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/In the media|Year-end roundups, Wikipedia's 16th birthday, and more]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/Featured content|One year ends, and another begins]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/Arbitration report|Concluding 2016 and covering 2017's first two cases]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/Traffic report|Out with the old, in with the new]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/Technology report|Tech present, past, and future]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/Recent research|Female Wikipedians aren't more likely to edit women biographies; Black Lives Matter in Wikipedia]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/Interview|What is it like to edit Wikipedia when you're blind?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 10:40, 17 urtarrila 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Peteforsyth@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16226521 --&gt;

==Gasteizko tranbia==
Kaixo Xabier, zer moduz eguna? Aizu, artikulu nabarmenduak mugitu nahi dut pixka bat, oso trabatuta baitago, tartean sekzio batzuen edukia aldatu gabe, baina aldatzea zailak dira. Beharbada horietako batzuk nola aldatu argitu ahal izango didazu ahal duzunean. Bestalde, [[Gasteizko tranbia]] honetan, erreferentziek artikuluan duten banaketa ez dut garbi, eta zuri iritzia jakin nahiko nuke balorazioa emateko. Aurrera? Atzera? Besarkada -[[Lankide:Iñaki LL|Iñaki LL]] ([[Lankide eztabaida:Iñaki LL|eztabaida]]) 23:10, 20 urtarrila 2017 (UTC)

== Evelyn Fox Keller ==

Kaixo Xabier:

Mila esker artikulua bere onera eramateagatik!:) Ez dakit zer egin nuen zegoen moduan agertzeko :(

Mentxu Ramilloren partetik ere eskuminak!

Bide batez, galdera bat: Ezagutzen duzu wikipedia-n idazten duten zenbait emakume eta Wikiemakume-arekin partekatzeko interesa izan dezaketenak?

Berriro mila esker egindako zuzenketagatik eta garatzen duzun gainontzeko lanagatik!

Agur bero bat

Marisa

== ''The Signpost'': 6 February 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Arbitration report|WMF Legal and ArbCom weigh in on tension between disclosure requirements and user privacy]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Special report|Wolves nip at Wikipedia's heels: A perspective on the cost of paid editing]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/News and notes|Official WMF rebuke to Trump policy; WMF secures restricted funds]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/In focus|WMF strategy consultant brings background in crisis reputation management; Team behind popular WMF software put &quot;on pause&quot;]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/WikiProject report|For the birds!]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Op-ed|How to make editing workshops useful, even if participants don't stick around]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/In the media|Presidential politics, periodic table, and our periodic roundup of updates]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Technology report|Better PDFs, backup plans, and birthday wishes]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Traffic report|Cool It Now]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Featured content|Three weeks dominated by articles]]

* Forum: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Forum|Productive collaboration around coordinated protest marches; Media and political personalities comment on Wikipedia at its 16th birthday celebration]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 10:47, 6 otsaila 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Peteforsyth@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16276447 --&gt;

== ''The Signpost'': 6 February 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Arbitration report|WMF Legal and ArbCom weigh in on tension between disclosure requirements and user privacy]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Special report|Wolves nip at Wikipedia's heels: A perspective on the cost of paid editing]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/News and notes|Official WMF rebuke to Trump policy; WMF secures restricted funds]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/In focus|WMF strategy consultant brings background in crisis reputation management; Team behind popular WMF software put &quot;on pause&quot;]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/WikiProject report|For the birds!]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Op-ed|How to make editing workshops useful, even if participants don't stick around]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/In the media|Presidential politics, periodic table, and our periodic roundup of updates]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Technology report|Better PDFs, backup plans, and birthday wishes]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Traffic report|Cool It Now]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Featured content|Three weeks dominated by articles]]

* Forum: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Forum|Productive collaboration around coordinated protest marches; Media and political personalities comment on Wikipedia at its 16th birthday celebration]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 10:47, 6 otsaila 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Peteforsyth@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16276447 --&gt;

== Achatinella Bullimoidesen izena aldatu ==

Egunon Xabier. [[Achatinella Bullimoides]] izena txarto dago eta bere ordez Achatinella bulimoides  izena jarri behar da. Zuk egingo al duzu? Nik ez dakit nola egiten den.
Mila esker -[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 11:45, 21 otsaila 2017 (UTC)
:Eskerrik asko laguntzagatik Xabier! -[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 10:09, 22 otsaila 2017 (UTC)

==Reporta zenbait xehetasun==
Kaixo Xabier! Zer moduz? Aizu, [https://meta.wikimedia.org/wiki/Basque_Wikimedians_User_Group/Reports/2016#Wikipedia_meets_the_academy Report 2016an] aurreratu ahala xehetasun batzuk argitu beharra dut, eta zuk izango duzu horren berri beharbada. Hasteko zure EHU-Wikipediako tailerren inguruan egin duzun Arkeologiaren asuntoa ez dakit zer den eta kendu egin dut. Bestetik, QR Uliako lorategiez detaileak non eskura ditzaket? Eskerrik asko! -[[Lankide:Iñaki LL|Iñaki LL]] ([[Lankide eztabaida:Iñaki LL|eztabaida]]) 18:18, 22 otsaila 2017 (UTC)
:Iepa {{u|Iñaki LL}}! Nik egin nuen arkeologiaren zatia. Uste dut jartzen badugu, ondo geratuko dela. Zein da ikusten duzun arazoa? -[[Lankide:Theklan|Theklan]] · [[Fitxategi:Icons-mini-comment new.gif|Eztabaida|18px|link=Lankide eztabaida:Theklan]] · [[Fitxategi:Mail-closed.svg|18px|E-maila|link=Aparteko:Emailuser/Theklan]] 19:05, 22 otsaila 2017 (UTC)
::Ez dut ondo ulertu, ez dakit zer egin zen. Tailerrez aparte zer dago zehazki? -[[Lankide:Iñaki LL|Iñaki LL]] ([[Lankide eztabaida:Iñaki LL|eztabaida]]) 19:11, 22 otsaila 2017 (UTC)

== ''The Signpost'': 27 February 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/From the editors|Results from our poll on subscription and delivery, and a new RSS feed]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/Recent research|Special issue: Wikipedia in education]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/Technology report|Responsive content on desktop; Offline content in Android app]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/In the media|The Daily Mail does not run Wikipedia]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/Gallery|A Met montage]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/Special report|Peer review – a history and call for reviewers]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/Op-ed|Wikipedia has cancer]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/Featured content|The dominance of articles continues]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/Traffic report|Love, football, and politics]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/Blog|WikiIndaba 2017: A continent gathers to chart a path forward]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:21, 28 otsaila 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Peteforsyth@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16350693 --&gt;

== Pier Paul Berzaitz ==


Kaixo Xabier.

Gaur [[Pier Paul Berzaitz]] kantariaren artikulua eguneratzen jardun gera, nahiko zaharkitua zegoen egia esan. 
Azken 6-7 urteetako datuak falta ziren eta gure ustez garrantzitsuak eta esanguratsuak dira musikari honen ibilbidea
guztiz ongi ezagutzeko.

Hainbat datu sartu ditugu gehien bat sorkuntza alorrean (diska berriak, pastoralak, beste emankizunak, ea.)
Datuak nahiko modu objetiboan sartu ditugu (izenburuak, datak, kolaboratzaileak, ea.)
Guzti hoien erreferentziak ezartzen ere saiatu gara (aurretik apenas zegoen erreferentziarik artikulu honetan).
Erreferentzi gehiago ezartzeko asmoa genuke, hori bide interesgarria eta komenigarria dela baderitzozu.
Formatoari ere begirada bat eman diogu, bisualki guztia hobetzearren.

Aipatzen dituzun hoiek (''Zuberoako abeslaririk handiena da Pier Paul Berzaitz'') aurretik zeuden artikuluan, artikuluaren hasieratik esango genuke, 2008tik eta hor aipatzen den iturria dutelarik:
''Edukiaren zati bat «Pier Paul Berzaitz» artikulutik hartua da. Artikulu hark Jon Benito du egile, eta Creative Commons Aitortu-Partekatu Berdin 3.0 lizentziarekin argitaratu da Badok euskal kantagintzaren atarian.''

Ados egin gintezke horrelako esaldi eta sententziak ez direla oso &quot;zientifikoak&quot; eta demostragarriak.

Gure jardunaren nahia promozioa edo publizitatearen gainetik dagoela azpimarratu nahi genuke, horretarako asko eskertu eta estimatzen delarik etor dakiguken laguntza estiloa eta edukiak hobetzearren guretzat berria den Wikipedia unibertso honetan.

Mila esker . [[Aztarna]]

== Thank you ==

Hello Xabier,

The most times of when I revert vandalism on eu.wikipedia, either you or user [[User:Xabier Armendaritz|Xabier Armendaritz]] send thanks to me. This is very kind of you, and makes me feel good for the little help I provide. I am currently trancribing musical scores in multilingual Wikisource, and I found out that appart from the scores I uploaded, there exist this musical book [[OldWikisource:Index:Chantspopulaires00sall.pdf|Index:Chantspopulaires00sall.pdf]]. So wanting to thank you for your kindness, I will help with the transcription of this book, especially with the scores. Regards.[[Lankide:Ah3kal|Ah3kal]] ([[Lankide eztabaida:Ah3kal|eztabaida]]) 06:36, 13 martxoa 2017 (UTC)

== Har ezazu parte Wikimedia 2030 Estrategiaren eztabaidan ==

&lt;div style=&quot;clear:both;font-size:1.2em;background:#EFEFEF;padding:1em&quot;&gt;
[[Fitxategi:2030.wikimedia.org.webm|frameless|eu|left|thumbtime=00:37|350px]]
16 urtez Wikilariok lan egin dugu, elkarrekin, gizateriaren historian eraiki den jakintza librearen iturririk handiena eraikitzeko. Gaur egun webgune talde bat baino zerbait gehiago gara. [[Wikimedia Mugimendua|Mugimendu]] bat gara, baloreekin eta helburu indartsu batekin: mundu bat non gizaki bakoitzak, libreki, jakintza guztiaren batura parteka dezakeen.

Mugimendu gisa '''eztabaida''' bat hasi dugu etorkizuneko munduan Wikimediak izan behar duen paperari buruz. Eztabaidan parte hartzera gonbidatzen zaitugu.
&lt;/div&gt;

Honako hau da erantzun nahi dugun galdera handia:

&lt;div colspan=&quot;2&quot; style=&quot;font-family: 'Linux Libertine','Georgia','Times',serif; font-size: 2em; font-style: italic; font-weight: bold; text-align: center;&quot;&gt;
Zer da mugimendu gisa&lt;br /&gt;lortu edo eraiki nahi duguna hurrengo 15 urteotan?
&lt;br /&gt;
&lt;span style=&quot;font-style: normal&quot;&gt;[[Wikipedia:Estrategia|Har ezazu parte eztabaidan]]&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;small&gt;Mezu hau jaso duzu azken 30 egunotan aldaketaren bat egin duzulako Wikipedian. Edozein galdera baduzu, idatzi [[Lankide eztabaida:Theklan|Theklan lankideari]]. -[[Lankide:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Lankide eztabaida:MediaWiki message delivery|eztabaida]]) 20:34, 19 martxoa 2017 (UTC)&lt;/small&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Theklan@euwiki using the list at https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Estrategia/bidalketak&amp;oldid=5825072 --&gt;

== Translation request about the article '[[w:simple:United Nations General Assembly Resolution 68/262|United Nations General Assembly Resolution 68/262]]' ==

Hello dear Xabier Cañas, saw your wonderful contribution in Basque Wikipedia. In this context I would like to ask you translate [[w:simple:United Nations General Assembly Resolution 68/262|the small article]] into Basque, and add it to the Basque wikipedia. Thank you in advance for your support/contribution and best wishes!

== This Month in Education: [March 2017] ==

&lt;div&gt;
&lt;section begin=&quot;education-newsletter&quot;/&gt;&lt;div style=&quot;border: 0.25px gray solid; padding: 1em; padding-top: 2em; font-family: Times New Roman; font-size:1.15em;&quot;&gt;
[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|centre]]
&lt;div style=&quot;text-align: center; direction: ltr&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight: bold; color: #006699; font-size:40px; font-family: 'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; direction: ltr; margin-centre&quot;&gt;
&lt;center&gt;
&lt;span style=&quot;text-align: center; font-weight: bold; color: #006699; font-size:14px; font-family: 'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px&quot;&gt; Volume 6 | Issue 2 |March  2017&lt;/span&gt;
&lt;/center&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight: regular; text-align:center; font-size:14px; font-family: 'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px&quot;&gt;
&lt;center&gt;
This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. Be sure to check out the [[outreach:Education/Newsletter/March_2017|full version]], and [[Outreach:Education/Newsletter/Archives|past editions]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[Outreach:Education/News/Team|Join the team!]]&lt;/span&gt;
&lt;/center&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction: ltr&quot;&gt;
&lt;center&gt;
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block;  background:#339966; width:800px;&quot;&gt;
{{anchor|back}} 
In This Issue 
&lt;/center&gt;
&lt;hr /&gt;
&lt;/div&gt;
{| style=&quot;width: 70%;&quot;
|style=&quot;width: 40%; color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman| [[#Featured Topic|Featured Topic]] 

|style=&quot;width: 60%; font-size:16px; font-family:times new roman&quot;|[[Outreach:Education/News/Drafts/newsletter_update|Newsletter update]]
&lt;hr /&gt;
[[Outreach: Education/Newsletter/March 2017/Overview on Wikipedia Education Program 2016 in Taiwan|Overview on Wikipedia Education Program 2016 in Taiwan]]
&lt;hr /&gt;&lt;/span&gt;
|-
&lt;hr /&gt;
|&lt;span style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman&quot;&gt; [[#From the Community|From the Community]]&lt;/span&gt;

|&lt;span style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman&quot;&gt;

[[Outreach:Education/Newsletter/March 2017/High School and Collegiate Students Enhance Waray Wikipedia during Edit-a-thons|High School and Collegiate Students Enhance Waray Wikipedia during Edit-a-thons]]

[[Outreach:Education/Newsletter/March 2017/Approaching History students as pilot of Education program in Iran|Approaching History students as pilot of Education program in Iran]] 

[[Outreach:Education/Newsletter/March 2017/An experience with middle school students in Ankara|An experience with middle school students in Ankara]] 

[[Outreach:Education/Newsletter/March 2017/Wikishtetl: Commemorating Jewish communities that perished in the Holocaust|Wikishtetl: Commemorating Jewish communities that perished in the Holocaust]] 
&lt;/span&gt;
&lt;hr /&gt;
|-
|&lt;span style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman&quot;&gt;[[#From the Education Team|From the Education Team]]&lt;/span&gt;

|&lt;span style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman&quot;&gt;

[[Outreach:Education/Newsletter/March 2017/UCSF Students Visit WMF Office as they start their Wikipedia editing journey|UCSF Students Visit WMF Office as they start their Wikipedia editing journey]]

[[Outreach:Education/Newsletter/March 2017/Meet the team|Meet the team]]
&lt;/span&gt;
&lt;hr /&gt;
|-
|&lt;span style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman&quot;&gt;
[[#In the News|In the News]]&lt;/span&gt;

|&lt;span style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman&quot;&gt; 
[http://lararnastidning.se/fran-dammiga-arkiv-till-artiklar-pa-natet%7C| Från dammiga arkiv till artiklar på nätet]
&lt;/span&gt;
&lt;hr /&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt; If this message is not on your home wiki's talk page, [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|update your subscription]]. &lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

The new issue of the newsletter is out! Thanks to everyone who submitted stories and helped with the publication. We hope you enjoy this issue of the Education Newsletter.-- [[User:Saileshpat|Sailesh Patnaik]] using [[User:Saileshpat|Saileshpat]] ([[User talk:Saileshpat|talk]]) 19:07, 1 April 2017 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Saileshpat@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=16517453 --&gt;

== Ikastaroa Gasteizen ==

Kaixo: Xabier Armendaritzek esanda, zuregana jotzen dut (eta Galderrengana ere), badugulako aukera on bat EHUren Gasteizeko campusean Wikipediari buruzko mintegi bat eta editatoi bat ere antolatzeko, Unibertsitateak horretarako emango didan laguntza bati esker. Xabierrek esan dit zuek baduzuela esperientziarik holakoen antolaketan, eta, hala izanik, zuekin nahi nuke hitz egin honetaz. Oraingoz, denbora dugu, urrian egitekoa baita. Esango didazue. --[[Lankide:Koldo Biguri|Koldo Biguri]] ([[Lankide eztabaida:Koldo Biguri|eztabaida]]) 17:35, 15 apirila 2017 (UTC)

== This Month in Education: [April 2017] ==

&lt;div&gt;
&lt;section begin=&quot;education-newsletter&quot;/&gt;&lt;div style=&quot;border: 0.25px gray solid; padding: 1em; padding-top: 2em; font-family: Times New Roman; font-size:1.15em;&quot;&gt;
[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|centre]]
&lt;div style=&quot;text-align: center; direction: ltr&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight: bold; color: #006699; font-size:40px; font-family: 'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; direction: ltr; margin-centre&quot;&gt;
&lt;center&gt;
&lt;span style=&quot;text-align: center; font-weight: bold; color: #006699; font-size:14px; font-family: 'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px&quot;&gt; Volume 6 | Issue 3 | April 2017&lt;/span&gt;
&lt;/center&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight: regular; text-align:center; font-size:14px; font-family: 'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px&quot;&gt;
&lt;center&gt;
This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. Be sure to check out the [[outreach:Education/Newsletter/March_2017|full version]], and [[Outreach:Education/Newsletter/Archives|past editions]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[Outreach:Education/News/Team|Join the team!]]&lt;/span&gt;
&lt;/center&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction: ltr&quot;&gt;
&lt;center&gt;
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block;  background:#339966; width:800px;&quot;&gt;
{{anchor|back}} 
In This Issue 
&lt;/center&gt;
&lt;hr /&gt;
&lt;/div&gt;
{| style=&quot;width: 70%;&quot;
|style=&quot;width: 40%; color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman| [[#Featured Topic|Featured Topic]] 
|&lt;span style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman&quot;&gt;
&lt;hr /&gt;
[[Outreach: Education/Newsletter/April 2017/How responsible should teachers be for student contributions?|How responsible should teachers be for student contributions?]]
&lt;hr /&gt;&lt;/span&gt;
|-
&lt;hr /&gt;
|&lt;span style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman&quot;&gt; [[#From the Community|From the Community]]&lt;/span&gt;

|&lt;span style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman&quot;&gt;

[[Outreach:Education/Newsletter/April 2017/Cairo and Al-Azhar Universities students wrap up their ninth term and start their tenth term on WEP|Cairo and Al-Azhar Universities students wrap up their ninth term and start their tenth term on WEP]]

[[Outreach:Education/Newsletter/April 2017/Glimpse of small language Wikipedia incubation partnership in Taiwan|Glimpse of small language Wikipedia incubation partnership in Taiwan]]

[[Outreach:Education/Newsletter/April 2017/Key to recruiting seniors as Wikipedians is long-term work|Key to recruiting seniors as Wikipedians is long-term work]] 

[[Outreach:Education/Newsletter/April 2017/Education at WMCON17|Education at WMCON17]] 

[[Outreach:Education/Newsletter/April 2017/OER17|OER17]] 

[[Outreach:Education/Newsletter/April 2017/Western Armenian WikiCamper promotes Wikiprojects in his school|Western Armenian WikiCamper promotes Wikiprojects in his school]] 

[[Outreach:Education/Newsletter/April 2017/Building a global network for Education|Building a global network for Education]] 

&lt;/span&gt;
&lt;hr /&gt;
|-
|&lt;span style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman&quot;&gt;[[#From the Education Team|From the Education Team]]&lt;/span&gt;

|&lt;span style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman&quot;&gt;

[[Outreach:Education/Newsletter/April 2017/Mobile Learning Week 2017|Mobile Learning Week 2017]]
&lt;/span&gt;
&lt;/span&gt;
&lt;hr /&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt; If this message is not on your home wiki's talk page, [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|update your subscription]]. 
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

The new issue of the newsletter is out! Thanks to everyone who submitted stories and helped with the publication. We hope you enjoy this issue of the Education Newsletter.-- [[User:Saileshpat|Sailesh Patnaik]] using [[Lankide:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Lankide eztabaida:MediaWiki message delivery|eztabaida]]) 19:18, 1 maiatza 2017 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Saileshpat@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=16627464 --&gt;

== Musika disko infotaula ==

Aupa, Xabier!
Eskerrik asko laguntzarengatik. Egia esan, ez naiz askotan ibiltzen wikipedian gauzak gehitzen, zerbait faltan sumatzen dudanean baino ez. Ez nuke hanka sartu nahi, eta tentuz ibiltzen naiz... baina hala ere... Zuk esandako txantiloia erabiltzen saiatuko naiz, ea lortzen dudan. Ongi ibili! Javieritopito (ez dut asmatzen nire &quot;wikisinadura&quot; gehitzen...)

== Thank you for participating in the [[:Meta:UNESCO Challenge|UNESCO Challenge]]! ==

Hi,

Thank you for participating in the [[:Meta:UNESCO Challenge|UNESCO Challenge]]! I hope you had as fun as we did! 

If you could take a minute to answer [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdHoVkx2n_Xuc0ojbqIWpj4tb8GlreHRiAQ5JcZf6Odufl8-w/viewform?usp=sf_link our survey], we would be very grateful. Your answer will help us improve our Challenges in the future.

Best,

[[Lankide:John Andersson (WMSE)|John Andersson (WMSE)]] ([[Lankide eztabaida:John Andersson (WMSE)|eztabaida]]) 08:36, 2 ekaina 2017 (UTC)

== ''The Signpost'': 9 June 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/From the editors|Signpost status: On reserve power, Help wanted!]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/News and notes|Global Elections]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/Arbitration report|Cases closed in the Pacific and with Magioladitis]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/Op-ed|Wikipedia's lead sentence problem]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/Featured content|Three months in the land of the featured]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/In the media|Did Wikipedia just assume Garfield's gender?]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/Recent research|Wikipedia bot wars capture the imagination of the popular press]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/Technology report|Tech news catch-up]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/Traffic report|Film on Top: Sampling the weekly top 10]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:17, 9 ekaina 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Evad37@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16835229 --&gt;

== ''The Signpost'': 23 June 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-23/News and notes|Departments reorganized at Wikimedia Foundation, and a month without new RfAs (so far)]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-23/In the media|Kalanick's nipples; Episode #138 of ''Drama on the Hill'']]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-23/Op-ed|Facto Post: a fresh take]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-23/Featured content|Will there ever be a break? The slew of featured content continues]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-23/Traffic report|Wonder Woman beats Batman, The Mummy, Darth Vader and the Earth]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-23/Recent research|Utopian bubbles: Can Wikipedians create value outside of the capitalist system?]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-23/Technology report|Improved search, and WMF data scientist tells all]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 07:31, 23 ekaina 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Evad37@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16868620 --&gt;

== COH Challenge ==

Hi! 

Thank you for your contribution to the UNESCO Challenge a couple of months ago. 

I don't know if you have noticed, but there is a new competition starting tomorrow, that is co-arranged by UNESCO and Wikimedia Sverige – the [[meta:COH Challenge|COH Challenge]]. This time, the purpose is to get as many of the images uploaded as part of the [[meta:Connected Open Heritage|Connected Open Heritage]] project (e.g. of world heritage sites, the images can be [[meta:Connected_Open_Heritage_Challenge/List|found here]]) as possible to be used in Wikipedia articles (however, at most five images – with caption – per article). 

I hope you want to participate! :) 

Best,
[[Lankide:Eric Luth (WMSE)|Eric Luth (WMSE)]] ([[Lankide eztabaida:Eric Luth (WMSE)|eztabaida]]) 15:49, 30 ekaina 2017 (UTC)

== ''The Signpost'': 15 July 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/News and notes|French chapter woes, new affiliates and more WMF team changes]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/Featured content|Spectacular animals, Pine Trees screens, and more]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/In the media|Concern about access and fairness, Foundation expenditures, and relationship to real-world politics and commerce]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/Recent research|The chilling effect of surveillance on Wikipedia readers]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/Op-ed|Why Task Forces are Dying in 2017]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/Gallery|A mix of patterns]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/Humour|The Infobox Game]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/Traffic report|Film, television and Internet phenomena reign with some room left over for America's birthday]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/Technology report|New features in development; more breaking changes for scripts]]

* Wikicup: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/Wikicup|2017 WikiCup round 3 wrap-up]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:47, 15 uztaila 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Evad37@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16995835 --&gt;

== ''The Signpost'': 5 August 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/News and notes|Non-English special edition! 99% no news about English-based wiki communities!]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/Recent research|Wikipedia can increase local tourism by +9%; predicting article quality with deep learning; recent behavior predicts quality]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/WikiProject report|Comic relief]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/In the media|Wikipedia used to judge death penalty, arms smuggling, Indonesian governance, and HOTTEST celebrity]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/Traffic report|Swedish countess tops the list]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/Blog|Canadian Supreme Court rules against Google in favor of worldwide court orders]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/Special report|Sharing Wikipedia offline medical information in the Dominican Republic]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/Featured content|Everywhere in the lead]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/Technology report|Introducing TechCom]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/Humour|WWASOHs and ETCSSs]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 00:20, 5 abuztua 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Evad37@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17070594 --&gt;

== Gailurrako eskubide urraketak ==

Kaixo Xabier,

Berria naiz wikipedian eta ez dut oso ongi kontrolatzen oraindik. Gailurrako artxiboan aldaketak egin ditut. 
Orain ongi dago, edo ezabatu egingo da?
[[Lankide:Telebista|Telebista]] ([[Lankide eztabaida:Telebista|eztabaida]]) 14:21, 15 abuztua 2017 (UTC)

:Bai, nire kontu Gailurrako testuak aldatzea. Bestalde, bi galdera. Gailurrako argazkirik igo daiteke? Edo nola egin beharko nuke?
:Eta telesail baten atalen zerrenda egiteko, gaztelaniazko orrietan Anexo: jartzen dute. Euskaraz nola egin behar dut? Edota artxibo berri bat sortu behar dut atalen zerrendarekin? Eskerrik asko! --[[Lankide:Telebista|Telebista]] ([[Lankide eztabaida:Telebista|eztabaida]]) 19:34, 15 abuztua 2017 (UTC)

== Asteko irudi nabarmendua ==

Kaixo, Xabier! Hemendik zabiltzala eta administratzaile zarela probetxatuz, kontutxo bat: Asteko irudi nabarmenduaren txantiloia sortzekotan egon naiz baina zalantzetan nago. Boto gehien dituen irudia &quot;Kontxako Banderaren irrati ematea&quot; delakoa da. Aldeko bost boto ditu, tartean zeurea, eta ageri denez Kontxako Banderarekin kointziditzea nahiago duzue eta hau datorren igandean hasiko da oker ez banago. Gauzak horrela, zer egin? -[[Lankide:Aihotz|Aihotz]] ([[Lankide eztabaida:Aihotz|eztabaida]]) 00:25, 28 abuztua 2017 (UTC)

:Primeran, Xabier! Halaxe egingo dut: aste honetako irudi nabarmendua &quot;Idortutako pagoa&quot; izango da eta hurrengokoa &quot;Kontxako Banderaren irrati ematea&quot;. Eskerrak zuri! --[[Lankide:Aihotz|Aihotz]] ([[Lankide eztabaida:Aihotz|eztabaida]]) 00:57, 28 abuztua 2017 (UTC)

== ''The Signpost'': 6 September 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/From the editors|What happened at Wikimania?]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/News and notes|Basselpedia; WMF Board of Trustees appointments]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/Featured content|Warfighters and their tools or trees and butterflies]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/Traffic report|A fortnight of conflicts]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/Special report|Biomedical content, and some thoughts on its future]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/Recent research|Discussion summarization; Twitter bots tracking government edits; extracting trivia from Wikipedia]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/In the media|Google's Ideological Echo Chamber; What makes someone successful?]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/WikiProject report|WikiProject YouTube]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/Technology report|Latest tech news]]

* Wikicup: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/Wikicup|2017 WikiCup round 4 wrap-up]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/Humour|Bots]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 03:43, 6 iraila 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Evad37@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17194164 --&gt;

== Proposamena: Euskarazko Wikipediak Kataluniarekin Elkartasuna adierazteko modua ==
Arratsaldeon, Euskarazko Wikipediak Kataluniarekin Elkartasuna adierazteko '''[[Wikipedia:Txokoa#Proposamena: Euskarazko Wikipediak Kataluniarekin Elkartasuna adierazteko modua|Txokoan Proposamena]]''' utzi berri dut. Irakurri eta haren inguruan iritzia eta bozka ematera gonbidatzen zaitut. Ongi izan. -[[Lankide:Euskaldunaa|Euskaldunaa]] ([[Lankide eztabaida:Euskaldunaa|eztabaida]]) 15:24, 22 iraila 2017 (UTC)

== ''The Signpost'': 25 September 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/News and notes|Chapter updates; ACTRIAL]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/In the media|Monkey settlement; Wikipedia used to give AI context clues]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/Humour|Chickenz]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/Recent research|Wikipedia articles vs. concepts; Wikipedia usage in Europe]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/Technology report|Flow restarted; Wikidata connection notifications]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/Gallery|Chicken mania]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/Special report|Two steps forward, one step backward: The Sustainability Initiative]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/Traffic report|Fights and frights]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/Featured content|Flying high]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:17, 25 iraila 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Evad37@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17219419 --&gt;

== Commonsen SOS ==

Kaixo Xabi, Commonsera igo ditudan bi argazki gaizki izendatu ditut. Deskribapena aldatu dezaket baina artxiboaren izena edo izenburua ez, beraz, argazkiak ezabatu eta berriro igotzea bururatu zait, baina... ezin! Nola egiten da? edo, izenburua aldatu? Bi argazki hauek dira: Arrambidenea etxea.jpg eta Arrambidenea etxea2.jpg (Argazkikoak ez da Arrambidenea etxea, obiously) Mila esker!{{sinatu_gabe|MerZab|2017-9-25}}

:Listo! Esker mila!{{sinatu_gabe|MerZab|2017-9-25}}

== This Month in Education: September 2017 ==

&lt;div style=&quot;border: 0.25px gray solid; padding: 1em; padding-top: 2em; font-family: Times New Roman; font-size:1.15em;&quot;&gt;
[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left]]
&lt;div style=&quot;text-align: left; direction: ltr&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight: bold; color: #006699; font-size:60px; font-family: 'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: center; direction: ltr; margin-left&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight: bold; color: #006699; font-size:20px; font-family: 'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px&quot;&gt; Volume 6 | Issue 8 | September 2017&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight: regular; text-align:center; font-size:14px; font-family: 'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px&quot;&gt;
This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter| subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction: ltr&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block;  background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;
In This Issue
&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;

{| style=&quot;width: 60%;&quot;
| style=&quot;width: 50%; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | Featured Topic
| style=&quot;width: 50%; font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/September 2017/Wikipedia - Here and Now|&quot;Wikipedia – Here and Now&quot;: 40 students in the Summer School &quot;I Can – Here and Now&quot; in Bulgaria heard more about Wikipedia]]
|-
| colspan=&quot;3&quot; | 
----
|-
| style=&quot;font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | From the Community
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/News/September 2017/Klexikon|Klexikon: the German 'childrens' Wikipedia' in Montréal]]

[[outreach:Education/News/September 2017/Wikipedia is now a part of Textbook in Informatics|Wikipedia is now a part of Textbook in Informatics]]

|}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · [[:m:User:Romaine|Romaine]] 02:24, 1 urria 2017 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=17258722 --&gt;

== ''Handia'' filmaren inguruan ==

Kaixo, Xabier! Oraindik ez dut ''[[Handia]]'' filma ikusi baina hedabideetan ikusi ditudan irudi batzuen arabera ''Karlistaldiei buruzko filmak'' kategoriaren barnean sailkatu daitekeelakoan nago. Jakin badakit ez dela zehazki [[Lehen Karlistaldia]]ri buruzko filma bat, baina bai garai horretan girotua dagoela eta soldadu karlistak agertzen direla. Ikusi duzulakoan, zer uste duzu? --[[Lankide:Aihotz|Aihotz]] ([[Lankide eztabaida:Aihotz|eztabaida]]) 03:35, 05 urria 2017 (UTC)

:Primeran, Xabier. Eta bai, oso gustora ikusiko dut, itxura ona du. --[[Lankide:Aihotz|Aihotz]] ([[Lankide eztabaida:Aihotz|eztabaida]]) 18:20, 05 urria 2017 (UTC)

== ''The Signpost'': 23 October 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-10-23/News and notes|Money! WMF fundraising, Wikimedia strategy, WMF new office!]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-10-23/Featured content|Don, Marcel, Emily, Jessica and other notables]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-10-23/Humour|Guys named Ralph]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-10-23/In focus|Offline Wikipedia developed at OFF.NETWORK Content Hackathon]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-10-23/Blog|The future of offline access to Wikipedia: The Kiwix example]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-10-23/In the media|Facebook and poetry]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-10-23/Special report|Working with GLAMs in the UK]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-10-23/Traffic report|Death, disaster, and entertainment]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:36, 23 urria 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Evad37@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17329021 --&gt;

== Asteko irudi nabarmendua ==

Kaixo, Xabier! Azkenaldian asteko irudi nabarmenduaren txantiloia sortzearen ardura hartua neukan. Bart eta gaur goizean ezin izan dut egin. Aste honetakoa, [[Txantiloi:2017-44 argazkia]] alegia, zuk sortu duzula ikusi dut. Kontua zera da: oker ez banago &quot;Bilboko San Anton eliza gauez&quot; eta &quot;Mendoza dorretxea&quot; argazkiak  berdinketa egoeran zeudela. Hau da, biek launa boto zituzten. Orain arte nik horrelakoetan, [[Lankide:Euskaldunaa|Euskaldunaaren]] prozedurari jarraituz, argitaratutako ordenaren arabera aukeratu izan dut irudia. Aipatu prozeduraren arabera aukeratutakoa &quot;Mendoza dorretxea&quot; izan beharko litzateke, lehenago proposatua izan baitzen. 
-[[Lankide:Aihotz|Aihotz]] ([[Lankide eztabaida:Aihotz|eztabaida]]) 15:59, 30 urria 2017 (UTC)

:Oso ondo, Xabier. Eskerrik asko! -[[Lankide:Aihotz|Aihotz]] ([[Lankide eztabaida:Aihotz|eztabaida]]) 21:36, 30 urria 2017 (UTC)

== This Month in Education: October 2017 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 6 | Issue 9 | October 2017 &lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;


{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;width:50%; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | Featured Topic
| style=&quot;width:50%; font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/October 2017#Article 1|Your community should discuss to implement the new P&amp;E Dashboard functionalities]]

|-
| style=&quot;font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | From the Community
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/October 2017#Article 2|Wikidata implemented in Wikimedia Serbia Education Programe]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2017#Article 3|Hundred teachers trained in the Republic of Macedonia]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2017#Article 4|Basque Education Program makes a strong start]]

|-
| style=&quot;font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | From the Education Team
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/October 2017#Article 8|WikiConvention Francophone 2017]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2017#Article 9|CEE Meeting 2017]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 02:05, 2 azaroa 2017 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=17368194 --&gt;

==Mugeta==
Kaixo Xabi,  Mugetarekin amaitzeko ''Taxotaula automatikoa'' jarri behar dut baina mugetarena egin gabe dago. Wikidata egina du, Wikispeciesen ere badago, baina taxotaula, eskuz egin behar da? Ez dakit egiten SOS!
[[Lankide:MerZab|MerZab]]

== ''The Signpost'': 24 November 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/News and notes|Cons, cons, cons]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/Arbitration report|Administrator desysoped; How to deal with crosswiki issues; Mister Wiki case likely]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/Technology report|Searching and surveying]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/Interview|A featured article centurion]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/WikiProject report|Recommendations for WikiProjects]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/In the media|Open knowledge platform as a media institution]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/Traffic report|Strange and inappropriate]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/Featured content|We will remember them]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/Recent research|Who wrote this? New dataset on the provenance of Wikipedia text]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/Humour|Good faith (but still incomprehensible)]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:38, 24 azaroa 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Evad37@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17428970 --&gt;

== This Month in Education: November 2017 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 6 | Issue 10 | November 2017&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;


{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/November 2017#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 1|Hashemite University continues its strong support of Education program activities]]

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 2|Wikicontest for high school students]]

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 3|Exploring Wikiversity to create a MOOC]]

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 4|Wikidata in the Classroom at the University of Edinburgh]]

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 5|How we defined what secondary education students need]]

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 6|Wikipedia Education Program in Bangkok,Thailand]]

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 7|Shaken but not deterred]]

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 8|Wikipedia workshop against human trafficking in Serbia]]

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 9|The WikiChallenge Ecoles d'Afrique kicks in 4 francophones African countries]]


|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/November 2017#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 10|A Proposal for Education Team endorsement criteria]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/November 2017#In the News|In the News]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; | 
[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 11|Student perceptions of writing with Wikipedia in Australian higher education]]
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 17:23, 1 abendua 2017 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=17496082 --&gt;

== Suomi 100 - Finland 100 ==

{| style=&quot;border: 1px solid {{{border|gray}}}; background-color: {{{color|#ddffdd}}};&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;middle&quot; | [[Image:Hirvensydän kupari.jpg|100px]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''The [[:en:Wikipedia:Finland100 challenge|100 years of Finland]]'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; | This is for your truly valuable contribution to the  100 years of Finland collaboration and to the multilingual development of Wikipedia. Our sincere thanks - kiitos !  --[[Lankide:Tappinen|Tappinen]] ([[Lankide eztabaida:Tappinen|eztabaida]]) 17:43, 1 abendua 2017 (UTC)
|}

== ''The Signpost'': 18 December 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Special report|Women in Red World Contest wrap-up]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Blog|Close encounters of the Wikipedia kind]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Featured content|Featured content to finish 2017]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/In the media|Stolen seagulls, public domain primates and more]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Arbitration report|Last case of 2017: Mister Wiki editors]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Gallery|Wiki loving]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Interview|Interview with Charlesjsharp, regular contributor of Wikipedia's Featured Pictures.]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Recent research|French medical articles have &quot;high rate of veracity&quot;]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Technology report|Your wish lists and more Wikimedia tech]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Traffic report|Notable heroes and bad guys]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Humour|On their way to the WMF Incubator]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 06:27, 18 abendua 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Evad37@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17528989 --&gt;

== This Month in Education: December 2017 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 6 | Issue 11 | December 2017&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;


{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/December 2017#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 2|Wikimedia Serbia has established cooperation with three new faculties within the Education Program]]

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 3|Updates to Programs &amp; Events Dashboard]]

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 4|Wiki Camp Berovo 2017]]

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 5|WM User Group Greece organises Wikipedia e-School for Educators]]

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 6|Corfupedia records local history and inspires similar projects]]

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 7|Wikipedia learning lab at TUMO Stepanakert]]

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 8|Wikimedia CH experiments a Wikipedia's treasure hunt during &quot;Media in Piazza&quot;]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/December 2017#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 9|Creating digitally minded educators at BETT 2017]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/December 2017#In the News|In the News]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; | 
[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 10|Things My Professor Never Told Me About Wikipedia]]

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 11|&quot;Academia and Wikipedia: Critical Perspectives in Education and Research&quot; Conference in Ireland]]

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 12|Science is shaped by Wikipedia]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 19:31, 5 urtarrila 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=17597557 --&gt;

== ''The Signpost'': 16 January 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/News and notes|Communication is key]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/In the media|''The Paris Review'', British Crown and British Media]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Featured content|History, gaming and multifarious topics]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Interview|Interview with Ser Amantio di Nicolao, the top contributor to English Wikipedia by edit count]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Technology report|Dedicated Wikidata database servers]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Humour|Why don't we have an article about _________?]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Arbitration report|Mister Wiki is first arbitration committee decision of 2018]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Traffic report|The best and worst of 2017]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 15:26, 16 urtarrila 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Evad37@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17646354 --&gt;

== This Month in Education: January 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 7 | Issue 1 | January 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

{{anchor|back}}
&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;


{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;width:50%; color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/January 2018#Featured Topic|Featured Topic]]
| style=&quot;width:50%; font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
&lt;!-- Enter the title of the articles for this issue  --&gt;

[[outreach:Education/Newsletter/January 2018#Article 1|Bertsomate: using Basque oral poetry to illustrate math concepts]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/January 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/January 2018#Article 2|Wikimedia Serbia celebrated 10 years from the first article written within the Education Program]]

[[outreach:Education/Newsletter/January 2018#Article 3|WikiChallenge Ecoles d'Afrique update]]

[[outreach:Education/Newsletter/January 2018#Article 4|The first Swedish Master's in Digital Humanities partners with Wikimedia Sverige]]

[[outreach:Education/Newsletter/January 2018#Article 5|How we use PetScan to improve partnership with lecturers and professors]]


|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/January 2018#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/January 2018#Article 6|The Education Survey Report is out!]]

[[outreach:Education/Newsletter/January 2018#Article 7|Education Extension scheduled shutdown]]
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 18:42, 1 otsaila 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=17696217 --&gt;

== ''The Signpost'': 5 February 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Op-ed|Do editors have the right to be forgotten?]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Featured content|Wars, sieges, disasters and everything black possible]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Recent research|Automated Q&amp;A from Wikipedia articles; Who succeeds in talk page discussions?]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Blog|New monthly dataset shows where people fall into Wikipedia rabbit holes]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Interview|Interview with The Rambling Man, Wikipedia's top contributor of Featured Lists]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Traffic report|TV, death, sports, and doodles]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Special report|Cochrane–Wikipedia Initiative]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Arbitration report|New cases requested for inter-editor hostility and other collaboration issues]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/In the media|Solving crime; editing out violence allegations]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Humour|You really are in Wonderland]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 05:12, 5 otsaila 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Evad37@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17705253 --&gt;

== ''The Signpost'': 20 February 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/News and notes|The future is Swedish with a lack of administrators]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Recent research|Political diverse editors write better articles; Reddit and Stack Overflow benefit from Wikipedia but don't give back]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Arbitration report|Arbitration committee prepares to examine two new cases]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Traffic report|Addicted to sports and pain]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Featured content|Entertainment, sports and history]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Technology report|Paragraph-based edit conflict screen; broken thanks]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Humour|Impossible and unexplained traffic report]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:11, 20 otsaila 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Evad37@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17748908 --&gt;

== This Month in Education: February 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 7 | Issue 2 | February 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;

{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/February 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 2|WikiProject Engineering Workshop at IIUC,Chittagong]]

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 3|What did we learn from Wikibridges MOOC?]]

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 4|Wikimedia Serbia launched Wiki scholar project]]

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 5|Wiki Club in Ohrid, Macedonia]]

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 6|Karvachar’s WikiClub: When getting knowledge is cool]]

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 7|More than 30 new courses launched in the University of the Basque Country]]

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 8|Review meeting on Christ Wikipedia Education Program]]

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 9|The Multidisciplinary Choices of High School Students: The Arabic Education Program; Wikimedia Israel]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/February 2018#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 10|The Education Extension is being deprecated (second call)]]

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 11|The 2017 survey report live presentation is available for viewing]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 08:52, 1 martxoa 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=17757914 --&gt;

== ''The Signpost'': 29 March 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Op-ed|Death knell for ''The Signpost''?]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/News and notes|Wiki Conference roundup and new appointments]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Arbitration report|Ironing out issues in infoboxes; not sure yet about New Jersey; and an administrator who probably wasn't uncivil to a sockpuppet.]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/In the media|The media on Wikipedia's workings: the good and not-so-good]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Traffic report|Real sports, real women and an imaginary country: what's on top for Wikipedia readers]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Featured content|Animals, Ships, and Songs]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Technology report|Timeless skin review by Force Radical]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Special report|ACTRIAL wrap-up]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Humour|WikiWorld Reruns]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:43, 29 martxoa 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Bri@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17852523 --&gt;

== This Month in Education: March 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 7 | Issue 3 | March 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;


{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;width:50%; color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Featured Topic|Featured Topic]]
| style=&quot;width:50%; font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 1|Education Programs Itinerary]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/March 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 2|Animated science educational videos in Basque for secondary school student]]

[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 3|Beirut WikiClub: Wikijourney that has enriched our experiences]]

[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 4|Students of the Faculty of Biology in Belgrade edit Wikipedia for the first time]]

[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 5|The role of Wikipedia in education - Examples from the Wiki Education Foundation]]

[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 6|Multilingual resource for Open education projects]]

[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 7|Wikipedia: examples of curricular integration in Portugal]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/March 2018#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 8|Resources and Tips to engage with Educators]]

[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 9|Education Session at WMCON 2018]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 10:33, 4 apirila 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=17882222 --&gt;

== Wikisource ==
Hola! Estaría bien que el ritmo en wikisource no decayera este mes y mantener como mínimo los 2 dos usuarios activos (más de 10 ediciones). Gracias por tu esfuerzo.--[[Lankide:KRLS|KRLS]] ([[Lankide eztabaida:KRLS|eztabaida]]) 17:18, 8 apirila 2018 (UTC)
:{{ping|KRLS}} Ya tengo las 10 de este mes. Intentaré poco a poco ir metiendo más hojas, pero este mes va a ser flojo. Muchas gracias por la ayuda! Un saludo.--[[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] ([[Lankide eztabaida:Xabier Cañas|eztabaida]]) 18:40, 9 apirila 2018 (UTC)

== ''The Signpost'': 26 April 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/From the editors|The Signpost's presses are rolling again...]]

* Signpost: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Signpost|Future directions for The Signpost]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/News and notes|Photo of Kim Jong-un. Stephen Hawking death tops hits on many Wikipedias.]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/In the media|The rise of Wikipedia as a disinformation mop]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/In focus|Admin reports board under criticism]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Special report|ACTRIAL results adopted by landslide]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Opinion|Guideline for Organization Notability revised]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Op-ed|World War II Myth-making and Wikipedia]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Community view|It's time we look past Women in Red to counter systemic bias]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Discussion report|The future of portals]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Arbitration report|No new cases, and one motion on administrative misconduct]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/WikiProject report|WikiProject Military History]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Blog|Why the world reads Wikipedia]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Humour|Our Favorite Places to Whine About Stuff]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Traffic report|A quiet place to wrestle with the articles of March]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Technology report|Coming soon: Books-to-PDF, interactive maps, rollback confirmation]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Featured content|Featured content selected by the community]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Gallery|A look at some famous and not as well-known border tripoints]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:00, 27 apirila 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17959762 --&gt;

== This Month in Education: April 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 7 | Issue 4 | April 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;


{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;width:50%; color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Featured Topic|Featured Topic]]
| style=&quot;width:50%; font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 1|Wikimedia at the Open Educational Resources Conference 2018]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/April 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 2|Global perspectives from Western Norway]]

[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 3|Togh's WikiClub: Wikipedia is the 8th wonder of the world!]]

[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 4|Aboriginal Volunteers in Taiwan Shared Experience about Incubating Minority Language Wikipedia in Education Magazine]]

[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 5|Workshops with Wiki Clubs members in the Republic of Macedonia]]

[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 6|Celebrating Book's Day in the University of the Basque Country: is Wikipedia the largest Basque language book?]]

[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 7|Txikipedia is born and you'll love it]]

[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 8|Students Write Wiktionary]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/April 2018#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |


[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 9|Presenting the Wikipedia Education Program at the Open Education Global Conference]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 07:33, 4 maiatza 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=17992472 --&gt;

== This Month in Education: May 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 4 | Issue 5 | May 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;


&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;

{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/May 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/May 2018#Article 2|Creating and reusing OERs for a Wikiversity science journalism course from Brazil]]

[[outreach:Education/Newsletter/May 2018#Article 3|Inauguration Ceremony of Sri Jayewardenepura University Wiki Club]]

[[outreach:Education/Newsletter/May 2018#Article 4|Wiki Education publishes evaluation of Fellows pilot]]

[[outreach:Education/Newsletter/May 2018#Article 5|The first students of Russia with diplomas of Wikimedia and Petrozavodsk State University]]

[[outreach:Education/Newsletter/May 2018#Article 6|Selet WikiSchool]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/May 2018#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/May 2018#Article 8|A lofty vision for the Education Team]]

[[outreach:Education/Newsletter/May 2018#Article 9|UNESCO Mobile Learning Week 2018, Digital Skills for Life and Work]]
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 21:44, 4 ekaina 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=18071070 --&gt;

== Eugeni Alzibarri buruz. ==

Egunon Xabierǃ

Atzo ikusi nuen Eugeni Alzibar Etxeberriaren orria ezabatu duzula. Artikulu hori berregin nahi nuke berak idatzitakoa oinarria hartuta interesgarria iruditzen baitzait. Nire eztabaidara orrira pasatu ahal didazu mesedez?. Nik egingo dut artikulua autopromozio kutsua kenduta. Mila eskerǃ

P.D. Beste kontu bat. [[Iholdi Beristain]]en infotaulan datu bat txarto dago. Jaiotzaren data zuzena artikuluaren lehenengo lerroan idatzita dago. Ondo jarriko duzu? Nik ez dakit egiten. Eskerrik asko berriro ere.-[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 08:28, 19 ekaina 2018 (UTC)

:Eskerrik asko Xabierǃ -[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 07:21, 20 ekaina 2018 (UTC)

::Egunon berriro Xabier. Etorkizun batean &quot;interes entziklopedikoa&quot; zer den eta zer ez den pentsatu eta erabaki beharko dugu. Ez dut uste gauza erreza denik eta eztabaidagarria da, oso. Nik Alzibaren artikulua egin dut baina egia esan, erreferentzia faltak egon badaude eta markatu ditut, jakina. Eta &quot;curriculum&quot; itxurakoa, &quot;zerrendan&quot; jarri dut, horretarako leku egokia baita. Mila esker berriro ere.-[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 08:40, 20 ekaina 2018 (UTC)

== ''The Signpost'': 29 June 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/From the editor|The Admin Ship is still barely afloat, while a Foundation project risks sinking]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Special report|NPR and AfC – The Marshall Plan: an engagement and a marriage?]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Op-ed|What do admins do?]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Opinion|Google isn't responsible for Wikipedia's mistakes]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/News and notes|Money, milestones, and Wikimania]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/In the media|Much wikilove from the Mayor of London, less from Paekākāriki or a certain candidate for U.S. Congress]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Discussion report|Deletion, page moves, and an update to the main page]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Featured content|New promotions]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Arbitration report|WWII, UK politics, and a user deCrat'ed]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Traffic report|Endgame]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Technology report|Improvements piled on more improvements]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Gallery|Wiki Loves Africa]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Blog|Wikipedia should be open for editors in Turkey]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Recent research|How censorship can backfire and conversations can go awry]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Humour|Television plot lines]]

* Wikipedia essays: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Wikipedia essays|This month's pick by The Signpost editors]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/From the archives|Wolves nip at Wikipedia's heels: A perspective on the cost of paid editing]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:39, 30 ekaina 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18158877 --&gt;

== This Month in Education: June 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 4 | Issue 6 | June 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;


{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;width:50%; color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Featured Topic|Featured Topic]]
| style=&quot;width:50%; font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 1|Academia and Wikipedia: the first Irish conference on Wikipedia in education]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/June 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 2|Ashesi Wiki Club: Charting the cause for Wikipedia Education Program in West Africa]]

[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 3|Wikimedia Serbia has received a new accreditation for the Accredited seminars for teachers]]

[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 4|Côte d'Ivoire: Wikipedia Classes 2018 are officially up and running]]

[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 5|Basque secondary students have now better coverage for main topics thanks to the Education Program]]

[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 6|What lecturers think about their first experience in the Basque Education Program]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/June 2018#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 7|Education Extension scheduled deprecation]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/June 2018#In the News|In the News]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; | 
[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 8|Wikipedia calls for participation to boost content from the continent]]

[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 9|Wikipedia in the History Classroom]]

[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 10|Wikipedia as a Pedagogical Tool Complicating Writing in the Technical Writing Classroom]]

[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 11|When the World Helps Teach Your Class: Using Wikipedia to Teach Controversial Issues]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 06:03, 30 ekaina 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18158878 --&gt;

== Kategoriak ==

Barkatu, Xabier, baina gero eta nahasmen handiagoa daukat kategorien kontu honekin; uste dut irakaspen praktiko bat behar dudala, bai behintzat ikusita nola dagoen Txikipedia:Kategoriak orria. Kategorien barruko azpikategoriekin ez naiz ondo aklaratzen, ez dakit sistemak berak azpikategorizatzen dituen ala norberak eskuz egin behar duen, eta beldur naiz argibide-orria irakurrita ez dudala nire zalantza argitzeko biderik aurkitu. Dena dela, orain honi buruzko beste kontu bategatik idazten dizut; izan ere, Txikipedia:Lisboa orria kategoriatzean, ulertzen dut ez duzula ipini Kategoria:Txikipedia:Europako hiriburuak, eta, ondorioz, orrialde hori Wikipediako kategoria batean geratu dela, ez Txikipedian. Hala da? --[[Lankide:Koldo Biguri|Koldo Biguri]] ([[Lankide eztabaida:Koldo Biguri|eztabaida]]) 15:51, 25 uztaila 2018 (UTC)

== ''The Signpost'': 31 July 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/From the editor|If only if]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Op-ed|The last leg of the Admin Ship's current cruise]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Opinion|Wrestling with Wikipedia reality]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/News and notes|Another newspaper for Wikipedia; Wikimania 2018 ends; changes at NPR]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/In the media|Blackouts in Europe; Wikipedia and capitalists; WMF Jet Set]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Discussion report|Wikipedias take action against EU copyright proposal, plus new user right proposals]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Featured content|Wikipedia's best content in images and prose]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Arbitration report|Status quo processes retained in two disputes]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Traffic report|Soccer, football, call it what you like – that and summer movies leave room for little else]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Technology report|New bots, new prefs]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Gallery|Independence days, national holidays, and football – all in July]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Blog|Motivation of two editors]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Recent research|Different Wikipedias use different images; editing contests more successful than edit-a-thons]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Humour|It's all the same]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Essay|Wikipedia does not need you]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/From the archives|The pending changes fiasco: how an attempt to answer one question turned into a quagmire]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:51, 31 uztaila 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18239854 --&gt;

== This Month in Education: July 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 4 | Issue 7 | July 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;


{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;width:50%; color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/July 2018#Featured Topic|Featured Topic]]
| style=&quot;width:50%; font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/July 2018#Article 1|Wikipedia+Education Conference 2019: Community Engagement Survey]]


|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/July 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/July 2018#Article 2|Young wikipedian: At WikiClub you get knowledge on your own will]]

[[outreach:Education/Newsletter/July 2018#Article 3|Wikipedia in schools project at the &quot;New Technologies in Education&quot; Conference]]

[[outreach:Education/Newsletter/July 2018#Article 4|Basque Education Program: 2017-2018 school year report]]


|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/July 2018#In the News|In the News]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; | 
[[outreach:Education/Newsletter/July 2018#Article 10|UNESCO ICT in Education Prize call for nominations opens]]

[[outreach:Education/Newsletter/July 2018#Article 11|An educator's overview of Wikimedia (in short videos format)]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 06:32, 2 abuztua 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18263925 --&gt;

== ''The Signpost'': 30 August 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/From the editor|Today's young adults don't know a world without Wikipedia]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Interview|2018 Wikimedian of the Year, Farkhad Fatkullin]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/News and notes|Flying high; low practice from Wikipedia 'cleansing' agency; where do our donations go? RfA sees a new trend]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/In the media|Quicksilver AI writes articles]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Discussion report|Drafting an interface administrator policy]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Featured content|Featured content selected by the community]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Special report|Wikimania 2018]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Traffic report|Aretha dies – getting just 2,000 short of 5 million hits]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Technology report|Technical enhancements and a request to prioritize upcoming work]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Gallery|Leapfrog, historic Thai cave, and a rhythmic beat]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Recent research|Wehrmacht on Wikipedia, neural networks writing biographies]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Humour|''Signpost'' editor censors herself]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Essay|Principle of Some Astonishment]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/From the archives|Playing with Wikipedia words]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:05, 30 abuztua 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18316385 --&gt;

== This Month in Education: August 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 4 | Issue 8 | August 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;

{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/August 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/August 2018#Article 2|The reconnection of Wikimedia Projects in Brazil]]

[[outreach:Education/Newsletter/August 2018#Article 3|Christ (DU) students enrolls for 3rd Wikipedia certificate course]]

[[outreach:Education/Newsletter/August 2018#Article 4|Educational wiki-master-classes at International &quot;Selet&quot; forum]]

[[outreach:Education/Newsletter/August 2018#Article 5|54 students help enrich the digital Arabic content]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/August 2018#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/August 2018#Article 6|Mapping education in the Wikimedia Movement]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 03:12, 2 iraila 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18288215 --&gt;

== ''The Signpost'': 1 October 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/From the editor|Is this the new normal?]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/News and notes|European copyright law moves forward]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/In the media|Knowledge under fire]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Discussion report|Interface Admin policy proposal, part 2]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Arbitration report|A quiet month for Arbcom]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Traffic report|John McCain's death generates over 7 million hits, followed by historical low]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Technology report|Paying attention to  your mobile]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Gallery|A pat on the back]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Blog|After a catastrophic fire at the National Museum of Brazil, a drive to preserve what knowledge remains]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Recent research|How talk page use has changed since 2005; censorship shocks lead to centralization; is vandalism caused by workplace boredom?]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Humour|''Signpost'' Crossword Puzzle]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Essay|Expressing thanks]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 00:46, 1 urria 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18403091 --&gt;

== Results from global Wikimedia survey 2018 are published ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
Hello! A few months ago the [https://www.http://wikimediafoundation.org Wikimedia Foundation] invited you to take a survey about your experiences on Wikipedia. You signed up to receive the results.
[https://meta.wikimedia.org/wiki/Community_Engagement_Insights/2018_Report The report is now published on Meta-Wiki!] We asked contributors 170 questions across many different topics like diversity, harassment, paid editing, Wikimedia events and many others.

Read the report or watch the [https://www.youtube.com/watch?v=qGQtWFP9Cjc presentation], which is available only in English.
Add your thoughts and comments to the [https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:Community_Engagement_Insights/2018_Report report talk page].
Feel free to share the report on Wikipedia/Wikimedia or on your favorite social media. Thanks!&lt;br /&gt;
--&lt;bdi lang=&quot;en&quot;&gt;[[m:User:EGalvez (WMF)|EGalvez (WMF)]]&lt;/bdi&gt;
&lt;/div&gt; 19:25, 1 urria 2018 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:EGalvez (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Community_Engagement_Insights/MassMessages/2018_Report_is_published/ot&amp;oldid=18435587 --&gt;

== This Month in Education: September 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 4 | Issue 9 | September 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;


&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;

{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/September 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 1|Edu Wiki Camp 2018: New Knowledge for New Generation]]

[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 2|Education loves Monuments: A Brazilian Tale]]

[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 3|“I have always liked literature, now I like it even more thanks to Wikipedia”. Literature is in the air of WikiClubs․]]

[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 4|History of Wikipedia Education programme at Christ (Deemed to be University)]]

[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 5|Preparation for the autumn educational session of Selet WikiSchool is started]]

[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 6|Wiki Camp Doyran 2018]]

[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 7|Wikicamp Czech Republic 2018]]

[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 8|Wikipedia offline in rural areas of Colombia]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/September 2018#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 9|Presentation on mapping education in the Wikimedia Movement]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 01:14, 9 urria 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18394865 --&gt;

== Lingua Libre ==

Ravi de voir que tu t'éclates avec le projet ! ;D --[[Lankide:Lyokoï|Lyokoï]] ([[Lankide eztabaida:Lyokoï|eztabaida]]) 18:17, 21 urria 2018 (UTC)

== ''The Signpost'': 28 October 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors October original: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/From the editors October original|''The Signpost'' is still afloat, just barely]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Op-ed|Wikipedia's Strickland affair]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/News and notes|WMF gets a million bucks]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/In the media|Bans, celebs, and bias]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Discussion report|Mediation Committee and proposed deletion reform]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Traffic report|Unsurprisingly, sport leads the field – or the ring]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Technology report|Bots galore!]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Special report|NPP needs you]]

* Special report 2: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Special report 2|Now Wikidata is six]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/In focus|Alexa]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Gallery|Out of this world!]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Recent research|Wikimedia Commons worth $28.9 billion]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Humour|Talk page humour]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Opinion|Strickland incident]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/From the archives|The Gardner Interview]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:11, 28 urria 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18526930 --&gt;

== This Month in Education: November 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 4 | Issue 10 | October 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;


&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;

{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/October 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 1|A new academic course featuring Wikidata at Tel Aviv University]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 2|How we included Wikipedia edition into a whole University department curriculum]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 3|Meet the first board of the UG Wikipedia &amp; Education]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 4|The education program has kicked off as the new academic year starts]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 5|The education program has kicked off as the new academic year starts in Albania]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 6|The first Wikimedia+Education conference will happen on April 5-7 at Donostia-Saint Sebastian]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 7|Using ORES to assign articles in Basque education program]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 8|What to write for Wikipedia about? Monuments!]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 9|Wikifridays: editing Wikipedia in the university]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 10|Writing articles on Wikipedia is our way of leaving legacy to the next generations]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 05:55, 12 azaroa 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18504430 --&gt;

== This Month in Education: November 2018 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em; direction:ltr;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 4 &amp;bull; Issue 10 &amp;bull; October 2018&lt;/span&gt;

------

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/November 2018|Contents]] &amp;bull; [[outreach:Education/Newsletter/November 2018/Single page|Single page view]] &amp;bull; [[:m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

-------
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
*[[:outreach:Education/News/November 2018/WikiEducation - Report from Wikimedians of Albanian Language UG |WikiEducation - Report from Wikimedians of Albanian Language UG]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/Wikipedia Education Program in ICETC 2018 , Japan |Wikipedia Education Program in ICETC 2018, Japan]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/Wikipedia has become the inseparable part of my daily life |Wikipedia has become the inseparable part of my daily life]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/Wikipedia is a world in which anyone of us has his own place |Wikipedia is a world in which anyone of us has his own place]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/Wiki conference for teachers in Ohrid |Wiki conference for teachers in Ohrid]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/Our baby is 3! |Our baby is 3!]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/highlighting work of Sailesh Patnaik |Highlighting work of Sailesh Patnaik]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/Important updates from Wikimedia Education Team |Important updates from Wikimedia Education Team]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/Welcome Melissa to the Education Team |Welcome Melissa to the Education Team]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/What has the education team been up to? Year end review and updates! |What has the education team been up to? Year end review and updates! ]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 18:18, 30 azaroa 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18673623 --&gt;

== ''The Signpost'': 1 December 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/From the editor|Time for a truce]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Op-ed|Looking back, looking forward: A beginner's experience on Wikipedia]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Special report|The Christmas wishlist]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Opinion|The blogosphere migrates to Galaxy WMF]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/News and notes|Reviewer of the year, WikiCup winner, and the 2019 Wikimedia Summit]]

* Reflections: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Reflections|Wikipedia, history, and the 100th anniversary of Armistice Day]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/In the media|Court-ordered article redaction, paid editing, and rock stars]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Discussion report|Farewell, Mediation Committee]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Arbitration report|A long break ends]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Traffic report|Queen reigns for four weeks straight]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Gallery|Intersections]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Recent research|Why do the most active Wikipedians burn out?; only 4% of students vandalize]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Essay|No one cares about your garage band]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Humour|The dark side of our favorite root vegetable]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/From the archives|Ars longa,vita brevis]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 04:48, 1 abendua 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18526930 --&gt;

== ''The Signpost'': 24 December 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/From the editors|Where to draw the line in reporting?]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Op-ed|Wikipedia not trumped by Trump appointee]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Special report|''The Signpost'' got 380,000+ views in 2018, sounds reasonable enough, right?]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/News and notes|Some wishes do come true]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/In the media|Political hijinks]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Discussion report|A new record low for RfA]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/WikiProject report|Articlegenesis]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Arbitration report|Year ends with one active case]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Traffic report|Queen dethroned by U.S. presidents]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Gallery|Sun and moon, water and stone]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Blog|News from the WMF]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Humour|I believe in Bigfoot]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Essay|Requests for medication]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/From the archives|Compromised admin accounts – again]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 13:37, 24 abendua 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18710065 --&gt;

== Audio-fitxategien izenak aldatzeko baimena ==
Aspaldiko, Xabier! Oso lan bikaina egin duzu [[:commons:Category:Lingua Libre pronunciation-eus|audio-fitxategiak Lingua Libretik Commonsera]] igotzen. Fitxategiok Wikiztegietan erabiliko ditut eta pentsatu dut egokia izango litzatekeela horiek Wikiztegietan/Wikipedian erabili ohi den formatuaren arabera izendatzea erabilerrazagoak egiteko. Adibidez, [[:commons:LL-Q8752 (eus)-Xabier Cañas-zientzia.wav]] fitxategiari '''''eu-zientzia.wav''''' izena ematea. Zer deritzozu? Emango didazu baimena izenak aldatzeko?

Ondo izan. --[[Lankide:Zuiarra|Zuiarra]] ([[Lankide eztabaida:Zuiarra|eztabaida]]) 19:33, 13 urtarrila 2019 (UTC)

:Kaixo {{ping|Zuiarra}}!! Moldatu izena hobekien iruditzen zaizun moduan, problemaruk gabe! Lingua Librek zuzezean ematen diturn izenak dira hor agertzen direnak. Laster arte! -[[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] ([[Lankide eztabaida:Xabier Cañas|eztabaida]]) 06:55, 15 urtarrila 2019 (UTC)

== This Month in Education: January 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;bull; Issue 1 &amp;bull; January 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/January 2019|Contents]] &amp;bull; [[outreach:Education/Newsletter/January 2019/Headlines|Headlines]] &amp;bull; [[:m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
*[[:outreach:Education/News/January 2019/Registration for Wikimedia+Education Conference is open|Registration for Wikimedia+Education Conference is open]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/Collaboration with Yerevan State University of Languages and Social Sciences after V. Brusov|Collaboration with Yerevan State University of Languages and Social Sciences after V. Brusov]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/Meet the first Programs &amp; Events Dashboard sysops|Meet the first Programs &amp; Events Dashboard sysops]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/More than a hundred students gathered in Ecuador to edit Wikipedia|More than a hundred students gathered in Ecuador to edit Wikipedia]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/Selet WikiSchool continues to teach young Tatar language Wikipedians|Selet WikiSchool continues to teach young Tatar language Wikipedians]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/The WikiClub contributes to the development of our human qualities |The WikiClub contributes to the development of our human qualities]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/Third prize for Wikipedia in schools project|Third prize for Wikipedia in schools project]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/We've updated the design of Education space!|We've updated the design of Education space!]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/WikiChallenge Ecoles d'Afrique 2019|The WikiChallenge Ecoles d'Afrique is back]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/Wiki Advanced Training at VVIT|Wiki Advanced Training at VVIT]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/WikiEducation in Albania from WoALUG|Creating our first WikiClub]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/WikiClubs participate in edit-a-thon of cartoons|WikiClubs participate in edit-a-thon of cartoons]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/Wikimedia and Education in Portugal: Where are we now|Wikimedia and Education in Portugal: Where are we now]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/Wikimedia Israel: “Wikipedia Ambassadors” program for Arabic-speaking schools is launched|Wikimedia Israel: “Wikipedia Ambassadors” program for Arabic-speaking schools is launched]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 04:41, 29 urtarrila 2019 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18816770 --&gt;

== ''The Signpost'': 31 January 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Op-ed|Random Rewards Rejected]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/In focus|The Collective Consciousness of Admin Userpages]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/News and notes|WMF staff turntable continues to spin; Endowment gets more cash; RfA continues to be a pit of steely knives]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/In the media|''The Signpost'''s investigative story recognized, Wikipedia turns 18 and gets a birthday gift from Google, and more editors are recognized]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Discussion report|The future of the reference desk]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Featured content|Don't miss your great opportunity]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Arbitration report|An admin under the microscope]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Traffic report|Death, royals and superheroes]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Technology report|When broken is easily fixed]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Gallery|Let us build a memorial fit for such pain and suffering]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/News from the WMF|News from WMF]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Recent research|Ad revenue from reused Wikipedia articles; are Wikipedia researchers asking the right questions?]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Essay|How]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Humour|Village pump]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/From the archives|An editorial board that includes you]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 06:51, 31 urtarrila 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18804310 --&gt;

== Intercultur 2019 ==

Hola Xabier Cañas. Durante todo el mes de febrero tiene lugar una nueva edición de la iniciativa [[:meta:Intercultur 2019|Intercultur]]. Como participante de anteriores años, te invito nuevamente a colaborar traduciendo o ampliando alguno de los artículos propuestos. Un cordial saludo. --[[Lankide:Rodelar|Rodelar]] ([[Lankide eztabaida:Rodelar|eztabaida]]) 23:12, 7 otsaila 2019 (UTC)

== This Month in Education: February 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 2 &amp;#x2022; February 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/February 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/February 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Wikimedia User Group Nigeria in Collaboration with AfroCrowd Celebrate Black Month History with a 2Day Editathon|Wikimedia User Group Nigeria in Collaboration with AfroCrowd Celebrate Black Month History with a 2Day Editathon]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Wikimedia+Education Programme announced|Wikimedia+Education Programme announced]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Wikipedia in Education, Uruguay|Wikipedia in Education, Uruguay]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Oslo Metropolitan University hires “Wikipedia-assistants”|Oslo Metropolitan University hires “Wikipedia-assistants”]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Basque Education Program: 2018 in review|Basque Education Program: 2018 in review]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Wikimedia Israel introduces Wikidata to Education|Wikimedia Israel introduces Wikidata to Education]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Wikimedia Serbia made tutorials in Serbian language on editing Wikipedia|Wikimedia Serbia made tutorials in Serbian language on editing Wikipedia]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Seminar on wikis in education|Seminar on wikis in education]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Wikimedia, Tourism and Education: Launching project ISAL|Wikimedia, Tourism and Education: Launching project ISAL]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/The Swiss Lab: Wikipedia as a game|The Swiss Lab: Wikipedia as a game]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Meet Hungary|Meet Hungary]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 17:52, 27 otsaila 2019 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18903920 --&gt;

== ''The Signpost'': 28 February 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/From the editors|Help wanted (still)]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/News and notes|Front-page issues for the community]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/In focus|Wikimedia affiliate organizations seek community participation in 2019 board election]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Discussion report|Talking about talk pages]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Featured content|Conquest, War, Famine, Death, and more!]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Arbitration report|A quiet month for Arbitration Committee]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Traffic report|Binge-watching]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Technology report|Tool labs casters-up]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Gallery|Signed with pride]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Recent research|Research finds signs of cultural diversity and recreational habits of readers]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Essay|Optimist's guide to Wikipedia]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/From the archives|New group aims to promote Wiki-Love]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Humour|Pesky Pronouns]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 11:17, 28 otsaila 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18906240 --&gt;

== This Month in Education: March 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 3 &amp;#x2022; March 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/March 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/March 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[:outreach:Education/News/March 2019/Wikimedia at MLW2019|Wikimedia at UNESCO Mobile Learning Week 2019]]
* [[:outreach:Education/News/March 2019/Wiki Education publishes evaluation on how to get subject matter experts to edit|Wiki Education publishes evaluation on how to get subject matter experts to edit]]
* [[:outreach:Education/News/March 2019/WikiGap brings editors to close WikiGap|WikiGap brings editors to close WikiGap and open Wiki Pathshala]]
* [[:outreach:Education/News/March 2019/Education Mapping exercise is open for public review|Education Mapping exercise is open for public review]]
* [[:outreach:Education/News/March 2019/Wikimedia movement projects and activities presented at EDU RUSSIA 2019 forum|Wikimedia movement projects and activities presented at EDU RUSSIA 2019 forum]]
* [[:outreach:Education/News/March 2019/“Edit-a-thons give us opportunity to distract from common interests” The club members write articles about New Year|“Edit-a-thons give us opportunity to distract from common interests” The club members write articles about New Year]]
* [[:outreach:Education/News/March 2019/WikiClub as a non-formal educational centre in rural communities|WikiClub as a non-formal educational centre in rural communities]]
* [[:outreach:Education/News/March 2019/Mini-MWT at VVIT (Feb 2019)|Mini MediaWiki Training at VVIT]]&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 06:31, 28 martxoa 2019 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18959709 --&gt;

== ''The Signpost'': 31 March 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/From the editors|Getting serious about humor]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/News and notes|Blackouts fail to stop EU Copyright Directive]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/In the media|Women's history month]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Discussion report|Portal debates continue, Prespa agreement aftermath, WMF seeks a rebranding]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Featured content|Out of this world]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Arbitration report|The Tides of March at ARBCOM]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Traffic report|Exultations and tribulations]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Technology report|New section suggestions and sitewide styles]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/News from the WMF|The WMF's take on the new EU Copyright Directive]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Recent research|Barnstar-like awards increase new editor retention]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/From the archives|Esperanza organization disbanded after deletion discussion]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Humour|The Epistolary of Arthur 37]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Op-Ed|Pro and Con: Has gun violence been improperly excluded from gun articles?]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/In focus|''The Wikipedia SourceWatch'']]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Special report|Wiki Loves (50 Years of) Pride]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Community view|Wikipedia's response to the New Zealand mosque shootings]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 15:04, 31 martxoa 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18960784 --&gt;

== Bring your idea for Wikimedia in Education to life! Launch of the Wikimedia Education Greenhouse ==

{|border=&quot;0&quot; cellspacing=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;10&quot; width=&quot;100%&quot; style=&quot;background:transparent;font-size:1.0em;line-height:normal&quot;
|-valign=&quot;top&quot;
|style=&quot;{{pre style}};width:100%&quot;|
'''&lt;center&gt;Apply for Education Greenhouse&lt;/center&gt;'''&lt;br&gt;&lt;br&gt;  

[[File:Wikimedia Education Greenhouse logo button.svg|frameless|left|120px]]
Are you passionate about open education? Do you have an idea to apply Wikimedia projects to an education initiative but don’t know where to start? Join the the Wikimedia &amp; Education Greenhouse! It is an immersive co-learning experience that lasts 9 months and will equip you with the skills, knowledge and support you need to bring your ideas to life. You can apply as a team or as an individual, by May 12th. Find out more &lt;big&gt; [[:outreach:Education/Greenhouse|Education Greenhouse]].&lt;/big&gt; For more information reachout to mguadalupe{{@}}wikimedia.org
|} —[[Lankide:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Lankide eztabaida:MediaWiki message delivery|eztabaida]]) 11:16, 5 apirila 2019 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Saileshpat@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18981257 --&gt;

== This Month in Education: April 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 4 &amp;#x2022; April 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/April 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/April 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[:outreach:Education/News/April 2019/Launch of the Wikimedia &amp; Education Greenhouse!|Launch of the Wikimedia &amp; Education Greenhouse!]]
* [[:outreach:Education/News/April 2019/Wikipedia Student Scholar|Wikipedia Student Scholar]]
* [[:outreach:Education/News/April 2019/Wikimedia Commons: a highly hostile place for multimedia students contributions|Wikimedia Commons: a highly hostile place for multimedia students contributions]]
* [[:outreach:Education/News/April 2019/Wikimedia+Education Conference highlights|Wikimedia+Education Conference highlights]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 01:27, 24 apirila 2019 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19034809 --&gt;

== ''The Signpost'': 30 April 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/News and notes|An Action Packed April]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/In the media|Is Wikipedia just another social media site?]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Discussion report|English Wikipedia community's conclusions on talk pages]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Featured content|Anguish, accolades, animals, and art]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Arbitration report|An Active Arbitration Committee]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Traffic report|Mötley Crüe, Notre-Dame, a black hole, and Bonnie and Clyde]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Technology report|A new special page, and other news]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Gallery|Notre-Dame de Paris burns]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/News from the WMF|Can machine learning uncover Wikipedia’s missing “citation needed” tags?]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Recent research|Female scholars underrepresented; whitepaper on Wikidata and libraries; undo patterns reveal editor hierarchy]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/From the archives|Portals revisited]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Humour|Jimbo and Larry walk into a bar ...]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Opinion|The gaps in our knowledge of our gaps]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Interview|Katherine Maher marks 3 years as executive director]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Community view|2019 Wikimedia Summit gathers movement affiliate representatives to discuss movement strategy]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:38, 30 apirila 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19060881 --&gt;

== This Month in Education: May 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 5 &amp;#x2022; May 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[Outreach:Education/Newsletter/May 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[Outreach:Education/Newsletter/May 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/Education in Wales|Education in Wales]]
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/Wikimedia &amp; Education Greenhouse: Applications closed!|Wikimedia &amp; Education Greenhouse: Applications closed!]]
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/Meet Germany|Wiki Camp 'Meet Germany']]
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/Seniors also count!|Seniors also count!]]
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/Mandatory internship at Wikimedia Armenia|Mandatory internship at Wikimedia Armenia]]
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/Wikimedia Experience Survey by VVIT WikiConnect|Wikimedia Experience Survey by VVIT WikiConnect]]
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/OFWA Wikipedia Education Highlights April 2019|OFWA Wikipedia Education Highlights April 2019]]
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/Wikimedia Education at &quot;Wikicamp Chattogram 2019&quot;|Wikimedia Education at &quot;Wikicamp Chattogram 2019&quot;]]
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/Edit a thon about flora and fauna to celebrate the earth day|Edit a thon about flora and fauna to celebrate the earth day]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 07:16, 29 maiatza 2019 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19113682 --&gt;

== ''The Signpost'': 31 May 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/From the editors|Picture that]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/News and notes|Wikimania and trustee elections]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/In the media|Politics, lawsuits and baseball]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Discussion report|Admin abuse leads to mass-desysop proposal on Azerbaijani Wikipedia]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Recent research|Wikipedia more useful than academic journals, but is it stealing the news?]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Arbitration report|ArbCom forges ahead]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/News from the WMF|Wikimedia Foundation petitions the European Court of Human Rights to lift the block of Wikipedia in Turkey]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Traffic report|Dark marvels, thrones, a vile serial killer biopic, that's entertainment!]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Technology report|Lots of Bots]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Essay|Paid editing]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/From the archives|FORUM:Should Wikimedia modify its terms of use to require disclosure?]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 04:14, 31 maiatza 2019 (CEST)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19067457 --&gt;

== ''The Signpost'': 30 June 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Discussion report|A constitutional crisis hits English Wikipedia]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/News and notes|Mysterious ban, admin resignations, Wikimedia Thailand rising]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/In the media|The disinformation age]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Special report|Did Fram harass other editors?]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Traffic report|Juneteenth, Beauty Revealed, and more nuclear disasters]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Technology report|Actors and Bots]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Gallery|Unlike the North Face, Wiki Loves Earth]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Recent research|What do editors do after being blocked?; the top mathematicians, universities and cancers according to Wikipedia]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/From the archives|Women and Wikipedia: the world is watching]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Opinion|Why the Terms of Use change didn't curtail undisclosed paid editing—and what might]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/In focus|WikiJournals: A sister project proposal]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Community view|A CEO biography, paid for with taxes]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Op-Ed|2019 Wikimedia Affiliate Selected Board Seats Election Results]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:56, 30 ekaina 2019 (CEST)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19067457 --&gt;

== This Month in Education: June 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 6 &amp;#x2022; June 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/June 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/June 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
*[[outreach:Education/News/June 2019/The introduction of the Wikipedia into the educational program has expanded|The introduction of the Wikipedia into the educational program has expanded]]
*[[outreach:Education/News/June 2019/Welcome Vasanthi|Welcome Vasanthi to the Education Team!]]
*[[outreach:Education/News/June 2019/Wikimedia Education SAARC Conference happening in India|Wikimedia Education SAARC Conference happening in India]]
*[[outreach:Education/News/June 2019/&quot;Won't somebody please think of the children?&quot;|&quot;Won't somebody please think of the children?&quot;]]
*[[outreach:Education/News/June 2019/The first Annual Report of VVIT WikiConnect|The first Annual Report of VVIT WikiConnect]]
*[[outreach:Education/News/June 2019/An effective collaboration of WikiClubs and schools|An effective collaboration of WikiClubs and schools]]
*[[outreach:Education/News/June 2019/Wikiclassroom: New way for students' inspiration|Wikiclassroom: New way for students' inspiration]]
*[[outreach:Education/News/June 2019/Wikipedia as a classroom activity kicks off in Kosovo|Wikipedia as a classroom activity kicks off in Kosovo]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 19:40, 6 uztaila 2019 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19174995 --&gt;

== This Month in Education: July 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 7 &amp;#x2022; July 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/July 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/July 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
*[[:outreach:Education/News/July 2019/First WikiEducation gathering in Mexico|First WikiEducation gathering in Mexico]]
*[[:outreach:Education/News/July 2019/SEABA school in India has hired a Wikimedian to teach Wikimedia project in their school.|SEABA school in India has hired a Wikimedian to teach Wikimedia project in their school.]]
*[[:outreach:Education/News/July 2019/Selet WikiSchool: results of first half of 2019|Selet WikiSchool: results of first half of 2019]]
*[[:outreach:Education/News/July 2019/Students Use Archival Documents in a Competition, WMIL|Students Use Archival Documents in a Competition, WMIL]]
*[[:outreach:Education/News/July 2019/Stepanakert WikiClub: Meeting with the Speaker of the Artsakh Parliament - Ashot Ghoulian|Stepanakert WikiClub: Meeting with the Speaker of the Artsakh Parliament - Ashot Ghoulian]]

*[[:outreach:Education/News/July 2019/Collaboration with American University of Armenia|Collaboration with American University of Armenia]]
*[[:outreach:Education/News/July 2019/Finalizing the Collaboration with Armenian Education Foundation|Finalizing the Collaboration with Armenian Education Foundation]]
*[[:outreach:Education/News/July 2019/Wikimedia Education SAARC Conference Journey|Wikimedia Education SAARC Conference Journey]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 11:53, 30 uztaila 2019 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19221452 --&gt;

== ''The Signpost'': 31 July 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/News and notes|Wikimedia grants less accessible for travel, equipment, meetups, and India]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/In the media|Politics starts getting rough]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Discussion report|New proposals in aftermath of Fram ban]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Arbitration report|A month of reintegration]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Gallery|Classic panoramas from Heinrich Berann]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Community view|Video based summaries of Wikipedia articles. How and why?]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/News from the WMF|Designing ethically with AI: How Wikimedia can harness machine learning in a responsible and human-centered way]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Recent research|Most influential medical journals; detecting pages to protect]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Special report|Administrator cadre continues to contract]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Traffic report|World cups, presidential candidates, and stranger things]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/In focus|The French Wikipedia is overtaking the German]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 18:19, 31 uztaila 2019 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19239323 --&gt;

== ''The Signpost'': 30 August 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/News and notes|Documenting Wikimania and our beginnings]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/In focus|Ryan Merkley joins WMF as Chief of Staff]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/In the media|Many layers of fake news: Fake fiction and fake news vandalism]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Discussion report|Meta proposals on partial bans and IP users]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Traffic report|Once upon a time in Greenland with Boris and cornflakes]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Op-Ed|We couldn't have told you this, but Wikipedia was censored]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Opinion|The Curious Case of Croatian Wikipedia]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Community view|Chinese Wikipedia and the battle against extradition from Hong Kong]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/News from the WMF|Meet Emna Mizouni, the newly minted 2019 Wikimedian of the Year]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Recent research|Special issue on gender gap and gender bias research]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/On the bright side|What's making you happy this month?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:42, 31 abuztua 2019 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19338420 --&gt;

== This Month in Education: August 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 8 &amp;#x2022; August 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/August 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/August 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/August 2019/Summer WikiCamp for secondary school students 2019 in Armenia|Summer WikiCamp for secondary school students 2019 in Armenia]]
* [[outreach:Education/News/August 2019/Together, we can create an environment that promotes Quality Education|Together, we can create an environment that promotes Quality Education]]
* [[outreach:Education/News/August 2019/International Days and pop culture motivate primary and secondary education students to write on Wikipedia and Wikidata|International Days and pop culture motivate primary and secondary education students to write on Wikipedia and Wikidata]]
* [[outreach:Education/News/August 2019/Quality learning and recruiting students at Edu Wiki camp|Quality learning and recruiting students at Edu Wiki camp]]
* [[outreach:Education/News/August 2019/We spend such wonderful days in WikiCamps that noone wants to return home|We spend such wonderful days in WikiCamps that noone wants to return home]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 03:00, 5 iraila 2019 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19308048 --&gt;

== Blokeatze bat bertan behera uztea ==

Egunon Xabier,ñ

Ikusi dut {{ping|FOARP}} blokeatu duzula. Blokeoa altzatzea eskatzen dizut. Arrazoia hauxe daː ez da euskalduna eta ez du gure hizkuntza ezagutzen eta ondorioz ezin izan du ganoraz idatzi. Gainera, zeharka bada ere arrazoi pixka bat duela aitortzen dut. Geroago idatziko diot. Jakina, Kataluniako Errepublikako artikulua hobetuko dut erreferentziak ipiniz. 

Gu gara hizkuntza gutxituen izarra eta hala izaten jarraituko dugu guztion laguntasunarekin. Ondo segi.-[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 10:40, 20 iraila 2019 (CEST)

== ''The Signpost'': 30 September 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/From the editors|Where do we go from here?]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/Special report|Post-Framgate wrapup]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/In the media|A net loss: Wikipedia attacked, closing off Russia? welcoming back Turkey?]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/Traffic report|Varied and intriguing entries, less Luck, and some retreads]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/News from the WMF|How the Wikimedia Foundation is making efforts to go green]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/Recent research|Wikipedia's role in assessing credibility of news sources; using wikis against procrastination; OpenSym 2019 report]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/Gallery|Finding freely licensed photo collections]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/In focus|Wikidata &amp; Wikibase for national libraries: the inaugural meeting]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 13:08, 30 iraila 2019 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19354308 --&gt;

== This Month in Education: September 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 9 &amp;#x2022; September 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/September 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/September 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
*[[:outreach:Education/News/September 2019/Learning history by expanding articles about novels|Learning history by expanding articles about novels]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/Organizing the Education space at Wikimania 2019 - A conversation with Shani Evenstein|Organizing the Education space at Wikimania 2019 - A conversation with Shani Evenstein]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/Wiki Goes to School is back in three cities in Indonesia|Wiki Goes to School is back in three cities in Indonesia]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/Wikipedia workshop at the Summer IT School for Teachers|Wikipedia workshop at the Summer IT School for Teachers]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/WikiChallenge Ecoles d'Afrique 2019 is over|WikiChallenge Ecoles d'Afrique 2019 is over]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/Wikipedia Education Program launched in Bangladesh|Wikipedia Education Program held at Netrokona Government College, Bangladesh]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/Stepanakert WikiClub turns 4!|Stepanakert WikiClub turns 4!]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/Wikimedia Indonesia trained the trainers through WikiPelatih 2019|Wikimedia Indonesia trained the trainers through WikiPelatih 2019]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/Students learning Wikipedia editing by attending Wikicamp at Nabran|Students learning Wikipedia editing by attending Wikicamp at Nabran]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/What is happening at Wikimedia Space?|What is happening at Wikimedia Space?]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 21:34, 1 urria 2019 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19418815 --&gt;

== This Month in Education: October 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 10 &amp;#x2022; October 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/October 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/October 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
*[[outreach:Education/News/October 2019/Wikimedia Chile launched its new online course for school teachers|Wikimedia Chile launched its new online course for school teachers]]
*[[outreach:Education/News/October 2019/Wikimedia Norway is developing an education program for Sámi students and universities teaching Sámi subjects|Wikimedia Norway is developing an education program for Sámi students and universities teaching Sámi subjects]]
*[[outreach:Education/News/October 2019/Teachers Association of the Republic of Indonesia (PGRI) Keeps Improving Teachers’ Digital Literacy Through the Use of Wikipedia|Teachers Association of the Republic of Indonesia (PGRI) Keeps Improving Teachers’ Digital Literacy Through the Use of Wikipedia]]
*[[outreach:Education/News/October 2019/Lectures on Wikipedia at the the University of Warsaw|Lectures on Wikipedia at the the University of Warsaw]]

*[[outreach:Education/News/October 2019/Wikicamp in Armenia through the Eyes of Foreigners| Wikicamp in Armenia through the Eyes of Foreigners]]
*[[outreach:Education/News/October 2019/New Wiki Education evaluation report of Wikidata courses published|New Wiki Education evaluation report of Wikidata courses published courses.]]
*[[outreach:Education/News/October 2019/Youth Salon by VVIT WikiConnect along with Wikipedia &amp; Education user group|Wikimedia 2030 Strategoy Youth Salon by VVIT WikiConnect]]
*[[outreach:Education/News/October 2019/Wikimedia &amp; Education Greenhouse – Highlights from the first unit of the online course|Wikimedia &amp; Education Greenhouse – Highlights from the first unit of the online courses.]]
*[[outreach:Education/News/September 2019/What is happening at Wikimedia Space?|What is happening at Wikimedia Space?]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 10:30, 25 urria 2019 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19436525 --&gt;

== ''The Signpost'': 31 October 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/In the media|How to use or abuse Wikipedia for fun or profit]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Special report|“Catch and Kill” on Wikipedia: Paid editing and the suppression of material on alleged sexual abuse]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/In focus|The BBC looks at Chinese government editing]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Interview|Carl Miller on Wikipedia Wars]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Community view|Observations from the mainland]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Arbitration report|October actions]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Traffic report|Wrestling with a couple of teenagers, a Nobelist, and a lot of jokers]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Gallery|Wiki Loves Broadcast]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Recent research|Research at Wikimania 2019: More communication doesn't make editors more productive;  Tor users doing good work; harmful content rare on English Wikipedia]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Essay|Wikipedia is in the real world]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/News from the WMF|Welcome to Wikipedia! Here's what we're doing to help you stick around]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/On the bright side|What's making you happy this month?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:13, 31 urria 2019 (CET)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19436527 --&gt;

== This Month in Education: November 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 11 &amp;#x2022; November 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/October 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/October 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
*[[:outreach:Education/News/November 2019/GOES for Ghana|Wikimedians aim to make a difference in the lives of students in Ghana with support from the Wikimedia &amp; Education Greenhouse]]
*[[:outreach:Education/News/November 2019/The Third &quot;Editatón WikiUNAM&quot;|The Third &quot;Editatón WikiUNAM&quot;]]
*[[:outreach:Education/News/November 2019/Spreading Free Knowledge in the Land of Minangkabau|Spreading Free Knowledge in the Land of Minangkabau]]
*[[:outreach:Education/News/November 2019/What can we learn from the Open Education movement about attaining educational SDG in the digital age?|What can we learn from the Open Education movement about attaining educational SDG in the digital age?]]
*[[:outreach:Education/News/November 2019/We are highlighting the work User:Ixocactus for his contributions in Wikimedia &amp; Education‎| We are highlighting the work of User:Ixocactus this month‎]]
*[[:outreach:Education/News/November 2019/“Olympic sports through history” on Serbian Wikipedia|“Olympic sports through history” on Serbian Wikipedia courses.]]
*[[:outreach:Education/News/November 2019/Workshops with Wiki Club members|Workshops with Wiki Club members]]
*[[:outreach:Education/News/November 2019/&quot;Learning about other Culture&quot; SEABA School, Lehragaga|&quot;Learning about other Culture&quot; SEABA School, Lehragaga.]]
*[[:outreach:Education/News/November 2019/What is happening at Wikimedia Space?|What is happening at Wikimedia Space?]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 04:15, 29 azaroa 2019 (CET)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19589002 --&gt;

== ''The Signpost'': 29 November 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/From the editor|Put on your birthday best]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/News and notes|How soon for the next million articles?]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/In the media|You say you want a revolution]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Arbitration report|Two requests for arbitration cases]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Traffic report|The queen and the princess meet the king and the joker]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Technology report|Reference things, sister things, stranger things]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Gallery|Winter and holidays]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Recent research|Bot census; discussions differ on Spanish and English Wikipedia; how nature's seasons affect pageviews]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Essay|Adminitis]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/From the archives|WikiProject Spam, revisited]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/In focus|An update on the Wikimedia Movement 2030 Strategy]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Special report|How many people edit in your favorite language? Where are they from?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:26, 29 azaroa 2019 (CET)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19559312 --&gt;

== Onak nabarmen lehiaketa martxan da ==

{{Ohar metatxantiloia
| mota    = ezabatu
| irudia  = [[File:Cscr-candidate.svg|50px]]
| estiloa = font-size: 1.2em;
| testua  = '''[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2019/12|Onak nabarmen]]''' lehiaketa martxan da. Helburua artikulu on gisa identifikatuta dauden batzuk nabarmen izatera eramatea da.&lt;br /&gt;'''[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2019/12|Parte hartu]]''' eta irabazi Gabonetako saski ederra!
}}
&lt;!-- Message sent by User:Theklan@euwiki using the list at https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Abenduko_lehiaketa&amp;oldid=7250235 --&gt;

== ''The Signpost'': 27 December 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/From the editors|Caught with their hands in the cookie jar, again]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/News and notes|What's up (and down) with administrators, articles and languages]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Special report|Are reputation management operatives scrubbing Wikipedia articles?]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/In the media|&quot;The fulfillment of the dream of humanity&quot; or a nightmare of PR whitewashing on behalf of one-percenters?]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Discussion report|December discussions around the wiki]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Arbitration report|Announcement of 2020 Arbitration Committee]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Traffic report|Queens and aliens, exactly alike, once upon a December]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Technology report|User scripts and more]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Gallery|Holiday wishes]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Recent research|Acoustics and Wikipedia; Wiki Workshop 2019 summary]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/From the archives|The 2002 Spanish fork and ads revisited (re-revisited?)]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Op-Ed|Why we need to keep talking about Wikipedia's gender gap]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/WikiProject report|Wikiproject Tree of Life: A Wikiproject report]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 13:39, 27 abendua 2019 (CET)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19644375 --&gt;

== ''The Signpost'': 27 January 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/From the editor|Reaching six million articles is great, but we need a moratorium]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/News and notes|Six million articles on the English language Wikipedia]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Special report|The limits of volunteerism and the gatekeepers of Team Encarta]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/In the media|Turkey's back up, but what's happening with Dot-org and a new visual identity?]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Arbitration report|Three cases at ArbCom]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Traffic report|The most viewed articles of 2019]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Gallery|Wiki Loves Monuments 2019, we're all winners]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/News from the WMF|Capacity Building: Top 5 Themes from Community Conversations]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Community view|Our most important new article since November 1, 2015]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/In focus|Cryptos and bitcoins and blockchains, oh no!]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Recent research|How useful is Wikipedia for novice programmers trying to learn computing concepts?]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/From the archives|A decade of ''The Signpost'', 2005-2015]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/WikiProject report|WikiProject Japan: a wikiProject Report]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Humour|Predicting the 6,000,000th article]]

* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Obituary|Remembering Wikipedia contributor Brian Boulton]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 03:10, 27 urtarrila 2020 (CET)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19732642 --&gt;

== This Month in Education: January 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 &amp;bull; Issue 1 &amp;bull; January 2020&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/January 2019|Contents]] &amp;bull; [[outreach:Education/Newsletter/January 2019/Headlines|Headlines]] &amp;bull; [[:m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Featured education community member of January 2020|Meet this month's featured Wikimedia &amp; Education community member: User:Parvathisri]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Alva's college collaboration|Alva's college collaboration]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/EtnoWiki strikes again!|EtnoWiki strikes again in Poland!]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Internship program: Engaging New Volunteers to Join the Community|Internship program: Engaging New Volunteers to Join the Community]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Joint translations as language studying tool in Karvachar’s Wikiclub|Joint translations as language studying tool in Karvachar’s Wikiclub]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Selet WikiSchool introduces Wikinews and other Wikimedia projects|Selet WikiSchool introduces Wikinews and other Wikimedia projects]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Training of Trainers for Teachers in South Sulawesi Was Organized For the First Time|Training of Trainers for Teachers in South Sulawesi Was Organized For the First Time]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Twenty video tutorials in Serbian language on editing Wikipedia|Twenty video tutorials in Serbian language on editing Wikipedia]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Updates from Wikimedia Education database edit-a-thon|Updates from Wikimedia Education database edit-a-thon]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Wiki Club Ohrid grows|Wiki Club Ohrid grows]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Wiki Masuk Sekolah (Wiki Goes to School) Involved the Students in Producing and Sharing Knowledge Through Wikipedia|Wiki Masuk Sekolah (Wiki Goes to School) Involved the Students in Producing and Sharing Knowledge Through Wikipedia]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Wikiclassroom as a New Means of Gaining Knowledge|Wikiclassroom as a New Means of Gaining Knowledge]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Wikimedia &amp; Education Greenhouse – Highlights from the second unit of the online course|Wikimedia &amp; Education Greenhouse – Highlights from the second unit of the online course]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/WoALUG collaboration with educational institution BONEVET in Prishtina|WoALUG collaboration with educational institution BONEVET in Prishtina]]

&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 08:26, 3 otsaila 2020 (CET)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19722205 --&gt;

== ''The Signpost'': 1 March 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/From the editor|The ball is in your court]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/News and notes|Alexa ranking down to 13th worldwide]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Special report|More participation, more conversation, more pageviews]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/In the media|Mapping IP editors, Smithsonian open-access, and coronavirus disinformation]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Discussion report|Do you prefer M or P?]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Arbitration report|Two prominent administrators removed]]

* By the numbers: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/By the numbers|How many actions by administrators does it take to clean up spam?]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Community view|The Incredible Invisible Woman]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/In focus|History of ''The Signpost'', 2015–2019]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Recent research|Wikipedia generates $50 billion/year consumer surplus in the US alone]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/From the archives|Is Wikipedia for sale?]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Traffic report|February articles, floating in the dark]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Gallery|Feel the love]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Op-Ed|What I learned as Wikimedia UK Communications Coordinator]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Opinion|Wikipedia is another country]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Humour|The Wilhelm scream]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:53, 1 martxoa 2020 (CET)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19822178 --&gt;

== This Month in Education: February 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 &amp;#x2022; Issue 1 &amp;#x2022; February 2020&lt;/span&gt;
----&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/February 2020|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/February 2020/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;

* [[:outreach:Education/News/February 2020/Featured education community member of February 2020|Featured education community member of February 2020]]
* [[:outreach:Education/News/February 2020/Wikipedia in Mayan Language|Wikipedia in Mayan Language]]
* [[:outreach:Education/News/February 2020/Open Education Week - events with Wikimedia Poland|Open Education Week - events with Wikimedia Poland]]
* [[:outreach:Education/News/February 2020/Youngest wikimedians ever editing Txikipedia|Youngest wikimedians ever editing Txikipedia]]
* [[:outreach:Education/News/February 2020/Fashion and digital citizenship at Bath Spa University|Fashion and digital citizenship at Bath Spa University]]
* [[:outreach:Education/News/February 2020/WoALUG and REC Albania continue their collaboration in Wikimedia Education|WoALUG and REC Albania continue their collaboration in Wikimedia Education]]
* [[:outreach:Education/News/February 2020/Respati Project|Respati Project]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 23:06, 3 martxoa 2020 (CET)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19845865 --&gt;

== ''The Signpost'': 29 March 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/From the editors|The bad and the good]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/News and notes|2018 Wikipedian of the year blocked]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/WikiProject report|WikiProject COVID-19: A WikiProject Report]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Special report|Wikipedia on COVID-19: what we publish and why it matters]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/In the media|Blocked in Iran but still covering the big story]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Discussion report|Rethinking draft space]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Arbitration report|Unfinished business]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/In focus|&quot;I have been asked by Jeffrey Epstein …&quot;]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Community view|Wikimedia community responds to COVID-19]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Recent research|Disease outbreak uncertainties, AfD forecasting, auto-updating Wikipedia]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/From the archives|Text from Wikipedia good enough for Oxford University Press to claim as own]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Traffic report|The only thing that matters in the world]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Gallery|Visible Women on Wikipedia]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/News from the WMF|Amid COVID-19, Wikimedia Foundation offers full pay for reduced hours, mobilizes all staff to work remote, and waives sick time]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/On the bright side|What's making you happy this month?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:44, 29 martxoa 2020 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19891967 --&gt;

== This Month in Education: March 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 &amp;#x2022; Issue 3 &amp;#x2022; March 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/March 2020|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/March 2020/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/March 2020/An Update on Wikimedia Indonesia’s Education Program|An Update on Wikimedia Indonesia’s Education Program]]
* [[outreach:Education/News/March 2020/Education Program in CUC Sur, Jalisco, México|Education Program in CUC Sur, Jalisco, México]]
* [[outreach:Education/News/March 2020/Featured education community member of March 2020|Meet this month's featured Wikimedia &amp; Education community member: Amber Berson]]
* [[outreach:Education/News/March 2020/Enhancing Armenian Wikipedia with professional articles|Enhancing Armenian Wikipedia with professional articles]]
* [[outreach:Education/News/March 2020/How collaborations and perseverance contributed to an especially impactful educational project|How collaborations and perseverance contributed to an especially impactful educational project]]
* [[outreach:Education/News/March 2020/Wikimedia Argentina carried out the first training program in education and Human Rights for the Wikimedia Movement|Wikimedia Argentina carried out the first training program in education and Human Rights for the Wikimedia Movement]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 17:30, 30 martxoa 2020 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19864438 --&gt;

== ''The Signpost'': 26 April 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/News and notes|Unbiased information from Ukraine's government?]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/In the media|Coronavirus, again and again]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Discussion report|Redesigning Wikipedia, bit by bit]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Featured content|Featured content returns]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Arbitration report|Two difficult cases]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Traffic report|Disease the Rhythm of the Night]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Gallery|Roy is doing fine and sending more photos]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Recent research|Trending topics across languages; auto-detecting bias]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Essay|Wikipedia:An article about yourself isn't necessarily a good thing]]

* By the numbers: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/By the numbers|Open data and COVID-19: Wikipedia as an informational resource during the pandemic]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Opinion|Trusting Everybody to Work Together]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Interview|Health and RfA's: An interview with Guy Macon]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/In focus|Multilingual Wikipedia]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/WikiProject report|[[WP:GOCE|The Guild of Copy Editors]]]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:19, 26 apirila 2020 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19994129 --&gt;

== This Month in Education: April 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 &amp;#x2022; Issue 4 &amp;#x2022; April 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/April 2020|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/April 2020/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/April 2020/ Wikipedia Reveals New Sides of Translation|Wikipedia Reveals New Sides of Translation]]
* [[outreach:Education/News/April 2020/Education Webinars organized by Wikimedia México|Education Webinars organized by Wikimedia México]]
* [[outreach:Education/News/April 2020/Fact checking tool with library under cc-license|Fact checking tool with library under cc-license]]
* [[outreach:Education/News/April 2020/Fast help for schools: An interactive platform for Open Educational Resources|Fast help for schools: An interactive platform for Open Educational Resources]]
* [[outreach:Education/News/April 2020/Featured education community member of April 2020|Meet this month's featured Wikimedia &amp; Education community member]]
* [[outreach:Education/News/April 2020/Wiki Club Ashesi Welcomes Onboard a New Patron|Wiki Club Ashesi Welcomes Onboard a New Patron]]
* [[outreach:Education/News/April 2020/Wiki-school project with Wikimedia Poland|Wiki-school. A new program for teachers in Poland]]
* [[outreach:Education/News/April 2020/Wikimedia Serbia was organized action on improving students assignments on Wikipedia|Wikimedia Serbia was organized action on improving students assignments on Wikipedia]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 12:45, 5 maiatza 2020 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20024483 --&gt;

== ''The Signpost'': 31 May 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/From the editor|Meltdown May?]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/News and notes|2019 Picture of the Year, 200 French paid editing accounts blocked, 10 years of Guild Copyediting]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/In the media|CBS on COVID-19, Sanger on bias, false noses, and five prolific editors]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Discussion report|WMF's Universal Code of Conduct]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Special report|The sum of human knowledge? Not in one Wikipedia language edition]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Featured content|Weathering the storm]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Arbitration report|Board member receives editing restriction]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Traffic report|Come on and slam, and welcome to the jam]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Op-Ed|Where Is Political Bias Taking Us?]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Gallery|Wildlife photos by the book]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/News from the WMF|WMF Board announces Community Culture Statement]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Recent research|Automatic detection of covert paid editing; Wiki Workshop 2020]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Community view|Transit routes and mapping during stay-at-home order downtime]]

* On video: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/On video|COVID-19 spurs innovations in Wikimedia video and virtual programming]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/WikiProject report|Revitalizing good articles]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/On the bright side|500,000 articles in the Egyptian Arabic Wikipedia]]

* Obituaries: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Obituaries|Dmitrismirnov, Kattenkruid, Muidlatif, Ronhjones, Tsirel]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:07, 31 maiatza 2020 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20087784 --&gt;

== This Month in Education: May 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 &amp;#x2022; Issue 5 &amp;#x2022; May 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/May 2020|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/May 2020/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/May 2020/EduWiki challenge México by Wikimedia México|EduWiki challenge México by Wikimedia México]]
* [[outreach:Education/News/May 2020/Featured education community member of May 2020|Featured education community member of May 2020]]
* [[outreach:Education/News/May 2020/Sharing Wikimedia Education Projects in the Philippines|Sharing Wikimedia Education Projects in the Philippines]]
* [[outreach:Education/News/May 2020/Turkish professors are giving Wikipedia assignments during Covid-19 days|Turkish professors are giving Wikipedia assignments during Covid-19 days]]
* [[outreach:Education/News/May 2020/Wikidata introduced in Faculty of Economics, University of Belgrade|Wikidata introduced in Faculty of Economics, University of Belgrade]]
* [[outreach:Education/News/May 2020/Wikipedia as career counseling tool for teenagers|Wikipedia as career counseling tool for teenagers]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 18:39, 10 ekaina 2020 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20130275 --&gt;

== jelou ==

Hementxe natxin! 
Xabiern Cañas delako baten diskurtsoan, tempusak kalkulatzen....

== Consultation pour le fantastique groupe d'utilisateurs et utilisatrices de Wiktionnaire ==

Salut,

''Désolé, je n'ai pas encore assez appris le basque pour t'écrire dans cette langue !''

(fr) Je t’écris car tu es membre du ''Tremendous Wiktionary User Group'', et oui !

Dans le cadre du processus en cours de changement de nom de la Wikimedia Foundation, je te propose de participer à une [[m:Talk:Wiktionary/Tremendous_Wiktionary_User_Group#2030_Movement_Brand_Project|prise de position collective au nom du TWUG]]. Y est associé une proposition de communiqué à destination de la WMF, à discuter également si le cœur t’en dis. Merci d’avance !

(en) If needed, the same message in English: I let you this message because you are part of the (very dynamic) Tremendous Wiktionary User Group!

As the process of name change is ongoing for the Wikimedia Foundation, I invite you to participate to a [[m:Talk:Wiktionary/Tremendous_Wiktionary_User_Group#2030_Movement_Brand_Project|collective opinion from the user group]]. There is also a proposal for a communique directed to the WMF. You are welcome to discuss it too. I imagine you may also express your opinion through other canals but your inputs are still welcome! Thank you in advance! [[Lankide:Noé|Noé]] ([[Lankide eztabaida:Noé|eztabaida]]) 17:23, 17 ekaina 2020 (CEST)

== This Month in Education: June 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 &amp;#x2022; Issue 6 &amp;#x2022; June 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/June 2020|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/June 2020/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/June 2020/Understanding Wikimedia Affiliates Evaluation in Education Report|Understanding Wikimedia Affiliates Evaluation in Education Report]]
* [[outreach:Education/News/June 2020/Understanding Wikimedia Community as Research Fellows|Understanding Wikimedia Community as Research Fellows]]
* [[outreach:Education/News/June 2020/Participants of Wiki/Ponder online workshop in Kosovo edit Wikipedia|Participants of Wiki/Ponder online workshop in Kosovo edit Wikipedia]]
* [[outreach:Education/News/June 2020/Wikimedia &amp; Education Greenhouse – Celebrating the final unit of the online course!|Wikimedia &amp; Education Greenhouse – Celebrating the final unit of the online course!]]
* [[outreach:Education/News/June 2020/Wikipedia in schools competing for innovations in teaching award|Wikipedia in schools competing for innovations in teaching award]]
* [[outreach:Education/News/June 2020/Featured education community member of June 2020|Meet this month's featured Wikimedia &amp; Education community member: Oleh Kushch]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 05:54, 24 ekaina 2020 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20166080 --&gt;

== ''The Signpost'': 28 June 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/News and notes|Progress at Wikipedia Library and Wikijournal of Medicine]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Community view|Community open letter on renaming]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Gallery|After the killing of George Floyd]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/In the media|Part collaboration and part combat]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Discussion report|Community reacts to WMF rebranding proposals]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Featured content|Sports are returning, with a rainbow]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Arbitration report|Anti-harassment RfC and a checkuser revocation]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Traffic report|The pandemic, alleged murder, a massacre, and other deaths]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/News from the WMF|We stand for racial justice]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Recent research|Wikipedia and COVID-19; automated Wikipedia-based fact-checking]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Interview|What is wrong with rebranding to &quot;Wikipedia Foundation&quot;?]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Humour|Cherchez une femme]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Opinion|Trying to find COI or paid editors? Just read the news]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/On the bright side|For what are you grateful this month?]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/In focus|Edit Loud, Edit Proud: LGBTIQ+ Wikimedians and Global Information Activism]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/WikiProject report|WikiProject Black Lives Matter]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:54, 28 ekaina 2020 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20224317 --&gt;

== ''The Signpost'': 2 August 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Special report|Wikipedia and the End of Open Collaboration?]]

* COI and paid editing: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/COI and paid editing|Some strange people edit Wikipedia for money]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/News and notes|Abstract Wikipedia, a hoax, sex symbols, and a new admin]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/In the media|Dog days gone bad]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Discussion report|Fox News, a flight of RfAs, and banning policy]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Featured content|Remembering Art, Valor, and Freedom]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Traffic report|Now for something completely different]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Gallery|Photos of threatened species from iNaturalist]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/News from the WMF|New Chinese national security law in Hong Kong could limit the privacy of Wikipedia users]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Recent research|Receiving thanks increases retention, but not the time contributed to Wikipedia]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Essay|Not compatible with a collaborative project]]

* Obituaries: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Obituaries|Hasteur and Brian McNeil]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/In focus|WikiLoop DoubleCheck, reviewing edits made easy]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:26, 2 abuztua 2020 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20321650 --&gt;

== Invitation to affiliate members to complete a survey about WMF wide Universal Code of Conduct ==

Hello;
My name is Mervat, and I am helping the Trust and Safety team to reach out to affiliates in order to discuss the Universal Code of Conduct. Contacting you as you are a member of the Tremendous Wiktionary User Group, and maybe other affiliates. 

There has been talks about the need for a global set of conduct rules in different communities over time, and finally, Wikimedia Foundation Board announced a Community Culture Statement, enacting new standards to address harassment and promote inclusivity across projects.Since the universal code of conduct that will be a binding minimum set of standards across all Wikimedia projects, will apply to all of us, staff and volunteers alike, all around the globe, and will impact our work as groups, individuals and projects, it’s of great importance that we all participate in expressing our opinions and thoughts about UCoC, its nature, what we think it should cover or include and what it shouldn’t include; how it may develop, drawback or help our groups.   This is the time to talk about it. As you are a valuable contributor to the Wikimedia movement, your voice counts. Before starting to draft the code of conduct, we would like to hear from you; We invite you to devote some minutes to take this survey; your answers will help us create a safer environment for all on Wikimedia:

(English): https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd36dNdU3C5shXEkKp9itJOhuCTx9hZE5AE-xflkxtfRMnZtg/viewform?usp=pp_url  
(French): https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeTJRc-8Pzi8J7rhlh3nqT7OvB5g1MN3n-SXCz786JCMWVHGQ/viewform?usp=pp_url

It’s possible that you are a member of more than one affiliate; hence you may receive this survey more than once, and you may have participated previously in the discussions or filled out a previous survey during the first round of consultations about UCoC which targeted wikipedia/wikimedia communities. We apologize for this; it is really difficult to identify if a wikimedian belongs to multiple groups that work to spread free knowledge.
Looking forward to your thoughts and opinions and hoping that you can respond within the next 2 weeks.  If you have any questions about the surveys or difficulties accessing the link, please contact me by email (msalman-ctr@wikimedia.org)Results will be considered during the drafting process for the UCoCThank you for your participation

Mervat Salman - Trust &amp; Safety (Policy) Facilitator, Wikimedia Foundation. --[[User:Mervat (WMF)|Mervat (WMF)]] ([[User talk:Mervat (WMF)|talk]]) 21:35, 3 August 2020 (UTC)

== This Month in Education: July 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 &amp;#x2022; Issue 7 &amp;#x2022; July 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/July 2020|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/July 2020/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/July 2020/About Education at the Wikimedia Polska Conference|About Education at the Wikimedia Polska Conference]]
* [[outreach:Education/News/July 2020/Featured education community member of July 2020|Featured education community member]]
* [[outreach:Education/News/July 2020/The importance of having an Education and Human Rights Program|The importance of having an Education and Human Rights Program]]
* [[outreach:Education/News/July 2020/The Welsh Wiki-Education project|The Welsh Wiki-Education project]]
* [[outreach:Education/News/July 2020/Wikimedia Chile faces the challenge of mandatory virtuality|Wikimedia Chile faces the challenge of mandatory virtuality]]
* [[outreach:Education/News/July 2020/WoALUG and Canadian Institute of Technology write about women in tech|WoALUG and Canadian Institute of Technology write about women in tech]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 07:27, 5 abuztua 2020 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20337242 --&gt;

== This Month in Education: August 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 • Issue 8 • August 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/August 2020|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/August 2020/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/August 2020/Collaboration between Karvachar Armath laboratory and Karvachar’s Wikiclub as a new educational platform for the teenagers|Collaboration between Karvachar Armath laboratory and Karvachar’s Wikiclub as a new educational platform for the teenagers]]
* [[outreach:Education/News/August 2020/Education cycle “Wikipedia, the free encyclopedia: an instructional strategy for the teaching practice” organized by the Faculty of Education Sciences of the Universidad Autónoma de Tlaxcala and Wikimedia México.|Education cycle “Wikipedia, the free encyclopedia: an instructional strategy for the teaching practice”]]

* [[outreach:Education/News/August 2020/3rd edition of Wikipedia Education Program in Hebron, Palestine. (COVID-19 edition)|3rd edition of Wikipedia Education Program in Hebron, Palestine. (COVID-19 edition)]]
* [[outreach:Education/News/August 2020/Introductory Wikipedia Workshop with Future Engineers: First Step of Education Program|Introductory Wikipedia Workshop with Future Engineers: First Step of Education Program]]
* [[outreach:Education/News/August 2020/A picture is worth a thousand words: history students research pictures on Commons|A picture is worth a thousand words: history students research pictures on Commons]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 15:33, 23 abuztua 2020 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20345269 --&gt;

== ''The Signpost'': 30 August 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/News and notes|The high road and the low road]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/In the media|Storytelling large and small]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Featured content|Going for the goal]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Special report|Wikipedia's not so little sister is finding its own way]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Op-Ed|The longest-running hoax]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Traffic report|Heart, soul, umbrellas, and politics]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/News from the WMF|Fourteen things we’ve learned by moving Polish Wikimedia conference online]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Recent research|Detecting spam, and pages to protect; non-anonymous editors signal their intelligence with high-quality articles]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Arbitration report|A slow couple of months]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/From the archives|Wikipedia for promotional purposes?]]

* Obituaries: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Obituaries|Marcus Sherman, Jerome West, and Pauline van Till]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:34, 30 abuztua 2020 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20406166 --&gt;

== This Month in Education: September 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 • Issue 9 • September 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/September 2020|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/September 2020/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/September 2020/Active autumn in the Polish wiki-education|Active autumn in the Polish wiki-education]]
* [[outreach:Education/News/September 2020/Cycle &quot;Caminos y voces de la educación con Wikipedia&quot;|Cycle &quot;Caminos y voces de la educación con Wikipedia&quot;]]
* [[outreach:Education/News/September 2020/Featured education community member of September 2020|Featured education community member of September 2020]]
* [[outreach:Education/News/September 2020/The Use of Wikipedia and Wikimedia Commons as tool for Module Development in the Philippines|The Use of Wikipedia and Wikimedia Commons as tool for Module Development in the Philippines]]
* [[outreach:Education/News/September 2020/Wikimedia Indonesia Education Team Launched Their Books About Wikipedia|Wikimedia Indonesia Education Team Launched Their Books About Wikipedia]]
* [[outreach:Education/News/September 2020/Wikimedia Serbia is organizing the first online Edu Wiki camp|Wikimedia Serbia is organizing the first online Edu Wiki camp]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 14:49, 23 iraila 2020 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20463283 --&gt;

== We sent you an e-mail ==

Hello {{PAGENAME}},

Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled &quot;The Community Insights survey is coming!&quot;. If you have questions, email surveys@wikimedia.org. 

You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]].

[[Lankide:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Lankide eztabaida:MediaWiki message delivery|eztabaida]]) 20:49, 25 iraila 2020 (CEST)
&lt;!-- Message sent by User:Samuel (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&amp;oldid=20479295 --&gt;

== ''The Signpost'': 27 September 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/Special report|Paid editing with political connections]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/News and notes|More large-scale errors at a &quot;small&quot; wiki]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/In the media|WIPO, Seigenthaler incident 15 years later]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/Featured content|Life finds a Way]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/Arbitration report|Clarifications and requests]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/Traffic report|Is there no justice?]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/Recent research|Wikipedia's flood biases]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:29, 28 iraila 2020 (CEST)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20478240 --&gt;

== This Month in Education: October 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 • Issue 10 • October 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/October 2020|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/October 2020/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/October 2020/Collegiate Students Fight Historical Revisionism Through Online Wikipedia Edit-a-thon|Collegiate Students Fight Historical Revisionism Through Online Wikipedia Edit-a-thon]]
* [[outreach:Education/News/October 2020/Digital skills using Wikimedia Art + Feminism|Digital skills using Wikimedia Art + Feminism]]
* [[outreach:Education/News/October 2020/Editathon “¡No se olvida!” (We don’t forget!)|Editathon “¡No se olvida!” (We don’t forget!)]]
* [[outreach:Education/News/October 2020/Education news bytes|Education news bytes]]
* [[outreach:Education/News/October 2020/Featured education community member of October 2020|Featured education community member of October 2020]]
* [[outreach:Education/News/October 2020/Teaching Wikipedia at University of Tromsø with support from the Sámi Parliament|Teaching Wikipedia at University of Tromsø with support from the Sámi Parliament]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 13:59, 25 urria 2020 (CET)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20514345 --&gt;

== This Month in Education: November 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 • Issue 11 • November 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/November 2020|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/November 2020/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/November 2020/Celebrating 10 years of student editing in the United States and Canada|Celebrating 10 years of student editing in the United States and Canada]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Cooperation in digital education – Wikimedia Polska conference|Cooperation in digital education – Wikimedia Polska conference]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Education Team 2020 Year End Review|Education Team 2020 Year End Review]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Featured education community members of 2020|Featured education community members of 2020]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Fifteen years of implementation of the Wikipedia Education Program in Serbia|Fifteen years of implementation of the Wikipedia Education Program in Serbia]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Hablon User Group and UP Internet Freedom Network Wikipedia Edit-a-thon|Hablon User Group and UP Internet Freedom Network Wikipedia Edit-a-thon]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Online trainings on Wikipedia with high school students of Kosova|Online trainings on Wikipedia with high school students of Kosova]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Photographics and free culture training in Cameroon and Switzerland|Photographics and free culture training in Cameroon and Switzerland]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/The article about Wiki-education in the science magazine|The article about Wiki-education in the science magazine]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/The first Online EduWiki Camp in Serbia|The first Online EduWiki Camp in Serbia]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Wikimedia Mexico’s Education Program celebrates Open Access Week 2020|Wikimedia Mexico’s Education Program celebrates Open Access Week 2020]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Wikipedia as a Tool to Educate and to Be Educated|Wikipedia as a Tool to Educate and to Be Educated]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 08:14, 17 abendua 2020 (CET)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20831200 --&gt;

== ''The Signpost'': 28 December 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/News and notes|Year-end legal surprises cause concern, but Public Domain Day is imminent]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/In the media|Concealment, data journalism, a non-pig farmer, and some Bluetick Hounds]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Arbitration report|2020 election results]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Opinion|How to make your factory's safety and labor issues disappear]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Featured content|Very nearly ringing in the New Year with &quot;Blank Space&quot; – but we got there in time.]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Traffic report|2020 wraps up]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/News from the WMF|What Wikipedia saw during election week in the U.S., and what we’re doing next]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Recent research|Predicting the next move in Wikipedia discussions]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Essay|Subjective importance]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Op-Ed|An unforgettable year we might wish to forget]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Gallery|Angels in the architecture]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Humour|'Twas the Night Before Wikimas]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 05:26, 28 abendua 2020 (CET)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Bri@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20902189 --&gt;

== This Month in Education: January 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 1 • January 2021&lt;/span&gt;
----&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/January 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/January 2021/Headlines|Headlines]] • [[metawiki:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/January 2021/Featured education community member of January 2021|Featured education community member of January 2021]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/Open Education Global 2020 Conference|Open Education Global 2020 Conference]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/Reading Wikipedia in Bolivia|Reading Wikipedia in Bolivia]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/The impact of war on young Wikimedians in Stepanakert|The impact of war on young Wikimedians in Stepanakert]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/The Possibility of Open-Access Learning Portals in the Philippines|The Possibility of Open-Access Learning Portals in the Philippines]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/Training Resources about Author’s Rights published by Wiki in Africa|Training Resources about Author’s Rights published by Wiki in Africa]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 18:25, 23 urtarrila 2021 (CET)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20974633 --&gt;

== This Month in Education: January 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 1 • January 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/January 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/January 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/January 2021/Featured education community member of January 2021|Featured education community member of January 2021]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/Open Education Global 2020 Conference|Open Education Global 2020 Conference]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/Reading Wikipedia in Bolivia|Reading Wikipedia in Bolivia]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/The impact of war on young Wikimedians in Stepanakert|The impact of war on young Wikimedians in Stepanakert]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/The Possibility of Open-Access Learning Portals in the Philippines|The Possibility of Open-Access Learning Portals in the Philippines]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/Training Resources about Author’s Rights published by Wiki in Africa|Training Resources about Author’s Rights published by Wiki in Africa]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 16:34, 24 urtarrila 2021 (CET)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=21000945 --&gt;

== ''The Signpost'': 31 January 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/News and notes|1,000,000,000 edits, board elections, virtual Wikimania 2021]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Special report|Wiki reporting on the insurrection]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/In focus|From Anarchy to Wikiality, Glaring Bias to Good Cop: Press Coverage of Wikipedia's First Two Decades]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Opinion|Wikipedia's war against scientific disinformation]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/In the media|The world's press says &quot;Happy Birthday!&quot; with a few twists]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Technology report|The people who built Wikipedia, technically]]

* Videos and podcasts: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Videos and podcasts|Celebrating 20 years]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/News from the WMF|Wikipedia celebrates 20 years of free, trusted information for the world]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Recent research|Students still have a better opinion of Wikipedia than teachers]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Humour|Dr. Seuss's Guide to Wikipedia]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Featured content|New Year, same Featured Content report!]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Traffic report|The most viewed articles of 2020]]

* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Obituary|Flyer22 Frozen]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:13, 31 urtarrila 2021 (CET)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Eddie891@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21022363 --&gt;

== Urteko txostena eta Tolosapedia ==
Arratsalde on Xabier, nire azken ukituak ematen ari naiz [[:m:Basque_Wikimedians_User_Group/Reports/2020|Metako Urteko Txostenari]]. Tolosapediari dagokionez, zenbait ekimeni heldu diezue, eta gustu baduzu sartu estekak hor, edo prentsako oharrak. Ondo segi -[[Lankide:Iñaki LL|Iñaki LL]] ([[Lankide eztabaida:Iñaki LL|eztabaida]]) 11:56, 21 otsaila 2021 (CET)
:Aupa {{ping|Iñaki LL}}! Tolosaldepedia 2021ean egingo da. Proiektuan bertan joango gara dokumentatzen gero memoria errazago egiteko. Eskerrik asko! -[[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] ([[Lankide eztabaida:Xabier Cañas|eztabaida]]) 21:07, 27 otsaila 2021 (CET)

== This Month in Education: February 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 2 • February 2021&lt;/span&gt;
----&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/February 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/February 2021/Headlines|Headlines]] • [[metawiki:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/February 2021/Education news bytes|Wikimedia Education news bytes]]
* [[outreach:Education/News/February 2021/Featured education community member of February 2021|Featured education community member of February 2021]]
* [[outreach:Education/News/February 2021/Karvachar Wikiclub continues its activities online|Karvachar Wikiclub continues its activities online]]
* [[outreach:Education/News/February 2021/Over 4,000 references added|Over 4,000 more references added! 1Lib1Ref campaign in Poland]]
* [[outreach:Education/News/February 2021/Philippines Climate Change Translate-a-thon|Philippines Climate Change Translate-a-thon]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 08:33, 24 otsaila 2021 (CET)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=21035028 --&gt;

== Leku batean hildakoak ==

Iepa! Errazago aurkituko dituzu bilaketa honekin:

&lt;code&gt;&lt;pre&gt;
SELECT ?itemLabel (&quot;+Category:Parisen hildakoak&quot; AS ?command) WHERE {
  SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language &quot;[AUTO_LANGUAGE],en&quot;. }
  ?item wdt:P20 wd:Q90.
  ?article schema:about ?item;
    schema:isPartOf &lt;https://eu.wikipedia.org/&gt;;
    schema:name ?name.
}
&lt;/pre&gt;&lt;/code&gt; -[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 00:51, 27 otsaila 2021 (CET)
Eskerrik asko {{ping|Theklan}}! Tarte batean pribatuko dut! -[[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] ([[Lankide eztabaida:Xabier Cañas|eztabaida]]) 21:09, 27 otsaila 2021 (CET)

== ''The Signpost'': 28 February 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/News and notes|Maher stepping down]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Disinformation report|A &quot;billionaire battle&quot; on Wikipedia: Sex, lies, and video]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Opinion|The call for feedback on community seats is a distraction]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/In the media|Corporate influence at OSM, Fox watching the hen house]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/News from the WMF|Who tells your story on Wikipedia]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Recent research|Take an AI-generated flashcard quiz about Wikipedia; Wikipedia's anti-feudalism]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Featured content|A Love of Knowledge, for Valentine's Day]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Traffic report|Does it almost feel like you've been here before?]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Gallery|What is Black history and culture?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:32, 28 otsaila 2021 (CET)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Eddie891@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21140159 --&gt;

== This Month in Education: March 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 3 • March 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/March 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/March 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/March 2021/A Wikipedia Webinar for Indonesian Women Teachers|A Wikipedia Webinar for Indonesian Women Teachers]]
* [[outreach:Education/News/March 2021/Educational program of GLAM Macedonia|Educational program of GLAM Macedonia]]
* [[outreach:Education/News/March 2021/Filling Gaps - the Conference about Education in Poland|Filling the Gaps &amp; Open Education Week]]
* [[outreach:Education/News/March 2021/Featured education community member of March 2021|Meet this month's featured Wikimedia &amp; Education community member: Bara'a Zama'reh]]
* [[outreach:Education/News/March 2021/Using Wikipedia and Bridging the Gender Gap: In-Service training for Teachers in Philippines|Using Wikipedia and Bridging the Gender Gap: In-Service training for Teachers in Philippines]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 12:46, 26 martxoa 2021 (CET)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=21247888 --&gt;

== Zerrendak ==

Kaixo! Bihar konprobatu, baina uste dut zerrendak ez direla dashboardean kontabilizatzen. [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 22:15, 28 martxoa 2021 (CEST)

== ''The Signpost'': 28 March 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/News and notes|A future with a for-profit subsidiary?]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Gallery|Wiki Loves Monuments]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/In the media|Wikimedia LLC and disinformation in Japan]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/News from the WMF|Project Rewrite: Tell the missing stories of women on Wikipedia and beyond]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Recent research|10%-30% of Wikipedia’s contributors have subject-matter expertise]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/From the archives|Google isn't responsible for Wikipedia's mistakes]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Essay|Wikipedia:The Free Encyclopedia]]

* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Obituary|Yoninah]]

* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/From the editor|What else can we say?]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Arbitration report|Open letter to the Board of Trustees]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Traffic report|Wanda, Meghan, Liz, Phil and Zack]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:47, 28 martxoa 2021 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:DannyS712@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21267130 --&gt;

== ''Txikipedia Tolosaldepedia'' Zalantza==
Kaixo Xabier. Hemendik astebetera ikasleekin artikuluak Txikipedian editatzen hastekoa naiz eta bannerrak nola erabili ikasten saiatzen ari naiz. Adibide bezala Huntza taldearen orrialdea hartu dut eta Donostiako orfeoiarena sortzen hasi naiz. Huntzaren bannerrean atal ezberdinetaraloturak agertzen dira baina ez dut orfeoikoan hori egitea lortzen. Nola egin beharko litzateke? Mila esker{{sinatu_gabe|AnderIruetaguena|2021-04-16}}


Kaixo {{ping|AnderIruetaguena}}! Bannerra sartzeko iturburu kodean sartu behar zera (&quot;Aldatu ituruburu kodea&quot;, &quot;Aldatu&quot; erlaitzaren ondoan). Huntza taldeak adibidez honela du: ''&lt;nowiki&gt;{{banner|Huntza - Hestiv'Òc 2017 (02).jpg}}&lt;/nowiki&gt;''. Orfeoirako beharko zenuke Orfeoiaren argazki horizontal bat hartu, ''El Orfeón Donostiarra en un frontón de Eibar (6 de 14) - Fondo Car-Kutxa Fototeka.jpg'' adibidez, eta banner txantiloiarekin artikuluaren goialdean txertatu, honela adibidez,  '''&lt;nowiki&gt;{{banner|El Orfeón Donostiarra en un frontón de Eibar (6 de 14) - Fondo Car-Kutxa Fototeka.jpg}}&lt;/nowiki&gt;'''. Ea ateratzen zaizun!--[[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] ([[Lankide eztabaida:Xabier Cañas|eztabaida]]) 11:19, 16 apirila 2021 (CEST)

Kaixo Xabier {{ping|Xabier_Cañas}}! Bannerra jartzea lortu dut baina Huntzaren bannerrean estekak ageri dira, wikiko atal bakoitzera baina Orfeoikoan hori ez da ageri. Beste zerbait gehitu beharko nuke?

:Nik uste {{ping|AnderIruetaguena}} estekak ez direla agertzen nahi atal eginak ez daudelako. 3 ataletik gora, eduki-taula egiten da automatikoki Wikipedian, eta Txikipediako banner horrek ere antzera funtzionatuko du. Atal gehiago beharko lituzke bannerraren barruan estekak egiteko.--[[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] ([[Lankide eztabaida:Xabier Cañas|eztabaida]]) 12:23, 16 apirila 2021 (CEST)
:Mila esker

== ''The Signpost'': 25 April 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/From the editor|A change is gonna come]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Disinformation report|The Trump Organization's paid editors]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/In the media|Fernando, governance, and rugby]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Opinion|The (Universal) Code of Conduct]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Op-Ed|A Little Fun Goes A Long Way]]

* Changing the world: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Changing the world|The reach of protest images on Wikipedia]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Recent research|Quality of aquatic and anatomical articles]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Traffic report|The verdict is guilty, guilty, guilty]]

* News from Wiki Education: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/News from Wiki Education|Encouraging professional physicists to engage in outreach on Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 00:34, 26 apirila 2021 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:DannyS712@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21300638 --&gt;

== This Month in Education: April 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 4 • April 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/April 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/April 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/April 2021/Collaboration with Brusov State University|Collaboration with Brusov State University]]
* [[outreach:Education/News/April 2021/Editing contest &quot;Meet Russia&quot;|Editing contest &quot;Meet Russia&quot;]]
* [[outreach:Education/News/April 2021/Educational project: Wikipedia at the University with the University Center for Economic-Administrative Sciences|Educational project: Wikipedia at the University with the University Center for Economic-Administrative Sciences (Centro Universitario de Ciencias Económico Administrativas (CUCEA)) of the University of Guadalajara]]
* [[outreach:Education/News/April 2021/Regional Meeting of Latin American Education by the EWOC|Regional Meeting of Latin American Education by the EWOC]]
* [[outreach:Education/News/April 2021/Students of the Faculty of Philosophy in Belgrade have started an internship program|Students of the Faculty of Philosophy in Belgrade have started an internship program]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 00:48, 26 apirila 2021 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=21372399 --&gt;

== This Month in Education: May 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 5 • May 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/May 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/May 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/May 2021/A Multimedia-Rich Wikiversity MOOC from Brazil|A Multimedia-Rich Wikiversity MOOC from Brazil]]
* [[outreach:Education/News/May 2021/Featured education community member of May 2021|Meet this month's featured Wikimedia &amp; Education community member: Maria Weronika Kmoch]]
* [[outreach:Education/News/May 2021/Offline workshop with Nikola Koperniku High School in Albania|Offline workshop with Nikola Koperniku High School in Albania]]
* [[outreach:Education/News/May 2021/Wiki Education Program Organized with the University Students for the First time in Bangladesh|Wiki Education Program Organized with the University Students for the First time in Bangladesh]]
* [[outreach:Education/News/May 2021/Wikimedia Commons workshop with high school students in Kosovo; Workshop with telecommunication students at University of Prishtina|Wikimedia Commons workshop with high school students in Kosovo]]
* [[outreach:Education/News/May 2021/Wikipedia training for the Safeguardians of the Intangible Cultular Heritage|Wikipedia training for the Bearers of Intangible Cultural Heritage in Poland]]
* [[outreach:Education/News/May 2021/“Writing a Wikipedia article isn’t as difficult and unimaginable as it seems”: A case for Wikipedia Education Program in Ukraine|“Writing a Wikipedia article isn’t as difficult and unimaginable as it seems”: A case for Wikipedia Education Program in Ukraine]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 19:37, 27 maiatza 2021 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=21425406 --&gt;

== This Month in Education: June 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 6 • June 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/June 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/June 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/June 2021/Children writing for an encyclopedia – is it possible?|Can children write articles for a wiki encyclopedia?]]
* [[outreach:Education/News/June 2021/Editing contest &quot;Biosphere reserves in the world&quot;|Editing contest &quot;Biosphere reserves in the world&quot;]]
* [[outreach:Education/News/June 2021/Training &amp; workshop on Wikidata and Wikimedia Commons with students from Municipal Learning Center, Gurrakoc|Training &amp; workshop on Wikidata and Wikimedia Commons with students from Municipal Learning Center, Gurrakoc]]
* [[outreach:Education/News/June 2021/Wiki for Human Rights Campaign in the Philippines|Wiki for Human Rights Campaign in the Philippines]]
* [[outreach:Education/News/June 2021/Wiki-School program in Poland at the end of school year|Wikipedia makes children and teachers happy!]]
* [[outreach:Education/News/June 2021/Workshop with students of Language Faculty of Philology, University of Prishtina &quot;Hasan Prishtina&quot;|Workshop with the students of Language Faculty of Philology, University of Prishtina &quot;Hasan Prishtina&quot;]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 21:57, 23 ekaina 2021 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=21553405 --&gt;

== ''The Signpost'': 27 June 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/News and notes|Elections, Wikimania, masking and more]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/In the media|Boris and Joe, reliability, love, and money]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Disinformation report|Croatian Wikipedia: capture and release]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Recent research|Feminist critique of Wikipedia's epistemology, Black Americans vastly underrepresented among editors, Wiki Workshop report]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Traffic report|So no one told you life was gonna be this way]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/News from the WMF|Searching for Wikipedia]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Humour|Wikipedia's best articles on the world's strangest things]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/WikiProject report|WikiProject on open proxies interview]]

* Forum: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Forum|Is WMF fundraising abusive?]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Discussion report|Reliability of WikiLeaks discussed]]

* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Obituary|SarahSV]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:17, 27 ekaina 2021 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:DannyS712@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21652089 --&gt;

== ''The Signpost'': 25 July 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/News and notes|Wikimania and a million other news stories]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Special report|Hardball in Hong Kong]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/In the media|Larry is at it again]]

* Board of Trustees candidates: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Board of Trustees candidates|See the candidates]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Recent research|Gender bias and statistical fallacies, disinformation and mutual intelligibility]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Traffic report|Football, tennis and marveling at Loki]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/News from the WMF|Uncapping our growth potential – interview with James Baldwin, Finance and Administration Department]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Humour|A little verse]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:13, 26 uztaila 2021 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:DannyS712@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21784702 --&gt;

== This Month in Education: July 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 7 • July 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/July 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/July 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/July 2021/UHI Editathon celebrates 10 years as a university|University celebrates 10th anniversary with an Editathon]]
* [[outreach:Education/News/July 2021/A paper on Students' Attitudes Towards the Use of Wikipedia|A paper on Students' Attitudes Towards the Use of Wikipedia]]
* [[outreach:Education/News/July 2021/Announcing the Training of Trainers program for Reading Wikipedia in the Classroom!|Announcing the Training of Trainers program for &quot;Reading Wikipedia in the Classroom&quot;]]
* [[outreach:Education/News/July 2021/MOOC Conocimiento Abierto y Software Libre|MOOC Conocimiento Abierto y Software Libre]]
* [[outreach:Education/News/July 2021/Leamos Wikipedia en Bolivia|Updates on the Leamos Wikipedia en Bolivia 2021]]
* [[outreach:Education/News/July 2021/E-lessons on Wikipedia from Wikimedia Polska|Virtual lessons on Wikipedia from Wikimedia Polska for schools]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 21:32, 3 abuztua 2021 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=21829196 --&gt;

== This Month in Education: August 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 8 • August 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/August 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/August 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/August 2021/Workshop for the Teachers from Poland|GLAM-wiki Summer in the City: Polish Teachers met in Warsaw]]
* [[outreach:Education/News/August 2021/Wikipedia for School – our largest article contest for Ukrainian teachers|Wikipedia for School – our largest article contest for Ukrainian teachers]]
* [[outreach:Education/News/August 2021/The importance of Social Service: Modality of educational linkage with ITESM, Querétaro campus and Wikimedia Mexico|The importance of Social Service: Modality of educational linkage with ITESM, Querétaro campus and Wikimedia Mexico]]
* [[outreach:Education/News/August 2021/&quot;Searching for the unschooling vibes around Wikipedia&quot; at the Wikimania 2021|Wikimania 2021 and the unschooling vibes around Wikipedia by Wikimedia Polska, Education team]]
* [[outreach:Education/News/August 2021/Open Foundation West Africa Introduces KIWIX Offline to the National Association of Graduate Teachers|Open Foundation West Africa Introduces KIWIX Offline to the National Association of Graduate Teachers]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 15:37, 25 abuztua 2021 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=21914750 --&gt;

== ''The Signpost'': 29 August 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/News and notes|Enough time left to vote! IP ban]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/In the media|''Vive la différence!'']]

* Wikimedians of the year: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Wikimedians of the year|Seven Wikimedians of the year]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Gallery|Our community in 20 graphs]]

* News from Wiki Education: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/News from Wiki Education|Changing the face of Wikipedia]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Recent research|IP editors, inclusiveness and empathy, cycles, and world heritage]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/WikiProject report|WikiProject Days of the Year Interview]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Traffic report|Olympics, movies, and Afghanistan]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Community view|Making Olympic history on Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:46, 29 abuztua 2021 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Eddie891@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21946141 --&gt;

== This Month in Education: September 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 9 • September 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/September 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/September 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/September 2021/Cultural history on Wikipedia|Cultural history on Wikipedia]]
* [[outreach:Education/News/September 2021/Education program in Ukraine is finally back to offline|Education program in Ukraine is finally back to offline!]]
* [[outreach:Education/News/September 2021/Reading Wikipedia in the Classroom Module Distribution in the Philippines|Reading Wikipedia in the Classroom Module Distribution in the Philippines]]
* [[outreach:Education/News/September 2021/Senior Citizens WikiTown 2021: Týn nad Vltavou|Senior Citizens WikiTown 2021: Týn nad Vltavou]]
* [[outreach:Education/News/September 2021/WikiXLaEducación: New contest to include articles about education on Wikipedia|#WikiXLaEducación: New contest to include articles about education on Wikipedia]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 21:42, 26 iraila 2021 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Romaine@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=22072998 --&gt;

== ''The Signpost'': 26 September 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/News and notes|New CEO, new board members, China bans]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/In the media|The future of Wikipedia]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Opinion|Wikimedians of Mainland China were warned]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Op-Ed|I've been desysopped]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Disinformation report|Paid promotional paragraphs in German parliamentary pages]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Discussion report|Editors discuss Wikipedia's vetting process for administrators]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Recent research|Wikipedia images for machine learning; Experiment justifies Wikipedia's high search rankings]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Community view|Is writing Wikipedia like making a quilt?]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Traffic report|Kanye, Emma Raducanu and 9/11]]

* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/News from Diff|Welcome to the first grantees of the Knowledge Equity Fund]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/WikiProject report|The Random and the Beautiful]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:02, 26 iraila 2021 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:DannyS712@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22043419 --&gt;

== This Month in Education: October 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 10 • October 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/October 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/October 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/October 2021/1st joint contest Wikimedia UG Georgia and the Ministry of Education of Georgia.|1st joint contest Wikimedia UG Georgia and the Ministry of Education of Georgia]]
* [[outreach:Education/News/October 2021/Promoting more inclusive and equitable support for the Wikimedia Education community|Promoting more inclusive and equitable support for the Wikimedia Education community]]
* [[outreach:Education/News/October 2021/The Second Online EduWiki Camp in Serbia|The Second Online EduWiki Camp in Serbia]]
* [[outreach:Education/News/October 2021/University courses in the UK|Higher and further education courses in the UK]]
* [[outreach:Education/News/October 2021/Wikipedia on Silesia Cieszyn in Poland|Wikipedia on Silesia Cieszyn in Poland and in Czech Republic]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 17:40, 26 urria 2021 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=22208730 --&gt;

== Una pregunta ==

Kaixo Xabier:  he propuesto al departamento de Euskera de Abadiño  hacer una actividad de fomento de uso y consulta de wikipedia en euskera para el  Euskera Eguna. Me he acordado de ti y de lo que hiciste  en Iurreta ¿sigues haciendo cosas de esas? ¿sabes a quien se le puede decir dentro de wikipedia en euskera?. Mila esker. Agur bero bat [[Lankide:Txo|Txo]] ([[Lankide eztabaida:Txo|eztabaida]]) 13:24, 27 urria 2021 (CEST)

== ''The Signpost'': 31 October 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/From the editor|Different stories, same place]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/News and notes|The sockpuppet who ran for adminship and almost succeeded]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/In the media|China bans, and is there intelligent life on this planet?]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Opinion|A photo on Wikipedia can ruin your life]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Discussion report|Editors brainstorm and propose changes to the Requests for adminship process]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Recent research|Welcome messages fail to improve newbie retention]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Community view|Reflections on the Chinese Wikipedia]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Traffic report|James Bond and the Giant Squid Game]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Technology report|Wikimedia Toolhub, winners of the Coolest Tool Award, and more]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Serendipity|How Wikipedia helped create a Serbian stamp]]

* Book review: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Book review|''Wikipedia and the Representation of Reality'']]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/WikiProject report|Redirection]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Humour|A very Wiki crossword]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:18, 31 urria 2021 (CET)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Eddie891@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22208696 --&gt;

== This Month in Education: November 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 11 • November 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/November 2021|Contents]] • [[m:Education/Newsletter/November 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[m:Education/News/November 2021/We talked about EduWiki Outreach Collaborators and how Wikimedia Serbia played a role being a part of it|We talked about EduWiki Outreach Collaborators and how Wikimedia Serbia played a role being a part of it]]
* [[m:Education/News/November 2021/Welcome to Meta!|Welcome to Meta!]]
* [[m:Education/News/November 2021/Wikipedia Education Program in Ukraine in 2021|Wikipedia Education Program in Ukraine in 2021]]
* [[m:Education/News/November 2021/Wikipedia and Education Mentorship Program-Serbia and Philippines Partnership|Wikipedia and Education Mentorship Program-Serbia and Philippines Partnership]]
* [[m:Education/News/November 2021/Launch of the Wikimedia Research Fund!|Launch of the Wikimedia Research Fund!]]
* [[m:Education/News/November 2021/Education projects in the Land of Valencia|Education projects in the Land of Valencia]]
* [[m:Education/News/November 2021/A Hatch-Tyap-Wikipedia In-person Training Event|A Hatch-Tyap-Wikipedia In-person Training Event]]
* [[m:Education/News/November 2021/Celebrating Sq Wikipedia Birthday with the Vasil Kamami High School students|Celebrating Sq Wikipedia Birthday with the Vasil Kamami High School students]]
* [[m:Education/News/November 2021/Celebrating Wikidata with the Nikola Koperniku High School students|Celebrating Wikidata with the Nikola Koperniku High School students]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 17:18, 21 azaroa 2021 (CET)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=22360687 --&gt;

== This Month in Education: November 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 11 • November 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/November 2021|Contents]] • [[m:Education/Newsletter/November 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[m:Education/News/November 2021/We talked about EduWiki Outreach Collaborators and how Wikimedia Serbia played a role being a part of it|We talked about EduWiki Outreach Collaborators and how Wikimedia Serbia played a role being a part of it]]
* [[m:Education/News/November 2021/Welcome to Meta!|Welcome to Meta!]]
* [[m:Education/News/November 2021/Wikipedia Education Program in Ukraine in 2021|Wikipedia Education Program in Ukraine in 2021]]
* [[m:Education/News/November 2021/Wikipedia and Education Mentorship Program-Serbia and Philippines Partnership|Wikipedia and Education Mentorship Program-Serbia and Philippines Partnership]]
* [[m:Education/News/November 2021/Launch of the Wikimedia Research Fund!|Launch of the Wikimedia Research Fund!]]
* [[m:Education/News/November 2021/Education projects in the Land of Valencia|Education projects in the Land of Valencia]]
* [[m:Education/News/November 2021/A Hatch-Tyap-Wikipedia In-person Training Event|A Hatch-Tyap-Wikipedia In-person Training Event]]
* [[m:Education/News/November 2021/Celebrating Sq Wikipedia Birthday with the Vasil Kamami High School students|Celebrating Sq Wikipedia Birthday with the Vasil Kamami High School students]]
* [[m:Education/News/November 2021/Celebrating Wikidata with the Nikola Koperniku High School students|Celebrating Wikidata with the Nikola Koperniku High School students]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 17:19, 21 azaroa 2021 (CET)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=22360687 --&gt;

== ''The Signpost'': 29 November 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/In the media|Denial: climate change, mass killings and pornography]]
* WikiCup report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/WikiCup report|The WikiCup 2021]]
* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Deletion report|What we lost, what we gained]]
* From a Wikipedia reader: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/From a Wikipedia reader|What's Matt Amodio?]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Arbitration report|ArbCom in 2021]]
* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Discussion report|On the brink of change – RFA reforms appear imminent]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Technology report|What does it take to upload a file?]]
* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/WikiProject report|Interview with contributors to WikiProject Actors and Filmmakers]]
* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Serendipity|&quot;Did You Know ...&quot; featured a photo of the wrong female WWII pilot]]
* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/News from Diff|Content translation tool helps create one million Wikipedia articles]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Traffic report|Reporting ticket sales on the edge of the Wiki, if Eternals should fail]]
* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Recent research|Vandalizing Wikipedia as rational behavior]]
* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Humour|A very new very Wiki crossword]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:27, 29 azaroa 2021 (CET)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Chris troutman@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22386904 --&gt;

== ''The Signpost'': 28 December 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/From the editor|Here is the news]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/News and notes|Jimbo's NFT, new arbs, fixing RfA, and financial statements]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Serendipity|Born three months before her brother?]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/In the media|The past is not even past]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Recent research|STEM articles judged unsuitable for undergraduates below the first paragraph]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Arbitration report|A new crew for '22]]

* By the numbers: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/By the numbers|Four billion words and a few numbers]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Deletion report|We laughed, we cried, we closed as &quot;no consensus&quot;]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Gallery|Wikicommons presents: 2021]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Traffic report|Spider-Man, football and the departed]]

* Crossword: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Crossword|Another Wiki crossword for one and all]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Humour|Buying Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:10, 28 abendua 2021 (CET)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:DannyS712@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22469348 --&gt;

== How we will see unregistered users ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=content/&gt;
Hi!

You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki.

When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed.

Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help.

If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]].

We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January.

Thank you. 
/[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]&lt;section end=content/&gt;
&lt;/div&gt;

19:15, 4 urtarrila 2022 (CET)
&lt;!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(4)&amp;oldid=22532508 --&gt;

== This Month in Education: January 2022 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;br/&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 11 • Issue 1 • January 2022&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/January 2022|Contents]] • [[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/January 2022/Headlines|Headlines]] • [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/30-h Wikipedia Article Writing Challenge|30-h Wikipedia Article Writing Challenge]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Announcing Wiki Workshop 2022|Announcing Wiki Workshop 2022]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Final exhibition about Cieszyn Silesia region|Final exhibition about Cieszyn Silesia region]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Join us this February for the EduWiki Week|Join us this February for the EduWiki Week]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Offline Education project WikiChallenge closed its third edition|Offline Education project WikiChallenge closed its third edition]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Reading Wikipedia in the Classroom ToT Experience of a Filipina Wikimedian|Reading Wikipedia in the Classroom ToT Experience of a Filipina Wikimedian]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Welcoming new trainers of the Reading Wikipedia in the Classroom program|Welcoming new trainers of the Reading Wikipedia in the Classroom program]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Wikimedia Israel’s education program: Students enrich Hebrew Wiktionary with Biblical expressions still in use in modern Hebrew|Wikimedia Israel’s education program: Students enrich Hebrew Wiktionary with Biblical expressions still in use in modern Hebrew]]
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; text-align: center; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 18:28, 24 urtarrila 2022 (CET)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=22669905 --&gt;

== ''The Signpost'': 30 January 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Special report|WikiEd course leads to Twitter harassment]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/News and notes|Feedback for Board of Trustees election]]
* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Interview|CEO Maryana Iskander &quot;four weeks in&quot;]]
* Black History Month: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Black History Month|What are you doing for Black History Month?]]
* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Deletion report|Ringing in the new year: Subject notability guideline under discussion]]
* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/WikiProject report|The Forgotten Featured]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Arbitration report|New arbitrators look at new case and antediluvian sanctions]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Traffic report|The most viewed articles of 2021]]
* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Gallery|No Spanish municipality without a photograph]]
* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Obituary|Twofingered Typist]]
* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Op-Ed|Identifying and rooting out climate change denial]]
* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Essay|The prime directive]]
* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Opinion|Should the Wikimedia Foundation continue to accept cryptocurrency donations?]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/In the media|Fuzzy-headed government editing]]
* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Recent research|Articles with higher quality ratings have fewer &quot;knowledge gaps&quot;]]
* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Serendipity|Pooh entered the Public Domain – but Tigger has to wait two more years]]
* Crossword: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Crossword|Cross swords with a crossword]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:56, 30 urtarrila 2022 (CET)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Bri@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22692815 --&gt;

== ''The Signpost'': 27 February 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the team: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/From the team|Selection of a new ''Signpost'' Editor-in-Chief]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/News and notes|Impacts of Russian invasion of Ukraine]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Opinion|Why student editors are good for Wikipedia]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Special report|A presidential candidate's team takes on Wikipedia]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/In the media|Wiki-drama in the UK House of Commons]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Serendipity|War photographers: from Crimea (1850s) to the Russian invasion of Ukraine (2022)]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Technology report|Community Wishlist Survey results]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/WikiProject report|10 years of tea]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Featured content|Featured Content returns]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Deletion report|The 10 most SHOCKING deletion discussions of February]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Recent research|How editors and readers may be emotionally affected by disasters and terrorist attacks]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Arbitration report|Parties remonstrate, arbs contemplate, skeptics coordinate]]

* By the numbers: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/By the numbers|Does birthplace affect the frequency of Wikipedia biography articles?]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Gallery|The vintage exhibit]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Traffic report|Euphoria, Pamela Anderson, lies and Netflix]]

* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/News from Diff|The Wikimania 2022 Core Organizing Team]]

* Crossword: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Crossword|A Crossword, featuring Featured Articles]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Humour|Notability of mailboxes]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:22, 27 otsaila 2022 (CET)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:JPxG@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22829521 --&gt;

== This Month in Education: February 2022 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Apologies for writing in English ... {{int:please-translate}}
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 11 • Issue 2 • February 2022&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/February 2022|Contents]] • [[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/February 2022/Headlines|Headlines]] • [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;div style=&quot;color:white; font-size:1.8em; font-family:Montserrat; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;column-count: 2; column-width: 35em;&quot;&gt;

* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/February 2022/Open Foundation West Africa Expands Open Movement With UHAS|Open Foundation West Africa Expands Open Movement With UHAS]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/February 2022/Celebrating the 18th anniversary of Ukrainian Wikipedia|Celebrating the 18th anniversary of Ukrainian Wikipedia]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/February 2022/Integrating Wikipedia in the academic curriculum in a university in Mexico|Integrating Wikipedia in the academic curriculum in a university in Mexico]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/February 2022/Results of &quot;Reading Wikipedia&quot; workshop in the summer school of Plan Ceibal in Uruguay|Results of &quot;Reading Wikipedia&quot; workshop in the summer school of Plan Ceibal in Uruguay]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/February 2022/WikiFundi, offline editing plateform : last release notes and how-tos|WikiFundi, offline editing plateform : last release notes and how-tos]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/February 2022/Writing Wikipedia as an academic assignment in STEM fields|Writing Wikipedia as an academic assignment in STEM fields]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/February 2022/The Learning and Connection – 1Lib1Ref with African Librarians|The Learning and Connection – 1Lib1Ref with African Librarians]]
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; text-align: center; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 16:09, 28 otsaila 2022 (CET)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=22886200 --&gt;

== This Month in Education: March 2022 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Apologies for writing in English... Please help translate to your language.
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 11 • Issue 3 • March 2022&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/March 2022|Contents]] • [[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/March 2022/Headlines|Headlines]] • [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;

* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/Arte+Feminismo Pilipinas:Advocacy on Women Empowerment|Arte+Feminismo Pilipinas:Advocacy on Women Empowerment]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/The edit-a-thon on Serbian Wikipedia on the occasion of Edu Wiki Week|The edit-a-thon on Serbian Wikipedia on the occasion of Edu Wiki Week]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/Call for Participation: Higher Education Survey|Call for Participation: Higher Education Survey]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/Collection of Good Practices in Wikipedia Education|Collection of Good Practices in Wikipedia Education]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/Conversation: Open education in the Wikimedia Movement views from Latin America|Conversation: Open education in the Wikimedia Movement views from Latin America]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/EduWiki Week 2022, celebrations and learnings|EduWiki Week 2022, celebrations and learnings]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/EduWiki Week in Armenia|EduWiki Week in Armenia]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/Open Education Week at the Universidad Autónoma de Nuevo León|Open Education Week at the Universidad Autónoma de Nuevo León]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/Wikipedia + Education Talk With Leonard Hagan|Wikipedia + Education Talk With Leonard Hagan]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/Wikimedia Israel cooperates with Yad Vashem in developing a training course for teachers|Wikimedia Israel cooperates with Yad Vashem in developing a training course for teachers]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; text-align: center; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 17:57, 25 martxoa 2022 (CET)&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=23020683 --&gt;

== ''The Signpost'': 27 March 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the team: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/From the team|We stand in solidarity with Ukraine]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/News and notes|Of safety and anonymity]]

* Eyewitness Wikimedian – Kharkiv, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Eyewitness Wikimedian – Kharkiv, Ukraine|Countering Russian aggression with a camera]]

* Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine|War diary]]

* Eyewitness Wikimedian – Western Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Eyewitness Wikimedian – Western Ukraine|Working with Wikipedia helps]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Disinformation report|The oligarchs' socks]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/In the media|Ukraine, Russia, and even some other stuff]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Recent research|Top scholarly citers, lack of open access references, predicting editor departures]]

* Wikimedian perspective: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Wikimedian perspective|My heroes from Russia, Ukraine &amp; beyond]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Discussion report|Athletes are less notable now]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Technology report|2022 Wikimedia Hackathon]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Arbitration report|Skeptics given heavenly judgement, whirlwind of Discord drama begins to spin for tropical cyclone editors]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Traffic report|War, what is it good for?]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Deletion report|Ukraine, werewolves, Ukraine, YouTube pundits, and Ukraine]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Gallery|&quot;All we are saying is, give peace a chance...&quot;]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/From the archives|Burn, baby burn]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Essay|Yes, the sky is blue]]

* Tips and tricks: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Tips and tricks|Become a keyboard ninja]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/On the bright side|The bright side of news]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:53, 27 martxoa 2022 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:JPxG@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23068306 --&gt;

== This Month in Education: April 2022 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Apologies for writing in English... Please help translate to your language.
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 11 • Issue 4 • April 2022&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/April 2022|Contents]] • [[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/April 2022/Headlines|Headlines]] • [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;

* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/April 2022/Audio-Educational Seminar of Wikimedia Mexico|Audio-Educational Seminar of Wikimedia Mexico]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/April 2022/Dagbani Wikimedians using digital TV broadcast to train Wikipedia contributors in Ghana|Dagbani Wikimedians using digital TV broadcast to train Wikipedia contributors in Ghana]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/April 2022/Digital Education &amp; The Open Space With Herbert Acheampong|Digital Education &amp; The Open Space With Herbert Acheampong]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/April 2022/HerStory walks as a part of edit-a-thons|HerStory walks as a part of edit-a-thons]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/April 2022/Join us for Wiki Workshop 2022|Join us for Wiki Workshop 2022]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/April 2022/The youngest member of Tartu Wikiclub is 15-year-old student|The youngest member of Tartu Wikiclub is 15-year-old student]]
&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;margin-top:10px; text-align: center; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 14:51, 24 apirila 2022 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=23177152 --&gt;

== ''The Signpost'': 24 April 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/News and notes|Double trouble]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/In the media|The battlegrounds outside and inside Wikipedia]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Special report|Ukrainian Wikimedians during the war]]

* Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine|War diary (Part 2)]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Technology report|8-year-old attribution issues in Media Viewer]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Featured content|Wikipedia's best content from March]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/In focus|Editing difficulties on Russian Wikipedia]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Gallery|A voyage around the world with WLM winners]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Interview|On a war and a map]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Serendipity|Wikipedia loves photographs, but hates photographers]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Traffic report|Justice Jackson, the Smiths, and an invasion]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Recent research|Student edits as &quot;civic engagement&quot;; how Wikipedia readers interact with images]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/News from the WMF|How Smart is the SMART Copyright Act?]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Essay|The problem with elegant variation]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Humour|Really huge message boxes]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/From the archives|Wales resigned WMF board chair in 2006 reorganization]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:45, 24 apirila 2022 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:JPxG@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23092862 --&gt;

== ''The Signpost'': 29 May 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the team: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the team|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the team]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News and notes|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News and notes]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Community view|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Community view]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Opinion|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Opinion]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In the media|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In the media]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Special report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Special report]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In focus|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In focus]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Discussion report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Discussion report]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/WikiProject report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/WikiProject report]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Technology report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Technology report]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Featured content|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Featured content]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Interview|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Interview]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Serendipity|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Serendipity]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Recent research|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Recent research]]

* Tips and tricks: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Tips and tricks|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Tips and tricks]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Traffic report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Traffic report]]

* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from Diff|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from Diff]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from the WMF|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from the WMF]]

* Video: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Video|How the entire country of Qatar was blocked from editing]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Gallery|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Gallery]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the archives|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the archives]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Essay|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Essay]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Humour|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Humour]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:48, 29 maiatza 2022 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:JPxG@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23323647 --&gt;

== This Month in Education: May 2022 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Apologies for writing in English. Please help to translate in your language.
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 11 • Issue 5 • May 2022&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/May 2022|Contents]] • [[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/May 2022/Headlines|Headlines]] • [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;

* [[Education/News/May 2022/Wiki Hackathon in Kwara State|Wiki Hackathon in Kwara State]]
* [[Education/News/May 2022/Introduction of the Wikimedia Fan Club to Kwara State University Malete|Introduction of the Wikimedia Fan Club to Kwara State University Malete]]
* [[Education/News/May 2022/Education in Kosovo|Education in Kosovo]]
* [[Education/News/May 2022/Bringing the Wikiprojects to the Island of Catanduanes|Bringing the Wikiprojects to the Island of Catanduanes]]
* [[Education/News/May 2022/Tyap Wikipedia Goes Live|Tyap Wikipedia Goes Live]]
* [[Education/News/May 2022/Spring 1Lib1Ref edition in Poland|Spring 1Lib1Ref edition in Poland]]
* [[Education/News/May 2022/Tyap Editors Host Maiden Wiktionary In-person Training Workshop|Tyap Editors Host Maiden Wiktionary In-person Training Workshop]]
* [[Education/News/May 2022/Wikibooks project in teaching|Wikibooks project in teaching]]
* [[Education/News/May 2022/Africa Eduwiki Network Hosted Conversation about Wikimedian in Education with Nebojša Ratković|Africa Eduwiki Network Hosted Conversation about Wikimedian in Education with Nebojša Ratković]]
* [[Education/News/May 2022/My Journey In The Wiki-Space By Thomas Baah|My Journey In The Wiki-Space By Thomas Baah]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; text-align: center; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education| Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 04:43, 1 ekaina 2022 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=23282386 --&gt;

== This Month in Education: May 2022 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Apologies for writing in English. Please help to translate in your language.
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 11 • Issue 5 • May 2022&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/May 2022|Contents]] • [[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/May 2022/Headlines|Headlines]] • [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;

* [[m:Education/News/May 2022/Wiki Hackathon in Kwara State|Wiki Hackathon in Kwara State]]
* [[m:Education/News/May 2022/Introduction of the Wikimedia Fan Club to Kwara State University Malete|Introduction of the Wikimedia Fan Club to Kwara State University Malete]]
* [[m:Education/News/May 2022/Education in Kosovo|Education in Kosovo]]
* [[m:Education/News/May 2022/Bringing the Wikiprojects to the Island of Catanduanes|Bringing the Wikiprojects to the Island of Catanduanes]]
* [[m:Education/News/May 2022/Tyap Wikipedia Goes Live|Tyap Wikipedia Goes Live]]
* [[m:Education/News/May 2022/Spring 1Lib1Ref edition in Poland|Spring 1Lib1Ref edition in Poland]]
* [[m:Education/News/May 2022/Tyap Editors Host Maiden Wiktionary In-person Training Workshop|Tyap Editors Host Maiden Wiktionary In-person Training Workshop]]
* [[m:Education/News/May 2022/Wikibooks project in teaching|Wikibooks project in teaching]]
* [[m:Education/News/May 2022/Africa Eduwiki Network Hosted Conversation about Wikimedian in Education with Nebojša Ratković|Africa Eduwiki Network Hosted Conversation about Wikimedian in Education with Nebojša Ratković]]
* [[m:Education/News/May 2022/My Journey In The Wiki-Space By Thomas Baah|My Journey In The Wiki-Space By Thomas Baah]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; text-align: center; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education| Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 04:54, 1 ekaina 2022 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=23351176 --&gt;

== ''The Signpost'': 26 June 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/News and notes|WMF inks new rules on government-ordered takedowns, blasts Russian feds' censor demands, spends big bucks]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/In the media|Editor given three-year sentence, big RfA makes news, Guy Standing takes it sitting down]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Special report|&quot;Wikipedia's independence&quot; or &quot;Wikimedia's pile of dosh&quot;?]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Discussion report|MoS rules on CCP name mulled, XRV axe plea nulled, BLPPROD drafting bid pulled]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Opinion|Picture of the Day – how Adam plans to ru(i)n it]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Featured content|Articles on Scots' clash, Yank's tux, Austrian's action flick deemed brilliant prose]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Essay|RfA trend line haruspicy: fact or fancy?]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Recent research|Wikipedia versus academia (again), tables' &quot;immortality&quot; probed]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Serendipity|Was she really a Swiss lesbian automobile racer?]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/News from the WMF|Wikimedia Enterprise signs first deals]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Traffic report|Top view counts for shows, movies, and celeb lawsuit that keeps on giving]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Gallery|Celebration of summer, winter]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Humour|Shortcuts, screwballers, Simon &amp; Garfunkel]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 00:34, 27 ekaina 2022 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:JPxG@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23439210 --&gt;

== This Month in Education: June 2022 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:2.9em; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:1.4em; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt; Volume 11 • Issue 6 • June 2022&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #a2a9b1; border-bottom:1px solid #a2a9b1; padding:0.5em; font-size:larger; margin-bottom:0.2em&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/June 2022|Contents]] • [[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/June 2022/Headlines|Headlines]] • [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;color:white; font-size:1.8em; font-family:Montserrat; background:#92BFB1;&quot;&gt;In This Issue&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/Black Lunch Table: Black History Month with Igbo Wikimedians User Group|Black Lunch Table: Black History Month with Igbo Wikimedians User Group]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/Bolivian Teachers Welcomed Wikipedia in their Classroom|Bolivian Teachers Welcomed Wikipedia in their Classroom]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/Educational program &amp; Wikivoyage in Ukrainian University|Educational program &amp; Wikivoyage in Ukrainian University]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/The Great Learning and Connection: Experience from AFLIA|The Great Learning and Connection: Experience from AFLIA]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/New Mexico Students Join Wikimedia Movement Through WikiForHumanRights Campaign|New Mexico Students Join Wikimedia Movement Through WikiForHumanRights Campaign]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/The school wiki-project run by a 15 year old student came to an end|The school wiki-project run by a 15 year old student came to an end]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/The students of Kadir Has University, Istanbul contribute Wikimedia projects in &quot;Civic Responsibility Project&quot; course|The students of Kadir Has University, Istanbul contribute Wikimedia projects in &quot;Civic Responsibility Project&quot; course]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/Wiki Trip with Vasil Kamami Wikiclub to Berat, the town of one thousand windows|Wiki Trip with Vasil Kamami Wikiclub to Berat, the town of one thousand windows]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/Wikiclubs in Albania|Wikiclubs in Albania]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/Wikidata in the classroom FGGC Bwari Experience|Wikidata in the classroom FGGC Bwari Experience]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/Wikipedia and Secondary Schools in Aotearoa New Zealand|Wikipedia and Secondary Schools in Aotearoa New Zealand]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/А large-scale online course for teaching beginners to work in Wikipedia has been developed in Russia|А large-scale online course for teaching beginners to work in Wikipedia has been developed in Russia]]
&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;margin-top:10px; text-align: center; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 20:50, 4 uztaila 2022 (CEST)&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=23406065 --&gt;

== ''The Signpost'': 1 August 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/From the editors|Rise of the machines, or something]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/News and notes|Information considered harmful]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/In the media|Censorship, medieval hoaxes, &quot;pathetic supervillains&quot;, FB-WMF AI TL bid, dirty duchess deeds done dirt cheap]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Op-Ed|The &quot;recession&quot; affair]]

* Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine|War diary (part 3)]]

* Election guide: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Election guide|The chosen six: 2022 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Community view|Youth culture and notability]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Opinion|Criminals among us]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Arbitration report|Winds of change blow for cyclone editors, deletion dustup draws toward denouement]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Deletion report|This is Gonzo Country]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Discussion report|Notability for train stations, notices for mobile editors, noticeboards for the rest of us]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Traffic report|US TV, JP ex-PM, outer space, and politics of IN, US, UK top charts for July]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Featured content|A little list with surprisingly few lists]]

* Tips and tricks: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Tips and tricks|Cleaning up awful citations with Citation bot]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/In focus|Wikidata insights from a handy little tool]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/On the bright side|Ukrainian Wikimedians during the war — three (more) stories]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Essay|How to research an image]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Recent research|A century of rulemaking on Wikipedia analyzed]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Serendipity|Don't cite Wikipedia]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Gallery|A backstage pass]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/From the archives|2012 Russian Wikipedia shutdown as it happened]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Humour|Why did the chicken cross the road?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:42, 1 abuztua 2022 (CEST)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:JPxG@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23554609 --&gt;</text>
      <sha1>bh8wex9ezwumcl52hz6qyfoth5qh03m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Duntrune gaztelua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>431669</id>
    <revision>
      <id>9005828</id>
      <parentid>7386915</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:46:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1321" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula
| izena = Duntrune gaztelua
| irudia = DuntruneCastle(PatrickMackie)Jun2006.jpg
| irudi-oina = Duntrune gazteluaren ekialdeko ikuspegia.
| herria = [[Crinan (Argyll)|Crinan]]
| helbidea = [[Loch Crinan]] aintziraren iparraldeko ertza
| herrialdea = Eskozia
| lekua = Eskozia
| lurraldea = [[Argyll eta Bute]]
| dn = 56
| mn = 10
| sn = 11.4
| de = 5
| me = 55
| se = 02.9
| garaia = [[XII. mendea]]
| garaiera =
| solairuak =
| arkitektoa =
| eraikitzailea =
| egitura ingeneritza =
| amaiera = [[XII. mendea]]
| jabea =
| webgunea =
}}
'''Duntrune gaztelua''' [[Eskozia]]ko mendebaldeko [[Argyll eta Bute]] konderrian dagoen [[gaztelu]] bat da, hain zuzen ere, [[Loch Crinan]] aintziraren iparraldeko ertzan dago, [[Crinan (Argyll)|Crinan]] udalerriaren lursailetan.

[[XII. mendea]]n MacDougall klanak eraiki zuen, gaur egun Malcolm klanaren egoitza da.

== Iruditegia ==
&lt;gallery&gt;
Irudi:Duntrune Castle - geograph.org.uk - 1055322.jpg|Duntrune gaztelua.
Irudi:Duntrune Castle - geograph.org.uk - 1274872.jpg|Urrutira.
Irudi:Duntrune Castle - geograph.org.uk - 2234.jpg|Urrutira.
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==
* [http://www.scottish-places.info/features/featurefirst4669.html Duntrune gazteluari buruzko argibidea] {{en}}
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Argyll eta Bute konderriko gazteluak]]</text>
      <sha1>2hyjk1xnpjqwewezkzw5d5mdpo9h7w2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ardo beltz</title>
    <ns>0</ns>
    <id>479356</id>
    <revision>
      <id>9005560</id>
      <parentid>8978962</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:46:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18005" xml:space="preserve">{{elikagai infotaula}}'''Ardo beltza''' kolore gorri iluna duen [[ardo]]a da, [[beltz]]a ia. Ardo beltza lortzeko azala eta mamia batera hartzitzen dira{{lur erref}}, azalean baitaude kolorea ematen dioten [[antozianina|antozizaniek]]. Ardoa gizakiarekin batera joan da eboluzionatzen urteak pasatzen joan diranean. Ardoa gaur egun ezagutzen dugun eran, edari alkoholiko bat da. Ardo izena latinetik dator (''vinum'') eta hitz hori grekotik datorrela esaten dute adituek (''oinos'')&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Historia del vino - Saber de vinos|hizkuntza=es|url=https://www.vinoseleccion.com/saber-de-vinos/historia-del-vino|aldizkaria=Vinoseleccion|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;. 

== Historia ==
Adituek esaten dutenez, Kristo aurretik 6.000 eta 5.000. urteetan jada existitzen ziren mahats-ondoez egindako landaketak. Mahats-ondoetatik lortutako mahatsen zukuarekin hasi ziren lehen edariak egiten, baina garai horretan mahatsetik ateratako zukuarekin egindako edariari ez zitzaion ardo izenarekin deitzen. Arkeologoek, urtez egindako lanarekin zehaztu dute munduan egin ziren lehenengo ardo ekoizpenak Kristo aurretik 6.000. urtean izan zirela; [[Georgia]], [[Armenia]] eta [[Sumer]] inguruan&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Los orígenes e historia del vino|url=https://www.vinoscovigran.com/es/smartblog/102_los-origenes-e-historia-del-vino.html|aldizkaria=www.vinoscovigran.com|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;. Baina gaur egun ezagutzen dugun ardoa egin zen lehen aldia Kristo aurretik 3.000. urtean izan zen. Arkeologoek aurkitutako hainbat aztarnei esker jakin izan dugu non egin zen lehen mahats-ondo uzta. Aztarnek diotenez, ''[[Ekialde Hurbila]]''-ean izan zen [[Sumer]]-en [[Tigris]] eta [[Eufrates]] lursailetan&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;.  

Sumertik [[Egipto]]&lt;nowiki/&gt;ra iritsi zen ardoa (K.a 3.000. urtean). Garai horretan Egipton gehien kontsumitzen eta ekoizten zen alkoholdun edaria [[Garagardo]]&lt;nowiki/&gt;a zen, baina ardoa iristerakoan parektatu egin zen bien arteko kontsumizioa. Nilo errekaren ertzean mahats-ondo landaketa handiak egiten hasi ziren bertako herritarrak, mahats-ondoen landaketaren jabeek azkar konturatu ziren negozio handia egin zitekeela ardoarekin&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;, beraz bereala hasi zen ardoaren komertzializazioa. Mahatsaren zukua lokatzezko ontzietan uzten zuten fermentatzen hainbat urtez, hor hasi ziren konturatzen geroz eta urte gehiago egon ontzien barruan geroz eta ardo goxo eta hobeago bat lortzen zutela.

Ardoaren komertzializazioa geroz eta handiagoa bilakatzen hasi zen, Europako ia herrialde guztietara helduz. K.a 3.000. urtean lehen aldiz [[Txinako Herri Errepublika|Txina]]-ra iritsi zen. Bertan, mahats-ondo landaketa masiboak egiten hasi ziren eta edari oso ospetsua bilakatu zen Asian. K.a 700. urtean, ardoa [[Grezia]]-ra ailegatu zen. Ardo beltza edari tradizionala bilakatu zen Grezian; erritu erlijiosoetan, hileta-elizkizunetan, festetan eta jateko momentutetan kontsumitzen zuten normalean. Greziako leku desberdinetan hasi ziren mahats ondoen landaketak egiten, eta landaketa bakoitzeko ardoa era desberdin batean ekoizten zuten hor hasi ziren lehen ardo beltz motak sortzen (hartzidura era ezberdin batean eginez eta leku ezberdinetan eginez). Ardo gehien komtsumitzen zuten pertsonak gizarte-maila altuetakoak ziren, hau da, ekonomikoki, militarki eta sozialki botere gehiago zeukan jendeak. Greziara hainbat herrialde exotikotatik ardo beltza esportatzen hasi zen; [[Libano]] eta [[Palestina]]-tik adibidez&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Historia del vino - Saber de vinos|hizkuntza=es|url=https://www.vinoseleccion.com/saber-de-vinos/historia-del-vino|aldizkaria=Vinoseleccion|sartze-data=2022-05-12}}&lt;/ref&gt;.              

Ardoak milaka eta milaka urtez gizakiarekin batera aldatzen joan da, erdi aroa, aro modernoa eta gaur egun arte. Ardo beltza gizakiaren historiaren parte da, gainera munduan gehien kontsumitzen den edaria bilakatu dela esan daiteke.                                                           

== Ekoizpena ==
Era oso ezberdinetan ekoiztu daiteke ardo beltza landaketa duen pertsonak edo marka bakoitzak bere ekoizteko era eduki dezake. Baina badago marka eta landatzaile guztiek berdin egiten duten bide bat; mahats-bilketa izango litzateke. Mahats-bilketa mahats fruitua heltze puntuan dagoenean hasten da egiten. [[Espainia]]-n  ([[Euskal Herria]]-n ere) mahats-bilketa irailean eta urrian egiten da hilabete horietan izaten delako bere heltze puntua. Elaboratze prozesu honetan kontuan hartu beharra izaten den gauza bat mahatsaren azukre puntua izaten da, horrek aldatuko duelako alkohol eta hartzidura maila&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Proceso de elaboración del vino tinto: Conoce sus pasos|hizkuntza=es|url=https://dehesadeluna.com/blog/proceso-elaboracion-vino-tinto/|sartze-data=2022-05-12}}&lt;/ref&gt;. Hau dana kontuan izanda, hurrego urratsa mahatsak mahats ondotik banantzea izango litzateke; ekintza honekin ardoan mahatsaren zaporea nabarmentzea lortuko da, ez da hosto edo beste landare baten zaporearekin nahastuko. [[Fitxategi:Medieval wine conservation.jpg|thumb|Ardoaren ekozpena antzinaroan]]

Mahatsa mahats-ondotik banandu eta gero, makina baten bidez zanpatu egiten dira landareak duen azala apurtu eta barruan daukan zukua ateratzeko; ez da aholkatzen indar askorekin zanpatzea, horren ondorioz mahatsaren hazia apurtu eta haiek ematen duten zaporea galdu daitekeelako&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;. Ondorengo fasea hartzidura izango litzateke, ekintza honen bidez sortzen da ardoaren kolorea, ehundura, zaporea... Hori mahatsaren zukua eta patsak elkartzerakoan lortzen da; patsak izaten duten legami naturalari esker sortzen da hartzidura hori. Prozedura honetan zukuan dagoen azukrea alkohol etilikoan bilakatzen da, eta hartziduraren iraupena ardo motaren arabera aldatzen joango litzateke, baina, normalean 10-14 egun inguruko iraupena izaten du; 29ºC-tik igo gabe&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;. Egun horiek pasa eta gero, lortutako likido hori beste ontzi batera eramaten da. Ontzi horretan amaituko litzateke hartzidura. 
[[Fitxategi:Wine grapes03.jpg|thumb|Mahatsa]]
Hurrengo urratsa hazkuntza da lehen lortutako ardoa haritz upeletan sartzen da. Hazkuntza prozesu hontan upel bakoitzean dagoen ardoak zapore, usain, lurrin... ezberdinak izango ditu; upelaren jatorriaren arabera. Prozesu hontan beste bi urrats egingo dira; lehenengoa: barrikan dagoen ardoaren nahasketa, hau da, behin baino gehiagotan aldatuko da ardoa upelez, horri esker ardoan egon daitezkeen materia solidoak kentzen dira eta mugimenduari esker edariaren poluzioari ekiditen zaio. Bigarren urratsa argitzapena da, ardoak eduki ditzakeen substantzia organikoak kentzea izango zen helburua, honi esker ardoaren kalitatea handitzea lortzen da.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;

Ekoizpenarekin amaitzeko, ardoa botilatu egiten da. Ardoa botilatzerakoan bere zaporeak elkartzen dira eta saltzeko prest egongo litzateke. Ardoaren kalitatea, zaporea, usaina, prezioa, etab... hazkuntza denboraren arabera aldatzen da, era horretan emaitza ezberdinak lortu daitezke. 

Espainia, [[Frantzia]] eta [[Italia]]-an ekoizten da munduan ekoizten den ardo kantitate erdia.   

'''Euskal Herrian''' ere ekoizten da ardo beltza, eta munduan ezagunak diren markak badaude.    

* '''[[Errioxako ardoa]]''':
** beltza: Tempranillo, Graciano, Mazuelo, Malvasia, Garnatxa mahats motak.

* '''[[Irulegiko Arnoa|Irulegiko arnoa]]''':
** beltza: Bordelesa, Axeria eta Cabernet Sauvignon mahats motak.

* '''[[Nafarroako Ardoa|Nafarroako ardoa]]''':
** beltza: Cabernet Sauvignon, Syrah, Merlot, Tempranillo, Garnatxa mahats motak.

* '''[[Txakolin|Txakolina]]''': ([[Getaria (Gipuzkoa)|Getariakoa]], [[Bizkaia|Bizkaikoa]] eta [[Araba|Arabakoa]])
** beltza: Hondarribi beltza

===== Kriantza ardoa =====
Gutxienez 24 hilabete egongo da hazkuntzan, 24 hilabete horietatik 6 hilabete barrikan egongo da. 

===== Erreserba =====
Gutxienez 36 hilabete egongo da hazkuntzan, 36 hilabete horietatik gutxienez 12 hilabete egongo da barrika batean. 

===== Erreserba handia =====
Gutxienez 60 hilabete egongo da hazkuntzan, 60 hilabete horietatik gutxienez 18 hilabete barrikan egongo da.

===== Urtekoa =====
Ez du heltze prozesurik behar izaten kontsumitu ahal izateko, 6 hilabete baino gutxiago egongo da barrikan. 

== Motak ==

=== Motaren klasifikazioa ===
Zahartzearen arabera, mota hauek ditugu:
* Gaztea edo urtekoa, [[upel]]ean ozta-ozta ez du denborarik eman.
* Ondua: upelean sei eta hamabi hilabete artean eta botilan hiru urte bete arte eman dituena.
* Erreserba, gutxienez urtebete upelean eta botilan lau urtebete arte eman dituena.
* Erreserba handia, gutxienez bi urte upelean eta beste hiru botilan eman dituena.

== Markak ==

==== Grimal Caballero 2018 ====
Mahatsak: Callet, Fogoneu

Barrikan: 14 hilabete

Prezioa: 70 euro

Balorazioa: 98/100&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Los 17 vinos tintos más interesantes de España|hizkuntza=es|data=2021-08-26|url=https://www.lavanguardia.com/comer/beber/guia-de-vinos/20210826/7678246/17-vinos-tintos-mas-interesantes-espana.html|aldizkaria=La Vanguardia|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Elciego - Ciudad del Vino-Marqués de Riscal, tienda-bar 11.jpg|thumb|424x424px]]

==== Finca Terrerazo 201 ====
Mahatsak: Bobal

Barrikan: 14 hilabete

Prezioa: 24 euro

Balorazioa: 94/100&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

==== La loba 2017 ====
Mahatsak: Tempranillo

Barrikan: 12 hilabete

Prezioa: 28 euro

Balorazioa: 94/100&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

==== Las Gravas 2018 ====
Mahatsak: Monastrell, Garnacha

Barrikan: 18 hilabete

Prezioa: 24 euro

Balorazioa: 100/94&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

==== Brujidera 2019 ====
Mahatsa: Brujidera

Prezioa: 18 euro

Balorazioa: 100/93&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

==== Agala Actitud 1050 2019 ====
Mahatsa: Listan beltza 

Barrikan: 12 hilabete

Prezioa: 14 euro

Balorazioa: 100/93&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

==== ÁN/2 2018 ====
Mahatsa: Callet, Mantonegro, Fogoneu, Syrah

Barrikan: 13 hilabete

Prezioa: 18 euro

Balorazioa: 100/93&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

==== Bastardo Negro 2013 ====
Mahatsa: Bastardo Negro

Barrikan: 8 hilabete

Prezioa: 48 euro

Balorazioa: 100/93&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

==== Casa Sosegada 2018 ====
Mahatsa: Monastrell, Arco, Bonicaire, Forcallat, Rojal

Barrikan: 14 hilabete

Prezioa: 14 euro

Balorazioa: 100/93&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

==== El Sequé 2018 ====
[[Fitxategi:Wine cave in Burgundy.jpg|thumb|390x390px|Barrikak]]
Mahatsa: Monastrell

Barrikan: 12 hilabete

Prezioa: 21 euro

Balorazioa: 100/93&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

==== Lava 2019 ====
Mahatsa: Listan beltz, Vijariego beltz, Tintilla eta Baboso beltza

Barrikan: 13 hilabete

Prezioa: 14 euro

Balorazioa: 100/93&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

==== Oller del Mas Picapoll Negre 2017 ====
Mahatsa: Picapoll beltza

Barrikan: 9 hilabete

Prezioa: 45 euro

Balorazioa: 100/93&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

==== Carles Andreu Trepat 2018 ====
Mahatsa: Trepat

Barrikan: 6 hilabete

Prezioa: 14 euro

Balorazioa: 100/92&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

==== El hombre bala 2018 ====
Mahatsa: Garnacha Tinta

Barrikan: 14 hilabete

Prezioa: 17 euro

Balorazioa: 100/92&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;[[Fitxategi:Vinos.jpg|thumb|501x501px|Ardoa kopan]]
==== Oller del Mas Picapoll Negre 2017 ====
Mahatsa: Tinta de Toro

Barrikan: 16 hilabete

Prezioa: 22 euro

Balorazioa: 100/91&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

==== Las Sabias 2017 ====
Mahatsa: Garnacha tinta

Barrikan: 11 hilabete

Prezioa: 15 euro

Balorazioa: 100/90&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

==== Cadalso 2018 ====
Mahatsa: Garnacha tinta

Barrikan: 14 hilabete

Prezioa: 15 euro

Balorazioa: 100/90&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

==== Gaba do Xil Tinto 2018 ====
Mahatsa: Mencía 

Barrikan: 15 hilabete

Prezioa: 10 euro

Balorazioa: 100/90&lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt;

== Zaporeak ==

Ardo beltzaren edo edoizein ardoren zaporea egindako hartzidura, barrikan egon den denbora eta landatutako mahats ondoaren arabera aldatzen da. Baina generalean lau zapore nabaritu ahalko ditugu ardo beltzean (eta edozein ardotan). 

===== Garratza =====
Ardo mota guztietan nabari izan daiteke: beltzean, zurian, gorrian... Baina, normalean kalitate oneko ardoetan nabaritzen da. Garraztasun punturik ez badauka esan nahi du ardoa hilda dagoela. Garraztasun puntu on bat badauka esango dugu &quot;ardo freskoa&quot; dela, eta hainbat elikagaiekin ahalko dugu konbinatu&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=vinetur.com|izenburua=Cómo reconocer los 4 sabores principales del vino|hizkuntza=es|url=https://www.vinetur.com/2016042723637/como-reconocer-los-4-sabores-principales-del-vino.html|aldizkaria=www.vinetur.com|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;. 

==== Gozoa ====
Ahoan nabari dugun lehen zaporea da, ardo guztiek dute gozotasun puntu bat denek dutelako azukre kantitate bat beraien barruan. Gozotasun puntu txikia duten ardoak &quot;ardo lehorrak&quot; izenarekin deitzen dira (normalean ardo beltza eta zuria)&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;.

==== Gazia ====
Munduko ardo guztietan nabari da gazitasuna, baina, gazitasun sentsazioa gutxitu nahi izanez gero ardo garratzagoak eratea aholkatzen da adibidez: urteko ardo beltz bat erreserba baten ordez&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;.

==== Mikatza ====
Mikaztasuna ardo beltzetan nabaritzen da kasu gehienetan, gehienbat dituen taninoengatik. Haragiarekin eta arrainarekin konbinatzeko egokineak izaten dira ardo mikatzak&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;.

== Kontsumitzaileak ==
Jakin badakigu ardoa edozein pertsonak edan dezakeela. Ardoa sozialki lotutago dago pertsona heldu eta maila sozio-ekonomiko altua daukaten jendearekin. Ez da edari klasista bat, baina, ardo on bat erateko asmoa eduki ezkero gauza guztiak bezela diru kantitate altua ordaindu beharko da. Edozein supermerkatutan aurkitu daiteke edozein pertsonak erosi dezakeen ardo beltz botila bat. 

== Edateko era eta zein janariarekin edan ==
Adituek diote ardoa edateko era egokiena beira kopa batean izango litzakeela, ardo berak dituen zapore guztiak mantentzen direlako. Ardoaren tenperatura ere garrantzitsua izaten da, ardo beltzaren kasuan giro tenperaturan edatea aholkatzen da, inoiz ez hotza (ardo zuria eta gorria hotzak edaten dira), baina, bero asko egiten duen garaian agian ez da egokiena giro tenperaturan edatea (berogia) beraz 15-20ºC bitartean mantentzea aholkatzen da. 

Ardo kopa ez da osoa beteko inoiz, normalean kopa erdia baino gutxiago.

Kopa hartzerako garaian ez da inoiz koparen baloi aldetik hartuko zurtoinetik baizik. Bi arrazoirengatik egiten da, lehenengoa arrazoi estetiko bat izango litzateke kopa zikintzen delako eskuarekin, eta bigarrena (askoz garrantzitsuagoa) ardoa behar dena baino lehenago berotuko delako&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Belén|izenburua=¿Cómo tomar vino tinto correctamente? - Ganivetería Roca|hizkuntza=es-ES|data=2021-03-30|url=https://www.ganiveteriaroca.com/blog/tomar-vino-tinto-lo-debes-saber/|aldizkaria=Ganiveteria Roca|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;.

== Prezioak ==
Ardo beltzaren (edo edoizein ardoren) prezioa gauza askorengatik aldatu daiteke; ardo beltzaren mota, marka, botilaren urte kopurua, kalitatea, etab... Munduan dagoen ardo beltz merkeenetakoa ''Torre Orias Tinto Crianza'' izango litzateke, botilak 2€-ko prezioa dauka, eta edozein supermerkatutan erosi daiteke&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Elena|abizena=Berberana|izenburua=Vinos de supermercado por menos de 2 euros y de calificación &quot;excelente&quot;|hizkuntza=es-ES|data=2018-05-17|url=https://www.libremercado.com/2018-05-17/vinos-de-supermercado-por-menos-de-2-euros-y-de-calificacion-excelente-1276618790/|aldizkaria=Libre Mercado|sartze-data=2022-05-12}}&lt;/ref&gt;. Beste aldetik, munduan dagoen ardo beltz garestiena [[Cuenca (Espainia)|Cuencan (Espainia)]] egiten da, ''ArumRed'' bodegetan. Bertan saltzen duten ardo beltz botila merkeena 1.250 eurokoa izango litzateke, ondorengoak 25.000 euroko prezioa dauka eta munduko botila garestiena 16 litroko edizio esklusiboa izango zen; 340.000 euro balio dituena&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Marta|abizena=Arce|izenburua=El vino más caro del mundo se hace en Cuenca: &quot;Es más seguro que el bitcoin&quot;|hizkuntza=es-ES|data=2021-03-28|url=https://www.libremercado.com/2021-03-28/vino-mas-caro-mundo-aurumred-cuenca-precio-340000-euros-bitcoin--6739659/|aldizkaria=Libre Mercado|sartze-data=2022-05-12}}&lt;/ref&gt;.    

== Izendatzearen auzia ==
Gaur egun ardo [[beltz]] esaten zaion arren, ziurrenik sailkapen beharragatik egiten da, [[ardo zuri]] eta [[ardo gorri]] deitutakoetatik aise bereizteko. Arrazoi sendoak daude uste izateko, baina, jatorriz ''ardo'' ''gorri'' (forma lexikalizatuan, ''ardangorri'') erabiltzen zela ardo ilun hau izendatzeko&lt;ref&gt;''Ardangorri'' forma lexikalizatua egotea, eta ez *''ardanbeltz'' edo *''ardantzuri'', izan daiteke horren lekuko. Koldo Mitxelenak (''Fonética histórica vasca'', 499. or., Seminario Julio de Urquijo, Donostia:1977) ''ardangorri'' formaren baliokidetzat jotzen du «vino tinto».&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_oehberria&amp;task=bilaketa&amp;Itemid=413&amp;lang=eu Orotariko euskal hiztegian] ''[https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_oehberria&amp;task=bilaketa&amp;Itemid=413&amp;lang=eu-ES&amp;definizioak=0&amp;query=gorri&amp;sarrera=125213&amp;azpi=27 ardo gorri]'' sarreran ageri diren adibide zahar gehienek iradokitzen dute kolore iluneko ardoaz ari direla.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Koloreak izendatzeko usadioaz, ikusi Txema Preciado, ''[https://www.euskara.euskadi.eus/contenidos/informacion/eu_mintzagai_bilduma_aurkezpen/es_aurkezp/adjuntos/06-Eusk_koloreak.pdf Euskarak erakutsi]''

''[https://www.euskara.euskadi.eus/contenidos/informacion/eu_mintzagai_bilduma_aurkezpen/es_aurkezp/adjuntos/06-Eusk_koloreak.pdf koloreak ikusten]'', Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia, Gasteiz:2009, bereziki 28. or. &lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[[Blanca Urgell]] hizkuntzalariaren iritziz, «ardo beltza ardo gorriaren mota berezi bat da, ilunagoa. Ziurrenik bikoitza zena gaztelaniaren eraginez hirukoiztu dugu [...]». Ikus ''Berria'' egunkaria, «[https://www.berria.eus/paperekoa/1892/015/002/2020-09-02/a-relaxing-glass-of-ardo-gorria.htm A relaxing glass of ardo gorria]», 2020-09-02.&lt;/ref&gt;.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Ardoak motaren arabera]]</text>
      <sha1>m2aqfjhh6c4zvlzhmkx91pgkfhe5ipa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gofre</title>
    <ns>0</ns>
    <id>479634</id>
    <revision>
      <id>9005596</id>
      <parentid>7314698</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:28:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="761" xml:space="preserve">{{elikagai infotaula}}
'''Gofrea''' ({{lang-fr|gaufre}}; {{lang-nl|wafel}}; {{lang-en|waffle}}) [[Belgika]]n eta [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetan]] jaten duten [[torta]] bat da. [[Irin]]ez eta [[arrautza (elikagaia)|arrautzez]] egindako oreak parrila itxura du.&lt;ref&gt;[http://www.gaufresbelges.com/ &quot;Les Gaufres Belges&quot;]. Gaufresbelges.com&lt;/ref&gt; Bero zerbitzatzen dituzte askotan txokolate edo beste goxoekin.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}


== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{gastronomia zirriborroa}}

[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako azkenburukoak]]
[[Kategoria:Belgikako azkenburukoak]]
[[Kategoria:Frantsesezko hitzak eta esaldiak]]
[[Kategoria:Galletak]]
[[Kategoria:Janari lasterra]]
[[Kategoria:Gosariak]]</text>
      <sha1>q8y0yavmeshkfpgdor8qe1xhnlhaqjf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hipnosi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>521473</id>
    <revision>
      <id>9005850</id>
      <parentid>8967127</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:39:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Josu</username>
        <id>646</id>
      </contributor>
      <comment>/* Historia */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="68598" xml:space="preserve">{{Artikulu nabarmendua}}
[[Fitxategi:Photographic Studies in Hypnosis, Abnormal Psychology (1938).ogv|thumb|thumbtime=7|''Photographic Studies in Hypnosis, Abnormal Psychology'' (1938). Emakume gazte baten hipnosi prozesua erakusten da.]]
'''Hipnosia''' kontzientziaren egoera berezia da, artifizialki eragina, erlaxazio sakon batekin eta aparteko sugestionagarritasunarekin agertzen dena &lt;ref&gt; [https://www.aahea.net/hipnosis/definiciones-de-hipnosis/ Definiciones de hipnosis] Asociación para el avance de la Hipnosis experimental y aplicada (AAHEA) &lt;/ref&gt;. Herri-irudipenak lo egoera batekin lotu badu ere, hipnosiak ez du zerikusirik lo fisiologikoarekin &lt;ref&gt; Rager, G.R.: Hipnosis, Sofrología y Medicina, Ed. Scientia (1973) 177-180 orr. ISBN: 84-85019-22-9 &lt;/ref&gt;.

Prozedura mekanikoak, fisikoak edo psikikoak -[[sugestio]]ak- erabiliz beste batengan sortzen da egoera hipnotikoa. [[Nerbio-sistema|Nerbio sistemaren]] gain eragina duten zenbait eragileren ondorio da. Hipnotizatua dagoen pertsona oso sugestionagarria da eta hipnotizatzailearen aginduak betetzen ditu, bere kode moralaren aurka joaten ez baldin badira (hipnotizatuak ez baitu guztiz galtzen bere buruaren kontrola).

Hipnosian hiru fase bereizten dira:

* Egoera hipnoidea edo hipnosiaren 1. gradua: Hipnotizaturik dagoen pertsonak bere gorputza oso astuna sentitzen du, eta nekez irekitzen ditu [[begi]]ak. Oso erlaxatuta dago eta esna dagoenean baino sentikorragoa da sugestioekiko.

* Tarteko maila edo hipnosiaren 2. gradua: egoera horretan hipnotizatua sugestionagarriagoa bihurtzen da. Erlaxazio sakona du. Hipnosian hitz egin dezake trantzetik atera gabe. [[Elektroentzefalograma]]ko erregistro batek alfa uhinak erakutsiko lituzke.

* Hipnosi sakona edo 3. gradua: Hipnotizaturik dagoen pertsonak ez du harremanik kanpoko munduarekin eta hipnotizatzailearekin bakarrik dago harremanetan. Gorputz osoa oso astuna da. Hipnotizatuak begiak ireki ditzake trantzetik atera gabe, eta mota guztietako haluzinazioak (bisualak, entzumenezkoak edo usaintsuak) eragin dakizkioke &lt;ref&gt; D'Arbó: El inmenso poder de la hipnosis, Ed. Plaza Janés (1977), 195-198 orr. ISBN: 84-01-31108-X &lt;/ref&gt;. Elektroentzefalogramako erregistro batek theta uhinak erakutsiko ditu &lt;ref&gt; [https://hipnosisclinica.org/analgesia-hipnosis/ La analgesia con hipnosis] Org Hipnosis &lt;/ref&gt;. Analgesia hipnotikoa ere fase honetan lor daiteke. Hirugarren graduan izaten dira baldintzarik egokienak pertsona horrengan portaera eta nortasun aldaketak eragiteko.

Hipnosi sakona egoeratik irten ondoren pertsona asko ez dira hipnotizatua egon diren bitartean gertatuaz gogoratzen, amnesia post-hipnotikoa agertzen baita. Hipnosia sarritan erabili izan da nerbio sistemaren eritasunak ([[histeria]], [[obsesio]] egoerak, etab.) eta [[toxikomania]]k ([[alkoholismo]]a adibidez) sendatzeko &lt;ref&gt; [http://www.grupohipnosiscopcv.es/ Grupo de Hipnosis Psicológica] Colegio Oficial de Psicólogos Comunidad Valenciana &lt;/ref&gt;. Psikoterapian ere sarritan erabiltzen da gaixoak ahaztuak dituen edo arbuiatzen dituen bere bizitzako zenbait gertaera edo pasadizo traumatikoak gogorarazteko. Gaitz psikosomatikoen tratamenduan, azkenik, tresna oso baliotsua da eta arrakasta handiz aplikatu dute psikiatrek zein sendagileek.

Hipnosiaren inguruko teoria asko fenomenoaren dekribapena [[burmuin]]aren aktibitatearen bitartez azaltzen saiatzen dira. Beste batzuk aldiz, esperientzia fenomenologikoetan zentratzen dira.

== Historia ==

Antzinako [[Egipto]]n, eta baita [[Grezia]]n ere, &quot;loaren tenpluak&quot; deitutakoak egon ziren, non apaizek hipnosia edo antzeko teknikak erabiltzen zituzten helburu terapeutikoekin. Izan ere, [[Imhotep]]en tenpluan hipnosi bezalako prozedurak praktikatzen dituzten pertsonak agertzen dira hainbat hieroglifikotan &lt;ref&gt; [http://exiliointerior-linzhe-trabajos.blogspot.com/2008/02/la-hipnosis.html La hipnosis] (2008) &lt;/ref&gt;.

Baina hipnosiaren aro modernoa XVIII. mendean hasten da, [[Franz Mesmer]] (1734-1815) sendagile alemaniarrak bere &quot;animalien magnetismoa&quot;ren teoria asmatu zuenean. Funtsean, Mesmerrek gizakiok [[Magnetismo|magnetismo fisikoaren]] antzeko energia bat dugula defendatzen zuen, pertsonen artean transmititu zitekeena eta ezaugari terapeutikoak izango zituena. [[Iman]]ak erabiliz, eta baita bere gorputzeko ustezko &quot;magnetismoa&quot;, Mesmerrek sendaketa ikusgarri batzuk lortu zituen &lt;ref&gt; Rager, G.R.: Hipnosis, Sofrología y Medicina, Ed. Scientia (1973) 1-3 orr. ISBN: 84-85019-22-9 &lt;/ref&gt;. Bere saioetan, haren bezeroak krisi ikusgarrietan erortzen ziren sarritan, krisi histerikoen parekoak, sendatu baino lehen.

1784an, [[Louis XVI|Frantziako Luis XVI]] erregeak eskatuta (Mesmerrek [[Paris]]en lan egiten baitzuen), ikerketa batzorde bat &quot;animalien magnetismoa&quot; existitzen ote zen ikertzen hasi zen. Batzordeko kideek Mesmerren emaitza batzuk egiazkoak zirela ondorioztatu zuten, baina [[plazebo]]z egindako esperimentuetan antzeko fenomenoak sortzen zirela ere azpimarratuz. Batzordeak &quot;magnetismo&quot; berezirik ez zegoela baieztatu zuen, eta Mesmerren emaitzak pazienteen irudimena eta sinesmenaren ondorioak zirela (sugestioaren ondorioa, esango genuke gaur) berretsi zuen.

Mesmerrek jarraitzaile asko izan zituen. Horietako batek, Puysegur markesak, nekazari gazte bat &quot;magnetizatu&quot; zuen 1784an, eta gaztea lo sakon batean sartzen zela ikusi. Lotan zegoela gaztea mugitzeko eta hitz egiteko gai zenez, Puysegur markesak &quot;sonambulismo magnetiko&quot; bat gertatu zela ondorioztatu zuen &lt;ref&gt; Rager, G.R.: Hipnosis, Sofrología y Medicina, Ed. Scientia (1973) 8-9 orr. ISBN: 84-85019-22-9 &lt;/ref&gt;. Magnetismora jo gabe, gaur egun nekazari gaztea hipnosi sakonean sartu zela sugestioaren ondorioz esango genuke.

[[Fitxategi:Jean-Martin Charcot chronophotography.jpg|thumb|eskuinera|300px|[[Jean-Martin Charcot|Charcotek]] hipnosia erabili zuen [[histeria]]ren sintomak tratatzeko. &quot;Iconographie photographique de la [[Pitié-Salpêtrière Hospital|Salpêtrière]]&quot;-ren irudiak (Jean Martin Charcot, 1878).]]

1843an [[James Braid]] zirujau eskoziarrak ''hipnosi'' hitza erabili zuen lehenbizikoz &lt;ref&gt;[http://www.publispain.com/hipnosis/historia_hipnosis.html Historia de la hipnosis] Publispain.com &lt;/ref&gt;. Braid garai hartako magnetizatzaile baten (La Fontaine) saio batera joan zen, eta harrituta geratu zen pertsona batzuk &quot;sonambulismo magnetikoan&quot; sartzen zirela ikusterakoan. Ustezko magnetismo horretan sinisten ez zuenez, Braidek sonambulismoaren arrazoia beste bat izango zela susmatu zuen, eta saio batzuk burutu zituen bere kasa etxekoekin.

Zirujau eskoziarrak hipnosiari buruzko lehenengo hipotesi arrazionala proposatu zuen. Bera konturatu zen pertsona batek arreta osoa objektu distiratsu batean jartzen baldin bazuen, horrek begien nekea eta kontzientziaren nolabaiteko ahultze iragankor bat eragiten zuela. Bere hitzetan: &quot;''Begiradaren finkapen iraunkorrak objektu batean begien nerbio-zentroak eta haien inguruko guneak geldiarazten ditu, [[nerbio-sistema]]ren oreka suntsituz, fenomenoa (egoera hipnotikoa) eragiten duena''&quot; &lt;ref&gt; D'Arbó: El inmenso poder de la hipnosis, Ed. Plaza Janés (1977), 34-36 orr. ISBN: 84-01-31108-X &lt;/ref&gt;.

XIX. mendearen erdialdean beste zirujau eskoziar batek, [[James Esdaile]]k, hamaika ebakuntza egin zituen [[Kalkuta]]n &quot;sonambulismo magnetikoa&quot; erabiliz. Esdailek anestesia hipnotikoa eragiten zuen bere gaixoengan, laguntza handikoa zena ebakuntzak egin ahal izateko (garai hartan [[kloroformo]]a eta anestesia kimikoa ez baitziren ezagutzen) &lt;ref&gt; Rager, G.R.: Hipnosis, Sofrología y Medicina, Ed. Scientia (1973) 13-14 orr. ISBN: 84-85019-22-9 &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; [https://hipnosisclinica.org/clasicos-de-la-hipnosis/ Clásicos de la hipnosis] hipnosisclinica.org &lt;/ref&gt; . Anestesia hipnotikoari atal bat eskainiko dio artikulu honek aurrerago

Hortik aurrera, eta Braid-i esker irudi magikorik gabe, beste zientzialari batzuk hipnosiaz interesatu ziren. Bi mediku frantziar ospetsuk, [[Hippolyte Bernheim|Bernheim]]-ek eta [[Ambroise-Auguste Liébeault|Liébeault]]-ek, &quot;Nancy-ko eskola&quot; sortu zuten, funtsean hipnosiaren atzean sugestioa eta beste elementu psikologiko batzuk daudela defendatzen zuena. Braid-ek egoera hipnotikoa prozesu fisiologiko baten emaitza zela esaten zuen bitartean, Bernheim-ek eta Liébeault-ek prozesu psikologiko baten ondorioa zela baieztatzen zuten. &quot;Loaren sugestio errepikatuak loa eragiten du&quot;, Liébeault-en esanetan &lt;ref&gt; Rager, G.R.: Hipnosis, Sofrología y Medicina, Ed. Scientia (1973) 19-21 orr. ISBN: 84-85019-22-9 &lt;/ref&gt;.

[[Jean-Martin Charcot]] (1825-1893) neurologo frantziarrak hipnosiari ikuspegi fisiologiko hutsa eman zion. Parisko La Salpêtrière ospitale ospetsuan emakume [[Histeria|histerikoekin]] lan egin zuen Charcotek, eta hipnosiaren bidez histerikoek zituzten patologia psikosomatiko batzuk sendatzeko gai izan zen. Charcotek uste zuen gaixo histerikoak soilik hipnotizatu zitezkeela (akats larria) eta krisi histerikoa eta egoera hipnotikoa antzeko gauzak zirela (okerra hau ere) &lt;ref&gt;[https://hipnosisclinica.org/que-es-hipnosis/clasicos-de-la-hipnosis/jean-martin-charcot-en-la-salpetriere/ Jean Martin Charcot en la Salpêtrière]{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Hipnosisclinica.com&lt;/ref&gt;. Hala ere, hipnosiaren erabilera terapeutikoan aitzindaria izan zen Charcot, eta lehenengo aldiz hipnosia ospitaletan eta unibertsitatean sartu zuen neurologo frantziar ospetsuak (1878-1884).

Ikasle asko izan zituen Charcotek. Besteak beste, [[Sigmund Freud]] psikiatra austriarra, [[psikoanalisi]]aren sortzailea. La Salpêtrièren ikusi zituen Freudek hipnosiaren ahalmenak, eta geroago [[Josef Breuer]] neurologoarekin prozedura hipnotikoetan sakondu zuen. Breuerrek eta Freudek hipnosia erabili zuten, arrakasta handiz, gaixo [[Neurosi|neurotikoen]] sintomak ezabatzeko, memoria traumatikoak berreskuratuz erregresio hipnotikoaren bidez. Prozesu horri &quot;metodo katartikoa&quot; deitu zioten &lt;ref&gt; Joseph Breuer and Sigmund Freud, Studies on Hysteria. Nervous and Mental Disease Monographs, Nº 61. Coolidge Foundation Publishers. New York. 20 orr. &lt;/ref&gt;. Hala ere, Freudek hipnosia baztertu zuen geroago gaixo neurotikoak artatzeko, bere ustez teknika hipnotikoak egokiak ez zirelako terapia analitiko sakon baterako; horrek psikoanalisia asmatzera eraman zuen &lt;ref&gt; Rager, G.R.: Hipnosis, Sofrología y Medicina, Ed. Scientia (1973) 27-29 orr. ISBN: 84-85019-22-9 &lt;/ref&gt;.

XX. mendean zehar asko izan dira hipnosia ikertu eta bere potentzialtasunetan interesa agertu duten psikiatra, psikologo, mediku eta ikertzaileak. Ezagunenak aipatzeagatik, [[Pierre Janet]] psikologoa, [[Ivan Petrovich Pavlov|Ivan Petrovich Pávlov]] neurofisiologo ospetsua, [[Milton Erickson]] estatubatuarra -jarraitzaile asko dituena gaur egun, eta [[American Society of Clinical Hypnosis]] erakunde prestigiotsuaren sortzailea-, [[Alfonso Caycedo]] psikiatra -hipnosia eta fenomeno hipnotikoak [[sofrologia]] izeneko zientzia berri batean sartu zituena-, eta abar luze bat.

Azkenik, aipatu behar da XX. mendeko bigarren erdian hipnosia mundu osoko fakultate eta unibertsitateetan ikasgai gisa sartu zela. APA ospetsuak ([[American Psychiatric Association]]) hipnosiari duen balio terapeutikoa aitortzen dio, eta gaur egun [[American Psychological Association]]-en atal batek bere ikerketan jarduten du &lt;ref&gt; [http://www.publispain.com/hipnosis/historia_hipnosis.html Historia de la hipnosis] Publispain.com &lt;/ref&gt;. Mundu osoan hamaika dira hipnosia ikergai duten erakunde zientifikoak: [[British Medical Association]], [[American Medical Association]], [[American Institute of Hypnosis]], [[American Society of Clinical Hypnosis]], [[International Hypnosis Research Institute]], etab.

== Hipnosiaren psikofisiologia ==

[[Fitxategi:Eeg theta.svg|thumb|eskuinera|340px|Theta uhinak, [[elektroentzefalograma]]ren bidez erregistratuak.]]

Egoera hipnotikoak ez du zerikusirik lo fisiologikoarekin, ikuspuntu psikologiko zein fisiologikoaren aldetik. Loan subjektuak konexio guztiak apurtzen ditu inguruarekin, eta bere mundu propioan (eta [[amets]]en munduan) murgiltzen da. Hipnosian, aldiz, subjektuak ez du harremana hausten inguratzen duenarekin: hipnosi sakonean ere, hipnotizatua hipnotizatzailearen bidez kontaktuan dago beti kanpoko errealitatearekin. Horrez gain, gauza jakina da hipnosipean [[erreflexu errotuliano]]a badagoela, eta lo fisiologikoan ez.

Hipnosipean dauden gizabanakoen burmuinen jarduera ikertu da, eta ikerketa horrek agerian jarri du fisiologia ezberdina dela egoera hipnotikoan edo lo fisiologikoan. Esaterako, burmuinak lau uhin mota sortzen ditu, [[elektroentzefalograma]]ren bidez erregistratzen direnak: alfa uhinak (8-13 ziklo/segundoko), erlaxazio-egoeretan agertzen direnak, begiak itxita; beta uhinak (13-30 ziklo/segundoko), esna gaudenean gure eguneko ohiko egoeran agertzen direnak; theta uhinak (4-8 ziklo/segundoko), logura fasean agertzen direnak; eta delta uhinak (0,1-4 ziklo/segundoko), lo fisiologikoan sortzen direnak &lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20200427201259/http://www.ub.edu/pa1/node/130 Las ondas cerebrales] Psicología de la percepción visual&lt;/ref&gt;. Bada, hipnosi sakonean theta uhinak dira nagusi (hipnosiaren 1. graduan alfa uhinak), eta ez lo fisiologikoari dagozkion deltak.

Hipnosiaren neurofisiologia ulertzen saiatu zen lehenengo zientzialaria [[Ivan Petrovich Pavlov|Pavlov]] Nobel sariduna izan zen. Bere ustez, estimulu monotono baten errepikapenak (estimulu fisikoa edo psikologikoa -sugestioa, adibidez-) burmuinaren alde kortikalaren inhibizioa eragiten du, fenomeno hipnotikoa agertuz. Pavlovek animaliekin egindako esperimentuetan oinarritu zuen bere hipotesia &lt;ref&gt; Rager, G.R.: Hipnosis, Sofrología y Medicina, Ed. Scientia (1973) 175 orr. ISBN: 84-85019-22-9 &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; D'Arbó: El inmenso poder de la hipnosis, Ed. Plaza Janés (1977), 56 orr. ISBN: 84-01-31108-X &lt;/ref&gt; (nahiz eta animalien hipnosia eta giza hipnosia oso ezberdinak izan).

Jakina denez, burmuinaren aurrealdeko eremu kortikala kontzientzia eta pentsamendu analitikoaren egoitza da. Eremu horren inhibizioak funtzio analitikoaren itzalaldia dakar, eta horrek areagotzen du hipnotizatuaren hipersugestionagarritasuna.

Hipnosiaren neuroirudiek burmuineko patroi ugari agerian jarri dute, patroi bakar baten ordez. Hori azal daiteke sugestio desberdinek burmuinaren arlo ezberdinetan eragina dutelako &lt;ref&gt; Landry M, Lifshitz M, Raz A (2017). &quot;Brain correlates of hypnosis: A systematic review and meta-analytic exploration&quot;. Neurosci Biobehav Rev &lt;/ref&gt;.

Esaterako, ikerketa batek frogatu du hipnosian dauden subjektuei emandako kolore-haluzinazioko sugestio batek azal okzipitalaren kolore-prozesamenduko eremuak aktibatu zituela &lt;ref&gt; Kosslyn SM, Thompson WL, Costantini-Ferrando MF, Alpert NM, Spiegel D (August 2000) [https://www.semanticscholar.org/paper/Hypnotic-visual-illusion-alters-color-processing-in-Kosslyn-Thompson/46f05ac2e9a40233578ddb1d9c10a0e48994397d Hypnotic visual illusion alters color processing in the brain] American Journal of Psychiatry. 157 (8): 1279–84 &lt;/ref&gt;

Erresonantzia magnetiko funtzionalarekin egindako ikerketa batzuetan aurkitu zen subjektu oso hipnotizagarrietan, egoera hipnotikoan, aurreko [[kortex zingulatu]]an, erdialdeko eta goiko aldebiko bira frontalean eta ezkerreko erdiko bira frontalean aktibitatea murrizten zela. Behatutakoa bezalako jardueraren murrizketa arreta-lanak egiterakoan baino ez da gertatzen, baina kasu hauetan hori gertatzen da beste eremu batzuetako jardueraren hazkundearekin, hipnosian gertatzen ez dena &lt;ref&gt; [https://psiqueviva.com/neurobiologia-de-la-hipnosis/ neurobiología de la hipnosis] Psique nueva (2013) &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; Tobias Egner, Graham Jamieson et John Gruzelier, « Hypnosis decouples cognitive control from conflict monitoring processes of the frontal lobe », NeuroImage, vol. 27, no 4,‎ 2005-10-01, 969–978 orr. doi: [https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1053811905003174?via%3Dihub 10.1016/neuroimage 2005.05.002] &lt;/ref&gt;

== Sugestioa ==

[[Fitxategi:Ferenc Völgyesi with Hanna, a female chimpanzee of the Budapest Zoo.png|thumb|eskuinera|300px|Animalien hipnosia: F.A. Völgyesy neurologoak hipnosia egiten Budapesteko zoologikoaren txinpantze eme bati.]]

Sugestioa da, zalantzarik gabe, tresnarik eraginkorrena egoera hipnotikoa subjektu batean eragiteko. Estimulu fisikoen garrantzia gutxietsi gabe (ikusmen, entzumen edo ukimen estimuluak, adibidez) hipnosia sortzeko prozesuan, sugestioa da burmuineko eremu espezifikoetara hobekien iristen den estimulua, fenomeno hipnotikoa eragiteko egokiena.

Sugestioaren erabilerak, hain zuzen, animalien hipnosia eta giza hipnosia bereizten ditu. Animalien hipnosia eragiteko [[nerbio-sistema]] blokeatzen duten estimulu fisikoak erabiltzen dira, animalia egoera kataleptiko edo letargiko batean sartzen dutenak &lt;ref&gt; Völgyesi, F. A.: La Hipnosis en el Hombre y en los Animales, CECSA (1969) 18-22 eta 60-64 orr. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; Stovkis B., Montserrat Esteve, S: Tratado de Hipnosis-Introducción a la Sofrología Ed. Scientia (1967) 130-131 &lt;/ref&gt;. Hitzaren ahalmenak, bistan da, giza hipnosian besterik ezin dira aplikatu. Hitzaren bitartez, hipnotizatzaileak aldaketa fisiologikoak zein psikologikoak eragin ditzake sugestionagarria den subjektu batengan.

G.R. Rager kardiologo frantziarrak, hipnosian eta sofrologian adituak, honela definitzen du sugestioa &lt;ref&gt; Rager, G.R.: Hipnosis, Sofrología y Medicina, Ed. Scientia (1973) 56-57 orr. ISBN: 84-85019-22-9 &lt;/ref&gt;: &quot;''Sugestioa prozesu psikologiko bat da, zeinaren bidez ideia bat onartzen dugun, horretarako inolako arrazoi logikorik egon gabe''&quot;..... &quot;''subjektu bati eskaintzen zaion ideia da sugestioa, modu ez kritikoan onar dezan''&quot;. Era berean, sugestionagarritasuna zenbait subjektuk erresistentzia psikologikorik eskaini gabe sugestioa onartzeko duten gaitasuna da. Esan gabe doa subjektu sugestionagarriak direla errazen hipnotizatzen direnak.

Sugestioa beti gizabanakoaren [[subkontziente]]ra zuzenduta dago. Eta alde kontzienteak zenbat eta gutxiago esku hartu sugestio prozesuan, orduan eta eraginkorragoa izango da sugestioa.

[[Emile Coué]] psikologo frantziarrak bere izena daraman printzipio psikologikoa formulatu zuen XX. mendearen hasieran: &quot;''Gizabanako batek bere arreta osoa ideia batean kontzentratzen duenean, ideia horrek gauzatzeko joera du&quot;'' &lt;ref&gt; [https://www.cop.es/colegiados/m-03258/hipnosis.htm Hipnosis (breve introducción)] Colegio Oficial de Psicólogos &lt;/ref&gt;

Hipnotizatzaile trebe batek sugestio egokiak erabiliko ditu egoera hipnotikoa subjektu sentikor eta sugestionagarri batengan eragiteko.

== Hipnosiarekiko sentikortasuna ==

Hipnosiarekiko sentikortasuna oso aldakorra da populazio batean. Gizabanako batzuk egoera hipnotikoan erraz sartzen diren bitartean, beste batzuk hipnotizatzea lan nekeza da.

Oinarri zientifiko handirik ez duten hainbat hipnosi-libururen arabera hipnosiarekiko sentikortasuna gorputzaren edo aurpegiaren itxuran islatzen da. Gizabanako argalak eta aurpegi triangeluarrekoak, adibidez, erraz hipnotizatuko lirateke. Egia esan, hipnosiarekiko sentsibilitatea faktore psikologikoen mende dago, ez faktore morfologikoen mende. Eta batez ere subjektuaren sugestionagarritasun-mailaren menpe dago sentikortasun hori.

Ohikoa da saio hipnotikoa egin aurretik medikuak edo terapeutak proba batzuk egitea hipnotizatu behar duen pertsonaren sugestionagarritasun-maila ezagutzeko &lt;ref&gt; Stovkis B., Montserrat Esteve, S: Tratado de Hipnosis-Introducción a la Sofrología Ed. Scientia (1967) 35 orr. eta 66-72 orr. &lt;/ref&gt;. Psikiatrek eta psikologoek asko erabiltzen dute eskala standard bat, [[Stanford Unibertsitatea|Stanford]]&lt;nowiki/&gt;eko sentikortasun hipnotikoaren eskala, hain zuzen &lt;ref&gt; [http://www.psicothema.com/psicothema.asp?id=35 Psicothema aldizkaria] www.psicothema.com &lt;/ref&gt;. Hamabi itemek osatzen dute [[Stanford Unibertsitatea|Stanford]]&lt;nowiki/&gt;eko eskala.

[[Fitxategi:Hypnotic-spiral.jpg|thumb|eskuinera|250px|Hipnodiskoa erabiltzen dute terapeuta batzuek egoera hipnotikoa eragiteko.]]

Ausaz hartutako populazio batean, oso erraz hipnotizatzen diren gizabanakoak daude, eta baita hipnosiarekiko guztiz erresistenteak direnak. Jagot-ek &lt;ref&gt; Jagot, P: Magnetismo, Hipnotismo y Sugestión Ed. Iberia (1973) 73-74 orr. ISBN: 84-7082-62-4 &lt;/ref&gt; dio gizabanakoen %20a oso erraz hipnotizatzen direla, %60a egoera hipnotikoan ahalegin gutxiago edo gehiagorekin sartzen direla, eta beste %20 bat oso erresistentea dela hipnosiarekiko eta nekez hipnotiza daitekeela. Antzeko ehunekoak erabiltzen dituzte gaian adituak diren beste egile batzuek &lt;ref&gt; D'Arbó: El inmenso poder de la hipnosis, Ed. Plaza Janés (1977), 71-73 orr. ISBN: 84-01-31108-X &lt;/ref&gt;.

Zer esanik ez dago saio hipnotikoa arrakastatsua izan dadin guztiz beharrezkoa dela hipnotizatuaren kooperazioa. Bere gogoaren aurka inork ezin du hipnotizatua izan. Hain zuzen, hipnotizatuak izateko motibazio eta gogo gehien dutenak (terapia bat burutzeko, adibidez) dira hipnosian errazen sartzen direnak &lt;ref&gt; Stovkis B., Montserrat Esteve, S: Tratado de Hipnosis-Introducción a la Sofrología Ed. Scientia (1967) 41-42 orr. &lt;/ref&gt;.

[[Jean-Martin Charcot|Charcoten]] eta [[Sigmund Freud|Freuden]] garaietatik badakigu pertsona [[Histeria|histerikoak]] eta [[Neurosi|neurotiko]] mota batzuk oso sugestionagarriak direla eta, beraz, erraz hipnotizatzen direla.

Tipologia psikologikoaren arabera, hauek dira egoera hipnotikoan errazago sartzen direnak:

* hipnotizatuak izateko motibazio handia dutenak

* irudimen eta fantasia handiko gizabanakoak, esna amets egiteko joera dutenak &lt;ref&gt; SC Wilson, TX Barber (1981) Vivid fantasy and hallucinatory abilities in the life histories of excellent hypnotic subjects (Somnabules): A Preliminary Report. In Eric Klinger (ed.) Imagery: Vol. 2: Concepts, Results., and Applications. NY, NY: Plenum Press &lt;/ref&gt;

* erraz txunditzen direnak

* nortasun disoziatiboa edota estres postraumatikoa dutenak &lt;ref&gt; Barrett, D. L. (1991) Deep Trance Subjects: A Schema of Two Distinct Subgroups. Chpt in R. Kunzendorf (Ed.) Imagery: Recent Developments, NY: Plenum Press, 101 112 orr. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; Frischholz, EJ; Lipman, LS; Braun, BG; et al. (1992). &quot;Psychopathology, hypnotizability, and dissociation&quot;. Am J Psychiatry. 149 (11): 1521–1525 &lt;/ref&gt;

* pertsona otzanak eta obeditzeko oso ohituta daudenak (soldaduak, adibidez) &lt;ref&gt; Stovkis B., Montserrat Esteve, S: Tratado de Hipnosis-Introducción a la Sofrología Ed. Scientia (1967) 34-35 orr. &lt;/ref&gt;

Bestalde, kontuan hartu behar da saio hipnotiko baten arrakasta, hein handi batean, hipnotizatzailearen eta hipnotizatuaren artean ezartzen den harremanaren araberakoa dela. Hipnosi klinikoan edo medikoan, esaterako, medikuaren eta gaixoaren arteko harremana, &quot;aliantza terapeutikoa&quot;, oso garrantzitsua da, haien arteko lotura. Hipnotizatzaileak hipnotizatuan itxaropen handia eta inpresio ona sortzea lortzen badu, hau askoz sentikorragoa izango da haren eragina hipnotikoarekiko.

Batzuetan saio hipnotikoak porrot egiten du subjektuak duen erresistentzia inkontzienteagatik. Oso aldeko eta motibatua izan arren, beldurrak edo beste faktore inkontziente batzuek ezkutuko erresistentzia hori sor dezakete subjektuarengan, eta halakoetan hipnosi lortzea oso nekeza da.

== Hipnosiaren egiak eta gezurrak ==

[[Fitxategi:Sailesh the Hypnotist at the 2012 Tanana Valley State Fair.jpg|thumb|eskuinera|300px|Antzokiko hipnotizatzailea. Hipnosia ikuskizuna egiteko erabiltzen da sarritan, egoera komikoak eragiteko. Honek desitxuratu egiten du bere irudia, eta kalte egiten die fenomeno hipnotikoa modu zientifikoan ikertu nahi duten erakundeei.]]

Hipnosiaren irudi oso desitxuratua du kaleko jendeak, hipnotismoaz dakiena ez baitator aldizkari mediku edo zientifikoetatik, pelikuletatik, literaturatik edo antzokiko ikuskizunetatik baizik. Horrenbestez, mito anitz eta kontzeptu oker asko kaleratu dira hipnosiaz. Jarraian horietako batzuk aztertuko ditugu:

* &quot;''Ez dut hipnotizatua izan nahi, ez esnatzeko beldur naizelako''&quot;.
Gezurra. Ezinezkoa da egoera hipnotikotik atera ahal ez izatea. Hipnotizatzailea joango balitz eta hipnotizatua bakarrik utziko balu, hau berez &quot;esnatuko&quot; litzateke minutu edo -asko jota- ordu batzuren buruan, baita hipnosi sakonarekin ere &lt;ref&gt; D'Arbó: El inmenso poder de la hipnosis, Ed. Plaza Janés (1977), 214-216 orr. ISBN: 84-01-31108-X &lt;/ref&gt;.

* &quot;''Hipnosipean, subjektuak hipnotizatzailearen agindu guztiak obeditzen ditu, bere borondatea ezabatuta dagoelako''&quot;.
Gezurra. Hipnotizatuak ez ditu aginduak jasotzen, sugestioak baizik. Hipnosi sakonean ere hipnotizatuak ez ditu inoiz bere borondatea eta kontrola galtzen, eta ez du inoiz obedituko bere kode moralaren aurka emandako sugestioak.

* &quot;''Hipnosia ez da zientifikoa. Praktikatzen dutenak iruzurtiak dira, antzokiko ikuskizunak egiten dituzten sasi magoak edo dirua eskuratu nahi duten petrikiloak''&quot;.
Gezurra. Egia bada ere antzokiko hipnotizatzaileek hipnosiaren azaleko irudi okerra ematen dutela, hipnosiak aplikazio praktiko asko ditu psikologian eta medikuntzan, gero aztertuko denez. Eta hamaika dira munduan zehar, bereziki herrialde aurreratuenetan, hipnosia ikuspuntu zientifiko batetik ikertzen duten erakundeak eta unibertsitateak &lt;ref&gt; Capafons, Antonio [http://www.papelesdelpsicologo.es/resumen?pii=779 Hipnosis clínica: una visión cognitivo-comportamental] Papeles del Psicólogo &lt;/ref&gt;. Zientzialari ospetsu askok ([[Jean-Martin Charcot|Charcotek]], [[Ivan Petrovich Pavlov|Pavlov]]-ek, [[Freud]]ek, [[Milton Erikson|Ericksonek]]…) hipnosia sakon aztertu eta aplikatu zuten euren arlo profesionaletan

* &quot;''Hipnotizatua lotan dago''&quot;.
Gezurra. Goian aipatu denez, egoera hipnotikoak eta lo fisiologikoak ez dute zerikusirik.

* &quot;''Hipnotizatzaile trebe batek pertsona bat hipnotizatu dezake bere borondatearen aurka''&quot;.
Gezurra. Inork ezin du hipnotizaturik izan berak nahi ez badu. Egoera hipnotikoa eragiteko funtsezkoa da subjektuaren kooperazioa eta laguntza, hipnosi guztiak -hein handi batean- auto-hipnosi prozesu bat direlako.

* &quot;''Hipnoterapiak emaitza ikusgarriak lortzen ditu, ona, azkarra eta oso eraginkorra delako''&quot;.
Gezurra. Baliagarria izan arren, hipnosiak ez ditu mirariak egiten. Terapia hipnotikoa, gainera, tentuz burutu behar da, eta beti ondo kualifikatutako profesionalen aldetik (medikuak, psikologoak edo psikiatrak). Haien eskuetan laguntza handia ematen du hainbat asalduren tratamenduan.

* &quot;''Emakumezkoak errazago hipnotizatzen dira gizonezkoak baino''&quot;.
Zalantzazkoa. Emaitza kontrajarriak daude ikerlarien artean honi dagokionez &lt;ref&gt; Stovkis B., Montserrat Esteve, S: Tratado de Hipnosis-Introducción a la Sofrología Ed. Scientia (1967) 66-67 orr. &lt;/ref&gt;

* &quot;''Hipnotizatzaileak dohain bereziak izan behar ditu''&quot;.
Gezurra. Hipnosia burutu ahal izateko ez dira &quot;ahalmen paranormalak&quot; eduki behar. Hipnosia teknika bat da, eta -arlo guztietan bezalaxe- pertsona batzuk hobeak eta trebeagoak dira beste batzuk baino teknika hori garatzerakoan &lt;ref&gt; [http://www.publispain.com/hipnosis/preguntas_frecuentes.html Hipnosis: preguntas frecuentes] Publispain.com &lt;/ref&gt;

* &quot;''Hipnosiaren bidez ahaztuta dauden oroitzapenak berreskuratu daitezke''&quot;.
Egia. Hipnosian -eta batez ere hipnosi sakonean- [[hipermnesia]] dago, hau da, [[subkontziente]]an ahaztuta dauden oroitzapenak berreskuratu daitezke. Honek aplikazio kliniko eta praktiko asko ditu psikologian &lt;ref&gt; Rager, G.R.: Hipnosis, Sofrología y Medicina, Ed. Scientia (1973) 132-135 orr. ISBN: 84-85019-22-9 &lt;/ref&gt;

* &quot;''Hipnosiaren bidez ustezko &quot;aurreko bizitzak&quot; gogoratu daitezke''&quot;.
Gezurra. Hipnosia [[parapsikologia]]ren eremuan aplikatu bada ere ([[psigamma]] deitutako fenomenoak batez ere [[telepatia]], [[argikusmena]], [[iragarpena]]… &lt;ref&gt; Rýzl, M. : Hipnosis y Percepción Extrasensorial Ed. Panaeuropea de Ediciones y Publicaciones (1974) ISBN: 84-85.114-11-6 &lt;/ref&gt; - eta baita gorputzetik kanpoko esperientziak eta [[berraragitze]]a ikertzeko), berraragitzeari dagokionez emaitzak ez dira inondik inora argiak. Erregresio hipnotikoa aplikatuz, eta hipnotizatua jaio aurretiko garaietara eramanez, gizabanako batzuek kontakizun biziak burutzen dituzte, baina nekeza da hipnosian errealitatea irudimena edo fantasiatik bereiztea.

== Sugestio post-hipnotikoak ==

Sugestio post-hipnotikoak (agindu post-hipnotikoak ere deituak) hipnosiaren alderdi interesgarrienetako bat dira, aplikazio praktiko asko dituztenak.

Hipnosian dagoen bitartean subjektuak jasotzen dituen aginduak dira agindu post-hipnotikoak, hipnosiaren ostean (esna egoeran, beraz) bete behar direnak &lt;ref&gt; [https://psiquiatria.com/glosario/sugestion-posthipnotica Glosario de psiquiatría] Psiquiatria.com &lt;/ref&gt;.

Ikus dezagun agindu post-hipnotikoaren adibide bat. Hipnotizatzaileak zera esaten dio hipnosipean dagoen subjektuari: &quot;''Orain ondo entzun nazazu. Egoera hipnotiko honetatik irtendakoan, hortik bost minutura nik eztula pixka bat egingo dut. Eta zuk nire eztula entzun bezain laster oso egarri zarela sentituko duzu. Eztarria oso lehor duzula antzemango duzu, eta edateko gogo gaindiezina izango duzu. Horrenbestez, baso bat ur eskatuko didazu. Eman dizudan agindu hau zure subkontzientean geratuko da, eta ez duzu gogoratuko esnatzen zarenean. Baina nire eztula entzuterakoan, edateko gogoa sentituko duzu eta baso bat ur eskatu''&quot;.

Zer esanik ez dago sugestio post-hipnotikoa ondo ematen badela, eta subjektua hipnosiaren 3. graduan badagoela (hipnosiaren gradu arinetan sugestio post-hipnotikoak ez baitu funtzionatzen), hipnotizatuak baso bat ur eskatuko duela hipnotizatzailearen eztula entzutean (eta oso egarri zegoela argudiatuko du).

Sugestio post-hipnotikoak, beraz, hipnosiaren ondoren gauzatzen dira. Subjektua egoera hipnotikotik atera eta minutu, ordu edo baita egun batzuen ondoren ere &lt;ref&gt; D'Arbó: El inmenso poder de la hipnosis, Ed. Plaza Janés (1977), 209-210 orr. ISBN: 84-01-31108-X &lt;/ref&gt;. Hipnosiaren 3. graduan (hipnosi sakonean) amnesia post-hipnotikoa lortu daitekeenez, hipnotizatzaileak agindu post-hipnotikoa ematean subjektuari esango dio ez duela agindu horretaz ezer gogoratuko esnatzerakoan. Agindu post-hipnotikoa, hortaz, hipnotizatuaren [[subkontziente]]an ezkutatuko da, bere eremu kontzientetik kanpo &lt;ref&gt; [https://britishhypnosisresearch.com/post-hypnotic-suggestions-work-therapy/ How post hypnotic suggestions work in therapy] British Hynosis Research &lt;/ref&gt;. Funtsezkoa da hipnotizatzaileak agindu post-hipnotikoaren exekuzioa seinale bati lotzea. Seinale hori aktibatzen denean, subjektuak bulkada inkontziente bat sentituko du (ez baitu kontzienteki gogoratzen agindu post-hipnotikoa), eta bulkada inkontziente horrek agindua betearaziko dio (ura edatea, gure adibidean).

Ulertzekoa denez, sugestio post-hipnotikoaren ahalmenak egundokoak dira, eta hipnoterapian usu erabiltzen dira &lt;ref&gt; Rager, G.R.: Hipnosis, Sofrología y Medicina, Ed. Scientia (1973) 54-55 orr. ISBN: 84-85019-22-9 &lt;/ref&gt;. Bere erabilera egokia da hainbat kasutan: antsietate-maila jaisteko, insomnioa, minaren aurkako tratamenduan edota ohitura kaltegarrien aurka: takifagia, alkoholismoa edo tabakismoa, besteak beste.

Stokvis-ek oso ohikoa den aplikazio bat deskribatzen du jarraian: sugestio post-hipnotikoaren erabilera erretzeari uzteko &lt;ref&gt; Stovkis B., Montserrat Esteve, S: Tratado de Hipnosis-Introducción a la Sofrología Ed. Scientia (1967) 195 orr. &lt;/ref&gt;:

&quot;''B. M. gaixoa, 39 urtekoa, abuztuaren 3an etorri zen, eta duela 10 urtetik hona gehiegi erretzen duela adierazi zuen: 35 zigarro egunero. Bertigoak, goragaleak, gastralgiak, pirosia eta bihotzeko mina ditu. Erretzeari utzi nahiko lioke, baina ezin du. Gaixoa hipnotizatu egiten da, eta honako sugestio post-hipnotiko hau ematen zaio: &quot;Zigarro bat pizten duzun bezain laster, goragalea izango duzu, eta horrek botaka eginaraziko dizu; horrela, berehala kenduko duzu zigarroa ahotik&quot;.

&quot;''Saioaren ondoren, gaixoak zigarro bat pizten du eta, hain zuzen, sugestioa egia bihurtzen da. Tratamenduarekin jarraitzen da, sei astez, astero hiru saio. Lau asteren buruan, zigarro bat pizten saiatzen den bakoitzean goragaleak etortzen zaizkio, eta fenomeno horrek urte eta erdi iraungo du, senarrak azaldu zigunez.''&quot;.

Sugestio post-hipnotikoak ere erabiltzen dira hurrengo egoera hipnotikoak errazago lortzeko, eta egoera horiek sakonagoak izan daitezen. Edota subjektuak berak auto-hipnosian sartzeko, aldez aurretik hipnosian eman zaion &quot;seinale-zeinu&quot; bat exekutatzean.

== Hipnosiaren &quot;egoera&quot;ren eta &quot;ez-egoera&quot;ren teoriak ==

[[Fitxategi:Une leçon clinique à la Salpêtrière.jpg|thumb|eskuinera|300px|[[Jean-Martin Charcot]] neurologo frantziarrak hipnosia erabili zuen bere ospitalean XIX. mendearen bukaeran [[Histeria|histerikoen]] sintomak ezabatzeko]]

Hipnosia eragiteko subjektuaren arreta osoa ideia batean edo objektu batean zentratu behar da. Hainbat hipnotizatzailek hipnotizatuaren arreta objektu distiratsu batean kontzentratu arazten dute. Edo atsedena hartzeko ideia batean, sugestioaren bidez. Beraz, egoera hipnotikoa gainkontzentrazio baten bidez sor daiteke: horrek subjektuaren alde kontzientea ahultzen du hein handi batean.

Hipnosiaren teoria batzuk fenomeno hipnotikoa burmuineko jardueraren parametroetan deskribatzen saiatzen dira; beste batzuk, berriz, esperientzia fenomenologikoetan kontzentratzen dira gehiago. Horretan datza &quot;egoera&quot; eta &quot;ez-egoera&quot; hipnotikoaren, hurrenez hurren, planteatzen den eztabaida.

&quot;Egoera&quot;ren aldekoek uste dute hipnosia egoera fisiologiko objektiboa dela, lo edo esna egoeraren antzekoa, berezia. Fisiologo askok (Pavlov, Wickramásekera, Völgyesy….) eta [[Milton Erickson]] bezalako psikiatra eta hipnologo handiek teoria hau defendatzen zuten. Egoera hipnotikoan aldaketa fisiologikoak eta burmuineko aldaketak ere daudela argudiatzen zuten &lt;ref&gt; Rocamora, P.[https://www.radoctores.es/doc/1V12N2-rocamora-sugestion.pdf Sugestión, psicoanálisis y transferencia] &lt;/ref&gt;.

&quot;Ez-egoera&quot;ren aldekoek, aldiz, ez dagoela hipnosia baieztatzen duen egoera fisiologiko berezirik proposatzen dute. Lo fisiologikoan, esaterako, burmuinak delta uhinak sortzen ditu; esna egoeran, beta uhinak. Haatik, egoera hipnotikoaren uhin espezifikoak ez daude (hipnosian alfa uhinak eta theta uhinak ager daitezke, baina uhin horiek ez dira egoera hipnotikoan bakarrik agertzen). Haien ustez, hipnosia prozesu psikologiko berezia da, non hipnotizatua inguruko errealitatetik hein batean isolatzen den eta sugestionagarritasunaren maila areagotua erakusten duen.

Hipnosia azaltzeko bi teoria gehiago daude, besteak beste:

=== Disoziazio eta neodisoziazioaren teoria ===

[[Pierre Janet]] autoreak ondu zuen disoziazioaren terminoa. Disoziazioa, kontzientziaren elementuen banaketa bezala azaldu zuen, paziente histerikoekin egindako lanetan lortutako ondorioetatik ateratakoa. Hipnosian, subjektuek gogoaren atal kontzientearen zati baten kontrola galtzen dute. Modu honetan, subjektuek modu autonomo batean erantzuten dute &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Onno|abizena=van der Hart|izenburua=The dissociation theory of Pierre Janet|orrialdeak=397–412|hizkuntza=en|abizena2=Horst|izena2=Rutger|data=1989-10-01|url=http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jts.2490020405/abstract|aldizkaria=Journal of Traumatic Stress|alea=4|zenbakia=2|issn=1573-6598|doi=10.1002/jts.2490020405|sartze-data=2017-10-05}}&lt;/ref&gt;

=== Gizarte eraikuntzaren teoria eta rolaren teoria ===

&quot;Ez-egoeraren&quot; teoriaren azpi-teoria da. Honen arabera, subjektuek rol bat bereganatzen dute, eta modu honetan, hipnotizatzaileari ahalbidetzen diote haientzako errealitate bat sortzea. Harreman hau, hipnotizatzailearen eta hipnotizatua izan den subjektuaren arteko narrazio kopuruaren araberakoa da. Ikerketa askok, desiragarritasun sozialaren papera azpimarratu izan dute, esperientzia hipnotikoen sorkuntzan garrantzi handikoa delako. Hau da, subjektuek esperientzia hipnotikoak sortzen dituzte, ñabardura eta igurikapen sozialak asetzeko helburuarekin. Oso gutxi dira teoria hau defendatzen duten zientzialariak, funtsean hipnosia &quot;iruzur psikologiko&quot; bat dela planteatzen duena, zaila baita iruzur horrek azaltzea hipnosi sakonean gertatzen diren fenomeno batzuk: anestesia hipnotikoa, esaterako.

== Hipnosiaren sakontasun mailak ==

&quot;Egoera&quot; eta &quot;Ez-egoera&quot;ren eztabaidak harreman handia du hipnosiaren maila desberdinekin. Izan ere, ez da gauza bera hipnosiaren 1. maila, non subjektua oso erlaxatuta besterik ez dagoen (alfa uhinak EEGan), edo hipnosiaren 3. maila, non subjektua hipnosi sakonean dagoen eta amnesia, anestesia eta mota guztietako haluzinazioak senti ditzakeen.

Horrenbestez, egoera hipnotikoa ez da bakarra eta uniformea. Hipnosipean, subjektuak sakontasun hipnotikoaren maila ezberdinak izan ditzake, hipnosi arinetik (non kontzientzia esna egoeran ia bezain aktiboa dagoen) hipnosi sakoneraino (non alde kontzientearen ia erabateko desagerpena gerta daitekeen). Eta muturreko bi egoera horien artean tarteko maila batzuk daude &lt;ref&gt; Rager, G.R.: Hipnosis, Sofrología y Medicina, Ed. Scientia (1973) 101 orr. ISBN: 84-85019-22-9 &lt;/ref&gt;.

Hipnologo batzuek hipnosiaren bi gradu besterik ez dituzte bereizten: hipnosi arina eta hipnosi sakona &lt;ref&gt; [http://www.publispain.com/hipnosis/grados_hipnosis.html Grados de la hipnosis] Publispain.com &lt;/ref&gt;. Hipnologo klasikoek eta gaur egungo gehienek, ordea, hiru gradu lehenesten dituzte: hipnosi arina, tarteko gradua eta hipnosi sakona, batzuetan 1., 2. eta 3. gradu ere deituak, hurrenez hurren &lt;ref&gt; Stovkis B., Montserrat Esteve, S: Tratado de Hipnosis-Introducción a la Sofrología Ed. Scientia (1967) 99-100 orr. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; D'Arbó: El inmenso poder de la hipnosis, Ed. Plaza Janés (1977), 194-200 orr. ISBN: 84-01-31108-X &lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20200710080104/https://cult.bg/hypnotherapy-stages-works/ Hypnotherapy: The Stages of Hypnosis and How it Works]&lt;/ref&gt;. Gradu edo mailei buruzko sailkapen hau ez da guztiz absolutua, gradu desberdinen arteko mugak ez baitira zorrotzak, oso lausoak baizik. Horrenbestez, balio zientifikoa baino gehiago balio praktikoa du sailkapen xume horrek.

Hipnosiaren hiru gradu horien ezaugarriak honako hauek dira:

=== Egoera hipnoidea edo hipnosiaren 1. gradua ===

Erlaxazio eta introspekzio egoera honetan hipnotizatuaren kontzientzia ez da aldatzen, esna egoeraren antzekoa da. Subjektua egoera hipnotiko honetan sartzen da indukzio hipnotiko baten bidez ikusmenaren nekea lortzen denean eta, ondorioz, begiak ixten dituenean.

Hipnotizatuta guztiz kontzientea denez, ez du egoera honetatik irtendakoan hipnotizatuta egon den sentsaziorik. Egia esan, egoera honetan nekez hitz egin daiteke &quot;kontzientziaz eraldatutako egoera&quot;z. Hortaz, hipnosia egoera hipnoide honetan soilik geratuko balitz &quot;ez-egoera&quot;ren teoriaren aldekoek arrazoi osoa izango lukete: hipnosiak ez luke izango aldaketa [[Neurofisiologia|neurofisiologi]]&lt;nowiki/&gt;ko edo psikologiko berezirik.

Gradu honetan hipnotizatuak sarritan dardara arin bat erakusten du betazaletan.

=== Tarteko maila edo hipnosiaren 2. gradua ===

Hipnosi arina eta sakonaren artekoa. Subjektuak bere barneko munduan murgiltzeko joera du, baina ez du bere alde kontzientea galtzen. Sugestionagarritasuna areagotzen da, sugestioak errazago gauzatzen dira. Hipnotizatuak hitz egin dezake egoera hipnotikotik irten gabe. Aurreko mailan zegoen betazalen dardara desagertzen da.

Gradu honen zantzuak: erlaxazio sakona, gorpua oso astun dago. Hipnotizatuak inguruko zaratek intentsitate handiagoa dutela dio &lt;ref&gt; Stovkis B., Montserrat Esteve, S: Tratado de Hipnosis-Introducción a la Sofrología Ed. Scientia (1967) 102 orr. &lt;/ref&gt;. Denboraren kontrakzioa, (subjektuak gradu honetan 60 minututan egon ondoren uste du askoz denbora gutxiago igaro dela). [[Hipermnesia]].

[[Hipnoterapia]] psikologikoa egiteko batzuetan nahikoa da sakontasun hipnotikoaren 2. gradu hau.

=== Hipnosi sakona edo 3. gradua ===

Hipnotizatuaren alde kontzientea gutxituta dago hipnosi sakonean, eta sugestioak errazago eta zuzenago iristen dira subkontzientera egoera honetan &lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;. Aipatu behar da pertsona guztiak ez direla sartu ahal hipnosi sakonean; hipnologoek gizabanako guztien %20-%50ren artean soilik sar daitezkeela -lehenengo saio batean- diote &lt;ref&gt; D'Arbó: El inmenso poder de la hipnosis, Ed. Plaza Janés (1977), 194 orr. ISBN: 84-01-31108-X &lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt; Gómez Restrepo, C., eta beste batzuk: Psiquiatría Clínica, Ed. Médica Panamericana [https://books.google.es/books?id=LSKfF9f7xF4C&amp;pg=PA655&amp;lpg=PA655&amp;dq=los+tres+grados+de+la+hipnosis&amp;source=bl&amp;ots=qYyf54jETo&amp;sig=ACfU3U38s4f7Emq05uVhz4STcdRkL13HDQ&amp;hl=eu&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwi80-3R1J_pAhVGOhoKHc8wDuM4ChDoATACegQIChAB#v=onepage&amp;q=los%20tres%20grados%20de%20la%20hipnosis&amp;f=false Grados de hipnosis] &lt;/ref&gt;.

J. Dynes-en ustez, hipnosi sakonak berezko hiru ezaugarri ditu: amnesia, anestesia eta sugestio post-hipnotikoen exekuzioa &lt;ref&gt; Stovkis B., Montserrat Esteve, S: Tratado de Hipnosis-Introducción a la Sofrología Ed. Scientia (1967) 99 orr. &lt;/ref&gt;. Hipnologo batzuentzat, benetako hipnosia 3. gradukoa besterik ez da, egoera hipnotiko objektibo bakarra.

Hipnosi sakonari &quot;sonambulismo hipnotikoa&quot; ere deitzen zaio, hipnotizatuak begiak ireki ahal dituelako eta horrez gain bera ere mugi daitekeelako hipnositik irten gabe, somnanbuluen antzera &lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;.

Gradu honen zantzuak:

* [[amnesia]] post-hipnotikoa, bat-batekoa ala induzitua
* [[anestesia]] lortzeko aukera. Ebakuntza kirurgikoak ere egin dira hipnosi sakonean dauden subjektuengan &lt;ref&gt; [https://rinconpsicologia.com/hipnosis-y-sugestionabilidad-los/ Hipnosis y sugestionabilidad: los niveles hipnóticos] Rincón de Psicología &lt;/ref&gt;
* sugestioen bidez haluzinazioak eragin daitezke hipnotizatuengan
* sugestio post-hipnotikoak jasotzeko eta exekutatzeko posibilitatea
* erregresio hipnotikoak (subjektua atzera eraman daiteke denboran zehar, oroitzapenak berreskuratzeko)
* hipnotizatuak pultsu motela du

Aipatu den bezala, ez dira asko lehenengo saio batean hipnosi sakonean sartzen diren subjektuak. Normalean, saio batzuk burutu behar dira pertsona bat hipnosi sakoneraino eramateko. Eta hala ere, gizabanakoen kopuru handi batekin inoiz ez da lortuko hipnosiaren 3. gradua.

== Hipnosiaren aplikazioak ==

Askotarikoak dira hipnosiaren aplikazioak. [[Franz Mesmer|Mesmerren]] garaietatik medikuntzan erabili da, eta [[gaixotasun psikosomatiko]] askoren tratamenduan tresna oso baliagarria da. [[Psikologia]] eta [[psikiatria]]ren esparruan asko erabiltzen da [[psikoterapia]]ren tekniken artean. Hipnosiaren erabilera terapeutikoari, oro har, [[hipnoterapia]] deritzo.

Hipnoterapia subjektua sakonera hipnotikoko bigarren edo hirugarren mailan dagoenean praktikatu ohi da. Egoera hipnoidea (1. gradua) erlaxatzeko eta [[estres]]a gutxitzeko baino ez da egokia.

Kontuan hartu behar da trantze hipnotikoa berez ez dela terapeutikoa, baina trantzean dauden hipnotizatuei emandako sugestioek eta irudi espezifikoek asko alda dezakete haien portaera. Horiek dira hipnoterapiaren oinarriak.

=== Anestesia eta minaren tratamendua ===

[[Fitxategi:Cesarean team.JPG|thumb|eskuinera|300px|Aspalditik erabili da hipnosia anestesia psikogenoa eragiteko, eta kirurgia handian ere aplikatu da]]

Hipnosiaren 3. graduan, sugestioaren bidez, anestesia hipnotikoa (psikogenoa) eragin daiteke. Honi etekina ateratzen diote antzokiko hipnotizatzaileek, ohikoa baita haien ikuskizunetan orratz zorrotz batekin subjektu hipnotizatuaren azala nola zeharkatzen duten ikustea, ikusleen harridurarako.

Jakina da hipnosiak efektu analgesikoak eduki ditzakeela, zentzumen-pertzepzioa eta minaren pertzepzioa errotik aldatzen dituelako &lt;ref&gt; Vanhaudenhuyse A, Boly M, Balteau E, Schnakers C, Moonen G, Luxen A, Lamy M, Degueldre C, Brichant JF, Maquet P, Laureys S, Faymonville ME, « Pain and non-pain processing during hypnosis: a thulium-YAG event-related fMRI study », Neuroimage, vol. 47, no 3,‎ 2009, 1047-54 orr. DOI [https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1053811909005229?via%3Dihub 10.16/j.neuroimage2009.05.031] &lt;/ref&gt;. Teknika hipnotikoen erabilera anestesian XIX. mendean hasi zen. Mundu anglosaxoian aurkitzen ditugu hipnosiaren erabileraren aitzindariak anestesian, garai hartako &quot;sonambulismo magnetiko&quot;aren bitartez. J. Elliotson (1843an) eta J. Esdaile (1846an) zirujauek ebakuntza kirurgikoak burutu zituzten prozedura honen bidez &lt;ref&gt; Stovkis B., Montserrat Esteve, S: Tratado de Hipnosis-Introducción a la Sofrología Ed. Scientia (1967) 219 orr. &lt;/ref&gt;.

Frantzian, Eugène Azam eta Paul Broca doktoreek anestesia hipnotikoarekin egindako ebakuntza baten berri eman zioten 1859an Zientzien Akademiari.

Ezohiko egoeretan hipnosia anestesiko bakar gisa, beraz, erabili da kirurgiarako: [[behazun-xixku]]aren erauzketan, anputazioetan, [[Zesarea|zesaretan]], hortz-ebakuntzetan eta histerektomian ere &lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt; [https://www.asch.net/Public/GeneralInfoonHypnosis/UsesofHypnosisinMedicine.aspx Uses of Hypnosis in Medicine] American Society of Clinical Hypnosis (ASCH) &lt;/ref&gt;. Hipnosia anestesiko bakar gisa erabiltzeko arrazoiak honako hauek izan daitezke: anestesia kimikoa kontraindikatuta dagoenean; arazo organikoek (bihotz-arazoek, esaterako) [[kimioanestesia]] erabiltzeko arriskua areagotzen dutenean; edota pazienteak zirujauaren galderak edo jarraibideak erantzun ahal izatea egokia denean &lt;ref&gt; [http://www.publispain.com/hipnosis/hipnosis_terapeutica.html Hipnosis terapéutica]] Publispain.com/hipnosis &lt;/ref&gt;.

B. Stovkis-ek bi kasu adierazgarri deskribatzen ditu: &lt;ref&gt; Stovkis B., Montserrat Esteve, S: Tratado de Hipnosis-Introducción a la Sofrología Ed. Scientia (1967) 220-221 orr. &lt;/ref&gt;

: &quot;''Aspaldi ikusi genuen, [[Kairo]]ko ospitale batean, [[apendizitis]]-eraso bat jasan berri zuen gazte hindu baten (22 urte) ebakuntza. Gazteak baimena eskatu zuen berarekin zihoan lagun batek bera hipnotizatzeko; ez zuen narkotizatua izan nahi. Bere eskaera onartu egin zen. Lilurapen hipnotikoaren bidez, gaixoa berehala sartu zen egoera hipnotiko sakon batean. Larruazalaren ebakia egitean, arnasa sakon hartu zuen. Operazio osoan ez zuen berriro erreakzionatu, [[peritoneo]]a manipulatzean intziri arin bat besterik ez. Gainerakoan, ez zen ezer mugitu ebakuntzan zehar''&quot;.
: &quot;''Tuberkuloso batek, gaixotasuna aurreratuta zeukanak, behazun-litiasi erasoa izan zuen. Ebakuntza bat beharrezkotzat jo zuten. Pazientea lehendik hipnotizatua izan zenez, anestesia hipnotikoarekin operatzeko aukera aztertu zen. Hala ere, sugestio hipnotikoa nahikoa ez balitz, narkosi kimikoa prestatu zen, badaezpada ere. Baina ez zen beharrezkoa izan. Hipnosiak ordu eta erdi iraun zuen, eta sentiberatasunik ezaren sugestioak eman zitzaizkion etengabe. Ebakuntza zaila izan zen, [[behazun-xixku]]aren atxikipenen ondorioz, baina inolako eragozpenik gabe egin zen. Gaixoak ez zuen ebakuntzan zehar inongo min-keinurik egin. Trantze hipnotikotik esnatu zenean, pazienteak ez zuen ezer gogoratzen''&quot;.

G. R. Ragerrek Bigarren Mundu Gerran gudu zelaietako zirujauek anestesiarik ez zutela aipatzen du, eta horietako batzuk hipnosira jo zutela emaitza nabarmenekin, Woodruf eta Sampinon, kasu&lt;ref name=&quot;#4&quot;&gt; Rager, G.R.: Hipnosis, Sofrología y Medicina, Ed. Scientia (1973) 368 orr. ISBN: 84-85019-22-9 &lt;/ref&gt;.

Ospetsu bihurtu zen mundu osoan Pierina Menegazzo gazte italiarraren kasua, 1961ean. Hemeretzi urteko gazte honi [[apendizitis]] ebakuntza bat egin zioten anestesia hipnotikoa erabiliz&lt;ref&gt; [http://news.bbc.co.uk/2/hi/health/6642719.stm A rough guide to the inside of your brain] BBC News (2007) &lt;/ref&gt;. Mundu osora zabaldu ziren argazkietan eta telebistako irudietan gazte italiarra irribarrez agertzen da ebakuntza-gelan, medikuek apendizea erauzten dioten bitartean&lt;ref&gt; [https://books.google.es/books?id=RFGKbLBBulkC&amp;pg=PT274&amp;lpg=PT274&amp;dq=pierina+menegazzo+hipnosis&amp;source=bl&amp;ots=ZsuCNPr8n2&amp;sig=ACfU3U1YV-uz6oVwOAIA282bYOfaFSeBiA&amp;hl=eu&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwj7zPbs8cbpAhWr3eAKHcWCCFMQ6AEwCnoECAoQAQ#v=onepage&amp;q=pierina%20menegazzo%20hipnosis&amp;f=false Video games and Pain] The Rough Guide to the Brain, Google Liburuak &lt;/ref&gt;.

Anestesia hipnotikoak anestesia kimikoak baino askoz abantaila gehiago dituela jakinarazi da. Gaixoek ebakuntza egin eta berehala ibili, edan eta jan dezakete&lt;ref name=&quot;#4&quot;/&gt;. Ebakuntzaren ondorengo errekuperazioa azkarragoa da&lt;ref&gt; T. Defechereux, C. Degauque, I. Fumal et M. E. Faymonville, « Hypnosedation, a new method of anesthesia for cervical endocrine surgery. Prospective randomized study », Annales De Chirurgie, vol. 125, no 6,‎ juillet 2000, 539–546 orr. &lt;/ref&gt;&lt;ref&gt; Functional neuroanatomy of the hypnotic state », Journal of Physiology-Paris, vol. 99, nos 4-6,‎ 2006ko ekainaren 1, 463–469 orr. DOI [https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0928425706000179?via%3Dihub 10.1016/jphisparis 2006.03.018] &lt;/ref&gt;. Anestesia hipnotikoak ez du erreakzio toxikorik eragiten, ezta errefusik ere. Zenbait autorek esan dute hipnosi bidezko ebakuntzetan gaixoak odol gutxiago ere galtzen duela (agian hipnosi sakonean nolabaiteko baso-konstrikzioa gertatzen delako).

Anestesia hipnotikoaren erabilera asko murrizten du datu batek: gizabanakoen heren bat soilik, gutxi gorabehera, murgil daiteke hipnosi sakonean, lehen aipatu den bezala.

Hipnosia aplikatzen da min kronikoaren tratamenduan ere&lt;ref&gt; Gomez Restrepo, C. eta beste batzuek: Psiquiatría Clínica, Ed. Médica Panamericana [https://books.google.es/books?id=LSKfF9f7xF4C&amp;pg=PA656&amp;lpg=PA656&amp;dq=aplicaciones+de+la+hipnosis.+Tratamiento+del+dolor+G%C3%B3mez+Restrepo,&amp;source=bl&amp;ots=qYyg_ZpFQn&amp;sig=ACfU3U0HxHeRVtzzNNOn3NnTZiBlFrWzhQ&amp;hl=eu&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwjIl5OIxKbpAhVL8BQKHfH6AnkQ6AEwDnoECAoQAQ#v=onepage&amp;q=aplicaciones%20de%20la%20hipnosis.%20Tratamiento%20del%20dolor%20G%C3%B3mez%20Restrepo%2C&amp;f=false Aplicaciones de la hipnosis. Tratamiento del dolor] &lt;/ref&gt;. Jakina da min fisiko orok osagai emozional eta psikiko bat duela, eta horrek mina larritu egin dezakeela. Hipnosiaren bidez askotan emaitza onak lortzen dira minaren tratamenduan.

''International Journal of Clinical and Experimental Hypnosis'' erakundeak aditzera eman zuen zuen hipnosiak 27 esperimentu ezberdinetan parte hartu zuten 933 subjekturen %75en mina arindu zuela&lt;ref&gt; Nash, Michael R. [https://www.scientificamerican.com/article/the-truth-and-the-hype-of-2001-07/ The Truth and the Hype of Hypnosis] Scientific American (2001) &lt;/ref&gt;.

Mina neutralizatzen duen prozesu psikologikoa ezagutzeko, jakin behar da egokitze psikologikoko prozesu guztiak kontzientetik subkontzientera pasatzen direla denborarekin. Hasieran, gidari hasiberriak kontzentrazio handia behar du bere autoa gidatzen duenean. Baina hilabete batzuen buruan gidatu dezake hitz egin eta erretzen duen bitartean. Automatismo batzuk eskuratu ditu, eta jada ez du bere kontzientziaren esku-hartzearen beharrik. Era berean, minik handiena bigarren maila batera pasa daiteke, subjektuaren arreta bere ahalmen guztiak ukitzen dituen egoera berri batek mugiarazten badu. Hau hipnosiaren bitartez lortzen da&lt;ref&gt; Rager, G.R.: Hipnosis, Sofrología y Medicina, Ed. Scientia (1973) 369 orr. ISBN: 84-85019-22-9 &lt;/ref&gt;.

Hipnosia eraginkorra da minbiziaren tratamenduan agertzen den beldurra gutxitzeko, minbiziaren mina gutxitzeko eta minbiziari eta beste afekzio kroniko batzuei aurre egiteko&lt;ref&gt;Peynovska R, Fisher J, Oliver D, Matthew VM (2003). [https://web.archive.org/web/20201101163320/https://bscw.rediris.es/pub/bscw.cgi/d4431493/Peynovska-Efficacy_hypnotherapy_supplement_therapy_cancer.pdf Efficacy of Hypnotherapy as a supplement
therapy in Cancer Intervention] Paper presented at the Annual Meeting of The Royal College of Psychiatrists, 30 June – 3 July 2003.&lt;/ref&gt;. Gaixotasun sendaezinekin lotutako goragaleak eta bestelako sintomak ere hipnosiarekin tratatu daitezke. &lt;ref&gt; Spiegel D, Moore R (August 1997). &quot;Imagery and hypnosis in the treatment of cancer patients&quot;. Oncology. 11 (8): 1179–89, discussion 1189–95 &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; Kwekkeboom KL, Gretarsdottir E (2006). &quot;Systematic review of relaxation interventions for pain&quot;. Journal of Nursing Scholarship. 38 (3): 269–77 &lt;/ref&gt;. Profesional batzuek adierazi dute hipnosiak minbizia duten pertsonen immunitate-sistema estimulatzen lagun dezakeela. Hala ere, Minbiziaren Amerikako Estatu Batuetako Elkartearen arabera, &quot;Eskura dagoen ebidentzia zientifikoak ez du babesten hipnosiak minbiziaren garapenean edo progresioan eragin dezakeenaren ideia&quot;.

Hortz-kirurgian ez ezik (anestesiko gisa), hortzetako min akutuaren tratamenduan ere hipnosia erabili dute hainbat sendagilek &lt;ref&gt; Jerjes W, Hopper C, Kumar M, Upile T, Madland G, Newman S, Feinmann C (2007ko Martxoa). &quot;Psychological intervention in acute dental pain: review&quot;. British Dental Journal. 202 (6): 337–43 [https://www.nature.com/articles/bdj.2007.227 Psychological intervention in acute dental pain: review] &lt;/ref&gt;.

Amerikako Psikologia Elkarteak hipnosiak, sugestio arruntak eta plazeboak mina gutxitzeko dituzten eraginak alderatzen dituen ikerketa bat argitaratu zuen. Ikerketak ondorioztatu zuen pertsona oso sugestionagarriengan hipnosiak mina murriztu zuela plazeboak baino gehiago; sugestionagarritasun maila txikia dutenengan, aldiz, hipnosiak ez zuen plazebo baino gehiago mina gutxitzen.

Ikerketa neurofisiologikoek agerian jarri dute gaixoak, hipnosipean, estimulu mingarria antzeman, antzematen duela, baina ez du interpretatzen mingarri moduan &lt;ref&gt; Stovkis B., Montserrat Esteve, S: Tratado de Hipnosis-Introducción a la Sofrología Ed. Scientia (1967) 226 orr. &lt;/ref&gt;. Ildo berean, ikerketa oso interesgarriak egin dira analgesia hipnotikoaren oinarri neurofisiologikoa ulertzeko, eta baita egoera horretan gertatzen diren burmuineko jardueraren aldaketak ere &lt;ref&gt; [https://hipnosisclinica.org/analgesia-hipnosis/ Analgesia hipnótica] Hipnosisclinica.org &lt;/ref&gt;.

=== Hipnosia eta medikuntza ===

Askotarikoak dira hipnosiaren aplikazioak medikuntzan. Ez dago zalantzarik gaitz organiko askoren jatorria psikosomatikoa dela eta, jatorri organiko hutsa duten gaixotasunetan ere bada osagai psikiko garrantzitsu bat, psikoterapiaren bidez hobetu daitekeena.

Arlo hauetan frogatu du hipnosiak bere eraginkortasuna &lt;ref&gt; [https://elpais.com/elpais/2013/07/26/eps/1374856987_494248.html Mitos y realidades de la hipnosis] El País Semanal, 2013ko uztaila &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Montgomery, G., Schnur, J. [https://web.archive.org/web/20130427072719/http://www.cop.es/infocop/vernumero.asp?id=1180 Eficacia y aplicación de la hipnosis clínica] Consejo General de Colegios Oficiales de Psicólogos (2004)&lt;/ref&gt;:

* Gaitz gastrointestinalak: hipnoterapia erabili da, arrakastarekin, kolon suminkorraren tratamenduan &lt;ref&gt; Gonsalkorale WM, Whorwell (2005eko urtarrila) [https://www.semanticscholar.org/paper/Hypnotherapy-in-the-treatment-of-irritable-bowel-Gonsalkorale-Whorwell/e357fa06b2eaf98835220a555c1bd91a6d6fdc76 Hypnotherapy in the treatment of irritable bowel syndrome.] European Journal of Gastroenterology &amp; Hepatology. 17 (1): 15–20 &lt;/ref&gt;. [[Erresuma Batua|Erresuma Batuko]] osasun zerbitzuek argitaratutako gida batek hori baieztatzen du ere &lt;ref&gt; [https://web.archive.org/web/20121008122956/http://www.nice.org.uk/nicemedia/pdf/IBSFullGuideline.pdf] Wayback Machinen gordeta &lt;/ref&gt;. Halaber, [[Crohn gaitza]]ren tratamenduan aplikatu da.

* Larruazaleko gaitzak: larruazala eta nerbio-sistemaren arteko lotura estua da. V. Klauderrek gure emozioek larruazaleko erreakzio batzuk eragiten dituztela gogorarazten digu: gorritzea, [[oilo-ipurdi]]a, izerdia... Horrenbestez, hipnosia dermatologian erabili da, [[ekzema]], [[herpes]]a, [[psoriasi]] eta [[garatxo]]ak, besteak beste, hobetzeko edo sendatzeko &lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt; &lt;ref&gt; [https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/hypnosis/about/pac-20394405 Hypnosis] Mayo Clinic &lt;/ref&gt;. Ragerrek hipnosiaren eraginkortasuna [[garatxo]]en tratamenduan azpimarratzen du &lt;ref&gt; Rager, G.R.: Hipnosis, Sofrología y Medicina, Ed. Scientia (1973) 378 orr. ISBN: 84-85019-22-9 &lt;/ref&gt;.

* Erditzea: hipnosia eta teknika sofrologikoak asko erabiltzen dira erditzeko prestaketan, minik gabeko erditzea lortzekotan &lt;ref&gt; [https://www.asch.net/Public/GeneralInfoonHypnosis/UsesofHypnosisinMedicine.aspx Uses of Hynosis in Medicine] American Society of Clinical Hypnosis (ASCH) &lt;/ref&gt;. K. Platonov izan zen [[SESB]]ean metodo honen aitzindaria, 1923an. Harrezkero, hamaika izan dira erditzeko prestaketan hipnoanalgesia erabiltzen duten medikuak.

* [[Hipertentsio]]a

* [[Asma]]: alergologoek gero eta kontzientzia handiagoa hartzen dute asmaren mekanismo psikologikoen garrantziaz. Teknika hipnotikoek emaitza hobeak dituzte asaldatze emozionalen ondorioz antsietate handia duten asmatikoengan &lt;ref&gt; Rager, G.R.: Hipnosis, Sofrología y Medicina, Ed. Scientia (1973) 281-292 orr. ISBN: 84-85019-22-9 &lt;/ref&gt;.

=== Hipnosia psikologian eta psikiatrian ===

[[Fitxategi:Insomnia.jpg|thumb|eskuinera|350px|Emaitza onak eman ohi du hipnosiak [[insomnio]]aren tratamenduan]]

Hipnosia [[psikoterapia]]ren tresna zaharrenetako bat da, XIX. mendearen erdialdean erabiltzen hasi baitzen. Hain zuzen, psikoterapia hitzaren asmatzailea (1891ean), [[Hippolyte Bernheim]] neurologo frantziarra, prestigio handiko hipnologo bat zen, Nancyko eskolaren sortzaileetako bat &lt;ref&gt; M-R Moro eta C. Lachal, Introduction aux psychothérapies, Nathan, Paris, 1996, 8. orr. &lt;/ref&gt;.

Hipnosiak subjektuaren subkontzientera iristea ahalbidetzen du, hau da, subjektuaren nortasunaren sakoneko geruzetara ailegatzeko aukera ematen du. Horrek zirrikitu asko irekitzen ditu psikologia sakonean aplikatzeko &lt;ref&gt; [https://web.archive.org/web/20160126162841/https://www.asch.com.au/general-public/faq#6 Australian Society of Clinical Hypnotherapists] &lt;/ref&gt;

Psikoterapeutek hipnosia aplikatzen dute, arrakasta aldakor batekin, nahasmendu psikologiko hauen tratamenduan &lt;ref&gt; [https://www.asch.net/Public/GeneralInfoonHypnosis/HypnosisInPsychotherapyAndBehavioralMedicine.aspx Hypnosis In Psychotherapy And Behavioral Medicine] American Society of Clinical Hypnosis (ASCH) &lt;/ref&gt;:

* [[neurosi]]ak
* gertaera traumatikoak
* [[fobia]]k &lt;ref&gt; Nicholson J. [https://web.archive.org/web/20050629025402/http://www.lcch.co.uk/hypnosisarticles/case_phobia.htm Hypnotherapy - Case History - Phobia] London College of Clinical Hypnosis (2005eko ekaina) &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; Deyoub PL, Epstein SJ (April 1977). &quot;Short-term hypnotherapy for the treatment of flight phobia: a case report&quot;. The American Journal of Clinical Hypnosis. 19 (4): 251–54. doi: [https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00029157.1977.10403885 10.1080/00029157.1977.10403885] &lt;/ref&gt;
* [[estres]]a eta [[antsietate]]a
* ohitura kaltegarrien tratamenduan (tabakoa, alkohola, drogak...)
* [[insomnio]]a
* pisua galtzeko tratamenduak

Hipnosia ez da aplikatu behar, aldiz, [[psikosi]] eta [[depresio]]en tratamenduan &lt;ref&gt; [http://www.publispain.com/hipnosis/utilidades_de_la_hipnosis.html Utilidades de la Hipnosis] publispain.com &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; Schraml, W.: Psicología Clínica Ed. Herder (1975) 545 orr. ISBN: 84-254-1013-4 &lt;/ref&gt;

2001eko urtarrileko artikulu batean, Psychology Today-n, Harvard-eko Deirdre Barrett psikologoak hau idatzi zuen &lt;ref&gt;[https://www.academia.edu/8459207/The_Power_of_Hypnosis_by_Deirdre_Barrett The Power of Hypnosis by Deirdre Barrett] Psychology Today (2001) &lt;/ref&gt;:

&quot;''Trantze hipnotiko bat berez ez da terapeutikoa, baina trantzean dauden bezeroei emandako sugestio eta irudi espezifikoek sakonki alda dezakete haien portaera. Pentsatu eta sentitu nahi dituzten modu berriak entseatzen dituzten bitartean, etorkizuneko ekintzetan aldaketak egiteko oinarriak ezartzen dituzte''&quot;.

Barrettek ohiturak aldatzeko eta fobiak hobetzeko modu espezifikoak deskribatu zituen. 1998ko bere hipnoterapia kasuen azterketen liburuan, nahasmendu disoziatiboak dituen hipnosiari, erretzeari uzteari eta insomnioari buruzko ikerketa klinikoa berrikusten du, eta nahasmendu horien tratamendu arrakastatsuak deskribatzen ditu.

Psikoterapia hipnotikoa funtsezko hiru norabidetan mugitzen da:

Lehena hipnosiak berez duen efektu lasaigarria da, sugestiorik gabekoa. Hipnosiak erlaxazio sakona eragiten du, loaren nahasmenduak, hipertentsioa, estres edo antsietate kasuak eta abar tratatzeko oso egokia dena &lt;ref&gt; Schraml, W.: Psicología Clínica Ed. Herder (1975) 544 orr. ISBN: 84-254-1013-4 &lt;/ref&gt;. Hipnoterapia hau batzuek &quot;loaldi sendagarria&quot; deitzen dute, nahiz eta lehen esan dugunez lo hitza ez dela hipnosiari erreferentzia egiteko egokiena. Atseden, lasaitasun eta laxotasun sugestioek hipnosi mota honen efektu terapeutikoa indartzen dute.

==== Terapia estaltzailea ====

Bigarren funtsezko norabidea hipnosi estaltzailearena da. Terapia hipnotiko horren helburua patologia psikikoaren sintomak desagerraraztea da, horien zergatien bila joan gabe. Charcot-en eta Freud-en garaitik badakigu, adibidez, sintoma histeriko deigarrienak (itsutasuna, paralisia, espasmoak, etab.) hipnosiak senda ditzakeela, sugestio egokiak erabiliz &lt;ref&gt;[http://nah.sen.es/vmfiles/abstract/NAHV4N1201613_20ES.pdf Bourneville, Charcot y la histeria: una carambola administrativa de
efectos duraderos] J.J. Zarranz &lt;/ref&gt;. Ikus dezagun Stokvis-ek kontatutako adibide hau &lt;ref&gt; Stovkis B., Montserrat Esteve, S: Tratado de Hipnosis-Introducción a la Sofrología Ed. Scientia (1967) 171-172 orr. &lt;/ref&gt;.:

&quot;''[[Leiden]]go poliklinikan hipnoterapiak konpondutako [[tortikoli]] kasu latz bat ikusi genuen. 37 urteko emakume bat uztailaren 18an etorri zen, eta 5 hilabete lehenago garondoan min handi bat sumatu zuela adierazi zuen. Min hori gero eta handiagoa zen, batez ere atsekabetzen zenean. Noizean behin bihotz-taupada bortitzak ere izaten ditu. Egun, ezin du lanik egin, eta amaren etxean dago. 1946an soldadu ingeles bat ezagutu zuen, eta seme bat izan zuen harekin. Miaketa fisikoa eta neurologikoa negatiboa da. Pazientea ez da burua zuzentzeko gai, burua ezkerrerantz okertuta baitu. Abuztuaren 1ean bere egoerak okerrera egin zuen, eta ia ezin dio buruari eutsi. Hipnoterapia hasten da, eta hirugarren saioan pazienteak hobekuntza nabaritzen du. Hiru asteren buruan burua ez da okertuta egoten. Aurrerapenak etengabeak dira.Hasieran, astean hiru saio hipnotiko egiten zaizkio; gero, bi, eta azkenik, bat. Guztira, 16 saio. Azaroaren 2an alta ematen zaio, minik gabe baitago''&quot;.

Jakina da gizabanako neurotikoengan gatazka psikiko erreprimituak [[inkontziente]]ra pasatzen direla. Hortik, karga emozional handia dutenez eta kontzientera azaleratu ezin dutenez, sintoma fisiko moduan azaltzen dira (tortikoli moduan, goiko adibidean) &lt;ref&gt; Rager, G.R.: Hipnosis, Sofrología y Medicina, Ed. Scientia (1973) 239 orr. ISBN: 84-85019-22-9 &lt;/ref&gt;.

==== Terapia aurkitzailea ====

Hipnosia gatazka psikiko latenteak aurkitzeko ere erabil daiteke, [[psikoanalisi]]a edo beste metodo analitiko batzuk bezalaxe. [[Joseph Breuer|Breuer]] eta [[Freud]] izan ziren metodo &quot;katartikoaren&quot; asmatzaileak, hipnosia erabiliz. Bide horren bidez, erreprimitutako gatazka psikikoak, zentsurak kontzientziari pasatzen utzi ez zizkionak, berreskuratu nahi zituzten. Gaixo neurotikoa oroimen erreprimituez jabetzen zenean, sintoma fisikoek desagertzeko joera zuten &lt;ref&gt; Joseph Breuer eta Sigmund Freud, Studies on Hysteria. Nervous and Mental Disease Monographs, Nº 61. Coolidge Foundation Publishers. New York. 20 orr. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; Schraml, W.: Psicología Clínica Ed. Herder (1975) 544-545 orr. ISBN: 84-254-1013-4 &lt;/ref&gt;.

Hipnosi sakonak subjektuaren [[inkontziente]]raino iristeko aukera ematen du, eta horrek ahaztutako oroitzapenak berreskuratzea ahalbidetzen du.

==== Adikzioen tratamenduan ====

Kaleko jendeak gehien ezagutzen dituen hipnosiaren aplikazio praktikoen artean, zalantzarik gabe, erretzeari uztearena dago. Hipnosiak tabakoarekiko mendekotasuna tratatzeko orduan bere eraginkortasuna frogatu du &lt;ref&gt; Elkins GR, Rajab MH (January 2004). &quot;Clinical hypnosis for smoking cessation: preliminary results of a three-session intervention&quot;. The International Journal of Clinical and Experimental Hypnosis. 52 (1): 73–81. [https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1076/iceh.52.1.73.23921 dio 10.1076/iceh.52.1.73.23921] &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; [https://www.unioviedo.es/reunido/index.php/PST/article/view/7600/7464 La hipnosis como adjunto en el tratamiento del hábito de fumar] Psicothema, Revista Anual de Psicología &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; Rager, G.R.: Hipnosis, Sofrología y Medicina, Ed. Scientia (1973) 407-408 orr. ISBN: 84-85019-22-9 &lt;/ref&gt;.

Hipnosiaren bitartez tabakoa utzi nahi duenaren motibazioa indartzen da, eta bere jokaera aldatzeko sugestio positiboak ematen zaizkio. Garai batean usu erabiltzen ziren nazkaren teknikak (terapia abertsiboa) gutxiago lantzen dira egun, hainbat kasutan eraginkorrak izan arren. Hauetan, sugestio post-hipnotikoen bidez tabakoarekiko nazka edo higuin sentimenduak sortzen dira, erretzeko esperientzia subjektuarentzat atsegina izan ez dadin, desatsegina baizik.

Era berean hipnosia laguntza handikoa da [[alkoholismo]] edo droga-menpekotasunen arazoei aurre egiteko. Kasu hauetan terapia abertsiboaren erabilpena lehenesten da &lt;ref&gt; [https://hipnosisclinica.org/hipnosis/hipnosis-para-dejar-de-beber/ Hipnosis para dejar de beber] hipnosisclinica.org &lt;/ref&gt;.

== Narkohipnosia ==

[[Fitxategi:Sodium thiopental.svg|thumb|eskuinera|250px|Pentotal sodikoaren egitura kimikoa]]

Narkohipnosia farmakoen bitartez hipnosiaren antzeko egoera bat sortzeari deritzo. Hainbat kasutan psikiatrian erabiltzen da ahaztutako oroitzapenak berreskuratzeko edo terapia analitiko bat burutzeko &lt;ref&gt; [https://psiquiatria.com/glosario/narcoanalisis Narcoanálisis] Psiquiatria.com &lt;/ref&gt;.

[[Pentotal sodiko]]a, dosi txikietan eta zain barneko bidetik sartuta, gehien erabiltzen den farmakoa da narkohipnosia burutzeko. Sartu eta segundo gutxitan egoera hipnoide bat sortzen du &lt;ref&gt; Esquivel, B.: [https://culturacolectiva.com/tecnologia/pentotal-sodico-historia-droga-confesar-verdad Pentotal sódico: la historia de la sustancia que te hace confesar la verdad] Culturacolectiva.com (2018) &lt;/ref&gt;. Pentotali &quot;egiaren seruma&quot; ere deitu zaio, ustez bere eraginpean subjektuak ezin duelako gezurrik esan (botika horrek nerbio-sistemaren goiko funtzio kortikalak deprimitzen ditu, zailagoa izanik gezurraren asmatze prozesua burutu ahal izatea).

Narkohipnosia alkohol-mozkorkeriaren antzeko koadro baten ekoizle gisa deskribatu izan da: inhibizioen galera, larritasunik eza, sugestionagarritasunaren areagotzea eta nolabaiteko hipermnesia. Pentotal sodikoaren erabilerak gaixoarekin harreman komunikatibo edo &quot;rapport&quot; bat mantentzea ahalbidetzen du, hipnosian bezala, subjektua ez baita lotan geratzen. Horrek terapiarako zirrikitu asko irekitzen ditu. &lt;ref&gt; Gaete, S.: [https://www.bcn.cl/obtienearchivo?id=documentos/10221.1/55359/1/203288.pdf&amp;origen=BDigital Revisión de algunos casos clínicos en narcohipnosis y consideraciones sobre el problema de la conciencia] Revista de Psiquiatría Clínica (1969) &lt;/ref&gt;.

Narkohipnosiak zenbait abantaila eskaintzen ditu kasu bakanetan, sentikortasun gutxi duten edo hipnosi maila sakon batean sartzen ez diren pertsonen hipnosia erraztuz. Hipnosi klasikoaren antzeko balio terapeutikoa izan dezake &lt;ref&gt; Stovkis B., Montserrat Esteve, S: Tratado de Hipnosis-Introducción a la Sofrología Ed. Scientia (1967) 29-31 orr. &lt;/ref&gt;.

Psikiatra batzuek pentotala eta hipnosia erabiltzen dituzte, biak batera prozesu berean. Botikak kontzientzia maila jaisten du, eta gero hipnosi klasiko batekin jarraitzen da egoera sakontzeko eta sugestionagarritasunaren maila areagotzeko.

== Erreferentziak ==
{{lur|data=2014-7-1}}
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==
* Yapko, M.: ''Lo Esencial de la Hipnosis.'' (1999). Ed. Paidos. ISBN: 978-84-49306617
* Blackwell, W.: ''The Handbook of Contemporany Clinical Hypnosis. Theory and Practice.'' ISBN: 978-1-119-05727-7
* Rager, G.R.: ''Hipnosis, Sofrología y Medicina''. Ed. Scientia. (1973). ISBN: 84-85019-22-9
* Stovkis, B. eta Montserrat, S.: ''Tratado de Hipnosis-Introducción a la Sofrología.'' (1967). Ed. Scientia.

== Kanpo estekak ==
* {{en}} [https://www.asch.net/ American Society of Clinical Hypnosis (ASCH)].
* {{en}} [https://blog.nationalgeographic.org/2013/06/24/the-science-of-hypnosis/ The Science of Hypnosis] National Geographic.
* {{en}} [https://www.apa.org/monitor/2011/01/hypnosis Hypnosis] American Psychological Association.
* {{es}} [https://hipnosisclinica.org/ Hipnosis Clínica].
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Hipnosia]]
[[Kategoria:Egoera mentalak]]</text>
      <sha1>ckloozlzp9pu5vjwpngecbwr87puy02</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Marco Sangalli</title>
    <ns>0</ns>
    <id>536074</id>
    <revision>
      <id>9005878</id>
      <parentid>8844090</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:29:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <comment>/* Estatistikak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6031" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Marco Sangalli Fuentes ''' ([[Donostia]], [[1992]]ko [[otsailaren 7]]a-) euskal herritar futbolaria da. Eskuin hegaleko gisa jokatu du [[Deportivo Alavés|Deportivo Alavesen]] eta [[Real Sociedad|errealan]]. Bere anai txikia [[Luca Sangalli|Luca]] ere futbol jokalaria da.

== Ibilbidea ==
2001etik aurrera aritu zen errealeko gazte mailetan, 2011-12 denboraldian [[Real Sociedad B|Sansen]] hasi arte.&lt;ref&gt;[http://www.realsociedad.com/Document/ViewCareer/eus/226/SANGALLI/marco SANGALLI] realsociedad.com&lt;/ref&gt; 2013-14 denboraldian lehenengo mailan debuta egin zuen. 2014ko udan errealak Alavesera lagatu zuen.&lt;ref&gt;[http://www.realsociedad.com/document/view/eus/169/176274/marco-sangalli--cedido-al-deportivo-alaves Marco Sangalli, Deportivo Alavesera utzita] Realsociedad.com 2014ko uztailaren 13&lt;/ref&gt; 2015eko udan realarekin zeukan kontratua amaitu egin zen.&lt;ref&gt;[http://www.realsociedad.com/document/view/eus/0/187874/eskerrak-marco-sangalliri Eskerrak Marco Sangalliri] Realsociedad.com 2015eko ekainaren 25a&lt;/ref&gt;

== Estatistikak ==
&lt;small&gt;''[[2019]]ko [[Ekainaren 8]]an eguneratua. Datu ofizialak.''&lt;/small&gt;
{|style=&quot;text-align: center;&quot; border=1 align=center cellpadding=4 cellspacing=2 style=&quot;background: #F9F9F9; font-size: 95%; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; clear:center&quot;
|- style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!rowspan=&quot;2&quot; width=150px|Taldea
!rowspan=&quot;2&quot; width=30px|Maila
!rowspan=&quot;2&quot;|Denboraldia
!colspan=&quot;2&quot;|Liga
!colspan=&quot;2&quot;|Kopa
!colspan=&quot;2&quot;|[[UEFAko Txapeldunen Liga|Champions League]]
!colspan=&quot;2&quot;|[[UEFA Europa League|Europa League]]
!colspan=&quot;2&quot;|[[UEFA Europa Conference League|Conference League]]
!colspan=&quot;2&quot;|Superkopa
!colspan=&quot;3&quot;|Denera
|- style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;4&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Real Sociedad B|Sanse]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
| 2.B
| 2011/12
|24
|3
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |24
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |3
|- style=&quot;text-align: center;&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 2.B
| 2012/13
|33
|1
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| -
| -
|
|
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |33
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |1
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
| 2.B
|2013/14
|34
|2
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |34
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |2
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!81!!6!! -!! -!! - !! -!!-!! - !! !! !! - !! - !!81!!6
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Real Sociedad]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
| 1.
|2013/14
|2
|0
|1
|0
|0
|0
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |3
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |0
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!2!!0!!1!!0!!0!!0!! -!! -!! !! !! - !! - !!3!!0
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Deportivo Alavés|Alaves]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
|2.
| 2014/15
|36
|0
|3
|1
| -
| -
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |39
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |1
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!36!!0!!3!!1!! - !! -!!-!! - !! !! !!-!!-!!39!!1
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;3&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Club Deportivo Mirandés|Mirandes]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|Espainia}}&lt;/small&gt;
|2.
|2015/16
|36
|6
|7
|0
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |43
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |6
|- style=&quot;text-align: center;&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2.
|2016/17
|39
|2
|1
|1
| -
| -
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |40
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |3
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!75!!8!!8!!1!! - !! -!!-!! - !! !! !!-!!-!!83!!9
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=3 valign=&quot;center&quot;|'''[[Agrupación Deportiva Alcorcón|Alcorcón]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|Espainia}}&lt;/small&gt;
|2.
|2017/18
| 28
| 1
| 1
| 0
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 29
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 1
|- style=&quot;text-align: center;&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2.
|2018/19
| 36
| 2
| 1
| 0
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 37
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 2
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!64!!3!!2!!0!! - !! - !!-!!-!! !! !!-!! -!!66!!3
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=5 valign=&quot;center&quot;|'''[[Real Oviedo|Oviedo]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|Espainia}}&lt;/small&gt;
|2.
|2019/20
| 39
| 5
| 0
| 0
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 39
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 5
|- style=&quot;text-align: center;&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2.
|2020/21
|  40
|  5
|  2
|  0
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |  42
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |  5
|- style=&quot;text-align: center;&quot; 
|2.
|2021/22
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| &lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| &lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | -
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | -
|- style=&quot;text-align: center;&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2.
|2020/21
|  40
|  5
|  2
|  0
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |  42
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |  5
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2| Denera!!79!!10!!2!!0!!-!!-!!-!!-!! -!! -!!-!! -!!81!!10
|-align=center bgcolor=000000 style=&quot;color: white;&quot;
!colspan=&quot;3&quot; valign=&quot;center&quot;|'''Ibilbide osoan''' !!337!!27!!16!!2!!0!!0!!-!!-!! -!!-!! -!! -!!353!!29
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

{{bizialdia|1992ko||Sangalli, Marco}}

[[Kategoria:Euskal italiarrak]]
[[Kategoria:Donostiako gizon futbolariak]]
[[Kategoria:Alaveseko futbolariak]]
[[Kategoria:Real Sociedadeko 2010 hamarkadako jokalariak]]
[[Kategoria:Real Oviedoko futbolariak]]
[[Kategoria:CD Mirandésko futbolariak]]
[[Kategoria:AD Alcorcóngo futbolariak]]
[[Kategoria:Gipuzkoako gizon futbolariak]]</text>
      <sha1>actvdjx5wegsqanhbnmdci2kjwipe9c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005882</id>
      <parentid>9005878</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:30:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <comment>/* Estatistikak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6063" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Marco Sangalli Fuentes ''' ([[Donostia]], [[1992]]ko [[otsailaren 7]]a-) euskal herritar futbolaria da. Eskuin hegaleko gisa jokatu du [[Deportivo Alavés|Deportivo Alavesen]] eta [[Real Sociedad|errealan]]. Bere anai txikia [[Luca Sangalli|Luca]] ere futbol jokalaria da.

== Ibilbidea ==
2001etik aurrera aritu zen errealeko gazte mailetan, 2011-12 denboraldian [[Real Sociedad B|Sansen]] hasi arte.&lt;ref&gt;[http://www.realsociedad.com/Document/ViewCareer/eus/226/SANGALLI/marco SANGALLI] realsociedad.com&lt;/ref&gt; 2013-14 denboraldian lehenengo mailan debuta egin zuen. 2014ko udan errealak Alavesera lagatu zuen.&lt;ref&gt;[http://www.realsociedad.com/document/view/eus/169/176274/marco-sangalli--cedido-al-deportivo-alaves Marco Sangalli, Deportivo Alavesera utzita] Realsociedad.com 2014ko uztailaren 13&lt;/ref&gt; 2015eko udan realarekin zeukan kontratua amaitu egin zen.&lt;ref&gt;[http://www.realsociedad.com/document/view/eus/0/187874/eskerrak-marco-sangalliri Eskerrak Marco Sangalliri] Realsociedad.com 2015eko ekainaren 25a&lt;/ref&gt;

== Estatistikak ==
&lt;small&gt;''[[2019]]ko [[Ekainaren 8]]an eguneratua. Datu ofizialak.''&lt;/small&gt;
{|style=&quot;text-align: center;&quot; border=1 align=center cellpadding=4 cellspacing=2 style=&quot;background: #F9F9F9; font-size: 95%; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; clear:center&quot;
|- style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!rowspan=&quot;2&quot; width=150px|Taldea
!rowspan=&quot;2&quot; width=30px|Maila
!rowspan=&quot;2&quot;|Denboraldia
!colspan=&quot;2&quot;|Liga
!colspan=&quot;2&quot;|Kopa
!colspan=&quot;2&quot;|[[UEFAko Txapeldunen Liga|Champions League]]
!colspan=&quot;2&quot;|[[UEFA Europa League|Europa League]]
!colspan=&quot;2&quot;|[[UEFA Europa Conference League|Conference League]]
!colspan=&quot;2&quot;|Superkopa
!colspan=&quot;3&quot;|Denera
|- style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;4&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Real Sociedad B|Sanse]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
| 2.B
| 2011/12
|24
|3
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |24
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |3
|- style=&quot;text-align: center;&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 2.B
| 2012/13
|33
|1
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| -
| -
|
|
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |33
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |1
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
| 2.B
|2013/14
|34
|2
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |34
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |2
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!81!!6!! -!! -!! - !! -!!-!! - !! !! !! - !! - !!81!!6
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Real Sociedad]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
| 1.
|2013/14
|2
|0
|1
|0
|0
|0
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |3
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |0
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!2!!0!!1!!0!!0!!0!! -!! -!! !! !! - !! - !!3!!0
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Deportivo Alavés|Alaves]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
|2.
| 2014/15
|36
|0
|3
|1
| -
| -
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |39
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |1
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!36!!0!!3!!1!! - !! -!!-!! - !! !! !!-!!-!!39!!1
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;3&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Club Deportivo Mirandés|Mirandes]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|Espainia}}&lt;/small&gt;
|2.
|2015/16
|36
|6
|7
|0
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |43
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |6
|- style=&quot;text-align: center;&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2.
|2016/17
|39
|2
|1
|1
| -
| -
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |40
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |3
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!75!!8!!8!!1!! - !! -!!-!! - !! !! !!-!!-!!83!!9
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=3 valign=&quot;center&quot;|'''[[Agrupación Deportiva Alcorcón|Alcorcón]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|Espainia}}&lt;/small&gt;
|2.
|2017/18
| 28
| 1
| 1
| 0
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 29
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 1
|- style=&quot;text-align: center;&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2.
|2018/19
| 36
| 2
| 1
| 0
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 37
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 2
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!64!!3!!2!!0!! - !! - !!-!!-!! !! !!-!! -!!66!!3
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=5 valign=&quot;center&quot;|'''[[Real Oviedo|Oviedo]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|Espainia}}&lt;/small&gt;
|2.
|2019/20
| 39
| 5
| 0
| 0
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 39
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 5
|- style=&quot;text-align: center;&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2.
|2020/21
|  40
|  5
|  2
|  0
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |  42
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |  5
|- style=&quot;text-align: center;&quot; 
|2.
|2021/22
| 29
| 0
| 1
| 0
| -
| -
| -
| -
| &lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| &lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 30
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 0
|- style=&quot;text-align: center;&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2.
|2022/23
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | -
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2| Denera!!108!!10!!3!!0!!-!!-!!-!!-!! -!! -!!-!! -!!111!!10
|-align=center bgcolor=000000 style=&quot;color: white;&quot;
!colspan=&quot;3&quot; valign=&quot;center&quot;|'''Ibilbide osoan''' !!366!!27!!17!!2!!0!!0!!-!!-!! -!!-!! -!! -!!383!!29
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

{{bizialdia|1992ko||Sangalli, Marco}}

[[Kategoria:Euskal italiarrak]]
[[Kategoria:Donostiako gizon futbolariak]]
[[Kategoria:Alaveseko futbolariak]]
[[Kategoria:Real Sociedadeko 2010 hamarkadako jokalariak]]
[[Kategoria:Real Oviedoko futbolariak]]
[[Kategoria:CD Mirandésko futbolariak]]
[[Kategoria:AD Alcorcóngo futbolariak]]
[[Kategoria:Gipuzkoako gizon futbolariak]]</text>
      <sha1>gygnv84utcjckf17rgn1pr6yd6rmnwi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eneko Semenoitz (Camerosko jaun)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>540692</id>
    <revision>
      <id>9005949</id>
      <parentid>8983289</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:05:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Belagaile</username>
        <id>64658</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Belagaile wikilariak «[[Eneko Semenoitz]]» orria «[[Eneko Semenoitz (Camerosko jaun)]]» izenera aldatu du</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1208" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa
|jaiotza data= ?
|heriotza data= [[circa|c.]] [[1134]])
}}

'''Eneko Semenoitz''' —{{lang-la|Enneco Scemenones}}— (? - [[circa|c.]] [[1134]]) [[Iruñeko Erresuma]]ko noblea izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia| abizena = Leza |izena= Jesús de| izenburua = Los López Díaz de Haro, señores de Vizcaya y los señores de Cameros en el gobierno de La Rioja durante la Edad Media (1016-1334)| urtea = 1954| lekua = Logroño|oclc =  776473731}}&lt;/ref&gt;

Aita [[Semeno Ortitz]] eta ama Maria [[Ontzalu Nuñez Larakoa]]ren alaba &lt;ref&gt;{{erreferentzia| abizena = Peterson |izena= David| izenburua = &quot;De divisione regno&quot;: poder magnaticio en la Sierra de la Demanda en el siglo XI|urtea = 2005| aldizkaria = Brocar: Cuadernos de investigación histórica| alea = 29|orrialdea = 7-26|issn = 0214-4670
| url = http://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=2569660}}&lt;/ref&gt; izan zituen.

1097an [[Camerosko Jaurerria|Camerosko jaun]] bilakatu zen. [[Alfontso I.a Nafarroakoa]]ren basailua, Cameros ukaitza feudal bilakatzea lortu zuen.

{{genealogia}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}
{{Bizialdia|?|1134ko|Semenoitz, Eneko}}

[[Kategoria:Nafarroako Erresumako noblezia]]</text>
      <sha1>pg3jf7cvorzlsvb2myi61g90vkh6iso</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lena Katina</title>
    <ns>0</ns>
    <id>564540</id>
    <revision>
      <id>9006189</id>
      <parentid>8704571</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:09:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>119347</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26759" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Jelena Sergeievna Katina''' ({{lang-ru|Елена Серге́евна Катина}}; [[Mosku]], [[Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa|Errusiako SESF]], [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|SESB]], {{data|1984|10|4}}), '''Lena Katina''' ({{lang|ru|Лена Катина}}) soilez ezagunagoa, [[errusiar]] abeslari eta musikagilea da. [[t.A.T.u.]] musika taldeko bi kidetako bat izan zen hamaika urtez, 1999tik 2010era, eta honi esker ospe handia eskuratu zuen nazioartean. Abesti entzutetsu eta polemika bizien ondorioz, taldeak munduko musika zerrendetako postu gorenak lortu zituen 2000ko hamarkada hasieran, eta 2014 arte, guztira, 15 milioi disko baino gehiago saldu zituzten&lt;ref&gt;[http://www.usmagazine.com/celebrity-news/news/tatu-russian-pop-duo-opening-sochi-2014-winter-olympics-ceremony-201462 &quot;t.A.T.u., Russian Pop Duo, Opening Sochi 2014 Winter Olympics Ceremony&quot;] US Magazine. 2014.09.17&lt;/ref&gt;. ''[[200 km/h in the Wrong Lane]]'' albuma, esaterako, neskek soilik osatutako talde batek argitaratu duen album salduenetakoen zerrendako lehenengo postuetan dago&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20100729114236/http://www.ifpi.org/content/section_news/ifpi_awards.html &quot;IFPI Platinum Europe Awards&quot;] International Federation of the Phonographic Industry. 2009.09.04&lt;/ref&gt;. 2003an, gainera, abeslariak Errusiaren ordezkariak izan ziren [[Eurovision Abesti Lehiaketa|Eurovision Lehiaketan]]; hirugarren postua lortu zuten, irabazletik hiru puntura, eta beste behin, gatazka handia sortu zen abeslarien eta puntuazioen inguruan. Azken urteotan bakarlari bideari ekin dio.

== Biografia ==
=== Hastapenak ===
Jelena Sergeievna Katina&lt;ref&gt;{{Web erref|izenburua=156. araua - Alfabeto zirilikoz idatzitako izenak euskarara aldatzeko transkripzio-sistema (errusiera, bielorrusiera, ukrainera eta bulgariera)|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0156.pdf|argitaletxea=Euskaltzaindia|sartze-data=2014.09.04}}&lt;/ref&gt; 1984ko urriaren 4an jaio zen Moskun, musikari familia batean. Hain zuzen, aita, Sergei Katin, errusiar musikari eta musikagile ezaguna da, Marina Khlebnikova eta beste artista ugarirekin kolaborazioak egin dituena; eta amona ere, Asia Nikititxna Katina, herrialdeko artista ospetsua izan zen. Gurasoak abeslaria gaztea zenean banandu ziren, eta Lena amarekin, Inessa Vsevolodovna Katinarekin, aitaordearekin eta ahizpa gaztearekin bizitzera joan zen. Dena den, aitak umea zenetik musika munduan sartu zuen alaba, eta lau urte baino ez zituenetik arte plastiko eta artistikoak sustatzen zituzten hainbat musika eta kirol clubetara eraman zuen. Zazpi urterekin abeslaria oinarrizko hezkuntzan sartu zen eta hurrengo urtean, gurasoek musika eskolan izen eman eta piano klaseak jasotzen hasi zen. Hamar urte zituela, Avenue izeneko haur ospetsuen musika taldeko bakarlari bihurtu zen, hiru urtez izan zen bertan&lt;ref name=Bibliografia1&gt;[https://web.archive.org/web/20140912204955/http://www.lenakatina.com/about-lena/ Lena Katina. About] Official site. 2014.09.12&lt;/ref&gt;&lt;ref name=Bibliografia2&gt;[http://www.tatu.ru/en/history_u.html t.A.T.u. History] Official site. 2014.09.05&lt;/ref&gt;.

Taldea utzi bezain pronto, hamahiru urterekin, [[Neposedy]] errusiar musika taldean sartzea lortu zuen; han beste hainbat artista txikiren artean, etorkizunean [[t.A.T.u.]] taldeko kide izango zuen [[Julia Volkova]] abeslaria ezagutu zuen. Lena Neposedin Julia baino urtebete beranduago sartu bazen ere, berehala lagun egin ziren. Gutxira, Lenak Neposedy taldea utzi egin behar izan zuen, hamalau urterekin graduatzen baitziren bertako kideak, eta hamabost urte baino ez zituela, [[Ivan Xapovalov]] eta [[Alexander Voitinski]] ekoizleek Errusian abian jarri behar zuten musika egitasmoak erakarrita, Lenak entzuketa probetara aurkeztea erabaki zuen. Probetara aurkeztu ziren 400 gaztetik bera izan zen hautatua, eta hasiera batean abesti eta demo batzuk grabatu zituen laguntzaile edo sponsor posibleentzat; esate baterako, beranduago ezagutaraziko ziren &quot;Belotxka&quot; (&quot;Katagorria&quot;) eta &quot;Jugoslavia&quot;, [[Jugoslaviako Gerrak|Jugoslaviako Gerrari]] buruz diharduena&lt;ref name=Bibliografia1 /&gt;&lt;ref name=Bibliografia2 /&gt;&lt;ref&gt;[http://www.lastfm.es/music/Lena+Katina Lena Katina] Lastfm. 2014.09.12&lt;/ref&gt;.
[[Fitxategi:Tatu.png|264px|eskuinera|thumb|Volkova eta Katinaren 2003ko irudia.]]
Dena dela, proiektuan zer edo zer falta zelakoan, Xapovalovek eta Voitinskik bigarren aukeraketa fasean Julia batu zuten 1998. urtean. t.A.T.u. musika taldearen sorrera izan zen&lt;ref name=Bibliografia1 /&gt;&lt;ref name=Bibliografia2 /&gt;.

=== t.A.T.u. ===
{{sakontzeko|t.A.T.u.}}
==== Lehen urteak: 1999-2001 ====
2000ko udazkenean &quot;[[Ja Soxla S Uma]]&quot; (&quot;Burua Galdu Dut&quot;) izeneko lehen kanta grabatu zuten abeslariek, hala ere, ez zen abendura arte argitaratu. Abestiak hautsak harrotu zituen Errusian, letrak beste neska bat maite duen eta gizartearen eta gurasoen erantzunaren beldurrez dagoen gazte baten sentimenduak adierazten baititu. Eztabaida bizia izan zen, batez ere kantaren bideoklip gatazkatsua Errusiako MTV sarean kaleratu ondoren. Bertan, abeslariak, eskola uniformez jantzita, euripean, bata besteari musuka agertzen dira. Grabaketak 2000. urte hasieran egin ziren, Juliak hamalau eta Lenak hamabost urte baino ez zituztela, eta prentsak pederastatzat eta homosexulitatearen aldeko propagandatzat hartu zuen emanaldia&lt;ref name=Bibliografia1 /&gt;&lt;ref name=Bibliografia2 /&gt;.

Bat-bateko arrakastaren ostean, ekoizleek arau zorrotzak ezarri zizkieten taldekideei; besteak beste, jarraitzaileei autografoak sinatzea debekatu zieten, kazetariei erantzun motzak ematera behartu zieten eta, batik bat, abeslarien bizitza pertsonala ezkutatu egin zuten. Hitzarmen horrek neska gazteen bizimodua guztiz baldintzatzen bazuen ere, abeslariek onartu egin zuten&lt;ref name=Bibliografia2 /&gt;.

Hurrengo urtean iritsi ziren gainontzeko lehen abestiak: &quot;[[200 Po Vstretxnoi|Nas Ne Dogoniat]]&quot; (&quot;Ez Gaituzte Harrapatuko&quot;) eta &quot;[[200 Po Vstretxnoi|30 Minut]]&quot;. Azkenean, maiatzaren 21an ''[[200 Po Vstretxnoi]]'' (''200 km/h Zirkulazioaren Aurka'') disko arrakastatsua kaleratu zuten. Hilabete berean, &quot;200 Po Vstretxnoi Tour&quot; luze eta gogorrari ekin zioten, eta, hala nola, Errusia zeharkatu, eta Polonia, Alemania, Errumania eta Txerkiar Errepublikan izan ziren. Eskuratu zuten arrakasta erabatekoa izan zen Ekialdeko Europa osoan, guztira, 2,5 milioi kopia saldu zituzten nazioartean, zilarrezko hiru disko, eta beste sari ugari lortu zituzten. Azken abestia kaleratu ostean, 2001. urteko udan, t.A.T.u. taldeak ingelesezko lehen albuma grabatzeari ekin zion&lt;ref&gt;[http://olis.onyx.pl/listy/index.asp?idlisty={{{id}}}&amp;lang=en &quot;Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS - Official Retail Sales Chart&quot;]. Polish Society of the Phonographic Industry. 2014.09.05&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20140818055932/http://www.zpav.pl/rankingi/wyroznienia/platynowe/index.php &quot;Album certifications – t.A.T.u – 200 Po Vstrechnoy&quot;] (ZPAV). 2014.09.05&lt;/ref&gt;&lt;ref name=Bibliografia5&gt;[http://www.muumuse.com/2012/11/10-years-in-the-wrong-lane-an-interview-with-t-a-t-u.html/#more-34102 &quot;10 years in the Wrong Lane: An Interview with t.A.T.u.&quot;] Muumuse. 2014.09.09&lt;/ref&gt;.

==== Nazioarteko arrakasta: 2002-2003 ====
Disko berriko lehenengo arrakastak argitaratu aurretik, errusiar gizartea beste behin asaldatu zuen polemika bat piztu zuten abeslariek 2002. urtean. &quot;[[Prostye Dvizhenia]]&quot; (&quot;Mugimendu Soilak&quot;) laugarren kanta kaleratu zuten maiatzean, gaitzetsia izan zen bideokliparekin batera. Bertan, Julia Volkova, orduan hamazazpi urte baino ez zituela, bainuontzi baten barruan agertzen da eta bideokamerak bere aurpegiaren lehen planoa hartzen du abeslaria masturbatzen ari den bitartean. Zentsurarik gabeko ikus-entzunezkoan, gainera, Juliaren bularrak azaltzen dira agerian. Horrek aurreko urtean izandako pederastia eta gehiegizko lizunkeria akusazioen kondarrak berpiztu zituen&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20111224200021/http://russiajournal.com/node/13836 &quot;t.A.T.u. presents a naughty video&quot;] Russia Journal. 2014.09.09&lt;/ref&gt;.
[[Fitxategi:Lena Katina.jpg|175px|ezkerrera|thumb|Lenaren 2003ko irudia.]]
Polemikak polemika, 2002. urteko abenduaren 10an, ''200 Po Vstretxnoi'' diskaren ingelesezko kidea argitaratu zen: ''[[200 km/h in the Wrong Lane]]''. Disko honek, Ekialdeko Europan ez ezik, erabateko arrakasta izan zuen Europa mendebaldeko eta Ipar Ameriketako herrialdeetan ere, eta t.A.T.u. taldeari nazioarteko ospea ekarri zion albuma izan zen. Guztira, sei milioi kopia saldu zituzten eta albumak munduko merkatu nagusietako top 10ean sartzea lortu zuen. Abesti ospetsuenak &quot;[[All the Things She Said]]&quot; (&quot;(neska) Hark Esandako Guztia&quot;), &quot;[[200 km/h in the Wrong Lane|Not Gonna Get Us]]&quot;, &quot;[[200 km/h in the Wrong Lane|Show Me Love]]&quot; (&quot;Maitasuna Erakuts Nazazu&quot;) eta &quot;[[How Soon Is Now?]]&quot; (&quot;Ze Goiz Da Orain?&quot;) [[The Smiths]] taldearen bertsioa izan ziren. 2003an, bestalde, diskoa promozionatzeko tourra jarri zuten martxan: &quot;Show Me Love Tour&quot;. Besteak beste, Erresuma Batua, Alemania eta AEBetan izan ziren; azken honetan, ''[[t.A.T.u.-ren anatomia]]'' dokumentala grabatu zuten&lt;ref name=Bibliografia5 /&gt;&lt;ref&gt;[http://www.prnewswire.com/news-releases/tatu-and-special-guest-eduard-romanyuta-to-perform-in-concert-on-september-27-2013-219916241.html &quot;t.A.T.u and Special Guest Eduard Romanyuta to Perform in Concert on September 27, 2013&quot;] Prnewswire. 2014.09.09&lt;/ref&gt;.

Promozio tourrean ere gatazkaren erdigune bilakatu ziren Julia eta Lena. Telebista kate desberdinetan eskaini zituzten gaueko elkarrizketetan lotsagabe eta zakar agertu ziren; besteak beste, abeslariek euren artean errusieraz hitz egiten zuten eta elkarrizketatzailearen galderei entzungor egiten zieten. Estatu Batuetako zenbait telebista kate pribatutan, gainera, elkarri musu ematea debekatu zieten; eta neskek, hala ere, zentsuraren aurka egin eta musu bustiak eman zituzten. Musika munduko neska gaiztotzat hartu zituzten. AEBetako tourrak iraun zuen bitartean, &quot;Khui Voine!&quot; (&quot;Gerra Puta!&quot;) leloa zeraman kamiseta zuriak jantzi zituzten, orduan hasi zen [[Irakeko Gerra]]ren aurka protesta egiteko. Horrek gaitzespena ekarri zuen amerikar gizartean eta elkarrizketa asko bertan behera gelditu ziren. [[Jimmy Kimmel]]en programan, adibidez, kamisetak janztea debekatu zitzaien eta abeslariak &quot;Censored&quot; (&quot;Zentsuratuak&quot;) leloa zeraman elastikoarekin agertu eta aurkezleari berari eskuan esaldia idatzi zioten zuzeneko emanaldian. Polemika guztiekin batera, diskoaren salmentek goraka egin zuten eta urrezko, platinozko eta diamantezko diskoak lortu zituzten hainbat herrialdetan. Gainera, Industria Fonografikoaren Nazioarteko Federazioak errusierazko diskoaren milioi bat kopia saltzeagatik, Platinozko Saria eman zion taldeari. Saria lortu zuen lehen talde errusiarra izan zen&lt;ref&gt;Hiatt, Brian (2003ko martxoaren 7a). [http://www.ew.com/ew/article/0,,429837,00.html &quot;t.A.T.u. Ewww&quot;]. EW.com. 2014.09.09&lt;/ref&gt;&lt;ref name=Bibliografia7&gt;[http://books.google.es/books?id=Eq7nilnv93cC&amp;pg=PA111&amp;lpg=PA111&amp;dq=%22Jay+Leno%22++%22t.a.t.u.%22++kiss+censor&amp;source=bl&amp;ots=GE6GRUcNB-&amp;sig=z_kkH5-Fg6ickdLq7TRm3pDZi14&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ei=Mhx1U9z-FM3gsATcpIKgAw&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q=%22Jay%20Leno%22%20%20%22t.a.t.u.%22%20%20kiss%20censor&amp;f=false &quot;Russian body and soul: t.A.T.u. performs at Eurovision 2003&quot;] A song for Europe. 2014.09.09&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20140910202035/http://www.aux.tv/2012/09/talk-talk-t-a-t-u-on-jimmy-kimmel-live-2003/ &quot;Talk Talk: t.A.T.u. on Jimmy Kimmel Live (2003)&quot;] aux. 2014.09.09&lt;/ref&gt;.

Garai horretan, oraindik, euren sexualitateari buruzko kontua nahasia zebilen; alde batetik, elkarrizketa batzuetan etiketak ez zitzaizkiela gustatzen zioten, besteetan, aldiz, itxura baino ez zela. Azkenik, 2003. urtean eginiko elkarrizketa batean, abeslariek euren sexualitateari buruzko galderarik ez zutela erantzungo jakinarazi zuten. Dena den, ''t.A.T.u.-ren anatomia'' dokumentala argitaratu zenean eta ekoizleek eta abeslariek beranduago elkarren arteko harremana moztu zutenean, Juliak eta Lenak dena marketing hutsa izan zela onartu zuten&lt;ref&gt;[https://www.youtube.com/playlist?list=PLCF5217935D7C606B YouTube] Anatomy of t.A.T.u. 2014.09.07&lt;/ref&gt;&lt;ref name=Bibliografia12&gt;[http://www.sputnikmusic.com/review/28264/t.A.T.u.-Happy-Smiles/ &quot;t.A.T.u. - Happy Smiles (staff review)&quot;] Sputnikmusic. 2014.09.09&lt;/ref&gt;.

2003ko maiatzean t.A.T.u. taldeak [[Eurovision Abesti Lehiaketa]]n partu hartu zuen. Foku eta mesfidantza guztien jomuga izan ziren abeslariak izendapenaren lehenengo egunetik; erabat zuzenean abestuko zuten lehenengo aldia izango zen eta, gainera, Juliaren eztarriak arazoak ematen hasi zen garaia izan zen. Estudioan grabatzen ari ziren abesti berrietan, Juliak ahotsa komeni zena baino gehiago behartzen zuen nota altuenetara iristeko. Garrasi eta oihu etengabeek kistea eragin zioten hots-kordetan, eta horrek Juliaren ahotsa marrantatu zuen. Medikuek ebakuntza egin, kistea kendu, eta hainbat injekzio eman zizkioten Eurovisionen ahotsa berreskuratu ahal izateko, baina ekitaldiko egunera arte hotsik ez ateratzea gomendatu zioten. Hala, taldeak ez zuen lehiaketako entseguetan parte hartu eta ikus-entzuleek txistuka hartu zituzten finalean. Azkenean, leihaketaren unean, Juliarena ez, Lenaren ahotsa eta desafineak izan ziren emanaldi kaskarraren erantzuleak. Dena den, aurkeztu zuten &quot;[[T.A.T.u.|Ne Ver, Ne Boisia]]&quot; (&quot;Ez Sinetsi, Ez Izutu&quot;) abestiak hirugarren postua lortu zuen, 164 puntu. 2003ko Eurovisioneko polemika, hain zuzen ere, puntuazioek ekarri zuten. t.A.T.u. taldeak musika zerrendetako lehen postua lortu zuen herrialdetako batean, Irlandan, telefono bidezko botoak zenbatzerakoan arazoak izan ziren, hala, irlandar botoak entseguetan izan ziren epaileek erabaki zituzten, eta Juliak eta Lenak entseguetan parte hartu ez zutenez, euren abestiak 0 puntu jaso zuen. Taldea lehenengo postutik, alegia, irabaztetik hiru puntura baino ez zen gelditu&lt;ref name=Bibliografia7 /&gt;&lt;ref&gt;[http://www.theguardian.com/world/2003/may/30/russia.arts Vote switch 'stole Tatu's Eurovision win'] The Guardian. 2014.09.09&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/2935874.stm &quot;UK act hits Eurovision low&quot;] BBC News. 2014.09.09&lt;/ref&gt;.

[[Fitxategi:Tatu in Kirov October 31 2006.jpg|260px|eskuinera|thumb|Julia eta Lena Kieveko kontzertuan (2006).]]

==== Aldaketa: 2003-2006 ====
Eurovisioneko porrotaren ondoren, taldeak hurrengo hilabeterako itzartuta zituen kontzertuak bertan behera utzi zituen; Alemanian, Rigan, Japonian. Juliaren ahotsa okerrera egiten ari zen eta eztarriko ebakutzaren ondoren, medikuak hainbat hilabeteko isiltasuna agindu zion. Hala ere, 2003. urteko MTV Movie Awards ekitaldian parte hartu zuten abeslariek, nahiz eta abestu beharrean, Juliak eta Lenak itxura egin zuten. Azkenean, Japoniako tourra hilabete batzuk beranduago burutu zuten&lt;ref&gt;[http://eng.tatysite.net/news/archive.php?id=767_0_5_0 &quot;t.A.T.u. Concerts in Germany Cancelled/Delayed&quot;] Tatysite. 2014.09.09&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://eng.tatysite.net/news/archive.php?id=930_0_5_0 &quot;Another lawsuit - t.A.T.u. cancellations in Riga&quot;] Tatysite. 2014.09.09&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.smh.com.au/articles/2003/06/30/1056825333090.html &quot;Russian pop duo t.A.T.u. panned in Japan&quot;] smh. 2014.09.09&lt;/ref&gt;.

2003. urteko amaieran, t.A.T.u. album berria prestatzen hasi zen. Era berean, grabazioaren hastapenetan, bigarren dokumentala filmatu zuten: ''[[Podnebesnaia]]'' (''Zerutiar'') izenekoa. Ikus-entzunezkoa 2004ko urtarrilaren eta martxoaren bitartean agertu zen errusiar telebistan, baina disko berria ez zen inoiz argitaratu; izan ere, Juliak eta Lenak Ivan Xapovalov ekoizle eta taldearen sortzailearekin hautsi zuten urtearen hasieran. Zurrumurru ugari izan ziren banantzearen inguruan. Abeslariek interes falta egotzi zioten Xapovalovi eta grabatzen ari ziren abesti berriak txarrak eta balio gabeak zirela gaineratu zuten. Badirudi Juliaren bigarren haurnaldiak ere garrantzi handia izan zuela erabaki horretan; aurreko urtean, Julia abortu-klinika batetik ateratzen harrapatu zuten kazetariek eta ''t.A.T.u.-ren anatomia'' dokumentalean abortu bat izan zuela iradoki zuen. Prentsak Xapovalovek haurdunaldia bertan behera uztera derrigortu zuela zabaldu zuen, baina ez ekoizleak, ezta abeslariak ere, ez dute honi buruzko adierazpenik egin&lt;ref&gt;[https://www.youtube.com/playlist?list=PLJgPOW2zVMurCGuuQNToFxTLHA4tVLajH YouTube] Podnebesnaia. 2014.09.09&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.contactmusic.com/news-article/tatu-singer-is-pregnant &quot;Julia Volkova – Tatu Singer Is Pregnant&quot;] ContactMusic. 2014.09.09&lt;/ref&gt;.

Juliak erditu eta berehala, bi abeslariek, [[Sergio Galoian]] musikagilearekin batera, disko berria antolatzeari ekin zioten estudioan. &quot;[[Dangerous and Moving|All About Us]]&quot; (&quot;Guztia Guri Buruz&quot;) eta &quot;[[Liudi Invalidy]]&quot; (&quot;Minusbaliatuak&quot; edo &quot;Ezinduak&quot;), hurrenez hurren, ingelesezko eta errusierazko diskoen kanta nagusiak 2005. urteko abuztuan egin zuten debuta. Harrera ona izan zuten bi abestiek, batik bat, lehenengoak, eta Europako musika zerrendetan azkar batean egin zuen gora. Ingelesezko albuma, ''[[Dangerous and Moving]]'' (''Arriskutsuak eta Mugimenduan''), urte bereko urriaren 5ean kaleratu zen; errusiar kidea, aldiz, ''[[Liudi Invalidy]]'' urriaren 19an atera zen. Diskoek ez zuten aurrekoen arrakasta bera eskuratu, baina, guztira, 2,5 milioi kopia saldu zituzten nazioartean. &quot;Dangerous and Moving Tour&quot; arrakastatsua 2006ko apirilaren 28an hasi zuten San Petersburgon. Diskotik bakarka aurkeztu zituzten beste abesti batzuk &quot;[[Dangerous and Moving|Friend or Foe]]&quot; (&quot;Laguna ala Etsaia&quot;), &quot;[[Dangerous and Moving|Gomenasai]]&quot; (japonieraz; &quot;Barkatu&quot;) eta &quot;[[Dangerous and Moving|Loves Me Not]]&quot; (&quot;Ez Nau Maite&quot;) izan ziren; dena den, proiektu berriaren euskarri nagusia &quot;All About Us&quot; aurreneko abestia izan zen&lt;ref&gt;[http://www.discogs.com/tATu-Dangerous-And-Moving/master/31191 &quot;Dangerous and Moving - t.A.T.u&quot;] Discogs. 2014.09.09&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.allmusic.com/album/dangerous-and-moving-mw0000171051 &quot;t.A.T.u. - Dangerous and Moving&quot;] Allmusic Review. 2014.09.09&lt;/ref&gt;.

2007ko irailaren 12an, ''Truth: Live in St. Petersburg'' izeneko DVDa argitaratu zuten, San Petersburgon aurreko urtean eman zuten zuzeneko kontzertua dakarren bideoa&lt;ref&gt;[http://www.jukebox.es/tatu/videoclip,live-in-st-petersburg-truth-dvd-2006,qpuxm3.html En vivo Tatu - Live In St. Petersburg - Truth DVD (2006)] JukeBox. 2014.09.09&lt;/ref&gt;.

==== Amaiera: 2007-2010, 2014 ====
Urtearen bukaeran, hirugarren albumeko lehen kanta kaleratu zuen: errusierazko &quot;[[Bely Plastxik]]&quot; eta ingelesezko &quot;[[White Robe]]&quot; (&quot;Mantal zuria&quot;). Brasil, Mexiko eta Ekialdeko Europako zenbait musika zerrendetan lehengo postua lortu zuen arren, abesti honen arrakasta oso xumea izan zen eta ez zen nahikoa izan 2008ko ekainaren 30ean kaleratu zen ''[[Vesiolye Ulybki]]'' (''Irribarre Zoriontsuak'') albuma goratzeko. Diskoak bakarkako beste hiru abesti utzi zituen: &quot;[[220 (abestia)|220]]&quot;, &quot;[[You and I (abestia)|You and I]]&quot; (&quot;Zu eta Ni&quot;) eta &quot;[[Snegopady]]&quot; (&quot;Elurteak&quot;). 2008ko MTV Russia Music Awardsen MTVko Legenda saria jaso zuten abeslariek, baina t.A.T.u. taldearen proiektu berria porrota izan zen, ozta-ozta argitaratu zuten 2009an ingelesezko kidea: ''[[Waste Management]]'' (''Hondakinen Kudeaketa''); eta Juliaren eztarriak izan zuen beherakadarekin batera, musika taldearen ibilbidea ezbaian jarri zen&lt;ref name=Bibliografia12 /&gt;&lt;ref&gt;[http://newsmuz.com/news_2_13265.htm &quot;t.A.T.u. – «Веселые улыбки». Рецензия Гуру Кена - Новости рока&quot;]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. Newsmusic.ru. 2012.03.13&lt;/ref&gt;.
[[Fitxategi:Tatu Bacardi B-LIVE 2008 (cropped).png|170px|ezkerrera|thumb|Bacardi B-LIVEn (2008).]]
2009. urte hasieran bananduko ziren esamesa zabaltzen hasi zen. Abeslari bakoitzak bakarkako proiektuari ekin nahi zion, eta euren arteko harremana ere garrazten hasi zen. Publikoki eztenkadak bidaltzen zizkioten batak besteari; hala nola, Juliak eginiko ebakuntza estetikoen aurka agertu zen Lena, eta batak bestearen bakarkako bidea kritikatu zuen. Hala eta guztiz ere, maiatzean Errusian ospatu zen 2009ko Eurovision Lehiaketako lehenengo finalerdian &quot;Not Gonna Get Us&quot; eta &quot;Ne Ver, Ne Boisia&quot; kantak abestu zituzten, Errusiar Armadaren Abesbatzarekin batera. Azkenean, 2011. urteko martxoan, t.A.T.u.-k webgunean jakinarazi zuen taldea bertan behera gelditzen zela. Bi nesken arteko gatazkek eragin zuten haustura, eta bakoitzak bere bidea jarraituko zuela gaineratu zuten&lt;ref&gt;[https://www.youtube.com/watch?v=nugTJ423i58&amp;feature=watch_response &quot;Yulia Volkova calls Katina's solo project &quot;silly&quot; ! (Subtitled)&quot;] Youtube. 2014.09.09&lt;/ref&gt;. Urte berean, 2008an grabatutako, Julia eta Lena bera agertzen diren eta [[Mischa Barton]] protagonista duen filma kaleratu zen, ''[[You and I (filma)|You and I]]'' izenekoa&lt;ref&gt;[http://www.imdb.com/title/tt1046171/ ''You and I''] IMDb. 2014.09.11&lt;/ref&gt;.

Azken emanaldia eskaini zutenetik hiru urte igaro ondoren, 2012ko abenduaren 11n, Lena eta Julia berriz elkartu eta Errumaniako &quot;The Voice&quot; programan elkarrekin abestu zuten. Hala ere, une horretan bat egitea ez zela posible adierazi zuten, abeslari bakoitza bere bakarlari proiektuan buru-belarri zebilela. Gainera, harremanik ez zutela ere adierazi zuten, aspaldiko laguntasuna bukatu zela, eta lan kontuengatik baino ez zutela hitz egiten aitortu zuten&lt;ref name=Bibliografia5 /&gt;&lt;ref&gt;[http://stirileprotv.ro/show-buzz/entertainment/rusoaicele-de-la-t-a-t-u-invitate-speciale-la-vocea-romaniei.html &quot;Vocea Romaniei. Rusoaicele de la trupa t.A.T.u. au facut spectacol pe scena. Cine merge mai departe&quot;] (errumanieraz) - Pro TV. 2014.09.09&lt;/ref&gt;.

2013an hainbat kontzertu eman ostean, [[Sotxi]]n ospatu ziren 2014ko [[2014ko Neguko Olinpiar Jokoak|Neguko Olinpiar Jokoen]] inaugurazio ekitaldian parte hartu zuten elkarrekin. Hala ere, harremana berriro garraztu zen eta aurkeztu behar zuten &quot;Liubov V Kazhdom Mgnovenii / Love In Every Moment&quot; (&quot;Maitasuna Uneoro&quot;) abestiaren bideoa argitaratu zen arren, eszenak bereizita grabatu zituzten&lt;ref&gt;[http://www.thedailybeast.com/articles/2014/02/07/yes-the-pseudo-lesbian-band-t-a-t-u-sang-at-sochi-s-opening-ceremony.html &quot;Yes, the Pseudo-lesbian Band t.A.T.u. Sang at Sochi’s Opening Ceremony&quot;] TheDailyBeast. 2014.09.09&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://los40.com/los40/2014/04/11/actualidad/1397209574_491512.html &quot;t.A.T.u se despide con Love in every moment&quot;] (gaztelaniaz) - Los40. 2014.09.09&lt;/ref&gt;.

=== Bakarlari bidea ===
''Waste Management'' albuma kaleratu ostean, t.A.T.u. taldea bertan behera gelditzen zela adierazi zuten Juliak eta Lenak. Abeslari bakoitzak bere bakarkako proiektuari ekin nahi zion. Lenak AEBetara bidaiatu zuen, kontzertuak eman eta abestiak prestatzeko asmoz. Bertan, hainbat kolaborazio egin zituen, besteak beste, [[Abandon All Ships]] kanadar post-hardcore taldearekin eta [[Belanova]] mexikarrekin; azken hauekin batera, &quot;Tic Toc&quot; kanta argitaratu zuen&lt;ref&gt;[http://lenakatina.tatushow.com/tour.php Lena Katina] Show Tour. 2014.09.17&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.last.fm/music/Abandon+All+Ships/_/Guardian+Angel+%28Ft.+Lena+Katina+of+T.A.T.U.%29 &quot;Guardian Angel (Ft. Lena Katina of T.A.T.U.)&quot;] Last.fm 2014.09.17&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.countrymusicchannel.com.au/lyrics/lena-katina-and-belanova/tic-toc-lyrics-24102732.aspx Country Music Channel]{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Belanova and Lena Katina. 2014.09.17&lt;/ref&gt;. Mexikon promozioa egiteko kontzertuak ematen ari zela, 2011ko ekainaren 17an, Lenak bakarkako bere lehenengo single-a kaleratu zuen: &quot;Never Forget&quot; (&quot;Ez Ahaztu Inoiz&quot;). Abestia nahiko arrakastatsua izan zen, batik bat, Mexikon eta Ekialdeko Europan, eta bideoklipa abuztuaren 5ean argitaratu zen. Gatazka bideokliparekin iritsi zen, bertan, t.A.T.u. taldearen heriotza irudikatu nahian, Lenak bere eta Julia Volkova kide ohiaren hiletak antzeztu baitzituen. Horrek are gehiago gaiztotu zuen bi abeslarien arteko harremana. Bideoklipagatik, Lenak Errusiako MTVk banatzen duen urteko bideo onenaren saria irabazi zuen&lt;ref&gt;[https://itunes.apple.com/us/music-video/never-forget/id473104460 &quot;Never Forget&quot;] iTunes. 2014.09.17&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.youtube.com/watch?v=BozFc4Nzj3Q &quot;Yulia Volkova talks BS about Lena Katina TATU&quot;] YouTube. 2014.09.17&lt;/ref&gt;.

Hainbat hilabete isilen ostean, 2012an Lenak hainbat kolaborazio aurkeztu zituen, dena den, kantek ez zuten entzute handirik izan. Lehena, apirilaren 24an, Clive Owen aleman DJarekin batera izan zen, &quot;Melody&quot; abestia. Ondoren, T-killah errusiar raperrarekin &quot;Ja Budu Riadom&quot; (&quot;Zure Ondoan Izango Naiz&quot;) eta &quot;SHOT&quot; (&quot;Tiro&quot;) irailaren 30ean. Eta, azkenik, Sergio Galoian t.A.T.u. taldeko musikagile ohiarekin, &quot;Paradise&quot; (&quot;Paradisua&quot;) urriaren 24an&lt;ref name=Bibliografia1 /&gt;.

Azken urteetan, bi dira Lenak kaleratu dituen bakarkako abestiak: 2013ko irailaren 10ean aurkeztu zuen &quot;Lift Me Up&quot; (&quot;Altxa Nazazu&quot;) -gaztelaniazko &quot;Levántame&quot; kidea- eta &quot;Who I Am&quot; (&quot;Nor Naizen&quot;). Azken hau, 2014ko azaroaren 18an kaleratuko duen ''This Is Who I Am'' (''Hau Da Nor Naizen'') albumeko kanta nagusia izango da&lt;ref name=Bibliografia1 /&gt;&lt;ref&gt;[http://www.josepvinaixa.com/blog/lena-katina-this-is-who-i-am-fed-up/ &quot;Lena Katina “This Is Who I Am” | “Fed Up” (Premiere)&quot;] Josepvinaixa. 2014.09.17&lt;/ref&gt;.

==== Singleak ====
{|
|- valign=&quot;top&quot;
|
* 2011 - &quot;Never Forget&quot;
* 2013 - &quot;Lift Me Up / Levántame&quot;
* 2014 - &quot;Who I Am&quot;
|}

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|3}}

== Ikus, gainera ==
* [[Julia Volkova]]
* [[t.A.T.u.]]

== Kanpo loturak ==
{{commonskat|Lena Katina}}
* [http://www.lenakatina.com/ Lena Katina] - Webgune ofiziala
* {{twitter|LenaKatina}}
* [https://myspace.com/lenakatinaofficial Lena Katina] - MySpace
* {{youtube|channel=lenakatinamusic}}
{{kutxa hasiera}}
{{oinordekotza kutxa
| titulua =  [[Fitxategi:EuroRusia.svg|25px|erdian]][[Eurovision Abesti Lehiaketa|Errusia]] [[eurovision Abesti Lehiaketa|2003ko Eurovision Abesti Lehiaketan]]
| epea = '''''[[T.A.T.u.|Ne Ver, Ne Boisia]] abestiarekin'''''
| aurrekoa = [[Premier-Ministr]] [[eurovision Abesti Lehiaketa|2002an]]&lt;br/&gt;''[[Northern Girl (abestia)|Northern Girl]] abestiarekin''
| ondorengoa = [[Julia Savitxeva]] [[eurovision Abesti Lehiaketa|2004an]]&lt;br/&gt;''[[Believe Me (abestia)|Believe Me]] abestiarekin''
}}
{{kutxa amaiera}}
{{t.A.T.u.}}

{{bizialdia|1984ko||Katina, Lena}}

[[Kategoria:Moskutarrak]]
[[Kategoria:Errusiako abeslariak]]
[[Kategoria:Errusiako musikagileak]]
[[Kategoria:2000ko hamarkadako abeslariak]]
[[Kategoria:T.A.T.u.]]
[[Kategoria:Pop abeslariak]]
[[Kategoria:Errusiako rock abeslariak]]
[[Kategoria:Errusiako ekialdeko ortodoxoak]]
[[Kategoria:Emakume abeslariak]]
[[Kategoria:Errusierazko abeslariak]]</text>
      <sha1>220fgafuvxdthd224qwwe93xexee5ne</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Stalker gaztelua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>564709</id>
    <revision>
      <id>9005822</id>
      <parentid>7317148</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:41:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1634" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula
| izena = Stalker gaztelua
| irudia = Castle Stalker - geograph.org.uk - 204092.jpg
| irudi-oina = Stalker gaztelua, atzealdean [[Loch Linnhe]] aintzira eta [[Lismore (Eskozia)|Lismore]] uhartea dituelarik.
| herria = [[Crinan (Argyll)|Crinan]]
| helbidea = [[Loch Crinan]] aintziraren iparraldeko ertza
| herrialdea = Eskozia
| lekua = Eskozia
| lurraldea = [[Argyll eta Bute]]
| dn = 56
| mn = 34
| sn = 17.64
| de = 5
| me = 23
| se = 09.91
| garaia = [[1320]]
| jabea =
| webgunea = http://www.castlestalker.com/ www.castlestalker.com
}}
'''Stalker gaztelua''' ({{lang-en|Castle Stalker}}; {{lang-gd|Caisteal an Stalcaire}}) [[Eskozia]]ko [[Argyll]] konderrian dagoen [[gaztelu]] bat da. '''A mailako eraikina''' izendaturik dago.

[[Itsasgorako uharte]] batean dago, [[Loch Linnhe]] aintziran, honek lurrez bertaratzea asko zailtzen du, itsasbeheran bakarrik egin daitekelarik. [[Appin]] udalerriko portutik 2,4 kilometro ipar-ekialdera dago. [[1320]]an eraikia izan zen.

[[1975]]ko [[Monty Python]] umorista taldearen ''[[Monty Python and the Holy Grail]]'' (&quot;Monty Python eta Graal Santua&quot;) filmean agertzeagatik ospea bereganatu zuen.

== Iruditegia ==
&lt;gallery&gt;
Irudi:Castle Stalker - geograph.org.uk - 874407.jpg|Urrutira.
Irudi:Castle stalker and loch laich.jpg|Ilunabarrean.
Irudi:Castle Stalker-Argyll-Scotland.jpg|Gazteluaren ikuspegia.
Irudi:The Appin Show - geograph.org.uk - 244169.jpg|Ganadu azoka gazteluaren parean.
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==
* [http://www.castlestalker.com/ Stalker gazteluaren webgunea] {{en}}
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Argyll eta Bute konderriko gazteluak]]</text>
      <sha1>8cikv6emxwwvjzs8vgajsxwb9z4b42d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Aimar</title>
    <ns>0</ns>
    <id>572236</id>
    <revision>
      <id>9005772</id>
      <parentid>7317430</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:24:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Þorgils</username>
        <id>127809</id>
      </contributor>
      <comment>Eskandinavian, Estonian eta jatorri germanikoa</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1350" xml:space="preserve">{{Pertsona Izena 
| izena = Aimar
| irudia =
| oina =
| ahoskera = 
| generoa = Gizonezkoa
| esanahia =
| jatorrizko eskualdea = 
| jatorria = [[Germaniar hizkuntzak|Germanikoa]]
| antzeko izenak =
| izenaren eguna =
| eratorriak =
}}
'''Aimar''' [[euskara]]zko gizonezko izena da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia
| abizena = Yáñez Solana
| izena = Manuel
| izenburua = El gran libro de los Nombres
| urtea = 1995
| argitaletxea = M. E. Editores
| lekua = Madril
| isbn = 84-495-0232-2
}}&lt;/ref&gt; [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] izena da, XIII-XIV. mendeetan [[Nafarroa]]n dokumentatua.&lt;ref&gt;[http://www.euskaltzaindia.net/index.php?option=com_eoda&amp;Itemid=469&amp;lang=eu&amp;view=izenak Euskaltzaindiaren izendegiak]&lt;/ref&gt; 2011n ume jaioberrien artean hobetsienetariko bat izan zen&lt;ref&gt;[http://www.ine.es/en/daco/daco42/nombyapel/nombyapel_en.htm www.ine.es]&lt;/ref&gt; Izena ''Aimar'' ere ohikoa da [[Eskandinavia]]n eta [[Estonia]]n.&lt;ref&gt;https://www.stat.ee/nimed/Aimar&lt;/ref&gt;

== Aimar izeneko pertsonak ==
* [[Aimar Olaizola]]
* [[Aimar Karrika]]
* [[Aimar Irigoien]]
* [[Haimar Zubeldia]] (Euskaltzaindiak ez du &quot;H&quot; onartzen)

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* {{eu}} [http://www.euskaltzaindia.net/index.php?option=com_eoda&amp;Itemid=469&amp;lang=eu&amp;view=izenak Aimar (Euskaltzaindia)]
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Euskal pertsona-izenak]]</text>
      <sha1>kdo3ym6z5kb316n6uext6f0cnd0byxz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005836</id>
      <parentid>9005772</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:01:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1329" xml:space="preserve">{{Pertsona Izena 
| izena = Aimar
| irudia =
| oina =
| ahoskera = 
| generoa = Gizonezkoa
| esanahia =
| jatorrizko eskualdea = 
| jatorria = [[Euskalduna]]
| antzeko izenak =
| izenaren eguna =
| eratorriak =
}}
'''Aimar''' [[euskara]]zko gizonezko izena da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia
| abizena = Yáñez Solana
| izena = Manuel
| izenburua = El gran libro de los Nombres
| urtea = 1995
| argitaletxea = M. E. Editores
| lekua = Madril
| isbn = 84-495-0232-2
}}&lt;/ref&gt; [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] izena da, XIII-XIV. mendeetan [[Nafarroa]]n dokumentatua.&lt;ref&gt;[http://www.euskaltzaindia.net/index.php?option=com_eoda&amp;Itemid=469&amp;lang=eu&amp;view=izenak Euskaltzaindiaren izendegiak]&lt;/ref&gt; 2011n ume jaioberrien artean hobetsienetariko bat izan zen&lt;ref&gt;[http://www.ine.es/en/daco/daco42/nombyapel/nombyapel_en.htm www.ine.es]&lt;/ref&gt; ''Aimar'' izena ohikoa da [[Eskandinavia]]n eta [[Estonia]]n ere.&lt;ref&gt;https://www.stat.ee/nimed/Aimar&lt;/ref&gt;

== Aimar izeneko pertsonak ==
* [[Aimar Olaizola]]
* [[Aimar Karrika]]
* [[Aimar Irigoien]]
* [[Haimar Zubeldia]] (Euskaltzaindiak ez du &quot;H&quot; onartzen)

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* {{eu}} [http://www.euskaltzaindia.net/index.php?option=com_eoda&amp;Itemid=469&amp;lang=eu&amp;view=izenak Aimar (Euskaltzaindia)]
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Euskal pertsona-izenak]]</text>
      <sha1>p8ezirdh1to60gw3402na45rukvr206</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sangria</title>
    <ns>0</ns>
    <id>577143</id>
    <revision>
      <id>9005656</id>
      <parentid>8997449</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:16:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2054" xml:space="preserve">{{Elikagai infotaula}}

'''Sangria''' [[Espainia]]&lt;nowiki/&gt;ko eta [[Portugal]]&lt;nowiki/&gt;go [[edari alkoholdun]] prestatua da. Errezeta asko dauden arren, ardoa, fruta zatiak, [[gaseosa]], [[likore]]&lt;nowiki/&gt;ren bat eta azukrea izan ohi dira.

[[Espainiako gastronomia]]&lt;nowiki/&gt;ko edaririk ezagunenetako bat da, eta herrialde osoko taberna, jatetxe, [[txosna]] eta jaialdietan zerbitzatzen da. Nazioartean proiekzio handiena duen edari espainiarra ere bada.

[[Koktel]] gisa hartzen ez den arren, koktel izateko baldintza guztiak betetzen ditu, alkoholik gabeko edari alkoholdunen nahasketa baita. Hala ere, IBAk ez du koktel gisa onartzen; izan ere, koktel komun bat ez bezala, ez zuen bartender batek sortu eta ez du errezeta espezifikorik; aitzitik, Espainiako etxeetan jaio zen eta aldaera ugari daude. [[Asturiasko Printzerria|Asturias]]&lt;nowiki/&gt;en, adibidez, [[Ardo beltz|ardo beltza]] erabili beharrean, [[Ardo|ardoa]] erabiltzen da. [[Ardo zuri|Ardo zuria]] duten bertsioak ere badaude («koska zuria» deitua), baita apardunak ere, hala nola [[cava]] edo [[Xanpaina (ardoa)|xanpaina]]. Ardoaz gain, bigarren edari alkoholdun mota bat gehitu ohi da: Jerezko [[brandy]], sec Cointreau hirukoitza, [[Martini]] vermua, sagar-likorea, etab.

[[Europar Batasuna]]&lt;nowiki/&gt;ren 251/2014 Erregelamenduak arautzen duenez, Espainiako eta Portugalgo ekoizleek bakarrik dei diezaiokete «odolustea/odolustea» beren produktuari; kanpoko herrialdeek, berriz, «Ardoz aromatizatutako edaria» erabiliko dute (hala ere, «Odolustea/odolustea» izena ere erabili ahal izango dute osagarri gisa). Odolusteak, ordea, tradizio handia du [[Peru]]&lt;nowiki/&gt;n, [[Uruguai|Uruguain]], [[Venezuela]]&lt;nowiki/&gt;n eta [[Ekuador]]&lt;nowiki/&gt;ren.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Kalimotxo]]a
* [[Tinto de verano]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}


{{Edari alkoholdunak}}

[[Kategoria:Edari alkoholdunak]]
[[Kategoria:Espainiako gastronomia]]
[[Kategoria:Portugalgo gastronomia]]
[[Kategoria:Gaztelaniazko hitzak eta esaldiak]]</text>
      <sha1>1jlbv5xtcy3nsnok1mdqbpkdn9dsjpz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide:Xabier Cañas/Proba orria</title>
    <ns>2</ns>
    <id>583176</id>
    <revision>
      <id>9005847</id>
      <parentid>8983067</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:29:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sebastian Wallroth</username>
        <id>10075</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="351409" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Hiribehere.jpg|thumb|[[Uztaritze]]ko&lt;nowiki/&gt; frontoia ''neguan''.  Hiribehere auzoan.]][[Uztaritze]]n&lt;nowiki/&gt; ([[Lapurdi]]) gaude '''Wikipedia''' ikastaro bat egiten. 

== Bizitza ==

=== Haurtzaroa ===

=== Gaztaroa ===

==== Unibertsitatea ====

fhetjsjfdjsfjk

== Ikasketak ==

== WIKIMARATOI BAT ANTOLATZEKO PAUSOAK ==

Kippleboyren arabera.

#Ez da baimenik eskatu behar baino komenigarria da ''Wikipediako komunitateko'' kideekin kontatzea eta horrekin gutxieneko parte hartzea bermatzea.&lt;/br&gt;Wikipedian artikulu bat egiteko bi gauza behar dira:&lt;/br&gt;   a) Argitaratutako iturriak edukitzea (erreferentzia bibliografikoak)&lt;/br&gt;   b) Boluntario bat. 
# '''Toki bat''' behar da. Wifia, mahaiak, eta kafea.
# '''Artikulu zerrenda''' bat gehien landu nahi dituzun gaiak jasoaz (adibidez: tokiko historia, pertsonaiak, udalerriko espazioak, tokiak, eraikinak, monumentuak....)&lt;/br&gt;Oharra: ziurtatu aukeratutako gaiaren inguruko materiala badagoela. 
# '''Wikipedian orrialde''' bat sortu (Wikiproiektu bat edo Wikipedia orria) jarduera iragartzeko. Adibidez Katalunian Joan Brossaren inguruan sortu zuten hau:https://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Viquimarat%C3%B3_Joan_Brossa; Edota Amarapediaren inguruan sortutako proiektua:https://eu.wikipedia.org/wiki/Wikiproiektu:Amarapedia-Olatu_Talka_2015
# '''Jarduera burutzeko jendea''': honetan bi perfil ezberdineko jendea aurkitu daiteke: 1. Wikilari aktiboak, proiektuan editatzeko interesa dutenak; 2. Tokiko jendea bere ondarearen inguruan interesa dutenak eta Wikipedia nola funtzionatzen duen jakiteko interesa dutenak.&lt;/br&gt;Liburutegiko erabiltzaileen artean, historiarekin eta tokiko gaiekin interesa duten horiek bilatu, eta parte hartzera animatu.&lt;/br&gt;Euskararen sustapenaren inguruan sentsiblea den eta aktiboak diren pertsonak bilatu. Baliteke laguntzea ez gaiarengatik baizik euskara interneten sustatzeko helburuarekin.
# '''Ikastaroak''' antolatu editatzeko interesa duen jendearekin. Ikastaroa wikilari boluntario batek emango luke.&lt;/br&gt;Oharra: ikasleen profilaren arabera, ikusizko editorea erabiltzea gomendatzen da. Ikasleak informatikan trebeak badira zuzenean kodearekin lan egin daiteke. 
# '''Deialdi''' bat egin (kartelak, sare sozialak, ohiko erabiltzaileak...)
# '''Topaketa egin eta editatu'''!!


{{Aurkibide taula
| izenburua = [[Soziologia]] 
| irudia = 
| zerrenda = 
{{zutabe}}
* [[Gizarte teoria]]
* [[Lanaren soziologia]]
* [[Gizarte ikerkuntza]]
* [[Elkarrekintza (gizarte zientziak)]]
* [[Aaron Cicourel]]
* ''[[The Social Construction of Reality]]''
* ''[[Soziologiarako gonbitea. Ikusmolde humanistiko bat]]''
* [[Nazioarteko Soziologia Elkarte]]
* [[Euroeszeptizismo]]
* [[Etnozentrismo]]
* [[Eurozentrismo]]
* [[Isiltasunaren espiral]]
* [[Amerikako soziologia elkarteko lehendakarien zerrenda]]
* [[Amerikar Soziologia Elkartea]]
* [[Arau sozial]]
* [[Gizarte zibil]]
* [[Francesco Alberoni]]
* [[Harvey Sacks]]
* [[Gizatalde]]
{{zutabe berria}}
* [[Anselm Strauss]]
* [[Luc Boltanski]]
* [[Werner Sombart]]
* [[Michel Crozier]]
* [[Everett Hughes]]
* [[Edwin Sutherland]]
* [[Jean Ziegler]]
* [[Michel Freitag]]
* [[Edward Osborne Wilson]]
* [[Harrison White]]
* [[Mark Granovetter]]
* [[Bruno Latour]]
* [[Sare sozialen analisia]]
* [[Heinz von Foerster]]
* [[Axel Honneth]]
* [[Fei Xiaotong]]
* [[Karl Mannheim]]
* [[Norbert Elias]]
* [[Ernest Burgess]]
* [[Ernest Gellner]]
* [[Jane Addams]]
{{zutabe berria}}
* [[Arnold Gehlen]]
* [[Edvard Westermarck]]
* [[Richard Sennett]]
* [[Alfred Louis Kroeber]]
* [[Florian Znaniecki]]
* [[Maurice Halbwachs]]
* [[Immanuel Wallerstein]]
* [[Jean-Claude Passeron]]
* [[Raymond Boudon]]
* [[Richard Hoggart]]
* [[Charles Wright Mills]]
* [[Herbert Blumer]]
* [[Ulrich Beck]]
* [[Max Horkheimer]]
* [[Robert Ezra Park]]
* [[Erakundeen soziologia]]
* [[Howard Becker]]
* [[Manuel Castells]]
* [[Komunikazioaren soziologia]]
* [[Francis Jauregiberri]]
* [[Alain Touraine]]
{{zutabe berria}}
* [[Transakzio finantzarioak zergapetzeko eta hiritarren ekintzarako elkartea]]
* [[Chicagoko Soziologia Eskola]]
* [[Etnometodologia]]
* [[Elkarrekintza sinboliko]]
* [[Fenomenologia]]
* [[Harold Garfinkel]]
* [[Charles Horton Cooley]]
* [[Malgusegurtasuna]]
* [[William Isaac Thomas]]
* [[Thomas Luckmann]]
* [[Robert King Merton]]
* [[George Herbert Mead]]
* [[Erving Goffman]]
* [[Peter L. Berger]]
* [[Peter Wagner]]
* [[Gilles Lipovetsky]]

{{zutabe amaiera}}
}}

&lt;noinclude&gt;
&lt;br/&gt;

{{Aurkibide taula
| izenburua = [[Politika]] 
| irudia = 
| zerrenda = 
{{zutabe}}
* [[Austriako Askatasunaren Alderdia]]
* [[Forza Italia (2013)]]
* [[Ezkerreko Alderdia (Frantzia)]]
* [[5 Izar Mugimendua]]
* [[Erresuma Batuaren Independentziaren Alderdia]]
* [[Eurotalde]]
* [[Jean-Claude Juncker]]
* [[Ernest Lluch]]
{{zutabe amaiera}}
}}

&lt;noinclude&gt;
&lt;br/&gt;


==Proba==

{{Liburu ilustratu infotaula
| izenburua = Proba
| irudia = Fireworks over Ponte Vecchio 2.JPG
| idazlea = dtjtjkrykt5
| ilustratzailea = Ilustratzaile proba
| argitarapen urtea =2010
| orrialde kopurua = 200
| formatoa = Koloretan
}}


==gehitu atala==
&lt;center&gt;&lt;big&gt;&lt;big&gt;[https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Lankide:Xabier_Ca%C3%B1as/Proba_orria&amp;action=edit&amp;section=new Gehitu atal berria]&lt;/big&gt;&lt;/big&gt;&lt;/center&gt;

== proba ==
{| width=&quot;100%&quot; cellpadding=&quot;0&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;border:2px solid #aaa; border-left:-moz-border-radius: 0 10px 10px 0; -webkit-border-radius: 0 10px 10px 0; border-radius: 0 10px 10px 0; vertical-align:middle;&quot;
|width=&quot;250&quot; |
| style=&quot;border:2px solid #aaa; border-left:none; border-right:none;&quot; |[[Fitxategi:Donostiapedia ikurra.jpg|link=|600px]]
| style=&quot;border:2px solid #aaa; border-left:none; -moz-border-radius: 0 10px 10px 0; -webkit-border-radius: 0 10px 10px 0; border-radius: 0 10px 10px 0; vertical-align:middle;&quot; | 
{| align=&quot;right&quot; style=&quot;text-align:left; margin-bottom:3px;&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;0&quot;
| style=&quot;padding-right:3px&quot; | [[File:Wikipedia-logo-v2-no-text.svg|right|17px|link=]]
| style=&quot;padding-right:20px; vertical-align:top&quot; | '''Wikipedia'''
|-
| style=&quot;padding-right:3px&quot; | [[File:Commons-logo.svg|right|12px|link=]]
| style=&quot;padding-right:20px; vertical-align:top&quot; | [[Commons:Category:Amarapedia|Wikimedia Commons]]
|-
| style=&quot;padding-right:3px&quot; | [[File:Wikisource-logo.svg|right|15px|link=]]
| style=&quot;padding-right:20px; vertical-align:top&quot; | [[Wikisource:eu:Azala|Wikiturriak]]
|-
| style=&quot;padding-right:3px&quot; | [[File:Wikidata-logo-en.svg|right|15px|link=]]
| style=&quot;padding-right:20px; vertical-align:top&quot; | [[:d:Wikidata:Main_Page|Wikidata]] 
|}
|}
&lt;div style=&quot;border:1px solid #aaa; background-image: linear-gradient(bottom, rgb(238,238,238) 0%, rgb(250,250,250) 50%, rgb(255,255,255) 96%); background-image: -o-linear-gradient(bottom, rgb(238,238,238) 0%, rgb(250,250,250) 50%, rgb(255,255,255) 96%); background-image: -moz-linear-gradient(bottom, rgb(238,238,238) 0%, rgb(250,250,250) 50%, rgb(255,255,255) 96%); background-image: -webkit-linear-gradient(bottom, rgb(238,238,238) 0%, rgb(250,250,250) 50%, rgb(255,255,255) 96%); background-image: -ms-linear-gradient(bottom, rgb(238,238,238) 0%, rgb(250,250,250) 50%, rgb(255,255,255) 96%); background-image: -webkit-gradient(linear, left bottom, left top, color-stop(0, rgb(238,238,238)), color-stop(0.5, rgb(250,250,250)), color-stop(0.96, rgb(255,255,255))); -moz-border-radius: 10px; -webkit-border-radius: 10px; border-radius:10px; margin-bottom:3px&quot;&gt;&lt;table width=&quot;100%&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;0&quot; valign=&quot;top&quot; border=&quot;0&quot; style=&quot;background:transparent; font-weight:bold;&quot;&gt;&lt;tr&gt;&lt;!--


--&gt;&lt;td width=&quot;10%&quot; style=&quot;border-right:1px solid #aaa; padding:0.3em; text-align:center; background-color: transparent; border-bottom: none;&quot;&gt;[[Wikiproiektu:Donostiapedia Liburua|Aurkezpena]]&lt;/td&gt;&lt;!--

--&gt;&lt;td width=&quot;15%&quot; style=&quot;border-right:1px solid #aaa; padding:0.3em; text-align:center; background-color: transparent; border-bottom: none;&quot;&gt;[[Wikiproiektu:Donostiapedia Liburua/Nola parte hartu|Nola parte hartu]]&lt;/td&gt;&lt;!--

--&gt;&lt;td width=&quot;15%&quot;  style=&quot;border-right:1px solid #aaa; padding:0.3em; text-align:center; background-color: transparent; border-bottom: none;&quot;&gt;[[Wikiproiektu:Donostiapedia Liburua/Batzordeak|Batzordeak]]&lt;/td&gt;&lt;!--

--&gt;&lt;td width=&quot;10%&quot;  style=&quot;border-right:1px solid #aaa; padding:0.3em; text-align:center; background-color: transparent; border-bottom: none;&quot;&gt;[[Wikiproiektu:Donostiapedia Liburua/Lantegiak|Lantegiak]]&lt;/td&gt;&lt;!--

--&gt;&lt;td width=&quot;10%&quot;  style=&quot;border-right:1px solid #aaa; padding:0.3em; text-align:center; background-color: transparent; border-bottom: none;&quot;&gt;[[Wikiproiektu:Donostiapedia Liburua/Irudiak|Irudiak]]&lt;/td&gt;&lt;!--

--&gt;&lt;td width=&quot;10%&quot;  style=&quot;padding:0.3em; text-align:center; background-color: transparent; border-bottom: none;&quot;&gt;[[Wikiproiektu:Donostiapedia Liburua/Albisteak|Albisteak]]&lt;/td&gt;&lt;/tr&gt;&lt;/table&gt;&lt;/div&gt;


== Infotaula automatikoa ==

{{infobox
|above = {{{izena}}}
|headerstyle = background-color: #99c;
|abovestyle = background-color: #99c;
|subheader = [[Brusela-Hiriburua eskualdeko udalerrien zerrenda|Brusela-Hiriburua eskualdeko udalerria]]
|image1 = {{#if:{{#Property:P18}}|[[Fitxategi:{{#invoke:Wikidata | formatStatements | property=P18 | rank=one}}|285px]]}}
|caption = {{#if:{{{irudiaren testua|}}}|{{{irudiaren testua}}}}}
|image2 = {{#if:{{#Property:P80}}|[[Fitxategi:{{#Property:P41}}|100x100px]][[Fitxategi:{{#Property:P94}}|88x88px]]}}
|header1 = Administrazioa
|label2 = Estatua
|data2 = {{bandera|Belgika}}
|label3 = Eskualdea
|data3 = {{bandera|Brusela-Hiriburua}}
|label5 = Alkatea
|data5 = {{#if:{{{alkatea|}}}|{{{alkatea}}}}}
|label6 = Postakodea
|data6 = {{#if:{{#Property:P281}}|&lt;code&gt;{{#Property:P281}}&lt;/code&gt;}}
|label7 = [[NIS/INS]] kodea
|data7 = {{#if:{{#Property:P1567}}|&lt;code&gt;{{#Property:P1567}}&lt;/code&gt;}}
|header10 = Geografia
|label11 = Koordenatuak
|data11 = {{#if:{{#property:P625}}|{{cal coor|display=inline,title}}}}
|data12 = {{#if:{{#property:P242}}|[[Fitxategi:{{#property:P242}}|285px]]}}
|data13 = {{#if:{{#property:P625}}|{{kokapen mapa
|Belgika
|lat_dir = N
|lon_dir = E
|lat_deg = {{Lat wd/g}}
|lat_min = {{Lat wd/m}}
|lat_sec = {{Lat wd/s}}
|lon_deg = {{Lon wd/g}}
|lon_min = {{Lon wd/m}}
|lon_sec = {{Lon wd/s}}
|label = {{{izena|{{PAGENAME}}}}}
|position = 
|float = center
|width=285
|caption = {{{caption|}}}
}}
}}
|label14 = Garaiera
|data14 = {{#if:{{#property:P2044}}|{{#property:P2044}} [[metro|m.]]}}
|label15 = Eremua
|data15 = {{formatnum:{{Brusela-Hiriburuko udalerri infotaula automatikoa/Azalera|{{#Property:P1567}}}}}} km²
|header20 = Demografia
|label21 = Biztanleria
|data21 = {{formatnum:{{Brusela-Hiriburuko udalerri infotaula automatikoa/Biztanleria|{{#Property:P1567}}}}}} biztanle&lt;ref&gt;''Direction générale Statistique et Information économique.'' [http://www.census2011.be/download/downloads_fr.html 2011ko errolda]&lt;/ref&gt;
|label22 = Dentsitatea
|data22 = {{formatnum:{{#expr:{{Brusela-Hiriburuko udalerri infotaula automatikoa/Biztanleria|{{#Property:P1567}}}}/{{Brusela-Hiriburuko udalerri infotaula automatikoa/Azalera|{{#Property:P1567}}}}round2}}}} bizt/km²
|header30 = Bestelako informazioa
|label32 = Telefono aurrizkia
|data32 = &lt;code&gt;{{#if:{{#property:P473}}|{{#property:P473}}}}&lt;/code&gt;
|label34 = Ordu-eremua
|data34 = {{#if:{{#property:P421}}|{{#property:P421}}}}
|label39 = Webgunea
|data39 = {{#if:{{#property:P856}}|[{{#property:P856}} Webgune ofiziala]}}
}}&lt;noinclude&gt;{{txantiloi dokumentazioa}}&lt;/noinclude&gt;


== Haurrentzako liburuen txantiloi frogak ==
===arrunta===
{{Liburu infotaula
|izena = Txan fantasma
|izenburu originala=  Txan fantasma
|irudia = Txan fantasma.jpg
|irudi tamaina= 300px
|generoa= [[Haur eta Gazte Literatura]]
|herrialdea = [[Euskal Herria]]
|egilea = [[Mariasun Landa]]
|bilduma = [[Klis-klasikoak]]
|argitaratzailea = Elkar
|Orri kopurua = 63 orrialde
|argitaratze data = 1984,1999,2011
|formatua = [[Liburua]]
}}

===ilustratua===
{{Liburu ilustratu infotaula
| izenburua =  Txan fantasma
| irudia = Txan fantasma.jpg
| idazlea =[[Mariasun Landa]]
| ilustratzailea =
| argitarapen urtea = 1984,1999,2011
| orrialde kopurua = 63 orrialde
| formatoa = [[Liburua]]
}}

== Oharrak ==

[[:en:Template:Infobox telescope]]


{{infobox
| bodyclass  = vcard
| aboveclass = fn org
| title = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}

| image   = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{#invoke:Wikidata|getValue|P18|{{{image|FETCH_WIKIDATA}}} }}|size={{{image_size|}}}|sizedefault=frameless|alt={{{alt|}}}}}
| caption = {{{caption|{{#invoke:Wikidata|claim|P18|qualifier=P2096|FETCH_WIKIDATA}}}}}

| label2 = Organisation
| data2  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P137|{{{organization|{{{organisation|FETCH_WIKIDATA}}}}}}}}

| label3 = Location(s)
| class3 = label
| data3  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P276|{{{location|FETCH_WIKIDATA}}} }}{{#if:{{#Property:P276}}|{{#if:{{#Property:P17}}|{{#if:{{{location|}}}| |, {{#invoke:Wikidata|getValue|P17|FETCH_WIKIDATA}} }} }} }}

| label4 = Coordinates
| data4  = {{#if:{{{coords|}}} | {{{coords}}} | {{#if:{{#Property:P625}} | {{Coord|nosave=1|display=inline,title}} }} }}

| label5 = Altitude
| data5  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P2044|{{{altitude|FETCH_WIKIDATA}}}}}

| label6 = Weather
| data6  = {{{weather|}}}

| label7 = [[Wavelength]]
| data7  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P2808|{{{wavelength|FETCH_WIKIDATA}}}}}

| label8    = Built
| rowclass8 = note
| data8     = {{{built|{{#if:{{#Property:P793}} | {{Start date|{{#invoke:Wikidata|claim|P793|qualifier=P580|FETCH_WIKIDATA}}–{{#invoke:Wikidata|claim|P793|qualifier=P582|FETCH_WIKIDATA}} }} }}}}}

| label9 = [[First light (astronomy)|First light]]
| data9  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P729|{{{first_light|FETCH_WIKIDATA}}}}}

| label10    = Telescope&amp;nbsp;style
| rowclass10 = note
| class10    = category
| data10     = {{#invoke:Wikidata|getValue|P31|{{{style|FETCH_WIKIDATA}}}}}

| label11    = Diameter
| rowclass11 = note
| data11     = {{#invoke:Wikidata|getValue|P2386|{{{diameter|FETCH_WIKIDATA}}}}}

| label12    = Secondary dia.
| rowclass12 = note
| data12     = {{{diameter2|}}}

| label13    = Tertiary dia.
| rowclass13 = note
| data13     = {{{diameter3|}}}

| label14 = [[Angular resolution]]
| data14  = {{{angular_resolution|}}}

| label15 = Collecting&amp;nbsp;area
| data15  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P2046|{{{area|FETCH_WIKIDATA}}}}}

| label16 = [[Focal length]]
| data16  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P2151|{{{focal_length|FETCH_WIKIDATA}}}}}

| label17 = [[Telescope mount|Mounting]]
| data17  = {{{mounting|}}}

| label18 = Dome
| data18  = {{{dome|}}}

| label19 = Website
| data19  = {{{website|{{#if:{{#property:P856}}|{{Url|1={{#invoke:Wikidata|getValue|P856|FETCH_WIKIDATA}} }} }} }}}

| header20  = {{{nrhp|{{{embedded|{{{module|}}}}}}}}}

| data21 = &lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;{{#if:{{#invoke:Wikidata|getValue|P373|{{{commons|FETCH_WIKIDATA}}} }} | {{icon|Commons}} [[Commons:{{#if:{{{commons|}}} | {{{commons}}} | Category:{{#invoke:Wikidata|getValue|P373|FETCH_WIKIDATA}} }} |Related media on Wikimedia Commons]]}}&lt;/div&gt;

| below     = &lt;div style=&quot;text-align: right;&quot;&gt;&amp;#91;[[d:{{#invoke:Wikidata|pageId}}|edit on Wikidata]]]&lt;/div&gt;

}}&lt;includeonly&gt;{{#invoke:check for unknown parameters|check|unknown=[[Category:Articles using Infobox telescope using locally defined parameters]]}}&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;/noinclude&gt;

==margolari donostiar ==
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item ?yob ?yod WHERE {
?item wdt:P19 ?pob .
?pob wdt:P131* wd:Q10313.  
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob . BIND(YEAR(?dob) as ?yob) }
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod . BIND(YEAR(?dod) as ?yod) }
. } 
|wdq=.
|sort=569
|section=31
|columns=number:#,P18,label:izen,description:deskribapena,?yob:Jaiotza data,?yod:Heriotza data,P19
}}


== gizaki ==
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! #
! irudia
! izen
! deskribapena
! Jaiotza data
! Heriotza data
! jaiolekua
|-
| style='text-align:right'| 1
| [[Fitxategi:Naroa Agirre pertika-jauzilaria.jpg|center|128px]]
| [[Naroa Agirre]]
| Donostiako pertika-jauzilari
| 1979
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 2
| 
| [[Epifanio Fernández]]
| futbolari espainiarra
| 1919
| 1977
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 3
| 
| [[Asier Hernandez]]
| aktore espainiarra
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 4
| 
| [[Asier Oruesagasti]]
| aktore euskalduna
| 1986
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 5
| 
| [[Martxelo Rubio]]
| 
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 6
| [[Fitxategi:Tessa Andonegi.jpg|center|128px]]
| [[Tessa Andonegi]]
| 
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 7
| [[Fitxategi:Aritz Aduriz.jpg|center|128px]]
| [[Aritz Aduriz]]
| euskal herritar futbolaria
| 1981
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 8
| [[Fitxategi:CARTE DE VISITE DEL GENERAL ECHAGÜE (COLECCIÓN ROMERO ORTIZ).jpg|center|128px]]
| [[Rafael Etxague]]
| 
| 1815
| 1915
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 9
| [[Fitxategi:Jose Antonio Santesteban.jpg|center|128px]]
| [[José Antonio Santesteban|Jose Antonio Santesteban]]
| 
| 1835
| 1906
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 10
| 
| [[Beltran Pagola]]
| 
| 1878
| 1950
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 11
| [[Fitxategi:Catalina de Erauso.jpg|center|128px]]
| [[Katalina Erauso]]
| Euskaldun abenturazalea, moja eta soldadua
| 1592
| 1650
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 12
| [[Fitxategi:LFAreta2010.jpg|center|128px]]
| [[Luis Felipe Areta]]
| 
| 1942
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 13
| [[Fitxategi:Eduardo Txillida.jpg|center|128px]]
| [[Eduardo Txillida]]
| euskal herritar eskultorea
| 1924
| 2002
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 14
| [[Fitxategi:Mikel Arteta (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Mikel Arteta]]
| 
| 1982
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 15
| [[Fitxategi:Portrait of Pío Baroja (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Pío Baroja]]
| Euskal Herriko idazlea
| 1872
| 1956
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 16
| [[Fitxategi:Rebeca Linares at AVN Adult Entertainment Expo 2009.jpg|center|128px]]
| [[Rebeca Linares]]
| 
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 17
| 
| [[Álvaro de Laiglesia]]
| 
| 1922
| 1981
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 18
| [[Fitxategi:FotoDefensor2022.jpg|center|128px]]
| [[Ángel Gabilondo]]
| 
| 1949
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 19
| [[Fitxategi:2016 09 21 Oskar Moreno ZINEMALDIA 64 KALEBEGIAK 0029 Txikitan (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Miren Ibarguren]]
| Donostian jaiotako aktorea
| 1980
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 20
| [[Fitxategi:Estíbaliz Gabilondo.jpg|center|128px]]
| [[Estibaliz Gabilondo]]
| 
| 1976
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 21
| 
| [[Iñigo Chaurreau]]
| txirrindulari gipuzkoarra
| 1973
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 22
| [[Fitxategi:Ivan Campo.jpg|center|128px]]
| [[Iván Campo]]
| futbolari espainiarra
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 23
| [[Fitxategi:Fernando Savater by Gonzalo Merat.jpg|center|128px]]
| [[Fernando Savater]]
| 
| 1947
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 24
| [[Fitxategi:Premios Goya 2018 - Alberto Iglesias.jpg|center|128px]]
| [[Alberto Iglesias]]
| musikagile donostiarra
| 1955
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 25
| [[Fitxategi:Luis Arconada (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Luis Migel Arkonada|Luis Miguel Arkonada]]
| euskal futbolaria
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 26
| [[Fitxategi:Mikel Astarloza - Vuelta 2008.jpg|center|128px]]
| [[Mikel Astarloza]]
| txirrindulari gipuzkoarra
| 1979
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 27
| [[Fitxategi:Krasnodar-Real Sosiedad (6).jpg|center|128px]]
| [[Xabi Prieto]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 28
| [[Fitxategi:Julio-Medem by MariResendiz.jpg|center|128px]]
| [[Julio Medem]]
| 
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 29
| [[Fitxategi:Mikel Laboa abeslaria.jpg|center|128px]]
| [[Mikel Laboa]]
| Euskal kantu berriko donostiar kantaria
| 1934
| 2008
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 30
| [[Fitxategi:Idiakez01.JPG|center|128px]]
| [[Iñigo Idiakez]]
| 
| 1973
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 31
| [[Fitxategi:Igor gabilondo.jpg|center|128px]]
| [[Igor Gabilondo]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1979
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 32
| [[Fitxategi:Premios Goya 2018 - Marta Etura.jpg|center|128px]]
| [[Marta Etura]]
| Donostiako aktorea
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 33
| [[Fitxategi:Leire Pajín 2017.jpg|center|128px]]
| [[Leire Pajín]]
| 
| 1976
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 34
| 
| [[Javier Urrutikoetxea]]
| futbolari espainiarra
| 1952
| 2001
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 35
| 
| [[Yoana Martinez|Yoana Martínez]]
| badminton jokalari espainiarra
| 1980
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 36
| [[Fitxategi:Arantxa Urretabizkaia (Pamiela argitaletxea) (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Arantxa Urretabizkaia]]
| euskal idazlea
| 1947
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 37
| [[Fitxategi:José Luis Arrieta - Tour de Romandie 2008.jpg|center|128px]]
| [[Jose Luis Arrieta]]
| txirrindulari espainiarra
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 38
| [[Fitxategi:(Cristina Garmendia) Campus Party 2010 Dia2 (4523460120) (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Cristina Garmendia]]
| 
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 39
| [[Fitxategi:Asier Maeztu.jpg|center|128px]]
| [[Asier Maeztu]]
| txirrindulari espainiarra
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 40
| [[Fitxategi:Ander murillo.jpg|center|128px]]
| [[Ander Murillo]]
| futbolari espainiarra
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 41
| [[Fitxategi:19-12-G.ª Martín copia.jpg|center|128px]]
| [[Jesus Munarritz]]
| 
| 1940
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 42
| [[Fitxategi:Fabricio de Potestad en París (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Fabricio de Potestad]]
| 
| 1946
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 43
| [[Fitxategi:RAMONTRECET2.jpg|center|128px]]
| [[Ramón Trecet]]
| kazetari espainiarra
| 1943
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 44
| [[Fitxategi:Miss Spain 07 Natalia Zabala Arroyo.jpg|center|128px]]
| [[Natalia Zabala]]
| 
| 1983&lt;br/&gt;1979
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 45
| [[Fitxategi:Mons.Munilla (30612833130).jpg|center|128px]]
| [[José Ignacio Munilla]]
| 
| 1961
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 46
| [[Fitxategi:Nely Carla Alberto, 2017.jpg|center|128px]]
| [[Nely Carla Alberto]]
| 
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 47
| 
| [[Paul de la Cuesta]]
| 
| 1988
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 48
| 
| [[Ramón Mendiburu]]
| txirrindulari gipuzkoarra
| 1940
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 49
| [[Fitxategi:Antonio de Oquendo.jpg|center|128px]]
| [[Antonio Okendo]]
| 
| 1577
| 1640
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 50
| [[Fitxategi:Arantza Ezenarro. Abeslaria. Sopranoa.jpg|center|128px]]
| [[Arantza Ezenarro]]
| Abeslaria. Sopranoa
| 1980
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 51
| [[Fitxategi:Leizaola Lehendakaria.jpg|center|128px]]
| [[Jesus Maria Leizaola]]
| politikari espainiarra
| 1896
| 1989
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 52
| 
| [[Xabier Zubiri]]
| 
| 1898
| 1983
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 53
| [[Fitxategi:MARTINEZ, JOSE ALBERTO.jpg|center|128px]]
| [[Alberto Martínez]]
| txirrindulari espainiarra
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 54
| [[Fitxategi:Mayor Oreja.jpg|center|128px]]
| [[Jaime Mayor Oreja]]
| politikari espainiarra
| 1951
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 55
| [[Fitxategi:Iban Mayoz Euskal Bizikleta 2008, 3rd stage.jpg|center|128px]]
| [[Iban Mayoz]]
| txirrindulari gipuzkoarra
| 1981
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 56
| 
| [[Iñigo Diaz de Cerio]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1984
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 57
| [[Fitxategi:JVG Acosta TR 2011.jpg|center|128px]]
| [[Txente García Acosta]]
| txirrindulari nafarra
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 58
| 
| [[Silvestre Igoa]]
| futbolari espainiarra
| 1920
| 1969
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 59
| 
| [[Emilio Gurutzeta]]
| 
| 1941
| 1987
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 60
| [[Fitxategi:La oreja de Van Gogh - Rock in Rio Madrid 2012 - 35.jpg|center|128px]]
| [[Haritz Garde]]
| 
| 1976
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 61
| [[Fitxategi:La oreja de Van Gogh - Rock in Rio Madrid 2012 - 38.jpg|center|128px]]
| [[Pablo Benegas]]
| musikagile espainiarra
| 1976
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 62
| 
| [[Manfred Sommer]]
| 
| 1933
| 2007
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 63
| 
| [[Estanislao Argote]]
| futbolari espainiarra
| 1956
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 64
| [[Fitxategi:Martín Marculeta.jpg|center|128px]]
| [[Martin Markuleta]]
| 
| 1907
| 1984
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 65
| 
| [[Gorka Larrea]]
| futbolari espainiarra
| 1984
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 66
| [[Fitxategi:Txillardegi.jpg|center|128px]]
| [[Txillardegi|Jose Luis Alvarez Enparantza]]
| euskal idazlea
| 1929
| 2012
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 67
| [[Fitxategi:La oreja de Van Gogh - Rock in Rio Madrid 2012 - 33.jpg|center|128px]]
| [[Xabier San Martin]]
| 
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 68
| 
| [[Sebastián Ontoria]]
| futbolari espainiarra
| 1920
| 2004
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 69
| [[Fitxategi:La oreja de Van Gogh - Rock in Rio Madrid 2012 - 15.jpg|center|128px]]
| [[Leire Martínez]]
| euskal kantaria, La Oreja de Van Gogh taldeko kidea
| 1979
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 70
| [[Fitxategi:AUPA REAL! MONOLOGOAK (40436626441).jpg|center|128px]]
| [[Andoni Agirregomezkorta]]
| 
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 71
| 
| [[Javier Pradera]]
| 
| 1934
| 2011
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 72
| [[Fitxategi:Lander Aperribai.jpg|center|128px]]
| [[Lander Aperribai]]
| txirrindulari gipuzkoarra
| 1982
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 73
| 
| ''[[:d:Q1344051|Henry O'Donnell, 1st Count of la Bisbal]]''
| gudari espainiarra
| 1776
| 1834
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 74
| [[Fitxategi:Paco Bienzobas.jpg|center|128px]]
| [[Paco Bienzobas]]
| 
| 1909
| 1981
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 75
| [[Fitxategi:Manuel Alonso (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Manuel Alonso]]
| tenislari espainiarra
| 1895
| 1984
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 76
| 
| [[Jon Belaustegi]]
| eskubaloi jokalari espainiarra
| 1979
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 77
| [[Fitxategi:Sergio de Lis.jpg|center|128px]]
| [[Sergio de Lis]]
| txirrindularia
| 1986
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 78
| [[Fitxategi:Fermín Lasala y Collado.jpg|center|128px]]
| [[Fermin Lasala Collado|Fermín Lasala Collado]]
| 
| 1832
| 1918
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 79
| 
| [[Ivan Zulueta]]
| 
| 1943
| 2009
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 80
| [[Fitxategi:Juan Aguirre, de Amaral (24-07-2009).jpg|center|128px]]
| [[Juan Aguirre]]
| 
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 81
| [[Fitxategi:Pedro Agustín Girón.jpg|center|128px]]
| [[Pedro Agustín Girón]]
| 
| 1778
| 1842
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 82
| [[Fitxategi:Ramón Jáuregui (2010).jpg|center|128px]]
| [[Ramón Jáuregui]]
| euskal politikaria
| 1948
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 83
| 
| [[Josu Mondelo]]
| txirrindulari espainiarra
| 1981
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 84
| 
| ''[[:d:Q1709638|José Santos Iztueta Mendizábal]]''
| 
| 1929
| 2007
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 85
| 
| [[Iñaki Txurruka]]
| futbolari espainiarra
| 1949
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 86
| 
| [[Miguel Primo de Rivera Sáenz de Heredia]]
| politikari espainiarra
| 1905&lt;br/&gt;1904
| 1964
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 87
| 
| [[Adrian Otaegi]]
| golf-jokalari espainiarra
| 1992
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 88
| 
| [[Santiago Güell López]]
| 
| 1883
| 1954
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 89
| 
| [[Javier Olaizola]]
| 
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 90
| 
| [[Nicanor Zabaleta]]
| 
| 1907
| 1993
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 91
| 
| [[José María Palacín]]
| txirrindulari gipuzkoarra
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 92
| 
| [[Jose Maria San Sebastian]]
| idazle euskalduna
| 1933
| 2008
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 93
| 
| [[Raul Cancio]]
| 
| 1911
| 1961
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 94
| 
| [[Klara Badiola]]
| euskal aktorea
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 95
| [[Fitxategi:Juan Karlos Izagirre 2011n.jpg|center|128px]]
| [[Juan Karlos Izagirre]]
| politikari espainiarra
| 1963
| 
| [[Igeldo]]
|-
| style='text-align:right'| 96
| [[Fitxategi:Jesus Maria Arruti.JPG|center|128px]]
| [[Jesus Maria Arruti]]
| golf-jokalari espainiarra
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 97
| [[Fitxategi:Martín Berasategui (2010).jpg|center|128px]]
| [[Martin Berasategi]]
| donostiar sukaldaria
| 1960
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 98
| 
| [[Pedro Sanjuan]]
| 
| 1886
| 1976
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 99
| [[Fitxategi:Busto de Pablo Sorozábal (Madrid) 01.jpg|center|128px]]
| [[Pablo Sorozabal]]
| 
| 1897
| 1988
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 100
| 
| [[Peio Ruiz Cabestany]]
| 
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 101
| 
| [[Melitón Manzanas]]
| espainiar polizia eta torturatzailea
| 1909
| 1968
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 102
| 
| [[Luis Maria Prada]]
| saskibaloi jokalari espainiarra
| 1953
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 103
| [[Fitxategi:General Ramón Blanco y Erenas.jpg|center|128px]]
| [[Ramón Blanco]]
| 
| 1833
| 1906
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 104
| 
| [[Begoña Ameztoi]]
| 
| 1951
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 105
| 
| [[Ignacio Eizagirre]]
| 
| 1920
| 2013
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 106
| [[Fitxategi:José María Usandizaga.jpg|center|128px]]
| [[Jose Maria Usanditzaga]]
| musikagilea
| 1887
| 1915
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 107
| [[Fitxategi:Iker Martinez.jpg|center|128px]]
| [[Iker Martinez de Lizardui]]
| 
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 108
| 
| [[Miguel Fuentes]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 109
| 
| [[Txema Garcia Luena]]
| futbolari andorratarra
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 110
| [[Fitxategi:José Ángel Berraondo.jpg|center|128px]]
| [[José Ángel Berraondo]]
| 
| 1878
| 1950
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 111
| [[Fitxategi:Ramon Saizarbitoria idazlea 2010ean.PNG|center|128px]]
| [[Ramon Saizarbitoria]]
| euskal idazlea
| 1944
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 112
| [[Fitxategi:Iñaki Gabilondo by Gonzalo Merat.jpg|center|128px]]
| [[Iñaki Gabilondo]]
| kazetari espainiarra
| 1942
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 113
| [[Fitxategi:Gonzalo Arconada.jpg|center|128px]]
| [[Gonzalo Arconada]]
| 
| 1961
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 114
| [[Fitxategi:Paz Fernández Felgueroso 2021.jpg|center|128px]]
| [[Paz Fernández Felgueroso]]
| politikari espainiarra
| 1937
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 115
| [[Fitxategi:Elena Arzak.jpg|center|128px]]
| [[Elena Arzak]]
| sukaldariburu euskalduna
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 116
| 
| [[Agustin Elduaien]]
| futbolari espainiarra
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 117
| 
| [[Benito Díaz|Benito Diaz]]
| 
| 1898
| 1990
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 118
| 
| [[Alejandro Pedraz]]
| izotz-hockeyko jokalari espainiarra
| 1990
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 119
| 
| [[Eugenio Etxebeste]]
| 
| 1951
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 120
| [[Fitxategi:Jesus maria alkain 001.jpg|center|128px]]
| [[Jesus Maria Alkain]]
| 
| 1922
| 2001
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 121
| [[Fitxategi:Juan Mari Arzak.jpg|center|128px]]
| [[Juan Mari Arzak]]
| Donostiako sukaldariburua
| 1942
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 122
| 
| [[Javier Ortiz]]
| kazetari espainiarra
| 1948
| 2009
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 123
| [[Fitxategi:Iñaki Alkiza (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Iñaki Alkiza]]
| 
| 1933
| 
| [[Altza]]
|-
| style='text-align:right'| 124
| 
| [[Bittor Alkiza]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 125
| 
| [[Enrique Jordá]]
| 
| 1911
| 1996
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 126
| [[Fitxategi:Extima k3000244 ret.jpg|center|128px]]
| [[Ramon Lazkano]]
| 
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 127
| [[Fitxategi:Juan Pablo Fusi Aizpurua.jpg|center|128px]]
| [[Juan Pablo Fusi]]
| historialari espainiarra
| 1945
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 128
| [[Fitxategi:El alcalde de San Sebastián Fernando Sasiaín, encabezando una manifestación en 1935.jpg|center|128px]]
| [[Fernando Sasiain]]
| politikari espainiarra
| 1894
| 1957
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 129
| 
| [[René-Louis Lafforgue]]
| 
| 1928
| 1967
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 130
| 
| [[Javier Palacín]]
| txirrindulari gipuzkoarra
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 131
| [[Fitxategi:2009 Women's British Open - Tania Elosegui (1).jpg|center|128px]]
| [[Tania Elosegi]]
| golf-jokalari espainiarra
| 1981
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 132
| [[Fitxategi:Aita Donostia argazkia.jpg|center|128px]]
| [[Jose Gonzalo Zulaika|Jose Gontzalo Zulaika]]
| euskal musikagilea eta idazlea
| 1886
| 1956
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 133
| 
| [[Aitzol Iriondo]]
| 
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 134
| 
| [[Alfredo Goienetxe]]
| 
| 1937
| 2002
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 135
| [[Fitxategi:Amaia Zubiria.jpg|center|128px]]
| [[Amaia Zubiria]]
| Euskal abeslaria
| 1947
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 136
| 
| [[Antxon Ezeiza]]
| Zinema zuzendaria, gidoilaria
| 1935
| 2011
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 137
| 
| [[Antonio Lozes]]
| futbolari frantziarra
| 1905
| 1945
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 138
| [[Fitxategi:Ibon Sarasola (2012).jpg|center|128px]]
| [[Ibon Sarasola]]
| euskal idazlea
| 1946
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 139
| [[Fitxategi:José mathe.jpg|center|128px]]
| [[José María Mathé]]
| 
| 1800
| 1875
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 140
| [[Fitxategi:Pedro Subijana en el Akelarre.jpg|center|128px]]
| [[Pedro Subijana]]
| Sukaldariburua
| 1948
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 141
| 
| [[Txetxo Bengoetxea]]
| 
| 1961
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 142
| 
| [[Carmen Gurruchaga]]
| 
| 1955
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 143
| 
| [[Bernardo Atorrasagastegi]]
| 
| 1976
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 144
| [[Fitxategi:With Andoni Luis Aduriz of Mugartiz.jpg|center|128px]]
| [[Andoni Luis Aduriz]]
| 
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 145
| [[Fitxategi:Barbara Goenaga 3-19 estreno (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Barbara Goenaga]]
| aktore euskalduna
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 146
| [[Fitxategi:Aitona.jpg|center|128px]]
| [[Karlos Santamaria]]
| Matematikari, humanista, idazle eta euskaltzain
| 1909
| 1997
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 147
| 
| [[Chumy Chúmez]]
| 
| 1927
| 2003
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 148
| [[Fitxategi:Conchita Montenegro Argentinean Magazine AD 2.jpg|center|128px]]
| [[Conchita Montenegro]]
| 
| 1912&lt;br/&gt;1911
| 2007
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 149
| 
| [[Cristina Martínez]]
| 
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 150
| 
| [[Darío Villalba]]
| 
| 1939
| 2018
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 151
| 
| [[Gorka Pintado]]
| futbolari espainiarra
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 152
| 
| [[Eduardo Moreno Bergaretxe]]
| 
| 1950
| 1976
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 153
| [[Fitxategi:Enrique Múgica en la rueda de prensa posterior al Consejo de Ministros.jpg|center|128px]]
| [[Enrique Múgica]]
| euskal herritar politikaria
| 1932
| 2020
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 154
| [[Fitxategi:Esther Ferrer artista.jpg|center|128px]]
| [[Esther Ferrer]]
| artista espainiarra
| 1937
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 155
| [[Fitxategi:Patxi Iturrioz.jpg|center|128px]]
| [[Patxi Iturriotz]]
| politikari gipuzkoarra
| 1937
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 156
| [[Fitxategi:Alvaro bermejo.JPG|center|128px]]
| [[Álvaro Bermejo]]
| 
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 157
| [[Fitxategi:El ministro de Cultura, Íñigo Cavero, sale del Congreso de los Diputados.jpg|center|128px]]
| [[Iñigo Cavero]]
| 
| 1929
| 2002
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 158
| 
| [[Alberto Surio]]
| kazetari espainiarra
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 159
| [[Fitxategi:Iban Zaldua idazlea 2008an.jpg|center|128px]]
| [[Iban Zaldua]]
| euskal idazlea
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 160
| 
| [[Ignacio Olague]]
| 
| 1903
| 1974
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 161
| [[Fitxategi:Inazio Maria Etxaide.jpg|center|128px]]
| [[Ignazio Maria Etxaide]]
| euskal idazlea
| 1884
| 1962
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 162
| 
| [[Iñaki Izagirre (izotz-hockeyko jokalaria)]]
| izotz-hockeyko jokalari espainiarra
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 163
| 
| [[Javier Aguirre Fernández|Javier Aguirre]]
| Donostiako zinema zuzendaria
| 1935
| 2019
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 164
| [[Fitxategi:Javier Gurruchaga.jpg|center|128px]]
| [[Javier Gurrutxaga]]
| 
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 165
| 
| [[Jose Maria Lojendio]]
| euskal idazle eta legegizona
| 1910
| 1978
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 166
| 
| [[Jose Ignacio Telletxea]]
| 
| 1928
| 2008
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 167
| 
| ''[[:d:Q3187727|Juan María Lizarralde Urreta]]''
| 
| 1956
| 1990
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 168
| 
| ''[[:d:Q3266816|Luis Salazar]]''
| margolari espainiarra
| 1956
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 169
| [[Fitxategi:Miguel de Oquendo.jpg|center|128px]]
| [[Miguel Okendo]]
| Gaztelako Koroaren zerbitzutan lan egin zuen euskal marinela
| 1534
| 1588
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 170
| 
| [[Mikel Albisu|Mikel Albisu Iriarte]]
| euskal idazlea
| 1961
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 171
| 
| ''[[:d:Q3313609|Mikel Zubimendi Berastegui]]''
| politikari espainiarra
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 172
| [[Fitxategi:Bb 20190405768051Bb 20190405768051 10.jpg|center|128px]]
| [[Miren Azkarate]]
| politikari irakasle eta politikari
| 1955
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 173
| [[Fitxategi:Lourdes Oñederra 2013.jpg|center|128px]]
| [[Lourdes Oñederra]]
| euskal idazlea
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 174
| [[Fitxategi:Gorka Otxoa, 2012.jpg|center|128px]]
| [[Gorka Otxoa]]
| aktore espainiarra
| 1979
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 175
| [[Fitxategi:Juan Mari Bandrés se reúne con Adolfo Suárez en el palacio de la Moncloa.jpg|center|128px]]
| [[Juan Maria Bandrés]]
| politikari espainiarra
| 1932
| 2011
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 176
| 
| [[Juan Mari Mujika]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1963
| 2004
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 177
| [[Fitxategi:Juantxo EQUO.jpg|center|128px]]
| [[Juan Lopez de Uralde]]
| politikari espainiarra
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 178
| 
| [[Juan Miguel Alonso]]
| saskibaloi jokalari espainiarra
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 179
| 
| [[Mikel Azurmendi]]
| euskal idazlea
| 1942
| 2021
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 180
| [[Fitxategi:Pablofeijoo.JPG|center|128px]]
| [[Pablo Feijóo|Pablo Feijoo]]
| hamabosteko errugbilari espainiarra
| 1982
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 181
| [[Fitxategi:Mariano Arrate.png|center|128px]]
| [[Mariano Arrate]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1892
| 1963
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 182
| 
| [[Silverio Izagirre]]
| futbolari espainiarra
| 1897
| 1935
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 183
| [[Fitxategi:Juan Artola - Fondo Car-Kutxa Fototeka.jpg|center|128px]]
| [[Juan Artola]]
| futbolari espainiarra
| 1895
| 1937
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 184
| 
| ''[[:d:Q3374025|Pedro Carrasquedo]]''
| politikari frantziarra
| 1951
| 2015
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 185
| 
| [[Marco Antonio Boronat]]
| 
| 1947
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 186
| 
| [[Iker Urreizti]]
| saskibaloi jokalari gipuzkoarra
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 187
| [[Fitxategi:Rodrigo Soriano, de Compañy.jpg|center|128px]]
| [[Rodrigo Soriano]]
| 
| 1872&lt;br/&gt;1868
| 1944
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 188
| 
| [[Juan del Campo Esteibar|Juan del Campo]]
| hockey jokalari espainiarra
| 1923
| 2010
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 189
| 
| [[Daniel Rodríguez Pérez]]
| futbolari espainiarra
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 190
| [[Fitxategi:Yon etxaide.jpg|center|128px]]
| [[Yon Etxaide|Jon Etxaide]]
| euskal idazlea
| 1920
| 1998
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 191
| 
| [[Jose Manuel Aizpurua]]
| 
| 1902
| 1936
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 192
| [[Fitxategi:Jon Santacana Cropped.jpg|center|128px]]
| [[Jon Santacana]]
| 
| 1980
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 193
| 
| [[Elixabete Capa]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 194
| 
| ''[[:d:Q3726168|Enrique Yarza]]''
| futbolari espainiarra
| 1902
| 2001
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 195
| [[Fitxategi:(Rafael Ansón) 20190228 9399 Martínez Arroyo reunión con la Academia de Gastronomía (32295626617) (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Rafael Anson]]
| 
| 1935
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 196
| 
| [[Jon Cuyami]]
| futbolari ginearra
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 197
| 
| [[Agustin Gajate]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 198
| 
| [[Maider Telleria]]
| hockey jokalari espainiarra
| 1973
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 199
| [[Fitxategi:Leizaola eta Elosegi. Euskal Herria..jpg|center|128px]]
| [[Joseba Elosegi]]
| 
| 1915
| 1990
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 200
| 
| [[Nagore Gabellanes]]
| hockey jokalari espainiarra
| 1973
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 201
| 
| [[Teresa Motos]]
| hockey jokalari espainiarra
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 202
| [[Fitxategi:María San Gil 2007 (cropped).jpg|center|128px]]
| [[María San Gil|María San Gil Noain]]
| politikari espainiarra
| 1965
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 203
| [[Fitxategi:Antonio Peña Goiri, de Cuchy, La Semana Cómica 20-07-1888 (60).jpg|center|128px]]
| [[Antonio Peña Goñi]]
| Euskal musikologoa
| 1846
| 1896
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 204
| [[Fitxategi:Iñigo Lamarca Iturbe.jpg|center|128px]]
| [[Iñigo Lamarca]]
| abokatua
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 205
| [[Fitxategi:Nicolás Sartorius 2014 - tmex (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Nicolás Sartorius]]
| 
| 1938
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 206
| 
| [[Francisco Letamendia]]
| 
| 1944
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 207
| 
| [[José María Lasarte]]
| 
| 1912
| 1974
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 208
| [[Fitxategi:El dirigente de la izquierda abertzale Joseba Permach.jpg|center|128px]]
| [[Joseba Permach]]
| politikari gipuzkoarra
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 209
| [[Fitxategi:Carlos Martínez Gorriarán 2014 - Zoquejo Diario.jpg|center|128px]]
| [[Carlos Martínez Gorriarán|Carlos Martínez Gorriaran]]
| politikari espainiarra
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 210
| 
| [[Miguel Amilibia]]
| politikari espainiarra
| 1901
| 1982
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 211
| [[Fitxategi:Juan Manuel Besnes e Irigoyen.jpg|center|128px]]
| [[Juan Manuel Besnes|Juan Manuel Besnes Irigoien]]
| margolaria
| 1789
| 1865
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 212
| 
| [[José Antonio Maturana]]
| politikari espainiarra
| 1948
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 213
| 
| [[Luis García-Ochoa]]
| margolari espainiarra
| 1920
| 2019
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 214
| [[Fitxategi:Lander Gabilondo.jpg|center|128px]]
| [[Lander Gabilondo]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1987
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 215
| [[Fitxategi:Teniente coronel Fernando Norzagaray.png|center|128px]]
| [[Fernando Norzagarai]]
| 
| 1808
| 1860
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 216
| [[Fitxategi:Oscar Terol Lekukoak 2011.jpg|center|128px]]
| [[Oscar Terol|Óscar Terol]]
| aktore espainiarra
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 217
| 
| [[Miguel Artola]]
| 
| 1923
| 2020
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 218
| 
| [[Jon Kortaberria]]
| saskibaloi jokalari espainiarra
| 1982
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 219
| 
| [[Pablo Martín Asuero]]
| idazle espainiarra
| 1967
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 220
| [[Fitxategi:Juan Antonio de Urbiztondo, marqués de la Solana.jpg|center|128px]]
| [[Antonio Urbiztondo]]
| gudari espainiarra
| 1803
| 1857
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 221
| 
| [[Jose Luis Galilea]]
| 
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 222
| 
| [[Juanjo Valencia]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 223
| 
| [[Juan Manuel Zamora]]
| futbolari espainiarra
| 1942
| 2015
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 224
| 
| [[Ana Miranda de Lage]]
| politikari espainiarra
| 1946
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 225
| [[Fitxategi:JUAN DOMINGUEZ.jpg|center|128px]]
| [[Juan Domínguez]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 226
| 
| [[Mikel Roteta]]
| 
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 227
| 
| [[Pedro Armillas]]
| 
| 1914
| 1984
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 228
| [[Fitxategi:Cándida y Blanquita Suárez.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q3944837|Blanquita Suárez]]''
| 
| 1894
| 1983
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 229
| 
| ''[[:d:Q3945891|Salvador Díaz Iraola]]''
| futbol entrenatzaile espainiarra
| 1889
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 230
| 
| [[Sergio Mendizabal|Sergio Mendizábal]]
| aktore espainiarra
| 1920
| 2005
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 231
| [[Fitxategi:Urko.JPG|center|128px]]
| [[Urko Otegi]]
| saskibaloi jokalari espainiarra
| 1981
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 232
| 
| [[Ekaitz Saies]]
| piraguista espainiarra
| 1982
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 233
| 
| [[Izaskun Aranburu]]
| piraguista espainiarra
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 234
| 
| [[Luis Karril]]
| arrantzalea, arraunlaria
| 1847
| 1892
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 235
| 
| [[Idoia López Riaño]]
| 
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 236
| [[Fitxategi:Aintzane Encinas.jpg|center|128px]]
| [[Aintzane Encinas]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1988
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 237
| [[Fitxategi:Alberto Machimbarrena (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Alberto Matxinbarrena]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1888
| 1923
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 238
| 
| [[Alejo Mancisidor]]
| 
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 239
| 
| [[Alfonso Feijoo]]
| hamabosteko errugbilari espainiarra
| 1953
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 240
| 
| [[Andres Vilariño]]
| 
| 1951
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 241
| 
| [[Arantza del Puerto]]
| 
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 242
| 
| [[Luis Pérez Pascual]]
| futbolari espainiarra
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 243
| [[Fitxategi:Bilintx.jpg|center|128px]]
| [[Bilintx|Indalezio Bizkarrondo]]
| euskal idazlea
| 1831
| 1876
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 244
| [[Fitxategi:Pilar Kaltzada.jpg|center|128px]]
| [[Pilar Kaltzada|Pili Kaltzada]]
| euskal idazle eta kazetaria
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 245
| [[Fitxategi:Lourdes Iriondo 1971 txiki.jpg|center|128px]]
| [[Lourdes Iriondo|Lurdes Iriondo]]
| euskal idazle eta abeskaria
| 1937
| 2005
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 246
| 
| [[Oier Mendizabal]]
| 
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 247
| [[Fitxategi:Imanol Larzabal.jpg|center|128px]]
| [[Imanol Larzabal]]
| euskal egile abeslaria
| 1947
| 2004
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 248
| [[Fitxategi:Aquí vivió Joaquín Satrústegui (cropped).JPG|center|128px]]
| [[Joaquín Satrustegi]]
| 
| 1909
| 1992
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 249
| 
| [[Mikel Unanue Calvo|Mikel Unanue]]
| esku huskako pilotaria
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 250
| [[Fitxategi:Odón Elorza ensayando la defensa de la candidatura de San Sebastián para Capital Europea de la Cultura en el Centro cívico de Intxaurrondo.jpg|center|128px]]
| [[Odón Elorza]]
| politikari espainiarra
| 1955
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 251
| 
| [[Jose Ramon Rekalde]]
| 
| 1932
| 2016
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 252
| [[Fitxategi:Iñaki Beti Sáez.jpg|center|128px]]
| [[Iñaki Beti]]
| idazle espainiarra
| 1958
| 2012
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 253
| [[Fitxategi:Itziar okariz.jpg|center|128px]]
| [[Itziar Okariz]]
| artista euskalduna
| 1965
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 254
| [[Fitxategi:Carlos Bea Circuit Judge.jpg|center|128px]]
| [[Carlos Bea]]
| 
| 1934
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 255
| 
| [[Carlos Iturraspe]]
| 
| 1910
| 1981
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 256
| 
| [[Domingo Patrizio Meagher]]
| euskal idazlea
| 1703
| 1772
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 257
| 
| [[Elena Urkizu]]
| hockey jokalari gipuzkoarra
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 258
| [[Fitxategi:Elixabete Sarasola (6088517987) (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Elixabete Sarasola]]
| futbolari espainiarra
| 1991
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 259
| 
| ''[[:d:Q5379830|Enrique Sarasola]]''
| 
| 1937
| 2002
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 260
| 
| [[Iker Fernández]]
| 
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 261
| [[Fitxategi:Capitán de Intanteria Fausto García Pérez.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5397325|Fausto García Pérez]]''
| militarra
| 1884
| 1917
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 262
| [[Fitxategi:Juan Astigarrabia eskainitako oroigarria Donostian.jpg|center|128px]]
| [[Juan Astigarribia]]
| politikari espainiarra
| 1901
| 1989
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 263
| [[Fitxategi:Fernando Aramburu en Dresde (cropped).JPG|center|128px]]
| [[Fernando Aramburu|Fernando Aranburu]]
| 
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 264
| 
| ''[[:d:Q5490817|Luis Enrique Rodríguez-San Pedro Bezares]]''
| historialari espainiarra
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 265
| 
| [[Felix Mendizabal]]
| atleta espainiarra
| 1891
| 1959
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 266
| 
| [[Blaki]]
| aktore espainiarra
| 1934
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 267
| [[Fitxategi:Anton Uriarte.JPG|center|128px]]
| [[Anton Uriarte]]
| 
| 1949
| 2019
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 268
| [[Fitxategi:Diego Vasallo Trío DKluba (47562133651).jpg|center|128px]]
| [[Diego Vasallo]]
| 
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 269
| [[Fitxategi:JLOlaizola2004.jpg|center|128px]]
| [[José Luis Olaizola]]
| idazle espainiarra
| 1927
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 270
| [[Fitxategi:Jaime Bores.jpg|center|128px]]
| [[Jaime Bores]]
| 
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 271
| [[Fitxategi:Gorka Maneiro, portavoz UPYD.jpg|center|128px]]
| [[Gorka Maneiro]]
| politikari espainiarra
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 272
| 
| [[Rafael Berrio]]
| 
| 1963
| 2020
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 273
| 
| [[Manuel Aldai]]
| 
| 1917
| 1976
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 274
| 
| ''[[:d:Q5662827|Alberto Borges]]''
| 
| 1928
| 1994
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 275
| 
| [[Alberto Delgado]]
| 
| 1938
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 276
| [[Fitxategi:Aprieto 2009.jpeg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5663448|Alberto Prieto Espinosa]]''
| 
| 1945
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 277
| [[Fitxategi:Bicorne officier génie IMG 3207.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5665624|Alejandro de Hore]]''
| gudari espainiarra
| 1778
| 1820
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 278
| [[Fitxategi:AlonsoIbarrola.jpg|center|128px]]
| [[Alonso Ibarrola]]
| 
| 1934
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 279
| 
| [[Ana Agud]]
| 
| 1948
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 280
| 
| [[Ana Martínez de Aguilar]]
| historialari espainiarra
| 1965
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 281
| 
| [[Ana Otero]]
| aktore espainiarra
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 282
| 
| [[Ana Urtxuegia]]
| politikari espainiarra
| 1952
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 283
| 
| [[Pilar López Júlvez]]
| Koreografoa eta dantzaria
| 1912
| 2008
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 284
| [[Fitxategi:Nagel2017.jpg|center|128px]]
| [[Andrés Nagel]]
| eskultore espainiarra
| 1947
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 285
| 
| [[Trino Arizkorreta]]
| futbolari espainiarra
| 1902
| 1964
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 286
| 
| [[Antonio Kortazar]]
| arkitekto espainiarra
| 1823
| 1884
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 287
| 
| [[Antonio Vega de Seoane Etxeberria]]
| 
| 1887
| 1943
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 288
| [[Fitxategi:Cavacon Italy.jpg|center|128px]]
| [[Arantza Sestayo]]
| margolari espainiarra
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 289
| 
| [[Aranzazu González]]
| igerilari espainiarra
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 290
| 
| ''[[:d:Q5707187|Arturo Cubillas]]''
| 
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 291
| 
| [[Balbino Sáenz]]
| 
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 292
| [[Fitxategi:Elorriagapisarik.jpg|center|128px]]
| [[Beatriz Elorriaga|Beatriz Elorriaga Pisarik]]
| Politikaria
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 293
| 
| [[Begoña Amunarriz]]
| politikari gipuzkoarra
| 1948
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 294
| 
| ''[[:d:Q5725782|Benito Aizpurúa]]''
| gudari espainiarra
| 1774
| 1833
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 295
| 
| [[Bonifacio Alfonso]]
| 
| 1933
| 2011
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 296
| 
| [[Cristian Alberdi]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1980
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 297
| [[Fitxategi:Denis Itxaso.jpg|center|128px]]
| [[Denis Itxaso]]
| politikari espainiarra
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 298
| 
| [[Edmundo Markuleta]]
| 
| 1923
| 1989
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 299
| 
| [[Eduardo Iglesias]]
| idazle espainiarra
| 1952
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 300
| [[Fitxategi:Esther Basurto - DSC 8403.jpg|center|128px]]
| [[Esther Basurto]]
| boleibol jokalari espainiarra
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 301
| 
| [[Bruno Oteiza]]
| 
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 302
| 
| [[Fermin Matxinbarrena]]
| 
| 1835
| 1897
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 303
| 
| [[Fermin Lasala Urbieta]]
| 
| 1798
| 1853
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 304
| 
| [[Fernando Espinosa de los Monteros]]
| 
| 1884
| 1937
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 305
| 
| ''[[:d:Q5859880|Fernando Martínez de la Escalera y Pérez de Rozas]]''
| 
| 1871
| 1900
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 306
| [[Fitxategi:Diferentes autoridades en la estación del Norte, entre ellas se encuentran Joaquín Pavía Bermingham (presidente de la Cruz Roja), Irastorza (el obispo de Orihuela) y Venancio Nardiz... (2 de 2, cropped) - Fondo Marín-Kutxa Fototeka.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5866322|Francisco Javier de Irastorza Loinaz]]''
| 
| 1875
| 1943
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 307
| [[Fitxategi:Gabrielinsausti.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5873378|Gabriel Insausti]]''
| 
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 308
| 
| [[Gonzalo Txillida]]
| margolari espainiarra
| 1926
| 2008
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 309
| 
| [[Guillermo Galeote]]
| 
| 1941
| 2021
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 310
| 
| ''[[:d:Q5913142|Ignacio Carrión]]''
| 
| 1938
| 2016
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 311
| 
| [[Ignacio Etxarri]]
| Donostiar futbolaria
| 1932
| 2003
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 312
| [[Fitxategi:Ignaciomartinrugby.JPG|center|128px]]
| [[Ignacio Martin]]
| hamabosteko errugbilari espainiarra
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 313
| 
| ''[[:d:Q5913482|Ignacio Pardo-Manuel de Villena y Egaña]]''
| 
| 1907
| 1983
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 314
| [[Fitxategi:Sanchez nicolay ignacio.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q5913588|Ignacio Sánchez Nicolay]]''
| 
| 1927
| 2005
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 315
| 
| [[Ignacio del Moral|Ignacio del Moral Ituarte]]
| 
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 316
| [[Fitxategi:Iñaki Font - Seminci 2016.jpg|center|128px]]
| [[Iñaki Font]]
| 
| 1979
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 317
| 
| [[Iñigo Iruin]]
| politikari espainiarra
| 1953
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 318
| 
| [[Javier Aramburu]]
| 
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 319
| 
| [[Xabier Exposito]]
| 
| 1931
| 
| [[Añorga]]
|-
| style='text-align:right'| 320
| [[Fitxategi:1908-04-01, Por el Arte, Joaquín Otamendi.jpg|center|128px]]
| [[Joaquín Otamendi]]
| arkitekto espainiarra
| 1874
| 1960
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 321
| [[Fitxategi:Joaquin de Arteaga, XVIII marqués de Santillana (1909).jpg|center|128px]]
| [[Joaquín Arteaga]]
| politikari espainiarra
| 1870
| 1947
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 322
| 
| [[Josetxo Lapoujade]]
| futbolari espainiarra
| 1988
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 323
| 
| [[Joseba Arzak|José Antonio Arzac Iriondo]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1943
| 2020
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 324
| 
| [[José Antonio Santamaría]]
| 
| 1946
| 1993
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 325
| [[Fitxategi:José Eugenio Azpiroz 2014 (cropped).jpg|center|128px]]
| [[José Eugenio Azpiroz]]
| 
| 1955
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 326
| 
| ''[[:d:Q5941081|José Luis Agirre]]''
| futbolari espainiarra
| 1965
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 327
| 
| [[José Luis Álvarez Santacristina]]
| 
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 328
| 
| ''[[:d:Q5942100|José Manuel Goicoa]]''
| 
| 1757
| 1804
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 329
| 
| [[José María Otamendi]]
| 
| 1885
| 1959
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 330
| 
| [[Jose Maria Kerexeta]]
| futbolari espainiarra
| 1919
| 1989
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 331
| 
| ''[[:d:Q5943727|José María de Hoyos y Vinent]]''
| 
| 1874
| 1959
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 332
| 
| [[Jose Migel Zúñiga]]
| futbolari espainiarra
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 333
| 
| ''[[:d:Q5946521|José Álvarez de las Asturias-Bohórquez Pérez de Guzmán]]''
| 
| 1934
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 334
| 
| ''[[:d:Q5948578|Juan Carlos Santamaría]]''
| 
| 1964
| 2016
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 335
| 
| [[Juan José Ocón]]
| 
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 336
| 
| [[Juan Larzabal]]
| 
| 1965
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 337
| 
| ''[[:d:Q5950753|Juan Luis Fabo]]''
| politikari espainiarra
| 1955
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 338
| 
| ''[[:d:Q5950876|Juan M. Velázquez]]''
| idazle espainiarra
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 339
| [[Fitxategi:Boda del embajador Juan Pablo Lojendio y Consuelo Pardo Manuel de Villena, marquesa de Vellisca, en la iglesia de Santa María (3 de 9) - Fondo Marín-Kutxa Fototeka (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Juan Pablo Lojendio Irure|Juan Pablo Lojendio]]
| 
| 1906
| 1973
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 340
| 
| [[Juan Pablo Lojendio Pardo-Manuel de Villena]]
| aristokrata espainiarra
| 1950
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 341
| 
| ''[[:d:Q5954018|Juanjo Olaizola]]''
| 
| 1965
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 342
| [[Fitxategi:Olaizola0762 (cropped).JPG|center|128px]]
| [[Julen Olaizola]]
| saskibaloi jokalari espainiarra
| 1993
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 343
| 
| [[Julián Otamendi]]
| arkitekto espainiarra
| 1889
| 1966
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 344
| [[Fitxategi:Karmelo C. Iribarren 2.JPG|center|128px]]
| [[Karmelo C. Iribarren]]
| Donostiar poeta
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 345
| 
| ''[[:d:Q5973812|Lesmes de Basterrica]]''
| 
| 1807
| 1881
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 346
| [[Fitxategi:Luisgasca.jpg|center|128px]]
| [[Luis Gasca]]
| 
| 1933
| 2021
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 347
| [[Fitxategi:Retrato M.Escalera.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5993656|Manuel Martínez de la Escalera]]''
| 
| 1867
| 1949
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 348
| [[Fitxategi:Yurrita (Real Club Deportivo Español) - El Gráfico 368.jpg|center|128px]]
| [[Mariano Iurrita]]
| futbolari espainiarra
| 1904
| 1976
| [[Altza]]
|-
| style='text-align:right'| 349
| [[Fitxategi:Marisa Ciriza.jpg|center|128px]]
| [[Marisa Ziritza]]
| kazetari espainiarra
| 1946
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 350
| 
| ''[[:d:Q5999353|Marisol González]]''
| 
| 1942
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 351
| [[Fitxategi:Martín Domínguez Esteban.jpg|center|128px]]
| [[Martín Domínguez]]
| arkitekto espainiarra
| 1897
| 1970
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 352
| [[Fitxategi:María Elósegui Itxaso 2016 (cropped).jpeg|center|128px]]
| [[María Elósegui]]
| 
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 353
| 
| [[María de la Peña]]
| abokatu espainiarra
| 1901
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 354
| 
| [[Migel Muñoa]]
| katedradun espainiarra
| 1868
| 1953
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 355
| 
| [[Miguel Otamendi]]
| 
| 1878
| 1958
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 356
| 
| [[Miguel Primo de Rivera Urkixo]]
| politikari eta abokatu frankista
| 1934
| 2018
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 357
| 
| [[Mikel Iribas]]
| futbolari donostiarra
| 1988
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 358
| 
| [[Mikel Martins]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 359
| 
| [[Mikel Motos]]
| saskibaloi jokalari espainiarra
| 1993
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 360
| [[Fitxategi:(Natalia Figueroa) Almodóvar y Raphael ya son Hijos Adoptivos de Madrid 20 (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Natalia Figueroa]]
| 
| 1939
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 361
| 
| [[Iñigo García]]
| atleta gipuzkoarra
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 362
| 
| [[Pedro Bidagor]]
| 
| 1906
| 1996
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 363
| [[Fitxategi:Pedro Erquicia 2012 (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Pedro Erquicia]]
| kazetari espainiarra
| 1943
| 2018
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 364
| 
| [[Pilar Cabero]]
| idazle espainiarra
| 1967
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 365
| 
| [[Itsaso Nabaskues]]
| futbolari espainiarra
| 1990
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 366
| 
| [[Rafael Mendizabal]]
| 
| 1940
| 2009
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 367
| [[Fitxategi:Ramón Gómez Ugalde.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6099703|Ramón Gómez Ugalde]]''
| politikari espainiarra
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 368
| 
| [[Iñaki Kijera Zelarain]]
| 
| 1961
| 1979
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 369
| [[Fitxategi:Ricardo Miralles, comisario de 'Indalecio Prieto en la política vasca, 1883-1962'.jpg|center|128px]]
| [[Ricardo Miralles]]
| historialari espainiarra
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 370
| [[Fitxategi:RicardoSanz.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6108469|Ricardo Sanz]]''
| margolari espainiarra
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 371
| 
| ''[[:d:Q6121181|Santiago Valenzuela]]''
| 
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 372
| 
| [[Silvia Iranzo]]
| 
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 373
| 
| [[Teodoro Fernández Larrañaga]]
| arkitekto txiletarra
| 1948
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 374
| [[Fitxategi:Astigarraga - Memorial de Tomás Alba Irazusta 3.jpg|center|128px]]
| [[Tomas Alba Irazusta]]
| Donostiako zinegotzia
| 1937
| 1979
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 375
| [[Fitxategi:Urko Aiartza 2016.jpg|center|128px]]
| [[Urko Aiartza]]
| Donostiako euskal politikaria
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 376
| 
| [[Javier Etxaniz]]
| piraguista espainiarra
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 377
| 
| ''[[:d:Q6173338|Ángel Menéndez Menéndez]]''
| antzerkigile espainiarra
| 1923
| 2012
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 378
| [[Fitxategi:2019 ICF Canoe slalom World Championships 233 - Joan Crespo.jpg|center|128px]]
| [[Joan Crespo]]
| piraguista espainiarra
| 1988
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 379
| [[Fitxategi:Slalom World Championships 16 18 39 438 (10270890223).jpg|center|128px]]
| [[Jon Ergüin|Jon Erguin]]
| piraguista gipuzkoarra
| 1980
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 380
| 
| ''[[:d:Q6291387|José Antonio Aguirre]]''
| 
| 1799
| 1860
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 381
| [[Fitxategi:Jose Manterola, euskal idazlea (1849-1884).jpg|center|128px]]
| [[Jose Manterola]]
| euskal idazlea
| 1849
| 1884
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 382
| [[Fitxategi:Euskal erria agirre miramon 1887.jpg|center|128px]]
| [[Jose Manuel Agirre Miramon|Jose Manuel Agirre]]
| 
| 1813
| 1887
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 383
| [[Fitxategi:Juan de Amézqueta, Eugenio Caxés.jpg|center|128px]]
| [[Juan Amezketa]]
| 
| 1595
| 1625
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 384
| [[Fitxategi:José María Alonso de Areyzaga 1921.jpg|center|128px]]
| [[José María Alonso]]
| 
| 1890
| 1979
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 385
| 
| [[Lucas Egibar]]
| 
| 1994
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 386
| 
| [[Luis Núñez Astrain]]
| 
| 1939
| 2009
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 387
| 
| [[Luis Usoz]]
| hockey jokalari espainiarra
| 1932
| 1992
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 388
| 
| [[Maialen Zelaia]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1988
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 389
| 
| [[Maider Luengo]]
| hockey jokalari espainiarra
| 1980
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 390
| 
| [[Juantxo Koka]]
| esku huskako pilotaria
| 1973
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 391
| 
| [[Maria Eizmendi]]
| piraguista espainiarra
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 392
| [[Fitxategi:CSC 0136 (41699317160) Mikel Orbegozo (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Mikel Orbegozo]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1989
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 393
| 
| [[Oier Larraintzar]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 394
| 
| [[Pedro Murua]]
| hockey jokalari gipuzkoarra
| 1930
| 2019
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 395
| 
| [[Ramón Cid|Ramon Cid]]
| 
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 396
| 
| [[Rita Oraá]]
| boleibol jokalari espainiarra
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 397
| 
| [[Sergio Rey]]
| boxeolari espainiarra
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 398
| 
| [[Silvia del Rincón]]
| 
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 399
| 
| [[Tatiana Garmendia]]
| eskubaloi jokalari espainiarra
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 400
| [[Fitxategi:Mikel Zalbide 2007-VI-2.jpg|center|128px]]
| [[Mikel Zalbide]]
| euskal hizkuntzalari eta soziolinguista
| 1951
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 401
| 
| [[Aitor Huegun]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 402
| [[Fitxategi:El Instituto Vasco Etxepare renueva las convocatorias de ayudas para la difusión exterior de la cultura (1).jpg|center|128px]]
| [[Aizpea Goenaga|Aitzpea Goenaga]]
| euskal idazlea
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 403
| [[Fitxategi:Alberto Maneiro.jpg|center|128px]]
| [[Alberto Maneiro]]
| aktore espainiarra
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 404
| 
| [[Amaia Saizar]]
| abeslari espainiarra
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 405
| [[Fitxategi:Ander Izagirre3.jpg|center|128px]]
| [[Ander Izagirre]]
| Donostiar idazlea eta kazetaria
| 1976
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 406
| [[Fitxategi:Antton Valverde abeslaria 2011n.jpg|center|128px]]
| [[Antton Valverde]]
| Euskal musikagilea
| 1943
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 407
| [[Fitxategi:Ascensio Martiarena.png|center|128px]]
| [[Ascensio Martiarena]]
| margolari espainiarra
| 1884
| 1966
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 408
| 
| [[Baldomero Vega de Seoane]]
| politikari espainiarra
| 1850
| 1910
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 409
| [[Fitxategi:Borja Kobeaga.jpg|center|128px]]
| [[Borja Kobeaga]]
| 
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 410
| 
| [[Carlos Blasco]]
| euskal politikaria
| 1924
| 1996
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 411
| 
| [[Carmen de la Maza]]
| euskal antzezlea
| 1940
| 2022
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 412
| 
| [[Anastasio Bienzobas]]
| futbolari espainiarra
| 1913
| 1982
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 413
| 
| [[Emilio Ybarra]]
| 
| 1936
| 2019
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 414
| [[Fitxategi:ErnestoWikipediaOK.jpg|center|128px]]
| [[Ernesto Gasco]]
| politikari espainiarra
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 415
| [[Fitxategi:Esther López - DSC 4503.JPG|center|128px]]
| [[Esther López|Esther Lopez]]
| boleibol jokalari espainiarra
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 416
| 
| [[Eugenio Imatz]]
| filosofo espainiarra
| 1900
| 1951
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 417
| [[Fitxategi:D. Fermín Calbetón en Eibar de Indalecio Ojanguren (Cropped).jpg|center|128px]]
| [[Fermín Calbetón|Fermin Calbetón]]
| Irundar ospetsua, politikaria eta ministroa
| 1853
| 1919
| [[Donostia]]&lt;br/&gt;[[Irun]]
|-
| style='text-align:right'| 418
| 
| [[Fernando Múgica]]
| politikari espainiarra
| 1933
| 1996
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 419
| [[Fitxategi:Gemma zabaleta 001.jpg|center|128px]]
| [[Gemma Zabaleta|Gemma Zabaleta Areta]]
| politikari espainiarra
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 420
| 
| [[Ignacio Pinedo]]
| 
| 1925
| 1991
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 421
| 
| [[Iker Sarriegi]]
| 
| 1973
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 422
| [[Fitxategi:Isidoro Fernández (44195298170).jpg|center|128px]]
| [[Isidoro Fernández]]
| euskal aktorea
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 423
| 
| [[Iñaki Badiola]]
| 
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 424
| 
| [[Iñaki Salvador]]
| 
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 425
| 
| [[Jesus Olasagasti]]
| margolari espainiarra
| 1907
| 1955
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 426
| 
| [[Jon Santamaria]]
| saskibaloi jokalari espainiarra
| 1982
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 427
| 
| [[Jorge Ruiz Cabestany]]
| txirrindulari gipuzkoarra
| 1956
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 428
| 
| [[Josefina Serratosa]]
| aktore espainiarra
| 1911
| 1990
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 429
| 
| [[José Antonio Gasca]]
| 
| 1936
| 1982
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 430
| 
| [[José Antonio Pagola]]
| 
| 1937
| 
| [[Añorga]]
|-
| style='text-align:right'| 431
| [[Fitxategi:Jlansorena.jpg|center|128px]]
| [[Jose Luis Ansorena]]
| Euskal musikagile, abesbatza zuzendari eta apaiza
| 1928
| 2019
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 432
| 
| [[José Luis Piquín]]
| Irundar ospetsua
| 1928
| 2008
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 433
| 
| [[Jose Maria Mendiola]]
| idazle espainiarra
| 1929
| 2003
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 434
| [[Fitxategi:José Ángel Ascunce.jpg|center|128px]]
| [[Jose Angel Ascunce]]
| idazle espainiarra
| 1946
| 2020
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 435
| [[Fitxategi:Juan Carlos Eguillor (estudioko argazkia).jpg|center|128px]]
| [[Juan Carlos Egillor]]
| Euskal ilustratzailea eta margolaria
| 1947
| 2011
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 436
| [[Fitxategi:Juan Luis Goenaga cropped.jpg|center|128px]]
| [[Juan Luis Goenaga]]
| margolari espainiarra
| 1950
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 437
| 
| [[Juan Ramón Viles|Juan Ramon Viles]]
| politikari espainiarra
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 438
| 
| [[Juan Usabiaga]]
| 
| 1879
| 1953
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 439
| 
| [[Kristian Pielhoff]]
| telebista aurkezle espainiarra
| 1961
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 440
| 
| [[Manuel Delgado]]
| 
| 1965
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 441
| [[Fitxategi:Mariano-ferrerArgia Dani Blanco.jpg|center|128px]]
| [[Mariano Ferrer]]
| 
| 1939
| 2019
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 442
| [[Fitxategi:Marta Cárdenas (2018).jpg|center|128px]]
| [[Marta Cárdenas]]
| euskal artista
| 1944
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 443
| 
| [[Miguel San Sebastián]]
| 
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 444
| 
| [[Paco Sagarzazu]]
| aktore espainiarra
| 1940
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 445
| 
| [[Paula Martel]]
| aktore espainiarra
| 1945
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 446
| 
| [[Rafael Ruiz Balerdi]]
| margolari espainiarra
| 1934
| 1992
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 447
| 
| [[Raul Urrutikoetxea]]
| margolari espainiarra
| 1962
| 2002
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 448
| 
| [[Bixente Ameztoi]]
| margolari espainiarra
| 1946
| 2001
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 449
| 
| [[Yolanda Vicente]]
| politikari espainiarra
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 450
| 
| ''[[:d:Q9098236|Álvaro de la Riva Guzmán de Frutos]]''
| diplomazialari espainiarra
| 1960
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 451
| 
| [[Ángel García Ronda]]
| politikari espainiarra
| 1939
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 452
| 
| [[Ángel Mariscal]]
| futbolari espainiarra
| 1904
| 1979
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 453
| 
| ''[[:d:Q9267453|Gerardo Meil Landwerlin]]''
| 
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 454
| 
| [[Yolanda Martín]]
| 
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 455
| 
| [[Juan Ugarte Aiestaran]]
| futbolari espainiarra
| 1982
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 456
| 
| [[Ibon Pérez Arrieta]]
| futbolari espainiarra
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 457
| [[Fitxategi:Universidad Católica - Huachipato, 2018-05-05 - Beñat San José - 01.jpg|center|128px]]
| [[Beñat San Jose]]
| 
| 1979
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 458
| 
| ''[[:d:Q10873302|Manuel Alonso Erausquin]]''
| 
| 1946
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 459
| [[Fitxategi:Raimundo Sarriegiren eskultura.jpg|center|128px]]
| [[Raimundo Sarriegi]]
| 
| 1838
| 1913
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 460
| [[Fitxategi:Inazio Mujika Iraola (Miren Mujika).jpg|center|128px]]
| [[Inazio Mujika]]
| Euskal idazlea
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 461
| [[Fitxategi:Ane Gabarain 2012 (Bi eta bat).jpg|center|128px]]
| [[Ane Gabarain]]
| Euskal aktorea
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 462
| [[Fitxategi:Beñat Sarasola (Oier Aranzabal).jpg|center|128px]]
| [[Beñat Sarasola]]
| euskal idazlea
| 1984
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 463
| [[Fitxategi:Cromo Eduardo Clavero.webp|center|128px]]
| [[Eduardo Clavero]]
| saskibaloi jokalari espainiarra
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 464
| 
| [[Iker Cobo]]
| toreatzaile espainiarra
| 1981
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 465
| 
| [[Jaime Azpilikueta]]
| 
| 1941
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 466
| 
| [[Joseba Andoni Leizaola]]
| Euskal politikaria
| 1931
| 2017
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 467
| 
| [[Joseba Alvarez]]
| politikari eta euskara teknikari donostiarra
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 468
| 
| [[Jose Luis Orbegozo]]
| 
| 1929
| 2010
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 469
| 
| [[Juan Gorostidi]]
| euskal idazlea
| 1945
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 470
| 
| [[Juan José Quintanilla]]
| txirrindulari gipuzkoarra
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 471
| 
| [[Luis Fuente]]
| margolari espainiarra
| 1950
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 472
| 
| [[Marta Bizkarrondo]]
| unibertsitateko irakasle espainiarra
| 1947
| 2007
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 473
| 
| [[Ramón Reparaz|Ramon Reparaz]]
| aktore espainiarra
| 1931
| 2006
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 474
| [[Fitxategi:Richard Oribe 2016.jpg|center|128px]]
| [[Richard Oribe]]
| igerilari espainiarra
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 475
| [[Fitxategi:Homenaje a Victoriano Juaristi.jpg|center|128px]]
| [[Victoriano Juaristi|Victoriano Juaristi Sagartzazu]]
| Irundar ospetsua
| 1880
| 1949
| [[Donostia]]&lt;br/&gt;[[Irun]]
|-
| style='text-align:right'| 476
| 
| [[Maialen Arrazola]]
| arraunlaria
| 1985
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 477
| 
| [[Jesús Urteaga]]
| 
| 1921
| 2009
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 478
| 
| [[Carlos Corcuera]]
| politikari espainiarra
| 1936
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 479
| 
| [[Ignacio Azpilikueta]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1981
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 480
| 
| ''[[:d:Q11926452|Ignasi Joaniquet i Sirvent]]''
| 
| 1938
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 481
| 
| [[Izaskun Gómez Cermeño]]
| Pasaiko alkatea 2015tik
| 1965
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 482
| 
| [[Iñaki Álaba]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 483
| 
| ''[[:d:Q11927500|Jesus Maria Lasagabaster]]''
| 
| 1931
| 2013
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 484
| [[Fitxategi:Joan Mari Irigoien.jpg|center|128px]]
| [[Joan Mari Irigoien]]
| euskal idazlea
| 1948
| 
| [[Altza]]
|-
| style='text-align:right'| 485
| [[Fitxategi:Donostia Orfeón.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q11929289|Juan Goróstidi Garmendia]]''
| 
| 1900
| 1968
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 486
| [[Fitxategi:Koldo Izagirre.png|center|128px]]
| [[Koldo Izagirre]]
| euskal idazlea
| 1953
| 
| [[Altza]]
|-
| style='text-align:right'| 487
| 
| [[Mikel Antia]]
| futbolari espainiarra
| 1973
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 488
| 
| [[Paul Berrondo]]
| aktore espainiarra
| 1967
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 489
| [[Fitxategi:ToribioAltzagaBereTaldea.png|center|128px]]
| [[Toribio Altzaga]]
| euskal idazlea
| 1861
| 1941
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 490
| 
| ''[[:d:Q11984845|Charles Barbière]]''
| 
| 1861
| 1945
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 491
| [[Fitxategi:Pamploma 1984 Manu.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q12181347|Manu García]]''
| gitarra-jotzaile espainiarra
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 492
| [[Fitxategi:María Eizaguirre 2021.jpg|center|128px]]
| [[Maria Eizagirre]]
| kazetari espainiarra
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 493
| 
| [[Epifania Argaitz Munibe]]
| musikagile espainiarra
| 1812
| 1889
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 494
| [[Fitxategi:Fernando Gonzalo.jpg|center|128px]]
| [[Fernando Gonzalo]]
| 
| 1942
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 495
| [[Fitxategi:Abelino barriola.jpg|center|128px]]
| [[Abelino Barriola]]
| euskal idazlea
| 1885
| 1944
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 496
| [[Fitxategi:Adela Gonzalez 2013.jpg|center|128px]]
| [[Adela González|Adela González Acuña]]
| 
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 497
| [[Fitxategi:Ainhoa Aierbe 2010.jpg|center|128px]]
| [[Ainhoa Aierbe]]
| aktore gipuzkoarra
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 498
| [[Fitxategi:Ainhoa Beola.jpg|center|128px]]
| [[Ainhoa Beola]]
| 
| 1967
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 499
| 
| [[Ainhoa Zubillaga]]
| 
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 500
| 
| [[Aitor Gabilondo López|Aitor Gabilondo]]
| telebista gidoilari eta ekoizlea
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 501
| 
| [[Aitor Merino]]
| 
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 502
| 
| [[Aitor Zabaleta]]
| 
| 1970
| 1998
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 503
| [[Fitxategi:Aitzpea Leizaola, Iturengo ihauterian.jpg|center|128px]]
| [[Aitzpea Leizaola]]
| Antolpologo eta unibertsitateko irakaslea
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 504
| 
| [[Alejandro Alberdi]]
| musikari espainiarra
| 1897
| 1982
| [[Igeldo]]
|-
| style='text-align:right'| 505
| [[Fitxategi:Alfontso MujikaTeknopolisEgunkaria.jpg|center|128px]]
| [[Alfontso Mujika|Alfontso Mujika Etxeberria]]
| Elhuyarreko hiztgigile eta itzultzailea
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 506
| 
| [[Amaia Andrés]]
| 
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 507
| 
| [[Amaia Lizarralde]]
| aktore espainiarra
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 508
| [[Fitxategi:Amale Arzelus.JPG|center|128px]]
| [[Amale Arzelus]]
| 
| 1924
| 2015
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 509
| 
| [[Ana María Parra Gómez]]
| 
| 1928
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 510
| 
| [[Ana María Batanero]]
| 
| 1940
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 511
| 
| [[Anartz Zuazua]]
| Donostiako aktore eta antzerki zuzendari
| 1973
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 512
| 
| [[Anbrosio Zatarain Etxebeste]]
| 
| 1912
| 1999
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 513
| 
| [[Ander Arzelus]]
| euskal idazlea
| 1898
| 1949
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 514
| 
| [[Andoni Elizondo]]
| 
| 1932
| 1986
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 515
| [[Fitxategi:Andoni Sagarna.png|center|128px]]
| [[Andoni Sagarna]]
| euskaltzain, hizkuntza-teknologo eta idazle
| 1947
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 516
| 
| [[Ane Mendizabal]]
| modelo espainiarra
| 1985
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 517
| 
| [[Ane Sanchez]]
| aktore espainiarra
| 1982
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 518
| 
| [[Angel Cabanas|Angel Cábanas]]
| 
| 1883
| 1964
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 519
| 
| [[Anizeto Zugasti]]
| euskal idazlea
| 1904
| 1983
| [[Altza]]
|-
| style='text-align:right'| 520
| 
| [[Anton Mendizabal]]
| 
| 1945
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 521
| 
| [[Antonio Cavero]]
| 
| 1932
| 2013
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 522
| 
| [[Antonio Vega Cortázar]]
| kirol-tiratzaile espainiarra
| 1932
| 2011
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 523
| [[Fitxategi:Arantxa Gurmendi.png|center|128px]]
| [[Arantxa Gurmendi]]
| 
| 1944
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 524
| 
| [[Arantza Etxeburua]]
| euskal idazlea
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 525
| [[Fitxategi:Arantza Díaz de Ilarraza (DRI0401).jpg|center|128px]]
| [[Arantza Diaz de Ilarraza Sanchez]]
| informatikaria, ikertzailea eta  unibertsitateko irakaslea
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 526
| [[Fitxategi:Arantza urkaregi 0001.jpg|center|128px]]
| [[Arantza Urkaregi]]
| 
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 527
| [[Fitxategi:Aritz Gorrotxategi.JPG|center|128px]]
| [[Aritz Gorrotxategi]]
| euskal idazlea
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 528
| 
| [[Arkaitz Gartziandia]]
| gipuzkoar aktorea
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 529
| 
| [[Artemio Zarco]]
| 
| 1930
| 2012
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 530
| 
| [[Augustin Anabitarte]]
| euskal idazlea
| 1891
| 1981
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 531
| 
| [[Begoña Aretxaga]]
| antropologo gipuzkoarra
| 1960
| 2002
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 532
| [[Fitxategi:Begoña del Teso (30748286591).jpg|center|128px]]
| [[Begoña del Teso]]
| kazetari espainiarra
| 1955
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 533
| [[Fitxategi:Beñat Gaztelumendi bertsolaria 2009an.jpg|center|128px]]
| [[Beñat Gaztelumendi]]
| Bertsolari gipuzkoarra
| 1987
| 
| [[Añorga]]
|-
| style='text-align:right'| 534
| 
| [[Blanca Lacambra]]
| atleta espainiarra
| 1965
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 535
| 
| [[Carlos Sanz Ramírez]]
| margolari espainiarra
| 1943
| 1987
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 536
| 
| [[Carlos Zabala]]
| Gipuzkoako aktorea
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 537
| 
| [[Clara Gangutia]]
| margolari espainiarra
| 1952
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 538
| 
| [[Claudio Delgado]]
| 
| 1843
| 1916&lt;br/&gt;1918
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 539
| 
| [[Consuelo Herrera Menta]]
| 
| 1901
| 2010
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 540
| 
| [[Cristina Cuesta]]
| 
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 541
| [[Fitxategi:Cristina Iglesias - Berria.jpg|center|128px]]
| [[Cristina Iglesias]]
| 
| 1956
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 542
| [[Fitxategi:Dani Fano (Maite Landatxe).jpg|center|128px]]
| [[Dani Fano]]
| ilustratzailea, komikigilea
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 543
| [[Fitxategi:Dolores redondo.jpg|center|128px]]
| [[Dolores Redondo]]
| idazle espainiarra
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 544
| 
| [[Domingo Etxeberri]]
| 
| 1700
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 545
| 
| [[Domingo Kanpaña]]
| 
| 1801
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 546
| 
| [[Domingo Zaldua]]
| futbolari espainiarra
| 1903
| 1980
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 547
| 
| [[Dorleta Urretabizkaia]]
| euskal idazlea
| 1979&lt;br/&gt;1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 548
| 
| [[Eduardo Txillida Beltzuntze]]
| 
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 549
| [[Fitxategi:Egoitz Lasa aktorea 2012an.jpg|center|128px]]
| [[Egoitz Lasa]]
| aktore donostiarra
| 1976
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 550
| 
| [[Eider Rubio]]
| 
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 551
| [[Fitxategi:Eli Tolaretxipi.jpg|center|128px]]
| [[Eli Tolaretxipi]]
| 
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 552
| 
| [[Emiliano Eizagirre]]
| 
| 1888
| 1967
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 553
| 
| [[Emilio Gurrutxaga]]
| 
| 1934
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 554
| [[Fitxategi:Eneko Goia 2014.jpg|center|128px]]
| [[Eneko Goia|Eneko Goya Laso]]
| Eusko Alderdi Jeltzaleako politikaria
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 555
| [[Fitxategi:EnekoOolasagastiArgia.jpg|center|128px]]
| [[Eneko Olasagasti]]
| euskal idazlea
| 1960
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 556
| 
| [[Engrazio Arantzadi|Engrazio Aranzadi]]
| euskal idazlea
| 1873
| 1937
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 557
| [[Fitxategi:Enkarni Genua.jpg|center|128px]]
| [[Enkarni Genua]]
| euskal idazlea
| 1942
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 558
| 
| [[Esteban Antxustegi]]
| euskal idazlea
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 559
| [[Fitxategi:Eugenio Ibarzabal.png|center|128px]]
| [[Eugenio Ibarzabal]]
| euskal ekonomilaria, kazetaria eta idazlea
| 1951
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 560
| 
| [[Euken Ostolaza]]
| 
| 1961
| 
| [[Igeldo]]
|-
| style='text-align:right'| 561
| 
| [[Eva Mirones]]
| arraunlaria
| 1976
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 562
| 
| [[Faustina Carril Arozena]]
| katedradun gipuzkoarra
| 1910
| 1997
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 563
| 
| [[Faustino Amiano]]
| arraunlaria
| 1944
| 2020
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 564
| 
| [[Fausto Arotzena]]
| artxibozain espainiarra
| 1896
| 1980
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 565
| [[Fitxategi:Felix Maraña Remigio Mendiburuz Mahaingurua 2001 egunkara.jpg|center|128px]]
| [[Felix Maraña]]
| 
| 1953
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 566
| 
| [[Fermin Imaz]]
| Bertsolari gipuzkoarra
| 1879
| 1929
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 567
| [[Fitxategi:Fermin Leizaola.jpg|center|128px]]
| [[Fermin Leizaola]]
| Etnologo eta espeleologo gipuzkoarra
| 1943
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 568
| [[Fitxategi:Fernando-bernues--2016 argia.jpg|center|128px]]
| [[Fernando Bernués]]
| Antzerki zuzendari
| 1961
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 569
| 
| [[Flavio Martinez]]
| 
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 570
| 
| [[Francisco Gaskue]]
| 
| 1848
| 1920
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 571
| 
| [[Frantzisko Apalategi]]
| euskal idazlea
| 1867
| 1948
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 572
| 
| [[Frantzisko Lopez|Frantzisko Lopez Alen]]
| euskal idazlea
| 1866
| 1910
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 573
| 
| [[Félix Zuaznabar]]
| 
| 1790
| 1860
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 574
| 
| [[Gabriel Korta]]
| euskal idazlea
| 1951
| 2020
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 575
| 
| [[Garazi Falcon]]
| aktore espainiarra
| 1993
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 576
| 
| [[Garikoitz Azkue]]
| arraunlaria
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 577
| 
| [[Gonzalo Fernández Berridi]]
| 
| 1955
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 578
| 
| [[Gonzalo Tejada]]
| 
| 1960
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 579
| 
| [[Gotzon Aleman]]
| euskal idazlea
| 1953
| 1978
| [[Donostia]]&lt;br/&gt;[[Zumarraga]]
|-
| style='text-align:right'| 580
| 
| [[Harkaitz Zubiri]]
| euskal idazlea
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 581
| 
| [[Hernando Espinosa de los Monteros]]
| 
| 1916
| 1991
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 582
| 
| [[Iban Maiza]]
| atleta espainiarra
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 583
| 
| [[Ignacio Alkorta]]
| arraunlaria
| 1937
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 584
| [[Fitxategi:Nornai MaximaArgia1927.jpg|center|128px]]
| [[Ignacia Zabalo]]
| 
| 1905
| 1939
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 585
| 
| [[Ignacio Arozena]]
| 
| 1931
| 2003
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 586
| 
| [[Ignacio Egibar]]
| arraunlaria
| 1931
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 587
| 
| [[Ignacio Etxandi]]
| 
| 1912
| 1953
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 588
| 
| [[Ignacio María Barriola]]
| 
| 1906
| 1998
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 589
| 
| [[Ignacio Ugarte]]
| margolari espainiarra
| 1862&lt;br/&gt;1858
| 1914
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 590
| 
| [[Imanol Irigoien]]
| euskal idazlea
| 1940
| 
| [[Altza]]
|-
| style='text-align:right'| 591
| 
| [[Imanol Olaizola]]
| 
| 1920
| 2018
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 592
| 
| [[Imanol Plaza]]
| 
| 1988
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 593
| [[Fitxategi:Iñaki Irazabalbeitia donostiarra.jpg|center|128px]]
| [[Inaki Irazabalbeitia]]
| euskal idazlea
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 594
| 
| [[Ines Goikoetxea]]
| euskal idazlea
| 1939
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 595
| [[Fitxategi:Iratxe Retolaza UEU 2013 01.jpg|center|128px]]
| [[Iratxe Retolaza Gutierrez]]
| euskal idazlea
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 596
| 
| [[Irene Laffitte]]
| 
| 1941
| 2001
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 597
| 
| [[Itziar Basterrika|Itziar Basterrika Unanue]]
| 
| 1960
| 
| [[Zubieta (Gipuzkoa)|Zubieta]]
|-
| style='text-align:right'| 598
| 
| [[Itziar Mujika Irastorza]]
| 
| 1904
| 1992
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 599
| 
| [[Itziar Urretabizkaia]]
| aktore espainiarra
| 1979
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 600
| 
| [[Iñaki Beraetxe]]
| euskal aktorea
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 601
| 
| [[Iñaki Camino]]
| 
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 602
| [[Fitxategi:Iñaki-Egaña-2002.jpg|center|128px]]
| [[Iñaki Egaña]]
| Euskal historialaria
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 603
| 
| [[Inaxio Esnaola Aranzadi|Iñaki Esnaola Aranzadi]]
| 
| 1984
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 604
| [[Fitxategi:Fòrum crisi de civilització 001.jpg|center|128px]]
| [[Iñaki Gil de San Vicente]]
| 
| 1952
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 605
| 
| [[Iñaki Olabeaga]]
| euskal idazlea
| 1901
| 1983
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 606
| 
| [[Iñaki Ruiz de Egino]]
| 
| 1953
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 607
| 
| [[Iñigo Ormazabal]]
| margolari espainiarra
| 1951
| 2021
| [[Añorga]]
|-
| style='text-align:right'| 608
| 
| [[Iñigo Segurola]]
| Lorezaina
| 1967
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 609
| 
| [[Iñigo Sanz de Ormazabal]]
| 
| 1956
| 2009
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 610
| 
| [[Jacinto Antonio Etxeberri]]
| 
| 1625
| 1673
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 611
| 
| [[Jaime Camps]]
| atleta espainiarra
| 1896
| 1921
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 612
| 
| [[Javier Alkain]]
| 
| 1960
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 613
| 
| [[Javier Arozena]]
| donostiar margolaria
| 1935
| 2016
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 614
| 
| [[Javier Cano]]
| arraunlaria
| 1973
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 615
| 
| [[Javier María Hernández Arsuaga]]
| 
| 1940
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 616
| 
| [[Javier Velar]]
| arraunlaria
| 1933
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 617
| 
| [[Jesus Agirregabiria]]
| tenor
| 1892
| 1975
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 618
| 
| [[Jesus Maria Arozamena]]
| 
| 1918
| 1972
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 619
| 
| [[Jesus Maria Arrieta]]
| idazle espainiarra
| 1947
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 620
| 
| [[Joaquin Gurrutxaga]]
| idazle espainiarra
| 1910
| 2000
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 621
| 
| [[Joaquín Antonio Kamino]]
| 
| 1754
| 1819
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 622
| 
| [[Joaquín Urio]]
| 
| 1947
| 
| [[Martutene]]
|-
| style='text-align:right'| 623
| 
| [[Jokin Ansorena]]
| euskal idazlea
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 624
| 
| [[Jon Ander Aranburu]]
| 
| 1992
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 625
| [[Fitxategi:Mondragon 34.JPG|center|128px]]
| [[Jon Anza]]
| 
| 1962
| 2009
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 626
| 
| [[Jon Tecedor]]
| 
| 1975
| 2008
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 627
| [[Fitxategi:Jorge González Aranguren.jpg|center|128px]]
| [[Jorge González Aranguren]]
| 
| 1938
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 628
| 
| [[Jose Antonio Carril]]
| opera abeslari espainiarra
| 1961
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 629
| 
| [[Jose Antonio Mujika]]
| euskal idazlea
| 1943
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 630
| [[Fitxategi:JpseAntonioSistiaga 2017Durangokartela.jpg|center|128px]]
| [[Jose Antonio Sistiaga Mosso]]
| margolari espainiarra
| 1932
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 631
| 
| [[Jose Begiristain]]
| 
| 1879
| 1952
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 632
| 
| [[Jose Bizente Etxagarai]]
| euskal idazlea
| 1773
| 1855
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 633
| 
| [[Jose Egileor|Jose Egileor Beldarrain]]
| aktore espainiarra
| 1890
| 1966
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 634
| 
| [[Jose Garmendia|Jose Garmendia Zabala]]
| 
| 1885
| 1924
| [[Altza]]
|-
| style='text-align:right'| 635
| [[Fitxategi:José Goicoa Barcaíztegui.jpg|center|128px]]
| [[Jose Goikoa]]
| arkitekto espainiarra
| 1844
| 1911
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 636
| 
| [[Jose Ignacio Alvarez Usabiaga]]
| 
| 1945
| 2005
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 637
| 
| [[Jose Ignacio Olaizola]]
| 
| 1952
| 2012
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 638
| [[Fitxategi:JoseIgnazioansorenaargia.jpg|center|128px]]
| [[Jose Ignazio Ansorena]]
| euskal txi(stulari, pailazo (Mirri) eta idazlea
| 1953
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 639
| [[Fitxategi:EuskadiIkerketaSaria1999.png|center|128px]]
| [[Jose Luis Melena]]
| 
| 1946
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 640
| 
| [[Jose Luis Urrusolo]]
| 
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 641
| 
| [[Joxe Mari Segurola|José María Segurola]]
| arraunlaria
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 642
| 
| [[Jose Maria Agesta|Joxe Mari Agesta]]
| euskal idazlea
| 1874
| 1951
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 643
| 
| [[Jose Maria Berasategi]]
| aktore espainiarra
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 644
| [[Fitxategi:Jose Maria Larrokaren grabatua.png|center|128px]]
| [[Jose Maria Larroka|Jose Maria Larroka Estala]]
| idazle espainiarra
| 1813
| 1891
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 645
| 
| [[Jose Maria Soroa]]
| politikari espainiarra
| 1772
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 646
| [[Fitxategi:Joserra Ahiartza.jpg|center|128px]]
| [[Jose Ramon Aihartza]]
| zoologo, EHUko irakasle
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 647
| 
| [[Jose Ramon Amondarain]]
| margolari espainiarra
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 648
| 
| [[Jose Ramon Erauskin]]
| Bertsolaria eta idazlea
| 1906
| 
| [[Altza]]
|-
| style='text-align:right'| 649
| 
| [[Josean Bengoetxea]]
| Donostiar aktorea
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 650
| [[Fitxategi:Joseba Aurkenerena.jpg|center|128px]]
| [[Joseba Aurkenerena]]
| euskal idazlea
| 1956
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 651
| [[Fitxategi:CSC 0148 (41699315570) beitia (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Joseba Beitia]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1990
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 652
| [[Fitxategi:Joseba-Etxarri-2003.jpg|center|128px]]
| [[Joseba Etxarri]]
| euskal idazlea
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 653
| [[Fitxategi:Jose zubimendi.jpg|center|128px]]
| [[Joseba Zubimendi]]
| euskal idazlea
| 1898
| 1939
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 654
| [[Fitxategi:Mayor Alquezar 2.jpg|center|128px]]
| [[Josetxo Mayor]]
| 
| 1934
| 2017
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 655
| [[Fitxategi:Josu Landa 11tb.png|center|128px]]
| [[Josu Landa]]
| euskal idazlea
| 1960
| 
| [[Altza]]
|-
| style='text-align:right'| 656
| [[Fitxategi:Josune Zabala.jpg|center|128px]]
| [[Josune Zabala]]
| hizkuntzalari espainiarra
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 657
| 
| [[José Antonio Almandoz]]
| arraunlaria
| 1940
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 658
| 
| [[José Antonio Martiarena]]
| txirrindulari gipuzkoarra
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 659
| 
| [[Jose Mari Aristegi|José Aristegi]]
| arraunlaria
| 1928
| 2018
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 660
| 
| [[José Ibarburu]]
| arraunlaria
| 1928
| 2018
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 661
| 
| [[José Ignacio García Ramos]]
| 
| 1946
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 662
| 
| [[José Luis Iturralde]]
| musikagile espainiarra
| 1908
| 1985
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 663
| 
| [[José Luis Martínez de Ubago]]
| kirol-tiratzaile espainiarra
| 1926
| 2014
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 664
| 
| [[José Luis Almandoz|José Luís Almandoz]]
| arraunlaria
| 1938
| 2013
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 665
| 
| [[José Manuel Collado]]
| Donostiako politikari espainiarra
| 1792
| 1864
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 666
| [[Fitxategi:Joxan OIZ.JPG|center|128px]]
| [[Joxan Oiz]]
| euskal idazlea
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 667
| 
| [[Joxe Aierbe]]
| 
| 1934
| 2012
| [[Altza]]
|-
| style='text-align:right'| 668
| [[Fitxategi:Joxe Austin Arrieta idazlea.jpg|center|128px]]
| [[Joxe Austin Arrieta]]
| euskal idazlea
| 1949
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 669
| [[Fitxategi:Joxemari Olasagasti.jpg|center|128px]]
| [[Joxe Mari Olasagasti]]
| 
| 1959
| 
| [[Igeldo]]
|-
| style='text-align:right'| 670
| [[Fitxategi:Joxean Muñoz (Iñigo Royo) bertikala.jpg|center|128px]]
| [[Joxean Muñoz]]
| euskal idazlea
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 671
| [[Fitxategi:Joxemi Zumalabe kazetaria.jpg|center|128px]]
| [[Joxemi Zumalabe]]
| 
| 1950
| 1993
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 672
| 
| [[Juan Agustin Zumalabe]]
| 
| 1914
| 1981
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 673
| 
| [[Juan Antonio Letamendia]]
| euskal idazlea
| 1940
| 2019
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 674
| 
| [[Juan Carlos Guerra]]
| euskal idazlea
| 1860
| 1941
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 675
| 
| [[Juan Carlos Alduntzin]]
| 
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 676
| 
| [[Juan Etxeberri]]
| 
| 1609
| 1662
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 677
| 
| [[Juan Jose Etxeberria]]
| 
| 1935
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 678
| 
| [[Juan Jose Makazaga]]
| 
| 1887
| 1963
| [[Altza]]
|-
| style='text-align:right'| 679
| 
| [[Juan José Prado]]
| atleta espainiarra
| 1956
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 680
| 
| [[Juan Mari Mendizabal]]
| 
| 1951
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 681
| [[Fitxategi:Retrato de Juan Plazaola Artola.jpg|center|128px]]
| [[Juan Plazaola Artola]]
| 
| 1919
| 2005
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 682
| 
| [[Juan Txillida Ameztoi]]
| 
| 1956
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 683
| 
| [[Juani Mendiola]]
| aktore espainiarra
| 1925
| 2006
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 684
| 
| [[Juanjo Mendioroz]]
| 
| 1946
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 685
| 
| [[Judit Mariezkurrena]]
| aktore espainiarra
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 686
| [[Fitxategi:Judith Jáuregui, Folle Journée 2017, 0551 2.jpg|center|128px]]
| [[Judith Jauregi]]
| piano-jotzaile espainiarra
| 1985
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 687
| 
| [[Julen Colinas]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1988
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 688
| 
| [[Julia Otxoa]]
| idazle espainiarra
| 1953
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 689
| 
| [[Julio Franco|Julio Franco Tardaguila]]
| margolari espainiarra
| 1903
| 1980
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 690
| [[Fitxategi:Sanchez irure.jpg|center|128px]]
| [[Kaietano Sanchez|Kaietano Sanchez Irure]]
| euskal idazlea
| 1856
| 1916
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 691
| 
| [[Karlos Otegi]]
| euskal idazlea
| 1940
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 692
| 
| [[Karmele Aranburu]]
| 
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 693
| [[Fitxategi:Katalina Eleizegi Maiz.jpg|center|128px]]
| [[Katalina Eleizegi]]
| euskal idazlea
| 1889
| 1963
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 694
| 
| [[Kike Diaz de Rada]]
| aktore espainiarra
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 695
| [[Fitxategi:Koldo-almandoz photo-dani-blanco.jpg|center|128px]]
| [[Koldo Almandoz]]
| 
| 1973
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 696
| 
| [[Koldo Royo]]
| 
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 697
| 
| [[Kote Cabezudo]]
| argazkilari espainiarra
| 1948
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 698
| 
| [[Lluís Omedes]]
| 
| 1938
| 
| [[Altza]]
|-
| style='text-align:right'| 699
| 
| [[Luis Angel Bollo]]
| 
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 700
| 
| [[Luis Mokoroa]]
| 
| 1943
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 701
| 
| [[Luis Tolosa]]
| 
| 1903
| 1956
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 702
| 
| [[Luisa Etxenike|Luisa Etxenike Urbistondo]]
| idazle espainiarra
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 703
| [[Fitxategi:Maddalen Iriarte 2020 (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Maddalen Iriarte|Maddalen Iriarte Okiñena]]
| euskal kazetaria eta politikaria
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 704
| 
| [[Maite Gonzalez|Maite Gonzalez Esnal]]
| euskal idazlea
| 1943
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 705
| 
| [[Manuel Carrasco]]
| futbolari espainiarra
| 1894
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 706
| 
| [[Manuel Ibarburu]]
| arraunlaria
| 1937
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 707
| [[Fitxategi:Manuel Matxain tokan2.jpg|center|128px]]
| [[Manuel Matxain]]
| 
| 1916
| 1999
| [[Aiete]]
|-
| style='text-align:right'| 708
| 
| [[Manuel Pagola]]
| idazle espainiarra
| 1952
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 709
| 
| [[Mari Aiestaran]]
| hockey jokalari espainiarra
| 1948
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 710
| [[Fitxategi:Mari Jose Olaziregi irakasle eta kritikaria 2011n.jpg|center|128px]]
| [[Mari Jose Olaziregi]]
| euskal idazlea
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 711
| [[Fitxategi:Mari Jose Azurmendi.jpg|center|128px]]
| [[Maria Jose Azurmendi]]
| soziolinguista, irakaslea
| 1944
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 712
| 
| [[Mariano Royo Ximenez]]
| margolari espainiarra
| 1949
| 1985
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 713
| 
| [[Marina Arruti]]
| golf-jokalari espainiarra
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 714
| [[Fitxategi:Mario Salegi 1997.jpg|center|128px]]
| [[Mario Salegi]]
| idazle espainiarra
| 1918
| 2005
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 715
| 
| [[Martin Anso]]
| euskal idazlea
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 716
| [[Fitxategi:Thun thun 1894 09 30 marcelino soroa.jpg|center|128px]]
| [[Martzelino Soroa|Marzelino Soroa]]
| euskal idazlea
| 1848
| 1902
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 717
| 
| [[María Kutz]]
| 
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 718
| 
| [[Miguel Pelay Orozco]]
| idazle espainiarra
| 1913
| 1998
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 719
| [[Fitxategi:Mikel Garmendia Olaziregi 2009an Ordizian.JPG|center|128px]]
| [[Mikel Garmendia Olaziregi]]
| 
| 1915
| 2015
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 720
| [[Fitxategi:Mikel Lasa.jpg|center|128px]]
| [[Mikel Lasa]]
| euskal idazlea
| 1938
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 721
| 
| [[Mikel Zubeldia]]
| euskal idazlea
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 722
| 
| [[Mirari Garcia de Kortazar|Mirari Garcia de Cortazar]]
| euskal idazlea
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 723
| 
| [[Naty Altuna]]
| 
| 1915
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 724
| 
| [[Nekane Lasarte]]
| 
| 1930
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 725
| [[Fitxategi:Nerea Sancho 2012.jpg|center|128px]]
| [[Nerea Sancho]]
| 
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 726
| 
| [[Nerea Txapartegi]]
| 
| 1961
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 727
| 
| [[Nicolás de Miguel]]
| politikari espainiarra
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 728
| [[Fitxategi:Nora galparsoro kurdistan 2013 001.jpg|center|128px]]
| [[Nora Galparsoro]]
| 
| 1986
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 729
| 
| [[Norman Landa]]
| surflari espainiarra
| 1985
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 730
| [[Fitxategi:Oierguillan.jpg|center|128px]]
| [[Oier Guillan]]
| euskal idazlea
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 731
| 
| [[Oihana Maritorena]]
| aktore espainiarra
| 1984
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 732
| [[Fitxategi:Fabian Loidi motoan.jpg|center|128px]]
| [[Paben Loidi]]
| euskal idazlea
| 1909
| 1985
| [[Añorga]]
|-
| style='text-align:right'| 733
| 
| [[Pablo Altzola]]
| 
| 1841
| 1912
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 734
| 
| [[Pablo Malo]]
| zine zuzendaria
| 1965
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 735
| [[Fitxategi:Pablo munoz (4859786062).jpg|center|128px]]
| [[Pablo Muñoz]]
| euskal kazetari eta idazle
| 1941
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 736
| 
| [[Patxi Barko]]
| 
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 737
| 
| [[Paul Zubillaga]]
| 
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 738
| 
| [[Pedro Soraluze]]
| 
| 
| 1919
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 739
| [[Fitxategi:Thun thun 1894 07 08 pepe artola.jpg|center|128px]]
| [[Pepe Artola]]
| euskal idazlea
| 1864
| 1929
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 740
| 
| [[Rafa Albisu]]
| 
| 1931
| 2012
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 741
| [[Fitxategi:Munoadibujando.jpg|center|128px]]
| [[Rafael Munoa]]
| margolari espainiarra
| 1930
| 2012
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 742
| 
| [[Rafael Treku]]
| 
| 1932
| 2000
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 743
| [[Fitxategi:Ramon Agirre 2.jpg|center|128px]]
| [[Ramon Agirre]]
| gipuzkoar aktorea
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 744
| 
| [[Ramon Intzagarai]]
| euskal idazlea
| 1878
| 1947
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 745
| 
| [[Ramón Zuriarrain|Ramón Zurriarain]]
| 
| 1948
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 746
| 
| [[Ricardo Izagirre|Ricardo Izagirre Epalza]]
| idazle espainiarra
| 1902
| 1971
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 747
| 
| [[Rodolfo Bozas]]
| euskal idazlea
| 1913
| 1978
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 748
| 
| [[Rosa Valverde]]
| 
| 1953
| 2015
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 749
| [[Fitxategi:Thun thun 1894 06 02 rosario artola.jpg|center|128px]]
| [[Rosario Artola]]
| euskal idazlea
| 1869
| 1950
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 750
| 
| [[Santiago Beitia]]
| arraunlaria
| 1938
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 751
| 
| [[Santos Gandia]]
| 
| 1899
| 1975
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 752
| 
| [[Sara Carracelas]]
| igerilari espainiarra
| 1981
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 753
| [[Fitxategi:Serafín Baroja.png|center|128px]]
| [[Serafin Baroja]]
| euskal idazlea
| 1840
| 1912
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 754
| [[Fitxategi:Sigfrido-Koch-Arruti (Usoz).jpg|center|128px]]
| [[Sigfrido Koch]]
| Donostiako argazkilari eta atleta korrikolaria
| 1936
| 1992
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 755
| [[Fitxategi:Retrato-Sigfrido-Koch-Bengoetxea.jpg|center|128px]]
| [[Sigfrido Koch Bengoetxea]]
| argazkilari espainiarra
| 1908
| 1973
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 756
| 
| [[Soterotxo]]
| arraunlaria
| 1889
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 757
| 
| [[Susana Corcuera|Susana Corcuera Leunda]]
| euskal politikaria
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 758
| [[Fitxategi:Teresa Calo Fontán.jpg|center|128px]]
| [[Teresa Calo]]
| gipuzkoar aktorea, dramagilea eta gidoigilea
| 1955
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 759
| [[Fitxategi:Teresa del Valle.jpg|center|128px]]
| [[Teresa del Valle]]
| antropologo, irakasle eta ikertzaile gipuzkoarra
| 1937
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 760
| 
| [[Tomas Hernández Mendizabal]]
| artista espainiarra
| 1940
| 2021
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 761
| 
| [[Trinido Vaqueriza]]
| arraunlaria
| 1929
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 762
| 
| [[Txan magoa]]
| 
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 763
| [[Fitxategi:Txantxillo urnietan.jpg|center|128px]]
| [[Txantxillo]]
| 
| 1927
| 2003
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 764
| [[Fitxategi:Urnieta-aldea.jpg|center|128px]]
| [[Txema Garcia-Viana]]
| euskal idazlea
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 765
| 
| [[Urko (abeslaria)]]
| euskal musikaria
| 1948
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 766
| [[Fitxategi:Urko menaia 001.JPG|center|128px]]
| [[Urko Menaia]]
| abeslari espainiarra
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 767
| 
| [[Valentín Rocandio]]
| atleta espainiarra
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 768
| 
| [[Xabi Puerta]]
| 
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 769
| 
| [[Xabier Alvarez de Eulate]]
| 
| 1919
| 2012
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 770
| [[Fitxategi:Xabier Artola Zubillaga.jpg|center|128px]]
| [[Xabier Artola Zubillaga|Xabier Artola]]
| euskal idazle eta iketzaile hizkuntzaren prozesamenduan
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 771
| 
| [[Xabier Mujika]]
| euskal idazlea
| 1946
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 772
| [[Fitxategi:Txirri mirri txiribiton.jpg|center|128px]]
| [[Xabier Otaegi]]
| pailazo espainiarra
| 1952
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 773
| [[Fitxategi:Xabier Peñaler Munoaundin.jpg|center|128px]]
| [[Xabier Peñalver]]
| euskal arkeologoa
| 1952
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 774
| [[Fitxategi:Xebe Diez, eguraldi gizona (96-177).jpg|center|128px]]
| [[Xebe Diez]]
| 
| 1955
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 775
| 
| [[Álvaro Fernández]]
| argazkilari espainiarra
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 776
| 
| [[Ángel De la Hoz]]
| arkitekto espainiarra
| 1946
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 777
| 
| [[Juan Antonio Rodríguez Duflox]]
| futbolari espainiarra
| 1937
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 778
| 
| [[Guillermo Lazkano]]
| musikagile espainiarra
| 1910
| 2001
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 779
| 
| ''[[:d:Q12388915|Francisco Echave]]''
| 
| 1910
| 1969
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 780
| 
| [[Manuel Sagasti]]
| musikagile espainiarra
| 1789
| 1818
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 781
| 
| [[Xabier Sarasa]]
| 
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 782
| 
| [[José María Castivia]]
| futbolari espainiarra
| 1926
| 2013
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 783
| 
| [[Jesús María Visitacion Villan|Jesús María Visitación Villán]]
| 
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 784
| 
| [[Ivan Vázquez Basurko|Ivan Vazquez Basurco]]
| futbolari espainiarra
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 785
| 
| [[Aitzol Arzallus|Aitzol Arzallus Lizeaga]]
| 
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 786
| [[Fitxategi:1925-01-01, El Imparcial, Los de casa, vistos por Pellicer, 03 (cropped) Rodrigo Lavín.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q14565143|Cipriano Rodrigo Lavín]]''
| 
| 1882
| 1972
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 787
| 
| ''[[:d:Q14916705|Luis Matilla]]''
| 
| 1938
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 788
| [[Fitxategi:Itziar nogeras 001.jpg|center|128px]]
| [[Itziar Nogeras]]
| 
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 789
| [[Fitxategi:El periodista José Yoldi 02 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15142898|José Yoldi]]''
| kazetari espainiarra
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 790
| [[Fitxategi:Krasnodar-Real Sosiedad (22).jpg|center|128px]]
| [[Joseba Zaldua]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1992
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 791
| 
| [[Ángel Martínez Sanjuán]]
| 
| 1951
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 792
| 
| ''[[:d:Q15449389|Ignacio Czeguhn]]''
| 
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 793
| 
| [[Gerardo Bujanda]]
| 
| 1919
| 2019
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 794
| 
| [[Antxon Agirre]]
| 
| 1946
| 2014
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 795
| 
| [[Miguel María Lojendio]]
| 
| 1908
| 1977
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 796
| 
| [[Marco Sangalli]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1992
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 797
| [[Fitxategi:Zientzia Club Elena2.png|center|128px]]
| [[Elena Lazkano|Elena Lazkano Ortega]]
| ikertzailea
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 798
| [[Fitxategi:Mikel Azpiroz kontzertuan.jpg|center|128px]]
| [[Mikel Azpiroz]]
| Euskal musikari eta piano-jolea
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 799
| [[Fitxategi:Jesús María Zubiarraín 1971.jpg|center|128px]]
| [[Jesús María Zubiarrain]]
| futbolari espainiarra
| 1945
| 1993
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 800
| 
| [[Iñaki Ábalos]]
| arkitekto espainiarra
| 1956
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 801
| 
| ''[[:d:Q16175375|Jesús Bartolomé i Carrascal]]''
| politikari espainiarra
| 1943
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 802
| [[Fitxategi:Arancha González Laya 2020 (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Arancha González Laya|Arancha González]]
| 
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 803
| [[Fitxategi:Spartak-aek-15 — копия (2).jpg|center|128px]]
| [[Imanol Idiakez]]
| 
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 804
| 
| ''[[:d:Q16242155|Fernando de Villanueva]]''
| 
| 
| 1679
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 805
| 
| [[José María Astarbe]]
| Donostiar futbolaria
| 1955
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 806
| 
| [[Miguel Azkarate]]
| Donostiar futbolaria
| 1938
| 2019
| [[Añorga]]
|-
| style='text-align:right'| 807
| 
| ''[[:d:Q16301829|Iñaki Rodríguez]]''
| saskibaloi jokalari espainiarra
| 1967
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 808
| 
| ''[[:d:Q16402839|Iñaki Pérez de Arrilucea]]''
| futbolari espainiarra
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 809
| 
| [[Alfonso Otazu]]
| historialari espainiarra
| 1949
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 810
| 
| [[Arantxa Kaltzada]]
| kazetari espainiarra
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 811
| [[Fitxategi:CSC 0005 (32672684428) (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Aritz Elustondo]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1994
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 812
| 
| [[Benito Elizalde]]
| arraunlaria
| 1961
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 813
| 
| [[Karlos Nguema]]
| 
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 814
| [[Fitxategi:CeciliaSarasola84.jpg|center|128px]]
| [[Cecilia Sarasola Iurrita|Cecilia Sarasola]]
| euskal fisikaria
| 1949
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 815
| 
| [[Ekhiñe Egiguren]]
| idazle espainiarra
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 816
| 
| [[Elena Ibarbia]]
| 
| 1994
| 
| [[Madril]]&lt;br/&gt;[[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 817
| 
| [[Felix Erdozia]]
| arraunlaria
| 1915
| 2010
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 818
| 
| [[Iratxe Esnaola Aldanondo|Iratxe Esnaola]]
| euskal idazlea
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 819
| 
| [[Itxaso Araque]]
| euskal idazlea
| 1988
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 820
| [[Fitxategi:Iñaki Alegria informatikaria 2009an.jpg|center|128px]]
| [[Iñaki Alegria|Iñaki Alegria Loinaz]]
| informatikari eta ikertzailea
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 821
| 
| [[Jesus Acín|Jesus Acín Urzainqui]]
| 
| 1952
| 2013
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 822
| 
| [[Jesus Mari Alberdi]]
| musikagile espainiarra
| 1947
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 823
| 
| [[Josetxo Ibazeta]]
| 
| 1967
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 824
| 
| [[Joxe Jabier Uresberueta]]
| arraunlari gipuzkoarra
| 1850
| 1927
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 825
| 
| [[Karmelo Leizaola]]
| 
| 1901
| 1935
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 826
| [[Fitxategi:Txirrimirrietatxiribiton.jpg|center|128px]]
| [[Kattalin Ansorena]]
| euskal pailazoa
| 1986
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 827
| 
| [[Koro Garmendia|Koro Garmendia Iartza]]
| euskal politikari eta ikertzailea
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 828
| 
| [[Miriam Gómez]]
| aktore espainiarra
| 1998
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 829
| 
| [[Patxi Azparren]]
| Euskara irakasle eta antropologoa
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 830
| 
| [[Pedro Maria Lasarte]]
| 
| 
| 1894
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 831
| 
| [[Rosa Zarra]]
| 
| 1901
| 1995
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 832
| [[Fitxategi:Sabino Ormazabal.jpg|center|128px]]
| [[Sabino Ormazabal]]
| 
| 1953
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 833
| [[Fitxategi:Txaro Arteaga 2018.jpg|center|128px]]
| [[Txaro Arteaga]]
| kazetaria eta EAEko Emakunde erakundearen zuzendaria
| 1944
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 834
| 
| [[Urko Egea]]
| 
| 1980
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 835
| [[Fitxategi:Alonso de Idiaquez, 1st Duke of Ciudad Real.jpg|center|128px]]
| [[Alonso Idiakez Butroe eta Muxika]]
| Espainiar Koroaren zerbitzuko militar eta politikari euskalduna
| 1565
| 1618
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 836
| [[Fitxategi:Eva Rey.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q16565426|Eva Rey]]''
| 
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 837
| [[Fitxategi:Félix Lobo en 2007.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16570252|Félix Lobo Aleu]]''
| 
| 1946
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 838
| 
| [[Jose Maria Agirre Gonzalo]]
| politikari espainiarra
| 1897
| 1988
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 839
| 
| [[Paulino Garagorri]]
| filosofo espainiarra
| 1916
| 2007
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 840
| 
| [[Peporro]]
| Donostiar futbolaria
| 1929
| 2004
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 841
| 
| [[José María Galardi]]
| Donostiar futbolaria
| 1931
| 2006
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 842
| 
| [[Patxi Gorriti]]
| Donostiar futbolaria
| 1943
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 843
| [[Fitxategi:Sabino-zubeldia.jpg|center|128px]]
| [[Sabino Zubeldia]]
| futbolari espainiarra
| 1955
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 844
| 
| ''[[:d:Q16880147|José María Bautista]]''
| futbolari espainiarra
| 1956
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 845
| 
| [[Jose Maria Markuleta]]
| futbolari espainiarra
| 1920
| 2008
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 846
| 
| ''[[:d:Q16880176|Pedro María Olano]]''
| futbolari espainiarra
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 847
| 
| [[Eustaquio Zubillaga]]
| gipuzkoar futbolaria
| 1933
| 2020
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 848
| 
| ''[[:d:Q16941797|Aitor Goikoetxea]]''
| 
| 1990
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 849
| 
| ''[[:d:Q17035281|José Ignacio Pérez de Arrilucea Tejedor]]''
| futbolari espainiarra
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 850
| 
| ''[[:d:Q17044799|César Augusto Gálvez Espinar]]''
| futbolari espainiarra
| 1973
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 851
| [[Fitxategi:2018 EC Laura Barquero Aritz Maestu 2018-01-18 19-59-44 (cropped) - Maestu.jpg|center|128px]]
| [[Aritz Maestu]]
| izotz gaineko patinatzaile artistiko espainiarra
| 1990
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 852
| 
| [[Patricio Fuentes]]
| izotz-hockeyko jokalari espainiarra
| 1995
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 853
| 
| ''[[:d:Q17388566|María del Carmen Merino]]''
| aktore espainiarra
| 1919
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 854
| 
| ''[[:d:Q17414098|José Ignacio Zubeldia Zaldúa]]''
| futbolari espainiarra
| 1925
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 855
| 
| [[Jose Manuel Mendizabal]]
| gudari espainiarra
| 1910
| 1978
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 856
| 
| ''[[:d:Q17505550|Tomas Matauko]]''
| artista plastiko, zinemagile ; Frantzian bizi denez
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 857
| 
| [[Kenan Kodro]]
| futbolari donostiarra
| 1993
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 858
| [[Fitxategi:Miren Lazkano (ESP) 2017.jpg|center|128px]]
| [[Miren Lazkano]]
| 
| 1997
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 859
| 
| [[Egoitz Sánchez]]
| 
| 1985
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 860
| [[Fitxategi:2ª Copa de España de Slalom Olímpico 49.jpg|center|128px]]
| [[Irati Goikoetxea Astaburuaga]]
| piraguista gipuzkoarra
| 1986
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 861
| 
| [[Juan Lizariturry]]
| tenislari espainiarra
| 1991
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 862
| 
| [[Ignacio Solorzano]]
| izotz-hockeyko jokalari espainiarra
| 1995
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 863
| 
| [[Jorge Vea]]
| izotz-hockeyko jokalari espainiarra
| 1994
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 864
| [[Fitxategi:Benita Asas Manterola.jpg|center|128px]]
| [[Benita Asas|Benita Asas Manterola]]
| 
| 1873
| 1968
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 865
| [[Fitxategi:Vitry-en-Artois - Paris-Arras Tour, étape 1, 22 mai 2015, départ (A046).JPG|center|128px]]
| [[Unai Intziarte]]
| txirrindulari gipuzkoarra
| 1991
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 866
| 
| [[Igor Paskual]]
| gitarra-jotzaile espainiarra
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 867
| 
| [[María Teresa Sesé]]
| Euskal herritar idazle
| 1917
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 868
| [[Fitxategi:Eugenio del Río Gabarain.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q18857368|Eugenio del Río Gabarain]]''
| 
| 1943
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 869
| 
| [[Clara Azurmendi]]
| badminton jokalari espainiarra
| 1998
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 870
| 
| [[Alejandro Vea]]
| izotz-hockeyko jokalari espainiarra
| 1991
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 871
| 
| ''[[:d:Q19414401|Michael Zöllner]]''
| 
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 872
| 
| [[Teresa Eskoriatza]]
| 
| 1891
| 1968
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 873
| [[Fitxategi:Joserra Senperena2.jpg|center|128px]]
| [[Joserra Senperena]]
| Euskal piano jotzailea
| 1965
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 874
| 
| [[Myriam Gorospe]]
| 
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 875
| [[Fitxategi:19042-miriam+cabeza.jpg|center|128px]]
| [[Miriam Cabeza]]
| aktore espainiarra
| 1984
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 876
| 
| [[Eneko Capilla]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1995
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 877
| 
| [[Darío Brizuela]]
| saskibaloi jokalari espainiarra
| 1994
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 878
| [[Fitxategi:Andrés Herzog frente al Congreso de los Diputados.jpg|center|128px]]
| [[Andrés Herzog]]
| 
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 879
| 
| [[Iñigo Del Valle]]
| 
| 1987
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 880
| 
| [[Alaitz Eguren]]
| aktore espainiarra
| 1979
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 881
| 
| [[Gorka Giralt]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1995
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 882
| 
| [[Estanislao Marcellán]]
| futbolari espainiarra
| 1996
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 883
| 
| [[Daniel Maté]]
| 
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 884
| 
| [[Beñat Mendizabal]]
| 
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 885
| 
| [[Arantxa Moñux]]
| 
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 886
| [[Fitxategi:CSKA-RM18 (12) (cropped.jpg|center|128px]]
| [[Álvaro Odriozola]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1995
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 887
| [[Fitxategi:Luca Sangalli 2018.jpg|center|128px]]
| [[Luca Sangalli]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1995
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 888
| 
| [[Nekane Sarobe]]
| 
| 1953
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 889
| [[Fitxategi:Pablo Zabalo arkitektoa eta Carlos Elguezabal eskultorea.jpg|center|128px]]
| [[Pablo Zabalo]]
| 
| 1893
| 1961
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 890
| 
| [[Óscar Hernández]]
| idazle espainiarra
| 1976
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 891
| 
| [[Álvaro Pérez Florentino]]
| futbolari espainiarra
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 892
| 
| ''[[:d:Q19999998|Fernando Ossa]]''
| mendigoizale espainiarra
| 1960
| 2015
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 893
| 
| [[Idoia Montón]]
| 
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 894
| 
| ''[[:d:Q20004846|Juan Jesús Castilla Polo]]''
| gudari espainiarra
| 1917
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 895
| 
| ''[[:d:Q20005395|Manuel Blanco Chivite]]''
| 
| 1945
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 896
| 
| ''[[:d:Q20005420|Manuel Gómez de Pablos]]''
| 
| 1922
| 2012
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 897
| 
| [[Abilio Barbero]]
| historialari espainiarra
| 1931
| 1990
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 898
| 
| [[Javier Garcia Egotxeaga]]
| politikari espainiarra
| 1940
| 2002
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 899
| 
| [[Felisa Martín]]
| fisikari espainiarra
| 1898
| 1979
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 900
| [[Fitxategi:Juan José Pradero Ortega..tif|center|128px]]
| [[Juan José Pradera|Juan José Pradera Ortega]]
| politikari espainiarra
| 1914
| 1976
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 901
| [[Fitxategi:Carlos Ruspoli 5th Duke of Alcudia and Sueca.jpg|center|128px]]
| [[Carlos Rúspoli]]
| aristokrata espainiarra
| 1932
| 2016
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 902
| 
| ''[[:d:Q20021088|Federico Álvarez Arregui]]''
| idazle espainiarra
| 1927
| 2018
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 903
| 
| [[Juan María Benegas]]
| futbolari espainiarra
| 1934
| 2006
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 904
| [[Fitxategi:Daniel Múgica.jpg|center|128px]]
| [[Daniel Muxika]]
| idazle espainiarra
| 1967
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 905
| 
| [[Jose Juan Santesteban]]
| 
| 1809
| 1884
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 906
| 
| ''[[:d:Q20436586|Andrés Rivero]]''
| 
| 1919
| 1983
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 907
| 
| [[Jon Arzamendi]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1992
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 908
| 
| [[Alexander Iriondo]]
| 
| 1994
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 909
| [[Fitxategi:Javier Alberdi.JPG|center|128px]]
| [[Javier Alberdi]]
| 
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 910
| [[Fitxategi:Montse Maritxalar.jpg|center|128px]]
| [[Montserrat Maritxalar|Montse Maritxalar Anglada]]
| ikertzaile
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 911
| 
| [[Mari Karmen Alzueta]]
| Santo Tomas Ikastolako zuzendaria
| 1928
| 1983
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 912
| 
| [[Aitor Morcillo]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1994
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 913
| 
| [[Nicanor Narbarte]]
| 
| 1892
| 1970
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 914
| [[Fitxategi:Bandera de la Concha 2016 - Urdaibai 02.jpg|center|128px]]
| [[Gorka Aranberri]]
| arraunlari espainiarra
| 1987
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 915
| [[Fitxategi:Markel Ormazabal.jpg|center|128px]]
| [[Markel Ormazabal]]
| ikertzailea
| 1982
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 916
| 
| [[Mikel Otaegi]]
| pailazo espainiarra
| 1987
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 917
| [[Fitxategi:Iker rodellar.jpg|center|128px]]
| [[Iker Rodellar]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1987
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 918
| 
| [[Maite R. Ochotorena]]
| 
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 919
| 
| [[Fernando Ruiz]]
| 
| 1980
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 920
| [[Fitxategi:Carmen Adán 19.jpg|center|128px]]
| [[Carme Adán]]
| politikari espainiarra
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 921
| [[Fitxategi:Madrid rinde homenaje al campeón de motociclismo Ángel Nieto (11) - José Ramón Lete (cropped).jpg|center|128px]]
| [[José Ramón Lete]]
| politikari espainiarra
| 1947
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 922
| 
| ''[[:d:Q20534015|Ernesto Sánchez Pombo]]''
| kazetari espainiarra
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 923
| [[Fitxategi:Elena odriozola 2016 001.jpg|center|128px]]
| [[Elena Odriozola]]
| Ilustratzaile donostiarra
| 1967
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 924
| 
| [[Francisco Urkola|Francisco Urkola Lazkanotegi]]
| arkitekto espainiarra
| 1873
| 1943
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 925
| 
| [[Álvaro Fernández Gabiria]]
| 
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 926
| 
| ''[[:d:Q20740264|Gonzalo Álvarez Chillida]]''
| historialari espainiarra
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 927
| [[Fitxategi:Jose Goñi Aizpurua.png|center|128px]]
| [[José Goñi Aizpurua|José Goñi Aizpurúa]]
| 
| 1908
| 1964
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 928
| [[Fitxategi:ManuelaVarelaPazoDeFamilia.jpg|center|128px]]
| [[Manuela Varela]]
| aktore espainiarra
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 929
| 
| ''[[:d:Q20888442|Andrés de Blas Guerrero]]''
| 
| 1947
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 930
| 
| [[Juan Zuloaga]]
| 
| 1884
| 1968
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 931
| 
| [[Jaime de Salazar y Acha]]
| 
| 1947
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 932
| 
| [[Vicente Carrión|Vicente Carrión Arregi]]
| 
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 933
| 
| [[Isabel Blanco Ollero]]
| idazle espainiarra
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 934
| 
| [[Iñaki Bolea]]
| 
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 935
| 
| ''[[:d:Q21001350|Fernando Modrego Caballero]]''
| politikari espainiarra
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 936
| 
| [[Amparo Gastón]]
| 
| 1921
| 2009
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 937
| [[Fitxategi:Peio Arnáez - O'Noh.jpg|center|128px]]
| [[Peio Arnáez]]
| aktore espainiarra
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 938
| [[Fitxategi:Olatz Beobide.jpg|center|128px]]
| [[Olatz Beobide]]
| 
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 939
| 
| [[Uxue Fraile]]
| euskal ultramaratoilaria
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 940
| 
| [[Gorka Magallón]]
| 
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 941
| 
| [[Luiso Berdejo]]
| 
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 942
| 
| ''[[:d:Q21088507|Ander Arrinda]]''
| Izotz-hockey jokalaria
| 1996
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 943
| 
| [[Matias Aranzabal]]
| futbolari espainiarra
| 1900
| 1963
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 944
| 
| [[Antonio Arrillaga]]
| 
| 1900
| 1963
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 945
| 
| [[Jose Maria Elosegi|Jose Maria Elosegi Itxaso]]
| Donostiako dokumental egile, produkzio zuzendari, gidoilari eta hizlaria
| 1958
| 2015
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 946
| 
| [[Práxedes Diego Altuna]]
| idazlea
| 1865
| 1931
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 947
| 
| [[Antonio Igoa]]
| Errealeko futbolaria
| 1933
| 2015
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 948
| 
| [[Poch]]
| Musikari donostiarra
| 1956
| 1998
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 949
| [[Fitxategi:Nekane Aramburu.jpg|center|128px]]
| [[Nekane Aranburu|Q21530806]]
| 
| 1950
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 950
| 
| ''[[:d:Q21570563|Cirilo Tornos Laffite]]''
| abokatu espainiarra
| 1886
| 1963
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 951
| [[Fitxategi:Jule-Goikoetxea Norabidea eus Argia.jpg|center|128px]]
| [[Jule Goikoetxea Mentxaka|Jule Goikoetxea]]
| ikertzailea
| 1981
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 952
| 
| [[Alfredo Tamayo]]
| euskal herritar jesuita, teologo eta irakaslea
| 1924
| 2014
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 953
| 
| [[Agustin Arrazola]]
| 
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 954
| 
| ''[[:d:Q21936883|Joaquín Azpiazu Zulaica]]''
| 
| 1887
| 1953
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 955
| 
| [[Elene Lizarralde]]
| 
| 1961
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 956
| 
| [[Carlos Ruiz del Castillo]]
| politikari espainiarra
| 1896
| 1984
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 957
| 
| [[Ana Ruiz Mitxelena]]
| futbolari espainiarra
| 1967
| 1993
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 958
| 
| [[Gorka Gurutzeta]]
| futbolari Donostiarra
| 1996
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 959
| [[Fitxategi:Fernando1.jpg|center|128px]]
| [[Fernando de Prado]]
| historialari espainiarra
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 960
| 
| [[José María Goizueta]]
| 
| 1816
| 1884
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 961
| 
| ''[[:d:Q22814249|Dalianah Arekion]]''
| 
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 962
| 
| ''[[:d:Q22918512|Josef Bustidui]]''
| 
| 1882
| 1964
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 963
| 
| [[Iñigo Salbidea]]
| 
| 1952
| 2016
| [[Antigua (Donostia)|Antigua]]
|-
| style='text-align:right'| 964
| [[Fitxategi:Aitziber Alonso.JPG|center|128px]]
| [[Aitziber Alonso]]
| Euskal ilustratzailea
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 965
| [[Fitxategi:(Jorge García Castaño) Acto IU Las Rozas Elecciones Europeas (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Jorge García Castaño]]
| politikari espainiarra
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 966
| [[Fitxategi:Iñaki Martiarena &quot;Mattin&quot;.JPG|center|128px]]
| [[Iñaki Martiarena]]
| euskal ilustratzailea
| 1967
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 967
| [[Fitxategi:52570 N 16-07-12-22-59-39.jpeg|center|128px]]
| [[Vicente Manterola]]
| 
| 1833
| 1891
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 968
| [[Fitxategi:José María de Amilibia y Machimbarrena.jpg|center|128px]]
| [[Jose Maria Amilibia|José María Amilibia]]
| 
| 1900
| 1933
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 969
| 
| [[Julio Villar]]
| 
| 1943
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 970
| 
| [[José María Montesinos]]
| matematikari espainiarra
| 1944
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 971
| 
| [[José Manuel Martiarena]]
| euskal politikaria
| 1946
| 
| [[Igeldo]]
|-
| style='text-align:right'| 972
| 
| [[José Miguel Martín]]
| politikari espainiarra
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 973
| 
| [[León Carrasco]]
| 
| 1879
| 1936
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 974
| [[Fitxategi:Bernardo Bermúdez Jambrina.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q24013692|Bernardo Bermúdez Jambrina]]''
| 
| 1883
| 1918
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 975
| 
| [[Alazne Etxeberria]]
| gipuzkoar aktorea
| 1979
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 976
| 
| ''[[:d:Q24205961|Christian Guerche]]''
| 
| 1928
| 1993
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 977
| 
| [[Pedro Aguilera]]
| 
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 978
| [[Fitxategi:María Berasarte.jpg|center|128px]]
| [[María Berasarte]]
| abeslari espainiarra
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 979
| 
| ''[[:d:Q24943228|Ramón Trevijano Etcheverría]]''
| 
| 1932
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 980
| [[Fitxategi:Mi madre Maria Elena Arizmenmdi en 1955.jpg|center|128px]]
| [[Maria Elena Arizmendi]]
| 
| 1916
| 2000
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 981
| 
| [[Naiara Arnedo]]
| 
| 1984
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 982
| 
| [[Luis Camino]]
| 
| 1960
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 983
| 
| [[Mila Beldarrain]]
| idazlea
| 1951
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 984
| 
| [[Paloma Miranda de Lage]]
| historialari espainiarra
| 1943
| 1999
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 985
| 
| [[Pablo Agustin Agirre]]
| gudari espainiarra
| 
| 1745
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 986
| 
| [[Migel Martínez de Engómez]]
| 
| 1430
| 1493
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 987
| 
| [[Jose Belmonte]]
| ilustratzaile espainiarra
| 1960
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 988
| 
| [[Leire Ferro]]
| 
| 1988
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 989
| [[Fitxategi:Miren Josune Tolaretxipi.jpg|center|128px]]
| [[Miren Josune Tolaretxipi]]
| katedradun gipuzkoarra
| 1926
| 2017
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 990
| [[Fitxategi:Unai Gaztelumendi.jpg|center|128px]]
| [[Unai Gaztelumendi]]
| Bertsolari gipuzkoarra
| 1988
| 
| [[Añorga]]
|-
| style='text-align:right'| 991
| 
| [[Diego Pérez (izotz hockey jokalaria)|Diego Pérez]]
| izotz-hockeyko jokalari espainiarra
| 1988
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 992
| 
| [[Maritxu Urreta]]
| euskal ilustratzaile, argazkilari eta itzultzailea
| 1915
| 2018
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 993
| 
| ''[[:d:Q26428482|Gorka Sagués Oscoz]]''
| 
| 1980
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 994
| 
| [[Asier Sota]]
| 
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 995
| [[Fitxategi:Jokin Mitxelena.jpg|center|128px]]
| [[Jokin Mitxelena|Jokin Mitxelena Erice]]
| euskal ilustratzailea
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 996
| [[Fitxategi:Maria Dolores Goya.jpg|center|128px]]
| [[Maria Dolores Goya Mendiola]]
| irakaslea
| 1913
| 1986
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 997
| 
| [[Iñigo Llopis]]
| 
| 1998
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 998
| [[Fitxategi:Zapirain.jpg|center|128px]]
| [[Jose Zapirain Irastorza (Txapillo)|Jose Zapirain Irastorza]]
| donostiar idazlea eta bertsolaria
| 1842
| 1914
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 999
| 
| [[Jon Mikel Udakiola]]
| marrazkilari espainiarra
| 1965
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1000
| [[Fitxategi:Santos Latasa,Jaime 2018 Karlsruhe.jpg|center|128px]]
| [[Jaime Santos Latasa]]
| xakelari espainiarra
| 1996
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1001
| 
| [[Jazinto Rivas]]
| Trikitilaria
| 1906
| 1964
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1002
| 
| [[Nad Spiro|Rosa Arruti]]
| 
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1003
| [[Fitxategi:Iñigo Barandiaran (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Iñigo Barandiaran Benito|Íñigo Barandiaran Benito]]
| politikari espainiarra
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1004
| 
| ''[[:d:Q27786506|Martín Llade]]''
| 
| 1976
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1005
| 
| [[Mario Muslera]]
| 
| 1873
| 1936
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1006
| 
| ''[[:d:Q27786591|Mikel Irastorza]]''
| politikari espainiarra
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1007
| 
| [[Koldo Artola]]
| 
| 1938
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1008
| 
| [[Juana Larando]]
| emakumezko kortsarioa
| 1600
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1009
| [[Fitxategi:Non dago Mikel-Zuzendaritza eta gidoia.jpg|center|128px]]
| [[Amaia Merino]]
| aktore, gidoilari eta zuzendari gipuzkoarra
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1010
| 
| [[Segundo Azpiazu]]
| 
| 1944
| 2016
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1011
| 
| [[Ignacio Barandiaran]]
| 
| 1937
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1012
| 
| ''[[:d:Q28195017|Lourdes Méndez Pérez]]''
| antropologo espainiarra
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1013
| 
| ''[[:d:Q28466455|Maruja Lopetegui]]''
| 
| 1904
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1014
| 
| ''[[:d:Q28501223|Rafael Esparza García]]''
| politikari espainiarra
| 
| 1936
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1015
| 
| ''[[:d:Q28501923|María Soledad de Nuestra Señora]]''
| 
| 1932
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1016
| 
| ''[[:d:Q28503006|Luis López Escoriaza]]''
| margolari espainiarra
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1017
| 
| [[Imanol Sarriegi]]
| gipuzkoar futbolaria
| 1995
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1018
| 
| [[Nikolas Sorozabal]]
| Aieteko bertsolaria
| 1899
| 
| [[Aiete]]
|-
| style='text-align:right'| 1019
| 
| ''[[:d:Q28540491|José Trino]]''
| futbolari espainiarra
| 1902
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1020
| 
| [[Vicente Martín]]
| argazkilaria, Gipuzkoan aritua
| 1926
| 2016
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1021
| 
| [[Begoña García-Zapirain]]
| 
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1022
| [[Fitxategi:Retrato fotográfico de Juan Guerrero Urreisti.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28822912|Juan José Guerrero Urreisti]]''
| 
| 1901
| 1980
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1023
| [[Fitxategi:Jon Sarasti.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28861912|Jon Sarasti]]''
| 
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1024
| [[Fitxategi:Ane Aldalur.jpg|center|128px]]
| [[Ane Aldalur]]
| Saskibaloi jokalaria
| 1989
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1025
| 
| ''[[:d:Q28870765|Jesús Gay Ruidíaz]]''
| politikari espainiarra
| 1927
| 2001
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1026
| 
| ''[[:d:Q28872547|José Ramón Arrieta Arrieta]]''
| politikari espainiarra
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1027
| 
| ''[[:d:Q28872634|María del Carmen de Aragón Amunárriz]]''
| politikari espainiarra
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1028
| 
| [[Manu Moreno]]
| 
| 1947
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1029
| [[Fitxategi:Martin Etxeberria Zuloaga.jpg|center|128px]]
| [[Martin Etxeberria Zuloaga]]
| 
| 1945
| 2017
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1030
| [[Fitxategi:Teresa Chapa Brunet.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28922614|Teresa Chapa Brunet]]''
| arkeologoa
| 1952
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1031
| 
| [[Gretel Ammann]]
| 
| 1947
| 2000
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1032
| [[Fitxategi:Pilar Sansinenea Goñi.jpg|center|128px]]
| [[Pilar Sansinenea]]
| Maistra, euskaltzalea eta espeleologoa
| 1905
| 1997
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1033
| [[Fitxategi:Maria José Aranzasti.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q29001903|María Jose Aranzasti]]''
| Arte historiagilea
| 1960
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1034
| 
| [[Mari Jose Mendieta]]
| idazle espainiarra
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1035
| 
| [[Ramon Zulaika]]
| idazle espainiarra
| 1929
| 2009
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1036
| 
| [[Luis Peña Basurto]]
| 
| 1909
| 1990
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1037
| [[Fitxategi:Ana Malagon.jpg|center|128px]]
| [[Ana Malagon]]
| euskal idazlea
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1038
| 
| [[Ramón Zapirain Heraufset]]
| Donostiako pertsonaia
| 1869
| 1926
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1039
| [[Fitxategi:FMArocena2014.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q29053834|Félix María Arocena]]''
| 
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1040
| 
| ''[[:d:Q29122369|Edu Blasco]]''
| igerilari espainiarra
| 1994
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1041
| 
| [[Manu Maritxalar]]
| arraunlaria, boxeolaria
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1042
| [[Fitxategi:Iker Lauroba.jpg|center|128px]]
| [[Iker Lauroba]]
| donostiar abeslaria
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1043
| [[Fitxategi:Edorta Agirre.jpg|center|128px]]
| [[Edorta Agirre]]
| euskal idazlea, itzultzailea eta elikadura alorreko kazetaria
| 1949
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1044
| [[Fitxategi:Jabier Agirre medikua (Argia).jpg|center|128px]]
| [[Jabier Agirre]]
| euskal herritar mediku eta hiztegigilea
| 1952
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1045
| [[Fitxategi:Arantza Portabales.jpg|center|128px]]
| [[Arantza Portabales]]
| idazle espainiarra
| 1973
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1046
| [[Fitxategi:(Pedro Corral) Noviembre de 2018. Conferencia Adolfo Suarez Illana dentro del FORO MADRID del Partido Popular de Madrid. (45072740945) (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Pedro María Corral]]
| historialari espainiarra
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1047
| 
| [[Javier Agirre Iturralde]]
| arkitekto espainiarra
| 1853
| 1939
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1048
| [[Fitxategi:Thun thun 1894 09 23 antonio arzac.jpg|center|128px]]
| [[Antonio Arzak]]
| euskal idazlea
| 1855
| 1904
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1049
| 
| [[Mikel Karton]]
| donostiar abeslaria
| 1982
| 
| [[Intxaurrondo (auzoa)|Intxaurrondo]]
|-
| style='text-align:right'| 1050
| 
| [[Irati Elizalde]]
| euskal kazetari eta telebista-aurkezlea
| 1990
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1051
| [[Fitxategi:AMEchaide.jpg|center|128px]]
| [[Ana Etxaide]]
| donostiar filologoa eta ohorezko euskaltzaina
| 1936
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1052
| 
| [[Onintza Aduriz]]
| euskal saskibaloi-jokalaria
| 1991
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1053
| 
| [[Maria Eraunzetamurgil]]
| euskal saskibaloi-jokalaria
| 1998
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1054
| 
| [[Lara Gonzalez Duarte]]
| euskal saskibaloi-jokalaria
| 1994
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1055
| 
| [[Iulene Olabarria]]
| euskal saskibaloi-jokalaria
| 1985
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1056
| 
| [[Laura Arroyo]]
| saskibaloi jokalari espainiarra
| 1991
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1057
| 
| [[Nerea Lizarralde]]
| kazetari espainiarra
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1058
| 
| [[Ankenai]]
| 
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1059
| [[Fitxategi:Governors + Pelax (39981417221).jpg|center|128px]]
| [[Pelax]]
| 
| 1989
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1060
| [[Fitxategi:Asuero doktorea Gurutze Gorritik ateratzen 1929.png|center|128px]]
| [[Fernando Asuero]]
| Donostiar medikua
| 1887
| 1942
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1061
| [[Fitxategi:Arkaitz Rodriguez.jpg|center|128px]]
| [[Arkaitz Rodriguez|Arkaitz Rodriguez Torres]]
| euskal politikaria
| 1979
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1062
| [[Fitxategi:Nerea-Kortajarena-Ibañez.png|center|128px]]
| [[Nerea Kortajarena|Nerea Kortajarena Ibañez]]
| euskal politikaria
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1063
| 
| [[Carolina Sagarmendi]]
| gipuzkoar txirrindularia
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1064
| 
| [[Olatz Ferran]]
| txirrindulari gipuzkoarra
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1065
| 
| ''[[:d:Q30346412|Патрисио Гонсалес]]''
| 
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1066
| [[Fitxategi:Hugo Guillamón 2020.png|center|128px]]
| [[Hugo Guillamon]]
| futbolari Donostiarra
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1067
| 
| [[Uxue Ezkurdia]]
| eskubaloi jokalari espainiarra
| 1994
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1068
| [[Fitxategi:Aizpea Oihaneder 2012.jpg|center|128px]]
| [[Aizpea Oihaneder]]
| euskal sukaldari eta telebista aurkezlea
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1069
| 
| [[Eider Lizarbe]]
| gipuzkoar eskubaloi jokalaria
| 1996
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1070
| [[Fitxategi:Marian-iriarte Elhuyar Diaz de Rada.jpg|center|128px]]
| [[Marian Iriarte]]
| EHUko kimikaria eta irakaslea
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1071
| [[Fitxategi:Azucena Vieites.jpg|center|128px]]
| [[Azucena Vieites]]
| artista espainiarra
| 1967
| 
| [[Hernani]]&lt;br/&gt;[[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1072
| 
| [[Elvira Gangutia]]
| donostiar hizkuntzalaria
| 1937
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1073
| 
| ''[[:d:Q30904564|Josechu Lalanda]]''
| ilustratzaile espainiarra
| 1939
| 2015
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1074
| [[Fitxategi:Maggy Barrère Unzueta.png|center|128px]]
| [[Maggy Barrère]]
| 
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1075
| 
| ''[[:d:Q31826296|Paula Estévez]]''
| Euskal ilustratzailea
| 1984
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1076
| 
| [[Markel Gajate]]
| euskal aktore, antzezle eta modeloa
| 1996
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1077
| 
| [[Iker Beñaran]]
| Donostiako abeslaria
| 1993
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1078
| [[Fitxategi:Itxaso martin.jpg|center|128px]]
| [[Itxaso Martin]]
| euskal idazlea
| 1981
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1079
| 
| [[Usoa Zumeta]]
| serigrafia-egile
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1080
| 
| ''[[:d:Q33319243|Mikel Casal]]''
| euskal ilustratzailea
| 1965
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1081
| [[Fitxategi:Aia Kruse 3.jpg|center|128px]]
| [[Aia Kruse]]
| aktorea
| 1994
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1082
| [[Fitxategi:Iñigo Aranburu.jpg|center|128px]]
| [[Iñigo Aranburu]]
| euskal aktorea
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1083
| 
| [[Andoni de Carlos]]
| gidoigilea
| 1980
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1084
| 
| [[Alex Tello]]
| gipuzkoar aktorea
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1085
| [[Fitxategi:Aitzole Araneta Europride 2018.jpg|center|128px]]
| [[Aitzole Araneta]]
| euskal sexologo eta ekintzaile transfeminista
| 1982
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1086
| 
| ''[[:d:Q34163764|Juan Luis Larrea]]''
| 
| 1953
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1087
| [[Fitxategi:Maddi Zubeldia.jpg|center|128px]]
| [[Maddi Zubeldia]]
| euskal idazlea
| 1961
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1088
| 
| ''[[:d:Q36578538|Ricardo Sabadie]]''
| 
| 1926
| 2009
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1089
| [[Fitxategi:JADIKU2.jpg|center|128px]]
| [[Josean Díez de Quevedo|Jose Antonio Díez de Quevedo]]
| Donostiako artista
| 1944
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1090
| 
| [[Estibaliz Bajo]]
| gipuzkoar futbolaria
| 1987
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1091
| 
| [[Ainhoa Vicente Moraza|Ainhoa Vicente]]
| gipuzkoar futbolaria
| 1995
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1092
| 
| ''[[:d:Q37384424|Rafael Zardoya]]''
| biologo espainiarra
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1093
| 
| [[Cristina Cornejo]]
| gipuzkoar futbolaria
| 1992
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1094
| 
| [[Maider López Sáenz]]
| 
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1095
| [[Fitxategi:Maddi Torre Larrañaga.jpg|center|128px]]
| [[Maddi Torre]]
| gipuzkoar futbolaria
| 1996
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1096
| 
| [[Nora Azurmendi]]
| eskubaloi jokalari espainiarra
| 1995
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1097
| 
| [[Raquel Delgado]]
| gipuzkoar saskibaloi-jokalaria
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1098
| [[Fitxategi:Ane Albisu 2014.jpg|center|128px]]
| [[Ane Albisu]]
| euskal aktore, euskal filologo eta euskara irakaslea
| 1960
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1099
| [[Fitxategi:Otagui-aizpurúa-09.jpg|center|128px]]
| [[Idoia Otaegi|Idoia Otaegui]]
| Politikaria eta unibertsitate irakaslea
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1100
| 
| [[Xabi San Sebastian]]
| 
| 1967
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1101
| [[Fitxategi:Pablo Juantegui.png|center|128px]]
| [[Pablo Juantegi]]
| 
| 1961
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1102
| 
| [[Koro Navarro]]
| euskal itzultzailea
| 1955
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1103
| 
| ''[[:d:Q42429662|Asier Osinalde]]''
| euskal idazlea
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1104
| 
| [[Migel Laburu]]
| gipuzkoar idazlea, ikertzailea, historialaria eta itsas-modelogilea
| 1918
| 1999
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1105
| 
| [[Luis Maria Lojendio|Luis María de Lojendio]]
| 
| 1907
| 1987
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1106
| 
| [[Koro Arizmendi]]
| Mexikon erbesteratuko euskal odontologoa
| 1929
| 2017
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1107
| [[Fitxategi:Xabier Gutiérrez (38522073866).jpg|center|128px]]
| [[Xabier Gutiérrez]]
| Sukaldari eta idazlea
| 1960
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1108
| [[Fitxategi:Virginia Imaz.jpg|center|128px]]
| [[Virginia Imaz]]
| Pailazoa eta aktorea
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1109
| 
| [[Aitor Osuna]]
| abeslari espainiarra
| 1986
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1110
| 
| [[Fernando Boada|Fernando Boada González]]
| politikari espainiarra
| 1961
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1111
| 
| ''[[:d:Q44612714|Manuel María Escudero Zamora]]''
| politikari espainiarra
| 1946
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1112
| 
| [[Maria Arritokieta Marañon|María Arritokieta Marañón Basarte]]
| politikari espainiarra
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1113
| 
| [[Ignacio Maria Etxeberria|Ignacio María Echeberría Monteberría]]
| politikari espainiarra
| 1941
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1114
| 
| ''[[:d:Q45020976|Emilio Ramos Unamuno]]''
| gudari espainiarra
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1115
| 
| [[Eulogio Genova]]
| arraunlaria
| 1960
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1116
| 
| [[Felipe Ugarte]]
| politikari espainiarra
| 1916
| 1988
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1117
| 
| ''[[:d:Q45286942|Elena Ódena]]''
| politikari espainiarra
| 1930
| 1985
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1118
| [[Fitxategi:Sabina Urraca 02.jpg|center|128px]]
| [[Sabina Urraca]]
| 
| 1984
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1119
| 
| [[Rubén Sánchez Mohedas]]
| 
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1120
| [[Fitxategi:Josu Tellabide 12 46 17 528000.jpeg|center|128px]]
| [[Josu Tellabide]]
| Donostiako etnologo eta idazle
| 1943
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1121
| 
| [[Ramon Usanditzaga]]
| 
| 1889
| 1964
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1122
| 
| [[Adrián de Loyarte]]
| Euskal idazle eta kazetaria,
| 1882
| 1962
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1123
| [[Fitxategi:Karlos Zurutuza.jpg|center|128px]]
| [[Karlos Zurutuza]]
| Kazetaria
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1124
| 
| [[Sara Azurza]]
| abeslari donostiarra
| 1997
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1125
| [[Fitxategi:Arantxa Elizondo Lopetegi.jpg|center|128px]]
| [[Arantxa Elizondo Lopetegi]]
| politologoa
| 1967
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1126
| [[Fitxategi:Bassmatti-wikipedia.jpg|center|128px]]
| [[Juan Luis Etxeberria]]
| musikaria
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1127
| 
| [[Olatz Salvador]]
| musikari eta kantautorea
| 1990
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1128
| 
| ''[[:d:Q47912756|Juan Antonio Ruiz de Alda Azarola]]''
| 
| 1933
| 1988
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1129
| 
| [[Mayte Toca]]
| 
| 1967
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1130
| 
| ''[[:d:Q48606026|Idazlea]]''
| Idazle gipuzkoarra
| 1942
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1131
| 
| [[Carlos Aurtenetxe Marculeta]]
| Gipuzkoar idazlea
| 1942
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1132
| 
| ''[[:d:Q49215428|Jesús de Gaviria]]''
| abeslari espainiarra
| 1896
| 1975
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1133
| 
| [[Amalia Galarraga]]
| idazle espainiarra
| 1895
| 1971
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1134
| [[Fitxategi:Arantza Campos Rubio.jpg|center|128px]]
| [[Arantza Campos]]
| 
| 1960
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1135
| [[Fitxategi:Marian Arregi.jpg|center|128px]]
| [[Marian Arregi]]
| Euskal musikari eta dantzaria
| 1944
| 2018
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1136
| 
| ''[[:d:Q50387996|Ana María Muñoz Amilibia]]''
| 
| 1932
| 2019
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1137
| 
| ''[[:d:Q50569001|Carlos Mayor Oreja]]''
| politikari espainiarra
| 1961
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1138
| 
| ''[[:d:Q50669215|Yves Bentégeac]]''
| 
| 1927
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1139
| 
| [[Xabier Berzosa]]
| 
| 1976
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1140
| 
| [[Sebastian Zapirain]]
| politikari espainiarra
| 1903
| 1996
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1141
| [[Fitxategi:(Álvaro Moraga) ISABEL DÍAZ AYUSO ACUDE A LA REUNIÓN DEL GRUPO POPULAR EN LA ASAMBLEA DE MADRID. (40055570753) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q51885710|Álvaro Moraga Valiente]]''
| politikari espainiarra
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1142
| 
| [[Olatz Arrieta]]
| gipuzkoar kazetaria eta berriemailea
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1143
| 
| [[Naiara Etxeberria]]
| euskal aktorea eta yoga irakaslea
| 1980
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1144
| [[Fitxategi:Enrique Echeburua.jpg|center|128px]]
| [[Enrique Echeburua]]
| psikologo klinikoa. Euskal Herriko Unibertsitateko katedraduna
| 1951
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1145
| 
| ''[[:d:Q53544275|Carmen Castro]]''
| 
| 1912
| 1997
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1146
| [[Fitxategi:Lucía Artazcoz Lazcano.jpg|center|128px]]
| [[Lucía Artazcoz Lazcano]]
| Medikua, ikerlaria, dibulgatzailea
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1147
| 
| ''[[:d:Q53553757|Rafael Aguirre Franco]]''
| 
| 1937
| 2020
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1148
| 
| [[Javier Merino]]
| aktore gipuzkoarra
| 1967
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1149
| [[Fitxategi:Sakanako Plan Estrategikoa.jpg|center|128px]]
| [[Manu Aierdi|Manu Ayerdi]]
| Nafar politikaria
| 1967
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1150
| [[Fitxategi:Manuel Urtizberea.jpg|center|128px]]
| [[Manuel Urtizberea]]
| Idazlea eta itzultzailea
| 1944
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1151
| 
| [[Inocencia Arangoa]]
| euskal margolari eta zeramikaria
| 1884
| 1935
| [[Altza]]
|-
| style='text-align:right'| 1152
| [[Fitxategi:Jon Insausti.jpg|center|128px]]
| [[Jon Insausti]]
| euskal politikaria
| 1989
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1153
| 
| ''[[:d:Q54430860|Luis Sáez Larumbe]]''
| gudari espainiarra
| 1920
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1154
| [[Fitxategi:(Iván Redondo) Pedro Sánchez asiste a la toma de posesión de los altos cargos de su Gabinete.jpg|center|128px]]
| [[Iván Redondo]]
| 
| 1981
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1155
| 
| [[Bernard Quemada]]
| 
| 1926
| 2018
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1156
| 
| ''[[:d:Q55118025|Xabier Barrutieta Basurko]]''
| ikertzailea
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1157
| [[Fitxategi:María Mújika 2017 European Athletics U23 Championships, 110m hurdles women semifinal2 14-07-2017 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q55185566|María Mújika]]''
| atleta espainiarra
| 1997
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1158
| 
| ''[[:d:Q55231045|Alberto Garaizábal]]''
| 
| 1875
| 1947
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1159
| 
| [[Manuel Zamarreño Villoria]]
| 
| 1955
| 1998
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1160
| 
| ''[[:d:Q55687243|Isabel Azkarate]]''
| 
| 1950
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1161
| 
| ''[[:d:Q55837137|Luis Brochetón y Muguruza]]''
| margolari espainiarra
| 1826
| 1863
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1162
| 
| ''[[:d:Q55947170|Juan María Álvarez Emparanza]]''
| 
| 1933
| 1996
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1163
| 
| ''[[:d:Q55949775|Rafael Echaide]]''
| arkitekto espainiarra
| 1923
| 1994
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1164
| 
| [[José Llanos]]
| 
| 1948
| 2020
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1165
| 
| ''[[:d:Q56024300|Maialen García]]''
| hockey jokalari espainiarra
| 1990
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1166
| 
| [[Idoia Mariezkurrena]]
| atleta, xabalina jaurtiketan nabarmendua
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1167
| [[Fitxategi:XabierAgote ElkarrekinTogether.png|center|128px]]
| [[Xabier Agote]]
| Zurezko ontziak sortzen duen artisaua. (Albaola elkarteko lehendakaria)
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1168
| [[Fitxategi:BeitiaElolaGaragorri.jpg|center|128px]]
| [[Maite Garagorri]]
| Donostiako ikastoletako andereño aitzindarietako bat
| 1947
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1169
| 
| ''[[:d:Q56161772|José Antonio Domínguez Salazar]]''
| 
| 1911
| 2007
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1170
| [[Fitxategi:Paula estevez.jpg|center|128px]]
| [[Paula Estévez]]
| 
| 1984
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1171
| [[Fitxategi:Ana Terradillos.jpg|center|128px]]
| [[Ana Terradillos]]
| gipuzkoar kazetaria
| 1973
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1172
| 
| [[Lolo Encinas]]
| 
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1173
| [[Fitxategi:Josu Esnal Arrizabalaga.jpg|center|128px]]
| [[Josu Esnal|Josu Esnal Arrizabalaga]]
| euskaltzale donostiarra
| 1966
| 2018
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1174
| 
| [[Gorka Gorospe]]
| 
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1175
| 
| ''[[:d:Q56377661|Tatiana Pérez de Guzmán el Bueno]]''
| 
| 1923
| 2012
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1176
| 
| ''[[:d:Q56401654|Antonio María Blanco Castañola]]''
| 
| 1803
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1177
| 
| ''[[:d:Q56402593|Carlos Villar Turrau]]''
| gudari espainiarra
| 1945
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1178
| 
| ''[[:d:Q56477982|Gaizka Madejon Cambra]]''
| 
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1179
| 
| ''[[:d:Q56582713|Sergio García Martín]]''
| 
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1180
| 
| ''[[:d:Q56683499|Vicente Asuero y Ruiz de Arcaute]]''
| politikari espainiarra
| 1915
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1181
| 
| [[Mitxel Ezquiaga]]
| gipuzkoar kazetari, idazle eta telebista aurkezlea
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1182
| 
| [[Antonio Vega de Seoane Barroso]]
| politikari espainiarra
| 1914
| 1988
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1183
| 
| [[Eneko Irigarai]]
| 
| 1936
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1184
| 
| [[Ion Aramendi]]
| gipuzkoar kazetari eta telebista aurkezlea
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1185
| 
| ''[[:d:Q57063611|Arantxa Arbe]]''
| 
| 1967
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1186
| 
| ''[[:d:Q57083889|Aingeru Mayor]]''
| irakasle eta ikertzaile hizkuntzaren prozesamenduan
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1187
| [[Fitxategi:Xabier Arregi Artze Noaua.jpg|center|128px]]
| [[Xabier Arregi Iparragirre]]
| ikertzaile hizkuntzaren prozesamenduan eta Usurbilgo alkatea (2015-2019)
| 1964
| 
| [[Zubieta (Gipuzkoa)|Zubieta]]
|-
| style='text-align:right'| 1188
| [[Fitxategi:Madrazo, Federico de (Josefa del Águila Ceballos, luego marquesa de Espeja).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q57483453|Josefa del Águila Ceballos]]''
| 
| 1826
| 1888
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1189
| [[Fitxategi:Lola Valverde.jpg|center|128px]]
| [[Lola Valverde]]
| historialari espainiarra
| 1941
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1190
| [[Fitxategi:Antton Etxeberria Ekimen ozeanikoak2.jpg|center|128px]]
| [[Antton Etxeberria]]
| gipuzkoar aktore eta titiriteroa
| 1959
| 2018
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1191
| [[Fitxategi:Nerea Arriola-irribartsu.jpg|center|128px]]
| [[Nerea Arriola|Nerea Arriola Urberuaga]]
| aktore, youtuber, irrati esatari
| 1988
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1192
| 
| [[Mikel Unanue (curling jokalaria)|Mikel Unanue]]
| donostiar curling-jokalaria
| 1982
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1193
| 
| [[Oihane Otaegi]]
| 
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1194
| 
| [[Leire Otaegi]]
| 
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1195
| 
| [[Ricardo Ramón]]
| 
| 1966
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1196
| 
| ''[[:d:Q57654466|Eukene Lizeaga]]''
| euskal idazlea
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1197
| 
| ''[[:d:Q57655023|Patxi Lopez de Tejada Flores]]''
| euskal idazlea
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1198
| 
| ''[[:d:Q57655729|Ander Arraras]]''
| 
| 1998
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1199
| 
| ''[[:d:Q57659267|Urtzi Zubizarreta]]''
| euskal idazlea
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1200
| 
| ''[[:d:Q57659655|Nerea Beldarrain]]''
| euskal idazlea
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1201
| 
| ''[[:d:Q57659689|Ibai Mendinueta]]''
| euskal idazlea
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1202
| 
| [[Sunti Amilibia]]
| euskal idazlea
| 1917
| 2013
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1203
| 
| ''[[:d:Q57659770|Iñigo Barbancho]]''
| euskal idazlea
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1204
| 
| [[Gorka Mercero]]
| euskal idazlea
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1205
| 
| [[Estefana Irastorza]]
| poeta
| 1925
| 2018
| [[Molinao]]
|-
| style='text-align:right'| 1206
| [[Fitxategi:Manuel Villegas López.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q58281519|Manuel Villegas López]]''
| 
| 1906
| 1980
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1207
| 
| [[José Luis de la Cuesta]]
| 
| 1955
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1208
| 
| [[Meltxor Agirre|Melchor de Aguirre]]
| arkitekto espainiarra
| 1630
| 1697
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1209
| 
| ''[[:d:Q58486970|Mikel Sanz]]''
| saskibaloi jokalari espainiarra
| 1999
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1210
| 
| ''[[:d:Q58486971|Asier Azpeitia]]''
| saskibaloi jokalari espainiarra
| 1998
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1211
| 
| [[Asier Leoz]]
| euskal herritar irakasle eta irrati esataria
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1212
| [[Fitxategi:(Regina Leal) 20190726 Sanidad 13 Regina Leal (48379103411) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q58869099|Regina Leal]]''
| 
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1213
| [[Fitxategi:Asier Usarraga Aviron.webp|center|128px]]
| [[Asier Usarraga]]
| Donostiako hamabosteko errugbilaria Baionako taldean
| 1994
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1214
| 
| ''[[:d:Q59359694|Isabel Herguera]]''
| zinema zuzendari espainiarra
| 1961
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1215
| 
| ''[[:d:Q59496931|José María Artola Barrenechea]]''
| 
| 1927
| 2011
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1216
| 
| [[Aitor Beltrán]]
| aktore espainiarra
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1217
| [[Fitxategi:Maite lopetegi.jpg|center|128px]]
| [[Maite Lopetegi]]
| Euskal itzultzailea
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1218
| [[Fitxategi:CSC 0017 (32672683418) (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Ander Barrenetxea Muguruza|Ander Barrenetxea]]
| gipuzkoar futbolaria
| 2001
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1219
| 
| ''[[:d:Q59922441|Julián Antonio Ramirez]]''
| 
| 1916
| 2007
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1220
| 
| [[Ion Errea]]
| 
| 1984
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1221
| [[Fitxategi:Ander-gonzalez.jpg|center|128px]]
| [[Ander González]]
| 
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1222
| [[Fitxategi:Miren Arrieta.jpg|center|128px]]
| [[Miren Arrieta]]
| Aktorea
| 1998
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1223
| 
| ''[[:d:Q60829733|Alfonso María Abella y García de Eulate]]''
| politikari espainiarra
| 1925
| 2003
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1224
| 
| [[Gorka Reizabal]]
| kazetari espainiarra
| 1952
| 2019
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1225
| 
| ''[[:d:Q61060375|José Ignacio San Martín López]]''
| gudari espainiarra
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1226
| 
| ''[[:d:Q61061378|Javier Vega de Seoane Azpilicueta]]''
| 
| 1947
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1227
| 
| ''[[:d:Q61061675|Manuel Azpilicueta Ferrer]]''
| 
| 1940
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1228
| 
| ''[[:d:Q61062122|Juan Aizpurua Azqueta]]''
| politikari espainiarra
| 1918
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1229
| [[Fitxategi:Música de la belleza, opera gestual y pasacalle castizo alegran la mañana del domingo 19.jpg|center|128px]]
| [[Elena Setién]]
| Donostiako musikaria
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1230
| [[Fitxategi:Andrea Muñiz Eusko Legebiltzarrean 2007.jpg|center|128px]]
| [[Andrea Muñiz Celestino]]
| pertsona transgeneroen eta transexualen aldeko ekintzailea
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1231
| 
| [[Belén Cruz]]
| aktore espainiarra
| 1961
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1232
| 
| [[Azu Muguruza]]
| Emakumezkoen saskibaloi entrenatzailea
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1233
| 
| [[Asier Lopez Etxeberria]]
| arraunlari gipuzkoarra
| 1976
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1234
| 
| [[Alex Sola]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1999
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1235
| 
| [[Ignacio Maria Lojendio]]
| 
| 1914
| 2002
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1236
| [[Fitxategi:Mireneganagoya.jpg|center|128px]]
| [[Miren Egaña Goya]]
| gipuzkoar irakasle eta etnografoa
| 1946
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1237
| 
| ''[[:d:Q61998912|María Abrisqueta de Zulueta]]''
| 
| 1911
| 1992
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1238
| [[Fitxategi:Jose Mari Quesada Lasarte 1.jpg|center|128px]]
| [[Jose Mari Quesada Lasarte]]
| ETAkidea
| 1934
| 1968
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1239
| 
| [[Iñaki Olaizola Eizagirre]]
| gipuzkoar itsasontzigintza-ingeniari eta antropologoa
| 1944
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1240
| [[Fitxategi:Juan Carlos Etxeberria 2012.jpg|center|128px]]
| [[Juan Carlos Etxeberria]]
| gipuzkoar kazetaria
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1241
| 
| ''[[:d:Q62382001|Patricia Rodríguez Barrios]]''
| 
| 1982
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1242
| 
| [[Teresa Castro]]
| 
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1243
| [[Fitxategi:Iosu Zabala Iturralde (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Iosu Zabala Iturralde]]
| Mondragon Unibertsitateko errektore ohia
| 1952
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1244
| [[Fitxategi:Isabel Alvarez Azcune.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q62574554|Isabel Alvarez Azcune]]''
| 
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1245
| [[Fitxategi:Amalur Alvarez (cropped-2).jpg|center|128px]]
| [[Amalur Alvarez]]
| abokatua eta ikerlaria
| 1988
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1246
| 
| [[Ventura Barkaiztegi Urbina]]
| 
| 1762
| 1816
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1247
| 
| [[Karmele Izagirre]]
| prentsa arrosako kazetaria
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1248
| 
| [[José Luis Egea]]
| 
| 1940
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1249
| 
| [[Martin Zubimendi|Martín Zubimendi]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1999
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1250
| 
| ''[[:d:Q63531187|Carolina de Montúfar y García-Infante]]''
| 
| 1825
| 1891
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1251
| [[Fitxategi:Carmen Diaz Mintegui.jpg|center|128px]]
| [[Carmen Diez Mintegi]]
| antropologo donostiarra
| 1948
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1252
| 
| ''[[:d:Q63860283|Agustín Zaragüeta]]''
| argazkilari espainiarra
| 1859
| 1929
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1253
| 
| ''[[:d:Q63860470|Ricardo Iriarte]]''
| argazkilari espainiarra
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1254
| 
| ''[[:d:Q63860483|Justy García Koch]]''
| argazkilari espainiarra
| 1960
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1255
| 
| [[Alberto Fernández-Ibarburu|Alberto Fernández Ibarburu]]
| argazkilari espainiarra
| 1917
| 2005
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1256
| 
| [[Alberto Berzal]]
| aktore espainiarra
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1257
| 
| ''[[:d:Q64177328|Laura Domínguez Arroyo]]''
| politikari espainiarra
| 1986
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1258
| 
| ''[[:d:Q64362240|Maialen Sorzabalbere]]''
| 
| 1996
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1259
| 
| [[Maru Solores]]
| zinemagilea
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1260
| 
| ''[[:d:Q64377943|Aitor Cevidanes]]''
| albaitari eta ikertzailea
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1261
| 
| [[Luis Migel Kerexeta]]
| auzitegi medikua eta Euskal Herriko Unibertsitatearen irakaslea
| 1962
| 2019
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1262
| 
| ''[[:d:Q64518333|Amaia Rojo]]''
| gidoigilea
| 1996
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1263
| 
| ''[[:d:Q64746341|Maite Caballero]]''
| euskal artista
| 1984
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1264
| 
| [[Miguel Berzosa]]
| euskal komikilari
| 1945
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1265
| 
| [[Jesús Lucas Erro]]
| euskal komikilaria
| 1946
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1266
| 
| ''[[:d:Q64991828|Josean Olabe]]''
| Euskal gidoilaria eta marrazkilaria
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1267
| 
| [[Markel Sainz]]
| euskal aktorea
| 2001
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1268
| [[Fitxategi:Lorea Intxausti 202107.jpg|center|128px]]
| [[Lorea Intxausti]]
| euskal aktorea
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1269
| [[Fitxategi:Xanti Korkostegi 2020 (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Xanti Korkostegi]]
| euskal aktorea
| 2002
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1270
| 
| [[Iñigo Bikuña]]
| 
| 1998
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1271
| [[Fitxategi:Antton-gurrutxaga Elhuyar.jpg|center|128px]]
| [[Antton Gurrutxaga|Antton Gurrutxaga Hernaiz]]
| hizkuntzalari konputazionala eta euskaltzain urgazlea da. Aitzindaria hiztegigintza eta lexikografia konputazionalean
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1272
| 
| ''[[:d:Q65767115|Francisco Javier Espinosa de los Monteros y Herreros de Tejada, 3rd Marquess of Valtierra]]''
| 
| 1911
| 1984
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1273
| 
| ''[[:d:Q65770185|Luis Navarro]]''
| unibertsitateko irakasle espainiarra
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1274
| 
| ''[[:d:Q65770789|Iñaki Yarza]]''
| unibertsitateko irakasle espainiarra
| 1953
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1275
| 
| [[Xabier Mikel Azparren]]
| txirrindulari espainiarra
| 1999
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1276
| 
| ''[[:d:Q65945589|Juan José Aranguren]]''
| eskultore donostiarra
| 1955
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1277
| 
| ''[[:d:Q66724615|Iñaki Crespo]]''
| 
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1278
| [[Fitxategi:OSE- Anduaga74 (50229813103).jpg|center|128px]]
| [[Xabier Anduaga]]
| abeslari espainiarra
| 1995
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1279
| [[Fitxategi:Amaiur esnaola2.jpg|center|128px]]
| [[Amaiur Esnaola]]
| ikertzaile biologoa
| 1992
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1280
| 
| [[Maider Fernandez]]
| gipuzkoar hezitzailea eta zinemagilea
| 1988
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1281
| 
| ''[[:d:Q69492750|Alfonso C. Chacón Oreja]]''
| unibertsitateko irakasle espainiarra
| 1952
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1282
| 
| [[Joanes Labaien]]
| 
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1283
| [[Fitxategi:Guillermo Roa.jpg|center|128px]]
| [[Guillermo Roa]]
| Zientzia dubulgatzaile eta Irrati-esataria
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1284
| 
| [[Ibon Martín]]
| gipuzkoar idazlea eta kazetaria
| 1976
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1285
| 
| ''[[:d:Q71024147|Juan Pagola Bireben]]''
| 
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1286
| [[Fitxategi:Silvia Albert.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q71149002|Silvia Albert Sopale]]''
| 
| 1976
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1287
| [[Fitxategi:Bruno Marcos.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q71435434|Bruno Marcos]]''
| 
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1288
| [[Fitxategi:Pilar Rodríguez Pérez.jpg|center|128px]]
| [[Pilar Rodríguez Pérez]]
| 
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1289
| 
| [[Josean Gómez]]
| 
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1290
| 
| ''[[:d:Q73151609|Vicente Machimbarrena Gogorza]]''
| politikari espainiarra
| 1865
| 1949
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1291
| 
| [[Aritz Moreno]]
| zinema zuzendari espainiarra
| 1980
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1292
| 
| [[Ignacio Latierro]]
| euskal politikaria
| 1943
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1293
| 
| ''[[:d:Q73503174|Antonio Got Insausti]]''
| 
| 1878
| 1938&lt;br/&gt;1939
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1294
| 
| [[Arkaitz Diaz Gorostegi]]
| euskal arraunlaria
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1295
| 
| ''[[:d:Q74888008|Imelda Bengoa]]''
| saskibaloi jokalari espainiarra
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1296
| 
| ''[[:d:Q75054664|Elena Moreno]]''
| saskibaloi jokalari espainiarra
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1297
| [[Fitxategi:Iurgi Caminos Saski Baskonia 20171215 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q75247420|Iurgi Caminos]]''
| 
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1298
| [[Fitxategi:Joaquín Ignacio Mencos y Doussinague 01.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q75371270|Joaquin Mencos y Doussinague, Marques de Real Defensa]]''
| 
| 1944
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1299
| 
| ''[[:d:Q76463354|Santiago Agustín de Zuloaga]]''
| 
| 1715
| 1780
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1300
| [[Fitxategi:Luixa Reizabal UEU Unibertsitatea.net.jpg|center|128px]]
| [[Luixa Reizabal|Luixa Reizabal Arruabarrena]]
| ikertzailea
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1301
| 
| [[Ekhi Bravo]]
| gipuzkoar futbolaria
| 1997
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1302
| 
| [[Antxon Gómez]]
| 
| 1952
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1303
| 
| [[Lide Arana|Lide Arana Urbieta]]
| biokimikaria
| 1984
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1304
| 
| [[Maitane Arnoso]]
| 
| 1981
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1305
| 
| ''[[:d:Q81619027|Francisco López-Alén]]''
| autore espainiarra
| 1866
| 1910
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1306
| 
| ''[[:d:Q81813230|Josu Okinena]]''
| piano-jotzaile espainiarra
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1307
| 
| ''[[:d:Q81814225|Gillen Munguía]]''
| abeslari espainiarra
| 1990
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1308
| 
| [[Luis Ureña]]
| 
| 1899
| 1961
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1309
| [[Fitxategi:Itziar Aranburu Garcia.jpg|center|128px]]
| [[Itziar Aranburu|Itziar Aranburu Garcia]]
| euskal sortzailea
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1310
| 
| [[Koldo Zuazua]]
| 
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1311
| 
| [[Loli Lopez Goñi]]
| euskal mendigoizalea
| 1930
| 2020
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1312
| 
| ''[[:d:Q84729084|Félix Azpilicueta Viguera]]''
| politikari espainiarra
| 1910
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1313
| 
| ''[[:d:Q84854157|Idoia Ochoa]]''
| 
| 1985
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1314
| 
| ''[[:d:Q84938777|José Manuel Brunet y Prat]]''
| 
| 1806
| 1892
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1315
| 
| ''[[:d:Q85416102|Enrique Banús]]''
| 
| 1953
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1316
| 
| ''[[:d:Q85416187|Sara Barrena]]''
| 
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1317
| 
| ''[[:d:Q86535506|Mariano Royo Jiménez]]''
| 
| 1949
| 1985
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1318
| 
| ''[[:d:Q86834276|Antonio Epelde Hueto]]''
| politikari espainiarra
| 1914
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1319
| [[Fitxategi:Marina Echebarría Sáenz.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q86848375|Marina Echebarría Sáenz]]''
| 
| 1950
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1320
| 
| ''[[:d:Q86849415|Jose Manuel Elosegui y Lizariturry]]''
| politikari espainiarra
| 1915
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1321
| 
| ''[[:d:Q86850074|Carlos Cavero Beyard]]''
| politikari espainiarra
| 1926
| 1979
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1322
| [[Fitxategi:Izar Agirresarobe (2020ko otsaila).jpg|center|128px]]
| [[Izar Agirresarobe]]
| Zientziaren arloan diharduen filosofoa
| 1993
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1323
| 
| ''[[:d:Q86929305|Manuel Maria Escudero y Rueda]]''
| politikari espainiarra
| 1920
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1324
| 
| ''[[:d:Q86930509|Josefina Veglison Jornet]]''
| politikari espainiarra
| 1915
| 1992
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1325
| 
| ''[[:d:Q87070418|Ricardo Alía]]''
| idazle
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1326
| 
| [[Isabel Etxeberria Ramirez]]
| itzultzailea eta irakaslea
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1327
| 
| [[Lur Olaizola]]
| 
| 1988
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1328
| 
| ''[[:d:Q87392095|Miguel Muñoa Carresson]]''
| politikari espainiarra
| 1918
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1329
| 
| [[Amaiur Sarriegi]]
| gipuzkoar futbolaria
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1330
| 
| ''[[:d:Q88287751|Karmele Soler]]''
| 
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1331
| 
| [[Iban Malo]]
| gipuzkoar aktorea
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1332
| [[Fitxategi:Maite Eskarmendi 2014.jpg|center|128px]]
| [[Maite Eskarmendi]]
| telebista aurkezlea
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1333
| 
| ''[[:d:Q89131252|Ana de Sagrera]]''
| 
| 1918
| 2018
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1334
| 
| [[Jose Arana Irastorza]]
| Gerra Zibilean hildako Eusko Abertzale Ekintzako lehen gudaria
| 1913
| 1936
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1335
| [[Fitxategi:Aiora Jaka, 2013-04-21.jpg|center|128px]]
| [[Aiora Jaka]]
| itzultzailea, irakaslea eta ikertzailea, Donostian jaioa
| 1982
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1336
| [[Fitxategi:Andrea Khaltaoui. Ikertzailea.jpg|center|128px]]
| [[Andrea Khalfaoui]]
| ikertzailea
| 1993
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1337
| 
| ''[[:d:Q89900980|Xosé Miguel Alonso Boó]]''
| kazetari espainiarra
| 1955
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1338
| 
| [[Jaione Camborda]]
| Zinemagilea
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1339
| [[Fitxategi:Maria Colera Intxausti.jpg|center|128px]]
| [[Maria Colera|Maria Colera Intxausti]]
| gipuzkoar itzultzailea eta interpretea
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1340
| 
| [[Mikel Navarro]]
| 
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1341
| 
| [[Joseba Zalakain]]
| kazetari gipuzkoarra
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1342
| [[Fitxategi:Monumento a las Trece Rosas en mayo de 2021 08.jpg|center|128px]]
| [[Blanca Brisac Vázquez]]
| Donostian jaiotako piano-jotzailea, Hamairu arrosak taldeko partaidea
| 1910
| 1939
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1343
| 
| [[Idoia Santamaria|Idoia Santamaria Urkaregi]]
| gipuzkoar itzultzailea eta zuzentzailea
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1344
| [[Fitxategi:AnderGortazar.jpg|center|128px]]
| [[Ander Gortazar|Ander Gortazar Balerdi]]
| ikertzailea
| 1985
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1345
| 
| [[Aitziber Estanga]]
| musikaria
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1346
| 
| ''[[:d:Q91433224|María José Usandizaga Rodríguez]]''
| politikari espainiarra
| 1951
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1347
| [[Fitxategi:Nerea Iriarte. Kazetaria.jpg|center|128px]]
| [[Nerea Iriarte]]
| kazetaria
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1348
| [[Fitxategi:Alicia Amatriain and Marijn Rademake.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92200276|Alicia Amatriain]]''
| ballet dantzari espainiarra
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1349
| [[Fitxategi:Txirrimirrietatxiribiton.jpg|center|128px]]
| [[Peru Ansorena]]
| pailazo euskalduna
| 1990
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1350
| 
| [[Txipia]]
| Donostiako futbolaria
| 1914
| 1998
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1351
| 
| ''[[:d:Q93124138|Vicente Laffite Obineta]]''
| politikari espainiarra
| 1859
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1352
| 
| [[Julio Peña Fernández]]
| donostiar aktorea
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1353
| 
| ''[[:d:Q93225068|Alfonso Pérez de Laborda]]''
| 
| 1940
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1354
| 
| ''[[:d:Q93435746|Juan Carlos Jimenez de Aberasturi]]''
| Agirizaina
| 1945
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1355
| 
| ''[[:d:Q93618354|Xabi Zabaleta]]''
| 
| 1977
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1356
| 
| ''[[:d:Q94579175|Teresa Alonso Gutiérrez]]''
| 
| 1925
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1357
| 
| [[Aurkene Iturrioz]]
| kazetaria
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1358
| 
| ''[[:d:Q95184308|Alicia Amatriain]]''
| 
| 1981
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1359
| 
| ''[[:d:Q95209544|Josune Lasa]]''
| 
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1360
| [[Fitxategi:Sara Zozaya. Musikaria.jpg|center|128px]]
| [[Sara Zozaya]]
| euskal musikaria
| 1995
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1361
| 
| [[Koruko Aizarna]]
| politikari espainiarra
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1362
| [[Fitxategi:Itziaralkorta EI.jpg|center|128px]]
| [[Itziar Alkorta Idiakez]]
| Donostiako abokatu eta EHUko irakaslea
| 1967
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1363
| 
| [[Amaia Iraundegi]]
| Aktorea
| 1994
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1364
| 
| ''[[:d:Q95648246|María Brunet de Prat]]''
| 
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1365
| 
| ''[[:d:Q96634680|Ander Lacalle]]''
| euskal aktorea
| 2001
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1366
| [[Fitxategi:Igor Calzada.png|center|128px]]
| [[Igor Calzada]]
| ikertzailea
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1367
| 
| [[Olaia Urtiaga]]
| gipuzkoar kazetaria, irrati esataria eta telebista aurkezlea
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1368
| [[Fitxategi:Miren Jone Azurza.jpg|center|128px]]
| [[Miren Jone Azurza]]
| Euskal kazetaria eta ohorezko euskaltzaina
| 1929
| 2022
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1369
| 
| ''[[:d:Q97145511|Carlos Sáez de Eguilaz]]''
| 
| 1973
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1370
| 
| ''[[:d:Q97346045|Jon Cazenave]]''
| argazkilari
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1371
| [[Fitxategi:Gabriela cendoya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q97353375|Gabriela Cendoya Bergareche]]''
| bildumagile
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1372
| 
| ''[[:d:Q97382447|Clemente Ibarguren]]''
| 
| 1849
| 1933
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1373
| 
| ''[[:d:Q97579129|Txema Indias Ficha ya porfavor]]''
| futbolari espainiarra
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1374
| 
| ''[[:d:Q97681460|Leonardo Santa Isabel Artucha]]''
| 
| 1869
| 1947
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1375
| [[Fitxategi:Mikel 7.jpg|center|128px]]
| [[Mikel Arrizabalaga Aizpurua]]
| Irakasle, mendizale, idazle eta argitapenen kudeatzailea
| 1957
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1376
| 
| ''[[:d:Q98069499|Francisco Xabier Chimeno Inza]]''
| 
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1377
| 
| [[Cecilia Marcos]]
| futbolari espainiarra
| 2001
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1378
| 
| ''[[:d:Q98168927|Ainhoa Quinto Olloquiegui]]''
| 
| 1992
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1379
| 
| [[Bingen Elortza]]
| aktore espainiarra
| 1993
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1380
| 
| [[Ander Gorostidi]]
| futbolari gipuzkoarra
| 1996
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1381
| [[Fitxategi:Uxoa Iñurrieta-uninet2016.jpg|center|128px]]
| [[Uxoa Iñurrieta|Uxoa Inurrieta]]
| Gipuzkoako Itzultzaile eta hizkuntzalari konputazionala
| 1990
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1382
| 
| [[Irma Hoffren|Irma Hoffrén]]
| Dantzaria
| 1986
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1383
| [[Fitxategi:Marta San Adrián en Mayo 2019.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q98835630|Marta San Adrián Rocandio]]''
| futbolari espainiarra
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1384
| 
| ''[[:d:Q98908736|José María Recondo]]''
| 
| 1927
| 2003
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1385
| 
| [[Eva Salaberria]]
| 
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1386
| 
| ''[[:d:Q99485414|Vicente Lardizabal]]''
| 
| 1746
| 1814
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1387
| [[Fitxategi:2016.03.18 JALema.jpg|center|128px]]
| [[José Ángel Lema Pueyo]]
| ikerlaria
| 1960
| 2022
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1388
| 
| ''[[:d:Q99893308|Gregorio Sena]]''
| futbolari espainiarra
| 1890
| 1956
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1389
| 
| [[Popotxo Aiestaran|Pedro Aiestaran]]
| aktore
| 1951
| 2020
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1390
| 
| [[Amaia Serrano Mariezkurrena]]
| Literatura kritikaria eta irakaslea
| 1984
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1391
| 
| ''[[:d:Q100257367|Asier Urbieta]]''
| 
| 1979
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1392
| 
| ''[[:d:Q100257563|Ander Azurmendi]]''
| aktorea
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1393
| 
| [[Mikel Bujanda]]
| Gipuzkoar kazetari eta euskaltzain urgazlea
| 1955
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1394
| [[Fitxategi:Lola Garrido.jpg|center|128px]]
| [[Lola Garrido]]
| Donostiar arte-komisarioa, arte-bildumagilea
| 1949
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1395
| [[Fitxategi:Iratxe Ansa. Dantzaria eta koreografoa.jpg|center|128px]]
| [[Iratxe Ansa]]
| gipuzkoar dantzaria eta koreografoa
| 1976
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1396
| 
| [[Jone Laspiur]]
| gipuzkoar aktorea
| 1995
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1397
| 
| [[Rakel Arenaza]]
| abeslari espainiarra
| 1991
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1398
| 
| [[Aintzane Crujeiras]]
| gipuzkoar aktorea
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1399
| [[Fitxategi:Ibai Marin.jpg|center|128px]]
| [[Ibai Marin]]
| abeslaria eta gitarra jotzailea, Donostian jaioa, rock estilokoa
| 1978
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1400
| 
| [[Ladislao Zabala]]
| 
| 1953
| 2015
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1401
| [[Fitxategi:Jaime de los rios.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q102128213|Jaime de los Ríos]]''
| Sortzaile
| 1982
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1402
| 
| ''[[:d:Q102350464|Hur Gorostiaga]]''
| Seaskako zuzendaria eta kazetari ohia
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1403
| 
| [[Amagoia Lauzirika]]
| gipuzkoar aktorea
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1404
| 
| [[Alejo Alberdi]]
| musikari donostiarra, Derribos Arias eta beste talde batzuetakoa
| 1960
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1405
| [[Fitxategi:Amaia illarreta.png|center|128px]]
| [[Amaia Illarreta]]
| Gipuzkoar dantzari, irakasle, pedagogo eta kultur ekintzailea
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1406
| 
| [[Antton Mendizabal]]
| dantzari gipuzkoarra
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1407
| 
| [[Sem Westerveld]]
| futbolari nederlandarra
| 2002
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1408
| 
| ''[[:d:Q104767146|María del Pilar Azlor de Aragón y Guillamas]]''
| 
| 1908
| 1996
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1409
| 
| [[Belen Azpeitia]]
| Donostiako lasterkaria
| 1952
| 2005
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1410
| 
| ''[[:d:Q104816812|Susana Reberdito]]''
| 
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1411
| 
| [[Unai Elizasu]]
| gai-jartzailea
| 1980
| 
| [[Altza]]
|-
| style='text-align:right'| 1412
| 
| [[Juan Jose Zubiri]]
| 
| 1961
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1413
| [[Fitxategi:Mentxu Alkorta.jpg|center|128px]]
| [[Mentxu Alkorta]]
| dantzaria, trikitilaria
| 1947
| 2021
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1414
| 
| [[Felix Goñi|Félix Goñi Urcelay]]
| gipuzkoar biokimakari ikertzailea
| 1951
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1415
| 
| [[Carmen Artaza]]
| mezzosopranoa
| 1995
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1416
| 
| [[Pilar Mendibil]]
| Militante feminista eta lesbiana euskalduna
| 1965
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1417
| 
| ''[[:d:Q105668925|Aitor Soroa]]''
| Ixa taldeko ikertzailea
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1418
| [[Fitxategi:Mikelen Txokoa - Altza (2020) 14.jpg|center|128px]]
| [[Idoia Aierbe|Idoia Aierbe Iribar]]
| Euskal Herriko gatazkan torturatua
| 1962
| 2018
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1419
| 
| ''[[:d:Q105821475|Yosigo]]''
| 
| 1981
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1420
| [[Fitxategi:Jose Ramon Zabala.jpg|center|128px]]
| [[Jose Ramon Zabala Agirre]]
| 
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1421
| 
| ''[[:d:Q105958820|Carlos Munguía]]''
| opera abeslari espainiarra
| 1921
| 2012
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1422
| 
| ''[[:d:Q105987965|Oihane Espuñez]]''
| 
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1423
| 
| [[Delia Lauroba]]
| Abertzalea, Ekintzailea, Emakume Abertzale batzako kidea
| 1909
| 2004
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1424
| [[Fitxategi:Eutsi berdintasunari (Marienea-Basauri, 2021) 2.jpg|center|128px]]
| [[Zuriñe Arrue]]
| eskalatzailea
| 1986
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1425
| 
| ''[[:d:Q106262036|Ángela Albéniz Amestoy]]''
| piano-jotzaile espainiarra
| 1817
| 1871
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1426
| [[Fitxategi:Kerman Orbegozo.jpg|center|128px]]
| [[Kerman Orbegozo]]
| euskal politikaria
| 1979
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1427
| 
| ''[[:d:Q106544512|Carmen Solorzano Sanchez]]''
| euskal politikaria
| 1952
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1428
| 
| ''[[:d:Q106571456|Ricardo Hueso Abancens]]''
| euskal politikaria
| 1951
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1429
| 
| ''[[:d:Q106571465|Jon Salaberria Sansinenea]]''
| euskal politikaria
| 1970
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1430
| 
| ''[[:d:Q106595442|Andrés Martín Asuero]]''
| 
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1431
| 
| ''[[:d:Q106612168|Dolores Echaide]]''
| 
| 1928
| 2018
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1432
| 
| ''[[:d:Q106643837|Javier María Sada]]''
| 
| 1943
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1433
| 
| [[Iñaki Subijana]]
| Gipuzkoako epailea
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1434
| [[Fitxategi:Mario Capelete.jpg|center|128px]]
| [[Mario Capelete]]
| Futbolari gipuzkoarra
| 1995
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1435
| 
| ''[[:d:Q106775794|Gari Otamendi]]''
| 
| 1980
| 
| [[Añorga]]
|-
| style='text-align:right'| 1436
| 
| [[Iñigo Orozko]]
| Futbolari gipuzkoarra
| 1993
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1437
| 
| [[Ekaitz Jiménez]]
| Futbolari donostiarra
| 1996
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1438
| 
| ''[[:d:Q106960631|Patricia Fernández Goberna]]''
| abeslari espainiarra
| 1957
| 2016
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1439
| 
| ''[[:d:Q106963127|Nacho Fernández Goberna]]''
| 
| 1964
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1440
| 
| [[Alexander Petxarroman]]
| Futbolari gipuzkoarra
| 1997
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1441
| [[Fitxategi:Soroborda ur-biltegiko sarrera..JPG|center|128px]]
| [[Antton Larretxau]]
| Teknikaria eta aditua edateko uraren kudeaketan Donostian
| 1946
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1442
| 
| [[Jon Ander Olasagasti]]
| Futbolari gipuzkoarra
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1443
| 
| ''[[:d:Q107102040|Félix Gila Esteban]]''
| 
| 1895
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1444
| 
| [[Jon Gurutzeta]]
| Futbolari Donostiarra
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1445
| 
| [[Jose Angel Lopetegi]]
| 
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1446
| 
| ''[[:d:Q107370331|María Coro Clavero Maestre]]''
| 
| 1911
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1447
| 
| ''[[:d:Q107411013|Ángel Ter]]''
| 
| 1922
| 1987
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1448
| 
| [[Maria Jose Bravo]]
| ikasle
| 1964
| 1980
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1449
| 
| [[Jose Maria Iraola]]
| Gipuzkoar Musikaria
| 
| 
| [[Igeldo]]
|-
| style='text-align:right'| 1450
| 
| ''[[:d:Q107558668|Jokin Otamendi]]''
| 
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1451
| 
| [[Unai Ruiz-Zeberio]]
| Atezain Donostiarra
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1452
| 
| ''[[:d:Q107576741|Jesús Burguera]]''
| 
| 1954
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1453
| [[Fitxategi:JAGalarraga.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q107604536|Juan Antonio Galarraga]]''
| 
| 1920
| 2005
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1454
| 
| ''[[:d:Q107619181|Francisco Unzurrunzaga Loinaz]]''
| 
| 1923
| 2013
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1455
| 
| ''[[:d:Q107710755|Aimar Bretos]]''
| Kazetaria, irratiko esataria
| 1986
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1456
| 
| ''[[:d:Q107724642|Eduardo Vírgala]]''
| 
| 1959
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1457
| [[Fitxategi:Aintzane Muguruza (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Aintzane Muguruza|Aintzane Muguruza Mendarte]]
| ekintzaile eta feminista donostiarra
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1458
| [[Fitxategi:Ainhoa Bastarrika.jpg|center|128px]]
| [[Ainhoa Bastarrika Iriarte]]
| emakume zientzalari donostiarra
| 1988
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1459
| 
| ''[[:d:Q108029718|Ventura de Landaeta y Horna]]''
| 
| 1655
| 1735
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1460
| [[Fitxategi:Isabel Etxeberria Gorriti by Borràs zb.jpg|center|128px]]
| [[Isabel Etxeberria Gorriti|Isabel Etxeberria]]
| Donostiar irakaslea
| 1915
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1461
| 
| ''[[:d:Q108099446|Izaskun Álvarez Gainza]]''
| euskal artista
| 1981
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1462
| 
| ''[[:d:Q108099460|Miren Barrena]]''
| euskal artista
| 1996
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1463
| [[Fitxategi:Eva Ugalde.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q108312130|Eva Ugalde]]''
| musikagile espainiarra
| 1973
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1464
| 
| [[Ander Martín Odriozola]]
| Futbolari donostiarra
| 2000
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1465
| 
| [[Fatima Frutos]]
| Gaztelaniako idazlea
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1466
| 
| [[Amaia Elizalde|Amaia Elizalde Estenaga]]
| irakasle eta literatur kritikari euskalduna
| 1988
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1467
| 
| [[Maialen Beloki|Maialen Beloki Berasategi]]
| Donostiako Zemaldiko zuzendariordea 2016tik
| 1983
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1468
| [[Fitxategi:Arancha de las Heras por Julia Robles.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q108571195|Arancha de las Heras]]''
| 
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1469
| 
| ''[[:d:Q108576749|Igor Gomez Maneiro]]''
| 
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1470
| [[Fitxategi:GeneYurreArurpegiErdia 01.jpg|center|128px]]
| [[Gene Yurre]]
| euskal dantzari profesionala (1928-2008)
| 1928
| 2008
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1471
| 
| ''[[:d:Q108586406|Antonio de Oteiza]]''
| 
| 1926
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1472
| 
| ''[[:d:Q108599161|Neves Rodríguez]]''
| 
| 1969
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1473
| 
| [[Jimena Alonso]]
| 
| 1937
| 2021
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1474
| 
| ''[[:d:Q108720152|Elena Mendizabal]]''
| euskal artista
| 1960
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1475
| 
| ''[[:d:Q108720397|Gabriele Muguruza Goenaga]]''
| euskal artista
| 1992
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1476
| 
| ''[[:d:Q108720742|Lorea Oar-Arteta]]''
| euskal artista
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1477
| 
| ''[[:d:Q108735970|PIlar Soberón]]''
| euskal artista
| 1971
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1478
| 
| [[Unai Marrero]]
| futbolari gipuzkoarra
| 2001
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1479
| 
| ''[[:d:Q108878660|Claudia Fernández]]''
| 
| 2003
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1480
| 
| [[Gavina Viana Viana]]
| Lider errepublikarra.
| 1891
| 2000
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1481
| [[Fitxategi:Marina Palacio.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q108899487|Marina Palacio]]''
| zinegilea
| 1996
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1482
| 
| ''[[:d:Q108917604|Sarah Loinaz]]''
| 
| 1998
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1483
| 
| [[Mikel Salegi Urbieta]]
| Guardia Zibilak hildako gaztea
| 1953
| 1974
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1484
| 
| ''[[:d:Q109426187|Fernando Yarza de la Sierra]]''
| 
| 1950
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1485
| 
| [[Eider Sánchez]]
| Telekomunikazio ingeniaria
| 1986
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1486
| 
| ''[[:d:Q109836121|José Orbegozo Goróstegui]]''
| 
| 1870
| 1939
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1487
| 
| ''[[:d:Q109856492|Maialen Berridi Agirre]]''
| Gipuzkoar familia-medikua
| 1984
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1488
| 
| ''[[:d:Q110255170|Francisco Javier Lizasoain Muguiro]]''
| 
| 1907
| 1936
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1489
| 
| ''[[:d:Q110316241|Juan Aguirre Sorondo]]''
| 
| 1962
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1490
| 
| [[Aitor Badiola (abeslaria)|Aitor Badiola]]
| Abeslaria
| 1949
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1491
| 
| [[Miren Koruko Gonzalez Galarraga]]
| gipuzkoar irakaslea
| 1941
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1492
| 
| ''[[:d:Q110537018|Mikel Bikondoa Elizegi]]''
| 
| 1942
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1493
| 
| ''[[:d:Q110537028|Juan Carlos Eguileor]]''
| 
| 1949
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1494
| 
| ''[[:d:Q110537042|Carlos Martínez Añibarro]]''
| 
| 1924
| 1991
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1495
| 
| ''[[:d:Q110548527|Irati Cano]]''
| artista bisuala
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1496
| 
| ''[[:d:Q110557676|Juan Echaide]]''
| 
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1497
| [[Fitxategi:Kutsidazu Bidea Ainere Mikel.png|center|128px]]
| [[Mikel Sarriegi (aktorea)|Mikel Sarriegi]]
| aktorea eta Zurriola Antzerki Eskolako irakaslea
| 1968
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1498
| 
| [[Adur Etxezarreta]]
| 
| 1996
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1499
| 
| ''[[:d:Q110680773|Javier San José Marqués]]''
| arkitekto espainiarra
| 1949
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1500
| 
| ''[[:d:Q110681846|Gabriel Navajas]]''
| 
| 1892
| 1972
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1501
| [[Fitxategi:Sara ayesa.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q110695335|Sara Ayesa]]''
| Artista
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1502
| 
| [[Uxue del Río]]
| artista, irudigilea eta diseinatzaile grafikoa
| 1997
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1503
| [[Fitxategi:Gladys saridunak DIF 2021.jpg|center|128px]]
| [[Ane Iturzaeta|Ane Iturzaeta Agirre]]
| Informatikako Ingeniaria eta Gadys sariduna 2021ean
| 1995
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1504
| 
| ''[[:d:Q110952313|José Pedro Calvo-Sotelo y Olry de Labry]]''
| 
| 1948
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1505
| 
| ''[[:d:Q111441955|Sandra Garayoa]]''
| ilustratzailea
| 1993
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1506
| 
| ''[[:d:Q111488240|Ramón Saleta Neira]]''
| 
| 1952
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1507
| 
| ''[[:d:Q111586652|Miren García Mora]]''
| 
| 1972
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1508
| 
| ''[[:d:Q111598604|Xabier Sarasola Aramendia]]''
| Telekomunikazio ingeniari ikertzailea
| 
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1509
| 
| [[Asier Osinalde]]
| Donostiako idazlea
| 1975
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1510
| [[Fitxategi:Sua Enparantza.jpg|center|128px]]
| [[Sua Enparantza|Sua Enparantza Alustiza]]
| dantzari eta aktore donostiarra
| 2003
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1511
| 
| ''[[:d:Q111985967|Juan Carlos Iglesias Chouzas]]''
| 
| 1963
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1512
| [[Fitxategi:Napi al seu estudi.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q111994162|Napi]]''
| 
| 1953
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1513
| 
| [[Aitor Gabilondo Marín]]
| euskal aktore, gidoilari eta abeslaria da
| 1974
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1514
| 
| ''[[:d:Q112539719|Ricardo Tejada]]''
| 
| 1965
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1515
| 
| [[Arantza San Sebastian]]
| irakaslea
| 1958
| 
| [[Donostia]]
|-
| style='text-align:right'| 1516
| [[Fitxategi:Mari Jose Molina Guerrero.jpg|center|128px]]
| [[Mari Jose Molina Guerrero]]
| Irakasle feminista eta militante ezkertiarra
| 1951
| 2018
| [[Donostia]]
|}
{{Wikidata list end}}

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P170 wd:Q5432 . ?item wdt:P31 wd:Q3305213 }
|section=
|sort=571
|columns=P18,label:Artikulua,P571:Data,P195:Bilduma
|thumb=128
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! irudia
! Artikulua
! Data
! Bilduma
|-
| [[Fitxategi:Maja desnuda (museo del Prado).jpg|center|128px]]
| [[Maja biluzia]]
| 1800&lt;br/&gt;17th century
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:San Bernardino de Siena (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q496966|Bernardino Sienakoa predikatzen Alfontso V.a Aragoikoaren aurrean]]''
| 1781&lt;br/&gt;170s
| [[San Frantzisko Handiaren Errege Basilika]]
|-
| [[Fitxategi:Goya Dog.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q500936|Txakurra]]''
| 1819&lt;br/&gt;180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Carlos IV de rojo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q600033|Charles IV in Red]]''
| 1789
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La muerte del picador.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q607761|The Death of the Picador]]''
| 1793
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Judith y Holofernes (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q644887|Judith and Holofernes]]''
| 1819&lt;br/&gt;180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Goya-duquesa de alba.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q655420|The Black Duchess]]''
| 1797
| ''[[:d:Q2420849|Hispanic Society of America]]''
|-
| [[Fitxategi:Goya - The Marquesa de Pontejos.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q860950|The Marquesa de Pontejos]]''
| 1786
| ''[[:d:Q46596638|Andrew W. Mellon collection]]''&lt;br/&gt;[[Washingtongo Arte Galeria Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:La familia de Carlos IV, por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| [[Karlos IV.aren familia]]
| 1800
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:GOYA - Entierro de la Sardina (Real Academia de Bellas Artes de San Fernando, 1812-14).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q920041|The Burial of the Sardine]]''
| 1812&lt;br/&gt;19th century
| [[San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademia]]
|-
| [[Fitxategi:Retrato de la Marquesa de Santa Cruz.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q926809|Portrait of the Marchioness of Santa Cruz]]''
| 1805
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El paseo de Andalucía.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q940886|The Pretty Woman and the Masked Men (The Road of Andalusia)]]''
| 1777
| ''[[:d:Q1631251|Museo del vino]]''&lt;br/&gt;[[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Goya.pelele.prado.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q952796|El Pelele]]''
| 1791&lt;br/&gt;170s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Vision fantástica o Asmodea (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q959628|Asmodea]]''
| 1819&lt;br/&gt;180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La merienda a orilla del Manzanares.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q962302|Le Goûter au bord du Manzanares]]''
| 1776
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El Tres de Mayo, by Francisco de Goya, from Prado in Google Earth.jpg|center|128px]]
| [[Maiatzaren hiruko fusilamenduak]]
| 1814
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya, Saturno devorando a su hijo (1819-1823).jpg|center|128px]]
| [[Saturno bere semea jaten]]
| 180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Portrait of Doña Isabel de Porcel by Francisco Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1585399|Portrait of Doña Isabel de Porcel]]''
| 1805
| [[National Gallery]]
|-
| [[Fitxategi:Duelo a garrotazos, por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1747282|Fight with Cudgels]]''
| 1820
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Goya MilkMaid.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2088930|The Milkmaid of Bordeaux]]''
| 1827
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Riña de gatos.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2155855|Riña de gatos]]''
| 1786
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El coloso.jpg|center|128px]]
| [[Kolosoa (margolana)|Kolosoa]]
| 18th century
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El Aquelarre.jpg|center|128px]]
| [[Akelarrea (Goya, 1823)|Akelarrea]]
| 1819&lt;br/&gt;180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El Quitasol (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2537138|The Parasol]]''
| 170s
| ''[[:d:Q12316997|Hola Ghost]]''&lt;br/&gt;[[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Goya Maja ubrana2.jpg|center|128px]]
| [[Maja jantzia]]
| 1800
| [[Pradoko Museoa]]&lt;br/&gt;[[San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademia]]
|-
| [[Fitxategi:GOYA - El aquelarre (Museo Lázaro Galdiano, Madrid, 1797-98).jpg|center|128px]]
| [[Akelarrea (Goya, 1798)|Akelarrea]]
| 1797
| [[Lázaro Galdiano museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco Goya Self-Portrait with Dr Arrieta MIA 5214.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2736720|Self-portrait with Dr Arrieta]]''
| 1820
| ''[[:d:Q1700481|Minneapolis Institute of Art]]''
|-
| [[Fitxategi:Aparición de la Virgen del Pilar a Santiago y a sus discípulos zaragozanos.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2835791|Apparition of the Virgin of Pilar to Santiago and his disciples Zaragoza]]''
| 1768
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Truth, Time and History (Francisco Goya Y Lucientes) - Nationalmuseum - 22643.tif|center|128px]]
| ''[[:d:Q2837807|Truth, Time and History]]''
| 1797
| [[Suediako Museo Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:Asalto de ladrones.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2879235|Assault of Thieves]]''
| 1793&lt;br/&gt;1794
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - La Tirana - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2944272|La Tirana]]''
| 1799
| [[San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademia]]
|-
| [[Fitxategi:El dos de mayo de 1808 en Madrid.jpg|center|128px]]
| [[1808ko maiatzaren 2a Madrilen]]
| 1814
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Don Manuel Osorio Manrique de Zúñiga.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3035829|Don Manuel Osorio de Zuniga]]''
| 1787
| [[Metropolitan Museum of Art]]
|-
| [[Fitxategi:La novillada.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3211168|La Novillada]]''
| 1779&lt;br/&gt;1780
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| 
| ''[[:d:Q3211825|Banderillas en el campo]]''
| 1793
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Majas on Balcony by follower of Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3218257|Majas on a Balcony]]''
| 1808
| [[Metropolitan Museum of Art]]
|-
| [[Fitxategi:La nevada, Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3246755|The Snowstorm (Winter)]]''
| 1787
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Viejos comiendo sopa.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3291664|Two Old Men Eating Soup]]''
| 1819&lt;br/&gt;180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Hombres leyendo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3292190|Men Reading]]''
| 1819&lt;br/&gt;180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La romería de San Isidro.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3314110|A Pilgrimage to San Isidro]]''
| 1600&lt;br/&gt;180s&lt;br/&gt;1819
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Portrait of the Matador Pedro Romero - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3399456|Pedro Romero]]''
| 1795
| ''[[:d:Q1741629|Kimbell Art Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Atropos o Las Parcas.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3543882|Atropos]]''
| 1819&lt;br/&gt;180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Cristo en la cruz (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3543898|Christ Crucified]]''
| 1780
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Luis de Etruria.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3702506|Louis Ier d'Étrurie]]''
| 1800
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El infante Francisco de Paula.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3702509|L'Infant François de Paule]]''
| 1800
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El infante Antonio Pascual.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3702511|Portrait of Infante Antonio Pascual of Spain (1755-1817)]]''
| 1800
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El infante Carlos María Isidro.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3702514|L'Infant Charles de Bourbon]]''
| 1800
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La infanta María Josefa.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3702520|Portrait of Maria Josefa of Spain]]''
| 1800
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La pradera de San Isidro de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3788057|Pradera de San Isidro]]''
| 1788
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Escena de Inquisición - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| [[Inkisizioaren fede autoa (Goya)|Inkisizioaren fede autoa]]
| 1812
| [[San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademia]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya, The Bewitched Man.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q3822732|The Bewitched Man]]''
| 1798&lt;br/&gt;170s
| [[National Gallery]]
|-
| [[Fitxategi:La gallina ciega (cartón restaurado) por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3825327|Blind Man's Bluff]]''
| 1788
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Adoration of the Name of God by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3825362|Adoration of the Name of God]]''
| 1772
| [[Pilarreko basilika]]
|-
| [[Fitxategi:Aníbal vencedor que por primera vez mira Italia desde los Alpes - Francisco Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3825595|Aníbal vencedor contempla por primera vez Italia desde los Alpes]]''
| 1770
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Autorretrato en el taller, Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3825991|Self-portrait in the Studio]]''
| 1790
| [[San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademia]]
|-
| [[Fitxategi:La familia del infante don Luis.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3826029|The Family of the Infante Don Luis]]''
| 1783&lt;br/&gt;1784
| ''[[:d:Q3747192|Magnani-Rocca Fundazioa]]''
|-
| [[Fitxategi:Maja y celestina en un balcón.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3843585|Maja et Célestine au balcon]]''
| 1808
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Los duques de Osuna y sus hijos.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3937421|The Duke and Duchess of Osuna and their Children]]''
| 1788&lt;br/&gt;170s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:José Álvarez de Toledo, Duque de Alba.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3937433|José Álvarez de Toledo, marqués de Villafranca y duque de Alba]]''
| 1795
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Goya Alba1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3937445|Portrait of the Duchess of Alba]]''
| 1795
| ''[[:d:Q81452|House of Alba]]''
|-
| [[Fitxategi:Los zancos (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4273903|Los zancos]]''
| 1791
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Le Rémouleur Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4402545|The Knifegrinder]]''
| 1808
| ''[[:d:Q840886|Museum of Fine Arts, Budapest]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya y Lucientes 025.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4659044|A Procession of Flagellants]]''
| 1812
| [[San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademia]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya y Lucientes - Manola (La Leocadia) - WGA10107.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4901871|La Leocadia]]''
| 1819&lt;br/&gt;180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Carlos IV vestido de cazador.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5079271|Charles IV in his Hunting Clothes]]''
| 1799
| [[Madrilgo Errege Jauregia]]
|-
| [[Fitxategi:Retrato de la condesa de Chinchón.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5177084|Countess of Chinchon]]''
| 1800
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Goya - Die Weinlese - 1786.jpeg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5356863|Vintage]]''
| 1786
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Caza con reclamo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5412381|Caza con reclamo]]''
| 1775
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Alegoría de la industria.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5664591|Allegory of Industry]]''
| 1804
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Asunción de la Virgen y San Íñigo, attributed to Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5707936|Assumption of the Virgin Mary and Saint Íñigo]]''
| 1760
| ''[[:d:Q5910585|Church of San Juan el Real]]''
|-
| [[Fitxategi:Cazador junto fuente Goya lou.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5759379|Chasseur à une source]]''
| 1786
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Consagración de San Luis Gonzaga.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5783623|Consecration of Aloysius Gonzaga as patron saint of youth]]''
| 1763
| ''[[:d:Q2837755|Zaragozako museoa]]''
|-
| [[Fitxategi:Cristo en el huerto de los olivos (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5791722|Christ on the Mount of Olives]]''
| 1819
| ''[[:d:Q17635455|Calasanctian Museum of the Piarist Fathers]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Boy on a Ram - 1979.479 - Art Institute of Chicago.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5795925|Boy on a Ram]]''
| 1786
| [[Chicagoko Arte Institutua]]
|-
| [[Fitxategi:Cómicos ambulantes.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5796865|The Strolling Players]]''
| 1793
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El albañil borracho.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5823782|El albañil borracho (boceto)]]''
| 1786
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El albañil herido.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5823784|The wounded bricklayer]]''
| 1786
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El ciego de la guitarra.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5824333|The blind guitarist]]''
| 1778
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El columpio (1787).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5824419|La Balançoire]]''
| 1787
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:El columpio.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5824421|El columpio.]]''
| 1779
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El juego de la pelota a pala.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5825437|jeu de balle avec raquette]]''
| 1779
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Majo de la guitarra.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5825624|El Majo de la guitarra]]''
| 1779
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El militar y la señora.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5825747|El Militar y la señora]]''
| 1779
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El muchacho del pájaro.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5825829|Le Garçon à l'oiseau]]''
| 1779&lt;br/&gt;1780
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El médico, Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5825884|El Médico]]''
| 1780
| ''[[:d:Q2051997|National Galleries of Scotland]]''
|-
| [[Fitxategi:El niño del árbol.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5825919|L'Enfant de l'arbre]]''
| 1779&lt;br/&gt;1780
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El prendimiento de Cristo (boceto).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5826221|The arrest of Christ]]''
| 1798
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El resguardo de tabacos.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5826428|El Resguardo de tabacos]]''
| 1779&lt;br/&gt;1780
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La riña en la Venta Nueva.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5839103|A Fight at the Venta Nueva]]''
| 1777
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La era.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5849818|Summer]]''
| 1787&lt;br/&gt;1786
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Gato acosado.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5876312|Chat harcelé]]''
| 1788
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Las mozas del cántaro.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5949045|Don Ro]]''
| 1791
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La Sagrada Familia, Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5965178|Familia Santua]]''
| 1775
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La acerolera.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5965644|La Vendeuse de cenelle]]''
| 1778&lt;br/&gt;1779
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La caída.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5966100|The Fall - The Accident]]''
| 1787
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:La cita.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5966181|Le Rendez-vous]]''
| 1779&lt;br/&gt;1780
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La cucaña.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5966369|The Greasy Pole]]''
| 1787
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:La ermita de San Isidro.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5966561|The hermitage of Saint Isidor. Pilgrimage to the Church of San Isidro]]''
| 1798
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La feria de Madrid.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5966685|La Foire de Madrid]]''
| 1778&lt;br/&gt;1779
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La gallina ciega (boceto) por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5966799|Blind Man's Bluff (sketch)]]''
| 1789&lt;br/&gt;1788
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La letra con sangre entra.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5967125|With Pain Comes Gain. School scene]]''
| 1780
| ''[[:d:Q2837755|Zaragozako museoa]]''
|-
| [[Fitxategi:La marica en un árbol.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5967298|La Marica en un árbol]]''
| 1786
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Goya y Lucientes, Francisco - The Threshing Floor - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5968321|The Threshing Floor]]''
| 1786
| [[Lázaro Galdiano museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Las lavanderas.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5971141|Les Lavandières]]''
| 1779&lt;br/&gt;1780
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Mozas del cántaro (boceto).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5971199|Las mozas del cántaro (boceto)]]''
| 1791
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Los leñadores.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5980972|Les Bûcherons]]''
| 1780&lt;br/&gt;17th century
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Los pobres en la fuente.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5981123|Les Pauvres à la fontaine]]''
| 1786
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Merienda campestre.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6011091|Picnic]]''
| 1786
| [[National Gallery]]
|-
| [[Fitxategi:Muchachos jugando a soldados.jpg|center|128px]]
| [[Haurrak soldadu jolasean]]
| 1778&lt;br/&gt;1779
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Muchachos trepando a un árbol.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6025702|Garçons grimpant à un arbre]]''
| 1791
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Mujeres conversando por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6026023|Femmes conversant]]''
| 1791
| [[Wadsworth Atheneum]]
|-
| [[Fitxategi:Niños con mastines.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6043547|Boys with Mastiffs]]''
| 1786
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Niños del carretón.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6043561|Children with a Cart]]''
| 1779
| ''[[:d:Q1743116|Toledoko Arte Museoa]]''
|-
| [[Fitxategi:Pastor tocando la dulzaina.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6066127|Pastor tocando la dulzaina]]''
| 1786
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Procesión rural.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6087145|Procession de village]]''
| 1787
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Ferdinand Guillemardet.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6106755|Ferdinand Guillemardet]]''
| 1798
| ''[[:d:Q3044768|Louvreko margogintza saila]]''
|-
| [[Fitxategi:Marqués de San Adrián.jpg|center|128px]]
| [[San Adriango markesaren erretratua]]
| 1804
| [[Nafarroako Museoa|Nafarroako museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Riña en el Mesón del Gallo de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6109322|Riña en el Mesón del Gallo]]''
| 1777
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Santa Bárbara (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6120259|Saint Barbara]]''
| 1773&lt;br/&gt;1772
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Mujer y dos niños junto a una fuente.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6155839|A woman and two children by a fountain]]''
| 1786
| ''[[:d:Q5637846|Carmen Thyssen-Bornemisza  bilduma]]''
|-
| [[Fitxategi:Virgen del Pilar (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6163605|Our Lady of the Pillar]]''
| 1769
| ''[[:d:Q2837755|Zaragozako museoa]]''
|-
| [[Fitxategi:Leocadia Zorrilla.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6280307|Josefa Bayeu]]''
| 180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Peregrinación a la fuente de San Isidro.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6368790|Pilgrimage to the Fountain of San Isidro]]''
| 1819&lt;br/&gt;180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Las gigantillas.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6375502|Las gigantillas]]''
| 1791
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Mujeres riendo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6746233|Man Mocked by Two Women]]''
| 1819&lt;br/&gt;180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco Goya - Portrait of the Duke of Wellington.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7232352|Portrait of the Duke of Wellington]]''
| 1812
| [[National Gallery]]
|-
| [[Fitxategi:Interior of a prison.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7245744|Prison Interior]]''
| 1815
| ''[[:d:Q895434|Bowes Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco Goya y Lucientes, de - La fragua - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7348709|The Forge]]''
| 1819
| ''[[:d:Q682827|The Frick Collection]]''
|-
| [[Fitxategi:La Junta de Filipinas.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7743869|The Junta of the Philippines]]''
| 1815
| ''[[:d:Q246821|Goya Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Courtyard with Lunatics by Goya 1794.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q8049268|Yard with Lunatics]]''
| 170s
| ''[[:d:Q3303786|Meadows Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Alegoría de la villa de Madrid.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q8193990|Allegory of the City of Madrid]]''
| 1809&lt;br/&gt;1810
| [[Madrilgo Historia Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Asalto al coche.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q8206122|Attack on a Coach]]''
| 1787
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Autorretrato Goya 1815.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q8209964|Self-Portrait (1815, Prado)]]''
| 1815
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - La casa de locos - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q8341785|The Madhouse]]''
| 2346
| [[San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademia]]
|-
| [[Fitxategi:Cazador cargando su escopeta (restaurado) Francisco Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q8343057|Chasseur chargeant son fusil]]''
| 1775
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:2 alte Männer, um 1821-23.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q8770466|Two Old Men]]''
| 1819&lt;br/&gt;180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El baile a orillas del Manzanares.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q8773579|Dance of the Majos at the Banks of Manzanares]]''
| 1776
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El bebedor.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q8773590|the Drinker]]''
| 1777
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El cazador con sus perros.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q8773624|the Hunter and his Dogs]]''
| 1775
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El pescador de caña.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q8773996|Le Pêcheur]]''
| 1775
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La duquesa de Alba y la Beata.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9018501|The Duchess of Alba and la Beata]]''
| 1795
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Partida de caza.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9019160|La caza de la codorniz]]''
| 1775
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La cometa.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9019200|La cometa]]''
| 1778&lt;br/&gt;170s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Muchachos cogiendo fruta.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9035612|Muchachos cogiendo fruta]]''
| 1778
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Niños inflando una vejiga.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9050336|Enfants gonflant une vessie]]''
| 1778&lt;br/&gt;170s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Perros en traílla, por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9058643|Dogs and hunting gear]]''
| 1775
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Godoy como general - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9068379|Portrait of Manuel Godoy]]''
| 1801
| [[San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademia]]
|-
| [[Fitxategi:Triple generacion.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9072596|The Holy Family with Saint Joachim and Saint Anne Before the Eternal Glory]]''
| 1769
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:St. Francis Borgia Helping a Dying Impenitent by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9073448|St. Francis Borgia Helping a Dying Impenitent]]''
| 1788
| [[Valentziako katedrala]]
|-
| [[Fitxategi:Autorretrato de Goya (1795).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9162661|Autoportret (Goya, 1795)]]''
| 170s&lt;br/&gt;1795
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:(Agen) Autorretrato de Goya (1783) - Musée des Beaux-Arts d'Agen.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9162662|Self-portrait]]''
| 1783
| ''[[:d:Q3330185|Ageneko arte ederretako museoa]]''
|-
| [[Fitxategi:Autoportrait aux lunettes, Francisco de Goya y Lucientes, Musée Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9162680|Self portrait with spectacles]]''
| 1800
| ''[[:d:Q246821|Goya Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco Goya - The Time - c. 1810.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9198364|El tiempo]]''
| 180s
| ''[[:d:Q19945445|Collection of paintings of the Palais des Beaux-Arts de Lille]]''
|-
| [[Fitxategi:Goya Maria del Rosario Fernandez La Tirana 1794.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9271714|La Tirana (Goya, 1794)]]''
| 1794
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Goya Martinez.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9638626|Portrait of Sebastián Martínez y Pérez]]''
| 1792
| [[Metropolitan Museum of Art]]
|-
| [[Fitxategi:Maria Luisa de Parma con tontillo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q10359997|María Luisa of Parma wearing panniers]]''
| 1789
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Las floreras.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q10977752|The Flower Girls or Spring]]''
| 1786
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:El balancín.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11681356|The Seesaw]]''
| 1779
| ''[[:d:Q1748404|Valentziako Arte Ederretako Meseoa]]''
|-
| [[Fitxategi:El cacharrero, por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11681359|The Crockery Vendor]]''
| 1779&lt;br/&gt;170s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Jugadores de naipes.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11686798|Les Joueurs de cartes]]''
| 1777
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Goya self portrait (1771-75).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11687060|Self-portrait]]''
| 170s
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:La caza del jabalí.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11687830|The Boar Hunt]]''
| 1775
| [[Madrilgo Errege Jauregia]]
|-
| [[Fitxategi:La última comunión de san José de Calasanz.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11688018|The last communion of St Joseph of Calasanz]]''
| 1819
| ''[[:d:Q5839403|école Pías de San Antón]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Still Life with Golden Bream - 94.245 - Museum of Fine Arts.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11694854|Still Life with Golden Bream]]''
| 1808
| ''[[:d:Q1565911|Museum of Fine Arts, Houston]]''
|-
| [[Fitxategi:Goya - cardealvallabriga01.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11735638|Cardinal Luis María de Borbón y Vallabriga]]''
| 170s
| [[São Pauloko arte museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Carlos IV por Goya (Academia de la Historia).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11750094|Portrait of Charles IV of Spain]]''
| 1789
| [[Real Academia de la Historia|Historiaren Errege Akademia]]
|-
| [[Fitxategi:The Letter or the Young by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11757892|The Letter]]''
| 1814&lt;br/&gt;1819
| ''[[:d:Q19945445|Collection of paintings of the Palais des Beaux-Arts de Lille]]''
|-
| [[Fitxategi:Goya Pato muerto.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11770756|Dead duck]]''
| 180s
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Naturaleza muerta con botellas, frutas y pan por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11770760|Still life with fruit, bottles, breads]]''
| 180s
| ''[[:d:Q682406|museum collection Am Römerholz]]''
|-
| [[Fitxategi:Bodegón con costillas y cabeza de cordero por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11770763|Still-Life: A Butcher's Counter]]''
| 18th century
| ''[[:d:Q3044768|Louvreko margogintza saila]]''
|-
| [[Fitxategi:Pavo muerto (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11770764|Nature morte à la dinde]]''
| 1808&lt;br/&gt;18th century
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Pavo desplumado por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11770765|Die gerupfte Pute]]''
| 1810
| ''[[:d:Q812285|Bavariako Estatuko Margo-Bilduma]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya y Lucientes - Still-Life Three Salmon Steaks - WGA10065.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11770766|Stilleben mit drei Lachsscheiben]]''
| 18th century
| ''[[:d:Q682406|museum collection Am Römerholz]]''
|-
| [[Fitxategi:Aves muertas por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11770769|Dead Birds]]''
| 180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Goya Liebres muertas.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11770777|Martwe zające (obraz Goi)]]''
| 180s
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Goya Becadas o chochas muertas.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11770778|Still Life with Woodcocks]]''
| 180s
| ''[[:d:Q3303786|Meadows Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:La porteuse d'eau Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11793036|The Water Bearer]]''
| 1808&lt;br/&gt;1812
| ''[[:d:Q840886|Museum of Fine Arts, Budapest]]''
|-
| [[Fitxategi:Asensio Julià.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11824905|Asensio Juliá]]''
| 1814
| ''[[:d:Q1465805|Clark Art Institute]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Retrato de Asensio Julià.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11824906|Portrait of Asensio Julià]]''
| 1798
| [[Thyssen-Bornemisza Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Retrato de Francisco Bayeu, por Goya 1786.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11824910|Retrato de Francisco Bayeu]]''
| 1786
| ''[[:d:Q1748404|Valentziako Arte Ederretako Meseoa]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco Bayeu, por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11824912|Francisco Bayeu]]''
| 1795
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Carlos IV (Goya) 1790.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11824919|Carlos IV de España by Francisco de Goya]]''
| 1789
| ''[[:d:Q2837755|Zaragozako museoa]]''
|-
| [[Fitxategi:Goya - María Teresa de Borbón y Vallabriga, later Condesa de Chinchón.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11824923|María Teresa de Borbón y Vallabriga, later Condesa de Chinchón]]''
| 1783
| [[Washingtongo Arte Galeria Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Ritratto di María Luisa de Borbón y Vallabriga - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11824924|Portrait of María Luisa de Borbón y Vallabriga]]''
| 1800
| [[Uffizi Galeria]]
|-
| [[Fitxategi:María Teresa de Vallabriga by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11824925|Portrait of Doña María Teresa de Vallabriga y Rozas (1759-1820)]]''
| 1783
| ''[[:d:Q66481459|Pérez Simón Collection]]''
|-
| [[Fitxategi:M.Teresa Vallabriga.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11824926|Doña Maria Teresa de Vallabriga]]''
| 1783
| ''[[:d:Q812285|Bavariako Estatuko Margo-Bilduma]]''
|-
| [[Fitxategi:María Teresa de Vallabriga.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11824927|Portrait of Maria Teresa de Vallabriga]]''
| 1783
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Vallabriga Maria Teresa.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11824928|Portrait of María Teresa de Vallabriga on Horseback]]''
| 1783
| [[Uffizi Galeria]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Retrato de Martín Zapater.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11824929|Portrait of Martín Zapater]]''
| 1790
| ''[[:d:Q3137182|Museo de Arte de Ponce]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya y Lucientes - Portrait of Senora Ceán Bermudez - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11824930|Portrait of Senora Ceán Bermudez]]''
| 170s&lt;br/&gt;1785
| ''[[:d:Q840886|Museum of Fine Arts, Budapest]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Portrait of Martín Zapater - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11824931|Portrait of Martín Zapater]]''
| 1797
| [[Bilboko Arte Ederren Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Retrato de Rafael Esteve Vilella Goya 1815.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11824934|Rafael Esteve Vilella]]''
| 1815
| ''[[:d:Q1748404|Valentziako Arte Ederretako Meseoa]]''
|-
| [[Fitxategi:YoungDonLuisMaria.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11824944|Luis María de Borbón y Vallabriga by Francisco de Goya (Museo de Zaragoza)]]''
| 1783
| ''[[:d:Q2837755|Zaragozako museoa]]''
|-
| [[Fitxategi:Infante Luis of Spain - Count of Chinchón (1727-1785) by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11824949|Portret infanta Ludwika Antoniego]]''
| 1783
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Alegoría del Amor o Cupido y Psique por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11905200|Allegory of Love, Cupid and Psyche]]''
| 1798
| [[Kataluniako Arte Museo Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Vuelo de brujas (1798).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15728649|Witches' Flight]]''
| 1797&lt;br/&gt;1798
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Goya - La boda, 1791 - 1792, P000799.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15849955|La boda]]''
| 1792&lt;br/&gt;170s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya y Lucientes - Portrait of Antonia Zárate - WGA10053.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15880867|Portrait of Doña Antonia Zárate]]''
| 1805
| [[Irlandako Galeria Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:La conducción de un sillar, por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15918340|La Conduite d'une charrue]]''
| 1786
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Sacrificio a Pan.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15918344|Le Sacrifice à Pan]]''
| 1771
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Portrait of Jacques Galos - BF5 - Barnes Foundation.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15919598|Portrait of Jacques Galos]]''
| 1826
| ''[[:d:Q808462|Barnes Foundation]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya- Portrait of Maria Luisa de Parma.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15994180|Portrait of Maria Luisa de Parma]]''
| 1800
| [[Víctor Balaguer Liburutegi Museoa|Víctor Balaguer Liburutegi-Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Apartado de toros (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16021055|Apartado de toros]]''
| 1787
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Un garrochista.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16038551|Un Garrochista]]''
| 1795
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:The Count of Floridablanca by Francisco Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16038602|El Conde de Floridablanca]]''
| 1783
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Caza muerta (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16536677|Dead game]]''
| 1775
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:D. Jose Duaso y Latre.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16563670|El canónigo José Duaso y Latre]]''
| 1824
| ''[[:d:Q2163496|Museo de Bellas Artes de Sevilla]]''
|-
| [[Fitxategi:Portrait of Jose Pio de Molina Goya.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q16563693|Portrait von José Pío de Molina]]''
| 1827
| ''[[:d:Q689829|Kunst Museum Winterthur | Reinhart am Stadtgarten]]''
|-
| [[Fitxategi:Juan Bautista de Muguiro por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16563718|Portrait of Juan Bautista de Muguiro]]''
| 1827
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Retrato de Leandro Fernández Moratín - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16571011|Leandro Fernández de Moratín]]''
| 1799
| [[San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademia]]
|-
| [[Fitxategi:Manuel Silvela.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16574389|Manuel Silvela]]''
| 1809
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Maria Martinez de Puga Goya 1824.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16575273|Portrait of a Lady (María Martínez de Puga?)]]''
| 1824
| ''[[:d:Q682827|The Frick Collection]]''
|-
| [[Fitxategi:El padre Jose de La Canal Goya 1808-1824.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16583819|El padre José de La Canal]]''
| 1808
| [[Lázaro Galdiano museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Portret van Don Ramón Satué Rijksmuseum SK-A-2963.jpeg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16594979|Don Ramón Satuéren erretratua]]''
| 1823
| [[Rijksmuseum]]
|-
| [[Fitxategi:Goya - La corrida de toros, 1808-1812, 0675.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16614084|A Village Bullfight]]''
| 1815
| [[San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademia]]
|-
| [[Fitxategi:Muchachos cazando con mochuelo (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16665477|Boys hunting with an owl]]''
| 1775
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Pajaros volando (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16671645|Flying birds]]''
| 1786
| ''[[:d:Q28379998|Fundación Goya en Aragón]]''
|-
| [[Fitxategi:El Sueño Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16878229|El Sueño]]''
| 1790
| [[Irlandako Galeria Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya y Lucientes - The Countess del Carpio, Marquesa de la Solana - WGA10014.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16928483|The Countess del Carpio, Marquesa de La Solana]]''
| 170s
| ''[[:d:Q3044768|Louvreko margogintza saila]]''
|-
| [[Fitxategi:Goya El Atraco.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17174374|The hold up]]''
| 1776
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Goya El Balancin (1791-1792).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17174550|The Seesaw (1791)]]''
| 1791
| [[Filadelfiako Arte Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Caníbales contemplando restos humanos.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17175551|Cannibals]]''
| 180s
| [[Musée des Beaux-Arts et d'Archéologie de Besançon|Besançoneko arte ederretako eta arkeologia museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Caníbales preparando a sus víctimas.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17175552|Cannibals Chopping up Victims]]''
| 180s
| [[Musée des Beaux-Arts et d'Archéologie de Besançon|Besançoneko arte ederretako eta arkeologia museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Bullfight in a Divided Ring MET DT513.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17176660|Bullfight in a Divided Ring]]''
| 1816
| [[Metropolitan Museum of Art]]
|-
| [[Fitxategi:Fabricación de balas en la Sierra de Tardienta por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17354516|Fabrication de balles dans la Sierra de Tardienta]]''
| 1810
| [[Zarzuela jauregia]]
|-
| [[Fitxategi:Fabricación de la pólvora en la Sierra de Tardienta por Francisco Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17354517|Pulverherstellung in der Sierra de Tardienta]]''
| 1814
| [[El Escorial]]
|-
| [[Fitxategi:Goya - Bartolomé Sureda y Miserol.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17519472|Bartolomé Sureda y Miserol]]''
| 1804
| [[Washingtongo Arte Galeria Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:José Moñino y Redondo, conde de Floridablanca.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17519473|Portrait du Comte de Floridablanca]]''
| 1783
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Retrato ecuestre de Fernando VII - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17519474|Portrait équestre de Ferdinand VII]]''
| 1808
| [[San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademia]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya y Lucientes - Gaspar Melchor de Jovellanos.jpg|center|128px]]
| [[Gaspar Melchor de Jovellanos (margolana)]]
| 1798
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Nicolas Guye met Koninklijke Orde van Spanje 1810.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17519476|General Nicolas Philippe Guye]]''
| 1810
| ''[[:d:Q4013975|Virginia Museum of Fine Arts]]''
|-
| [[Fitxategi:Juan Martín Díez, el Empecinado by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17519477|El Empecinado]]''
| 1809
| [[Mendebaldeko Artearen Museo Nazionala (Tokio)|Mendebaldeko Artearen Museo Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:El Lazarillo de Tormes de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17519478|Lazarillo de Tormes]]''
| 1804
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Tomás Pérez de Estala by Francisco Goya (private collection).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17519479|Portrait of Tomás Pérez de Estala]]''
| 1798
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:The Countess of Fernán Núñez by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17519487|Fernán Núñez kondesaren erretratua]]''
| 1803
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Duchess Countess of Benavente by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17519488|María Josefa de la Soledad, Countess of Benavente, Duchess of Osuna]]''
| 1785
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Marquesa de lazan -Liria.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17519489|Portrait de la Marquise de Lazán]]''
| 1804
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes (Francisco de Goya) (Spanish - Portrait of the Marquesa de Santiago - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17519490|Portrait of the Marquesa de Santiago]]''
| 1804
| [[J. Paul Getty Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Senora Sabasa Garcia.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17519491|Señora Sabasa Garcia]]''
| 1804
| [[Washingtongo Arte Galeria Nazionala]]&lt;br/&gt;''[[:d:Q46596638|Andrew W. Mellon collection]]''
|-
| [[Fitxategi:La marquesa de Villafranca pintando a su marido.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17519492|The Marchioness of Villafranca Painting her Husband]]''
| 1804
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Goya - Thérèse Louise de Sureda.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17519493|Teresa Sureda]]''
| 1804
| [[Washingtongo Arte Galeria Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:Goya Duque de Fernán Núñez.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17519494|Fernán Núñez kondearen erretratua]]''
| 1803
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Portrait of the Poet Moratín - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17572260|The Poet Moratín]]''
| 1824
| [[Bilboko Arte Ederren Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Mujer dormida Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17635416|Sleeping women]]''
| 1790
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Las santas Justa y Rufina.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17638855|SS. Justa and Rufina]]''
| 1817
| [[Sevillako katedrala|Santa María de la Sedeko katedrala]]
|-
| [[Fitxategi:Cabezas en un paisaje.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17640222|Têtes dans un paysage]]''
| 1819
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:The Architect Ventura Rodriguez (Francisco Goya Y Lucientes) - Nationalmuseum - 21624.tif|center|128px]]
| ''[[:d:Q18599675|The Architect Ventura Rodriguez]]''
| 1784
| [[Suediako Museo Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:Poetry and Poets (Francisco Goya Y Lucientes) - Nationalmuseum - 22642.tif|center|128px]]
| ''[[:d:Q18601009|Poetry and Poets]]''
| 1808
| [[Suediako Museo Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Portrait of El General Ricardos - Walters 37283.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18748498|Portrait of El General Ricardos]]''
| 18th century
| ''[[:d:Q210081|Walters Art Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Goya - Portrait de Mariana Waldstein, 9e marquise de Santa Cruz, 1797 - 1799, RF 1976 69.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18811669|Mariana Waldstein, Ninth Marquesa de Santa Cruz]]''
| 170s
| ''[[:d:Q3044768|Louvreko margogintza saila]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya y Lucientes - Portrait of a Lady with a Fan - WGA10054.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18915957|Woman with a Fan]]''
| 180s
| ''[[:d:Q3044768|Louvreko margogintza saila]]''
|-
| [[Fitxategi:Portrait of a man by Goya (presumed to be Evaristo Pérez de Castro).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18925567|Portrait of a Man]]''
| 18th century
| ''[[:d:Q3044768|Louvreko margogintza saila]]''
|-
| [[Fitxategi:Goya - Portrait de Luis María de Cistué y Martínez (1788-1842), 1790, RF 2009 5.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18926011|Portrait of Luis María de Cistué Martínez]]''
| 1791
| ''[[:d:Q3044768|Louvreko margogintza saila]]''
|-
| [[Fitxategi:BMVB - Francisco Goya y Lucientes - Carlos IV - 8629.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19163150|Carlos IV]]''
| 1789
| [[Víctor Balaguer Liburutegi Museoa|Víctor Balaguer Liburutegi-Museoa]]
|-
| 
| ''[[:d:Q19163180|María Luisa de Parma]]''
| 1789
| [[Víctor Balaguer Liburutegi Museoa|Víctor Balaguer Liburutegi-Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Un Oficial, c.1804 (Frick Collection).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19857280|An Officer (Conde de Teba?)]]''
| 1804
| ''[[:d:Q682827|The Frick Collection]]''
|-
| [[Fitxategi:The Duke of Osuna by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19857281|Don Pedro, Duque de Osuna]]''
| 1785
| ''[[:d:Q682827|The Frick Collection]]''
|-
| [[Fitxategi:Fernando de Borbón, príncipe de Asturias.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19905291|Ferdinand VII (1784–1833), When Prince of Asturias]]''
| 1800
| [[Metropolitan Museum of Art]]
|-
| [[Fitxategi:Tiburcio Pérez y Cuervo (1785-86–1841), the Architect MET DP295718.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19911709|Tiburcio Pérez y Cuervo (1785/86–1841), the Architect]]''
| 1820
| [[Metropolitan Museum of Art]]
|-
| [[Fitxategi:José Costa y Bonells (died l870), Called Pepito MET DP123853.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19911764|José Costa y Bonells (died l870), Called Pepito]]''
| 1800
| [[Metropolitan Museum of Art]]
|-
| [[Fitxategi:Portrait of Narcisa Barañana de Goicoechea by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19911877|Narcisa Barañana de Goicoechea]]''
| 1815
| [[Metropolitan Museum of Art]]
|-
| [[Fitxategi:Josefa de Castilla Portugal y van Asbrock de Garcini (1775–about 1850) MET DT11823.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19912000|Josefa de Castilla Portugal y van Asbrock de Garcini]]''
| 1804
| [[Metropolitan Museum of Art]]
|-
| [[Fitxategi:Ignacio Garcini y Queralt (1752–1825), Brigadier of Engineers MET DT11822.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19912222|Ignacio Garcini y Queralt (1752–1825), Brigadier of Engineers]]''
| 1804
| [[Metropolitan Museum of Art]]
|-
| [[Fitxategi:Augustin Estève (copia da Francisco Goya) - Ritratto di Carlo IV, re di Spagna.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20007353|Portrait of Charles IV, King of Spain]]''
| 170s
| ''[[:d:Q290549|National Museum of Capodimonte]]''
|-
| [[Fitxategi:Augustin Estève (copia da Francisco Goya) - Ritratto di Maria Luisa di Parma.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20007355|Portrait of Maria Luisa di Parma]]''
| 
| ''[[:d:Q290549|National Museum of Capodimonte]]''
|-
| 
| ''[[:d:Q20013187|Armario relicario de Fuendetodos]]''
| 1763
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:San Ignacio de Loyola.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20018301|San Ignacio de Loyola]]''
| 170s
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Goya - Don José Queraltó.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20032142|José Queraltó]]''
| 1802
| ''[[:d:Q812285|Bavariako Estatuko Margo-Bilduma]]''
|-
| [[Fitxategi:Goya - Marquesa de Caballero - BStGS inv. no. HUW 13.jpeg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20032143|Marquesa de Caballero]]''
| 1807
| ''[[:d:Q812285|Bavariako Estatuko Margo-Bilduma]]''
|-
| [[Fitxategi:Naufragio Goya2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20088067|The Shipwreck]]''
| 170s
| ''[[:d:Q895434|Bowes Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes (Francisco de Goya) (Spanish - Bullfight, Suerte de Varas - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20178241|Bullfight, Suerte de Varas]]''
| 1824
| [[J. Paul Getty Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Goya - Joven dama con mantilla y basquiña.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20181269|Young Lady Wearing a Mantilla and Basquina]]''
| 19th century
| [[Washingtongo Arte Galeria Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:Goya - Don Antonio Noriega.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20181309|Don Antonio Noriega]]''
| 1801
| [[Washingtongo Arte Galeria Nazionala]]&lt;br/&gt;''[[:d:Q2074027|Samuel H. Kress Collection]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Victor Guye.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20183120|Victor Guye]]''
| 1810
| [[Washingtongo Arte Galeria Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:Countess of Altamira and her Daughter by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20184572|Condesa de Altamira and Her Daughter, María Agustina]]''
| 170s
| [[Metropolitan Museum of Art]]
|-
| [[Fitxategi:Ramón de Posada y Soto por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20202613|Don Ramon de Posada y Soto]]''
| 1801
| [[Arte Ederretako Museoa (San Frantzisko)]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Portrait of Isidoro Maiquez - 1933.1077 - Art Institute of Chicago.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20266381|Portrait of Isidoro Maiquez]]''
| 1807
| [[Chicagoko Arte Institutua]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Friar Pedro Offers Shoes to El Maragato and Prepares to Push Aside His Gun - 1933.1072 - Art Institute of Chicago.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20266941|Friar Pedro Offers Shoes to El Maragato and Prepares to Push Aside His Gun]]''
| 1806
| [[Chicagoko Arte Institutua]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Friar Pedro Binds El Maragato with a Rope - 1933.1076 - Art Institute of Chicago.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20267015|Friar Pedro Binds El Maragato with a Rope]]''
| 1806
| [[Chicagoko Arte Institutua]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Friar Pedro Shoots El Maragato as His Horse Runs Off - 1933.1075 - Art Institute of Chicago.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20267576|Friar Pedro Shoots El Maragato as His Horse Runs Off]]''
| 1806
| [[Chicagoko Arte Institutua]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Portrait of General José Manuel Romero - 1970.1036 - Art Institute of Chicago.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20267786|Portrait of General José Manuel Romero]]''
| 1810
| [[Chicagoko Arte Institutua]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Friar Pedro Clubs El Maragato with the Butt of the Gun - 1933.1074 - Art Institute of Chicago.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20267965|Friar Pedro Clubs El Maragato with the Butt of the Gun]]''
| 1806
| [[Chicagoko Arte Institutua]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - El Maragato Threatens Friar Pedro de Zaldivia with His Gun - 1933.1071 - Art Institute of Chicago.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20267966|El Maragato Threatens Friar Pedro de Zaldivia with His Gun]]''
| 1806
| [[Chicagoko Arte Institutua]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Friar Pedro Wrests the Gun from El Maragato - 1933.1073 - Art Institute of Chicago.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20268051|Friar Pedro Wrests the Gun from El Maragato]]''
| 1806
| [[Chicagoko Arte Institutua]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - The Hanged Monk - 1936.225 - Art Institute of Chicago.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20268076|The Hanged Monk]]''
| 1810
| [[Chicagoko Arte Institutua]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Winter Scene - 1990.558 - Art Institute of Chicago.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20268407|Winter Scene]]''
| 1786
| [[Chicagoko Arte Institutua]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco Goya y Lucientes - Portrait of a Man in a Brown Coat - 10.33 - Museum of Fine Arts.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20539642|Portrait of a Man in a Brown Coat]]''
| 
| [[Bostongo Arte Ederren Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco Goya y Lucientes - Officer on Horseback - 39.748 - Museum of Fine Arts.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20539646|Officer on Horseback]]''
| 
| [[Bostongo Arte Ederren Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco Goya y Lucientes - Portrait of a Young Man in Brown, possibly Javier Goya - 48.558 - Museum of Fine Arts.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20539650|Portrait of a Young Man in Brown, possibly Javier Goya]]''
| 
| [[Bostongo Arte Ederren Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco Goya y Lucientes - Annunciation - 1988.218 - Museum of Fine Arts.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20539653|Annunciation]]''
| 1785
| [[Bostongo Arte Ederren Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Boceto de la Verdad, el Tiempo y la Historia.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20539657|Time, Truth and History]]''
| 17th millenium
| [[Bostongo Arte Ederren Museoa]]
|-
| 
| ''[[:d:Q20809066|Mounted Cavalier with a Javelin]]''
| 
| [[Filadelfiako Arte Museoa]]
|-
| 
| ''[[:d:Q20809067|Portrait of the Toreador José Romero]]''
| 
| [[Filadelfiako Arte Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - El tío Paquete.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21711730|El tío Paquete]]''
| 1820
| [[Thyssen-Bornemisza Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Retrato de Fernando VII.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21711731|Fernando VII.aren erretratua]]''
| 180s
| [[Thyssen-Bornemisza Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco-Goya - Portrait-of-the-Actress-Antonia-Zarate.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21728497|Portrait of the Actress Antonia Zarate]]''
| 1810
| [[Hermitage Museoa|Hermitage museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya - The Repentant St. Peter - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23940477|The Repentant St. Peter]]''
| 180s
| ''[[:d:Q578485|The Phillips Collection]]''
|-
| [[Fitxategi:The rape of Europa, Goya.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q25352024|The Rape of Europa]]''
| 1772
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Portrait of marquise de Montehermoso by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q25802789|Portrait of marquise de Montehermoso]]''
| 1810
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya y Lucientes - Portrait of Andrés del Peral - WGA10031.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q26713620|Don Andrés del Peral]]''
| 17th century
| [[National Gallery]]
|-
| [[Fitxategi:Carlos III cazador.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766092|Charles III in Hunting Dress]]''
| 170s&lt;br/&gt;1786
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya y Lucientes - The Holy Family - WGA9989.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766122|The Holy Family]]''
| 1780&lt;br/&gt;1787
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Portrait of Tadea Arias de Enríquez by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766125|Tadea Arias de Enríquez]]''
| 1789
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Inmaculada Concepción (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766139|The Immaculate Conception]]''
| 1784&lt;br/&gt;170s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| 
| ''[[:d:Q27766154|Tobias and the Angel]]''
| 1787
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Carlos IV (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766385|Charles IV in Court Dress]]''
| 1789
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Portrait of General Antonio Ricardos by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766419|General Antonio Ricardos]]''
| 1793
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:General Jose de Urrutia (1739-1803) por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766426|General José de Urrutia]]''
| 1798
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La marquesa viuda de Villafranca por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766435|María Antonia Gonzaga, Dowager Marchioness of Villafranca]]''
| 1795
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Cardenal luis maria-WIKI.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766451|Cardinal Luis María de Borbón y Vallabriga]]''
| 1800
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Carlos IV a caballo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766480|Carlos IV on Horseback]]''
| 180s&lt;br/&gt;1800
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Maria Luisa de Parma a caballo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766493|Queen María Luisa on horseback]]''
| 1799
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| 
| ''[[:d:Q27766645|Commerce]]''
| 180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Manuela Goicoechea y Galarza.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766716|Manuela Goicoechea y Galarza]]''
| 1805
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Alegoría de la Agricultura.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766725|Agriculture]]''
| 180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Juana Galarza de Goicoechea.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766743|Juana Galarza de Goicoechea]]''
| 1805
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:San Juan Bautista niño en el desierto por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766866|Saint John the Baptist in the Desert]]''
| 180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Isidoro Máiquez by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766872|The Actor Isidoro Máiquez]]''
| 1807
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Las santas Justa y Rufina (boceto).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766885|Saint Justa and Saint Rufina]]''
| 1817
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:La duquesa de Abrantes.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766895|The Duchess of Abrantes]]''
| 1816
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Fernando VII en un campamento, por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766899|Ferdinand VII at an Encampment]]''
| 18th century
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco Goya - Portrait of Ferdinand VII of Spain in his robes of state (1815) - Prado.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27766907|Ferdinand VII in Court Dress]]''
| 1815&lt;br/&gt;1814&lt;br/&gt;180s
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| 
| ''[[:d:Q27895615|Portrait of a Young Man]]''
| 
| [[Indianapolisko Arte Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Portrait of Félix Colón de Larriátegui - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27895672|Félix Colón de Larriátegui]]''
| 1794
| [[Indianapolisko Arte Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Manuel Quijano - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27946452|Manuel Quijano]]''
| 1815
| [[Kataluniako Arte Museo Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de GOYA Y Lucientes - Aparición de San Isidoro al Rey Fernando el Santo ante los muros de Sevilla - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27951102|Apparition of Saint Isidore to Saint Ferdinand, king, before the walls of Seville]]''
| 17th millenium
| ''[[:d:Q1848918|National museum of fine arts]]''
|-
| [[Fitxategi:Escena de guerra - Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27951105|War Scene]]''
| 1808
| ''[[:d:Q1848918|National museum of fine arts]]''
|-
| [[Fitxategi:Incendio de un hospital - Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27951106|Fire of a Hospital]]''
| 
| ''[[:d:Q1848918|National museum of fine arts]]''
|-
| [[Fitxategi:Escena de disciplinantes, Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27951107|Scene of Disciplines]]''
| 1808
| ''[[:d:Q1848918|National museum of fine arts]]''
|-
| [[Fitxategi:Fiesta popular bajo un puente - Francisco José de Goya y Lucientes.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27951108|Popular Party Under a Bridge or Popular Dance]]''
| 
| ''[[:d:Q1848918|National museum of fine arts]]''
|-
| [[Fitxategi:Anonymous - Irrenhaus - 3844 - Österreichische Galerie Belvedere.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28002003|The Madhouse]]''
| 170s
| [[Österreichische Galerie Belvedere|Belvedere Galeria]]
|-
| [[Fitxategi:Anonymous - Selbstbildnis - 8869 - Kunsthistorisches Museum.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28009310|Selbstbildnis]]''
| 
| [[Österreichische Galerie Belvedere|Belvedere Galeria]]&lt;br/&gt;[[Kunsthistorisches Museum]]
|-
| [[Fitxategi:Portrait of Juan Agustín Ceán Bermúdez by Goya (c. 1785).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28114673|Retrato de Juan Agustín Ceán Bermúdez]]''
| 1785
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Dogs Chasing a Cat on a Man on a Donkey - BF689.1 - Barnes Foundation.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28127542|Dogs Chasing a Cat on a Man on a Donkey]]''
| 
| ''[[:d:Q808462|Barnes Foundation]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Old People Singing and Dancing - BF689.2 - Barnes Foundation.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28127543|Old People Singing and Dancing]]''
| 
| ''[[:d:Q808462|Barnes Foundation]]''
|-
| 
| ''[[:d:Q28145591|The Miracle of St. Anthony]]''
| 1798
| ''[[:d:Q1043967|Carnegie Museum of Art]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Monk Talking to an Old Woman - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28797537|Monk Talking to an Old Woman]]''
| 180s
| ''[[:d:Q2603905|Princeton University Art Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco Goya. Bulls.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28862416|Bulls]]''
| 
| ''[[:d:Q2087788|National Gallery of Armenia]]''
|-
| [[Fitxategi:Bandido asesinando a una mujer por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q29016194|Bandit murdering a woman III]]''
| 17th millenium
| No/unknown value
|-
| 
| ''[[:d:Q29654458|Le Christ au jardin des oliviers]]''
| 180s
| ''[[:d:Q3044768|Louvreko margogintza saila]]''
|-
| 
| ''[[:d:Q29654459|Le Mariage inégal]]''
| 17th century
| ''[[:d:Q3044768|Louvreko margogintza saila]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Der Zweikampf - 8617 - Bavarian State Painting Collections.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q29897905|Der Zweikampf]]''
| 180s
| ''[[:d:Q812285|Bavariako Estatuko Margo-Bilduma]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Hexenhinrichtung - 8616 - Bavarian State Painting Collections.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q29905818|Hexenhinrichtung]]''
| 180s
| ''[[:d:Q812285|Bavariako Estatuko Margo-Bilduma]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Mönchspredigt - 8615 - Bavarian State Painting Collections.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q29946547|Mönchspredigt]]''
| 180s
| ''[[:d:Q812285|Bavariako Estatuko Margo-Bilduma]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Die Landpartie - HUW 23 - Bavarian State Painting Collections.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q29959236|Die Landpartie]]''
| 
| ''[[:d:Q812285|Bavariako Estatuko Margo-Bilduma]]''
|-
| [[Fitxategi:Goya - Vicente Osorio de Moscoso as child.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30005127|Vicente Osorio de Moscoso, hrabia Trastamara]]''
| 170s
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Vicente Joaquín Osorio de Moscoso, conde de Altamira by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30005128|Portret hrabiego de Altamira]]''
| 170s
| [[Espainiako Bankua (Madril)|Espainiako Bankua]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco Cabarrús.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30005130|Portrait of Francisco Cabarrús (1752-1810)]]''
| 1788
| [[Espainiako Bankua (Madril)|Espainiako Bankua]]
|-
| [[Fitxategi:Carlos III de España, de Francisco de Goya (Banco de España).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30005131|Charles III of Spain]]''
| 170s
| [[Espainiako Bankua (Madril)|Espainiako Bankua]]
|-
| [[Fitxategi:Miguel Fernandez Duran, markiz de Tolosa by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30005133|Miguel Fernández Durán, marquis of Tolosa]]''
| 170s
| [[Espainiako Bankua (Madril)|Espainiako Bankua]]
|-
| [[Fitxategi:José de Toro y Zambrano (Banco de España).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30005134|José de Toro y Zambrano]]''
| 1785
| [[Espainiako Bankua (Madril)|Espainiako Bankua]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco Javier de Larrumbe, de Francisco de Goya (Banco de España).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30005136|Portret Francisca Javiera de Larrumbe]]''
| 1787
| [[Espainiako Bankua (Madril)|Espainiako Bankua]]
|-
| [[Fitxategi:Ramón Pignatelli.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30005137|portrait of Ramón Pignatelli]]''
| 1790
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Gaspar Melchor de Jovellanos by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30005139|Gaspar Melchor de Jovellanos]]''
| 170s
| ''[[:d:Q1581475|Eskultura Museo Nazionala]]''
|-
| [[Fitxategi:Francesco Sabatini by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30005145|Mężczyzna z szablą szermierczą]]''
| 170s
| ''[[:d:Q3303786|Meadows Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Carlos IV Goya Coleccion Rivero Jerez.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q30005159|Carlos IV como coronel de la Guardia de Corps]]''
| 17th century
| [[Madrilgo Errege Jauregia]]
|-
| [[Fitxategi:Antonio de Porcel by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30005160|Portret Antonia de Porcel]]''
| 1806
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Miguel de Múzquiz y Goyeneche, I conde de Gausa y I marqués de Villar de Ladrón.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30005171|Miguel de Múzquiz y Goyeneche, Count de Gauss]]''
| 170s
| [[Espainiako Bankua]]
|-
| [[Fitxategi:Portrait of Juan Agustín Ceán Bermúdez by Francisco de Goya (1792-93).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30005228|Portrait of Juan Agustín Ceán Bermúdez]]''
| 17th millenium
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Antonio Veián y Monteagudo (Museo de Huesca).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30037155|Antonio Veián y Monteagudo]]''
| 1782
| ''[[:d:Q6033131|Museum of Huesca]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Hl. Lucia - 1190 - Bavarian State Painting Collections.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30056632|Hl. Lucia]]''
| 17th century
| ''[[:d:Q812285|Bavariako Estatuko Margo-Bilduma]]''
|-
| [[Fitxategi:Goya (Kopie nach) - Königin Maria Luisa, Gemahlin Karls IV. von Spanien - 12132 - Bavarian State Painting Collections.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30063401|Königin Maria Luisa, Gemahlin Karls IV. von Spanien (Kopie nach)]]''
| 
| ''[[:d:Q812285|Bavariako Estatuko Margo-Bilduma]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Der Verwundete - 8618 - Bavarian State Painting Collections.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30065419|Der Verwundete]]''
| 180s
| ''[[:d:Q812285|Bavariako Estatuko Margo-Bilduma]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Ländlicher Tanz am Ufer einer Meeresbucht - 12770 - Bavarian State Painting Collections.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30068719|Ländlicher Tanz am Ufer einer Meeresbucht]]''
| 
| ''[[:d:Q812285|Bavariako Estatuko Margo-Bilduma]]''
|-
| [[Fitxategi:10th Duke of Osuna by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q33133477|Francisco Téllez-Girón, 10th Duke de Osuna]]''
| 1816
| [[Léon Bonnat museoa]]
|-
| [[Fitxategi:L'Aparició de la Mare de Déu del Pilar, Francisco de Goya, 1775-1785.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q33258904|Apparition of the Virgin of the Pilar]]''
| 1775
| [[Kataluniako Arte Museo Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:Pedro Téllez Girón, IX duque de Osuna por Francisco Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q35113740|Don Pedro de Álcantara Téllez Girón, The Duke of Osuna]]''
| 1785
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Portrait of Don Fr. Miguel Fernandez y Flores, circa 1815, by Francisco Jose de Goya y Lucientes (1740-1826) - IMG 7271.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q38615120|Portrait of Don Fr. Miguel Fernandez y Flores]]''
| 1815
| ''[[:d:Q847508|Worcester Art Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Éxtasis de San Antonio Abad por Francisco Goya (Museo de Zaragoza, after restauration).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q42859860|The Ecstasy of Saint Anthony Abbot]]''
| 1771
| ''[[:d:Q2837755|Zaragozako museoa]]''
|-
| [[Fitxategi:Muerte de san Francisco Javier.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q42964722|Death of Saint Francis Xabier]]''
| 170s
| ''[[:d:Q2837755|Zaragozako museoa]]''
|-
| 
| ''[[:d:Q43256868|Seated Woman and Man in Spanish Cloak]]''
| 
| [[Suediako Museo Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:San Luis Gonzaga (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q44206822|San Luis Gonzaga]]''
| 1798
| ''[[:d:Q2837755|Zaragozako museoa]]''
|-
| [[Fitxategi:Duque de San Carlos.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q45138549|Portrait of the Duke of San Carlos]]''
| 1815
| 
|-
| [[Fitxategi:Maria Luisa de Parma por Goya (Museo de Zaragoza).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q45354804|María Luisa de Parma, reina de España]]''
| 1789&lt;br/&gt;1790
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Venus y Adonis (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q45354854|Venus and Adonis]]''
| 1771
| ''[[:d:Q2837755|Zaragozako museoa]]''
|-
| [[Fitxategi:Fernando VII por Goya (Museo de Zaragoza).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q45354921|Retrato del rey Fernando VII]]''
| 1815
| 
|-
| [[Fitxategi:Retrato de Dama con Mantilla.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q45833309|Retrato de Dama con Mantilla]]''
| 180s
| 
|-
| [[Fitxategi:Arzobispo Joaquin Company por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q46995797|Arzobispo Joaquin Company]]''
| 1800
| ''[[:d:Q16609717|Alma Mater Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Portrait of Félix de Azara by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q47002645|Retrato de Félix de Azara]]''
| 1805
| ''[[:d:Q8483403|Museo Camón Aznar]]''
|-
| [[Fitxategi:The Philippine Junta (sketch) by Francisco Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q47011257|The Junta of the Philippines]]''
| 1816
| [[Gemäldegalerie (Berlin)|Gemäldegalerie]]
|-
| [[Fitxategi:El general Ricardos, ante su cañón de batalla por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q47068521|El general Ricardos, ante su cañón de batalla por Goya]]''
| 1794
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Portrait of Don Juan Antonio Cuervo - 1943.90 - Cleveland Museum of Art.tiff|center|128px]]
| ''[[:d:Q47205749|Portrait of Juan Antonio Cuervo]]''
| 1819
| ''[[:d:Q657415|Cleveland Museum of Art]]''
|-
| [[Fitxategi:Tadeo Bravo de Rivero by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q47504733|Portrait of Tadeo Bravo de Rivero]]''
| 1806
| [[Brooklyn Museum]]
|-
| [[Fitxategi:Juan Antonio Llorente, por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q49873216|Juan Antonio Llorente]]''
| 18th century
| [[São Pauloko arte museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Goya - Fernando VII.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q49873242|Portrait of Ferdinand VII of Spain]]''
| 1808
| [[São Pauloko arte museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Goya - Condessa de Casa Flores.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q49873351|The Countess of Casa Flores]]''
| 170s
| [[São Pauloko arte museoa]]
|-
| 
| ''[[:d:Q50113885|Der Maibaum]]''
| 18th century
| [[Alte Nationalgalerie]]
|-
| [[Fitxategi:Ignacio Omulryan Rourera por Francisco Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q50379730|Portrait of Don Ignacio Omulryan y Rourera]]''
| 1815
| ''[[:d:Q1976985|The Nelson-Atkins Museum of Art]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Retrato de José Munárriz - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q50379753|José Luis Munárriz]]''
| 1815
| [[San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademia]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Retrato de Juan de Villanueva - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q50379960|Juan de Villanueva]]''
| 1805
| [[San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademia]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Portrait of Don Miguel De Lardizábal.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q50572724|Portrait of Don Miguel De Lardizábal]]''
| 1815
| ''[[:d:Q101034183|Pragako Museo Nazionalaren bildumak]]''
|-
| [[Fitxategi:Retrato de José Antonio Marqués Caballero.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q50912187|Portrait of José Antonio Marqués de Caballero]]''
| 1807
| ''[[:d:Q840886|Museum of Fine Arts, Budapest]]''
|-
| 
| ''[[:d:Q50950369|The Knife-Grinder (&quot;El Afilador&quot;)]]''
| 
| ''[[:d:Q840886|Museum of Fine Arts, Budapest]]''
|-
| 
| ''[[:d:Q50981111|A Scene from the Spanish War of Independence]]''
| 
| ''[[:d:Q840886|Museum of Fine Arts, Budapest]]''
|-
| [[Fitxategi:Portrait de Francisco del Mazo, Francisco de Goya y Lucientes, Musée Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q51789821|Portrait of Francisco del Mazo]]''
| 180s
| ''[[:d:Q246821|Goya Museum]]''&lt;br/&gt;No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Pantaleón Pérez de Nenin por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q52061293|Portrait of the Officer Pantaleón Pérez de Nenin]]''
| 1808
| 
|-
| [[Fitxategi:El bordador Juan López de Robredo por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q52313371|El bordador Juan López de Robredo]]''
| 17th millenium
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Manuel García de la Prada por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q52315977|Portrait of Manuel García de la Prada]]''
| 180s
| ''[[:d:Q5263501|Des Moines Art Center]]''
|-
| [[Fitxategi:Goya (attr.), il miracolo di sant'antonio, 1798, 01.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q54929194|The Miracle of S. Anthony]]''
| 1798
| ''[[:d:Q1043967|Carnegie Museum of Art]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco Goya - Night Scene from the Inquisition - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q55424078|Night Scene from the Inquisition]]''
| 1810
| ''[[:d:Q1132918|National Museum of Art, Architecture and Design]]''
|-
| [[Fitxategi:Goya, Portrait of a Picador, National Gallery, Oslo (36420542816) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q55424311|Portrait of a Picador]]''
| No/unknown value
| ''[[:d:Q1132918|National Museum of Art, Architecture and Design]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya (atribuido) - Palomas y pollos.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q55582991|Pigeons and Fowls]]''
| 17th century
| ''[[:d:Q6298930|Juan B. Castagnino Fine Arts Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Bandidos fusilando a sus prisioneros por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q56396888|Bandits shooting their prisoners]]''
| 18th century
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Tomás Pérez de Estala by Francisco Goya (1804).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q57163691|Tomás Pérez de Estala]]''
| 1795&lt;br/&gt;180s
| ''[[:d:Q169542|Hamburger Kunsthalle]]''
|-
| [[Fitxategi:Mariano Ferrer y Aulet by Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q58191004|Mariano Ferrer y Aulet]]''
| 1780
| ''[[:d:Q1748404|Valentziako Arte Ederretako Meseoa]]''
|-
| [[Fitxategi:Santa Lutgarda-Goya.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q58333126|Święta Ludgarda]]''
| 1787
| ''[[:d:Q6102052|Real Monasterio de San Joaquín y Santa Ana]]''
|-
| [[Fitxategi:Joaquina Candado (Museo de Bellas Artes de Valencia).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q58333429|Portrait of Joaquina Candado Ricarte]]''
| 1802
| ''[[:d:Q1748404|Valentziako Arte Ederretako Meseoa]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Don Vicente Isabel Osorio de Moscoso y Álvarez de Toledo, Conde de Trastámara - 2016.78 - Museum of Fine Arts, Houston.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q58455302|Don Vicente Isabel Osorio de Moscoso y Álvarez de Toledo, Conde de Trastámara]]''
| 
| ''[[:d:Q1565911|Museum of Fine Arts, Houston]]''
|-
| [[Fitxategi:María Luisa de Parma, reina de España.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q59260209|Queen of Spain Maria Louisa, née Bourbon-Parma]]''
| 1790
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Goya - Muerte de San José o el Tránsito de San José.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q59421365|El tránsito de San José]]''
| 1787
| ''[[:d:Q6102052|Real Monasterio de San Joaquín y Santa Ana]]''
|-
| [[Fitxategi:San Bernardo de Claraval curando a un tullido por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q59586724|San Bernardo de Claraval]]''
| 
| ''[[:d:Q6102052|Real Monasterio de San Joaquín y Santa Ana]]''
|-
| [[Fitxategi:José de Palafox por Goya (Prado).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q59685067|General José de Palafox on Horseback]]''
| 1814
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Sacrificio a Vesta.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q59784186|Sacrifice to Vesta]]''
| 1771
| No/unknown value
|-
| 
| ''[[:d:Q59912997|Carlos IV rey de España]]''
| 1790
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| 
| ''[[:d:Q59912999|Portrait of King Charles IV]]''
| 1790
| [[Pradoko Museoa]]
|-
| [[Fitxategi:San Cristóbal por Francisco de Goya (restaurado).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q60170272|San Cristóbal]]''
| 1767
| ''[[:d:Q2837755|Zaragozako museoa]]''
|-
| [[Fitxategi:Juan Martín de Goicoechea y Galarza por Francisco Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q60194148|Juan Martín de Goicoechea y Galarza]]''
| 1790
| ''[[:d:Q2837755|Zaragozako museoa]]''
|-
| [[Fitxategi:Manuel Lapeña, Marquis of Bondad Real by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q60232751|Don Manuel Lapeña, later Marquis of Bondad Real]]''
| 1799
| ''[[:d:Q2420849|Hispanic Society of America]]''
|-
| [[Fitxategi:San Francisco de Borja says goodbye to his family.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q60316725|San Francisco de Borja says goodbye to his family]]''
| 1788
| 
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Saint Ambrose - 1969.23 - Cleveland Museum of Art.tif|center|128px]]
| ''[[:d:Q60470497|Saint Ambrose]]''
| 1796
| ''[[:d:Q657415|Cleveland Museum of Art]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Portrait of Don Juan Antonio Cuervo - 1943.90 - Cleveland Museum of Art.tiff|center|128px]]
| ''[[:d:Q60514936|Portrait of Don Juan Antonio Cuervo]]''
| 1819
| ''[[:d:Q657415|Cleveland Museum of Art]]''
|-
| [[Fitxategi:Bernarda Tavira by Francisco de Goya..jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q63994879|Bernarda Tavira]]''
| 
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Portrait of Cesárea Goicoechea y Galarza - 34.1365 - Rhode Island School of Design Museum.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q64512226|Portrait of Cesárea Goicoechea y Galarza]]''
| 1805
| ''[[:d:Q2148186|Rhode Island School of Design Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Portrait of Gerónima Goicoechea y Galarza - 34.1366 - Rhode Island School of Design Museum.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q64512360|Portrait of Gerónima Goicoechea y Galarza]]''
| 1805
| ''[[:d:Q2148186|Rhode Island School of Design Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Two Children Looking at a Book - 21.129 - Rhode Island School of Design Museum.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q64516132|Two Children Looking at a Book]]''
| 180s
| ''[[:d:Q2148186|Rhode Island School of Design Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco Goya - Dona Amalia Bonells de Costa - 41.80 - Detroit Institute of Arts.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q64562726|Dona Amalia Bonells de Costa]]''
| 1805
| [[Detroit Institute of Arts]]
|-
| [[Fitxategi:Mujeres atacadas por soldados por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q64798466|Act of Violence against Two Women]]''
| 180s
| ''[[:d:Q163804|Städel Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Escena de rapto y asesinato por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q64799246|Attack on a Woman]]''
| 180s
| ''[[:d:Q163804|Städel Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Witches by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q65037314|Incantation]]''
| 
| [[Lázaro Galdiano museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Antonio Adán de Yarza by Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q66244624|Antonio Adán de Yarza]]''
| 170s
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:María Ramona de Barbachano by Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q66439420|María Ramona de Barbachano]]''
| 170s
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:(Agen) Le Ballon - Francisco de Goya - Musée des Beaux-Arts d'Agen.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q66604875|The Balloon]]''
| 180s
| ''[[:d:Q3330185|Ageneko arte ederretako museoa]]''
|-
| [[Fitxategi:Don Juan Bautista de Goicoechea y Urrutia.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q68975875|Don Juan Bautista de Goicoechea y Urrutia]]''
| 
| ''[[:d:Q658725|Staatliche Kunsthalle Karlsruhe]]''
|-
| [[Fitxategi:José de Cistué y Coll, barón de la Menglana por Francisco Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q71996381|José de Cistué y Coll]]''
| 1788
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:José de Cistué y Coll, de Francisco de Goya (Museo Ibercaja Camón Aznar).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q71999342|José de Cistué y Coll]]''
| 1788
| ''[[:d:Q8483403|Museo Camón Aznar]]''
|-
| [[Fitxategi:La cocina de las brujas por Francisco Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q72046674|La cocina de las brujas]]''
| 
| 
|-
| [[Fitxategi:Matthias Allue by Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q72592889|Portrait of Matthias Allué]]''
| 1775
| ''[[:d:Q246821|Goya Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:El almirante José de Mazarredo por Francisco Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q72796718|Admirał José de Mazarredo]]''
| 1785
| ''[[:d:Q3837886|Lowe Art Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Retrato de una dama en un Mantilla Negro (ca.1824).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q77974826|Portrait of a Lady in a Black Mantilla]]''
| 1824
| [[Irlandako Galeria Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - El Conde del Tajo (ca.1800).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q77975891|El Conde del Tajo]]''
| 1800
| [[Irlandako Galeria Nazionala]]
|-
| [[Fitxategi:Goya Equestrian Portrait of the 1st Duke of Wellington.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q78366461|Equestrian Portrait of the 1st Duke of Wellington]]''
| 1812
| [[Apsley House]]
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Saavedra (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q79394767|Portrait of Don Francisco de Saavedra]]''
| 1798
| ''[[:d:Q12110695|Courtauld Gallery]]''
|-
| [[Fitxategi:Mariano Luis de Urquijo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q79502699|Portrait of Mariano Luis de Urquijo]]''
| 170s
| [[Real Academia de la Historia|Historiaren Errege Akademia]]
|-
| [[Fitxategi:PORTRAIT OF PRINCE ALOIS WENZEL VON KAUNITZ-RIETBERG.PNG|center|128px]]
| ''[[:d:Q80447783|Portrait of prince Aloys Wenzel von Kaunitz-Rietberg]]''
| 1816
| ''[[:d:Q7246059|Private Collection]]''
|-
| [[Fitxategi:Retrato de Camilo Goya for Francisco Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q83284655|Portret Camila Goi]]''
| 170s
| [[Zuloaga museoa|Zuloaga museoaren etxea]]
|-
| [[Fitxategi:Retrato de Mariano Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q83808748|Portrait of Mariano Goya, the Artist's Grandson]]''
| 180s
| 
|-
| [[Fitxategi:FRANCISCO GOYA PORTRAIT OF MARIANO GOYA, THE ARTIST'S GRANDSON.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q84045740|Portrait of Mariano Goya, the Artist’s Grandson]]''
| 1827
| ''[[:d:Q3303786|Meadows Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Marianito Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q84046685|Marianito Goya]]''
| 1810
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Don Juan y el Comendador por Francisco Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q84090616|Don Juan y el Comendador]]''
| 
| 
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Portrait of the Poet Moratín - Google Art Project.jpg|center|128px]]
| [[Moratín poetaren erretratua]]
| 1824
| 
|-
| [[Fitxategi:Juan Meléndez Valdés por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q88112889|Juan Antonio Meléndez Valdés]]''
| 1797
| ''[[:d:Q895434|Bowes Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:El juez Altamirano por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q88384267|Portrait of Carlos López Altamirano]]''
| 1796
| ''[[:d:Q860812|Montreal Museum of Fine Arts]]''
|-
| [[Fitxategi:Pedro Gil de Tejada por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q88883791|Pedro Gil de Tejada]]''
| 170s
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Juan José de Arias Saavedra y Verdugo por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q88966971|Juan José de Arias Saavedra y Verdugo]]''
| 170s
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Goya - Don Valentín Bellvís de Moncada y Pizarro, around 1795, Fondo Cultural Villar Mir.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q89351341|Valentín Bellvís de Moncada y Pizarro]]''
| 1795
| ''[[:d:Q9015805|Juan Miguel Villar Mir]]''
|-
| [[Fitxategi:Retrato de Fernando VII, Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q90842660|Portrait of Ferdinand VII of Spain]]''
| 1814
| ''[[:d:Q6033887|Museo de Arte Moderno y Contemporáneo de Santander y Cantabria]]''
|-
| [[Fitxategi:Duke of Roca by Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q91032501|Duke of Roca]]''
| 1795
| ''[[:d:Q1368166|San Diego Museum of Art]]''
|-
| [[Fitxategi:Bernardo de Iriarte por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q97503353|Bernardo de Iriarte]]''
| 1797
| ''[[:d:Q1535963|Musée des Beaux-Arts de Strasbourg]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Bildnis Don Juan Bautista de Goicoechea y Urrutia - 2515 - Staatliche Kunsthalle Karlsruhe.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q104522002|Don Juan Bautista de Goicoechea y Urrutia]]''
| 1815
| ''[[:d:Q658725|Staatliche Kunsthalle Karlsruhe]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya - Autumn - 1955.749 - Clark Art Institute.tiff|center|128px]]
| ''[[:d:Q104773720|Autumn]]''
| 1786
| ''[[:d:Q1465805|Clark Art Institute]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya y Lucientes - Portrait of Pedro Mocarte - A1890 - Hispanic Society of America.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q105605966|Portrait of Pedro Mocarte]]''
| 1805
| ''[[:d:Q2420849|Hispanic Society of America]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco de Goya y Lucientes - Sketch for a Portrait of an Officer of the King's Dragoons - A200 - Hispanic Society of America.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q105609001|Sketch for a Portrait of an Officer of the King's Dragoons]]''
| 1808
| ''[[:d:Q2420849|Hispanic Society of America]]''
|-
| [[Fitxategi:Brigadier General Alberto Foraster by Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q105609230|Brigadier General Alberto Foraster]]''
| 1804
| ''[[:d:Q2420849|Hispanic Society of America]]''
|-
| [[Fitxategi:Attributed to Francisco de Goya - The Duchess of Alba, Sketch - LA2195 - Hispanic Society of America.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q105611586|The Duchess of Alba, Sketch]]''
| 1796
| ''[[:d:Q2420849|Hispanic Society of America]]''
|-
| [[Fitxategi:Un incendio (Goya).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q105658837|Blaze, Fire at night]]''
| 1793
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Hercules and Omphale by F.Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q106368575|Hercules and Omphale]]''
| 1784
| No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Juego de niños, el paso.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q106698545|Juego de niños: El paso]]''
| 1780
| ''[[:d:Q1748404|Valentziako Arte Ederretako Meseoa]]''
|-
| [[Fitxategi:Visión fantasmal por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q106757112|Ghostly Vision]]''
| 1801
| ''[[:d:Q8483403|Museo Camón Aznar]]''
|-
| [[Fitxategi:Rita Luna, attributed to Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q106814613|Actress Rita Luna]]''
| 
| 
|-
| [[Fitxategi:Francisco José de Goya y Lucientes - Charles IV, King of Spain - 3.2017 - Fogg Museum.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q106862596|Charles IV, King of Spain]]''
| 17th century
| ''[[:d:Q3783572|Harvard Art Museums]]''&lt;br/&gt;''[[:d:Q809600|Fogg Museum]]''
|-
| [[Fitxategi:Baile de máscaras o Danzantes enmascarados bajo un arco por Francisco Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q107223587|Maskenball]]''
| 18th century
| ''[[:d:Q8483403|Museo Camón Aznar]]''
|-
| [[Fitxategi:Boceto de La carga de los mamelucos.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q107223671|El dos de mayo de 1808 en Madrid]]''
| 1814
| ''[[:d:Q8483403|Museo Camón Aznar]]''
|-
| [[Fitxategi:Esopo y Menipo (Museo Ibercaja Camón Aznar).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q107223794|Aesop and Menippus]]''
| 1778
| ''[[:d:Q8483403|Museo Camón Aznar]]''
|-
| 
| ''[[:d:Q107437319|Bildnis eines Mönchs]]''
| 
| [[Gemäldegalerie (Berlin)|Gemäldegalerie]]
|-
| [[Fitxategi:Fray Juan Fernández de Rojas por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q108929262|Brother Juan Fernández de Rojas]]''
| 
| [[Real Academia de la Historia|Historiaren Errege Akademia]]
|-
| [[Fitxategi:Interior de prisión por Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q110271719|Interior de prisión]]''
| 18th century
| ''[[:d:Q6001534|Marquess of la Romana]]''
|-
| [[Fitxategi:Atribuido a; Goya - Matrimonio desigual, 1819(ca), 02022.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q110866801|Matrimonio desigual]]''
| 1819
| [[Lázaro Galdiano museoa]]
|-
| [[Fitxategi:Aparición de la Virgen a San Julián por Francisco de Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q111487771|Die Erscheinung unserer Jungfrau vor St. Julian]]''
| 1790
| 
|-
| [[Fitxategi:Francisco Jose de Goya (1746-1828) - Knabenbildnis - 1499 - Führermuseum.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q111644377|Knabenbildnis]]''
| 1771
| ''[[:d:Q475667|Führermuseum]]''&lt;br/&gt;''[[:d:Q1053735|Munich Central Collecting Point]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco Jose de Goya (1746-1828) - Bildnis der Clara de Soria im Atelier von sechs Jahren - 1500 - Führermuseum.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q111644378|Bildnis der Clara de Sonia im Alter von 6 Jahren]]''
| 1771
| ''[[:d:Q475667|Führermuseum]]''&lt;br/&gt;''[[:d:Q1053735|Munich Central Collecting Point]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco Jose de Goya (1746-1828) - Die bekleidete Maja, erste Studie - 2028 - Führermuseum.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q111645229|Maja (...unleserlich)]]''
| 1771
| ''[[:d:Q475667|Führermuseum]]''&lt;br/&gt;''[[:d:Q1053735|Munich Central Collecting Point]]''
|-
| [[Fitxategi:Francisco Jose de Goya (1746-1828) - Bildnis des Don Manuel Garcia de la Prada - 3546 - Führermuseum.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q111649066|Portrait of Don Mannuel Garcia della Prada (full size)]]''
| 1771
| ''[[:d:Q475667|Führermuseum]]''&lt;br/&gt;''[[:d:Q1053735|Munich Central Collecting Point]]''&lt;br/&gt;No/unknown value
|-
| [[Fitxategi:Muerte de san Alberto de Jerusalén por Francisco Goya.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q111829577|Muerte de san Alberto de Jerusalén]]''
| 
| No/unknown value
|-
| 
| ''[[:d:Q112215314|Portrait of Isabella of Bourbon]]''
| 
| ''[[:d:Q2647884|Hermann Göring Collection]]''&lt;br/&gt;''[[:d:Q1053735|Munich Central Collecting Point]]''
|-
| 
| ''[[:d:Q112229303|head of a gentleman with hat]]''
| 
| ''[[:d:Q1053735|Munich Central Collecting Point]]''
|-
| 
| ''[[:d:Q112230344|Girl with jug]]''
| 
| ''[[:d:Q1053735|Munich Central Collecting Point]]''&lt;br/&gt;''[[:d:Q840886|Museum of Fine Arts, Budapest]]''
|-
| 
| ''[[:d:Q112230375|The grindler]]''
| 
| ''[[:d:Q1053735|Munich Central Collecting Point]]''&lt;br/&gt;''[[:d:Q840886|Museum of Fine Arts, Budapest]]''
|-
| 
| ''[[:d:Q112230785|La Junta]]''
| 
| ''[[:d:Q1053735|Munich Central Collecting Point]]''
|-
| 
| ''[[:d:Q112234654|Potrait of a gentleman]]''
| 
| ''[[:d:Q1053735|Munich Central Collecting Point]]''
|}
{{Wikidata list end}}

== Txillidaren lanak ==
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P170 wd:Q156736 . ?item wdt:P31 wd:Q860861 }
|section=
|sort=571
|columns=P18,label:Artikulua,P571:Data,P195:Bilduma
|thumb=128
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! irudia
! Artikulua
! Data
! Bilduma
|-
| [[Fitxategi:Eduardo Chillida Buscando la Luz 1997.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1017255|Buscando la Luz]]''
| 1997
| 
|-
| [[Fitxategi:Elogio chillida gijon.jpg|center|128px]]
| [[Zerumugaren Goraipamena]]
| 1990
| 
|-
| [[Fitxategi:Wind Comb Chillida.jpg|center|128px]]
| [[Haizearen orrazia]]
| 1976
| 
|-
| [[Fitxategi:Topos V - 001.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3819918|Topos V]]''
| 1986
| 
|-
| [[Fitxategi:Monumentoalatolerancia.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6023146|Monument to tolerance]]''
| 1992-04-01
| 
|-
| [[Fitxategi:Elogi de l'aigua 02.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q11918904|Elogio del agua]]''
| 1987
| 
|-
| 
| ''[[:d:Q17521358|Stele to Goethe]]''
| 1982
| ''[[:d:Q2072647|Centre national des arts plastiques]]''
|-
| [[Fitxategi:Escultura Chillida entera día.jpg|center|128px]]
| [[Gure Aitaren Etxea]]
| 1988
| 
|-
| [[Fitxategi:Homenaje a Fleming (6).JPG|center|128px]]
| [[Omenaldia Flemingi (Txillida)|Omenaldia Flemingi]]
| 
| 
|-
| [[Fitxategi:Münster, Skulptur -Toleranz durch Dialog- -- 2016 -- 2476.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21042181|Tolerance through Dialogue]]''
| 1993
| 
|-
| [[Fitxategi:Barcelona 1.08 468 a.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q22337853|Mural G-333]]''
| 1998
| 
|-
| [[Fitxategi:Boog van de vrijheid (1).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q57913723|Arco de la Libertad]]''
| 1993
| 
|-
| [[Fitxategi:Bundeskanzleramt - Berlin - Deutschland - Germany - 08.jpg|center|128px]]
| [[Berlin (Txillida)|Berlin]]
| 2000
| 
|-
| 
| ''[[:d:Q105621873|Lotura I]]''
| 1992
| 
|}
{{Wikidata list end}}

== Canoren idazlanak ==
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P50 wd:Q3082769 . ?item wdt:P31 wd:Q571 }
|section=
|sort=571
|columns=P18,label:Artikulua,P571:Data,P195:Bilduma
|thumb=128
}}

{{Wikidata list end}}

== Atxagaren idazlanak ==
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P50 wd:Q221771. ?item wdt:P31 wd:Q571 }
|section=
|sort=571
|columns=P18,label:Artikulua,P571:Data,P123
|thumb=128
}}

{{Wikidata list end}}


== Euskarazko liburuen zerrenda ==
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P364 wd:Q8752 . ?item wdt:P31 wd:Q571 }
|section=
|sort=571
|columns=#,P18,label:Artikulua,P50,P577,P123
|thumb=128
}}

{{Wikidata list end}}

==Museoak==

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q33506 .  ?item wdt:P131 wd:Q10313
|sort=571
|columns=label:Museoa,deskribapena,p131:Lekua,P580,P582,p625,P18
|thumb=128
|language=eu,es,en,fr,ca,gl,oc,
}}

{{Wikidata list end}}

== Medikuntzan falta direnak ==
== Created Wed, 10 Aug 2016 23:06:00 +0000 by [//tools.wmflabs.org/missingtopics/ the MissingTopics tool] ([//tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=eu&amp;project=wikipedia&amp;depth=2&amp;category=Medikuntza&amp;article=&amp;wikimode=1&amp;limitnum=1&amp;notemplatelinks=0&amp;nosingles=1 run again with these settings]) ==
{|
!Wanted!!Title
|-
! 155
| [[Terminologia anatomikoa]]
|-
! 153
| [[Medical Subject Headings]]
|-
! 135
| [[Foundational Model of Anatomy]]
|-
! 134
| [[Terminologia Anatomica]]
|-
! 92
| [[Asteridae]]
|-
! 92
| [[Elsevier]]
|-
! 18
| [[OMIM]]
|-
! 13
| [[ICD-10 Chapter E]]
|-
! 13
| [[Sushruta Samhita]]
|-
! 13
| [[Zikutina]]
|-
! 13
| [[Castoreum]]
|-
! 13
| [[Saussurea]]
|-
! 13
| [[Datura metel]]
|-
! 13
| [[Datura inoxia]]
|-
! 13
| [[Lactuca virosa]]
|-
! 13
| [[Şerafeddin Sabuncuoğlu]]
|-
! 13
| [[Zhang Zhongjing]]
|-
! 8
| [[Glukokortikoide]]
|-
! 7
| [[Kolonoskopia]]
|-
! 7
| [[ICD-10 Chapter R]]
|-
! 7
| [[Endotelio]]
|-
! 7
| [[Traumatismo]]
|-
! 7
| [[Salisb.]]
|-
! 6
| [[ICD-10 Chapter M]]
|-
! 6
| [[Errinitis]]
|-
! 6
| [[Osteoporosi]]
|-
! 6
| [[Azido karboniko]]
|-
! 5
| [[Ultzera]]
|-
! 5
| [[Psikoaktibo]]
|-
! 5
| [[Umami]]
|-
! 5
| [[Bronkitis]]
|-
! 5
| [[Dastamenaren nahasmendu]]
|-
! 5
| [[Scovilleren eskala]]
|-
! 5
| [[Zianosi]]
|-
! 5
| [[Zapore ondoko]]
|-
! 5
| [[ICD-10 Chapter D]]
|-
! 5
| [[E.H.L.Krause]]
|-
! 5
| [[Mill.]]
|-
! 5
| [[Lam.]]
|-
! 5
| [[Gozo (zaporea)]]
|-
! 5
| [[ICD-10 Chapter K]]
|-
! 5
| [[ICD-10 Chapter I]]
|-
! 5
| [[ICD-10 Chapter N]]
|-
! 5
| [[Proba erradiologiko]]
|-
! 5
| [[GeneReviews]]
|-
! 5
| [[Min (dastamen)]]
|-
! 5
| [[Mintz]]
|-
! 4
| [[Biofisika]]
|-
! 4
| [[Bularreko min]]
|-
! 4
| [[ICD-10 Chapter A]]
|-
! 4
| [[Butxadura]]
|-
! 4
| [[Bizikor]]
|-
! 4
| [[ICD-10 Chapter B]]
|-
! 4
| [[ICD-10 Chapter J]]
|-
! 4
| [[Simplified molecular input line entry specification]]
|-
! 4
| [[R-esaldien zerrenda]]
|-
! 4
| [[Espasmo]]
|-
! 4
| [[Philip Miller]]
|-
! 4
| [[FEV1]]
|-
! 4
| [[Friedrich Kasimir Medikus]]
|-
! 4
| [[Gastroskopia]]
|-
! 4
| [[Nerbio periferiko]]
|-
! 4
| [[Pleurodesi]]
|-
! 4
| [[Entzefalopatia espongiforme]]
|-
! 4
| [[Hipnotiko]]
|-
! 4
| [[ChemSpider]]
|-
! 4
| [[DC.]]
|-
! 4
| [[S-esaldien zerrenda]]
|-
! 4
| [[Ekzema]]
|-
! 4
| [[EC zenbakia]]
|-
! 4
| [[Hipoxia]]
|-
! 4
| [[ChEMBL]]
|-
! 4
| [[KEGG]]
|-
! 4
| [[Amnesia]]
|-
! 4
| [[Azatioprina]]
|-
! 4
| [[Kirurgia kardiobaskular]]
|-
! 4
| [[B hepatitis]]
|-
! 4
| [[Lasaigarri]]
|-
! 4
| [[International Chemical Identifier]]
|-
! 4
| [[Antiinflamatorio]]
|-
! 4
| [[ATC kode]]
|-
! 4
| [[Belardi]]
|-
! 4
| [[Aneurisma]]
|-
! 4
| [[Lesio]]
|-
! 3
| [[Hemoptisi]]
|-
! 3
| [[Unique Ingredient Identifier]]
|-
! 3
| [[Henry Hallett Dale]]
|-
! 3
| [[Mesenkima]]
|-
! 3
| [[Urdaileko minbizi]]
|-
! 3
| [[Koagulazio faktore]]
|-
! 3
| [[RTECS]]
|-
! 3
| [[Disfagia]]
|-
! 3
| [[Disartria]]
|-
! 3
| [[Pers.]]
|-
! 3
| [[Gilib.]]
|-
! 3
| [[PubChem]]
|-
! 3
| [[Androgeno]]
|-
! 3
| [[Dulac]]
|-
! 3
| [[Terminologia Histologica]]
|-
! 3
| [[AKTA]]
|-
! 3
| [[Errefrakzio indizea]]
|-
! 3
| [[Patrick Steptoe]]
|-
! 3
| [[Morula]]
|-
! 3
| [[Pleurarako hodi]]
|-
! 3
| [[Moench]]
|-
! 3
| [[Kirurgia baskular]]
|-
! 3
| [[Anemia hemolitiko]]
|-
! 3
| [[Willem Einthoven]]
|-
! 3
| [[Grayren anatomia:6]]
|-
! 3
| [[Fibroblasto]]
|-
! 3
| [[Miopatia]]
|-
! 3
| [[Antihipertentsibo]]
|-
! 3
| [[Antimikrobiano]]
|-
! 3
| [[Raf.]]
|-
! 3
| [[Korinbo]]
|-
! 3
| [[Adenokartzinoma]]
|-
! 3
| [[Otitis]]
|-
! 3
| [[NFPA 704]]
|-
! 3
| [[Formazio aldaketa entalpia estandarra]]
|-
! 3
| [[Entzefalitis]]
|-
! 3
| [[Heinrich Wilhelm Schott]]
|-
! 3
| [[Konbultsio]]
|-
! 3
| [[ICD-10 Chapter F]]
|-
! 3
| [[Amitriptilina]]
|-
! 3
| [[Sulfasalazina]]
|-
! 3
| [[Boiss.]]
|-
! 3
| [[Neuropatia periferiko]]
|-
! 3
| [[Gaixotasun sistemiko]]
|-
! 3
| [[Lezako Ospitalea]]
|-
! 3
| [[Gerhard Domagk]]
|-
! 3
| [[Lobulu]]
|-
! 3
| [[Amiloidosi]]
|-
! 3
| [[Immunogutxitzaile]]
|-
! 3
| [[Belar txar]]
|-
! 3
| [[Benth.]]
|-
! 3
| [[Tendinitis]]
|-
! 3
| [[ICD-10 Chapter T]]
|-
! 3
| [[MSDS]]
|-
! 3
| [[Ile-folikulu]]
|-
! 3
| [[Biriketako zain]]
|-
! 3
| [[Biriketako fibrosi]]
|-
! 3
| [[Exantema]]
|-
! 3
| [[Adenoma]]
|-
! 3
| [[Ziklosporina]]
|-
! 3
| [[Orno lunbar]]
|-
! 3
| [[S45: Istripu bat gertatuz gero edo gaixo sentitzen bazara eskatu mediu baten gomendioa ahalik eta azkarren (ikus ezazu etiketa baldin badago)]]
|-
! 3
| [[Espektorazio]]
|-
! 3
| [[Medikuntzaren Historia]]
|-
! 3
| [[Melanoma]]
|-
! 3
| [[William Aiton]]
|-
! 3
| [[Hezur-traumatismo]]
|-
! 3
| [[Hiperparatiroidismo]]
|-
! 3
| [[G proteina]]
|-
! 3
| [[Georg Haas]]
|-
! 3
| [[ORL-ko tumore]]
|-
! 3
| [[6-merkaptopurina]]
|-
! 3
| [[Tramadol]]
|-
! 3
| [[Trisomia]]
|-
! 3
| [[Hipodermis]]
|-
! 3
| [[Kondrozito]]
|-
! 3
| [[ChEBI]]
|-
! 3
| [[Heste lodiko minbizi]]
|-
! 2
| [[Naproxeno]]
|-
! 2
| [[Neumotorax]]
|-
! 2
| [[Narcís Sala udal zelaia]]
|-
! 2
| [[Koroiditis]]
|-
! 2
| [[Mutel]]
|-
! 2
| [[Muskarina]]
|-
! 2
| [[Mentheae]]
|-
! 2
| [[Leucanthemum]]
|-
! 2
| [[Masetero]]
|-
! 2
| [[Les Aigües parkea]]
|-
! 2
| [[Laringoskopia]]
|-
! 2
| [[Medikuntza Prebentiboa]]
|-
! 2
| [[Leukotrieno]]
|-
! 2
| [[Liposolugarri]]
|-
! 2
| [[Kontsulta]]
|-
! 2
| [[Martin Rodbell]]
|-
! 2
| [[Lou Gehrig]]
|-
! 2
| [[Loki gihar]]
|-
! 2
| [[Laringitis]]
|-
! 2
| [[Laparoskopia]]
|-
! 2
| [[Krikoide kartilago]]
|-
! 2
| [[Miokardiopatia]]
|-
! 2
| [[Miositis]]
|-
! 2
| [[Missense]]
|-
! 2
| [[Mossèn Costa eta Llobera lorategiak]]
|-
! 2
| [[LDH]]
|-
! 2
| [[La Jolla]]
|-
! 2
| [[Menisko]]
|-
! 2
| [[Lantzeolatu]]
|-
! 2
| [[Mesotelioma]]
|-
! 2
| [[Laberint d'Horta parkea]]
|-
! 2
| [[Musculus uvulae]]
|-
! 2
| [[Potentilla]]
|-
! 2
| [[Tiroideko tumore]]
|-
! 2
| [[Tiroideko hormona]]
|-
! 2
| [[Tiopental]]
|-
! 2
| [[Thomas Newman]]
|-
! 2
| [[Tiroideren tumore]]
|-
! 2
| [[Tiroiditis]]
|-
! 2
| [[Torsten N. Wiesel]]
|-
! 2
| [[Torr.]]
|-
! 2
| [[Tornikete]]
|-
! 2
| [[Toraxeko min]]
|-
! 2
| [[Thomas Hodgkin]]
|-
! 2
| [[Zubi koronario]]
|-
! 2
| [[Suero]]
|-
! 2
| [[Sudur-trenkada]]
|-
! 2
| [[Stapf]]
|-
! 2
| [[Stanley Cohen]]
|-
! 2
| [[Teatre Grec]]
|-
! 2
| [[Teatre Poliorama]]
|-
! 2
| [[Telomerasa]]
|-
! 2
| [[Teatre Tívoli]]
|-
! 2
| [[Teatre Romea (Bartzelona)]]
|-
! 2
| [[Toxikotasun]]
|-
! 2
| [[Transudatu]]
|-
! 2
| [[William Parry Murphy]]
|-
! 2
| [[Willd.]]
|-
! 2
| [[Whartonen hodia]]
|-
! 2
| [[Wall.]]
|-
! 2
| [[Zaintiratu]]
|-
! 2
| [[Zelula faltziforme]]
|-
! 2
| [[Ziklostomo]]
|-
! 2
| [[Ziklofosfamida]]
|-
! 2
| [[Zeramika Museoa (Bartzelona)]]
|-
! 2
| [[Zentzumen-errezeptore]]
|-
! 2
| [[Viburnum]]
|-
! 2
| [[Urteroko]]
|-
! 2
| [[Txalo]]
|-
! 2
| [[Turcz.]]
|-
! 2
| [[Tronbozitosi]]
|-
! 2
| [[Tronboxano]]
|-
! 2
| [[Txileko Alderdi Sozialista]]
|-
! 2
| [[UN zenbakia]]
|-
! 2
| [[Uretako landare]]
|-
! 2
| [[Urdaileko ultzera]]
|-
! 2
| [[Ubeldura]]
|-
! 2
| [[Sm.]]
|-
! 2
| [[Sistema linbiko]]
|-
! 2
| [[Philip Bozzini]]
|-
! 2
| [[Peyer-en plaka]]
|-
! 2
| [[Peter Mansfield]]
|-
! 2
| [[Perikardioaren gaixotasun]]
|-
! 2
| [[Philip Showalter Hench]]
|-
! 2
| [[Pilokarpina]]
|-
! 2
| [[Poblenou parkea]]
|-
! 2
| [[Plural]]
|-
! 2
| [[Pleurako minbizi]]
|-
! 2
| [[Pinatu]]
|-
! 2
| [[Paul Lauterbur]]
|-
! 2
| [[Papilomabirus]]
|-
! 2
| [[Obulazio]]
|-
! 2
| [[Nutt.]]
|-
! 2
| [[Nolinoideae]]
|-
! 2
| [[Nikolaus Joseph von Jacquin]]
|-
! 2
| [[Opuntioideae]]
|-
! 2
| [[Osteina]]
|-
! 2
| [[Pankuronio]]
|-
! 2
| [[Paduako Unibertsitatea]]
|-
! 2
| [[Osteoklasto]]
|-
! 2
| [[Pregabalina]]
|-
! 2
| [[Presbizia]]
|-
! 2
| [[Salizilato]]
|-
! 2
| [[Saint Christopher Hospizioa]]
|-
! 2
| [[S36/37/39: Jantzi arropa, eskularru eta begi/aurpegi babes bereziak]]
|-
! 2
| [[S28: Larruarekin kontaktuan sartzen bada berehala garbitu behar da ... ugarirekin (ekoizleak argitu behar du)]]
|-
! 2
| [[Santalaceae]]
|-
! 2
| [[Sebo-guruin]]
|-
! 2
| [[Simonk.]]
|-
! 2
| [[Selman Abraham Waksam]]
|-
! 2
| [[Seboflurano]]
|-
! 2
| [[S26: Begiekin kontaktua gertatzen badea, urarekin garbitu ahalik eta azkarren eta eskatu laguntza medikoa]]
|-
! 2
| [[Robin Warren]]
|-
! 2
| [[Proto-onkogene]]
|-
! 2
| [[Proteoglukano]]
|-
! 2
| [[Prostatitis]]
|-
! 2
| [[Propofol]]
|-
! 2
| [[Protoplasma]]
|-
! 2
| [[Protronbina]]
|-
! 2
| [[Robert Richardson (zinemagilea)]]
|-
! 2
| [[R8: Material erregaiekin kontaktatzean sua sor dezake]]
|-
! 2
| [[Psikoestimulatzaile]]
|-
! 2
| [[Nicholas Cohen]]
|-
! 2
| [[Hornem.]]
|-
! 2
| [[Briq.]]
|-
! 2
| [[Bornm.]]
|-
! 2
| [[Borkh.]]
|-
! 2
| [[Bomer]]
|-
! 2
| [[Bronkiti]]
|-
! 2
| [[Bronkitis akutu]]
|-
! 2
| [[Burtsitis]]
|-
! 2
| [[Burkitten linfoma]]
|-
! 2
| [[Bubani]]
|-
! 2
| [[Bruce Beutler]]
|-
! 2
| [[Blastomero]]
|-
! 2
| [[Birologia]]
|-
! 2
| [[Besapeko arteria]]
|-
! 2
| [[Bernh.]]
|-
! 2
| [[Begi-globo]]
|-
! 2
| [[Bataz besteko dosi hilgarria]]
|-
! 2
| [[Besapeko zain]]
|-
! 2
| [[Bihotz-taupada]]
|-
! 2
| [[Birikako Hipertentsio]]
|-
! 2
| [[Biokimikari]]
|-
! 2
| [[Bioerabilgarritasun]]
|-
! 2
| [[Biloxka]]
|-
! 2
| [[C.A.Mey.]]
|-
! 2
| [[C.Presl]]
|-
! 2
| [[Dislalia]]
|-
! 2
| [[Disfasia]]
|-
! 2
| [[Digoxina]]
|-
! 2
| [[Difenhidramina]]
|-
! 2
| [[DrugBank]]
|-
! 2
| [[EMG]]
|-
! 2
| [[Ekdisi]]
|-
! 2
| [[Edward Lewis]]
|-
! 2
| [[Edgar Douglas Adrian]]
|-
! 2
| [[ERCP]]
|-
! 2
| [[Dickinson W. Richards]]
|-
! 2
| [[Dibertikulitis]]
|-
! 2
| [[Cistaceae]]
|-
! 2
| [[Christian de Duve]]
|-
! 2
| [[Charles Louis L'Héritier de Brutelle]]
|-
! 2
| [[Carol Greider]]
|-
! 2
| [[Colchicaceae]]
|-
! 2
| [[Collserola parkea]]
|-
! 2
| [[Dentina]]
|-
! 2
| [[Dekorazio-Arteen Museoa]]
|-
! 2
| [[Crataegus]]
|-
! 2
| [[CosmoCaixa]]
|-
! 2
| [[Baskulopatia periferiko]]
|-
! 2
| [[Bartzelonako lorategi botanikoa]]
|-
! 2
| [[Angelica]]
|-
! 2
| [[Anemia aplasiko]]
|-
! 2
| [[André Frédéric Cournand]]
|-
! 2
| [[Andrew Z. Fire]]
|-
! 2
| [[Anthemideae]]
|-
! 2
| [[Antiagregatzaile]]
|-
! 2
| [[Antipiretiko]]
|-
! 2
| [[Antipaludiko]]
|-
! 2
| [[Antiarritmiko]]
|-
! 2
| [[Antiagregatzailea]]
|-
! 2
| [[Amentu]]
|-
! 2
| [[Allan M. Cormack]]
|-
! 2
| [[Adenopatia]]
|-
! 2
| [[Abszesu]]
|-
! 2
| [[ATC code A01]]
|-
! 2
| [[ABU]]
|-
! 2
| [[Agrobacterium tumefaciens]]
|-
! 2
| [[Ahuldade]]
|-
! 2
| [[Alfa-1-antitripsina]]
|-
! 2
| [[Aldizkako]]
|-
! 2
| [[Akromegalia]]
|-
! 2
| [[Aireztapen mekaniko]]
|-
! 2
| [[Apendizektomia]]
|-
! 2
| [[Apofisi]]
|-
! 2
| [[Bartzelonako Egiptoar Museoa]]
|-
! 2
| [[Bartzelonako Botanika Institutua]]
|-
! 2
| [[Bartzelonako Arte Garaikideko Museos]]
|-
! 2
| [[Bartzelonako Argizari Museoa]]
|-
! 2
| [[Bartzelonako Ehun eta Jantzi Museoa]]
|-
! 2
| [[Bartzelonako Etmologia Museoa]]
|-
! 2
| [[Bartzelonako Perfume Museoa]]
|-
! 2
| [[Bartzelonako Musikaren Museoa]]
|-
! 2
| [[Bartzelonako Museo Erotikoa]]
|-
! 2
| [[Bartzelonako Kultura Garaikideko Zentroa]]
|-
! 2
| [[Bartzelonako Aquariuma]]
|-
! 2
| [[Bartzelona Hiriko Historiaren Museoa]]
|-
! 2
| [[Ateroesklerosi]]
|-
! 2
| [[Arvid Carlsson]]
|-
! 2
| [[Artriti]]
|-
! 2
| [[Aquifoliales]]
|-
! 2
| [[Atrakurio]]
|-
! 2
| [[Atzerapen mental]]
|-
! 2
| [[Barthélemy Charles Joseph Dumortier]]
|-
! 2
| [[Balbula mitral]]
|-
! 2
| [[Azidoen disoziazio konstantea]]
|-
! 2
| [[Aurreko heste]]
|-
! 2
| [[Ekokardiograma]]
|-
! 2
| [[El Clot parkea]]
|-
! 2
| [[Hezurreko tumore]]
|-
! 2
| [[Heste suminkor]]
|-
! 2
| [[Herbert Spencer Gasser]]
|-
! 2
| [[Hepatitis autoimmune]]
|-
! 2
| [[Hipergluzemia]]
|-
! 2
| [[Histeroskopia]]
|-
! 2
| [[International Union of Basic and Clinical Pharmacology]]
|-
! 2
| [[ICD-10 VIII. kapitulua: Diseases of the ear and mastoid process]]
|-
! 2
| [[ICD-10 Chapter G]]
|-
! 2
| [[Howard Walter Florey]]
|-
! 2
| [[Hemsl.]]
|-
! 2
| [[Hemodialisi]]
|-
! 2
| [[HKEE]]
|-
! 2
| [[Gueldenst.]]
|-
! 2
| [[Gorpu]]
|-
! 2
| [[Gorozki]]
|-
! 2
| [[Haloperidol]]
|-
! 2
| [[Har Gobind Khorana]]
|-
! 2
| [[Hazikurri]]
|-
! 2
| [[Hashimotoren tiroditis]]
|-
! 2
| [[Hartzaile]]
|-
! 2
| [[Harald zur Hausen]]
|-
! 2
| [[Intsulinoma]]
|-
! 2
| [[Ipurtezur]]
|-
! 2
| [[Karkaxa]]
|-
! 2
| [[Karkax]]
|-
! 2
| [[Karbidopa]]
|-
! 2
| [[Kaposiren sarkoma]]
|-
! 2
| [[Kartzinoma epidermoide]]
|-
! 2
| [[Klopidogrel]]
|-
! 2
| [[Koliko nefritiko]]
|-
! 2
| [[Kolektomia]]
|-
! 2
| [[Koagulopatia]]
|-
! 2
| [[Klorpromazina]]
|-
! 2
| [[Kaliza]]
|-
! 2
| [[Jules Hoffmann]]
|-
! 2
| [[Izurri septizemiko]]
|-
! 2
| [[Itrakonazol]]
|-
! 2
| [[Isotretinoina]]
|-
! 2
| [[Iritis]]
|-
! 2
| [[J.Presl]]
|-
! 2
| [[Jeps.]]
|-
! 2
| [[Joseph Erlanger]]
|-
! 2
| [[Joseph Dalton Hooker]]
|-
! 2
| [[John Snow]]
|-
! 2
| [[Joan Miró parkea]]
|-
! 2
| [[Gluteo]]
|-
! 2
| [[Gliadina]]
|-
! 2
| [[Espanya Industrial parkea]]
|-
! 2
| [[Esklerodermia]]
|-
! 2
| [[Esentzia-olio]]
|-
! 2
| [[Erretinoide]]
|-
! 2
| [[Estenosi]]
|-
! 2
| [[Estoloi]]
|-
! 2
| [[Fisch.]]
|-
! 2
| [[Exudatu]]
|-
! 2
| [[Etomidato]]
|-
! 2
| [[Estomatitis]]
|-
! 2
| [[Ernst Boris Chain]]
|-
! 2
| [[Ernalezintasun]]
|-
! 2
| [[Endokarditis]]
|-
! 2
| [[Els Tres Turons parkea]]
|-
! 2
| [[Elias Magnus Fries]]
|-
! 2
| [[Elastina]]
|-
! 2
| [[Endokrino]]
|-
! 2
| [[Endometrio]]
|-
! 2
| [[Equisetopsida]]
|-
! 2
| [[Epstein-Barr birus]]
|-
! 2
| [[Epidermi]]
|-
! 2
| [[Entzimopatia]]
|-
! 2
| [[Fisiologo]]
|-
! 2
| [[Flupentixol]]
|-
! 2
| [[George Richards Minot]]
|-
! 2
| [[Genetiko]]
|-
! 2
| [[Garondo gihar]]
|-
! 2
| [[Gaixotasun neurologiko]]
|-
! 2
| [[Gernu-inkontinentzia]]
|-
! 2
| [[Gernu-meatu]]
|-
! 2
| [[Giltzurruneko tumore]]
|-
! 2
| [[Giltzurrun gutxiegitasun]]
|-
! 2
| [[Gihar pektoral]]
|-
! 2
| [[Gibeleko minbizi]]
|-
! 2
| [[Gaixotasun kardiobaskular]]
|-
! 2
| [[Gaixotasun digestibo]]
|-
! 2
| [[Frederic Marès Museoa]]
|-
! 2
| [[François Jacob]]
|-
! 2
| [[Fosforilazio]]
|-
! 2
| [[Folikulu]]
|-
! 2
| [[Fundació Antoni Tàpies]]
|-
! 2
| [[Fundació Joan Miró]]
|-
! 2
| [[Gaixotasun autosomiko]]
|-
! 2
| [[Gaindosi]]
|-
! 2
| [[Fòrum parkea]]
|-
! 2
| [[Koloneko minbizi]]
|}

== Created Wed, 10 Aug 2016 23:03:53 +0000 by [//tools.wmflabs.org/missingtopics/ the MissingTopics tool] ([//tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=eu&amp;project=wikipedia&amp;depth=2&amp;category=Euskal_Herriko_margolariak&amp;article=&amp;wikimode=1&amp;limitnum=1&amp;notemplatelinks=0&amp;nosingles=1 run again with these settings]) ==
{|
!Wanted!!Title
|-
! 2
| [[Akuaforte]]
|-
! 2
| [[Antonio López]]
|-
! 2
| [[Arte figuratibo]]
|-
! 4
| [[Arteleku]]
|-
! 4
| [[Debako Arte Eskola]]
|-
! 3
| [[Euskal Artisten Elkartea]]
|-
! 4
| [[Euskal Herri Enblematikoa]]
|-
! 2
| [[Figurazio]]
|-
! 2
| [[Historialari]]
|-
! 3
| [[Informalismo]]
|-
! 2
| [[Lola Valverde]]
|-
! 2
| [[Marino Plaza]]
|-
! 2
| [[Pilar Belzunce]]
|-
! 2
| [[San Fernando Arte Ederretako Eskola]]
|-
! 3
| [[San Fernandoko Arte Ederretako Eskola]]
|-
! 2
| [[Ur taldea]]
|}

==EHU-Wikipedia==
{| width=&quot;100%&quot; cellpadding=&quot;0&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;border:2px solid #aaa; border-left:-moz-border-radius: 0 10px 10px 0; -webkit-border-radius: 0 10px 10px 0; border-radius: 0 10px 10px 0; vertical-align:middle;&quot;
|width=&quot;250&quot; |[[Fitxategi:Filigreed Wikipedia Logo.png|link=|314px]]
| style=&quot;border:2px solid #aaa; border-left:none; border-right:none;&quot; |&lt;span style=&quot;font-family: 'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; font-weight: normal; color: gray; font-size:15px;&quot;&gt;&lt;br/&gt;''«ezagutza elkarrekin eraikitzen»''.&lt;/span&gt;&lt;br/&gt;&lt;br/&gt;&lt;span style=&quot;font-weight: bold; color: #0000FF; font-size:30px; font-family: 'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;EHU-Wikipedia 2016&lt;/span&gt;
| style=&quot;border:2px solid #aaa; border-left:none; border-right:none;&quot; |[[Fitxategi:Wikimedia Friends.png|link=|150px]]
| style=&quot;border:2px solid #aaa; border-left:none; -moz-border-radius: 0 10px 10px 0; -webkit-border-radius: 0 10px 10px 0; border-radius: 0 10px 10px 0; vertical-align:middle;&quot; | 
{| align=&quot;right&quot; style=&quot;text-align:left; margin-bottom:3px;&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;0&quot;
| style=&quot;padding-right:3px&quot; | [[File:Wikipedia-logo-v2-no-text.svg|right|17px|link=]]
| style=&quot;padding-right:20px; vertical-align:top&quot; | '''Wikipedia'''
|-
| style=&quot;padding-right:3px&quot; | [[File:Commons-logo.svg|right|12px|link=]]
| style=&quot;padding-right:20px; vertical-align:top&quot; | [[Commons:Category:Donostiapedia|Wikimedia Commons]]
|-
| style=&quot;padding-right:3px&quot; | [[File:Wikisource-logo.svg|right|15px|link=]]
| style=&quot;padding-right:20px; vertical-align:top&quot; | [[Wikisource:eu:Azala|Wikiturriak]]
|-
| style=&quot;padding-right:3px&quot; | [[File:Wikidata-logo-en.svg|right|15px|link=]]
| style=&quot;padding-right:20px; vertical-align:top&quot; | [[:d:Wikidata:Main_Page|Wikidata]] 
|}
|}
&lt;div style=&quot;border:1px solid #aaa; background-image: linear-gradient(bottom, rgb(238,238,238) 0%, rgb(250,250,250) 50%, rgb(255,255,255) 96%); background-image: -o-linear-gradient(bottom, rgb(238,238,238) 0%, rgb(250,250,250) 50%, rgb(255,255,255) 96%); background-image: -moz-linear-gradient(bottom, rgb(238,238,238) 0%, rgb(250,250,250) 50%, rgb(255,255,255) 96%); background-image: -webkit-linear-gradient(bottom, rgb(238,238,238) 0%, rgb(250,250,250) 50%, rgb(255,255,255) 96%); background-image: -ms-linear-gradient(bottom, rgb(238,238,238) 0%, rgb(250,250,250) 50%, rgb(255,255,255) 96%); background-image: -webkit-gradient(linear, left bottom, left top, color-stop(0, rgb(238,238,238)), color-stop(0.5, rgb(250,250,250)), color-stop(0.96, rgb(255,255,255))); -moz-border-radius: 10px; -webkit-border-radius: 10px; border-radius:10px; margin-bottom:3px&quot;&gt;&lt;table width=&quot;100%&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;0&quot; valign=&quot;top&quot; border=&quot;0&quot; style=&quot;background:transparent; font-weight:bold;&quot;&gt;&lt;tr&gt;&lt;!--


--&gt;&lt;td width=&quot;10%&quot; style=&quot;border-right:1px solid #aaa; padding:0.3em; text-align:center; background-color: transparent; border-bottom: none;&quot;&gt;[[Wikiproiektu:EHU-Wikipedia 2016|Aurkezpena]]&lt;/td&gt;&lt;!--

--&gt;&lt;td width=&quot;15%&quot; style=&quot;border-right:1px solid #aaa; padding:0.3em; text-align:center; background-color: transparent; border-bottom: none;&quot;&gt;[[Wikiproiektu:EHU-Wikipedia 2016/Formakuntza|Formakuntza]]&lt;/td&gt;&lt;!--

--&gt;&lt;td width=&quot;15%&quot;  style=&quot;border-right:1px solid #aaa; padding:0.3em; text-align:center; background-color: transparent; border-bottom: none;&quot;&gt;[[Wikiproiektu:EHU-Wikipedia 2016/Artikuluak|Artikuluak]]&lt;/td&gt;&lt;!--

--&gt;&lt;td width=&quot;10%&quot;  style=&quot;border-right:1px solid #aaa; padding:0.3em; text-align:center; background-color: transparent; border-bottom: none;&quot;&gt;[[Wikiproiektu:EHU-Wikipedia 2016/Baliabideak|Baliabideak]]&lt;/td&gt;&lt;!--

--&gt;&lt;td width=&quot;10%&quot;  style=&quot;border-right:1px solid #aaa; padding:0.3em; text-align:center; background-color: transparent; border-bottom: none;&quot;&gt;[[Wikiproiektu:EHU-Wikipedia 2016/Harreman|Harremanetan jarri]]&lt;/td&gt;&lt;!--

--&gt;&lt;td width=&quot;10%&quot;  style=&quot;padding:0.3em; text-align:center; background-color: transparent; border-bottom: none;&quot;&gt;[[Wikiproiektu:EHU-Wikipedia 2016/MEG|Maiz egindako galderak]]&lt;/td&gt;&lt;/tr&gt;&lt;/table&gt;&lt;/div&gt;

----
&lt;categorytree style=&quot;background-color:transparent&quot;&gt;Donostia&lt;/categorytree&gt;


== Intercultur ==

* [[Amets Arzallus]] {{egina}}
*[[Jesus Altuna]] {{egina}}
* [[Zaldieroa]]
* [[Txomin Hegi]]
* [[Martin Ugalde]]
* [[Manuel de la Sota]]
* [[Luis Haranburu Altuna]]
* [[Luis Garde]]
* [[Hasier Etxeberria]]
* [[Aurelia Arkotxa]] {{egina}}
* [[Ehun metro]] {{egina}}
* [[Martutene (eleberria)|Martutene]] {{egina}}
* [[Asisko Urmeneta]]
* [[Makrosoziologia]] {{egina}}
* [[Itxaro Borda]] {{egina}}
* [[Guadalupeko baseliza]] {{egina}}

== Nafarroako kontzejuak ==
* [https://query.wikidata.org/#SELECT%20%3Ftown%20%3FtownLabel%0AWHERE%20%7B%0A%20%20%3Ftown%20wdt%3AP31%2Fwdt%3AP279%2a%20wd%3AQ2989421%20.%0A%20%20%3Ftown%20wdt%3AP131%20wd%3AQ4018%20.%0A%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0ASERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%0A%09%09bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22eu%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20%7D%0A%20%20%0A%7D%20%20 kontzejuak]
* [https://query.wikidata.org/#SELECT%20%3Ftown%20%3FtownLabel%20%3Fkoord%0AWHERE%20%7B%0A%20%20%3Ftown%20wdt%3AP31%2Fwdt%3AP279%2a%20wd%3AQ2989421%20.%0A%20%20%3Ftown%20wdt%3AP131%20wd%3AQ4018%20.%0A%20%20%3Ftown%20wdt%3AP625%20%3Fkoord%20.%0A%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0ASERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%0A%09%09bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22eu%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20%7D%0A%20%20%0A%7D%20%20 kontzejuak mapan]

== Auzoak ==
* [https://query.wikidata.org/#SELECT%20%3Ftown%20%3FtownLabel%20%3Fkoord%0AWHERE%20%7B%0A%20%20%3Ftown%20wdt%3AP31%2Fwdt%3AP279%2a%20wd%3AQ123705%20.%0A%20%20%3Ftown%20wdt%3AP131%20wd%3AQ10282%20.%0A%20%20%3Ftown%20wdt%3AP625%20%3Fkoord%20.%0A%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0ASERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%0A%09%09bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22eu%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20%7D%0A%20%20%0A%7D%20%20 Iruñeko auzoak]

* [https://query.wikidata.org/#SELECT%20%3Ftown%20%3FtownLabel%20%3Fkoord%0AWHERE%20%7B%0A%20%20%3Ftown%20wdt%3AP31%2Fwdt%3AP279%2a%20wd%3AQ123705%20.%0A%20%20%3Ftown%20wdt%3AP131%20wd%3AQ10313%20.%0A%20%20%3Ftown%20wdt%3AP625%20%3Fkoord%20.%0A%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0ASERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%0A%09%09bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22eu%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20%7D%0A%20%20%0A%7D%20%20 Donostiako auzoak]

== Bertsolariak sortu dituzten herriak==
[https://query.wikidata.org/#SELECT%20%3Fperson%20%3FpersonLabel%20%3FjaiolekuLabel%20%3Fkoordenatuak%20%3Fjaiodata%20%3Firudia%0A%0AWHERE%20%7B%0A%20%20%3Fperson%20wdt%3AP106%20wd%3AQ630993%20.%0A%20%20%3Fperson%20wdt%3AP19%20%3Fjaioleku%20.%0A%20%20%3Fjaioleku%20wdt%3AP625%20%3Fkoordenatuak%20.%0A%20%20%3Fperson%20wdt%3AP569%20%3Fjaiodata%20.%0A%20%20%3Fperson%20wdt%3AP18%20%3Firudia%20.%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0ASERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%0A%09%09bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22eu%22%20.%0A%20%20%20%20%20%20%7D%0A%20%20%0A%7D%20%20 Bertsolarien herriak]


== Idazlezainak ==


&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! Zki/N.!! Idazlea/Escriptor !! Lankidea (eu) !! Usuari (ca) !!&lt;center&gt;{{banderaikur|Espainia}}&lt;br /&gt; '''[[Gaztelania|es]]'''&lt;/center&gt; !! &lt;center&gt;{{banderaikur|Katalunia}}&lt;br /&gt; '''[[Katalana|ca]]'''&lt;/center&gt;  !! &lt;center&gt;{{banderaikur|UK}}&lt;br /&gt; '''[[Ingelesa|en]]'''&lt;/center&gt;!! &lt;center&gt;{{banderaikur|Frantzia}}&lt;br /&gt; '''[[Frantsesa|fr]]'''&lt;/center&gt; !! &lt;center&gt;{{banderaikur|Galizia}}&lt;br /&gt; '''[[Galegoa|ga]]'''&lt;/center&gt; 
|-
| 1 || [[Lorea Agirre]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 2 || [[Joxe Austin Arrieta]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt;  || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 3 || [[Yolanda Arrieta]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || {{egina|[[:es:Yolanda Arrieta|egina]]}} || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt;  || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 4 || [[Rai Bueno]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt;  || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 5 || [[Andoni Egaña]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || {{egina|[[:es:Andoni Egaña|egina]]}} || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || {{egina|[[:en:Andoni Egaña|egina]]}} || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 6 || [[Unai Elorriaga]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || {{egina|[[:es:Unai Elorriaga|egina]]}} || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || {{egina|[[:gl:Unai Elorriaga|egina]]}} 
|-
| 7 || [[Hedoi Etxarte]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 8 || [[Hasier Etxeberria]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 9 || [[Juan Carlos Etxegoien|Juan Carlos Etxegoien (''Xamar'')]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || {{egina|[[:fr:Xamar|egina]]}} || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 10 || [[Juan Kruz Igerabide]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt;  || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || {{egina|[[:gl:Juan Kruz Igerabide|egina]]}} 
|-
| 11 || [[Arantxa Iturbe]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 12 || [[Iñigo Lamarca]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || {{egina|[[:es:Iñigo Lamarca|egina]]}} || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || {{egina|[[:en:Iñigo Lamarca|egina]]}} || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 13 || [[Mariasun Landa]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || {{egina|[[:es:Mariasun Landa|egina]]}} || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || {{egina|[[:fr:Mariasun Landa|egina]]}} || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 14 || [[Karlos Linazasoro Izagirre|Karlos Linazasoro]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 15 || [[Miren Agur Meabe]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || {{egina|[[:es:Miren Agur Meabe|egina]]}} || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt;  || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 16 || [[Mari Jose Mendieta]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 17 || [[Joxantonio Ormazabal]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt;  || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 18 || [[Karlos Santisteban]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || {{egina|[[:es:Karlos Santisteban|egina]]}} || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt;  || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 19 || [[Joanes Urkixo]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 20 || [[Asisko Urmeneta]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 21 || [[Itziar Zubizarreta]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 22 || [[Patxi Zubizarreta]] || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || {{egina|[[:fr:Patxi Zubizarreta|egina]]}} || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 23 || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 24 || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
| 25 || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; || &lt;center&gt;—&lt;/center&gt; 
|-
|}
&lt;/center&gt;

== Grafikoak ==
&lt;div class=&quot;mw-summary&quot; style=&quot;background-color:#F0F0F0; border: solid silver 1px; padding:1em 1em 1.5em; {{#switch: {{{align|}}}
        | center = margin: auto;
        | left = float: left; clear: left; margin: 0.5em 1.4em 0.8em 0;
        | none = 
        | right = float: right; clear: right; margin: 0.5em 0 0.8em 1.4em;
        |
    }} {{#if: {{{font-size|}}}|font-size: {{{font-size}}};}}
    {{#if:{{{width|&lt;noinclude&gt;1&lt;/noinclude&gt;}}} | width: {{{width|&lt;noinclude&gt;50em&lt;/noinclude&gt;}}};}}
    {{{style|}}}&quot;&gt;
{{MediaWiki:summary}}
{{Inputbox|{{#if:{{{summary|}}}|{{{summary}}}|&amp;nbsp;}}}}
&lt;span style=&quot;font-size: 115%&quot;&gt;☐&lt;/span&gt; {{MediaWiki:minoredit}} &lt;span style=&quot;font-size: 115%&quot;&gt;☑&lt;/span&gt; [[Help:watchlist|{{MediaWiki:watchthis}}]]
&lt;span style=&quot;font-size: 90%&quot;&gt;{{MediaWiki:Wikimedia-copyrightwarning}}&lt;/span&gt;
{{button|{{MediaWiki:savearticle}}|format={{#ifeq:{{{boldsave|yes}}}|yes|bold|normal}}}} {{button|[[Help:show preview|{{MediaWiki:showpreview}}]]}} {{button|[[Help:Diff|{{MediaWiki:showdiff}}]]}} [[Help:Editing|{{MediaWiki:cancel}}]]
{{#if: {{{caption|}}}|&lt;div&gt;{{{caption}}}}}&lt;/div&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}&lt;/noinclude&gt;

== Uruguai ==

=== Gaztelaniaz bai eta euskaraz ez ===
Gazteleraniaz dauden eta euskaraz ez dauden euskal jatorriko uruguaitarrak.

{{Zutabe-zerrenda|kopurua = 4|  
# Adolfo Gelsi Bidart
#     Alberto Fermín Zubiría
#     Alberto Zumarán
#     Alejandro Atchugarry
#     Alfonso Requiterena
#     Antonio Alzamendi
#     Arotxa
#     Atanasio Cruz Aguirre
#     Avelino Arredondo
#     Benjamín Irazábal
#     Carlos Aguiar
#     Carlos Anaya
#     Carol Aviaga
#     Claudio Arbiza
#     César Vega
#     Daniel Chavarría
#     Danny Bergara
#     Daoiz Uriarte
#     Dardo Ortiz
#     Diego Vicente Aguirre
#     Diego Arismendi
#     Domingo Bordaberry
#     Dora Ibarburu
#     Dámaso Antonio Larrañaga
#     Eduardo Jiménez de Aréchaga
#     Eduardo Víctor Haedo
#     Enrique de Arrascaeta
#     Enzo Bordabehere
#     Ernesto Amorín Larrañaga
#     Ernesto Aroztegui
#     Fernando Peña
#     Fortunato Anzoátegui
#     Giorgian De Arrascaeta
#     Gonzalo Aguirre Ramírez
#     Gonzalo Uriarte Audi
#     Ignacio Ithurralde
#     Ildefonso Aroztegui
#     Jonathan Urretaviscaya
#     Jorge Larrañaga
#     Jorge Machiñena
#     José Arrieta
#     José Hualde
#     José Irureta Goyena Anza
#     José Sasía
#     Juan Campisteguy
#     Juan D. Jackson
#     Juan José de Amézaga
#     Juan Pedro Amestoy
#     Julián Murguía
#     Justino Zavala Muniz
#     Kléber Silva Iribarnegaray
#     Lauro Ayestarán
#     Lizán
#     Macarena Gelman
#     Marcelo Guerrero Gorriarán
#     Mario Bergara
#     Mario Saralegui
#     Marosa di Giorgio
#     Martín Aguirre Pérez
#     Martín Aguirrezabala
#     Martín Echegoyen
#     María Urruzola
#     Matías Aguirregaray
#     Miguel Saralegui
#     Miguel Ángel Odriozola
#     Nibia Sabalsagaray
#     Pablo Atchugarry
#     Pablo Aurrecochea
#     Pablo Bengoechea
#     Pablo Irrazábal
#     Pablo Iturralde
#     Pablo Zufriategui
#     Pantaleón Astiazarán
#     Pedro Bordaberry
#     Pedro Zabalza Arrospide
#     Rafael zufriategui
#     Raúl Iturria
#     Raúl Ugarte
#     Raúl Ybarra San Martín
#     Renzo Pi Hugarte
#     Ricardo Reilly Salaverry
#     Rodney Arismendi
#     Rodrigo Aguirre
#     Rubén Loza Aguerrebere
#     Ruperto Elichiribehety
#     Santiago Ostolaza
#     Santiago Urrutia
#     Santos Inzaurralde
#     Sebastián Eguren
#     Waldemar Sasías
#     Yonatan Irrazabal
}}

===Ingelesez bai eta euskaraz ez===
{{Zutabe-zerrenda|kopurua = 4|  
    
* Agustín Ormaechea
*     Alejandro Atchugarry
*     Alfredo Zitarrosa
*     Antonio Alzamendi
*     Arotxa
*     Atanasio Aguirre
*     Avelino Arredondo
*     Carlos Anaya
*     Claudio Arbiza
*     Daniel Chavarria
*     Diego Aguirre
*     Diego Ormaechea
*     Domingo Bordaberry
*     Domingo Ordoñana
*     Dámaso Antonio Larrañaga
*     Emilio Oribe
*     Enzo Bordabehere
*     Gastón Guruceaga
*     Giorgian De Arrascaeta
*     Gonzalo Aguirre
*     Gustavo Munúa
*     Ignacio Ithurralde
*     Inocencio María Yéregui
*     Jerónimo Etcheverry
*     Joaquín Izuibejeres
*     Jonathan Urretaviscaya
*     Jorge Larrañaga
*     Josemir Lujambio
*     José Belloni Es Lindo
*     José Nasazzi
*     Juan Campisteguy
*     Juan D. Jackson
*     Juan José de Amézaga
*     Julián Legaspi
*     Kenya Mori
*     Lauro Ayestarán
*     Luis Alberto Lacalle Pou
*     Macarena Gelman
*     Marcelo Guerrero
*     Mariano Arana
*     Mariano Lazcano
*     Marina Arismendi
*     Martín Echegoyen
*     Martín Sastre
*     Matías Aguirregaray
*     Pablo Atchugarry
*     Pablo Aurrecochea
*     Pablo Bengoechea
*     Pedro Bordaberry
*     Renzo Pi Hugarte
*     Roberto Echavarren
*     Rodney Arismendi
*     Rodolfo Nin Novoa
*     Santiago García
*     Santiago Ostolaza
*     Sebastián Eguren
*     Tabaré Aguerre
*     Zoilo Canavery
*     Óscar Aguirregaray
}}

=== Euskaraz bai eta gaztelaniaz ez ===
    
* Alberto Irigoyen
* Eusko-uruguaitar
* Joxe Mendiaga
* Ramón Artagaveytia

=== Euskaraz eskatzen diren gaiak ===
== Created Mon, 24 Jul 2017 18:23:48 +0000 by [//tools.wmflabs.org/missingtopics/ the MissingTopics tool] ([//tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=eu&amp;project=wikipedia&amp;depth=2&amp;category=Euskal_uruguaitarrak&amp;article=&amp;wikimode=1&amp;limitnum=1&amp;notemplatelinks=0 run again with these settings]) ==
{|
!Wanted!!Title
|-
! 6
| [[Autores.uy]]
|-
! 2
| [[Colorado Party]]
|-
! 2
| [[National Party]]
|-
! 2
| [[Movement of Popular Participation]]
|-
! 2
| [[Pedro Bordaberry]]
|-
! 2
| [[Domingo Bordaberry]]
|-
! 1
| [[Labayru Argitaletxea]]
|-
! 1
| [[La Lira]]
|-
! 1
| [[Magnizidio]]
|-
! 1
| [[Kolischer kontserbatorioa]]
|-
! 1
| [[Mercedes (Uruguai)]]
|-
! 1
| [[Mercedes]]
|-
! 1
| [[Martín Recaredo Echegoyen]]
|-
! 1
| [[Juan José de Amézaga]]
|-
! 1
| [[Jesualdo Sosa]]
|-
! 1
| [[Jonathan Urretaviscaya]]
|-
! 1
| [[Jeronimo Uztaritz Institutua]]
|-
! 1
| [[Jeneral]]
|-
! 1
| [[Héctor Gutiérrez Ruiz]]
|-
! 1
| [[Jorge Larrañaga]]
|-
! 1
| [[Jose Mendiague pastorala]]
|-
! 1
| [[Metro karratuko]]
|-
! 1
| [[Juan Campisteguy]]
|-
! 1
| [[José Batlle y Ordóñez]]
|-
! 1
| [[Josu Hormaetxea]]
|-
! 1
| [[Knight Grand Cross of the Order of St Michael and St George]]
|-
! 1
| [[National Order of Merit]]
|-
! 1
| [[Santiago Ostolaza]]
|-
! 1
| [[San José de Mayo]]
|-
! 1
| [[San José (departamendua)]]
|-
! 1
| [[Sodre]]
|-
! 1
| [[Urrezko Bota]]
|-
! 1
| [[Zelmar Michelini]]
|-
! 1
| [[Zazpiak Bat. Eskualdun Kantuak]]
|-
! 1
| [[William Whitelaw]]
|-
! 1
| [[Rosario Barredo]]
|-
! 1
| [[Rodney Arismendi]]
|-
! 1
| [[Pando (Uruguai)]]
|-
! 1
| [[Order of the Southern Cross]]
|-
! 1
| [[Haitza]]
|-
! 1
| [[Pedro Zabalza Arrospide]]
|-
! 1
| [[Peruko Eguzkiaren Ordena]]
|-
! 1
| [[Ricardo Zabalza Waksman]]
|-
! 1
| [[Rampla Juniors Fútbol Club]]
|-
! 1
| [[Rampla Juniors Football Club]]
|-
! 1
| [[Minas]]
|-
! 1
| [[Futbol entrenatzaile]]
|-
! 1
| [[Club Atlético River Plate (Uruguay)]]
|-
! 1
| [[Club Atlético Rentistas]]
|-
! 1
| [[Club Atlético Bella Vista]]
|-
! 1
| [[Central Español Fútbol Club]]
|-
! 1
| [[Club Deportivo Los Millonarios]]
|-
! 1
| [[Club Nacional]]
|-
! 1
| [[Daniel Chavarría]]
|-
! 1
| [[Colorado Alderdia]]
|-
! 1
| [[Collar of the Order of Isabella the Catholic]]
|-
! 1
| [[Central Español]]
|-
! 1
| [[Carlos Anaya]]
|-
! 1
| [[Argentine Civil Wars]]
|-
! 1
| [[Antonio Alzamendi]]
|-
! 1
| [[Andrés Irujo Saria]]
|-
! 1
| [[Alfredo Zitarrosa]]
|-
! 1
| [[Atanasio de la Cruz Aguirre]]
|-
! 1
| [[Avelino Arredondo]]
|-
! 1
| [[C.A. Rentistas]]
|-
! 1
| [[Broad Front]]
|-
! 1
| [[Bertsulari.com]]
|-
! 1
| [[Danubio Fútbol Club]]
|-
! 1
| [[Darwin geurean]]
|-
! 1
| [[Eusko-venezuelar]]
|-
! 1
| [[Eusko-perutar]]
|-
! 1
| [[Eusko-kubatar]]
|-
! 1
| [[Eusko-filipinar]]
|-
! 1
| [[Eusko Jauralitza]]
|-
! 1
| [[Euskonews]]
|-
! 1
| [[Alberto Demicheli]]
|-
! 1
| [[Frente Amplio]]
|-
! 1
| [[Federico Leicht]]
|-
! 1
| [[Eusko-australiar]]
|-
! 1
| [[Euskal Erria (Uruguai)]]
|-
! 1
| [[Dámaso Antonio Larrañaga]]
|-
! 1
| [[Domingo Ordoñana]]
|-
! 1
| [[Domingo Bordaberry Elizondo]]
|-
! 1
| [[Eduardo Fabini]]
|-
! 1
| [[Eduardo Víctor Haedo]]
|-
! 1
| [[Eskual Herria]]
|-
! 1
| [[Enrique Mossera]]
|-
! 1
| [[Emilio Oribe]]
|-
! 1
| [[Gonzalo Aguirre]]
|}


== Taula finalerdiak == 

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! '''Bertsolaria''' !! '''8H''' !! '''8T''' !! '''Puntutan''' !! '''10T''' !! '''Bakarka''' !! '''Guztira'''
|-
|[[Sustrai Colina]] ||align=center|137.00 ||align=center|135.00 ||align=center|138.50 ||align=center|141.00 ||align=center|149.50 || align=center|'''701.00'''
|-
|[[Beñat Gaztelumendi]] ||align=center|140.50 ||align=center|129.00 ||align=center|137.50 ||align=center|136.50 ||align=center|151.00|| align=center|'''694.50'''
|-
|[[Jon Maia]] ||align=center|138.50 ||align=center|132.50 ||align=center|133.50 ||align=center|136.00 ||align=center|141.00 || align=center|'''681.50'''
|-
|[[Nerea Ibarzabal]] ||align=center|133.50 ||align=center|131.00 ||align=center|129.50 ||align=center|132.00 ||align=center|149.50 || align=center|'''675.50'''
|-
|[[Jon Martin]] ||align=center|134.00 ||align=center|132.50 ||align=center|128.50 ||align=center|134.50 ||align=center|139.00 || align=center|'''668.50'''
|-
|[[Etxahun Lekue]] ||align=center|131.50 ||align=center|109.00 ||align=center|124.50 ||align=center|124.50 ||align=center|125.50 || align=center|'''615.00'''
|}


{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! '''Bertsolaria''' !! '''Bastida''' !! '''Irun''' !! '''Maule-Lextarre''' !! '''Durango''' !! '''Amurrio''' !! '''Donibane Lohizune''' !! '''Iruñea''' !! '''Guztira'''
|-
|[[Maialen Lujanbio]] || ||align=center|750.00 || || || ||align=center|707.50 || ||align=center|1457.50
|-
|[[Igor Elortza]] ||align=center|703.00 || || || || ||align=center|710.00 || ||align=center|1413.00
|-
|[[Sustrai Colina]] ||align=center|705.50 || || || ||align=center|701.00 || || ||align=center|1406.50
|-
|[[Beñat Gaztelumendi]] || || ||align=center|694.50|| ||align=center|694.50|| || ||align=center|1389.00
|-
|[[Jon Maia]] || || || ||align=center|675.00 ||align=center|681.50||||||align=center|1356.50
|-
|[[Jon Martin]] ||align=center|671.00 ||||||||align=center|668.50 ||||||align=center|1339.50
|-
|[[Julio Soto]] ||||||align=center|668.50||||||align=center|671.00||||align=center|1339.50
|-
|[[Nerea Ibarzabal]] ||||||align=center|663.00||||align=center|675.50||||||align=center|1338.50
|-
|[[Jone Uria]] ||align=center|669.00 ||||||||||align=center|668.50|| ||align=center|1337.50
|-
|[[Agin Laburu]] ||align=center|690.00 ||||||||||align=center|634.50|| ||align=center|1324.50
|-
|[[Iñaki Apalategi]] ||||||||align=center|648.00|| ||align=center|633.50|| ||align=center|1281.50
|-
|[[Etxahun Lekue]]||||||align=center|656.50||||align=center|615.00||||||align=center|1271.50
|-
|[[Aitor Mendiluze]] ||||||||align=center|740.50 ||||||?||align=center|740.50
|-
|[[Aitor Sarriegi]] ||||align=center|705.00 || || || ||	||||align=center|705.00
|-
|[[Miren Amuriza]] || || || ||align=center|678.50|| || ||?||align=center|678.50
|-
|[[Oihana Iguaran]] || || ||	||align=center|671.00 	|| || ||	?||align=center|671.00
|-
|[[Unai Agirre]] 	||	||align=center|667.50 		||	||||||||		||align=center|667.50
|-
|[[Alaia Martin]] 	||	||align=center|651.00 			||	||||||||		||align=center|651.00
|-
|[[Miren Artetxe]] 		||	||||		||align=center|639.00 	||||||	?	||align=center|639.00
|-
|[[Nerea Elustondo]] 	||||	||align=center|637.50 		||||||||	||align=center|637.50
|-
|[[Maddalen Arzallus]] 	||	||align=center|634.50 		||	||||||||			||align=center|634.50
|-
|[[Aimar Karrika]] ||	||align=center|605.00 			||	||||||||		||align=center|605.00
|-
|[[Beñat Iguaran]]	||||||align=center|604.00 	||||||||			||align=center|604.00
|-
|[[Nahikari Gabilondo]] ||align=center|600.00 	||||||||||||			||align=center|600.00
|}


== Lapurdiko udalerriak 5.000tik behera==
{| class=&quot;wikitable&quot;
!#	!!Title	!!Page ID	!!Namespace	!!Size (bytes)	!!Last change
|-
|1	||Arbona	||9152	||(Article)	||4228	||20180115114020
|-
|2	||Kanbo	||9173	||(Article)	||4886	||20180115114020
|-
|3	||Itsasu	||9175	||(Article)	||4329	||20180115114020
|-
|4	||Luhuso	||9176	||(Article)	||3805	||20180115114020
|-
|5	||Zuraide	||9178	||(Article)	||3882	||20180115114020
|-
|6	||Haltsu	||9180	||(Article)	||3288	||20180115114020
|-
|7	||Larresoro	||9182	||(Article)	||2849	||20180115114020
|-
|8	||Milafranga	||9193	||(Article)	||3635	||20180115114020
|-
|9	||Mugerre	||9194	||(Article)	||4047	||20180115114020
|-
|10	||Urketa	||9195	||(Article)	||4240	||20180115114020
|-
|11	||Ahurti	||9197	||(Article)	||3060	||20180115114020
|-
|12	||Lekorne	||9201	||(Article)	||3145	||20180115114020
|-
|13	||Lekuine	||9202	||(Article)	||3065	||20180115114020
|-
|14	||Makea	||9203	||(Article)	||3136	||20180115114020
|-
|15	||Bokale (Lapurdi)	||9205	||(Article)	||4987	||20180115114020
|-
|16	||Gixune	||9206	||(Article)	||3304	||20180115114020
|-
|17	||Serres	||102199	||(Article)	||1660	||20180115114312
|-
|18	||Urkodoi	||102202	||(Article)	||1624	||20180115114312
|}


{| class=&quot;sortable wikitable&quot;
!#	!!Title	!!Page ID	!!Namespace	!!Size (bytes)	!!Last change
1	Ainharbe	8417	(Article)	3918	20180115114019
2	Aloze	8418	(Article)	1616	20180115114019
3	Altzai-Altzabeheti-Zunharreta	8566	(Article)	3483	20180115114019
4	Arrokiaga	8568	(Article)	2376	20180115114019
5	Arüe-Ithorrotze-Olhaibi	8569	(Article)	3676	20180115114019
6	Berrogaine-Larüntze	8572	(Article)	2425	20180115114019
7	Domintxaine-Berroeta	8574	(Article)	3633	20180115114019
8	Etxebarre	8578	(Article)	2464	20180115114020
9	Ezpeize-Ündüreine	8579	(Article)	3511	20180115114020
10	Gamere-Zihiga	8580	(Article)	3417	20180115114020
11	Garindaine	8581	(Article)	2868	20180115114020
12	Gotaine-Irabarne	8582	(Article)	3353	20180115114020
13	Hauze	8583	(Article)	3131	20180115114020
14	Idauze-Mendi	8584	(Article)	4332	20180115114020
15	Iruri	8585	(Article)	2857	20180115114020
16	Jeztaze	8586	(Article)	4742	20180115114020
17	Lakarri-Arhane-Sarrikotagaine	8587	(Article)	3253	20180115114020
18	Lexantzü-Zunharre	8589	(Article)	2618	20180115114020
19	Ligi-Atherei	8590	(Article)	4198	20180115114020
20	Liginaga-Astüe	8591	(Article)	2114	20180115114020
21	Lohitzüne-Oihergi	8592	(Article)	2905	20180115114020
22	Mendikota	8593	(Article)	2885	20180115114020
23	Mitikile-Larrori-Mendibile	8594	(Article)	2807	20180115114020
24	Muskildi	8596	(Article)	2654	20180115114020
25	Ospitalepea	8597	(Article)	4229	20180115114020
26	Ozaraine-Erribareita	8598	(Article)	2914	20180115114020
27	Ozaze-Zühara	8599	(Article)	2955	20180115114020
28	Pagola	8600	(Article)	3420	20180115114020
29	Sarrikotapea	8602	(Article)	2258	20180115114020
30	Urdiñarbe	8605	(Article)	4545	20180115114020
31	Ürrüstoi-Larrabile	8606	(Article)	2517	20180115114020
32	Aloze-Ziboze-Onizegaine	44368	(Article)	2755	20180115114133
33	Ziboze	44369	(Article)	1815	20180115114133
34	Altzai	44924	(Article)	3062	20180115114135
35	Arüe	51005	(Article)	2681	20180115114143
36	Atharratze	51006	(Article)	2238	20180115114143
37	Lakarri	67020	(Article)	1968	20180115114212
38	Altzabeheti	67292	(Article)	1807	20180115114212
39	Zunharreta	67293	(Article)	1553	20180115114212
40	Onizegaine	67294	(Article)	2820	20180115114212
41	Mitikile	69144	(Article)	1880	20180115114213
42	Irabarne	74419	(Article)	2091	20180115114219
43	Aloze-Ziboze	100616	(Article)	2267	20180115114312
44	Zalgize	107823	(Article)	1281	20180115114317
45	Bildoze	137443	(Article)	1406	20180115114353
46	Onizepea	137447	(Article)	2368	20180115114353
47	Arhane	163126	(Article)	906	20180115114426
48	Ürrüstoi	163130	(Article)	1098	20180115114426
49	Atherei	163135	(Article)	1304	20180115114426
50	Berroeta (Zuberoa)	163137	(Article)	1117	20180115114426
51	Gamere	163220	(Article)	1728	20180115114426
52	Sarrikotagaine	163224	(Article)	1400	20180115114426
53	Zihiga	163226	(Article)	1364	20180115114426
54	Domintxaine	163227	(Article)	3472	20180115114426
55	Gotaine	163228	(Article)	1553	20180115114426
56	Idauze	163230	(Article)	2137	20180115114426
57	Ithorrotze	163333	(Article)	1980	20180115114426
58	Ithorrotze-Olhaibi	163343	(Article)	3971	20180115114426
59	Liginaga	163347	(Article)	1441	20180115114426
60	Larrabile	163349	(Article)	1019	20180115114426
61	Lexantzü	163352	(Article)	1704	20180115114426
62	Lextarre	163354	(Article)	4008	20180115114426
63	Ligi	163441	(Article)	1662	20180115114426
64	Lohitzüne	163443	(Article)	1657	20180115114426
65	Mendibile (Zuberoa)	163446	(Article)	1460	20180115114426
66	Larrori	163448	(Article)	1363	20180115114426
67	Mendi (Idauze-Mendi)	163449	(Article)	1368	20180115114426
68	Olhaibi	163456	(Article)	3034	20180115114426
69	Ozaze	163457	(Article)	1587	20180115114426
70	Ozaraine	163473	(Article)	2652	20180115114426
71	Erribareita	163474	(Article)	1380	20180115114426
72	Oihergi	163475	(Article)	1381	20180115114426
73	Astüe	163477	(Article)	1309	20180115114426
74	Doneztebe (Zuberoa)	163478	(Article)	1255	20180115114426
75	Sorholüze	163483	(Article)	1262	20180115114426
76	Zunharre	163494	(Article)	1141	20180115114426
77	Ezpeize	163499	(Article)	1671	20180115114426
78	Ündüreine	163501	(Article)	1620	20180115114426
|}


{| class=&quot;sortable wikitable&quot;
!#	!!Title	!!Page ID	!!Namespace	!!Size (bytes)	!!Last change
1	Pagola	8600	(Article)	3420	20180115114020
2	Ahatsa-Altzieta-Bazkazane	9260	(Article)	3717	20180115114020
3	Aiziritze-Gamue-Zohazti	9263	(Article)	2561	20180115114020
4	Aiherra	10940	(Article)	4929	20180115114059
5	Ainhize-Monjolose	10941	(Article)	2822	20180115114059
6	Aintzila	10942	(Article)	2408	20180115114059
7	Amendüze-Unaso	10948	(Article)	2708	20180115114059
8	Amorotze-Zokotze	10949	(Article)	2503	20180115114059
9	Arberatze-Zilhekoa	10952	(Article)	2357	20180115114059
10	Arboti-Zohota	10953	(Article)	2433	20180115114059
11	Arhantsusi	11401	(Article)	1981	20180115114059
12	Armendaritze	11402	(Article)	2657	20180115114059
13	Arnegi	11403	(Article)	2730	20180115114059
14	Arrosa	11404	(Article)	1984	20180115114059
15	Arrueta-Sarrikota	11405	(Article)	2651	20180115114059
16	Azkarate (Nafarroa Beherea)	11406	(Article)	2323	20180115114100
17	Banka	11407	(Article)	4300	20180115114100
18	Bastida (Nafarroa Beherea)	11410	(Article)	3803	20180115114100
19	Behaskane-Laphizketa	11411	(Article)	2179	20180115114100
20	Behauze	11412	(Article)	1796	20180115114100
21	Behorlegi	11413	(Article)	2375	20180115114100
22	Bidarrai	11414	(Article)	2595	20180115114100
23	Bithiriña	11418	(Article)	2554	20180115114100
24	Bunuze	11420	(Article)	2212	20180115114100
25	Lekunberri (Nafarroa Beherea)	12049	(Article)	3833	20180115114100
26	Urepele	12060	(Article)	4427	20180115114100
27	Izpura	12214	(Article)	2224	20180115114100
28	Iholdi	12219	(Article)	3351	20180115114100
29	Burgue-Erreiti	12228	(Article)	3735	20180115114100
30	Donaixti-Ibarre	12230	(Article)	2425	20180115114100
31	Donamartiri	12231	(Article)	3079	20180115114100
32	Gabadi	12250	(Article)	2070	20180115114100
33	Oragarre	12251	(Article)	3156	20180115114100
34	Erango	12252	(Article)	2716	20180115114100
35	Ostankoa	12254	(Article)	2846	20180115114100
36	Mendibe	12257	(Article)	3357	20180115114100
37	Mehaine	12261	(Article)	2195	20180115114100
38	Ortzaize	12262	(Article)	3589	20180115114100
39	Zaro	12354	(Article)	2937	20180115114100
40	Uhartehiri	12368	(Article)	2650	20180115114100
41	Uharte Garazi	12369	(Article)	3313	20180115114100
42	Suhuskune	12557	(Article)	2481	20180115114100
43	Samatze	12558	(Article)	2832	20180115114100
44	Martxueta	12804	(Article)	2991	20180115114101
45	Lüküze-Altzümarta	12805	(Article)	2017	20180115114101
46	Lasa	12806	(Article)	2958	20180115114101
47	Donoztiri	12807	(Article)	2615	20180115114101
48	Ezterenzubi	12808	(Article)	2931	20180115114101
49	Izura-Azme	12809	(Article)	4450	20180115114101
50	Izturitze	12810	(Article)	3756	20180115114101
51	Larzabale-Arroze-Zibitze	12812	(Article)	3854	20180115114101
52	Irulegi	12813	(Article)	4035	20180115114101
53	Irisarri	12814	(Article)	4062	20180115114101
54	Ilharre	12815	(Article)	2194	20180115114101
55	Eiheralarre	12817	(Article)	2342	20180115114101
56	Duzunaritze-Sarasketa	12818	(Article)	2585	20180115114101
57	Heleta	12819	(Article)	3313	20180115114101
58	Larribarre-Sorhapürü	12821	(Article)	2931	20180115114101
59	Landibarre	12823	(Article)	3694	20180115114101
60	Gamarte	12825	(Article)	2597	20180115114101
61	Ibarrola	12826	(Article)	2360	20180115114101
62	Hozta	12827	(Article)	2070	20180115114101
63	Jatsu (Garazi)	12830	(Article)	2750	20180115114101
64	Ahatsa	60936	(Article)	4850	20180115114150
65	Ezkoze	64235	(Article)	2309	20180115114155
66	Gamue-Zohazti	101310	(Article)	1375	20180115114312
67	Burgue-Erango-Erreiti	102197	(Article)	1009	20171230173819
68	Burgue	116701	(Article)	3827	20180115114322
69	Zohazti	116955	(Article)	4982	20180115114322
70	Arboti	116988	(Article)	4790	20180115114322
71	Zohota	117051	(Article)	4290	20180115114322
72	Zilhekoa	117294	(Article)	3710	20180115114324
73	Laphizketa	117375	(Article)	4739	20180115114324
74	Altzümarta	117645	(Article)	4457	20180115114324
75	Arrueta	118153	(Article)	4977	20180115114324
76	Monjolose	653810	(Article)	2511	20180115115910
|}

==Tolosako Tren istripua ==
Iturriak:
* [https://www.diariovasco.com/tolosa-goierri/tolosa/pudo-matar-anos-20180330002220-ntvo.html Diario Vasco]
* [https://elpais.com/diario/1978/03/30/espana/260060423_850215.html El País]
* [https://ataria.eus/tolosa/1522164173463-lau-hamarkada-tren-istripua-tolosa-1978 Ataria]</text>
      <sha1>j5lo3vqui47a8bbmqv4ratwqbthp7sq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Óscar Gil</title>
    <ns>0</ns>
    <id>592501</id>
    <revision>
      <id>9005873</id>
      <parentid>8990477</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:24:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <comment>/* Estatistikak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6545" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Óscar Gil Oses''' ([[Azkoien]], [[Nafarroa Garaia]], [[1995]]eko [[ekainaren 14]]a) Euskal Herriko futbolaria da. Atzelari lanetan aritzen da.

== Estatistikak ==
&lt;small&gt;''[[2019]]ko [[ekainaren 29]]an eguneratua. Datu ofizialak.''&lt;/small&gt;
{|style=&quot;text-align: center;&quot; border=1 align=center cellpadding=4 cellspacing=2 style=&quot;background: #F9F9F9; font-size: 95%; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; clear:center&quot;
|- style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!rowspan=&quot;2&quot; width=150px|Taldea
!rowspan=&quot;2&quot; width=30px|Maila
!rowspan=&quot;2&quot;|Denboraldia
!colspan=&quot;2&quot;|Liga
!colspan=&quot;2&quot;|Kopa
!colspan=&quot;2&quot;|[[UEFAko Txapeldunen Liga|Champions League]]
!colspan=&quot;2&quot;|[[UEFA Europa League|Europa League]]
!colspan=&quot;2&quot;|[[UEFA Europa Conference League|Conference League]]
!colspan=&quot;2&quot;|Superkopa
!colspan=&quot;3&quot;|Denera
|- style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=2 valign=&quot;center&quot;|'''[[Baskonia Kirol Kluba|Baskonia]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
|3.
|2012/13
|22
|1
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |22
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |1
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!22!!1!!-!!-!! - !! - !! -!! -!! !! !! -!! - !!22!!1
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;4&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Bilbao Athletic]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
|2.B
|2013/14
|18
|0
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| -
| -
|
|
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |18
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |0
|- style=&quot;text-align: center;&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 2.B
| 2014/15
|22
|1
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |22
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |1
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|2.
|2015/16
|37
|2
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| -
| -
|
|
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |37
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |2
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2| Denera!!77!!3!!-!!-!!-!!-!!-!!-!! !! !! -!! - !!77!!3
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=2 valign=&quot;center&quot;|'''[[Real Oviedo|Oviedo]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|Espainia}}&lt;/small&gt;
|2.
|2016/17
|14
|0
|1
|0
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |15
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |0
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!14!!0!!1!!0!! - !! - !! -!! -!! !! !! -!! -!!15!!0
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Bilbao Athletic]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
|2.B
|2017/18
|36
|6
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| -
| -
|
|
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |36
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |6
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!36!!6!!-!!-!! - !! - !! -!! -!! !! !! -!! -!!36!!6
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Athletic]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
|1.
|2017/18
|0
|0
|1
|0
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|0
|0
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |1
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |0
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!0!!0!!1!!0!! - !! - !! 0!! 0!! !! !! -!! -!!1!!0
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;3&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Real Racing Club de Santander|Racing]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|Espainia}}&lt;/small&gt;
|2.B
|2018/19
| 33
| 2
|5
|0
| -
| -
| -
| -
|
|
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 38
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 2
|- style=&quot;text-align: center;&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2.
|2019/20
| 1
| 0
| 1
| 0
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 2
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 0
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!34!!2!!6!!0!! - !! - !! -!! -!! !! !! -!! -!!40!!2
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Club Deportivo Atlético Baleares|Atlético Baleares]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|Katalunia}}&lt;/small&gt;
|2.B
|2019/20
| 5
| 0
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|
|
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 5
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 0
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!5!!0!!-!!-!! - !! - !! -!! -!! !! !! -!! -!!5!!0
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Real Racing Club de Santander|Racing]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|Espainia}}&lt;/small&gt;
|2.B
|2020/21
| 22
| 0
| 1
| 0
| -
| -
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 23
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 0
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!22!!0!!1!!0!! - !! - !! -!! -!! !! !!-!! - !!23!!0
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Amorebieta Kirol Elkartea|Amorebieta]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
|2.
|2021/22
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | -
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | -
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!135!!31!!-!!-!! - !! - !! -!! -!! !! !!-!!- !!135!!31
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Club Deportivo Castellón|Castelló]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|Katalunia}}&lt;/small&gt;
|2.B
|2020/21
| 22
| 0
| 1
| 0
| -
| -
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 23
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 0
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2| Denera!!-!!-!!-!!-!!-!!-!!-!!-!! -!! -!!-!!-!! -!! -
|-align=center bgcolor=000000 style=&quot;color: white;&quot;
!colspan=&quot;3&quot; valign=&quot;center&quot;|'''Ibilbide osoan''' !!208!!12!!9!!0!!-!!-!!0!!0!! -!! -!! -!! -!!217!!12
|}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.athletic-club.eus/eu/jokalariak/oscar-gil-oses Fitxa - www.athletic-club.eus]

{{bizialdia|1995eko||Gil, Oscar}}

{{Biografia zirriborroa|Nafarroa}}

[[Kategoria:Azkoiendarrak]]
[[Kategoria:Nafarroa Garaiko gizon futbolariak]]
[[Kategoria:Athleticeko futbolariak 2010eko hamarkadan]]
[[Kategoria:Bilbao Athleticeko futbolariak]]
[[Kategoria:Club Deportivo Atlético Balearesen futbolariak]]
[[Kategoria:Racing de Santanderreko futbolariak]]
[[Kategoria:Real Oviedoko futbolariak]]
[[Kategoria:Baskonia Futbol Klubeko jokalariak]]
[[Kategoria:Amorebieta Kirol Elkarteko futbolariak]]</text>
      <sha1>jtg13h2fw7a4qj7pcnndklhc3gcj50c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005874</id>
      <parentid>9005873</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:25:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <comment>/* Estatistikak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6548" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Óscar Gil Oses''' ([[Azkoien]], [[Nafarroa Garaia]], [[1995]]eko [[ekainaren 14]]a) Euskal Herriko futbolaria da. Atzelari lanetan aritzen da.

== Estatistikak ==
&lt;small&gt;''[[2019]]ko [[ekainaren 29]]an eguneratua. Datu ofizialak.''&lt;/small&gt;
{|style=&quot;text-align: center;&quot; border=1 align=center cellpadding=4 cellspacing=2 style=&quot;background: #F9F9F9; font-size: 95%; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; clear:center&quot;
|- style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!rowspan=&quot;2&quot; width=150px|Taldea
!rowspan=&quot;2&quot; width=30px|Maila
!rowspan=&quot;2&quot;|Denboraldia
!colspan=&quot;2&quot;|Liga
!colspan=&quot;2&quot;|Kopa
!colspan=&quot;2&quot;|[[UEFAko Txapeldunen Liga|Champions League]]
!colspan=&quot;2&quot;|[[UEFA Europa League|Europa League]]
!colspan=&quot;2&quot;|[[UEFA Europa Conference League|Conference League]]
!colspan=&quot;2&quot;|Superkopa
!colspan=&quot;3&quot;|Denera
|- style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=2 valign=&quot;center&quot;|'''[[Baskonia Kirol Kluba|Baskonia]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
|3.
|2012/13
|22
|1
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |22
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |1
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!22!!1!!-!!-!! - !! - !! -!! -!! !! !! -!! - !!22!!1
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;4&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Bilbao Athletic]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
|2.B
|2013/14
|18
|0
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| -
| -
|
|
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |18
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |0
|- style=&quot;text-align: center;&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
| 2.B
| 2014/15
|22
|1
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |22
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |1
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|2.
|2015/16
|37
|2
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| -
| -
|
|
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |37
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |2
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2| Denera!!77!!3!!-!!-!!-!!-!!-!!-!! !! !! -!! - !!77!!3
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=2 valign=&quot;center&quot;|'''[[Real Oviedo|Oviedo]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|Espainia}}&lt;/small&gt;
|2.
|2016/17
|14
|0
|1
|0
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |15
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |0
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!14!!0!!1!!0!! - !! - !! -!! -!! !! !! -!! -!!15!!0
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Bilbao Athletic]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
|2.B
|2017/18
|36
|6
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| -
| -
|
|
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |36
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; |6
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!36!!6!!-!!-!! - !! - !! -!! -!! !! !! -!! -!!36!!6
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Athletic]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
|1.
|2017/18
|0
|0
|1
|0
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|0
|0
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |1
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; |0
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!0!!0!!1!!0!! - !! - !! 0!! 0!! !! !! -!! -!!1!!0
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;3&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Real Racing Club de Santander|Racing]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|Espainia}}&lt;/small&gt;
|2.B
|2018/19
| 33
| 2
|5
|0
| -
| -
| -
| -
|
|
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 38
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 2
|- style=&quot;text-align: center;&quot; bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2.
|2019/20
| 1
| 0
| 1
| 0
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 2
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 0
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!34!!2!!6!!0!! - !! - !! -!! -!! !! !! -!! -!!40!!2
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Club Deportivo Atlético Baleares|Atlético Baleares]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|Katalunia}}&lt;/small&gt;
|2.B
|2019/20
| 5
| 0
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|
|
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 5
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 0
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!5!!0!!-!!-!! - !! - !! -!! -!! !! !! -!! -!!5!!0
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Real Racing Club de Santander|Racing]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|Espainia}}&lt;/small&gt;
|2.B
|2020/21
| 22
| 0
| 1
| 0
| -
| -
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 23
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 0
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!22!!0!!1!!0!! - !! - !! -!! -!! !! !!-!! - !!23!!0
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Amorebieta Kirol Elkartea|Amorebieta]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
|2.
|2021/22
| 28
| 1
| 1
| 0
| -
| -
| -
| -
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 29
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 1
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!28!!1!!1!!0!! - !! - !! -!! -!! -!! -!!-!!- !!29!!1
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Club Deportivo Castellón|Castelló]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|Katalunia}}&lt;/small&gt;
|1.F
|2022/23
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | -
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2| Denera!!-!!-!!-!!-!!-!!-!!-!!-!! -!! -!!-!!-!! -!! -
|-align=center bgcolor=000000 style=&quot;color: white;&quot;
!colspan=&quot;3&quot; valign=&quot;center&quot;|'''Ibilbide osoan''' !!236!!13!!10!!0!!-!!-!!0!!0!! -!! -!! -!! -!!246!!13
|}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.athletic-club.eus/eu/jokalariak/oscar-gil-oses Fitxa - www.athletic-club.eus]

{{bizialdia|1995eko||Gil, Oscar}}

{{Biografia zirriborroa|Nafarroa}}

[[Kategoria:Azkoiendarrak]]
[[Kategoria:Nafarroa Garaiko gizon futbolariak]]
[[Kategoria:Athleticeko futbolariak 2010eko hamarkadan]]
[[Kategoria:Bilbao Athleticeko futbolariak]]
[[Kategoria:Club Deportivo Atlético Balearesen futbolariak]]
[[Kategoria:Racing de Santanderreko futbolariak]]
[[Kategoria:Real Oviedoko futbolariak]]
[[Kategoria:Baskonia Futbol Klubeko jokalariak]]
[[Kategoria:Amorebieta Kirol Elkarteko futbolariak]]</text>
      <sha1>g180bv4w7ckzsi7ddvwf56ytlnhglph</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kilmory gaztelua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>598910</id>
    <revision>
      <id>9005831</id>
      <parentid>7321044</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:48:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1598" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula
| izena = Kilmory  gaztelua
| irudia = KilmoryCastle(PatrickMackie)May2006.jpg
| irudi-oina = 
| herria = [[Lochgilphead]]
| helbidea = 
| herrialdea = Eskozia
| lekua = Eskozia
| lurraldea = [[Argyll eta Bute]]
| dn = 56
| mn = 1
| sn = 32.41
| de = 5
| me = 25
| se = 16.79
| garaia = XIX mendea
| jabea =
| webgunea = 
}}
'''Kilmory gaztelua''' ({{lang-en|Kilmory Castle}}) [[Eskozia]]ko [[Lochgilphead]] herrian dagoen [[gaztelu]] bat da. Gaur egun [[Argyll eta Bute]] eskualdeko administrazioaren egoitza da gaur egun.

== Historia ==
1550 urtearen inguruan bazen eliza bat bertan. Eliza eta inguruko lurraldea [[Paisleyko abadia]]ri zegozkion. 1575ean Kilmoryko Donald Campbellek eskuratu zuen.

1816-20 urteen artean Campbell familiak etxe bat eraiki zuen eliza zaharra zegoen tokian. Eliza Campbell Sir John Orde-rekin ezkondu zen eta honek 1829an etxea bota eta gotiko estiloan gaztelu bat eraiki zuen. Joseph Gordon Davis arkitektoak diseinatu zuen gaztelua. 1830an William Hooker botanikoak lorategia handitu eta diseinatu zuen.

Campbell-Orde baroiak bizi izan ziren bertan 1938an gaztelua saldu behar izan zuten arte. Hurrengo urteetan hainbat jabe izan zituen harik eta 1974an Argyll konderriak eskuratru zuen arte.

== Kondaira ==
Gazteluan &quot;Green Lady&quot; (Emakume berdea) mamua bizi dela diote.

== Iruditegia ==
&lt;gallery&gt;
Irudi:Kilmory Castle, Lochgilphead - geograph.org.uk - 1015689.jpg
Irudi:Kilmory Castle, Lochgilphead - geograph.org.uk - 1015693.jpg
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Argyll eta Bute konderriko gazteluak]]</text>
      <sha1>tpz16swmquycll5kk57jkdo62h3z7xy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kilchurn gaztelua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>599078</id>
    <revision>
      <id>9005830</id>
      <parentid>7321068</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:47:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1386" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula
| izena = Kilchurn gaztelua
| irudia = Kilchurn Castle from the boat.jpg
| irudi-oina = 
| herria = 
| helbidea = 
| herrialdea = Eskozia
| lekua = Eskozia
| lurraldea = [[Argyll eta Bute]]
| dn = 56
| mn = 24
| sn = 13
| de = 5
| me = 1
| se = 44
| garaia = XV mendea
| jabea =
| webgunea = 
}}
'''Kilchurn gaztelua''' ({{lang-en|Kilchurn Castle}}) [[Eskozia]]ko [[Argyll eta Bute]] eskualdean dagoen [[gaztelu]] bat da [[Awe aintzira]]ren ipar-ekialdeko muturrean. '''A mailako eraikina''' izendaturik dago.

== Historia ==
Sir Colin Campbell, Glenorchyko lehen lordak eraiki zuen 1450 urte inguruan, hasieran gazteluaren tamainakoa zen uharte txiki batean. XVI eta XVII mendeetan eraikinak gehitu zitzaizkion.

1715 eta 1745 artean [[Jakobiten matxinada]] garaian gobernuaren soldaduen gordelekua izan zen. 1760an tximistan batek jo eta gaztelua oso kaltetua gelditu zen. Orduan bertan behera utzia izan zen. 1817an aintziraren ur maila jeitsi egin zen eta uhartea lurrarekin elkartua gelditu zen.

== Iruditegia ==
&lt;gallery&gt;
Irudi:Kilchurn Castle 622A7584.jpg
Irudi:Kilchurn Castle - geograph.org.uk - 996401.jpg
Irudi:Kilchurn Castle from the north-east - geograph.org.uk - 891707.jpg
Irudi:The towerhouse, Kilchurn Castle - geograph.org.uk - 891714.jpg
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Argyll eta Bute konderriko gazteluak]]</text>
      <sha1>pjc353p6olh10kxkmuln7mmbkwq9rr6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Saddell gaztelua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>599079</id>
    <revision>
      <id>9005833</id>
      <parentid>7321069</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:50:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1355" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula
| izena = Saddell gaztelua
| irudia = Saddell Castle, 2012.JPG
| irudi-oina = 
| herria = [[Saddell]]
| helbidea = 
| herrialdea = Eskozia
| lekua = Eskozia
| lurraldea = [[Argyll eta Bute]]
| dn = 55
| mn = 31
| sn = 37.2
| de = 5
| me = 30
| se = 22.68
| garaia = XVI mendea
| jabea =
| webgunea = 
}}
'''Saddell gaztelua''' ({{lang-en|Saddell Castle}}) [[Eskozia]]ko [[Saddell]] herrian dagoen [[gaztelu]] bat da, [[Argyll eta Bute]] eskualdean, [[Kintyre]] penintsulan. '''A mailako eraikina''' izendaturik dago.

== Historia ==
Argylleko apezpikua zen David Hamiltonek eraiki zuen 1508 eta 1512. Aurretik egon zen Saddell abadiako hondarretako harriak erabiliz eraiki zen gaztelua. 1556an Arraneko kondea zen James Hamiltoni eman zion zorrak kitatzeko asmotan, eta honek MacDonald leinuari eman zion. 1558an ordea erre egin zuen Sussexeko kondeak James McDonaldek [[irlanda]]rren alde eta [[ingeles]]en aurka egin baitzuen.

1607an [[Jakue I.a Ingalaterrakoa eta VI.a Eskoziakoa]]k Campbell leinuari eman zion. 1774an Saddell House eraiki zenean gaztelua bertan behera utzi zuten.

== Iruditegia ==
&lt;gallery&gt;
Irudi:Saddell Castle3.jpg
Irudi:Saddell Castle - geograph.org.uk - 369069.jpg
Irudi:View from Saddell Castle2.JPG
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Argyll eta Bute konderriko gazteluak]]</text>
      <sha1>8aj3wcl7rquev8dumxy9vlwbb5zny1z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ballindalloch gaztelua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>609191</id>
    <revision>
      <id>9005819</id>
      <parentid>7325819</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:38:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1205" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula
| izena = Ballindalloch gaztelua
| irudia = Ballindalloch Castle2.jpg
| irudi-oina = 
| herria = [[Ballindalloch]], [[Moray]]
| herrialdea = Eskozia
| dn = 57
| mn = 24
| sn = 42.48
| de = 3
| me = 22
| se = 9.48
| garaia = XVI mendea
}}

'''Ballindalloch gaztelua''' ({{lang-en|Ballindalloch Castle}}) [[Eskozia]]ko [[Moray]] eskualdean kokatzen den gaztelua da. '''A mailako eraikina''' izendaturik dago. [[Ballindalloch]] herrian dago.

== Historia ==
1546an eraiki zen lehenengo gaztelua baina Montroseko markesak erasotu eta erre egin zenez 1645ean berreraiki egin zen. 1770 urtean James Grant generalak handitu egin zuen eta 1850 urtean Thomas MacKenzie arkitektuak ere bai. Russell eta Macpherson-Grant familien eskutan egon da historian zehar.

Honetaz gain XVII mendeko usategia eta XX mendeko lorategi harritsua ere baditu.

== Iruditegia ==
&lt;gallery&gt;
Irudi:Ballindaloch Castle.jpg
Irudi:Ballindalloch Castle - geograph.org.uk - 968658.jpg
Irudi:Ballindalloch Castle from the Water Garden - geograph.org.uk - 85969.jpg
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==
* [http://www.ballindallochcastle.co.uk/ Webgune ofiziala]
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Moray konderriko gazteluak]]</text>
      <sha1>jtnprcuvq23us1k2wd7tgany0pi6fzi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Brodie gaztelua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>609192</id>
    <revision>
      <id>9005821</id>
      <parentid>7325820</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:39:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1274" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula
| izena = Brodie gaztelua
| irudia = Brodie Castle - geograph.org.uk - 1275673.jpg
| irudi-oina = 
| herria = [[Forres]], [[Moray]]
| herrialdea = Eskozia
| dn = 57
| mn = 35
| sn = 54
| de = 3
| me = 42
| se = 32
| garaia = XVI mendea
}}

'''Brodie gaztelua''' ({{lang-en|Brodie Castle}}) [[Eskozia]]ko [[Moray]] eskualdean kokatzen den gaztelua da, [[Forres]] herriaren ondoan. '''A mailako eraikina''' izendaturik dago.

== Historia ==
Dirudienez Malcolm IV.a Eskoziakoak Brodie leinuari 1160an lurralde hau eman zion eta honek 1567an eraiki zuen lehenengo gaztelua. 1645ean Lewis Gordon, Huntlyko markesak erasotu eta suak suntsitu zuen. 1824an [[William Burn]] arkitetoak berriztu eta handitu egin zuen. 2003an National Trust for Scotland erakundeak eskuratu zuen.

Gazteluaren inguruan [[Rodney harria|Rodney harri piktoa]] aurkitu zen eta gazteluan ikusgai dago.

== Iruditegia ==
&lt;gallery&gt;
Irudi:Brodie Castle 01.jpg
Irudi:Brodie Castle - geograph.org.uk - 975265.jpg
Irudi:Brodie Castle from the North West - geograph.org.uk - 476732.jpg
Irudi:Brodie Castle from the south west - geograph.org.uk - 1278412.jpg
Irudi:Rodney01.JPG|[[Rodney harria]].
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Moray konderriko gazteluak]]</text>
      <sha1>qp74yx2pmw3bbl3621u0igc8suf6lkg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Balfourreko gaztelua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>612379</id>
    <revision>
      <id>9005813</id>
      <parentid>7325942</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:33:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1201" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula
| izena = Balfourreko gaztelua
| irudia = Balfour castle shapinsay.jpg
| irudi-oina = 
| herria = [[Balfour]]
| helbidea = 
| herrialdea = Eskozia
| lekua = Eskozia
| lurraldea = [[Orkadak]]
| dn = 59
| mn = 01
| sn = 54.48
| de = 2
| me = 54
| se = 59.76
| garaia = 1847
| jabea =
| webgunea = 
}}
'''Balfourreko gaztelua''' ({{lang-en|Balfour Castle}}) [[Eskozia]]ko [[Balfour]] herrian dagoen [[gaztelu]]a da, [[Orkadak]] uhartedian. '''A mailako eraikina''' izendaturik dago.

== Historia ==
Shapinsay uharte txikia aurrehistoriatik populatua izan da, hori erakusten du Burdin Aroko [[Burroughston Broch]] gotorlekuak.

XVIII mendean babes egitura bat altxatu zen baina gaur egungo gaztelua David Balfour koronelak eraiki arazi zuen 1847an. Arkitektoa [[David Bryce]] eskoziarra izan zen.

== Iruditegia ==
&lt;gallery&gt;
Irudi:Balfour Castle - geograph.org.uk - 485291.jpg
Irudi:Balfour Castle - geograph.org.uk - 1446180.jpg
Irudi:Drinks are served in the Gatehouse of Balfour Castle - geograph.org.uk - 952924.jpg
Irudi:Balfour Castle and a seaside &quot;folly&quot; - geograph.org.uk - 952928.jpg
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Orkadetako gazteluak]]</text>
      <sha1>heysp5col26hhpufyd9cz89atoxb6ag</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Noltland gaztelua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>612382</id>
    <revision>
      <id>9005817</id>
      <parentid>7325944</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:36:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1546" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula
| izena = Noltland gaztelua
| irudia = Noltland Castle 20110529.jpg
| irudi-oina = 
| herria = [[Pierowall]]
| helbidea = 
| herrialdea = Eskozia
| lekua = Eskozia
| lurraldea = [[Fitxategi:2007 Flag of Orkney.svg|20px]] [[Orkadak]]
| dn = 59
| mn = 19
| sn = 14.52
| de = 3
| me = 0
| se = 15.84
| garaia = XVI mendea
| jabea =
| webgunea = 
}}
'''Noltland gaztelua''' ({{lang-en|Noltland Castle}}) [[Eskozia]]ko [[Pierowall]] herrian dagoen [[gaztelu]]a da, [[Orkadak]] uhartedian. '''A mailako eraikina''' izendaturik dago.

== Historia ==
1560 urtean Adam Bothwell Orkadetako apezpikuak bere anaia Gilbert Balfourri Notland lurraldea eman zion eta honek eraiki zuen gaztelua. Hau [[Maria I.a Eskoziakoa]]ren alde azaldu zen eta Robert Stewart Orkadetako Earlak setiatu egin zuen 1570 inguruan baina atzera egin behar izan zuen. 1598an haren seme Patrick Stewartek setiatu zuen berriz eta eskuratu ez arren kalte handiak eregin zizkion.

1606rako konpondu eta Sir John Arnot-ek erosi zuen. 1650an ordea [[Hiru Erresumen Gerra]]n [[Covenanter]]rek gaztelua eskuratu eta su eman zioten. 1881ean hondarretan zegoela aipatzen da eta 1911an Balfour familiak Estatuari eman zion. Gaur egun Historic Scotland erakundeak kudeatzen du.

== Iruditegia ==
&lt;gallery&gt;
Irudi:Noltland Castle.jpg
Irudi:Noltland Castle 20110529 courtyard.jpg
Irudi:Notland Castle, Pierowall - geograph.org.uk - 284573.jpg
Irudi:Noltland Castle 20110529 kitchen.jpg
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Orkadetako gazteluak]]</text>
      <sha1>n7mujmh7ixn925eyewz3ywqbndjnw4o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rothesayko gaztelua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>615458</id>
    <revision>
      <id>9005832</id>
      <parentid>8148728</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:49:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2348" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula
| izena = Rothesayko gaztelua
| irudia = RothesayCastleNW.JPG
| irudi-oina = 
| herria = [[Rothesay]]
| helbidea = 
| herrialdea = Eskozia
| lekua = Eskozia
| lurraldea = [[Argyll eta Bute]]
| dn = 55
| mn = 50
| sn = 11.26
| de = 5
| me = 3
| se = 18.15
| garaia = XIII mendea
| jabea =
| webgunea = 
}}
'''Rothesayko gaztelua''' ({{lang-en|Rothesay Castle}}) [[Eskozia]]ko [[Rothesay]] herrian dagoen [[gaztelu]] bat da. Stewart familiaren egoitza izan zen eta Eskoziako hainbat errege bizi izan ziren bertan. '''A mailako eraikina''' izendaturik dago.

== Historia ==
Bute konderriko hiriburua izan zen, bertan Bute, [[Arran uhartea|Arran]] eta Cumbrae uharteak zeuden. Stewart familiaren domeinua zen eta hauek 1230 hamarkadan Rothesayko gaztelua eraiki zuten Norvegiarren erasoei aurre egiteko. 1263an Norvegiarrek eskuratu zuten baina utzi beharra izan zuten, Norvegiarren Eskoziako garaia bukatzear baitzen. Hasierako gaztelu hark 3 metro sendo zen 43 metro luzerako harresia zuen. XIII mendearen bukaeran gaztelua gotortu egin zuten lau dorre zirkular gehituz.

[[Eskoziako Independentzia Gerrak|Eskoziako Independentzia Gerretan]] eragin handia izan zuen familiak eta Eskoziako koroa eskuratu zuten. Honen ondorioz [[Roberto II.a Eskoziakoa|Roberto II.a]] eta [[Roberto III.a Eskoziakoa|Roberto III.a]] erregeen egoitza bihurtu zen gaztelua.

XVI eta XVII mendeetan handitu eta sendotu egin zuten berriz. XVII mendean ingelesen alde jokatu zuen eta [[Oliver Cromwell]]en armada izan zen bertan. 1660an hauek alde egin zutenean gazteluaren zati handiak desegin zituzten. Orduan bertan behera utzia izan zen eta 1870 hamarkadararte ez zituzzten hondarrek egokitze lanak egin. XX mende hasieran berriztatze lan beriak egin zituzten. 1961ean Eskoziako gobernuak hartu zuen beregain eta gaur egun Historic Scotland erakundeak kudeatzen du.

== Iruditegia ==
&lt;gallery&gt;
Irudi:RothesayCastleN.JPG
Irudi:Rothesay Castle 20100926 courtyard with pigeon tower.jpg
Irudi:Rothesay Castle 20100926 pigeon tower.jpg
Irudi:RothesayCastleS.jpg
Irudi:Rothesay, castle moat - geograph.org.uk - 922680.jpg
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==
* {{en}} [http://www.historic-scotland.gov.uk/propertyresults/propertyoverview.htm?PropID=PL_238 Historic Scotlanden webgunea]
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Argyll eta Bute konderriko gazteluak]]</text>
      <sha1>5xybkb24ye9ghs9q0vbhfgrzcki0ztx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Breachacha gaztelua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>615474</id>
    <revision>
      <id>9005825</id>
      <parentid>7326101</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:44:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1296" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula
| izena = Breachacha gaztelua
| irudia = Breachacha Castle, Coll - geograph.org.uk - 808014.jpg
| irudi-oina = 
| herria = [[Coll]] uhartea
| helbidea = 
| herrialdea = Eskozia
| lekua = Eskozia
| lurraldea = [[Argyll eta Bute]]
| dn = 56
| mn = 35
| sn = 26.88
| de = 6
| me = 37
| se = 40.8
| garaia = XV mendea
| jabea =
| webgunea = 
}}
'''Breachacha gaztelua''' ({{lang-en|Breachacha Castle}}) [[Eskozia]]ko [[Coll]] uhartean dagoen [[gaztelu]] bat da, [[Argyll eta Bute]] eskualdean. '''A mailako eraikina''' izendaturik dago.

== Historia ==
Coll uharteko Macleans familiak eraiki zuen dorretxea 1431 urtean. 1750an jauregi batek ordezkatu zuen hasierako dorretxetik 140 metrotara.

XIX menderako bertan behera utzia zegoen eta jadanik hondarretan. 1960 hamarkadan berriztu egin zuen Major N. V. MacLean Bristolek

== Iruditegia ==
&lt;gallery&gt;
Irudi:Breachacha Castle, Coll - geograph.org.uk - 279699.jpg|Gaztelu zaharra.
Irudi:The 'new' Breachacha Castle - geograph.org.uk - 869321.jpg|Jauregi berria.
Irudi:The Breachacha Castles - geograph.org.uk - 869325.jpg|Eraikin biak.
Irudi:Breachacha beach (geograph 2419877).jpg|Breachacha hondartza.
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Argyll eta Bute konderriko gazteluak]]
[[Kategoria:Coll]]</text>
      <sha1>47w7yhqukv83oiyob0m396n54qjuxno</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Inveraray gaztelua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>616693</id>
    <revision>
      <id>9005829</id>
      <parentid>7326318</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:47:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1790" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula
| izena = Inveraray gaztelua
| irudia = Inveraray Castle from above.jpg
| irudi-oina = Inveraray gazteluaren ikuspegi orokorra.
| herria = [[Inveraray]]
| helbidea = [[Argyll eta Bute]]
| herrialdea = Eskozia
| lekua = Eskozia
| lurraldea =
| dn = 56
| mn = 14
| sn = 15.06 
| de = 5
| me = 4
| se = 28.53
| garaia = [[XVIII. mendea]]
| estiloa = [[Arkitektura neogotiko]]a
| garaiera =
| solairuak =
| arkitektoa =
| eraikitzailea =
| egitura ingeneritza =
| amaiera =
| jabea =
| webgunea = http://www.inveraray-castle.com/ www.inveraray-castle.com
}}
'''Inveraray gaztelua''' ([[Eskoziako gaelera]]z ''Caisteal Inbhir Aora'') [[Eskozia]]ko [[Argyll eta Bute]] konderriko [[Inveraray]] udalerritik hurbil dagoen [[landa]] [[jauregi]] edo [[gotorleku]] bat da. [[Loch Fyne]] aintziraren ertzean dago. [[XVII. mendea|XVII. mende]] ezkeroztik kokaleku hau Campbell [[klan]]eko buruzagia zen [[Argyllgo dukea]]ren egoitza izan da. '''A mailako eraikina''' izendaturik dago.
 
== Historia ==
Kokaleku honetako lehenbiziko gaztelua [[1450]]ean Lord Campbell edo Duncan Campbellen aginduz eraiki zen.

Gaur egungo eraikina [[1750ko hamarkada]]n [[Arkitektura neogotiko]] estiloan eraikitzen hasi zen, bere [[William Adam (arkitektoa)|William Adam]] eta [[Roger Morris]] arkitektoak daude.

== Iruditegia ==
&lt;gallery&gt;
Irudi:Inveraray Castle - south-west facade.jpg|[[2014]]an.
Irudi:Inverary Castle Morris edited.jpg|[[1880]]an.
Irudi:Inveraray Castle Innen 1.jpg|Barnealdea.
Irudi:Inveraray Castle Innen 2.jpg|Barnealdea.
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==
* [http://www.inveraray-castle.com/ Inveraray gazteluaren webgunea] {{en}}
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Argyll eta Bute konderriko gazteluak]]
[[Kategoria:Eskoziako jauregiak]]
[[Kategoria:Arkitektura neogotikoa]]</text>
      <sha1>a4ymkfkxkopzxfdwbys0iy79i438nj8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>7 Up</title>
    <ns>0</ns>
    <id>622709</id>
    <revision>
      <id>9005594</id>
      <parentid>8894889</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:26:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="901" xml:space="preserve">{{elikagai infotaula}}
'''Seven Up''' edota '''7 Up''' mundu osoan barna denda, merkatalgune, jatetxe eta edari-makinetan salgai egon ohi den [[lima (fruitu)|lima]]-[[limoi]] zaporeko [[gas]]dun [[freskagarri]] marka bat da. [[AEN]]etan Dr Pepper Snapple Group taldeak ekoizten du eta gainontzeko herrialdeetan [[PepsiCo]] multinazionalak.

== Historia ==
[[1929]]ean [[Charles Leiper Grigg]] asmatzaileak [[Saint Louis (Missouri)|Saint Louis]] hirian sortu zuen. [[1980ko hamarkada]]ren amaieraldera gaur egun freskagarriaren ikur den [[Fido Dido]] pertsonaia asmatu zen.

== Ikus gainera ==
* [[Fido Dido]]
* [[Pepsi]]
* [[Sprite]]

== Kanpo estekak ==
* [http://www.7up.com/ 7 Up freskagarriaren webgunea] {{en}}
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Freskagarriak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako edariak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako asmakizunak]]
[[Kategoria:Edari markak]]</text>
      <sha1>a8e479bzcdvqrp15fyxls25jo44d42s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005708</id>
      <parentid>9005594</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:21:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Ikus gainera */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="902" xml:space="preserve">{{elikagai infotaula}}
'''Seven Up''' edota '''7 Up''' mundu osoan barna denda, merkatalgune, jatetxe eta edari-makinetan salgai egon ohi den [[lima (fruitu)|lima]]-[[limoi]] zaporeko [[gas]]dun [[freskagarri]] marka bat da. [[AEN]]etan Dr Pepper Snapple Group taldeak ekoizten du eta gainontzeko herrialdeetan [[PepsiCo]] multinazionalak.

== Historia ==
[[1929]]ean [[Charles Leiper Grigg]] asmatzaileak [[Saint Louis (Missouri)|Saint Louis]] hirian sortu zuen. [[1980ko hamarkada]]ren amaieraldera gaur egun freskagarriaren ikur den [[Fido Dido]] pertsonaia asmatu zen.

== Ikus, gainera ==
* [[Fido Dido]]
* [[Pepsi]]
* [[Sprite]]

== Kanpo estekak ==
* [http://www.7up.com/ 7 Up freskagarriaren webgunea] {{en}}
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Freskagarriak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako edariak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako asmakizunak]]
[[Kategoria:Edari markak]]</text>
      <sha1>3wxpf5m2zrwmaqn9dzd5x8hlxlwt6ir</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Banana split</title>
    <ns>0</ns>
    <id>631975</id>
    <revision>
      <id>9005585</id>
      <parentid>7326805</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:23:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1318" xml:space="preserve">{{elikagai infotaula}}
'''Banana split''' nagusiki [[izozki]] eta [[banana]]z eginiriko [[azkenburu]] bat da.

Platertxo luzexka baztean zerbitzatu ohi da. Bi luzetan ebakitako [[banana]] batez osatzen da, hortik bere [[ingeles]]ezko &quot;split&quot; izena.

Aldaera ugari ditu, baina klasikoena [[banilla|bainila]] gozozko bolak, [[esnedun txokolate]]a eta [[marrubi]] zatitxoak dituena da, lerroan zerbitzatu ohi da. Bainila [[izozki]]aren gainean marrubi biribiltzoak jarri ohi dira, marrubiaren gainean txokolate xarabea eta txokolatearen gainean marrubia. Goialdea [[intxaur]]rak, [[esne irabiatu]]a eta [[gereziondo|gerezi]] bat daramtza.

== Sorreraren bi bertsio ==
Azkenburu ospetsu honen sorreraren bi bertsio daude:

Lehenbiziko bertsioaren arabera, [[1904]]ean [[Pennsylvania]] estatuko [[Latrobe (Pennsylvania)|Latrobe]] udalerrian Tassel Botikako botikari ikasle batek sortu omen zuen.

Bigarren bertsioaren arabera, [[Ohio]]ko [[Wilmington (Ohio)|Wilmington]] hirian dioetenez, [[1907]]an azkenburua bertan sortu omen zuten, Wilmington College ikastetxeko ikasleak azkenburu berezi eta goxo batekin erakartzeko asmoz gozogintza lehiaketa bat ospatu zutenean.

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako azkenburukoak]]
[[Kategoria:Azkenburukoak]]
[[Kategoria:Izozkiak]]</text>
      <sha1>p2pqlmxepkpkkzfy9mylwsf9u905eo9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Motozerra</title>
    <ns>0</ns>
    <id>652465</id>
    <revision>
      <id>9005652</id>
      <parentid>9002120</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:11:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xabier Armendaritz</username>
        <id>448</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="742" xml:space="preserve">{{objektu infotaula}}

'''Motozerra''' gida barra bat inguratuz biraka dabilen [[kate]] horzdun bat duen [[zerra]]tzeko gailu bat da, [[gasolina]]zko motor batek edo [[motor elektriko]] batek eraginda dabilena. [[Zur]]a mozteko erabili ohi da gehienbat ([[zuhaitz]]ak, [[zuhaixka]]k, [[enbor]]rak, [[adar]]rak...), baina badira [[hormigoi]]a ebakitzeko motozerra bereziak. Bestalde, batzuetan, zura ebakitzeko fabrikatutako motozerrak [[izotz]]a ebakitzeko erabiltzen dira; adibidez, izotz eskulturak egiteko, edo izotz geruza zulatuta azpian dagoen ur masara iristeko.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==

{{autoritate kontrola}}


{{Nekazaritza eta lorezaintzako tresnak}}

[[Kategoria:Basogintza makinak]]</text>
      <sha1>izxu3nsvjfgqn7uils1q6ehurrdy2db</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005653</id>
      <parentid>9005652</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:14:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xabier Armendaritz</username>
        <id>448</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="775" xml:space="preserve">{{objektu infotaula}}

'''Motozerra''' gida barra bat inguratuz biraka dabilen [[kate]] horzdun bat duen [[zerra]]tzeko gailu bat da, [[gasolina]]zko motor batek edo [[motor elektriko]] batek eraginda dabilena. [[Zur]]a mozteko erabili ohi da gehienbat ([[zuhaitz]]ak, [[zuhaixka]]k, [[zurtoin|enborrak]], [[zuhaitz adar|adarrak]], [[ohol]]ak...), baina badira [[hormigoi]]a ebakitzeko motozerra bereziak. Bestalde, batzuetan, zura ebakitzeko fabrikatutako motozerrak [[izotz]]a ebakitzeko erabiltzen dira; adibidez, izotz eskulturak egiteko, edo izotz geruza zulatuta azpian dagoen ur masara iristeko.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==

{{autoritate kontrola}}


{{Nekazaritza eta lorezaintzako tresnak}}

[[Kategoria:Basogintza makinak]]</text>
      <sha1>ds4lzgwgv7k17ana8m12bseo7aa4v0v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gerard Desargues</title>
    <ns>0</ns>
    <id>654715</id>
    <redirect title="Girard Desargues" />
    <revision>
      <id>9005992</id>
      <parentid>5466140</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:07:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Girard Desargues]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Girard Desargues]]</text>
      <sha1>ibequ7rujdkacbyzu7uh1l4h0xqydov</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>RB Leipzig</title>
    <ns>0</ns>
    <id>667153</id>
    <revision>
      <id>9005562</id>
      <parentid>9002427</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:50:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Trikumiku</username>
        <id>101250</id>
      </contributor>
      <comment>/* 2022/2023 Taldea */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7363" xml:space="preserve">{{Futbol-talde infotaula
| berezko izena = RB Leizig
| ezkutu irudia = 
| ezizenak = ''Die roten Bullen'' (&quot;zezen gorriak&quot;)
| hiria = [[Leipzig]] ([[Alemania]])
| sorrera urtea = [[2009]]
| zelaia = [[Red Bull Arena (Leipzig)|Red Bull Arena]]
| zelai inaugurazioa = [[1954]]
| zelai edukiera = 42.959
| presidentea ={{banderaikur|Alemania}} Oliver Mintzlaff
| entrenatzailea ={{banderaikur|Italia}} Domenico Tedesco
| liga = [[Bundesliga]] 
| denboraldia = 2021-22
| postua = 4.a

| ezker-esku eredua 1 =_rbl2122h
| gorputz eredua 1 =_rbl2122H
| eskuin-esku eredua 1 =_rbl2122h
| praka eredua 1 = _rbl2021h
| galtzerdi eredua 1 = 
| ezker-eskua 1 =FFFFFF
| gorputza 1 =FFFFFF
| eskuin-eskua 1 =FFFFFF
| prakak 1 =FF0000
| galtzerdiak 1 =FF0000

| ezker-esku eredua 2 =_rbl2122a
| gorputz eredua 2 =_rbl2122A
| eskuin-esku eredua 2 =_rbl2122a
| praka eredua 2 = _rbl2122a
| galtzerdi eredua 2 = 
| ezker-eskua 2 =000025
| gorputza 2 =ffffff
| eskuin-eskua 2 =000025
| prakak 2 =000025
| galtzerdiak 2 =000025

| webgunea = [http://www.dierotenbullen.com/ www.dierotenbullen.com]
}}
[[Fitxategi:2019-10-23 Fußball, Männer, UEFA Champions League, RB Leipzig - FC Zenit St. Petersburg IMG 0123 by Stepro.jpg|thumb|250px|2019-20 denboraldiko taldea, [[Txapeldunen Liga]]n.]]
[[Fitxategi:Red Bull arena, Leipzig von oben Zentralstadion.jpg|thumb|250px|[[Red Bull Arena (Leipzig)|Red Bull Arena]].]]
'''RB Leizig''' (izen osoa ''RasenBallsport Leipzig e.V'') [[Alemania]]ko [[Leipzig]] hiriko futbol taldea da. 2016-17an egin zuen debuta Bundesligan.

[[Red Bull Arena (Leipzig)|Red Bull Arena]] estadioan jokatzen du.

== Historia ==
2009an sortu zuen [[Red Bull GmbH|Red Bull]] konpainiak eta zortzi urtetan Bundesligara iritsi da. ''SSV Markanstädt'' taldearen tokia hartu zuen, honek harrobiko taldeak eta talde teknikoa ere ezarri zuen.

Talde berriaren sorrera boikoteatzen saiatu ziren hiriko talde historikoetako zaleak, [[1. FC Lokomotive Leipzig|Lokomotive Leipzig]] eta [[FC Sachsen Leipzig|Sachsen Leipzig]]. Alemaniako beste hainbat hiritan ere arazoak izan ditu, hala Berlinen edo Dortmunden, &quot;plastikozko taldea&quot; ezizena eman diote. Hala ere laugarren mailan jokatzen hasi eta mailaz igotzen joan zen 2015-16 denboraldian bigarren mailako bigarren postua eskuratu eta Bundesligara igo zen arte. Lehenengo denboraldia bikaina zan zuen eta bigarren postua eskuratu zuen Bundesligan. 2017-18ko [[Txapeldunen Liga]]tik kanpora gelditu ondoren [[UEFA Europa League|Europa Leagueko]] final laurdenetara iritsi zen. 2020an Txapeldunen Ligako finalerdiak jokatu zituen baina [[Paris Saint-Germain FC|Paris Saint-Germainek]] utzi zuen finalik gabe. 2020-21 denboraldian Ligan eta Kopan bigarren egin zuen.

2010ko uztailean Red Bull Arena estadio berriztua estreinatu zuen, 44.199 ikuslerentzako tokia duena.

== Uniformea ==
Kolore gorria eta zuria konbinatzen ditu ekipamenduan. Hauek dira azken urteetan erabilitakoak:
{|
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _RB1718h|
  gorputz eredua = _leipzig1718h|
  eskuin-esku eredua = _RB1718h|
  praka eredua = _shorts|
  galtzerdi eredua = _polonia16h|
  ezker-eskua = FFFFFF|
  gorputza = FFFFFF|
  eskuin-eskua = FFFFFF|
  prakak = ff0000|
  galtzerdiak = FFFFFF|
  izenburua = 2017-2018|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _rb1819h|
  gorputz eredua = _rbl1819h|
  eskuin-esku eredua = _rb1819h|
  praka eredua = _shorts|
  galtzerdi eredua = _pol18H|
  ezker-eskua = FFFFFF|
  gorputza = FFFFFF|
  eskuin-eskua = FFFFFF|
  prakak = ff0000|
  galtzerdiak = FFFFFF|
  izenburua = 2018-2019|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _rbl1920H|
  gorputz eredua = _rblei1920h|
  eskuin-esku eredua = _rbl1920H|
  praka eredua = |
  galtzerdi eredua = |
  ezker-eskua = FFFFFF|
  gorputza = FFFFFF|
  eskuin-eskua = FFFFFF|
  prakak = ff0000|
  galtzerdiak = FFFFFF|
  izenburua = 2019-2020|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _rbl2021h|
  gorputz eredua = _rbl2021H|
  eskuin-esku eredua = _rbl2021h|
  praka eredua = _rbl2021h|
  galtzerdi eredua = _rbl2021h|
  ezker-eskua = FFFFFF|
  gorputza = FFFFFF|
  eskuin-eskua = FFFFFF|
  prakak = ff0000|
  galtzerdiak = FF0000|
  izenburua = 2020-2021|
}}
|
{{Futbolerako kit-a |
  ezker-esku eredua = _rbl2122h|
  gorputz eredua = _rbl2122h|
  eskuin-esku eredua = _rbl2122h|
  praka eredua = _rbl2021h|
  galtzerdi eredua = |
  ezker-eskua = FFFFFF|
  gorputza = FFFFFF|
  eskuin-eskua = FFFFFF|
  prakak = ff0000|
  galtzerdiak = FF0000|
  izenburua = 2021/2022|
}}
|
|}

== 2022/2023 Taldea ==
2022ko uztailaren 31an eguneratua.
{{Fs start}}
{{Fs player|no= 1|nat=HUN|pos=ATE|name=[[Péter Gulácsi]]}}
{{Fs player|no= 2|nat=GUI|pos=ATZ|name=[[Mohamed Simakan]]}}
{{Fs player|no= 3|nat=GAL|pos=ATZ|name=[[Angeliño]]}}
{{Fs player|no= 4|nat=HUN|pos=ATZ|name=[[Willi Orbán]]}}
{{Fs player|no= 7|nat=CAT|pos=ERD|name=[[Dani Olmo]]}}
{{Fs player|no= 8|nat=MLI|pos=ERD|name=[[Amadou Haidara]]}}
{{Fs player|no= 9|nat=DEN|pos=AUR|name=[[Yussuf Poulsen]]}}
{{Fs player|no=10|nat=SWE|pos=ERD|name=[[Emil Forsberg]]}}
{{Fs player|no=16|nat=GER|pos=ATZ|name=[[Lukas Klostermann]]}}
{{Fs player|no=17|nat=HUN|pos=ERD|name=[[Dominik Szoboszlai]]}}
{{Fs player|no=18|nat=FRA|pos=AUR|name=[[Christopher Nkunku]]}}
{{Fs player|no=19|nat=POR|pos=AUR|name=[[André Silva]]}}
{{Fs player|no=21|nat=GER|pos=ATE|name=[[Janis Blaswich]]}}
{{Fs player|no=23|nat=GER|pos=ATZ|name=[[Marcel Halstenberg]]}}
{{Fs player|no=24|nat=AUT|pos=ERD|name=[[Xaver Schlager]]}}
{{Fs mid}}
{{Fs player|no=27|nat=AUT|pos=ERD|name=[[Konrad Laimer]]}}
{{Fs player|no=32|nat=CRO|pos=ATZ|name=[[Josko Gvardiol]]}}
{{Fs player|no=35|nat=NED|pos=ATZ|name=[[Solomon Bonnah]]}}
{{Fs player|no=38|nat=GAL|pos=AUR|name=[[Hugo Novoa]]}}
{{Fs player|no=39|nat=GER|pos=ATZ|name=[[Benjamin Henrichs]]}}
{{Fs player|no=44|nat=SVN|pos=ERD|name=[[Kevin Kampl]]}}
{{Fs player|no= -|nat=NGA|pos=AUR|name=[[Ademola Lookman]]}}
{{Fs player|no= -|nat=GER|pos=AUR|name=[[Fabrice Hartmann]]}}
{{Fs player|no= -|nat=GER|pos=ERD|name=[[Joscha Wosz]]}}
{{Fs player|no= -|nat=SEN|pos=ATZ|name=[[Sanoussy Ba]]}}
{{Fs player|no= -|nat=GUI|pos=ERD|name=[[Ilaix Moriba]]}}
{{Fs player|no= -|nat=CHE|pos=ATE|name=[[Yvon Mvogo]]}}
{{Fs player|no= -|nat=GER|pos=ATE|name=[[Oskar Preil]]}}
{{Fs player|no= -|nat=NOR|pos=AUR|name=[[Alexander Sorloth]]}}
{{Fs player|no= -|nat=GER|pos=ATZ|name=[[David Raum]]}}
{{Fs end}}

== Palmaresa ==
=== Alemanian: 0 ===
* [[Bundesliga]] (0): bigarrena 2016-17an eta 2020-21ean.
* [[Alemaniako Futbol Kopa|Alemaniako Kopa]] (0): finalista 2019an eta 2021ean.
* [[Saxoniako Kopa]] (2): 2011, 2013
=== Nazioartean: 0 ===
* [[Txapeldunen Liga]] (0): final erdiak 2019-20an.
* [[UEFA Europa League|Europa League]] (0): final laurdenak 2017-18an.

== Euskal taldeen aurkako partidak ==
Hauek dira Europako txapelketa ofizialetan RB Leipzigek euskal taldeen aurka jokatu dituen partidak:

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Denboraldia !! Txapelketa !! Fasea !! Etxekoa !! Emaitza !! Kanpokoa
|-
| 2021-22 || [[UEFA Europa League]] || Final 16ak || RB Leipzig&lt;br/&gt;[[Real Sociedad]] || align=center|2-2&lt;br/&gt;1-3 || [[Real Sociedad]]&lt;br/&gt;RB Leipzig
|}

== Kanpo estekak ==
* {{de}} [http://www.dierotenbullen.com/ R. B. Leipzigen webgune ofiziala]
{{autoritate kontrola}}


{{Bundesliga}}

[[Kategoria:Alemaniako futbol taldeak|Leipzig, RB]]
[[Kategoria:Leipzigeko kirola]]</text>
      <sha1>eorq5vahilgjgy58w36c0wajhot0l82</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bill Russell</title>
    <ns>0</ns>
    <id>668323</id>
    <revision>
      <id>9005804</id>
      <parentid>8614730</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:11:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2877" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''William Felton &quot;Bill&quot; Russell''' ([[Monroe (Louisiana)|Monroe]], [[Luisiana]], {{data|1934|02|12}} - [[Mercer Island (Washington)|Mercer Island]], [[Washington (estatua)|Washington]], [[2022]]ko [[uztailaren 31]]) [[estatubatuar]] [[saskibaloi]]-jokalaria izan zen, [[NBA]]ko inoizko hoberenetarikoa.

Russellek 13 urtez jokatu zuen [[Boston Celtics]]erako, NBA txapelketa 11 aldiz irabazita. Talde horren dinastiaren pieza nagusia izan zen 1950 eta 1960ko hamarkada horietan. Henri Richard-ekin batera (National Hockey League, Montreal Canadiens), Russellek markari eusten dio txapelketa gehien irabazi duen Ipar Ameriketako atleten artean. Ibilbide profesionala baino lehen, San Frantziskoko Unibertsitaterako [[NCAA]]ko bi txapelketa jarraian lortu zituen (1955 eta 1956an). Urrezko domina lortu zuen [[1956ko Udako Olinpiar Jokoak|1956ko Olinpiadetan]] AEBetako saskibaloi selekzio nazionalaren kapitain moduan.

Modu zabalean NBAko historia osoan inoiz ibilitako jokalaririk onenen artean hartuta dago. 1996an inoizko 50 jokalari onenen artean sartu zuten. Jaurtiketak blokeatzen eta jokalaria jokalariaren aurrean egindako defentsan nabarmendu egin zen eta arrazoi nagusietakoa zen Celtics-en arrakastarako. Erreboteak hartzen ere oso trebea izan zen, arlo honetan jokalari onena izan zelarik 4 denboraldiz, baita historiako bigarren markarik onenak ezarri ere. 12 denboraldiz jarraian 1.000 errebote edo gehiago hartu zituen. [[Wilt Chamberlain]]ekin batera da jokalari bakarra partida bakar batean 50 errebote baino gehiago hartzen lortu duena. Erasoko esparruan 14.522 puntu eskuratu zuen ibilbide guztian zehar.

Earl Lloyd, Chuck Cooper eta Sweetwater Clifton aitzindariak izan zirelarik, Russell izan zen lehenengo [[afroamerikar]]ra superstar estatusa eskuratzen NBAn. Halaber, lehendabiziko entrenatzaile afroamerikarra izan zen. Eskubide zibilen aldeko mugimenduan egindako lana dela-eta, Barack Obama Presidentetzako Askatasunaren domina eman zion 2011an.

== Ibilbidea ==
* Jokalaria:
** [[Boston Celtics]] (1956–1969)
* Entrenatzailea:
** [[Boston Celtics]] (1966–1969)
** [[Seattle SuperSonics]] (1973–1977)
** [[Sacramento Kings]] (1987–1988)

== Palmaresa ==
* [[NBA]] ligako txapelduna: 11 aldiz (1957, 1959–1966, 1968, 1969)
* [[NBAko Jokalari Baliotsuenaren Saria]]: 5 aldiz (1958, 1961–1963, 1965)
* [[NBA All-Star Game]] taldean 12 aldiz aritua (1958-1969)

{{Bizialdia|1934ko|Russell, Bill}}

[[Kategoria:Boston Celtics-en jokalariak]]
[[Kategoria:Seattle Supersonics-en jokalariak]]
[[Kategoria:Sacramento Kings-en jokalariak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako saskibaloi jokalariak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarrak]]
[[Kategoria:Louisianarrak]]
[[Kategoria:1934ko jaiotzak]]
[[Kategoria:Olinpiar Jokoetako dominadunak saskibaloian]]
[[Kategoria:1956ko Udako Olinpiar Jokoetako dominadunak]]</text>
      <sha1>04a0wy8fenze2j5gqrpxg8udl2020df</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005805</id>
      <parentid>9005804</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:12:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2884" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''William Felton &quot;Bill&quot; Russell''' ([[Monroe (Louisiana)|Monroe]], [[Luisiana]], {{data|1934|02|12}} - [[Mercer Island (Washington)|Mercer Island]], [[Washington (estatua)|Washington]], [[2022]]ko [[uztailaren 31]]) [[estatubatuar]] [[saskibaloi]]-jokalaria izan zen, [[NBA]]ko inoizko hoberenetarikoa.

Russellek 13 urtez jokatu zuen [[Boston Celtics]]erako, NBA txapelketa 11 aldiz irabazita. Talde horren dinastiaren pieza nagusia izan zen 1950 eta 1960ko hamarkada horietan. Henri Richard-ekin batera (National Hockey League, Montreal Canadiens), Russellek markari eusten dio txapelketa gehien irabazi duen Ipar Ameriketako atleten artean. Ibilbide profesionala baino lehen, San Frantziskoko Unibertsitaterako [[NCAA]]ko bi txapelketa jarraian lortu zituen (1955 eta 1956an). Urrezko domina lortu zuen [[1956ko Udako Olinpiar Jokoak|1956ko Olinpiadetan]] AEBetako saskibaloi selekzio nazionalaren kapitain moduan.

Modu zabalean NBAko historia osoan inoiz ibilitako jokalaririk onenen artean hartuta dago. 1996an inoizko 50 jokalari onenen artean sartu zuten. Jaurtiketak blokeatzen eta jokalaria jokalariaren aurrean egindako defentsan nabarmendu egin zen eta arrazoi nagusietakoa zen Celtics-en arrakastarako. Erreboteak hartzen ere oso trebea izan zen, arlo honetan jokalari onena izan zelarik 4 denboraldiz, baita historiako bigarren markarik onenak ezarri ere. 12 denboraldiz jarraian 1.000 errebote edo gehiago hartu zituen. [[Wilt Chamberlain]]ekin batera da jokalari bakarra partida bakar batean 50 errebote baino gehiago hartzen lortu duena. Erasoko esparruan 14.522 puntu eskuratu zuen ibilbide guztian zehar.

Earl Lloyd, Chuck Cooper eta Sweetwater Clifton aitzindariak izan zirelarik, Russell izan zen lehenengo [[afroamerikar]]ra superstar estatusa eskuratzen NBAn. Halaber, lehendabiziko entrenatzaile afroamerikarra izan zen. Eskubide zibilen aldeko mugimenduan egindako lana dela-eta, Barack Obama Presidentetzako Askatasunaren domina eman zion 2011an.

== Ibilbidea ==
* Jokalaria:
** [[Boston Celtics]] (1956–1969)
* Entrenatzailea:
** [[Boston Celtics]] (1966–1969)
** [[Seattle SuperSonics]] (1973–1977)
** [[Sacramento Kings]] (1987–1988)

== Palmaresa ==
* [[NBA]] ligako txapelduna: 11 aldiz (1957, 1959–1966, 1968, 1969)
* [[NBAko Jokalari Baliotsuenaren Saria]]: 5 aldiz (1958, 1961–1963, 1965)
* [[NBA All-Star Game]] taldean 12 aldiz aritua (1958-1969)

{{Bizialdia|1934ko|2022ko|Russell, Bill}}

[[Kategoria:Boston Celtics-en jokalariak]]
[[Kategoria:Seattle Supersonics-en jokalariak]]
[[Kategoria:Sacramento Kings-en jokalariak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako saskibaloi jokalariak]]
[[Kategoria:Afro-amerikarrak]]
[[Kategoria:Louisianarrak]]
[[Kategoria:1934ko jaiotzak]]
[[Kategoria:Olinpiar Jokoetako dominadunak saskibaloian]]
[[Kategoria:1956ko Udako Olinpiar Jokoetako dominadunak]]</text>
      <sha1>50mxe6ov3327qdnk295apx7s5lzabyh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gartzea Semenez</title>
    <ns>0</ns>
    <id>670775</id>
    <redirect title="Gartzia Semenoitz Iruñekoa" />
    <revision>
      <id>9005988</id>
      <parentid>8256431</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:06:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]</text>
      <sha1>qkvp4esa8gryld0rt14jmb9hqya3klh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eztabaida:Gartzea Semenez</title>
    <ns>1</ns>
    <id>670776</id>
    <redirect title="Eztabaida:Gartzia Semenoitz Iruñekoa" />
    <revision>
      <id>9006001</id>
      <parentid>8256434</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:07:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Eztabaida:Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="53" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Eztabaida:Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]</text>
      <sha1>kn5pod8n0ujei99i4f0wvblatww0fu8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kakahuete-gurin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>674762</id>
    <revision>
      <id>9005606</id>
      <parentid>7330049</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:36:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1241" xml:space="preserve">{{elikagai infotaula}}
'''Kakahuete-gurina''' [[kakahuete]] erretxigortuz eginiriko eta gehienetan [[gatz]]atu edo [[azukre|gozotutako]] [[ore]] itxurako [[elikagai]] bat da. [[AEB]]etako gastronomiako osagai ezagun eta hedatuenetako bat da, gaur egun supermerkatu edo janaridendetan salgai egoten da edota etxean egin ohi da. Herrialde honetan herri kulturan duen ospea handiaren ondorioz, urtero [[urtarrilaren 24]]ean, ''Kakahuete-gurinaren Eguna'' ospatu ohi da.

Jada [[Maia zibilizazioa|maiek]] eta [[azteka|aztekek]] jaten zuten elikagaia izan arren, [[1884]]an [[Marcellus Gilmore Edson]] ingeles-kanadarra izan zen bere ekoizpena patentatu zuen lehenbizikoa. [[John Harvey Kellogg]] gosari zerealgile ospetsuak ere bere hedapenari bultzada handia eman zion.

AEBetaz gain, eta batez ere estatubatuar kulturaren eraginaren ondorioz, beste herrialde batzuetara ere hedatu den elikagaia da, tartean [[Australia]], [[Erresuma Batua]], [[Kanada]], [[Dominikar Errepublika]], [[Filipinak]], [[Japonia]], [[Papua Ginea Berria]], [[Zeelanda Berria]] eta [[Herbehereak]].

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako azkenburukoak]]
[[Kategoria:Elikagai igurtzigarriak]]
[[Kategoria:Landare-olioak]]</text>
      <sha1>58wq9mprap0ergxmi2g5ku2zflb1pis</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Muffin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>675183</id>
    <revision>
      <id>9005608</id>
      <parentid>8684004</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:37:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1087" xml:space="preserve">{{izenburu etzana}}
{{elikagai infotaula}}

'''''Muffina''''' [[gurin]]ez eta beste hainbat osagaiez egindako [[Madalena (opila)|madalena]] mota bat da. Jatorriz, [[Ingalaterra]]ko [[gozogintza]] produktu bat da, oinarri zilindrikoa eta onddo itxurako gainalde zabala ditu. Behealdea gozogintzako paper berezi batez edo aluminioz bildua du, eta bere neurriak aldakorrak izan daitezkeen arren, ez dira pertsona heldu baten esku bat baina handiagoak izaten.

[[AEB]]etan eta [[Commonwealth]] erakundeko herrialdeetan ere oso hedatuak daude.

''Muffinak'' madalenarekin antzekotasunak izan arren, produktu ezberdinak dira, madalena bezain zapore gozoa ez duelako, eta gainera ekoizpen errezeta ezberdina izateaz gain, mota askotako zapore eta osagaiak dituelako. Ohikoena [[gosari]] eta [[otordu]]etan jatea da.

== Ikus gainera ==
* ''[[Brownie]]''.

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Gozopilak]]
[[Kategoria:Erresuma Batuko azkenburukoak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako azkenburukoak]]
[[Kategoria:Gosariak]]
[[Kategoria:Ingelesezko hitzak eta esaldiak]]</text>
      <sha1>0hwizx3hds3mvkvilvn87bl7ty1aeua</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Zahartze</title>
    <ns>0</ns>
    <id>678653</id>
    <revision>
      <id>9005570</id>
      <parentid>8951892</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:56:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>aurreko ediziotan galdutako definizioa berreskuratu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="33880" xml:space="preserve">'''Zahartzea''' edo '''seneszentzia''' [[organismo]] baten funtzio fisiologikoen gainbehera mailakatua da, denboraren poderioz eta [[zelula]] mailan, [[organo (biologia)|organo]] batean nahiz organismo osoan gertatzen dena, azkenik [[heriotz]]arekin burutzeko.&lt;ref&gt;{{en}} {{Erreferentzia
|izenburua=aging
|url=https://global.britannica.com/science/aging-life-process
|argitaletxea=britannica.com
|sartze-data=2016-11-14
}}{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

Zahartzea bizidunetan ematen den ezaugarri funtzionalen pixkanakako hondatze-prozesua da. Zahartze terminoak erreferentzia egiten dio bai zelula-zahartzeari baita organismo osoaren zahartzeari ere. Organismoaren zahartzeak hilkortasun-tasaren igoera edo/eta ugalkortasun-tasaren jaitsiera dakar, organismoaren bizi zikloaren amaieran gutxienez. 

Zahartzea, organismo plurizelular guztien patua da, saihestu ezin dena, baina atzeratu egin daitekeena &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=T. B. L.|abizena=Kirkwood|izenburua=Evolution of ageing|orrialdeak=301–304|hizkuntza=en|data=1977-11|url=https://www.nature.com/articles/270301a0|aldizkaria=Nature|alea=5635|zenbakia=270|issn=1476-4687|doi=10.1038/270301a0|sartze-data=2022-05-10}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;From the Cover: Intercellular competition and the inevitability of multicellular aging - PMC (nih.gov)&lt;/ref&gt;. 1934an, kaloria-murrizketak %50ean bizitza luza zezakeela aurkitu zen. Bestalde, seneszentzia negligiblea duten espezie eta hilezkorrak izan daitezkeen (behin eta berriro birsortzen direlako) organismoak (''Hydra'', adibidez) egoteak, gai honen inguruan gehiago ikertzea eragin dute. Eta, beraz, adinarekin zerikusia duten gaixotasunetan sakontzea ere. Gizakietan gertatzen diren mutazio arraroek zahartze azkarrarekin lotuta dauden gaixotasunak sor ditzakete. 

Adintzea eragin dezaketen faktoreen artean, ingurune-faktoreak daude, esate baterako, argi ultramorearen gehiegizko esposizioak azal adintzea azkartzen du. Gorputzeko zati desberdinek adintze-tasa desberdinak dituzte. Gainera, normala da ere, espezie bereko bi organismok zahartze-tasa desberdina izatea.

== Definizioa eta ezaugarriak ==
Organismo zahartzea, izenak berak dioen bezala, organismo osoaren zahartzea da. Azkenengo hau, defini liteke adinarekin gertatzen den, hilkortasun handitze edo/eta ugalkortasun jaitsiera bezala. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Glossary: Aging and Gerontology|url=https://www.senescence.info/glossary.html|aldizkaria=www.senescence.info|sartze-data=2022-05-28}}&lt;/ref&gt; Hilkortasunaren inguruko lege batek, hain zuzen, Gompertz-Makeham-en legeak, dio, gizakien hilkortasun tasa 2 osagaien batura dela. Osagai horietako bat adinarekiko dependentea da (Gompertz-en funtzioa, Benjamin Gompertzek horrela deituta), eta horregatik, adinarekin handitzen da esponentzialki, eta beste osagaia, adinarekiko independentea da (Makeham-en terminoa, William Makehamek horrela izendatu baitzuen). 

2013an, zientzialari-talde batek zahartzearekin loturiko bederatzi ezaugarri definitu zituen, organismoen artean oso ohikoak direnak, baina, batez ere, ugaztunen artean: desegonkortasun genomikoa, telomeroen higadura, alterazio epigenetikoak, proteostasi-galera, eraendu gabeko mantenugai-detekzioa, mitokondrio-disfuntzioa, zelula zahartzea, zelula amen unadura (nekea) eta komunikazio interzelular alteratua&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Carlos|abizena=Lopez-Otin|urtea=2013|izenburua=The Hallmarks of Aging|abizena2=Blasco|egilea2=Maria A.|abizena3=Partridge|egilea3=Linda|abizena4=Serrano|egilea4=Manuel|abizena5=Kroemer|egilea5=Guido|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3836174/}}&lt;/ref&gt;.  

Zahartzearekin batera, estresari erantzuteko gaitasuna murrizten da, desoreka homeostatikoa areagotzen da, eta arrisku handiagoa dago zahartzearekin erlazionaturiko gaixotasunak hartzeko, hala nola, minbizia eta bihotz-gaixotasunak. Adintzea, hortaz, adintzea berez gertatzen den funtzio fisiologikoaren pixkanakako hondatzea da, zeinean ahultasuna areagotzen baita, besteak beste. 

Inguruneak eragina dauka adintzean eta ingurune faktoreek kalte desberdinak eragiten dituzte organismoan (DNAn, zeluletan eta ehunetan, adibidez). Sorturiko kalte guztia ez da konpontzen, eta, ondorioz, organismoan metatzen da denborarekin&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=George E.|abizena=Holmes|izenburua=Oxidative and other DNA damages as the basis of aging: a review|orrialdeak=305–315|hizkuntza=en|abizena2=Bernstein|abizena3=Bernstein|izena2=Carol|izena3=Harris|data=1992-09-01|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/092187349290034M|aldizkaria=Mutation Research/DNAging|alea=3|zenbakia=275|issn=0921-8734|doi=10.1016/0921-8734(92)90034-M|sartze-data=2022-05-28}}&lt;/ref&gt;. Klonazio zelularra zelula germinaletan gertatu ordez zelula somatikoetan jazotzen bada, arrisku handiagoa dago zelula horiek kaltetuak ateratzeko. 

== Espezieen arteko desberdintasunak ==
Espezie bakoitzaren hilkortasun-tasa desberdina da, zahartze-abiadura ere desberdina da, eta espezie bakoitzaren bizi-esperantza ere desberdina da (gizakien kasuan, emakume edo gizon izatearen arabera aldatzen da). Adibidez, sagu batek 3 urteko bizi-esperantza dauka, gizaki batek 80 urtekoa &lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steven N.|abizena=Austad|urtea=2009|izenburua=Comparative Biology of Aging|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2655036/}}&lt;/ref&gt; eta ginkgo zuhaitzek ez dute ia adin-diferentzia sumatzen, nahiz eta 667 urte pasa &lt;ref&gt;{{erreferentzia|urtea=2020|izenburua=Multifeature analyses of vascular cambial cells reveal longevity mechanisms in old Ginkgo biloba trees|egileak=Li Wang, Jiawen Cui, Biao Jin, Jianguo Zhao, Huimin Xu, Zhaogeng Lu, Weixing Li, Xiaoxia Li, Linling Li, Eryuan Liang, Xiaolan Rao, Shufang Wang, Chunxiang Fu, Fuliang Cao, Richard A. Dixon and Jinxing Lin|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6995005/}}&lt;/ref&gt;.

Ia organismo guztien zahartzea, bakterioena barne (zatiketa zelularrean, ama zelula  eta zelula kumeen artean asimetriak dituztenak), ama zelulak zahartzen direlako gertatzen da&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Martin|abizena=Ackermann|izenburua=Senescence in a Bacterium with Asymmetric Division|orrialdeak=1920–1920|hizkuntza=en|abizena2=Stearns|abizena3=Jenal|izena2=Stephen C.|izena3=Urs|data=2003-06-20|url=https://www.science.org/doi/10.1126/science.1083532|aldizkaria=Science|alea=5627|zenbakia=300|issn=0036-8075|doi=10.1126/science.1083532|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|urtea=2005|izenburua=Aging and Death in an Organism That Reproduces by Morphologically Symmetric Division|egileak=Eric J Stewart, Richard Madden, Gregory Paul, and François Taddei|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC546039/}}&lt;/ref&gt;. Espezie-talde batzuetan, ''Hydra'' bezalakoak, seneszentzia negligiblea da&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Maciej J.|abizena=Dańko|izenburua=Unraveling the non-senescence phenomenon in Hydra|orrialdeak=137–149|hizkuntza=en|abizena2=Kozłowski|abizena3=Schaible|izena2=Jan|izena3=Ralf|data=2015-10-07|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0022519315003227|aldizkaria=Journal of Theoretical Biology|zenbakia=382|issn=0022-5193|doi=10.1016/j.jtbi.2015.06.043|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;. Izan ere, badaude espezie batzuk ama zelula ugalkorren bidez, telomeroak birsortzeko gaitasuna dutenak&lt;ref&gt;{{erreferentzia|urtea=2012|izenburua=Telomere maintenance and telomerase activity are differentially regulated in asexual and sexual worms|egileak=Thomas C. J. Tan, Ruman Rahman, Farah Jaber-Hijazi, Daniel A. Felix, Chen Chen, Edward J. Louis, and Aziz Aboobakera|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3306686/}}&lt;/ref&gt;. Espezie horiek ez dira biologikoki hilezkorrak, baina, hala ere, espezie horien hilkortasun-tasa poliki-poliki igotzen da. 

Dena dela, badaude espezie hilezkorrak. Horien artean, Turritopsis dohrnii, marmoka hilezkor delakoa. Hilezkorra da bere helduaroan zehar, estres-egoera batean aurkitzen denean, polipo fasera itzultzeko gaitasuna duelako&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=A. A.|abizena=Lisenkova|izenburua=Complete mitochondrial genome and evolutionary analysis of Turritopsis dohrnii, the “immortal” jellyfish with a reversible life-cycle|orrialdeak=232–238|hizkuntza=en|abizena2=Grigorenko|abizena3=Tyazhelova|abizena4=Andreeva|abizena5=Gusev|abizena6=Manakhov|abizena7=Goltsov|abizena8=Piraino|abizena9=Miglietta|izena2=A. P.|izena3=T. V.|izena4=T. V.|izena5=F. E.|izena6=A. D.|izena7=A. Yu|izena8=S.|izena9=M. P.|data=2017-02-01|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1055790316303359|aldizkaria=Molecular Phylogenetics and Evolution|zenbakia=107|issn=1055-7903|doi=10.1016/j.ympev.2016.11.007|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;. Haren ugal-sistemak ez du aldaketarik jasaten, ezta bere gonadek ere&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=S.|abizena=Piraino|izenburua=Reversing the Life Cycle: Medusae Transforming into Polyps and Cell Transdifferentiation in Turritopsis nutricula (Cnidaria, Hydrozoa)|orrialdeak=302–312|abizena2=Boero|abizena3=Aeschbach|abizena4=Schmid|izena2=F.|izena3=B.|izena4=V.|data=1996-06-01|url=https://www.journals.uchicago.edu/doi/10.2307/1543022|aldizkaria=The Biological Bulletin|alea=3|zenbakia=190|issn=0006-3185|doi=10.2307/1543022|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;.  

Espezie batzuek “zahartze negatiboa” aurkezten dute, hau da, ugalkortasun gaitasuna igo edo egonkor mantentzen da eta hilkortasuna jaisten da adinarekin&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=James|abizena=W. Vaupel|izenburua=The case for negative senescence|orrialdeak=339–351|hizkuntza=en|abizena2=Baudisch|abizena3=Dölling|abizena4=A. Roach|abizena5=Gampe|izena2=Annette|izena3=Martin|izena4=Deborah|izena5=Jutta|data=2004-06-01|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S004058090400022X|aldizkaria=Theoretical Population Biology|alea=4|zenbakia=65|issn=0040-5809|doi=10.1016/j.tpb.2003.12.003|sartze-data=2022-05-30|serie=Demography in the 21st Century}}&lt;/ref&gt;. 

== Zahartzearen inguruko hipotesiak ==
Zahartzearen izaera eta kausak azaltzeko 300 hipotesi desberdin baino gehiago daude&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Jose|abizena=Viña|izenburua=Theories of ageing|orrialdeak=249–254|hizkuntza=en|abizena2=Borrás|abizena3=Miquel|izena2=Consuelo|izena3=Jaime|data=2007|url=http://doi.wiley.com/10.1080/15216540601178067|aldizkaria=IUBMB Life|alea=4|zenbakia=59|issn=1521-6543|doi=10.1080/15216540601178067|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;.  

Hipotesi on batek iraganeko behaketak nahiz etorkizunean egingo diren esperimentuen emaitzak aurresaten ditu. Zahartzearen inguruko hipotesiak bi kategoria zabaletan sailkatzen dira, zahartzearen hipotesi eboluzionistak eta hipotesi mekanikoak. 

Hipotesi eboluzionistek zahartzea zergatik gertatzen den azaltzen dute batez ere&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Thomas B. L.|abizena=Kirkwood|izenburua=Why do we age?|orrialdeak=233–238|hizkuntza=en|abizena2=Austad|izena2=Steven N.|data=2000-11|url=https://www.nature.com/articles/35041682|aldizkaria=Nature|alea=6809|zenbakia=408|issn=1476-4687|doi=10.1038/35041682|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;, baina ez dute azaltzen nola (mekanismo molekularrak) gertatzen den zahartze hori. Nahiz eta hipotesi eboluzionistak ez diren zentratzen mekanismoetan, funtsezko mekanismoak oinarri bezala hartzen dituzte zahartzearen zergatia azaltzeko&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Peter Brian|abizena=Medawar|izenburua=An unsolved problem of biology|argitaletxea=Published for the College by H.K. Lewis|hizkuntza=English|data=1952|url=https://www.worldcat.org/title/unsolved-problem-of-biology/oclc/869293719|pmc=869293719|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Michael R|abizena=Rose|izenburua=Evolutionary biology of aging|argitaletxea=Oxford University Press|hizkuntza=English|data=1991|url=http://www.dawsonera.com/depp/reader/protected/external/AbstractView/S9780198022725|isbn=978-1-4237-6520-2|pmc=228167629|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;. 

Bestalde, zahartzearen hipotesi mekanikoen barruan ere, bi azpimultzo desberdintzen dira, batetik, zahartzea programatua dagoela azaltzen dutenak, eta bestetik, zahartzea kalte-metaketa dela diotenak, esate baterako, zahartzea denboran zehar pilatuz joan diren aldaketa molekular espezifikoek eraginda agertzen dela dioten hipotesiak.

=== Zahartzearen hipotesi eboluzionistak ===

==== Pleiotropia antagonikoa ====
Hipotesi hau George C.Williams-ek proposatu zuen 1957an, eta defendatzen duena da gene bakar batek eragina eduki dezakeela ezaugarri askotan. Horietako ezaugarri batzuk gerora, ondorio negatiboak izan ditzakete. Baina, adin gazteetan indibiduo gehiago daudenez bizirik zaharretan baino, gene pleiotropikoaren ondorio positiboak aukeratuko dira, eta, jakina, haiekin batera zahartzearen gainkarga.   

Williams-ek ondorengo adibidea proposatu zuen: Gene batek hezurretan kaltzioa metatzea kodetzen duela suposatzen bada, horrek gazteen biziraupena sustatzen du, eta, ondorioz, hautespen naturalagatik faboratua izango da. Hala ere, gene horrek berak kaltzioa arterietan metatzea sustatzen du, eta ondorio aterosklerotiko negatiboak eragiten ditu zahartzaroan. 

Beraz, zahartzaroan gertatzen diren aldaketa biologiko kaltegarriak hautespen naturalak gene pleiotropikoak faboratzearen ondorio izan daitezke. Gene horiek onuragarriak dira haurtzaroan, baina kaltegarriak geroago. Kasu horretan, hautespen-presioa nahiko altua da Fisher-en ugal-balioa (adin jakin bateko eme batetik datozen emeen kopurua adierazten duen zenbakia) altua denean, eta nahiko baxua Fisher-en ugal-balioa baxua denean.

==== Minbizia versus seneszentzia zelularraren konpentsazio hipotesia ====
Organismo plurizelular bateko zelulen arteko lehiarengatik, zelula seneszenteak deuseztatu daitezke, minbizirako arriskua areagotuz. Horrek, era berean, bi posibilitateren arteko dilema saihetsezin batera eramaten du; ala fisiologikoki erabilgarriak ez diren zelula zaharren pilaketa, ala minbizia (biek hilkortasun-tasaren igoera dakarte adinarekin). 

==== Erabilera bakarreko soma ====
1977an Thomas Kirkwood-ek erabili eta botatzeko somaren zahartze-hipotesia proposatu zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Tom|abizena=Kirkwood|izenburua=Time of Our Lives: the Science of Human Aging.|argitaletxea=Oxford University Press|hizkuntza=English|data=2006|url=https://www.worldcat.org/title/time-of-our-lives-the-science-of-human-aging/oclc/437175125|isbn=978-0-19-802939-7|pmc=437175125|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;. Hipotesi honek zioen zahartzea estrategia baten ondorioz gertatzen zela, zeinean indibiduo batek somaren mantentzean inbertitzen baitu soilik bizirauteko aukera realistaren bat dagoen bitartean&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=M.|abizena=Hammers|izenburua=The impact of reproductive investment and early-life environmental conditions on senescence: Support for the disposable soma hypothesis|orrialdeak=1999–2007|hizkuntza=English|abizena2=Richardson|abizena3=Burke|abizena4=Komdeur|izena2=D. S.|izena3=T.|izena4=J.|data=2013-09|url=https://research.rug.nl/nl/publications/the-impact-of-reproductive-investment-and-early-life-environmenta|aldizkaria=Journal of Evolutionary Biology|alea=9|zenbakia=26|issn=1010-061X|doi=10.1111/jeb.12204|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;. Espezie batek baliagaiak modu eraginkorrean erabiltzen baditu luzaroago biziko da, eta, ondorioz, gai izango da bere ondare genetikoa hurrengo belaunaldietara pasarazteko. Ugaltze-eskaria altua denez, orduan esfortzu txikiago egiten da zelula somatikoen konponketan eta mantenuan, zelula germinalekin alderatuz&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=T. B. L.|abizena=Kirkwood|izenburua=Evolution of senescence: late survival sacrificed for reproduction|orrialdeak=15–24|abizena2=Rose|abizena3=Harvey|abizena4=Partridge|abizena5=Southwood|izena2=M. R.|izena3=Paul H.|izena4=Linda|izena5=Sir Richard|data=1991-04-29|url=https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rstb.1991.0028|aldizkaria=Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B: Biological Sciences|alea=1262|zenbakia=332|doi=10.1098/rstb.1991.0028|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;.  

=== Zahartze programatuarekin lotutako hipotesiak ===
Zahartzea moldagarria dela diote zahartze programatuarekin lotutako hipotesiek. Era berean, eboluzionagarritasunaren hautespenera jotzen dute. Ugal zelularen zikloaren hipotesiak iradokitzen du bizitzan zehar hormona-seinaleetan gertatzen diren aldaketek erregulatzen dutela zahartzea&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Craig S.|abizena=Atwood|izenburua=The reproductive-cell cycle theory of aging: An update|orrialdeak=100–107|hizkuntza=en|abizena2=Bowen|izena2=Richard L.|data=2011-02-01|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0531556510002962|aldizkaria=Experimental Gerontology|alea=2|zenbakia=46|issn=0531-5565|doi=10.1016/j.exger.2010.09.007|sartze-data=2022-05-30|serie=Proceeding of the Tenth International Symposium on Neurobiology and Neuroendocrinology of Aging}}&lt;/ref&gt;. Soilik zientzialari gutxi batzuek uste dute zahartzea programatua dagoela; gehiengoak kalteen metaketak dakarrela uste du&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Thomas B.L.|abizena=Kirkwood|urtea=2005|izenburua=Understanding the Odd Science of Aging|url=https://www.cell.com/cell/fulltext/S0092-8674(05)00101-7?_returnURL=https%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS0092867405001017%3Fshowall%3Dtrue}}&lt;/ref&gt;. 

=== Kalte metaketarekin erlazionaturiko hipotesiak ===

==== Erradikal askearen zahartze hipotesiak ====
Zahartzearen inguruko hipotesi nabarmenetakoa da, 1956an Harman-ek proposatu zuena lehen aldiz&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|urtea=1956|izenburua=Aging: A Theory Based on Free Radical and Radiation Chemistry Get access Arrow|egileak=Denham Harman, M.D., Ph.D.|url=https://academic.oup.com/geronj/article-abstract/11/3/298/616585?redirectedFrom=fulltext&amp;login=false|aldizkaria=academic.oup.com|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;. Hipotesi horrek dio oxigeno disolbatuak ekoitzitako erradikal askeek, erradiazioak, arnasketa zelularrak eta beste eragile batzuk, zelularen makineria molekularra kaltetzen dutela, eta denborarekin makineria hori higatuz doala. Horri estres oxidatiboa deritzo.  

Hipotesi hau berresten duen ebidentzia handia dago: animalia zaharrek proteina oxidatuen, DNAren eta lipidoen kantitate handiagoak dauzkatela haien homologo gazteek baino&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Earl R.|abizena=Stadtman|izenburua=Protein Oxidation and Aging|orrialdeak=1220–1224|hizkuntza=en|data=1992-08-28|url=https://www.science.org/doi/10.1126/science.1355616|aldizkaria=Science|alea=5074|zenbakia=257|issn=0036-8075|doi=10.1126/science.1355616|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|urtea=1993|izenburua=Protein oxidative damage is associated with life expectancy of houseflies.|egileak=R S Sohal, S Agarwal, A Dubey, and W C Orr|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC47115/}}&lt;/ref&gt;. 

==== Kalte kimikoa(k) ====
Zahartze hipotesietan lehenetarikoa “Bizitza-tasaren hipotesia” izan zen, Raymond Pearl-ek 1928an proposaturikoa (Max Rubner-ek egindako lanean oinarriturik)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Raymond|abizena=Pearl|izenburua=The rate of living : being an account of some experimental studies on the biology of life duration|argitaletxea=London : University of London press ltd.|data=1928|url=http://archive.org/details/b29814832|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;. Hipotesi horrek adierazten du tasa metaboliko basal azkarrak biziraupen maximo labur bati dagokiola. 

Hipotesi horrek era berean, zenbait kalte espezifikoren kasuan, metabolismo azkarrak biziraupena murriz dezakeela dio. Baina, orokorrean teoriak ez ditu modu egokian azaltzen espezie barruko edo espezieen arteko biziraupenaren desberdintasunak.

Kaloria-mugak dituzten animaliek, mugarik ez dutenek baino biziraupen txikiagoa dute. Era berean, espezie batzuentzat, hala nola, hegaztientzat edo saguzarrentzat, metabolismoak biziraupenean jokatzen duen papera ez da guztiz adierazgarria, espezie horiek harraparitza garatu dutenez, haien heriotza-tasa murriztu dutelako eta beraz, biziraupenean abantaila bihurtu da, nahiz eta tasa metaboliko altuak izan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Anja K.|abizena=Brunet-Rossinni|izenburua=Ageing Studies on Bats: A Review|orrialdeak=211–222|hizkuntza=en|abizena2=Austad|izena2=Steven N.|data=2004-08-01|url=https://doi.org/10.1023/B:BGEN.0000038022.65024.d8|aldizkaria=Biogerontology|alea=4|zenbakia=5|issn=1573-6768|doi=10.1023/B:BGEN.0000038022.65024.d8|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;.

2007an egindako azterketa batean, gorputzaren tamainaren eta filogeniaren efektuak zuzentzeko metodo estatistiko modernoak erabiltzen direnean, tasa metabolikoak eta biziraupenak ez dutela erlaziorik ez ugaztun ez hegaztietan aztertu zen&lt;ref&gt;{{erreferentzia|urtea=2008|izenburua=An Analysis of the Relationship Between Metabolism, Developmental Schedules, and Longevity Using Phylogenetic Independent Contrasts|egileak=João Pedro de Magalhães, Joana Costa and George M. Church|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2288695/}}&lt;/ref&gt;. 

Metabolismoak eragiten dituen kalte kimiko espezifikoei dagokienez, bizitza luzeko biopolimeroei (proteina estrukturalak, DNA…) eragindako kaltea da neurri batean, zahartzearen erantzule da. 

Izan ere, kalteek, biopolimero-kateen apurketa ekar dezakete eta baita ere biopolimeroen gurutzatzea edo ordezkatzaile ez-naturalen eta biopolimeroen arteko lotura kimikoa. Egoera aerobiko normaletan, mitokondrioan metabolizatzen den oxigenoaren % 4 gutxi gorabehera ioi superoxido bihurtzen da. Ioi superoxido horiek hidrogeno peroxido, hidroxilo erradikal eta beste erreaktibo bilaka daitezke. Azken horiek, era berean, erradikal askeak sortzen dituzte, gai direnak proteina estrukturalak eta DNA kaltetzeko.

Gorputzean aurkitzen diren ioi metaliko batzuek, hala nola, kobrea eta burdina, parte har dezakete prozesuan. (Wilson-en gaixotasuna, gorputzak kobrea atxikitzea eragiten duen akats heredagarri bat da; zeinaren sintoma batzuk zahartze azeleratuaren antzekoak baitira). 

Prozesu horiei estres oxidatibo deritze eta polifenol antioxidatzaile dietetikoen onurekin erlazionatuta daude, esate baterako, kafean&lt;ref&gt;{{erreferentzia|urtea=2012|izenburua=Association of Coffee Drinking with Total and Cause-Specific Mortality|egileak=Neal D. Freedman, Ph.D., Yikyung Park, Sc.D., Christian C. Abnet, Ph.D., Albert R. Hollenbeck, Ph.D., and Rashmi Sinha, Ph.D.|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3439152/}}&lt;/ref&gt;, ardo beltzean eta tean&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Yaling|abizena=Yang|izenburua=Effects of Some Common Food Constituents on Cardiovascular Disease|orrialdeak=e397136|hizkuntza=en|abizena2=Chan|abizena3=Hu|abizena4=Walden|abizena5=Tomlinson|izena2=Sze Wa|izena3=Miao|izena4=Richard|izena5=Brian|data=2011-06-16|url=https://www.hindawi.com/journals/isrn/2011/397136/|aldizkaria=ISRN Cardiology|zenbakia=2011|doi=10.5402/2011/397136|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt; aurkitzen direnekin.  

Glukosa eta fruktosa bezalako azukreek, erreakziona dezakete aminoazido batzuekin, esate baterako, lisina eta argininarekin, eta bai DNA mota jakin batzuekin ere, guanina bezalakoekin, azukre-aduktuak eratu (glikazioa edo glikosilazio ez-entzimatiko izeneko prozesuan).  

Azukre-aduktu hauek berrantolatu egin daitezke erreaktiboak sortzeko. Horiek gero, lotu egin daitezke egitura-proteinak edo DNA bezalako biopolimeroekin edo beste biomolekula batzuekin, adibidez, egiturazkoak ez diren proteinekin. 

Diabetesa duten pertsonek, hau da, odolean azukre-maila altua dutenek, zahartzearekin erlazionatutako gaixotasunak garatzen dituzte goizago diabetesik ez dutenek baino. Baina, odoleko azukre-maila kontrolatuz gero, atzeratu egin daitezke gaixotasun horiek. Ebidentzia dago azukreek eragiten dituzten kalteak kalte oxidatzaileekin erlazionatuta daudela. Ebidentzia hori glikoxidazio izeneko prozesu batean ikus daiteke.

Erradikal askeek, proteinak, lipidoak edo DNA kalte dezakete. Glikazioak, batez ere, proteinak kaltetzen ditu. Kaltetutako proteinak eta lipidoak lisosometan pilatzen dira, lipofusina gisa.

Proteina estrukturalak kimikoki kaltetzen badira, euren funtzioa gal dezakete; adibidez, odol-hodietako hormetako kolagenoari kalte egiten bazaio, hormaren zurruntasunean eragina izango du, eta, beraz, hipertentsioa, odol-hodiaren paretaren loditzea eta ehun erreaktiboa (aterosklerosia) sor daitezke. Giltzurrunean ere gertatzen diren antzeko prozesuek, hauek gaizki funtzionatzea eragin dezakete.

Bestalde, entzimak kaltetzen badira, zelularen funtzionamendua ere kaltetzen da. Mitokondrioko barne-mintzean garatzen den lipidoen erredox erreakzio, potentzial elektrikoa eta energia (ATP) sortzeko gaitasuna murrizten dute. Hortaz, ondoriozta daiteke “Zahartze azeleratuko gaixotasunak” DNA konpontzeko entzima akastunei dagozkiela&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Honoka|abizena=Kimura|izenburua=New Research on DNA Damage|argitaletxea=Nova Science Publishers|hizkuntza=en|abizena2=Suzuki|izena2=Aoi|data=2008|url=https://books.google.es/books?id=arjZMwAACAAJ&amp;pg=PA1&amp;redir_esc=y|isbn=978-1-60456-581-2|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Mei-Ren|abizena=Pan|izenburua=Connecting the Dots: From DNA Damage and Repair to Aging|orrialdeak=685|hizkuntza=en|abizena2=Li|abizena3=Lin|abizena4=Hung|izena2=Kaiyi|izena3=Shiaw-Yih|izena4=Wen-Chun|data=2016-05|url=https://www.mdpi.com/1422-0067/17/5/685|aldizkaria=International Journal of Molecular Sciences|alea=5|zenbakia=17|issn=1422-0067|doi=10.3390/ijms17050685|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;.

==== Mutazio-pilaketaren hipotesia ====
Hautespen naturalak alelo kaltegarriak eta hilgarriak jasan ditzake, haien efektuak ugalketaren ondoren nabaritzen badira. Horren harira, J.B.S. Haldane genetistak galde zuen ea zergatik irauten zuen Huntingtonen gaixotasuna eragiten duen mutazio dominanteak populazioan, eta zergatik hautespen naturalak ez zuen ezabatu. Gaixotasun neurologiko horren hasiera, batez beste, 45 urte dira eta beti hilgarria hurrengo 10 eta 20 urte bitartean. Haldanek onartu zuen giza historiaurrean gutxik iraun zutela bizirik 45 urtera arte. Gutxik biziraun zutenez adin aurreratuetara arte eta haien ekarpena hurrengo belaunaldietarako txikia izan zenez, hautespen-indarrak zaila izan zuen mutazio horiek ezabatzea. Hori dela eta, mutazio kaltegarrien lastre genetikoa handia izan liteke mutazioaren eta hautespenaren arteko orekan eta horri hautespen-itzal deritzo&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=The Evolution of Aging {{!}} Learn Science at Scitable|hizkuntza=en|url=https://www.nature.com/scitable/knowledge/library/the-evolution-of-aging-23651151/|aldizkaria=www.nature.com|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;. 

Behaketa hori, Peter Medawar-ek zahartzearen mutazio-pilaketaren hipotesian gorpuztu zuen. &quot;Hautespen naturalaren indarra ahuldu egiten da adinak gora egin ahala— are eta populazio teorikoki hilezkor batean ere, hilkortasun-arrisku errealen eraginpean baino ez badago. Hondamendi genetiko bat… banakoen bizitzan nahikoa berandu gertatzen bada, haren ondorioak ez lirateke batere garrantzitsuak izango.”. Arrisku adinarekiko independenteek, hala nola, harrapakaritza, gaixotasunak eta istripuak -”hilkortasun extrintseko” delakoa- ondorioztatzen dute adin-talde zaharretan beti egongo direla bizirik banako gutxiago, are eta seneszentzia negligiblea duten populazioetan.

== Zahartzearen biomarkatzaileak ==
Indibiduo desberdinak adin tarte desberdinetan zahartzen badira, ugalkortasuna, hilkortasuna eta gaitasun funtzionala hobeto aurresango dira biomarkatzaileekin, adin kronologikoarekin baino&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Amin|abizena=Gasmi|izenburua=Biomarkers of Senescence during Aging as Possible Warnings to Use Preventive Measures|orrialdeak=1471–1488|hizkuntza=en|abizena2=Chirumbolo|abizena3=Peana|abizena4=Mujawdiya|abizena5=Dadar|abizena6=Menzel|abizena7=Bjørklund|izena2=Salvatore|izena3=Massimiliano|izena4=Pavan Kumar|izena5=Maryam|izena6=Alain|izena7=Geir|url=https://www.eurekaselect.com/article/110028|aldizkaria=Current Medicinal Chemistry|alea=8|zenbakia=28|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=George T.|abizena=Baker|izenburua=Biomarkers of aging|orrialdeak=223–239|hizkuntza=en|abizena2=Sprott|izena2=Richard L.|data=1988-01-01|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/0531556588900253|aldizkaria=Experimental Gerontology|alea=4|zenbakia=23|issn=0531-5565|doi=10.1016/0531-5565(88)90025-3|sartze-data=2022-05-30|serie=Special Issue Biomarkers of Aging}}&lt;/ref&gt;.  

Hala ere, adintzearekin ikusten diren aldaketak, adibidez, ile urdinak&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Dominique|abizena=Van Neste|izenburua=Hair cycle and hair pigmentation: dynamic interactions and changes associated with aging|orrialdeak=193–200|hizkuntza=en|abizena2=Tobin|izena2=Desmond J|data=2004-04-01|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0968432803001902|aldizkaria=Micron|alea=3|zenbakia=35|issn=0968-4328|doi=10.1016/j.micron.2003.11.006|sartze-data=2022-05-30|serie=Morphological and functional changes in aging skin}}&lt;/ref&gt; edo zimurrak agertzea, ez dira adin kronologikoa baino adierazle hobeak etorkizuneko funtzionaltasunari dagokionez. Biogerontologoek ahaleginak egin dituzte zahartzearen biomarkatzaileak bilatzen eta balioztatzen, baina orain arteko arrakasta mugatua izan da. Bestalde, CD4 eta CD8 oroimen T zelulak eta T zelula naiveak, adin ertaineko arratoien&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Richard A.|abizena=Miller|urtea=2001|izenburua=Biomarkers of Aging|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7537444/}}&lt;/ref&gt; biziraupenaren iragarpen onak egiteko erabili dira. 

Zahartzearen biomarkatzaile bezala erloju epigenetikoa erabil daiteke, gizakiaren adin kronologikoa iragartzeko duen gaitasunean oinarrituta&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Steve|abizena=Horvath|urtea=2013|izenburua=DNA methylation age of human tissues and cell types|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4015143/}}&lt;/ref&gt;. Odolaren oinarrizko biokimika eta zelula-zenbaketak ere erabil daitezke adin kronologikoa zehaztasunez aurresateko&lt;ref&gt;{{erreferentzia|urtea=2016|izenburua=Deep biomarkers of human aging: Application of deep neural networks to biomarker development|egileak=Evgeny Putin, Polina Mamoshina, Alexander Aliper, Mikhail Korzinkin, Alexey Moskalev, Alexey Kolosov, Alexander Ostrovskiy, Charles Cantor, Jan Vijg, and Alex Zhavoronkov|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4931851/}}&lt;/ref&gt;. Posiblea da ere gizakiaren adin kronologikoa aurreikustea, zahartze transkriptomikoko erlojuak erabiliz&lt;ref&gt;{{erreferentzia|urtea=2015|izenburua=The transcriptional landscape of age in human peripheral blood|egileak=Marjolein J. Peters, Roby Joehanes, Luke C. Pilling, Claudia Schurmann, Karen N. Conneely, Joseph Powell, Eva Reinmaa, George L. Sutphin, Alexandra Zhernakova, Katharina Schramm, Yana A. Wilson, Sayuko Kobes, Taru Tukiainen, etab.|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4639797/}}&lt;/ref&gt;. 

== Zahartzearen determinatzaile genetikoak ==
Organismo modeloak erabiliaz, dela ''Saccharomyces'' ''cerevisiae'' legamia, dela ''Caenorhabditis'' ''elegans'' nematodoa eta ozpin-eulia (''Drosophila'' ''melanogaster''), zahartzearen osagai genetiko batzuk identifikatu dira. Organismo horien azterketak erakutsi du gutxienez bi zahartze-bide daudela kontserbatuta. 

Gene-expresioa ez dago guztiz kontrolatua, eta baliteke gene askoren expresio-mailetako ausazko fluktuazioek zahartze-prozesuari laguntzea, legamian gene horien azterketak adierazten duen bezala&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=James|abizena=Ryley|izenburua=Microfluidics device for single cell gene expression analysis inSaccharomyces cerevisiae|orrialdeak=1065–1073|hizkuntza=en|abizena2=Pereira-Smith|izena2=Olivia M.|data=2006-10-30|url=https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/yea.1412|aldizkaria=Yeast|alea=14-15|zenbakia=23|doi=10.1002/yea.1412|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;. Banakako zelulek, genetikoki identikoak direnak, hala eta guztiz ere, kanpo-estimuluekiko erantzun desberdinak eta bizitza nabarmen desberdinak izan ditzakete. Kasu horretan, faktore epigenetikoek paper garrantzitsu bat jokatzen dute gene-expresioan baita zahartzea faktore genetiko gisa. 

Saguen&lt;ref&gt;{{erreferentzia|urtea=2014|izenburua=Knock-In Reporter Mice Demonstrate that DNA Repair by Non-homologous End Joining Declines with Age|egileak=Amita Vaidya, Zhiyong Mao, Xiao Tian, Brianna Spencer, Andrei Seluanov, and Vera Gorbunova|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4102425/}}&lt;/ref&gt; eta gizakien &lt;ref&gt;{{erreferentzia|urtea=2016|izenburua=Impaired DNA double-strand break repair contributes to the age-associated rise of genomic instability in humans|egileak=Z Li, W Zhang, Y Chen, W Guo, J Zhang, H Tang, Z Xu, H Zhang, Y Tao, F Wang, Y Jiang, F L Sun, and Z Mao|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5071568/}}&lt;/ref&gt;kasuan, adibidez, DNA-kate bikoitzeko hausturak konpontzeko gaitasuna txikitu egiten da zahartzen direnean. 

Aspalditik ezagutzen da badagoela, gaixotasun heredagarri eta arraroen multzo bat, progeria deiturikoa. Gaixotasun horiek pairatzen dituztenen sintomen artean, zahartze azkartua dago, azal zimurtua barne. 2003ko maiatzan, ''Nature'' aldizkarian&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Leslie C.|abizena=Mounkes|izenburua=A progeroid syndrome in mice is caused by defects in A-type lamins|abizena2=Kozlov|abizena3=Hernandez|abizena4=Sullivan|abizena5=Stewart|izena2=Serguei|izena3=Lidia|izena4=Teresa|izena5=Colin L.|data=2003-05-15|url=https://zenodo.org/record/1233263|doi=10.1038/nature01631|sartze-data=2022-05-30}}&lt;/ref&gt;, Hutchinson-Gilford progeria sindromearen kausa aurkeztu zuten. Txosten horretan, DNAren kaltea, ez estres oxidatiboa, zahartze azeleratu horren kausa zela esaten zen. 

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Giza garapena]]
[[Kategoria:Seneszentzia]]
[[Kategoria:Etiologia ezezaguneko gaixotasunak]]</text>
      <sha1>7c1pneql9cyzgw3rv5pfxuvzr7nxhjv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Borroka greko-erromatar</title>
    <ns>0</ns>
    <id>685167</id>
    <revision>
      <id>9005561</id>
      <parentid>8980960</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:49:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>aurreko ediziotan galdutako definizioa berreskuratu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="62354" xml:space="preserve">{{zuzendu}}

'''Borroka greko-erromatarra'''&lt;ref&gt;{{Web erref|izenburua=178. araua|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0178.pdf|argitaletxea=Euskaltzaindia|sartze-data=}}&lt;/ref&gt; borrokalari batek besteari burutik gerrira bitartean soilik hel diezaiokeen [[Borroka (kirola)|borroka]]-mota da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|url=http://www1.euskadi.net/harluxet/hiztegia1.asp?sarrera=borroka|izenburua=Borroka|egilea=Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa}}&lt;/ref&gt; Ezin da hankak erabili eta [[1896ko Udako Olinpiar Jokoak|1896ko Olinpiar Jokoetatik]] aurrera [[kirol olinpiko]]a da.

Borroka greko-erromatarra bi pertsonaren arteko buruz buruko lehiaketa da, [[kolpe]]rik eman gabe elkarri helduta, aurkaria lurreratu arte. Araudi bat dago jarraitu beharrekoa eta eguneratzen doana. [[Tapiz]] baten gainean egiten da lehiaketa.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=United World Wrestling|url=https://uww.org/|aldizkaria=uww.org|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Historia ==
[[Fitxategi:Exposição Os Jogos da Antiguidade - Grécia e Roma (28439050910).jpg|thumb]]
[[Fitxategi:Wrestlers, from Wrestlers, plate 3 MET DP822170.jpg|thumb]]
Borroka greko-erromatarra [[Aintzinako Grezia|Antzinako Grezia]]n sortu zen K.a 550ean. ''[[Polis]]'' ezberdinetan banatuta egon arren, ''polis'' guztiek zuten oinarri militar bat. [[Antzinako greziar filosofia|Filosofiaren]] eta artearen nagusitasunarekin batera herritarren borroka garapena ere, ''polis''aren oinarrietako bat zen. Izan ere beraien historia gudaz hornitua dago, [[Mediar Gerrak|gerra mediarrak]] alde batetik, ''polis''en arteko borroka bestetik, azkenik [[Mazedoniar inperioa]]k garaitu zituzten arte&lt;ref&gt;{{erreferentzia|orrialdea=http://judo4mma.com/greekwrestling/ancient%20greek%20submission%20wrestling.pdf}}&lt;/ref&gt;. Borrokarako prestatzea kulturaren parte izan zen eta oinarri batzuetan finkatzen ziren. Grezian antzinako polisetan herriaren egitura 3 zatitan zegoen banatua eta Domosa eraikuntza garrantzitsuenak zeuden tokia zen; han trebatzen ziren borrokan filosofo eta aditu guztiak biltzen ziren tokian{{Argitu}}.

Antzinako borroka Pancracio izenez ezagutzen zen, gaur egun, borroka libre profesional bezala ezagutzen da eta oinarriak eman dizkio boxeoari eta beste hainbat kiroli{{Argitu}}. Hondar gainean egiten zen borroka eta olioztatuak izaten ziren lehenagotik, beraien janzkeran mantua jantzita edo biluzik egiten zuten borroka. Pancracio-k hainbat azpi borroka era zituen, gaur egun oraindik bizi direnak, borroka pujilista, borroka greko-erromatarra, borroka librea.

Beraz, borrokarako prest egotea garrantzitsua zen, borrokako grina, errespetua eta lehiaketa lantzen zituzten, eta ondoren Olinpiar Jokoetan erakusten zituzten. Olinpiar Jokoak Antzinako Grezian eta gaur egun ere ospatzen diren lehiaketak dira 4 urtean behin. Antzina Olinpiar Jokoetako irabazleari buruko bat ematen zitzaion erramuz eginikoa; errespetua eta estatus handia ekartzen zion jabeari. Kirol esanguratsuenak borroka eta lasterketak izan ziren. 

Antzinako erromatarrek greziarrek utziak zituzten aztarnak eskuratu eta bereganatu zituzten, borrokarako erak ere barne. Greziarren antzera debekatua zuten parte hartzea edo eta ikuslea izatea; araua hausten zutenei heriotza zigorra ziurtatzen zitzaion. 

1882 ean Pierre de Coubertin Frantziarrak olinpiar jokoak berreskuratzea lortu zuen eta berriro borroka greko erromatarrak bere tokia berreskuratu zuen aintzinako araudia berrituta. UWW (United World Wrestling) Federazioaren araupean.    

== Araudia ==

==== &lt;ref&gt;{{erreferentzia|orrialdea=https://uww.org/sites/default/files/2021-05/reglamento_lucha.pdf}}&lt;/ref&gt;Arau orokorrak: ====
'''Helburua''': Borrokalarien helburua aurkaria lurreratzea da, gerritik beherako gorputz zatia uikitu gabe.[[Fitxategi:DF-SD-06-11222.jpg|250px|thumb|Borroka greko-erromatarra]][[Fitxategi:Russian Greco-Roman wrestling championship 2016 53.jpg|thumb]]
'''Jolastokia''': Borroka greko-erromatarrak 12 m-ko diametroa duen tapiz batean egiten da, non 7m-ko diametroaren barruan borroka egiten den, ondorengo metroan borroka geratzen den eta atera denaren aurkariari puntuak ematen zaizkion, eta azkenik gainontzeko 1,5 m babestutako ingurua da, borrokalariek ezin dute bertan borroka egin.

'''Jantziak''': Borrokalari bakoitzak kolore bat hartuko du, gorria edo urdina. Jantziak homologatua izan behar du edo ofiziala borrokan parte hartzeko.

Debekatua dago:

Zerbait itsaskorra edo labaingarria igurtzea jantziari edo gorputzari.

Loturak eramatea medikuaren esana ez bada.

Zerbait kaltegarria izan daitekeena aurkariarentzat: belarritako, eraztun edo protesiak...

Emakumezkoen kasuan bularreko eraztundunak eramatea.

'''Lizentzia''': Lizentzia eguneratua eta erabilgarria izan behar da konpetitzaile batentzat, lizentzia nazioartekoa izan behar du.

'''Pisu eta urte bereizketak''':

Urte arteko bereizpena:

U 15: 14-15 edo 13 tutorearen eta medikuaren zaintzapean.

Kadeteak: 16-17 edo 15 tutorearen eta medikuaren zaintzapean.

Juniorrak: 18-20 edo 17 tutorearen eta medikuaren zaintzapean.

U 23: 19-23 edo 18 tutorearen eta medikuaren hitzarpean.

Nagusiak: 20 edo gehiago.

Beteranoak: 35 edo gehiago.

Pisu arteko bereizketa:(Gizonezkoak)

1- 60 kg

2- 67 kg

3- 77 kg

4- 87 kg

5- 97 kg

6- 130 kg

Pixu arteko bereizketa:(Emakumezkoak)

1- 50 kg

2- 53 kg

3- 57 kg

4- 62 kg

5- 76 kg

=== '''Epaileak''': ===
[[Fitxategi:Greco-Roman wrestling competition at the 1984 Summer Olympics.JPEG|thumb]]
[[Fitxategi:Judges at the 1924 Summer Olympics in Paris.jpg|thumb]]
3 Pertsonaren artean zaintzen dute borroka. Tapizeko lehendakariak, Arbritoak eta Epaile bat. Pertsona guztiek lehenetsitako jantzi bat eraman behar dute.

Jokozaina: Borrokaren jarraipena mantendu behar du, eta, bestalde gerlarien ongizatea zaindu.

Epaileak: Jokozainak adierazitako puntaketaren jarraipena egingo du, baita denborarena ere, eta informazio guztia arbitroari erakutsiko dio.

Tapizeko lehendakaria: Bere tapizeko borroken jarraipena egin behar du.

== Lehiaketa baten pisu neurketa ==
Pisaketa bi egunetan banatzen da. Lehenengo egunean txapelketako partaide guztiek pisaketa egiten dute. Bigarren egunean borrokatzera doazen partaideak bakarrik egiten dute pisaketa. Pisaketa egiteko medikuaren agiria behar da.

== Borroka ==

=== Iraupena: ===
U 15 Kadeteak eta Beteranoak, 2 minutuko borrokak 30 sgunduko atsedenaldiarekin.

U23 eta gorakoak, 3 minutu eta 30 segundoko atsedenarekin.

=== Puntuak: ===
Borroka batean 8 puntuko ezberdintasuna badago borroka amaitzen da, nahiz eta denbora guztia ez igaro.

Borrokalari batek jaurtiketa bat lortzen badu borroka amaitu egiten da puntu edo eta denborak amaitu gabe egon harren.

=== Borrokaren hasiera: ===
Borrokalariei dei egiten zaie eta tapizera sartzen dira bakoitza alde batetik. Jokozainak barrura deitzen die ondoren, eta biei eskua eman eta beraien jantzi eta gorputzak aztertzen ditu denak araudia jarraitzen duela ziurtatzeko, ondoren bi borrokalariek elkarri eskua eman eta borrokari ekingo zioten jokozaiank txistua jo bezain laster.

=== Borroka mozketak: ===
-Borrokan zehar borrokalarietako batek min hartzen badu edo beste zerbait gertatu bazaio jokozainak borroka gera dezake, denbora horretan bi borrokalariek beraien zatian egon behar dute, mantuaz estaltzen dituzte beraien sorbaldak eta beraien entrenatzaileak gomendioak egin ditzake.

-Borroka ezin bada jarraitu zauriren baten ondorioz, medikuak parte artzen du, eta borrokalaria aztertu ondoren ezin badu jarraitu borrokalari eta entrenatzailearekin hitz egiten du, ondoren Tapizeko lehendakariarekin eta berak borroka amaitu dezake, medikuaren esanari ezin zaio aurka egin.

-Inondik inora ere ezin du borrokalari batek borroka gelditu eta ez gelditzea ukatu ere aurkaria berriro borroka gurera sartuta.

-Gertaera bat gelditu egin behar bada, borrokalari bat kaltetua irtengo delako, borrokalaria kaleratua izango da.

-Borrokalari batek borroka mozten badu arrazoi mediku bategatik, medikuak zauria zainduko du; mozketaren denbora 4 minutu baino gehiago bada, Tapizeko lehendakariak borroka amaitu eta aurkariari irabazita emango dio, zauria arrazoi izanik..

-Borrokalari batek borroka mozten badu arrazoi mediku bategatik medikuak zauria zainduko du, mozketaren denborak 4 minutu baino gehiago bada Tapizeko lehendakariak borroka amaitu eta aurkariari irabazita emango dio zauria arrazoi izanik.

-Mozketa baten ondoren borrokalariak moztutako leku berean jarri eta berregingo da borroka.

-Partaideen eskutik kanpoko zerbaitegatik borroka geratu egin behar bada, borroka moztu eta kanpo gatazka amaitu ondoren berregingo da.

=== Jarraipena mantentzeko mozketak: ===
Borroka etenaldi baten ondoren borrokalariak hasierako lekuan jarriko dira, eta borroka zutik hasiko da berriro.

-Oin oso bat babeslekura igarotzen bada eta ez bada ekintzarik egiten bitartean, borroka eten egingo da.

-Borrokalarien ekintza bat martxan badago, nahiz eta 2 edo 3 oin babestutako tokira igaro, jarraipena emango zaio.

-Borroka moztuko da babesten ari den borrokalariaren buru osoa babesgunean sartzen bada.

-Arau-hauste bat egoten bada lurreko borrokan, lurreko borrokatik ekingo zaio borrokari.

- Arau-hauste bat egoten bada zutikako borrokan, zutikako borrokatik ekingo zaio borrokari.

=== Borrokaren amaiera: ===
Denbora amaitzea, puntu ezberdintasuna edo jaurtiketa dela eta. Jokozainak borroka amaituko du. Denbora amaitu dela adierazten duen txirrina ez badu jokozainak entzuten Tapizeko lehendakariak oihal zuri bat jaurtita jakinaraziko dio. Borroka amaitzeko txistua jo ondoren eginiko ekintzek ez dute balioko, ezta txirrina eta jokozainaren txirrinaren artean gertaturikoak ere.

Borroka amaiturikoan borrokalariek jokozainaren alboan egon behar dute epaimahaikoen aurrean emaitza jaso arte. Borrokalariek beraien jantzia kendu izango dute tapizetik kanpo daudenean, emaitza jaso ondoren epaileari aurkariari eta aurkariaren entrenatzaileari eskua emango zaio; egiten ez duenari zigorra ezarriko zaio.

=== Borroka irabazte ezberdinak: ===
Borroka bat irabazia izan daiteke honako arrazoien gaitik.
[[Fitxategi:The Soviet Union 1971 CPA 4016 stamp (Greco-Roman wrestling).png|thumb]]
-Jaurtiketa

-Zauria

-3 falta egin ondoren, edo 2 falta babesle oinetara.

-Deskalifikatua izan ezkero

-Puntuaketagatik.

==== Puntu kopuru berean egon ezkero: ====
-Azken puntua egin duenak.

-Puntu bikoitz batek bakarkako puntua baino lehentasun handiagoa du.

-Puntu kopuru bera baina falta gutxiena duenak.

=== Entrenatzailea: ===
Entrenatzailea borrokatokiaren inguruan egon daiteke, segurtasun luzera bat kontuan hartuta. Ezingo du jokozainaren erabakietan parte hartu, eta ezta beraiei errespetu faltarik adierazi ere. Aurkakoa gertatzen bada, jokozainak eta tapizeko lehendakariak entrenatzailea kaleratzeko eskubidea dute.

=== Debekatutako ekintzak: ===
-Iletik tira egitea, belarrietatik, genitaletatik, atximurka egitea, behatzak okertzea... aurkariari min zuzena egiteko edozein mugimendu debekatuta dago.

-Ostikoz jo, aurkaria itotzea, bultzatzea, edo aurkariaren bizitza arriskuan jartzea debekatuta dago.

-Ukondoak saihetsetan ondoratzea aurkariari min egiteko asmoz.

-Tapizari eustea.

-Hitz egitea borrokaren iraupenean.

== Kirolaren onurak ==
[[Fitxategi:GrecoRomanWrestling3.jpg|thumb]]
Borroka greko-erromatarrak gorputza ezagutzan laguntzen du. Koordinazioa eta oreka mantentzearen garapenerako egokia da. Gizakia bi oinetan dabilen animalia izanik, kirol honetan dauden teknikak gizakiaren mugimenduetan daude oinarrituta egunerokotasuneko mugimenduak landuz.

Lanketa eta ariketa berberak erabil daitezke zauriren batzuen ondorioak lantzeko lokomozio eta koordinazioa berreskuratzeko eta malgutasuna lantzeko ere.

Borroka izan arren, norberareganako sentimenduen garapenean ere lan egiten da, errespetua partaidearekiko, elkarren kirola hobetzeko asmoz konfiantza eta ausardia, zeren araututa egon arren norgehiagoka batean irabazteko grinak aurrerapausoak ematera behartzen zaitu.

== Olimpiar garaileak azken urteetan greko-erromatar estiloan ==
&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=List of Olympic medalists in Greco-Roman wrestling|hizkuntza=en|data=2022-02-28|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=List_of_Olympic_medalists_in_Greco-Roman_wrestling&amp;oldid=1074533496|sartze-data=2022-05-12|encyclopedia=Wikipedia}}&lt;/ref&gt;

=== Oilar Pisua ===

* '''58 kg''': 1924–1928
* '''56 kg''': 1932–1936
* '''57 kg''': 1948–1996
* '''58 kg''': 2000
* '''55 kg''': 2004–2012
* '''59 kg''': 2016
* '''60 kg''': 2020–Gaur egun arte

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan|1924 Paris]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Eduard Pütsep]]|EST|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anselm Ahlfors]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Väinö Ikonen]]|FIN|1924ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan|1928 Amsterdam]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kurt Leucht]]|GER|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jindřich Maudr]]|TCH|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Giovanni Gozzi]]|ITA|1928ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jakob Brendel]]|GER|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marcello Nizzola]]|ITA|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Louis François (borrokalaria)|Louis François]]|FRA|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Márton Lőrincz]]|HUN|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Egon Svensson]]|SWE|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jakob Brendel]]|GER|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 Londres]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kurt Pettersén]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mahmoud Hassan (borrokalaria)|Mahmoud Hassan]]|EGY|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Halil Kaya]]|TUR|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Imre Hódos]]|HUN|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Zakaria Chibab]]|LIB|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Artem Teryan]]|URS|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Konstantin Vyrupayev]]|URS|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edvin Vesterby]]|SWE|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Francisc Horvat]]|ROU|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Oleg Karavayev]]|URS|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Cernea]]|ROU|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dinko Petrov]]|BUL|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Masamitsu Ichiguchi]]|JPN|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vladlen Trostyansky]]|URS|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Cernea]]|ROU|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[János Varga]]|HUN|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Baciu]]|ROU|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivan Kochergin]]|URS|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rustam Kazakov]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hans-Jürgen Veil]]|FRG|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Risto Björlin]]|FIN|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Pertti Ukkola]]|FIN|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivan Frgić]]|YUG|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Farhat Mustafin]]|URS|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Shamil Serikov]]|URS|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Józef Lipień]]|POL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Benni Ljungbeck]]|SWE|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Pasquale Passarelli]]|FRG|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Masaki Eto]]|JPN|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Haralambos Holidis]]|GRE|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[András Sike]]|HUN|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Stoyan Balov]]|BUL|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Haralambos Holidis]]|GRE|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[An Han-bong]]|KOR|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rıfat Yıldız]]|GER|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sheng Zetian]]|CHN|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Yuriy Melnichenko]]|KAZ|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dennis Hall]]|USA|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sheng Zetian]]|CHN|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 58 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Armen Nazaryan]]|BUL|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kim In-sub]]|KOR|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sheng Zetian]]|CHN|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 55 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[István Majoros]]|HUN|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Geidar Mamedaliyev]]|RUS|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Artiom Kiouregkian]]|GRE|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 55 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Nazyr Mankiev]]|RUS|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Rovshan Bayramov]]|AZE|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roman Amoyan]]|ARM|2008ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Park Eun-chul]]|KOR|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 55 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Hamid Sourian]]|IRI|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Rovshan Bayramov]]|AZE|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Péter Módos]]|HUN|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Mingiyan Semenov]]|RUS|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 59 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Ismael Borrero]]|CUB|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Shinobu Ota]]|JPN|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Stig-André Berge]]|NOR|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Elmurat Tasmuradov]]|UZB|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 60 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Luis Orta (borrokalaria)|Luis Orta]]|CUB|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Kenichiro Fumita]]|JPN|2020ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Walihan Sailike]]|CHN|2020ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Sergey Emelin]]|ROC|2020ko Uda}}
|}

===Pixu arina===
* '''66.6 kg''': 1908
* '''67.5 kg''': 1912–1928
* '''66 kg''': 1932–1936
* '''67 kg''': 1948–1960
* '''70 kg''': 1964–1968
* '''68 kg''': 1972–1996
* '''69 kg''': 2000
* '''66 kg''': 2004–2016
* '''67 kg''': 2020–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan|1908 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Enrico Porro]]|ITA|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolay Orlov (borrokalaria)|Nikolay Orlov]]|RU1|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Arvid Lindén]]|FIN|1908ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan|1912 Stockholm]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Emil Väre]]|FIN|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gustaf Malmström]]|SWE|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edvin Mattiasson]]|SWE|1912ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan|1920 Anberes]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Emil Väre]]|FIN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Taavi Tamminen]]|FIN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Frithjof Andersen]]|NOR|1920ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan|1924 Paris]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Oskari Friman]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lajos Keresztes]]|HUN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Källe Westerlund]]|FIN|1924ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan|1928 Amsterdam]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lajos Keresztes]]|HUN|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Eduard Sperling]]|GER|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edvard Westerlund]]|FIN|1928ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Erik Malmberg]]|SWE|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Abraham Kurland]]|DEN|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Eduard Sperling]]|GER|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lauri Koskela]]|FIN|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Josef Herda]]|TCH|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Voldemar Väli]]|EST|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gustav Freij]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aage Eriksen]]|NOR|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Károly Ferencz]]|HUN|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Shazam Safin]]|URS|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gustav Freij]]|SWE|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikuláš Athanasov]]|TCH|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kyösti Lehtonen]]|FIN|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rıza Doğan]]|TUR|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gyula Tóth (borrokalaria)|Gyula Tóth]]|HUN|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Avtandil Koridze]]|URS|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Branislav Martinović]]|YUG|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gustav Freij]]|SWE|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kazım Ayvaz]]|TUR|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Valeriu Bularca]]|ROU|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[David Gvantseladze]]|URS|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 70 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Muneji Munemura]]|JPN|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Stevan Horvat]]|YUG|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Petros Galaktopoulos]]|GRE|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Shamil Khisamutdinov]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Stoyan Apostolov]]|BUL|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gian-Matteo Ranzi]]|ITA|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Suren Nalbandyan]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ștefan Rusu]]|ROU|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Heinz-Helmut Wehling]]|GDR|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ștefan Rusu]]|ROU|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Andrzej Supron]]|POL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lars-Erik Skiöld]]|SWE|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vlado Lisjak]]|YUG|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tapio Sipilä]]|FIN|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[James Martinez (borrokalaria)|James Martinez]]|USA|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Levon Julfalakyan]]|URS|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kim Sung-Moon]]|KOR|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tapio Sipilä]]|FIN|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Attila Repka]]|HUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Islam Dugushiev]]|EUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rodney Smith (borrokalaria)|Rodney Smith]]|USA|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ryszard Wolny]]|POL|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ghani Yalouz]]|FRA|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Tretyakov (borrokalaria)|Aleksandr Tretyakov]]|RUS|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 69 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Filiberto Azcuy]]|CUB|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Katsuhiko Nagata]]|JPN|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksey Glushkov]]|RUS|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 66 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Farid Mansurov]]|AZE|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Şeref Eroğlu]]|TUR|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mkhitar Manukyan]]|KAZ|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 66 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Steeve Guénot]]|FRA|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Kanatbek Begaliev]]|KGZ|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikhail Siamionau]]|BLR|2008ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Armen Vardanyan]]|UKR|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 66 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Kim Hyeon-woo]]|KOR|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Tamás Lőrincz]]|HUN|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Steeve Guénot]]|FRA|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Manuchar Tskhadaia]]|GEO|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 66 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Davor Štefanek]]|SRB|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mihran Harutyunyan]]|ARM|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rasul Chunayev]]|AZE|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Shmagi Bolkvadze]]|GEO|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 67 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Mohammad Reza Geraei]]|IRI|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Parviz Nasibov]]|UKR|2020ko Uda}}
| {{flagIOCmedalist|[[Mohamed Ibrahim El-Sayed]]|EGY|2020ko Uda}}
|-
| {{flagIOCmedalist|[[Frank Stäbler]]|GER|2020ko Uda}}
|}

===welter-pisua===
* '''72 kg''': 1932–1936
* '''73 kg''': 1948–1960
* '''78 kg''': 1964–1968
* '''74 kg''': 1972–1996
* '''76 kg''': 2000
* '''74 kg''': 2004–2012
* '''75 kg''': 2016
* '''77 kg''': 2020–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivar Johansson (borrokalaria)|Ivar Johansson]]|SWE|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Väinö Kajander]]|FIN|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ercole Gallegati]]|ITA|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rudolf Svedberg]]|SWE|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Fritz Schäfer]]|GER|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Eino Virtanen]]|FIN|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gösta Andersson (borrokalaria)|Gösta Andersson]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Miklós Szilvási]]|HUN|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Henrik Hansen (borrokalaria)|Henrik Hansen]]|DEN|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Miklós Szilvási]]|HUN|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gösta Andersson (borrokalaria)|Gösta Andersson]]|SWE|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Khalil Taha]]|LIB|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mithat Bayrak]]|TUR|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vladimir Maneyev]]|URS|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Per Berlin]]|SWE|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mithat Bayrak]]|TUR|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Günther Maritschnigg]]|EUA|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[René Schiermeyer]]|FRA|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Kolesov]]|URS|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kiril Petkov (borrokalaria)|Kiril Petkov]]|BUL|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Bertil Nyström]]|SWE|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 78 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rudolf Vesper]]|GDR|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Daniel Robin]]|FRA|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Károly Bajkó]]|HUN|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vítězslav Mácha]]|TCH|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Petros Galaktopoulos]]|GRE|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jan Karlsson (borrokalaria)|Jan Karlsson]]|SWE|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Bykov (borrokalaria)|Anatoly Bykov]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vítězslav Mácha]]|TCH|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Karl-Heinz Helbing]]|FRG|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ferenc Kocsis]]|HUN|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Bykov (borrokalaria)|Anatoly Bykov]]|URS|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikko Huhtala]]|FIN|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jouko Salomäki]]|FIN|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roger Tallroth (borrokalaria)|Roger Tallroth]]|SWE|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ștefan Rusu]]|ROU|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kim Young-nam]]|KOR|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Daulet Turlykhanov]]|URS|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Józef Tracz]]|POL|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mnatsakan Iskandaryan]]|EUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Józef Tracz]]|POL|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Torbjörn Kornbakk]]|SWE|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Filiberto Azcuy]]|CUB|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marko Asell]]|FIN|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Józef Tracz]]|POL|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 76 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Murat Kardanov]]|RUS|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Matt Lindland]]|USA|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marko Yli-Hannuksela]]|FIN|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Dokturishvili]]|UZB|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marko Yli-Hannuksela]]|FIN|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Varteres Samurgashev]]|RUS|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Manuchar Kvirkvelia]]|GEO|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Chang Yongxiang]]|CHN|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Yavor Yanakiev]]|BUL|2008ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Christophe Guénot]]|FRA|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Roman Vlasov]]|RUS|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Arsen Julfalakyan]]|ARM|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Emin Ahmadov]]|AZE|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Kazakevič]]|LTU|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 75 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Roman Vlasov]]|RUS|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mark Madsen (fighter)|Mark Madsen]]|DEN|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Saeid Abdevali]]|IRI|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Kim Hyeon-woo]]|KOR|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 77 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Tamás Lőrincz]]|HUN|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Akzhol Makhmudov]]|KGZ|2020ko Uda}}
| {{flagIOCmedalist|[[Rafig Huseynov]]|AZE|2020ko Uda}}
|-
| {{flagIOCmedalist|[[Shohei Yabiku]]|JPN|2020ko Uda}}
|}

===Pisu ertaina===
* '''73 kg''': 1908
* '''75 kg''': 1912–1928
* '''79 kg''': 1932–1960
* '''87 kg''': 1964–1968
* '''82 kg''': 1972–1996
* '''85 kg''': 2000
* '''84 kg''': 2004–2012
* '''85 kg''': 2016
* '''87 kg''': 2020–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan|1908 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Frithiof Mårtensson]]|SWE}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mauritz Andersson]]|SWE|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anders Andersen (borrokalaria)|Anders Andersen]]|DEN|1908ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan|1912 Stockholm]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Claes Johanson]]|SWE|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Martin Klein (borrokalaria)|Martin Klein]]|RU1|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Alfred Asikainen]]|FIN|1912ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan|1920 Anberes]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Carl Westergren]]|SWE|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Arthur Lindfors]]|FIN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Masa Perttilä]]|FIN|1920ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan|1924 Paris]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edvard Westerlund]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Arthur Lindfors]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roman Steinberg]]|EST|1924ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan|1928 Amsterdam]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Väinö Kokkinen]]|FIN|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[László Papp (borrokalaria)|László Papp]]|HUN|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Albert Kusnets]]|EST|1928ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Väinö Kokkinen]]|FIN|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jean Földeák]]|GER|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Axel Cadier]]|SWE|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivar Johansson (borrokalaria)|Ivar Johansson]]|SWE|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ludwig Schweickert]]|GER|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[József Palotás]]|HUN|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Axel Grönberg]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Muhlis Tayfur]]|TUR|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ercole Gallegati]]|ITA|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Axel Grönberg]]|SWE|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kalervo Rauhala]]|FIN|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolay Belov (borrokalaria)|Nikolay Belov]]|URS|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Givi Kartozia]]|URS|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dimitar Dobrev]]|BUL|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rune Jansson]]|SWE|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dimitar Dobrev]]|BUL|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lothar Metz]]|EUA|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Țăranu]]|ROU|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Branislav Simić]]|YUG|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jiří Kormaník]]|TCH|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lothar Metz]]|EUA|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 87 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lothar Metz]]|GDR|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Valentin Oleynik]]|URS|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Branislav Simić]]|YUG|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Csaba Hegedűs (borrokalaria)|Csaba Hegedűs]]|HUN|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Nazarenko]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Milan Nenadić]]|YUG|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Momir Petković]]|YUG|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vladimir Cheboksarov]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivan Kolev (borrokalaria)|Ivan Kolev]]|BUL|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gennady Korban]]|URS|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jan Dołgowicz]]|POL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Pavel Pavlov (borrokalaria)|Pavel Pavlov]]|BUL|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Draica]]|ROU|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dimitrios Thanopoulos]]|GRE|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sören Claeson]]|SWE|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikhail Mamiashvili]]|URS|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tibor Komáromi]]|HUN|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kim Sang-Kyu]]|KOR|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Péter Farkas]]|HUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Piotr Stępień]]|POL|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Daulet Turlykhanov]]|EUN|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hamza Yerlikaya]]|TUR|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Thomas Zander]]|GER|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Valery Tsilent]]|BLR|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 85 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hamza Yerlikaya]]|TUR|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sándor Bárdosi]]|HUN|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mukhran Vakhtangadze]]|GEO|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 84 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksey Mishin (borrokalaria)|Aleksey Mishin]]|RUS|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ara Abrahamian]]|SWE|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Viachaslau Makaranka]]|BLR|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 84 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Andrea Minguzzi]]|ITA|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Zoltán Fodor]]|HUN|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nazmi Avluca]]|TUR|2008ko Uda}}
|-
|''None awarded'' 
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 84 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Alan Khugaev]]|RUS|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Karam Gaber]]|EGY|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Daniyal Gadzhiyev]]|KAZ|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Damian Janikowski]]|POL|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 85 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Davit Chakvetadze]]|RUS|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Zhan Beleniuk]]|UKR|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Javid Hamzatau]]|BLR|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Denis Kudla (borrokalaria)|Denis Kudla]]|GER|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 87 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Zhan Beleniuk]]|UKR|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Viktor Lőrincz]]|HUN|2020ko Uda}}
| {{flagIOCmedalist|[[Denis Kudla (borrokalaria)|Denis Kudla]]|GER|2020ko Uda}}
|-
| {{flagIOCmedalist|[[Zurab Datunashvili]]|SRB|2020ko Uda}}
|}

===Pisu astuna===
* '''+82.5 kg''': 1912–1928
* '''+87 kg''': 1932–1960
* '''+97 kg''': 1964–1968
* '''100 kg''': 1972–1996
* '''97 kg''': 2000
* '''96 kg''': 2004–2012
* '''98 kg''': 2016
* '''97 kg''': 2020–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan|1912 Stockholm]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Yrjö Saarela]]|FIN|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Johan Olin]]|FIN|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Søren Marinus Jensen]]|DEN|1912ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan|1920 Anberes]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Adolf Lindfors]]|FIN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Poul Hansen (sport borrokalaria)|Poul Hansen]]|DEN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Martti Nieminen]]|FIN|1920ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan|1924 Paris]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Henri Deglane]]|FRA|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edil Rosenqvist]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rajmund Badó]]|HUN|1924ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan|1928 Amsterdam]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rudolf Svensson]]|SWE|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hjalmar Nyström]]|FIN|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Georg Gehring]]|GER|1928ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Carl Westergren]]|SWE|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Josef Urban (sportsman)|Josef Urban]]|TCH|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolaus Hirschl]]|AUT|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kristjan Palusalu]]|EST|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[John Nyman]]|SWE|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kurt Hornfischer]]|GER|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ahmet Kireççi]]|TUR|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tor Nilsson]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Guido Fantoni]]|ITA|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Johannes Kotkas]]|URS|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Josef Růžička]]|TCH|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tauno Kovanen]]|FIN|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Parfyonov]]|URS|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Wilfried Dietrich]]|EUA|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Adelmo Bulgarelli]]|ITA|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivan Bogdan]]|URS|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Wilfried Dietrich]]|EUA|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Bohumil Kubát]]|TCH|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[István Kozma (borrokalaria)|István Kozma]]|HUN|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Roshchin]]|URS|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Wilfried Dietrich]]|EUA|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 97 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[István Kozma (borrokalaria)|István Kozma]]|HUN|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Roshchin]]|URS|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Petr Kment]]|TCH|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nicolae Martinescu]]|ROU|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolai Yakovenko]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ferenc Kiss (borrokalaria)|Ferenc Kiss]]|HUN|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolay Balboshin]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kamen Goranov]]|BUL|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Andrzej Skrzydlewski]]|POL|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Georgi Raykov]]|BUL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roman Bierła]]|POL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vasile Andrei]]|ROU|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vasile Andrei]]|ROU|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Greg Gibson (borrokalaria)|Greg Gibson]]|USA|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jožef Tertei]]|YUG|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Andrzej Wroński]]|POL|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gerhard Himmel]]|FRG|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dennis Koslowski]]|USA|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Héctor Milián]]|CUB|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dennis Koslowski]]|USA|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sergey Demyashkevich]]|EUN|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Andrzej Wroński]]|POL|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sergey Lishtvan]]|BLR|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikael Ljungberg]]|SWE|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 97 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikael Ljungberg]]|SWE|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Davyd Saldadze]]|UKR|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Garrett Lowney]]|USA|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 96 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Karam Gaber]]|EGY|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ramaz Nozadze]]|GEO|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mehmet Özal]]|TUR|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 96 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Aslanbek Khushtov]]|RUS|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mirko Englich]]|GER|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marek Švec]]|CZE|2008ko Uda}} 
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Adam Wheeler]]|USA|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 96 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Ghasem Rezaei]]|IRI|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Rustam Totrov]]|RUS|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Artur Aleksanyan]]|ARM|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Jimmy Lidberg]]|SWE|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 98 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Artur Aleksanyan]]|ARM|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Yasmany Lugo]]|CUB|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ghasem Rezaei]]|IRI|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Cenk İldem]]|TUR|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 97 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Musa Evloev]]|ROC|2020ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Artur Aleksanyan]]|ARM|2020ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mohammad Hadi Saravi]]|IRI|2020ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Tadeusz Michalik]]|POL|2020ko Uda}}
|}

===Pisu oso handia===
* '''+93 kg''': 1908
* '''+100 kg''': 1972–1984
* '''130 kg''': 1988–2000
* '''120 kg''': 2004–2012
* '''130 kg''': 2016–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan|1908 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu oso handia}}
|{{flagIOCmedalist|[[Richárd Weisz]]|HUN|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Petrov (borrokalaria)|Aleksandr Petrov]]|RU1|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Søren Marinus Jensen]]|DEN|1908ko Uda}}
|-
|''1912–1968''|| colspan=&quot;3&quot; style=&quot;text-align:center;&quot;|''not included in the Olympic program''
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra +100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Roshchin]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandar Tomov]]|BUL|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Victor Dolipschi]]|ROU|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra +100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Kolchinsky]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandar Tomov]]|BUL|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roman Codreanu]]|ROU|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra +100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Kolchinsky]]|URS|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandar Tomov]]|BUL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hassan Bechara]]|LIB|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra +100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jeff Blatnick]]|USA|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Refik Memišević]]|YUG|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Victor Dolipschi]]|ROU|1984ko Uda}} 
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Karelin]]|URS|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rangel Gerovski]]|BUL|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tomas Johansson (borrokalaria)|Tomas Johansson]]|SWE|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Karelin]]|EUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tomas Johansson (borrokalaria)|Tomas Johansson]]|SWE|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ioan Grigoraș]]|ROM|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Karelin]]|RUS|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Matt Ghaffari]]|USA|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sergei Mureiko]]|MDA|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rulon Gardner]]|USA|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Karelin]]|RUS|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dmitry Debelka]]|BLR|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 120 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Khasan Baroev]]|RUS|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Georgiy Tsurtsumia]]|KAZ|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rulon Gardner]]|USA|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 120 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mijaín López]]|CUB|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mindaugas Mizgaitis]]|LTU|2008ko Uda}} 
|{{flagIOCmedalist|[[Yury Patrikeyev]]|ARM|2008ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Yannick Szczepaniak]]|FRA|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 120 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mijaín López]]|CUB|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Heiki Nabi]]|EST|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Johan Eurén]]|SWE|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Rıza Kayaalp]]|TUR|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mijaín López]]|CUB|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Rıza Kayaalp]]|TUR|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sabah Shariati]]|AZE|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Sergey Semenov (borrokalaria)|Sergey Semenov]]|RUS|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Mijaín López]]|CUB|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Iakob Kajaia]]|GEO|2020ko Uda}}
| {{flagIOCmedalist|[[Sergey Semenov (borrokalaria)|Sergey Semenov]]|ROC|2020ko Uda}}
|-
| {{flagIOCmedalist|[[Rıza Kayaalp]]|TUR|2020ko Uda}}
|}

== Borroka greko erromatarra Euskal Herrian&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=EDICIONES PLAZA|abizena=S.L|izenburua=De Gardiazábal &quot;El Tarzán vasco&quot;, al catalán José Salvador, la lucha libre a inicios del siglo XX|hizkuntza=es|url=https://valenciaplaza.com/de-gardiazabal-el-tarzan-vasco-al-catalan-jose-salvador-la-lucha-libre-a-inicios-del-siglo-xx|aldizkaria=Cultur Plaza|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; ==
Euskal Herrian ez da izan bereziki lanketa esanguratsurik. Baina izan dira eta badira borrokalari batzuk. Gardizabal izenekoa &quot;el Tarzan vasco&quot; 1907-1936 artean egindako ikuskizunegatik ezaguna, baina ez zen ezer olinpikoa izan ikuskizunak soilik.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Kirol zirriborroa}}

[[Kategoria:Borroka kirolak]]
[[Kategoria:Kirol olinpikoak]]</text>
      <sha1>7dtg2k2adqk7s801ftq8cq83dqq78kz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005563</id>
      <parentid>9005561</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:50:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="62331" xml:space="preserve">{{zuzendu}}

'''Borroka greko-erromatarra'''&lt;ref&gt;{{Web erref|izenburua=178. araua|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0178.pdf|argitaletxea=Euskaltzaindia|sartze-data=}}&lt;/ref&gt; borrokalari batek besteari burutik gerrira bitartean soilik hel diezaiokeen [[Borroka (kirola)|borroka]]-mota da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|url=http://www1.euskadi.net/harluxet/hiztegia1.asp?sarrera=borroka|izenburua=Borroka|egilea=Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa}}&lt;/ref&gt; Ezin da hankak erabili eta [[1896ko Udako Olinpiar Jokoak|1896ko Olinpiar Jokoetatik]] aurrera [[kirol olinpiko]]a da.

Borroka greko-erromatarra bi pertsonaren arteko buruz buruko lehiaketa da, [[kolpe]]rik eman gabe elkarri helduta, aurkaria lurreratu arte. Araudi bat dago jarraitu beharrekoa eta eguneratzen doana. [[Tapiz]] baten gainean egiten da lehiaketa.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=United World Wrestling|url=https://uww.org/|aldizkaria=uww.org|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Historia ==
[[Fitxategi:Exposição Os Jogos da Antiguidade - Grécia e Roma (28439050910).jpg|thumb]]
[[Fitxategi:Wrestlers, from Wrestlers, plate 3 MET DP822170.jpg|thumb]]
Borroka greko-erromatarra [[Aintzinako Grezia|Antzinako Grezia]]n sortu zen K.a 550ean. ''[[Polis]]'' ezberdinetan banatuta egon arren, ''polis'' guztiek zuten oinarri militar bat. [[Antzinako greziar filosofia|Filosofiaren]] eta artearen nagusitasunarekin batera herritarren borroka garapena ere, ''polis''aren oinarrietako bat zen. Izan ere beraien historia gudaz hornitua dago, [[Mediar Gerrak|gerra mediarrak]] alde batetik, ''polis''en arteko borroka bestetik, azkenik [[Mazedoniar inperioa]]k garaitu zituzten arte&lt;ref&gt;{{erreferentzia|orrialdea=http://judo4mma.com/greekwrestling/ancient%20greek%20submission%20wrestling.pdf}}&lt;/ref&gt;. Borrokarako prestatzea kulturaren parte izan zen eta oinarri batzuetan finkatzen ziren. Grezian antzinako polisetan herriaren egitura 3 zatitan zegoen banatua eta Domosa eraikuntza garrantzitsuenak zeuden tokia zen; han trebatzen ziren borrokan filosofo eta aditu guztiak biltzen ziren tokian{{Argitu}}.

Antzinako borroka Pancracio izenez ezagutzen zen, gaur egun, borroka libre profesional bezala ezagutzen da eta oinarriak eman dizkio boxeoari eta beste hainbat kiroli{{Argitu}}. Hondar gainean egiten zen borroka eta olioztatuak izaten ziren lehenagotik, beraien janzkeran mantua jantzita edo biluzik egiten zuten borroka. Pancracio-k hainbat azpi borroka era zituen, gaur egun oraindik bizi direnak, borroka pujilista, borroka greko-erromatarra, borroka librea.

Beraz, borrokarako prest egotea garrantzitsua zen, borrokako grina, errespetua eta lehiaketa lantzen zituzten, eta ondoren Olinpiar Jokoetan erakusten zituzten. Olinpiar Jokoak Antzinako Grezian eta gaur egun ere ospatzen diren lehiaketak dira 4 urtean behin. Antzina Olinpiar Jokoetako irabazleari buruko bat ematen zitzaion erramuz eginikoa; errespetua eta estatus handia ekartzen zion jabeari. Kirol esanguratsuenak borroka eta lasterketak izan ziren. 

Antzinako erromatarrek greziarrek utziak zituzten aztarnak eskuratu eta bereganatu zituzten, borrokarako erak ere barne. Greziarren antzera debekatua zuten parte hartzea edo eta ikuslea izatea; araua hausten zutenei heriotza zigorra ziurtatzen zitzaion. 

1882 ean Pierre de Coubertin Frantziarrak olinpiar jokoak berreskuratzea lortu zuen eta berriro borroka greko erromatarrak bere tokia berreskuratu zuen aintzinako araudia berrituta. UWW (United World Wrestling) Federazioaren araupean.    

== Araudia ==

==== &lt;ref&gt;{{erreferentzia|orrialdea=https://uww.org/sites/default/files/2021-05/reglamento_lucha.pdf}}&lt;/ref&gt;Arau orokorrak: ====
'''Helburua''': Borrokalarien helburua aurkaria lurreratzea da, gerritik beherako gorputz zatia uikitu gabe.[[Fitxategi:DF-SD-06-11222.jpg|250px|thumb|Borroka greko-erromatarra]][[Fitxategi:Russian Greco-Roman wrestling championship 2016 53.jpg|thumb]]
'''Jolastokia''': Borroka greko-erromatarrak 12 m-ko diametroa duen tapiz batean egiten da, non 7m-ko diametroaren barruan borroka egiten den, ondorengo metroan borroka geratzen den eta atera denaren aurkariari puntuak ematen zaizkion, eta azkenik gainontzeko 1,5 m babestutako ingurua da, borrokalariek ezin dute bertan borroka egin.

'''Jantziak''': Borrokalari bakoitzak kolore bat hartuko du, gorria edo urdina. Jantziak homologatua izan behar du edo ofiziala borrokan parte hartzeko.

Debekatua dago:

Zerbait itsaskorra edo labaingarria igurtzea jantziari edo gorputzari.

Loturak eramatea medikuaren esana ez bada.

Zerbait kaltegarria izan daitekeena aurkariarentzat: belarritako, eraztun edo protesiak...

Emakumezkoen kasuan bularreko eraztundunak eramatea.

'''Lizentzia''': Lizentzia eguneratua eta erabilgarria izan behar da konpetitzaile batentzat, lizentzia nazioartekoa izan behar du.

'''Pisu eta urte bereizketak''':

Urte arteko bereizpena:

U 15: 14-15 edo 13 tutorearen eta medikuaren zaintzapean.

Kadeteak: 16-17 edo 15 tutorearen eta medikuaren zaintzapean.

Juniorrak: 18-20 edo 17 tutorearen eta medikuaren zaintzapean.

U 23: 19-23 edo 18 tutorearen eta medikuaren hitzarpean.

Nagusiak: 20 edo gehiago.

Beteranoak: 35 edo gehiago.

Pisu arteko bereizketa:(Gizonezkoak)

1- 60 kg

2- 67 kg

3- 77 kg

4- 87 kg

5- 97 kg

6- 130 kg

Pixu arteko bereizketa:(Emakumezkoak)

1- 50 kg

2- 53 kg

3- 57 kg

4- 62 kg

5- 76 kg

=== '''Epaileak''': ===
[[Fitxategi:Greco-Roman wrestling competition at the 1984 Summer Olympics.JPEG|thumb]]
[[Fitxategi:Judges at the 1924 Summer Olympics in Paris.jpg|thumb]]
3 Pertsonaren artean zaintzen dute borroka. Tapizeko lehendakariak, Arbritoak eta Epaile bat. Pertsona guztiek lehenetsitako jantzi bat eraman behar dute.

Jokozaina: Borrokaren jarraipena mantendu behar du, eta, bestalde gerlarien ongizatea zaindu.

Epaileak: Jokozainak adierazitako puntaketaren jarraipena egingo du, baita denborarena ere, eta informazio guztia arbitroari erakutsiko dio.

Tapizeko lehendakaria: Bere tapizeko borroken jarraipena egin behar du.

== Lehiaketa baten pisu neurketa ==
Pisaketa bi egunetan banatzen da. Lehenengo egunean txapelketako partaide guztiek pisaketa egiten dute. Bigarren egunean borrokatzera doazen partaideak bakarrik egiten dute pisaketa. Pisaketa egiteko medikuaren agiria behar da.

== Borroka ==

=== Iraupena: ===
U 15 Kadeteak eta Beteranoak, 2 minutuko borrokak 30 sgunduko atsedenaldiarekin.

U23 eta gorakoak, 3 minutu eta 30 segundoko atsedenarekin.

=== Puntuak: ===
Borroka batean 8 puntuko ezberdintasuna badago borroka amaitzen da, nahiz eta denbora guztia ez igaro.

Borrokalari batek jaurtiketa bat lortzen badu borroka amaitu egiten da puntu edo eta denborak amaitu gabe egon harren.

=== Borrokaren hasiera: ===
Borrokalariei dei egiten zaie eta tapizera sartzen dira bakoitza alde batetik. Jokozainak barrura deitzen die ondoren, eta biei eskua eman eta beraien jantzi eta gorputzak aztertzen ditu denak araudia jarraitzen duela ziurtatzeko, ondoren bi borrokalariek elkarri eskua eman eta borrokari ekingo zioten jokozaiank txistua jo bezain laster.

=== Borroka mozketak: ===
-Borrokan zehar borrokalarietako batek min hartzen badu edo beste zerbait gertatu bazaio jokozainak borroka gera dezake, denbora horretan bi borrokalariek beraien zatian egon behar dute, mantuaz estaltzen dituzte beraien sorbaldak eta beraien entrenatzaileak gomendioak egin ditzake.

-Borroka ezin bada jarraitu zauriren baten ondorioz, medikuak parte artzen du, eta borrokalaria aztertu ondoren ezin badu jarraitu borrokalari eta entrenatzailearekin hitz egiten du, ondoren Tapizeko lehendakariarekin eta berak borroka amaitu dezake, medikuaren esanari ezin zaio aurka egin.

-Inondik inora ere ezin du borrokalari batek borroka gelditu eta ez gelditzea ukatu ere aurkaria berriro borroka gurera sartuta.

-Gertaera bat gelditu egin behar bada, borrokalari bat kaltetua irtengo delako, borrokalaria kaleratua izango da.

-Borrokalari batek borroka mozten badu arrazoi mediku bategatik, medikuak zauria zainduko du; mozketaren denbora 4 minutu baino gehiago bada, Tapizeko lehendakariak borroka amaitu eta aurkariari irabazita emango dio, zauria arrazoi izanik..

-Borrokalari batek borroka mozten badu arrazoi mediku bategatik medikuak zauria zainduko du, mozketaren denborak 4 minutu baino gehiago bada Tapizeko lehendakariak borroka amaitu eta aurkariari irabazita emango dio zauria arrazoi izanik.

-Mozketa baten ondoren borrokalariak moztutako leku berean jarri eta berregingo da borroka.

-Partaideen eskutik kanpoko zerbaitegatik borroka geratu egin behar bada, borroka moztu eta kanpo gatazka amaitu ondoren berregingo da.

=== Jarraipena mantentzeko mozketak: ===
Borroka etenaldi baten ondoren borrokalariak hasierako lekuan jarriko dira, eta borroka zutik hasiko da berriro.

-Oin oso bat babeslekura igarotzen bada eta ez bada ekintzarik egiten bitartean, borroka eten egingo da.

-Borrokalarien ekintza bat martxan badago, nahiz eta 2 edo 3 oin babestutako tokira igaro, jarraipena emango zaio.

-Borroka moztuko da babesten ari den borrokalariaren buru osoa babesgunean sartzen bada.

-Arau-hauste bat egoten bada lurreko borrokan, lurreko borrokatik ekingo zaio borrokari.

- Arau-hauste bat egoten bada zutikako borrokan, zutikako borrokatik ekingo zaio borrokari.

=== Borrokaren amaiera: ===
Denbora amaitzea, puntu ezberdintasuna edo jaurtiketa dela eta. Jokozainak borroka amaituko du. Denbora amaitu dela adierazten duen txirrina ez badu jokozainak entzuten Tapizeko lehendakariak oihal zuri bat jaurtita jakinaraziko dio. Borroka amaitzeko txistua jo ondoren eginiko ekintzek ez dute balioko, ezta txirrina eta jokozainaren txirrinaren artean gertaturikoak ere.

Borroka amaiturikoan borrokalariek jokozainaren alboan egon behar dute epaimahaikoen aurrean emaitza jaso arte. Borrokalariek beraien jantzia kendu izango dute tapizetik kanpo daudenean, emaitza jaso ondoren epaileari aurkariari eta aurkariaren entrenatzaileari eskua emango zaio; egiten ez duenari zigorra ezarriko zaio.

=== Borroka irabazte ezberdinak: ===
Borroka bat irabazia izan daiteke honako arrazoien gaitik.
[[Fitxategi:The Soviet Union 1971 CPA 4016 stamp (Greco-Roman wrestling).png|thumb]]
-Jaurtiketa

-Zauria

-3 falta egin ondoren, edo 2 falta babesle oinetara.

-Deskalifikatua izan ezkero

-Puntuaketagatik.

==== Puntu kopuru berean egon ezkero: ====
-Azken puntua egin duenak.

-Puntu bikoitz batek bakarkako puntua baino lehentasun handiagoa du.

-Puntu kopuru bera baina falta gutxiena duenak.

=== Entrenatzailea: ===
Entrenatzailea borrokatokiaren inguruan egon daiteke, segurtasun luzera bat kontuan hartuta. Ezingo du jokozainaren erabakietan parte hartu, eta ezta beraiei errespetu faltarik adierazi ere. Aurkakoa gertatzen bada, jokozainak eta tapizeko lehendakariak entrenatzailea kaleratzeko eskubidea dute.

=== Debekatutako ekintzak: ===
-Iletik tira egitea, belarrietatik, genitaletatik, atximurka egitea, behatzak okertzea... aurkariari min zuzena egiteko edozein mugimendu debekatuta dago.

-Ostikoz jo, aurkaria itotzea, bultzatzea, edo aurkariaren bizitza arriskuan jartzea debekatuta dago.

-Ukondoak saihetsetan ondoratzea aurkariari min egiteko asmoz.

-Tapizari eustea.

-Hitz egitea borrokaren iraupenean.

== Kirolaren onurak ==
[[Fitxategi:GrecoRomanWrestling3.jpg|thumb]]
Borroka greko-erromatarrak gorputza ezagutzan laguntzen du. Koordinazioa eta oreka mantentzearen garapenerako egokia da. Gizakia bi oinetan dabilen animalia izanik, kirol honetan dauden teknikak gizakiaren mugimenduetan daude oinarrituta egunerokotasuneko mugimenduak landuz.

Lanketa eta ariketa berberak erabil daitezke zauriren batzuen ondorioak lantzeko lokomozio eta koordinazioa berreskuratzeko eta malgutasuna lantzeko ere.

Borroka izan arren, norberareganako sentimenduen garapenean ere lan egiten da, errespetua partaidearekiko, elkarren kirola hobetzeko asmoz konfiantza eta ausardia, zeren araututa egon arren norgehiagoka batean irabazteko grinak aurrerapausoak ematera behartzen zaitu.

== Olimpiar garaileak azken urteetan greko-erromatar estiloan ==
&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=List of Olympic medalists in Greco-Roman wrestling|hizkuntza=en|data=2022-02-28|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=List_of_Olympic_medalists_in_Greco-Roman_wrestling&amp;oldid=1074533496|sartze-data=2022-05-12|encyclopedia=Wikipedia}}&lt;/ref&gt;

=== Oilar Pisua ===

* '''58 kg''': 1924–1928
* '''56 kg''': 1932–1936
* '''57 kg''': 1948–1996
* '''58 kg''': 2000
* '''55 kg''': 2004–2012
* '''59 kg''': 2016
* '''60 kg''': 2020–Gaur egun arte

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan|1924 Paris]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Eduard Pütsep]]|EST|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anselm Ahlfors]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Väinö Ikonen]]|FIN|1924ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan|1928 Amsterdam]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kurt Leucht]]|GER|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jindřich Maudr]]|TCH|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Giovanni Gozzi]]|ITA|1928ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jakob Brendel]]|GER|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marcello Nizzola]]|ITA|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Louis François (borrokalaria)|Louis François]]|FRA|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Márton Lőrincz]]|HUN|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Egon Svensson]]|SWE|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jakob Brendel]]|GER|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 Londres]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kurt Pettersén]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mahmoud Hassan (borrokalaria)|Mahmoud Hassan]]|EGY|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Halil Kaya]]|TUR|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Imre Hódos]]|HUN|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Zakaria Chibab]]|LIB|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Artem Teryan]]|URS|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Konstantin Vyrupayev]]|URS|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edvin Vesterby]]|SWE|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Francisc Horvat]]|ROU|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Oleg Karavayev]]|URS|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Cernea]]|ROU|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dinko Petrov]]|BUL|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Masamitsu Ichiguchi]]|JPN|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vladlen Trostyansky]]|URS|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Cernea]]|ROU|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[János Varga]]|HUN|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Baciu]]|ROU|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivan Kochergin]]|URS|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rustam Kazakov]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hans-Jürgen Veil]]|FRG|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Risto Björlin]]|FIN|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Pertti Ukkola]]|FIN|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivan Frgić]]|YUG|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Farhat Mustafin]]|URS|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Shamil Serikov]]|URS|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Józef Lipień]]|POL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Benni Ljungbeck]]|SWE|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Pasquale Passarelli]]|FRG|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Masaki Eto]]|JPN|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Haralambos Holidis]]|GRE|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[András Sike]]|HUN|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Stoyan Balov]]|BUL|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Haralambos Holidis]]|GRE|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[An Han-bong]]|KOR|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rıfat Yıldız]]|GER|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sheng Zetian]]|CHN|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Yuriy Melnichenko]]|KAZ|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dennis Hall]]|USA|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sheng Zetian]]|CHN|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 58 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Armen Nazaryan]]|BUL|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kim In-sub]]|KOR|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sheng Zetian]]|CHN|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 55 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[István Majoros]]|HUN|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Geidar Mamedaliyev]]|RUS|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Artiom Kiouregkian]]|GRE|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 55 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Nazyr Mankiev]]|RUS|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Rovshan Bayramov]]|AZE|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roman Amoyan]]|ARM|2008ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Park Eun-chul]]|KOR|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 55 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Hamid Sourian]]|IRI|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Rovshan Bayramov]]|AZE|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Péter Módos]]|HUN|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Mingiyan Semenov]]|RUS|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 59 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Ismael Borrero]]|CUB|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Shinobu Ota]]|JPN|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Stig-André Berge]]|NOR|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Elmurat Tasmuradov]]|UZB|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 60 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Luis Orta (borrokalaria)|Luis Orta]]|CUB|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Kenichiro Fumita]]|JPN|2020ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Walihan Sailike]]|CHN|2020ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Sergey Emelin]]|ROC|2020ko Uda}}
|}

===Pixu arina===
* '''66.6 kg''': 1908
* '''67.5 kg''': 1912–1928
* '''66 kg''': 1932–1936
* '''67 kg''': 1948–1960
* '''70 kg''': 1964–1968
* '''68 kg''': 1972–1996
* '''69 kg''': 2000
* '''66 kg''': 2004–2016
* '''67 kg''': 2020–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan|1908 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Enrico Porro]]|ITA|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolay Orlov (borrokalaria)|Nikolay Orlov]]|RU1|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Arvid Lindén]]|FIN|1908ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan|1912 Stockholm]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Emil Väre]]|FIN|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gustaf Malmström]]|SWE|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edvin Mattiasson]]|SWE|1912ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan|1920 Anberes]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Emil Väre]]|FIN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Taavi Tamminen]]|FIN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Frithjof Andersen]]|NOR|1920ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan|1924 Paris]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Oskari Friman]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lajos Keresztes]]|HUN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Källe Westerlund]]|FIN|1924ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan|1928 Amsterdam]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lajos Keresztes]]|HUN|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Eduard Sperling]]|GER|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edvard Westerlund]]|FIN|1928ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Erik Malmberg]]|SWE|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Abraham Kurland]]|DEN|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Eduard Sperling]]|GER|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lauri Koskela]]|FIN|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Josef Herda]]|TCH|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Voldemar Väli]]|EST|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gustav Freij]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aage Eriksen]]|NOR|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Károly Ferencz]]|HUN|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Shazam Safin]]|URS|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gustav Freij]]|SWE|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikuláš Athanasov]]|TCH|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kyösti Lehtonen]]|FIN|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rıza Doğan]]|TUR|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gyula Tóth (borrokalaria)|Gyula Tóth]]|HUN|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Avtandil Koridze]]|URS|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Branislav Martinović]]|YUG|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gustav Freij]]|SWE|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kazım Ayvaz]]|TUR|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Valeriu Bularca]]|ROU|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[David Gvantseladze]]|URS|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 70 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Muneji Munemura]]|JPN|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Stevan Horvat]]|YUG|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Petros Galaktopoulos]]|GRE|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Shamil Khisamutdinov]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Stoyan Apostolov]]|BUL|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gian-Matteo Ranzi]]|ITA|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Suren Nalbandyan]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ștefan Rusu]]|ROU|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Heinz-Helmut Wehling]]|GDR|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ștefan Rusu]]|ROU|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Andrzej Supron]]|POL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lars-Erik Skiöld]]|SWE|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vlado Lisjak]]|YUG|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tapio Sipilä]]|FIN|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[James Martinez (borrokalaria)|James Martinez]]|USA|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Levon Julfalakyan]]|URS|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kim Sung-Moon]]|KOR|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tapio Sipilä]]|FIN|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Attila Repka]]|HUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Islam Dugushiev]]|EUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rodney Smith (borrokalaria)|Rodney Smith]]|USA|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ryszard Wolny]]|POL|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ghani Yalouz]]|FRA|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Tretyakov (borrokalaria)|Aleksandr Tretyakov]]|RUS|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 69 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Filiberto Azcuy]]|CUB|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Katsuhiko Nagata]]|JPN|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksey Glushkov]]|RUS|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 66 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Farid Mansurov]]|AZE|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Şeref Eroğlu]]|TUR|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mkhitar Manukyan]]|KAZ|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 66 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Steeve Guénot]]|FRA|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Kanatbek Begaliev]]|KGZ|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikhail Siamionau]]|BLR|2008ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Armen Vardanyan]]|UKR|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 66 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Kim Hyeon-woo]]|KOR|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Tamás Lőrincz]]|HUN|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Steeve Guénot]]|FRA|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Manuchar Tskhadaia]]|GEO|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 66 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Davor Štefanek]]|SRB|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mihran Harutyunyan]]|ARM|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rasul Chunayev]]|AZE|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Shmagi Bolkvadze]]|GEO|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 67 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Mohammad Reza Geraei]]|IRI|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Parviz Nasibov]]|UKR|2020ko Uda}}
| {{flagIOCmedalist|[[Mohamed Ibrahim El-Sayed]]|EGY|2020ko Uda}}
|-
| {{flagIOCmedalist|[[Frank Stäbler]]|GER|2020ko Uda}}
|}

===welter-pisua===
* '''72 kg''': 1932–1936
* '''73 kg''': 1948–1960
* '''78 kg''': 1964–1968
* '''74 kg''': 1972–1996
* '''76 kg''': 2000
* '''74 kg''': 2004–2012
* '''75 kg''': 2016
* '''77 kg''': 2020–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivar Johansson (borrokalaria)|Ivar Johansson]]|SWE|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Väinö Kajander]]|FIN|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ercole Gallegati]]|ITA|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rudolf Svedberg]]|SWE|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Fritz Schäfer]]|GER|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Eino Virtanen]]|FIN|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gösta Andersson (borrokalaria)|Gösta Andersson]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Miklós Szilvási]]|HUN|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Henrik Hansen (borrokalaria)|Henrik Hansen]]|DEN|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Miklós Szilvási]]|HUN|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gösta Andersson (borrokalaria)|Gösta Andersson]]|SWE|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Khalil Taha]]|LIB|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mithat Bayrak]]|TUR|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vladimir Maneyev]]|URS|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Per Berlin]]|SWE|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mithat Bayrak]]|TUR|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Günther Maritschnigg]]|EUA|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[René Schiermeyer]]|FRA|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Kolesov]]|URS|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kiril Petkov (borrokalaria)|Kiril Petkov]]|BUL|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Bertil Nyström]]|SWE|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 78 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rudolf Vesper]]|GDR|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Daniel Robin]]|FRA|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Károly Bajkó]]|HUN|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vítězslav Mácha]]|TCH|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Petros Galaktopoulos]]|GRE|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jan Karlsson (borrokalaria)|Jan Karlsson]]|SWE|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Bykov (borrokalaria)|Anatoly Bykov]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vítězslav Mácha]]|TCH|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Karl-Heinz Helbing]]|FRG|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ferenc Kocsis]]|HUN|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Bykov (borrokalaria)|Anatoly Bykov]]|URS|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikko Huhtala]]|FIN|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jouko Salomäki]]|FIN|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roger Tallroth (borrokalaria)|Roger Tallroth]]|SWE|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ștefan Rusu]]|ROU|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kim Young-nam]]|KOR|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Daulet Turlykhanov]]|URS|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Józef Tracz]]|POL|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mnatsakan Iskandaryan]]|EUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Józef Tracz]]|POL|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Torbjörn Kornbakk]]|SWE|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Filiberto Azcuy]]|CUB|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marko Asell]]|FIN|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Józef Tracz]]|POL|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 76 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Murat Kardanov]]|RUS|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Matt Lindland]]|USA|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marko Yli-Hannuksela]]|FIN|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Dokturishvili]]|UZB|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marko Yli-Hannuksela]]|FIN|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Varteres Samurgashev]]|RUS|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Manuchar Kvirkvelia]]|GEO|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Chang Yongxiang]]|CHN|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Yavor Yanakiev]]|BUL|2008ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Christophe Guénot]]|FRA|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Roman Vlasov]]|RUS|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Arsen Julfalakyan]]|ARM|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Emin Ahmadov]]|AZE|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Kazakevič]]|LTU|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 75 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Roman Vlasov]]|RUS|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mark Madsen (fighter)|Mark Madsen]]|DEN|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Saeid Abdevali]]|IRI|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Kim Hyeon-woo]]|KOR|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 77 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Tamás Lőrincz]]|HUN|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Akzhol Makhmudov]]|KGZ|2020ko Uda}}
| {{flagIOCmedalist|[[Rafig Huseynov]]|AZE|2020ko Uda}}
|-
| {{flagIOCmedalist|[[Shohei Yabiku]]|JPN|2020ko Uda}}
|}

===Pisu ertaina===
* '''73 kg''': 1908
* '''75 kg''': 1912–1928
* '''79 kg''': 1932–1960
* '''87 kg''': 1964–1968
* '''82 kg''': 1972–1996
* '''85 kg''': 2000
* '''84 kg''': 2004–2012
* '''85 kg''': 2016
* '''87 kg''': 2020–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan|1908 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Frithiof Mårtensson]]|SWE}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mauritz Andersson]]|SWE|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anders Andersen (borrokalaria)|Anders Andersen]]|DEN|1908ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan|1912 Stockholm]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Claes Johanson]]|SWE|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Martin Klein (borrokalaria)|Martin Klein]]|RU1|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Alfred Asikainen]]|FIN|1912ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan|1920 Anberes]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Carl Westergren]]|SWE|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Arthur Lindfors]]|FIN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Masa Perttilä]]|FIN|1920ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan|1924 Paris]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edvard Westerlund]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Arthur Lindfors]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roman Steinberg]]|EST|1924ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan|1928 Amsterdam]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Väinö Kokkinen]]|FIN|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[László Papp (borrokalaria)|László Papp]]|HUN|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Albert Kusnets]]|EST|1928ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Väinö Kokkinen]]|FIN|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jean Földeák]]|GER|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Axel Cadier]]|SWE|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivar Johansson (borrokalaria)|Ivar Johansson]]|SWE|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ludwig Schweickert]]|GER|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[József Palotás]]|HUN|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Axel Grönberg]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Muhlis Tayfur]]|TUR|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ercole Gallegati]]|ITA|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Axel Grönberg]]|SWE|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kalervo Rauhala]]|FIN|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolay Belov (borrokalaria)|Nikolay Belov]]|URS|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Givi Kartozia]]|URS|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dimitar Dobrev]]|BUL|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rune Jansson]]|SWE|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dimitar Dobrev]]|BUL|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lothar Metz]]|EUA|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Țăranu]]|ROU|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Branislav Simić]]|YUG|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jiří Kormaník]]|TCH|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lothar Metz]]|EUA|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 87 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lothar Metz]]|GDR|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Valentin Oleynik]]|URS|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Branislav Simić]]|YUG|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Csaba Hegedűs (borrokalaria)|Csaba Hegedűs]]|HUN|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Nazarenko]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Milan Nenadić]]|YUG|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Momir Petković]]|YUG|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vladimir Cheboksarov]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivan Kolev (borrokalaria)|Ivan Kolev]]|BUL|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gennady Korban]]|URS|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jan Dołgowicz]]|POL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Pavel Pavlov (borrokalaria)|Pavel Pavlov]]|BUL|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Draica]]|ROU|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dimitrios Thanopoulos]]|GRE|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sören Claeson]]|SWE|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikhail Mamiashvili]]|URS|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tibor Komáromi]]|HUN|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kim Sang-Kyu]]|KOR|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Péter Farkas]]|HUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Piotr Stępień]]|POL|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Daulet Turlykhanov]]|EUN|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hamza Yerlikaya]]|TUR|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Thomas Zander]]|GER|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Valery Tsilent]]|BLR|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 85 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hamza Yerlikaya]]|TUR|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sándor Bárdosi]]|HUN|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mukhran Vakhtangadze]]|GEO|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 84 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksey Mishin (borrokalaria)|Aleksey Mishin]]|RUS|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ara Abrahamian]]|SWE|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Viachaslau Makaranka]]|BLR|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 84 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Andrea Minguzzi]]|ITA|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Zoltán Fodor]]|HUN|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nazmi Avluca]]|TUR|2008ko Uda}}
|-
|''None awarded'' 
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 84 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Alan Khugaev]]|RUS|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Karam Gaber]]|EGY|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Daniyal Gadzhiyev]]|KAZ|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Damian Janikowski]]|POL|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 85 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Davit Chakvetadze]]|RUS|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Zhan Beleniuk]]|UKR|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Javid Hamzatau]]|BLR|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Denis Kudla (borrokalaria)|Denis Kudla]]|GER|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 87 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Zhan Beleniuk]]|UKR|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Viktor Lőrincz]]|HUN|2020ko Uda}}
| {{flagIOCmedalist|[[Denis Kudla (borrokalaria)|Denis Kudla]]|GER|2020ko Uda}}
|-
| {{flagIOCmedalist|[[Zurab Datunashvili]]|SRB|2020ko Uda}}
|}

===Pisu astuna===
* '''+82.5 kg''': 1912–1928
* '''+87 kg''': 1932–1960
* '''+97 kg''': 1964–1968
* '''100 kg''': 1972–1996
* '''97 kg''': 2000
* '''96 kg''': 2004–2012
* '''98 kg''': 2016
* '''97 kg''': 2020–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan|1912 Stockholm]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Yrjö Saarela]]|FIN|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Johan Olin]]|FIN|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Søren Marinus Jensen]]|DEN|1912ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan|1920 Anberes]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Adolf Lindfors]]|FIN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Poul Hansen (sport borrokalaria)|Poul Hansen]]|DEN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Martti Nieminen]]|FIN|1920ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan|1924 Paris]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Henri Deglane]]|FRA|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edil Rosenqvist]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rajmund Badó]]|HUN|1924ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan|1928 Amsterdam]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rudolf Svensson]]|SWE|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hjalmar Nyström]]|FIN|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Georg Gehring]]|GER|1928ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Carl Westergren]]|SWE|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Josef Urban (sportsman)|Josef Urban]]|TCH|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolaus Hirschl]]|AUT|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kristjan Palusalu]]|EST|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[John Nyman]]|SWE|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kurt Hornfischer]]|GER|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ahmet Kireççi]]|TUR|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tor Nilsson]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Guido Fantoni]]|ITA|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Johannes Kotkas]]|URS|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Josef Růžička]]|TCH|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tauno Kovanen]]|FIN|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Parfyonov]]|URS|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Wilfried Dietrich]]|EUA|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Adelmo Bulgarelli]]|ITA|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivan Bogdan]]|URS|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Wilfried Dietrich]]|EUA|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Bohumil Kubát]]|TCH|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[István Kozma (borrokalaria)|István Kozma]]|HUN|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Roshchin]]|URS|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Wilfried Dietrich]]|EUA|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 97 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[István Kozma (borrokalaria)|István Kozma]]|HUN|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Roshchin]]|URS|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Petr Kment]]|TCH|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nicolae Martinescu]]|ROU|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolai Yakovenko]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ferenc Kiss (borrokalaria)|Ferenc Kiss]]|HUN|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolay Balboshin]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kamen Goranov]]|BUL|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Andrzej Skrzydlewski]]|POL|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Georgi Raykov]]|BUL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roman Bierła]]|POL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vasile Andrei]]|ROU|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vasile Andrei]]|ROU|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Greg Gibson (borrokalaria)|Greg Gibson]]|USA|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jožef Tertei]]|YUG|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Andrzej Wroński]]|POL|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gerhard Himmel]]|FRG|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dennis Koslowski]]|USA|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Héctor Milián]]|CUB|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dennis Koslowski]]|USA|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sergey Demyashkevich]]|EUN|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Andrzej Wroński]]|POL|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sergey Lishtvan]]|BLR|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikael Ljungberg]]|SWE|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 97 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikael Ljungberg]]|SWE|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Davyd Saldadze]]|UKR|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Garrett Lowney]]|USA|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 96 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Karam Gaber]]|EGY|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ramaz Nozadze]]|GEO|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mehmet Özal]]|TUR|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 96 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Aslanbek Khushtov]]|RUS|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mirko Englich]]|GER|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marek Švec]]|CZE|2008ko Uda}} 
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Adam Wheeler]]|USA|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 96 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Ghasem Rezaei]]|IRI|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Rustam Totrov]]|RUS|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Artur Aleksanyan]]|ARM|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Jimmy Lidberg]]|SWE|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 98 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Artur Aleksanyan]]|ARM|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Yasmany Lugo]]|CUB|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ghasem Rezaei]]|IRI|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Cenk İldem]]|TUR|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 97 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Musa Evloev]]|ROC|2020ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Artur Aleksanyan]]|ARM|2020ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mohammad Hadi Saravi]]|IRI|2020ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Tadeusz Michalik]]|POL|2020ko Uda}}
|}

===Pisu oso handia===
* '''+93 kg''': 1908
* '''+100 kg''': 1972–1984
* '''130 kg''': 1988–2000
* '''120 kg''': 2004–2012
* '''130 kg''': 2016–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan|1908 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu oso handia}}
|{{flagIOCmedalist|[[Richárd Weisz]]|HUN|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Petrov (borrokalaria)|Aleksandr Petrov]]|RU1|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Søren Marinus Jensen]]|DEN|1908ko Uda}}
|-
|''1912–1968''|| colspan=&quot;3&quot; style=&quot;text-align:center;&quot;|''not included in the Olympic program''
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra +100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Roshchin]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandar Tomov]]|BUL|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Victor Dolipschi]]|ROU|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra +100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Kolchinsky]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandar Tomov]]|BUL|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roman Codreanu]]|ROU|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra +100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Kolchinsky]]|URS|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandar Tomov]]|BUL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hassan Bechara]]|LIB|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra +100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jeff Blatnick]]|USA|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Refik Memišević]]|YUG|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Victor Dolipschi]]|ROU|1984ko Uda}} 
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Karelin]]|URS|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rangel Gerovski]]|BUL|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tomas Johansson (borrokalaria)|Tomas Johansson]]|SWE|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Karelin]]|EUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tomas Johansson (borrokalaria)|Tomas Johansson]]|SWE|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ioan Grigoraș]]|ROM|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Karelin]]|RUS|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Matt Ghaffari]]|USA|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sergei Mureiko]]|MDA|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rulon Gardner]]|USA|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Karelin]]|RUS|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dmitry Debelka]]|BLR|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 120 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Khasan Baroev]]|RUS|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Georgiy Tsurtsumia]]|KAZ|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rulon Gardner]]|USA|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 120 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mijaín López]]|CUB|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mindaugas Mizgaitis]]|LTU|2008ko Uda}} 
|{{flagIOCmedalist|[[Yury Patrikeyev]]|ARM|2008ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Yannick Szczepaniak]]|FRA|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 120 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mijaín López]]|CUB|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Heiki Nabi]]|EST|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Johan Eurén]]|SWE|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Rıza Kayaalp]]|TUR|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mijaín López]]|CUB|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Rıza Kayaalp]]|TUR|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sabah Shariati]]|AZE|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Sergey Semenov (borrokalaria)|Sergey Semenov]]|RUS|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Mijaín López]]|CUB|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Iakob Kajaia]]|GEO|2020ko Uda}}
| {{flagIOCmedalist|[[Sergey Semenov (borrokalaria)|Sergey Semenov]]|ROC|2020ko Uda}}
|-
| {{flagIOCmedalist|[[Rıza Kayaalp]]|TUR|2020ko Uda}}
|}

== Borroka greko erromatarra Euskal Herrian&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=EDICIONES PLAZA|abizena=S.L|izenburua=De Gardiazábal &quot;El Tarzán vasco&quot;, al catalán José Salvador, la lucha libre a inicios del siglo XX|hizkuntza=es|url=https://valenciaplaza.com/de-gardiazabal-el-tarzan-vasco-al-catalan-jose-salvador-la-lucha-libre-a-inicios-del-siglo-xx|aldizkaria=Cultur Plaza|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; ==
Euskal Herrian ez da izan bereziki lanketa esanguratsurik. Baina izan dira eta badira borrokalari batzuk. Gardizabal izenekoa &quot;el Tarzan vasco&quot; 1907-1936 artean egindako ikuskizunegatik ezaguna, baina ez zen ezer olinpikoa izan ikuskizunak soilik.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Borroka kirolak]]
[[Kategoria:Kirol olinpikoak]]</text>
      <sha1>qf3wv980y2lzjac0tz83appigc6wzoj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005564</id>
      <parentid>9005563</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:50:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreferentziak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="62336" xml:space="preserve">{{zuzendu}}

'''Borroka greko-erromatarra'''&lt;ref&gt;{{Web erref|izenburua=178. araua|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0178.pdf|argitaletxea=Euskaltzaindia|sartze-data=}}&lt;/ref&gt; borrokalari batek besteari burutik gerrira bitartean soilik hel diezaiokeen [[Borroka (kirola)|borroka]]-mota da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|url=http://www1.euskadi.net/harluxet/hiztegia1.asp?sarrera=borroka|izenburua=Borroka|egilea=Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa}}&lt;/ref&gt; Ezin da hankak erabili eta [[1896ko Udako Olinpiar Jokoak|1896ko Olinpiar Jokoetatik]] aurrera [[kirol olinpiko]]a da.

Borroka greko-erromatarra bi pertsonaren arteko buruz buruko lehiaketa da, [[kolpe]]rik eman gabe elkarri helduta, aurkaria lurreratu arte. Araudi bat dago jarraitu beharrekoa eta eguneratzen doana. [[Tapiz]] baten gainean egiten da lehiaketa.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=United World Wrestling|url=https://uww.org/|aldizkaria=uww.org|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Historia ==
[[Fitxategi:Exposição Os Jogos da Antiguidade - Grécia e Roma (28439050910).jpg|thumb]]
[[Fitxategi:Wrestlers, from Wrestlers, plate 3 MET DP822170.jpg|thumb]]
Borroka greko-erromatarra [[Aintzinako Grezia|Antzinako Grezia]]n sortu zen K.a 550ean. ''[[Polis]]'' ezberdinetan banatuta egon arren, ''polis'' guztiek zuten oinarri militar bat. [[Antzinako greziar filosofia|Filosofiaren]] eta artearen nagusitasunarekin batera herritarren borroka garapena ere, ''polis''aren oinarrietako bat zen. Izan ere beraien historia gudaz hornitua dago, [[Mediar Gerrak|gerra mediarrak]] alde batetik, ''polis''en arteko borroka bestetik, azkenik [[Mazedoniar inperioa]]k garaitu zituzten arte&lt;ref&gt;{{erreferentzia|orrialdea=http://judo4mma.com/greekwrestling/ancient%20greek%20submission%20wrestling.pdf}}&lt;/ref&gt;. Borrokarako prestatzea kulturaren parte izan zen eta oinarri batzuetan finkatzen ziren. Grezian antzinako polisetan herriaren egitura 3 zatitan zegoen banatua eta Domosa eraikuntza garrantzitsuenak zeuden tokia zen; han trebatzen ziren borrokan filosofo eta aditu guztiak biltzen ziren tokian{{Argitu}}.

Antzinako borroka Pancracio izenez ezagutzen zen, gaur egun, borroka libre profesional bezala ezagutzen da eta oinarriak eman dizkio boxeoari eta beste hainbat kiroli{{Argitu}}. Hondar gainean egiten zen borroka eta olioztatuak izaten ziren lehenagotik, beraien janzkeran mantua jantzita edo biluzik egiten zuten borroka. Pancracio-k hainbat azpi borroka era zituen, gaur egun oraindik bizi direnak, borroka pujilista, borroka greko-erromatarra, borroka librea.

Beraz, borrokarako prest egotea garrantzitsua zen, borrokako grina, errespetua eta lehiaketa lantzen zituzten, eta ondoren Olinpiar Jokoetan erakusten zituzten. Olinpiar Jokoak Antzinako Grezian eta gaur egun ere ospatzen diren lehiaketak dira 4 urtean behin. Antzina Olinpiar Jokoetako irabazleari buruko bat ematen zitzaion erramuz eginikoa; errespetua eta estatus handia ekartzen zion jabeari. Kirol esanguratsuenak borroka eta lasterketak izan ziren. 

Antzinako erromatarrek greziarrek utziak zituzten aztarnak eskuratu eta bereganatu zituzten, borrokarako erak ere barne. Greziarren antzera debekatua zuten parte hartzea edo eta ikuslea izatea; araua hausten zutenei heriotza zigorra ziurtatzen zitzaion. 

1882 ean Pierre de Coubertin Frantziarrak olinpiar jokoak berreskuratzea lortu zuen eta berriro borroka greko erromatarrak bere tokia berreskuratu zuen aintzinako araudia berrituta. UWW (United World Wrestling) Federazioaren araupean.    

== Araudia ==

==== &lt;ref&gt;{{erreferentzia|orrialdea=https://uww.org/sites/default/files/2021-05/reglamento_lucha.pdf}}&lt;/ref&gt;Arau orokorrak: ====
'''Helburua''': Borrokalarien helburua aurkaria lurreratzea da, gerritik beherako gorputz zatia uikitu gabe.[[Fitxategi:DF-SD-06-11222.jpg|250px|thumb|Borroka greko-erromatarra]][[Fitxategi:Russian Greco-Roman wrestling championship 2016 53.jpg|thumb]]
'''Jolastokia''': Borroka greko-erromatarrak 12 m-ko diametroa duen tapiz batean egiten da, non 7m-ko diametroaren barruan borroka egiten den, ondorengo metroan borroka geratzen den eta atera denaren aurkariari puntuak ematen zaizkion, eta azkenik gainontzeko 1,5 m babestutako ingurua da, borrokalariek ezin dute bertan borroka egin.

'''Jantziak''': Borrokalari bakoitzak kolore bat hartuko du, gorria edo urdina. Jantziak homologatua izan behar du edo ofiziala borrokan parte hartzeko.

Debekatua dago:

Zerbait itsaskorra edo labaingarria igurtzea jantziari edo gorputzari.

Loturak eramatea medikuaren esana ez bada.

Zerbait kaltegarria izan daitekeena aurkariarentzat: belarritako, eraztun edo protesiak...

Emakumezkoen kasuan bularreko eraztundunak eramatea.

'''Lizentzia''': Lizentzia eguneratua eta erabilgarria izan behar da konpetitzaile batentzat, lizentzia nazioartekoa izan behar du.

'''Pisu eta urte bereizketak''':

Urte arteko bereizpena:

U 15: 14-15 edo 13 tutorearen eta medikuaren zaintzapean.

Kadeteak: 16-17 edo 15 tutorearen eta medikuaren zaintzapean.

Juniorrak: 18-20 edo 17 tutorearen eta medikuaren zaintzapean.

U 23: 19-23 edo 18 tutorearen eta medikuaren hitzarpean.

Nagusiak: 20 edo gehiago.

Beteranoak: 35 edo gehiago.

Pisu arteko bereizketa:(Gizonezkoak)

1- 60 kg

2- 67 kg

3- 77 kg

4- 87 kg

5- 97 kg

6- 130 kg

Pixu arteko bereizketa:(Emakumezkoak)

1- 50 kg

2- 53 kg

3- 57 kg

4- 62 kg

5- 76 kg

=== '''Epaileak''': ===
[[Fitxategi:Greco-Roman wrestling competition at the 1984 Summer Olympics.JPEG|thumb]]
[[Fitxategi:Judges at the 1924 Summer Olympics in Paris.jpg|thumb]]
3 Pertsonaren artean zaintzen dute borroka. Tapizeko lehendakariak, Arbritoak eta Epaile bat. Pertsona guztiek lehenetsitako jantzi bat eraman behar dute.

Jokozaina: Borrokaren jarraipena mantendu behar du, eta, bestalde gerlarien ongizatea zaindu.

Epaileak: Jokozainak adierazitako puntaketaren jarraipena egingo du, baita denborarena ere, eta informazio guztia arbitroari erakutsiko dio.

Tapizeko lehendakaria: Bere tapizeko borroken jarraipena egin behar du.

== Lehiaketa baten pisu neurketa ==
Pisaketa bi egunetan banatzen da. Lehenengo egunean txapelketako partaide guztiek pisaketa egiten dute. Bigarren egunean borrokatzera doazen partaideak bakarrik egiten dute pisaketa. Pisaketa egiteko medikuaren agiria behar da.

== Borroka ==

=== Iraupena: ===
U 15 Kadeteak eta Beteranoak, 2 minutuko borrokak 30 sgunduko atsedenaldiarekin.

U23 eta gorakoak, 3 minutu eta 30 segundoko atsedenarekin.

=== Puntuak: ===
Borroka batean 8 puntuko ezberdintasuna badago borroka amaitzen da, nahiz eta denbora guztia ez igaro.

Borrokalari batek jaurtiketa bat lortzen badu borroka amaitu egiten da puntu edo eta denborak amaitu gabe egon harren.

=== Borrokaren hasiera: ===
Borrokalariei dei egiten zaie eta tapizera sartzen dira bakoitza alde batetik. Jokozainak barrura deitzen die ondoren, eta biei eskua eman eta beraien jantzi eta gorputzak aztertzen ditu denak araudia jarraitzen duela ziurtatzeko, ondoren bi borrokalariek elkarri eskua eman eta borrokari ekingo zioten jokozaiank txistua jo bezain laster.

=== Borroka mozketak: ===
-Borrokan zehar borrokalarietako batek min hartzen badu edo beste zerbait gertatu bazaio jokozainak borroka gera dezake, denbora horretan bi borrokalariek beraien zatian egon behar dute, mantuaz estaltzen dituzte beraien sorbaldak eta beraien entrenatzaileak gomendioak egin ditzake.

-Borroka ezin bada jarraitu zauriren baten ondorioz, medikuak parte artzen du, eta borrokalaria aztertu ondoren ezin badu jarraitu borrokalari eta entrenatzailearekin hitz egiten du, ondoren Tapizeko lehendakariarekin eta berak borroka amaitu dezake, medikuaren esanari ezin zaio aurka egin.

-Inondik inora ere ezin du borrokalari batek borroka gelditu eta ez gelditzea ukatu ere aurkaria berriro borroka gurera sartuta.

-Gertaera bat gelditu egin behar bada, borrokalari bat kaltetua irtengo delako, borrokalaria kaleratua izango da.

-Borrokalari batek borroka mozten badu arrazoi mediku bategatik, medikuak zauria zainduko du; mozketaren denbora 4 minutu baino gehiago bada, Tapizeko lehendakariak borroka amaitu eta aurkariari irabazita emango dio, zauria arrazoi izanik..

-Borrokalari batek borroka mozten badu arrazoi mediku bategatik medikuak zauria zainduko du, mozketaren denborak 4 minutu baino gehiago bada Tapizeko lehendakariak borroka amaitu eta aurkariari irabazita emango dio zauria arrazoi izanik.

-Mozketa baten ondoren borrokalariak moztutako leku berean jarri eta berregingo da borroka.

-Partaideen eskutik kanpoko zerbaitegatik borroka geratu egin behar bada, borroka moztu eta kanpo gatazka amaitu ondoren berregingo da.

=== Jarraipena mantentzeko mozketak: ===
Borroka etenaldi baten ondoren borrokalariak hasierako lekuan jarriko dira, eta borroka zutik hasiko da berriro.

-Oin oso bat babeslekura igarotzen bada eta ez bada ekintzarik egiten bitartean, borroka eten egingo da.

-Borrokalarien ekintza bat martxan badago, nahiz eta 2 edo 3 oin babestutako tokira igaro, jarraipena emango zaio.

-Borroka moztuko da babesten ari den borrokalariaren buru osoa babesgunean sartzen bada.

-Arau-hauste bat egoten bada lurreko borrokan, lurreko borrokatik ekingo zaio borrokari.

- Arau-hauste bat egoten bada zutikako borrokan, zutikako borrokatik ekingo zaio borrokari.

=== Borrokaren amaiera: ===
Denbora amaitzea, puntu ezberdintasuna edo jaurtiketa dela eta. Jokozainak borroka amaituko du. Denbora amaitu dela adierazten duen txirrina ez badu jokozainak entzuten Tapizeko lehendakariak oihal zuri bat jaurtita jakinaraziko dio. Borroka amaitzeko txistua jo ondoren eginiko ekintzek ez dute balioko, ezta txirrina eta jokozainaren txirrinaren artean gertaturikoak ere.

Borroka amaiturikoan borrokalariek jokozainaren alboan egon behar dute epaimahaikoen aurrean emaitza jaso arte. Borrokalariek beraien jantzia kendu izango dute tapizetik kanpo daudenean, emaitza jaso ondoren epaileari aurkariari eta aurkariaren entrenatzaileari eskua emango zaio; egiten ez duenari zigorra ezarriko zaio.

=== Borroka irabazte ezberdinak: ===
Borroka bat irabazia izan daiteke honako arrazoien gaitik.
[[Fitxategi:The Soviet Union 1971 CPA 4016 stamp (Greco-Roman wrestling).png|thumb]]
-Jaurtiketa

-Zauria

-3 falta egin ondoren, edo 2 falta babesle oinetara.

-Deskalifikatua izan ezkero

-Puntuaketagatik.

==== Puntu kopuru berean egon ezkero: ====
-Azken puntua egin duenak.

-Puntu bikoitz batek bakarkako puntua baino lehentasun handiagoa du.

-Puntu kopuru bera baina falta gutxiena duenak.

=== Entrenatzailea: ===
Entrenatzailea borrokatokiaren inguruan egon daiteke, segurtasun luzera bat kontuan hartuta. Ezingo du jokozainaren erabakietan parte hartu, eta ezta beraiei errespetu faltarik adierazi ere. Aurkakoa gertatzen bada, jokozainak eta tapizeko lehendakariak entrenatzailea kaleratzeko eskubidea dute.

=== Debekatutako ekintzak: ===
-Iletik tira egitea, belarrietatik, genitaletatik, atximurka egitea, behatzak okertzea... aurkariari min zuzena egiteko edozein mugimendu debekatuta dago.

-Ostikoz jo, aurkaria itotzea, bultzatzea, edo aurkariaren bizitza arriskuan jartzea debekatuta dago.

-Ukondoak saihetsetan ondoratzea aurkariari min egiteko asmoz.

-Tapizari eustea.

-Hitz egitea borrokaren iraupenean.

== Kirolaren onurak ==
[[Fitxategi:GrecoRomanWrestling3.jpg|thumb]]
Borroka greko-erromatarrak gorputza ezagutzan laguntzen du. Koordinazioa eta oreka mantentzearen garapenerako egokia da. Gizakia bi oinetan dabilen animalia izanik, kirol honetan dauden teknikak gizakiaren mugimenduetan daude oinarrituta egunerokotasuneko mugimenduak landuz.

Lanketa eta ariketa berberak erabil daitezke zauriren batzuen ondorioak lantzeko lokomozio eta koordinazioa berreskuratzeko eta malgutasuna lantzeko ere.

Borroka izan arren, norberareganako sentimenduen garapenean ere lan egiten da, errespetua partaidearekiko, elkarren kirola hobetzeko asmoz konfiantza eta ausardia, zeren araututa egon arren norgehiagoka batean irabazteko grinak aurrerapausoak ematera behartzen zaitu.

== Olimpiar garaileak azken urteetan greko-erromatar estiloan ==
&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=List of Olympic medalists in Greco-Roman wrestling|hizkuntza=en|data=2022-02-28|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=List_of_Olympic_medalists_in_Greco-Roman_wrestling&amp;oldid=1074533496|sartze-data=2022-05-12|encyclopedia=Wikipedia}}&lt;/ref&gt;

=== Oilar Pisua ===

* '''58 kg''': 1924–1928
* '''56 kg''': 1932–1936
* '''57 kg''': 1948–1996
* '''58 kg''': 2000
* '''55 kg''': 2004–2012
* '''59 kg''': 2016
* '''60 kg''': 2020–Gaur egun arte

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan|1924 Paris]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Eduard Pütsep]]|EST|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anselm Ahlfors]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Väinö Ikonen]]|FIN|1924ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan|1928 Amsterdam]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kurt Leucht]]|GER|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jindřich Maudr]]|TCH|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Giovanni Gozzi]]|ITA|1928ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jakob Brendel]]|GER|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marcello Nizzola]]|ITA|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Louis François (borrokalaria)|Louis François]]|FRA|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Márton Lőrincz]]|HUN|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Egon Svensson]]|SWE|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jakob Brendel]]|GER|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 Londres]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kurt Pettersén]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mahmoud Hassan (borrokalaria)|Mahmoud Hassan]]|EGY|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Halil Kaya]]|TUR|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Imre Hódos]]|HUN|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Zakaria Chibab]]|LIB|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Artem Teryan]]|URS|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Konstantin Vyrupayev]]|URS|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edvin Vesterby]]|SWE|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Francisc Horvat]]|ROU|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Oleg Karavayev]]|URS|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Cernea]]|ROU|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dinko Petrov]]|BUL|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Masamitsu Ichiguchi]]|JPN|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vladlen Trostyansky]]|URS|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Cernea]]|ROU|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[János Varga]]|HUN|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Baciu]]|ROU|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivan Kochergin]]|URS|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rustam Kazakov]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hans-Jürgen Veil]]|FRG|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Risto Björlin]]|FIN|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Pertti Ukkola]]|FIN|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivan Frgić]]|YUG|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Farhat Mustafin]]|URS|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Shamil Serikov]]|URS|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Józef Lipień]]|POL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Benni Ljungbeck]]|SWE|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Pasquale Passarelli]]|FRG|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Masaki Eto]]|JPN|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Haralambos Holidis]]|GRE|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[András Sike]]|HUN|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Stoyan Balov]]|BUL|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Haralambos Holidis]]|GRE|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[An Han-bong]]|KOR|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rıfat Yıldız]]|GER|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sheng Zetian]]|CHN|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Yuriy Melnichenko]]|KAZ|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dennis Hall]]|USA|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sheng Zetian]]|CHN|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 58 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Armen Nazaryan]]|BUL|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kim In-sub]]|KOR|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sheng Zetian]]|CHN|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 55 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[István Majoros]]|HUN|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Geidar Mamedaliyev]]|RUS|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Artiom Kiouregkian]]|GRE|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 55 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Nazyr Mankiev]]|RUS|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Rovshan Bayramov]]|AZE|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roman Amoyan]]|ARM|2008ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Park Eun-chul]]|KOR|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 55 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Hamid Sourian]]|IRI|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Rovshan Bayramov]]|AZE|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Péter Módos]]|HUN|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Mingiyan Semenov]]|RUS|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 59 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Ismael Borrero]]|CUB|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Shinobu Ota]]|JPN|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Stig-André Berge]]|NOR|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Elmurat Tasmuradov]]|UZB|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 60 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Luis Orta (borrokalaria)|Luis Orta]]|CUB|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Kenichiro Fumita]]|JPN|2020ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Walihan Sailike]]|CHN|2020ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Sergey Emelin]]|ROC|2020ko Uda}}
|}

===Pixu arina===
* '''66.6 kg''': 1908
* '''67.5 kg''': 1912–1928
* '''66 kg''': 1932–1936
* '''67 kg''': 1948–1960
* '''70 kg''': 1964–1968
* '''68 kg''': 1972–1996
* '''69 kg''': 2000
* '''66 kg''': 2004–2016
* '''67 kg''': 2020–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan|1908 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Enrico Porro]]|ITA|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolay Orlov (borrokalaria)|Nikolay Orlov]]|RU1|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Arvid Lindén]]|FIN|1908ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan|1912 Stockholm]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Emil Väre]]|FIN|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gustaf Malmström]]|SWE|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edvin Mattiasson]]|SWE|1912ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan|1920 Anberes]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Emil Väre]]|FIN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Taavi Tamminen]]|FIN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Frithjof Andersen]]|NOR|1920ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan|1924 Paris]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Oskari Friman]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lajos Keresztes]]|HUN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Källe Westerlund]]|FIN|1924ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan|1928 Amsterdam]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lajos Keresztes]]|HUN|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Eduard Sperling]]|GER|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edvard Westerlund]]|FIN|1928ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Erik Malmberg]]|SWE|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Abraham Kurland]]|DEN|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Eduard Sperling]]|GER|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lauri Koskela]]|FIN|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Josef Herda]]|TCH|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Voldemar Väli]]|EST|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gustav Freij]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aage Eriksen]]|NOR|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Károly Ferencz]]|HUN|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Shazam Safin]]|URS|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gustav Freij]]|SWE|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikuláš Athanasov]]|TCH|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kyösti Lehtonen]]|FIN|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rıza Doğan]]|TUR|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gyula Tóth (borrokalaria)|Gyula Tóth]]|HUN|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Avtandil Koridze]]|URS|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Branislav Martinović]]|YUG|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gustav Freij]]|SWE|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kazım Ayvaz]]|TUR|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Valeriu Bularca]]|ROU|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[David Gvantseladze]]|URS|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 70 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Muneji Munemura]]|JPN|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Stevan Horvat]]|YUG|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Petros Galaktopoulos]]|GRE|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Shamil Khisamutdinov]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Stoyan Apostolov]]|BUL|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gian-Matteo Ranzi]]|ITA|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Suren Nalbandyan]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ștefan Rusu]]|ROU|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Heinz-Helmut Wehling]]|GDR|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ștefan Rusu]]|ROU|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Andrzej Supron]]|POL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lars-Erik Skiöld]]|SWE|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vlado Lisjak]]|YUG|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tapio Sipilä]]|FIN|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[James Martinez (borrokalaria)|James Martinez]]|USA|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Levon Julfalakyan]]|URS|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kim Sung-Moon]]|KOR|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tapio Sipilä]]|FIN|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Attila Repka]]|HUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Islam Dugushiev]]|EUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rodney Smith (borrokalaria)|Rodney Smith]]|USA|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ryszard Wolny]]|POL|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ghani Yalouz]]|FRA|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Tretyakov (borrokalaria)|Aleksandr Tretyakov]]|RUS|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 69 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Filiberto Azcuy]]|CUB|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Katsuhiko Nagata]]|JPN|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksey Glushkov]]|RUS|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 66 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Farid Mansurov]]|AZE|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Şeref Eroğlu]]|TUR|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mkhitar Manukyan]]|KAZ|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 66 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Steeve Guénot]]|FRA|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Kanatbek Begaliev]]|KGZ|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikhail Siamionau]]|BLR|2008ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Armen Vardanyan]]|UKR|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 66 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Kim Hyeon-woo]]|KOR|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Tamás Lőrincz]]|HUN|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Steeve Guénot]]|FRA|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Manuchar Tskhadaia]]|GEO|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 66 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Davor Štefanek]]|SRB|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mihran Harutyunyan]]|ARM|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rasul Chunayev]]|AZE|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Shmagi Bolkvadze]]|GEO|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 67 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Mohammad Reza Geraei]]|IRI|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Parviz Nasibov]]|UKR|2020ko Uda}}
| {{flagIOCmedalist|[[Mohamed Ibrahim El-Sayed]]|EGY|2020ko Uda}}
|-
| {{flagIOCmedalist|[[Frank Stäbler]]|GER|2020ko Uda}}
|}

===welter-pisua===
* '''72 kg''': 1932–1936
* '''73 kg''': 1948–1960
* '''78 kg''': 1964–1968
* '''74 kg''': 1972–1996
* '''76 kg''': 2000
* '''74 kg''': 2004–2012
* '''75 kg''': 2016
* '''77 kg''': 2020–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivar Johansson (borrokalaria)|Ivar Johansson]]|SWE|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Väinö Kajander]]|FIN|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ercole Gallegati]]|ITA|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rudolf Svedberg]]|SWE|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Fritz Schäfer]]|GER|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Eino Virtanen]]|FIN|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gösta Andersson (borrokalaria)|Gösta Andersson]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Miklós Szilvási]]|HUN|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Henrik Hansen (borrokalaria)|Henrik Hansen]]|DEN|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Miklós Szilvási]]|HUN|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gösta Andersson (borrokalaria)|Gösta Andersson]]|SWE|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Khalil Taha]]|LIB|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mithat Bayrak]]|TUR|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vladimir Maneyev]]|URS|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Per Berlin]]|SWE|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mithat Bayrak]]|TUR|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Günther Maritschnigg]]|EUA|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[René Schiermeyer]]|FRA|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Kolesov]]|URS|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kiril Petkov (borrokalaria)|Kiril Petkov]]|BUL|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Bertil Nyström]]|SWE|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 78 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rudolf Vesper]]|GDR|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Daniel Robin]]|FRA|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Károly Bajkó]]|HUN|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vítězslav Mácha]]|TCH|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Petros Galaktopoulos]]|GRE|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jan Karlsson (borrokalaria)|Jan Karlsson]]|SWE|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Bykov (borrokalaria)|Anatoly Bykov]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vítězslav Mácha]]|TCH|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Karl-Heinz Helbing]]|FRG|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ferenc Kocsis]]|HUN|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Bykov (borrokalaria)|Anatoly Bykov]]|URS|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikko Huhtala]]|FIN|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jouko Salomäki]]|FIN|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roger Tallroth (borrokalaria)|Roger Tallroth]]|SWE|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ștefan Rusu]]|ROU|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kim Young-nam]]|KOR|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Daulet Turlykhanov]]|URS|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Józef Tracz]]|POL|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mnatsakan Iskandaryan]]|EUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Józef Tracz]]|POL|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Torbjörn Kornbakk]]|SWE|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Filiberto Azcuy]]|CUB|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marko Asell]]|FIN|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Józef Tracz]]|POL|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 76 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Murat Kardanov]]|RUS|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Matt Lindland]]|USA|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marko Yli-Hannuksela]]|FIN|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Dokturishvili]]|UZB|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marko Yli-Hannuksela]]|FIN|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Varteres Samurgashev]]|RUS|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Manuchar Kvirkvelia]]|GEO|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Chang Yongxiang]]|CHN|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Yavor Yanakiev]]|BUL|2008ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Christophe Guénot]]|FRA|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Roman Vlasov]]|RUS|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Arsen Julfalakyan]]|ARM|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Emin Ahmadov]]|AZE|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Kazakevič]]|LTU|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 75 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Roman Vlasov]]|RUS|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mark Madsen (fighter)|Mark Madsen]]|DEN|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Saeid Abdevali]]|IRI|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Kim Hyeon-woo]]|KOR|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 77 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Tamás Lőrincz]]|HUN|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Akzhol Makhmudov]]|KGZ|2020ko Uda}}
| {{flagIOCmedalist|[[Rafig Huseynov]]|AZE|2020ko Uda}}
|-
| {{flagIOCmedalist|[[Shohei Yabiku]]|JPN|2020ko Uda}}
|}

===Pisu ertaina===
* '''73 kg''': 1908
* '''75 kg''': 1912–1928
* '''79 kg''': 1932–1960
* '''87 kg''': 1964–1968
* '''82 kg''': 1972–1996
* '''85 kg''': 2000
* '''84 kg''': 2004–2012
* '''85 kg''': 2016
* '''87 kg''': 2020–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan|1908 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Frithiof Mårtensson]]|SWE}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mauritz Andersson]]|SWE|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anders Andersen (borrokalaria)|Anders Andersen]]|DEN|1908ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan|1912 Stockholm]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Claes Johanson]]|SWE|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Martin Klein (borrokalaria)|Martin Klein]]|RU1|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Alfred Asikainen]]|FIN|1912ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan|1920 Anberes]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Carl Westergren]]|SWE|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Arthur Lindfors]]|FIN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Masa Perttilä]]|FIN|1920ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan|1924 Paris]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edvard Westerlund]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Arthur Lindfors]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roman Steinberg]]|EST|1924ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan|1928 Amsterdam]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Väinö Kokkinen]]|FIN|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[László Papp (borrokalaria)|László Papp]]|HUN|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Albert Kusnets]]|EST|1928ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Väinö Kokkinen]]|FIN|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jean Földeák]]|GER|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Axel Cadier]]|SWE|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivar Johansson (borrokalaria)|Ivar Johansson]]|SWE|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ludwig Schweickert]]|GER|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[József Palotás]]|HUN|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Axel Grönberg]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Muhlis Tayfur]]|TUR|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ercole Gallegati]]|ITA|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Axel Grönberg]]|SWE|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kalervo Rauhala]]|FIN|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolay Belov (borrokalaria)|Nikolay Belov]]|URS|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Givi Kartozia]]|URS|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dimitar Dobrev]]|BUL|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rune Jansson]]|SWE|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dimitar Dobrev]]|BUL|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lothar Metz]]|EUA|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Țăranu]]|ROU|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Branislav Simić]]|YUG|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jiří Kormaník]]|TCH|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lothar Metz]]|EUA|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 87 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lothar Metz]]|GDR|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Valentin Oleynik]]|URS|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Branislav Simić]]|YUG|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Csaba Hegedűs (borrokalaria)|Csaba Hegedűs]]|HUN|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Nazarenko]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Milan Nenadić]]|YUG|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Momir Petković]]|YUG|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vladimir Cheboksarov]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivan Kolev (borrokalaria)|Ivan Kolev]]|BUL|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gennady Korban]]|URS|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jan Dołgowicz]]|POL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Pavel Pavlov (borrokalaria)|Pavel Pavlov]]|BUL|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Draica]]|ROU|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dimitrios Thanopoulos]]|GRE|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sören Claeson]]|SWE|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikhail Mamiashvili]]|URS|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tibor Komáromi]]|HUN|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kim Sang-Kyu]]|KOR|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Péter Farkas]]|HUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Piotr Stępień]]|POL|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Daulet Turlykhanov]]|EUN|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hamza Yerlikaya]]|TUR|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Thomas Zander]]|GER|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Valery Tsilent]]|BLR|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 85 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hamza Yerlikaya]]|TUR|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sándor Bárdosi]]|HUN|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mukhran Vakhtangadze]]|GEO|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 84 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksey Mishin (borrokalaria)|Aleksey Mishin]]|RUS|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ara Abrahamian]]|SWE|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Viachaslau Makaranka]]|BLR|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 84 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Andrea Minguzzi]]|ITA|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Zoltán Fodor]]|HUN|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nazmi Avluca]]|TUR|2008ko Uda}}
|-
|''None awarded'' 
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 84 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Alan Khugaev]]|RUS|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Karam Gaber]]|EGY|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Daniyal Gadzhiyev]]|KAZ|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Damian Janikowski]]|POL|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 85 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Davit Chakvetadze]]|RUS|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Zhan Beleniuk]]|UKR|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Javid Hamzatau]]|BLR|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Denis Kudla (borrokalaria)|Denis Kudla]]|GER|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 87 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Zhan Beleniuk]]|UKR|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Viktor Lőrincz]]|HUN|2020ko Uda}}
| {{flagIOCmedalist|[[Denis Kudla (borrokalaria)|Denis Kudla]]|GER|2020ko Uda}}
|-
| {{flagIOCmedalist|[[Zurab Datunashvili]]|SRB|2020ko Uda}}
|}

===Pisu astuna===
* '''+82.5 kg''': 1912–1928
* '''+87 kg''': 1932–1960
* '''+97 kg''': 1964–1968
* '''100 kg''': 1972–1996
* '''97 kg''': 2000
* '''96 kg''': 2004–2012
* '''98 kg''': 2016
* '''97 kg''': 2020–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan|1912 Stockholm]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Yrjö Saarela]]|FIN|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Johan Olin]]|FIN|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Søren Marinus Jensen]]|DEN|1912ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan|1920 Anberes]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Adolf Lindfors]]|FIN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Poul Hansen (sport borrokalaria)|Poul Hansen]]|DEN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Martti Nieminen]]|FIN|1920ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan|1924 Paris]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Henri Deglane]]|FRA|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edil Rosenqvist]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rajmund Badó]]|HUN|1924ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan|1928 Amsterdam]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rudolf Svensson]]|SWE|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hjalmar Nyström]]|FIN|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Georg Gehring]]|GER|1928ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Carl Westergren]]|SWE|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Josef Urban (sportsman)|Josef Urban]]|TCH|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolaus Hirschl]]|AUT|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kristjan Palusalu]]|EST|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[John Nyman]]|SWE|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kurt Hornfischer]]|GER|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ahmet Kireççi]]|TUR|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tor Nilsson]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Guido Fantoni]]|ITA|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Johannes Kotkas]]|URS|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Josef Růžička]]|TCH|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tauno Kovanen]]|FIN|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Parfyonov]]|URS|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Wilfried Dietrich]]|EUA|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Adelmo Bulgarelli]]|ITA|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivan Bogdan]]|URS|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Wilfried Dietrich]]|EUA|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Bohumil Kubát]]|TCH|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[István Kozma (borrokalaria)|István Kozma]]|HUN|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Roshchin]]|URS|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Wilfried Dietrich]]|EUA|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 97 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[István Kozma (borrokalaria)|István Kozma]]|HUN|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Roshchin]]|URS|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Petr Kment]]|TCH|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nicolae Martinescu]]|ROU|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolai Yakovenko]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ferenc Kiss (borrokalaria)|Ferenc Kiss]]|HUN|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolay Balboshin]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kamen Goranov]]|BUL|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Andrzej Skrzydlewski]]|POL|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Georgi Raykov]]|BUL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roman Bierła]]|POL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vasile Andrei]]|ROU|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vasile Andrei]]|ROU|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Greg Gibson (borrokalaria)|Greg Gibson]]|USA|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jožef Tertei]]|YUG|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Andrzej Wroński]]|POL|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gerhard Himmel]]|FRG|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dennis Koslowski]]|USA|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Héctor Milián]]|CUB|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dennis Koslowski]]|USA|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sergey Demyashkevich]]|EUN|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Andrzej Wroński]]|POL|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sergey Lishtvan]]|BLR|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikael Ljungberg]]|SWE|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 97 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikael Ljungberg]]|SWE|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Davyd Saldadze]]|UKR|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Garrett Lowney]]|USA|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 96 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Karam Gaber]]|EGY|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ramaz Nozadze]]|GEO|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mehmet Özal]]|TUR|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 96 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Aslanbek Khushtov]]|RUS|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mirko Englich]]|GER|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marek Švec]]|CZE|2008ko Uda}} 
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Adam Wheeler]]|USA|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 96 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Ghasem Rezaei]]|IRI|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Rustam Totrov]]|RUS|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Artur Aleksanyan]]|ARM|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Jimmy Lidberg]]|SWE|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 98 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Artur Aleksanyan]]|ARM|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Yasmany Lugo]]|CUB|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ghasem Rezaei]]|IRI|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Cenk İldem]]|TUR|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 97 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Musa Evloev]]|ROC|2020ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Artur Aleksanyan]]|ARM|2020ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mohammad Hadi Saravi]]|IRI|2020ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Tadeusz Michalik]]|POL|2020ko Uda}}
|}

===Pisu oso handia===
* '''+93 kg''': 1908
* '''+100 kg''': 1972–1984
* '''130 kg''': 1988–2000
* '''120 kg''': 2004–2012
* '''130 kg''': 2016–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan|1908 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu oso handia}}
|{{flagIOCmedalist|[[Richárd Weisz]]|HUN|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Petrov (borrokalaria)|Aleksandr Petrov]]|RU1|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Søren Marinus Jensen]]|DEN|1908ko Uda}}
|-
|''1912–1968''|| colspan=&quot;3&quot; style=&quot;text-align:center;&quot;|''not included in the Olympic program''
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra +100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Roshchin]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandar Tomov]]|BUL|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Victor Dolipschi]]|ROU|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra +100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Kolchinsky]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandar Tomov]]|BUL|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roman Codreanu]]|ROU|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra +100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Kolchinsky]]|URS|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandar Tomov]]|BUL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hassan Bechara]]|LIB|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra +100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jeff Blatnick]]|USA|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Refik Memišević]]|YUG|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Victor Dolipschi]]|ROU|1984ko Uda}} 
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Karelin]]|URS|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rangel Gerovski]]|BUL|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tomas Johansson (borrokalaria)|Tomas Johansson]]|SWE|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Karelin]]|EUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tomas Johansson (borrokalaria)|Tomas Johansson]]|SWE|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ioan Grigoraș]]|ROM|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Karelin]]|RUS|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Matt Ghaffari]]|USA|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sergei Mureiko]]|MDA|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rulon Gardner]]|USA|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Karelin]]|RUS|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dmitry Debelka]]|BLR|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 120 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Khasan Baroev]]|RUS|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Georgiy Tsurtsumia]]|KAZ|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rulon Gardner]]|USA|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 120 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mijaín López]]|CUB|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mindaugas Mizgaitis]]|LTU|2008ko Uda}} 
|{{flagIOCmedalist|[[Yury Patrikeyev]]|ARM|2008ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Yannick Szczepaniak]]|FRA|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 120 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mijaín López]]|CUB|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Heiki Nabi]]|EST|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Johan Eurén]]|SWE|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Rıza Kayaalp]]|TUR|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mijaín López]]|CUB|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Rıza Kayaalp]]|TUR|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sabah Shariati]]|AZE|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Sergey Semenov (borrokalaria)|Sergey Semenov]]|RUS|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Mijaín López]]|CUB|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Iakob Kajaia]]|GEO|2020ko Uda}}
| {{flagIOCmedalist|[[Sergey Semenov (borrokalaria)|Sergey Semenov]]|ROC|2020ko Uda}}
|-
| {{flagIOCmedalist|[[Rıza Kayaalp]]|TUR|2020ko Uda}}
|}

== Borroka greko erromatarra Euskal Herrian&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=EDICIONES PLAZA|abizena=S.L|izenburua=De Gardiazábal &quot;El Tarzán vasco&quot;, al catalán José Salvador, la lucha libre a inicios del siglo XX|hizkuntza=es|url=https://valenciaplaza.com/de-gardiazabal-el-tarzan-vasco-al-catalan-jose-salvador-la-lucha-libre-a-inicios-del-siglo-xx|aldizkaria=Cultur Plaza|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; ==
Euskal Herrian ez da izan bereziki lanketa esanguratsurik. Baina izan dira eta badira borrokalari batzuk. Gardizabal izenekoa &quot;el Tarzan vasco&quot; 1907-1936 artean egindako ikuskizunegatik ezaguna, baina ez zen ezer olinpikoa izan ikuskizunak soilik.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrend|30ema}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Borroka kirolak]]
[[Kategoria:Kirol olinpikoak]]</text>
      <sha1>a1e8ayn7ug85cqk2y3i86ln12nhbwf9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005565</id>
      <parentid>9005564</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:50:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreferentziak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="62336" xml:space="preserve">{{zuzendu}}

'''Borroka greko-erromatarra'''&lt;ref&gt;{{Web erref|izenburua=178. araua|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0178.pdf|argitaletxea=Euskaltzaindia|sartze-data=}}&lt;/ref&gt; borrokalari batek besteari burutik gerrira bitartean soilik hel diezaiokeen [[Borroka (kirola)|borroka]]-mota da.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|url=http://www1.euskadi.net/harluxet/hiztegia1.asp?sarrera=borroka|izenburua=Borroka|egilea=Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa}}&lt;/ref&gt; Ezin da hankak erabili eta [[1896ko Udako Olinpiar Jokoak|1896ko Olinpiar Jokoetatik]] aurrera [[kirol olinpiko]]a da.

Borroka greko-erromatarra bi pertsonaren arteko buruz buruko lehiaketa da, [[kolpe]]rik eman gabe elkarri helduta, aurkaria lurreratu arte. Araudi bat dago jarraitu beharrekoa eta eguneratzen doana. [[Tapiz]] baten gainean egiten da lehiaketa.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=United World Wrestling|url=https://uww.org/|aldizkaria=uww.org|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Historia ==
[[Fitxategi:Exposição Os Jogos da Antiguidade - Grécia e Roma (28439050910).jpg|thumb]]
[[Fitxategi:Wrestlers, from Wrestlers, plate 3 MET DP822170.jpg|thumb]]
Borroka greko-erromatarra [[Aintzinako Grezia|Antzinako Grezia]]n sortu zen K.a 550ean. ''[[Polis]]'' ezberdinetan banatuta egon arren, ''polis'' guztiek zuten oinarri militar bat. [[Antzinako greziar filosofia|Filosofiaren]] eta artearen nagusitasunarekin batera herritarren borroka garapena ere, ''polis''aren oinarrietako bat zen. Izan ere beraien historia gudaz hornitua dago, [[Mediar Gerrak|gerra mediarrak]] alde batetik, ''polis''en arteko borroka bestetik, azkenik [[Mazedoniar inperioa]]k garaitu zituzten arte&lt;ref&gt;{{erreferentzia|orrialdea=http://judo4mma.com/greekwrestling/ancient%20greek%20submission%20wrestling.pdf}}&lt;/ref&gt;. Borrokarako prestatzea kulturaren parte izan zen eta oinarri batzuetan finkatzen ziren. Grezian antzinako polisetan herriaren egitura 3 zatitan zegoen banatua eta Domosa eraikuntza garrantzitsuenak zeuden tokia zen; han trebatzen ziren borrokan filosofo eta aditu guztiak biltzen ziren tokian{{Argitu}}.

Antzinako borroka Pancracio izenez ezagutzen zen, gaur egun, borroka libre profesional bezala ezagutzen da eta oinarriak eman dizkio boxeoari eta beste hainbat kiroli{{Argitu}}. Hondar gainean egiten zen borroka eta olioztatuak izaten ziren lehenagotik, beraien janzkeran mantua jantzita edo biluzik egiten zuten borroka. Pancracio-k hainbat azpi borroka era zituen, gaur egun oraindik bizi direnak, borroka pujilista, borroka greko-erromatarra, borroka librea.

Beraz, borrokarako prest egotea garrantzitsua zen, borrokako grina, errespetua eta lehiaketa lantzen zituzten, eta ondoren Olinpiar Jokoetan erakusten zituzten. Olinpiar Jokoak Antzinako Grezian eta gaur egun ere ospatzen diren lehiaketak dira 4 urtean behin. Antzina Olinpiar Jokoetako irabazleari buruko bat ematen zitzaion erramuz eginikoa; errespetua eta estatus handia ekartzen zion jabeari. Kirol esanguratsuenak borroka eta lasterketak izan ziren. 

Antzinako erromatarrek greziarrek utziak zituzten aztarnak eskuratu eta bereganatu zituzten, borrokarako erak ere barne. Greziarren antzera debekatua zuten parte hartzea edo eta ikuslea izatea; araua hausten zutenei heriotza zigorra ziurtatzen zitzaion. 

1882 ean Pierre de Coubertin Frantziarrak olinpiar jokoak berreskuratzea lortu zuen eta berriro borroka greko erromatarrak bere tokia berreskuratu zuen aintzinako araudia berrituta. UWW (United World Wrestling) Federazioaren araupean.    

== Araudia ==

==== &lt;ref&gt;{{erreferentzia|orrialdea=https://uww.org/sites/default/files/2021-05/reglamento_lucha.pdf}}&lt;/ref&gt;Arau orokorrak: ====
'''Helburua''': Borrokalarien helburua aurkaria lurreratzea da, gerritik beherako gorputz zatia uikitu gabe.[[Fitxategi:DF-SD-06-11222.jpg|250px|thumb|Borroka greko-erromatarra]][[Fitxategi:Russian Greco-Roman wrestling championship 2016 53.jpg|thumb]]
'''Jolastokia''': Borroka greko-erromatarrak 12 m-ko diametroa duen tapiz batean egiten da, non 7m-ko diametroaren barruan borroka egiten den, ondorengo metroan borroka geratzen den eta atera denaren aurkariari puntuak ematen zaizkion, eta azkenik gainontzeko 1,5 m babestutako ingurua da, borrokalariek ezin dute bertan borroka egin.

'''Jantziak''': Borrokalari bakoitzak kolore bat hartuko du, gorria edo urdina. Jantziak homologatua izan behar du edo ofiziala borrokan parte hartzeko.

Debekatua dago:

Zerbait itsaskorra edo labaingarria igurtzea jantziari edo gorputzari.

Loturak eramatea medikuaren esana ez bada.

Zerbait kaltegarria izan daitekeena aurkariarentzat: belarritako, eraztun edo protesiak...

Emakumezkoen kasuan bularreko eraztundunak eramatea.

'''Lizentzia''': Lizentzia eguneratua eta erabilgarria izan behar da konpetitzaile batentzat, lizentzia nazioartekoa izan behar du.

'''Pisu eta urte bereizketak''':

Urte arteko bereizpena:

U 15: 14-15 edo 13 tutorearen eta medikuaren zaintzapean.

Kadeteak: 16-17 edo 15 tutorearen eta medikuaren zaintzapean.

Juniorrak: 18-20 edo 17 tutorearen eta medikuaren zaintzapean.

U 23: 19-23 edo 18 tutorearen eta medikuaren hitzarpean.

Nagusiak: 20 edo gehiago.

Beteranoak: 35 edo gehiago.

Pisu arteko bereizketa:(Gizonezkoak)

1- 60 kg

2- 67 kg

3- 77 kg

4- 87 kg

5- 97 kg

6- 130 kg

Pixu arteko bereizketa:(Emakumezkoak)

1- 50 kg

2- 53 kg

3- 57 kg

4- 62 kg

5- 76 kg

=== '''Epaileak''': ===
[[Fitxategi:Greco-Roman wrestling competition at the 1984 Summer Olympics.JPEG|thumb]]
[[Fitxategi:Judges at the 1924 Summer Olympics in Paris.jpg|thumb]]
3 Pertsonaren artean zaintzen dute borroka. Tapizeko lehendakariak, Arbritoak eta Epaile bat. Pertsona guztiek lehenetsitako jantzi bat eraman behar dute.

Jokozaina: Borrokaren jarraipena mantendu behar du, eta, bestalde gerlarien ongizatea zaindu.

Epaileak: Jokozainak adierazitako puntaketaren jarraipena egingo du, baita denborarena ere, eta informazio guztia arbitroari erakutsiko dio.

Tapizeko lehendakaria: Bere tapizeko borroken jarraipena egin behar du.

== Lehiaketa baten pisu neurketa ==
Pisaketa bi egunetan banatzen da. Lehenengo egunean txapelketako partaide guztiek pisaketa egiten dute. Bigarren egunean borrokatzera doazen partaideak bakarrik egiten dute pisaketa. Pisaketa egiteko medikuaren agiria behar da.

== Borroka ==

=== Iraupena: ===
U 15 Kadeteak eta Beteranoak, 2 minutuko borrokak 30 sgunduko atsedenaldiarekin.

U23 eta gorakoak, 3 minutu eta 30 segundoko atsedenarekin.

=== Puntuak: ===
Borroka batean 8 puntuko ezberdintasuna badago borroka amaitzen da, nahiz eta denbora guztia ez igaro.

Borrokalari batek jaurtiketa bat lortzen badu borroka amaitu egiten da puntu edo eta denborak amaitu gabe egon harren.

=== Borrokaren hasiera: ===
Borrokalariei dei egiten zaie eta tapizera sartzen dira bakoitza alde batetik. Jokozainak barrura deitzen die ondoren, eta biei eskua eman eta beraien jantzi eta gorputzak aztertzen ditu denak araudia jarraitzen duela ziurtatzeko, ondoren bi borrokalariek elkarri eskua eman eta borrokari ekingo zioten jokozaiank txistua jo bezain laster.

=== Borroka mozketak: ===
-Borrokan zehar borrokalarietako batek min hartzen badu edo beste zerbait gertatu bazaio jokozainak borroka gera dezake, denbora horretan bi borrokalariek beraien zatian egon behar dute, mantuaz estaltzen dituzte beraien sorbaldak eta beraien entrenatzaileak gomendioak egin ditzake.

-Borroka ezin bada jarraitu zauriren baten ondorioz, medikuak parte artzen du, eta borrokalaria aztertu ondoren ezin badu jarraitu borrokalari eta entrenatzailearekin hitz egiten du, ondoren Tapizeko lehendakariarekin eta berak borroka amaitu dezake, medikuaren esanari ezin zaio aurka egin.

-Inondik inora ere ezin du borrokalari batek borroka gelditu eta ez gelditzea ukatu ere aurkaria berriro borroka gurera sartuta.

-Gertaera bat gelditu egin behar bada, borrokalari bat kaltetua irtengo delako, borrokalaria kaleratua izango da.

-Borrokalari batek borroka mozten badu arrazoi mediku bategatik, medikuak zauria zainduko du; mozketaren denbora 4 minutu baino gehiago bada, Tapizeko lehendakariak borroka amaitu eta aurkariari irabazita emango dio, zauria arrazoi izanik..

-Borrokalari batek borroka mozten badu arrazoi mediku bategatik medikuak zauria zainduko du, mozketaren denborak 4 minutu baino gehiago bada Tapizeko lehendakariak borroka amaitu eta aurkariari irabazita emango dio zauria arrazoi izanik.

-Mozketa baten ondoren borrokalariak moztutako leku berean jarri eta berregingo da borroka.

-Partaideen eskutik kanpoko zerbaitegatik borroka geratu egin behar bada, borroka moztu eta kanpo gatazka amaitu ondoren berregingo da.

=== Jarraipena mantentzeko mozketak: ===
Borroka etenaldi baten ondoren borrokalariak hasierako lekuan jarriko dira, eta borroka zutik hasiko da berriro.

-Oin oso bat babeslekura igarotzen bada eta ez bada ekintzarik egiten bitartean, borroka eten egingo da.

-Borrokalarien ekintza bat martxan badago, nahiz eta 2 edo 3 oin babestutako tokira igaro, jarraipena emango zaio.

-Borroka moztuko da babesten ari den borrokalariaren buru osoa babesgunean sartzen bada.

-Arau-hauste bat egoten bada lurreko borrokan, lurreko borrokatik ekingo zaio borrokari.

- Arau-hauste bat egoten bada zutikako borrokan, zutikako borrokatik ekingo zaio borrokari.

=== Borrokaren amaiera: ===
Denbora amaitzea, puntu ezberdintasuna edo jaurtiketa dela eta. Jokozainak borroka amaituko du. Denbora amaitu dela adierazten duen txirrina ez badu jokozainak entzuten Tapizeko lehendakariak oihal zuri bat jaurtita jakinaraziko dio. Borroka amaitzeko txistua jo ondoren eginiko ekintzek ez dute balioko, ezta txirrina eta jokozainaren txirrinaren artean gertaturikoak ere.

Borroka amaiturikoan borrokalariek jokozainaren alboan egon behar dute epaimahaikoen aurrean emaitza jaso arte. Borrokalariek beraien jantzia kendu izango dute tapizetik kanpo daudenean, emaitza jaso ondoren epaileari aurkariari eta aurkariaren entrenatzaileari eskua emango zaio; egiten ez duenari zigorra ezarriko zaio.

=== Borroka irabazte ezberdinak: ===
Borroka bat irabazia izan daiteke honako arrazoien gaitik.
[[Fitxategi:The Soviet Union 1971 CPA 4016 stamp (Greco-Roman wrestling).png|thumb]]
-Jaurtiketa

-Zauria

-3 falta egin ondoren, edo 2 falta babesle oinetara.

-Deskalifikatua izan ezkero

-Puntuaketagatik.

==== Puntu kopuru berean egon ezkero: ====
-Azken puntua egin duenak.

-Puntu bikoitz batek bakarkako puntua baino lehentasun handiagoa du.

-Puntu kopuru bera baina falta gutxiena duenak.

=== Entrenatzailea: ===
Entrenatzailea borrokatokiaren inguruan egon daiteke, segurtasun luzera bat kontuan hartuta. Ezingo du jokozainaren erabakietan parte hartu, eta ezta beraiei errespetu faltarik adierazi ere. Aurkakoa gertatzen bada, jokozainak eta tapizeko lehendakariak entrenatzailea kaleratzeko eskubidea dute.

=== Debekatutako ekintzak: ===
-Iletik tira egitea, belarrietatik, genitaletatik, atximurka egitea, behatzak okertzea... aurkariari min zuzena egiteko edozein mugimendu debekatuta dago.

-Ostikoz jo, aurkaria itotzea, bultzatzea, edo aurkariaren bizitza arriskuan jartzea debekatuta dago.

-Ukondoak saihetsetan ondoratzea aurkariari min egiteko asmoz.

-Tapizari eustea.

-Hitz egitea borrokaren iraupenean.

== Kirolaren onurak ==
[[Fitxategi:GrecoRomanWrestling3.jpg|thumb]]
Borroka greko-erromatarrak gorputza ezagutzan laguntzen du. Koordinazioa eta oreka mantentzearen garapenerako egokia da. Gizakia bi oinetan dabilen animalia izanik, kirol honetan dauden teknikak gizakiaren mugimenduetan daude oinarrituta egunerokotasuneko mugimenduak landuz.

Lanketa eta ariketa berberak erabil daitezke zauriren batzuen ondorioak lantzeko lokomozio eta koordinazioa berreskuratzeko eta malgutasuna lantzeko ere.

Borroka izan arren, norberareganako sentimenduen garapenean ere lan egiten da, errespetua partaidearekiko, elkarren kirola hobetzeko asmoz konfiantza eta ausardia, zeren araututa egon arren norgehiagoka batean irabazteko grinak aurrerapausoak ematera behartzen zaitu.

== Olimpiar garaileak azken urteetan greko-erromatar estiloan ==
&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=List of Olympic medalists in Greco-Roman wrestling|hizkuntza=en|data=2022-02-28|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=List_of_Olympic_medalists_in_Greco-Roman_wrestling&amp;oldid=1074533496|sartze-data=2022-05-12|encyclopedia=Wikipedia}}&lt;/ref&gt;

=== Oilar Pisua ===

* '''58 kg''': 1924–1928
* '''56 kg''': 1932–1936
* '''57 kg''': 1948–1996
* '''58 kg''': 2000
* '''55 kg''': 2004–2012
* '''59 kg''': 2016
* '''60 kg''': 2020–Gaur egun arte

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan|1924 Paris]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Eduard Pütsep]]|EST|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anselm Ahlfors]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Väinö Ikonen]]|FIN|1924ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan|1928 Amsterdam]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kurt Leucht]]|GER|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jindřich Maudr]]|TCH|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Giovanni Gozzi]]|ITA|1928ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jakob Brendel]]|GER|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marcello Nizzola]]|ITA|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Louis François (borrokalaria)|Louis François]]|FRA|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Márton Lőrincz]]|HUN|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Egon Svensson]]|SWE|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jakob Brendel]]|GER|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 Londres]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kurt Pettersén]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mahmoud Hassan (borrokalaria)|Mahmoud Hassan]]|EGY|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Halil Kaya]]|TUR|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Imre Hódos]]|HUN|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Zakaria Chibab]]|LIB|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Artem Teryan]]|URS|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Konstantin Vyrupayev]]|URS|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edvin Vesterby]]|SWE|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Francisc Horvat]]|ROU|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Oleg Karavayev]]|URS|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Cernea]]|ROU|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dinko Petrov]]|BUL|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar Oilar pixua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Masamitsu Ichiguchi]]|JPN|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vladlen Trostyansky]]|URS|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Cernea]]|ROU|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[János Varga]]|HUN|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Baciu]]|ROU|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivan Kochergin]]|URS|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rustam Kazakov]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hans-Jürgen Veil]]|FRG|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Risto Björlin]]|FIN|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Pertti Ukkola]]|FIN|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivan Frgić]]|YUG|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Farhat Mustafin]]|URS|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Shamil Serikov]]|URS|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Józef Lipień]]|POL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Benni Ljungbeck]]|SWE|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Pasquale Passarelli]]|FRG|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Masaki Eto]]|JPN|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Haralambos Holidis]]|GRE|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[András Sike]]|HUN|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Stoyan Balov]]|BUL|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Haralambos Holidis]]|GRE|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[An Han-bong]]|KOR|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rıfat Yıldız]]|GER|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sheng Zetian]]|CHN|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 57 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Yuriy Melnichenko]]|KAZ|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dennis Hall]]|USA|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sheng Zetian]]|CHN|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 58 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Armen Nazaryan]]|BUL|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kim In-sub]]|KOR|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sheng Zetian]]|CHN|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 55 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[István Majoros]]|HUN|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Geidar Mamedaliyev]]|RUS|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Artiom Kiouregkian]]|GRE|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 55 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Nazyr Mankiev]]|RUS|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Rovshan Bayramov]]|AZE|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roman Amoyan]]|ARM|2008ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Park Eun-chul]]|KOR|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 55 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Hamid Sourian]]|IRI|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Rovshan Bayramov]]|AZE|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Péter Módos]]|HUN|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Mingiyan Semenov]]|RUS|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 59 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Ismael Borrero]]|CUB|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Shinobu Ota]]|JPN|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Stig-André Berge]]|NOR|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Elmurat Tasmuradov]]|UZB|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 60 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Luis Orta (borrokalaria)|Luis Orta]]|CUB|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Kenichiro Fumita]]|JPN|2020ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Walihan Sailike]]|CHN|2020ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Sergey Emelin]]|ROC|2020ko Uda}}
|}

===Pixu arina===
* '''66.6 kg''': 1908
* '''67.5 kg''': 1912–1928
* '''66 kg''': 1932–1936
* '''67 kg''': 1948–1960
* '''70 kg''': 1964–1968
* '''68 kg''': 1972–1996
* '''69 kg''': 2000
* '''66 kg''': 2004–2016
* '''67 kg''': 2020–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan|1908 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Enrico Porro]]|ITA|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolay Orlov (borrokalaria)|Nikolay Orlov]]|RU1|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Arvid Lindén]]|FIN|1908ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan|1912 Stockholm]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Emil Väre]]|FIN|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gustaf Malmström]]|SWE|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edvin Mattiasson]]|SWE|1912ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan|1920 Anberes]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Emil Väre]]|FIN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Taavi Tamminen]]|FIN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Frithjof Andersen]]|NOR|1920ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan|1924 Paris]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Oskari Friman]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lajos Keresztes]]|HUN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Källe Westerlund]]|FIN|1924ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan|1928 Amsterdam]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lajos Keresztes]]|HUN|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Eduard Sperling]]|GER|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edvard Westerlund]]|FIN|1928ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Erik Malmberg]]|SWE|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Abraham Kurland]]|DEN|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Eduard Sperling]]|GER|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lauri Koskela]]|FIN|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Josef Herda]]|TCH|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Voldemar Väli]]|EST|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gustav Freij]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aage Eriksen]]|NOR|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Károly Ferencz]]|HUN|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Shazam Safin]]|URS|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gustav Freij]]|SWE|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikuláš Athanasov]]|TCH|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kyösti Lehtonen]]|FIN|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rıza Doğan]]|TUR|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gyula Tóth (borrokalaria)|Gyula Tóth]]|HUN|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Avtandil Koridze]]|URS|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Branislav Martinović]]|YUG|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gustav Freij]]|SWE|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatar pisu arina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kazım Ayvaz]]|TUR|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Valeriu Bularca]]|ROU|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[David Gvantseladze]]|URS|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 70 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Muneji Munemura]]|JPN|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Stevan Horvat]]|YUG|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Petros Galaktopoulos]]|GRE|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Shamil Khisamutdinov]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Stoyan Apostolov]]|BUL|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gian-Matteo Ranzi]]|ITA|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Suren Nalbandyan]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ștefan Rusu]]|ROU|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Heinz-Helmut Wehling]]|GDR|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ștefan Rusu]]|ROU|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Andrzej Supron]]|POL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lars-Erik Skiöld]]|SWE|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vlado Lisjak]]|YUG|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tapio Sipilä]]|FIN|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[James Martinez (borrokalaria)|James Martinez]]|USA|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Levon Julfalakyan]]|URS|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kim Sung-Moon]]|KOR|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tapio Sipilä]]|FIN|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Attila Repka]]|HUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Islam Dugushiev]]|EUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rodney Smith (borrokalaria)|Rodney Smith]]|USA|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 68 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ryszard Wolny]]|POL|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ghani Yalouz]]|FRA|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Tretyakov (borrokalaria)|Aleksandr Tretyakov]]|RUS|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 69 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Filiberto Azcuy]]|CUB|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Katsuhiko Nagata]]|JPN|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksey Glushkov]]|RUS|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 66 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Farid Mansurov]]|AZE|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Şeref Eroğlu]]|TUR|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mkhitar Manukyan]]|KAZ|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 66 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Steeve Guénot]]|FRA|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Kanatbek Begaliev]]|KGZ|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikhail Siamionau]]|BLR|2008ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Armen Vardanyan]]|UKR|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 66 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Kim Hyeon-woo]]|KOR|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Tamás Lőrincz]]|HUN|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Steeve Guénot]]|FRA|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Manuchar Tskhadaia]]|GEO|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 66 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Davor Štefanek]]|SRB|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mihran Harutyunyan]]|ARM|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rasul Chunayev]]|AZE|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Shmagi Bolkvadze]]|GEO|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 67 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Mohammad Reza Geraei]]|IRI|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Parviz Nasibov]]|UKR|2020ko Uda}}
| {{flagIOCmedalist|[[Mohamed Ibrahim El-Sayed]]|EGY|2020ko Uda}}
|-
| {{flagIOCmedalist|[[Frank Stäbler]]|GER|2020ko Uda}}
|}

===welter-pisua===
* '''72 kg''': 1932–1936
* '''73 kg''': 1948–1960
* '''78 kg''': 1964–1968
* '''74 kg''': 1972–1996
* '''76 kg''': 2000
* '''74 kg''': 2004–2012
* '''75 kg''': 2016
* '''77 kg''': 2020–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivar Johansson (borrokalaria)|Ivar Johansson]]|SWE|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Väinö Kajander]]|FIN|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ercole Gallegati]]|ITA|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rudolf Svedberg]]|SWE|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Fritz Schäfer]]|GER|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Eino Virtanen]]|FIN|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gösta Andersson (borrokalaria)|Gösta Andersson]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Miklós Szilvási]]|HUN|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Henrik Hansen (borrokalaria)|Henrik Hansen]]|DEN|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Miklós Szilvási]]|HUN|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gösta Andersson (borrokalaria)|Gösta Andersson]]|SWE|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Khalil Taha]]|LIB|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mithat Bayrak]]|TUR|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vladimir Maneyev]]|URS|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Per Berlin]]|SWE|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mithat Bayrak]]|TUR|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Günther Maritschnigg]]|EUA|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[René Schiermeyer]]|FRA|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra welter-pisua}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Kolesov]]|URS|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kiril Petkov (borrokalaria)|Kiril Petkov]]|BUL|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Bertil Nyström]]|SWE|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 78 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rudolf Vesper]]|GDR|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Daniel Robin]]|FRA|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Károly Bajkó]]|HUN|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vítězslav Mácha]]|TCH|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Petros Galaktopoulos]]|GRE|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jan Karlsson (borrokalaria)|Jan Karlsson]]|SWE|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Bykov (borrokalaria)|Anatoly Bykov]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vítězslav Mácha]]|TCH|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Karl-Heinz Helbing]]|FRG|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ferenc Kocsis]]|HUN|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Bykov (borrokalaria)|Anatoly Bykov]]|URS|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikko Huhtala]]|FIN|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jouko Salomäki]]|FIN|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roger Tallroth (borrokalaria)|Roger Tallroth]]|SWE|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ștefan Rusu]]|ROU|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kim Young-nam]]|KOR|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Daulet Turlykhanov]]|URS|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Józef Tracz]]|POL|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mnatsakan Iskandaryan]]|EUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Józef Tracz]]|POL|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Torbjörn Kornbakk]]|SWE|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Filiberto Azcuy]]|CUB|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marko Asell]]|FIN|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Józef Tracz]]|POL|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 76 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Murat Kardanov]]|RUS|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Matt Lindland]]|USA|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marko Yli-Hannuksela]]|FIN|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Dokturishvili]]|UZB|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marko Yli-Hannuksela]]|FIN|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Varteres Samurgashev]]|RUS|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Manuchar Kvirkvelia]]|GEO|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Chang Yongxiang]]|CHN|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Yavor Yanakiev]]|BUL|2008ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Christophe Guénot]]|FRA|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 74 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Roman Vlasov]]|RUS|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Arsen Julfalakyan]]|ARM|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Emin Ahmadov]]|AZE|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Kazakevič]]|LTU|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 75 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Roman Vlasov]]|RUS|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mark Madsen (fighter)|Mark Madsen]]|DEN|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Saeid Abdevali]]|IRI|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Kim Hyeon-woo]]|KOR|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 77 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Tamás Lőrincz]]|HUN|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Akzhol Makhmudov]]|KGZ|2020ko Uda}}
| {{flagIOCmedalist|[[Rafig Huseynov]]|AZE|2020ko Uda}}
|-
| {{flagIOCmedalist|[[Shohei Yabiku]]|JPN|2020ko Uda}}
|}

===Pisu ertaina===
* '''73 kg''': 1908
* '''75 kg''': 1912–1928
* '''79 kg''': 1932–1960
* '''87 kg''': 1964–1968
* '''82 kg''': 1972–1996
* '''85 kg''': 2000
* '''84 kg''': 2004–2012
* '''85 kg''': 2016
* '''87 kg''': 2020–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan|1908 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Frithiof Mårtensson]]|SWE}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mauritz Andersson]]|SWE|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anders Andersen (borrokalaria)|Anders Andersen]]|DEN|1908ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan|1912 Stockholm]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Claes Johanson]]|SWE|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Martin Klein (borrokalaria)|Martin Klein]]|RU1|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Alfred Asikainen]]|FIN|1912ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan|1920 Anberes]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Carl Westergren]]|SWE|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Arthur Lindfors]]|FIN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Masa Perttilä]]|FIN|1920ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan|1924 Paris]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edvard Westerlund]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Arthur Lindfors]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roman Steinberg]]|EST|1924ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan|1928 Amsterdam]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Väinö Kokkinen]]|FIN|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[László Papp (borrokalaria)|László Papp]]|HUN|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Albert Kusnets]]|EST|1928ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Väinö Kokkinen]]|FIN|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jean Földeák]]|GER|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Axel Cadier]]|SWE|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivar Johansson (borrokalaria)|Ivar Johansson]]|SWE|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ludwig Schweickert]]|GER|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[József Palotás]]|HUN|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Axel Grönberg]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Muhlis Tayfur]]|TUR|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ercole Gallegati]]|ITA|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Axel Grönberg]]|SWE|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kalervo Rauhala]]|FIN|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolay Belov (borrokalaria)|Nikolay Belov]]|URS|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Givi Kartozia]]|URS|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dimitar Dobrev]]|BUL|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rune Jansson]]|SWE|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dimitar Dobrev]]|BUL|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lothar Metz]]|EUA|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Țăranu]]|ROU|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu ertaina}}
|{{flagIOCmedalist|[[Branislav Simić]]|YUG|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jiří Kormaník]]|TCH|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lothar Metz]]|EUA|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 87 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Lothar Metz]]|GDR|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Valentin Oleynik]]|URS|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Branislav Simić]]|YUG|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Csaba Hegedűs (borrokalaria)|Csaba Hegedűs]]|HUN|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Nazarenko]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Milan Nenadić]]|YUG|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Momir Petković]]|YUG|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vladimir Cheboksarov]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivan Kolev (borrokalaria)|Ivan Kolev]]|BUL|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gennady Korban]]|URS|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jan Dołgowicz]]|POL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Pavel Pavlov (borrokalaria)|Pavel Pavlov]]|BUL|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ion Draica]]|ROU|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dimitrios Thanopoulos]]|GRE|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sören Claeson]]|SWE|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikhail Mamiashvili]]|URS|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tibor Komáromi]]|HUN|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kim Sang-Kyu]]|KOR|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Péter Farkas]]|HUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Piotr Stępień]]|POL|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Daulet Turlykhanov]]|EUN|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 82 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hamza Yerlikaya]]|TUR|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Thomas Zander]]|GER|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Valery Tsilent]]|BLR|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 85 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hamza Yerlikaya]]|TUR|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sándor Bárdosi]]|HUN|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mukhran Vakhtangadze]]|GEO|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 84 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksey Mishin (borrokalaria)|Aleksey Mishin]]|RUS|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ara Abrahamian]]|SWE|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Viachaslau Makaranka]]|BLR|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 84 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Andrea Minguzzi]]|ITA|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Zoltán Fodor]]|HUN|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nazmi Avluca]]|TUR|2008ko Uda}}
|-
|''None awarded'' 
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 84 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Alan Khugaev]]|RUS|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Karam Gaber]]|EGY|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Daniyal Gadzhiyev]]|KAZ|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Damian Janikowski]]|POL|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 85 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Davit Chakvetadze]]|RUS|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Zhan Beleniuk]]|UKR|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Javid Hamzatau]]|BLR|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Denis Kudla (borrokalaria)|Denis Kudla]]|GER|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 87 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Zhan Beleniuk]]|UKR|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Viktor Lőrincz]]|HUN|2020ko Uda}}
| {{flagIOCmedalist|[[Denis Kudla (borrokalaria)|Denis Kudla]]|GER|2020ko Uda}}
|-
| {{flagIOCmedalist|[[Zurab Datunashvili]]|SRB|2020ko Uda}}
|}

===Pisu astuna===
* '''+82.5 kg''': 1912–1928
* '''+87 kg''': 1932–1960
* '''+97 kg''': 1964–1968
* '''100 kg''': 1972–1996
* '''97 kg''': 2000
* '''96 kg''': 2004–2012
* '''98 kg''': 2016
* '''97 kg''': 2020–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan|1912 Stockholm]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1912ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Yrjö Saarela]]|FIN|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Johan Olin]]|FIN|1912ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Søren Marinus Jensen]]|DEN|1912ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan|1920 Anberes]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1920ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Adolf Lindfors]]|FIN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Poul Hansen (sport borrokalaria)|Poul Hansen]]|DEN|1920ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Martti Nieminen]]|FIN|1920ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan|1924 Paris]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1924ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Henri Deglane]]|FRA|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Edil Rosenqvist]]|FIN|1924ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rajmund Badó]]|HUN|1924ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan|1928 Amsterdam]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1928ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rudolf Svensson]]|SWE|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hjalmar Nyström]]|FIN|1928ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Georg Gehring]]|GER|1928ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan|1932 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1932ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Carl Westergren]]|SWE|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Josef Urban (sportsman)|Josef Urban]]|TCH|1932ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolaus Hirschl]]|AUT|1932ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan|1936 Berlin]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1936ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kristjan Palusalu]]|EST|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[John Nyman]]|SWE|1936ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kurt Hornfischer]]|GER|1936ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan|1948 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1948ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ahmet Kireççi]]|TUR|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tor Nilsson]]|SWE|1948ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Guido Fantoni]]|ITA|1948ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan|1952 Helsinki]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1952ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Johannes Kotkas]]|URS|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Josef Růžička]]|TCH|1952ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tauno Kovanen]]|FIN|1952ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan|1956 Melbourne]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1956ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Parfyonov]]|URS|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Wilfried Dietrich]]|EUA|1956ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Adelmo Bulgarelli]]|ITA|1956ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan|1960 Erroma]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1960ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ivan Bogdan]]|URS|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Wilfried Dietrich]]|EUA|1960ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Bohumil Kubát]]|TCH|1960ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan|1964 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1964ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu astuna}}
|{{flagIOCmedalist|[[István Kozma (borrokalaria)|István Kozma]]|HUN|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Roshchin]]|URS|1964ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Wilfried Dietrich]]|EUA|1964ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan|1968 Mexiko hiria]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1968ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 97 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[István Kozma (borrokalaria)|István Kozma]]|HUN|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Roshchin]]|URS|1968ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Petr Kment]]|TCH|1968ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nicolae Martinescu]]|ROU|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolai Yakovenko]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ferenc Kiss (borrokalaria)|Ferenc Kiss]]|HUN|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Nikolay Balboshin]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Kamen Goranov]]|BUL|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Andrzej Skrzydlewski]]|POL|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Georgi Raykov]]|BUL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roman Bierła]]|POL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vasile Andrei]]|ROU|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Vasile Andrei]]|ROU|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Greg Gibson (borrokalaria)|Greg Gibson]]|USA|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jožef Tertei]]|YUG|1984ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Andrzej Wroński]]|POL|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Gerhard Himmel]]|FRG|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dennis Koslowski]]|USA|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Héctor Milián]]|CUB|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dennis Koslowski]]|USA|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sergey Demyashkevich]]|EUN|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Andrzej Wroński]]|POL|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sergey Lishtvan]]|BLR|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikael Ljungberg]]|SWE|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 97 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mikael Ljungberg]]|SWE|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Davyd Saldadze]]|UKR|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Garrett Lowney]]|USA|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 96 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Karam Gaber]]|EGY|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ramaz Nozadze]]|GEO|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mehmet Özal]]|TUR|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 96 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Aslanbek Khushtov]]|RUS|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mirko Englich]]|GER|2008ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Marek Švec]]|CZE|2008ko Uda}} 
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Adam Wheeler]]|USA|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 96 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Ghasem Rezaei]]|IRI|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Rustam Totrov]]|RUS|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Artur Aleksanyan]]|ARM|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Jimmy Lidberg]]|SWE|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 98 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Artur Aleksanyan]]|ARM|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Yasmany Lugo]]|CUB|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ghasem Rezaei]]|IRI|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Cenk İldem]]|TUR|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 97 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Musa Evloev]]|ROC|2020ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Artur Aleksanyan]]|ARM|2020ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Mohammad Hadi Saravi]]|IRI|2020ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Tadeusz Michalik]]|POL|2020ko Uda}}
|}

===Pisu oso handia===
* '''+93 kg''': 1908
* '''+100 kg''': 1972–1984
* '''130 kg''': 1988–2000
* '''120 kg''': 2004–2012
* '''130 kg''': 2016–present

{| {{MedalistTable| width=225|labelwidth=200}}
|-
|[[Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan|1908 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra Pisu oso handia}}
|{{flagIOCmedalist|[[Richárd Weisz]]|HUN|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Petrov (borrokalaria)|Aleksandr Petrov]]|RU1|1908ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Søren Marinus Jensen]]|DEN|1908ko Uda}}
|-
|''1912–1968''|| colspan=&quot;3&quot; style=&quot;text-align:center;&quot;|''not included in the Olympic program''
|-
|[[Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan|1972 Munich]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1972ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra +100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Anatoly Roshchin]]|URS|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandar Tomov]]|BUL|1972ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Victor Dolipschi]]|ROU|1972ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan|1976 Montreal]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1976ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra +100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Kolchinsky]]|URS|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandar Tomov]]|BUL|1976ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Roman Codreanu]]|ROU|1976ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan|1980 Moscow]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1980ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra +100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Kolchinsky]]|URS|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandar Tomov]]|BUL|1980ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Hassan Bechara]]|LIB|1980ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan|1984 Los Angeles]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1984ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra +100 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Jeff Blatnick]]|USA|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Refik Memišević]]|YUG|1984ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Victor Dolipschi]]|ROU|1984ko Uda}} 
|-
|[[Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan|1988 Seoul]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1988ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Karelin]]|URS|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rangel Gerovski]]|BUL|1988ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tomas Johansson (borrokalaria)|Tomas Johansson]]|SWE|1988ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan|1992 Bartzelona]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1992ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Karelin]]|EUN|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Tomas Johansson (borrokalaria)|Tomas Johansson]]|SWE|1992ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Ioan Grigoraș]]|ROM|1992ko Uda}}
|-
|[[Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan|1996 Atlanta]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 1996ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Karelin]]|RUS|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Matt Ghaffari]]|USA|1996ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sergei Mureiko]]|MDA|1996ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan|2000 Sydney]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2000ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rulon Gardner]]|USA|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Aleksandr Karelin]]|RUS|2000ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Dmitry Debelka]]|BLR|2000ko Uda}}
|-
|[[Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan|2004 Athens]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2004ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 120 kg}}
|{{flagIOCmedalist|[[Khasan Baroev]]|RUS|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Georgiy Tsurtsumia]]|KAZ|2004ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Rulon Gardner]]|USA|2004ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan|2008 Beijing]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2008ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 120 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mijaín López]]|CUB|2008ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mindaugas Mizgaitis]]|LTU|2008ko Uda}} 
|{{flagIOCmedalist|[[Yury Patrikeyev]]|ARM|2008ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Yannick Szczepaniak]]|FRA|2008ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan|2012 London]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2012ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 120 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mijaín López]]|CUB|2012ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Heiki Nabi]]|EST|2012ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Johan Eurén]]|SWE|2012ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Rıza Kayaalp]]|TUR|2012ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan|2016 Rio de Janeiro]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2016ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Mijaín López]]|CUB|2016ko Uda}}
|rowspan=2|{{flagIOCmedalist|[[Rıza Kayaalp]]|TUR|2016ko Uda}}
|{{flagIOCmedalist|[[Sabah Shariati]]|AZE|2016ko Uda}}
|-
|{{flagIOCmedalist|[[Sergey Semenov (borrokalaria)|Sergey Semenov]]|RUS|2016ko Uda}}
|-
|rowspan=2|[[Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan|2020 Tokio]]&lt;br&gt;{{DetailsLink|Borroka 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan – Gizonezkoen Greko-Erromatarra 130 kg}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Mijaín López]]|CUB|2020ko Uda}}
|rowspan=2| {{flagIOCmedalist|[[Iakob Kajaia]]|GEO|2020ko Uda}}
| {{flagIOCmedalist|[[Sergey Semenov (borrokalaria)|Sergey Semenov]]|ROC|2020ko Uda}}
|-
| {{flagIOCmedalist|[[Rıza Kayaalp]]|TUR|2020ko Uda}}
|}

== Borroka greko erromatarra Euskal Herrian&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=EDICIONES PLAZA|abizena=S.L|izenburua=De Gardiazábal &quot;El Tarzán vasco&quot;, al catalán José Salvador, la lucha libre a inicios del siglo XX|hizkuntza=es|url=https://valenciaplaza.com/de-gardiazabal-el-tarzan-vasco-al-catalan-jose-salvador-la-lucha-libre-a-inicios-del-siglo-xx|aldizkaria=Cultur Plaza|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; ==
Euskal Herrian ez da izan bereziki lanketa esanguratsurik. Baina izan dira eta badira borrokalari batzuk. Gardizabal izenekoa &quot;el Tarzan vasco&quot; 1907-1936 artean egindako ikuskizunegatik ezaguna, baina ez zen ezer olinpikoa izan ikuskizunak soilik.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Borroka kirolak]]
[[Kategoria:Kirol olinpikoak]]</text>
      <sha1>aafec47tq4at7vj96u0wkpbsdrz29nh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Egia-oste</title>
    <ns>0</ns>
    <id>698441</id>
    <revision>
      <id>9005654</id>
      <parentid>8965688</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:14:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>aurreko ediziotan galdutako definizioa berreskuratu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27956" xml:space="preserve">[[Fitxategi:International newspaper, Rome May 2005.jpg|thumb|Hedabideen bidez jasotzen ditugun berriak.]]
'''Egia-ostea''' edo '''post-egia''' ({{lang-en|post-truth}} edo ''post-factual politics'') 2016an sortutako [[neologismo]] bat da, eta politikan emozioak eta sentimenduak egiari gailentzen zaizkiola adierazteko erabiltzen da.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Egia ostea|hizkuntza=|url=http://www.berria.eus/paperekoa/1740/016/001/2016-11-18/egia_ostea.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2017-01-11}}&lt;/ref&gt; Kultura politiko baten isla da zeinetan eztabaidetan emozioak lehenesten diren politikaren xehetasunen gainetik. Hala, egitate faktualak alboratuak geratzen dira.

[[Herri iritzi|Iritzi publikoa]] eratzeko garaian [[emozio]] eta uste pertsonalek egiak baino eragin handiagoa duten egoera da egia-ostea, eta, ondorioz, egiaren balioa eta presentzia ahuldu dira, eszena publikoan bigarren mailako gai bilakatuz. Nagusiki [[XXI. mendea|XXI. mendeko]] koiunturan hedatutako terminoa da, arazotsua, eta [[filosofia]]-esparru garaikideko eztabaidagai pisutsua. Maiz [[Gezur|gezurra]] edo [[Ezjakintasun|ezjakintasunarekin]] alderatu izan den terminoa da, gauza bera ez badira ere. [[Egitate|Egitateek]] garrantzirik ez dutela esplizituki onartu beharrean, hauen xehetasunen aukeraketak ikuspegi bat edo beste faboratzen duela sinesten den egoera da, modu honetan, norberaren ikuspegia babesteko jokabidea sustatuz. Haratago joanez, egia-ostea defini daiteke honela ere: [[Masa-gizarte|masen]] erreakzioak edo interpretazioak egitateak alda ditzakeela uste den egoera&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Lee|abizena=McIntyre|izenburua=Posverdad|argitaletxea=Cátedra|data=2018|url=https://www.worldcat.org/oclc/1057893227|edizioa=1ª ed|isbn=978-84-376-3869-0|pmc=1057893227|sartze-data=2022-05-23}}&lt;/ref&gt;. 2016an, [[Oxford English Dictionary|Oxford hiztegiak]] urteko hitz izendatu zuen “egia-oste” terminoa.

Honez gain, aipatzekoa da [[Morfologia (hizkuntzalaritza)|morfologiari]] dagokionez, ''-oste'' atzizkiak (ingelesez eta gazteleraz ''pos-'' aurrizkia, ''postruth'' eta ''posverdad'' terminoetan) ez diola denborari erreferentzia egiten; [[Egia|egiaren]] gainditzeari, ezkutaketari, ezabaketari, garrantzia kentzeari baizik. [[Politika|Politikaren]] esparruari dagokionez, [[Egia-ostearen politika|“egia-ostearen politika”]] terminoa ere erabili ohi da, gai honek mundu mailako zein eskala txikiagoko jarduera politikoan duen eragina adierazte aldera.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|orrialdea=wikipedia|url=https://es.wikipedia.org/wiki/Posverdad}}&lt;/ref&gt;

Hainbat adituren arabera, egia-osteak lotura du aurrez filosofian emandako hainbat gai [[moral]], [[Epistemologia|epistemologiko]] zein politikorekin; hala nola, [[Erlatibismo|erlatibismoa]] eta [[Postmodernitate|postmodernitatea]]. Beste batzuen ustez, aldiz, antzeko aurrekaririk gabeko fenomenoa da.

== Terminoaren jatorria eta bilakaera ==
[[Fitxategi:Donald Trump Pentagon 2017.jpg|thumb|Donald Trump, Estatu Batuetako presidente ohia, Pentagonoan.]]
Terminoaren “osperik” gorena azken urteetan gertatu da, [[Donald Trump]] [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] presidente ohiaren arrakastaz, [[Brexit|Brexitaren]] aldeko kanpainaz, [[Eskuin mutur|ultraeskuin]] europarraren gorakadaz eta [[Kolonbiako bakearen aldeko plebiszituaren]] auziaz geroztik, besteak beste; fenomeno politiko hauen adierazgarri baita espektatiba arrazionalari alde emozionala gailendu izana. Dena den, ''Egia-oste'' adieraren jatorria, Oxford hiztegiaren arabera, 1992koa da, [[Steve Tesich]] dramagile serbiar-estatubatuarrak ''[[The Nation]]'' aldizkarian gaiari buruzko artikulu bat plazaratu zuenean. [[Iran-Contra]] eskandalu politikoaz eta [[Persiar goloko gerra|Persiar Golkoko gerraz]] hausnartu zuen aipatu artikuluan.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{erreferentzia|url=https://es.wikipedia.org/wiki/Posverdad}}&lt;/ref&gt;


Antzeko adierei dagokienez, 2004ko ''Post-democracy'' liburuan, [[Colin Crouch|Colin Crouchek]] lehen aldiz ''demokrazia-oste'' terminoa erabili zuen gailentzen ari zen eredu politikoa aipatzeko, zeinean demokraziak berez badiren arren, [[hauteskunde]]-debatea, benetan, pertsuasio-tekniketan adituak diren oposiziozko goi-taldeen artean izaten den. Hala, egia-ostearen politikaren ardura [[Publizitate|publizitate industriaren]] ereduak leukake.

Alabaina, “egia-ostearen politika” termino gisa lehen aldiz David Roberts [[Blog|blogariak]] ekarri zuen, 2010ean, eztabaidara. [[Ingurumen]] auzietan espezializatua den ''[[Girst]]'' aldizkari estatubatuarrerako artikulu bat idatzi zuen, eta bertan egia-ostearen politikaz honakoa zion: [[kultura]] politiko berria da, zeinean iritzi publikoa eta [[Komunikabide|komunikabideen]] kontakizuna jardun politikoarekiko guztiz independente bihurtu diren. Egun, ''[[The Economist]]'' astekariko artikulu batek dioenez, egia-ostearekin lotutako jarduera politikoa [[Austria|Austrian]], [[Alemania|Alemanian]], [[Ipar Korea|Ipar Korean]], [[Polonia|Polonian]], [[Errusia|Errusian]], [[Turkia|Turkian]], [[Erresuma Batua|Erresuma Batuan]] eta Estatu Batuetan atzeman da.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;

Sakonago azterturik, egia-ostearen fenomenoak ehunka urte atzeragoko erraiak dituela esan ohi da, [[Liberalismo|liberalen]] eta [[Kontserbadurismo|kontserbadoreen]] arteko eztabaida publikoetan gertatzen ziren [[akats kognitibo]] irrazionaletan. Bestalde, aspaldidanik [[Zientzia|zientzian]] [[Objektibotasun|objektibotasunaren]] existentziaz ziharduten eztabaidek ere lotura izango lukete egungo egia-ostearekin.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

Gaiari jarraiki, zientziarekiko negazionismoa 1950eko hamarkadan hasi zen Estatu Batuetan, [[Tabako|tabakoaren]] industriarekin batera. [[Tobacco Industry Research Committee]] batzordeko zientzialariek hainbat taktika erabili zituzten tabakoaren gaitzei buruz plazaratzen zen informazio guztia zalantzan jartzeko. [[Berotze globala|Berotze globalari]] dagokionez, bestalde, 2013an, 4000 artikuluz eginiko ikerketa baten bidez, gizartearen % 97ren iritziz berotze globalaren eragile nagusia [[Gizaki|gizakia]] zela baieztatu zuten; baina egun, iritzi publikoari zuzendutako inkestetan, % 27k soilik  pentsatzen du gizakiaren ondorioz gertatzen dela. Auzi honetan eta antzerakoetan ere, egia-osteari zeresan handia atxiki izan ohi zaio.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

== Testuingurua ==
1984tik aurrera, [[Egunkari|egunkarien]] industriaren beherakada eragin zuen [[Telebista|kable bidezko telebistaren]] sorrera etorri zen. Honen ostean, 90ko hamarkadan plazaratu zen ''[[World Wide Web]]'' sistemak arestiko egoera berretsi zuen, batez ere [[2008ko krisialdi ekonomikoa|2008ko krisialdi ekonomikoaren]] ostean. 

[[Fitxategi:International newspaper, Rome May 2005.jpg|thumb|Hedabideen bidez jasotzen ditugun berriak.]]Horrez gain, kontuan hartu beharrekoa da mundu mailan telebista kateek joera politiko indartsuenen presentzia areagotu izana euren programazioan, maiz azaldutakoaren inongo analisi kritikorik edo perspektiba politiko zabalagorik eskeini gabe, jarraitzaile-masen zaletasuna sustatzearen bidez [[Entzuleria|audientzia]]-gorakada lortzeko interes hutsak bultzatuta. Egoera honen adierazle nagusi dira Estatu Batuetan Donald Trumpen gorakada politiko garaian (2016tik aurrera) bertako telebista-kate handiek egindako programazio aukeraketa, zeinak Trumpen jardunaren propaganda nabarmen sustatu zuen, kateek [[Irabazi|irabazi ekonomikoa]] lortzearen truke.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; 

Aipatutakoari [[Internet]] eta [[Sare sozialak|sare sozialen]] hedatzea gehitzeak gaur egungo egoeraraino dakar [[Prentsa idatzia|prentsa]]: azkarrago eta erosoago jaso daiteke informazioa internet bidez, fidagarritasun zalantzatikoa bada ere, eta esfortzu handiagoa dakar, aldiz, egunkariak irakurtzeko aukera egiteak. Gainera, orokortasunean eragin duen objektibotasunarekiko jarrera [[Eszeptizismo|eszeptikoak]] egunkariekiko fidagarritasuna bera ere iraganekoa baino ezegonkorrago bihurtu du. Egoera honen beste emaitzetako bat da, bestalde, publikoak sare sozialetan barne-huste emozionalerako eta informazio zuzena bilatzean konfiantzazko inguruneetara soilik jotzeko joera.

Egoera mediatikoaz gain, beste hainbat ezaugarri txerta dakizkioke egungo errealitateari; hala nola, [[Abiadura|abiadura,]] [[krisi klimatikoa]], [[Migrazio krisia Europan|migrazio krisiak]], [[Globalizazio|globalizazioa]], [[kapitalismo]] azeleratua, [[demografia-krisia]] zein [[COVID-19|Covid-19]]&lt;nowiki/&gt;aren presentzia. Hori ikusirik, esaterako, arriskua eta ziurgabetasuna dira nagusi XXI. mende hasieran [[Ulrich Beck]] soziologoaren hitzetan; [[Zygmunt Bauman]] filosofoak, aldiz, ''[[garai likido]]'' izendatu zuen azken urteetako aldia, zurruntasunik gabea baita, hark dioenez. Honek, alde batetik, gaurdainoko ikuskeran finkatutako hainbat sinesmen faltsu zalantzan jartzeko tresnak ekar baditzake ere, [[Prekarietate|prekarietatea]], etorkizunaren proiekziorik eza eta antzerako arazoak dakartza mundu mailako marko [[Soziopolitika|soziopolitiko]] zein zientifikora.

== Egia-ostearen izaera eta hedapenerako faktoreak ==
=== Gezurraren eta engainuaren arteko muga ===
Zerbait gezurtzat definitzeko, nahiz eta eztabaida egon, lau baldintza finkatu izan dira oro har: [[Hizlari|hizlariak]] zerbait komunikatzea, esandakoa hartzaile jakin bati zuzendua egotea, hizlaria esaten duenaren [[Faltsutasun|faltsutasunaz]] jakitun izatea eta entzulea [[Engainu|engainatzeko]] asmoaz jardutea. Hauetakoren bat betetzen ez denean, zail gertatu ohi da adierazpenak sailkatzea. Zenbaiten arabera, sailkapen honetan honako aukerak leudeke: faltsutasuna (edukia okerra izanagatik, asmo txarrekoa ez denean; igorlea adierazpenaren faltsutasunaz ohartu ez denean) edota borondatezko ezjakintasuna (esandakoaren egiazkotasunaz erabat ziur egon gabe ere, hau babesten denean, nolabaiteko jarrera [[Axolagabetasun|axolagabeaz]]). 

Dena den, sailkapen hau lausoa edo baliaezina gerta daiteke hainbat kasutan; ez baitio egia-ostearen ohiko trikimailu den engainuari erreferentziarik egiten.  Azken honek, sailkatzeko eta, areago, identifikatzeko zaila izan ohi denez, [[tolerantzia]]-maila handiagoa izan ohi du; nola engainu inplizituaz ez ohartzeagatik; hala, engainuaz ohartuta ere, salatzeko ahaleginik egin ez izanagatik; besteak beste, indiferentziaz edo nola salatu ez jakitearren. Gezurraren karga moralari ihes egin diezaioke honela engainuak.

=== Axolagabetasun-faktorea ===
Honez gain, badu beste desberdintasun bat engainuak: gezurtiari (gezurra ezkutatzeko egia premiazkoa duelako) eta ezjakinari (egia eskuratzea duelako helburu, lortu ez badu ere) ez darien egiarekiko axolagabetasuna. Egia-ostearen subjektua, beraz, [[Hitzontzikeria|hitzontzia]] izango da, esaten duenaren egia-balioaz baino, esandakoaren atzeko helburuez eta hauek lortze aldera diseinatutako [[Diskurtso|diskurtsoaz]] kezkatua. Hortaz, engainua ez dago baieztapenetan; hauek pizten dituen helburuen gardentasun faltan baizik.

Bestalde, hitzontziaren errekurtso ohikoak dira euren iritziari edonola ere eustea, [[argudiaketa]] prozesu baten ostean nabarmen baztertua izan bada ere; eta [[kritikotasunaren]] erabilera [[Inpartzialtasun|inpartziala]]; alegia, norberaren mesedeko frogen egiazkotasunaz gehiegi ez kezkatu, eta, aldi berean, kontrako baieztapenekiko kritikotasun maila handiak izatea. 

=== Egiarekiko harremana komunikabideen eta interneten testuinguruan ===
Egungo goera mediatikoak (ikus sarrera honetako testuingurua atala) hitzontzikeriaren hedapena erraztu du; komunikazio-baliabide garaikideek egia inoiz baino eskuraerrazago egin badezakete ere, badituzte egia bera bigarren planora eramateko hainbat gako.

==== [[Isuri kognitibo|Isuri kognitiboak:]] [[Disonantzia kognitibo|disonantzia kognitiboa]] ====
70. hamarkada amaierako gizartea oinarri hartuta, [[Daniel Kahneman|Daniel Kanheman]] eta [[Amos Tversky|Amos Tverskyk]] gizakion juizioak egiteko bi sistema bereizi zituzten: [[Intuizio|intuizioa]] edo ohiko gogamena eta [[Arrazoi|arrazoia]] edo gogamen argia. Lehenaren bidez erabakiak azkar eta automatikoki hartzen dira, esfortzu gutxi eskatzen duen prozesu batean; bigarrena, aldiz esfortzu handiko jardueretan erabili ohi da, eta [[Agentzialtasun|agentzialtasunarekin]], [[Esperientzia (filosofia)|esperientzia]] [[Subjektibotasun|subjektiboarekin]] eta kontzentrazioarekin dago lotuta. Egunerokotasuneko erabaki errepikakorretarako lehena erabili ohi da, eta horrek isuri kognitiboak; hots, sistema kognitiboaren akats mediatikoak eragin ohi ditu.

Isuri hauen artean nagusitzen denetako bat disonantzia kognitiboak eragina da: gizakiak, haren [[sinesmen]], [[Jarrera (psikologia)|jarrera]] eta jokabideen arteko harmonia desorekatzen denean esperimentatzen duen ezinegon [[Psikiko|psikikoari]] aurre egiteko, arrazonamendu motibatua erabili ohi du. Hala, [[Argudio|argudioak]] ezagutu ostean [[tesi]] berriak sortu, aurrekoak berretsi edo baztertu beharrean, norberaren hasierako tesia berresten duten argudioetan jarri ohi da fokua. Egia-ostean, joera hau areagotu da; argudioei baino hauek dakartzaten ondorioei begiratzea. Gainera, egungo komunikabideen egiturak isuri mota hauek errazten ditu hainbat mekanismoren bidez.

==== Isuri mediatikoak ====
XXI. mendeko [[Erabaki-arkitektura|erabaki-arkitekturan]] aldaketak eragin ditu egungo komunikabideen nolakotasunak, norberak gustuko duena entzuteko aukera handiagoa delarik. Honela, aipatutako isuriak areagotzea errazagoa gertatu ohi da.

Egoera honen aitzindari izan zen [[Albistegi|albistegien]] lekuan, [[tertulia]]-formatuaren gorakada eman izana. Finean, eztabaida hauen helburua ados zeudenen komunitate-sentimendua sustatzea bihurtu zen, euren disonantzia kognitiboa baretzea, eta honela, [[Informazio|informazioaren]] eta [[ustearen]] arteko marra nabarmen lausotu zen.
[[Fitxategi:@solenfeyissa Twitter.jpg|thumb|[[Twitter]], egungo sare-sozialen artean erabilienetarikoa.]]
Arazoa identifikaturik, ikuspuntu kontrajarri orori tarte bertsua eskeintzeko saiakera etorri zen: objektibotasunaren izenean, egiatik urrun zeuden [[Iritzi|iritziak]] ere agerrarazi ziren, baina honek ere egia-ostearen eszena egokitu zuen; [[Zalantza|zalantzarik]] gabeko auzietan ere zalantza sortu eta egiarekiko eszeptizismoa hedatu zen.

Alabaina, albistegien sailean ere hainbat faktorek erraztu zuten aipatutako eszena: 24 orduko zikloan etengabe lanean dihardutenez, informe eta analisi azkarren bila, [[Pertsonaia publiko|figura publiko]] berengana jo ohi dute behin eta berriz. Honek [[Erretorika|erretorikan]] abilak diren [[politikari]], [[Enpresaburu|enpresari]] edo bestelako agenteen abantaila dakar, eta [[Karisma|karismak]] eta [[Harreman sozial|harreman sozialen]] ezagutzak adierazitako edukiak baino indar handiagoa har dezakete. Horrek denbora luzeagorako edukia ematen die kazetariei; aipatutako agenteen diskurtsoa erreklamatzeak, iritzi berri bat aurkezteak eta honekiko konbentzimendua sortzeak denbora gehiago behar baitu, analisi sakonago baten ostean lehen aldiz plazaratutako edukiek sor dezaketen erantzunak baino.

Internet eta sare sozialetan, berriz, informazio antolaketa aldatu da: sareko ''[[microtargeting]]'' dinamikadun [[Algoritmo|algoritmoak]], egia-balioarekiko itsu, edukiak aztertu, klasifikatu eta erabiltzaileen arabera banatzen ditu eta gure iritziaren antzekoak erakusten dizkigu, aurretik kontsumitu dugunaren arabera. [[Erresonantzia-kutxa]] deritzon fenomenoa eragiten da honela: iritzi bereko erabiltzaileen multzo isolatuak sorturik. Honela, kontraste gutxidun komunitateak elkarren ideiak sustatu eta iritzien [[polarizazioa]] gertatzen da, eztabaidagune objektibo izan ordez. Egiak baino garrantzi handiagoa hartu ohi dute [[Identitate|identitateak]], [[talde]] dimentsioa eta loturak, komunitate-sentimenduak, norberaren iritziaz arrakasta lortzeko erraztasunak eta bestelako [[Grina (emozioa)|grina]] emozionalek. Iritzia propaganda bihurtu izana egotzi diote sareen jabeei egia-ostearen hainbat analistak, iritzien polarizazioak sareen erabilera areagotu eta erabiltzaile fidelagoak baitakarzkie.

==== Bestelako faktoreak ====
Egoera mediatikoaz gain, egia-osteari mesede egiten dien hainbat fenomeno sozial aztertu izan dira. Lehenik, ez dakigunaren inguruan irizteko presioa areagotu dela ondorioztatu da, garatu gabeko iritziak ere ematea errazago bihurtuz. Egiarekiko eszeptizismoak, bestalde, egiaren eta gezurraren artean ezberdintasunik ukatzea ekarri du hainbat talderen artean, eta honela, bi aukera soilik leudeke mediatikoki ekiterakoan: isilik geratzea edo hitzontzikeria. Hainbatek gainera, [[Indiferentzia|indiferentziaz]] edo amore-ematez dakusate auzia. Egia bilatzen saiatzeak ez duela merezi ulertzen dute, izan egungo erabaki-arkitekturagatik eta aipatutako irizteko presioagatik, izan gizarte [[Demokrazia|demokratikoetan]] ematen den sentsazio [[Pasibo|pasiboagatik]], zeinean [[hiritarrek]] senti dezaketen bere iritzia, beste hainbesteren artean, ez dela hain esanguratsua. Ondorioz, ez lukete euren iritziak eratzerako garaian irmotasun handirik izango, eta saiakera honetan [[Errakuntza|erratzea]] ere ez litzateke hain arriskutsua izango. Uste hau masan hedatzen denean, ordea, indiferentzia giroa orokortu egiten da, eta horrek ezagutza lortzeko beharrezko kritikotasuna galarazten du.

== Ondorioak eta arriskuak ==
Aurrez aipatutakoa kontuan harturik, globalizazioaren eta masifikazio digitalaren ondorioz, errealitatearen ikuskera mosaiko moduko bat bihurtu da, [[Lee McIntyre|Lee McIntyrek]] dioenez, zeinean bakoitzak norberaren egia-zatia txerta dezakeen. Egia ostearen informazio-egitura nahaste moduko bat litzateke, beste egoera batean, eztabaida arrazionalak baldintzatutako egia objektiboaren gerturatzea litzatekeena, eta inoiz baino zailago gertatu ohi da egia eta gezurraren arteko bereizketa egitea, euren arteko muga erabat lauso bihurtzen ari delarik.

Egoera honetaz bailiatuz, nagusitasun ideologiko eta menderatze politiko zenbait gauzatzeko aukera dagoela ulertzen dute hainbat pentsalarik, honela herritar nahastuak sineste batzuei atxikitzea errazago gertatzen delarik, aldeko argudio edo frogak egon ala ez. [[Timothy Snyder]] historialariak honakoa idatzi zuen [[AEBko Kapitolioko istiluak (2021)|2021eko Kapitolio estatubatuarrean izandako erasoaren]] harira:
[[Fitxategi:Noam Chomsky portrait 2017 retouched.png|thumb|Noam Chomsky; hizkuntzalari, filosofo eta politologo estatubatuarra.]]
   ''Egia-ostea [[Faxismo|faszismo]]-aurrea da [...]. Egiari uko egiten diogunean, aberastasuna eta karisma dutenen boterea onartzen dugu. Oinarrizko egitate batzuen inguruan akordiorik ez bada, herritarrek ezin dute defentsarako beharrezko duten gizarte-zibila eratu. Egiazko egitateak ekoizteaz arduratzen diren instituzioen galerak [[abstrakzio]] zein [[fikzio]] erakargarrietan murgiltzea dakar[...]. Egia-osteak [[Zuzenbide estatu|zuzenbide-estatua]] higatzen du, eta [[Mito|mitoen]] [[Erregimen (argipena)|erregimen]] bat sustatu.''

[[Noam Chomsky|Noam Chomskyren]] hitzetan, bestetik, “herritarrak jada ez du egitateetan sinesten”, eta Trumpek, esaterako, arrisku larria dakar politikagintzara. Presidente-ohiak, kontzienteki, [[arrazakeria]], [[xenofobia]] eta [[sexismo]] olatuak sustatu dituela dio bere jardunaren bidez, baina modu inplizitu batean, osterantzean ez baitzukeen gizarteak horrelakorik onartuko.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

== Oinarri filosofikoa ==

=== Egiaren izaeraz ===
Hainbat adituk baztertu egin dute egiarekiko auzi filosofikoek egia-ostearen fenomeno soziopolitikoan zerikusi handirik duenik, eta [[Zientzia historiko|zientzia-historikoen]] aztergai gisa sailkatu ohi dute, fenomenoaren kausa nagusitzat identifikatuz egiaren ekoizle ofizial izandako [[Erakunde|instituzioak]] zalantzan jartzea eta sare sozialek eta bestelako komunikabide garaikideek informazio-egituran eragindako aldaketa. Alabaina, egia-ostearen inguruko eztabaida, hein handi batean, [[Soziologia|soziologiaren]] aztergai bada ere, egiaren teoria filosofikoa ezagutzea beharrezko iritzi dute beste hainbat adituk, gai honen inguruan aritzerakoan. [[Teoria]] hauen arabera, adierazpen orok [[Elkarrekikotasun|elkarrekikotasunez]] onartua dugun errealitatearekin bateragarria izan behar du, ondoren honen erreformak edo berrespenak egiteko; hala, egia ez litzateke soilik adierazpen bakarraren baitan bilduko, hainbat adierazpenen arteko kohesiodun sarean baizik. Egiaren inguruko eztabaida filosofikoan, [[Friedrich Nietzsche]] edota [[Max Weber|Max Weberren]] gisako autoreak nagusitu dira. 

Azken honi dagokionez, ''[[Wissenschaft als beruf|Wissenschaft als Beruf [Zientzia bokaziotzat]]]'' [[Saiakera|saiakeran]] egitateen eta [[Balio|balioen]] arteko bereizketa egin zuen. Hala, egitateak gizarte zientzien metodo objektiboen bidez bilatuko lirateke, balioen beharrik gabe, eta balioak, aldiz, [[Kultura|kulturaren]] eta [[Erlijio|erlijioaren]] faktoreen araberakoak lirateke, zientziaren bidez ondorioztaezinak. Egitateek berezko balio edo esanahirik ez dutela babestu zuen soziologo alemaniarrak, hauen eredu objektibo bakarra unibertsalki ezartzea posible litzatekeelarik, balioen kasuan ez bezala.

[[Leo Strauss|Leo Straussek]], ostera, Weber kritikatzen du iritzia eta arrazoia erabat isolatzen saiatzeagatik. Straussek onartzen du, hein batean, balioak eta egitateak bereiztearen auzi filosofikoa, baina, era berean, Weberrek arrazoia badu, egitate ezagugarria estandar etikoen arabera ebaluatu ezin izanak kezkatzen du. Etikaren eta politikaren arteko [[gatazka]] horrek esan nahiko luke ezin dela inolako oinarririk egon ongiaren edozein balorazio egiteko, eta balioei erreferentzia egin gabe, gertaerek esanahia galtzen dute, Straussen ustetan.

Eragin handiko filosofo batzuk eszeptikoak dira gertakarien eta balioen arteko banaketari dagokionez. Gertakari zientifikoak  [[botere-harreman]] sozialen bidez gertatzen direla diote. [[Bruno Latour]] filosofo frantziarrari maiz egotzi izan zaio egia-ostearen oinarri intelektualak sustatu izana. 2018an, ''[[The New York Times|New York Times]]''-ek Bruno Latourri eta egia osteko politikari buruzko artikulu bat argitaratu zuen. Honen arabera, 1970eko eta 1980ko hamarkadetan eztabaidatutako liburu batzuetan, gertaera zientifikoak ikerketa zientifikoaren produktu gisa ikusi behar zirela argudiatu zuen Latourrek. Hala ere, artikuluak dioenez, interpretazio okerra litzateke da filosofo frantziarrak errealitatean edo egiaren objektibotasunean sinesten ez duela esatea: Latourrek ez zukeen, adibidez, [[Grabitate|grabitatearen]] existentzia ukatuko. Hark babestu izan duena ezagutza hori lortzeko baldintzak birbanatzen saiatzea da. Ildo horretan, Latourrek zein [[Michel Foucault|Michel Foucaultek]] jakintzaren ekoizpenaren [[kontingentzia]] instituzionalei eta praktikoei erreparatzen die.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Post-truth|hizkuntza=en|data=2022-05-12|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Post-truth&amp;oldid=1087411936|sartze-data=2022-05-23|encyclopedia=Wikipedia}}&lt;/ref&gt;

=== Arendt, egiaren analisi politikoa ===
[[Fitxategi:Hannah Arendt 1975 (cropped).jpg|thumb|Hannah Arendt, filosofo alemaniar-estatubatuarra.]]
[[Hannah Arendt]] filosofoak politikan gezurra edo engainuak duen presentziaren arrazoien inguruan hausnartu zuen. Haren ustetan, politikariari bere aldeko errealitate bat hobetsiko duen gizartea komeni zaio. Alabaina, hau ezinezkoa da, eta [[Errealitate|errealitatearen]] egiazko interpretazioa lehenesten badugu, beti izango du oztoporen bat haren jardun politikoak. Horregatik, politikariak, haren jarduna lehenesten badu egiaren aurrean, hau ezkutatzeko beharra izango du, derrigor, lehenago edo beranduago. Hori dela eta dira hain ohikoak engainuak edo gezurrezko diskurtsoak politikagintzan. [[Modernitate|Modernitatean]], areago, hitzontzikeriak estrategia berria daukala dio alemaniar-estatubatuarrak: egiak iritzi bihurtzea edo, behintzat, hauen arteko muga lausotzea, honela, iruzurtiak gezurra esan duela salatzea zailagoa delarik, iritzi guztiak balekoak direla defendatzen bada. 

''Masak konbentzitzen dituena ez dira gertaerak, ezta asmatutako gertaerak ere, baizik eta (egia-ostean ematen den) erronka irekia [...] Gobernu [[Totalitarismo|totalitarioarentzat]] subjektu ideala ez da [[Nazionalsozialismo|nazi]] konbentzitua edo [[Komunismo|komunista]] konbentzitua; gertakarien eta fikzioaren arteko bereizketa, egiazkoa eta faltsua, jada existitzen ez dela uste duen jendea baizik.''

=== Volgemanen kritika ===
Egiaren defentsak, maiz, talka egin ohi du bizitza publikoaren harmoniarekin. Hala, hainbat adituk, egia garrantzitsua den arren, hainbat kasutan bestelako aspektuak lehenetsi behar direla babestu dute; hala nola, [[giza eskubideak]], norberaren iritzia, [[Lege|legea]], interesak…  Esfera publikoan, zientzia- nahiz filosofia- adituaz gain, enpresaria, hiritarra, politikaria eta beste hainbat agente daude, eta hauen arabera, erabaki okerra litzateke kasu guztietan egiaren babesle diren adituak lehenestea. Bada, [[Frieder Volgeman|Frieder Volgemanek]] ikuspuntu hau kritikatu du, egiak eta politikak lotuta joan behar dutela babestuz. Egun lotura hori arriskuan dagoela ikusirik, honetan eragiteko beharraz mintzo da Volgeman, nahiz eta hainbaten ustez lotura hau ez den sekula beharrezkoa izan.

=== Mill eta ideien merkatu librea ===
[[Fitxategi:Miranda Fricker (25652615846).jpg|thumb|Miranda Fricker, filosofo ingelesa.]]
[[John Stuart Mill]] filosofo ingelesak ideien [[Pluraltasun|pluraltasuna]] eta [[Adierazpen-askatasun|adierazpen askatasunak]] egiaren bilaketarako [[Dialektika|dialektikan]] duten garrantzia azpimarratu zuen. Hauen gabeziak [[Dogma|dogmatikotasuna]] eta oinarrizko giza-eskubideen urraketa dakarrelarik. Hori dela eta, ideien [[Merkatu aske|merkatu libre]] modukoa proposatu zuen, zeinean  testigantza faltsuak ezin bazter daitezkeen, lehenik, uste hori faltsua den ziurtasun osorik ezin dugulako izan, eta bestetik, uste guztiak [[Eztabaida|eztabaidaren]] merkatuan sarturik, egia aterako naturalki garaile eta inoiz baino indartsuago aterako den berme osoa izan dezakegulako, balekoak ez diren [[Testigantza|testigantzak]] berez geratuko liratekeelarik bazterrean, dinamika honen bitartez. Alabaina, eztabaidaren kalitatea okertu egia-ostean, eta hainbatek ez dute posible ikusten ideien merkatua librea egoera honetan gauzatzea.

=== Frickerren sinesgarritasunaren ekonomia ===
[[Miranda Fricker|Miranda Frickerrek]] aldarrikatu zuena da adierazpen askatasunak ez dakarrela harekin beti aukera-[[Berdintasun (argipena)|berdintasuna]]: egun, sinesgarritasunerako  bide bakarra ez da, egiazki, arrazoia izatea; badira esfera publikoan garrantzia hartzeko beste hainbat bide ere; hala nola, karisma izatea, edo bozgorailu ozenago bat. Hori kontuan hartuta, denok ez genuke aukera bera izango dialektikan egiaren defentsa arrazionala burutzeko, eta Millen ideien merkatu librea ezinezkoa litzateke.

== Egia-ostea gainditzeko proposamenak ==
Ekimen anitz daude fenomeno honen aurka eta horietako bat, ''[[slow journalism]]'' delakoa da; kazetaritza geldoa, alegia. Ekimen hau aspaldikoa izan arren, gaur egun oso ospetsua bilakatu da. [[Rob Orchardy]] eta [[Marcus Webb]] kazetari ingelesak izan ziren ekimen honen arduradunak; lan eskerga egin dutelarik plataforma honen lanketa eta garapenean. Kazetari hauek, [[albiste]] bat argitaratzean, honen ondorioak zeintzuk diren jakin arte itxaroten dute, eta hauen berri izan ostean [[Argitaratze|argitaratzen]] dute [[Aldizkari|aldizkaria]]; batez ere, ematen den informazioaren fidagarritasuna egiaztatzeko. Kazetari hauen helburua eskuratzen den informazioa zalantzan ipinaraztea da, gizarteak honen inguruan hausnar dezan; izan ere, informazio hori ziurtatu gabe egon daiteke, eta egia-ostean ohikoa den nahasmendua eragin.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==

* [[Egia]]
* [[Gezur]]ra
* [[Hermeneutika]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Politika terminologia]]
[[Kategoria:Hauteskundeak]]
[[Kategoria:Populismoa]]</text>
      <sha1>hjnxgg4pteceg5htozoec00bppe734f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yo-Yo Ma</title>
    <ns>0</ns>
    <id>719228</id>
    <revision>
      <id>9006150</id>
      <parentid>8429765</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:05:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <comment>Sariak eta Aitortzak +</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2028" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Yo-Yo Ma''', [[txinera]]z 馬友友, ([[1955]]eko [[urriaren 7]]a, [[Paris]]) [[txina]]tar-[[estatubatuar]] [[txelo]]jole bat da. Parisen jaio eta bere ikasketak [[New York]]en burutu zituen, [[haur prodijio]]a zela.

[[Juilliard School]] eta [[Harvardeko Unibertsitatea]]n graduatu ondoren, txelojole solista ibilbide oparoari ekin zion, mundu osoko [[orkestra|orkestrekin]] joz. 90 diskotik gora grabatu eta 18 [[Grammy Sariak|Grammy Sari]] bereganatu ditu.

== Sariak eta Aitortzak ==

* [[2022|2022an]] [[Birgit Nilsson|Birgit Nillsson]] Saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El violonchelista Yo-Yo Ma recibe el Premio Birgit Nilsson 2022|hizkuntza=es|url=https://scherzo.es/el-violonchelista-yo-yo-ma-recibe-el-premio-birgit-nilsson-2022/|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2021|2021ean]], [[Japonia|Japoniako]] Preamium Imperiale Saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Casa Editorial El|abizena=Tiempo|izenburua=Yo-Yo Ma, entre los premiados con el Praemium Imperiale de Japón|hizkuntza=spanish|data=2021-09-14|url=https://www.eltiempo.com/cultura/entretenimiento/yo-yo-ma-recibe-el-premio-praemium-imperiale-de-japon-617903|aldizkaria=El Tiempo|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2012|2012an]], Polar Music Prize saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Yo-Yo Ma|hizkuntza=en|url=https://www.polarmusicprize.org/laureates/yo-yo-ma/|aldizkaria=www.polarmusicprize.org|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==

== Kanpo estekak ==
{{commonskat}}
* [http://www.yo-yoma.com/ Webgune ofiziala] {{en}}

{{bizialdia|1955eko||Ma, Yo-Yo}}

[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako musikariak]]
[[Kategoria:Biolontxelistak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako biolin-jotzaileak]]
[[Kategoria:Grammy saridunak]]
[[Kategoria:Haur prodijioak]]
[[Kategoria:Sino-estatubatuarrak]]
[[Kategoria:Paristarrak]]
[[Kategoria:1955eko jaiotzak]]
[[Kategoria:Kennedy Sarien irabazleak]]
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako Artearen dominadunak]]</text>
      <sha1>t64cymh7budogpb59obiap87ayrijn3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006151</id>
      <parentid>9006150</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:06:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2059" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Yo-Yo Ma''', [[txinera]]z 馬友友, ([[1955]]eko [[urriaren 7]]a, [[Paris]]) [[txina]]tar-[[estatubatuar]] [[txelo]]jole bat da. Parisen jaio eta bere ikasketak [[New York]]en burutu zituen, [[haur prodijio]]a zela.

[[Juilliard School]] eta [[Harvardeko Unibertsitatea]]n graduatu ondoren, txelojole solista ibilbide oparoari ekin zion, mundu osoko [[orkestra|orkestrekin]] joz. 90 diskotik gora grabatu eta 18 [[Grammy Sariak|Grammy Sari]] bereganatu ditu.

== Sariak eta Aitortzak ==

* [[2022|2022an]] [[Birgit Nilsson|Birgit Nillsson]] Saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El violonchelista Yo-Yo Ma recibe el Premio Birgit Nilsson 2022|hizkuntza=es|url=https://scherzo.es/el-violonchelista-yo-yo-ma-recibe-el-premio-birgit-nilsson-2022/|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2021|2021ean]], [[Japonia|Japoniako]] Preamium Imperiale Saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Casa Editorial El|abizena=Tiempo|izenburua=Yo-Yo Ma, entre los premiados con el Praemium Imperiale de Japón|hizkuntza=spanish|data=2021-09-14|url=https://www.eltiempo.com/cultura/entretenimiento/yo-yo-ma-recibe-el-premio-praemium-imperiale-de-japon-617903|aldizkaria=El Tiempo|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2012|2012an]], Polar Music Prize saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Yo-Yo Ma|hizkuntza=en|url=https://www.polarmusicprize.org/laureates/yo-yo-ma/|aldizkaria=www.polarmusicprize.org|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{commonskat}}
* [http://www.yo-yoma.com/ Webgune ofiziala] {{en}}

{{bizialdia|1955eko||Ma, Yo-Yo}}

[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako musikariak]]
[[Kategoria:Biolontxelistak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako biolin-jotzaileak]]
[[Kategoria:Grammy saridunak]]
[[Kategoria:Haur prodijioak]]
[[Kategoria:Sino-estatubatuarrak]]
[[Kategoria:Paristarrak]]
[[Kategoria:1955eko jaiotzak]]
[[Kategoria:Kennedy Sarien irabazleak]]
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako Artearen dominadunak]]</text>
      <sha1>f8dpvgfw8bcq4don71h1mgoa8sbvh1v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006154</id>
      <parentid>9006151</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:23:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <comment>Erreferentzia gehiago</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2568" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Yo-Yo Ma''', [[txinera]]z 馬友友, ([[1955]]eko [[urriaren 7]]a, [[Paris]]) [[txina]]tar-[[estatubatuar]] [[txelo]]jole bat da. Parisen jaio eta bere ikasketak [[New York]]en burutu zituen, [[haur prodijio]]a zela.

[[Juilliard School]] eta [[Harvardeko Unibertsitatea]]n graduatu ondoren, txelojole solista ibilbide oparoari ekin zion, mundu osoko [[orkestra|orkestrekin]] joz. 90 diskotik gora grabatu eta 18 [[Grammy Sariak|Grammy Sari]] bereganatu ditu.

Hainbat filmetarako musika sortu du, ezagunenak ''[[Crouching Tiger, Hidden Dragon]]'' (2000), [[Mission: Impossible (filma)|Mission: Impossible]] (1996) eta [[Ex Machina (filma)|Ex_Machina]] (2014).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Yo-Yo Ma|url=http://www.imdb.com/name/nm0530901/bio|aldizkaria=IMDb|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;

== Sariak eta Aitortzak ==

* [[2022|2022an]] [[Birgit Nilsson|Birgit Nillsson]] Saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El violonchelista Yo-Yo Ma recibe el Premio Birgit Nilsson 2022|hizkuntza=es|url=https://scherzo.es/el-violonchelista-yo-yo-ma-recibe-el-premio-birgit-nilsson-2022/|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2021|2021ean]], [[Japonia|Japoniako]] Preamium Imperiale Saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Casa Editorial El|abizena=Tiempo|izenburua=Yo-Yo Ma, entre los premiados con el Praemium Imperiale de Japón|hizkuntza=spanish|data=2021-09-14|url=https://www.eltiempo.com/cultura/entretenimiento/yo-yo-ma-recibe-el-premio-praemium-imperiale-de-japon-617903|aldizkaria=El Tiempo|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2012|2012an]], Polar Music Prize saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Yo-Yo Ma|hizkuntza=en|url=https://www.polarmusicprize.org/laureates/yo-yo-ma/|aldizkaria=www.polarmusicprize.org|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2011|2011an]], [[Askatasunaren Domina Presidentziala]], [[Barack Obama|Barack Obamak]] emana.
* [[2011|2011an]], [[Kennedy Center Honors]].
* 2001ean, National Medal of Arts.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{commonskat}}
* [http://www.yo-yoma.com/ Webgune ofiziala] {{en}}

{{bizialdia|1955eko||Ma, Yo-Yo}}

[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako musikariak]]
[[Kategoria:Biolontxelistak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako biolin-jotzaileak]]
[[Kategoria:Grammy saridunak]]
[[Kategoria:Haur prodijioak]]
[[Kategoria:Sino-estatubatuarrak]]
[[Kategoria:Paristarrak]]
[[Kategoria:1955eko jaiotzak]]
[[Kategoria:Kennedy Sarien irabazleak]]
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako Artearen dominadunak]]</text>
      <sha1>bi14myv3y67n244un9k11fxjbrw3rfb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006159</id>
      <parentid>9006154</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:30:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2838" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Yo-Yo Ma''', [[txinera]]z 馬友友, ([[1955]]eko [[urriaren 7]]a, [[Paris]]) [[txina]]tar-[[estatubatuar]] [[txelo]]jole bat da. Parisen jaio eta bere ikasketak [[New York]]en burutu zituen, [[haur prodijio]]a zela.

[[Juilliard School]] eta [[Harvardeko Unibertsitatea]]n graduatu ondoren, txelojole solista ibilbide oparoari ekin zion, mundu osoko [[orkestra|orkestrekin]] joz. 90 diskotik gora grabatu eta 18 [[Grammy Sariak|Grammy Sari]] bereganatu ditu.

Hainbat filmetarako musika sortu du, ezagunenak ''[[Crouching Tiger, Hidden Dragon]]'' (2000), [[Mission: Impossible (filma)|Mission: Impossible]] (1996) eta [[Ex Machina (filma)|Ex_Machina]] (2014).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Yo-Yo Ma|url=http://www.imdb.com/name/nm0530901/bio|aldizkaria=IMDb|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;

== Sariak eta Aitortzak ==

* [[2022|2022an]] [[Birgit Nilsson|Birgit Nillsson]] Saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El violonchelista Yo-Yo Ma recibe el Premio Birgit Nilsson 2022|hizkuntza=es|url=https://scherzo.es/el-violonchelista-yo-yo-ma-recibe-el-premio-birgit-nilsson-2022/|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2021|2021ean]], [[Japonia|Japoniako]] Preamium Imperiale Saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Casa Editorial El|abizena=Tiempo|izenburua=Yo-Yo Ma, entre los premiados con el Praemium Imperiale de Japón|hizkuntza=spanish|data=2021-09-14|url=https://www.eltiempo.com/cultura/entretenimiento/yo-yo-ma-recibe-el-premio-praemium-imperiale-de-japon-617903|aldizkaria=El Tiempo|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2012|2012an]], Polar Music Prize saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Yo-Yo Ma|hizkuntza=en|url=https://www.polarmusicprize.org/laureates/yo-yo-ma/|aldizkaria=www.polarmusicprize.org|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2011|2011an]], [[Askatasunaren Domina Presidentziala]], [[Barack Obama|Barack Obamak]] emana.
* [[2011|2011an]], [[Kennedy Center Honors]].
* 2001ean, National Medal of Arts.

== Irudi galeria ==
[[Fitxategi:Yo-Yo Ma Performing at 2015 Annual Foundation for Arts and Preservation in Embassies Dinner.jpg|thumb]]
[[Fitxategi:Yo-Yo Ma - World Economic Forum Annual Meeting Davos 2008 (cropped).jpg|thumb]]
[[Fitxategi:Yo-Yo Ma in 2018.jpg|thumb]]

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{commonskat}}
* [http://www.yo-yoma.com/ Webgune ofiziala] {{en}}

{{bizialdia|1955eko||Ma, Yo-Yo}}

[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako musikariak]]
[[Kategoria:Biolontxelistak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako biolin-jotzaileak]]
[[Kategoria:Grammy saridunak]]
[[Kategoria:Haur prodijioak]]
[[Kategoria:Sino-estatubatuarrak]]
[[Kategoria:Paristarrak]]
[[Kategoria:1955eko jaiotzak]]
[[Kategoria:Kennedy Sarien irabazleak]]
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako Artearen dominadunak]]</text>
      <sha1>rfeodbfhcf464n94n95ngt5blmopeko</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006160</id>
      <parentid>9006159</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:31:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2844" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Yo-Yo Ma''', [[txinera]]z 馬友友, ([[1955]]eko [[urriaren 7]]a, [[Paris]]) [[txina]]tar-[[estatubatuar]] [[txelo]]jole bat da. Parisen jaio eta bere ikasketak [[New York]]en burutu zituen, [[haur prodijio]]a zela.

[[Juilliard School]] eta [[Harvardeko Unibertsitatea]]n graduatu ondoren, txelojole solista ibilbide oparoari ekin zion, mundu osoko [[orkestra|orkestrekin]] joz. 90 diskotik gora grabatu eta 18 [[Grammy Sariak|Grammy Sari]] bereganatu ditu.

Hainbat filmetarako musika sortu du, ezagunenak ''[[Crouching Tiger, Hidden Dragon]]'' (2000), [[Mission: Impossible (filma)|Mission: Impossible]] (1996) eta [[Ex Machina (filma)|Ex_Machina]] (2014).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Yo-Yo Ma|url=http://www.imdb.com/name/nm0530901/bio|aldizkaria=IMDb|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;

== Sariak eta Aitortzak ==

* [[2022|2022an]] [[Birgit Nilsson|Birgit Nillsson]] Saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El violonchelista Yo-Yo Ma recibe el Premio Birgit Nilsson 2022|hizkuntza=es|url=https://scherzo.es/el-violonchelista-yo-yo-ma-recibe-el-premio-birgit-nilsson-2022/|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2021|2021ean]], [[Japonia|Japoniako]] Preamium Imperiale Saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Casa Editorial El|abizena=Tiempo|izenburua=Yo-Yo Ma, entre los premiados con el Praemium Imperiale de Japón|hizkuntza=spanish|data=2021-09-14|url=https://www.eltiempo.com/cultura/entretenimiento/yo-yo-ma-recibe-el-premio-praemium-imperiale-de-japon-617903|aldizkaria=El Tiempo|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2012|2012an]], Polar Music Prize saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Yo-Yo Ma|hizkuntza=en|url=https://www.polarmusicprize.org/laureates/yo-yo-ma/|aldizkaria=www.polarmusicprize.org|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2011|2011an]], [[Askatasunaren Domina Presidentziala]], [[Barack Obama|Barack Obamak]] emana.
* [[2011|2011an]], [[Kennedy Center Honors]].
* 2001ean, National Medal of Arts.

== Irudi galeria ==
&lt;gallery&gt;
Fitxategi:Yo-Yo Ma Performing at 2015 Annual Foundation for Arts and Preservation in Embassies Dinner.jpg|alt=
Fitxategi:Yo-Yo Ma - World Economic Forum Annual Meeting Davos 2008 (cropped).jpg|alt=
Fitxategi:Yo-Yo Ma in 2018.jpg|alt=
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{commonskat}}
* [http://www.yo-yoma.com/ Webgune ofiziala] {{en}}

{{bizialdia|1955eko||Ma, Yo-Yo}}

[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako musikariak]]
[[Kategoria:Biolontxelistak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako biolin-jotzaileak]]
[[Kategoria:Grammy saridunak]]
[[Kategoria:Haur prodijioak]]
[[Kategoria:Sino-estatubatuarrak]]
[[Kategoria:Paristarrak]]
[[Kategoria:1955eko jaiotzak]]
[[Kategoria:Kennedy Sarien irabazleak]]
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako Artearen dominadunak]]</text>
      <sha1>k2ik6sn71n4i0nqmnglss6dpxx3rkjd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006161</id>
      <parentid>9006160</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:32:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3022" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
[[Fitxategi:President Barack Obama and Guests Listening to Yo-Yo Ma and Marine Band String Quartet Performing After 2010 Presidential Medal of Freedom Award Ceremony.jpg|thumb]]
'''Yo-Yo Ma''', [[txinera]]z 馬友友, ([[1955]]eko [[urriaren 7]]a, [[Paris]]) [[txina]]tar-[[estatubatuar]] [[txelo]]jole bat da. Parisen jaio eta bere ikasketak [[New York]]en burutu zituen, [[haur prodijio]]a zela.

[[Juilliard School]] eta [[Harvardeko Unibertsitatea]]n graduatu ondoren, txelojole solista ibilbide oparoari ekin zion, mundu osoko [[orkestra|orkestrekin]] joz. 90 diskotik gora grabatu eta 18 [[Grammy Sariak|Grammy Sari]] bereganatu ditu.

Hainbat filmetarako musika sortu du, ezagunenak ''[[Crouching Tiger, Hidden Dragon]]'' (2000), [[Mission: Impossible (filma)|Mission: Impossible]] (1996) eta [[Ex Machina (filma)|Ex_Machina]] (2014).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Yo-Yo Ma|url=http://www.imdb.com/name/nm0530901/bio|aldizkaria=IMDb|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;

== Sariak eta Aitortzak ==

* [[2022|2022an]] [[Birgit Nilsson|Birgit Nillsson]] Saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El violonchelista Yo-Yo Ma recibe el Premio Birgit Nilsson 2022|hizkuntza=es|url=https://scherzo.es/el-violonchelista-yo-yo-ma-recibe-el-premio-birgit-nilsson-2022/|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2021|2021ean]], [[Japonia|Japoniako]] Preamium Imperiale Saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Casa Editorial El|abizena=Tiempo|izenburua=Yo-Yo Ma, entre los premiados con el Praemium Imperiale de Japón|hizkuntza=spanish|data=2021-09-14|url=https://www.eltiempo.com/cultura/entretenimiento/yo-yo-ma-recibe-el-premio-praemium-imperiale-de-japon-617903|aldizkaria=El Tiempo|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2012|2012an]], Polar Music Prize saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Yo-Yo Ma|hizkuntza=en|url=https://www.polarmusicprize.org/laureates/yo-yo-ma/|aldizkaria=www.polarmusicprize.org|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2011|2011an]], [[Askatasunaren Domina Presidentziala]], [[Barack Obama|Barack Obamak]] emana.
* [[2011|2011an]], [[Kennedy Center Honors]].
* 2001ean, National Medal of Arts.

== Irudi galeria ==
&lt;gallery&gt;
Fitxategi:Yo-Yo Ma Performing at 2015 Annual Foundation for Arts and Preservation in Embassies Dinner.jpg|alt=
Fitxategi:Yo-Yo Ma - World Economic Forum Annual Meeting Davos 2008 (cropped).jpg|alt=
Fitxategi:Yo-Yo Ma in 2018.jpg|alt=
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{commonskat}}
* [http://www.yo-yoma.com/ Webgune ofiziala] {{en}}

{{bizialdia|1955eko||Ma, Yo-Yo}}

[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako musikariak]]
[[Kategoria:Biolontxelistak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako biolin-jotzaileak]]
[[Kategoria:Grammy saridunak]]
[[Kategoria:Haur prodijioak]]
[[Kategoria:Sino-estatubatuarrak]]
[[Kategoria:Paristarrak]]
[[Kategoria:1955eko jaiotzak]]
[[Kategoria:Kennedy Sarien irabazleak]]
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako Artearen dominadunak]]</text>
      <sha1>gnfbffn49yz13rmqcg6nztm54hifn57</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006163</id>
      <parentid>9006161</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:33:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3018" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}

'''Yo-Yo Ma''', [[txinera]]z 馬友友, ([[1955]]eko [[urriaren 7]]a, [[Paris]]) [[txina]]tar-[[estatubatuar]] [[txelo]]jole bat da. Parisen jaio eta bere ikasketak [[New York]]en burutu zituen, [[haur prodijio]]a zela.

[[Juilliard School]] eta [[Harvardeko Unibertsitatea]]n graduatu ondoren, txelojole solista ibilbide oparoari ekin zion, mundu osoko [[orkestra|orkestrekin]] joz. 90 diskotik gora grabatu eta 18 [[Grammy Sariak|Grammy Sari]] bereganatu ditu.

Hainbat filmetarako musika sortu du, ezagunenak ''[[Crouching Tiger, Hidden Dragon]]'' (2000), [[Mission: Impossible (filma)|Mission: Impossible]] (1996) eta [[Ex Machina (filma)|Ex_Machina]] (2014).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Yo-Yo Ma|url=http://www.imdb.com/name/nm0530901/bio|aldizkaria=IMDb|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;

== Sariak eta Aitortzak ==

* [[2022|2022an]] [[Birgit Nilsson|Birgit Nillsson]] Saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El violonchelista Yo-Yo Ma recibe el Premio Birgit Nilsson 2022|hizkuntza=es|url=https://scherzo.es/el-violonchelista-yo-yo-ma-recibe-el-premio-birgit-nilsson-2022/|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2021|2021ean]], [[Japonia|Japoniako]] Preamium Imperiale Saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Casa Editorial El|abizena=Tiempo|izenburua=Yo-Yo Ma, entre los premiados con el Praemium Imperiale de Japón|hizkuntza=spanish|data=2021-09-14|url=https://www.eltiempo.com/cultura/entretenimiento/yo-yo-ma-recibe-el-premio-praemium-imperiale-de-japon-617903|aldizkaria=El Tiempo|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2012|2012an]], Polar Music Prize saria.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Yo-Yo Ma|hizkuntza=en|url=https://www.polarmusicprize.org/laureates/yo-yo-ma/|aldizkaria=www.polarmusicprize.org|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;
* [[2011|2011an]], [[Askatasunaren Domina Presidentziala]], [[Barack Obama|Barack Obamak]] emana.
* [[2011|2011an]], [[Kennedy Center Honors]].
* 2001ean, National Medal of Arts.

== Irudi galeria ==
&lt;gallery&gt;
Fitxategi:Yo-Yo Ma Performing at 2015 Annual Foundation for Arts and Preservation in Embassies Dinner.jpg|alt=
Fitxategi:Yo-Yo Ma - World Economic Forum Annual Meeting Davos 2008 (cropped).jpg|alt=
Fitxategi:Yo-Yo Ma in 2018.jpg|alt=
Fitxategi:President Barack Obama and Guests Listening to Yo-Yo Ma and Marine Band String Quartet Performing After 2010 Presidential Medal of Freedom Award Ceremony.jpg|alt=
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{commonskat}}
* [http://www.yo-yoma.com/ Webgune ofiziala] {{en}}

{{bizialdia|1955eko||Ma, Yo-Yo}}

[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako musikariak]]
[[Kategoria:Biolontxelistak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako biolin-jotzaileak]]
[[Kategoria:Grammy saridunak]]
[[Kategoria:Haur prodijioak]]
[[Kategoria:Sino-estatubatuarrak]]
[[Kategoria:Paristarrak]]
[[Kategoria:1955eko jaiotzak]]
[[Kategoria:Kennedy Sarien irabazleak]]
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako Artearen dominadunak]]</text>
      <sha1>ns1nwviw46ipzjzj4gtwmqx9vapjg14</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Agüerri</title>
    <ns>0</ns>
    <id>725205</id>
    <revision>
      <id>9005557</id>
      <parentid>8085680</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:43:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1886" xml:space="preserve">{{geografia fisiko infotaula
}}
'''Agerri''', {{lang-es|Agüerri}}, [[Pirinioak|Pirinioetako]] [[mendi]] bat da, [[Aragoi]] autonomia erkidegoko [[Huescako probintzia]]ko [[Jazetania]] eskualdean. [[Echo Ibarra|Echo ibarreko]] [[Ozako oihana|Ozako oihanean]] dago. 2.450 metroko garaiera du.

Oza aldeko mendi handienetako bat izanagatik Bisaurinen gertuko itzalak apaltzen du; ohiko igoerabidea ere harekin bateratua dauka eta aukera horretan beti tokatzen zaio bigarren izatea.
Bide erabiliena Gabarditoko aterpetik abiatzen dena da, izen bereko sakanean barrena.
Foratoneko lepora doan sendatik bereizten da bidea eskubialdean zutitzen diren hormatzar batzuen azpitik pasata gero eta erreka aldera jaisten da.
Hura zeharkatu eta ezpel, larre eta harri artetik jarraitzen du bideak, Secus eta Foraton aldetik datozen errekak elkartzen diren gunera arte.
Han Sekus aldetik behera datorren errekaren aldamenetik igotzen den bideari heldu beharko diogu elurrik ezean.
Elurra izanez gero bada Bisaurin aldeko aldapan zeharbide bat Rincon de Secus izeneko larreetara eramango gaituena.
Aterpe txiki bat edo beste topatuko dugu bidean, batean zein bestean.
Rincon de Secus izeneko bailara ederrera irten eta gero, ezkerraldera jo beharko dugu, larreetan gora, Costatizaren magaleraino, eta han, Aguerriko lepoa bilatu.
Lepora helduz gero tontorra bertan da, aldapa gogor baten ondoren.
Elurrik ezean harriari heldu beharko diogu goi aldean eta elurrarekin, berriz, adi elurraren egoerari, iparraldeko isurialdea izanik oso gogorra egon baitaiteke (krapoiak eta pioleta komenigarri).

==Erreferentziak==

{{erreferentzia_zerrenda}}

==Kanpo estekak==
*[http://www.euskal-herria.org/node/8 Aguerri], ''http://www.euskal-herria.org/''.

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Pirinioetako bimilakoak]]
[[Kategoria:Aragoiko Pirinioetako mendiak]]
[[Kategoria:Jazetania]]
[[Kategoria:Echo Ibarra]]</text>
      <sha1>qp5s9m0h47gqz3fdbcouuaxpq7d9uft</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Txantiloi:Azala/Azken berriak/hildakoak</title>
    <ns>10</ns>
    <id>730081</id>
    <revision>
      <id>9006156</id>
      <parentid>9003101</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:25:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1754" xml:space="preserve">{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item ?dod
{
    ?item wdt:P570 ?dod
    FILTER ( ?dod &gt; &quot;2016-07-30T00:00:00Z&quot;^^xsd:dateTime)
    FILTER ( ?dod &gt; (now()-&quot;P32D&quot;^^xsd:duration) &amp;&amp; ?dod &lt; now() )
    ?item wdt:P31 wd:Q5 .
}
ORDER BY DESC(?dod) ?item
LIMIT 400
|wdq=
|columns=label
|links=local
|row_template=Wikidata list/Zerrenda_laua
|skip_table=1
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[Bill Russell]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[Fidel V. Ramos]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[James Lovelock]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[Anne-Marie Garat]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[David Trimble]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[Paul Sorvino]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[Gregorio Larrañaga]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[David Warner]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[Bob Rafelson]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[Núria Feliu]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[Uwe Seeler]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[Claes Oldenburg]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[Ivana Trump]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[Pleun Strik]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[Francisco Morales-Bermúdez]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[Monty Norman]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[András Törőcsik]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[Luis Echeverría Álvarez]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[José Eduardo dos Santos]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[Shinzō Abe]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[Arnaldo Pambianco]]
}}
{{Wikidata list/Zerrenda_laua
| label = [[James Caan]]
}}
{{Wikidata list end}}</text>
      <sha1>lqg6sep0jwwki9dxevosiiyupoua3ri</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sobieten Komite Exekutibo Zentrala</title>
    <ns>0</ns>
    <id>731599</id>
    <revision>
      <id>9005906</id>
      <parentid>7881282</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:59:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4665" xml:space="preserve">{{erakunde infotaula}}
[[Fitxategi:Lenin Zinoviev Kamenev Vyshinsky.jpg|thumb|250px|Sobieten Komite Exekutibo Zentralaren argazki bat, 1922 urtean.]]
'''Sobieten Komite Exekutibo Zentrala''' ({{lang-ru|Всероссийский Центральный Исполнительный Комитет|Vserossiysky Centralny Ispolnitelny Komitet}} ('''VTsIK''')) [[Errusia]] Osoko Langileen Sobieten Biltzarraren organo exekutiboa zen&lt;ref name=&quot;aa&quot;&gt;[http://k17.eus/2017/07/21/vtsik-sobieten-komite-exekutibo-zentrala/ VTsIK (Sobieten Komite Exekutibo Zentrala)], ''[http://k17.eus/ K17]'', 2017-07-21. CC0 Domeinu Publikoa&lt;/ref&gt;.

== Historia ==
=== Sorrera ===
[[1917]]ko ekainean sortu zen, Errusia Osoko Sobieten Lehen Biltzarra egin zenean, Errusia-mailarako [[Sobiet]]en erakundea sortu zenean. Bere papera beraz, [[Petrogradeko Sobietaren Komite Exekutiboa (Ispolkom)|Ispolkom]] delakoak [[Petrograd]]eko Sobietarekin jokatzen zuen paper bera egitea zen&lt;ref name=&quot;aa&quot;/&gt;.

=== Errusia Osoko Langileen Sobieten I. Biltzar Nagusia ===
1917ko ekaineko Langile eta Soldaduen Sobieten I. Biltzar Nagusian sortu zen VTsIK, eta guztira 250 kide zituen. Biltzar Nagusi hartan [[mentxebike]]ak eta [[eseristak]] nagusi zirenez, VTsIK ere hauek dominatzen zuten; 104 kide mentxebikeak ziren, 100 eseristak, eta soilik 35 [[boltxebike]]ak. VTsIKek bere presidium bat aukeratu zuen, 8 kidez osatutakoa, [[Nikoloz Txkheidze]] mentxebikea lehendakari zelarik. VTsIKek ez zituen [[baserri]]tarrak ordezkatzen, nahiz eta Baserritarren Sobietarekin batera koordinazio erakunde bat adostu&lt;ref name=&quot;aa&quot;/&gt;.

Nahiz eta teorian Errusia Osoko Langile Sobieten ordezkaria izan, VTsIKek ez zuen erabateko autoritaterik; alde batetik tokiko [[Sobiet]]en eta VTsIKen arteko eskuduntzen mugaketa zehatzik ez zegoelako (hau gerta zitekeen tokiko Sobietak VTsIKen ildo berekoak ez baziren, kasurik nabarmenena [[Kronstadt]] zen), eta gainera, Petrogradeko Sobietarekin askotan eskuduntza-bikoizketa batean murgiltzen zelako. Hau geroz eta nabarmenagoa egin zen abuztu-irailean tokiko Sobietak (Petrogradekoak eta [[Mosku]]koak barne) boltxebikeen kontrolpera pasatu zirenean&lt;ref name=&quot;aa&quot;/&gt;.

=== Errusia Osoko Langileen Sobieten II. Biltzar Nagusia ===
Errusia Osoko Langileen Sobieten II. Biltzar Nagusian, gehiengoa [[boltxebike]]ek izan zuten, beraz, VTsIK berrian ere hala izan zen. VTsIK berria ere, asmoen arabera, proportzioan, alderdi guztietako kideekin sortu behar zen; baina [[mentxebike]]ek eta eskuineko eseristek, [[Urriko Iraultza]] arbuiatzen zutenez, ez zuten VTsIK berrian parte hartu nahi. 62 kide boltxebikeak ziren, 29 ezkerreko [[eseristak]] (jada alderdia bitan zatitua zegoen), 6 “batasunaren aldeko sozialdemokratak”, 3 [[ukrainar]] sozialistak eta maximalista bat. Gobernu Sobietarra, Herri Komisarioen Biltzarra ([[Sovnarkom]]), VTsIKek aukeratua zen, Sobietak baitziren Errepublika Sobietarrean subirautzaren iturri. [[Boltxebike]]en gehiengoarekin, VTsIK [[iraultza]]rako erakunde bihurtu zen, eta kontrairaultzan zeuden alderdiak erakunde honetatik kanporatuz joango ziren: [[1918]]ko ekainean [[mentxebike]]ak eta eskuineko [[eseristak]], eta uztailean ezkerreko eseristak&lt;ref name=&quot;aa&quot;/&gt;.

=== Urriko Iraultza ===
[[Urriko Iraultza]]ren ostean, Errusia Sobietarreko botere-organoak [[sobiet]]ak zirenez, VTsIKeko lehendakaria, Estatuburua izan zen. Hala, II. Biltzar Nagusian [[Kamenev]] izan zen kargu horretarako aukeratua (beraz Errepublika Sobietarreko lehen lehendakaria izan zen), baina hortik gutxira, [[1917]]ko [[azaroaren 21]]ean, dimititu behar izan zuen, ezen Alderdiaren konfidantza galdu zuen ([[eseristak]] eta [[mentxebike]]ak Gobernuan sartzearen alde egin baitzuen). Hurrengo lehendakari [[Jakov Sverdlov]] izan zen aukeratutakoa, [[1919]]ko martxoan hil egin zen arte. 1919ko martxoaren 16tik 30era lehendakaria [[Mikhail Vladimirski]] izan zen (behin-behinean) eta 1919ko martxoaren 31tik aurrera, [[Mikhail Kalinin]]. 1922ko abenduan [[SESB]] sortzearekin batera, VTsIKeko lehendakaria Sobietar Batasuneko lehendakaria izan zen. VTsIKek [[1918]]ra iraun zuen, garai horretan Sobieten Biltzar Nagusiak Sobiet Gorenaz ordeztuak izan baitziren, eta beraz VTsIK Sobiet Gorenaren Presidiumaz. Kalininek lehendakari izaten jarraitu zen 1947an hil zen arte&lt;ref name=&quot;aa&quot;/&gt;.

Boltxebikeen pe, [[1918]]ko urtarrilean egin zen Sobieten III. Biltzar Nagusian, Langileen eta Baserritarren Errusia Osoko Sobieten batuketa onartu zenez, data horretatik aurrera VTsIK baserritarrak ere ordezkatzera pasa zen&lt;ref name=&quot;aa&quot;/&gt;.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Errusiako Iraultza]]</text>
      <sha1>m2qbfv3mh586279grkjdhghdh4gr0b0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ibai Azurmendi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>737118</id>
    <revision>
      <id>9005463</id>
      <parentid>9005299</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:06:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="580" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa}}
'''Ibai Azurmendi Sagastibeltza''' ([[Leitza]], {{data|1996|6|11}}) nafar txirrindularia da, 2018tik aurrera profesionala dena.

== Palmaresa ==
'''2016'''
* 3. [[Pascuas Zirkuitua]]n
'''2017'''
* Nafarroako errepideko txapelketa
* 3. [[Goierriko Itzulia]]n

== Taldeak ==
* 2018- : [[Naturgas Energía (txirrindularitza taldea)|Fundación Euskadi-EDP]]

== Kanpo estekak ==
* {{ProCyclingStats}}

{{bizialdia|1996ko||Azurmendi, Ibai}}

{{biografia zirriborroa|Nafarroa}}

[[Kategoria:Leitzarrak]]
[[Kategoria:Nafarroa Garaiko txirrindulariak]]</text>
      <sha1>pg7gxnk9fqcx1kjgsd5u82cdnoda99r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mikel Elortza</title>
    <ns>0</ns>
    <id>737174</id>
    <revision>
      <id>9005464</id>
      <parentid>9005300</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:06:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1027" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa}}
'''Mikel Elortza Pagaldai''' ([[Azkoitia]], {{data|1991|1|7}}) gipuzkoar txirrindularia da, 2017an profesional bilakatu zena.

== Palmaresa ==
'''2011'''
* [[Jose Mari Anza Memoriala]]
'''2013'''
* 2. [[Etxaniz Memoriala]]n
* 3. [[Lazkaoko Proba]]n
'''2014'''
* 2. [[Trofeo Santiago en Cos]]en
'''2015'''
* [[Lleidako Itzulia|Lleidako Itzuliko]] etapa 1
* [[Leongo Itzulia|Leongo Itzuliko]] etapa 1
* 3. [[Pascuas Zirkuitua]]n
* 3. [[Altsasuko Saria]]n
'''2016'''
* [[Galiziako Itzulia|Galiziako Itzuliko]] 2 etapa

== Taldeak ==
{|align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#f7f8ff&quot; cellpadding=&quot;3&quot; cellspacing=&quot;0&quot; border=&quot;1&quot; style=&quot;font-size: 95%; border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;&quot;
|- align=center bgcolor=#DDDDDD style=&quot;color:black;&quot;
!Taldea
!Urteak
|-align=center
|[[Amore &amp; Vita–Selle SMP]]
|2017-
|}

== Kanpo estekak ==
* {{ProCyclingStats}}

{{Bizialdia|1991ko||Elorza, Mikel}}

{{Biografia zirriborroa|Gipuzkoa}}

[[Kategoria:Azkoitiarrak]]
[[Kategoria:Gipuzkoako txirrindulariak]]</text>
      <sha1>e6ho0j8cobpdhw6q8ltdr7xl0btx3jc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Udako onddozuri</title>
    <ns>0</ns>
    <id>746209</id>
    <revision>
      <id>9005508</id>
      <parentid>8806928</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:11:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorion</username>
        <id>44278</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4057" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa
|izena= Udako onddozuria
|image = Boletus.JPG
|taxon = Boletus reticulatus
|authority = [[Jacob Christian Schäffer|Schaeff.]] (1763)
| synonyms = *''Tubiporus aestivalis'' &lt;small&gt;[[Jean-Jacques Paulet|Paulet]] (1793)&lt;/small&gt;
*''Boletus aestivalis'' &lt;small&gt;(Paulet) Fr. (1838), (1789)&lt;/small&gt;
}}
'''Udako onddozuria''' (''Boletus reticulatus'', izen ohia ''Boletus aestivalis'') ''[[Boletaceae]]'' familiako [[onddo]]a da. Erretikulu zuria du oinaren goialdean. Kapela marroi-gorritxo iluna dauka eta kupelaren itxurako oina. Haragia zuria eta gozo usainarekin.&lt;ref&gt;{{Erref-EHko onddoak}}&lt;/ref&gt;

== Bizilekua ==
Hostozabalekin eta koniferekin [[mikorriza]]k sortzen ditu [[goroldio]] ugariko tokietan. Ipar-toki epeletan, [[haritz]]en ondoan, bereziki [[haritz kandudun]]ak. Bakarrik edo taldetan daude, lur drainatuetan.

== Deskribapena ==
'''Kapela:''' 20 cm. arteko diametrokoa, edulis-aren antzeko kolorekoa, baina zurbilagoa, gaztaina-kolorea eta urraren tartekoa duena, kolore berdina denean eta ertz argiagorik gabe. Azala matea da, lehorra, fin-fin belusatua eta, batzuetan, erretikulu edo pitzaduretan zatikatua, autore batzuentat horregatik deitzen zaio retikulatus, beste batzuk berriz, oinaren sareagatik dela uste dute. Azalaren azpian haragia zuria da, ez edulis-arena bezalako marroi-ardotsua.

'''Tutuak:''' Luzeak, 10 eta 14 mm bitartekoak, finak, ia libreak, banangarriak, lehenengo zuriak eta gero horixkak.

Tutu libreak: Oinera hurbiltzen diren tutuak, baina ukitzen ez diotenak.

'''Poroak:''' Zuriak, gero hori-oliba kolorekoak, azkenik berdexkak, herdoil-marroia leku kolpatuetan.

'''Hanka:''' Hasieran sabelduna, baina haztean zilindrikoa bihurtzen da. Gaztaina kolore argia du eta erretikulu argi luze bat darama, zahartuaz iluntzen dena eta oinaren oinarriraino iristen da, edulis-arena ez bezala.

'''Haragia:''' Zuria, gaztetan trinkoa eta gero biguna, behatzekin kapela sakatzean ikus daitekeen bezala. Intsektuek asko erasotzen diote, eta larbak bertan uzten dituzte. Usain ona du, eta azukre-antzeko zaporea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Palacios Quintano Daniel|urtea=2014|izenburua=Disfrutando con las setas|argitaletxea=Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa|orrialdea=170|ISBN=978-84-617-0196-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

'''Etimologia:''' Boletus terminoaren etimologia eztabaidagarria da. Aestivalis berriz udatik dator, udan irtetzen duelako.

== Jangarritasuna ==
Bikaina, batzuentzat edulis eta aereus baino hobea, baina aguro hondatzen da intsektu eta larben etengabeko erasoen ondorioz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Lotina, Roberto|urtea=1985|izenburua=Mil setas ibericas|argitaletxea=Diputacion foral de vizcaya|orrialdea=396|ISBN=84-505-1806-7|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Nahasketa arriskua ===
Boletus edulis-a desberdina da udazkenean agertzen delako, kolore argiagoa duelako eta oinaren goiko aldean sare zuria duelako. Tylopilus felleus berriz, oso mingotsa da, bere poroak apur bat arrosa-gorrixkak dira, sarea arre-iluna da, eta esporak arrosak ditu. Ez da jangarria.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo|urtea=1987|izenburua=Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color|argitaletxea=Iberduero|orrialdea=45|ISBN=84-404-0530-8|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

== Sasoia eta lekua ==
Boletus goiztiarrena da. Udaberrian ager daiteke eta, gero, udan udazkenean baino agerraldi gehiagorekin. Hosto-erorkorretan batez ere, baina koniferoen basoetan ere irtetzen du.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Cetto, Bruno|urtea=1987|izenburua=Guia de los hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A. Barcelona|orrialdea=485|ISBN=84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Joxe1.jpg|thumb|Boletus aestivalis]]
'''Banaketa eremua:''' Europa, bereziki arrunta Frantziako hegoaldean eta mendebaldean, Afrikako hegoaldean ziurrenik sartuta. 

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Euskal Herriko perretxiko eta onddoak}}

[[Kategoria:Perretxiko jangarriak]]
[[Kategoria:Boletaceae]]</text>
      <sha1>cn9t7b28sjdjf1fitzoymyyt8ayr7rr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Txantiloi:Euskal Herriko perretxiko eta onddoak</title>
    <ns>10</ns>
    <id>747882</id>
    <revision>
      <id>9005457</id>
      <parentid>9005245</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:02:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorion</username>
        <id>44278</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19498" xml:space="preserve">{{Nabigazio kutxa
| title = Euskal Herriko perretxiko eta onddoak
| image =
| state = collapsed
| bodystyle = float: left;
| groupstyle = font-size:%;
| group1= [[Amanita]]
| list1= ''[[Amanita eliae]]'' {{!}} [[Amanita irintsu]]a (''[[Amanita boudieri]]'') {{!}} [[Amanita proxima]] (''[[Amanita ovoidea]] var [[Amanita proxima|proxima]]'') {{!}} [[Ardotsu]] (''[[Amanita rubescens f. annulosulfurea]]'') {{!}} [[Galdakao lanperna]] (''[[Amanita rubescens]]'') {{!}} [[Hiltzaile berde]]a (''[[Amanita phalloides]]'') {{!}} [[Hiltzaile goiztiar]]ra (''[[Amanita verna]]'') {{!}} [[Kukuma]] (''[[Amanita ovoidea]]'') {{!}} [[Kukumelo ezkatagris]]a (''[[Amanita ceciliae]]'') {{!}} [[Kukumelo gris]]a (''[[Amanita vaginata]]'') {{!}} [[Kukumelo luze]]a (''[[Amanita lividopallescens]]'') {{!}} [[Kukumelo marroiska]] (''[[Amanita fulva]]'') {{!}} [[Kuleto faltsu]]a (''[[Amanita muscaria]]'') {{!}} [[Kuleto|Kuletoa, gorringoa edo arrautza-perretxikoa]] (''[[Amanita caesarea]]'') {{!}} [[Lanperna ezkatahori]]a (''[[Amanita franchetii]]'' edo ''[[Amanita aspera]]'') {{!}} [[Lanperna ezkatazorrotz]]a (''[[Amanita echinocephala]]'') {{!}} [[Lanperna hori]]a (''[[Amanita gemmata]]'') {{!}} [[Lanperna ilun]]a (''[[Amanita spissa]]'') {{!}} [[Lanperna limoi]]a (''[[Amanita citrina]]'') {{!}} [[Lanperna txar]]ra (''[[Amanita pantherina]]'')
| group2= [[Boletaceae|Boletus]]
| list2= ''[[Boletus lupinus]]'' {{!}} ''[[Boletus dupainii]]'' {{!}} ''[[Boletus fechtneri]]'' {{!}} ''[[Boletus lateritius]]'' (''[[Boletus queletii var. lateritius]]'') {{!}} ''[[Boletus lepidus]]'' {{!}} ''[[Boletus rhodopurpureus]]'' {{!}} ''[[Boletus rhodoxanthus]]'' (''[[Boletus sanguineus var. rhodoxanthus]]'') {{!}} ''[[Boletus speciosus]]'' {{!}} ''[[Boletus pseudoregius]]'' {{!}} ''[[Rubroboletus legaliae]]'' edo ''[[Boletus splendidus]]'' {{!}} [[Onddo errege]]a (''[[Boletus regius]]'') {{!}} [[Onddo hankaeder]]ra (''[[Boletus calopus]]'') {{!}} [[Onddo hankagorri]]a (''[[Neoboletus luridiformis]]'', izen ohia ''[[Boletus erythropus]]'') {{!}} [[Onddo hankazorrotz]]a (''[[Boletus appendiculatus]]'') {{!}} [[Onddo iodousaindu]]a (''[[Boletus impolitus]]'') {{!}} [[Onddo pinu]]a (''[[Boletus pinophilus]]'', izen ohia ''[[Boletus pinicola]]'') {{!}} [[Onddo purpura]] (''[[Boletus purpureus]]'') {{!}} [[Onddo zikin]]a (''[[Boletus luridus]]'') {{!}} [[Onddobeltz]]a (''[[Boletus aereus]]'') {{!}} [[Onddozuri mingots]]a (''[[Boletus radicans]]'') {{!}} [[Quelet onddo]]a (''[[Suillellus queletii]]'', izen ohia ''[[Boletus queletii]]'') {{!}} [[Satan onddo]]a (''[[Boletus satanas]]'') {{!}} [[Udako onddozuri]]a (''[[Boletus reticulatus]]'', izen ohia ''[[Boletus aestivalis]]'') {{!}} [[Udazkeneko onddozuri]]a (''[[Boletus edulis]]'')
| group3= [[Leccinum]]
| list3= [[Onddo laranja]] (''[[Leccinum aurantiacum]]'') {{!}} [[Xarma-onddo]]a (''[[Leccinum carpini]]'' edo ''[[Leccinum pseudoscabrum]]'') {{!}} ''[[Leccinum crocipodium]]'' {{!}} [[Artadi onddo belzkor]]ra (''[[Leccinum lepidum]]'') {{!}} ''[[Leccinum leucopodium]]'' {{!}} ''[[Leccinum quercinum]]'' {{!}} [[Urki-onddo]]a (''[[Leccinum scabrum]]'')
| group4= [[Russula]]
| list4= [[Pinudi-gibelgorri]]a (''[[Russula sanguinea]]'') {{!}} [[Gibelilun orrizabalara]] (''[[Russula nigricans]]'') {{!}} [[Gibelurdin]]a (''[[Russula virescens]]'') {{!}} [[Urritx]]a (''[[Russula cyanoxantha]]'') {{!}} [[Gibeloliba]] (''[[Russula olivacea]]'') {{!}} [[Pinudi-gibelubel]]a (''[[Russula sardonia]]'') {{!}} [[Gibelarrosa goiztiar]]ra (''[[Russula vesca]]'') {{!}} [[Gibelmore hankamore]]a (''[[Russula torulosa]]'') {{!}} ''[[Russula decipiens]]'' {{!}} [[Gibel-laranja orindun]]a (''[[Russula maculata]]'') {{!}} [[Gibelgorri orriurdinska]] (''[[Russula nobilis]]'' edo ''[[Russula mairei]]'') {{!}} [[Gibel kamalehoi]]a (''[[Russula risigallina]]'' edo ''[[Russula chamaeleontina]]'') {{!}} [[Gibelzuri orrizabal]]a (''[[Russula delica]]'') {{!}} ''[[Russula veternosa]]'' {{!}} [[Gibel kuleto]]a (''[[Russula aurea]]'' edo ''[[Russula aurata]]'') {{!}} [[Gibelokre konpotausaidun]]a (''[[Russula fellea]]'') {{!}} [[Gibelokre hankazuri]]a (''[[Russula ochroleuca]]'') {{!}} [[Gibelubel iodousaidun]]a (''[[Russula turci]]'') {{!}} [[Gibelgorri hankagogor]]ra (''[[Russula lepida]]'')
| group5= [[Tricholoma]]
| list5= ''[[Tricholoma acerbum]]'' {{!}} [[Ziza zuri-marroi]]a (''[[Tricholoma striatum]]'') {{!}} [[Pinu-ziza arrunt]]a (''[[Tricholomopsis rutilans]]'') {{!}} ''[[Tricholoma focale]]'' {{!}} [[Ziza berde-beltz]]a (''[[Tricholoma sejunctum]]'') {{!}} [[Ziza marroi ezkatatxiki]]a (''[[Tricholoma imbricatum]]'') {{!}} ''[[Tricholoma acerbum]]'' {{!}} [[Ziza berde-beltz]]a (''[[Tricholoma sejunctum]]'' var. ''[[tricholoma coniferarum|coniferarum]]'') {{!}} [[Ziza eraztun-hori]]a (''[[Tricholoma cingulatum]]'') {{!}} [[Ziza marroi]]a (''[[Tricholoma ustale]]'') {{!}} [[Zaldun-ziza orrihori]]a (''[[Tricholoma equestre]]'', lehen baita ''[[Tricholoma flavovirens]]'')
| group6= [[Agaricus]]
| list6=[[Azpibeltz|Azpibeltz edo Elur-bola]] (''[[Agaricus arvensis]]'') {{!}} [[Txanpiñoi]]a (''[[Agaricus bisporus]]'') {{!}} [[Azpibeltz eraztunbiko]]a (''[[Agaricus bitorquis]]'') {{!}} [[Barrengorri|Barnegorri, barrengorri, azpibeltz edo urdintza]] (''[[Agaricus campestris]]'') {{!}} [[Azpibeltz odoltsu]]a (''[[Agaricus haemorrhoidarius]]'') {{!}} ''[[Agaricus abruptibulbus]]'' edo ''[[Agaricus essettei]]'' {{!}} ''[[Agaricus impudicus]]'' {{!}} ''[[Agaricus langei]]'' {{!}} ''[[Agaricus macrosporus]]'' {{!}} [[Azpibeltz tintausain-ilun]]a (''[[Agaricus phaeolepidotus]]'' edo ''[[Agaricus meleagris]]'') {{!}} ''[[Agaricus pilatianus]]'' {{!}} ''[[Agaricus praeclaresquamosus]]'' {{!}} ''[[Agaricus romagnesii]]'' {{!}} [[Basoetako azpibeltz]]a (''[[Agaricus sylvaticus]]'') {{!}} [[Anis-azpibeltz]]a (''[[Agaricus sylvicola]]'') {{!}} ''[[Agaricus squamulifer]]'' {{!}} ''[[Agaricus vaporarius]]'' {{!}} [[Azpibeltz tintausain argi]]a (''[[Agaricus xanthoderma]]'') {{!}} ''[[Agaricus gennadii]]''
| group7= [[Hygrophorus]]
| list7= [[Ezko hori-zuri]]a (''[[Hygrophorus chrysodon]]'') {{!}} ''[[Hygrophorophus dichrous]]'' {{!}} [[Ezkazuri lingirdatsu]]a (''[[Higrophorus eburneus]]'') {{!}} ''[[Hygrophorus hypothejus]]'' {{!}} ''[[Hygrophorus latitabundus]]'' {{!}} ''[[Hygrophorus agathosmus]]'' {{!}} [[Ezko elur zuri]]a (''[[Hygrophorus niveus]]'') {{!}} [[Martxoko ezko]]a (''[[Hygrophorus marzuolus]]'') {{!}} ''[[Hygrophorus penarius]]'' {{!}} ''[[Higrophorus personii]]'' {{!}} [[Olerkari-ezko]]a (''[[Hygrophorus petarum]]'') {{!}} [[Ezko gibelgorri]]a (''[[Hygrophorus russula]]'')
| group8= [[Hyploma]]
| list8= [[Suge ziza mingots]]a (''[[Hypoloma fasciculare]]'') {{!}} [[Suge ziza gozo]]a (''[[Hypoloma capnoides]]'') {{!}} [[Suge ziza teilakolore]]a (''[[Hypoloma sublaterium]]'')
| group9= [[Inozibe]]a (''[[Inocybe]]'')
| list9= ''[[Inocybe dulcamara]]'' {{!}} [[Inozibe zuri]]a (''[[Inocybe geophylla]]'') {{!}} [[Inozibe hiltzaile]]a (''[[Inocybe patouillardi]]'') {{!}} ''[[Inocybe praetervisa]]'' {{!}} [[Inozibe lotsati]]a (''[[Inocybe pudica]]'')
| group10= [[Esneki (onddoa)|Esneki]]a (''[[Lactarius]]'')
| list10= ''[[Lactarius acerrimus]]'' {{!}} ''[[Lactarius acris]]'' {{!}} [[Esneki laranja]] (''[[Lactarius auranticus]]'') {{!}} [[Pagadi-esneki berde]]a (''[[Lactarius blennius]]'') {{!}} [[Esneki zuri-orriarrosa]] (''[[Lactarius controversus]]'') {{!}} [[Esneki gibelkolore]]a (''[[Lactarius hepaticus]]'') {{!}} [[Esnegorri|Piñutela, esnegorri edo nizkaloa]] (''[[Lactarius deliciosus]]'') {{!}} [[Esneki argi]]a (''[[Lactarius pallidus]]'') {{!}} [[Esneki zuri-orribildu]]a (''[[Lactarius pipetarus]]'') {{!}} ''[[Lactarius pubescens]]'' {{!}} [[Esneki arrunt]]a (''[[Lactarius quietus]]'') {{!}} ''[[Lactarius rubrocintus]]'' {{!}} [[Esneki teilamin]]a (''[[Lactarius rufus]]'') {{!}} [[Esne-gorri]]a (''[[Lactarius salmonicolor]]'') {{!}} [[Esneardotsu]]a (''[[Lactarius sanguifluus]]'') {{!}} ''[[Lactarius tabidus]]'' {{!}} [[Esnegorri faltsu]]a (''[[Lactarius torminosus]]'') {{!}} [[Esneki zuri-orrizabal]]a (''[[Lactarius vellereus]]'') {{!}} ''[[Lactarius vietus]]'' {{!}} [[Esnato]]a (''[[Lactarius volemus]]'') {{!}} [[Esneki zonadun]]a (''[[Lactarius zonarius]]'')
| group11= [[Cantharellus]]
| list11= [[Saltsa-perretxiko hori]]a (''[[Cantharellus lutescens]]'') {{!}} [[Saltsa-perretxiko horilun]] (''[[Cantharellus tubaeformis]]'') {{!}} [[Zizahori]]a (''[[Cantharellus cibarius]]'')
| group12= [[Lentinus]]
| list12= [[Katamotz-belarri]]a (''[[Lentinus tigrinus]]'') {{!}} ''[[Lentinus eodes]]''
| group13= [[Lepista]]
| list13= [[Ziza mordoskatua]] (''[[Lepista caespitosa]]'') {{!}} ''[[Lepista glaucocana]]'' {{!}} [[Klitozibe ezpaingorri]]a (''[[Lepista inversa]]'') {{!}} [[Ziza hanka urdin]]a (''[[Lepista nuda]]'') {{!}} [[Larramendi-ziza]] (''[[Lepista luscina]]'') {{!}} ''[[Lepista personata]]'' {{!}} ''[[Lepista sordida]]''
| group14= [[Limacella]]
| list14= ''[[Limacella illinita]]'' {{!}} ''[[Limacella guttata]]''
| group15= [[Leucopaxillus]]
| list15= ''[[Leucopaxillus candidus]]'' {{!}} [[Bitigar mingots]]a (''[[Leucopaxillus gentianeus]]'')
| group16= [[Lycopedon]]
| list16= [[Trikuputz]]a (''[[Lycopedon echinatum]]'') {{!}} [[Astaputz gonadun]]a (''[[Lycoperdon mammaeforme]]'') {{!}} [[Astaputz udarekara]] (''[[Lycoperdon pyriforme]]'') {{!}} [[Otsoputz|Astaputz perladun, otsoputz edo astoputza]] (''[[Lycoperdon perlatum]]'') {{!}} [[Astaputz ilun]]a (''[[Lycoperdon umbrinum]]'') {{!}} [[Zaku-astaputz]]a (''[[Lycoperdon excipuliforme]]'')
| group17= [[Marasmio]] (''[[Marasmiellus]]'')
| list17= [[Marasmio baratxuri]]a (''[[Marasmius alliaceus]]'') {{!}} ''[[Marasmius cohaerens]]'' {{!}} [[Marasmio gurpiltxo]]a (''[[Marasmius rotula]]'') {{!}} [[Marasmio baratzuri-txiki]]a (''[[Tmarasmius scorodonius]]'') {{!}} [[Marasmio jangarri]] edo [[Marasmio jangarri|hankaluzea]] (''[[Marasmius oreades]]'')
| group18= [[Melanoleuca]]
| list18=''[[Melanoleuca brevipes]]'' {{!}} ''[[Melanoleuca cognata]]'' {{!}} ''[[Melanoleuca evenosa]]'' {{!}} [[Ugatz-ziza handi]]a (''[[Melanoleuca grammpodia]]'') {{!}} [[Ugatz-ziza arrunt]]a (''[[Melanoleuca melanoleuca]]'')
| group19= [[Karraspina]] (''[[Morchella]]'')
| list19= [[Karraspina elata]] (''[[Morchella elata]]'') {{!}} [[Karraspina koniko]]a (''[[Morchella conica]]'') {{!}} [[Karraspina arrunt]]a (''[[Morchella vulgaris]]'')
| group20= [[Mycena]]
| list20= [[Kanpaitxo azpilun]]a (''[[Mycena pelianthina]]'') {{!}} [[Kanpaitxo esnegorri handi]]a (''[[Mycena haematopus]]'') {{!}} [[Kanpaitxo errotari]]a (''[[Mycena galericulata]]'') {{!}} ''[[Mycena galopus]]'' {{!}} ''[[Mycena inclinata]]'' {{!}} ''[[Mycena oortiana]]'' {{!}} [[Kanpaitxo arbiusain]]a (''[[Mycena pura]]'') {{!}} [[Kanpaitxo lingirdatsu horixka]] (''[[Mycena epipterygia]]'') {{!}} [[Kanpaitxo arrosa]] (''[[Mycena rosea]]'') {{!}} [[Pinotxa-kanpaitxo]]a (''[[Mycena seynesii]]'') {{!}} 
&lt;br/&gt;
| group21=Besteak
| list21='''[[Acetabula]]''' : [[Kaliza arrunt]]a (''[[Acetabula vulgaris]]'')&lt;br/&gt; 
'''[[Aeroboletus ]]''' : [[Aeroboletus gentilis]]&lt;br/&gt;
'''[[Arkibi]]''' : [[Arkibi errodun]]a (''[[Hebeloma radicosum]]'') {{!}} [[Arbiki falkadun]]a (''[[Hebeloma sinapizans]]'') {{!}} [[Arbiki azukrerre]]a (''[[Hebelona sacchariolens]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Asterophora]]''' : [[Niktali handi]]a (''[[Asterophora lycoperdoides]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Astraeus]]''' : [[Izarputz higrometro]], [[izarputz]], [[lurrizar]] edo [[lur-izar]]ra (''[[Astraeus hygrometricus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Bovista]]''' : [[Astaputz berunkara]] (''[[Bovista plumbea]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Bulgaria (onddoa)|Bulgaria]]''' : [[Mukibotoi beltz]]a (''[[Bulgaria inquinans]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Calocera]]''' : [[Mukiadar luze]]a (''[[Calocera viscosa]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Calocybe]]''' : [[Zizazuri]]a (''[[Calocybe gambosa]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Calvatia]]''' : [[Astaputz mailukatu]]a (''[[Calvatia utriformis]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Calycella]]''' : [[Basoetako klitozibezuri]]a (''[[Calycella citrina]]'') {{!}} [[Egur orin hori]]a (''[[Calycella citrina]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Chalciporus]]''' : [[Piper-onddo]]a (''[[Chalciporus piperaus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Chlorosplenium]]''' : [[Gardinga]](''[[Chlorosplenium aeroginascens]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Chroogomphus ]]''' : [[Lerdeki marroi]]a (''[[Chroogomphus rutilus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Clathrus]]''' : [[Izar gorri (onddoa)|Izar gorria]] (''[[Clathrus archeri]]'') {{!}} [[Kaiola gorri]]a (''[[Clathrus ruber]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Clavariadelphus]]''' : [[Joiki arrunt]]a (''[[Clavariadelphus pistillaris]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Clavulina]]''' : [[Atzapar zimur]]ra (''[[Clavulina rugosa]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Clitocybe ]]''' : [[Anis-klitozibe berde]]a (''[[Clitocybe odora]]'') {{!}} [[Klitozibe zolalodi]]a (''[[Clitocybe clavipes]]'') {{!}} [[Errotari faltsu]]a (''[[Clitocybe dealbata]]'') {{!}} [[Bideetako klitozibe zuri]]a (''[[Clitocybe rivulosa]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Clitopilus]]''' : [[Errotari|Errotari edo Salataria]] (''[[Clitopilus prunulus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Coltricia]]''' : [[Onddo-ardagai iraunkor]]ra (''[[Coltricia perennis]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Coprinopsis]]''' : [[Urbeltz argal]]a (''[[Coprinus plicatilis]]'') {{!}} [[Urbeltz galpardun]]a (''[[Coprinus comatus]]'') {{!}} [[Urbeltz gorritzaile]]a (''[[Coprinus atramentarius]]'') {{!}} [[Urbeltz mikadun]]a (''[[Coprinus micaceus]]'') {{!}} [[Urbeltz ugari]]a (''[[Coprinus disseminatus]]'') {{!}} [[Urbeltz zuri-beltz]]a (''[[Coprinus picaceus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Cordyceps ]]''' : [[Beldar mazo]]a (''[[Cordyceps militariss]]'') {{!}} [[Boilur mazo]]a (''[[Cordyceps capitata]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Cortinarius]]''' : [[Sare hiltzaile|Sare hiltzaile edo kortinario hiltzaile gorria]] (''[[Cortinarius orellanus]]'') {{!}} [[Sare bikain]]a (''[[Cortinarius praestans]]'') {{!}} [[Cortinarius torvus]] {{!}} [[Sareokre ezkatatsu]]a (''[[Cortinarius humicola]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Cortinarus]]''' : ''[[Cortinarus Triumphans]]'' {{!}} ''[[Cortinarus Causticus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Craterellus]]''' : [[Saltsa-perretxiko beltz]]a (''[[Craterellus cornucopioides]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Crepidotus]]''' : [[Txirla bigun]]a (''[[Crepidotus mollis]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Crucibulum]]''' : [[Kabia hori]]a (''[[Crucibulum laeve]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Cyathus]]''' : [[Makal-ziza]] (''[[Cyclocybe aegerita]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Cyclocybe ]]''' : [[Kabiaildaskatu]]a (''[[Cyathus striatus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Cystoderma]]''' : [[Galanperna zokousaidun]]a (''[[Cystoderma amianthinum]]'') {{!}} [[Galanperna arrosa]] (''[[Cystoderma carcharias]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Dermocybe]]''' : [[Sare zinabrio]]a (''[[Dermocybe cinnabarina]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Disciotis]]''' : [[Katilu zaintsu]]a (''[[Disciotis venosa]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Elaphomyces]]''' : [[Basahuntz boilur]]ra (''[[Elaphomyces granulatus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Entoloma]]''' : [[Azpiarrosa maltzur]]ra (''[[Entoloma sinuatum]]'') {{!}} [[Zazpiarrosa klorousaidun]]a (''[[Entoloma nidorosum]]'') {{!}} [[Azpiarosa hankaberde]]a (''[[Entoloma incanum]]'') {{!}} [[Azpiarrosa giztar]]ra (''[[Entoloma clypeatum]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Exidia]]''' : [[Mukiziza beltz]]a (''[[Exidia glandulosam]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Fistulina]]''' : [[Idi min]]a (''[[Fistulina hepatica]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Flammulina]]''' : [[Kolibia zolabeltz]]a (''[[Flammulina velutipes]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Galerina]]''' : [[Galera hiltzaile]]a (''[[Galerina marginata]]'') {{!}} [[Esupizteko ardagai]]a (''[[Fomes fomentarius]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Ganoderma]]''' : [[Ardagai zapal]]a (''[[Ganoderma applanatum]]'') {{!}} [[Ardagai pipa]] (''[[Ganoderma lucidum]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Geastrum]]''' : [[Lur izar]]ra (''[[Geastrum sessile]]'') {{!}} [[Izarputz hirukoitz]]a (''[[Geastrum triplex]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Gomphidius]]''' : [[Lerdeki arrosa]] (''[[Gomphidius roseus]]'') {{!}} [[Lerdeki hanka hori]]a (''[[Gomphidius glutinosus]]'') {{!}} [[Alertze-lerdeki]] (''[[Gomphidius maculatus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Gomphus]]''' : [[Iltze ubel]]a (''[[Gomphus clavatus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Gymnopilus]]''' : [[Egur-ziza zola zuri]]a (''[[Gymnopilus penetrans]]'') {{!}} [[Egur-ziza bikain]]a (''[[Gymnopilus junonius]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Gymnopus]]''' : [[Haritz-marasmio]]a (''[[Gymnopus dryophilus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Gyomitra]]''' : [[Mitra marroi]]a (''[[Gyomitra infula]]'') {{!}} [[Mitra muin]]a (''[[Gyomitra esculenta]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Gyrodon]]''' : ''[[Gyrodon lividus]]''&lt;br/&gt;
'''[[Gyroporus]]''' : [[Onddo gaztaina]] (''[[Gyroporus castaneus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Hebeloma]]''' : ''[[Hebeloma mesophaeum]]''&lt;br/&gt;
'''[[Helvella ]]''' : ''[[Helvella solitaria]]'' {{!}} ''[[Helvella leucomelaena]]'' {{!}} [[Mitra beltz]]a (''[[Helvella lacunosa]]'') {{!}} [[Mitra malgu]]a (''[[Helvella elastica]]'') {{!}} [[Mitra zuri]]a (''[[Helvella crispa]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Hercium]]''' : [[Auntz bizar]]ra (''[[Hercium erinaceum]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Hydnum]]''' : [[Tripaki argi]] edo [[Negu ziza]] (''[[Hydnum repandum]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Hygrocybe]]''' : ''[[Hygrocybe acutoconica]]'' {{!}} ''[[Hygrocybe aurantiosplendens]]'' {{!}} ''[[Hygrocybe citrina]]'' {{!}} [[Ezko hori]]a (''[[Hygrocybe chlrophana]]'') {{!}} [[Ezko gorri konika]] (''[[Hygrocybe conica]]'') {{!}} ''[[Hygrocybe intermedia]]'' {{!}} ''[[Hygrocybe laeta]]'' {{!}} ''[[Hygrocybe murinacea]]'' {{!}} ''[[Hygrocybe ovina]]'' {{!}} ''[[Hygrocybe persistens]]'' {{!}} [[Ezko berdexka]] (''[[Hygrocybe psittacina]]'') {{!}} [[Ezko gorri handi]]a (''[[Hygrocybe punicea]]'') {{!}} ''[[Hygrocybe quieta]]'' {{!}} ''[[Hygrocybe reai]]'' {{!}} ''[[Hygrocybe unguinosa]]''&lt;br/&gt;
'''[[Hygrophoropsis]]''' : [[Zizahori faltsu]]a (''[[Hygrophoropsis aurantica]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Infundibulicybe]]''' : [[Urri-ziza]] (''[[Infundibulicybe geotropa]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Karraspina]]''' : [[Karraspina arrunt]]a (''[[Morchella vulgaris]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Kolibia]]''' : [[Kolibia hanka-bihurri]]a (''[[Collybia distorta]]'') {{!}} [[Kolibia marroi]]a (''[[Collybia fusipes]]'') {{!}} [[Marasmio mordoskatu]]a (''[[Collybia confluens]]'') {{!}} [[Collybia aquosa]] {{!}} [[Collybia peronata]] {{!}} [[Collybia maculata]] {{!}} [[Collybia hariolorum]] {{!}} [[Collybia marasmioides]]&lt;br/&gt;
'''[[Lakaria (onddoa)|Lakaria]]''' (''[[Laccaria]]'') : ''[[Laccaria amethystina]]'' {{!}} [[Lakaria arrunt]]a (''[[Laccaria laccata]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Langermannia]]''' : [[Astaputz erraldoi]]a (''[[Langermannia gigantea]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Lencites]]''' : [[Ardagai mehe]]a (''[[Lencites betulina]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Lentinellus]]''' : [[Anis-belarri]]a (''[[Lentinellus cochleatus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Leucocortinarius]]''' : [[Sare orrizuri]]a (''[[Leucocortinarius bulbiger]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Leucopaxillus]]''' : [[Bitigar sendo]]a (''[[Leucopaxillus lepistoides]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Leucophyllum]]''' : ''[[Leucophyllum loricatum]]''&lt;br/&gt;
'''[[Lycogala]]''' : ''[[Lycogala epidendrum]]''&lt;br/&gt;
'''[[Lyophillum]]''' : [[Ziza zauli]]a (''[[Lyophyllum agregatum]]'') {{!}} [[Lyophyllum transforme]]&lt;br/&gt;
'''[[Macrocystidia]]''' : [[Arrain-ziza]] (''[[Macrocystidia cucumis]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Marasmiellus]]''' : ''[[Marasmiellus albuscorticis]]'' {{!}} [[Adarretako marasmio]]a (''[[Marasmiellus ramealis]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Melanophyllum]]''' : ''[[Melanophyllum haemastospermum]]''&lt;br/&gt;
'''[[Meriplius]]''' : [[Ardagai erraldoi]]a (''[[Meriplius giganteus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Micromphale]]''' : [[Marasmio kirastun]]a (''[[Micromphale foetidum]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Mitrula]]''' : [[Mitratxo laranja]] (''[[Mitrula paludosa]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Mutinus]]''' : [[Txakur-zakil]]a (''[[Mutinus caninus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Mycetinis]]''' : [[Marasmio baratzuri txiki]]a (''[[Mycetinis scorodonius]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Mytrophora]]''' : [[Sasikarraspina]] (''[[Mytrophora semilibera]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Omphalotus]]''' : [[Apo-ziza]] (''[[Omphalotus olearius]]'')&lt;br/&gt;

| below =
}}&lt;noinclude&gt;{{collapsible option}}
{{Erref-EHko onddoak}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>m3qmode22bq0q1zb3yg44kpsvcfsffl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005487</id>
      <parentid>9005457</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:33:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorion</username>
        <id>44278</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19559" xml:space="preserve">
{{Nabigazio kutxa
| title = Euskal Herriko perretxiko eta onddoak
| image =
| state = collapsed
| bodystyle = float: left;
| groupstyle = font-size:%;
| group1= [[Amanita]]

| list1= ''[[Amanita eliae]]'' {{!}} [[Amanita irintsu]]a (''[[Amanita boudieri]]'') {{!}} [[Amanita proxima]] (''[[Amanita ovoidea]] var [[Amanita proxima|proxima]]'') {{!}} [[Ardotsu]] (''[[Amanita rubescens f. annulosulfurea]]'') {{!}} [[Galdakao lanperna]] (''[[Amanita rubescens]]'') {{!}} [[Hiltzaile berde]]a (''[[Amanita phalloides]]'') {{!}} [[Hiltzaile goiztiar]]ra (''[[Amanita verna]]'') {{!}} [[Kukuma]] (''[[Amanita ovoidea]]'') {{!}} [[Kukumelo ezkatagris]]a (''[[Amanita ceciliae]]'') {{!}} [[Kukumelo gris]]a (''[[Amanita vaginata]]'') {{!}} [[Kukumelo luze]]a (''[[Amanita lividopallescens]]'') {{!}} [[Kukumelo marroiska]] (''[[Amanita fulva]]'') {{!}} [[Kuleto faltsu]]a (''[[Amanita muscaria]]'') {{!}} [[Kuleto|Kuletoa, gorringoa edo arrautza-perretxikoa]] (''[[Amanita caesarea]]'') {{!}} [[Lanperna ezkatahori]]a (''[[Amanita franchetii]]'' edo ''[[Amanita aspera]]'') {{!}} [[Lanperna ezkatazorrotz]]a (''[[Amanita echinocephala]]'') {{!}} [[Lanperna hori]]a (''[[Amanita gemmata]]'') {{!}} [[Lanperna ilun]]a (''[[Amanita spissa]]'') {{!}} [[Lanperna limoi]]a (''[[Amanita citrina]]'') {{!}} [[Lanperna txar]]ra (''[[Amanita pantherina]]'')
| group2= [[Boletaceae|Boletus]]
| list2= ''[[Boletus lupinus]]'' {{!}} ''[[Boletus dupainii]]'' {{!}} ''[[Boletus fechtneri]]'' {{!}} ''[[Boletus lateritius]]'' (''[[Boletus queletii var. lateritius]]'') {{!}} ''[[Boletus lepidus]]'' {{!}} ''[[Boletus pseudoregius]]'' {{!}} ''[[Boletus rhodopurpureus]]'' {{!}} ''[[Boletus rhodoxanthus]]'' (''[[Boletus sanguineus var. rhodoxanthus]]'') {{!}} ''[[Boletus speciosus]]'' {{!}} [[Onddo errege]]a (''[[Boletus regius]]'') {{!}} [[Onddo hankaeder]]ra (''[[Boletus calopus]]'') {{!}} [[Onddo hankagorri]]a (''[[Neoboletus luridiformis]]'', izen ohia ''[[Boletus erythropus]]'') {{!}} [[Onddo hankazorrotz]]a (''[[Boletus appendiculatus]]'') {{!}} [[Onddo iodousaindu]]a (''[[Boletus impolitus]]'') {{!}} [[Onddo pinu]]a (''[[Boletus pinophilus]]'', izen ohia ''[[Boletus pinicola]]'') {{!}} [[Onddo purpura]] (''[[Boletus purpureus]]'') {{!}} [[Onddo zikin]]a (''[[Boletus luridus]]'') {{!}} [[Onddobeltz]]a (''[[Boletus aereus]]'') {{!}} [[Onddozuri mingots]]a (''[[Boletus radicans]]'') {{!}} [[Quelet onddo]]a (''[[Suillellus queletii]]'', izen ohia ''[[Boletus queletii]]'') {{!}} ''[[Rubroboletus legaliae]]'' edo ''[[Boletus splendidus]]'' {{!}} [[Satan onddo]]a (''[[Boletus satanas]]'') {{!}} [[Udako onddozuri]]a (''[[Boletus reticulatus]]'', izen ohia ''[[Boletus aestivalis]]'') {{!}} [[Udazkeneko onddozuri]]a (''[[Boletus edulis]]'')
| group3= [[Leccinum]]
| list3= [[Artadi onddo belzkor]]ra (''[[Leccinum lepidum]]'') {{!}} ''[[Leccinum crocipodium]]'' {{!}} ''[[Leccinum leucopodium]]'' {{!}} ''[[Leccinum quercinum]]'' {{!}} [[Onddo laranja]] (''[[Leccinum aurantiacum]]'') {{!}} [[Urki-onddo]]a (''[[Leccinum scabrum]]'') {{!}} [[Xarma-onddo]]a (''[[Leccinum carpini]]'' edo ''[[Leccinum pseudoscabrum]]'')
| group4= [[Russula]]
| list4= [[Gibel kamalehoi]]a (''[[Russula risigallina]]'' edo ''[[Russula chamaeleontina]]'') {{!}} [[Gibel kuleto]]a (''[[Russula aurea]]'' edo ''[[Russula aurata]]'') {{!}} [[Gibelarrosa goiztiar]]ra (''[[Russula vesca]]'') {{!}} [[Gibelgorri hankagogor]]ra (''[[Russula lepida]]'') {{!}} [[Gibelgorri orriurdinska]] (''[[Russula nobilis]]'' edo ''[[Russula mairei]]'') {{!}} [[Gibelilun orrizabalara]] (''[[Russula nigricans]]'') {{!}} [[Gibel-laranja orindun]]a (''[[Russula maculata]]'') {{!}} [[Gibelmore hankamore]]a (''[[Russula torulosa]]'') {{!}} [[Gibelokre hankazuri]]a (''[[Russula ochroleuca]]'') {{!}} [[Gibelokre konpotausaidun]]a (''[[Russula fellea]]'') {{!}} [[Gibeloliba]] (''[[Russula olivacea]]'') {{!}} [[Gibelubel iodousaidun]]a (''[[Russula turci]]'') {{!}} [[Gibelurdin]]a (''[[Russula virescens]]'') {{!}} [[Gibelzuri orrizabal]]a (''[[Russula delica]]'') {{!}} [[Pinudi-gibelgorri]]a (''[[Russula sanguinea]]'') {{!}} [[Pinudi-gibelubel]]a (''[[Russula sardonia]]'') {{!}} ''[[Russula decipiens]]'' {{!}} ''[[Russula veternosa]]'' {{!}} [[Urritx]]a (''[[Russula cyanoxantha]]'')
| group5= [[Tricholoma]]
| list5= [[Pinu-ziza arrunt]]a (''[[Tricholomopsis rutilans]]'') {{!}} ''[[Tricholoma acerbum]]'' {{!}} ''[[Tricholoma acerbum]]'' {{!}} ''[[Tricholoma focale]]'' {{!}} [[Zaldun-ziza orrihori]]a (''[[Tricholoma equestre]]'', lehen baita ''[[Tricholoma flavovirens]]'') {{!}} [[Ziza berde-beltz]]a (''[[Tricholoma sejunctum]]'' var. ''[[tricholoma coniferarum|coniferarum]]'') {{!}} [[Ziza berde-beltz]]a (''[[Tricholoma sejunctum]]'') {{!}} [[Ziza eraztun-hori]]a (''[[Tricholoma cingulatum]]'') {{!}} [[Ziza marroi ezkatatxiki]]a (''[[Tricholoma imbricatum]]'') {{!}} [[Ziza marroi]]a (''[[Tricholoma ustale]]'') {{!}} [[Ziza zuri-marroi]]a (''[[Tricholoma striatum]]'')
| group6= [[Agaricus]]
| list6= ''[[Agaricus abruptibulbus]]'' edo ''[[Agaricus essettei]]'' {{!}} ''[[Agaricus gennadii]]'' {{!}} ''[[Agaricus impudicus]]'' {{!}} ''[[Agaricus langei]]'' {{!}} ''[[Agaricus macrosporus]]'' {{!}} ''[[Agaricus pilatianus]]'' {{!}} ''[[Agaricus praeclaresquamosus]]'' {{!}} ''[[Agaricus romagnesii]]'' {{!}} ''[[Agaricus squamulifer]]'' {{!}} ''[[Agaricus vaporarius]]'' {{!}} [[Anis-azpibeltz]]a (''[[Agaricus sylvicola]]'') {{!}} [[Azpibeltz eraztunbiko]]a (''[[Agaricus bitorquis]]'') {{!}} [[Azpibeltz odoltsu]]a (''[[Agaricus haemorrhoidarius]]'') {{!}} [[Azpibeltz tintausain argi]]a (''[[Agaricus xanthoderma]]'') {{!}} [[Azpibeltz tintausain-ilun]]a (''[[Agaricus phaeolepidotus]]'' edo ''[[Agaricus meleagris]]'') {{!}} [[Azpibeltz|Azpibeltz edo Elur-bola]] (''[[Agaricus arvensis]]'') {{!}} [[Barrengorri|Barnegorri, barrengorri, azpibeltz edo urdintza]] (''[[Agaricus campestris]]'') {{!}} [[Basoetako azpibeltz]]a (''[[Agaricus sylvaticus]]'') {{!}} [[Txanpiñoi]]a (''[[Agaricus bisporus]]'')
| group7= [[Hygrophorus]]
| list7= [[Ezkazuri lingirdatsu]]a (''[[Higrophorus eburneus]]'') {{!}} [[Ezko elur zuri]]a (''[[Hygrophorus niveus]]'') {{!}} [[Ezko gibelgorri]]a (''[[Hygrophorus russula]]'') {{!}} [[Ezko hori-zuri]]a (''[[Hygrophorus chrysodon]]'') {{!}} ''[[Higrophorus personii]]'' {{!}} ''[[Hygrophorophus dichrous]]'' {{!}} ''[[Hygrophorus agathosmus]]'' {{!}} ''[[Hygrophorus hypothejus]]'' {{!}} ''[[Hygrophorus latitabundus]]'' {{!}} ''[[Hygrophorus penarius]]'' {{!}} [[Martxoko ezko]]a (''[[Hygrophorus marzuolus]]'') {{!}} [[Olerkari-ezko]]a (''[[Hygrophorus petarum]]'')
| group8= [[Hyploma]]
| list8= [[Suge ziza mingots]]a (''[[Hypoloma fasciculare]]'') {{!}} [[Suge ziza gozo]]a (''[[Hypoloma capnoides]]'') {{!}} [[Suge ziza teilakolore]]a (''[[Hypoloma sublaterium]]'')
| group9= [[Inozibe]]a (''[[Inocybe]]'')
| list9= ''[[Inocybe dulcamara]]'' {{!}} ''[[Inocybe praetervisa]]'' {{!}} [[Inozibe hiltzaile]]a (''[[Inocybe patouillardi]]'') {{!}} [[Inozibe lotsati]]a (''[[Inocybe pudica]]'') {{!}} [[Inozibe zuri]]a (''[[Inocybe geophylla]]'')
| group10= [[Esneki (onddoa)|Esneki]]a (''[[Lactarius]]'')
| list10= [[Esnato]]a (''[[Lactarius volemus]]'') {{!}} [[Esneardotsu]]a (''[[Lactarius sanguifluus]]'') {{!}} [[Esnegorri faltsu]]a (''[[Lactarius torminosus]]'') {{!}} [[Esne-gorri]]a (''[[Lactarius salmonicolor]]'') {{!}} [[Esnegorri|Piñutela, esnegorri edo nizkaloa]] (''[[Lactarius deliciosus]]'') {{!}} [[Esneki argi]]a (''[[Lactarius pallidus]]'') {{!}} [[Esneki arrunt]]a (''[[Lactarius quietus]]'') {{!}} [[Esneki gibelkolore]]a (''[[Lactarius hepaticus]]'') {{!}} [[Esneki laranja]] (''[[Lactarius auranticus]]'') {{!}} [[Esneki teilamin]]a (''[[Lactarius rufus]]'') {{!}} [[Esneki zonadun]]a (''[[Lactarius zonarius]]'') {{!}} [[Esneki zuri-orriarrosa]] (''[[Lactarius controversus]]'') {{!}} [[Esneki zuri-orribildu]]a (''[[Lactarius pipetarus]]'') {{!}} [[Esneki zuri-orrizabal]]a (''[[Lactarius vellereus]]'') {{!}} [[Kanfor-esneki]]a (''[[Lactarius camphoratus]]'') {{!}} ''[[Lactarius acerrimus]]'' {{!}} ''[[Lactarius acris]]'' {{!}} ''[[Lactarius pubescens]]'' {{!}} ''[[Lactarius rubrocintus]]'' {{!}} ''[[Lactarius tabidus]]'' {{!}} ''[[Lactarius vietus]]'' {{!}} [[Pagadi-esneki berde]]a (''[[Lactarius blennius]]'') 
| group11= [[Cantharellus]]
| list11= [[Saltsa-perretxiko hori]]a (''[[Cantharellus lutescens]]'') {{!}} [[Saltsa-perretxiko horilun]] (''[[Cantharellus tubaeformis]]'') {{!}} [[Zizahori]]a (''[[Cantharellus cibarius]]'')
| group12= [[Lentinus]]
| list12= [[Katamotz-belarri]]a (''[[Lentinus tigrinus]]'') {{!}} ''[[Lentinus eodes]]''
| group13= [[Lepista]]
| list13= [[Ziza mordoskatua]] (''[[Lepista caespitosa]]'') {{!}} ''[[Lepista glaucocana]]'' {{!}} [[Klitozibe ezpaingorri]]a (''[[Lepista inversa]]'') {{!}} [[Ziza hanka urdin]]a (''[[Lepista nuda]]'') {{!}} [[Larramendi-ziza]] (''[[Lepista luscina]]'') {{!}} ''[[Lepista personata]]'' {{!}} ''[[Lepista sordida]]''
| group14= [[Limacella]]
| list14= ''[[Limacella illinita]]'' {{!}} ''[[Limacella guttata]]''
| group15= [[Leucopaxillus]]
| list15= ''[[Leucopaxillus candidus]]'' {{!}} [[Bitigar mingots]]a (''[[Leucopaxillus gentianeus]]'')
| group16= [[Lycopedon]]
| list16= [[Trikuputz]]a (''[[Lycopedon echinatum]]'') {{!}} [[Astaputz gonadun]]a (''[[Lycoperdon mammaeforme]]'') {{!}} [[Astaputz udarekara]] (''[[Lycoperdon pyriforme]]'') {{!}} [[Otsoputz|Astaputz perladun, otsoputz edo astoputza]] (''[[Lycoperdon perlatum]]'') {{!}} [[Astaputz ilun]]a (''[[Lycoperdon umbrinum]]'') {{!}} [[Zaku-astaputz]]a (''[[Lycoperdon excipuliforme]]'')
| group17= [[Marasmio]] (''[[Marasmiellus]]'')
| list17= [[Marasmio baratxuri]]a (''[[Marasmius alliaceus]]'') {{!}} ''[[Marasmius cohaerens]]'' {{!}} [[Marasmio gurpiltxo]]a (''[[Marasmius rotula]]'') {{!}} [[Marasmio baratzuri-txiki]]a (''[[Tmarasmius scorodonius]]'') {{!}} [[Marasmio jangarri]] edo [[Marasmio jangarri|hankaluzea]] (''[[Marasmius oreades]]'')
| group18= [[Melanoleuca]]
| list18=''[[Melanoleuca brevipes]]'' {{!}} ''[[Melanoleuca cognata]]'' {{!}} ''[[Melanoleuca evenosa]]'' {{!}} [[Ugatz-ziza handi]]a (''[[Melanoleuca grammpodia]]'') {{!}} [[Ugatz-ziza arrunt]]a (''[[Melanoleuca melanoleuca]]'')
| group19= [[Karraspina]] (''[[Morchella]]'')
| list19= [[Karraspina elata]] (''[[Morchella elata]]'') {{!}} [[Karraspina koniko]]a (''[[Morchella conica]]'') {{!}} [[Karraspina arrunt]]a (''[[Morchella vulgaris]]'')
| group20= [[Mycena]]
| list20= [[Kanpaitxo azpilun]]a (''[[Mycena pelianthina]]'') {{!}} [[Kanpaitxo esnegorri handi]]a (''[[Mycena haematopus]]'') {{!}} [[Kanpaitxo errotari]]a (''[[Mycena galericulata]]'') {{!}} ''[[Mycena galopus]]'' {{!}} ''[[Mycena inclinata]]'' {{!}} ''[[Mycena oortiana]]'' {{!}} [[Kanpaitxo arbiusain]]a (''[[Mycena pura]]'') {{!}} [[Kanpaitxo lingirdatsu horixka]] (''[[Mycena epipterygia]]'') {{!}} [[Kanpaitxo arrosa]] (''[[Mycena rosea]]'') {{!}} [[Pinotxa-kanpaitxo]]a (''[[Mycena seynesii]]'') {{!}} 
&lt;br/&gt;
| group21=Besteak
| list21='''[[Acetabula]]''' : [[Kaliza arrunt]]a (''[[Acetabula vulgaris]]'')&lt;br/&gt; 
'''[[Aeroboletus ]]''' : [[Aeroboletus gentilis]]&lt;br/&gt;
'''[[Arkibi]]''' : [[Arkibi errodun]]a (''[[Hebeloma radicosum]]'') {{!}} [[Arbiki falkadun]]a (''[[Hebeloma sinapizans]]'') {{!}} [[Arbiki azukrerre]]a (''[[Hebelona sacchariolens]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Asterophora]]''' : [[Niktali handi]]a (''[[Asterophora lycoperdoides]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Astraeus]]''' : [[Izarputz higrometro]], [[izarputz]], [[lurrizar]] edo [[lur-izar]]ra (''[[Astraeus hygrometricus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Bovista]]''' : [[Astaputz berunkara]] (''[[Bovista plumbea]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Bulgaria (onddoa)|Bulgaria]]''' : [[Mukibotoi beltz]]a (''[[Bulgaria inquinans]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Calocera]]''' : [[Mukiadar luze]]a (''[[Calocera viscosa]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Calocybe]]''' : [[Zizazuri]]a (''[[Calocybe gambosa]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Calvatia]]''' : [[Astaputz mailukatu]]a (''[[Calvatia utriformis]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Calycella]]''' : [[Basoetako klitozibezuri]]a (''[[Calycella citrina]]'') {{!}} [[Egur orin hori]]a (''[[Calycella citrina]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Chalciporus]]''' : [[Piper-onddo]]a (''[[Chalciporus piperaus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Chlorosplenium]]''' : [[Gardinga]](''[[Chlorosplenium aeroginascens]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Chroogomphus ]]''' : [[Lerdeki marroi]]a (''[[Chroogomphus rutilus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Clathrus]]''' : [[Izar gorri (onddoa)|Izar gorria]] (''[[Clathrus archeri]]'') {{!}} [[Kaiola gorri]]a (''[[Clathrus ruber]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Clavariadelphus]]''' : [[Joiki arrunt]]a (''[[Clavariadelphus pistillaris]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Clavulina]]''' : [[Atzapar zimur]]ra (''[[Clavulina rugosa]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Clitocybe ]]''' : [[Anis-klitozibe berde]]a (''[[Clitocybe odora]]'') {{!}} [[Klitozibe zolalodi]]a (''[[Clitocybe clavipes]]'') {{!}} [[Errotari faltsu]]a (''[[Clitocybe dealbata]]'') {{!}} [[Bideetako klitozibe zuri]]a (''[[Clitocybe rivulosa]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Clitopilus]]''' : [[Errotari|Errotari edo Salataria]] (''[[Clitopilus prunulus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Coltricia]]''' : [[Onddo-ardagai iraunkor]]ra (''[[Coltricia perennis]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Coprinopsis]]''' : [[Urbeltz argal]]a (''[[Coprinus plicatilis]]'') {{!}} [[Urbeltz galpardun]]a (''[[Coprinus comatus]]'') {{!}} [[Urbeltz gorritzaile]]a (''[[Coprinus atramentarius]]'') {{!}} [[Urbeltz mikadun]]a (''[[Coprinus micaceus]]'') {{!}} [[Urbeltz ugari]]a (''[[Coprinus disseminatus]]'') {{!}} [[Urbeltz zuri-beltz]]a (''[[Coprinus picaceus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Cordyceps ]]''' : [[Beldar mazo]]a (''[[Cordyceps militariss]]'') {{!}} [[Boilur mazo]]a (''[[Cordyceps capitata]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Cortinarius]]''' : [[Sare hiltzaile|Sare hiltzaile edo kortinario hiltzaile gorria]] (''[[Cortinarius orellanus]]'') {{!}} [[Sare bikain]]a (''[[Cortinarius praestans]]'') {{!}} [[Cortinarius torvus]] {{!}} [[Sareokre ezkatatsu]]a (''[[Cortinarius humicola]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Cortinarus]]''' : ''[[Cortinarus Triumphans]]'' {{!}} ''[[Cortinarus Causticus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Craterellus]]''' : [[Saltsa-perretxiko beltz]]a (''[[Craterellus cornucopioides]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Crepidotus]]''' : [[Txirla bigun]]a (''[[Crepidotus mollis]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Crucibulum]]''' : [[Kabia hori]]a (''[[Crucibulum laeve]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Cyathus]]''' : [[Makal-ziza]] (''[[Cyclocybe aegerita]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Cyclocybe ]]''' : [[Kabiaildaskatu]]a (''[[Cyathus striatus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Cystoderma]]''' : [[Galanperna zokousaidun]]a (''[[Cystoderma amianthinum]]'') {{!}} [[Galanperna arrosa]] (''[[Cystoderma carcharias]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Dermocybe]]''' : [[Sare zinabrio]]a (''[[Dermocybe cinnabarina]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Disciotis]]''' : [[Katilu zaintsu]]a (''[[Disciotis venosa]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Elaphomyces]]''' : [[Basahuntz boilur]]ra (''[[Elaphomyces granulatus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Entoloma]]''' : [[Azpiarrosa maltzur]]ra (''[[Entoloma sinuatum]]'') {{!}} [[Zazpiarrosa klorousaidun]]a (''[[Entoloma nidorosum]]'') {{!}} [[Azpiarosa hankaberde]]a (''[[Entoloma incanum]]'') {{!}} [[Azpiarrosa giztar]]ra (''[[Entoloma clypeatum]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Exidia]]''' : [[Mukiziza beltz]]a (''[[Exidia glandulosam]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Fistulina]]''' : [[Idi min]]a (''[[Fistulina hepatica]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Flammulina]]''' : [[Kolibia zolabeltz]]a (''[[Flammulina velutipes]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Galerina]]''' : [[Galera hiltzaile]]a (''[[Galerina marginata]]'') {{!}} [[Esupizteko ardagai]]a (''[[Fomes fomentarius]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Ganoderma]]''' : [[Ardagai zapal]]a (''[[Ganoderma applanatum]]'') {{!}} [[Ardagai pipa]] (''[[Ganoderma lucidum]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Geastrum]]''' : [[Lur izar]]ra (''[[Geastrum sessile]]'') {{!}} [[Izarputz hirukoitz]]a (''[[Geastrum triplex]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Gomphidius]]''' : [[Lerdeki arrosa]] (''[[Gomphidius roseus]]'') {{!}} [[Lerdeki hanka hori]]a (''[[Gomphidius glutinosus]]'') {{!}} [[Alertze-lerdeki]] (''[[Gomphidius maculatus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Gomphus]]''' : [[Iltze ubel]]a (''[[Gomphus clavatus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Gymnopilus]]''' : [[Egur-ziza zola zuri]]a (''[[Gymnopilus penetrans]]'') {{!}} [[Egur-ziza bikain]]a (''[[Gymnopilus junonius]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Gymnopus]]''' : [[Haritz-marasmio]]a (''[[Gymnopus dryophilus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Gyomitra]]''' : [[Mitra marroi]]a (''[[Gyomitra infula]]'') {{!}} [[Mitra muin]]a (''[[Gyomitra esculenta]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Gyrodon]]''' : ''[[Gyrodon lividus]]''&lt;br/&gt;
'''[[Gyroporus]]''' : [[Onddo gaztaina]] (''[[Gyroporus castaneus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Hebeloma]]''' : ''[[Hebeloma mesophaeum]]''&lt;br/&gt;
'''[[Helvella ]]''' : ''[[Helvella solitaria]]'' {{!}} ''[[Helvella leucomelaena]]'' {{!}} [[Mitra beltz]]a (''[[Helvella lacunosa]]'') {{!}} [[Mitra malgu]]a (''[[Helvella elastica]]'') {{!}} [[Mitra zuri]]a (''[[Helvella crispa]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Hercium]]''' : [[Auntz bizar]]ra (''[[Hercium erinaceum]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Hydnum]]''' : [[Tripaki argi]] edo [[Negu ziza]] (''[[Hydnum repandum]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Hygrocybe]]''' : ''[[Hygrocybe acutoconica]]'' {{!}} ''[[Hygrocybe aurantiosplendens]]'' {{!}} ''[[Hygrocybe citrina]]'' {{!}} [[Ezko hori]]a (''[[Hygrocybe chlrophana]]'') {{!}} [[Ezko gorri konika]] (''[[Hygrocybe conica]]'') {{!}} ''[[Hygrocybe intermedia]]'' {{!}} ''[[Hygrocybe laeta]]'' {{!}} ''[[Hygrocybe murinacea]]'' {{!}} ''[[Hygrocybe ovina]]'' {{!}} ''[[Hygrocybe persistens]]'' {{!}} [[Ezko berdexka]] (''[[Hygrocybe psittacina]]'') {{!}} [[Ezko gorri handi]]a (''[[Hygrocybe punicea]]'') {{!}} ''[[Hygrocybe quieta]]'' {{!}} ''[[Hygrocybe reai]]'' {{!}} ''[[Hygrocybe unguinosa]]''&lt;br/&gt;
'''[[Hygrophoropsis]]''' : [[Zizahori faltsu]]a (''[[Hygrophoropsis aurantica]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Infundibulicybe]]''' : [[Urri-ziza]] (''[[Infundibulicybe geotropa]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Karraspina]]''' : [[Karraspina arrunt]]a (''[[Morchella vulgaris]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Kolibia]]''' : [[Kolibia hanka-bihurri]]a (''[[Collybia distorta]]'') {{!}} [[Kolibia marroi]]a (''[[Collybia fusipes]]'') {{!}} [[Marasmio mordoskatu]]a (''[[Collybia confluens]]'') {{!}} [[Collybia aquosa]] {{!}} [[Collybia peronata]] {{!}} [[Collybia maculata]] {{!}} [[Collybia hariolorum]] {{!}} [[Collybia marasmioides]]&lt;br/&gt;
'''[[Lakaria (onddoa)|Lakaria]]''' (''[[Laccaria]]'') : ''[[Laccaria amethystina]]'' {{!}} [[Lakaria arrunt]]a (''[[Laccaria laccata]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Langermannia]]''' : [[Astaputz erraldoi]]a (''[[Langermannia gigantea]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Lencites]]''' : [[Ardagai mehe]]a (''[[Lencites betulina]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Lentinellus]]''' : [[Anis-belarri]]a (''[[Lentinellus cochleatus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Leucocortinarius]]''' : [[Sare orrizuri]]a (''[[Leucocortinarius bulbiger]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Leucopaxillus]]''' : [[Bitigar sendo]]a (''[[Leucopaxillus lepistoides]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Leucophyllum]]''' : ''[[Leucophyllum loricatum]]''&lt;br/&gt;
'''[[Lycogala]]''' : ''[[Lycogala epidendrum]]''&lt;br/&gt;
'''[[Lyophillum]]''' : [[Ziza zauli]]a (''[[Lyophyllum agregatum]]'') {{!}} [[Lyophyllum transforme]]&lt;br/&gt;
'''[[Macrocystidia]]''' : [[Arrain-ziza]] (''[[Macrocystidia cucumis]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Marasmiellus]]''' : ''[[Marasmiellus albuscorticis]]'' {{!}} [[Adarretako marasmio]]a (''[[Marasmiellus ramealis]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Melanophyllum]]''' : ''[[Melanophyllum haemastospermum]]''&lt;br/&gt;
'''[[Meriplius]]''' : [[Ardagai erraldoi]]a (''[[Meriplius giganteus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Micromphale]]''' : [[Marasmio kirastun]]a (''[[Micromphale foetidum]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Mitrula]]''' : [[Mitratxo laranja]] (''[[Mitrula paludosa]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Mutinus]]''' : [[Txakur-zakil]]a (''[[Mutinus caninus]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Mycetinis]]''' : [[Marasmio baratzuri txiki]]a (''[[Mycetinis scorodonius]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Mytrophora]]''' : [[Sasikarraspina]] (''[[Mytrophora semilibera]]'')&lt;br/&gt;
'''[[Omphalotus]]''' : [[Apo-ziza]] (''[[Omphalotus olearius]]'')&lt;br/&gt;

| below =
}}&lt;noinclude&gt;{{collapsible option}}
{{Erref-EHko onddoak}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>9jdcbj9qlmgwp7qt22k4rrgghvjevgi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Goleatzaile</title>
    <ns>0</ns>
    <id>830972</id>
    <revision>
      <id>9005954</id>
      <parentid>8978261</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:07:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>181.176.115.47</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9773" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Josef Bican 1940.jpg|thumb|200px|[[Josef Bican]], historiako goleatzailerik handiena.]]
'''Goleatzailea''' [[gol]]ak sartzeko duen gaitasun edo trebetasunagatik nabarmentzen den [[futbolari]]a da.&lt;ref&gt;[[Euskalterm]]: [Hiztegi terminologikoa] [2022]&lt;/ref&gt;

== Historiako goleatzailerik handienak ==
&lt;small&gt;''Oharra: Izenak eta banderak, garaieraren araberakoak. '''Lagunarteko partidak eta behe mailakoak ez dira kontuan hartzen'''. Egun aktiboan dauden futbolariak, nabarmenduta.''&lt;/small&gt;
{|
|+
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;left&quot; |
{| style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 85%; text-align: left;&quot; width=&quot;100%&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot; border=&quot;1&quot;
|- align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#658D3D&quot; style=&quot;color:white; border:2px solid #CE0E2D;&quot;
!#
!Futbolaria
!Denboraldiak
!Golak &lt;small&gt;&lt;sup&gt;(1)&lt;/sup&gt;&lt;/small&gt;
!Partidak &lt;small&gt;&lt;sup&gt;(1)&lt;/sup&gt;&lt;/small&gt;
!Batezbestekoa
!Oharra
|- align=&quot;center&quot;
|'''1 '''|| align=&quot;left&quot; |{{nowrap|{{banderaikur|Austria}} '''[[Josef Bican]]}}  || 1930 - 1957 ||'''948 '''||'''621 '''||'''{{#expr: 948 / 621 round 2}} '''||&lt;small&gt;Iturri batzuen arabera litekeena da gol gehiago sartu izana.&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;BICANGOLES&quot;&gt;{{erreferentzia|url=http://www.rsssf.com/players/prolific.html#bican|egilea=The Rec. Sports Soccer Statistics Foundation|izenburua=Máximo goleador historia del fútbol (oficiales y amistosos) - Bican}}&lt;/ref&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 2 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Portugal}}'''[[Cristiano Ronaldo]]''' || 2001 - egun || 833 || 1158 || 0.72 ||
|- align=&quot;center&quot;
| 3 || align=&quot;left&quot; |{{nowrap|[[Fitxategi:Flag of HispanoHungaro Double.png|15px|border]] [[Ferenc Puskás]]}}|| 1943 - 1966 || 808|| 794 ||{{#expr: 808 / 794 round 2}}||&lt;small&gt;Iturri batzuen arabera litekeena da gol gehiago sartu izana.&lt;ref name=&quot;PUSKASGOLES&quot;&gt;{{erreferentzia|url=http://www.rsssf.com/players/prolific.html#puskas|egilea=The Rec. Sports Soccer Statistics Foundation|izenburua=Máximo goleador historia del fútbol (oficiales y amistosos) - Puskas}}&lt;/ref&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 4 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Argentina}}'''[[Lionel Messi]]'''||2003 - egun || 797 || 1030 || 0.77 ||
|- align=&quot;center&quot;
| 5 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Brasil}} [[Romário|Romário da Souza]]|| 1985 - 2009 || 780 || 1000 ||{{#expr: 780 / 1000 round 2}}||&lt;ref name=&quot;ROMARIOGOLES&quot;&gt;{{erreferentzia|url=http://www.rsssf.com/players/prolific.html#romario|egilea=The Rec. Sports Soccer Statistics Foundation|izenburua=Máximo goleador historia del fútbol (oficiales y amistosos) - Romario}}&lt;/ref&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 6 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Brasil}} [[Pelé|Edson Arantes ''Pelé'']]|| 1956 - 1977 || 775 || 841 ||{{#expr: 775 / 841 round 2}}||&lt;ref name=&quot;PELEGOLES&quot;&gt;{{erreferentzia|url=http://www.rsssf.com/players/prolific.html#pele|egilea=The Rec. Sports Soccer Statistics Foundation|izenburua=Máximo goleador historia del fútbol (oficiales y amistosos) - Pelé}}&lt;/ref&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 7 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Alemania}} [[Gerd Müller]]|| 1962 - 1983 || 735|| 792||{{#expr: 735 / 792 round 2}}||&lt;ref name=&quot;MULLERGOLES&quot;&gt;{{erreferentzia|url=http://www.rsssf.com/players/prolific.html#gmueller|egilea=The Rec. Sports Soccer Statistics Foundation|izenburua=Máximo goleador historia del fútbol (oficiales y amistosos) - Müller}}&lt;/ref&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 8 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Polonia}}'''[[Robert Lewandowski]]'''|| 2005 egun || 609 || 878 || 0.70 ||
|- align=&quot;center&quot;
| 9 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Suedia}}'''[[Zlatan Ibrahimovic]]'''|| 1999 egun || 579 || 994 || 0.58 ||
|- align=&quot;center&quot;
| 10 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Hungaria}} [[Ferenc Deák (futbolaria)|Ferenc Déak]]|| 1944 - 1953 || 576 || 378 ||{{#expr: 576 / 378 round 2}}||&lt;small&gt;Iturri batzuen arabera litekeena da gol gehiago sartu izana.&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 11 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Alemania}} [[Uwe Seeler]]|| 1954 - 1978 || 575 || 616 ||{{#expr: 575 / 616 round 2}}||&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 12 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Brasil}} [[Túlio Maravilha]]|| 1988 - 2014 || 575 || 914 ||{{#expr: 575 / 914 round 2}}||&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 13 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Brasil}} [[Arthur Friedenreich]] (zalantzazkoa)|| 1914 - 1935 ||557|| 562 ||{{#expr: 650 / 562 round 2}}||&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 14 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Polonia}} [[Ernest Wilimowski]]|| 1934 - 1955 || 554 || 553 || 0.99 ||&lt;small&gt;Iturri batzuen arabera litekeena da gol gehiago sartu izana.&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;ROMARIOGOLES&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 15 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Portugal}} [[Eusébio da Silva Ferreira|Eusébio da Silva]] (zalantzazkoa) || 1957 - 1979 || 552 || 635 ||{{#expr: 552 / 635 round 2}}||&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 16 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Eskozia}} [[Jimmy McGrory]]|| 1922 - 1937 || 550 || 547 ||{{#expr: 550 / 547 round 2}}||&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 17 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Austria}} [[Franz Binder]]|| 1930 - 1949 || 546 || 756 ||{{#expr: 546 / 756 round 2}}||&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 18 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Portugal}} [[Fernando Peyroteo]]|| 1937 - 1950 || 544 || 354 ||{{#expr: 544 / 354 round 2}}||&lt;small&gt;Iturri batzuen arabera litekeena da gol gehiago sartu izana.&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 19 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Mexiko}} [[Hugo Sánchez]]|| 1976 - 1997 || 541 || 842 ||{{#expr: 541 / 842 round 2}}||&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 20 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Alemania}} [[Fritz Walter (futbolaria)|Fritz Walter]]|| 1937 - 1959 || 539 || 425 ||{{#expr: 539 / 425 round 2}}||&lt;small&gt;Iturri batzuen arabera litekeena da gol gehiago sartu izana.&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 21 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Uruguai}} '''[[Luis Alberto Suárez Díaz|Luis Suárez]]'''||2005 egun||526||870||0.61||
|- align=&quot;center&quot;
| 22 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|EH}} [[Isidro Langara]]|| 1930 - 1948 || 525 || 509 || 1.05 ||&lt;small&gt;Partida kopurua ezezaguna.&lt;/small&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 23 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Hungaria}} [[József Takacs]]|| 1917 - 1934 || 523 || 391 ||{{#expr: 523 / 391 round 2}}||&lt;small&gt;Iturri batzuen arabera litekeena da gol gehiago sartu izana.&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 24 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Hungaria}} [[Gyula Zsengellér]]|| 1933 - 1952 || 522 || 433 ||{{#expr: 522 / 433 round 2}}||&lt;small&gt;Iturri batzuen arabera litekeena da gol gehiago sartu izana.&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 25 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Brasil}} [[Zico|Arthur Coimbra ''Zico'']]|| 1971 - 1994 || 522&lt;!--826??--&gt; || 769 ||{{#expr: 522 / 769 round 2}}||&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 26 || align=&quot;left&quot; |[[Fitxategi:Flag of HispanoArgentino Double.png|15px|borde]] [[Alfredo Di Stéfano]]|| 1945 - 1966 || 519 || 706 ||{{#expr: 519 / 706 round 2}}||&lt;small&gt;Iturri batzuen arabera litekeena da gol gehiago sartu izana.&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 27 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Austria}} [[Hans Krankl]]|| 1970 - 1989 || 514 || 655 ||{{#expr: 514 / 655 round 2}}||&lt;small&gt;Iturri batzuen arabera litekeena da gol gehiago sartu izana.&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 28 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Suedia}} [[Gunnar Nordahl]]|| 1937 - 1958 || 512 ||548 ||{{#expr: 512 / 548 round 2}}||&lt;small&gt;Iturri batzuen arabera litekeena da partida gehiago jokatu izana.&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 29 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Brasil}} [[Roberto Dinamita|Roberto de Oliveira ''Dinamita'']]|| 1971 - 1992 || 512 ||1199 ||{{#expr: 512 / 1199 round 2}}||&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|- align=&quot;center&quot;
| 30 || align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Hungaria}} [[Ferenc Bene]]|| 1961 - 1985 ||508 ||493 ||{{#expr: 508 / 439 round 2}}||&lt;small&gt;Iturri batzuen arabera litekeena da partida gehiago jokatu izana.&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;HISTORYGOLESRSSSF&quot; /&gt;
|}
|}

== Talde berarekin ==
{|class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
! style=&quot;background:#658D3D; color:#FFFFFF; border:2px solid #CE0E2D;&quot;|#
! style=&quot;background:#658D3D; color:#FFFFFF; border:2px solid #CE0E2D;&quot;|Futbolaria
! style=&quot;background:#658D3D; color:#FFFFFF; border:2px solid #CE0E2D;&quot;|Golak
! style=&quot;background:#658D3D; color:#FFFFFF; border:2px solid #CE0E2D;&quot;|Partidak
! style=&quot;background:#658D3D; color:#FFFFFF; border:2px solid #CE0E2D;&quot;|G/P
! style=&quot;background:#658D3D; color:#FFFFFF; border:2px solid #CE0E2D;&quot;|Denboraldiak
! style=&quot;background:#658D3D; color:#FFFFFF; border:2px solid #CE0E2D;&quot;|Taldea
|-
!1
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|ARG}}[[Lionel Messi]]
|672
|778
|0.86
|2003-2021
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|ESP}}[[FC Barcelona|Barcelona]]
|-
!2
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|NED}}[[Abe Lenstra]]
|517
|571
|0.91
|1933-1955
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|NED}}[[SC Heerenveen|Heerenveen]]
|-
!3
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|BRA}}[[Pelé]]
|504
|496
|1.02
|1956-1979
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|BRA}}[[Santos Futebol Clube|Santos]]
|-
!4
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|POR}}[[Cristiano Ronaldo]]
|450
|438
|1.03
|2009-2018
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|ESP}}[[Real Madril]]
|-
!5
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|GER}}[[Uwe Seeler]]
|404
|476
|0.85
|1953-1972
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|GER}}[[Hamburger SV|Hamburger]]
|-
!6
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|AUT}}[[Josef Bican]]
|403
|211
|1.91
|1937-1948
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|CZE}}[[SK Slavia Praga|Slavia Praga]]
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Kirol zirriborroa}}

[[Kategoria:Futbola]]</text>
      <sha1>9xsulazfugp7alqlojmu6kfct524k8e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Fernando Gaviria</title>
    <ns>0</ns>
    <id>834926</id>
    <revision>
      <id>9006009</id>
      <parentid>8949540</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T03:25:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6289" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Fernando Gaviria Rendón''' ([[La Ceja]], [[Kolonbia]], [[1994]]ko [[abuztuaren 19]]a) kolonbiar txirrindularia da. [[2015]]eko abuztutik profesionala, gaur egun [[Quick-Step Floors]] belgikar taldean aritzen da.

Familia txirrindularitzazalea du Gaviriak. Bere arreba [[Juliana Gaviria]] eta ezkonanaia [[Fabián Puerta]] [[pistako txirrindularitza]]n gailentzen dira.

== Palmaresa ==
=== Pistako txirrindularitzan ===
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 20|
'''2012'''
* Munduko Junior Pistako Txirrindularitza Txapelketa
** [[Fitxategi:Jersey rainbow.svg|20px]] Urrezko domina omnium modalitatean (19 urte azpikoak)
** [[Fitxategi:Jersey rainbow.svg|20px]] Urrezko domina madison modalitatean (19 urte azpikoak)

'''2013'''
* [[Kolonbiako Pistako Txirrindularitza Txapelketa]]
** Zilarrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Silver medal Colombia.svg|16px|Zilarra]]
* [[Pistako Txirrindularitza Txapelketa Panamerikarra]]
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal america.svg|16px|Urrea]]
** Zilarrezko domina taldekako jazarpen modalitatean [[Fitxategi:Silver medal america.svg|16px|Zilarra]]
* [[Bolibartar Jokoak]]
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal bolivarianos.svg|16px|Urrea]]
** Urrezko domina madison modalitatean [[Fitxategi:Gold medal bolivarianos.svg|16px|Urrea]]

'''2014'''
* [[Hego Amerikako Jokoak]]
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal southamerica.svg|16px|Urrea]]
* [[Erdialdeko Amerikako eta Karibeko Jokoak]]
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal centralamerica.svg|16px]]
* Munduko Pistako Txirrindularitzako Kopa
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal.svg|16px|Urrea]]

'''2015'''
* Munduko Pistako Txirrindularitzako Txapelketa
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal.svg|16px|Urrea]] [[Fitxategi:Jersey rainbow.svg|20px]]
* [[Panamerikar Jokoak]]
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal america.svg|16px|Urrea]]
** Urrezko domina taldekako jazarpen modalitatean [[Fitxategi:Gold medal america.svg|16px|Urrea]]

'''2016'''
* Munduko Pistako Txirrindularitzako Txapelketa
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal.svg|16px|Urrea]] [[Fitxategi:Jersey rainbow.svg|20px]]
}}

=== Errepideko txirrindularitzan ===
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 20|
'''2013'''
* [[Bolibartar Jokoak]]
** Urrezko domina errepideko txirrindularitzan [[Fitxategi:Gold medal bolivarianos.svg|16px|Urrea]]

'''2014'''
* [[Txirrindularitza Txapelketa Panamerikarra]]
** Urrezko domina errepideko txirrindularitzan (23 urte azpikoak) [[Fitxategi:Gold medal america.svg|16px|Urrea]]
* [[Erdialdeko Amerikako eta Karibeko Jokoak]]
** Zilarrezko domina bakarkako erlojupekoan [[Fitxategi: Silver medal centralamerica.svg|16px|Zilarra]]

'''2015'''
* [[San Luisko Tourra|San Luisko Tourreko]] 2 etapa garaipen. 
* [[Txekiako Txirrindularitza Itzulia|Txekiako Txirrindularitza Itzuliko]] etapa garaipen bat.
* [[Britainia Handiko Itzulia|Britainia Handiko Itzuliko]] etapa garaipen bat.

'''2016'''
* [[San Luisko Tourra|San Luisko Tourreko]] etapa garaipen bat.
* [[Tour La Provence]]ko etapa garaipen bat.
* [[Tirreno-Adriatiko]]ko etapa garaipen bat.
* [[Poloniako Itzulia|Poloniako Itzuliko]] bi etapa garaipen.
* [[Impanis-Van Petegem Sari Nagusia]]
* 2. [[Flandriako txapelketa]]n
* [[Paris-Tours]]

'''2017'''
* [[San Juango Itzulia|San Juango Itzuliko]] 2 etapa garaipen.
* [[Algarveko Itzulia|Algarveko Itzuliko]] etapa garaipen bat.
* [[Tirreno-Adriatiko]]ko etapa garaipen bat.
* [[2017ko Italiako Giroa|Italiako Giroko]] lau etapa garaipen, eta puntukako sailkapena [[Fitxategi:Jersey violet.svg|20px]]
* [[Britainia Handiko Itzulia|Britainia Handiko Itzuliko]] etapa garaipen bat.
* [[Flandriako txapelketa]].
* [[2017ko Guangxiko Tourra|Guangxiko Tourreko]] 4 etapa garaipen.

'''2018'''
* [[San Juango Itzulia|San Juango Itzuliko]] etapa garaipen bat.
* [[Colombia Oro y Paz]] itzuliko 3 etapa garaipen.
* [[Kaliforniako Tourra|Kaliforniako Tourreko]] 3 etapa garaipen.
* [[2018ko Frantziako Tourra|Frantziako Tourreko]] etapa garaipen bat.
'''2019'''
* [[San Juango Itzulia|San Juango Itzuli]]ko 2 etapa
* [[UAE Tour]]reko etapa 1
* [[2019ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]ko etapa 1 
* [[Guangxi Tour]]reko 2
* 2. [[La Panneko Hiru Egunak|La Panneko Hiru Egunetan]]
'''2020'''
* [[San Juango Itzulia|San Juango Itzuli]]ko 3 etapa
* [[Burgosko Itzulia|Burgosko Itzuli]]ko etapa 1
* [[Tour du Limousin-Nouvelle-Aquitaine]]ko etapa 1
* [[Toscanako Giroa]]
'''2021'''
* [[2021eko Poloniako Itzulia|Poloniako Itzuli]]ko etapa 1 
* 3. [[Fourmiesko Sari Nagusia]]n
'''2022'''
* [[Omango Tour]]reko 2 etapa 
* 2. [[Eschborn-Frankfurt]]en
}}

== Sailkapen orokorra itzuli handietan ==

{| class=&quot;wikitable&quot;
|- style=&quot;background:#eee;&quot;
!Itzuli handia
!2016
!2017
!2018
!2019
!2020
!2021
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey pink.svg|20px|link=General classification in the Giro d'Italia|alt=Pink jersey]] '''[[Italiako Giroa]]'''
|—
|[[2017ko Italiako Giroa|129.]]
|—
|[[2019ko Italiako Giroa|UT]]
|[[2020ko Italiako Giroa|UT]]
|[[2021eko Italiako Giroa|109.]]
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey yellow.svg|20px|link=General classification in the Frantziako Tour|alt=Yellow jersey]] '''[[Frantziako Tourra]]'''
|—
|—
|[[2018ko Frantziako Tourra|UT]]
|—
|—
|—
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey red.svg|20px|link=General classification in the Espainiako Vuelta|alt=Red jersey]] '''[[Espainiako Vuelta]]'''
|—
|—
|—
|[[2019ko Espainiako Itzulia|147.]]
|—
|—
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|20px]] '''[[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|Munduko Txapelketa]]''' 
|UT
|'''8.'''
|—
|—
|—
|UT
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Legenda
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|—||Ez zuen parte hartu
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|DSK||Deskalifikatua
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|UT||Utzi
|}

== Kanpo estekak ==

{{bizialdia|1994ko||Gaviria, Fernando}}

[[Kategoria:Kolonbiako txirrindulariak]]
[[Kategoria:2016ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]</text>
      <sha1>o8fuioh7w6u1gaanehe42h32d4fhvuv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006010</id>
      <parentid>9006009</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T03:27:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sailkapen orokorra itzuli handietan */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6333" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Fernando Gaviria Rendón''' ([[La Ceja]], [[Kolonbia]], [[1994]]ko [[abuztuaren 19]]a) kolonbiar txirrindularia da. [[2015]]eko abuztutik profesionala, gaur egun [[Quick-Step Floors]] belgikar taldean aritzen da.

Familia txirrindularitzazalea du Gaviriak. Bere arreba [[Juliana Gaviria]] eta ezkonanaia [[Fabián Puerta]] [[pistako txirrindularitza]]n gailentzen dira.

== Palmaresa ==
=== Pistako txirrindularitzan ===
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 20|
'''2012'''
* Munduko Junior Pistako Txirrindularitza Txapelketa
** [[Fitxategi:Jersey rainbow.svg|20px]] Urrezko domina omnium modalitatean (19 urte azpikoak)
** [[Fitxategi:Jersey rainbow.svg|20px]] Urrezko domina madison modalitatean (19 urte azpikoak)

'''2013'''
* [[Kolonbiako Pistako Txirrindularitza Txapelketa]]
** Zilarrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Silver medal Colombia.svg|16px|Zilarra]]
* [[Pistako Txirrindularitza Txapelketa Panamerikarra]]
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal america.svg|16px|Urrea]]
** Zilarrezko domina taldekako jazarpen modalitatean [[Fitxategi:Silver medal america.svg|16px|Zilarra]]
* [[Bolibartar Jokoak]]
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal bolivarianos.svg|16px|Urrea]]
** Urrezko domina madison modalitatean [[Fitxategi:Gold medal bolivarianos.svg|16px|Urrea]]

'''2014'''
* [[Hego Amerikako Jokoak]]
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal southamerica.svg|16px|Urrea]]
* [[Erdialdeko Amerikako eta Karibeko Jokoak]]
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal centralamerica.svg|16px]]
* Munduko Pistako Txirrindularitzako Kopa
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal.svg|16px|Urrea]]

'''2015'''
* Munduko Pistako Txirrindularitzako Txapelketa
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal.svg|16px|Urrea]] [[Fitxategi:Jersey rainbow.svg|20px]]
* [[Panamerikar Jokoak]]
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal america.svg|16px|Urrea]]
** Urrezko domina taldekako jazarpen modalitatean [[Fitxategi:Gold medal america.svg|16px|Urrea]]

'''2016'''
* Munduko Pistako Txirrindularitzako Txapelketa
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal.svg|16px|Urrea]] [[Fitxategi:Jersey rainbow.svg|20px]]
}}

=== Errepideko txirrindularitzan ===
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 20|
'''2013'''
* [[Bolibartar Jokoak]]
** Urrezko domina errepideko txirrindularitzan [[Fitxategi:Gold medal bolivarianos.svg|16px|Urrea]]

'''2014'''
* [[Txirrindularitza Txapelketa Panamerikarra]]
** Urrezko domina errepideko txirrindularitzan (23 urte azpikoak) [[Fitxategi:Gold medal america.svg|16px|Urrea]]
* [[Erdialdeko Amerikako eta Karibeko Jokoak]]
** Zilarrezko domina bakarkako erlojupekoan [[Fitxategi: Silver medal centralamerica.svg|16px|Zilarra]]

'''2015'''
* [[San Luisko Tourra|San Luisko Tourreko]] 2 etapa garaipen. 
* [[Txekiako Txirrindularitza Itzulia|Txekiako Txirrindularitza Itzuliko]] etapa garaipen bat.
* [[Britainia Handiko Itzulia|Britainia Handiko Itzuliko]] etapa garaipen bat.

'''2016'''
* [[San Luisko Tourra|San Luisko Tourreko]] etapa garaipen bat.
* [[Tour La Provence]]ko etapa garaipen bat.
* [[Tirreno-Adriatiko]]ko etapa garaipen bat.
* [[Poloniako Itzulia|Poloniako Itzuliko]] bi etapa garaipen.
* [[Impanis-Van Petegem Sari Nagusia]]
* 2. [[Flandriako txapelketa]]n
* [[Paris-Tours]]

'''2017'''
* [[San Juango Itzulia|San Juango Itzuliko]] 2 etapa garaipen.
* [[Algarveko Itzulia|Algarveko Itzuliko]] etapa garaipen bat.
* [[Tirreno-Adriatiko]]ko etapa garaipen bat.
* [[2017ko Italiako Giroa|Italiako Giroko]] lau etapa garaipen, eta puntukako sailkapena [[Fitxategi:Jersey violet.svg|20px]]
* [[Britainia Handiko Itzulia|Britainia Handiko Itzuliko]] etapa garaipen bat.
* [[Flandriako txapelketa]].
* [[2017ko Guangxiko Tourra|Guangxiko Tourreko]] 4 etapa garaipen.

'''2018'''
* [[San Juango Itzulia|San Juango Itzuliko]] etapa garaipen bat.
* [[Colombia Oro y Paz]] itzuliko 3 etapa garaipen.
* [[Kaliforniako Tourra|Kaliforniako Tourreko]] 3 etapa garaipen.
* [[2018ko Frantziako Tourra|Frantziako Tourreko]] etapa garaipen bat.
'''2019'''
* [[San Juango Itzulia|San Juango Itzuli]]ko 2 etapa
* [[UAE Tour]]reko etapa 1
* [[2019ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]ko etapa 1 
* [[Guangxi Tour]]reko 2
* 2. [[La Panneko Hiru Egunak|La Panneko Hiru Egunetan]]
'''2020'''
* [[San Juango Itzulia|San Juango Itzuli]]ko 3 etapa
* [[Burgosko Itzulia|Burgosko Itzuli]]ko etapa 1
* [[Tour du Limousin-Nouvelle-Aquitaine]]ko etapa 1
* [[Toscanako Giroa]]
'''2021'''
* [[2021eko Poloniako Itzulia|Poloniako Itzuli]]ko etapa 1 
* 3. [[Fourmiesko Sari Nagusia]]n
'''2022'''
* [[Omango Tour]]reko 2 etapa 
* 2. [[Eschborn-Frankfurt]]en
}}

== Sailkapen orokorra itzuli handietan ==

{| class=&quot;wikitable&quot;
|- style=&quot;background:#eee;&quot;
!Itzuli handia
!2016
!2017
!2018
!2019
!2020
!2021
!2022
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey pink.svg|20px|link=General classification in the Giro d'Italia|alt=Pink jersey]] '''[[Italiako Giroa]]'''
|—
|[[2017ko Italiako Giroa|129.]]
|—
|[[2019ko Italiako Giroa|UT]]
|[[2020ko Italiako Giroa|UT]]
|[[2021eko Italiako Giroa|109.]]
|[[202ko Italiako Giroa|128.
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey yellow.svg|20px|link=General classification in the Frantziako Tour|alt=Yellow jersey]] '''[[Frantziako Tourra]]'''
|—
|—
|[[2018ko Frantziako Tourra|UT]]
|—
|—
|—
|—
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey red.svg|20px|link=General classification in the Espainiako Vuelta|alt=Red jersey]] '''[[Espainiako Vuelta]]'''
|—
|—
|—
|[[2019ko Espainiako Itzulia|147.]]
|—
|—
|
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|20px]] '''[[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|Munduko Txapelketa]]''' 
|UT
|'''8.'''
|—
|—
|—
|UT
|
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Legenda
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|—||Ez zuen parte hartu
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|DSK||Deskalifikatua
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|UT||Utzi
|}

== Kanpo estekak ==

{{bizialdia|1994ko||Gaviria, Fernando}}

[[Kategoria:Kolonbiako txirrindulariak]]
[[Kategoria:2016ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]</text>
      <sha1>h8nidfkfw3tmuyi4mda1ks9ndr8vn6o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006011</id>
      <parentid>9006010</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T03:28:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sailkapen orokorra itzuli handietan */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6336" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Fernando Gaviria Rendón''' ([[La Ceja]], [[Kolonbia]], [[1994]]ko [[abuztuaren 19]]a) kolonbiar txirrindularia da. [[2015]]eko abuztutik profesionala, gaur egun [[Quick-Step Floors]] belgikar taldean aritzen da.

Familia txirrindularitzazalea du Gaviriak. Bere arreba [[Juliana Gaviria]] eta ezkonanaia [[Fabián Puerta]] [[pistako txirrindularitza]]n gailentzen dira.

== Palmaresa ==
=== Pistako txirrindularitzan ===
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 20|
'''2012'''
* Munduko Junior Pistako Txirrindularitza Txapelketa
** [[Fitxategi:Jersey rainbow.svg|20px]] Urrezko domina omnium modalitatean (19 urte azpikoak)
** [[Fitxategi:Jersey rainbow.svg|20px]] Urrezko domina madison modalitatean (19 urte azpikoak)

'''2013'''
* [[Kolonbiako Pistako Txirrindularitza Txapelketa]]
** Zilarrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Silver medal Colombia.svg|16px|Zilarra]]
* [[Pistako Txirrindularitza Txapelketa Panamerikarra]]
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal america.svg|16px|Urrea]]
** Zilarrezko domina taldekako jazarpen modalitatean [[Fitxategi:Silver medal america.svg|16px|Zilarra]]
* [[Bolibartar Jokoak]]
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal bolivarianos.svg|16px|Urrea]]
** Urrezko domina madison modalitatean [[Fitxategi:Gold medal bolivarianos.svg|16px|Urrea]]

'''2014'''
* [[Hego Amerikako Jokoak]]
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal southamerica.svg|16px|Urrea]]
* [[Erdialdeko Amerikako eta Karibeko Jokoak]]
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal centralamerica.svg|16px]]
* Munduko Pistako Txirrindularitzako Kopa
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal.svg|16px|Urrea]]

'''2015'''
* Munduko Pistako Txirrindularitzako Txapelketa
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal.svg|16px|Urrea]] [[Fitxategi:Jersey rainbow.svg|20px]]
* [[Panamerikar Jokoak]]
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal america.svg|16px|Urrea]]
** Urrezko domina taldekako jazarpen modalitatean [[Fitxategi:Gold medal america.svg|16px|Urrea]]

'''2016'''
* Munduko Pistako Txirrindularitzako Txapelketa
** Urrezko domina omnium modalitatean [[Fitxategi:Gold medal.svg|16px|Urrea]] [[Fitxategi:Jersey rainbow.svg|20px]]
}}

=== Errepideko txirrindularitzan ===
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 20|
'''2013'''
* [[Bolibartar Jokoak]]
** Urrezko domina errepideko txirrindularitzan [[Fitxategi:Gold medal bolivarianos.svg|16px|Urrea]]

'''2014'''
* [[Txirrindularitza Txapelketa Panamerikarra]]
** Urrezko domina errepideko txirrindularitzan (23 urte azpikoak) [[Fitxategi:Gold medal america.svg|16px|Urrea]]
* [[Erdialdeko Amerikako eta Karibeko Jokoak]]
** Zilarrezko domina bakarkako erlojupekoan [[Fitxategi: Silver medal centralamerica.svg|16px|Zilarra]]

'''2015'''
* [[San Luisko Tourra|San Luisko Tourreko]] 2 etapa garaipen. 
* [[Txekiako Txirrindularitza Itzulia|Txekiako Txirrindularitza Itzuliko]] etapa garaipen bat.
* [[Britainia Handiko Itzulia|Britainia Handiko Itzuliko]] etapa garaipen bat.

'''2016'''
* [[San Luisko Tourra|San Luisko Tourreko]] etapa garaipen bat.
* [[Tour La Provence]]ko etapa garaipen bat.
* [[Tirreno-Adriatiko]]ko etapa garaipen bat.
* [[Poloniako Itzulia|Poloniako Itzuliko]] bi etapa garaipen.
* [[Impanis-Van Petegem Sari Nagusia]]
* 2. [[Flandriako txapelketa]]n
* [[Paris-Tours]]

'''2017'''
* [[San Juango Itzulia|San Juango Itzuliko]] 2 etapa garaipen.
* [[Algarveko Itzulia|Algarveko Itzuliko]] etapa garaipen bat.
* [[Tirreno-Adriatiko]]ko etapa garaipen bat.
* [[2017ko Italiako Giroa|Italiako Giroko]] lau etapa garaipen, eta puntukako sailkapena [[Fitxategi:Jersey violet.svg|20px]]
* [[Britainia Handiko Itzulia|Britainia Handiko Itzuliko]] etapa garaipen bat.
* [[Flandriako txapelketa]].
* [[2017ko Guangxiko Tourra|Guangxiko Tourreko]] 4 etapa garaipen.

'''2018'''
* [[San Juango Itzulia|San Juango Itzuliko]] etapa garaipen bat.
* [[Colombia Oro y Paz]] itzuliko 3 etapa garaipen.
* [[Kaliforniako Tourra|Kaliforniako Tourreko]] 3 etapa garaipen.
* [[2018ko Frantziako Tourra|Frantziako Tourreko]] etapa garaipen bat.
'''2019'''
* [[San Juango Itzulia|San Juango Itzuli]]ko 2 etapa
* [[UAE Tour]]reko etapa 1
* [[2019ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]ko etapa 1 
* [[Guangxi Tour]]reko 2
* 2. [[La Panneko Hiru Egunak|La Panneko Hiru Egunetan]]
'''2020'''
* [[San Juango Itzulia|San Juango Itzuli]]ko 3 etapa
* [[Burgosko Itzulia|Burgosko Itzuli]]ko etapa 1
* [[Tour du Limousin-Nouvelle-Aquitaine]]ko etapa 1
* [[Toscanako Giroa]]
'''2021'''
* [[2021eko Poloniako Itzulia|Poloniako Itzuli]]ko etapa 1 
* 3. [[Fourmiesko Sari Nagusia]]n
'''2022'''
* [[Omango Tour]]reko 2 etapa 
* 2. [[Eschborn-Frankfurt]]en
}}

== Sailkapen orokorra itzuli handietan ==

{| class=&quot;wikitable&quot;
|- style=&quot;background:#eee;&quot;
!Itzuli handia
!2016
!2017
!2018
!2019
!2020
!2021
!2022
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey pink.svg|20px|link=General classification in the Giro d'Italia|alt=Pink jersey]] '''[[Italiako Giroa]]'''
|—
|[[2017ko Italiako Giroa|129.]]
|—
|[[2019ko Italiako Giroa|UT]]
|[[2020ko Italiako Giroa|UT]]
|[[2021eko Italiako Giroa|109.]]
|[[2022ko Italiako Giroa|128.]]
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey yellow.svg|20px|link=General classification in the Frantziako Tour|alt=Yellow jersey]] '''[[Frantziako Tourra]]'''
|—
|—
|[[2018ko Frantziako Tourra|UT]]
|—
|—
|—
|—
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey red.svg|20px|link=General classification in the Espainiako Vuelta|alt=Red jersey]] '''[[Espainiako Vuelta]]'''
|—
|—
|—
|[[2019ko Espainiako Itzulia|147.]]
|—
|—
|
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|20px]] '''[[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|Munduko Txapelketa]]''' 
|UT
|'''8.'''
|—
|—
|—
|UT
|
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Legenda
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|—||Ez zuen parte hartu
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|DSK||Deskalifikatua
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|UT||Utzi
|}

== Kanpo estekak ==

{{bizialdia|1994ko||Gaviria, Fernando}}

[[Kategoria:Kolonbiako txirrindulariak]]
[[Kategoria:2016ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]</text>
      <sha1>qpc339h57o54vq932zxcwumpx9xik61</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Opil txiki</title>
    <ns>0</ns>
    <id>839774</id>
    <revision>
      <id>9005610</id>
      <parentid>8313911</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:38:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1023" xml:space="preserve">{{elikagai infotaula}}
'''Opil txikia''' ({{lang-en|pancake}}) [[Ogi zapal|ogi biribil zapala]] da, [[Ore (elikagaia)|orez]] egina. [[Krepe]]ak baino handiagoak dira eta [[legami]]a dute. [[Erresuma Batuko gastronomia|Erresuma Batuan]] eta [[Ameriketako Estatu Batuetako gastronomia|Estatu Batuetan]] ospetsuak dira oso.&lt;ref name=&quot;Nelson&quot;&gt;{{erreferentzia|izenburua = British desserts, explained for Americans confused by the Great British Baking Show|url = https://www.vox.com/2015/11/29/9806038/great-british-baking-show-pudding-biscuit|abizena = Nelson|izena = Libby|argitaletxea = Vox|data = 2015-11-29|hizkuntza=en}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}


== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{gastronomia zirriborroa}}

[[Kategoria:Opilak]]
[[Kategoria:Gosariak]]
[[Kategoria:Janari lasterra]]
[[Kategoria:Erresuma Batuko azkenburukoak]]
[[Kategoria:Kanadako gastronomia]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako azkenburukoak]]
[[Kategoria:Janari motak]]
[[Kategoria:Munduko sukaldaritza]]</text>
      <sha1>7lul23s8a2ke0jx41g53gt89frb8wan</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nornahi (Ilustratzailea)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>850020</id>
    <redirect title="Ignazia Zabalo" />
    <revision>
      <id>9005998</id>
      <parentid>6485515</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:07:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Ignazia Zabalo]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Ignazia Zabalo]]</text>
      <sha1>9b3g81ftj0nct4ql31jz6r33683a9xi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Duart gaztelua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>850574</id>
    <revision>
      <id>9005827</id>
      <parentid>7512609</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:45:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="566" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula}}
'''Duart gaztelua''' ([[Eskoziako gaelera]]z ''Caisteal Dhubhairt'' eta [[ingeles]]ez ''Duart Castle'') [[Eskozia]]ko mendebaldeko [[Mull]] uhartean dagoen [[gaztelu]] bat da, [[Argyll eta Bute]] lurraldean.

Ziur aski [[XIII. mendea]]n [[MacDougall klana]]k eraiki zuen, eta [[XIV. mendea]]n jada [[MacLean klana]]ren jabetzara igaro eta klan horretako egoitza bilakatu zen.

== Kanpo estekak ==
* [https://duartcastle.com/ Webgune ofiziala] {{en}}
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Argyll eta Bute konderriko gazteluak]]
[[Kategoria:Mull]]</text>
      <sha1>rqv74gjidbs4hn96fppw70vubgjvoxi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>7 and 7</title>
    <ns>0</ns>
    <id>852672</id>
    <revision>
      <id>9005592</id>
      <parentid>8035138</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:25:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="411" xml:space="preserve">{{elikagai infotaula}}
'''7 and 7''' ala '''Seven and Seven''', [[euskara]]z '''Zazpi ta Zazpi''', [[Seagram's Seven Crown]] estatubatuar whiskeya eta [[7 Up]] freskagarria konbinatuz egiten den [[alkohol]]dun edari konbinatua da. [[Highball]] edari klasikoa da.

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{gastronomia zirriborroa}}

[[Kategoria:Koktelak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako edariak]]</text>
      <sha1>0z9bfbd0m7qf927acsdwcmp7cbrbyqf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Corgarff</title>
    <ns>0</ns>
    <id>859742</id>
    <revision>
      <id>9005812</id>
      <parentid>8536243</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:31:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="380" xml:space="preserve">{{hiri infotaula
| lurraldea = {{bandera|Eskozia}}
| izen alternatiboa = Corr Garaidh
| Eskozieraz =
}}
'''{{PAGENAME}}''', {{lang-gd|'Corr Garaidh'}}, [[Eskozia]]ko etxalde bat da, [[Aberdeenshire]] eremu administratiboan.

== Leku interesgarriak ==
* [[Corgarff gaztelua]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Aberdeenshire}}

[[Kategoria:Aberdeenshireko udalerriak]]</text>
      <sha1>5dty5grjeyl0v82msms2pmtzu8fbobq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>LGBT Harrotasunaren Nazioarteko Eguna</title>
    <ns>0</ns>
    <id>878596</id>
    <revision>
      <id>9005803</id>
      <parentid>8787174</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:11:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kwamikagami</username>
        <id>8311</id>
      </contributor>
      <comment>/* Beste batzuk */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27803" xml:space="preserve">{{HezkuntzaPrograma}}
{{gertakari infotaula}}
'''LGBT Harrotasunaren nazioarteko eguna''', ''Gay Harrotasunaren'' eguna izenarekin ere ezagutzen dena, urtero ospatzen da mundu osoan zehar.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=¡Feliz Día del Orgullo LGBT!|hizkuntza=es|data=2015-06-22|url=https://www.liberarte.co/blog/orgullo/feliz-dia-del-orgullo-lgbt/|aldizkaria=LIBERARTE|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt; Haren helburuak dira genero eta [[sexu aniztasun]]a ezagutzera ematea, kolektiboaren [[eskubide]]ak aitortzea eta jasaten duten diskriminazioa salatzea, [[d:l:L70653#S2|harrotasun]] sentimendua ere azalaraziz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Oficina de Turismo y Congresos de|abizena=Paris|izenburua=Marcha del Orgullo lésbico, gay, bi y trans (Ex-Gay Pride) - Fiesta - Oficina de turismo de Paris|hizkuntza=es|url=https://es.parisinfo.com/eventos-paris/135531/marcha-del-orgullo-lesbico-gay-bi-y-trans|aldizkaria=es.parisinfo.com|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;

[[Ekainaren 28]]a hautatu zen LGBT Harrotasunaren nazioarteko egun bezala [[1969]]an [[Stonewall Inn|Stonewallen]] ([[New York (estatua)|New York]], [[Ameriketako Estatu Batuak]]) [[Stonewalleko istiluak|gertatutako istiluak]] gogoratzeko, gertaera horrek eman baitzion hasiera askapen [[Homosexualitate|homosexualari]]. Herrialde batzuetan, Harrotasun egunaren ospakizuna ekainaren 28aren aurreko edo ondorengo larunbatera aldatzen da, hauteskundeekin edo ospakizun handiekin bat etorriz gero.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Diariocrítico.com|izenburua=Día del Orgullo Gay: ¿por qué se celebra el 28 de junio?|hizkuntza=es|url=https://www.diariocritico.com/orgullo-gay-por-que-se-celebra-28-de-junio|aldizkaria=Diariocrítico.com|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;

[[1970]]. urtetik ospatzen den arren, hainbat herrialdetako gobernuek ospakizunaren aurka egin dute publikoki.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El presidente moldavo, en contra de una marcha del orgullo gay en Chisinau|data=2017-05-18|url=https://www.lavanguardia.com/vida/20170518/422713368566/el-presidente-moldavo-en-contra-de-una-marcha-del-orgullo-gay-en-chisinau.html|aldizkaria=La Vanguardia|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=La primera medida de un Erdogan reforzado: adiós a la tradicional marcha del Orgullo en Estambul|data=2018-07-01|url=https://www.lavanguardia.com/vida/20180701/45556303120/la-policia-impide-la-tradicional-marcha-del-orgullo-gay-en-estambul.html|aldizkaria=La Vanguardia|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;

[[Hizkuntzalaritza|Hizkuntzaren]] arlotik hitz eginda, [[Harrotasun|“harrotasuna”]] bakoitzak bere buruarengan duen amodio propioa da, eta errespetua eta ardura izatea merezi duelako ideia. Horrek transmititu nahi du gizaki guztiek duintasuna daukatela eta ez dutela beren joera sexualengatik erasorik jasan behar.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=La Provincia-Diario de Las|abizena=Palmas|izenburua=Teror celebra el Día del Orgullo LGBT+|hizkuntza=es|url=https://www.laprovincia.es/gran-canaria/2018/06/28/teror-celebra-dia-orgullo-lgbt/1073168.html|aldizkaria=www.laprovincia.es|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;

== Historia ==


=== Stonewalleko istiluak ===
{{sakontzeko|Stonewalleko istiluak}}
[[LGBT|LGBT kolektiboaren]] eskubideen aldeko borroka [[1950eko hamarkada]]n hasi zen, mugimendu homofiloaren&lt;ref&gt;{{erreferentzia|url=http://www.williamapercy.com/wiki/images/Homophile.pdf|izenburua=|sartze-data=|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}&lt;/ref&gt; bidez, baina garai hartako LGBT elkarteek, autoritateari aurre egin beharrean, nahiago zuten onespena modu ordenatuan bilatzea.

[[1960ko hamarkada]]n, mugimendu sozialek indar handia hartu zuten Amerikako Estatu Batuetan: [[arrazismo]]aren aurkako borroka, [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo gerraren]] aurkako mugimenduak… Horrek LGBT aktibistek jarrera erradikal eta militanteagoa hartzea eragin zuen.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{erreferentzia|url=http://www.glbtqarchive.com/ssh/stonewall_riots_S.pdf|izenburua=Stonewall Riots|sartze-data=2019-03-01|egunkaria=|aldizkaria=glbtq archive|abizena=Matzner|izena=Andrew|egile-lotura=|hizkuntza=Ingelesa|formatua=PDF}}&lt;/ref&gt;

Mugimenduak indarra hartu zuen arren, gizarteak ez zituen onartzen, eta hainbat tabernatan biltzen ziren.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|url=http://rtve.es/v/1137476|izenburua=La Noche Temática. &quot;La rebelión de Stonewall&quot;. Avance|sartze-data=2019-03-01|egunkaria=RTVE|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=es|formatua=}}&lt;/ref&gt; Poliziak taberna horiek nahiko kontrolatuta zituen, eta askotan joaten ziren bertara, kolektiboko jendea biltzea “desordena publikoa” zelakoan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=History com|abizena=Editors|izenburua=Stonewall Riots|hizkuntza=en|url=https://www.history.com/topics/gay-rights/the-stonewall-riots|aldizkaria=HISTORY|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;

Normalean, [[Drag queen|''drag queen-''ak]] eta [[lesbiana]] “maskulinoenak”, bereziki zuriak ez baziren, atxilotu egiten zituzten, eta gizon zuriak begira geratu edo joan egiten ziren. Tabernen jabeei isuna jartzen zieten, baina ez zieten taberna ixten.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

1969ko ekainaren 28ko goizeko lehen orduetan, polizia New Yorkeko Stonewall Innera joan zen. Gau horretan, alkohola ilegalki saltzeagatik joan zen. Sarekada beti bezala hasi zen: polizia sartu, langileak atxilotu eta jendea botatzen hasi ziren.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=La rebelión de Stonewall|hizkuntza=eu|url=https://www.youtube.com/watch?v=Ry06C4FPUOc|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;

Baina egun horretan, Stonewallen eta inguruan zegoen jendeak normalean zeukan jarrera pasiboa alde batera utzi eta poliziaren aurka egin zuen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|url=https://www.youtube.com/watch?v=Ry06C4FPUOc|izenburua=La noche temática - Una historia con orgullo|sartze-data=2019-03-01|egunkaria=RTVE|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=es|formatua=}}&lt;/ref&gt; Txanponak botatzen hasi ziren, tabernarien eta poliziaren arteko eroskeria salatzeko, eta gero, harriak eta botilak ere jaurti zituzten. Poliziak jendea borrarekin jotzeari ekin zion, baina amaieran Stonewall barruan itxi behar izan ziren.

Gero eta jende gehiago hasi zen hurreratzen, eta istiluak handitzen joan ziren. Polizia gehiago gerturatu ziren, Stonewall barruko poliziak handik atera eta istiluak amaitzera. Gau horretan “Gay Pride” (gay harrotasuna) lelopean milaka manifestari atera ziren kalera, eta istiluak egon ziren poliziarekin, goizeko ordu txikiak arte. Aste horretan, protesta eta manifestazio gehiago izan zen kale hartan, baina gero eta txikiagoak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Stonewall-eko istiluak|url=https://www.argia.eus/multimedia/dokumentalak/stonewall-eko-istiluak|aldizkaria=Argia|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;

=== Lehenengo martxak ===
1969ko [[azaroaren 2]]an lehenengo harrotasunaren martxa egitea proposatu zen. Urtero, ekaineko azken larunbatean New Yorken batzea erabaki zuten, Stonewalleko istiluen oroimenez manifestazio bat egiteko. Proposatu zuten izena [[Christopher Street Liberation Day]] izan zen, istiluak gertatu ziren kalearen omenez.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Inside American Experience . American Experience . WGBH . How the Pride Parade Became Tradition {{!}} PBS|data=2016-04-22|url=https://web.archive.org/web/20160422105803/http://www.pbs.org/wgbh/americanexperience/blog/2011/06/09/pride-parade/|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt; 1970eko ekainaren 28an ospatu zuten.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Lacey|abizena=Fosburgh|izenburua=Thousands of Homosexuals Hold A Protest Rally in Central Park|hizkuntza=en-US|data=1970-06-29|url=https://www.nytimes.com/1970/06/29/archives/thousands-of-homosexuals-hold-a-protest-rally-in-central-park.html|aldizkaria=The New York Times|issn=0362-4331|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt; LGBT kolektiboko milaka pertsona batu ziren, “gayen indar eta harrotasun berria” aldarrikatzeko.

Hala ere, ez zen lehenengo martxa izan. Aurreko egunean, [[ekainaren 27]]an, [[Chicago Gay Liberation]] elkarteak martxa bat antolatu zuen. Jende askok ikusi zuen, hautatutako egun eta lekuagatik. Asteburu horretan, [[Los Angeles]]en eta [[San Frantzisko (Kalifornia)|San Frantziskon]] ere egin zituzten martxak.&lt;ref&gt;{{Cite news|abizena=|izena=|izenburua=|data=1970eko ekainaren 29a|egunkaria=&quot;The San Francisco Chronicle&quot;|formatoa=|hizkuntza=en|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;

Harrotasun martxak indar handia izan zuen, eta beste hainbat herrialdetako hiriburuetara iritsi zen. Konkretuki, [[Londres]], [[Paris]], [[Mendebaldeko Berlin]] eta [[Stockholm|Estokolmora]].


[[Fitxategi:Denbora lerroa LGBT.pdf|none|thumb|665x665px|LGBT harrotasunaren egunaren inguruan gertatutako gertaerarik garrantzitsuenak [[1969|1969.]] urtetik [[2011|2011.]] urtera arte.]]
&lt;br /&gt;
== Gaur egun ==
Martxak izaera [[Aktibismo|aktibista]] edo politikoa du gehienetan, bereziki onarpen gutxien dagoen herrialdeetan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Why Gay Pride Still Matters|hizkuntza=en-US|data=2018-05-17|url=https://travelsofadam.com/2018/05/gay-pride-still-matters/|aldizkaria=Travels of Adam (Hipster Blog)|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt; Onarpen handiagoko lekuetan erabat handiagoa da jai-giroa: [[desfile]]ak, ''drag queen-''ak, [[musika]], [[dantza]]riak… baina horietan ere, gehienetan, [[Hartutako Immuno Eskasiaren Sindromea|HIESaren]] eta LGBT kolektiboaren aurkako biolentziaren biktimak oroitzen dira. Harrotasun egunaren funtzio nagusia LGBT komunitatea ahalduntzea da, alde batetik beren izatea aitortuz eta, bestetik, beren aniztasuna eta kultura ospatuz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Brandan|abizena=Robertson|izenburua=Why Pride? An Explanation For Straight People|hizkuntza=en-US|data=2017-06-02|url=https://www.huffingtonpost.com/entry/why-pride-an-explanation-for-straight-people_us_5931ccdae4b0649fff2118ee|aldizkaria=Huffington Post|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt; [[Heteroarau]]arekin amaitzeko ateratzen dira kalera, urtean behin aho betez beren benetako nortasuna adierazteko. [[Elkartasun]]a ere bilatzen dute, komunitatearen ikarak gainditzeko asmoz. Martxa horretan egiten diren aldarrikapenei esker, hainbat aurrerapen lortu dira LGBT kolektiboaren alde, adibidez telebista saioetan eta filmetan gero eta presentzia handiagoa edukitzea.

&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;400&quot;&gt;
Fitxategi:Grafikoalgbt.png|Harrotasun egunaren parte hartzea [[Tel Aviv]] eta [[Madril]]en
Fitxategi:Mapa lgbt.png|LGBT harrotasunaren eguna munduan zehar.
&lt;/gallery&gt;

== Sinbolismoa ==

=== Banderak ===
&lt;gallery&gt;
Fitxategi:Bisexual Pride Flag.svg|Harrotasun [[Bisexualitate|bisexualaren]] bandera.
Fitxategi:Gay Pride Flag.svg|[[Homosexualitate|Gay]] harrotasunaren bandera
Fitxategi:Lipstick Lesbian flag without lips.svg|Harrotasun [[Lesbianismo|lesbikoaren]] bandera
Fitxategi:Transgender Pride flag.svg|[[Transgenero|Trans]] harrotasunaren bandera
&lt;/gallery&gt;

=== Beste batzuk ===
&lt;gallery&gt;
Fitxategi:Labrys-symbol-transparent.svg|[[Labrys]]-a. [[Zibilizazio minoiko]]arekin eta hainbat [[Greziar mitologia|jainko greziarrekin]] lotutako sinboloa da. Gaur egun, mugimendu [[Lesbianismo|lesbiko]] eta [[Feminismo|feministarekin]] lotzen da, irudikatzen duen indarra dela eta.
Fitxategi:Lambda-letter-lowercase-symbol-Garamond.svg|[[Lambda]] xehea, 1974tik mugimendu homosexualak sinbolotzat erabili duen [[Alfabeto greko|letra grekoa]].
Fitxategi:Behera begira dagoen hiruki beltza.png|[[Nazionalsozialismo|Naziek]] emakume lesbiana eta [[Prostituzio|prostitutak]] markatzeko erabiltzen zuten hiruki beltza, gaur egun lesbianismoa irudikatzeko erabiltzen dena.
Fitxategi:Hiruki arrosa.png|[[Nazionalsozialismo|Naziek]] gizon homosexualak markatzeko erabiltzen zuten hiruki beltza, gaur egun gizonezko homosexualitatea irudikatzeko erabiltzen dena.
&lt;/gallery&gt;&lt;gallery&gt;
Fitxategi:Double Mars symbol.svg|Bi [[Marte (mitologia)|Marteren]] sinbolo elkartuta, gizonezkoen homosexualitatea irudikatzen dutenak.
Fitxategi:Double Venus symbol.svg|Bi [[Venus (mitologia)|Venusen]] sinbolo elkartuta, emakumezkoen homosexualitatea irudikatzen dutenak.
Fitxategi:Gender sign.svg|Venusen eta Marteren sinboloa bateratzen dituen sinboloa, [[Transgenero|trans kolektiboa]] irudikatzen duena.
&lt;/gallery&gt;

== ''Europride'' hiriburua, urteka ==
''Europride'' [[EPOA]]k [[1992]]. urtean hasi zuen ekitaldi bat da, LGBT pertsonek aniztasuna eta ikusgaitasuna lortzeko helburuarekin.

Hona hemen ''Europride''-ren hiriburua, urtero [[1992]]etik [[2021]]era arte:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=About EuroPride|hizkuntza=en-US|url=http://epoa.eu/europride/about-europride/|aldizkaria=EuroPride - European Pride Organisers Association|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;
{| border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0 1em 0 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 91%;&quot;
|-style=&quot;background:#cce5ff&quot;
! Edizioa
! Urtea
! Hiria
! Antolaketa
! Gaia
! Datak
! Jendea
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 1.
! 1992
| {{bandera|Erresuma Batua}} -[[Londres]]
|.....
|.....
|.....
|.....
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 2.
! 1993
| {{bandera|Alemania}} - [[Berlin]]
|.....
|.....
|.....
|.....
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 3.
! 1994
| {{bandera|Herbehereak}} - [[Amsterdam]]
|.....
|.....
|.....
| ~67.000
|-
! -
| 1995
| colspan=5| ''ez zen ospatu''
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 4.
! 1996
| {{bandera|Danimarka}} - [[Kopenhage]]
|.....
|.....
|.....
|~35.000
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 5.
! 1997
| {{bandera|Frantzia}} - [[Paris]]
|.....
|.....
||.....
|~300.000
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 6.
! 1998
| {{bandera|Suedia}} - [[Estokolmo]]
|.....
|.....
|.....
|.....
|-
! -
| 1999
| colspan=5| ''ez zen ospatu''
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 7.
! 2000
| {{bandera|Italia}} - [[Roma]]
| Circolo di Cultura Omosessuale Mario Mieli -|Circolo di Cultura Omosessuale Mario Mieli&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Circolo di Cultura Omosessuale Mario mieli|url=http://www.mariomieli.org/|aldizkaria=www.mariomieli.org|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;
|''&quot;In Pride We Trust&quot;''
| Uztailak 1 - 8
| ~500.000
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 8.
! 2001
| {{bandera|Austria}} - [[Viena]]
|.....
|.....
|.....
|.....
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 9.
! 2002
| {{bandera|Alemania}} - [[Colonia (Alemania)|Kolonia]]
| Kölner Lesben- und Schwulentag e.V. (KLuST)
|''&quot;Cologne celebrates diversity&quot;''
| Ekainak 15 - Uztailak 7
| ~1.200.000
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 10.
! 2003
| {{bandera|Erresuma Batua}} -[[Manchester]]
|.....
|.....
|.....
|.....
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 11.
! 2004
| {{bandera|Alemania}} -[[Hanburgo]]
|.....
|.....
|.....
|~500.000
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 12.
! 2005
| {{bandera|Norvegia}} -[[Oslo]]
| Europride Oslo As
|.....
| Ekainak 18 - 27
| 70-100.000
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 13.
! 2006
| {{bandera|Erresuma Batua}} - [[Londres]]
|.....
|.....
|.....
|.....
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 14.
! 2007
| {{bandera|Espainia}} - [[Madrid]]
| [[COGAM|Organización del Colectivo LGTB de Madrid]]
|''&quot;Now Europe, Equality is possible&quot;''
| Ekainak 22 - Uztailak 2
| ~2.500.000
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 15.
! 2008
| {{bandera|Suedia}} - [[Estokolmo]]
| [[Stockholm Pride|Stockholm Pride Agency]]&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
|''&quot;Swedish Sin Breaking Borders&quot;''
| Uztailak 2 - Abuztuak 3
| ~80.000
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
!  16.
! 2009
| {{bandera|Suedia}} - [[Zürich]]
| [[EuroPride 09 Organising Association]]&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Stockholm Pride English|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=|url=https://www.stockholmpride.org/en/|aldizkaria=Stockholm Pride|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;
|''&quot;Celebrating 40 years with Pride&quot;''
| Maiatzak 2 - Ekainak 7
| ~100.000
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 17.
! 2010
| {{bandera|Polonia}} - [[Varsovia]]
| Equality Foundation (Fundacja Równości)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Wayback Machine|data=2013-06-18|url=https://web.archive.org/web/20130618100724/http://rownosc.org/#|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;
|''&quot;Freedom, equality, tolerance!&quot;''
| Uztailak 7 - 17
| 8.000 - 15.000&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=8 tysięcy osób uczestniczyło w warszawskiej EuroPride|hizkuntza=pl|data=2010-07-17|url=https://www.wprost.pl/kraj/202438/8-tysiecy-osob-uczestniczylo-w-warszawskiej-europride.html|aldizkaria=WPROST.pl|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Radio Poland :: News from Poland|url=http://thenews.pl/national/artykul135852_warsaws-first-europride-a-success.html|aldizkaria=thenews.pl|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 18.
! 2011
| {{bandera|Italia}} - [[Roma]]
| [[Circolo di Cultura Omosessuale Mario Mieli]] 
|''&quot;Build Your Pride!&quot;''
| Ekainak 2 - 12
| ~1.000.000
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 19.
! 2012
| {{bandera|Erresuma Batua}} - [[Londres]]
| [[Pride London]]
|.....
| Ekainak 23 - Uztailak 8
|.....
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 20.
! 2013
| {{bandera|Frantzia}} - [[Marsella]]
| LGP Marseille
|''&quot;L'Europe en marche pour l'égalité - Europe on the move for equality !&quot;''
| Uztailak 10 - 20
|  .....
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 21.
! 2014
| {{bandera|Norvegia}} - [[Oslo]]
|Oslo pride AS
| &quot;Rise up&quot;
| Ekainak 20 - 29
|  .....
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 22.
! 2015
| {{bandera|Letonia}} - [[Riga]]&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Pride.Lv - Par SKAPI|url=https://www.pride.lv/lv/skapiseu-par-skapi/|aldizkaria=www.pride.lv|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;
| LGBT and their friends association MOZAIKA&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Jaunumi: LGBT un viņu draugu apvienība &quot;Mozaīka&quot;|data=2013-10-10|url=https://web.archive.org/web/20131010040704/http://mozaika.lv/|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;
|.....
| Ekainak 15 - 21
| ~5.000
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 23.
! 2016
| {{bandera|Herbehereak}} - [[Amsterdam]]&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Mayke|abizena=Blok|urtea=|izenburua=Europride 2016 naar Amsterdam|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=|data=2013-09-28|url=https://www.volkskrant.nl/gs-b57b37b9|aldizkaria=de Volkskrant|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;
|.....
|&quot;I Need A Miracle&quot;
|Uztailak 30 - Abuztuak 7
| ~560.000
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 24.
! 2017
| {{bandera|Espainia}} - [[Madrid]]&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Madrid to host 2017 World Gay Pride|hizkuntza=en-gb|data=2012-10-08|url=https://www.gaystarnews.com/article/madrid-host-2017-world-gay-pride081012/|aldizkaria=Gay Star News|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;
|[[COGAM|Organización del Colectivo LGTB de Madrid]]
|''&quot;Por los derechos LGTBI en todo el mundo&quot;''
|Ekainak 23 - Uztailak 2
| ~3.000.000
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 25.
! 2018
| {{bandera|Suedia}} -[[Estocolmo]] eta [[Göteborg|Gotenburgo]]
|Stockholm Pride&lt;br&gt;West Pride (Gotenburgo)
|''&quot;Two Cities, One Festival - for a United Europe&quot;''
|Uztailak 27 - Abuztuak 19
| ~80.000
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 26.
! 2019
| {{bandera|Austria}} - [[Viena]]
|HOSI Wien
|''&quot;Visions of Pride&quot;''
|Ekainak 1 - 16
|  .....
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 27.
! 2020
| {{bandera|Grezia}} - [[Salonika]]
|Thessaloniki Pride
|''&quot;Welcome to the future, where everyone can join&quot;''
|Ekainak 20 - 28
|  .....
|-style=&quot;background:#ebf4fa&quot;
! 28.
! 2021
| {{bandera|Danimarka}} - [[Kopenhage]]
|Copenhaguen Pride&lt;br&gt;Copenhaguen 2021
|''&quot;You Are Included&quot;''
|  .....
|  .....
|}

== WorldPride ==
&lt;br /&gt;&lt;gallery heights=&quot;400&quot; mode=&quot;packed&quot;&gt;
Fitxategi:WORLDPRIDE.pdf|WorldPride-a non ospatu den eta non ospatuko den.
&lt;/gallery&gt;

== Harrotasun eguna Euskal Herrian ==
{{sakontzeko|LGBT Harrotasunaren Nazioarteko Eguna Euskal Herrian}}

[[1977]]ko [[azaroaren 25]]ean izan zen LGBT kolektiboak [[Euskal Herria|Euskal Herri]]an&lt;nowiki/&gt; antolatu zuen lehenengo manifestazioa. Arriskugarritasun eta Birgizarteratze Legearen&lt;ref&gt;{{erreferentzia|url=https://www.boe.es/boe/dias/1970/08/06/pdfs/A12551-12557.pdf|izenburua=|sartze-data=|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}&lt;/ref&gt; kontra egin zuten,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|url=http://www.euskadi.eus/contenidos/informacion/lgtbi_memoria/eu_def/adjuntos/EH-PAP-0015-014_1.PDF|izenburua=AGELa indargabetzeko komunikatua, 1978an|sartze-data=2019-03-01|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=es|formatua=}}&lt;/ref&gt; homosexualitatea zigortzen baitzuen. 4.000 lagun inguru bildu ziren, eta poliziak manifestazioa sakabanatu egin zuen. Azaroan izan zen arren, LGBT kolektiboko kideek Euskal Herriko lehenengo harrotasun eguna izan zela aitortzen dute.

[[1978]]ko [[ekainaren 24]]an Euskal Herriko Gay Harrotasuneko lehen manifestazio ofiziala izan zen. [[EHGAM]]ek (Euskal Herriko Gay Askapen Mugimenduak)&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=EHGAM, MOVIMIENTO DE LIBERACIÓN GAY-LES DE EUSKAL-HERRIA|hizkuntza=es|data=2014-03-17|url=https://foroderechoshumanos.org/ehgam-movimiento-de-liberacion-gay-les-de-euskal-herri/|aldizkaria=Foro Derechos Humanos|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia|url=http://www.euskadi.eus/contenidos/informacion/lgtbi_memoria/es_def/adjuntos/PropNoDeLey_1981.pdf|izenburua=EHGAMen legalizazioa eskatzen zuen proposamena, 1982an|sartze-data=2019-03-01|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=euskara|formatua=}}&lt;/ref&gt; antolatu zuen [[Bilbo]]n. [[Herrialde anglosaxoi]]etan bezala, 28tik hurbilen zegoen asteburuan egin zuten. [[1979]]an 22an eta 23an egin zituzten ospakizunak, ostiralean agerraldia eta larunbatean jaia.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|hizkuntza=es|izenburua=GAY HOTSA 11|urtea=1982|abizena=|izena=EHGAM|orrialdeak=|orrialdea=5|argitaletxea=|ISBN=}}&lt;/ref&gt;

[[Donostia]]n ere antolatu zuten manifestazioa egun berean. [[Tutera]]k ere ospatu zuen urte hartako ekainean. [[Gasteiz]]ek eta [[Iruñea]]k [[1980ko hamarkada]]n ospatu zuten lehenengoz.

Gaur egun, [[Hego Euskal Herria|hegoaldeko]] lau hiriburuetan egiten da manifestazio bana, 28an. [[Biarritz]]en, berriz, bi aste lehenago egiten da, beti larunbatean. Beste herri edo hiri txikietan ere egiten dira manifestaldi eta aldarrikapenak, urtearen arabera.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Sopelako Udala - Ekainak 28, Nazioarteko Sexu Askapenerako Eguna|url=http://www.sopelaudala.org/index.php/eu/gizarteekintza-albisteak/857-ekainak-28-nazioarteko-sexu-askapenerako-eguna|aldizkaria=www.sopelaudala.org|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt; Gaur egun [[LGBT mugimendua]]ren aldeko talde askoren artean antolatzen dira martxak.

[[2015]]. urtetik aurrera, Bilbon [[Pride|''Pride''-a]] antolatzen da 28aren astean edo aurrekoan, [[Bilboko Udala]]ren eta [[Bizkaiko Diputazioa]]ren diru-laguntzarekin. Ekitaldi horiek ikuspegi turistiko eta komertziala dute eta, beraz, alde aldarrikatzailea ezkutuan gelditzen da. [[2019]]ko irailean, EPOA (European Pride Organisers Association) izeneko [[erakunde pribatu]]ak antolatuta, nazioarteko bilera egingo dute Bilbon, [[EuroPride|''EuroPride''-a]] Bilbon ospatzeko asmoa baitago [[2022]]an.&lt;gallery heights=&quot;200&quot; widths=&quot;200&quot;&gt;

Fitxategi:LGBT manifestazioa Gasteizen.jpg|LGBT harrotasun eguneko manifestazioa Gasteizen
&lt;/gallery&gt;

== Kritika ==
Azken urteotan, LGBT kolektiboko aktibistek egunaren formatua kritikatu egin dute, haren izaera kritikoa galdu delako. Haien hitzetan, 1980ko hamarkadan bizi izan zen mugimenduaren ''boom-''ak izaera aldarrikatzailea geldiarazi zuen, eta [[kapitalismo]]arentzat komenigarria zen eredua zabaldu. Horren ondorioz [[askatasun]] faltsu baten irudia sortu dela diote, jada haien [[eskubide]]engatik borrokatu behar ez balute bezala. Horrela, kolektiboaren benetako egoera apaindu ez ezik, arau heteropatriarkala betetzen ez dutenen ([[Transexualismo|trans]] komunitatearen eta [[Bisexualitate|bisexualen]]) ikusgaitasuna arrisku larrian jarri ere egin zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=The|abizena=Establishment|izenburua=The Capitalist Appropriation Of Gay Pride|data=2016-06-30|url=https://medium.com/the-establishment/the-capitalist-appropriation-of-gay-pride-150fc6111326|aldizkaria=The Establishment|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;

Horretaz gain, harrotasun egunean sortu diren estereotipoekiko kritikak ere badaude, egun horretan bakoitzaren izaera aldarrikatzeko eskubidea sendotu nahi dutelako, estereotipotan sartu beharrik gabe.

=== Kapitalismo arrosa ===
[[Kapitalismo arrosa]] [[sistema kapitalista]]k LGBT mugimendua etekin ekonomikoak lortzeko erabiltzea da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Capitalismo rosa - Definición, qué es y concepto|hizkuntza=es|data=2017-03-30|url=https://economipedia.com/definiciones/capitalismo-rosa.html|aldizkaria=Economipedia|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt; Harrotasun egunaren eragina handiagoa egiten den heinean, gero eta [[marka]] eta [[enpresa pribatu]] gehiago interesatzen dira, etekina modu errazean ateratzeko asmoz.

Kapitalismo arrosak [[slaktivismo]]a (“[[besaulkiko aktibismo]]a” edo aktibismo ahula) praktikatzen du askotan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Alex|abizena=Abad-Santos|izenburua=How LGBTQ Pride Month became a branded holiday|data=2018-06-25|url=https://www.vox.com/2018/6/25/17476850/pride-month-lgbtq-corporate-explained|aldizkaria=Vox|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt; Kontzientzia sortzean baino ez da oinarritzen, eta kausari ez dio ia laguntza ekonomikorik ematen (askotan saltzaileek etekin osoaren ehuneko txikia (%10-25) baino ez dute donatzen). Hala ere beren irudia garbitzeko aprobetxatzen dute, ''[[pinkwashing]]'' deritzona. Horretaz gaiz, horrek benetako kausaren zergatia eta helburuak lausotzen ditu, kolektiboa hamaika eskubideren alde borrokatzen baita, eta [[multinazional]]ek gutxi batzuk baino ez baitituzte aldarrikatzen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Stephan|abizena=Dahl|izenburua=The rise of pride marketing and the curse of ‘pink washing’|hizkuntza=en|url=http://theconversation.com/the-rise-of-pride-marketing-and-the-curse-of-pink-washing-30925|aldizkaria=The Conversation|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;
=== Harrotasun kritikoa ===
Kapitalismo arrosaren aurka egiteko, [[Harrotasun Kritiko]]a jaio zen [[2006]]an. Harrotasun Kritikoa ospatzen dutenen hitzetan, gaur egungo LGBT Harrotasuna “[[merkatilizatu]]ta” dago. 2011ko Harrotasunari emandako diruaren %60,5 laguntzaile pribatuek eman zuten.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=AEGAL. Comercio, ocio, cultura y turismo gayfriendly - Cómo se financia|url=http://www.aegal.es/mado/financiacion|aldizkaria=www.aegal.es|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt; 2006an Madrileko Harrotasun Kritikoan parte hartu zutenek LGBT egunaren izaera aldarrikatzailea galdu zela uste zutela ageri utzi zuten.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=LGTBI|izenburua=El otro Orgullo: feminista, crítico y enfrentado a &quot;la mercantilización&quot; del World Pride|hizkuntza=es|url=https://www.eldiario.es/sociedad/Orgullo-Critico-mercantilizacion-World-Pride_0_657584367.html|aldizkaria=eldiario.es|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;

Ekainaren 28an hainbat taldek agerraldiak egin zituzten “Harrotasuna urratzea da” lelopean. Mugimendu horrek bere burua erradikal, [[Feminismo|feminista]] eta [[Arrazismo|arrazakeriaren]] aurkakotzat izendatzen du. Haren helburua jatorrira joatea da, aldarrikapenera, [[protesta]]ra. [[Inklusibitate|Inklusiboagoak]] ere izan nahi dute, erosteko ahalmen erdia edo handia duten gizon zuri gayak protagonistak direla uste dutelako.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=LGTBI|izenburua=El Orgullo Crítico toma la calle: &quot;El Orgullo no se vende, se defiende&quot;|hizkuntza=es|url=https://www.eldiario.es/sociedad/Orgullo-Critico-marcha-multitudinaria-defiende_0_787071801.html|aldizkaria=eldiario.es|sartze-data=2019-03-01}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==
* [[Sexu berekoen arteko ezkontza]]
* [[LGBT askapen mugimendua]]
* [[Homofobiaren, Transfobiaren eta Bifobiaren Aurkako Nazioarteko Eguna]]&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;400&quot;&gt;
Fitxategi:LGBT Harrotasuna.pdf
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:LGBT]]
[[Kategoria:Nazioarteko egunak]]</text>
      <sha1>j1m7cqgvsrpjbbeb68amxqvckbzmm86</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lactarius controversus</title>
    <ns>0</ns>
    <id>881507</id>
    <redirect title="Esneki zuri-orriarrosa" />
    <revision>
      <id>9005995</id>
      <parentid>6766396</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:07:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Esneki zuri-orriarrosa]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="38" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Esneki zuri-orriarrosa]]</text>
      <sha1>6zqx8gw9ul9h7qcazb7besflr0qsf4z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pagadi-esneki berde</title>
    <ns>0</ns>
    <id>881508</id>
    <revision>
      <id>9005450</id>
      <parentid>8821643</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T11:59:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorion</username>
        <id>44278</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Zorion wikilariak «[[Pagardi esneki berde]]» orria «[[Pagadi-esneki berde]]» izenera aldatu du: euskarazko izena</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2862" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa
|izena= Pagardi esneki berdea
|taxon = Lactarius blennius
}}
'''Pagardi esneki berdea''' (''Lactarius blennius'') [[Russulaceae]] familiako [[onddo]] bat da.&lt;ref&gt;{{Erref-EHko onddoak}}&lt;/ref&gt;

Janezina.

== Deskribapena ==
'''Kapela:''' 3 eta 10 cm. arteko diametrokoa. Hasieran ganbila, baina laster zabaltzen da eta pixka bat zilbor forma hartzen du, azkenean inbitu formara pasatzeko. Ertza mehea eta kiiribildua. Azala oso likatsua eta distiratsua. Gris-marroi-oliba kolorekoa, bazter argiagoarekin eta zirkulu zentrokideetan dauden orban txiki ilunagoekin.

'''Orriak:''' Itsatsiak edo apur bat dekurrenteak, estu eta meheak, zuri-krema kolorekoak eta ukitzean grisez zikintzen dira.

Orri dekurrenteak: hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orriak.

'''Hanka:''' Gaztetan oin betea, gero hutsa, likatsua eta kolore gris-berdexkakoa, kapela baino zurbilagoa  eta orban txiki ilunagoekin.

'''Haragia:''' Lodia, hauskorra, zurixka, baina gris-berdexka kapelaren azalpean eta oinaren azalaren azpian. Ez du usain nabarmenik eta zapore garratza du.

Esne oso ugari, zuria, gero gris-olibara pasatzen dena eta garratza.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Lotina, Roberto|urtea=1985|izenburua=Mil setas ibericas.|argitaletxea=Diputacion foral de vizcaya|orrialdea=148|ISBN=84-505-1806-7|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

'''Etimologia:''' Lactarius terminoa lac, lactis, esnetik dator; esneari dagokio. Latex-a jariatzen duelako ebakitzean edo haustean.

== Jangarritasuna ==
Ezinda jan haragiaren minagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Palacios Quintano Daniel|urtea=2014|izenburua=Disfrutando con las setas|argitaletxea=Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa|orrialdea=418|ISBN=978-84-617-0196-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Nahasketa arriskua ===
Lactarius fluens-ekin, baina hau haundiagoa da, kapela oso zonatua du eta latex-a ez da gris bihurtzen. Lactarius circellatus antzekoa da, baina kapela zonatua du eta orriak kolore hori-okre kolorekoak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo|urtea=1987|izenburua=Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color|argitaletxea=Iberduero|orrialdea=524|ISBN=524|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

== Sasoia eta lekua ==
Udan eta udazkenean agertzen da, baso nahasietan talde handiak osatuz, pagadietan batez ere.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Cetto, Bruno|urtea=1987|izenburua=Guia de los hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A. Barcelona|orrialdea=365|ISBN=84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

'''Banaketa eremua:''' Europa.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Euskal Herriko perretxiko eta onddoak}}

[[Kategoria:Russulaceae]]
[[Kategoria:1838. urtean deskribatutako taxoiak]]
[[Kategoria:Perretxiko ez jangarriak]]
[[Kategoria:Elias Magnus Friesek deskribatutako taxoiak]]</text>
      <sha1>smhjcvcuvhej1qq1qixr91yysvczzuv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lactarius blennius</title>
    <ns>0</ns>
    <id>881509</id>
    <redirect title="Pagadi-esneki berde" />
    <revision>
      <id>9005455</id>
      <parentid>6766398</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:01:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorion</username>
        <id>44278</id>
      </contributor>
      <comment>Birbideraketaren helburua «[[Pagardi esneki berde]]» orritik «[[Pagadi-esneki berde]]» orrira aldatu da</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU[[Pagadi-esneki berde]]</text>
      <sha1>4ty9nzun27z9hb2wkm2qo0z5i22trhd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Unai Cuadrado</title>
    <ns>0</ns>
    <id>885139</id>
    <revision>
      <id>9005466</id>
      <parentid>9005312</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:07:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreferentziak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1630" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Unai Cuadrado Ruiz de Gauna''' ([[Eribe]], {{data|1997|9|26}} - ) arabar txirrindularia da. 2019z geroztik txirrindulari profesionala da eta ez du garaipenik lortu.&lt;ref name=&quot;R1&quot;&gt;{{erreferentzia|hizkuntza=es|url=https://www.naiz.eus/eu/hemeroteca/gara/editions/2018-05-29/hemeroteca_articles/unai-cuadrado-encuentra-resultados-a-su-apuesta|izenburua=Unai Cuadrado encuentra resultados a su apuesta|egunkaria=naiz.eus|data=2018-05-29|izena=Joseba |abizena=Iturria}}&lt;/ref&gt;

== Palmaresa ==
'''2017'''
* Euskal Herriko errepideko txapelketa
* 3. [[Eusebio Vélez Saria]]n
'''2018'''
* [[Etxaniz Memoriala]]
* 2. [[San Juan Sari Nagusia]]n
* 2. [[Loinaz Proba]]n
* 2. [[Oñati Saria]]n

== Emaitzak ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- style=&quot;background:#eee;&quot;
!Itzuli Handia
!2019
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey pink.svg|20px]] '''[[Italiako Giroa]]'''
|—
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey yellow.svg|20px]] '''[[Frantziako Tourra]]'''
|—
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey red.svg|20px]] '''[[Espainiako Vuelta]]'''
|-
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Legenda
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|—||Ez zuen parte hartu
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|DSK||Deskalifikatua
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|UT||Utzi
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==

{{Bizialdia|1997ko||Cuadrado, Unai}}

{{Biografia zirriborroa|Araba}}

[[Kategoria:Zigoitiarrak]]
[[Kategoria:Arabako txirrindulariak]]</text>
      <sha1>hlbfkzohqlphufpr1mnv3niowas9q5p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Cluedo</title>
    <ns>0</ns>
    <id>892602</id>
    <revision>
      <id>9005598</id>
      <parentid>8975575</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:30:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11282" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Cluedo Clue pack logo.png|thumb]]
[[Fitxategi:Grand Central standard class Mk3 2.jpg|thumb]]
[[Fitxategi:PC Jonas Mizen Discovers Mary Ann Nichols 31 August 1888A.jpg|thumb]]

'''Cluedo''' edo '''clue''', [[1949]]&lt;nowiki/&gt;an [[Waddingtons]] enpresak argitaratutako mahai-jokoa da. [[Anthony Ernest Pratt]]&lt;nowiki/&gt;ek,  Birminghameko musikari eta lantegi bateko langile batek, asmatu zuen, bere emaztearekin batera, argitaratu baino lehen, zehazki bost urte lehenago, Murder izenarekin. Hilketa baten ikerketari buruzko joko ideia [[patentatu]] nahi zuten. Bikoteak enpresa bati erakutsi zion jokoa, eta, beste itzulingururik gabe, enpresak jokoa argitaratzea onartu zuen, baina izena aldatuz. Clue ([[arrasto]]) eta Ludo (jolastu) hitzak elkartuz. [[Parker Brothers]] enpresak jokoaren eskubideak lortu zituen Amerikan '''Clue''' gisa argitaratzeko. Aurrerago, [[Hasbro|Hasbrok]] bi konpainiak erosi zituen (Waddingtons eta Parker Brothers), eta jokoaren eskubideak bereganatu.

Joko honen helburua [[hilketa]] bat ebaztea da. Horretarako, jokalari bakoitzak istorioaren trama osatzen duten pertsonaietako baten [[Rol-joko|rola]] hartu behar du.

Jokalari bakoitzak irudimena probatu beharko du hiltzailea aurkitzeko,  bera desbideratzen saiatzen den bitartean.
[[Fitxategi:Cluedo board.svg|thumb]]
Belaunaldiz belaunaldi gehien jokatu den [[mahai-jokoetako]] bat da&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=wegame|izenburua=Qué es un Cluedo en vivo y que caracteriza a esta experiencia|hizkuntza=es|url=https://wegame.es/que-es-el-cluedo-en-vivo/|aldizkaria=WeGame|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Edukiak ==

=== Piezak ===

*''[[Joko-taula]]''
* [[Dado|''Dado bat'']]
* [[Bloc|''Detektibeen orri blok-a'']]
* ''Gutun sekretua''
* ''Susmagarrien [[6]] fitxa''
* ''[[21]] txartel''
* ''[[6]] arma hiltzaile''

[[Fitxategi:Klūdo.jpg|thumb|238x238px|Cluedoko txartel batzuk]]Sei susmagarri posible daude (cluedo bakoitzean), kolore bakoitzari bat egokitzen zaio, Cluedo klasikoan:
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Ingelesez
!Euskaraz
!Gazteleraz
!Koloreak
|-
|Miss Scarlett
|Eskarlata Andrea
|Srta Escarlata
|gorria
|-
|Colonel Mustard
|Mostaza Koronela
|Coronel Mostaza
|horia
|-
|Miss. Peacock
|Hegazterren Andrea
|Sr Blanco
|zuria
|-
|Mr. Green 
|Berde Jauna
|Sr Verde
|berdea
|-
|Miss. White
|Zuri Jauna
|Sr Blanco
|zuria
|-
|Plum Teacher
|Arana Andereñoa 
|Profesora Moradillo
|bioleta
|}
=== Gelak ===
[[Bederatzi]] gela daude hilketa gerta daitekeen etxean. Izkinetako [[lau]] geletako bakoitzak pasarte sekretu bat du, maparen [[diagonalean]] dagoen gelara eramaten duena. Erdiko gelak sarbidea debekatuta du. Koloretako espazioek jokalari bakoitzaren susmagarriaren fitxari dagokion kanpoko perimetroa inguratzen dute. Pertsonaia bakoitza dagokion kolorean hasten da.

=== '''Armak''' ===

==== Hilketa egin ahal izateko  sei arma erabil daitezke: ====

* Berunezko hodia
* Labana
* Soka
* Argimutila
* Pistola
* Giltza ingelesa

=== Rolak ===
[[Fitxategi:Hry a hlavolamy 2009 - Cluedo 0173u.jpg|thumb|305x305px]]
* Hiltzailea
* Lekukoa
* Konplizea
* Bekataria
* Defensorea
* Inspektorea

== Jarraibidea ==
Jokalari bakoitzak pertsonaiaren [[pieza]] bat aukeratuko du. Adibidez, partida batean [[hiru]] jokalari bakarrik badaude, hiru pertsonaia bakarrik aukeratu ahal izango dira. Batek karta motaren arabera sailkatu eta multzo-karta bakoitza buruz behera nahastuko du.

Begiratu gabe, [[Susma|susmagarriaren]] karta, [[arma]] karta eta [[gela]] karta hartuko dute eta gutun-azal sekretuan sartuko dituzte. Gero, norbaitek gainerako kartak elkarrekin nahastuko ditu, eta jokalariei banatuko dizkie [[Erloju orratzen noranzko|erloju orratzen noranzkoan]] kartak amaitu arte.

Garrantzitsua da hiltzailearen arma ausaz gela batean jartzea eta bat baino gehiago ez jartzea gela bakoitzean. Hala ere, '''Cluedoren''' bertsio moderno batzuek areto espezifiko batzuetan egokitzen dituzte armak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=We Are|abizena=Games|izenburua=Cómo Jugar al Cluedo: La Guía Definitiva|hizkuntza=es|data=2015-06-19|url=https://www.wearegames.es/como-jugar-al-cluedo-la-guia-definitiva/|aldizkaria=We Are Games|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cluedo: Cómo jugar al Cluedo – Instrucciones y reglas 🥇 🥇|url=https://www.eljuegodemesa.com/como-jugar-a-cluedo/|aldizkaria=www.eljuegodemesa.com|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Arauak&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Annie Collyer|abizena=published|izenburua=How to play Cluedo?|hizkuntza=en|data=2020-11-05|url=https://www.realhomes.com/news/how-to-play-cluedo|aldizkaria=Real Homes|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=How to Play Clue (Cluedo)|hizkuntza=en|url=https://www.wikihow.com/Play-Clue-(Cluedo)|aldizkaria=wikiHow|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; ==

==== Hasi baino lehen ====

* Hiru karta aukeratu, kategoria bakoitzeko bat, inork ikusi gabe, eta jarri gutun azal konfidentzialean, gero taularen erdian jarri.
* Susmagarriak taula esleitutako eremuan jarri. (Jokalari bakoitza susmagarria da.) Taularen gainean beti jartzen dira susmagarri guztiak, edozeinek egin zezakeelako hilketa.
* 6 arma jarri bakoitza bere gelan
* Kartak nahastu eta jokalarien artean buruz behera banatu.
* Jokalari bakoitzak bere kartak begiratzen ditu eta bere libretan bere esku dituenak idazten ditu, horrela erruduna nor den ondorioztatu ahal izango baitu. Eskura dituzun kartak automatikoki irtenbide posibleetatik ezabatzen dira.

==== Joko bitartean ====

* Escarlata Andrea hasten da, gero ezkerreko jokalariak jarraitzen dio.
* Taulan mugitzeko, bi modu dituzu: dadoak edo pasarte sekretu bat.
* Dadoekin: Dadoak jaurti eta pieza mugitu dadoak adierazten duen zenbakira. Mugimenduak bertikalak edo horizontalak izan daitezke. Inoiz ez modu diagonalean.  Helbidea alda dezakezu, baina ezin zara gela berean bi aldiz egon, ezta beste susmagarri batek okupatutako batean amaitu ere.
* Pasarte sekretuak erabiliz:  Taularen izkinetako gelek pasarte sekretu batzuk dituzte.  Gela horietako batean bazaude, pasaje sekretua erabil dezakezu.
* Gela bateko atea susmagarri batek blokeatzen badu, ezin izango duzu zeharkatu jokalaria mugitu arte.
* Gela batean sartzean, krimena nork eta zein armarekin egin den iradokia behar duzu. Hori egiteko, susmagarria uste duzun pertsonaia eta erabili duen arma bertako gelara eraman behar dituzu.
* Beste jokalariak defendatu  behar dira. Susmagarri den ezkerreko aldean dagoen jokalaria hasten da.
* Jokalariak iradoki zenituen elementuetako  kartaren bat badu, ezkutuan erakutsiko dizkizu. Horrela, zure libretan oharrak apuntatu ahal dituzu eta aukerak ezabatuko dituzu. Norbaitek frogatzen badu zure iradokizuna faltsua dela, jokoak ohi bezala jarraitzen du, baina inork ez badu egiaztatzen edo zure libretan dagonarekin krimenaren soluzioa baduzu, salaketa jar dezakezu.

==== Jokoaren amaiera ====
Salaketa egiteko ez da beharrezkoa krimena zuk uste duzun gelan egotea. Akusazio bat behin bakarrik egin daiteke jokoan. Zure salaketa ona bada partida irabazten duzu, ez baduzu asmatzen, ezin izango duzu beste salaketarik egin, ezta taulan mugitu ere, eta zure gutunak erakutsi behar dituzu iradokizun bat ezeztatzeko.

== Telebista &lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Clue (Serie de TV) (2011)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film181202.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cluedo|argitaletxea=Action Time, Granada Television, Waddingtons Games|data=1990-07-25|url=https://www.imdb.com/title/tt0101068/|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Películas parecidas a El juego de la sospecha (Cluedo) {{!}} Mejores recomendaciones|hizkuntza=es|url=https://parecidas.com/peliculas/6649-el-juego-de-la-sospecha-cluedo|aldizkaria=parecidas.com|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; ==
[[1985]]&lt;nowiki/&gt;ean [[Jonathan Lynn|Jonathan Lynnek]] '''Clue''' izeneko filma argitaratu zuen, jokoaren argumentu bera zuena, [[komedia]] pixka bat barne. Horrek ekarri zuen [[1999]] urtean jokoan oinarritutako  [[serie]] eta [[Film (zinema)|film]]  asko sortzen hastea. Adibidez, [[Alfred Hitchcock|Alfred Hitchcock-en]] Rope filma, hobetu ezinezko krimen bati buruzkoa. Murder by Death ere, [[Robert Moore]] zuzendua,eta Rian Johnson-en  Knives Out ere Cluedon inspiratutako film ezagunen artekoak dira. Film ezagun horien artean, Clue izeneko telesail bat atera zuten 2011n, Terry McDonoughek zuzendua.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=clue serie tv - Google Bilaketa|url=https://www.google.com/search?q=clue+serie+tv&amp;oq=clue+serie+tv&amp;aqs=chrome..69i57j0i22i30l5j69i60j69i61.2911j0j7&amp;sourceid=chrome&amp;ie=UTF-8|aldizkaria=www.google.com|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Un cadáver a los postres (1976)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film665041.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Bertsio ezberdinak&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Los juegos de mesa de Cluedo con temáticas sorprendentes|hizkuntza=es|data=2021-11-28|url=https://srunners.com/juego-de-mesa-cluedo-con-tematicas-sorprendentes/|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Comprar versiones cluedo 🥇 【 desde 8.34 € 】 {{!}} Mr juegos de mesa|url=https://www.mrjuegosdemesa.es/versiones-cluedo/#!|aldizkaria=www.mrjuegosdemesa.es|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; ==
* '''''Cluedo''' [[Harry Potter]]''
* '''''Cluedo''' Junior''
* '''''Cluedo''' [[Game of Thrones|Game of thrones]]''
* '''''Cluedo''' [[Star Wars]]'' 
* '''''Cluedo''' [[Big Bang Theory]]''
* '''''Cluedo''' [[Sherlock Holmes|Sherlock]]''
* '''''Cluedo''' [[Downton Abbey]]''
* '''''Cluedo''' [[IT]]''
* '''''Cluedo''' [[Ghostbusters]]''
* '''''Cluedo''' [[Nightmare Before Christmas]]''
* '''''Cluedo'''  [[liar]]''
* '''''[[Cluedo]]''' [[Rick and Morty]]''
* '''''Cluedo''' [[Scooby-Doo|Scooby Doo]]''
* '''Cluedo''' [[FC Barcelona]] 
* '''Cluedo''' [[The Simpsons]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Cluedo
!Adin min.
|-
|''[[Harry Potter]]''
| +9
|-
|''Junior''
| +5
|-
|''[[Game of Thrones|Game of thrones]]''
| +18
|-
|''[[Star Wars]]''
| +8
|-
|Klasikoa
| +10
|-
|''[[Big Bang Theory]]''
| +8
|-
|''[[Sherlock Holmes|Sherlock]]''
| +8
|-
|''[[Downton Abbey]]''
| +8
|-
|''[[IT]]''
| +15
|-
|''[[Ghostbusters]]''
| +8
|-
|''[[Nightmare Before Christmas]]''
| +8
|-
|''[[Liar]]''
| +8
|-
|''[[Rick and Morty]]''
| +17
|-
|''[[Scooby-Doo|Scooby Doo]]''
| +8
|-
|[[FC Barcelona]]
| +8
|-
|[[The Simpsons]]
| +10
|}
== ''Salduena'' &lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt; ==
Urteetan gehien saldu den jokoetako bat izanik, azken urteetan gehien saldu den Cluedo mahai jokoa  &quot;Cluedo klasikoa&quot; da: atzetik, Harry Potterren Cluedoa, klasikoaren arau berak dituena, baina tematika ezberdin batekin. Gehien saldu diren beste batzuk''': Cluedo Travel, Sherlock, Downton Abbey, Ghostbusters eta Nightmare Before Christmas''' Cluedoak dira.

== Onurak&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Cluedo ayudas}}&lt;/ref&gt; ==
Jokoak ikaskuntza kooperatiboa eta integratua irakasten du, burua lantzeko eta pistak aurkitzeko. Laburbilduz, Cluedo jokoa gizartean duen maitasunari buruz laguntza ematen du, hainbat unibertsitatea erabiltzen dute ikasleen koperatibismoa lantzeko eta arazoak ahalik eta azkarren konpontzeko.  

[[Kategoria:Taula-jokoak]]
[[Kategoria:Ingalaterrako asmakizunak]]
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>ka0ypfkf5jnr1pfvjc23z5gwefl12nv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005599</id>
      <parentid>9005598</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:30:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11282" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Cluedo Clue pack logo.png|thumb]]
[[Fitxategi:Grand Central standard class Mk3 2.jpg|thumb]]
[[Fitxategi:PC Jonas Mizen Discovers Mary Ann Nichols 31 August 1888A.jpg|thumb]]

'''Cluedo''' edo '''clue''', [[1949]]&lt;nowiki/&gt;an [[Waddingtons]] enpresak argitaratutako mahai-jokoa da. [[Anthony Ernest Pratt]]&lt;nowiki/&gt;ek,  Birminghameko musikari eta lantegi bateko langile batek, asmatu zuen, bere emaztearekin batera, argitaratu baino lehen, zehazki bost urte lehenago, Murder izenarekin. Hilketa baten ikerketari buruzko joko ideia [[patentatu]] nahi zuten. Bikoteak enpresa bati erakutsi zion jokoa, eta, beste itzulingururik gabe, enpresak jokoa argitaratzea onartu zuen, baina izena aldatuz. Clue ([[arrasto]]) eta Ludo (jolastu) hitzak elkartuz. [[Parker Brothers]] enpresak jokoaren eskubideak lortu zituen Amerikan '''Clue''' gisa argitaratzeko. Aurrerago, [[Hasbro|Hasbrok]] bi konpainiak erosi zituen (Waddingtons eta Parker Brothers), eta jokoaren eskubideak bereganatu.

Joko honen helburua [[hilketa]] bat ebaztea da. Horretarako, jokalari bakoitzak istorioaren trama osatzen duten pertsonaietako baten [[Rol-joko|rola]] hartu behar du.

Jokalari bakoitzak irudimena probatu beharko du hiltzailea aurkitzeko,  bera desbideratzen saiatzen den bitartean.
[[Fitxategi:Cluedo board.svg|thumb]]
Belaunaldiz belaunaldi gehien jokatu den [[mahai-joko]]etako bat da&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=wegame|izenburua=Qué es un Cluedo en vivo y que caracteriza a esta experiencia|hizkuntza=es|url=https://wegame.es/que-es-el-cluedo-en-vivo/|aldizkaria=WeGame|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Edukiak ==

=== Piezak ===

*''[[Joko-taula]]''
* [[Dado|''Dado bat'']]
* [[Bloc|''Detektibeen orri blok-a'']]
* ''Gutun sekretua''
* ''Susmagarrien [[6]] fitxa''
* ''[[21]] txartel''
* ''[[6]] arma hiltzaile''

[[Fitxategi:Klūdo.jpg|thumb|238x238px|Cluedoko txartel batzuk]]Sei susmagarri posible daude (cluedo bakoitzean), kolore bakoitzari bat egokitzen zaio, Cluedo klasikoan:
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Ingelesez
!Euskaraz
!Gazteleraz
!Koloreak
|-
|Miss Scarlett
|Eskarlata Andrea
|Srta Escarlata
|gorria
|-
|Colonel Mustard
|Mostaza Koronela
|Coronel Mostaza
|horia
|-
|Miss. Peacock
|Hegazterren Andrea
|Sr Blanco
|zuria
|-
|Mr. Green 
|Berde Jauna
|Sr Verde
|berdea
|-
|Miss. White
|Zuri Jauna
|Sr Blanco
|zuria
|-
|Plum Teacher
|Arana Andereñoa 
|Profesora Moradillo
|bioleta
|}
=== Gelak ===
[[Bederatzi]] gela daude hilketa gerta daitekeen etxean. Izkinetako [[lau]] geletako bakoitzak pasarte sekretu bat du, maparen [[diagonalean]] dagoen gelara eramaten duena. Erdiko gelak sarbidea debekatuta du. Koloretako espazioek jokalari bakoitzaren susmagarriaren fitxari dagokion kanpoko perimetroa inguratzen dute. Pertsonaia bakoitza dagokion kolorean hasten da.

=== '''Armak''' ===

==== Hilketa egin ahal izateko  sei arma erabil daitezke: ====

* Berunezko hodia
* Labana
* Soka
* Argimutila
* Pistola
* Giltza ingelesa

=== Rolak ===
[[Fitxategi:Hry a hlavolamy 2009 - Cluedo 0173u.jpg|thumb|305x305px]]
* Hiltzailea
* Lekukoa
* Konplizea
* Bekataria
* Defensorea
* Inspektorea

== Jarraibidea ==
Jokalari bakoitzak pertsonaiaren [[pieza]] bat aukeratuko du. Adibidez, partida batean [[hiru]] jokalari bakarrik badaude, hiru pertsonaia bakarrik aukeratu ahal izango dira. Batek karta motaren arabera sailkatu eta multzo-karta bakoitza buruz behera nahastuko du.

Begiratu gabe, [[Susma|susmagarriaren]] karta, [[arma]] karta eta [[gela]] karta hartuko dute eta gutun-azal sekretuan sartuko dituzte. Gero, norbaitek gainerako kartak elkarrekin nahastuko ditu, eta jokalariei banatuko dizkie [[Erloju orratzen noranzko|erloju orratzen noranzkoan]] kartak amaitu arte.

Garrantzitsua da hiltzailearen arma ausaz gela batean jartzea eta bat baino gehiago ez jartzea gela bakoitzean. Hala ere, '''Cluedoren''' bertsio moderno batzuek areto espezifiko batzuetan egokitzen dituzte armak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=We Are|abizena=Games|izenburua=Cómo Jugar al Cluedo: La Guía Definitiva|hizkuntza=es|data=2015-06-19|url=https://www.wearegames.es/como-jugar-al-cluedo-la-guia-definitiva/|aldizkaria=We Are Games|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cluedo: Cómo jugar al Cluedo – Instrucciones y reglas 🥇 🥇|url=https://www.eljuegodemesa.com/como-jugar-a-cluedo/|aldizkaria=www.eljuegodemesa.com|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Arauak&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Annie Collyer|abizena=published|izenburua=How to play Cluedo?|hizkuntza=en|data=2020-11-05|url=https://www.realhomes.com/news/how-to-play-cluedo|aldizkaria=Real Homes|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=How to Play Clue (Cluedo)|hizkuntza=en|url=https://www.wikihow.com/Play-Clue-(Cluedo)|aldizkaria=wikiHow|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; ==

==== Hasi baino lehen ====

* Hiru karta aukeratu, kategoria bakoitzeko bat, inork ikusi gabe, eta jarri gutun azal konfidentzialean, gero taularen erdian jarri.
* Susmagarriak taula esleitutako eremuan jarri. (Jokalari bakoitza susmagarria da.) Taularen gainean beti jartzen dira susmagarri guztiak, edozeinek egin zezakeelako hilketa.
* 6 arma jarri bakoitza bere gelan
* Kartak nahastu eta jokalarien artean buruz behera banatu.
* Jokalari bakoitzak bere kartak begiratzen ditu eta bere libretan bere esku dituenak idazten ditu, horrela erruduna nor den ondorioztatu ahal izango baitu. Eskura dituzun kartak automatikoki irtenbide posibleetatik ezabatzen dira.

==== Joko bitartean ====

* Escarlata Andrea hasten da, gero ezkerreko jokalariak jarraitzen dio.
* Taulan mugitzeko, bi modu dituzu: dadoak edo pasarte sekretu bat.
* Dadoekin: Dadoak jaurti eta pieza mugitu dadoak adierazten duen zenbakira. Mugimenduak bertikalak edo horizontalak izan daitezke. Inoiz ez modu diagonalean.  Helbidea alda dezakezu, baina ezin zara gela berean bi aldiz egon, ezta beste susmagarri batek okupatutako batean amaitu ere.
* Pasarte sekretuak erabiliz:  Taularen izkinetako gelek pasarte sekretu batzuk dituzte.  Gela horietako batean bazaude, pasaje sekretua erabil dezakezu.
* Gela bateko atea susmagarri batek blokeatzen badu, ezin izango duzu zeharkatu jokalaria mugitu arte.
* Gela batean sartzean, krimena nork eta zein armarekin egin den iradokia behar duzu. Hori egiteko, susmagarria uste duzun pertsonaia eta erabili duen arma bertako gelara eraman behar dituzu.
* Beste jokalariak defendatu  behar dira. Susmagarri den ezkerreko aldean dagoen jokalaria hasten da.
* Jokalariak iradoki zenituen elementuetako  kartaren bat badu, ezkutuan erakutsiko dizkizu. Horrela, zure libretan oharrak apuntatu ahal dituzu eta aukerak ezabatuko dituzu. Norbaitek frogatzen badu zure iradokizuna faltsua dela, jokoak ohi bezala jarraitzen du, baina inork ez badu egiaztatzen edo zure libretan dagonarekin krimenaren soluzioa baduzu, salaketa jar dezakezu.

==== Jokoaren amaiera ====
Salaketa egiteko ez da beharrezkoa krimena zuk uste duzun gelan egotea. Akusazio bat behin bakarrik egin daiteke jokoan. Zure salaketa ona bada partida irabazten duzu, ez baduzu asmatzen, ezin izango duzu beste salaketarik egin, ezta taulan mugitu ere, eta zure gutunak erakutsi behar dituzu iradokizun bat ezeztatzeko.

== Telebista &lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Clue (Serie de TV) (2011)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film181202.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cluedo|argitaletxea=Action Time, Granada Television, Waddingtons Games|data=1990-07-25|url=https://www.imdb.com/title/tt0101068/|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Películas parecidas a El juego de la sospecha (Cluedo) {{!}} Mejores recomendaciones|hizkuntza=es|url=https://parecidas.com/peliculas/6649-el-juego-de-la-sospecha-cluedo|aldizkaria=parecidas.com|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; ==
[[1985]]&lt;nowiki/&gt;ean [[Jonathan Lynn|Jonathan Lynnek]] '''Clue''' izeneko filma argitaratu zuen, jokoaren argumentu bera zuena, [[komedia]] pixka bat barne. Horrek ekarri zuen [[1999]] urtean jokoan oinarritutako  [[serie]] eta [[Film (zinema)|film]]  asko sortzen hastea. Adibidez, [[Alfred Hitchcock|Alfred Hitchcock-en]] Rope filma, hobetu ezinezko krimen bati buruzkoa. Murder by Death ere, [[Robert Moore]] zuzendua,eta Rian Johnson-en  Knives Out ere Cluedon inspiratutako film ezagunen artekoak dira. Film ezagun horien artean, Clue izeneko telesail bat atera zuten 2011n, Terry McDonoughek zuzendua.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=clue serie tv - Google Bilaketa|url=https://www.google.com/search?q=clue+serie+tv&amp;oq=clue+serie+tv&amp;aqs=chrome..69i57j0i22i30l5j69i60j69i61.2911j0j7&amp;sourceid=chrome&amp;ie=UTF-8|aldizkaria=www.google.com|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Un cadáver a los postres (1976)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film665041.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Bertsio ezberdinak&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Los juegos de mesa de Cluedo con temáticas sorprendentes|hizkuntza=es|data=2021-11-28|url=https://srunners.com/juego-de-mesa-cluedo-con-tematicas-sorprendentes/|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Comprar versiones cluedo 🥇 【 desde 8.34 € 】 {{!}} Mr juegos de mesa|url=https://www.mrjuegosdemesa.es/versiones-cluedo/#!|aldizkaria=www.mrjuegosdemesa.es|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; ==
* '''''Cluedo''' [[Harry Potter]]''
* '''''Cluedo''' Junior''
* '''''Cluedo''' [[Game of Thrones|Game of thrones]]''
* '''''Cluedo''' [[Star Wars]]'' 
* '''''Cluedo''' [[Big Bang Theory]]''
* '''''Cluedo''' [[Sherlock Holmes|Sherlock]]''
* '''''Cluedo''' [[Downton Abbey]]''
* '''''Cluedo''' [[IT]]''
* '''''Cluedo''' [[Ghostbusters]]''
* '''''Cluedo''' [[Nightmare Before Christmas]]''
* '''''Cluedo'''  [[liar]]''
* '''''[[Cluedo]]''' [[Rick and Morty]]''
* '''''Cluedo''' [[Scooby-Doo|Scooby Doo]]''
* '''Cluedo''' [[FC Barcelona]] 
* '''Cluedo''' [[The Simpsons]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Cluedo
!Adin min.
|-
|''[[Harry Potter]]''
| +9
|-
|''Junior''
| +5
|-
|''[[Game of Thrones|Game of thrones]]''
| +18
|-
|''[[Star Wars]]''
| +8
|-
|Klasikoa
| +10
|-
|''[[Big Bang Theory]]''
| +8
|-
|''[[Sherlock Holmes|Sherlock]]''
| +8
|-
|''[[Downton Abbey]]''
| +8
|-
|''[[IT]]''
| +15
|-
|''[[Ghostbusters]]''
| +8
|-
|''[[Nightmare Before Christmas]]''
| +8
|-
|''[[Liar]]''
| +8
|-
|''[[Rick and Morty]]''
| +17
|-
|''[[Scooby-Doo|Scooby Doo]]''
| +8
|-
|[[FC Barcelona]]
| +8
|-
|[[The Simpsons]]
| +10
|}
== ''Salduena'' &lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt; ==
Urteetan gehien saldu den jokoetako bat izanik, azken urteetan gehien saldu den Cluedo mahai jokoa  &quot;Cluedo klasikoa&quot; da: atzetik, Harry Potterren Cluedoa, klasikoaren arau berak dituena, baina tematika ezberdin batekin. Gehien saldu diren beste batzuk''': Cluedo Travel, Sherlock, Downton Abbey, Ghostbusters eta Nightmare Before Christmas''' Cluedoak dira.

== Onurak&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Cluedo ayudas}}&lt;/ref&gt; ==
Jokoak ikaskuntza kooperatiboa eta integratua irakasten du, burua lantzeko eta pistak aurkitzeko. Laburbilduz, Cluedo jokoa gizartean duen maitasunari buruz laguntza ematen du, hainbat unibertsitatea erabiltzen dute ikasleen koperatibismoa lantzeko eta arazoak ahalik eta azkarren konpontzeko.  

[[Kategoria:Taula-jokoak]]
[[Kategoria:Ingalaterrako asmakizunak]]
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>qjnar0leauppphhsej3i7obgpplmp26</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005600</id>
      <parentid>9005599</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:31:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11367" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Cluedo Clue pack logo.png|thumb]]
[[Fitxategi:Grand Central standard class Mk3 2.jpg|thumb]]
[[Fitxategi:PC Jonas Mizen Discovers Mary Ann Nichols 31 August 1888A.jpg|thumb]]

'''Cluedo''' edo '''clue''', [[1949]]&lt;nowiki/&gt;an [[Waddingtons]] enpresak argitaratutako mahai-jokoa da. [[Anthony Ernest Pratt]]&lt;nowiki/&gt;ek,  Birminghameko musikari eta lantegi bateko langile batek, asmatu zuen, bere emaztearekin batera, argitaratu baino lehen, zehazki bost urte lehenago, Murder izenarekin. Hilketa baten ikerketari buruzko joko ideia [[patentatu]] nahi zuten. Bikoteak enpresa bati erakutsi zion jokoa, eta, beste itzulingururik gabe, enpresak jokoa argitaratzea onartu zuen, baina izena aldatuz. Clue ([[arrasto]]) eta Ludo (jolastu) hitzak elkartuz. [[Parker Brothers]] enpresak jokoaren eskubideak lortu zituen Amerikan '''Clue''' gisa argitaratzeko. Aurrerago, [[Hasbro|Hasbrok]] bi konpainiak erosi zituen (Waddingtons eta Parker Brothers), eta jokoaren eskubideak bereganatu.

Joko honen helburua [[hilketa]] bat ebaztea da. Horretarako, jokalari bakoitzak istorioaren trama osatzen duten pertsonaietako baten [[Rol-joko|rola]] hartu behar du.

Jokalari bakoitzak irudimena probatu beharko du hiltzailea aurkitzeko,  bera desbideratzen saiatzen den bitartean.
[[Fitxategi:Cluedo board.svg|thumb]]
Belaunaldiz belaunaldi gehien jokatu den [[mahai-joko]]etako bat da&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=wegame|izenburua=Qué es un Cluedo en vivo y que caracteriza a esta experiencia|hizkuntza=es|url=https://wegame.es/que-es-el-cluedo-en-vivo/|aldizkaria=WeGame|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Edukiak ==

=== Piezak ===

*''[[Joko-taula]]''
* [[Dado|''Dado bat'']]
* [[Bloc|''Detektibeen orri blok-a'']]
* ''Gutun sekretua''
* ''Susmagarrien [[6]] fitxa''
* ''[[21]] txartel''
* ''[[6]] arma hiltzaile''

[[Fitxategi:Klūdo.jpg|thumb|238x238px|Cluedoko txartel batzuk]]Sei susmagarri posible daude (cluedo bakoitzean), kolore bakoitzari bat egokitzen zaio, Cluedo klasikoan:
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Ingelesez
!Euskaraz
!Gazteleraz
!Koloreak
|-
|Miss Scarlett
|Eskarlata Andrea
|Srta Escarlata
|gorria
|-
|Colonel Mustard
|Mostaza Koronela
|Coronel Mostaza
|horia
|-
|Miss. Peacock
|Hegazterren Andrea
|Sr Blanco
|zuria
|-
|Mr. Green 
|Berde Jauna
|Sr Verde
|berdea
|-
|Miss. White
|Zuri Jauna
|Sr Blanco
|zuria
|-
|Plum Teacher
|Arana Andereñoa 
|Profesora Moradillo
|bioleta
|}
=== Gelak ===
[[Bederatzi]] gela daude hilketa gerta daitekeen etxean. Izkinetako [[lau]] geletako bakoitzak pasarte sekretu bat du, maparen [[diagonalean]] dagoen gelara eramaten duena. Erdiko gelak sarbidea debekatuta du. Koloretako espazioek jokalari bakoitzaren susmagarriaren fitxari dagokion kanpoko perimetroa inguratzen dute. Pertsonaia bakoitza dagokion kolorean hasten da.

=== '''Armak''' ===

==== Hilketa egin ahal izateko  sei arma erabil daitezke: ====

* Berunezko hodia
* Labana
* Soka
* Argimutila
* Pistola
* Giltza ingelesa

=== Rolak ===
[[Fitxategi:Hry a hlavolamy 2009 - Cluedo 0173u.jpg|thumb|305x305px]]
* Hiltzailea
* Lekukoa
* Konplizea
* Bekataria
* Defensorea
* Inspektorea

== Jarraibidea ==
Jokalari bakoitzak pertsonaiaren [[pieza]] bat aukeratuko du. Adibidez, partida batean [[hiru]] jokalari bakarrik badaude, hiru pertsonaia bakarrik aukeratu ahal izango dira. Batek karta motaren arabera sailkatu eta multzo-karta bakoitza buruz behera nahastuko du.

Begiratu gabe, [[Susma|susmagarriaren]] karta, [[arma]] karta eta [[gela]] karta hartuko dute eta gutun-azal sekretuan sartuko dituzte. Gero, norbaitek gainerako kartak elkarrekin nahastuko ditu, eta jokalariei banatuko dizkie [[Erloju orratzen noranzko|erloju orratzen noranzkoan]] kartak amaitu arte.

Garrantzitsua da hiltzailearen arma ausaz gela batean jartzea eta bat baino gehiago ez jartzea gela bakoitzean. Hala ere, '''Cluedoren''' bertsio moderno batzuek areto espezifiko batzuetan egokitzen dituzte armak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=We Are|abizena=Games|izenburua=Cómo Jugar al Cluedo: La Guía Definitiva|hizkuntza=es|data=2015-06-19|url=https://www.wearegames.es/como-jugar-al-cluedo-la-guia-definitiva/|aldizkaria=We Are Games|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cluedo: Cómo jugar al Cluedo – Instrucciones y reglas 🥇 🥇|url=https://www.eljuegodemesa.com/como-jugar-a-cluedo/|aldizkaria=www.eljuegodemesa.com|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Arauak&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Annie Collyer|abizena=published|izenburua=How to play Cluedo?|hizkuntza=en|data=2020-11-05|url=https://www.realhomes.com/news/how-to-play-cluedo|aldizkaria=Real Homes|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=How to Play Clue (Cluedo)|hizkuntza=en|url=https://www.wikihow.com/Play-Clue-(Cluedo)|aldizkaria=wikiHow|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; ==

==== Hasi baino lehen ====

* Hiru karta aukeratu, kategoria bakoitzeko bat, inork ikusi gabe, eta jarri gutun azal konfidentzialean, gero taularen erdian jarri.
* Susmagarriak taula esleitutako eremuan jarri. (Jokalari bakoitza susmagarria da.) Taularen gainean beti jartzen dira susmagarri guztiak, edozeinek egin zezakeelako hilketa.
* 6 arma jarri bakoitza bere gelan
* Kartak nahastu eta jokalarien artean buruz behera banatu.
* Jokalari bakoitzak bere kartak begiratzen ditu eta bere libretan bere esku dituenak idazten ditu, horrela erruduna nor den ondorioztatu ahal izango baitu. Eskura dituzun kartak automatikoki irtenbide posibleetatik ezabatzen dira.

==== Joko bitartean ====

* Escarlata Andrea hasten da, gero ezkerreko jokalariak jarraitzen dio.
* Taulan mugitzeko, bi modu dituzu: dadoak edo pasarte sekretu bat.
* Dadoekin: Dadoak jaurti eta pieza mugitu dadoak adierazten duen zenbakira. Mugimenduak bertikalak edo horizontalak izan daitezke. Inoiz ez modu diagonalean.  Helbidea alda dezakezu, baina ezin zara gela berean bi aldiz egon, ezta beste susmagarri batek okupatutako batean amaitu ere.
* Pasarte sekretuak erabiliz:  Taularen izkinetako gelek pasarte sekretu batzuk dituzte.  Gela horietako batean bazaude, pasaje sekretua erabil dezakezu.
* Gela bateko atea susmagarri batek blokeatzen badu, ezin izango duzu zeharkatu jokalaria mugitu arte.
* Gela batean sartzean, krimena nork eta zein armarekin egin den iradokia behar duzu. Hori egiteko, susmagarria uste duzun pertsonaia eta erabili duen arma bertako gelara eraman behar dituzu.
* Beste jokalariak defendatu  behar dira. Susmagarri den ezkerreko aldean dagoen jokalaria hasten da.
* Jokalariak iradoki zenituen elementuetako  kartaren bat badu, ezkutuan erakutsiko dizkizu. Horrela, zure libretan oharrak apuntatu ahal dituzu eta aukerak ezabatuko dituzu. Norbaitek frogatzen badu zure iradokizuna faltsua dela, jokoak ohi bezala jarraitzen du, baina inork ez badu egiaztatzen edo zure libretan dagonarekin krimenaren soluzioa baduzu, salaketa jar dezakezu.

==== Jokoaren amaiera ====
Salaketa egiteko ez da beharrezkoa krimena zuk uste duzun gelan egotea. Akusazio bat behin bakarrik egin daiteke jokoan. Zure salaketa ona bada partida irabazten duzu, ez baduzu asmatzen, ezin izango duzu beste salaketarik egin, ezta taulan mugitu ere, eta zure gutunak erakutsi behar dituzu iradokizun bat ezeztatzeko.

== Telebista &lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Clue (Serie de TV) (2011)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film181202.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cluedo|argitaletxea=Action Time, Granada Television, Waddingtons Games|data=1990-07-25|url=https://www.imdb.com/title/tt0101068/|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#3&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Películas parecidas a El juego de la sospecha (Cluedo) {{!}} Mejores recomendaciones|hizkuntza=es|url=https://parecidas.com/peliculas/6649-el-juego-de-la-sospecha-cluedo|aldizkaria=parecidas.com|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; ==
[[1985]]&lt;nowiki/&gt;ean [[Jonathan Lynn|Jonathan Lynnek]] '''Clue''' izeneko filma argitaratu zuen, jokoaren argumentu bera zuena, [[komedia]] pixka bat barne. Horrek ekarri zuen [[1999]] urtean jokoan oinarritutako  [[serie]] eta [[Film (zinema)|film]]  asko sortzen hastea. Adibidez, [[Alfred Hitchcock|Alfred Hitchcock-en]] Rope filma, hobetu ezinezko krimen bati buruzkoa. Murder by Death ere, [[Robert Moore]] zuzendua,eta Rian Johnson-en  Knives Out ere Cluedon inspiratutako film ezagunen artekoak dira. Film ezagun horien artean, Clue izeneko telesail bat atera zuten 2011n, Terry McDonoughek zuzendua.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=clue serie tv - Google Bilaketa|url=https://www.google.com/search?q=clue+serie+tv&amp;oq=clue+serie+tv&amp;aqs=chrome..69i57j0i22i30l5j69i60j69i61.2911j0j7&amp;sourceid=chrome&amp;ie=UTF-8|aldizkaria=www.google.com|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Un cadáver a los postres (1976)|hizkuntza=es|url=https://www.filmaffinity.com/es/film665041.html|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

== Bertsio ezberdinak&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Los juegos de mesa de Cluedo con temáticas sorprendentes|hizkuntza=es|data=2021-11-28|url=https://srunners.com/juego-de-mesa-cluedo-con-tematicas-sorprendentes/|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Comprar versiones cluedo 🥇 【 desde 8.34 € 】 {{!}} Mr juegos de mesa|url=https://www.mrjuegosdemesa.es/versiones-cluedo/#!|aldizkaria=www.mrjuegosdemesa.es|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt; ==
* '''''Cluedo''' [[Harry Potter]]''
* '''''Cluedo''' Junior''
* '''''Cluedo''' [[Game of Thrones|Game of thrones]]''
* '''''Cluedo''' [[Star Wars]]'' 
* '''''Cluedo''' [[Big Bang Theory]]''
* '''''Cluedo''' [[Sherlock Holmes|Sherlock]]''
* '''''Cluedo''' [[Downton Abbey]]''
* '''''Cluedo''' [[IT]]''
* '''''Cluedo''' [[Ghostbusters]]''
* '''''Cluedo''' [[Nightmare Before Christmas]]''
* '''''Cluedo'''  [[liar]]''
* '''''[[Cluedo]]''' [[Rick and Morty]]''
* '''''Cluedo''' [[Scooby-Doo|Scooby Doo]]''
* '''Cluedo''' [[FC Barcelona]] 
* '''Cluedo''' [[The Simpsons]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Cluedo
!Adin min.
|-
|''[[Harry Potter]]''
| +9
|-
|''Junior''
| +5
|-
|''[[Game of Thrones|Game of thrones]]''
| +18
|-
|''[[Star Wars]]''
| +8
|-
|Klasikoa
| +10
|-
|''[[Big Bang Theory]]''
| +8
|-
|''[[Sherlock Holmes|Sherlock]]''
| +8
|-
|''[[Downton Abbey]]''
| +8
|-
|''[[IT]]''
| +15
|-
|''[[Ghostbusters]]''
| +8
|-
|''[[Nightmare Before Christmas]]''
| +8
|-
|''[[Liar]]''
| +8
|-
|''[[Rick and Morty]]''
| +17
|-
|''[[Scooby-Doo|Scooby Doo]]''
| +8
|-
|[[FC Barcelona]]
| +8
|-
|[[The Simpsons]]
| +10
|}
== ''Salduena'' &lt;ref name=&quot;#3&quot;/&gt; ==
Urteetan gehien saldu den jokoetako bat izanik, azken urteetan gehien saldu den Cluedo mahai jokoa  &quot;Cluedo klasikoa&quot; da: atzetik, Harry Potterren Cluedoa, klasikoaren arau berak dituena, baina tematika ezberdin batekin. Gehien saldu diren beste batzuk''': Cluedo Travel, Sherlock, Downton Abbey, Ghostbusters eta Nightmare Before Christmas''' Cluedoak dira.

== Onurak&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Cluedo ayudas}}&lt;/ref&gt; ==
Jokoak ikaskuntza kooperatiboa eta integratua irakasten du, burua lantzeko eta pistak aurkitzeko. Laburbilduz, Cluedo jokoa gizartean duen maitasunari buruz laguntza ematen du, hainbat unibertsitatea erabiltzen dute ikasleen koperatibismoa lantzeko eta arazoak ahalik eta azkarren konpontzeko.  

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Taula-jokoak]]
[[Kategoria:Ingalaterrako asmakizunak]]</text>
      <sha1>fjpbe62j800qep1e1xk9q7qnihxzlac</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:WikiEmakumeok/WikiDurangaldea</title>
    <ns>102</ns>
    <id>907137</id>
    <revision>
      <id>9005684</id>
      <parentid>9005039</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:45:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <comment>/* Berriak 2022 (uztaila) */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="119745" xml:space="preserve"> '''''WikiDurangaldea | Durangaldean egiten diren lanaldietako wikilekua '''''

[[Fitxategi:WikiEmakumeok Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak.jpg|thumb|WikiEmakumeok, Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak. Azaroak 1 2019, Durangon]]
[[Fitxategi:Durangoko Wikilariak.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko apirila]]
[[File:Durangoko wikilariak 1500.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko ekaina]]
== [[Fitxategi:Im-jabber.svg|30px|]] Wikiproiektu honen helburuak ==
* Emakumeen biografia berriak sortzea euskaraz.
* Wikipedian beste hizkuntza batzuetan badauden emakumeen biografiak euskarara ekartzea.
* Emakumezko editore euskaldunen kopurua handitzea.
* Euskal Wikipedian genero-ikuspegia txertatzea.
* Historian zehar izandako emakumeen ekarpenak eta ezagutzak Euskal Wikipedian biltzea.

== [[File:La mujer que nunca conociste logo 2017.jpg|30px]] Emakumeen zerrenda [https://es.wikipedia.org/wiki/Wikiproyecto:Mujeres/Wikimujeres/WikiEmakumeok/Durango &gt;&gt;&gt; erderaz]==


=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Egiten ari garenak ===
Hauetan ari gara lanean (ez dezagun lanik bikoiztuta)

# [[Concha García Campoy]] kazetaria (Tarrasa) Marisa
# [[Edurne Garitazelaia]] (Lurdes)
# [[Marie Stritt]] aktorea (Austriar Inperioa, 1855-1928, 1872-1948) Mpa
# [[Alice Salomon]] erreformista (Alemania, 1872-1948) Mpa
# [[Elisabeth Altmann-Gottheiner]] irakaslea (Alemania, 1874-1930) Mpa
# [[Silvia Buabent]] politikaria (Madril, 1973) Mpa
# [[Lola Robles]] idazlea (Madril, 1963) Mpa
# [[Eva Piquer]] kazetaria (Bartzelona, 1969) Mpa
# [[Maria Mercé Roca]] idazlea, politikaria(Potbou, 1958) Mpa
# [[Rosa Bustamante Montoro]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Rosa_Bustamante_Montoro ARkitektoa (Lurdes)
# [[Fernanda Canales]] https://es.wikipedia.org/wiki/Fernanda_Canales Arkitektoa (Lurdes)

=== [[Fitxategi:Gnome-mail-attachment.svg|30px]] Egitekoak ===
Besterik proposatu nahi baduzu, gehitu izenak zerrendan.


'''SORTU'''

http://zallainfo.zalla.eus/2017/03/zallako-bi-kalek-emakume-izena-hartuko.html
# [[Virginia Finol]] harri jasotzailea (ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Garazi Arruti]] harri jasotzailea (Ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Ana Sesunaga]] Técnica de senderos
# [[Amaia Elizaran]] sortu. Dantzaria eta koreografoa. https://www.berria.eus/paperekoa/1857/022/001/2022-02-04/posible-da-dantzari-gisa-bizitzea-baina-oso-ezegonkorra-da.htm
# [[Alaitz Arenzana]]  https://cimamujerescineastas.es/alaitz-arenzana-nueva-directora-de-zinegoak/
https://www.zinea.eus/2022/01/18/alaitz-arenzana-izango-da-zinegoak-jaialdiko-zuzendari-berria/
https://www.berria.eus/albisteak/208477/alaitz-arenzana-izendatu-dute-zinegoak-jaialdiko-zuzendari.htm
ia
# [[Amagoia Gurrutxaga]] Kazetaria-edo @berria egunkarian. Oraintxe bertan, eszedentzia betean,
# [[Nahia Garat]] (Donapaleu, Nafarroa Beherea, 1992) eta [[Neju]] (Tolosa, Okzitania, 1994) sortzaileek
https://www.berria.eus/paperekoa/1886/040/001/2021-10-30/laquolurrari-lotzeko-beharra-genuenraquo.htm
# [[Aiora Enparantza]] itzultzailea . https://www.berria.eus/paperekoa/1872/024/001/2021-10-29/alda-merini-eta-saint-john-perse-munduko-poesia-kaiera-berriak.amp.html
# [[Leire Etxezarreta]] https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-10-06/eroso-sentitzen-naiz-formatu-akustikoan.htm

# [[Diana Widmaier Picasso]] https://en.wikipedia.org/wiki/Diana_Widmaier_Picasso
# [[Saroa Bikandi]]. Ipuin kontalaria (Goiuri Aldekoa-Otaloraren proposamena)
# [[Jeanine Sontag]] itzuli (Isabel Etxebarriaren proposamena)
# [[Anttoni Telleria]] Elgeta. https://www.youtube.com/watch?v=fBn0GPiTttU 
# [[Bergarako kotoia]] http://andra.eus/bergarako-kotoiaren-emakumeen-omenez-erakusketa/
# [[Lorea Perez de Albeniz]]
# [[Larraitz Zuazo]]
# [[Ainhoa Estankona Aldekoa-Otalora]] (abokatua eta florentzian joyeria ikasitako bitxigilea. Besteak beste Guggenheimeko dendan saldu ditu bere joiak)
# [[Ana Romera]] (Atrapame si puedes programako zuzendaria, telebistako programen formatuen egilea)
# [[Irene Hurtado de Saratxo]] itzultzailea. https://www.diariovasco.com/culturas/libros/asmo-literario-handia-20210915155810-nt.html
# [[Ines Bengoa]] kontalaria https://www.berria.eus/paperekoa/1887/036/001/2021-10-01/gozamenarekin-ere-lotu-daiteke-hotzikara.htm
# [[Olatz Ovejero]] Zinema zuzendaria. https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-09-30/langileen-arteko-elkarlana-zaila-da.htm
# [[Meral Simsek]] idazle kurdua. https://www.berria.eus/paperekoa/1893/021/001/2021-10-14/hamabost-hilabeteko-zigorra-ezarri-diote-meral-simsek-idazle-kurduari.htm
# [[Birjiñe Albira]] Aktorea eta antzerki irakaslea. https://www.berria.eus/paperekoa/1886/032/001/2021-10-13/sudur-gorririk-gabe-besteen-mailan-nago.amp.html
# [[Jone Alastuei]] https://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/osoa/5419883/efemeridea-27-urte-fidela-bernat-erronkarierako-azken-hiztuna-hil-zela/  https://www.argia.eus/argia-astekaria/2670/jone-alastuei-pirinioak-bizi-gaitu-eta-bizi-bedi. (Sortu) Erronkariko azken hiztunaren iloba
# [[Sagrario Monedero]] Sortu. https://www.berria.eus/paperekoa/1855/008/001/2021-02-18/funts-berriak-erabili-behar-dira-trantsizio-ekologikoa-azkartzeko.htm
# [[Lula Goce.]] Muralista galiziarra. sortu
# [[Kathleen Dean Moore]] itzuli https://en.wikipedia.org/wiki/Kathleen_Dean_Moore
# [[Elena Roldan]] Mezzosopranoa (Esti) sortu
# [[Naiara Garcia Bediaga]] Zientzialaria. Durango (Wiki_Nurh-ek egingo du)
# [[Deniba Konare]] Kirolaria. sortu
# [[Garazi Sampedro]] Kirolaria. sortu- Atxondo
# [[Ines Nedina]] ARtista. sortu
# [[Julia Zornoza]] https://altsasumemoria.wordpress.com/2014/10/31/zornotza-iriarte-julita/
# [[Pepita Elduayen]] Aseginolaza Durangoko emagina (Mari Carmen)

'''ITZULI'''

'''Dantzariak'''
https://en.wikipedia.org/wiki/Women_in_dance

'''Idazleak, kazetariak, filologoak'''
# [[Mercedes Arriaga]] https://es.wikipedia.org/wiki/Mercedes_Arriaga_Fl%C3%B3rez
# [[Alda Merini]] https://es.wikipedia.org/wiki/Alda_Merini (Italia)
# [[Teresa Solana]] https://es.wikipedia.org/wiki/Teresa_Solana (Katalunia)
# [[Anna Mansso]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Manso_Munn%C3%A9 (Katalunia)
# [[Ana Gass]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Gas  (Katalunia) 
# [[Josefina de la Torre]] https://es.wikipedia.org/wiki/Josefina_de_la_Torre
# [[Pino Ojeda]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Pino_Ojeda
# [[Lilli Suburg]]  https://en.wikipedia.org/wiki/Lilli_Suburg
# [[Lurdes Tello]] https://es.wikipedia.org/wiki/Lourdes_Tello


'''Arkitektoak'''
# [[Matilde Udelay]]??? ARkitektoa Matilde Ucelay???


'''Denetarik'''


# https://es.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Wikiproyecto:Mujeres/Art%C3%ADculos_faltantes/Mujeres_por_nacionalidad/Colombia
# [[Angela Nieto]]   https://es.wikipedia.org/wiki/Mar%C3%ADa_%C3%81ngela_Nieto 


https://documentalismomemorialistayrepublicano.wordpress.com/represion-y-muerte-franquistas-contra-las-mujeres-republicanas/

=== [[File:Dialog-apply.svg|30px]] Eginak | [[:eu:Wikiproiektu:WikiEmakume/Eginak|Eginak]] ===

=== BERRIAK ===
===='''Berriak 2022''' ('''uztaila''')==== 
(egindako ordenan)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Paule Minck]] Parisko Komunako iraultzaile feminista (1839 - 1901)
# [[Romola Garai]] aktore britainiarra (1982)
# [[Anna Gardell-Ericson]] margolaria (Suedia)
# [[Juana Mordó]] arte bildumagilea (Tesalonika, 1899-Madril,1984)
# [[Mira Nair]] zinema zuzendaria (India, 1957)
# [[Teresa Duclós]] margolaria (Sevilla, 1934)
# [[Amalia Avia]] margolaria (Toledo, 1930-2011)
# [[Luciana Aymar]] kirolaria (Argentina, 1977)
# [[Martha Corey]] Salemgo sorgin epaiketetan urkatua (AEB, 1619-1672)
# [[Bridget Bishop]] Salemgo sorgin epaiketetan exekutatua (AEB, 1632?-1692)
# [[Abigail Hobbs]] Salemgo sorgin prozesuko nerabea (AEB,1678- ? )
# [[Abigail Williams (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorgin epaiketetan akusatua (AEB, 1680-1697)
# [[Fanny Elssler]] dantzaria (Austria)
# [[Anna Maria Bofarull]]  zinemagilea (Tarragona,1979)
# [[Eva Crane]] zientzialaria (Erresuma Batua)
# [[Barbara W. Tuchman]] idazle eta kazetaria (Amerikako Estatu Batuak, 1912-1989)
# [[Christiane Amanpour]] kazetaria (Erresuma Batua, 1958)
# [[Sarah Osborne]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1643?-1692)
# [[Melissa de la Cruz]] idazlea (Manila-AEB, 1971)
# [[Anna Rosina de Gasc]] margolaria (Alemania)
# [[Elizabeth Jane Gardner]] margolaria (Estatu Batuak-Paris)
# [[Sarah Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1653-1962)
# [[Dorothy Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan 4 urteko auzipetua (AEB, 1687?)
# [[Mary Warren]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusiena (AEB, 1674?-1693?)
# [[Elizabeth Hubbard (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusia (AEB, 1675?-1692etik aurrera)
# [[Betty Parris]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzailea(AEB, 1682-1760)
# [[Mia Zapata]] abeslaria (AEB, 1965-1993)
# [[Ann Pudeator]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1621-1692)
# [[Rebecca Nurse]] Salemgo sorginkeria prozesuan exekutatua(AEB, 1621-1692)
# [[Sarah Cloyce]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatua (AEB, 1648-1703)
# [[Lydia Lunch]] abeslaria, aktorea, idazlea (AEB, 1959)
# [[Isabel Azkarate]] argazkilaria, fotokazetaria (Donostia)
# [[Maria Mercè Cuartiella]] idazlea, antzerkigilea (Katalunia)
# [[Esther Koplowitz]] enpresaria (Madril,1950)
# [[Sima Sami Bahous]] NBE Emakumeak-en zuzendaria (Jordania, 1956)
# [[Ángela Ramos]] kazetaria, erreportaria (Peru)
# [[Mia Hamm]] futbolaria (AEB, 1972)
# [[Mónica Alario Gavilán]] filosofoa eta ikertzailea (Madril)
# [[Aimée Rapin]] margolaria (Suitza)
# [[Rocío Vitero Pérez|Rocio Vitero Perez]] gizarte langilea eta politikaria (Gasteiz, 1980)
# [[Isabel Quintanilla]]  margolaria (Madril, 1938-2017)
# [[Eglantyne Jebb]] haurren eskubideen defentsa (Erresuma Batua, 1876-1828)
# [[Sarah Wildes]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1627-1692)
# [[Mary Bradbury]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1615-1700)
# [[Mary Black (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Candy (Salemgo epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Ruth Osborne (ustezko sorgina)]] hil zuten emakume eskalea  (Ingalaterra, 1680-1700)
# [[Jane Wenham (ustezko sorgina)]] emakume akusatua eta askatua (Ingalaterra, ?-1730)
# [[Victoria Åberg|Victoria Aberg]] margolaria (Finlandia, 1824-1892)
# [[Rebecca Walker]] idazlea, feminista (Mississipi, 1969)
# [[Maxine Hong Kingston|Maxime Hong Kingston]] idazlea (EEBB, 1940)
# [[Anastasía Mýskina]] tenislaria (Sobiet Batasuna, 1981)
# [[Margaret Scott Gatty]] botanikaria eta idazlea (Britania Handia, 1809-1873)
# [[Pascale Petit (aktorea)]] aktorea (Frantzia, 1938-)
# [[Jean Adair]] aktorea (Kanada, 1873-1953)
# [[Jeanne Fusier-Gir]] aktorea (Frantzia, 1885-1973)
# [[Mary Pat Gleason]] aktorea eta gidoilaria (AEB, 1950-2020)
# [[Altamira Gonzalo]] jurista, feminista (Zaragoza)
# [[Laura Muntz Lyall]] margolaria (Kanada)
# [[Katharina Henot]] posta-burua, sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1570-1627)
# [[Catalina Carlota De la Gardie]] Baztanga txertoaren bultzatzailea (Suedia, 1723-1763)
# [[Dorcas Hoar]] sorginkeria egotzita zigortua (Beverly, 1634-1711)
# [[Jone Mitxelena]] zientzialaria, irakaslea eta ikertzailea (Barakaldo, 1985) SORTU
# [[Susannah Sheldon]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatzailea (AEB, 1670?- ?)
# [[Cindy Sherman]] argazkilaria eta zinema-zuzendaria (AEB, 1954)
# [[Juana Millán|Juana Millan]] inprimatzailea, enpresaburua (Zaragoza)
# [[María Teresa Linares]] musikologoa (Kuba)
# [[Aurora Cáceres Moreno]] idazle, feminista, sufragista (Peru)
# [[Villanuako sorginak]] Villanuako sorginkeria prozesua (Huesca, XV. mendea)
# [[Laspaulesko sorginkeria prozesua]] 24 emakume urkatuak (Huesca, 1593)
# [[Paisleyko sorginkeria prozesua]] 7 emakume kondenatuak (Eskozia, 1697)
# [[Mentxu Ramilo Araujo]] Wikiemakumea (Gasteiz, 1978) SORTU
# [[Maria Bellonci]] idazlea (Italia, 1902-1986)
# [[Carmen Martínez Sancho]] matematikaria (Toledo)
# [[Laura Morera]] ballet dantzaria (Madril, 1977)
# [[Delmira Agustini]] poeta (Uruguai)
# [[Samlesburyko sorginkeria prozesua]] 20 bat emakume akusatuak (Ingalaterra, 1612)
# [[Cristina Rota]] aktore, arte-dramatiko irakaslea (Argentina, 1945)
# [[María Botto]] aktorea (Argentina, 1974)
# [[Nur Levi]] aktorea (Madril, 1979)
# [[María Eugenia Vaz Ferreira]] irakasle, poeta (Uruguai, 1875-1924)
# [[Juana Martín Manzano]] moda-diseinatzailea (Kordoba, 1974)
# [[María José Gómez Redondo]] artista garaikidea (Valladolig, 1963)
# [[María Gil Vallejos]] piano-jolea (Alacant, 1892-1981)
# [[Maria Tallchief]] dantzaria (EEBB, 1925-2013)
# [[Faith Hill]] abeslaria (EEBB, 1967)
# [[Barbara Walters]] kazetaria, idazlea (EEBB, 1929)
# [[Lilia Podkopayeva]] gimnasta (Ukraina, 1978)
# [[Antonia Maymón|Antonia Maymon]] idazlea, feminista, anarkista (Madril)
# [[Pendleko sorginkeria prozesua]] 10 urkatu: 9 emakume eta gizon 1 (Ingalaterra, 1612)
# [[Wilhelmina Wylie]] igerilaria (Australia, 1984)
# [[Vega Asensio]] biologoa, ilustratzailea, ikertzailea (Durango, 1978) '''SORTU'''
# [[Eba Gaminde Egia]] ikertzailea, euskaltzain urgazlea (Mungia, 1968) '''SORTU'''
# [[Maria da Conceição|Maria da Conceicao]] emagina, sorginkeria egotzita sutan errea (Sao Paulo, 1798)
# [[Mary Parker (Salemgo epaiketak)|Mary Parker]] sorginkeria egotzita urkatua (1637-1692)
# [[Tatiana Lióznova]] zinema zuzendaria (Errusia, 1914-2011)
# [[Vera Panova]] idazlea eta kazetaria (Errusia, 1905-1973)
# [[Wilmot Redd]] Sorginkeria egotzita urkatua (Salem, 1692)
# [[Janet Horne]] Sorginkeria egotzita sutan bizirik errea (Eskozia, 1727)
# [[Anna Göldin]] Sorginkeria egotzita burua moztuta exekutatua (Suitza)
# [[Margaret Scott (Salemgo epaiketak)|Margaret Scott]] Sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (Eskozia, 1615-Salem, 1692)
# [[Rebecca Lemp]] Sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1550-1590)
# [[Brita Zippel]] Sorginkeria egotzita burua moztu eta sutan errea (Suedia, 1676)
# [[Margaret Jones]] Emagina, sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (EEBB 1613-1548)
# [[Merga Bien]] Sorgintzat jo eta sutan errea (Alemania 1560-1603)
# [[Anna Eriksdotter]] sorgintzat jo eta burua moztuta exekutatua (Suedia, 1624-1704)
# [[Matteuccia de Francesco]] sorgintza jo eta sutan errea (Italia, 1428 exekutatua)
# [[Maddi Astigarraga]] ilustratzaile zientifikoa (Deba, 1997) '''SORTU'''
# [[Guirandana de Lay|Guirandina de Lay]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Jaka, 1461)
# [[Narbona Dacal]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Zaragoza, 1498)
# [[Aissa Doumara Ngatansou]] ekintzailea (Kamerun, 1972)
# [[Susana Rinaldi]] aktorea eta tango-abeslaria (Argentina, 1935)
# [[India.Arie]] abeslari estatubatuarra (Denver, 1975)
# [[Estefanía Chávez Barragán]] arkitektoa, irakaslea (Mexiko)
# [[Maria Meharra]] kaskaroten erregina (Lapurdi) '''SORTU'''
# [[Nora Heysen]] margolaria (Australia)
# [[Elena Arregui Cruz-López]] arkitektoa (Irun-Santiago de Compostela)
# [[Vera Fokina]] ballet dantzaria (1886-1958, Errusia)
# [[Lurdes Alkorta]] trikitilaria (1973, Azpeitia) '''SORTU'''
# [[Draupadi Murmu]] politikaria, tribu-buruzagia, Indiako 1. emakume presidente tribala (India, 1958)
# [[Petronilla de Meath]] sorginkeria egotzita sutan  errea (Irlanda)
# [[Olga Wisinger-Florian]] margolaria (Austria)
# [[Agnes Meyer Driscoll|Agnes Meyer]] Kiptografoa (Estatu Batuak)
# [[Carmen París]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Mercedes Ferrer]] egile abeslaria (Madril, 1963)
# [[Haydée Milanés]] abeslaria, konpositorea, moldatzailea eta ekoizlea (Habana, 1980)
# [[Nabyla Maan]] egile abeslaria (Maroko, 1987)
# [[Olga Román]] abeslaria eta egile-abeslaria (Madril, 1979)
# [[Paula Ortiz]] zine-zuzendaria, gidoilaria, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Nata Moreno]] zine-zuzendaria, aktorea, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Marija Jurić Zagorka|Marija Juric Zagorba]] kazetaria (Kroazia, 1873-1957)
# [[Alicia Sellés Carot]] liburuzaina eta dokumentalista (Castelló, 1977)
# [[Adriana Calcanhotto]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Suzana de Moraes]] aktore, zinema-zuzendaria (Brasil, 1940-2015)
# [[Tarsila do Amaral]] margolaria (Brasil, 1886-1973)
# [[Anita Malfatti]] margolaria (Brasil, 1889-1964)
# [[Eliane Giardini]] aktorea, zinema-zuzendaria (Tarragona, 1966)
# [[Nazanín Armanian]] idazea eta politologoa (Iran, 1961)
# [[Martha Zein]] idazle, narratzaile, zinegile (Alemania, 1962)
# [[Carmina Verdú]] gimnasta ohia (Valentzia, 1983)
# [[Nancy Usero]] gimnasta ohia, entrenatzailea (Zaragoza, ?)
# [[Marta Calamonte]] gimnasta ohia, entrenatzailea, fisioterapeuta (Badajoz,1982)
# [[Amaia Arroyo Sagasta]] Irakaslea eta ikertzailea (Aretxabaleta,1983) '''SORTU'''
# [[Sally Salminen]] nobelagilea (Finlandia,1906-1976)
# [[Tatiana Bilbao]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Myrna Mack]] antropologoa (Guatemala)
# [[Helen Mack Chang]] Myrna Mack Fundazioaren sortzaile (Guatemala)
# [[Helen Vlachos]] kazetaria (Grezia)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''ekaina''')==== 
(ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Anne Procter]] poeta, filantropoa (Ingalaterra)
# [[Adelina Lopes Vieira]] idazlea, dranagilea (Portugal-Brasil)
# [[Agnes Baltsa]] mezzosopranoa (Grezia)
# [[Ainhoa Colino]] kirolaria, ibiltaria (Durango) '''SORTU'''
# [[Aitziber Makazaga]] bolaria (Zerain) SORTU
# [[Alazne Etxebarria Urizar]] korrikalaria (Santurtzi) '''SORTU'''
# [[Alice Rey Colaço]] Ilustratzailea, abeslaria. Portugal
# [[Amelia Orleanskoa]] Portugalgo azken erregina (Frantzia-Portugal)
# [[Amélia Rey Colaço]] aktorea, zuzendaria  (Portugal)
# [[Ana Castillo]] idazlea (Chicago, EEBB)
# [[Ana de Gonta Colaço]] eskultorea (Portugal)
# [[André Léo]] Frantziako eleberri eta kazetaria, ekintzaile feminista (1824 - 1900)
# [[Ane Maruri]] dantzaria eta irakaslea (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Ann Putnam, Jr.]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Anna Waser]] margolaria (Suitza)
# [[Anna Zippel]] sorginkeria leporatuta eraila (Suedia) 
# [[Anne de Chantraine]] sorginkeria egotzita sutan erretakoa (Lieja)
# [[Annie Londonderry]] munduari bira egindako txirrindularia (AEB)
# [[Assumpta Roura]] kazetaria eta idazlea (Katalunia)
# [[Barbara Ward]] ekonomialaria, kazetaria eta idazlea (Erresuma Batua)
# [[Beatriz Costa]] aktorea, idazlea (Portugal)
# [[Begoña Guillen]] argazkilaria (Amurrio) '''SORTU'''
# [[Bernadette Iratzoki Luro]] dantzaria, antzerkilaria eta irakaslea (Azkaine, 1959) '''SORTU'''
# [[Bessie Rayner Parkes]] poeta, kazetaria, feminista (Alemania-AEB)
# [[Betzaida Urtaza]] idazlea, itzultzailea, editorea (Donostia-Legorreta) '''SORTU'''
# [[Blanca Muñoz]] artista, eskultorea eta grabatzailea (Madril)
# [[Branca de Gonta Colaço]] idazlea, errezitatzailea (Portugal)
# [[Carmen Arozena]] artista, margolaria eta grabatzailea (La Palma)
# [[Carmen Laffón]] artista, margolaria eta eskultorea (Sevilla)
# [[Carola García de Vinuesa]] mediku, zientzialari, irakasle (Espainia-Australia)
# [[Carolina Michaëlis de Vasconcelos]] filologoa, idazlea (Alemania-Portugal)
# [[Caroline de Barrau]] feminista, aktibista (Frantzia)
# [[Caroline Haslett]] ingeniari elektrikari aitzindaria (Erresuma Batua)
# [[Charlotte Saunders Cushman]] aktorea (AEB)
# [[Clémentine Hélène Dufau]]  margolaria (Frantzia)
# [[Concepción Bona]] hezitzailea eta ekintzailea (Dominikar Errepublika)
# [[Concha de Albornoz]] intelektual feminista (Asturias)
# [[Conchita Supervía]] mezzosopranoa (Bartzelona)
# [[Corina Freire]] abeslaria, aktorea, enpresaburua (Portugal)
# [[Cynthia Germanotta]] filantropoa, ekintzailea, enresaburua (AEB)
# [[Dinah Craik]] idazlea (Ingalaterra)
# [[Dolores González Pérez]] idazlea (Malaga)
# [[Dora Panofsky]] arte historialaria (Alemania-AEB)
# [[Dorothea Tanning]] margolaria (AEB)
# [[Dorothy Hansine Andersen]] medikua (EEUU)
# [[Eduarda Lapa]] margolaria (Portugal)
# [[Eleanor Pairman]] matematikaria, asmatzailea (Eskozia)
# [[Elizabeth Ann Ashurst Bardonneau]] itzultzailea, aktibista (Ingalaterra)
# [[Elsie Widdowson]] nutrizionista (Erresuna Batua)
# [[Emília de Sousa Costa]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[Emily Davies]] sufragista, emakumea unibertsitate eskubide-defensatzailea (Ingalaterra)
# [[Emma Stebbins]] eskultorea (AEB)
# [[Eugénie Le Brun]] intelektual feminista (Frantzia-Egipto)
# [[Eugénie Marie Salanson]] margolaria (Frantzia)
# [[Felícia Fuster i Viladecans]] margolaria eta poeta (Bartzelona-Paris)
# [[Felicia Hemans]] poeta (Ingalaterra)
# [[Fiorenza Cossotto]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Franceska Mann]] dantzaria (Polonia)
# [[Frederica von Stade]] mezzosopranoa (AEB)
# [[Gabi Etxebarne]] idazlea, feminista, serora ohia (Aldude, Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Garbiñe Alustiza]] bolaria (Zerain) '''SORTU'''
# [[Geraldine Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Ghada Waly]] politikari eta diplomatikoa (Egipto)
# [[Gina Cigna]] sopranoa (Italia)
# [[Guadalupe Marín]] modeloa eta eleberrigilea (Mexiko)
# [[Hariclea Darclée]] sopranoa (Errumania)
# [[Henriette Michaelis]] hizkuntzalaria (Alemania)
# [[Hoylande Young]] kimikaria (AEB)
# [[Huda Sha'arawi]] aktibista feminista (Egipto)
# [[Irina Vladislavovna Bussen]] minerologoa (Errusia)
# [[Izumi Nakamitsu]] Armagabetzeari lotutako gaiei buruzko Nazio Batuen Bulegoko zuzendaria (Japonia)
# [[Josephine Butler]] feminista eta guzarte erreformatzailea (Erresuma Batua)
# [[Juana Alarco de Dammert]] filantropoa, hezitzailea (Peru)
# [[Júlia Lopes de Almeida]] idazlea, kazetaria, feminista (Brasil)
# [[Julie von May]] sufragista, feminista (Suitza)
# [[Katalina Boloniakoa|Katalina Boloniakoa]] margolaria, idazlea, santa (Bolonia)
# [[Kate Marvel]] zientzilaria (New York EEBB)
# [[Kin Yamei]] doktorea, hezitzailea eta nutrizioan aditua (Txina, EEBB)
# [[Letitia Elizabeth Landon]] poeta (Ingalaterra)
# [[Licia Verde]] astronomoa, fisikaria, irakaslea (Italia)
# [[Lidia Blanco]] filologoa (Burgos)
# [[Lilian Baylis]] britainiar antzerki ekoizle eta zuzendaria
# [[Lola Garrido]] arte kritikaria, komisarioa eta bildumagilea (Donostia)
# [[Lucia Valentini Terrani]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Lurdes Imaz]] irakaslea, antzerki zuzendaria eta gidoilaria (Segura) '''SORTU'''
# [[Madeleine Pelletier]] psikiatra, aktibista (Frantzia)
# [[Malak Hifni Nasif]] idazle, poeta, maistra (Egipto)
# [[Margarida Lopes de Almeida]] poeta, deklamatzailea, eskultorea (Brasil)
# [[Margarita Olañeta]] ekintzailea (Ermua) '''SORTU'''
# [[Maria Adelaide Lima Cruz]] margolaria (Portugal)
# [[Maria Archer]] idazlea (Portugal)
# [[María Barbeito]] pedagogo, idazlea (Galizia)
# [[Maria da Cunha]] poeta, kazetaria(Portugal-Brasil)
# [[Maria Jane Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Maria Lamas]] idazlea, kazetaria, ekintzaile politikoa (Portugal)
# [[María Luisa Calero Vaquera]] hizkuntzalaria (Badajoz)
# [[Maria Olga de Moraes Sarmento da Silveira]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[María Soriano Llorente]] psikologoa (Valentzia)
# [[María Trinidad Sánchez]] ekintzailea, aberriaren ama (Dominikar Errepublika)
# [[Marie Adelaide Belloc Lowndes]] nobelagilea (Ingalaterra)
# [[Marie La Cécilia]] Frantziako maistra, Komunan aktibista errepublikanoa (1839 - 1922)
# [[Marisa de Leza]] aktorea (Madril)
# [[Martha Carrier]] sorginkeria leporatuta eraila (EEBB)
# [[Mary Eastey]] Salemeko sorgin-epaiketan exekutatua (AEB)
# [[Mary Russell Mitford]] idazlea, dramagilea (Ingalaterra)
# [[Mary Walcott]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Matiel Mogannam]] aktibista, nazionalista (Libano-Palestina)
# [[Matilda Hays]] itzultzaile, idazle, kazetari, aktore (Ingalaterra)
# [[Melissa Aldana]] saxofoi-jotzailea (Txile)
# [[Mercedes Llopart]] sopranoa, irakaslea (Bartzelona)
# [[Mercy Lewis]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Minou Tavárez Mirabal]] filologoa, politikaria (Dominikar Errepublika)
# [[Monica Oliphant]] zientzialari, ikertzailea (Ingalaterra-Australia)
# [[Nabawiyya Musa]]irakaslea, nazionalista, feminista (Egipto)
# [[Natali Germanotta]] moda-diseinatzailea, estilista (AEB)
# [[Natalia Kanem]] UNFPAren zuzendaria (Panama)
# [[Nerilie_Abram]] zientzilaria (Australia)
# [[Nísia Floresta (idazlea)]] idazlea, hezitzailea (Brasil)
# [[Olga Uribe]] ehulea (Durango) SORTU
# [[Oroitz Jauregi]] Euskaltzain urgazlea (Legorreta) SORTU
# [[Paca Blanco]] ekintzailea (Madril)
# [[Patricia Kraus]] abeslaria, musikagilea, ekoizlea (Milan-Espainia)
# [[Patxika Erramuzpe]] Abeslaria, ekintzailea (Aldunde. Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Regina Lago García]] pedagogo, psikologo (Palentzia)
# [[Renata Scotto]] sopranoa (Italia)
# [[Rosalba Carriera]] margolaria (Italia)
# [[Ruth Rivera Marín]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Safia Zaghloul]] aktibista, politikaria (Egipto)
# [[Sonia Vivas]] pedagogoa, politikaria (Bartzelona)
# [[Tarab Abd al-Hadi]] aktibista feminista, politikaria(Palestina-Egipto)
# [[Valentine de Saint-Point]] idazlea (Frantzia)
# [[Verónika Mendoza]] politikaria (Peru)
# [[Victòria Pujolar Amat|Victoria Pujolar Amat]] margolaria (Bartzelona)
# [[Virgínia Quaresma]] kazetaria, aktibista (Portugal)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''maiatza''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Acacia Uceta]] poeta (Madril)
# [[Adelaida Abarca Izquierdo]] ekintzailea, kartzelarik ihes egindakoa (Madril)
# [[Adelaida Las Santas]] kazetari eta poeta (Madril)
# [[Alaitz Biritxinaga]] Txirrindulari epaile eta zuzendaria (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Alejandra Soler]] maistra errepublikano erbesteratua (Valentzia)
# [[Amanda Jones]] poeta, aktibista, asmatzailea (AEB)
# [[Ana Martínez Collado]] arte estetika eta generoa (Madril)
# [[Ángela García de la Puerta]] Espainiako 1. Fisika eta Kimika katedraduna (Soria)
# [[Ángeles García-Madrid]] idazlea eta presoa (Madril)
# [[Angelita Bilbao Bilbao]] erizaina, ekintzaile abertzalea (Bilbo-Argentina) SORTU
# [[Anna Davin]] historialaria, idazlea, feminista( Ingalaterra)
# [[Anna Keichline]] arkitektoa eta asmatzailea (AEB)
# [[Anna Manso Munné]] idazlea, gidoilaria (Bartzelona)
# [[Anna Ruth Fry]] idazlea (Britainia Handia)
# [[Asun Casasola]] genero indarkeriaren aurkako aktibista (Palentzia)
# [[Asunción Bastida]] moda diseinatzailea (Bartzelona)
# [[Aurora Rodríguez Carballeira]] ama eugenesikoa (Galizia) 
# [[Barbara Bodichon]] ongilea, eskubideen aldeko aktibista (Erresuma Batua)
# [[Carmen Mir]] moda diseinatzaile (Bartzelona)
# [[Christiana Figueres]] antropologoa, ekonomialaria eta analista(Costa Rica)
# [[Clara Sánchez (idazlea)]] idazlea, Espainaiko zine aditua (Guadalajara)
# [[Concha Alós]] idazlea (Valentzia-Bartzelona)
# [[Concha Laca]] artisaua, zeramikaria, eskultorea (Madril-Irun) '''SORTU'''
# [[Consuelo García del Cid Guerra]] idazlea (Bartzelona)
# [[Deepika Kurup]] zientifikoa, asmatzailea (edateko ur garbi 'azkarra') (AEB)
# [[Dorothy Thompson]] kazetaria, idazlea, sufragista, feminista (AEB)
# [[Eldorado Jones]] asmatzailea (hegazkin isilgailua,plantxa elektrikoa)(AEB)
# [[Elena Moncada]] ekintzaile, idazle, prostituzioaren abolizionista (Argentina)
# [[Enriqueta Gallinat]] politikaria, errepresio frankistaren biktima (Bartzelona)
# [[Erna Schneider]] ingenaria, matematikaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Estibaliz Urresola Solaguren]] zinema zuzendaria (Laudio) '''SORTU'''
# [[Ethel Léontine Gabain]] margolaria (Frantzia-Ingalaterra)
# [[Eva Alcón]] errektorea (Castelló)
# [[Flor Cernuda]] preso komunista (Toledo) 
# [[Flora Robson]] aktorea (Ingalaterra)
# [[Gema Corredera]] abeslari eta musikagilea (Kuba)
# [[Geneviève de Gaulle-Anthonioz]] Frantziako erresistentziakoa (Frantzia)
# [[Gertrud Bäumer]] aktibista feminista eta politikaria (Alemania)
# [[Gisela Wild]] feminista, kooperatiba-politiketan espezializatua (Argentina)
# [[Gloria Patricia Porras]] abokatu, notario, epaile (Guatemala)
# [[Haizea Beruete]] bertsolaria (Iruñea) '''SORTU'''
# [[Hannah Slater]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria)(AEB)
# [[Helen Taylor (feminista)]] idazlea, aktorea (Erresuma Batua)
# [[Helen Taylor]] noblea (Ingalaterra)
# [[Helena Lange]] pedagogoa eta emakumeen eskubide defendatzailea (Alemania)
# [[Hilary Wainwright]] kazetaria, ikertzailea, feminista (Ingalaterra)
# [[Hildegart Rodríguez Carballeira]]] politikaria, etorkizuneko emakume gisa sortua (Madril) 
# [[Ida Henrietta Hyde]] fisiologoa eta asmatzailea (AEB) 
# [[Isabel Olesti]] kazetari eta idazlea (Tarragona)
# [[Isabel Risco]] aktorea (Coruña)
# [[Isabel Vicente García|Isabel Vicente Garcia]] ekintzaile komunista (Albacete - Bartzelona)
# [[Jenara Vicenta Arnal Yarza]] 1. Zientzia Kimiko doktorea eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Jessie Boucherett]] emakumeen aldeko aktibista (Ingalaterra)
# [[Joaquina Dorado Pita]] Les Cortseko preso errepublikanoa (Coruña) 
# [[Josefa Barba-Gosé Flexner]] zientzialaria (Bartzelona-Filadelfia)
# [[Josefina Amalia Villa]] ekintzailea, preso politikoa (León-Madril)
# [[Joy Mangano]] enpresaria eta asmatzailea (fregona, pertxak) (AEB)
# [[Juana Francisca Rubio]] margolaria eta ilustrailea (Madril)
# [[Judith Malina]] aktorea, ekoizlea eta zuzendaria (Alemania-AEB) 
# [[Karen Olsen Beck]] arkitektoa, soziologoa, politikaria eta diplomatikoa (*!)
# [[Laia Berenguer Puget]] Les Cortseko preso sozialista (Bartzelona)
# [[Laura Casielles]] idazlea, poeta (Asturias)
# [[Les Corts emakumeen kartzela]] (Bartzelonako eraikina) 
# [[Letizia Battaglia]] kazetari, argazkilari, politikari, editore eta enpresaburua (Italia)
# [[Liane Russell]] genetista, zoologoa (Austria, AEB)
# [[Lidia Guinart]] kazetaria, idazlea eta politikaria (Bartzelona)
# [[Lilí Díaz Rivas]] enpresaburua, idazlea (Galizia)
# [[Lilly Maxwell]] sufragista (Eskozia)
# [[Lina Gálvez]] historialaria, ekonomia feministan aditua (Sevilla)
# [[Lina Huarte-Mendikoa]] sopranoa (Iruñea) SORTU
# [[Lise London]] erresistentzia frantseseko aktibista (Frantzia)
# [[Llum Quiñonero]] kazetaria, ekintzailea, politikaria (Alacant)
# [[Lola Sanjuán]] enpresaburua eta lider feminista (Sevilla)
# [[Magda Bandera]] kazetaria, idazlea(Bartzelona)
# [[Maite Alvarez]] zientzilaria eta ikertzailea (Ermua)
# [[Manolita del Arco]] politikaria, ekintzailea (Bilbo-Madril)
# [[Margarida Abril]] ekintzailea (Katalunia)
# [[Margarita Barainka]] Gernikako bonbardaketaren lekukoa (Errigoiti) SORTU
# [[María Ángeles Durán]] ikertzailea (Madril)
# [[María Antonia Peña]] errektorea (Cádiz)
# [[María Antonia Zorraquino]] biokimikaria eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Maria Bigordà Montmany]] kataluniar ekintzailea (Ullastre-Tarrasa)
# [[María del Carmen Cuesta Rodríguez|Maria del Carmen Cuesta Rodríguez]]A aktibista (Madril)
# [[Maria Deraismes]] prostituzioaren abolizionista
# [[María Dolores de Pablos]] poeta eta astrologoa (Madril)
# [[Maria Dolors Laffitte]] abeslaria (Bartzelona)
# [[Maria Dolors Renau]] psikologoa, pedagogoa eta politikaria (Bartzelona)
# [[María Elena Moyano]] aktibista (Perú)
# [[María José Figueras]] errektorea (Katalunia)
# [[Maria Lacerda de Moura]] anarkista eta feminista (Brasil)
# [[María Vicenta Mestre Escrivá]] psikologoa, Valentziako Unibertsitateko 1. emakume errektorea (Valentzia)
# [[Marie Killick]] audio-ingeniaria, asmatzailea (gramofonorako zafirozko orratza) (Erresuma Batua)
# [[Marina Vargas]] artista (Granada) 
# [[Marisa Mediavilla Herreros]] liburuzaina, dokumentalista, feminsita (Palentzia)
# [[Marjorie Joyner]] asmatzailea (ile kizkur iraunkorrak egiteko makina)(AEB)
# [[Martirio (cantante)|Martirio]] abeslaria (Huelva)
# [[Mary Beale]] margolaria eta erretratista (Ingalaterra)
# [[Mary Dixon Kies]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria) (AEB)
# [[Melania Moscoso]] antropologa, pedagoga, feminista (Bilbo)
# [[Mercedes Fernández-Martorell]] antropologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Núñez Targa]] Las Ventas eta Nazien kontzentrazio-eremuetako preso eta lekukoa (Bartzelona)
# [[Miren Arantza Madariaga Aberasturi]] politikaria eta zuzendari publikoa (Gernika)
# [[Montserrat Minobis]] kazetaria, irakaslea, idazlea eta feminista (Figueras)
# [[Natacha Bustos]] komiki-marrazkilaria (Eivissa)
# [[Nieves Torres]] politikaria, ekintzailea (Madril)
# [[Niña Pastori]] flamenko-kantautorea (Cadiz)
# [[Noeleen Heyzer]] diplomazialaria(Singapur)
# [[Noelia Vera]] kazetaria eta politikaria (Cádiz)
# [[Núria Feliu]] abeslaria eta aktorea (Bartzelona)
# [[Olimpia Altuve]] farmazialaria (Guatemala)
# [[Paz Azzati Cutanda]] Las Ventaseko preso komunista (Valentzia) 
# [[Petra Cuevas]] preso komunista (Toledo) 
# [[Pilar Aranda Ramírez]] errektorea (Zaragoza)
# [[Pilar López Díez]] maistra, kazetaria, komunikazio eta genero ikertzailea (Asturias)
# [[Rina Lazo]] margolari eta muralista (Guatemala)
# [[Rocio Mora Nieto]] abokatua eta aktibista (Madril)
# [[Rosa Aguilar Chinea]] errektorea (Gomera)
# [[Rosa Aguilar]] politikaria (Kordoba)
# [[Rosa Cremón Parra]] erizaina, ekintzaile antifrankista (Madril)
# [[Rosa Devés]] biokimikaria, akademika eta hezitzailea (Txile)
# [[Sally Alexander]] historialaria, feminista (Ingalaterra)
# [[Sheila Rowbotham ]] historialari feminista sozialista (Erresuma Batua)
# [[Shirley Ann Jackson]] fisikaria, asmatzailea (AEB)
# [[Sofía Moro]] argazkilaria (Madril)
# [[Soledad Murillo]] soziologo feminista, ikertzailea eta politikoa (Madril) 
# [[Soledad Real López]] ekintzaile, komunista (Bartzelona)
# [[Susana Blas Brunel]] komisarioa, arte eta feminosmoan aditua (Madril) 
# [[Susanna Martín]] ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Suzanne Noël]] Zirujau plastikoa (Frantzia)
# [[Teresa Hernández Sagués]] Les Cortseko preso komunista (Avila) 
# [[Teresa Rebull]] aktibista politikoa eta kantautorea (Bartzelona)
# [[Teresa Saez Barrao]] aktibista feminista, politikaria (Huesca-Nafarroa)
# [[Trinidad Gallego Prieto]] erizaina, emagina,politikari komunista  (Madril)
# [[Valerie Hunter Gordon]] asmatzailea (Erresuma Batua) 
}}

===='''Berriak 2022''' ('''apirila''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelita Domingo]] pianista, kopla-kantari eta dantzarien maistra(Sevilla)
# [[Aenne Burda]] argitaratzailea, alemaniar ekonomia-mirariaren ikur bat (Alemania)
# [[Amaya Arzuaga]] diseinatzailea eta enpresaburua (Burgos)
# [[Ana María Rodas]] idazlea (Guatemala
# [[Ana Rosa Diego]] zinema-zuzendaria eta gidoilaria (Sevilla)
# [[Angelina Aspuac]] jantzi maien defendatzailea (Guatemala)
# [[Angelina Beloff]] margolaria, grabatzailea eta arte-irakaslea(Errusia-Mexiko)
# [[Antonia Salaberria]] erraketista (Eibar)  '''SORTU'''
# [[Asunción Gómez Pérez]] ikertzailea (Badajoz)
# [[Aurelia Elkoro-Iturbe]] erraketista (Eibar) '''SORTU'''
# [[Aurelia Gutiérrez-Cueto Blanchard]] pedagogoa(Santander)
# [[Beatrice Hastings]] idazlea(Ingalaterra)
# [[Belén Maya]] flamenko-dantzaria eta koreografoa (  )
# [[Bella Dutton]] tenislaria (Britainia-Espainia)
# [[Bibiana Candia]] idazlea eta kazetaria (Galizia)
# [[Carlota Gurt]] idazlea eta kazetaria (Bartzelona)
# [[Catherine Bauer Wurster]] arkitektoa, etxebizitza publikoaren defendatzailea (AEB)
# [[Catherine Fahringer]] idazlea, aktibista (Estatu Batuak)
# [[Celia Rivas Casais]] kamioilaria, enpresaburua eta ekintzailea (Galizia)
# [[Ch´umilkaj Curruchiche]] abeslaria (Guatemala)
# [[Chona Madera]] idazle kanariarra
# [[Cilly Aussem]] tenislaria (Alemania)
# [[Concha Méndez]] idazlea, poeta eta gidoilaria (Madril)
# [[Concha Monje]] robotika-ikertzailea (Badajoz)
# [[Elena Catena]] filologoa, editorea eta feminista (Salamanca)
# [[Elena Villamandos]] kanariar idazlea
# [[Elvira Dyangani Ose]] Bartzelonako Arte Garaikidearen Museoaren 1. emakume zuzendaria(Kordoba)
# [[Emma Couceiro]] poeta (Lugo)
# [[Enriqueta Martín Ortiz de la Tabla]] irakaslea eta liburuzaina (Badajoz)
# [[Ernestine Rose]] asmatzailea (Polonia)
# [[Eudoxia Píriz]] Medikua (Salamanca)
# [[Fatoumata Diawara]] Maliko aktore eta egile-abeslaria (1982 - )
# [[Francisca Subirana]] tenislaria (Katalunia)
# [[Genie Espinosa]] artista, ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Haizea Oses]] eskalatzailea (Arrasate)  '''SORTU'''
# [[Helena Bayona]] dokumentalgilea (Iruña)
# [[Irene Sarrionandia]] mendi korrikalaria (Deba)  '''SORTU'''
# [[Iris Yassmin Barrios Aguilar]] abokatu eta epailea (Guatemala)
# [[Isa Guerra García]] poeta kanariarra (Kanariar uharteak)
# [[Isabel Expósito Morales]] idazlea (Hierro-Kanariak)
# [[Isabel García Hualde]] idazlea (Zarrakaztelu)
# [[Joana Lasheras]] kazetaria EITBn (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Josane Sigart]] tenislaria (Belgika)
# [[Josefina Markina]] filantropoa (Mallabia)  '''SORTU'''
# [[Julene Bouzo]] atleta (Ermua)  '''SORTU'''
# [[Julia Guerra Lacunza]] poeta (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Kajsa Ekis Ekman]] kazetari, idazle, ekintzailea (Suedia)
# [[Karma Peiró]] kazetari digitala Adimen Artifizialean aditua (Bartzelona)
# [[La Niña de los Peines]] Kopla-abeslaria (Sevilla)
# [[Las Ventas emakumeen kartzela]] artikulua da.
# [[Laura Fernández]] Idazlea eta kazetaria (Terrassa)
# [[Lenina Amapola García]] idazlea (Guatemala)
# [[Lilí Álvarez]] kirolaria, kazetaria eta Olinpiar jokoetako 1.emakume espainiarra (Erroma-Madril)
# [[Lourdes Pastor]] Kantaria eta aktibista (Kordoba)
# [[Lydia Becker]] Britainia Handiko sufragista, biologoa eta astronomoa (1827-1890)
# [[Madam C. J. Walker]] asmatzailea eta enpresaburua (AEB)
# [[Maddelin Brizuela]] enbaxadorea Bolivian (El Salvador)
# [[Margarita Ucelay]] filologoa, hispanista eta irakaslea (Madril)staño
# [[Marguerite Broquedis]] tenislaria (Frantzia)
# [[Maria Àngels Anglada]] kazetaria, poeta, eleberrigilea (Katalunia)
# [[María Blanca Ferrer García]] Abokatua, idazlea, poeta (Iruñea)
# [[María Blanchard]] margolaria (Santander)
# [[Maria del Carmen Reina Jiménez]] idazlea kanariarra
# [[María del Villar Berruezo]] aktorea, dantzaria eta idazlea (Tafalla)  '''SORTU'''
# [[María Francisca Ulloa del Castillo]] emagina (Utrera)
# [[Maria Furtwängler]] aktore eta medikua (Alemania)
# [[María Josefa Riba]] tenislaria (Katalunia)
# [[María Laffitte]] arte-kritikaria, idazlea, Emakumeen eskubide defendatzailea(Sevilla)
# [[María Rodrigo]] musikagilea, pianista eta irakaslea(Madril)
# [[María Salas Larrazábal]] idazle eta aktibista (Burgos)
# [[Marian Rojas]] mediku psikiatra eta idazlea (Madril)
# [[Maribel Lacave]] idazle kanariarra
# [[Marie Goegg-Pouchoulin]] Suitzako aktibista feminista eta abolizionista (1826-1899)
# [[Marie Vassilieff]] margolaria (Errusua-Frantzia)
# [[Marifé de Triana]] Kopla-abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Martija de Jauregui]] XVI. mendeko sendagilea (Nafarroa)  '''SORTU'''
# [[Matilde Coral]] flamenko dantzaria (Sevilla)
# [[Matilde Landa]] politikaria (Badajoz)
# [[Matilde Ras]] grafologoa, idazlea, itzultzailea(Tarragona)
# [[Matilde Ucelay]]  Espainiako tituludun 1.emakume arkitektoa (Madril)
# [[Mayte Martín (idazlea)|Mayte Martín]] Las Palmas (Kanariak)
# [[Mayte Martín]] musikagilea, flamenko-abeslaria (Bartzelona)
# [[Melanie Mayron]] asmatzailea eta aktorea (AEB)
# [[Melissa Farley]] psikologo, feminista (AEB)
# [[Mercedes Rodrigo]] Espainiako tituludun 1.emakume psikologoa (Madril)
# [[Merche Esmeralda]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagro Almenara Pérez]] Espainiako Gerra Zibilean eraildako farmazialaria (Santander)
# [[Milagros Mengíbar]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagros Nuin Monreal]] itzultzailea. (Erriberri-Nafarroa)
# [[Molla Mallory]] tenislaria (Norvegia-AEB)
# [[Morena Herrera]] abortuaren aldeko ekintzailea (El Salvador)
# [[Myriam Palacios]] aktorea (Txile)
# [[Natalia Sosa Ayala]] kanariar idazlea
# [[Norah Borges]] ilustratzailea (Argentina)
# [[Núria Albó]] poeta (Bartzelona)
# [[Nuria Coronado Sopeña]] kazetaria, feminista, abolizionista (Madril)
# [[Olimpia Valencia]] ginekologoa (Galizia)
# [[Oliva Acosta]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Cádiz)
# [[Omowunmi Sadik]] asmatzailea (Nigeria)
# [[Pantxika Urruti]] kantaria eta pastoral errejenta (Zuberoa)  '''SORTU'''
# [[Patricia Ruiz de Irizar]] farmazialaria eta kooperantea (Iruñea)
# [[Paulina Kellogg Wright Davis]] aktibista, hezitzailea (AEB)
# [[Pepa Chávarri]] tenislaria (Madril)
# [[Pilar Aguilar Carrasco]] idazle, zinemako kritikaria, feminista (Jaén)
# [[Pura Maortua]] antzerki-zuzendaria (Kantabria)
# [[Rafaela Pastor]] aktibista (Malaga)
# [[Rebeca Lane]] abeslaria (Guatemala)
# [[Rita Fernández Queimadelos]] arkitektoa (Galizia)
# [[Rosa Barasoain|Rosa Barasoin]] idazlea (Tafalla)
# [[Rosa Torras]] tenislaria (Katalunia)
# [[Rosa Vergés]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta irakaslea (Bartzelona)
# [[Sabina Spielrein]] psikiatra eta psikoanalista (Errusia)
# [[Salima Ikram]] egiptologoa (Pakistan)
# [[Selena Millares]] kanariar poeta
# [[Simone Iribarne]] tenislaria (Lapurdi)
# [[Sofia Quintino]] Portugalgo mediku, feminista eta errepublikanoa (1879-1964)
# [[Sonsoles Echavarren Roselló|Sonsoles Echavarren]] idazlea eta kazetaria (Iruñea)
# [[Sylvia Ratnasamy]] asmatzailea (Belgika)
# [[Taina Bien-Aimé]] abolizionista 
# [[Teresa Izu]] margolaria, ilustratzailea (Tafalla) sortu
# [[Teresa Zabalza Díez]] musikagilea, musikaria eta musika irakaslea (Iruñea)
# [[Trinidad Lucea Ferrer]] idazlea, poeta eta ilustratzailea (Tutera)
# [[Veena Sahajwalla]] asmatzailea (India-Australia)
# [[Victorina Durán]] margolaria, jantzi-eszenografoa eta diseinatzailea (Madril)
# [[Viera Sparza]] ilustratzailea, idazlea eta umorista grafikoa (Zaragoza)
# [[Virginia Laparra]] fiskal oiha (Guatemala)
# [[Yolanda Castaño]] poeta eta literatura kritikaria (Coruña)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''martxoa''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adilia de las Mercedes]] jurista feminista (Guatemala)
# [[Alauda Ruiz de Azúa]] zine-zuzendaria eta gidoilaria (Bizkaia)
# [[Alika Kinan]] Abolizionista (ARgentina)
# [[Almudena Domínguez Arranz]] arkeologoa 
# [[Amada López Meneses]] historialari galiziarra
# [[Amalia de Isaura]] aktore komikoa eta kupletista (?)
# [[Amelia Baldeón Iñigo]] arkeologoa (Gasteiz)
# [[Amparo Alonso Betanzos]] adimen artifizialeko ikertzailea(Galizia)
# [[Amparo Cebrián]] pedagogoa (Salamanca)
# [[Ana Delgado Hervás]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Ana María Romero de Campero]] kazetaria, idazlea ekintzailea (Bolivia)
# [[Ángeles Huerta]] zine-zuzendaria (Asturias)
# [[Angelina Vidal]] Portugalgo idazle eta kazetaria (1847-1917)
# [[Anina Ciuciu]] abokatu eta idazle ijitoa (Errumania)
# [[Anne Tyng]] asmatzailea (Txina-AEB)
# [[Anselma de Salces]] Bilbotar ongilea (1815-1885)
# [[Arabako Emakumeen Asanblada]]
# [[Arundhati Bhattacharya]] enpresaburua (India)
# [[Áurea Lucinda Javierre]] artxibozaina eta historialaria (Teruel)
# [[Beatriz Pinheiro]] Portugalgo idazle, poeta, editore eta intelektuala (1871-1922)
# [[Begoña Vila]] astrofisikaria (Galizia)
# [[Berta Wilhelmi]] enpresaburua, hezitzailea, filantropoa eta feminista (Alemania, Granada)
# [[Boni Macarrón]] martxantera, gozoki saltzailea (Durango)
# [[Carla Accardi]] margolari abstraktua (Italia)
# [[Carla Lonzi]] idazlea, arte-kritikaria, feminista (Italia)
# [[Carla Subirana]]  zine-zuzendaria (Bartzelona)
# [[Carme Freixa]] kazetaria, feminista, abolizionista (Bartzelona)
# [[Carmen de Zulueta]] idazlea, filosofoa eta irakaslea (Madril)
# [[Carmen García Mateo]] telekomunikazio ingeniaria (Galizia)
# [[Carmen López Alonso|Carmen Lopez Alonso]] historialaria
# [[Carmen Miranda Zubieta]] Kultur-ekintzailea (Galdakao)
# [[Carmen Sentandreu Gimeno]] arkeologoa
# [[Carmen Velacoracho de Lara]] Kazetaria (Ciudad Real, 1880-Madril,1960)
# [[Catherine Furbish]] botanikaria (AEB)
# [[Christine Peterson]] estatistikaria, zientzialaria (EEBB)
# [[Chus Gutiérrez]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Deema Shehabi]] poeta eta idazlea (Kuwait)
# [[Delia Grigore]] filologo ijitoa (Errumania)
# [[Diana Pey]] piano-jotzailea (Madril)
# [[Dolores Cebrián]] irakaslea (Salamanca)
# [[Domitila de Carvalho]] Portugalgo mediku, irakasle eta politikaria (1871-1966)
# [[Elaine N. Aron]] psikologoa (Kalifornia)
# [[Elbira Iturri]] aktibista (Mundaka)
# [[Elena Barulina]] botanikaria, genetista eta ikertzailea (Errusia)
# [[Elena Díaz Ereño]] medikua eta irakaslea (Galdakao)
# [[Elena Fortún]] idazlea, haur eta gazte literatura (Madril)
# [[Elena Hernández Sandoica]] historialaria
# [[Elisa Augusta da Conceição Andrade]] Portugalgo lehen emakume medikua (1855-??)
# [[Elisa Garrido González|Elisa Garrido]] historialaria 
# [[Elizabeth J. Tasker]]  astrofisikaria, idazle zientifikoa eta irakaslea (Britainia)
# [[Elvira Ontañón Sánchez-Arbós]] idazlea, artikulugilea eta pedagogoa (?)
# [[Elza_Dunkels]] Suediako pedagoga
# [[Emma Ihrer]] feminista eta lider sindikala (Alemania)
# [[Esma Redžepova]] abeslari ijitoa (Mazedonia)
# [[Esther Takeuchi]] asmatzailea (AEB)
# [[Eugenia Idoiaga]] emagina (Forua)
# [[Fei-fei Li]] konputazioko irakaslea (Txina-AEB)
# [[Fournierreko emakume kartagileak]] emakume langileak (Gasteiz)
# [[Gloria Cabral]] arkitektoa (Brasil-Paraguai)
# [[Gloria Giner de los Ríos García]] irakaslea(Madril)
# [[Glòria Trías Rubiés]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Guiomar Torresão]] Portugaldar idazlea eta feminista (1844-1898)
# [[Halet Çambel]] arkeologaeta Olinpiar Jokoetan lehiatu zen lehen emakume turkiarra, eskriman
# [[Harriet Williams Russell Strong]] asmatzailea (AEB)
# [[Helena Lopes da Silva]] zirujau eta politikaria (Cabo Verde)
# [[Hélène Rioux]] idazle eta itzultzailea (Kanada)
# [[Helene Stöcker]] bakezalea, feminista eta publizista (Alemania)
# [[Isabel Aguirre]] arkitektoa (Galizia)
# [[Isabel García Lorca]] irakaslea eta idazlea (Granada)
# [[Jennifer Miller]] Feminista, artista, idazlea...(EEBB)
# [[Jordina Sales i Carbonell]] historialaria
# [[Josefina Aldecoa]] idazlea eta pedagogoa (Leon)
# [[Juana Capdevielle]] Gerra Zibilean eraildako pedogogo eta liburuzaina (Madril-Galizia)
# [[Juana Romani|Juani Romani]] italiar-frantziar margolaria
# [[Julia Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Julia Vigre García]]  maistra (Madril)
# [[Julienne Baseke Nzabandora]] aktibista (Kongo)
# [[Julieta Paredes]] feminista komunitarioa (Bolivia)
# [[Juliette Bonheur]] animalia-margolaria (Frantzia)
# [[Katerina Harvati]] paleontologoa, irakaslea eta ikertzailea (Grezia)
# [[La Argentinita]] dantzaria eta koreografoa (Buenos Aires)
# [[Laura de los Ríos Giner]] irakaslea (Granada)
# [[Laura García Hoppe]] margolaria eta idazlea (Malaga)
# [[Leonor Serrano Pablo]] pedagogoa,legelaria, feminista (Ciudad Real-Madril)
# [[Lily Braun]] idazle eta feminista (Alemania)
# [[Linda Braidwood]] arkeologoa
# [[Lita Cabellut]] margolari ijitoa (Espainia)
# [[Lourdes Girón Anguiozar]] arkeologoa (Cadiz)
# [[Maite Larrauri Gómez]] filosofoa, idazlea eta irakaslea (Valentzia)
# [[Manuela Solís]] ginekologoa, Valentziako 1. medikua (Valentzia)
# [[Mapi León]] futbolaria (Zaragoza)
# [[Margarita Ballester Figueres]] poeta, itzultzailea eta irakaslea (Katalunia)
# [[Margarita Sánchez Romero]] arkeologoa (Madril)
# [[Maria Amália Vaz de Carvalho]] Portugalgo idazle poligrafoa, pedagogoa eta poeta (1847-1921)
# [[María Ángeles Garai]]  irakaslea, Bizkaiko lehen andereñoa (Bilbo)
# [[María Ángeles Pérez Samper]] arkeologoa (Bartzelona, 1949)
# [[María Antonina Sanjurjo Aranaz]] belar-jockey jokalaria (Galizia)
# [[Maria Benedita Mouzinho de Albuquerque de Faria Pinho]] Portugalgo idazle, aktibista errepublikano eta feminista (1865-1939)
# [[María Blázquez|María Blazquez]] idazlea (Extremadura)
# [[María Buj Luna]] liburuzain terueldarra
# [[Maria Clara Correia Alves]] Portugalgo editore, kazetari eta irakasle feminista (1869-1948)
# [[María Cristina Gonzalo Pintor]] arkitektoa (Santander-Madril)
# [[Maria Eugenia Aubet]] arkeologoa (?)
# [[María José Alonso Fernández]] farmakologoa (Leon)
# [[María Juana Ontañón]] arkitekto kanariarra (Tenerife)
# [[María Lacrampe]] erizaina (Madril)
# [[María Sánchez Arbós]] maistra eta pedagogoa (Huesca-Madril)
# [[María Teresa Miras Portugal]] biokimika (Galizia)
# [[María Victoria Lareu]] ikertzailea, auzitegiko medikua (Galizia)
# [[Mariam Kamara]] arkitekto frantziar-nigeriarra
# [[Mariana Angélica de Andrade]] Poeta portugaldarra (1840-1882)
# [[Marie Joséphine Nicolas]] margolari frantziarra
# [[Marisol Soengas]] mikrobiologoa (Galizia)
# [[Marta Moll de Alba]] piano-jotzailea (Kanariak)
# [[Martxelina Lopetegi]] bertsolaria (Oiartzun 1864-1930)
# [[Mary Walton]] ingeniaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Massouda Kohistani]] aktibista (Afganistan)
# [[Matilde Cantos]] politikaria (Granada)Mpa
# [[Matilde Moliner Ruiz]] liburuzaina eta institutuko katedraduna(Madril)
# [[Mercedes Vegas]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Vilanova Ribas]] historialaria eta ikertzailea (Katalunia)
# [[Miren Roji]] musika irakaslea eta piano-jotzailea (Santurtzi, 1917-2018)
# [[Naama Goren-Inbar]] arkeologoa
# [[Nely Reguera]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Nieves Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Noemí Trujillo]] poeta eta idazlea (Bartzelona)
# [[Norma Vázquez]] Bilbon bizi den indarkeria matxistan aditua (Mexiko)
# [[Núria Rafel i Fontanals]] arkeologoa katalana
# [[Ofelia Rey Castelao ]] historialaria,idazlea (Galizia)
# [[Olga Vallespín Gómez]] arkeologoa eta Espainiako lehen urpekari profesionala
# [[Olive Dennis]] ingeniaria, tren diseinu-berrikuntzen egilea (AEB)
# [[Patsy O'Connell Sherman]] asmatzailea (AEB)
# [[Peregrina Quintela Estévez]] matematikaria (Galizia)
# [[Pilar Palomero]] zinemagilea eta idazlea (Zaragoza)
# [[Pilar Pérez Solano]]zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Alacant)
# [[Rachel Zimmerman]] zientzialaria eta asmatzailea (Kanada)
# [[Rilda Paco]] artista, diseinatzailea (Bolivia)
# [[Rita de Morais Sarmento]] Portugalgo lehen emakume ingeniari zibila (1872-1931)
# [[Robin Wall Kimmerer|Robin Wall Kimmerer]] ekologista (EEBB)
# [[Rosa Balaguer Oltra]] Kazetaria (Valentzia)
# [[Rosa María Rodríguez Magda]] filosofoa (Valentzia)
# [[Sally Fox]] asmatzailea (AEB)
# [[Sandra Barrilaro]] argazkilaria eta ekintzailea (Bilbo)
# [[Sandra Sevillano]] mendi korrikalaria (Santurtzi)
# [[Serafina Javierre]] liburuzaina (Tarragona)
# [[Sonia Sánchez]] idazlea, abolizionista (Argentina)
# [[Susan Leeman]] endrokrinologoa (AEB)
# [[Susana Reyes]] dantzari, koreografoa, artista (Ekuador)
# [[Tamara Clavería]] Amuge elkarteko lehendakaria (Bilbo)
# [[Teresa Paneque]] Astronomoa, zientzia-dibulgatzailea (Madril-Txile)
# [[Towanda Rebels]] idazle, komediante, abolizionista, feminista bikotea (Madril)
# [[Vicenta Lorca Romero]] maistra (Granada)
# [[Victoria Cabrera Valdés]]  historialaria (Madril)
# [[Violeta Delmonte]] hizkuntzalaria (Argentina-España)
# [[Virginia Auber Noya]] idazlea, itzultzaile (Coruña, 1825-Madril,1897)

}}

=== Hobetuak 2022 ===
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Maite Maruri]] opera abeslaria (Plentzia, 1979)
# [[Maria Angeles Mezkiritz|Maria Angeles Mezkiriz]] nafar arkeologoa (Faltzes, 1929)
# [[María Francés]] nafar aktorea (Tutera, 1887-1987)
# [[Violeta Parra]] abeslaria eta musikagilea (Txile, 1917-1967)
# [[Nekane Sarobe]] bikoizlea (Donostia, 1953)
# [[Consuelo Flecha]] pedagogoa (Bilbo, 1948)
# [[Beatriz Martinez de Antoñana]] aktorea (Araba,1975)
# [[Susan B. Anthony]] feminista eta sufragista (EEBB)
# [[Margot Frank]] Holokaustoaren biktima, Ana Franken ahizpa (Alemania,1926-1945)
# [[Elisabeth Larena]] aktorea (Bizkaia, 1989)
# [[Arantza Idiazabal Gorrotxategi]] irakaslea eta euskaltzain urgazlea (Gipuzkoa, 1945)
# [[Maitane Urbieta]] irratiko kirol-kazetaria eta UEFA Europa Leagueko lehen emakume-berriemailea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Blanca Vidal]] aktorea (Bilbo, 1885-1962)
# [[Agustina Aragoikoa]] heroia (Katalunia,1786-1857)
# [[Teresa Aranguren]] Kazetaria (Araba, 1944)
# [[Felisa Mary]] aktorea (Bizkaia, 1892-1956)
# [[Fariba Sheikhan]] aktorea eta abeslaria (Bizkaia, 1988)
# [[Isabel Mellén]] arte-historialaria, ikertzailea eta dibulgatzailea (Araba, 1986)
# [[Maria Moliner]] liburuzaina, filologoa eta hiztegigilea (Zaragoza, 1900-1981)
# [[Alice Stone Blackwell]] feminista,  giza-eskubideen defendatzailea (AEB, 1857-1950)
# [[Lucy Stone]] Kazetaria, feminista, abolizionista,sufragista (AEB, 1818-1893)
# [[Rosa Bonheur]] animalia-margolaria eta eskuturagilea (Frantzia, 1822-1899) 
# [[Maryse Choisy]] Kazetaria, idazlea eta saiakeragilea (Lapurdi, 1903-1979)
# [[Pilar López Júlvez]] dantzaria eta koreografoa (Gipuzkoa, 1912-2008)
# [[Concepción Aleixandre]] mediku, ginekologo, asmatzaile, zientzialari... (Valentzia, 1862-1952)
# [[María Puy Uitzi]] historialaria (Nafarroa, 1915-2008)
# [[Corín Tellado]] maitasun istorio laburren idazlea (Asturias, 1927-2009)
# [[Matilde Huitzi]] maistra, pedagogoa, abokatua, feminista (Nafarroa, 1980-1965)
# [[Concha Espina]] idazlea (Kantabria, 1869-1955)
# [[Izaskun Uranga]] abeslaria (Bizkaia, 1950)
# [[Ixone Sádaba]] argazkilaria (Bilbo, 1977)
# [[Joaquina Eguaras]] Granadako Unibertsitateko 1. irakaslea, hebraista, arabista (Nafarroa-Granada, 1897-1981)
# [[Sara Baras]] flamenko dantzaria eta koreografoa (Cadiz, 1971)
# [[Ainhoa Garai]] aktorea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Laura García]] judo jokalari-paralinpikoa (Nafarroa, 1981)
# [[Marina Ginestà]] Kazetaria, itzultzailea, gerra zibileko militante komunista (Katalunia, 1919-2014)
# [[Axun Aierbe]] itzultzailea (Gipuzkoa,1968-2008)
# [[Amaia Osaba]] piraguista (Nafarroa, 1975)
# [[Fatema Mernissi]] idazlea eta soziologoa (Maroko, 1940-2015)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Frantzia, 1849-1883)
# [[Maria Luisa Ozaita]] musikagilea eta emakumeek egindako hedapenean aitzindaria (Barakaldo, 1939-2017)
# [[Isabel Fernández Reviriego]] musikaria, ekoizlea eta artista grafikoa (Bizkaia,1979)
# [[Teresa Calo]] aktorea, dramagilea eta gidoigilea (Gipuzkoa, 1955)
# [[Cris Lizarraga]] abeslaria, feminsta eta aktibista (Bizkaia, 1992)
# [[Sonia Ruiz de Azua]] psikologoa, ikertzailea, psikiatria-irakaslea (Bizkaia, 1979)
# [[Begoña Bilbao Alboniga]] idazlea, musikagilea eta euskaralaria (Bizkaia, 1932-2005)
# [[Najat El Hachmi]] idazle amazigha (Katalunia,)
# [[Ellen Ochoa]] astronauta (AEB, 1958)
# [[María Luz Morales]] kazetaria, idazlea (Galizia- Bartzelona) 
# [[Cristina Petite]] atleta (Bizkaia,1972)
# [[Irene Loizate]] txirrindularia, duatloilaria (Bizkaia, 1995)
# [[Maritxu Housset]] gomazko paleta pelotaria (Lapurdi, 1981)
# [[Eider Hurtado]] kazetaria (Bizkaia, 1981)
# [[Gina Pane]] artista (Lapurdi, 1939-1990)
# [[Ruth Arnon]] biokimikaria (Israel, 1933)
# [[Andere Arriolabengoa]] bertsolaria (Araba, 1982)
# [[Rosa Chacel]] idazlea (Valladolid, 1898-1994)
# [[Dora Maar]] argazkilaria (Frantzia, 1907-1994)
# [[Maribel Forcadas]] medikua (Zaragoza, 1949-2012)
# [[Eneritz Iturriagaetxebarria]] txirrindularia, zuzendaria (Bizkaia, 1980)
# [[Ziortza Isasi]] txirrindularia (Bizkaia, 1995)
# [[Valentina Tereshkova]] espaiora joandako 1. emakumea (Errusia, 1937)
# [[Izaskun Osés]] paralinpiar atleta (Nafarroa, 1984)
# [[Ziortza Villa]] ultrairaupen-txirrindularia (Bizkaia, 1983)
# [[Penelope Barker]] aktibista (Tearen matxinada) (AEB, 1728-1796)
# [[Susan la Flesche Piccotte]] Ipar Amerikako omaharar natiboa eta 1.mediku indigena (AEB, 1865-1915)
# [[Rosana Ubanell]] kazetaria, eleberrigilea (Nafarroa, 1958)
# [[Julia Juániz]] muntatzailea, zine-zuzendaria eta bideo-artista (Nafarroa, 19??)
# [[Carmen Adarraga]] kirolaria (Gipuzkoa, 1921-2004)
# [[Cristina Pardo]] kazetaria, telebista-aurkezlea (Nafarroa, 1977)
# [[Esther Basurto]] boleibol kirolaria (Gipuzkoa, 1978)
# [[Isabel Urkiola]] arabar esploratzailea (Gasteiz, 1854-1911)
# [[Begoña Pro]] kazetaria eta idazlea (Iruñea, 1971)
# [[Itziar Urretabizkaia]] aktorea (Donostia, 1978)
# [[Maria Abbadia-Ürrüstoi]] idazlea, ekintzaile feminista (Paris, 1837-1913)
# [[Simone Veil]] Holokaustotik bizirik irtendako magistratu eta politikaria (Frantzia, 1927-2017)
# [[Igone Arribas]] gimnasta ohia (Barakaldo, 1983)
# [[Vera Rubin]] astronomoa, aitzindaria (AEB, 1928-2016)
# [[Mary Jobe Akeley]] esploratzailea, alpinista eta argazkilaria (AEB, 1878-1966)
# [[Blanca Castilla de Cortázar]] antropologoa eta filosofoa (Gasteiz, 1951)
# [[Elena Martínez de Madina]] filologoa (Gasteiz, 1962)
# [[Maria Weston Chapman]] abolizionista (AEB, 1806-1885)
# [[Leire Apellaniz]] zinema-ekoizlea (Bilbo, 1975)
# [[Maddi Ariztia]] ipuin bildumagilea, aitzindaria (Lapurdi, 1887-1972)
# [[María Teresa Lozano]] matematikaria, aitzindaria (Iruñea, 1946)
}}

=== Berriak ===
====Berriak 2022 (Otsaila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaida de la Calle]] biologoa (Madril)
# [[Adriana Kaplan Marcusán‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Argentina)
# [[Agustina Ruiz Dupont]] fikziozko zientzialaria (Granada)
# [[Ainhoa Azpitarte]] abeslaria, futbolaria eta aktorea (Bizkaia)
# [[Aissata Kane]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Gambia)
# [[Alfreda Markowska]] Holokaustoa biziraun zuen emakumea, haur ijito, judu eta alemanak bizirauten lagundu zuena (Polonia)
# [[Alicia Estévez]] Zientzialaria (Pontevedra)
# [[Alicia Hermida]] aktorea (Madril)
# [[Almaclara]] emakume-orkestra taldea (Andaluzia)
# [[Amalia Lobato Rosique]] Gerra zibilean eraildako milizianoa (Murtzia)
# [[Aminata Diop]] mutilazio genitalagatiko lehen errefuxiatua eta aktibista (Mali)
# [[Amparo Soler Leal]] aktorea (Madril) 
# [[Ana Locking]] moda-diseinatzailea, enpresaburua eta argazkilaria (Toledo)
# [[Ana Mena]] abeslaria eta aktorea (Malaga)
# [[Angéla Kóczé]] Soziologoa feminista ijitoa (Hungaria)
# [[Ángela López Jiménez]] soziologoa eta feminista (Iruñea)
# [[Angelines Fernández]] aktore errepublikanoa (Madril-Mexiko)
# [[Anika Rahman]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Banglades)
# [[Anna Missuna]] Errusiar geologoa 
# [[Antonia Plana]] aktorea (Espainia)
# [[Antónia Pusich]] portugaldar idazle, kazetari eta musikagilea (1805-1883)
# [[Antonia Salaberria]] Erraketista (Eibar)
# [[Balghis Badri]] feminsta eta aktibista  (Sudan)
# [[Beatriz González Calderón]] biolontxelojolea eta orkestra-zuzendaria (Andaluzia)
# [[Binta Jammeh-Sidibe]] emakumeen eskubideen aldeko politikoa (Mauritania)
# [[Blanca Lydia Trejo]] idazlea, aktibista, kantzilerra (Mexiko)
# [[Bogaletch_Gebre]] mikrobiologoa, Emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista eta feminista(Etiopia) 
# [[Carmela Nieto]] kazetaria eta idazle feminista (Kuba)
# [[Carmen García Mateo]] zientzialaria (Galizia)
# [[Carmen Herrera (margolaria)|Carmen Herrera]] Kuba-EEBB
# [[Carolina Beatriz Ângelo]] Portugaldar medikua eta feminista, herrialde horretan bozkatu zuen lehen emakumea (1878 - 1911)  
# [[Caroline Flack]] telebista-aurkezlea eta irrati esataria (Britainia Handia)
# [[Catalina Martin-Chico]] fotokazetaria (Madril)
# [[Cecilia Seghizzi]] musikagilea, biolin-joleaeta pintorea (Italia)
# [[Ceija Stojka]] ijito margolaria (Austria)
# [[Celia Rico Clavellino]] gidoilasria eta zine zuzendaria(Sevilla)
# [[Charline Effah]] idazlea eta maistra (Gabon)
# [[Chou Kung-shin]] idazlea, historialaria... (Taiwan)
# [[Constanza de Ayala]] Arabako dama (Araba)
# [[Consuelo Díez Fernández]] pianista eta musikagilea (Madril) 
# [[Coral del Río Otero]] ekonomialaria eta ikertzailea(Vigo)
# [[Delaine Le Bas]] artista ijitoa (Britania Handia)
# [[Dolores Corbella Díaz]] hizkuntzalaria, akademikoa (Tenerifekoa)
# [[Dolores Corella Piquer]] zientifikoa eta ikertzailea (Valentzia)
# [[Dolores Ruiz Berdún]] zientzia historialaria eta ikertzailea (Espainia)
# [[Dolores Serrano]] pianista, musikagilea eta irakaslea (Cadiz) 
# [[Dora Barrancos]] soziologo, historialari, feminista (Argentina)
# [[Dorothy_Reed_Mendenhall]] medika estatubatuarra (Columbus 1874- Chester 1964)
# [[Efua Dorkenoo]]  Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Ghana)
# [[Elena Gorolová]] indarrez esterilizatutako emakume ijitoa (Txekia)
# [[Elena María Tejeiro]] aktorea (Murtzia)
# [[Elisabeth Guttenberger]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Elvira Quintillá]] aktorea eta abeslaria (Bartzelona)
# [[Emma Kunz]] sendalaria (Suitza)
# [[Estrellita Castro]] abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Ethel Brooks]] Soziologo feminista eta ijitoa (AEB)
# [[Eugenia Zuffoli]] abeslaria eta aktorea (Italia)
# [[Eva Villaver Sobrino]] astrofisikaria eta ikertzailea (Palentzia)
# [[Fàtima Bosch i Tubert]] zientzialaria (Girona)
# [[Fatoumata Coulibaly]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Mali)
# [[Fauziya Kasinga]] emakumeen genital mutilazioa dela eta, AEBko lehen errefuxiatua (Togo)
# [[Florence Price]] orkestra garrantzitsu batek jo zuen lehen musikagile afroamerikarra (AEB)
# [[Fran Hosken]]   emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista ()
# [[Fran Hosken]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (EEBB)
# [[Francisca de Assis Martins Wood]] Lehen aldizkari feministaren argitaratzailea (Lisboa, 1802-1900)  
# [[Gavina Viana Viana]]ekintzaile antifaxista (Donostia-Bartzelona)
# [[Gina Ranjičić]] lehenengo ijito idazlea (Serbia)
# [[Gisela Bock ]] historialaria (Alemania)
# [[Hanna Neumann]] matemarikaria (Alemania)
# [[Imperio Argentina]] aktorea, abeslaria eta dantzaria (Argentina)
# [[Inés Núñez de la Parte]] abokatua, kontseilaria eta goi-zuzendaria (Bilbo)
# [[Inna Modja]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Mali)
# [[Isabel Parra]] kantautorea eta folklorista (Txile) 
# [[Isabel Rodà de Llanza]] epigrafialaria eta arkeologoa (Bartzelona)
# [[Isabelle Stengers]] Bruselako filosofoa (Belgika)
# [[Isatou Touray]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (GAmbia)
# [[Jaha_Dukureh]] giza eskubideen aldeko aktibista (Gambia)  
# [[Jane Richardson]] biofisikoa eta Richardson biogramen asmatzailea (AEB)
# [[Javiera Parra]] musikaria eta abeslaria (Txile)
# [[Juana Goizueta Vértiz]] Kontituzio Zuzenbideko irakaslea (Nafarroa)
# [[Julia Lajos]] aktorea (Valladolid)
# [[Julia Robinson]] estatubatuar matematikaria (Misuri)
# [[June Crespo]] artista (Iruñea, 1982)
# [[June Eric-Udorie]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Irlanda) 
# [[Katarina Taikon]] idazle ijitoa (Suedia)
# [[Laura_Mersini-Houghton]] kosmologa eta fisika teoriko albano-estatubatuarra (Tirana)
# [[Layli Miller-Muro‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (AEB)
# [[Leah Manning]] Politikari britainiarra, giza eskubideen aldeko ekintzailea (Erresuma Batua)
# [[Leena Yadav]] zinema-zuzendaria (India)
# [[Leonore Davidoff]] historialaria, feminista (AEB)
# [[Leyla Hussein]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Somalia)
# [[Lidia Cao]] ilustratzailea eta muralista (Galizia)
# [[Lily van Angeren-Franz]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Loral O'Hara]] ingeniaria eta astronauta NASAn (AEB))
# [[Louise Jopling]] margolaria (Erresuma Batua)
# [[Ma Thida]] Kontzientzia preso ohia eta idazlea (Birmania)
# [[Mae Azango]] Kazetaria eta emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Liberia)
# [[Marcia_Neugebauer]] geofisika estatubatuarra (AEB)
# [[Margaret Bonds]] musikagilea (AEB)
# [[Margarita Comas Camps]] pedagogoa (Menorca-Erresuma Batua)
# [[Mari Carmen Díaz de Mendoza]] aktorea (Madril)
# [[María Banquer]] aktorea (Espainia)
# [[María Bru]] aktorea (Valentzia)
# [[María de Sarmiento y Castilla]] Arabako dama (Araba)
# [[María Dolores Gispert Guart]] bikoizketa aktorea eta irrati esataria (Katalunia)
# [[María Eva Istúriz García|María Eva Istúriz Garcia]] Berdintasunerako teknikaria (Iruñea)
# [[Maria Federici]] komunista, politikaria (Italia)
# [[María Inmaculada Paz-Andrade]] zientzialaria (Galizia)
# [[María Itziar Urrutia San Antón]] arkitektoa eta zuzendari exekutiboa (Malaga)
# [[María Matilde Almendros]] irrati esataria eta aktorea (Katalunia)
# [[María Ripoll]] zinegilea (Bartzelona)
# [[María Ruiz de Gauna]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[María Teresa Ruiz Cantero]] mediku eta ikertzailea (Melilla)
# [[Maria Veleda]] Portugalgo ekintzaile feminista eta errepublikanoa (1871-1955)
# [[Mary Nash]] historialaria (Irlanda-Katalunia)
# [[Maya Burhanpurkar]] ikertzaile kanadiarra (Ontario)
# [[Melanie Spitta]] zinema zuzendari ijitoa (Belgika)
# [[Mónica Ramos Toro]] antropologoa (Madril)
# [[Nahid Toubia]] Sudaneko lehen emakume-zirujaua eta EGM ikerketan ezpezializatutako aktibista (Sudan)
# [[Najat Maalla M'jid]] NBE Idazkari Nagusiaren Ordezkari Berezia Haurren aurkako Indarkeriari buruzkoa (Maroko)
# [[Nilde Iotti]] politikari komunista  (Italia)
# [[Nina Dudarova]] hizkuntzalari ijitoa, erromanieran alfabetatzea (Rusia)
# [[Nitza Margarita Cintron]] medikua (Puerto Rico)
# [[Olayinka Koso-Thomas]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nigeria)
# [[Panna Cinka]] biolin-jotzailea ijitoa (Hungria)
# [[Pastora Filigrana García]] ijito sindikalista feminista (Sevilla)
# [[Pastora Imperio]] dantzaria (Sevilla)
# [[Pepita de Oliva]] ijito dantzaria, Europan ezaguna (Málaga)
# [[Pratibha Parmar]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nairobi)
# [[Regina de Lamo]] 98.ko belaunaldiaren idazle anarkista (Jaén)
# [[Rita Montagnana|Rita Montagnama]] Komunista, politikaria (Italia)
# [[Romila Thapar]] historialaria (India)
# [[Rosa Cortés]] 1749ko ijitoen kontrako Sarekada Handian atxilotua (Granada)
# [[Rosa Taikon]] ijito zilargin eta aktorea (Suedia) Gina Ranjičić
# [[Rosario García Ortega]] aktorea (Argentina)
# [[Sagrario Ruiz Elizalde]] maistra eta hezkidetzan erreferentea (Nafarroa)
# [[Saioa Mantzisidor Zilloniz]] nekazaria eta enpresaburua (Bizkaia)
# [[Sandy Powell]] jantzi-diseinatzailea (Britainia Handia)
# [[Shu Otero]] komikigilea (Sunbilla, Nafarroa garaia)
# [[Silvia Agüero]] ijito idazlea, ijitoen memoria berreskuratzen duena (Madril)
# [[Sister Fa]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Senegal) 
# [[Sonia Contera]] fisikaria eta nanoteknologoa (Madril)
# [[Soraya Post]] eurodiputatu ijitoa (Suedia)
# [[Tarsy Carballas]] zientzialaria (Galizia)
# [[Teresa Margarida da Silva e Orta]] lehen emakume eleberrigilea portugesez (1711-1793)
# [[Teresa Mattei]] ekintzaile komunista, feminista (Italia, 1921-2013)
# [[Teresa Noce]] italiar politikaria (1900-1980)
# [[Teresa Sánchez de Bilbao]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[Teresa Vinyoles Vidal]] historialaria (Bartzelona)
# [[Thais_Russomano]] Brasildarra medikuntza aeroespazialean espezializatuta (Porto Alegre)
# [[Vanderlan da Silva Bolzani]] Kimikaria (Brazil)
# [[Věra Bílá]] ijito abeslaria (Txekia)
}}


====Berriak 2022 (Urtarrila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Cabete]] Ginekologo feminista, framazona eta errepublikanoa (Portugal, 1867-1935)
# [[Adele Bianchi]] geografoa (Italia) 
# [[Aida Peláez de Villa Urrutia]] idazlea,kazetaria, sufragista. (Kuba)
# [[Aitziber Urrutia]] Eskalatzailea (Bizkaia)
# [[Alazne Belar]] erizaina eta ikerlaria (Atxondo, Bizkaia)
# [[Amalia Mallén|Amalia Mallén de Ostolaza]] saiakeragilea, itzultzailea, sufragista (Kuba)
# [[Ana de Castro Osório]] Portugalgo idazlea, feminista eta militante errepublikanoa(1872-1935)
# [[Ana Maria Lajusticia]] kimikaria, dietetikan eta nutrizioan aitzindaria (Madril)
# [[Ana Revenga]] ekonomialaria (Espainia)
# [[Ángela Molinuevo y Longuebau]] XIX. mendeko karitatea (Gasteiz) 
# [[Ángeles Flórez Peón]] bizirik dagoen azken miliziano sozialista (Asturias)
# [[Angélica Morales |Angélica Morales ]] idazlea, aktorea (Teruel, 1970)
# [[Ann Rose Nu Tawng]] bakezalea, erizaina BBC 100 women sariduna (Birmania)
# [[Antonella Picchio]]  Ekonomialari feminista (Italia)
# [[Arantxa Rodríguez Álvarez]] ekonomialari feminista (Bilbo)
# [[Arantza Chacón Ormazabal]] ikertzailea, Zehar Errefuxiatuak (Gasteiz)
# [[Asunción Ruiz]] ingurumen teknikaria (Madril)
# [[Aurelia Castillo de González]] idazle eta itzultzailea (Kuba) 
# [[Aurora Villar Buceta]] kazetaria (Kuba) 
# [[Belén Bengoetxea]] Ikertzailea eta EHUko irakaslea (Durango)
# [[Belén Franch Gras]]  zientzialaria (Valentzia)
# [[Belén Frau Uriarte]]  ekonomilaria, Espainaiako CEOko eta munduko komunikazioko zuzendaria (Bilbo)
# [[Belén Landáburu]] abokatu eta politikoa (Burgos)
# [[Bianca Maria Meda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Blanca de los Ríos]] idazlea eta literatura kritikoa (Sevilla)
# [[Camille Kouchner]] Zuzenbide pribatuko irakaslea, abokatua (Frantzia)
# [[Carmen Serdán Alatriste]] iraultzailea (Mexiko)
# [[Catalina Bárcena]] aktore kubatarra (Kantabria)
# [[Consuelo Uranga]] komunista (Mexiko)
# [[Cristina Borderías]] Historialaria (Katalunia)
# [[Cristina Carrasco]] ekonomilari feminista (Txile-Bartzelona)
# [[Cynthia Cockburn]] antimilitarista feminista eta akademikoa (Britania Handia)
# [[Diane Elson]] ekonomilari feminista (Erresuma Batua)
# [[Digna Collazo]] sufragista (Kuba)
# [[Domitila García de Coronado]] editorea, idazlea (Kuba)
# [[Elena Salvador]] aktorea (Madril)
# [[Elena Uriz]] irakaslea, aktorea, dantzaria, musikaria (Iruñea)
# [[Elisa Garrido Moreno]] ikertzailea, unibertsitateko irakaslea (Valentzia)
# [[Elisa Garrido]] espainiar militante antifaxista (Zaragoza)
# [[Elisa Mújica]] Idazlea (Kolonbia, 1918-2003)
# [[Elisa Soriano Fisher]] mediku-oftalmologoa eta feminista (Madril)
# [[Élisabeth Chaplin]] margolaria (Frantzia, 1890-Italia, 1982)
# [[Ella Fontanals-Cisneros]] enpresaria eta arte-bildumagilea (Kuba)
# [[Elva Raquel Gómez]] kitxua idazlea (Argentina)
# [[Elvira de Hidalgo]] Sopranoa eta kantu-maistra (Teruel)
# [[Erika Aifan]] ustelkeriaren aurkako epailea (Guatemala)
# [[Esperanza Molina Cubillo]] idazlea eta antropologoa (Madril) 
# [[Esther Chapa]] sufragista (Mexiko)
# [[Eva Celada]] kazetaria, idazlea eta gastronomoa (Palentzia) 
# [[Eva Gancedo]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
# [[Fanny Garrido]] idazle galiziarra 
# [[Fátima Báñez]] legelaria, politikaria eta ekonomilaria (Huelva)
# [[Fatima Singhateh]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezia (Gambia)
# [[Francia Márquez]] ekintzaile feminista (Kolonbia)
# [[Gisela Vaquero]] bideojokogilea (Girona)
# [[Henriette d'Angeville]] Mont Blanc igo zuen bigarren emakumea (Frantzia)
# [[Hermila Galindo]] politikaria, kazetaria eta ekintzaile feminista (Mexiko)
# [[Hortensia Gelabert]] aktore kubatarra Espainian (Espainia)
# [[Ingrid Robeyns]] filosofo eta ekonomialari feminista (Lovaina, Belgika)
# [[Irene González]] Futbolaria (Coruña, 1909-1928)
# [[Isabel Margarita Ordetx]] idazlea, (Kuba)
# [[Isabel Oyarzábal]] itzultzailea, kazetaria, idazlea, aktorea eta diplomatikoa(Malaga)
# [[Isabella Leonarda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Jamila Medina Ríos]] idazlea (Kuba)
# [[Josefina Blanco]] aktorea (Leon)
# [[Josefina Gómez Mendoza]] geografo eta idazlea (Madril)
# [[Julia Peguero Sanz]] maistra eta feminista (Zaragoza)
# [[Justa Montero]] aktibista feminista (Bartzelona)
# [[Kate Young]] gizarte-antropologoa (Erresuma Batua)
# [[Laila Haidari]] ekintzailea 100 Women BBC sariduna (Agfanistan)
# [[Leonor Taboada]] kazetaria, idazlea eta ekintzaile feminista
# [[Lourdes Beneria]] ekonomialari feminista (Katalunia)
# [[Lucía López Marco]] albaitaria (Zaragoza) 
# [[Maixux Rekalde]] Bakezalea eta euskaltzaile (Oiartzun)
# [[Manuela Vargas]] flamenko dantzaria (Sevilla, 1941 - Madril, 2007)
# [[Margarita Manso]] 27ko belaunaldiko margolaria (Valladolid, 1908-Madril,1960)
# [[Mari Carmen Martínez Chamorro]] medikua (León) 
# [[María Ángeles Pérez López|Maria Ángeles Pérez López]] poeta (Valladolid)
# [[María Cancio]] aktorea (Madril)
# [[María del Adalid]] margolari galiziarra (
# [[María Espinosa de los Monteros]] emakumeen eskubide zibil eta politikoen aldeko aktibista (Malaga)
# [[María Fernanda Ladrón de Guevara]] Aktorea (Madril)
# [[María Guerrero López]] aktorea (Madril)
# [[María Guerrero]] Aktore eta enpresaburua (Madril)
# [[María José Vázquez]] GIB/HIES ekintzailea (Bartzelona) 
# [[María Josefa Patricia Muñoz y Jarabeitia]]  filantropoa (Bilbo)
# [[María Martos]] Feminista (Madril)
# [[María Muñoz de Quevedo]] piano-jotzailea 
# [[Maria Teixidor i Jufresa]] enpresari eta abokatua (Katalunia)
# [[María Teresa Gavarró Castelltort]]  pedagogoa(Katalunia)
# [[María Tubau]] aktorea (Madril)
# [[María Villar Buceta]] kazetaria, poeta, ekintzailea (Kuba) 
# [[Maria Xaveria Perucona]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Marta Álvarez Guil]] legelaria (Madril)
# [[Matilde de la Torre]] kazetari eta politikaria (Burgos)
# [[Matilde Díez]] aktorea (Madril)
# [[Matilde Rodríguez Cabo]] mediku, psikiatra, idazlea, feminista, sufragista eta aktibista (Mexiko)
# [[Maud de Boer-Buquicchio]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezi oiha (Herbehereak)
# [[Mercedes Arbaiza]] Historialaria eta EHUko irakaslea (Bilbo)
# [[Michelle Perrot]] historialaria (Frantzia)
# [[Natália Pasternak|Natalia Pasternak]] biologoa BBC 100 women sariduna (Brasil) 
# [[Négar Djavadi]] eleberrigilea, zinemagilea (Iran/Frantzia)
# [[Nerea Luis]] informatika ingeniaria (Madril) 
# [[Nieves Quintana]] Nekazaria (Araba)
# [[Nilofar Bayat]] afganistar abokatua eta saskibaloi jokalaria (Kabul)
# [[Pilar Narbaiza]] erraketista eta sukaldaria (Mallabia) 
# [[Reem Alsalem]] Emakumeen kontrako indarkeriari buruzko Nazio Batuen Errelatorea (Jordania)
# [[Reyna Pastor]] historialaria (Argentina)
# [[Rosa García-Malea López]] lehen emakume kaza-pilotua (Almeria)
# [[Rosika Schwimmer]] kazetaria, idazlea, sufragista (Budapest)
# [[Sabine Weiss]]  Argazkilaria (Frantzia)
# [[Sara Baartman]] esklaboa (Afrika)
# [[Serafina Núñez]] idazle kubatarra 
# [[Susanna Minguell]] filosofo eta idazlea (Bartzelona)
# [[Tlaleng Mofokeng]] mediku, hizlari, idazle eta emakumeen eskubideen eta sexu eta ugalketa-osasunaren aldeko aktibista BBC 100 women sariduna (Hegoafrika, 1980)
# [[Trinidad Arroyo]] Espainian lan egin zuen lehen oftalmologoa (Palentzia)
# [[Uxue del Río]] artista, irudigilea eta diseinatzaile grafikoa (Donostia)
# [[Virginia Eubanks]] politologoa (AEB)
# [[Virginia Torrecilla]] futbolaria (Mallorca)
# [[Virginie Demont-Breton]] margolaria (Frantzia, 1859-1935)
# [[Winnaretta Singer]] musika mezenas (Paris)
# [[Zeltia Montes Muñoz]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
}}


=== Berriak ===
====Berriak 2021 (urria, azaroa, abendua)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Abia Akram|Abia Akra]]  aktibista (Pakistan)
# [[Aida Lafuente]] politikari ekominista (León)
# [[Aitziber Olaizola]] bolaria 
# [[Al Khadra Mabrook]] Saharar poeta (Sahara)
# [[Alice Neel]] margolari erretratugile estatubatuarra (1900 - 1984)
# [[Amaia Bono]] antzerki aktorea (Gasteiz, 1989)
# [[Amaia Lejarreta]] artista, makillatzaile. Durango
# [[Amaia Nausia]] historialaria (Iruñea) 
# [[Amalia Domingo Soler]] Idazlea, espiritista (Sevilla, 1835-Bartzelona,1909)
# [[Ana Santos Payán]] idazlea, poeta, editorea (Guadalajara, 1972-Almeria, 2014)
# [[Ana Teresa Diego]] Argentinan atxilotu-desagertua (Argentina)
# [[Andrea Ixchíu]] kazetaria (Guatemala)
# [[Antonia Adroher Pascual]] maistra, pedagogoa eta politikaria (Girona)
# [[Anttoni Etxeberria]] tabernaria (Hondarribia)
# [[Araceli Sánchez Urquijo|Araceli Sanchez Urquijo]] bide, ubide eta portuetako ingeniaria (Sestao)
# [[Azucena Villaflor|Azuzena Villaflor]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Begoña Gorospe]] feminista, zinegilea (Hernani)
# [[Belén Nevado]] aktorea, feminista (Gasteiz, 1969)
# [[Berta Arocena de Martínez Márquez]] Kazetaria, feminista (Habana, 1901-1956)
# [[Blanca Li]] koreografo, dantzari, zinemagile (Granada)
# [[Buchi Emecheta]] idazle nigeriarra
# [[Carlota Pi]] Ingeniaria eta enpresari katalana
# [[Carme Alemany Gómez]] soziologoa, feminista (Bartzelona)
# [[Carme Karr i Alfonsetti]]  Kataluniako kazetari, idazle, musikologo eta publizista feminista eta bakezalea (1865 - 1943)
# [[Carme Montoriol i Puig]] Bartzelonako idazlea, itzultzailea eta piano-jotzailea (1892 - 1966)
# [[Carmen Navarro]] Medikua eta ikertzailea (Madril)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Carole Pateman]] Britainiako feminista eta politologoa (Sussex, Ingalaterra)
# [[Carolina Coronado]] idazlea (Badajoz)
# [[Carolina Escobar Sarti]]  Guatemala, 1960 feminista, idazlea,
# [[Clara Peeters]] margolari flamendarra. (1580-1621)
# [[Claudette Colvin]]  Afro-amerikarren eskubide zibilen mugimenduaren aitzindaria.
# [[Clotilde Cerdá Bosch]] Aktibista eta goi mailako harpa-jotzailea (Bartzelona, 1861-1926)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Conchita Balparda]] abeslaria, sopranoa. Portugalete (1942)
# [[Constance Naden]] Idazle, poeta eta filosofo ingelesa
# [[Consuelo Rubio]] opera abeslaria (Madril)
# [[Cristina Durán Costell|Cristina Durán]] ilustratzailea eta marrazkilaria (Valentzia, 1970)
# [[Cristina Spínola]]  kazetaria, kirolaria, telebistako kazetaria, idazlea eta Kanarietako Youtuber-a da.
# [[Crystal Bayat]] aktibista (Afganistan)
# [[Diana Pinilla]] txirrindulari kolonbiarra 
# [[Dolores Aleu Riera]] Mediku titulua lortzen lehena (Bartzelona 1857-1913)
# [[Dolores Prida]] kazetari eta antzerkigile kubatar estatubatuarra
# [[Dolors Monserdà]] Kataluniako idazle eta ekintzaile feminist (1845-1919)
# [[Dolors Piera]] Kataluniako irakasle sindikalista (1910-2002)
# [[Eider Sánchez]] ingeniaria eta &quot;Naru Intelligence&quot;ren sortzailea (Donostia)
# [[Elena Cipriana Álvarez Durán]] idazle, folklorista (Badajoz)
# [[Elena Maseras Ribera]] Mediku, pedagogo eta irakaslea. Medizina fakultatean lehen emakume matrikulatua (Tarragona, 1853-1905)
# [[Elena Mederos Cabaña]] Feminista,aktibista (Kuba) 
# [[Elena Molina]] dokumentalgilea (Madril)
# [[Elisa Fernández de la Vega]]  medikua, ikertzailea (Asturias-Zaragoza)
# [[Ellen Churchill Semple|Ellen Churchill]] geografo amerikarra (1863-1932)
# [[Elvia Carrillo Puerto]] Lider feminista, politikoa eta sufragista mexikarra
# [[Emilia Bernal]] Kazetaria, itzultzaile (Kuba, 1884-1964)
# [[Fátima Djarra Sani]] Emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea. (Ginea Bissau)
# [[Fede Galizia]]  margolaria (Milan 1578-1630)
# [[Feminismoa Herri Katalanetan]]
# [[Flavita Banana]] ilustratzaile, marrazkilaria (Oviedo)
# [[Francesca Bonnemaison i Farriols]] Bartzelonako pedagogo, idazle eta feminista (1872-1949)
# [[Francisca de Pedraza]] etxekoandrea, genero-indarkeriaren borrokaren aurrekari historikoa 
# [[Françoise Gilot|Francoise Gilot]] margolaria (Frantzia)
# [[Frantxiska Iragorri]] Abertzale, ekintzailea (Oiartzun, 1920-2019)
# [[Garbiñe Larrea |Garbiñe Larrea Iturralde]] Naturopata (Urnieta)
# [[Georgiana Houghton]] Margolaria (Kanaria Uharteak, 1814-Londres, 1884)
# [[Helen Porter]]  britainiar biologoa
# [[Hipolita Ibaibarriaga]] erreketista. Ermua
# [[Isabel Güell i López]] musikagilea (Bartzelona)
# [[Isabel Villenakoa]] lekaime eta idazle protofeminista (Valentzia, 1430 - 1490)
# [[Itziar Ugarte]] Kazetaria eta idazlea (Oñati)
# [[Janet Watson]] geologo britainiarra  (1923-1985)
# [[Jeannette Campbell]] igerilaria (Argentina)
# [[Jerònima Galés]] XVI. mendeko inprimatzaile valentziarra (?? - 1587)
# [[Jimena Alonso]] Feminista, irakaslea, pentsalaria, liburu argitaratzaile. Donostia-Madril
# [[Jimena Fernández de la Vega]] medikua, genetista (Galizia)
# [[Joaquima Santamaria i Ventura]] Kataluniako idazle, folklorista eta itzultzailea (1853 - 1930)
# [[Josefa Ortiz de Domínguez]] Mexikoko independentziaren aldeko aktibista (Mexiko)
# [[Juana Doña]] komunista, militantea, idazlea (Madril-Bartzelona)
# [[Júlia Martí Comas]] ikerlari feminista (Bartzelona)
# [[Junkal Guerrero]] musikaria (Andoain)
# [[Kathleen Hanna]] musikaria eta aktibista.  (Estatu Batuak)
# [[Leire Vargas]] bertsolaria, idazlea eta itzultzailea (Durango)
# [[Leona Vicario]] Mexikar ekintzailea (Mexiko Hiria, 1781-1842)
# [[Lesbia Soravilla]] idazlea, feminista, ekintzailea (Camagüey, 1907-1989)
# [[Lide Urrestarazu]] mendi lasterkaria (Ordizia)
# [[Lisa Çalan]] zinemagilea (Kurdistán)
# [[Lola Gaos]] aktorea, aktibista (Valentzia)
# [[Lola Rodríguez de Tió]] Kazetaria, iraultzailea (Puerto Rico, 1843 - Habana 1924) 
# [[Lucia Ixchíu]] aktibista (Guatemala)
# [[Lucía Lahoz Gutiérrez]] Arte historialaria (Leza-Araba)
# [[Luisa Pérez de Zambrana|Luisa Pérez de Zanbran]] Poeta (Santiago, 1837-Habana, 1922)
# [[Luzmila Chiricente Mahuanca]] Giza eskubideen aldeko ekintzailea (Perú)
# [[Marcelina Bautista]]  Etxeko langileen aldeko aktibista (Mexiko, 1966)
# [[Margaret Bullen]] antropologoa (Erresuma Batua- Euskal Herria)
# [[Margarita Porete]] Begina, mistika ((Frantzia)
# [[Marge Piercy]] poeta, eleberrigile eta feminista (AEB)
# [[Maria Angeles Esnaola]] Maistra abertzalea. Ormaiztegi
# [[María Bravo]] sopranoa (Portugalete)
# [[María Cambrils]] Valentziako idazle sozialista eta feminista (1878 - 1939)
# [[María Collado Romero]] idazlea 
# [[Maria del Carme Nicolau Massó]] Kataluniako idazle, itzultzaile eta kazetaria (1901-1990)
# [[Maria Domènech i Escoté]] Kataluniako idazlea (1874 - 1952)
# [[María Eugenia Casinelli de García Irureta Goyena]] giza eskubideen aldeko aktibista (Argentina)
# [[María Goiricelaya Burón]] aktorea, antzerki-zuzendaria (Bilbo)
# [[María Isidra de Guzmán y de la Cerda]] Medikua (Madril 1767-1884))
# [[María José Fuster]] UNED-eko irakaslea eta GIB/HIESaren ekintzaile eta ikerlaria (Alicante)
# [[María José Martínez Herrero|Maria José Martinez Herrero]] EHUko irakaslea
# [[María Josefa de Larumbe Goñi]] inprimatzailea eta liburu-saltzailea (Iruña 1700-1757)
# [[Maria Lugones]] filosofo feminista eta deskoloniala (Argentina)
# [[María Pineda]] modelo eta enpresaburua
# [[María Ponce|Maria Ponce]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Maria Rosario Arrizabalaga]] Mariarro bezala ezagunagoa, feminismoa eta justizia soziala bizi-ardatz izan zituen gizarte-ekintzailea (Ermua)
# [[María Telo]] Legelaria, familia-abokatua eta feminista extremadurarra
# [[María Wonenburger]] Matematikan doktorea (Galizia)
# [[Mariana Rodríguez del Toro|Mariana Rodriguez del Toro]] Mexiko independiaren aldeko borrokalaria (1775-1821)
# [[Mariasilvia Spolato]] LGBT eskubideen ekintzailea (Italia)
# [[Maribel Aiertza]] euskal idazlea (Etxebarria)
# [[Mariblanca Sabas Alomá|Mariblanca Sabas Alom]] Feminista, kazetaria, ministroa (Kubako Santiago, 1901-1983)
# [[Marie-Thérèse Walter]] modeloa eta Picassoren amorante (Frantzia)
# [[Marilyn Waring]] ekonomia feministaren sortzaile nagusietako bat(Zeelanda Berria)
# [[Marquesa del Ter]] Noble frantziarra, pianista eta ekintzaile feminista (1864-1936)
# [[Marta Espinós]] Valentziar piano-jotzailea. Valentzia
# [[Marta González Gómez]] El Salvador-eko armadaren eraso batean eraila.
# [[Marta Lozano Molano]] musikagilea (Cáceres, 1985)
# [[Martina Casiano y Mayor|Martina Casiano]] maistra, fisika eta kimikaria 
# [[Martina Castells Ballespí]] Medikuntzan doktore-gradua lortzen lehen emakumea (Lleida,1852-1884)
# [[Mercè Capdevila i Gaya]] musikagilea, pedagogoa (Bartzelona)
# [[Mercè Torrents Turmo]] piano-jole eta konpositore katalana
# [[Mertxe de Renobales]] biokimikaria (Bilbo)
# [[Miren Llona]] EHUko irakaslea 
# [[Mylene Fernández Pintado]] idazlea (Kuba) 
# [[Ochy Curiel]] feminismoaren teorialaria eta aktibista, gizarte-antropologoa (Dominikar Errepublika)
# [[Ofelia Rodríguez Acosta|Ofelia Rodriguez Acosta]] Feminista, kazetaria, idazlea (Habana, 1902-1975)
# [[Olimpia Fulvia Morata]] humanista italiarra 
# [[Pamela Yates]] estatubatuar dokumentalista eta giza eskubideen aldeko ekintzailea 
# [[Pilar Castillo Sánchez]] pianista (Galizia) 
# [[Pretty Yende]] sopranoa (Hego Afrika)
# [[Raquel Calvo Larralde]] kazetaria, dokumentalgilea (Durango)
# [[Rita Cetina Gutiérrez]] maistra, poeta eta feminista mexikarra
# [[Rosario de Acuña|Rosario de Acuña y Villanueva]] idazle, librepentsalari eta kazetaria (Madril)
# [[Rosario Zubizarreta]] erraketista (ERmua)  
# [[Roya Sadat]] zinegile eta zinema-zuzendaria (Afganistan)
# [[Salutxu Etxebarria]] Amurriko emakume aurreskulari aitzindaria (1924-2008)
# [[Shandra Martínez]] artista, ilustratzailea. (Errenteria)
# [[Susana Serrano]] Unibertsitateko irakaslea (Elorrio)
# [[Tere Jaio]] aktorea, bikoiztailea. (Gernika)
# [[Teresa Murga]] Markina-Xemein
# [[Tomasa Cuevas]] militante komunista eta antifrankista (Guadalajara-Bartzelona)
# [[Ulrike Tillmann]] matematikaria (Alemania)
# [[Vicenta Llorente del Moral]] entomologoa (Algorta)
# [[Wendy Flores]] abokatua eta giza eskubideen aldeko defendatzailea. (Nikaragua)
# [[Zulema de la Cruz]] musikagile, konpositore (Madril)
# [[Zuriñe López de Sabando Sainz]] dokumentalgilea (Gasteiz)
}}

====Berriak 2021 (uztaila, abuztua, iraila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina González López]] idazle, pentsalari, pintore abangoardista eta politikaria izan zen.(Granada)
# [[Amaia Egidazu]] ilustratzailea, biologoa eta idazlea (Durango)
# [[Ana Carrillo Domínguez]] Errepublikako Herri Armadako kapitain komunista (1898 - 1974)
# [[Ana María Martínez Sagi]] Kataluniako poeta, sindikalista, kazetaria eta atleta feminista (Bartzelona, 1907-2000)
# [[Anbara Salam Khalidi]] idazle eta itzultzaile feminista (Libano)
# [[Ángela Labordeta]] idazlea (Teruel)
# [[Ángeles Ottein]] sopranoa (Madril)
# [[Angélica Dass]] argazkilaria (Brasil)
# [[Bea Larrañaga]] aktorea (Errenteria)
# [[Begoña Zia]] marrazkilaria. (Iruñea)
# [[Consuelo Zavala]] maistra, feminista (Mexiko)
# [[Dorleta Kortazar]] ipuin-kontalaria (Arrasate)
# [[Eider Perez]] aktorea, idazlea, bertsozalea eta aurkezlea (Pasaia)
# [[Elena Pérez]] txistularia (Ermua)
# [[Eskarne Aroma]] irakaslea, aktorea, ekintzailea (Durango)
# [[Esther Bejarano]] musikaria, Auschwitzeko kontzentrazio-eremutik bizirik atera zena (Alemania)
# [[Esther Gorostiza]] pediatra.Atxondo
# [[Gala Knörr]] artista (Gasteiz)
# [[Gertrudis Bocanegra]] Mexikoren indepentziaren aldeko borrokalaria (Mexiko)
# [[Inge Morath]] argazkilaria (Austria- AEB)
# [[Isabel González]] liburuzaina, politikaria (Leon-Durango)
# [[Jane Glover]] orkrestra zuzendaria (Erresuma batua)
# [[Jenni Alvarado]] artista (Durango)
# [[Laura Latorre]] terapeuta, idazlea (Madril-Huarte)
# [[Maddi Soroa]] pedagogoa (Lekunberri)
# [[Maitane Azurmendi]] artista. (Gernika)
# [[Mari Luz Cristóbal Caunedo|Mari Luz Cristóbal]] Asturias, 1948. Tonada-kantaria
# [[María &quot;La Jabalina&quot;]] militante anarkista eta miliziano espainiarra (1917 - 1942)
# [[María de Baratta]] musikagilea, piano-jotzailea (El Salvador)
# [[Maria Josefa Aedo]] lekaimea (Ermua)
# [[Mariana Pineda]] espainiar liberala (Granada)
# [[Mariela Castro]] politikaria eta sexologoa (Kuba)
# [[Marina Lameiro]] zinemagilea (Iruñea)
# [[Milena Jesenská]] kazetaria, idazlea eta itzultzailea (Txekia)
# [[Norma Mentxaka]] Terrorismoaren biktima (Santurtzi)
# [[Olga Bergholz]] Errusiar poeta (1910-1975) 
# [[Olga Jojlova]] Ballet dantzaria. Picassoren lehen emaztea. (1891-1955)
# [[Paulina Ódena García]] militante komunista, Espainiako Gerra Zibilean milizianoa (Bartzelona 1911 - Granada 1936)
# [[Peli Romarategui]] misiolari arabarra da, eta egurrez, beiraz eta zeramikaz egindako erlijio-lana egin ditu (Gasteiz)
# [[Rosa Arburua]] pedagogoa, historia ikertzailea (Irun)
# [[Sandra Sánchez]] Karateka. Talavera de la Reina (1981)
# [[Shamsia Hassani]] Afganistango grafitigilea.
# [[Silvia Lazarte]] Boliviar-kitxuar politikaria (Bolivia)
# [[Vanesa Fernández]] Zinebiko zuzendaria. Iurreta
# [[Vilma Espín]] iraultzailea, heroia (Kuba)
}}

====Berriak 2021 (apirila, maiatza, ekaina)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Amina Hussein]] kazetaria eta itzultzaile (Kurdistan-Bartzelona)
# [[Amparo Poch y Gascón]] idazle eta mediku antifaxista eta libertarioa (Espainia, 1902-1968)
# [[Ana María Pérez del Campo]] ekintzaile feminista (Madril)
# [[Anaje Narbaiza]] euskaltzaile eta sindikalista (Bergara)
# [[Annie Vivanti]] Londresen jaiotako idazle italiarra 
# [[Betsi Cadwaladr]] erizaina (Gales)
# [[Carme Riera]] idazlea (Balear Irlak)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Celia del Palacio]] feminista (Durango-Mexiko)
# [[Colette Maze]] piano-jotzailea (Paris)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Concha Liaño Gil]] Espainiako ekintzaile anarkista ( Épinay-sur-Seine, Frantzia, 1916-2014)
# [[Delia Lauroba]] Euskal Erresistentea (Donostia)
# [[Emma Roca]] korrikalaria, suhiltzailea (Katalunia)
# [[Estíbaliz Sádaba Murguía]] artista (Bilbo)
# [[Garazi Arrizabalaga]] (Durangoko Museoko zuzendaria) (Berriz)
# [[Goiuri Aldekoa-Otalora]] argazkilaria (Durango)
# [[Herminia Fajardo]] kazetaria, feminista (Kanariak)
# [[Hilda Hilst]] idazlea. (Brasil)
# [[Idoia Asurmendi]] musikaria. (Aramaio)
# [[Idoia Gereñu]] antzerkigilea (Tolosa)
# [[Jane Rule]] idazlea (Kanada)
# [[Jone Guenetxea]] kazetaria (Abadiño)
# [[Jone Novo]] kameraria (Durango)
# [[Josefina Carabias]] kazetaria, idazlea (Avila)
# [[Juanita Ibaibarriaga Literatur Saria|Juanita Ibaibarriaga Literatur saria]] (ERmua)
# [[Julia Hermosilla Sagredo]] Anarkosindikalista, milizianoa eta frankismoaren aurkako erresistentea (Sestao, 1916-2009)
# [[Julienne Mathieu]] zinema mutuko aktorea (Frantzia)
# [[Kathleen Winter]] idazlea (Kanada)
# [[Katia Reimberg]] etorkin ekintzailea, feminista (Brasil-Donostia)
# [[Leticia Gaspar]] artista. (Bilbo)
# [[Llibertat Ródenas Rodriguez]] Valentziako anarko-sindikalista, milizianoa eta Mujeres Libres taldearen kidea (1892-1970)
# [[Lola Iturbe]] Espainiar anarko-sindikalista (Bartzelona, 1902-1990)
# [[Lucrecia Arana]] zarzuela abeslaria (Haro)
# [[Mahasweta Devi]] Bengalkiar-indiar idazle eta aktibista
# [[Maite Berriozabal]] Euskara teknikaria (Berriz)
# [[Margarita Xirgu]] Aktorea (Katalunia)
# [[María Asunción Català]] matematikaria, astronomoa (Bartzelona)
# [[María Bruguera Pérez]] (Extremadurako militante libertarioa eta feminista) (1913-1992)
# [[María del Carmen de Lara]] zinemagile feminista (Mexiko)
# [[María Dueñas (biolin-jotzailea)]] Granada 2002
# [[María Elena Walsh]] poeta, kantautorea, eleberrigilea, antzerkigilea (Argentina)
# [[María Teresa Rodríguez Sáinz-Rozas|María Teresa Rodríguez Sainz-Rozas]] enpresaburua (Palentzia)
# [[Mariam Bilbatua]] Unibertsitateko irakasle ohia. Durangoko zinegotzia 2019tik (Getxo, 1950)
# [[Mercedes Prieto]] Astronomoa (Huelva)
# [[Miren Lazkano]] Piraguista (Donostia)
# [[Penelope Fitzgerald]] idazlea (Erresuma Batua) 
# [[Pepita Carpeña]] Espainiar feminista eta anarkosindikalista (Bartzelona, 1919-2005)
# [[Sagrario Aranburu]] dantzaria eta abeslaria (Iruñea)
# [[Sara Facio]] argazkilaria. (Argentina)
# [[Soledad Estorach Esterri]] Espainiako ekintzaile anarkista (Lleida, 1915-1993)
# [[Teresa Aldamiz]] poeta, kazetaria, itzultzailea. (Filipinas-Bilbo)
# [[Teresa Jordá Vitó]] Akuarelista, margolaria (Bartzelona)
# [[Teresa Lanceta]] Artista (Bartzelona)
# [[Vera Mantero]] dantzaria (Portugal)
# [[Veronica Werckmeister]] margolaria, muralista (Gasteiz)
# [[Xela Arias]] idazlea (Galizia)
}}

====Berriak 2021 (urtarrila, otsaila, martxoa)====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelina Zendejas Gómez]] irakasle, kazetari, aktibista (Mexiko)
# [[Aimé Painé]] abeslari maputxea (Argentina) 
# [[Alaíde Foppa]] poeta, itzultzailea, ekintzailea (Bartzelona-Guatemala)
# [[Alice Stewart]] epidemiologa (Erresuma batua)
# [[Andereak Elkartea|Andereak Elkartea]] (Durango)
# [[Amaia Lopez de Munain]] kazetaria (Gasteiz)
# [[Amelina Ermeline Devant-Le Gallena]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Ana María Moix]] poeta, idazlea (Bartzelona)
# [[Andrea Khalfaoui]] 1. ijito doktorea 
# [[Antxone Telleria Mendia]] irakaslea (Lekeitio)
# [[Bakarne Altonaga]] historialaria (Bilbo)
# [[Bartolina Sisa]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Benita Galeana]] sindikalista, ekintzailea (Mexiko)
# [[Bittori Etxeberria]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Baztan)
# [[Boliviako Cholitas escaladoras]] Bolivia
# [[Capitolina Bustince Larrondo]] irakasle, idazlea (Ujué)
# [[Carmen Artaza]] abeslaria (Donostia)
# [[Carmen Ballvé]] argazkilaria (Madril)
# [[Carmen Orellana Illescas]] ingurumen agentea, basozaina (Balear Uharteak)
# [[Cira Crespo]] historialaria, idazlea (Katalunia)
# [[Conxa Pérez Collado]] Ekintzaile anarko-feminista eta milizianoa (Katalunia, 1915-2014)
# [[Cora Sadosky]]. Matematikaria (Argentina)
# [[Coraline Labourdette]] Frantziako Erresistentziaren kidea 
# [[Cristina López Barrio]] abokatu, idazlea (Madril)
# [[Diana Trujillo]] ingeniari aeroespaziala (Kolonbia)
# [[Domitila Barrios de Chungara]] Boliviar feminista
# [[Edith Pretty]] lurjabea eta filantropoa. (Erresuma Batua)
# [[Eladia Zubizarreta]] erreketista (ERmua)
# [[Elena Ziordia]] ilustratzailea (Bizkaia)
# [[Elvira Iñurrieta]] emagina (Elorrio)
# [[Esperanza d'Ors|Esperanza D'ors]] eskutorea (Madril)
# [[Ewy Rosqvist-von Korff]] rally pilotua (Suedia)
# [[Fanny Blankers-Koen]] atleta (Herbehereak)
# [[Filomena Baldezate]] erizaina eta emagina (Valladolid-Bilbo)
# [[Flora Sandes]] soldadua (Britainia Handia)
# [[Garazi Mugarza]] Margolaria, idazlea eta erizana (Mallabia)
# [[Gilka Machado]] poeta (Brasil)
# [[Gregoria Apaza]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Guadalupe Grande]] idazlea, poeta (Madril)
# [[Guillermina Uribe Bone]] ingeniari zibila (Kolonbia)
# [[Haizea Martiartu]] saxofoi-jotzailea (Markina)
# [[Hedina Sijerčić]] idazle, kazetari, poeta (Sarajevo)
# [[Helena Janeczek]] idazlea, kazetaria (Italia)
# [[Hella Haasse]] idazlea (Herbehereak)
# [[Idoia Hernández]] HATXE, piano-jotzailea (Errenteria)
# [[Irantzu Mendia Azkue]] irakaslea eta ekintzailea (Gasteiz)
# [[Irati Idiakez]] snowboarderra (Getaria)
# [[Irene Polo]] kazetaria (Katalunia) 
# [[Irina Antónova]] Arte kritikaria (Mosku)
# [[Isabel Lobiano]] Ermua
# [[Isabella Karle]] X izpien ikertzailea. EEBB
# [[Izaro Lasa]] txirrindulari ohia eta idazlea (Zumarraga)
# [[Jacqueline Bidegorri]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Joy Adamson]] naturalista (Austria)
# [[Juana Rouco Buela]] anarkista (Argentina)
# [[Kari Alberdi]] kimikaria, komunikazio zientifikoan aditua (Azkoitia)
# [[Katharine Burr Blodgett]] fisikaria eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Kalam Kunde|Kalam Kunda]] Kunde-jotzailea (Burkina Faso)
# [[La Voz de la Mujer]] Argentinako aldizkari anarko-feminista. itzulpena
# [[Letitia Mumford Geer]] erizaina eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Lilatoia]] Donostia
# [[Lorea Zulaika]] musikaria (Ziortza-Bolibar)
# [[Louisa Garrett Anderson|Louisa Garret]] Medikua eta sufragista (Britainia Handia)
# [[Lucía Sánchez Saornil]] Ekintzaile anarko-feminista eta poeta. Mujeres Libres-en sortzailea (Espainia, 1895-1970).
# [[Lucia Urrutia]] meteorologoa (Erroibarra) 
# [[Lucy Parsons]] anarkista, komunista (EEBB)
# [[Maider Mendizabal]] pilotaria (Zizurkil)
# [[Maite Axiari]] feminista, euskaltzale (Ezpeleta)
# [[Maite Gorrotxategi]] erraketista (Ermua)
# [[Mamen Moreu]] ilustratzaile, komikigile (Huesca)
# [[Manuela León]] Emakume ekintzailea (Ekuador)
# [[Malva Flores]] idazlea (Mexiko)
# [[Marcela Delpastre]] idazlea (Frantzia)
# [[Margaret Roundtree]] Saskibaloi jokalaria (Estatu Batuak)
# [[Margarita del Val]] birologoa (Madril)
# [[Margarita García Flores]] feminista, abokatua (Nexiko)
# [[Mari Carmen Díaz de Lezana]] txirrindularia (Urduña)
# [[Marie Langer]] Medikua, psikologoa (Austro-Argentinarra)
# [[Mary Moffat Livingstone]] esploratzailea (Hegoafrika)
# [[Maria Clemencia Herrera]] Lideresa, ekintzailea (Kolonbia)
# [[María Cinta Balagué]] irrati esataria (Bartzelona)
# [[María Collazo]] Argentinako anarko-feminista. itzulpena
# [[Maria del Mar Lozano]] RAEx-eko zuzendaria (Iruñea)
# [[Maria Josefa Saavedra]] abokatua (Bolivia)
# [[María Lorena Ramírez]] korrikalaria (Mexiko)
# [[Maria Paz Jiménez Escudero]] margolaria (Donostia)
# [[Maria Soledad Moral Santa Cruz]] arrain saltzailea, ekintzailea (Portugalete)
# [[Marina Núñez]] artista (Palentzia)
# [[Marta Lamas]] idazlea, feminista, antropologoa (Mexiko)
# [[Marta Olazabal]] ikertzailea (Bilbo)
# [[Matilde Isasi-Isasmendi]] emagina (Iurreta)
# [[Maxine Molyneux]] soziologoa, feminista (Pakistan)
# [[Mentxu Alkorta]] dantzari eta trikitilaria (Donostia)
# [[Mercedes Ateca]] Txirrindularia (Laredo-Kantabria)
# [[Miren Begoña Ereñaga]] erraketista (Durango) 
# [[Mujeres Libres]] 36ko Espainiako Gerra garaiko erakunde anarko-feminista. itzulpena
# [[Mujeres Libres (aldizkaria)]] Aurrekoaren aldizkaria. itzulpena
# [[Nahia Zubeldia]] itzultzaile, musikaria, idazlea (Lapurdi)
# [[Nancy Porsia]] Kazetaria (Italia)
# [[Nell Leyshon]] idazlea (Erresuma Batua)
# [[Nerea del Campo Aguirre]] filologoa (Eibar)
# [[Nicasia Madariaga]] margolaria (Bilbo)
# [[Nuria Ruiz de Viñaspre]] poeta (Logroño)
# [[Olvido García Valdés]] poeta (Pravia-Asturias)
# [[Petrona Eyle]] Medikua, feminista (Argentina)
# [[Rebeca Uribe]] poeta, (Mexiko)
# [[Rebeca Uribe Bone]] ingeniari kimikoa (Kolonbia]]
# [[Rosario Pino]] antzezlea (Málaga)
# [[Sara Berenguer Laosa]] Ekintzaile anarko-feminista (Katalunia, 1919-2010)
# [[Sara Estévez]] kazetaria (Bilbo)
# [[Shadi Ghadirian]] argazkilaria (Iran)
# [[Simona Manzaneda]] itzultzailea (Bolivia)
# [[Solveig Nordström]] arkeologoa (Suedia)
# [[Tere Verdes]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Bilbo)
# [[Úrsula Goyzueta]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Vicenta Juaristi Eguino]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Victoria Aguirre Anchorena]] margolaria (Buenos Aires)
# [[Victoria Mallabiabarrena]] soprano lirikoa (Mallabia)
# [[Virginia Bolten]] anarkista, kazetaria (Argentina)
# [[Whina Cooper]] ekintzailea (Zeelanda Berria)
}}

=== Hobetuak 2021 ===
# [[Alicia Iturrioz]] margolaria (Eibar)
# [[Louise Michel]] Frantziako anarkista. Parisko Komunan kiderik garrantzitsuenetakoa.
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria. (Mallabia)
# [[Felisa Areitioaurtena|Felisa Areitioartena]]  Antzezlea (Zaldibar)
# [[Maria Magunazelaia]] Txirrindulari aitzindaria (Ermua)
# [[Anna Sundström]] kimikaria (Suedia)
# [[Mariñe Arbeo]] ilustrailea
# [[Mercedes Careaga]] Ekintzailea  (Eibar)
# [[Iratxe Ansa]] dantzaria. (Donostia)
====Berriak 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adela Andikoetxea]] nekazaria (Urduliz)
# [[Adela Cortina]] filosofoa (Valentzia) itzulpena
# [[Adelina Gutiérrez]] astrofisikaria (Txile)
# [[Ainhoa Urien]] idazlea. (Abadiño)
# [[Alda Lara]] idazlea. (Angola). itzulpena
# [[Alicia Miyares]] Filosofoa, feminista (Asturias) itzulpena
# [[Alexandra David-Néel]] bidaiaria, idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Alexandra Olaya]] zientzialaria. Kolonbiarra. Itzulpena
# [[Ama Ata Aidoo]] idazle afrikarra. Itzulpena
# [[Amaia Gabantxo]] idazlea itzultzailea (Bermeo)
# [[Amancay Gaztañaga]] abeslaria (Mexiko)
# [[Amelia Opie]] idazlea ingelesa
# [[Aminata Sow Fall]] idazlea (Senegal) itzulpena
# [[Amparo Sánchez]] abeslaria (SEvilla)
# [[Ana de Miguel]] filosofoa, feministra (SAntander) itzulpena
# [[Ana Kiro]] galiziar abeslaria. itzulpena
# [[Ana Mari Marin]] margolaria (Elizondo)
# [[Ana María Crespo de las Casas]] farmazialaria. (Tenerife) itzulpena
# [[Andragunea]] Durango
# [[Andrée de Jongh]] belgika erresistentziako kidea 
# [[Ángeles López de Ayala]] kazetaria, politikaria, dramaturgoa (Sevilla)
# [[Anna Burns]] idazlea (Belfast)itzulpena
# [[Anna Surinyach]] fotokazetaria (Katalunia)
# [[Anne Carson]] Poeta (Kanada) itzulpena
# [[Anne Palles]] Sorgintzat errea (Danimarka)
# [[Anoushka Shankar]] musikagilea itzulpena
# [[Antonia Ferrín Moreiras]] Matematikaria, astronomoa (Galizia)
# [[Ariane Lopez-Huici]] argazkilaria. Itzulpena
# [[Aroa Uharte]] itzultzailea (Leitza) 
# [[Arrate Hidalgo]] idazlea, itzultzaile (Bilbo)
# [[Arrate Mardaras]] idazlea (Abadiño)
# [[Asha Ismail]] mutilazioaren aurkako ekintzailea (Kenya)
# [[Askoa Etxebarrieta]] flamenko dantzaria (Gasteiz)
# [[Atala Apodaca]] feminista, iraultzailea (Mexiko)
# [[Aziza Brahim]] abeslari sahararra (Itzulpena)
# [[Beatrice Shilling]] asmatzailea (Ingalaterra) itzulpena
# [[Becky Siegel]] dantzaria, koreografoa, zuzendaria (EEBB) Iruñea
# [[Bel Zaballa]] kazetaria, idazlea (Katalunia)
# [[Belén Bermejo]] idazlea, argazkilaria eta editorea (Madril)
# [[Belén de Sárraga]] kazetaria, ekintzailea (Valladolid-Mexiko
# [[Beryl Markham]] hegazkinlaria, idazlea (Ingalaterra-Kenya) itzulpena
# [[Bertha Benz]] asmatzailea 
# [[Bertha Lutz]] Brasilgo urbanista eta feminista.
# [[Blanca Silveira]] astronomoa (Venezuela) itzulpena
# [[Beulah Louise Henry]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Carme Alvariño]] historialaria (Galizia) itzulpena
# [[Carla Simón]] zinegilea (Katalunia) 
# [[Carmen Castillo (zinegilea)|Carmen Castillo]] zinegilea (Txile). itzulpena
# [[Carmen de Burgos]] poeta eta kazetaria (Almeria) itzulpena
# [[Carmen Gil Martinez]] idazlea. (Cadiz)
# [[Carmen Portinho]] (itzulpena) (Brasil)
# [[Catherine Destivelle]] eskalatzailea (Frantzia)
# [[Cécile Rol-Tanguy|Cécile Rol]] Erresistentea. Frantzia. Itzulpena
# [[Celinda Arregui]] politikaria, feminista (Txile)
# [[Claire Goll]] kazetaria, idazlea bakearen aldeko altibista (Alemania-Frantzia)
# [[Claudia Paz y Paz]] giza eskubideen defentzailea 
# [[Consuelo Álvarez Pool]] idazlea (Katalunia)
# [[Cony Carranza Castro]] feminista, hezitzailea (El Salvador)
# [[Cora Ratto de Sadosky]] matematikaria eta ekintzailea (ARgentina)
# [[Dacia Maraini]] eleberrigilea (Italia)
# [[Diane di Prima]] Poeta (EEBB) itzulpena
# [[Dilhan Eryurt]] astronomoa, astrofisikaria (Turkia)
# [[Dora Alonso]] Kazetaria eta idazlea (Kuba) itzulpena
# [[Dorita Ruiz]] Hezkuntza bereziko irakaslea aintzindaria (Burgos-Durango-Euba)
# [[Dorothea Klumpke]] astronomoa. EEBB
# [[Dorothee Sölle]] Poeta eta teologoa. Itzulpena 
# [[Dulce Chacón (idazlea)|Dulce Chacón (Idazlea)]] Zafra. Itzulpena
# [[Ebru Timtik]] abokatu kurdua. (Istambul)
# [[Elena García Armada]]ingeniaria, asmatzailea (Santander)
# [[Elodia Zaragoza-Turki]] idazlea,poeta,editorea
# [[Emilie Flöge]] jostuna 
# [[Emma Chacón i Lausaca]] musikagilea (Bartzelona) itzulpena
# [[Emma Lehmer]] matematikaria (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Encarnación Cabré]] arkeologoa (Madril) itzulpena
# [[Erlea Maneros]] Artista. Margolaria. Bilbo
# [[Esther Cruz]] eskalatzailea. (Murtzia-Euskal Herria)
# [[Eugenia Sacerdote de Lustig]] zientzilaria (Turin-Buenos Aires) (Itzulpena)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Paris) (Itzulpena)
# [[Eva Guerrero]] dantzaria, koreografoa (Bilbo)
# [[Fanny Bullock Workman]] bidaiaria, idazlea, itzulpena
# [[Felisa Areitioaurtena]] antzezlea (Zaldibar 1904)
# [[Filipa César|Filipa Cesar]] zinema zuzendaria (Portugal) itzulpena
# [[Florence Rena Sabin]] zientzialaria. (EEBB) itzulpena
# [[Francisca Vives]] historialaria (Cadiz) itzulpena
# [[Gabrielle Roy]] Kanadar idazlea. (Kanada)
# [[Garazi López de Armentia]] dantzaria eta koreografoa (Gasteiz)
# [[Garbiñe Elizegi]] erizaina, feminista (Baztan)
# [[Gemma Sanginés]] psikologoa (Bilbo)
# [[Gertrude Jekyll]] Lorezaina (Erresuma Batua)
# [[Gloria Anzaldúa]] idazlea. aktibista (EEBB) itzulpena
# [[Guadi Galego]] abeslaria (Galizia) (Itzulpena)
# [[Hayley Westenra]] abeslaria (Zeelanda Berria) itzulpena 
# [[Helin Bölek]] abeslaria (Turkia)
# [[Helena Maleno]] aktibista (El Ejido) Itzulpena
# [[Ida Vitale]] idazlea. (Uruguai) itzulpena
# [[Idea Vilariño]] idazlea. itzulpena
# [[Ines Olza]] ikertzailea (Nafarroa)
# [[Inma Chacón]] idazlea (Zafra) itzulpena
# [[Irati Bilbao]] jazz abeslaria. (Durango)
# [[Iratxe Mediavilla]] zinegilea (Elorrio)
# [[Irene Solà]] idazlea, artista (Katalunia)
# [[Irene Vallejo Moreu]] filologa eta idazlea (Zaragoza)
# [[Irma Alicia Velásquez Nimatuj|Irma Alicia Velásques Nimatuj]]Guatemala, kazetaria eta antropologoa
# [[Isabella Bird]] bidaiaria. idazlea (itzulpena)
# [[Isabel Bono]] poeta, (Malaga) itzulpena
# [[Isabel Sola]]Birologoa (Nafarroa)
# [[Ixone Aroma]] dantzaria (Durango)
# [[Izaro Zubiria]] zientzilaria
# [[Izaskun Ayestaran]] erreketista (Ibarra)
# [[Jacinta Ortiz]] poeta (Granada)
# [[Jaione Camborda]] zinegilea (Donostia)
# [[Jennifer Doudna]] biokimikaria (EEBB) itzulpena
# [[Jessie Fauset]] Poeta amerikarra itzulpena
# [[Jessica Anderson]] idazle Australiarra. itzulpena
# [[Jineth Bedoya]] Kazetaria. (Kolonbia) itzulpena
# [[Joan Jara]] dantzaria (Txile) Victor Jararen bikotea
# [[Joana Olasagasti]] dantzaria (Baiona)
# [[Joanne Chory]] biologoa. EEBB itzulpena
# [[Jone Elorriaga]] artista (Durango)
# [[Jone Martinez Palacios]] irakaslea, feminista (Bizkaia)
# [[Josefa Llanes Escoda]] sugrafista (Filipinas) itzulpena
# [[Josune Ilundain]] sortzailea, ekintzaile, idazlea. (Nafarroa)
# [[Judit Muñoz]] matematikaria eta ikertzailea (Abadiño)
# [[Judith Wright]] idazlea (Australia) itzulpena
# [[Juana Arrillaga|Juana &quot;Juanita&quot; Arrillaga]] erraketista (Elgoibar)
# [[Juanita Gorroño]] panderojolea (Muxika-Zornotza)
# [[Julia Antivilo]] artista (Txile)
# [[Juliana Zubizarreta]] panderojolea (Elgoibar)
# [[Julie Adrienne Karrikaburu]] musikologoa (Zuberoa)
# [[Julie-Victoire Daubié]] idazle franziarra. itzulpena
# [[Karmele Gisasola]] Herri kirolak (Mallabia)
# [[Karmele Mitxelena]] Idazlea eta iralkaslea (Oiartzun)
# [[Katalin Karikó]] Biokimikaria (Hungaria) 
# [[Katharine Tynan]] idazle, Irlanda, itzulpena
# [[Kenojuak Ashevak|Kenojuak Ashevah]]margolaria (Kanada)
# [[La Yegros]] abeslaria (ARgentina-Okzitania
# [[Larraitz Ariznabarreta]] antropologoa (Bilbo)
# [[Laura Freixas]] idazlea (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Leda Valladares]] abeslaria,(Argentina) (itzulpena)
# [[Leila Aboulela]] sudandar idazlea (Itzulpena)
# [[Leyre Arrieta |Leyre Arrieta Alberdi]] historialaria (Mutriku)
# [[Leire Elustondo Quiñones]] Abeslaria, kazetaria (Ermua)
# [[Leona Chalmers]] aktorea eta asmatzailea. EEBB. itzulpena
# [[Leonor Orosa]] Koreografoa (Filipinak)
# [[Lian Monserrate]] Muralgilea (Estatu Batuak)
# [[Lide Arana]] zientzialaria 
# [[Elizabeth Magie]] asmatzailea. (EEBB). Itzulpena
# [[Lucía Garibaldi]] Zinegilea (Uruguai) Itzulpena
# [[Luisa Capetillo]] anarkista, sindikalista, faminista (Puerto Rico) itzulpena
# [[Lurdes Huizi]]irakaslea, (Goizueta)
# [[Luzia Sagastasoloa]] maistra, irakaslea, moja (Mallabia)
# [[Maialen Arregi]] Arkitektoa (Elorrio)
# [[Mabel Cañada Zorrilla]] feminista, ekintzailea (Bilbo)Itzulpena
# [[Mabi Revuelta]] artista plastikoa (Bilbo)
# [[Maddi Ane Txoperena]] bertsolaria, kazetaria eta feminista (Hendaia)
# [[Magda Szabó|Magda Szabo]]idazlea (Hungaria)
# [[Maiana Bidegain]] zinegilea (Lapurdi)
# [[Maite Lephaille]] irrati-esataria (Zuberoa)
# [[Maite López]] idazlea, itzultzaile (Azkoitia)
# [[Mari Cruz Guruzeta]] ekintzailea (AReatza)
# [[Mari Jose Kerejeta]]  idazlea (Zegama)
# [[Mari Karmen Goñi]] irakasle aitzindaria (Baztan)
# [[María Andresa Casamayor]] matematikaria (Zaragoza) itzulpena
# [[Maria Aurèlia Capmany]] eleberrigile, antzerkigile (Katalunia) itzulpena
# [[Maria Isabel Barreno]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Jesús Cueto]] artista. (Santander-Bilbo)
# [[Maria Beasley]]. Asmaztzailea. (EEBB) 
# [[María Cumplido]] matematikaria. (itzulpena)
# [[Maria González Gorosarri]] Kazetaria, idazlea (Durango)
# [[Maria Dolores Larramendi]] erraketista (Pasaia)
# [[María Malla]] idazlea, katalana. itzulpena
# [[María Mariño]] idazlea. (Galizia). itzulpena
# [[Maria Mentxaka]] kirol argazkilaria (Mungia)
# [[Maria Merino]] matematikaria (Bilbo) 
# [[Maria Pereira]] Asmatzailea (Portugal)
# [[María Salvo]] Antifrankisgta (Bartzelona) itzulpena
# [[Maria Teresa Horta]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Teresa León]] idazlea (Errioxa) itzulpena
# [[Maria Txurruka]] erraketista (Elgoibar)
# [[María Vallet Regí|María Vallet Regi]] Kimikaria (Kanaria)
# [[María Y. Orosa|Maria Y. Orosa]] Medikua eta ikertzailea
# [[Mariama Bâ]] idazlea (SEnegal)
# [[Marica Campo]] idazlea (GAlizia)
# [[Mari Carmen Ruiz]] aktore ohia (Bilbo)
# [[Marie Hankel]] Esperanto idazlea, sufragista (Alemania) itzulpena
# [[Marijo Deogracias]] kazetaria (Antzuola)
# [[Marie Paradis]] alpinista Suitzarra. Itzulpena
# [[Marie Under]]  idazlea (Estonia) itzulpena
# [[Marion Donovan]] asmaitzailea. EEBB. itzulpena
# [[Mariví Ibarrola]] argazkilaria. (Naiara). itzulpena
# [[Marivi Iturbe Etxeberria]] gizarte laguntzailea. Etxebarri. itzulpena
# [[Margaret Harwood|Margaret Harwook]]   Astronomoa (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Margaret Burbidge]] Astronomoa. (Inglaterra) itzulpena
# [[Margarida Borràs]] Transexuala (Valentzia)
# [[Margarita Michelena]] poeta (Mexiko)
# [[Margarita Parra Álvarez]] Kimikaria, (Valentzia)
# [[Martha Coston]]asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Marta Elena Casaús Arzú]] historialaria eta idazlea.(Guatemala)
# [[Maruja Mallo]] margolaria (Galizia) itzulpena
# [[Melitta Bentz]] asmatzailea alemaniarra itzulpena
# [[Mercè Company]] idazlea (Katalunia) itzulpena
# [[Mercè Ibarz]] idazlea (ARagoi)
# [[Mikeas Sánchez]] poeta, irakaslea, idazlea (Mexiko)
# [[Miren Larrea]] antzezlea. (Zornotza)
# [[Mónica Cahen D'Anvers]] kazetaria (Argentina) itzulpena
# [[Montserrat Gudiol]] margolaria, (Bartzelona) itzulpena
# [[Montserrat Torrent i Serra]] organojolea. (Bartzelona) itzulpena
# [[Myriam Cameros Sierra|Myriam Cameros]] Ilustratzailea. Iruña
# [[Nella Larsen]] idazlea Afrikar-amerikarra. Itzulpena
# [[Nellie Campobello]] idazlea eta dantzaria (Durango-Mexiko) itzulpena
# [[Nerea Irastorza]] zientzialaria
# [[Nerea Irigoyen]] zientzialaria. Zaragoza
# [[Nerea Loiola Pikaza|Nerea Loiola]] idazlea (Deba)
# [[Ngaio Marsh|Ngaio Marsh]] idazle, antzerlea. itzulpena
# [[Olga Cazalis]] erraketista (Markina-Xemein)
# [[Olga Orozco]] poeta (Agentina) Itzulpena
# [[Orsola Casagrande]] (Italia) 
# [[Pamela Hinkson]] idazle anglo irlandarra
# [[Patricia Bath|Patricia Bath]] Medikua. itzulpena
# [[Paula Nenette Pepín]] musikaria. 
# [[Paula Wiesinger]] eskiatzaile italiarra (Izulpena)
# [[Paulina Chiziane]] idazle Monzambike. Itzulpena
# [[Pilar del Río|Pilar del Rio]] kazetaria eta itzultzailea.(Granada). (itzulpena)
# [[Pilar Claver]] aktibista (Izaba)
# [[Pilar Alonso Ibañez]] etnografoa, historialaria (Markiz, Araba) itzulpena
# [[Pilar Bellver]] idazlea, feminista (Jaen) itzulpena
# [[Policarpa Salabarrieta]] ekintzalea (Kolonbia)(Itzulpena)
# [[Raina Telgemeier]] komikigilea. (EEBB) itzulpena
# [[Rosalinda L. Orosa]] Idazlea (Filipinak)
# [[Saiza Nabarawi]] idazlea, feminista (Egipto) (Itzulpena)
# [[Sagrario Vera Gordo]] Gerrillaria. (Badajoz)
# [[Sandra Morán]] abeslaria, politikaria (Guatemala) itzulpena
# [[Sara Curruchich]] abeslaria. Guatemala. itzulpena
# [[Sarah Mather]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Severina Luna de Orosa]] medikua eta idazlea (Filipinak)
# [[Silvia Cuevas Morales|Silvia Cuevas]] idazlea Txile. itzulpena
# [[Stefi Troguet]] Alpinista (Andorra)
# [[Susana Malón]] astronomoa (Zaragoza) Itzulpena
# [[Susana Thénon]] itzultzaile, poeta (ARgentina). Itzulpena
# [[Susana Vera]] argakilari-kazetaria (Iruñea) itzulpena 
# [[Suceso Portales]] jostuna eta anarko-sindikalista (Extremadura)
# [[Syra Alonso]] idazlea, (Galizia). itzulpena
# [[Teresa Eguibar]] eskulturea (Madril). itzulpena 
# [[Teresa Flores]] Feminista, ekintzailea (Txile)
# [[Teresa Meana]] ekintzaile feminista (Gijón)
# [[Udane Ostolaza]] Harri-jasotzailea (Orio)
# [[Uxune Martinez Mazaga]] Zabalkunde zientifikorako arduraduna (Garai)
# [[Vandana Shiva]] Idazlea. (India) (Itzulpena)
# [[Violette Leduc]] Idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Violette Szabo]] Espia (Erresuma Batua)
# [[Yaa Gyasi]] idazle afroamerikarra.(Ghana) itzulpena
# [[Yasmina Reza]] idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Yolanda Mazkiaran]] dokumentalgilea (Altsasu)
# [[Zaloa Fuertes]] Argazkilaria (Mexiko-Abadiño)
# [[Zenobia Camprubí]] idazlea eta itzultzailea itzulpena
# [[Zuriñe del Cerro]] feminista historikoa (Bilbo)
}}

====2018-2019====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina Otaola]] Erraketista (Errenteria)
# [[Alaitz Muro]] ipuin kontalaria eta margolaria (Durango)
# [[Almudena Hernando]]  arkeologoa (Madril)(itzulpena)
# [[Amaia Aroma Lejarreta]] Txistularia (Abadiño)
# [[Ainhoa Zuazua]]Abeslaria (Ermua)
# [[Angelita Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Arantzazu Ametzaga]] Idazlea
# [[Ascensión Badiola]] Idazlea(Bilbo)
# [[Aurora Abasolo]] Abeslaria (Durango)
# [[Begoña Sopelana]] Kooperantea, soziologoa (Iurreta)
# [[Benita Uribarrena]] Ekintzailea antifaxista (Durango)
# [[Damaris Pan]] artista (Mallabia)
# [[Digna Garitaonandia]] Erraketista
# [[Dina Bilbao]] Kirolaria (Ondarroa))
# [[Eladia Altuna]] Erraketista (Irura)
# [[Elena Olabe]] Poeta (Durango)
# [[Elena Solatxi]] Eskultorea (Bilbo)
# [[Elena Orobiogoikoetxea]] Piano jolea (Durango)
# [[Emilia Gomez]]Erraketistan. (Valentzia)
# [[Estibalitz González]] Idazlea (Ermua)
# [[Eugenia Iriondo]] Erraketista (Eibar)
# [[Gisella Perl]] Ginekologoa judutarra (Hungaria) (itzulpena)
# [[Gloria Agirre]] Erraketista (Asteasu)
# [[Gloria Zubia]] ekintzailea (Durango)
# [[Ines Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Irati Eguren]] Arkitektoa, ilustratzailea (Durango)
# [[Irene Ibaibarriaga]]Erraketista (Ermua)
# [[Jesusa Garitaonandia]] Erraketista (Mallabia)
# [[Juana Elgezabal]] Enpresaria (Derio)
# [[Juanita Ibaibarriaga]] Ekintzailea (Ermua)
# [[Juanita Mir]] Kazetaria, idazlea (Iruñea)
# [[Juanita Unzueta]] Dantzaria (Eibar)
# [[Julia Klaudia Gabilondo]] Idazlea (Mungia)
# [[June Arbeo]] Atleta (Durango)
# [[Kattalin Agirre]] Mugalaria, Frantziako erresistentziako kide (Sara)
# [[Koro Benito]]  Poeta (Lumbrales)
# [[Lara Izagirre]] Zinegilea (Zornotza)
# [[Libe Goñi]] Irakaslea (Oteitza)
# [[Lidia Cañete]] kirolaria (Durango)
# [[Lourdes Munitxa]] Euskaltzalea (Zornotza)
# [[Lucia Areitioaurtena]] Erraketista (Ermua)
# [[Luna Miguel]] idazlea (Alcalá de Henares) (itzulpena)
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria (Mallabia)
# [[Maddi Barber]] Zinegilea (Lakabe)
# [[Mae Jemison]] ingeniari (Alabama) (Itzulpena)
# [[Maitane Alonso]] Ikertzailea,asmatzailea (Sodupe)
# [[Maria Ana Bidegaray]] Idazlea, feminista (Hazparne - Lapurdi)
# [[Maria Antonia Canals]] matematikaria (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Maria Arrillaga]] Erraketista (Elgoibar)
# [[Maria Camino Oskoz]] Maistra. (Iruñea)
# [[Mari Carmen Lasagabaster]] Erraketista (Eibar)
# [[Mari Carmen Madariaga]] Erraketista (Igorre)
# [[Maria Antonia Uzkudun]] Erraketista (Anoeta)
# [[Maria Luisa Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Maria Luisa Senar]] Erraketista (Pasaia)
# [[Maria Pilar Urriza]] Dantzaria (Lantz)
# [[Maria San Juan de Garonda]] emagina. inkisizioa sutan erre zuen (Mungia)
# [[Maribi Unamuno]] Filologoa. (Aulesti)
# [[Mercedes Colás]] Maiatzeko plazako amak (Argentina) (Itzulpena)
# [[Meritxel Relaño]] Unicefeko arduradun nagusia Yemenen (Durango)
# [[Mila Salterain]] Idazlea (Durango)
# [[Miren Alazne Iruretagoiena]] ekintzailea (Zarautz)
# [[Miren Maortua]] Idazlea (Zaldibar) 
# [[Miren Uzkudun]] Erraketista (Asteasu)
# [[Nerea Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Oihana Azkorbebeitia]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Paula Lamarain]] Erraketista (Eibar)
# [[Rosa Soroa]] Erraketista (Elduaien)
# [[Rosario Aranburu]] Erraketista (Eibar)
# [[Shakuntala Devi]] Idazlea (India) (Itzulpena)
# [[Silvia Trigueros]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Teri Ibarrola]] Ipuin kontalaria (Aulesti)
# [[Vanessa Goikoetxea]] abeslaria (Florida)
# [[Zoila Askasibar]] inprimatzailea (Elgeta)
}}

=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Hobetuak ===
==== 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agurtzane Elorriaga]] (Iurreta)
# [[Ana Diez]] zinemagilea (Tutera)
# [[Amaia Iturbide]] idazlea (Bilbo-Getxo)
# [[Ariane Lopez-Huici|Ariane López Huici]] argazkilari lapurtarra. 
# [[Erika Lagoma]] Bertsolaria, feminista (Lesaka-Durango)
# [[Gurutzi Arregi]] etnografoa (Durango)
# [[Iñaxi Etxabe]] Bertsolaria, (Zumaia-Zarautz)
# [[Isabel Coixet]] zinegilea (Katalunia)
# [[Itziar Mendizabal]] Dantzaria (Gipuzkoa
# [[Luzia Goñi]] bertsolaria (Basaburua)
# [[Maider Fernandez]] zinegilea (Donostia)
# [[Maria Zambrano]] idazlea (Madril)
# [[Martina Ibaibarriaga]] gerrillaria (Berriz)
# [[Matxalen Ziarsolo]] saskibaloi jokalaria (Ermua)
# [[Oihana Alkorta]] musikaria (Orio-Zarautz)
# [[Primi Erostarbe]] panderojolea eta irrintzilaria (Oñati)
# [[Teodora Zuloaga]] zeramikaria (Madril-Segovia)
# [[Trota Salernokoa]] ginekoloagoa(Italia)
# [[Alfonsina Strada]] txirrindulari argentinarra (Mototsa)
}}

==== 2018-2019 ====
# [[Balendiñe Albizu]] Idazlea (Zumaia)
# [[Gurutze Frades]] Kirolaria (Durango-Iurreta)
# [[Lourdes Unzueta]] Idazlea (Durango)
# [[Uri Ruiz Bikandi]] Idazlea (Durango)

== [[Fitxategi:Gnome-system-users.svg |30px|]] Wikilariok ==
(Zure izena gehitu dezakezu iturburu kodea aldatu eta 4 bider ALT Gr + 4 sakatuta (4 aldiz &quot;~&quot; agertuko da)
# [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] ([[Lankide eztabaida:Wikimaribarre|eztabaida]]) 18:22, 13 ekaina 2018 (CET)
# [[Lankide:Lurdeswiki|Lurdeswiki]] ([[Lankide eztabaida:Lurdeswiki|eztabaida]]) 18:17, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Larrauri|Larrauri]] ([[Lankide eztabaida:Larrauri|eztabaida]]) 18:18, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:OrtuUrti|OrtuUrti]] ([[Lankide eztabaida:OrtuUrti|eztabaida]]) 18:22, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] ([[Lankide eztabaida:Mototsa|eztabaida]]) 11:20, 22 uztaila 2020 (CET)
# [[Lankide:Joseintx|Joseintx]] ([[Lankide eztabaida:Joseintx|eztabaida]]) 18:22, 9 urria 2020 (CET)
# [[Lankide:Isabeliraurgi|Isabeliraurgi]] ([[Lankide eztabaida:Isabeliraurgi|eztabaida]]) 17:48, 16 urria 2020
# [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] ([[Lankide eztabaida:Mgaraizabal|eztabaida]]) 18:00, 5 azaroa 2021 (CET)

== [[Fitxategi:Gnome-web-browser.svg|30px]] Kanpo estekak ==
* [https://anboto.org/durango/1583310345667-wikipedia-erreminta-ona-dela-uste-dugu-emakumeek-erreferentzialtasuna-lortzeko  Wikipedia erramienta ona dela uste dugu emakumeek erreferialtsuna lortzeko]Anboto 2020/03/04
* [https://www.elcorreo.com/bizkaia/duranguesado/durangaldeko-andren-ekarpenak-20200122193350-nt.html?edtn=bizkaia&amp;fbclid=IwAR1hHPcQJaQM-WaIU7mYeNetsB89jEH2-BWSA0fPGjbTgTkHpqtKRT9BnCc#vca=fixed-btn&amp;vso=rrss&amp;vmc=fb&amp;vli=Duranguesado Durangaldeko andren ekarpenak bistaratzera dator WikiEmakumeok] El Correo 2020/01/21
* [https://anboto.org/durango/1579696765085-wikikedada-egingo-dute-durangon-wikipedian-dagoen-genero-arrakala-aldatzeko 'Wikikedada' egingo dute Durangon, Wikipedian dagoen &quot;genero arrakala&quot; aldatzeko], Anboto Durango 2020/01/22
* [https://dotb.eus/dotb-eus-emakumeen-biografia-berriak-sortzeko-wikikedada-antolatu-da-durangon/ Emakumeen biografia berriak sortzeko ‘Wikikedada’ antolatu da Durangon] Dotb.eus 2020/01/23
* [http://www.azkuefundazioarenegunkaria.eus/wikikedada-wikiemakumeokwikidurango/ Wikikedada: WikiEmakumeok/WikiDurango | Azkue Fundazioaren Egunkaria] 2020/01/21
* [https://halabedi.eus/es/marisa-barrena-wikiemakumeok-gizarteko-beste-arloetan-lez-emakumeak-ia-ikusezinak-gara-wikipedian-ere/?fbclid=IwAR2pUHHzwsNx8kzKAyc3dlTpZc4p4mx8duIC0PeKHEj01G3yXoFKxXlBBlc Marisa Barrena (Wikiemakumeok): &quot;Gizarteko beste arloetan lez, emakumeak ia ikusezinak gara wikipedian ere&quot; - Halabedi] 2020/02/06
* [https://www.youtube.com/watch?v=eH-JkwLAa6Q&amp;feature=youtu.be [Bideoa] Data zaharrak bilatzen], Estibalitz González Solozabal Durangon #Wikiemakumeok mintegian data zaharrak zelan bilatzen diren azaltzen dau, Josi Sierra-ri esker.
* [https://amp.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/amarauna/osoa/7892080/magikoa-da-andre-baten-biografia-mundura-zabaltzea/ &quot;Magikoa da andre baten biografia mundura zabaltzea&quot;], EITB - 2021/03/08
* https://www.youtube.com/watch?v=r2Z5CFSLSf8  Lurdes Totorikaguena eta Marisa Barrena Laixiar irratian</text>
      <sha1>fb7t1hdonk4j5sk7cm057czaua0y1f8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005868</id>
      <parentid>9005684</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:17:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikimaribarre</username>
        <id>88969</id>
      </contributor>
      <comment>/* Berriak 2022 (uztaila) */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="119818" xml:space="preserve"> '''''WikiDurangaldea | Durangaldean egiten diren lanaldietako wikilekua '''''

[[Fitxategi:WikiEmakumeok Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak.jpg|thumb|WikiEmakumeok, Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak. Azaroak 1 2019, Durangon]]
[[Fitxategi:Durangoko Wikilariak.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko apirila]]
[[File:Durangoko wikilariak 1500.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko ekaina]]
== [[Fitxategi:Im-jabber.svg|30px|]] Wikiproiektu honen helburuak ==
* Emakumeen biografia berriak sortzea euskaraz.
* Wikipedian beste hizkuntza batzuetan badauden emakumeen biografiak euskarara ekartzea.
* Emakumezko editore euskaldunen kopurua handitzea.
* Euskal Wikipedian genero-ikuspegia txertatzea.
* Historian zehar izandako emakumeen ekarpenak eta ezagutzak Euskal Wikipedian biltzea.

== [[File:La mujer que nunca conociste logo 2017.jpg|30px]] Emakumeen zerrenda [https://es.wikipedia.org/wiki/Wikiproyecto:Mujeres/Wikimujeres/WikiEmakumeok/Durango &gt;&gt;&gt; erderaz]==


=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Egiten ari garenak ===
Hauetan ari gara lanean (ez dezagun lanik bikoiztuta)

# [[Concha García Campoy]] kazetaria (Tarrasa) Marisa
# [[Edurne Garitazelaia]] (Lurdes)
# [[Marie Stritt]] aktorea (Austriar Inperioa, 1855-1928, 1872-1948) Mpa
# [[Alice Salomon]] erreformista (Alemania, 1872-1948) Mpa
# [[Elisabeth Altmann-Gottheiner]] irakaslea (Alemania, 1874-1930) Mpa
# [[Silvia Buabent]] politikaria (Madril, 1973) Mpa
# [[Lola Robles]] idazlea (Madril, 1963) Mpa
# [[Eva Piquer]] kazetaria (Bartzelona, 1969) Mpa
# [[Maria Mercé Roca]] idazlea, politikaria(Potbou, 1958) Mpa
# [[Rosa Bustamante Montoro]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Rosa_Bustamante_Montoro ARkitektoa (Lurdes)
# [[Fernanda Canales]] https://es.wikipedia.org/wiki/Fernanda_Canales Arkitektoa (Lurdes)

=== [[Fitxategi:Gnome-mail-attachment.svg|30px]] Egitekoak ===
Besterik proposatu nahi baduzu, gehitu izenak zerrendan.


'''SORTU'''

http://zallainfo.zalla.eus/2017/03/zallako-bi-kalek-emakume-izena-hartuko.html
# [[Virginia Finol]] harri jasotzailea (ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Garazi Arruti]] harri jasotzailea (Ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Ana Sesunaga]] Técnica de senderos
# [[Amaia Elizaran]] sortu. Dantzaria eta koreografoa. https://www.berria.eus/paperekoa/1857/022/001/2022-02-04/posible-da-dantzari-gisa-bizitzea-baina-oso-ezegonkorra-da.htm
# [[Alaitz Arenzana]]  https://cimamujerescineastas.es/alaitz-arenzana-nueva-directora-de-zinegoak/
https://www.zinea.eus/2022/01/18/alaitz-arenzana-izango-da-zinegoak-jaialdiko-zuzendari-berria/
https://www.berria.eus/albisteak/208477/alaitz-arenzana-izendatu-dute-zinegoak-jaialdiko-zuzendari.htm
ia
# [[Amagoia Gurrutxaga]] Kazetaria-edo @berria egunkarian. Oraintxe bertan, eszedentzia betean,
# [[Nahia Garat]] (Donapaleu, Nafarroa Beherea, 1992) eta [[Neju]] (Tolosa, Okzitania, 1994) sortzaileek
https://www.berria.eus/paperekoa/1886/040/001/2021-10-30/laquolurrari-lotzeko-beharra-genuenraquo.htm
# [[Aiora Enparantza]] itzultzailea . https://www.berria.eus/paperekoa/1872/024/001/2021-10-29/alda-merini-eta-saint-john-perse-munduko-poesia-kaiera-berriak.amp.html
# [[Leire Etxezarreta]] https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-10-06/eroso-sentitzen-naiz-formatu-akustikoan.htm

# [[Diana Widmaier Picasso]] https://en.wikipedia.org/wiki/Diana_Widmaier_Picasso
# [[Saroa Bikandi]]. Ipuin kontalaria (Goiuri Aldekoa-Otaloraren proposamena)
# [[Jeanine Sontag]] itzuli (Isabel Etxebarriaren proposamena)
# [[Anttoni Telleria]] Elgeta. https://www.youtube.com/watch?v=fBn0GPiTttU 
# [[Bergarako kotoia]] http://andra.eus/bergarako-kotoiaren-emakumeen-omenez-erakusketa/
# [[Lorea Perez de Albeniz]]
# [[Larraitz Zuazo]]
# [[Ainhoa Estankona Aldekoa-Otalora]] (abokatua eta florentzian joyeria ikasitako bitxigilea. Besteak beste Guggenheimeko dendan saldu ditu bere joiak)
# [[Ana Romera]] (Atrapame si puedes programako zuzendaria, telebistako programen formatuen egilea)
# [[Irene Hurtado de Saratxo]] itzultzailea. https://www.diariovasco.com/culturas/libros/asmo-literario-handia-20210915155810-nt.html
# [[Ines Bengoa]] kontalaria https://www.berria.eus/paperekoa/1887/036/001/2021-10-01/gozamenarekin-ere-lotu-daiteke-hotzikara.htm
# [[Olatz Ovejero]] Zinema zuzendaria. https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-09-30/langileen-arteko-elkarlana-zaila-da.htm
# [[Meral Simsek]] idazle kurdua. https://www.berria.eus/paperekoa/1893/021/001/2021-10-14/hamabost-hilabeteko-zigorra-ezarri-diote-meral-simsek-idazle-kurduari.htm
# [[Birjiñe Albira]] Aktorea eta antzerki irakaslea. https://www.berria.eus/paperekoa/1886/032/001/2021-10-13/sudur-gorririk-gabe-besteen-mailan-nago.amp.html
# [[Jone Alastuei]] https://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/osoa/5419883/efemeridea-27-urte-fidela-bernat-erronkarierako-azken-hiztuna-hil-zela/  https://www.argia.eus/argia-astekaria/2670/jone-alastuei-pirinioak-bizi-gaitu-eta-bizi-bedi. (Sortu) Erronkariko azken hiztunaren iloba
# [[Sagrario Monedero]] Sortu. https://www.berria.eus/paperekoa/1855/008/001/2021-02-18/funts-berriak-erabili-behar-dira-trantsizio-ekologikoa-azkartzeko.htm
# [[Lula Goce.]] Muralista galiziarra. sortu
# [[Kathleen Dean Moore]] itzuli https://en.wikipedia.org/wiki/Kathleen_Dean_Moore
# [[Elena Roldan]] Mezzosopranoa (Esti) sortu
# [[Naiara Garcia Bediaga]] Zientzialaria. Durango (Wiki_Nurh-ek egingo du)
# [[Deniba Konare]] Kirolaria. sortu
# [[Garazi Sampedro]] Kirolaria. sortu- Atxondo
# [[Ines Nedina]] ARtista. sortu
# [[Julia Zornoza]] https://altsasumemoria.wordpress.com/2014/10/31/zornotza-iriarte-julita/
# [[Pepita Elduayen]] Aseginolaza Durangoko emagina (Mari Carmen)

'''ITZULI'''

'''Dantzariak'''
https://en.wikipedia.org/wiki/Women_in_dance

'''Idazleak, kazetariak, filologoak'''
# [[Mercedes Arriaga]] https://es.wikipedia.org/wiki/Mercedes_Arriaga_Fl%C3%B3rez
# [[Alda Merini]] https://es.wikipedia.org/wiki/Alda_Merini (Italia)
# [[Teresa Solana]] https://es.wikipedia.org/wiki/Teresa_Solana (Katalunia)
# [[Anna Mansso]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Manso_Munn%C3%A9 (Katalunia)
# [[Ana Gass]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Gas  (Katalunia) 
# [[Josefina de la Torre]] https://es.wikipedia.org/wiki/Josefina_de_la_Torre
# [[Pino Ojeda]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Pino_Ojeda
# [[Lilli Suburg]]  https://en.wikipedia.org/wiki/Lilli_Suburg
# [[Lurdes Tello]] https://es.wikipedia.org/wiki/Lourdes_Tello


'''Arkitektoak'''
# [[Matilde Udelay]]??? ARkitektoa Matilde Ucelay???


'''Denetarik'''


# https://es.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Wikiproyecto:Mujeres/Art%C3%ADculos_faltantes/Mujeres_por_nacionalidad/Colombia
# [[Angela Nieto]]   https://es.wikipedia.org/wiki/Mar%C3%ADa_%C3%81ngela_Nieto 


https://documentalismomemorialistayrepublicano.wordpress.com/represion-y-muerte-franquistas-contra-las-mujeres-republicanas/

=== [[File:Dialog-apply.svg|30px]] Eginak | [[:eu:Wikiproiektu:WikiEmakume/Eginak|Eginak]] ===

=== BERRIAK ===
===='''Berriak 2022''' ('''uztaila''')==== 
(egindako ordenan)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Paule Minck]] Parisko Komunako iraultzaile feminista (1839 - 1901)
# [[Romola Garai]] aktore britainiarra (1982)
# [[Anna Gardell-Ericson]] margolaria (Suedia)
# [[Juana Mordó]] arte bildumagilea (Tesalonika, 1899-Madril,1984)
# [[Mira Nair]] zinema zuzendaria (India, 1957)
# [[Teresa Duclós]] margolaria (Sevilla, 1934)
# [[Amalia Avia]] margolaria (Toledo, 1930-2011)
# [[Luciana Aymar]] kirolaria (Argentina, 1977)
# [[Martha Corey]] Salemgo sorgin epaiketetan urkatua (AEB, 1619-1672)
# [[Bridget Bishop]] Salemgo sorgin epaiketetan exekutatua (AEB, 1632?-1692)
# [[Abigail Hobbs]] Salemgo sorgin prozesuko nerabea (AEB,1678- ? )
# [[Abigail Williams (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorgin epaiketetan akusatua (AEB, 1680-1697)
# [[Fanny Elssler]] dantzaria (Austria)
# [[Anna Maria Bofarull]]  zinemagilea (Tarragona,1979)
# [[Eva Crane]] zientzialaria (Erresuma Batua)
# [[Barbara W. Tuchman]] idazle eta kazetaria (Amerikako Estatu Batuak, 1912-1989)
# [[Christiane Amanpour]] kazetaria (Erresuma Batua, 1958)
# [[Sarah Osborne]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1643?-1692)
# [[Melissa de la Cruz]] idazlea (Manila-AEB, 1971)
# [[Anna Rosina de Gasc]] margolaria (Alemania)
# [[Elizabeth Jane Gardner]] margolaria (Estatu Batuak-Paris)
# [[Sarah Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1653-1962)
# [[Dorothy Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan 4 urteko auzipetua (AEB, 1687?)
# [[Mary Warren]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusiena (AEB, 1674?-1693?)
# [[Elizabeth Hubbard (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusia (AEB, 1675?-1692etik aurrera)
# [[Betty Parris]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzailea(AEB, 1682-1760)
# [[Mia Zapata]] abeslaria (AEB, 1965-1993)
# [[Ann Pudeator]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1621-1692)
# [[Rebecca Nurse]] Salemgo sorginkeria prozesuan exekutatua(AEB, 1621-1692)
# [[Sarah Cloyce]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatua (AEB, 1648-1703)
# [[Lydia Lunch]] abeslaria, aktorea, idazlea (AEB, 1959)
# [[Isabel Azkarate]] argazkilaria, fotokazetaria (Donostia)
# [[Maria Mercè Cuartiella]] idazlea, antzerkigilea (Katalunia)
# [[Esther Koplowitz]] enpresaria (Madril,1950)
# [[Sima Sami Bahous]] NBE Emakumeak-en zuzendaria (Jordania, 1956)
# [[Ángela Ramos]] kazetaria, erreportaria (Peru)
# [[Mia Hamm]] futbolaria (AEB, 1972)
# [[Mónica Alario Gavilán]] filosofoa eta ikertzailea (Madril)
# [[Aimée Rapin]] margolaria (Suitza)
# [[Rocío Vitero Pérez|Rocio Vitero Perez]] gizarte langilea eta politikaria (Gasteiz, 1980)
# [[Isabel Quintanilla]]  margolaria (Madril, 1938-2017)
# [[Eglantyne Jebb]] haurren eskubideen defentsa (Erresuma Batua, 1876-1828)
# [[Sarah Wildes]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1627-1692)
# [[Mary Bradbury]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1615-1700)
# [[Mary Black (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Candy (Salemgo epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Ruth Osborne (ustezko sorgina)]] hil zuten emakume eskalea  (Ingalaterra, 1680-1700)
# [[Jane Wenham (ustezko sorgina)]] emakume akusatua eta askatua (Ingalaterra, ?-1730)
# [[Victoria Åberg|Victoria Aberg]] margolaria (Finlandia, 1824-1892)
# [[Rebecca Walker]] idazlea, feminista (Mississipi, 1969)
# [[Maxine Hong Kingston|Maxime Hong Kingston]] idazlea (EEBB, 1940)
# [[Anastasía Mýskina]] tenislaria (Sobiet Batasuna, 1981)
# [[Margaret Scott Gatty]] botanikaria eta idazlea (Britania Handia, 1809-1873)
# [[Pascale Petit (aktorea)]] aktorea (Frantzia, 1938-)
# [[Jean Adair]] aktorea (Kanada, 1873-1953)
# [[Jeanne Fusier-Gir]] aktorea (Frantzia, 1885-1973)
# [[Mary Pat Gleason]] aktorea eta gidoilaria (AEB, 1950-2020)
# [[Altamira Gonzalo]] jurista, feminista (Zaragoza)
# [[Laura Muntz Lyall]] margolaria (Kanada)
# [[Katharina Henot]] posta-burua, sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1570-1627)
# [[Catalina Carlota De la Gardie]] Baztanga txertoaren bultzatzailea (Suedia, 1723-1763)
# [[Dorcas Hoar]] sorginkeria egotzita zigortua (Beverly, 1634-1711)
# [[Jone Mitxelena]] zientzialaria, irakaslea eta ikertzailea (Barakaldo, 1985) SORTU
# [[Susannah Sheldon]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatzailea (AEB, 1670?- ?)
# [[Cindy Sherman]] argazkilaria eta zinema-zuzendaria (AEB, 1954)
# [[Juana Millán|Juana Millan]] inprimatzailea, enpresaburua (Zaragoza)
# [[María Teresa Linares]] musikologoa (Kuba)
# [[Aurora Cáceres Moreno]] idazle, feminista, sufragista (Peru)
# [[Villanuako sorginak]] Villanuako sorginkeria prozesua (Huesca, XV. mendea)
# [[Laspaulesko sorginkeria prozesua]] 24 emakume urkatuak (Huesca, 1593)
# [[Paisleyko sorginkeria prozesua]] 7 emakume kondenatuak (Eskozia, 1697)
# [[Mentxu Ramilo Araujo]] Wikiemakumea (Gasteiz, 1978) SORTU
# [[Maria Bellonci]] idazlea (Italia, 1902-1986)
# [[Carmen Martínez Sancho]] matematikaria (Toledo)
# [[Laura Morera]] ballet dantzaria (Madril, 1977)
# [[Delmira Agustini]] poeta (Uruguai)
# [[Samlesburyko sorginkeria prozesua]] 20 bat emakume akusatuak (Ingalaterra, 1612)
# [[Cristina Rota]] aktore, arte-dramatiko irakaslea (Argentina, 1945)
# [[María Botto]] aktorea (Argentina, 1974)
# [[Nur Levi]] aktorea (Madril, 1979)
# [[María Eugenia Vaz Ferreira]] irakasle, poeta (Uruguai, 1875-1924)
# [[Juana Martín Manzano]] moda-diseinatzailea (Kordoba, 1974)
# [[María José Gómez Redondo]] artista garaikidea (Valladolig, 1963)
# [[María Gil Vallejos]] piano-jolea (Alacant, 1892-1981)
# [[Maria Tallchief]] dantzaria (EEBB, 1925-2013)
# [[Faith Hill]] abeslaria (EEBB, 1967)
# [[Barbara Walters]] kazetaria, idazlea (EEBB, 1929)
# [[Lilia Podkopayeva]] gimnasta (Ukraina, 1978)
# [[Antonia Maymón|Antonia Maymon]] idazlea, feminista, anarkista (Madril)
# [[Pendleko sorginkeria prozesua]] 10 urkatu: 9 emakume eta gizon 1 (Ingalaterra, 1612)
# [[Wilhelmina Wylie]] igerilaria (Australia, 1984)
# [[Vega Asensio]] biologoa, ilustratzailea, ikertzailea (Durango, 1978) '''SORTU'''
# [[Eba Gaminde Egia]] ikertzailea, euskaltzain urgazlea (Mungia, 1968) '''SORTU'''
# [[Maria da Conceição|Maria da Conceicao]] emagina, sorginkeria egotzita sutan errea (Sao Paulo, 1798)
# [[Mary Parker (Salemgo epaiketak)|Mary Parker]] sorginkeria egotzita urkatua (1637-1692)
# [[Tatiana Lióznova]] zinema zuzendaria (Errusia, 1914-2011)
# [[Vera Panova]] idazlea eta kazetaria (Errusia, 1905-1973)
# [[Wilmot Redd]] Sorginkeria egotzita urkatua (Salem, 1692)
# [[Janet Horne]] Sorginkeria egotzita sutan bizirik errea (Eskozia, 1727)
# [[Anna Göldin]] Sorginkeria egotzita burua moztuta exekutatua (Suitza)
# [[Margaret Scott (Salemgo epaiketak)|Margaret Scott]] Sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (Eskozia, 1615-Salem, 1692)
# [[Rebecca Lemp]] Sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1550-1590)
# [[Brita Zippel]] Sorginkeria egotzita burua moztu eta sutan errea (Suedia, 1676)
# [[Margaret Jones]] Emagina, sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (EEBB 1613-1548)
# [[Merga Bien]] Sorgintzat jo eta sutan errea (Alemania 1560-1603)
# [[Anna Eriksdotter]] sorgintzat jo eta burua moztuta exekutatua (Suedia, 1624-1704)
# [[Matteuccia de Francesco]] sorgintza jo eta sutan errea (Italia, 1428 exekutatua)
# [[Maddi Astigarraga]] ilustratzaile zientifikoa (Deba, 1997) '''SORTU'''
# [[Guirandana de Lay|Guirandina de Lay]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Jaka, 1461)
# [[Narbona Dacal]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Zaragoza, 1498)
# [[Aissa Doumara Ngatansou]] ekintzailea (Kamerun, 1972)
# [[Susana Rinaldi]] aktorea eta tango-abeslaria (Argentina, 1935)
# [[India.Arie]] abeslari estatubatuarra (Denver, 1975)
# [[Estefanía Chávez Barragán]] arkitektoa, irakaslea (Mexiko)
# [[Maria Meharra]] kaskaroten erregina (Lapurdi) '''SORTU'''
# [[Nora Heysen]] margolaria (Australia)
# [[Elena Arregui Cruz-López]] arkitektoa (Irun-Santiago de Compostela)
# [[Vera Fokina]] ballet dantzaria (1886-1958, Errusia)
# [[Lurdes Alkorta]] trikitilaria (1973, Azpeitia) '''SORTU'''
# [[Draupadi Murmu]] politikaria, tribu-buruzagia, Indiako 1. emakume presidente tribala (India, 1958)
# [[Petronilla de Meath]] sorginkeria egotzita sutan  errea (Irlanda)
# [[Olga Wisinger-Florian]] margolaria (Austria)
# [[Agnes Meyer Driscoll|Agnes Meyer]] Kiptografoa (Estatu Batuak)
# [[Carmen París]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Mercedes Ferrer]] egile abeslaria (Madril, 1963)
# [[Haydée Milanés]] abeslaria, konpositorea, moldatzailea eta ekoizlea (Habana, 1980)
# [[Nabyla Maan]] egile abeslaria (Maroko, 1987)
# [[Olga Román]] abeslaria eta egile-abeslaria (Madril, 1979)
# [[Paula Ortiz]] zine-zuzendaria, gidoilaria, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Nata Moreno]] zine-zuzendaria, aktorea, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Marija Jurić Zagorka|Marija Juric Zagorba]] kazetaria (Kroazia, 1873-1957)
# [[Alicia Sellés Carot]] liburuzaina eta dokumentalista (Castelló, 1977)
# [[Adriana Calcanhotto]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Suzana de Moraes]] aktore, zinema-zuzendaria (Brasil, 1940-2015)
# [[Tarsila do Amaral]] margolaria (Brasil, 1886-1973)
# [[Anita Malfatti]] margolaria (Brasil, 1889-1964)
# [[Eliane Giardini]] aktorea, zinema-zuzendaria (Tarragona, 1966)
# [[Nazanín Armanian]] idazea eta politologoa (Iran, 1961)
# [[Martha Zein]] idazle, narratzaile, zinegile (Alemania, 1962)
# [[Carmina Verdú]] gimnasta ohia (Valentzia, 1983)
# [[Nancy Usero]] gimnasta ohia, entrenatzailea (Zaragoza, ?)
# [[Marta Calamonte]] gimnasta ohia, entrenatzailea, fisioterapeuta (Badajoz,1982)
# [[Amaia Arroyo Sagasta]] Irakaslea eta ikertzailea (Aretxabaleta,1983) '''SORTU'''
# [[Sally Salminen]] nobelagilea (Finlandia,1906-1976)
# [[Tatiana Bilbao]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Myrna Mack]] antropologoa (Guatemala)
# [[Helen Mack Chang]] Myrna Mack Fundazioaren sortzaile (Guatemala)
# [[Helen Vlachos]] kazetaria (Grezia)
# [[Vera Tschechowa]] aktorea, zinemagilea eta ekoizlea (Alemania, 1940)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''ekaina''')==== 
(ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Anne Procter]] poeta, filantropoa (Ingalaterra)
# [[Adelina Lopes Vieira]] idazlea, dranagilea (Portugal-Brasil)
# [[Agnes Baltsa]] mezzosopranoa (Grezia)
# [[Ainhoa Colino]] kirolaria, ibiltaria (Durango) '''SORTU'''
# [[Aitziber Makazaga]] bolaria (Zerain) SORTU
# [[Alazne Etxebarria Urizar]] korrikalaria (Santurtzi) '''SORTU'''
# [[Alice Rey Colaço]] Ilustratzailea, abeslaria. Portugal
# [[Amelia Orleanskoa]] Portugalgo azken erregina (Frantzia-Portugal)
# [[Amélia Rey Colaço]] aktorea, zuzendaria  (Portugal)
# [[Ana Castillo]] idazlea (Chicago, EEBB)
# [[Ana de Gonta Colaço]] eskultorea (Portugal)
# [[André Léo]] Frantziako eleberri eta kazetaria, ekintzaile feminista (1824 - 1900)
# [[Ane Maruri]] dantzaria eta irakaslea (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Ann Putnam, Jr.]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Anna Waser]] margolaria (Suitza)
# [[Anna Zippel]] sorginkeria leporatuta eraila (Suedia) 
# [[Anne de Chantraine]] sorginkeria egotzita sutan erretakoa (Lieja)
# [[Annie Londonderry]] munduari bira egindako txirrindularia (AEB)
# [[Assumpta Roura]] kazetaria eta idazlea (Katalunia)
# [[Barbara Ward]] ekonomialaria, kazetaria eta idazlea (Erresuma Batua)
# [[Beatriz Costa]] aktorea, idazlea (Portugal)
# [[Begoña Guillen]] argazkilaria (Amurrio) '''SORTU'''
# [[Bernadette Iratzoki Luro]] dantzaria, antzerkilaria eta irakaslea (Azkaine, 1959) '''SORTU'''
# [[Bessie Rayner Parkes]] poeta, kazetaria, feminista (Alemania-AEB)
# [[Betzaida Urtaza]] idazlea, itzultzailea, editorea (Donostia-Legorreta) '''SORTU'''
# [[Blanca Muñoz]] artista, eskultorea eta grabatzailea (Madril)
# [[Branca de Gonta Colaço]] idazlea, errezitatzailea (Portugal)
# [[Carmen Arozena]] artista, margolaria eta grabatzailea (La Palma)
# [[Carmen Laffón]] artista, margolaria eta eskultorea (Sevilla)
# [[Carola García de Vinuesa]] mediku, zientzialari, irakasle (Espainia-Australia)
# [[Carolina Michaëlis de Vasconcelos]] filologoa, idazlea (Alemania-Portugal)
# [[Caroline de Barrau]] feminista, aktibista (Frantzia)
# [[Caroline Haslett]] ingeniari elektrikari aitzindaria (Erresuma Batua)
# [[Charlotte Saunders Cushman]] aktorea (AEB)
# [[Clémentine Hélène Dufau]]  margolaria (Frantzia)
# [[Concepción Bona]] hezitzailea eta ekintzailea (Dominikar Errepublika)
# [[Concha de Albornoz]] intelektual feminista (Asturias)
# [[Conchita Supervía]] mezzosopranoa (Bartzelona)
# [[Corina Freire]] abeslaria, aktorea, enpresaburua (Portugal)
# [[Cynthia Germanotta]] filantropoa, ekintzailea, enresaburua (AEB)
# [[Dinah Craik]] idazlea (Ingalaterra)
# [[Dolores González Pérez]] idazlea (Malaga)
# [[Dora Panofsky]] arte historialaria (Alemania-AEB)
# [[Dorothea Tanning]] margolaria (AEB)
# [[Dorothy Hansine Andersen]] medikua (EEUU)
# [[Eduarda Lapa]] margolaria (Portugal)
# [[Eleanor Pairman]] matematikaria, asmatzailea (Eskozia)
# [[Elizabeth Ann Ashurst Bardonneau]] itzultzailea, aktibista (Ingalaterra)
# [[Elsie Widdowson]] nutrizionista (Erresuna Batua)
# [[Emília de Sousa Costa]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[Emily Davies]] sufragista, emakumea unibertsitate eskubide-defensatzailea (Ingalaterra)
# [[Emma Stebbins]] eskultorea (AEB)
# [[Eugénie Le Brun]] intelektual feminista (Frantzia-Egipto)
# [[Eugénie Marie Salanson]] margolaria (Frantzia)
# [[Felícia Fuster i Viladecans]] margolaria eta poeta (Bartzelona-Paris)
# [[Felicia Hemans]] poeta (Ingalaterra)
# [[Fiorenza Cossotto]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Franceska Mann]] dantzaria (Polonia)
# [[Frederica von Stade]] mezzosopranoa (AEB)
# [[Gabi Etxebarne]] idazlea, feminista, serora ohia (Aldude, Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Garbiñe Alustiza]] bolaria (Zerain) '''SORTU'''
# [[Geraldine Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Ghada Waly]] politikari eta diplomatikoa (Egipto)
# [[Gina Cigna]] sopranoa (Italia)
# [[Guadalupe Marín]] modeloa eta eleberrigilea (Mexiko)
# [[Hariclea Darclée]] sopranoa (Errumania)
# [[Henriette Michaelis]] hizkuntzalaria (Alemania)
# [[Hoylande Young]] kimikaria (AEB)
# [[Huda Sha'arawi]] aktibista feminista (Egipto)
# [[Irina Vladislavovna Bussen]] minerologoa (Errusia)
# [[Izumi Nakamitsu]] Armagabetzeari lotutako gaiei buruzko Nazio Batuen Bulegoko zuzendaria (Japonia)
# [[Josephine Butler]] feminista eta guzarte erreformatzailea (Erresuma Batua)
# [[Juana Alarco de Dammert]] filantropoa, hezitzailea (Peru)
# [[Júlia Lopes de Almeida]] idazlea, kazetaria, feminista (Brasil)
# [[Julie von May]] sufragista, feminista (Suitza)
# [[Katalina Boloniakoa|Katalina Boloniakoa]] margolaria, idazlea, santa (Bolonia)
# [[Kate Marvel]] zientzilaria (New York EEBB)
# [[Kin Yamei]] doktorea, hezitzailea eta nutrizioan aditua (Txina, EEBB)
# [[Letitia Elizabeth Landon]] poeta (Ingalaterra)
# [[Licia Verde]] astronomoa, fisikaria, irakaslea (Italia)
# [[Lidia Blanco]] filologoa (Burgos)
# [[Lilian Baylis]] britainiar antzerki ekoizle eta zuzendaria
# [[Lola Garrido]] arte kritikaria, komisarioa eta bildumagilea (Donostia)
# [[Lucia Valentini Terrani]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Lurdes Imaz]] irakaslea, antzerki zuzendaria eta gidoilaria (Segura) '''SORTU'''
# [[Madeleine Pelletier]] psikiatra, aktibista (Frantzia)
# [[Malak Hifni Nasif]] idazle, poeta, maistra (Egipto)
# [[Margarida Lopes de Almeida]] poeta, deklamatzailea, eskultorea (Brasil)
# [[Margarita Olañeta]] ekintzailea (Ermua) '''SORTU'''
# [[Maria Adelaide Lima Cruz]] margolaria (Portugal)
# [[Maria Archer]] idazlea (Portugal)
# [[María Barbeito]] pedagogo, idazlea (Galizia)
# [[Maria da Cunha]] poeta, kazetaria(Portugal-Brasil)
# [[Maria Jane Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Maria Lamas]] idazlea, kazetaria, ekintzaile politikoa (Portugal)
# [[María Luisa Calero Vaquera]] hizkuntzalaria (Badajoz)
# [[Maria Olga de Moraes Sarmento da Silveira]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[María Soriano Llorente]] psikologoa (Valentzia)
# [[María Trinidad Sánchez]] ekintzailea, aberriaren ama (Dominikar Errepublika)
# [[Marie Adelaide Belloc Lowndes]] nobelagilea (Ingalaterra)
# [[Marie La Cécilia]] Frantziako maistra, Komunan aktibista errepublikanoa (1839 - 1922)
# [[Marisa de Leza]] aktorea (Madril)
# [[Martha Carrier]] sorginkeria leporatuta eraila (EEBB)
# [[Mary Eastey]] Salemeko sorgin-epaiketan exekutatua (AEB)
# [[Mary Russell Mitford]] idazlea, dramagilea (Ingalaterra)
# [[Mary Walcott]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Matiel Mogannam]] aktibista, nazionalista (Libano-Palestina)
# [[Matilda Hays]] itzultzaile, idazle, kazetari, aktore (Ingalaterra)
# [[Melissa Aldana]] saxofoi-jotzailea (Txile)
# [[Mercedes Llopart]] sopranoa, irakaslea (Bartzelona)
# [[Mercy Lewis]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Minou Tavárez Mirabal]] filologoa, politikaria (Dominikar Errepublika)
# [[Monica Oliphant]] zientzialari, ikertzailea (Ingalaterra-Australia)
# [[Nabawiyya Musa]]irakaslea, nazionalista, feminista (Egipto)
# [[Natali Germanotta]] moda-diseinatzailea, estilista (AEB)
# [[Natalia Kanem]] UNFPAren zuzendaria (Panama)
# [[Nerilie_Abram]] zientzilaria (Australia)
# [[Nísia Floresta (idazlea)]] idazlea, hezitzailea (Brasil)
# [[Olga Uribe]] ehulea (Durango) SORTU
# [[Oroitz Jauregi]] Euskaltzain urgazlea (Legorreta) SORTU
# [[Paca Blanco]] ekintzailea (Madril)
# [[Patricia Kraus]] abeslaria, musikagilea, ekoizlea (Milan-Espainia)
# [[Patxika Erramuzpe]] Abeslaria, ekintzailea (Aldunde. Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Regina Lago García]] pedagogo, psikologo (Palentzia)
# [[Renata Scotto]] sopranoa (Italia)
# [[Rosalba Carriera]] margolaria (Italia)
# [[Ruth Rivera Marín]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Safia Zaghloul]] aktibista, politikaria (Egipto)
# [[Sonia Vivas]] pedagogoa, politikaria (Bartzelona)
# [[Tarab Abd al-Hadi]] aktibista feminista, politikaria(Palestina-Egipto)
# [[Valentine de Saint-Point]] idazlea (Frantzia)
# [[Verónika Mendoza]] politikaria (Peru)
# [[Victòria Pujolar Amat|Victoria Pujolar Amat]] margolaria (Bartzelona)
# [[Virgínia Quaresma]] kazetaria, aktibista (Portugal)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''maiatza''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Acacia Uceta]] poeta (Madril)
# [[Adelaida Abarca Izquierdo]] ekintzailea, kartzelarik ihes egindakoa (Madril)
# [[Adelaida Las Santas]] kazetari eta poeta (Madril)
# [[Alaitz Biritxinaga]] Txirrindulari epaile eta zuzendaria (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Alejandra Soler]] maistra errepublikano erbesteratua (Valentzia)
# [[Amanda Jones]] poeta, aktibista, asmatzailea (AEB)
# [[Ana Martínez Collado]] arte estetika eta generoa (Madril)
# [[Ángela García de la Puerta]] Espainiako 1. Fisika eta Kimika katedraduna (Soria)
# [[Ángeles García-Madrid]] idazlea eta presoa (Madril)
# [[Angelita Bilbao Bilbao]] erizaina, ekintzaile abertzalea (Bilbo-Argentina) SORTU
# [[Anna Davin]] historialaria, idazlea, feminista( Ingalaterra)
# [[Anna Keichline]] arkitektoa eta asmatzailea (AEB)
# [[Anna Manso Munné]] idazlea, gidoilaria (Bartzelona)
# [[Anna Ruth Fry]] idazlea (Britainia Handia)
# [[Asun Casasola]] genero indarkeriaren aurkako aktibista (Palentzia)
# [[Asunción Bastida]] moda diseinatzailea (Bartzelona)
# [[Aurora Rodríguez Carballeira]] ama eugenesikoa (Galizia) 
# [[Barbara Bodichon]] ongilea, eskubideen aldeko aktibista (Erresuma Batua)
# [[Carmen Mir]] moda diseinatzaile (Bartzelona)
# [[Christiana Figueres]] antropologoa, ekonomialaria eta analista(Costa Rica)
# [[Clara Sánchez (idazlea)]] idazlea, Espainaiko zine aditua (Guadalajara)
# [[Concha Alós]] idazlea (Valentzia-Bartzelona)
# [[Concha Laca]] artisaua, zeramikaria, eskultorea (Madril-Irun) '''SORTU'''
# [[Consuelo García del Cid Guerra]] idazlea (Bartzelona)
# [[Deepika Kurup]] zientifikoa, asmatzailea (edateko ur garbi 'azkarra') (AEB)
# [[Dorothy Thompson]] kazetaria, idazlea, sufragista, feminista (AEB)
# [[Eldorado Jones]] asmatzailea (hegazkin isilgailua,plantxa elektrikoa)(AEB)
# [[Elena Moncada]] ekintzaile, idazle, prostituzioaren abolizionista (Argentina)
# [[Enriqueta Gallinat]] politikaria, errepresio frankistaren biktima (Bartzelona)
# [[Erna Schneider]] ingenaria, matematikaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Estibaliz Urresola Solaguren]] zinema zuzendaria (Laudio) '''SORTU'''
# [[Ethel Léontine Gabain]] margolaria (Frantzia-Ingalaterra)
# [[Eva Alcón]] errektorea (Castelló)
# [[Flor Cernuda]] preso komunista (Toledo) 
# [[Flora Robson]] aktorea (Ingalaterra)
# [[Gema Corredera]] abeslari eta musikagilea (Kuba)
# [[Geneviève de Gaulle-Anthonioz]] Frantziako erresistentziakoa (Frantzia)
# [[Gertrud Bäumer]] aktibista feminista eta politikaria (Alemania)
# [[Gisela Wild]] feminista, kooperatiba-politiketan espezializatua (Argentina)
# [[Gloria Patricia Porras]] abokatu, notario, epaile (Guatemala)
# [[Haizea Beruete]] bertsolaria (Iruñea) '''SORTU'''
# [[Hannah Slater]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria)(AEB)
# [[Helen Taylor (feminista)]] idazlea, aktorea (Erresuma Batua)
# [[Helen Taylor]] noblea (Ingalaterra)
# [[Helena Lange]] pedagogoa eta emakumeen eskubide defendatzailea (Alemania)
# [[Hilary Wainwright]] kazetaria, ikertzailea, feminista (Ingalaterra)
# [[Hildegart Rodríguez Carballeira]]] politikaria, etorkizuneko emakume gisa sortua (Madril) 
# [[Ida Henrietta Hyde]] fisiologoa eta asmatzailea (AEB) 
# [[Isabel Olesti]] kazetari eta idazlea (Tarragona)
# [[Isabel Risco]] aktorea (Coruña)
# [[Isabel Vicente García|Isabel Vicente Garcia]] ekintzaile komunista (Albacete - Bartzelona)
# [[Jenara Vicenta Arnal Yarza]] 1. Zientzia Kimiko doktorea eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Jessie Boucherett]] emakumeen aldeko aktibista (Ingalaterra)
# [[Joaquina Dorado Pita]] Les Cortseko preso errepublikanoa (Coruña) 
# [[Josefa Barba-Gosé Flexner]] zientzialaria (Bartzelona-Filadelfia)
# [[Josefina Amalia Villa]] ekintzailea, preso politikoa (León-Madril)
# [[Joy Mangano]] enpresaria eta asmatzailea (fregona, pertxak) (AEB)
# [[Juana Francisca Rubio]] margolaria eta ilustrailea (Madril)
# [[Judith Malina]] aktorea, ekoizlea eta zuzendaria (Alemania-AEB) 
# [[Karen Olsen Beck]] arkitektoa, soziologoa, politikaria eta diplomatikoa (*!)
# [[Laia Berenguer Puget]] Les Cortseko preso sozialista (Bartzelona)
# [[Laura Casielles]] idazlea, poeta (Asturias)
# [[Les Corts emakumeen kartzela]] (Bartzelonako eraikina) 
# [[Letizia Battaglia]] kazetari, argazkilari, politikari, editore eta enpresaburua (Italia)
# [[Liane Russell]] genetista, zoologoa (Austria, AEB)
# [[Lidia Guinart]] kazetaria, idazlea eta politikaria (Bartzelona)
# [[Lilí Díaz Rivas]] enpresaburua, idazlea (Galizia)
# [[Lilly Maxwell]] sufragista (Eskozia)
# [[Lina Gálvez]] historialaria, ekonomia feministan aditua (Sevilla)
# [[Lina Huarte-Mendikoa]] sopranoa (Iruñea) SORTU
# [[Lise London]] erresistentzia frantseseko aktibista (Frantzia)
# [[Llum Quiñonero]] kazetaria, ekintzailea, politikaria (Alacant)
# [[Lola Sanjuán]] enpresaburua eta lider feminista (Sevilla)
# [[Magda Bandera]] kazetaria, idazlea(Bartzelona)
# [[Maite Alvarez]] zientzilaria eta ikertzailea (Ermua)
# [[Manolita del Arco]] politikaria, ekintzailea (Bilbo-Madril)
# [[Margarida Abril]] ekintzailea (Katalunia)
# [[Margarita Barainka]] Gernikako bonbardaketaren lekukoa (Errigoiti) SORTU
# [[María Ángeles Durán]] ikertzailea (Madril)
# [[María Antonia Peña]] errektorea (Cádiz)
# [[María Antonia Zorraquino]] biokimikaria eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Maria Bigordà Montmany]] kataluniar ekintzailea (Ullastre-Tarrasa)
# [[María del Carmen Cuesta Rodríguez|Maria del Carmen Cuesta Rodríguez]]A aktibista (Madril)
# [[Maria Deraismes]] prostituzioaren abolizionista
# [[María Dolores de Pablos]] poeta eta astrologoa (Madril)
# [[Maria Dolors Laffitte]] abeslaria (Bartzelona)
# [[Maria Dolors Renau]] psikologoa, pedagogoa eta politikaria (Bartzelona)
# [[María Elena Moyano]] aktibista (Perú)
# [[María José Figueras]] errektorea (Katalunia)
# [[Maria Lacerda de Moura]] anarkista eta feminista (Brasil)
# [[María Vicenta Mestre Escrivá]] psikologoa, Valentziako Unibertsitateko 1. emakume errektorea (Valentzia)
# [[Marie Killick]] audio-ingeniaria, asmatzailea (gramofonorako zafirozko orratza) (Erresuma Batua)
# [[Marina Vargas]] artista (Granada) 
# [[Marisa Mediavilla Herreros]] liburuzaina, dokumentalista, feminsita (Palentzia)
# [[Marjorie Joyner]] asmatzailea (ile kizkur iraunkorrak egiteko makina)(AEB)
# [[Martirio (cantante)|Martirio]] abeslaria (Huelva)
# [[Mary Beale]] margolaria eta erretratista (Ingalaterra)
# [[Mary Dixon Kies]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria) (AEB)
# [[Melania Moscoso]] antropologa, pedagoga, feminista (Bilbo)
# [[Mercedes Fernández-Martorell]] antropologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Núñez Targa]] Las Ventas eta Nazien kontzentrazio-eremuetako preso eta lekukoa (Bartzelona)
# [[Miren Arantza Madariaga Aberasturi]] politikaria eta zuzendari publikoa (Gernika)
# [[Montserrat Minobis]] kazetaria, irakaslea, idazlea eta feminista (Figueras)
# [[Natacha Bustos]] komiki-marrazkilaria (Eivissa)
# [[Nieves Torres]] politikaria, ekintzailea (Madril)
# [[Niña Pastori]] flamenko-kantautorea (Cadiz)
# [[Noeleen Heyzer]] diplomazialaria(Singapur)
# [[Noelia Vera]] kazetaria eta politikaria (Cádiz)
# [[Núria Feliu]] abeslaria eta aktorea (Bartzelona)
# [[Olimpia Altuve]] farmazialaria (Guatemala)
# [[Paz Azzati Cutanda]] Las Ventaseko preso komunista (Valentzia) 
# [[Petra Cuevas]] preso komunista (Toledo) 
# [[Pilar Aranda Ramírez]] errektorea (Zaragoza)
# [[Pilar López Díez]] maistra, kazetaria, komunikazio eta genero ikertzailea (Asturias)
# [[Rina Lazo]] margolari eta muralista (Guatemala)
# [[Rocio Mora Nieto]] abokatua eta aktibista (Madril)
# [[Rosa Aguilar Chinea]] errektorea (Gomera)
# [[Rosa Aguilar]] politikaria (Kordoba)
# [[Rosa Cremón Parra]] erizaina, ekintzaile antifrankista (Madril)
# [[Rosa Devés]] biokimikaria, akademika eta hezitzailea (Txile)
# [[Sally Alexander]] historialaria, feminista (Ingalaterra)
# [[Sheila Rowbotham ]] historialari feminista sozialista (Erresuma Batua)
# [[Shirley Ann Jackson]] fisikaria, asmatzailea (AEB)
# [[Sofía Moro]] argazkilaria (Madril)
# [[Soledad Murillo]] soziologo feminista, ikertzailea eta politikoa (Madril) 
# [[Soledad Real López]] ekintzaile, komunista (Bartzelona)
# [[Susana Blas Brunel]] komisarioa, arte eta feminosmoan aditua (Madril) 
# [[Susanna Martín]] ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Suzanne Noël]] Zirujau plastikoa (Frantzia)
# [[Teresa Hernández Sagués]] Les Cortseko preso komunista (Avila) 
# [[Teresa Rebull]] aktibista politikoa eta kantautorea (Bartzelona)
# [[Teresa Saez Barrao]] aktibista feminista, politikaria (Huesca-Nafarroa)
# [[Trinidad Gallego Prieto]] erizaina, emagina,politikari komunista  (Madril)
# [[Valerie Hunter Gordon]] asmatzailea (Erresuma Batua) 
}}

===='''Berriak 2022''' ('''apirila''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelita Domingo]] pianista, kopla-kantari eta dantzarien maistra(Sevilla)
# [[Aenne Burda]] argitaratzailea, alemaniar ekonomia-mirariaren ikur bat (Alemania)
# [[Amaya Arzuaga]] diseinatzailea eta enpresaburua (Burgos)
# [[Ana María Rodas]] idazlea (Guatemala
# [[Ana Rosa Diego]] zinema-zuzendaria eta gidoilaria (Sevilla)
# [[Angelina Aspuac]] jantzi maien defendatzailea (Guatemala)
# [[Angelina Beloff]] margolaria, grabatzailea eta arte-irakaslea(Errusia-Mexiko)
# [[Antonia Salaberria]] erraketista (Eibar)  '''SORTU'''
# [[Asunción Gómez Pérez]] ikertzailea (Badajoz)
# [[Aurelia Elkoro-Iturbe]] erraketista (Eibar) '''SORTU'''
# [[Aurelia Gutiérrez-Cueto Blanchard]] pedagogoa(Santander)
# [[Beatrice Hastings]] idazlea(Ingalaterra)
# [[Belén Maya]] flamenko-dantzaria eta koreografoa (  )
# [[Bella Dutton]] tenislaria (Britainia-Espainia)
# [[Bibiana Candia]] idazlea eta kazetaria (Galizia)
# [[Carlota Gurt]] idazlea eta kazetaria (Bartzelona)
# [[Catherine Bauer Wurster]] arkitektoa, etxebizitza publikoaren defendatzailea (AEB)
# [[Catherine Fahringer]] idazlea, aktibista (Estatu Batuak)
# [[Celia Rivas Casais]] kamioilaria, enpresaburua eta ekintzailea (Galizia)
# [[Ch´umilkaj Curruchiche]] abeslaria (Guatemala)
# [[Chona Madera]] idazle kanariarra
# [[Cilly Aussem]] tenislaria (Alemania)
# [[Concha Méndez]] idazlea, poeta eta gidoilaria (Madril)
# [[Concha Monje]] robotika-ikertzailea (Badajoz)
# [[Elena Catena]] filologoa, editorea eta feminista (Salamanca)
# [[Elena Villamandos]] kanariar idazlea
# [[Elvira Dyangani Ose]] Bartzelonako Arte Garaikidearen Museoaren 1. emakume zuzendaria(Kordoba)
# [[Emma Couceiro]] poeta (Lugo)
# [[Enriqueta Martín Ortiz de la Tabla]] irakaslea eta liburuzaina (Badajoz)
# [[Ernestine Rose]] asmatzailea (Polonia)
# [[Eudoxia Píriz]] Medikua (Salamanca)
# [[Fatoumata Diawara]] Maliko aktore eta egile-abeslaria (1982 - )
# [[Francisca Subirana]] tenislaria (Katalunia)
# [[Genie Espinosa]] artista, ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Haizea Oses]] eskalatzailea (Arrasate)  '''SORTU'''
# [[Helena Bayona]] dokumentalgilea (Iruña)
# [[Irene Sarrionandia]] mendi korrikalaria (Deba)  '''SORTU'''
# [[Iris Yassmin Barrios Aguilar]] abokatu eta epailea (Guatemala)
# [[Isa Guerra García]] poeta kanariarra (Kanariar uharteak)
# [[Isabel Expósito Morales]] idazlea (Hierro-Kanariak)
# [[Isabel García Hualde]] idazlea (Zarrakaztelu)
# [[Joana Lasheras]] kazetaria EITBn (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Josane Sigart]] tenislaria (Belgika)
# [[Josefina Markina]] filantropoa (Mallabia)  '''SORTU'''
# [[Julene Bouzo]] atleta (Ermua)  '''SORTU'''
# [[Julia Guerra Lacunza]] poeta (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Kajsa Ekis Ekman]] kazetari, idazle, ekintzailea (Suedia)
# [[Karma Peiró]] kazetari digitala Adimen Artifizialean aditua (Bartzelona)
# [[La Niña de los Peines]] Kopla-abeslaria (Sevilla)
# [[Las Ventas emakumeen kartzela]] artikulua da.
# [[Laura Fernández]] Idazlea eta kazetaria (Terrassa)
# [[Lenina Amapola García]] idazlea (Guatemala)
# [[Lilí Álvarez]] kirolaria, kazetaria eta Olinpiar jokoetako 1.emakume espainiarra (Erroma-Madril)
# [[Lourdes Pastor]] Kantaria eta aktibista (Kordoba)
# [[Lydia Becker]] Britainia Handiko sufragista, biologoa eta astronomoa (1827-1890)
# [[Madam C. J. Walker]] asmatzailea eta enpresaburua (AEB)
# [[Maddelin Brizuela]] enbaxadorea Bolivian (El Salvador)
# [[Margarita Ucelay]] filologoa, hispanista eta irakaslea (Madril)staño
# [[Marguerite Broquedis]] tenislaria (Frantzia)
# [[Maria Àngels Anglada]] kazetaria, poeta, eleberrigilea (Katalunia)
# [[María Blanca Ferrer García]] Abokatua, idazlea, poeta (Iruñea)
# [[María Blanchard]] margolaria (Santander)
# [[Maria del Carmen Reina Jiménez]] idazlea kanariarra
# [[María del Villar Berruezo]] aktorea, dantzaria eta idazlea (Tafalla)  '''SORTU'''
# [[María Francisca Ulloa del Castillo]] emagina (Utrera)
# [[Maria Furtwängler]] aktore eta medikua (Alemania)
# [[María Josefa Riba]] tenislaria (Katalunia)
# [[María Laffitte]] arte-kritikaria, idazlea, Emakumeen eskubide defendatzailea(Sevilla)
# [[María Rodrigo]] musikagilea, pianista eta irakaslea(Madril)
# [[María Salas Larrazábal]] idazle eta aktibista (Burgos)
# [[Marian Rojas]] mediku psikiatra eta idazlea (Madril)
# [[Maribel Lacave]] idazle kanariarra
# [[Marie Goegg-Pouchoulin]] Suitzako aktibista feminista eta abolizionista (1826-1899)
# [[Marie Vassilieff]] margolaria (Errusua-Frantzia)
# [[Marifé de Triana]] Kopla-abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Martija de Jauregui]] XVI. mendeko sendagilea (Nafarroa)  '''SORTU'''
# [[Matilde Coral]] flamenko dantzaria (Sevilla)
# [[Matilde Landa]] politikaria (Badajoz)
# [[Matilde Ras]] grafologoa, idazlea, itzultzailea(Tarragona)
# [[Matilde Ucelay]]  Espainiako tituludun 1.emakume arkitektoa (Madril)
# [[Mayte Martín (idazlea)|Mayte Martín]] Las Palmas (Kanariak)
# [[Mayte Martín]] musikagilea, flamenko-abeslaria (Bartzelona)
# [[Melanie Mayron]] asmatzailea eta aktorea (AEB)
# [[Melissa Farley]] psikologo, feminista (AEB)
# [[Mercedes Rodrigo]] Espainiako tituludun 1.emakume psikologoa (Madril)
# [[Merche Esmeralda]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagro Almenara Pérez]] Espainiako Gerra Zibilean eraildako farmazialaria (Santander)
# [[Milagros Mengíbar]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagros Nuin Monreal]] itzultzailea. (Erriberri-Nafarroa)
# [[Molla Mallory]] tenislaria (Norvegia-AEB)
# [[Morena Herrera]] abortuaren aldeko ekintzailea (El Salvador)
# [[Myriam Palacios]] aktorea (Txile)
# [[Natalia Sosa Ayala]] kanariar idazlea
# [[Norah Borges]] ilustratzailea (Argentina)
# [[Núria Albó]] poeta (Bartzelona)
# [[Nuria Coronado Sopeña]] kazetaria, feminista, abolizionista (Madril)
# [[Olimpia Valencia]] ginekologoa (Galizia)
# [[Oliva Acosta]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Cádiz)
# [[Omowunmi Sadik]] asmatzailea (Nigeria)
# [[Pantxika Urruti]] kantaria eta pastoral errejenta (Zuberoa)  '''SORTU'''
# [[Patricia Ruiz de Irizar]] farmazialaria eta kooperantea (Iruñea)
# [[Paulina Kellogg Wright Davis]] aktibista, hezitzailea (AEB)
# [[Pepa Chávarri]] tenislaria (Madril)
# [[Pilar Aguilar Carrasco]] idazle, zinemako kritikaria, feminista (Jaén)
# [[Pura Maortua]] antzerki-zuzendaria (Kantabria)
# [[Rafaela Pastor]] aktibista (Malaga)
# [[Rebeca Lane]] abeslaria (Guatemala)
# [[Rita Fernández Queimadelos]] arkitektoa (Galizia)
# [[Rosa Barasoain|Rosa Barasoin]] idazlea (Tafalla)
# [[Rosa Torras]] tenislaria (Katalunia)
# [[Rosa Vergés]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta irakaslea (Bartzelona)
# [[Sabina Spielrein]] psikiatra eta psikoanalista (Errusia)
# [[Salima Ikram]] egiptologoa (Pakistan)
# [[Selena Millares]] kanariar poeta
# [[Simone Iribarne]] tenislaria (Lapurdi)
# [[Sofia Quintino]] Portugalgo mediku, feminista eta errepublikanoa (1879-1964)
# [[Sonsoles Echavarren Roselló|Sonsoles Echavarren]] idazlea eta kazetaria (Iruñea)
# [[Sylvia Ratnasamy]] asmatzailea (Belgika)
# [[Taina Bien-Aimé]] abolizionista 
# [[Teresa Izu]] margolaria, ilustratzailea (Tafalla) sortu
# [[Teresa Zabalza Díez]] musikagilea, musikaria eta musika irakaslea (Iruñea)
# [[Trinidad Lucea Ferrer]] idazlea, poeta eta ilustratzailea (Tutera)
# [[Veena Sahajwalla]] asmatzailea (India-Australia)
# [[Victorina Durán]] margolaria, jantzi-eszenografoa eta diseinatzailea (Madril)
# [[Viera Sparza]] ilustratzailea, idazlea eta umorista grafikoa (Zaragoza)
# [[Virginia Laparra]] fiskal oiha (Guatemala)
# [[Yolanda Castaño]] poeta eta literatura kritikaria (Coruña)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''martxoa''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adilia de las Mercedes]] jurista feminista (Guatemala)
# [[Alauda Ruiz de Azúa]] zine-zuzendaria eta gidoilaria (Bizkaia)
# [[Alika Kinan]] Abolizionista (ARgentina)
# [[Almudena Domínguez Arranz]] arkeologoa 
# [[Amada López Meneses]] historialari galiziarra
# [[Amalia de Isaura]] aktore komikoa eta kupletista (?)
# [[Amelia Baldeón Iñigo]] arkeologoa (Gasteiz)
# [[Amparo Alonso Betanzos]] adimen artifizialeko ikertzailea(Galizia)
# [[Amparo Cebrián]] pedagogoa (Salamanca)
# [[Ana Delgado Hervás]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Ana María Romero de Campero]] kazetaria, idazlea ekintzailea (Bolivia)
# [[Ángeles Huerta]] zine-zuzendaria (Asturias)
# [[Angelina Vidal]] Portugalgo idazle eta kazetaria (1847-1917)
# [[Anina Ciuciu]] abokatu eta idazle ijitoa (Errumania)
# [[Anne Tyng]] asmatzailea (Txina-AEB)
# [[Anselma de Salces]] Bilbotar ongilea (1815-1885)
# [[Arabako Emakumeen Asanblada]]
# [[Arundhati Bhattacharya]] enpresaburua (India)
# [[Áurea Lucinda Javierre]] artxibozaina eta historialaria (Teruel)
# [[Beatriz Pinheiro]] Portugalgo idazle, poeta, editore eta intelektuala (1871-1922)
# [[Begoña Vila]] astrofisikaria (Galizia)
# [[Berta Wilhelmi]] enpresaburua, hezitzailea, filantropoa eta feminista (Alemania, Granada)
# [[Boni Macarrón]] martxantera, gozoki saltzailea (Durango)
# [[Carla Accardi]] margolari abstraktua (Italia)
# [[Carla Lonzi]] idazlea, arte-kritikaria, feminista (Italia)
# [[Carla Subirana]]  zine-zuzendaria (Bartzelona)
# [[Carme Freixa]] kazetaria, feminista, abolizionista (Bartzelona)
# [[Carmen de Zulueta]] idazlea, filosofoa eta irakaslea (Madril)
# [[Carmen García Mateo]] telekomunikazio ingeniaria (Galizia)
# [[Carmen López Alonso|Carmen Lopez Alonso]] historialaria
# [[Carmen Miranda Zubieta]] Kultur-ekintzailea (Galdakao)
# [[Carmen Sentandreu Gimeno]] arkeologoa
# [[Carmen Velacoracho de Lara]] Kazetaria (Ciudad Real, 1880-Madril,1960)
# [[Catherine Furbish]] botanikaria (AEB)
# [[Christine Peterson]] estatistikaria, zientzialaria (EEBB)
# [[Chus Gutiérrez]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Deema Shehabi]] poeta eta idazlea (Kuwait)
# [[Delia Grigore]] filologo ijitoa (Errumania)
# [[Diana Pey]] piano-jotzailea (Madril)
# [[Dolores Cebrián]] irakaslea (Salamanca)
# [[Domitila de Carvalho]] Portugalgo mediku, irakasle eta politikaria (1871-1966)
# [[Elaine N. Aron]] psikologoa (Kalifornia)
# [[Elbira Iturri]] aktibista (Mundaka)
# [[Elena Barulina]] botanikaria, genetista eta ikertzailea (Errusia)
# [[Elena Díaz Ereño]] medikua eta irakaslea (Galdakao)
# [[Elena Fortún]] idazlea, haur eta gazte literatura (Madril)
# [[Elena Hernández Sandoica]] historialaria
# [[Elisa Augusta da Conceição Andrade]] Portugalgo lehen emakume medikua (1855-??)
# [[Elisa Garrido González|Elisa Garrido]] historialaria 
# [[Elizabeth J. Tasker]]  astrofisikaria, idazle zientifikoa eta irakaslea (Britainia)
# [[Elvira Ontañón Sánchez-Arbós]] idazlea, artikulugilea eta pedagogoa (?)
# [[Elza_Dunkels]] Suediako pedagoga
# [[Emma Ihrer]] feminista eta lider sindikala (Alemania)
# [[Esma Redžepova]] abeslari ijitoa (Mazedonia)
# [[Esther Takeuchi]] asmatzailea (AEB)
# [[Eugenia Idoiaga]] emagina (Forua)
# [[Fei-fei Li]] konputazioko irakaslea (Txina-AEB)
# [[Fournierreko emakume kartagileak]] emakume langileak (Gasteiz)
# [[Gloria Cabral]] arkitektoa (Brasil-Paraguai)
# [[Gloria Giner de los Ríos García]] irakaslea(Madril)
# [[Glòria Trías Rubiés]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Guiomar Torresão]] Portugaldar idazlea eta feminista (1844-1898)
# [[Halet Çambel]] arkeologaeta Olinpiar Jokoetan lehiatu zen lehen emakume turkiarra, eskriman
# [[Harriet Williams Russell Strong]] asmatzailea (AEB)
# [[Helena Lopes da Silva]] zirujau eta politikaria (Cabo Verde)
# [[Hélène Rioux]] idazle eta itzultzailea (Kanada)
# [[Helene Stöcker]] bakezalea, feminista eta publizista (Alemania)
# [[Isabel Aguirre]] arkitektoa (Galizia)
# [[Isabel García Lorca]] irakaslea eta idazlea (Granada)
# [[Jennifer Miller]] Feminista, artista, idazlea...(EEBB)
# [[Jordina Sales i Carbonell]] historialaria
# [[Josefina Aldecoa]] idazlea eta pedagogoa (Leon)
# [[Juana Capdevielle]] Gerra Zibilean eraildako pedogogo eta liburuzaina (Madril-Galizia)
# [[Juana Romani|Juani Romani]] italiar-frantziar margolaria
# [[Julia Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Julia Vigre García]]  maistra (Madril)
# [[Julienne Baseke Nzabandora]] aktibista (Kongo)
# [[Julieta Paredes]] feminista komunitarioa (Bolivia)
# [[Juliette Bonheur]] animalia-margolaria (Frantzia)
# [[Katerina Harvati]] paleontologoa, irakaslea eta ikertzailea (Grezia)
# [[La Argentinita]] dantzaria eta koreografoa (Buenos Aires)
# [[Laura de los Ríos Giner]] irakaslea (Granada)
# [[Laura García Hoppe]] margolaria eta idazlea (Malaga)
# [[Leonor Serrano Pablo]] pedagogoa,legelaria, feminista (Ciudad Real-Madril)
# [[Lily Braun]] idazle eta feminista (Alemania)
# [[Linda Braidwood]] arkeologoa
# [[Lita Cabellut]] margolari ijitoa (Espainia)
# [[Lourdes Girón Anguiozar]] arkeologoa (Cadiz)
# [[Maite Larrauri Gómez]] filosofoa, idazlea eta irakaslea (Valentzia)
# [[Manuela Solís]] ginekologoa, Valentziako 1. medikua (Valentzia)
# [[Mapi León]] futbolaria (Zaragoza)
# [[Margarita Ballester Figueres]] poeta, itzultzailea eta irakaslea (Katalunia)
# [[Margarita Sánchez Romero]] arkeologoa (Madril)
# [[Maria Amália Vaz de Carvalho]] Portugalgo idazle poligrafoa, pedagogoa eta poeta (1847-1921)
# [[María Ángeles Garai]]  irakaslea, Bizkaiko lehen andereñoa (Bilbo)
# [[María Ángeles Pérez Samper]] arkeologoa (Bartzelona, 1949)
# [[María Antonina Sanjurjo Aranaz]] belar-jockey jokalaria (Galizia)
# [[Maria Benedita Mouzinho de Albuquerque de Faria Pinho]] Portugalgo idazle, aktibista errepublikano eta feminista (1865-1939)
# [[María Blázquez|María Blazquez]] idazlea (Extremadura)
# [[María Buj Luna]] liburuzain terueldarra
# [[Maria Clara Correia Alves]] Portugalgo editore, kazetari eta irakasle feminista (1869-1948)
# [[María Cristina Gonzalo Pintor]] arkitektoa (Santander-Madril)
# [[Maria Eugenia Aubet]] arkeologoa (?)
# [[María José Alonso Fernández]] farmakologoa (Leon)
# [[María Juana Ontañón]] arkitekto kanariarra (Tenerife)
# [[María Lacrampe]] erizaina (Madril)
# [[María Sánchez Arbós]] maistra eta pedagogoa (Huesca-Madril)
# [[María Teresa Miras Portugal]] biokimika (Galizia)
# [[María Victoria Lareu]] ikertzailea, auzitegiko medikua (Galizia)
# [[Mariam Kamara]] arkitekto frantziar-nigeriarra
# [[Mariana Angélica de Andrade]] Poeta portugaldarra (1840-1882)
# [[Marie Joséphine Nicolas]] margolari frantziarra
# [[Marisol Soengas]] mikrobiologoa (Galizia)
# [[Marta Moll de Alba]] piano-jotzailea (Kanariak)
# [[Martxelina Lopetegi]] bertsolaria (Oiartzun 1864-1930)
# [[Mary Walton]] ingeniaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Massouda Kohistani]] aktibista (Afganistan)
# [[Matilde Cantos]] politikaria (Granada)Mpa
# [[Matilde Moliner Ruiz]] liburuzaina eta institutuko katedraduna(Madril)
# [[Mercedes Vegas]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Vilanova Ribas]] historialaria eta ikertzailea (Katalunia)
# [[Miren Roji]] musika irakaslea eta piano-jotzailea (Santurtzi, 1917-2018)
# [[Naama Goren-Inbar]] arkeologoa
# [[Nely Reguera]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Nieves Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Noemí Trujillo]] poeta eta idazlea (Bartzelona)
# [[Norma Vázquez]] Bilbon bizi den indarkeria matxistan aditua (Mexiko)
# [[Núria Rafel i Fontanals]] arkeologoa katalana
# [[Ofelia Rey Castelao ]] historialaria,idazlea (Galizia)
# [[Olga Vallespín Gómez]] arkeologoa eta Espainiako lehen urpekari profesionala
# [[Olive Dennis]] ingeniaria, tren diseinu-berrikuntzen egilea (AEB)
# [[Patsy O'Connell Sherman]] asmatzailea (AEB)
# [[Peregrina Quintela Estévez]] matematikaria (Galizia)
# [[Pilar Palomero]] zinemagilea eta idazlea (Zaragoza)
# [[Pilar Pérez Solano]]zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Alacant)
# [[Rachel Zimmerman]] zientzialaria eta asmatzailea (Kanada)
# [[Rilda Paco]] artista, diseinatzailea (Bolivia)
# [[Rita de Morais Sarmento]] Portugalgo lehen emakume ingeniari zibila (1872-1931)
# [[Robin Wall Kimmerer|Robin Wall Kimmerer]] ekologista (EEBB)
# [[Rosa Balaguer Oltra]] Kazetaria (Valentzia)
# [[Rosa María Rodríguez Magda]] filosofoa (Valentzia)
# [[Sally Fox]] asmatzailea (AEB)
# [[Sandra Barrilaro]] argazkilaria eta ekintzailea (Bilbo)
# [[Sandra Sevillano]] mendi korrikalaria (Santurtzi)
# [[Serafina Javierre]] liburuzaina (Tarragona)
# [[Sonia Sánchez]] idazlea, abolizionista (Argentina)
# [[Susan Leeman]] endrokrinologoa (AEB)
# [[Susana Reyes]] dantzari, koreografoa, artista (Ekuador)
# [[Tamara Clavería]] Amuge elkarteko lehendakaria (Bilbo)
# [[Teresa Paneque]] Astronomoa, zientzia-dibulgatzailea (Madril-Txile)
# [[Towanda Rebels]] idazle, komediante, abolizionista, feminista bikotea (Madril)
# [[Vicenta Lorca Romero]] maistra (Granada)
# [[Victoria Cabrera Valdés]]  historialaria (Madril)
# [[Violeta Delmonte]] hizkuntzalaria (Argentina-España)
# [[Virginia Auber Noya]] idazlea, itzultzaile (Coruña, 1825-Madril,1897)

}}

=== Hobetuak 2022 ===
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Maite Maruri]] opera abeslaria (Plentzia, 1979)
# [[Maria Angeles Mezkiritz|Maria Angeles Mezkiriz]] nafar arkeologoa (Faltzes, 1929)
# [[María Francés]] nafar aktorea (Tutera, 1887-1987)
# [[Violeta Parra]] abeslaria eta musikagilea (Txile, 1917-1967)
# [[Nekane Sarobe]] bikoizlea (Donostia, 1953)
# [[Consuelo Flecha]] pedagogoa (Bilbo, 1948)
# [[Beatriz Martinez de Antoñana]] aktorea (Araba,1975)
# [[Susan B. Anthony]] feminista eta sufragista (EEBB)
# [[Margot Frank]] Holokaustoaren biktima, Ana Franken ahizpa (Alemania,1926-1945)
# [[Elisabeth Larena]] aktorea (Bizkaia, 1989)
# [[Arantza Idiazabal Gorrotxategi]] irakaslea eta euskaltzain urgazlea (Gipuzkoa, 1945)
# [[Maitane Urbieta]] irratiko kirol-kazetaria eta UEFA Europa Leagueko lehen emakume-berriemailea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Blanca Vidal]] aktorea (Bilbo, 1885-1962)
# [[Agustina Aragoikoa]] heroia (Katalunia,1786-1857)
# [[Teresa Aranguren]] Kazetaria (Araba, 1944)
# [[Felisa Mary]] aktorea (Bizkaia, 1892-1956)
# [[Fariba Sheikhan]] aktorea eta abeslaria (Bizkaia, 1988)
# [[Isabel Mellén]] arte-historialaria, ikertzailea eta dibulgatzailea (Araba, 1986)
# [[Maria Moliner]] liburuzaina, filologoa eta hiztegigilea (Zaragoza, 1900-1981)
# [[Alice Stone Blackwell]] feminista,  giza-eskubideen defendatzailea (AEB, 1857-1950)
# [[Lucy Stone]] Kazetaria, feminista, abolizionista,sufragista (AEB, 1818-1893)
# [[Rosa Bonheur]] animalia-margolaria eta eskuturagilea (Frantzia, 1822-1899) 
# [[Maryse Choisy]] Kazetaria, idazlea eta saiakeragilea (Lapurdi, 1903-1979)
# [[Pilar López Júlvez]] dantzaria eta koreografoa (Gipuzkoa, 1912-2008)
# [[Concepción Aleixandre]] mediku, ginekologo, asmatzaile, zientzialari... (Valentzia, 1862-1952)
# [[María Puy Uitzi]] historialaria (Nafarroa, 1915-2008)
# [[Corín Tellado]] maitasun istorio laburren idazlea (Asturias, 1927-2009)
# [[Matilde Huitzi]] maistra, pedagogoa, abokatua, feminista (Nafarroa, 1980-1965)
# [[Concha Espina]] idazlea (Kantabria, 1869-1955)
# [[Izaskun Uranga]] abeslaria (Bizkaia, 1950)
# [[Ixone Sádaba]] argazkilaria (Bilbo, 1977)
# [[Joaquina Eguaras]] Granadako Unibertsitateko 1. irakaslea, hebraista, arabista (Nafarroa-Granada, 1897-1981)
# [[Sara Baras]] flamenko dantzaria eta koreografoa (Cadiz, 1971)
# [[Ainhoa Garai]] aktorea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Laura García]] judo jokalari-paralinpikoa (Nafarroa, 1981)
# [[Marina Ginestà]] Kazetaria, itzultzailea, gerra zibileko militante komunista (Katalunia, 1919-2014)
# [[Axun Aierbe]] itzultzailea (Gipuzkoa,1968-2008)
# [[Amaia Osaba]] piraguista (Nafarroa, 1975)
# [[Fatema Mernissi]] idazlea eta soziologoa (Maroko, 1940-2015)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Frantzia, 1849-1883)
# [[Maria Luisa Ozaita]] musikagilea eta emakumeek egindako hedapenean aitzindaria (Barakaldo, 1939-2017)
# [[Isabel Fernández Reviriego]] musikaria, ekoizlea eta artista grafikoa (Bizkaia,1979)
# [[Teresa Calo]] aktorea, dramagilea eta gidoigilea (Gipuzkoa, 1955)
# [[Cris Lizarraga]] abeslaria, feminsta eta aktibista (Bizkaia, 1992)
# [[Sonia Ruiz de Azua]] psikologoa, ikertzailea, psikiatria-irakaslea (Bizkaia, 1979)
# [[Begoña Bilbao Alboniga]] idazlea, musikagilea eta euskaralaria (Bizkaia, 1932-2005)
# [[Najat El Hachmi]] idazle amazigha (Katalunia,)
# [[Ellen Ochoa]] astronauta (AEB, 1958)
# [[María Luz Morales]] kazetaria, idazlea (Galizia- Bartzelona) 
# [[Cristina Petite]] atleta (Bizkaia,1972)
# [[Irene Loizate]] txirrindularia, duatloilaria (Bizkaia, 1995)
# [[Maritxu Housset]] gomazko paleta pelotaria (Lapurdi, 1981)
# [[Eider Hurtado]] kazetaria (Bizkaia, 1981)
# [[Gina Pane]] artista (Lapurdi, 1939-1990)
# [[Ruth Arnon]] biokimikaria (Israel, 1933)
# [[Andere Arriolabengoa]] bertsolaria (Araba, 1982)
# [[Rosa Chacel]] idazlea (Valladolid, 1898-1994)
# [[Dora Maar]] argazkilaria (Frantzia, 1907-1994)
# [[Maribel Forcadas]] medikua (Zaragoza, 1949-2012)
# [[Eneritz Iturriagaetxebarria]] txirrindularia, zuzendaria (Bizkaia, 1980)
# [[Ziortza Isasi]] txirrindularia (Bizkaia, 1995)
# [[Valentina Tereshkova]] espaiora joandako 1. emakumea (Errusia, 1937)
# [[Izaskun Osés]] paralinpiar atleta (Nafarroa, 1984)
# [[Ziortza Villa]] ultrairaupen-txirrindularia (Bizkaia, 1983)
# [[Penelope Barker]] aktibista (Tearen matxinada) (AEB, 1728-1796)
# [[Susan la Flesche Piccotte]] Ipar Amerikako omaharar natiboa eta 1.mediku indigena (AEB, 1865-1915)
# [[Rosana Ubanell]] kazetaria, eleberrigilea (Nafarroa, 1958)
# [[Julia Juániz]] muntatzailea, zine-zuzendaria eta bideo-artista (Nafarroa, 19??)
# [[Carmen Adarraga]] kirolaria (Gipuzkoa, 1921-2004)
# [[Cristina Pardo]] kazetaria, telebista-aurkezlea (Nafarroa, 1977)
# [[Esther Basurto]] boleibol kirolaria (Gipuzkoa, 1978)
# [[Isabel Urkiola]] arabar esploratzailea (Gasteiz, 1854-1911)
# [[Begoña Pro]] kazetaria eta idazlea (Iruñea, 1971)
# [[Itziar Urretabizkaia]] aktorea (Donostia, 1978)
# [[Maria Abbadia-Ürrüstoi]] idazlea, ekintzaile feminista (Paris, 1837-1913)
# [[Simone Veil]] Holokaustotik bizirik irtendako magistratu eta politikaria (Frantzia, 1927-2017)
# [[Igone Arribas]] gimnasta ohia (Barakaldo, 1983)
# [[Vera Rubin]] astronomoa, aitzindaria (AEB, 1928-2016)
# [[Mary Jobe Akeley]] esploratzailea, alpinista eta argazkilaria (AEB, 1878-1966)
# [[Blanca Castilla de Cortázar]] antropologoa eta filosofoa (Gasteiz, 1951)
# [[Elena Martínez de Madina]] filologoa (Gasteiz, 1962)
# [[Maria Weston Chapman]] abolizionista (AEB, 1806-1885)
# [[Leire Apellaniz]] zinema-ekoizlea (Bilbo, 1975)
# [[Maddi Ariztia]] ipuin bildumagilea, aitzindaria (Lapurdi, 1887-1972)
# [[María Teresa Lozano]] matematikaria, aitzindaria (Iruñea, 1946)
}}

=== Berriak ===
====Berriak 2022 (Otsaila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaida de la Calle]] biologoa (Madril)
# [[Adriana Kaplan Marcusán‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Argentina)
# [[Agustina Ruiz Dupont]] fikziozko zientzialaria (Granada)
# [[Ainhoa Azpitarte]] abeslaria, futbolaria eta aktorea (Bizkaia)
# [[Aissata Kane]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Gambia)
# [[Alfreda Markowska]] Holokaustoa biziraun zuen emakumea, haur ijito, judu eta alemanak bizirauten lagundu zuena (Polonia)
# [[Alicia Estévez]] Zientzialaria (Pontevedra)
# [[Alicia Hermida]] aktorea (Madril)
# [[Almaclara]] emakume-orkestra taldea (Andaluzia)
# [[Amalia Lobato Rosique]] Gerra zibilean eraildako milizianoa (Murtzia)
# [[Aminata Diop]] mutilazio genitalagatiko lehen errefuxiatua eta aktibista (Mali)
# [[Amparo Soler Leal]] aktorea (Madril) 
# [[Ana Locking]] moda-diseinatzailea, enpresaburua eta argazkilaria (Toledo)
# [[Ana Mena]] abeslaria eta aktorea (Malaga)
# [[Angéla Kóczé]] Soziologoa feminista ijitoa (Hungaria)
# [[Ángela López Jiménez]] soziologoa eta feminista (Iruñea)
# [[Angelines Fernández]] aktore errepublikanoa (Madril-Mexiko)
# [[Anika Rahman]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Banglades)
# [[Anna Missuna]] Errusiar geologoa 
# [[Antonia Plana]] aktorea (Espainia)
# [[Antónia Pusich]] portugaldar idazle, kazetari eta musikagilea (1805-1883)
# [[Antonia Salaberria]] Erraketista (Eibar)
# [[Balghis Badri]] feminsta eta aktibista  (Sudan)
# [[Beatriz González Calderón]] biolontxelojolea eta orkestra-zuzendaria (Andaluzia)
# [[Binta Jammeh-Sidibe]] emakumeen eskubideen aldeko politikoa (Mauritania)
# [[Blanca Lydia Trejo]] idazlea, aktibista, kantzilerra (Mexiko)
# [[Bogaletch_Gebre]] mikrobiologoa, Emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista eta feminista(Etiopia) 
# [[Carmela Nieto]] kazetaria eta idazle feminista (Kuba)
# [[Carmen García Mateo]] zientzialaria (Galizia)
# [[Carmen Herrera (margolaria)|Carmen Herrera]] Kuba-EEBB
# [[Carolina Beatriz Ângelo]] Portugaldar medikua eta feminista, herrialde horretan bozkatu zuen lehen emakumea (1878 - 1911)  
# [[Caroline Flack]] telebista-aurkezlea eta irrati esataria (Britainia Handia)
# [[Catalina Martin-Chico]] fotokazetaria (Madril)
# [[Cecilia Seghizzi]] musikagilea, biolin-joleaeta pintorea (Italia)
# [[Ceija Stojka]] ijito margolaria (Austria)
# [[Celia Rico Clavellino]] gidoilasria eta zine zuzendaria(Sevilla)
# [[Charline Effah]] idazlea eta maistra (Gabon)
# [[Chou Kung-shin]] idazlea, historialaria... (Taiwan)
# [[Constanza de Ayala]] Arabako dama (Araba)
# [[Consuelo Díez Fernández]] pianista eta musikagilea (Madril) 
# [[Coral del Río Otero]] ekonomialaria eta ikertzailea(Vigo)
# [[Delaine Le Bas]] artista ijitoa (Britania Handia)
# [[Dolores Corbella Díaz]] hizkuntzalaria, akademikoa (Tenerifekoa)
# [[Dolores Corella Piquer]] zientifikoa eta ikertzailea (Valentzia)
# [[Dolores Ruiz Berdún]] zientzia historialaria eta ikertzailea (Espainia)
# [[Dolores Serrano]] pianista, musikagilea eta irakaslea (Cadiz) 
# [[Dora Barrancos]] soziologo, historialari, feminista (Argentina)
# [[Dorothy_Reed_Mendenhall]] medika estatubatuarra (Columbus 1874- Chester 1964)
# [[Efua Dorkenoo]]  Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Ghana)
# [[Elena Gorolová]] indarrez esterilizatutako emakume ijitoa (Txekia)
# [[Elena María Tejeiro]] aktorea (Murtzia)
# [[Elisabeth Guttenberger]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Elvira Quintillá]] aktorea eta abeslaria (Bartzelona)
# [[Emma Kunz]] sendalaria (Suitza)
# [[Estrellita Castro]] abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Ethel Brooks]] Soziologo feminista eta ijitoa (AEB)
# [[Eugenia Zuffoli]] abeslaria eta aktorea (Italia)
# [[Eva Villaver Sobrino]] astrofisikaria eta ikertzailea (Palentzia)
# [[Fàtima Bosch i Tubert]] zientzialaria (Girona)
# [[Fatoumata Coulibaly]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Mali)
# [[Fauziya Kasinga]] emakumeen genital mutilazioa dela eta, AEBko lehen errefuxiatua (Togo)
# [[Florence Price]] orkestra garrantzitsu batek jo zuen lehen musikagile afroamerikarra (AEB)
# [[Fran Hosken]]   emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista ()
# [[Fran Hosken]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (EEBB)
# [[Francisca de Assis Martins Wood]] Lehen aldizkari feministaren argitaratzailea (Lisboa, 1802-1900)  
# [[Gavina Viana Viana]]ekintzaile antifaxista (Donostia-Bartzelona)
# [[Gina Ranjičić]] lehenengo ijito idazlea (Serbia)
# [[Gisela Bock ]] historialaria (Alemania)
# [[Hanna Neumann]] matemarikaria (Alemania)
# [[Imperio Argentina]] aktorea, abeslaria eta dantzaria (Argentina)
# [[Inés Núñez de la Parte]] abokatua, kontseilaria eta goi-zuzendaria (Bilbo)
# [[Inna Modja]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Mali)
# [[Isabel Parra]] kantautorea eta folklorista (Txile) 
# [[Isabel Rodà de Llanza]] epigrafialaria eta arkeologoa (Bartzelona)
# [[Isabelle Stengers]] Bruselako filosofoa (Belgika)
# [[Isatou Touray]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (GAmbia)
# [[Jaha_Dukureh]] giza eskubideen aldeko aktibista (Gambia)  
# [[Jane Richardson]] biofisikoa eta Richardson biogramen asmatzailea (AEB)
# [[Javiera Parra]] musikaria eta abeslaria (Txile)
# [[Juana Goizueta Vértiz]] Kontituzio Zuzenbideko irakaslea (Nafarroa)
# [[Julia Lajos]] aktorea (Valladolid)
# [[Julia Robinson]] estatubatuar matematikaria (Misuri)
# [[June Crespo]] artista (Iruñea, 1982)
# [[June Eric-Udorie]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Irlanda) 
# [[Katarina Taikon]] idazle ijitoa (Suedia)
# [[Laura_Mersini-Houghton]] kosmologa eta fisika teoriko albano-estatubatuarra (Tirana)
# [[Layli Miller-Muro‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (AEB)
# [[Leah Manning]] Politikari britainiarra, giza eskubideen aldeko ekintzailea (Erresuma Batua)
# [[Leena Yadav]] zinema-zuzendaria (India)
# [[Leonore Davidoff]] historialaria, feminista (AEB)
# [[Leyla Hussein]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Somalia)
# [[Lidia Cao]] ilustratzailea eta muralista (Galizia)
# [[Lily van Angeren-Franz]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Loral O'Hara]] ingeniaria eta astronauta NASAn (AEB))
# [[Louise Jopling]] margolaria (Erresuma Batua)
# [[Ma Thida]] Kontzientzia preso ohia eta idazlea (Birmania)
# [[Mae Azango]] Kazetaria eta emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Liberia)
# [[Marcia_Neugebauer]] geofisika estatubatuarra (AEB)
# [[Margaret Bonds]] musikagilea (AEB)
# [[Margarita Comas Camps]] pedagogoa (Menorca-Erresuma Batua)
# [[Mari Carmen Díaz de Mendoza]] aktorea (Madril)
# [[María Banquer]] aktorea (Espainia)
# [[María Bru]] aktorea (Valentzia)
# [[María de Sarmiento y Castilla]] Arabako dama (Araba)
# [[María Dolores Gispert Guart]] bikoizketa aktorea eta irrati esataria (Katalunia)
# [[María Eva Istúriz García|María Eva Istúriz Garcia]] Berdintasunerako teknikaria (Iruñea)
# [[Maria Federici]] komunista, politikaria (Italia)
# [[María Inmaculada Paz-Andrade]] zientzialaria (Galizia)
# [[María Itziar Urrutia San Antón]] arkitektoa eta zuzendari exekutiboa (Malaga)
# [[María Matilde Almendros]] irrati esataria eta aktorea (Katalunia)
# [[María Ripoll]] zinegilea (Bartzelona)
# [[María Ruiz de Gauna]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[María Teresa Ruiz Cantero]] mediku eta ikertzailea (Melilla)
# [[Maria Veleda]] Portugalgo ekintzaile feminista eta errepublikanoa (1871-1955)
# [[Mary Nash]] historialaria (Irlanda-Katalunia)
# [[Maya Burhanpurkar]] ikertzaile kanadiarra (Ontario)
# [[Melanie Spitta]] zinema zuzendari ijitoa (Belgika)
# [[Mónica Ramos Toro]] antropologoa (Madril)
# [[Nahid Toubia]] Sudaneko lehen emakume-zirujaua eta EGM ikerketan ezpezializatutako aktibista (Sudan)
# [[Najat Maalla M'jid]] NBE Idazkari Nagusiaren Ordezkari Berezia Haurren aurkako Indarkeriari buruzkoa (Maroko)
# [[Nilde Iotti]] politikari komunista  (Italia)
# [[Nina Dudarova]] hizkuntzalari ijitoa, erromanieran alfabetatzea (Rusia)
# [[Nitza Margarita Cintron]] medikua (Puerto Rico)
# [[Olayinka Koso-Thomas]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nigeria)
# [[Panna Cinka]] biolin-jotzailea ijitoa (Hungria)
# [[Pastora Filigrana García]] ijito sindikalista feminista (Sevilla)
# [[Pastora Imperio]] dantzaria (Sevilla)
# [[Pepita de Oliva]] ijito dantzaria, Europan ezaguna (Málaga)
# [[Pratibha Parmar]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nairobi)
# [[Regina de Lamo]] 98.ko belaunaldiaren idazle anarkista (Jaén)
# [[Rita Montagnana|Rita Montagnama]] Komunista, politikaria (Italia)
# [[Romila Thapar]] historialaria (India)
# [[Rosa Cortés]] 1749ko ijitoen kontrako Sarekada Handian atxilotua (Granada)
# [[Rosa Taikon]] ijito zilargin eta aktorea (Suedia) Gina Ranjičić
# [[Rosario García Ortega]] aktorea (Argentina)
# [[Sagrario Ruiz Elizalde]] maistra eta hezkidetzan erreferentea (Nafarroa)
# [[Saioa Mantzisidor Zilloniz]] nekazaria eta enpresaburua (Bizkaia)
# [[Sandy Powell]] jantzi-diseinatzailea (Britainia Handia)
# [[Shu Otero]] komikigilea (Sunbilla, Nafarroa garaia)
# [[Silvia Agüero]] ijito idazlea, ijitoen memoria berreskuratzen duena (Madril)
# [[Sister Fa]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Senegal) 
# [[Sonia Contera]] fisikaria eta nanoteknologoa (Madril)
# [[Soraya Post]] eurodiputatu ijitoa (Suedia)
# [[Tarsy Carballas]] zientzialaria (Galizia)
# [[Teresa Margarida da Silva e Orta]] lehen emakume eleberrigilea portugesez (1711-1793)
# [[Teresa Mattei]] ekintzaile komunista, feminista (Italia, 1921-2013)
# [[Teresa Noce]] italiar politikaria (1900-1980)
# [[Teresa Sánchez de Bilbao]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[Teresa Vinyoles Vidal]] historialaria (Bartzelona)
# [[Thais_Russomano]] Brasildarra medikuntza aeroespazialean espezializatuta (Porto Alegre)
# [[Vanderlan da Silva Bolzani]] Kimikaria (Brazil)
# [[Věra Bílá]] ijito abeslaria (Txekia)
}}


====Berriak 2022 (Urtarrila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Cabete]] Ginekologo feminista, framazona eta errepublikanoa (Portugal, 1867-1935)
# [[Adele Bianchi]] geografoa (Italia) 
# [[Aida Peláez de Villa Urrutia]] idazlea,kazetaria, sufragista. (Kuba)
# [[Aitziber Urrutia]] Eskalatzailea (Bizkaia)
# [[Alazne Belar]] erizaina eta ikerlaria (Atxondo, Bizkaia)
# [[Amalia Mallén|Amalia Mallén de Ostolaza]] saiakeragilea, itzultzailea, sufragista (Kuba)
# [[Ana de Castro Osório]] Portugalgo idazlea, feminista eta militante errepublikanoa(1872-1935)
# [[Ana Maria Lajusticia]] kimikaria, dietetikan eta nutrizioan aitzindaria (Madril)
# [[Ana Revenga]] ekonomialaria (Espainia)
# [[Ángela Molinuevo y Longuebau]] XIX. mendeko karitatea (Gasteiz) 
# [[Ángeles Flórez Peón]] bizirik dagoen azken miliziano sozialista (Asturias)
# [[Angélica Morales |Angélica Morales ]] idazlea, aktorea (Teruel, 1970)
# [[Ann Rose Nu Tawng]] bakezalea, erizaina BBC 100 women sariduna (Birmania)
# [[Antonella Picchio]]  Ekonomialari feminista (Italia)
# [[Arantxa Rodríguez Álvarez]] ekonomialari feminista (Bilbo)
# [[Arantza Chacón Ormazabal]] ikertzailea, Zehar Errefuxiatuak (Gasteiz)
# [[Asunción Ruiz]] ingurumen teknikaria (Madril)
# [[Aurelia Castillo de González]] idazle eta itzultzailea (Kuba) 
# [[Aurora Villar Buceta]] kazetaria (Kuba) 
# [[Belén Bengoetxea]] Ikertzailea eta EHUko irakaslea (Durango)
# [[Belén Franch Gras]]  zientzialaria (Valentzia)
# [[Belén Frau Uriarte]]  ekonomilaria, Espainaiako CEOko eta munduko komunikazioko zuzendaria (Bilbo)
# [[Belén Landáburu]] abokatu eta politikoa (Burgos)
# [[Bianca Maria Meda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Blanca de los Ríos]] idazlea eta literatura kritikoa (Sevilla)
# [[Camille Kouchner]] Zuzenbide pribatuko irakaslea, abokatua (Frantzia)
# [[Carmen Serdán Alatriste]] iraultzailea (Mexiko)
# [[Catalina Bárcena]] aktore kubatarra (Kantabria)
# [[Consuelo Uranga]] komunista (Mexiko)
# [[Cristina Borderías]] Historialaria (Katalunia)
# [[Cristina Carrasco]] ekonomilari feminista (Txile-Bartzelona)
# [[Cynthia Cockburn]] antimilitarista feminista eta akademikoa (Britania Handia)
# [[Diane Elson]] ekonomilari feminista (Erresuma Batua)
# [[Digna Collazo]] sufragista (Kuba)
# [[Domitila García de Coronado]] editorea, idazlea (Kuba)
# [[Elena Salvador]] aktorea (Madril)
# [[Elena Uriz]] irakaslea, aktorea, dantzaria, musikaria (Iruñea)
# [[Elisa Garrido Moreno]] ikertzailea, unibertsitateko irakaslea (Valentzia)
# [[Elisa Garrido]] espainiar militante antifaxista (Zaragoza)
# [[Elisa Mújica]] Idazlea (Kolonbia, 1918-2003)
# [[Elisa Soriano Fisher]] mediku-oftalmologoa eta feminista (Madril)
# [[Élisabeth Chaplin]] margolaria (Frantzia, 1890-Italia, 1982)
# [[Ella Fontanals-Cisneros]] enpresaria eta arte-bildumagilea (Kuba)
# [[Elva Raquel Gómez]] kitxua idazlea (Argentina)
# [[Elvira de Hidalgo]] Sopranoa eta kantu-maistra (Teruel)
# [[Erika Aifan]] ustelkeriaren aurkako epailea (Guatemala)
# [[Esperanza Molina Cubillo]] idazlea eta antropologoa (Madril) 
# [[Esther Chapa]] sufragista (Mexiko)
# [[Eva Celada]] kazetaria, idazlea eta gastronomoa (Palentzia) 
# [[Eva Gancedo]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
# [[Fanny Garrido]] idazle galiziarra 
# [[Fátima Báñez]] legelaria, politikaria eta ekonomilaria (Huelva)
# [[Fatima Singhateh]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezia (Gambia)
# [[Francia Márquez]] ekintzaile feminista (Kolonbia)
# [[Gisela Vaquero]] bideojokogilea (Girona)
# [[Henriette d'Angeville]] Mont Blanc igo zuen bigarren emakumea (Frantzia)
# [[Hermila Galindo]] politikaria, kazetaria eta ekintzaile feminista (Mexiko)
# [[Hortensia Gelabert]] aktore kubatarra Espainian (Espainia)
# [[Ingrid Robeyns]] filosofo eta ekonomialari feminista (Lovaina, Belgika)
# [[Irene González]] Futbolaria (Coruña, 1909-1928)
# [[Isabel Margarita Ordetx]] idazlea, (Kuba)
# [[Isabel Oyarzábal]] itzultzailea, kazetaria, idazlea, aktorea eta diplomatikoa(Malaga)
# [[Isabella Leonarda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Jamila Medina Ríos]] idazlea (Kuba)
# [[Josefina Blanco]] aktorea (Leon)
# [[Josefina Gómez Mendoza]] geografo eta idazlea (Madril)
# [[Julia Peguero Sanz]] maistra eta feminista (Zaragoza)
# [[Justa Montero]] aktibista feminista (Bartzelona)
# [[Kate Young]] gizarte-antropologoa (Erresuma Batua)
# [[Laila Haidari]] ekintzailea 100 Women BBC sariduna (Agfanistan)
# [[Leonor Taboada]] kazetaria, idazlea eta ekintzaile feminista
# [[Lourdes Beneria]] ekonomialari feminista (Katalunia)
# [[Lucía López Marco]] albaitaria (Zaragoza) 
# [[Maixux Rekalde]] Bakezalea eta euskaltzaile (Oiartzun)
# [[Manuela Vargas]] flamenko dantzaria (Sevilla, 1941 - Madril, 2007)
# [[Margarita Manso]] 27ko belaunaldiko margolaria (Valladolid, 1908-Madril,1960)
# [[Mari Carmen Martínez Chamorro]] medikua (León) 
# [[María Ángeles Pérez López|Maria Ángeles Pérez López]] poeta (Valladolid)
# [[María Cancio]] aktorea (Madril)
# [[María del Adalid]] margolari galiziarra (
# [[María Espinosa de los Monteros]] emakumeen eskubide zibil eta politikoen aldeko aktibista (Malaga)
# [[María Fernanda Ladrón de Guevara]] Aktorea (Madril)
# [[María Guerrero López]] aktorea (Madril)
# [[María Guerrero]] Aktore eta enpresaburua (Madril)
# [[María José Vázquez]] GIB/HIES ekintzailea (Bartzelona) 
# [[María Josefa Patricia Muñoz y Jarabeitia]]  filantropoa (Bilbo)
# [[María Martos]] Feminista (Madril)
# [[María Muñoz de Quevedo]] piano-jotzailea 
# [[Maria Teixidor i Jufresa]] enpresari eta abokatua (Katalunia)
# [[María Teresa Gavarró Castelltort]]  pedagogoa(Katalunia)
# [[María Tubau]] aktorea (Madril)
# [[María Villar Buceta]] kazetaria, poeta, ekintzailea (Kuba) 
# [[Maria Xaveria Perucona]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Marta Álvarez Guil]] legelaria (Madril)
# [[Matilde de la Torre]] kazetari eta politikaria (Burgos)
# [[Matilde Díez]] aktorea (Madril)
# [[Matilde Rodríguez Cabo]] mediku, psikiatra, idazlea, feminista, sufragista eta aktibista (Mexiko)
# [[Maud de Boer-Buquicchio]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezi oiha (Herbehereak)
# [[Mercedes Arbaiza]] Historialaria eta EHUko irakaslea (Bilbo)
# [[Michelle Perrot]] historialaria (Frantzia)
# [[Natália Pasternak|Natalia Pasternak]] biologoa BBC 100 women sariduna (Brasil) 
# [[Négar Djavadi]] eleberrigilea, zinemagilea (Iran/Frantzia)
# [[Nerea Luis]] informatika ingeniaria (Madril) 
# [[Nieves Quintana]] Nekazaria (Araba)
# [[Nilofar Bayat]] afganistar abokatua eta saskibaloi jokalaria (Kabul)
# [[Pilar Narbaiza]] erraketista eta sukaldaria (Mallabia) 
# [[Reem Alsalem]] Emakumeen kontrako indarkeriari buruzko Nazio Batuen Errelatorea (Jordania)
# [[Reyna Pastor]] historialaria (Argentina)
# [[Rosa García-Malea López]] lehen emakume kaza-pilotua (Almeria)
# [[Rosika Schwimmer]] kazetaria, idazlea, sufragista (Budapest)
# [[Sabine Weiss]]  Argazkilaria (Frantzia)
# [[Sara Baartman]] esklaboa (Afrika)
# [[Serafina Núñez]] idazle kubatarra 
# [[Susanna Minguell]] filosofo eta idazlea (Bartzelona)
# [[Tlaleng Mofokeng]] mediku, hizlari, idazle eta emakumeen eskubideen eta sexu eta ugalketa-osasunaren aldeko aktibista BBC 100 women sariduna (Hegoafrika, 1980)
# [[Trinidad Arroyo]] Espainian lan egin zuen lehen oftalmologoa (Palentzia)
# [[Uxue del Río]] artista, irudigilea eta diseinatzaile grafikoa (Donostia)
# [[Virginia Eubanks]] politologoa (AEB)
# [[Virginia Torrecilla]] futbolaria (Mallorca)
# [[Virginie Demont-Breton]] margolaria (Frantzia, 1859-1935)
# [[Winnaretta Singer]] musika mezenas (Paris)
# [[Zeltia Montes Muñoz]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
}}


=== Berriak ===
====Berriak 2021 (urria, azaroa, abendua)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Abia Akram|Abia Akra]]  aktibista (Pakistan)
# [[Aida Lafuente]] politikari ekominista (León)
# [[Aitziber Olaizola]] bolaria 
# [[Al Khadra Mabrook]] Saharar poeta (Sahara)
# [[Alice Neel]] margolari erretratugile estatubatuarra (1900 - 1984)
# [[Amaia Bono]] antzerki aktorea (Gasteiz, 1989)
# [[Amaia Lejarreta]] artista, makillatzaile. Durango
# [[Amaia Nausia]] historialaria (Iruñea) 
# [[Amalia Domingo Soler]] Idazlea, espiritista (Sevilla, 1835-Bartzelona,1909)
# [[Ana Santos Payán]] idazlea, poeta, editorea (Guadalajara, 1972-Almeria, 2014)
# [[Ana Teresa Diego]] Argentinan atxilotu-desagertua (Argentina)
# [[Andrea Ixchíu]] kazetaria (Guatemala)
# [[Antonia Adroher Pascual]] maistra, pedagogoa eta politikaria (Girona)
# [[Anttoni Etxeberria]] tabernaria (Hondarribia)
# [[Araceli Sánchez Urquijo|Araceli Sanchez Urquijo]] bide, ubide eta portuetako ingeniaria (Sestao)
# [[Azucena Villaflor|Azuzena Villaflor]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Begoña Gorospe]] feminista, zinegilea (Hernani)
# [[Belén Nevado]] aktorea, feminista (Gasteiz, 1969)
# [[Berta Arocena de Martínez Márquez]] Kazetaria, feminista (Habana, 1901-1956)
# [[Blanca Li]] koreografo, dantzari, zinemagile (Granada)
# [[Buchi Emecheta]] idazle nigeriarra
# [[Carlota Pi]] Ingeniaria eta enpresari katalana
# [[Carme Alemany Gómez]] soziologoa, feminista (Bartzelona)
# [[Carme Karr i Alfonsetti]]  Kataluniako kazetari, idazle, musikologo eta publizista feminista eta bakezalea (1865 - 1943)
# [[Carme Montoriol i Puig]] Bartzelonako idazlea, itzultzailea eta piano-jotzailea (1892 - 1966)
# [[Carmen Navarro]] Medikua eta ikertzailea (Madril)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Carole Pateman]] Britainiako feminista eta politologoa (Sussex, Ingalaterra)
# [[Carolina Coronado]] idazlea (Badajoz)
# [[Carolina Escobar Sarti]]  Guatemala, 1960 feminista, idazlea,
# [[Clara Peeters]] margolari flamendarra. (1580-1621)
# [[Claudette Colvin]]  Afro-amerikarren eskubide zibilen mugimenduaren aitzindaria.
# [[Clotilde Cerdá Bosch]] Aktibista eta goi mailako harpa-jotzailea (Bartzelona, 1861-1926)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Conchita Balparda]] abeslaria, sopranoa. Portugalete (1942)
# [[Constance Naden]] Idazle, poeta eta filosofo ingelesa
# [[Consuelo Rubio]] opera abeslaria (Madril)
# [[Cristina Durán Costell|Cristina Durán]] ilustratzailea eta marrazkilaria (Valentzia, 1970)
# [[Cristina Spínola]]  kazetaria, kirolaria, telebistako kazetaria, idazlea eta Kanarietako Youtuber-a da.
# [[Crystal Bayat]] aktibista (Afganistan)
# [[Diana Pinilla]] txirrindulari kolonbiarra 
# [[Dolores Aleu Riera]] Mediku titulua lortzen lehena (Bartzelona 1857-1913)
# [[Dolores Prida]] kazetari eta antzerkigile kubatar estatubatuarra
# [[Dolors Monserdà]] Kataluniako idazle eta ekintzaile feminist (1845-1919)
# [[Dolors Piera]] Kataluniako irakasle sindikalista (1910-2002)
# [[Eider Sánchez]] ingeniaria eta &quot;Naru Intelligence&quot;ren sortzailea (Donostia)
# [[Elena Cipriana Álvarez Durán]] idazle, folklorista (Badajoz)
# [[Elena Maseras Ribera]] Mediku, pedagogo eta irakaslea. Medizina fakultatean lehen emakume matrikulatua (Tarragona, 1853-1905)
# [[Elena Mederos Cabaña]] Feminista,aktibista (Kuba) 
# [[Elena Molina]] dokumentalgilea (Madril)
# [[Elisa Fernández de la Vega]]  medikua, ikertzailea (Asturias-Zaragoza)
# [[Ellen Churchill Semple|Ellen Churchill]] geografo amerikarra (1863-1932)
# [[Elvia Carrillo Puerto]] Lider feminista, politikoa eta sufragista mexikarra
# [[Emilia Bernal]] Kazetaria, itzultzaile (Kuba, 1884-1964)
# [[Fátima Djarra Sani]] Emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea. (Ginea Bissau)
# [[Fede Galizia]]  margolaria (Milan 1578-1630)
# [[Feminismoa Herri Katalanetan]]
# [[Flavita Banana]] ilustratzaile, marrazkilaria (Oviedo)
# [[Francesca Bonnemaison i Farriols]] Bartzelonako pedagogo, idazle eta feminista (1872-1949)
# [[Francisca de Pedraza]] etxekoandrea, genero-indarkeriaren borrokaren aurrekari historikoa 
# [[Françoise Gilot|Francoise Gilot]] margolaria (Frantzia)
# [[Frantxiska Iragorri]] Abertzale, ekintzailea (Oiartzun, 1920-2019)
# [[Garbiñe Larrea |Garbiñe Larrea Iturralde]] Naturopata (Urnieta)
# [[Georgiana Houghton]] Margolaria (Kanaria Uharteak, 1814-Londres, 1884)
# [[Helen Porter]]  britainiar biologoa
# [[Hipolita Ibaibarriaga]] erreketista. Ermua
# [[Isabel Güell i López]] musikagilea (Bartzelona)
# [[Isabel Villenakoa]] lekaime eta idazle protofeminista (Valentzia, 1430 - 1490)
# [[Itziar Ugarte]] Kazetaria eta idazlea (Oñati)
# [[Janet Watson]] geologo britainiarra  (1923-1985)
# [[Jeannette Campbell]] igerilaria (Argentina)
# [[Jerònima Galés]] XVI. mendeko inprimatzaile valentziarra (?? - 1587)
# [[Jimena Alonso]] Feminista, irakaslea, pentsalaria, liburu argitaratzaile. Donostia-Madril
# [[Jimena Fernández de la Vega]] medikua, genetista (Galizia)
# [[Joaquima Santamaria i Ventura]] Kataluniako idazle, folklorista eta itzultzailea (1853 - 1930)
# [[Josefa Ortiz de Domínguez]] Mexikoko independentziaren aldeko aktibista (Mexiko)
# [[Juana Doña]] komunista, militantea, idazlea (Madril-Bartzelona)
# [[Júlia Martí Comas]] ikerlari feminista (Bartzelona)
# [[Junkal Guerrero]] musikaria (Andoain)
# [[Kathleen Hanna]] musikaria eta aktibista.  (Estatu Batuak)
# [[Leire Vargas]] bertsolaria, idazlea eta itzultzailea (Durango)
# [[Leona Vicario]] Mexikar ekintzailea (Mexiko Hiria, 1781-1842)
# [[Lesbia Soravilla]] idazlea, feminista, ekintzailea (Camagüey, 1907-1989)
# [[Lide Urrestarazu]] mendi lasterkaria (Ordizia)
# [[Lisa Çalan]] zinemagilea (Kurdistán)
# [[Lola Gaos]] aktorea, aktibista (Valentzia)
# [[Lola Rodríguez de Tió]] Kazetaria, iraultzailea (Puerto Rico, 1843 - Habana 1924) 
# [[Lucia Ixchíu]] aktibista (Guatemala)
# [[Lucía Lahoz Gutiérrez]] Arte historialaria (Leza-Araba)
# [[Luisa Pérez de Zambrana|Luisa Pérez de Zanbran]] Poeta (Santiago, 1837-Habana, 1922)
# [[Luzmila Chiricente Mahuanca]] Giza eskubideen aldeko ekintzailea (Perú)
# [[Marcelina Bautista]]  Etxeko langileen aldeko aktibista (Mexiko, 1966)
# [[Margaret Bullen]] antropologoa (Erresuma Batua- Euskal Herria)
# [[Margarita Porete]] Begina, mistika ((Frantzia)
# [[Marge Piercy]] poeta, eleberrigile eta feminista (AEB)
# [[Maria Angeles Esnaola]] Maistra abertzalea. Ormaiztegi
# [[María Bravo]] sopranoa (Portugalete)
# [[María Cambrils]] Valentziako idazle sozialista eta feminista (1878 - 1939)
# [[María Collado Romero]] idazlea 
# [[Maria del Carme Nicolau Massó]] Kataluniako idazle, itzultzaile eta kazetaria (1901-1990)
# [[Maria Domènech i Escoté]] Kataluniako idazlea (1874 - 1952)
# [[María Eugenia Casinelli de García Irureta Goyena]] giza eskubideen aldeko aktibista (Argentina)
# [[María Goiricelaya Burón]] aktorea, antzerki-zuzendaria (Bilbo)
# [[María Isidra de Guzmán y de la Cerda]] Medikua (Madril 1767-1884))
# [[María José Fuster]] UNED-eko irakaslea eta GIB/HIESaren ekintzaile eta ikerlaria (Alicante)
# [[María José Martínez Herrero|Maria José Martinez Herrero]] EHUko irakaslea
# [[María Josefa de Larumbe Goñi]] inprimatzailea eta liburu-saltzailea (Iruña 1700-1757)
# [[Maria Lugones]] filosofo feminista eta deskoloniala (Argentina)
# [[María Pineda]] modelo eta enpresaburua
# [[María Ponce|Maria Ponce]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Maria Rosario Arrizabalaga]] Mariarro bezala ezagunagoa, feminismoa eta justizia soziala bizi-ardatz izan zituen gizarte-ekintzailea (Ermua)
# [[María Telo]] Legelaria, familia-abokatua eta feminista extremadurarra
# [[María Wonenburger]] Matematikan doktorea (Galizia)
# [[Mariana Rodríguez del Toro|Mariana Rodriguez del Toro]] Mexiko independiaren aldeko borrokalaria (1775-1821)
# [[Mariasilvia Spolato]] LGBT eskubideen ekintzailea (Italia)
# [[Maribel Aiertza]] euskal idazlea (Etxebarria)
# [[Mariblanca Sabas Alomá|Mariblanca Sabas Alom]] Feminista, kazetaria, ministroa (Kubako Santiago, 1901-1983)
# [[Marie-Thérèse Walter]] modeloa eta Picassoren amorante (Frantzia)
# [[Marilyn Waring]] ekonomia feministaren sortzaile nagusietako bat(Zeelanda Berria)
# [[Marquesa del Ter]] Noble frantziarra, pianista eta ekintzaile feminista (1864-1936)
# [[Marta Espinós]] Valentziar piano-jotzailea. Valentzia
# [[Marta González Gómez]] El Salvador-eko armadaren eraso batean eraila.
# [[Marta Lozano Molano]] musikagilea (Cáceres, 1985)
# [[Martina Casiano y Mayor|Martina Casiano]] maistra, fisika eta kimikaria 
# [[Martina Castells Ballespí]] Medikuntzan doktore-gradua lortzen lehen emakumea (Lleida,1852-1884)
# [[Mercè Capdevila i Gaya]] musikagilea, pedagogoa (Bartzelona)
# [[Mercè Torrents Turmo]] piano-jole eta konpositore katalana
# [[Mertxe de Renobales]] biokimikaria (Bilbo)
# [[Miren Llona]] EHUko irakaslea 
# [[Mylene Fernández Pintado]] idazlea (Kuba) 
# [[Ochy Curiel]] feminismoaren teorialaria eta aktibista, gizarte-antropologoa (Dominikar Errepublika)
# [[Ofelia Rodríguez Acosta|Ofelia Rodriguez Acosta]] Feminista, kazetaria, idazlea (Habana, 1902-1975)
# [[Olimpia Fulvia Morata]] humanista italiarra 
# [[Pamela Yates]] estatubatuar dokumentalista eta giza eskubideen aldeko ekintzailea 
# [[Pilar Castillo Sánchez]] pianista (Galizia) 
# [[Pretty Yende]] sopranoa (Hego Afrika)
# [[Raquel Calvo Larralde]] kazetaria, dokumentalgilea (Durango)
# [[Rita Cetina Gutiérrez]] maistra, poeta eta feminista mexikarra
# [[Rosario de Acuña|Rosario de Acuña y Villanueva]] idazle, librepentsalari eta kazetaria (Madril)
# [[Rosario Zubizarreta]] erraketista (ERmua)  
# [[Roya Sadat]] zinegile eta zinema-zuzendaria (Afganistan)
# [[Salutxu Etxebarria]] Amurriko emakume aurreskulari aitzindaria (1924-2008)
# [[Shandra Martínez]] artista, ilustratzailea. (Errenteria)
# [[Susana Serrano]] Unibertsitateko irakaslea (Elorrio)
# [[Tere Jaio]] aktorea, bikoiztailea. (Gernika)
# [[Teresa Murga]] Markina-Xemein
# [[Tomasa Cuevas]] militante komunista eta antifrankista (Guadalajara-Bartzelona)
# [[Ulrike Tillmann]] matematikaria (Alemania)
# [[Vicenta Llorente del Moral]] entomologoa (Algorta)
# [[Wendy Flores]] abokatua eta giza eskubideen aldeko defendatzailea. (Nikaragua)
# [[Zulema de la Cruz]] musikagile, konpositore (Madril)
# [[Zuriñe López de Sabando Sainz]] dokumentalgilea (Gasteiz)
}}

====Berriak 2021 (uztaila, abuztua, iraila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina González López]] idazle, pentsalari, pintore abangoardista eta politikaria izan zen.(Granada)
# [[Amaia Egidazu]] ilustratzailea, biologoa eta idazlea (Durango)
# [[Ana Carrillo Domínguez]] Errepublikako Herri Armadako kapitain komunista (1898 - 1974)
# [[Ana María Martínez Sagi]] Kataluniako poeta, sindikalista, kazetaria eta atleta feminista (Bartzelona, 1907-2000)
# [[Anbara Salam Khalidi]] idazle eta itzultzaile feminista (Libano)
# [[Ángela Labordeta]] idazlea (Teruel)
# [[Ángeles Ottein]] sopranoa (Madril)
# [[Angélica Dass]] argazkilaria (Brasil)
# [[Bea Larrañaga]] aktorea (Errenteria)
# [[Begoña Zia]] marrazkilaria. (Iruñea)
# [[Consuelo Zavala]] maistra, feminista (Mexiko)
# [[Dorleta Kortazar]] ipuin-kontalaria (Arrasate)
# [[Eider Perez]] aktorea, idazlea, bertsozalea eta aurkezlea (Pasaia)
# [[Elena Pérez]] txistularia (Ermua)
# [[Eskarne Aroma]] irakaslea, aktorea, ekintzailea (Durango)
# [[Esther Bejarano]] musikaria, Auschwitzeko kontzentrazio-eremutik bizirik atera zena (Alemania)
# [[Esther Gorostiza]] pediatra.Atxondo
# [[Gala Knörr]] artista (Gasteiz)
# [[Gertrudis Bocanegra]] Mexikoren indepentziaren aldeko borrokalaria (Mexiko)
# [[Inge Morath]] argazkilaria (Austria- AEB)
# [[Isabel González]] liburuzaina, politikaria (Leon-Durango)
# [[Jane Glover]] orkrestra zuzendaria (Erresuma batua)
# [[Jenni Alvarado]] artista (Durango)
# [[Laura Latorre]] terapeuta, idazlea (Madril-Huarte)
# [[Maddi Soroa]] pedagogoa (Lekunberri)
# [[Maitane Azurmendi]] artista. (Gernika)
# [[Mari Luz Cristóbal Caunedo|Mari Luz Cristóbal]] Asturias, 1948. Tonada-kantaria
# [[María &quot;La Jabalina&quot;]] militante anarkista eta miliziano espainiarra (1917 - 1942)
# [[María de Baratta]] musikagilea, piano-jotzailea (El Salvador)
# [[Maria Josefa Aedo]] lekaimea (Ermua)
# [[Mariana Pineda]] espainiar liberala (Granada)
# [[Mariela Castro]] politikaria eta sexologoa (Kuba)
# [[Marina Lameiro]] zinemagilea (Iruñea)
# [[Milena Jesenská]] kazetaria, idazlea eta itzultzailea (Txekia)
# [[Norma Mentxaka]] Terrorismoaren biktima (Santurtzi)
# [[Olga Bergholz]] Errusiar poeta (1910-1975) 
# [[Olga Jojlova]] Ballet dantzaria. Picassoren lehen emaztea. (1891-1955)
# [[Paulina Ódena García]] militante komunista, Espainiako Gerra Zibilean milizianoa (Bartzelona 1911 - Granada 1936)
# [[Peli Romarategui]] misiolari arabarra da, eta egurrez, beiraz eta zeramikaz egindako erlijio-lana egin ditu (Gasteiz)
# [[Rosa Arburua]] pedagogoa, historia ikertzailea (Irun)
# [[Sandra Sánchez]] Karateka. Talavera de la Reina (1981)
# [[Shamsia Hassani]] Afganistango grafitigilea.
# [[Silvia Lazarte]] Boliviar-kitxuar politikaria (Bolivia)
# [[Vanesa Fernández]] Zinebiko zuzendaria. Iurreta
# [[Vilma Espín]] iraultzailea, heroia (Kuba)
}}

====Berriak 2021 (apirila, maiatza, ekaina)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Amina Hussein]] kazetaria eta itzultzaile (Kurdistan-Bartzelona)
# [[Amparo Poch y Gascón]] idazle eta mediku antifaxista eta libertarioa (Espainia, 1902-1968)
# [[Ana María Pérez del Campo]] ekintzaile feminista (Madril)
# [[Anaje Narbaiza]] euskaltzaile eta sindikalista (Bergara)
# [[Annie Vivanti]] Londresen jaiotako idazle italiarra 
# [[Betsi Cadwaladr]] erizaina (Gales)
# [[Carme Riera]] idazlea (Balear Irlak)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Celia del Palacio]] feminista (Durango-Mexiko)
# [[Colette Maze]] piano-jotzailea (Paris)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Concha Liaño Gil]] Espainiako ekintzaile anarkista ( Épinay-sur-Seine, Frantzia, 1916-2014)
# [[Delia Lauroba]] Euskal Erresistentea (Donostia)
# [[Emma Roca]] korrikalaria, suhiltzailea (Katalunia)
# [[Estíbaliz Sádaba Murguía]] artista (Bilbo)
# [[Garazi Arrizabalaga]] (Durangoko Museoko zuzendaria) (Berriz)
# [[Goiuri Aldekoa-Otalora]] argazkilaria (Durango)
# [[Herminia Fajardo]] kazetaria, feminista (Kanariak)
# [[Hilda Hilst]] idazlea. (Brasil)
# [[Idoia Asurmendi]] musikaria. (Aramaio)
# [[Idoia Gereñu]] antzerkigilea (Tolosa)
# [[Jane Rule]] idazlea (Kanada)
# [[Jone Guenetxea]] kazetaria (Abadiño)
# [[Jone Novo]] kameraria (Durango)
# [[Josefina Carabias]] kazetaria, idazlea (Avila)
# [[Juanita Ibaibarriaga Literatur Saria|Juanita Ibaibarriaga Literatur saria]] (ERmua)
# [[Julia Hermosilla Sagredo]] Anarkosindikalista, milizianoa eta frankismoaren aurkako erresistentea (Sestao, 1916-2009)
# [[Julienne Mathieu]] zinema mutuko aktorea (Frantzia)
# [[Kathleen Winter]] idazlea (Kanada)
# [[Katia Reimberg]] etorkin ekintzailea, feminista (Brasil-Donostia)
# [[Leticia Gaspar]] artista. (Bilbo)
# [[Llibertat Ródenas Rodriguez]] Valentziako anarko-sindikalista, milizianoa eta Mujeres Libres taldearen kidea (1892-1970)
# [[Lola Iturbe]] Espainiar anarko-sindikalista (Bartzelona, 1902-1990)
# [[Lucrecia Arana]] zarzuela abeslaria (Haro)
# [[Mahasweta Devi]] Bengalkiar-indiar idazle eta aktibista
# [[Maite Berriozabal]] Euskara teknikaria (Berriz)
# [[Margarita Xirgu]] Aktorea (Katalunia)
# [[María Asunción Català]] matematikaria, astronomoa (Bartzelona)
# [[María Bruguera Pérez]] (Extremadurako militante libertarioa eta feminista) (1913-1992)
# [[María del Carmen de Lara]] zinemagile feminista (Mexiko)
# [[María Dueñas (biolin-jotzailea)]] Granada 2002
# [[María Elena Walsh]] poeta, kantautorea, eleberrigilea, antzerkigilea (Argentina)
# [[María Teresa Rodríguez Sáinz-Rozas|María Teresa Rodríguez Sainz-Rozas]] enpresaburua (Palentzia)
# [[Mariam Bilbatua]] Unibertsitateko irakasle ohia. Durangoko zinegotzia 2019tik (Getxo, 1950)
# [[Mercedes Prieto]] Astronomoa (Huelva)
# [[Miren Lazkano]] Piraguista (Donostia)
# [[Penelope Fitzgerald]] idazlea (Erresuma Batua) 
# [[Pepita Carpeña]] Espainiar feminista eta anarkosindikalista (Bartzelona, 1919-2005)
# [[Sagrario Aranburu]] dantzaria eta abeslaria (Iruñea)
# [[Sara Facio]] argazkilaria. (Argentina)
# [[Soledad Estorach Esterri]] Espainiako ekintzaile anarkista (Lleida, 1915-1993)
# [[Teresa Aldamiz]] poeta, kazetaria, itzultzailea. (Filipinas-Bilbo)
# [[Teresa Jordá Vitó]] Akuarelista, margolaria (Bartzelona)
# [[Teresa Lanceta]] Artista (Bartzelona)
# [[Vera Mantero]] dantzaria (Portugal)
# [[Veronica Werckmeister]] margolaria, muralista (Gasteiz)
# [[Xela Arias]] idazlea (Galizia)
}}

====Berriak 2021 (urtarrila, otsaila, martxoa)====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelina Zendejas Gómez]] irakasle, kazetari, aktibista (Mexiko)
# [[Aimé Painé]] abeslari maputxea (Argentina) 
# [[Alaíde Foppa]] poeta, itzultzailea, ekintzailea (Bartzelona-Guatemala)
# [[Alice Stewart]] epidemiologa (Erresuma batua)
# [[Andereak Elkartea|Andereak Elkartea]] (Durango)
# [[Amaia Lopez de Munain]] kazetaria (Gasteiz)
# [[Amelina Ermeline Devant-Le Gallena]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Ana María Moix]] poeta, idazlea (Bartzelona)
# [[Andrea Khalfaoui]] 1. ijito doktorea 
# [[Antxone Telleria Mendia]] irakaslea (Lekeitio)
# [[Bakarne Altonaga]] historialaria (Bilbo)
# [[Bartolina Sisa]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Benita Galeana]] sindikalista, ekintzailea (Mexiko)
# [[Bittori Etxeberria]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Baztan)
# [[Boliviako Cholitas escaladoras]] Bolivia
# [[Capitolina Bustince Larrondo]] irakasle, idazlea (Ujué)
# [[Carmen Artaza]] abeslaria (Donostia)
# [[Carmen Ballvé]] argazkilaria (Madril)
# [[Carmen Orellana Illescas]] ingurumen agentea, basozaina (Balear Uharteak)
# [[Cira Crespo]] historialaria, idazlea (Katalunia)
# [[Conxa Pérez Collado]] Ekintzaile anarko-feminista eta milizianoa (Katalunia, 1915-2014)
# [[Cora Sadosky]]. Matematikaria (Argentina)
# [[Coraline Labourdette]] Frantziako Erresistentziaren kidea 
# [[Cristina López Barrio]] abokatu, idazlea (Madril)
# [[Diana Trujillo]] ingeniari aeroespaziala (Kolonbia)
# [[Domitila Barrios de Chungara]] Boliviar feminista
# [[Edith Pretty]] lurjabea eta filantropoa. (Erresuma Batua)
# [[Eladia Zubizarreta]] erreketista (ERmua)
# [[Elena Ziordia]] ilustratzailea (Bizkaia)
# [[Elvira Iñurrieta]] emagina (Elorrio)
# [[Esperanza d'Ors|Esperanza D'ors]] eskutorea (Madril)
# [[Ewy Rosqvist-von Korff]] rally pilotua (Suedia)
# [[Fanny Blankers-Koen]] atleta (Herbehereak)
# [[Filomena Baldezate]] erizaina eta emagina (Valladolid-Bilbo)
# [[Flora Sandes]] soldadua (Britainia Handia)
# [[Garazi Mugarza]] Margolaria, idazlea eta erizana (Mallabia)
# [[Gilka Machado]] poeta (Brasil)
# [[Gregoria Apaza]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Guadalupe Grande]] idazlea, poeta (Madril)
# [[Guillermina Uribe Bone]] ingeniari zibila (Kolonbia)
# [[Haizea Martiartu]] saxofoi-jotzailea (Markina)
# [[Hedina Sijerčić]] idazle, kazetari, poeta (Sarajevo)
# [[Helena Janeczek]] idazlea, kazetaria (Italia)
# [[Hella Haasse]] idazlea (Herbehereak)
# [[Idoia Hernández]] HATXE, piano-jotzailea (Errenteria)
# [[Irantzu Mendia Azkue]] irakaslea eta ekintzailea (Gasteiz)
# [[Irati Idiakez]] snowboarderra (Getaria)
# [[Irene Polo]] kazetaria (Katalunia) 
# [[Irina Antónova]] Arte kritikaria (Mosku)
# [[Isabel Lobiano]] Ermua
# [[Isabella Karle]] X izpien ikertzailea. EEBB
# [[Izaro Lasa]] txirrindulari ohia eta idazlea (Zumarraga)
# [[Jacqueline Bidegorri]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Joy Adamson]] naturalista (Austria)
# [[Juana Rouco Buela]] anarkista (Argentina)
# [[Kari Alberdi]] kimikaria, komunikazio zientifikoan aditua (Azkoitia)
# [[Katharine Burr Blodgett]] fisikaria eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Kalam Kunde|Kalam Kunda]] Kunde-jotzailea (Burkina Faso)
# [[La Voz de la Mujer]] Argentinako aldizkari anarko-feminista. itzulpena
# [[Letitia Mumford Geer]] erizaina eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Lilatoia]] Donostia
# [[Lorea Zulaika]] musikaria (Ziortza-Bolibar)
# [[Louisa Garrett Anderson|Louisa Garret]] Medikua eta sufragista (Britainia Handia)
# [[Lucía Sánchez Saornil]] Ekintzaile anarko-feminista eta poeta. Mujeres Libres-en sortzailea (Espainia, 1895-1970).
# [[Lucia Urrutia]] meteorologoa (Erroibarra) 
# [[Lucy Parsons]] anarkista, komunista (EEBB)
# [[Maider Mendizabal]] pilotaria (Zizurkil)
# [[Maite Axiari]] feminista, euskaltzale (Ezpeleta)
# [[Maite Gorrotxategi]] erraketista (Ermua)
# [[Mamen Moreu]] ilustratzaile, komikigile (Huesca)
# [[Manuela León]] Emakume ekintzailea (Ekuador)
# [[Malva Flores]] idazlea (Mexiko)
# [[Marcela Delpastre]] idazlea (Frantzia)
# [[Margaret Roundtree]] Saskibaloi jokalaria (Estatu Batuak)
# [[Margarita del Val]] birologoa (Madril)
# [[Margarita García Flores]] feminista, abokatua (Nexiko)
# [[Mari Carmen Díaz de Lezana]] txirrindularia (Urduña)
# [[Marie Langer]] Medikua, psikologoa (Austro-Argentinarra)
# [[Mary Moffat Livingstone]] esploratzailea (Hegoafrika)
# [[Maria Clemencia Herrera]] Lideresa, ekintzailea (Kolonbia)
# [[María Cinta Balagué]] irrati esataria (Bartzelona)
# [[María Collazo]] Argentinako anarko-feminista. itzulpena
# [[Maria del Mar Lozano]] RAEx-eko zuzendaria (Iruñea)
# [[Maria Josefa Saavedra]] abokatua (Bolivia)
# [[María Lorena Ramírez]] korrikalaria (Mexiko)
# [[Maria Paz Jiménez Escudero]] margolaria (Donostia)
# [[Maria Soledad Moral Santa Cruz]] arrain saltzailea, ekintzailea (Portugalete)
# [[Marina Núñez]] artista (Palentzia)
# [[Marta Lamas]] idazlea, feminista, antropologoa (Mexiko)
# [[Marta Olazabal]] ikertzailea (Bilbo)
# [[Matilde Isasi-Isasmendi]] emagina (Iurreta)
# [[Maxine Molyneux]] soziologoa, feminista (Pakistan)
# [[Mentxu Alkorta]] dantzari eta trikitilaria (Donostia)
# [[Mercedes Ateca]] Txirrindularia (Laredo-Kantabria)
# [[Miren Begoña Ereñaga]] erraketista (Durango) 
# [[Mujeres Libres]] 36ko Espainiako Gerra garaiko erakunde anarko-feminista. itzulpena
# [[Mujeres Libres (aldizkaria)]] Aurrekoaren aldizkaria. itzulpena
# [[Nahia Zubeldia]] itzultzaile, musikaria, idazlea (Lapurdi)
# [[Nancy Porsia]] Kazetaria (Italia)
# [[Nell Leyshon]] idazlea (Erresuma Batua)
# [[Nerea del Campo Aguirre]] filologoa (Eibar)
# [[Nicasia Madariaga]] margolaria (Bilbo)
# [[Nuria Ruiz de Viñaspre]] poeta (Logroño)
# [[Olvido García Valdés]] poeta (Pravia-Asturias)
# [[Petrona Eyle]] Medikua, feminista (Argentina)
# [[Rebeca Uribe]] poeta, (Mexiko)
# [[Rebeca Uribe Bone]] ingeniari kimikoa (Kolonbia]]
# [[Rosario Pino]] antzezlea (Málaga)
# [[Sara Berenguer Laosa]] Ekintzaile anarko-feminista (Katalunia, 1919-2010)
# [[Sara Estévez]] kazetaria (Bilbo)
# [[Shadi Ghadirian]] argazkilaria (Iran)
# [[Simona Manzaneda]] itzultzailea (Bolivia)
# [[Solveig Nordström]] arkeologoa (Suedia)
# [[Tere Verdes]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Bilbo)
# [[Úrsula Goyzueta]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Vicenta Juaristi Eguino]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Victoria Aguirre Anchorena]] margolaria (Buenos Aires)
# [[Victoria Mallabiabarrena]] soprano lirikoa (Mallabia)
# [[Virginia Bolten]] anarkista, kazetaria (Argentina)
# [[Whina Cooper]] ekintzailea (Zeelanda Berria)
}}

=== Hobetuak 2021 ===
# [[Alicia Iturrioz]] margolaria (Eibar)
# [[Louise Michel]] Frantziako anarkista. Parisko Komunan kiderik garrantzitsuenetakoa.
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria. (Mallabia)
# [[Felisa Areitioaurtena|Felisa Areitioartena]]  Antzezlea (Zaldibar)
# [[Maria Magunazelaia]] Txirrindulari aitzindaria (Ermua)
# [[Anna Sundström]] kimikaria (Suedia)
# [[Mariñe Arbeo]] ilustrailea
# [[Mercedes Careaga]] Ekintzailea  (Eibar)
# [[Iratxe Ansa]] dantzaria. (Donostia)
====Berriak 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adela Andikoetxea]] nekazaria (Urduliz)
# [[Adela Cortina]] filosofoa (Valentzia) itzulpena
# [[Adelina Gutiérrez]] astrofisikaria (Txile)
# [[Ainhoa Urien]] idazlea. (Abadiño)
# [[Alda Lara]] idazlea. (Angola). itzulpena
# [[Alicia Miyares]] Filosofoa, feminista (Asturias) itzulpena
# [[Alexandra David-Néel]] bidaiaria, idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Alexandra Olaya]] zientzialaria. Kolonbiarra. Itzulpena
# [[Ama Ata Aidoo]] idazle afrikarra. Itzulpena
# [[Amaia Gabantxo]] idazlea itzultzailea (Bermeo)
# [[Amancay Gaztañaga]] abeslaria (Mexiko)
# [[Amelia Opie]] idazlea ingelesa
# [[Aminata Sow Fall]] idazlea (Senegal) itzulpena
# [[Amparo Sánchez]] abeslaria (SEvilla)
# [[Ana de Miguel]] filosofoa, feministra (SAntander) itzulpena
# [[Ana Kiro]] galiziar abeslaria. itzulpena
# [[Ana Mari Marin]] margolaria (Elizondo)
# [[Ana María Crespo de las Casas]] farmazialaria. (Tenerife) itzulpena
# [[Andragunea]] Durango
# [[Andrée de Jongh]] belgika erresistentziako kidea 
# [[Ángeles López de Ayala]] kazetaria, politikaria, dramaturgoa (Sevilla)
# [[Anna Burns]] idazlea (Belfast)itzulpena
# [[Anna Surinyach]] fotokazetaria (Katalunia)
# [[Anne Carson]] Poeta (Kanada) itzulpena
# [[Anne Palles]] Sorgintzat errea (Danimarka)
# [[Anoushka Shankar]] musikagilea itzulpena
# [[Antonia Ferrín Moreiras]] Matematikaria, astronomoa (Galizia)
# [[Ariane Lopez-Huici]] argazkilaria. Itzulpena
# [[Aroa Uharte]] itzultzailea (Leitza) 
# [[Arrate Hidalgo]] idazlea, itzultzaile (Bilbo)
# [[Arrate Mardaras]] idazlea (Abadiño)
# [[Asha Ismail]] mutilazioaren aurkako ekintzailea (Kenya)
# [[Askoa Etxebarrieta]] flamenko dantzaria (Gasteiz)
# [[Atala Apodaca]] feminista, iraultzailea (Mexiko)
# [[Aziza Brahim]] abeslari sahararra (Itzulpena)
# [[Beatrice Shilling]] asmatzailea (Ingalaterra) itzulpena
# [[Becky Siegel]] dantzaria, koreografoa, zuzendaria (EEBB) Iruñea
# [[Bel Zaballa]] kazetaria, idazlea (Katalunia)
# [[Belén Bermejo]] idazlea, argazkilaria eta editorea (Madril)
# [[Belén de Sárraga]] kazetaria, ekintzailea (Valladolid-Mexiko
# [[Beryl Markham]] hegazkinlaria, idazlea (Ingalaterra-Kenya) itzulpena
# [[Bertha Benz]] asmatzailea 
# [[Bertha Lutz]] Brasilgo urbanista eta feminista.
# [[Blanca Silveira]] astronomoa (Venezuela) itzulpena
# [[Beulah Louise Henry]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Carme Alvariño]] historialaria (Galizia) itzulpena
# [[Carla Simón]] zinegilea (Katalunia) 
# [[Carmen Castillo (zinegilea)|Carmen Castillo]] zinegilea (Txile). itzulpena
# [[Carmen de Burgos]] poeta eta kazetaria (Almeria) itzulpena
# [[Carmen Gil Martinez]] idazlea. (Cadiz)
# [[Carmen Portinho]] (itzulpena) (Brasil)
# [[Catherine Destivelle]] eskalatzailea (Frantzia)
# [[Cécile Rol-Tanguy|Cécile Rol]] Erresistentea. Frantzia. Itzulpena
# [[Celinda Arregui]] politikaria, feminista (Txile)
# [[Claire Goll]] kazetaria, idazlea bakearen aldeko altibista (Alemania-Frantzia)
# [[Claudia Paz y Paz]] giza eskubideen defentzailea 
# [[Consuelo Álvarez Pool]] idazlea (Katalunia)
# [[Cony Carranza Castro]] feminista, hezitzailea (El Salvador)
# [[Cora Ratto de Sadosky]] matematikaria eta ekintzailea (ARgentina)
# [[Dacia Maraini]] eleberrigilea (Italia)
# [[Diane di Prima]] Poeta (EEBB) itzulpena
# [[Dilhan Eryurt]] astronomoa, astrofisikaria (Turkia)
# [[Dora Alonso]] Kazetaria eta idazlea (Kuba) itzulpena
# [[Dorita Ruiz]] Hezkuntza bereziko irakaslea aintzindaria (Burgos-Durango-Euba)
# [[Dorothea Klumpke]] astronomoa. EEBB
# [[Dorothee Sölle]] Poeta eta teologoa. Itzulpena 
# [[Dulce Chacón (idazlea)|Dulce Chacón (Idazlea)]] Zafra. Itzulpena
# [[Ebru Timtik]] abokatu kurdua. (Istambul)
# [[Elena García Armada]]ingeniaria, asmatzailea (Santander)
# [[Elodia Zaragoza-Turki]] idazlea,poeta,editorea
# [[Emilie Flöge]] jostuna 
# [[Emma Chacón i Lausaca]] musikagilea (Bartzelona) itzulpena
# [[Emma Lehmer]] matematikaria (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Encarnación Cabré]] arkeologoa (Madril) itzulpena
# [[Erlea Maneros]] Artista. Margolaria. Bilbo
# [[Esther Cruz]] eskalatzailea. (Murtzia-Euskal Herria)
# [[Eugenia Sacerdote de Lustig]] zientzilaria (Turin-Buenos Aires) (Itzulpena)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Paris) (Itzulpena)
# [[Eva Guerrero]] dantzaria, koreografoa (Bilbo)
# [[Fanny Bullock Workman]] bidaiaria, idazlea, itzulpena
# [[Felisa Areitioaurtena]] antzezlea (Zaldibar 1904)
# [[Filipa César|Filipa Cesar]] zinema zuzendaria (Portugal) itzulpena
# [[Florence Rena Sabin]] zientzialaria. (EEBB) itzulpena
# [[Francisca Vives]] historialaria (Cadiz) itzulpena
# [[Gabrielle Roy]] Kanadar idazlea. (Kanada)
# [[Garazi López de Armentia]] dantzaria eta koreografoa (Gasteiz)
# [[Garbiñe Elizegi]] erizaina, feminista (Baztan)
# [[Gemma Sanginés]] psikologoa (Bilbo)
# [[Gertrude Jekyll]] Lorezaina (Erresuma Batua)
# [[Gloria Anzaldúa]] idazlea. aktibista (EEBB) itzulpena
# [[Guadi Galego]] abeslaria (Galizia) (Itzulpena)
# [[Hayley Westenra]] abeslaria (Zeelanda Berria) itzulpena 
# [[Helin Bölek]] abeslaria (Turkia)
# [[Helena Maleno]] aktibista (El Ejido) Itzulpena
# [[Ida Vitale]] idazlea. (Uruguai) itzulpena
# [[Idea Vilariño]] idazlea. itzulpena
# [[Ines Olza]] ikertzailea (Nafarroa)
# [[Inma Chacón]] idazlea (Zafra) itzulpena
# [[Irati Bilbao]] jazz abeslaria. (Durango)
# [[Iratxe Mediavilla]] zinegilea (Elorrio)
# [[Irene Solà]] idazlea, artista (Katalunia)
# [[Irene Vallejo Moreu]] filologa eta idazlea (Zaragoza)
# [[Irma Alicia Velásquez Nimatuj|Irma Alicia Velásques Nimatuj]]Guatemala, kazetaria eta antropologoa
# [[Isabella Bird]] bidaiaria. idazlea (itzulpena)
# [[Isabel Bono]] poeta, (Malaga) itzulpena
# [[Isabel Sola]]Birologoa (Nafarroa)
# [[Ixone Aroma]] dantzaria (Durango)
# [[Izaro Zubiria]] zientzilaria
# [[Izaskun Ayestaran]] erreketista (Ibarra)
# [[Jacinta Ortiz]] poeta (Granada)
# [[Jaione Camborda]] zinegilea (Donostia)
# [[Jennifer Doudna]] biokimikaria (EEBB) itzulpena
# [[Jessie Fauset]] Poeta amerikarra itzulpena
# [[Jessica Anderson]] idazle Australiarra. itzulpena
# [[Jineth Bedoya]] Kazetaria. (Kolonbia) itzulpena
# [[Joan Jara]] dantzaria (Txile) Victor Jararen bikotea
# [[Joana Olasagasti]] dantzaria (Baiona)
# [[Joanne Chory]] biologoa. EEBB itzulpena
# [[Jone Elorriaga]] artista (Durango)
# [[Jone Martinez Palacios]] irakaslea, feminista (Bizkaia)
# [[Josefa Llanes Escoda]] sugrafista (Filipinas) itzulpena
# [[Josune Ilundain]] sortzailea, ekintzaile, idazlea. (Nafarroa)
# [[Judit Muñoz]] matematikaria eta ikertzailea (Abadiño)
# [[Judith Wright]] idazlea (Australia) itzulpena
# [[Juana Arrillaga|Juana &quot;Juanita&quot; Arrillaga]] erraketista (Elgoibar)
# [[Juanita Gorroño]] panderojolea (Muxika-Zornotza)
# [[Julia Antivilo]] artista (Txile)
# [[Juliana Zubizarreta]] panderojolea (Elgoibar)
# [[Julie Adrienne Karrikaburu]] musikologoa (Zuberoa)
# [[Julie-Victoire Daubié]] idazle franziarra. itzulpena
# [[Karmele Gisasola]] Herri kirolak (Mallabia)
# [[Karmele Mitxelena]] Idazlea eta iralkaslea (Oiartzun)
# [[Katalin Karikó]] Biokimikaria (Hungaria) 
# [[Katharine Tynan]] idazle, Irlanda, itzulpena
# [[Kenojuak Ashevak|Kenojuak Ashevah]]margolaria (Kanada)
# [[La Yegros]] abeslaria (ARgentina-Okzitania
# [[Larraitz Ariznabarreta]] antropologoa (Bilbo)
# [[Laura Freixas]] idazlea (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Leda Valladares]] abeslaria,(Argentina) (itzulpena)
# [[Leila Aboulela]] sudandar idazlea (Itzulpena)
# [[Leyre Arrieta |Leyre Arrieta Alberdi]] historialaria (Mutriku)
# [[Leire Elustondo Quiñones]] Abeslaria, kazetaria (Ermua)
# [[Leona Chalmers]] aktorea eta asmatzailea. EEBB. itzulpena
# [[Leonor Orosa]] Koreografoa (Filipinak)
# [[Lian Monserrate]] Muralgilea (Estatu Batuak)
# [[Lide Arana]] zientzialaria 
# [[Elizabeth Magie]] asmatzailea. (EEBB). Itzulpena
# [[Lucía Garibaldi]] Zinegilea (Uruguai) Itzulpena
# [[Luisa Capetillo]] anarkista, sindikalista, faminista (Puerto Rico) itzulpena
# [[Lurdes Huizi]]irakaslea, (Goizueta)
# [[Luzia Sagastasoloa]] maistra, irakaslea, moja (Mallabia)
# [[Maialen Arregi]] Arkitektoa (Elorrio)
# [[Mabel Cañada Zorrilla]] feminista, ekintzailea (Bilbo)Itzulpena
# [[Mabi Revuelta]] artista plastikoa (Bilbo)
# [[Maddi Ane Txoperena]] bertsolaria, kazetaria eta feminista (Hendaia)
# [[Magda Szabó|Magda Szabo]]idazlea (Hungaria)
# [[Maiana Bidegain]] zinegilea (Lapurdi)
# [[Maite Lephaille]] irrati-esataria (Zuberoa)
# [[Maite López]] idazlea, itzultzaile (Azkoitia)
# [[Mari Cruz Guruzeta]] ekintzailea (AReatza)
# [[Mari Jose Kerejeta]]  idazlea (Zegama)
# [[Mari Karmen Goñi]] irakasle aitzindaria (Baztan)
# [[María Andresa Casamayor]] matematikaria (Zaragoza) itzulpena
# [[Maria Aurèlia Capmany]] eleberrigile, antzerkigile (Katalunia) itzulpena
# [[Maria Isabel Barreno]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Jesús Cueto]] artista. (Santander-Bilbo)
# [[Maria Beasley]]. Asmaztzailea. (EEBB) 
# [[María Cumplido]] matematikaria. (itzulpena)
# [[Maria González Gorosarri]] Kazetaria, idazlea (Durango)
# [[Maria Dolores Larramendi]] erraketista (Pasaia)
# [[María Malla]] idazlea, katalana. itzulpena
# [[María Mariño]] idazlea. (Galizia). itzulpena
# [[Maria Mentxaka]] kirol argazkilaria (Mungia)
# [[Maria Merino]] matematikaria (Bilbo) 
# [[Maria Pereira]] Asmatzailea (Portugal)
# [[María Salvo]] Antifrankisgta (Bartzelona) itzulpena
# [[Maria Teresa Horta]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Teresa León]] idazlea (Errioxa) itzulpena
# [[Maria Txurruka]] erraketista (Elgoibar)
# [[María Vallet Regí|María Vallet Regi]] Kimikaria (Kanaria)
# [[María Y. Orosa|Maria Y. Orosa]] Medikua eta ikertzailea
# [[Mariama Bâ]] idazlea (SEnegal)
# [[Marica Campo]] idazlea (GAlizia)
# [[Mari Carmen Ruiz]] aktore ohia (Bilbo)
# [[Marie Hankel]] Esperanto idazlea, sufragista (Alemania) itzulpena
# [[Marijo Deogracias]] kazetaria (Antzuola)
# [[Marie Paradis]] alpinista Suitzarra. Itzulpena
# [[Marie Under]]  idazlea (Estonia) itzulpena
# [[Marion Donovan]] asmaitzailea. EEBB. itzulpena
# [[Mariví Ibarrola]] argazkilaria. (Naiara). itzulpena
# [[Marivi Iturbe Etxeberria]] gizarte laguntzailea. Etxebarri. itzulpena
# [[Margaret Harwood|Margaret Harwook]]   Astronomoa (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Margaret Burbidge]] Astronomoa. (Inglaterra) itzulpena
# [[Margarida Borràs]] Transexuala (Valentzia)
# [[Margarita Michelena]] poeta (Mexiko)
# [[Margarita Parra Álvarez]] Kimikaria, (Valentzia)
# [[Martha Coston]]asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Marta Elena Casaús Arzú]] historialaria eta idazlea.(Guatemala)
# [[Maruja Mallo]] margolaria (Galizia) itzulpena
# [[Melitta Bentz]] asmatzailea alemaniarra itzulpena
# [[Mercè Company]] idazlea (Katalunia) itzulpena
# [[Mercè Ibarz]] idazlea (ARagoi)
# [[Mikeas Sánchez]] poeta, irakaslea, idazlea (Mexiko)
# [[Miren Larrea]] antzezlea. (Zornotza)
# [[Mónica Cahen D'Anvers]] kazetaria (Argentina) itzulpena
# [[Montserrat Gudiol]] margolaria, (Bartzelona) itzulpena
# [[Montserrat Torrent i Serra]] organojolea. (Bartzelona) itzulpena
# [[Myriam Cameros Sierra|Myriam Cameros]] Ilustratzailea. Iruña
# [[Nella Larsen]] idazlea Afrikar-amerikarra. Itzulpena
# [[Nellie Campobello]] idazlea eta dantzaria (Durango-Mexiko) itzulpena
# [[Nerea Irastorza]] zientzialaria
# [[Nerea Irigoyen]] zientzialaria. Zaragoza
# [[Nerea Loiola Pikaza|Nerea Loiola]] idazlea (Deba)
# [[Ngaio Marsh|Ngaio Marsh]] idazle, antzerlea. itzulpena
# [[Olga Cazalis]] erraketista (Markina-Xemein)
# [[Olga Orozco]] poeta (Agentina) Itzulpena
# [[Orsola Casagrande]] (Italia) 
# [[Pamela Hinkson]] idazle anglo irlandarra
# [[Patricia Bath|Patricia Bath]] Medikua. itzulpena
# [[Paula Nenette Pepín]] musikaria. 
# [[Paula Wiesinger]] eskiatzaile italiarra (Izulpena)
# [[Paulina Chiziane]] idazle Monzambike. Itzulpena
# [[Pilar del Río|Pilar del Rio]] kazetaria eta itzultzailea.(Granada). (itzulpena)
# [[Pilar Claver]] aktibista (Izaba)
# [[Pilar Alonso Ibañez]] etnografoa, historialaria (Markiz, Araba) itzulpena
# [[Pilar Bellver]] idazlea, feminista (Jaen) itzulpena
# [[Policarpa Salabarrieta]] ekintzalea (Kolonbia)(Itzulpena)
# [[Raina Telgemeier]] komikigilea. (EEBB) itzulpena
# [[Rosalinda L. Orosa]] Idazlea (Filipinak)
# [[Saiza Nabarawi]] idazlea, feminista (Egipto) (Itzulpena)
# [[Sagrario Vera Gordo]] Gerrillaria. (Badajoz)
# [[Sandra Morán]] abeslaria, politikaria (Guatemala) itzulpena
# [[Sara Curruchich]] abeslaria. Guatemala. itzulpena
# [[Sarah Mather]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Severina Luna de Orosa]] medikua eta idazlea (Filipinak)
# [[Silvia Cuevas Morales|Silvia Cuevas]] idazlea Txile. itzulpena
# [[Stefi Troguet]] Alpinista (Andorra)
# [[Susana Malón]] astronomoa (Zaragoza) Itzulpena
# [[Susana Thénon]] itzultzaile, poeta (ARgentina). Itzulpena
# [[Susana Vera]] argakilari-kazetaria (Iruñea) itzulpena 
# [[Suceso Portales]] jostuna eta anarko-sindikalista (Extremadura)
# [[Syra Alonso]] idazlea, (Galizia). itzulpena
# [[Teresa Eguibar]] eskulturea (Madril). itzulpena 
# [[Teresa Flores]] Feminista, ekintzailea (Txile)
# [[Teresa Meana]] ekintzaile feminista (Gijón)
# [[Udane Ostolaza]] Harri-jasotzailea (Orio)
# [[Uxune Martinez Mazaga]] Zabalkunde zientifikorako arduraduna (Garai)
# [[Vandana Shiva]] Idazlea. (India) (Itzulpena)
# [[Violette Leduc]] Idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Violette Szabo]] Espia (Erresuma Batua)
# [[Yaa Gyasi]] idazle afroamerikarra.(Ghana) itzulpena
# [[Yasmina Reza]] idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Yolanda Mazkiaran]] dokumentalgilea (Altsasu)
# [[Zaloa Fuertes]] Argazkilaria (Mexiko-Abadiño)
# [[Zenobia Camprubí]] idazlea eta itzultzailea itzulpena
# [[Zuriñe del Cerro]] feminista historikoa (Bilbo)
}}

====2018-2019====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina Otaola]] Erraketista (Errenteria)
# [[Alaitz Muro]] ipuin kontalaria eta margolaria (Durango)
# [[Almudena Hernando]]  arkeologoa (Madril)(itzulpena)
# [[Amaia Aroma Lejarreta]] Txistularia (Abadiño)
# [[Ainhoa Zuazua]]Abeslaria (Ermua)
# [[Angelita Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Arantzazu Ametzaga]] Idazlea
# [[Ascensión Badiola]] Idazlea(Bilbo)
# [[Aurora Abasolo]] Abeslaria (Durango)
# [[Begoña Sopelana]] Kooperantea, soziologoa (Iurreta)
# [[Benita Uribarrena]] Ekintzailea antifaxista (Durango)
# [[Damaris Pan]] artista (Mallabia)
# [[Digna Garitaonandia]] Erraketista
# [[Dina Bilbao]] Kirolaria (Ondarroa))
# [[Eladia Altuna]] Erraketista (Irura)
# [[Elena Olabe]] Poeta (Durango)
# [[Elena Solatxi]] Eskultorea (Bilbo)
# [[Elena Orobiogoikoetxea]] Piano jolea (Durango)
# [[Emilia Gomez]]Erraketistan. (Valentzia)
# [[Estibalitz González]] Idazlea (Ermua)
# [[Eugenia Iriondo]] Erraketista (Eibar)
# [[Gisella Perl]] Ginekologoa judutarra (Hungaria) (itzulpena)
# [[Gloria Agirre]] Erraketista (Asteasu)
# [[Gloria Zubia]] ekintzailea (Durango)
# [[Ines Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Irati Eguren]] Arkitektoa, ilustratzailea (Durango)
# [[Irene Ibaibarriaga]]Erraketista (Ermua)
# [[Jesusa Garitaonandia]] Erraketista (Mallabia)
# [[Juana Elgezabal]] Enpresaria (Derio)
# [[Juanita Ibaibarriaga]] Ekintzailea (Ermua)
# [[Juanita Mir]] Kazetaria, idazlea (Iruñea)
# [[Juanita Unzueta]] Dantzaria (Eibar)
# [[Julia Klaudia Gabilondo]] Idazlea (Mungia)
# [[June Arbeo]] Atleta (Durango)
# [[Kattalin Agirre]] Mugalaria, Frantziako erresistentziako kide (Sara)
# [[Koro Benito]]  Poeta (Lumbrales)
# [[Lara Izagirre]] Zinegilea (Zornotza)
# [[Libe Goñi]] Irakaslea (Oteitza)
# [[Lidia Cañete]] kirolaria (Durango)
# [[Lourdes Munitxa]] Euskaltzalea (Zornotza)
# [[Lucia Areitioaurtena]] Erraketista (Ermua)
# [[Luna Miguel]] idazlea (Alcalá de Henares) (itzulpena)
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria (Mallabia)
# [[Maddi Barber]] Zinegilea (Lakabe)
# [[Mae Jemison]] ingeniari (Alabama) (Itzulpena)
# [[Maitane Alonso]] Ikertzailea,asmatzailea (Sodupe)
# [[Maria Ana Bidegaray]] Idazlea, feminista (Hazparne - Lapurdi)
# [[Maria Antonia Canals]] matematikaria (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Maria Arrillaga]] Erraketista (Elgoibar)
# [[Maria Camino Oskoz]] Maistra. (Iruñea)
# [[Mari Carmen Lasagabaster]] Erraketista (Eibar)
# [[Mari Carmen Madariaga]] Erraketista (Igorre)
# [[Maria Antonia Uzkudun]] Erraketista (Anoeta)
# [[Maria Luisa Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Maria Luisa Senar]] Erraketista (Pasaia)
# [[Maria Pilar Urriza]] Dantzaria (Lantz)
# [[Maria San Juan de Garonda]] emagina. inkisizioa sutan erre zuen (Mungia)
# [[Maribi Unamuno]] Filologoa. (Aulesti)
# [[Mercedes Colás]] Maiatzeko plazako amak (Argentina) (Itzulpena)
# [[Meritxel Relaño]] Unicefeko arduradun nagusia Yemenen (Durango)
# [[Mila Salterain]] Idazlea (Durango)
# [[Miren Alazne Iruretagoiena]] ekintzailea (Zarautz)
# [[Miren Maortua]] Idazlea (Zaldibar) 
# [[Miren Uzkudun]] Erraketista (Asteasu)
# [[Nerea Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Oihana Azkorbebeitia]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Paula Lamarain]] Erraketista (Eibar)
# [[Rosa Soroa]] Erraketista (Elduaien)
# [[Rosario Aranburu]] Erraketista (Eibar)
# [[Shakuntala Devi]] Idazlea (India) (Itzulpena)
# [[Silvia Trigueros]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Teri Ibarrola]] Ipuin kontalaria (Aulesti)
# [[Vanessa Goikoetxea]] abeslaria (Florida)
# [[Zoila Askasibar]] inprimatzailea (Elgeta)
}}

=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Hobetuak ===
==== 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agurtzane Elorriaga]] (Iurreta)
# [[Ana Diez]] zinemagilea (Tutera)
# [[Amaia Iturbide]] idazlea (Bilbo-Getxo)
# [[Ariane Lopez-Huici|Ariane López Huici]] argazkilari lapurtarra. 
# [[Erika Lagoma]] Bertsolaria, feminista (Lesaka-Durango)
# [[Gurutzi Arregi]] etnografoa (Durango)
# [[Iñaxi Etxabe]] Bertsolaria, (Zumaia-Zarautz)
# [[Isabel Coixet]] zinegilea (Katalunia)
# [[Itziar Mendizabal]] Dantzaria (Gipuzkoa
# [[Luzia Goñi]] bertsolaria (Basaburua)
# [[Maider Fernandez]] zinegilea (Donostia)
# [[Maria Zambrano]] idazlea (Madril)
# [[Martina Ibaibarriaga]] gerrillaria (Berriz)
# [[Matxalen Ziarsolo]] saskibaloi jokalaria (Ermua)
# [[Oihana Alkorta]] musikaria (Orio-Zarautz)
# [[Primi Erostarbe]] panderojolea eta irrintzilaria (Oñati)
# [[Teodora Zuloaga]] zeramikaria (Madril-Segovia)
# [[Trota Salernokoa]] ginekoloagoa(Italia)
# [[Alfonsina Strada]] txirrindulari argentinarra (Mototsa)
}}

==== 2018-2019 ====
# [[Balendiñe Albizu]] Idazlea (Zumaia)
# [[Gurutze Frades]] Kirolaria (Durango-Iurreta)
# [[Lourdes Unzueta]] Idazlea (Durango)
# [[Uri Ruiz Bikandi]] Idazlea (Durango)

== [[Fitxategi:Gnome-system-users.svg |30px|]] Wikilariok ==
(Zure izena gehitu dezakezu iturburu kodea aldatu eta 4 bider ALT Gr + 4 sakatuta (4 aldiz &quot;~&quot; agertuko da)
# [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] ([[Lankide eztabaida:Wikimaribarre|eztabaida]]) 18:22, 13 ekaina 2018 (CET)
# [[Lankide:Lurdeswiki|Lurdeswiki]] ([[Lankide eztabaida:Lurdeswiki|eztabaida]]) 18:17, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Larrauri|Larrauri]] ([[Lankide eztabaida:Larrauri|eztabaida]]) 18:18, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:OrtuUrti|OrtuUrti]] ([[Lankide eztabaida:OrtuUrti|eztabaida]]) 18:22, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] ([[Lankide eztabaida:Mototsa|eztabaida]]) 11:20, 22 uztaila 2020 (CET)
# [[Lankide:Joseintx|Joseintx]] ([[Lankide eztabaida:Joseintx|eztabaida]]) 18:22, 9 urria 2020 (CET)
# [[Lankide:Isabeliraurgi|Isabeliraurgi]] ([[Lankide eztabaida:Isabeliraurgi|eztabaida]]) 17:48, 16 urria 2020
# [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] ([[Lankide eztabaida:Mgaraizabal|eztabaida]]) 18:00, 5 azaroa 2021 (CET)

== [[Fitxategi:Gnome-web-browser.svg|30px]] Kanpo estekak ==
* [https://anboto.org/durango/1583310345667-wikipedia-erreminta-ona-dela-uste-dugu-emakumeek-erreferentzialtasuna-lortzeko  Wikipedia erramienta ona dela uste dugu emakumeek erreferialtsuna lortzeko]Anboto 2020/03/04
* [https://www.elcorreo.com/bizkaia/duranguesado/durangaldeko-andren-ekarpenak-20200122193350-nt.html?edtn=bizkaia&amp;fbclid=IwAR1hHPcQJaQM-WaIU7mYeNetsB89jEH2-BWSA0fPGjbTgTkHpqtKRT9BnCc#vca=fixed-btn&amp;vso=rrss&amp;vmc=fb&amp;vli=Duranguesado Durangaldeko andren ekarpenak bistaratzera dator WikiEmakumeok] El Correo 2020/01/21
* [https://anboto.org/durango/1579696765085-wikikedada-egingo-dute-durangon-wikipedian-dagoen-genero-arrakala-aldatzeko 'Wikikedada' egingo dute Durangon, Wikipedian dagoen &quot;genero arrakala&quot; aldatzeko], Anboto Durango 2020/01/22
* [https://dotb.eus/dotb-eus-emakumeen-biografia-berriak-sortzeko-wikikedada-antolatu-da-durangon/ Emakumeen biografia berriak sortzeko ‘Wikikedada’ antolatu da Durangon] Dotb.eus 2020/01/23
* [http://www.azkuefundazioarenegunkaria.eus/wikikedada-wikiemakumeokwikidurango/ Wikikedada: WikiEmakumeok/WikiDurango | Azkue Fundazioaren Egunkaria] 2020/01/21
* [https://halabedi.eus/es/marisa-barrena-wikiemakumeok-gizarteko-beste-arloetan-lez-emakumeak-ia-ikusezinak-gara-wikipedian-ere/?fbclid=IwAR2pUHHzwsNx8kzKAyc3dlTpZc4p4mx8duIC0PeKHEj01G3yXoFKxXlBBlc Marisa Barrena (Wikiemakumeok): &quot;Gizarteko beste arloetan lez, emakumeak ia ikusezinak gara wikipedian ere&quot; - Halabedi] 2020/02/06
* [https://www.youtube.com/watch?v=eH-JkwLAa6Q&amp;feature=youtu.be [Bideoa] Data zaharrak bilatzen], Estibalitz González Solozabal Durangon #Wikiemakumeok mintegian data zaharrak zelan bilatzen diren azaltzen dau, Josi Sierra-ri esker.
* [https://amp.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/amarauna/osoa/7892080/magikoa-da-andre-baten-biografia-mundura-zabaltzea/ &quot;Magikoa da andre baten biografia mundura zabaltzea&quot;], EITB - 2021/03/08
* https://www.youtube.com/watch?v=r2Z5CFSLSf8  Lurdes Totorikaguena eta Marisa Barrena Laixiar irratian</text>
      <sha1>czfs3xcqwdtsnk9m9yhskat1pg9p48w</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005870</id>
      <parentid>9005868</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:19:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikimaribarre</username>
        <id>88969</id>
      </contributor>
      <comment>/* BERRIAK */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="119910" xml:space="preserve"> '''''WikiDurangaldea | Durangaldean egiten diren lanaldietako wikilekua '''''

[[Fitxategi:WikiEmakumeok Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak.jpg|thumb|WikiEmakumeok, Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak. Azaroak 1 2019, Durangon]]
[[Fitxategi:Durangoko Wikilariak.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko apirila]]
[[File:Durangoko wikilariak 1500.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko ekaina]]
== [[Fitxategi:Im-jabber.svg|30px|]] Wikiproiektu honen helburuak ==
* Emakumeen biografia berriak sortzea euskaraz.
* Wikipedian beste hizkuntza batzuetan badauden emakumeen biografiak euskarara ekartzea.
* Emakumezko editore euskaldunen kopurua handitzea.
* Euskal Wikipedian genero-ikuspegia txertatzea.
* Historian zehar izandako emakumeen ekarpenak eta ezagutzak Euskal Wikipedian biltzea.

== [[File:La mujer que nunca conociste logo 2017.jpg|30px]] Emakumeen zerrenda [https://es.wikipedia.org/wiki/Wikiproyecto:Mujeres/Wikimujeres/WikiEmakumeok/Durango &gt;&gt;&gt; erderaz]==


=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Egiten ari garenak ===
Hauetan ari gara lanean (ez dezagun lanik bikoiztuta)

# [[Concha García Campoy]] kazetaria (Tarrasa) Marisa
# [[Edurne Garitazelaia]] (Lurdes)
# [[Marie Stritt]] aktorea (Austriar Inperioa, 1855-1928, 1872-1948) Mpa
# [[Alice Salomon]] erreformista (Alemania, 1872-1948) Mpa
# [[Elisabeth Altmann-Gottheiner]] irakaslea (Alemania, 1874-1930) Mpa
# [[Silvia Buabent]] politikaria (Madril, 1973) Mpa
# [[Lola Robles]] idazlea (Madril, 1963) Mpa
# [[Eva Piquer]] kazetaria (Bartzelona, 1969) Mpa
# [[Maria Mercé Roca]] idazlea, politikaria(Potbou, 1958) Mpa
# [[Rosa Bustamante Montoro]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Rosa_Bustamante_Montoro ARkitektoa (Lurdes)
# [[Fernanda Canales]] https://es.wikipedia.org/wiki/Fernanda_Canales Arkitektoa (Lurdes)

=== [[Fitxategi:Gnome-mail-attachment.svg|30px]] Egitekoak ===
Besterik proposatu nahi baduzu, gehitu izenak zerrendan.


'''SORTU'''

http://zallainfo.zalla.eus/2017/03/zallako-bi-kalek-emakume-izena-hartuko.html
# [[Virginia Finol]] harri jasotzailea (ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Garazi Arruti]] harri jasotzailea (Ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Ana Sesunaga]] Técnica de senderos
# [[Amaia Elizaran]] sortu. Dantzaria eta koreografoa. https://www.berria.eus/paperekoa/1857/022/001/2022-02-04/posible-da-dantzari-gisa-bizitzea-baina-oso-ezegonkorra-da.htm
# [[Alaitz Arenzana]]  https://cimamujerescineastas.es/alaitz-arenzana-nueva-directora-de-zinegoak/
https://www.zinea.eus/2022/01/18/alaitz-arenzana-izango-da-zinegoak-jaialdiko-zuzendari-berria/
https://www.berria.eus/albisteak/208477/alaitz-arenzana-izendatu-dute-zinegoak-jaialdiko-zuzendari.htm
ia
# [[Amagoia Gurrutxaga]] Kazetaria-edo @berria egunkarian. Oraintxe bertan, eszedentzia betean,
# [[Nahia Garat]] (Donapaleu, Nafarroa Beherea, 1992) eta [[Neju]] (Tolosa, Okzitania, 1994) sortzaileek
https://www.berria.eus/paperekoa/1886/040/001/2021-10-30/laquolurrari-lotzeko-beharra-genuenraquo.htm
# [[Aiora Enparantza]] itzultzailea . https://www.berria.eus/paperekoa/1872/024/001/2021-10-29/alda-merini-eta-saint-john-perse-munduko-poesia-kaiera-berriak.amp.html
# [[Leire Etxezarreta]] https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-10-06/eroso-sentitzen-naiz-formatu-akustikoan.htm

# [[Diana Widmaier Picasso]] https://en.wikipedia.org/wiki/Diana_Widmaier_Picasso
# [[Saroa Bikandi]]. Ipuin kontalaria (Goiuri Aldekoa-Otaloraren proposamena)
# [[Jeanine Sontag]] itzuli (Isabel Etxebarriaren proposamena)
# [[Anttoni Telleria]] Elgeta. https://www.youtube.com/watch?v=fBn0GPiTttU 
# [[Bergarako kotoia]] http://andra.eus/bergarako-kotoiaren-emakumeen-omenez-erakusketa/
# [[Lorea Perez de Albeniz]]
# [[Larraitz Zuazo]]
# [[Ainhoa Estankona Aldekoa-Otalora]] (abokatua eta florentzian joyeria ikasitako bitxigilea. Besteak beste Guggenheimeko dendan saldu ditu bere joiak)
# [[Ana Romera]] (Atrapame si puedes programako zuzendaria, telebistako programen formatuen egilea)
# [[Irene Hurtado de Saratxo]] itzultzailea. https://www.diariovasco.com/culturas/libros/asmo-literario-handia-20210915155810-nt.html
# [[Ines Bengoa]] kontalaria https://www.berria.eus/paperekoa/1887/036/001/2021-10-01/gozamenarekin-ere-lotu-daiteke-hotzikara.htm
# [[Olatz Ovejero]] Zinema zuzendaria. https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-09-30/langileen-arteko-elkarlana-zaila-da.htm
# [[Meral Simsek]] idazle kurdua. https://www.berria.eus/paperekoa/1893/021/001/2021-10-14/hamabost-hilabeteko-zigorra-ezarri-diote-meral-simsek-idazle-kurduari.htm
# [[Birjiñe Albira]] Aktorea eta antzerki irakaslea. https://www.berria.eus/paperekoa/1886/032/001/2021-10-13/sudur-gorririk-gabe-besteen-mailan-nago.amp.html
# [[Jone Alastuei]] https://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/osoa/5419883/efemeridea-27-urte-fidela-bernat-erronkarierako-azken-hiztuna-hil-zela/  https://www.argia.eus/argia-astekaria/2670/jone-alastuei-pirinioak-bizi-gaitu-eta-bizi-bedi. (Sortu) Erronkariko azken hiztunaren iloba
# [[Sagrario Monedero]] Sortu. https://www.berria.eus/paperekoa/1855/008/001/2021-02-18/funts-berriak-erabili-behar-dira-trantsizio-ekologikoa-azkartzeko.htm
# [[Lula Goce.]] Muralista galiziarra. sortu
# [[Kathleen Dean Moore]] itzuli https://en.wikipedia.org/wiki/Kathleen_Dean_Moore
# [[Elena Roldan]] Mezzosopranoa (Esti) sortu
# [[Naiara Garcia Bediaga]] Zientzialaria. Durango (Wiki_Nurh-ek egingo du)
# [[Deniba Konare]] Kirolaria. sortu
# [[Garazi Sampedro]] Kirolaria. sortu- Atxondo
# [[Ines Nedina]] ARtista. sortu
# [[Julia Zornoza]] https://altsasumemoria.wordpress.com/2014/10/31/zornotza-iriarte-julita/
# [[Pepita Elduayen]] Aseginolaza Durangoko emagina (Mari Carmen)

'''ITZULI'''

'''Dantzariak'''
https://en.wikipedia.org/wiki/Women_in_dance

'''Idazleak, kazetariak, filologoak'''
# [[Mercedes Arriaga]] https://es.wikipedia.org/wiki/Mercedes_Arriaga_Fl%C3%B3rez
# [[Alda Merini]] https://es.wikipedia.org/wiki/Alda_Merini (Italia)
# [[Teresa Solana]] https://es.wikipedia.org/wiki/Teresa_Solana (Katalunia)
# [[Anna Mansso]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Manso_Munn%C3%A9 (Katalunia)
# [[Ana Gass]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Gas  (Katalunia) 
# [[Josefina de la Torre]] https://es.wikipedia.org/wiki/Josefina_de_la_Torre
# [[Pino Ojeda]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Pino_Ojeda
# [[Lilli Suburg]]  https://en.wikipedia.org/wiki/Lilli_Suburg
# [[Lurdes Tello]] https://es.wikipedia.org/wiki/Lourdes_Tello


'''Arkitektoak'''
# [[Matilde Udelay]]??? ARkitektoa Matilde Ucelay???


'''Denetarik'''


# https://es.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Wikiproyecto:Mujeres/Art%C3%ADculos_faltantes/Mujeres_por_nacionalidad/Colombia
# [[Angela Nieto]]   https://es.wikipedia.org/wiki/Mar%C3%ADa_%C3%81ngela_Nieto 


https://documentalismomemorialistayrepublicano.wordpress.com/represion-y-muerte-franquistas-contra-las-mujeres-republicanas/

=== [[File:Dialog-apply.svg|30px]] Eginak | [[:eu:Wikiproiektu:WikiEmakume/Eginak|Eginak]] ===

=== BERRIAK ===
==='''Berriak 2022''' ('''abuztua''')==== 
(egindako ordenan)
{{zutabeak|kopurua=3|
# 
}}


===='''Berriak 2022''' ('''uztaila''')==== 
(egindako ordenan)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Paule Minck]] Parisko Komunako iraultzaile feminista (1839 - 1901)
# [[Romola Garai]] aktore britainiarra (1982)
# [[Anna Gardell-Ericson]] margolaria (Suedia)
# [[Juana Mordó]] arte bildumagilea (Tesalonika, 1899-Madril,1984)
# [[Mira Nair]] zinema zuzendaria (India, 1957)
# [[Teresa Duclós]] margolaria (Sevilla, 1934)
# [[Amalia Avia]] margolaria (Toledo, 1930-2011)
# [[Luciana Aymar]] kirolaria (Argentina, 1977)
# [[Martha Corey]] Salemgo sorgin epaiketetan urkatua (AEB, 1619-1672)
# [[Bridget Bishop]] Salemgo sorgin epaiketetan exekutatua (AEB, 1632?-1692)
# [[Abigail Hobbs]] Salemgo sorgin prozesuko nerabea (AEB,1678- ? )
# [[Abigail Williams (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorgin epaiketetan akusatua (AEB, 1680-1697)
# [[Fanny Elssler]] dantzaria (Austria)
# [[Anna Maria Bofarull]]  zinemagilea (Tarragona,1979)
# [[Eva Crane]] zientzialaria (Erresuma Batua)
# [[Barbara W. Tuchman]] idazle eta kazetaria (Amerikako Estatu Batuak, 1912-1989)
# [[Christiane Amanpour]] kazetaria (Erresuma Batua, 1958)
# [[Sarah Osborne]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1643?-1692)
# [[Melissa de la Cruz]] idazlea (Manila-AEB, 1971)
# [[Anna Rosina de Gasc]] margolaria (Alemania)
# [[Elizabeth Jane Gardner]] margolaria (Estatu Batuak-Paris)
# [[Sarah Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1653-1962)
# [[Dorothy Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan 4 urteko auzipetua (AEB, 1687?)
# [[Mary Warren]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusiena (AEB, 1674?-1693?)
# [[Elizabeth Hubbard (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusia (AEB, 1675?-1692etik aurrera)
# [[Betty Parris]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzailea(AEB, 1682-1760)
# [[Mia Zapata]] abeslaria (AEB, 1965-1993)
# [[Ann Pudeator]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1621-1692)
# [[Rebecca Nurse]] Salemgo sorginkeria prozesuan exekutatua(AEB, 1621-1692)
# [[Sarah Cloyce]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatua (AEB, 1648-1703)
# [[Lydia Lunch]] abeslaria, aktorea, idazlea (AEB, 1959)
# [[Isabel Azkarate]] argazkilaria, fotokazetaria (Donostia)
# [[Maria Mercè Cuartiella]] idazlea, antzerkigilea (Katalunia)
# [[Esther Koplowitz]] enpresaria (Madril,1950)
# [[Sima Sami Bahous]] NBE Emakumeak-en zuzendaria (Jordania, 1956)
# [[Ángela Ramos]] kazetaria, erreportaria (Peru)
# [[Mia Hamm]] futbolaria (AEB, 1972)
# [[Mónica Alario Gavilán]] filosofoa eta ikertzailea (Madril)
# [[Aimée Rapin]] margolaria (Suitza)
# [[Rocío Vitero Pérez|Rocio Vitero Perez]] gizarte langilea eta politikaria (Gasteiz, 1980)
# [[Isabel Quintanilla]]  margolaria (Madril, 1938-2017)
# [[Eglantyne Jebb]] haurren eskubideen defentsa (Erresuma Batua, 1876-1828)
# [[Sarah Wildes]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1627-1692)
# [[Mary Bradbury]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1615-1700)
# [[Mary Black (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Candy (Salemgo epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Ruth Osborne (ustezko sorgina)]] hil zuten emakume eskalea  (Ingalaterra, 1680-1700)
# [[Jane Wenham (ustezko sorgina)]] emakume akusatua eta askatua (Ingalaterra, ?-1730)
# [[Victoria Åberg|Victoria Aberg]] margolaria (Finlandia, 1824-1892)
# [[Rebecca Walker]] idazlea, feminista (Mississipi, 1969)
# [[Maxine Hong Kingston|Maxime Hong Kingston]] idazlea (EEBB, 1940)
# [[Anastasía Mýskina]] tenislaria (Sobiet Batasuna, 1981)
# [[Margaret Scott Gatty]] botanikaria eta idazlea (Britania Handia, 1809-1873)
# [[Pascale Petit (aktorea)]] aktorea (Frantzia, 1938-)
# [[Jean Adair]] aktorea (Kanada, 1873-1953)
# [[Jeanne Fusier-Gir]] aktorea (Frantzia, 1885-1973)
# [[Mary Pat Gleason]] aktorea eta gidoilaria (AEB, 1950-2020)
# [[Altamira Gonzalo]] jurista, feminista (Zaragoza)
# [[Laura Muntz Lyall]] margolaria (Kanada)
# [[Katharina Henot]] posta-burua, sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1570-1627)
# [[Catalina Carlota De la Gardie]] Baztanga txertoaren bultzatzailea (Suedia, 1723-1763)
# [[Dorcas Hoar]] sorginkeria egotzita zigortua (Beverly, 1634-1711)
# [[Jone Mitxelena]] zientzialaria, irakaslea eta ikertzailea (Barakaldo, 1985) SORTU
# [[Susannah Sheldon]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatzailea (AEB, 1670?- ?)
# [[Cindy Sherman]] argazkilaria eta zinema-zuzendaria (AEB, 1954)
# [[Juana Millán|Juana Millan]] inprimatzailea, enpresaburua (Zaragoza)
# [[María Teresa Linares]] musikologoa (Kuba)
# [[Aurora Cáceres Moreno]] idazle, feminista, sufragista (Peru)
# [[Villanuako sorginak]] Villanuako sorginkeria prozesua (Huesca, XV. mendea)
# [[Laspaulesko sorginkeria prozesua]] 24 emakume urkatuak (Huesca, 1593)
# [[Paisleyko sorginkeria prozesua]] 7 emakume kondenatuak (Eskozia, 1697)
# [[Mentxu Ramilo Araujo]] Wikiemakumea (Gasteiz, 1978) SORTU
# [[Maria Bellonci]] idazlea (Italia, 1902-1986)
# [[Carmen Martínez Sancho]] matematikaria (Toledo)
# [[Laura Morera]] ballet dantzaria (Madril, 1977)
# [[Delmira Agustini]] poeta (Uruguai)
# [[Samlesburyko sorginkeria prozesua]] 20 bat emakume akusatuak (Ingalaterra, 1612)
# [[Cristina Rota]] aktore, arte-dramatiko irakaslea (Argentina, 1945)
# [[María Botto]] aktorea (Argentina, 1974)
# [[Nur Levi]] aktorea (Madril, 1979)
# [[María Eugenia Vaz Ferreira]] irakasle, poeta (Uruguai, 1875-1924)
# [[Juana Martín Manzano]] moda-diseinatzailea (Kordoba, 1974)
# [[María José Gómez Redondo]] artista garaikidea (Valladolig, 1963)
# [[María Gil Vallejos]] piano-jolea (Alacant, 1892-1981)
# [[Maria Tallchief]] dantzaria (EEBB, 1925-2013)
# [[Faith Hill]] abeslaria (EEBB, 1967)
# [[Barbara Walters]] kazetaria, idazlea (EEBB, 1929)
# [[Lilia Podkopayeva]] gimnasta (Ukraina, 1978)
# [[Antonia Maymón|Antonia Maymon]] idazlea, feminista, anarkista (Madril)
# [[Pendleko sorginkeria prozesua]] 10 urkatu: 9 emakume eta gizon 1 (Ingalaterra, 1612)
# [[Wilhelmina Wylie]] igerilaria (Australia, 1984)
# [[Vega Asensio]] biologoa, ilustratzailea, ikertzailea (Durango, 1978) '''SORTU'''
# [[Eba Gaminde Egia]] ikertzailea, euskaltzain urgazlea (Mungia, 1968) '''SORTU'''
# [[Maria da Conceição|Maria da Conceicao]] emagina, sorginkeria egotzita sutan errea (Sao Paulo, 1798)
# [[Mary Parker (Salemgo epaiketak)|Mary Parker]] sorginkeria egotzita urkatua (1637-1692)
# [[Tatiana Lióznova]] zinema zuzendaria (Errusia, 1914-2011)
# [[Vera Panova]] idazlea eta kazetaria (Errusia, 1905-1973)
# [[Wilmot Redd]] Sorginkeria egotzita urkatua (Salem, 1692)
# [[Janet Horne]] Sorginkeria egotzita sutan bizirik errea (Eskozia, 1727)
# [[Anna Göldin]] Sorginkeria egotzita burua moztuta exekutatua (Suitza)
# [[Margaret Scott (Salemgo epaiketak)|Margaret Scott]] Sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (Eskozia, 1615-Salem, 1692)
# [[Rebecca Lemp]] Sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1550-1590)
# [[Brita Zippel]] Sorginkeria egotzita burua moztu eta sutan errea (Suedia, 1676)
# [[Margaret Jones]] Emagina, sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (EEBB 1613-1548)
# [[Merga Bien]] Sorgintzat jo eta sutan errea (Alemania 1560-1603)
# [[Anna Eriksdotter]] sorgintzat jo eta burua moztuta exekutatua (Suedia, 1624-1704)
# [[Matteuccia de Francesco]] sorgintza jo eta sutan errea (Italia, 1428 exekutatua)
# [[Maddi Astigarraga]] ilustratzaile zientifikoa (Deba, 1997) '''SORTU'''
# [[Guirandana de Lay|Guirandina de Lay]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Jaka, 1461)
# [[Narbona Dacal]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Zaragoza, 1498)
# [[Aissa Doumara Ngatansou]] ekintzailea (Kamerun, 1972)
# [[Susana Rinaldi]] aktorea eta tango-abeslaria (Argentina, 1935)
# [[India.Arie]] abeslari estatubatuarra (Denver, 1975)
# [[Estefanía Chávez Barragán]] arkitektoa, irakaslea (Mexiko)
# [[Maria Meharra]] kaskaroten erregina (Lapurdi) '''SORTU'''
# [[Nora Heysen]] margolaria (Australia)
# [[Elena Arregui Cruz-López]] arkitektoa (Irun-Santiago de Compostela)
# [[Vera Fokina]] ballet dantzaria (1886-1958, Errusia)
# [[Lurdes Alkorta]] trikitilaria (1973, Azpeitia) '''SORTU'''
# [[Draupadi Murmu]] politikaria, tribu-buruzagia, Indiako 1. emakume presidente tribala (India, 1958)
# [[Petronilla de Meath]] sorginkeria egotzita sutan  errea (Irlanda)
# [[Olga Wisinger-Florian]] margolaria (Austria)
# [[Agnes Meyer Driscoll|Agnes Meyer]] Kiptografoa (Estatu Batuak)
# [[Carmen París]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Mercedes Ferrer]] egile abeslaria (Madril, 1963)
# [[Haydée Milanés]] abeslaria, konpositorea, moldatzailea eta ekoizlea (Habana, 1980)
# [[Nabyla Maan]] egile abeslaria (Maroko, 1987)
# [[Olga Román]] abeslaria eta egile-abeslaria (Madril, 1979)
# [[Paula Ortiz]] zine-zuzendaria, gidoilaria, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Nata Moreno]] zine-zuzendaria, aktorea, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Marija Jurić Zagorka|Marija Juric Zagorba]] kazetaria (Kroazia, 1873-1957)
# [[Alicia Sellés Carot]] liburuzaina eta dokumentalista (Castelló, 1977)
# [[Adriana Calcanhotto]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Suzana de Moraes]] aktore, zinema-zuzendaria (Brasil, 1940-2015)
# [[Tarsila do Amaral]] margolaria (Brasil, 1886-1973)
# [[Anita Malfatti]] margolaria (Brasil, 1889-1964)
# [[Eliane Giardini]] aktorea, zinema-zuzendaria (Tarragona, 1966)
# [[Nazanín Armanian]] idazea eta politologoa (Iran, 1961)
# [[Martha Zein]] idazle, narratzaile, zinegile (Alemania, 1962)
# [[Carmina Verdú]] gimnasta ohia (Valentzia, 1983)
# [[Nancy Usero]] gimnasta ohia, entrenatzailea (Zaragoza, ?)
# [[Marta Calamonte]] gimnasta ohia, entrenatzailea, fisioterapeuta (Badajoz,1982)
# [[Amaia Arroyo Sagasta]] Irakaslea eta ikertzailea (Aretxabaleta,1983) '''SORTU'''
# [[Sally Salminen]] nobelagilea (Finlandia,1906-1976)
# [[Tatiana Bilbao]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Myrna Mack]] antropologoa (Guatemala)
# [[Helen Mack Chang]] Myrna Mack Fundazioaren sortzaile (Guatemala)
# [[Helen Vlachos]] kazetaria (Grezia)
# [[Vera Tschechowa]] aktorea, zinemagilea eta ekoizlea (Alemania, 1940)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''ekaina''')==== 
(ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Anne Procter]] poeta, filantropoa (Ingalaterra)
# [[Adelina Lopes Vieira]] idazlea, dranagilea (Portugal-Brasil)
# [[Agnes Baltsa]] mezzosopranoa (Grezia)
# [[Ainhoa Colino]] kirolaria, ibiltaria (Durango) '''SORTU'''
# [[Aitziber Makazaga]] bolaria (Zerain) SORTU
# [[Alazne Etxebarria Urizar]] korrikalaria (Santurtzi) '''SORTU'''
# [[Alice Rey Colaço]] Ilustratzailea, abeslaria. Portugal
# [[Amelia Orleanskoa]] Portugalgo azken erregina (Frantzia-Portugal)
# [[Amélia Rey Colaço]] aktorea, zuzendaria  (Portugal)
# [[Ana Castillo]] idazlea (Chicago, EEBB)
# [[Ana de Gonta Colaço]] eskultorea (Portugal)
# [[André Léo]] Frantziako eleberri eta kazetaria, ekintzaile feminista (1824 - 1900)
# [[Ane Maruri]] dantzaria eta irakaslea (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Ann Putnam, Jr.]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Anna Waser]] margolaria (Suitza)
# [[Anna Zippel]] sorginkeria leporatuta eraila (Suedia) 
# [[Anne de Chantraine]] sorginkeria egotzita sutan erretakoa (Lieja)
# [[Annie Londonderry]] munduari bira egindako txirrindularia (AEB)
# [[Assumpta Roura]] kazetaria eta idazlea (Katalunia)
# [[Barbara Ward]] ekonomialaria, kazetaria eta idazlea (Erresuma Batua)
# [[Beatriz Costa]] aktorea, idazlea (Portugal)
# [[Begoña Guillen]] argazkilaria (Amurrio) '''SORTU'''
# [[Bernadette Iratzoki Luro]] dantzaria, antzerkilaria eta irakaslea (Azkaine, 1959) '''SORTU'''
# [[Bessie Rayner Parkes]] poeta, kazetaria, feminista (Alemania-AEB)
# [[Betzaida Urtaza]] idazlea, itzultzailea, editorea (Donostia-Legorreta) '''SORTU'''
# [[Blanca Muñoz]] artista, eskultorea eta grabatzailea (Madril)
# [[Branca de Gonta Colaço]] idazlea, errezitatzailea (Portugal)
# [[Carmen Arozena]] artista, margolaria eta grabatzailea (La Palma)
# [[Carmen Laffón]] artista, margolaria eta eskultorea (Sevilla)
# [[Carola García de Vinuesa]] mediku, zientzialari, irakasle (Espainia-Australia)
# [[Carolina Michaëlis de Vasconcelos]] filologoa, idazlea (Alemania-Portugal)
# [[Caroline de Barrau]] feminista, aktibista (Frantzia)
# [[Caroline Haslett]] ingeniari elektrikari aitzindaria (Erresuma Batua)
# [[Charlotte Saunders Cushman]] aktorea (AEB)
# [[Clémentine Hélène Dufau]]  margolaria (Frantzia)
# [[Concepción Bona]] hezitzailea eta ekintzailea (Dominikar Errepublika)
# [[Concha de Albornoz]] intelektual feminista (Asturias)
# [[Conchita Supervía]] mezzosopranoa (Bartzelona)
# [[Corina Freire]] abeslaria, aktorea, enpresaburua (Portugal)
# [[Cynthia Germanotta]] filantropoa, ekintzailea, enresaburua (AEB)
# [[Dinah Craik]] idazlea (Ingalaterra)
# [[Dolores González Pérez]] idazlea (Malaga)
# [[Dora Panofsky]] arte historialaria (Alemania-AEB)
# [[Dorothea Tanning]] margolaria (AEB)
# [[Dorothy Hansine Andersen]] medikua (EEUU)
# [[Eduarda Lapa]] margolaria (Portugal)
# [[Eleanor Pairman]] matematikaria, asmatzailea (Eskozia)
# [[Elizabeth Ann Ashurst Bardonneau]] itzultzailea, aktibista (Ingalaterra)
# [[Elsie Widdowson]] nutrizionista (Erresuna Batua)
# [[Emília de Sousa Costa]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[Emily Davies]] sufragista, emakumea unibertsitate eskubide-defensatzailea (Ingalaterra)
# [[Emma Stebbins]] eskultorea (AEB)
# [[Eugénie Le Brun]] intelektual feminista (Frantzia-Egipto)
# [[Eugénie Marie Salanson]] margolaria (Frantzia)
# [[Felícia Fuster i Viladecans]] margolaria eta poeta (Bartzelona-Paris)
# [[Felicia Hemans]] poeta (Ingalaterra)
# [[Fiorenza Cossotto]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Franceska Mann]] dantzaria (Polonia)
# [[Frederica von Stade]] mezzosopranoa (AEB)
# [[Gabi Etxebarne]] idazlea, feminista, serora ohia (Aldude, Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Garbiñe Alustiza]] bolaria (Zerain) '''SORTU'''
# [[Geraldine Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Ghada Waly]] politikari eta diplomatikoa (Egipto)
# [[Gina Cigna]] sopranoa (Italia)
# [[Guadalupe Marín]] modeloa eta eleberrigilea (Mexiko)
# [[Hariclea Darclée]] sopranoa (Errumania)
# [[Henriette Michaelis]] hizkuntzalaria (Alemania)
# [[Hoylande Young]] kimikaria (AEB)
# [[Huda Sha'arawi]] aktibista feminista (Egipto)
# [[Irina Vladislavovna Bussen]] minerologoa (Errusia)
# [[Izumi Nakamitsu]] Armagabetzeari lotutako gaiei buruzko Nazio Batuen Bulegoko zuzendaria (Japonia)
# [[Josephine Butler]] feminista eta guzarte erreformatzailea (Erresuma Batua)
# [[Juana Alarco de Dammert]] filantropoa, hezitzailea (Peru)
# [[Júlia Lopes de Almeida]] idazlea, kazetaria, feminista (Brasil)
# [[Julie von May]] sufragista, feminista (Suitza)
# [[Katalina Boloniakoa|Katalina Boloniakoa]] margolaria, idazlea, santa (Bolonia)
# [[Kate Marvel]] zientzilaria (New York EEBB)
# [[Kin Yamei]] doktorea, hezitzailea eta nutrizioan aditua (Txina, EEBB)
# [[Letitia Elizabeth Landon]] poeta (Ingalaterra)
# [[Licia Verde]] astronomoa, fisikaria, irakaslea (Italia)
# [[Lidia Blanco]] filologoa (Burgos)
# [[Lilian Baylis]] britainiar antzerki ekoizle eta zuzendaria
# [[Lola Garrido]] arte kritikaria, komisarioa eta bildumagilea (Donostia)
# [[Lucia Valentini Terrani]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Lurdes Imaz]] irakaslea, antzerki zuzendaria eta gidoilaria (Segura) '''SORTU'''
# [[Madeleine Pelletier]] psikiatra, aktibista (Frantzia)
# [[Malak Hifni Nasif]] idazle, poeta, maistra (Egipto)
# [[Margarida Lopes de Almeida]] poeta, deklamatzailea, eskultorea (Brasil)
# [[Margarita Olañeta]] ekintzailea (Ermua) '''SORTU'''
# [[Maria Adelaide Lima Cruz]] margolaria (Portugal)
# [[Maria Archer]] idazlea (Portugal)
# [[María Barbeito]] pedagogo, idazlea (Galizia)
# [[Maria da Cunha]] poeta, kazetaria(Portugal-Brasil)
# [[Maria Jane Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Maria Lamas]] idazlea, kazetaria, ekintzaile politikoa (Portugal)
# [[María Luisa Calero Vaquera]] hizkuntzalaria (Badajoz)
# [[Maria Olga de Moraes Sarmento da Silveira]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[María Soriano Llorente]] psikologoa (Valentzia)
# [[María Trinidad Sánchez]] ekintzailea, aberriaren ama (Dominikar Errepublika)
# [[Marie Adelaide Belloc Lowndes]] nobelagilea (Ingalaterra)
# [[Marie La Cécilia]] Frantziako maistra, Komunan aktibista errepublikanoa (1839 - 1922)
# [[Marisa de Leza]] aktorea (Madril)
# [[Martha Carrier]] sorginkeria leporatuta eraila (EEBB)
# [[Mary Eastey]] Salemeko sorgin-epaiketan exekutatua (AEB)
# [[Mary Russell Mitford]] idazlea, dramagilea (Ingalaterra)
# [[Mary Walcott]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Matiel Mogannam]] aktibista, nazionalista (Libano-Palestina)
# [[Matilda Hays]] itzultzaile, idazle, kazetari, aktore (Ingalaterra)
# [[Melissa Aldana]] saxofoi-jotzailea (Txile)
# [[Mercedes Llopart]] sopranoa, irakaslea (Bartzelona)
# [[Mercy Lewis]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Minou Tavárez Mirabal]] filologoa, politikaria (Dominikar Errepublika)
# [[Monica Oliphant]] zientzialari, ikertzailea (Ingalaterra-Australia)
# [[Nabawiyya Musa]]irakaslea, nazionalista, feminista (Egipto)
# [[Natali Germanotta]] moda-diseinatzailea, estilista (AEB)
# [[Natalia Kanem]] UNFPAren zuzendaria (Panama)
# [[Nerilie_Abram]] zientzilaria (Australia)
# [[Nísia Floresta (idazlea)]] idazlea, hezitzailea (Brasil)
# [[Olga Uribe]] ehulea (Durango) SORTU
# [[Oroitz Jauregi]] Euskaltzain urgazlea (Legorreta) SORTU
# [[Paca Blanco]] ekintzailea (Madril)
# [[Patricia Kraus]] abeslaria, musikagilea, ekoizlea (Milan-Espainia)
# [[Patxika Erramuzpe]] Abeslaria, ekintzailea (Aldunde. Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Regina Lago García]] pedagogo, psikologo (Palentzia)
# [[Renata Scotto]] sopranoa (Italia)
# [[Rosalba Carriera]] margolaria (Italia)
# [[Ruth Rivera Marín]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Safia Zaghloul]] aktibista, politikaria (Egipto)
# [[Sonia Vivas]] pedagogoa, politikaria (Bartzelona)
# [[Tarab Abd al-Hadi]] aktibista feminista, politikaria(Palestina-Egipto)
# [[Valentine de Saint-Point]] idazlea (Frantzia)
# [[Verónika Mendoza]] politikaria (Peru)
# [[Victòria Pujolar Amat|Victoria Pujolar Amat]] margolaria (Bartzelona)
# [[Virgínia Quaresma]] kazetaria, aktibista (Portugal)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''maiatza''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Acacia Uceta]] poeta (Madril)
# [[Adelaida Abarca Izquierdo]] ekintzailea, kartzelarik ihes egindakoa (Madril)
# [[Adelaida Las Santas]] kazetari eta poeta (Madril)
# [[Alaitz Biritxinaga]] Txirrindulari epaile eta zuzendaria (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Alejandra Soler]] maistra errepublikano erbesteratua (Valentzia)
# [[Amanda Jones]] poeta, aktibista, asmatzailea (AEB)
# [[Ana Martínez Collado]] arte estetika eta generoa (Madril)
# [[Ángela García de la Puerta]] Espainiako 1. Fisika eta Kimika katedraduna (Soria)
# [[Ángeles García-Madrid]] idazlea eta presoa (Madril)
# [[Angelita Bilbao Bilbao]] erizaina, ekintzaile abertzalea (Bilbo-Argentina) SORTU
# [[Anna Davin]] historialaria, idazlea, feminista( Ingalaterra)
# [[Anna Keichline]] arkitektoa eta asmatzailea (AEB)
# [[Anna Manso Munné]] idazlea, gidoilaria (Bartzelona)
# [[Anna Ruth Fry]] idazlea (Britainia Handia)
# [[Asun Casasola]] genero indarkeriaren aurkako aktibista (Palentzia)
# [[Asunción Bastida]] moda diseinatzailea (Bartzelona)
# [[Aurora Rodríguez Carballeira]] ama eugenesikoa (Galizia) 
# [[Barbara Bodichon]] ongilea, eskubideen aldeko aktibista (Erresuma Batua)
# [[Carmen Mir]] moda diseinatzaile (Bartzelona)
# [[Christiana Figueres]] antropologoa, ekonomialaria eta analista(Costa Rica)
# [[Clara Sánchez (idazlea)]] idazlea, Espainaiko zine aditua (Guadalajara)
# [[Concha Alós]] idazlea (Valentzia-Bartzelona)
# [[Concha Laca]] artisaua, zeramikaria, eskultorea (Madril-Irun) '''SORTU'''
# [[Consuelo García del Cid Guerra]] idazlea (Bartzelona)
# [[Deepika Kurup]] zientifikoa, asmatzailea (edateko ur garbi 'azkarra') (AEB)
# [[Dorothy Thompson]] kazetaria, idazlea, sufragista, feminista (AEB)
# [[Eldorado Jones]] asmatzailea (hegazkin isilgailua,plantxa elektrikoa)(AEB)
# [[Elena Moncada]] ekintzaile, idazle, prostituzioaren abolizionista (Argentina)
# [[Enriqueta Gallinat]] politikaria, errepresio frankistaren biktima (Bartzelona)
# [[Erna Schneider]] ingenaria, matematikaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Estibaliz Urresola Solaguren]] zinema zuzendaria (Laudio) '''SORTU'''
# [[Ethel Léontine Gabain]] margolaria (Frantzia-Ingalaterra)
# [[Eva Alcón]] errektorea (Castelló)
# [[Flor Cernuda]] preso komunista (Toledo) 
# [[Flora Robson]] aktorea (Ingalaterra)
# [[Gema Corredera]] abeslari eta musikagilea (Kuba)
# [[Geneviève de Gaulle-Anthonioz]] Frantziako erresistentziakoa (Frantzia)
# [[Gertrud Bäumer]] aktibista feminista eta politikaria (Alemania)
# [[Gisela Wild]] feminista, kooperatiba-politiketan espezializatua (Argentina)
# [[Gloria Patricia Porras]] abokatu, notario, epaile (Guatemala)
# [[Haizea Beruete]] bertsolaria (Iruñea) '''SORTU'''
# [[Hannah Slater]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria)(AEB)
# [[Helen Taylor (feminista)]] idazlea, aktorea (Erresuma Batua)
# [[Helen Taylor]] noblea (Ingalaterra)
# [[Helena Lange]] pedagogoa eta emakumeen eskubide defendatzailea (Alemania)
# [[Hilary Wainwright]] kazetaria, ikertzailea, feminista (Ingalaterra)
# [[Hildegart Rodríguez Carballeira]]] politikaria, etorkizuneko emakume gisa sortua (Madril) 
# [[Ida Henrietta Hyde]] fisiologoa eta asmatzailea (AEB) 
# [[Isabel Olesti]] kazetari eta idazlea (Tarragona)
# [[Isabel Risco]] aktorea (Coruña)
# [[Isabel Vicente García|Isabel Vicente Garcia]] ekintzaile komunista (Albacete - Bartzelona)
# [[Jenara Vicenta Arnal Yarza]] 1. Zientzia Kimiko doktorea eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Jessie Boucherett]] emakumeen aldeko aktibista (Ingalaterra)
# [[Joaquina Dorado Pita]] Les Cortseko preso errepublikanoa (Coruña) 
# [[Josefa Barba-Gosé Flexner]] zientzialaria (Bartzelona-Filadelfia)
# [[Josefina Amalia Villa]] ekintzailea, preso politikoa (León-Madril)
# [[Joy Mangano]] enpresaria eta asmatzailea (fregona, pertxak) (AEB)
# [[Juana Francisca Rubio]] margolaria eta ilustrailea (Madril)
# [[Judith Malina]] aktorea, ekoizlea eta zuzendaria (Alemania-AEB) 
# [[Karen Olsen Beck]] arkitektoa, soziologoa, politikaria eta diplomatikoa (*!)
# [[Laia Berenguer Puget]] Les Cortseko preso sozialista (Bartzelona)
# [[Laura Casielles]] idazlea, poeta (Asturias)
# [[Les Corts emakumeen kartzela]] (Bartzelonako eraikina) 
# [[Letizia Battaglia]] kazetari, argazkilari, politikari, editore eta enpresaburua (Italia)
# [[Liane Russell]] genetista, zoologoa (Austria, AEB)
# [[Lidia Guinart]] kazetaria, idazlea eta politikaria (Bartzelona)
# [[Lilí Díaz Rivas]] enpresaburua, idazlea (Galizia)
# [[Lilly Maxwell]] sufragista (Eskozia)
# [[Lina Gálvez]] historialaria, ekonomia feministan aditua (Sevilla)
# [[Lina Huarte-Mendikoa]] sopranoa (Iruñea) SORTU
# [[Lise London]] erresistentzia frantseseko aktibista (Frantzia)
# [[Llum Quiñonero]] kazetaria, ekintzailea, politikaria (Alacant)
# [[Lola Sanjuán]] enpresaburua eta lider feminista (Sevilla)
# [[Magda Bandera]] kazetaria, idazlea(Bartzelona)
# [[Maite Alvarez]] zientzilaria eta ikertzailea (Ermua)
# [[Manolita del Arco]] politikaria, ekintzailea (Bilbo-Madril)
# [[Margarida Abril]] ekintzailea (Katalunia)
# [[Margarita Barainka]] Gernikako bonbardaketaren lekukoa (Errigoiti) SORTU
# [[María Ángeles Durán]] ikertzailea (Madril)
# [[María Antonia Peña]] errektorea (Cádiz)
# [[María Antonia Zorraquino]] biokimikaria eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Maria Bigordà Montmany]] kataluniar ekintzailea (Ullastre-Tarrasa)
# [[María del Carmen Cuesta Rodríguez|Maria del Carmen Cuesta Rodríguez]]A aktibista (Madril)
# [[Maria Deraismes]] prostituzioaren abolizionista
# [[María Dolores de Pablos]] poeta eta astrologoa (Madril)
# [[Maria Dolors Laffitte]] abeslaria (Bartzelona)
# [[Maria Dolors Renau]] psikologoa, pedagogoa eta politikaria (Bartzelona)
# [[María Elena Moyano]] aktibista (Perú)
# [[María José Figueras]] errektorea (Katalunia)
# [[Maria Lacerda de Moura]] anarkista eta feminista (Brasil)
# [[María Vicenta Mestre Escrivá]] psikologoa, Valentziako Unibertsitateko 1. emakume errektorea (Valentzia)
# [[Marie Killick]] audio-ingeniaria, asmatzailea (gramofonorako zafirozko orratza) (Erresuma Batua)
# [[Marina Vargas]] artista (Granada) 
# [[Marisa Mediavilla Herreros]] liburuzaina, dokumentalista, feminsita (Palentzia)
# [[Marjorie Joyner]] asmatzailea (ile kizkur iraunkorrak egiteko makina)(AEB)
# [[Martirio (cantante)|Martirio]] abeslaria (Huelva)
# [[Mary Beale]] margolaria eta erretratista (Ingalaterra)
# [[Mary Dixon Kies]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria) (AEB)
# [[Melania Moscoso]] antropologa, pedagoga, feminista (Bilbo)
# [[Mercedes Fernández-Martorell]] antropologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Núñez Targa]] Las Ventas eta Nazien kontzentrazio-eremuetako preso eta lekukoa (Bartzelona)
# [[Miren Arantza Madariaga Aberasturi]] politikaria eta zuzendari publikoa (Gernika)
# [[Montserrat Minobis]] kazetaria, irakaslea, idazlea eta feminista (Figueras)
# [[Natacha Bustos]] komiki-marrazkilaria (Eivissa)
# [[Nieves Torres]] politikaria, ekintzailea (Madril)
# [[Niña Pastori]] flamenko-kantautorea (Cadiz)
# [[Noeleen Heyzer]] diplomazialaria(Singapur)
# [[Noelia Vera]] kazetaria eta politikaria (Cádiz)
# [[Núria Feliu]] abeslaria eta aktorea (Bartzelona)
# [[Olimpia Altuve]] farmazialaria (Guatemala)
# [[Paz Azzati Cutanda]] Las Ventaseko preso komunista (Valentzia) 
# [[Petra Cuevas]] preso komunista (Toledo) 
# [[Pilar Aranda Ramírez]] errektorea (Zaragoza)
# [[Pilar López Díez]] maistra, kazetaria, komunikazio eta genero ikertzailea (Asturias)
# [[Rina Lazo]] margolari eta muralista (Guatemala)
# [[Rocio Mora Nieto]] abokatua eta aktibista (Madril)
# [[Rosa Aguilar Chinea]] errektorea (Gomera)
# [[Rosa Aguilar]] politikaria (Kordoba)
# [[Rosa Cremón Parra]] erizaina, ekintzaile antifrankista (Madril)
# [[Rosa Devés]] biokimikaria, akademika eta hezitzailea (Txile)
# [[Sally Alexander]] historialaria, feminista (Ingalaterra)
# [[Sheila Rowbotham ]] historialari feminista sozialista (Erresuma Batua)
# [[Shirley Ann Jackson]] fisikaria, asmatzailea (AEB)
# [[Sofía Moro]] argazkilaria (Madril)
# [[Soledad Murillo]] soziologo feminista, ikertzailea eta politikoa (Madril) 
# [[Soledad Real López]] ekintzaile, komunista (Bartzelona)
# [[Susana Blas Brunel]] komisarioa, arte eta feminosmoan aditua (Madril) 
# [[Susanna Martín]] ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Suzanne Noël]] Zirujau plastikoa (Frantzia)
# [[Teresa Hernández Sagués]] Les Cortseko preso komunista (Avila) 
# [[Teresa Rebull]] aktibista politikoa eta kantautorea (Bartzelona)
# [[Teresa Saez Barrao]] aktibista feminista, politikaria (Huesca-Nafarroa)
# [[Trinidad Gallego Prieto]] erizaina, emagina,politikari komunista  (Madril)
# [[Valerie Hunter Gordon]] asmatzailea (Erresuma Batua) 
}}

===='''Berriak 2022''' ('''apirila''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelita Domingo]] pianista, kopla-kantari eta dantzarien maistra(Sevilla)
# [[Aenne Burda]] argitaratzailea, alemaniar ekonomia-mirariaren ikur bat (Alemania)
# [[Amaya Arzuaga]] diseinatzailea eta enpresaburua (Burgos)
# [[Ana María Rodas]] idazlea (Guatemala
# [[Ana Rosa Diego]] zinema-zuzendaria eta gidoilaria (Sevilla)
# [[Angelina Aspuac]] jantzi maien defendatzailea (Guatemala)
# [[Angelina Beloff]] margolaria, grabatzailea eta arte-irakaslea(Errusia-Mexiko)
# [[Antonia Salaberria]] erraketista (Eibar)  '''SORTU'''
# [[Asunción Gómez Pérez]] ikertzailea (Badajoz)
# [[Aurelia Elkoro-Iturbe]] erraketista (Eibar) '''SORTU'''
# [[Aurelia Gutiérrez-Cueto Blanchard]] pedagogoa(Santander)
# [[Beatrice Hastings]] idazlea(Ingalaterra)
# [[Belén Maya]] flamenko-dantzaria eta koreografoa (  )
# [[Bella Dutton]] tenislaria (Britainia-Espainia)
# [[Bibiana Candia]] idazlea eta kazetaria (Galizia)
# [[Carlota Gurt]] idazlea eta kazetaria (Bartzelona)
# [[Catherine Bauer Wurster]] arkitektoa, etxebizitza publikoaren defendatzailea (AEB)
# [[Catherine Fahringer]] idazlea, aktibista (Estatu Batuak)
# [[Celia Rivas Casais]] kamioilaria, enpresaburua eta ekintzailea (Galizia)
# [[Ch´umilkaj Curruchiche]] abeslaria (Guatemala)
# [[Chona Madera]] idazle kanariarra
# [[Cilly Aussem]] tenislaria (Alemania)
# [[Concha Méndez]] idazlea, poeta eta gidoilaria (Madril)
# [[Concha Monje]] robotika-ikertzailea (Badajoz)
# [[Elena Catena]] filologoa, editorea eta feminista (Salamanca)
# [[Elena Villamandos]] kanariar idazlea
# [[Elvira Dyangani Ose]] Bartzelonako Arte Garaikidearen Museoaren 1. emakume zuzendaria(Kordoba)
# [[Emma Couceiro]] poeta (Lugo)
# [[Enriqueta Martín Ortiz de la Tabla]] irakaslea eta liburuzaina (Badajoz)
# [[Ernestine Rose]] asmatzailea (Polonia)
# [[Eudoxia Píriz]] Medikua (Salamanca)
# [[Fatoumata Diawara]] Maliko aktore eta egile-abeslaria (1982 - )
# [[Francisca Subirana]] tenislaria (Katalunia)
# [[Genie Espinosa]] artista, ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Haizea Oses]] eskalatzailea (Arrasate)  '''SORTU'''
# [[Helena Bayona]] dokumentalgilea (Iruña)
# [[Irene Sarrionandia]] mendi korrikalaria (Deba)  '''SORTU'''
# [[Iris Yassmin Barrios Aguilar]] abokatu eta epailea (Guatemala)
# [[Isa Guerra García]] poeta kanariarra (Kanariar uharteak)
# [[Isabel Expósito Morales]] idazlea (Hierro-Kanariak)
# [[Isabel García Hualde]] idazlea (Zarrakaztelu)
# [[Joana Lasheras]] kazetaria EITBn (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Josane Sigart]] tenislaria (Belgika)
# [[Josefina Markina]] filantropoa (Mallabia)  '''SORTU'''
# [[Julene Bouzo]] atleta (Ermua)  '''SORTU'''
# [[Julia Guerra Lacunza]] poeta (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Kajsa Ekis Ekman]] kazetari, idazle, ekintzailea (Suedia)
# [[Karma Peiró]] kazetari digitala Adimen Artifizialean aditua (Bartzelona)
# [[La Niña de los Peines]] Kopla-abeslaria (Sevilla)
# [[Las Ventas emakumeen kartzela]] artikulua da.
# [[Laura Fernández]] Idazlea eta kazetaria (Terrassa)
# [[Lenina Amapola García]] idazlea (Guatemala)
# [[Lilí Álvarez]] kirolaria, kazetaria eta Olinpiar jokoetako 1.emakume espainiarra (Erroma-Madril)
# [[Lourdes Pastor]] Kantaria eta aktibista (Kordoba)
# [[Lydia Becker]] Britainia Handiko sufragista, biologoa eta astronomoa (1827-1890)
# [[Madam C. J. Walker]] asmatzailea eta enpresaburua (AEB)
# [[Maddelin Brizuela]] enbaxadorea Bolivian (El Salvador)
# [[Margarita Ucelay]] filologoa, hispanista eta irakaslea (Madril)staño
# [[Marguerite Broquedis]] tenislaria (Frantzia)
# [[Maria Àngels Anglada]] kazetaria, poeta, eleberrigilea (Katalunia)
# [[María Blanca Ferrer García]] Abokatua, idazlea, poeta (Iruñea)
# [[María Blanchard]] margolaria (Santander)
# [[Maria del Carmen Reina Jiménez]] idazlea kanariarra
# [[María del Villar Berruezo]] aktorea, dantzaria eta idazlea (Tafalla)  '''SORTU'''
# [[María Francisca Ulloa del Castillo]] emagina (Utrera)
# [[Maria Furtwängler]] aktore eta medikua (Alemania)
# [[María Josefa Riba]] tenislaria (Katalunia)
# [[María Laffitte]] arte-kritikaria, idazlea, Emakumeen eskubide defendatzailea(Sevilla)
# [[María Rodrigo]] musikagilea, pianista eta irakaslea(Madril)
# [[María Salas Larrazábal]] idazle eta aktibista (Burgos)
# [[Marian Rojas]] mediku psikiatra eta idazlea (Madril)
# [[Maribel Lacave]] idazle kanariarra
# [[Marie Goegg-Pouchoulin]] Suitzako aktibista feminista eta abolizionista (1826-1899)
# [[Marie Vassilieff]] margolaria (Errusua-Frantzia)
# [[Marifé de Triana]] Kopla-abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Martija de Jauregui]] XVI. mendeko sendagilea (Nafarroa)  '''SORTU'''
# [[Matilde Coral]] flamenko dantzaria (Sevilla)
# [[Matilde Landa]] politikaria (Badajoz)
# [[Matilde Ras]] grafologoa, idazlea, itzultzailea(Tarragona)
# [[Matilde Ucelay]]  Espainiako tituludun 1.emakume arkitektoa (Madril)
# [[Mayte Martín (idazlea)|Mayte Martín]] Las Palmas (Kanariak)
# [[Mayte Martín]] musikagilea, flamenko-abeslaria (Bartzelona)
# [[Melanie Mayron]] asmatzailea eta aktorea (AEB)
# [[Melissa Farley]] psikologo, feminista (AEB)
# [[Mercedes Rodrigo]] Espainiako tituludun 1.emakume psikologoa (Madril)
# [[Merche Esmeralda]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagro Almenara Pérez]] Espainiako Gerra Zibilean eraildako farmazialaria (Santander)
# [[Milagros Mengíbar]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagros Nuin Monreal]] itzultzailea. (Erriberri-Nafarroa)
# [[Molla Mallory]] tenislaria (Norvegia-AEB)
# [[Morena Herrera]] abortuaren aldeko ekintzailea (El Salvador)
# [[Myriam Palacios]] aktorea (Txile)
# [[Natalia Sosa Ayala]] kanariar idazlea
# [[Norah Borges]] ilustratzailea (Argentina)
# [[Núria Albó]] poeta (Bartzelona)
# [[Nuria Coronado Sopeña]] kazetaria, feminista, abolizionista (Madril)
# [[Olimpia Valencia]] ginekologoa (Galizia)
# [[Oliva Acosta]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Cádiz)
# [[Omowunmi Sadik]] asmatzailea (Nigeria)
# [[Pantxika Urruti]] kantaria eta pastoral errejenta (Zuberoa)  '''SORTU'''
# [[Patricia Ruiz de Irizar]] farmazialaria eta kooperantea (Iruñea)
# [[Paulina Kellogg Wright Davis]] aktibista, hezitzailea (AEB)
# [[Pepa Chávarri]] tenislaria (Madril)
# [[Pilar Aguilar Carrasco]] idazle, zinemako kritikaria, feminista (Jaén)
# [[Pura Maortua]] antzerki-zuzendaria (Kantabria)
# [[Rafaela Pastor]] aktibista (Malaga)
# [[Rebeca Lane]] abeslaria (Guatemala)
# [[Rita Fernández Queimadelos]] arkitektoa (Galizia)
# [[Rosa Barasoain|Rosa Barasoin]] idazlea (Tafalla)
# [[Rosa Torras]] tenislaria (Katalunia)
# [[Rosa Vergés]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta irakaslea (Bartzelona)
# [[Sabina Spielrein]] psikiatra eta psikoanalista (Errusia)
# [[Salima Ikram]] egiptologoa (Pakistan)
# [[Selena Millares]] kanariar poeta
# [[Simone Iribarne]] tenislaria (Lapurdi)
# [[Sofia Quintino]] Portugalgo mediku, feminista eta errepublikanoa (1879-1964)
# [[Sonsoles Echavarren Roselló|Sonsoles Echavarren]] idazlea eta kazetaria (Iruñea)
# [[Sylvia Ratnasamy]] asmatzailea (Belgika)
# [[Taina Bien-Aimé]] abolizionista 
# [[Teresa Izu]] margolaria, ilustratzailea (Tafalla) sortu
# [[Teresa Zabalza Díez]] musikagilea, musikaria eta musika irakaslea (Iruñea)
# [[Trinidad Lucea Ferrer]] idazlea, poeta eta ilustratzailea (Tutera)
# [[Veena Sahajwalla]] asmatzailea (India-Australia)
# [[Victorina Durán]] margolaria, jantzi-eszenografoa eta diseinatzailea (Madril)
# [[Viera Sparza]] ilustratzailea, idazlea eta umorista grafikoa (Zaragoza)
# [[Virginia Laparra]] fiskal oiha (Guatemala)
# [[Yolanda Castaño]] poeta eta literatura kritikaria (Coruña)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''martxoa''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adilia de las Mercedes]] jurista feminista (Guatemala)
# [[Alauda Ruiz de Azúa]] zine-zuzendaria eta gidoilaria (Bizkaia)
# [[Alika Kinan]] Abolizionista (ARgentina)
# [[Almudena Domínguez Arranz]] arkeologoa 
# [[Amada López Meneses]] historialari galiziarra
# [[Amalia de Isaura]] aktore komikoa eta kupletista (?)
# [[Amelia Baldeón Iñigo]] arkeologoa (Gasteiz)
# [[Amparo Alonso Betanzos]] adimen artifizialeko ikertzailea(Galizia)
# [[Amparo Cebrián]] pedagogoa (Salamanca)
# [[Ana Delgado Hervás]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Ana María Romero de Campero]] kazetaria, idazlea ekintzailea (Bolivia)
# [[Ángeles Huerta]] zine-zuzendaria (Asturias)
# [[Angelina Vidal]] Portugalgo idazle eta kazetaria (1847-1917)
# [[Anina Ciuciu]] abokatu eta idazle ijitoa (Errumania)
# [[Anne Tyng]] asmatzailea (Txina-AEB)
# [[Anselma de Salces]] Bilbotar ongilea (1815-1885)
# [[Arabako Emakumeen Asanblada]]
# [[Arundhati Bhattacharya]] enpresaburua (India)
# [[Áurea Lucinda Javierre]] artxibozaina eta historialaria (Teruel)
# [[Beatriz Pinheiro]] Portugalgo idazle, poeta, editore eta intelektuala (1871-1922)
# [[Begoña Vila]] astrofisikaria (Galizia)
# [[Berta Wilhelmi]] enpresaburua, hezitzailea, filantropoa eta feminista (Alemania, Granada)
# [[Boni Macarrón]] martxantera, gozoki saltzailea (Durango)
# [[Carla Accardi]] margolari abstraktua (Italia)
# [[Carla Lonzi]] idazlea, arte-kritikaria, feminista (Italia)
# [[Carla Subirana]]  zine-zuzendaria (Bartzelona)
# [[Carme Freixa]] kazetaria, feminista, abolizionista (Bartzelona)
# [[Carmen de Zulueta]] idazlea, filosofoa eta irakaslea (Madril)
# [[Carmen García Mateo]] telekomunikazio ingeniaria (Galizia)
# [[Carmen López Alonso|Carmen Lopez Alonso]] historialaria
# [[Carmen Miranda Zubieta]] Kultur-ekintzailea (Galdakao)
# [[Carmen Sentandreu Gimeno]] arkeologoa
# [[Carmen Velacoracho de Lara]] Kazetaria (Ciudad Real, 1880-Madril,1960)
# [[Catherine Furbish]] botanikaria (AEB)
# [[Christine Peterson]] estatistikaria, zientzialaria (EEBB)
# [[Chus Gutiérrez]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Deema Shehabi]] poeta eta idazlea (Kuwait)
# [[Delia Grigore]] filologo ijitoa (Errumania)
# [[Diana Pey]] piano-jotzailea (Madril)
# [[Dolores Cebrián]] irakaslea (Salamanca)
# [[Domitila de Carvalho]] Portugalgo mediku, irakasle eta politikaria (1871-1966)
# [[Elaine N. Aron]] psikologoa (Kalifornia)
# [[Elbira Iturri]] aktibista (Mundaka)
# [[Elena Barulina]] botanikaria, genetista eta ikertzailea (Errusia)
# [[Elena Díaz Ereño]] medikua eta irakaslea (Galdakao)
# [[Elena Fortún]] idazlea, haur eta gazte literatura (Madril)
# [[Elena Hernández Sandoica]] historialaria
# [[Elisa Augusta da Conceição Andrade]] Portugalgo lehen emakume medikua (1855-??)
# [[Elisa Garrido González|Elisa Garrido]] historialaria 
# [[Elizabeth J. Tasker]]  astrofisikaria, idazle zientifikoa eta irakaslea (Britainia)
# [[Elvira Ontañón Sánchez-Arbós]] idazlea, artikulugilea eta pedagogoa (?)
# [[Elza_Dunkels]] Suediako pedagoga
# [[Emma Ihrer]] feminista eta lider sindikala (Alemania)
# [[Esma Redžepova]] abeslari ijitoa (Mazedonia)
# [[Esther Takeuchi]] asmatzailea (AEB)
# [[Eugenia Idoiaga]] emagina (Forua)
# [[Fei-fei Li]] konputazioko irakaslea (Txina-AEB)
# [[Fournierreko emakume kartagileak]] emakume langileak (Gasteiz)
# [[Gloria Cabral]] arkitektoa (Brasil-Paraguai)
# [[Gloria Giner de los Ríos García]] irakaslea(Madril)
# [[Glòria Trías Rubiés]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Guiomar Torresão]] Portugaldar idazlea eta feminista (1844-1898)
# [[Halet Çambel]] arkeologaeta Olinpiar Jokoetan lehiatu zen lehen emakume turkiarra, eskriman
# [[Harriet Williams Russell Strong]] asmatzailea (AEB)
# [[Helena Lopes da Silva]] zirujau eta politikaria (Cabo Verde)
# [[Hélène Rioux]] idazle eta itzultzailea (Kanada)
# [[Helene Stöcker]] bakezalea, feminista eta publizista (Alemania)
# [[Isabel Aguirre]] arkitektoa (Galizia)
# [[Isabel García Lorca]] irakaslea eta idazlea (Granada)
# [[Jennifer Miller]] Feminista, artista, idazlea...(EEBB)
# [[Jordina Sales i Carbonell]] historialaria
# [[Josefina Aldecoa]] idazlea eta pedagogoa (Leon)
# [[Juana Capdevielle]] Gerra Zibilean eraildako pedogogo eta liburuzaina (Madril-Galizia)
# [[Juana Romani|Juani Romani]] italiar-frantziar margolaria
# [[Julia Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Julia Vigre García]]  maistra (Madril)
# [[Julienne Baseke Nzabandora]] aktibista (Kongo)
# [[Julieta Paredes]] feminista komunitarioa (Bolivia)
# [[Juliette Bonheur]] animalia-margolaria (Frantzia)
# [[Katerina Harvati]] paleontologoa, irakaslea eta ikertzailea (Grezia)
# [[La Argentinita]] dantzaria eta koreografoa (Buenos Aires)
# [[Laura de los Ríos Giner]] irakaslea (Granada)
# [[Laura García Hoppe]] margolaria eta idazlea (Malaga)
# [[Leonor Serrano Pablo]] pedagogoa,legelaria, feminista (Ciudad Real-Madril)
# [[Lily Braun]] idazle eta feminista (Alemania)
# [[Linda Braidwood]] arkeologoa
# [[Lita Cabellut]] margolari ijitoa (Espainia)
# [[Lourdes Girón Anguiozar]] arkeologoa (Cadiz)
# [[Maite Larrauri Gómez]] filosofoa, idazlea eta irakaslea (Valentzia)
# [[Manuela Solís]] ginekologoa, Valentziako 1. medikua (Valentzia)
# [[Mapi León]] futbolaria (Zaragoza)
# [[Margarita Ballester Figueres]] poeta, itzultzailea eta irakaslea (Katalunia)
# [[Margarita Sánchez Romero]] arkeologoa (Madril)
# [[Maria Amália Vaz de Carvalho]] Portugalgo idazle poligrafoa, pedagogoa eta poeta (1847-1921)
# [[María Ángeles Garai]]  irakaslea, Bizkaiko lehen andereñoa (Bilbo)
# [[María Ángeles Pérez Samper]] arkeologoa (Bartzelona, 1949)
# [[María Antonina Sanjurjo Aranaz]] belar-jockey jokalaria (Galizia)
# [[Maria Benedita Mouzinho de Albuquerque de Faria Pinho]] Portugalgo idazle, aktibista errepublikano eta feminista (1865-1939)
# [[María Blázquez|María Blazquez]] idazlea (Extremadura)
# [[María Buj Luna]] liburuzain terueldarra
# [[Maria Clara Correia Alves]] Portugalgo editore, kazetari eta irakasle feminista (1869-1948)
# [[María Cristina Gonzalo Pintor]] arkitektoa (Santander-Madril)
# [[Maria Eugenia Aubet]] arkeologoa (?)
# [[María José Alonso Fernández]] farmakologoa (Leon)
# [[María Juana Ontañón]] arkitekto kanariarra (Tenerife)
# [[María Lacrampe]] erizaina (Madril)
# [[María Sánchez Arbós]] maistra eta pedagogoa (Huesca-Madril)
# [[María Teresa Miras Portugal]] biokimika (Galizia)
# [[María Victoria Lareu]] ikertzailea, auzitegiko medikua (Galizia)
# [[Mariam Kamara]] arkitekto frantziar-nigeriarra
# [[Mariana Angélica de Andrade]] Poeta portugaldarra (1840-1882)
# [[Marie Joséphine Nicolas]] margolari frantziarra
# [[Marisol Soengas]] mikrobiologoa (Galizia)
# [[Marta Moll de Alba]] piano-jotzailea (Kanariak)
# [[Martxelina Lopetegi]] bertsolaria (Oiartzun 1864-1930)
# [[Mary Walton]] ingeniaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Massouda Kohistani]] aktibista (Afganistan)
# [[Matilde Cantos]] politikaria (Granada)Mpa
# [[Matilde Moliner Ruiz]] liburuzaina eta institutuko katedraduna(Madril)
# [[Mercedes Vegas]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Vilanova Ribas]] historialaria eta ikertzailea (Katalunia)
# [[Miren Roji]] musika irakaslea eta piano-jotzailea (Santurtzi, 1917-2018)
# [[Naama Goren-Inbar]] arkeologoa
# [[Nely Reguera]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Nieves Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Noemí Trujillo]] poeta eta idazlea (Bartzelona)
# [[Norma Vázquez]] Bilbon bizi den indarkeria matxistan aditua (Mexiko)
# [[Núria Rafel i Fontanals]] arkeologoa katalana
# [[Ofelia Rey Castelao ]] historialaria,idazlea (Galizia)
# [[Olga Vallespín Gómez]] arkeologoa eta Espainiako lehen urpekari profesionala
# [[Olive Dennis]] ingeniaria, tren diseinu-berrikuntzen egilea (AEB)
# [[Patsy O'Connell Sherman]] asmatzailea (AEB)
# [[Peregrina Quintela Estévez]] matematikaria (Galizia)
# [[Pilar Palomero]] zinemagilea eta idazlea (Zaragoza)
# [[Pilar Pérez Solano]]zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Alacant)
# [[Rachel Zimmerman]] zientzialaria eta asmatzailea (Kanada)
# [[Rilda Paco]] artista, diseinatzailea (Bolivia)
# [[Rita de Morais Sarmento]] Portugalgo lehen emakume ingeniari zibila (1872-1931)
# [[Robin Wall Kimmerer|Robin Wall Kimmerer]] ekologista (EEBB)
# [[Rosa Balaguer Oltra]] Kazetaria (Valentzia)
# [[Rosa María Rodríguez Magda]] filosofoa (Valentzia)
# [[Sally Fox]] asmatzailea (AEB)
# [[Sandra Barrilaro]] argazkilaria eta ekintzailea (Bilbo)
# [[Sandra Sevillano]] mendi korrikalaria (Santurtzi)
# [[Serafina Javierre]] liburuzaina (Tarragona)
# [[Sonia Sánchez]] idazlea, abolizionista (Argentina)
# [[Susan Leeman]] endrokrinologoa (AEB)
# [[Susana Reyes]] dantzari, koreografoa, artista (Ekuador)
# [[Tamara Clavería]] Amuge elkarteko lehendakaria (Bilbo)
# [[Teresa Paneque]] Astronomoa, zientzia-dibulgatzailea (Madril-Txile)
# [[Towanda Rebels]] idazle, komediante, abolizionista, feminista bikotea (Madril)
# [[Vicenta Lorca Romero]] maistra (Granada)
# [[Victoria Cabrera Valdés]]  historialaria (Madril)
# [[Violeta Delmonte]] hizkuntzalaria (Argentina-España)
# [[Virginia Auber Noya]] idazlea, itzultzaile (Coruña, 1825-Madril,1897)

}}

=== Hobetuak 2022 ===
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Maite Maruri]] opera abeslaria (Plentzia, 1979)
# [[Maria Angeles Mezkiritz|Maria Angeles Mezkiriz]] nafar arkeologoa (Faltzes, 1929)
# [[María Francés]] nafar aktorea (Tutera, 1887-1987)
# [[Violeta Parra]] abeslaria eta musikagilea (Txile, 1917-1967)
# [[Nekane Sarobe]] bikoizlea (Donostia, 1953)
# [[Consuelo Flecha]] pedagogoa (Bilbo, 1948)
# [[Beatriz Martinez de Antoñana]] aktorea (Araba,1975)
# [[Susan B. Anthony]] feminista eta sufragista (EEBB)
# [[Margot Frank]] Holokaustoaren biktima, Ana Franken ahizpa (Alemania,1926-1945)
# [[Elisabeth Larena]] aktorea (Bizkaia, 1989)
# [[Arantza Idiazabal Gorrotxategi]] irakaslea eta euskaltzain urgazlea (Gipuzkoa, 1945)
# [[Maitane Urbieta]] irratiko kirol-kazetaria eta UEFA Europa Leagueko lehen emakume-berriemailea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Blanca Vidal]] aktorea (Bilbo, 1885-1962)
# [[Agustina Aragoikoa]] heroia (Katalunia,1786-1857)
# [[Teresa Aranguren]] Kazetaria (Araba, 1944)
# [[Felisa Mary]] aktorea (Bizkaia, 1892-1956)
# [[Fariba Sheikhan]] aktorea eta abeslaria (Bizkaia, 1988)
# [[Isabel Mellén]] arte-historialaria, ikertzailea eta dibulgatzailea (Araba, 1986)
# [[Maria Moliner]] liburuzaina, filologoa eta hiztegigilea (Zaragoza, 1900-1981)
# [[Alice Stone Blackwell]] feminista,  giza-eskubideen defendatzailea (AEB, 1857-1950)
# [[Lucy Stone]] Kazetaria, feminista, abolizionista,sufragista (AEB, 1818-1893)
# [[Rosa Bonheur]] animalia-margolaria eta eskuturagilea (Frantzia, 1822-1899) 
# [[Maryse Choisy]] Kazetaria, idazlea eta saiakeragilea (Lapurdi, 1903-1979)
# [[Pilar López Júlvez]] dantzaria eta koreografoa (Gipuzkoa, 1912-2008)
# [[Concepción Aleixandre]] mediku, ginekologo, asmatzaile, zientzialari... (Valentzia, 1862-1952)
# [[María Puy Uitzi]] historialaria (Nafarroa, 1915-2008)
# [[Corín Tellado]] maitasun istorio laburren idazlea (Asturias, 1927-2009)
# [[Matilde Huitzi]] maistra, pedagogoa, abokatua, feminista (Nafarroa, 1980-1965)
# [[Concha Espina]] idazlea (Kantabria, 1869-1955)
# [[Izaskun Uranga]] abeslaria (Bizkaia, 1950)
# [[Ixone Sádaba]] argazkilaria (Bilbo, 1977)
# [[Joaquina Eguaras]] Granadako Unibertsitateko 1. irakaslea, hebraista, arabista (Nafarroa-Granada, 1897-1981)
# [[Sara Baras]] flamenko dantzaria eta koreografoa (Cadiz, 1971)
# [[Ainhoa Garai]] aktorea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Laura García]] judo jokalari-paralinpikoa (Nafarroa, 1981)
# [[Marina Ginestà]] Kazetaria, itzultzailea, gerra zibileko militante komunista (Katalunia, 1919-2014)
# [[Axun Aierbe]] itzultzailea (Gipuzkoa,1968-2008)
# [[Amaia Osaba]] piraguista (Nafarroa, 1975)
# [[Fatema Mernissi]] idazlea eta soziologoa (Maroko, 1940-2015)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Frantzia, 1849-1883)
# [[Maria Luisa Ozaita]] musikagilea eta emakumeek egindako hedapenean aitzindaria (Barakaldo, 1939-2017)
# [[Isabel Fernández Reviriego]] musikaria, ekoizlea eta artista grafikoa (Bizkaia,1979)
# [[Teresa Calo]] aktorea, dramagilea eta gidoigilea (Gipuzkoa, 1955)
# [[Cris Lizarraga]] abeslaria, feminsta eta aktibista (Bizkaia, 1992)
# [[Sonia Ruiz de Azua]] psikologoa, ikertzailea, psikiatria-irakaslea (Bizkaia, 1979)
# [[Begoña Bilbao Alboniga]] idazlea, musikagilea eta euskaralaria (Bizkaia, 1932-2005)
# [[Najat El Hachmi]] idazle amazigha (Katalunia,)
# [[Ellen Ochoa]] astronauta (AEB, 1958)
# [[María Luz Morales]] kazetaria, idazlea (Galizia- Bartzelona) 
# [[Cristina Petite]] atleta (Bizkaia,1972)
# [[Irene Loizate]] txirrindularia, duatloilaria (Bizkaia, 1995)
# [[Maritxu Housset]] gomazko paleta pelotaria (Lapurdi, 1981)
# [[Eider Hurtado]] kazetaria (Bizkaia, 1981)
# [[Gina Pane]] artista (Lapurdi, 1939-1990)
# [[Ruth Arnon]] biokimikaria (Israel, 1933)
# [[Andere Arriolabengoa]] bertsolaria (Araba, 1982)
# [[Rosa Chacel]] idazlea (Valladolid, 1898-1994)
# [[Dora Maar]] argazkilaria (Frantzia, 1907-1994)
# [[Maribel Forcadas]] medikua (Zaragoza, 1949-2012)
# [[Eneritz Iturriagaetxebarria]] txirrindularia, zuzendaria (Bizkaia, 1980)
# [[Ziortza Isasi]] txirrindularia (Bizkaia, 1995)
# [[Valentina Tereshkova]] espaiora joandako 1. emakumea (Errusia, 1937)
# [[Izaskun Osés]] paralinpiar atleta (Nafarroa, 1984)
# [[Ziortza Villa]] ultrairaupen-txirrindularia (Bizkaia, 1983)
# [[Penelope Barker]] aktibista (Tearen matxinada) (AEB, 1728-1796)
# [[Susan la Flesche Piccotte]] Ipar Amerikako omaharar natiboa eta 1.mediku indigena (AEB, 1865-1915)
# [[Rosana Ubanell]] kazetaria, eleberrigilea (Nafarroa, 1958)
# [[Julia Juániz]] muntatzailea, zine-zuzendaria eta bideo-artista (Nafarroa, 19??)
# [[Carmen Adarraga]] kirolaria (Gipuzkoa, 1921-2004)
# [[Cristina Pardo]] kazetaria, telebista-aurkezlea (Nafarroa, 1977)
# [[Esther Basurto]] boleibol kirolaria (Gipuzkoa, 1978)
# [[Isabel Urkiola]] arabar esploratzailea (Gasteiz, 1854-1911)
# [[Begoña Pro]] kazetaria eta idazlea (Iruñea, 1971)
# [[Itziar Urretabizkaia]] aktorea (Donostia, 1978)
# [[Maria Abbadia-Ürrüstoi]] idazlea, ekintzaile feminista (Paris, 1837-1913)
# [[Simone Veil]] Holokaustotik bizirik irtendako magistratu eta politikaria (Frantzia, 1927-2017)
# [[Igone Arribas]] gimnasta ohia (Barakaldo, 1983)
# [[Vera Rubin]] astronomoa, aitzindaria (AEB, 1928-2016)
# [[Mary Jobe Akeley]] esploratzailea, alpinista eta argazkilaria (AEB, 1878-1966)
# [[Blanca Castilla de Cortázar]] antropologoa eta filosofoa (Gasteiz, 1951)
# [[Elena Martínez de Madina]] filologoa (Gasteiz, 1962)
# [[Maria Weston Chapman]] abolizionista (AEB, 1806-1885)
# [[Leire Apellaniz]] zinema-ekoizlea (Bilbo, 1975)
# [[Maddi Ariztia]] ipuin bildumagilea, aitzindaria (Lapurdi, 1887-1972)
# [[María Teresa Lozano]] matematikaria, aitzindaria (Iruñea, 1946)
}}

=== Berriak ===
====Berriak 2022 (Otsaila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaida de la Calle]] biologoa (Madril)
# [[Adriana Kaplan Marcusán‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Argentina)
# [[Agustina Ruiz Dupont]] fikziozko zientzialaria (Granada)
# [[Ainhoa Azpitarte]] abeslaria, futbolaria eta aktorea (Bizkaia)
# [[Aissata Kane]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Gambia)
# [[Alfreda Markowska]] Holokaustoa biziraun zuen emakumea, haur ijito, judu eta alemanak bizirauten lagundu zuena (Polonia)
# [[Alicia Estévez]] Zientzialaria (Pontevedra)
# [[Alicia Hermida]] aktorea (Madril)
# [[Almaclara]] emakume-orkestra taldea (Andaluzia)
# [[Amalia Lobato Rosique]] Gerra zibilean eraildako milizianoa (Murtzia)
# [[Aminata Diop]] mutilazio genitalagatiko lehen errefuxiatua eta aktibista (Mali)
# [[Amparo Soler Leal]] aktorea (Madril) 
# [[Ana Locking]] moda-diseinatzailea, enpresaburua eta argazkilaria (Toledo)
# [[Ana Mena]] abeslaria eta aktorea (Malaga)
# [[Angéla Kóczé]] Soziologoa feminista ijitoa (Hungaria)
# [[Ángela López Jiménez]] soziologoa eta feminista (Iruñea)
# [[Angelines Fernández]] aktore errepublikanoa (Madril-Mexiko)
# [[Anika Rahman]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Banglades)
# [[Anna Missuna]] Errusiar geologoa 
# [[Antonia Plana]] aktorea (Espainia)
# [[Antónia Pusich]] portugaldar idazle, kazetari eta musikagilea (1805-1883)
# [[Antonia Salaberria]] Erraketista (Eibar)
# [[Balghis Badri]] feminsta eta aktibista  (Sudan)
# [[Beatriz González Calderón]] biolontxelojolea eta orkestra-zuzendaria (Andaluzia)
# [[Binta Jammeh-Sidibe]] emakumeen eskubideen aldeko politikoa (Mauritania)
# [[Blanca Lydia Trejo]] idazlea, aktibista, kantzilerra (Mexiko)
# [[Bogaletch_Gebre]] mikrobiologoa, Emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista eta feminista(Etiopia) 
# [[Carmela Nieto]] kazetaria eta idazle feminista (Kuba)
# [[Carmen García Mateo]] zientzialaria (Galizia)
# [[Carmen Herrera (margolaria)|Carmen Herrera]] Kuba-EEBB
# [[Carolina Beatriz Ângelo]] Portugaldar medikua eta feminista, herrialde horretan bozkatu zuen lehen emakumea (1878 - 1911)  
# [[Caroline Flack]] telebista-aurkezlea eta irrati esataria (Britainia Handia)
# [[Catalina Martin-Chico]] fotokazetaria (Madril)
# [[Cecilia Seghizzi]] musikagilea, biolin-joleaeta pintorea (Italia)
# [[Ceija Stojka]] ijito margolaria (Austria)
# [[Celia Rico Clavellino]] gidoilasria eta zine zuzendaria(Sevilla)
# [[Charline Effah]] idazlea eta maistra (Gabon)
# [[Chou Kung-shin]] idazlea, historialaria... (Taiwan)
# [[Constanza de Ayala]] Arabako dama (Araba)
# [[Consuelo Díez Fernández]] pianista eta musikagilea (Madril) 
# [[Coral del Río Otero]] ekonomialaria eta ikertzailea(Vigo)
# [[Delaine Le Bas]] artista ijitoa (Britania Handia)
# [[Dolores Corbella Díaz]] hizkuntzalaria, akademikoa (Tenerifekoa)
# [[Dolores Corella Piquer]] zientifikoa eta ikertzailea (Valentzia)
# [[Dolores Ruiz Berdún]] zientzia historialaria eta ikertzailea (Espainia)
# [[Dolores Serrano]] pianista, musikagilea eta irakaslea (Cadiz) 
# [[Dora Barrancos]] soziologo, historialari, feminista (Argentina)
# [[Dorothy_Reed_Mendenhall]] medika estatubatuarra (Columbus 1874- Chester 1964)
# [[Efua Dorkenoo]]  Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Ghana)
# [[Elena Gorolová]] indarrez esterilizatutako emakume ijitoa (Txekia)
# [[Elena María Tejeiro]] aktorea (Murtzia)
# [[Elisabeth Guttenberger]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Elvira Quintillá]] aktorea eta abeslaria (Bartzelona)
# [[Emma Kunz]] sendalaria (Suitza)
# [[Estrellita Castro]] abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Ethel Brooks]] Soziologo feminista eta ijitoa (AEB)
# [[Eugenia Zuffoli]] abeslaria eta aktorea (Italia)
# [[Eva Villaver Sobrino]] astrofisikaria eta ikertzailea (Palentzia)
# [[Fàtima Bosch i Tubert]] zientzialaria (Girona)
# [[Fatoumata Coulibaly]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Mali)
# [[Fauziya Kasinga]] emakumeen genital mutilazioa dela eta, AEBko lehen errefuxiatua (Togo)
# [[Florence Price]] orkestra garrantzitsu batek jo zuen lehen musikagile afroamerikarra (AEB)
# [[Fran Hosken]]   emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista ()
# [[Fran Hosken]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (EEBB)
# [[Francisca de Assis Martins Wood]] Lehen aldizkari feministaren argitaratzailea (Lisboa, 1802-1900)  
# [[Gavina Viana Viana]]ekintzaile antifaxista (Donostia-Bartzelona)
# [[Gina Ranjičić]] lehenengo ijito idazlea (Serbia)
# [[Gisela Bock ]] historialaria (Alemania)
# [[Hanna Neumann]] matemarikaria (Alemania)
# [[Imperio Argentina]] aktorea, abeslaria eta dantzaria (Argentina)
# [[Inés Núñez de la Parte]] abokatua, kontseilaria eta goi-zuzendaria (Bilbo)
# [[Inna Modja]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Mali)
# [[Isabel Parra]] kantautorea eta folklorista (Txile) 
# [[Isabel Rodà de Llanza]] epigrafialaria eta arkeologoa (Bartzelona)
# [[Isabelle Stengers]] Bruselako filosofoa (Belgika)
# [[Isatou Touray]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (GAmbia)
# [[Jaha_Dukureh]] giza eskubideen aldeko aktibista (Gambia)  
# [[Jane Richardson]] biofisikoa eta Richardson biogramen asmatzailea (AEB)
# [[Javiera Parra]] musikaria eta abeslaria (Txile)
# [[Juana Goizueta Vértiz]] Kontituzio Zuzenbideko irakaslea (Nafarroa)
# [[Julia Lajos]] aktorea (Valladolid)
# [[Julia Robinson]] estatubatuar matematikaria (Misuri)
# [[June Crespo]] artista (Iruñea, 1982)
# [[June Eric-Udorie]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Irlanda) 
# [[Katarina Taikon]] idazle ijitoa (Suedia)
# [[Laura_Mersini-Houghton]] kosmologa eta fisika teoriko albano-estatubatuarra (Tirana)
# [[Layli Miller-Muro‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (AEB)
# [[Leah Manning]] Politikari britainiarra, giza eskubideen aldeko ekintzailea (Erresuma Batua)
# [[Leena Yadav]] zinema-zuzendaria (India)
# [[Leonore Davidoff]] historialaria, feminista (AEB)
# [[Leyla Hussein]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Somalia)
# [[Lidia Cao]] ilustratzailea eta muralista (Galizia)
# [[Lily van Angeren-Franz]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Loral O'Hara]] ingeniaria eta astronauta NASAn (AEB))
# [[Louise Jopling]] margolaria (Erresuma Batua)
# [[Ma Thida]] Kontzientzia preso ohia eta idazlea (Birmania)
# [[Mae Azango]] Kazetaria eta emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Liberia)
# [[Marcia_Neugebauer]] geofisika estatubatuarra (AEB)
# [[Margaret Bonds]] musikagilea (AEB)
# [[Margarita Comas Camps]] pedagogoa (Menorca-Erresuma Batua)
# [[Mari Carmen Díaz de Mendoza]] aktorea (Madril)
# [[María Banquer]] aktorea (Espainia)
# [[María Bru]] aktorea (Valentzia)
# [[María de Sarmiento y Castilla]] Arabako dama (Araba)
# [[María Dolores Gispert Guart]] bikoizketa aktorea eta irrati esataria (Katalunia)
# [[María Eva Istúriz García|María Eva Istúriz Garcia]] Berdintasunerako teknikaria (Iruñea)
# [[Maria Federici]] komunista, politikaria (Italia)
# [[María Inmaculada Paz-Andrade]] zientzialaria (Galizia)
# [[María Itziar Urrutia San Antón]] arkitektoa eta zuzendari exekutiboa (Malaga)
# [[María Matilde Almendros]] irrati esataria eta aktorea (Katalunia)
# [[María Ripoll]] zinegilea (Bartzelona)
# [[María Ruiz de Gauna]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[María Teresa Ruiz Cantero]] mediku eta ikertzailea (Melilla)
# [[Maria Veleda]] Portugalgo ekintzaile feminista eta errepublikanoa (1871-1955)
# [[Mary Nash]] historialaria (Irlanda-Katalunia)
# [[Maya Burhanpurkar]] ikertzaile kanadiarra (Ontario)
# [[Melanie Spitta]] zinema zuzendari ijitoa (Belgika)
# [[Mónica Ramos Toro]] antropologoa (Madril)
# [[Nahid Toubia]] Sudaneko lehen emakume-zirujaua eta EGM ikerketan ezpezializatutako aktibista (Sudan)
# [[Najat Maalla M'jid]] NBE Idazkari Nagusiaren Ordezkari Berezia Haurren aurkako Indarkeriari buruzkoa (Maroko)
# [[Nilde Iotti]] politikari komunista  (Italia)
# [[Nina Dudarova]] hizkuntzalari ijitoa, erromanieran alfabetatzea (Rusia)
# [[Nitza Margarita Cintron]] medikua (Puerto Rico)
# [[Olayinka Koso-Thomas]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nigeria)
# [[Panna Cinka]] biolin-jotzailea ijitoa (Hungria)
# [[Pastora Filigrana García]] ijito sindikalista feminista (Sevilla)
# [[Pastora Imperio]] dantzaria (Sevilla)
# [[Pepita de Oliva]] ijito dantzaria, Europan ezaguna (Málaga)
# [[Pratibha Parmar]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nairobi)
# [[Regina de Lamo]] 98.ko belaunaldiaren idazle anarkista (Jaén)
# [[Rita Montagnana|Rita Montagnama]] Komunista, politikaria (Italia)
# [[Romila Thapar]] historialaria (India)
# [[Rosa Cortés]] 1749ko ijitoen kontrako Sarekada Handian atxilotua (Granada)
# [[Rosa Taikon]] ijito zilargin eta aktorea (Suedia) Gina Ranjičić
# [[Rosario García Ortega]] aktorea (Argentina)
# [[Sagrario Ruiz Elizalde]] maistra eta hezkidetzan erreferentea (Nafarroa)
# [[Saioa Mantzisidor Zilloniz]] nekazaria eta enpresaburua (Bizkaia)
# [[Sandy Powell]] jantzi-diseinatzailea (Britainia Handia)
# [[Shu Otero]] komikigilea (Sunbilla, Nafarroa garaia)
# [[Silvia Agüero]] ijito idazlea, ijitoen memoria berreskuratzen duena (Madril)
# [[Sister Fa]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Senegal) 
# [[Sonia Contera]] fisikaria eta nanoteknologoa (Madril)
# [[Soraya Post]] eurodiputatu ijitoa (Suedia)
# [[Tarsy Carballas]] zientzialaria (Galizia)
# [[Teresa Margarida da Silva e Orta]] lehen emakume eleberrigilea portugesez (1711-1793)
# [[Teresa Mattei]] ekintzaile komunista, feminista (Italia, 1921-2013)
# [[Teresa Noce]] italiar politikaria (1900-1980)
# [[Teresa Sánchez de Bilbao]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[Teresa Vinyoles Vidal]] historialaria (Bartzelona)
# [[Thais_Russomano]] Brasildarra medikuntza aeroespazialean espezializatuta (Porto Alegre)
# [[Vanderlan da Silva Bolzani]] Kimikaria (Brazil)
# [[Věra Bílá]] ijito abeslaria (Txekia)
}}


====Berriak 2022 (Urtarrila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Cabete]] Ginekologo feminista, framazona eta errepublikanoa (Portugal, 1867-1935)
# [[Adele Bianchi]] geografoa (Italia) 
# [[Aida Peláez de Villa Urrutia]] idazlea,kazetaria, sufragista. (Kuba)
# [[Aitziber Urrutia]] Eskalatzailea (Bizkaia)
# [[Alazne Belar]] erizaina eta ikerlaria (Atxondo, Bizkaia)
# [[Amalia Mallén|Amalia Mallén de Ostolaza]] saiakeragilea, itzultzailea, sufragista (Kuba)
# [[Ana de Castro Osório]] Portugalgo idazlea, feminista eta militante errepublikanoa(1872-1935)
# [[Ana Maria Lajusticia]] kimikaria, dietetikan eta nutrizioan aitzindaria (Madril)
# [[Ana Revenga]] ekonomialaria (Espainia)
# [[Ángela Molinuevo y Longuebau]] XIX. mendeko karitatea (Gasteiz) 
# [[Ángeles Flórez Peón]] bizirik dagoen azken miliziano sozialista (Asturias)
# [[Angélica Morales |Angélica Morales ]] idazlea, aktorea (Teruel, 1970)
# [[Ann Rose Nu Tawng]] bakezalea, erizaina BBC 100 women sariduna (Birmania)
# [[Antonella Picchio]]  Ekonomialari feminista (Italia)
# [[Arantxa Rodríguez Álvarez]] ekonomialari feminista (Bilbo)
# [[Arantza Chacón Ormazabal]] ikertzailea, Zehar Errefuxiatuak (Gasteiz)
# [[Asunción Ruiz]] ingurumen teknikaria (Madril)
# [[Aurelia Castillo de González]] idazle eta itzultzailea (Kuba) 
# [[Aurora Villar Buceta]] kazetaria (Kuba) 
# [[Belén Bengoetxea]] Ikertzailea eta EHUko irakaslea (Durango)
# [[Belén Franch Gras]]  zientzialaria (Valentzia)
# [[Belén Frau Uriarte]]  ekonomilaria, Espainaiako CEOko eta munduko komunikazioko zuzendaria (Bilbo)
# [[Belén Landáburu]] abokatu eta politikoa (Burgos)
# [[Bianca Maria Meda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Blanca de los Ríos]] idazlea eta literatura kritikoa (Sevilla)
# [[Camille Kouchner]] Zuzenbide pribatuko irakaslea, abokatua (Frantzia)
# [[Carmen Serdán Alatriste]] iraultzailea (Mexiko)
# [[Catalina Bárcena]] aktore kubatarra (Kantabria)
# [[Consuelo Uranga]] komunista (Mexiko)
# [[Cristina Borderías]] Historialaria (Katalunia)
# [[Cristina Carrasco]] ekonomilari feminista (Txile-Bartzelona)
# [[Cynthia Cockburn]] antimilitarista feminista eta akademikoa (Britania Handia)
# [[Diane Elson]] ekonomilari feminista (Erresuma Batua)
# [[Digna Collazo]] sufragista (Kuba)
# [[Domitila García de Coronado]] editorea, idazlea (Kuba)
# [[Elena Salvador]] aktorea (Madril)
# [[Elena Uriz]] irakaslea, aktorea, dantzaria, musikaria (Iruñea)
# [[Elisa Garrido Moreno]] ikertzailea, unibertsitateko irakaslea (Valentzia)
# [[Elisa Garrido]] espainiar militante antifaxista (Zaragoza)
# [[Elisa Mújica]] Idazlea (Kolonbia, 1918-2003)
# [[Elisa Soriano Fisher]] mediku-oftalmologoa eta feminista (Madril)
# [[Élisabeth Chaplin]] margolaria (Frantzia, 1890-Italia, 1982)
# [[Ella Fontanals-Cisneros]] enpresaria eta arte-bildumagilea (Kuba)
# [[Elva Raquel Gómez]] kitxua idazlea (Argentina)
# [[Elvira de Hidalgo]] Sopranoa eta kantu-maistra (Teruel)
# [[Erika Aifan]] ustelkeriaren aurkako epailea (Guatemala)
# [[Esperanza Molina Cubillo]] idazlea eta antropologoa (Madril) 
# [[Esther Chapa]] sufragista (Mexiko)
# [[Eva Celada]] kazetaria, idazlea eta gastronomoa (Palentzia) 
# [[Eva Gancedo]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
# [[Fanny Garrido]] idazle galiziarra 
# [[Fátima Báñez]] legelaria, politikaria eta ekonomilaria (Huelva)
# [[Fatima Singhateh]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezia (Gambia)
# [[Francia Márquez]] ekintzaile feminista (Kolonbia)
# [[Gisela Vaquero]] bideojokogilea (Girona)
# [[Henriette d'Angeville]] Mont Blanc igo zuen bigarren emakumea (Frantzia)
# [[Hermila Galindo]] politikaria, kazetaria eta ekintzaile feminista (Mexiko)
# [[Hortensia Gelabert]] aktore kubatarra Espainian (Espainia)
# [[Ingrid Robeyns]] filosofo eta ekonomialari feminista (Lovaina, Belgika)
# [[Irene González]] Futbolaria (Coruña, 1909-1928)
# [[Isabel Margarita Ordetx]] idazlea, (Kuba)
# [[Isabel Oyarzábal]] itzultzailea, kazetaria, idazlea, aktorea eta diplomatikoa(Malaga)
# [[Isabella Leonarda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Jamila Medina Ríos]] idazlea (Kuba)
# [[Josefina Blanco]] aktorea (Leon)
# [[Josefina Gómez Mendoza]] geografo eta idazlea (Madril)
# [[Julia Peguero Sanz]] maistra eta feminista (Zaragoza)
# [[Justa Montero]] aktibista feminista (Bartzelona)
# [[Kate Young]] gizarte-antropologoa (Erresuma Batua)
# [[Laila Haidari]] ekintzailea 100 Women BBC sariduna (Agfanistan)
# [[Leonor Taboada]] kazetaria, idazlea eta ekintzaile feminista
# [[Lourdes Beneria]] ekonomialari feminista (Katalunia)
# [[Lucía López Marco]] albaitaria (Zaragoza) 
# [[Maixux Rekalde]] Bakezalea eta euskaltzaile (Oiartzun)
# [[Manuela Vargas]] flamenko dantzaria (Sevilla, 1941 - Madril, 2007)
# [[Margarita Manso]] 27ko belaunaldiko margolaria (Valladolid, 1908-Madril,1960)
# [[Mari Carmen Martínez Chamorro]] medikua (León) 
# [[María Ángeles Pérez López|Maria Ángeles Pérez López]] poeta (Valladolid)
# [[María Cancio]] aktorea (Madril)
# [[María del Adalid]] margolari galiziarra (
# [[María Espinosa de los Monteros]] emakumeen eskubide zibil eta politikoen aldeko aktibista (Malaga)
# [[María Fernanda Ladrón de Guevara]] Aktorea (Madril)
# [[María Guerrero López]] aktorea (Madril)
# [[María Guerrero]] Aktore eta enpresaburua (Madril)
# [[María José Vázquez]] GIB/HIES ekintzailea (Bartzelona) 
# [[María Josefa Patricia Muñoz y Jarabeitia]]  filantropoa (Bilbo)
# [[María Martos]] Feminista (Madril)
# [[María Muñoz de Quevedo]] piano-jotzailea 
# [[Maria Teixidor i Jufresa]] enpresari eta abokatua (Katalunia)
# [[María Teresa Gavarró Castelltort]]  pedagogoa(Katalunia)
# [[María Tubau]] aktorea (Madril)
# [[María Villar Buceta]] kazetaria, poeta, ekintzailea (Kuba) 
# [[Maria Xaveria Perucona]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Marta Álvarez Guil]] legelaria (Madril)
# [[Matilde de la Torre]] kazetari eta politikaria (Burgos)
# [[Matilde Díez]] aktorea (Madril)
# [[Matilde Rodríguez Cabo]] mediku, psikiatra, idazlea, feminista, sufragista eta aktibista (Mexiko)
# [[Maud de Boer-Buquicchio]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezi oiha (Herbehereak)
# [[Mercedes Arbaiza]] Historialaria eta EHUko irakaslea (Bilbo)
# [[Michelle Perrot]] historialaria (Frantzia)
# [[Natália Pasternak|Natalia Pasternak]] biologoa BBC 100 women sariduna (Brasil) 
# [[Négar Djavadi]] eleberrigilea, zinemagilea (Iran/Frantzia)
# [[Nerea Luis]] informatika ingeniaria (Madril) 
# [[Nieves Quintana]] Nekazaria (Araba)
# [[Nilofar Bayat]] afganistar abokatua eta saskibaloi jokalaria (Kabul)
# [[Pilar Narbaiza]] erraketista eta sukaldaria (Mallabia) 
# [[Reem Alsalem]] Emakumeen kontrako indarkeriari buruzko Nazio Batuen Errelatorea (Jordania)
# [[Reyna Pastor]] historialaria (Argentina)
# [[Rosa García-Malea López]] lehen emakume kaza-pilotua (Almeria)
# [[Rosika Schwimmer]] kazetaria, idazlea, sufragista (Budapest)
# [[Sabine Weiss]]  Argazkilaria (Frantzia)
# [[Sara Baartman]] esklaboa (Afrika)
# [[Serafina Núñez]] idazle kubatarra 
# [[Susanna Minguell]] filosofo eta idazlea (Bartzelona)
# [[Tlaleng Mofokeng]] mediku, hizlari, idazle eta emakumeen eskubideen eta sexu eta ugalketa-osasunaren aldeko aktibista BBC 100 women sariduna (Hegoafrika, 1980)
# [[Trinidad Arroyo]] Espainian lan egin zuen lehen oftalmologoa (Palentzia)
# [[Uxue del Río]] artista, irudigilea eta diseinatzaile grafikoa (Donostia)
# [[Virginia Eubanks]] politologoa (AEB)
# [[Virginia Torrecilla]] futbolaria (Mallorca)
# [[Virginie Demont-Breton]] margolaria (Frantzia, 1859-1935)
# [[Winnaretta Singer]] musika mezenas (Paris)
# [[Zeltia Montes Muñoz]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
}}


=== Berriak ===
====Berriak 2021 (urria, azaroa, abendua)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Abia Akram|Abia Akra]]  aktibista (Pakistan)
# [[Aida Lafuente]] politikari ekominista (León)
# [[Aitziber Olaizola]] bolaria 
# [[Al Khadra Mabrook]] Saharar poeta (Sahara)
# [[Alice Neel]] margolari erretratugile estatubatuarra (1900 - 1984)
# [[Amaia Bono]] antzerki aktorea (Gasteiz, 1989)
# [[Amaia Lejarreta]] artista, makillatzaile. Durango
# [[Amaia Nausia]] historialaria (Iruñea) 
# [[Amalia Domingo Soler]] Idazlea, espiritista (Sevilla, 1835-Bartzelona,1909)
# [[Ana Santos Payán]] idazlea, poeta, editorea (Guadalajara, 1972-Almeria, 2014)
# [[Ana Teresa Diego]] Argentinan atxilotu-desagertua (Argentina)
# [[Andrea Ixchíu]] kazetaria (Guatemala)
# [[Antonia Adroher Pascual]] maistra, pedagogoa eta politikaria (Girona)
# [[Anttoni Etxeberria]] tabernaria (Hondarribia)
# [[Araceli Sánchez Urquijo|Araceli Sanchez Urquijo]] bide, ubide eta portuetako ingeniaria (Sestao)
# [[Azucena Villaflor|Azuzena Villaflor]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Begoña Gorospe]] feminista, zinegilea (Hernani)
# [[Belén Nevado]] aktorea, feminista (Gasteiz, 1969)
# [[Berta Arocena de Martínez Márquez]] Kazetaria, feminista (Habana, 1901-1956)
# [[Blanca Li]] koreografo, dantzari, zinemagile (Granada)
# [[Buchi Emecheta]] idazle nigeriarra
# [[Carlota Pi]] Ingeniaria eta enpresari katalana
# [[Carme Alemany Gómez]] soziologoa, feminista (Bartzelona)
# [[Carme Karr i Alfonsetti]]  Kataluniako kazetari, idazle, musikologo eta publizista feminista eta bakezalea (1865 - 1943)
# [[Carme Montoriol i Puig]] Bartzelonako idazlea, itzultzailea eta piano-jotzailea (1892 - 1966)
# [[Carmen Navarro]] Medikua eta ikertzailea (Madril)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Carole Pateman]] Britainiako feminista eta politologoa (Sussex, Ingalaterra)
# [[Carolina Coronado]] idazlea (Badajoz)
# [[Carolina Escobar Sarti]]  Guatemala, 1960 feminista, idazlea,
# [[Clara Peeters]] margolari flamendarra. (1580-1621)
# [[Claudette Colvin]]  Afro-amerikarren eskubide zibilen mugimenduaren aitzindaria.
# [[Clotilde Cerdá Bosch]] Aktibista eta goi mailako harpa-jotzailea (Bartzelona, 1861-1926)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Conchita Balparda]] abeslaria, sopranoa. Portugalete (1942)
# [[Constance Naden]] Idazle, poeta eta filosofo ingelesa
# [[Consuelo Rubio]] opera abeslaria (Madril)
# [[Cristina Durán Costell|Cristina Durán]] ilustratzailea eta marrazkilaria (Valentzia, 1970)
# [[Cristina Spínola]]  kazetaria, kirolaria, telebistako kazetaria, idazlea eta Kanarietako Youtuber-a da.
# [[Crystal Bayat]] aktibista (Afganistan)
# [[Diana Pinilla]] txirrindulari kolonbiarra 
# [[Dolores Aleu Riera]] Mediku titulua lortzen lehena (Bartzelona 1857-1913)
# [[Dolores Prida]] kazetari eta antzerkigile kubatar estatubatuarra
# [[Dolors Monserdà]] Kataluniako idazle eta ekintzaile feminist (1845-1919)
# [[Dolors Piera]] Kataluniako irakasle sindikalista (1910-2002)
# [[Eider Sánchez]] ingeniaria eta &quot;Naru Intelligence&quot;ren sortzailea (Donostia)
# [[Elena Cipriana Álvarez Durán]] idazle, folklorista (Badajoz)
# [[Elena Maseras Ribera]] Mediku, pedagogo eta irakaslea. Medizina fakultatean lehen emakume matrikulatua (Tarragona, 1853-1905)
# [[Elena Mederos Cabaña]] Feminista,aktibista (Kuba) 
# [[Elena Molina]] dokumentalgilea (Madril)
# [[Elisa Fernández de la Vega]]  medikua, ikertzailea (Asturias-Zaragoza)
# [[Ellen Churchill Semple|Ellen Churchill]] geografo amerikarra (1863-1932)
# [[Elvia Carrillo Puerto]] Lider feminista, politikoa eta sufragista mexikarra
# [[Emilia Bernal]] Kazetaria, itzultzaile (Kuba, 1884-1964)
# [[Fátima Djarra Sani]] Emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea. (Ginea Bissau)
# [[Fede Galizia]]  margolaria (Milan 1578-1630)
# [[Feminismoa Herri Katalanetan]]
# [[Flavita Banana]] ilustratzaile, marrazkilaria (Oviedo)
# [[Francesca Bonnemaison i Farriols]] Bartzelonako pedagogo, idazle eta feminista (1872-1949)
# [[Francisca de Pedraza]] etxekoandrea, genero-indarkeriaren borrokaren aurrekari historikoa 
# [[Françoise Gilot|Francoise Gilot]] margolaria (Frantzia)
# [[Frantxiska Iragorri]] Abertzale, ekintzailea (Oiartzun, 1920-2019)
# [[Garbiñe Larrea |Garbiñe Larrea Iturralde]] Naturopata (Urnieta)
# [[Georgiana Houghton]] Margolaria (Kanaria Uharteak, 1814-Londres, 1884)
# [[Helen Porter]]  britainiar biologoa
# [[Hipolita Ibaibarriaga]] erreketista. Ermua
# [[Isabel Güell i López]] musikagilea (Bartzelona)
# [[Isabel Villenakoa]] lekaime eta idazle protofeminista (Valentzia, 1430 - 1490)
# [[Itziar Ugarte]] Kazetaria eta idazlea (Oñati)
# [[Janet Watson]] geologo britainiarra  (1923-1985)
# [[Jeannette Campbell]] igerilaria (Argentina)
# [[Jerònima Galés]] XVI. mendeko inprimatzaile valentziarra (?? - 1587)
# [[Jimena Alonso]] Feminista, irakaslea, pentsalaria, liburu argitaratzaile. Donostia-Madril
# [[Jimena Fernández de la Vega]] medikua, genetista (Galizia)
# [[Joaquima Santamaria i Ventura]] Kataluniako idazle, folklorista eta itzultzailea (1853 - 1930)
# [[Josefa Ortiz de Domínguez]] Mexikoko independentziaren aldeko aktibista (Mexiko)
# [[Juana Doña]] komunista, militantea, idazlea (Madril-Bartzelona)
# [[Júlia Martí Comas]] ikerlari feminista (Bartzelona)
# [[Junkal Guerrero]] musikaria (Andoain)
# [[Kathleen Hanna]] musikaria eta aktibista.  (Estatu Batuak)
# [[Leire Vargas]] bertsolaria, idazlea eta itzultzailea (Durango)
# [[Leona Vicario]] Mexikar ekintzailea (Mexiko Hiria, 1781-1842)
# [[Lesbia Soravilla]] idazlea, feminista, ekintzailea (Camagüey, 1907-1989)
# [[Lide Urrestarazu]] mendi lasterkaria (Ordizia)
# [[Lisa Çalan]] zinemagilea (Kurdistán)
# [[Lola Gaos]] aktorea, aktibista (Valentzia)
# [[Lola Rodríguez de Tió]] Kazetaria, iraultzailea (Puerto Rico, 1843 - Habana 1924) 
# [[Lucia Ixchíu]] aktibista (Guatemala)
# [[Lucía Lahoz Gutiérrez]] Arte historialaria (Leza-Araba)
# [[Luisa Pérez de Zambrana|Luisa Pérez de Zanbran]] Poeta (Santiago, 1837-Habana, 1922)
# [[Luzmila Chiricente Mahuanca]] Giza eskubideen aldeko ekintzailea (Perú)
# [[Marcelina Bautista]]  Etxeko langileen aldeko aktibista (Mexiko, 1966)
# [[Margaret Bullen]] antropologoa (Erresuma Batua- Euskal Herria)
# [[Margarita Porete]] Begina, mistika ((Frantzia)
# [[Marge Piercy]] poeta, eleberrigile eta feminista (AEB)
# [[Maria Angeles Esnaola]] Maistra abertzalea. Ormaiztegi
# [[María Bravo]] sopranoa (Portugalete)
# [[María Cambrils]] Valentziako idazle sozialista eta feminista (1878 - 1939)
# [[María Collado Romero]] idazlea 
# [[Maria del Carme Nicolau Massó]] Kataluniako idazle, itzultzaile eta kazetaria (1901-1990)
# [[Maria Domènech i Escoté]] Kataluniako idazlea (1874 - 1952)
# [[María Eugenia Casinelli de García Irureta Goyena]] giza eskubideen aldeko aktibista (Argentina)
# [[María Goiricelaya Burón]] aktorea, antzerki-zuzendaria (Bilbo)
# [[María Isidra de Guzmán y de la Cerda]] Medikua (Madril 1767-1884))
# [[María José Fuster]] UNED-eko irakaslea eta GIB/HIESaren ekintzaile eta ikerlaria (Alicante)
# [[María José Martínez Herrero|Maria José Martinez Herrero]] EHUko irakaslea
# [[María Josefa de Larumbe Goñi]] inprimatzailea eta liburu-saltzailea (Iruña 1700-1757)
# [[Maria Lugones]] filosofo feminista eta deskoloniala (Argentina)
# [[María Pineda]] modelo eta enpresaburua
# [[María Ponce|Maria Ponce]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Maria Rosario Arrizabalaga]] Mariarro bezala ezagunagoa, feminismoa eta justizia soziala bizi-ardatz izan zituen gizarte-ekintzailea (Ermua)
# [[María Telo]] Legelaria, familia-abokatua eta feminista extremadurarra
# [[María Wonenburger]] Matematikan doktorea (Galizia)
# [[Mariana Rodríguez del Toro|Mariana Rodriguez del Toro]] Mexiko independiaren aldeko borrokalaria (1775-1821)
# [[Mariasilvia Spolato]] LGBT eskubideen ekintzailea (Italia)
# [[Maribel Aiertza]] euskal idazlea (Etxebarria)
# [[Mariblanca Sabas Alomá|Mariblanca Sabas Alom]] Feminista, kazetaria, ministroa (Kubako Santiago, 1901-1983)
# [[Marie-Thérèse Walter]] modeloa eta Picassoren amorante (Frantzia)
# [[Marilyn Waring]] ekonomia feministaren sortzaile nagusietako bat(Zeelanda Berria)
# [[Marquesa del Ter]] Noble frantziarra, pianista eta ekintzaile feminista (1864-1936)
# [[Marta Espinós]] Valentziar piano-jotzailea. Valentzia
# [[Marta González Gómez]] El Salvador-eko armadaren eraso batean eraila.
# [[Marta Lozano Molano]] musikagilea (Cáceres, 1985)
# [[Martina Casiano y Mayor|Martina Casiano]] maistra, fisika eta kimikaria 
# [[Martina Castells Ballespí]] Medikuntzan doktore-gradua lortzen lehen emakumea (Lleida,1852-1884)
# [[Mercè Capdevila i Gaya]] musikagilea, pedagogoa (Bartzelona)
# [[Mercè Torrents Turmo]] piano-jole eta konpositore katalana
# [[Mertxe de Renobales]] biokimikaria (Bilbo)
# [[Miren Llona]] EHUko irakaslea 
# [[Mylene Fernández Pintado]] idazlea (Kuba) 
# [[Ochy Curiel]] feminismoaren teorialaria eta aktibista, gizarte-antropologoa (Dominikar Errepublika)
# [[Ofelia Rodríguez Acosta|Ofelia Rodriguez Acosta]] Feminista, kazetaria, idazlea (Habana, 1902-1975)
# [[Olimpia Fulvia Morata]] humanista italiarra 
# [[Pamela Yates]] estatubatuar dokumentalista eta giza eskubideen aldeko ekintzailea 
# [[Pilar Castillo Sánchez]] pianista (Galizia) 
# [[Pretty Yende]] sopranoa (Hego Afrika)
# [[Raquel Calvo Larralde]] kazetaria, dokumentalgilea (Durango)
# [[Rita Cetina Gutiérrez]] maistra, poeta eta feminista mexikarra
# [[Rosario de Acuña|Rosario de Acuña y Villanueva]] idazle, librepentsalari eta kazetaria (Madril)
# [[Rosario Zubizarreta]] erraketista (ERmua)  
# [[Roya Sadat]] zinegile eta zinema-zuzendaria (Afganistan)
# [[Salutxu Etxebarria]] Amurriko emakume aurreskulari aitzindaria (1924-2008)
# [[Shandra Martínez]] artista, ilustratzailea. (Errenteria)
# [[Susana Serrano]] Unibertsitateko irakaslea (Elorrio)
# [[Tere Jaio]] aktorea, bikoiztailea. (Gernika)
# [[Teresa Murga]] Markina-Xemein
# [[Tomasa Cuevas]] militante komunista eta antifrankista (Guadalajara-Bartzelona)
# [[Ulrike Tillmann]] matematikaria (Alemania)
# [[Vicenta Llorente del Moral]] entomologoa (Algorta)
# [[Wendy Flores]] abokatua eta giza eskubideen aldeko defendatzailea. (Nikaragua)
# [[Zulema de la Cruz]] musikagile, konpositore (Madril)
# [[Zuriñe López de Sabando Sainz]] dokumentalgilea (Gasteiz)
}}

====Berriak 2021 (uztaila, abuztua, iraila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina González López]] idazle, pentsalari, pintore abangoardista eta politikaria izan zen.(Granada)
# [[Amaia Egidazu]] ilustratzailea, biologoa eta idazlea (Durango)
# [[Ana Carrillo Domínguez]] Errepublikako Herri Armadako kapitain komunista (1898 - 1974)
# [[Ana María Martínez Sagi]] Kataluniako poeta, sindikalista, kazetaria eta atleta feminista (Bartzelona, 1907-2000)
# [[Anbara Salam Khalidi]] idazle eta itzultzaile feminista (Libano)
# [[Ángela Labordeta]] idazlea (Teruel)
# [[Ángeles Ottein]] sopranoa (Madril)
# [[Angélica Dass]] argazkilaria (Brasil)
# [[Bea Larrañaga]] aktorea (Errenteria)
# [[Begoña Zia]] marrazkilaria. (Iruñea)
# [[Consuelo Zavala]] maistra, feminista (Mexiko)
# [[Dorleta Kortazar]] ipuin-kontalaria (Arrasate)
# [[Eider Perez]] aktorea, idazlea, bertsozalea eta aurkezlea (Pasaia)
# [[Elena Pérez]] txistularia (Ermua)
# [[Eskarne Aroma]] irakaslea, aktorea, ekintzailea (Durango)
# [[Esther Bejarano]] musikaria, Auschwitzeko kontzentrazio-eremutik bizirik atera zena (Alemania)
# [[Esther Gorostiza]] pediatra.Atxondo
# [[Gala Knörr]] artista (Gasteiz)
# [[Gertrudis Bocanegra]] Mexikoren indepentziaren aldeko borrokalaria (Mexiko)
# [[Inge Morath]] argazkilaria (Austria- AEB)
# [[Isabel González]] liburuzaina, politikaria (Leon-Durango)
# [[Jane Glover]] orkrestra zuzendaria (Erresuma batua)
# [[Jenni Alvarado]] artista (Durango)
# [[Laura Latorre]] terapeuta, idazlea (Madril-Huarte)
# [[Maddi Soroa]] pedagogoa (Lekunberri)
# [[Maitane Azurmendi]] artista. (Gernika)
# [[Mari Luz Cristóbal Caunedo|Mari Luz Cristóbal]] Asturias, 1948. Tonada-kantaria
# [[María &quot;La Jabalina&quot;]] militante anarkista eta miliziano espainiarra (1917 - 1942)
# [[María de Baratta]] musikagilea, piano-jotzailea (El Salvador)
# [[Maria Josefa Aedo]] lekaimea (Ermua)
# [[Mariana Pineda]] espainiar liberala (Granada)
# [[Mariela Castro]] politikaria eta sexologoa (Kuba)
# [[Marina Lameiro]] zinemagilea (Iruñea)
# [[Milena Jesenská]] kazetaria, idazlea eta itzultzailea (Txekia)
# [[Norma Mentxaka]] Terrorismoaren biktima (Santurtzi)
# [[Olga Bergholz]] Errusiar poeta (1910-1975) 
# [[Olga Jojlova]] Ballet dantzaria. Picassoren lehen emaztea. (1891-1955)
# [[Paulina Ódena García]] militante komunista, Espainiako Gerra Zibilean milizianoa (Bartzelona 1911 - Granada 1936)
# [[Peli Romarategui]] misiolari arabarra da, eta egurrez, beiraz eta zeramikaz egindako erlijio-lana egin ditu (Gasteiz)
# [[Rosa Arburua]] pedagogoa, historia ikertzailea (Irun)
# [[Sandra Sánchez]] Karateka. Talavera de la Reina (1981)
# [[Shamsia Hassani]] Afganistango grafitigilea.
# [[Silvia Lazarte]] Boliviar-kitxuar politikaria (Bolivia)
# [[Vanesa Fernández]] Zinebiko zuzendaria. Iurreta
# [[Vilma Espín]] iraultzailea, heroia (Kuba)
}}

====Berriak 2021 (apirila, maiatza, ekaina)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Amina Hussein]] kazetaria eta itzultzaile (Kurdistan-Bartzelona)
# [[Amparo Poch y Gascón]] idazle eta mediku antifaxista eta libertarioa (Espainia, 1902-1968)
# [[Ana María Pérez del Campo]] ekintzaile feminista (Madril)
# [[Anaje Narbaiza]] euskaltzaile eta sindikalista (Bergara)
# [[Annie Vivanti]] Londresen jaiotako idazle italiarra 
# [[Betsi Cadwaladr]] erizaina (Gales)
# [[Carme Riera]] idazlea (Balear Irlak)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Celia del Palacio]] feminista (Durango-Mexiko)
# [[Colette Maze]] piano-jotzailea (Paris)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Concha Liaño Gil]] Espainiako ekintzaile anarkista ( Épinay-sur-Seine, Frantzia, 1916-2014)
# [[Delia Lauroba]] Euskal Erresistentea (Donostia)
# [[Emma Roca]] korrikalaria, suhiltzailea (Katalunia)
# [[Estíbaliz Sádaba Murguía]] artista (Bilbo)
# [[Garazi Arrizabalaga]] (Durangoko Museoko zuzendaria) (Berriz)
# [[Goiuri Aldekoa-Otalora]] argazkilaria (Durango)
# [[Herminia Fajardo]] kazetaria, feminista (Kanariak)
# [[Hilda Hilst]] idazlea. (Brasil)
# [[Idoia Asurmendi]] musikaria. (Aramaio)
# [[Idoia Gereñu]] antzerkigilea (Tolosa)
# [[Jane Rule]] idazlea (Kanada)
# [[Jone Guenetxea]] kazetaria (Abadiño)
# [[Jone Novo]] kameraria (Durango)
# [[Josefina Carabias]] kazetaria, idazlea (Avila)
# [[Juanita Ibaibarriaga Literatur Saria|Juanita Ibaibarriaga Literatur saria]] (ERmua)
# [[Julia Hermosilla Sagredo]] Anarkosindikalista, milizianoa eta frankismoaren aurkako erresistentea (Sestao, 1916-2009)
# [[Julienne Mathieu]] zinema mutuko aktorea (Frantzia)
# [[Kathleen Winter]] idazlea (Kanada)
# [[Katia Reimberg]] etorkin ekintzailea, feminista (Brasil-Donostia)
# [[Leticia Gaspar]] artista. (Bilbo)
# [[Llibertat Ródenas Rodriguez]] Valentziako anarko-sindikalista, milizianoa eta Mujeres Libres taldearen kidea (1892-1970)
# [[Lola Iturbe]] Espainiar anarko-sindikalista (Bartzelona, 1902-1990)
# [[Lucrecia Arana]] zarzuela abeslaria (Haro)
# [[Mahasweta Devi]] Bengalkiar-indiar idazle eta aktibista
# [[Maite Berriozabal]] Euskara teknikaria (Berriz)
# [[Margarita Xirgu]] Aktorea (Katalunia)
# [[María Asunción Català]] matematikaria, astronomoa (Bartzelona)
# [[María Bruguera Pérez]] (Extremadurako militante libertarioa eta feminista) (1913-1992)
# [[María del Carmen de Lara]] zinemagile feminista (Mexiko)
# [[María Dueñas (biolin-jotzailea)]] Granada 2002
# [[María Elena Walsh]] poeta, kantautorea, eleberrigilea, antzerkigilea (Argentina)
# [[María Teresa Rodríguez Sáinz-Rozas|María Teresa Rodríguez Sainz-Rozas]] enpresaburua (Palentzia)
# [[Mariam Bilbatua]] Unibertsitateko irakasle ohia. Durangoko zinegotzia 2019tik (Getxo, 1950)
# [[Mercedes Prieto]] Astronomoa (Huelva)
# [[Miren Lazkano]] Piraguista (Donostia)
# [[Penelope Fitzgerald]] idazlea (Erresuma Batua) 
# [[Pepita Carpeña]] Espainiar feminista eta anarkosindikalista (Bartzelona, 1919-2005)
# [[Sagrario Aranburu]] dantzaria eta abeslaria (Iruñea)
# [[Sara Facio]] argazkilaria. (Argentina)
# [[Soledad Estorach Esterri]] Espainiako ekintzaile anarkista (Lleida, 1915-1993)
# [[Teresa Aldamiz]] poeta, kazetaria, itzultzailea. (Filipinas-Bilbo)
# [[Teresa Jordá Vitó]] Akuarelista, margolaria (Bartzelona)
# [[Teresa Lanceta]] Artista (Bartzelona)
# [[Vera Mantero]] dantzaria (Portugal)
# [[Veronica Werckmeister]] margolaria, muralista (Gasteiz)
# [[Xela Arias]] idazlea (Galizia)
}}

====Berriak 2021 (urtarrila, otsaila, martxoa)====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelina Zendejas Gómez]] irakasle, kazetari, aktibista (Mexiko)
# [[Aimé Painé]] abeslari maputxea (Argentina) 
# [[Alaíde Foppa]] poeta, itzultzailea, ekintzailea (Bartzelona-Guatemala)
# [[Alice Stewart]] epidemiologa (Erresuma batua)
# [[Andereak Elkartea|Andereak Elkartea]] (Durango)
# [[Amaia Lopez de Munain]] kazetaria (Gasteiz)
# [[Amelina Ermeline Devant-Le Gallena]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Ana María Moix]] poeta, idazlea (Bartzelona)
# [[Andrea Khalfaoui]] 1. ijito doktorea 
# [[Antxone Telleria Mendia]] irakaslea (Lekeitio)
# [[Bakarne Altonaga]] historialaria (Bilbo)
# [[Bartolina Sisa]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Benita Galeana]] sindikalista, ekintzailea (Mexiko)
# [[Bittori Etxeberria]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Baztan)
# [[Boliviako Cholitas escaladoras]] Bolivia
# [[Capitolina Bustince Larrondo]] irakasle, idazlea (Ujué)
# [[Carmen Artaza]] abeslaria (Donostia)
# [[Carmen Ballvé]] argazkilaria (Madril)
# [[Carmen Orellana Illescas]] ingurumen agentea, basozaina (Balear Uharteak)
# [[Cira Crespo]] historialaria, idazlea (Katalunia)
# [[Conxa Pérez Collado]] Ekintzaile anarko-feminista eta milizianoa (Katalunia, 1915-2014)
# [[Cora Sadosky]]. Matematikaria (Argentina)
# [[Coraline Labourdette]] Frantziako Erresistentziaren kidea 
# [[Cristina López Barrio]] abokatu, idazlea (Madril)
# [[Diana Trujillo]] ingeniari aeroespaziala (Kolonbia)
# [[Domitila Barrios de Chungara]] Boliviar feminista
# [[Edith Pretty]] lurjabea eta filantropoa. (Erresuma Batua)
# [[Eladia Zubizarreta]] erreketista (ERmua)
# [[Elena Ziordia]] ilustratzailea (Bizkaia)
# [[Elvira Iñurrieta]] emagina (Elorrio)
# [[Esperanza d'Ors|Esperanza D'ors]] eskutorea (Madril)
# [[Ewy Rosqvist-von Korff]] rally pilotua (Suedia)
# [[Fanny Blankers-Koen]] atleta (Herbehereak)
# [[Filomena Baldezate]] erizaina eta emagina (Valladolid-Bilbo)
# [[Flora Sandes]] soldadua (Britainia Handia)
# [[Garazi Mugarza]] Margolaria, idazlea eta erizana (Mallabia)
# [[Gilka Machado]] poeta (Brasil)
# [[Gregoria Apaza]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Guadalupe Grande]] idazlea, poeta (Madril)
# [[Guillermina Uribe Bone]] ingeniari zibila (Kolonbia)
# [[Haizea Martiartu]] saxofoi-jotzailea (Markina)
# [[Hedina Sijerčić]] idazle, kazetari, poeta (Sarajevo)
# [[Helena Janeczek]] idazlea, kazetaria (Italia)
# [[Hella Haasse]] idazlea (Herbehereak)
# [[Idoia Hernández]] HATXE, piano-jotzailea (Errenteria)
# [[Irantzu Mendia Azkue]] irakaslea eta ekintzailea (Gasteiz)
# [[Irati Idiakez]] snowboarderra (Getaria)
# [[Irene Polo]] kazetaria (Katalunia) 
# [[Irina Antónova]] Arte kritikaria (Mosku)
# [[Isabel Lobiano]] Ermua
# [[Isabella Karle]] X izpien ikertzailea. EEBB
# [[Izaro Lasa]] txirrindulari ohia eta idazlea (Zumarraga)
# [[Jacqueline Bidegorri]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Joy Adamson]] naturalista (Austria)
# [[Juana Rouco Buela]] anarkista (Argentina)
# [[Kari Alberdi]] kimikaria, komunikazio zientifikoan aditua (Azkoitia)
# [[Katharine Burr Blodgett]] fisikaria eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Kalam Kunde|Kalam Kunda]] Kunde-jotzailea (Burkina Faso)
# [[La Voz de la Mujer]] Argentinako aldizkari anarko-feminista. itzulpena
# [[Letitia Mumford Geer]] erizaina eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Lilatoia]] Donostia
# [[Lorea Zulaika]] musikaria (Ziortza-Bolibar)
# [[Louisa Garrett Anderson|Louisa Garret]] Medikua eta sufragista (Britainia Handia)
# [[Lucía Sánchez Saornil]] Ekintzaile anarko-feminista eta poeta. Mujeres Libres-en sortzailea (Espainia, 1895-1970).
# [[Lucia Urrutia]] meteorologoa (Erroibarra) 
# [[Lucy Parsons]] anarkista, komunista (EEBB)
# [[Maider Mendizabal]] pilotaria (Zizurkil)
# [[Maite Axiari]] feminista, euskaltzale (Ezpeleta)
# [[Maite Gorrotxategi]] erraketista (Ermua)
# [[Mamen Moreu]] ilustratzaile, komikigile (Huesca)
# [[Manuela León]] Emakume ekintzailea (Ekuador)
# [[Malva Flores]] idazlea (Mexiko)
# [[Marcela Delpastre]] idazlea (Frantzia)
# [[Margaret Roundtree]] Saskibaloi jokalaria (Estatu Batuak)
# [[Margarita del Val]] birologoa (Madril)
# [[Margarita García Flores]] feminista, abokatua (Nexiko)
# [[Mari Carmen Díaz de Lezana]] txirrindularia (Urduña)
# [[Marie Langer]] Medikua, psikologoa (Austro-Argentinarra)
# [[Mary Moffat Livingstone]] esploratzailea (Hegoafrika)
# [[Maria Clemencia Herrera]] Lideresa, ekintzailea (Kolonbia)
# [[María Cinta Balagué]] irrati esataria (Bartzelona)
# [[María Collazo]] Argentinako anarko-feminista. itzulpena
# [[Maria del Mar Lozano]] RAEx-eko zuzendaria (Iruñea)
# [[Maria Josefa Saavedra]] abokatua (Bolivia)
# [[María Lorena Ramírez]] korrikalaria (Mexiko)
# [[Maria Paz Jiménez Escudero]] margolaria (Donostia)
# [[Maria Soledad Moral Santa Cruz]] arrain saltzailea, ekintzailea (Portugalete)
# [[Marina Núñez]] artista (Palentzia)
# [[Marta Lamas]] idazlea, feminista, antropologoa (Mexiko)
# [[Marta Olazabal]] ikertzailea (Bilbo)
# [[Matilde Isasi-Isasmendi]] emagina (Iurreta)
# [[Maxine Molyneux]] soziologoa, feminista (Pakistan)
# [[Mentxu Alkorta]] dantzari eta trikitilaria (Donostia)
# [[Mercedes Ateca]] Txirrindularia (Laredo-Kantabria)
# [[Miren Begoña Ereñaga]] erraketista (Durango) 
# [[Mujeres Libres]] 36ko Espainiako Gerra garaiko erakunde anarko-feminista. itzulpena
# [[Mujeres Libres (aldizkaria)]] Aurrekoaren aldizkaria. itzulpena
# [[Nahia Zubeldia]] itzultzaile, musikaria, idazlea (Lapurdi)
# [[Nancy Porsia]] Kazetaria (Italia)
# [[Nell Leyshon]] idazlea (Erresuma Batua)
# [[Nerea del Campo Aguirre]] filologoa (Eibar)
# [[Nicasia Madariaga]] margolaria (Bilbo)
# [[Nuria Ruiz de Viñaspre]] poeta (Logroño)
# [[Olvido García Valdés]] poeta (Pravia-Asturias)
# [[Petrona Eyle]] Medikua, feminista (Argentina)
# [[Rebeca Uribe]] poeta, (Mexiko)
# [[Rebeca Uribe Bone]] ingeniari kimikoa (Kolonbia]]
# [[Rosario Pino]] antzezlea (Málaga)
# [[Sara Berenguer Laosa]] Ekintzaile anarko-feminista (Katalunia, 1919-2010)
# [[Sara Estévez]] kazetaria (Bilbo)
# [[Shadi Ghadirian]] argazkilaria (Iran)
# [[Simona Manzaneda]] itzultzailea (Bolivia)
# [[Solveig Nordström]] arkeologoa (Suedia)
# [[Tere Verdes]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Bilbo)
# [[Úrsula Goyzueta]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Vicenta Juaristi Eguino]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Victoria Aguirre Anchorena]] margolaria (Buenos Aires)
# [[Victoria Mallabiabarrena]] soprano lirikoa (Mallabia)
# [[Virginia Bolten]] anarkista, kazetaria (Argentina)
# [[Whina Cooper]] ekintzailea (Zeelanda Berria)
}}

=== Hobetuak 2021 ===
# [[Alicia Iturrioz]] margolaria (Eibar)
# [[Louise Michel]] Frantziako anarkista. Parisko Komunan kiderik garrantzitsuenetakoa.
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria. (Mallabia)
# [[Felisa Areitioaurtena|Felisa Areitioartena]]  Antzezlea (Zaldibar)
# [[Maria Magunazelaia]] Txirrindulari aitzindaria (Ermua)
# [[Anna Sundström]] kimikaria (Suedia)
# [[Mariñe Arbeo]] ilustrailea
# [[Mercedes Careaga]] Ekintzailea  (Eibar)
# [[Iratxe Ansa]] dantzaria. (Donostia)
====Berriak 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adela Andikoetxea]] nekazaria (Urduliz)
# [[Adela Cortina]] filosofoa (Valentzia) itzulpena
# [[Adelina Gutiérrez]] astrofisikaria (Txile)
# [[Ainhoa Urien]] idazlea. (Abadiño)
# [[Alda Lara]] idazlea. (Angola). itzulpena
# [[Alicia Miyares]] Filosofoa, feminista (Asturias) itzulpena
# [[Alexandra David-Néel]] bidaiaria, idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Alexandra Olaya]] zientzialaria. Kolonbiarra. Itzulpena
# [[Ama Ata Aidoo]] idazle afrikarra. Itzulpena
# [[Amaia Gabantxo]] idazlea itzultzailea (Bermeo)
# [[Amancay Gaztañaga]] abeslaria (Mexiko)
# [[Amelia Opie]] idazlea ingelesa
# [[Aminata Sow Fall]] idazlea (Senegal) itzulpena
# [[Amparo Sánchez]] abeslaria (SEvilla)
# [[Ana de Miguel]] filosofoa, feministra (SAntander) itzulpena
# [[Ana Kiro]] galiziar abeslaria. itzulpena
# [[Ana Mari Marin]] margolaria (Elizondo)
# [[Ana María Crespo de las Casas]] farmazialaria. (Tenerife) itzulpena
# [[Andragunea]] Durango
# [[Andrée de Jongh]] belgika erresistentziako kidea 
# [[Ángeles López de Ayala]] kazetaria, politikaria, dramaturgoa (Sevilla)
# [[Anna Burns]] idazlea (Belfast)itzulpena
# [[Anna Surinyach]] fotokazetaria (Katalunia)
# [[Anne Carson]] Poeta (Kanada) itzulpena
# [[Anne Palles]] Sorgintzat errea (Danimarka)
# [[Anoushka Shankar]] musikagilea itzulpena
# [[Antonia Ferrín Moreiras]] Matematikaria, astronomoa (Galizia)
# [[Ariane Lopez-Huici]] argazkilaria. Itzulpena
# [[Aroa Uharte]] itzultzailea (Leitza) 
# [[Arrate Hidalgo]] idazlea, itzultzaile (Bilbo)
# [[Arrate Mardaras]] idazlea (Abadiño)
# [[Asha Ismail]] mutilazioaren aurkako ekintzailea (Kenya)
# [[Askoa Etxebarrieta]] flamenko dantzaria (Gasteiz)
# [[Atala Apodaca]] feminista, iraultzailea (Mexiko)
# [[Aziza Brahim]] abeslari sahararra (Itzulpena)
# [[Beatrice Shilling]] asmatzailea (Ingalaterra) itzulpena
# [[Becky Siegel]] dantzaria, koreografoa, zuzendaria (EEBB) Iruñea
# [[Bel Zaballa]] kazetaria, idazlea (Katalunia)
# [[Belén Bermejo]] idazlea, argazkilaria eta editorea (Madril)
# [[Belén de Sárraga]] kazetaria, ekintzailea (Valladolid-Mexiko
# [[Beryl Markham]] hegazkinlaria, idazlea (Ingalaterra-Kenya) itzulpena
# [[Bertha Benz]] asmatzailea 
# [[Bertha Lutz]] Brasilgo urbanista eta feminista.
# [[Blanca Silveira]] astronomoa (Venezuela) itzulpena
# [[Beulah Louise Henry]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Carme Alvariño]] historialaria (Galizia) itzulpena
# [[Carla Simón]] zinegilea (Katalunia) 
# [[Carmen Castillo (zinegilea)|Carmen Castillo]] zinegilea (Txile). itzulpena
# [[Carmen de Burgos]] poeta eta kazetaria (Almeria) itzulpena
# [[Carmen Gil Martinez]] idazlea. (Cadiz)
# [[Carmen Portinho]] (itzulpena) (Brasil)
# [[Catherine Destivelle]] eskalatzailea (Frantzia)
# [[Cécile Rol-Tanguy|Cécile Rol]] Erresistentea. Frantzia. Itzulpena
# [[Celinda Arregui]] politikaria, feminista (Txile)
# [[Claire Goll]] kazetaria, idazlea bakearen aldeko altibista (Alemania-Frantzia)
# [[Claudia Paz y Paz]] giza eskubideen defentzailea 
# [[Consuelo Álvarez Pool]] idazlea (Katalunia)
# [[Cony Carranza Castro]] feminista, hezitzailea (El Salvador)
# [[Cora Ratto de Sadosky]] matematikaria eta ekintzailea (ARgentina)
# [[Dacia Maraini]] eleberrigilea (Italia)
# [[Diane di Prima]] Poeta (EEBB) itzulpena
# [[Dilhan Eryurt]] astronomoa, astrofisikaria (Turkia)
# [[Dora Alonso]] Kazetaria eta idazlea (Kuba) itzulpena
# [[Dorita Ruiz]] Hezkuntza bereziko irakaslea aintzindaria (Burgos-Durango-Euba)
# [[Dorothea Klumpke]] astronomoa. EEBB
# [[Dorothee Sölle]] Poeta eta teologoa. Itzulpena 
# [[Dulce Chacón (idazlea)|Dulce Chacón (Idazlea)]] Zafra. Itzulpena
# [[Ebru Timtik]] abokatu kurdua. (Istambul)
# [[Elena García Armada]]ingeniaria, asmatzailea (Santander)
# [[Elodia Zaragoza-Turki]] idazlea,poeta,editorea
# [[Emilie Flöge]] jostuna 
# [[Emma Chacón i Lausaca]] musikagilea (Bartzelona) itzulpena
# [[Emma Lehmer]] matematikaria (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Encarnación Cabré]] arkeologoa (Madril) itzulpena
# [[Erlea Maneros]] Artista. Margolaria. Bilbo
# [[Esther Cruz]] eskalatzailea. (Murtzia-Euskal Herria)
# [[Eugenia Sacerdote de Lustig]] zientzilaria (Turin-Buenos Aires) (Itzulpena)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Paris) (Itzulpena)
# [[Eva Guerrero]] dantzaria, koreografoa (Bilbo)
# [[Fanny Bullock Workman]] bidaiaria, idazlea, itzulpena
# [[Felisa Areitioaurtena]] antzezlea (Zaldibar 1904)
# [[Filipa César|Filipa Cesar]] zinema zuzendaria (Portugal) itzulpena
# [[Florence Rena Sabin]] zientzialaria. (EEBB) itzulpena
# [[Francisca Vives]] historialaria (Cadiz) itzulpena
# [[Gabrielle Roy]] Kanadar idazlea. (Kanada)
# [[Garazi López de Armentia]] dantzaria eta koreografoa (Gasteiz)
# [[Garbiñe Elizegi]] erizaina, feminista (Baztan)
# [[Gemma Sanginés]] psikologoa (Bilbo)
# [[Gertrude Jekyll]] Lorezaina (Erresuma Batua)
# [[Gloria Anzaldúa]] idazlea. aktibista (EEBB) itzulpena
# [[Guadi Galego]] abeslaria (Galizia) (Itzulpena)
# [[Hayley Westenra]] abeslaria (Zeelanda Berria) itzulpena 
# [[Helin Bölek]] abeslaria (Turkia)
# [[Helena Maleno]] aktibista (El Ejido) Itzulpena
# [[Ida Vitale]] idazlea. (Uruguai) itzulpena
# [[Idea Vilariño]] idazlea. itzulpena
# [[Ines Olza]] ikertzailea (Nafarroa)
# [[Inma Chacón]] idazlea (Zafra) itzulpena
# [[Irati Bilbao]] jazz abeslaria. (Durango)
# [[Iratxe Mediavilla]] zinegilea (Elorrio)
# [[Irene Solà]] idazlea, artista (Katalunia)
# [[Irene Vallejo Moreu]] filologa eta idazlea (Zaragoza)
# [[Irma Alicia Velásquez Nimatuj|Irma Alicia Velásques Nimatuj]]Guatemala, kazetaria eta antropologoa
# [[Isabella Bird]] bidaiaria. idazlea (itzulpena)
# [[Isabel Bono]] poeta, (Malaga) itzulpena
# [[Isabel Sola]]Birologoa (Nafarroa)
# [[Ixone Aroma]] dantzaria (Durango)
# [[Izaro Zubiria]] zientzilaria
# [[Izaskun Ayestaran]] erreketista (Ibarra)
# [[Jacinta Ortiz]] poeta (Granada)
# [[Jaione Camborda]] zinegilea (Donostia)
# [[Jennifer Doudna]] biokimikaria (EEBB) itzulpena
# [[Jessie Fauset]] Poeta amerikarra itzulpena
# [[Jessica Anderson]] idazle Australiarra. itzulpena
# [[Jineth Bedoya]] Kazetaria. (Kolonbia) itzulpena
# [[Joan Jara]] dantzaria (Txile) Victor Jararen bikotea
# [[Joana Olasagasti]] dantzaria (Baiona)
# [[Joanne Chory]] biologoa. EEBB itzulpena
# [[Jone Elorriaga]] artista (Durango)
# [[Jone Martinez Palacios]] irakaslea, feminista (Bizkaia)
# [[Josefa Llanes Escoda]] sugrafista (Filipinas) itzulpena
# [[Josune Ilundain]] sortzailea, ekintzaile, idazlea. (Nafarroa)
# [[Judit Muñoz]] matematikaria eta ikertzailea (Abadiño)
# [[Judith Wright]] idazlea (Australia) itzulpena
# [[Juana Arrillaga|Juana &quot;Juanita&quot; Arrillaga]] erraketista (Elgoibar)
# [[Juanita Gorroño]] panderojolea (Muxika-Zornotza)
# [[Julia Antivilo]] artista (Txile)
# [[Juliana Zubizarreta]] panderojolea (Elgoibar)
# [[Julie Adrienne Karrikaburu]] musikologoa (Zuberoa)
# [[Julie-Victoire Daubié]] idazle franziarra. itzulpena
# [[Karmele Gisasola]] Herri kirolak (Mallabia)
# [[Karmele Mitxelena]] Idazlea eta iralkaslea (Oiartzun)
# [[Katalin Karikó]] Biokimikaria (Hungaria) 
# [[Katharine Tynan]] idazle, Irlanda, itzulpena
# [[Kenojuak Ashevak|Kenojuak Ashevah]]margolaria (Kanada)
# [[La Yegros]] abeslaria (ARgentina-Okzitania
# [[Larraitz Ariznabarreta]] antropologoa (Bilbo)
# [[Laura Freixas]] idazlea (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Leda Valladares]] abeslaria,(Argentina) (itzulpena)
# [[Leila Aboulela]] sudandar idazlea (Itzulpena)
# [[Leyre Arrieta |Leyre Arrieta Alberdi]] historialaria (Mutriku)
# [[Leire Elustondo Quiñones]] Abeslaria, kazetaria (Ermua)
# [[Leona Chalmers]] aktorea eta asmatzailea. EEBB. itzulpena
# [[Leonor Orosa]] Koreografoa (Filipinak)
# [[Lian Monserrate]] Muralgilea (Estatu Batuak)
# [[Lide Arana]] zientzialaria 
# [[Elizabeth Magie]] asmatzailea. (EEBB). Itzulpena
# [[Lucía Garibaldi]] Zinegilea (Uruguai) Itzulpena
# [[Luisa Capetillo]] anarkista, sindikalista, faminista (Puerto Rico) itzulpena
# [[Lurdes Huizi]]irakaslea, (Goizueta)
# [[Luzia Sagastasoloa]] maistra, irakaslea, moja (Mallabia)
# [[Maialen Arregi]] Arkitektoa (Elorrio)
# [[Mabel Cañada Zorrilla]] feminista, ekintzailea (Bilbo)Itzulpena
# [[Mabi Revuelta]] artista plastikoa (Bilbo)
# [[Maddi Ane Txoperena]] bertsolaria, kazetaria eta feminista (Hendaia)
# [[Magda Szabó|Magda Szabo]]idazlea (Hungaria)
# [[Maiana Bidegain]] zinegilea (Lapurdi)
# [[Maite Lephaille]] irrati-esataria (Zuberoa)
# [[Maite López]] idazlea, itzultzaile (Azkoitia)
# [[Mari Cruz Guruzeta]] ekintzailea (AReatza)
# [[Mari Jose Kerejeta]]  idazlea (Zegama)
# [[Mari Karmen Goñi]] irakasle aitzindaria (Baztan)
# [[María Andresa Casamayor]] matematikaria (Zaragoza) itzulpena
# [[Maria Aurèlia Capmany]] eleberrigile, antzerkigile (Katalunia) itzulpena
# [[Maria Isabel Barreno]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Jesús Cueto]] artista. (Santander-Bilbo)
# [[Maria Beasley]]. Asmaztzailea. (EEBB) 
# [[María Cumplido]] matematikaria. (itzulpena)
# [[Maria González Gorosarri]] Kazetaria, idazlea (Durango)
# [[Maria Dolores Larramendi]] erraketista (Pasaia)
# [[María Malla]] idazlea, katalana. itzulpena
# [[María Mariño]] idazlea. (Galizia). itzulpena
# [[Maria Mentxaka]] kirol argazkilaria (Mungia)
# [[Maria Merino]] matematikaria (Bilbo) 
# [[Maria Pereira]] Asmatzailea (Portugal)
# [[María Salvo]] Antifrankisgta (Bartzelona) itzulpena
# [[Maria Teresa Horta]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Teresa León]] idazlea (Errioxa) itzulpena
# [[Maria Txurruka]] erraketista (Elgoibar)
# [[María Vallet Regí|María Vallet Regi]] Kimikaria (Kanaria)
# [[María Y. Orosa|Maria Y. Orosa]] Medikua eta ikertzailea
# [[Mariama Bâ]] idazlea (SEnegal)
# [[Marica Campo]] idazlea (GAlizia)
# [[Mari Carmen Ruiz]] aktore ohia (Bilbo)
# [[Marie Hankel]] Esperanto idazlea, sufragista (Alemania) itzulpena
# [[Marijo Deogracias]] kazetaria (Antzuola)
# [[Marie Paradis]] alpinista Suitzarra. Itzulpena
# [[Marie Under]]  idazlea (Estonia) itzulpena
# [[Marion Donovan]] asmaitzailea. EEBB. itzulpena
# [[Mariví Ibarrola]] argazkilaria. (Naiara). itzulpena
# [[Marivi Iturbe Etxeberria]] gizarte laguntzailea. Etxebarri. itzulpena
# [[Margaret Harwood|Margaret Harwook]]   Astronomoa (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Margaret Burbidge]] Astronomoa. (Inglaterra) itzulpena
# [[Margarida Borràs]] Transexuala (Valentzia)
# [[Margarita Michelena]] poeta (Mexiko)
# [[Margarita Parra Álvarez]] Kimikaria, (Valentzia)
# [[Martha Coston]]asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Marta Elena Casaús Arzú]] historialaria eta idazlea.(Guatemala)
# [[Maruja Mallo]] margolaria (Galizia) itzulpena
# [[Melitta Bentz]] asmatzailea alemaniarra itzulpena
# [[Mercè Company]] idazlea (Katalunia) itzulpena
# [[Mercè Ibarz]] idazlea (ARagoi)
# [[Mikeas Sánchez]] poeta, irakaslea, idazlea (Mexiko)
# [[Miren Larrea]] antzezlea. (Zornotza)
# [[Mónica Cahen D'Anvers]] kazetaria (Argentina) itzulpena
# [[Montserrat Gudiol]] margolaria, (Bartzelona) itzulpena
# [[Montserrat Torrent i Serra]] organojolea. (Bartzelona) itzulpena
# [[Myriam Cameros Sierra|Myriam Cameros]] Ilustratzailea. Iruña
# [[Nella Larsen]] idazlea Afrikar-amerikarra. Itzulpena
# [[Nellie Campobello]] idazlea eta dantzaria (Durango-Mexiko) itzulpena
# [[Nerea Irastorza]] zientzialaria
# [[Nerea Irigoyen]] zientzialaria. Zaragoza
# [[Nerea Loiola Pikaza|Nerea Loiola]] idazlea (Deba)
# [[Ngaio Marsh|Ngaio Marsh]] idazle, antzerlea. itzulpena
# [[Olga Cazalis]] erraketista (Markina-Xemein)
# [[Olga Orozco]] poeta (Agentina) Itzulpena
# [[Orsola Casagrande]] (Italia) 
# [[Pamela Hinkson]] idazle anglo irlandarra
# [[Patricia Bath|Patricia Bath]] Medikua. itzulpena
# [[Paula Nenette Pepín]] musikaria. 
# [[Paula Wiesinger]] eskiatzaile italiarra (Izulpena)
# [[Paulina Chiziane]] idazle Monzambike. Itzulpena
# [[Pilar del Río|Pilar del Rio]] kazetaria eta itzultzailea.(Granada). (itzulpena)
# [[Pilar Claver]] aktibista (Izaba)
# [[Pilar Alonso Ibañez]] etnografoa, historialaria (Markiz, Araba) itzulpena
# [[Pilar Bellver]] idazlea, feminista (Jaen) itzulpena
# [[Policarpa Salabarrieta]] ekintzalea (Kolonbia)(Itzulpena)
# [[Raina Telgemeier]] komikigilea. (EEBB) itzulpena
# [[Rosalinda L. Orosa]] Idazlea (Filipinak)
# [[Saiza Nabarawi]] idazlea, feminista (Egipto) (Itzulpena)
# [[Sagrario Vera Gordo]] Gerrillaria. (Badajoz)
# [[Sandra Morán]] abeslaria, politikaria (Guatemala) itzulpena
# [[Sara Curruchich]] abeslaria. Guatemala. itzulpena
# [[Sarah Mather]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Severina Luna de Orosa]] medikua eta idazlea (Filipinak)
# [[Silvia Cuevas Morales|Silvia Cuevas]] idazlea Txile. itzulpena
# [[Stefi Troguet]] Alpinista (Andorra)
# [[Susana Malón]] astronomoa (Zaragoza) Itzulpena
# [[Susana Thénon]] itzultzaile, poeta (ARgentina). Itzulpena
# [[Susana Vera]] argakilari-kazetaria (Iruñea) itzulpena 
# [[Suceso Portales]] jostuna eta anarko-sindikalista (Extremadura)
# [[Syra Alonso]] idazlea, (Galizia). itzulpena
# [[Teresa Eguibar]] eskulturea (Madril). itzulpena 
# [[Teresa Flores]] Feminista, ekintzailea (Txile)
# [[Teresa Meana]] ekintzaile feminista (Gijón)
# [[Udane Ostolaza]] Harri-jasotzailea (Orio)
# [[Uxune Martinez Mazaga]] Zabalkunde zientifikorako arduraduna (Garai)
# [[Vandana Shiva]] Idazlea. (India) (Itzulpena)
# [[Violette Leduc]] Idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Violette Szabo]] Espia (Erresuma Batua)
# [[Yaa Gyasi]] idazle afroamerikarra.(Ghana) itzulpena
# [[Yasmina Reza]] idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Yolanda Mazkiaran]] dokumentalgilea (Altsasu)
# [[Zaloa Fuertes]] Argazkilaria (Mexiko-Abadiño)
# [[Zenobia Camprubí]] idazlea eta itzultzailea itzulpena
# [[Zuriñe del Cerro]] feminista historikoa (Bilbo)
}}

====2018-2019====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina Otaola]] Erraketista (Errenteria)
# [[Alaitz Muro]] ipuin kontalaria eta margolaria (Durango)
# [[Almudena Hernando]]  arkeologoa (Madril)(itzulpena)
# [[Amaia Aroma Lejarreta]] Txistularia (Abadiño)
# [[Ainhoa Zuazua]]Abeslaria (Ermua)
# [[Angelita Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Arantzazu Ametzaga]] Idazlea
# [[Ascensión Badiola]] Idazlea(Bilbo)
# [[Aurora Abasolo]] Abeslaria (Durango)
# [[Begoña Sopelana]] Kooperantea, soziologoa (Iurreta)
# [[Benita Uribarrena]] Ekintzailea antifaxista (Durango)
# [[Damaris Pan]] artista (Mallabia)
# [[Digna Garitaonandia]] Erraketista
# [[Dina Bilbao]] Kirolaria (Ondarroa))
# [[Eladia Altuna]] Erraketista (Irura)
# [[Elena Olabe]] Poeta (Durango)
# [[Elena Solatxi]] Eskultorea (Bilbo)
# [[Elena Orobiogoikoetxea]] Piano jolea (Durango)
# [[Emilia Gomez]]Erraketistan. (Valentzia)
# [[Estibalitz González]] Idazlea (Ermua)
# [[Eugenia Iriondo]] Erraketista (Eibar)
# [[Gisella Perl]] Ginekologoa judutarra (Hungaria) (itzulpena)
# [[Gloria Agirre]] Erraketista (Asteasu)
# [[Gloria Zubia]] ekintzailea (Durango)
# [[Ines Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Irati Eguren]] Arkitektoa, ilustratzailea (Durango)
# [[Irene Ibaibarriaga]]Erraketista (Ermua)
# [[Jesusa Garitaonandia]] Erraketista (Mallabia)
# [[Juana Elgezabal]] Enpresaria (Derio)
# [[Juanita Ibaibarriaga]] Ekintzailea (Ermua)
# [[Juanita Mir]] Kazetaria, idazlea (Iruñea)
# [[Juanita Unzueta]] Dantzaria (Eibar)
# [[Julia Klaudia Gabilondo]] Idazlea (Mungia)
# [[June Arbeo]] Atleta (Durango)
# [[Kattalin Agirre]] Mugalaria, Frantziako erresistentziako kide (Sara)
# [[Koro Benito]]  Poeta (Lumbrales)
# [[Lara Izagirre]] Zinegilea (Zornotza)
# [[Libe Goñi]] Irakaslea (Oteitza)
# [[Lidia Cañete]] kirolaria (Durango)
# [[Lourdes Munitxa]] Euskaltzalea (Zornotza)
# [[Lucia Areitioaurtena]] Erraketista (Ermua)
# [[Luna Miguel]] idazlea (Alcalá de Henares) (itzulpena)
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria (Mallabia)
# [[Maddi Barber]] Zinegilea (Lakabe)
# [[Mae Jemison]] ingeniari (Alabama) (Itzulpena)
# [[Maitane Alonso]] Ikertzailea,asmatzailea (Sodupe)
# [[Maria Ana Bidegaray]] Idazlea, feminista (Hazparne - Lapurdi)
# [[Maria Antonia Canals]] matematikaria (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Maria Arrillaga]] Erraketista (Elgoibar)
# [[Maria Camino Oskoz]] Maistra. (Iruñea)
# [[Mari Carmen Lasagabaster]] Erraketista (Eibar)
# [[Mari Carmen Madariaga]] Erraketista (Igorre)
# [[Maria Antonia Uzkudun]] Erraketista (Anoeta)
# [[Maria Luisa Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Maria Luisa Senar]] Erraketista (Pasaia)
# [[Maria Pilar Urriza]] Dantzaria (Lantz)
# [[Maria San Juan de Garonda]] emagina. inkisizioa sutan erre zuen (Mungia)
# [[Maribi Unamuno]] Filologoa. (Aulesti)
# [[Mercedes Colás]] Maiatzeko plazako amak (Argentina) (Itzulpena)
# [[Meritxel Relaño]] Unicefeko arduradun nagusia Yemenen (Durango)
# [[Mila Salterain]] Idazlea (Durango)
# [[Miren Alazne Iruretagoiena]] ekintzailea (Zarautz)
# [[Miren Maortua]] Idazlea (Zaldibar) 
# [[Miren Uzkudun]] Erraketista (Asteasu)
# [[Nerea Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Oihana Azkorbebeitia]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Paula Lamarain]] Erraketista (Eibar)
# [[Rosa Soroa]] Erraketista (Elduaien)
# [[Rosario Aranburu]] Erraketista (Eibar)
# [[Shakuntala Devi]] Idazlea (India) (Itzulpena)
# [[Silvia Trigueros]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Teri Ibarrola]] Ipuin kontalaria (Aulesti)
# [[Vanessa Goikoetxea]] abeslaria (Florida)
# [[Zoila Askasibar]] inprimatzailea (Elgeta)
}}

=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Hobetuak ===
==== 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agurtzane Elorriaga]] (Iurreta)
# [[Ana Diez]] zinemagilea (Tutera)
# [[Amaia Iturbide]] idazlea (Bilbo-Getxo)
# [[Ariane Lopez-Huici|Ariane López Huici]] argazkilari lapurtarra. 
# [[Erika Lagoma]] Bertsolaria, feminista (Lesaka-Durango)
# [[Gurutzi Arregi]] etnografoa (Durango)
# [[Iñaxi Etxabe]] Bertsolaria, (Zumaia-Zarautz)
# [[Isabel Coixet]] zinegilea (Katalunia)
# [[Itziar Mendizabal]] Dantzaria (Gipuzkoa
# [[Luzia Goñi]] bertsolaria (Basaburua)
# [[Maider Fernandez]] zinegilea (Donostia)
# [[Maria Zambrano]] idazlea (Madril)
# [[Martina Ibaibarriaga]] gerrillaria (Berriz)
# [[Matxalen Ziarsolo]] saskibaloi jokalaria (Ermua)
# [[Oihana Alkorta]] musikaria (Orio-Zarautz)
# [[Primi Erostarbe]] panderojolea eta irrintzilaria (Oñati)
# [[Teodora Zuloaga]] zeramikaria (Madril-Segovia)
# [[Trota Salernokoa]] ginekoloagoa(Italia)
# [[Alfonsina Strada]] txirrindulari argentinarra (Mototsa)
}}

==== 2018-2019 ====
# [[Balendiñe Albizu]] Idazlea (Zumaia)
# [[Gurutze Frades]] Kirolaria (Durango-Iurreta)
# [[Lourdes Unzueta]] Idazlea (Durango)
# [[Uri Ruiz Bikandi]] Idazlea (Durango)

== [[Fitxategi:Gnome-system-users.svg |30px|]] Wikilariok ==
(Zure izena gehitu dezakezu iturburu kodea aldatu eta 4 bider ALT Gr + 4 sakatuta (4 aldiz &quot;~&quot; agertuko da)
# [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] ([[Lankide eztabaida:Wikimaribarre|eztabaida]]) 18:22, 13 ekaina 2018 (CET)
# [[Lankide:Lurdeswiki|Lurdeswiki]] ([[Lankide eztabaida:Lurdeswiki|eztabaida]]) 18:17, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Larrauri|Larrauri]] ([[Lankide eztabaida:Larrauri|eztabaida]]) 18:18, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:OrtuUrti|OrtuUrti]] ([[Lankide eztabaida:OrtuUrti|eztabaida]]) 18:22, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] ([[Lankide eztabaida:Mototsa|eztabaida]]) 11:20, 22 uztaila 2020 (CET)
# [[Lankide:Joseintx|Joseintx]] ([[Lankide eztabaida:Joseintx|eztabaida]]) 18:22, 9 urria 2020 (CET)
# [[Lankide:Isabeliraurgi|Isabeliraurgi]] ([[Lankide eztabaida:Isabeliraurgi|eztabaida]]) 17:48, 16 urria 2020
# [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] ([[Lankide eztabaida:Mgaraizabal|eztabaida]]) 18:00, 5 azaroa 2021 (CET)

== [[Fitxategi:Gnome-web-browser.svg|30px]] Kanpo estekak ==
* [https://anboto.org/durango/1583310345667-wikipedia-erreminta-ona-dela-uste-dugu-emakumeek-erreferentzialtasuna-lortzeko  Wikipedia erramienta ona dela uste dugu emakumeek erreferialtsuna lortzeko]Anboto 2020/03/04
* [https://www.elcorreo.com/bizkaia/duranguesado/durangaldeko-andren-ekarpenak-20200122193350-nt.html?edtn=bizkaia&amp;fbclid=IwAR1hHPcQJaQM-WaIU7mYeNetsB89jEH2-BWSA0fPGjbTgTkHpqtKRT9BnCc#vca=fixed-btn&amp;vso=rrss&amp;vmc=fb&amp;vli=Duranguesado Durangaldeko andren ekarpenak bistaratzera dator WikiEmakumeok] El Correo 2020/01/21
* [https://anboto.org/durango/1579696765085-wikikedada-egingo-dute-durangon-wikipedian-dagoen-genero-arrakala-aldatzeko 'Wikikedada' egingo dute Durangon, Wikipedian dagoen &quot;genero arrakala&quot; aldatzeko], Anboto Durango 2020/01/22
* [https://dotb.eus/dotb-eus-emakumeen-biografia-berriak-sortzeko-wikikedada-antolatu-da-durangon/ Emakumeen biografia berriak sortzeko ‘Wikikedada’ antolatu da Durangon] Dotb.eus 2020/01/23
* [http://www.azkuefundazioarenegunkaria.eus/wikikedada-wikiemakumeokwikidurango/ Wikikedada: WikiEmakumeok/WikiDurango | Azkue Fundazioaren Egunkaria] 2020/01/21
* [https://halabedi.eus/es/marisa-barrena-wikiemakumeok-gizarteko-beste-arloetan-lez-emakumeak-ia-ikusezinak-gara-wikipedian-ere/?fbclid=IwAR2pUHHzwsNx8kzKAyc3dlTpZc4p4mx8duIC0PeKHEj01G3yXoFKxXlBBlc Marisa Barrena (Wikiemakumeok): &quot;Gizarteko beste arloetan lez, emakumeak ia ikusezinak gara wikipedian ere&quot; - Halabedi] 2020/02/06
* [https://www.youtube.com/watch?v=eH-JkwLAa6Q&amp;feature=youtu.be [Bideoa] Data zaharrak bilatzen], Estibalitz González Solozabal Durangon #Wikiemakumeok mintegian data zaharrak zelan bilatzen diren azaltzen dau, Josi Sierra-ri esker.
* [https://amp.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/amarauna/osoa/7892080/magikoa-da-andre-baten-biografia-mundura-zabaltzea/ &quot;Magikoa da andre baten biografia mundura zabaltzea&quot;], EITB - 2021/03/08
* https://www.youtube.com/watch?v=r2Z5CFSLSf8  Lurdes Totorikaguena eta Marisa Barrena Laixiar irratian</text>
      <sha1>bcy2kzbk8i2srfvutq9e3nu6vy7031p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005871</id>
      <parentid>9005870</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:20:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikimaribarre</username>
        <id>88969</id>
      </contributor>
      <comment>/* Berriak 2022 (abuztua)= */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="119909" xml:space="preserve"> '''''WikiDurangaldea | Durangaldean egiten diren lanaldietako wikilekua '''''

[[Fitxategi:WikiEmakumeok Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak.jpg|thumb|WikiEmakumeok, Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak. Azaroak 1 2019, Durangon]]
[[Fitxategi:Durangoko Wikilariak.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko apirila]]
[[File:Durangoko wikilariak 1500.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko ekaina]]
== [[Fitxategi:Im-jabber.svg|30px|]] Wikiproiektu honen helburuak ==
* Emakumeen biografia berriak sortzea euskaraz.
* Wikipedian beste hizkuntza batzuetan badauden emakumeen biografiak euskarara ekartzea.
* Emakumezko editore euskaldunen kopurua handitzea.
* Euskal Wikipedian genero-ikuspegia txertatzea.
* Historian zehar izandako emakumeen ekarpenak eta ezagutzak Euskal Wikipedian biltzea.

== [[File:La mujer que nunca conociste logo 2017.jpg|30px]] Emakumeen zerrenda [https://es.wikipedia.org/wiki/Wikiproyecto:Mujeres/Wikimujeres/WikiEmakumeok/Durango &gt;&gt;&gt; erderaz]==


=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Egiten ari garenak ===
Hauetan ari gara lanean (ez dezagun lanik bikoiztuta)

# [[Concha García Campoy]] kazetaria (Tarrasa) Marisa
# [[Edurne Garitazelaia]] (Lurdes)
# [[Marie Stritt]] aktorea (Austriar Inperioa, 1855-1928, 1872-1948) Mpa
# [[Alice Salomon]] erreformista (Alemania, 1872-1948) Mpa
# [[Elisabeth Altmann-Gottheiner]] irakaslea (Alemania, 1874-1930) Mpa
# [[Silvia Buabent]] politikaria (Madril, 1973) Mpa
# [[Lola Robles]] idazlea (Madril, 1963) Mpa
# [[Eva Piquer]] kazetaria (Bartzelona, 1969) Mpa
# [[Maria Mercé Roca]] idazlea, politikaria(Potbou, 1958) Mpa
# [[Rosa Bustamante Montoro]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Rosa_Bustamante_Montoro ARkitektoa (Lurdes)
# [[Fernanda Canales]] https://es.wikipedia.org/wiki/Fernanda_Canales Arkitektoa (Lurdes)

=== [[Fitxategi:Gnome-mail-attachment.svg|30px]] Egitekoak ===
Besterik proposatu nahi baduzu, gehitu izenak zerrendan.


'''SORTU'''

http://zallainfo.zalla.eus/2017/03/zallako-bi-kalek-emakume-izena-hartuko.html
# [[Virginia Finol]] harri jasotzailea (ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Garazi Arruti]] harri jasotzailea (Ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Ana Sesunaga]] Técnica de senderos
# [[Amaia Elizaran]] sortu. Dantzaria eta koreografoa. https://www.berria.eus/paperekoa/1857/022/001/2022-02-04/posible-da-dantzari-gisa-bizitzea-baina-oso-ezegonkorra-da.htm
# [[Alaitz Arenzana]]  https://cimamujerescineastas.es/alaitz-arenzana-nueva-directora-de-zinegoak/
https://www.zinea.eus/2022/01/18/alaitz-arenzana-izango-da-zinegoak-jaialdiko-zuzendari-berria/
https://www.berria.eus/albisteak/208477/alaitz-arenzana-izendatu-dute-zinegoak-jaialdiko-zuzendari.htm
ia
# [[Amagoia Gurrutxaga]] Kazetaria-edo @berria egunkarian. Oraintxe bertan, eszedentzia betean,
# [[Nahia Garat]] (Donapaleu, Nafarroa Beherea, 1992) eta [[Neju]] (Tolosa, Okzitania, 1994) sortzaileek
https://www.berria.eus/paperekoa/1886/040/001/2021-10-30/laquolurrari-lotzeko-beharra-genuenraquo.htm
# [[Aiora Enparantza]] itzultzailea . https://www.berria.eus/paperekoa/1872/024/001/2021-10-29/alda-merini-eta-saint-john-perse-munduko-poesia-kaiera-berriak.amp.html
# [[Leire Etxezarreta]] https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-10-06/eroso-sentitzen-naiz-formatu-akustikoan.htm

# [[Diana Widmaier Picasso]] https://en.wikipedia.org/wiki/Diana_Widmaier_Picasso
# [[Saroa Bikandi]]. Ipuin kontalaria (Goiuri Aldekoa-Otaloraren proposamena)
# [[Jeanine Sontag]] itzuli (Isabel Etxebarriaren proposamena)
# [[Anttoni Telleria]] Elgeta. https://www.youtube.com/watch?v=fBn0GPiTttU 
# [[Bergarako kotoia]] http://andra.eus/bergarako-kotoiaren-emakumeen-omenez-erakusketa/
# [[Lorea Perez de Albeniz]]
# [[Larraitz Zuazo]]
# [[Ainhoa Estankona Aldekoa-Otalora]] (abokatua eta florentzian joyeria ikasitako bitxigilea. Besteak beste Guggenheimeko dendan saldu ditu bere joiak)
# [[Ana Romera]] (Atrapame si puedes programako zuzendaria, telebistako programen formatuen egilea)
# [[Irene Hurtado de Saratxo]] itzultzailea. https://www.diariovasco.com/culturas/libros/asmo-literario-handia-20210915155810-nt.html
# [[Ines Bengoa]] kontalaria https://www.berria.eus/paperekoa/1887/036/001/2021-10-01/gozamenarekin-ere-lotu-daiteke-hotzikara.htm
# [[Olatz Ovejero]] Zinema zuzendaria. https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-09-30/langileen-arteko-elkarlana-zaila-da.htm
# [[Meral Simsek]] idazle kurdua. https://www.berria.eus/paperekoa/1893/021/001/2021-10-14/hamabost-hilabeteko-zigorra-ezarri-diote-meral-simsek-idazle-kurduari.htm
# [[Birjiñe Albira]] Aktorea eta antzerki irakaslea. https://www.berria.eus/paperekoa/1886/032/001/2021-10-13/sudur-gorririk-gabe-besteen-mailan-nago.amp.html
# [[Jone Alastuei]] https://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/osoa/5419883/efemeridea-27-urte-fidela-bernat-erronkarierako-azken-hiztuna-hil-zela/  https://www.argia.eus/argia-astekaria/2670/jone-alastuei-pirinioak-bizi-gaitu-eta-bizi-bedi. (Sortu) Erronkariko azken hiztunaren iloba
# [[Sagrario Monedero]] Sortu. https://www.berria.eus/paperekoa/1855/008/001/2021-02-18/funts-berriak-erabili-behar-dira-trantsizio-ekologikoa-azkartzeko.htm
# [[Lula Goce.]] Muralista galiziarra. sortu
# [[Kathleen Dean Moore]] itzuli https://en.wikipedia.org/wiki/Kathleen_Dean_Moore
# [[Elena Roldan]] Mezzosopranoa (Esti) sortu
# [[Naiara Garcia Bediaga]] Zientzialaria. Durango (Wiki_Nurh-ek egingo du)
# [[Deniba Konare]] Kirolaria. sortu
# [[Garazi Sampedro]] Kirolaria. sortu- Atxondo
# [[Ines Nedina]] ARtista. sortu
# [[Julia Zornoza]] https://altsasumemoria.wordpress.com/2014/10/31/zornotza-iriarte-julita/
# [[Pepita Elduayen]] Aseginolaza Durangoko emagina (Mari Carmen)

'''ITZULI'''

'''Dantzariak'''
https://en.wikipedia.org/wiki/Women_in_dance

'''Idazleak, kazetariak, filologoak'''
# [[Mercedes Arriaga]] https://es.wikipedia.org/wiki/Mercedes_Arriaga_Fl%C3%B3rez
# [[Alda Merini]] https://es.wikipedia.org/wiki/Alda_Merini (Italia)
# [[Teresa Solana]] https://es.wikipedia.org/wiki/Teresa_Solana (Katalunia)
# [[Anna Mansso]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Manso_Munn%C3%A9 (Katalunia)
# [[Ana Gass]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Gas  (Katalunia) 
# [[Josefina de la Torre]] https://es.wikipedia.org/wiki/Josefina_de_la_Torre
# [[Pino Ojeda]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Pino_Ojeda
# [[Lilli Suburg]]  https://en.wikipedia.org/wiki/Lilli_Suburg
# [[Lurdes Tello]] https://es.wikipedia.org/wiki/Lourdes_Tello


'''Arkitektoak'''
# [[Matilde Udelay]]??? ARkitektoa Matilde Ucelay???


'''Denetarik'''


# https://es.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Wikiproyecto:Mujeres/Art%C3%ADculos_faltantes/Mujeres_por_nacionalidad/Colombia
# [[Angela Nieto]]   https://es.wikipedia.org/wiki/Mar%C3%ADa_%C3%81ngela_Nieto 


https://documentalismomemorialistayrepublicano.wordpress.com/represion-y-muerte-franquistas-contra-las-mujeres-republicanas/

=== [[File:Dialog-apply.svg|30px]] Eginak | [[:eu:Wikiproiektu:WikiEmakume/Eginak|Eginak]] ===

=== BERRIAK ===
==='''Berriak 2022''' ('''abuztua''')=== 
(egindako ordenan)
{{zutabeak|kopurua=3|
# 
}}


===='''Berriak 2022''' ('''uztaila''')==== 
(egindako ordenan)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Paule Minck]] Parisko Komunako iraultzaile feminista (1839 - 1901)
# [[Romola Garai]] aktore britainiarra (1982)
# [[Anna Gardell-Ericson]] margolaria (Suedia)
# [[Juana Mordó]] arte bildumagilea (Tesalonika, 1899-Madril,1984)
# [[Mira Nair]] zinema zuzendaria (India, 1957)
# [[Teresa Duclós]] margolaria (Sevilla, 1934)
# [[Amalia Avia]] margolaria (Toledo, 1930-2011)
# [[Luciana Aymar]] kirolaria (Argentina, 1977)
# [[Martha Corey]] Salemgo sorgin epaiketetan urkatua (AEB, 1619-1672)
# [[Bridget Bishop]] Salemgo sorgin epaiketetan exekutatua (AEB, 1632?-1692)
# [[Abigail Hobbs]] Salemgo sorgin prozesuko nerabea (AEB,1678- ? )
# [[Abigail Williams (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorgin epaiketetan akusatua (AEB, 1680-1697)
# [[Fanny Elssler]] dantzaria (Austria)
# [[Anna Maria Bofarull]]  zinemagilea (Tarragona,1979)
# [[Eva Crane]] zientzialaria (Erresuma Batua)
# [[Barbara W. Tuchman]] idazle eta kazetaria (Amerikako Estatu Batuak, 1912-1989)
# [[Christiane Amanpour]] kazetaria (Erresuma Batua, 1958)
# [[Sarah Osborne]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1643?-1692)
# [[Melissa de la Cruz]] idazlea (Manila-AEB, 1971)
# [[Anna Rosina de Gasc]] margolaria (Alemania)
# [[Elizabeth Jane Gardner]] margolaria (Estatu Batuak-Paris)
# [[Sarah Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1653-1962)
# [[Dorothy Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan 4 urteko auzipetua (AEB, 1687?)
# [[Mary Warren]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusiena (AEB, 1674?-1693?)
# [[Elizabeth Hubbard (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusia (AEB, 1675?-1692etik aurrera)
# [[Betty Parris]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzailea(AEB, 1682-1760)
# [[Mia Zapata]] abeslaria (AEB, 1965-1993)
# [[Ann Pudeator]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1621-1692)
# [[Rebecca Nurse]] Salemgo sorginkeria prozesuan exekutatua(AEB, 1621-1692)
# [[Sarah Cloyce]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatua (AEB, 1648-1703)
# [[Lydia Lunch]] abeslaria, aktorea, idazlea (AEB, 1959)
# [[Isabel Azkarate]] argazkilaria, fotokazetaria (Donostia)
# [[Maria Mercè Cuartiella]] idazlea, antzerkigilea (Katalunia)
# [[Esther Koplowitz]] enpresaria (Madril,1950)
# [[Sima Sami Bahous]] NBE Emakumeak-en zuzendaria (Jordania, 1956)
# [[Ángela Ramos]] kazetaria, erreportaria (Peru)
# [[Mia Hamm]] futbolaria (AEB, 1972)
# [[Mónica Alario Gavilán]] filosofoa eta ikertzailea (Madril)
# [[Aimée Rapin]] margolaria (Suitza)
# [[Rocío Vitero Pérez|Rocio Vitero Perez]] gizarte langilea eta politikaria (Gasteiz, 1980)
# [[Isabel Quintanilla]]  margolaria (Madril, 1938-2017)
# [[Eglantyne Jebb]] haurren eskubideen defentsa (Erresuma Batua, 1876-1828)
# [[Sarah Wildes]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1627-1692)
# [[Mary Bradbury]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1615-1700)
# [[Mary Black (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Candy (Salemgo epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Ruth Osborne (ustezko sorgina)]] hil zuten emakume eskalea  (Ingalaterra, 1680-1700)
# [[Jane Wenham (ustezko sorgina)]] emakume akusatua eta askatua (Ingalaterra, ?-1730)
# [[Victoria Åberg|Victoria Aberg]] margolaria (Finlandia, 1824-1892)
# [[Rebecca Walker]] idazlea, feminista (Mississipi, 1969)
# [[Maxine Hong Kingston|Maxime Hong Kingston]] idazlea (EEBB, 1940)
# [[Anastasía Mýskina]] tenislaria (Sobiet Batasuna, 1981)
# [[Margaret Scott Gatty]] botanikaria eta idazlea (Britania Handia, 1809-1873)
# [[Pascale Petit (aktorea)]] aktorea (Frantzia, 1938-)
# [[Jean Adair]] aktorea (Kanada, 1873-1953)
# [[Jeanne Fusier-Gir]] aktorea (Frantzia, 1885-1973)
# [[Mary Pat Gleason]] aktorea eta gidoilaria (AEB, 1950-2020)
# [[Altamira Gonzalo]] jurista, feminista (Zaragoza)
# [[Laura Muntz Lyall]] margolaria (Kanada)
# [[Katharina Henot]] posta-burua, sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1570-1627)
# [[Catalina Carlota De la Gardie]] Baztanga txertoaren bultzatzailea (Suedia, 1723-1763)
# [[Dorcas Hoar]] sorginkeria egotzita zigortua (Beverly, 1634-1711)
# [[Jone Mitxelena]] zientzialaria, irakaslea eta ikertzailea (Barakaldo, 1985) SORTU
# [[Susannah Sheldon]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatzailea (AEB, 1670?- ?)
# [[Cindy Sherman]] argazkilaria eta zinema-zuzendaria (AEB, 1954)
# [[Juana Millán|Juana Millan]] inprimatzailea, enpresaburua (Zaragoza)
# [[María Teresa Linares]] musikologoa (Kuba)
# [[Aurora Cáceres Moreno]] idazle, feminista, sufragista (Peru)
# [[Villanuako sorginak]] Villanuako sorginkeria prozesua (Huesca, XV. mendea)
# [[Laspaulesko sorginkeria prozesua]] 24 emakume urkatuak (Huesca, 1593)
# [[Paisleyko sorginkeria prozesua]] 7 emakume kondenatuak (Eskozia, 1697)
# [[Mentxu Ramilo Araujo]] Wikiemakumea (Gasteiz, 1978) SORTU
# [[Maria Bellonci]] idazlea (Italia, 1902-1986)
# [[Carmen Martínez Sancho]] matematikaria (Toledo)
# [[Laura Morera]] ballet dantzaria (Madril, 1977)
# [[Delmira Agustini]] poeta (Uruguai)
# [[Samlesburyko sorginkeria prozesua]] 20 bat emakume akusatuak (Ingalaterra, 1612)
# [[Cristina Rota]] aktore, arte-dramatiko irakaslea (Argentina, 1945)
# [[María Botto]] aktorea (Argentina, 1974)
# [[Nur Levi]] aktorea (Madril, 1979)
# [[María Eugenia Vaz Ferreira]] irakasle, poeta (Uruguai, 1875-1924)
# [[Juana Martín Manzano]] moda-diseinatzailea (Kordoba, 1974)
# [[María José Gómez Redondo]] artista garaikidea (Valladolig, 1963)
# [[María Gil Vallejos]] piano-jolea (Alacant, 1892-1981)
# [[Maria Tallchief]] dantzaria (EEBB, 1925-2013)
# [[Faith Hill]] abeslaria (EEBB, 1967)
# [[Barbara Walters]] kazetaria, idazlea (EEBB, 1929)
# [[Lilia Podkopayeva]] gimnasta (Ukraina, 1978)
# [[Antonia Maymón|Antonia Maymon]] idazlea, feminista, anarkista (Madril)
# [[Pendleko sorginkeria prozesua]] 10 urkatu: 9 emakume eta gizon 1 (Ingalaterra, 1612)
# [[Wilhelmina Wylie]] igerilaria (Australia, 1984)
# [[Vega Asensio]] biologoa, ilustratzailea, ikertzailea (Durango, 1978) '''SORTU'''
# [[Eba Gaminde Egia]] ikertzailea, euskaltzain urgazlea (Mungia, 1968) '''SORTU'''
# [[Maria da Conceição|Maria da Conceicao]] emagina, sorginkeria egotzita sutan errea (Sao Paulo, 1798)
# [[Mary Parker (Salemgo epaiketak)|Mary Parker]] sorginkeria egotzita urkatua (1637-1692)
# [[Tatiana Lióznova]] zinema zuzendaria (Errusia, 1914-2011)
# [[Vera Panova]] idazlea eta kazetaria (Errusia, 1905-1973)
# [[Wilmot Redd]] Sorginkeria egotzita urkatua (Salem, 1692)
# [[Janet Horne]] Sorginkeria egotzita sutan bizirik errea (Eskozia, 1727)
# [[Anna Göldin]] Sorginkeria egotzita burua moztuta exekutatua (Suitza)
# [[Margaret Scott (Salemgo epaiketak)|Margaret Scott]] Sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (Eskozia, 1615-Salem, 1692)
# [[Rebecca Lemp]] Sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1550-1590)
# [[Brita Zippel]] Sorginkeria egotzita burua moztu eta sutan errea (Suedia, 1676)
# [[Margaret Jones]] Emagina, sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (EEBB 1613-1548)
# [[Merga Bien]] Sorgintzat jo eta sutan errea (Alemania 1560-1603)
# [[Anna Eriksdotter]] sorgintzat jo eta burua moztuta exekutatua (Suedia, 1624-1704)
# [[Matteuccia de Francesco]] sorgintza jo eta sutan errea (Italia, 1428 exekutatua)
# [[Maddi Astigarraga]] ilustratzaile zientifikoa (Deba, 1997) '''SORTU'''
# [[Guirandana de Lay|Guirandina de Lay]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Jaka, 1461)
# [[Narbona Dacal]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Zaragoza, 1498)
# [[Aissa Doumara Ngatansou]] ekintzailea (Kamerun, 1972)
# [[Susana Rinaldi]] aktorea eta tango-abeslaria (Argentina, 1935)
# [[India.Arie]] abeslari estatubatuarra (Denver, 1975)
# [[Estefanía Chávez Barragán]] arkitektoa, irakaslea (Mexiko)
# [[Maria Meharra]] kaskaroten erregina (Lapurdi) '''SORTU'''
# [[Nora Heysen]] margolaria (Australia)
# [[Elena Arregui Cruz-López]] arkitektoa (Irun-Santiago de Compostela)
# [[Vera Fokina]] ballet dantzaria (1886-1958, Errusia)
# [[Lurdes Alkorta]] trikitilaria (1973, Azpeitia) '''SORTU'''
# [[Draupadi Murmu]] politikaria, tribu-buruzagia, Indiako 1. emakume presidente tribala (India, 1958)
# [[Petronilla de Meath]] sorginkeria egotzita sutan  errea (Irlanda)
# [[Olga Wisinger-Florian]] margolaria (Austria)
# [[Agnes Meyer Driscoll|Agnes Meyer]] Kiptografoa (Estatu Batuak)
# [[Carmen París]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Mercedes Ferrer]] egile abeslaria (Madril, 1963)
# [[Haydée Milanés]] abeslaria, konpositorea, moldatzailea eta ekoizlea (Habana, 1980)
# [[Nabyla Maan]] egile abeslaria (Maroko, 1987)
# [[Olga Román]] abeslaria eta egile-abeslaria (Madril, 1979)
# [[Paula Ortiz]] zine-zuzendaria, gidoilaria, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Nata Moreno]] zine-zuzendaria, aktorea, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Marija Jurić Zagorka|Marija Juric Zagorba]] kazetaria (Kroazia, 1873-1957)
# [[Alicia Sellés Carot]] liburuzaina eta dokumentalista (Castelló, 1977)
# [[Adriana Calcanhotto]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Suzana de Moraes]] aktore, zinema-zuzendaria (Brasil, 1940-2015)
# [[Tarsila do Amaral]] margolaria (Brasil, 1886-1973)
# [[Anita Malfatti]] margolaria (Brasil, 1889-1964)
# [[Eliane Giardini]] aktorea, zinema-zuzendaria (Tarragona, 1966)
# [[Nazanín Armanian]] idazea eta politologoa (Iran, 1961)
# [[Martha Zein]] idazle, narratzaile, zinegile (Alemania, 1962)
# [[Carmina Verdú]] gimnasta ohia (Valentzia, 1983)
# [[Nancy Usero]] gimnasta ohia, entrenatzailea (Zaragoza, ?)
# [[Marta Calamonte]] gimnasta ohia, entrenatzailea, fisioterapeuta (Badajoz,1982)
# [[Amaia Arroyo Sagasta]] Irakaslea eta ikertzailea (Aretxabaleta,1983) '''SORTU'''
# [[Sally Salminen]] nobelagilea (Finlandia,1906-1976)
# [[Tatiana Bilbao]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Myrna Mack]] antropologoa (Guatemala)
# [[Helen Mack Chang]] Myrna Mack Fundazioaren sortzaile (Guatemala)
# [[Helen Vlachos]] kazetaria (Grezia)
# [[Vera Tschechowa]] aktorea, zinemagilea eta ekoizlea (Alemania, 1940)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''ekaina''')==== 
(ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Anne Procter]] poeta, filantropoa (Ingalaterra)
# [[Adelina Lopes Vieira]] idazlea, dranagilea (Portugal-Brasil)
# [[Agnes Baltsa]] mezzosopranoa (Grezia)
# [[Ainhoa Colino]] kirolaria, ibiltaria (Durango) '''SORTU'''
# [[Aitziber Makazaga]] bolaria (Zerain) SORTU
# [[Alazne Etxebarria Urizar]] korrikalaria (Santurtzi) '''SORTU'''
# [[Alice Rey Colaço]] Ilustratzailea, abeslaria. Portugal
# [[Amelia Orleanskoa]] Portugalgo azken erregina (Frantzia-Portugal)
# [[Amélia Rey Colaço]] aktorea, zuzendaria  (Portugal)
# [[Ana Castillo]] idazlea (Chicago, EEBB)
# [[Ana de Gonta Colaço]] eskultorea (Portugal)
# [[André Léo]] Frantziako eleberri eta kazetaria, ekintzaile feminista (1824 - 1900)
# [[Ane Maruri]] dantzaria eta irakaslea (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Ann Putnam, Jr.]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Anna Waser]] margolaria (Suitza)
# [[Anna Zippel]] sorginkeria leporatuta eraila (Suedia) 
# [[Anne de Chantraine]] sorginkeria egotzita sutan erretakoa (Lieja)
# [[Annie Londonderry]] munduari bira egindako txirrindularia (AEB)
# [[Assumpta Roura]] kazetaria eta idazlea (Katalunia)
# [[Barbara Ward]] ekonomialaria, kazetaria eta idazlea (Erresuma Batua)
# [[Beatriz Costa]] aktorea, idazlea (Portugal)
# [[Begoña Guillen]] argazkilaria (Amurrio) '''SORTU'''
# [[Bernadette Iratzoki Luro]] dantzaria, antzerkilaria eta irakaslea (Azkaine, 1959) '''SORTU'''
# [[Bessie Rayner Parkes]] poeta, kazetaria, feminista (Alemania-AEB)
# [[Betzaida Urtaza]] idazlea, itzultzailea, editorea (Donostia-Legorreta) '''SORTU'''
# [[Blanca Muñoz]] artista, eskultorea eta grabatzailea (Madril)
# [[Branca de Gonta Colaço]] idazlea, errezitatzailea (Portugal)
# [[Carmen Arozena]] artista, margolaria eta grabatzailea (La Palma)
# [[Carmen Laffón]] artista, margolaria eta eskultorea (Sevilla)
# [[Carola García de Vinuesa]] mediku, zientzialari, irakasle (Espainia-Australia)
# [[Carolina Michaëlis de Vasconcelos]] filologoa, idazlea (Alemania-Portugal)
# [[Caroline de Barrau]] feminista, aktibista (Frantzia)
# [[Caroline Haslett]] ingeniari elektrikari aitzindaria (Erresuma Batua)
# [[Charlotte Saunders Cushman]] aktorea (AEB)
# [[Clémentine Hélène Dufau]]  margolaria (Frantzia)
# [[Concepción Bona]] hezitzailea eta ekintzailea (Dominikar Errepublika)
# [[Concha de Albornoz]] intelektual feminista (Asturias)
# [[Conchita Supervía]] mezzosopranoa (Bartzelona)
# [[Corina Freire]] abeslaria, aktorea, enpresaburua (Portugal)
# [[Cynthia Germanotta]] filantropoa, ekintzailea, enresaburua (AEB)
# [[Dinah Craik]] idazlea (Ingalaterra)
# [[Dolores González Pérez]] idazlea (Malaga)
# [[Dora Panofsky]] arte historialaria (Alemania-AEB)
# [[Dorothea Tanning]] margolaria (AEB)
# [[Dorothy Hansine Andersen]] medikua (EEUU)
# [[Eduarda Lapa]] margolaria (Portugal)
# [[Eleanor Pairman]] matematikaria, asmatzailea (Eskozia)
# [[Elizabeth Ann Ashurst Bardonneau]] itzultzailea, aktibista (Ingalaterra)
# [[Elsie Widdowson]] nutrizionista (Erresuna Batua)
# [[Emília de Sousa Costa]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[Emily Davies]] sufragista, emakumea unibertsitate eskubide-defensatzailea (Ingalaterra)
# [[Emma Stebbins]] eskultorea (AEB)
# [[Eugénie Le Brun]] intelektual feminista (Frantzia-Egipto)
# [[Eugénie Marie Salanson]] margolaria (Frantzia)
# [[Felícia Fuster i Viladecans]] margolaria eta poeta (Bartzelona-Paris)
# [[Felicia Hemans]] poeta (Ingalaterra)
# [[Fiorenza Cossotto]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Franceska Mann]] dantzaria (Polonia)
# [[Frederica von Stade]] mezzosopranoa (AEB)
# [[Gabi Etxebarne]] idazlea, feminista, serora ohia (Aldude, Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Garbiñe Alustiza]] bolaria (Zerain) '''SORTU'''
# [[Geraldine Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Ghada Waly]] politikari eta diplomatikoa (Egipto)
# [[Gina Cigna]] sopranoa (Italia)
# [[Guadalupe Marín]] modeloa eta eleberrigilea (Mexiko)
# [[Hariclea Darclée]] sopranoa (Errumania)
# [[Henriette Michaelis]] hizkuntzalaria (Alemania)
# [[Hoylande Young]] kimikaria (AEB)
# [[Huda Sha'arawi]] aktibista feminista (Egipto)
# [[Irina Vladislavovna Bussen]] minerologoa (Errusia)
# [[Izumi Nakamitsu]] Armagabetzeari lotutako gaiei buruzko Nazio Batuen Bulegoko zuzendaria (Japonia)
# [[Josephine Butler]] feminista eta guzarte erreformatzailea (Erresuma Batua)
# [[Juana Alarco de Dammert]] filantropoa, hezitzailea (Peru)
# [[Júlia Lopes de Almeida]] idazlea, kazetaria, feminista (Brasil)
# [[Julie von May]] sufragista, feminista (Suitza)
# [[Katalina Boloniakoa|Katalina Boloniakoa]] margolaria, idazlea, santa (Bolonia)
# [[Kate Marvel]] zientzilaria (New York EEBB)
# [[Kin Yamei]] doktorea, hezitzailea eta nutrizioan aditua (Txina, EEBB)
# [[Letitia Elizabeth Landon]] poeta (Ingalaterra)
# [[Licia Verde]] astronomoa, fisikaria, irakaslea (Italia)
# [[Lidia Blanco]] filologoa (Burgos)
# [[Lilian Baylis]] britainiar antzerki ekoizle eta zuzendaria
# [[Lola Garrido]] arte kritikaria, komisarioa eta bildumagilea (Donostia)
# [[Lucia Valentini Terrani]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Lurdes Imaz]] irakaslea, antzerki zuzendaria eta gidoilaria (Segura) '''SORTU'''
# [[Madeleine Pelletier]] psikiatra, aktibista (Frantzia)
# [[Malak Hifni Nasif]] idazle, poeta, maistra (Egipto)
# [[Margarida Lopes de Almeida]] poeta, deklamatzailea, eskultorea (Brasil)
# [[Margarita Olañeta]] ekintzailea (Ermua) '''SORTU'''
# [[Maria Adelaide Lima Cruz]] margolaria (Portugal)
# [[Maria Archer]] idazlea (Portugal)
# [[María Barbeito]] pedagogo, idazlea (Galizia)
# [[Maria da Cunha]] poeta, kazetaria(Portugal-Brasil)
# [[Maria Jane Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Maria Lamas]] idazlea, kazetaria, ekintzaile politikoa (Portugal)
# [[María Luisa Calero Vaquera]] hizkuntzalaria (Badajoz)
# [[Maria Olga de Moraes Sarmento da Silveira]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[María Soriano Llorente]] psikologoa (Valentzia)
# [[María Trinidad Sánchez]] ekintzailea, aberriaren ama (Dominikar Errepublika)
# [[Marie Adelaide Belloc Lowndes]] nobelagilea (Ingalaterra)
# [[Marie La Cécilia]] Frantziako maistra, Komunan aktibista errepublikanoa (1839 - 1922)
# [[Marisa de Leza]] aktorea (Madril)
# [[Martha Carrier]] sorginkeria leporatuta eraila (EEBB)
# [[Mary Eastey]] Salemeko sorgin-epaiketan exekutatua (AEB)
# [[Mary Russell Mitford]] idazlea, dramagilea (Ingalaterra)
# [[Mary Walcott]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Matiel Mogannam]] aktibista, nazionalista (Libano-Palestina)
# [[Matilda Hays]] itzultzaile, idazle, kazetari, aktore (Ingalaterra)
# [[Melissa Aldana]] saxofoi-jotzailea (Txile)
# [[Mercedes Llopart]] sopranoa, irakaslea (Bartzelona)
# [[Mercy Lewis]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Minou Tavárez Mirabal]] filologoa, politikaria (Dominikar Errepublika)
# [[Monica Oliphant]] zientzialari, ikertzailea (Ingalaterra-Australia)
# [[Nabawiyya Musa]]irakaslea, nazionalista, feminista (Egipto)
# [[Natali Germanotta]] moda-diseinatzailea, estilista (AEB)
# [[Natalia Kanem]] UNFPAren zuzendaria (Panama)
# [[Nerilie_Abram]] zientzilaria (Australia)
# [[Nísia Floresta (idazlea)]] idazlea, hezitzailea (Brasil)
# [[Olga Uribe]] ehulea (Durango) SORTU
# [[Oroitz Jauregi]] Euskaltzain urgazlea (Legorreta) SORTU
# [[Paca Blanco]] ekintzailea (Madril)
# [[Patricia Kraus]] abeslaria, musikagilea, ekoizlea (Milan-Espainia)
# [[Patxika Erramuzpe]] Abeslaria, ekintzailea (Aldunde. Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Regina Lago García]] pedagogo, psikologo (Palentzia)
# [[Renata Scotto]] sopranoa (Italia)
# [[Rosalba Carriera]] margolaria (Italia)
# [[Ruth Rivera Marín]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Safia Zaghloul]] aktibista, politikaria (Egipto)
# [[Sonia Vivas]] pedagogoa, politikaria (Bartzelona)
# [[Tarab Abd al-Hadi]] aktibista feminista, politikaria(Palestina-Egipto)
# [[Valentine de Saint-Point]] idazlea (Frantzia)
# [[Verónika Mendoza]] politikaria (Peru)
# [[Victòria Pujolar Amat|Victoria Pujolar Amat]] margolaria (Bartzelona)
# [[Virgínia Quaresma]] kazetaria, aktibista (Portugal)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''maiatza''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Acacia Uceta]] poeta (Madril)
# [[Adelaida Abarca Izquierdo]] ekintzailea, kartzelarik ihes egindakoa (Madril)
# [[Adelaida Las Santas]] kazetari eta poeta (Madril)
# [[Alaitz Biritxinaga]] Txirrindulari epaile eta zuzendaria (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Alejandra Soler]] maistra errepublikano erbesteratua (Valentzia)
# [[Amanda Jones]] poeta, aktibista, asmatzailea (AEB)
# [[Ana Martínez Collado]] arte estetika eta generoa (Madril)
# [[Ángela García de la Puerta]] Espainiako 1. Fisika eta Kimika katedraduna (Soria)
# [[Ángeles García-Madrid]] idazlea eta presoa (Madril)
# [[Angelita Bilbao Bilbao]] erizaina, ekintzaile abertzalea (Bilbo-Argentina) SORTU
# [[Anna Davin]] historialaria, idazlea, feminista( Ingalaterra)
# [[Anna Keichline]] arkitektoa eta asmatzailea (AEB)
# [[Anna Manso Munné]] idazlea, gidoilaria (Bartzelona)
# [[Anna Ruth Fry]] idazlea (Britainia Handia)
# [[Asun Casasola]] genero indarkeriaren aurkako aktibista (Palentzia)
# [[Asunción Bastida]] moda diseinatzailea (Bartzelona)
# [[Aurora Rodríguez Carballeira]] ama eugenesikoa (Galizia) 
# [[Barbara Bodichon]] ongilea, eskubideen aldeko aktibista (Erresuma Batua)
# [[Carmen Mir]] moda diseinatzaile (Bartzelona)
# [[Christiana Figueres]] antropologoa, ekonomialaria eta analista(Costa Rica)
# [[Clara Sánchez (idazlea)]] idazlea, Espainaiko zine aditua (Guadalajara)
# [[Concha Alós]] idazlea (Valentzia-Bartzelona)
# [[Concha Laca]] artisaua, zeramikaria, eskultorea (Madril-Irun) '''SORTU'''
# [[Consuelo García del Cid Guerra]] idazlea (Bartzelona)
# [[Deepika Kurup]] zientifikoa, asmatzailea (edateko ur garbi 'azkarra') (AEB)
# [[Dorothy Thompson]] kazetaria, idazlea, sufragista, feminista (AEB)
# [[Eldorado Jones]] asmatzailea (hegazkin isilgailua,plantxa elektrikoa)(AEB)
# [[Elena Moncada]] ekintzaile, idazle, prostituzioaren abolizionista (Argentina)
# [[Enriqueta Gallinat]] politikaria, errepresio frankistaren biktima (Bartzelona)
# [[Erna Schneider]] ingenaria, matematikaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Estibaliz Urresola Solaguren]] zinema zuzendaria (Laudio) '''SORTU'''
# [[Ethel Léontine Gabain]] margolaria (Frantzia-Ingalaterra)
# [[Eva Alcón]] errektorea (Castelló)
# [[Flor Cernuda]] preso komunista (Toledo) 
# [[Flora Robson]] aktorea (Ingalaterra)
# [[Gema Corredera]] abeslari eta musikagilea (Kuba)
# [[Geneviève de Gaulle-Anthonioz]] Frantziako erresistentziakoa (Frantzia)
# [[Gertrud Bäumer]] aktibista feminista eta politikaria (Alemania)
# [[Gisela Wild]] feminista, kooperatiba-politiketan espezializatua (Argentina)
# [[Gloria Patricia Porras]] abokatu, notario, epaile (Guatemala)
# [[Haizea Beruete]] bertsolaria (Iruñea) '''SORTU'''
# [[Hannah Slater]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria)(AEB)
# [[Helen Taylor (feminista)]] idazlea, aktorea (Erresuma Batua)
# [[Helen Taylor]] noblea (Ingalaterra)
# [[Helena Lange]] pedagogoa eta emakumeen eskubide defendatzailea (Alemania)
# [[Hilary Wainwright]] kazetaria, ikertzailea, feminista (Ingalaterra)
# [[Hildegart Rodríguez Carballeira]]] politikaria, etorkizuneko emakume gisa sortua (Madril) 
# [[Ida Henrietta Hyde]] fisiologoa eta asmatzailea (AEB) 
# [[Isabel Olesti]] kazetari eta idazlea (Tarragona)
# [[Isabel Risco]] aktorea (Coruña)
# [[Isabel Vicente García|Isabel Vicente Garcia]] ekintzaile komunista (Albacete - Bartzelona)
# [[Jenara Vicenta Arnal Yarza]] 1. Zientzia Kimiko doktorea eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Jessie Boucherett]] emakumeen aldeko aktibista (Ingalaterra)
# [[Joaquina Dorado Pita]] Les Cortseko preso errepublikanoa (Coruña) 
# [[Josefa Barba-Gosé Flexner]] zientzialaria (Bartzelona-Filadelfia)
# [[Josefina Amalia Villa]] ekintzailea, preso politikoa (León-Madril)
# [[Joy Mangano]] enpresaria eta asmatzailea (fregona, pertxak) (AEB)
# [[Juana Francisca Rubio]] margolaria eta ilustrailea (Madril)
# [[Judith Malina]] aktorea, ekoizlea eta zuzendaria (Alemania-AEB) 
# [[Karen Olsen Beck]] arkitektoa, soziologoa, politikaria eta diplomatikoa (*!)
# [[Laia Berenguer Puget]] Les Cortseko preso sozialista (Bartzelona)
# [[Laura Casielles]] idazlea, poeta (Asturias)
# [[Les Corts emakumeen kartzela]] (Bartzelonako eraikina) 
# [[Letizia Battaglia]] kazetari, argazkilari, politikari, editore eta enpresaburua (Italia)
# [[Liane Russell]] genetista, zoologoa (Austria, AEB)
# [[Lidia Guinart]] kazetaria, idazlea eta politikaria (Bartzelona)
# [[Lilí Díaz Rivas]] enpresaburua, idazlea (Galizia)
# [[Lilly Maxwell]] sufragista (Eskozia)
# [[Lina Gálvez]] historialaria, ekonomia feministan aditua (Sevilla)
# [[Lina Huarte-Mendikoa]] sopranoa (Iruñea) SORTU
# [[Lise London]] erresistentzia frantseseko aktibista (Frantzia)
# [[Llum Quiñonero]] kazetaria, ekintzailea, politikaria (Alacant)
# [[Lola Sanjuán]] enpresaburua eta lider feminista (Sevilla)
# [[Magda Bandera]] kazetaria, idazlea(Bartzelona)
# [[Maite Alvarez]] zientzilaria eta ikertzailea (Ermua)
# [[Manolita del Arco]] politikaria, ekintzailea (Bilbo-Madril)
# [[Margarida Abril]] ekintzailea (Katalunia)
# [[Margarita Barainka]] Gernikako bonbardaketaren lekukoa (Errigoiti) SORTU
# [[María Ángeles Durán]] ikertzailea (Madril)
# [[María Antonia Peña]] errektorea (Cádiz)
# [[María Antonia Zorraquino]] biokimikaria eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Maria Bigordà Montmany]] kataluniar ekintzailea (Ullastre-Tarrasa)
# [[María del Carmen Cuesta Rodríguez|Maria del Carmen Cuesta Rodríguez]]A aktibista (Madril)
# [[Maria Deraismes]] prostituzioaren abolizionista
# [[María Dolores de Pablos]] poeta eta astrologoa (Madril)
# [[Maria Dolors Laffitte]] abeslaria (Bartzelona)
# [[Maria Dolors Renau]] psikologoa, pedagogoa eta politikaria (Bartzelona)
# [[María Elena Moyano]] aktibista (Perú)
# [[María José Figueras]] errektorea (Katalunia)
# [[Maria Lacerda de Moura]] anarkista eta feminista (Brasil)
# [[María Vicenta Mestre Escrivá]] psikologoa, Valentziako Unibertsitateko 1. emakume errektorea (Valentzia)
# [[Marie Killick]] audio-ingeniaria, asmatzailea (gramofonorako zafirozko orratza) (Erresuma Batua)
# [[Marina Vargas]] artista (Granada) 
# [[Marisa Mediavilla Herreros]] liburuzaina, dokumentalista, feminsita (Palentzia)
# [[Marjorie Joyner]] asmatzailea (ile kizkur iraunkorrak egiteko makina)(AEB)
# [[Martirio (cantante)|Martirio]] abeslaria (Huelva)
# [[Mary Beale]] margolaria eta erretratista (Ingalaterra)
# [[Mary Dixon Kies]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria) (AEB)
# [[Melania Moscoso]] antropologa, pedagoga, feminista (Bilbo)
# [[Mercedes Fernández-Martorell]] antropologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Núñez Targa]] Las Ventas eta Nazien kontzentrazio-eremuetako preso eta lekukoa (Bartzelona)
# [[Miren Arantza Madariaga Aberasturi]] politikaria eta zuzendari publikoa (Gernika)
# [[Montserrat Minobis]] kazetaria, irakaslea, idazlea eta feminista (Figueras)
# [[Natacha Bustos]] komiki-marrazkilaria (Eivissa)
# [[Nieves Torres]] politikaria, ekintzailea (Madril)
# [[Niña Pastori]] flamenko-kantautorea (Cadiz)
# [[Noeleen Heyzer]] diplomazialaria(Singapur)
# [[Noelia Vera]] kazetaria eta politikaria (Cádiz)
# [[Núria Feliu]] abeslaria eta aktorea (Bartzelona)
# [[Olimpia Altuve]] farmazialaria (Guatemala)
# [[Paz Azzati Cutanda]] Las Ventaseko preso komunista (Valentzia) 
# [[Petra Cuevas]] preso komunista (Toledo) 
# [[Pilar Aranda Ramírez]] errektorea (Zaragoza)
# [[Pilar López Díez]] maistra, kazetaria, komunikazio eta genero ikertzailea (Asturias)
# [[Rina Lazo]] margolari eta muralista (Guatemala)
# [[Rocio Mora Nieto]] abokatua eta aktibista (Madril)
# [[Rosa Aguilar Chinea]] errektorea (Gomera)
# [[Rosa Aguilar]] politikaria (Kordoba)
# [[Rosa Cremón Parra]] erizaina, ekintzaile antifrankista (Madril)
# [[Rosa Devés]] biokimikaria, akademika eta hezitzailea (Txile)
# [[Sally Alexander]] historialaria, feminista (Ingalaterra)
# [[Sheila Rowbotham ]] historialari feminista sozialista (Erresuma Batua)
# [[Shirley Ann Jackson]] fisikaria, asmatzailea (AEB)
# [[Sofía Moro]] argazkilaria (Madril)
# [[Soledad Murillo]] soziologo feminista, ikertzailea eta politikoa (Madril) 
# [[Soledad Real López]] ekintzaile, komunista (Bartzelona)
# [[Susana Blas Brunel]] komisarioa, arte eta feminosmoan aditua (Madril) 
# [[Susanna Martín]] ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Suzanne Noël]] Zirujau plastikoa (Frantzia)
# [[Teresa Hernández Sagués]] Les Cortseko preso komunista (Avila) 
# [[Teresa Rebull]] aktibista politikoa eta kantautorea (Bartzelona)
# [[Teresa Saez Barrao]] aktibista feminista, politikaria (Huesca-Nafarroa)
# [[Trinidad Gallego Prieto]] erizaina, emagina,politikari komunista  (Madril)
# [[Valerie Hunter Gordon]] asmatzailea (Erresuma Batua) 
}}

===='''Berriak 2022''' ('''apirila''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelita Domingo]] pianista, kopla-kantari eta dantzarien maistra(Sevilla)
# [[Aenne Burda]] argitaratzailea, alemaniar ekonomia-mirariaren ikur bat (Alemania)
# [[Amaya Arzuaga]] diseinatzailea eta enpresaburua (Burgos)
# [[Ana María Rodas]] idazlea (Guatemala
# [[Ana Rosa Diego]] zinema-zuzendaria eta gidoilaria (Sevilla)
# [[Angelina Aspuac]] jantzi maien defendatzailea (Guatemala)
# [[Angelina Beloff]] margolaria, grabatzailea eta arte-irakaslea(Errusia-Mexiko)
# [[Antonia Salaberria]] erraketista (Eibar)  '''SORTU'''
# [[Asunción Gómez Pérez]] ikertzailea (Badajoz)
# [[Aurelia Elkoro-Iturbe]] erraketista (Eibar) '''SORTU'''
# [[Aurelia Gutiérrez-Cueto Blanchard]] pedagogoa(Santander)
# [[Beatrice Hastings]] idazlea(Ingalaterra)
# [[Belén Maya]] flamenko-dantzaria eta koreografoa (  )
# [[Bella Dutton]] tenislaria (Britainia-Espainia)
# [[Bibiana Candia]] idazlea eta kazetaria (Galizia)
# [[Carlota Gurt]] idazlea eta kazetaria (Bartzelona)
# [[Catherine Bauer Wurster]] arkitektoa, etxebizitza publikoaren defendatzailea (AEB)
# [[Catherine Fahringer]] idazlea, aktibista (Estatu Batuak)
# [[Celia Rivas Casais]] kamioilaria, enpresaburua eta ekintzailea (Galizia)
# [[Ch´umilkaj Curruchiche]] abeslaria (Guatemala)
# [[Chona Madera]] idazle kanariarra
# [[Cilly Aussem]] tenislaria (Alemania)
# [[Concha Méndez]] idazlea, poeta eta gidoilaria (Madril)
# [[Concha Monje]] robotika-ikertzailea (Badajoz)
# [[Elena Catena]] filologoa, editorea eta feminista (Salamanca)
# [[Elena Villamandos]] kanariar idazlea
# [[Elvira Dyangani Ose]] Bartzelonako Arte Garaikidearen Museoaren 1. emakume zuzendaria(Kordoba)
# [[Emma Couceiro]] poeta (Lugo)
# [[Enriqueta Martín Ortiz de la Tabla]] irakaslea eta liburuzaina (Badajoz)
# [[Ernestine Rose]] asmatzailea (Polonia)
# [[Eudoxia Píriz]] Medikua (Salamanca)
# [[Fatoumata Diawara]] Maliko aktore eta egile-abeslaria (1982 - )
# [[Francisca Subirana]] tenislaria (Katalunia)
# [[Genie Espinosa]] artista, ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Haizea Oses]] eskalatzailea (Arrasate)  '''SORTU'''
# [[Helena Bayona]] dokumentalgilea (Iruña)
# [[Irene Sarrionandia]] mendi korrikalaria (Deba)  '''SORTU'''
# [[Iris Yassmin Barrios Aguilar]] abokatu eta epailea (Guatemala)
# [[Isa Guerra García]] poeta kanariarra (Kanariar uharteak)
# [[Isabel Expósito Morales]] idazlea (Hierro-Kanariak)
# [[Isabel García Hualde]] idazlea (Zarrakaztelu)
# [[Joana Lasheras]] kazetaria EITBn (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Josane Sigart]] tenislaria (Belgika)
# [[Josefina Markina]] filantropoa (Mallabia)  '''SORTU'''
# [[Julene Bouzo]] atleta (Ermua)  '''SORTU'''
# [[Julia Guerra Lacunza]] poeta (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Kajsa Ekis Ekman]] kazetari, idazle, ekintzailea (Suedia)
# [[Karma Peiró]] kazetari digitala Adimen Artifizialean aditua (Bartzelona)
# [[La Niña de los Peines]] Kopla-abeslaria (Sevilla)
# [[Las Ventas emakumeen kartzela]] artikulua da.
# [[Laura Fernández]] Idazlea eta kazetaria (Terrassa)
# [[Lenina Amapola García]] idazlea (Guatemala)
# [[Lilí Álvarez]] kirolaria, kazetaria eta Olinpiar jokoetako 1.emakume espainiarra (Erroma-Madril)
# [[Lourdes Pastor]] Kantaria eta aktibista (Kordoba)
# [[Lydia Becker]] Britainia Handiko sufragista, biologoa eta astronomoa (1827-1890)
# [[Madam C. J. Walker]] asmatzailea eta enpresaburua (AEB)
# [[Maddelin Brizuela]] enbaxadorea Bolivian (El Salvador)
# [[Margarita Ucelay]] filologoa, hispanista eta irakaslea (Madril)staño
# [[Marguerite Broquedis]] tenislaria (Frantzia)
# [[Maria Àngels Anglada]] kazetaria, poeta, eleberrigilea (Katalunia)
# [[María Blanca Ferrer García]] Abokatua, idazlea, poeta (Iruñea)
# [[María Blanchard]] margolaria (Santander)
# [[Maria del Carmen Reina Jiménez]] idazlea kanariarra
# [[María del Villar Berruezo]] aktorea, dantzaria eta idazlea (Tafalla)  '''SORTU'''
# [[María Francisca Ulloa del Castillo]] emagina (Utrera)
# [[Maria Furtwängler]] aktore eta medikua (Alemania)
# [[María Josefa Riba]] tenislaria (Katalunia)
# [[María Laffitte]] arte-kritikaria, idazlea, Emakumeen eskubide defendatzailea(Sevilla)
# [[María Rodrigo]] musikagilea, pianista eta irakaslea(Madril)
# [[María Salas Larrazábal]] idazle eta aktibista (Burgos)
# [[Marian Rojas]] mediku psikiatra eta idazlea (Madril)
# [[Maribel Lacave]] idazle kanariarra
# [[Marie Goegg-Pouchoulin]] Suitzako aktibista feminista eta abolizionista (1826-1899)
# [[Marie Vassilieff]] margolaria (Errusua-Frantzia)
# [[Marifé de Triana]] Kopla-abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Martija de Jauregui]] XVI. mendeko sendagilea (Nafarroa)  '''SORTU'''
# [[Matilde Coral]] flamenko dantzaria (Sevilla)
# [[Matilde Landa]] politikaria (Badajoz)
# [[Matilde Ras]] grafologoa, idazlea, itzultzailea(Tarragona)
# [[Matilde Ucelay]]  Espainiako tituludun 1.emakume arkitektoa (Madril)
# [[Mayte Martín (idazlea)|Mayte Martín]] Las Palmas (Kanariak)
# [[Mayte Martín]] musikagilea, flamenko-abeslaria (Bartzelona)
# [[Melanie Mayron]] asmatzailea eta aktorea (AEB)
# [[Melissa Farley]] psikologo, feminista (AEB)
# [[Mercedes Rodrigo]] Espainiako tituludun 1.emakume psikologoa (Madril)
# [[Merche Esmeralda]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagro Almenara Pérez]] Espainiako Gerra Zibilean eraildako farmazialaria (Santander)
# [[Milagros Mengíbar]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagros Nuin Monreal]] itzultzailea. (Erriberri-Nafarroa)
# [[Molla Mallory]] tenislaria (Norvegia-AEB)
# [[Morena Herrera]] abortuaren aldeko ekintzailea (El Salvador)
# [[Myriam Palacios]] aktorea (Txile)
# [[Natalia Sosa Ayala]] kanariar idazlea
# [[Norah Borges]] ilustratzailea (Argentina)
# [[Núria Albó]] poeta (Bartzelona)
# [[Nuria Coronado Sopeña]] kazetaria, feminista, abolizionista (Madril)
# [[Olimpia Valencia]] ginekologoa (Galizia)
# [[Oliva Acosta]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Cádiz)
# [[Omowunmi Sadik]] asmatzailea (Nigeria)
# [[Pantxika Urruti]] kantaria eta pastoral errejenta (Zuberoa)  '''SORTU'''
# [[Patricia Ruiz de Irizar]] farmazialaria eta kooperantea (Iruñea)
# [[Paulina Kellogg Wright Davis]] aktibista, hezitzailea (AEB)
# [[Pepa Chávarri]] tenislaria (Madril)
# [[Pilar Aguilar Carrasco]] idazle, zinemako kritikaria, feminista (Jaén)
# [[Pura Maortua]] antzerki-zuzendaria (Kantabria)
# [[Rafaela Pastor]] aktibista (Malaga)
# [[Rebeca Lane]] abeslaria (Guatemala)
# [[Rita Fernández Queimadelos]] arkitektoa (Galizia)
# [[Rosa Barasoain|Rosa Barasoin]] idazlea (Tafalla)
# [[Rosa Torras]] tenislaria (Katalunia)
# [[Rosa Vergés]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta irakaslea (Bartzelona)
# [[Sabina Spielrein]] psikiatra eta psikoanalista (Errusia)
# [[Salima Ikram]] egiptologoa (Pakistan)
# [[Selena Millares]] kanariar poeta
# [[Simone Iribarne]] tenislaria (Lapurdi)
# [[Sofia Quintino]] Portugalgo mediku, feminista eta errepublikanoa (1879-1964)
# [[Sonsoles Echavarren Roselló|Sonsoles Echavarren]] idazlea eta kazetaria (Iruñea)
# [[Sylvia Ratnasamy]] asmatzailea (Belgika)
# [[Taina Bien-Aimé]] abolizionista 
# [[Teresa Izu]] margolaria, ilustratzailea (Tafalla) sortu
# [[Teresa Zabalza Díez]] musikagilea, musikaria eta musika irakaslea (Iruñea)
# [[Trinidad Lucea Ferrer]] idazlea, poeta eta ilustratzailea (Tutera)
# [[Veena Sahajwalla]] asmatzailea (India-Australia)
# [[Victorina Durán]] margolaria, jantzi-eszenografoa eta diseinatzailea (Madril)
# [[Viera Sparza]] ilustratzailea, idazlea eta umorista grafikoa (Zaragoza)
# [[Virginia Laparra]] fiskal oiha (Guatemala)
# [[Yolanda Castaño]] poeta eta literatura kritikaria (Coruña)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''martxoa''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adilia de las Mercedes]] jurista feminista (Guatemala)
# [[Alauda Ruiz de Azúa]] zine-zuzendaria eta gidoilaria (Bizkaia)
# [[Alika Kinan]] Abolizionista (ARgentina)
# [[Almudena Domínguez Arranz]] arkeologoa 
# [[Amada López Meneses]] historialari galiziarra
# [[Amalia de Isaura]] aktore komikoa eta kupletista (?)
# [[Amelia Baldeón Iñigo]] arkeologoa (Gasteiz)
# [[Amparo Alonso Betanzos]] adimen artifizialeko ikertzailea(Galizia)
# [[Amparo Cebrián]] pedagogoa (Salamanca)
# [[Ana Delgado Hervás]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Ana María Romero de Campero]] kazetaria, idazlea ekintzailea (Bolivia)
# [[Ángeles Huerta]] zine-zuzendaria (Asturias)
# [[Angelina Vidal]] Portugalgo idazle eta kazetaria (1847-1917)
# [[Anina Ciuciu]] abokatu eta idazle ijitoa (Errumania)
# [[Anne Tyng]] asmatzailea (Txina-AEB)
# [[Anselma de Salces]] Bilbotar ongilea (1815-1885)
# [[Arabako Emakumeen Asanblada]]
# [[Arundhati Bhattacharya]] enpresaburua (India)
# [[Áurea Lucinda Javierre]] artxibozaina eta historialaria (Teruel)
# [[Beatriz Pinheiro]] Portugalgo idazle, poeta, editore eta intelektuala (1871-1922)
# [[Begoña Vila]] astrofisikaria (Galizia)
# [[Berta Wilhelmi]] enpresaburua, hezitzailea, filantropoa eta feminista (Alemania, Granada)
# [[Boni Macarrón]] martxantera, gozoki saltzailea (Durango)
# [[Carla Accardi]] margolari abstraktua (Italia)
# [[Carla Lonzi]] idazlea, arte-kritikaria, feminista (Italia)
# [[Carla Subirana]]  zine-zuzendaria (Bartzelona)
# [[Carme Freixa]] kazetaria, feminista, abolizionista (Bartzelona)
# [[Carmen de Zulueta]] idazlea, filosofoa eta irakaslea (Madril)
# [[Carmen García Mateo]] telekomunikazio ingeniaria (Galizia)
# [[Carmen López Alonso|Carmen Lopez Alonso]] historialaria
# [[Carmen Miranda Zubieta]] Kultur-ekintzailea (Galdakao)
# [[Carmen Sentandreu Gimeno]] arkeologoa
# [[Carmen Velacoracho de Lara]] Kazetaria (Ciudad Real, 1880-Madril,1960)
# [[Catherine Furbish]] botanikaria (AEB)
# [[Christine Peterson]] estatistikaria, zientzialaria (EEBB)
# [[Chus Gutiérrez]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Deema Shehabi]] poeta eta idazlea (Kuwait)
# [[Delia Grigore]] filologo ijitoa (Errumania)
# [[Diana Pey]] piano-jotzailea (Madril)
# [[Dolores Cebrián]] irakaslea (Salamanca)
# [[Domitila de Carvalho]] Portugalgo mediku, irakasle eta politikaria (1871-1966)
# [[Elaine N. Aron]] psikologoa (Kalifornia)
# [[Elbira Iturri]] aktibista (Mundaka)
# [[Elena Barulina]] botanikaria, genetista eta ikertzailea (Errusia)
# [[Elena Díaz Ereño]] medikua eta irakaslea (Galdakao)
# [[Elena Fortún]] idazlea, haur eta gazte literatura (Madril)
# [[Elena Hernández Sandoica]] historialaria
# [[Elisa Augusta da Conceição Andrade]] Portugalgo lehen emakume medikua (1855-??)
# [[Elisa Garrido González|Elisa Garrido]] historialaria 
# [[Elizabeth J. Tasker]]  astrofisikaria, idazle zientifikoa eta irakaslea (Britainia)
# [[Elvira Ontañón Sánchez-Arbós]] idazlea, artikulugilea eta pedagogoa (?)
# [[Elza_Dunkels]] Suediako pedagoga
# [[Emma Ihrer]] feminista eta lider sindikala (Alemania)
# [[Esma Redžepova]] abeslari ijitoa (Mazedonia)
# [[Esther Takeuchi]] asmatzailea (AEB)
# [[Eugenia Idoiaga]] emagina (Forua)
# [[Fei-fei Li]] konputazioko irakaslea (Txina-AEB)
# [[Fournierreko emakume kartagileak]] emakume langileak (Gasteiz)
# [[Gloria Cabral]] arkitektoa (Brasil-Paraguai)
# [[Gloria Giner de los Ríos García]] irakaslea(Madril)
# [[Glòria Trías Rubiés]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Guiomar Torresão]] Portugaldar idazlea eta feminista (1844-1898)
# [[Halet Çambel]] arkeologaeta Olinpiar Jokoetan lehiatu zen lehen emakume turkiarra, eskriman
# [[Harriet Williams Russell Strong]] asmatzailea (AEB)
# [[Helena Lopes da Silva]] zirujau eta politikaria (Cabo Verde)
# [[Hélène Rioux]] idazle eta itzultzailea (Kanada)
# [[Helene Stöcker]] bakezalea, feminista eta publizista (Alemania)
# [[Isabel Aguirre]] arkitektoa (Galizia)
# [[Isabel García Lorca]] irakaslea eta idazlea (Granada)
# [[Jennifer Miller]] Feminista, artista, idazlea...(EEBB)
# [[Jordina Sales i Carbonell]] historialaria
# [[Josefina Aldecoa]] idazlea eta pedagogoa (Leon)
# [[Juana Capdevielle]] Gerra Zibilean eraildako pedogogo eta liburuzaina (Madril-Galizia)
# [[Juana Romani|Juani Romani]] italiar-frantziar margolaria
# [[Julia Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Julia Vigre García]]  maistra (Madril)
# [[Julienne Baseke Nzabandora]] aktibista (Kongo)
# [[Julieta Paredes]] feminista komunitarioa (Bolivia)
# [[Juliette Bonheur]] animalia-margolaria (Frantzia)
# [[Katerina Harvati]] paleontologoa, irakaslea eta ikertzailea (Grezia)
# [[La Argentinita]] dantzaria eta koreografoa (Buenos Aires)
# [[Laura de los Ríos Giner]] irakaslea (Granada)
# [[Laura García Hoppe]] margolaria eta idazlea (Malaga)
# [[Leonor Serrano Pablo]] pedagogoa,legelaria, feminista (Ciudad Real-Madril)
# [[Lily Braun]] idazle eta feminista (Alemania)
# [[Linda Braidwood]] arkeologoa
# [[Lita Cabellut]] margolari ijitoa (Espainia)
# [[Lourdes Girón Anguiozar]] arkeologoa (Cadiz)
# [[Maite Larrauri Gómez]] filosofoa, idazlea eta irakaslea (Valentzia)
# [[Manuela Solís]] ginekologoa, Valentziako 1. medikua (Valentzia)
# [[Mapi León]] futbolaria (Zaragoza)
# [[Margarita Ballester Figueres]] poeta, itzultzailea eta irakaslea (Katalunia)
# [[Margarita Sánchez Romero]] arkeologoa (Madril)
# [[Maria Amália Vaz de Carvalho]] Portugalgo idazle poligrafoa, pedagogoa eta poeta (1847-1921)
# [[María Ángeles Garai]]  irakaslea, Bizkaiko lehen andereñoa (Bilbo)
# [[María Ángeles Pérez Samper]] arkeologoa (Bartzelona, 1949)
# [[María Antonina Sanjurjo Aranaz]] belar-jockey jokalaria (Galizia)
# [[Maria Benedita Mouzinho de Albuquerque de Faria Pinho]] Portugalgo idazle, aktibista errepublikano eta feminista (1865-1939)
# [[María Blázquez|María Blazquez]] idazlea (Extremadura)
# [[María Buj Luna]] liburuzain terueldarra
# [[Maria Clara Correia Alves]] Portugalgo editore, kazetari eta irakasle feminista (1869-1948)
# [[María Cristina Gonzalo Pintor]] arkitektoa (Santander-Madril)
# [[Maria Eugenia Aubet]] arkeologoa (?)
# [[María José Alonso Fernández]] farmakologoa (Leon)
# [[María Juana Ontañón]] arkitekto kanariarra (Tenerife)
# [[María Lacrampe]] erizaina (Madril)
# [[María Sánchez Arbós]] maistra eta pedagogoa (Huesca-Madril)
# [[María Teresa Miras Portugal]] biokimika (Galizia)
# [[María Victoria Lareu]] ikertzailea, auzitegiko medikua (Galizia)
# [[Mariam Kamara]] arkitekto frantziar-nigeriarra
# [[Mariana Angélica de Andrade]] Poeta portugaldarra (1840-1882)
# [[Marie Joséphine Nicolas]] margolari frantziarra
# [[Marisol Soengas]] mikrobiologoa (Galizia)
# [[Marta Moll de Alba]] piano-jotzailea (Kanariak)
# [[Martxelina Lopetegi]] bertsolaria (Oiartzun 1864-1930)
# [[Mary Walton]] ingeniaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Massouda Kohistani]] aktibista (Afganistan)
# [[Matilde Cantos]] politikaria (Granada)Mpa
# [[Matilde Moliner Ruiz]] liburuzaina eta institutuko katedraduna(Madril)
# [[Mercedes Vegas]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Vilanova Ribas]] historialaria eta ikertzailea (Katalunia)
# [[Miren Roji]] musika irakaslea eta piano-jotzailea (Santurtzi, 1917-2018)
# [[Naama Goren-Inbar]] arkeologoa
# [[Nely Reguera]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Nieves Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Noemí Trujillo]] poeta eta idazlea (Bartzelona)
# [[Norma Vázquez]] Bilbon bizi den indarkeria matxistan aditua (Mexiko)
# [[Núria Rafel i Fontanals]] arkeologoa katalana
# [[Ofelia Rey Castelao ]] historialaria,idazlea (Galizia)
# [[Olga Vallespín Gómez]] arkeologoa eta Espainiako lehen urpekari profesionala
# [[Olive Dennis]] ingeniaria, tren diseinu-berrikuntzen egilea (AEB)
# [[Patsy O'Connell Sherman]] asmatzailea (AEB)
# [[Peregrina Quintela Estévez]] matematikaria (Galizia)
# [[Pilar Palomero]] zinemagilea eta idazlea (Zaragoza)
# [[Pilar Pérez Solano]]zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Alacant)
# [[Rachel Zimmerman]] zientzialaria eta asmatzailea (Kanada)
# [[Rilda Paco]] artista, diseinatzailea (Bolivia)
# [[Rita de Morais Sarmento]] Portugalgo lehen emakume ingeniari zibila (1872-1931)
# [[Robin Wall Kimmerer|Robin Wall Kimmerer]] ekologista (EEBB)
# [[Rosa Balaguer Oltra]] Kazetaria (Valentzia)
# [[Rosa María Rodríguez Magda]] filosofoa (Valentzia)
# [[Sally Fox]] asmatzailea (AEB)
# [[Sandra Barrilaro]] argazkilaria eta ekintzailea (Bilbo)
# [[Sandra Sevillano]] mendi korrikalaria (Santurtzi)
# [[Serafina Javierre]] liburuzaina (Tarragona)
# [[Sonia Sánchez]] idazlea, abolizionista (Argentina)
# [[Susan Leeman]] endrokrinologoa (AEB)
# [[Susana Reyes]] dantzari, koreografoa, artista (Ekuador)
# [[Tamara Clavería]] Amuge elkarteko lehendakaria (Bilbo)
# [[Teresa Paneque]] Astronomoa, zientzia-dibulgatzailea (Madril-Txile)
# [[Towanda Rebels]] idazle, komediante, abolizionista, feminista bikotea (Madril)
# [[Vicenta Lorca Romero]] maistra (Granada)
# [[Victoria Cabrera Valdés]]  historialaria (Madril)
# [[Violeta Delmonte]] hizkuntzalaria (Argentina-España)
# [[Virginia Auber Noya]] idazlea, itzultzaile (Coruña, 1825-Madril,1897)

}}

=== Hobetuak 2022 ===
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Maite Maruri]] opera abeslaria (Plentzia, 1979)
# [[Maria Angeles Mezkiritz|Maria Angeles Mezkiriz]] nafar arkeologoa (Faltzes, 1929)
# [[María Francés]] nafar aktorea (Tutera, 1887-1987)
# [[Violeta Parra]] abeslaria eta musikagilea (Txile, 1917-1967)
# [[Nekane Sarobe]] bikoizlea (Donostia, 1953)
# [[Consuelo Flecha]] pedagogoa (Bilbo, 1948)
# [[Beatriz Martinez de Antoñana]] aktorea (Araba,1975)
# [[Susan B. Anthony]] feminista eta sufragista (EEBB)
# [[Margot Frank]] Holokaustoaren biktima, Ana Franken ahizpa (Alemania,1926-1945)
# [[Elisabeth Larena]] aktorea (Bizkaia, 1989)
# [[Arantza Idiazabal Gorrotxategi]] irakaslea eta euskaltzain urgazlea (Gipuzkoa, 1945)
# [[Maitane Urbieta]] irratiko kirol-kazetaria eta UEFA Europa Leagueko lehen emakume-berriemailea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Blanca Vidal]] aktorea (Bilbo, 1885-1962)
# [[Agustina Aragoikoa]] heroia (Katalunia,1786-1857)
# [[Teresa Aranguren]] Kazetaria (Araba, 1944)
# [[Felisa Mary]] aktorea (Bizkaia, 1892-1956)
# [[Fariba Sheikhan]] aktorea eta abeslaria (Bizkaia, 1988)
# [[Isabel Mellén]] arte-historialaria, ikertzailea eta dibulgatzailea (Araba, 1986)
# [[Maria Moliner]] liburuzaina, filologoa eta hiztegigilea (Zaragoza, 1900-1981)
# [[Alice Stone Blackwell]] feminista,  giza-eskubideen defendatzailea (AEB, 1857-1950)
# [[Lucy Stone]] Kazetaria, feminista, abolizionista,sufragista (AEB, 1818-1893)
# [[Rosa Bonheur]] animalia-margolaria eta eskuturagilea (Frantzia, 1822-1899) 
# [[Maryse Choisy]] Kazetaria, idazlea eta saiakeragilea (Lapurdi, 1903-1979)
# [[Pilar López Júlvez]] dantzaria eta koreografoa (Gipuzkoa, 1912-2008)
# [[Concepción Aleixandre]] mediku, ginekologo, asmatzaile, zientzialari... (Valentzia, 1862-1952)
# [[María Puy Uitzi]] historialaria (Nafarroa, 1915-2008)
# [[Corín Tellado]] maitasun istorio laburren idazlea (Asturias, 1927-2009)
# [[Matilde Huitzi]] maistra, pedagogoa, abokatua, feminista (Nafarroa, 1980-1965)
# [[Concha Espina]] idazlea (Kantabria, 1869-1955)
# [[Izaskun Uranga]] abeslaria (Bizkaia, 1950)
# [[Ixone Sádaba]] argazkilaria (Bilbo, 1977)
# [[Joaquina Eguaras]] Granadako Unibertsitateko 1. irakaslea, hebraista, arabista (Nafarroa-Granada, 1897-1981)
# [[Sara Baras]] flamenko dantzaria eta koreografoa (Cadiz, 1971)
# [[Ainhoa Garai]] aktorea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Laura García]] judo jokalari-paralinpikoa (Nafarroa, 1981)
# [[Marina Ginestà]] Kazetaria, itzultzailea, gerra zibileko militante komunista (Katalunia, 1919-2014)
# [[Axun Aierbe]] itzultzailea (Gipuzkoa,1968-2008)
# [[Amaia Osaba]] piraguista (Nafarroa, 1975)
# [[Fatema Mernissi]] idazlea eta soziologoa (Maroko, 1940-2015)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Frantzia, 1849-1883)
# [[Maria Luisa Ozaita]] musikagilea eta emakumeek egindako hedapenean aitzindaria (Barakaldo, 1939-2017)
# [[Isabel Fernández Reviriego]] musikaria, ekoizlea eta artista grafikoa (Bizkaia,1979)
# [[Teresa Calo]] aktorea, dramagilea eta gidoigilea (Gipuzkoa, 1955)
# [[Cris Lizarraga]] abeslaria, feminsta eta aktibista (Bizkaia, 1992)
# [[Sonia Ruiz de Azua]] psikologoa, ikertzailea, psikiatria-irakaslea (Bizkaia, 1979)
# [[Begoña Bilbao Alboniga]] idazlea, musikagilea eta euskaralaria (Bizkaia, 1932-2005)
# [[Najat El Hachmi]] idazle amazigha (Katalunia,)
# [[Ellen Ochoa]] astronauta (AEB, 1958)
# [[María Luz Morales]] kazetaria, idazlea (Galizia- Bartzelona) 
# [[Cristina Petite]] atleta (Bizkaia,1972)
# [[Irene Loizate]] txirrindularia, duatloilaria (Bizkaia, 1995)
# [[Maritxu Housset]] gomazko paleta pelotaria (Lapurdi, 1981)
# [[Eider Hurtado]] kazetaria (Bizkaia, 1981)
# [[Gina Pane]] artista (Lapurdi, 1939-1990)
# [[Ruth Arnon]] biokimikaria (Israel, 1933)
# [[Andere Arriolabengoa]] bertsolaria (Araba, 1982)
# [[Rosa Chacel]] idazlea (Valladolid, 1898-1994)
# [[Dora Maar]] argazkilaria (Frantzia, 1907-1994)
# [[Maribel Forcadas]] medikua (Zaragoza, 1949-2012)
# [[Eneritz Iturriagaetxebarria]] txirrindularia, zuzendaria (Bizkaia, 1980)
# [[Ziortza Isasi]] txirrindularia (Bizkaia, 1995)
# [[Valentina Tereshkova]] espaiora joandako 1. emakumea (Errusia, 1937)
# [[Izaskun Osés]] paralinpiar atleta (Nafarroa, 1984)
# [[Ziortza Villa]] ultrairaupen-txirrindularia (Bizkaia, 1983)
# [[Penelope Barker]] aktibista (Tearen matxinada) (AEB, 1728-1796)
# [[Susan la Flesche Piccotte]] Ipar Amerikako omaharar natiboa eta 1.mediku indigena (AEB, 1865-1915)
# [[Rosana Ubanell]] kazetaria, eleberrigilea (Nafarroa, 1958)
# [[Julia Juániz]] muntatzailea, zine-zuzendaria eta bideo-artista (Nafarroa, 19??)
# [[Carmen Adarraga]] kirolaria (Gipuzkoa, 1921-2004)
# [[Cristina Pardo]] kazetaria, telebista-aurkezlea (Nafarroa, 1977)
# [[Esther Basurto]] boleibol kirolaria (Gipuzkoa, 1978)
# [[Isabel Urkiola]] arabar esploratzailea (Gasteiz, 1854-1911)
# [[Begoña Pro]] kazetaria eta idazlea (Iruñea, 1971)
# [[Itziar Urretabizkaia]] aktorea (Donostia, 1978)
# [[Maria Abbadia-Ürrüstoi]] idazlea, ekintzaile feminista (Paris, 1837-1913)
# [[Simone Veil]] Holokaustotik bizirik irtendako magistratu eta politikaria (Frantzia, 1927-2017)
# [[Igone Arribas]] gimnasta ohia (Barakaldo, 1983)
# [[Vera Rubin]] astronomoa, aitzindaria (AEB, 1928-2016)
# [[Mary Jobe Akeley]] esploratzailea, alpinista eta argazkilaria (AEB, 1878-1966)
# [[Blanca Castilla de Cortázar]] antropologoa eta filosofoa (Gasteiz, 1951)
# [[Elena Martínez de Madina]] filologoa (Gasteiz, 1962)
# [[Maria Weston Chapman]] abolizionista (AEB, 1806-1885)
# [[Leire Apellaniz]] zinema-ekoizlea (Bilbo, 1975)
# [[Maddi Ariztia]] ipuin bildumagilea, aitzindaria (Lapurdi, 1887-1972)
# [[María Teresa Lozano]] matematikaria, aitzindaria (Iruñea, 1946)
}}

=== Berriak ===
====Berriak 2022 (Otsaila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaida de la Calle]] biologoa (Madril)
# [[Adriana Kaplan Marcusán‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Argentina)
# [[Agustina Ruiz Dupont]] fikziozko zientzialaria (Granada)
# [[Ainhoa Azpitarte]] abeslaria, futbolaria eta aktorea (Bizkaia)
# [[Aissata Kane]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Gambia)
# [[Alfreda Markowska]] Holokaustoa biziraun zuen emakumea, haur ijito, judu eta alemanak bizirauten lagundu zuena (Polonia)
# [[Alicia Estévez]] Zientzialaria (Pontevedra)
# [[Alicia Hermida]] aktorea (Madril)
# [[Almaclara]] emakume-orkestra taldea (Andaluzia)
# [[Amalia Lobato Rosique]] Gerra zibilean eraildako milizianoa (Murtzia)
# [[Aminata Diop]] mutilazio genitalagatiko lehen errefuxiatua eta aktibista (Mali)
# [[Amparo Soler Leal]] aktorea (Madril) 
# [[Ana Locking]] moda-diseinatzailea, enpresaburua eta argazkilaria (Toledo)
# [[Ana Mena]] abeslaria eta aktorea (Malaga)
# [[Angéla Kóczé]] Soziologoa feminista ijitoa (Hungaria)
# [[Ángela López Jiménez]] soziologoa eta feminista (Iruñea)
# [[Angelines Fernández]] aktore errepublikanoa (Madril-Mexiko)
# [[Anika Rahman]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Banglades)
# [[Anna Missuna]] Errusiar geologoa 
# [[Antonia Plana]] aktorea (Espainia)
# [[Antónia Pusich]] portugaldar idazle, kazetari eta musikagilea (1805-1883)
# [[Antonia Salaberria]] Erraketista (Eibar)
# [[Balghis Badri]] feminsta eta aktibista  (Sudan)
# [[Beatriz González Calderón]] biolontxelojolea eta orkestra-zuzendaria (Andaluzia)
# [[Binta Jammeh-Sidibe]] emakumeen eskubideen aldeko politikoa (Mauritania)
# [[Blanca Lydia Trejo]] idazlea, aktibista, kantzilerra (Mexiko)
# [[Bogaletch_Gebre]] mikrobiologoa, Emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista eta feminista(Etiopia) 
# [[Carmela Nieto]] kazetaria eta idazle feminista (Kuba)
# [[Carmen García Mateo]] zientzialaria (Galizia)
# [[Carmen Herrera (margolaria)|Carmen Herrera]] Kuba-EEBB
# [[Carolina Beatriz Ângelo]] Portugaldar medikua eta feminista, herrialde horretan bozkatu zuen lehen emakumea (1878 - 1911)  
# [[Caroline Flack]] telebista-aurkezlea eta irrati esataria (Britainia Handia)
# [[Catalina Martin-Chico]] fotokazetaria (Madril)
# [[Cecilia Seghizzi]] musikagilea, biolin-joleaeta pintorea (Italia)
# [[Ceija Stojka]] ijito margolaria (Austria)
# [[Celia Rico Clavellino]] gidoilasria eta zine zuzendaria(Sevilla)
# [[Charline Effah]] idazlea eta maistra (Gabon)
# [[Chou Kung-shin]] idazlea, historialaria... (Taiwan)
# [[Constanza de Ayala]] Arabako dama (Araba)
# [[Consuelo Díez Fernández]] pianista eta musikagilea (Madril) 
# [[Coral del Río Otero]] ekonomialaria eta ikertzailea(Vigo)
# [[Delaine Le Bas]] artista ijitoa (Britania Handia)
# [[Dolores Corbella Díaz]] hizkuntzalaria, akademikoa (Tenerifekoa)
# [[Dolores Corella Piquer]] zientifikoa eta ikertzailea (Valentzia)
# [[Dolores Ruiz Berdún]] zientzia historialaria eta ikertzailea (Espainia)
# [[Dolores Serrano]] pianista, musikagilea eta irakaslea (Cadiz) 
# [[Dora Barrancos]] soziologo, historialari, feminista (Argentina)
# [[Dorothy_Reed_Mendenhall]] medika estatubatuarra (Columbus 1874- Chester 1964)
# [[Efua Dorkenoo]]  Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Ghana)
# [[Elena Gorolová]] indarrez esterilizatutako emakume ijitoa (Txekia)
# [[Elena María Tejeiro]] aktorea (Murtzia)
# [[Elisabeth Guttenberger]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Elvira Quintillá]] aktorea eta abeslaria (Bartzelona)
# [[Emma Kunz]] sendalaria (Suitza)
# [[Estrellita Castro]] abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Ethel Brooks]] Soziologo feminista eta ijitoa (AEB)
# [[Eugenia Zuffoli]] abeslaria eta aktorea (Italia)
# [[Eva Villaver Sobrino]] astrofisikaria eta ikertzailea (Palentzia)
# [[Fàtima Bosch i Tubert]] zientzialaria (Girona)
# [[Fatoumata Coulibaly]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Mali)
# [[Fauziya Kasinga]] emakumeen genital mutilazioa dela eta, AEBko lehen errefuxiatua (Togo)
# [[Florence Price]] orkestra garrantzitsu batek jo zuen lehen musikagile afroamerikarra (AEB)
# [[Fran Hosken]]   emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista ()
# [[Fran Hosken]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (EEBB)
# [[Francisca de Assis Martins Wood]] Lehen aldizkari feministaren argitaratzailea (Lisboa, 1802-1900)  
# [[Gavina Viana Viana]]ekintzaile antifaxista (Donostia-Bartzelona)
# [[Gina Ranjičić]] lehenengo ijito idazlea (Serbia)
# [[Gisela Bock ]] historialaria (Alemania)
# [[Hanna Neumann]] matemarikaria (Alemania)
# [[Imperio Argentina]] aktorea, abeslaria eta dantzaria (Argentina)
# [[Inés Núñez de la Parte]] abokatua, kontseilaria eta goi-zuzendaria (Bilbo)
# [[Inna Modja]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Mali)
# [[Isabel Parra]] kantautorea eta folklorista (Txile) 
# [[Isabel Rodà de Llanza]] epigrafialaria eta arkeologoa (Bartzelona)
# [[Isabelle Stengers]] Bruselako filosofoa (Belgika)
# [[Isatou Touray]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (GAmbia)
# [[Jaha_Dukureh]] giza eskubideen aldeko aktibista (Gambia)  
# [[Jane Richardson]] biofisikoa eta Richardson biogramen asmatzailea (AEB)
# [[Javiera Parra]] musikaria eta abeslaria (Txile)
# [[Juana Goizueta Vértiz]] Kontituzio Zuzenbideko irakaslea (Nafarroa)
# [[Julia Lajos]] aktorea (Valladolid)
# [[Julia Robinson]] estatubatuar matematikaria (Misuri)
# [[June Crespo]] artista (Iruñea, 1982)
# [[June Eric-Udorie]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Irlanda) 
# [[Katarina Taikon]] idazle ijitoa (Suedia)
# [[Laura_Mersini-Houghton]] kosmologa eta fisika teoriko albano-estatubatuarra (Tirana)
# [[Layli Miller-Muro‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (AEB)
# [[Leah Manning]] Politikari britainiarra, giza eskubideen aldeko ekintzailea (Erresuma Batua)
# [[Leena Yadav]] zinema-zuzendaria (India)
# [[Leonore Davidoff]] historialaria, feminista (AEB)
# [[Leyla Hussein]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Somalia)
# [[Lidia Cao]] ilustratzailea eta muralista (Galizia)
# [[Lily van Angeren-Franz]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Loral O'Hara]] ingeniaria eta astronauta NASAn (AEB))
# [[Louise Jopling]] margolaria (Erresuma Batua)
# [[Ma Thida]] Kontzientzia preso ohia eta idazlea (Birmania)
# [[Mae Azango]] Kazetaria eta emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Liberia)
# [[Marcia_Neugebauer]] geofisika estatubatuarra (AEB)
# [[Margaret Bonds]] musikagilea (AEB)
# [[Margarita Comas Camps]] pedagogoa (Menorca-Erresuma Batua)
# [[Mari Carmen Díaz de Mendoza]] aktorea (Madril)
# [[María Banquer]] aktorea (Espainia)
# [[María Bru]] aktorea (Valentzia)
# [[María de Sarmiento y Castilla]] Arabako dama (Araba)
# [[María Dolores Gispert Guart]] bikoizketa aktorea eta irrati esataria (Katalunia)
# [[María Eva Istúriz García|María Eva Istúriz Garcia]] Berdintasunerako teknikaria (Iruñea)
# [[Maria Federici]] komunista, politikaria (Italia)
# [[María Inmaculada Paz-Andrade]] zientzialaria (Galizia)
# [[María Itziar Urrutia San Antón]] arkitektoa eta zuzendari exekutiboa (Malaga)
# [[María Matilde Almendros]] irrati esataria eta aktorea (Katalunia)
# [[María Ripoll]] zinegilea (Bartzelona)
# [[María Ruiz de Gauna]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[María Teresa Ruiz Cantero]] mediku eta ikertzailea (Melilla)
# [[Maria Veleda]] Portugalgo ekintzaile feminista eta errepublikanoa (1871-1955)
# [[Mary Nash]] historialaria (Irlanda-Katalunia)
# [[Maya Burhanpurkar]] ikertzaile kanadiarra (Ontario)
# [[Melanie Spitta]] zinema zuzendari ijitoa (Belgika)
# [[Mónica Ramos Toro]] antropologoa (Madril)
# [[Nahid Toubia]] Sudaneko lehen emakume-zirujaua eta EGM ikerketan ezpezializatutako aktibista (Sudan)
# [[Najat Maalla M'jid]] NBE Idazkari Nagusiaren Ordezkari Berezia Haurren aurkako Indarkeriari buruzkoa (Maroko)
# [[Nilde Iotti]] politikari komunista  (Italia)
# [[Nina Dudarova]] hizkuntzalari ijitoa, erromanieran alfabetatzea (Rusia)
# [[Nitza Margarita Cintron]] medikua (Puerto Rico)
# [[Olayinka Koso-Thomas]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nigeria)
# [[Panna Cinka]] biolin-jotzailea ijitoa (Hungria)
# [[Pastora Filigrana García]] ijito sindikalista feminista (Sevilla)
# [[Pastora Imperio]] dantzaria (Sevilla)
# [[Pepita de Oliva]] ijito dantzaria, Europan ezaguna (Málaga)
# [[Pratibha Parmar]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nairobi)
# [[Regina de Lamo]] 98.ko belaunaldiaren idazle anarkista (Jaén)
# [[Rita Montagnana|Rita Montagnama]] Komunista, politikaria (Italia)
# [[Romila Thapar]] historialaria (India)
# [[Rosa Cortés]] 1749ko ijitoen kontrako Sarekada Handian atxilotua (Granada)
# [[Rosa Taikon]] ijito zilargin eta aktorea (Suedia) Gina Ranjičić
# [[Rosario García Ortega]] aktorea (Argentina)
# [[Sagrario Ruiz Elizalde]] maistra eta hezkidetzan erreferentea (Nafarroa)
# [[Saioa Mantzisidor Zilloniz]] nekazaria eta enpresaburua (Bizkaia)
# [[Sandy Powell]] jantzi-diseinatzailea (Britainia Handia)
# [[Shu Otero]] komikigilea (Sunbilla, Nafarroa garaia)
# [[Silvia Agüero]] ijito idazlea, ijitoen memoria berreskuratzen duena (Madril)
# [[Sister Fa]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Senegal) 
# [[Sonia Contera]] fisikaria eta nanoteknologoa (Madril)
# [[Soraya Post]] eurodiputatu ijitoa (Suedia)
# [[Tarsy Carballas]] zientzialaria (Galizia)
# [[Teresa Margarida da Silva e Orta]] lehen emakume eleberrigilea portugesez (1711-1793)
# [[Teresa Mattei]] ekintzaile komunista, feminista (Italia, 1921-2013)
# [[Teresa Noce]] italiar politikaria (1900-1980)
# [[Teresa Sánchez de Bilbao]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[Teresa Vinyoles Vidal]] historialaria (Bartzelona)
# [[Thais_Russomano]] Brasildarra medikuntza aeroespazialean espezializatuta (Porto Alegre)
# [[Vanderlan da Silva Bolzani]] Kimikaria (Brazil)
# [[Věra Bílá]] ijito abeslaria (Txekia)
}}


====Berriak 2022 (Urtarrila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Cabete]] Ginekologo feminista, framazona eta errepublikanoa (Portugal, 1867-1935)
# [[Adele Bianchi]] geografoa (Italia) 
# [[Aida Peláez de Villa Urrutia]] idazlea,kazetaria, sufragista. (Kuba)
# [[Aitziber Urrutia]] Eskalatzailea (Bizkaia)
# [[Alazne Belar]] erizaina eta ikerlaria (Atxondo, Bizkaia)
# [[Amalia Mallén|Amalia Mallén de Ostolaza]] saiakeragilea, itzultzailea, sufragista (Kuba)
# [[Ana de Castro Osório]] Portugalgo idazlea, feminista eta militante errepublikanoa(1872-1935)
# [[Ana Maria Lajusticia]] kimikaria, dietetikan eta nutrizioan aitzindaria (Madril)
# [[Ana Revenga]] ekonomialaria (Espainia)
# [[Ángela Molinuevo y Longuebau]] XIX. mendeko karitatea (Gasteiz) 
# [[Ángeles Flórez Peón]] bizirik dagoen azken miliziano sozialista (Asturias)
# [[Angélica Morales |Angélica Morales ]] idazlea, aktorea (Teruel, 1970)
# [[Ann Rose Nu Tawng]] bakezalea, erizaina BBC 100 women sariduna (Birmania)
# [[Antonella Picchio]]  Ekonomialari feminista (Italia)
# [[Arantxa Rodríguez Álvarez]] ekonomialari feminista (Bilbo)
# [[Arantza Chacón Ormazabal]] ikertzailea, Zehar Errefuxiatuak (Gasteiz)
# [[Asunción Ruiz]] ingurumen teknikaria (Madril)
# [[Aurelia Castillo de González]] idazle eta itzultzailea (Kuba) 
# [[Aurora Villar Buceta]] kazetaria (Kuba) 
# [[Belén Bengoetxea]] Ikertzailea eta EHUko irakaslea (Durango)
# [[Belén Franch Gras]]  zientzialaria (Valentzia)
# [[Belén Frau Uriarte]]  ekonomilaria, Espainaiako CEOko eta munduko komunikazioko zuzendaria (Bilbo)
# [[Belén Landáburu]] abokatu eta politikoa (Burgos)
# [[Bianca Maria Meda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Blanca de los Ríos]] idazlea eta literatura kritikoa (Sevilla)
# [[Camille Kouchner]] Zuzenbide pribatuko irakaslea, abokatua (Frantzia)
# [[Carmen Serdán Alatriste]] iraultzailea (Mexiko)
# [[Catalina Bárcena]] aktore kubatarra (Kantabria)
# [[Consuelo Uranga]] komunista (Mexiko)
# [[Cristina Borderías]] Historialaria (Katalunia)
# [[Cristina Carrasco]] ekonomilari feminista (Txile-Bartzelona)
# [[Cynthia Cockburn]] antimilitarista feminista eta akademikoa (Britania Handia)
# [[Diane Elson]] ekonomilari feminista (Erresuma Batua)
# [[Digna Collazo]] sufragista (Kuba)
# [[Domitila García de Coronado]] editorea, idazlea (Kuba)
# [[Elena Salvador]] aktorea (Madril)
# [[Elena Uriz]] irakaslea, aktorea, dantzaria, musikaria (Iruñea)
# [[Elisa Garrido Moreno]] ikertzailea, unibertsitateko irakaslea (Valentzia)
# [[Elisa Garrido]] espainiar militante antifaxista (Zaragoza)
# [[Elisa Mújica]] Idazlea (Kolonbia, 1918-2003)
# [[Elisa Soriano Fisher]] mediku-oftalmologoa eta feminista (Madril)
# [[Élisabeth Chaplin]] margolaria (Frantzia, 1890-Italia, 1982)
# [[Ella Fontanals-Cisneros]] enpresaria eta arte-bildumagilea (Kuba)
# [[Elva Raquel Gómez]] kitxua idazlea (Argentina)
# [[Elvira de Hidalgo]] Sopranoa eta kantu-maistra (Teruel)
# [[Erika Aifan]] ustelkeriaren aurkako epailea (Guatemala)
# [[Esperanza Molina Cubillo]] idazlea eta antropologoa (Madril) 
# [[Esther Chapa]] sufragista (Mexiko)
# [[Eva Celada]] kazetaria, idazlea eta gastronomoa (Palentzia) 
# [[Eva Gancedo]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
# [[Fanny Garrido]] idazle galiziarra 
# [[Fátima Báñez]] legelaria, politikaria eta ekonomilaria (Huelva)
# [[Fatima Singhateh]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezia (Gambia)
# [[Francia Márquez]] ekintzaile feminista (Kolonbia)
# [[Gisela Vaquero]] bideojokogilea (Girona)
# [[Henriette d'Angeville]] Mont Blanc igo zuen bigarren emakumea (Frantzia)
# [[Hermila Galindo]] politikaria, kazetaria eta ekintzaile feminista (Mexiko)
# [[Hortensia Gelabert]] aktore kubatarra Espainian (Espainia)
# [[Ingrid Robeyns]] filosofo eta ekonomialari feminista (Lovaina, Belgika)
# [[Irene González]] Futbolaria (Coruña, 1909-1928)
# [[Isabel Margarita Ordetx]] idazlea, (Kuba)
# [[Isabel Oyarzábal]] itzultzailea, kazetaria, idazlea, aktorea eta diplomatikoa(Malaga)
# [[Isabella Leonarda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Jamila Medina Ríos]] idazlea (Kuba)
# [[Josefina Blanco]] aktorea (Leon)
# [[Josefina Gómez Mendoza]] geografo eta idazlea (Madril)
# [[Julia Peguero Sanz]] maistra eta feminista (Zaragoza)
# [[Justa Montero]] aktibista feminista (Bartzelona)
# [[Kate Young]] gizarte-antropologoa (Erresuma Batua)
# [[Laila Haidari]] ekintzailea 100 Women BBC sariduna (Agfanistan)
# [[Leonor Taboada]] kazetaria, idazlea eta ekintzaile feminista
# [[Lourdes Beneria]] ekonomialari feminista (Katalunia)
# [[Lucía López Marco]] albaitaria (Zaragoza) 
# [[Maixux Rekalde]] Bakezalea eta euskaltzaile (Oiartzun)
# [[Manuela Vargas]] flamenko dantzaria (Sevilla, 1941 - Madril, 2007)
# [[Margarita Manso]] 27ko belaunaldiko margolaria (Valladolid, 1908-Madril,1960)
# [[Mari Carmen Martínez Chamorro]] medikua (León) 
# [[María Ángeles Pérez López|Maria Ángeles Pérez López]] poeta (Valladolid)
# [[María Cancio]] aktorea (Madril)
# [[María del Adalid]] margolari galiziarra (
# [[María Espinosa de los Monteros]] emakumeen eskubide zibil eta politikoen aldeko aktibista (Malaga)
# [[María Fernanda Ladrón de Guevara]] Aktorea (Madril)
# [[María Guerrero López]] aktorea (Madril)
# [[María Guerrero]] Aktore eta enpresaburua (Madril)
# [[María José Vázquez]] GIB/HIES ekintzailea (Bartzelona) 
# [[María Josefa Patricia Muñoz y Jarabeitia]]  filantropoa (Bilbo)
# [[María Martos]] Feminista (Madril)
# [[María Muñoz de Quevedo]] piano-jotzailea 
# [[Maria Teixidor i Jufresa]] enpresari eta abokatua (Katalunia)
# [[María Teresa Gavarró Castelltort]]  pedagogoa(Katalunia)
# [[María Tubau]] aktorea (Madril)
# [[María Villar Buceta]] kazetaria, poeta, ekintzailea (Kuba) 
# [[Maria Xaveria Perucona]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Marta Álvarez Guil]] legelaria (Madril)
# [[Matilde de la Torre]] kazetari eta politikaria (Burgos)
# [[Matilde Díez]] aktorea (Madril)
# [[Matilde Rodríguez Cabo]] mediku, psikiatra, idazlea, feminista, sufragista eta aktibista (Mexiko)
# [[Maud de Boer-Buquicchio]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezi oiha (Herbehereak)
# [[Mercedes Arbaiza]] Historialaria eta EHUko irakaslea (Bilbo)
# [[Michelle Perrot]] historialaria (Frantzia)
# [[Natália Pasternak|Natalia Pasternak]] biologoa BBC 100 women sariduna (Brasil) 
# [[Négar Djavadi]] eleberrigilea, zinemagilea (Iran/Frantzia)
# [[Nerea Luis]] informatika ingeniaria (Madril) 
# [[Nieves Quintana]] Nekazaria (Araba)
# [[Nilofar Bayat]] afganistar abokatua eta saskibaloi jokalaria (Kabul)
# [[Pilar Narbaiza]] erraketista eta sukaldaria (Mallabia) 
# [[Reem Alsalem]] Emakumeen kontrako indarkeriari buruzko Nazio Batuen Errelatorea (Jordania)
# [[Reyna Pastor]] historialaria (Argentina)
# [[Rosa García-Malea López]] lehen emakume kaza-pilotua (Almeria)
# [[Rosika Schwimmer]] kazetaria, idazlea, sufragista (Budapest)
# [[Sabine Weiss]]  Argazkilaria (Frantzia)
# [[Sara Baartman]] esklaboa (Afrika)
# [[Serafina Núñez]] idazle kubatarra 
# [[Susanna Minguell]] filosofo eta idazlea (Bartzelona)
# [[Tlaleng Mofokeng]] mediku, hizlari, idazle eta emakumeen eskubideen eta sexu eta ugalketa-osasunaren aldeko aktibista BBC 100 women sariduna (Hegoafrika, 1980)
# [[Trinidad Arroyo]] Espainian lan egin zuen lehen oftalmologoa (Palentzia)
# [[Uxue del Río]] artista, irudigilea eta diseinatzaile grafikoa (Donostia)
# [[Virginia Eubanks]] politologoa (AEB)
# [[Virginia Torrecilla]] futbolaria (Mallorca)
# [[Virginie Demont-Breton]] margolaria (Frantzia, 1859-1935)
# [[Winnaretta Singer]] musika mezenas (Paris)
# [[Zeltia Montes Muñoz]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
}}


=== Berriak ===
====Berriak 2021 (urria, azaroa, abendua)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Abia Akram|Abia Akra]]  aktibista (Pakistan)
# [[Aida Lafuente]] politikari ekominista (León)
# [[Aitziber Olaizola]] bolaria 
# [[Al Khadra Mabrook]] Saharar poeta (Sahara)
# [[Alice Neel]] margolari erretratugile estatubatuarra (1900 - 1984)
# [[Amaia Bono]] antzerki aktorea (Gasteiz, 1989)
# [[Amaia Lejarreta]] artista, makillatzaile. Durango
# [[Amaia Nausia]] historialaria (Iruñea) 
# [[Amalia Domingo Soler]] Idazlea, espiritista (Sevilla, 1835-Bartzelona,1909)
# [[Ana Santos Payán]] idazlea, poeta, editorea (Guadalajara, 1972-Almeria, 2014)
# [[Ana Teresa Diego]] Argentinan atxilotu-desagertua (Argentina)
# [[Andrea Ixchíu]] kazetaria (Guatemala)
# [[Antonia Adroher Pascual]] maistra, pedagogoa eta politikaria (Girona)
# [[Anttoni Etxeberria]] tabernaria (Hondarribia)
# [[Araceli Sánchez Urquijo|Araceli Sanchez Urquijo]] bide, ubide eta portuetako ingeniaria (Sestao)
# [[Azucena Villaflor|Azuzena Villaflor]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Begoña Gorospe]] feminista, zinegilea (Hernani)
# [[Belén Nevado]] aktorea, feminista (Gasteiz, 1969)
# [[Berta Arocena de Martínez Márquez]] Kazetaria, feminista (Habana, 1901-1956)
# [[Blanca Li]] koreografo, dantzari, zinemagile (Granada)
# [[Buchi Emecheta]] idazle nigeriarra
# [[Carlota Pi]] Ingeniaria eta enpresari katalana
# [[Carme Alemany Gómez]] soziologoa, feminista (Bartzelona)
# [[Carme Karr i Alfonsetti]]  Kataluniako kazetari, idazle, musikologo eta publizista feminista eta bakezalea (1865 - 1943)
# [[Carme Montoriol i Puig]] Bartzelonako idazlea, itzultzailea eta piano-jotzailea (1892 - 1966)
# [[Carmen Navarro]] Medikua eta ikertzailea (Madril)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Carole Pateman]] Britainiako feminista eta politologoa (Sussex, Ingalaterra)
# [[Carolina Coronado]] idazlea (Badajoz)
# [[Carolina Escobar Sarti]]  Guatemala, 1960 feminista, idazlea,
# [[Clara Peeters]] margolari flamendarra. (1580-1621)
# [[Claudette Colvin]]  Afro-amerikarren eskubide zibilen mugimenduaren aitzindaria.
# [[Clotilde Cerdá Bosch]] Aktibista eta goi mailako harpa-jotzailea (Bartzelona, 1861-1926)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Conchita Balparda]] abeslaria, sopranoa. Portugalete (1942)
# [[Constance Naden]] Idazle, poeta eta filosofo ingelesa
# [[Consuelo Rubio]] opera abeslaria (Madril)
# [[Cristina Durán Costell|Cristina Durán]] ilustratzailea eta marrazkilaria (Valentzia, 1970)
# [[Cristina Spínola]]  kazetaria, kirolaria, telebistako kazetaria, idazlea eta Kanarietako Youtuber-a da.
# [[Crystal Bayat]] aktibista (Afganistan)
# [[Diana Pinilla]] txirrindulari kolonbiarra 
# [[Dolores Aleu Riera]] Mediku titulua lortzen lehena (Bartzelona 1857-1913)
# [[Dolores Prida]] kazetari eta antzerkigile kubatar estatubatuarra
# [[Dolors Monserdà]] Kataluniako idazle eta ekintzaile feminist (1845-1919)
# [[Dolors Piera]] Kataluniako irakasle sindikalista (1910-2002)
# [[Eider Sánchez]] ingeniaria eta &quot;Naru Intelligence&quot;ren sortzailea (Donostia)
# [[Elena Cipriana Álvarez Durán]] idazle, folklorista (Badajoz)
# [[Elena Maseras Ribera]] Mediku, pedagogo eta irakaslea. Medizina fakultatean lehen emakume matrikulatua (Tarragona, 1853-1905)
# [[Elena Mederos Cabaña]] Feminista,aktibista (Kuba) 
# [[Elena Molina]] dokumentalgilea (Madril)
# [[Elisa Fernández de la Vega]]  medikua, ikertzailea (Asturias-Zaragoza)
# [[Ellen Churchill Semple|Ellen Churchill]] geografo amerikarra (1863-1932)
# [[Elvia Carrillo Puerto]] Lider feminista, politikoa eta sufragista mexikarra
# [[Emilia Bernal]] Kazetaria, itzultzaile (Kuba, 1884-1964)
# [[Fátima Djarra Sani]] Emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea. (Ginea Bissau)
# [[Fede Galizia]]  margolaria (Milan 1578-1630)
# [[Feminismoa Herri Katalanetan]]
# [[Flavita Banana]] ilustratzaile, marrazkilaria (Oviedo)
# [[Francesca Bonnemaison i Farriols]] Bartzelonako pedagogo, idazle eta feminista (1872-1949)
# [[Francisca de Pedraza]] etxekoandrea, genero-indarkeriaren borrokaren aurrekari historikoa 
# [[Françoise Gilot|Francoise Gilot]] margolaria (Frantzia)
# [[Frantxiska Iragorri]] Abertzale, ekintzailea (Oiartzun, 1920-2019)
# [[Garbiñe Larrea |Garbiñe Larrea Iturralde]] Naturopata (Urnieta)
# [[Georgiana Houghton]] Margolaria (Kanaria Uharteak, 1814-Londres, 1884)
# [[Helen Porter]]  britainiar biologoa
# [[Hipolita Ibaibarriaga]] erreketista. Ermua
# [[Isabel Güell i López]] musikagilea (Bartzelona)
# [[Isabel Villenakoa]] lekaime eta idazle protofeminista (Valentzia, 1430 - 1490)
# [[Itziar Ugarte]] Kazetaria eta idazlea (Oñati)
# [[Janet Watson]] geologo britainiarra  (1923-1985)
# [[Jeannette Campbell]] igerilaria (Argentina)
# [[Jerònima Galés]] XVI. mendeko inprimatzaile valentziarra (?? - 1587)
# [[Jimena Alonso]] Feminista, irakaslea, pentsalaria, liburu argitaratzaile. Donostia-Madril
# [[Jimena Fernández de la Vega]] medikua, genetista (Galizia)
# [[Joaquima Santamaria i Ventura]] Kataluniako idazle, folklorista eta itzultzailea (1853 - 1930)
# [[Josefa Ortiz de Domínguez]] Mexikoko independentziaren aldeko aktibista (Mexiko)
# [[Juana Doña]] komunista, militantea, idazlea (Madril-Bartzelona)
# [[Júlia Martí Comas]] ikerlari feminista (Bartzelona)
# [[Junkal Guerrero]] musikaria (Andoain)
# [[Kathleen Hanna]] musikaria eta aktibista.  (Estatu Batuak)
# [[Leire Vargas]] bertsolaria, idazlea eta itzultzailea (Durango)
# [[Leona Vicario]] Mexikar ekintzailea (Mexiko Hiria, 1781-1842)
# [[Lesbia Soravilla]] idazlea, feminista, ekintzailea (Camagüey, 1907-1989)
# [[Lide Urrestarazu]] mendi lasterkaria (Ordizia)
# [[Lisa Çalan]] zinemagilea (Kurdistán)
# [[Lola Gaos]] aktorea, aktibista (Valentzia)
# [[Lola Rodríguez de Tió]] Kazetaria, iraultzailea (Puerto Rico, 1843 - Habana 1924) 
# [[Lucia Ixchíu]] aktibista (Guatemala)
# [[Lucía Lahoz Gutiérrez]] Arte historialaria (Leza-Araba)
# [[Luisa Pérez de Zambrana|Luisa Pérez de Zanbran]] Poeta (Santiago, 1837-Habana, 1922)
# [[Luzmila Chiricente Mahuanca]] Giza eskubideen aldeko ekintzailea (Perú)
# [[Marcelina Bautista]]  Etxeko langileen aldeko aktibista (Mexiko, 1966)
# [[Margaret Bullen]] antropologoa (Erresuma Batua- Euskal Herria)
# [[Margarita Porete]] Begina, mistika ((Frantzia)
# [[Marge Piercy]] poeta, eleberrigile eta feminista (AEB)
# [[Maria Angeles Esnaola]] Maistra abertzalea. Ormaiztegi
# [[María Bravo]] sopranoa (Portugalete)
# [[María Cambrils]] Valentziako idazle sozialista eta feminista (1878 - 1939)
# [[María Collado Romero]] idazlea 
# [[Maria del Carme Nicolau Massó]] Kataluniako idazle, itzultzaile eta kazetaria (1901-1990)
# [[Maria Domènech i Escoté]] Kataluniako idazlea (1874 - 1952)
# [[María Eugenia Casinelli de García Irureta Goyena]] giza eskubideen aldeko aktibista (Argentina)
# [[María Goiricelaya Burón]] aktorea, antzerki-zuzendaria (Bilbo)
# [[María Isidra de Guzmán y de la Cerda]] Medikua (Madril 1767-1884))
# [[María José Fuster]] UNED-eko irakaslea eta GIB/HIESaren ekintzaile eta ikerlaria (Alicante)
# [[María José Martínez Herrero|Maria José Martinez Herrero]] EHUko irakaslea
# [[María Josefa de Larumbe Goñi]] inprimatzailea eta liburu-saltzailea (Iruña 1700-1757)
# [[Maria Lugones]] filosofo feminista eta deskoloniala (Argentina)
# [[María Pineda]] modelo eta enpresaburua
# [[María Ponce|Maria Ponce]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Maria Rosario Arrizabalaga]] Mariarro bezala ezagunagoa, feminismoa eta justizia soziala bizi-ardatz izan zituen gizarte-ekintzailea (Ermua)
# [[María Telo]] Legelaria, familia-abokatua eta feminista extremadurarra
# [[María Wonenburger]] Matematikan doktorea (Galizia)
# [[Mariana Rodríguez del Toro|Mariana Rodriguez del Toro]] Mexiko independiaren aldeko borrokalaria (1775-1821)
# [[Mariasilvia Spolato]] LGBT eskubideen ekintzailea (Italia)
# [[Maribel Aiertza]] euskal idazlea (Etxebarria)
# [[Mariblanca Sabas Alomá|Mariblanca Sabas Alom]] Feminista, kazetaria, ministroa (Kubako Santiago, 1901-1983)
# [[Marie-Thérèse Walter]] modeloa eta Picassoren amorante (Frantzia)
# [[Marilyn Waring]] ekonomia feministaren sortzaile nagusietako bat(Zeelanda Berria)
# [[Marquesa del Ter]] Noble frantziarra, pianista eta ekintzaile feminista (1864-1936)
# [[Marta Espinós]] Valentziar piano-jotzailea. Valentzia
# [[Marta González Gómez]] El Salvador-eko armadaren eraso batean eraila.
# [[Marta Lozano Molano]] musikagilea (Cáceres, 1985)
# [[Martina Casiano y Mayor|Martina Casiano]] maistra, fisika eta kimikaria 
# [[Martina Castells Ballespí]] Medikuntzan doktore-gradua lortzen lehen emakumea (Lleida,1852-1884)
# [[Mercè Capdevila i Gaya]] musikagilea, pedagogoa (Bartzelona)
# [[Mercè Torrents Turmo]] piano-jole eta konpositore katalana
# [[Mertxe de Renobales]] biokimikaria (Bilbo)
# [[Miren Llona]] EHUko irakaslea 
# [[Mylene Fernández Pintado]] idazlea (Kuba) 
# [[Ochy Curiel]] feminismoaren teorialaria eta aktibista, gizarte-antropologoa (Dominikar Errepublika)
# [[Ofelia Rodríguez Acosta|Ofelia Rodriguez Acosta]] Feminista, kazetaria, idazlea (Habana, 1902-1975)
# [[Olimpia Fulvia Morata]] humanista italiarra 
# [[Pamela Yates]] estatubatuar dokumentalista eta giza eskubideen aldeko ekintzailea 
# [[Pilar Castillo Sánchez]] pianista (Galizia) 
# [[Pretty Yende]] sopranoa (Hego Afrika)
# [[Raquel Calvo Larralde]] kazetaria, dokumentalgilea (Durango)
# [[Rita Cetina Gutiérrez]] maistra, poeta eta feminista mexikarra
# [[Rosario de Acuña|Rosario de Acuña y Villanueva]] idazle, librepentsalari eta kazetaria (Madril)
# [[Rosario Zubizarreta]] erraketista (ERmua)  
# [[Roya Sadat]] zinegile eta zinema-zuzendaria (Afganistan)
# [[Salutxu Etxebarria]] Amurriko emakume aurreskulari aitzindaria (1924-2008)
# [[Shandra Martínez]] artista, ilustratzailea. (Errenteria)
# [[Susana Serrano]] Unibertsitateko irakaslea (Elorrio)
# [[Tere Jaio]] aktorea, bikoiztailea. (Gernika)
# [[Teresa Murga]] Markina-Xemein
# [[Tomasa Cuevas]] militante komunista eta antifrankista (Guadalajara-Bartzelona)
# [[Ulrike Tillmann]] matematikaria (Alemania)
# [[Vicenta Llorente del Moral]] entomologoa (Algorta)
# [[Wendy Flores]] abokatua eta giza eskubideen aldeko defendatzailea. (Nikaragua)
# [[Zulema de la Cruz]] musikagile, konpositore (Madril)
# [[Zuriñe López de Sabando Sainz]] dokumentalgilea (Gasteiz)
}}

====Berriak 2021 (uztaila, abuztua, iraila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina González López]] idazle, pentsalari, pintore abangoardista eta politikaria izan zen.(Granada)
# [[Amaia Egidazu]] ilustratzailea, biologoa eta idazlea (Durango)
# [[Ana Carrillo Domínguez]] Errepublikako Herri Armadako kapitain komunista (1898 - 1974)
# [[Ana María Martínez Sagi]] Kataluniako poeta, sindikalista, kazetaria eta atleta feminista (Bartzelona, 1907-2000)
# [[Anbara Salam Khalidi]] idazle eta itzultzaile feminista (Libano)
# [[Ángela Labordeta]] idazlea (Teruel)
# [[Ángeles Ottein]] sopranoa (Madril)
# [[Angélica Dass]] argazkilaria (Brasil)
# [[Bea Larrañaga]] aktorea (Errenteria)
# [[Begoña Zia]] marrazkilaria. (Iruñea)
# [[Consuelo Zavala]] maistra, feminista (Mexiko)
# [[Dorleta Kortazar]] ipuin-kontalaria (Arrasate)
# [[Eider Perez]] aktorea, idazlea, bertsozalea eta aurkezlea (Pasaia)
# [[Elena Pérez]] txistularia (Ermua)
# [[Eskarne Aroma]] irakaslea, aktorea, ekintzailea (Durango)
# [[Esther Bejarano]] musikaria, Auschwitzeko kontzentrazio-eremutik bizirik atera zena (Alemania)
# [[Esther Gorostiza]] pediatra.Atxondo
# [[Gala Knörr]] artista (Gasteiz)
# [[Gertrudis Bocanegra]] Mexikoren indepentziaren aldeko borrokalaria (Mexiko)
# [[Inge Morath]] argazkilaria (Austria- AEB)
# [[Isabel González]] liburuzaina, politikaria (Leon-Durango)
# [[Jane Glover]] orkrestra zuzendaria (Erresuma batua)
# [[Jenni Alvarado]] artista (Durango)
# [[Laura Latorre]] terapeuta, idazlea (Madril-Huarte)
# [[Maddi Soroa]] pedagogoa (Lekunberri)
# [[Maitane Azurmendi]] artista. (Gernika)
# [[Mari Luz Cristóbal Caunedo|Mari Luz Cristóbal]] Asturias, 1948. Tonada-kantaria
# [[María &quot;La Jabalina&quot;]] militante anarkista eta miliziano espainiarra (1917 - 1942)
# [[María de Baratta]] musikagilea, piano-jotzailea (El Salvador)
# [[Maria Josefa Aedo]] lekaimea (Ermua)
# [[Mariana Pineda]] espainiar liberala (Granada)
# [[Mariela Castro]] politikaria eta sexologoa (Kuba)
# [[Marina Lameiro]] zinemagilea (Iruñea)
# [[Milena Jesenská]] kazetaria, idazlea eta itzultzailea (Txekia)
# [[Norma Mentxaka]] Terrorismoaren biktima (Santurtzi)
# [[Olga Bergholz]] Errusiar poeta (1910-1975) 
# [[Olga Jojlova]] Ballet dantzaria. Picassoren lehen emaztea. (1891-1955)
# [[Paulina Ódena García]] militante komunista, Espainiako Gerra Zibilean milizianoa (Bartzelona 1911 - Granada 1936)
# [[Peli Romarategui]] misiolari arabarra da, eta egurrez, beiraz eta zeramikaz egindako erlijio-lana egin ditu (Gasteiz)
# [[Rosa Arburua]] pedagogoa, historia ikertzailea (Irun)
# [[Sandra Sánchez]] Karateka. Talavera de la Reina (1981)
# [[Shamsia Hassani]] Afganistango grafitigilea.
# [[Silvia Lazarte]] Boliviar-kitxuar politikaria (Bolivia)
# [[Vanesa Fernández]] Zinebiko zuzendaria. Iurreta
# [[Vilma Espín]] iraultzailea, heroia (Kuba)
}}

====Berriak 2021 (apirila, maiatza, ekaina)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Amina Hussein]] kazetaria eta itzultzaile (Kurdistan-Bartzelona)
# [[Amparo Poch y Gascón]] idazle eta mediku antifaxista eta libertarioa (Espainia, 1902-1968)
# [[Ana María Pérez del Campo]] ekintzaile feminista (Madril)
# [[Anaje Narbaiza]] euskaltzaile eta sindikalista (Bergara)
# [[Annie Vivanti]] Londresen jaiotako idazle italiarra 
# [[Betsi Cadwaladr]] erizaina (Gales)
# [[Carme Riera]] idazlea (Balear Irlak)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Celia del Palacio]] feminista (Durango-Mexiko)
# [[Colette Maze]] piano-jotzailea (Paris)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Concha Liaño Gil]] Espainiako ekintzaile anarkista ( Épinay-sur-Seine, Frantzia, 1916-2014)
# [[Delia Lauroba]] Euskal Erresistentea (Donostia)
# [[Emma Roca]] korrikalaria, suhiltzailea (Katalunia)
# [[Estíbaliz Sádaba Murguía]] artista (Bilbo)
# [[Garazi Arrizabalaga]] (Durangoko Museoko zuzendaria) (Berriz)
# [[Goiuri Aldekoa-Otalora]] argazkilaria (Durango)
# [[Herminia Fajardo]] kazetaria, feminista (Kanariak)
# [[Hilda Hilst]] idazlea. (Brasil)
# [[Idoia Asurmendi]] musikaria. (Aramaio)
# [[Idoia Gereñu]] antzerkigilea (Tolosa)
# [[Jane Rule]] idazlea (Kanada)
# [[Jone Guenetxea]] kazetaria (Abadiño)
# [[Jone Novo]] kameraria (Durango)
# [[Josefina Carabias]] kazetaria, idazlea (Avila)
# [[Juanita Ibaibarriaga Literatur Saria|Juanita Ibaibarriaga Literatur saria]] (ERmua)
# [[Julia Hermosilla Sagredo]] Anarkosindikalista, milizianoa eta frankismoaren aurkako erresistentea (Sestao, 1916-2009)
# [[Julienne Mathieu]] zinema mutuko aktorea (Frantzia)
# [[Kathleen Winter]] idazlea (Kanada)
# [[Katia Reimberg]] etorkin ekintzailea, feminista (Brasil-Donostia)
# [[Leticia Gaspar]] artista. (Bilbo)
# [[Llibertat Ródenas Rodriguez]] Valentziako anarko-sindikalista, milizianoa eta Mujeres Libres taldearen kidea (1892-1970)
# [[Lola Iturbe]] Espainiar anarko-sindikalista (Bartzelona, 1902-1990)
# [[Lucrecia Arana]] zarzuela abeslaria (Haro)
# [[Mahasweta Devi]] Bengalkiar-indiar idazle eta aktibista
# [[Maite Berriozabal]] Euskara teknikaria (Berriz)
# [[Margarita Xirgu]] Aktorea (Katalunia)
# [[María Asunción Català]] matematikaria, astronomoa (Bartzelona)
# [[María Bruguera Pérez]] (Extremadurako militante libertarioa eta feminista) (1913-1992)
# [[María del Carmen de Lara]] zinemagile feminista (Mexiko)
# [[María Dueñas (biolin-jotzailea)]] Granada 2002
# [[María Elena Walsh]] poeta, kantautorea, eleberrigilea, antzerkigilea (Argentina)
# [[María Teresa Rodríguez Sáinz-Rozas|María Teresa Rodríguez Sainz-Rozas]] enpresaburua (Palentzia)
# [[Mariam Bilbatua]] Unibertsitateko irakasle ohia. Durangoko zinegotzia 2019tik (Getxo, 1950)
# [[Mercedes Prieto]] Astronomoa (Huelva)
# [[Miren Lazkano]] Piraguista (Donostia)
# [[Penelope Fitzgerald]] idazlea (Erresuma Batua) 
# [[Pepita Carpeña]] Espainiar feminista eta anarkosindikalista (Bartzelona, 1919-2005)
# [[Sagrario Aranburu]] dantzaria eta abeslaria (Iruñea)
# [[Sara Facio]] argazkilaria. (Argentina)
# [[Soledad Estorach Esterri]] Espainiako ekintzaile anarkista (Lleida, 1915-1993)
# [[Teresa Aldamiz]] poeta, kazetaria, itzultzailea. (Filipinas-Bilbo)
# [[Teresa Jordá Vitó]] Akuarelista, margolaria (Bartzelona)
# [[Teresa Lanceta]] Artista (Bartzelona)
# [[Vera Mantero]] dantzaria (Portugal)
# [[Veronica Werckmeister]] margolaria, muralista (Gasteiz)
# [[Xela Arias]] idazlea (Galizia)
}}

====Berriak 2021 (urtarrila, otsaila, martxoa)====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelina Zendejas Gómez]] irakasle, kazetari, aktibista (Mexiko)
# [[Aimé Painé]] abeslari maputxea (Argentina) 
# [[Alaíde Foppa]] poeta, itzultzailea, ekintzailea (Bartzelona-Guatemala)
# [[Alice Stewart]] epidemiologa (Erresuma batua)
# [[Andereak Elkartea|Andereak Elkartea]] (Durango)
# [[Amaia Lopez de Munain]] kazetaria (Gasteiz)
# [[Amelina Ermeline Devant-Le Gallena]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Ana María Moix]] poeta, idazlea (Bartzelona)
# [[Andrea Khalfaoui]] 1. ijito doktorea 
# [[Antxone Telleria Mendia]] irakaslea (Lekeitio)
# [[Bakarne Altonaga]] historialaria (Bilbo)
# [[Bartolina Sisa]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Benita Galeana]] sindikalista, ekintzailea (Mexiko)
# [[Bittori Etxeberria]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Baztan)
# [[Boliviako Cholitas escaladoras]] Bolivia
# [[Capitolina Bustince Larrondo]] irakasle, idazlea (Ujué)
# [[Carmen Artaza]] abeslaria (Donostia)
# [[Carmen Ballvé]] argazkilaria (Madril)
# [[Carmen Orellana Illescas]] ingurumen agentea, basozaina (Balear Uharteak)
# [[Cira Crespo]] historialaria, idazlea (Katalunia)
# [[Conxa Pérez Collado]] Ekintzaile anarko-feminista eta milizianoa (Katalunia, 1915-2014)
# [[Cora Sadosky]]. Matematikaria (Argentina)
# [[Coraline Labourdette]] Frantziako Erresistentziaren kidea 
# [[Cristina López Barrio]] abokatu, idazlea (Madril)
# [[Diana Trujillo]] ingeniari aeroespaziala (Kolonbia)
# [[Domitila Barrios de Chungara]] Boliviar feminista
# [[Edith Pretty]] lurjabea eta filantropoa. (Erresuma Batua)
# [[Eladia Zubizarreta]] erreketista (ERmua)
# [[Elena Ziordia]] ilustratzailea (Bizkaia)
# [[Elvira Iñurrieta]] emagina (Elorrio)
# [[Esperanza d'Ors|Esperanza D'ors]] eskutorea (Madril)
# [[Ewy Rosqvist-von Korff]] rally pilotua (Suedia)
# [[Fanny Blankers-Koen]] atleta (Herbehereak)
# [[Filomena Baldezate]] erizaina eta emagina (Valladolid-Bilbo)
# [[Flora Sandes]] soldadua (Britainia Handia)
# [[Garazi Mugarza]] Margolaria, idazlea eta erizana (Mallabia)
# [[Gilka Machado]] poeta (Brasil)
# [[Gregoria Apaza]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Guadalupe Grande]] idazlea, poeta (Madril)
# [[Guillermina Uribe Bone]] ingeniari zibila (Kolonbia)
# [[Haizea Martiartu]] saxofoi-jotzailea (Markina)
# [[Hedina Sijerčić]] idazle, kazetari, poeta (Sarajevo)
# [[Helena Janeczek]] idazlea, kazetaria (Italia)
# [[Hella Haasse]] idazlea (Herbehereak)
# [[Idoia Hernández]] HATXE, piano-jotzailea (Errenteria)
# [[Irantzu Mendia Azkue]] irakaslea eta ekintzailea (Gasteiz)
# [[Irati Idiakez]] snowboarderra (Getaria)
# [[Irene Polo]] kazetaria (Katalunia) 
# [[Irina Antónova]] Arte kritikaria (Mosku)
# [[Isabel Lobiano]] Ermua
# [[Isabella Karle]] X izpien ikertzailea. EEBB
# [[Izaro Lasa]] txirrindulari ohia eta idazlea (Zumarraga)
# [[Jacqueline Bidegorri]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Joy Adamson]] naturalista (Austria)
# [[Juana Rouco Buela]] anarkista (Argentina)
# [[Kari Alberdi]] kimikaria, komunikazio zientifikoan aditua (Azkoitia)
# [[Katharine Burr Blodgett]] fisikaria eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Kalam Kunde|Kalam Kunda]] Kunde-jotzailea (Burkina Faso)
# [[La Voz de la Mujer]] Argentinako aldizkari anarko-feminista. itzulpena
# [[Letitia Mumford Geer]] erizaina eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Lilatoia]] Donostia
# [[Lorea Zulaika]] musikaria (Ziortza-Bolibar)
# [[Louisa Garrett Anderson|Louisa Garret]] Medikua eta sufragista (Britainia Handia)
# [[Lucía Sánchez Saornil]] Ekintzaile anarko-feminista eta poeta. Mujeres Libres-en sortzailea (Espainia, 1895-1970).
# [[Lucia Urrutia]] meteorologoa (Erroibarra) 
# [[Lucy Parsons]] anarkista, komunista (EEBB)
# [[Maider Mendizabal]] pilotaria (Zizurkil)
# [[Maite Axiari]] feminista, euskaltzale (Ezpeleta)
# [[Maite Gorrotxategi]] erraketista (Ermua)
# [[Mamen Moreu]] ilustratzaile, komikigile (Huesca)
# [[Manuela León]] Emakume ekintzailea (Ekuador)
# [[Malva Flores]] idazlea (Mexiko)
# [[Marcela Delpastre]] idazlea (Frantzia)
# [[Margaret Roundtree]] Saskibaloi jokalaria (Estatu Batuak)
# [[Margarita del Val]] birologoa (Madril)
# [[Margarita García Flores]] feminista, abokatua (Nexiko)
# [[Mari Carmen Díaz de Lezana]] txirrindularia (Urduña)
# [[Marie Langer]] Medikua, psikologoa (Austro-Argentinarra)
# [[Mary Moffat Livingstone]] esploratzailea (Hegoafrika)
# [[Maria Clemencia Herrera]] Lideresa, ekintzailea (Kolonbia)
# [[María Cinta Balagué]] irrati esataria (Bartzelona)
# [[María Collazo]] Argentinako anarko-feminista. itzulpena
# [[Maria del Mar Lozano]] RAEx-eko zuzendaria (Iruñea)
# [[Maria Josefa Saavedra]] abokatua (Bolivia)
# [[María Lorena Ramírez]] korrikalaria (Mexiko)
# [[Maria Paz Jiménez Escudero]] margolaria (Donostia)
# [[Maria Soledad Moral Santa Cruz]] arrain saltzailea, ekintzailea (Portugalete)
# [[Marina Núñez]] artista (Palentzia)
# [[Marta Lamas]] idazlea, feminista, antropologoa (Mexiko)
# [[Marta Olazabal]] ikertzailea (Bilbo)
# [[Matilde Isasi-Isasmendi]] emagina (Iurreta)
# [[Maxine Molyneux]] soziologoa, feminista (Pakistan)
# [[Mentxu Alkorta]] dantzari eta trikitilaria (Donostia)
# [[Mercedes Ateca]] Txirrindularia (Laredo-Kantabria)
# [[Miren Begoña Ereñaga]] erraketista (Durango) 
# [[Mujeres Libres]] 36ko Espainiako Gerra garaiko erakunde anarko-feminista. itzulpena
# [[Mujeres Libres (aldizkaria)]] Aurrekoaren aldizkaria. itzulpena
# [[Nahia Zubeldia]] itzultzaile, musikaria, idazlea (Lapurdi)
# [[Nancy Porsia]] Kazetaria (Italia)
# [[Nell Leyshon]] idazlea (Erresuma Batua)
# [[Nerea del Campo Aguirre]] filologoa (Eibar)
# [[Nicasia Madariaga]] margolaria (Bilbo)
# [[Nuria Ruiz de Viñaspre]] poeta (Logroño)
# [[Olvido García Valdés]] poeta (Pravia-Asturias)
# [[Petrona Eyle]] Medikua, feminista (Argentina)
# [[Rebeca Uribe]] poeta, (Mexiko)
# [[Rebeca Uribe Bone]] ingeniari kimikoa (Kolonbia]]
# [[Rosario Pino]] antzezlea (Málaga)
# [[Sara Berenguer Laosa]] Ekintzaile anarko-feminista (Katalunia, 1919-2010)
# [[Sara Estévez]] kazetaria (Bilbo)
# [[Shadi Ghadirian]] argazkilaria (Iran)
# [[Simona Manzaneda]] itzultzailea (Bolivia)
# [[Solveig Nordström]] arkeologoa (Suedia)
# [[Tere Verdes]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Bilbo)
# [[Úrsula Goyzueta]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Vicenta Juaristi Eguino]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Victoria Aguirre Anchorena]] margolaria (Buenos Aires)
# [[Victoria Mallabiabarrena]] soprano lirikoa (Mallabia)
# [[Virginia Bolten]] anarkista, kazetaria (Argentina)
# [[Whina Cooper]] ekintzailea (Zeelanda Berria)
}}

=== Hobetuak 2021 ===
# [[Alicia Iturrioz]] margolaria (Eibar)
# [[Louise Michel]] Frantziako anarkista. Parisko Komunan kiderik garrantzitsuenetakoa.
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria. (Mallabia)
# [[Felisa Areitioaurtena|Felisa Areitioartena]]  Antzezlea (Zaldibar)
# [[Maria Magunazelaia]] Txirrindulari aitzindaria (Ermua)
# [[Anna Sundström]] kimikaria (Suedia)
# [[Mariñe Arbeo]] ilustrailea
# [[Mercedes Careaga]] Ekintzailea  (Eibar)
# [[Iratxe Ansa]] dantzaria. (Donostia)
====Berriak 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adela Andikoetxea]] nekazaria (Urduliz)
# [[Adela Cortina]] filosofoa (Valentzia) itzulpena
# [[Adelina Gutiérrez]] astrofisikaria (Txile)
# [[Ainhoa Urien]] idazlea. (Abadiño)
# [[Alda Lara]] idazlea. (Angola). itzulpena
# [[Alicia Miyares]] Filosofoa, feminista (Asturias) itzulpena
# [[Alexandra David-Néel]] bidaiaria, idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Alexandra Olaya]] zientzialaria. Kolonbiarra. Itzulpena
# [[Ama Ata Aidoo]] idazle afrikarra. Itzulpena
# [[Amaia Gabantxo]] idazlea itzultzailea (Bermeo)
# [[Amancay Gaztañaga]] abeslaria (Mexiko)
# [[Amelia Opie]] idazlea ingelesa
# [[Aminata Sow Fall]] idazlea (Senegal) itzulpena
# [[Amparo Sánchez]] abeslaria (SEvilla)
# [[Ana de Miguel]] filosofoa, feministra (SAntander) itzulpena
# [[Ana Kiro]] galiziar abeslaria. itzulpena
# [[Ana Mari Marin]] margolaria (Elizondo)
# [[Ana María Crespo de las Casas]] farmazialaria. (Tenerife) itzulpena
# [[Andragunea]] Durango
# [[Andrée de Jongh]] belgika erresistentziako kidea 
# [[Ángeles López de Ayala]] kazetaria, politikaria, dramaturgoa (Sevilla)
# [[Anna Burns]] idazlea (Belfast)itzulpena
# [[Anna Surinyach]] fotokazetaria (Katalunia)
# [[Anne Carson]] Poeta (Kanada) itzulpena
# [[Anne Palles]] Sorgintzat errea (Danimarka)
# [[Anoushka Shankar]] musikagilea itzulpena
# [[Antonia Ferrín Moreiras]] Matematikaria, astronomoa (Galizia)
# [[Ariane Lopez-Huici]] argazkilaria. Itzulpena
# [[Aroa Uharte]] itzultzailea (Leitza) 
# [[Arrate Hidalgo]] idazlea, itzultzaile (Bilbo)
# [[Arrate Mardaras]] idazlea (Abadiño)
# [[Asha Ismail]] mutilazioaren aurkako ekintzailea (Kenya)
# [[Askoa Etxebarrieta]] flamenko dantzaria (Gasteiz)
# [[Atala Apodaca]] feminista, iraultzailea (Mexiko)
# [[Aziza Brahim]] abeslari sahararra (Itzulpena)
# [[Beatrice Shilling]] asmatzailea (Ingalaterra) itzulpena
# [[Becky Siegel]] dantzaria, koreografoa, zuzendaria (EEBB) Iruñea
# [[Bel Zaballa]] kazetaria, idazlea (Katalunia)
# [[Belén Bermejo]] idazlea, argazkilaria eta editorea (Madril)
# [[Belén de Sárraga]] kazetaria, ekintzailea (Valladolid-Mexiko
# [[Beryl Markham]] hegazkinlaria, idazlea (Ingalaterra-Kenya) itzulpena
# [[Bertha Benz]] asmatzailea 
# [[Bertha Lutz]] Brasilgo urbanista eta feminista.
# [[Blanca Silveira]] astronomoa (Venezuela) itzulpena
# [[Beulah Louise Henry]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Carme Alvariño]] historialaria (Galizia) itzulpena
# [[Carla Simón]] zinegilea (Katalunia) 
# [[Carmen Castillo (zinegilea)|Carmen Castillo]] zinegilea (Txile). itzulpena
# [[Carmen de Burgos]] poeta eta kazetaria (Almeria) itzulpena
# [[Carmen Gil Martinez]] idazlea. (Cadiz)
# [[Carmen Portinho]] (itzulpena) (Brasil)
# [[Catherine Destivelle]] eskalatzailea (Frantzia)
# [[Cécile Rol-Tanguy|Cécile Rol]] Erresistentea. Frantzia. Itzulpena
# [[Celinda Arregui]] politikaria, feminista (Txile)
# [[Claire Goll]] kazetaria, idazlea bakearen aldeko altibista (Alemania-Frantzia)
# [[Claudia Paz y Paz]] giza eskubideen defentzailea 
# [[Consuelo Álvarez Pool]] idazlea (Katalunia)
# [[Cony Carranza Castro]] feminista, hezitzailea (El Salvador)
# [[Cora Ratto de Sadosky]] matematikaria eta ekintzailea (ARgentina)
# [[Dacia Maraini]] eleberrigilea (Italia)
# [[Diane di Prima]] Poeta (EEBB) itzulpena
# [[Dilhan Eryurt]] astronomoa, astrofisikaria (Turkia)
# [[Dora Alonso]] Kazetaria eta idazlea (Kuba) itzulpena
# [[Dorita Ruiz]] Hezkuntza bereziko irakaslea aintzindaria (Burgos-Durango-Euba)
# [[Dorothea Klumpke]] astronomoa. EEBB
# [[Dorothee Sölle]] Poeta eta teologoa. Itzulpena 
# [[Dulce Chacón (idazlea)|Dulce Chacón (Idazlea)]] Zafra. Itzulpena
# [[Ebru Timtik]] abokatu kurdua. (Istambul)
# [[Elena García Armada]]ingeniaria, asmatzailea (Santander)
# [[Elodia Zaragoza-Turki]] idazlea,poeta,editorea
# [[Emilie Flöge]] jostuna 
# [[Emma Chacón i Lausaca]] musikagilea (Bartzelona) itzulpena
# [[Emma Lehmer]] matematikaria (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Encarnación Cabré]] arkeologoa (Madril) itzulpena
# [[Erlea Maneros]] Artista. Margolaria. Bilbo
# [[Esther Cruz]] eskalatzailea. (Murtzia-Euskal Herria)
# [[Eugenia Sacerdote de Lustig]] zientzilaria (Turin-Buenos Aires) (Itzulpena)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Paris) (Itzulpena)
# [[Eva Guerrero]] dantzaria, koreografoa (Bilbo)
# [[Fanny Bullock Workman]] bidaiaria, idazlea, itzulpena
# [[Felisa Areitioaurtena]] antzezlea (Zaldibar 1904)
# [[Filipa César|Filipa Cesar]] zinema zuzendaria (Portugal) itzulpena
# [[Florence Rena Sabin]] zientzialaria. (EEBB) itzulpena
# [[Francisca Vives]] historialaria (Cadiz) itzulpena
# [[Gabrielle Roy]] Kanadar idazlea. (Kanada)
# [[Garazi López de Armentia]] dantzaria eta koreografoa (Gasteiz)
# [[Garbiñe Elizegi]] erizaina, feminista (Baztan)
# [[Gemma Sanginés]] psikologoa (Bilbo)
# [[Gertrude Jekyll]] Lorezaina (Erresuma Batua)
# [[Gloria Anzaldúa]] idazlea. aktibista (EEBB) itzulpena
# [[Guadi Galego]] abeslaria (Galizia) (Itzulpena)
# [[Hayley Westenra]] abeslaria (Zeelanda Berria) itzulpena 
# [[Helin Bölek]] abeslaria (Turkia)
# [[Helena Maleno]] aktibista (El Ejido) Itzulpena
# [[Ida Vitale]] idazlea. (Uruguai) itzulpena
# [[Idea Vilariño]] idazlea. itzulpena
# [[Ines Olza]] ikertzailea (Nafarroa)
# [[Inma Chacón]] idazlea (Zafra) itzulpena
# [[Irati Bilbao]] jazz abeslaria. (Durango)
# [[Iratxe Mediavilla]] zinegilea (Elorrio)
# [[Irene Solà]] idazlea, artista (Katalunia)
# [[Irene Vallejo Moreu]] filologa eta idazlea (Zaragoza)
# [[Irma Alicia Velásquez Nimatuj|Irma Alicia Velásques Nimatuj]]Guatemala, kazetaria eta antropologoa
# [[Isabella Bird]] bidaiaria. idazlea (itzulpena)
# [[Isabel Bono]] poeta, (Malaga) itzulpena
# [[Isabel Sola]]Birologoa (Nafarroa)
# [[Ixone Aroma]] dantzaria (Durango)
# [[Izaro Zubiria]] zientzilaria
# [[Izaskun Ayestaran]] erreketista (Ibarra)
# [[Jacinta Ortiz]] poeta (Granada)
# [[Jaione Camborda]] zinegilea (Donostia)
# [[Jennifer Doudna]] biokimikaria (EEBB) itzulpena
# [[Jessie Fauset]] Poeta amerikarra itzulpena
# [[Jessica Anderson]] idazle Australiarra. itzulpena
# [[Jineth Bedoya]] Kazetaria. (Kolonbia) itzulpena
# [[Joan Jara]] dantzaria (Txile) Victor Jararen bikotea
# [[Joana Olasagasti]] dantzaria (Baiona)
# [[Joanne Chory]] biologoa. EEBB itzulpena
# [[Jone Elorriaga]] artista (Durango)
# [[Jone Martinez Palacios]] irakaslea, feminista (Bizkaia)
# [[Josefa Llanes Escoda]] sugrafista (Filipinas) itzulpena
# [[Josune Ilundain]] sortzailea, ekintzaile, idazlea. (Nafarroa)
# [[Judit Muñoz]] matematikaria eta ikertzailea (Abadiño)
# [[Judith Wright]] idazlea (Australia) itzulpena
# [[Juana Arrillaga|Juana &quot;Juanita&quot; Arrillaga]] erraketista (Elgoibar)
# [[Juanita Gorroño]] panderojolea (Muxika-Zornotza)
# [[Julia Antivilo]] artista (Txile)
# [[Juliana Zubizarreta]] panderojolea (Elgoibar)
# [[Julie Adrienne Karrikaburu]] musikologoa (Zuberoa)
# [[Julie-Victoire Daubié]] idazle franziarra. itzulpena
# [[Karmele Gisasola]] Herri kirolak (Mallabia)
# [[Karmele Mitxelena]] Idazlea eta iralkaslea (Oiartzun)
# [[Katalin Karikó]] Biokimikaria (Hungaria) 
# [[Katharine Tynan]] idazle, Irlanda, itzulpena
# [[Kenojuak Ashevak|Kenojuak Ashevah]]margolaria (Kanada)
# [[La Yegros]] abeslaria (ARgentina-Okzitania
# [[Larraitz Ariznabarreta]] antropologoa (Bilbo)
# [[Laura Freixas]] idazlea (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Leda Valladares]] abeslaria,(Argentina) (itzulpena)
# [[Leila Aboulela]] sudandar idazlea (Itzulpena)
# [[Leyre Arrieta |Leyre Arrieta Alberdi]] historialaria (Mutriku)
# [[Leire Elustondo Quiñones]] Abeslaria, kazetaria (Ermua)
# [[Leona Chalmers]] aktorea eta asmatzailea. EEBB. itzulpena
# [[Leonor Orosa]] Koreografoa (Filipinak)
# [[Lian Monserrate]] Muralgilea (Estatu Batuak)
# [[Lide Arana]] zientzialaria 
# [[Elizabeth Magie]] asmatzailea. (EEBB). Itzulpena
# [[Lucía Garibaldi]] Zinegilea (Uruguai) Itzulpena
# [[Luisa Capetillo]] anarkista, sindikalista, faminista (Puerto Rico) itzulpena
# [[Lurdes Huizi]]irakaslea, (Goizueta)
# [[Luzia Sagastasoloa]] maistra, irakaslea, moja (Mallabia)
# [[Maialen Arregi]] Arkitektoa (Elorrio)
# [[Mabel Cañada Zorrilla]] feminista, ekintzailea (Bilbo)Itzulpena
# [[Mabi Revuelta]] artista plastikoa (Bilbo)
# [[Maddi Ane Txoperena]] bertsolaria, kazetaria eta feminista (Hendaia)
# [[Magda Szabó|Magda Szabo]]idazlea (Hungaria)
# [[Maiana Bidegain]] zinegilea (Lapurdi)
# [[Maite Lephaille]] irrati-esataria (Zuberoa)
# [[Maite López]] idazlea, itzultzaile (Azkoitia)
# [[Mari Cruz Guruzeta]] ekintzailea (AReatza)
# [[Mari Jose Kerejeta]]  idazlea (Zegama)
# [[Mari Karmen Goñi]] irakasle aitzindaria (Baztan)
# [[María Andresa Casamayor]] matematikaria (Zaragoza) itzulpena
# [[Maria Aurèlia Capmany]] eleberrigile, antzerkigile (Katalunia) itzulpena
# [[Maria Isabel Barreno]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Jesús Cueto]] artista. (Santander-Bilbo)
# [[Maria Beasley]]. Asmaztzailea. (EEBB) 
# [[María Cumplido]] matematikaria. (itzulpena)
# [[Maria González Gorosarri]] Kazetaria, idazlea (Durango)
# [[Maria Dolores Larramendi]] erraketista (Pasaia)
# [[María Malla]] idazlea, katalana. itzulpena
# [[María Mariño]] idazlea. (Galizia). itzulpena
# [[Maria Mentxaka]] kirol argazkilaria (Mungia)
# [[Maria Merino]] matematikaria (Bilbo) 
# [[Maria Pereira]] Asmatzailea (Portugal)
# [[María Salvo]] Antifrankisgta (Bartzelona) itzulpena
# [[Maria Teresa Horta]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Teresa León]] idazlea (Errioxa) itzulpena
# [[Maria Txurruka]] erraketista (Elgoibar)
# [[María Vallet Regí|María Vallet Regi]] Kimikaria (Kanaria)
# [[María Y. Orosa|Maria Y. Orosa]] Medikua eta ikertzailea
# [[Mariama Bâ]] idazlea (SEnegal)
# [[Marica Campo]] idazlea (GAlizia)
# [[Mari Carmen Ruiz]] aktore ohia (Bilbo)
# [[Marie Hankel]] Esperanto idazlea, sufragista (Alemania) itzulpena
# [[Marijo Deogracias]] kazetaria (Antzuola)
# [[Marie Paradis]] alpinista Suitzarra. Itzulpena
# [[Marie Under]]  idazlea (Estonia) itzulpena
# [[Marion Donovan]] asmaitzailea. EEBB. itzulpena
# [[Mariví Ibarrola]] argazkilaria. (Naiara). itzulpena
# [[Marivi Iturbe Etxeberria]] gizarte laguntzailea. Etxebarri. itzulpena
# [[Margaret Harwood|Margaret Harwook]]   Astronomoa (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Margaret Burbidge]] Astronomoa. (Inglaterra) itzulpena
# [[Margarida Borràs]] Transexuala (Valentzia)
# [[Margarita Michelena]] poeta (Mexiko)
# [[Margarita Parra Álvarez]] Kimikaria, (Valentzia)
# [[Martha Coston]]asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Marta Elena Casaús Arzú]] historialaria eta idazlea.(Guatemala)
# [[Maruja Mallo]] margolaria (Galizia) itzulpena
# [[Melitta Bentz]] asmatzailea alemaniarra itzulpena
# [[Mercè Company]] idazlea (Katalunia) itzulpena
# [[Mercè Ibarz]] idazlea (ARagoi)
# [[Mikeas Sánchez]] poeta, irakaslea, idazlea (Mexiko)
# [[Miren Larrea]] antzezlea. (Zornotza)
# [[Mónica Cahen D'Anvers]] kazetaria (Argentina) itzulpena
# [[Montserrat Gudiol]] margolaria, (Bartzelona) itzulpena
# [[Montserrat Torrent i Serra]] organojolea. (Bartzelona) itzulpena
# [[Myriam Cameros Sierra|Myriam Cameros]] Ilustratzailea. Iruña
# [[Nella Larsen]] idazlea Afrikar-amerikarra. Itzulpena
# [[Nellie Campobello]] idazlea eta dantzaria (Durango-Mexiko) itzulpena
# [[Nerea Irastorza]] zientzialaria
# [[Nerea Irigoyen]] zientzialaria. Zaragoza
# [[Nerea Loiola Pikaza|Nerea Loiola]] idazlea (Deba)
# [[Ngaio Marsh|Ngaio Marsh]] idazle, antzerlea. itzulpena
# [[Olga Cazalis]] erraketista (Markina-Xemein)
# [[Olga Orozco]] poeta (Agentina) Itzulpena
# [[Orsola Casagrande]] (Italia) 
# [[Pamela Hinkson]] idazle anglo irlandarra
# [[Patricia Bath|Patricia Bath]] Medikua. itzulpena
# [[Paula Nenette Pepín]] musikaria. 
# [[Paula Wiesinger]] eskiatzaile italiarra (Izulpena)
# [[Paulina Chiziane]] idazle Monzambike. Itzulpena
# [[Pilar del Río|Pilar del Rio]] kazetaria eta itzultzailea.(Granada). (itzulpena)
# [[Pilar Claver]] aktibista (Izaba)
# [[Pilar Alonso Ibañez]] etnografoa, historialaria (Markiz, Araba) itzulpena
# [[Pilar Bellver]] idazlea, feminista (Jaen) itzulpena
# [[Policarpa Salabarrieta]] ekintzalea (Kolonbia)(Itzulpena)
# [[Raina Telgemeier]] komikigilea. (EEBB) itzulpena
# [[Rosalinda L. Orosa]] Idazlea (Filipinak)
# [[Saiza Nabarawi]] idazlea, feminista (Egipto) (Itzulpena)
# [[Sagrario Vera Gordo]] Gerrillaria. (Badajoz)
# [[Sandra Morán]] abeslaria, politikaria (Guatemala) itzulpena
# [[Sara Curruchich]] abeslaria. Guatemala. itzulpena
# [[Sarah Mather]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Severina Luna de Orosa]] medikua eta idazlea (Filipinak)
# [[Silvia Cuevas Morales|Silvia Cuevas]] idazlea Txile. itzulpena
# [[Stefi Troguet]] Alpinista (Andorra)
# [[Susana Malón]] astronomoa (Zaragoza) Itzulpena
# [[Susana Thénon]] itzultzaile, poeta (ARgentina). Itzulpena
# [[Susana Vera]] argakilari-kazetaria (Iruñea) itzulpena 
# [[Suceso Portales]] jostuna eta anarko-sindikalista (Extremadura)
# [[Syra Alonso]] idazlea, (Galizia). itzulpena
# [[Teresa Eguibar]] eskulturea (Madril). itzulpena 
# [[Teresa Flores]] Feminista, ekintzailea (Txile)
# [[Teresa Meana]] ekintzaile feminista (Gijón)
# [[Udane Ostolaza]] Harri-jasotzailea (Orio)
# [[Uxune Martinez Mazaga]] Zabalkunde zientifikorako arduraduna (Garai)
# [[Vandana Shiva]] Idazlea. (India) (Itzulpena)
# [[Violette Leduc]] Idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Violette Szabo]] Espia (Erresuma Batua)
# [[Yaa Gyasi]] idazle afroamerikarra.(Ghana) itzulpena
# [[Yasmina Reza]] idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Yolanda Mazkiaran]] dokumentalgilea (Altsasu)
# [[Zaloa Fuertes]] Argazkilaria (Mexiko-Abadiño)
# [[Zenobia Camprubí]] idazlea eta itzultzailea itzulpena
# [[Zuriñe del Cerro]] feminista historikoa (Bilbo)
}}

====2018-2019====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina Otaola]] Erraketista (Errenteria)
# [[Alaitz Muro]] ipuin kontalaria eta margolaria (Durango)
# [[Almudena Hernando]]  arkeologoa (Madril)(itzulpena)
# [[Amaia Aroma Lejarreta]] Txistularia (Abadiño)
# [[Ainhoa Zuazua]]Abeslaria (Ermua)
# [[Angelita Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Arantzazu Ametzaga]] Idazlea
# [[Ascensión Badiola]] Idazlea(Bilbo)
# [[Aurora Abasolo]] Abeslaria (Durango)
# [[Begoña Sopelana]] Kooperantea, soziologoa (Iurreta)
# [[Benita Uribarrena]] Ekintzailea antifaxista (Durango)
# [[Damaris Pan]] artista (Mallabia)
# [[Digna Garitaonandia]] Erraketista
# [[Dina Bilbao]] Kirolaria (Ondarroa))
# [[Eladia Altuna]] Erraketista (Irura)
# [[Elena Olabe]] Poeta (Durango)
# [[Elena Solatxi]] Eskultorea (Bilbo)
# [[Elena Orobiogoikoetxea]] Piano jolea (Durango)
# [[Emilia Gomez]]Erraketistan. (Valentzia)
# [[Estibalitz González]] Idazlea (Ermua)
# [[Eugenia Iriondo]] Erraketista (Eibar)
# [[Gisella Perl]] Ginekologoa judutarra (Hungaria) (itzulpena)
# [[Gloria Agirre]] Erraketista (Asteasu)
# [[Gloria Zubia]] ekintzailea (Durango)
# [[Ines Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Irati Eguren]] Arkitektoa, ilustratzailea (Durango)
# [[Irene Ibaibarriaga]]Erraketista (Ermua)
# [[Jesusa Garitaonandia]] Erraketista (Mallabia)
# [[Juana Elgezabal]] Enpresaria (Derio)
# [[Juanita Ibaibarriaga]] Ekintzailea (Ermua)
# [[Juanita Mir]] Kazetaria, idazlea (Iruñea)
# [[Juanita Unzueta]] Dantzaria (Eibar)
# [[Julia Klaudia Gabilondo]] Idazlea (Mungia)
# [[June Arbeo]] Atleta (Durango)
# [[Kattalin Agirre]] Mugalaria, Frantziako erresistentziako kide (Sara)
# [[Koro Benito]]  Poeta (Lumbrales)
# [[Lara Izagirre]] Zinegilea (Zornotza)
# [[Libe Goñi]] Irakaslea (Oteitza)
# [[Lidia Cañete]] kirolaria (Durango)
# [[Lourdes Munitxa]] Euskaltzalea (Zornotza)
# [[Lucia Areitioaurtena]] Erraketista (Ermua)
# [[Luna Miguel]] idazlea (Alcalá de Henares) (itzulpena)
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria (Mallabia)
# [[Maddi Barber]] Zinegilea (Lakabe)
# [[Mae Jemison]] ingeniari (Alabama) (Itzulpena)
# [[Maitane Alonso]] Ikertzailea,asmatzailea (Sodupe)
# [[Maria Ana Bidegaray]] Idazlea, feminista (Hazparne - Lapurdi)
# [[Maria Antonia Canals]] matematikaria (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Maria Arrillaga]] Erraketista (Elgoibar)
# [[Maria Camino Oskoz]] Maistra. (Iruñea)
# [[Mari Carmen Lasagabaster]] Erraketista (Eibar)
# [[Mari Carmen Madariaga]] Erraketista (Igorre)
# [[Maria Antonia Uzkudun]] Erraketista (Anoeta)
# [[Maria Luisa Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Maria Luisa Senar]] Erraketista (Pasaia)
# [[Maria Pilar Urriza]] Dantzaria (Lantz)
# [[Maria San Juan de Garonda]] emagina. inkisizioa sutan erre zuen (Mungia)
# [[Maribi Unamuno]] Filologoa. (Aulesti)
# [[Mercedes Colás]] Maiatzeko plazako amak (Argentina) (Itzulpena)
# [[Meritxel Relaño]] Unicefeko arduradun nagusia Yemenen (Durango)
# [[Mila Salterain]] Idazlea (Durango)
# [[Miren Alazne Iruretagoiena]] ekintzailea (Zarautz)
# [[Miren Maortua]] Idazlea (Zaldibar) 
# [[Miren Uzkudun]] Erraketista (Asteasu)
# [[Nerea Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Oihana Azkorbebeitia]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Paula Lamarain]] Erraketista (Eibar)
# [[Rosa Soroa]] Erraketista (Elduaien)
# [[Rosario Aranburu]] Erraketista (Eibar)
# [[Shakuntala Devi]] Idazlea (India) (Itzulpena)
# [[Silvia Trigueros]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Teri Ibarrola]] Ipuin kontalaria (Aulesti)
# [[Vanessa Goikoetxea]] abeslaria (Florida)
# [[Zoila Askasibar]] inprimatzailea (Elgeta)
}}

=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Hobetuak ===
==== 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agurtzane Elorriaga]] (Iurreta)
# [[Ana Diez]] zinemagilea (Tutera)
# [[Amaia Iturbide]] idazlea (Bilbo-Getxo)
# [[Ariane Lopez-Huici|Ariane López Huici]] argazkilari lapurtarra. 
# [[Erika Lagoma]] Bertsolaria, feminista (Lesaka-Durango)
# [[Gurutzi Arregi]] etnografoa (Durango)
# [[Iñaxi Etxabe]] Bertsolaria, (Zumaia-Zarautz)
# [[Isabel Coixet]] zinegilea (Katalunia)
# [[Itziar Mendizabal]] Dantzaria (Gipuzkoa
# [[Luzia Goñi]] bertsolaria (Basaburua)
# [[Maider Fernandez]] zinegilea (Donostia)
# [[Maria Zambrano]] idazlea (Madril)
# [[Martina Ibaibarriaga]] gerrillaria (Berriz)
# [[Matxalen Ziarsolo]] saskibaloi jokalaria (Ermua)
# [[Oihana Alkorta]] musikaria (Orio-Zarautz)
# [[Primi Erostarbe]] panderojolea eta irrintzilaria (Oñati)
# [[Teodora Zuloaga]] zeramikaria (Madril-Segovia)
# [[Trota Salernokoa]] ginekoloagoa(Italia)
# [[Alfonsina Strada]] txirrindulari argentinarra (Mototsa)
}}

==== 2018-2019 ====
# [[Balendiñe Albizu]] Idazlea (Zumaia)
# [[Gurutze Frades]] Kirolaria (Durango-Iurreta)
# [[Lourdes Unzueta]] Idazlea (Durango)
# [[Uri Ruiz Bikandi]] Idazlea (Durango)

== [[Fitxategi:Gnome-system-users.svg |30px|]] Wikilariok ==
(Zure izena gehitu dezakezu iturburu kodea aldatu eta 4 bider ALT Gr + 4 sakatuta (4 aldiz &quot;~&quot; agertuko da)
# [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] ([[Lankide eztabaida:Wikimaribarre|eztabaida]]) 18:22, 13 ekaina 2018 (CET)
# [[Lankide:Lurdeswiki|Lurdeswiki]] ([[Lankide eztabaida:Lurdeswiki|eztabaida]]) 18:17, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Larrauri|Larrauri]] ([[Lankide eztabaida:Larrauri|eztabaida]]) 18:18, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:OrtuUrti|OrtuUrti]] ([[Lankide eztabaida:OrtuUrti|eztabaida]]) 18:22, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] ([[Lankide eztabaida:Mototsa|eztabaida]]) 11:20, 22 uztaila 2020 (CET)
# [[Lankide:Joseintx|Joseintx]] ([[Lankide eztabaida:Joseintx|eztabaida]]) 18:22, 9 urria 2020 (CET)
# [[Lankide:Isabeliraurgi|Isabeliraurgi]] ([[Lankide eztabaida:Isabeliraurgi|eztabaida]]) 17:48, 16 urria 2020
# [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] ([[Lankide eztabaida:Mgaraizabal|eztabaida]]) 18:00, 5 azaroa 2021 (CET)

== [[Fitxategi:Gnome-web-browser.svg|30px]] Kanpo estekak ==
* [https://anboto.org/durango/1583310345667-wikipedia-erreminta-ona-dela-uste-dugu-emakumeek-erreferentzialtasuna-lortzeko  Wikipedia erramienta ona dela uste dugu emakumeek erreferialtsuna lortzeko]Anboto 2020/03/04
* [https://www.elcorreo.com/bizkaia/duranguesado/durangaldeko-andren-ekarpenak-20200122193350-nt.html?edtn=bizkaia&amp;fbclid=IwAR1hHPcQJaQM-WaIU7mYeNetsB89jEH2-BWSA0fPGjbTgTkHpqtKRT9BnCc#vca=fixed-btn&amp;vso=rrss&amp;vmc=fb&amp;vli=Duranguesado Durangaldeko andren ekarpenak bistaratzera dator WikiEmakumeok] El Correo 2020/01/21
* [https://anboto.org/durango/1579696765085-wikikedada-egingo-dute-durangon-wikipedian-dagoen-genero-arrakala-aldatzeko 'Wikikedada' egingo dute Durangon, Wikipedian dagoen &quot;genero arrakala&quot; aldatzeko], Anboto Durango 2020/01/22
* [https://dotb.eus/dotb-eus-emakumeen-biografia-berriak-sortzeko-wikikedada-antolatu-da-durangon/ Emakumeen biografia berriak sortzeko ‘Wikikedada’ antolatu da Durangon] Dotb.eus 2020/01/23
* [http://www.azkuefundazioarenegunkaria.eus/wikikedada-wikiemakumeokwikidurango/ Wikikedada: WikiEmakumeok/WikiDurango | Azkue Fundazioaren Egunkaria] 2020/01/21
* [https://halabedi.eus/es/marisa-barrena-wikiemakumeok-gizarteko-beste-arloetan-lez-emakumeak-ia-ikusezinak-gara-wikipedian-ere/?fbclid=IwAR2pUHHzwsNx8kzKAyc3dlTpZc4p4mx8duIC0PeKHEj01G3yXoFKxXlBBlc Marisa Barrena (Wikiemakumeok): &quot;Gizarteko beste arloetan lez, emakumeak ia ikusezinak gara wikipedian ere&quot; - Halabedi] 2020/02/06
* [https://www.youtube.com/watch?v=eH-JkwLAa6Q&amp;feature=youtu.be [Bideoa] Data zaharrak bilatzen], Estibalitz González Solozabal Durangon #Wikiemakumeok mintegian data zaharrak zelan bilatzen diren azaltzen dau, Josi Sierra-ri esker.
* [https://amp.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/amarauna/osoa/7892080/magikoa-da-andre-baten-biografia-mundura-zabaltzea/ &quot;Magikoa da andre baten biografia mundura zabaltzea&quot;], EITB - 2021/03/08
* https://www.youtube.com/watch?v=r2Z5CFSLSf8  Lurdes Totorikaguena eta Marisa Barrena Laixiar irratian</text>
      <sha1>6so6yz18ceim5boetrmntftjpqsnk9d</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005888</id>
      <parentid>9005871</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:33:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikimaribarre</username>
        <id>88969</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="119902" xml:space="preserve"> '''''WikiDurangaldea | Durangaldean egiten diren lanaldietako wikilekua '''''

[[Fitxategi:WikiEmakumeok Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak.jpg|thumb|WikiEmakumeok, Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak. Azaroak 1 2019, Durangon]]
[[Fitxategi:Durangoko Wikilariak.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko apirila]]
[[File:Durangoko wikilariak 1500.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko ekaina]]
== [[Fitxategi:Im-jabber.svg|30px|]] Wikiproiektu honen helburuak ==
* Emakumeen biografia berriak sortzea euskaraz.
* Wikipedian beste hizkuntza batzuetan badauden emakumeen biografiak euskarara ekartzea.
* Emakumezko editore euskaldunen kopurua handitzea.
* Euskal Wikipedian genero-ikuspegia txertatzea.
* Historian zehar izandako emakumeen ekarpenak eta ezagutzak Euskal Wikipedian biltzea.

== [[File:La mujer que nunca conociste logo 2017.jpg|30px]] Emakumeen zerrenda [https://es.wikipedia.org/wiki/Wikiproyecto:Mujeres/Wikimujeres/WikiEmakumeok/Durango &gt;&gt;&gt; erderaz]==


=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Egiten ari garenak ===
Hauetan ari gara lanean (ez dezagun lanik bikoiztuta)
# [[Edurne Garitazelaia]] (Lurdes)
# [[Marie Stritt]] aktorea (Austriar Inperioa, 1855-1928, 1872-1948) Mpa
# [[Alice Salomon]] erreformista (Alemania, 1872-1948) Mpa
# [[Elisabeth Altmann-Gottheiner]] irakaslea (Alemania, 1874-1930) Mpa
# [[Silvia Buabent]] politikaria (Madril, 1973) Mpa
# [[Lola Robles]] idazlea (Madril, 1963) Mpa
# [[Eva Piquer]] kazetaria (Bartzelona, 1969) Mpa
# [[Maria Mercé Roca]] idazlea, politikaria(Potbou, 1958) Mpa
# [[Rosa Bustamante Montoro]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Rosa_Bustamante_Montoro ARkitektoa (Lurdes)
# [[Fernanda Canales]] https://es.wikipedia.org/wiki/Fernanda_Canales Arkitektoa (Lurdes)

=== [[Fitxategi:Gnome-mail-attachment.svg|30px]] Egitekoak ===
Besterik proposatu nahi baduzu, gehitu izenak zerrendan.


'''SORTU'''

http://zallainfo.zalla.eus/2017/03/zallako-bi-kalek-emakume-izena-hartuko.html
# [[Virginia Finol]] harri jasotzailea (ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Garazi Arruti]] harri jasotzailea (Ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Ana Sesunaga]] Técnica de senderos
# [[Amaia Elizaran]] sortu. Dantzaria eta koreografoa. https://www.berria.eus/paperekoa/1857/022/001/2022-02-04/posible-da-dantzari-gisa-bizitzea-baina-oso-ezegonkorra-da.htm
# [[Alaitz Arenzana]]  https://cimamujerescineastas.es/alaitz-arenzana-nueva-directora-de-zinegoak/
https://www.zinea.eus/2022/01/18/alaitz-arenzana-izango-da-zinegoak-jaialdiko-zuzendari-berria/
https://www.berria.eus/albisteak/208477/alaitz-arenzana-izendatu-dute-zinegoak-jaialdiko-zuzendari.htm
ia
# [[Amagoia Gurrutxaga]] Kazetaria-edo @berria egunkarian. Oraintxe bertan, eszedentzia betean,
# [[Nahia Garat]] (Donapaleu, Nafarroa Beherea, 1992) eta [[Neju]] (Tolosa, Okzitania, 1994) sortzaileek
https://www.berria.eus/paperekoa/1886/040/001/2021-10-30/laquolurrari-lotzeko-beharra-genuenraquo.htm
# [[Aiora Enparantza]] itzultzailea . https://www.berria.eus/paperekoa/1872/024/001/2021-10-29/alda-merini-eta-saint-john-perse-munduko-poesia-kaiera-berriak.amp.html
# [[Leire Etxezarreta]] https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-10-06/eroso-sentitzen-naiz-formatu-akustikoan.htm

# [[Diana Widmaier Picasso]] https://en.wikipedia.org/wiki/Diana_Widmaier_Picasso
# [[Saroa Bikandi]]. Ipuin kontalaria (Goiuri Aldekoa-Otaloraren proposamena)
# [[Jeanine Sontag]] itzuli (Isabel Etxebarriaren proposamena)
# [[Anttoni Telleria]] Elgeta. https://www.youtube.com/watch?v=fBn0GPiTttU 
# [[Bergarako kotoia]] http://andra.eus/bergarako-kotoiaren-emakumeen-omenez-erakusketa/
# [[Lorea Perez de Albeniz]]
# [[Larraitz Zuazo]]
# [[Ainhoa Estankona Aldekoa-Otalora]] (abokatua eta florentzian joyeria ikasitako bitxigilea. Besteak beste Guggenheimeko dendan saldu ditu bere joiak)
# [[Ana Romera]] (Atrapame si puedes programako zuzendaria, telebistako programen formatuen egilea)
# [[Irene Hurtado de Saratxo]] itzultzailea. https://www.diariovasco.com/culturas/libros/asmo-literario-handia-20210915155810-nt.html
# [[Ines Bengoa]] kontalaria https://www.berria.eus/paperekoa/1887/036/001/2021-10-01/gozamenarekin-ere-lotu-daiteke-hotzikara.htm
# [[Olatz Ovejero]] Zinema zuzendaria. https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-09-30/langileen-arteko-elkarlana-zaila-da.htm
# [[Meral Simsek]] idazle kurdua. https://www.berria.eus/paperekoa/1893/021/001/2021-10-14/hamabost-hilabeteko-zigorra-ezarri-diote-meral-simsek-idazle-kurduari.htm
# [[Birjiñe Albira]] Aktorea eta antzerki irakaslea. https://www.berria.eus/paperekoa/1886/032/001/2021-10-13/sudur-gorririk-gabe-besteen-mailan-nago.amp.html
# [[Jone Alastuei]] https://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/osoa/5419883/efemeridea-27-urte-fidela-bernat-erronkarierako-azken-hiztuna-hil-zela/  https://www.argia.eus/argia-astekaria/2670/jone-alastuei-pirinioak-bizi-gaitu-eta-bizi-bedi. (Sortu) Erronkariko azken hiztunaren iloba
# [[Sagrario Monedero]] Sortu. https://www.berria.eus/paperekoa/1855/008/001/2021-02-18/funts-berriak-erabili-behar-dira-trantsizio-ekologikoa-azkartzeko.htm
# [[Lula Goce.]] Muralista galiziarra. sortu
# [[Kathleen Dean Moore]] itzuli https://en.wikipedia.org/wiki/Kathleen_Dean_Moore
# [[Elena Roldan]] Mezzosopranoa (Esti) sortu
# [[Naiara Garcia Bediaga]] Zientzialaria. Durango (Wiki_Nurh-ek egingo du)
# [[Deniba Konare]] Kirolaria. sortu
# [[Garazi Sampedro]] Kirolaria. sortu- Atxondo
# [[Ines Nedina]] ARtista. sortu
# [[Julia Zornoza]] https://altsasumemoria.wordpress.com/2014/10/31/zornotza-iriarte-julita/
# [[Pepita Elduayen]] Aseginolaza Durangoko emagina (Mari Carmen)

'''ITZULI'''

'''Dantzariak'''
https://en.wikipedia.org/wiki/Women_in_dance

'''Idazleak, kazetariak, filologoak'''
# [[Mercedes Arriaga]] https://es.wikipedia.org/wiki/Mercedes_Arriaga_Fl%C3%B3rez
# [[Alda Merini]] https://es.wikipedia.org/wiki/Alda_Merini (Italia)
# [[Teresa Solana]] https://es.wikipedia.org/wiki/Teresa_Solana (Katalunia)
# [[Anna Mansso]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Manso_Munn%C3%A9 (Katalunia)
# [[Ana Gass]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Gas  (Katalunia) 
# [[Josefina de la Torre]] https://es.wikipedia.org/wiki/Josefina_de_la_Torre
# [[Pino Ojeda]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Pino_Ojeda
# [[Lilli Suburg]]  https://en.wikipedia.org/wiki/Lilli_Suburg
# [[Lurdes Tello]] https://es.wikipedia.org/wiki/Lourdes_Tello


'''Arkitektoak'''
# [[Matilde Udelay]]??? ARkitektoa Matilde Ucelay???


'''Denetarik'''


# https://es.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Wikiproyecto:Mujeres/Art%C3%ADculos_faltantes/Mujeres_por_nacionalidad/Colombia
# [[Angela Nieto]]   https://es.wikipedia.org/wiki/Mar%C3%ADa_%C3%81ngela_Nieto 


https://documentalismomemorialistayrepublicano.wordpress.com/represion-y-muerte-franquistas-contra-las-mujeres-republicanas/

=== [[File:Dialog-apply.svg|30px]] Eginak | [[:eu:Wikiproiektu:WikiEmakume/Eginak|Eginak]] ===

=== BERRIAK ===
==='''Berriak 2022''' ('''abuztua''')=== 
(egindako ordenan)
{{zutabeak|kopurua=3|
# 
}}


===='''Berriak 2022''' ('''uztaila''')==== 
(egindako ordenan)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Paule Minck]] Parisko Komunako iraultzaile feminista (1839 - 1901)
# [[Romola Garai]] aktore britainiarra (1982)
# [[Anna Gardell-Ericson]] margolaria (Suedia)
# [[Juana Mordó]] arte bildumagilea (Tesalonika, 1899-Madril,1984)
# [[Mira Nair]] zinema zuzendaria (India, 1957)
# [[Teresa Duclós]] margolaria (Sevilla, 1934)
# [[Amalia Avia]] margolaria (Toledo, 1930-2011)
# [[Luciana Aymar]] kirolaria (Argentina, 1977)
# [[Martha Corey]] Salemgo sorgin epaiketetan urkatua (AEB, 1619-1672)
# [[Bridget Bishop]] Salemgo sorgin epaiketetan exekutatua (AEB, 1632?-1692)
# [[Abigail Hobbs]] Salemgo sorgin prozesuko nerabea (AEB,1678- ? )
# [[Abigail Williams (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorgin epaiketetan akusatua (AEB, 1680-1697)
# [[Fanny Elssler]] dantzaria (Austria)
# [[Anna Maria Bofarull]]  zinemagilea (Tarragona,1979)
# [[Eva Crane]] zientzialaria (Erresuma Batua)
# [[Barbara W. Tuchman]] idazle eta kazetaria (Amerikako Estatu Batuak, 1912-1989)
# [[Christiane Amanpour]] kazetaria (Erresuma Batua, 1958)
# [[Sarah Osborne]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1643?-1692)
# [[Melissa de la Cruz]] idazlea (Manila-AEB, 1971)
# [[Anna Rosina de Gasc]] margolaria (Alemania)
# [[Elizabeth Jane Gardner]] margolaria (Estatu Batuak-Paris)
# [[Sarah Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1653-1962)
# [[Dorothy Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan 4 urteko auzipetua (AEB, 1687?)
# [[Mary Warren]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusiena (AEB, 1674?-1693?)
# [[Elizabeth Hubbard (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusia (AEB, 1675?-1692etik aurrera)
# [[Betty Parris]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzailea(AEB, 1682-1760)
# [[Mia Zapata]] abeslaria (AEB, 1965-1993)
# [[Ann Pudeator]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1621-1692)
# [[Rebecca Nurse]] Salemgo sorginkeria prozesuan exekutatua(AEB, 1621-1692)
# [[Sarah Cloyce]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatua (AEB, 1648-1703)
# [[Lydia Lunch]] abeslaria, aktorea, idazlea (AEB, 1959)
# [[Isabel Azkarate]] argazkilaria, fotokazetaria (Donostia)
# [[Maria Mercè Cuartiella]] idazlea, antzerkigilea (Katalunia)
# [[Esther Koplowitz]] enpresaria (Madril,1950)
# [[Sima Sami Bahous]] NBE Emakumeak-en zuzendaria (Jordania, 1956)
# [[Ángela Ramos]] kazetaria, erreportaria (Peru)
# [[Mia Hamm]] futbolaria (AEB, 1972)
# [[Mónica Alario Gavilán]] filosofoa eta ikertzailea (Madril)
# [[Aimée Rapin]] margolaria (Suitza)
# [[Rocío Vitero Pérez|Rocio Vitero Perez]] gizarte langilea eta politikaria (Gasteiz, 1980)
# [[Isabel Quintanilla]]  margolaria (Madril, 1938-2017)
# [[Eglantyne Jebb]] haurren eskubideen defentsa (Erresuma Batua, 1876-1828)
# [[Sarah Wildes]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1627-1692)
# [[Mary Bradbury]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1615-1700)
# [[Mary Black (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Candy (Salemgo epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Ruth Osborne (ustezko sorgina)]] hil zuten emakume eskalea  (Ingalaterra, 1680-1700)
# [[Jane Wenham (ustezko sorgina)]] emakume akusatua eta askatua (Ingalaterra, ?-1730)
# [[Victoria Åberg|Victoria Aberg]] margolaria (Finlandia, 1824-1892)
# [[Rebecca Walker]] idazlea, feminista (Mississipi, 1969)
# [[Maxine Hong Kingston|Maxime Hong Kingston]] idazlea (EEBB, 1940)
# [[Anastasía Mýskina]] tenislaria (Sobiet Batasuna, 1981)
# [[Margaret Scott Gatty]] botanikaria eta idazlea (Britania Handia, 1809-1873)
# [[Pascale Petit (aktorea)]] aktorea (Frantzia, 1938-)
# [[Jean Adair]] aktorea (Kanada, 1873-1953)
# [[Jeanne Fusier-Gir]] aktorea (Frantzia, 1885-1973)
# [[Mary Pat Gleason]] aktorea eta gidoilaria (AEB, 1950-2020)
# [[Altamira Gonzalo]] jurista, feminista (Zaragoza)
# [[Laura Muntz Lyall]] margolaria (Kanada)
# [[Katharina Henot]] posta-burua, sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1570-1627)
# [[Catalina Carlota De la Gardie]] Baztanga txertoaren bultzatzailea (Suedia, 1723-1763)
# [[Dorcas Hoar]] sorginkeria egotzita zigortua (Beverly, 1634-1711)
# [[Jone Mitxelena]] zientzialaria, irakaslea eta ikertzailea (Barakaldo, 1985) SORTU
# [[Susannah Sheldon]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatzailea (AEB, 1670?- ?)
# [[Cindy Sherman]] argazkilaria eta zinema-zuzendaria (AEB, 1954)
# [[Juana Millán|Juana Millan]] inprimatzailea, enpresaburua (Zaragoza)
# [[María Teresa Linares]] musikologoa (Kuba)
# [[Aurora Cáceres Moreno]] idazle, feminista, sufragista (Peru)
# [[Villanuako sorginak]] Villanuako sorginkeria prozesua (Huesca, XV. mendea)
# [[Laspaulesko sorginkeria prozesua]] 24 emakume urkatuak (Huesca, 1593)
# [[Paisleyko sorginkeria prozesua]] 7 emakume kondenatuak (Eskozia, 1697)
# [[Mentxu Ramilo Araujo]] Wikiemakumea (Gasteiz, 1978) SORTU
# [[Maria Bellonci]] idazlea (Italia, 1902-1986)
# [[Carmen Martínez Sancho]] matematikaria (Toledo)
# [[Laura Morera]] ballet dantzaria (Madril, 1977)
# [[Delmira Agustini]] poeta (Uruguai)
# [[Samlesburyko sorginkeria prozesua]] 20 bat emakume akusatuak (Ingalaterra, 1612)
# [[Cristina Rota]] aktore, arte-dramatiko irakaslea (Argentina, 1945)
# [[María Botto]] aktorea (Argentina, 1974)
# [[Nur Levi]] aktorea (Madril, 1979)
# [[María Eugenia Vaz Ferreira]] irakasle, poeta (Uruguai, 1875-1924)
# [[Juana Martín Manzano]] moda-diseinatzailea (Kordoba, 1974)
# [[María José Gómez Redondo]] artista garaikidea (Valladolig, 1963)
# [[María Gil Vallejos]] piano-jolea (Alacant, 1892-1981)
# [[Maria Tallchief]] dantzaria (EEBB, 1925-2013)
# [[Faith Hill]] abeslaria (EEBB, 1967)
# [[Barbara Walters]] kazetaria, idazlea (EEBB, 1929)
# [[Lilia Podkopayeva]] gimnasta (Ukraina, 1978)
# [[Antonia Maymón|Antonia Maymon]] idazlea, feminista, anarkista (Madril)
# [[Pendleko sorginkeria prozesua]] 10 urkatu: 9 emakume eta gizon 1 (Ingalaterra, 1612)
# [[Wilhelmina Wylie]] igerilaria (Australia, 1984)
# [[Vega Asensio]] biologoa, ilustratzailea, ikertzailea (Durango, 1978) '''SORTU'''
# [[Eba Gaminde Egia]] ikertzailea, euskaltzain urgazlea (Mungia, 1968) '''SORTU'''
# [[Maria da Conceição|Maria da Conceicao]] emagina, sorginkeria egotzita sutan errea (Sao Paulo, 1798)
# [[Mary Parker (Salemgo epaiketak)|Mary Parker]] sorginkeria egotzita urkatua (1637-1692)
# [[Tatiana Lióznova]] zinema zuzendaria (Errusia, 1914-2011)
# [[Vera Panova]] idazlea eta kazetaria (Errusia, 1905-1973)
# [[Wilmot Redd]] Sorginkeria egotzita urkatua (Salem, 1692)
# [[Janet Horne]] Sorginkeria egotzita sutan bizirik errea (Eskozia, 1727)
# [[Anna Göldin]] Sorginkeria egotzita burua moztuta exekutatua (Suitza)
# [[Margaret Scott (Salemgo epaiketak)|Margaret Scott]] Sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (Eskozia, 1615-Salem, 1692)
# [[Rebecca Lemp]] Sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1550-1590)
# [[Brita Zippel]] Sorginkeria egotzita burua moztu eta sutan errea (Suedia, 1676)
# [[Margaret Jones]] Emagina, sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (EEBB 1613-1548)
# [[Merga Bien]] Sorgintzat jo eta sutan errea (Alemania 1560-1603)
# [[Anna Eriksdotter]] sorgintzat jo eta burua moztuta exekutatua (Suedia, 1624-1704)
# [[Matteuccia de Francesco]] sorgintza jo eta sutan errea (Italia, 1428 exekutatua)
# [[Maddi Astigarraga]] ilustratzaile zientifikoa (Deba, 1997) '''SORTU'''
# [[Guirandana de Lay|Guirandina de Lay]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Jaka, 1461)
# [[Narbona Dacal]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Zaragoza, 1498)
# [[Aissa Doumara Ngatansou]] ekintzailea (Kamerun, 1972)
# [[Susana Rinaldi]] aktorea eta tango-abeslaria (Argentina, 1935)
# [[India.Arie]] abeslari estatubatuarra (Denver, 1975)
# [[Estefanía Chávez Barragán]] arkitektoa, irakaslea (Mexiko)
# [[Maria Meharra]] kaskaroten erregina (Lapurdi) '''SORTU'''
# [[Nora Heysen]] margolaria (Australia)
# [[Elena Arregui Cruz-López]] arkitektoa (Irun-Santiago de Compostela)
# [[Vera Fokina]] ballet dantzaria (1886-1958, Errusia)
# [[Lurdes Alkorta]] trikitilaria (1973, Azpeitia) '''SORTU'''
# [[Draupadi Murmu]] politikaria, tribu-buruzagia, Indiako 1. emakume presidente tribala (India, 1958)
# [[Petronilla de Meath]] sorginkeria egotzita sutan  errea (Irlanda)
# [[Olga Wisinger-Florian]] margolaria (Austria)
# [[Agnes Meyer Driscoll|Agnes Meyer]] Kiptografoa (Estatu Batuak)
# [[Carmen París]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Mercedes Ferrer]] egile abeslaria (Madril, 1963)
# [[Haydée Milanés]] abeslaria, konpositorea, moldatzailea eta ekoizlea (Habana, 1980)
# [[Nabyla Maan]] egile abeslaria (Maroko, 1987)
# [[Olga Román]] abeslaria eta egile-abeslaria (Madril, 1979)
# [[Paula Ortiz]] zine-zuzendaria, gidoilaria, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Nata Moreno]] zine-zuzendaria, aktorea, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Marija Jurić Zagorka|Marija Juric Zagorba]] kazetaria (Kroazia, 1873-1957)
# [[Alicia Sellés Carot]] liburuzaina eta dokumentalista (Castelló, 1977)
# [[Adriana Calcanhotto]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Suzana de Moraes]] aktore, zinema-zuzendaria (Brasil, 1940-2015)
# [[Tarsila do Amaral]] margolaria (Brasil, 1886-1973)
# [[Anita Malfatti]] margolaria (Brasil, 1889-1964)
# [[Eliane Giardini]] aktorea, zinema-zuzendaria (Tarragona, 1966)
# [[Nazanín Armanian]] idazea eta politologoa (Iran, 1961)
# [[Martha Zein]] idazle, narratzaile, zinegile (Alemania, 1962)
# [[Carmina Verdú]] gimnasta ohia (Valentzia, 1983)
# [[Nancy Usero]] gimnasta ohia, entrenatzailea (Zaragoza, ?)
# [[Marta Calamonte]] gimnasta ohia, entrenatzailea, fisioterapeuta (Badajoz,1982)
# [[Amaia Arroyo Sagasta]] Irakaslea eta ikertzailea (Aretxabaleta,1983) '''SORTU'''
# [[Sally Salminen]] nobelagilea (Finlandia,1906-1976)
# [[Tatiana Bilbao]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Myrna Mack]] antropologoa (Guatemala)
# [[Helen Mack Chang]] Myrna Mack Fundazioaren sortzaile (Guatemala)
# [[Helen Vlachos]] kazetaria (Grezia)
# [[Vera Tschechowa]] aktorea, zinemagilea eta ekoizlea (Alemania, 1940)
# [[Concha García Campoy]] kazetaria (Tarrasa) 
}}

===='''Berriak 2022''' ('''ekaina''')==== 
(ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Anne Procter]] poeta, filantropoa (Ingalaterra)
# [[Adelina Lopes Vieira]] idazlea, dranagilea (Portugal-Brasil)
# [[Agnes Baltsa]] mezzosopranoa (Grezia)
# [[Ainhoa Colino]] kirolaria, ibiltaria (Durango) '''SORTU'''
# [[Aitziber Makazaga]] bolaria (Zerain) SORTU
# [[Alazne Etxebarria Urizar]] korrikalaria (Santurtzi) '''SORTU'''
# [[Alice Rey Colaço]] Ilustratzailea, abeslaria. Portugal
# [[Amelia Orleanskoa]] Portugalgo azken erregina (Frantzia-Portugal)
# [[Amélia Rey Colaço]] aktorea, zuzendaria  (Portugal)
# [[Ana Castillo]] idazlea (Chicago, EEBB)
# [[Ana de Gonta Colaço]] eskultorea (Portugal)
# [[André Léo]] Frantziako eleberri eta kazetaria, ekintzaile feminista (1824 - 1900)
# [[Ane Maruri]] dantzaria eta irakaslea (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Ann Putnam, Jr.]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Anna Waser]] margolaria (Suitza)
# [[Anna Zippel]] sorginkeria leporatuta eraila (Suedia) 
# [[Anne de Chantraine]] sorginkeria egotzita sutan erretakoa (Lieja)
# [[Annie Londonderry]] munduari bira egindako txirrindularia (AEB)
# [[Assumpta Roura]] kazetaria eta idazlea (Katalunia)
# [[Barbara Ward]] ekonomialaria, kazetaria eta idazlea (Erresuma Batua)
# [[Beatriz Costa]] aktorea, idazlea (Portugal)
# [[Begoña Guillen]] argazkilaria (Amurrio) '''SORTU'''
# [[Bernadette Iratzoki Luro]] dantzaria, antzerkilaria eta irakaslea (Azkaine, 1959) '''SORTU'''
# [[Bessie Rayner Parkes]] poeta, kazetaria, feminista (Alemania-AEB)
# [[Betzaida Urtaza]] idazlea, itzultzailea, editorea (Donostia-Legorreta) '''SORTU'''
# [[Blanca Muñoz]] artista, eskultorea eta grabatzailea (Madril)
# [[Branca de Gonta Colaço]] idazlea, errezitatzailea (Portugal)
# [[Carmen Arozena]] artista, margolaria eta grabatzailea (La Palma)
# [[Carmen Laffón]] artista, margolaria eta eskultorea (Sevilla)
# [[Carola García de Vinuesa]] mediku, zientzialari, irakasle (Espainia-Australia)
# [[Carolina Michaëlis de Vasconcelos]] filologoa, idazlea (Alemania-Portugal)
# [[Caroline de Barrau]] feminista, aktibista (Frantzia)
# [[Caroline Haslett]] ingeniari elektrikari aitzindaria (Erresuma Batua)
# [[Charlotte Saunders Cushman]] aktorea (AEB)
# [[Clémentine Hélène Dufau]]  margolaria (Frantzia)
# [[Concepción Bona]] hezitzailea eta ekintzailea (Dominikar Errepublika)
# [[Concha de Albornoz]] intelektual feminista (Asturias)
# [[Conchita Supervía]] mezzosopranoa (Bartzelona)
# [[Corina Freire]] abeslaria, aktorea, enpresaburua (Portugal)
# [[Cynthia Germanotta]] filantropoa, ekintzailea, enresaburua (AEB)
# [[Dinah Craik]] idazlea (Ingalaterra)
# [[Dolores González Pérez]] idazlea (Malaga)
# [[Dora Panofsky]] arte historialaria (Alemania-AEB)
# [[Dorothea Tanning]] margolaria (AEB)
# [[Dorothy Hansine Andersen]] medikua (EEUU)
# [[Eduarda Lapa]] margolaria (Portugal)
# [[Eleanor Pairman]] matematikaria, asmatzailea (Eskozia)
# [[Elizabeth Ann Ashurst Bardonneau]] itzultzailea, aktibista (Ingalaterra)
# [[Elsie Widdowson]] nutrizionista (Erresuna Batua)
# [[Emília de Sousa Costa]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[Emily Davies]] sufragista, emakumea unibertsitate eskubide-defensatzailea (Ingalaterra)
# [[Emma Stebbins]] eskultorea (AEB)
# [[Eugénie Le Brun]] intelektual feminista (Frantzia-Egipto)
# [[Eugénie Marie Salanson]] margolaria (Frantzia)
# [[Felícia Fuster i Viladecans]] margolaria eta poeta (Bartzelona-Paris)
# [[Felicia Hemans]] poeta (Ingalaterra)
# [[Fiorenza Cossotto]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Franceska Mann]] dantzaria (Polonia)
# [[Frederica von Stade]] mezzosopranoa (AEB)
# [[Gabi Etxebarne]] idazlea, feminista, serora ohia (Aldude, Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Garbiñe Alustiza]] bolaria (Zerain) '''SORTU'''
# [[Geraldine Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Ghada Waly]] politikari eta diplomatikoa (Egipto)
# [[Gina Cigna]] sopranoa (Italia)
# [[Guadalupe Marín]] modeloa eta eleberrigilea (Mexiko)
# [[Hariclea Darclée]] sopranoa (Errumania)
# [[Henriette Michaelis]] hizkuntzalaria (Alemania)
# [[Hoylande Young]] kimikaria (AEB)
# [[Huda Sha'arawi]] aktibista feminista (Egipto)
# [[Irina Vladislavovna Bussen]] minerologoa (Errusia)
# [[Izumi Nakamitsu]] Armagabetzeari lotutako gaiei buruzko Nazio Batuen Bulegoko zuzendaria (Japonia)
# [[Josephine Butler]] feminista eta guzarte erreformatzailea (Erresuma Batua)
# [[Juana Alarco de Dammert]] filantropoa, hezitzailea (Peru)
# [[Júlia Lopes de Almeida]] idazlea, kazetaria, feminista (Brasil)
# [[Julie von May]] sufragista, feminista (Suitza)
# [[Katalina Boloniakoa|Katalina Boloniakoa]] margolaria, idazlea, santa (Bolonia)
# [[Kate Marvel]] zientzilaria (New York EEBB)
# [[Kin Yamei]] doktorea, hezitzailea eta nutrizioan aditua (Txina, EEBB)
# [[Letitia Elizabeth Landon]] poeta (Ingalaterra)
# [[Licia Verde]] astronomoa, fisikaria, irakaslea (Italia)
# [[Lidia Blanco]] filologoa (Burgos)
# [[Lilian Baylis]] britainiar antzerki ekoizle eta zuzendaria
# [[Lola Garrido]] arte kritikaria, komisarioa eta bildumagilea (Donostia)
# [[Lucia Valentini Terrani]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Lurdes Imaz]] irakaslea, antzerki zuzendaria eta gidoilaria (Segura) '''SORTU'''
# [[Madeleine Pelletier]] psikiatra, aktibista (Frantzia)
# [[Malak Hifni Nasif]] idazle, poeta, maistra (Egipto)
# [[Margarida Lopes de Almeida]] poeta, deklamatzailea, eskultorea (Brasil)
# [[Margarita Olañeta]] ekintzailea (Ermua) '''SORTU'''
# [[Maria Adelaide Lima Cruz]] margolaria (Portugal)
# [[Maria Archer]] idazlea (Portugal)
# [[María Barbeito]] pedagogo, idazlea (Galizia)
# [[Maria da Cunha]] poeta, kazetaria(Portugal-Brasil)
# [[Maria Jane Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Maria Lamas]] idazlea, kazetaria, ekintzaile politikoa (Portugal)
# [[María Luisa Calero Vaquera]] hizkuntzalaria (Badajoz)
# [[Maria Olga de Moraes Sarmento da Silveira]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[María Soriano Llorente]] psikologoa (Valentzia)
# [[María Trinidad Sánchez]] ekintzailea, aberriaren ama (Dominikar Errepublika)
# [[Marie Adelaide Belloc Lowndes]] nobelagilea (Ingalaterra)
# [[Marie La Cécilia]] Frantziako maistra, Komunan aktibista errepublikanoa (1839 - 1922)
# [[Marisa de Leza]] aktorea (Madril)
# [[Martha Carrier]] sorginkeria leporatuta eraila (EEBB)
# [[Mary Eastey]] Salemeko sorgin-epaiketan exekutatua (AEB)
# [[Mary Russell Mitford]] idazlea, dramagilea (Ingalaterra)
# [[Mary Walcott]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Matiel Mogannam]] aktibista, nazionalista (Libano-Palestina)
# [[Matilda Hays]] itzultzaile, idazle, kazetari, aktore (Ingalaterra)
# [[Melissa Aldana]] saxofoi-jotzailea (Txile)
# [[Mercedes Llopart]] sopranoa, irakaslea (Bartzelona)
# [[Mercy Lewis]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Minou Tavárez Mirabal]] filologoa, politikaria (Dominikar Errepublika)
# [[Monica Oliphant]] zientzialari, ikertzailea (Ingalaterra-Australia)
# [[Nabawiyya Musa]]irakaslea, nazionalista, feminista (Egipto)
# [[Natali Germanotta]] moda-diseinatzailea, estilista (AEB)
# [[Natalia Kanem]] UNFPAren zuzendaria (Panama)
# [[Nerilie_Abram]] zientzilaria (Australia)
# [[Nísia Floresta (idazlea)]] idazlea, hezitzailea (Brasil)
# [[Olga Uribe]] ehulea (Durango) SORTU
# [[Oroitz Jauregi]] Euskaltzain urgazlea (Legorreta) SORTU
# [[Paca Blanco]] ekintzailea (Madril)
# [[Patricia Kraus]] abeslaria, musikagilea, ekoizlea (Milan-Espainia)
# [[Patxika Erramuzpe]] Abeslaria, ekintzailea (Aldunde. Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Regina Lago García]] pedagogo, psikologo (Palentzia)
# [[Renata Scotto]] sopranoa (Italia)
# [[Rosalba Carriera]] margolaria (Italia)
# [[Ruth Rivera Marín]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Safia Zaghloul]] aktibista, politikaria (Egipto)
# [[Sonia Vivas]] pedagogoa, politikaria (Bartzelona)
# [[Tarab Abd al-Hadi]] aktibista feminista, politikaria(Palestina-Egipto)
# [[Valentine de Saint-Point]] idazlea (Frantzia)
# [[Verónika Mendoza]] politikaria (Peru)
# [[Victòria Pujolar Amat|Victoria Pujolar Amat]] margolaria (Bartzelona)
# [[Virgínia Quaresma]] kazetaria, aktibista (Portugal)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''maiatza''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Acacia Uceta]] poeta (Madril)
# [[Adelaida Abarca Izquierdo]] ekintzailea, kartzelarik ihes egindakoa (Madril)
# [[Adelaida Las Santas]] kazetari eta poeta (Madril)
# [[Alaitz Biritxinaga]] Txirrindulari epaile eta zuzendaria (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Alejandra Soler]] maistra errepublikano erbesteratua (Valentzia)
# [[Amanda Jones]] poeta, aktibista, asmatzailea (AEB)
# [[Ana Martínez Collado]] arte estetika eta generoa (Madril)
# [[Ángela García de la Puerta]] Espainiako 1. Fisika eta Kimika katedraduna (Soria)
# [[Ángeles García-Madrid]] idazlea eta presoa (Madril)
# [[Angelita Bilbao Bilbao]] erizaina, ekintzaile abertzalea (Bilbo-Argentina) SORTU
# [[Anna Davin]] historialaria, idazlea, feminista( Ingalaterra)
# [[Anna Keichline]] arkitektoa eta asmatzailea (AEB)
# [[Anna Manso Munné]] idazlea, gidoilaria (Bartzelona)
# [[Anna Ruth Fry]] idazlea (Britainia Handia)
# [[Asun Casasola]] genero indarkeriaren aurkako aktibista (Palentzia)
# [[Asunción Bastida]] moda diseinatzailea (Bartzelona)
# [[Aurora Rodríguez Carballeira]] ama eugenesikoa (Galizia) 
# [[Barbara Bodichon]] ongilea, eskubideen aldeko aktibista (Erresuma Batua)
# [[Carmen Mir]] moda diseinatzaile (Bartzelona)
# [[Christiana Figueres]] antropologoa, ekonomialaria eta analista(Costa Rica)
# [[Clara Sánchez (idazlea)]] idazlea, Espainaiko zine aditua (Guadalajara)
# [[Concha Alós]] idazlea (Valentzia-Bartzelona)
# [[Concha Laca]] artisaua, zeramikaria, eskultorea (Madril-Irun) '''SORTU'''
# [[Consuelo García del Cid Guerra]] idazlea (Bartzelona)
# [[Deepika Kurup]] zientifikoa, asmatzailea (edateko ur garbi 'azkarra') (AEB)
# [[Dorothy Thompson]] kazetaria, idazlea, sufragista, feminista (AEB)
# [[Eldorado Jones]] asmatzailea (hegazkin isilgailua,plantxa elektrikoa)(AEB)
# [[Elena Moncada]] ekintzaile, idazle, prostituzioaren abolizionista (Argentina)
# [[Enriqueta Gallinat]] politikaria, errepresio frankistaren biktima (Bartzelona)
# [[Erna Schneider]] ingenaria, matematikaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Estibaliz Urresola Solaguren]] zinema zuzendaria (Laudio) '''SORTU'''
# [[Ethel Léontine Gabain]] margolaria (Frantzia-Ingalaterra)
# [[Eva Alcón]] errektorea (Castelló)
# [[Flor Cernuda]] preso komunista (Toledo) 
# [[Flora Robson]] aktorea (Ingalaterra)
# [[Gema Corredera]] abeslari eta musikagilea (Kuba)
# [[Geneviève de Gaulle-Anthonioz]] Frantziako erresistentziakoa (Frantzia)
# [[Gertrud Bäumer]] aktibista feminista eta politikaria (Alemania)
# [[Gisela Wild]] feminista, kooperatiba-politiketan espezializatua (Argentina)
# [[Gloria Patricia Porras]] abokatu, notario, epaile (Guatemala)
# [[Haizea Beruete]] bertsolaria (Iruñea) '''SORTU'''
# [[Hannah Slater]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria)(AEB)
# [[Helen Taylor (feminista)]] idazlea, aktorea (Erresuma Batua)
# [[Helen Taylor]] noblea (Ingalaterra)
# [[Helena Lange]] pedagogoa eta emakumeen eskubide defendatzailea (Alemania)
# [[Hilary Wainwright]] kazetaria, ikertzailea, feminista (Ingalaterra)
# [[Hildegart Rodríguez Carballeira]]] politikaria, etorkizuneko emakume gisa sortua (Madril) 
# [[Ida Henrietta Hyde]] fisiologoa eta asmatzailea (AEB) 
# [[Isabel Olesti]] kazetari eta idazlea (Tarragona)
# [[Isabel Risco]] aktorea (Coruña)
# [[Isabel Vicente García|Isabel Vicente Garcia]] ekintzaile komunista (Albacete - Bartzelona)
# [[Jenara Vicenta Arnal Yarza]] 1. Zientzia Kimiko doktorea eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Jessie Boucherett]] emakumeen aldeko aktibista (Ingalaterra)
# [[Joaquina Dorado Pita]] Les Cortseko preso errepublikanoa (Coruña) 
# [[Josefa Barba-Gosé Flexner]] zientzialaria (Bartzelona-Filadelfia)
# [[Josefina Amalia Villa]] ekintzailea, preso politikoa (León-Madril)
# [[Joy Mangano]] enpresaria eta asmatzailea (fregona, pertxak) (AEB)
# [[Juana Francisca Rubio]] margolaria eta ilustrailea (Madril)
# [[Judith Malina]] aktorea, ekoizlea eta zuzendaria (Alemania-AEB) 
# [[Karen Olsen Beck]] arkitektoa, soziologoa, politikaria eta diplomatikoa (*!)
# [[Laia Berenguer Puget]] Les Cortseko preso sozialista (Bartzelona)
# [[Laura Casielles]] idazlea, poeta (Asturias)
# [[Les Corts emakumeen kartzela]] (Bartzelonako eraikina) 
# [[Letizia Battaglia]] kazetari, argazkilari, politikari, editore eta enpresaburua (Italia)
# [[Liane Russell]] genetista, zoologoa (Austria, AEB)
# [[Lidia Guinart]] kazetaria, idazlea eta politikaria (Bartzelona)
# [[Lilí Díaz Rivas]] enpresaburua, idazlea (Galizia)
# [[Lilly Maxwell]] sufragista (Eskozia)
# [[Lina Gálvez]] historialaria, ekonomia feministan aditua (Sevilla)
# [[Lina Huarte-Mendikoa]] sopranoa (Iruñea) SORTU
# [[Lise London]] erresistentzia frantseseko aktibista (Frantzia)
# [[Llum Quiñonero]] kazetaria, ekintzailea, politikaria (Alacant)
# [[Lola Sanjuán]] enpresaburua eta lider feminista (Sevilla)
# [[Magda Bandera]] kazetaria, idazlea(Bartzelona)
# [[Maite Alvarez]] zientzilaria eta ikertzailea (Ermua)
# [[Manolita del Arco]] politikaria, ekintzailea (Bilbo-Madril)
# [[Margarida Abril]] ekintzailea (Katalunia)
# [[Margarita Barainka]] Gernikako bonbardaketaren lekukoa (Errigoiti) SORTU
# [[María Ángeles Durán]] ikertzailea (Madril)
# [[María Antonia Peña]] errektorea (Cádiz)
# [[María Antonia Zorraquino]] biokimikaria eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Maria Bigordà Montmany]] kataluniar ekintzailea (Ullastre-Tarrasa)
# [[María del Carmen Cuesta Rodríguez|Maria del Carmen Cuesta Rodríguez]]A aktibista (Madril)
# [[Maria Deraismes]] prostituzioaren abolizionista
# [[María Dolores de Pablos]] poeta eta astrologoa (Madril)
# [[Maria Dolors Laffitte]] abeslaria (Bartzelona)
# [[Maria Dolors Renau]] psikologoa, pedagogoa eta politikaria (Bartzelona)
# [[María Elena Moyano]] aktibista (Perú)
# [[María José Figueras]] errektorea (Katalunia)
# [[Maria Lacerda de Moura]] anarkista eta feminista (Brasil)
# [[María Vicenta Mestre Escrivá]] psikologoa, Valentziako Unibertsitateko 1. emakume errektorea (Valentzia)
# [[Marie Killick]] audio-ingeniaria, asmatzailea (gramofonorako zafirozko orratza) (Erresuma Batua)
# [[Marina Vargas]] artista (Granada) 
# [[Marisa Mediavilla Herreros]] liburuzaina, dokumentalista, feminsita (Palentzia)
# [[Marjorie Joyner]] asmatzailea (ile kizkur iraunkorrak egiteko makina)(AEB)
# [[Martirio (cantante)|Martirio]] abeslaria (Huelva)
# [[Mary Beale]] margolaria eta erretratista (Ingalaterra)
# [[Mary Dixon Kies]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria) (AEB)
# [[Melania Moscoso]] antropologa, pedagoga, feminista (Bilbo)
# [[Mercedes Fernández-Martorell]] antropologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Núñez Targa]] Las Ventas eta Nazien kontzentrazio-eremuetako preso eta lekukoa (Bartzelona)
# [[Miren Arantza Madariaga Aberasturi]] politikaria eta zuzendari publikoa (Gernika)
# [[Montserrat Minobis]] kazetaria, irakaslea, idazlea eta feminista (Figueras)
# [[Natacha Bustos]] komiki-marrazkilaria (Eivissa)
# [[Nieves Torres]] politikaria, ekintzailea (Madril)
# [[Niña Pastori]] flamenko-kantautorea (Cadiz)
# [[Noeleen Heyzer]] diplomazialaria(Singapur)
# [[Noelia Vera]] kazetaria eta politikaria (Cádiz)
# [[Núria Feliu]] abeslaria eta aktorea (Bartzelona)
# [[Olimpia Altuve]] farmazialaria (Guatemala)
# [[Paz Azzati Cutanda]] Las Ventaseko preso komunista (Valentzia) 
# [[Petra Cuevas]] preso komunista (Toledo) 
# [[Pilar Aranda Ramírez]] errektorea (Zaragoza)
# [[Pilar López Díez]] maistra, kazetaria, komunikazio eta genero ikertzailea (Asturias)
# [[Rina Lazo]] margolari eta muralista (Guatemala)
# [[Rocio Mora Nieto]] abokatua eta aktibista (Madril)
# [[Rosa Aguilar Chinea]] errektorea (Gomera)
# [[Rosa Aguilar]] politikaria (Kordoba)
# [[Rosa Cremón Parra]] erizaina, ekintzaile antifrankista (Madril)
# [[Rosa Devés]] biokimikaria, akademika eta hezitzailea (Txile)
# [[Sally Alexander]] historialaria, feminista (Ingalaterra)
# [[Sheila Rowbotham ]] historialari feminista sozialista (Erresuma Batua)
# [[Shirley Ann Jackson]] fisikaria, asmatzailea (AEB)
# [[Sofía Moro]] argazkilaria (Madril)
# [[Soledad Murillo]] soziologo feminista, ikertzailea eta politikoa (Madril) 
# [[Soledad Real López]] ekintzaile, komunista (Bartzelona)
# [[Susana Blas Brunel]] komisarioa, arte eta feminosmoan aditua (Madril) 
# [[Susanna Martín]] ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Suzanne Noël]] Zirujau plastikoa (Frantzia)
# [[Teresa Hernández Sagués]] Les Cortseko preso komunista (Avila) 
# [[Teresa Rebull]] aktibista politikoa eta kantautorea (Bartzelona)
# [[Teresa Saez Barrao]] aktibista feminista, politikaria (Huesca-Nafarroa)
# [[Trinidad Gallego Prieto]] erizaina, emagina,politikari komunista  (Madril)
# [[Valerie Hunter Gordon]] asmatzailea (Erresuma Batua) 
}}

===='''Berriak 2022''' ('''apirila''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelita Domingo]] pianista, kopla-kantari eta dantzarien maistra(Sevilla)
# [[Aenne Burda]] argitaratzailea, alemaniar ekonomia-mirariaren ikur bat (Alemania)
# [[Amaya Arzuaga]] diseinatzailea eta enpresaburua (Burgos)
# [[Ana María Rodas]] idazlea (Guatemala
# [[Ana Rosa Diego]] zinema-zuzendaria eta gidoilaria (Sevilla)
# [[Angelina Aspuac]] jantzi maien defendatzailea (Guatemala)
# [[Angelina Beloff]] margolaria, grabatzailea eta arte-irakaslea(Errusia-Mexiko)
# [[Antonia Salaberria]] erraketista (Eibar)  '''SORTU'''
# [[Asunción Gómez Pérez]] ikertzailea (Badajoz)
# [[Aurelia Elkoro-Iturbe]] erraketista (Eibar) '''SORTU'''
# [[Aurelia Gutiérrez-Cueto Blanchard]] pedagogoa(Santander)
# [[Beatrice Hastings]] idazlea(Ingalaterra)
# [[Belén Maya]] flamenko-dantzaria eta koreografoa (  )
# [[Bella Dutton]] tenislaria (Britainia-Espainia)
# [[Bibiana Candia]] idazlea eta kazetaria (Galizia)
# [[Carlota Gurt]] idazlea eta kazetaria (Bartzelona)
# [[Catherine Bauer Wurster]] arkitektoa, etxebizitza publikoaren defendatzailea (AEB)
# [[Catherine Fahringer]] idazlea, aktibista (Estatu Batuak)
# [[Celia Rivas Casais]] kamioilaria, enpresaburua eta ekintzailea (Galizia)
# [[Ch´umilkaj Curruchiche]] abeslaria (Guatemala)
# [[Chona Madera]] idazle kanariarra
# [[Cilly Aussem]] tenislaria (Alemania)
# [[Concha Méndez]] idazlea, poeta eta gidoilaria (Madril)
# [[Concha Monje]] robotika-ikertzailea (Badajoz)
# [[Elena Catena]] filologoa, editorea eta feminista (Salamanca)
# [[Elena Villamandos]] kanariar idazlea
# [[Elvira Dyangani Ose]] Bartzelonako Arte Garaikidearen Museoaren 1. emakume zuzendaria(Kordoba)
# [[Emma Couceiro]] poeta (Lugo)
# [[Enriqueta Martín Ortiz de la Tabla]] irakaslea eta liburuzaina (Badajoz)
# [[Ernestine Rose]] asmatzailea (Polonia)
# [[Eudoxia Píriz]] Medikua (Salamanca)
# [[Fatoumata Diawara]] Maliko aktore eta egile-abeslaria (1982 - )
# [[Francisca Subirana]] tenislaria (Katalunia)
# [[Genie Espinosa]] artista, ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Haizea Oses]] eskalatzailea (Arrasate)  '''SORTU'''
# [[Helena Bayona]] dokumentalgilea (Iruña)
# [[Irene Sarrionandia]] mendi korrikalaria (Deba)  '''SORTU'''
# [[Iris Yassmin Barrios Aguilar]] abokatu eta epailea (Guatemala)
# [[Isa Guerra García]] poeta kanariarra (Kanariar uharteak)
# [[Isabel Expósito Morales]] idazlea (Hierro-Kanariak)
# [[Isabel García Hualde]] idazlea (Zarrakaztelu)
# [[Joana Lasheras]] kazetaria EITBn (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Josane Sigart]] tenislaria (Belgika)
# [[Josefina Markina]] filantropoa (Mallabia)  '''SORTU'''
# [[Julene Bouzo]] atleta (Ermua)  '''SORTU'''
# [[Julia Guerra Lacunza]] poeta (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Kajsa Ekis Ekman]] kazetari, idazle, ekintzailea (Suedia)
# [[Karma Peiró]] kazetari digitala Adimen Artifizialean aditua (Bartzelona)
# [[La Niña de los Peines]] Kopla-abeslaria (Sevilla)
# [[Las Ventas emakumeen kartzela]] artikulua da.
# [[Laura Fernández]] Idazlea eta kazetaria (Terrassa)
# [[Lenina Amapola García]] idazlea (Guatemala)
# [[Lilí Álvarez]] kirolaria, kazetaria eta Olinpiar jokoetako 1.emakume espainiarra (Erroma-Madril)
# [[Lourdes Pastor]] Kantaria eta aktibista (Kordoba)
# [[Lydia Becker]] Britainia Handiko sufragista, biologoa eta astronomoa (1827-1890)
# [[Madam C. J. Walker]] asmatzailea eta enpresaburua (AEB)
# [[Maddelin Brizuela]] enbaxadorea Bolivian (El Salvador)
# [[Margarita Ucelay]] filologoa, hispanista eta irakaslea (Madril)staño
# [[Marguerite Broquedis]] tenislaria (Frantzia)
# [[Maria Àngels Anglada]] kazetaria, poeta, eleberrigilea (Katalunia)
# [[María Blanca Ferrer García]] Abokatua, idazlea, poeta (Iruñea)
# [[María Blanchard]] margolaria (Santander)
# [[Maria del Carmen Reina Jiménez]] idazlea kanariarra
# [[María del Villar Berruezo]] aktorea, dantzaria eta idazlea (Tafalla)  '''SORTU'''
# [[María Francisca Ulloa del Castillo]] emagina (Utrera)
# [[Maria Furtwängler]] aktore eta medikua (Alemania)
# [[María Josefa Riba]] tenislaria (Katalunia)
# [[María Laffitte]] arte-kritikaria, idazlea, Emakumeen eskubide defendatzailea(Sevilla)
# [[María Rodrigo]] musikagilea, pianista eta irakaslea(Madril)
# [[María Salas Larrazábal]] idazle eta aktibista (Burgos)
# [[Marian Rojas]] mediku psikiatra eta idazlea (Madril)
# [[Maribel Lacave]] idazle kanariarra
# [[Marie Goegg-Pouchoulin]] Suitzako aktibista feminista eta abolizionista (1826-1899)
# [[Marie Vassilieff]] margolaria (Errusua-Frantzia)
# [[Marifé de Triana]] Kopla-abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Martija de Jauregui]] XVI. mendeko sendagilea (Nafarroa)  '''SORTU'''
# [[Matilde Coral]] flamenko dantzaria (Sevilla)
# [[Matilde Landa]] politikaria (Badajoz)
# [[Matilde Ras]] grafologoa, idazlea, itzultzailea(Tarragona)
# [[Matilde Ucelay]]  Espainiako tituludun 1.emakume arkitektoa (Madril)
# [[Mayte Martín (idazlea)|Mayte Martín]] Las Palmas (Kanariak)
# [[Mayte Martín]] musikagilea, flamenko-abeslaria (Bartzelona)
# [[Melanie Mayron]] asmatzailea eta aktorea (AEB)
# [[Melissa Farley]] psikologo, feminista (AEB)
# [[Mercedes Rodrigo]] Espainiako tituludun 1.emakume psikologoa (Madril)
# [[Merche Esmeralda]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagro Almenara Pérez]] Espainiako Gerra Zibilean eraildako farmazialaria (Santander)
# [[Milagros Mengíbar]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagros Nuin Monreal]] itzultzailea. (Erriberri-Nafarroa)
# [[Molla Mallory]] tenislaria (Norvegia-AEB)
# [[Morena Herrera]] abortuaren aldeko ekintzailea (El Salvador)
# [[Myriam Palacios]] aktorea (Txile)
# [[Natalia Sosa Ayala]] kanariar idazlea
# [[Norah Borges]] ilustratzailea (Argentina)
# [[Núria Albó]] poeta (Bartzelona)
# [[Nuria Coronado Sopeña]] kazetaria, feminista, abolizionista (Madril)
# [[Olimpia Valencia]] ginekologoa (Galizia)
# [[Oliva Acosta]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Cádiz)
# [[Omowunmi Sadik]] asmatzailea (Nigeria)
# [[Pantxika Urruti]] kantaria eta pastoral errejenta (Zuberoa)  '''SORTU'''
# [[Patricia Ruiz de Irizar]] farmazialaria eta kooperantea (Iruñea)
# [[Paulina Kellogg Wright Davis]] aktibista, hezitzailea (AEB)
# [[Pepa Chávarri]] tenislaria (Madril)
# [[Pilar Aguilar Carrasco]] idazle, zinemako kritikaria, feminista (Jaén)
# [[Pura Maortua]] antzerki-zuzendaria (Kantabria)
# [[Rafaela Pastor]] aktibista (Malaga)
# [[Rebeca Lane]] abeslaria (Guatemala)
# [[Rita Fernández Queimadelos]] arkitektoa (Galizia)
# [[Rosa Barasoain|Rosa Barasoin]] idazlea (Tafalla)
# [[Rosa Torras]] tenislaria (Katalunia)
# [[Rosa Vergés]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta irakaslea (Bartzelona)
# [[Sabina Spielrein]] psikiatra eta psikoanalista (Errusia)
# [[Salima Ikram]] egiptologoa (Pakistan)
# [[Selena Millares]] kanariar poeta
# [[Simone Iribarne]] tenislaria (Lapurdi)
# [[Sofia Quintino]] Portugalgo mediku, feminista eta errepublikanoa (1879-1964)
# [[Sonsoles Echavarren Roselló|Sonsoles Echavarren]] idazlea eta kazetaria (Iruñea)
# [[Sylvia Ratnasamy]] asmatzailea (Belgika)
# [[Taina Bien-Aimé]] abolizionista 
# [[Teresa Izu]] margolaria, ilustratzailea (Tafalla) sortu
# [[Teresa Zabalza Díez]] musikagilea, musikaria eta musika irakaslea (Iruñea)
# [[Trinidad Lucea Ferrer]] idazlea, poeta eta ilustratzailea (Tutera)
# [[Veena Sahajwalla]] asmatzailea (India-Australia)
# [[Victorina Durán]] margolaria, jantzi-eszenografoa eta diseinatzailea (Madril)
# [[Viera Sparza]] ilustratzailea, idazlea eta umorista grafikoa (Zaragoza)
# [[Virginia Laparra]] fiskal oiha (Guatemala)
# [[Yolanda Castaño]] poeta eta literatura kritikaria (Coruña)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''martxoa''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adilia de las Mercedes]] jurista feminista (Guatemala)
# [[Alauda Ruiz de Azúa]] zine-zuzendaria eta gidoilaria (Bizkaia)
# [[Alika Kinan]] Abolizionista (ARgentina)
# [[Almudena Domínguez Arranz]] arkeologoa 
# [[Amada López Meneses]] historialari galiziarra
# [[Amalia de Isaura]] aktore komikoa eta kupletista (?)
# [[Amelia Baldeón Iñigo]] arkeologoa (Gasteiz)
# [[Amparo Alonso Betanzos]] adimen artifizialeko ikertzailea(Galizia)
# [[Amparo Cebrián]] pedagogoa (Salamanca)
# [[Ana Delgado Hervás]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Ana María Romero de Campero]] kazetaria, idazlea ekintzailea (Bolivia)
# [[Ángeles Huerta]] zine-zuzendaria (Asturias)
# [[Angelina Vidal]] Portugalgo idazle eta kazetaria (1847-1917)
# [[Anina Ciuciu]] abokatu eta idazle ijitoa (Errumania)
# [[Anne Tyng]] asmatzailea (Txina-AEB)
# [[Anselma de Salces]] Bilbotar ongilea (1815-1885)
# [[Arabako Emakumeen Asanblada]]
# [[Arundhati Bhattacharya]] enpresaburua (India)
# [[Áurea Lucinda Javierre]] artxibozaina eta historialaria (Teruel)
# [[Beatriz Pinheiro]] Portugalgo idazle, poeta, editore eta intelektuala (1871-1922)
# [[Begoña Vila]] astrofisikaria (Galizia)
# [[Berta Wilhelmi]] enpresaburua, hezitzailea, filantropoa eta feminista (Alemania, Granada)
# [[Boni Macarrón]] martxantera, gozoki saltzailea (Durango)
# [[Carla Accardi]] margolari abstraktua (Italia)
# [[Carla Lonzi]] idazlea, arte-kritikaria, feminista (Italia)
# [[Carla Subirana]]  zine-zuzendaria (Bartzelona)
# [[Carme Freixa]] kazetaria, feminista, abolizionista (Bartzelona)
# [[Carmen de Zulueta]] idazlea, filosofoa eta irakaslea (Madril)
# [[Carmen García Mateo]] telekomunikazio ingeniaria (Galizia)
# [[Carmen López Alonso|Carmen Lopez Alonso]] historialaria
# [[Carmen Miranda Zubieta]] Kultur-ekintzailea (Galdakao)
# [[Carmen Sentandreu Gimeno]] arkeologoa
# [[Carmen Velacoracho de Lara]] Kazetaria (Ciudad Real, 1880-Madril,1960)
# [[Catherine Furbish]] botanikaria (AEB)
# [[Christine Peterson]] estatistikaria, zientzialaria (EEBB)
# [[Chus Gutiérrez]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Deema Shehabi]] poeta eta idazlea (Kuwait)
# [[Delia Grigore]] filologo ijitoa (Errumania)
# [[Diana Pey]] piano-jotzailea (Madril)
# [[Dolores Cebrián]] irakaslea (Salamanca)
# [[Domitila de Carvalho]] Portugalgo mediku, irakasle eta politikaria (1871-1966)
# [[Elaine N. Aron]] psikologoa (Kalifornia)
# [[Elbira Iturri]] aktibista (Mundaka)
# [[Elena Barulina]] botanikaria, genetista eta ikertzailea (Errusia)
# [[Elena Díaz Ereño]] medikua eta irakaslea (Galdakao)
# [[Elena Fortún]] idazlea, haur eta gazte literatura (Madril)
# [[Elena Hernández Sandoica]] historialaria
# [[Elisa Augusta da Conceição Andrade]] Portugalgo lehen emakume medikua (1855-??)
# [[Elisa Garrido González|Elisa Garrido]] historialaria 
# [[Elizabeth J. Tasker]]  astrofisikaria, idazle zientifikoa eta irakaslea (Britainia)
# [[Elvira Ontañón Sánchez-Arbós]] idazlea, artikulugilea eta pedagogoa (?)
# [[Elza_Dunkels]] Suediako pedagoga
# [[Emma Ihrer]] feminista eta lider sindikala (Alemania)
# [[Esma Redžepova]] abeslari ijitoa (Mazedonia)
# [[Esther Takeuchi]] asmatzailea (AEB)
# [[Eugenia Idoiaga]] emagina (Forua)
# [[Fei-fei Li]] konputazioko irakaslea (Txina-AEB)
# [[Fournierreko emakume kartagileak]] emakume langileak (Gasteiz)
# [[Gloria Cabral]] arkitektoa (Brasil-Paraguai)
# [[Gloria Giner de los Ríos García]] irakaslea(Madril)
# [[Glòria Trías Rubiés]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Guiomar Torresão]] Portugaldar idazlea eta feminista (1844-1898)
# [[Halet Çambel]] arkeologaeta Olinpiar Jokoetan lehiatu zen lehen emakume turkiarra, eskriman
# [[Harriet Williams Russell Strong]] asmatzailea (AEB)
# [[Helena Lopes da Silva]] zirujau eta politikaria (Cabo Verde)
# [[Hélène Rioux]] idazle eta itzultzailea (Kanada)
# [[Helene Stöcker]] bakezalea, feminista eta publizista (Alemania)
# [[Isabel Aguirre]] arkitektoa (Galizia)
# [[Isabel García Lorca]] irakaslea eta idazlea (Granada)
# [[Jennifer Miller]] Feminista, artista, idazlea...(EEBB)
# [[Jordina Sales i Carbonell]] historialaria
# [[Josefina Aldecoa]] idazlea eta pedagogoa (Leon)
# [[Juana Capdevielle]] Gerra Zibilean eraildako pedogogo eta liburuzaina (Madril-Galizia)
# [[Juana Romani|Juani Romani]] italiar-frantziar margolaria
# [[Julia Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Julia Vigre García]]  maistra (Madril)
# [[Julienne Baseke Nzabandora]] aktibista (Kongo)
# [[Julieta Paredes]] feminista komunitarioa (Bolivia)
# [[Juliette Bonheur]] animalia-margolaria (Frantzia)
# [[Katerina Harvati]] paleontologoa, irakaslea eta ikertzailea (Grezia)
# [[La Argentinita]] dantzaria eta koreografoa (Buenos Aires)
# [[Laura de los Ríos Giner]] irakaslea (Granada)
# [[Laura García Hoppe]] margolaria eta idazlea (Malaga)
# [[Leonor Serrano Pablo]] pedagogoa,legelaria, feminista (Ciudad Real-Madril)
# [[Lily Braun]] idazle eta feminista (Alemania)
# [[Linda Braidwood]] arkeologoa
# [[Lita Cabellut]] margolari ijitoa (Espainia)
# [[Lourdes Girón Anguiozar]] arkeologoa (Cadiz)
# [[Maite Larrauri Gómez]] filosofoa, idazlea eta irakaslea (Valentzia)
# [[Manuela Solís]] ginekologoa, Valentziako 1. medikua (Valentzia)
# [[Mapi León]] futbolaria (Zaragoza)
# [[Margarita Ballester Figueres]] poeta, itzultzailea eta irakaslea (Katalunia)
# [[Margarita Sánchez Romero]] arkeologoa (Madril)
# [[Maria Amália Vaz de Carvalho]] Portugalgo idazle poligrafoa, pedagogoa eta poeta (1847-1921)
# [[María Ángeles Garai]]  irakaslea, Bizkaiko lehen andereñoa (Bilbo)
# [[María Ángeles Pérez Samper]] arkeologoa (Bartzelona, 1949)
# [[María Antonina Sanjurjo Aranaz]] belar-jockey jokalaria (Galizia)
# [[Maria Benedita Mouzinho de Albuquerque de Faria Pinho]] Portugalgo idazle, aktibista errepublikano eta feminista (1865-1939)
# [[María Blázquez|María Blazquez]] idazlea (Extremadura)
# [[María Buj Luna]] liburuzain terueldarra
# [[Maria Clara Correia Alves]] Portugalgo editore, kazetari eta irakasle feminista (1869-1948)
# [[María Cristina Gonzalo Pintor]] arkitektoa (Santander-Madril)
# [[Maria Eugenia Aubet]] arkeologoa (?)
# [[María José Alonso Fernández]] farmakologoa (Leon)
# [[María Juana Ontañón]] arkitekto kanariarra (Tenerife)
# [[María Lacrampe]] erizaina (Madril)
# [[María Sánchez Arbós]] maistra eta pedagogoa (Huesca-Madril)
# [[María Teresa Miras Portugal]] biokimika (Galizia)
# [[María Victoria Lareu]] ikertzailea, auzitegiko medikua (Galizia)
# [[Mariam Kamara]] arkitekto frantziar-nigeriarra
# [[Mariana Angélica de Andrade]] Poeta portugaldarra (1840-1882)
# [[Marie Joséphine Nicolas]] margolari frantziarra
# [[Marisol Soengas]] mikrobiologoa (Galizia)
# [[Marta Moll de Alba]] piano-jotzailea (Kanariak)
# [[Martxelina Lopetegi]] bertsolaria (Oiartzun 1864-1930)
# [[Mary Walton]] ingeniaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Massouda Kohistani]] aktibista (Afganistan)
# [[Matilde Cantos]] politikaria (Granada)Mpa
# [[Matilde Moliner Ruiz]] liburuzaina eta institutuko katedraduna(Madril)
# [[Mercedes Vegas]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Vilanova Ribas]] historialaria eta ikertzailea (Katalunia)
# [[Miren Roji]] musika irakaslea eta piano-jotzailea (Santurtzi, 1917-2018)
# [[Naama Goren-Inbar]] arkeologoa
# [[Nely Reguera]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Nieves Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Noemí Trujillo]] poeta eta idazlea (Bartzelona)
# [[Norma Vázquez]] Bilbon bizi den indarkeria matxistan aditua (Mexiko)
# [[Núria Rafel i Fontanals]] arkeologoa katalana
# [[Ofelia Rey Castelao ]] historialaria,idazlea (Galizia)
# [[Olga Vallespín Gómez]] arkeologoa eta Espainiako lehen urpekari profesionala
# [[Olive Dennis]] ingeniaria, tren diseinu-berrikuntzen egilea (AEB)
# [[Patsy O'Connell Sherman]] asmatzailea (AEB)
# [[Peregrina Quintela Estévez]] matematikaria (Galizia)
# [[Pilar Palomero]] zinemagilea eta idazlea (Zaragoza)
# [[Pilar Pérez Solano]]zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Alacant)
# [[Rachel Zimmerman]] zientzialaria eta asmatzailea (Kanada)
# [[Rilda Paco]] artista, diseinatzailea (Bolivia)
# [[Rita de Morais Sarmento]] Portugalgo lehen emakume ingeniari zibila (1872-1931)
# [[Robin Wall Kimmerer|Robin Wall Kimmerer]] ekologista (EEBB)
# [[Rosa Balaguer Oltra]] Kazetaria (Valentzia)
# [[Rosa María Rodríguez Magda]] filosofoa (Valentzia)
# [[Sally Fox]] asmatzailea (AEB)
# [[Sandra Barrilaro]] argazkilaria eta ekintzailea (Bilbo)
# [[Sandra Sevillano]] mendi korrikalaria (Santurtzi)
# [[Serafina Javierre]] liburuzaina (Tarragona)
# [[Sonia Sánchez]] idazlea, abolizionista (Argentina)
# [[Susan Leeman]] endrokrinologoa (AEB)
# [[Susana Reyes]] dantzari, koreografoa, artista (Ekuador)
# [[Tamara Clavería]] Amuge elkarteko lehendakaria (Bilbo)
# [[Teresa Paneque]] Astronomoa, zientzia-dibulgatzailea (Madril-Txile)
# [[Towanda Rebels]] idazle, komediante, abolizionista, feminista bikotea (Madril)
# [[Vicenta Lorca Romero]] maistra (Granada)
# [[Victoria Cabrera Valdés]]  historialaria (Madril)
# [[Violeta Delmonte]] hizkuntzalaria (Argentina-España)
# [[Virginia Auber Noya]] idazlea, itzultzaile (Coruña, 1825-Madril,1897)

}}

=== Hobetuak 2022 ===
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Maite Maruri]] opera abeslaria (Plentzia, 1979)
# [[Maria Angeles Mezkiritz|Maria Angeles Mezkiriz]] nafar arkeologoa (Faltzes, 1929)
# [[María Francés]] nafar aktorea (Tutera, 1887-1987)
# [[Violeta Parra]] abeslaria eta musikagilea (Txile, 1917-1967)
# [[Nekane Sarobe]] bikoizlea (Donostia, 1953)
# [[Consuelo Flecha]] pedagogoa (Bilbo, 1948)
# [[Beatriz Martinez de Antoñana]] aktorea (Araba,1975)
# [[Susan B. Anthony]] feminista eta sufragista (EEBB)
# [[Margot Frank]] Holokaustoaren biktima, Ana Franken ahizpa (Alemania,1926-1945)
# [[Elisabeth Larena]] aktorea (Bizkaia, 1989)
# [[Arantza Idiazabal Gorrotxategi]] irakaslea eta euskaltzain urgazlea (Gipuzkoa, 1945)
# [[Maitane Urbieta]] irratiko kirol-kazetaria eta UEFA Europa Leagueko lehen emakume-berriemailea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Blanca Vidal]] aktorea (Bilbo, 1885-1962)
# [[Agustina Aragoikoa]] heroia (Katalunia,1786-1857)
# [[Teresa Aranguren]] Kazetaria (Araba, 1944)
# [[Felisa Mary]] aktorea (Bizkaia, 1892-1956)
# [[Fariba Sheikhan]] aktorea eta abeslaria (Bizkaia, 1988)
# [[Isabel Mellén]] arte-historialaria, ikertzailea eta dibulgatzailea (Araba, 1986)
# [[Maria Moliner]] liburuzaina, filologoa eta hiztegigilea (Zaragoza, 1900-1981)
# [[Alice Stone Blackwell]] feminista,  giza-eskubideen defendatzailea (AEB, 1857-1950)
# [[Lucy Stone]] Kazetaria, feminista, abolizionista,sufragista (AEB, 1818-1893)
# [[Rosa Bonheur]] animalia-margolaria eta eskuturagilea (Frantzia, 1822-1899) 
# [[Maryse Choisy]] Kazetaria, idazlea eta saiakeragilea (Lapurdi, 1903-1979)
# [[Pilar López Júlvez]] dantzaria eta koreografoa (Gipuzkoa, 1912-2008)
# [[Concepción Aleixandre]] mediku, ginekologo, asmatzaile, zientzialari... (Valentzia, 1862-1952)
# [[María Puy Uitzi]] historialaria (Nafarroa, 1915-2008)
# [[Corín Tellado]] maitasun istorio laburren idazlea (Asturias, 1927-2009)
# [[Matilde Huitzi]] maistra, pedagogoa, abokatua, feminista (Nafarroa, 1980-1965)
# [[Concha Espina]] idazlea (Kantabria, 1869-1955)
# [[Izaskun Uranga]] abeslaria (Bizkaia, 1950)
# [[Ixone Sádaba]] argazkilaria (Bilbo, 1977)
# [[Joaquina Eguaras]] Granadako Unibertsitateko 1. irakaslea, hebraista, arabista (Nafarroa-Granada, 1897-1981)
# [[Sara Baras]] flamenko dantzaria eta koreografoa (Cadiz, 1971)
# [[Ainhoa Garai]] aktorea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Laura García]] judo jokalari-paralinpikoa (Nafarroa, 1981)
# [[Marina Ginestà]] Kazetaria, itzultzailea, gerra zibileko militante komunista (Katalunia, 1919-2014)
# [[Axun Aierbe]] itzultzailea (Gipuzkoa,1968-2008)
# [[Amaia Osaba]] piraguista (Nafarroa, 1975)
# [[Fatema Mernissi]] idazlea eta soziologoa (Maroko, 1940-2015)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Frantzia, 1849-1883)
# [[Maria Luisa Ozaita]] musikagilea eta emakumeek egindako hedapenean aitzindaria (Barakaldo, 1939-2017)
# [[Isabel Fernández Reviriego]] musikaria, ekoizlea eta artista grafikoa (Bizkaia,1979)
# [[Teresa Calo]] aktorea, dramagilea eta gidoigilea (Gipuzkoa, 1955)
# [[Cris Lizarraga]] abeslaria, feminsta eta aktibista (Bizkaia, 1992)
# [[Sonia Ruiz de Azua]] psikologoa, ikertzailea, psikiatria-irakaslea (Bizkaia, 1979)
# [[Begoña Bilbao Alboniga]] idazlea, musikagilea eta euskaralaria (Bizkaia, 1932-2005)
# [[Najat El Hachmi]] idazle amazigha (Katalunia,)
# [[Ellen Ochoa]] astronauta (AEB, 1958)
# [[María Luz Morales]] kazetaria, idazlea (Galizia- Bartzelona) 
# [[Cristina Petite]] atleta (Bizkaia,1972)
# [[Irene Loizate]] txirrindularia, duatloilaria (Bizkaia, 1995)
# [[Maritxu Housset]] gomazko paleta pelotaria (Lapurdi, 1981)
# [[Eider Hurtado]] kazetaria (Bizkaia, 1981)
# [[Gina Pane]] artista (Lapurdi, 1939-1990)
# [[Ruth Arnon]] biokimikaria (Israel, 1933)
# [[Andere Arriolabengoa]] bertsolaria (Araba, 1982)
# [[Rosa Chacel]] idazlea (Valladolid, 1898-1994)
# [[Dora Maar]] argazkilaria (Frantzia, 1907-1994)
# [[Maribel Forcadas]] medikua (Zaragoza, 1949-2012)
# [[Eneritz Iturriagaetxebarria]] txirrindularia, zuzendaria (Bizkaia, 1980)
# [[Ziortza Isasi]] txirrindularia (Bizkaia, 1995)
# [[Valentina Tereshkova]] espaiora joandako 1. emakumea (Errusia, 1937)
# [[Izaskun Osés]] paralinpiar atleta (Nafarroa, 1984)
# [[Ziortza Villa]] ultrairaupen-txirrindularia (Bizkaia, 1983)
# [[Penelope Barker]] aktibista (Tearen matxinada) (AEB, 1728-1796)
# [[Susan la Flesche Piccotte]] Ipar Amerikako omaharar natiboa eta 1.mediku indigena (AEB, 1865-1915)
# [[Rosana Ubanell]] kazetaria, eleberrigilea (Nafarroa, 1958)
# [[Julia Juániz]] muntatzailea, zine-zuzendaria eta bideo-artista (Nafarroa, 19??)
# [[Carmen Adarraga]] kirolaria (Gipuzkoa, 1921-2004)
# [[Cristina Pardo]] kazetaria, telebista-aurkezlea (Nafarroa, 1977)
# [[Esther Basurto]] boleibol kirolaria (Gipuzkoa, 1978)
# [[Isabel Urkiola]] arabar esploratzailea (Gasteiz, 1854-1911)
# [[Begoña Pro]] kazetaria eta idazlea (Iruñea, 1971)
# [[Itziar Urretabizkaia]] aktorea (Donostia, 1978)
# [[Maria Abbadia-Ürrüstoi]] idazlea, ekintzaile feminista (Paris, 1837-1913)
# [[Simone Veil]] Holokaustotik bizirik irtendako magistratu eta politikaria (Frantzia, 1927-2017)
# [[Igone Arribas]] gimnasta ohia (Barakaldo, 1983)
# [[Vera Rubin]] astronomoa, aitzindaria (AEB, 1928-2016)
# [[Mary Jobe Akeley]] esploratzailea, alpinista eta argazkilaria (AEB, 1878-1966)
# [[Blanca Castilla de Cortázar]] antropologoa eta filosofoa (Gasteiz, 1951)
# [[Elena Martínez de Madina]] filologoa (Gasteiz, 1962)
# [[Maria Weston Chapman]] abolizionista (AEB, 1806-1885)
# [[Leire Apellaniz]] zinema-ekoizlea (Bilbo, 1975)
# [[Maddi Ariztia]] ipuin bildumagilea, aitzindaria (Lapurdi, 1887-1972)
# [[María Teresa Lozano]] matematikaria, aitzindaria (Iruñea, 1946)
}}

=== Berriak ===
====Berriak 2022 (Otsaila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaida de la Calle]] biologoa (Madril)
# [[Adriana Kaplan Marcusán‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Argentina)
# [[Agustina Ruiz Dupont]] fikziozko zientzialaria (Granada)
# [[Ainhoa Azpitarte]] abeslaria, futbolaria eta aktorea (Bizkaia)
# [[Aissata Kane]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Gambia)
# [[Alfreda Markowska]] Holokaustoa biziraun zuen emakumea, haur ijito, judu eta alemanak bizirauten lagundu zuena (Polonia)
# [[Alicia Estévez]] Zientzialaria (Pontevedra)
# [[Alicia Hermida]] aktorea (Madril)
# [[Almaclara]] emakume-orkestra taldea (Andaluzia)
# [[Amalia Lobato Rosique]] Gerra zibilean eraildako milizianoa (Murtzia)
# [[Aminata Diop]] mutilazio genitalagatiko lehen errefuxiatua eta aktibista (Mali)
# [[Amparo Soler Leal]] aktorea (Madril) 
# [[Ana Locking]] moda-diseinatzailea, enpresaburua eta argazkilaria (Toledo)
# [[Ana Mena]] abeslaria eta aktorea (Malaga)
# [[Angéla Kóczé]] Soziologoa feminista ijitoa (Hungaria)
# [[Ángela López Jiménez]] soziologoa eta feminista (Iruñea)
# [[Angelines Fernández]] aktore errepublikanoa (Madril-Mexiko)
# [[Anika Rahman]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Banglades)
# [[Anna Missuna]] Errusiar geologoa 
# [[Antonia Plana]] aktorea (Espainia)
# [[Antónia Pusich]] portugaldar idazle, kazetari eta musikagilea (1805-1883)
# [[Antonia Salaberria]] Erraketista (Eibar)
# [[Balghis Badri]] feminsta eta aktibista  (Sudan)
# [[Beatriz González Calderón]] biolontxelojolea eta orkestra-zuzendaria (Andaluzia)
# [[Binta Jammeh-Sidibe]] emakumeen eskubideen aldeko politikoa (Mauritania)
# [[Blanca Lydia Trejo]] idazlea, aktibista, kantzilerra (Mexiko)
# [[Bogaletch_Gebre]] mikrobiologoa, Emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista eta feminista(Etiopia) 
# [[Carmela Nieto]] kazetaria eta idazle feminista (Kuba)
# [[Carmen García Mateo]] zientzialaria (Galizia)
# [[Carmen Herrera (margolaria)|Carmen Herrera]] Kuba-EEBB
# [[Carolina Beatriz Ângelo]] Portugaldar medikua eta feminista, herrialde horretan bozkatu zuen lehen emakumea (1878 - 1911)  
# [[Caroline Flack]] telebista-aurkezlea eta irrati esataria (Britainia Handia)
# [[Catalina Martin-Chico]] fotokazetaria (Madril)
# [[Cecilia Seghizzi]] musikagilea, biolin-joleaeta pintorea (Italia)
# [[Ceija Stojka]] ijito margolaria (Austria)
# [[Celia Rico Clavellino]] gidoilasria eta zine zuzendaria(Sevilla)
# [[Charline Effah]] idazlea eta maistra (Gabon)
# [[Chou Kung-shin]] idazlea, historialaria... (Taiwan)
# [[Constanza de Ayala]] Arabako dama (Araba)
# [[Consuelo Díez Fernández]] pianista eta musikagilea (Madril) 
# [[Coral del Río Otero]] ekonomialaria eta ikertzailea(Vigo)
# [[Delaine Le Bas]] artista ijitoa (Britania Handia)
# [[Dolores Corbella Díaz]] hizkuntzalaria, akademikoa (Tenerifekoa)
# [[Dolores Corella Piquer]] zientifikoa eta ikertzailea (Valentzia)
# [[Dolores Ruiz Berdún]] zientzia historialaria eta ikertzailea (Espainia)
# [[Dolores Serrano]] pianista, musikagilea eta irakaslea (Cadiz) 
# [[Dora Barrancos]] soziologo, historialari, feminista (Argentina)
# [[Dorothy_Reed_Mendenhall]] medika estatubatuarra (Columbus 1874- Chester 1964)
# [[Efua Dorkenoo]]  Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Ghana)
# [[Elena Gorolová]] indarrez esterilizatutako emakume ijitoa (Txekia)
# [[Elena María Tejeiro]] aktorea (Murtzia)
# [[Elisabeth Guttenberger]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Elvira Quintillá]] aktorea eta abeslaria (Bartzelona)
# [[Emma Kunz]] sendalaria (Suitza)
# [[Estrellita Castro]] abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Ethel Brooks]] Soziologo feminista eta ijitoa (AEB)
# [[Eugenia Zuffoli]] abeslaria eta aktorea (Italia)
# [[Eva Villaver Sobrino]] astrofisikaria eta ikertzailea (Palentzia)
# [[Fàtima Bosch i Tubert]] zientzialaria (Girona)
# [[Fatoumata Coulibaly]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Mali)
# [[Fauziya Kasinga]] emakumeen genital mutilazioa dela eta, AEBko lehen errefuxiatua (Togo)
# [[Florence Price]] orkestra garrantzitsu batek jo zuen lehen musikagile afroamerikarra (AEB)
# [[Fran Hosken]]   emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista ()
# [[Fran Hosken]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (EEBB)
# [[Francisca de Assis Martins Wood]] Lehen aldizkari feministaren argitaratzailea (Lisboa, 1802-1900)  
# [[Gavina Viana Viana]]ekintzaile antifaxista (Donostia-Bartzelona)
# [[Gina Ranjičić]] lehenengo ijito idazlea (Serbia)
# [[Gisela Bock ]] historialaria (Alemania)
# [[Hanna Neumann]] matemarikaria (Alemania)
# [[Imperio Argentina]] aktorea, abeslaria eta dantzaria (Argentina)
# [[Inés Núñez de la Parte]] abokatua, kontseilaria eta goi-zuzendaria (Bilbo)
# [[Inna Modja]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Mali)
# [[Isabel Parra]] kantautorea eta folklorista (Txile) 
# [[Isabel Rodà de Llanza]] epigrafialaria eta arkeologoa (Bartzelona)
# [[Isabelle Stengers]] Bruselako filosofoa (Belgika)
# [[Isatou Touray]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (GAmbia)
# [[Jaha_Dukureh]] giza eskubideen aldeko aktibista (Gambia)  
# [[Jane Richardson]] biofisikoa eta Richardson biogramen asmatzailea (AEB)
# [[Javiera Parra]] musikaria eta abeslaria (Txile)
# [[Juana Goizueta Vértiz]] Kontituzio Zuzenbideko irakaslea (Nafarroa)
# [[Julia Lajos]] aktorea (Valladolid)
# [[Julia Robinson]] estatubatuar matematikaria (Misuri)
# [[June Crespo]] artista (Iruñea, 1982)
# [[June Eric-Udorie]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Irlanda) 
# [[Katarina Taikon]] idazle ijitoa (Suedia)
# [[Laura_Mersini-Houghton]] kosmologa eta fisika teoriko albano-estatubatuarra (Tirana)
# [[Layli Miller-Muro‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (AEB)
# [[Leah Manning]] Politikari britainiarra, giza eskubideen aldeko ekintzailea (Erresuma Batua)
# [[Leena Yadav]] zinema-zuzendaria (India)
# [[Leonore Davidoff]] historialaria, feminista (AEB)
# [[Leyla Hussein]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Somalia)
# [[Lidia Cao]] ilustratzailea eta muralista (Galizia)
# [[Lily van Angeren-Franz]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Loral O'Hara]] ingeniaria eta astronauta NASAn (AEB))
# [[Louise Jopling]] margolaria (Erresuma Batua)
# [[Ma Thida]] Kontzientzia preso ohia eta idazlea (Birmania)
# [[Mae Azango]] Kazetaria eta emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Liberia)
# [[Marcia_Neugebauer]] geofisika estatubatuarra (AEB)
# [[Margaret Bonds]] musikagilea (AEB)
# [[Margarita Comas Camps]] pedagogoa (Menorca-Erresuma Batua)
# [[Mari Carmen Díaz de Mendoza]] aktorea (Madril)
# [[María Banquer]] aktorea (Espainia)
# [[María Bru]] aktorea (Valentzia)
# [[María de Sarmiento y Castilla]] Arabako dama (Araba)
# [[María Dolores Gispert Guart]] bikoizketa aktorea eta irrati esataria (Katalunia)
# [[María Eva Istúriz García|María Eva Istúriz Garcia]] Berdintasunerako teknikaria (Iruñea)
# [[Maria Federici]] komunista, politikaria (Italia)
# [[María Inmaculada Paz-Andrade]] zientzialaria (Galizia)
# [[María Itziar Urrutia San Antón]] arkitektoa eta zuzendari exekutiboa (Malaga)
# [[María Matilde Almendros]] irrati esataria eta aktorea (Katalunia)
# [[María Ripoll]] zinegilea (Bartzelona)
# [[María Ruiz de Gauna]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[María Teresa Ruiz Cantero]] mediku eta ikertzailea (Melilla)
# [[Maria Veleda]] Portugalgo ekintzaile feminista eta errepublikanoa (1871-1955)
# [[Mary Nash]] historialaria (Irlanda-Katalunia)
# [[Maya Burhanpurkar]] ikertzaile kanadiarra (Ontario)
# [[Melanie Spitta]] zinema zuzendari ijitoa (Belgika)
# [[Mónica Ramos Toro]] antropologoa (Madril)
# [[Nahid Toubia]] Sudaneko lehen emakume-zirujaua eta EGM ikerketan ezpezializatutako aktibista (Sudan)
# [[Najat Maalla M'jid]] NBE Idazkari Nagusiaren Ordezkari Berezia Haurren aurkako Indarkeriari buruzkoa (Maroko)
# [[Nilde Iotti]] politikari komunista  (Italia)
# [[Nina Dudarova]] hizkuntzalari ijitoa, erromanieran alfabetatzea (Rusia)
# [[Nitza Margarita Cintron]] medikua (Puerto Rico)
# [[Olayinka Koso-Thomas]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nigeria)
# [[Panna Cinka]] biolin-jotzailea ijitoa (Hungria)
# [[Pastora Filigrana García]] ijito sindikalista feminista (Sevilla)
# [[Pastora Imperio]] dantzaria (Sevilla)
# [[Pepita de Oliva]] ijito dantzaria, Europan ezaguna (Málaga)
# [[Pratibha Parmar]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nairobi)
# [[Regina de Lamo]] 98.ko belaunaldiaren idazle anarkista (Jaén)
# [[Rita Montagnana|Rita Montagnama]] Komunista, politikaria (Italia)
# [[Romila Thapar]] historialaria (India)
# [[Rosa Cortés]] 1749ko ijitoen kontrako Sarekada Handian atxilotua (Granada)
# [[Rosa Taikon]] ijito zilargin eta aktorea (Suedia) Gina Ranjičić
# [[Rosario García Ortega]] aktorea (Argentina)
# [[Sagrario Ruiz Elizalde]] maistra eta hezkidetzan erreferentea (Nafarroa)
# [[Saioa Mantzisidor Zilloniz]] nekazaria eta enpresaburua (Bizkaia)
# [[Sandy Powell]] jantzi-diseinatzailea (Britainia Handia)
# [[Shu Otero]] komikigilea (Sunbilla, Nafarroa garaia)
# [[Silvia Agüero]] ijito idazlea, ijitoen memoria berreskuratzen duena (Madril)
# [[Sister Fa]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Senegal) 
# [[Sonia Contera]] fisikaria eta nanoteknologoa (Madril)
# [[Soraya Post]] eurodiputatu ijitoa (Suedia)
# [[Tarsy Carballas]] zientzialaria (Galizia)
# [[Teresa Margarida da Silva e Orta]] lehen emakume eleberrigilea portugesez (1711-1793)
# [[Teresa Mattei]] ekintzaile komunista, feminista (Italia, 1921-2013)
# [[Teresa Noce]] italiar politikaria (1900-1980)
# [[Teresa Sánchez de Bilbao]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[Teresa Vinyoles Vidal]] historialaria (Bartzelona)
# [[Thais_Russomano]] Brasildarra medikuntza aeroespazialean espezializatuta (Porto Alegre)
# [[Vanderlan da Silva Bolzani]] Kimikaria (Brazil)
# [[Věra Bílá]] ijito abeslaria (Txekia)
}}


====Berriak 2022 (Urtarrila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Cabete]] Ginekologo feminista, framazona eta errepublikanoa (Portugal, 1867-1935)
# [[Adele Bianchi]] geografoa (Italia) 
# [[Aida Peláez de Villa Urrutia]] idazlea,kazetaria, sufragista. (Kuba)
# [[Aitziber Urrutia]] Eskalatzailea (Bizkaia)
# [[Alazne Belar]] erizaina eta ikerlaria (Atxondo, Bizkaia)
# [[Amalia Mallén|Amalia Mallén de Ostolaza]] saiakeragilea, itzultzailea, sufragista (Kuba)
# [[Ana de Castro Osório]] Portugalgo idazlea, feminista eta militante errepublikanoa(1872-1935)
# [[Ana Maria Lajusticia]] kimikaria, dietetikan eta nutrizioan aitzindaria (Madril)
# [[Ana Revenga]] ekonomialaria (Espainia)
# [[Ángela Molinuevo y Longuebau]] XIX. mendeko karitatea (Gasteiz) 
# [[Ángeles Flórez Peón]] bizirik dagoen azken miliziano sozialista (Asturias)
# [[Angélica Morales |Angélica Morales ]] idazlea, aktorea (Teruel, 1970)
# [[Ann Rose Nu Tawng]] bakezalea, erizaina BBC 100 women sariduna (Birmania)
# [[Antonella Picchio]]  Ekonomialari feminista (Italia)
# [[Arantxa Rodríguez Álvarez]] ekonomialari feminista (Bilbo)
# [[Arantza Chacón Ormazabal]] ikertzailea, Zehar Errefuxiatuak (Gasteiz)
# [[Asunción Ruiz]] ingurumen teknikaria (Madril)
# [[Aurelia Castillo de González]] idazle eta itzultzailea (Kuba) 
# [[Aurora Villar Buceta]] kazetaria (Kuba) 
# [[Belén Bengoetxea]] Ikertzailea eta EHUko irakaslea (Durango)
# [[Belén Franch Gras]]  zientzialaria (Valentzia)
# [[Belén Frau Uriarte]]  ekonomilaria, Espainaiako CEOko eta munduko komunikazioko zuzendaria (Bilbo)
# [[Belén Landáburu]] abokatu eta politikoa (Burgos)
# [[Bianca Maria Meda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Blanca de los Ríos]] idazlea eta literatura kritikoa (Sevilla)
# [[Camille Kouchner]] Zuzenbide pribatuko irakaslea, abokatua (Frantzia)
# [[Carmen Serdán Alatriste]] iraultzailea (Mexiko)
# [[Catalina Bárcena]] aktore kubatarra (Kantabria)
# [[Consuelo Uranga]] komunista (Mexiko)
# [[Cristina Borderías]] Historialaria (Katalunia)
# [[Cristina Carrasco]] ekonomilari feminista (Txile-Bartzelona)
# [[Cynthia Cockburn]] antimilitarista feminista eta akademikoa (Britania Handia)
# [[Diane Elson]] ekonomilari feminista (Erresuma Batua)
# [[Digna Collazo]] sufragista (Kuba)
# [[Domitila García de Coronado]] editorea, idazlea (Kuba)
# [[Elena Salvador]] aktorea (Madril)
# [[Elena Uriz]] irakaslea, aktorea, dantzaria, musikaria (Iruñea)
# [[Elisa Garrido Moreno]] ikertzailea, unibertsitateko irakaslea (Valentzia)
# [[Elisa Garrido]] espainiar militante antifaxista (Zaragoza)
# [[Elisa Mújica]] Idazlea (Kolonbia, 1918-2003)
# [[Elisa Soriano Fisher]] mediku-oftalmologoa eta feminista (Madril)
# [[Élisabeth Chaplin]] margolaria (Frantzia, 1890-Italia, 1982)
# [[Ella Fontanals-Cisneros]] enpresaria eta arte-bildumagilea (Kuba)
# [[Elva Raquel Gómez]] kitxua idazlea (Argentina)
# [[Elvira de Hidalgo]] Sopranoa eta kantu-maistra (Teruel)
# [[Erika Aifan]] ustelkeriaren aurkako epailea (Guatemala)
# [[Esperanza Molina Cubillo]] idazlea eta antropologoa (Madril) 
# [[Esther Chapa]] sufragista (Mexiko)
# [[Eva Celada]] kazetaria, idazlea eta gastronomoa (Palentzia) 
# [[Eva Gancedo]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
# [[Fanny Garrido]] idazle galiziarra 
# [[Fátima Báñez]] legelaria, politikaria eta ekonomilaria (Huelva)
# [[Fatima Singhateh]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezia (Gambia)
# [[Francia Márquez]] ekintzaile feminista (Kolonbia)
# [[Gisela Vaquero]] bideojokogilea (Girona)
# [[Henriette d'Angeville]] Mont Blanc igo zuen bigarren emakumea (Frantzia)
# [[Hermila Galindo]] politikaria, kazetaria eta ekintzaile feminista (Mexiko)
# [[Hortensia Gelabert]] aktore kubatarra Espainian (Espainia)
# [[Ingrid Robeyns]] filosofo eta ekonomialari feminista (Lovaina, Belgika)
# [[Irene González]] Futbolaria (Coruña, 1909-1928)
# [[Isabel Margarita Ordetx]] idazlea, (Kuba)
# [[Isabel Oyarzábal]] itzultzailea, kazetaria, idazlea, aktorea eta diplomatikoa(Malaga)
# [[Isabella Leonarda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Jamila Medina Ríos]] idazlea (Kuba)
# [[Josefina Blanco]] aktorea (Leon)
# [[Josefina Gómez Mendoza]] geografo eta idazlea (Madril)
# [[Julia Peguero Sanz]] maistra eta feminista (Zaragoza)
# [[Justa Montero]] aktibista feminista (Bartzelona)
# [[Kate Young]] gizarte-antropologoa (Erresuma Batua)
# [[Laila Haidari]] ekintzailea 100 Women BBC sariduna (Agfanistan)
# [[Leonor Taboada]] kazetaria, idazlea eta ekintzaile feminista
# [[Lourdes Beneria]] ekonomialari feminista (Katalunia)
# [[Lucía López Marco]] albaitaria (Zaragoza) 
# [[Maixux Rekalde]] Bakezalea eta euskaltzaile (Oiartzun)
# [[Manuela Vargas]] flamenko dantzaria (Sevilla, 1941 - Madril, 2007)
# [[Margarita Manso]] 27ko belaunaldiko margolaria (Valladolid, 1908-Madril,1960)
# [[Mari Carmen Martínez Chamorro]] medikua (León) 
# [[María Ángeles Pérez López|Maria Ángeles Pérez López]] poeta (Valladolid)
# [[María Cancio]] aktorea (Madril)
# [[María del Adalid]] margolari galiziarra (
# [[María Espinosa de los Monteros]] emakumeen eskubide zibil eta politikoen aldeko aktibista (Malaga)
# [[María Fernanda Ladrón de Guevara]] Aktorea (Madril)
# [[María Guerrero López]] aktorea (Madril)
# [[María Guerrero]] Aktore eta enpresaburua (Madril)
# [[María José Vázquez]] GIB/HIES ekintzailea (Bartzelona) 
# [[María Josefa Patricia Muñoz y Jarabeitia]]  filantropoa (Bilbo)
# [[María Martos]] Feminista (Madril)
# [[María Muñoz de Quevedo]] piano-jotzailea 
# [[Maria Teixidor i Jufresa]] enpresari eta abokatua (Katalunia)
# [[María Teresa Gavarró Castelltort]]  pedagogoa(Katalunia)
# [[María Tubau]] aktorea (Madril)
# [[María Villar Buceta]] kazetaria, poeta, ekintzailea (Kuba) 
# [[Maria Xaveria Perucona]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Marta Álvarez Guil]] legelaria (Madril)
# [[Matilde de la Torre]] kazetari eta politikaria (Burgos)
# [[Matilde Díez]] aktorea (Madril)
# [[Matilde Rodríguez Cabo]] mediku, psikiatra, idazlea, feminista, sufragista eta aktibista (Mexiko)
# [[Maud de Boer-Buquicchio]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezi oiha (Herbehereak)
# [[Mercedes Arbaiza]] Historialaria eta EHUko irakaslea (Bilbo)
# [[Michelle Perrot]] historialaria (Frantzia)
# [[Natália Pasternak|Natalia Pasternak]] biologoa BBC 100 women sariduna (Brasil) 
# [[Négar Djavadi]] eleberrigilea, zinemagilea (Iran/Frantzia)
# [[Nerea Luis]] informatika ingeniaria (Madril) 
# [[Nieves Quintana]] Nekazaria (Araba)
# [[Nilofar Bayat]] afganistar abokatua eta saskibaloi jokalaria (Kabul)
# [[Pilar Narbaiza]] erraketista eta sukaldaria (Mallabia) 
# [[Reem Alsalem]] Emakumeen kontrako indarkeriari buruzko Nazio Batuen Errelatorea (Jordania)
# [[Reyna Pastor]] historialaria (Argentina)
# [[Rosa García-Malea López]] lehen emakume kaza-pilotua (Almeria)
# [[Rosika Schwimmer]] kazetaria, idazlea, sufragista (Budapest)
# [[Sabine Weiss]]  Argazkilaria (Frantzia)
# [[Sara Baartman]] esklaboa (Afrika)
# [[Serafina Núñez]] idazle kubatarra 
# [[Susanna Minguell]] filosofo eta idazlea (Bartzelona)
# [[Tlaleng Mofokeng]] mediku, hizlari, idazle eta emakumeen eskubideen eta sexu eta ugalketa-osasunaren aldeko aktibista BBC 100 women sariduna (Hegoafrika, 1980)
# [[Trinidad Arroyo]] Espainian lan egin zuen lehen oftalmologoa (Palentzia)
# [[Uxue del Río]] artista, irudigilea eta diseinatzaile grafikoa (Donostia)
# [[Virginia Eubanks]] politologoa (AEB)
# [[Virginia Torrecilla]] futbolaria (Mallorca)
# [[Virginie Demont-Breton]] margolaria (Frantzia, 1859-1935)
# [[Winnaretta Singer]] musika mezenas (Paris)
# [[Zeltia Montes Muñoz]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
}}


=== Berriak ===
====Berriak 2021 (urria, azaroa, abendua)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Abia Akram|Abia Akra]]  aktibista (Pakistan)
# [[Aida Lafuente]] politikari ekominista (León)
# [[Aitziber Olaizola]] bolaria 
# [[Al Khadra Mabrook]] Saharar poeta (Sahara)
# [[Alice Neel]] margolari erretratugile estatubatuarra (1900 - 1984)
# [[Amaia Bono]] antzerki aktorea (Gasteiz, 1989)
# [[Amaia Lejarreta]] artista, makillatzaile. Durango
# [[Amaia Nausia]] historialaria (Iruñea) 
# [[Amalia Domingo Soler]] Idazlea, espiritista (Sevilla, 1835-Bartzelona,1909)
# [[Ana Santos Payán]] idazlea, poeta, editorea (Guadalajara, 1972-Almeria, 2014)
# [[Ana Teresa Diego]] Argentinan atxilotu-desagertua (Argentina)
# [[Andrea Ixchíu]] kazetaria (Guatemala)
# [[Antonia Adroher Pascual]] maistra, pedagogoa eta politikaria (Girona)
# [[Anttoni Etxeberria]] tabernaria (Hondarribia)
# [[Araceli Sánchez Urquijo|Araceli Sanchez Urquijo]] bide, ubide eta portuetako ingeniaria (Sestao)
# [[Azucena Villaflor|Azuzena Villaflor]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Begoña Gorospe]] feminista, zinegilea (Hernani)
# [[Belén Nevado]] aktorea, feminista (Gasteiz, 1969)
# [[Berta Arocena de Martínez Márquez]] Kazetaria, feminista (Habana, 1901-1956)
# [[Blanca Li]] koreografo, dantzari, zinemagile (Granada)
# [[Buchi Emecheta]] idazle nigeriarra
# [[Carlota Pi]] Ingeniaria eta enpresari katalana
# [[Carme Alemany Gómez]] soziologoa, feminista (Bartzelona)
# [[Carme Karr i Alfonsetti]]  Kataluniako kazetari, idazle, musikologo eta publizista feminista eta bakezalea (1865 - 1943)
# [[Carme Montoriol i Puig]] Bartzelonako idazlea, itzultzailea eta piano-jotzailea (1892 - 1966)
# [[Carmen Navarro]] Medikua eta ikertzailea (Madril)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Carole Pateman]] Britainiako feminista eta politologoa (Sussex, Ingalaterra)
# [[Carolina Coronado]] idazlea (Badajoz)
# [[Carolina Escobar Sarti]]  Guatemala, 1960 feminista, idazlea,
# [[Clara Peeters]] margolari flamendarra. (1580-1621)
# [[Claudette Colvin]]  Afro-amerikarren eskubide zibilen mugimenduaren aitzindaria.
# [[Clotilde Cerdá Bosch]] Aktibista eta goi mailako harpa-jotzailea (Bartzelona, 1861-1926)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Conchita Balparda]] abeslaria, sopranoa. Portugalete (1942)
# [[Constance Naden]] Idazle, poeta eta filosofo ingelesa
# [[Consuelo Rubio]] opera abeslaria (Madril)
# [[Cristina Durán Costell|Cristina Durán]] ilustratzailea eta marrazkilaria (Valentzia, 1970)
# [[Cristina Spínola]]  kazetaria, kirolaria, telebistako kazetaria, idazlea eta Kanarietako Youtuber-a da.
# [[Crystal Bayat]] aktibista (Afganistan)
# [[Diana Pinilla]] txirrindulari kolonbiarra 
# [[Dolores Aleu Riera]] Mediku titulua lortzen lehena (Bartzelona 1857-1913)
# [[Dolores Prida]] kazetari eta antzerkigile kubatar estatubatuarra
# [[Dolors Monserdà]] Kataluniako idazle eta ekintzaile feminist (1845-1919)
# [[Dolors Piera]] Kataluniako irakasle sindikalista (1910-2002)
# [[Eider Sánchez]] ingeniaria eta &quot;Naru Intelligence&quot;ren sortzailea (Donostia)
# [[Elena Cipriana Álvarez Durán]] idazle, folklorista (Badajoz)
# [[Elena Maseras Ribera]] Mediku, pedagogo eta irakaslea. Medizina fakultatean lehen emakume matrikulatua (Tarragona, 1853-1905)
# [[Elena Mederos Cabaña]] Feminista,aktibista (Kuba) 
# [[Elena Molina]] dokumentalgilea (Madril)
# [[Elisa Fernández de la Vega]]  medikua, ikertzailea (Asturias-Zaragoza)
# [[Ellen Churchill Semple|Ellen Churchill]] geografo amerikarra (1863-1932)
# [[Elvia Carrillo Puerto]] Lider feminista, politikoa eta sufragista mexikarra
# [[Emilia Bernal]] Kazetaria, itzultzaile (Kuba, 1884-1964)
# [[Fátima Djarra Sani]] Emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea. (Ginea Bissau)
# [[Fede Galizia]]  margolaria (Milan 1578-1630)
# [[Feminismoa Herri Katalanetan]]
# [[Flavita Banana]] ilustratzaile, marrazkilaria (Oviedo)
# [[Francesca Bonnemaison i Farriols]] Bartzelonako pedagogo, idazle eta feminista (1872-1949)
# [[Francisca de Pedraza]] etxekoandrea, genero-indarkeriaren borrokaren aurrekari historikoa 
# [[Françoise Gilot|Francoise Gilot]] margolaria (Frantzia)
# [[Frantxiska Iragorri]] Abertzale, ekintzailea (Oiartzun, 1920-2019)
# [[Garbiñe Larrea |Garbiñe Larrea Iturralde]] Naturopata (Urnieta)
# [[Georgiana Houghton]] Margolaria (Kanaria Uharteak, 1814-Londres, 1884)
# [[Helen Porter]]  britainiar biologoa
# [[Hipolita Ibaibarriaga]] erreketista. Ermua
# [[Isabel Güell i López]] musikagilea (Bartzelona)
# [[Isabel Villenakoa]] lekaime eta idazle protofeminista (Valentzia, 1430 - 1490)
# [[Itziar Ugarte]] Kazetaria eta idazlea (Oñati)
# [[Janet Watson]] geologo britainiarra  (1923-1985)
# [[Jeannette Campbell]] igerilaria (Argentina)
# [[Jerònima Galés]] XVI. mendeko inprimatzaile valentziarra (?? - 1587)
# [[Jimena Alonso]] Feminista, irakaslea, pentsalaria, liburu argitaratzaile. Donostia-Madril
# [[Jimena Fernández de la Vega]] medikua, genetista (Galizia)
# [[Joaquima Santamaria i Ventura]] Kataluniako idazle, folklorista eta itzultzailea (1853 - 1930)
# [[Josefa Ortiz de Domínguez]] Mexikoko independentziaren aldeko aktibista (Mexiko)
# [[Juana Doña]] komunista, militantea, idazlea (Madril-Bartzelona)
# [[Júlia Martí Comas]] ikerlari feminista (Bartzelona)
# [[Junkal Guerrero]] musikaria (Andoain)
# [[Kathleen Hanna]] musikaria eta aktibista.  (Estatu Batuak)
# [[Leire Vargas]] bertsolaria, idazlea eta itzultzailea (Durango)
# [[Leona Vicario]] Mexikar ekintzailea (Mexiko Hiria, 1781-1842)
# [[Lesbia Soravilla]] idazlea, feminista, ekintzailea (Camagüey, 1907-1989)
# [[Lide Urrestarazu]] mendi lasterkaria (Ordizia)
# [[Lisa Çalan]] zinemagilea (Kurdistán)
# [[Lola Gaos]] aktorea, aktibista (Valentzia)
# [[Lola Rodríguez de Tió]] Kazetaria, iraultzailea (Puerto Rico, 1843 - Habana 1924) 
# [[Lucia Ixchíu]] aktibista (Guatemala)
# [[Lucía Lahoz Gutiérrez]] Arte historialaria (Leza-Araba)
# [[Luisa Pérez de Zambrana|Luisa Pérez de Zanbran]] Poeta (Santiago, 1837-Habana, 1922)
# [[Luzmila Chiricente Mahuanca]] Giza eskubideen aldeko ekintzailea (Perú)
# [[Marcelina Bautista]]  Etxeko langileen aldeko aktibista (Mexiko, 1966)
# [[Margaret Bullen]] antropologoa (Erresuma Batua- Euskal Herria)
# [[Margarita Porete]] Begina, mistika ((Frantzia)
# [[Marge Piercy]] poeta, eleberrigile eta feminista (AEB)
# [[Maria Angeles Esnaola]] Maistra abertzalea. Ormaiztegi
# [[María Bravo]] sopranoa (Portugalete)
# [[María Cambrils]] Valentziako idazle sozialista eta feminista (1878 - 1939)
# [[María Collado Romero]] idazlea 
# [[Maria del Carme Nicolau Massó]] Kataluniako idazle, itzultzaile eta kazetaria (1901-1990)
# [[Maria Domènech i Escoté]] Kataluniako idazlea (1874 - 1952)
# [[María Eugenia Casinelli de García Irureta Goyena]] giza eskubideen aldeko aktibista (Argentina)
# [[María Goiricelaya Burón]] aktorea, antzerki-zuzendaria (Bilbo)
# [[María Isidra de Guzmán y de la Cerda]] Medikua (Madril 1767-1884))
# [[María José Fuster]] UNED-eko irakaslea eta GIB/HIESaren ekintzaile eta ikerlaria (Alicante)
# [[María José Martínez Herrero|Maria José Martinez Herrero]] EHUko irakaslea
# [[María Josefa de Larumbe Goñi]] inprimatzailea eta liburu-saltzailea (Iruña 1700-1757)
# [[Maria Lugones]] filosofo feminista eta deskoloniala (Argentina)
# [[María Pineda]] modelo eta enpresaburua
# [[María Ponce|Maria Ponce]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Maria Rosario Arrizabalaga]] Mariarro bezala ezagunagoa, feminismoa eta justizia soziala bizi-ardatz izan zituen gizarte-ekintzailea (Ermua)
# [[María Telo]] Legelaria, familia-abokatua eta feminista extremadurarra
# [[María Wonenburger]] Matematikan doktorea (Galizia)
# [[Mariana Rodríguez del Toro|Mariana Rodriguez del Toro]] Mexiko independiaren aldeko borrokalaria (1775-1821)
# [[Mariasilvia Spolato]] LGBT eskubideen ekintzailea (Italia)
# [[Maribel Aiertza]] euskal idazlea (Etxebarria)
# [[Mariblanca Sabas Alomá|Mariblanca Sabas Alom]] Feminista, kazetaria, ministroa (Kubako Santiago, 1901-1983)
# [[Marie-Thérèse Walter]] modeloa eta Picassoren amorante (Frantzia)
# [[Marilyn Waring]] ekonomia feministaren sortzaile nagusietako bat(Zeelanda Berria)
# [[Marquesa del Ter]] Noble frantziarra, pianista eta ekintzaile feminista (1864-1936)
# [[Marta Espinós]] Valentziar piano-jotzailea. Valentzia
# [[Marta González Gómez]] El Salvador-eko armadaren eraso batean eraila.
# [[Marta Lozano Molano]] musikagilea (Cáceres, 1985)
# [[Martina Casiano y Mayor|Martina Casiano]] maistra, fisika eta kimikaria 
# [[Martina Castells Ballespí]] Medikuntzan doktore-gradua lortzen lehen emakumea (Lleida,1852-1884)
# [[Mercè Capdevila i Gaya]] musikagilea, pedagogoa (Bartzelona)
# [[Mercè Torrents Turmo]] piano-jole eta konpositore katalana
# [[Mertxe de Renobales]] biokimikaria (Bilbo)
# [[Miren Llona]] EHUko irakaslea 
# [[Mylene Fernández Pintado]] idazlea (Kuba) 
# [[Ochy Curiel]] feminismoaren teorialaria eta aktibista, gizarte-antropologoa (Dominikar Errepublika)
# [[Ofelia Rodríguez Acosta|Ofelia Rodriguez Acosta]] Feminista, kazetaria, idazlea (Habana, 1902-1975)
# [[Olimpia Fulvia Morata]] humanista italiarra 
# [[Pamela Yates]] estatubatuar dokumentalista eta giza eskubideen aldeko ekintzailea 
# [[Pilar Castillo Sánchez]] pianista (Galizia) 
# [[Pretty Yende]] sopranoa (Hego Afrika)
# [[Raquel Calvo Larralde]] kazetaria, dokumentalgilea (Durango)
# [[Rita Cetina Gutiérrez]] maistra, poeta eta feminista mexikarra
# [[Rosario de Acuña|Rosario de Acuña y Villanueva]] idazle, librepentsalari eta kazetaria (Madril)
# [[Rosario Zubizarreta]] erraketista (ERmua)  
# [[Roya Sadat]] zinegile eta zinema-zuzendaria (Afganistan)
# [[Salutxu Etxebarria]] Amurriko emakume aurreskulari aitzindaria (1924-2008)
# [[Shandra Martínez]] artista, ilustratzailea. (Errenteria)
# [[Susana Serrano]] Unibertsitateko irakaslea (Elorrio)
# [[Tere Jaio]] aktorea, bikoiztailea. (Gernika)
# [[Teresa Murga]] Markina-Xemein
# [[Tomasa Cuevas]] militante komunista eta antifrankista (Guadalajara-Bartzelona)
# [[Ulrike Tillmann]] matematikaria (Alemania)
# [[Vicenta Llorente del Moral]] entomologoa (Algorta)
# [[Wendy Flores]] abokatua eta giza eskubideen aldeko defendatzailea. (Nikaragua)
# [[Zulema de la Cruz]] musikagile, konpositore (Madril)
# [[Zuriñe López de Sabando Sainz]] dokumentalgilea (Gasteiz)
}}

====Berriak 2021 (uztaila, abuztua, iraila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina González López]] idazle, pentsalari, pintore abangoardista eta politikaria izan zen.(Granada)
# [[Amaia Egidazu]] ilustratzailea, biologoa eta idazlea (Durango)
# [[Ana Carrillo Domínguez]] Errepublikako Herri Armadako kapitain komunista (1898 - 1974)
# [[Ana María Martínez Sagi]] Kataluniako poeta, sindikalista, kazetaria eta atleta feminista (Bartzelona, 1907-2000)
# [[Anbara Salam Khalidi]] idazle eta itzultzaile feminista (Libano)
# [[Ángela Labordeta]] idazlea (Teruel)
# [[Ángeles Ottein]] sopranoa (Madril)
# [[Angélica Dass]] argazkilaria (Brasil)
# [[Bea Larrañaga]] aktorea (Errenteria)
# [[Begoña Zia]] marrazkilaria. (Iruñea)
# [[Consuelo Zavala]] maistra, feminista (Mexiko)
# [[Dorleta Kortazar]] ipuin-kontalaria (Arrasate)
# [[Eider Perez]] aktorea, idazlea, bertsozalea eta aurkezlea (Pasaia)
# [[Elena Pérez]] txistularia (Ermua)
# [[Eskarne Aroma]] irakaslea, aktorea, ekintzailea (Durango)
# [[Esther Bejarano]] musikaria, Auschwitzeko kontzentrazio-eremutik bizirik atera zena (Alemania)
# [[Esther Gorostiza]] pediatra.Atxondo
# [[Gala Knörr]] artista (Gasteiz)
# [[Gertrudis Bocanegra]] Mexikoren indepentziaren aldeko borrokalaria (Mexiko)
# [[Inge Morath]] argazkilaria (Austria- AEB)
# [[Isabel González]] liburuzaina, politikaria (Leon-Durango)
# [[Jane Glover]] orkrestra zuzendaria (Erresuma batua)
# [[Jenni Alvarado]] artista (Durango)
# [[Laura Latorre]] terapeuta, idazlea (Madril-Huarte)
# [[Maddi Soroa]] pedagogoa (Lekunberri)
# [[Maitane Azurmendi]] artista. (Gernika)
# [[Mari Luz Cristóbal Caunedo|Mari Luz Cristóbal]] Asturias, 1948. Tonada-kantaria
# [[María &quot;La Jabalina&quot;]] militante anarkista eta miliziano espainiarra (1917 - 1942)
# [[María de Baratta]] musikagilea, piano-jotzailea (El Salvador)
# [[Maria Josefa Aedo]] lekaimea (Ermua)
# [[Mariana Pineda]] espainiar liberala (Granada)
# [[Mariela Castro]] politikaria eta sexologoa (Kuba)
# [[Marina Lameiro]] zinemagilea (Iruñea)
# [[Milena Jesenská]] kazetaria, idazlea eta itzultzailea (Txekia)
# [[Norma Mentxaka]] Terrorismoaren biktima (Santurtzi)
# [[Olga Bergholz]] Errusiar poeta (1910-1975) 
# [[Olga Jojlova]] Ballet dantzaria. Picassoren lehen emaztea. (1891-1955)
# [[Paulina Ódena García]] militante komunista, Espainiako Gerra Zibilean milizianoa (Bartzelona 1911 - Granada 1936)
# [[Peli Romarategui]] misiolari arabarra da, eta egurrez, beiraz eta zeramikaz egindako erlijio-lana egin ditu (Gasteiz)
# [[Rosa Arburua]] pedagogoa, historia ikertzailea (Irun)
# [[Sandra Sánchez]] Karateka. Talavera de la Reina (1981)
# [[Shamsia Hassani]] Afganistango grafitigilea.
# [[Silvia Lazarte]] Boliviar-kitxuar politikaria (Bolivia)
# [[Vanesa Fernández]] Zinebiko zuzendaria. Iurreta
# [[Vilma Espín]] iraultzailea, heroia (Kuba)
}}

====Berriak 2021 (apirila, maiatza, ekaina)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Amina Hussein]] kazetaria eta itzultzaile (Kurdistan-Bartzelona)
# [[Amparo Poch y Gascón]] idazle eta mediku antifaxista eta libertarioa (Espainia, 1902-1968)
# [[Ana María Pérez del Campo]] ekintzaile feminista (Madril)
# [[Anaje Narbaiza]] euskaltzaile eta sindikalista (Bergara)
# [[Annie Vivanti]] Londresen jaiotako idazle italiarra 
# [[Betsi Cadwaladr]] erizaina (Gales)
# [[Carme Riera]] idazlea (Balear Irlak)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Celia del Palacio]] feminista (Durango-Mexiko)
# [[Colette Maze]] piano-jotzailea (Paris)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Concha Liaño Gil]] Espainiako ekintzaile anarkista ( Épinay-sur-Seine, Frantzia, 1916-2014)
# [[Delia Lauroba]] Euskal Erresistentea (Donostia)
# [[Emma Roca]] korrikalaria, suhiltzailea (Katalunia)
# [[Estíbaliz Sádaba Murguía]] artista (Bilbo)
# [[Garazi Arrizabalaga]] (Durangoko Museoko zuzendaria) (Berriz)
# [[Goiuri Aldekoa-Otalora]] argazkilaria (Durango)
# [[Herminia Fajardo]] kazetaria, feminista (Kanariak)
# [[Hilda Hilst]] idazlea. (Brasil)
# [[Idoia Asurmendi]] musikaria. (Aramaio)
# [[Idoia Gereñu]] antzerkigilea (Tolosa)
# [[Jane Rule]] idazlea (Kanada)
# [[Jone Guenetxea]] kazetaria (Abadiño)
# [[Jone Novo]] kameraria (Durango)
# [[Josefina Carabias]] kazetaria, idazlea (Avila)
# [[Juanita Ibaibarriaga Literatur Saria|Juanita Ibaibarriaga Literatur saria]] (ERmua)
# [[Julia Hermosilla Sagredo]] Anarkosindikalista, milizianoa eta frankismoaren aurkako erresistentea (Sestao, 1916-2009)
# [[Julienne Mathieu]] zinema mutuko aktorea (Frantzia)
# [[Kathleen Winter]] idazlea (Kanada)
# [[Katia Reimberg]] etorkin ekintzailea, feminista (Brasil-Donostia)
# [[Leticia Gaspar]] artista. (Bilbo)
# [[Llibertat Ródenas Rodriguez]] Valentziako anarko-sindikalista, milizianoa eta Mujeres Libres taldearen kidea (1892-1970)
# [[Lola Iturbe]] Espainiar anarko-sindikalista (Bartzelona, 1902-1990)
# [[Lucrecia Arana]] zarzuela abeslaria (Haro)
# [[Mahasweta Devi]] Bengalkiar-indiar idazle eta aktibista
# [[Maite Berriozabal]] Euskara teknikaria (Berriz)
# [[Margarita Xirgu]] Aktorea (Katalunia)
# [[María Asunción Català]] matematikaria, astronomoa (Bartzelona)
# [[María Bruguera Pérez]] (Extremadurako militante libertarioa eta feminista) (1913-1992)
# [[María del Carmen de Lara]] zinemagile feminista (Mexiko)
# [[María Dueñas (biolin-jotzailea)]] Granada 2002
# [[María Elena Walsh]] poeta, kantautorea, eleberrigilea, antzerkigilea (Argentina)
# [[María Teresa Rodríguez Sáinz-Rozas|María Teresa Rodríguez Sainz-Rozas]] enpresaburua (Palentzia)
# [[Mariam Bilbatua]] Unibertsitateko irakasle ohia. Durangoko zinegotzia 2019tik (Getxo, 1950)
# [[Mercedes Prieto]] Astronomoa (Huelva)
# [[Miren Lazkano]] Piraguista (Donostia)
# [[Penelope Fitzgerald]] idazlea (Erresuma Batua) 
# [[Pepita Carpeña]] Espainiar feminista eta anarkosindikalista (Bartzelona, 1919-2005)
# [[Sagrario Aranburu]] dantzaria eta abeslaria (Iruñea)
# [[Sara Facio]] argazkilaria. (Argentina)
# [[Soledad Estorach Esterri]] Espainiako ekintzaile anarkista (Lleida, 1915-1993)
# [[Teresa Aldamiz]] poeta, kazetaria, itzultzailea. (Filipinas-Bilbo)
# [[Teresa Jordá Vitó]] Akuarelista, margolaria (Bartzelona)
# [[Teresa Lanceta]] Artista (Bartzelona)
# [[Vera Mantero]] dantzaria (Portugal)
# [[Veronica Werckmeister]] margolaria, muralista (Gasteiz)
# [[Xela Arias]] idazlea (Galizia)
}}

====Berriak 2021 (urtarrila, otsaila, martxoa)====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelina Zendejas Gómez]] irakasle, kazetari, aktibista (Mexiko)
# [[Aimé Painé]] abeslari maputxea (Argentina) 
# [[Alaíde Foppa]] poeta, itzultzailea, ekintzailea (Bartzelona-Guatemala)
# [[Alice Stewart]] epidemiologa (Erresuma batua)
# [[Andereak Elkartea|Andereak Elkartea]] (Durango)
# [[Amaia Lopez de Munain]] kazetaria (Gasteiz)
# [[Amelina Ermeline Devant-Le Gallena]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Ana María Moix]] poeta, idazlea (Bartzelona)
# [[Andrea Khalfaoui]] 1. ijito doktorea 
# [[Antxone Telleria Mendia]] irakaslea (Lekeitio)
# [[Bakarne Altonaga]] historialaria (Bilbo)
# [[Bartolina Sisa]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Benita Galeana]] sindikalista, ekintzailea (Mexiko)
# [[Bittori Etxeberria]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Baztan)
# [[Boliviako Cholitas escaladoras]] Bolivia
# [[Capitolina Bustince Larrondo]] irakasle, idazlea (Ujué)
# [[Carmen Artaza]] abeslaria (Donostia)
# [[Carmen Ballvé]] argazkilaria (Madril)
# [[Carmen Orellana Illescas]] ingurumen agentea, basozaina (Balear Uharteak)
# [[Cira Crespo]] historialaria, idazlea (Katalunia)
# [[Conxa Pérez Collado]] Ekintzaile anarko-feminista eta milizianoa (Katalunia, 1915-2014)
# [[Cora Sadosky]]. Matematikaria (Argentina)
# [[Coraline Labourdette]] Frantziako Erresistentziaren kidea 
# [[Cristina López Barrio]] abokatu, idazlea (Madril)
# [[Diana Trujillo]] ingeniari aeroespaziala (Kolonbia)
# [[Domitila Barrios de Chungara]] Boliviar feminista
# [[Edith Pretty]] lurjabea eta filantropoa. (Erresuma Batua)
# [[Eladia Zubizarreta]] erreketista (ERmua)
# [[Elena Ziordia]] ilustratzailea (Bizkaia)
# [[Elvira Iñurrieta]] emagina (Elorrio)
# [[Esperanza d'Ors|Esperanza D'ors]] eskutorea (Madril)
# [[Ewy Rosqvist-von Korff]] rally pilotua (Suedia)
# [[Fanny Blankers-Koen]] atleta (Herbehereak)
# [[Filomena Baldezate]] erizaina eta emagina (Valladolid-Bilbo)
# [[Flora Sandes]] soldadua (Britainia Handia)
# [[Garazi Mugarza]] Margolaria, idazlea eta erizana (Mallabia)
# [[Gilka Machado]] poeta (Brasil)
# [[Gregoria Apaza]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Guadalupe Grande]] idazlea, poeta (Madril)
# [[Guillermina Uribe Bone]] ingeniari zibila (Kolonbia)
# [[Haizea Martiartu]] saxofoi-jotzailea (Markina)
# [[Hedina Sijerčić]] idazle, kazetari, poeta (Sarajevo)
# [[Helena Janeczek]] idazlea, kazetaria (Italia)
# [[Hella Haasse]] idazlea (Herbehereak)
# [[Idoia Hernández]] HATXE, piano-jotzailea (Errenteria)
# [[Irantzu Mendia Azkue]] irakaslea eta ekintzailea (Gasteiz)
# [[Irati Idiakez]] snowboarderra (Getaria)
# [[Irene Polo]] kazetaria (Katalunia) 
# [[Irina Antónova]] Arte kritikaria (Mosku)
# [[Isabel Lobiano]] Ermua
# [[Isabella Karle]] X izpien ikertzailea. EEBB
# [[Izaro Lasa]] txirrindulari ohia eta idazlea (Zumarraga)
# [[Jacqueline Bidegorri]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Joy Adamson]] naturalista (Austria)
# [[Juana Rouco Buela]] anarkista (Argentina)
# [[Kari Alberdi]] kimikaria, komunikazio zientifikoan aditua (Azkoitia)
# [[Katharine Burr Blodgett]] fisikaria eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Kalam Kunde|Kalam Kunda]] Kunde-jotzailea (Burkina Faso)
# [[La Voz de la Mujer]] Argentinako aldizkari anarko-feminista. itzulpena
# [[Letitia Mumford Geer]] erizaina eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Lilatoia]] Donostia
# [[Lorea Zulaika]] musikaria (Ziortza-Bolibar)
# [[Louisa Garrett Anderson|Louisa Garret]] Medikua eta sufragista (Britainia Handia)
# [[Lucía Sánchez Saornil]] Ekintzaile anarko-feminista eta poeta. Mujeres Libres-en sortzailea (Espainia, 1895-1970).
# [[Lucia Urrutia]] meteorologoa (Erroibarra) 
# [[Lucy Parsons]] anarkista, komunista (EEBB)
# [[Maider Mendizabal]] pilotaria (Zizurkil)
# [[Maite Axiari]] feminista, euskaltzale (Ezpeleta)
# [[Maite Gorrotxategi]] erraketista (Ermua)
# [[Mamen Moreu]] ilustratzaile, komikigile (Huesca)
# [[Manuela León]] Emakume ekintzailea (Ekuador)
# [[Malva Flores]] idazlea (Mexiko)
# [[Marcela Delpastre]] idazlea (Frantzia)
# [[Margaret Roundtree]] Saskibaloi jokalaria (Estatu Batuak)
# [[Margarita del Val]] birologoa (Madril)
# [[Margarita García Flores]] feminista, abokatua (Nexiko)
# [[Mari Carmen Díaz de Lezana]] txirrindularia (Urduña)
# [[Marie Langer]] Medikua, psikologoa (Austro-Argentinarra)
# [[Mary Moffat Livingstone]] esploratzailea (Hegoafrika)
# [[Maria Clemencia Herrera]] Lideresa, ekintzailea (Kolonbia)
# [[María Cinta Balagué]] irrati esataria (Bartzelona)
# [[María Collazo]] Argentinako anarko-feminista. itzulpena
# [[Maria del Mar Lozano]] RAEx-eko zuzendaria (Iruñea)
# [[Maria Josefa Saavedra]] abokatua (Bolivia)
# [[María Lorena Ramírez]] korrikalaria (Mexiko)
# [[Maria Paz Jiménez Escudero]] margolaria (Donostia)
# [[Maria Soledad Moral Santa Cruz]] arrain saltzailea, ekintzailea (Portugalete)
# [[Marina Núñez]] artista (Palentzia)
# [[Marta Lamas]] idazlea, feminista, antropologoa (Mexiko)
# [[Marta Olazabal]] ikertzailea (Bilbo)
# [[Matilde Isasi-Isasmendi]] emagina (Iurreta)
# [[Maxine Molyneux]] soziologoa, feminista (Pakistan)
# [[Mentxu Alkorta]] dantzari eta trikitilaria (Donostia)
# [[Mercedes Ateca]] Txirrindularia (Laredo-Kantabria)
# [[Miren Begoña Ereñaga]] erraketista (Durango) 
# [[Mujeres Libres]] 36ko Espainiako Gerra garaiko erakunde anarko-feminista. itzulpena
# [[Mujeres Libres (aldizkaria)]] Aurrekoaren aldizkaria. itzulpena
# [[Nahia Zubeldia]] itzultzaile, musikaria, idazlea (Lapurdi)
# [[Nancy Porsia]] Kazetaria (Italia)
# [[Nell Leyshon]] idazlea (Erresuma Batua)
# [[Nerea del Campo Aguirre]] filologoa (Eibar)
# [[Nicasia Madariaga]] margolaria (Bilbo)
# [[Nuria Ruiz de Viñaspre]] poeta (Logroño)
# [[Olvido García Valdés]] poeta (Pravia-Asturias)
# [[Petrona Eyle]] Medikua, feminista (Argentina)
# [[Rebeca Uribe]] poeta, (Mexiko)
# [[Rebeca Uribe Bone]] ingeniari kimikoa (Kolonbia]]
# [[Rosario Pino]] antzezlea (Málaga)
# [[Sara Berenguer Laosa]] Ekintzaile anarko-feminista (Katalunia, 1919-2010)
# [[Sara Estévez]] kazetaria (Bilbo)
# [[Shadi Ghadirian]] argazkilaria (Iran)
# [[Simona Manzaneda]] itzultzailea (Bolivia)
# [[Solveig Nordström]] arkeologoa (Suedia)
# [[Tere Verdes]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Bilbo)
# [[Úrsula Goyzueta]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Vicenta Juaristi Eguino]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Victoria Aguirre Anchorena]] margolaria (Buenos Aires)
# [[Victoria Mallabiabarrena]] soprano lirikoa (Mallabia)
# [[Virginia Bolten]] anarkista, kazetaria (Argentina)
# [[Whina Cooper]] ekintzailea (Zeelanda Berria)
}}

=== Hobetuak 2021 ===
# [[Alicia Iturrioz]] margolaria (Eibar)
# [[Louise Michel]] Frantziako anarkista. Parisko Komunan kiderik garrantzitsuenetakoa.
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria. (Mallabia)
# [[Felisa Areitioaurtena|Felisa Areitioartena]]  Antzezlea (Zaldibar)
# [[Maria Magunazelaia]] Txirrindulari aitzindaria (Ermua)
# [[Anna Sundström]] kimikaria (Suedia)
# [[Mariñe Arbeo]] ilustrailea
# [[Mercedes Careaga]] Ekintzailea  (Eibar)
# [[Iratxe Ansa]] dantzaria. (Donostia)
====Berriak 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adela Andikoetxea]] nekazaria (Urduliz)
# [[Adela Cortina]] filosofoa (Valentzia) itzulpena
# [[Adelina Gutiérrez]] astrofisikaria (Txile)
# [[Ainhoa Urien]] idazlea. (Abadiño)
# [[Alda Lara]] idazlea. (Angola). itzulpena
# [[Alicia Miyares]] Filosofoa, feminista (Asturias) itzulpena
# [[Alexandra David-Néel]] bidaiaria, idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Alexandra Olaya]] zientzialaria. Kolonbiarra. Itzulpena
# [[Ama Ata Aidoo]] idazle afrikarra. Itzulpena
# [[Amaia Gabantxo]] idazlea itzultzailea (Bermeo)
# [[Amancay Gaztañaga]] abeslaria (Mexiko)
# [[Amelia Opie]] idazlea ingelesa
# [[Aminata Sow Fall]] idazlea (Senegal) itzulpena
# [[Amparo Sánchez]] abeslaria (SEvilla)
# [[Ana de Miguel]] filosofoa, feministra (SAntander) itzulpena
# [[Ana Kiro]] galiziar abeslaria. itzulpena
# [[Ana Mari Marin]] margolaria (Elizondo)
# [[Ana María Crespo de las Casas]] farmazialaria. (Tenerife) itzulpena
# [[Andragunea]] Durango
# [[Andrée de Jongh]] belgika erresistentziako kidea 
# [[Ángeles López de Ayala]] kazetaria, politikaria, dramaturgoa (Sevilla)
# [[Anna Burns]] idazlea (Belfast)itzulpena
# [[Anna Surinyach]] fotokazetaria (Katalunia)
# [[Anne Carson]] Poeta (Kanada) itzulpena
# [[Anne Palles]] Sorgintzat errea (Danimarka)
# [[Anoushka Shankar]] musikagilea itzulpena
# [[Antonia Ferrín Moreiras]] Matematikaria, astronomoa (Galizia)
# [[Ariane Lopez-Huici]] argazkilaria. Itzulpena
# [[Aroa Uharte]] itzultzailea (Leitza) 
# [[Arrate Hidalgo]] idazlea, itzultzaile (Bilbo)
# [[Arrate Mardaras]] idazlea (Abadiño)
# [[Asha Ismail]] mutilazioaren aurkako ekintzailea (Kenya)
# [[Askoa Etxebarrieta]] flamenko dantzaria (Gasteiz)
# [[Atala Apodaca]] feminista, iraultzailea (Mexiko)
# [[Aziza Brahim]] abeslari sahararra (Itzulpena)
# [[Beatrice Shilling]] asmatzailea (Ingalaterra) itzulpena
# [[Becky Siegel]] dantzaria, koreografoa, zuzendaria (EEBB) Iruñea
# [[Bel Zaballa]] kazetaria, idazlea (Katalunia)
# [[Belén Bermejo]] idazlea, argazkilaria eta editorea (Madril)
# [[Belén de Sárraga]] kazetaria, ekintzailea (Valladolid-Mexiko
# [[Beryl Markham]] hegazkinlaria, idazlea (Ingalaterra-Kenya) itzulpena
# [[Bertha Benz]] asmatzailea 
# [[Bertha Lutz]] Brasilgo urbanista eta feminista.
# [[Blanca Silveira]] astronomoa (Venezuela) itzulpena
# [[Beulah Louise Henry]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Carme Alvariño]] historialaria (Galizia) itzulpena
# [[Carla Simón]] zinegilea (Katalunia) 
# [[Carmen Castillo (zinegilea)|Carmen Castillo]] zinegilea (Txile). itzulpena
# [[Carmen de Burgos]] poeta eta kazetaria (Almeria) itzulpena
# [[Carmen Gil Martinez]] idazlea. (Cadiz)
# [[Carmen Portinho]] (itzulpena) (Brasil)
# [[Catherine Destivelle]] eskalatzailea (Frantzia)
# [[Cécile Rol-Tanguy|Cécile Rol]] Erresistentea. Frantzia. Itzulpena
# [[Celinda Arregui]] politikaria, feminista (Txile)
# [[Claire Goll]] kazetaria, idazlea bakearen aldeko altibista (Alemania-Frantzia)
# [[Claudia Paz y Paz]] giza eskubideen defentzailea 
# [[Consuelo Álvarez Pool]] idazlea (Katalunia)
# [[Cony Carranza Castro]] feminista, hezitzailea (El Salvador)
# [[Cora Ratto de Sadosky]] matematikaria eta ekintzailea (ARgentina)
# [[Dacia Maraini]] eleberrigilea (Italia)
# [[Diane di Prima]] Poeta (EEBB) itzulpena
# [[Dilhan Eryurt]] astronomoa, astrofisikaria (Turkia)
# [[Dora Alonso]] Kazetaria eta idazlea (Kuba) itzulpena
# [[Dorita Ruiz]] Hezkuntza bereziko irakaslea aintzindaria (Burgos-Durango-Euba)
# [[Dorothea Klumpke]] astronomoa. EEBB
# [[Dorothee Sölle]] Poeta eta teologoa. Itzulpena 
# [[Dulce Chacón (idazlea)|Dulce Chacón (Idazlea)]] Zafra. Itzulpena
# [[Ebru Timtik]] abokatu kurdua. (Istambul)
# [[Elena García Armada]]ingeniaria, asmatzailea (Santander)
# [[Elodia Zaragoza-Turki]] idazlea,poeta,editorea
# [[Emilie Flöge]] jostuna 
# [[Emma Chacón i Lausaca]] musikagilea (Bartzelona) itzulpena
# [[Emma Lehmer]] matematikaria (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Encarnación Cabré]] arkeologoa (Madril) itzulpena
# [[Erlea Maneros]] Artista. Margolaria. Bilbo
# [[Esther Cruz]] eskalatzailea. (Murtzia-Euskal Herria)
# [[Eugenia Sacerdote de Lustig]] zientzilaria (Turin-Buenos Aires) (Itzulpena)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Paris) (Itzulpena)
# [[Eva Guerrero]] dantzaria, koreografoa (Bilbo)
# [[Fanny Bullock Workman]] bidaiaria, idazlea, itzulpena
# [[Felisa Areitioaurtena]] antzezlea (Zaldibar 1904)
# [[Filipa César|Filipa Cesar]] zinema zuzendaria (Portugal) itzulpena
# [[Florence Rena Sabin]] zientzialaria. (EEBB) itzulpena
# [[Francisca Vives]] historialaria (Cadiz) itzulpena
# [[Gabrielle Roy]] Kanadar idazlea. (Kanada)
# [[Garazi López de Armentia]] dantzaria eta koreografoa (Gasteiz)
# [[Garbiñe Elizegi]] erizaina, feminista (Baztan)
# [[Gemma Sanginés]] psikologoa (Bilbo)
# [[Gertrude Jekyll]] Lorezaina (Erresuma Batua)
# [[Gloria Anzaldúa]] idazlea. aktibista (EEBB) itzulpena
# [[Guadi Galego]] abeslaria (Galizia) (Itzulpena)
# [[Hayley Westenra]] abeslaria (Zeelanda Berria) itzulpena 
# [[Helin Bölek]] abeslaria (Turkia)
# [[Helena Maleno]] aktibista (El Ejido) Itzulpena
# [[Ida Vitale]] idazlea. (Uruguai) itzulpena
# [[Idea Vilariño]] idazlea. itzulpena
# [[Ines Olza]] ikertzailea (Nafarroa)
# [[Inma Chacón]] idazlea (Zafra) itzulpena
# [[Irati Bilbao]] jazz abeslaria. (Durango)
# [[Iratxe Mediavilla]] zinegilea (Elorrio)
# [[Irene Solà]] idazlea, artista (Katalunia)
# [[Irene Vallejo Moreu]] filologa eta idazlea (Zaragoza)
# [[Irma Alicia Velásquez Nimatuj|Irma Alicia Velásques Nimatuj]]Guatemala, kazetaria eta antropologoa
# [[Isabella Bird]] bidaiaria. idazlea (itzulpena)
# [[Isabel Bono]] poeta, (Malaga) itzulpena
# [[Isabel Sola]]Birologoa (Nafarroa)
# [[Ixone Aroma]] dantzaria (Durango)
# [[Izaro Zubiria]] zientzilaria
# [[Izaskun Ayestaran]] erreketista (Ibarra)
# [[Jacinta Ortiz]] poeta (Granada)
# [[Jaione Camborda]] zinegilea (Donostia)
# [[Jennifer Doudna]] biokimikaria (EEBB) itzulpena
# [[Jessie Fauset]] Poeta amerikarra itzulpena
# [[Jessica Anderson]] idazle Australiarra. itzulpena
# [[Jineth Bedoya]] Kazetaria. (Kolonbia) itzulpena
# [[Joan Jara]] dantzaria (Txile) Victor Jararen bikotea
# [[Joana Olasagasti]] dantzaria (Baiona)
# [[Joanne Chory]] biologoa. EEBB itzulpena
# [[Jone Elorriaga]] artista (Durango)
# [[Jone Martinez Palacios]] irakaslea, feminista (Bizkaia)
# [[Josefa Llanes Escoda]] sugrafista (Filipinas) itzulpena
# [[Josune Ilundain]] sortzailea, ekintzaile, idazlea. (Nafarroa)
# [[Judit Muñoz]] matematikaria eta ikertzailea (Abadiño)
# [[Judith Wright]] idazlea (Australia) itzulpena
# [[Juana Arrillaga|Juana &quot;Juanita&quot; Arrillaga]] erraketista (Elgoibar)
# [[Juanita Gorroño]] panderojolea (Muxika-Zornotza)
# [[Julia Antivilo]] artista (Txile)
# [[Juliana Zubizarreta]] panderojolea (Elgoibar)
# [[Julie Adrienne Karrikaburu]] musikologoa (Zuberoa)
# [[Julie-Victoire Daubié]] idazle franziarra. itzulpena
# [[Karmele Gisasola]] Herri kirolak (Mallabia)
# [[Karmele Mitxelena]] Idazlea eta iralkaslea (Oiartzun)
# [[Katalin Karikó]] Biokimikaria (Hungaria) 
# [[Katharine Tynan]] idazle, Irlanda, itzulpena
# [[Kenojuak Ashevak|Kenojuak Ashevah]]margolaria (Kanada)
# [[La Yegros]] abeslaria (ARgentina-Okzitania
# [[Larraitz Ariznabarreta]] antropologoa (Bilbo)
# [[Laura Freixas]] idazlea (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Leda Valladares]] abeslaria,(Argentina) (itzulpena)
# [[Leila Aboulela]] sudandar idazlea (Itzulpena)
# [[Leyre Arrieta |Leyre Arrieta Alberdi]] historialaria (Mutriku)
# [[Leire Elustondo Quiñones]] Abeslaria, kazetaria (Ermua)
# [[Leona Chalmers]] aktorea eta asmatzailea. EEBB. itzulpena
# [[Leonor Orosa]] Koreografoa (Filipinak)
# [[Lian Monserrate]] Muralgilea (Estatu Batuak)
# [[Lide Arana]] zientzialaria 
# [[Elizabeth Magie]] asmatzailea. (EEBB). Itzulpena
# [[Lucía Garibaldi]] Zinegilea (Uruguai) Itzulpena
# [[Luisa Capetillo]] anarkista, sindikalista, faminista (Puerto Rico) itzulpena
# [[Lurdes Huizi]]irakaslea, (Goizueta)
# [[Luzia Sagastasoloa]] maistra, irakaslea, moja (Mallabia)
# [[Maialen Arregi]] Arkitektoa (Elorrio)
# [[Mabel Cañada Zorrilla]] feminista, ekintzailea (Bilbo)Itzulpena
# [[Mabi Revuelta]] artista plastikoa (Bilbo)
# [[Maddi Ane Txoperena]] bertsolaria, kazetaria eta feminista (Hendaia)
# [[Magda Szabó|Magda Szabo]]idazlea (Hungaria)
# [[Maiana Bidegain]] zinegilea (Lapurdi)
# [[Maite Lephaille]] irrati-esataria (Zuberoa)
# [[Maite López]] idazlea, itzultzaile (Azkoitia)
# [[Mari Cruz Guruzeta]] ekintzailea (AReatza)
# [[Mari Jose Kerejeta]]  idazlea (Zegama)
# [[Mari Karmen Goñi]] irakasle aitzindaria (Baztan)
# [[María Andresa Casamayor]] matematikaria (Zaragoza) itzulpena
# [[Maria Aurèlia Capmany]] eleberrigile, antzerkigile (Katalunia) itzulpena
# [[Maria Isabel Barreno]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Jesús Cueto]] artista. (Santander-Bilbo)
# [[Maria Beasley]]. Asmaztzailea. (EEBB) 
# [[María Cumplido]] matematikaria. (itzulpena)
# [[Maria González Gorosarri]] Kazetaria, idazlea (Durango)
# [[Maria Dolores Larramendi]] erraketista (Pasaia)
# [[María Malla]] idazlea, katalana. itzulpena
# [[María Mariño]] idazlea. (Galizia). itzulpena
# [[Maria Mentxaka]] kirol argazkilaria (Mungia)
# [[Maria Merino]] matematikaria (Bilbo) 
# [[Maria Pereira]] Asmatzailea (Portugal)
# [[María Salvo]] Antifrankisgta (Bartzelona) itzulpena
# [[Maria Teresa Horta]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Teresa León]] idazlea (Errioxa) itzulpena
# [[Maria Txurruka]] erraketista (Elgoibar)
# [[María Vallet Regí|María Vallet Regi]] Kimikaria (Kanaria)
# [[María Y. Orosa|Maria Y. Orosa]] Medikua eta ikertzailea
# [[Mariama Bâ]] idazlea (SEnegal)
# [[Marica Campo]] idazlea (GAlizia)
# [[Mari Carmen Ruiz]] aktore ohia (Bilbo)
# [[Marie Hankel]] Esperanto idazlea, sufragista (Alemania) itzulpena
# [[Marijo Deogracias]] kazetaria (Antzuola)
# [[Marie Paradis]] alpinista Suitzarra. Itzulpena
# [[Marie Under]]  idazlea (Estonia) itzulpena
# [[Marion Donovan]] asmaitzailea. EEBB. itzulpena
# [[Mariví Ibarrola]] argazkilaria. (Naiara). itzulpena
# [[Marivi Iturbe Etxeberria]] gizarte laguntzailea. Etxebarri. itzulpena
# [[Margaret Harwood|Margaret Harwook]]   Astronomoa (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Margaret Burbidge]] Astronomoa. (Inglaterra) itzulpena
# [[Margarida Borràs]] Transexuala (Valentzia)
# [[Margarita Michelena]] poeta (Mexiko)
# [[Margarita Parra Álvarez]] Kimikaria, (Valentzia)
# [[Martha Coston]]asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Marta Elena Casaús Arzú]] historialaria eta idazlea.(Guatemala)
# [[Maruja Mallo]] margolaria (Galizia) itzulpena
# [[Melitta Bentz]] asmatzailea alemaniarra itzulpena
# [[Mercè Company]] idazlea (Katalunia) itzulpena
# [[Mercè Ibarz]] idazlea (ARagoi)
# [[Mikeas Sánchez]] poeta, irakaslea, idazlea (Mexiko)
# [[Miren Larrea]] antzezlea. (Zornotza)
# [[Mónica Cahen D'Anvers]] kazetaria (Argentina) itzulpena
# [[Montserrat Gudiol]] margolaria, (Bartzelona) itzulpena
# [[Montserrat Torrent i Serra]] organojolea. (Bartzelona) itzulpena
# [[Myriam Cameros Sierra|Myriam Cameros]] Ilustratzailea. Iruña
# [[Nella Larsen]] idazlea Afrikar-amerikarra. Itzulpena
# [[Nellie Campobello]] idazlea eta dantzaria (Durango-Mexiko) itzulpena
# [[Nerea Irastorza]] zientzialaria
# [[Nerea Irigoyen]] zientzialaria. Zaragoza
# [[Nerea Loiola Pikaza|Nerea Loiola]] idazlea (Deba)
# [[Ngaio Marsh|Ngaio Marsh]] idazle, antzerlea. itzulpena
# [[Olga Cazalis]] erraketista (Markina-Xemein)
# [[Olga Orozco]] poeta (Agentina) Itzulpena
# [[Orsola Casagrande]] (Italia) 
# [[Pamela Hinkson]] idazle anglo irlandarra
# [[Patricia Bath|Patricia Bath]] Medikua. itzulpena
# [[Paula Nenette Pepín]] musikaria. 
# [[Paula Wiesinger]] eskiatzaile italiarra (Izulpena)
# [[Paulina Chiziane]] idazle Monzambike. Itzulpena
# [[Pilar del Río|Pilar del Rio]] kazetaria eta itzultzailea.(Granada). (itzulpena)
# [[Pilar Claver]] aktibista (Izaba)
# [[Pilar Alonso Ibañez]] etnografoa, historialaria (Markiz, Araba) itzulpena
# [[Pilar Bellver]] idazlea, feminista (Jaen) itzulpena
# [[Policarpa Salabarrieta]] ekintzalea (Kolonbia)(Itzulpena)
# [[Raina Telgemeier]] komikigilea. (EEBB) itzulpena
# [[Rosalinda L. Orosa]] Idazlea (Filipinak)
# [[Saiza Nabarawi]] idazlea, feminista (Egipto) (Itzulpena)
# [[Sagrario Vera Gordo]] Gerrillaria. (Badajoz)
# [[Sandra Morán]] abeslaria, politikaria (Guatemala) itzulpena
# [[Sara Curruchich]] abeslaria. Guatemala. itzulpena
# [[Sarah Mather]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Severina Luna de Orosa]] medikua eta idazlea (Filipinak)
# [[Silvia Cuevas Morales|Silvia Cuevas]] idazlea Txile. itzulpena
# [[Stefi Troguet]] Alpinista (Andorra)
# [[Susana Malón]] astronomoa (Zaragoza) Itzulpena
# [[Susana Thénon]] itzultzaile, poeta (ARgentina). Itzulpena
# [[Susana Vera]] argakilari-kazetaria (Iruñea) itzulpena 
# [[Suceso Portales]] jostuna eta anarko-sindikalista (Extremadura)
# [[Syra Alonso]] idazlea, (Galizia). itzulpena
# [[Teresa Eguibar]] eskulturea (Madril). itzulpena 
# [[Teresa Flores]] Feminista, ekintzailea (Txile)
# [[Teresa Meana]] ekintzaile feminista (Gijón)
# [[Udane Ostolaza]] Harri-jasotzailea (Orio)
# [[Uxune Martinez Mazaga]] Zabalkunde zientifikorako arduraduna (Garai)
# [[Vandana Shiva]] Idazlea. (India) (Itzulpena)
# [[Violette Leduc]] Idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Violette Szabo]] Espia (Erresuma Batua)
# [[Yaa Gyasi]] idazle afroamerikarra.(Ghana) itzulpena
# [[Yasmina Reza]] idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Yolanda Mazkiaran]] dokumentalgilea (Altsasu)
# [[Zaloa Fuertes]] Argazkilaria (Mexiko-Abadiño)
# [[Zenobia Camprubí]] idazlea eta itzultzailea itzulpena
# [[Zuriñe del Cerro]] feminista historikoa (Bilbo)
}}

====2018-2019====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina Otaola]] Erraketista (Errenteria)
# [[Alaitz Muro]] ipuin kontalaria eta margolaria (Durango)
# [[Almudena Hernando]]  arkeologoa (Madril)(itzulpena)
# [[Amaia Aroma Lejarreta]] Txistularia (Abadiño)
# [[Ainhoa Zuazua]]Abeslaria (Ermua)
# [[Angelita Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Arantzazu Ametzaga]] Idazlea
# [[Ascensión Badiola]] Idazlea(Bilbo)
# [[Aurora Abasolo]] Abeslaria (Durango)
# [[Begoña Sopelana]] Kooperantea, soziologoa (Iurreta)
# [[Benita Uribarrena]] Ekintzailea antifaxista (Durango)
# [[Damaris Pan]] artista (Mallabia)
# [[Digna Garitaonandia]] Erraketista
# [[Dina Bilbao]] Kirolaria (Ondarroa))
# [[Eladia Altuna]] Erraketista (Irura)
# [[Elena Olabe]] Poeta (Durango)
# [[Elena Solatxi]] Eskultorea (Bilbo)
# [[Elena Orobiogoikoetxea]] Piano jolea (Durango)
# [[Emilia Gomez]]Erraketistan. (Valentzia)
# [[Estibalitz González]] Idazlea (Ermua)
# [[Eugenia Iriondo]] Erraketista (Eibar)
# [[Gisella Perl]] Ginekologoa judutarra (Hungaria) (itzulpena)
# [[Gloria Agirre]] Erraketista (Asteasu)
# [[Gloria Zubia]] ekintzailea (Durango)
# [[Ines Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Irati Eguren]] Arkitektoa, ilustratzailea (Durango)
# [[Irene Ibaibarriaga]]Erraketista (Ermua)
# [[Jesusa Garitaonandia]] Erraketista (Mallabia)
# [[Juana Elgezabal]] Enpresaria (Derio)
# [[Juanita Ibaibarriaga]] Ekintzailea (Ermua)
# [[Juanita Mir]] Kazetaria, idazlea (Iruñea)
# [[Juanita Unzueta]] Dantzaria (Eibar)
# [[Julia Klaudia Gabilondo]] Idazlea (Mungia)
# [[June Arbeo]] Atleta (Durango)
# [[Kattalin Agirre]] Mugalaria, Frantziako erresistentziako kide (Sara)
# [[Koro Benito]]  Poeta (Lumbrales)
# [[Lara Izagirre]] Zinegilea (Zornotza)
# [[Libe Goñi]] Irakaslea (Oteitza)
# [[Lidia Cañete]] kirolaria (Durango)
# [[Lourdes Munitxa]] Euskaltzalea (Zornotza)
# [[Lucia Areitioaurtena]] Erraketista (Ermua)
# [[Luna Miguel]] idazlea (Alcalá de Henares) (itzulpena)
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria (Mallabia)
# [[Maddi Barber]] Zinegilea (Lakabe)
# [[Mae Jemison]] ingeniari (Alabama) (Itzulpena)
# [[Maitane Alonso]] Ikertzailea,asmatzailea (Sodupe)
# [[Maria Ana Bidegaray]] Idazlea, feminista (Hazparne - Lapurdi)
# [[Maria Antonia Canals]] matematikaria (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Maria Arrillaga]] Erraketista (Elgoibar)
# [[Maria Camino Oskoz]] Maistra. (Iruñea)
# [[Mari Carmen Lasagabaster]] Erraketista (Eibar)
# [[Mari Carmen Madariaga]] Erraketista (Igorre)
# [[Maria Antonia Uzkudun]] Erraketista (Anoeta)
# [[Maria Luisa Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Maria Luisa Senar]] Erraketista (Pasaia)
# [[Maria Pilar Urriza]] Dantzaria (Lantz)
# [[Maria San Juan de Garonda]] emagina. inkisizioa sutan erre zuen (Mungia)
# [[Maribi Unamuno]] Filologoa. (Aulesti)
# [[Mercedes Colás]] Maiatzeko plazako amak (Argentina) (Itzulpena)
# [[Meritxel Relaño]] Unicefeko arduradun nagusia Yemenen (Durango)
# [[Mila Salterain]] Idazlea (Durango)
# [[Miren Alazne Iruretagoiena]] ekintzailea (Zarautz)
# [[Miren Maortua]] Idazlea (Zaldibar) 
# [[Miren Uzkudun]] Erraketista (Asteasu)
# [[Nerea Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Oihana Azkorbebeitia]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Paula Lamarain]] Erraketista (Eibar)
# [[Rosa Soroa]] Erraketista (Elduaien)
# [[Rosario Aranburu]] Erraketista (Eibar)
# [[Shakuntala Devi]] Idazlea (India) (Itzulpena)
# [[Silvia Trigueros]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Teri Ibarrola]] Ipuin kontalaria (Aulesti)
# [[Vanessa Goikoetxea]] abeslaria (Florida)
# [[Zoila Askasibar]] inprimatzailea (Elgeta)
}}

=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Hobetuak ===
==== 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agurtzane Elorriaga]] (Iurreta)
# [[Ana Diez]] zinemagilea (Tutera)
# [[Amaia Iturbide]] idazlea (Bilbo-Getxo)
# [[Ariane Lopez-Huici|Ariane López Huici]] argazkilari lapurtarra. 
# [[Erika Lagoma]] Bertsolaria, feminista (Lesaka-Durango)
# [[Gurutzi Arregi]] etnografoa (Durango)
# [[Iñaxi Etxabe]] Bertsolaria, (Zumaia-Zarautz)
# [[Isabel Coixet]] zinegilea (Katalunia)
# [[Itziar Mendizabal]] Dantzaria (Gipuzkoa
# [[Luzia Goñi]] bertsolaria (Basaburua)
# [[Maider Fernandez]] zinegilea (Donostia)
# [[Maria Zambrano]] idazlea (Madril)
# [[Martina Ibaibarriaga]] gerrillaria (Berriz)
# [[Matxalen Ziarsolo]] saskibaloi jokalaria (Ermua)
# [[Oihana Alkorta]] musikaria (Orio-Zarautz)
# [[Primi Erostarbe]] panderojolea eta irrintzilaria (Oñati)
# [[Teodora Zuloaga]] zeramikaria (Madril-Segovia)
# [[Trota Salernokoa]] ginekoloagoa(Italia)
# [[Alfonsina Strada]] txirrindulari argentinarra (Mototsa)
}}

==== 2018-2019 ====
# [[Balendiñe Albizu]] Idazlea (Zumaia)
# [[Gurutze Frades]] Kirolaria (Durango-Iurreta)
# [[Lourdes Unzueta]] Idazlea (Durango)
# [[Uri Ruiz Bikandi]] Idazlea (Durango)

== [[Fitxategi:Gnome-system-users.svg |30px|]] Wikilariok ==
(Zure izena gehitu dezakezu iturburu kodea aldatu eta 4 bider ALT Gr + 4 sakatuta (4 aldiz &quot;~&quot; agertuko da)
# [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] ([[Lankide eztabaida:Wikimaribarre|eztabaida]]) 18:22, 13 ekaina 2018 (CET)
# [[Lankide:Lurdeswiki|Lurdeswiki]] ([[Lankide eztabaida:Lurdeswiki|eztabaida]]) 18:17, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Larrauri|Larrauri]] ([[Lankide eztabaida:Larrauri|eztabaida]]) 18:18, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:OrtuUrti|OrtuUrti]] ([[Lankide eztabaida:OrtuUrti|eztabaida]]) 18:22, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] ([[Lankide eztabaida:Mototsa|eztabaida]]) 11:20, 22 uztaila 2020 (CET)
# [[Lankide:Joseintx|Joseintx]] ([[Lankide eztabaida:Joseintx|eztabaida]]) 18:22, 9 urria 2020 (CET)
# [[Lankide:Isabeliraurgi|Isabeliraurgi]] ([[Lankide eztabaida:Isabeliraurgi|eztabaida]]) 17:48, 16 urria 2020
# [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] ([[Lankide eztabaida:Mgaraizabal|eztabaida]]) 18:00, 5 azaroa 2021 (CET)

== [[Fitxategi:Gnome-web-browser.svg|30px]] Kanpo estekak ==
* [https://anboto.org/durango/1583310345667-wikipedia-erreminta-ona-dela-uste-dugu-emakumeek-erreferentzialtasuna-lortzeko  Wikipedia erramienta ona dela uste dugu emakumeek erreferialtsuna lortzeko]Anboto 2020/03/04
* [https://www.elcorreo.com/bizkaia/duranguesado/durangaldeko-andren-ekarpenak-20200122193350-nt.html?edtn=bizkaia&amp;fbclid=IwAR1hHPcQJaQM-WaIU7mYeNetsB89jEH2-BWSA0fPGjbTgTkHpqtKRT9BnCc#vca=fixed-btn&amp;vso=rrss&amp;vmc=fb&amp;vli=Duranguesado Durangaldeko andren ekarpenak bistaratzera dator WikiEmakumeok] El Correo 2020/01/21
* [https://anboto.org/durango/1579696765085-wikikedada-egingo-dute-durangon-wikipedian-dagoen-genero-arrakala-aldatzeko 'Wikikedada' egingo dute Durangon, Wikipedian dagoen &quot;genero arrakala&quot; aldatzeko], Anboto Durango 2020/01/22
* [https://dotb.eus/dotb-eus-emakumeen-biografia-berriak-sortzeko-wikikedada-antolatu-da-durangon/ Emakumeen biografia berriak sortzeko ‘Wikikedada’ antolatu da Durangon] Dotb.eus 2020/01/23
* [http://www.azkuefundazioarenegunkaria.eus/wikikedada-wikiemakumeokwikidurango/ Wikikedada: WikiEmakumeok/WikiDurango | Azkue Fundazioaren Egunkaria] 2020/01/21
* [https://halabedi.eus/es/marisa-barrena-wikiemakumeok-gizarteko-beste-arloetan-lez-emakumeak-ia-ikusezinak-gara-wikipedian-ere/?fbclid=IwAR2pUHHzwsNx8kzKAyc3dlTpZc4p4mx8duIC0PeKHEj01G3yXoFKxXlBBlc Marisa Barrena (Wikiemakumeok): &quot;Gizarteko beste arloetan lez, emakumeak ia ikusezinak gara wikipedian ere&quot; - Halabedi] 2020/02/06
* [https://www.youtube.com/watch?v=eH-JkwLAa6Q&amp;feature=youtu.be [Bideoa] Data zaharrak bilatzen], Estibalitz González Solozabal Durangon #Wikiemakumeok mintegian data zaharrak zelan bilatzen diren azaltzen dau, Josi Sierra-ri esker.
* [https://amp.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/amarauna/osoa/7892080/magikoa-da-andre-baten-biografia-mundura-zabaltzea/ &quot;Magikoa da andre baten biografia mundura zabaltzea&quot;], EITB - 2021/03/08
* https://www.youtube.com/watch?v=r2Z5CFSLSf8  Lurdes Totorikaguena eta Marisa Barrena Laixiar irratian</text>
      <sha1>9zailzo4qgxzzud8zne592zl3tj2icy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005903</id>
      <parentid>9005888</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:54:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikimaribarre</username>
        <id>88969</id>
      </contributor>
      <comment>/* Berriak 2022 (uztaila) */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="119974" xml:space="preserve"> '''''WikiDurangaldea | Durangaldean egiten diren lanaldietako wikilekua '''''

[[Fitxategi:WikiEmakumeok Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak.jpg|thumb|WikiEmakumeok, Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak. Azaroak 1 2019, Durangon]]
[[Fitxategi:Durangoko Wikilariak.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko apirila]]
[[File:Durangoko wikilariak 1500.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko ekaina]]
== [[Fitxategi:Im-jabber.svg|30px|]] Wikiproiektu honen helburuak ==
* Emakumeen biografia berriak sortzea euskaraz.
* Wikipedian beste hizkuntza batzuetan badauden emakumeen biografiak euskarara ekartzea.
* Emakumezko editore euskaldunen kopurua handitzea.
* Euskal Wikipedian genero-ikuspegia txertatzea.
* Historian zehar izandako emakumeen ekarpenak eta ezagutzak Euskal Wikipedian biltzea.

== [[File:La mujer que nunca conociste logo 2017.jpg|30px]] Emakumeen zerrenda [https://es.wikipedia.org/wiki/Wikiproyecto:Mujeres/Wikimujeres/WikiEmakumeok/Durango &gt;&gt;&gt; erderaz]==


=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Egiten ari garenak ===
Hauetan ari gara lanean (ez dezagun lanik bikoiztuta)
# [[Edurne Garitazelaia]] (Lurdes)
# [[Marie Stritt]] aktorea (Austriar Inperioa, 1855-1928, 1872-1948) Mpa
# [[Alice Salomon]] erreformista (Alemania, 1872-1948) Mpa
# [[Elisabeth Altmann-Gottheiner]] irakaslea (Alemania, 1874-1930) Mpa
# [[Silvia Buabent]] politikaria (Madril, 1973) Mpa
# [[Lola Robles]] idazlea (Madril, 1963) Mpa
# [[Eva Piquer]] kazetaria (Bartzelona, 1969) Mpa
# [[Maria Mercé Roca]] idazlea, politikaria(Potbou, 1958) Mpa
# [[Rosa Bustamante Montoro]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Rosa_Bustamante_Montoro ARkitektoa (Lurdes)
# [[Fernanda Canales]] https://es.wikipedia.org/wiki/Fernanda_Canales Arkitektoa (Lurdes)

=== [[Fitxategi:Gnome-mail-attachment.svg|30px]] Egitekoak ===
Besterik proposatu nahi baduzu, gehitu izenak zerrendan.


'''SORTU'''

http://zallainfo.zalla.eus/2017/03/zallako-bi-kalek-emakume-izena-hartuko.html
# [[Virginia Finol]] harri jasotzailea (ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Garazi Arruti]] harri jasotzailea (Ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Ana Sesunaga]] Técnica de senderos
# [[Amaia Elizaran]] sortu. Dantzaria eta koreografoa. https://www.berria.eus/paperekoa/1857/022/001/2022-02-04/posible-da-dantzari-gisa-bizitzea-baina-oso-ezegonkorra-da.htm
# [[Alaitz Arenzana]]  https://cimamujerescineastas.es/alaitz-arenzana-nueva-directora-de-zinegoak/
https://www.zinea.eus/2022/01/18/alaitz-arenzana-izango-da-zinegoak-jaialdiko-zuzendari-berria/
https://www.berria.eus/albisteak/208477/alaitz-arenzana-izendatu-dute-zinegoak-jaialdiko-zuzendari.htm
ia
# [[Amagoia Gurrutxaga]] Kazetaria-edo @berria egunkarian. Oraintxe bertan, eszedentzia betean,
# [[Nahia Garat]] (Donapaleu, Nafarroa Beherea, 1992) eta [[Neju]] (Tolosa, Okzitania, 1994) sortzaileek
https://www.berria.eus/paperekoa/1886/040/001/2021-10-30/laquolurrari-lotzeko-beharra-genuenraquo.htm
# [[Aiora Enparantza]] itzultzailea . https://www.berria.eus/paperekoa/1872/024/001/2021-10-29/alda-merini-eta-saint-john-perse-munduko-poesia-kaiera-berriak.amp.html
# [[Leire Etxezarreta]] https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-10-06/eroso-sentitzen-naiz-formatu-akustikoan.htm

# [[Diana Widmaier Picasso]] https://en.wikipedia.org/wiki/Diana_Widmaier_Picasso
# [[Saroa Bikandi]]. Ipuin kontalaria (Goiuri Aldekoa-Otaloraren proposamena)
# [[Jeanine Sontag]] itzuli (Isabel Etxebarriaren proposamena)
# [[Anttoni Telleria]] Elgeta. https://www.youtube.com/watch?v=fBn0GPiTttU 
# [[Bergarako kotoia]] http://andra.eus/bergarako-kotoiaren-emakumeen-omenez-erakusketa/
# [[Lorea Perez de Albeniz]]
# [[Larraitz Zuazo]]
# [[Ainhoa Estankona Aldekoa-Otalora]] (abokatua eta florentzian joyeria ikasitako bitxigilea. Besteak beste Guggenheimeko dendan saldu ditu bere joiak)
# [[Ana Romera]] (Atrapame si puedes programako zuzendaria, telebistako programen formatuen egilea)
# [[Irene Hurtado de Saratxo]] itzultzailea. https://www.diariovasco.com/culturas/libros/asmo-literario-handia-20210915155810-nt.html
# [[Ines Bengoa]] kontalaria https://www.berria.eus/paperekoa/1887/036/001/2021-10-01/gozamenarekin-ere-lotu-daiteke-hotzikara.htm
# [[Olatz Ovejero]] Zinema zuzendaria. https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-09-30/langileen-arteko-elkarlana-zaila-da.htm
# [[Meral Simsek]] idazle kurdua. https://www.berria.eus/paperekoa/1893/021/001/2021-10-14/hamabost-hilabeteko-zigorra-ezarri-diote-meral-simsek-idazle-kurduari.htm
# [[Birjiñe Albira]] Aktorea eta antzerki irakaslea. https://www.berria.eus/paperekoa/1886/032/001/2021-10-13/sudur-gorririk-gabe-besteen-mailan-nago.amp.html
# [[Jone Alastuei]] https://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/osoa/5419883/efemeridea-27-urte-fidela-bernat-erronkarierako-azken-hiztuna-hil-zela/  https://www.argia.eus/argia-astekaria/2670/jone-alastuei-pirinioak-bizi-gaitu-eta-bizi-bedi. (Sortu) Erronkariko azken hiztunaren iloba
# [[Sagrario Monedero]] Sortu. https://www.berria.eus/paperekoa/1855/008/001/2021-02-18/funts-berriak-erabili-behar-dira-trantsizio-ekologikoa-azkartzeko.htm
# [[Lula Goce.]] Muralista galiziarra. sortu
# [[Kathleen Dean Moore]] itzuli https://en.wikipedia.org/wiki/Kathleen_Dean_Moore
# [[Elena Roldan]] Mezzosopranoa (Esti) sortu
# [[Naiara Garcia Bediaga]] Zientzialaria. Durango (Wiki_Nurh-ek egingo du)
# [[Deniba Konare]] Kirolaria. sortu
# [[Garazi Sampedro]] Kirolaria. sortu- Atxondo
# [[Ines Nedina]] ARtista. sortu
# [[Julia Zornoza]] https://altsasumemoria.wordpress.com/2014/10/31/zornotza-iriarte-julita/
# [[Pepita Elduayen]] Aseginolaza Durangoko emagina (Mari Carmen)

'''ITZULI'''

'''Dantzariak'''
https://en.wikipedia.org/wiki/Women_in_dance

'''Idazleak, kazetariak, filologoak'''
# [[Mercedes Arriaga]] https://es.wikipedia.org/wiki/Mercedes_Arriaga_Fl%C3%B3rez
# [[Alda Merini]] https://es.wikipedia.org/wiki/Alda_Merini (Italia)
# [[Teresa Solana]] https://es.wikipedia.org/wiki/Teresa_Solana (Katalunia)
# [[Anna Mansso]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Manso_Munn%C3%A9 (Katalunia)
# [[Ana Gass]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Gas  (Katalunia) 
# [[Josefina de la Torre]] https://es.wikipedia.org/wiki/Josefina_de_la_Torre
# [[Pino Ojeda]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Pino_Ojeda
# [[Lilli Suburg]]  https://en.wikipedia.org/wiki/Lilli_Suburg
# [[Lurdes Tello]] https://es.wikipedia.org/wiki/Lourdes_Tello


'''Arkitektoak'''
# [[Matilde Udelay]]??? ARkitektoa Matilde Ucelay???


'''Denetarik'''


# https://es.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Wikiproyecto:Mujeres/Art%C3%ADculos_faltantes/Mujeres_por_nacionalidad/Colombia
# [[Angela Nieto]]   https://es.wikipedia.org/wiki/Mar%C3%ADa_%C3%81ngela_Nieto 


https://documentalismomemorialistayrepublicano.wordpress.com/represion-y-muerte-franquistas-contra-las-mujeres-republicanas/

=== [[File:Dialog-apply.svg|30px]] Eginak | [[:eu:Wikiproiektu:WikiEmakume/Eginak|Eginak]] ===

=== BERRIAK ===
==='''Berriak 2022''' ('''abuztua''')=== 
(egindako ordenan)
{{zutabeak|kopurua=3|
# 
}}


===='''Berriak 2022''' ('''uztaila''')==== 
(egindako ordenan)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Paule Minck]] Parisko Komunako iraultzaile feminista (1839 - 1901)
# [[Romola Garai]] aktore britainiarra (1982)
# [[Anna Gardell-Ericson]] margolaria (Suedia)
# [[Juana Mordó]] arte bildumagilea (Tesalonika, 1899-Madril,1984)
# [[Mira Nair]] zinema zuzendaria (India, 1957)
# [[Teresa Duclós]] margolaria (Sevilla, 1934)
# [[Amalia Avia]] margolaria (Toledo, 1930-2011)
# [[Luciana Aymar]] kirolaria (Argentina, 1977)
# [[Martha Corey]] Salemgo sorgin epaiketetan urkatua (AEB, 1619-1672)
# [[Bridget Bishop]] Salemgo sorgin epaiketetan exekutatua (AEB, 1632?-1692)
# [[Abigail Hobbs]] Salemgo sorgin prozesuko nerabea (AEB,1678- ? )
# [[Abigail Williams (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorgin epaiketetan akusatua (AEB, 1680-1697)
# [[Fanny Elssler]] dantzaria (Austria)
# [[Anna Maria Bofarull]]  zinemagilea (Tarragona,1979)
# [[Eva Crane]] zientzialaria (Erresuma Batua)
# [[Barbara W. Tuchman]] idazle eta kazetaria (Amerikako Estatu Batuak, 1912-1989)
# [[Christiane Amanpour]] kazetaria (Erresuma Batua, 1958)
# [[Sarah Osborne]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1643?-1692)
# [[Melissa de la Cruz]] idazlea (Manila-AEB, 1971)
# [[Anna Rosina de Gasc]] margolaria (Alemania)
# [[Elizabeth Jane Gardner]] margolaria (Estatu Batuak-Paris)
# [[Sarah Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1653-1962)
# [[Dorothy Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan 4 urteko auzipetua (AEB, 1687?)
# [[Mary Warren]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusiena (AEB, 1674?-1693?)
# [[Elizabeth Hubbard (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusia (AEB, 1675?-1692etik aurrera)
# [[Betty Parris]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzailea(AEB, 1682-1760)
# [[Mia Zapata]] abeslaria (AEB, 1965-1993)
# [[Ann Pudeator]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1621-1692)
# [[Rebecca Nurse]] Salemgo sorginkeria prozesuan exekutatua(AEB, 1621-1692)
# [[Sarah Cloyce]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatua (AEB, 1648-1703)
# [[Lydia Lunch]] abeslaria, aktorea, idazlea (AEB, 1959)
# [[Isabel Azkarate]] argazkilaria, fotokazetaria (Donostia)
# [[Maria Mercè Cuartiella]] idazlea, antzerkigilea (Katalunia)
# [[Esther Koplowitz]] enpresaria (Madril,1950)
# [[Sima Sami Bahous]] NBE Emakumeak-en zuzendaria (Jordania, 1956)
# [[Ángela Ramos]] kazetaria, erreportaria (Peru)
# [[Mia Hamm]] futbolaria (AEB, 1972)
# [[Mónica Alario Gavilán]] filosofoa eta ikertzailea (Madril)
# [[Aimée Rapin]] margolaria (Suitza)
# [[Rocío Vitero Pérez|Rocio Vitero Perez]] gizarte langilea eta politikaria (Gasteiz, 1980)
# [[Isabel Quintanilla]]  margolaria (Madril, 1938-2017)
# [[Eglantyne Jebb]] haurren eskubideen defentsa (Erresuma Batua, 1876-1828)
# [[Sarah Wildes]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1627-1692)
# [[Mary Bradbury]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1615-1700)
# [[Mary Black (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Candy (Salemgo epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Ruth Osborne (ustezko sorgina)]] hil zuten emakume eskalea  (Ingalaterra, 1680-1700)
# [[Jane Wenham (ustezko sorgina)]] emakume akusatua eta askatua (Ingalaterra, ?-1730)
# [[Victoria Åberg|Victoria Aberg]] margolaria (Finlandia, 1824-1892)
# [[Rebecca Walker]] idazlea, feminista (Mississipi, 1969)
# [[Maxine Hong Kingston|Maxime Hong Kingston]] idazlea (EEBB, 1940)
# [[Anastasía Mýskina]] tenislaria (Sobiet Batasuna, 1981)
# [[Margaret Scott Gatty]] botanikaria eta idazlea (Britania Handia, 1809-1873)
# [[Pascale Petit (aktorea)]] aktorea (Frantzia, 1938-)
# [[Jean Adair]] aktorea (Kanada, 1873-1953)
# [[Jeanne Fusier-Gir]] aktorea (Frantzia, 1885-1973)
# [[Mary Pat Gleason]] aktorea eta gidoilaria (AEB, 1950-2020)
# [[Altamira Gonzalo]] jurista, feminista (Zaragoza)
# [[Laura Muntz Lyall]] margolaria (Kanada)
# [[Katharina Henot]] posta-burua, sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1570-1627)
# [[Catalina Carlota De la Gardie]] Baztanga txertoaren bultzatzailea (Suedia, 1723-1763)
# [[Dorcas Hoar]] sorginkeria egotzita zigortua (Beverly, 1634-1711)
# [[Jone Mitxelena]] zientzialaria, irakaslea eta ikertzailea (Barakaldo, 1985) SORTU
# [[Susannah Sheldon]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatzailea (AEB, 1670?- ?)
# [[Cindy Sherman]] argazkilaria eta zinema-zuzendaria (AEB, 1954)
# [[Juana Millán|Juana Millan]] inprimatzailea, enpresaburua (Zaragoza)
# [[María Teresa Linares]] musikologoa (Kuba)
# [[Aurora Cáceres Moreno]] idazle, feminista, sufragista (Peru)
# [[Villanuako sorginak]] Villanuako sorginkeria prozesua (Huesca, XV. mendea)
# [[Laspaulesko sorginkeria prozesua]] 24 emakume urkatuak (Huesca, 1593)
# [[Paisleyko sorginkeria prozesua]] 7 emakume kondenatuak (Eskozia, 1697)
# [[Mentxu Ramilo Araujo]] Wikiemakumea (Gasteiz, 1978) SORTU
# [[Maria Bellonci]] idazlea (Italia, 1902-1986)
# [[Carmen Martínez Sancho]] matematikaria (Toledo)
# [[Laura Morera]] ballet dantzaria (Madril, 1977)
# [[Delmira Agustini]] poeta (Uruguai)
# [[Samlesburyko sorginkeria prozesua]] 20 bat emakume akusatuak (Ingalaterra, 1612)
# [[Cristina Rota]] aktore, arte-dramatiko irakaslea (Argentina, 1945)
# [[María Botto]] aktorea (Argentina, 1974)
# [[Nur Levi]] aktorea (Madril, 1979)
# [[María Eugenia Vaz Ferreira]] irakasle, poeta (Uruguai, 1875-1924)
# [[Juana Martín Manzano]] moda-diseinatzailea (Kordoba, 1974)
# [[María José Gómez Redondo]] artista garaikidea (Valladolig, 1963)
# [[María Gil Vallejos]] piano-jolea (Alacant, 1892-1981)
# [[Maria Tallchief]] dantzaria (EEBB, 1925-2013)
# [[Faith Hill]] abeslaria (EEBB, 1967)
# [[Barbara Walters]] kazetaria, idazlea (EEBB, 1929)
# [[Lilia Podkopayeva]] gimnasta (Ukraina, 1978)
# [[Antonia Maymón|Antonia Maymon]] idazlea, feminista, anarkista (Madril)
# [[Pendleko sorginkeria prozesua]] 10 urkatu: 9 emakume eta gizon 1 (Ingalaterra, 1612)
# [[Wilhelmina Wylie]] igerilaria (Australia, 1984)
# [[Vega Asensio]] biologoa, ilustratzailea, ikertzailea (Durango, 1978) '''SORTU'''
# [[Eba Gaminde Egia]] ikertzailea, euskaltzain urgazlea (Mungia, 1968) '''SORTU'''
# [[Maria da Conceição|Maria da Conceicao]] emagina, sorginkeria egotzita sutan errea (Sao Paulo, 1798)
# [[Mary Parker (Salemgo epaiketak)|Mary Parker]] sorginkeria egotzita urkatua (1637-1692)
# [[Tatiana Lióznova]] zinema zuzendaria (Errusia, 1914-2011)
# [[Vera Panova]] idazlea eta kazetaria (Errusia, 1905-1973)
# [[Wilmot Redd]] Sorginkeria egotzita urkatua (Salem, 1692)
# [[Janet Horne]] Sorginkeria egotzita sutan bizirik errea (Eskozia, 1727)
# [[Anna Göldin]] Sorginkeria egotzita burua moztuta exekutatua (Suitza)
# [[Margaret Scott (Salemgo epaiketak)|Margaret Scott]] Sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (Eskozia, 1615-Salem, 1692)
# [[Rebecca Lemp]] Sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1550-1590)
# [[Brita Zippel]] Sorginkeria egotzita burua moztu eta sutan errea (Suedia, 1676)
# [[Margaret Jones]] Emagina, sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (EEBB 1613-1548)
# [[Merga Bien]] Sorgintzat jo eta sutan errea (Alemania 1560-1603)
# [[Anna Eriksdotter]] sorgintzat jo eta burua moztuta exekutatua (Suedia, 1624-1704)
# [[Matteuccia de Francesco]] sorgintza jo eta sutan errea (Italia, 1428 exekutatua)
# [[Maddi Astigarraga]] ilustratzaile zientifikoa (Deba, 1997) '''SORTU'''
# [[Guirandana de Lay|Guirandina de Lay]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Jaka, 1461)
# [[Narbona Dacal]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Zaragoza, 1498)
# [[Aissa Doumara Ngatansou]] ekintzailea (Kamerun, 1972)
# [[Susana Rinaldi]] aktorea eta tango-abeslaria (Argentina, 1935)
# [[India.Arie]] abeslari estatubatuarra (Denver, 1975)
# [[Estefanía Chávez Barragán]] arkitektoa, irakaslea (Mexiko)
# [[Maria Meharra]] kaskaroten erregina (Lapurdi) '''SORTU'''
# [[Nora Heysen]] margolaria (Australia)
# [[Elena Arregui Cruz-López]] arkitektoa (Irun-Santiago de Compostela)
# [[Vera Fokina]] ballet dantzaria (1886-1958, Errusia)
# [[Lurdes Alkorta]] trikitilaria (1973, Azpeitia) '''SORTU'''
# [[Draupadi Murmu]] politikaria, tribu-buruzagia, Indiako 1. emakume presidente tribala (India, 1958)
# [[Petronilla de Meath]] sorginkeria egotzita sutan  errea (Irlanda)
# [[Olga Wisinger-Florian]] margolaria (Austria)
# [[Agnes Meyer Driscoll|Agnes Meyer]] Kiptografoa (Estatu Batuak)
# [[Carmen París]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Mercedes Ferrer]] egile abeslaria (Madril, 1963)
# [[Haydée Milanés]] abeslaria, konpositorea, moldatzailea eta ekoizlea (Habana, 1980)
# [[Nabyla Maan]] egile abeslaria (Maroko, 1987)
# [[Olga Román]] abeslaria eta egile-abeslaria (Madril, 1979)
# [[Paula Ortiz]] zine-zuzendaria, gidoilaria, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Nata Moreno]] zine-zuzendaria, aktorea, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Marija Jurić Zagorka|Marija Juric Zagorba]] kazetaria (Kroazia, 1873-1957)
# [[Alicia Sellés Carot]] liburuzaina eta dokumentalista (Castelló, 1977)
# [[Adriana Calcanhotto]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Suzana de Moraes]] aktore, zinema-zuzendaria (Brasil, 1940-2015)
# [[Tarsila do Amaral]] margolaria (Brasil, 1886-1973)
# [[Anita Malfatti]] margolaria (Brasil, 1889-1964)
# [[Eliane Giardini]] aktorea, zinema-zuzendaria (Tarragona, 1966)
# [[Nazanín Armanian]] idazea eta politologoa (Iran, 1961)
# [[Martha Zein]] idazle, narratzaile, zinegile (Alemania, 1962)
# [[Carmina Verdú]] gimnasta ohia (Valentzia, 1983)
# [[Nancy Usero]] gimnasta ohia, entrenatzailea (Zaragoza, ?)
# [[Marta Calamonte]] gimnasta ohia, entrenatzailea, fisioterapeuta (Badajoz,1982)
# [[Amaia Arroyo Sagasta]] Irakaslea eta ikertzailea (Aretxabaleta,1983) '''SORTU'''
# [[Sally Salminen]] nobelagilea (Finlandia,1906-1976)
# [[Tatiana Bilbao]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Myrna Mack]] antropologoa (Guatemala)
# [[Helen Mack Chang]] Myrna Mack Fundazioaren sortzaile (Guatemala)
# [[Helen Vlachos]] kazetaria (Grezia)
# [[Vera Tschechowa]] aktorea, zinemagilea eta ekoizlea (Alemania, 1940)
# [[Concha García Campoy]] kazetaria (Tarrasa) 
# [[María Cabrales]] Kuba independentziaren aldeko protagonista (Kuba)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''ekaina''')==== 
(ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Anne Procter]] poeta, filantropoa (Ingalaterra)
# [[Adelina Lopes Vieira]] idazlea, dranagilea (Portugal-Brasil)
# [[Agnes Baltsa]] mezzosopranoa (Grezia)
# [[Ainhoa Colino]] kirolaria, ibiltaria (Durango) '''SORTU'''
# [[Aitziber Makazaga]] bolaria (Zerain) SORTU
# [[Alazne Etxebarria Urizar]] korrikalaria (Santurtzi) '''SORTU'''
# [[Alice Rey Colaço]] Ilustratzailea, abeslaria. Portugal
# [[Amelia Orleanskoa]] Portugalgo azken erregina (Frantzia-Portugal)
# [[Amélia Rey Colaço]] aktorea, zuzendaria  (Portugal)
# [[Ana Castillo]] idazlea (Chicago, EEBB)
# [[Ana de Gonta Colaço]] eskultorea (Portugal)
# [[André Léo]] Frantziako eleberri eta kazetaria, ekintzaile feminista (1824 - 1900)
# [[Ane Maruri]] dantzaria eta irakaslea (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Ann Putnam, Jr.]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Anna Waser]] margolaria (Suitza)
# [[Anna Zippel]] sorginkeria leporatuta eraila (Suedia) 
# [[Anne de Chantraine]] sorginkeria egotzita sutan erretakoa (Lieja)
# [[Annie Londonderry]] munduari bira egindako txirrindularia (AEB)
# [[Assumpta Roura]] kazetaria eta idazlea (Katalunia)
# [[Barbara Ward]] ekonomialaria, kazetaria eta idazlea (Erresuma Batua)
# [[Beatriz Costa]] aktorea, idazlea (Portugal)
# [[Begoña Guillen]] argazkilaria (Amurrio) '''SORTU'''
# [[Bernadette Iratzoki Luro]] dantzaria, antzerkilaria eta irakaslea (Azkaine, 1959) '''SORTU'''
# [[Bessie Rayner Parkes]] poeta, kazetaria, feminista (Alemania-AEB)
# [[Betzaida Urtaza]] idazlea, itzultzailea, editorea (Donostia-Legorreta) '''SORTU'''
# [[Blanca Muñoz]] artista, eskultorea eta grabatzailea (Madril)
# [[Branca de Gonta Colaço]] idazlea, errezitatzailea (Portugal)
# [[Carmen Arozena]] artista, margolaria eta grabatzailea (La Palma)
# [[Carmen Laffón]] artista, margolaria eta eskultorea (Sevilla)
# [[Carola García de Vinuesa]] mediku, zientzialari, irakasle (Espainia-Australia)
# [[Carolina Michaëlis de Vasconcelos]] filologoa, idazlea (Alemania-Portugal)
# [[Caroline de Barrau]] feminista, aktibista (Frantzia)
# [[Caroline Haslett]] ingeniari elektrikari aitzindaria (Erresuma Batua)
# [[Charlotte Saunders Cushman]] aktorea (AEB)
# [[Clémentine Hélène Dufau]]  margolaria (Frantzia)
# [[Concepción Bona]] hezitzailea eta ekintzailea (Dominikar Errepublika)
# [[Concha de Albornoz]] intelektual feminista (Asturias)
# [[Conchita Supervía]] mezzosopranoa (Bartzelona)
# [[Corina Freire]] abeslaria, aktorea, enpresaburua (Portugal)
# [[Cynthia Germanotta]] filantropoa, ekintzailea, enresaburua (AEB)
# [[Dinah Craik]] idazlea (Ingalaterra)
# [[Dolores González Pérez]] idazlea (Malaga)
# [[Dora Panofsky]] arte historialaria (Alemania-AEB)
# [[Dorothea Tanning]] margolaria (AEB)
# [[Dorothy Hansine Andersen]] medikua (EEUU)
# [[Eduarda Lapa]] margolaria (Portugal)
# [[Eleanor Pairman]] matematikaria, asmatzailea (Eskozia)
# [[Elizabeth Ann Ashurst Bardonneau]] itzultzailea, aktibista (Ingalaterra)
# [[Elsie Widdowson]] nutrizionista (Erresuna Batua)
# [[Emília de Sousa Costa]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[Emily Davies]] sufragista, emakumea unibertsitate eskubide-defensatzailea (Ingalaterra)
# [[Emma Stebbins]] eskultorea (AEB)
# [[Eugénie Le Brun]] intelektual feminista (Frantzia-Egipto)
# [[Eugénie Marie Salanson]] margolaria (Frantzia)
# [[Felícia Fuster i Viladecans]] margolaria eta poeta (Bartzelona-Paris)
# [[Felicia Hemans]] poeta (Ingalaterra)
# [[Fiorenza Cossotto]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Franceska Mann]] dantzaria (Polonia)
# [[Frederica von Stade]] mezzosopranoa (AEB)
# [[Gabi Etxebarne]] idazlea, feminista, serora ohia (Aldude, Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Garbiñe Alustiza]] bolaria (Zerain) '''SORTU'''
# [[Geraldine Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Ghada Waly]] politikari eta diplomatikoa (Egipto)
# [[Gina Cigna]] sopranoa (Italia)
# [[Guadalupe Marín]] modeloa eta eleberrigilea (Mexiko)
# [[Hariclea Darclée]] sopranoa (Errumania)
# [[Henriette Michaelis]] hizkuntzalaria (Alemania)
# [[Hoylande Young]] kimikaria (AEB)
# [[Huda Sha'arawi]] aktibista feminista (Egipto)
# [[Irina Vladislavovna Bussen]] minerologoa (Errusia)
# [[Izumi Nakamitsu]] Armagabetzeari lotutako gaiei buruzko Nazio Batuen Bulegoko zuzendaria (Japonia)
# [[Josephine Butler]] feminista eta guzarte erreformatzailea (Erresuma Batua)
# [[Juana Alarco de Dammert]] filantropoa, hezitzailea (Peru)
# [[Júlia Lopes de Almeida]] idazlea, kazetaria, feminista (Brasil)
# [[Julie von May]] sufragista, feminista (Suitza)
# [[Katalina Boloniakoa|Katalina Boloniakoa]] margolaria, idazlea, santa (Bolonia)
# [[Kate Marvel]] zientzilaria (New York EEBB)
# [[Kin Yamei]] doktorea, hezitzailea eta nutrizioan aditua (Txina, EEBB)
# [[Letitia Elizabeth Landon]] poeta (Ingalaterra)
# [[Licia Verde]] astronomoa, fisikaria, irakaslea (Italia)
# [[Lidia Blanco]] filologoa (Burgos)
# [[Lilian Baylis]] britainiar antzerki ekoizle eta zuzendaria
# [[Lola Garrido]] arte kritikaria, komisarioa eta bildumagilea (Donostia)
# [[Lucia Valentini Terrani]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Lurdes Imaz]] irakaslea, antzerki zuzendaria eta gidoilaria (Segura) '''SORTU'''
# [[Madeleine Pelletier]] psikiatra, aktibista (Frantzia)
# [[Malak Hifni Nasif]] idazle, poeta, maistra (Egipto)
# [[Margarida Lopes de Almeida]] poeta, deklamatzailea, eskultorea (Brasil)
# [[Margarita Olañeta]] ekintzailea (Ermua) '''SORTU'''
# [[Maria Adelaide Lima Cruz]] margolaria (Portugal)
# [[Maria Archer]] idazlea (Portugal)
# [[María Barbeito]] pedagogo, idazlea (Galizia)
# [[Maria da Cunha]] poeta, kazetaria(Portugal-Brasil)
# [[Maria Jane Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Maria Lamas]] idazlea, kazetaria, ekintzaile politikoa (Portugal)
# [[María Luisa Calero Vaquera]] hizkuntzalaria (Badajoz)
# [[Maria Olga de Moraes Sarmento da Silveira]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[María Soriano Llorente]] psikologoa (Valentzia)
# [[María Trinidad Sánchez]] ekintzailea, aberriaren ama (Dominikar Errepublika)
# [[Marie Adelaide Belloc Lowndes]] nobelagilea (Ingalaterra)
# [[Marie La Cécilia]] Frantziako maistra, Komunan aktibista errepublikanoa (1839 - 1922)
# [[Marisa de Leza]] aktorea (Madril)
# [[Martha Carrier]] sorginkeria leporatuta eraila (EEBB)
# [[Mary Eastey]] Salemeko sorgin-epaiketan exekutatua (AEB)
# [[Mary Russell Mitford]] idazlea, dramagilea (Ingalaterra)
# [[Mary Walcott]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Matiel Mogannam]] aktibista, nazionalista (Libano-Palestina)
# [[Matilda Hays]] itzultzaile, idazle, kazetari, aktore (Ingalaterra)
# [[Melissa Aldana]] saxofoi-jotzailea (Txile)
# [[Mercedes Llopart]] sopranoa, irakaslea (Bartzelona)
# [[Mercy Lewis]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Minou Tavárez Mirabal]] filologoa, politikaria (Dominikar Errepublika)
# [[Monica Oliphant]] zientzialari, ikertzailea (Ingalaterra-Australia)
# [[Nabawiyya Musa]]irakaslea, nazionalista, feminista (Egipto)
# [[Natali Germanotta]] moda-diseinatzailea, estilista (AEB)
# [[Natalia Kanem]] UNFPAren zuzendaria (Panama)
# [[Nerilie_Abram]] zientzilaria (Australia)
# [[Nísia Floresta (idazlea)]] idazlea, hezitzailea (Brasil)
# [[Olga Uribe]] ehulea (Durango) SORTU
# [[Oroitz Jauregi]] Euskaltzain urgazlea (Legorreta) SORTU
# [[Paca Blanco]] ekintzailea (Madril)
# [[Patricia Kraus]] abeslaria, musikagilea, ekoizlea (Milan-Espainia)
# [[Patxika Erramuzpe]] Abeslaria, ekintzailea (Aldunde. Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Regina Lago García]] pedagogo, psikologo (Palentzia)
# [[Renata Scotto]] sopranoa (Italia)
# [[Rosalba Carriera]] margolaria (Italia)
# [[Ruth Rivera Marín]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Safia Zaghloul]] aktibista, politikaria (Egipto)
# [[Sonia Vivas]] pedagogoa, politikaria (Bartzelona)
# [[Tarab Abd al-Hadi]] aktibista feminista, politikaria(Palestina-Egipto)
# [[Valentine de Saint-Point]] idazlea (Frantzia)
# [[Verónika Mendoza]] politikaria (Peru)
# [[Victòria Pujolar Amat|Victoria Pujolar Amat]] margolaria (Bartzelona)
# [[Virgínia Quaresma]] kazetaria, aktibista (Portugal)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''maiatza''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Acacia Uceta]] poeta (Madril)
# [[Adelaida Abarca Izquierdo]] ekintzailea, kartzelarik ihes egindakoa (Madril)
# [[Adelaida Las Santas]] kazetari eta poeta (Madril)
# [[Alaitz Biritxinaga]] Txirrindulari epaile eta zuzendaria (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Alejandra Soler]] maistra errepublikano erbesteratua (Valentzia)
# [[Amanda Jones]] poeta, aktibista, asmatzailea (AEB)
# [[Ana Martínez Collado]] arte estetika eta generoa (Madril)
# [[Ángela García de la Puerta]] Espainiako 1. Fisika eta Kimika katedraduna (Soria)
# [[Ángeles García-Madrid]] idazlea eta presoa (Madril)
# [[Angelita Bilbao Bilbao]] erizaina, ekintzaile abertzalea (Bilbo-Argentina) SORTU
# [[Anna Davin]] historialaria, idazlea, feminista( Ingalaterra)
# [[Anna Keichline]] arkitektoa eta asmatzailea (AEB)
# [[Anna Manso Munné]] idazlea, gidoilaria (Bartzelona)
# [[Anna Ruth Fry]] idazlea (Britainia Handia)
# [[Asun Casasola]] genero indarkeriaren aurkako aktibista (Palentzia)
# [[Asunción Bastida]] moda diseinatzailea (Bartzelona)
# [[Aurora Rodríguez Carballeira]] ama eugenesikoa (Galizia) 
# [[Barbara Bodichon]] ongilea, eskubideen aldeko aktibista (Erresuma Batua)
# [[Carmen Mir]] moda diseinatzaile (Bartzelona)
# [[Christiana Figueres]] antropologoa, ekonomialaria eta analista(Costa Rica)
# [[Clara Sánchez (idazlea)]] idazlea, Espainaiko zine aditua (Guadalajara)
# [[Concha Alós]] idazlea (Valentzia-Bartzelona)
# [[Concha Laca]] artisaua, zeramikaria, eskultorea (Madril-Irun) '''SORTU'''
# [[Consuelo García del Cid Guerra]] idazlea (Bartzelona)
# [[Deepika Kurup]] zientifikoa, asmatzailea (edateko ur garbi 'azkarra') (AEB)
# [[Dorothy Thompson]] kazetaria, idazlea, sufragista, feminista (AEB)
# [[Eldorado Jones]] asmatzailea (hegazkin isilgailua,plantxa elektrikoa)(AEB)
# [[Elena Moncada]] ekintzaile, idazle, prostituzioaren abolizionista (Argentina)
# [[Enriqueta Gallinat]] politikaria, errepresio frankistaren biktima (Bartzelona)
# [[Erna Schneider]] ingenaria, matematikaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Estibaliz Urresola Solaguren]] zinema zuzendaria (Laudio) '''SORTU'''
# [[Ethel Léontine Gabain]] margolaria (Frantzia-Ingalaterra)
# [[Eva Alcón]] errektorea (Castelló)
# [[Flor Cernuda]] preso komunista (Toledo) 
# [[Flora Robson]] aktorea (Ingalaterra)
# [[Gema Corredera]] abeslari eta musikagilea (Kuba)
# [[Geneviève de Gaulle-Anthonioz]] Frantziako erresistentziakoa (Frantzia)
# [[Gertrud Bäumer]] aktibista feminista eta politikaria (Alemania)
# [[Gisela Wild]] feminista, kooperatiba-politiketan espezializatua (Argentina)
# [[Gloria Patricia Porras]] abokatu, notario, epaile (Guatemala)
# [[Haizea Beruete]] bertsolaria (Iruñea) '''SORTU'''
# [[Hannah Slater]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria)(AEB)
# [[Helen Taylor (feminista)]] idazlea, aktorea (Erresuma Batua)
# [[Helen Taylor]] noblea (Ingalaterra)
# [[Helena Lange]] pedagogoa eta emakumeen eskubide defendatzailea (Alemania)
# [[Hilary Wainwright]] kazetaria, ikertzailea, feminista (Ingalaterra)
# [[Hildegart Rodríguez Carballeira]]] politikaria, etorkizuneko emakume gisa sortua (Madril) 
# [[Ida Henrietta Hyde]] fisiologoa eta asmatzailea (AEB) 
# [[Isabel Olesti]] kazetari eta idazlea (Tarragona)
# [[Isabel Risco]] aktorea (Coruña)
# [[Isabel Vicente García|Isabel Vicente Garcia]] ekintzaile komunista (Albacete - Bartzelona)
# [[Jenara Vicenta Arnal Yarza]] 1. Zientzia Kimiko doktorea eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Jessie Boucherett]] emakumeen aldeko aktibista (Ingalaterra)
# [[Joaquina Dorado Pita]] Les Cortseko preso errepublikanoa (Coruña) 
# [[Josefa Barba-Gosé Flexner]] zientzialaria (Bartzelona-Filadelfia)
# [[Josefina Amalia Villa]] ekintzailea, preso politikoa (León-Madril)
# [[Joy Mangano]] enpresaria eta asmatzailea (fregona, pertxak) (AEB)
# [[Juana Francisca Rubio]] margolaria eta ilustrailea (Madril)
# [[Judith Malina]] aktorea, ekoizlea eta zuzendaria (Alemania-AEB) 
# [[Karen Olsen Beck]] arkitektoa, soziologoa, politikaria eta diplomatikoa (*!)
# [[Laia Berenguer Puget]] Les Cortseko preso sozialista (Bartzelona)
# [[Laura Casielles]] idazlea, poeta (Asturias)
# [[Les Corts emakumeen kartzela]] (Bartzelonako eraikina) 
# [[Letizia Battaglia]] kazetari, argazkilari, politikari, editore eta enpresaburua (Italia)
# [[Liane Russell]] genetista, zoologoa (Austria, AEB)
# [[Lidia Guinart]] kazetaria, idazlea eta politikaria (Bartzelona)
# [[Lilí Díaz Rivas]] enpresaburua, idazlea (Galizia)
# [[Lilly Maxwell]] sufragista (Eskozia)
# [[Lina Gálvez]] historialaria, ekonomia feministan aditua (Sevilla)
# [[Lina Huarte-Mendikoa]] sopranoa (Iruñea) SORTU
# [[Lise London]] erresistentzia frantseseko aktibista (Frantzia)
# [[Llum Quiñonero]] kazetaria, ekintzailea, politikaria (Alacant)
# [[Lola Sanjuán]] enpresaburua eta lider feminista (Sevilla)
# [[Magda Bandera]] kazetaria, idazlea(Bartzelona)
# [[Maite Alvarez]] zientzilaria eta ikertzailea (Ermua)
# [[Manolita del Arco]] politikaria, ekintzailea (Bilbo-Madril)
# [[Margarida Abril]] ekintzailea (Katalunia)
# [[Margarita Barainka]] Gernikako bonbardaketaren lekukoa (Errigoiti) SORTU
# [[María Ángeles Durán]] ikertzailea (Madril)
# [[María Antonia Peña]] errektorea (Cádiz)
# [[María Antonia Zorraquino]] biokimikaria eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Maria Bigordà Montmany]] kataluniar ekintzailea (Ullastre-Tarrasa)
# [[María del Carmen Cuesta Rodríguez|Maria del Carmen Cuesta Rodríguez]]A aktibista (Madril)
# [[Maria Deraismes]] prostituzioaren abolizionista
# [[María Dolores de Pablos]] poeta eta astrologoa (Madril)
# [[Maria Dolors Laffitte]] abeslaria (Bartzelona)
# [[Maria Dolors Renau]] psikologoa, pedagogoa eta politikaria (Bartzelona)
# [[María Elena Moyano]] aktibista (Perú)
# [[María José Figueras]] errektorea (Katalunia)
# [[Maria Lacerda de Moura]] anarkista eta feminista (Brasil)
# [[María Vicenta Mestre Escrivá]] psikologoa, Valentziako Unibertsitateko 1. emakume errektorea (Valentzia)
# [[Marie Killick]] audio-ingeniaria, asmatzailea (gramofonorako zafirozko orratza) (Erresuma Batua)
# [[Marina Vargas]] artista (Granada) 
# [[Marisa Mediavilla Herreros]] liburuzaina, dokumentalista, feminsita (Palentzia)
# [[Marjorie Joyner]] asmatzailea (ile kizkur iraunkorrak egiteko makina)(AEB)
# [[Martirio (cantante)|Martirio]] abeslaria (Huelva)
# [[Mary Beale]] margolaria eta erretratista (Ingalaterra)
# [[Mary Dixon Kies]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria) (AEB)
# [[Melania Moscoso]] antropologa, pedagoga, feminista (Bilbo)
# [[Mercedes Fernández-Martorell]] antropologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Núñez Targa]] Las Ventas eta Nazien kontzentrazio-eremuetako preso eta lekukoa (Bartzelona)
# [[Miren Arantza Madariaga Aberasturi]] politikaria eta zuzendari publikoa (Gernika)
# [[Montserrat Minobis]] kazetaria, irakaslea, idazlea eta feminista (Figueras)
# [[Natacha Bustos]] komiki-marrazkilaria (Eivissa)
# [[Nieves Torres]] politikaria, ekintzailea (Madril)
# [[Niña Pastori]] flamenko-kantautorea (Cadiz)
# [[Noeleen Heyzer]] diplomazialaria(Singapur)
# [[Noelia Vera]] kazetaria eta politikaria (Cádiz)
# [[Núria Feliu]] abeslaria eta aktorea (Bartzelona)
# [[Olimpia Altuve]] farmazialaria (Guatemala)
# [[Paz Azzati Cutanda]] Las Ventaseko preso komunista (Valentzia) 
# [[Petra Cuevas]] preso komunista (Toledo) 
# [[Pilar Aranda Ramírez]] errektorea (Zaragoza)
# [[Pilar López Díez]] maistra, kazetaria, komunikazio eta genero ikertzailea (Asturias)
# [[Rina Lazo]] margolari eta muralista (Guatemala)
# [[Rocio Mora Nieto]] abokatua eta aktibista (Madril)
# [[Rosa Aguilar Chinea]] errektorea (Gomera)
# [[Rosa Aguilar]] politikaria (Kordoba)
# [[Rosa Cremón Parra]] erizaina, ekintzaile antifrankista (Madril)
# [[Rosa Devés]] biokimikaria, akademika eta hezitzailea (Txile)
# [[Sally Alexander]] historialaria, feminista (Ingalaterra)
# [[Sheila Rowbotham ]] historialari feminista sozialista (Erresuma Batua)
# [[Shirley Ann Jackson]] fisikaria, asmatzailea (AEB)
# [[Sofía Moro]] argazkilaria (Madril)
# [[Soledad Murillo]] soziologo feminista, ikertzailea eta politikoa (Madril) 
# [[Soledad Real López]] ekintzaile, komunista (Bartzelona)
# [[Susana Blas Brunel]] komisarioa, arte eta feminosmoan aditua (Madril) 
# [[Susanna Martín]] ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Suzanne Noël]] Zirujau plastikoa (Frantzia)
# [[Teresa Hernández Sagués]] Les Cortseko preso komunista (Avila) 
# [[Teresa Rebull]] aktibista politikoa eta kantautorea (Bartzelona)
# [[Teresa Saez Barrao]] aktibista feminista, politikaria (Huesca-Nafarroa)
# [[Trinidad Gallego Prieto]] erizaina, emagina,politikari komunista  (Madril)
# [[Valerie Hunter Gordon]] asmatzailea (Erresuma Batua) 
}}

===='''Berriak 2022''' ('''apirila''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelita Domingo]] pianista, kopla-kantari eta dantzarien maistra(Sevilla)
# [[Aenne Burda]] argitaratzailea, alemaniar ekonomia-mirariaren ikur bat (Alemania)
# [[Amaya Arzuaga]] diseinatzailea eta enpresaburua (Burgos)
# [[Ana María Rodas]] idazlea (Guatemala
# [[Ana Rosa Diego]] zinema-zuzendaria eta gidoilaria (Sevilla)
# [[Angelina Aspuac]] jantzi maien defendatzailea (Guatemala)
# [[Angelina Beloff]] margolaria, grabatzailea eta arte-irakaslea(Errusia-Mexiko)
# [[Antonia Salaberria]] erraketista (Eibar)  '''SORTU'''
# [[Asunción Gómez Pérez]] ikertzailea (Badajoz)
# [[Aurelia Elkoro-Iturbe]] erraketista (Eibar) '''SORTU'''
# [[Aurelia Gutiérrez-Cueto Blanchard]] pedagogoa(Santander)
# [[Beatrice Hastings]] idazlea(Ingalaterra)
# [[Belén Maya]] flamenko-dantzaria eta koreografoa (  )
# [[Bella Dutton]] tenislaria (Britainia-Espainia)
# [[Bibiana Candia]] idazlea eta kazetaria (Galizia)
# [[Carlota Gurt]] idazlea eta kazetaria (Bartzelona)
# [[Catherine Bauer Wurster]] arkitektoa, etxebizitza publikoaren defendatzailea (AEB)
# [[Catherine Fahringer]] idazlea, aktibista (Estatu Batuak)
# [[Celia Rivas Casais]] kamioilaria, enpresaburua eta ekintzailea (Galizia)
# [[Ch´umilkaj Curruchiche]] abeslaria (Guatemala)
# [[Chona Madera]] idazle kanariarra
# [[Cilly Aussem]] tenislaria (Alemania)
# [[Concha Méndez]] idazlea, poeta eta gidoilaria (Madril)
# [[Concha Monje]] robotika-ikertzailea (Badajoz)
# [[Elena Catena]] filologoa, editorea eta feminista (Salamanca)
# [[Elena Villamandos]] kanariar idazlea
# [[Elvira Dyangani Ose]] Bartzelonako Arte Garaikidearen Museoaren 1. emakume zuzendaria(Kordoba)
# [[Emma Couceiro]] poeta (Lugo)
# [[Enriqueta Martín Ortiz de la Tabla]] irakaslea eta liburuzaina (Badajoz)
# [[Ernestine Rose]] asmatzailea (Polonia)
# [[Eudoxia Píriz]] Medikua (Salamanca)
# [[Fatoumata Diawara]] Maliko aktore eta egile-abeslaria (1982 - )
# [[Francisca Subirana]] tenislaria (Katalunia)
# [[Genie Espinosa]] artista, ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Haizea Oses]] eskalatzailea (Arrasate)  '''SORTU'''
# [[Helena Bayona]] dokumentalgilea (Iruña)
# [[Irene Sarrionandia]] mendi korrikalaria (Deba)  '''SORTU'''
# [[Iris Yassmin Barrios Aguilar]] abokatu eta epailea (Guatemala)
# [[Isa Guerra García]] poeta kanariarra (Kanariar uharteak)
# [[Isabel Expósito Morales]] idazlea (Hierro-Kanariak)
# [[Isabel García Hualde]] idazlea (Zarrakaztelu)
# [[Joana Lasheras]] kazetaria EITBn (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Josane Sigart]] tenislaria (Belgika)
# [[Josefina Markina]] filantropoa (Mallabia)  '''SORTU'''
# [[Julene Bouzo]] atleta (Ermua)  '''SORTU'''
# [[Julia Guerra Lacunza]] poeta (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Kajsa Ekis Ekman]] kazetari, idazle, ekintzailea (Suedia)
# [[Karma Peiró]] kazetari digitala Adimen Artifizialean aditua (Bartzelona)
# [[La Niña de los Peines]] Kopla-abeslaria (Sevilla)
# [[Las Ventas emakumeen kartzela]] artikulua da.
# [[Laura Fernández]] Idazlea eta kazetaria (Terrassa)
# [[Lenina Amapola García]] idazlea (Guatemala)
# [[Lilí Álvarez]] kirolaria, kazetaria eta Olinpiar jokoetako 1.emakume espainiarra (Erroma-Madril)
# [[Lourdes Pastor]] Kantaria eta aktibista (Kordoba)
# [[Lydia Becker]] Britainia Handiko sufragista, biologoa eta astronomoa (1827-1890)
# [[Madam C. J. Walker]] asmatzailea eta enpresaburua (AEB)
# [[Maddelin Brizuela]] enbaxadorea Bolivian (El Salvador)
# [[Margarita Ucelay]] filologoa, hispanista eta irakaslea (Madril)staño
# [[Marguerite Broquedis]] tenislaria (Frantzia)
# [[Maria Àngels Anglada]] kazetaria, poeta, eleberrigilea (Katalunia)
# [[María Blanca Ferrer García]] Abokatua, idazlea, poeta (Iruñea)
# [[María Blanchard]] margolaria (Santander)
# [[Maria del Carmen Reina Jiménez]] idazlea kanariarra
# [[María del Villar Berruezo]] aktorea, dantzaria eta idazlea (Tafalla)  '''SORTU'''
# [[María Francisca Ulloa del Castillo]] emagina (Utrera)
# [[Maria Furtwängler]] aktore eta medikua (Alemania)
# [[María Josefa Riba]] tenislaria (Katalunia)
# [[María Laffitte]] arte-kritikaria, idazlea, Emakumeen eskubide defendatzailea(Sevilla)
# [[María Rodrigo]] musikagilea, pianista eta irakaslea(Madril)
# [[María Salas Larrazábal]] idazle eta aktibista (Burgos)
# [[Marian Rojas]] mediku psikiatra eta idazlea (Madril)
# [[Maribel Lacave]] idazle kanariarra
# [[Marie Goegg-Pouchoulin]] Suitzako aktibista feminista eta abolizionista (1826-1899)
# [[Marie Vassilieff]] margolaria (Errusua-Frantzia)
# [[Marifé de Triana]] Kopla-abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Martija de Jauregui]] XVI. mendeko sendagilea (Nafarroa)  '''SORTU'''
# [[Matilde Coral]] flamenko dantzaria (Sevilla)
# [[Matilde Landa]] politikaria (Badajoz)
# [[Matilde Ras]] grafologoa, idazlea, itzultzailea(Tarragona)
# [[Matilde Ucelay]]  Espainiako tituludun 1.emakume arkitektoa (Madril)
# [[Mayte Martín (idazlea)|Mayte Martín]] Las Palmas (Kanariak)
# [[Mayte Martín]] musikagilea, flamenko-abeslaria (Bartzelona)
# [[Melanie Mayron]] asmatzailea eta aktorea (AEB)
# [[Melissa Farley]] psikologo, feminista (AEB)
# [[Mercedes Rodrigo]] Espainiako tituludun 1.emakume psikologoa (Madril)
# [[Merche Esmeralda]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagro Almenara Pérez]] Espainiako Gerra Zibilean eraildako farmazialaria (Santander)
# [[Milagros Mengíbar]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagros Nuin Monreal]] itzultzailea. (Erriberri-Nafarroa)
# [[Molla Mallory]] tenislaria (Norvegia-AEB)
# [[Morena Herrera]] abortuaren aldeko ekintzailea (El Salvador)
# [[Myriam Palacios]] aktorea (Txile)
# [[Natalia Sosa Ayala]] kanariar idazlea
# [[Norah Borges]] ilustratzailea (Argentina)
# [[Núria Albó]] poeta (Bartzelona)
# [[Nuria Coronado Sopeña]] kazetaria, feminista, abolizionista (Madril)
# [[Olimpia Valencia]] ginekologoa (Galizia)
# [[Oliva Acosta]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Cádiz)
# [[Omowunmi Sadik]] asmatzailea (Nigeria)
# [[Pantxika Urruti]] kantaria eta pastoral errejenta (Zuberoa)  '''SORTU'''
# [[Patricia Ruiz de Irizar]] farmazialaria eta kooperantea (Iruñea)
# [[Paulina Kellogg Wright Davis]] aktibista, hezitzailea (AEB)
# [[Pepa Chávarri]] tenislaria (Madril)
# [[Pilar Aguilar Carrasco]] idazle, zinemako kritikaria, feminista (Jaén)
# [[Pura Maortua]] antzerki-zuzendaria (Kantabria)
# [[Rafaela Pastor]] aktibista (Malaga)
# [[Rebeca Lane]] abeslaria (Guatemala)
# [[Rita Fernández Queimadelos]] arkitektoa (Galizia)
# [[Rosa Barasoain|Rosa Barasoin]] idazlea (Tafalla)
# [[Rosa Torras]] tenislaria (Katalunia)
# [[Rosa Vergés]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta irakaslea (Bartzelona)
# [[Sabina Spielrein]] psikiatra eta psikoanalista (Errusia)
# [[Salima Ikram]] egiptologoa (Pakistan)
# [[Selena Millares]] kanariar poeta
# [[Simone Iribarne]] tenislaria (Lapurdi)
# [[Sofia Quintino]] Portugalgo mediku, feminista eta errepublikanoa (1879-1964)
# [[Sonsoles Echavarren Roselló|Sonsoles Echavarren]] idazlea eta kazetaria (Iruñea)
# [[Sylvia Ratnasamy]] asmatzailea (Belgika)
# [[Taina Bien-Aimé]] abolizionista 
# [[Teresa Izu]] margolaria, ilustratzailea (Tafalla) sortu
# [[Teresa Zabalza Díez]] musikagilea, musikaria eta musika irakaslea (Iruñea)
# [[Trinidad Lucea Ferrer]] idazlea, poeta eta ilustratzailea (Tutera)
# [[Veena Sahajwalla]] asmatzailea (India-Australia)
# [[Victorina Durán]] margolaria, jantzi-eszenografoa eta diseinatzailea (Madril)
# [[Viera Sparza]] ilustratzailea, idazlea eta umorista grafikoa (Zaragoza)
# [[Virginia Laparra]] fiskal oiha (Guatemala)
# [[Yolanda Castaño]] poeta eta literatura kritikaria (Coruña)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''martxoa''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adilia de las Mercedes]] jurista feminista (Guatemala)
# [[Alauda Ruiz de Azúa]] zine-zuzendaria eta gidoilaria (Bizkaia)
# [[Alika Kinan]] Abolizionista (ARgentina)
# [[Almudena Domínguez Arranz]] arkeologoa 
# [[Amada López Meneses]] historialari galiziarra
# [[Amalia de Isaura]] aktore komikoa eta kupletista (?)
# [[Amelia Baldeón Iñigo]] arkeologoa (Gasteiz)
# [[Amparo Alonso Betanzos]] adimen artifizialeko ikertzailea(Galizia)
# [[Amparo Cebrián]] pedagogoa (Salamanca)
# [[Ana Delgado Hervás]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Ana María Romero de Campero]] kazetaria, idazlea ekintzailea (Bolivia)
# [[Ángeles Huerta]] zine-zuzendaria (Asturias)
# [[Angelina Vidal]] Portugalgo idazle eta kazetaria (1847-1917)
# [[Anina Ciuciu]] abokatu eta idazle ijitoa (Errumania)
# [[Anne Tyng]] asmatzailea (Txina-AEB)
# [[Anselma de Salces]] Bilbotar ongilea (1815-1885)
# [[Arabako Emakumeen Asanblada]]
# [[Arundhati Bhattacharya]] enpresaburua (India)
# [[Áurea Lucinda Javierre]] artxibozaina eta historialaria (Teruel)
# [[Beatriz Pinheiro]] Portugalgo idazle, poeta, editore eta intelektuala (1871-1922)
# [[Begoña Vila]] astrofisikaria (Galizia)
# [[Berta Wilhelmi]] enpresaburua, hezitzailea, filantropoa eta feminista (Alemania, Granada)
# [[Boni Macarrón]] martxantera, gozoki saltzailea (Durango)
# [[Carla Accardi]] margolari abstraktua (Italia)
# [[Carla Lonzi]] idazlea, arte-kritikaria, feminista (Italia)
# [[Carla Subirana]]  zine-zuzendaria (Bartzelona)
# [[Carme Freixa]] kazetaria, feminista, abolizionista (Bartzelona)
# [[Carmen de Zulueta]] idazlea, filosofoa eta irakaslea (Madril)
# [[Carmen García Mateo]] telekomunikazio ingeniaria (Galizia)
# [[Carmen López Alonso|Carmen Lopez Alonso]] historialaria
# [[Carmen Miranda Zubieta]] Kultur-ekintzailea (Galdakao)
# [[Carmen Sentandreu Gimeno]] arkeologoa
# [[Carmen Velacoracho de Lara]] Kazetaria (Ciudad Real, 1880-Madril,1960)
# [[Catherine Furbish]] botanikaria (AEB)
# [[Christine Peterson]] estatistikaria, zientzialaria (EEBB)
# [[Chus Gutiérrez]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Deema Shehabi]] poeta eta idazlea (Kuwait)
# [[Delia Grigore]] filologo ijitoa (Errumania)
# [[Diana Pey]] piano-jotzailea (Madril)
# [[Dolores Cebrián]] irakaslea (Salamanca)
# [[Domitila de Carvalho]] Portugalgo mediku, irakasle eta politikaria (1871-1966)
# [[Elaine N. Aron]] psikologoa (Kalifornia)
# [[Elbira Iturri]] aktibista (Mundaka)
# [[Elena Barulina]] botanikaria, genetista eta ikertzailea (Errusia)
# [[Elena Díaz Ereño]] medikua eta irakaslea (Galdakao)
# [[Elena Fortún]] idazlea, haur eta gazte literatura (Madril)
# [[Elena Hernández Sandoica]] historialaria
# [[Elisa Augusta da Conceição Andrade]] Portugalgo lehen emakume medikua (1855-??)
# [[Elisa Garrido González|Elisa Garrido]] historialaria 
# [[Elizabeth J. Tasker]]  astrofisikaria, idazle zientifikoa eta irakaslea (Britainia)
# [[Elvira Ontañón Sánchez-Arbós]] idazlea, artikulugilea eta pedagogoa (?)
# [[Elza_Dunkels]] Suediako pedagoga
# [[Emma Ihrer]] feminista eta lider sindikala (Alemania)
# [[Esma Redžepova]] abeslari ijitoa (Mazedonia)
# [[Esther Takeuchi]] asmatzailea (AEB)
# [[Eugenia Idoiaga]] emagina (Forua)
# [[Fei-fei Li]] konputazioko irakaslea (Txina-AEB)
# [[Fournierreko emakume kartagileak]] emakume langileak (Gasteiz)
# [[Gloria Cabral]] arkitektoa (Brasil-Paraguai)
# [[Gloria Giner de los Ríos García]] irakaslea(Madril)
# [[Glòria Trías Rubiés]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Guiomar Torresão]] Portugaldar idazlea eta feminista (1844-1898)
# [[Halet Çambel]] arkeologaeta Olinpiar Jokoetan lehiatu zen lehen emakume turkiarra, eskriman
# [[Harriet Williams Russell Strong]] asmatzailea (AEB)
# [[Helena Lopes da Silva]] zirujau eta politikaria (Cabo Verde)
# [[Hélène Rioux]] idazle eta itzultzailea (Kanada)
# [[Helene Stöcker]] bakezalea, feminista eta publizista (Alemania)
# [[Isabel Aguirre]] arkitektoa (Galizia)
# [[Isabel García Lorca]] irakaslea eta idazlea (Granada)
# [[Jennifer Miller]] Feminista, artista, idazlea...(EEBB)
# [[Jordina Sales i Carbonell]] historialaria
# [[Josefina Aldecoa]] idazlea eta pedagogoa (Leon)
# [[Juana Capdevielle]] Gerra Zibilean eraildako pedogogo eta liburuzaina (Madril-Galizia)
# [[Juana Romani|Juani Romani]] italiar-frantziar margolaria
# [[Julia Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Julia Vigre García]]  maistra (Madril)
# [[Julienne Baseke Nzabandora]] aktibista (Kongo)
# [[Julieta Paredes]] feminista komunitarioa (Bolivia)
# [[Juliette Bonheur]] animalia-margolaria (Frantzia)
# [[Katerina Harvati]] paleontologoa, irakaslea eta ikertzailea (Grezia)
# [[La Argentinita]] dantzaria eta koreografoa (Buenos Aires)
# [[Laura de los Ríos Giner]] irakaslea (Granada)
# [[Laura García Hoppe]] margolaria eta idazlea (Malaga)
# [[Leonor Serrano Pablo]] pedagogoa,legelaria, feminista (Ciudad Real-Madril)
# [[Lily Braun]] idazle eta feminista (Alemania)
# [[Linda Braidwood]] arkeologoa
# [[Lita Cabellut]] margolari ijitoa (Espainia)
# [[Lourdes Girón Anguiozar]] arkeologoa (Cadiz)
# [[Maite Larrauri Gómez]] filosofoa, idazlea eta irakaslea (Valentzia)
# [[Manuela Solís]] ginekologoa, Valentziako 1. medikua (Valentzia)
# [[Mapi León]] futbolaria (Zaragoza)
# [[Margarita Ballester Figueres]] poeta, itzultzailea eta irakaslea (Katalunia)
# [[Margarita Sánchez Romero]] arkeologoa (Madril)
# [[Maria Amália Vaz de Carvalho]] Portugalgo idazle poligrafoa, pedagogoa eta poeta (1847-1921)
# [[María Ángeles Garai]]  irakaslea, Bizkaiko lehen andereñoa (Bilbo)
# [[María Ángeles Pérez Samper]] arkeologoa (Bartzelona, 1949)
# [[María Antonina Sanjurjo Aranaz]] belar-jockey jokalaria (Galizia)
# [[Maria Benedita Mouzinho de Albuquerque de Faria Pinho]] Portugalgo idazle, aktibista errepublikano eta feminista (1865-1939)
# [[María Blázquez|María Blazquez]] idazlea (Extremadura)
# [[María Buj Luna]] liburuzain terueldarra
# [[Maria Clara Correia Alves]] Portugalgo editore, kazetari eta irakasle feminista (1869-1948)
# [[María Cristina Gonzalo Pintor]] arkitektoa (Santander-Madril)
# [[Maria Eugenia Aubet]] arkeologoa (?)
# [[María José Alonso Fernández]] farmakologoa (Leon)
# [[María Juana Ontañón]] arkitekto kanariarra (Tenerife)
# [[María Lacrampe]] erizaina (Madril)
# [[María Sánchez Arbós]] maistra eta pedagogoa (Huesca-Madril)
# [[María Teresa Miras Portugal]] biokimika (Galizia)
# [[María Victoria Lareu]] ikertzailea, auzitegiko medikua (Galizia)
# [[Mariam Kamara]] arkitekto frantziar-nigeriarra
# [[Mariana Angélica de Andrade]] Poeta portugaldarra (1840-1882)
# [[Marie Joséphine Nicolas]] margolari frantziarra
# [[Marisol Soengas]] mikrobiologoa (Galizia)
# [[Marta Moll de Alba]] piano-jotzailea (Kanariak)
# [[Martxelina Lopetegi]] bertsolaria (Oiartzun 1864-1930)
# [[Mary Walton]] ingeniaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Massouda Kohistani]] aktibista (Afganistan)
# [[Matilde Cantos]] politikaria (Granada)Mpa
# [[Matilde Moliner Ruiz]] liburuzaina eta institutuko katedraduna(Madril)
# [[Mercedes Vegas]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Vilanova Ribas]] historialaria eta ikertzailea (Katalunia)
# [[Miren Roji]] musika irakaslea eta piano-jotzailea (Santurtzi, 1917-2018)
# [[Naama Goren-Inbar]] arkeologoa
# [[Nely Reguera]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Nieves Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Noemí Trujillo]] poeta eta idazlea (Bartzelona)
# [[Norma Vázquez]] Bilbon bizi den indarkeria matxistan aditua (Mexiko)
# [[Núria Rafel i Fontanals]] arkeologoa katalana
# [[Ofelia Rey Castelao ]] historialaria,idazlea (Galizia)
# [[Olga Vallespín Gómez]] arkeologoa eta Espainiako lehen urpekari profesionala
# [[Olive Dennis]] ingeniaria, tren diseinu-berrikuntzen egilea (AEB)
# [[Patsy O'Connell Sherman]] asmatzailea (AEB)
# [[Peregrina Quintela Estévez]] matematikaria (Galizia)
# [[Pilar Palomero]] zinemagilea eta idazlea (Zaragoza)
# [[Pilar Pérez Solano]]zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Alacant)
# [[Rachel Zimmerman]] zientzialaria eta asmatzailea (Kanada)
# [[Rilda Paco]] artista, diseinatzailea (Bolivia)
# [[Rita de Morais Sarmento]] Portugalgo lehen emakume ingeniari zibila (1872-1931)
# [[Robin Wall Kimmerer|Robin Wall Kimmerer]] ekologista (EEBB)
# [[Rosa Balaguer Oltra]] Kazetaria (Valentzia)
# [[Rosa María Rodríguez Magda]] filosofoa (Valentzia)
# [[Sally Fox]] asmatzailea (AEB)
# [[Sandra Barrilaro]] argazkilaria eta ekintzailea (Bilbo)
# [[Sandra Sevillano]] mendi korrikalaria (Santurtzi)
# [[Serafina Javierre]] liburuzaina (Tarragona)
# [[Sonia Sánchez]] idazlea, abolizionista (Argentina)
# [[Susan Leeman]] endrokrinologoa (AEB)
# [[Susana Reyes]] dantzari, koreografoa, artista (Ekuador)
# [[Tamara Clavería]] Amuge elkarteko lehendakaria (Bilbo)
# [[Teresa Paneque]] Astronomoa, zientzia-dibulgatzailea (Madril-Txile)
# [[Towanda Rebels]] idazle, komediante, abolizionista, feminista bikotea (Madril)
# [[Vicenta Lorca Romero]] maistra (Granada)
# [[Victoria Cabrera Valdés]]  historialaria (Madril)
# [[Violeta Delmonte]] hizkuntzalaria (Argentina-España)
# [[Virginia Auber Noya]] idazlea, itzultzaile (Coruña, 1825-Madril,1897)

}}

=== Hobetuak 2022 ===
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Maite Maruri]] opera abeslaria (Plentzia, 1979)
# [[Maria Angeles Mezkiritz|Maria Angeles Mezkiriz]] nafar arkeologoa (Faltzes, 1929)
# [[María Francés]] nafar aktorea (Tutera, 1887-1987)
# [[Violeta Parra]] abeslaria eta musikagilea (Txile, 1917-1967)
# [[Nekane Sarobe]] bikoizlea (Donostia, 1953)
# [[Consuelo Flecha]] pedagogoa (Bilbo, 1948)
# [[Beatriz Martinez de Antoñana]] aktorea (Araba,1975)
# [[Susan B. Anthony]] feminista eta sufragista (EEBB)
# [[Margot Frank]] Holokaustoaren biktima, Ana Franken ahizpa (Alemania,1926-1945)
# [[Elisabeth Larena]] aktorea (Bizkaia, 1989)
# [[Arantza Idiazabal Gorrotxategi]] irakaslea eta euskaltzain urgazlea (Gipuzkoa, 1945)
# [[Maitane Urbieta]] irratiko kirol-kazetaria eta UEFA Europa Leagueko lehen emakume-berriemailea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Blanca Vidal]] aktorea (Bilbo, 1885-1962)
# [[Agustina Aragoikoa]] heroia (Katalunia,1786-1857)
# [[Teresa Aranguren]] Kazetaria (Araba, 1944)
# [[Felisa Mary]] aktorea (Bizkaia, 1892-1956)
# [[Fariba Sheikhan]] aktorea eta abeslaria (Bizkaia, 1988)
# [[Isabel Mellén]] arte-historialaria, ikertzailea eta dibulgatzailea (Araba, 1986)
# [[Maria Moliner]] liburuzaina, filologoa eta hiztegigilea (Zaragoza, 1900-1981)
# [[Alice Stone Blackwell]] feminista,  giza-eskubideen defendatzailea (AEB, 1857-1950)
# [[Lucy Stone]] Kazetaria, feminista, abolizionista,sufragista (AEB, 1818-1893)
# [[Rosa Bonheur]] animalia-margolaria eta eskuturagilea (Frantzia, 1822-1899) 
# [[Maryse Choisy]] Kazetaria, idazlea eta saiakeragilea (Lapurdi, 1903-1979)
# [[Pilar López Júlvez]] dantzaria eta koreografoa (Gipuzkoa, 1912-2008)
# [[Concepción Aleixandre]] mediku, ginekologo, asmatzaile, zientzialari... (Valentzia, 1862-1952)
# [[María Puy Uitzi]] historialaria (Nafarroa, 1915-2008)
# [[Corín Tellado]] maitasun istorio laburren idazlea (Asturias, 1927-2009)
# [[Matilde Huitzi]] maistra, pedagogoa, abokatua, feminista (Nafarroa, 1980-1965)
# [[Concha Espina]] idazlea (Kantabria, 1869-1955)
# [[Izaskun Uranga]] abeslaria (Bizkaia, 1950)
# [[Ixone Sádaba]] argazkilaria (Bilbo, 1977)
# [[Joaquina Eguaras]] Granadako Unibertsitateko 1. irakaslea, hebraista, arabista (Nafarroa-Granada, 1897-1981)
# [[Sara Baras]] flamenko dantzaria eta koreografoa (Cadiz, 1971)
# [[Ainhoa Garai]] aktorea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Laura García]] judo jokalari-paralinpikoa (Nafarroa, 1981)
# [[Marina Ginestà]] Kazetaria, itzultzailea, gerra zibileko militante komunista (Katalunia, 1919-2014)
# [[Axun Aierbe]] itzultzailea (Gipuzkoa,1968-2008)
# [[Amaia Osaba]] piraguista (Nafarroa, 1975)
# [[Fatema Mernissi]] idazlea eta soziologoa (Maroko, 1940-2015)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Frantzia, 1849-1883)
# [[Maria Luisa Ozaita]] musikagilea eta emakumeek egindako hedapenean aitzindaria (Barakaldo, 1939-2017)
# [[Isabel Fernández Reviriego]] musikaria, ekoizlea eta artista grafikoa (Bizkaia,1979)
# [[Teresa Calo]] aktorea, dramagilea eta gidoigilea (Gipuzkoa, 1955)
# [[Cris Lizarraga]] abeslaria, feminsta eta aktibista (Bizkaia, 1992)
# [[Sonia Ruiz de Azua]] psikologoa, ikertzailea, psikiatria-irakaslea (Bizkaia, 1979)
# [[Begoña Bilbao Alboniga]] idazlea, musikagilea eta euskaralaria (Bizkaia, 1932-2005)
# [[Najat El Hachmi]] idazle amazigha (Katalunia,)
# [[Ellen Ochoa]] astronauta (AEB, 1958)
# [[María Luz Morales]] kazetaria, idazlea (Galizia- Bartzelona) 
# [[Cristina Petite]] atleta (Bizkaia,1972)
# [[Irene Loizate]] txirrindularia, duatloilaria (Bizkaia, 1995)
# [[Maritxu Housset]] gomazko paleta pelotaria (Lapurdi, 1981)
# [[Eider Hurtado]] kazetaria (Bizkaia, 1981)
# [[Gina Pane]] artista (Lapurdi, 1939-1990)
# [[Ruth Arnon]] biokimikaria (Israel, 1933)
# [[Andere Arriolabengoa]] bertsolaria (Araba, 1982)
# [[Rosa Chacel]] idazlea (Valladolid, 1898-1994)
# [[Dora Maar]] argazkilaria (Frantzia, 1907-1994)
# [[Maribel Forcadas]] medikua (Zaragoza, 1949-2012)
# [[Eneritz Iturriagaetxebarria]] txirrindularia, zuzendaria (Bizkaia, 1980)
# [[Ziortza Isasi]] txirrindularia (Bizkaia, 1995)
# [[Valentina Tereshkova]] espaiora joandako 1. emakumea (Errusia, 1937)
# [[Izaskun Osés]] paralinpiar atleta (Nafarroa, 1984)
# [[Ziortza Villa]] ultrairaupen-txirrindularia (Bizkaia, 1983)
# [[Penelope Barker]] aktibista (Tearen matxinada) (AEB, 1728-1796)
# [[Susan la Flesche Piccotte]] Ipar Amerikako omaharar natiboa eta 1.mediku indigena (AEB, 1865-1915)
# [[Rosana Ubanell]] kazetaria, eleberrigilea (Nafarroa, 1958)
# [[Julia Juániz]] muntatzailea, zine-zuzendaria eta bideo-artista (Nafarroa, 19??)
# [[Carmen Adarraga]] kirolaria (Gipuzkoa, 1921-2004)
# [[Cristina Pardo]] kazetaria, telebista-aurkezlea (Nafarroa, 1977)
# [[Esther Basurto]] boleibol kirolaria (Gipuzkoa, 1978)
# [[Isabel Urkiola]] arabar esploratzailea (Gasteiz, 1854-1911)
# [[Begoña Pro]] kazetaria eta idazlea (Iruñea, 1971)
# [[Itziar Urretabizkaia]] aktorea (Donostia, 1978)
# [[Maria Abbadia-Ürrüstoi]] idazlea, ekintzaile feminista (Paris, 1837-1913)
# [[Simone Veil]] Holokaustotik bizirik irtendako magistratu eta politikaria (Frantzia, 1927-2017)
# [[Igone Arribas]] gimnasta ohia (Barakaldo, 1983)
# [[Vera Rubin]] astronomoa, aitzindaria (AEB, 1928-2016)
# [[Mary Jobe Akeley]] esploratzailea, alpinista eta argazkilaria (AEB, 1878-1966)
# [[Blanca Castilla de Cortázar]] antropologoa eta filosofoa (Gasteiz, 1951)
# [[Elena Martínez de Madina]] filologoa (Gasteiz, 1962)
# [[Maria Weston Chapman]] abolizionista (AEB, 1806-1885)
# [[Leire Apellaniz]] zinema-ekoizlea (Bilbo, 1975)
# [[Maddi Ariztia]] ipuin bildumagilea, aitzindaria (Lapurdi, 1887-1972)
# [[María Teresa Lozano]] matematikaria, aitzindaria (Iruñea, 1946)
}}

=== Berriak ===
====Berriak 2022 (Otsaila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaida de la Calle]] biologoa (Madril)
# [[Adriana Kaplan Marcusán‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Argentina)
# [[Agustina Ruiz Dupont]] fikziozko zientzialaria (Granada)
# [[Ainhoa Azpitarte]] abeslaria, futbolaria eta aktorea (Bizkaia)
# [[Aissata Kane]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Gambia)
# [[Alfreda Markowska]] Holokaustoa biziraun zuen emakumea, haur ijito, judu eta alemanak bizirauten lagundu zuena (Polonia)
# [[Alicia Estévez]] Zientzialaria (Pontevedra)
# [[Alicia Hermida]] aktorea (Madril)
# [[Almaclara]] emakume-orkestra taldea (Andaluzia)
# [[Amalia Lobato Rosique]] Gerra zibilean eraildako milizianoa (Murtzia)
# [[Aminata Diop]] mutilazio genitalagatiko lehen errefuxiatua eta aktibista (Mali)
# [[Amparo Soler Leal]] aktorea (Madril) 
# [[Ana Locking]] moda-diseinatzailea, enpresaburua eta argazkilaria (Toledo)
# [[Ana Mena]] abeslaria eta aktorea (Malaga)
# [[Angéla Kóczé]] Soziologoa feminista ijitoa (Hungaria)
# [[Ángela López Jiménez]] soziologoa eta feminista (Iruñea)
# [[Angelines Fernández]] aktore errepublikanoa (Madril-Mexiko)
# [[Anika Rahman]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Banglades)
# [[Anna Missuna]] Errusiar geologoa 
# [[Antonia Plana]] aktorea (Espainia)
# [[Antónia Pusich]] portugaldar idazle, kazetari eta musikagilea (1805-1883)
# [[Antonia Salaberria]] Erraketista (Eibar)
# [[Balghis Badri]] feminsta eta aktibista  (Sudan)
# [[Beatriz González Calderón]] biolontxelojolea eta orkestra-zuzendaria (Andaluzia)
# [[Binta Jammeh-Sidibe]] emakumeen eskubideen aldeko politikoa (Mauritania)
# [[Blanca Lydia Trejo]] idazlea, aktibista, kantzilerra (Mexiko)
# [[Bogaletch_Gebre]] mikrobiologoa, Emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista eta feminista(Etiopia) 
# [[Carmela Nieto]] kazetaria eta idazle feminista (Kuba)
# [[Carmen García Mateo]] zientzialaria (Galizia)
# [[Carmen Herrera (margolaria)|Carmen Herrera]] Kuba-EEBB
# [[Carolina Beatriz Ângelo]] Portugaldar medikua eta feminista, herrialde horretan bozkatu zuen lehen emakumea (1878 - 1911)  
# [[Caroline Flack]] telebista-aurkezlea eta irrati esataria (Britainia Handia)
# [[Catalina Martin-Chico]] fotokazetaria (Madril)
# [[Cecilia Seghizzi]] musikagilea, biolin-joleaeta pintorea (Italia)
# [[Ceija Stojka]] ijito margolaria (Austria)
# [[Celia Rico Clavellino]] gidoilasria eta zine zuzendaria(Sevilla)
# [[Charline Effah]] idazlea eta maistra (Gabon)
# [[Chou Kung-shin]] idazlea, historialaria... (Taiwan)
# [[Constanza de Ayala]] Arabako dama (Araba)
# [[Consuelo Díez Fernández]] pianista eta musikagilea (Madril) 
# [[Coral del Río Otero]] ekonomialaria eta ikertzailea(Vigo)
# [[Delaine Le Bas]] artista ijitoa (Britania Handia)
# [[Dolores Corbella Díaz]] hizkuntzalaria, akademikoa (Tenerifekoa)
# [[Dolores Corella Piquer]] zientifikoa eta ikertzailea (Valentzia)
# [[Dolores Ruiz Berdún]] zientzia historialaria eta ikertzailea (Espainia)
# [[Dolores Serrano]] pianista, musikagilea eta irakaslea (Cadiz) 
# [[Dora Barrancos]] soziologo, historialari, feminista (Argentina)
# [[Dorothy_Reed_Mendenhall]] medika estatubatuarra (Columbus 1874- Chester 1964)
# [[Efua Dorkenoo]]  Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Ghana)
# [[Elena Gorolová]] indarrez esterilizatutako emakume ijitoa (Txekia)
# [[Elena María Tejeiro]] aktorea (Murtzia)
# [[Elisabeth Guttenberger]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Elvira Quintillá]] aktorea eta abeslaria (Bartzelona)
# [[Emma Kunz]] sendalaria (Suitza)
# [[Estrellita Castro]] abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Ethel Brooks]] Soziologo feminista eta ijitoa (AEB)
# [[Eugenia Zuffoli]] abeslaria eta aktorea (Italia)
# [[Eva Villaver Sobrino]] astrofisikaria eta ikertzailea (Palentzia)
# [[Fàtima Bosch i Tubert]] zientzialaria (Girona)
# [[Fatoumata Coulibaly]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Mali)
# [[Fauziya Kasinga]] emakumeen genital mutilazioa dela eta, AEBko lehen errefuxiatua (Togo)
# [[Florence Price]] orkestra garrantzitsu batek jo zuen lehen musikagile afroamerikarra (AEB)
# [[Fran Hosken]]   emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista ()
# [[Fran Hosken]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (EEBB)
# [[Francisca de Assis Martins Wood]] Lehen aldizkari feministaren argitaratzailea (Lisboa, 1802-1900)  
# [[Gavina Viana Viana]]ekintzaile antifaxista (Donostia-Bartzelona)
# [[Gina Ranjičić]] lehenengo ijito idazlea (Serbia)
# [[Gisela Bock ]] historialaria (Alemania)
# [[Hanna Neumann]] matemarikaria (Alemania)
# [[Imperio Argentina]] aktorea, abeslaria eta dantzaria (Argentina)
# [[Inés Núñez de la Parte]] abokatua, kontseilaria eta goi-zuzendaria (Bilbo)
# [[Inna Modja]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Mali)
# [[Isabel Parra]] kantautorea eta folklorista (Txile) 
# [[Isabel Rodà de Llanza]] epigrafialaria eta arkeologoa (Bartzelona)
# [[Isabelle Stengers]] Bruselako filosofoa (Belgika)
# [[Isatou Touray]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (GAmbia)
# [[Jaha_Dukureh]] giza eskubideen aldeko aktibista (Gambia)  
# [[Jane Richardson]] biofisikoa eta Richardson biogramen asmatzailea (AEB)
# [[Javiera Parra]] musikaria eta abeslaria (Txile)
# [[Juana Goizueta Vértiz]] Kontituzio Zuzenbideko irakaslea (Nafarroa)
# [[Julia Lajos]] aktorea (Valladolid)
# [[Julia Robinson]] estatubatuar matematikaria (Misuri)
# [[June Crespo]] artista (Iruñea, 1982)
# [[June Eric-Udorie]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Irlanda) 
# [[Katarina Taikon]] idazle ijitoa (Suedia)
# [[Laura_Mersini-Houghton]] kosmologa eta fisika teoriko albano-estatubatuarra (Tirana)
# [[Layli Miller-Muro‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (AEB)
# [[Leah Manning]] Politikari britainiarra, giza eskubideen aldeko ekintzailea (Erresuma Batua)
# [[Leena Yadav]] zinema-zuzendaria (India)
# [[Leonore Davidoff]] historialaria, feminista (AEB)
# [[Leyla Hussein]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Somalia)
# [[Lidia Cao]] ilustratzailea eta muralista (Galizia)
# [[Lily van Angeren-Franz]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Loral O'Hara]] ingeniaria eta astronauta NASAn (AEB))
# [[Louise Jopling]] margolaria (Erresuma Batua)
# [[Ma Thida]] Kontzientzia preso ohia eta idazlea (Birmania)
# [[Mae Azango]] Kazetaria eta emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Liberia)
# [[Marcia_Neugebauer]] geofisika estatubatuarra (AEB)
# [[Margaret Bonds]] musikagilea (AEB)
# [[Margarita Comas Camps]] pedagogoa (Menorca-Erresuma Batua)
# [[Mari Carmen Díaz de Mendoza]] aktorea (Madril)
# [[María Banquer]] aktorea (Espainia)
# [[María Bru]] aktorea (Valentzia)
# [[María de Sarmiento y Castilla]] Arabako dama (Araba)
# [[María Dolores Gispert Guart]] bikoizketa aktorea eta irrati esataria (Katalunia)
# [[María Eva Istúriz García|María Eva Istúriz Garcia]] Berdintasunerako teknikaria (Iruñea)
# [[Maria Federici]] komunista, politikaria (Italia)
# [[María Inmaculada Paz-Andrade]] zientzialaria (Galizia)
# [[María Itziar Urrutia San Antón]] arkitektoa eta zuzendari exekutiboa (Malaga)
# [[María Matilde Almendros]] irrati esataria eta aktorea (Katalunia)
# [[María Ripoll]] zinegilea (Bartzelona)
# [[María Ruiz de Gauna]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[María Teresa Ruiz Cantero]] mediku eta ikertzailea (Melilla)
# [[Maria Veleda]] Portugalgo ekintzaile feminista eta errepublikanoa (1871-1955)
# [[Mary Nash]] historialaria (Irlanda-Katalunia)
# [[Maya Burhanpurkar]] ikertzaile kanadiarra (Ontario)
# [[Melanie Spitta]] zinema zuzendari ijitoa (Belgika)
# [[Mónica Ramos Toro]] antropologoa (Madril)
# [[Nahid Toubia]] Sudaneko lehen emakume-zirujaua eta EGM ikerketan ezpezializatutako aktibista (Sudan)
# [[Najat Maalla M'jid]] NBE Idazkari Nagusiaren Ordezkari Berezia Haurren aurkako Indarkeriari buruzkoa (Maroko)
# [[Nilde Iotti]] politikari komunista  (Italia)
# [[Nina Dudarova]] hizkuntzalari ijitoa, erromanieran alfabetatzea (Rusia)
# [[Nitza Margarita Cintron]] medikua (Puerto Rico)
# [[Olayinka Koso-Thomas]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nigeria)
# [[Panna Cinka]] biolin-jotzailea ijitoa (Hungria)
# [[Pastora Filigrana García]] ijito sindikalista feminista (Sevilla)
# [[Pastora Imperio]] dantzaria (Sevilla)
# [[Pepita de Oliva]] ijito dantzaria, Europan ezaguna (Málaga)
# [[Pratibha Parmar]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nairobi)
# [[Regina de Lamo]] 98.ko belaunaldiaren idazle anarkista (Jaén)
# [[Rita Montagnana|Rita Montagnama]] Komunista, politikaria (Italia)
# [[Romila Thapar]] historialaria (India)
# [[Rosa Cortés]] 1749ko ijitoen kontrako Sarekada Handian atxilotua (Granada)
# [[Rosa Taikon]] ijito zilargin eta aktorea (Suedia) Gina Ranjičić
# [[Rosario García Ortega]] aktorea (Argentina)
# [[Sagrario Ruiz Elizalde]] maistra eta hezkidetzan erreferentea (Nafarroa)
# [[Saioa Mantzisidor Zilloniz]] nekazaria eta enpresaburua (Bizkaia)
# [[Sandy Powell]] jantzi-diseinatzailea (Britainia Handia)
# [[Shu Otero]] komikigilea (Sunbilla, Nafarroa garaia)
# [[Silvia Agüero]] ijito idazlea, ijitoen memoria berreskuratzen duena (Madril)
# [[Sister Fa]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Senegal) 
# [[Sonia Contera]] fisikaria eta nanoteknologoa (Madril)
# [[Soraya Post]] eurodiputatu ijitoa (Suedia)
# [[Tarsy Carballas]] zientzialaria (Galizia)
# [[Teresa Margarida da Silva e Orta]] lehen emakume eleberrigilea portugesez (1711-1793)
# [[Teresa Mattei]] ekintzaile komunista, feminista (Italia, 1921-2013)
# [[Teresa Noce]] italiar politikaria (1900-1980)
# [[Teresa Sánchez de Bilbao]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[Teresa Vinyoles Vidal]] historialaria (Bartzelona)
# [[Thais_Russomano]] Brasildarra medikuntza aeroespazialean espezializatuta (Porto Alegre)
# [[Vanderlan da Silva Bolzani]] Kimikaria (Brazil)
# [[Věra Bílá]] ijito abeslaria (Txekia)
}}


====Berriak 2022 (Urtarrila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Cabete]] Ginekologo feminista, framazona eta errepublikanoa (Portugal, 1867-1935)
# [[Adele Bianchi]] geografoa (Italia) 
# [[Aida Peláez de Villa Urrutia]] idazlea,kazetaria, sufragista. (Kuba)
# [[Aitziber Urrutia]] Eskalatzailea (Bizkaia)
# [[Alazne Belar]] erizaina eta ikerlaria (Atxondo, Bizkaia)
# [[Amalia Mallén|Amalia Mallén de Ostolaza]] saiakeragilea, itzultzailea, sufragista (Kuba)
# [[Ana de Castro Osório]] Portugalgo idazlea, feminista eta militante errepublikanoa(1872-1935)
# [[Ana Maria Lajusticia]] kimikaria, dietetikan eta nutrizioan aitzindaria (Madril)
# [[Ana Revenga]] ekonomialaria (Espainia)
# [[Ángela Molinuevo y Longuebau]] XIX. mendeko karitatea (Gasteiz) 
# [[Ángeles Flórez Peón]] bizirik dagoen azken miliziano sozialista (Asturias)
# [[Angélica Morales |Angélica Morales ]] idazlea, aktorea (Teruel, 1970)
# [[Ann Rose Nu Tawng]] bakezalea, erizaina BBC 100 women sariduna (Birmania)
# [[Antonella Picchio]]  Ekonomialari feminista (Italia)
# [[Arantxa Rodríguez Álvarez]] ekonomialari feminista (Bilbo)
# [[Arantza Chacón Ormazabal]] ikertzailea, Zehar Errefuxiatuak (Gasteiz)
# [[Asunción Ruiz]] ingurumen teknikaria (Madril)
# [[Aurelia Castillo de González]] idazle eta itzultzailea (Kuba) 
# [[Aurora Villar Buceta]] kazetaria (Kuba) 
# [[Belén Bengoetxea]] Ikertzailea eta EHUko irakaslea (Durango)
# [[Belén Franch Gras]]  zientzialaria (Valentzia)
# [[Belén Frau Uriarte]]  ekonomilaria, Espainaiako CEOko eta munduko komunikazioko zuzendaria (Bilbo)
# [[Belén Landáburu]] abokatu eta politikoa (Burgos)
# [[Bianca Maria Meda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Blanca de los Ríos]] idazlea eta literatura kritikoa (Sevilla)
# [[Camille Kouchner]] Zuzenbide pribatuko irakaslea, abokatua (Frantzia)
# [[Carmen Serdán Alatriste]] iraultzailea (Mexiko)
# [[Catalina Bárcena]] aktore kubatarra (Kantabria)
# [[Consuelo Uranga]] komunista (Mexiko)
# [[Cristina Borderías]] Historialaria (Katalunia)
# [[Cristina Carrasco]] ekonomilari feminista (Txile-Bartzelona)
# [[Cynthia Cockburn]] antimilitarista feminista eta akademikoa (Britania Handia)
# [[Diane Elson]] ekonomilari feminista (Erresuma Batua)
# [[Digna Collazo]] sufragista (Kuba)
# [[Domitila García de Coronado]] editorea, idazlea (Kuba)
# [[Elena Salvador]] aktorea (Madril)
# [[Elena Uriz]] irakaslea, aktorea, dantzaria, musikaria (Iruñea)
# [[Elisa Garrido Moreno]] ikertzailea, unibertsitateko irakaslea (Valentzia)
# [[Elisa Garrido]] espainiar militante antifaxista (Zaragoza)
# [[Elisa Mújica]] Idazlea (Kolonbia, 1918-2003)
# [[Elisa Soriano Fisher]] mediku-oftalmologoa eta feminista (Madril)
# [[Élisabeth Chaplin]] margolaria (Frantzia, 1890-Italia, 1982)
# [[Ella Fontanals-Cisneros]] enpresaria eta arte-bildumagilea (Kuba)
# [[Elva Raquel Gómez]] kitxua idazlea (Argentina)
# [[Elvira de Hidalgo]] Sopranoa eta kantu-maistra (Teruel)
# [[Erika Aifan]] ustelkeriaren aurkako epailea (Guatemala)
# [[Esperanza Molina Cubillo]] idazlea eta antropologoa (Madril) 
# [[Esther Chapa]] sufragista (Mexiko)
# [[Eva Celada]] kazetaria, idazlea eta gastronomoa (Palentzia) 
# [[Eva Gancedo]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
# [[Fanny Garrido]] idazle galiziarra 
# [[Fátima Báñez]] legelaria, politikaria eta ekonomilaria (Huelva)
# [[Fatima Singhateh]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezia (Gambia)
# [[Francia Márquez]] ekintzaile feminista (Kolonbia)
# [[Gisela Vaquero]] bideojokogilea (Girona)
# [[Henriette d'Angeville]] Mont Blanc igo zuen bigarren emakumea (Frantzia)
# [[Hermila Galindo]] politikaria, kazetaria eta ekintzaile feminista (Mexiko)
# [[Hortensia Gelabert]] aktore kubatarra Espainian (Espainia)
# [[Ingrid Robeyns]] filosofo eta ekonomialari feminista (Lovaina, Belgika)
# [[Irene González]] Futbolaria (Coruña, 1909-1928)
# [[Isabel Margarita Ordetx]] idazlea, (Kuba)
# [[Isabel Oyarzábal]] itzultzailea, kazetaria, idazlea, aktorea eta diplomatikoa(Malaga)
# [[Isabella Leonarda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Jamila Medina Ríos]] idazlea (Kuba)
# [[Josefina Blanco]] aktorea (Leon)
# [[Josefina Gómez Mendoza]] geografo eta idazlea (Madril)
# [[Julia Peguero Sanz]] maistra eta feminista (Zaragoza)
# [[Justa Montero]] aktibista feminista (Bartzelona)
# [[Kate Young]] gizarte-antropologoa (Erresuma Batua)
# [[Laila Haidari]] ekintzailea 100 Women BBC sariduna (Agfanistan)
# [[Leonor Taboada]] kazetaria, idazlea eta ekintzaile feminista
# [[Lourdes Beneria]] ekonomialari feminista (Katalunia)
# [[Lucía López Marco]] albaitaria (Zaragoza) 
# [[Maixux Rekalde]] Bakezalea eta euskaltzaile (Oiartzun)
# [[Manuela Vargas]] flamenko dantzaria (Sevilla, 1941 - Madril, 2007)
# [[Margarita Manso]] 27ko belaunaldiko margolaria (Valladolid, 1908-Madril,1960)
# [[Mari Carmen Martínez Chamorro]] medikua (León) 
# [[María Ángeles Pérez López|Maria Ángeles Pérez López]] poeta (Valladolid)
# [[María Cancio]] aktorea (Madril)
# [[María del Adalid]] margolari galiziarra (
# [[María Espinosa de los Monteros]] emakumeen eskubide zibil eta politikoen aldeko aktibista (Malaga)
# [[María Fernanda Ladrón de Guevara]] Aktorea (Madril)
# [[María Guerrero López]] aktorea (Madril)
# [[María Guerrero]] Aktore eta enpresaburua (Madril)
# [[María José Vázquez]] GIB/HIES ekintzailea (Bartzelona) 
# [[María Josefa Patricia Muñoz y Jarabeitia]]  filantropoa (Bilbo)
# [[María Martos]] Feminista (Madril)
# [[María Muñoz de Quevedo]] piano-jotzailea 
# [[Maria Teixidor i Jufresa]] enpresari eta abokatua (Katalunia)
# [[María Teresa Gavarró Castelltort]]  pedagogoa(Katalunia)
# [[María Tubau]] aktorea (Madril)
# [[María Villar Buceta]] kazetaria, poeta, ekintzailea (Kuba) 
# [[Maria Xaveria Perucona]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Marta Álvarez Guil]] legelaria (Madril)
# [[Matilde de la Torre]] kazetari eta politikaria (Burgos)
# [[Matilde Díez]] aktorea (Madril)
# [[Matilde Rodríguez Cabo]] mediku, psikiatra, idazlea, feminista, sufragista eta aktibista (Mexiko)
# [[Maud de Boer-Buquicchio]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezi oiha (Herbehereak)
# [[Mercedes Arbaiza]] Historialaria eta EHUko irakaslea (Bilbo)
# [[Michelle Perrot]] historialaria (Frantzia)
# [[Natália Pasternak|Natalia Pasternak]] biologoa BBC 100 women sariduna (Brasil) 
# [[Négar Djavadi]] eleberrigilea, zinemagilea (Iran/Frantzia)
# [[Nerea Luis]] informatika ingeniaria (Madril) 
# [[Nieves Quintana]] Nekazaria (Araba)
# [[Nilofar Bayat]] afganistar abokatua eta saskibaloi jokalaria (Kabul)
# [[Pilar Narbaiza]] erraketista eta sukaldaria (Mallabia) 
# [[Reem Alsalem]] Emakumeen kontrako indarkeriari buruzko Nazio Batuen Errelatorea (Jordania)
# [[Reyna Pastor]] historialaria (Argentina)
# [[Rosa García-Malea López]] lehen emakume kaza-pilotua (Almeria)
# [[Rosika Schwimmer]] kazetaria, idazlea, sufragista (Budapest)
# [[Sabine Weiss]]  Argazkilaria (Frantzia)
# [[Sara Baartman]] esklaboa (Afrika)
# [[Serafina Núñez]] idazle kubatarra 
# [[Susanna Minguell]] filosofo eta idazlea (Bartzelona)
# [[Tlaleng Mofokeng]] mediku, hizlari, idazle eta emakumeen eskubideen eta sexu eta ugalketa-osasunaren aldeko aktibista BBC 100 women sariduna (Hegoafrika, 1980)
# [[Trinidad Arroyo]] Espainian lan egin zuen lehen oftalmologoa (Palentzia)
# [[Uxue del Río]] artista, irudigilea eta diseinatzaile grafikoa (Donostia)
# [[Virginia Eubanks]] politologoa (AEB)
# [[Virginia Torrecilla]] futbolaria (Mallorca)
# [[Virginie Demont-Breton]] margolaria (Frantzia, 1859-1935)
# [[Winnaretta Singer]] musika mezenas (Paris)
# [[Zeltia Montes Muñoz]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
}}


=== Berriak ===
====Berriak 2021 (urria, azaroa, abendua)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Abia Akram|Abia Akra]]  aktibista (Pakistan)
# [[Aida Lafuente]] politikari ekominista (León)
# [[Aitziber Olaizola]] bolaria 
# [[Al Khadra Mabrook]] Saharar poeta (Sahara)
# [[Alice Neel]] margolari erretratugile estatubatuarra (1900 - 1984)
# [[Amaia Bono]] antzerki aktorea (Gasteiz, 1989)
# [[Amaia Lejarreta]] artista, makillatzaile. Durango
# [[Amaia Nausia]] historialaria (Iruñea) 
# [[Amalia Domingo Soler]] Idazlea, espiritista (Sevilla, 1835-Bartzelona,1909)
# [[Ana Santos Payán]] idazlea, poeta, editorea (Guadalajara, 1972-Almeria, 2014)
# [[Ana Teresa Diego]] Argentinan atxilotu-desagertua (Argentina)
# [[Andrea Ixchíu]] kazetaria (Guatemala)
# [[Antonia Adroher Pascual]] maistra, pedagogoa eta politikaria (Girona)
# [[Anttoni Etxeberria]] tabernaria (Hondarribia)
# [[Araceli Sánchez Urquijo|Araceli Sanchez Urquijo]] bide, ubide eta portuetako ingeniaria (Sestao)
# [[Azucena Villaflor|Azuzena Villaflor]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Begoña Gorospe]] feminista, zinegilea (Hernani)
# [[Belén Nevado]] aktorea, feminista (Gasteiz, 1969)
# [[Berta Arocena de Martínez Márquez]] Kazetaria, feminista (Habana, 1901-1956)
# [[Blanca Li]] koreografo, dantzari, zinemagile (Granada)
# [[Buchi Emecheta]] idazle nigeriarra
# [[Carlota Pi]] Ingeniaria eta enpresari katalana
# [[Carme Alemany Gómez]] soziologoa, feminista (Bartzelona)
# [[Carme Karr i Alfonsetti]]  Kataluniako kazetari, idazle, musikologo eta publizista feminista eta bakezalea (1865 - 1943)
# [[Carme Montoriol i Puig]] Bartzelonako idazlea, itzultzailea eta piano-jotzailea (1892 - 1966)
# [[Carmen Navarro]] Medikua eta ikertzailea (Madril)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Carole Pateman]] Britainiako feminista eta politologoa (Sussex, Ingalaterra)
# [[Carolina Coronado]] idazlea (Badajoz)
# [[Carolina Escobar Sarti]]  Guatemala, 1960 feminista, idazlea,
# [[Clara Peeters]] margolari flamendarra. (1580-1621)
# [[Claudette Colvin]]  Afro-amerikarren eskubide zibilen mugimenduaren aitzindaria.
# [[Clotilde Cerdá Bosch]] Aktibista eta goi mailako harpa-jotzailea (Bartzelona, 1861-1926)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Conchita Balparda]] abeslaria, sopranoa. Portugalete (1942)
# [[Constance Naden]] Idazle, poeta eta filosofo ingelesa
# [[Consuelo Rubio]] opera abeslaria (Madril)
# [[Cristina Durán Costell|Cristina Durán]] ilustratzailea eta marrazkilaria (Valentzia, 1970)
# [[Cristina Spínola]]  kazetaria, kirolaria, telebistako kazetaria, idazlea eta Kanarietako Youtuber-a da.
# [[Crystal Bayat]] aktibista (Afganistan)
# [[Diana Pinilla]] txirrindulari kolonbiarra 
# [[Dolores Aleu Riera]] Mediku titulua lortzen lehena (Bartzelona 1857-1913)
# [[Dolores Prida]] kazetari eta antzerkigile kubatar estatubatuarra
# [[Dolors Monserdà]] Kataluniako idazle eta ekintzaile feminist (1845-1919)
# [[Dolors Piera]] Kataluniako irakasle sindikalista (1910-2002)
# [[Eider Sánchez]] ingeniaria eta &quot;Naru Intelligence&quot;ren sortzailea (Donostia)
# [[Elena Cipriana Álvarez Durán]] idazle, folklorista (Badajoz)
# [[Elena Maseras Ribera]] Mediku, pedagogo eta irakaslea. Medizina fakultatean lehen emakume matrikulatua (Tarragona, 1853-1905)
# [[Elena Mederos Cabaña]] Feminista,aktibista (Kuba) 
# [[Elena Molina]] dokumentalgilea (Madril)
# [[Elisa Fernández de la Vega]]  medikua, ikertzailea (Asturias-Zaragoza)
# [[Ellen Churchill Semple|Ellen Churchill]] geografo amerikarra (1863-1932)
# [[Elvia Carrillo Puerto]] Lider feminista, politikoa eta sufragista mexikarra
# [[Emilia Bernal]] Kazetaria, itzultzaile (Kuba, 1884-1964)
# [[Fátima Djarra Sani]] Emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea. (Ginea Bissau)
# [[Fede Galizia]]  margolaria (Milan 1578-1630)
# [[Feminismoa Herri Katalanetan]]
# [[Flavita Banana]] ilustratzaile, marrazkilaria (Oviedo)
# [[Francesca Bonnemaison i Farriols]] Bartzelonako pedagogo, idazle eta feminista (1872-1949)
# [[Francisca de Pedraza]] etxekoandrea, genero-indarkeriaren borrokaren aurrekari historikoa 
# [[Françoise Gilot|Francoise Gilot]] margolaria (Frantzia)
# [[Frantxiska Iragorri]] Abertzale, ekintzailea (Oiartzun, 1920-2019)
# [[Garbiñe Larrea |Garbiñe Larrea Iturralde]] Naturopata (Urnieta)
# [[Georgiana Houghton]] Margolaria (Kanaria Uharteak, 1814-Londres, 1884)
# [[Helen Porter]]  britainiar biologoa
# [[Hipolita Ibaibarriaga]] erreketista. Ermua
# [[Isabel Güell i López]] musikagilea (Bartzelona)
# [[Isabel Villenakoa]] lekaime eta idazle protofeminista (Valentzia, 1430 - 1490)
# [[Itziar Ugarte]] Kazetaria eta idazlea (Oñati)
# [[Janet Watson]] geologo britainiarra  (1923-1985)
# [[Jeannette Campbell]] igerilaria (Argentina)
# [[Jerònima Galés]] XVI. mendeko inprimatzaile valentziarra (?? - 1587)
# [[Jimena Alonso]] Feminista, irakaslea, pentsalaria, liburu argitaratzaile. Donostia-Madril
# [[Jimena Fernández de la Vega]] medikua, genetista (Galizia)
# [[Joaquima Santamaria i Ventura]] Kataluniako idazle, folklorista eta itzultzailea (1853 - 1930)
# [[Josefa Ortiz de Domínguez]] Mexikoko independentziaren aldeko aktibista (Mexiko)
# [[Juana Doña]] komunista, militantea, idazlea (Madril-Bartzelona)
# [[Júlia Martí Comas]] ikerlari feminista (Bartzelona)
# [[Junkal Guerrero]] musikaria (Andoain)
# [[Kathleen Hanna]] musikaria eta aktibista.  (Estatu Batuak)
# [[Leire Vargas]] bertsolaria, idazlea eta itzultzailea (Durango)
# [[Leona Vicario]] Mexikar ekintzailea (Mexiko Hiria, 1781-1842)
# [[Lesbia Soravilla]] idazlea, feminista, ekintzailea (Camagüey, 1907-1989)
# [[Lide Urrestarazu]] mendi lasterkaria (Ordizia)
# [[Lisa Çalan]] zinemagilea (Kurdistán)
# [[Lola Gaos]] aktorea, aktibista (Valentzia)
# [[Lola Rodríguez de Tió]] Kazetaria, iraultzailea (Puerto Rico, 1843 - Habana 1924) 
# [[Lucia Ixchíu]] aktibista (Guatemala)
# [[Lucía Lahoz Gutiérrez]] Arte historialaria (Leza-Araba)
# [[Luisa Pérez de Zambrana|Luisa Pérez de Zanbran]] Poeta (Santiago, 1837-Habana, 1922)
# [[Luzmila Chiricente Mahuanca]] Giza eskubideen aldeko ekintzailea (Perú)
# [[Marcelina Bautista]]  Etxeko langileen aldeko aktibista (Mexiko, 1966)
# [[Margaret Bullen]] antropologoa (Erresuma Batua- Euskal Herria)
# [[Margarita Porete]] Begina, mistika ((Frantzia)
# [[Marge Piercy]] poeta, eleberrigile eta feminista (AEB)
# [[Maria Angeles Esnaola]] Maistra abertzalea. Ormaiztegi
# [[María Bravo]] sopranoa (Portugalete)
# [[María Cambrils]] Valentziako idazle sozialista eta feminista (1878 - 1939)
# [[María Collado Romero]] idazlea 
# [[Maria del Carme Nicolau Massó]] Kataluniako idazle, itzultzaile eta kazetaria (1901-1990)
# [[Maria Domènech i Escoté]] Kataluniako idazlea (1874 - 1952)
# [[María Eugenia Casinelli de García Irureta Goyena]] giza eskubideen aldeko aktibista (Argentina)
# [[María Goiricelaya Burón]] aktorea, antzerki-zuzendaria (Bilbo)
# [[María Isidra de Guzmán y de la Cerda]] Medikua (Madril 1767-1884))
# [[María José Fuster]] UNED-eko irakaslea eta GIB/HIESaren ekintzaile eta ikerlaria (Alicante)
# [[María José Martínez Herrero|Maria José Martinez Herrero]] EHUko irakaslea
# [[María Josefa de Larumbe Goñi]] inprimatzailea eta liburu-saltzailea (Iruña 1700-1757)
# [[Maria Lugones]] filosofo feminista eta deskoloniala (Argentina)
# [[María Pineda]] modelo eta enpresaburua
# [[María Ponce|Maria Ponce]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Maria Rosario Arrizabalaga]] Mariarro bezala ezagunagoa, feminismoa eta justizia soziala bizi-ardatz izan zituen gizarte-ekintzailea (Ermua)
# [[María Telo]] Legelaria, familia-abokatua eta feminista extremadurarra
# [[María Wonenburger]] Matematikan doktorea (Galizia)
# [[Mariana Rodríguez del Toro|Mariana Rodriguez del Toro]] Mexiko independiaren aldeko borrokalaria (1775-1821)
# [[Mariasilvia Spolato]] LGBT eskubideen ekintzailea (Italia)
# [[Maribel Aiertza]] euskal idazlea (Etxebarria)
# [[Mariblanca Sabas Alomá|Mariblanca Sabas Alom]] Feminista, kazetaria, ministroa (Kubako Santiago, 1901-1983)
# [[Marie-Thérèse Walter]] modeloa eta Picassoren amorante (Frantzia)
# [[Marilyn Waring]] ekonomia feministaren sortzaile nagusietako bat(Zeelanda Berria)
# [[Marquesa del Ter]] Noble frantziarra, pianista eta ekintzaile feminista (1864-1936)
# [[Marta Espinós]] Valentziar piano-jotzailea. Valentzia
# [[Marta González Gómez]] El Salvador-eko armadaren eraso batean eraila.
# [[Marta Lozano Molano]] musikagilea (Cáceres, 1985)
# [[Martina Casiano y Mayor|Martina Casiano]] maistra, fisika eta kimikaria 
# [[Martina Castells Ballespí]] Medikuntzan doktore-gradua lortzen lehen emakumea (Lleida,1852-1884)
# [[Mercè Capdevila i Gaya]] musikagilea, pedagogoa (Bartzelona)
# [[Mercè Torrents Turmo]] piano-jole eta konpositore katalana
# [[Mertxe de Renobales]] biokimikaria (Bilbo)
# [[Miren Llona]] EHUko irakaslea 
# [[Mylene Fernández Pintado]] idazlea (Kuba) 
# [[Ochy Curiel]] feminismoaren teorialaria eta aktibista, gizarte-antropologoa (Dominikar Errepublika)
# [[Ofelia Rodríguez Acosta|Ofelia Rodriguez Acosta]] Feminista, kazetaria, idazlea (Habana, 1902-1975)
# [[Olimpia Fulvia Morata]] humanista italiarra 
# [[Pamela Yates]] estatubatuar dokumentalista eta giza eskubideen aldeko ekintzailea 
# [[Pilar Castillo Sánchez]] pianista (Galizia) 
# [[Pretty Yende]] sopranoa (Hego Afrika)
# [[Raquel Calvo Larralde]] kazetaria, dokumentalgilea (Durango)
# [[Rita Cetina Gutiérrez]] maistra, poeta eta feminista mexikarra
# [[Rosario de Acuña|Rosario de Acuña y Villanueva]] idazle, librepentsalari eta kazetaria (Madril)
# [[Rosario Zubizarreta]] erraketista (ERmua)  
# [[Roya Sadat]] zinegile eta zinema-zuzendaria (Afganistan)
# [[Salutxu Etxebarria]] Amurriko emakume aurreskulari aitzindaria (1924-2008)
# [[Shandra Martínez]] artista, ilustratzailea. (Errenteria)
# [[Susana Serrano]] Unibertsitateko irakaslea (Elorrio)
# [[Tere Jaio]] aktorea, bikoiztailea. (Gernika)
# [[Teresa Murga]] Markina-Xemein
# [[Tomasa Cuevas]] militante komunista eta antifrankista (Guadalajara-Bartzelona)
# [[Ulrike Tillmann]] matematikaria (Alemania)
# [[Vicenta Llorente del Moral]] entomologoa (Algorta)
# [[Wendy Flores]] abokatua eta giza eskubideen aldeko defendatzailea. (Nikaragua)
# [[Zulema de la Cruz]] musikagile, konpositore (Madril)
# [[Zuriñe López de Sabando Sainz]] dokumentalgilea (Gasteiz)
}}

====Berriak 2021 (uztaila, abuztua, iraila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina González López]] idazle, pentsalari, pintore abangoardista eta politikaria izan zen.(Granada)
# [[Amaia Egidazu]] ilustratzailea, biologoa eta idazlea (Durango)
# [[Ana Carrillo Domínguez]] Errepublikako Herri Armadako kapitain komunista (1898 - 1974)
# [[Ana María Martínez Sagi]] Kataluniako poeta, sindikalista, kazetaria eta atleta feminista (Bartzelona, 1907-2000)
# [[Anbara Salam Khalidi]] idazle eta itzultzaile feminista (Libano)
# [[Ángela Labordeta]] idazlea (Teruel)
# [[Ángeles Ottein]] sopranoa (Madril)
# [[Angélica Dass]] argazkilaria (Brasil)
# [[Bea Larrañaga]] aktorea (Errenteria)
# [[Begoña Zia]] marrazkilaria. (Iruñea)
# [[Consuelo Zavala]] maistra, feminista (Mexiko)
# [[Dorleta Kortazar]] ipuin-kontalaria (Arrasate)
# [[Eider Perez]] aktorea, idazlea, bertsozalea eta aurkezlea (Pasaia)
# [[Elena Pérez]] txistularia (Ermua)
# [[Eskarne Aroma]] irakaslea, aktorea, ekintzailea (Durango)
# [[Esther Bejarano]] musikaria, Auschwitzeko kontzentrazio-eremutik bizirik atera zena (Alemania)
# [[Esther Gorostiza]] pediatra.Atxondo
# [[Gala Knörr]] artista (Gasteiz)
# [[Gertrudis Bocanegra]] Mexikoren indepentziaren aldeko borrokalaria (Mexiko)
# [[Inge Morath]] argazkilaria (Austria- AEB)
# [[Isabel González]] liburuzaina, politikaria (Leon-Durango)
# [[Jane Glover]] orkrestra zuzendaria (Erresuma batua)
# [[Jenni Alvarado]] artista (Durango)
# [[Laura Latorre]] terapeuta, idazlea (Madril-Huarte)
# [[Maddi Soroa]] pedagogoa (Lekunberri)
# [[Maitane Azurmendi]] artista. (Gernika)
# [[Mari Luz Cristóbal Caunedo|Mari Luz Cristóbal]] Asturias, 1948. Tonada-kantaria
# [[María &quot;La Jabalina&quot;]] militante anarkista eta miliziano espainiarra (1917 - 1942)
# [[María de Baratta]] musikagilea, piano-jotzailea (El Salvador)
# [[Maria Josefa Aedo]] lekaimea (Ermua)
# [[Mariana Pineda]] espainiar liberala (Granada)
# [[Mariela Castro]] politikaria eta sexologoa (Kuba)
# [[Marina Lameiro]] zinemagilea (Iruñea)
# [[Milena Jesenská]] kazetaria, idazlea eta itzultzailea (Txekia)
# [[Norma Mentxaka]] Terrorismoaren biktima (Santurtzi)
# [[Olga Bergholz]] Errusiar poeta (1910-1975) 
# [[Olga Jojlova]] Ballet dantzaria. Picassoren lehen emaztea. (1891-1955)
# [[Paulina Ódena García]] militante komunista, Espainiako Gerra Zibilean milizianoa (Bartzelona 1911 - Granada 1936)
# [[Peli Romarategui]] misiolari arabarra da, eta egurrez, beiraz eta zeramikaz egindako erlijio-lana egin ditu (Gasteiz)
# [[Rosa Arburua]] pedagogoa, historia ikertzailea (Irun)
# [[Sandra Sánchez]] Karateka. Talavera de la Reina (1981)
# [[Shamsia Hassani]] Afganistango grafitigilea.
# [[Silvia Lazarte]] Boliviar-kitxuar politikaria (Bolivia)
# [[Vanesa Fernández]] Zinebiko zuzendaria. Iurreta
# [[Vilma Espín]] iraultzailea, heroia (Kuba)
}}

====Berriak 2021 (apirila, maiatza, ekaina)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Amina Hussein]] kazetaria eta itzultzaile (Kurdistan-Bartzelona)
# [[Amparo Poch y Gascón]] idazle eta mediku antifaxista eta libertarioa (Espainia, 1902-1968)
# [[Ana María Pérez del Campo]] ekintzaile feminista (Madril)
# [[Anaje Narbaiza]] euskaltzaile eta sindikalista (Bergara)
# [[Annie Vivanti]] Londresen jaiotako idazle italiarra 
# [[Betsi Cadwaladr]] erizaina (Gales)
# [[Carme Riera]] idazlea (Balear Irlak)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Celia del Palacio]] feminista (Durango-Mexiko)
# [[Colette Maze]] piano-jotzailea (Paris)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Concha Liaño Gil]] Espainiako ekintzaile anarkista ( Épinay-sur-Seine, Frantzia, 1916-2014)
# [[Delia Lauroba]] Euskal Erresistentea (Donostia)
# [[Emma Roca]] korrikalaria, suhiltzailea (Katalunia)
# [[Estíbaliz Sádaba Murguía]] artista (Bilbo)
# [[Garazi Arrizabalaga]] (Durangoko Museoko zuzendaria) (Berriz)
# [[Goiuri Aldekoa-Otalora]] argazkilaria (Durango)
# [[Herminia Fajardo]] kazetaria, feminista (Kanariak)
# [[Hilda Hilst]] idazlea. (Brasil)
# [[Idoia Asurmendi]] musikaria. (Aramaio)
# [[Idoia Gereñu]] antzerkigilea (Tolosa)
# [[Jane Rule]] idazlea (Kanada)
# [[Jone Guenetxea]] kazetaria (Abadiño)
# [[Jone Novo]] kameraria (Durango)
# [[Josefina Carabias]] kazetaria, idazlea (Avila)
# [[Juanita Ibaibarriaga Literatur Saria|Juanita Ibaibarriaga Literatur saria]] (ERmua)
# [[Julia Hermosilla Sagredo]] Anarkosindikalista, milizianoa eta frankismoaren aurkako erresistentea (Sestao, 1916-2009)
# [[Julienne Mathieu]] zinema mutuko aktorea (Frantzia)
# [[Kathleen Winter]] idazlea (Kanada)
# [[Katia Reimberg]] etorkin ekintzailea, feminista (Brasil-Donostia)
# [[Leticia Gaspar]] artista. (Bilbo)
# [[Llibertat Ródenas Rodriguez]] Valentziako anarko-sindikalista, milizianoa eta Mujeres Libres taldearen kidea (1892-1970)
# [[Lola Iturbe]] Espainiar anarko-sindikalista (Bartzelona, 1902-1990)
# [[Lucrecia Arana]] zarzuela abeslaria (Haro)
# [[Mahasweta Devi]] Bengalkiar-indiar idazle eta aktibista
# [[Maite Berriozabal]] Euskara teknikaria (Berriz)
# [[Margarita Xirgu]] Aktorea (Katalunia)
# [[María Asunción Català]] matematikaria, astronomoa (Bartzelona)
# [[María Bruguera Pérez]] (Extremadurako militante libertarioa eta feminista) (1913-1992)
# [[María del Carmen de Lara]] zinemagile feminista (Mexiko)
# [[María Dueñas (biolin-jotzailea)]] Granada 2002
# [[María Elena Walsh]] poeta, kantautorea, eleberrigilea, antzerkigilea (Argentina)
# [[María Teresa Rodríguez Sáinz-Rozas|María Teresa Rodríguez Sainz-Rozas]] enpresaburua (Palentzia)
# [[Mariam Bilbatua]] Unibertsitateko irakasle ohia. Durangoko zinegotzia 2019tik (Getxo, 1950)
# [[Mercedes Prieto]] Astronomoa (Huelva)
# [[Miren Lazkano]] Piraguista (Donostia)
# [[Penelope Fitzgerald]] idazlea (Erresuma Batua) 
# [[Pepita Carpeña]] Espainiar feminista eta anarkosindikalista (Bartzelona, 1919-2005)
# [[Sagrario Aranburu]] dantzaria eta abeslaria (Iruñea)
# [[Sara Facio]] argazkilaria. (Argentina)
# [[Soledad Estorach Esterri]] Espainiako ekintzaile anarkista (Lleida, 1915-1993)
# [[Teresa Aldamiz]] poeta, kazetaria, itzultzailea. (Filipinas-Bilbo)
# [[Teresa Jordá Vitó]] Akuarelista, margolaria (Bartzelona)
# [[Teresa Lanceta]] Artista (Bartzelona)
# [[Vera Mantero]] dantzaria (Portugal)
# [[Veronica Werckmeister]] margolaria, muralista (Gasteiz)
# [[Xela Arias]] idazlea (Galizia)
}}

====Berriak 2021 (urtarrila, otsaila, martxoa)====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelina Zendejas Gómez]] irakasle, kazetari, aktibista (Mexiko)
# [[Aimé Painé]] abeslari maputxea (Argentina) 
# [[Alaíde Foppa]] poeta, itzultzailea, ekintzailea (Bartzelona-Guatemala)
# [[Alice Stewart]] epidemiologa (Erresuma batua)
# [[Andereak Elkartea|Andereak Elkartea]] (Durango)
# [[Amaia Lopez de Munain]] kazetaria (Gasteiz)
# [[Amelina Ermeline Devant-Le Gallena]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Ana María Moix]] poeta, idazlea (Bartzelona)
# [[Andrea Khalfaoui]] 1. ijito doktorea 
# [[Antxone Telleria Mendia]] irakaslea (Lekeitio)
# [[Bakarne Altonaga]] historialaria (Bilbo)
# [[Bartolina Sisa]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Benita Galeana]] sindikalista, ekintzailea (Mexiko)
# [[Bittori Etxeberria]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Baztan)
# [[Boliviako Cholitas escaladoras]] Bolivia
# [[Capitolina Bustince Larrondo]] irakasle, idazlea (Ujué)
# [[Carmen Artaza]] abeslaria (Donostia)
# [[Carmen Ballvé]] argazkilaria (Madril)
# [[Carmen Orellana Illescas]] ingurumen agentea, basozaina (Balear Uharteak)
# [[Cira Crespo]] historialaria, idazlea (Katalunia)
# [[Conxa Pérez Collado]] Ekintzaile anarko-feminista eta milizianoa (Katalunia, 1915-2014)
# [[Cora Sadosky]]. Matematikaria (Argentina)
# [[Coraline Labourdette]] Frantziako Erresistentziaren kidea 
# [[Cristina López Barrio]] abokatu, idazlea (Madril)
# [[Diana Trujillo]] ingeniari aeroespaziala (Kolonbia)
# [[Domitila Barrios de Chungara]] Boliviar feminista
# [[Edith Pretty]] lurjabea eta filantropoa. (Erresuma Batua)
# [[Eladia Zubizarreta]] erreketista (ERmua)
# [[Elena Ziordia]] ilustratzailea (Bizkaia)
# [[Elvira Iñurrieta]] emagina (Elorrio)
# [[Esperanza d'Ors|Esperanza D'ors]] eskutorea (Madril)
# [[Ewy Rosqvist-von Korff]] rally pilotua (Suedia)
# [[Fanny Blankers-Koen]] atleta (Herbehereak)
# [[Filomena Baldezate]] erizaina eta emagina (Valladolid-Bilbo)
# [[Flora Sandes]] soldadua (Britainia Handia)
# [[Garazi Mugarza]] Margolaria, idazlea eta erizana (Mallabia)
# [[Gilka Machado]] poeta (Brasil)
# [[Gregoria Apaza]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Guadalupe Grande]] idazlea, poeta (Madril)
# [[Guillermina Uribe Bone]] ingeniari zibila (Kolonbia)
# [[Haizea Martiartu]] saxofoi-jotzailea (Markina)
# [[Hedina Sijerčić]] idazle, kazetari, poeta (Sarajevo)
# [[Helena Janeczek]] idazlea, kazetaria (Italia)
# [[Hella Haasse]] idazlea (Herbehereak)
# [[Idoia Hernández]] HATXE, piano-jotzailea (Errenteria)
# [[Irantzu Mendia Azkue]] irakaslea eta ekintzailea (Gasteiz)
# [[Irati Idiakez]] snowboarderra (Getaria)
# [[Irene Polo]] kazetaria (Katalunia) 
# [[Irina Antónova]] Arte kritikaria (Mosku)
# [[Isabel Lobiano]] Ermua
# [[Isabella Karle]] X izpien ikertzailea. EEBB
# [[Izaro Lasa]] txirrindulari ohia eta idazlea (Zumarraga)
# [[Jacqueline Bidegorri]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Joy Adamson]] naturalista (Austria)
# [[Juana Rouco Buela]] anarkista (Argentina)
# [[Kari Alberdi]] kimikaria, komunikazio zientifikoan aditua (Azkoitia)
# [[Katharine Burr Blodgett]] fisikaria eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Kalam Kunde|Kalam Kunda]] Kunde-jotzailea (Burkina Faso)
# [[La Voz de la Mujer]] Argentinako aldizkari anarko-feminista. itzulpena
# [[Letitia Mumford Geer]] erizaina eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Lilatoia]] Donostia
# [[Lorea Zulaika]] musikaria (Ziortza-Bolibar)
# [[Louisa Garrett Anderson|Louisa Garret]] Medikua eta sufragista (Britainia Handia)
# [[Lucía Sánchez Saornil]] Ekintzaile anarko-feminista eta poeta. Mujeres Libres-en sortzailea (Espainia, 1895-1970).
# [[Lucia Urrutia]] meteorologoa (Erroibarra) 
# [[Lucy Parsons]] anarkista, komunista (EEBB)
# [[Maider Mendizabal]] pilotaria (Zizurkil)
# [[Maite Axiari]] feminista, euskaltzale (Ezpeleta)
# [[Maite Gorrotxategi]] erraketista (Ermua)
# [[Mamen Moreu]] ilustratzaile, komikigile (Huesca)
# [[Manuela León]] Emakume ekintzailea (Ekuador)
# [[Malva Flores]] idazlea (Mexiko)
# [[Marcela Delpastre]] idazlea (Frantzia)
# [[Margaret Roundtree]] Saskibaloi jokalaria (Estatu Batuak)
# [[Margarita del Val]] birologoa (Madril)
# [[Margarita García Flores]] feminista, abokatua (Nexiko)
# [[Mari Carmen Díaz de Lezana]] txirrindularia (Urduña)
# [[Marie Langer]] Medikua, psikologoa (Austro-Argentinarra)
# [[Mary Moffat Livingstone]] esploratzailea (Hegoafrika)
# [[Maria Clemencia Herrera]] Lideresa, ekintzailea (Kolonbia)
# [[María Cinta Balagué]] irrati esataria (Bartzelona)
# [[María Collazo]] Argentinako anarko-feminista. itzulpena
# [[Maria del Mar Lozano]] RAEx-eko zuzendaria (Iruñea)
# [[Maria Josefa Saavedra]] abokatua (Bolivia)
# [[María Lorena Ramírez]] korrikalaria (Mexiko)
# [[Maria Paz Jiménez Escudero]] margolaria (Donostia)
# [[Maria Soledad Moral Santa Cruz]] arrain saltzailea, ekintzailea (Portugalete)
# [[Marina Núñez]] artista (Palentzia)
# [[Marta Lamas]] idazlea, feminista, antropologoa (Mexiko)
# [[Marta Olazabal]] ikertzailea (Bilbo)
# [[Matilde Isasi-Isasmendi]] emagina (Iurreta)
# [[Maxine Molyneux]] soziologoa, feminista (Pakistan)
# [[Mentxu Alkorta]] dantzari eta trikitilaria (Donostia)
# [[Mercedes Ateca]] Txirrindularia (Laredo-Kantabria)
# [[Miren Begoña Ereñaga]] erraketista (Durango) 
# [[Mujeres Libres]] 36ko Espainiako Gerra garaiko erakunde anarko-feminista. itzulpena
# [[Mujeres Libres (aldizkaria)]] Aurrekoaren aldizkaria. itzulpena
# [[Nahia Zubeldia]] itzultzaile, musikaria, idazlea (Lapurdi)
# [[Nancy Porsia]] Kazetaria (Italia)
# [[Nell Leyshon]] idazlea (Erresuma Batua)
# [[Nerea del Campo Aguirre]] filologoa (Eibar)
# [[Nicasia Madariaga]] margolaria (Bilbo)
# [[Nuria Ruiz de Viñaspre]] poeta (Logroño)
# [[Olvido García Valdés]] poeta (Pravia-Asturias)
# [[Petrona Eyle]] Medikua, feminista (Argentina)
# [[Rebeca Uribe]] poeta, (Mexiko)
# [[Rebeca Uribe Bone]] ingeniari kimikoa (Kolonbia]]
# [[Rosario Pino]] antzezlea (Málaga)
# [[Sara Berenguer Laosa]] Ekintzaile anarko-feminista (Katalunia, 1919-2010)
# [[Sara Estévez]] kazetaria (Bilbo)
# [[Shadi Ghadirian]] argazkilaria (Iran)
# [[Simona Manzaneda]] itzultzailea (Bolivia)
# [[Solveig Nordström]] arkeologoa (Suedia)
# [[Tere Verdes]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Bilbo)
# [[Úrsula Goyzueta]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Vicenta Juaristi Eguino]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Victoria Aguirre Anchorena]] margolaria (Buenos Aires)
# [[Victoria Mallabiabarrena]] soprano lirikoa (Mallabia)
# [[Virginia Bolten]] anarkista, kazetaria (Argentina)
# [[Whina Cooper]] ekintzailea (Zeelanda Berria)
}}

=== Hobetuak 2021 ===
# [[Alicia Iturrioz]] margolaria (Eibar)
# [[Louise Michel]] Frantziako anarkista. Parisko Komunan kiderik garrantzitsuenetakoa.
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria. (Mallabia)
# [[Felisa Areitioaurtena|Felisa Areitioartena]]  Antzezlea (Zaldibar)
# [[Maria Magunazelaia]] Txirrindulari aitzindaria (Ermua)
# [[Anna Sundström]] kimikaria (Suedia)
# [[Mariñe Arbeo]] ilustrailea
# [[Mercedes Careaga]] Ekintzailea  (Eibar)
# [[Iratxe Ansa]] dantzaria. (Donostia)
====Berriak 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adela Andikoetxea]] nekazaria (Urduliz)
# [[Adela Cortina]] filosofoa (Valentzia) itzulpena
# [[Adelina Gutiérrez]] astrofisikaria (Txile)
# [[Ainhoa Urien]] idazlea. (Abadiño)
# [[Alda Lara]] idazlea. (Angola). itzulpena
# [[Alicia Miyares]] Filosofoa, feminista (Asturias) itzulpena
# [[Alexandra David-Néel]] bidaiaria, idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Alexandra Olaya]] zientzialaria. Kolonbiarra. Itzulpena
# [[Ama Ata Aidoo]] idazle afrikarra. Itzulpena
# [[Amaia Gabantxo]] idazlea itzultzailea (Bermeo)
# [[Amancay Gaztañaga]] abeslaria (Mexiko)
# [[Amelia Opie]] idazlea ingelesa
# [[Aminata Sow Fall]] idazlea (Senegal) itzulpena
# [[Amparo Sánchez]] abeslaria (SEvilla)
# [[Ana de Miguel]] filosofoa, feministra (SAntander) itzulpena
# [[Ana Kiro]] galiziar abeslaria. itzulpena
# [[Ana Mari Marin]] margolaria (Elizondo)
# [[Ana María Crespo de las Casas]] farmazialaria. (Tenerife) itzulpena
# [[Andragunea]] Durango
# [[Andrée de Jongh]] belgika erresistentziako kidea 
# [[Ángeles López de Ayala]] kazetaria, politikaria, dramaturgoa (Sevilla)
# [[Anna Burns]] idazlea (Belfast)itzulpena
# [[Anna Surinyach]] fotokazetaria (Katalunia)
# [[Anne Carson]] Poeta (Kanada) itzulpena
# [[Anne Palles]] Sorgintzat errea (Danimarka)
# [[Anoushka Shankar]] musikagilea itzulpena
# [[Antonia Ferrín Moreiras]] Matematikaria, astronomoa (Galizia)
# [[Ariane Lopez-Huici]] argazkilaria. Itzulpena
# [[Aroa Uharte]] itzultzailea (Leitza) 
# [[Arrate Hidalgo]] idazlea, itzultzaile (Bilbo)
# [[Arrate Mardaras]] idazlea (Abadiño)
# [[Asha Ismail]] mutilazioaren aurkako ekintzailea (Kenya)
# [[Askoa Etxebarrieta]] flamenko dantzaria (Gasteiz)
# [[Atala Apodaca]] feminista, iraultzailea (Mexiko)
# [[Aziza Brahim]] abeslari sahararra (Itzulpena)
# [[Beatrice Shilling]] asmatzailea (Ingalaterra) itzulpena
# [[Becky Siegel]] dantzaria, koreografoa, zuzendaria (EEBB) Iruñea
# [[Bel Zaballa]] kazetaria, idazlea (Katalunia)
# [[Belén Bermejo]] idazlea, argazkilaria eta editorea (Madril)
# [[Belén de Sárraga]] kazetaria, ekintzailea (Valladolid-Mexiko
# [[Beryl Markham]] hegazkinlaria, idazlea (Ingalaterra-Kenya) itzulpena
# [[Bertha Benz]] asmatzailea 
# [[Bertha Lutz]] Brasilgo urbanista eta feminista.
# [[Blanca Silveira]] astronomoa (Venezuela) itzulpena
# [[Beulah Louise Henry]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Carme Alvariño]] historialaria (Galizia) itzulpena
# [[Carla Simón]] zinegilea (Katalunia) 
# [[Carmen Castillo (zinegilea)|Carmen Castillo]] zinegilea (Txile). itzulpena
# [[Carmen de Burgos]] poeta eta kazetaria (Almeria) itzulpena
# [[Carmen Gil Martinez]] idazlea. (Cadiz)
# [[Carmen Portinho]] (itzulpena) (Brasil)
# [[Catherine Destivelle]] eskalatzailea (Frantzia)
# [[Cécile Rol-Tanguy|Cécile Rol]] Erresistentea. Frantzia. Itzulpena
# [[Celinda Arregui]] politikaria, feminista (Txile)
# [[Claire Goll]] kazetaria, idazlea bakearen aldeko altibista (Alemania-Frantzia)
# [[Claudia Paz y Paz]] giza eskubideen defentzailea 
# [[Consuelo Álvarez Pool]] idazlea (Katalunia)
# [[Cony Carranza Castro]] feminista, hezitzailea (El Salvador)
# [[Cora Ratto de Sadosky]] matematikaria eta ekintzailea (ARgentina)
# [[Dacia Maraini]] eleberrigilea (Italia)
# [[Diane di Prima]] Poeta (EEBB) itzulpena
# [[Dilhan Eryurt]] astronomoa, astrofisikaria (Turkia)
# [[Dora Alonso]] Kazetaria eta idazlea (Kuba) itzulpena
# [[Dorita Ruiz]] Hezkuntza bereziko irakaslea aintzindaria (Burgos-Durango-Euba)
# [[Dorothea Klumpke]] astronomoa. EEBB
# [[Dorothee Sölle]] Poeta eta teologoa. Itzulpena 
# [[Dulce Chacón (idazlea)|Dulce Chacón (Idazlea)]] Zafra. Itzulpena
# [[Ebru Timtik]] abokatu kurdua. (Istambul)
# [[Elena García Armada]]ingeniaria, asmatzailea (Santander)
# [[Elodia Zaragoza-Turki]] idazlea,poeta,editorea
# [[Emilie Flöge]] jostuna 
# [[Emma Chacón i Lausaca]] musikagilea (Bartzelona) itzulpena
# [[Emma Lehmer]] matematikaria (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Encarnación Cabré]] arkeologoa (Madril) itzulpena
# [[Erlea Maneros]] Artista. Margolaria. Bilbo
# [[Esther Cruz]] eskalatzailea. (Murtzia-Euskal Herria)
# [[Eugenia Sacerdote de Lustig]] zientzilaria (Turin-Buenos Aires) (Itzulpena)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Paris) (Itzulpena)
# [[Eva Guerrero]] dantzaria, koreografoa (Bilbo)
# [[Fanny Bullock Workman]] bidaiaria, idazlea, itzulpena
# [[Felisa Areitioaurtena]] antzezlea (Zaldibar 1904)
# [[Filipa César|Filipa Cesar]] zinema zuzendaria (Portugal) itzulpena
# [[Florence Rena Sabin]] zientzialaria. (EEBB) itzulpena
# [[Francisca Vives]] historialaria (Cadiz) itzulpena
# [[Gabrielle Roy]] Kanadar idazlea. (Kanada)
# [[Garazi López de Armentia]] dantzaria eta koreografoa (Gasteiz)
# [[Garbiñe Elizegi]] erizaina, feminista (Baztan)
# [[Gemma Sanginés]] psikologoa (Bilbo)
# [[Gertrude Jekyll]] Lorezaina (Erresuma Batua)
# [[Gloria Anzaldúa]] idazlea. aktibista (EEBB) itzulpena
# [[Guadi Galego]] abeslaria (Galizia) (Itzulpena)
# [[Hayley Westenra]] abeslaria (Zeelanda Berria) itzulpena 
# [[Helin Bölek]] abeslaria (Turkia)
# [[Helena Maleno]] aktibista (El Ejido) Itzulpena
# [[Ida Vitale]] idazlea. (Uruguai) itzulpena
# [[Idea Vilariño]] idazlea. itzulpena
# [[Ines Olza]] ikertzailea (Nafarroa)
# [[Inma Chacón]] idazlea (Zafra) itzulpena
# [[Irati Bilbao]] jazz abeslaria. (Durango)
# [[Iratxe Mediavilla]] zinegilea (Elorrio)
# [[Irene Solà]] idazlea, artista (Katalunia)
# [[Irene Vallejo Moreu]] filologa eta idazlea (Zaragoza)
# [[Irma Alicia Velásquez Nimatuj|Irma Alicia Velásques Nimatuj]]Guatemala, kazetaria eta antropologoa
# [[Isabella Bird]] bidaiaria. idazlea (itzulpena)
# [[Isabel Bono]] poeta, (Malaga) itzulpena
# [[Isabel Sola]]Birologoa (Nafarroa)
# [[Ixone Aroma]] dantzaria (Durango)
# [[Izaro Zubiria]] zientzilaria
# [[Izaskun Ayestaran]] erreketista (Ibarra)
# [[Jacinta Ortiz]] poeta (Granada)
# [[Jaione Camborda]] zinegilea (Donostia)
# [[Jennifer Doudna]] biokimikaria (EEBB) itzulpena
# [[Jessie Fauset]] Poeta amerikarra itzulpena
# [[Jessica Anderson]] idazle Australiarra. itzulpena
# [[Jineth Bedoya]] Kazetaria. (Kolonbia) itzulpena
# [[Joan Jara]] dantzaria (Txile) Victor Jararen bikotea
# [[Joana Olasagasti]] dantzaria (Baiona)
# [[Joanne Chory]] biologoa. EEBB itzulpena
# [[Jone Elorriaga]] artista (Durango)
# [[Jone Martinez Palacios]] irakaslea, feminista (Bizkaia)
# [[Josefa Llanes Escoda]] sugrafista (Filipinas) itzulpena
# [[Josune Ilundain]] sortzailea, ekintzaile, idazlea. (Nafarroa)
# [[Judit Muñoz]] matematikaria eta ikertzailea (Abadiño)
# [[Judith Wright]] idazlea (Australia) itzulpena
# [[Juana Arrillaga|Juana &quot;Juanita&quot; Arrillaga]] erraketista (Elgoibar)
# [[Juanita Gorroño]] panderojolea (Muxika-Zornotza)
# [[Julia Antivilo]] artista (Txile)
# [[Juliana Zubizarreta]] panderojolea (Elgoibar)
# [[Julie Adrienne Karrikaburu]] musikologoa (Zuberoa)
# [[Julie-Victoire Daubié]] idazle franziarra. itzulpena
# [[Karmele Gisasola]] Herri kirolak (Mallabia)
# [[Karmele Mitxelena]] Idazlea eta iralkaslea (Oiartzun)
# [[Katalin Karikó]] Biokimikaria (Hungaria) 
# [[Katharine Tynan]] idazle, Irlanda, itzulpena
# [[Kenojuak Ashevak|Kenojuak Ashevah]]margolaria (Kanada)
# [[La Yegros]] abeslaria (ARgentina-Okzitania
# [[Larraitz Ariznabarreta]] antropologoa (Bilbo)
# [[Laura Freixas]] idazlea (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Leda Valladares]] abeslaria,(Argentina) (itzulpena)
# [[Leila Aboulela]] sudandar idazlea (Itzulpena)
# [[Leyre Arrieta |Leyre Arrieta Alberdi]] historialaria (Mutriku)
# [[Leire Elustondo Quiñones]] Abeslaria, kazetaria (Ermua)
# [[Leona Chalmers]] aktorea eta asmatzailea. EEBB. itzulpena
# [[Leonor Orosa]] Koreografoa (Filipinak)
# [[Lian Monserrate]] Muralgilea (Estatu Batuak)
# [[Lide Arana]] zientzialaria 
# [[Elizabeth Magie]] asmatzailea. (EEBB). Itzulpena
# [[Lucía Garibaldi]] Zinegilea (Uruguai) Itzulpena
# [[Luisa Capetillo]] anarkista, sindikalista, faminista (Puerto Rico) itzulpena
# [[Lurdes Huizi]]irakaslea, (Goizueta)
# [[Luzia Sagastasoloa]] maistra, irakaslea, moja (Mallabia)
# [[Maialen Arregi]] Arkitektoa (Elorrio)
# [[Mabel Cañada Zorrilla]] feminista, ekintzailea (Bilbo)Itzulpena
# [[Mabi Revuelta]] artista plastikoa (Bilbo)
# [[Maddi Ane Txoperena]] bertsolaria, kazetaria eta feminista (Hendaia)
# [[Magda Szabó|Magda Szabo]]idazlea (Hungaria)
# [[Maiana Bidegain]] zinegilea (Lapurdi)
# [[Maite Lephaille]] irrati-esataria (Zuberoa)
# [[Maite López]] idazlea, itzultzaile (Azkoitia)
# [[Mari Cruz Guruzeta]] ekintzailea (AReatza)
# [[Mari Jose Kerejeta]]  idazlea (Zegama)
# [[Mari Karmen Goñi]] irakasle aitzindaria (Baztan)
# [[María Andresa Casamayor]] matematikaria (Zaragoza) itzulpena
# [[Maria Aurèlia Capmany]] eleberrigile, antzerkigile (Katalunia) itzulpena
# [[Maria Isabel Barreno]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Jesús Cueto]] artista. (Santander-Bilbo)
# [[Maria Beasley]]. Asmaztzailea. (EEBB) 
# [[María Cumplido]] matematikaria. (itzulpena)
# [[Maria González Gorosarri]] Kazetaria, idazlea (Durango)
# [[Maria Dolores Larramendi]] erraketista (Pasaia)
# [[María Malla]] idazlea, katalana. itzulpena
# [[María Mariño]] idazlea. (Galizia). itzulpena
# [[Maria Mentxaka]] kirol argazkilaria (Mungia)
# [[Maria Merino]] matematikaria (Bilbo) 
# [[Maria Pereira]] Asmatzailea (Portugal)
# [[María Salvo]] Antifrankisgta (Bartzelona) itzulpena
# [[Maria Teresa Horta]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Teresa León]] idazlea (Errioxa) itzulpena
# [[Maria Txurruka]] erraketista (Elgoibar)
# [[María Vallet Regí|María Vallet Regi]] Kimikaria (Kanaria)
# [[María Y. Orosa|Maria Y. Orosa]] Medikua eta ikertzailea
# [[Mariama Bâ]] idazlea (SEnegal)
# [[Marica Campo]] idazlea (GAlizia)
# [[Mari Carmen Ruiz]] aktore ohia (Bilbo)
# [[Marie Hankel]] Esperanto idazlea, sufragista (Alemania) itzulpena
# [[Marijo Deogracias]] kazetaria (Antzuola)
# [[Marie Paradis]] alpinista Suitzarra. Itzulpena
# [[Marie Under]]  idazlea (Estonia) itzulpena
# [[Marion Donovan]] asmaitzailea. EEBB. itzulpena
# [[Mariví Ibarrola]] argazkilaria. (Naiara). itzulpena
# [[Marivi Iturbe Etxeberria]] gizarte laguntzailea. Etxebarri. itzulpena
# [[Margaret Harwood|Margaret Harwook]]   Astronomoa (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Margaret Burbidge]] Astronomoa. (Inglaterra) itzulpena
# [[Margarida Borràs]] Transexuala (Valentzia)
# [[Margarita Michelena]] poeta (Mexiko)
# [[Margarita Parra Álvarez]] Kimikaria, (Valentzia)
# [[Martha Coston]]asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Marta Elena Casaús Arzú]] historialaria eta idazlea.(Guatemala)
# [[Maruja Mallo]] margolaria (Galizia) itzulpena
# [[Melitta Bentz]] asmatzailea alemaniarra itzulpena
# [[Mercè Company]] idazlea (Katalunia) itzulpena
# [[Mercè Ibarz]] idazlea (ARagoi)
# [[Mikeas Sánchez]] poeta, irakaslea, idazlea (Mexiko)
# [[Miren Larrea]] antzezlea. (Zornotza)
# [[Mónica Cahen D'Anvers]] kazetaria (Argentina) itzulpena
# [[Montserrat Gudiol]] margolaria, (Bartzelona) itzulpena
# [[Montserrat Torrent i Serra]] organojolea. (Bartzelona) itzulpena
# [[Myriam Cameros Sierra|Myriam Cameros]] Ilustratzailea. Iruña
# [[Nella Larsen]] idazlea Afrikar-amerikarra. Itzulpena
# [[Nellie Campobello]] idazlea eta dantzaria (Durango-Mexiko) itzulpena
# [[Nerea Irastorza]] zientzialaria
# [[Nerea Irigoyen]] zientzialaria. Zaragoza
# [[Nerea Loiola Pikaza|Nerea Loiola]] idazlea (Deba)
# [[Ngaio Marsh|Ngaio Marsh]] idazle, antzerlea. itzulpena
# [[Olga Cazalis]] erraketista (Markina-Xemein)
# [[Olga Orozco]] poeta (Agentina) Itzulpena
# [[Orsola Casagrande]] (Italia) 
# [[Pamela Hinkson]] idazle anglo irlandarra
# [[Patricia Bath|Patricia Bath]] Medikua. itzulpena
# [[Paula Nenette Pepín]] musikaria. 
# [[Paula Wiesinger]] eskiatzaile italiarra (Izulpena)
# [[Paulina Chiziane]] idazle Monzambike. Itzulpena
# [[Pilar del Río|Pilar del Rio]] kazetaria eta itzultzailea.(Granada). (itzulpena)
# [[Pilar Claver]] aktibista (Izaba)
# [[Pilar Alonso Ibañez]] etnografoa, historialaria (Markiz, Araba) itzulpena
# [[Pilar Bellver]] idazlea, feminista (Jaen) itzulpena
# [[Policarpa Salabarrieta]] ekintzalea (Kolonbia)(Itzulpena)
# [[Raina Telgemeier]] komikigilea. (EEBB) itzulpena
# [[Rosalinda L. Orosa]] Idazlea (Filipinak)
# [[Saiza Nabarawi]] idazlea, feminista (Egipto) (Itzulpena)
# [[Sagrario Vera Gordo]] Gerrillaria. (Badajoz)
# [[Sandra Morán]] abeslaria, politikaria (Guatemala) itzulpena
# [[Sara Curruchich]] abeslaria. Guatemala. itzulpena
# [[Sarah Mather]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Severina Luna de Orosa]] medikua eta idazlea (Filipinak)
# [[Silvia Cuevas Morales|Silvia Cuevas]] idazlea Txile. itzulpena
# [[Stefi Troguet]] Alpinista (Andorra)
# [[Susana Malón]] astronomoa (Zaragoza) Itzulpena
# [[Susana Thénon]] itzultzaile, poeta (ARgentina). Itzulpena
# [[Susana Vera]] argakilari-kazetaria (Iruñea) itzulpena 
# [[Suceso Portales]] jostuna eta anarko-sindikalista (Extremadura)
# [[Syra Alonso]] idazlea, (Galizia). itzulpena
# [[Teresa Eguibar]] eskulturea (Madril). itzulpena 
# [[Teresa Flores]] Feminista, ekintzailea (Txile)
# [[Teresa Meana]] ekintzaile feminista (Gijón)
# [[Udane Ostolaza]] Harri-jasotzailea (Orio)
# [[Uxune Martinez Mazaga]] Zabalkunde zientifikorako arduraduna (Garai)
# [[Vandana Shiva]] Idazlea. (India) (Itzulpena)
# [[Violette Leduc]] Idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Violette Szabo]] Espia (Erresuma Batua)
# [[Yaa Gyasi]] idazle afroamerikarra.(Ghana) itzulpena
# [[Yasmina Reza]] idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Yolanda Mazkiaran]] dokumentalgilea (Altsasu)
# [[Zaloa Fuertes]] Argazkilaria (Mexiko-Abadiño)
# [[Zenobia Camprubí]] idazlea eta itzultzailea itzulpena
# [[Zuriñe del Cerro]] feminista historikoa (Bilbo)
}}

====2018-2019====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina Otaola]] Erraketista (Errenteria)
# [[Alaitz Muro]] ipuin kontalaria eta margolaria (Durango)
# [[Almudena Hernando]]  arkeologoa (Madril)(itzulpena)
# [[Amaia Aroma Lejarreta]] Txistularia (Abadiño)
# [[Ainhoa Zuazua]]Abeslaria (Ermua)
# [[Angelita Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Arantzazu Ametzaga]] Idazlea
# [[Ascensión Badiola]] Idazlea(Bilbo)
# [[Aurora Abasolo]] Abeslaria (Durango)
# [[Begoña Sopelana]] Kooperantea, soziologoa (Iurreta)
# [[Benita Uribarrena]] Ekintzailea antifaxista (Durango)
# [[Damaris Pan]] artista (Mallabia)
# [[Digna Garitaonandia]] Erraketista
# [[Dina Bilbao]] Kirolaria (Ondarroa))
# [[Eladia Altuna]] Erraketista (Irura)
# [[Elena Olabe]] Poeta (Durango)
# [[Elena Solatxi]] Eskultorea (Bilbo)
# [[Elena Orobiogoikoetxea]] Piano jolea (Durango)
# [[Emilia Gomez]]Erraketistan. (Valentzia)
# [[Estibalitz González]] Idazlea (Ermua)
# [[Eugenia Iriondo]] Erraketista (Eibar)
# [[Gisella Perl]] Ginekologoa judutarra (Hungaria) (itzulpena)
# [[Gloria Agirre]] Erraketista (Asteasu)
# [[Gloria Zubia]] ekintzailea (Durango)
# [[Ines Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Irati Eguren]] Arkitektoa, ilustratzailea (Durango)
# [[Irene Ibaibarriaga]]Erraketista (Ermua)
# [[Jesusa Garitaonandia]] Erraketista (Mallabia)
# [[Juana Elgezabal]] Enpresaria (Derio)
# [[Juanita Ibaibarriaga]] Ekintzailea (Ermua)
# [[Juanita Mir]] Kazetaria, idazlea (Iruñea)
# [[Juanita Unzueta]] Dantzaria (Eibar)
# [[Julia Klaudia Gabilondo]] Idazlea (Mungia)
# [[June Arbeo]] Atleta (Durango)
# [[Kattalin Agirre]] Mugalaria, Frantziako erresistentziako kide (Sara)
# [[Koro Benito]]  Poeta (Lumbrales)
# [[Lara Izagirre]] Zinegilea (Zornotza)
# [[Libe Goñi]] Irakaslea (Oteitza)
# [[Lidia Cañete]] kirolaria (Durango)
# [[Lourdes Munitxa]] Euskaltzalea (Zornotza)
# [[Lucia Areitioaurtena]] Erraketista (Ermua)
# [[Luna Miguel]] idazlea (Alcalá de Henares) (itzulpena)
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria (Mallabia)
# [[Maddi Barber]] Zinegilea (Lakabe)
# [[Mae Jemison]] ingeniari (Alabama) (Itzulpena)
# [[Maitane Alonso]] Ikertzailea,asmatzailea (Sodupe)
# [[Maria Ana Bidegaray]] Idazlea, feminista (Hazparne - Lapurdi)
# [[Maria Antonia Canals]] matematikaria (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Maria Arrillaga]] Erraketista (Elgoibar)
# [[Maria Camino Oskoz]] Maistra. (Iruñea)
# [[Mari Carmen Lasagabaster]] Erraketista (Eibar)
# [[Mari Carmen Madariaga]] Erraketista (Igorre)
# [[Maria Antonia Uzkudun]] Erraketista (Anoeta)
# [[Maria Luisa Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Maria Luisa Senar]] Erraketista (Pasaia)
# [[Maria Pilar Urriza]] Dantzaria (Lantz)
# [[Maria San Juan de Garonda]] emagina. inkisizioa sutan erre zuen (Mungia)
# [[Maribi Unamuno]] Filologoa. (Aulesti)
# [[Mercedes Colás]] Maiatzeko plazako amak (Argentina) (Itzulpena)
# [[Meritxel Relaño]] Unicefeko arduradun nagusia Yemenen (Durango)
# [[Mila Salterain]] Idazlea (Durango)
# [[Miren Alazne Iruretagoiena]] ekintzailea (Zarautz)
# [[Miren Maortua]] Idazlea (Zaldibar) 
# [[Miren Uzkudun]] Erraketista (Asteasu)
# [[Nerea Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Oihana Azkorbebeitia]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Paula Lamarain]] Erraketista (Eibar)
# [[Rosa Soroa]] Erraketista (Elduaien)
# [[Rosario Aranburu]] Erraketista (Eibar)
# [[Shakuntala Devi]] Idazlea (India) (Itzulpena)
# [[Silvia Trigueros]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Teri Ibarrola]] Ipuin kontalaria (Aulesti)
# [[Vanessa Goikoetxea]] abeslaria (Florida)
# [[Zoila Askasibar]] inprimatzailea (Elgeta)
}}

=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Hobetuak ===
==== 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agurtzane Elorriaga]] (Iurreta)
# [[Ana Diez]] zinemagilea (Tutera)
# [[Amaia Iturbide]] idazlea (Bilbo-Getxo)
# [[Ariane Lopez-Huici|Ariane López Huici]] argazkilari lapurtarra. 
# [[Erika Lagoma]] Bertsolaria, feminista (Lesaka-Durango)
# [[Gurutzi Arregi]] etnografoa (Durango)
# [[Iñaxi Etxabe]] Bertsolaria, (Zumaia-Zarautz)
# [[Isabel Coixet]] zinegilea (Katalunia)
# [[Itziar Mendizabal]] Dantzaria (Gipuzkoa
# [[Luzia Goñi]] bertsolaria (Basaburua)
# [[Maider Fernandez]] zinegilea (Donostia)
# [[Maria Zambrano]] idazlea (Madril)
# [[Martina Ibaibarriaga]] gerrillaria (Berriz)
# [[Matxalen Ziarsolo]] saskibaloi jokalaria (Ermua)
# [[Oihana Alkorta]] musikaria (Orio-Zarautz)
# [[Primi Erostarbe]] panderojolea eta irrintzilaria (Oñati)
# [[Teodora Zuloaga]] zeramikaria (Madril-Segovia)
# [[Trota Salernokoa]] ginekoloagoa(Italia)
# [[Alfonsina Strada]] txirrindulari argentinarra (Mototsa)
}}

==== 2018-2019 ====
# [[Balendiñe Albizu]] Idazlea (Zumaia)
# [[Gurutze Frades]] Kirolaria (Durango-Iurreta)
# [[Lourdes Unzueta]] Idazlea (Durango)
# [[Uri Ruiz Bikandi]] Idazlea (Durango)

== [[Fitxategi:Gnome-system-users.svg |30px|]] Wikilariok ==
(Zure izena gehitu dezakezu iturburu kodea aldatu eta 4 bider ALT Gr + 4 sakatuta (4 aldiz &quot;~&quot; agertuko da)
# [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] ([[Lankide eztabaida:Wikimaribarre|eztabaida]]) 18:22, 13 ekaina 2018 (CET)
# [[Lankide:Lurdeswiki|Lurdeswiki]] ([[Lankide eztabaida:Lurdeswiki|eztabaida]]) 18:17, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Larrauri|Larrauri]] ([[Lankide eztabaida:Larrauri|eztabaida]]) 18:18, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:OrtuUrti|OrtuUrti]] ([[Lankide eztabaida:OrtuUrti|eztabaida]]) 18:22, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] ([[Lankide eztabaida:Mototsa|eztabaida]]) 11:20, 22 uztaila 2020 (CET)
# [[Lankide:Joseintx|Joseintx]] ([[Lankide eztabaida:Joseintx|eztabaida]]) 18:22, 9 urria 2020 (CET)
# [[Lankide:Isabeliraurgi|Isabeliraurgi]] ([[Lankide eztabaida:Isabeliraurgi|eztabaida]]) 17:48, 16 urria 2020
# [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] ([[Lankide eztabaida:Mgaraizabal|eztabaida]]) 18:00, 5 azaroa 2021 (CET)

== [[Fitxategi:Gnome-web-browser.svg|30px]] Kanpo estekak ==
* [https://anboto.org/durango/1583310345667-wikipedia-erreminta-ona-dela-uste-dugu-emakumeek-erreferentzialtasuna-lortzeko  Wikipedia erramienta ona dela uste dugu emakumeek erreferialtsuna lortzeko]Anboto 2020/03/04
* [https://www.elcorreo.com/bizkaia/duranguesado/durangaldeko-andren-ekarpenak-20200122193350-nt.html?edtn=bizkaia&amp;fbclid=IwAR1hHPcQJaQM-WaIU7mYeNetsB89jEH2-BWSA0fPGjbTgTkHpqtKRT9BnCc#vca=fixed-btn&amp;vso=rrss&amp;vmc=fb&amp;vli=Duranguesado Durangaldeko andren ekarpenak bistaratzera dator WikiEmakumeok] El Correo 2020/01/21
* [https://anboto.org/durango/1579696765085-wikikedada-egingo-dute-durangon-wikipedian-dagoen-genero-arrakala-aldatzeko 'Wikikedada' egingo dute Durangon, Wikipedian dagoen &quot;genero arrakala&quot; aldatzeko], Anboto Durango 2020/01/22
* [https://dotb.eus/dotb-eus-emakumeen-biografia-berriak-sortzeko-wikikedada-antolatu-da-durangon/ Emakumeen biografia berriak sortzeko ‘Wikikedada’ antolatu da Durangon] Dotb.eus 2020/01/23
* [http://www.azkuefundazioarenegunkaria.eus/wikikedada-wikiemakumeokwikidurango/ Wikikedada: WikiEmakumeok/WikiDurango | Azkue Fundazioaren Egunkaria] 2020/01/21
* [https://halabedi.eus/es/marisa-barrena-wikiemakumeok-gizarteko-beste-arloetan-lez-emakumeak-ia-ikusezinak-gara-wikipedian-ere/?fbclid=IwAR2pUHHzwsNx8kzKAyc3dlTpZc4p4mx8duIC0PeKHEj01G3yXoFKxXlBBlc Marisa Barrena (Wikiemakumeok): &quot;Gizarteko beste arloetan lez, emakumeak ia ikusezinak gara wikipedian ere&quot; - Halabedi] 2020/02/06
* [https://www.youtube.com/watch?v=eH-JkwLAa6Q&amp;feature=youtu.be [Bideoa] Data zaharrak bilatzen], Estibalitz González Solozabal Durangon #Wikiemakumeok mintegian data zaharrak zelan bilatzen diren azaltzen dau, Josi Sierra-ri esker.
* [https://amp.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/amarauna/osoa/7892080/magikoa-da-andre-baten-biografia-mundura-zabaltzea/ &quot;Magikoa da andre baten biografia mundura zabaltzea&quot;], EITB - 2021/03/08
* https://www.youtube.com/watch?v=r2Z5CFSLSf8  Lurdes Totorikaguena eta Marisa Barrena Laixiar irratian</text>
      <sha1>piapg9r2gnn4oj4x5c4ydsoaiywwrcs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005913</id>
      <parentid>9005903</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:05:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>/* Berriak 2022 (uztaila) */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="120182" xml:space="preserve"> '''''WikiDurangaldea | Durangaldean egiten diren lanaldietako wikilekua '''''

[[Fitxategi:WikiEmakumeok Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak.jpg|thumb|WikiEmakumeok, Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak. Azaroak 1 2019, Durangon]]
[[Fitxategi:Durangoko Wikilariak.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko apirila]]
[[File:Durangoko wikilariak 1500.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko ekaina]]
== [[Fitxategi:Im-jabber.svg|30px|]] Wikiproiektu honen helburuak ==
* Emakumeen biografia berriak sortzea euskaraz.
* Wikipedian beste hizkuntza batzuetan badauden emakumeen biografiak euskarara ekartzea.
* Emakumezko editore euskaldunen kopurua handitzea.
* Euskal Wikipedian genero-ikuspegia txertatzea.
* Historian zehar izandako emakumeen ekarpenak eta ezagutzak Euskal Wikipedian biltzea.

== [[File:La mujer que nunca conociste logo 2017.jpg|30px]] Emakumeen zerrenda [https://es.wikipedia.org/wiki/Wikiproyecto:Mujeres/Wikimujeres/WikiEmakumeok/Durango &gt;&gt;&gt; erderaz]==


=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Egiten ari garenak ===
Hauetan ari gara lanean (ez dezagun lanik bikoiztuta)
# [[Edurne Garitazelaia]] (Lurdes)
# [[Marie Stritt]] aktorea (Austriar Inperioa, 1855-1928, 1872-1948) Mpa
# [[Alice Salomon]] erreformista (Alemania, 1872-1948) Mpa
# [[Elisabeth Altmann-Gottheiner]] irakaslea (Alemania, 1874-1930) Mpa
# [[Silvia Buabent]] politikaria (Madril, 1973) Mpa
# [[Lola Robles]] idazlea (Madril, 1963) Mpa
# [[Eva Piquer]] kazetaria (Bartzelona, 1969) Mpa
# [[Maria Mercé Roca]] idazlea, politikaria(Potbou, 1958) Mpa
# [[Rosa Bustamante Montoro]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Rosa_Bustamante_Montoro ARkitektoa (Lurdes)
# [[Fernanda Canales]] https://es.wikipedia.org/wiki/Fernanda_Canales Arkitektoa (Lurdes)

=== [[Fitxategi:Gnome-mail-attachment.svg|30px]] Egitekoak ===
Besterik proposatu nahi baduzu, gehitu izenak zerrendan.


'''SORTU'''

http://zallainfo.zalla.eus/2017/03/zallako-bi-kalek-emakume-izena-hartuko.html
# [[Virginia Finol]] harri jasotzailea (ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Garazi Arruti]] harri jasotzailea (Ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Ana Sesunaga]] Técnica de senderos
# [[Amaia Elizaran]] sortu. Dantzaria eta koreografoa. https://www.berria.eus/paperekoa/1857/022/001/2022-02-04/posible-da-dantzari-gisa-bizitzea-baina-oso-ezegonkorra-da.htm
# [[Alaitz Arenzana]]  https://cimamujerescineastas.es/alaitz-arenzana-nueva-directora-de-zinegoak/
https://www.zinea.eus/2022/01/18/alaitz-arenzana-izango-da-zinegoak-jaialdiko-zuzendari-berria/
https://www.berria.eus/albisteak/208477/alaitz-arenzana-izendatu-dute-zinegoak-jaialdiko-zuzendari.htm
ia
# [[Amagoia Gurrutxaga]] Kazetaria-edo @berria egunkarian. Oraintxe bertan, eszedentzia betean,
# [[Nahia Garat]] (Donapaleu, Nafarroa Beherea, 1992) eta [[Neju]] (Tolosa, Okzitania, 1994) sortzaileek
https://www.berria.eus/paperekoa/1886/040/001/2021-10-30/laquolurrari-lotzeko-beharra-genuenraquo.htm
# [[Aiora Enparantza]] itzultzailea . https://www.berria.eus/paperekoa/1872/024/001/2021-10-29/alda-merini-eta-saint-john-perse-munduko-poesia-kaiera-berriak.amp.html
# [[Leire Etxezarreta]] https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-10-06/eroso-sentitzen-naiz-formatu-akustikoan.htm

# [[Diana Widmaier Picasso]] https://en.wikipedia.org/wiki/Diana_Widmaier_Picasso
# [[Saroa Bikandi]]. Ipuin kontalaria (Goiuri Aldekoa-Otaloraren proposamena)
# [[Jeanine Sontag]] itzuli (Isabel Etxebarriaren proposamena)
# [[Anttoni Telleria]] Elgeta. https://www.youtube.com/watch?v=fBn0GPiTttU 
# [[Bergarako kotoia]] http://andra.eus/bergarako-kotoiaren-emakumeen-omenez-erakusketa/
# [[Lorea Perez de Albeniz]]
# [[Larraitz Zuazo]]
# [[Ainhoa Estankona Aldekoa-Otalora]] (abokatua eta florentzian joyeria ikasitako bitxigilea. Besteak beste Guggenheimeko dendan saldu ditu bere joiak)
# [[Ana Romera]] (Atrapame si puedes programako zuzendaria, telebistako programen formatuen egilea)
# [[Irene Hurtado de Saratxo]] itzultzailea. https://www.diariovasco.com/culturas/libros/asmo-literario-handia-20210915155810-nt.html
# [[Ines Bengoa]] kontalaria https://www.berria.eus/paperekoa/1887/036/001/2021-10-01/gozamenarekin-ere-lotu-daiteke-hotzikara.htm
# [[Olatz Ovejero]] Zinema zuzendaria. https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-09-30/langileen-arteko-elkarlana-zaila-da.htm
# [[Meral Simsek]] idazle kurdua. https://www.berria.eus/paperekoa/1893/021/001/2021-10-14/hamabost-hilabeteko-zigorra-ezarri-diote-meral-simsek-idazle-kurduari.htm
# [[Birjiñe Albira]] Aktorea eta antzerki irakaslea. https://www.berria.eus/paperekoa/1886/032/001/2021-10-13/sudur-gorririk-gabe-besteen-mailan-nago.amp.html
# [[Jone Alastuei]] https://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/osoa/5419883/efemeridea-27-urte-fidela-bernat-erronkarierako-azken-hiztuna-hil-zela/  https://www.argia.eus/argia-astekaria/2670/jone-alastuei-pirinioak-bizi-gaitu-eta-bizi-bedi. (Sortu) Erronkariko azken hiztunaren iloba
# [[Sagrario Monedero]] Sortu. https://www.berria.eus/paperekoa/1855/008/001/2021-02-18/funts-berriak-erabili-behar-dira-trantsizio-ekologikoa-azkartzeko.htm
# [[Lula Goce.]] Muralista galiziarra. sortu
# [[Kathleen Dean Moore]] itzuli https://en.wikipedia.org/wiki/Kathleen_Dean_Moore
# [[Elena Roldan]] Mezzosopranoa (Esti) sortu
# [[Naiara Garcia Bediaga]] Zientzialaria. Durango (Wiki_Nurh-ek egingo du)
# [[Deniba Konare]] Kirolaria. sortu
# [[Garazi Sampedro]] Kirolaria. sortu- Atxondo
# [[Ines Nedina]] ARtista. sortu
# [[Julia Zornoza]] https://altsasumemoria.wordpress.com/2014/10/31/zornotza-iriarte-julita/
# [[Pepita Elduayen]] Aseginolaza Durangoko emagina (Mari Carmen)

'''ITZULI'''

'''Dantzariak'''
https://en.wikipedia.org/wiki/Women_in_dance

'''Idazleak, kazetariak, filologoak'''
# [[Mercedes Arriaga]] https://es.wikipedia.org/wiki/Mercedes_Arriaga_Fl%C3%B3rez
# [[Alda Merini]] https://es.wikipedia.org/wiki/Alda_Merini (Italia)
# [[Teresa Solana]] https://es.wikipedia.org/wiki/Teresa_Solana (Katalunia)
# [[Anna Mansso]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Manso_Munn%C3%A9 (Katalunia)
# [[Ana Gass]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Gas  (Katalunia) 
# [[Josefina de la Torre]] https://es.wikipedia.org/wiki/Josefina_de_la_Torre
# [[Pino Ojeda]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Pino_Ojeda
# [[Lilli Suburg]]  https://en.wikipedia.org/wiki/Lilli_Suburg
# [[Lurdes Tello]] https://es.wikipedia.org/wiki/Lourdes_Tello


'''Arkitektoak'''
# [[Matilde Udelay]]??? ARkitektoa Matilde Ucelay???


'''Denetarik'''


# https://es.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Wikiproyecto:Mujeres/Art%C3%ADculos_faltantes/Mujeres_por_nacionalidad/Colombia
# [[Angela Nieto]]   https://es.wikipedia.org/wiki/Mar%C3%ADa_%C3%81ngela_Nieto 


https://documentalismomemorialistayrepublicano.wordpress.com/represion-y-muerte-franquistas-contra-las-mujeres-republicanas/

=== [[File:Dialog-apply.svg|30px]] Eginak | [[:eu:Wikiproiektu:WikiEmakume/Eginak|Eginak]] ===

=== BERRIAK ===
==='''Berriak 2022''' ('''abuztua''')=== 
(egindako ordenan)
{{zutabeak|kopurua=3|
# 
}}


===='''Berriak 2022''' ('''uztaila''')==== 
(egindako ordenan)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Paule Minck]] Parisko Komunako iraultzaile feminista (1839 - 1901)
# [[Romola Garai]] aktore britainiarra (1982)
# [[Anna Gardell-Ericson]] margolaria (Suedia)
# [[Juana Mordó]] arte bildumagilea (Tesalonika, 1899-Madril,1984)
# [[Mira Nair]] zinema zuzendaria (India, 1957)
# [[Teresa Duclós]] margolaria (Sevilla, 1934)
# [[Amalia Avia]] margolaria (Toledo, 1930-2011)
# [[Luciana Aymar]] kirolaria (Argentina, 1977)
# [[Martha Corey]] Salemgo sorgin epaiketetan urkatua (AEB, 1619-1672)
# [[Bridget Bishop]] Salemgo sorgin epaiketetan exekutatua (AEB, 1632?-1692)
# [[Abigail Hobbs]] Salemgo sorgin prozesuko nerabea (AEB,1678- ? )
# [[Abigail Williams (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorgin epaiketetan akusatua (AEB, 1680-1697)
# [[Fanny Elssler]] dantzaria (Austria)
# [[Anna Maria Bofarull]]  zinemagilea (Tarragona,1979)
# [[Eva Crane]] zientzialaria (Erresuma Batua)
# [[Barbara W. Tuchman]] idazle eta kazetaria (Amerikako Estatu Batuak, 1912-1989)
# [[Christiane Amanpour]] kazetaria (Erresuma Batua, 1958)
# [[Sarah Osborne]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1643?-1692)
# [[Melissa de la Cruz]] idazlea (Manila-AEB, 1971)
# [[Anna Rosina de Gasc]] margolaria (Alemania)
# [[Elizabeth Jane Gardner]] margolaria (Estatu Batuak-Paris)
# [[Sarah Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1653-1962)
# [[Dorothy Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan 4 urteko auzipetua (AEB, 1687?)
# [[Mary Warren]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusiena (AEB, 1674?-1693?)
# [[Elizabeth Hubbard (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusia (AEB, 1675?-1692etik aurrera)
# [[Betty Parris]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzailea(AEB, 1682-1760)
# [[Mia Zapata]] abeslaria (AEB, 1965-1993)
# [[Ann Pudeator]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1621-1692)
# [[Rebecca Nurse]] Salemgo sorginkeria prozesuan exekutatua(AEB, 1621-1692)
# [[Sarah Cloyce]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatua (AEB, 1648-1703)
# [[Lydia Lunch]] abeslaria, aktorea, idazlea (AEB, 1959)
# [[Isabel Azkarate]] argazkilaria, fotokazetaria (Donostia)
# [[Maria Mercè Cuartiella]] idazlea, antzerkigilea (Katalunia)
# [[Esther Koplowitz]] enpresaria (Madril,1950)
# [[Sima Sami Bahous]] NBE Emakumeak-en zuzendaria (Jordania, 1956)
# [[Ángela Ramos]] kazetaria, erreportaria (Peru)
# [[Mia Hamm]] futbolaria (AEB, 1972)
# [[Mónica Alario Gavilán]] filosofoa eta ikertzailea (Madril)
# [[Aimée Rapin]] margolaria (Suitza)
# [[Rocío Vitero Pérez|Rocio Vitero Perez]] gizarte langilea eta politikaria (Gasteiz, 1980)
# [[Isabel Quintanilla]]  margolaria (Madril, 1938-2017)
# [[Eglantyne Jebb]] haurren eskubideen defentsa (Erresuma Batua, 1876-1828)
# [[Sarah Wildes]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1627-1692)
# [[Mary Bradbury]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1615-1700)
# [[Mary Black (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Candy (Salemgo epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Ruth Osborne (ustezko sorgina)]] hil zuten emakume eskalea  (Ingalaterra, 1680-1700)
# [[Jane Wenham (ustezko sorgina)]] emakume akusatua eta askatua (Ingalaterra, ?-1730)
# [[Victoria Åberg|Victoria Aberg]] margolaria (Finlandia, 1824-1892)
# [[Rebecca Walker]] idazlea, feminista (Mississipi, 1969)
# [[Maxine Hong Kingston|Maxime Hong Kingston]] idazlea (EEBB, 1940)
# [[Anastasía Mýskina]] tenislaria (Sobiet Batasuna, 1981)
# [[Margaret Scott Gatty]] botanikaria eta idazlea (Britania Handia, 1809-1873)
# [[Pascale Petit (aktorea)]] aktorea (Frantzia, 1938-)
# [[Jean Adair]] aktorea (Kanada, 1873-1953)
# [[Jeanne Fusier-Gir]] aktorea (Frantzia, 1885-1973)
# [[Mary Pat Gleason]] aktorea eta gidoilaria (AEB, 1950-2020)
# [[Altamira Gonzalo]] jurista, feminista (Zaragoza)
# [[Laura Muntz Lyall]] margolaria (Kanada)
# [[Katharina Henot]] posta-burua, sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1570-1627)
# [[Catalina Carlota De la Gardie]] Baztanga txertoaren bultzatzailea (Suedia, 1723-1763)
# [[Dorcas Hoar]] sorginkeria egotzita zigortua (Beverly, 1634-1711)
# [[Jone Mitxelena]] zientzialaria, irakaslea eta ikertzailea (Barakaldo, 1985) SORTU
# [[Susannah Sheldon]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatzailea (AEB, 1670?- ?)
# [[Cindy Sherman]] argazkilaria eta zinema-zuzendaria (AEB, 1954)
# [[Juana Millán|Juana Millan]] inprimatzailea, enpresaburua (Zaragoza)
# [[María Teresa Linares]] musikologoa (Kuba)
# [[Aurora Cáceres Moreno]] idazle, feminista, sufragista (Peru)
# [[Villanuako sorginak]] Villanuako sorginkeria prozesua (Huesca, XV. mendea)
# [[Laspaulesko sorginkeria prozesua]] 24 emakume urkatuak (Huesca, 1593)
# [[Paisleyko sorginkeria prozesua]] 7 emakume kondenatuak (Eskozia, 1697)
# [[Mentxu Ramilo Araujo]] Wikiemakumea (Gasteiz, 1978) SORTU
# [[Maria Bellonci]] idazlea (Italia, 1902-1986)
# [[Carmen Martínez Sancho]] matematikaria (Toledo)
# [[Laura Morera]] ballet dantzaria (Madril, 1977)
# [[Delmira Agustini]] poeta (Uruguai)
# [[Samlesburyko sorginkeria prozesua]] 20 bat emakume akusatuak (Ingalaterra, 1612)
# [[Cristina Rota]] aktore, arte-dramatiko irakaslea (Argentina, 1945)
# [[María Botto]] aktorea (Argentina, 1974)
# [[Nur Levi]] aktorea (Madril, 1979)
# [[María Eugenia Vaz Ferreira]] irakasle, poeta (Uruguai, 1875-1924)
# [[Juana Martín Manzano]] moda-diseinatzailea (Kordoba, 1974)
# [[María José Gómez Redondo]] artista garaikidea (Valladolig, 1963)
# [[María Gil Vallejos]] piano-jolea (Alacant, 1892-1981)
# [[Maria Tallchief]] dantzaria (EEBB, 1925-2013)
# [[Faith Hill]] abeslaria (EEBB, 1967)
# [[Barbara Walters]] kazetaria, idazlea (EEBB, 1929)
# [[Lilia Podkopayeva]] gimnasta (Ukraina, 1978)
# [[Antonia Maymón|Antonia Maymon]] idazlea, feminista, anarkista (Madril)
# [[Pendleko sorginkeria prozesua]] 10 urkatu: 9 emakume eta gizon 1 (Ingalaterra, 1612)
# [[Wilhelmina Wylie]] igerilaria (Australia, 1984)
# [[Vega Asensio]] biologoa, ilustratzailea, ikertzailea (Durango, 1978) '''SORTU'''
# [[Eba Gaminde Egia]] ikertzailea, euskaltzain urgazlea (Mungia, 1968) '''SORTU'''
# [[Maria da Conceição|Maria da Conceicao]] emagina, sorginkeria egotzita sutan errea (Sao Paulo, 1798)
# [[Mary Parker (Salemgo epaiketak)|Mary Parker]] sorginkeria egotzita urkatua (1637-1692)
# [[Tatiana Lióznova]] zinema zuzendaria (Errusia, 1914-2011)
# [[Vera Panova]] idazlea eta kazetaria (Errusia, 1905-1973)
# [[Wilmot Redd]] Sorginkeria egotzita urkatua (Salem, 1692)
# [[Janet Horne]] Sorginkeria egotzita sutan bizirik errea (Eskozia, 1727)
# [[Anna Göldin]] Sorginkeria egotzita burua moztuta exekutatua (Suitza)
# [[Margaret Scott (Salemgo epaiketak)|Margaret Scott]] Sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (Eskozia, 1615-Salem, 1692)
# [[Rebecca Lemp]] Sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1550-1590)
# [[Brita Zippel]] Sorginkeria egotzita burua moztu eta sutan errea (Suedia, 1676)
# [[Margaret Jones]] Emagina, sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (EEBB 1613-1548)
# [[Merga Bien]] Sorgintzat jo eta sutan errea (Alemania 1560-1603)
# [[Anna Eriksdotter]] sorgintzat jo eta burua moztuta exekutatua (Suedia, 1624-1704)
# [[Matteuccia de Francesco]] sorgintza jo eta sutan errea (Italia, 1428 exekutatua)
# [[Maddi Astigarraga]] ilustratzaile zientifikoa (Deba, 1997) '''SORTU'''
# [[Guirandana de Lay|Guirandina de Lay]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Jaka, 1461)
# [[Narbona Dacal]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Zaragoza, 1498)
# [[Aissa Doumara Ngatansou]] ekintzailea (Kamerun, 1972)
# [[Susana Rinaldi]] aktorea eta tango-abeslaria (Argentina, 1935)
# [[India.Arie]] abeslari estatubatuarra (Denver, 1975)
# [[Estefanía Chávez Barragán]] arkitektoa, irakaslea (Mexiko)
# [[Maria Meharra]] kaskaroten erregina (Lapurdi) '''SORTU'''
# [[Nora Heysen]] margolaria (Australia)
# [[Elena Arregui Cruz-López]] arkitektoa (Irun-Santiago de Compostela)
# [[Vera Fokina]] ballet dantzaria (1886-1958, Errusia)
# [[Lurdes Alkorta]] trikitilaria (1973, Azpeitia) '''SORTU'''
# [[Draupadi Murmu]] politikaria, tribu-buruzagia, Indiako 1. emakume presidente tribala (India, 1958)
# [[Petronilla de Meath]] sorginkeria egotzita sutan  errea (Irlanda)
# [[Olga Wisinger-Florian]] margolaria (Austria)
# [[Agnes Meyer Driscoll|Agnes Meyer]] Kiptografoa (Estatu Batuak)
# [[Carmen París]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Mercedes Ferrer]] egile abeslaria (Madril, 1963)
# [[Haydée Milanés]] abeslaria, konpositorea, moldatzailea eta ekoizlea (Habana, 1980)
# [[Nabyla Maan]] egile abeslaria (Maroko, 1987)
# [[Olga Román]] abeslaria eta egile-abeslaria (Madril, 1979)
# [[Paula Ortiz]] zine-zuzendaria, gidoilaria, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Nata Moreno]] zine-zuzendaria, aktorea, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Marija Jurić Zagorka|Marija Juric Zagorba]] kazetaria (Kroazia, 1873-1957)
# [[Alicia Sellés Carot]] liburuzaina eta dokumentalista (Castelló, 1977)
# [[Adriana Calcanhotto]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Suzana de Moraes]] aktore, zinema-zuzendaria (Brasil, 1940-2015)
# [[Tarsila do Amaral]] margolaria (Brasil, 1886-1973)
# [[Anita Malfatti]] margolaria (Brasil, 1889-1964)
# [[Eliane Giardini]] aktorea, zinema-zuzendaria (Tarragona, 1966)
# [[Nazanín Armanian]] idazea eta politologoa (Iran, 1961)
# [[Martha Zein]] idazle, narratzaile, zinegile (Alemania, 1962)
# [[Carmina Verdú]] gimnasta ohia (Valentzia, 1983)
# [[Nancy Usero]] gimnasta ohia, entrenatzailea (Zaragoza, ?)
# [[Marta Calamonte]] gimnasta ohia, entrenatzailea, fisioterapeuta (Badajoz,1982)
# [[Amaia Arroyo Sagasta]] Irakaslea eta ikertzailea (Aretxabaleta,1983) '''SORTU'''
# [[Sally Salminen]] nobelagilea (Finlandia,1906-1976)
# [[Tatiana Bilbao]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Myrna Mack]] antropologoa (Guatemala)
# [[Helen Mack Chang]] Myrna Mack Fundazioaren sortzaile (Guatemala)
# [[Helen Vlachos]] kazetaria (Grezia)
# [[Vera Tschechowa]] aktorea, zinemagilea eta ekoizlea (Alemania, 1940)
# [[Concha García Campoy]] kazetaria (Tarrasa) 
# [[María Cabrales]] Kuba independentziaren aldeko protagonista (Kuba)
# [[Alice Domon]] Argentinako diktaduran desagertu eta hil zuten moja (Frantzia, 1937-1977) 
# [[Lola Robles]] idazlea eta aktibista (Madril, 1963) 
# [[Eva Piquer]] kazetaria eta idazlea (Bartzelona, 1969) 
}}

===='''Berriak 2022''' ('''ekaina''')==== 
(ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Anne Procter]] poeta, filantropoa (Ingalaterra)
# [[Adelina Lopes Vieira]] idazlea, dranagilea (Portugal-Brasil)
# [[Agnes Baltsa]] mezzosopranoa (Grezia)
# [[Ainhoa Colino]] kirolaria, ibiltaria (Durango) '''SORTU'''
# [[Aitziber Makazaga]] bolaria (Zerain) SORTU
# [[Alazne Etxebarria Urizar]] korrikalaria (Santurtzi) '''SORTU'''
# [[Alice Rey Colaço]] Ilustratzailea, abeslaria. Portugal
# [[Amelia Orleanskoa]] Portugalgo azken erregina (Frantzia-Portugal)
# [[Amélia Rey Colaço]] aktorea, zuzendaria  (Portugal)
# [[Ana Castillo]] idazlea (Chicago, EEBB)
# [[Ana de Gonta Colaço]] eskultorea (Portugal)
# [[André Léo]] Frantziako eleberri eta kazetaria, ekintzaile feminista (1824 - 1900)
# [[Ane Maruri]] dantzaria eta irakaslea (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Ann Putnam, Jr.]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Anna Waser]] margolaria (Suitza)
# [[Anna Zippel]] sorginkeria leporatuta eraila (Suedia) 
# [[Anne de Chantraine]] sorginkeria egotzita sutan erretakoa (Lieja)
# [[Annie Londonderry]] munduari bira egindako txirrindularia (AEB)
# [[Assumpta Roura]] kazetaria eta idazlea (Katalunia)
# [[Barbara Ward]] ekonomialaria, kazetaria eta idazlea (Erresuma Batua)
# [[Beatriz Costa]] aktorea, idazlea (Portugal)
# [[Begoña Guillen]] argazkilaria (Amurrio) '''SORTU'''
# [[Bernadette Iratzoki Luro]] dantzaria, antzerkilaria eta irakaslea (Azkaine, 1959) '''SORTU'''
# [[Bessie Rayner Parkes]] poeta, kazetaria, feminista (Alemania-AEB)
# [[Betzaida Urtaza]] idazlea, itzultzailea, editorea (Donostia-Legorreta) '''SORTU'''
# [[Blanca Muñoz]] artista, eskultorea eta grabatzailea (Madril)
# [[Branca de Gonta Colaço]] idazlea, errezitatzailea (Portugal)
# [[Carmen Arozena]] artista, margolaria eta grabatzailea (La Palma)
# [[Carmen Laffón]] artista, margolaria eta eskultorea (Sevilla)
# [[Carola García de Vinuesa]] mediku, zientzialari, irakasle (Espainia-Australia)
# [[Carolina Michaëlis de Vasconcelos]] filologoa, idazlea (Alemania-Portugal)
# [[Caroline de Barrau]] feminista, aktibista (Frantzia)
# [[Caroline Haslett]] ingeniari elektrikari aitzindaria (Erresuma Batua)
# [[Charlotte Saunders Cushman]] aktorea (AEB)
# [[Clémentine Hélène Dufau]]  margolaria (Frantzia)
# [[Concepción Bona]] hezitzailea eta ekintzailea (Dominikar Errepublika)
# [[Concha de Albornoz]] intelektual feminista (Asturias)
# [[Conchita Supervía]] mezzosopranoa (Bartzelona)
# [[Corina Freire]] abeslaria, aktorea, enpresaburua (Portugal)
# [[Cynthia Germanotta]] filantropoa, ekintzailea, enresaburua (AEB)
# [[Dinah Craik]] idazlea (Ingalaterra)
# [[Dolores González Pérez]] idazlea (Malaga)
# [[Dora Panofsky]] arte historialaria (Alemania-AEB)
# [[Dorothea Tanning]] margolaria (AEB)
# [[Dorothy Hansine Andersen]] medikua (EEUU)
# [[Eduarda Lapa]] margolaria (Portugal)
# [[Eleanor Pairman]] matematikaria, asmatzailea (Eskozia)
# [[Elizabeth Ann Ashurst Bardonneau]] itzultzailea, aktibista (Ingalaterra)
# [[Elsie Widdowson]] nutrizionista (Erresuna Batua)
# [[Emília de Sousa Costa]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[Emily Davies]] sufragista, emakumea unibertsitate eskubide-defensatzailea (Ingalaterra)
# [[Emma Stebbins]] eskultorea (AEB)
# [[Eugénie Le Brun]] intelektual feminista (Frantzia-Egipto)
# [[Eugénie Marie Salanson]] margolaria (Frantzia)
# [[Felícia Fuster i Viladecans]] margolaria eta poeta (Bartzelona-Paris)
# [[Felicia Hemans]] poeta (Ingalaterra)
# [[Fiorenza Cossotto]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Franceska Mann]] dantzaria (Polonia)
# [[Frederica von Stade]] mezzosopranoa (AEB)
# [[Gabi Etxebarne]] idazlea, feminista, serora ohia (Aldude, Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Garbiñe Alustiza]] bolaria (Zerain) '''SORTU'''
# [[Geraldine Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Ghada Waly]] politikari eta diplomatikoa (Egipto)
# [[Gina Cigna]] sopranoa (Italia)
# [[Guadalupe Marín]] modeloa eta eleberrigilea (Mexiko)
# [[Hariclea Darclée]] sopranoa (Errumania)
# [[Henriette Michaelis]] hizkuntzalaria (Alemania)
# [[Hoylande Young]] kimikaria (AEB)
# [[Huda Sha'arawi]] aktibista feminista (Egipto)
# [[Irina Vladislavovna Bussen]] minerologoa (Errusia)
# [[Izumi Nakamitsu]] Armagabetzeari lotutako gaiei buruzko Nazio Batuen Bulegoko zuzendaria (Japonia)
# [[Josephine Butler]] feminista eta guzarte erreformatzailea (Erresuma Batua)
# [[Juana Alarco de Dammert]] filantropoa, hezitzailea (Peru)
# [[Júlia Lopes de Almeida]] idazlea, kazetaria, feminista (Brasil)
# [[Julie von May]] sufragista, feminista (Suitza)
# [[Katalina Boloniakoa|Katalina Boloniakoa]] margolaria, idazlea, santa (Bolonia)
# [[Kate Marvel]] zientzilaria (New York EEBB)
# [[Kin Yamei]] doktorea, hezitzailea eta nutrizioan aditua (Txina, EEBB)
# [[Letitia Elizabeth Landon]] poeta (Ingalaterra)
# [[Licia Verde]] astronomoa, fisikaria, irakaslea (Italia)
# [[Lidia Blanco]] filologoa (Burgos)
# [[Lilian Baylis]] britainiar antzerki ekoizle eta zuzendaria
# [[Lola Garrido]] arte kritikaria, komisarioa eta bildumagilea (Donostia)
# [[Lucia Valentini Terrani]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Lurdes Imaz]] irakaslea, antzerki zuzendaria eta gidoilaria (Segura) '''SORTU'''
# [[Madeleine Pelletier]] psikiatra, aktibista (Frantzia)
# [[Malak Hifni Nasif]] idazle, poeta, maistra (Egipto)
# [[Margarida Lopes de Almeida]] poeta, deklamatzailea, eskultorea (Brasil)
# [[Margarita Olañeta]] ekintzailea (Ermua) '''SORTU'''
# [[Maria Adelaide Lima Cruz]] margolaria (Portugal)
# [[Maria Archer]] idazlea (Portugal)
# [[María Barbeito]] pedagogo, idazlea (Galizia)
# [[Maria da Cunha]] poeta, kazetaria(Portugal-Brasil)
# [[Maria Jane Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Maria Lamas]] idazlea, kazetaria, ekintzaile politikoa (Portugal)
# [[María Luisa Calero Vaquera]] hizkuntzalaria (Badajoz)
# [[Maria Olga de Moraes Sarmento da Silveira]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[María Soriano Llorente]] psikologoa (Valentzia)
# [[María Trinidad Sánchez]] ekintzailea, aberriaren ama (Dominikar Errepublika)
# [[Marie Adelaide Belloc Lowndes]] nobelagilea (Ingalaterra)
# [[Marie La Cécilia]] Frantziako maistra, Komunan aktibista errepublikanoa (1839 - 1922)
# [[Marisa de Leza]] aktorea (Madril)
# [[Martha Carrier]] sorginkeria leporatuta eraila (EEBB)
# [[Mary Eastey]] Salemeko sorgin-epaiketan exekutatua (AEB)
# [[Mary Russell Mitford]] idazlea, dramagilea (Ingalaterra)
# [[Mary Walcott]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Matiel Mogannam]] aktibista, nazionalista (Libano-Palestina)
# [[Matilda Hays]] itzultzaile, idazle, kazetari, aktore (Ingalaterra)
# [[Melissa Aldana]] saxofoi-jotzailea (Txile)
# [[Mercedes Llopart]] sopranoa, irakaslea (Bartzelona)
# [[Mercy Lewis]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Minou Tavárez Mirabal]] filologoa, politikaria (Dominikar Errepublika)
# [[Monica Oliphant]] zientzialari, ikertzailea (Ingalaterra-Australia)
# [[Nabawiyya Musa]]irakaslea, nazionalista, feminista (Egipto)
# [[Natali Germanotta]] moda-diseinatzailea, estilista (AEB)
# [[Natalia Kanem]] UNFPAren zuzendaria (Panama)
# [[Nerilie_Abram]] zientzilaria (Australia)
# [[Nísia Floresta (idazlea)]] idazlea, hezitzailea (Brasil)
# [[Olga Uribe]] ehulea (Durango) SORTU
# [[Oroitz Jauregi]] Euskaltzain urgazlea (Legorreta) SORTU
# [[Paca Blanco]] ekintzailea (Madril)
# [[Patricia Kraus]] abeslaria, musikagilea, ekoizlea (Milan-Espainia)
# [[Patxika Erramuzpe]] Abeslaria, ekintzailea (Aldunde. Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Regina Lago García]] pedagogo, psikologo (Palentzia)
# [[Renata Scotto]] sopranoa (Italia)
# [[Rosalba Carriera]] margolaria (Italia)
# [[Ruth Rivera Marín]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Safia Zaghloul]] aktibista, politikaria (Egipto)
# [[Sonia Vivas]] pedagogoa, politikaria (Bartzelona)
# [[Tarab Abd al-Hadi]] aktibista feminista, politikaria(Palestina-Egipto)
# [[Valentine de Saint-Point]] idazlea (Frantzia)
# [[Verónika Mendoza]] politikaria (Peru)
# [[Victòria Pujolar Amat|Victoria Pujolar Amat]] margolaria (Bartzelona)
# [[Virgínia Quaresma]] kazetaria, aktibista (Portugal)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''maiatza''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Acacia Uceta]] poeta (Madril)
# [[Adelaida Abarca Izquierdo]] ekintzailea, kartzelarik ihes egindakoa (Madril)
# [[Adelaida Las Santas]] kazetari eta poeta (Madril)
# [[Alaitz Biritxinaga]] Txirrindulari epaile eta zuzendaria (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Alejandra Soler]] maistra errepublikano erbesteratua (Valentzia)
# [[Amanda Jones]] poeta, aktibista, asmatzailea (AEB)
# [[Ana Martínez Collado]] arte estetika eta generoa (Madril)
# [[Ángela García de la Puerta]] Espainiako 1. Fisika eta Kimika katedraduna (Soria)
# [[Ángeles García-Madrid]] idazlea eta presoa (Madril)
# [[Angelita Bilbao Bilbao]] erizaina, ekintzaile abertzalea (Bilbo-Argentina) SORTU
# [[Anna Davin]] historialaria, idazlea, feminista( Ingalaterra)
# [[Anna Keichline]] arkitektoa eta asmatzailea (AEB)
# [[Anna Manso Munné]] idazlea, gidoilaria (Bartzelona)
# [[Anna Ruth Fry]] idazlea (Britainia Handia)
# [[Asun Casasola]] genero indarkeriaren aurkako aktibista (Palentzia)
# [[Asunción Bastida]] moda diseinatzailea (Bartzelona)
# [[Aurora Rodríguez Carballeira]] ama eugenesikoa (Galizia) 
# [[Barbara Bodichon]] ongilea, eskubideen aldeko aktibista (Erresuma Batua)
# [[Carmen Mir]] moda diseinatzaile (Bartzelona)
# [[Christiana Figueres]] antropologoa, ekonomialaria eta analista(Costa Rica)
# [[Clara Sánchez (idazlea)]] idazlea, Espainaiko zine aditua (Guadalajara)
# [[Concha Alós]] idazlea (Valentzia-Bartzelona)
# [[Concha Laca]] artisaua, zeramikaria, eskultorea (Madril-Irun) '''SORTU'''
# [[Consuelo García del Cid Guerra]] idazlea (Bartzelona)
# [[Deepika Kurup]] zientifikoa, asmatzailea (edateko ur garbi 'azkarra') (AEB)
# [[Dorothy Thompson]] kazetaria, idazlea, sufragista, feminista (AEB)
# [[Eldorado Jones]] asmatzailea (hegazkin isilgailua,plantxa elektrikoa)(AEB)
# [[Elena Moncada]] ekintzaile, idazle, prostituzioaren abolizionista (Argentina)
# [[Enriqueta Gallinat]] politikaria, errepresio frankistaren biktima (Bartzelona)
# [[Erna Schneider]] ingenaria, matematikaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Estibaliz Urresola Solaguren]] zinema zuzendaria (Laudio) '''SORTU'''
# [[Ethel Léontine Gabain]] margolaria (Frantzia-Ingalaterra)
# [[Eva Alcón]] errektorea (Castelló)
# [[Flor Cernuda]] preso komunista (Toledo) 
# [[Flora Robson]] aktorea (Ingalaterra)
# [[Gema Corredera]] abeslari eta musikagilea (Kuba)
# [[Geneviève de Gaulle-Anthonioz]] Frantziako erresistentziakoa (Frantzia)
# [[Gertrud Bäumer]] aktibista feminista eta politikaria (Alemania)
# [[Gisela Wild]] feminista, kooperatiba-politiketan espezializatua (Argentina)
# [[Gloria Patricia Porras]] abokatu, notario, epaile (Guatemala)
# [[Haizea Beruete]] bertsolaria (Iruñea) '''SORTU'''
# [[Hannah Slater]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria)(AEB)
# [[Helen Taylor (feminista)]] idazlea, aktorea (Erresuma Batua)
# [[Helen Taylor]] noblea (Ingalaterra)
# [[Helena Lange]] pedagogoa eta emakumeen eskubide defendatzailea (Alemania)
# [[Hilary Wainwright]] kazetaria, ikertzailea, feminista (Ingalaterra)
# [[Hildegart Rodríguez Carballeira]]] politikaria, etorkizuneko emakume gisa sortua (Madril) 
# [[Ida Henrietta Hyde]] fisiologoa eta asmatzailea (AEB) 
# [[Isabel Olesti]] kazetari eta idazlea (Tarragona)
# [[Isabel Risco]] aktorea (Coruña)
# [[Isabel Vicente García|Isabel Vicente Garcia]] ekintzaile komunista (Albacete - Bartzelona)
# [[Jenara Vicenta Arnal Yarza]] 1. Zientzia Kimiko doktorea eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Jessie Boucherett]] emakumeen aldeko aktibista (Ingalaterra)
# [[Joaquina Dorado Pita]] Les Cortseko preso errepublikanoa (Coruña) 
# [[Josefa Barba-Gosé Flexner]] zientzialaria (Bartzelona-Filadelfia)
# [[Josefina Amalia Villa]] ekintzailea, preso politikoa (León-Madril)
# [[Joy Mangano]] enpresaria eta asmatzailea (fregona, pertxak) (AEB)
# [[Juana Francisca Rubio]] margolaria eta ilustrailea (Madril)
# [[Judith Malina]] aktorea, ekoizlea eta zuzendaria (Alemania-AEB) 
# [[Karen Olsen Beck]] arkitektoa, soziologoa, politikaria eta diplomatikoa (*!)
# [[Laia Berenguer Puget]] Les Cortseko preso sozialista (Bartzelona)
# [[Laura Casielles]] idazlea, poeta (Asturias)
# [[Les Corts emakumeen kartzela]] (Bartzelonako eraikina) 
# [[Letizia Battaglia]] kazetari, argazkilari, politikari, editore eta enpresaburua (Italia)
# [[Liane Russell]] genetista, zoologoa (Austria, AEB)
# [[Lidia Guinart]] kazetaria, idazlea eta politikaria (Bartzelona)
# [[Lilí Díaz Rivas]] enpresaburua, idazlea (Galizia)
# [[Lilly Maxwell]] sufragista (Eskozia)
# [[Lina Gálvez]] historialaria, ekonomia feministan aditua (Sevilla)
# [[Lina Huarte-Mendikoa]] sopranoa (Iruñea) SORTU
# [[Lise London]] erresistentzia frantseseko aktibista (Frantzia)
# [[Llum Quiñonero]] kazetaria, ekintzailea, politikaria (Alacant)
# [[Lola Sanjuán]] enpresaburua eta lider feminista (Sevilla)
# [[Magda Bandera]] kazetaria, idazlea(Bartzelona)
# [[Maite Alvarez]] zientzilaria eta ikertzailea (Ermua)
# [[Manolita del Arco]] politikaria, ekintzailea (Bilbo-Madril)
# [[Margarida Abril]] ekintzailea (Katalunia)
# [[Margarita Barainka]] Gernikako bonbardaketaren lekukoa (Errigoiti) SORTU
# [[María Ángeles Durán]] ikertzailea (Madril)
# [[María Antonia Peña]] errektorea (Cádiz)
# [[María Antonia Zorraquino]] biokimikaria eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Maria Bigordà Montmany]] kataluniar ekintzailea (Ullastre-Tarrasa)
# [[María del Carmen Cuesta Rodríguez|Maria del Carmen Cuesta Rodríguez]]A aktibista (Madril)
# [[Maria Deraismes]] prostituzioaren abolizionista
# [[María Dolores de Pablos]] poeta eta astrologoa (Madril)
# [[Maria Dolors Laffitte]] abeslaria (Bartzelona)
# [[Maria Dolors Renau]] psikologoa, pedagogoa eta politikaria (Bartzelona)
# [[María Elena Moyano]] aktibista (Perú)
# [[María José Figueras]] errektorea (Katalunia)
# [[Maria Lacerda de Moura]] anarkista eta feminista (Brasil)
# [[María Vicenta Mestre Escrivá]] psikologoa, Valentziako Unibertsitateko 1. emakume errektorea (Valentzia)
# [[Marie Killick]] audio-ingeniaria, asmatzailea (gramofonorako zafirozko orratza) (Erresuma Batua)
# [[Marina Vargas]] artista (Granada) 
# [[Marisa Mediavilla Herreros]] liburuzaina, dokumentalista, feminsita (Palentzia)
# [[Marjorie Joyner]] asmatzailea (ile kizkur iraunkorrak egiteko makina)(AEB)
# [[Martirio (cantante)|Martirio]] abeslaria (Huelva)
# [[Mary Beale]] margolaria eta erretratista (Ingalaterra)
# [[Mary Dixon Kies]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria) (AEB)
# [[Melania Moscoso]] antropologa, pedagoga, feminista (Bilbo)
# [[Mercedes Fernández-Martorell]] antropologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Núñez Targa]] Las Ventas eta Nazien kontzentrazio-eremuetako preso eta lekukoa (Bartzelona)
# [[Miren Arantza Madariaga Aberasturi]] politikaria eta zuzendari publikoa (Gernika)
# [[Montserrat Minobis]] kazetaria, irakaslea, idazlea eta feminista (Figueras)
# [[Natacha Bustos]] komiki-marrazkilaria (Eivissa)
# [[Nieves Torres]] politikaria, ekintzailea (Madril)
# [[Niña Pastori]] flamenko-kantautorea (Cadiz)
# [[Noeleen Heyzer]] diplomazialaria(Singapur)
# [[Noelia Vera]] kazetaria eta politikaria (Cádiz)
# [[Núria Feliu]] abeslaria eta aktorea (Bartzelona)
# [[Olimpia Altuve]] farmazialaria (Guatemala)
# [[Paz Azzati Cutanda]] Las Ventaseko preso komunista (Valentzia) 
# [[Petra Cuevas]] preso komunista (Toledo) 
# [[Pilar Aranda Ramírez]] errektorea (Zaragoza)
# [[Pilar López Díez]] maistra, kazetaria, komunikazio eta genero ikertzailea (Asturias)
# [[Rina Lazo]] margolari eta muralista (Guatemala)
# [[Rocio Mora Nieto]] abokatua eta aktibista (Madril)
# [[Rosa Aguilar Chinea]] errektorea (Gomera)
# [[Rosa Aguilar]] politikaria (Kordoba)
# [[Rosa Cremón Parra]] erizaina, ekintzaile antifrankista (Madril)
# [[Rosa Devés]] biokimikaria, akademika eta hezitzailea (Txile)
# [[Sally Alexander]] historialaria, feminista (Ingalaterra)
# [[Sheila Rowbotham ]] historialari feminista sozialista (Erresuma Batua)
# [[Shirley Ann Jackson]] fisikaria, asmatzailea (AEB)
# [[Sofía Moro]] argazkilaria (Madril)
# [[Soledad Murillo]] soziologo feminista, ikertzailea eta politikoa (Madril) 
# [[Soledad Real López]] ekintzaile, komunista (Bartzelona)
# [[Susana Blas Brunel]] komisarioa, arte eta feminosmoan aditua (Madril) 
# [[Susanna Martín]] ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Suzanne Noël]] Zirujau plastikoa (Frantzia)
# [[Teresa Hernández Sagués]] Les Cortseko preso komunista (Avila) 
# [[Teresa Rebull]] aktibista politikoa eta kantautorea (Bartzelona)
# [[Teresa Saez Barrao]] aktibista feminista, politikaria (Huesca-Nafarroa)
# [[Trinidad Gallego Prieto]] erizaina, emagina,politikari komunista  (Madril)
# [[Valerie Hunter Gordon]] asmatzailea (Erresuma Batua) 
}}

===='''Berriak 2022''' ('''apirila''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelita Domingo]] pianista, kopla-kantari eta dantzarien maistra(Sevilla)
# [[Aenne Burda]] argitaratzailea, alemaniar ekonomia-mirariaren ikur bat (Alemania)
# [[Amaya Arzuaga]] diseinatzailea eta enpresaburua (Burgos)
# [[Ana María Rodas]] idazlea (Guatemala
# [[Ana Rosa Diego]] zinema-zuzendaria eta gidoilaria (Sevilla)
# [[Angelina Aspuac]] jantzi maien defendatzailea (Guatemala)
# [[Angelina Beloff]] margolaria, grabatzailea eta arte-irakaslea(Errusia-Mexiko)
# [[Antonia Salaberria]] erraketista (Eibar)  '''SORTU'''
# [[Asunción Gómez Pérez]] ikertzailea (Badajoz)
# [[Aurelia Elkoro-Iturbe]] erraketista (Eibar) '''SORTU'''
# [[Aurelia Gutiérrez-Cueto Blanchard]] pedagogoa(Santander)
# [[Beatrice Hastings]] idazlea(Ingalaterra)
# [[Belén Maya]] flamenko-dantzaria eta koreografoa (  )
# [[Bella Dutton]] tenislaria (Britainia-Espainia)
# [[Bibiana Candia]] idazlea eta kazetaria (Galizia)
# [[Carlota Gurt]] idazlea eta kazetaria (Bartzelona)
# [[Catherine Bauer Wurster]] arkitektoa, etxebizitza publikoaren defendatzailea (AEB)
# [[Catherine Fahringer]] idazlea, aktibista (Estatu Batuak)
# [[Celia Rivas Casais]] kamioilaria, enpresaburua eta ekintzailea (Galizia)
# [[Ch´umilkaj Curruchiche]] abeslaria (Guatemala)
# [[Chona Madera]] idazle kanariarra
# [[Cilly Aussem]] tenislaria (Alemania)
# [[Concha Méndez]] idazlea, poeta eta gidoilaria (Madril)
# [[Concha Monje]] robotika-ikertzailea (Badajoz)
# [[Elena Catena]] filologoa, editorea eta feminista (Salamanca)
# [[Elena Villamandos]] kanariar idazlea
# [[Elvira Dyangani Ose]] Bartzelonako Arte Garaikidearen Museoaren 1. emakume zuzendaria(Kordoba)
# [[Emma Couceiro]] poeta (Lugo)
# [[Enriqueta Martín Ortiz de la Tabla]] irakaslea eta liburuzaina (Badajoz)
# [[Ernestine Rose]] asmatzailea (Polonia)
# [[Eudoxia Píriz]] Medikua (Salamanca)
# [[Fatoumata Diawara]] Maliko aktore eta egile-abeslaria (1982 - )
# [[Francisca Subirana]] tenislaria (Katalunia)
# [[Genie Espinosa]] artista, ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Haizea Oses]] eskalatzailea (Arrasate)  '''SORTU'''
# [[Helena Bayona]] dokumentalgilea (Iruña)
# [[Irene Sarrionandia]] mendi korrikalaria (Deba)  '''SORTU'''
# [[Iris Yassmin Barrios Aguilar]] abokatu eta epailea (Guatemala)
# [[Isa Guerra García]] poeta kanariarra (Kanariar uharteak)
# [[Isabel Expósito Morales]] idazlea (Hierro-Kanariak)
# [[Isabel García Hualde]] idazlea (Zarrakaztelu)
# [[Joana Lasheras]] kazetaria EITBn (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Josane Sigart]] tenislaria (Belgika)
# [[Josefina Markina]] filantropoa (Mallabia)  '''SORTU'''
# [[Julene Bouzo]] atleta (Ermua)  '''SORTU'''
# [[Julia Guerra Lacunza]] poeta (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Kajsa Ekis Ekman]] kazetari, idazle, ekintzailea (Suedia)
# [[Karma Peiró]] kazetari digitala Adimen Artifizialean aditua (Bartzelona)
# [[La Niña de los Peines]] Kopla-abeslaria (Sevilla)
# [[Las Ventas emakumeen kartzela]] artikulua da.
# [[Laura Fernández]] Idazlea eta kazetaria (Terrassa)
# [[Lenina Amapola García]] idazlea (Guatemala)
# [[Lilí Álvarez]] kirolaria, kazetaria eta Olinpiar jokoetako 1.emakume espainiarra (Erroma-Madril)
# [[Lourdes Pastor]] Kantaria eta aktibista (Kordoba)
# [[Lydia Becker]] Britainia Handiko sufragista, biologoa eta astronomoa (1827-1890)
# [[Madam C. J. Walker]] asmatzailea eta enpresaburua (AEB)
# [[Maddelin Brizuela]] enbaxadorea Bolivian (El Salvador)
# [[Margarita Ucelay]] filologoa, hispanista eta irakaslea (Madril)staño
# [[Marguerite Broquedis]] tenislaria (Frantzia)
# [[Maria Àngels Anglada]] kazetaria, poeta, eleberrigilea (Katalunia)
# [[María Blanca Ferrer García]] Abokatua, idazlea, poeta (Iruñea)
# [[María Blanchard]] margolaria (Santander)
# [[Maria del Carmen Reina Jiménez]] idazlea kanariarra
# [[María del Villar Berruezo]] aktorea, dantzaria eta idazlea (Tafalla)  '''SORTU'''
# [[María Francisca Ulloa del Castillo]] emagina (Utrera)
# [[Maria Furtwängler]] aktore eta medikua (Alemania)
# [[María Josefa Riba]] tenislaria (Katalunia)
# [[María Laffitte]] arte-kritikaria, idazlea, Emakumeen eskubide defendatzailea(Sevilla)
# [[María Rodrigo]] musikagilea, pianista eta irakaslea(Madril)
# [[María Salas Larrazábal]] idazle eta aktibista (Burgos)
# [[Marian Rojas]] mediku psikiatra eta idazlea (Madril)
# [[Maribel Lacave]] idazle kanariarra
# [[Marie Goegg-Pouchoulin]] Suitzako aktibista feminista eta abolizionista (1826-1899)
# [[Marie Vassilieff]] margolaria (Errusua-Frantzia)
# [[Marifé de Triana]] Kopla-abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Martija de Jauregui]] XVI. mendeko sendagilea (Nafarroa)  '''SORTU'''
# [[Matilde Coral]] flamenko dantzaria (Sevilla)
# [[Matilde Landa]] politikaria (Badajoz)
# [[Matilde Ras]] grafologoa, idazlea, itzultzailea(Tarragona)
# [[Matilde Ucelay]]  Espainiako tituludun 1.emakume arkitektoa (Madril)
# [[Mayte Martín (idazlea)|Mayte Martín]] Las Palmas (Kanariak)
# [[Mayte Martín]] musikagilea, flamenko-abeslaria (Bartzelona)
# [[Melanie Mayron]] asmatzailea eta aktorea (AEB)
# [[Melissa Farley]] psikologo, feminista (AEB)
# [[Mercedes Rodrigo]] Espainiako tituludun 1.emakume psikologoa (Madril)
# [[Merche Esmeralda]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagro Almenara Pérez]] Espainiako Gerra Zibilean eraildako farmazialaria (Santander)
# [[Milagros Mengíbar]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagros Nuin Monreal]] itzultzailea. (Erriberri-Nafarroa)
# [[Molla Mallory]] tenislaria (Norvegia-AEB)
# [[Morena Herrera]] abortuaren aldeko ekintzailea (El Salvador)
# [[Myriam Palacios]] aktorea (Txile)
# [[Natalia Sosa Ayala]] kanariar idazlea
# [[Norah Borges]] ilustratzailea (Argentina)
# [[Núria Albó]] poeta (Bartzelona)
# [[Nuria Coronado Sopeña]] kazetaria, feminista, abolizionista (Madril)
# [[Olimpia Valencia]] ginekologoa (Galizia)
# [[Oliva Acosta]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Cádiz)
# [[Omowunmi Sadik]] asmatzailea (Nigeria)
# [[Pantxika Urruti]] kantaria eta pastoral errejenta (Zuberoa)  '''SORTU'''
# [[Patricia Ruiz de Irizar]] farmazialaria eta kooperantea (Iruñea)
# [[Paulina Kellogg Wright Davis]] aktibista, hezitzailea (AEB)
# [[Pepa Chávarri]] tenislaria (Madril)
# [[Pilar Aguilar Carrasco]] idazle, zinemako kritikaria, feminista (Jaén)
# [[Pura Maortua]] antzerki-zuzendaria (Kantabria)
# [[Rafaela Pastor]] aktibista (Malaga)
# [[Rebeca Lane]] abeslaria (Guatemala)
# [[Rita Fernández Queimadelos]] arkitektoa (Galizia)
# [[Rosa Barasoain|Rosa Barasoin]] idazlea (Tafalla)
# [[Rosa Torras]] tenislaria (Katalunia)
# [[Rosa Vergés]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta irakaslea (Bartzelona)
# [[Sabina Spielrein]] psikiatra eta psikoanalista (Errusia)
# [[Salima Ikram]] egiptologoa (Pakistan)
# [[Selena Millares]] kanariar poeta
# [[Simone Iribarne]] tenislaria (Lapurdi)
# [[Sofia Quintino]] Portugalgo mediku, feminista eta errepublikanoa (1879-1964)
# [[Sonsoles Echavarren Roselló|Sonsoles Echavarren]] idazlea eta kazetaria (Iruñea)
# [[Sylvia Ratnasamy]] asmatzailea (Belgika)
# [[Taina Bien-Aimé]] abolizionista 
# [[Teresa Izu]] margolaria, ilustratzailea (Tafalla) sortu
# [[Teresa Zabalza Díez]] musikagilea, musikaria eta musika irakaslea (Iruñea)
# [[Trinidad Lucea Ferrer]] idazlea, poeta eta ilustratzailea (Tutera)
# [[Veena Sahajwalla]] asmatzailea (India-Australia)
# [[Victorina Durán]] margolaria, jantzi-eszenografoa eta diseinatzailea (Madril)
# [[Viera Sparza]] ilustratzailea, idazlea eta umorista grafikoa (Zaragoza)
# [[Virginia Laparra]] fiskal oiha (Guatemala)
# [[Yolanda Castaño]] poeta eta literatura kritikaria (Coruña)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''martxoa''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adilia de las Mercedes]] jurista feminista (Guatemala)
# [[Alauda Ruiz de Azúa]] zine-zuzendaria eta gidoilaria (Bizkaia)
# [[Alika Kinan]] Abolizionista (ARgentina)
# [[Almudena Domínguez Arranz]] arkeologoa 
# [[Amada López Meneses]] historialari galiziarra
# [[Amalia de Isaura]] aktore komikoa eta kupletista (?)
# [[Amelia Baldeón Iñigo]] arkeologoa (Gasteiz)
# [[Amparo Alonso Betanzos]] adimen artifizialeko ikertzailea(Galizia)
# [[Amparo Cebrián]] pedagogoa (Salamanca)
# [[Ana Delgado Hervás]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Ana María Romero de Campero]] kazetaria, idazlea ekintzailea (Bolivia)
# [[Ángeles Huerta]] zine-zuzendaria (Asturias)
# [[Angelina Vidal]] Portugalgo idazle eta kazetaria (1847-1917)
# [[Anina Ciuciu]] abokatu eta idazle ijitoa (Errumania)
# [[Anne Tyng]] asmatzailea (Txina-AEB)
# [[Anselma de Salces]] Bilbotar ongilea (1815-1885)
# [[Arabako Emakumeen Asanblada]]
# [[Arundhati Bhattacharya]] enpresaburua (India)
# [[Áurea Lucinda Javierre]] artxibozaina eta historialaria (Teruel)
# [[Beatriz Pinheiro]] Portugalgo idazle, poeta, editore eta intelektuala (1871-1922)
# [[Begoña Vila]] astrofisikaria (Galizia)
# [[Berta Wilhelmi]] enpresaburua, hezitzailea, filantropoa eta feminista (Alemania, Granada)
# [[Boni Macarrón]] martxantera, gozoki saltzailea (Durango)
# [[Carla Accardi]] margolari abstraktua (Italia)
# [[Carla Lonzi]] idazlea, arte-kritikaria, feminista (Italia)
# [[Carla Subirana]]  zine-zuzendaria (Bartzelona)
# [[Carme Freixa]] kazetaria, feminista, abolizionista (Bartzelona)
# [[Carmen de Zulueta]] idazlea, filosofoa eta irakaslea (Madril)
# [[Carmen García Mateo]] telekomunikazio ingeniaria (Galizia)
# [[Carmen López Alonso|Carmen Lopez Alonso]] historialaria
# [[Carmen Miranda Zubieta]] Kultur-ekintzailea (Galdakao)
# [[Carmen Sentandreu Gimeno]] arkeologoa
# [[Carmen Velacoracho de Lara]] Kazetaria (Ciudad Real, 1880-Madril,1960)
# [[Catherine Furbish]] botanikaria (AEB)
# [[Christine Peterson]] estatistikaria, zientzialaria (EEBB)
# [[Chus Gutiérrez]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Deema Shehabi]] poeta eta idazlea (Kuwait)
# [[Delia Grigore]] filologo ijitoa (Errumania)
# [[Diana Pey]] piano-jotzailea (Madril)
# [[Dolores Cebrián]] irakaslea (Salamanca)
# [[Domitila de Carvalho]] Portugalgo mediku, irakasle eta politikaria (1871-1966)
# [[Elaine N. Aron]] psikologoa (Kalifornia)
# [[Elbira Iturri]] aktibista (Mundaka)
# [[Elena Barulina]] botanikaria, genetista eta ikertzailea (Errusia)
# [[Elena Díaz Ereño]] medikua eta irakaslea (Galdakao)
# [[Elena Fortún]] idazlea, haur eta gazte literatura (Madril)
# [[Elena Hernández Sandoica]] historialaria
# [[Elisa Augusta da Conceição Andrade]] Portugalgo lehen emakume medikua (1855-??)
# [[Elisa Garrido González|Elisa Garrido]] historialaria 
# [[Elizabeth J. Tasker]]  astrofisikaria, idazle zientifikoa eta irakaslea (Britainia)
# [[Elvira Ontañón Sánchez-Arbós]] idazlea, artikulugilea eta pedagogoa (?)
# [[Elza_Dunkels]] Suediako pedagoga
# [[Emma Ihrer]] feminista eta lider sindikala (Alemania)
# [[Esma Redžepova]] abeslari ijitoa (Mazedonia)
# [[Esther Takeuchi]] asmatzailea (AEB)
# [[Eugenia Idoiaga]] emagina (Forua)
# [[Fei-fei Li]] konputazioko irakaslea (Txina-AEB)
# [[Fournierreko emakume kartagileak]] emakume langileak (Gasteiz)
# [[Gloria Cabral]] arkitektoa (Brasil-Paraguai)
# [[Gloria Giner de los Ríos García]] irakaslea(Madril)
# [[Glòria Trías Rubiés]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Guiomar Torresão]] Portugaldar idazlea eta feminista (1844-1898)
# [[Halet Çambel]] arkeologaeta Olinpiar Jokoetan lehiatu zen lehen emakume turkiarra, eskriman
# [[Harriet Williams Russell Strong]] asmatzailea (AEB)
# [[Helena Lopes da Silva]] zirujau eta politikaria (Cabo Verde)
# [[Hélène Rioux]] idazle eta itzultzailea (Kanada)
# [[Helene Stöcker]] bakezalea, feminista eta publizista (Alemania)
# [[Isabel Aguirre]] arkitektoa (Galizia)
# [[Isabel García Lorca]] irakaslea eta idazlea (Granada)
# [[Jennifer Miller]] Feminista, artista, idazlea...(EEBB)
# [[Jordina Sales i Carbonell]] historialaria
# [[Josefina Aldecoa]] idazlea eta pedagogoa (Leon)
# [[Juana Capdevielle]] Gerra Zibilean eraildako pedogogo eta liburuzaina (Madril-Galizia)
# [[Juana Romani|Juani Romani]] italiar-frantziar margolaria
# [[Julia Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Julia Vigre García]]  maistra (Madril)
# [[Julienne Baseke Nzabandora]] aktibista (Kongo)
# [[Julieta Paredes]] feminista komunitarioa (Bolivia)
# [[Juliette Bonheur]] animalia-margolaria (Frantzia)
# [[Katerina Harvati]] paleontologoa, irakaslea eta ikertzailea (Grezia)
# [[La Argentinita]] dantzaria eta koreografoa (Buenos Aires)
# [[Laura de los Ríos Giner]] irakaslea (Granada)
# [[Laura García Hoppe]] margolaria eta idazlea (Malaga)
# [[Leonor Serrano Pablo]] pedagogoa,legelaria, feminista (Ciudad Real-Madril)
# [[Lily Braun]] idazle eta feminista (Alemania)
# [[Linda Braidwood]] arkeologoa
# [[Lita Cabellut]] margolari ijitoa (Espainia)
# [[Lourdes Girón Anguiozar]] arkeologoa (Cadiz)
# [[Maite Larrauri Gómez]] filosofoa, idazlea eta irakaslea (Valentzia)
# [[Manuela Solís]] ginekologoa, Valentziako 1. medikua (Valentzia)
# [[Mapi León]] futbolaria (Zaragoza)
# [[Margarita Ballester Figueres]] poeta, itzultzailea eta irakaslea (Katalunia)
# [[Margarita Sánchez Romero]] arkeologoa (Madril)
# [[Maria Amália Vaz de Carvalho]] Portugalgo idazle poligrafoa, pedagogoa eta poeta (1847-1921)
# [[María Ángeles Garai]]  irakaslea, Bizkaiko lehen andereñoa (Bilbo)
# [[María Ángeles Pérez Samper]] arkeologoa (Bartzelona, 1949)
# [[María Antonina Sanjurjo Aranaz]] belar-jockey jokalaria (Galizia)
# [[Maria Benedita Mouzinho de Albuquerque de Faria Pinho]] Portugalgo idazle, aktibista errepublikano eta feminista (1865-1939)
# [[María Blázquez|María Blazquez]] idazlea (Extremadura)
# [[María Buj Luna]] liburuzain terueldarra
# [[Maria Clara Correia Alves]] Portugalgo editore, kazetari eta irakasle feminista (1869-1948)
# [[María Cristina Gonzalo Pintor]] arkitektoa (Santander-Madril)
# [[Maria Eugenia Aubet]] arkeologoa (?)
# [[María José Alonso Fernández]] farmakologoa (Leon)
# [[María Juana Ontañón]] arkitekto kanariarra (Tenerife)
# [[María Lacrampe]] erizaina (Madril)
# [[María Sánchez Arbós]] maistra eta pedagogoa (Huesca-Madril)
# [[María Teresa Miras Portugal]] biokimika (Galizia)
# [[María Victoria Lareu]] ikertzailea, auzitegiko medikua (Galizia)
# [[Mariam Kamara]] arkitekto frantziar-nigeriarra
# [[Mariana Angélica de Andrade]] Poeta portugaldarra (1840-1882)
# [[Marie Joséphine Nicolas]] margolari frantziarra
# [[Marisol Soengas]] mikrobiologoa (Galizia)
# [[Marta Moll de Alba]] piano-jotzailea (Kanariak)
# [[Martxelina Lopetegi]] bertsolaria (Oiartzun 1864-1930)
# [[Mary Walton]] ingeniaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Massouda Kohistani]] aktibista (Afganistan)
# [[Matilde Cantos]] politikaria (Granada)Mpa
# [[Matilde Moliner Ruiz]] liburuzaina eta institutuko katedraduna(Madril)
# [[Mercedes Vegas]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Vilanova Ribas]] historialaria eta ikertzailea (Katalunia)
# [[Miren Roji]] musika irakaslea eta piano-jotzailea (Santurtzi, 1917-2018)
# [[Naama Goren-Inbar]] arkeologoa
# [[Nely Reguera]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Nieves Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Noemí Trujillo]] poeta eta idazlea (Bartzelona)
# [[Norma Vázquez]] Bilbon bizi den indarkeria matxistan aditua (Mexiko)
# [[Núria Rafel i Fontanals]] arkeologoa katalana
# [[Ofelia Rey Castelao ]] historialaria,idazlea (Galizia)
# [[Olga Vallespín Gómez]] arkeologoa eta Espainiako lehen urpekari profesionala
# [[Olive Dennis]] ingeniaria, tren diseinu-berrikuntzen egilea (AEB)
# [[Patsy O'Connell Sherman]] asmatzailea (AEB)
# [[Peregrina Quintela Estévez]] matematikaria (Galizia)
# [[Pilar Palomero]] zinemagilea eta idazlea (Zaragoza)
# [[Pilar Pérez Solano]]zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Alacant)
# [[Rachel Zimmerman]] zientzialaria eta asmatzailea (Kanada)
# [[Rilda Paco]] artista, diseinatzailea (Bolivia)
# [[Rita de Morais Sarmento]] Portugalgo lehen emakume ingeniari zibila (1872-1931)
# [[Robin Wall Kimmerer|Robin Wall Kimmerer]] ekologista (EEBB)
# [[Rosa Balaguer Oltra]] Kazetaria (Valentzia)
# [[Rosa María Rodríguez Magda]] filosofoa (Valentzia)
# [[Sally Fox]] asmatzailea (AEB)
# [[Sandra Barrilaro]] argazkilaria eta ekintzailea (Bilbo)
# [[Sandra Sevillano]] mendi korrikalaria (Santurtzi)
# [[Serafina Javierre]] liburuzaina (Tarragona)
# [[Sonia Sánchez]] idazlea, abolizionista (Argentina)
# [[Susan Leeman]] endrokrinologoa (AEB)
# [[Susana Reyes]] dantzari, koreografoa, artista (Ekuador)
# [[Tamara Clavería]] Amuge elkarteko lehendakaria (Bilbo)
# [[Teresa Paneque]] Astronomoa, zientzia-dibulgatzailea (Madril-Txile)
# [[Towanda Rebels]] idazle, komediante, abolizionista, feminista bikotea (Madril)
# [[Vicenta Lorca Romero]] maistra (Granada)
# [[Victoria Cabrera Valdés]]  historialaria (Madril)
# [[Violeta Delmonte]] hizkuntzalaria (Argentina-España)
# [[Virginia Auber Noya]] idazlea, itzultzaile (Coruña, 1825-Madril,1897)

}}

=== Hobetuak 2022 ===
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Maite Maruri]] opera abeslaria (Plentzia, 1979)
# [[Maria Angeles Mezkiritz|Maria Angeles Mezkiriz]] nafar arkeologoa (Faltzes, 1929)
# [[María Francés]] nafar aktorea (Tutera, 1887-1987)
# [[Violeta Parra]] abeslaria eta musikagilea (Txile, 1917-1967)
# [[Nekane Sarobe]] bikoizlea (Donostia, 1953)
# [[Consuelo Flecha]] pedagogoa (Bilbo, 1948)
# [[Beatriz Martinez de Antoñana]] aktorea (Araba,1975)
# [[Susan B. Anthony]] feminista eta sufragista (EEBB)
# [[Margot Frank]] Holokaustoaren biktima, Ana Franken ahizpa (Alemania,1926-1945)
# [[Elisabeth Larena]] aktorea (Bizkaia, 1989)
# [[Arantza Idiazabal Gorrotxategi]] irakaslea eta euskaltzain urgazlea (Gipuzkoa, 1945)
# [[Maitane Urbieta]] irratiko kirol-kazetaria eta UEFA Europa Leagueko lehen emakume-berriemailea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Blanca Vidal]] aktorea (Bilbo, 1885-1962)
# [[Agustina Aragoikoa]] heroia (Katalunia,1786-1857)
# [[Teresa Aranguren]] Kazetaria (Araba, 1944)
# [[Felisa Mary]] aktorea (Bizkaia, 1892-1956)
# [[Fariba Sheikhan]] aktorea eta abeslaria (Bizkaia, 1988)
# [[Isabel Mellén]] arte-historialaria, ikertzailea eta dibulgatzailea (Araba, 1986)
# [[Maria Moliner]] liburuzaina, filologoa eta hiztegigilea (Zaragoza, 1900-1981)
# [[Alice Stone Blackwell]] feminista,  giza-eskubideen defendatzailea (AEB, 1857-1950)
# [[Lucy Stone]] Kazetaria, feminista, abolizionista,sufragista (AEB, 1818-1893)
# [[Rosa Bonheur]] animalia-margolaria eta eskuturagilea (Frantzia, 1822-1899) 
# [[Maryse Choisy]] Kazetaria, idazlea eta saiakeragilea (Lapurdi, 1903-1979)
# [[Pilar López Júlvez]] dantzaria eta koreografoa (Gipuzkoa, 1912-2008)
# [[Concepción Aleixandre]] mediku, ginekologo, asmatzaile, zientzialari... (Valentzia, 1862-1952)
# [[María Puy Uitzi]] historialaria (Nafarroa, 1915-2008)
# [[Corín Tellado]] maitasun istorio laburren idazlea (Asturias, 1927-2009)
# [[Matilde Huitzi]] maistra, pedagogoa, abokatua, feminista (Nafarroa, 1980-1965)
# [[Concha Espina]] idazlea (Kantabria, 1869-1955)
# [[Izaskun Uranga]] abeslaria (Bizkaia, 1950)
# [[Ixone Sádaba]] argazkilaria (Bilbo, 1977)
# [[Joaquina Eguaras]] Granadako Unibertsitateko 1. irakaslea, hebraista, arabista (Nafarroa-Granada, 1897-1981)
# [[Sara Baras]] flamenko dantzaria eta koreografoa (Cadiz, 1971)
# [[Ainhoa Garai]] aktorea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Laura García]] judo jokalari-paralinpikoa (Nafarroa, 1981)
# [[Marina Ginestà]] Kazetaria, itzultzailea, gerra zibileko militante komunista (Katalunia, 1919-2014)
# [[Axun Aierbe]] itzultzailea (Gipuzkoa,1968-2008)
# [[Amaia Osaba]] piraguista (Nafarroa, 1975)
# [[Fatema Mernissi]] idazlea eta soziologoa (Maroko, 1940-2015)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Frantzia, 1849-1883)
# [[Maria Luisa Ozaita]] musikagilea eta emakumeek egindako hedapenean aitzindaria (Barakaldo, 1939-2017)
# [[Isabel Fernández Reviriego]] musikaria, ekoizlea eta artista grafikoa (Bizkaia,1979)
# [[Teresa Calo]] aktorea, dramagilea eta gidoigilea (Gipuzkoa, 1955)
# [[Cris Lizarraga]] abeslaria, feminsta eta aktibista (Bizkaia, 1992)
# [[Sonia Ruiz de Azua]] psikologoa, ikertzailea, psikiatria-irakaslea (Bizkaia, 1979)
# [[Begoña Bilbao Alboniga]] idazlea, musikagilea eta euskaralaria (Bizkaia, 1932-2005)
# [[Najat El Hachmi]] idazle amazigha (Katalunia,)
# [[Ellen Ochoa]] astronauta (AEB, 1958)
# [[María Luz Morales]] kazetaria, idazlea (Galizia- Bartzelona) 
# [[Cristina Petite]] atleta (Bizkaia,1972)
# [[Irene Loizate]] txirrindularia, duatloilaria (Bizkaia, 1995)
# [[Maritxu Housset]] gomazko paleta pelotaria (Lapurdi, 1981)
# [[Eider Hurtado]] kazetaria (Bizkaia, 1981)
# [[Gina Pane]] artista (Lapurdi, 1939-1990)
# [[Ruth Arnon]] biokimikaria (Israel, 1933)
# [[Andere Arriolabengoa]] bertsolaria (Araba, 1982)
# [[Rosa Chacel]] idazlea (Valladolid, 1898-1994)
# [[Dora Maar]] argazkilaria (Frantzia, 1907-1994)
# [[Maribel Forcadas]] medikua (Zaragoza, 1949-2012)
# [[Eneritz Iturriagaetxebarria]] txirrindularia, zuzendaria (Bizkaia, 1980)
# [[Ziortza Isasi]] txirrindularia (Bizkaia, 1995)
# [[Valentina Tereshkova]] espaiora joandako 1. emakumea (Errusia, 1937)
# [[Izaskun Osés]] paralinpiar atleta (Nafarroa, 1984)
# [[Ziortza Villa]] ultrairaupen-txirrindularia (Bizkaia, 1983)
# [[Penelope Barker]] aktibista (Tearen matxinada) (AEB, 1728-1796)
# [[Susan la Flesche Piccotte]] Ipar Amerikako omaharar natiboa eta 1.mediku indigena (AEB, 1865-1915)
# [[Rosana Ubanell]] kazetaria, eleberrigilea (Nafarroa, 1958)
# [[Julia Juániz]] muntatzailea, zine-zuzendaria eta bideo-artista (Nafarroa, 19??)
# [[Carmen Adarraga]] kirolaria (Gipuzkoa, 1921-2004)
# [[Cristina Pardo]] kazetaria, telebista-aurkezlea (Nafarroa, 1977)
# [[Esther Basurto]] boleibol kirolaria (Gipuzkoa, 1978)
# [[Isabel Urkiola]] arabar esploratzailea (Gasteiz, 1854-1911)
# [[Begoña Pro]] kazetaria eta idazlea (Iruñea, 1971)
# [[Itziar Urretabizkaia]] aktorea (Donostia, 1978)
# [[Maria Abbadia-Ürrüstoi]] idazlea, ekintzaile feminista (Paris, 1837-1913)
# [[Simone Veil]] Holokaustotik bizirik irtendako magistratu eta politikaria (Frantzia, 1927-2017)
# [[Igone Arribas]] gimnasta ohia (Barakaldo, 1983)
# [[Vera Rubin]] astronomoa, aitzindaria (AEB, 1928-2016)
# [[Mary Jobe Akeley]] esploratzailea, alpinista eta argazkilaria (AEB, 1878-1966)
# [[Blanca Castilla de Cortázar]] antropologoa eta filosofoa (Gasteiz, 1951)
# [[Elena Martínez de Madina]] filologoa (Gasteiz, 1962)
# [[Maria Weston Chapman]] abolizionista (AEB, 1806-1885)
# [[Leire Apellaniz]] zinema-ekoizlea (Bilbo, 1975)
# [[Maddi Ariztia]] ipuin bildumagilea, aitzindaria (Lapurdi, 1887-1972)
# [[María Teresa Lozano]] matematikaria, aitzindaria (Iruñea, 1946)
}}

=== Berriak ===
====Berriak 2022 (Otsaila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaida de la Calle]] biologoa (Madril)
# [[Adriana Kaplan Marcusán‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Argentina)
# [[Agustina Ruiz Dupont]] fikziozko zientzialaria (Granada)
# [[Ainhoa Azpitarte]] abeslaria, futbolaria eta aktorea (Bizkaia)
# [[Aissata Kane]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Gambia)
# [[Alfreda Markowska]] Holokaustoa biziraun zuen emakumea, haur ijito, judu eta alemanak bizirauten lagundu zuena (Polonia)
# [[Alicia Estévez]] Zientzialaria (Pontevedra)
# [[Alicia Hermida]] aktorea (Madril)
# [[Almaclara]] emakume-orkestra taldea (Andaluzia)
# [[Amalia Lobato Rosique]] Gerra zibilean eraildako milizianoa (Murtzia)
# [[Aminata Diop]] mutilazio genitalagatiko lehen errefuxiatua eta aktibista (Mali)
# [[Amparo Soler Leal]] aktorea (Madril) 
# [[Ana Locking]] moda-diseinatzailea, enpresaburua eta argazkilaria (Toledo)
# [[Ana Mena]] abeslaria eta aktorea (Malaga)
# [[Angéla Kóczé]] Soziologoa feminista ijitoa (Hungaria)
# [[Ángela López Jiménez]] soziologoa eta feminista (Iruñea)
# [[Angelines Fernández]] aktore errepublikanoa (Madril-Mexiko)
# [[Anika Rahman]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Banglades)
# [[Anna Missuna]] Errusiar geologoa 
# [[Antonia Plana]] aktorea (Espainia)
# [[Antónia Pusich]] portugaldar idazle, kazetari eta musikagilea (1805-1883)
# [[Antonia Salaberria]] Erraketista (Eibar)
# [[Balghis Badri]] feminsta eta aktibista  (Sudan)
# [[Beatriz González Calderón]] biolontxelojolea eta orkestra-zuzendaria (Andaluzia)
# [[Binta Jammeh-Sidibe]] emakumeen eskubideen aldeko politikoa (Mauritania)
# [[Blanca Lydia Trejo]] idazlea, aktibista, kantzilerra (Mexiko)
# [[Bogaletch_Gebre]] mikrobiologoa, Emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista eta feminista(Etiopia) 
# [[Carmela Nieto]] kazetaria eta idazle feminista (Kuba)
# [[Carmen García Mateo]] zientzialaria (Galizia)
# [[Carmen Herrera (margolaria)|Carmen Herrera]] Kuba-EEBB
# [[Carolina Beatriz Ângelo]] Portugaldar medikua eta feminista, herrialde horretan bozkatu zuen lehen emakumea (1878 - 1911)  
# [[Caroline Flack]] telebista-aurkezlea eta irrati esataria (Britainia Handia)
# [[Catalina Martin-Chico]] fotokazetaria (Madril)
# [[Cecilia Seghizzi]] musikagilea, biolin-joleaeta pintorea (Italia)
# [[Ceija Stojka]] ijito margolaria (Austria)
# [[Celia Rico Clavellino]] gidoilasria eta zine zuzendaria(Sevilla)
# [[Charline Effah]] idazlea eta maistra (Gabon)
# [[Chou Kung-shin]] idazlea, historialaria... (Taiwan)
# [[Constanza de Ayala]] Arabako dama (Araba)
# [[Consuelo Díez Fernández]] pianista eta musikagilea (Madril) 
# [[Coral del Río Otero]] ekonomialaria eta ikertzailea(Vigo)
# [[Delaine Le Bas]] artista ijitoa (Britania Handia)
# [[Dolores Corbella Díaz]] hizkuntzalaria, akademikoa (Tenerifekoa)
# [[Dolores Corella Piquer]] zientifikoa eta ikertzailea (Valentzia)
# [[Dolores Ruiz Berdún]] zientzia historialaria eta ikertzailea (Espainia)
# [[Dolores Serrano]] pianista, musikagilea eta irakaslea (Cadiz) 
# [[Dora Barrancos]] soziologo, historialari, feminista (Argentina)
# [[Dorothy_Reed_Mendenhall]] medika estatubatuarra (Columbus 1874- Chester 1964)
# [[Efua Dorkenoo]]  Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Ghana)
# [[Elena Gorolová]] indarrez esterilizatutako emakume ijitoa (Txekia)
# [[Elena María Tejeiro]] aktorea (Murtzia)
# [[Elisabeth Guttenberger]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Elvira Quintillá]] aktorea eta abeslaria (Bartzelona)
# [[Emma Kunz]] sendalaria (Suitza)
# [[Estrellita Castro]] abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Ethel Brooks]] Soziologo feminista eta ijitoa (AEB)
# [[Eugenia Zuffoli]] abeslaria eta aktorea (Italia)
# [[Eva Villaver Sobrino]] astrofisikaria eta ikertzailea (Palentzia)
# [[Fàtima Bosch i Tubert]] zientzialaria (Girona)
# [[Fatoumata Coulibaly]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Mali)
# [[Fauziya Kasinga]] emakumeen genital mutilazioa dela eta, AEBko lehen errefuxiatua (Togo)
# [[Florence Price]] orkestra garrantzitsu batek jo zuen lehen musikagile afroamerikarra (AEB)
# [[Fran Hosken]]   emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista ()
# [[Fran Hosken]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (EEBB)
# [[Francisca de Assis Martins Wood]] Lehen aldizkari feministaren argitaratzailea (Lisboa, 1802-1900)  
# [[Gavina Viana Viana]]ekintzaile antifaxista (Donostia-Bartzelona)
# [[Gina Ranjičić]] lehenengo ijito idazlea (Serbia)
# [[Gisela Bock ]] historialaria (Alemania)
# [[Hanna Neumann]] matemarikaria (Alemania)
# [[Imperio Argentina]] aktorea, abeslaria eta dantzaria (Argentina)
# [[Inés Núñez de la Parte]] abokatua, kontseilaria eta goi-zuzendaria (Bilbo)
# [[Inna Modja]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Mali)
# [[Isabel Parra]] kantautorea eta folklorista (Txile) 
# [[Isabel Rodà de Llanza]] epigrafialaria eta arkeologoa (Bartzelona)
# [[Isabelle Stengers]] Bruselako filosofoa (Belgika)
# [[Isatou Touray]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (GAmbia)
# [[Jaha_Dukureh]] giza eskubideen aldeko aktibista (Gambia)  
# [[Jane Richardson]] biofisikoa eta Richardson biogramen asmatzailea (AEB)
# [[Javiera Parra]] musikaria eta abeslaria (Txile)
# [[Juana Goizueta Vértiz]] Kontituzio Zuzenbideko irakaslea (Nafarroa)
# [[Julia Lajos]] aktorea (Valladolid)
# [[Julia Robinson]] estatubatuar matematikaria (Misuri)
# [[June Crespo]] artista (Iruñea, 1982)
# [[June Eric-Udorie]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Irlanda) 
# [[Katarina Taikon]] idazle ijitoa (Suedia)
# [[Laura_Mersini-Houghton]] kosmologa eta fisika teoriko albano-estatubatuarra (Tirana)
# [[Layli Miller-Muro‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (AEB)
# [[Leah Manning]] Politikari britainiarra, giza eskubideen aldeko ekintzailea (Erresuma Batua)
# [[Leena Yadav]] zinema-zuzendaria (India)
# [[Leonore Davidoff]] historialaria, feminista (AEB)
# [[Leyla Hussein]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Somalia)
# [[Lidia Cao]] ilustratzailea eta muralista (Galizia)
# [[Lily van Angeren-Franz]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Loral O'Hara]] ingeniaria eta astronauta NASAn (AEB))
# [[Louise Jopling]] margolaria (Erresuma Batua)
# [[Ma Thida]] Kontzientzia preso ohia eta idazlea (Birmania)
# [[Mae Azango]] Kazetaria eta emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Liberia)
# [[Marcia_Neugebauer]] geofisika estatubatuarra (AEB)
# [[Margaret Bonds]] musikagilea (AEB)
# [[Margarita Comas Camps]] pedagogoa (Menorca-Erresuma Batua)
# [[Mari Carmen Díaz de Mendoza]] aktorea (Madril)
# [[María Banquer]] aktorea (Espainia)
# [[María Bru]] aktorea (Valentzia)
# [[María de Sarmiento y Castilla]] Arabako dama (Araba)
# [[María Dolores Gispert Guart]] bikoizketa aktorea eta irrati esataria (Katalunia)
# [[María Eva Istúriz García|María Eva Istúriz Garcia]] Berdintasunerako teknikaria (Iruñea)
# [[Maria Federici]] komunista, politikaria (Italia)
# [[María Inmaculada Paz-Andrade]] zientzialaria (Galizia)
# [[María Itziar Urrutia San Antón]] arkitektoa eta zuzendari exekutiboa (Malaga)
# [[María Matilde Almendros]] irrati esataria eta aktorea (Katalunia)
# [[María Ripoll]] zinegilea (Bartzelona)
# [[María Ruiz de Gauna]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[María Teresa Ruiz Cantero]] mediku eta ikertzailea (Melilla)
# [[Maria Veleda]] Portugalgo ekintzaile feminista eta errepublikanoa (1871-1955)
# [[Mary Nash]] historialaria (Irlanda-Katalunia)
# [[Maya Burhanpurkar]] ikertzaile kanadiarra (Ontario)
# [[Melanie Spitta]] zinema zuzendari ijitoa (Belgika)
# [[Mónica Ramos Toro]] antropologoa (Madril)
# [[Nahid Toubia]] Sudaneko lehen emakume-zirujaua eta EGM ikerketan ezpezializatutako aktibista (Sudan)
# [[Najat Maalla M'jid]] NBE Idazkari Nagusiaren Ordezkari Berezia Haurren aurkako Indarkeriari buruzkoa (Maroko)
# [[Nilde Iotti]] politikari komunista  (Italia)
# [[Nina Dudarova]] hizkuntzalari ijitoa, erromanieran alfabetatzea (Rusia)
# [[Nitza Margarita Cintron]] medikua (Puerto Rico)
# [[Olayinka Koso-Thomas]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nigeria)
# [[Panna Cinka]] biolin-jotzailea ijitoa (Hungria)
# [[Pastora Filigrana García]] ijito sindikalista feminista (Sevilla)
# [[Pastora Imperio]] dantzaria (Sevilla)
# [[Pepita de Oliva]] ijito dantzaria, Europan ezaguna (Málaga)
# [[Pratibha Parmar]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nairobi)
# [[Regina de Lamo]] 98.ko belaunaldiaren idazle anarkista (Jaén)
# [[Rita Montagnana|Rita Montagnama]] Komunista, politikaria (Italia)
# [[Romila Thapar]] historialaria (India)
# [[Rosa Cortés]] 1749ko ijitoen kontrako Sarekada Handian atxilotua (Granada)
# [[Rosa Taikon]] ijito zilargin eta aktorea (Suedia) Gina Ranjičić
# [[Rosario García Ortega]] aktorea (Argentina)
# [[Sagrario Ruiz Elizalde]] maistra eta hezkidetzan erreferentea (Nafarroa)
# [[Saioa Mantzisidor Zilloniz]] nekazaria eta enpresaburua (Bizkaia)
# [[Sandy Powell]] jantzi-diseinatzailea (Britainia Handia)
# [[Shu Otero]] komikigilea (Sunbilla, Nafarroa garaia)
# [[Silvia Agüero]] ijito idazlea, ijitoen memoria berreskuratzen duena (Madril)
# [[Sister Fa]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Senegal) 
# [[Sonia Contera]] fisikaria eta nanoteknologoa (Madril)
# [[Soraya Post]] eurodiputatu ijitoa (Suedia)
# [[Tarsy Carballas]] zientzialaria (Galizia)
# [[Teresa Margarida da Silva e Orta]] lehen emakume eleberrigilea portugesez (1711-1793)
# [[Teresa Mattei]] ekintzaile komunista, feminista (Italia, 1921-2013)
# [[Teresa Noce]] italiar politikaria (1900-1980)
# [[Teresa Sánchez de Bilbao]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[Teresa Vinyoles Vidal]] historialaria (Bartzelona)
# [[Thais_Russomano]] Brasildarra medikuntza aeroespazialean espezializatuta (Porto Alegre)
# [[Vanderlan da Silva Bolzani]] Kimikaria (Brazil)
# [[Věra Bílá]] ijito abeslaria (Txekia)
}}


====Berriak 2022 (Urtarrila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Cabete]] Ginekologo feminista, framazona eta errepublikanoa (Portugal, 1867-1935)
# [[Adele Bianchi]] geografoa (Italia) 
# [[Aida Peláez de Villa Urrutia]] idazlea,kazetaria, sufragista. (Kuba)
# [[Aitziber Urrutia]] Eskalatzailea (Bizkaia)
# [[Alazne Belar]] erizaina eta ikerlaria (Atxondo, Bizkaia)
# [[Amalia Mallén|Amalia Mallén de Ostolaza]] saiakeragilea, itzultzailea, sufragista (Kuba)
# [[Ana de Castro Osório]] Portugalgo idazlea, feminista eta militante errepublikanoa(1872-1935)
# [[Ana Maria Lajusticia]] kimikaria, dietetikan eta nutrizioan aitzindaria (Madril)
# [[Ana Revenga]] ekonomialaria (Espainia)
# [[Ángela Molinuevo y Longuebau]] XIX. mendeko karitatea (Gasteiz) 
# [[Ángeles Flórez Peón]] bizirik dagoen azken miliziano sozialista (Asturias)
# [[Angélica Morales |Angélica Morales ]] idazlea, aktorea (Teruel, 1970)
# [[Ann Rose Nu Tawng]] bakezalea, erizaina BBC 100 women sariduna (Birmania)
# [[Antonella Picchio]]  Ekonomialari feminista (Italia)
# [[Arantxa Rodríguez Álvarez]] ekonomialari feminista (Bilbo)
# [[Arantza Chacón Ormazabal]] ikertzailea, Zehar Errefuxiatuak (Gasteiz)
# [[Asunción Ruiz]] ingurumen teknikaria (Madril)
# [[Aurelia Castillo de González]] idazle eta itzultzailea (Kuba) 
# [[Aurora Villar Buceta]] kazetaria (Kuba) 
# [[Belén Bengoetxea]] Ikertzailea eta EHUko irakaslea (Durango)
# [[Belén Franch Gras]]  zientzialaria (Valentzia)
# [[Belén Frau Uriarte]]  ekonomilaria, Espainaiako CEOko eta munduko komunikazioko zuzendaria (Bilbo)
# [[Belén Landáburu]] abokatu eta politikoa (Burgos)
# [[Bianca Maria Meda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Blanca de los Ríos]] idazlea eta literatura kritikoa (Sevilla)
# [[Camille Kouchner]] Zuzenbide pribatuko irakaslea, abokatua (Frantzia)
# [[Carmen Serdán Alatriste]] iraultzailea (Mexiko)
# [[Catalina Bárcena]] aktore kubatarra (Kantabria)
# [[Consuelo Uranga]] komunista (Mexiko)
# [[Cristina Borderías]] Historialaria (Katalunia)
# [[Cristina Carrasco]] ekonomilari feminista (Txile-Bartzelona)
# [[Cynthia Cockburn]] antimilitarista feminista eta akademikoa (Britania Handia)
# [[Diane Elson]] ekonomilari feminista (Erresuma Batua)
# [[Digna Collazo]] sufragista (Kuba)
# [[Domitila García de Coronado]] editorea, idazlea (Kuba)
# [[Elena Salvador]] aktorea (Madril)
# [[Elena Uriz]] irakaslea, aktorea, dantzaria, musikaria (Iruñea)
# [[Elisa Garrido Moreno]] ikertzailea, unibertsitateko irakaslea (Valentzia)
# [[Elisa Garrido]] espainiar militante antifaxista (Zaragoza)
# [[Elisa Mújica]] Idazlea (Kolonbia, 1918-2003)
# [[Elisa Soriano Fisher]] mediku-oftalmologoa eta feminista (Madril)
# [[Élisabeth Chaplin]] margolaria (Frantzia, 1890-Italia, 1982)
# [[Ella Fontanals-Cisneros]] enpresaria eta arte-bildumagilea (Kuba)
# [[Elva Raquel Gómez]] kitxua idazlea (Argentina)
# [[Elvira de Hidalgo]] Sopranoa eta kantu-maistra (Teruel)
# [[Erika Aifan]] ustelkeriaren aurkako epailea (Guatemala)
# [[Esperanza Molina Cubillo]] idazlea eta antropologoa (Madril) 
# [[Esther Chapa]] sufragista (Mexiko)
# [[Eva Celada]] kazetaria, idazlea eta gastronomoa (Palentzia) 
# [[Eva Gancedo]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
# [[Fanny Garrido]] idazle galiziarra 
# [[Fátima Báñez]] legelaria, politikaria eta ekonomilaria (Huelva)
# [[Fatima Singhateh]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezia (Gambia)
# [[Francia Márquez]] ekintzaile feminista (Kolonbia)
# [[Gisela Vaquero]] bideojokogilea (Girona)
# [[Henriette d'Angeville]] Mont Blanc igo zuen bigarren emakumea (Frantzia)
# [[Hermila Galindo]] politikaria, kazetaria eta ekintzaile feminista (Mexiko)
# [[Hortensia Gelabert]] aktore kubatarra Espainian (Espainia)
# [[Ingrid Robeyns]] filosofo eta ekonomialari feminista (Lovaina, Belgika)
# [[Irene González]] Futbolaria (Coruña, 1909-1928)
# [[Isabel Margarita Ordetx]] idazlea, (Kuba)
# [[Isabel Oyarzábal]] itzultzailea, kazetaria, idazlea, aktorea eta diplomatikoa(Malaga)
# [[Isabella Leonarda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Jamila Medina Ríos]] idazlea (Kuba)
# [[Josefina Blanco]] aktorea (Leon)
# [[Josefina Gómez Mendoza]] geografo eta idazlea (Madril)
# [[Julia Peguero Sanz]] maistra eta feminista (Zaragoza)
# [[Justa Montero]] aktibista feminista (Bartzelona)
# [[Kate Young]] gizarte-antropologoa (Erresuma Batua)
# [[Laila Haidari]] ekintzailea 100 Women BBC sariduna (Agfanistan)
# [[Leonor Taboada]] kazetaria, idazlea eta ekintzaile feminista
# [[Lourdes Beneria]] ekonomialari feminista (Katalunia)
# [[Lucía López Marco]] albaitaria (Zaragoza) 
# [[Maixux Rekalde]] Bakezalea eta euskaltzaile (Oiartzun)
# [[Manuela Vargas]] flamenko dantzaria (Sevilla, 1941 - Madril, 2007)
# [[Margarita Manso]] 27ko belaunaldiko margolaria (Valladolid, 1908-Madril,1960)
# [[Mari Carmen Martínez Chamorro]] medikua (León) 
# [[María Ángeles Pérez López|Maria Ángeles Pérez López]] poeta (Valladolid)
# [[María Cancio]] aktorea (Madril)
# [[María del Adalid]] margolari galiziarra (
# [[María Espinosa de los Monteros]] emakumeen eskubide zibil eta politikoen aldeko aktibista (Malaga)
# [[María Fernanda Ladrón de Guevara]] Aktorea (Madril)
# [[María Guerrero López]] aktorea (Madril)
# [[María Guerrero]] Aktore eta enpresaburua (Madril)
# [[María José Vázquez]] GIB/HIES ekintzailea (Bartzelona) 
# [[María Josefa Patricia Muñoz y Jarabeitia]]  filantropoa (Bilbo)
# [[María Martos]] Feminista (Madril)
# [[María Muñoz de Quevedo]] piano-jotzailea 
# [[Maria Teixidor i Jufresa]] enpresari eta abokatua (Katalunia)
# [[María Teresa Gavarró Castelltort]]  pedagogoa(Katalunia)
# [[María Tubau]] aktorea (Madril)
# [[María Villar Buceta]] kazetaria, poeta, ekintzailea (Kuba) 
# [[Maria Xaveria Perucona]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Marta Álvarez Guil]] legelaria (Madril)
# [[Matilde de la Torre]] kazetari eta politikaria (Burgos)
# [[Matilde Díez]] aktorea (Madril)
# [[Matilde Rodríguez Cabo]] mediku, psikiatra, idazlea, feminista, sufragista eta aktibista (Mexiko)
# [[Maud de Boer-Buquicchio]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezi oiha (Herbehereak)
# [[Mercedes Arbaiza]] Historialaria eta EHUko irakaslea (Bilbo)
# [[Michelle Perrot]] historialaria (Frantzia)
# [[Natália Pasternak|Natalia Pasternak]] biologoa BBC 100 women sariduna (Brasil) 
# [[Négar Djavadi]] eleberrigilea, zinemagilea (Iran/Frantzia)
# [[Nerea Luis]] informatika ingeniaria (Madril) 
# [[Nieves Quintana]] Nekazaria (Araba)
# [[Nilofar Bayat]] afganistar abokatua eta saskibaloi jokalaria (Kabul)
# [[Pilar Narbaiza]] erraketista eta sukaldaria (Mallabia) 
# [[Reem Alsalem]] Emakumeen kontrako indarkeriari buruzko Nazio Batuen Errelatorea (Jordania)
# [[Reyna Pastor]] historialaria (Argentina)
# [[Rosa García-Malea López]] lehen emakume kaza-pilotua (Almeria)
# [[Rosika Schwimmer]] kazetaria, idazlea, sufragista (Budapest)
# [[Sabine Weiss]]  Argazkilaria (Frantzia)
# [[Sara Baartman]] esklaboa (Afrika)
# [[Serafina Núñez]] idazle kubatarra 
# [[Susanna Minguell]] filosofo eta idazlea (Bartzelona)
# [[Tlaleng Mofokeng]] mediku, hizlari, idazle eta emakumeen eskubideen eta sexu eta ugalketa-osasunaren aldeko aktibista BBC 100 women sariduna (Hegoafrika, 1980)
# [[Trinidad Arroyo]] Espainian lan egin zuen lehen oftalmologoa (Palentzia)
# [[Uxue del Río]] artista, irudigilea eta diseinatzaile grafikoa (Donostia)
# [[Virginia Eubanks]] politologoa (AEB)
# [[Virginia Torrecilla]] futbolaria (Mallorca)
# [[Virginie Demont-Breton]] margolaria (Frantzia, 1859-1935)
# [[Winnaretta Singer]] musika mezenas (Paris)
# [[Zeltia Montes Muñoz]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
}}


=== Berriak ===
====Berriak 2021 (urria, azaroa, abendua)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Abia Akram|Abia Akra]]  aktibista (Pakistan)
# [[Aida Lafuente]] politikari ekominista (León)
# [[Aitziber Olaizola]] bolaria 
# [[Al Khadra Mabrook]] Saharar poeta (Sahara)
# [[Alice Neel]] margolari erretratugile estatubatuarra (1900 - 1984)
# [[Amaia Bono]] antzerki aktorea (Gasteiz, 1989)
# [[Amaia Lejarreta]] artista, makillatzaile. Durango
# [[Amaia Nausia]] historialaria (Iruñea) 
# [[Amalia Domingo Soler]] Idazlea, espiritista (Sevilla, 1835-Bartzelona,1909)
# [[Ana Santos Payán]] idazlea, poeta, editorea (Guadalajara, 1972-Almeria, 2014)
# [[Ana Teresa Diego]] Argentinan atxilotu-desagertua (Argentina)
# [[Andrea Ixchíu]] kazetaria (Guatemala)
# [[Antonia Adroher Pascual]] maistra, pedagogoa eta politikaria (Girona)
# [[Anttoni Etxeberria]] tabernaria (Hondarribia)
# [[Araceli Sánchez Urquijo|Araceli Sanchez Urquijo]] bide, ubide eta portuetako ingeniaria (Sestao)
# [[Azucena Villaflor|Azuzena Villaflor]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Begoña Gorospe]] feminista, zinegilea (Hernani)
# [[Belén Nevado]] aktorea, feminista (Gasteiz, 1969)
# [[Berta Arocena de Martínez Márquez]] Kazetaria, feminista (Habana, 1901-1956)
# [[Blanca Li]] koreografo, dantzari, zinemagile (Granada)
# [[Buchi Emecheta]] idazle nigeriarra
# [[Carlota Pi]] Ingeniaria eta enpresari katalana
# [[Carme Alemany Gómez]] soziologoa, feminista (Bartzelona)
# [[Carme Karr i Alfonsetti]]  Kataluniako kazetari, idazle, musikologo eta publizista feminista eta bakezalea (1865 - 1943)
# [[Carme Montoriol i Puig]] Bartzelonako idazlea, itzultzailea eta piano-jotzailea (1892 - 1966)
# [[Carmen Navarro]] Medikua eta ikertzailea (Madril)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Carole Pateman]] Britainiako feminista eta politologoa (Sussex, Ingalaterra)
# [[Carolina Coronado]] idazlea (Badajoz)
# [[Carolina Escobar Sarti]]  Guatemala, 1960 feminista, idazlea,
# [[Clara Peeters]] margolari flamendarra. (1580-1621)
# [[Claudette Colvin]]  Afro-amerikarren eskubide zibilen mugimenduaren aitzindaria.
# [[Clotilde Cerdá Bosch]] Aktibista eta goi mailako harpa-jotzailea (Bartzelona, 1861-1926)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Conchita Balparda]] abeslaria, sopranoa. Portugalete (1942)
# [[Constance Naden]] Idazle, poeta eta filosofo ingelesa
# [[Consuelo Rubio]] opera abeslaria (Madril)
# [[Cristina Durán Costell|Cristina Durán]] ilustratzailea eta marrazkilaria (Valentzia, 1970)
# [[Cristina Spínola]]  kazetaria, kirolaria, telebistako kazetaria, idazlea eta Kanarietako Youtuber-a da.
# [[Crystal Bayat]] aktibista (Afganistan)
# [[Diana Pinilla]] txirrindulari kolonbiarra 
# [[Dolores Aleu Riera]] Mediku titulua lortzen lehena (Bartzelona 1857-1913)
# [[Dolores Prida]] kazetari eta antzerkigile kubatar estatubatuarra
# [[Dolors Monserdà]] Kataluniako idazle eta ekintzaile feminist (1845-1919)
# [[Dolors Piera]] Kataluniako irakasle sindikalista (1910-2002)
# [[Eider Sánchez]] ingeniaria eta &quot;Naru Intelligence&quot;ren sortzailea (Donostia)
# [[Elena Cipriana Álvarez Durán]] idazle, folklorista (Badajoz)
# [[Elena Maseras Ribera]] Mediku, pedagogo eta irakaslea. Medizina fakultatean lehen emakume matrikulatua (Tarragona, 1853-1905)
# [[Elena Mederos Cabaña]] Feminista,aktibista (Kuba) 
# [[Elena Molina]] dokumentalgilea (Madril)
# [[Elisa Fernández de la Vega]]  medikua, ikertzailea (Asturias-Zaragoza)
# [[Ellen Churchill Semple|Ellen Churchill]] geografo amerikarra (1863-1932)
# [[Elvia Carrillo Puerto]] Lider feminista, politikoa eta sufragista mexikarra
# [[Emilia Bernal]] Kazetaria, itzultzaile (Kuba, 1884-1964)
# [[Fátima Djarra Sani]] Emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea. (Ginea Bissau)
# [[Fede Galizia]]  margolaria (Milan 1578-1630)
# [[Feminismoa Herri Katalanetan]]
# [[Flavita Banana]] ilustratzaile, marrazkilaria (Oviedo)
# [[Francesca Bonnemaison i Farriols]] Bartzelonako pedagogo, idazle eta feminista (1872-1949)
# [[Francisca de Pedraza]] etxekoandrea, genero-indarkeriaren borrokaren aurrekari historikoa 
# [[Françoise Gilot|Francoise Gilot]] margolaria (Frantzia)
# [[Frantxiska Iragorri]] Abertzale, ekintzailea (Oiartzun, 1920-2019)
# [[Garbiñe Larrea |Garbiñe Larrea Iturralde]] Naturopata (Urnieta)
# [[Georgiana Houghton]] Margolaria (Kanaria Uharteak, 1814-Londres, 1884)
# [[Helen Porter]]  britainiar biologoa
# [[Hipolita Ibaibarriaga]] erreketista. Ermua
# [[Isabel Güell i López]] musikagilea (Bartzelona)
# [[Isabel Villenakoa]] lekaime eta idazle protofeminista (Valentzia, 1430 - 1490)
# [[Itziar Ugarte]] Kazetaria eta idazlea (Oñati)
# [[Janet Watson]] geologo britainiarra  (1923-1985)
# [[Jeannette Campbell]] igerilaria (Argentina)
# [[Jerònima Galés]] XVI. mendeko inprimatzaile valentziarra (?? - 1587)
# [[Jimena Alonso]] Feminista, irakaslea, pentsalaria, liburu argitaratzaile. Donostia-Madril
# [[Jimena Fernández de la Vega]] medikua, genetista (Galizia)
# [[Joaquima Santamaria i Ventura]] Kataluniako idazle, folklorista eta itzultzailea (1853 - 1930)
# [[Josefa Ortiz de Domínguez]] Mexikoko independentziaren aldeko aktibista (Mexiko)
# [[Juana Doña]] komunista, militantea, idazlea (Madril-Bartzelona)
# [[Júlia Martí Comas]] ikerlari feminista (Bartzelona)
# [[Junkal Guerrero]] musikaria (Andoain)
# [[Kathleen Hanna]] musikaria eta aktibista.  (Estatu Batuak)
# [[Leire Vargas]] bertsolaria, idazlea eta itzultzailea (Durango)
# [[Leona Vicario]] Mexikar ekintzailea (Mexiko Hiria, 1781-1842)
# [[Lesbia Soravilla]] idazlea, feminista, ekintzailea (Camagüey, 1907-1989)
# [[Lide Urrestarazu]] mendi lasterkaria (Ordizia)
# [[Lisa Çalan]] zinemagilea (Kurdistán)
# [[Lola Gaos]] aktorea, aktibista (Valentzia)
# [[Lola Rodríguez de Tió]] Kazetaria, iraultzailea (Puerto Rico, 1843 - Habana 1924) 
# [[Lucia Ixchíu]] aktibista (Guatemala)
# [[Lucía Lahoz Gutiérrez]] Arte historialaria (Leza-Araba)
# [[Luisa Pérez de Zambrana|Luisa Pérez de Zanbran]] Poeta (Santiago, 1837-Habana, 1922)
# [[Luzmila Chiricente Mahuanca]] Giza eskubideen aldeko ekintzailea (Perú)
# [[Marcelina Bautista]]  Etxeko langileen aldeko aktibista (Mexiko, 1966)
# [[Margaret Bullen]] antropologoa (Erresuma Batua- Euskal Herria)
# [[Margarita Porete]] Begina, mistika ((Frantzia)
# [[Marge Piercy]] poeta, eleberrigile eta feminista (AEB)
# [[Maria Angeles Esnaola]] Maistra abertzalea. Ormaiztegi
# [[María Bravo]] sopranoa (Portugalete)
# [[María Cambrils]] Valentziako idazle sozialista eta feminista (1878 - 1939)
# [[María Collado Romero]] idazlea 
# [[Maria del Carme Nicolau Massó]] Kataluniako idazle, itzultzaile eta kazetaria (1901-1990)
# [[Maria Domènech i Escoté]] Kataluniako idazlea (1874 - 1952)
# [[María Eugenia Casinelli de García Irureta Goyena]] giza eskubideen aldeko aktibista (Argentina)
# [[María Goiricelaya Burón]] aktorea, antzerki-zuzendaria (Bilbo)
# [[María Isidra de Guzmán y de la Cerda]] Medikua (Madril 1767-1884))
# [[María José Fuster]] UNED-eko irakaslea eta GIB/HIESaren ekintzaile eta ikerlaria (Alicante)
# [[María José Martínez Herrero|Maria José Martinez Herrero]] EHUko irakaslea
# [[María Josefa de Larumbe Goñi]] inprimatzailea eta liburu-saltzailea (Iruña 1700-1757)
# [[Maria Lugones]] filosofo feminista eta deskoloniala (Argentina)
# [[María Pineda]] modelo eta enpresaburua
# [[María Ponce|Maria Ponce]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Maria Rosario Arrizabalaga]] Mariarro bezala ezagunagoa, feminismoa eta justizia soziala bizi-ardatz izan zituen gizarte-ekintzailea (Ermua)
# [[María Telo]] Legelaria, familia-abokatua eta feminista extremadurarra
# [[María Wonenburger]] Matematikan doktorea (Galizia)
# [[Mariana Rodríguez del Toro|Mariana Rodriguez del Toro]] Mexiko independiaren aldeko borrokalaria (1775-1821)
# [[Mariasilvia Spolato]] LGBT eskubideen ekintzailea (Italia)
# [[Maribel Aiertza]] euskal idazlea (Etxebarria)
# [[Mariblanca Sabas Alomá|Mariblanca Sabas Alom]] Feminista, kazetaria, ministroa (Kubako Santiago, 1901-1983)
# [[Marie-Thérèse Walter]] modeloa eta Picassoren amorante (Frantzia)
# [[Marilyn Waring]] ekonomia feministaren sortzaile nagusietako bat(Zeelanda Berria)
# [[Marquesa del Ter]] Noble frantziarra, pianista eta ekintzaile feminista (1864-1936)
# [[Marta Espinós]] Valentziar piano-jotzailea. Valentzia
# [[Marta González Gómez]] El Salvador-eko armadaren eraso batean eraila.
# [[Marta Lozano Molano]] musikagilea (Cáceres, 1985)
# [[Martina Casiano y Mayor|Martina Casiano]] maistra, fisika eta kimikaria 
# [[Martina Castells Ballespí]] Medikuntzan doktore-gradua lortzen lehen emakumea (Lleida,1852-1884)
# [[Mercè Capdevila i Gaya]] musikagilea, pedagogoa (Bartzelona)
# [[Mercè Torrents Turmo]] piano-jole eta konpositore katalana
# [[Mertxe de Renobales]] biokimikaria (Bilbo)
# [[Miren Llona]] EHUko irakaslea 
# [[Mylene Fernández Pintado]] idazlea (Kuba) 
# [[Ochy Curiel]] feminismoaren teorialaria eta aktibista, gizarte-antropologoa (Dominikar Errepublika)
# [[Ofelia Rodríguez Acosta|Ofelia Rodriguez Acosta]] Feminista, kazetaria, idazlea (Habana, 1902-1975)
# [[Olimpia Fulvia Morata]] humanista italiarra 
# [[Pamela Yates]] estatubatuar dokumentalista eta giza eskubideen aldeko ekintzailea 
# [[Pilar Castillo Sánchez]] pianista (Galizia) 
# [[Pretty Yende]] sopranoa (Hego Afrika)
# [[Raquel Calvo Larralde]] kazetaria, dokumentalgilea (Durango)
# [[Rita Cetina Gutiérrez]] maistra, poeta eta feminista mexikarra
# [[Rosario de Acuña|Rosario de Acuña y Villanueva]] idazle, librepentsalari eta kazetaria (Madril)
# [[Rosario Zubizarreta]] erraketista (ERmua)  
# [[Roya Sadat]] zinegile eta zinema-zuzendaria (Afganistan)
# [[Salutxu Etxebarria]] Amurriko emakume aurreskulari aitzindaria (1924-2008)
# [[Shandra Martínez]] artista, ilustratzailea. (Errenteria)
# [[Susana Serrano]] Unibertsitateko irakaslea (Elorrio)
# [[Tere Jaio]] aktorea, bikoiztailea. (Gernika)
# [[Teresa Murga]] Markina-Xemein
# [[Tomasa Cuevas]] militante komunista eta antifrankista (Guadalajara-Bartzelona)
# [[Ulrike Tillmann]] matematikaria (Alemania)
# [[Vicenta Llorente del Moral]] entomologoa (Algorta)
# [[Wendy Flores]] abokatua eta giza eskubideen aldeko defendatzailea. (Nikaragua)
# [[Zulema de la Cruz]] musikagile, konpositore (Madril)
# [[Zuriñe López de Sabando Sainz]] dokumentalgilea (Gasteiz)
}}

====Berriak 2021 (uztaila, abuztua, iraila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina González López]] idazle, pentsalari, pintore abangoardista eta politikaria izan zen.(Granada)
# [[Amaia Egidazu]] ilustratzailea, biologoa eta idazlea (Durango)
# [[Ana Carrillo Domínguez]] Errepublikako Herri Armadako kapitain komunista (1898 - 1974)
# [[Ana María Martínez Sagi]] Kataluniako poeta, sindikalista, kazetaria eta atleta feminista (Bartzelona, 1907-2000)
# [[Anbara Salam Khalidi]] idazle eta itzultzaile feminista (Libano)
# [[Ángela Labordeta]] idazlea (Teruel)
# [[Ángeles Ottein]] sopranoa (Madril)
# [[Angélica Dass]] argazkilaria (Brasil)
# [[Bea Larrañaga]] aktorea (Errenteria)
# [[Begoña Zia]] marrazkilaria. (Iruñea)
# [[Consuelo Zavala]] maistra, feminista (Mexiko)
# [[Dorleta Kortazar]] ipuin-kontalaria (Arrasate)
# [[Eider Perez]] aktorea, idazlea, bertsozalea eta aurkezlea (Pasaia)
# [[Elena Pérez]] txistularia (Ermua)
# [[Eskarne Aroma]] irakaslea, aktorea, ekintzailea (Durango)
# [[Esther Bejarano]] musikaria, Auschwitzeko kontzentrazio-eremutik bizirik atera zena (Alemania)
# [[Esther Gorostiza]] pediatra.Atxondo
# [[Gala Knörr]] artista (Gasteiz)
# [[Gertrudis Bocanegra]] Mexikoren indepentziaren aldeko borrokalaria (Mexiko)
# [[Inge Morath]] argazkilaria (Austria- AEB)
# [[Isabel González]] liburuzaina, politikaria (Leon-Durango)
# [[Jane Glover]] orkrestra zuzendaria (Erresuma batua)
# [[Jenni Alvarado]] artista (Durango)
# [[Laura Latorre]] terapeuta, idazlea (Madril-Huarte)
# [[Maddi Soroa]] pedagogoa (Lekunberri)
# [[Maitane Azurmendi]] artista. (Gernika)
# [[Mari Luz Cristóbal Caunedo|Mari Luz Cristóbal]] Asturias, 1948. Tonada-kantaria
# [[María &quot;La Jabalina&quot;]] militante anarkista eta miliziano espainiarra (1917 - 1942)
# [[María de Baratta]] musikagilea, piano-jotzailea (El Salvador)
# [[Maria Josefa Aedo]] lekaimea (Ermua)
# [[Mariana Pineda]] espainiar liberala (Granada)
# [[Mariela Castro]] politikaria eta sexologoa (Kuba)
# [[Marina Lameiro]] zinemagilea (Iruñea)
# [[Milena Jesenská]] kazetaria, idazlea eta itzultzailea (Txekia)
# [[Norma Mentxaka]] Terrorismoaren biktima (Santurtzi)
# [[Olga Bergholz]] Errusiar poeta (1910-1975) 
# [[Olga Jojlova]] Ballet dantzaria. Picassoren lehen emaztea. (1891-1955)
# [[Paulina Ódena García]] militante komunista, Espainiako Gerra Zibilean milizianoa (Bartzelona 1911 - Granada 1936)
# [[Peli Romarategui]] misiolari arabarra da, eta egurrez, beiraz eta zeramikaz egindako erlijio-lana egin ditu (Gasteiz)
# [[Rosa Arburua]] pedagogoa, historia ikertzailea (Irun)
# [[Sandra Sánchez]] Karateka. Talavera de la Reina (1981)
# [[Shamsia Hassani]] Afganistango grafitigilea.
# [[Silvia Lazarte]] Boliviar-kitxuar politikaria (Bolivia)
# [[Vanesa Fernández]] Zinebiko zuzendaria. Iurreta
# [[Vilma Espín]] iraultzailea, heroia (Kuba)
}}

====Berriak 2021 (apirila, maiatza, ekaina)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Amina Hussein]] kazetaria eta itzultzaile (Kurdistan-Bartzelona)
# [[Amparo Poch y Gascón]] idazle eta mediku antifaxista eta libertarioa (Espainia, 1902-1968)
# [[Ana María Pérez del Campo]] ekintzaile feminista (Madril)
# [[Anaje Narbaiza]] euskaltzaile eta sindikalista (Bergara)
# [[Annie Vivanti]] Londresen jaiotako idazle italiarra 
# [[Betsi Cadwaladr]] erizaina (Gales)
# [[Carme Riera]] idazlea (Balear Irlak)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Celia del Palacio]] feminista (Durango-Mexiko)
# [[Colette Maze]] piano-jotzailea (Paris)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Concha Liaño Gil]] Espainiako ekintzaile anarkista ( Épinay-sur-Seine, Frantzia, 1916-2014)
# [[Delia Lauroba]] Euskal Erresistentea (Donostia)
# [[Emma Roca]] korrikalaria, suhiltzailea (Katalunia)
# [[Estíbaliz Sádaba Murguía]] artista (Bilbo)
# [[Garazi Arrizabalaga]] (Durangoko Museoko zuzendaria) (Berriz)
# [[Goiuri Aldekoa-Otalora]] argazkilaria (Durango)
# [[Herminia Fajardo]] kazetaria, feminista (Kanariak)
# [[Hilda Hilst]] idazlea. (Brasil)
# [[Idoia Asurmendi]] musikaria. (Aramaio)
# [[Idoia Gereñu]] antzerkigilea (Tolosa)
# [[Jane Rule]] idazlea (Kanada)
# [[Jone Guenetxea]] kazetaria (Abadiño)
# [[Jone Novo]] kameraria (Durango)
# [[Josefina Carabias]] kazetaria, idazlea (Avila)
# [[Juanita Ibaibarriaga Literatur Saria|Juanita Ibaibarriaga Literatur saria]] (ERmua)
# [[Julia Hermosilla Sagredo]] Anarkosindikalista, milizianoa eta frankismoaren aurkako erresistentea (Sestao, 1916-2009)
# [[Julienne Mathieu]] zinema mutuko aktorea (Frantzia)
# [[Kathleen Winter]] idazlea (Kanada)
# [[Katia Reimberg]] etorkin ekintzailea, feminista (Brasil-Donostia)
# [[Leticia Gaspar]] artista. (Bilbo)
# [[Llibertat Ródenas Rodriguez]] Valentziako anarko-sindikalista, milizianoa eta Mujeres Libres taldearen kidea (1892-1970)
# [[Lola Iturbe]] Espainiar anarko-sindikalista (Bartzelona, 1902-1990)
# [[Lucrecia Arana]] zarzuela abeslaria (Haro)
# [[Mahasweta Devi]] Bengalkiar-indiar idazle eta aktibista
# [[Maite Berriozabal]] Euskara teknikaria (Berriz)
# [[Margarita Xirgu]] Aktorea (Katalunia)
# [[María Asunción Català]] matematikaria, astronomoa (Bartzelona)
# [[María Bruguera Pérez]] (Extremadurako militante libertarioa eta feminista) (1913-1992)
# [[María del Carmen de Lara]] zinemagile feminista (Mexiko)
# [[María Dueñas (biolin-jotzailea)]] Granada 2002
# [[María Elena Walsh]] poeta, kantautorea, eleberrigilea, antzerkigilea (Argentina)
# [[María Teresa Rodríguez Sáinz-Rozas|María Teresa Rodríguez Sainz-Rozas]] enpresaburua (Palentzia)
# [[Mariam Bilbatua]] Unibertsitateko irakasle ohia. Durangoko zinegotzia 2019tik (Getxo, 1950)
# [[Mercedes Prieto]] Astronomoa (Huelva)
# [[Miren Lazkano]] Piraguista (Donostia)
# [[Penelope Fitzgerald]] idazlea (Erresuma Batua) 
# [[Pepita Carpeña]] Espainiar feminista eta anarkosindikalista (Bartzelona, 1919-2005)
# [[Sagrario Aranburu]] dantzaria eta abeslaria (Iruñea)
# [[Sara Facio]] argazkilaria. (Argentina)
# [[Soledad Estorach Esterri]] Espainiako ekintzaile anarkista (Lleida, 1915-1993)
# [[Teresa Aldamiz]] poeta, kazetaria, itzultzailea. (Filipinas-Bilbo)
# [[Teresa Jordá Vitó]] Akuarelista, margolaria (Bartzelona)
# [[Teresa Lanceta]] Artista (Bartzelona)
# [[Vera Mantero]] dantzaria (Portugal)
# [[Veronica Werckmeister]] margolaria, muralista (Gasteiz)
# [[Xela Arias]] idazlea (Galizia)
}}

====Berriak 2021 (urtarrila, otsaila, martxoa)====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelina Zendejas Gómez]] irakasle, kazetari, aktibista (Mexiko)
# [[Aimé Painé]] abeslari maputxea (Argentina) 
# [[Alaíde Foppa]] poeta, itzultzailea, ekintzailea (Bartzelona-Guatemala)
# [[Alice Stewart]] epidemiologa (Erresuma batua)
# [[Andereak Elkartea|Andereak Elkartea]] (Durango)
# [[Amaia Lopez de Munain]] kazetaria (Gasteiz)
# [[Amelina Ermeline Devant-Le Gallena]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Ana María Moix]] poeta, idazlea (Bartzelona)
# [[Andrea Khalfaoui]] 1. ijito doktorea 
# [[Antxone Telleria Mendia]] irakaslea (Lekeitio)
# [[Bakarne Altonaga]] historialaria (Bilbo)
# [[Bartolina Sisa]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Benita Galeana]] sindikalista, ekintzailea (Mexiko)
# [[Bittori Etxeberria]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Baztan)
# [[Boliviako Cholitas escaladoras]] Bolivia
# [[Capitolina Bustince Larrondo]] irakasle, idazlea (Ujué)
# [[Carmen Artaza]] abeslaria (Donostia)
# [[Carmen Ballvé]] argazkilaria (Madril)
# [[Carmen Orellana Illescas]] ingurumen agentea, basozaina (Balear Uharteak)
# [[Cira Crespo]] historialaria, idazlea (Katalunia)
# [[Conxa Pérez Collado]] Ekintzaile anarko-feminista eta milizianoa (Katalunia, 1915-2014)
# [[Cora Sadosky]]. Matematikaria (Argentina)
# [[Coraline Labourdette]] Frantziako Erresistentziaren kidea 
# [[Cristina López Barrio]] abokatu, idazlea (Madril)
# [[Diana Trujillo]] ingeniari aeroespaziala (Kolonbia)
# [[Domitila Barrios de Chungara]] Boliviar feminista
# [[Edith Pretty]] lurjabea eta filantropoa. (Erresuma Batua)
# [[Eladia Zubizarreta]] erreketista (ERmua)
# [[Elena Ziordia]] ilustratzailea (Bizkaia)
# [[Elvira Iñurrieta]] emagina (Elorrio)
# [[Esperanza d'Ors|Esperanza D'ors]] eskutorea (Madril)
# [[Ewy Rosqvist-von Korff]] rally pilotua (Suedia)
# [[Fanny Blankers-Koen]] atleta (Herbehereak)
# [[Filomena Baldezate]] erizaina eta emagina (Valladolid-Bilbo)
# [[Flora Sandes]] soldadua (Britainia Handia)
# [[Garazi Mugarza]] Margolaria, idazlea eta erizana (Mallabia)
# [[Gilka Machado]] poeta (Brasil)
# [[Gregoria Apaza]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Guadalupe Grande]] idazlea, poeta (Madril)
# [[Guillermina Uribe Bone]] ingeniari zibila (Kolonbia)
# [[Haizea Martiartu]] saxofoi-jotzailea (Markina)
# [[Hedina Sijerčić]] idazle, kazetari, poeta (Sarajevo)
# [[Helena Janeczek]] idazlea, kazetaria (Italia)
# [[Hella Haasse]] idazlea (Herbehereak)
# [[Idoia Hernández]] HATXE, piano-jotzailea (Errenteria)
# [[Irantzu Mendia Azkue]] irakaslea eta ekintzailea (Gasteiz)
# [[Irati Idiakez]] snowboarderra (Getaria)
# [[Irene Polo]] kazetaria (Katalunia) 
# [[Irina Antónova]] Arte kritikaria (Mosku)
# [[Isabel Lobiano]] Ermua
# [[Isabella Karle]] X izpien ikertzailea. EEBB
# [[Izaro Lasa]] txirrindulari ohia eta idazlea (Zumarraga)
# [[Jacqueline Bidegorri]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Joy Adamson]] naturalista (Austria)
# [[Juana Rouco Buela]] anarkista (Argentina)
# [[Kari Alberdi]] kimikaria, komunikazio zientifikoan aditua (Azkoitia)
# [[Katharine Burr Blodgett]] fisikaria eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Kalam Kunde|Kalam Kunda]] Kunde-jotzailea (Burkina Faso)
# [[La Voz de la Mujer]] Argentinako aldizkari anarko-feminista. itzulpena
# [[Letitia Mumford Geer]] erizaina eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Lilatoia]] Donostia
# [[Lorea Zulaika]] musikaria (Ziortza-Bolibar)
# [[Louisa Garrett Anderson|Louisa Garret]] Medikua eta sufragista (Britainia Handia)
# [[Lucía Sánchez Saornil]] Ekintzaile anarko-feminista eta poeta. Mujeres Libres-en sortzailea (Espainia, 1895-1970).
# [[Lucia Urrutia]] meteorologoa (Erroibarra) 
# [[Lucy Parsons]] anarkista, komunista (EEBB)
# [[Maider Mendizabal]] pilotaria (Zizurkil)
# [[Maite Axiari]] feminista, euskaltzale (Ezpeleta)
# [[Maite Gorrotxategi]] erraketista (Ermua)
# [[Mamen Moreu]] ilustratzaile, komikigile (Huesca)
# [[Manuela León]] Emakume ekintzailea (Ekuador)
# [[Malva Flores]] idazlea (Mexiko)
# [[Marcela Delpastre]] idazlea (Frantzia)
# [[Margaret Roundtree]] Saskibaloi jokalaria (Estatu Batuak)
# [[Margarita del Val]] birologoa (Madril)
# [[Margarita García Flores]] feminista, abokatua (Nexiko)
# [[Mari Carmen Díaz de Lezana]] txirrindularia (Urduña)
# [[Marie Langer]] Medikua, psikologoa (Austro-Argentinarra)
# [[Mary Moffat Livingstone]] esploratzailea (Hegoafrika)
# [[Maria Clemencia Herrera]] Lideresa, ekintzailea (Kolonbia)
# [[María Cinta Balagué]] irrati esataria (Bartzelona)
# [[María Collazo]] Argentinako anarko-feminista. itzulpena
# [[Maria del Mar Lozano]] RAEx-eko zuzendaria (Iruñea)
# [[Maria Josefa Saavedra]] abokatua (Bolivia)
# [[María Lorena Ramírez]] korrikalaria (Mexiko)
# [[Maria Paz Jiménez Escudero]] margolaria (Donostia)
# [[Maria Soledad Moral Santa Cruz]] arrain saltzailea, ekintzailea (Portugalete)
# [[Marina Núñez]] artista (Palentzia)
# [[Marta Lamas]] idazlea, feminista, antropologoa (Mexiko)
# [[Marta Olazabal]] ikertzailea (Bilbo)
# [[Matilde Isasi-Isasmendi]] emagina (Iurreta)
# [[Maxine Molyneux]] soziologoa, feminista (Pakistan)
# [[Mentxu Alkorta]] dantzari eta trikitilaria (Donostia)
# [[Mercedes Ateca]] Txirrindularia (Laredo-Kantabria)
# [[Miren Begoña Ereñaga]] erraketista (Durango) 
# [[Mujeres Libres]] 36ko Espainiako Gerra garaiko erakunde anarko-feminista. itzulpena
# [[Mujeres Libres (aldizkaria)]] Aurrekoaren aldizkaria. itzulpena
# [[Nahia Zubeldia]] itzultzaile, musikaria, idazlea (Lapurdi)
# [[Nancy Porsia]] Kazetaria (Italia)
# [[Nell Leyshon]] idazlea (Erresuma Batua)
# [[Nerea del Campo Aguirre]] filologoa (Eibar)
# [[Nicasia Madariaga]] margolaria (Bilbo)
# [[Nuria Ruiz de Viñaspre]] poeta (Logroño)
# [[Olvido García Valdés]] poeta (Pravia-Asturias)
# [[Petrona Eyle]] Medikua, feminista (Argentina)
# [[Rebeca Uribe]] poeta, (Mexiko)
# [[Rebeca Uribe Bone]] ingeniari kimikoa (Kolonbia]]
# [[Rosario Pino]] antzezlea (Málaga)
# [[Sara Berenguer Laosa]] Ekintzaile anarko-feminista (Katalunia, 1919-2010)
# [[Sara Estévez]] kazetaria (Bilbo)
# [[Shadi Ghadirian]] argazkilaria (Iran)
# [[Simona Manzaneda]] itzultzailea (Bolivia)
# [[Solveig Nordström]] arkeologoa (Suedia)
# [[Tere Verdes]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Bilbo)
# [[Úrsula Goyzueta]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Vicenta Juaristi Eguino]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Victoria Aguirre Anchorena]] margolaria (Buenos Aires)
# [[Victoria Mallabiabarrena]] soprano lirikoa (Mallabia)
# [[Virginia Bolten]] anarkista, kazetaria (Argentina)
# [[Whina Cooper]] ekintzailea (Zeelanda Berria)
}}

=== Hobetuak 2021 ===
# [[Alicia Iturrioz]] margolaria (Eibar)
# [[Louise Michel]] Frantziako anarkista. Parisko Komunan kiderik garrantzitsuenetakoa.
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria. (Mallabia)
# [[Felisa Areitioaurtena|Felisa Areitioartena]]  Antzezlea (Zaldibar)
# [[Maria Magunazelaia]] Txirrindulari aitzindaria (Ermua)
# [[Anna Sundström]] kimikaria (Suedia)
# [[Mariñe Arbeo]] ilustrailea
# [[Mercedes Careaga]] Ekintzailea  (Eibar)
# [[Iratxe Ansa]] dantzaria. (Donostia)
====Berriak 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adela Andikoetxea]] nekazaria (Urduliz)
# [[Adela Cortina]] filosofoa (Valentzia) itzulpena
# [[Adelina Gutiérrez]] astrofisikaria (Txile)
# [[Ainhoa Urien]] idazlea. (Abadiño)
# [[Alda Lara]] idazlea. (Angola). itzulpena
# [[Alicia Miyares]] Filosofoa, feminista (Asturias) itzulpena
# [[Alexandra David-Néel]] bidaiaria, idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Alexandra Olaya]] zientzialaria. Kolonbiarra. Itzulpena
# [[Ama Ata Aidoo]] idazle afrikarra. Itzulpena
# [[Amaia Gabantxo]] idazlea itzultzailea (Bermeo)
# [[Amancay Gaztañaga]] abeslaria (Mexiko)
# [[Amelia Opie]] idazlea ingelesa
# [[Aminata Sow Fall]] idazlea (Senegal) itzulpena
# [[Amparo Sánchez]] abeslaria (SEvilla)
# [[Ana de Miguel]] filosofoa, feministra (SAntander) itzulpena
# [[Ana Kiro]] galiziar abeslaria. itzulpena
# [[Ana Mari Marin]] margolaria (Elizondo)
# [[Ana María Crespo de las Casas]] farmazialaria. (Tenerife) itzulpena
# [[Andragunea]] Durango
# [[Andrée de Jongh]] belgika erresistentziako kidea 
# [[Ángeles López de Ayala]] kazetaria, politikaria, dramaturgoa (Sevilla)
# [[Anna Burns]] idazlea (Belfast)itzulpena
# [[Anna Surinyach]] fotokazetaria (Katalunia)
# [[Anne Carson]] Poeta (Kanada) itzulpena
# [[Anne Palles]] Sorgintzat errea (Danimarka)
# [[Anoushka Shankar]] musikagilea itzulpena
# [[Antonia Ferrín Moreiras]] Matematikaria, astronomoa (Galizia)
# [[Ariane Lopez-Huici]] argazkilaria. Itzulpena
# [[Aroa Uharte]] itzultzailea (Leitza) 
# [[Arrate Hidalgo]] idazlea, itzultzaile (Bilbo)
# [[Arrate Mardaras]] idazlea (Abadiño)
# [[Asha Ismail]] mutilazioaren aurkako ekintzailea (Kenya)
# [[Askoa Etxebarrieta]] flamenko dantzaria (Gasteiz)
# [[Atala Apodaca]] feminista, iraultzailea (Mexiko)
# [[Aziza Brahim]] abeslari sahararra (Itzulpena)
# [[Beatrice Shilling]] asmatzailea (Ingalaterra) itzulpena
# [[Becky Siegel]] dantzaria, koreografoa, zuzendaria (EEBB) Iruñea
# [[Bel Zaballa]] kazetaria, idazlea (Katalunia)
# [[Belén Bermejo]] idazlea, argazkilaria eta editorea (Madril)
# [[Belén de Sárraga]] kazetaria, ekintzailea (Valladolid-Mexiko
# [[Beryl Markham]] hegazkinlaria, idazlea (Ingalaterra-Kenya) itzulpena
# [[Bertha Benz]] asmatzailea 
# [[Bertha Lutz]] Brasilgo urbanista eta feminista.
# [[Blanca Silveira]] astronomoa (Venezuela) itzulpena
# [[Beulah Louise Henry]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Carme Alvariño]] historialaria (Galizia) itzulpena
# [[Carla Simón]] zinegilea (Katalunia) 
# [[Carmen Castillo (zinegilea)|Carmen Castillo]] zinegilea (Txile). itzulpena
# [[Carmen de Burgos]] poeta eta kazetaria (Almeria) itzulpena
# [[Carmen Gil Martinez]] idazlea. (Cadiz)
# [[Carmen Portinho]] (itzulpena) (Brasil)
# [[Catherine Destivelle]] eskalatzailea (Frantzia)
# [[Cécile Rol-Tanguy|Cécile Rol]] Erresistentea. Frantzia. Itzulpena
# [[Celinda Arregui]] politikaria, feminista (Txile)
# [[Claire Goll]] kazetaria, idazlea bakearen aldeko altibista (Alemania-Frantzia)
# [[Claudia Paz y Paz]] giza eskubideen defentzailea 
# [[Consuelo Álvarez Pool]] idazlea (Katalunia)
# [[Cony Carranza Castro]] feminista, hezitzailea (El Salvador)
# [[Cora Ratto de Sadosky]] matematikaria eta ekintzailea (ARgentina)
# [[Dacia Maraini]] eleberrigilea (Italia)
# [[Diane di Prima]] Poeta (EEBB) itzulpena
# [[Dilhan Eryurt]] astronomoa, astrofisikaria (Turkia)
# [[Dora Alonso]] Kazetaria eta idazlea (Kuba) itzulpena
# [[Dorita Ruiz]] Hezkuntza bereziko irakaslea aintzindaria (Burgos-Durango-Euba)
# [[Dorothea Klumpke]] astronomoa. EEBB
# [[Dorothee Sölle]] Poeta eta teologoa. Itzulpena 
# [[Dulce Chacón (idazlea)|Dulce Chacón (Idazlea)]] Zafra. Itzulpena
# [[Ebru Timtik]] abokatu kurdua. (Istambul)
# [[Elena García Armada]]ingeniaria, asmatzailea (Santander)
# [[Elodia Zaragoza-Turki]] idazlea,poeta,editorea
# [[Emilie Flöge]] jostuna 
# [[Emma Chacón i Lausaca]] musikagilea (Bartzelona) itzulpena
# [[Emma Lehmer]] matematikaria (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Encarnación Cabré]] arkeologoa (Madril) itzulpena
# [[Erlea Maneros]] Artista. Margolaria. Bilbo
# [[Esther Cruz]] eskalatzailea. (Murtzia-Euskal Herria)
# [[Eugenia Sacerdote de Lustig]] zientzilaria (Turin-Buenos Aires) (Itzulpena)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Paris) (Itzulpena)
# [[Eva Guerrero]] dantzaria, koreografoa (Bilbo)
# [[Fanny Bullock Workman]] bidaiaria, idazlea, itzulpena
# [[Felisa Areitioaurtena]] antzezlea (Zaldibar 1904)
# [[Filipa César|Filipa Cesar]] zinema zuzendaria (Portugal) itzulpena
# [[Florence Rena Sabin]] zientzialaria. (EEBB) itzulpena
# [[Francisca Vives]] historialaria (Cadiz) itzulpena
# [[Gabrielle Roy]] Kanadar idazlea. (Kanada)
# [[Garazi López de Armentia]] dantzaria eta koreografoa (Gasteiz)
# [[Garbiñe Elizegi]] erizaina, feminista (Baztan)
# [[Gemma Sanginés]] psikologoa (Bilbo)
# [[Gertrude Jekyll]] Lorezaina (Erresuma Batua)
# [[Gloria Anzaldúa]] idazlea. aktibista (EEBB) itzulpena
# [[Guadi Galego]] abeslaria (Galizia) (Itzulpena)
# [[Hayley Westenra]] abeslaria (Zeelanda Berria) itzulpena 
# [[Helin Bölek]] abeslaria (Turkia)
# [[Helena Maleno]] aktibista (El Ejido) Itzulpena
# [[Ida Vitale]] idazlea. (Uruguai) itzulpena
# [[Idea Vilariño]] idazlea. itzulpena
# [[Ines Olza]] ikertzailea (Nafarroa)
# [[Inma Chacón]] idazlea (Zafra) itzulpena
# [[Irati Bilbao]] jazz abeslaria. (Durango)
# [[Iratxe Mediavilla]] zinegilea (Elorrio)
# [[Irene Solà]] idazlea, artista (Katalunia)
# [[Irene Vallejo Moreu]] filologa eta idazlea (Zaragoza)
# [[Irma Alicia Velásquez Nimatuj|Irma Alicia Velásques Nimatuj]]Guatemala, kazetaria eta antropologoa
# [[Isabella Bird]] bidaiaria. idazlea (itzulpena)
# [[Isabel Bono]] poeta, (Malaga) itzulpena
# [[Isabel Sola]]Birologoa (Nafarroa)
# [[Ixone Aroma]] dantzaria (Durango)
# [[Izaro Zubiria]] zientzilaria
# [[Izaskun Ayestaran]] erreketista (Ibarra)
# [[Jacinta Ortiz]] poeta (Granada)
# [[Jaione Camborda]] zinegilea (Donostia)
# [[Jennifer Doudna]] biokimikaria (EEBB) itzulpena
# [[Jessie Fauset]] Poeta amerikarra itzulpena
# [[Jessica Anderson]] idazle Australiarra. itzulpena
# [[Jineth Bedoya]] Kazetaria. (Kolonbia) itzulpena
# [[Joan Jara]] dantzaria (Txile) Victor Jararen bikotea
# [[Joana Olasagasti]] dantzaria (Baiona)
# [[Joanne Chory]] biologoa. EEBB itzulpena
# [[Jone Elorriaga]] artista (Durango)
# [[Jone Martinez Palacios]] irakaslea, feminista (Bizkaia)
# [[Josefa Llanes Escoda]] sugrafista (Filipinas) itzulpena
# [[Josune Ilundain]] sortzailea, ekintzaile, idazlea. (Nafarroa)
# [[Judit Muñoz]] matematikaria eta ikertzailea (Abadiño)
# [[Judith Wright]] idazlea (Australia) itzulpena
# [[Juana Arrillaga|Juana &quot;Juanita&quot; Arrillaga]] erraketista (Elgoibar)
# [[Juanita Gorroño]] panderojolea (Muxika-Zornotza)
# [[Julia Antivilo]] artista (Txile)
# [[Juliana Zubizarreta]] panderojolea (Elgoibar)
# [[Julie Adrienne Karrikaburu]] musikologoa (Zuberoa)
# [[Julie-Victoire Daubié]] idazle franziarra. itzulpena
# [[Karmele Gisasola]] Herri kirolak (Mallabia)
# [[Karmele Mitxelena]] Idazlea eta iralkaslea (Oiartzun)
# [[Katalin Karikó]] Biokimikaria (Hungaria) 
# [[Katharine Tynan]] idazle, Irlanda, itzulpena
# [[Kenojuak Ashevak|Kenojuak Ashevah]]margolaria (Kanada)
# [[La Yegros]] abeslaria (ARgentina-Okzitania
# [[Larraitz Ariznabarreta]] antropologoa (Bilbo)
# [[Laura Freixas]] idazlea (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Leda Valladares]] abeslaria,(Argentina) (itzulpena)
# [[Leila Aboulela]] sudandar idazlea (Itzulpena)
# [[Leyre Arrieta |Leyre Arrieta Alberdi]] historialaria (Mutriku)
# [[Leire Elustondo Quiñones]] Abeslaria, kazetaria (Ermua)
# [[Leona Chalmers]] aktorea eta asmatzailea. EEBB. itzulpena
# [[Leonor Orosa]] Koreografoa (Filipinak)
# [[Lian Monserrate]] Muralgilea (Estatu Batuak)
# [[Lide Arana]] zientzialaria 
# [[Elizabeth Magie]] asmatzailea. (EEBB). Itzulpena
# [[Lucía Garibaldi]] Zinegilea (Uruguai) Itzulpena
# [[Luisa Capetillo]] anarkista, sindikalista, faminista (Puerto Rico) itzulpena
# [[Lurdes Huizi]]irakaslea, (Goizueta)
# [[Luzia Sagastasoloa]] maistra, irakaslea, moja (Mallabia)
# [[Maialen Arregi]] Arkitektoa (Elorrio)
# [[Mabel Cañada Zorrilla]] feminista, ekintzailea (Bilbo)Itzulpena
# [[Mabi Revuelta]] artista plastikoa (Bilbo)
# [[Maddi Ane Txoperena]] bertsolaria, kazetaria eta feminista (Hendaia)
# [[Magda Szabó|Magda Szabo]]idazlea (Hungaria)
# [[Maiana Bidegain]] zinegilea (Lapurdi)
# [[Maite Lephaille]] irrati-esataria (Zuberoa)
# [[Maite López]] idazlea, itzultzaile (Azkoitia)
# [[Mari Cruz Guruzeta]] ekintzailea (AReatza)
# [[Mari Jose Kerejeta]]  idazlea (Zegama)
# [[Mari Karmen Goñi]] irakasle aitzindaria (Baztan)
# [[María Andresa Casamayor]] matematikaria (Zaragoza) itzulpena
# [[Maria Aurèlia Capmany]] eleberrigile, antzerkigile (Katalunia) itzulpena
# [[Maria Isabel Barreno]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Jesús Cueto]] artista. (Santander-Bilbo)
# [[Maria Beasley]]. Asmaztzailea. (EEBB) 
# [[María Cumplido]] matematikaria. (itzulpena)
# [[Maria González Gorosarri]] Kazetaria, idazlea (Durango)
# [[Maria Dolores Larramendi]] erraketista (Pasaia)
# [[María Malla]] idazlea, katalana. itzulpena
# [[María Mariño]] idazlea. (Galizia). itzulpena
# [[Maria Mentxaka]] kirol argazkilaria (Mungia)
# [[Maria Merino]] matematikaria (Bilbo) 
# [[Maria Pereira]] Asmatzailea (Portugal)
# [[María Salvo]] Antifrankisgta (Bartzelona) itzulpena
# [[Maria Teresa Horta]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Teresa León]] idazlea (Errioxa) itzulpena
# [[Maria Txurruka]] erraketista (Elgoibar)
# [[María Vallet Regí|María Vallet Regi]] Kimikaria (Kanaria)
# [[María Y. Orosa|Maria Y. Orosa]] Medikua eta ikertzailea
# [[Mariama Bâ]] idazlea (SEnegal)
# [[Marica Campo]] idazlea (GAlizia)
# [[Mari Carmen Ruiz]] aktore ohia (Bilbo)
# [[Marie Hankel]] Esperanto idazlea, sufragista (Alemania) itzulpena
# [[Marijo Deogracias]] kazetaria (Antzuola)
# [[Marie Paradis]] alpinista Suitzarra. Itzulpena
# [[Marie Under]]  idazlea (Estonia) itzulpena
# [[Marion Donovan]] asmaitzailea. EEBB. itzulpena
# [[Mariví Ibarrola]] argazkilaria. (Naiara). itzulpena
# [[Marivi Iturbe Etxeberria]] gizarte laguntzailea. Etxebarri. itzulpena
# [[Margaret Harwood|Margaret Harwook]]   Astronomoa (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Margaret Burbidge]] Astronomoa. (Inglaterra) itzulpena
# [[Margarida Borràs]] Transexuala (Valentzia)
# [[Margarita Michelena]] poeta (Mexiko)
# [[Margarita Parra Álvarez]] Kimikaria, (Valentzia)
# [[Martha Coston]]asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Marta Elena Casaús Arzú]] historialaria eta idazlea.(Guatemala)
# [[Maruja Mallo]] margolaria (Galizia) itzulpena
# [[Melitta Bentz]] asmatzailea alemaniarra itzulpena
# [[Mercè Company]] idazlea (Katalunia) itzulpena
# [[Mercè Ibarz]] idazlea (ARagoi)
# [[Mikeas Sánchez]] poeta, irakaslea, idazlea (Mexiko)
# [[Miren Larrea]] antzezlea. (Zornotza)
# [[Mónica Cahen D'Anvers]] kazetaria (Argentina) itzulpena
# [[Montserrat Gudiol]] margolaria, (Bartzelona) itzulpena
# [[Montserrat Torrent i Serra]] organojolea. (Bartzelona) itzulpena
# [[Myriam Cameros Sierra|Myriam Cameros]] Ilustratzailea. Iruña
# [[Nella Larsen]] idazlea Afrikar-amerikarra. Itzulpena
# [[Nellie Campobello]] idazlea eta dantzaria (Durango-Mexiko) itzulpena
# [[Nerea Irastorza]] zientzialaria
# [[Nerea Irigoyen]] zientzialaria. Zaragoza
# [[Nerea Loiola Pikaza|Nerea Loiola]] idazlea (Deba)
# [[Ngaio Marsh|Ngaio Marsh]] idazle, antzerlea. itzulpena
# [[Olga Cazalis]] erraketista (Markina-Xemein)
# [[Olga Orozco]] poeta (Agentina) Itzulpena
# [[Orsola Casagrande]] (Italia) 
# [[Pamela Hinkson]] idazle anglo irlandarra
# [[Patricia Bath|Patricia Bath]] Medikua. itzulpena
# [[Paula Nenette Pepín]] musikaria. 
# [[Paula Wiesinger]] eskiatzaile italiarra (Izulpena)
# [[Paulina Chiziane]] idazle Monzambike. Itzulpena
# [[Pilar del Río|Pilar del Rio]] kazetaria eta itzultzailea.(Granada). (itzulpena)
# [[Pilar Claver]] aktibista (Izaba)
# [[Pilar Alonso Ibañez]] etnografoa, historialaria (Markiz, Araba) itzulpena
# [[Pilar Bellver]] idazlea, feminista (Jaen) itzulpena
# [[Policarpa Salabarrieta]] ekintzalea (Kolonbia)(Itzulpena)
# [[Raina Telgemeier]] komikigilea. (EEBB) itzulpena
# [[Rosalinda L. Orosa]] Idazlea (Filipinak)
# [[Saiza Nabarawi]] idazlea, feminista (Egipto) (Itzulpena)
# [[Sagrario Vera Gordo]] Gerrillaria. (Badajoz)
# [[Sandra Morán]] abeslaria, politikaria (Guatemala) itzulpena
# [[Sara Curruchich]] abeslaria. Guatemala. itzulpena
# [[Sarah Mather]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Severina Luna de Orosa]] medikua eta idazlea (Filipinak)
# [[Silvia Cuevas Morales|Silvia Cuevas]] idazlea Txile. itzulpena
# [[Stefi Troguet]] Alpinista (Andorra)
# [[Susana Malón]] astronomoa (Zaragoza) Itzulpena
# [[Susana Thénon]] itzultzaile, poeta (ARgentina). Itzulpena
# [[Susana Vera]] argakilari-kazetaria (Iruñea) itzulpena 
# [[Suceso Portales]] jostuna eta anarko-sindikalista (Extremadura)
# [[Syra Alonso]] idazlea, (Galizia). itzulpena
# [[Teresa Eguibar]] eskulturea (Madril). itzulpena 
# [[Teresa Flores]] Feminista, ekintzailea (Txile)
# [[Teresa Meana]] ekintzaile feminista (Gijón)
# [[Udane Ostolaza]] Harri-jasotzailea (Orio)
# [[Uxune Martinez Mazaga]] Zabalkunde zientifikorako arduraduna (Garai)
# [[Vandana Shiva]] Idazlea. (India) (Itzulpena)
# [[Violette Leduc]] Idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Violette Szabo]] Espia (Erresuma Batua)
# [[Yaa Gyasi]] idazle afroamerikarra.(Ghana) itzulpena
# [[Yasmina Reza]] idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Yolanda Mazkiaran]] dokumentalgilea (Altsasu)
# [[Zaloa Fuertes]] Argazkilaria (Mexiko-Abadiño)
# [[Zenobia Camprubí]] idazlea eta itzultzailea itzulpena
# [[Zuriñe del Cerro]] feminista historikoa (Bilbo)
}}

====2018-2019====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina Otaola]] Erraketista (Errenteria)
# [[Alaitz Muro]] ipuin kontalaria eta margolaria (Durango)
# [[Almudena Hernando]]  arkeologoa (Madril)(itzulpena)
# [[Amaia Aroma Lejarreta]] Txistularia (Abadiño)
# [[Ainhoa Zuazua]]Abeslaria (Ermua)
# [[Angelita Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Arantzazu Ametzaga]] Idazlea
# [[Ascensión Badiola]] Idazlea(Bilbo)
# [[Aurora Abasolo]] Abeslaria (Durango)
# [[Begoña Sopelana]] Kooperantea, soziologoa (Iurreta)
# [[Benita Uribarrena]] Ekintzailea antifaxista (Durango)
# [[Damaris Pan]] artista (Mallabia)
# [[Digna Garitaonandia]] Erraketista
# [[Dina Bilbao]] Kirolaria (Ondarroa))
# [[Eladia Altuna]] Erraketista (Irura)
# [[Elena Olabe]] Poeta (Durango)
# [[Elena Solatxi]] Eskultorea (Bilbo)
# [[Elena Orobiogoikoetxea]] Piano jolea (Durango)
# [[Emilia Gomez]]Erraketistan. (Valentzia)
# [[Estibalitz González]] Idazlea (Ermua)
# [[Eugenia Iriondo]] Erraketista (Eibar)
# [[Gisella Perl]] Ginekologoa judutarra (Hungaria) (itzulpena)
# [[Gloria Agirre]] Erraketista (Asteasu)
# [[Gloria Zubia]] ekintzailea (Durango)
# [[Ines Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Irati Eguren]] Arkitektoa, ilustratzailea (Durango)
# [[Irene Ibaibarriaga]]Erraketista (Ermua)
# [[Jesusa Garitaonandia]] Erraketista (Mallabia)
# [[Juana Elgezabal]] Enpresaria (Derio)
# [[Juanita Ibaibarriaga]] Ekintzailea (Ermua)
# [[Juanita Mir]] Kazetaria, idazlea (Iruñea)
# [[Juanita Unzueta]] Dantzaria (Eibar)
# [[Julia Klaudia Gabilondo]] Idazlea (Mungia)
# [[June Arbeo]] Atleta (Durango)
# [[Kattalin Agirre]] Mugalaria, Frantziako erresistentziako kide (Sara)
# [[Koro Benito]]  Poeta (Lumbrales)
# [[Lara Izagirre]] Zinegilea (Zornotza)
# [[Libe Goñi]] Irakaslea (Oteitza)
# [[Lidia Cañete]] kirolaria (Durango)
# [[Lourdes Munitxa]] Euskaltzalea (Zornotza)
# [[Lucia Areitioaurtena]] Erraketista (Ermua)
# [[Luna Miguel]] idazlea (Alcalá de Henares) (itzulpena)
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria (Mallabia)
# [[Maddi Barber]] Zinegilea (Lakabe)
# [[Mae Jemison]] ingeniari (Alabama) (Itzulpena)
# [[Maitane Alonso]] Ikertzailea,asmatzailea (Sodupe)
# [[Maria Ana Bidegaray]] Idazlea, feminista (Hazparne - Lapurdi)
# [[Maria Antonia Canals]] matematikaria (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Maria Arrillaga]] Erraketista (Elgoibar)
# [[Maria Camino Oskoz]] Maistra. (Iruñea)
# [[Mari Carmen Lasagabaster]] Erraketista (Eibar)
# [[Mari Carmen Madariaga]] Erraketista (Igorre)
# [[Maria Antonia Uzkudun]] Erraketista (Anoeta)
# [[Maria Luisa Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Maria Luisa Senar]] Erraketista (Pasaia)
# [[Maria Pilar Urriza]] Dantzaria (Lantz)
# [[Maria San Juan de Garonda]] emagina. inkisizioa sutan erre zuen (Mungia)
# [[Maribi Unamuno]] Filologoa. (Aulesti)
# [[Mercedes Colás]] Maiatzeko plazako amak (Argentina) (Itzulpena)
# [[Meritxel Relaño]] Unicefeko arduradun nagusia Yemenen (Durango)
# [[Mila Salterain]] Idazlea (Durango)
# [[Miren Alazne Iruretagoiena]] ekintzailea (Zarautz)
# [[Miren Maortua]] Idazlea (Zaldibar) 
# [[Miren Uzkudun]] Erraketista (Asteasu)
# [[Nerea Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Oihana Azkorbebeitia]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Paula Lamarain]] Erraketista (Eibar)
# [[Rosa Soroa]] Erraketista (Elduaien)
# [[Rosario Aranburu]] Erraketista (Eibar)
# [[Shakuntala Devi]] Idazlea (India) (Itzulpena)
# [[Silvia Trigueros]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Teri Ibarrola]] Ipuin kontalaria (Aulesti)
# [[Vanessa Goikoetxea]] abeslaria (Florida)
# [[Zoila Askasibar]] inprimatzailea (Elgeta)
}}

=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Hobetuak ===
==== 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agurtzane Elorriaga]] (Iurreta)
# [[Ana Diez]] zinemagilea (Tutera)
# [[Amaia Iturbide]] idazlea (Bilbo-Getxo)
# [[Ariane Lopez-Huici|Ariane López Huici]] argazkilari lapurtarra. 
# [[Erika Lagoma]] Bertsolaria, feminista (Lesaka-Durango)
# [[Gurutzi Arregi]] etnografoa (Durango)
# [[Iñaxi Etxabe]] Bertsolaria, (Zumaia-Zarautz)
# [[Isabel Coixet]] zinegilea (Katalunia)
# [[Itziar Mendizabal]] Dantzaria (Gipuzkoa
# [[Luzia Goñi]] bertsolaria (Basaburua)
# [[Maider Fernandez]] zinegilea (Donostia)
# [[Maria Zambrano]] idazlea (Madril)
# [[Martina Ibaibarriaga]] gerrillaria (Berriz)
# [[Matxalen Ziarsolo]] saskibaloi jokalaria (Ermua)
# [[Oihana Alkorta]] musikaria (Orio-Zarautz)
# [[Primi Erostarbe]] panderojolea eta irrintzilaria (Oñati)
# [[Teodora Zuloaga]] zeramikaria (Madril-Segovia)
# [[Trota Salernokoa]] ginekoloagoa(Italia)
# [[Alfonsina Strada]] txirrindulari argentinarra (Mototsa)
}}

==== 2018-2019 ====
# [[Balendiñe Albizu]] Idazlea (Zumaia)
# [[Gurutze Frades]] Kirolaria (Durango-Iurreta)
# [[Lourdes Unzueta]] Idazlea (Durango)
# [[Uri Ruiz Bikandi]] Idazlea (Durango)

== [[Fitxategi:Gnome-system-users.svg |30px|]] Wikilariok ==
(Zure izena gehitu dezakezu iturburu kodea aldatu eta 4 bider ALT Gr + 4 sakatuta (4 aldiz &quot;~&quot; agertuko da)
# [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] ([[Lankide eztabaida:Wikimaribarre|eztabaida]]) 18:22, 13 ekaina 2018 (CET)
# [[Lankide:Lurdeswiki|Lurdeswiki]] ([[Lankide eztabaida:Lurdeswiki|eztabaida]]) 18:17, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Larrauri|Larrauri]] ([[Lankide eztabaida:Larrauri|eztabaida]]) 18:18, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:OrtuUrti|OrtuUrti]] ([[Lankide eztabaida:OrtuUrti|eztabaida]]) 18:22, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] ([[Lankide eztabaida:Mototsa|eztabaida]]) 11:20, 22 uztaila 2020 (CET)
# [[Lankide:Joseintx|Joseintx]] ([[Lankide eztabaida:Joseintx|eztabaida]]) 18:22, 9 urria 2020 (CET)
# [[Lankide:Isabeliraurgi|Isabeliraurgi]] ([[Lankide eztabaida:Isabeliraurgi|eztabaida]]) 17:48, 16 urria 2020
# [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] ([[Lankide eztabaida:Mgaraizabal|eztabaida]]) 18:00, 5 azaroa 2021 (CET)

== [[Fitxategi:Gnome-web-browser.svg|30px]] Kanpo estekak ==
* [https://anboto.org/durango/1583310345667-wikipedia-erreminta-ona-dela-uste-dugu-emakumeek-erreferentzialtasuna-lortzeko  Wikipedia erramienta ona dela uste dugu emakumeek erreferialtsuna lortzeko]Anboto 2020/03/04
* [https://www.elcorreo.com/bizkaia/duranguesado/durangaldeko-andren-ekarpenak-20200122193350-nt.html?edtn=bizkaia&amp;fbclid=IwAR1hHPcQJaQM-WaIU7mYeNetsB89jEH2-BWSA0fPGjbTgTkHpqtKRT9BnCc#vca=fixed-btn&amp;vso=rrss&amp;vmc=fb&amp;vli=Duranguesado Durangaldeko andren ekarpenak bistaratzera dator WikiEmakumeok] El Correo 2020/01/21
* [https://anboto.org/durango/1579696765085-wikikedada-egingo-dute-durangon-wikipedian-dagoen-genero-arrakala-aldatzeko 'Wikikedada' egingo dute Durangon, Wikipedian dagoen &quot;genero arrakala&quot; aldatzeko], Anboto Durango 2020/01/22
* [https://dotb.eus/dotb-eus-emakumeen-biografia-berriak-sortzeko-wikikedada-antolatu-da-durangon/ Emakumeen biografia berriak sortzeko ‘Wikikedada’ antolatu da Durangon] Dotb.eus 2020/01/23
* [http://www.azkuefundazioarenegunkaria.eus/wikikedada-wikiemakumeokwikidurango/ Wikikedada: WikiEmakumeok/WikiDurango | Azkue Fundazioaren Egunkaria] 2020/01/21
* [https://halabedi.eus/es/marisa-barrena-wikiemakumeok-gizarteko-beste-arloetan-lez-emakumeak-ia-ikusezinak-gara-wikipedian-ere/?fbclid=IwAR2pUHHzwsNx8kzKAyc3dlTpZc4p4mx8duIC0PeKHEj01G3yXoFKxXlBBlc Marisa Barrena (Wikiemakumeok): &quot;Gizarteko beste arloetan lez, emakumeak ia ikusezinak gara wikipedian ere&quot; - Halabedi] 2020/02/06
* [https://www.youtube.com/watch?v=eH-JkwLAa6Q&amp;feature=youtu.be [Bideoa] Data zaharrak bilatzen], Estibalitz González Solozabal Durangon #Wikiemakumeok mintegian data zaharrak zelan bilatzen diren azaltzen dau, Josi Sierra-ri esker.
* [https://amp.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/amarauna/osoa/7892080/magikoa-da-andre-baten-biografia-mundura-zabaltzea/ &quot;Magikoa da andre baten biografia mundura zabaltzea&quot;], EITB - 2021/03/08
* https://www.youtube.com/watch?v=r2Z5CFSLSf8  Lurdes Totorikaguena eta Marisa Barrena Laixiar irratian</text>
      <sha1>mb387p1nd00lg3krhh4lcj20f9oqgvr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006059</id>
      <parentid>9005913</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:52:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikimaribarre</username>
        <id>88969</id>
      </contributor>
      <comment>/* Berriak 2022 (uztaila) */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="120257" xml:space="preserve"> '''''WikiDurangaldea | Durangaldean egiten diren lanaldietako wikilekua '''''

[[Fitxategi:WikiEmakumeok Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak.jpg|thumb|WikiEmakumeok, Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak. Azaroak 1 2019, Durangon]]
[[Fitxategi:Durangoko Wikilariak.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko apirila]]
[[File:Durangoko wikilariak 1500.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko ekaina]]
== [[Fitxategi:Im-jabber.svg|30px|]] Wikiproiektu honen helburuak ==
* Emakumeen biografia berriak sortzea euskaraz.
* Wikipedian beste hizkuntza batzuetan badauden emakumeen biografiak euskarara ekartzea.
* Emakumezko editore euskaldunen kopurua handitzea.
* Euskal Wikipedian genero-ikuspegia txertatzea.
* Historian zehar izandako emakumeen ekarpenak eta ezagutzak Euskal Wikipedian biltzea.

== [[File:La mujer que nunca conociste logo 2017.jpg|30px]] Emakumeen zerrenda [https://es.wikipedia.org/wiki/Wikiproyecto:Mujeres/Wikimujeres/WikiEmakumeok/Durango &gt;&gt;&gt; erderaz]==


=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Egiten ari garenak ===
Hauetan ari gara lanean (ez dezagun lanik bikoiztuta)
# [[Edurne Garitazelaia]] (Lurdes)
# [[Marie Stritt]] aktorea (Austriar Inperioa, 1855-1928, 1872-1948) Mpa
# [[Alice Salomon]] erreformista (Alemania, 1872-1948) Mpa
# [[Elisabeth Altmann-Gottheiner]] irakaslea (Alemania, 1874-1930) Mpa
# [[Silvia Buabent]] politikaria (Madril, 1973) Mpa
# [[Lola Robles]] idazlea (Madril, 1963) Mpa
# [[Eva Piquer]] kazetaria (Bartzelona, 1969) Mpa
# [[Maria Mercé Roca]] idazlea, politikaria(Potbou, 1958) Mpa
# [[Rosa Bustamante Montoro]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Rosa_Bustamante_Montoro ARkitektoa (Lurdes)
# [[Fernanda Canales]] https://es.wikipedia.org/wiki/Fernanda_Canales Arkitektoa (Lurdes)

=== [[Fitxategi:Gnome-mail-attachment.svg|30px]] Egitekoak ===
Besterik proposatu nahi baduzu, gehitu izenak zerrendan.


'''SORTU'''

http://zallainfo.zalla.eus/2017/03/zallako-bi-kalek-emakume-izena-hartuko.html
# [[Virginia Finol]] harri jasotzailea (ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Garazi Arruti]] harri jasotzailea (Ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Ana Sesunaga]] Técnica de senderos
# [[Amaia Elizaran]] sortu. Dantzaria eta koreografoa. https://www.berria.eus/paperekoa/1857/022/001/2022-02-04/posible-da-dantzari-gisa-bizitzea-baina-oso-ezegonkorra-da.htm
# [[Alaitz Arenzana]]  https://cimamujerescineastas.es/alaitz-arenzana-nueva-directora-de-zinegoak/
https://www.zinea.eus/2022/01/18/alaitz-arenzana-izango-da-zinegoak-jaialdiko-zuzendari-berria/
https://www.berria.eus/albisteak/208477/alaitz-arenzana-izendatu-dute-zinegoak-jaialdiko-zuzendari.htm
ia
# [[Amagoia Gurrutxaga]] Kazetaria-edo @berria egunkarian. Oraintxe bertan, eszedentzia betean,
# [[Nahia Garat]] (Donapaleu, Nafarroa Beherea, 1992) eta [[Neju]] (Tolosa, Okzitania, 1994) sortzaileek
https://www.berria.eus/paperekoa/1886/040/001/2021-10-30/laquolurrari-lotzeko-beharra-genuenraquo.htm
# [[Aiora Enparantza]] itzultzailea . https://www.berria.eus/paperekoa/1872/024/001/2021-10-29/alda-merini-eta-saint-john-perse-munduko-poesia-kaiera-berriak.amp.html
# [[Leire Etxezarreta]] https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-10-06/eroso-sentitzen-naiz-formatu-akustikoan.htm

# [[Diana Widmaier Picasso]] https://en.wikipedia.org/wiki/Diana_Widmaier_Picasso
# [[Saroa Bikandi]]. Ipuin kontalaria (Goiuri Aldekoa-Otaloraren proposamena)
# [[Jeanine Sontag]] itzuli (Isabel Etxebarriaren proposamena)
# [[Anttoni Telleria]] Elgeta. https://www.youtube.com/watch?v=fBn0GPiTttU 
# [[Bergarako kotoia]] http://andra.eus/bergarako-kotoiaren-emakumeen-omenez-erakusketa/
# [[Lorea Perez de Albeniz]]
# [[Larraitz Zuazo]]
# [[Ainhoa Estankona Aldekoa-Otalora]] (abokatua eta florentzian joyeria ikasitako bitxigilea. Besteak beste Guggenheimeko dendan saldu ditu bere joiak)
# [[Ana Romera]] (Atrapame si puedes programako zuzendaria, telebistako programen formatuen egilea)
# [[Irene Hurtado de Saratxo]] itzultzailea. https://www.diariovasco.com/culturas/libros/asmo-literario-handia-20210915155810-nt.html
# [[Ines Bengoa]] kontalaria https://www.berria.eus/paperekoa/1887/036/001/2021-10-01/gozamenarekin-ere-lotu-daiteke-hotzikara.htm
# [[Olatz Ovejero]] Zinema zuzendaria. https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-09-30/langileen-arteko-elkarlana-zaila-da.htm
# [[Meral Simsek]] idazle kurdua. https://www.berria.eus/paperekoa/1893/021/001/2021-10-14/hamabost-hilabeteko-zigorra-ezarri-diote-meral-simsek-idazle-kurduari.htm
# [[Birjiñe Albira]] Aktorea eta antzerki irakaslea. https://www.berria.eus/paperekoa/1886/032/001/2021-10-13/sudur-gorririk-gabe-besteen-mailan-nago.amp.html
# [[Jone Alastuei]] https://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/osoa/5419883/efemeridea-27-urte-fidela-bernat-erronkarierako-azken-hiztuna-hil-zela/  https://www.argia.eus/argia-astekaria/2670/jone-alastuei-pirinioak-bizi-gaitu-eta-bizi-bedi. (Sortu) Erronkariko azken hiztunaren iloba
# [[Sagrario Monedero]] Sortu. https://www.berria.eus/paperekoa/1855/008/001/2021-02-18/funts-berriak-erabili-behar-dira-trantsizio-ekologikoa-azkartzeko.htm
# [[Lula Goce.]] Muralista galiziarra. sortu
# [[Kathleen Dean Moore]] itzuli https://en.wikipedia.org/wiki/Kathleen_Dean_Moore
# [[Elena Roldan]] Mezzosopranoa (Esti) sortu
# [[Naiara Garcia Bediaga]] Zientzialaria. Durango (Wiki_Nurh-ek egingo du)
# [[Deniba Konare]] Kirolaria. sortu
# [[Garazi Sampedro]] Kirolaria. sortu- Atxondo
# [[Ines Nedina]] ARtista. sortu
# [[Julia Zornoza]] https://altsasumemoria.wordpress.com/2014/10/31/zornotza-iriarte-julita/
# [[Pepita Elduayen]] Aseginolaza Durangoko emagina (Mari Carmen)

'''ITZULI'''

'''Dantzariak'''
https://en.wikipedia.org/wiki/Women_in_dance

'''Idazleak, kazetariak, filologoak'''
# [[Mercedes Arriaga]] https://es.wikipedia.org/wiki/Mercedes_Arriaga_Fl%C3%B3rez
# [[Alda Merini]] https://es.wikipedia.org/wiki/Alda_Merini (Italia)
# [[Teresa Solana]] https://es.wikipedia.org/wiki/Teresa_Solana (Katalunia)
# [[Anna Mansso]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Manso_Munn%C3%A9 (Katalunia)
# [[Ana Gass]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Gas  (Katalunia) 
# [[Josefina de la Torre]] https://es.wikipedia.org/wiki/Josefina_de_la_Torre
# [[Pino Ojeda]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Pino_Ojeda
# [[Lilli Suburg]]  https://en.wikipedia.org/wiki/Lilli_Suburg
# [[Lurdes Tello]] https://es.wikipedia.org/wiki/Lourdes_Tello


'''Arkitektoak'''
# [[Matilde Udelay]]??? ARkitektoa Matilde Ucelay???


'''Denetarik'''


# https://es.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Wikiproyecto:Mujeres/Art%C3%ADculos_faltantes/Mujeres_por_nacionalidad/Colombia
# [[Angela Nieto]]   https://es.wikipedia.org/wiki/Mar%C3%ADa_%C3%81ngela_Nieto 


https://documentalismomemorialistayrepublicano.wordpress.com/represion-y-muerte-franquistas-contra-las-mujeres-republicanas/

=== [[File:Dialog-apply.svg|30px]] Eginak | [[:eu:Wikiproiektu:WikiEmakume/Eginak|Eginak]] ===

=== BERRIAK ===
==='''Berriak 2022''' ('''abuztua''')=== 
(egindako ordenan)
{{zutabeak|kopurua=3|
# 
}}


===='''Berriak 2022''' ('''uztaila''')==== 
(egindako ordenan)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Paule Minck]] Parisko Komunako iraultzaile feminista (1839 - 1901)
# [[Romola Garai]] aktore britainiarra (1982)
# [[Anna Gardell-Ericson]] margolaria (Suedia)
# [[Juana Mordó]] arte bildumagilea (Tesalonika, 1899-Madril,1984)
# [[Mira Nair]] zinema zuzendaria (India, 1957)
# [[Teresa Duclós]] margolaria (Sevilla, 1934)
# [[Amalia Avia]] margolaria (Toledo, 1930-2011)
# [[Luciana Aymar]] kirolaria (Argentina, 1977)
# [[Martha Corey]] Salemgo sorgin epaiketetan urkatua (AEB, 1619-1672)
# [[Bridget Bishop]] Salemgo sorgin epaiketetan exekutatua (AEB, 1632?-1692)
# [[Abigail Hobbs]] Salemgo sorgin prozesuko nerabea (AEB,1678- ? )
# [[Abigail Williams (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorgin epaiketetan akusatua (AEB, 1680-1697)
# [[Fanny Elssler]] dantzaria (Austria)
# [[Anna Maria Bofarull]]  zinemagilea (Tarragona,1979)
# [[Eva Crane]] zientzialaria (Erresuma Batua)
# [[Barbara W. Tuchman]] idazle eta kazetaria (Amerikako Estatu Batuak, 1912-1989)
# [[Christiane Amanpour]] kazetaria (Erresuma Batua, 1958)
# [[Sarah Osborne]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1643?-1692)
# [[Melissa de la Cruz]] idazlea (Manila-AEB, 1971)
# [[Anna Rosina de Gasc]] margolaria (Alemania)
# [[Elizabeth Jane Gardner]] margolaria (Estatu Batuak-Paris)
# [[Sarah Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1653-1962)
# [[Dorothy Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan 4 urteko auzipetua (AEB, 1687?)
# [[Mary Warren]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusiena (AEB, 1674?-1693?)
# [[Elizabeth Hubbard (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusia (AEB, 1675?-1692etik aurrera)
# [[Betty Parris]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzailea(AEB, 1682-1760)
# [[Mia Zapata]] abeslaria (AEB, 1965-1993)
# [[Ann Pudeator]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1621-1692)
# [[Rebecca Nurse]] Salemgo sorginkeria prozesuan exekutatua(AEB, 1621-1692)
# [[Sarah Cloyce]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatua (AEB, 1648-1703)
# [[Lydia Lunch]] abeslaria, aktorea, idazlea (AEB, 1959)
# [[Isabel Azkarate]] argazkilaria, fotokazetaria (Donostia)
# [[Maria Mercè Cuartiella]] idazlea, antzerkigilea (Katalunia)
# [[Esther Koplowitz]] enpresaria (Madril,1950)
# [[Sima Sami Bahous]] NBE Emakumeak-en zuzendaria (Jordania, 1956)
# [[Ángela Ramos]] kazetaria, erreportaria (Peru)
# [[Mia Hamm]] futbolaria (AEB, 1972)
# [[Mónica Alario Gavilán]] filosofoa eta ikertzailea (Madril)
# [[Aimée Rapin]] margolaria (Suitza)
# [[Rocío Vitero Pérez|Rocio Vitero Perez]] gizarte langilea eta politikaria (Gasteiz, 1980)
# [[Isabel Quintanilla]]  margolaria (Madril, 1938-2017)
# [[Eglantyne Jebb]] haurren eskubideen defentsa (Erresuma Batua, 1876-1828)
# [[Sarah Wildes]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1627-1692)
# [[Mary Bradbury]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1615-1700)
# [[Mary Black (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Candy (Salemgo epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Ruth Osborne (ustezko sorgina)]] hil zuten emakume eskalea  (Ingalaterra, 1680-1700)
# [[Jane Wenham (ustezko sorgina)]] emakume akusatua eta askatua (Ingalaterra, ?-1730)
# [[Victoria Åberg|Victoria Aberg]] margolaria (Finlandia, 1824-1892)
# [[Rebecca Walker]] idazlea, feminista (Mississipi, 1969)
# [[Maxine Hong Kingston|Maxime Hong Kingston]] idazlea (EEBB, 1940)
# [[Anastasía Mýskina]] tenislaria (Sobiet Batasuna, 1981)
# [[Margaret Scott Gatty]] botanikaria eta idazlea (Britania Handia, 1809-1873)
# [[Pascale Petit (aktorea)]] aktorea (Frantzia, 1938-)
# [[Jean Adair]] aktorea (Kanada, 1873-1953)
# [[Jeanne Fusier-Gir]] aktorea (Frantzia, 1885-1973)
# [[Mary Pat Gleason]] aktorea eta gidoilaria (AEB, 1950-2020)
# [[Altamira Gonzalo]] jurista, feminista (Zaragoza)
# [[Laura Muntz Lyall]] margolaria (Kanada)
# [[Katharina Henot]] posta-burua, sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1570-1627)
# [[Catalina Carlota De la Gardie]] Baztanga txertoaren bultzatzailea (Suedia, 1723-1763)
# [[Dorcas Hoar]] sorginkeria egotzita zigortua (Beverly, 1634-1711)
# [[Jone Mitxelena]] zientzialaria, irakaslea eta ikertzailea (Barakaldo, 1985) SORTU
# [[Susannah Sheldon]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatzailea (AEB, 1670?- ?)
# [[Cindy Sherman]] argazkilaria eta zinema-zuzendaria (AEB, 1954)
# [[Juana Millán|Juana Millan]] inprimatzailea, enpresaburua (Zaragoza)
# [[María Teresa Linares]] musikologoa (Kuba)
# [[Aurora Cáceres Moreno]] idazle, feminista, sufragista (Peru)
# [[Villanuako sorginak]] Villanuako sorginkeria prozesua (Huesca, XV. mendea)
# [[Laspaulesko sorginkeria prozesua]] 24 emakume urkatuak (Huesca, 1593)
# [[Paisleyko sorginkeria prozesua]] 7 emakume kondenatuak (Eskozia, 1697)
# [[Mentxu Ramilo Araujo]] Wikiemakumea (Gasteiz, 1978) SORTU
# [[Maria Bellonci]] idazlea (Italia, 1902-1986)
# [[Carmen Martínez Sancho]] matematikaria (Toledo)
# [[Laura Morera]] ballet dantzaria (Madril, 1977)
# [[Delmira Agustini]] poeta (Uruguai)
# [[Samlesburyko sorginkeria prozesua]] 20 bat emakume akusatuak (Ingalaterra, 1612)
# [[Cristina Rota]] aktore, arte-dramatiko irakaslea (Argentina, 1945)
# [[María Botto]] aktorea (Argentina, 1974)
# [[Nur Levi]] aktorea (Madril, 1979)
# [[María Eugenia Vaz Ferreira]] irakasle, poeta (Uruguai, 1875-1924)
# [[Juana Martín Manzano]] moda-diseinatzailea (Kordoba, 1974)
# [[María José Gómez Redondo]] artista garaikidea (Valladolig, 1963)
# [[María Gil Vallejos]] piano-jolea (Alacant, 1892-1981)
# [[Maria Tallchief]] dantzaria (EEBB, 1925-2013)
# [[Faith Hill]] abeslaria (EEBB, 1967)
# [[Barbara Walters]] kazetaria, idazlea (EEBB, 1929)
# [[Lilia Podkopayeva]] gimnasta (Ukraina, 1978)
# [[Antonia Maymón|Antonia Maymon]] idazlea, feminista, anarkista (Madril)
# [[Pendleko sorginkeria prozesua]] 10 urkatu: 9 emakume eta gizon 1 (Ingalaterra, 1612)
# [[Wilhelmina Wylie]] igerilaria (Australia, 1984)
# [[Vega Asensio]] biologoa, ilustratzailea, ikertzailea (Durango, 1978) '''SORTU'''
# [[Eba Gaminde Egia]] ikertzailea, euskaltzain urgazlea (Mungia, 1968) '''SORTU'''
# [[Maria da Conceição|Maria da Conceicao]] emagina, sorginkeria egotzita sutan errea (Sao Paulo, 1798)
# [[Mary Parker (Salemgo epaiketak)|Mary Parker]] sorginkeria egotzita urkatua (1637-1692)
# [[Tatiana Lióznova]] zinema zuzendaria (Errusia, 1914-2011)
# [[Vera Panova]] idazlea eta kazetaria (Errusia, 1905-1973)
# [[Wilmot Redd]] Sorginkeria egotzita urkatua (Salem, 1692)
# [[Janet Horne]] Sorginkeria egotzita sutan bizirik errea (Eskozia, 1727)
# [[Anna Göldin]] Sorginkeria egotzita burua moztuta exekutatua (Suitza)
# [[Margaret Scott (Salemgo epaiketak)|Margaret Scott]] Sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (Eskozia, 1615-Salem, 1692)
# [[Rebecca Lemp]] Sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1550-1590)
# [[Brita Zippel]] Sorginkeria egotzita burua moztu eta sutan errea (Suedia, 1676)
# [[Margaret Jones]] Emagina, sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (EEBB 1613-1548)
# [[Merga Bien]] Sorgintzat jo eta sutan errea (Alemania 1560-1603)
# [[Anna Eriksdotter]] sorgintzat jo eta burua moztuta exekutatua (Suedia, 1624-1704)
# [[Matteuccia de Francesco]] sorgintza jo eta sutan errea (Italia, 1428 exekutatua)
# [[Maddi Astigarraga]] ilustratzaile zientifikoa (Deba, 1997) '''SORTU'''
# [[Guirandana de Lay|Guirandina de Lay]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Jaka, 1461)
# [[Narbona Dacal]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Zaragoza, 1498)
# [[Aissa Doumara Ngatansou]] ekintzailea (Kamerun, 1972)
# [[Susana Rinaldi]] aktorea eta tango-abeslaria (Argentina, 1935)
# [[India.Arie]] abeslari estatubatuarra (Denver, 1975)
# [[Estefanía Chávez Barragán]] arkitektoa, irakaslea (Mexiko)
# [[Maria Meharra]] kaskaroten erregina (Lapurdi) '''SORTU'''
# [[Nora Heysen]] margolaria (Australia)
# [[Elena Arregui Cruz-López]] arkitektoa (Irun-Santiago de Compostela)
# [[Vera Fokina]] ballet dantzaria (1886-1958, Errusia)
# [[Lurdes Alkorta]] trikitilaria (1973, Azpeitia) '''SORTU'''
# [[Draupadi Murmu]] politikaria, tribu-buruzagia, Indiako 1. emakume presidente tribala (India, 1958)
# [[Petronilla de Meath]] sorginkeria egotzita sutan  errea (Irlanda)
# [[Olga Wisinger-Florian]] margolaria (Austria)
# [[Agnes Meyer Driscoll|Agnes Meyer]] Kiptografoa (Estatu Batuak)
# [[Carmen París]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Mercedes Ferrer]] egile abeslaria (Madril, 1963)
# [[Haydée Milanés]] abeslaria, konpositorea, moldatzailea eta ekoizlea (Habana, 1980)
# [[Nabyla Maan]] egile abeslaria (Maroko, 1987)
# [[Olga Román]] abeslaria eta egile-abeslaria (Madril, 1979)
# [[Paula Ortiz]] zine-zuzendaria, gidoilaria, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Nata Moreno]] zine-zuzendaria, aktorea, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Marija Jurić Zagorka|Marija Juric Zagorba]] kazetaria (Kroazia, 1873-1957)
# [[Alicia Sellés Carot]] liburuzaina eta dokumentalista (Castelló, 1977)
# [[Adriana Calcanhotto]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Suzana de Moraes]] aktore, zinema-zuzendaria (Brasil, 1940-2015)
# [[Tarsila do Amaral]] margolaria (Brasil, 1886-1973)
# [[Anita Malfatti]] margolaria (Brasil, 1889-1964)
# [[Eliane Giardini]] aktorea, zinema-zuzendaria (Tarragona, 1966)
# [[Nazanín Armanian]] idazea eta politologoa (Iran, 1961)
# [[Martha Zein]] idazle, narratzaile, zinegile (Alemania, 1962)
# [[Carmina Verdú]] gimnasta ohia (Valentzia, 1983)
# [[Nancy Usero]] gimnasta ohia, entrenatzailea (Zaragoza, ?)
# [[Marta Calamonte]] gimnasta ohia, entrenatzailea, fisioterapeuta (Badajoz,1982)
# [[Amaia Arroyo Sagasta]] Irakaslea eta ikertzailea (Aretxabaleta,1983) '''SORTU'''
# [[Sally Salminen]] nobelagilea (Finlandia,1906-1976)
# [[Tatiana Bilbao]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Myrna Mack]] antropologoa (Guatemala)
# [[Helen Mack Chang]] Myrna Mack Fundazioaren sortzaile (Guatemala)
# [[Helen Vlachos]] kazetaria (Grezia)
# [[Vera Tschechowa]] aktorea, zinemagilea eta ekoizlea (Alemania, 1940)
# [[Concha García Campoy]] kazetaria (Tarrasa) 
# [[María Cabrales]] Kuba independentziaren aldeko protagonista (Kuba)
# [[Alice Domon]] Argentinako diktaduran desagertu eta hil zuten moja (Frantzia, 1937-1977) 
# [[Lola Robles]] idazlea eta aktibista (Madril, 1963) 
# [[Eva Piquer]] kazetaria eta idazlea (Bartzelona, 1969) 
# [[Concha García Campoy|Concha Garcia Campoy]] Kazetaria (Terrasa, 1958)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''ekaina''')==== 
(ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Anne Procter]] poeta, filantropoa (Ingalaterra)
# [[Adelina Lopes Vieira]] idazlea, dranagilea (Portugal-Brasil)
# [[Agnes Baltsa]] mezzosopranoa (Grezia)
# [[Ainhoa Colino]] kirolaria, ibiltaria (Durango) '''SORTU'''
# [[Aitziber Makazaga]] bolaria (Zerain) SORTU
# [[Alazne Etxebarria Urizar]] korrikalaria (Santurtzi) '''SORTU'''
# [[Alice Rey Colaço]] Ilustratzailea, abeslaria. Portugal
# [[Amelia Orleanskoa]] Portugalgo azken erregina (Frantzia-Portugal)
# [[Amélia Rey Colaço]] aktorea, zuzendaria  (Portugal)
# [[Ana Castillo]] idazlea (Chicago, EEBB)
# [[Ana de Gonta Colaço]] eskultorea (Portugal)
# [[André Léo]] Frantziako eleberri eta kazetaria, ekintzaile feminista (1824 - 1900)
# [[Ane Maruri]] dantzaria eta irakaslea (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Ann Putnam, Jr.]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Anna Waser]] margolaria (Suitza)
# [[Anna Zippel]] sorginkeria leporatuta eraila (Suedia) 
# [[Anne de Chantraine]] sorginkeria egotzita sutan erretakoa (Lieja)
# [[Annie Londonderry]] munduari bira egindako txirrindularia (AEB)
# [[Assumpta Roura]] kazetaria eta idazlea (Katalunia)
# [[Barbara Ward]] ekonomialaria, kazetaria eta idazlea (Erresuma Batua)
# [[Beatriz Costa]] aktorea, idazlea (Portugal)
# [[Begoña Guillen]] argazkilaria (Amurrio) '''SORTU'''
# [[Bernadette Iratzoki Luro]] dantzaria, antzerkilaria eta irakaslea (Azkaine, 1959) '''SORTU'''
# [[Bessie Rayner Parkes]] poeta, kazetaria, feminista (Alemania-AEB)
# [[Betzaida Urtaza]] idazlea, itzultzailea, editorea (Donostia-Legorreta) '''SORTU'''
# [[Blanca Muñoz]] artista, eskultorea eta grabatzailea (Madril)
# [[Branca de Gonta Colaço]] idazlea, errezitatzailea (Portugal)
# [[Carmen Arozena]] artista, margolaria eta grabatzailea (La Palma)
# [[Carmen Laffón]] artista, margolaria eta eskultorea (Sevilla)
# [[Carola García de Vinuesa]] mediku, zientzialari, irakasle (Espainia-Australia)
# [[Carolina Michaëlis de Vasconcelos]] filologoa, idazlea (Alemania-Portugal)
# [[Caroline de Barrau]] feminista, aktibista (Frantzia)
# [[Caroline Haslett]] ingeniari elektrikari aitzindaria (Erresuma Batua)
# [[Charlotte Saunders Cushman]] aktorea (AEB)
# [[Clémentine Hélène Dufau]]  margolaria (Frantzia)
# [[Concepción Bona]] hezitzailea eta ekintzailea (Dominikar Errepublika)
# [[Concha de Albornoz]] intelektual feminista (Asturias)
# [[Conchita Supervía]] mezzosopranoa (Bartzelona)
# [[Corina Freire]] abeslaria, aktorea, enpresaburua (Portugal)
# [[Cynthia Germanotta]] filantropoa, ekintzailea, enresaburua (AEB)
# [[Dinah Craik]] idazlea (Ingalaterra)
# [[Dolores González Pérez]] idazlea (Malaga)
# [[Dora Panofsky]] arte historialaria (Alemania-AEB)
# [[Dorothea Tanning]] margolaria (AEB)
# [[Dorothy Hansine Andersen]] medikua (EEUU)
# [[Eduarda Lapa]] margolaria (Portugal)
# [[Eleanor Pairman]] matematikaria, asmatzailea (Eskozia)
# [[Elizabeth Ann Ashurst Bardonneau]] itzultzailea, aktibista (Ingalaterra)
# [[Elsie Widdowson]] nutrizionista (Erresuna Batua)
# [[Emília de Sousa Costa]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[Emily Davies]] sufragista, emakumea unibertsitate eskubide-defensatzailea (Ingalaterra)
# [[Emma Stebbins]] eskultorea (AEB)
# [[Eugénie Le Brun]] intelektual feminista (Frantzia-Egipto)
# [[Eugénie Marie Salanson]] margolaria (Frantzia)
# [[Felícia Fuster i Viladecans]] margolaria eta poeta (Bartzelona-Paris)
# [[Felicia Hemans]] poeta (Ingalaterra)
# [[Fiorenza Cossotto]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Franceska Mann]] dantzaria (Polonia)
# [[Frederica von Stade]] mezzosopranoa (AEB)
# [[Gabi Etxebarne]] idazlea, feminista, serora ohia (Aldude, Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Garbiñe Alustiza]] bolaria (Zerain) '''SORTU'''
# [[Geraldine Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Ghada Waly]] politikari eta diplomatikoa (Egipto)
# [[Gina Cigna]] sopranoa (Italia)
# [[Guadalupe Marín]] modeloa eta eleberrigilea (Mexiko)
# [[Hariclea Darclée]] sopranoa (Errumania)
# [[Henriette Michaelis]] hizkuntzalaria (Alemania)
# [[Hoylande Young]] kimikaria (AEB)
# [[Huda Sha'arawi]] aktibista feminista (Egipto)
# [[Irina Vladislavovna Bussen]] minerologoa (Errusia)
# [[Izumi Nakamitsu]] Armagabetzeari lotutako gaiei buruzko Nazio Batuen Bulegoko zuzendaria (Japonia)
# [[Josephine Butler]] feminista eta guzarte erreformatzailea (Erresuma Batua)
# [[Juana Alarco de Dammert]] filantropoa, hezitzailea (Peru)
# [[Júlia Lopes de Almeida]] idazlea, kazetaria, feminista (Brasil)
# [[Julie von May]] sufragista, feminista (Suitza)
# [[Katalina Boloniakoa|Katalina Boloniakoa]] margolaria, idazlea, santa (Bolonia)
# [[Kate Marvel]] zientzilaria (New York EEBB)
# [[Kin Yamei]] doktorea, hezitzailea eta nutrizioan aditua (Txina, EEBB)
# [[Letitia Elizabeth Landon]] poeta (Ingalaterra)
# [[Licia Verde]] astronomoa, fisikaria, irakaslea (Italia)
# [[Lidia Blanco]] filologoa (Burgos)
# [[Lilian Baylis]] britainiar antzerki ekoizle eta zuzendaria
# [[Lola Garrido]] arte kritikaria, komisarioa eta bildumagilea (Donostia)
# [[Lucia Valentini Terrani]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Lurdes Imaz]] irakaslea, antzerki zuzendaria eta gidoilaria (Segura) '''SORTU'''
# [[Madeleine Pelletier]] psikiatra, aktibista (Frantzia)
# [[Malak Hifni Nasif]] idazle, poeta, maistra (Egipto)
# [[Margarida Lopes de Almeida]] poeta, deklamatzailea, eskultorea (Brasil)
# [[Margarita Olañeta]] ekintzailea (Ermua) '''SORTU'''
# [[Maria Adelaide Lima Cruz]] margolaria (Portugal)
# [[Maria Archer]] idazlea (Portugal)
# [[María Barbeito]] pedagogo, idazlea (Galizia)
# [[Maria da Cunha]] poeta, kazetaria(Portugal-Brasil)
# [[Maria Jane Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Maria Lamas]] idazlea, kazetaria, ekintzaile politikoa (Portugal)
# [[María Luisa Calero Vaquera]] hizkuntzalaria (Badajoz)
# [[Maria Olga de Moraes Sarmento da Silveira]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[María Soriano Llorente]] psikologoa (Valentzia)
# [[María Trinidad Sánchez]] ekintzailea, aberriaren ama (Dominikar Errepublika)
# [[Marie Adelaide Belloc Lowndes]] nobelagilea (Ingalaterra)
# [[Marie La Cécilia]] Frantziako maistra, Komunan aktibista errepublikanoa (1839 - 1922)
# [[Marisa de Leza]] aktorea (Madril)
# [[Martha Carrier]] sorginkeria leporatuta eraila (EEBB)
# [[Mary Eastey]] Salemeko sorgin-epaiketan exekutatua (AEB)
# [[Mary Russell Mitford]] idazlea, dramagilea (Ingalaterra)
# [[Mary Walcott]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Matiel Mogannam]] aktibista, nazionalista (Libano-Palestina)
# [[Matilda Hays]] itzultzaile, idazle, kazetari, aktore (Ingalaterra)
# [[Melissa Aldana]] saxofoi-jotzailea (Txile)
# [[Mercedes Llopart]] sopranoa, irakaslea (Bartzelona)
# [[Mercy Lewis]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Minou Tavárez Mirabal]] filologoa, politikaria (Dominikar Errepublika)
# [[Monica Oliphant]] zientzialari, ikertzailea (Ingalaterra-Australia)
# [[Nabawiyya Musa]]irakaslea, nazionalista, feminista (Egipto)
# [[Natali Germanotta]] moda-diseinatzailea, estilista (AEB)
# [[Natalia Kanem]] UNFPAren zuzendaria (Panama)
# [[Nerilie_Abram]] zientzilaria (Australia)
# [[Nísia Floresta (idazlea)]] idazlea, hezitzailea (Brasil)
# [[Olga Uribe]] ehulea (Durango) SORTU
# [[Oroitz Jauregi]] Euskaltzain urgazlea (Legorreta) SORTU
# [[Paca Blanco]] ekintzailea (Madril)
# [[Patricia Kraus]] abeslaria, musikagilea, ekoizlea (Milan-Espainia)
# [[Patxika Erramuzpe]] Abeslaria, ekintzailea (Aldunde. Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Regina Lago García]] pedagogo, psikologo (Palentzia)
# [[Renata Scotto]] sopranoa (Italia)
# [[Rosalba Carriera]] margolaria (Italia)
# [[Ruth Rivera Marín]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Safia Zaghloul]] aktibista, politikaria (Egipto)
# [[Sonia Vivas]] pedagogoa, politikaria (Bartzelona)
# [[Tarab Abd al-Hadi]] aktibista feminista, politikaria(Palestina-Egipto)
# [[Valentine de Saint-Point]] idazlea (Frantzia)
# [[Verónika Mendoza]] politikaria (Peru)
# [[Victòria Pujolar Amat|Victoria Pujolar Amat]] margolaria (Bartzelona)
# [[Virgínia Quaresma]] kazetaria, aktibista (Portugal)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''maiatza''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Acacia Uceta]] poeta (Madril)
# [[Adelaida Abarca Izquierdo]] ekintzailea, kartzelarik ihes egindakoa (Madril)
# [[Adelaida Las Santas]] kazetari eta poeta (Madril)
# [[Alaitz Biritxinaga]] Txirrindulari epaile eta zuzendaria (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Alejandra Soler]] maistra errepublikano erbesteratua (Valentzia)
# [[Amanda Jones]] poeta, aktibista, asmatzailea (AEB)
# [[Ana Martínez Collado]] arte estetika eta generoa (Madril)
# [[Ángela García de la Puerta]] Espainiako 1. Fisika eta Kimika katedraduna (Soria)
# [[Ángeles García-Madrid]] idazlea eta presoa (Madril)
# [[Angelita Bilbao Bilbao]] erizaina, ekintzaile abertzalea (Bilbo-Argentina) SORTU
# [[Anna Davin]] historialaria, idazlea, feminista( Ingalaterra)
# [[Anna Keichline]] arkitektoa eta asmatzailea (AEB)
# [[Anna Manso Munné]] idazlea, gidoilaria (Bartzelona)
# [[Anna Ruth Fry]] idazlea (Britainia Handia)
# [[Asun Casasola]] genero indarkeriaren aurkako aktibista (Palentzia)
# [[Asunción Bastida]] moda diseinatzailea (Bartzelona)
# [[Aurora Rodríguez Carballeira]] ama eugenesikoa (Galizia) 
# [[Barbara Bodichon]] ongilea, eskubideen aldeko aktibista (Erresuma Batua)
# [[Carmen Mir]] moda diseinatzaile (Bartzelona)
# [[Christiana Figueres]] antropologoa, ekonomialaria eta analista(Costa Rica)
# [[Clara Sánchez (idazlea)]] idazlea, Espainaiko zine aditua (Guadalajara)
# [[Concha Alós]] idazlea (Valentzia-Bartzelona)
# [[Concha Laca]] artisaua, zeramikaria, eskultorea (Madril-Irun) '''SORTU'''
# [[Consuelo García del Cid Guerra]] idazlea (Bartzelona)
# [[Deepika Kurup]] zientifikoa, asmatzailea (edateko ur garbi 'azkarra') (AEB)
# [[Dorothy Thompson]] kazetaria, idazlea, sufragista, feminista (AEB)
# [[Eldorado Jones]] asmatzailea (hegazkin isilgailua,plantxa elektrikoa)(AEB)
# [[Elena Moncada]] ekintzaile, idazle, prostituzioaren abolizionista (Argentina)
# [[Enriqueta Gallinat]] politikaria, errepresio frankistaren biktima (Bartzelona)
# [[Erna Schneider]] ingenaria, matematikaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Estibaliz Urresola Solaguren]] zinema zuzendaria (Laudio) '''SORTU'''
# [[Ethel Léontine Gabain]] margolaria (Frantzia-Ingalaterra)
# [[Eva Alcón]] errektorea (Castelló)
# [[Flor Cernuda]] preso komunista (Toledo) 
# [[Flora Robson]] aktorea (Ingalaterra)
# [[Gema Corredera]] abeslari eta musikagilea (Kuba)
# [[Geneviève de Gaulle-Anthonioz]] Frantziako erresistentziakoa (Frantzia)
# [[Gertrud Bäumer]] aktibista feminista eta politikaria (Alemania)
# [[Gisela Wild]] feminista, kooperatiba-politiketan espezializatua (Argentina)
# [[Gloria Patricia Porras]] abokatu, notario, epaile (Guatemala)
# [[Haizea Beruete]] bertsolaria (Iruñea) '''SORTU'''
# [[Hannah Slater]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria)(AEB)
# [[Helen Taylor (feminista)]] idazlea, aktorea (Erresuma Batua)
# [[Helen Taylor]] noblea (Ingalaterra)
# [[Helena Lange]] pedagogoa eta emakumeen eskubide defendatzailea (Alemania)
# [[Hilary Wainwright]] kazetaria, ikertzailea, feminista (Ingalaterra)
# [[Hildegart Rodríguez Carballeira]]] politikaria, etorkizuneko emakume gisa sortua (Madril) 
# [[Ida Henrietta Hyde]] fisiologoa eta asmatzailea (AEB) 
# [[Isabel Olesti]] kazetari eta idazlea (Tarragona)
# [[Isabel Risco]] aktorea (Coruña)
# [[Isabel Vicente García|Isabel Vicente Garcia]] ekintzaile komunista (Albacete - Bartzelona)
# [[Jenara Vicenta Arnal Yarza]] 1. Zientzia Kimiko doktorea eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Jessie Boucherett]] emakumeen aldeko aktibista (Ingalaterra)
# [[Joaquina Dorado Pita]] Les Cortseko preso errepublikanoa (Coruña) 
# [[Josefa Barba-Gosé Flexner]] zientzialaria (Bartzelona-Filadelfia)
# [[Josefina Amalia Villa]] ekintzailea, preso politikoa (León-Madril)
# [[Joy Mangano]] enpresaria eta asmatzailea (fregona, pertxak) (AEB)
# [[Juana Francisca Rubio]] margolaria eta ilustrailea (Madril)
# [[Judith Malina]] aktorea, ekoizlea eta zuzendaria (Alemania-AEB) 
# [[Karen Olsen Beck]] arkitektoa, soziologoa, politikaria eta diplomatikoa (*!)
# [[Laia Berenguer Puget]] Les Cortseko preso sozialista (Bartzelona)
# [[Laura Casielles]] idazlea, poeta (Asturias)
# [[Les Corts emakumeen kartzela]] (Bartzelonako eraikina) 
# [[Letizia Battaglia]] kazetari, argazkilari, politikari, editore eta enpresaburua (Italia)
# [[Liane Russell]] genetista, zoologoa (Austria, AEB)
# [[Lidia Guinart]] kazetaria, idazlea eta politikaria (Bartzelona)
# [[Lilí Díaz Rivas]] enpresaburua, idazlea (Galizia)
# [[Lilly Maxwell]] sufragista (Eskozia)
# [[Lina Gálvez]] historialaria, ekonomia feministan aditua (Sevilla)
# [[Lina Huarte-Mendikoa]] sopranoa (Iruñea) SORTU
# [[Lise London]] erresistentzia frantseseko aktibista (Frantzia)
# [[Llum Quiñonero]] kazetaria, ekintzailea, politikaria (Alacant)
# [[Lola Sanjuán]] enpresaburua eta lider feminista (Sevilla)
# [[Magda Bandera]] kazetaria, idazlea(Bartzelona)
# [[Maite Alvarez]] zientzilaria eta ikertzailea (Ermua)
# [[Manolita del Arco]] politikaria, ekintzailea (Bilbo-Madril)
# [[Margarida Abril]] ekintzailea (Katalunia)
# [[Margarita Barainka]] Gernikako bonbardaketaren lekukoa (Errigoiti) SORTU
# [[María Ángeles Durán]] ikertzailea (Madril)
# [[María Antonia Peña]] errektorea (Cádiz)
# [[María Antonia Zorraquino]] biokimikaria eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Maria Bigordà Montmany]] kataluniar ekintzailea (Ullastre-Tarrasa)
# [[María del Carmen Cuesta Rodríguez|Maria del Carmen Cuesta Rodríguez]]A aktibista (Madril)
# [[Maria Deraismes]] prostituzioaren abolizionista
# [[María Dolores de Pablos]] poeta eta astrologoa (Madril)
# [[Maria Dolors Laffitte]] abeslaria (Bartzelona)
# [[Maria Dolors Renau]] psikologoa, pedagogoa eta politikaria (Bartzelona)
# [[María Elena Moyano]] aktibista (Perú)
# [[María José Figueras]] errektorea (Katalunia)
# [[Maria Lacerda de Moura]] anarkista eta feminista (Brasil)
# [[María Vicenta Mestre Escrivá]] psikologoa, Valentziako Unibertsitateko 1. emakume errektorea (Valentzia)
# [[Marie Killick]] audio-ingeniaria, asmatzailea (gramofonorako zafirozko orratza) (Erresuma Batua)
# [[Marina Vargas]] artista (Granada) 
# [[Marisa Mediavilla Herreros]] liburuzaina, dokumentalista, feminsita (Palentzia)
# [[Marjorie Joyner]] asmatzailea (ile kizkur iraunkorrak egiteko makina)(AEB)
# [[Martirio (cantante)|Martirio]] abeslaria (Huelva)
# [[Mary Beale]] margolaria eta erretratista (Ingalaterra)
# [[Mary Dixon Kies]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria) (AEB)
# [[Melania Moscoso]] antropologa, pedagoga, feminista (Bilbo)
# [[Mercedes Fernández-Martorell]] antropologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Núñez Targa]] Las Ventas eta Nazien kontzentrazio-eremuetako preso eta lekukoa (Bartzelona)
# [[Miren Arantza Madariaga Aberasturi]] politikaria eta zuzendari publikoa (Gernika)
# [[Montserrat Minobis]] kazetaria, irakaslea, idazlea eta feminista (Figueras)
# [[Natacha Bustos]] komiki-marrazkilaria (Eivissa)
# [[Nieves Torres]] politikaria, ekintzailea (Madril)
# [[Niña Pastori]] flamenko-kantautorea (Cadiz)
# [[Noeleen Heyzer]] diplomazialaria(Singapur)
# [[Noelia Vera]] kazetaria eta politikaria (Cádiz)
# [[Núria Feliu]] abeslaria eta aktorea (Bartzelona)
# [[Olimpia Altuve]] farmazialaria (Guatemala)
# [[Paz Azzati Cutanda]] Las Ventaseko preso komunista (Valentzia) 
# [[Petra Cuevas]] preso komunista (Toledo) 
# [[Pilar Aranda Ramírez]] errektorea (Zaragoza)
# [[Pilar López Díez]] maistra, kazetaria, komunikazio eta genero ikertzailea (Asturias)
# [[Rina Lazo]] margolari eta muralista (Guatemala)
# [[Rocio Mora Nieto]] abokatua eta aktibista (Madril)
# [[Rosa Aguilar Chinea]] errektorea (Gomera)
# [[Rosa Aguilar]] politikaria (Kordoba)
# [[Rosa Cremón Parra]] erizaina, ekintzaile antifrankista (Madril)
# [[Rosa Devés]] biokimikaria, akademika eta hezitzailea (Txile)
# [[Sally Alexander]] historialaria, feminista (Ingalaterra)
# [[Sheila Rowbotham ]] historialari feminista sozialista (Erresuma Batua)
# [[Shirley Ann Jackson]] fisikaria, asmatzailea (AEB)
# [[Sofía Moro]] argazkilaria (Madril)
# [[Soledad Murillo]] soziologo feminista, ikertzailea eta politikoa (Madril) 
# [[Soledad Real López]] ekintzaile, komunista (Bartzelona)
# [[Susana Blas Brunel]] komisarioa, arte eta feminosmoan aditua (Madril) 
# [[Susanna Martín]] ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Suzanne Noël]] Zirujau plastikoa (Frantzia)
# [[Teresa Hernández Sagués]] Les Cortseko preso komunista (Avila) 
# [[Teresa Rebull]] aktibista politikoa eta kantautorea (Bartzelona)
# [[Teresa Saez Barrao]] aktibista feminista, politikaria (Huesca-Nafarroa)
# [[Trinidad Gallego Prieto]] erizaina, emagina,politikari komunista  (Madril)
# [[Valerie Hunter Gordon]] asmatzailea (Erresuma Batua) 
}}

===='''Berriak 2022''' ('''apirila''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelita Domingo]] pianista, kopla-kantari eta dantzarien maistra(Sevilla)
# [[Aenne Burda]] argitaratzailea, alemaniar ekonomia-mirariaren ikur bat (Alemania)
# [[Amaya Arzuaga]] diseinatzailea eta enpresaburua (Burgos)
# [[Ana María Rodas]] idazlea (Guatemala
# [[Ana Rosa Diego]] zinema-zuzendaria eta gidoilaria (Sevilla)
# [[Angelina Aspuac]] jantzi maien defendatzailea (Guatemala)
# [[Angelina Beloff]] margolaria, grabatzailea eta arte-irakaslea(Errusia-Mexiko)
# [[Antonia Salaberria]] erraketista (Eibar)  '''SORTU'''
# [[Asunción Gómez Pérez]] ikertzailea (Badajoz)
# [[Aurelia Elkoro-Iturbe]] erraketista (Eibar) '''SORTU'''
# [[Aurelia Gutiérrez-Cueto Blanchard]] pedagogoa(Santander)
# [[Beatrice Hastings]] idazlea(Ingalaterra)
# [[Belén Maya]] flamenko-dantzaria eta koreografoa (  )
# [[Bella Dutton]] tenislaria (Britainia-Espainia)
# [[Bibiana Candia]] idazlea eta kazetaria (Galizia)
# [[Carlota Gurt]] idazlea eta kazetaria (Bartzelona)
# [[Catherine Bauer Wurster]] arkitektoa, etxebizitza publikoaren defendatzailea (AEB)
# [[Catherine Fahringer]] idazlea, aktibista (Estatu Batuak)
# [[Celia Rivas Casais]] kamioilaria, enpresaburua eta ekintzailea (Galizia)
# [[Ch´umilkaj Curruchiche]] abeslaria (Guatemala)
# [[Chona Madera]] idazle kanariarra
# [[Cilly Aussem]] tenislaria (Alemania)
# [[Concha Méndez]] idazlea, poeta eta gidoilaria (Madril)
# [[Concha Monje]] robotika-ikertzailea (Badajoz)
# [[Elena Catena]] filologoa, editorea eta feminista (Salamanca)
# [[Elena Villamandos]] kanariar idazlea
# [[Elvira Dyangani Ose]] Bartzelonako Arte Garaikidearen Museoaren 1. emakume zuzendaria(Kordoba)
# [[Emma Couceiro]] poeta (Lugo)
# [[Enriqueta Martín Ortiz de la Tabla]] irakaslea eta liburuzaina (Badajoz)
# [[Ernestine Rose]] asmatzailea (Polonia)
# [[Eudoxia Píriz]] Medikua (Salamanca)
# [[Fatoumata Diawara]] Maliko aktore eta egile-abeslaria (1982 - )
# [[Francisca Subirana]] tenislaria (Katalunia)
# [[Genie Espinosa]] artista, ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Haizea Oses]] eskalatzailea (Arrasate)  '''SORTU'''
# [[Helena Bayona]] dokumentalgilea (Iruña)
# [[Irene Sarrionandia]] mendi korrikalaria (Deba)  '''SORTU'''
# [[Iris Yassmin Barrios Aguilar]] abokatu eta epailea (Guatemala)
# [[Isa Guerra García]] poeta kanariarra (Kanariar uharteak)
# [[Isabel Expósito Morales]] idazlea (Hierro-Kanariak)
# [[Isabel García Hualde]] idazlea (Zarrakaztelu)
# [[Joana Lasheras]] kazetaria EITBn (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Josane Sigart]] tenislaria (Belgika)
# [[Josefina Markina]] filantropoa (Mallabia)  '''SORTU'''
# [[Julene Bouzo]] atleta (Ermua)  '''SORTU'''
# [[Julia Guerra Lacunza]] poeta (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Kajsa Ekis Ekman]] kazetari, idazle, ekintzailea (Suedia)
# [[Karma Peiró]] kazetari digitala Adimen Artifizialean aditua (Bartzelona)
# [[La Niña de los Peines]] Kopla-abeslaria (Sevilla)
# [[Las Ventas emakumeen kartzela]] artikulua da.
# [[Laura Fernández]] Idazlea eta kazetaria (Terrassa)
# [[Lenina Amapola García]] idazlea (Guatemala)
# [[Lilí Álvarez]] kirolaria, kazetaria eta Olinpiar jokoetako 1.emakume espainiarra (Erroma-Madril)
# [[Lourdes Pastor]] Kantaria eta aktibista (Kordoba)
# [[Lydia Becker]] Britainia Handiko sufragista, biologoa eta astronomoa (1827-1890)
# [[Madam C. J. Walker]] asmatzailea eta enpresaburua (AEB)
# [[Maddelin Brizuela]] enbaxadorea Bolivian (El Salvador)
# [[Margarita Ucelay]] filologoa, hispanista eta irakaslea (Madril)staño
# [[Marguerite Broquedis]] tenislaria (Frantzia)
# [[Maria Àngels Anglada]] kazetaria, poeta, eleberrigilea (Katalunia)
# [[María Blanca Ferrer García]] Abokatua, idazlea, poeta (Iruñea)
# [[María Blanchard]] margolaria (Santander)
# [[Maria del Carmen Reina Jiménez]] idazlea kanariarra
# [[María del Villar Berruezo]] aktorea, dantzaria eta idazlea (Tafalla)  '''SORTU'''
# [[María Francisca Ulloa del Castillo]] emagina (Utrera)
# [[Maria Furtwängler]] aktore eta medikua (Alemania)
# [[María Josefa Riba]] tenislaria (Katalunia)
# [[María Laffitte]] arte-kritikaria, idazlea, Emakumeen eskubide defendatzailea(Sevilla)
# [[María Rodrigo]] musikagilea, pianista eta irakaslea(Madril)
# [[María Salas Larrazábal]] idazle eta aktibista (Burgos)
# [[Marian Rojas]] mediku psikiatra eta idazlea (Madril)
# [[Maribel Lacave]] idazle kanariarra
# [[Marie Goegg-Pouchoulin]] Suitzako aktibista feminista eta abolizionista (1826-1899)
# [[Marie Vassilieff]] margolaria (Errusua-Frantzia)
# [[Marifé de Triana]] Kopla-abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Martija de Jauregui]] XVI. mendeko sendagilea (Nafarroa)  '''SORTU'''
# [[Matilde Coral]] flamenko dantzaria (Sevilla)
# [[Matilde Landa]] politikaria (Badajoz)
# [[Matilde Ras]] grafologoa, idazlea, itzultzailea(Tarragona)
# [[Matilde Ucelay]]  Espainiako tituludun 1.emakume arkitektoa (Madril)
# [[Mayte Martín (idazlea)|Mayte Martín]] Las Palmas (Kanariak)
# [[Mayte Martín]] musikagilea, flamenko-abeslaria (Bartzelona)
# [[Melanie Mayron]] asmatzailea eta aktorea (AEB)
# [[Melissa Farley]] psikologo, feminista (AEB)
# [[Mercedes Rodrigo]] Espainiako tituludun 1.emakume psikologoa (Madril)
# [[Merche Esmeralda]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagro Almenara Pérez]] Espainiako Gerra Zibilean eraildako farmazialaria (Santander)
# [[Milagros Mengíbar]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagros Nuin Monreal]] itzultzailea. (Erriberri-Nafarroa)
# [[Molla Mallory]] tenislaria (Norvegia-AEB)
# [[Morena Herrera]] abortuaren aldeko ekintzailea (El Salvador)
# [[Myriam Palacios]] aktorea (Txile)
# [[Natalia Sosa Ayala]] kanariar idazlea
# [[Norah Borges]] ilustratzailea (Argentina)
# [[Núria Albó]] poeta (Bartzelona)
# [[Nuria Coronado Sopeña]] kazetaria, feminista, abolizionista (Madril)
# [[Olimpia Valencia]] ginekologoa (Galizia)
# [[Oliva Acosta]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Cádiz)
# [[Omowunmi Sadik]] asmatzailea (Nigeria)
# [[Pantxika Urruti]] kantaria eta pastoral errejenta (Zuberoa)  '''SORTU'''
# [[Patricia Ruiz de Irizar]] farmazialaria eta kooperantea (Iruñea)
# [[Paulina Kellogg Wright Davis]] aktibista, hezitzailea (AEB)
# [[Pepa Chávarri]] tenislaria (Madril)
# [[Pilar Aguilar Carrasco]] idazle, zinemako kritikaria, feminista (Jaén)
# [[Pura Maortua]] antzerki-zuzendaria (Kantabria)
# [[Rafaela Pastor]] aktibista (Malaga)
# [[Rebeca Lane]] abeslaria (Guatemala)
# [[Rita Fernández Queimadelos]] arkitektoa (Galizia)
# [[Rosa Barasoain|Rosa Barasoin]] idazlea (Tafalla)
# [[Rosa Torras]] tenislaria (Katalunia)
# [[Rosa Vergés]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta irakaslea (Bartzelona)
# [[Sabina Spielrein]] psikiatra eta psikoanalista (Errusia)
# [[Salima Ikram]] egiptologoa (Pakistan)
# [[Selena Millares]] kanariar poeta
# [[Simone Iribarne]] tenislaria (Lapurdi)
# [[Sofia Quintino]] Portugalgo mediku, feminista eta errepublikanoa (1879-1964)
# [[Sonsoles Echavarren Roselló|Sonsoles Echavarren]] idazlea eta kazetaria (Iruñea)
# [[Sylvia Ratnasamy]] asmatzailea (Belgika)
# [[Taina Bien-Aimé]] abolizionista 
# [[Teresa Izu]] margolaria, ilustratzailea (Tafalla) sortu
# [[Teresa Zabalza Díez]] musikagilea, musikaria eta musika irakaslea (Iruñea)
# [[Trinidad Lucea Ferrer]] idazlea, poeta eta ilustratzailea (Tutera)
# [[Veena Sahajwalla]] asmatzailea (India-Australia)
# [[Victorina Durán]] margolaria, jantzi-eszenografoa eta diseinatzailea (Madril)
# [[Viera Sparza]] ilustratzailea, idazlea eta umorista grafikoa (Zaragoza)
# [[Virginia Laparra]] fiskal oiha (Guatemala)
# [[Yolanda Castaño]] poeta eta literatura kritikaria (Coruña)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''martxoa''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adilia de las Mercedes]] jurista feminista (Guatemala)
# [[Alauda Ruiz de Azúa]] zine-zuzendaria eta gidoilaria (Bizkaia)
# [[Alika Kinan]] Abolizionista (ARgentina)
# [[Almudena Domínguez Arranz]] arkeologoa 
# [[Amada López Meneses]] historialari galiziarra
# [[Amalia de Isaura]] aktore komikoa eta kupletista (?)
# [[Amelia Baldeón Iñigo]] arkeologoa (Gasteiz)
# [[Amparo Alonso Betanzos]] adimen artifizialeko ikertzailea(Galizia)
# [[Amparo Cebrián]] pedagogoa (Salamanca)
# [[Ana Delgado Hervás]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Ana María Romero de Campero]] kazetaria, idazlea ekintzailea (Bolivia)
# [[Ángeles Huerta]] zine-zuzendaria (Asturias)
# [[Angelina Vidal]] Portugalgo idazle eta kazetaria (1847-1917)
# [[Anina Ciuciu]] abokatu eta idazle ijitoa (Errumania)
# [[Anne Tyng]] asmatzailea (Txina-AEB)
# [[Anselma de Salces]] Bilbotar ongilea (1815-1885)
# [[Arabako Emakumeen Asanblada]]
# [[Arundhati Bhattacharya]] enpresaburua (India)
# [[Áurea Lucinda Javierre]] artxibozaina eta historialaria (Teruel)
# [[Beatriz Pinheiro]] Portugalgo idazle, poeta, editore eta intelektuala (1871-1922)
# [[Begoña Vila]] astrofisikaria (Galizia)
# [[Berta Wilhelmi]] enpresaburua, hezitzailea, filantropoa eta feminista (Alemania, Granada)
# [[Boni Macarrón]] martxantera, gozoki saltzailea (Durango)
# [[Carla Accardi]] margolari abstraktua (Italia)
# [[Carla Lonzi]] idazlea, arte-kritikaria, feminista (Italia)
# [[Carla Subirana]]  zine-zuzendaria (Bartzelona)
# [[Carme Freixa]] kazetaria, feminista, abolizionista (Bartzelona)
# [[Carmen de Zulueta]] idazlea, filosofoa eta irakaslea (Madril)
# [[Carmen García Mateo]] telekomunikazio ingeniaria (Galizia)
# [[Carmen López Alonso|Carmen Lopez Alonso]] historialaria
# [[Carmen Miranda Zubieta]] Kultur-ekintzailea (Galdakao)
# [[Carmen Sentandreu Gimeno]] arkeologoa
# [[Carmen Velacoracho de Lara]] Kazetaria (Ciudad Real, 1880-Madril,1960)
# [[Catherine Furbish]] botanikaria (AEB)
# [[Christine Peterson]] estatistikaria, zientzialaria (EEBB)
# [[Chus Gutiérrez]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Deema Shehabi]] poeta eta idazlea (Kuwait)
# [[Delia Grigore]] filologo ijitoa (Errumania)
# [[Diana Pey]] piano-jotzailea (Madril)
# [[Dolores Cebrián]] irakaslea (Salamanca)
# [[Domitila de Carvalho]] Portugalgo mediku, irakasle eta politikaria (1871-1966)
# [[Elaine N. Aron]] psikologoa (Kalifornia)
# [[Elbira Iturri]] aktibista (Mundaka)
# [[Elena Barulina]] botanikaria, genetista eta ikertzailea (Errusia)
# [[Elena Díaz Ereño]] medikua eta irakaslea (Galdakao)
# [[Elena Fortún]] idazlea, haur eta gazte literatura (Madril)
# [[Elena Hernández Sandoica]] historialaria
# [[Elisa Augusta da Conceição Andrade]] Portugalgo lehen emakume medikua (1855-??)
# [[Elisa Garrido González|Elisa Garrido]] historialaria 
# [[Elizabeth J. Tasker]]  astrofisikaria, idazle zientifikoa eta irakaslea (Britainia)
# [[Elvira Ontañón Sánchez-Arbós]] idazlea, artikulugilea eta pedagogoa (?)
# [[Elza_Dunkels]] Suediako pedagoga
# [[Emma Ihrer]] feminista eta lider sindikala (Alemania)
# [[Esma Redžepova]] abeslari ijitoa (Mazedonia)
# [[Esther Takeuchi]] asmatzailea (AEB)
# [[Eugenia Idoiaga]] emagina (Forua)
# [[Fei-fei Li]] konputazioko irakaslea (Txina-AEB)
# [[Fournierreko emakume kartagileak]] emakume langileak (Gasteiz)
# [[Gloria Cabral]] arkitektoa (Brasil-Paraguai)
# [[Gloria Giner de los Ríos García]] irakaslea(Madril)
# [[Glòria Trías Rubiés]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Guiomar Torresão]] Portugaldar idazlea eta feminista (1844-1898)
# [[Halet Çambel]] arkeologaeta Olinpiar Jokoetan lehiatu zen lehen emakume turkiarra, eskriman
# [[Harriet Williams Russell Strong]] asmatzailea (AEB)
# [[Helena Lopes da Silva]] zirujau eta politikaria (Cabo Verde)
# [[Hélène Rioux]] idazle eta itzultzailea (Kanada)
# [[Helene Stöcker]] bakezalea, feminista eta publizista (Alemania)
# [[Isabel Aguirre]] arkitektoa (Galizia)
# [[Isabel García Lorca]] irakaslea eta idazlea (Granada)
# [[Jennifer Miller]] Feminista, artista, idazlea...(EEBB)
# [[Jordina Sales i Carbonell]] historialaria
# [[Josefina Aldecoa]] idazlea eta pedagogoa (Leon)
# [[Juana Capdevielle]] Gerra Zibilean eraildako pedogogo eta liburuzaina (Madril-Galizia)
# [[Juana Romani|Juani Romani]] italiar-frantziar margolaria
# [[Julia Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Julia Vigre García]]  maistra (Madril)
# [[Julienne Baseke Nzabandora]] aktibista (Kongo)
# [[Julieta Paredes]] feminista komunitarioa (Bolivia)
# [[Juliette Bonheur]] animalia-margolaria (Frantzia)
# [[Katerina Harvati]] paleontologoa, irakaslea eta ikertzailea (Grezia)
# [[La Argentinita]] dantzaria eta koreografoa (Buenos Aires)
# [[Laura de los Ríos Giner]] irakaslea (Granada)
# [[Laura García Hoppe]] margolaria eta idazlea (Malaga)
# [[Leonor Serrano Pablo]] pedagogoa,legelaria, feminista (Ciudad Real-Madril)
# [[Lily Braun]] idazle eta feminista (Alemania)
# [[Linda Braidwood]] arkeologoa
# [[Lita Cabellut]] margolari ijitoa (Espainia)
# [[Lourdes Girón Anguiozar]] arkeologoa (Cadiz)
# [[Maite Larrauri Gómez]] filosofoa, idazlea eta irakaslea (Valentzia)
# [[Manuela Solís]] ginekologoa, Valentziako 1. medikua (Valentzia)
# [[Mapi León]] futbolaria (Zaragoza)
# [[Margarita Ballester Figueres]] poeta, itzultzailea eta irakaslea (Katalunia)
# [[Margarita Sánchez Romero]] arkeologoa (Madril)
# [[Maria Amália Vaz de Carvalho]] Portugalgo idazle poligrafoa, pedagogoa eta poeta (1847-1921)
# [[María Ángeles Garai]]  irakaslea, Bizkaiko lehen andereñoa (Bilbo)
# [[María Ángeles Pérez Samper]] arkeologoa (Bartzelona, 1949)
# [[María Antonina Sanjurjo Aranaz]] belar-jockey jokalaria (Galizia)
# [[Maria Benedita Mouzinho de Albuquerque de Faria Pinho]] Portugalgo idazle, aktibista errepublikano eta feminista (1865-1939)
# [[María Blázquez|María Blazquez]] idazlea (Extremadura)
# [[María Buj Luna]] liburuzain terueldarra
# [[Maria Clara Correia Alves]] Portugalgo editore, kazetari eta irakasle feminista (1869-1948)
# [[María Cristina Gonzalo Pintor]] arkitektoa (Santander-Madril)
# [[Maria Eugenia Aubet]] arkeologoa (?)
# [[María José Alonso Fernández]] farmakologoa (Leon)
# [[María Juana Ontañón]] arkitekto kanariarra (Tenerife)
# [[María Lacrampe]] erizaina (Madril)
# [[María Sánchez Arbós]] maistra eta pedagogoa (Huesca-Madril)
# [[María Teresa Miras Portugal]] biokimika (Galizia)
# [[María Victoria Lareu]] ikertzailea, auzitegiko medikua (Galizia)
# [[Mariam Kamara]] arkitekto frantziar-nigeriarra
# [[Mariana Angélica de Andrade]] Poeta portugaldarra (1840-1882)
# [[Marie Joséphine Nicolas]] margolari frantziarra
# [[Marisol Soengas]] mikrobiologoa (Galizia)
# [[Marta Moll de Alba]] piano-jotzailea (Kanariak)
# [[Martxelina Lopetegi]] bertsolaria (Oiartzun 1864-1930)
# [[Mary Walton]] ingeniaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Massouda Kohistani]] aktibista (Afganistan)
# [[Matilde Cantos]] politikaria (Granada)Mpa
# [[Matilde Moliner Ruiz]] liburuzaina eta institutuko katedraduna(Madril)
# [[Mercedes Vegas]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Vilanova Ribas]] historialaria eta ikertzailea (Katalunia)
# [[Miren Roji]] musika irakaslea eta piano-jotzailea (Santurtzi, 1917-2018)
# [[Naama Goren-Inbar]] arkeologoa
# [[Nely Reguera]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Nieves Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Noemí Trujillo]] poeta eta idazlea (Bartzelona)
# [[Norma Vázquez]] Bilbon bizi den indarkeria matxistan aditua (Mexiko)
# [[Núria Rafel i Fontanals]] arkeologoa katalana
# [[Ofelia Rey Castelao ]] historialaria,idazlea (Galizia)
# [[Olga Vallespín Gómez]] arkeologoa eta Espainiako lehen urpekari profesionala
# [[Olive Dennis]] ingeniaria, tren diseinu-berrikuntzen egilea (AEB)
# [[Patsy O'Connell Sherman]] asmatzailea (AEB)
# [[Peregrina Quintela Estévez]] matematikaria (Galizia)
# [[Pilar Palomero]] zinemagilea eta idazlea (Zaragoza)
# [[Pilar Pérez Solano]]zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Alacant)
# [[Rachel Zimmerman]] zientzialaria eta asmatzailea (Kanada)
# [[Rilda Paco]] artista, diseinatzailea (Bolivia)
# [[Rita de Morais Sarmento]] Portugalgo lehen emakume ingeniari zibila (1872-1931)
# [[Robin Wall Kimmerer|Robin Wall Kimmerer]] ekologista (EEBB)
# [[Rosa Balaguer Oltra]] Kazetaria (Valentzia)
# [[Rosa María Rodríguez Magda]] filosofoa (Valentzia)
# [[Sally Fox]] asmatzailea (AEB)
# [[Sandra Barrilaro]] argazkilaria eta ekintzailea (Bilbo)
# [[Sandra Sevillano]] mendi korrikalaria (Santurtzi)
# [[Serafina Javierre]] liburuzaina (Tarragona)
# [[Sonia Sánchez]] idazlea, abolizionista (Argentina)
# [[Susan Leeman]] endrokrinologoa (AEB)
# [[Susana Reyes]] dantzari, koreografoa, artista (Ekuador)
# [[Tamara Clavería]] Amuge elkarteko lehendakaria (Bilbo)
# [[Teresa Paneque]] Astronomoa, zientzia-dibulgatzailea (Madril-Txile)
# [[Towanda Rebels]] idazle, komediante, abolizionista, feminista bikotea (Madril)
# [[Vicenta Lorca Romero]] maistra (Granada)
# [[Victoria Cabrera Valdés]]  historialaria (Madril)
# [[Violeta Delmonte]] hizkuntzalaria (Argentina-España)
# [[Virginia Auber Noya]] idazlea, itzultzaile (Coruña, 1825-Madril,1897)

}}

=== Hobetuak 2022 ===
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Maite Maruri]] opera abeslaria (Plentzia, 1979)
# [[Maria Angeles Mezkiritz|Maria Angeles Mezkiriz]] nafar arkeologoa (Faltzes, 1929)
# [[María Francés]] nafar aktorea (Tutera, 1887-1987)
# [[Violeta Parra]] abeslaria eta musikagilea (Txile, 1917-1967)
# [[Nekane Sarobe]] bikoizlea (Donostia, 1953)
# [[Consuelo Flecha]] pedagogoa (Bilbo, 1948)
# [[Beatriz Martinez de Antoñana]] aktorea (Araba,1975)
# [[Susan B. Anthony]] feminista eta sufragista (EEBB)
# [[Margot Frank]] Holokaustoaren biktima, Ana Franken ahizpa (Alemania,1926-1945)
# [[Elisabeth Larena]] aktorea (Bizkaia, 1989)
# [[Arantza Idiazabal Gorrotxategi]] irakaslea eta euskaltzain urgazlea (Gipuzkoa, 1945)
# [[Maitane Urbieta]] irratiko kirol-kazetaria eta UEFA Europa Leagueko lehen emakume-berriemailea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Blanca Vidal]] aktorea (Bilbo, 1885-1962)
# [[Agustina Aragoikoa]] heroia (Katalunia,1786-1857)
# [[Teresa Aranguren]] Kazetaria (Araba, 1944)
# [[Felisa Mary]] aktorea (Bizkaia, 1892-1956)
# [[Fariba Sheikhan]] aktorea eta abeslaria (Bizkaia, 1988)
# [[Isabel Mellén]] arte-historialaria, ikertzailea eta dibulgatzailea (Araba, 1986)
# [[Maria Moliner]] liburuzaina, filologoa eta hiztegigilea (Zaragoza, 1900-1981)
# [[Alice Stone Blackwell]] feminista,  giza-eskubideen defendatzailea (AEB, 1857-1950)
# [[Lucy Stone]] Kazetaria, feminista, abolizionista,sufragista (AEB, 1818-1893)
# [[Rosa Bonheur]] animalia-margolaria eta eskuturagilea (Frantzia, 1822-1899) 
# [[Maryse Choisy]] Kazetaria, idazlea eta saiakeragilea (Lapurdi, 1903-1979)
# [[Pilar López Júlvez]] dantzaria eta koreografoa (Gipuzkoa, 1912-2008)
# [[Concepción Aleixandre]] mediku, ginekologo, asmatzaile, zientzialari... (Valentzia, 1862-1952)
# [[María Puy Uitzi]] historialaria (Nafarroa, 1915-2008)
# [[Corín Tellado]] maitasun istorio laburren idazlea (Asturias, 1927-2009)
# [[Matilde Huitzi]] maistra, pedagogoa, abokatua, feminista (Nafarroa, 1980-1965)
# [[Concha Espina]] idazlea (Kantabria, 1869-1955)
# [[Izaskun Uranga]] abeslaria (Bizkaia, 1950)
# [[Ixone Sádaba]] argazkilaria (Bilbo, 1977)
# [[Joaquina Eguaras]] Granadako Unibertsitateko 1. irakaslea, hebraista, arabista (Nafarroa-Granada, 1897-1981)
# [[Sara Baras]] flamenko dantzaria eta koreografoa (Cadiz, 1971)
# [[Ainhoa Garai]] aktorea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Laura García]] judo jokalari-paralinpikoa (Nafarroa, 1981)
# [[Marina Ginestà]] Kazetaria, itzultzailea, gerra zibileko militante komunista (Katalunia, 1919-2014)
# [[Axun Aierbe]] itzultzailea (Gipuzkoa,1968-2008)
# [[Amaia Osaba]] piraguista (Nafarroa, 1975)
# [[Fatema Mernissi]] idazlea eta soziologoa (Maroko, 1940-2015)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Frantzia, 1849-1883)
# [[Maria Luisa Ozaita]] musikagilea eta emakumeek egindako hedapenean aitzindaria (Barakaldo, 1939-2017)
# [[Isabel Fernández Reviriego]] musikaria, ekoizlea eta artista grafikoa (Bizkaia,1979)
# [[Teresa Calo]] aktorea, dramagilea eta gidoigilea (Gipuzkoa, 1955)
# [[Cris Lizarraga]] abeslaria, feminsta eta aktibista (Bizkaia, 1992)
# [[Sonia Ruiz de Azua]] psikologoa, ikertzailea, psikiatria-irakaslea (Bizkaia, 1979)
# [[Begoña Bilbao Alboniga]] idazlea, musikagilea eta euskaralaria (Bizkaia, 1932-2005)
# [[Najat El Hachmi]] idazle amazigha (Katalunia,)
# [[Ellen Ochoa]] astronauta (AEB, 1958)
# [[María Luz Morales]] kazetaria, idazlea (Galizia- Bartzelona) 
# [[Cristina Petite]] atleta (Bizkaia,1972)
# [[Irene Loizate]] txirrindularia, duatloilaria (Bizkaia, 1995)
# [[Maritxu Housset]] gomazko paleta pelotaria (Lapurdi, 1981)
# [[Eider Hurtado]] kazetaria (Bizkaia, 1981)
# [[Gina Pane]] artista (Lapurdi, 1939-1990)
# [[Ruth Arnon]] biokimikaria (Israel, 1933)
# [[Andere Arriolabengoa]] bertsolaria (Araba, 1982)
# [[Rosa Chacel]] idazlea (Valladolid, 1898-1994)
# [[Dora Maar]] argazkilaria (Frantzia, 1907-1994)
# [[Maribel Forcadas]] medikua (Zaragoza, 1949-2012)
# [[Eneritz Iturriagaetxebarria]] txirrindularia, zuzendaria (Bizkaia, 1980)
# [[Ziortza Isasi]] txirrindularia (Bizkaia, 1995)
# [[Valentina Tereshkova]] espaiora joandako 1. emakumea (Errusia, 1937)
# [[Izaskun Osés]] paralinpiar atleta (Nafarroa, 1984)
# [[Ziortza Villa]] ultrairaupen-txirrindularia (Bizkaia, 1983)
# [[Penelope Barker]] aktibista (Tearen matxinada) (AEB, 1728-1796)
# [[Susan la Flesche Piccotte]] Ipar Amerikako omaharar natiboa eta 1.mediku indigena (AEB, 1865-1915)
# [[Rosana Ubanell]] kazetaria, eleberrigilea (Nafarroa, 1958)
# [[Julia Juániz]] muntatzailea, zine-zuzendaria eta bideo-artista (Nafarroa, 19??)
# [[Carmen Adarraga]] kirolaria (Gipuzkoa, 1921-2004)
# [[Cristina Pardo]] kazetaria, telebista-aurkezlea (Nafarroa, 1977)
# [[Esther Basurto]] boleibol kirolaria (Gipuzkoa, 1978)
# [[Isabel Urkiola]] arabar esploratzailea (Gasteiz, 1854-1911)
# [[Begoña Pro]] kazetaria eta idazlea (Iruñea, 1971)
# [[Itziar Urretabizkaia]] aktorea (Donostia, 1978)
# [[Maria Abbadia-Ürrüstoi]] idazlea, ekintzaile feminista (Paris, 1837-1913)
# [[Simone Veil]] Holokaustotik bizirik irtendako magistratu eta politikaria (Frantzia, 1927-2017)
# [[Igone Arribas]] gimnasta ohia (Barakaldo, 1983)
# [[Vera Rubin]] astronomoa, aitzindaria (AEB, 1928-2016)
# [[Mary Jobe Akeley]] esploratzailea, alpinista eta argazkilaria (AEB, 1878-1966)
# [[Blanca Castilla de Cortázar]] antropologoa eta filosofoa (Gasteiz, 1951)
# [[Elena Martínez de Madina]] filologoa (Gasteiz, 1962)
# [[Maria Weston Chapman]] abolizionista (AEB, 1806-1885)
# [[Leire Apellaniz]] zinema-ekoizlea (Bilbo, 1975)
# [[Maddi Ariztia]] ipuin bildumagilea, aitzindaria (Lapurdi, 1887-1972)
# [[María Teresa Lozano]] matematikaria, aitzindaria (Iruñea, 1946)
}}

=== Berriak ===
====Berriak 2022 (Otsaila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaida de la Calle]] biologoa (Madril)
# [[Adriana Kaplan Marcusán‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Argentina)
# [[Agustina Ruiz Dupont]] fikziozko zientzialaria (Granada)
# [[Ainhoa Azpitarte]] abeslaria, futbolaria eta aktorea (Bizkaia)
# [[Aissata Kane]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Gambia)
# [[Alfreda Markowska]] Holokaustoa biziraun zuen emakumea, haur ijito, judu eta alemanak bizirauten lagundu zuena (Polonia)
# [[Alicia Estévez]] Zientzialaria (Pontevedra)
# [[Alicia Hermida]] aktorea (Madril)
# [[Almaclara]] emakume-orkestra taldea (Andaluzia)
# [[Amalia Lobato Rosique]] Gerra zibilean eraildako milizianoa (Murtzia)
# [[Aminata Diop]] mutilazio genitalagatiko lehen errefuxiatua eta aktibista (Mali)
# [[Amparo Soler Leal]] aktorea (Madril) 
# [[Ana Locking]] moda-diseinatzailea, enpresaburua eta argazkilaria (Toledo)
# [[Ana Mena]] abeslaria eta aktorea (Malaga)
# [[Angéla Kóczé]] Soziologoa feminista ijitoa (Hungaria)
# [[Ángela López Jiménez]] soziologoa eta feminista (Iruñea)
# [[Angelines Fernández]] aktore errepublikanoa (Madril-Mexiko)
# [[Anika Rahman]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Banglades)
# [[Anna Missuna]] Errusiar geologoa 
# [[Antonia Plana]] aktorea (Espainia)
# [[Antónia Pusich]] portugaldar idazle, kazetari eta musikagilea (1805-1883)
# [[Antonia Salaberria]] Erraketista (Eibar)
# [[Balghis Badri]] feminsta eta aktibista  (Sudan)
# [[Beatriz González Calderón]] biolontxelojolea eta orkestra-zuzendaria (Andaluzia)
# [[Binta Jammeh-Sidibe]] emakumeen eskubideen aldeko politikoa (Mauritania)
# [[Blanca Lydia Trejo]] idazlea, aktibista, kantzilerra (Mexiko)
# [[Bogaletch_Gebre]] mikrobiologoa, Emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista eta feminista(Etiopia) 
# [[Carmela Nieto]] kazetaria eta idazle feminista (Kuba)
# [[Carmen García Mateo]] zientzialaria (Galizia)
# [[Carmen Herrera (margolaria)|Carmen Herrera]] Kuba-EEBB
# [[Carolina Beatriz Ângelo]] Portugaldar medikua eta feminista, herrialde horretan bozkatu zuen lehen emakumea (1878 - 1911)  
# [[Caroline Flack]] telebista-aurkezlea eta irrati esataria (Britainia Handia)
# [[Catalina Martin-Chico]] fotokazetaria (Madril)
# [[Cecilia Seghizzi]] musikagilea, biolin-joleaeta pintorea (Italia)
# [[Ceija Stojka]] ijito margolaria (Austria)
# [[Celia Rico Clavellino]] gidoilasria eta zine zuzendaria(Sevilla)
# [[Charline Effah]] idazlea eta maistra (Gabon)
# [[Chou Kung-shin]] idazlea, historialaria... (Taiwan)
# [[Constanza de Ayala]] Arabako dama (Araba)
# [[Consuelo Díez Fernández]] pianista eta musikagilea (Madril) 
# [[Coral del Río Otero]] ekonomialaria eta ikertzailea(Vigo)
# [[Delaine Le Bas]] artista ijitoa (Britania Handia)
# [[Dolores Corbella Díaz]] hizkuntzalaria, akademikoa (Tenerifekoa)
# [[Dolores Corella Piquer]] zientifikoa eta ikertzailea (Valentzia)
# [[Dolores Ruiz Berdún]] zientzia historialaria eta ikertzailea (Espainia)
# [[Dolores Serrano]] pianista, musikagilea eta irakaslea (Cadiz) 
# [[Dora Barrancos]] soziologo, historialari, feminista (Argentina)
# [[Dorothy_Reed_Mendenhall]] medika estatubatuarra (Columbus 1874- Chester 1964)
# [[Efua Dorkenoo]]  Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Ghana)
# [[Elena Gorolová]] indarrez esterilizatutako emakume ijitoa (Txekia)
# [[Elena María Tejeiro]] aktorea (Murtzia)
# [[Elisabeth Guttenberger]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Elvira Quintillá]] aktorea eta abeslaria (Bartzelona)
# [[Emma Kunz]] sendalaria (Suitza)
# [[Estrellita Castro]] abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Ethel Brooks]] Soziologo feminista eta ijitoa (AEB)
# [[Eugenia Zuffoli]] abeslaria eta aktorea (Italia)
# [[Eva Villaver Sobrino]] astrofisikaria eta ikertzailea (Palentzia)
# [[Fàtima Bosch i Tubert]] zientzialaria (Girona)
# [[Fatoumata Coulibaly]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Mali)
# [[Fauziya Kasinga]] emakumeen genital mutilazioa dela eta, AEBko lehen errefuxiatua (Togo)
# [[Florence Price]] orkestra garrantzitsu batek jo zuen lehen musikagile afroamerikarra (AEB)
# [[Fran Hosken]]   emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista ()
# [[Fran Hosken]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (EEBB)
# [[Francisca de Assis Martins Wood]] Lehen aldizkari feministaren argitaratzailea (Lisboa, 1802-1900)  
# [[Gavina Viana Viana]]ekintzaile antifaxista (Donostia-Bartzelona)
# [[Gina Ranjičić]] lehenengo ijito idazlea (Serbia)
# [[Gisela Bock ]] historialaria (Alemania)
# [[Hanna Neumann]] matemarikaria (Alemania)
# [[Imperio Argentina]] aktorea, abeslaria eta dantzaria (Argentina)
# [[Inés Núñez de la Parte]] abokatua, kontseilaria eta goi-zuzendaria (Bilbo)
# [[Inna Modja]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Mali)
# [[Isabel Parra]] kantautorea eta folklorista (Txile) 
# [[Isabel Rodà de Llanza]] epigrafialaria eta arkeologoa (Bartzelona)
# [[Isabelle Stengers]] Bruselako filosofoa (Belgika)
# [[Isatou Touray]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (GAmbia)
# [[Jaha_Dukureh]] giza eskubideen aldeko aktibista (Gambia)  
# [[Jane Richardson]] biofisikoa eta Richardson biogramen asmatzailea (AEB)
# [[Javiera Parra]] musikaria eta abeslaria (Txile)
# [[Juana Goizueta Vértiz]] Kontituzio Zuzenbideko irakaslea (Nafarroa)
# [[Julia Lajos]] aktorea (Valladolid)
# [[Julia Robinson]] estatubatuar matematikaria (Misuri)
# [[June Crespo]] artista (Iruñea, 1982)
# [[June Eric-Udorie]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Irlanda) 
# [[Katarina Taikon]] idazle ijitoa (Suedia)
# [[Laura_Mersini-Houghton]] kosmologa eta fisika teoriko albano-estatubatuarra (Tirana)
# [[Layli Miller-Muro‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (AEB)
# [[Leah Manning]] Politikari britainiarra, giza eskubideen aldeko ekintzailea (Erresuma Batua)
# [[Leena Yadav]] zinema-zuzendaria (India)
# [[Leonore Davidoff]] historialaria, feminista (AEB)
# [[Leyla Hussein]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Somalia)
# [[Lidia Cao]] ilustratzailea eta muralista (Galizia)
# [[Lily van Angeren-Franz]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Loral O'Hara]] ingeniaria eta astronauta NASAn (AEB))
# [[Louise Jopling]] margolaria (Erresuma Batua)
# [[Ma Thida]] Kontzientzia preso ohia eta idazlea (Birmania)
# [[Mae Azango]] Kazetaria eta emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Liberia)
# [[Marcia_Neugebauer]] geofisika estatubatuarra (AEB)
# [[Margaret Bonds]] musikagilea (AEB)
# [[Margarita Comas Camps]] pedagogoa (Menorca-Erresuma Batua)
# [[Mari Carmen Díaz de Mendoza]] aktorea (Madril)
# [[María Banquer]] aktorea (Espainia)
# [[María Bru]] aktorea (Valentzia)
# [[María de Sarmiento y Castilla]] Arabako dama (Araba)
# [[María Dolores Gispert Guart]] bikoizketa aktorea eta irrati esataria (Katalunia)
# [[María Eva Istúriz García|María Eva Istúriz Garcia]] Berdintasunerako teknikaria (Iruñea)
# [[Maria Federici]] komunista, politikaria (Italia)
# [[María Inmaculada Paz-Andrade]] zientzialaria (Galizia)
# [[María Itziar Urrutia San Antón]] arkitektoa eta zuzendari exekutiboa (Malaga)
# [[María Matilde Almendros]] irrati esataria eta aktorea (Katalunia)
# [[María Ripoll]] zinegilea (Bartzelona)
# [[María Ruiz de Gauna]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[María Teresa Ruiz Cantero]] mediku eta ikertzailea (Melilla)
# [[Maria Veleda]] Portugalgo ekintzaile feminista eta errepublikanoa (1871-1955)
# [[Mary Nash]] historialaria (Irlanda-Katalunia)
# [[Maya Burhanpurkar]] ikertzaile kanadiarra (Ontario)
# [[Melanie Spitta]] zinema zuzendari ijitoa (Belgika)
# [[Mónica Ramos Toro]] antropologoa (Madril)
# [[Nahid Toubia]] Sudaneko lehen emakume-zirujaua eta EGM ikerketan ezpezializatutako aktibista (Sudan)
# [[Najat Maalla M'jid]] NBE Idazkari Nagusiaren Ordezkari Berezia Haurren aurkako Indarkeriari buruzkoa (Maroko)
# [[Nilde Iotti]] politikari komunista  (Italia)
# [[Nina Dudarova]] hizkuntzalari ijitoa, erromanieran alfabetatzea (Rusia)
# [[Nitza Margarita Cintron]] medikua (Puerto Rico)
# [[Olayinka Koso-Thomas]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nigeria)
# [[Panna Cinka]] biolin-jotzailea ijitoa (Hungria)
# [[Pastora Filigrana García]] ijito sindikalista feminista (Sevilla)
# [[Pastora Imperio]] dantzaria (Sevilla)
# [[Pepita de Oliva]] ijito dantzaria, Europan ezaguna (Málaga)
# [[Pratibha Parmar]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nairobi)
# [[Regina de Lamo]] 98.ko belaunaldiaren idazle anarkista (Jaén)
# [[Rita Montagnana|Rita Montagnama]] Komunista, politikaria (Italia)
# [[Romila Thapar]] historialaria (India)
# [[Rosa Cortés]] 1749ko ijitoen kontrako Sarekada Handian atxilotua (Granada)
# [[Rosa Taikon]] ijito zilargin eta aktorea (Suedia) Gina Ranjičić
# [[Rosario García Ortega]] aktorea (Argentina)
# [[Sagrario Ruiz Elizalde]] maistra eta hezkidetzan erreferentea (Nafarroa)
# [[Saioa Mantzisidor Zilloniz]] nekazaria eta enpresaburua (Bizkaia)
# [[Sandy Powell]] jantzi-diseinatzailea (Britainia Handia)
# [[Shu Otero]] komikigilea (Sunbilla, Nafarroa garaia)
# [[Silvia Agüero]] ijito idazlea, ijitoen memoria berreskuratzen duena (Madril)
# [[Sister Fa]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Senegal) 
# [[Sonia Contera]] fisikaria eta nanoteknologoa (Madril)
# [[Soraya Post]] eurodiputatu ijitoa (Suedia)
# [[Tarsy Carballas]] zientzialaria (Galizia)
# [[Teresa Margarida da Silva e Orta]] lehen emakume eleberrigilea portugesez (1711-1793)
# [[Teresa Mattei]] ekintzaile komunista, feminista (Italia, 1921-2013)
# [[Teresa Noce]] italiar politikaria (1900-1980)
# [[Teresa Sánchez de Bilbao]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[Teresa Vinyoles Vidal]] historialaria (Bartzelona)
# [[Thais_Russomano]] Brasildarra medikuntza aeroespazialean espezializatuta (Porto Alegre)
# [[Vanderlan da Silva Bolzani]] Kimikaria (Brazil)
# [[Věra Bílá]] ijito abeslaria (Txekia)
}}


====Berriak 2022 (Urtarrila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Cabete]] Ginekologo feminista, framazona eta errepublikanoa (Portugal, 1867-1935)
# [[Adele Bianchi]] geografoa (Italia) 
# [[Aida Peláez de Villa Urrutia]] idazlea,kazetaria, sufragista. (Kuba)
# [[Aitziber Urrutia]] Eskalatzailea (Bizkaia)
# [[Alazne Belar]] erizaina eta ikerlaria (Atxondo, Bizkaia)
# [[Amalia Mallén|Amalia Mallén de Ostolaza]] saiakeragilea, itzultzailea, sufragista (Kuba)
# [[Ana de Castro Osório]] Portugalgo idazlea, feminista eta militante errepublikanoa(1872-1935)
# [[Ana Maria Lajusticia]] kimikaria, dietetikan eta nutrizioan aitzindaria (Madril)
# [[Ana Revenga]] ekonomialaria (Espainia)
# [[Ángela Molinuevo y Longuebau]] XIX. mendeko karitatea (Gasteiz) 
# [[Ángeles Flórez Peón]] bizirik dagoen azken miliziano sozialista (Asturias)
# [[Angélica Morales |Angélica Morales ]] idazlea, aktorea (Teruel, 1970)
# [[Ann Rose Nu Tawng]] bakezalea, erizaina BBC 100 women sariduna (Birmania)
# [[Antonella Picchio]]  Ekonomialari feminista (Italia)
# [[Arantxa Rodríguez Álvarez]] ekonomialari feminista (Bilbo)
# [[Arantza Chacón Ormazabal]] ikertzailea, Zehar Errefuxiatuak (Gasteiz)
# [[Asunción Ruiz]] ingurumen teknikaria (Madril)
# [[Aurelia Castillo de González]] idazle eta itzultzailea (Kuba) 
# [[Aurora Villar Buceta]] kazetaria (Kuba) 
# [[Belén Bengoetxea]] Ikertzailea eta EHUko irakaslea (Durango)
# [[Belén Franch Gras]]  zientzialaria (Valentzia)
# [[Belén Frau Uriarte]]  ekonomilaria, Espainaiako CEOko eta munduko komunikazioko zuzendaria (Bilbo)
# [[Belén Landáburu]] abokatu eta politikoa (Burgos)
# [[Bianca Maria Meda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Blanca de los Ríos]] idazlea eta literatura kritikoa (Sevilla)
# [[Camille Kouchner]] Zuzenbide pribatuko irakaslea, abokatua (Frantzia)
# [[Carmen Serdán Alatriste]] iraultzailea (Mexiko)
# [[Catalina Bárcena]] aktore kubatarra (Kantabria)
# [[Consuelo Uranga]] komunista (Mexiko)
# [[Cristina Borderías]] Historialaria (Katalunia)
# [[Cristina Carrasco]] ekonomilari feminista (Txile-Bartzelona)
# [[Cynthia Cockburn]] antimilitarista feminista eta akademikoa (Britania Handia)
# [[Diane Elson]] ekonomilari feminista (Erresuma Batua)
# [[Digna Collazo]] sufragista (Kuba)
# [[Domitila García de Coronado]] editorea, idazlea (Kuba)
# [[Elena Salvador]] aktorea (Madril)
# [[Elena Uriz]] irakaslea, aktorea, dantzaria, musikaria (Iruñea)
# [[Elisa Garrido Moreno]] ikertzailea, unibertsitateko irakaslea (Valentzia)
# [[Elisa Garrido]] espainiar militante antifaxista (Zaragoza)
# [[Elisa Mújica]] Idazlea (Kolonbia, 1918-2003)
# [[Elisa Soriano Fisher]] mediku-oftalmologoa eta feminista (Madril)
# [[Élisabeth Chaplin]] margolaria (Frantzia, 1890-Italia, 1982)
# [[Ella Fontanals-Cisneros]] enpresaria eta arte-bildumagilea (Kuba)
# [[Elva Raquel Gómez]] kitxua idazlea (Argentina)
# [[Elvira de Hidalgo]] Sopranoa eta kantu-maistra (Teruel)
# [[Erika Aifan]] ustelkeriaren aurkako epailea (Guatemala)
# [[Esperanza Molina Cubillo]] idazlea eta antropologoa (Madril) 
# [[Esther Chapa]] sufragista (Mexiko)
# [[Eva Celada]] kazetaria, idazlea eta gastronomoa (Palentzia) 
# [[Eva Gancedo]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
# [[Fanny Garrido]] idazle galiziarra 
# [[Fátima Báñez]] legelaria, politikaria eta ekonomilaria (Huelva)
# [[Fatima Singhateh]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezia (Gambia)
# [[Francia Márquez]] ekintzaile feminista (Kolonbia)
# [[Gisela Vaquero]] bideojokogilea (Girona)
# [[Henriette d'Angeville]] Mont Blanc igo zuen bigarren emakumea (Frantzia)
# [[Hermila Galindo]] politikaria, kazetaria eta ekintzaile feminista (Mexiko)
# [[Hortensia Gelabert]] aktore kubatarra Espainian (Espainia)
# [[Ingrid Robeyns]] filosofo eta ekonomialari feminista (Lovaina, Belgika)
# [[Irene González]] Futbolaria (Coruña, 1909-1928)
# [[Isabel Margarita Ordetx]] idazlea, (Kuba)
# [[Isabel Oyarzábal]] itzultzailea, kazetaria, idazlea, aktorea eta diplomatikoa(Malaga)
# [[Isabella Leonarda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Jamila Medina Ríos]] idazlea (Kuba)
# [[Josefina Blanco]] aktorea (Leon)
# [[Josefina Gómez Mendoza]] geografo eta idazlea (Madril)
# [[Julia Peguero Sanz]] maistra eta feminista (Zaragoza)
# [[Justa Montero]] aktibista feminista (Bartzelona)
# [[Kate Young]] gizarte-antropologoa (Erresuma Batua)
# [[Laila Haidari]] ekintzailea 100 Women BBC sariduna (Agfanistan)
# [[Leonor Taboada]] kazetaria, idazlea eta ekintzaile feminista
# [[Lourdes Beneria]] ekonomialari feminista (Katalunia)
# [[Lucía López Marco]] albaitaria (Zaragoza) 
# [[Maixux Rekalde]] Bakezalea eta euskaltzaile (Oiartzun)
# [[Manuela Vargas]] flamenko dantzaria (Sevilla, 1941 - Madril, 2007)
# [[Margarita Manso]] 27ko belaunaldiko margolaria (Valladolid, 1908-Madril,1960)
# [[Mari Carmen Martínez Chamorro]] medikua (León) 
# [[María Ángeles Pérez López|Maria Ángeles Pérez López]] poeta (Valladolid)
# [[María Cancio]] aktorea (Madril)
# [[María del Adalid]] margolari galiziarra (
# [[María Espinosa de los Monteros]] emakumeen eskubide zibil eta politikoen aldeko aktibista (Malaga)
# [[María Fernanda Ladrón de Guevara]] Aktorea (Madril)
# [[María Guerrero López]] aktorea (Madril)
# [[María Guerrero]] Aktore eta enpresaburua (Madril)
# [[María José Vázquez]] GIB/HIES ekintzailea (Bartzelona) 
# [[María Josefa Patricia Muñoz y Jarabeitia]]  filantropoa (Bilbo)
# [[María Martos]] Feminista (Madril)
# [[María Muñoz de Quevedo]] piano-jotzailea 
# [[Maria Teixidor i Jufresa]] enpresari eta abokatua (Katalunia)
# [[María Teresa Gavarró Castelltort]]  pedagogoa(Katalunia)
# [[María Tubau]] aktorea (Madril)
# [[María Villar Buceta]] kazetaria, poeta, ekintzailea (Kuba) 
# [[Maria Xaveria Perucona]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Marta Álvarez Guil]] legelaria (Madril)
# [[Matilde de la Torre]] kazetari eta politikaria (Burgos)
# [[Matilde Díez]] aktorea (Madril)
# [[Matilde Rodríguez Cabo]] mediku, psikiatra, idazlea, feminista, sufragista eta aktibista (Mexiko)
# [[Maud de Boer-Buquicchio]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezi oiha (Herbehereak)
# [[Mercedes Arbaiza]] Historialaria eta EHUko irakaslea (Bilbo)
# [[Michelle Perrot]] historialaria (Frantzia)
# [[Natália Pasternak|Natalia Pasternak]] biologoa BBC 100 women sariduna (Brasil) 
# [[Négar Djavadi]] eleberrigilea, zinemagilea (Iran/Frantzia)
# [[Nerea Luis]] informatika ingeniaria (Madril) 
# [[Nieves Quintana]] Nekazaria (Araba)
# [[Nilofar Bayat]] afganistar abokatua eta saskibaloi jokalaria (Kabul)
# [[Pilar Narbaiza]] erraketista eta sukaldaria (Mallabia) 
# [[Reem Alsalem]] Emakumeen kontrako indarkeriari buruzko Nazio Batuen Errelatorea (Jordania)
# [[Reyna Pastor]] historialaria (Argentina)
# [[Rosa García-Malea López]] lehen emakume kaza-pilotua (Almeria)
# [[Rosika Schwimmer]] kazetaria, idazlea, sufragista (Budapest)
# [[Sabine Weiss]]  Argazkilaria (Frantzia)
# [[Sara Baartman]] esklaboa (Afrika)
# [[Serafina Núñez]] idazle kubatarra 
# [[Susanna Minguell]] filosofo eta idazlea (Bartzelona)
# [[Tlaleng Mofokeng]] mediku, hizlari, idazle eta emakumeen eskubideen eta sexu eta ugalketa-osasunaren aldeko aktibista BBC 100 women sariduna (Hegoafrika, 1980)
# [[Trinidad Arroyo]] Espainian lan egin zuen lehen oftalmologoa (Palentzia)
# [[Uxue del Río]] artista, irudigilea eta diseinatzaile grafikoa (Donostia)
# [[Virginia Eubanks]] politologoa (AEB)
# [[Virginia Torrecilla]] futbolaria (Mallorca)
# [[Virginie Demont-Breton]] margolaria (Frantzia, 1859-1935)
# [[Winnaretta Singer]] musika mezenas (Paris)
# [[Zeltia Montes Muñoz]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
}}


=== Berriak ===
====Berriak 2021 (urria, azaroa, abendua)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Abia Akram|Abia Akra]]  aktibista (Pakistan)
# [[Aida Lafuente]] politikari ekominista (León)
# [[Aitziber Olaizola]] bolaria 
# [[Al Khadra Mabrook]] Saharar poeta (Sahara)
# [[Alice Neel]] margolari erretratugile estatubatuarra (1900 - 1984)
# [[Amaia Bono]] antzerki aktorea (Gasteiz, 1989)
# [[Amaia Lejarreta]] artista, makillatzaile. Durango
# [[Amaia Nausia]] historialaria (Iruñea) 
# [[Amalia Domingo Soler]] Idazlea, espiritista (Sevilla, 1835-Bartzelona,1909)
# [[Ana Santos Payán]] idazlea, poeta, editorea (Guadalajara, 1972-Almeria, 2014)
# [[Ana Teresa Diego]] Argentinan atxilotu-desagertua (Argentina)
# [[Andrea Ixchíu]] kazetaria (Guatemala)
# [[Antonia Adroher Pascual]] maistra, pedagogoa eta politikaria (Girona)
# [[Anttoni Etxeberria]] tabernaria (Hondarribia)
# [[Araceli Sánchez Urquijo|Araceli Sanchez Urquijo]] bide, ubide eta portuetako ingeniaria (Sestao)
# [[Azucena Villaflor|Azuzena Villaflor]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Begoña Gorospe]] feminista, zinegilea (Hernani)
# [[Belén Nevado]] aktorea, feminista (Gasteiz, 1969)
# [[Berta Arocena de Martínez Márquez]] Kazetaria, feminista (Habana, 1901-1956)
# [[Blanca Li]] koreografo, dantzari, zinemagile (Granada)
# [[Buchi Emecheta]] idazle nigeriarra
# [[Carlota Pi]] Ingeniaria eta enpresari katalana
# [[Carme Alemany Gómez]] soziologoa, feminista (Bartzelona)
# [[Carme Karr i Alfonsetti]]  Kataluniako kazetari, idazle, musikologo eta publizista feminista eta bakezalea (1865 - 1943)
# [[Carme Montoriol i Puig]] Bartzelonako idazlea, itzultzailea eta piano-jotzailea (1892 - 1966)
# [[Carmen Navarro]] Medikua eta ikertzailea (Madril)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Carole Pateman]] Britainiako feminista eta politologoa (Sussex, Ingalaterra)
# [[Carolina Coronado]] idazlea (Badajoz)
# [[Carolina Escobar Sarti]]  Guatemala, 1960 feminista, idazlea,
# [[Clara Peeters]] margolari flamendarra. (1580-1621)
# [[Claudette Colvin]]  Afro-amerikarren eskubide zibilen mugimenduaren aitzindaria.
# [[Clotilde Cerdá Bosch]] Aktibista eta goi mailako harpa-jotzailea (Bartzelona, 1861-1926)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Conchita Balparda]] abeslaria, sopranoa. Portugalete (1942)
# [[Constance Naden]] Idazle, poeta eta filosofo ingelesa
# [[Consuelo Rubio]] opera abeslaria (Madril)
# [[Cristina Durán Costell|Cristina Durán]] ilustratzailea eta marrazkilaria (Valentzia, 1970)
# [[Cristina Spínola]]  kazetaria, kirolaria, telebistako kazetaria, idazlea eta Kanarietako Youtuber-a da.
# [[Crystal Bayat]] aktibista (Afganistan)
# [[Diana Pinilla]] txirrindulari kolonbiarra 
# [[Dolores Aleu Riera]] Mediku titulua lortzen lehena (Bartzelona 1857-1913)
# [[Dolores Prida]] kazetari eta antzerkigile kubatar estatubatuarra
# [[Dolors Monserdà]] Kataluniako idazle eta ekintzaile feminist (1845-1919)
# [[Dolors Piera]] Kataluniako irakasle sindikalista (1910-2002)
# [[Eider Sánchez]] ingeniaria eta &quot;Naru Intelligence&quot;ren sortzailea (Donostia)
# [[Elena Cipriana Álvarez Durán]] idazle, folklorista (Badajoz)
# [[Elena Maseras Ribera]] Mediku, pedagogo eta irakaslea. Medizina fakultatean lehen emakume matrikulatua (Tarragona, 1853-1905)
# [[Elena Mederos Cabaña]] Feminista,aktibista (Kuba) 
# [[Elena Molina]] dokumentalgilea (Madril)
# [[Elisa Fernández de la Vega]]  medikua, ikertzailea (Asturias-Zaragoza)
# [[Ellen Churchill Semple|Ellen Churchill]] geografo amerikarra (1863-1932)
# [[Elvia Carrillo Puerto]] Lider feminista, politikoa eta sufragista mexikarra
# [[Emilia Bernal]] Kazetaria, itzultzaile (Kuba, 1884-1964)
# [[Fátima Djarra Sani]] Emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea. (Ginea Bissau)
# [[Fede Galizia]]  margolaria (Milan 1578-1630)
# [[Feminismoa Herri Katalanetan]]
# [[Flavita Banana]] ilustratzaile, marrazkilaria (Oviedo)
# [[Francesca Bonnemaison i Farriols]] Bartzelonako pedagogo, idazle eta feminista (1872-1949)
# [[Francisca de Pedraza]] etxekoandrea, genero-indarkeriaren borrokaren aurrekari historikoa 
# [[Françoise Gilot|Francoise Gilot]] margolaria (Frantzia)
# [[Frantxiska Iragorri]] Abertzale, ekintzailea (Oiartzun, 1920-2019)
# [[Garbiñe Larrea |Garbiñe Larrea Iturralde]] Naturopata (Urnieta)
# [[Georgiana Houghton]] Margolaria (Kanaria Uharteak, 1814-Londres, 1884)
# [[Helen Porter]]  britainiar biologoa
# [[Hipolita Ibaibarriaga]] erreketista. Ermua
# [[Isabel Güell i López]] musikagilea (Bartzelona)
# [[Isabel Villenakoa]] lekaime eta idazle protofeminista (Valentzia, 1430 - 1490)
# [[Itziar Ugarte]] Kazetaria eta idazlea (Oñati)
# [[Janet Watson]] geologo britainiarra  (1923-1985)
# [[Jeannette Campbell]] igerilaria (Argentina)
# [[Jerònima Galés]] XVI. mendeko inprimatzaile valentziarra (?? - 1587)
# [[Jimena Alonso]] Feminista, irakaslea, pentsalaria, liburu argitaratzaile. Donostia-Madril
# [[Jimena Fernández de la Vega]] medikua, genetista (Galizia)
# [[Joaquima Santamaria i Ventura]] Kataluniako idazle, folklorista eta itzultzailea (1853 - 1930)
# [[Josefa Ortiz de Domínguez]] Mexikoko independentziaren aldeko aktibista (Mexiko)
# [[Juana Doña]] komunista, militantea, idazlea (Madril-Bartzelona)
# [[Júlia Martí Comas]] ikerlari feminista (Bartzelona)
# [[Junkal Guerrero]] musikaria (Andoain)
# [[Kathleen Hanna]] musikaria eta aktibista.  (Estatu Batuak)
# [[Leire Vargas]] bertsolaria, idazlea eta itzultzailea (Durango)
# [[Leona Vicario]] Mexikar ekintzailea (Mexiko Hiria, 1781-1842)
# [[Lesbia Soravilla]] idazlea, feminista, ekintzailea (Camagüey, 1907-1989)
# [[Lide Urrestarazu]] mendi lasterkaria (Ordizia)
# [[Lisa Çalan]] zinemagilea (Kurdistán)
# [[Lola Gaos]] aktorea, aktibista (Valentzia)
# [[Lola Rodríguez de Tió]] Kazetaria, iraultzailea (Puerto Rico, 1843 - Habana 1924) 
# [[Lucia Ixchíu]] aktibista (Guatemala)
# [[Lucía Lahoz Gutiérrez]] Arte historialaria (Leza-Araba)
# [[Luisa Pérez de Zambrana|Luisa Pérez de Zanbran]] Poeta (Santiago, 1837-Habana, 1922)
# [[Luzmila Chiricente Mahuanca]] Giza eskubideen aldeko ekintzailea (Perú)
# [[Marcelina Bautista]]  Etxeko langileen aldeko aktibista (Mexiko, 1966)
# [[Margaret Bullen]] antropologoa (Erresuma Batua- Euskal Herria)
# [[Margarita Porete]] Begina, mistika ((Frantzia)
# [[Marge Piercy]] poeta, eleberrigile eta feminista (AEB)
# [[Maria Angeles Esnaola]] Maistra abertzalea. Ormaiztegi
# [[María Bravo]] sopranoa (Portugalete)
# [[María Cambrils]] Valentziako idazle sozialista eta feminista (1878 - 1939)
# [[María Collado Romero]] idazlea 
# [[Maria del Carme Nicolau Massó]] Kataluniako idazle, itzultzaile eta kazetaria (1901-1990)
# [[Maria Domènech i Escoté]] Kataluniako idazlea (1874 - 1952)
# [[María Eugenia Casinelli de García Irureta Goyena]] giza eskubideen aldeko aktibista (Argentina)
# [[María Goiricelaya Burón]] aktorea, antzerki-zuzendaria (Bilbo)
# [[María Isidra de Guzmán y de la Cerda]] Medikua (Madril 1767-1884))
# [[María José Fuster]] UNED-eko irakaslea eta GIB/HIESaren ekintzaile eta ikerlaria (Alicante)
# [[María José Martínez Herrero|Maria José Martinez Herrero]] EHUko irakaslea
# [[María Josefa de Larumbe Goñi]] inprimatzailea eta liburu-saltzailea (Iruña 1700-1757)
# [[Maria Lugones]] filosofo feminista eta deskoloniala (Argentina)
# [[María Pineda]] modelo eta enpresaburua
# [[María Ponce|Maria Ponce]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Maria Rosario Arrizabalaga]] Mariarro bezala ezagunagoa, feminismoa eta justizia soziala bizi-ardatz izan zituen gizarte-ekintzailea (Ermua)
# [[María Telo]] Legelaria, familia-abokatua eta feminista extremadurarra
# [[María Wonenburger]] Matematikan doktorea (Galizia)
# [[Mariana Rodríguez del Toro|Mariana Rodriguez del Toro]] Mexiko independiaren aldeko borrokalaria (1775-1821)
# [[Mariasilvia Spolato]] LGBT eskubideen ekintzailea (Italia)
# [[Maribel Aiertza]] euskal idazlea (Etxebarria)
# [[Mariblanca Sabas Alomá|Mariblanca Sabas Alom]] Feminista, kazetaria, ministroa (Kubako Santiago, 1901-1983)
# [[Marie-Thérèse Walter]] modeloa eta Picassoren amorante (Frantzia)
# [[Marilyn Waring]] ekonomia feministaren sortzaile nagusietako bat(Zeelanda Berria)
# [[Marquesa del Ter]] Noble frantziarra, pianista eta ekintzaile feminista (1864-1936)
# [[Marta Espinós]] Valentziar piano-jotzailea. Valentzia
# [[Marta González Gómez]] El Salvador-eko armadaren eraso batean eraila.
# [[Marta Lozano Molano]] musikagilea (Cáceres, 1985)
# [[Martina Casiano y Mayor|Martina Casiano]] maistra, fisika eta kimikaria 
# [[Martina Castells Ballespí]] Medikuntzan doktore-gradua lortzen lehen emakumea (Lleida,1852-1884)
# [[Mercè Capdevila i Gaya]] musikagilea, pedagogoa (Bartzelona)
# [[Mercè Torrents Turmo]] piano-jole eta konpositore katalana
# [[Mertxe de Renobales]] biokimikaria (Bilbo)
# [[Miren Llona]] EHUko irakaslea 
# [[Mylene Fernández Pintado]] idazlea (Kuba) 
# [[Ochy Curiel]] feminismoaren teorialaria eta aktibista, gizarte-antropologoa (Dominikar Errepublika)
# [[Ofelia Rodríguez Acosta|Ofelia Rodriguez Acosta]] Feminista, kazetaria, idazlea (Habana, 1902-1975)
# [[Olimpia Fulvia Morata]] humanista italiarra 
# [[Pamela Yates]] estatubatuar dokumentalista eta giza eskubideen aldeko ekintzailea 
# [[Pilar Castillo Sánchez]] pianista (Galizia) 
# [[Pretty Yende]] sopranoa (Hego Afrika)
# [[Raquel Calvo Larralde]] kazetaria, dokumentalgilea (Durango)
# [[Rita Cetina Gutiérrez]] maistra, poeta eta feminista mexikarra
# [[Rosario de Acuña|Rosario de Acuña y Villanueva]] idazle, librepentsalari eta kazetaria (Madril)
# [[Rosario Zubizarreta]] erraketista (ERmua)  
# [[Roya Sadat]] zinegile eta zinema-zuzendaria (Afganistan)
# [[Salutxu Etxebarria]] Amurriko emakume aurreskulari aitzindaria (1924-2008)
# [[Shandra Martínez]] artista, ilustratzailea. (Errenteria)
# [[Susana Serrano]] Unibertsitateko irakaslea (Elorrio)
# [[Tere Jaio]] aktorea, bikoiztailea. (Gernika)
# [[Teresa Murga]] Markina-Xemein
# [[Tomasa Cuevas]] militante komunista eta antifrankista (Guadalajara-Bartzelona)
# [[Ulrike Tillmann]] matematikaria (Alemania)
# [[Vicenta Llorente del Moral]] entomologoa (Algorta)
# [[Wendy Flores]] abokatua eta giza eskubideen aldeko defendatzailea. (Nikaragua)
# [[Zulema de la Cruz]] musikagile, konpositore (Madril)
# [[Zuriñe López de Sabando Sainz]] dokumentalgilea (Gasteiz)
}}

====Berriak 2021 (uztaila, abuztua, iraila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina González López]] idazle, pentsalari, pintore abangoardista eta politikaria izan zen.(Granada)
# [[Amaia Egidazu]] ilustratzailea, biologoa eta idazlea (Durango)
# [[Ana Carrillo Domínguez]] Errepublikako Herri Armadako kapitain komunista (1898 - 1974)
# [[Ana María Martínez Sagi]] Kataluniako poeta, sindikalista, kazetaria eta atleta feminista (Bartzelona, 1907-2000)
# [[Anbara Salam Khalidi]] idazle eta itzultzaile feminista (Libano)
# [[Ángela Labordeta]] idazlea (Teruel)
# [[Ángeles Ottein]] sopranoa (Madril)
# [[Angélica Dass]] argazkilaria (Brasil)
# [[Bea Larrañaga]] aktorea (Errenteria)
# [[Begoña Zia]] marrazkilaria. (Iruñea)
# [[Consuelo Zavala]] maistra, feminista (Mexiko)
# [[Dorleta Kortazar]] ipuin-kontalaria (Arrasate)
# [[Eider Perez]] aktorea, idazlea, bertsozalea eta aurkezlea (Pasaia)
# [[Elena Pérez]] txistularia (Ermua)
# [[Eskarne Aroma]] irakaslea, aktorea, ekintzailea (Durango)
# [[Esther Bejarano]] musikaria, Auschwitzeko kontzentrazio-eremutik bizirik atera zena (Alemania)
# [[Esther Gorostiza]] pediatra.Atxondo
# [[Gala Knörr]] artista (Gasteiz)
# [[Gertrudis Bocanegra]] Mexikoren indepentziaren aldeko borrokalaria (Mexiko)
# [[Inge Morath]] argazkilaria (Austria- AEB)
# [[Isabel González]] liburuzaina, politikaria (Leon-Durango)
# [[Jane Glover]] orkrestra zuzendaria (Erresuma batua)
# [[Jenni Alvarado]] artista (Durango)
# [[Laura Latorre]] terapeuta, idazlea (Madril-Huarte)
# [[Maddi Soroa]] pedagogoa (Lekunberri)
# [[Maitane Azurmendi]] artista. (Gernika)
# [[Mari Luz Cristóbal Caunedo|Mari Luz Cristóbal]] Asturias, 1948. Tonada-kantaria
# [[María &quot;La Jabalina&quot;]] militante anarkista eta miliziano espainiarra (1917 - 1942)
# [[María de Baratta]] musikagilea, piano-jotzailea (El Salvador)
# [[Maria Josefa Aedo]] lekaimea (Ermua)
# [[Mariana Pineda]] espainiar liberala (Granada)
# [[Mariela Castro]] politikaria eta sexologoa (Kuba)
# [[Marina Lameiro]] zinemagilea (Iruñea)
# [[Milena Jesenská]] kazetaria, idazlea eta itzultzailea (Txekia)
# [[Norma Mentxaka]] Terrorismoaren biktima (Santurtzi)
# [[Olga Bergholz]] Errusiar poeta (1910-1975) 
# [[Olga Jojlova]] Ballet dantzaria. Picassoren lehen emaztea. (1891-1955)
# [[Paulina Ódena García]] militante komunista, Espainiako Gerra Zibilean milizianoa (Bartzelona 1911 - Granada 1936)
# [[Peli Romarategui]] misiolari arabarra da, eta egurrez, beiraz eta zeramikaz egindako erlijio-lana egin ditu (Gasteiz)
# [[Rosa Arburua]] pedagogoa, historia ikertzailea (Irun)
# [[Sandra Sánchez]] Karateka. Talavera de la Reina (1981)
# [[Shamsia Hassani]] Afganistango grafitigilea.
# [[Silvia Lazarte]] Boliviar-kitxuar politikaria (Bolivia)
# [[Vanesa Fernández]] Zinebiko zuzendaria. Iurreta
# [[Vilma Espín]] iraultzailea, heroia (Kuba)
}}

====Berriak 2021 (apirila, maiatza, ekaina)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Amina Hussein]] kazetaria eta itzultzaile (Kurdistan-Bartzelona)
# [[Amparo Poch y Gascón]] idazle eta mediku antifaxista eta libertarioa (Espainia, 1902-1968)
# [[Ana María Pérez del Campo]] ekintzaile feminista (Madril)
# [[Anaje Narbaiza]] euskaltzaile eta sindikalista (Bergara)
# [[Annie Vivanti]] Londresen jaiotako idazle italiarra 
# [[Betsi Cadwaladr]] erizaina (Gales)
# [[Carme Riera]] idazlea (Balear Irlak)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Celia del Palacio]] feminista (Durango-Mexiko)
# [[Colette Maze]] piano-jotzailea (Paris)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Concha Liaño Gil]] Espainiako ekintzaile anarkista ( Épinay-sur-Seine, Frantzia, 1916-2014)
# [[Delia Lauroba]] Euskal Erresistentea (Donostia)
# [[Emma Roca]] korrikalaria, suhiltzailea (Katalunia)
# [[Estíbaliz Sádaba Murguía]] artista (Bilbo)
# [[Garazi Arrizabalaga]] (Durangoko Museoko zuzendaria) (Berriz)
# [[Goiuri Aldekoa-Otalora]] argazkilaria (Durango)
# [[Herminia Fajardo]] kazetaria, feminista (Kanariak)
# [[Hilda Hilst]] idazlea. (Brasil)
# [[Idoia Asurmendi]] musikaria. (Aramaio)
# [[Idoia Gereñu]] antzerkigilea (Tolosa)
# [[Jane Rule]] idazlea (Kanada)
# [[Jone Guenetxea]] kazetaria (Abadiño)
# [[Jone Novo]] kameraria (Durango)
# [[Josefina Carabias]] kazetaria, idazlea (Avila)
# [[Juanita Ibaibarriaga Literatur Saria|Juanita Ibaibarriaga Literatur saria]] (ERmua)
# [[Julia Hermosilla Sagredo]] Anarkosindikalista, milizianoa eta frankismoaren aurkako erresistentea (Sestao, 1916-2009)
# [[Julienne Mathieu]] zinema mutuko aktorea (Frantzia)
# [[Kathleen Winter]] idazlea (Kanada)
# [[Katia Reimberg]] etorkin ekintzailea, feminista (Brasil-Donostia)
# [[Leticia Gaspar]] artista. (Bilbo)
# [[Llibertat Ródenas Rodriguez]] Valentziako anarko-sindikalista, milizianoa eta Mujeres Libres taldearen kidea (1892-1970)
# [[Lola Iturbe]] Espainiar anarko-sindikalista (Bartzelona, 1902-1990)
# [[Lucrecia Arana]] zarzuela abeslaria (Haro)
# [[Mahasweta Devi]] Bengalkiar-indiar idazle eta aktibista
# [[Maite Berriozabal]] Euskara teknikaria (Berriz)
# [[Margarita Xirgu]] Aktorea (Katalunia)
# [[María Asunción Català]] matematikaria, astronomoa (Bartzelona)
# [[María Bruguera Pérez]] (Extremadurako militante libertarioa eta feminista) (1913-1992)
# [[María del Carmen de Lara]] zinemagile feminista (Mexiko)
# [[María Dueñas (biolin-jotzailea)]] Granada 2002
# [[María Elena Walsh]] poeta, kantautorea, eleberrigilea, antzerkigilea (Argentina)
# [[María Teresa Rodríguez Sáinz-Rozas|María Teresa Rodríguez Sainz-Rozas]] enpresaburua (Palentzia)
# [[Mariam Bilbatua]] Unibertsitateko irakasle ohia. Durangoko zinegotzia 2019tik (Getxo, 1950)
# [[Mercedes Prieto]] Astronomoa (Huelva)
# [[Miren Lazkano]] Piraguista (Donostia)
# [[Penelope Fitzgerald]] idazlea (Erresuma Batua) 
# [[Pepita Carpeña]] Espainiar feminista eta anarkosindikalista (Bartzelona, 1919-2005)
# [[Sagrario Aranburu]] dantzaria eta abeslaria (Iruñea)
# [[Sara Facio]] argazkilaria. (Argentina)
# [[Soledad Estorach Esterri]] Espainiako ekintzaile anarkista (Lleida, 1915-1993)
# [[Teresa Aldamiz]] poeta, kazetaria, itzultzailea. (Filipinas-Bilbo)
# [[Teresa Jordá Vitó]] Akuarelista, margolaria (Bartzelona)
# [[Teresa Lanceta]] Artista (Bartzelona)
# [[Vera Mantero]] dantzaria (Portugal)
# [[Veronica Werckmeister]] margolaria, muralista (Gasteiz)
# [[Xela Arias]] idazlea (Galizia)
}}

====Berriak 2021 (urtarrila, otsaila, martxoa)====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelina Zendejas Gómez]] irakasle, kazetari, aktibista (Mexiko)
# [[Aimé Painé]] abeslari maputxea (Argentina) 
# [[Alaíde Foppa]] poeta, itzultzailea, ekintzailea (Bartzelona-Guatemala)
# [[Alice Stewart]] epidemiologa (Erresuma batua)
# [[Andereak Elkartea|Andereak Elkartea]] (Durango)
# [[Amaia Lopez de Munain]] kazetaria (Gasteiz)
# [[Amelina Ermeline Devant-Le Gallena]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Ana María Moix]] poeta, idazlea (Bartzelona)
# [[Andrea Khalfaoui]] 1. ijito doktorea 
# [[Antxone Telleria Mendia]] irakaslea (Lekeitio)
# [[Bakarne Altonaga]] historialaria (Bilbo)
# [[Bartolina Sisa]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Benita Galeana]] sindikalista, ekintzailea (Mexiko)
# [[Bittori Etxeberria]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Baztan)
# [[Boliviako Cholitas escaladoras]] Bolivia
# [[Capitolina Bustince Larrondo]] irakasle, idazlea (Ujué)
# [[Carmen Artaza]] abeslaria (Donostia)
# [[Carmen Ballvé]] argazkilaria (Madril)
# [[Carmen Orellana Illescas]] ingurumen agentea, basozaina (Balear Uharteak)
# [[Cira Crespo]] historialaria, idazlea (Katalunia)
# [[Conxa Pérez Collado]] Ekintzaile anarko-feminista eta milizianoa (Katalunia, 1915-2014)
# [[Cora Sadosky]]. Matematikaria (Argentina)
# [[Coraline Labourdette]] Frantziako Erresistentziaren kidea 
# [[Cristina López Barrio]] abokatu, idazlea (Madril)
# [[Diana Trujillo]] ingeniari aeroespaziala (Kolonbia)
# [[Domitila Barrios de Chungara]] Boliviar feminista
# [[Edith Pretty]] lurjabea eta filantropoa. (Erresuma Batua)
# [[Eladia Zubizarreta]] erreketista (ERmua)
# [[Elena Ziordia]] ilustratzailea (Bizkaia)
# [[Elvira Iñurrieta]] emagina (Elorrio)
# [[Esperanza d'Ors|Esperanza D'ors]] eskutorea (Madril)
# [[Ewy Rosqvist-von Korff]] rally pilotua (Suedia)
# [[Fanny Blankers-Koen]] atleta (Herbehereak)
# [[Filomena Baldezate]] erizaina eta emagina (Valladolid-Bilbo)
# [[Flora Sandes]] soldadua (Britainia Handia)
# [[Garazi Mugarza]] Margolaria, idazlea eta erizana (Mallabia)
# [[Gilka Machado]] poeta (Brasil)
# [[Gregoria Apaza]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Guadalupe Grande]] idazlea, poeta (Madril)
# [[Guillermina Uribe Bone]] ingeniari zibila (Kolonbia)
# [[Haizea Martiartu]] saxofoi-jotzailea (Markina)
# [[Hedina Sijerčić]] idazle, kazetari, poeta (Sarajevo)
# [[Helena Janeczek]] idazlea, kazetaria (Italia)
# [[Hella Haasse]] idazlea (Herbehereak)
# [[Idoia Hernández]] HATXE, piano-jotzailea (Errenteria)
# [[Irantzu Mendia Azkue]] irakaslea eta ekintzailea (Gasteiz)
# [[Irati Idiakez]] snowboarderra (Getaria)
# [[Irene Polo]] kazetaria (Katalunia) 
# [[Irina Antónova]] Arte kritikaria (Mosku)
# [[Isabel Lobiano]] Ermua
# [[Isabella Karle]] X izpien ikertzailea. EEBB
# [[Izaro Lasa]] txirrindulari ohia eta idazlea (Zumarraga)
# [[Jacqueline Bidegorri]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Joy Adamson]] naturalista (Austria)
# [[Juana Rouco Buela]] anarkista (Argentina)
# [[Kari Alberdi]] kimikaria, komunikazio zientifikoan aditua (Azkoitia)
# [[Katharine Burr Blodgett]] fisikaria eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Kalam Kunde|Kalam Kunda]] Kunde-jotzailea (Burkina Faso)
# [[La Voz de la Mujer]] Argentinako aldizkari anarko-feminista. itzulpena
# [[Letitia Mumford Geer]] erizaina eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Lilatoia]] Donostia
# [[Lorea Zulaika]] musikaria (Ziortza-Bolibar)
# [[Louisa Garrett Anderson|Louisa Garret]] Medikua eta sufragista (Britainia Handia)
# [[Lucía Sánchez Saornil]] Ekintzaile anarko-feminista eta poeta. Mujeres Libres-en sortzailea (Espainia, 1895-1970).
# [[Lucia Urrutia]] meteorologoa (Erroibarra) 
# [[Lucy Parsons]] anarkista, komunista (EEBB)
# [[Maider Mendizabal]] pilotaria (Zizurkil)
# [[Maite Axiari]] feminista, euskaltzale (Ezpeleta)
# [[Maite Gorrotxategi]] erraketista (Ermua)
# [[Mamen Moreu]] ilustratzaile, komikigile (Huesca)
# [[Manuela León]] Emakume ekintzailea (Ekuador)
# [[Malva Flores]] idazlea (Mexiko)
# [[Marcela Delpastre]] idazlea (Frantzia)
# [[Margaret Roundtree]] Saskibaloi jokalaria (Estatu Batuak)
# [[Margarita del Val]] birologoa (Madril)
# [[Margarita García Flores]] feminista, abokatua (Nexiko)
# [[Mari Carmen Díaz de Lezana]] txirrindularia (Urduña)
# [[Marie Langer]] Medikua, psikologoa (Austro-Argentinarra)
# [[Mary Moffat Livingstone]] esploratzailea (Hegoafrika)
# [[Maria Clemencia Herrera]] Lideresa, ekintzailea (Kolonbia)
# [[María Cinta Balagué]] irrati esataria (Bartzelona)
# [[María Collazo]] Argentinako anarko-feminista. itzulpena
# [[Maria del Mar Lozano]] RAEx-eko zuzendaria (Iruñea)
# [[Maria Josefa Saavedra]] abokatua (Bolivia)
# [[María Lorena Ramírez]] korrikalaria (Mexiko)
# [[Maria Paz Jiménez Escudero]] margolaria (Donostia)
# [[Maria Soledad Moral Santa Cruz]] arrain saltzailea, ekintzailea (Portugalete)
# [[Marina Núñez]] artista (Palentzia)
# [[Marta Lamas]] idazlea, feminista, antropologoa (Mexiko)
# [[Marta Olazabal]] ikertzailea (Bilbo)
# [[Matilde Isasi-Isasmendi]] emagina (Iurreta)
# [[Maxine Molyneux]] soziologoa, feminista (Pakistan)
# [[Mentxu Alkorta]] dantzari eta trikitilaria (Donostia)
# [[Mercedes Ateca]] Txirrindularia (Laredo-Kantabria)
# [[Miren Begoña Ereñaga]] erraketista (Durango) 
# [[Mujeres Libres]] 36ko Espainiako Gerra garaiko erakunde anarko-feminista. itzulpena
# [[Mujeres Libres (aldizkaria)]] Aurrekoaren aldizkaria. itzulpena
# [[Nahia Zubeldia]] itzultzaile, musikaria, idazlea (Lapurdi)
# [[Nancy Porsia]] Kazetaria (Italia)
# [[Nell Leyshon]] idazlea (Erresuma Batua)
# [[Nerea del Campo Aguirre]] filologoa (Eibar)
# [[Nicasia Madariaga]] margolaria (Bilbo)
# [[Nuria Ruiz de Viñaspre]] poeta (Logroño)
# [[Olvido García Valdés]] poeta (Pravia-Asturias)
# [[Petrona Eyle]] Medikua, feminista (Argentina)
# [[Rebeca Uribe]] poeta, (Mexiko)
# [[Rebeca Uribe Bone]] ingeniari kimikoa (Kolonbia]]
# [[Rosario Pino]] antzezlea (Málaga)
# [[Sara Berenguer Laosa]] Ekintzaile anarko-feminista (Katalunia, 1919-2010)
# [[Sara Estévez]] kazetaria (Bilbo)
# [[Shadi Ghadirian]] argazkilaria (Iran)
# [[Simona Manzaneda]] itzultzailea (Bolivia)
# [[Solveig Nordström]] arkeologoa (Suedia)
# [[Tere Verdes]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Bilbo)
# [[Úrsula Goyzueta]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Vicenta Juaristi Eguino]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Victoria Aguirre Anchorena]] margolaria (Buenos Aires)
# [[Victoria Mallabiabarrena]] soprano lirikoa (Mallabia)
# [[Virginia Bolten]] anarkista, kazetaria (Argentina)
# [[Whina Cooper]] ekintzailea (Zeelanda Berria)
}}

=== Hobetuak 2021 ===
# [[Alicia Iturrioz]] margolaria (Eibar)
# [[Louise Michel]] Frantziako anarkista. Parisko Komunan kiderik garrantzitsuenetakoa.
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria. (Mallabia)
# [[Felisa Areitioaurtena|Felisa Areitioartena]]  Antzezlea (Zaldibar)
# [[Maria Magunazelaia]] Txirrindulari aitzindaria (Ermua)
# [[Anna Sundström]] kimikaria (Suedia)
# [[Mariñe Arbeo]] ilustrailea
# [[Mercedes Careaga]] Ekintzailea  (Eibar)
# [[Iratxe Ansa]] dantzaria. (Donostia)
====Berriak 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adela Andikoetxea]] nekazaria (Urduliz)
# [[Adela Cortina]] filosofoa (Valentzia) itzulpena
# [[Adelina Gutiérrez]] astrofisikaria (Txile)
# [[Ainhoa Urien]] idazlea. (Abadiño)
# [[Alda Lara]] idazlea. (Angola). itzulpena
# [[Alicia Miyares]] Filosofoa, feminista (Asturias) itzulpena
# [[Alexandra David-Néel]] bidaiaria, idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Alexandra Olaya]] zientzialaria. Kolonbiarra. Itzulpena
# [[Ama Ata Aidoo]] idazle afrikarra. Itzulpena
# [[Amaia Gabantxo]] idazlea itzultzailea (Bermeo)
# [[Amancay Gaztañaga]] abeslaria (Mexiko)
# [[Amelia Opie]] idazlea ingelesa
# [[Aminata Sow Fall]] idazlea (Senegal) itzulpena
# [[Amparo Sánchez]] abeslaria (SEvilla)
# [[Ana de Miguel]] filosofoa, feministra (SAntander) itzulpena
# [[Ana Kiro]] galiziar abeslaria. itzulpena
# [[Ana Mari Marin]] margolaria (Elizondo)
# [[Ana María Crespo de las Casas]] farmazialaria. (Tenerife) itzulpena
# [[Andragunea]] Durango
# [[Andrée de Jongh]] belgika erresistentziako kidea 
# [[Ángeles López de Ayala]] kazetaria, politikaria, dramaturgoa (Sevilla)
# [[Anna Burns]] idazlea (Belfast)itzulpena
# [[Anna Surinyach]] fotokazetaria (Katalunia)
# [[Anne Carson]] Poeta (Kanada) itzulpena
# [[Anne Palles]] Sorgintzat errea (Danimarka)
# [[Anoushka Shankar]] musikagilea itzulpena
# [[Antonia Ferrín Moreiras]] Matematikaria, astronomoa (Galizia)
# [[Ariane Lopez-Huici]] argazkilaria. Itzulpena
# [[Aroa Uharte]] itzultzailea (Leitza) 
# [[Arrate Hidalgo]] idazlea, itzultzaile (Bilbo)
# [[Arrate Mardaras]] idazlea (Abadiño)
# [[Asha Ismail]] mutilazioaren aurkako ekintzailea (Kenya)
# [[Askoa Etxebarrieta]] flamenko dantzaria (Gasteiz)
# [[Atala Apodaca]] feminista, iraultzailea (Mexiko)
# [[Aziza Brahim]] abeslari sahararra (Itzulpena)
# [[Beatrice Shilling]] asmatzailea (Ingalaterra) itzulpena
# [[Becky Siegel]] dantzaria, koreografoa, zuzendaria (EEBB) Iruñea
# [[Bel Zaballa]] kazetaria, idazlea (Katalunia)
# [[Belén Bermejo]] idazlea, argazkilaria eta editorea (Madril)
# [[Belén de Sárraga]] kazetaria, ekintzailea (Valladolid-Mexiko
# [[Beryl Markham]] hegazkinlaria, idazlea (Ingalaterra-Kenya) itzulpena
# [[Bertha Benz]] asmatzailea 
# [[Bertha Lutz]] Brasilgo urbanista eta feminista.
# [[Blanca Silveira]] astronomoa (Venezuela) itzulpena
# [[Beulah Louise Henry]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Carme Alvariño]] historialaria (Galizia) itzulpena
# [[Carla Simón]] zinegilea (Katalunia) 
# [[Carmen Castillo (zinegilea)|Carmen Castillo]] zinegilea (Txile). itzulpena
# [[Carmen de Burgos]] poeta eta kazetaria (Almeria) itzulpena
# [[Carmen Gil Martinez]] idazlea. (Cadiz)
# [[Carmen Portinho]] (itzulpena) (Brasil)
# [[Catherine Destivelle]] eskalatzailea (Frantzia)
# [[Cécile Rol-Tanguy|Cécile Rol]] Erresistentea. Frantzia. Itzulpena
# [[Celinda Arregui]] politikaria, feminista (Txile)
# [[Claire Goll]] kazetaria, idazlea bakearen aldeko altibista (Alemania-Frantzia)
# [[Claudia Paz y Paz]] giza eskubideen defentzailea 
# [[Consuelo Álvarez Pool]] idazlea (Katalunia)
# [[Cony Carranza Castro]] feminista, hezitzailea (El Salvador)
# [[Cora Ratto de Sadosky]] matematikaria eta ekintzailea (ARgentina)
# [[Dacia Maraini]] eleberrigilea (Italia)
# [[Diane di Prima]] Poeta (EEBB) itzulpena
# [[Dilhan Eryurt]] astronomoa, astrofisikaria (Turkia)
# [[Dora Alonso]] Kazetaria eta idazlea (Kuba) itzulpena
# [[Dorita Ruiz]] Hezkuntza bereziko irakaslea aintzindaria (Burgos-Durango-Euba)
# [[Dorothea Klumpke]] astronomoa. EEBB
# [[Dorothee Sölle]] Poeta eta teologoa. Itzulpena 
# [[Dulce Chacón (idazlea)|Dulce Chacón (Idazlea)]] Zafra. Itzulpena
# [[Ebru Timtik]] abokatu kurdua. (Istambul)
# [[Elena García Armada]]ingeniaria, asmatzailea (Santander)
# [[Elodia Zaragoza-Turki]] idazlea,poeta,editorea
# [[Emilie Flöge]] jostuna 
# [[Emma Chacón i Lausaca]] musikagilea (Bartzelona) itzulpena
# [[Emma Lehmer]] matematikaria (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Encarnación Cabré]] arkeologoa (Madril) itzulpena
# [[Erlea Maneros]] Artista. Margolaria. Bilbo
# [[Esther Cruz]] eskalatzailea. (Murtzia-Euskal Herria)
# [[Eugenia Sacerdote de Lustig]] zientzilaria (Turin-Buenos Aires) (Itzulpena)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Paris) (Itzulpena)
# [[Eva Guerrero]] dantzaria, koreografoa (Bilbo)
# [[Fanny Bullock Workman]] bidaiaria, idazlea, itzulpena
# [[Felisa Areitioaurtena]] antzezlea (Zaldibar 1904)
# [[Filipa César|Filipa Cesar]] zinema zuzendaria (Portugal) itzulpena
# [[Florence Rena Sabin]] zientzialaria. (EEBB) itzulpena
# [[Francisca Vives]] historialaria (Cadiz) itzulpena
# [[Gabrielle Roy]] Kanadar idazlea. (Kanada)
# [[Garazi López de Armentia]] dantzaria eta koreografoa (Gasteiz)
# [[Garbiñe Elizegi]] erizaina, feminista (Baztan)
# [[Gemma Sanginés]] psikologoa (Bilbo)
# [[Gertrude Jekyll]] Lorezaina (Erresuma Batua)
# [[Gloria Anzaldúa]] idazlea. aktibista (EEBB) itzulpena
# [[Guadi Galego]] abeslaria (Galizia) (Itzulpena)
# [[Hayley Westenra]] abeslaria (Zeelanda Berria) itzulpena 
# [[Helin Bölek]] abeslaria (Turkia)
# [[Helena Maleno]] aktibista (El Ejido) Itzulpena
# [[Ida Vitale]] idazlea. (Uruguai) itzulpena
# [[Idea Vilariño]] idazlea. itzulpena
# [[Ines Olza]] ikertzailea (Nafarroa)
# [[Inma Chacón]] idazlea (Zafra) itzulpena
# [[Irati Bilbao]] jazz abeslaria. (Durango)
# [[Iratxe Mediavilla]] zinegilea (Elorrio)
# [[Irene Solà]] idazlea, artista (Katalunia)
# [[Irene Vallejo Moreu]] filologa eta idazlea (Zaragoza)
# [[Irma Alicia Velásquez Nimatuj|Irma Alicia Velásques Nimatuj]]Guatemala, kazetaria eta antropologoa
# [[Isabella Bird]] bidaiaria. idazlea (itzulpena)
# [[Isabel Bono]] poeta, (Malaga) itzulpena
# [[Isabel Sola]]Birologoa (Nafarroa)
# [[Ixone Aroma]] dantzaria (Durango)
# [[Izaro Zubiria]] zientzilaria
# [[Izaskun Ayestaran]] erreketista (Ibarra)
# [[Jacinta Ortiz]] poeta (Granada)
# [[Jaione Camborda]] zinegilea (Donostia)
# [[Jennifer Doudna]] biokimikaria (EEBB) itzulpena
# [[Jessie Fauset]] Poeta amerikarra itzulpena
# [[Jessica Anderson]] idazle Australiarra. itzulpena
# [[Jineth Bedoya]] Kazetaria. (Kolonbia) itzulpena
# [[Joan Jara]] dantzaria (Txile) Victor Jararen bikotea
# [[Joana Olasagasti]] dantzaria (Baiona)
# [[Joanne Chory]] biologoa. EEBB itzulpena
# [[Jone Elorriaga]] artista (Durango)
# [[Jone Martinez Palacios]] irakaslea, feminista (Bizkaia)
# [[Josefa Llanes Escoda]] sugrafista (Filipinas) itzulpena
# [[Josune Ilundain]] sortzailea, ekintzaile, idazlea. (Nafarroa)
# [[Judit Muñoz]] matematikaria eta ikertzailea (Abadiño)
# [[Judith Wright]] idazlea (Australia) itzulpena
# [[Juana Arrillaga|Juana &quot;Juanita&quot; Arrillaga]] erraketista (Elgoibar)
# [[Juanita Gorroño]] panderojolea (Muxika-Zornotza)
# [[Julia Antivilo]] artista (Txile)
# [[Juliana Zubizarreta]] panderojolea (Elgoibar)
# [[Julie Adrienne Karrikaburu]] musikologoa (Zuberoa)
# [[Julie-Victoire Daubié]] idazle franziarra. itzulpena
# [[Karmele Gisasola]] Herri kirolak (Mallabia)
# [[Karmele Mitxelena]] Idazlea eta iralkaslea (Oiartzun)
# [[Katalin Karikó]] Biokimikaria (Hungaria) 
# [[Katharine Tynan]] idazle, Irlanda, itzulpena
# [[Kenojuak Ashevak|Kenojuak Ashevah]]margolaria (Kanada)
# [[La Yegros]] abeslaria (ARgentina-Okzitania
# [[Larraitz Ariznabarreta]] antropologoa (Bilbo)
# [[Laura Freixas]] idazlea (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Leda Valladares]] abeslaria,(Argentina) (itzulpena)
# [[Leila Aboulela]] sudandar idazlea (Itzulpena)
# [[Leyre Arrieta |Leyre Arrieta Alberdi]] historialaria (Mutriku)
# [[Leire Elustondo Quiñones]] Abeslaria, kazetaria (Ermua)
# [[Leona Chalmers]] aktorea eta asmatzailea. EEBB. itzulpena
# [[Leonor Orosa]] Koreografoa (Filipinak)
# [[Lian Monserrate]] Muralgilea (Estatu Batuak)
# [[Lide Arana]] zientzialaria 
# [[Elizabeth Magie]] asmatzailea. (EEBB). Itzulpena
# [[Lucía Garibaldi]] Zinegilea (Uruguai) Itzulpena
# [[Luisa Capetillo]] anarkista, sindikalista, faminista (Puerto Rico) itzulpena
# [[Lurdes Huizi]]irakaslea, (Goizueta)
# [[Luzia Sagastasoloa]] maistra, irakaslea, moja (Mallabia)
# [[Maialen Arregi]] Arkitektoa (Elorrio)
# [[Mabel Cañada Zorrilla]] feminista, ekintzailea (Bilbo)Itzulpena
# [[Mabi Revuelta]] artista plastikoa (Bilbo)
# [[Maddi Ane Txoperena]] bertsolaria, kazetaria eta feminista (Hendaia)
# [[Magda Szabó|Magda Szabo]]idazlea (Hungaria)
# [[Maiana Bidegain]] zinegilea (Lapurdi)
# [[Maite Lephaille]] irrati-esataria (Zuberoa)
# [[Maite López]] idazlea, itzultzaile (Azkoitia)
# [[Mari Cruz Guruzeta]] ekintzailea (AReatza)
# [[Mari Jose Kerejeta]]  idazlea (Zegama)
# [[Mari Karmen Goñi]] irakasle aitzindaria (Baztan)
# [[María Andresa Casamayor]] matematikaria (Zaragoza) itzulpena
# [[Maria Aurèlia Capmany]] eleberrigile, antzerkigile (Katalunia) itzulpena
# [[Maria Isabel Barreno]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Jesús Cueto]] artista. (Santander-Bilbo)
# [[Maria Beasley]]. Asmaztzailea. (EEBB) 
# [[María Cumplido]] matematikaria. (itzulpena)
# [[Maria González Gorosarri]] Kazetaria, idazlea (Durango)
# [[Maria Dolores Larramendi]] erraketista (Pasaia)
# [[María Malla]] idazlea, katalana. itzulpena
# [[María Mariño]] idazlea. (Galizia). itzulpena
# [[Maria Mentxaka]] kirol argazkilaria (Mungia)
# [[Maria Merino]] matematikaria (Bilbo) 
# [[Maria Pereira]] Asmatzailea (Portugal)
# [[María Salvo]] Antifrankisgta (Bartzelona) itzulpena
# [[Maria Teresa Horta]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Teresa León]] idazlea (Errioxa) itzulpena
# [[Maria Txurruka]] erraketista (Elgoibar)
# [[María Vallet Regí|María Vallet Regi]] Kimikaria (Kanaria)
# [[María Y. Orosa|Maria Y. Orosa]] Medikua eta ikertzailea
# [[Mariama Bâ]] idazlea (SEnegal)
# [[Marica Campo]] idazlea (GAlizia)
# [[Mari Carmen Ruiz]] aktore ohia (Bilbo)
# [[Marie Hankel]] Esperanto idazlea, sufragista (Alemania) itzulpena
# [[Marijo Deogracias]] kazetaria (Antzuola)
# [[Marie Paradis]] alpinista Suitzarra. Itzulpena
# [[Marie Under]]  idazlea (Estonia) itzulpena
# [[Marion Donovan]] asmaitzailea. EEBB. itzulpena
# [[Mariví Ibarrola]] argazkilaria. (Naiara). itzulpena
# [[Marivi Iturbe Etxeberria]] gizarte laguntzailea. Etxebarri. itzulpena
# [[Margaret Harwood|Margaret Harwook]]   Astronomoa (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Margaret Burbidge]] Astronomoa. (Inglaterra) itzulpena
# [[Margarida Borràs]] Transexuala (Valentzia)
# [[Margarita Michelena]] poeta (Mexiko)
# [[Margarita Parra Álvarez]] Kimikaria, (Valentzia)
# [[Martha Coston]]asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Marta Elena Casaús Arzú]] historialaria eta idazlea.(Guatemala)
# [[Maruja Mallo]] margolaria (Galizia) itzulpena
# [[Melitta Bentz]] asmatzailea alemaniarra itzulpena
# [[Mercè Company]] idazlea (Katalunia) itzulpena
# [[Mercè Ibarz]] idazlea (ARagoi)
# [[Mikeas Sánchez]] poeta, irakaslea, idazlea (Mexiko)
# [[Miren Larrea]] antzezlea. (Zornotza)
# [[Mónica Cahen D'Anvers]] kazetaria (Argentina) itzulpena
# [[Montserrat Gudiol]] margolaria, (Bartzelona) itzulpena
# [[Montserrat Torrent i Serra]] organojolea. (Bartzelona) itzulpena
# [[Myriam Cameros Sierra|Myriam Cameros]] Ilustratzailea. Iruña
# [[Nella Larsen]] idazlea Afrikar-amerikarra. Itzulpena
# [[Nellie Campobello]] idazlea eta dantzaria (Durango-Mexiko) itzulpena
# [[Nerea Irastorza]] zientzialaria
# [[Nerea Irigoyen]] zientzialaria. Zaragoza
# [[Nerea Loiola Pikaza|Nerea Loiola]] idazlea (Deba)
# [[Ngaio Marsh|Ngaio Marsh]] idazle, antzerlea. itzulpena
# [[Olga Cazalis]] erraketista (Markina-Xemein)
# [[Olga Orozco]] poeta (Agentina) Itzulpena
# [[Orsola Casagrande]] (Italia) 
# [[Pamela Hinkson]] idazle anglo irlandarra
# [[Patricia Bath|Patricia Bath]] Medikua. itzulpena
# [[Paula Nenette Pepín]] musikaria. 
# [[Paula Wiesinger]] eskiatzaile italiarra (Izulpena)
# [[Paulina Chiziane]] idazle Monzambike. Itzulpena
# [[Pilar del Río|Pilar del Rio]] kazetaria eta itzultzailea.(Granada). (itzulpena)
# [[Pilar Claver]] aktibista (Izaba)
# [[Pilar Alonso Ibañez]] etnografoa, historialaria (Markiz, Araba) itzulpena
# [[Pilar Bellver]] idazlea, feminista (Jaen) itzulpena
# [[Policarpa Salabarrieta]] ekintzalea (Kolonbia)(Itzulpena)
# [[Raina Telgemeier]] komikigilea. (EEBB) itzulpena
# [[Rosalinda L. Orosa]] Idazlea (Filipinak)
# [[Saiza Nabarawi]] idazlea, feminista (Egipto) (Itzulpena)
# [[Sagrario Vera Gordo]] Gerrillaria. (Badajoz)
# [[Sandra Morán]] abeslaria, politikaria (Guatemala) itzulpena
# [[Sara Curruchich]] abeslaria. Guatemala. itzulpena
# [[Sarah Mather]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Severina Luna de Orosa]] medikua eta idazlea (Filipinak)
# [[Silvia Cuevas Morales|Silvia Cuevas]] idazlea Txile. itzulpena
# [[Stefi Troguet]] Alpinista (Andorra)
# [[Susana Malón]] astronomoa (Zaragoza) Itzulpena
# [[Susana Thénon]] itzultzaile, poeta (ARgentina). Itzulpena
# [[Susana Vera]] argakilari-kazetaria (Iruñea) itzulpena 
# [[Suceso Portales]] jostuna eta anarko-sindikalista (Extremadura)
# [[Syra Alonso]] idazlea, (Galizia). itzulpena
# [[Teresa Eguibar]] eskulturea (Madril). itzulpena 
# [[Teresa Flores]] Feminista, ekintzailea (Txile)
# [[Teresa Meana]] ekintzaile feminista (Gijón)
# [[Udane Ostolaza]] Harri-jasotzailea (Orio)
# [[Uxune Martinez Mazaga]] Zabalkunde zientifikorako arduraduna (Garai)
# [[Vandana Shiva]] Idazlea. (India) (Itzulpena)
# [[Violette Leduc]] Idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Violette Szabo]] Espia (Erresuma Batua)
# [[Yaa Gyasi]] idazle afroamerikarra.(Ghana) itzulpena
# [[Yasmina Reza]] idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Yolanda Mazkiaran]] dokumentalgilea (Altsasu)
# [[Zaloa Fuertes]] Argazkilaria (Mexiko-Abadiño)
# [[Zenobia Camprubí]] idazlea eta itzultzailea itzulpena
# [[Zuriñe del Cerro]] feminista historikoa (Bilbo)
}}

====2018-2019====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina Otaola]] Erraketista (Errenteria)
# [[Alaitz Muro]] ipuin kontalaria eta margolaria (Durango)
# [[Almudena Hernando]]  arkeologoa (Madril)(itzulpena)
# [[Amaia Aroma Lejarreta]] Txistularia (Abadiño)
# [[Ainhoa Zuazua]]Abeslaria (Ermua)
# [[Angelita Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Arantzazu Ametzaga]] Idazlea
# [[Ascensión Badiola]] Idazlea(Bilbo)
# [[Aurora Abasolo]] Abeslaria (Durango)
# [[Begoña Sopelana]] Kooperantea, soziologoa (Iurreta)
# [[Benita Uribarrena]] Ekintzailea antifaxista (Durango)
# [[Damaris Pan]] artista (Mallabia)
# [[Digna Garitaonandia]] Erraketista
# [[Dina Bilbao]] Kirolaria (Ondarroa))
# [[Eladia Altuna]] Erraketista (Irura)
# [[Elena Olabe]] Poeta (Durango)
# [[Elena Solatxi]] Eskultorea (Bilbo)
# [[Elena Orobiogoikoetxea]] Piano jolea (Durango)
# [[Emilia Gomez]]Erraketistan. (Valentzia)
# [[Estibalitz González]] Idazlea (Ermua)
# [[Eugenia Iriondo]] Erraketista (Eibar)
# [[Gisella Perl]] Ginekologoa judutarra (Hungaria) (itzulpena)
# [[Gloria Agirre]] Erraketista (Asteasu)
# [[Gloria Zubia]] ekintzailea (Durango)
# [[Ines Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Irati Eguren]] Arkitektoa, ilustratzailea (Durango)
# [[Irene Ibaibarriaga]]Erraketista (Ermua)
# [[Jesusa Garitaonandia]] Erraketista (Mallabia)
# [[Juana Elgezabal]] Enpresaria (Derio)
# [[Juanita Ibaibarriaga]] Ekintzailea (Ermua)
# [[Juanita Mir]] Kazetaria, idazlea (Iruñea)
# [[Juanita Unzueta]] Dantzaria (Eibar)
# [[Julia Klaudia Gabilondo]] Idazlea (Mungia)
# [[June Arbeo]] Atleta (Durango)
# [[Kattalin Agirre]] Mugalaria, Frantziako erresistentziako kide (Sara)
# [[Koro Benito]]  Poeta (Lumbrales)
# [[Lara Izagirre]] Zinegilea (Zornotza)
# [[Libe Goñi]] Irakaslea (Oteitza)
# [[Lidia Cañete]] kirolaria (Durango)
# [[Lourdes Munitxa]] Euskaltzalea (Zornotza)
# [[Lucia Areitioaurtena]] Erraketista (Ermua)
# [[Luna Miguel]] idazlea (Alcalá de Henares) (itzulpena)
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria (Mallabia)
# [[Maddi Barber]] Zinegilea (Lakabe)
# [[Mae Jemison]] ingeniari (Alabama) (Itzulpena)
# [[Maitane Alonso]] Ikertzailea,asmatzailea (Sodupe)
# [[Maria Ana Bidegaray]] Idazlea, feminista (Hazparne - Lapurdi)
# [[Maria Antonia Canals]] matematikaria (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Maria Arrillaga]] Erraketista (Elgoibar)
# [[Maria Camino Oskoz]] Maistra. (Iruñea)
# [[Mari Carmen Lasagabaster]] Erraketista (Eibar)
# [[Mari Carmen Madariaga]] Erraketista (Igorre)
# [[Maria Antonia Uzkudun]] Erraketista (Anoeta)
# [[Maria Luisa Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Maria Luisa Senar]] Erraketista (Pasaia)
# [[Maria Pilar Urriza]] Dantzaria (Lantz)
# [[Maria San Juan de Garonda]] emagina. inkisizioa sutan erre zuen (Mungia)
# [[Maribi Unamuno]] Filologoa. (Aulesti)
# [[Mercedes Colás]] Maiatzeko plazako amak (Argentina) (Itzulpena)
# [[Meritxel Relaño]] Unicefeko arduradun nagusia Yemenen (Durango)
# [[Mila Salterain]] Idazlea (Durango)
# [[Miren Alazne Iruretagoiena]] ekintzailea (Zarautz)
# [[Miren Maortua]] Idazlea (Zaldibar) 
# [[Miren Uzkudun]] Erraketista (Asteasu)
# [[Nerea Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Oihana Azkorbebeitia]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Paula Lamarain]] Erraketista (Eibar)
# [[Rosa Soroa]] Erraketista (Elduaien)
# [[Rosario Aranburu]] Erraketista (Eibar)
# [[Shakuntala Devi]] Idazlea (India) (Itzulpena)
# [[Silvia Trigueros]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Teri Ibarrola]] Ipuin kontalaria (Aulesti)
# [[Vanessa Goikoetxea]] abeslaria (Florida)
# [[Zoila Askasibar]] inprimatzailea (Elgeta)
}}

=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Hobetuak ===
==== 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agurtzane Elorriaga]] (Iurreta)
# [[Ana Diez]] zinemagilea (Tutera)
# [[Amaia Iturbide]] idazlea (Bilbo-Getxo)
# [[Ariane Lopez-Huici|Ariane López Huici]] argazkilari lapurtarra. 
# [[Erika Lagoma]] Bertsolaria, feminista (Lesaka-Durango)
# [[Gurutzi Arregi]] etnografoa (Durango)
# [[Iñaxi Etxabe]] Bertsolaria, (Zumaia-Zarautz)
# [[Isabel Coixet]] zinegilea (Katalunia)
# [[Itziar Mendizabal]] Dantzaria (Gipuzkoa
# [[Luzia Goñi]] bertsolaria (Basaburua)
# [[Maider Fernandez]] zinegilea (Donostia)
# [[Maria Zambrano]] idazlea (Madril)
# [[Martina Ibaibarriaga]] gerrillaria (Berriz)
# [[Matxalen Ziarsolo]] saskibaloi jokalaria (Ermua)
# [[Oihana Alkorta]] musikaria (Orio-Zarautz)
# [[Primi Erostarbe]] panderojolea eta irrintzilaria (Oñati)
# [[Teodora Zuloaga]] zeramikaria (Madril-Segovia)
# [[Trota Salernokoa]] ginekoloagoa(Italia)
# [[Alfonsina Strada]] txirrindulari argentinarra (Mototsa)
}}

==== 2018-2019 ====
# [[Balendiñe Albizu]] Idazlea (Zumaia)
# [[Gurutze Frades]] Kirolaria (Durango-Iurreta)
# [[Lourdes Unzueta]] Idazlea (Durango)
# [[Uri Ruiz Bikandi]] Idazlea (Durango)

== [[Fitxategi:Gnome-system-users.svg |30px|]] Wikilariok ==
(Zure izena gehitu dezakezu iturburu kodea aldatu eta 4 bider ALT Gr + 4 sakatuta (4 aldiz &quot;~&quot; agertuko da)
# [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] ([[Lankide eztabaida:Wikimaribarre|eztabaida]]) 18:22, 13 ekaina 2018 (CET)
# [[Lankide:Lurdeswiki|Lurdeswiki]] ([[Lankide eztabaida:Lurdeswiki|eztabaida]]) 18:17, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Larrauri|Larrauri]] ([[Lankide eztabaida:Larrauri|eztabaida]]) 18:18, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:OrtuUrti|OrtuUrti]] ([[Lankide eztabaida:OrtuUrti|eztabaida]]) 18:22, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] ([[Lankide eztabaida:Mototsa|eztabaida]]) 11:20, 22 uztaila 2020 (CET)
# [[Lankide:Joseintx|Joseintx]] ([[Lankide eztabaida:Joseintx|eztabaida]]) 18:22, 9 urria 2020 (CET)
# [[Lankide:Isabeliraurgi|Isabeliraurgi]] ([[Lankide eztabaida:Isabeliraurgi|eztabaida]]) 17:48, 16 urria 2020
# [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] ([[Lankide eztabaida:Mgaraizabal|eztabaida]]) 18:00, 5 azaroa 2021 (CET)

== [[Fitxategi:Gnome-web-browser.svg|30px]] Kanpo estekak ==
* [https://anboto.org/durango/1583310345667-wikipedia-erreminta-ona-dela-uste-dugu-emakumeek-erreferentzialtasuna-lortzeko  Wikipedia erramienta ona dela uste dugu emakumeek erreferialtsuna lortzeko]Anboto 2020/03/04
* [https://www.elcorreo.com/bizkaia/duranguesado/durangaldeko-andren-ekarpenak-20200122193350-nt.html?edtn=bizkaia&amp;fbclid=IwAR1hHPcQJaQM-WaIU7mYeNetsB89jEH2-BWSA0fPGjbTgTkHpqtKRT9BnCc#vca=fixed-btn&amp;vso=rrss&amp;vmc=fb&amp;vli=Duranguesado Durangaldeko andren ekarpenak bistaratzera dator WikiEmakumeok] El Correo 2020/01/21
* [https://anboto.org/durango/1579696765085-wikikedada-egingo-dute-durangon-wikipedian-dagoen-genero-arrakala-aldatzeko 'Wikikedada' egingo dute Durangon, Wikipedian dagoen &quot;genero arrakala&quot; aldatzeko], Anboto Durango 2020/01/22
* [https://dotb.eus/dotb-eus-emakumeen-biografia-berriak-sortzeko-wikikedada-antolatu-da-durangon/ Emakumeen biografia berriak sortzeko ‘Wikikedada’ antolatu da Durangon] Dotb.eus 2020/01/23
* [http://www.azkuefundazioarenegunkaria.eus/wikikedada-wikiemakumeokwikidurango/ Wikikedada: WikiEmakumeok/WikiDurango | Azkue Fundazioaren Egunkaria] 2020/01/21
* [https://halabedi.eus/es/marisa-barrena-wikiemakumeok-gizarteko-beste-arloetan-lez-emakumeak-ia-ikusezinak-gara-wikipedian-ere/?fbclid=IwAR2pUHHzwsNx8kzKAyc3dlTpZc4p4mx8duIC0PeKHEj01G3yXoFKxXlBBlc Marisa Barrena (Wikiemakumeok): &quot;Gizarteko beste arloetan lez, emakumeak ia ikusezinak gara wikipedian ere&quot; - Halabedi] 2020/02/06
* [https://www.youtube.com/watch?v=eH-JkwLAa6Q&amp;feature=youtu.be [Bideoa] Data zaharrak bilatzen], Estibalitz González Solozabal Durangon #Wikiemakumeok mintegian data zaharrak zelan bilatzen diren azaltzen dau, Josi Sierra-ri esker.
* [https://amp.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/amarauna/osoa/7892080/magikoa-da-andre-baten-biografia-mundura-zabaltzea/ &quot;Magikoa da andre baten biografia mundura zabaltzea&quot;], EITB - 2021/03/08
* https://www.youtube.com/watch?v=r2Z5CFSLSf8  Lurdes Totorikaguena eta Marisa Barrena Laixiar irratian</text>
      <sha1>gchjt3sa4cf4ool04zlthto9yda150g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006082</id>
      <parentid>9006059</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:35:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>/* Berriak 2022 (abuztua) */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="120349" xml:space="preserve"> '''''WikiDurangaldea | Durangaldean egiten diren lanaldietako wikilekua '''''

[[Fitxategi:WikiEmakumeok Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak.jpg|thumb|WikiEmakumeok, Euskal Herriko 5. Jardunaldi Feministak. Azaroak 1 2019, Durangon]]
[[Fitxategi:Durangoko Wikilariak.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko apirila]]
[[File:Durangoko wikilariak 1500.jpg|thumb|200px|Durangoko wikilariak. 2022ko ekaina]]
== [[Fitxategi:Im-jabber.svg|30px|]] Wikiproiektu honen helburuak ==
* Emakumeen biografia berriak sortzea euskaraz.
* Wikipedian beste hizkuntza batzuetan badauden emakumeen biografiak euskarara ekartzea.
* Emakumezko editore euskaldunen kopurua handitzea.
* Euskal Wikipedian genero-ikuspegia txertatzea.
* Historian zehar izandako emakumeen ekarpenak eta ezagutzak Euskal Wikipedian biltzea.

== [[File:La mujer que nunca conociste logo 2017.jpg|30px]] Emakumeen zerrenda [https://es.wikipedia.org/wiki/Wikiproyecto:Mujeres/Wikimujeres/WikiEmakumeok/Durango &gt;&gt;&gt; erderaz]==


=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Egiten ari garenak ===
Hauetan ari gara lanean (ez dezagun lanik bikoiztuta)
# [[Edurne Garitazelaia]] (Lurdes)
# [[Marie Stritt]] aktorea (Austriar Inperioa, 1855-1928, 1872-1948) Mpa
# [[Alice Salomon]] erreformista (Alemania, 1872-1948) Mpa
# [[Elisabeth Altmann-Gottheiner]] irakaslea (Alemania, 1874-1930) Mpa
# [[Silvia Buabent]] politikaria (Madril, 1973) Mpa
# [[Lola Robles]] idazlea (Madril, 1963) Mpa
# [[Eva Piquer]] kazetaria (Bartzelona, 1969) Mpa
# [[Maria Mercé Roca]] idazlea, politikaria(Potbou, 1958) Mpa
# [[Rosa Bustamante Montoro]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Rosa_Bustamante_Montoro ARkitektoa (Lurdes)
# [[Fernanda Canales]] https://es.wikipedia.org/wiki/Fernanda_Canales Arkitektoa (Lurdes)

=== [[Fitxategi:Gnome-mail-attachment.svg|30px]] Egitekoak ===
Besterik proposatu nahi baduzu, gehitu izenak zerrendan.


'''SORTU'''

http://zallainfo.zalla.eus/2017/03/zallako-bi-kalek-emakume-izena-hartuko.html
# [[Virginia Finol]] harri jasotzailea (ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Garazi Arruti]] harri jasotzailea (Ikusi [[Karmele Gisasola]])
# [[Ana Sesunaga]] Técnica de senderos
# [[Amaia Elizaran]] sortu. Dantzaria eta koreografoa. https://www.berria.eus/paperekoa/1857/022/001/2022-02-04/posible-da-dantzari-gisa-bizitzea-baina-oso-ezegonkorra-da.htm
# [[Alaitz Arenzana]]  https://cimamujerescineastas.es/alaitz-arenzana-nueva-directora-de-zinegoak/
https://www.zinea.eus/2022/01/18/alaitz-arenzana-izango-da-zinegoak-jaialdiko-zuzendari-berria/
https://www.berria.eus/albisteak/208477/alaitz-arenzana-izendatu-dute-zinegoak-jaialdiko-zuzendari.htm
ia
# [[Amagoia Gurrutxaga]] Kazetaria-edo @berria egunkarian. Oraintxe bertan, eszedentzia betean,
# [[Nahia Garat]] (Donapaleu, Nafarroa Beherea, 1992) eta [[Neju]] (Tolosa, Okzitania, 1994) sortzaileek
https://www.berria.eus/paperekoa/1886/040/001/2021-10-30/laquolurrari-lotzeko-beharra-genuenraquo.htm
# [[Aiora Enparantza]] itzultzailea . https://www.berria.eus/paperekoa/1872/024/001/2021-10-29/alda-merini-eta-saint-john-perse-munduko-poesia-kaiera-berriak.amp.html
# [[Leire Etxezarreta]] https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-10-06/eroso-sentitzen-naiz-formatu-akustikoan.htm

# [[Diana Widmaier Picasso]] https://en.wikipedia.org/wiki/Diana_Widmaier_Picasso
# [[Saroa Bikandi]]. Ipuin kontalaria (Goiuri Aldekoa-Otaloraren proposamena)
# [[Jeanine Sontag]] itzuli (Isabel Etxebarriaren proposamena)
# [[Anttoni Telleria]] Elgeta. https://www.youtube.com/watch?v=fBn0GPiTttU 
# [[Bergarako kotoia]] http://andra.eus/bergarako-kotoiaren-emakumeen-omenez-erakusketa/
# [[Lorea Perez de Albeniz]]
# [[Larraitz Zuazo]]
# [[Ainhoa Estankona Aldekoa-Otalora]] (abokatua eta florentzian joyeria ikasitako bitxigilea. Besteak beste Guggenheimeko dendan saldu ditu bere joiak)
# [[Ana Romera]] (Atrapame si puedes programako zuzendaria, telebistako programen formatuen egilea)
# [[Irene Hurtado de Saratxo]] itzultzailea. https://www.diariovasco.com/culturas/libros/asmo-literario-handia-20210915155810-nt.html
# [[Ines Bengoa]] kontalaria https://www.berria.eus/paperekoa/1887/036/001/2021-10-01/gozamenarekin-ere-lotu-daiteke-hotzikara.htm
# [[Olatz Ovejero]] Zinema zuzendaria. https://www.berria.eus/paperekoa/1887/032/001/2021-09-30/langileen-arteko-elkarlana-zaila-da.htm
# [[Meral Simsek]] idazle kurdua. https://www.berria.eus/paperekoa/1893/021/001/2021-10-14/hamabost-hilabeteko-zigorra-ezarri-diote-meral-simsek-idazle-kurduari.htm
# [[Birjiñe Albira]] Aktorea eta antzerki irakaslea. https://www.berria.eus/paperekoa/1886/032/001/2021-10-13/sudur-gorririk-gabe-besteen-mailan-nago.amp.html
# [[Jone Alastuei]] https://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/osoa/5419883/efemeridea-27-urte-fidela-bernat-erronkarierako-azken-hiztuna-hil-zela/  https://www.argia.eus/argia-astekaria/2670/jone-alastuei-pirinioak-bizi-gaitu-eta-bizi-bedi. (Sortu) Erronkariko azken hiztunaren iloba
# [[Sagrario Monedero]] Sortu. https://www.berria.eus/paperekoa/1855/008/001/2021-02-18/funts-berriak-erabili-behar-dira-trantsizio-ekologikoa-azkartzeko.htm
# [[Lula Goce.]] Muralista galiziarra. sortu
# [[Kathleen Dean Moore]] itzuli https://en.wikipedia.org/wiki/Kathleen_Dean_Moore
# [[Elena Roldan]] Mezzosopranoa (Esti) sortu
# [[Naiara Garcia Bediaga]] Zientzialaria. Durango (Wiki_Nurh-ek egingo du)
# [[Deniba Konare]] Kirolaria. sortu
# [[Garazi Sampedro]] Kirolaria. sortu- Atxondo
# [[Ines Nedina]] ARtista. sortu
# [[Julia Zornoza]] https://altsasumemoria.wordpress.com/2014/10/31/zornotza-iriarte-julita/
# [[Pepita Elduayen]] Aseginolaza Durangoko emagina (Mari Carmen)

'''ITZULI'''

'''Dantzariak'''
https://en.wikipedia.org/wiki/Women_in_dance

'''Idazleak, kazetariak, filologoak'''
# [[Mercedes Arriaga]] https://es.wikipedia.org/wiki/Mercedes_Arriaga_Fl%C3%B3rez
# [[Alda Merini]] https://es.wikipedia.org/wiki/Alda_Merini (Italia)
# [[Teresa Solana]] https://es.wikipedia.org/wiki/Teresa_Solana (Katalunia)
# [[Anna Mansso]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Manso_Munn%C3%A9 (Katalunia)
# [[Ana Gass]] https://es.wikipedia.org/wiki/Anna_Gas  (Katalunia) 
# [[Josefina de la Torre]] https://es.wikipedia.org/wiki/Josefina_de_la_Torre
# [[Pino Ojeda]]  https://es.wikipedia.org/wiki/Pino_Ojeda
# [[Lilli Suburg]]  https://en.wikipedia.org/wiki/Lilli_Suburg
# [[Lurdes Tello]] https://es.wikipedia.org/wiki/Lourdes_Tello


'''Arkitektoak'''
# [[Matilde Udelay]]??? ARkitektoa Matilde Ucelay???


'''Denetarik'''


# https://es.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Wikiproyecto:Mujeres/Art%C3%ADculos_faltantes/Mujeres_por_nacionalidad/Colombia
# [[Angela Nieto]]   https://es.wikipedia.org/wiki/Mar%C3%ADa_%C3%81ngela_Nieto 


https://documentalismomemorialistayrepublicano.wordpress.com/represion-y-muerte-franquistas-contra-las-mujeres-republicanas/

=== [[File:Dialog-apply.svg|30px]] Eginak | [[:eu:Wikiproiektu:WikiEmakume/Eginak|Eginak]] ===

=== BERRIAK ===
==='''Berriak 2022''' ('''abuztua''')=== 
(egindako ordenan)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Léonie Duquet]] Argentinako diktaduran desagertu eta hil zuten moja (Frantzia, 1916-1977)
}}


===='''Berriak 2022''' ('''uztaila''')==== 
(egindako ordenan)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Paule Minck]] Parisko Komunako iraultzaile feminista (1839 - 1901)
# [[Romola Garai]] aktore britainiarra (1982)
# [[Anna Gardell-Ericson]] margolaria (Suedia)
# [[Juana Mordó]] arte bildumagilea (Tesalonika, 1899-Madril,1984)
# [[Mira Nair]] zinema zuzendaria (India, 1957)
# [[Teresa Duclós]] margolaria (Sevilla, 1934)
# [[Amalia Avia]] margolaria (Toledo, 1930-2011)
# [[Luciana Aymar]] kirolaria (Argentina, 1977)
# [[Martha Corey]] Salemgo sorgin epaiketetan urkatua (AEB, 1619-1672)
# [[Bridget Bishop]] Salemgo sorgin epaiketetan exekutatua (AEB, 1632?-1692)
# [[Abigail Hobbs]] Salemgo sorgin prozesuko nerabea (AEB,1678- ? )
# [[Abigail Williams (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorgin epaiketetan akusatua (AEB, 1680-1697)
# [[Fanny Elssler]] dantzaria (Austria)
# [[Anna Maria Bofarull]]  zinemagilea (Tarragona,1979)
# [[Eva Crane]] zientzialaria (Erresuma Batua)
# [[Barbara W. Tuchman]] idazle eta kazetaria (Amerikako Estatu Batuak, 1912-1989)
# [[Christiane Amanpour]] kazetaria (Erresuma Batua, 1958)
# [[Sarah Osborne]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1643?-1692)
# [[Melissa de la Cruz]] idazlea (Manila-AEB, 1971)
# [[Anna Rosina de Gasc]] margolaria (Alemania)
# [[Elizabeth Jane Gardner]] margolaria (Estatu Batuak-Paris)
# [[Sarah Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1653-1962)
# [[Dorothy Good]] Salemgo sorginkeria prozesuan 4 urteko auzipetua (AEB, 1687?)
# [[Mary Warren]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusiena (AEB, 1674?-1693?)
# [[Elizabeth Hubbard (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzaile nagusia (AEB, 1675?-1692etik aurrera)
# [[Betty Parris]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatzailea(AEB, 1682-1760)
# [[Mia Zapata]] abeslaria (AEB, 1965-1993)
# [[Ann Pudeator]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1621-1692)
# [[Rebecca Nurse]] Salemgo sorginkeria prozesuan exekutatua(AEB, 1621-1692)
# [[Sarah Cloyce]] Salemgo sorginkeria prozesuan salatua (AEB, 1648-1703)
# [[Lydia Lunch]] abeslaria, aktorea, idazlea (AEB, 1959)
# [[Isabel Azkarate]] argazkilaria, fotokazetaria (Donostia)
# [[Maria Mercè Cuartiella]] idazlea, antzerkigilea (Katalunia)
# [[Esther Koplowitz]] enpresaria (Madril,1950)
# [[Sima Sami Bahous]] NBE Emakumeak-en zuzendaria (Jordania, 1956)
# [[Ángela Ramos]] kazetaria, erreportaria (Peru)
# [[Mia Hamm]] futbolaria (AEB, 1972)
# [[Mónica Alario Gavilán]] filosofoa eta ikertzailea (Madril)
# [[Aimée Rapin]] margolaria (Suitza)
# [[Rocío Vitero Pérez|Rocio Vitero Perez]] gizarte langilea eta politikaria (Gasteiz, 1980)
# [[Isabel Quintanilla]]  margolaria (Madril, 1938-2017)
# [[Eglantyne Jebb]] haurren eskubideen defentsa (Erresuma Batua, 1876-1828)
# [[Sarah Wildes]] Salemgo sorginkeria prozesuan urkatua (AEB, 1627-1692)
# [[Mary Bradbury]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatua (AEB, 1615-1700)
# [[Mary Black (Salemeko epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Candy (Salemgo epaiketak)]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatutako esklabua (AEB,XVII. mendea ?)
# [[Ruth Osborne (ustezko sorgina)]] hil zuten emakume eskalea  (Ingalaterra, 1680-1700)
# [[Jane Wenham (ustezko sorgina)]] emakume akusatua eta askatua (Ingalaterra, ?-1730)
# [[Victoria Åberg|Victoria Aberg]] margolaria (Finlandia, 1824-1892)
# [[Rebecca Walker]] idazlea, feminista (Mississipi, 1969)
# [[Maxine Hong Kingston|Maxime Hong Kingston]] idazlea (EEBB, 1940)
# [[Anastasía Mýskina]] tenislaria (Sobiet Batasuna, 1981)
# [[Margaret Scott Gatty]] botanikaria eta idazlea (Britania Handia, 1809-1873)
# [[Pascale Petit (aktorea)]] aktorea (Frantzia, 1938-)
# [[Jean Adair]] aktorea (Kanada, 1873-1953)
# [[Jeanne Fusier-Gir]] aktorea (Frantzia, 1885-1973)
# [[Mary Pat Gleason]] aktorea eta gidoilaria (AEB, 1950-2020)
# [[Altamira Gonzalo]] jurista, feminista (Zaragoza)
# [[Laura Muntz Lyall]] margolaria (Kanada)
# [[Katharina Henot]] posta-burua, sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1570-1627)
# [[Catalina Carlota De la Gardie]] Baztanga txertoaren bultzatzailea (Suedia, 1723-1763)
# [[Dorcas Hoar]] sorginkeria egotzita zigortua (Beverly, 1634-1711)
# [[Jone Mitxelena]] zientzialaria, irakaslea eta ikertzailea (Barakaldo, 1985) SORTU
# [[Susannah Sheldon]] Salemgo sorginkeria prozesuan akusatzailea (AEB, 1670?- ?)
# [[Cindy Sherman]] argazkilaria eta zinema-zuzendaria (AEB, 1954)
# [[Juana Millán|Juana Millan]] inprimatzailea, enpresaburua (Zaragoza)
# [[María Teresa Linares]] musikologoa (Kuba)
# [[Aurora Cáceres Moreno]] idazle, feminista, sufragista (Peru)
# [[Villanuako sorginak]] Villanuako sorginkeria prozesua (Huesca, XV. mendea)
# [[Laspaulesko sorginkeria prozesua]] 24 emakume urkatuak (Huesca, 1593)
# [[Paisleyko sorginkeria prozesua]] 7 emakume kondenatuak (Eskozia, 1697)
# [[Mentxu Ramilo Araujo]] Wikiemakumea (Gasteiz, 1978) SORTU
# [[Maria Bellonci]] idazlea (Italia, 1902-1986)
# [[Carmen Martínez Sancho]] matematikaria (Toledo)
# [[Laura Morera]] ballet dantzaria (Madril, 1977)
# [[Delmira Agustini]] poeta (Uruguai)
# [[Samlesburyko sorginkeria prozesua]] 20 bat emakume akusatuak (Ingalaterra, 1612)
# [[Cristina Rota]] aktore, arte-dramatiko irakaslea (Argentina, 1945)
# [[María Botto]] aktorea (Argentina, 1974)
# [[Nur Levi]] aktorea (Madril, 1979)
# [[María Eugenia Vaz Ferreira]] irakasle, poeta (Uruguai, 1875-1924)
# [[Juana Martín Manzano]] moda-diseinatzailea (Kordoba, 1974)
# [[María José Gómez Redondo]] artista garaikidea (Valladolig, 1963)
# [[María Gil Vallejos]] piano-jolea (Alacant, 1892-1981)
# [[Maria Tallchief]] dantzaria (EEBB, 1925-2013)
# [[Faith Hill]] abeslaria (EEBB, 1967)
# [[Barbara Walters]] kazetaria, idazlea (EEBB, 1929)
# [[Lilia Podkopayeva]] gimnasta (Ukraina, 1978)
# [[Antonia Maymón|Antonia Maymon]] idazlea, feminista, anarkista (Madril)
# [[Pendleko sorginkeria prozesua]] 10 urkatu: 9 emakume eta gizon 1 (Ingalaterra, 1612)
# [[Wilhelmina Wylie]] igerilaria (Australia, 1984)
# [[Vega Asensio]] biologoa, ilustratzailea, ikertzailea (Durango, 1978) '''SORTU'''
# [[Eba Gaminde Egia]] ikertzailea, euskaltzain urgazlea (Mungia, 1968) '''SORTU'''
# [[Maria da Conceição|Maria da Conceicao]] emagina, sorginkeria egotzita sutan errea (Sao Paulo, 1798)
# [[Mary Parker (Salemgo epaiketak)|Mary Parker]] sorginkeria egotzita urkatua (1637-1692)
# [[Tatiana Lióznova]] zinema zuzendaria (Errusia, 1914-2011)
# [[Vera Panova]] idazlea eta kazetaria (Errusia, 1905-1973)
# [[Wilmot Redd]] Sorginkeria egotzita urkatua (Salem, 1692)
# [[Janet Horne]] Sorginkeria egotzita sutan bizirik errea (Eskozia, 1727)
# [[Anna Göldin]] Sorginkeria egotzita burua moztuta exekutatua (Suitza)
# [[Margaret Scott (Salemgo epaiketak)|Margaret Scott]] Sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (Eskozia, 1615-Salem, 1692)
# [[Rebecca Lemp]] Sorginkeria egotzita sutan errea (Alemania, 1550-1590)
# [[Brita Zippel]] Sorginkeria egotzita burua moztu eta sutan errea (Suedia, 1676)
# [[Margaret Jones]] Emagina, sorginkeria egotzita urkatuz exekutatua (EEBB 1613-1548)
# [[Merga Bien]] Sorgintzat jo eta sutan errea (Alemania 1560-1603)
# [[Anna Eriksdotter]] sorgintzat jo eta burua moztuta exekutatua (Suedia, 1624-1704)
# [[Matteuccia de Francesco]] sorgintza jo eta sutan errea (Italia, 1428 exekutatua)
# [[Maddi Astigarraga]] ilustratzaile zientifikoa (Deba, 1997) '''SORTU'''
# [[Guirandana de Lay|Guirandina de Lay]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Jaka, 1461)
# [[Narbona Dacal]] Emagina, sorgintzat jo eta errea (Zaragoza, 1498)
# [[Aissa Doumara Ngatansou]] ekintzailea (Kamerun, 1972)
# [[Susana Rinaldi]] aktorea eta tango-abeslaria (Argentina, 1935)
# [[India.Arie]] abeslari estatubatuarra (Denver, 1975)
# [[Estefanía Chávez Barragán]] arkitektoa, irakaslea (Mexiko)
# [[Maria Meharra]] kaskaroten erregina (Lapurdi) '''SORTU'''
# [[Nora Heysen]] margolaria (Australia)
# [[Elena Arregui Cruz-López]] arkitektoa (Irun-Santiago de Compostela)
# [[Vera Fokina]] ballet dantzaria (1886-1958, Errusia)
# [[Lurdes Alkorta]] trikitilaria (1973, Azpeitia) '''SORTU'''
# [[Draupadi Murmu]] politikaria, tribu-buruzagia, Indiako 1. emakume presidente tribala (India, 1958)
# [[Petronilla de Meath]] sorginkeria egotzita sutan  errea (Irlanda)
# [[Olga Wisinger-Florian]] margolaria (Austria)
# [[Agnes Meyer Driscoll|Agnes Meyer]] Kiptografoa (Estatu Batuak)
# [[Carmen París]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Mercedes Ferrer]] egile abeslaria (Madril, 1963)
# [[Haydée Milanés]] abeslaria, konpositorea, moldatzailea eta ekoizlea (Habana, 1980)
# [[Nabyla Maan]] egile abeslaria (Maroko, 1987)
# [[Olga Román]] abeslaria eta egile-abeslaria (Madril, 1979)
# [[Paula Ortiz]] zine-zuzendaria, gidoilaria, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Nata Moreno]] zine-zuzendaria, aktorea, ekoizlea (Zaragoza, 1979)
# [[Marija Jurić Zagorka|Marija Juric Zagorba]] kazetaria (Kroazia, 1873-1957)
# [[Alicia Sellés Carot]] liburuzaina eta dokumentalista (Castelló, 1977)
# [[Adriana Calcanhotto]] abeslari eta konpositorea (Tarragona, 1966)
# [[Suzana de Moraes]] aktore, zinema-zuzendaria (Brasil, 1940-2015)
# [[Tarsila do Amaral]] margolaria (Brasil, 1886-1973)
# [[Anita Malfatti]] margolaria (Brasil, 1889-1964)
# [[Eliane Giardini]] aktorea, zinema-zuzendaria (Tarragona, 1966)
# [[Nazanín Armanian]] idazea eta politologoa (Iran, 1961)
# [[Martha Zein]] idazle, narratzaile, zinegile (Alemania, 1962)
# [[Carmina Verdú]] gimnasta ohia (Valentzia, 1983)
# [[Nancy Usero]] gimnasta ohia, entrenatzailea (Zaragoza, ?)
# [[Marta Calamonte]] gimnasta ohia, entrenatzailea, fisioterapeuta (Badajoz,1982)
# [[Amaia Arroyo Sagasta]] Irakaslea eta ikertzailea (Aretxabaleta,1983) '''SORTU'''
# [[Sally Salminen]] nobelagilea (Finlandia,1906-1976)
# [[Tatiana Bilbao]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Myrna Mack]] antropologoa (Guatemala)
# [[Helen Mack Chang]] Myrna Mack Fundazioaren sortzaile (Guatemala)
# [[Helen Vlachos]] kazetaria (Grezia)
# [[Vera Tschechowa]] aktorea, zinemagilea eta ekoizlea (Alemania, 1940)
# [[Concha García Campoy]] kazetaria (Tarrasa) 
# [[María Cabrales]] Kuba independentziaren aldeko protagonista (Kuba)
# [[Alice Domon]] Argentinako diktaduran desagertu eta hil zuten moja (Frantzia, 1937-1977) 
# [[Lola Robles]] idazlea eta aktibista (Madril, 1963) 
# [[Eva Piquer]] kazetaria eta idazlea (Bartzelona, 1969) 
# [[Concha García Campoy|Concha Garcia Campoy]] Kazetaria (Terrasa, 1958)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''ekaina''')==== 
(ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Anne Procter]] poeta, filantropoa (Ingalaterra)
# [[Adelina Lopes Vieira]] idazlea, dranagilea (Portugal-Brasil)
# [[Agnes Baltsa]] mezzosopranoa (Grezia)
# [[Ainhoa Colino]] kirolaria, ibiltaria (Durango) '''SORTU'''
# [[Aitziber Makazaga]] bolaria (Zerain) SORTU
# [[Alazne Etxebarria Urizar]] korrikalaria (Santurtzi) '''SORTU'''
# [[Alice Rey Colaço]] Ilustratzailea, abeslaria. Portugal
# [[Amelia Orleanskoa]] Portugalgo azken erregina (Frantzia-Portugal)
# [[Amélia Rey Colaço]] aktorea, zuzendaria  (Portugal)
# [[Ana Castillo]] idazlea (Chicago, EEBB)
# [[Ana de Gonta Colaço]] eskultorea (Portugal)
# [[André Léo]] Frantziako eleberri eta kazetaria, ekintzaile feminista (1824 - 1900)
# [[Ane Maruri]] dantzaria eta irakaslea (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Ann Putnam, Jr.]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Anna Waser]] margolaria (Suitza)
# [[Anna Zippel]] sorginkeria leporatuta eraila (Suedia) 
# [[Anne de Chantraine]] sorginkeria egotzita sutan erretakoa (Lieja)
# [[Annie Londonderry]] munduari bira egindako txirrindularia (AEB)
# [[Assumpta Roura]] kazetaria eta idazlea (Katalunia)
# [[Barbara Ward]] ekonomialaria, kazetaria eta idazlea (Erresuma Batua)
# [[Beatriz Costa]] aktorea, idazlea (Portugal)
# [[Begoña Guillen]] argazkilaria (Amurrio) '''SORTU'''
# [[Bernadette Iratzoki Luro]] dantzaria, antzerkilaria eta irakaslea (Azkaine, 1959) '''SORTU'''
# [[Bessie Rayner Parkes]] poeta, kazetaria, feminista (Alemania-AEB)
# [[Betzaida Urtaza]] idazlea, itzultzailea, editorea (Donostia-Legorreta) '''SORTU'''
# [[Blanca Muñoz]] artista, eskultorea eta grabatzailea (Madril)
# [[Branca de Gonta Colaço]] idazlea, errezitatzailea (Portugal)
# [[Carmen Arozena]] artista, margolaria eta grabatzailea (La Palma)
# [[Carmen Laffón]] artista, margolaria eta eskultorea (Sevilla)
# [[Carola García de Vinuesa]] mediku, zientzialari, irakasle (Espainia-Australia)
# [[Carolina Michaëlis de Vasconcelos]] filologoa, idazlea (Alemania-Portugal)
# [[Caroline de Barrau]] feminista, aktibista (Frantzia)
# [[Caroline Haslett]] ingeniari elektrikari aitzindaria (Erresuma Batua)
# [[Charlotte Saunders Cushman]] aktorea (AEB)
# [[Clémentine Hélène Dufau]]  margolaria (Frantzia)
# [[Concepción Bona]] hezitzailea eta ekintzailea (Dominikar Errepublika)
# [[Concha de Albornoz]] intelektual feminista (Asturias)
# [[Conchita Supervía]] mezzosopranoa (Bartzelona)
# [[Corina Freire]] abeslaria, aktorea, enpresaburua (Portugal)
# [[Cynthia Germanotta]] filantropoa, ekintzailea, enresaburua (AEB)
# [[Dinah Craik]] idazlea (Ingalaterra)
# [[Dolores González Pérez]] idazlea (Malaga)
# [[Dora Panofsky]] arte historialaria (Alemania-AEB)
# [[Dorothea Tanning]] margolaria (AEB)
# [[Dorothy Hansine Andersen]] medikua (EEUU)
# [[Eduarda Lapa]] margolaria (Portugal)
# [[Eleanor Pairman]] matematikaria, asmatzailea (Eskozia)
# [[Elizabeth Ann Ashurst Bardonneau]] itzultzailea, aktibista (Ingalaterra)
# [[Elsie Widdowson]] nutrizionista (Erresuna Batua)
# [[Emília de Sousa Costa]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[Emily Davies]] sufragista, emakumea unibertsitate eskubide-defensatzailea (Ingalaterra)
# [[Emma Stebbins]] eskultorea (AEB)
# [[Eugénie Le Brun]] intelektual feminista (Frantzia-Egipto)
# [[Eugénie Marie Salanson]] margolaria (Frantzia)
# [[Felícia Fuster i Viladecans]] margolaria eta poeta (Bartzelona-Paris)
# [[Felicia Hemans]] poeta (Ingalaterra)
# [[Fiorenza Cossotto]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Franceska Mann]] dantzaria (Polonia)
# [[Frederica von Stade]] mezzosopranoa (AEB)
# [[Gabi Etxebarne]] idazlea, feminista, serora ohia (Aldude, Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Garbiñe Alustiza]] bolaria (Zerain) '''SORTU'''
# [[Geraldine Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Ghada Waly]] politikari eta diplomatikoa (Egipto)
# [[Gina Cigna]] sopranoa (Italia)
# [[Guadalupe Marín]] modeloa eta eleberrigilea (Mexiko)
# [[Hariclea Darclée]] sopranoa (Errumania)
# [[Henriette Michaelis]] hizkuntzalaria (Alemania)
# [[Hoylande Young]] kimikaria (AEB)
# [[Huda Sha'arawi]] aktibista feminista (Egipto)
# [[Irina Vladislavovna Bussen]] minerologoa (Errusia)
# [[Izumi Nakamitsu]] Armagabetzeari lotutako gaiei buruzko Nazio Batuen Bulegoko zuzendaria (Japonia)
# [[Josephine Butler]] feminista eta guzarte erreformatzailea (Erresuma Batua)
# [[Juana Alarco de Dammert]] filantropoa, hezitzailea (Peru)
# [[Júlia Lopes de Almeida]] idazlea, kazetaria, feminista (Brasil)
# [[Julie von May]] sufragista, feminista (Suitza)
# [[Katalina Boloniakoa|Katalina Boloniakoa]] margolaria, idazlea, santa (Bolonia)
# [[Kate Marvel]] zientzilaria (New York EEBB)
# [[Kin Yamei]] doktorea, hezitzailea eta nutrizioan aditua (Txina, EEBB)
# [[Letitia Elizabeth Landon]] poeta (Ingalaterra)
# [[Licia Verde]] astronomoa, fisikaria, irakaslea (Italia)
# [[Lidia Blanco]] filologoa (Burgos)
# [[Lilian Baylis]] britainiar antzerki ekoizle eta zuzendaria
# [[Lola Garrido]] arte kritikaria, komisarioa eta bildumagilea (Donostia)
# [[Lucia Valentini Terrani]] mezzosopranoa (Italia)
# [[Lurdes Imaz]] irakaslea, antzerki zuzendaria eta gidoilaria (Segura) '''SORTU'''
# [[Madeleine Pelletier]] psikiatra, aktibista (Frantzia)
# [[Malak Hifni Nasif]] idazle, poeta, maistra (Egipto)
# [[Margarida Lopes de Almeida]] poeta, deklamatzailea, eskultorea (Brasil)
# [[Margarita Olañeta]] ekintzailea (Ermua) '''SORTU'''
# [[Maria Adelaide Lima Cruz]] margolaria (Portugal)
# [[Maria Archer]] idazlea (Portugal)
# [[María Barbeito]] pedagogo, idazlea (Galizia)
# [[Maria da Cunha]] poeta, kazetaria(Portugal-Brasil)
# [[Maria Jane Jewsbury]] eleberrigilea eta kritikaria (Ingalaterra)
# [[Maria Lamas]] idazlea, kazetaria, ekintzaile politikoa (Portugal)
# [[María Luisa Calero Vaquera]] hizkuntzalaria (Badajoz)
# [[Maria Olga de Moraes Sarmento da Silveira]] idazlea, feminista (Portugal)
# [[María Soriano Llorente]] psikologoa (Valentzia)
# [[María Trinidad Sánchez]] ekintzailea, aberriaren ama (Dominikar Errepublika)
# [[Marie Adelaide Belloc Lowndes]] nobelagilea (Ingalaterra)
# [[Marie La Cécilia]] Frantziako maistra, Komunan aktibista errepublikanoa (1839 - 1922)
# [[Marisa de Leza]] aktorea (Madril)
# [[Martha Carrier]] sorginkeria leporatuta eraila (EEBB)
# [[Mary Eastey]] Salemeko sorgin-epaiketan exekutatua (AEB)
# [[Mary Russell Mitford]] idazlea, dramagilea (Ingalaterra)
# [[Mary Walcott]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Matiel Mogannam]] aktibista, nazionalista (Libano-Palestina)
# [[Matilda Hays]] itzultzaile, idazle, kazetari, aktore (Ingalaterra)
# [[Melissa Aldana]] saxofoi-jotzailea (Txile)
# [[Mercedes Llopart]] sopranoa, irakaslea (Bartzelona)
# [[Mercy Lewis]] Salemeko sorgin-epaiketetako lekukoa (AEB)
# [[Minou Tavárez Mirabal]] filologoa, politikaria (Dominikar Errepublika)
# [[Monica Oliphant]] zientzialari, ikertzailea (Ingalaterra-Australia)
# [[Nabawiyya Musa]]irakaslea, nazionalista, feminista (Egipto)
# [[Natali Germanotta]] moda-diseinatzailea, estilista (AEB)
# [[Natalia Kanem]] UNFPAren zuzendaria (Panama)
# [[Nerilie_Abram]] zientzilaria (Australia)
# [[Nísia Floresta (idazlea)]] idazlea, hezitzailea (Brasil)
# [[Olga Uribe]] ehulea (Durango) SORTU
# [[Oroitz Jauregi]] Euskaltzain urgazlea (Legorreta) SORTU
# [[Paca Blanco]] ekintzailea (Madril)
# [[Patricia Kraus]] abeslaria, musikagilea, ekoizlea (Milan-Espainia)
# [[Patxika Erramuzpe]] Abeslaria, ekintzailea (Aldunde. Nafarroa Beherea) SORTU
# [[Regina Lago García]] pedagogo, psikologo (Palentzia)
# [[Renata Scotto]] sopranoa (Italia)
# [[Rosalba Carriera]] margolaria (Italia)
# [[Ruth Rivera Marín]] arkitektoa (Mexiko)
# [[Safia Zaghloul]] aktibista, politikaria (Egipto)
# [[Sonia Vivas]] pedagogoa, politikaria (Bartzelona)
# [[Tarab Abd al-Hadi]] aktibista feminista, politikaria(Palestina-Egipto)
# [[Valentine de Saint-Point]] idazlea (Frantzia)
# [[Verónika Mendoza]] politikaria (Peru)
# [[Victòria Pujolar Amat|Victoria Pujolar Amat]] margolaria (Bartzelona)
# [[Virgínia Quaresma]] kazetaria, aktibista (Portugal)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''maiatza''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Acacia Uceta]] poeta (Madril)
# [[Adelaida Abarca Izquierdo]] ekintzailea, kartzelarik ihes egindakoa (Madril)
# [[Adelaida Las Santas]] kazetari eta poeta (Madril)
# [[Alaitz Biritxinaga]] Txirrindulari epaile eta zuzendaria (Bizkaia) '''SORTU'''
# [[Alejandra Soler]] maistra errepublikano erbesteratua (Valentzia)
# [[Amanda Jones]] poeta, aktibista, asmatzailea (AEB)
# [[Ana Martínez Collado]] arte estetika eta generoa (Madril)
# [[Ángela García de la Puerta]] Espainiako 1. Fisika eta Kimika katedraduna (Soria)
# [[Ángeles García-Madrid]] idazlea eta presoa (Madril)
# [[Angelita Bilbao Bilbao]] erizaina, ekintzaile abertzalea (Bilbo-Argentina) SORTU
# [[Anna Davin]] historialaria, idazlea, feminista( Ingalaterra)
# [[Anna Keichline]] arkitektoa eta asmatzailea (AEB)
# [[Anna Manso Munné]] idazlea, gidoilaria (Bartzelona)
# [[Anna Ruth Fry]] idazlea (Britainia Handia)
# [[Asun Casasola]] genero indarkeriaren aurkako aktibista (Palentzia)
# [[Asunción Bastida]] moda diseinatzailea (Bartzelona)
# [[Aurora Rodríguez Carballeira]] ama eugenesikoa (Galizia) 
# [[Barbara Bodichon]] ongilea, eskubideen aldeko aktibista (Erresuma Batua)
# [[Carmen Mir]] moda diseinatzaile (Bartzelona)
# [[Christiana Figueres]] antropologoa, ekonomialaria eta analista(Costa Rica)
# [[Clara Sánchez (idazlea)]] idazlea, Espainaiko zine aditua (Guadalajara)
# [[Concha Alós]] idazlea (Valentzia-Bartzelona)
# [[Concha Laca]] artisaua, zeramikaria, eskultorea (Madril-Irun) '''SORTU'''
# [[Consuelo García del Cid Guerra]] idazlea (Bartzelona)
# [[Deepika Kurup]] zientifikoa, asmatzailea (edateko ur garbi 'azkarra') (AEB)
# [[Dorothy Thompson]] kazetaria, idazlea, sufragista, feminista (AEB)
# [[Eldorado Jones]] asmatzailea (hegazkin isilgailua,plantxa elektrikoa)(AEB)
# [[Elena Moncada]] ekintzaile, idazle, prostituzioaren abolizionista (Argentina)
# [[Enriqueta Gallinat]] politikaria, errepresio frankistaren biktima (Bartzelona)
# [[Erna Schneider]] ingenaria, matematikaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Estibaliz Urresola Solaguren]] zinema zuzendaria (Laudio) '''SORTU'''
# [[Ethel Léontine Gabain]] margolaria (Frantzia-Ingalaterra)
# [[Eva Alcón]] errektorea (Castelló)
# [[Flor Cernuda]] preso komunista (Toledo) 
# [[Flora Robson]] aktorea (Ingalaterra)
# [[Gema Corredera]] abeslari eta musikagilea (Kuba)
# [[Geneviève de Gaulle-Anthonioz]] Frantziako erresistentziakoa (Frantzia)
# [[Gertrud Bäumer]] aktibista feminista eta politikaria (Alemania)
# [[Gisela Wild]] feminista, kooperatiba-politiketan espezializatua (Argentina)
# [[Gloria Patricia Porras]] abokatu, notario, epaile (Guatemala)
# [[Haizea Beruete]] bertsolaria (Iruñea) '''SORTU'''
# [[Hannah Slater]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria)(AEB)
# [[Helen Taylor (feminista)]] idazlea, aktorea (Erresuma Batua)
# [[Helen Taylor]] noblea (Ingalaterra)
# [[Helena Lange]] pedagogoa eta emakumeen eskubide defendatzailea (Alemania)
# [[Hilary Wainwright]] kazetaria, ikertzailea, feminista (Ingalaterra)
# [[Hildegart Rodríguez Carballeira]]] politikaria, etorkizuneko emakume gisa sortua (Madril) 
# [[Ida Henrietta Hyde]] fisiologoa eta asmatzailea (AEB) 
# [[Isabel Olesti]] kazetari eta idazlea (Tarragona)
# [[Isabel Risco]] aktorea (Coruña)
# [[Isabel Vicente García|Isabel Vicente Garcia]] ekintzaile komunista (Albacete - Bartzelona)
# [[Jenara Vicenta Arnal Yarza]] 1. Zientzia Kimiko doktorea eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Jessie Boucherett]] emakumeen aldeko aktibista (Ingalaterra)
# [[Joaquina Dorado Pita]] Les Cortseko preso errepublikanoa (Coruña) 
# [[Josefa Barba-Gosé Flexner]] zientzialaria (Bartzelona-Filadelfia)
# [[Josefina Amalia Villa]] ekintzailea, preso politikoa (León-Madril)
# [[Joy Mangano]] enpresaria eta asmatzailea (fregona, pertxak) (AEB)
# [[Juana Francisca Rubio]] margolaria eta ilustrailea (Madril)
# [[Judith Malina]] aktorea, ekoizlea eta zuzendaria (Alemania-AEB) 
# [[Karen Olsen Beck]] arkitektoa, soziologoa, politikaria eta diplomatikoa (*!)
# [[Laia Berenguer Puget]] Les Cortseko preso sozialista (Bartzelona)
# [[Laura Casielles]] idazlea, poeta (Asturias)
# [[Les Corts emakumeen kartzela]] (Bartzelonako eraikina) 
# [[Letizia Battaglia]] kazetari, argazkilari, politikari, editore eta enpresaburua (Italia)
# [[Liane Russell]] genetista, zoologoa (Austria, AEB)
# [[Lidia Guinart]] kazetaria, idazlea eta politikaria (Bartzelona)
# [[Lilí Díaz Rivas]] enpresaburua, idazlea (Galizia)
# [[Lilly Maxwell]] sufragista (Eskozia)
# [[Lina Gálvez]] historialaria, ekonomia feministan aditua (Sevilla)
# [[Lina Huarte-Mendikoa]] sopranoa (Iruñea) SORTU
# [[Lise London]] erresistentzia frantseseko aktibista (Frantzia)
# [[Llum Quiñonero]] kazetaria, ekintzailea, politikaria (Alacant)
# [[Lola Sanjuán]] enpresaburua eta lider feminista (Sevilla)
# [[Magda Bandera]] kazetaria, idazlea(Bartzelona)
# [[Maite Alvarez]] zientzilaria eta ikertzailea (Ermua)
# [[Manolita del Arco]] politikaria, ekintzailea (Bilbo-Madril)
# [[Margarida Abril]] ekintzailea (Katalunia)
# [[Margarita Barainka]] Gernikako bonbardaketaren lekukoa (Errigoiti) SORTU
# [[María Ángeles Durán]] ikertzailea (Madril)
# [[María Antonia Peña]] errektorea (Cádiz)
# [[María Antonia Zorraquino]] biokimikaria eta ikertzailea (Zaragoza)
# [[Maria Bigordà Montmany]] kataluniar ekintzailea (Ullastre-Tarrasa)
# [[María del Carmen Cuesta Rodríguez|Maria del Carmen Cuesta Rodríguez]]A aktibista (Madril)
# [[Maria Deraismes]] prostituzioaren abolizionista
# [[María Dolores de Pablos]] poeta eta astrologoa (Madril)
# [[Maria Dolors Laffitte]] abeslaria (Bartzelona)
# [[Maria Dolors Renau]] psikologoa, pedagogoa eta politikaria (Bartzelona)
# [[María Elena Moyano]] aktibista (Perú)
# [[María José Figueras]] errektorea (Katalunia)
# [[Maria Lacerda de Moura]] anarkista eta feminista (Brasil)
# [[María Vicenta Mestre Escrivá]] psikologoa, Valentziako Unibertsitateko 1. emakume errektorea (Valentzia)
# [[Marie Killick]] audio-ingeniaria, asmatzailea (gramofonorako zafirozko orratza) (Erresuma Batua)
# [[Marina Vargas]] artista (Granada) 
# [[Marisa Mediavilla Herreros]] liburuzaina, dokumentalista, feminsita (Palentzia)
# [[Marjorie Joyner]] asmatzailea (ile kizkur iraunkorrak egiteko makina)(AEB)
# [[Martirio (cantante)|Martirio]] abeslaria (Huelva)
# [[Mary Beale]] margolaria eta erretratista (Ingalaterra)
# [[Mary Dixon Kies]] asmatzailea (kotoiaz josteko haria sortzeko metodo berria) (AEB)
# [[Melania Moscoso]] antropologa, pedagoga, feminista (Bilbo)
# [[Mercedes Fernández-Martorell]] antropologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Núñez Targa]] Las Ventas eta Nazien kontzentrazio-eremuetako preso eta lekukoa (Bartzelona)
# [[Miren Arantza Madariaga Aberasturi]] politikaria eta zuzendari publikoa (Gernika)
# [[Montserrat Minobis]] kazetaria, irakaslea, idazlea eta feminista (Figueras)
# [[Natacha Bustos]] komiki-marrazkilaria (Eivissa)
# [[Nieves Torres]] politikaria, ekintzailea (Madril)
# [[Niña Pastori]] flamenko-kantautorea (Cadiz)
# [[Noeleen Heyzer]] diplomazialaria(Singapur)
# [[Noelia Vera]] kazetaria eta politikaria (Cádiz)
# [[Núria Feliu]] abeslaria eta aktorea (Bartzelona)
# [[Olimpia Altuve]] farmazialaria (Guatemala)
# [[Paz Azzati Cutanda]] Las Ventaseko preso komunista (Valentzia) 
# [[Petra Cuevas]] preso komunista (Toledo) 
# [[Pilar Aranda Ramírez]] errektorea (Zaragoza)
# [[Pilar López Díez]] maistra, kazetaria, komunikazio eta genero ikertzailea (Asturias)
# [[Rina Lazo]] margolari eta muralista (Guatemala)
# [[Rocio Mora Nieto]] abokatua eta aktibista (Madril)
# [[Rosa Aguilar Chinea]] errektorea (Gomera)
# [[Rosa Aguilar]] politikaria (Kordoba)
# [[Rosa Cremón Parra]] erizaina, ekintzaile antifrankista (Madril)
# [[Rosa Devés]] biokimikaria, akademika eta hezitzailea (Txile)
# [[Sally Alexander]] historialaria, feminista (Ingalaterra)
# [[Sheila Rowbotham ]] historialari feminista sozialista (Erresuma Batua)
# [[Shirley Ann Jackson]] fisikaria, asmatzailea (AEB)
# [[Sofía Moro]] argazkilaria (Madril)
# [[Soledad Murillo]] soziologo feminista, ikertzailea eta politikoa (Madril) 
# [[Soledad Real López]] ekintzaile, komunista (Bartzelona)
# [[Susana Blas Brunel]] komisarioa, arte eta feminosmoan aditua (Madril) 
# [[Susanna Martín]] ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Suzanne Noël]] Zirujau plastikoa (Frantzia)
# [[Teresa Hernández Sagués]] Les Cortseko preso komunista (Avila) 
# [[Teresa Rebull]] aktibista politikoa eta kantautorea (Bartzelona)
# [[Teresa Saez Barrao]] aktibista feminista, politikaria (Huesca-Nafarroa)
# [[Trinidad Gallego Prieto]] erizaina, emagina,politikari komunista  (Madril)
# [[Valerie Hunter Gordon]] asmatzailea (Erresuma Batua) 
}}

===='''Berriak 2022''' ('''apirila''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelita Domingo]] pianista, kopla-kantari eta dantzarien maistra(Sevilla)
# [[Aenne Burda]] argitaratzailea, alemaniar ekonomia-mirariaren ikur bat (Alemania)
# [[Amaya Arzuaga]] diseinatzailea eta enpresaburua (Burgos)
# [[Ana María Rodas]] idazlea (Guatemala
# [[Ana Rosa Diego]] zinema-zuzendaria eta gidoilaria (Sevilla)
# [[Angelina Aspuac]] jantzi maien defendatzailea (Guatemala)
# [[Angelina Beloff]] margolaria, grabatzailea eta arte-irakaslea(Errusia-Mexiko)
# [[Antonia Salaberria]] erraketista (Eibar)  '''SORTU'''
# [[Asunción Gómez Pérez]] ikertzailea (Badajoz)
# [[Aurelia Elkoro-Iturbe]] erraketista (Eibar) '''SORTU'''
# [[Aurelia Gutiérrez-Cueto Blanchard]] pedagogoa(Santander)
# [[Beatrice Hastings]] idazlea(Ingalaterra)
# [[Belén Maya]] flamenko-dantzaria eta koreografoa (  )
# [[Bella Dutton]] tenislaria (Britainia-Espainia)
# [[Bibiana Candia]] idazlea eta kazetaria (Galizia)
# [[Carlota Gurt]] idazlea eta kazetaria (Bartzelona)
# [[Catherine Bauer Wurster]] arkitektoa, etxebizitza publikoaren defendatzailea (AEB)
# [[Catherine Fahringer]] idazlea, aktibista (Estatu Batuak)
# [[Celia Rivas Casais]] kamioilaria, enpresaburua eta ekintzailea (Galizia)
# [[Ch´umilkaj Curruchiche]] abeslaria (Guatemala)
# [[Chona Madera]] idazle kanariarra
# [[Cilly Aussem]] tenislaria (Alemania)
# [[Concha Méndez]] idazlea, poeta eta gidoilaria (Madril)
# [[Concha Monje]] robotika-ikertzailea (Badajoz)
# [[Elena Catena]] filologoa, editorea eta feminista (Salamanca)
# [[Elena Villamandos]] kanariar idazlea
# [[Elvira Dyangani Ose]] Bartzelonako Arte Garaikidearen Museoaren 1. emakume zuzendaria(Kordoba)
# [[Emma Couceiro]] poeta (Lugo)
# [[Enriqueta Martín Ortiz de la Tabla]] irakaslea eta liburuzaina (Badajoz)
# [[Ernestine Rose]] asmatzailea (Polonia)
# [[Eudoxia Píriz]] Medikua (Salamanca)
# [[Fatoumata Diawara]] Maliko aktore eta egile-abeslaria (1982 - )
# [[Francisca Subirana]] tenislaria (Katalunia)
# [[Genie Espinosa]] artista, ilustratzailea (Bartzelona)
# [[Haizea Oses]] eskalatzailea (Arrasate)  '''SORTU'''
# [[Helena Bayona]] dokumentalgilea (Iruña)
# [[Irene Sarrionandia]] mendi korrikalaria (Deba)  '''SORTU'''
# [[Iris Yassmin Barrios Aguilar]] abokatu eta epailea (Guatemala)
# [[Isa Guerra García]] poeta kanariarra (Kanariar uharteak)
# [[Isabel Expósito Morales]] idazlea (Hierro-Kanariak)
# [[Isabel García Hualde]] idazlea (Zarrakaztelu)
# [[Joana Lasheras]] kazetaria EITBn (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Josane Sigart]] tenislaria (Belgika)
# [[Josefina Markina]] filantropoa (Mallabia)  '''SORTU'''
# [[Julene Bouzo]] atleta (Ermua)  '''SORTU'''
# [[Julia Guerra Lacunza]] poeta (Iruñea)  '''SORTU'''
# [[Kajsa Ekis Ekman]] kazetari, idazle, ekintzailea (Suedia)
# [[Karma Peiró]] kazetari digitala Adimen Artifizialean aditua (Bartzelona)
# [[La Niña de los Peines]] Kopla-abeslaria (Sevilla)
# [[Las Ventas emakumeen kartzela]] artikulua da.
# [[Laura Fernández]] Idazlea eta kazetaria (Terrassa)
# [[Lenina Amapola García]] idazlea (Guatemala)
# [[Lilí Álvarez]] kirolaria, kazetaria eta Olinpiar jokoetako 1.emakume espainiarra (Erroma-Madril)
# [[Lourdes Pastor]] Kantaria eta aktibista (Kordoba)
# [[Lydia Becker]] Britainia Handiko sufragista, biologoa eta astronomoa (1827-1890)
# [[Madam C. J. Walker]] asmatzailea eta enpresaburua (AEB)
# [[Maddelin Brizuela]] enbaxadorea Bolivian (El Salvador)
# [[Margarita Ucelay]] filologoa, hispanista eta irakaslea (Madril)staño
# [[Marguerite Broquedis]] tenislaria (Frantzia)
# [[Maria Àngels Anglada]] kazetaria, poeta, eleberrigilea (Katalunia)
# [[María Blanca Ferrer García]] Abokatua, idazlea, poeta (Iruñea)
# [[María Blanchard]] margolaria (Santander)
# [[Maria del Carmen Reina Jiménez]] idazlea kanariarra
# [[María del Villar Berruezo]] aktorea, dantzaria eta idazlea (Tafalla)  '''SORTU'''
# [[María Francisca Ulloa del Castillo]] emagina (Utrera)
# [[Maria Furtwängler]] aktore eta medikua (Alemania)
# [[María Josefa Riba]] tenislaria (Katalunia)
# [[María Laffitte]] arte-kritikaria, idazlea, Emakumeen eskubide defendatzailea(Sevilla)
# [[María Rodrigo]] musikagilea, pianista eta irakaslea(Madril)
# [[María Salas Larrazábal]] idazle eta aktibista (Burgos)
# [[Marian Rojas]] mediku psikiatra eta idazlea (Madril)
# [[Maribel Lacave]] idazle kanariarra
# [[Marie Goegg-Pouchoulin]] Suitzako aktibista feminista eta abolizionista (1826-1899)
# [[Marie Vassilieff]] margolaria (Errusua-Frantzia)
# [[Marifé de Triana]] Kopla-abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Martija de Jauregui]] XVI. mendeko sendagilea (Nafarroa)  '''SORTU'''
# [[Matilde Coral]] flamenko dantzaria (Sevilla)
# [[Matilde Landa]] politikaria (Badajoz)
# [[Matilde Ras]] grafologoa, idazlea, itzultzailea(Tarragona)
# [[Matilde Ucelay]]  Espainiako tituludun 1.emakume arkitektoa (Madril)
# [[Mayte Martín (idazlea)|Mayte Martín]] Las Palmas (Kanariak)
# [[Mayte Martín]] musikagilea, flamenko-abeslaria (Bartzelona)
# [[Melanie Mayron]] asmatzailea eta aktorea (AEB)
# [[Melissa Farley]] psikologo, feminista (AEB)
# [[Mercedes Rodrigo]] Espainiako tituludun 1.emakume psikologoa (Madril)
# [[Merche Esmeralda]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagro Almenara Pérez]] Espainiako Gerra Zibilean eraildako farmazialaria (Santander)
# [[Milagros Mengíbar]] flamenko-dantzaria (Sevilla)
# [[Milagros Nuin Monreal]] itzultzailea. (Erriberri-Nafarroa)
# [[Molla Mallory]] tenislaria (Norvegia-AEB)
# [[Morena Herrera]] abortuaren aldeko ekintzailea (El Salvador)
# [[Myriam Palacios]] aktorea (Txile)
# [[Natalia Sosa Ayala]] kanariar idazlea
# [[Norah Borges]] ilustratzailea (Argentina)
# [[Núria Albó]] poeta (Bartzelona)
# [[Nuria Coronado Sopeña]] kazetaria, feminista, abolizionista (Madril)
# [[Olimpia Valencia]] ginekologoa (Galizia)
# [[Oliva Acosta]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Cádiz)
# [[Omowunmi Sadik]] asmatzailea (Nigeria)
# [[Pantxika Urruti]] kantaria eta pastoral errejenta (Zuberoa)  '''SORTU'''
# [[Patricia Ruiz de Irizar]] farmazialaria eta kooperantea (Iruñea)
# [[Paulina Kellogg Wright Davis]] aktibista, hezitzailea (AEB)
# [[Pepa Chávarri]] tenislaria (Madril)
# [[Pilar Aguilar Carrasco]] idazle, zinemako kritikaria, feminista (Jaén)
# [[Pura Maortua]] antzerki-zuzendaria (Kantabria)
# [[Rafaela Pastor]] aktibista (Malaga)
# [[Rebeca Lane]] abeslaria (Guatemala)
# [[Rita Fernández Queimadelos]] arkitektoa (Galizia)
# [[Rosa Barasoain|Rosa Barasoin]] idazlea (Tafalla)
# [[Rosa Torras]] tenislaria (Katalunia)
# [[Rosa Vergés]] zinema-zuzendaria, gidoilaria eta irakaslea (Bartzelona)
# [[Sabina Spielrein]] psikiatra eta psikoanalista (Errusia)
# [[Salima Ikram]] egiptologoa (Pakistan)
# [[Selena Millares]] kanariar poeta
# [[Simone Iribarne]] tenislaria (Lapurdi)
# [[Sofia Quintino]] Portugalgo mediku, feminista eta errepublikanoa (1879-1964)
# [[Sonsoles Echavarren Roselló|Sonsoles Echavarren]] idazlea eta kazetaria (Iruñea)
# [[Sylvia Ratnasamy]] asmatzailea (Belgika)
# [[Taina Bien-Aimé]] abolizionista 
# [[Teresa Izu]] margolaria, ilustratzailea (Tafalla) sortu
# [[Teresa Zabalza Díez]] musikagilea, musikaria eta musika irakaslea (Iruñea)
# [[Trinidad Lucea Ferrer]] idazlea, poeta eta ilustratzailea (Tutera)
# [[Veena Sahajwalla]] asmatzailea (India-Australia)
# [[Victorina Durán]] margolaria, jantzi-eszenografoa eta diseinatzailea (Madril)
# [[Viera Sparza]] ilustratzailea, idazlea eta umorista grafikoa (Zaragoza)
# [[Virginia Laparra]] fiskal oiha (Guatemala)
# [[Yolanda Castaño]] poeta eta literatura kritikaria (Coruña)
}}

===='''Berriak 2022''' ('''martxoa''')==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adilia de las Mercedes]] jurista feminista (Guatemala)
# [[Alauda Ruiz de Azúa]] zine-zuzendaria eta gidoilaria (Bizkaia)
# [[Alika Kinan]] Abolizionista (ARgentina)
# [[Almudena Domínguez Arranz]] arkeologoa 
# [[Amada López Meneses]] historialari galiziarra
# [[Amalia de Isaura]] aktore komikoa eta kupletista (?)
# [[Amelia Baldeón Iñigo]] arkeologoa (Gasteiz)
# [[Amparo Alonso Betanzos]] adimen artifizialeko ikertzailea(Galizia)
# [[Amparo Cebrián]] pedagogoa (Salamanca)
# [[Ana Delgado Hervás]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Ana María Romero de Campero]] kazetaria, idazlea ekintzailea (Bolivia)
# [[Ángeles Huerta]] zine-zuzendaria (Asturias)
# [[Angelina Vidal]] Portugalgo idazle eta kazetaria (1847-1917)
# [[Anina Ciuciu]] abokatu eta idazle ijitoa (Errumania)
# [[Anne Tyng]] asmatzailea (Txina-AEB)
# [[Anselma de Salces]] Bilbotar ongilea (1815-1885)
# [[Arabako Emakumeen Asanblada]]
# [[Arundhati Bhattacharya]] enpresaburua (India)
# [[Áurea Lucinda Javierre]] artxibozaina eta historialaria (Teruel)
# [[Beatriz Pinheiro]] Portugalgo idazle, poeta, editore eta intelektuala (1871-1922)
# [[Begoña Vila]] astrofisikaria (Galizia)
# [[Berta Wilhelmi]] enpresaburua, hezitzailea, filantropoa eta feminista (Alemania, Granada)
# [[Boni Macarrón]] martxantera, gozoki saltzailea (Durango)
# [[Carla Accardi]] margolari abstraktua (Italia)
# [[Carla Lonzi]] idazlea, arte-kritikaria, feminista (Italia)
# [[Carla Subirana]]  zine-zuzendaria (Bartzelona)
# [[Carme Freixa]] kazetaria, feminista, abolizionista (Bartzelona)
# [[Carmen de Zulueta]] idazlea, filosofoa eta irakaslea (Madril)
# [[Carmen García Mateo]] telekomunikazio ingeniaria (Galizia)
# [[Carmen López Alonso|Carmen Lopez Alonso]] historialaria
# [[Carmen Miranda Zubieta]] Kultur-ekintzailea (Galdakao)
# [[Carmen Sentandreu Gimeno]] arkeologoa
# [[Carmen Velacoracho de Lara]] Kazetaria (Ciudad Real, 1880-Madril,1960)
# [[Catherine Furbish]] botanikaria (AEB)
# [[Christine Peterson]] estatistikaria, zientzialaria (EEBB)
# [[Chus Gutiérrez]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Deema Shehabi]] poeta eta idazlea (Kuwait)
# [[Delia Grigore]] filologo ijitoa (Errumania)
# [[Diana Pey]] piano-jotzailea (Madril)
# [[Dolores Cebrián]] irakaslea (Salamanca)
# [[Domitila de Carvalho]] Portugalgo mediku, irakasle eta politikaria (1871-1966)
# [[Elaine N. Aron]] psikologoa (Kalifornia)
# [[Elbira Iturri]] aktibista (Mundaka)
# [[Elena Barulina]] botanikaria, genetista eta ikertzailea (Errusia)
# [[Elena Díaz Ereño]] medikua eta irakaslea (Galdakao)
# [[Elena Fortún]] idazlea, haur eta gazte literatura (Madril)
# [[Elena Hernández Sandoica]] historialaria
# [[Elisa Augusta da Conceição Andrade]] Portugalgo lehen emakume medikua (1855-??)
# [[Elisa Garrido González|Elisa Garrido]] historialaria 
# [[Elizabeth J. Tasker]]  astrofisikaria, idazle zientifikoa eta irakaslea (Britainia)
# [[Elvira Ontañón Sánchez-Arbós]] idazlea, artikulugilea eta pedagogoa (?)
# [[Elza_Dunkels]] Suediako pedagoga
# [[Emma Ihrer]] feminista eta lider sindikala (Alemania)
# [[Esma Redžepova]] abeslari ijitoa (Mazedonia)
# [[Esther Takeuchi]] asmatzailea (AEB)
# [[Eugenia Idoiaga]] emagina (Forua)
# [[Fei-fei Li]] konputazioko irakaslea (Txina-AEB)
# [[Fournierreko emakume kartagileak]] emakume langileak (Gasteiz)
# [[Gloria Cabral]] arkitektoa (Brasil-Paraguai)
# [[Gloria Giner de los Ríos García]] irakaslea(Madril)
# [[Glòria Trías Rubiés]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Guiomar Torresão]] Portugaldar idazlea eta feminista (1844-1898)
# [[Halet Çambel]] arkeologaeta Olinpiar Jokoetan lehiatu zen lehen emakume turkiarra, eskriman
# [[Harriet Williams Russell Strong]] asmatzailea (AEB)
# [[Helena Lopes da Silva]] zirujau eta politikaria (Cabo Verde)
# [[Hélène Rioux]] idazle eta itzultzailea (Kanada)
# [[Helene Stöcker]] bakezalea, feminista eta publizista (Alemania)
# [[Isabel Aguirre]] arkitektoa (Galizia)
# [[Isabel García Lorca]] irakaslea eta idazlea (Granada)
# [[Jennifer Miller]] Feminista, artista, idazlea...(EEBB)
# [[Jordina Sales i Carbonell]] historialaria
# [[Josefina Aldecoa]] idazlea eta pedagogoa (Leon)
# [[Juana Capdevielle]] Gerra Zibilean eraildako pedogogo eta liburuzaina (Madril-Galizia)
# [[Juana Romani|Juani Romani]] italiar-frantziar margolaria
# [[Julia Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Julia Vigre García]]  maistra (Madril)
# [[Julienne Baseke Nzabandora]] aktibista (Kongo)
# [[Julieta Paredes]] feminista komunitarioa (Bolivia)
# [[Juliette Bonheur]] animalia-margolaria (Frantzia)
# [[Katerina Harvati]] paleontologoa, irakaslea eta ikertzailea (Grezia)
# [[La Argentinita]] dantzaria eta koreografoa (Buenos Aires)
# [[Laura de los Ríos Giner]] irakaslea (Granada)
# [[Laura García Hoppe]] margolaria eta idazlea (Malaga)
# [[Leonor Serrano Pablo]] pedagogoa,legelaria, feminista (Ciudad Real-Madril)
# [[Lily Braun]] idazle eta feminista (Alemania)
# [[Linda Braidwood]] arkeologoa
# [[Lita Cabellut]] margolari ijitoa (Espainia)
# [[Lourdes Girón Anguiozar]] arkeologoa (Cadiz)
# [[Maite Larrauri Gómez]] filosofoa, idazlea eta irakaslea (Valentzia)
# [[Manuela Solís]] ginekologoa, Valentziako 1. medikua (Valentzia)
# [[Mapi León]] futbolaria (Zaragoza)
# [[Margarita Ballester Figueres]] poeta, itzultzailea eta irakaslea (Katalunia)
# [[Margarita Sánchez Romero]] arkeologoa (Madril)
# [[Maria Amália Vaz de Carvalho]] Portugalgo idazle poligrafoa, pedagogoa eta poeta (1847-1921)
# [[María Ángeles Garai]]  irakaslea, Bizkaiko lehen andereñoa (Bilbo)
# [[María Ángeles Pérez Samper]] arkeologoa (Bartzelona, 1949)
# [[María Antonina Sanjurjo Aranaz]] belar-jockey jokalaria (Galizia)
# [[Maria Benedita Mouzinho de Albuquerque de Faria Pinho]] Portugalgo idazle, aktibista errepublikano eta feminista (1865-1939)
# [[María Blázquez|María Blazquez]] idazlea (Extremadura)
# [[María Buj Luna]] liburuzain terueldarra
# [[Maria Clara Correia Alves]] Portugalgo editore, kazetari eta irakasle feminista (1869-1948)
# [[María Cristina Gonzalo Pintor]] arkitektoa (Santander-Madril)
# [[Maria Eugenia Aubet]] arkeologoa (?)
# [[María José Alonso Fernández]] farmakologoa (Leon)
# [[María Juana Ontañón]] arkitekto kanariarra (Tenerife)
# [[María Lacrampe]] erizaina (Madril)
# [[María Sánchez Arbós]] maistra eta pedagogoa (Huesca-Madril)
# [[María Teresa Miras Portugal]] biokimika (Galizia)
# [[María Victoria Lareu]] ikertzailea, auzitegiko medikua (Galizia)
# [[Mariam Kamara]] arkitekto frantziar-nigeriarra
# [[Mariana Angélica de Andrade]] Poeta portugaldarra (1840-1882)
# [[Marie Joséphine Nicolas]] margolari frantziarra
# [[Marisol Soengas]] mikrobiologoa (Galizia)
# [[Marta Moll de Alba]] piano-jotzailea (Kanariak)
# [[Martxelina Lopetegi]] bertsolaria (Oiartzun 1864-1930)
# [[Mary Walton]] ingeniaria eta asmatzailea (AEB)
# [[Massouda Kohistani]] aktibista (Afganistan)
# [[Matilde Cantos]] politikaria (Granada)Mpa
# [[Matilde Moliner Ruiz]] liburuzaina eta institutuko katedraduna(Madril)
# [[Mercedes Vegas]] arkeologoa (Bartzelona)
# [[Mercedes Vilanova Ribas]] historialaria eta ikertzailea (Katalunia)
# [[Miren Roji]] musika irakaslea eta piano-jotzailea (Santurtzi, 1917-2018)
# [[Naama Goren-Inbar]] arkeologoa
# [[Nely Reguera]] zine-zuzendaria, gidoilaria eta aktorea (Granada)
# [[Nieves Sánchez Carrilero]] arkeologoa
# [[Noemí Trujillo]] poeta eta idazlea (Bartzelona)
# [[Norma Vázquez]] Bilbon bizi den indarkeria matxistan aditua (Mexiko)
# [[Núria Rafel i Fontanals]] arkeologoa katalana
# [[Ofelia Rey Castelao ]] historialaria,idazlea (Galizia)
# [[Olga Vallespín Gómez]] arkeologoa eta Espainiako lehen urpekari profesionala
# [[Olive Dennis]] ingeniaria, tren diseinu-berrikuntzen egilea (AEB)
# [[Patsy O'Connell Sherman]] asmatzailea (AEB)
# [[Peregrina Quintela Estévez]] matematikaria (Galizia)
# [[Pilar Palomero]] zinemagilea eta idazlea (Zaragoza)
# [[Pilar Pérez Solano]]zinema-zuzendaria, gidoilaria eta ekoizlea (Alacant)
# [[Rachel Zimmerman]] zientzialaria eta asmatzailea (Kanada)
# [[Rilda Paco]] artista, diseinatzailea (Bolivia)
# [[Rita de Morais Sarmento]] Portugalgo lehen emakume ingeniari zibila (1872-1931)
# [[Robin Wall Kimmerer|Robin Wall Kimmerer]] ekologista (EEBB)
# [[Rosa Balaguer Oltra]] Kazetaria (Valentzia)
# [[Rosa María Rodríguez Magda]] filosofoa (Valentzia)
# [[Sally Fox]] asmatzailea (AEB)
# [[Sandra Barrilaro]] argazkilaria eta ekintzailea (Bilbo)
# [[Sandra Sevillano]] mendi korrikalaria (Santurtzi)
# [[Serafina Javierre]] liburuzaina (Tarragona)
# [[Sonia Sánchez]] idazlea, abolizionista (Argentina)
# [[Susan Leeman]] endrokrinologoa (AEB)
# [[Susana Reyes]] dantzari, koreografoa, artista (Ekuador)
# [[Tamara Clavería]] Amuge elkarteko lehendakaria (Bilbo)
# [[Teresa Paneque]] Astronomoa, zientzia-dibulgatzailea (Madril-Txile)
# [[Towanda Rebels]] idazle, komediante, abolizionista, feminista bikotea (Madril)
# [[Vicenta Lorca Romero]] maistra (Granada)
# [[Victoria Cabrera Valdés]]  historialaria (Madril)
# [[Violeta Delmonte]] hizkuntzalaria (Argentina-España)
# [[Virginia Auber Noya]] idazlea, itzultzaile (Coruña, 1825-Madril,1897)

}}

=== Hobetuak 2022 ===
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Maite Maruri]] opera abeslaria (Plentzia, 1979)
# [[Maria Angeles Mezkiritz|Maria Angeles Mezkiriz]] nafar arkeologoa (Faltzes, 1929)
# [[María Francés]] nafar aktorea (Tutera, 1887-1987)
# [[Violeta Parra]] abeslaria eta musikagilea (Txile, 1917-1967)
# [[Nekane Sarobe]] bikoizlea (Donostia, 1953)
# [[Consuelo Flecha]] pedagogoa (Bilbo, 1948)
# [[Beatriz Martinez de Antoñana]] aktorea (Araba,1975)
# [[Susan B. Anthony]] feminista eta sufragista (EEBB)
# [[Margot Frank]] Holokaustoaren biktima, Ana Franken ahizpa (Alemania,1926-1945)
# [[Elisabeth Larena]] aktorea (Bizkaia, 1989)
# [[Arantza Idiazabal Gorrotxategi]] irakaslea eta euskaltzain urgazlea (Gipuzkoa, 1945)
# [[Maitane Urbieta]] irratiko kirol-kazetaria eta UEFA Europa Leagueko lehen emakume-berriemailea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Blanca Vidal]] aktorea (Bilbo, 1885-1962)
# [[Agustina Aragoikoa]] heroia (Katalunia,1786-1857)
# [[Teresa Aranguren]] Kazetaria (Araba, 1944)
# [[Felisa Mary]] aktorea (Bizkaia, 1892-1956)
# [[Fariba Sheikhan]] aktorea eta abeslaria (Bizkaia, 1988)
# [[Isabel Mellén]] arte-historialaria, ikertzailea eta dibulgatzailea (Araba, 1986)
# [[Maria Moliner]] liburuzaina, filologoa eta hiztegigilea (Zaragoza, 1900-1981)
# [[Alice Stone Blackwell]] feminista,  giza-eskubideen defendatzailea (AEB, 1857-1950)
# [[Lucy Stone]] Kazetaria, feminista, abolizionista,sufragista (AEB, 1818-1893)
# [[Rosa Bonheur]] animalia-margolaria eta eskuturagilea (Frantzia, 1822-1899) 
# [[Maryse Choisy]] Kazetaria, idazlea eta saiakeragilea (Lapurdi, 1903-1979)
# [[Pilar López Júlvez]] dantzaria eta koreografoa (Gipuzkoa, 1912-2008)
# [[Concepción Aleixandre]] mediku, ginekologo, asmatzaile, zientzialari... (Valentzia, 1862-1952)
# [[María Puy Uitzi]] historialaria (Nafarroa, 1915-2008)
# [[Corín Tellado]] maitasun istorio laburren idazlea (Asturias, 1927-2009)
# [[Matilde Huitzi]] maistra, pedagogoa, abokatua, feminista (Nafarroa, 1980-1965)
# [[Concha Espina]] idazlea (Kantabria, 1869-1955)
# [[Izaskun Uranga]] abeslaria (Bizkaia, 1950)
# [[Ixone Sádaba]] argazkilaria (Bilbo, 1977)
# [[Joaquina Eguaras]] Granadako Unibertsitateko 1. irakaslea, hebraista, arabista (Nafarroa-Granada, 1897-1981)
# [[Sara Baras]] flamenko dantzaria eta koreografoa (Cadiz, 1971)
# [[Ainhoa Garai]] aktorea (Gipuzkoa, 1983)
# [[Laura García]] judo jokalari-paralinpikoa (Nafarroa, 1981)
# [[Marina Ginestà]] Kazetaria, itzultzailea, gerra zibileko militante komunista (Katalunia, 1919-2014)
# [[Axun Aierbe]] itzultzailea (Gipuzkoa,1968-2008)
# [[Amaia Osaba]] piraguista (Nafarroa, 1975)
# [[Fatema Mernissi]] idazlea eta soziologoa (Maroko, 1940-2015)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Frantzia, 1849-1883)
# [[Maria Luisa Ozaita]] musikagilea eta emakumeek egindako hedapenean aitzindaria (Barakaldo, 1939-2017)
# [[Isabel Fernández Reviriego]] musikaria, ekoizlea eta artista grafikoa (Bizkaia,1979)
# [[Teresa Calo]] aktorea, dramagilea eta gidoigilea (Gipuzkoa, 1955)
# [[Cris Lizarraga]] abeslaria, feminsta eta aktibista (Bizkaia, 1992)
# [[Sonia Ruiz de Azua]] psikologoa, ikertzailea, psikiatria-irakaslea (Bizkaia, 1979)
# [[Begoña Bilbao Alboniga]] idazlea, musikagilea eta euskaralaria (Bizkaia, 1932-2005)
# [[Najat El Hachmi]] idazle amazigha (Katalunia,)
# [[Ellen Ochoa]] astronauta (AEB, 1958)
# [[María Luz Morales]] kazetaria, idazlea (Galizia- Bartzelona) 
# [[Cristina Petite]] atleta (Bizkaia,1972)
# [[Irene Loizate]] txirrindularia, duatloilaria (Bizkaia, 1995)
# [[Maritxu Housset]] gomazko paleta pelotaria (Lapurdi, 1981)
# [[Eider Hurtado]] kazetaria (Bizkaia, 1981)
# [[Gina Pane]] artista (Lapurdi, 1939-1990)
# [[Ruth Arnon]] biokimikaria (Israel, 1933)
# [[Andere Arriolabengoa]] bertsolaria (Araba, 1982)
# [[Rosa Chacel]] idazlea (Valladolid, 1898-1994)
# [[Dora Maar]] argazkilaria (Frantzia, 1907-1994)
# [[Maribel Forcadas]] medikua (Zaragoza, 1949-2012)
# [[Eneritz Iturriagaetxebarria]] txirrindularia, zuzendaria (Bizkaia, 1980)
# [[Ziortza Isasi]] txirrindularia (Bizkaia, 1995)
# [[Valentina Tereshkova]] espaiora joandako 1. emakumea (Errusia, 1937)
# [[Izaskun Osés]] paralinpiar atleta (Nafarroa, 1984)
# [[Ziortza Villa]] ultrairaupen-txirrindularia (Bizkaia, 1983)
# [[Penelope Barker]] aktibista (Tearen matxinada) (AEB, 1728-1796)
# [[Susan la Flesche Piccotte]] Ipar Amerikako omaharar natiboa eta 1.mediku indigena (AEB, 1865-1915)
# [[Rosana Ubanell]] kazetaria, eleberrigilea (Nafarroa, 1958)
# [[Julia Juániz]] muntatzailea, zine-zuzendaria eta bideo-artista (Nafarroa, 19??)
# [[Carmen Adarraga]] kirolaria (Gipuzkoa, 1921-2004)
# [[Cristina Pardo]] kazetaria, telebista-aurkezlea (Nafarroa, 1977)
# [[Esther Basurto]] boleibol kirolaria (Gipuzkoa, 1978)
# [[Isabel Urkiola]] arabar esploratzailea (Gasteiz, 1854-1911)
# [[Begoña Pro]] kazetaria eta idazlea (Iruñea, 1971)
# [[Itziar Urretabizkaia]] aktorea (Donostia, 1978)
# [[Maria Abbadia-Ürrüstoi]] idazlea, ekintzaile feminista (Paris, 1837-1913)
# [[Simone Veil]] Holokaustotik bizirik irtendako magistratu eta politikaria (Frantzia, 1927-2017)
# [[Igone Arribas]] gimnasta ohia (Barakaldo, 1983)
# [[Vera Rubin]] astronomoa, aitzindaria (AEB, 1928-2016)
# [[Mary Jobe Akeley]] esploratzailea, alpinista eta argazkilaria (AEB, 1878-1966)
# [[Blanca Castilla de Cortázar]] antropologoa eta filosofoa (Gasteiz, 1951)
# [[Elena Martínez de Madina]] filologoa (Gasteiz, 1962)
# [[Maria Weston Chapman]] abolizionista (AEB, 1806-1885)
# [[Leire Apellaniz]] zinema-ekoizlea (Bilbo, 1975)
# [[Maddi Ariztia]] ipuin bildumagilea, aitzindaria (Lapurdi, 1887-1972)
# [[María Teresa Lozano]] matematikaria, aitzindaria (Iruñea, 1946)
}}

=== Berriak ===
====Berriak 2022 (Otsaila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaida de la Calle]] biologoa (Madril)
# [[Adriana Kaplan Marcusán‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Argentina)
# [[Agustina Ruiz Dupont]] fikziozko zientzialaria (Granada)
# [[Ainhoa Azpitarte]] abeslaria, futbolaria eta aktorea (Bizkaia)
# [[Aissata Kane]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Gambia)
# [[Alfreda Markowska]] Holokaustoa biziraun zuen emakumea, haur ijito, judu eta alemanak bizirauten lagundu zuena (Polonia)
# [[Alicia Estévez]] Zientzialaria (Pontevedra)
# [[Alicia Hermida]] aktorea (Madril)
# [[Almaclara]] emakume-orkestra taldea (Andaluzia)
# [[Amalia Lobato Rosique]] Gerra zibilean eraildako milizianoa (Murtzia)
# [[Aminata Diop]] mutilazio genitalagatiko lehen errefuxiatua eta aktibista (Mali)
# [[Amparo Soler Leal]] aktorea (Madril) 
# [[Ana Locking]] moda-diseinatzailea, enpresaburua eta argazkilaria (Toledo)
# [[Ana Mena]] abeslaria eta aktorea (Malaga)
# [[Angéla Kóczé]] Soziologoa feminista ijitoa (Hungaria)
# [[Ángela López Jiménez]] soziologoa eta feminista (Iruñea)
# [[Angelines Fernández]] aktore errepublikanoa (Madril-Mexiko)
# [[Anika Rahman]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Banglades)
# [[Anna Missuna]] Errusiar geologoa 
# [[Antonia Plana]] aktorea (Espainia)
# [[Antónia Pusich]] portugaldar idazle, kazetari eta musikagilea (1805-1883)
# [[Antonia Salaberria]] Erraketista (Eibar)
# [[Balghis Badri]] feminsta eta aktibista  (Sudan)
# [[Beatriz González Calderón]] biolontxelojolea eta orkestra-zuzendaria (Andaluzia)
# [[Binta Jammeh-Sidibe]] emakumeen eskubideen aldeko politikoa (Mauritania)
# [[Blanca Lydia Trejo]] idazlea, aktibista, kantzilerra (Mexiko)
# [[Bogaletch_Gebre]] mikrobiologoa, Emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista eta feminista(Etiopia) 
# [[Carmela Nieto]] kazetaria eta idazle feminista (Kuba)
# [[Carmen García Mateo]] zientzialaria (Galizia)
# [[Carmen Herrera (margolaria)|Carmen Herrera]] Kuba-EEBB
# [[Carolina Beatriz Ângelo]] Portugaldar medikua eta feminista, herrialde horretan bozkatu zuen lehen emakumea (1878 - 1911)  
# [[Caroline Flack]] telebista-aurkezlea eta irrati esataria (Britainia Handia)
# [[Catalina Martin-Chico]] fotokazetaria (Madril)
# [[Cecilia Seghizzi]] musikagilea, biolin-joleaeta pintorea (Italia)
# [[Ceija Stojka]] ijito margolaria (Austria)
# [[Celia Rico Clavellino]] gidoilasria eta zine zuzendaria(Sevilla)
# [[Charline Effah]] idazlea eta maistra (Gabon)
# [[Chou Kung-shin]] idazlea, historialaria... (Taiwan)
# [[Constanza de Ayala]] Arabako dama (Araba)
# [[Consuelo Díez Fernández]] pianista eta musikagilea (Madril) 
# [[Coral del Río Otero]] ekonomialaria eta ikertzailea(Vigo)
# [[Delaine Le Bas]] artista ijitoa (Britania Handia)
# [[Dolores Corbella Díaz]] hizkuntzalaria, akademikoa (Tenerifekoa)
# [[Dolores Corella Piquer]] zientifikoa eta ikertzailea (Valentzia)
# [[Dolores Ruiz Berdún]] zientzia historialaria eta ikertzailea (Espainia)
# [[Dolores Serrano]] pianista, musikagilea eta irakaslea (Cadiz) 
# [[Dora Barrancos]] soziologo, historialari, feminista (Argentina)
# [[Dorothy_Reed_Mendenhall]] medika estatubatuarra (Columbus 1874- Chester 1964)
# [[Efua Dorkenoo]]  Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Ghana)
# [[Elena Gorolová]] indarrez esterilizatutako emakume ijitoa (Txekia)
# [[Elena María Tejeiro]] aktorea (Murtzia)
# [[Elisabeth Guttenberger]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Elvira Quintillá]] aktorea eta abeslaria (Bartzelona)
# [[Emma Kunz]] sendalaria (Suitza)
# [[Estrellita Castro]] abeslaria eta aktorea (Sevilla)
# [[Ethel Brooks]] Soziologo feminista eta ijitoa (AEB)
# [[Eugenia Zuffoli]] abeslaria eta aktorea (Italia)
# [[Eva Villaver Sobrino]] astrofisikaria eta ikertzailea (Palentzia)
# [[Fàtima Bosch i Tubert]] zientzialaria (Girona)
# [[Fatoumata Coulibaly]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Mali)
# [[Fauziya Kasinga]] emakumeen genital mutilazioa dela eta, AEBko lehen errefuxiatua (Togo)
# [[Florence Price]] orkestra garrantzitsu batek jo zuen lehen musikagile afroamerikarra (AEB)
# [[Fran Hosken]]   emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista ()
# [[Fran Hosken]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (EEBB)
# [[Francisca de Assis Martins Wood]] Lehen aldizkari feministaren argitaratzailea (Lisboa, 1802-1900)  
# [[Gavina Viana Viana]]ekintzaile antifaxista (Donostia-Bartzelona)
# [[Gina Ranjičić]] lehenengo ijito idazlea (Serbia)
# [[Gisela Bock ]] historialaria (Alemania)
# [[Hanna Neumann]] matemarikaria (Alemania)
# [[Imperio Argentina]] aktorea, abeslaria eta dantzaria (Argentina)
# [[Inés Núñez de la Parte]] abokatua, kontseilaria eta goi-zuzendaria (Bilbo)
# [[Inna Modja]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Mali)
# [[Isabel Parra]] kantautorea eta folklorista (Txile) 
# [[Isabel Rodà de Llanza]] epigrafialaria eta arkeologoa (Bartzelona)
# [[Isabelle Stengers]] Bruselako filosofoa (Belgika)
# [[Isatou Touray]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (GAmbia)
# [[Jaha_Dukureh]] giza eskubideen aldeko aktibista (Gambia)  
# [[Jane Richardson]] biofisikoa eta Richardson biogramen asmatzailea (AEB)
# [[Javiera Parra]] musikaria eta abeslaria (Txile)
# [[Juana Goizueta Vértiz]] Kontituzio Zuzenbideko irakaslea (Nafarroa)
# [[Julia Lajos]] aktorea (Valladolid)
# [[Julia Robinson]] estatubatuar matematikaria (Misuri)
# [[June Crespo]] artista (Iruñea, 1982)
# [[June Eric-Udorie]] ablazioaren kontrako ekintzailea (Irlanda) 
# [[Katarina Taikon]] idazle ijitoa (Suedia)
# [[Laura_Mersini-Houghton]] kosmologa eta fisika teoriko albano-estatubatuarra (Tirana)
# [[Layli Miller-Muro‎]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (AEB)
# [[Leah Manning]] Politikari britainiarra, giza eskubideen aldeko ekintzailea (Erresuma Batua)
# [[Leena Yadav]] zinema-zuzendaria (India)
# [[Leonore Davidoff]] historialaria, feminista (AEB)
# [[Leyla Hussein]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Somalia)
# [[Lidia Cao]] ilustratzailea eta muralista (Galizia)
# [[Lily van Angeren-Franz]] Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa. (Alemania)
# [[Loral O'Hara]] ingeniaria eta astronauta NASAn (AEB))
# [[Louise Jopling]] margolaria (Erresuma Batua)
# [[Ma Thida]] Kontzientzia preso ohia eta idazlea (Birmania)
# [[Mae Azango]] Kazetaria eta emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Liberia)
# [[Marcia_Neugebauer]] geofisika estatubatuarra (AEB)
# [[Margaret Bonds]] musikagilea (AEB)
# [[Margarita Comas Camps]] pedagogoa (Menorca-Erresuma Batua)
# [[Mari Carmen Díaz de Mendoza]] aktorea (Madril)
# [[María Banquer]] aktorea (Espainia)
# [[María Bru]] aktorea (Valentzia)
# [[María de Sarmiento y Castilla]] Arabako dama (Araba)
# [[María Dolores Gispert Guart]] bikoizketa aktorea eta irrati esataria (Katalunia)
# [[María Eva Istúriz García|María Eva Istúriz Garcia]] Berdintasunerako teknikaria (Iruñea)
# [[Maria Federici]] komunista, politikaria (Italia)
# [[María Inmaculada Paz-Andrade]] zientzialaria (Galizia)
# [[María Itziar Urrutia San Antón]] arkitektoa eta zuzendari exekutiboa (Malaga)
# [[María Matilde Almendros]] irrati esataria eta aktorea (Katalunia)
# [[María Ripoll]] zinegilea (Bartzelona)
# [[María Ruiz de Gauna]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[María Teresa Ruiz Cantero]] mediku eta ikertzailea (Melilla)
# [[Maria Veleda]] Portugalgo ekintzaile feminista eta errepublikanoa (1871-1955)
# [[Mary Nash]] historialaria (Irlanda-Katalunia)
# [[Maya Burhanpurkar]] ikertzaile kanadiarra (Ontario)
# [[Melanie Spitta]] zinema zuzendari ijitoa (Belgika)
# [[Mónica Ramos Toro]] antropologoa (Madril)
# [[Nahid Toubia]] Sudaneko lehen emakume-zirujaua eta EGM ikerketan ezpezializatutako aktibista (Sudan)
# [[Najat Maalla M'jid]] NBE Idazkari Nagusiaren Ordezkari Berezia Haurren aurkako Indarkeriari buruzkoa (Maroko)
# [[Nilde Iotti]] politikari komunista  (Italia)
# [[Nina Dudarova]] hizkuntzalari ijitoa, erromanieran alfabetatzea (Rusia)
# [[Nitza Margarita Cintron]] medikua (Puerto Rico)
# [[Olayinka Koso-Thomas]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nigeria)
# [[Panna Cinka]] biolin-jotzailea ijitoa (Hungria)
# [[Pastora Filigrana García]] ijito sindikalista feminista (Sevilla)
# [[Pastora Imperio]] dantzaria (Sevilla)
# [[Pepita de Oliva]] ijito dantzaria, Europan ezaguna (Málaga)
# [[Pratibha Parmar]] emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako aktibista (Nairobi)
# [[Regina de Lamo]] 98.ko belaunaldiaren idazle anarkista (Jaén)
# [[Rita Montagnana|Rita Montagnama]] Komunista, politikaria (Italia)
# [[Romila Thapar]] historialaria (India)
# [[Rosa Cortés]] 1749ko ijitoen kontrako Sarekada Handian atxilotua (Granada)
# [[Rosa Taikon]] ijito zilargin eta aktorea (Suedia) Gina Ranjičić
# [[Rosario García Ortega]] aktorea (Argentina)
# [[Sagrario Ruiz Elizalde]] maistra eta hezkidetzan erreferentea (Nafarroa)
# [[Saioa Mantzisidor Zilloniz]] nekazaria eta enpresaburua (Bizkaia)
# [[Sandy Powell]] jantzi-diseinatzailea (Britainia Handia)
# [[Shu Otero]] komikigilea (Sunbilla, Nafarroa garaia)
# [[Silvia Agüero]] ijito idazlea, ijitoen memoria berreskuratzen duena (Madril)
# [[Sister Fa]] Emakumeen genitalen mutilazioaren kontrako aktibista (Senegal) 
# [[Sonia Contera]] fisikaria eta nanoteknologoa (Madril)
# [[Soraya Post]] eurodiputatu ijitoa (Suedia)
# [[Tarsy Carballas]] zientzialaria (Galizia)
# [[Teresa Margarida da Silva e Orta]] lehen emakume eleberrigilea portugesez (1711-1793)
# [[Teresa Mattei]] ekintzaile komunista, feminista (Italia, 1921-2013)
# [[Teresa Noce]] italiar politikaria (1900-1980)
# [[Teresa Sánchez de Bilbao]] XV.mendeko emakumea (Gasteiz)
# [[Teresa Vinyoles Vidal]] historialaria (Bartzelona)
# [[Thais_Russomano]] Brasildarra medikuntza aeroespazialean espezializatuta (Porto Alegre)
# [[Vanderlan da Silva Bolzani]] Kimikaria (Brazil)
# [[Věra Bílá]] ijito abeslaria (Txekia)
}}


====Berriak 2022 (Urtarrila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelaide Cabete]] Ginekologo feminista, framazona eta errepublikanoa (Portugal, 1867-1935)
# [[Adele Bianchi]] geografoa (Italia) 
# [[Aida Peláez de Villa Urrutia]] idazlea,kazetaria, sufragista. (Kuba)
# [[Aitziber Urrutia]] Eskalatzailea (Bizkaia)
# [[Alazne Belar]] erizaina eta ikerlaria (Atxondo, Bizkaia)
# [[Amalia Mallén|Amalia Mallén de Ostolaza]] saiakeragilea, itzultzailea, sufragista (Kuba)
# [[Ana de Castro Osório]] Portugalgo idazlea, feminista eta militante errepublikanoa(1872-1935)
# [[Ana Maria Lajusticia]] kimikaria, dietetikan eta nutrizioan aitzindaria (Madril)
# [[Ana Revenga]] ekonomialaria (Espainia)
# [[Ángela Molinuevo y Longuebau]] XIX. mendeko karitatea (Gasteiz) 
# [[Ángeles Flórez Peón]] bizirik dagoen azken miliziano sozialista (Asturias)
# [[Angélica Morales |Angélica Morales ]] idazlea, aktorea (Teruel, 1970)
# [[Ann Rose Nu Tawng]] bakezalea, erizaina BBC 100 women sariduna (Birmania)
# [[Antonella Picchio]]  Ekonomialari feminista (Italia)
# [[Arantxa Rodríguez Álvarez]] ekonomialari feminista (Bilbo)
# [[Arantza Chacón Ormazabal]] ikertzailea, Zehar Errefuxiatuak (Gasteiz)
# [[Asunción Ruiz]] ingurumen teknikaria (Madril)
# [[Aurelia Castillo de González]] idazle eta itzultzailea (Kuba) 
# [[Aurora Villar Buceta]] kazetaria (Kuba) 
# [[Belén Bengoetxea]] Ikertzailea eta EHUko irakaslea (Durango)
# [[Belén Franch Gras]]  zientzialaria (Valentzia)
# [[Belén Frau Uriarte]]  ekonomilaria, Espainaiako CEOko eta munduko komunikazioko zuzendaria (Bilbo)
# [[Belén Landáburu]] abokatu eta politikoa (Burgos)
# [[Bianca Maria Meda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Blanca de los Ríos]] idazlea eta literatura kritikoa (Sevilla)
# [[Camille Kouchner]] Zuzenbide pribatuko irakaslea, abokatua (Frantzia)
# [[Carmen Serdán Alatriste]] iraultzailea (Mexiko)
# [[Catalina Bárcena]] aktore kubatarra (Kantabria)
# [[Consuelo Uranga]] komunista (Mexiko)
# [[Cristina Borderías]] Historialaria (Katalunia)
# [[Cristina Carrasco]] ekonomilari feminista (Txile-Bartzelona)
# [[Cynthia Cockburn]] antimilitarista feminista eta akademikoa (Britania Handia)
# [[Diane Elson]] ekonomilari feminista (Erresuma Batua)
# [[Digna Collazo]] sufragista (Kuba)
# [[Domitila García de Coronado]] editorea, idazlea (Kuba)
# [[Elena Salvador]] aktorea (Madril)
# [[Elena Uriz]] irakaslea, aktorea, dantzaria, musikaria (Iruñea)
# [[Elisa Garrido Moreno]] ikertzailea, unibertsitateko irakaslea (Valentzia)
# [[Elisa Garrido]] espainiar militante antifaxista (Zaragoza)
# [[Elisa Mújica]] Idazlea (Kolonbia, 1918-2003)
# [[Elisa Soriano Fisher]] mediku-oftalmologoa eta feminista (Madril)
# [[Élisabeth Chaplin]] margolaria (Frantzia, 1890-Italia, 1982)
# [[Ella Fontanals-Cisneros]] enpresaria eta arte-bildumagilea (Kuba)
# [[Elva Raquel Gómez]] kitxua idazlea (Argentina)
# [[Elvira de Hidalgo]] Sopranoa eta kantu-maistra (Teruel)
# [[Erika Aifan]] ustelkeriaren aurkako epailea (Guatemala)
# [[Esperanza Molina Cubillo]] idazlea eta antropologoa (Madril) 
# [[Esther Chapa]] sufragista (Mexiko)
# [[Eva Celada]] kazetaria, idazlea eta gastronomoa (Palentzia) 
# [[Eva Gancedo]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
# [[Fanny Garrido]] idazle galiziarra 
# [[Fátima Báñez]] legelaria, politikaria eta ekonomilaria (Huelva)
# [[Fatima Singhateh]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezia (Gambia)
# [[Francia Márquez]] ekintzaile feminista (Kolonbia)
# [[Gisela Vaquero]] bideojokogilea (Girona)
# [[Henriette d'Angeville]] Mont Blanc igo zuen bigarren emakumea (Frantzia)
# [[Hermila Galindo]] politikaria, kazetaria eta ekintzaile feminista (Mexiko)
# [[Hortensia Gelabert]] aktore kubatarra Espainian (Espainia)
# [[Ingrid Robeyns]] filosofo eta ekonomialari feminista (Lovaina, Belgika)
# [[Irene González]] Futbolaria (Coruña, 1909-1928)
# [[Isabel Margarita Ordetx]] idazlea, (Kuba)
# [[Isabel Oyarzábal]] itzultzailea, kazetaria, idazlea, aktorea eta diplomatikoa(Malaga)
# [[Isabella Leonarda]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Jamila Medina Ríos]] idazlea (Kuba)
# [[Josefina Blanco]] aktorea (Leon)
# [[Josefina Gómez Mendoza]] geografo eta idazlea (Madril)
# [[Julia Peguero Sanz]] maistra eta feminista (Zaragoza)
# [[Justa Montero]] aktibista feminista (Bartzelona)
# [[Kate Young]] gizarte-antropologoa (Erresuma Batua)
# [[Laila Haidari]] ekintzailea 100 Women BBC sariduna (Agfanistan)
# [[Leonor Taboada]] kazetaria, idazlea eta ekintzaile feminista
# [[Lourdes Beneria]] ekonomialari feminista (Katalunia)
# [[Lucía López Marco]] albaitaria (Zaragoza) 
# [[Maixux Rekalde]] Bakezalea eta euskaltzaile (Oiartzun)
# [[Manuela Vargas]] flamenko dantzaria (Sevilla, 1941 - Madril, 2007)
# [[Margarita Manso]] 27ko belaunaldiko margolaria (Valladolid, 1908-Madril,1960)
# [[Mari Carmen Martínez Chamorro]] medikua (León) 
# [[María Ángeles Pérez López|Maria Ángeles Pérez López]] poeta (Valladolid)
# [[María Cancio]] aktorea (Madril)
# [[María del Adalid]] margolari galiziarra (
# [[María Espinosa de los Monteros]] emakumeen eskubide zibil eta politikoen aldeko aktibista (Malaga)
# [[María Fernanda Ladrón de Guevara]] Aktorea (Madril)
# [[María Guerrero López]] aktorea (Madril)
# [[María Guerrero]] Aktore eta enpresaburua (Madril)
# [[María José Vázquez]] GIB/HIES ekintzailea (Bartzelona) 
# [[María Josefa Patricia Muñoz y Jarabeitia]]  filantropoa (Bilbo)
# [[María Martos]] Feminista (Madril)
# [[María Muñoz de Quevedo]] piano-jotzailea 
# [[Maria Teixidor i Jufresa]] enpresari eta abokatua (Katalunia)
# [[María Teresa Gavarró Castelltort]]  pedagogoa(Katalunia)
# [[María Tubau]] aktorea (Madril)
# [[María Villar Buceta]] kazetaria, poeta, ekintzailea (Kuba) 
# [[Maria Xaveria Perucona]] moja eta musikagilea (Italia)
# [[Marta Álvarez Guil]] legelaria (Madril)
# [[Matilde de la Torre]] kazetari eta politikaria (Burgos)
# [[Matilde Díez]] aktorea (Madril)
# [[Matilde Rodríguez Cabo]] mediku, psikiatra, idazlea, feminista, sufragista eta aktibista (Mexiko)
# [[Maud de Boer-Buquicchio]] Haurren salerosteka eta explotariari buruzko Nazio Batuen Errelatore Berezi oiha (Herbehereak)
# [[Mercedes Arbaiza]] Historialaria eta EHUko irakaslea (Bilbo)
# [[Michelle Perrot]] historialaria (Frantzia)
# [[Natália Pasternak|Natalia Pasternak]] biologoa BBC 100 women sariduna (Brasil) 
# [[Négar Djavadi]] eleberrigilea, zinemagilea (Iran/Frantzia)
# [[Nerea Luis]] informatika ingeniaria (Madril) 
# [[Nieves Quintana]] Nekazaria (Araba)
# [[Nilofar Bayat]] afganistar abokatua eta saskibaloi jokalaria (Kabul)
# [[Pilar Narbaiza]] erraketista eta sukaldaria (Mallabia) 
# [[Reem Alsalem]] Emakumeen kontrako indarkeriari buruzko Nazio Batuen Errelatorea (Jordania)
# [[Reyna Pastor]] historialaria (Argentina)
# [[Rosa García-Malea López]] lehen emakume kaza-pilotua (Almeria)
# [[Rosika Schwimmer]] kazetaria, idazlea, sufragista (Budapest)
# [[Sabine Weiss]]  Argazkilaria (Frantzia)
# [[Sara Baartman]] esklaboa (Afrika)
# [[Serafina Núñez]] idazle kubatarra 
# [[Susanna Minguell]] filosofo eta idazlea (Bartzelona)
# [[Tlaleng Mofokeng]] mediku, hizlari, idazle eta emakumeen eskubideen eta sexu eta ugalketa-osasunaren aldeko aktibista BBC 100 women sariduna (Hegoafrika, 1980)
# [[Trinidad Arroyo]] Espainian lan egin zuen lehen oftalmologoa (Palentzia)
# [[Uxue del Río]] artista, irudigilea eta diseinatzaile grafikoa (Donostia)
# [[Virginia Eubanks]] politologoa (AEB)
# [[Virginia Torrecilla]] futbolaria (Mallorca)
# [[Virginie Demont-Breton]] margolaria (Frantzia, 1859-1935)
# [[Winnaretta Singer]] musika mezenas (Paris)
# [[Zeltia Montes Muñoz]] musikagilea, filmetako soinu-bandetan espezializatua (Madril)
}}


=== Berriak ===
====Berriak 2021 (urria, azaroa, abendua)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Abia Akram|Abia Akra]]  aktibista (Pakistan)
# [[Aida Lafuente]] politikari ekominista (León)
# [[Aitziber Olaizola]] bolaria 
# [[Al Khadra Mabrook]] Saharar poeta (Sahara)
# [[Alice Neel]] margolari erretratugile estatubatuarra (1900 - 1984)
# [[Amaia Bono]] antzerki aktorea (Gasteiz, 1989)
# [[Amaia Lejarreta]] artista, makillatzaile. Durango
# [[Amaia Nausia]] historialaria (Iruñea) 
# [[Amalia Domingo Soler]] Idazlea, espiritista (Sevilla, 1835-Bartzelona,1909)
# [[Ana Santos Payán]] idazlea, poeta, editorea (Guadalajara, 1972-Almeria, 2014)
# [[Ana Teresa Diego]] Argentinan atxilotu-desagertua (Argentina)
# [[Andrea Ixchíu]] kazetaria (Guatemala)
# [[Antonia Adroher Pascual]] maistra, pedagogoa eta politikaria (Girona)
# [[Anttoni Etxeberria]] tabernaria (Hondarribia)
# [[Araceli Sánchez Urquijo|Araceli Sanchez Urquijo]] bide, ubide eta portuetako ingeniaria (Sestao)
# [[Azucena Villaflor|Azuzena Villaflor]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Begoña Gorospe]] feminista, zinegilea (Hernani)
# [[Belén Nevado]] aktorea, feminista (Gasteiz, 1969)
# [[Berta Arocena de Martínez Márquez]] Kazetaria, feminista (Habana, 1901-1956)
# [[Blanca Li]] koreografo, dantzari, zinemagile (Granada)
# [[Buchi Emecheta]] idazle nigeriarra
# [[Carlota Pi]] Ingeniaria eta enpresari katalana
# [[Carme Alemany Gómez]] soziologoa, feminista (Bartzelona)
# [[Carme Karr i Alfonsetti]]  Kataluniako kazetari, idazle, musikologo eta publizista feminista eta bakezalea (1865 - 1943)
# [[Carme Montoriol i Puig]] Bartzelonako idazlea, itzultzailea eta piano-jotzailea (1892 - 1966)
# [[Carmen Navarro]] Medikua eta ikertzailea (Madril)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Carole Pateman]] Britainiako feminista eta politologoa (Sussex, Ingalaterra)
# [[Carolina Coronado]] idazlea (Badajoz)
# [[Carolina Escobar Sarti]]  Guatemala, 1960 feminista, idazlea,
# [[Clara Peeters]] margolari flamendarra. (1580-1621)
# [[Claudette Colvin]]  Afro-amerikarren eskubide zibilen mugimenduaren aitzindaria.
# [[Clotilde Cerdá Bosch]] Aktibista eta goi mailako harpa-jotzailea (Bartzelona, 1861-1926)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Conchita Balparda]] abeslaria, sopranoa. Portugalete (1942)
# [[Constance Naden]] Idazle, poeta eta filosofo ingelesa
# [[Consuelo Rubio]] opera abeslaria (Madril)
# [[Cristina Durán Costell|Cristina Durán]] ilustratzailea eta marrazkilaria (Valentzia, 1970)
# [[Cristina Spínola]]  kazetaria, kirolaria, telebistako kazetaria, idazlea eta Kanarietako Youtuber-a da.
# [[Crystal Bayat]] aktibista (Afganistan)
# [[Diana Pinilla]] txirrindulari kolonbiarra 
# [[Dolores Aleu Riera]] Mediku titulua lortzen lehena (Bartzelona 1857-1913)
# [[Dolores Prida]] kazetari eta antzerkigile kubatar estatubatuarra
# [[Dolors Monserdà]] Kataluniako idazle eta ekintzaile feminist (1845-1919)
# [[Dolors Piera]] Kataluniako irakasle sindikalista (1910-2002)
# [[Eider Sánchez]] ingeniaria eta &quot;Naru Intelligence&quot;ren sortzailea (Donostia)
# [[Elena Cipriana Álvarez Durán]] idazle, folklorista (Badajoz)
# [[Elena Maseras Ribera]] Mediku, pedagogo eta irakaslea. Medizina fakultatean lehen emakume matrikulatua (Tarragona, 1853-1905)
# [[Elena Mederos Cabaña]] Feminista,aktibista (Kuba) 
# [[Elena Molina]] dokumentalgilea (Madril)
# [[Elisa Fernández de la Vega]]  medikua, ikertzailea (Asturias-Zaragoza)
# [[Ellen Churchill Semple|Ellen Churchill]] geografo amerikarra (1863-1932)
# [[Elvia Carrillo Puerto]] Lider feminista, politikoa eta sufragista mexikarra
# [[Emilia Bernal]] Kazetaria, itzultzaile (Kuba, 1884-1964)
# [[Fátima Djarra Sani]] Emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea. (Ginea Bissau)
# [[Fede Galizia]]  margolaria (Milan 1578-1630)
# [[Feminismoa Herri Katalanetan]]
# [[Flavita Banana]] ilustratzaile, marrazkilaria (Oviedo)
# [[Francesca Bonnemaison i Farriols]] Bartzelonako pedagogo, idazle eta feminista (1872-1949)
# [[Francisca de Pedraza]] etxekoandrea, genero-indarkeriaren borrokaren aurrekari historikoa 
# [[Françoise Gilot|Francoise Gilot]] margolaria (Frantzia)
# [[Frantxiska Iragorri]] Abertzale, ekintzailea (Oiartzun, 1920-2019)
# [[Garbiñe Larrea |Garbiñe Larrea Iturralde]] Naturopata (Urnieta)
# [[Georgiana Houghton]] Margolaria (Kanaria Uharteak, 1814-Londres, 1884)
# [[Helen Porter]]  britainiar biologoa
# [[Hipolita Ibaibarriaga]] erreketista. Ermua
# [[Isabel Güell i López]] musikagilea (Bartzelona)
# [[Isabel Villenakoa]] lekaime eta idazle protofeminista (Valentzia, 1430 - 1490)
# [[Itziar Ugarte]] Kazetaria eta idazlea (Oñati)
# [[Janet Watson]] geologo britainiarra  (1923-1985)
# [[Jeannette Campbell]] igerilaria (Argentina)
# [[Jerònima Galés]] XVI. mendeko inprimatzaile valentziarra (?? - 1587)
# [[Jimena Alonso]] Feminista, irakaslea, pentsalaria, liburu argitaratzaile. Donostia-Madril
# [[Jimena Fernández de la Vega]] medikua, genetista (Galizia)
# [[Joaquima Santamaria i Ventura]] Kataluniako idazle, folklorista eta itzultzailea (1853 - 1930)
# [[Josefa Ortiz de Domínguez]] Mexikoko independentziaren aldeko aktibista (Mexiko)
# [[Juana Doña]] komunista, militantea, idazlea (Madril-Bartzelona)
# [[Júlia Martí Comas]] ikerlari feminista (Bartzelona)
# [[Junkal Guerrero]] musikaria (Andoain)
# [[Kathleen Hanna]] musikaria eta aktibista.  (Estatu Batuak)
# [[Leire Vargas]] bertsolaria, idazlea eta itzultzailea (Durango)
# [[Leona Vicario]] Mexikar ekintzailea (Mexiko Hiria, 1781-1842)
# [[Lesbia Soravilla]] idazlea, feminista, ekintzailea (Camagüey, 1907-1989)
# [[Lide Urrestarazu]] mendi lasterkaria (Ordizia)
# [[Lisa Çalan]] zinemagilea (Kurdistán)
# [[Lola Gaos]] aktorea, aktibista (Valentzia)
# [[Lola Rodríguez de Tió]] Kazetaria, iraultzailea (Puerto Rico, 1843 - Habana 1924) 
# [[Lucia Ixchíu]] aktibista (Guatemala)
# [[Lucía Lahoz Gutiérrez]] Arte historialaria (Leza-Araba)
# [[Luisa Pérez de Zambrana|Luisa Pérez de Zanbran]] Poeta (Santiago, 1837-Habana, 1922)
# [[Luzmila Chiricente Mahuanca]] Giza eskubideen aldeko ekintzailea (Perú)
# [[Marcelina Bautista]]  Etxeko langileen aldeko aktibista (Mexiko, 1966)
# [[Margaret Bullen]] antropologoa (Erresuma Batua- Euskal Herria)
# [[Margarita Porete]] Begina, mistika ((Frantzia)
# [[Marge Piercy]] poeta, eleberrigile eta feminista (AEB)
# [[Maria Angeles Esnaola]] Maistra abertzalea. Ormaiztegi
# [[María Bravo]] sopranoa (Portugalete)
# [[María Cambrils]] Valentziako idazle sozialista eta feminista (1878 - 1939)
# [[María Collado Romero]] idazlea 
# [[Maria del Carme Nicolau Massó]] Kataluniako idazle, itzultzaile eta kazetaria (1901-1990)
# [[Maria Domènech i Escoté]] Kataluniako idazlea (1874 - 1952)
# [[María Eugenia Casinelli de García Irureta Goyena]] giza eskubideen aldeko aktibista (Argentina)
# [[María Goiricelaya Burón]] aktorea, antzerki-zuzendaria (Bilbo)
# [[María Isidra de Guzmán y de la Cerda]] Medikua (Madril 1767-1884))
# [[María José Fuster]] UNED-eko irakaslea eta GIB/HIESaren ekintzaile eta ikerlaria (Alicante)
# [[María José Martínez Herrero|Maria José Martinez Herrero]] EHUko irakaslea
# [[María Josefa de Larumbe Goñi]] inprimatzailea eta liburu-saltzailea (Iruña 1700-1757)
# [[Maria Lugones]] filosofo feminista eta deskoloniala (Argentina)
# [[María Pineda]] modelo eta enpresaburua
# [[María Ponce|Maria Ponce]] Maiatzeko plazako ekintzailea (Argentina)
# [[Maria Rosario Arrizabalaga]] Mariarro bezala ezagunagoa, feminismoa eta justizia soziala bizi-ardatz izan zituen gizarte-ekintzailea (Ermua)
# [[María Telo]] Legelaria, familia-abokatua eta feminista extremadurarra
# [[María Wonenburger]] Matematikan doktorea (Galizia)
# [[Mariana Rodríguez del Toro|Mariana Rodriguez del Toro]] Mexiko independiaren aldeko borrokalaria (1775-1821)
# [[Mariasilvia Spolato]] LGBT eskubideen ekintzailea (Italia)
# [[Maribel Aiertza]] euskal idazlea (Etxebarria)
# [[Mariblanca Sabas Alomá|Mariblanca Sabas Alom]] Feminista, kazetaria, ministroa (Kubako Santiago, 1901-1983)
# [[Marie-Thérèse Walter]] modeloa eta Picassoren amorante (Frantzia)
# [[Marilyn Waring]] ekonomia feministaren sortzaile nagusietako bat(Zeelanda Berria)
# [[Marquesa del Ter]] Noble frantziarra, pianista eta ekintzaile feminista (1864-1936)
# [[Marta Espinós]] Valentziar piano-jotzailea. Valentzia
# [[Marta González Gómez]] El Salvador-eko armadaren eraso batean eraila.
# [[Marta Lozano Molano]] musikagilea (Cáceres, 1985)
# [[Martina Casiano y Mayor|Martina Casiano]] maistra, fisika eta kimikaria 
# [[Martina Castells Ballespí]] Medikuntzan doktore-gradua lortzen lehen emakumea (Lleida,1852-1884)
# [[Mercè Capdevila i Gaya]] musikagilea, pedagogoa (Bartzelona)
# [[Mercè Torrents Turmo]] piano-jole eta konpositore katalana
# [[Mertxe de Renobales]] biokimikaria (Bilbo)
# [[Miren Llona]] EHUko irakaslea 
# [[Mylene Fernández Pintado]] idazlea (Kuba) 
# [[Ochy Curiel]] feminismoaren teorialaria eta aktibista, gizarte-antropologoa (Dominikar Errepublika)
# [[Ofelia Rodríguez Acosta|Ofelia Rodriguez Acosta]] Feminista, kazetaria, idazlea (Habana, 1902-1975)
# [[Olimpia Fulvia Morata]] humanista italiarra 
# [[Pamela Yates]] estatubatuar dokumentalista eta giza eskubideen aldeko ekintzailea 
# [[Pilar Castillo Sánchez]] pianista (Galizia) 
# [[Pretty Yende]] sopranoa (Hego Afrika)
# [[Raquel Calvo Larralde]] kazetaria, dokumentalgilea (Durango)
# [[Rita Cetina Gutiérrez]] maistra, poeta eta feminista mexikarra
# [[Rosario de Acuña|Rosario de Acuña y Villanueva]] idazle, librepentsalari eta kazetaria (Madril)
# [[Rosario Zubizarreta]] erraketista (ERmua)  
# [[Roya Sadat]] zinegile eta zinema-zuzendaria (Afganistan)
# [[Salutxu Etxebarria]] Amurriko emakume aurreskulari aitzindaria (1924-2008)
# [[Shandra Martínez]] artista, ilustratzailea. (Errenteria)
# [[Susana Serrano]] Unibertsitateko irakaslea (Elorrio)
# [[Tere Jaio]] aktorea, bikoiztailea. (Gernika)
# [[Teresa Murga]] Markina-Xemein
# [[Tomasa Cuevas]] militante komunista eta antifrankista (Guadalajara-Bartzelona)
# [[Ulrike Tillmann]] matematikaria (Alemania)
# [[Vicenta Llorente del Moral]] entomologoa (Algorta)
# [[Wendy Flores]] abokatua eta giza eskubideen aldeko defendatzailea. (Nikaragua)
# [[Zulema de la Cruz]] musikagile, konpositore (Madril)
# [[Zuriñe López de Sabando Sainz]] dokumentalgilea (Gasteiz)
}}

====Berriak 2021 (uztaila, abuztua, iraila)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina González López]] idazle, pentsalari, pintore abangoardista eta politikaria izan zen.(Granada)
# [[Amaia Egidazu]] ilustratzailea, biologoa eta idazlea (Durango)
# [[Ana Carrillo Domínguez]] Errepublikako Herri Armadako kapitain komunista (1898 - 1974)
# [[Ana María Martínez Sagi]] Kataluniako poeta, sindikalista, kazetaria eta atleta feminista (Bartzelona, 1907-2000)
# [[Anbara Salam Khalidi]] idazle eta itzultzaile feminista (Libano)
# [[Ángela Labordeta]] idazlea (Teruel)
# [[Ángeles Ottein]] sopranoa (Madril)
# [[Angélica Dass]] argazkilaria (Brasil)
# [[Bea Larrañaga]] aktorea (Errenteria)
# [[Begoña Zia]] marrazkilaria. (Iruñea)
# [[Consuelo Zavala]] maistra, feminista (Mexiko)
# [[Dorleta Kortazar]] ipuin-kontalaria (Arrasate)
# [[Eider Perez]] aktorea, idazlea, bertsozalea eta aurkezlea (Pasaia)
# [[Elena Pérez]] txistularia (Ermua)
# [[Eskarne Aroma]] irakaslea, aktorea, ekintzailea (Durango)
# [[Esther Bejarano]] musikaria, Auschwitzeko kontzentrazio-eremutik bizirik atera zena (Alemania)
# [[Esther Gorostiza]] pediatra.Atxondo
# [[Gala Knörr]] artista (Gasteiz)
# [[Gertrudis Bocanegra]] Mexikoren indepentziaren aldeko borrokalaria (Mexiko)
# [[Inge Morath]] argazkilaria (Austria- AEB)
# [[Isabel González]] liburuzaina, politikaria (Leon-Durango)
# [[Jane Glover]] orkrestra zuzendaria (Erresuma batua)
# [[Jenni Alvarado]] artista (Durango)
# [[Laura Latorre]] terapeuta, idazlea (Madril-Huarte)
# [[Maddi Soroa]] pedagogoa (Lekunberri)
# [[Maitane Azurmendi]] artista. (Gernika)
# [[Mari Luz Cristóbal Caunedo|Mari Luz Cristóbal]] Asturias, 1948. Tonada-kantaria
# [[María &quot;La Jabalina&quot;]] militante anarkista eta miliziano espainiarra (1917 - 1942)
# [[María de Baratta]] musikagilea, piano-jotzailea (El Salvador)
# [[Maria Josefa Aedo]] lekaimea (Ermua)
# [[Mariana Pineda]] espainiar liberala (Granada)
# [[Mariela Castro]] politikaria eta sexologoa (Kuba)
# [[Marina Lameiro]] zinemagilea (Iruñea)
# [[Milena Jesenská]] kazetaria, idazlea eta itzultzailea (Txekia)
# [[Norma Mentxaka]] Terrorismoaren biktima (Santurtzi)
# [[Olga Bergholz]] Errusiar poeta (1910-1975) 
# [[Olga Jojlova]] Ballet dantzaria. Picassoren lehen emaztea. (1891-1955)
# [[Paulina Ódena García]] militante komunista, Espainiako Gerra Zibilean milizianoa (Bartzelona 1911 - Granada 1936)
# [[Peli Romarategui]] misiolari arabarra da, eta egurrez, beiraz eta zeramikaz egindako erlijio-lana egin ditu (Gasteiz)
# [[Rosa Arburua]] pedagogoa, historia ikertzailea (Irun)
# [[Sandra Sánchez]] Karateka. Talavera de la Reina (1981)
# [[Shamsia Hassani]] Afganistango grafitigilea.
# [[Silvia Lazarte]] Boliviar-kitxuar politikaria (Bolivia)
# [[Vanesa Fernández]] Zinebiko zuzendaria. Iurreta
# [[Vilma Espín]] iraultzailea, heroia (Kuba)
}}

====Berriak 2021 (apirila, maiatza, ekaina)==== 
(Ordena alfabetikoz)
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Amina Hussein]] kazetaria eta itzultzaile (Kurdistan-Bartzelona)
# [[Amparo Poch y Gascón]] idazle eta mediku antifaxista eta libertarioa (Espainia, 1902-1968)
# [[Ana María Pérez del Campo]] ekintzaile feminista (Madril)
# [[Anaje Narbaiza]] euskaltzaile eta sindikalista (Bergara)
# [[Annie Vivanti]] Londresen jaiotako idazle italiarra 
# [[Betsi Cadwaladr]] erizaina (Gales)
# [[Carme Riera]] idazlea (Balear Irlak)
# [[Carmen Salinas Alfonso de Villagómez]] Legelaria
# [[Celia del Palacio]] feminista (Durango-Mexiko)
# [[Colette Maze]] piano-jotzailea (Paris)
# [[Concepción Sierra Ordóñez]] Legelaria
# [[Concha Liaño Gil]] Espainiako ekintzaile anarkista ( Épinay-sur-Seine, Frantzia, 1916-2014)
# [[Delia Lauroba]] Euskal Erresistentea (Donostia)
# [[Emma Roca]] korrikalaria, suhiltzailea (Katalunia)
# [[Estíbaliz Sádaba Murguía]] artista (Bilbo)
# [[Garazi Arrizabalaga]] (Durangoko Museoko zuzendaria) (Berriz)
# [[Goiuri Aldekoa-Otalora]] argazkilaria (Durango)
# [[Herminia Fajardo]] kazetaria, feminista (Kanariak)
# [[Hilda Hilst]] idazlea. (Brasil)
# [[Idoia Asurmendi]] musikaria. (Aramaio)
# [[Idoia Gereñu]] antzerkigilea (Tolosa)
# [[Jane Rule]] idazlea (Kanada)
# [[Jone Guenetxea]] kazetaria (Abadiño)
# [[Jone Novo]] kameraria (Durango)
# [[Josefina Carabias]] kazetaria, idazlea (Avila)
# [[Juanita Ibaibarriaga Literatur Saria|Juanita Ibaibarriaga Literatur saria]] (ERmua)
# [[Julia Hermosilla Sagredo]] Anarkosindikalista, milizianoa eta frankismoaren aurkako erresistentea (Sestao, 1916-2009)
# [[Julienne Mathieu]] zinema mutuko aktorea (Frantzia)
# [[Kathleen Winter]] idazlea (Kanada)
# [[Katia Reimberg]] etorkin ekintzailea, feminista (Brasil-Donostia)
# [[Leticia Gaspar]] artista. (Bilbo)
# [[Llibertat Ródenas Rodriguez]] Valentziako anarko-sindikalista, milizianoa eta Mujeres Libres taldearen kidea (1892-1970)
# [[Lola Iturbe]] Espainiar anarko-sindikalista (Bartzelona, 1902-1990)
# [[Lucrecia Arana]] zarzuela abeslaria (Haro)
# [[Mahasweta Devi]] Bengalkiar-indiar idazle eta aktibista
# [[Maite Berriozabal]] Euskara teknikaria (Berriz)
# [[Margarita Xirgu]] Aktorea (Katalunia)
# [[María Asunción Català]] matematikaria, astronomoa (Bartzelona)
# [[María Bruguera Pérez]] (Extremadurako militante libertarioa eta feminista) (1913-1992)
# [[María del Carmen de Lara]] zinemagile feminista (Mexiko)
# [[María Dueñas (biolin-jotzailea)]] Granada 2002
# [[María Elena Walsh]] poeta, kantautorea, eleberrigilea, antzerkigilea (Argentina)
# [[María Teresa Rodríguez Sáinz-Rozas|María Teresa Rodríguez Sainz-Rozas]] enpresaburua (Palentzia)
# [[Mariam Bilbatua]] Unibertsitateko irakasle ohia. Durangoko zinegotzia 2019tik (Getxo, 1950)
# [[Mercedes Prieto]] Astronomoa (Huelva)
# [[Miren Lazkano]] Piraguista (Donostia)
# [[Penelope Fitzgerald]] idazlea (Erresuma Batua) 
# [[Pepita Carpeña]] Espainiar feminista eta anarkosindikalista (Bartzelona, 1919-2005)
# [[Sagrario Aranburu]] dantzaria eta abeslaria (Iruñea)
# [[Sara Facio]] argazkilaria. (Argentina)
# [[Soledad Estorach Esterri]] Espainiako ekintzaile anarkista (Lleida, 1915-1993)
# [[Teresa Aldamiz]] poeta, kazetaria, itzultzailea. (Filipinas-Bilbo)
# [[Teresa Jordá Vitó]] Akuarelista, margolaria (Bartzelona)
# [[Teresa Lanceta]] Artista (Bartzelona)
# [[Vera Mantero]] dantzaria (Portugal)
# [[Veronica Werckmeister]] margolaria, muralista (Gasteiz)
# [[Xela Arias]] idazlea (Galizia)
}}

====Berriak 2021 (urtarrila, otsaila, martxoa)====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adelina Zendejas Gómez]] irakasle, kazetari, aktibista (Mexiko)
# [[Aimé Painé]] abeslari maputxea (Argentina) 
# [[Alaíde Foppa]] poeta, itzultzailea, ekintzailea (Bartzelona-Guatemala)
# [[Alice Stewart]] epidemiologa (Erresuma batua)
# [[Andereak Elkartea|Andereak Elkartea]] (Durango)
# [[Amaia Lopez de Munain]] kazetaria (Gasteiz)
# [[Amelina Ermeline Devant-Le Gallena]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Ana María Moix]] poeta, idazlea (Bartzelona)
# [[Andrea Khalfaoui]] 1. ijito doktorea 
# [[Antxone Telleria Mendia]] irakaslea (Lekeitio)
# [[Bakarne Altonaga]] historialaria (Bilbo)
# [[Bartolina Sisa]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Benita Galeana]] sindikalista, ekintzailea (Mexiko)
# [[Bittori Etxeberria]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Baztan)
# [[Boliviako Cholitas escaladoras]] Bolivia
# [[Capitolina Bustince Larrondo]] irakasle, idazlea (Ujué)
# [[Carmen Artaza]] abeslaria (Donostia)
# [[Carmen Ballvé]] argazkilaria (Madril)
# [[Carmen Orellana Illescas]] ingurumen agentea, basozaina (Balear Uharteak)
# [[Cira Crespo]] historialaria, idazlea (Katalunia)
# [[Conxa Pérez Collado]] Ekintzaile anarko-feminista eta milizianoa (Katalunia, 1915-2014)
# [[Cora Sadosky]]. Matematikaria (Argentina)
# [[Coraline Labourdette]] Frantziako Erresistentziaren kidea 
# [[Cristina López Barrio]] abokatu, idazlea (Madril)
# [[Diana Trujillo]] ingeniari aeroespaziala (Kolonbia)
# [[Domitila Barrios de Chungara]] Boliviar feminista
# [[Edith Pretty]] lurjabea eta filantropoa. (Erresuma Batua)
# [[Eladia Zubizarreta]] erreketista (ERmua)
# [[Elena Ziordia]] ilustratzailea (Bizkaia)
# [[Elvira Iñurrieta]] emagina (Elorrio)
# [[Esperanza d'Ors|Esperanza D'ors]] eskutorea (Madril)
# [[Ewy Rosqvist-von Korff]] rally pilotua (Suedia)
# [[Fanny Blankers-Koen]] atleta (Herbehereak)
# [[Filomena Baldezate]] erizaina eta emagina (Valladolid-Bilbo)
# [[Flora Sandes]] soldadua (Britainia Handia)
# [[Garazi Mugarza]] Margolaria, idazlea eta erizana (Mallabia)
# [[Gilka Machado]] poeta (Brasil)
# [[Gregoria Apaza]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Guadalupe Grande]] idazlea, poeta (Madril)
# [[Guillermina Uribe Bone]] ingeniari zibila (Kolonbia)
# [[Haizea Martiartu]] saxofoi-jotzailea (Markina)
# [[Hedina Sijerčić]] idazle, kazetari, poeta (Sarajevo)
# [[Helena Janeczek]] idazlea, kazetaria (Italia)
# [[Hella Haasse]] idazlea (Herbehereak)
# [[Idoia Hernández]] HATXE, piano-jotzailea (Errenteria)
# [[Irantzu Mendia Azkue]] irakaslea eta ekintzailea (Gasteiz)
# [[Irati Idiakez]] snowboarderra (Getaria)
# [[Irene Polo]] kazetaria (Katalunia) 
# [[Irina Antónova]] Arte kritikaria (Mosku)
# [[Isabel Lobiano]] Ermua
# [[Isabella Karle]] X izpien ikertzailea. EEBB
# [[Izaro Lasa]] txirrindulari ohia eta idazlea (Zumarraga)
# [[Jacqueline Bidegorri]] Frantziako Erresistentziaren kidea
# [[Joy Adamson]] naturalista (Austria)
# [[Juana Rouco Buela]] anarkista (Argentina)
# [[Kari Alberdi]] kimikaria, komunikazio zientifikoan aditua (Azkoitia)
# [[Katharine Burr Blodgett]] fisikaria eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Kalam Kunde|Kalam Kunda]] Kunde-jotzailea (Burkina Faso)
# [[La Voz de la Mujer]] Argentinako aldizkari anarko-feminista. itzulpena
# [[Letitia Mumford Geer]] erizaina eta asmatzailea (Estatu Batuak)
# [[Lilatoia]] Donostia
# [[Lorea Zulaika]] musikaria (Ziortza-Bolibar)
# [[Louisa Garrett Anderson|Louisa Garret]] Medikua eta sufragista (Britainia Handia)
# [[Lucía Sánchez Saornil]] Ekintzaile anarko-feminista eta poeta. Mujeres Libres-en sortzailea (Espainia, 1895-1970).
# [[Lucia Urrutia]] meteorologoa (Erroibarra) 
# [[Lucy Parsons]] anarkista, komunista (EEBB)
# [[Maider Mendizabal]] pilotaria (Zizurkil)
# [[Maite Axiari]] feminista, euskaltzale (Ezpeleta)
# [[Maite Gorrotxategi]] erraketista (Ermua)
# [[Mamen Moreu]] ilustratzaile, komikigile (Huesca)
# [[Manuela León]] Emakume ekintzailea (Ekuador)
# [[Malva Flores]] idazlea (Mexiko)
# [[Marcela Delpastre]] idazlea (Frantzia)
# [[Margaret Roundtree]] Saskibaloi jokalaria (Estatu Batuak)
# [[Margarita del Val]] birologoa (Madril)
# [[Margarita García Flores]] feminista, abokatua (Nexiko)
# [[Mari Carmen Díaz de Lezana]] txirrindularia (Urduña)
# [[Marie Langer]] Medikua, psikologoa (Austro-Argentinarra)
# [[Mary Moffat Livingstone]] esploratzailea (Hegoafrika)
# [[Maria Clemencia Herrera]] Lideresa, ekintzailea (Kolonbia)
# [[María Cinta Balagué]] irrati esataria (Bartzelona)
# [[María Collazo]] Argentinako anarko-feminista. itzulpena
# [[Maria del Mar Lozano]] RAEx-eko zuzendaria (Iruñea)
# [[Maria Josefa Saavedra]] abokatua (Bolivia)
# [[María Lorena Ramírez]] korrikalaria (Mexiko)
# [[Maria Paz Jiménez Escudero]] margolaria (Donostia)
# [[Maria Soledad Moral Santa Cruz]] arrain saltzailea, ekintzailea (Portugalete)
# [[Marina Núñez]] artista (Palentzia)
# [[Marta Lamas]] idazlea, feminista, antropologoa (Mexiko)
# [[Marta Olazabal]] ikertzailea (Bilbo)
# [[Matilde Isasi-Isasmendi]] emagina (Iurreta)
# [[Maxine Molyneux]] soziologoa, feminista (Pakistan)
# [[Mentxu Alkorta]] dantzari eta trikitilaria (Donostia)
# [[Mercedes Ateca]] Txirrindularia (Laredo-Kantabria)
# [[Miren Begoña Ereñaga]] erraketista (Durango) 
# [[Mujeres Libres]] 36ko Espainiako Gerra garaiko erakunde anarko-feminista. itzulpena
# [[Mujeres Libres (aldizkaria)]] Aurrekoaren aldizkaria. itzulpena
# [[Nahia Zubeldia]] itzultzaile, musikaria, idazlea (Lapurdi)
# [[Nancy Porsia]] Kazetaria (Italia)
# [[Nell Leyshon]] idazlea (Erresuma Batua)
# [[Nerea del Campo Aguirre]] filologoa (Eibar)
# [[Nicasia Madariaga]] margolaria (Bilbo)
# [[Nuria Ruiz de Viñaspre]] poeta (Logroño)
# [[Olvido García Valdés]] poeta (Pravia-Asturias)
# [[Petrona Eyle]] Medikua, feminista (Argentina)
# [[Rebeca Uribe]] poeta, (Mexiko)
# [[Rebeca Uribe Bone]] ingeniari kimikoa (Kolonbia]]
# [[Rosario Pino]] antzezlea (Málaga)
# [[Sara Berenguer Laosa]] Ekintzaile anarko-feminista (Katalunia, 1919-2010)
# [[Sara Estévez]] kazetaria (Bilbo)
# [[Shadi Ghadirian]] argazkilaria (Iran)
# [[Simona Manzaneda]] itzultzailea (Bolivia)
# [[Solveig Nordström]] arkeologoa (Suedia)
# [[Tere Verdes]] Emakume Abertzale Batza. Erresistentziako kidea (Bilbo)
# [[Úrsula Goyzueta]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Vicenta Juaristi Eguino]] iraultzailea (Bolivia)
# [[Victoria Aguirre Anchorena]] margolaria (Buenos Aires)
# [[Victoria Mallabiabarrena]] soprano lirikoa (Mallabia)
# [[Virginia Bolten]] anarkista, kazetaria (Argentina)
# [[Whina Cooper]] ekintzailea (Zeelanda Berria)
}}

=== Hobetuak 2021 ===
# [[Alicia Iturrioz]] margolaria (Eibar)
# [[Louise Michel]] Frantziako anarkista. Parisko Komunan kiderik garrantzitsuenetakoa.
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria. (Mallabia)
# [[Felisa Areitioaurtena|Felisa Areitioartena]]  Antzezlea (Zaldibar)
# [[Maria Magunazelaia]] Txirrindulari aitzindaria (Ermua)
# [[Anna Sundström]] kimikaria (Suedia)
# [[Mariñe Arbeo]] ilustrailea
# [[Mercedes Careaga]] Ekintzailea  (Eibar)
# [[Iratxe Ansa]] dantzaria. (Donostia)
====Berriak 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Adela Andikoetxea]] nekazaria (Urduliz)
# [[Adela Cortina]] filosofoa (Valentzia) itzulpena
# [[Adelina Gutiérrez]] astrofisikaria (Txile)
# [[Ainhoa Urien]] idazlea. (Abadiño)
# [[Alda Lara]] idazlea. (Angola). itzulpena
# [[Alicia Miyares]] Filosofoa, feminista (Asturias) itzulpena
# [[Alexandra David-Néel]] bidaiaria, idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Alexandra Olaya]] zientzialaria. Kolonbiarra. Itzulpena
# [[Ama Ata Aidoo]] idazle afrikarra. Itzulpena
# [[Amaia Gabantxo]] idazlea itzultzailea (Bermeo)
# [[Amancay Gaztañaga]] abeslaria (Mexiko)
# [[Amelia Opie]] idazlea ingelesa
# [[Aminata Sow Fall]] idazlea (Senegal) itzulpena
# [[Amparo Sánchez]] abeslaria (SEvilla)
# [[Ana de Miguel]] filosofoa, feministra (SAntander) itzulpena
# [[Ana Kiro]] galiziar abeslaria. itzulpena
# [[Ana Mari Marin]] margolaria (Elizondo)
# [[Ana María Crespo de las Casas]] farmazialaria. (Tenerife) itzulpena
# [[Andragunea]] Durango
# [[Andrée de Jongh]] belgika erresistentziako kidea 
# [[Ángeles López de Ayala]] kazetaria, politikaria, dramaturgoa (Sevilla)
# [[Anna Burns]] idazlea (Belfast)itzulpena
# [[Anna Surinyach]] fotokazetaria (Katalunia)
# [[Anne Carson]] Poeta (Kanada) itzulpena
# [[Anne Palles]] Sorgintzat errea (Danimarka)
# [[Anoushka Shankar]] musikagilea itzulpena
# [[Antonia Ferrín Moreiras]] Matematikaria, astronomoa (Galizia)
# [[Ariane Lopez-Huici]] argazkilaria. Itzulpena
# [[Aroa Uharte]] itzultzailea (Leitza) 
# [[Arrate Hidalgo]] idazlea, itzultzaile (Bilbo)
# [[Arrate Mardaras]] idazlea (Abadiño)
# [[Asha Ismail]] mutilazioaren aurkako ekintzailea (Kenya)
# [[Askoa Etxebarrieta]] flamenko dantzaria (Gasteiz)
# [[Atala Apodaca]] feminista, iraultzailea (Mexiko)
# [[Aziza Brahim]] abeslari sahararra (Itzulpena)
# [[Beatrice Shilling]] asmatzailea (Ingalaterra) itzulpena
# [[Becky Siegel]] dantzaria, koreografoa, zuzendaria (EEBB) Iruñea
# [[Bel Zaballa]] kazetaria, idazlea (Katalunia)
# [[Belén Bermejo]] idazlea, argazkilaria eta editorea (Madril)
# [[Belén de Sárraga]] kazetaria, ekintzailea (Valladolid-Mexiko
# [[Beryl Markham]] hegazkinlaria, idazlea (Ingalaterra-Kenya) itzulpena
# [[Bertha Benz]] asmatzailea 
# [[Bertha Lutz]] Brasilgo urbanista eta feminista.
# [[Blanca Silveira]] astronomoa (Venezuela) itzulpena
# [[Beulah Louise Henry]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Carme Alvariño]] historialaria (Galizia) itzulpena
# [[Carla Simón]] zinegilea (Katalunia) 
# [[Carmen Castillo (zinegilea)|Carmen Castillo]] zinegilea (Txile). itzulpena
# [[Carmen de Burgos]] poeta eta kazetaria (Almeria) itzulpena
# [[Carmen Gil Martinez]] idazlea. (Cadiz)
# [[Carmen Portinho]] (itzulpena) (Brasil)
# [[Catherine Destivelle]] eskalatzailea (Frantzia)
# [[Cécile Rol-Tanguy|Cécile Rol]] Erresistentea. Frantzia. Itzulpena
# [[Celinda Arregui]] politikaria, feminista (Txile)
# [[Claire Goll]] kazetaria, idazlea bakearen aldeko altibista (Alemania-Frantzia)
# [[Claudia Paz y Paz]] giza eskubideen defentzailea 
# [[Consuelo Álvarez Pool]] idazlea (Katalunia)
# [[Cony Carranza Castro]] feminista, hezitzailea (El Salvador)
# [[Cora Ratto de Sadosky]] matematikaria eta ekintzailea (ARgentina)
# [[Dacia Maraini]] eleberrigilea (Italia)
# [[Diane di Prima]] Poeta (EEBB) itzulpena
# [[Dilhan Eryurt]] astronomoa, astrofisikaria (Turkia)
# [[Dora Alonso]] Kazetaria eta idazlea (Kuba) itzulpena
# [[Dorita Ruiz]] Hezkuntza bereziko irakaslea aintzindaria (Burgos-Durango-Euba)
# [[Dorothea Klumpke]] astronomoa. EEBB
# [[Dorothee Sölle]] Poeta eta teologoa. Itzulpena 
# [[Dulce Chacón (idazlea)|Dulce Chacón (Idazlea)]] Zafra. Itzulpena
# [[Ebru Timtik]] abokatu kurdua. (Istambul)
# [[Elena García Armada]]ingeniaria, asmatzailea (Santander)
# [[Elodia Zaragoza-Turki]] idazlea,poeta,editorea
# [[Emilie Flöge]] jostuna 
# [[Emma Chacón i Lausaca]] musikagilea (Bartzelona) itzulpena
# [[Emma Lehmer]] matematikaria (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Encarnación Cabré]] arkeologoa (Madril) itzulpena
# [[Erlea Maneros]] Artista. Margolaria. Bilbo
# [[Esther Cruz]] eskalatzailea. (Murtzia-Euskal Herria)
# [[Eugenia Sacerdote de Lustig]] zientzilaria (Turin-Buenos Aires) (Itzulpena)
# [[Eva Gonzalès]] margolaria (Paris) (Itzulpena)
# [[Eva Guerrero]] dantzaria, koreografoa (Bilbo)
# [[Fanny Bullock Workman]] bidaiaria, idazlea, itzulpena
# [[Felisa Areitioaurtena]] antzezlea (Zaldibar 1904)
# [[Filipa César|Filipa Cesar]] zinema zuzendaria (Portugal) itzulpena
# [[Florence Rena Sabin]] zientzialaria. (EEBB) itzulpena
# [[Francisca Vives]] historialaria (Cadiz) itzulpena
# [[Gabrielle Roy]] Kanadar idazlea. (Kanada)
# [[Garazi López de Armentia]] dantzaria eta koreografoa (Gasteiz)
# [[Garbiñe Elizegi]] erizaina, feminista (Baztan)
# [[Gemma Sanginés]] psikologoa (Bilbo)
# [[Gertrude Jekyll]] Lorezaina (Erresuma Batua)
# [[Gloria Anzaldúa]] idazlea. aktibista (EEBB) itzulpena
# [[Guadi Galego]] abeslaria (Galizia) (Itzulpena)
# [[Hayley Westenra]] abeslaria (Zeelanda Berria) itzulpena 
# [[Helin Bölek]] abeslaria (Turkia)
# [[Helena Maleno]] aktibista (El Ejido) Itzulpena
# [[Ida Vitale]] idazlea. (Uruguai) itzulpena
# [[Idea Vilariño]] idazlea. itzulpena
# [[Ines Olza]] ikertzailea (Nafarroa)
# [[Inma Chacón]] idazlea (Zafra) itzulpena
# [[Irati Bilbao]] jazz abeslaria. (Durango)
# [[Iratxe Mediavilla]] zinegilea (Elorrio)
# [[Irene Solà]] idazlea, artista (Katalunia)
# [[Irene Vallejo Moreu]] filologa eta idazlea (Zaragoza)
# [[Irma Alicia Velásquez Nimatuj|Irma Alicia Velásques Nimatuj]]Guatemala, kazetaria eta antropologoa
# [[Isabella Bird]] bidaiaria. idazlea (itzulpena)
# [[Isabel Bono]] poeta, (Malaga) itzulpena
# [[Isabel Sola]]Birologoa (Nafarroa)
# [[Ixone Aroma]] dantzaria (Durango)
# [[Izaro Zubiria]] zientzilaria
# [[Izaskun Ayestaran]] erreketista (Ibarra)
# [[Jacinta Ortiz]] poeta (Granada)
# [[Jaione Camborda]] zinegilea (Donostia)
# [[Jennifer Doudna]] biokimikaria (EEBB) itzulpena
# [[Jessie Fauset]] Poeta amerikarra itzulpena
# [[Jessica Anderson]] idazle Australiarra. itzulpena
# [[Jineth Bedoya]] Kazetaria. (Kolonbia) itzulpena
# [[Joan Jara]] dantzaria (Txile) Victor Jararen bikotea
# [[Joana Olasagasti]] dantzaria (Baiona)
# [[Joanne Chory]] biologoa. EEBB itzulpena
# [[Jone Elorriaga]] artista (Durango)
# [[Jone Martinez Palacios]] irakaslea, feminista (Bizkaia)
# [[Josefa Llanes Escoda]] sugrafista (Filipinas) itzulpena
# [[Josune Ilundain]] sortzailea, ekintzaile, idazlea. (Nafarroa)
# [[Judit Muñoz]] matematikaria eta ikertzailea (Abadiño)
# [[Judith Wright]] idazlea (Australia) itzulpena
# [[Juana Arrillaga|Juana &quot;Juanita&quot; Arrillaga]] erraketista (Elgoibar)
# [[Juanita Gorroño]] panderojolea (Muxika-Zornotza)
# [[Julia Antivilo]] artista (Txile)
# [[Juliana Zubizarreta]] panderojolea (Elgoibar)
# [[Julie Adrienne Karrikaburu]] musikologoa (Zuberoa)
# [[Julie-Victoire Daubié]] idazle franziarra. itzulpena
# [[Karmele Gisasola]] Herri kirolak (Mallabia)
# [[Karmele Mitxelena]] Idazlea eta iralkaslea (Oiartzun)
# [[Katalin Karikó]] Biokimikaria (Hungaria) 
# [[Katharine Tynan]] idazle, Irlanda, itzulpena
# [[Kenojuak Ashevak|Kenojuak Ashevah]]margolaria (Kanada)
# [[La Yegros]] abeslaria (ARgentina-Okzitania
# [[Larraitz Ariznabarreta]] antropologoa (Bilbo)
# [[Laura Freixas]] idazlea (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Leda Valladares]] abeslaria,(Argentina) (itzulpena)
# [[Leila Aboulela]] sudandar idazlea (Itzulpena)
# [[Leyre Arrieta |Leyre Arrieta Alberdi]] historialaria (Mutriku)
# [[Leire Elustondo Quiñones]] Abeslaria, kazetaria (Ermua)
# [[Leona Chalmers]] aktorea eta asmatzailea. EEBB. itzulpena
# [[Leonor Orosa]] Koreografoa (Filipinak)
# [[Lian Monserrate]] Muralgilea (Estatu Batuak)
# [[Lide Arana]] zientzialaria 
# [[Elizabeth Magie]] asmatzailea. (EEBB). Itzulpena
# [[Lucía Garibaldi]] Zinegilea (Uruguai) Itzulpena
# [[Luisa Capetillo]] anarkista, sindikalista, faminista (Puerto Rico) itzulpena
# [[Lurdes Huizi]]irakaslea, (Goizueta)
# [[Luzia Sagastasoloa]] maistra, irakaslea, moja (Mallabia)
# [[Maialen Arregi]] Arkitektoa (Elorrio)
# [[Mabel Cañada Zorrilla]] feminista, ekintzailea (Bilbo)Itzulpena
# [[Mabi Revuelta]] artista plastikoa (Bilbo)
# [[Maddi Ane Txoperena]] bertsolaria, kazetaria eta feminista (Hendaia)
# [[Magda Szabó|Magda Szabo]]idazlea (Hungaria)
# [[Maiana Bidegain]] zinegilea (Lapurdi)
# [[Maite Lephaille]] irrati-esataria (Zuberoa)
# [[Maite López]] idazlea, itzultzaile (Azkoitia)
# [[Mari Cruz Guruzeta]] ekintzailea (AReatza)
# [[Mari Jose Kerejeta]]  idazlea (Zegama)
# [[Mari Karmen Goñi]] irakasle aitzindaria (Baztan)
# [[María Andresa Casamayor]] matematikaria (Zaragoza) itzulpena
# [[Maria Aurèlia Capmany]] eleberrigile, antzerkigile (Katalunia) itzulpena
# [[Maria Isabel Barreno]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Jesús Cueto]] artista. (Santander-Bilbo)
# [[Maria Beasley]]. Asmaztzailea. (EEBB) 
# [[María Cumplido]] matematikaria. (itzulpena)
# [[Maria González Gorosarri]] Kazetaria, idazlea (Durango)
# [[Maria Dolores Larramendi]] erraketista (Pasaia)
# [[María Malla]] idazlea, katalana. itzulpena
# [[María Mariño]] idazlea. (Galizia). itzulpena
# [[Maria Mentxaka]] kirol argazkilaria (Mungia)
# [[Maria Merino]] matematikaria (Bilbo) 
# [[Maria Pereira]] Asmatzailea (Portugal)
# [[María Salvo]] Antifrankisgta (Bartzelona) itzulpena
# [[Maria Teresa Horta]] idazlea (Portugal) itzulpena
# [[María Teresa León]] idazlea (Errioxa) itzulpena
# [[Maria Txurruka]] erraketista (Elgoibar)
# [[María Vallet Regí|María Vallet Regi]] Kimikaria (Kanaria)
# [[María Y. Orosa|Maria Y. Orosa]] Medikua eta ikertzailea
# [[Mariama Bâ]] idazlea (SEnegal)
# [[Marica Campo]] idazlea (GAlizia)
# [[Mari Carmen Ruiz]] aktore ohia (Bilbo)
# [[Marie Hankel]] Esperanto idazlea, sufragista (Alemania) itzulpena
# [[Marijo Deogracias]] kazetaria (Antzuola)
# [[Marie Paradis]] alpinista Suitzarra. Itzulpena
# [[Marie Under]]  idazlea (Estonia) itzulpena
# [[Marion Donovan]] asmaitzailea. EEBB. itzulpena
# [[Mariví Ibarrola]] argazkilaria. (Naiara). itzulpena
# [[Marivi Iturbe Etxeberria]] gizarte laguntzailea. Etxebarri. itzulpena
# [[Margaret Harwood|Margaret Harwook]]   Astronomoa (Estatu Batuak) itzulpena
# [[Margaret Burbidge]] Astronomoa. (Inglaterra) itzulpena
# [[Margarida Borràs]] Transexuala (Valentzia)
# [[Margarita Michelena]] poeta (Mexiko)
# [[Margarita Parra Álvarez]] Kimikaria, (Valentzia)
# [[Martha Coston]]asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Marta Elena Casaús Arzú]] historialaria eta idazlea.(Guatemala)
# [[Maruja Mallo]] margolaria (Galizia) itzulpena
# [[Melitta Bentz]] asmatzailea alemaniarra itzulpena
# [[Mercè Company]] idazlea (Katalunia) itzulpena
# [[Mercè Ibarz]] idazlea (ARagoi)
# [[Mikeas Sánchez]] poeta, irakaslea, idazlea (Mexiko)
# [[Miren Larrea]] antzezlea. (Zornotza)
# [[Mónica Cahen D'Anvers]] kazetaria (Argentina) itzulpena
# [[Montserrat Gudiol]] margolaria, (Bartzelona) itzulpena
# [[Montserrat Torrent i Serra]] organojolea. (Bartzelona) itzulpena
# [[Myriam Cameros Sierra|Myriam Cameros]] Ilustratzailea. Iruña
# [[Nella Larsen]] idazlea Afrikar-amerikarra. Itzulpena
# [[Nellie Campobello]] idazlea eta dantzaria (Durango-Mexiko) itzulpena
# [[Nerea Irastorza]] zientzialaria
# [[Nerea Irigoyen]] zientzialaria. Zaragoza
# [[Nerea Loiola Pikaza|Nerea Loiola]] idazlea (Deba)
# [[Ngaio Marsh|Ngaio Marsh]] idazle, antzerlea. itzulpena
# [[Olga Cazalis]] erraketista (Markina-Xemein)
# [[Olga Orozco]] poeta (Agentina) Itzulpena
# [[Orsola Casagrande]] (Italia) 
# [[Pamela Hinkson]] idazle anglo irlandarra
# [[Patricia Bath|Patricia Bath]] Medikua. itzulpena
# [[Paula Nenette Pepín]] musikaria. 
# [[Paula Wiesinger]] eskiatzaile italiarra (Izulpena)
# [[Paulina Chiziane]] idazle Monzambike. Itzulpena
# [[Pilar del Río|Pilar del Rio]] kazetaria eta itzultzailea.(Granada). (itzulpena)
# [[Pilar Claver]] aktibista (Izaba)
# [[Pilar Alonso Ibañez]] etnografoa, historialaria (Markiz, Araba) itzulpena
# [[Pilar Bellver]] idazlea, feminista (Jaen) itzulpena
# [[Policarpa Salabarrieta]] ekintzalea (Kolonbia)(Itzulpena)
# [[Raina Telgemeier]] komikigilea. (EEBB) itzulpena
# [[Rosalinda L. Orosa]] Idazlea (Filipinak)
# [[Saiza Nabarawi]] idazlea, feminista (Egipto) (Itzulpena)
# [[Sagrario Vera Gordo]] Gerrillaria. (Badajoz)
# [[Sandra Morán]] abeslaria, politikaria (Guatemala) itzulpena
# [[Sara Curruchich]] abeslaria. Guatemala. itzulpena
# [[Sarah Mather]] asmatzailea (EEBB) itzulpena
# [[Severina Luna de Orosa]] medikua eta idazlea (Filipinak)
# [[Silvia Cuevas Morales|Silvia Cuevas]] idazlea Txile. itzulpena
# [[Stefi Troguet]] Alpinista (Andorra)
# [[Susana Malón]] astronomoa (Zaragoza) Itzulpena
# [[Susana Thénon]] itzultzaile, poeta (ARgentina). Itzulpena
# [[Susana Vera]] argakilari-kazetaria (Iruñea) itzulpena 
# [[Suceso Portales]] jostuna eta anarko-sindikalista (Extremadura)
# [[Syra Alonso]] idazlea, (Galizia). itzulpena
# [[Teresa Eguibar]] eskulturea (Madril). itzulpena 
# [[Teresa Flores]] Feminista, ekintzailea (Txile)
# [[Teresa Meana]] ekintzaile feminista (Gijón)
# [[Udane Ostolaza]] Harri-jasotzailea (Orio)
# [[Uxune Martinez Mazaga]] Zabalkunde zientifikorako arduraduna (Garai)
# [[Vandana Shiva]] Idazlea. (India) (Itzulpena)
# [[Violette Leduc]] Idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Violette Szabo]] Espia (Erresuma Batua)
# [[Yaa Gyasi]] idazle afroamerikarra.(Ghana) itzulpena
# [[Yasmina Reza]] idazlea (Frantzia) itzulpena
# [[Yolanda Mazkiaran]] dokumentalgilea (Altsasu)
# [[Zaloa Fuertes]] Argazkilaria (Mexiko-Abadiño)
# [[Zenobia Camprubí]] idazlea eta itzultzailea itzulpena
# [[Zuriñe del Cerro]] feminista historikoa (Bilbo)
}}

====2018-2019====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agustina Otaola]] Erraketista (Errenteria)
# [[Alaitz Muro]] ipuin kontalaria eta margolaria (Durango)
# [[Almudena Hernando]]  arkeologoa (Madril)(itzulpena)
# [[Amaia Aroma Lejarreta]] Txistularia (Abadiño)
# [[Ainhoa Zuazua]]Abeslaria (Ermua)
# [[Angelita Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Arantzazu Ametzaga]] Idazlea
# [[Ascensión Badiola]] Idazlea(Bilbo)
# [[Aurora Abasolo]] Abeslaria (Durango)
# [[Begoña Sopelana]] Kooperantea, soziologoa (Iurreta)
# [[Benita Uribarrena]] Ekintzailea antifaxista (Durango)
# [[Damaris Pan]] artista (Mallabia)
# [[Digna Garitaonandia]] Erraketista
# [[Dina Bilbao]] Kirolaria (Ondarroa))
# [[Eladia Altuna]] Erraketista (Irura)
# [[Elena Olabe]] Poeta (Durango)
# [[Elena Solatxi]] Eskultorea (Bilbo)
# [[Elena Orobiogoikoetxea]] Piano jolea (Durango)
# [[Emilia Gomez]]Erraketistan. (Valentzia)
# [[Estibalitz González]] Idazlea (Ermua)
# [[Eugenia Iriondo]] Erraketista (Eibar)
# [[Gisella Perl]] Ginekologoa judutarra (Hungaria) (itzulpena)
# [[Gloria Agirre]] Erraketista (Asteasu)
# [[Gloria Zubia]] ekintzailea (Durango)
# [[Ines Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Irati Eguren]] Arkitektoa, ilustratzailea (Durango)
# [[Irene Ibaibarriaga]]Erraketista (Ermua)
# [[Jesusa Garitaonandia]] Erraketista (Mallabia)
# [[Juana Elgezabal]] Enpresaria (Derio)
# [[Juanita Ibaibarriaga]] Ekintzailea (Ermua)
# [[Juanita Mir]] Kazetaria, idazlea (Iruñea)
# [[Juanita Unzueta]] Dantzaria (Eibar)
# [[Julia Klaudia Gabilondo]] Idazlea (Mungia)
# [[June Arbeo]] Atleta (Durango)
# [[Kattalin Agirre]] Mugalaria, Frantziako erresistentziako kide (Sara)
# [[Koro Benito]]  Poeta (Lumbrales)
# [[Lara Izagirre]] Zinegilea (Zornotza)
# [[Libe Goñi]] Irakaslea (Oteitza)
# [[Lidia Cañete]] kirolaria (Durango)
# [[Lourdes Munitxa]] Euskaltzalea (Zornotza)
# [[Lucia Areitioaurtena]] Erraketista (Ermua)
# [[Luna Miguel]] idazlea (Alcalá de Henares) (itzulpena)
# [[Luz Zalduegi]] Albaitaria (Mallabia)
# [[Maddi Barber]] Zinegilea (Lakabe)
# [[Mae Jemison]] ingeniari (Alabama) (Itzulpena)
# [[Maitane Alonso]] Ikertzailea,asmatzailea (Sodupe)
# [[Maria Ana Bidegaray]] Idazlea, feminista (Hazparne - Lapurdi)
# [[Maria Antonia Canals]] matematikaria (Bartzelona) (Itzulpena)
# [[Maria Arrillaga]] Erraketista (Elgoibar)
# [[Maria Camino Oskoz]] Maistra. (Iruñea)
# [[Mari Carmen Lasagabaster]] Erraketista (Eibar)
# [[Mari Carmen Madariaga]] Erraketista (Igorre)
# [[Maria Antonia Uzkudun]] Erraketista (Anoeta)
# [[Maria Luisa Alberdi]] Erraketista (Eibar)
# [[Maria Luisa Senar]] Erraketista (Pasaia)
# [[Maria Pilar Urriza]] Dantzaria (Lantz)
# [[Maria San Juan de Garonda]] emagina. inkisizioa sutan erre zuen (Mungia)
# [[Maribi Unamuno]] Filologoa. (Aulesti)
# [[Mercedes Colás]] Maiatzeko plazako amak (Argentina) (Itzulpena)
# [[Meritxel Relaño]] Unicefeko arduradun nagusia Yemenen (Durango)
# [[Mila Salterain]] Idazlea (Durango)
# [[Miren Alazne Iruretagoiena]] ekintzailea (Zarautz)
# [[Miren Maortua]] Idazlea (Zaldibar) 
# [[Miren Uzkudun]] Erraketista (Asteasu)
# [[Nerea Etxegibel]] Kirolaria (Durango)
# [[Oihana Azkorbebeitia]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Paula Lamarain]] Erraketista (Eibar)
# [[Rosa Soroa]] Erraketista (Elduaien)
# [[Rosario Aranburu]] Erraketista (Eibar)
# [[Shakuntala Devi]] Idazlea (India) (Itzulpena)
# [[Silvia Trigueros]] Kirolaria (Abadiño)
# [[Teri Ibarrola]] Ipuin kontalaria (Aulesti)
# [[Vanessa Goikoetxea]] abeslaria (Florida)
# [[Zoila Askasibar]] inprimatzailea (Elgeta)
}}

=== [[Fitxategi:Gnome-colors-alacarte2.svg|30px]] Hobetuak ===
==== 2020 ====
{{zutabeak|kopurua=3|
# [[Agurtzane Elorriaga]] (Iurreta)
# [[Ana Diez]] zinemagilea (Tutera)
# [[Amaia Iturbide]] idazlea (Bilbo-Getxo)
# [[Ariane Lopez-Huici|Ariane López Huici]] argazkilari lapurtarra. 
# [[Erika Lagoma]] Bertsolaria, feminista (Lesaka-Durango)
# [[Gurutzi Arregi]] etnografoa (Durango)
# [[Iñaxi Etxabe]] Bertsolaria, (Zumaia-Zarautz)
# [[Isabel Coixet]] zinegilea (Katalunia)
# [[Itziar Mendizabal]] Dantzaria (Gipuzkoa
# [[Luzia Goñi]] bertsolaria (Basaburua)
# [[Maider Fernandez]] zinegilea (Donostia)
# [[Maria Zambrano]] idazlea (Madril)
# [[Martina Ibaibarriaga]] gerrillaria (Berriz)
# [[Matxalen Ziarsolo]] saskibaloi jokalaria (Ermua)
# [[Oihana Alkorta]] musikaria (Orio-Zarautz)
# [[Primi Erostarbe]] panderojolea eta irrintzilaria (Oñati)
# [[Teodora Zuloaga]] zeramikaria (Madril-Segovia)
# [[Trota Salernokoa]] ginekoloagoa(Italia)
# [[Alfonsina Strada]] txirrindulari argentinarra (Mototsa)
}}

==== 2018-2019 ====
# [[Balendiñe Albizu]] Idazlea (Zumaia)
# [[Gurutze Frades]] Kirolaria (Durango-Iurreta)
# [[Lourdes Unzueta]] Idazlea (Durango)
# [[Uri Ruiz Bikandi]] Idazlea (Durango)

== [[Fitxategi:Gnome-system-users.svg |30px|]] Wikilariok ==
(Zure izena gehitu dezakezu iturburu kodea aldatu eta 4 bider ALT Gr + 4 sakatuta (4 aldiz &quot;~&quot; agertuko da)
# [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] ([[Lankide eztabaida:Wikimaribarre|eztabaida]]) 18:22, 13 ekaina 2018 (CET)
# [[Lankide:Lurdeswiki|Lurdeswiki]] ([[Lankide eztabaida:Lurdeswiki|eztabaida]]) 18:17, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Larrauri|Larrauri]] ([[Lankide eztabaida:Larrauri|eztabaida]]) 18:18, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:OrtuUrti|OrtuUrti]] ([[Lankide eztabaida:OrtuUrti|eztabaida]]) 18:22, 23 urtarrila 2020 (CET)
# [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] ([[Lankide eztabaida:Mototsa|eztabaida]]) 11:20, 22 uztaila 2020 (CET)
# [[Lankide:Joseintx|Joseintx]] ([[Lankide eztabaida:Joseintx|eztabaida]]) 18:22, 9 urria 2020 (CET)
# [[Lankide:Isabeliraurgi|Isabeliraurgi]] ([[Lankide eztabaida:Isabeliraurgi|eztabaida]]) 17:48, 16 urria 2020
# [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] ([[Lankide eztabaida:Mgaraizabal|eztabaida]]) 18:00, 5 azaroa 2021 (CET)

== [[Fitxategi:Gnome-web-browser.svg|30px]] Kanpo estekak ==
* [https://anboto.org/durango/1583310345667-wikipedia-erreminta-ona-dela-uste-dugu-emakumeek-erreferentzialtasuna-lortzeko  Wikipedia erramienta ona dela uste dugu emakumeek erreferialtsuna lortzeko]Anboto 2020/03/04
* [https://www.elcorreo.com/bizkaia/duranguesado/durangaldeko-andren-ekarpenak-20200122193350-nt.html?edtn=bizkaia&amp;fbclid=IwAR1hHPcQJaQM-WaIU7mYeNetsB89jEH2-BWSA0fPGjbTgTkHpqtKRT9BnCc#vca=fixed-btn&amp;vso=rrss&amp;vmc=fb&amp;vli=Duranguesado Durangaldeko andren ekarpenak bistaratzera dator WikiEmakumeok] El Correo 2020/01/21
* [https://anboto.org/durango/1579696765085-wikikedada-egingo-dute-durangon-wikipedian-dagoen-genero-arrakala-aldatzeko 'Wikikedada' egingo dute Durangon, Wikipedian dagoen &quot;genero arrakala&quot; aldatzeko], Anboto Durango 2020/01/22
* [https://dotb.eus/dotb-eus-emakumeen-biografia-berriak-sortzeko-wikikedada-antolatu-da-durangon/ Emakumeen biografia berriak sortzeko ‘Wikikedada’ antolatu da Durangon] Dotb.eus 2020/01/23
* [http://www.azkuefundazioarenegunkaria.eus/wikikedada-wikiemakumeokwikidurango/ Wikikedada: WikiEmakumeok/WikiDurango | Azkue Fundazioaren Egunkaria] 2020/01/21
* [https://halabedi.eus/es/marisa-barrena-wikiemakumeok-gizarteko-beste-arloetan-lez-emakumeak-ia-ikusezinak-gara-wikipedian-ere/?fbclid=IwAR2pUHHzwsNx8kzKAyc3dlTpZc4p4mx8duIC0PeKHEj01G3yXoFKxXlBBlc Marisa Barrena (Wikiemakumeok): &quot;Gizarteko beste arloetan lez, emakumeak ia ikusezinak gara wikipedian ere&quot; - Halabedi] 2020/02/06
* [https://www.youtube.com/watch?v=eH-JkwLAa6Q&amp;feature=youtu.be [Bideoa] Data zaharrak bilatzen], Estibalitz González Solozabal Durangon #Wikiemakumeok mintegian data zaharrak zelan bilatzen diren azaltzen dau, Josi Sierra-ri esker.
* [https://amp.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/amarauna/osoa/7892080/magikoa-da-andre-baten-biografia-mundura-zabaltzea/ &quot;Magikoa da andre baten biografia mundura zabaltzea&quot;], EITB - 2021/03/08
* https://www.youtube.com/watch?v=r2Z5CFSLSf8  Lurdes Totorikaguena eta Marisa Barrena Laixiar irratian</text>
      <sha1>t14sypnhw3bcp9ch36ngn78lbnml82z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Claig gaztelua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>930275</id>
    <revision>
      <id>9005826</id>
      <parentid>8838371</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:44:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1281" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula automatikoa}}
'''Claig gaztelua''' [[Eskozia]]ko [[Donald klana]] edo '''MacDonald klana'''ren gotorlekua zen. Egun erorkinak besterik ez dira gelditzen,

== Historia ==
Gaztelua beste garaietan gotorleku handia zen. Itsasoaren gaineko gotorlekua zen. Honi esker Macdonald klanak, uharteen jaunak, [[Hebridak]] uharteekin itsas trafikoa ia lau mendetan kontrolatu zuen. Gazteluak XVII. mende arte MacDonald klanaren eskuetan egon zen; mende horretan [[Campbell klana]]k menperatu zuen.

== Kokapena ==
Gazteluaren erorkinak [[Am Fraoch Eilean]] uhartean dago, [[Jura (Eskozia)|Jura uhartearen]] ondoan.

== Kanpo estekak ==
* {{en}}:[https://web.archive.org/web/20060811233238/http://www.theisleofjura.co.uk/index%20files/Clans/MacDonald.html https://web.archive.org/web/20060811233238/http://www.theisleofjura.co.uk/index%20files/Clans/MacDonald.html]
* {{en}}:[https://web.archive.org/web/20060819231706/http://www.theisleofjura.co.uk/web_365/Claig%20Castle.html https://web.archive.org/web/20060819231706/http://www.theisleofjura.co.uk/web_365/Claig%20Castle.html]

{{commonskat}}{{Autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Argyll eta Bute konderriko gazteluak]]
[[Kategoria:Behinolako gazteluak]]
[[Kategoria:Eskoziako erorkinak]]
[[Kategoria:Eskoziako gazteluak]]</text>
      <sha1>6bu45gd8d3pkk9qlllfl7fewjjskadi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Maskara (mozorroa)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>930727</id>
    <revision>
      <id>9005593</id>
      <parentid>8973926</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:26:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25647" xml:space="preserve">{{Argitzeko|mozorro edo antzezpen jantziari|Maskara (argipena)}}

[[Fitxategi:Verona - maschera veneziana2.jpg|thumb|[[Venezia|Veneziar]] maskara bat]]
'''Maskara''' edo '''mozorroa''' [[kartoi]]z, [[ehun]]ez, [[plastiko]]z edo kidekoz materialez eginiko irudia da, [[aurpegi]] bat irudikatzen duena eta [[begitarte]]a estaltzeko erabiltzen dena.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?sarrera=Mozorro&amp;antzekoak=ez&amp;option=com_hiztegianbilatu&amp;view=frontpage&amp;layout=aurreratua&amp;Itemid=&amp;lang=eu&amp;bila=bai|egilea=[[Euskaltzaindia]]|izenburua=Mozorro|bilduma=Euskaltzaindiaren Hiztegia}}&lt;/ref&gt; Maskarak antzinatik asmo zeremonial eta praktikoekin erabili izan dituzte. 

== Etimologia ==
Maskararen erabilera oso zaharra da Mendebaldeko kulturan. Ezagunenak [[Greziar|greziarrek]] antzerkian euren pertsonaiak identifikatzeko erabiltzen zituztenak dira, baina ''prosopon'' deitzen zieten, [[Euskara|euskaraz]] prosopopeia, eta ziurrenik, pertsona gisa heldu zen terminoa.
[[Fitxategi:Funeral mask of Agamemnon-colorcorr.jpg|thumb|'[[Agamenonen maskara|Agamemnonen maskara]]', [[Heinrich Schliemann|Heinrich Schliemannek]] 1876an Mizenasen, [[Grezia|Grezian]], aurkitutako XVI. mendeko maskara. Arkeologia Museo Nazionala, [[Atenas]].]]
Maskara gure hizkuntzan [[Italia|italiar]] ''maschera''tik hartu zen. Italiako terminoa, berriz, [[Arabia|arabiar]] ''masjara''tik eratorria zen, antzerki emanaldien tarteetan maskara jantzita agertzen zen [[Bufoi|bufoia]] edo [[Pailazo|pailazoa]] izendatzeko erabiltzen zena. Arabierazko hitza ''sahir''-etik zetorren. Hizkuntza horretan «norbaiti burla egitea» esan nahi zuen eta [[Europa|Europan]] italiar dialektoen eta [[Okzitaniera|okzitanierazko]] ''masca'' «sorginaren» eragina izan zuen, germaniar edo zelta jatorrikoa. Hala ere, litekeena da italiar hitza [[Katalan|katalanez]] ''màscaratik'' eratorritako gaztelaniara iritsi izana.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=máscara {{!}} Castellano - La Página del Idioma Español = El Castellano - Etimología - Lengua española|url=https://www.elcastellano.org/palabra/m%C3%A1scara|aldizkaria=www.elcastellano.org|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Historia ==
Maskarak hainbat forma izan ditzaketen objektuak dira eta aurpegi osoa estal dezakete. Material mota askorekin egin daitezke, [[Zur|egurra]], [[Ehun|ehuna]] eta landare-zuntza barne. [[Margolaritza|Pintura]], [[Metal|metala]], [[Buztin|buztina]], [[Luma|lumak]], aleak, azal-oihalak...

Batzuetan maskarak [[erlijio]] edo [[erritu]] baten parte dira, nahiz eta beste batzuetan [[Anonimatu|anonimotasunaren]] bermea, osasuna babesteko, [[Ehiza|ehizan]], [[Kirol|kiroletan]], [[Jai|jaietan]] edo [[Gerra|gerretan]], edo, besterik gabe, apaingarri gisa erabil daitezkeen. Ipuin kontalariek maiz erabiltzen dituzte maskarak haien narrazioak biziarazteko. Nahiz eta maskarak babesteko erabil daitezkeen ere.

Maskaratzea antzinako tradizio bat da, Europako hego-mendebaldeko (K.a. 30.000-15.000), [[Tassili n'Ajjer]], [[Aljeria|Aljeriako hego-ekialdeko]], [[Iparraldeko Afrika|Afrika iparraldeko]] (K.a. 4000-2000) eta pintura [[Paleolitoa|paleolitikoko]] pintura eta [[Eskulturagintza|eskultura]].&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Por Alberto Gómez|abizena=Santos|izenburua=Historia de las máscaras - Recreación de la historia|hizkuntza=es-ES|data=2021-08-10|url=https://recreacionhistoria.com/historia-de-las-mascaras/|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;[[Fitxategi:Dance Helmet Mask, Cameroon, Brücke-Museum Berlin, 65042, view a.jpg|thumb|[[Kamerun|Kamerungo]] maskarak]]

== Erritu maskarak ==
=== Afrika ===
Afrikako maskarak, eskuz egiten ziren, ezaugarri desitxuratuekin, proportzionalki normalean baino handiagoak, [[Kobre|kobrez]], egurrez edo boliz eginak. Antzinako maskarak Paleolito aroaren aurretik Afrikan erabili zirela uste da. [[Animalia]] edo [[Arbaso|arbasoen]] izpirituak, heroi mitologikoak, balio moralak edo pertsona bat sinbolikoki ohoratzeko modua adierazten dute.

Afrikako maskarak giza aurpegiaren edo animalia baten muturraren formakoak izan ohi dira. Animalia baten espiritua irudikatzen dute eta maskara zeraman pertsonak animaliarekin komunikazioa ahalbidetzen zuen. Irudikatzen diren animalia ohikoenak [[Asiar bufalo|bufaloa]], [[hiena]], [[Belatz handi|belatza]], [[Krokodilo|krokodiloa]] eta [[Antilope|antilopea]] dira. Afrikako maskaren beste gai bat edertasun femeninoaren idealak sortutako emakume aurpegia da.

==== Antzinako Egipto ====
[[Fitxategi:TUT-Ausstellung FFM 2012 47 (7117819557).jpg|thumb|[[Tutankamon|Tutankamonen]] maskara]]
[[Antzinako Egipto|Antzinako Egipton]], maskarak ere erabiltzen zituzten erlijio eta zeremonia ospakizunetarako. Adibiderik ezagunena [[Osiris|Osirisen]] heriotzaren eta berpizkundearen irudikapena da. Harri bitxiekin egindako maskarak erabiltzen zituzten lurperatzeko prest zeuden momietan.

Lehenengo maskarak egurrezkoak ziren, gero [[Kartoi|kartoia]] erabiltzen zuten, [[Papiro|papiroz]] edo [[Liho|lihoz]] egindako materiala eta igeltsuz busti eta gero egurrezko molde batean moldatzen zuten. Hauek klase baxuentzako aldaera merkea zen. Benetako heriotza-maskarak metal preziatuez eginak ziren. Heriotza-maskara ospetsuenetako bat [[Tutankamon|Tutankamonen]] maskara da.

Erritu maskarak erabiltzen zituzten apaizek. Maskara hauek ere kartoiez eginak ziren eta gero margotzen zituzten. Animalien buruen antzera egin ziren, [[Anubis|Anubisen]] burua, [[txakal]] baten burua zuen heriotzaren jainkoa.

==== Nigeria ====
Eguberrietan, [[Calabaria reinhardtii|Calabarren]], Cross River hiriburuan, espiritu batzuk irudikatzen dira frondekin eta sare-oihalekin.

==== Haiti ====
Maskaradunek iraultza modernoko tresnak dituzte gainean, [[pistola]] bat eta [[Telefono|telefonoa]]. Sokek esklaboen sufrimendua sinbolizatzen dute, eta ikatz eta melazaz zikindutako azala kolonialen garaitik janzten den mozorro merke eta sinplea da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Detrás de las máscaras rituales|hizkuntza=es|data=2012-03-23|url=https://www.nationalgeographic.com.es/mundo-ng/grandes-reportajes/detras-mascaras-rituales_5735|aldizkaria=www.nationalgeographic.com.es|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

=== Amerika ===

==== Ipar Amerika ====
[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] ipar-mendebaldeko biztanle [[Indigena|indigenen]] artean, zeremonietan maskarak erabiltzen zituzten galdutako maiteak dolutzeko.

==== Brasil ====
[[Brasil|Brasilgo]] indigenek animaliak, [[Hegazti|hegaztiak]] eta [[Intsektu|intsektuak]] sinbolizatzen zituzten zeremonietan maskarak jantzi zituzten.

==== Alaska ====
Maskarek ere ezaugarri sinbolikoak zituzten, [[Alaska|Alaskan]] bizi ziren eskimal tribuetan ikusten den bezala. Alaskako eskimal populazioen maskarek naturako izpiritu arriskutsuetatik babesteko eta ehiza arrakastatsua bermatzeko funtzionatzen dute. [[Inuit|Eskimalentzat]] animaliak ez dira janari produktuak soilik, errespetuz tratatu beharreko izaki espiritualak baizik.

=== Asia ===
[[Fitxategi:Tengu.png|thumb|Tengu maskara]]
[[Asia|Asian]], bai errito espiritualetan, bai ezkontza-loturak gauzatzeko eta baita antzerki-emanaldietan ere erabiltzen dira. Adibide ikusgarria [[Bali|Baliko]] [[Barong Rangda|Barong-Rangda]] dramekin ikus daiteke, ongiaren eta gaizkiaren indarren arteko antzinako gatazka irudikatzen dutenak.

==== Txina ====
[[Txinako Herri Errepublika|Txinan]] dantza emanaldietan erabiltzen dira. [[Jainko|Jainkoen]] eta espirituen ongietorri ospakizun gisa egiten diren zeremonietan, jende taldeek &quot;sorgin maskarak&quot; janzten dituzte. Maskara hauek erritualetan ere erabiltzen dira, hala nola, etorkizun hobeago baten aldeko otoitzetan eta hileta-erritoetan arima bat bakean atseden hartzeko ere.

Jaietako maskarak ospakizunetan erabiltzen dira, batez ere Txinako Urte Berrian. Maskara asko erabiltzen dira, baina horietako ospetsu eta garrantzitsuena dragoi maskara da. Dragoi maskara txinatar kulturan fortuna eta oparotasunaren sinboloa da. Oso konplexua izan ohi da, gorriz, urrez eta urdinez koloreztatua eta lumaz eta ilez apaindua.

==== India/Sri Lanka/Indo-Txina ====
Pertsonaia maskaratuak, normalean jainkoak, Indiako forma dramatikoen ezaugarri nagusiak dira, hauetako asko [[Mahābhārata|Mahabharata]] eta [[Ramayana]] epopeien antzezpenean oinarrituta. Indiar eragin kultural handia izan duten herrialdeek ([[Kanbodia]], [[Myanmar|Birmania]], [[Indonesia]], [[Thailandia]] eta [[Laos]]) Indiako formak garatu dituzte, tokiko mitoekin konbinatuta, eta estilo bereizgarriak garatu dituzte.

==== Indonesia ====
Indonesian, maskarada-dantza [[Hinduismo|hindu]] eta [[Budismo|budisten]] eraginak baino lehenagokoak dira. Indonesiako jatorrizko tribuek, [[Dayak etnia|Dayak]] adibidez, naturaren izpirituak irudikatzen dituen Hudoq dantza maskaratu dute. Javan eta Balin, maskaradun dantzari topeng deitzen zaio normalean eta hinduen eragina erakusten du, Ramayana eta Mahabharata bezalako epikoak agertzen baitira askotan. Panji jatorrizko istorioa ere ezaguna da topeng maskara dantzan. Indonesiako topeng dantza estiloak oso hedatuta daude, hala nola, topeng Bali, [[Cirebon]], Betawi, Malang, [[Yogyakarta]] eta Solo.

==== Japonia ====
[[Japonia|Japoniako]] maskarak antzerki tradizio oso zahar eta oso sofistikatu eta estilizatu baten parte dira. Sustraiak historiaurreko mitoetan eta gurtzetan egon arren, arte forma finduetan eboluzionatu dute. Maskararik zaharrenak gigakuak dira. Forma jada ez dago eta ziurrenik dantza emanaldi mota bat zen. Hortik sortu zen Bugaku, barail mugikorreko maskarak erabiltzen zituen dantza-drama bat.

=== Europa ===
Europaren kasuan, antzinatik, maskarak erabiltzen ziren larruazala eguzki izpietatik babesteko, larruazaleko tonu argiak goi mailako klase bateko kide izatea adierazten baitzuen, lan fisikoekin lotzen zen larruazal beltzaranaren aldean. Gainera, aurpegiaren zuritasuna edertasun femeninoaren idealaren oinarrizko elementua zen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;[[XVII. mendea|XVII. mendeko]] Europan, [[Izurrite|izurritearen]] biktimak artatzen zituzten medikuek goitik behera estaltzen zituzten beraien burua, eta maskara pikutsua eramaten zuten.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=@NatGeoES|izenburua=¿Por qué usaban los médicos de la peste negra sus máscaras picudas características?|hizkuntza=es|data=2020-03-13|url=https://www.nationalgeographic.es/historia/2020/03/por-que-usaban-medicos-peste-negra-mascaras-picudas|aldizkaria=National Geographic|sartze-data=2022-05-13}}&lt;/ref&gt;

==== Venezia ====
[[Fitxategi:Venetian Mask On Gondole.jpg|thumb|Veneziar maskara]]
Inauterien garaian [[Venezia|Veneziara]] heltzen ziren bidaiari asko. Maskararen moda Europan zehar hedatu zen.

Aristokrata handiek dantzaldi bikainak antolatzen zituzten euren jauregietan, ehunka pertsona bertaratzen ziren, batzuetan milaka, denak maskarak jantzita eta mozorro ezberdinenekin. 1714an, [[Duc de Berry]]-k hiru hilabetez eman zituen dantzaldiak, eta horietan «dena zen dotorea: musika, freskagarriak, 3.000 maskarada baino gehiago izan ziren, besteak beste, dukea eta dukesa, printze, printzesa eta gorteko beste jaun handi guztiak eta Parisko biztanle nagusien kopuru handi bat. Goizaldera arte iraun zuten. Beste dantza batzuk Borbon-Condéko dukeak, Contiko printzeak, Maineko dukesak, Siziliako eta Espainiako enbaxadoreak... Espainiako enbaxadoreak Osunako dukea zen, eta astean bitan dantzak eskaintzen zituen astean.

Dantzaldi batzuetan sarrera librea zen, beraz, aretoak beteta zeuden. Beste batzuetan, gonbidapena behar zen edo aretoa beteta zegoenean ateak itxi egiten ziren. Dantza pribatu hauek paristarren aisialdirako eskariari erantzuten ez ziotenez, Orleanseko dukeak [[1716]]&lt;nowiki/&gt;an dantza publiko bat sortzea onartu zuen, &quot;Opera Ball&quot;. Inauteri garaian astean hiru egunetan izaten ziren –astelehena, asteazkena eta larunbata. Maskara zenbat eta arraroagoa izan, orduan eta gehiago miresten da.

Mozorrodun dantzaldiak zaintza zerbitzua zuten. Berry-ko dukeak, berak antolatzen zituen dantzaldietan, «gau osoan armak eskuan zituela, bai desfilatzeko, bai desordena saihesteko». Beste batzuek aldiz, hori alde batera uzten zuten eta orduan «gauza beldurgarriak» gertatu zirela esan zuen Nimeitzek. Gertaera hauen beldurrez, emakumeak beti lagunduta joaten ziren, nahiz eta ez zertan senarrak edo senargaiak. Maskarari esker, edonor ausartu zitekeen dantzaldi batean aitortzeko beldurrik gabe. Ezberdintasun sozialek ez zuten axola, nahiz eta hitz egiteko moduak bakoitzaren klase soziala agerian uzten zuten.
[[Fitxategi:Carnaval en Venecia.jpg|thumb|Veneziako inauteriak]]

Biztanleen eguneroko bizitzan maskarak sartzen ziren, batez ere inauterietan, baina baita urritik abendura arteko hilabeteetan ere. [[XVIII. mendea|XVIII mendean]], maskarak eguneroko objektu bihurtu ziren bertako biztanle guztientzat, sudurra eta begiak soilik agerian utziz.

1781ean sute batek Opera Antzokia suntsitu zuen, eta Inauterietako maskarada dantzaldi handiaren lekua aldatzera behartu zuen. 1789an [[Frantziako Iraultza]] hasi zenean, maskarak debekatu egin ziren eta Inauterietako pilotaren tradizioa hautsi zen. Hauek 1799an itzuliko ziren, baina, laster debekatu zuten polizia iturriek garaian ugaritu ziren gaizkileak identifikatzeko zailtasunak zirela eta.&lt;ref name=&quot;#2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El Carnaval y los bailes de máscaras en el siglo XVIII|hizkuntza=es|data=2015-04-16|url=https://historia.nationalgeographic.com.es/a/carnaval-y-bailes-mascaras-siglo-xviii_9032|aldizkaria=historia.nationalgeographic.com.es|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

Venezian maskara mota askotarikoak zeuden:

* “Bauta”, seguruenik maskara famatuena. Aurpegi osoa estaltzen du eta ez du ahorik, baina kokots-itxurako moko bat dauka, eta, horri esker, janzten duenari hitz egin, jan eta edan dezake kendu gabe.

* &quot;Lady&quot; emakume aurpegia duen maskara urreztatua.
* &quot;Gatto&quot; katuaren buru itxurako erdi maskara bat da.
* &quot;Dottore Peste&quot; edo &quot;Medico della Peste&quot; maskara bat da, izurritea pairatzen zuten gaixoak artatzen zituzten medikuek erabilitako maskara historiko baten kopia bat da. &quot;Moko&quot; luzeko larruz egiten ziren.
* “Moretta”, normalean emakumeek erabili ohi dutena, ahorako irekidurarik gabeko belusezko maskara obalo bat da, hortzen artean sakatzen den botoi batek eusten duena, horregatik “maskara” ere deitzen zaio. “servetta muta”.
* &quot;Pantalone&quot; zaharrenetakoa da.
* &quot;Gnaga&quot;, emakumez mozorrotutako gizonezkoek janzten zuten mozorroaren maskara.
* &quot;Harlecchino&quot;. Arlequin, jatorriz, Commedia del’Arte maskara ezagunenetako bat da, XVI. mendeko Bergamo baxukoa.
* &quot;Kolonbiarra&quot;. Arlecchinoren neska-laguna, Colombina (Arlecchina izenez ere ezaguna), ez da benetako maskara bat, Servettak bere aurpegia darama eta.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

==== Grezia ====
Antzinako greziarrek maskarak erabiltzen aitzindari izan ziren Dionisiako jaiak onartzean, Dionisoren omenez, ardoaren eta ugalkortasunaren erritualen arduraduna den jainkoa. Ospakizunean, denek dantzatu, abestu eta orgiak egin zituzten Jainkoaren presentzia gogora ekartzen zuten maskara erabiliz. Antzerki grekoan maskara neutroago agertzen da hasieran, adierazpenik gabe, eta gero helenistikoan hori aldatzen da.

[[Erromatar Inperioa]] erortzearekin batera, lehen kristauek ia debekatu zuten maskarak erabiltzea.

==== Frantzia ====
[[Fitxategi:Habit d'un Médecin du Lazaret de Marseille en 1720.jpg|thumb|294x294px|Izurrite garaian erabiltzen zuten maskara]]
[[Luis XIII.a Frantziakoa|Luis XIII.aren]] Frantziako gortean, andre batzuek maskarak jantzita mantentzen zituzten besteenganako distantzia adierazteko. Frantzian izan zen maskara formako &quot;loup&quot; (otsoa) deitzen zirenak, kopetatik kokotsera estali eta ahoan botoi batekin lotzen ziren. Satinezko maskara beltzak oso ohikoak ziren Europako hiri handietan, eta edozein motatakoak izanda ere, emakume dotore guztiek erabiltzen zuten.

==== Londres ====
[[Londres|Londresen]], [[XVII. mendea|XVII. mendearen]] bigarren erdian, andre dotore baten neguko arropak, eskularruez, zapiez eta larruzko eskularruez gain, larruazala babesteko maskara bat izan behar zuen.

==== Espainia ====
[[Espainia|Espainiaren]] kasuan, badirudi emakumezkoen maskararen moda ez zela gehiegi errotu. Emakume espainiarrak aurpegia estaltzen ziren zapi edo belo arin batekin larruazala babestearen aldekoak ziren, begietatik eztarriraino.&lt;ref name=&quot;#2&quot;/&gt;

==== Euskal Herria ====
[[Euskal Herria|Euskal Herrian]] maskarak erabiltzen dituzten neguko jaietako mozorrotuek izen ezberdinak hartu dituzte. Hona hemen horietariko batzuk eta dagozkien alegiazko herriren bat, beste askoren artean: marroak ([[Gernika-Lumo|Gernika]]), marmoak ([[Lekeitio]]), kokoxak ([[Markina-Xemein|Markina]]), kokomarroak ([[Elorrio]]), kukumarroak ([[Bergara]], [[Antzuola]]), los porreros (Arabako San Milian, [[Zalduondo]], Egiraz, [[Egino]]), los cachis ([[Azazeta|Azatzeta]], Onraita, [[Erroitegi]]), los zarramoqueros (Pangua), los mascaretas ([[Bastida (Araba)|Bastida]]), txatarrak ([[Arbizu]]), txatxoak (Lantze), txatxuak ([[Etxaleku]], [[Eguarats]]), muzizarkok ([[Auritz]], [[Aurizperri|Auritz Berri]]), los zipoteros ([[Burgi]], [[Bidankoze|Bidangotze]]).

[[Zuberoako maskaradak|Zuberoako]] herrietan, beste hainbat lekutan bezala, inauteriak zirela eta, mutil mozorrotuak kaleratzen ziren eta etxez etxe ibiltzen ziren eskean. Mozorro hauek maskak ziren, bereziki aurpegia estaltzeko maskarak erabiltzen zituztelako. Baina, maskaradak eskatzen dituen antolaketa eta partaidetza maila horren gainetik kokatzen dira, oso maila garaian gainera. Dantzari trebeak behar dira, koreografien zailtasunak txit nabariak dira, janzkerak arduraldi handia eskatzen die egileei. Hona hemen egungo maskaradetako pertsonaien zerrenda: Txerreroa, Gatuzaina, Kantiniersa, Zamalzaina, Aintzindari, Bandelari edo Enseñaria, Jauna eta Anderea, Laboraria eta Laborarisa, Manitxalak, Xorro - txak, Kestuak, Buhaumiak, Kauterak edo Kaoteruak. Egun, Zuberoako maskaradetan ikus daitezkeen maskara bakarrak buhaimek erakusten dituztenak dira. Buruan, feltrozko txano edo kapela, askotan hautsita, janzten dute. Aurpegikoa maska izenez ezagutzen da, eta zuzenki buru atzealdean lotzen da bi lokarriren bitartez. Larruzkoak dira, eta horretarako ahuntz larrua erabiltzen da, ileak agerian utzirik. Aberearen larruaren arabera, kolore desberdinetakoak izan daitezke: arrea, grisa, zuria, beltza, edota kolore nahastutakoak.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=Quijera Pérez, José A.; Osa Muñoa, Nekane|abizena=Quijera Pérez, José A.; Osa Muñoa, Nekane|urtea=2008|izenburua=Maskarak Euskal Herriko
tradizioan|argitaletxea=Eusko Ikaskuntza. Miramar Jauregia. Miraconcha, 48.
20007 Donostia|orrialdeak=50-53|hizkuntza=Eu|url=http://www.eusko-ikaskuntza.eus/PDFAnlt/jentil/11/11047080.pdf}}&lt;/ref&gt;

== Antzerki maskarak ==
[[Fitxategi:Theatre Masks SVG.svg|thumb|237x237px|Antzerki maskara]]
Antzerki-maskarak misterioaren, barrearen eta dramaren sortzaileak dira, publikoaren irudimena puztuz eta, aldi berean, emozioak ukituz. Aktoreak keinuen eta mugimenduen bidez maskarak biziaraztea du zeregina. Egurra zizelkatu zuten maskarak egiteko, eta hauek tragediarekin eta komediarekin lotutako ezaugarri zehatzagoak zituzten. Gizonek aurpegia estali zuten irudi horiekin emakumeak, jainkoak, animaliak edo beste pertsonaia batzuk antzezteko Greziako antzerkian. Maskararen erabilera ezaguna egin zen antzerkian, horrela, beste herrialdeetara zabalduz.
[[Fitxategi:Guy in oni Noh mask.jpg|thumb|235x235px|Japoniar maskara]]

=== Japoniar Noh antzerkia ===
Irudi misteriotsuak, jasotzen duten argi kantitatearen arabera espresioa aldatzen dutenak. Japoniar batzuen ustearen arabera, maskarak janzten dituztenen energia negatiboa eta desio ezpuruak xurgatzeko gaitasuna dute. Hori dela eta, familia nobleek eta goi-gizarteek figurak beren etxeen sarreran jartzea aukeratu zuten espiritu gaiztoak uxatzeko asmoz.

=== Motak ===
Historian zehar, antzerki-maskara mota desberdinak gehitu dira, eta haien ezaugarriak denboran zehar mantendu edo eboluzionatu dira.

Esaterako, antzinako Grezian komedia-maskarak irribarre burlazkoa zuten ezaugarri.

Bestalde, tragedia generokoek, miseria erakusten zuen aurpegi finkoari eusten zioten, horrela emakumeak, gazteak eta helduak irudikatuz. Hala ere, gaur egun dramaturgiaren munduan honako hauek erabiltzen dira:

* Maskara neutralak: inolako keinurik adierazten ez dutenak dira.
* Commedia dell'Arte-ko maskarak: aurpegi erdia agerian.
* Japoniako Noh antzerkiko maskarak: mota honetako maskara ugari daude, pertsonak, deabruak, lapurrak, zaharrak, mamuak irudikatzen dituztenak, egoeraren arabera bakea edo izua eragin dezaketen beste pertsonaia batzuen artean.
* Veneziako (Italia) maskarak: sexu gaiak agertokian irudikatzeko erabiltzen dira. Material eta elementu apaingarriz eginak daude, hala nola: lumak, larruak, ehunak edo harriak. Koloreak, zuria, gorria eta beltzaren artean aldatzen dira.
* Animalien maskarak: haurrentzako antzezlanetarako edo logika falta duen absurdoaren antzerkian erabiltzen dira gehienbat.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Velvhett Heinz|abizena=dice|izenburua=▷ Máscaras de Teatro ➡️ Origen, Historia - Imágenes PNG|hizkuntza=es|data=2021-04-05|url=https://obrasdeteatrocortas.org/mascaras-de-teatro/|aldizkaria=Obras de Teatro GRATIS|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Maskara funtzionalak ==
[[Fitxategi:Surgical face mask.jpg|thumb|296x296px|Maskara kirurgikoa]]

=== Medikuntza ===
Mota honetako maskarak aurkitzen ditugu:

* Benda-maskarak
* Maskara kirurgikoak
* Gas maskarak
* Urpekari maskara
* Maskara anestesikoak
* Soldatzailearen maskarak.

=== Kirolak ===
[[Fitxategi:Rey-Mysterio-profile-e1497427598222-300x364.jpg|thumb|[[Rey Mysterio|Rey Misterio]]]]
Kirol askotan erabiltzen dira maskarak, adibidez, [[Futbol amerikarra|futbol amerikarreko]] kaskoa aurpegiko maskara, [[beisbol]] pilota harrapatzeko maskara, [[urpekaritza]] maskara, [[eskrima]] maskara edo [[paintball]] maskara.

=== Anonimatua ===
Identitatea ezkutatzeko maskarak dantza tematikoetan erabili ohi dira antzinatean bezala, gaizkileek ere erabiltzen dituzte agintariek eta haien biktimek identifikatu ez daitezen.

Borrokalari profesionalek ere erabiltzen dituzte, hori ohikoa da [[Mexiko|Mexikon]], non borrokalari gisa duten ezizena aipatzen duten maskarak janzten dituzte. Esaterako, Óscar Gutiérrez, [[Rey Mysterio]] izen artistikoarekin ezagunagoa, [[World Wrestling Entertainment|WWE]]&lt;nowiki/&gt;n lan egiten duen borrokalari profesional estatubatuarra da.

Eremu publikoetan manifestazioan edo protesta egiten ari diren pertsonek eta aktibistek maskara bereizgarriak erabiltzen dituzte askotan.

=== Zigorra ===
[[Fitxategi:Montreal Comiccon 2015 - Jason Voorhees (19452215742).jpg|thumb|241x241px|[[Jason Voorhees]]]]
Maskara zigorra, ordena edo botere matxistaren aurka protesta egiten zutenei maskarak jartzen zizkieten. Gehienak jaso zuten zigor hori emakumeak ziren: &quot;Emakumea isilik dago gizonezkoaren aurrean&quot; esaldiaren menpean.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Los quince métodos de tortura más escalofriantes|hizkuntza=es|data=2012-11-26|url=https://www.abc.es/cultura/abci-trece-metodos-tortura-escalofriantes-201211270000_noticia.html|aldizkaria=abc|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Clases de máscaras mas comunes|hizkuntza=es|data=2017-01-10|url=https://cursosonlineweb.com/mascaras.html|aldizkaria=cursosonlineweb.com|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Fikziozko lanetan ==
Zineman eta fikzioan, latexezko maskarak edo bestelako materialekin egiten dira, hau da, aktorearen igeltsuzko maketak. Maskara hauek hainbat pertsonaia imitatu edo pertsonifikatzeko aukera ematen dute.

Hamarkadetan zehar, maskarak zituzten pertsonaiak agertu ziren zineman: '[[Friday the 13th (1980ko filma)|Friday the 13th]]', 'The Eyes Without a Face', '[[The Texas Chain Saw Massacre|The Texas Chainsaw Massacre]]', [[V for Vendetta (filma)|V for Vendetta]].&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Gregorio|abizena=Belinchón|izenburua=Películas de miedo con máscaras para un mundo enmascarillado|hizkuntza=es|data=2020-10-31|url=https://elpais.com/cultura/2020-10-31/peliculas-de-miedo-con-mascaras-para-un-mundo-enmascarillado.html|aldizkaria=El País|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

== Maskara COVID19 garaian ==
[[Fitxategi:Homemade cloth face mask (04).jpg|thumb|222x222px|Oihalezko maskara]]
[[Fitxategi:Face shield 5.jpg|thumb|235x235px|Aurpegiko ezkutua]]
COVID-19 pandemian, gobernuek aurpegiko maskarak erabiltzea gomendatu zuten COVID-19aren transmisioa saihesteko.

COVID-19 pandemian zehar gomendatu diren aurpegiko maskara mota ezberdinen artean, honako hauek daude:

* N95 eta KN95 maskarak

Arnasgailuak ere deitzen dira, N95s eta KN95ak aurpegi oso estua izateko diseinatuta daude.

* Maskara kirurgikoa

Maskara kirurgikoak (bota erabiltzeko maskarak edo prozedura medikoen maskarak ere deitzen dira) paper eta plastikoen konbinazioz eginak daude. Maskara kirurgikoek germenak izan ditzaketen tantak, zipriztinak eta spray edo zipriztin handiak blokeatzen laguntzen dute.

* Oihalezko maskarak

Barietate ezberdinetatik egin daitezke. Oro har, oihalezko maskarek ez dute emango COVID-19aren aurkako babes egokia eta ez dira gomendatzen.

* Aurpegiko ezkutua

CDCk ez du gomendatzen aurpegiko ezkutuak erabiltzea COVID-19aren aurkako babeserako maskaren ordezko gisa.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Mask Types|hizkuntza=en|url=https://www.umms.org/coronavirus/what-to-know/masks/mask-types|aldizkaria=www.umms.org|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

{{clear}}
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Mozorro]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Jantziak]]
[[Kategoria:Anonimotasun]]
[[Kategoria:Maskarak]]</text>
      <sha1>hqdutlb5lgcydsmqym6v3cmap270ghr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Panettone</title>
    <ns>0</ns>
    <id>934426</id>
    <revision>
      <id>9005580</id>
      <parentid>8945248</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:16:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>82.130.178.244</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Ikus,  gainera */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2232" xml:space="preserve">{{elikagai infotaula}}
'''Panettone''' ([[lombardiera]]z ''panetton''), [[Italia]]ko [[ogi|ogi-gozo]] bat da, nagusiki [[eguberri]]etan eta [[urteberri-egun]]ean jan ohi dena. Jatorriz [[Milan]] hirikoa da eta gutxienez [[1470]]. urtetik bada bere berri. Gaur egun [[Hego Amerika]]n ere oso hedatua, italiar etorkinei esker. [[Brioche]] motako ore batez eginiriko [[opil]] bat da, [[mahaspasa]] eta [[fruitu melatu]]ekin ([[laranja]], [[zidrondo|zidra]] eta [[limoi]]a).

== Panettone opila ==

=== Osagaiak ===

* [[Indar irina]]: 500 g. [[Bahetua|bahetu.]]
* [[Behi-esne|Esnea]]: 150 ml.
* [[Gatz (kimika)|Gatz]]&lt;nowiki/&gt;a: 5 g.
* [[Ama orea]]: 100 g.
* [[Azukre]]: 140 g.
* [[Ezti]]: 10 g.
* [[Arrautza (janaria)|Arrautza]]:2 edo 85 g.
* [[Gurin]]: 125 g.
* Laranja azal birrindua: Pitin bat.
* Fruta azukreztatua: 10 g.
* [[Mahaspasa]]: 10 g.
* [[Ron|Rona]]: 10 ml.

=== Prestaketa ===

# Moztu fruta azukreztatua eta eduki pasak ronetan beratzen.
# Irabiagailu elektriko batean eta  oratze besoekin jarri pomada puntuan gurina, eta gehitu osagai guztiak, epelak, frutak eta rona izan ezik.
# Ondo landu, ore  fin eta elastiko bat lortu arte. 22-24ºC-tan egon behar du.
# Estali eta utzi ordu betez 28-33ºC-tara hartzitzen.
# Orea mahai batera atera, eta pitin bat bere baitan oratu, airea kapsula handienak kenduz,   fruta azukreztatua eta pasak gehitzen dizkiogun bitartean.
# Bete labeko paperarekin estalitako moldeak 1/3 bat, eta utzi  bigarren hartzitzea ematen. Bigarren hartzitze horretan, oreak hirukoiztu egin beharko du.
# Labean egosi 180ºC-tara  30-35 minutu.

=== Aholkuak ===

* Jatorri italiarra duen ogi gozoa bezala defini dezakegu.
* Hartzitze denbora giroko tenperaturak eta legamia kopuruak baldintzatuko dute.
* Hartzitzeak berogailuan gertatzen badira, askoz gehiago kontrola daiteke.
* Oratzea eskuz egin nahi izanez gero, irinarekin bi sumendi egin; batean, gurina ez beste osagaiak jarri, eta bestean, gurina bakarrik. Bi oreak landu ondoren, elkartu.
* Bigarren hartzitzea pasa ondoren, ahalik eta azkarren egosi behar dira, ez lehortzeko.

== Ikus,  gainera ==
* [[Pandoro]]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Italiako azkenburukoak]]
[[Kategoria:Ogi-gozoak]]
[[Kategoria:Eguberri gastronomia]]</text>
      <sha1>eqci1p54bht0nept2ddxnpmjl1j9dre</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Txantiloi:Objektu infotaula</title>
    <ns>10</ns>
    <id>949897</id>
    <revision>
      <id>9005880</id>
      <parentid>8749615</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:30:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xabier Armendaritz</username>
        <id>448</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9687" xml:space="preserve">{{infotaula
| above = {{{izena|{{PAGENAME}}}}}
| abovestyle     = background-color:#66CDAA;
| subheaderstyle = border-top: 2px solid #ADD8E6; border-bottom: 2px solid #ADD8E6; background-color:#B0E0E6;
| headerstyle    = background-color:#66CDAA;
| subheader = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P279|from={{{item|}}}|formatting=internallink|case=singularra|value={{{azpiklasea|}}}}}
| image1 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P18|from={{{item|}}}|formatting=[[Fitxategi:$1|285px]]|list=false|value={{{irudia|}}}}}
| caption1 = {{{irudi-oina|}}}
| image2 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P154|from={{{item|}}}|formatting=[[Fitxategi:$1|100px]]|list=false|value={{{logotipoa|}}}}}
| image3 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P51|from={{{item|}}}|formatting=[[Fitxategi:$1|285px]]|list=false|value={{{audioa|}}}}}

| header1 = {{#if:{{#invoke:Wikidata|claim|property=P176 OR P178 OR P1716 OR P170 OR P287 OR P61}}|Fabrikazioa}}
| label2 = Fabrikatzailea
| data2 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P176|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{fabrikatzailea|}}}}}
| label3 = Garatzailea
| data3 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P178|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{garatzailea|}}}}}
| label4 = Marka
| data4 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1716|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{marka|}}}}}
| label5 = Sortzailea
| data5 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P170|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{sortzailea|}}}}}
| label6 = Diseinatzailea
| data6 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P287 P61|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{diseinatzailea|}}}}}

| label8 = Ekoizpen osoa
| data8 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1092|from={{{item|}}}|formatting=label|value={{{ekoizpen_osoa|}}}}}
| label9 = Saldutako kopurua
| data9 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2664|from={{{item|}}}|formatting=label|value={{{saldutako_kopurua|}}}}}
| label10 = Jatorrizko herrialdea
| data10 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P495|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{herrialdea|}}}}}
| label11 = Fabrikazio-metodoa
| data11 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2079|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{metodoa|}}}}}
| label11 = Ekoizpen-lekua
| data11 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1071|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{ekoizpen_lekua|}}}}}
| label12 = Kostua
| data12 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2130|from={{{item|}}}|formatting=unitcode|value={{{kostu|}}}}}

&lt;!-- historia --&gt;
| header20 = {{#if:{{#property:P606}}{{#property:P571}}{{#property:P577}}{{#property:P729}}{{#property:P2669}}{{#property:P155}}{{#property:P156}}{{#property:P793}}{{#property:P137}}{{#property:P8047}}{{#property:P607}}{{#property:P276}}{{#property:P625}}|Historia}}
| label21 = Lehen hegaldia
| data21 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P606|from={{{item|}}}|value={{{lehen_hegaldia|}}}}}
| label22 = Sorrera
| data22 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P577|from={{{item|}}}|value={{{sorrera|}}}}}
| label23 = Zerbitzuaren hasiera
| data23 = {{#if:{{#Property:P793}}||{{#invoke:Wikidata|claim|property=P729|from={{{item|}}}|value={{{zerbitzuaren_hasiera|}}}}}}}
| label24 = Amaiera
| data24 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2669|from={{{item|}}}|value={{{amaiera|}}}}}
| label25 = Aurrekoa
| data25 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P155|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{aurrekoa|}}}}}
| label26 = Hurrengoa
| data26 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P156|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{hurrengoa|}}}}}
| data27 = {{#if:{{#Property:P793}}|&lt;tr&gt;{{#invoke:Wikidata| claim | property=P793|qualifier=P580|qualifier2=P582|qualifier3=P585|formatting=table|rowformat=&lt;td&gt;'''{{((}}ucfirst:$0{{))}}'''&lt;/td&gt;&lt;td&gt;$1 $2 $3&lt;/td&gt;|separator=&lt;/tr&gt;&lt;tr&gt;|conjunction=&lt;/tr&gt;&lt;tr&gt;|rowsubformat1 = $1 -|rowsubformat2= $2|rowsubformat3= $3|colformat0=label|case=singularra|tablesort=3/1/2|editicon=false}}|{{#if:{{#Property:P571}}|&lt;tr&gt;&lt;td&gt;'''Irekiera'''&lt;/td&gt;&lt;td&gt;{{#invoke:Wikidata | claim | property=P571|list=false}}&lt;/td&gt;&lt;/tr&gt;}}}}{{#if:{{#Property:P1619}}|&lt;tr&gt;&lt;td&gt;'''Inaugurazioa'''&lt;/td&gt;&lt;td&gt;{{#invoke:Wikidata | claim | property=P1619|list=false}}&lt;/td&gt;&lt;/tr&gt;}}
| label28 = Kudeatzailea
| data28 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P137|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{kudeatzailea|}}}}}
| label29 = Erregistro-herrialdea
| data29 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P8047|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{erregistro-herrialdea|}}}}}
| label30 = Gatazka
| data30 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P607|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{gatazka|}}}}}
| label31 = Jabea
| data31 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P127|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{jabea|}}}}}

| label37 = Kokapena
| data37 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P276|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{kokapena|}}}}}
|label38 = Koordenatuak
|data38 = {{#if:{{#property:P625}}|{{cal coor|globe:Earth|region:{{{lekua}}}_type:landmark|display=inline,title}}}}


| header40 = {{#if:{{#Property:P880}}{{#Property:P1041}}{{#Property:P1068}}{{#Property:P1141}}{{#Property:P2560}}{{#Property:P618}}{{#Property:P4788}}{{#Property:P2261}}{{#Property:P2262}}{{#Property:P2043}}{{#Property:P739}}|Ezaugarriak}}
&lt;!-- hardwarea --&gt;
| label41 = CPU
| data41 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P880|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{CPU|}}}}}
| label42 = Konektorea
| data42 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1041|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{konektorea|}}}}}
| label43 = Instrukzio multzoa
| data43 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1068|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{instrukzio_multzoa|}}}}}
| label44 = Prozesadore kopurua
| data44 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1141|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{prozesadore_kopurua|}}}}}
| label45 = GPU
| data45 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2560|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{GPU|}}}}}
| label46 = Energia-iturria
| data46 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P618|formatting=internallink|from={{{item|}}}|case=singularra|value={{{energia_iturria|}}}}}
| label47 = Biltegiratzea
| data47 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P4788|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{biltegiratzea|}}}}}

&lt;!--softwarea --&gt;
| label48 = Sistema eragilea
| data48 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P306|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{sistema_eragilea|}}}}}

&lt;!--armak --&gt;

| label50 = Munizioa
| data50 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P739|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{munizioa|}}}}}

&lt;!--ontziak --&gt;
| label60 = Luzera
| data60 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2043|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{luzera|}}}}}
| label61 = [[Errun (nautika)|Erruna]]
| data61 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2261|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{erruna|}}}}}
| label62 = [[Zingo]]a
| data62 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2262|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{zingoa|}}}}}
| label63 = Altuera
| data63 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2048|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{altuera|}}}}}
| label64 = Masa
| data64 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2067|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{masa|}}}}}
| label65 = Tona-brutoak
| data65 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1093|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{tona|}}}}}
| label66 = Propulsatzailea
| data66 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P516|qualifier=P1114|formatting=table|rowformat=$0 $1|rowsubformat1=($1)|from={{{item|}}}|value={{{propulsatzailea|}}}}}
| label67 = Potentzia
| data67 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2109|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{potentzia|}}}}}
| label68 = Abiadura
| data68 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2217 P2052|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{kruzero-abiadura|}}}}}
| label69 = Edukiera
| data69 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1083|qualifier=P518|formatting=table|rowformat=$0 $1|from={{{item|}}}|value={{{edukiera|}}}}}
| label70 = Ardatzen arteko distantzia
| data70 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P3039|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{ardatzen arteko distantzia|}}}}}
| label71 = Autonomia
| data71 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2073|qualifier=P2052|formatting=table|rowformat=$0 $1|rowsubformat1=($1)|from={{{item|}}}|colformat0=unitcode|colformat1=unitcode|value={{{autonomia|}}}}}
| label78 = Armamentua
| data68 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P520|qualifier=P1114|formatting=table|rowformat=$0 $1|rowsubformat1=($1)|from={{{item|}}}|value={{{armamentua|}}}}}
| label79 = Osagaiak
| data79 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2670|qualifier=P1114|formatting=table|rowformat=$0 $1|rowsubformat1=($1)|from={{{item|}}}|value={{{osagaiak|}}}}}


| header90 = {{#if:{{#Property:P617}}{{#Property:P458}}{{#Property:P504}}{{#Property:P2317}}{{#Property:P1762}}|Identifikazioa}}
| label90 = Kasko-zenbakia
| data90 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P617|from={{{item|}}}|value={{{kasko|}}}}}
| label91 = IMO zenbakia
| data91 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P458|from={{{item|}}}|formatting=[https://www.marinetraffic.com/ais/details/ships/$1 $1]|value={{{IMO|}}}}}
| label92 = Berezko-portua
| data92 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P504|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{portua|}}}}}
| label93 = Dei-kodea
| data93 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2317|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{deia|}}}}}
| label94 = Hornbostel-Sachs sailkapena
| data94 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1762|from={{{item|}}}|formatting=label}}

}}</text>
      <sha1>st2ypqg5ozesc8jhhhke85rgyqfg7tc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006133</id>
      <parentid>9005880</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:22:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xabier Armendaritz</username>
        <id>448</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9703" xml:space="preserve">{{infotaula
| above = {{{izena|{{PAGENAME}}}}}
| abovestyle     = background-color:#66CDAA;
| subheaderstyle = border-top: 2px solid #ADD8E6; border-bottom: 2px solid #ADD8E6; background-color:#B0E0E6;
| headerstyle    = background-color:#66CDAA;
| subheader = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P279|from={{{item|}}}|formatting=internallink|case=singularra|value={{{azpiklasea|}}}}}
| image1 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P18|from={{{item|}}}|formatting=[[Fitxategi:$1|285px]]|list=false|value={{{irudia|}}}}}
| caption1 = {{{irudi-oina|}}}
| image2 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P154|from={{{item|}}}|formatting=[[Fitxategi:$1|100px]]|list=false|value={{{logotipoa|}}}}}
| image3 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P51|from={{{item|}}}|formatting=[[Fitxategi:$1|285px]]|list=false|value={{{audioa|}}}}}

| header1 = {{#if:{{#invoke:Wikidata|claim|property=P176 OR P178 OR P1716 OR P170 OR P287 OR P61}}|Fabrikazioa}}
| label2 = Fabrikatzailea
| data2 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P176|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{fabrikatzailea|}}}}}
| label3 = Garatzailea
| data3 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P178|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{garatzailea|}}}}}
| label4 = Marka
| data4 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1716|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{marka|}}}}}
| label5 = Sortzailea
| data5 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P170|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{sortzailea|}}}}}
| label6 = Diseinatzailea
| data6 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P287 P61|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{diseinatzailea|}}}}}

| label8 = Ekoizpen osoa
| data8 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1092|from={{{item|}}}|formatting=label|value={{{ekoizpen_osoa|}}}}}
| label9 = Saldutako kopurua
| data9 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2664|from={{{item|}}}|formatting=label|value={{{saldutako_kopurua|}}}}}
| label10 = Jatorrizko herrialdea
| data10 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P495|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{herrialdea|}}}}}
| label11 = Fabrikazio-metodoa
| data11 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2079|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{metodoa|}}}}}
| label11 = Ekoizpen-lekua
| data11 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1071|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{ekoizpen_lekua|}}}}}
| label12 = Kostua
| data12 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2130|from={{{item|}}}|formatting=unitcode|value={{{kostu|}}}}}

&lt;!-- historia --&gt;
| header20 = {{#if:{{#property:P606}}{{#property:P571}}{{#property:P577}}{{#property:P729}}{{#property:P2669}}{{#property:P155}}{{#property:P156}}{{#property:P793}}{{#property:P137}}{{#property:P8047}}{{#property:P607}}{{#property:P276}}{{#property:P625}}|Historia}}
| label21 = Lehen hegaldia
| data21 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P606|from={{{item|}}}|value={{{lehen_hegaldia|}}}}}
| label22 = Sorrera
| data22 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P577|from={{{item|}}}|value={{{sorrera|}}}}}
| label23 = Zerbitzuaren hasiera
| data23 = {{#if:{{#Property:P793}}||{{#invoke:Wikidata|claim|property=P729|from={{{item|}}}|value={{{zerbitzuaren_hasiera|}}}}}}}
| label24 = Amaiera
| data24 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2669|from={{{item|}}}|value={{{amaiera|}}}}}
| label25 = Aurrekoa
| data25 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P155|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{aurrekoa|}}}}}
| label26 = Hurrengoa
| data26 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P156|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{hurrengoa|}}}}}
| data27 = {{#if:{{#Property:P793}}|&lt;tr&gt;{{#invoke:Wikidata| claim | property=P793|qualifier=P580|qualifier2=P582|qualifier3=P585|formatting=table|rowformat=&lt;td&gt;'''{{((}}ucfirst:$0{{))}}'''&lt;/td&gt;&lt;td&gt;$1 $2 $3&lt;/td&gt;|separator=&lt;/tr&gt;&lt;tr&gt;|conjunction=&lt;/tr&gt;&lt;tr&gt;|rowsubformat1 = $1 -|rowsubformat2= $2|rowsubformat3= $3|colformat0=label|case=singularra|tablesort=3/1/2|editicon=false}}|{{#if:{{#Property:P571}}|&lt;tr&gt;&lt;td&gt;'''Irekiera'''&lt;/td&gt;&lt;td&gt;{{#invoke:Wikidata | claim | property=P571|list=false}}&lt;/td&gt;&lt;/tr&gt;}}}}{{#if:{{#Property:P1619}}|&lt;tr&gt;&lt;td&gt;'''Inaugurazioa'''&lt;/td&gt;&lt;td&gt;{{#invoke:Wikidata | claim | property=P1619|list=false}}&lt;/td&gt;&lt;/tr&gt;}}
| label28 = Kudeatzailea
| data28 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P137|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{kudeatzailea|}}}}}
| label29 = Erregistro-herrialdea
| data29 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P8047|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{erregistro-herrialdea|}}}}}
| label30 = Gatazka
| data30 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P607|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{gatazka|}}}}}
| label31 = Jabea
| data31 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P127|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{jabea|}}}}}

| label37 = Kokapena
| data37 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P276|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{kokapena|}}}}}
|label38 = Koordenatuak
|data38 = {{#if:{{#property:P625}}|{{cal coor|globe:Earth|region:{{{lekua}}}_type:landmark|display=inline,title}}}}


| header40 = {{#if:{{#Property:P880}}{{#Property:P1041}}{{#Property:P1068}}{{#Property:P1141}}{{#Property:P2560}}{{#Property:P618}}{{#Property:P4788}}{{#Property:P2261}}{{#Property:P2262}}{{#Property:P2043}}{{#Property:P739}}|Ezaugarriak}}
&lt;!-- hardwarea --&gt;
| label41 = CPU
| data41 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P880|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{CPU|}}}}}
| label42 = Konektorea
| data42 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1041|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{konektorea|}}}}}
| label43 = Instrukzio multzoa
| data43 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1068|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{instrukzio_multzoa|}}}}}
| label44 = Prozesadore kopurua
| data44 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1141|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{prozesadore_kopurua|}}}}}
| label45 = GPU
| data45 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2560|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{GPU|}}}}}
| label46 = Energia-iturria
| data46 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P618|formatting=internallink|from={{{item|}}}|case=singularra|value={{{energia_iturria|}}}}}
| label47 = Biltegiratzea
| data47 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P4788|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{biltegiratzea|}}}}}

&lt;!--softwarea --&gt;
| label48 = Sistema eragilea
| data48 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P306|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{sistema_eragilea|}}}}}

&lt;!--armak --&gt;

| label50 = Munizioa
| data50 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P739|formatting=internallink|from={{{item|}}}|value={{{munizioa|}}}}}

&lt;!--ontziak --&gt;
| label60 = Luzera
| data60 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2043|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{luzera|}}}}}
| label61 = [[Errun (nautika)|Erruna]]
| data61 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2261|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{erruna|}}}}}
| label62 = [[Zingo]]a
| data62 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2262|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{zingoa|}}}}}
| label63 = Altuera
| data63 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2048|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{altuera|}}}}}
| label64 = Masa
| data64 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2067|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{masa|}}}}}
| label65 = Tona-brutoak
| data65 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1093|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{tona|}}}}}
| label66 = Propulsatzailea
| data66 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P516|qualifier=P1114|formatting=table|rowformat=$0 $1|rowsubformat1=($1)|from={{{item|}}}|value={{{propulsatzailea|}}}}}
| label67 = Potentzia
| data67 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2109|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{potentzia|}}}}}
| label68 = Abiadura
| data68 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2217 P2052|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{kruzero-abiadura|}}}}}
| label69 = Edukiera
| data69 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1083|qualifier=P518|formatting=table|rowformat=$0 $1|from={{{item|}}}|value={{{edukiera|}}}}}
| label70 = Ardatzen arteko distantzia
| data70 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P3039|formatting=unitcode|from={{{item|}}}|value={{{ardatzen arteko distantzia|}}}}}
| label71 = Autonomia
| data71 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2073|qualifier=P2052|formatting=table|rowformat=$0 $1|rowsubformat1=($1)|from={{{item|}}}|colformat0=unitcode|colformat1=unitcode|value={{{autonomia|}}}}}
| label78 = Armamentua
| data68 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P520|qualifier=P1114|formatting=table|rowformat=$0 $1|rowsubformat1=($1)|from={{{item|}}}|value={{{armamentua|}}}}}
| label79 = Osagaiak
| data79 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2670|qualifier=P1114|formatting=table|rowformat=$0 $1|rowsubformat1=($1)|from={{{item|}}}|case=singularra|value={{{osagaiak|}}}}}


| header90 = {{#if:{{#Property:P617}}{{#Property:P458}}{{#Property:P504}}{{#Property:P2317}}{{#Property:P1762}}|Identifikazioa}}
| label90 = Kasko-zenbakia
| data90 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P617|from={{{item|}}}|value={{{kasko|}}}}}
| label91 = IMO zenbakia
| data91 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P458|from={{{item|}}}|formatting=[https://www.marinetraffic.com/ais/details/ships/$1 $1]|value={{{IMO|}}}}}
| label92 = Berezko-portua
| data92 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P504|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{portua|}}}}}
| label93 = Dei-kodea
| data93 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P2317|from={{{item|}}}|formatting=internallink|value={{{deia|}}}}}
| label94 = Hornbostel-Sachs sailkapena
| data94 = {{#invoke:Wikidata|claim|property=P1762|from={{{item|}}}|formatting=label}}

}}</text>
      <sha1>doo7mg5y91gma93kwdp5bu8apxa1rox</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Aitzagako ermita</title>
    <ns>0</ns>
    <id>967793</id>
    <revision>
      <id>9005790</id>
      <parentid>8352073</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:41:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ondatz</username>
        <id>26081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>argazki bat gehitu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4102" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula}}

'''Aitzaralde''', '''Altzaga''' edo '''Aitzagako Andre Mariaren ermita''' XII. mendekoa da, [[Arkitektura erromaniko|erromanikoa]], eta XIX. mendearen hasieran zaharberritu zuten.

[[Iturmendi]]ko errotatik eta [[Burunda ibaia|Burunda ibaitik]] gertu dago, Gipuzkoara doan bidearen ondoan, muino baten gainean, haritzez inguratutako paraje ikusgarri batean.

Bertan XI. edo XII. mendetik XIV. mendera arte egondako izen bereko herrixkako eliza izan zen. Tokiaren izena hainbat eratara ageri da dokumentazio historikoan: ''Aizaga, Aycaga, Huecaga, Eitzaga, Izaga, Icaga, Ilzaga, Izcaga''; baita gaur egun ere: ''Aitzaga, Aizara'' edo ''Aritzaga''.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia | hizkuntza = gaztelania |izena=David|abizena=Mariezkurrena Iturmendi|izenburua=Cincuenta aniversario de la revista Cuadernos de Etnología y Etnografía
de Navarra|orrialdeak=347–362|data=2020-05-05|url=http://dx.doi.org/10.35462/ceen.93.10|aldizkaria=Cuadernos de Etnología y Etnografía de Navarra|alea=93|issn=2530-5840|doi=10.35462/ceen.93.10|sartze-data=2020-06-16}}&lt;/ref&gt;

Lehen aipamena [[Leireko monasterioa]]ren 1196ko agiri batean dago, testamentu batean zehazki, baina beste iturri batzuen arabera [[Petri I.a Sanoitz|Petri I.a]] erregeak dohaintzan eman zion [[Done Mikel Aralarkoaren santutegia]]ri 1106an.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia | hizkuntza = gaztelania |abizena=Pérez Ollo | izena = Fernando | izenburua=Ermitas de Navarra|argitaletxea=Caja de Ahorros de Navarra|data=1983|url=https://www.worldcat.org/oclc/63182375|isbn=84-7231-851-6|pmc=63182375|sartze-data=2020-06-16}}&lt;/ref&gt; XIV. mendean, Arabatik eta Gipuzkoatik etorritakoen eraso eta arpilatzeen ondorioz, herrixka hauek desagertzen joan ziren Burunda eta Sakana osoan, babesik gabe baitzeuden, eta bertako bizilagunek herri handiagoetara jo zuten (Aitzagakoak azkenetakoak, XV. mendearen hasieran).

Aitzagako ermita landa eremuko eliza erromaniko bat. Jatorrian abside erdizirkularra izan zuen, baina XIX. mendean egin zitzaion erreforma handian kendu zuten, erortzeko arriskuan zegoelako ziurrenik; kareharrizko harlanduxkoekin eraikia dago, baina portada, baoak, kantoiak eta apaingarri eskultorikoak hareharriz eginak dira. Nabarmentzekoa da portada, osorik ez badago ere, guztiz erromanikoa baita; sarrera puntu erdikoa da eta [[arkibolta]] bikoitzekoa, eta alde bakoitzean bi zutabe ditu, eta kapiteletan zizelaturik munstro hegadunak edo lehoiak, [[harpia]]k edo hegaztiak eta sugeak diruditenak, balio historiko eta artistiko handikoak. Gorago mentsula bat dago, buruekin apaindua, garai batean estalpe bati eusten ziona. Bataiarria ere erromanikoa da baina Iturmendiko elizan dago gaur egun. Garai batean gurtzen zen Jasokundeko Ama Birjinaren irudia, erromanikoa, desagerturik dago.

Ondoko larrean [[Kalbario (eraikina)|kalbario]] barroko bat dauka, herritik datorren gurutze-bidearen bukaera. Euskarazko hitz batzuk ageri dira gurutzeetan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia | izenburua = Gurutze-bide euskalduna Iturmendin | hizkuntza = eu | url = https://guaixe.eus/iturmendi/1405609273860-gurutze-bide-euskalduna-iturmendin | aldizkaria = Guaixe.eus | sartze-data = 2020-06-16}}&lt;/ref&gt;

Ermitaren inguruan tradizioak edo kondairak sortu ziren, gehienak [[jentil]]&lt;nowiki/&gt;ei buruz mintzo direnak: izaki mitologiko erraldoi hauek elkarri harrizko bolak botatzen ibiltzen ziren, Urdiaingo Aitzibergo ermitatik Aitzagako honetara, edo Aitzagatik Donamariagain dermiora; beste kondaira batek dio azken jentilak kristautu zirenean Aitzagako bataiarrian bataiatu zituztela.

Jasokundearen egunean (abuztuaren 15ean) festa ospatzen da.

== Argazki galeria ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot;&gt;
Fitxategi:Aizagako ermitako portada.jpg|Portada
Fitxategi:Aizagako ermita-kapitelak.jpg|Kapitelak
Fitxategi:Aizagako bataiarria.jpg|alt=|Aizagako bataiarria, gaur egun Iturmendiko elizan
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Iturmendiko eraikinak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko baseliza erromanikoak]]
[[Kategoria:XII. mendean amaitutako eraikinak]]
[[Kategoria:Nafarroako baselizak]]</text>
      <sha1>c56jy6h1ucypxkbs9pbd9ox58m9qor2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005793</id>
      <parentid>9005790</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:43:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ondatz</username>
        <id>26081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4108" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula}}

'''Aitzaralde''', '''Altzaga''' edo '''Aitzagako Andre Mariaren ermita''' XII. mendekoa da, [[Arkitektura erromaniko|erromanikoa]], eta XIX. mendearen hasieran zaharberritu zuten.

[[Iturmendi]]ko errotatik eta [[Burunda ibaia|Burunda ibaitik]] gertu dago, Gipuzkoara doan bidearen ondoan, muino baten gainean, haritzez inguratutako paraje ikusgarri batean.

Bertan XI. edo XII. mendetik XIV. mendera arte egondako izen bereko herrixkako eliza izan zen. Tokiaren izena hainbat eratara ageri da dokumentazio historikoan: ''Aizaga, Aycaga, Huecaga, Eitzaga, Izaga, Icaga, Ilzaga, Izcaga''; baita gaur egun ere: ''Aitzaga, Aizara'' edo ''Aritzaga''.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia | hizkuntza = gaztelania |izena=David|abizena=Mariezkurrena Iturmendi|izenburua=Cincuenta aniversario de la revista Cuadernos de Etnología y Etnografía
de Navarra|orrialdeak=347–362|data=2020-05-05|url=http://dx.doi.org/10.35462/ceen.93.10|aldizkaria=Cuadernos de Etnología y Etnografía de Navarra|alea=93|issn=2530-5840|doi=10.35462/ceen.93.10|sartze-data=2020-06-16}}&lt;/ref&gt;

Lehen aipamena [[Leireko monasterioa]]ren 1196ko agiri batean dago, testamentu batean zehazki, baina beste iturri batzuen arabera [[Petri I.a Sanoitz|Petri I.a]] erregeak dohaintzan eman zion [[Done Mikel Aralarkoaren santutegia]]ri 1106an.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia | hizkuntza = gaztelania |abizena=Pérez Ollo | izena = Fernando | izenburua=Ermitas de Navarra|argitaletxea=Caja de Ahorros de Navarra|data=1983|url=https://www.worldcat.org/oclc/63182375|isbn=84-7231-851-6|pmc=63182375|sartze-data=2020-06-16}}&lt;/ref&gt; XIV. mendean, Arabatik eta Gipuzkoatik etorritakoen eraso eta arpilatzeen ondorioz, herrixka hauek desagertzen joan ziren Burunda eta Sakana osoan, babesik gabe baitzeuden, eta bertako bizilagunek herri handiagoetara jo zuten (Aitzagakoak azkenetakoak, XV. mendearen hasieran).

Aitzagako ermita landa eremuko eliza erromaniko bat. Jatorrian abside erdizirkularra izan zuen, baina XIX. mendean egin zitzaion erreforma handian kendu zuten, erortzeko arriskuan zegoelako ziurrenik; kareharrizko harlanduxkoekin eraikia dago, baina portada, baoak, kantoiak eta apaingarri eskultorikoak hareharriz eginak dira. Nabarmentzekoa da portada, osorik ez badago ere, guztiz erromanikoa baita; sarrera puntu erdikoa da eta [[arkibolta]] bikoitzekoa, eta alde bakoitzean bi zutabe ditu, eta kapiteletan zizelaturik munstro hegadunak edo lehoiak, [[harpia]]k edo hegaztiak eta sugeak diruditenak, balio historiko eta artistiko handikoak. Gorago mentsula bat dago, buruekin apaindua, garai batean estalpe bati eusten ziona. Bataiarria ere erromanikoa da baina Iturmendiko elizan dago gaur egun. Garai batean gurtzen zen Jasokundeko Ama Birjinaren irudia, erromanikoa, desagerturik dago.

Ondoko larrean [[Kalbario (eraikina)|kalbario]] barroko bat dauka, herritik datorren gurutze-bidearen bukaera. Euskarazko hitz batzuk ageri dira gurutzeetan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia | izenburua = Gurutze-bide euskalduna Iturmendin | hizkuntza = eu | url = https://guaixe.eus/iturmendi/1405609273860-gurutze-bide-euskalduna-iturmendin | aldizkaria = Guaixe.eus | sartze-data = 2020-06-16}}&lt;/ref&gt;

Ermitaren inguruan tradizioak edo kondairak sortu ziren, gehienak [[jentil]]&lt;nowiki/&gt;ei buruz mintzo direnak: izaki mitologiko erraldoi hauek elkarri harrizko bolak botatzen ibiltzen ziren, Urdiaingo Aitzibergo ermitatik Aitzagako honetara, edo Aitzagatik Donamariagain dermiora; beste kondaira batek dio azken jentilak kristautu zirenean Aitzagako bataiarrian bataiatu zituztela.

Jasokundearen egunean (abuztuaren 15ean) festa ospatzen da.

== Argazki galeria ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot;&gt;
Fitxategi:Aizagako ermitako portada.jpg|Portada
Fitxategi:Aizagako ermita-kapitelak.jpg|alt=Kapitelak|Kapitelen xehetasuna
Fitxategi:Aizagako bataiarria.jpg|alt=|Bataiarria, Iturmendiko elizan
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Iturmendiko eraikinak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko baseliza erromanikoak]]
[[Kategoria:XII. mendean amaitutako eraikinak]]
[[Kategoria:Nafarroako baselizak]]</text>
      <sha1>2ie79xkyg4w95w9d26k2mkmmj6qc1x8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006081</id>
      <parentid>9005793</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:32:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ondatz</username>
        <id>26081</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4116" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula}}

'''Aitzaralde''', '''Altzaga''' edo '''Aitzagako Andre Mariaren ermita''' XII. mendekoa da, [[Arkitektura erromaniko|erromanikoa]], eta XIX. mendearen hasieran zaharberritu zuten.

[[Iturmendi]]ko errotatik eta [[Burunda ibaia|Burunda ibaitik]] gertu dago, Gipuzkoara doan bidearen ondoan, muino baten gainean, haritzez inguratutako paraje ikusgarri batean.

Bertan XI. edo XII. mendetik XIV. mendera arte egondako izen bereko herrixkako eliza izan zen. Tokiaren izena hainbat eratara ageri da dokumentazio historikoan: ''Aizaga, Aycaga, Huecaga, Eitzaga, Izaga, Icaga, Ilzaga, Izcaga''; baita gaur egun ere: ''Aitzaga, Aizara'' edo ''Aritzaga''.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia | hizkuntza = gaztelania |izena=David|abizena=Mariezkurrena Iturmendi|izenburua=Cincuenta aniversario de la revista Cuadernos de Etnología y Etnografía
de Navarra|orrialdeak=347–362|data=2020-05-05|url=http://dx.doi.org/10.35462/ceen.93.10|aldizkaria=Cuadernos de Etnología y Etnografía de Navarra|alea=93|issn=2530-5840|doi=10.35462/ceen.93.10|sartze-data=2020-06-16}}&lt;/ref&gt;

Lehen aipamena [[Leireko monasterioa]]ren 1196ko agiri batean dago, testamentu batean zehazki, baina beste iturri batzuen arabera [[Petri I.a Sanoitz|Petri I.a]] erregeak dohaintzan eman zion [[Done Mikel Aralarkoaren santutegia]]ri 1106an.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia | hizkuntza = gaztelania |abizena=Pérez Ollo | izena = Fernando | izenburua=Ermitas de Navarra|argitaletxea=Caja de Ahorros de Navarra|data=1983|url=https://www.worldcat.org/oclc/63182375|isbn=84-7231-851-6|pmc=63182375|sartze-data=2020-06-16}}&lt;/ref&gt; XIV. mendean, Arabatik eta Gipuzkoatik etorritakoen eraso eta arpilatzeen ondorioz, herrixka hauek desagertzen joan ziren Burunda eta Sakana osoan, babesik gabe baitzeuden, eta bertako bizilagunek herri handiagoetara jo zuten (Aitzagakoak azkenetakoak, XV. mendearen hasieran).

Aitzagako ermita landa eremuko eliza erromaniko bat da. Jatorrian abside erdizirkularra izan zuen, baina XIX. mendean egin zitzaion erreforma handian kendu zuten, erortzeko arriskua zegoelako ziurrenik; kareharrizko harlanduxkoekin eraikia dago, baina portada, baoak, kantoiak eta apaingarri eskultorikoak hareharriz eginak dira. Nabarmentzekoa da portada, osorik ez badago ere, guztiz erromanikoa baita; sarrera puntu erdikoa da eta [[arkibolta]] bikoitzekoa, eta alde bakoitzean bi zutabe ditu, eta kapiteletan zizelaturik munstro hegadunak edo lehoiak, [[harpia]]k edo hegaztiak eta sugeak diruditenak, balio historiko eta artistiko handikoak. Gorago mentsula bat dago, buruekin apaindua, garai batean estalpe bati eusten ziona. Bataiarri ederra ere erromanikoa da baina Iturmendiko elizan dago gaur egun. Garai batean gurtzen zen Jasokundeko Ama Birjinaren irudia, erromanikoa, desagerturik dago.

Ondoko larrean [[Kalbario (eraikina)|kalbario]] barroko bat dauka, herritik datorren gurutze-bidearen bukaera. Euskarazko hitz batzuk ageri dira gurutzeetan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia | izenburua = Gurutze-bide euskalduna Iturmendin | hizkuntza = eu | url = https://guaixe.eus/iturmendi/1405609273860-gurutze-bide-euskalduna-iturmendin | aldizkaria = Guaixe.eus | sartze-data = 2020-06-16}}&lt;/ref&gt;

Ermitaren inguruan tradizioak edo kondairak sortu ziren, gehienak [[jentil]]&lt;nowiki/&gt;ei buruz mintzo direnak: izaki mitologiko erraldoi hauek elkarri harrizko bolak botatzen ibiltzen ziren, Urdiaingo Aitzibergo ermitatik Aitzagako honetara, edo Aitzagatik Donamariagain dermiora; beste kondaira batek dio azken jentilak kristautu zirenean Aitzagako bataiarrian bataiatu zituztela.

Jasokundearen egunean (abuztuaren 15ean) festa ospatzen da.

== Argazki galeria ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot;&gt;
Fitxategi:Aizagako ermitako portada.jpg|Portada
Fitxategi:Aizagako ermita-kapitelak.jpg|alt=Kapitelak|Kapitelen xehetasuna
Fitxategi:Aizagako bataiarria.jpg|alt=|Bataiarria, Iturmendiko elizan
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Iturmendiko eraikinak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko baseliza erromanikoak]]
[[Kategoria:XII. mendean amaitutako eraikinak]]
[[Kategoria:Nafarroako baselizak]]</text>
      <sha1>aagem1v438hvws0dfec7i35tncgvchr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>GT Ligako 2021eko denboraldia</title>
    <ns>0</ns>
    <id>970890</id>
    <revision>
      <id>9006101</id>
      <parentid>8813193</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:18:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Jaitsiera/Igoera play-offa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="47242" xml:space="preserve">{{Arraun liga denboraldi infotaula
| izena = 2021eko GT Liga
| irudia = [[Fitxategi:Samertolameu 2018ko Kontxako sailkapen estropadan.jpg|250px|Samertolameu]]
| irudi oina = Samertolameuko ontziak (irudian) bederatzigarren aldiz lortu zuen traineruen ligako garaikurra.
| antolatzailea = Galiziako Traineruen Liga
| parte-hartzaileak = 23 talde (12+11)
| estropadak = 25 estropada (13+12+10)
| hasiera = 2021eko ekainaren 26a
| amaiera = 2021eko abuztuaren 28a
| txapelduna = [[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]] &lt;small&gt;(151 p.)&lt;/small&gt;
| txapeldunordea = [[Club de Mar Bueu|Bueu]] &lt;small&gt;(136 p.)&lt;/small&gt;
| ohorezko txanda = [[Club de Remo Cabo da Cruz#B trainerua|Cabo da Cruz B]] &lt;small&gt;(110 p.)&lt;/small&gt;&lt;br/&gt;[[Club de Remo Mecos|Mecos]] &lt;small&gt;(108 p.)&lt;/small&gt;
| jaitsiera = [[Club de Remo Muros|Muros]] &lt;small&gt;(30 p.)&lt;/small&gt;&lt;br/&gt;[[Club de Regatas Perillo|Perillo]] &lt;small&gt;(26 p.)&lt;/small&gt;
| aurrekodenboraldia = [[GT Ligako 2020ko denboraldia|2020]]
| hurrengodenboraldia = [[GT Ligako 2022ko denboraldia|2022]]
}} 
'''GT Ligako 2021eko denboraldia''' [[Galiziako Traineruen Liga]] edo Ipar-mendebaldeko Traineruen Liga arraun lehiaketaren hemezortzigarren denboraldia izan zen. Gizonen kasuan, lehen mailako txapelketa ekainaren 26an hasi zen [[Muros (Coruña)|Muros]] herriko uretan eta [[Teresa Herrera Bandera]]rekin amaitu zen abuztuaren 28an; bigarren mailak, aldiz, [[Vigo]]n ekin zion lehiari uztailaren 3an eta lehenengo mailakoekin batera amaitu zen [[Coruña]]ko itsasoan. Emakumeen kasuan, bestalde, ontziak uztailaren 4an uretaratu ziren [[Arousako itsasadarra|Arousako itsasarrean]] eta ligako gainontzeko traineruekin batera lehorreratu ziren Coruñan. Guztira, 35 estropada jokatu ziren&lt;ref name=Bibliografia1&gt;[https://www.ligalgt.com/principal/calendario &quot;Calendario&quot;]. ''Liga Galega de Traiñeiras''. 2021.07.08&lt;/ref&gt;. 2021ekoa, baina, lehiaketa ez-ohikoa izan zen, [[COVID-19 pandemia]]k zenbait estropada baldintzatu baitzituen; esate baterako, gizonen goren mailako hiru ontzik ezin izan zuten arraun egin astebururen batean. Hala eta guztiz ere, 31 ontzi aritu ziren txapelketan ([[GT Ligako 2020ko denboraldia|aurreko denboraldian]] baino 9 gehiago), 8 emakumeen ligan, 12 lehen mailan eta 11 bigarrenean&lt;ref name=Bibliografia3&gt;[https://www.ligalgt.com/principal/clubs &quot;Clubs&quot;]. ''Liga Galega de Traiñeiras''. 2021.07.08&lt;/ref&gt;.

Emakumeen ligako txapeldun [[Club de Remo Cabo da Cruz#Emakumezkoen trainerua|Cabo da Cruz]] trainerua izan zen. [[Boiro]]ko neskek aurreko denboraldian irabazitako garaikurra altxa zuten berriro ere eta, guztira, 72 puntu eta 6 bandera eraman zituzten herrira. Dena den, azkenean ezin izan zuten urtea borobildu, [[Euskotren Liga]]ra igotzeko [[Emakumezkoen Traineru Ligako 2021eko denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|play-offean]] laugarren izan baitziren&lt;ref&gt;[https://www.euskolabelliga.com/eu/femenina/albisteak/tolosaldeak-kaikuk-eta-getariak-igoera-lortu-dute/no-1632052629-0-10/ &quot;Tolosaldeak, Kaikuk eta Getariak igoera lortu dute&quot;]. ''Euskotren Liga''. 2021.12.30&lt;/ref&gt;. Ohorezko txanda 3 bandera lortu zituen [[Club de Remo Chapela#Emakumezkoen trainerua|Chapela]]k, bakarra lortu zuen [[Club de Regatas Perillo#Emakumezkoen trainerua|Perillo]]k eta lehiara bueltatu berri zen [[Sociedad Deportiva Tirán#Emakumezkoen trainerua|Tirán]]ek osatu zuten.

Gizonen denboraldiko txapeldun nagusia, bestetik, [[Moaña]]ko arraun elkartea izan zen, [[Sociedad Deportiva Samertolameu]]&lt;ref name=Bibliografia4&gt;[https://www.ligalgt.com/principal/novas/94-samertolameu-oversea-e-naron-campions-das-suas-ligas &quot;Samertolameu Oversea e Narín, Campións das súas ligas&quot;]. Novas. ''Liga Galega de Traiñeiras''. 2021.11.05&lt;/ref&gt;. Guztira, 151 puntu lortu eta jokoan zeuden 13 banderetatik 11 irabazi zituen, tartean Teresa Herrera Bandera&lt;ref&gt;[https://sextoanillo.com/index.php/2021/08/29/samertolameu-y-cabo-da-cruz-femenino-se-llevan-el-trofeo-teresa-herrera-de-traineras/ &quot;Samertolameu y Cabo da Cruz femenino se llevan el trofeo Teresa Herrera de traineras&quot;]. ''Sexto Anillo''. 2021.11.05&lt;/ref&gt;. Dena den, ''A Terca''ko arraunlarientzat ere ez zen urte borobila izan, [[TKE_Ligako_2021eko_denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|TKE Ligara igotzeko kanporaketan]] ez baitzuten esperotako emaitza lortu. Txapeldunordea, aldiz, [[Club de Mar Bueu|Bueu]] elkartea izan zen. Gorriek 136 puntu eskuratu eta moañarrek irabazi ez zituzten 2 banderak eraman zituzten herrira. Gainera, play-offean Samertolameurekin batera aritu ziren arraunean; hala ere, ez batak, ez besteak, ez zuten lehen mailan aritzeko txartela lortu. Ohorezko txanda, azkenik, [[Club de Remo Cabo da Cruz|Cabo da Cruzen]] [[Club_de_Remo_Cabo_da_Cruz#B_trainerua|B traineruak]] eta [[Club de Remo Mecos|Mecos]]ek osatu zuten&lt;ref name=Bibliografia4/&gt;.

Sailkapenaren beheko aldean, bestetik, [[Club de Regatas Perillo|Perillok]] eta [[Club de Remo Muros|Murosek]] maila galdu zuten. [[Oleiros]]ko mutilak izan ziren, hain zuzen ere, ligako motelenak eta, ondorioz, zuzenean jaitsi ziren B ligara. Murostarrek, aldiz, 4 puntu gehiago lortu zituzten (nahiz eta arraun egin zuten 12 estropadetatik 7etan azkenak izan), eta zuzeneko jaitsiera saihestea lortu zuten. Dena den, [[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|kanporaketan]] [[Asociación Deportiva Esteirana|Esteirana]] eta [[Club de Mar Mugardos|Mugardos]] ontzien atzetik gelditu ziren eta, ondorioz, [[GT Ligako 2022ko denboraldia|2022ko denboraldian]] bigarren mailan parte hartu beharko dute&lt;ref name=Bibliografia2&gt;[https://www.ligalgt.com/principal/novas/97-esteirana-e-mugardos-gaan-o-play-off-2021 &quot;Esteirana e Mugardos gañan o play off 2021&quot;]. ''Liga Galega de Traiñeiras''. 2021.11.05&lt;/ref&gt;. 

Azkenik, B ligari dagokionez, [[Club de Remo Narón]]ek nagusitasun osoz irabazi zuen txapelketa eta hurrengo denboraldian goreneko mailan arituko da&lt;ref name=Bibliografia4/&gt;. Play-offean bigarren gelditu zen Mugardos txapeldunordeak, ordea, ez zuen igoera lortu, bere postua [[TKE Ligako 2021eko denboraldia|TKE Ligatik]] datorren [[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]]ek beteko baitu 2022an.

== A Liga ==
=== Partaideak ===
Guztira, 12 elkarte izan ziren hemezortzigarren denboraldian parte hartu zutenak; horietatik 7 coruñarrak ziren eta 5, aldiz, pontevedrarrak. [[GT Ligako 2020ko denboraldia|Aurreko denboraldiarekin]] alderatuz gero, berritasuna [[Círculo Cultural Deportivo Cesantes|Cesantes]], [[Club de Remo Puebla|Puebla]] eta [[Club de Regatas Perillo|Perillo]] elkarteen parte hartzea izan zen. Hain zuzen ere, hiru arraun taldeak izan ziren azkarrenak [[GT_Ligako_2020ko_denboraldia#Bigarren_maila|2020ko B ligan]]&lt;ref&gt;[https://www.ligalgt.com/docs/historico/2020.pdf &quot;Resultados - Clasificación xeral 2020&quot;]. ''Liga Galega de Traiñeiras''. 2021.07.10&lt;/ref&gt;. [[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]]ek, bestetik, [[TKE_Ligako_2020ko_denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|igoera play-offean]] [[TKE Ligako 2021eko denboraldia|2021eko TKE Liga]]n arraun egiteko txartela lortu zuen&lt;ref name=Bibliografia3/&gt;.
&lt;center&gt;
{{2021eko GT Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Probintzia)''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[GT Ligako 2020ko denboraldia|2020]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Bueu||[[Club de Mar Bueu]]||''Maruxia''||{{banderaikur|Galizia}} José Ferral||[[Bueu]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|-
|bgcolor=&quot;red&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cabo da Cruz B||[[Club de Remo Cabo da Cruz#B trainerua|Club de Remo Cabo da Cruz]]||''Cabo da Cruz''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Vázquez||[[Cabo de Cruz (Boiro)|Cabo da Cruz]], [[Boiro]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#DDFF00&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cesantes||[[Círculo Cultural Deportivo Cesantes]]||''San Pedro''||{{banderaikur|Galizia}} -||[[Cesantes]], [[Redondela]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|2.a ([[GT_Ligako_2020ko_denboraldia#Bigarren_maila|GTL2]])
|-
|bgcolor=&quot;white&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Esteirana||[[Asociación Deportiva Esteirana]]||''Esteirana''||{{banderaikur|Galizia}} Bruno Rodríguez Lestón||[[Esteiro (Muros)|Esteiro]], [[Muros (Coruña)|Muros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|7.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mecos||[[Club de Remo Mecos]]||''Mequiña''||{{banderaikur|Galizia}} Francisco González||[[O Grove]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mera||[[Centro Deportivo Mariñeiro]]||''A Mariñeira''||{{banderaikur|Galizia}} Jose Pelaez Botas||[[Oleiros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|10.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008FC5&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Muros||[[Club de Remo Muros]]||''Muradana''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Canosa||[[Muros (Coruña)|Muros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|9.a
|-
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Perillo||[[Club de Regatas Perillo]]||''Santa Olalla de Lubre''||{{banderaikur|Galizia}} Alejandro Alvedro||[[Oleiros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|3.a ([[GT_Ligako_2020ko_denboraldia#Bigarren_maila|GTL2]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Puebla||[[Club de Remo Puebla]]||''Carmela''||{{banderaikur|Galizia}} José Parada Millán||[[A Pobra do Caramiñal]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|1.a ([[GT_Ligako_2020ko_denboraldia#Bigarren_maila|GTL2]])
|-
|bgcolor=&quot;#0047AB&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Rianxo||[[Club de Remo Rianxo]]||''Concello de Rianxo''||{{banderaikur|Galizia}} Alberto Hermo||[[Rianxo]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|8.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Samertolameu||[[Sociedad Deportiva Samertolameu]]||''A Terca''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Pérez Fandiño||[[Meira (Moaña)|Meira]], [[Moaña]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|2.a
|-
|bgcolor=&quot;#73ACE6&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Vilaxoán||[[Club de Remo Vilaxoán]]||''A Revenida''||{{banderaikur|Galizia}} Rogelio Tarrío||[[Vilagarcía de Arousa]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|}
&lt;/center&gt;

=== Estropadak ===
Denboraldi honetan 13 estropada eta bandera izan ziren jokoan&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;.
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Z.'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Lekua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Data''' 
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Txapelduna''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|1.||V Bandeira Muros de San Pedro||[[Muros (Coruña)|Muros]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[ekainaren 26]]a||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|2.||XVI Bandeira Concello de A Pobra||[[O Caramiñal (A Pobra do Caramiñal)|A Pobra do Caramiñal]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[uztailaren 4]]a||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|3.||X Bandeira Salgado Congelados||[[Oleiros]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[uztailaren 10]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|4.||VII Bandeira Marina Cabo da Cruz||[[Boiro]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[uztailaren 11]]||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|5.||VIII Bandeira Baía de Mera||[[Oleiros]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[uztailaren 17]]a||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||X Bandeira Virxe do Carme||[[O Grove]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2021]]eko [[uztailaren 18]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|7.||XXVI Bandeira Concello de Bueu||[[Bueu]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2021]]eko [[uztailaren 24]]a||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||XXVII Bandeira Concello de Villagarcía||[[Vilagarcía de Arousa]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2021]]eko [[uztailaren 25]]a||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|9.||VI Bandeira CCD Cesantes - Conc. Redondela||[[Redondela]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2021]]eko [[abuztuaren 7]]a||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||XIV Bandeira Concello de Muros||[[Muros (Coruña)|Muros]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[abuztuaren 14]]a||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|11.||XVIII Bandeira Concello de Rianxo||[[Rianxo]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[abuztuaren 15]]||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|12.||VII Bandeira Illa do Samertolameu - Conc. Moaña||[[Moaña]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2021]]eko [[abuztuaren 21]]a||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|13.||XXXV Trofeo Teresa Herrera||[[Coruña]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[abuztuaren 28]]a||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|}
&lt;/center&gt;

=== Sailkapena ===
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Emaitza'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Puntuak''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''1'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''2'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''3''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''4'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''5'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''6''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''7'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''8'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''9''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''10'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''11'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''12''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''13'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Banderak'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Lorpena''' 
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|1.||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]||align=&quot;center&quot;|'''151'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''||align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''||align=&quot;center&quot; |'''12'''||align=&quot;center&quot; |'''12'''||align=&quot;center&quot; |'''12'''||align=&quot;center&quot; |'''9'''||align=&quot;center&quot; |11|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[TKE Ligako 2021eko denboraldia#Jaitsiera/Igoera play-offa|Igoera play-offa]]
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|2.||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]||align=&quot;center&quot;|'''136'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11||align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |11||align=&quot;center&quot; |9||align=&quot;center&quot; |10||align=&quot;center&quot; |11||align=&quot;center&quot; |6||align=&quot;center&quot; |2
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|3.||[[Club de Remo Cabo da Cruz#B trainerua|Cabo da Cruz B]]||align=&quot;center&quot;|'''110'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10||align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |6||align=&quot;center&quot; |11||align=&quot;center&quot; |11||align=&quot;center&quot; |10||align=&quot;center&quot; |8||align=&quot;center&quot; |-||rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot;|Ohorezko txanda
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|4.||[[Club de Remo Mecos|Mecos]]||align=&quot;center&quot;|'''108'''|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |8||align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |8||align=&quot;center&quot; |8||align=&quot;center&quot; |9||align=&quot;center&quot; |9||align=&quot;center&quot; |5||align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|5.||[[Centro Deportivo Mariñeiro|Mera]]||align=&quot;center&quot;|'''98'''|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |7||align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |10||align=&quot;center&quot; |10||align=&quot;center&quot; |7||align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot; |7||align=&quot;center&quot; |-|| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;5&quot; align=&quot;center&quot; |
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||[[Club de Remo Puebla|Puebla]]||align=&quot;center&quot;|'''91'''|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |6||align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |9||align=&quot;center&quot; |7||align=&quot;center&quot; |8||align=&quot;center&quot; |7||align=&quot;center&quot; |1||align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|7.||[[Club de Remo Vilaxoán|Vilaxoán]]||align=&quot;center&quot;|'''79'''|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |5||align=&quot;center&quot; |''6''&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |''6''&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |5||align=&quot;center&quot; |2||align=&quot;center&quot; |-
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||[[Club de Remo Rianxo|Rianxo]]||align=&quot;center&quot;|'''70'''|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5||align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7||align=&quot;center&quot; |5||align=&quot;center&quot; |5||align=&quot;center&quot; |8||align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|9.||[[Círculo Cultural Deportivo Cesantes|Cesantes]]||align=&quot;center&quot;|'''66'''|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9||align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |''5''&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |''6''&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot; |6||align=&quot;center&quot; |6||align=&quot;center&quot; |6||align=&quot;center&quot; |3||align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|10.||[[Asociación Deportiva Esteirana|Esteirana]]||align=&quot;center&quot;|'''43'''|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |2||align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3||align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot; |2||align=&quot;center&quot; |2||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[#Jaitsiera/Igoera play-offa|Jaitsiera play-offa]]
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|11.||[[Club de Remo Muros|Muros]]||align=&quot;center&quot;|'''30'''|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |1||align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |2||align=&quot;center&quot; |2||align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot; |3||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#F88379&quot;
|align=&quot;center&quot;|12.||[[Club de Regatas Perillo|Perillo]]||align=&quot;center&quot;|'''26'''|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3||align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |''2''&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |''2''&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |1||align=&quot;center&quot; |3||align=&quot;center&quot; |3||align=&quot;center&quot; |1||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|[[GT Ligako 2022ko denboraldia|2022ko B Liga]]
|}
&lt;/center&gt;
* &lt;small&gt;&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; Cesantes, Perillo eta Vilaxoán asteburu banatan ez ziren lehian aritu taldean [[COVID-19 pandemia|COVID-19]] positibo bat izateagatik. Araututakoaren arabera, kale egin zuten estropadetan ere puntuak jaso zituzten, kasu horietan ordura arte batezbeste zeramatzaten puntuak borobilduta.&lt;/small&gt;

==== Jaitsiera/Igoera play-offa ====
Kanporaketa honetan lau ontzik hartu zuten parte: B ligan hurrenez hurren bigarren eta hirugarren postuan gelditu ziren [[Club de Mar Mugardos|Mugardos]]ek eta [[Club de Remo Cedeira|Cedeirak]]; eta lehenengo mailan hamargarren eta hamaikagarren egin zuten [[Asociación Deportiva Esteirana|Esteirana]]k eta [[Club de Remo Muros|Murosek]]. Lau elkarteetatik batek baino ez zuen lortu [[GT Ligako 2022ko denboraldia|hurrengo denboraldian]] lehen mailan arraun egiteko txartela, Esteiranak, izan ere, jokoan zegoen beste postua [[TKE Ligako 2021eko denboraldia|TKE Ligatik]] jaitsitako [[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]]ek bete zuen&lt;ref name=Bibliografia2/&gt;.
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (probintzia)''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Emaitza''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;black&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cedeira||[[Club de Remo Cedeira]]||''Candieira''||{{banderaikur|Galizia}} José María Hermida||[[Cedeira]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|3.a (B)
|-
|bgcolor=&quot;white&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Esteirana||[[Asociación Deportiva Esteirana]]||''Esteirana''||{{banderaikur|Galizia}} Bruno Rodríguez Lestón||[[Esteiro (Muros)|Esteiro]], [[Muros (Coruña)|Muros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|10.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mugardos||[[Club de Mar Mugardos]]||''Bestarruza''||{{banderaikur|Galizia}} Jorge Hermida Ballesteros||[[Mugardos]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|2.a (B)
|-
|bgcolor=&quot;#008FC5&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Muros||[[Club de Remo Muros]]||''Muradana''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Canosa||[[Muros (Coruña)|Muros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|11.a
|}

{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Emaitza'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Puntuak''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''1. estrop.'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''2. estrop.'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Lorpena'''  
|-style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|[[Fitxategi:Straight Line Steady.svg|10px]] 1||[[Asociación Deportiva Esteirana|Esteirana]]||align=&quot;center&quot;|'''7'''|| align=&quot;center&quot; |'''4'''||align=&quot;center&quot;|3||align=&quot;center&quot; rowspan=&quot;2&quot;|[[GT Ligako 2022ko denboraldia|2022ko A Liga]]
|-style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|[[Fitxategi:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] 2||[[Club de Mar Mugardos|Mugardos]]||align=&quot;center&quot;|'''7'''||align=&quot;center&quot;|3||align=&quot;center&quot;|'''4'''
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|[[Fitxategi:Red Arrow Down.svg|10px]] 3||[[Club de Remo Muros|Muros]]||align=&quot;center&quot;|'''4'''||align=&quot;center&quot;|2||align=&quot;center&quot; |2||align=&quot;center&quot; rowspan=&quot;2&quot;|[[GT Ligako 2022ko denboraldia|2022ko B Liga]]
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|[[Fitxategi:Straight Line Steady.svg|10px]] 4||[[Club de Remo Cedeira|Cedeira]]||align=&quot;center&quot;|'''2'''||align=&quot;center&quot;|1||align=&quot;center&quot; |1
|}
&lt;/center&gt;

== B Liga ==
=== Partaideak ===
Guztira, 11 elkarte izan ziren B ligaren hamargarren denboraldian parte hartu zutenak; horietatik 5 coruñarrak ziren, beste 5 pontevedrarrak eta azkenekoa asturiarra. [[GT Ligako 2020ko denboraldia|Aurreko denboraldiarekin]] alderatuz gero, [[Club de Mar de Castropol|Castropol]], [[Club de Remo Chapela|Chapela]] eta [[Club de Remo Narón|Narón]] arraun elkarteak izan ziren errepikatu zuten bakarrak, gainontzeko ontziak 2020an lehorrean gelditu baitziren [[COVID-19 pandemia]]ren ondorioz&lt;ref name=Bibliografia3/&gt;.
&lt;center&gt;
{{2021eko GTB Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea(k)'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Probintzia)''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[GT_Ligako_2020ko_denboraldia#Bigarren_maila|2020]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;red&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||A Cabana||[[Club de Remo A Cabana]]||''Albatros''||{{banderaikur|Galizia}} Brais López||[[A Cabana]], [[Ferrol]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|-
|-
|bgcolor=&quot;#ffee00&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Amegrove||[[Amegrove Club de Remo]]||''Pabliño''||{{banderaikur|Galizia}} Diego Cabaleiro||[[O Grove]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Asturias.svg|25px|erdian]]||Castropol||[[Club de Mar de Castropol]]||''Ría del Eo''||{{banderaikur|Espainia}} José Quintana||[[Castropol]] ([[Asturiasko Printzerria|Asturias]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;black&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cedeira||[[Club de Remo Cedeira]]||''Candieira''||{{banderaikur|Galizia}} José María Hermida||[[Cedeira]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FF8800&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Chapela||[[Club de Remo Chapela]]||''Arealonga''||{{banderaikur|Galizia}} Santiago Núñez||[[Chapela]], [[Redondela]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|-
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mugardos||[[Club de Mar Mugardos]]||''Bestarruza''||{{banderaikur|Galizia}} Jorge Hermida||[[Mugardos]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Narón||[[Club de Remo Narón]]||''Punta Caleira''||{{banderaikur|Galizia}} Eugenio Pena/Santiago Fernández||[[Narón]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|-
|bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Puebla B||[[Club_de_Remo_Puebla#B_trainerua|Club de Remo Puebla]]||''Carmela''||{{banderaikur|Galizia}} José Parada||[[A Pobra do Caramiñal]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Samertolameu B||[[Sociedad_Deportiva_Samertolameu#B_trainerua|Sociedad Deportiva Samertolameu]]||''A Terca''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Pérez Fandiño||[[Meira (Moaña)|Meira]], [[Moaña]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|-
|-
|bgcolor=&quot;#FDE910&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Vila de Cangas||[[Club de Remo Vila de Cangas]]||''Balea''||{{banderaikur|Galizia}} Vicente Parcero||[[Cangas]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#9765c1&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Virxe da Guía||[[Club de Remo Virxe da Guía]]||''A Punta''||{{banderaikur|Galizia}} Álvaro Faro||[[Teis (Vigo)|Teis]], [[Vigo]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|-
|}
&lt;/center&gt;

=== Estropadak ===
Denboraldi honetan 13 estropada eta bandera izan ziren jokoan&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;.
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Z.'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Lekua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Data''' 
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Txapelduna''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|1.||XXVII Bandeira Concello de Vigo||[[Vigo]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2021]]eko [[uztailaren 3]]a||bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Remo Narón|Narón]]
|-
|align=&quot;center&quot;|2.||XXXI Bandeira Concello de Cangas||[[Cangas]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2021]]eko [[uztailaren 4]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Mugardos|Mugardos]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|3.||III Bandeira Cidade de Narón||[[Narón]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[uztailaren 10]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Mugardos|Mugardos]]
|-
|align=&quot;center&quot;|4.||XXXV Bandeira Concello de Redondela||[[Redondela]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2021]]eko [[uztailaren 17]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Mugardos|Mugardos]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|5.||V Bandeira Concello de Mugardos||[[Mugardos]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[uztailaren 18]]a||bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Remo Narón|Narón]]
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||XVII Bandeira Cidade De Ferrol||[[Ferrol]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[uztailaren 24]]a||bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Remo Narón|Narón]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|7.||XXXVII Bandeira Concello de O Grove||[[O Grove]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2021]]eko [[abuztuaren 1]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Mugardos|Mugardos]]
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||V Bandeira Concello de Cedeira||[[Cedeira]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[abuztuaren 7]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Mugardos|Mugardos]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|9.||XXXIII Bandera Princesa de Asturias||[[Castropol]], [[Asturias]]||[[2021]]eko [[abuztuaren 8]]a||bgcolor=&quot;black&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Remo Cedeira|Cedeira]]
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||I Bandeira Camió do Barbanza a Orixe||[[A Pobra do Caramiñal]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[abuztuaren 14]]a||bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Remo Narón|Narón]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|11.||I Bandeira Illa do Samertolameu||[[Meira (Moaña)|Meira]], [[Moaña]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2021]]eko [[abuztuaren 21]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Mugardos|Mugardos]]
|}
&lt;/center&gt;

=== Sailkapena ===
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Emaitza'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Puntuak''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''1'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''2'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''3''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''4'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''5'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''6''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''7'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''8'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''9''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''10'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''11'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Banderak'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Lorpena''' 
|- style=&quot;background: #82DD82;&quot;
|align=&quot;center&quot;|1.||[[Club de Remo Narón|Narón]]||align=&quot;center&quot;|'''114'''|| align=&quot;center&quot; |'''11'''|| align=&quot;center&quot; |10||align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''11'''|| align=&quot;center&quot; |'''11'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |''10''&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |''10''&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |'''11'''||align=&quot;center&quot; |10||align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot; |[[GT Ligako 2022ko denboraldia|2022ko A Liga]]
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|2.||[[Club de Mar Mugardos|Mugardos]]||align=&quot;center&quot;|'''113'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''11'''||align=&quot;center&quot; |'''11'''|| align=&quot;center&quot; |'''11'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |'''11'''|| align=&quot;center&quot; |'''11'''|| align=&quot;center&quot; |8||align=&quot;center&quot; |10||align=&quot;center&quot; |'''11'''||align=&quot;center&quot; |6|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|Igoera play-offa]]
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|3.||[[Club de Remo Cedeira|Cedeira]]||align=&quot;center&quot;|'''98'''|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8||align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''11'''||align=&quot;center&quot; |7||align=&quot;center&quot; |8||align=&quot;center&quot; |1
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|4.||[[Club de Remo Vila de Cangas|Vila de Cangas]]||align=&quot;center&quot;|'''79'''|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |6||align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |10||align=&quot;center&quot; |6||align=&quot;center&quot; |9||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot;|Ohorezko txanda
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|5.||[[Sociedad_Deportiva_Samertolameu#B_trainerua|Samertolameu B]]||align=&quot;center&quot;|'''73'''|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |7||align=&quot;center&quot; |8||align=&quot;center&quot; |7||align=&quot;center&quot; |-|| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;7&quot; align=&quot;center&quot; |
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||[[Amegrove Club de Remo|Amegrove]]||align=&quot;center&quot;|'''70'''|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |9||align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |''7''&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |''7''&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |''7''&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|7.||[[Club de Remo Chapela|Chapela]]||align=&quot;center&quot;|'''61'''|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7||align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |''5''&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |''5''&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot; |9||align=&quot;center&quot; |6||align=&quot;center&quot; |-
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||[[Club de Remo Virxe da Guía|Virxe da Guía]]||align=&quot;center&quot;|'''56'''|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |5||align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6||align=&quot;center&quot; |2||align=&quot;center&quot; |5||align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|9.||[[Club de Mar de Castropol|Castropol]]||align=&quot;center&quot;|'''46'''|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3||align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |9||align=&quot;center&quot; |5||align=&quot;center&quot; |3||align=&quot;center&quot; |-
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||[[Club_de_Remo_Puebla#B_trainerua|Puebla B]]||align=&quot;center&quot;|'''32'''|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |1||align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |5||align=&quot;center&quot; |3||align=&quot;center&quot; |2||align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|11.||[[Club de Remo A Cabana|A Cabana]]||align=&quot;center&quot;|'''23'''|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |2||align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3||align=&quot;center&quot; |1||align=&quot;center&quot; |1||align=&quot;center&quot; |-
|}
&lt;/center&gt;
* &lt;small&gt;&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; Chapela, Amegrove eta Narón ez ziren zenbait jardunalditan lehian aritu taldean [[COVID-19 pandemia|COVID-19]] positibo bat izateagatik. Araututakoaren arabera, kale egin zuten estropadetan ere puntuak jaso zituzten, kasu horietan ordura arte batezbeste zeramatzaten puntuak borobilduta.&lt;/small&gt;

== Emakumeen Liga ==
=== Partaideak ===
Guztira, 8 elkarte izan ziren emakumeen ligaren hamargarren denboraldian parte hartu zutenak; horietatik 6 coruñarrak ziren eta 2 pontevedrarrak. [[GT Ligako 2020ko denboraldia|Aurreko denboraldiarekin]] alderatuz gero, [[Club_de_Remo_Puebla#Emakumezkoen_trainerua|Puebla]], [[Club_de_Mar_Mugardos#Emakumezkoen_trainerua|Mugardos]] eta [[Club_de_Remo_Náutico_de_Riveira#Emakumezkoen_trainerua|Náutico de Riveira]] arraun elkarteen itzulera izan zen albiste, hirurak lehorrean gelditu baitziren 2020an&lt;ref name=Bibliografia3/&gt;.
&lt;center&gt;
{{2021eko GTEmakumeen Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Probintzia)''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[GT_Ligako_2020ko_denboraldia#Emakumeen Liga|2020]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;red&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cabo da Cruz||[[Club de Remo Cabo da Cruz#Emakumezkoen trainerua|Club de Remo Cabo da Cruz]]||''Cabo da Cruz''||{{banderaikur|Galizia}} Javi Lago ||[[Cabo de Cruz (Boiro)|Cabo da Cruz]], [[Boiro]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|1.a
|-
|bgcolor=&quot;#FF8800&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Chapela||[[Club de Remo Chapela#Emakumezkoen trainerua|Club de Remo Chapela]]||''Arealonga''||{{banderaikur|Galizia}} Francisco Lago||[[Chapela]], [[Redondela]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;red&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mugardos||[[Club de Mar Mugardos#Emakumezkoen trainerua|Club de Mar Mugardos]]||''Bestarruza''||-||[[Mugardos]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|-
|-
|bgcolor=&quot;black&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Náutico de Riveira||[[Club de Remo Náutico de Riveira#Emakumezkoen trainerua|Club de Remo Náutico de Riveira]]||''Sálvora''||{{banderaikur|Galizia}} Jesús Vidal||[[Ribeira]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;white&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Perillo||[[Club de Regatas Perillo#Emakumezkoen trainerua|Club de Regatas Perillo]]||''Perillo''||{{banderaikur|Galizia}} Agustín Fernández||[[Oleiros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|-
|bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Puebla||[[Club_de_Remo_Puebla#Emakumezkoen_trainerua|Club de Remo Puebla]]||''Carmela''||{{banderaikur|Galizia}} José Parada||[[A Pobra do Caramiñal]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#0047AB&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Rianxo||[[Club de Remo Rianxo#Emakumezkoen trainerua|Club de Remo Rianxo]]||''Concello de Rianxo''||-||[[Rianxo]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;navy&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Tirán||[[Sociedad Deportiva Tirán#Emakumezkoen trainerua|Sociedad Deportiva Tirán]]||''Ruly''||{{banderaikur|Galizia}} David Serodio||[[Tirán (Moaña)|Tirá]], [[Moaña]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|2.a
|}
&lt;/center&gt;

=== Estropadak ===
Denboraldi honetan 10 estropada eta bandera izan ziren jokoan&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;.
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Z.'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Lekua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Data''' 
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Txapelduna''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|1.||I Bandeira Feminina Alicrusa||[[A Pobra do Caramiñal]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[uztailaren 4]]a||bgcolor=&quot;red&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Remo Cabo da Cruz#Emakumezkoen trainerua|Cabo da Cruz]]
|-
|align=&quot;center&quot;|2.||VI Bandeira Concello de Oleiros||[[Oleiros]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[uztailaren 10]]a||bgcolor=&quot;#FF8800&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Remo Chapela#Emakumezkoen trainerua|Chapela]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|3.||II Bandeira Feminina Rianxeira||[[Boiro]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[uztailaren 11]]||bgcolor=&quot;red&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Remo Cabo da Cruz#Emakumezkoen trainerua|Cabo da Cruz]]
|-
|align=&quot;center&quot;|4.||VI Bandeira Concello Redondela Feminina||[[Redondela]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2021]]eko [[uztailaren 17]]a||bgcolor=&quot;white&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Regatas Perillo#Emakumezkoen trainerua|Perillo]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|5.||III Bandeira Feminina Reganosa||[[Mugardos]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[uztailaren 18]]a||bgcolor=&quot;red&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Remo Cabo da Cruz#Emakumezkoen trainerua|Cabo da Cruz]]
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||III Bandeira Feminina XI - GP Fandicosta||[[Moaña]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2021]]eko [[uztailaren 25]]a||bgcolor=&quot;red&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Remo Cabo da Cruz#Emakumezkoen trainerua|Cabo da Cruz]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|7.||I Bandeira Traiñeiras Feminina LGT 2021||[[Rianxo]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[abuztuaren 8]]a||bgcolor=&quot;red&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Remo Cabo da Cruz#Emakumezkoen trainerua|Cabo da Cruz]]
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||II Bandeira Feminina Cortizo||[[Rianxo]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[abuztuaren 15]]a||bgcolor=&quot;red&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Remo Cabo da Cruz#Emakumezkoen trainerua|Cabo da Cruz]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|9.||I Bandeira Feminina Concello de Ribeira||[[Ribeira]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[abuztuaren 22]]a||bgcolor=&quot;#FF8800&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Remo Chapela#Emakumezkoen trainerua|Chapela]]
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||V Trofeo Teresa Herrera - 2ª Bandeira Feminina||[[Coruña]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2021]]eko [[abuztuaren 28]]a||bgcolor=&quot;#FF8800&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Remo Chapela#Emakumezkoen trainerua|Chapela]]
|}
&lt;/center&gt;

=== Sailkapena ===
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Emaitza'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Puntuak''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''1'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''2'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''3''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''4'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''5'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''6''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''7'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''8'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''9''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''10'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Banderak'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Lorpena''' 
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|1.||[[Club de Remo Cabo da Cruz#Emakumezkoen trainerua|Cabo da Cruz]]||align=&quot;center&quot;|'''72'''|| align=&quot;center&quot; |'''8'''|| align=&quot;center&quot; |7||align=&quot;center&quot; |'''8'''|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |'''8'''|| align=&quot;center&quot; |'''8'''|| align=&quot;center&quot; |'''8'''|| align=&quot;center&quot; |'''8'''|| align=&quot;center&quot; |6||align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |6||rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[Emakumezkoen Traineru Ligako 2021eko denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|Igoera play-offa]]&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|2.||[[Club de Remo Chapela#Emakumezkoen trainerua|Chapela]]||align=&quot;center&quot;|'''71'''|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |'''8'''||align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |'''8'''||align=&quot;center&quot; |'''8'''||align=&quot;center&quot; |3
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|3.||[[Club de Regatas Perillo#Emakumezkoen trainerua|Perillo]]||align=&quot;center&quot;|'''60'''|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |6||align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |'''8'''|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |''6''&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |7||align=&quot;center&quot; |7||align=&quot;center&quot; |1||rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot;|Ohorezko txanda
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|4.||[[Sociedad Deportiva Tirán#Emakumezkoen trainerua|Tirán]]||align=&quot;center&quot;|'''58'''|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5||align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |5||align=&quot;center&quot; |6||align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|5.||[[Club de Remo Náutico de Riveira#Emakumezkoen trainerua|Náutico de Riveira]]||align=&quot;center&quot;|'''38'''|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot; |-|| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;4&quot; align=&quot;center&quot; |
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||[[Club de Remo Rianxo#Emakumezkoen trainerua|Rianxo]]||align=&quot;center&quot;|'''32'''|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3||align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |''3''&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot; |3||align=&quot;center&quot; |3||align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|7.||[[Club de Mar Mugardos#Emakumezkoen trainerua|Mugardos]]||align=&quot;center&quot;|'''23'''|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |2||align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |2||align=&quot;center&quot; |2||align=&quot;center&quot; |-
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||[[Club_de_Remo_Puebla#Emakumezkoen_trainerua|Puebla]]||align=&quot;center&quot;|'''11'''|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1||align=&quot;center&quot; |1||align=&quot;center&quot; |-
|}
&lt;/center&gt;
* &lt;small&gt;&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; Perillo eta Rianxo ez ziren asteburu banatan lehian aritu taldean [[COVID-19 pandemia|COVID-19]] positibo bat izateagatik. Araututakoaren arabera, kale egin zuten estropadetan ere puntuak jaso zituzten, kasu horietan ordura arte batezbeste zeramatzaten puntuak borobilduta&lt;/small&gt;.&lt;br/&gt;
* &lt;small&gt;&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; Chapelak ez zuen parte hartu [[Euskotren Liga]]ra igotzeko play-offean&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;[https://www.euskolabelliga.com/femenina/noticias/ver.php?n=1631612952&amp;v=0&amp;desde=20&amp;id=eu &quot;Lau hautagai plaza baterako&quot;]. ''Euskotren Liga''. 2021.12.30&lt;/ref&gt;.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Galiziako Traineruen Liga]]
* [[TKE Ligako 2021eko denboraldia]]
* [[KAE Ligako 2021eko denboraldia]]

== Kanpo estekak ==
* [http://ligalgt.com/ GT Ligaren webgunea]
{{autoritate kontrola}}

{{GT Ligako denboraldiak}}

[[Kategoria:GT Liga]]
[[Kategoria:2021 kirolean|G]]</text>
      <sha1>d3c8l74s527poo881lt23u483qc4eeu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide:Gotzon/Proba orria</title>
    <ns>2</ns>
    <id>973201</id>
    <revision>
      <id>9005747</id>
      <parentid>9005000</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:55:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gotzon</username>
        <id>1028</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11406" xml:space="preserve">{{letra etzanetako izenburua}}

{{aldizkari infotaula
| izena = Oh! euzkadi
| irudia = 
| lehen alea = [[1980]]
| azken alea = [[1983]]
| mota = 
| lurraldea = 
| hiria = [[Donostia]]
| ideologia = 
| hizkuntza = [[euskara]]
| maiztasuna = zehaztugabea
| argitaratzea = 
| salneurria = 
| salneurri urtea = 
| formatua = 
| zutabeak = 
| orrialdeak = 
| aleak = 16
| zabalkundea = 
| kolorea = 
| argitaletxea = 
| sortzailea = [[Koldo Izagirre]], [[Ramon Saizarbitoria]]
| zuzendaria = 
| erredaktoreak = [[Ramon Etxezarreta]], [[Joxean Muñoz]], [[Joxan Elosegi]], [[Gotzon Egia]], [[Anjel Lertxundi]], [[Joxe Azurmendi]], [[Mikel Hernández Abaitua]]
| zutabegileak = 
| binetagileak = [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]], [[Joxean Muñoz]]
| ISSN =
| webgunea = 
}}

'''''Oh!  euzkadi'''''&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izena «Oh! Euzkadi» gisa ageri da aipatua, hau da, «Euzkadi» hitza letra larriz duela; besteak beste, artikulu hau idazteko oinarrizko erreferentziatzat erabilitako Beñat Sarasolaren ikerlanetan. Alabaina, aldizkariaren zenbaki guztien azalari erreparatuta, argi dago «euzkadi» hitza letra xehez idatzi nahi izan zutela egileek eta argitaratzaileek.&lt;/ref&gt; literatura aldizkari bat izan zen, [[Ramon Saizarbitoria]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ekimenez argitaratua [[Donostia|Donostian]],[[1980|1980etik]] [[1983|1983ra]] bitarte. [[Literatura]], [[hizkuntza]], [[politika]] eta [[kultura]] izan zituen gai nagusitzat, eta 1980ko hamarkadako gipuzkoar idazle eta artikulugile nabarmenetako batzuk bildu zituen. Garai hartako kultura eta hizkuntza politikarekiko ikuspegi kritiko bat erakutsi zuen. Aldizkariaren edukietan, garrantzi handia izan zuten irudiek eta maketazioak —zenbaki gehienetan, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategiren]] edo [[Joxean Muñoz|Joxean Muñozen]] lana— eta argazkiek —zenbaki ia guztietan, [[Javier Agirresarobe]] eibartarrarenak. 

== Jatorria ==

=== ''Mermelada Ustela'' ===
''Oh! euzkadi'' aldizkariaren iturburua urte batzuk lehenago, 1975-1976 bitarte, [[Bernardo Atxaga]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ardurapean argitaratutako ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian bilatu behar da, zehazki hirugarren eta azken zenbaki ''Mermelada Ustela'' izenekoan.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-57. or.&lt;/ref&gt; Atxaga aldentzearekin batera, [[Ramon Saizarbitoria]] gehitua zen taldera, eta, pixkanaka, kontrola hartzen hasia.

Beñat Sarasola ikerlariak honela azaldu zuen ''Ustela'' aldizkariaren azken ale honen garrantzia, ''Oh! euzkadi'' berrirako bidean:

{{Esaera2|(...) arduradunak Izagirre eta Saizarbitoria izaten jarraitu zuten eta Atxagak kolaboratzaile moduan idatzi zuen. Alabaina, beste kide berri batzuk azaldu ziren halaber, gerora ''Oh! Euzkadi''n parte hartuko zutenak, eta honenbestez, ''Oh! Euzkadi''rako lerroan katebegi garrantzitsua dugu ''Mermelada Ustela''. Aipatu kideak Iñaki Badiola, Joxan Elosegi eta Joxean Muñoz dira (...) Nukleo hori, eta gero etorriko diren beste hainbat, Deustuko Unibertsitatetik, EUTGtik, etorria zen gehienbat.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-49. or.&lt;/ref&gt;|Beñat Sarasola}}

=== «Baietz astea gaizki bukatu» ===
''Panpina Ustela'' aldizkariak urratutako bidea amaitu orduko, «Baietz astea gaiki bukatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; izeneko atala sortu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, [[1977|1977ko]] [[Irailaren 4|irailaren 4an]];&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Beñat Sarasolak (2015, 119. or.) dio lehen alea 1977ko irailaren 9an argitaratu zela. Aldiz, ''[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]'' atalaren edizio elektronikoak azaltzen du irailaren 4an kaleratu zela.&lt;/ref&gt; [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] argitaratu zuten azkena, urtebete eskaseko ibilbidea eginda. 

Lehen zutabearen sinatzaile [[Bernardo Atxaga]], [[Ramon Saizarbitoria]], [[Koldo Izagirre]] eta [[Ibon Sarasola]] izan baziren ere,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Madrilen pepinoak merke - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/770904.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; handik aurrerako guztiak Saizarbitoriak eta Izagirrek soilik izenpetu zituzten, salbuespen bakarrarekin: 1977ko urriaren 16koa Bernardo Atxagak sinatu zuen bakarka.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bixkaitar traidorearen legea - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/771016.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Esan daiteke, beraz, ''[[Panpina Ustela#Zorion Ustela|Zorion Ustela]]'' eta ''[[Panpina Ustela#Mermelada Ustela|Mermelada Ustela]]'' haietan eratutako elkarlanaren jarraipen bat izan zela.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Sarasola (2015), 119. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren edukiak aski lerratuak egon ziren orduko egoera eta gertakari politikoetara, betiere doinu kritiko batez eta ironia zorrotz batez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Sarasolaren iritziz (2015, 119. or.) asteroko izaerak beharturik agertzen ziren hainbeste gai politikoak ''Baietz astea gaizki bukatu'' atalean, maiztasun luzeagoko literatura aldizkarietan gaiak eta hedadurak ikuskera lasaiagoz har zitezkeen.&lt;/ref&gt; Nolanahi ere, ez daiteke esan kritika politikoko artikuluak argitaratzen zituenik. Izan ere, fikzioa eta errealitatea etengabe nahasten ziren, baita kritika politiko garbiko artikuluetan ere.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Atalaren amaiera aldean, 1978ko urtarriletik apirilera bitarte, gai edo genero berri bat erantsi zuten: atalaren eduki osoa elkarrizketak izan ziren, «Gure pertsonaia pertsonalaren pertsonaltasuna» izenburuaz. Bost aletan, lehen bi elkarrizketak fikziozkoak direla esan daiteke;&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 126. or.&lt;/ref&gt; azken hirurak, berriz, benetakoak: [[Inazio Mari Atxukarro|Inazio Maria Atxukarro]] esataria («Presente abandonatuaren museoan»), [[Antxon Ezeiza]] [[Zinema|zinemagilea]] eta Juan Jose Lasa [[Psikiatria|psikiatra]]. Elkarrizketa sakon hauek iragartzen dute ''Oh! euzkadi'' aldizkarietan landuko zituztenak, alerik ale.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 127. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren azken alea [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] kaleratu zen, ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren hogeita zortzi zenbakitan 29 ale argitaratuta.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;''Zeruko Argia''-ren 781. zenbakian, 1978ko apirilaren 23an kaleratutakoan, bi ekarpen argitaratu zituen «Baietz astea gaizki bukatu» atalak: alde batetik, «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/pertso/780423.htm Juan Jose Lasa, generazioz generazio]» elkarrizketa (21-24 or.) eta «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/780423.htm Tarradellas, ves a prendre per cul]» izenburuko ohiko zutabea (34-35. or.).&lt;/ref&gt;

=== «Oh! euzkadi», ''Zeruko Argia''-n ===
[[Fitxategi:Oh euzkadi 0.jpg|thumb|180x180px|''Oh! euzkadi'', zero zenbakia.]]

==== ''Oh! euzkadi'', zero zenbaki berezi bat ====
«Baietz astea gaiki bukatu» atala bertan behera utzi eta zortzi bat hilabetera, ''Oh! euzkadi'' aldizkari izango zenaren zero zenbakitzat har daitekeena argitaratu zen, 1978ko azaroan.

Alde formaletik begiratuta, ohiko literatura aldizkarien formatuetatik guztiz aldendu zen. Ia [[ISO 216|ISO 216 estandarreko]] A2 formatuko tamaina zeukan (420 mm x 600 mm), hiru zati bertikaletan tolestuta (bilduta, 420 mm x 200 mm). Formatu berezi hori profitatuta, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] egindako maketak eta marrazkiak, gainazalean, gizaseme baten irudi zuri bat aurkezten zuen funts beltz baten gainean, haren gorputza eta luzamendua testuaren biltokia edo ontzia balitz bezala. Barrualdean, zortzi testu ageri ziren, lauki beltzez inguratuta; horrez gain, orrialde aske bat zeukan, tamaina pixka bat txikiagokoa (192 mm x 415 mm), orri nagusiak ongi inguratuta gelditzeko eran.

Sinatzaile taldearen manifestutzat har daitekeen testua jasotzen zuen Barrualdeko orri deslai horrek. Sinatzaile ugari izan ziren hastapeneko ale honetan: [[Jokin Ansorena]], [[Josetxo Lizartza]], [[Maripi Solbes]], [[Ramon Etxezarreta|Erramun Etxezarreta]] (sic), [[Lourdes Oñederra|Lurdes Oinaederra]] (sic), [[Ramon Saizarbitoria]],  [[Pello Lizarralde]], Izaskun Egia, [[Jon Casenave]], Juan Martin Alegria, [[Gotzon Egia]], [[Bernardo Atxaga]], [[Joxe Austin Arrieta|J.A. Arrieta]], [[Joxean Muñoz|Joxan Muñoz]], [[Koldo Izagirre]], [[Joxan Elosegi]], Periko Balerdi, Iñaki Bidegain, Juan Jose Lasa, [[Joseba Sarrionandia]], Pitu, J.M. Lasagabaster eta Koldo Zufiria. Testuen ardura zuen lantaldez gain, esna bezala, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] hartu zuen maketaren ardura.

Ale honen eta ''Oh! euzkadi''-ren hurrengo guztiak [[Hordago (argitaletxea)|Hordago argitaletxearen]] arduradun [[Iñaki Mujika Arregi|Iñaki Mujika Arregik]] emandako babes ekonomiko eta teknikoa baliatuta.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Sarasola (2015), 128. or.&lt;/ref&gt;

Hastapeneko zenbaki honen editorial edo manifestuan, ''Panpina Ustela'' eta jarraipeneko aldizkarietan zein «Baietz astea gaiki bukatu» atalean nabarmentzen zen doinu kritiko eta ironikoa ageri da, kritika politiko eta kultural zorrotzen erdian fikziozko elkarrizketak tartekatuta, nahiz benetako pertsonaiekin izan ustezko elkarrizketa horiek.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Aldizkari berriaren izenaren hautua ironiaz betetako termino politiko kritikoetan azaltzen zuen testuak:

{{Esaera2|Geure aberriaren izena izkribatzeko moduan eta letra huts bategatik ados ez jartzeak —besterik litzateke izen osoaren inbentoa retxazatzea— argi asko erakusten du euskaldunon izpiritu desnegoziatzaile boluntariosoa. Horregatik, gure zentzu polemiko-kritikoa, Euzkadi izenak besterik ezin dezake sinboliza. Hori bai, gure posizio ideiolojikoari teoriz behintzat ez dagokion letraz izkribituz. Oh Euzkadi.|Oh! euzkadi, 0 zk.}}

== Bibliografia ==

* Miguel Angel Elkoroberezibar (2004) «[https://docs.google.com/document/d/1eI-BHaX92uXU0Kpxx_Yt72WGvOCxHuikcu1WZsAhuKc/pub Beste eskailera baten historia: ''Panpina Ustela''tik literatur aldizkarien ''boom''era]» in ''Disidentziak oro. Poetikak eta arte ekinbideak euskal trantsizio politikoan. 1972-1982''. Donostia,. Gipuzkoako Foru Aldundia. ISBN 978-8479074647.
* Beñat Sarasola (2015) [https://argitalpenak.labayru.eus/fso/item/document/15/Bainaren%20Belaunaldia%20Ustela,%20Pott%20eta%20Oh!%20Euzkadi.pdf ''Bainaren belaunaldia:'' Ustela, Pott ''eta'' Oh! Euzkadi]. Bilbo, Labayru Fundazioa. ISBN 978-8492599578.
* Miguel Angel Elkoroberezibar (2022) «[https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/oh-euzkadi/ar-99163/ Oh! Euzkadi]», Auñamendi Eusko Entziklopedia.

== Oharrak ==
{{erreferentzia zerrenda|taldea=oh|2}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 30|
* [[Ramon Saizarbitoria]].
* [[Koldo Izagirre]].
* [[Bernardo Atxaga]].
* [[Ibon Sarasola]].
* [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]].
* [[Joxean Muñoz]].
* [[Joxan Elosegi]].
* [[Mikel Hernández Abaitua]].
* [[Gotzon Egia]].
* [[Lourdes Oñederra]].
}}

== Kanpo estekak ==

* [https://andima.armiarma.eus/euzk/aurki.htm ''Oh! euzkadi'' aldizkariaren edizio elektronikoa].
* «[https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ Oh! Euzkadi]», ''Zeruko Argia''-ren atala.
* «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]», ''Zeruko Argia''-ren atala.</text>
      <sha1>e1hri2d3bmnznzx0o02rb6xk1ygj0ie</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005751</id>
      <parentid>9005747</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:59:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gotzon</username>
        <id>1028</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11514" xml:space="preserve">{{letra etzanetako izenburua}}

{{aldizkari infotaula
| izena = Oh! euzkadi
| irudia = 
| lehen alea = [[1980]]
| azken alea = [[1983]]
| mota = 
| lurraldea = 
| hiria = [[Donostia]]
| ideologia = 
| hizkuntza = [[euskara]]
| maiztasuna = zehaztugabea
| argitaratzea = 
| salneurria = 
| salneurri urtea = 
| formatua = 
| zutabeak = 
| orrialdeak = 
| aleak = 16
| zabalkundea = 
| kolorea = 
| argitaletxea = 
| sortzailea = [[Koldo Izagirre]], [[Ramon Saizarbitoria]]
| zuzendaria = 
| erredaktoreak = [[Ramon Etxezarreta]], [[Joxean Muñoz]], [[Joxan Elosegi]], [[Gotzon Egia]], [[Anjel Lertxundi]], [[Joxe Azurmendi]], [[Mikel Hernández Abaitua]]
| zutabegileak = 
| binetagileak = [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]], [[Joxean Muñoz]]
| ISSN =
| webgunea = 
}}

'''''Oh!  euzkadi'''''&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izena «Oh! Euzkadi» gisa ageri da aipatua, hau da, «Euzkadi» hitza letra larriz duela; besteak beste, artikulu hau idazteko oinarrizko erreferentziatzat erabilitako Beñat Sarasolaren ikerlanetan. Alabaina, aldizkariaren zenbaki guztien azalari erreparatuta, argi dago «euzkadi» hitza letra xehez idatzi nahi izan zutela egileek eta argitaratzaileek.&lt;/ref&gt; literatura aldizkari bat izan zen, [[Ramon Saizarbitoria]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ekimenez argitaratua [[Donostia|Donostian]],[[1980|1980etik]] [[1983|1983ra]] bitarte. [[Literatura]], [[hizkuntza]], [[politika]] eta [[kultura]] izan zituen gai nagusitzat, eta 1980ko hamarkadako gipuzkoar idazle eta artikulugile nabarmenetako batzuk bildu zituen. Garai hartako kultura eta hizkuntza politikarekiko ikuspegi kritiko bat erakutsi zuen. Aldizkariaren edukietan, garrantzi handia izan zuten irudiek eta maketazioak —zenbaki gehienetan, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategiren]] edo [[Joxean Muñoz|Joxean Muñozen]] lana— eta argazkiek —zenbaki ia guztietan, [[Javier Agirresarobe]] eibartarrarenak. 

== Jatorria ==

=== ''Mermelada Ustela'' ===
''Oh! euzkadi'' aldizkariaren iturburua urte batzuk lehenago, 1975-1976 bitarte, [[Bernardo Atxaga]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ardurapean argitaratutako ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian bilatu behar da, zehazki hirugarren eta azken zenbaki ''Mermelada Ustela'' izenekoan.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-57. or.&lt;/ref&gt; Atxaga aldentzearekin batera, [[Ramon Saizarbitoria]] gehitua zen taldera, eta, pixkanaka, kontrola hartzen hasia.

Beñat Sarasola ikerlariak honela azaldu zuen ''Ustela'' aldizkariaren azken ale honen garrantzia, ''Oh! euzkadi'' berrirako bidean:

{{Esaera2|(...) arduradunak Izagirre eta Saizarbitoria izaten jarraitu zuten eta Atxagak kolaboratzaile moduan idatzi zuen. Alabaina, beste kide berri batzuk azaldu ziren halaber, gerora ''Oh! Euzkadi''n parte hartuko zutenak, eta honenbestez, ''Oh! Euzkadi''rako lerroan katebegi garrantzitsua dugu ''Mermelada Ustela''. Aipatu kideak Iñaki Badiola, Joxan Elosegi eta Joxean Muñoz dira (...) Nukleo hori, eta gero etorriko diren beste hainbat, Deustuko Unibertsitatetik, EUTGtik, etorria zen gehienbat.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-49. or.&lt;/ref&gt;|Beñat Sarasola}}

=== «Baietz astea gaizki bukatu» ===
''Panpina Ustela'' aldizkariak urratutako bidea amaitu orduko, «Baietz astea gaiki bukatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; izeneko atala sortu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, [[1977|1977ko]] [[Irailaren 4|irailaren 4an]];&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Beñat Sarasolak (2015, 119. or.) dio lehen alea 1977ko irailaren 9an argitaratu zela. Aldiz, ''[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]'' atalaren edizio elektronikoak azaltzen du irailaren 4an kaleratu zela.&lt;/ref&gt; [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] argitaratu zuten azkena, urtebete eskaseko ibilbidea eginda. 

Lehen zutabearen sinatzaile [[Bernardo Atxaga]], [[Ramon Saizarbitoria]], [[Koldo Izagirre]] eta [[Ibon Sarasola]] izan baziren ere,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Madrilen pepinoak merke - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/770904.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; handik aurrerako guztiak Saizarbitoriak eta Izagirrek soilik izenpetu zituzten, salbuespen bakarrarekin: 1977ko urriaren 16koa Bernardo Atxagak sinatu zuen bakarka.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bixkaitar traidorearen legea - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/771016.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Esan daiteke, beraz, ''[[Panpina Ustela#Zorion Ustela|Zorion Ustela]]'' eta ''[[Panpina Ustela#Mermelada Ustela|Mermelada Ustela]]'' haietan eratutako elkarlanaren jarraipen bat izan zela.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Sarasola (2015), 119. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren edukiak aski lerratuak egon ziren orduko egoera eta gertakari politikoetara, betiere doinu kritiko batez eta ironia zorrotz batez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Sarasolaren iritziz (2015, 119. or.) asteroko izaerak beharturik agertzen ziren hainbeste gai politikoak ''Baietz astea gaizki bukatu'' atalean, maiztasun luzeagoko literatura aldizkarietan gaiak eta hedadurak ikuskera lasaiagoz har zitezkeen.&lt;/ref&gt; Nolanahi ere, ez daiteke esan kritika politikoko artikuluak argitaratzen zituenik. Izan ere, fikzioa eta errealitatea etengabe nahasten ziren, baita kritika politiko garbiko artikuluetan ere.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Atalaren amaiera aldean, 1978ko urtarriletik apirilera bitarte, gai edo genero berri bat erantsi zuten: atalaren eduki osoa elkarrizketak izan ziren, «Gure pertsonaia pertsonalaren pertsonaltasuna» izenburuaz. Bost aletan, lehen bi elkarrizketak fikziozkoak direla esan daiteke;&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 126. or.&lt;/ref&gt; azken hirurak, berriz, benetakoak: [[Inazio Mari Atxukarro|Inazio Maria Atxukarro]] esataria («Presente abandonatuaren museoan»), [[Antxon Ezeiza]] [[Zinema|zinemagilea]] eta Juan Jose Lasa [[Psikiatria|psikiatra]]. Elkarrizketa sakon hauek iragartzen dute ''Oh! euzkadi'' aldizkarietan landuko zituztenak, alerik ale.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 127. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren azken alea [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] kaleratu zen, ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren hogeita zortzi zenbakitan 29 ale argitaratuta.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;''Zeruko Argia''-ren 781. zenbakian, 1978ko apirilaren 23an kaleratutakoan, bi ekarpen argitaratu zituen «Baietz astea gaizki bukatu» atalak: alde batetik, «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/pertso/780423.htm Juan Jose Lasa, generazioz generazio]» elkarrizketa (21-24 or.) eta «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/780423.htm Tarradellas, ves a prendre per cul]» izenburuko ohiko zutabea (34-35. or.).&lt;/ref&gt;

=== «Oh! euzkadi», ''Zeruko Argia''-n ===
[[Fitxategi:Oh euzkadi 0.jpg|thumb|180x180px|''Oh! euzkadi'', zero zenbakia.]]

==== ''Oh! euzkadi'', zero zenbaki berezi bat ====
«Baietz astea gaiki bukatu» atala bertan behera utzi eta zortzi bat hilabetera, ''Oh! euzkadi'' aldizkari izango zenaren zero zenbakitzat har daitekeena argitaratu zen, 1978ko azaroan.

Alde formaletik begiratuta, ohiko literatura aldizkarien formatuetatik guztiz aldendu zen. Ia [[ISO 216|ISO 216 estandarreko]] A2 formatuko tamaina zeukan (420 mm x 600 mm), hiru zati bertikaletan tolestuta (bilduta, 420 mm x 200 mm). Formatu berezi hori profitatuta, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] egindako maketak eta marrazkiak, gainazalean, gizaseme baten irudi zuri bat aurkezten zuen funts beltz baten gainean, haren gorputza eta luzamendua testuaren biltokia edo ontzia balitz bezala. Barrualdean, zortzi testu ageri ziren, lauki beltzez inguratuta; horrez gain, orrialde aske bat zeukan, tamaina pixka bat txikiagokoa (192 mm x 415 mm), orri nagusiak ongi inguratuta gelditzeko eran.

Sinatzaile taldearen manifestutzat har daitekeen testua jasotzen zuen Barrualdeko orri deslai horrek. Sinatzaile ugari izan ziren hastapeneko ale honetan: [[Jokin Ansorena]], [[Josetxo Lizartza]], [[Maripi Solbes]], [[Ramon Etxezarreta|Erramun Etxezarreta]] (sic), [[Lourdes Oñederra|Lurdes Oinaederra]] (sic), [[Ramon Saizarbitoria]],  [[Pello Lizarralde]], Izaskun Egia, [[Jon Casenave]], Juan Martin Alegria, [[Gotzon Egia]], [[Bernardo Atxaga]], [[Joxe Austin Arrieta|J.A. Arrieta]], [[Joxean Muñoz|Joxan Muñoz]], [[Koldo Izagirre]], [[Joxan Elosegi]], Periko Balerdi, Iñaki Bidegain, Juan Jose Lasa, [[Joseba Sarrionandia]], Pitu, J.M. Lasagabaster eta Koldo Zufiria. Testuen ardura zuen lantaldez gain, esna bezala, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] hartu zuen maketaren ardura.

Ale honen eta ''Oh! euzkadi''-ren hurrengo guztiak [[Hordago (argitaletxea)|Hordago argitaletxearen]] arduradun [[Iñaki Mujika Arregi|Iñaki Mujika Arregik]] emandako babes ekonomiko eta teknikoa baliatuta.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Sarasola (2015), 128. or.&lt;/ref&gt;

Hastapeneko zenbaki honen editorial edo manifestuan, ''Panpina Ustela'' eta jarraipeneko aldizkarietan zein «Baietz astea gaiki bukatu» atalean nabarmentzen zen doinu kritiko eta ironikoa ageri da, kritika politiko eta kultural zorrotzen erdian fikziozko elkarrizketak tartekatuta, nahiz benetako pertsonaiekin izan ustezko elkarrizketa horiek.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Aldizkari berriaren izenaren hautua ironiaz betetako termino politiko kritikoetan azaltzen zuen testuak:

{{Esaera2|Geure aberriaren izena izkribatzeko moduan eta letra huts bategatik ados ez jartzeak —besterik litzateke izen osoaren inbentoa retxazatzea— argi asko erakusten du euskaldunon izpiritu desnegoziatzaile boluntariosoa. Horregatik, gure zentzu polemiko-kritikoa, Euzkadi izenak besterik ezin dezake sinboliza. Hori bai, gure posizio ideiolojikoari teoriz behintzat ez dagokion letraz izkribituz. Oh Euzkadi..&lt;ref&gt;[https://andima.armiarma.eus/euzk/euzk0101.htm Ibinagabeitia Proiektua / ''Oh! euzkadi'' (1979)]&lt;/ref&gt;|Oh! euzkadi, 0 zk.}}

== Bibliografia ==

* Miguel Angel Elkoroberezibar (2004) «[https://docs.google.com/document/d/1eI-BHaX92uXU0Kpxx_Yt72WGvOCxHuikcu1WZsAhuKc/pub Beste eskailera baten historia: ''Panpina Ustela''tik literatur aldizkarien ''boom''era]» in ''Disidentziak oro. Poetikak eta arte ekinbideak euskal trantsizio politikoan. 1972-1982''. Donostia,. Gipuzkoako Foru Aldundia. ISBN 978-8479074647.
* Beñat Sarasola (2015) [https://argitalpenak.labayru.eus/fso/item/document/15/Bainaren%20Belaunaldia%20Ustela,%20Pott%20eta%20Oh!%20Euzkadi.pdf ''Bainaren belaunaldia:'' Ustela, Pott ''eta'' Oh! Euzkadi]. Bilbo, Labayru Fundazioa. ISBN 978-8492599578.
* Miguel Angel Elkoroberezibar (2022) «[https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/oh-euzkadi/ar-99163/ Oh! Euzkadi]», Auñamendi Eusko Entziklopedia.

== Oharrak ==
{{erreferentzia zerrenda|taldea=oh|2}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 30|
* [[Ramon Saizarbitoria]].
* [[Koldo Izagirre]].
* [[Bernardo Atxaga]].
* [[Ibon Sarasola]].
* [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]].
* [[Joxean Muñoz]].
* [[Joxan Elosegi]].
* [[Mikel Hernández Abaitua]].
* [[Gotzon Egia]].
* [[Lourdes Oñederra]].
}}

== Kanpo estekak ==

* [https://andima.armiarma.eus/euzk/aurki.htm ''Oh! euzkadi'' aldizkariaren edizio elektronikoa].
* «[https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ Oh! Euzkadi]», ''Zeruko Argia''-ren atala.
* «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]», ''Zeruko Argia''-ren atala.</text>
      <sha1>cet0vjgdgd7x1lvslyxq0v5xrhc5roe</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005755</id>
      <parentid>9005751</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:03:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gotzon</username>
        <id>1028</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11768" xml:space="preserve">{{letra etzanetako izenburua}}

{{aldizkari infotaula
| izena = Oh! euzkadi
| irudia = 
| lehen alea = [[1980]]
| azken alea = [[1983]]
| mota = 
| lurraldea = 
| hiria = [[Donostia]]
| ideologia = 
| hizkuntza = [[euskara]]
| maiztasuna = zehaztugabea
| argitaratzea = 
| salneurria = 
| salneurri urtea = 
| formatua = 
| zutabeak = 
| orrialdeak = 
| aleak = 16
| zabalkundea = 
| kolorea = 
| argitaletxea = 
| sortzailea = [[Koldo Izagirre]], [[Ramon Saizarbitoria]]
| zuzendaria = 
| erredaktoreak = [[Ramon Etxezarreta]], [[Joxean Muñoz]], [[Joxan Elosegi]], [[Gotzon Egia]], [[Anjel Lertxundi]], [[Joxe Azurmendi]], [[Mikel Hernández Abaitua]]
| zutabegileak = 
| binetagileak = [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]], [[Joxean Muñoz]]
| ISSN =
| webgunea = 
}}

'''''Oh!  euzkadi'''''&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izena «Oh! Euzkadi» gisa ageri da aipatua, hau da, «Euzkadi» hitza letra larriz duela; besteak beste, artikulu hau idazteko oinarrizko erreferentziatzat erabilitako Beñat Sarasolaren ikerlanetan. Alabaina, aldizkariaren zenbaki guztien azalari erreparatuta, argi dago «euzkadi» hitza letra xehez idatzi nahi izan zutela egileek eta argitaratzaileek.&lt;/ref&gt; literatura aldizkari bat izan zen, [[Ramon Saizarbitoria]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ekimenez argitaratua [[Donostia|Donostian]],[[1980|1980etik]] [[1983|1983ra]] bitarte. [[Literatura]], [[hizkuntza]], [[politika]] eta [[kultura]] izan zituen gai nagusitzat, eta 1980ko hamarkadako gipuzkoar idazle eta artikulugile nabarmenetako batzuk bildu zituen. Garai hartako kultura eta hizkuntza politikarekiko ikuspegi kritiko bat erakutsi zuen. Aldizkariaren edukietan, garrantzi handia izan zuten irudiek eta maketazioak —zenbaki gehienetan, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategiren]] edo [[Joxean Muñoz|Joxean Muñozen]] lana— eta argazkiek —zenbaki ia guztietan, [[Javier Agirresarobe]] eibartarrarenak. 

== Jatorria ==

=== ''Mermelada Ustela'' ===
''Oh! euzkadi'' aldizkariaren iturburua urte batzuk lehenago, 1975-1976 bitarte, [[Bernardo Atxaga]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ardurapean argitaratutako ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian bilatu behar da, zehazki hirugarren eta azken zenbaki ''Mermelada Ustela'' izenekoan.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-57. or.&lt;/ref&gt; Atxaga aldentzearekin batera, [[Ramon Saizarbitoria]] gehitua zen taldera, eta, pixkanaka, kontrola hartzen hasia.

Beñat Sarasola ikerlariak honela azaldu zuen ''Ustela'' aldizkariaren azken ale honen garrantzia, ''Oh! euzkadi'' berrirako bidean:

{{Esaera2|(...) arduradunak Izagirre eta Saizarbitoria izaten jarraitu zuten eta Atxagak kolaboratzaile moduan idatzi zuen. Alabaina, beste kide berri batzuk azaldu ziren halaber, gerora ''Oh! Euzkadi''n parte hartuko zutenak, eta honenbestez, ''Oh! Euzkadi''rako lerroan katebegi garrantzitsua dugu ''Mermelada Ustela''. Aipatu kideak Iñaki Badiola, Joxan Elosegi eta Joxean Muñoz dira (...) Nukleo hori, eta gero etorriko diren beste hainbat, Deustuko Unibertsitatetik, EUTGtik, etorria zen gehienbat.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-49. or.&lt;/ref&gt;|Beñat Sarasola}}

=== «Baietz astea gaizki bukatu» ===
''Panpina Ustela'' aldizkariak urratutako bidea amaitu orduko, «Baietz astea gaiki bukatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; izeneko atala sortu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, [[1977|1977ko]] [[Irailaren 4|irailaren 4an]];&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Beñat Sarasolak (2015, 119. or.) dio lehen alea 1977ko irailaren 9an argitaratu zela. Aldiz, ''[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]'' atalaren edizio elektronikoak azaltzen du irailaren 4an kaleratu zela.&lt;/ref&gt; [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] argitaratu zuten azkena, urtebete eskaseko ibilbidea eginda. 

Lehen zutabearen sinatzaile [[Bernardo Atxaga]], [[Ramon Saizarbitoria]], [[Koldo Izagirre]] eta [[Ibon Sarasola]] izan baziren ere,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Madrilen pepinoak merke - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/770904.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; handik aurrerako guztiak Saizarbitoriak eta Izagirrek soilik izenpetu zituzten, salbuespen bakarrarekin: 1977ko urriaren 16koa Bernardo Atxagak sinatu zuen bakarka.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bixkaitar traidorearen legea - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/771016.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Esan daiteke, beraz, ''[[Panpina Ustela#Zorion Ustela|Zorion Ustela]]'' eta ''[[Panpina Ustela#Mermelada Ustela|Mermelada Ustela]]'' haietan eratutako elkarlanaren jarraipen bat izan zela.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Sarasola (2015), 119. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren edukiak aski lerratuak egon ziren orduko egoera eta gertakari politikoetara, betiere doinu kritiko batez eta ironia zorrotz batez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Sarasolaren iritziz (2015, 119. or.) asteroko izaerak beharturik agertzen ziren hainbeste gai politikoak ''Baietz astea gaizki bukatu'' atalean, maiztasun luzeagoko literatura aldizkarietan gaiak eta hedadurak ikuskera lasaiagoz har zitezkeen.&lt;/ref&gt; Nolanahi ere, ez daiteke esan kritika politikoko artikuluak argitaratzen zituenik. Izan ere, fikzioa eta errealitatea etengabe nahasten ziren, baita kritika politiko garbiko artikuluetan ere.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Atalaren amaiera aldean, 1978ko urtarriletik apirilera bitarte, gai edo genero berri bat erantsi zuten: atalaren eduki osoa elkarrizketak izan ziren, «Gure pertsonaia pertsonalaren pertsonaltasuna» izenburuaz. Bost aletan, lehen bi elkarrizketak fikziozkoak direla esan daiteke;&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 126. or.&lt;/ref&gt; azken hirurak, berriz, benetakoak: [[Inazio Mari Atxukarro|Inazio Maria Atxukarro]] esataria («Presente abandonatuaren museoan»), [[Antxon Ezeiza]] [[Zinema|zinemagilea]] eta Juan Jose Lasa [[Psikiatria|psikiatra]]. Elkarrizketa sakon hauek iragartzen dute ''Oh! euzkadi'' aldizkarietan landuko zituztenak, alerik ale.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 127. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren azken alea [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] kaleratu zen, ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren hogeita zortzi zenbakitan 29 ale argitaratuta.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;''Zeruko Argia''-ren 781. zenbakian, 1978ko apirilaren 23an kaleratutakoan, bi ekarpen argitaratu zituen «Baietz astea gaizki bukatu» atalak: alde batetik, «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/pertso/780423.htm Juan Jose Lasa, generazioz generazio]» elkarrizketa (21-24 or.) eta «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/780423.htm Tarradellas, ves a prendre per cul]» izenburuko ohiko zutabea (34-35. or.).&lt;/ref&gt;

=== «Oh! euzkadi», ''Zeruko Argia''-n ===
[[Fitxategi:Oh euzkadi 0.jpg|thumb|180x180px|''Oh! euzkadi'', zero zenbakia.]]

==== ''Oh! euzkadi'', zero zenbaki berezi bat ====
«Baietz astea gaiki bukatu» atala bertan behera utzi eta zortzi bat hilabetera, ''Oh! euzkadi'' aldizkari izango zenaren zero zenbakitzat har daitekeena argitaratu zen, 1978ko azaroan.

Alde formaletik begiratuta, ohiko literatura aldizkarien formatuetatik guztiz aldendu zen. Ia [[ISO 216|ISO 216 estandarreko]] A2 formatuko tamaina zeukan (420 mm x 600 mm), hiru zati bertikaletan tolestuta (bilduta, 420 mm x 200 mm). Formatu berezi hori profitatuta, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] egindako maketak eta marrazkiak, gainazalean, gizaseme baten irudi zuri bat aurkezten zuen funts beltz baten gainean, haren gorputza eta luzamendua testuaren biltokia edo ontzia balitz bezala. Barrualdean, zortzi testu ageri ziren, lauki beltzez inguratuta; horrez gain, orrialde aske bat zeukan, tamaina pixka bat txikiagokoa (192 mm x 415 mm), orri nagusiak ongi inguratuta gelditzeko eran.

Sinatzaile taldearen manifestutzat har daitekeen testua jasotzen zuen Barrualdeko orri deslai horrek. Sinatzaile ugari izan ziren hastapeneko ale honetan: [[Jokin Ansorena]], [[Josetxo Lizartza]], [[Maripi Solbes]], [[Ramon Etxezarreta|Erramun Etxezarreta]] (sic), [[Lourdes Oñederra|Lurdes Oinaederra]] (sic), [[Ramon Saizarbitoria]],  [[Pello Lizarralde]], Izaskun Egia, [[Jon Casenave]], Juan Martin Alegria, [[Gotzon Egia]], [[Bernardo Atxaga]], [[Joxe Austin Arrieta|J.A. Arrieta]], [[Joxean Muñoz|Joxan Muñoz]], [[Koldo Izagirre]], [[Joxan Elosegi]], Periko Balerdi, Iñaki Bidegain, Juan Jose Lasa, [[Joseba Sarrionandia]], Pitu, J.M. Lasagabaster eta Koldo Zufiria. Testuen ardura zuen lantaldez gain, esna bezala, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] hartu zuen maketaren ardura.

Ale honen eta ''Oh! euzkadi''-ren hurrengo guztiak [[Hordago (argitaletxea)|Hordago argitaletxearen]] arduradun [[Iñaki Mujika Arregi|Iñaki Mujika Arregik]] emandako babes ekonomiko eta teknikoa baliatuta.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Sarasola (2015), 128. or.&lt;/ref&gt;

Hastapeneko zenbaki honen editorial edo manifestuan, ''Panpina Ustela'' eta jarraipeneko aldizkarietan zein «Baietz astea gaiki bukatu» atalean nabarmentzen zen doinu kritiko eta ironikoa ageri da, kritika politiko eta kultural zorrotzen erdian fikziozko elkarrizketak tartekatuta, nahiz benetako pertsonaiekin izan ustezko elkarrizketa horiek.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Aldizkari berriaren izenaren hautua ironiaz betetako termino politiko kritikoetan azaltzen zuen testuak:

{{Esaera2|Geure aberriaren izena izkribatzeko moduan eta letra huts bategatik ados ez jartzeak —besterik litzateke izen osoaren inbentoa retxazatzea— argi asko erakusten du euskaldunon izpiritu desnegoziatzaile boluntariosoa. Horregatik, gure zentzu polemiko-kritikoa, Euzkadi izenak besterik ezin dezake sinboliza. Hori bai, gure posizio ideiolojikoari teoriz behintzat ez dagokion letraz izkribituz. Oh Euzkadi..&lt;ref&gt;[https://andima.armiarma.eus/euzk/euzk0101.htm Ibinagabeitia Proiektua / ''Oh! euzkadi'' (1979)]&lt;/ref&gt;&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aitortu behar da testu honetan aldizkariaren izenaren idazkera guztiz finkatu gabea zuela talde sustatzaileak, «Oh Euzkadi» agertzen baita, lehen hitza gero hartuko zuen harridura ikurrik gabe, eta bigarrena letra larriz idatzita.&lt;/ref&gt;|Oh! euzkadi, 0 zk.}}

== Bibliografia ==

* Miguel Angel Elkoroberezibar (2004) «[https://docs.google.com/document/d/1eI-BHaX92uXU0Kpxx_Yt72WGvOCxHuikcu1WZsAhuKc/pub Beste eskailera baten historia: ''Panpina Ustela''tik literatur aldizkarien ''boom''era]» in ''Disidentziak oro. Poetikak eta arte ekinbideak euskal trantsizio politikoan. 1972-1982''. Donostia,. Gipuzkoako Foru Aldundia. ISBN 978-8479074647.
* Beñat Sarasola (2015) [https://argitalpenak.labayru.eus/fso/item/document/15/Bainaren%20Belaunaldia%20Ustela,%20Pott%20eta%20Oh!%20Euzkadi.pdf ''Bainaren belaunaldia:'' Ustela, Pott ''eta'' Oh! Euzkadi]. Bilbo, Labayru Fundazioa. ISBN 978-8492599578.
* Miguel Angel Elkoroberezibar (2022) «[https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/oh-euzkadi/ar-99163/ Oh! Euzkadi]», Auñamendi Eusko Entziklopedia.

== Oharrak ==
{{erreferentzia zerrenda|taldea=oh|2}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 30|
* [[Ramon Saizarbitoria]].
* [[Koldo Izagirre]].
* [[Bernardo Atxaga]].
* [[Ibon Sarasola]].
* [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]].
* [[Joxean Muñoz]].
* [[Joxan Elosegi]].
* [[Mikel Hernández Abaitua]].
* [[Gotzon Egia]].
* [[Lourdes Oñederra]].
}}

== Kanpo estekak ==

* [https://andima.armiarma.eus/euzk/aurki.htm ''Oh! euzkadi'' aldizkariaren edizio elektronikoa].
* «[https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ Oh! Euzkadi]», ''Zeruko Argia''-ren atala.
* «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]», ''Zeruko Argia''-ren atala.</text>
      <sha1>dauqrjcoww55akzt1m6u9bg0ti18jnq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005769</id>
      <parentid>9005755</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:16:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gotzon</username>
        <id>1028</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13070" xml:space="preserve">{{letra etzanetako izenburua}}

{{aldizkari infotaula
| izena = Oh! euzkadi
| irudia = 
| lehen alea = [[1980]]
| azken alea = [[1983]]
| mota = 
| lurraldea = 
| hiria = [[Donostia]]
| ideologia = 
| hizkuntza = [[euskara]]
| maiztasuna = zehaztugabea
| argitaratzea = 
| salneurria = 
| salneurri urtea = 
| formatua = 
| zutabeak = 
| orrialdeak = 
| aleak = 16
| zabalkundea = 
| kolorea = 
| argitaletxea = 
| sortzailea = [[Koldo Izagirre]], [[Ramon Saizarbitoria]]
| zuzendaria = 
| erredaktoreak = [[Ramon Etxezarreta]], [[Joxean Muñoz]], [[Joxan Elosegi]], [[Gotzon Egia]], [[Anjel Lertxundi]], [[Joxe Azurmendi]], [[Mikel Hernández Abaitua]]
| zutabegileak = 
| binetagileak = [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]], [[Joxean Muñoz]]
| ISSN =
| webgunea = 
}}

'''''Oh!  euzkadi'''''&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izena «Oh! Euzkadi» gisa ageri da aipatua, hau da, «Euzkadi» hitza letra larriz duela; besteak beste, artikulu hau idazteko oinarrizko erreferentziatzat erabilitako Beñat Sarasolaren ikerlanetan. Alabaina, aldizkariaren zenbaki guztien azalari erreparatuta, argi dago «euzkadi» hitza letra xehez idatzi nahi izan zutela egileek eta argitaratzaileek.&lt;/ref&gt; literatura aldizkari bat izan zen, [[Ramon Saizarbitoria]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ekimenez argitaratua [[Donostia|Donostian]],[[1980|1980etik]] [[1983|1983ra]] bitarte. [[Literatura]], [[hizkuntza]], [[politika]] eta [[kultura]] izan zituen gai nagusitzat, eta 1980ko hamarkadako gipuzkoar idazle eta artikulugile nabarmenetako batzuk bildu zituen. Garai hartako kultura eta hizkuntza politikarekiko ikuspegi kritiko bat erakutsi zuen. Aldizkariaren edukietan, garrantzi handia izan zuten irudiek eta maketazioak —zenbaki gehienetan, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategiren]] edo [[Joxean Muñoz|Joxean Muñozen]] lana— eta argazkiek —zenbaki ia guztietan, [[Javier Agirresarobe]] eibartarrarenak. 

== Jatorria ==

=== ''Mermelada Ustela'' ===
''Oh! euzkadi'' aldizkariaren iturburua urte batzuk lehenago, 1975-1976 bitarte, [[Bernardo Atxaga]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ardurapean argitaratutako ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian bilatu behar da, zehazki hirugarren eta azken zenbaki ''Mermelada Ustela'' izenekoan.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-57. or.&lt;/ref&gt; Atxaga aldentzearekin batera, [[Ramon Saizarbitoria]] gehitua zen taldera, eta, pixkanaka, kontrola hartzen hasia.

Beñat Sarasola ikerlariak honela azaldu zuen ''Ustela'' aldizkariaren azken ale honen garrantzia, ''Oh! euzkadi'' berrirako bidean:

{{Esaera2|(...) arduradunak Izagirre eta Saizarbitoria izaten jarraitu zuten eta Atxagak kolaboratzaile moduan idatzi zuen. Alabaina, beste kide berri batzuk azaldu ziren halaber, gerora ''Oh! Euzkadi''n parte hartuko zutenak, eta honenbestez, ''Oh! Euzkadi''rako lerroan katebegi garrantzitsua dugu ''Mermelada Ustela''. Aipatu kideak Iñaki Badiola, Joxan Elosegi eta Joxean Muñoz dira (...) Nukleo hori, eta gero etorriko diren beste hainbat, Deustuko Unibertsitatetik, EUTGtik, etorria zen gehienbat.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-49. or.&lt;/ref&gt;|Beñat Sarasola}}

=== «Baietz astea gaizki bukatu» ===
''Panpina Ustela'' aldizkariak urratutako bidea amaitu orduko, «Baietz astea gaiki bukatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; izeneko atala sortu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, [[1977|1977ko]] [[Irailaren 4|irailaren 4an]];&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Beñat Sarasolak (2015, 119. or.) dio lehen alea 1977ko irailaren 9an argitaratu zela. Aldiz, ''[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]'' atalaren edizio elektronikoak azaltzen du irailaren 4an kaleratu zela.&lt;/ref&gt; [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] argitaratu zuten azkena, urtebete eskaseko ibilbidea eginda. 

Lehen zutabearen sinatzaile [[Bernardo Atxaga]], [[Ramon Saizarbitoria]], [[Koldo Izagirre]] eta [[Ibon Sarasola]] izan baziren ere,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Madrilen pepinoak merke - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/770904.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; handik aurrerako guztiak Saizarbitoriak eta Izagirrek soilik izenpetu zituzten, salbuespen bakarrarekin: 1977ko urriaren 16koa Bernardo Atxagak sinatu zuen bakarka.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bixkaitar traidorearen legea - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/771016.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Esan daiteke, beraz, ''[[Panpina Ustela#Zorion Ustela|Zorion Ustela]]'' eta ''[[Panpina Ustela#Mermelada Ustela|Mermelada Ustela]]'' haietan eratutako elkarlanaren jarraipen bat izan zela.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Sarasola (2015), 119. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren edukiak aski lerratuak egon ziren orduko egoera eta gertakari politikoetara, betiere doinu kritiko batez eta ironia zorrotz batez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Sarasolaren iritziz (2015, 119. or.) asteroko izaerak beharturik agertzen ziren hainbeste gai politikoak ''Baietz astea gaizki bukatu'' atalean, maiztasun luzeagoko literatura aldizkarietan gaiak eta hedadurak ikuskera lasaiagoz har zitezkeen.&lt;/ref&gt; Nolanahi ere, ez daiteke esan kritika politikoko artikuluak argitaratzen zituenik. Izan ere, fikzioa eta errealitatea etengabe nahasten ziren, baita kritika politiko garbiko artikuluetan ere.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Atalaren amaiera aldean, 1978ko urtarriletik apirilera bitarte, gai edo genero berri bat erantsi zuten: atalaren eduki osoa elkarrizketak izan ziren, «Gure pertsonaia pertsonalaren pertsonaltasuna» izenburuaz. Bost aletan, lehen bi elkarrizketak fikziozkoak direla esan daiteke;&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 126. or.&lt;/ref&gt; azken hirurak, berriz, benetakoak: [[Inazio Mari Atxukarro|Inazio Maria Atxukarro]] esataria («Presente abandonatuaren museoan»), [[Antxon Ezeiza]] [[Zinema|zinemagilea]] eta Juan Jose Lasa [[Psikiatria|psikiatra]]. Elkarrizketa sakon hauek iragartzen dute ''Oh! euzkadi'' aldizkarietan landuko zituztenak, alerik ale.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 127. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren azken alea [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] kaleratu zen, ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren hogeita zortzi zenbakitan 29 ale argitaratuta.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;''Zeruko Argia''-ren 781. zenbakian, 1978ko apirilaren 23an kaleratutakoan, bi ekarpen argitaratu zituen «Baietz astea gaizki bukatu» atalak: alde batetik, «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/pertso/780423.htm Juan Jose Lasa, generazioz generazio]» elkarrizketa (21-24 or.) eta «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/780423.htm Tarradellas, ves a prendre per cul]» izenburuko ohiko zutabea (34-35. or.).&lt;/ref&gt;

=== «Oh! euzkadi», ''Zeruko Argia''-n ===
[[Fitxategi:Oh euzkadi 0.jpg|thumb|180x180px|''Oh! euzkadi'', zero zenbakia.]]

==== ''Oh! euzkadi'', zero zenbaki berezi bat ====
«Baietz astea gaiki bukatu» atala bertan behera utzi eta zortzi bat hilabetera, ''Oh! euzkadi'' aldizkari izango zenaren zero zenbakitzat har daitekeena argitaratu zen, 1978ko azaroan.

Alde formaletik begiratuta, ohiko literatura aldizkarien formatuetatik guztiz aldendu zen. Ia [[ISO 216|ISO 216 estandarreko]] A2 formatuko tamaina zeukan (420 mm x 600 mm), hiru zati bertikaletan tolestuta (bilduta, 420 mm x 200 mm). Formatu berezi hori profitatuta, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] egindako maketak eta marrazkiak, gainazalean, gizaseme baten irudi zuri bat aurkezten zuen funts beltz baten gainean, haren gorputza eta luzamendua testuaren biltokia edo ontzia balitz bezala. Barrualdean, zortzi testu ageri ziren, lauki beltzez inguratuta; horrez gain, orrialde aske bat zeukan, tamaina pixka bat txikiagokoa (192 mm x 415 mm), orri nagusiak ongi inguratuta gelditzeko eran.

Sinatzaile taldearen manifestutzat har daitekeen testua jasotzen zuen Barrualdeko orri deslai horrek. Sinatzaile ugari izan ziren hastapeneko ale honetan: [[Jokin Ansorena]], [[Josetxo Lizartza]], [[Maripi Solbes]], [[Ramon Etxezarreta|Erramun Etxezarreta]] (sic), [[Lourdes Oñederra|Lurdes Oinaederra]] (sic), [[Ramon Saizarbitoria]],  [[Pello Lizarralde]], Izaskun Egia, [[Jon Casenave]], Juan Martin Alegria, [[Gotzon Egia]], [[Bernardo Atxaga]], [[Joxe Austin Arrieta|J.A. Arrieta]], [[Joxean Muñoz|Joxan Muñoz]], [[Koldo Izagirre]], [[Joxan Elosegi]], Periko Balerdi, Iñaki Bidegain, Juan Jose Lasa, [[Joseba Sarrionandia]], Pitu, J.M. Lasagabaster eta Koldo Zufiria. Testuen ardura zuen lantaldez gain, esna bezala, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] hartu zuen maketaren ardura.

Ale honen eta ''Oh! euzkadi''-ren hurrengo guztiak [[Hordago (argitaletxea)|Hordago argitaletxearen]] arduradun [[Iñaki Mujika Arregi|Iñaki Mujika Arregik]] emandako babes ekonomiko eta teknikoa baliatuta.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Sarasola (2015), 128. or.&lt;/ref&gt;

Hastapeneko zenbaki honen editorial edo manifestuan, ''Panpina Ustela'' eta jarraipeneko aldizkarietan zein «Baietz astea gaiki bukatu» atalean nabarmentzen zen doinu kritiko eta ironikoa ageri da, kritika politiko eta kultural zorrotzen erdian fikziozko elkarrizketak tartekatuta, nahiz benetako pertsonaiekin izan ustezko elkarrizketa horiek.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Aldizkari berriaren izenaren hautua ironiaz betetako termino politiko kritikoetan argitzen zuen testuak:

{{Esaera2|Geure aberriaren izena izkribatzeko moduan eta letra huts bategatik ados ez jartzeak —besterik litzateke izen osoaren inbentoa retxazatzea— argi asko erakusten du euskaldunon izpiritu desnegoziatzaile boluntariosoa. Horregatik, gure zentzu polemiko-kritikoa, Euzkadi izenak besterik ezin dezake sinboliza. Hori bai, gure posizio ideiolojikoari teoriz behintzat ez dagokion letraz izkribituz. Oh Euzkadi..&lt;ref&gt;[https://andima.armiarma.eus/euzk/euzk0101.htm Ibinagabeitia Proiektua / ''Oh! euzkadi'' (1979)]&lt;/ref&gt;&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aitortu behar da testu honetan aldizkariaren izenaren idazkera guztiz finkatu gabea zuela talde sustatzaileak, «Oh Euzkadi» agertzen baita, lehen hitza gero hartuko zuen harridura ikurrik gabe, eta bigarrena letra larriz idatzita.&lt;/ref&gt;|Oh! euzkadi, 0 zk.}}Beste kritika eta auzien artean, argi planteatzen zuten zergatik sortu behar ote zen literatura eta kultura aldizkari berri bat, orduan bazeudenak indartu ordez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Gogoan izan behar da ''[[Pott Banda|Pott Bandaren]]'' aldizkaria hilabete batzuk lehenago hasi zela kaleratzen Bilbon, 1978ko martxoan.&lt;/ref&gt; Galderaren erantzunak erdia zeukan trufaz —finantza erakundeen laguntzarik gabe argitaratzeko saioa—&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Atzeko partean Kaja Ahorrosen anunziorik azaldu gabe paperik argitaratzea posible ote den ikustearren. Kuriosidade zientifikoa, beraz»&lt;/ref&gt;, eta erdia benaz —idazle berriei aukera bat emateko plataforma bat osatu nahia—&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Euskal letren soziolojian irakurle idazle banaketa eta profesional amateur zatiketa dato berriak dita. Ez goaz gu dato hoiek baloratzera, beren positibotasuna zalantzan jartzera beraz, baina konstatatu beharrean gara definitzen duen sistima berria ez dela egokiena izen berriak promozionatzeko. Saldu, izenak saltzen du, profesionalizatzeak lan postu bat defenditu beharra dakarki, eta gure aurreautonomia honetan montatu nahi duten, montatzen ari diren euskal kultura ofizial homologatuak, izenak behar ditu, listo ofizial eta pentsalari konsakratuak, ez gazte txoro prinzipianterik.»&lt;/ref&gt;

== Bibliografia ==

* Miguel Angel Elkoroberezibar (2004) «[https://docs.google.com/document/d/1eI-BHaX92uXU0Kpxx_Yt72WGvOCxHuikcu1WZsAhuKc/pub Beste eskailera baten historia: ''Panpina Ustela''tik literatur aldizkarien ''boom''era]» in ''Disidentziak oro. Poetikak eta arte ekinbideak euskal trantsizio politikoan. 1972-1982''. Donostia,. Gipuzkoako Foru Aldundia. ISBN 978-8479074647.
* Beñat Sarasola (2015) [https://argitalpenak.labayru.eus/fso/item/document/15/Bainaren%20Belaunaldia%20Ustela,%20Pott%20eta%20Oh!%20Euzkadi.pdf ''Bainaren belaunaldia:'' Ustela, Pott ''eta'' Oh! Euzkadi]. Bilbo, Labayru Fundazioa. ISBN 978-8492599578.
* Miguel Angel Elkoroberezibar (2022) «[https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/oh-euzkadi/ar-99163/ Oh! Euzkadi]», Auñamendi Eusko Entziklopedia.

== Oharrak ==
{{erreferentzia zerrenda|taldea=oh|2}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 30|
* [[Ramon Saizarbitoria]].
* [[Koldo Izagirre]].
* [[Bernardo Atxaga]].
* [[Ibon Sarasola]].
* [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]].
* [[Joxean Muñoz]].
* [[Joxan Elosegi]].
* [[Mikel Hernández Abaitua]].
* [[Gotzon Egia]].
* [[Lourdes Oñederra]].
}}

== Kanpo estekak ==

* [https://andima.armiarma.eus/euzk/aurki.htm ''Oh! euzkadi'' aldizkariaren edizio elektronikoa].
* «[https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ Oh! Euzkadi]», ''Zeruko Argia''-ren atala.
* «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]», ''Zeruko Argia''-ren atala.</text>
      <sha1>qx7cqdc7pq6hjtse9sncxm669hapugg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005770</id>
      <parentid>9005769</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:17:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gotzon</username>
        <id>1028</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13071" xml:space="preserve">{{letra etzanetako izenburua}}

{{aldizkari infotaula
| izena = Oh! euzkadi
| irudia = 
| lehen alea = [[1980]]
| azken alea = [[1983]]
| mota = 
| lurraldea = 
| hiria = [[Donostia]]
| ideologia = 
| hizkuntza = [[euskara]]
| maiztasuna = zehaztugabea
| argitaratzea = 
| salneurria = 
| salneurri urtea = 
| formatua = 
| zutabeak = 
| orrialdeak = 
| aleak = 16
| zabalkundea = 
| kolorea = 
| argitaletxea = 
| sortzailea = [[Koldo Izagirre]], [[Ramon Saizarbitoria]]
| zuzendaria = 
| erredaktoreak = [[Ramon Etxezarreta]], [[Joxean Muñoz]], [[Joxan Elosegi]], [[Gotzon Egia]], [[Anjel Lertxundi]], [[Joxe Azurmendi]], [[Mikel Hernández Abaitua]]
| zutabegileak = 
| binetagileak = [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]], [[Joxean Muñoz]]
| ISSN =
| webgunea = 
}}

'''''Oh!  euzkadi'''''&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izena «Oh! Euzkadi» gisa ageri da aipatua, hau da, «Euzkadi» hitza letra larriz duela; besteak beste, artikulu hau idazteko oinarrizko erreferentziatzat erabilitako Beñat Sarasolaren ikerlanetan. Alabaina, aldizkariaren zenbaki guztien azalari erreparatuta, argi dago «euzkadi» hitza letra xehez idatzi nahi izan zutela egileek eta argitaratzaileek.&lt;/ref&gt; literatura aldizkari bat izan zen, [[Ramon Saizarbitoria]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ekimenez argitaratua [[Donostia|Donostian]],[[1980|1980etik]] [[1983|1983ra]] bitarte. [[Literatura]], [[hizkuntza]], [[politika]] eta [[kultura]] izan zituen gai nagusitzat, eta 1980ko hamarkadako gipuzkoar idazle eta artikulugile nabarmenetako batzuk bildu zituen. Garai hartako kultura eta hizkuntza politikarekiko ikuspegi kritiko bat erakutsi zuen. Aldizkariaren edukietan, garrantzi handia izan zuten irudiek eta maketazioak —zenbaki gehienetan, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategiren]] edo [[Joxean Muñoz|Joxean Muñozen]] lana— eta argazkiek —zenbaki ia guztietan, [[Javier Agirresarobe]] eibartarrarenak. 

== Jatorria ==

=== ''Mermelada Ustela'' ===
''Oh! euzkadi'' aldizkariaren iturburua urte batzuk lehenago, 1975-1976 bitarte, [[Bernardo Atxaga]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ardurapean argitaratutako ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian bilatu behar da, zehazki hirugarren eta azken zenbaki ''Mermelada Ustela'' izenekoan.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-57. or.&lt;/ref&gt; Atxaga aldentzearekin batera, [[Ramon Saizarbitoria]] gehitua zen taldera, eta, pixkanaka, kontrola hartzen hasia.

Beñat Sarasola ikerlariak honela azaldu zuen ''Ustela'' aldizkariaren azken ale honen garrantzia, ''Oh! euzkadi'' berrirako bidean:

{{Esaera2|(...) arduradunak Izagirre eta Saizarbitoria izaten jarraitu zuten eta Atxagak kolaboratzaile moduan idatzi zuen. Alabaina, beste kide berri batzuk azaldu ziren halaber, gerora ''Oh! Euzkadi''n parte hartuko zutenak, eta honenbestez, ''Oh! Euzkadi''rako lerroan katebegi garrantzitsua dugu ''Mermelada Ustela''. Aipatu kideak Iñaki Badiola, Joxan Elosegi eta Joxean Muñoz dira (...) Nukleo hori, eta gero etorriko diren beste hainbat, Deustuko Unibertsitatetik, EUTGtik, etorria zen gehienbat.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-49. or.&lt;/ref&gt;|Beñat Sarasola}}

=== «Baietz astea gaizki bukatu» ===
''Panpina Ustela'' aldizkariak urratutako bidea amaitu orduko, «Baietz astea gaiki bukatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; izeneko atala sortu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, [[1977|1977ko]] [[Irailaren 4|irailaren 4an]];&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Beñat Sarasolak (2015, 119. or.) dio lehen alea 1977ko irailaren 9an argitaratu zela. Aldiz, ''[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]'' atalaren edizio elektronikoak azaltzen du irailaren 4an kaleratu zela.&lt;/ref&gt; [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] argitaratu zuten azkena, urtebete eskaseko ibilbidea eginda. 

Lehen zutabearen sinatzaile [[Bernardo Atxaga]], [[Ramon Saizarbitoria]], [[Koldo Izagirre]] eta [[Ibon Sarasola]] izan baziren ere,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Madrilen pepinoak merke - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/770904.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; handik aurrerako guztiak Saizarbitoriak eta Izagirrek soilik izenpetu zituzten, salbuespen bakarrarekin: 1977ko urriaren 16koa Bernardo Atxagak sinatu zuen bakarka.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bixkaitar traidorearen legea - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/771016.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Esan daiteke, beraz, ''[[Panpina Ustela#Zorion Ustela|Zorion Ustela]]'' eta ''[[Panpina Ustela#Mermelada Ustela|Mermelada Ustela]]'' haietan eratutako elkarlanaren jarraipen bat izan zela.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Sarasola (2015), 119. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren edukiak aski lerratuak egon ziren orduko egoera eta gertakari politikoetara, betiere doinu kritiko batez eta ironia zorrotz batez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Sarasolaren iritziz (2015, 119. or.) asteroko izaerak beharturik agertzen ziren hainbeste gai politikoak ''Baietz astea gaizki bukatu'' atalean, maiztasun luzeagoko literatura aldizkarietan gaiak eta hedadurak ikuskera lasaiagoz har zitezkeen.&lt;/ref&gt; Nolanahi ere, ez daiteke esan kritika politikoko artikuluak argitaratzen zituenik. Izan ere, fikzioa eta errealitatea etengabe nahasten ziren, baita kritika politiko garbiko artikuluetan ere.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Atalaren amaiera aldean, 1978ko urtarriletik apirilera bitarte, gai edo genero berri bat erantsi zuten: atalaren eduki osoa elkarrizketak izan ziren, «Gure pertsonaia pertsonalaren pertsonaltasuna» izenburuaz. Bost aletan, lehen bi elkarrizketak fikziozkoak direla esan daiteke;&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 126. or.&lt;/ref&gt; azken hirurak, berriz, benetakoak: [[Inazio Mari Atxukarro|Inazio Maria Atxukarro]] esataria («Presente abandonatuaren museoan»), [[Antxon Ezeiza]] [[Zinema|zinemagilea]] eta Juan Jose Lasa [[Psikiatria|psikiatra]]. Elkarrizketa sakon hauek iragartzen dute ''Oh! euzkadi'' aldizkarietan landuko zituztenak, alerik ale.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 127. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren azken alea [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] kaleratu zen, ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren hogeita zortzi zenbakitan 29 ale argitaratuta.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;''Zeruko Argia''-ren 781. zenbakian, 1978ko apirilaren 23an kaleratutakoan, bi ekarpen argitaratu zituen «Baietz astea gaizki bukatu» atalak: alde batetik, «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/pertso/780423.htm Juan Jose Lasa, generazioz generazio]» elkarrizketa (21-24 or.) eta «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/780423.htm Tarradellas, ves a prendre per cul]» izenburuko ohiko zutabea (34-35. or.).&lt;/ref&gt;

=== «Oh! euzkadi», ''Zeruko Argia''-n ===
[[Fitxategi:Oh euzkadi 0.jpg|thumb|180x180px|''Oh! euzkadi'', zero zenbakia.]]

==== ''Oh! euzkadi'', zero zenbaki berezi bat ====
«Baietz astea gaiki bukatu» atala bertan behera utzi eta zortzi bat hilabetera, ''Oh! euzkadi'' aldizkari izango zenaren zero zenbakitzat har daitekeena argitaratu zen, 1978ko azaroan.

Alde formaletik begiratuta, ohiko literatura aldizkarien formatuetatik guztiz aldendu zen. Ia [[ISO 216|ISO 216 estandarreko]] A2 formatuko tamaina zeukan (420 mm x 600 mm), hiru zati bertikaletan tolestuta (bilduta, 420 mm x 200 mm). Formatu berezi hori profitatuta, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] egindako maketak eta marrazkiak, gainazalean, gizaseme baten irudi zuri bat aurkezten zuen funts beltz baten gainean, haren gorputza eta luzamendua testuaren biltokia edo ontzia balitz bezala. Barrualdean, zortzi testu ageri ziren, lauki beltzez inguratuta; horrez gain, orrialde aske bat zeukan, tamaina pixka bat txikiagokoa (192 mm x 415 mm), orri nagusiak ongi inguratuta gelditzeko eran.

Sinatzaile taldearen manifestutzat har daitekeen testua jasotzen zuen Barrualdeko orri deslai horrek. Sinatzaile ugari izan ziren hastapeneko ale honetan: [[Jokin Ansorena]], [[Josetxo Lizartza]], [[Maripi Solbes]], [[Ramon Etxezarreta|Erramun Etxezarreta]] (sic), [[Lourdes Oñederra|Lurdes Oinaederra]] (sic), [[Ramon Saizarbitoria]],  [[Pello Lizarralde]], Izaskun Egia, [[Jon Casenave]], Juan Martin Alegria, [[Gotzon Egia]], [[Bernardo Atxaga]], [[Joxe Austin Arrieta|J.A. Arrieta]], [[Joxean Muñoz|Joxan Muñoz]], [[Koldo Izagirre]], [[Joxan Elosegi]], Periko Balerdi, Iñaki Bidegain, Juan Jose Lasa, [[Joseba Sarrionandia]], Pitu, J.M. Lasagabaster eta Koldo Zufiria. Testuen ardura zuen lantaldez gain, esna bezala, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] hartu zuen maketaren ardura.

Ale honen eta ''Oh! euzkadi''-ren hurrengo guztiak [[Hordago (argitaletxea)|Hordago argitaletxearen]] arduradun [[Iñaki Mujika Arregi|Iñaki Mujika Arregik]] emandako babes ekonomiko eta teknikoa baliatuta.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Sarasola (2015), 128. or.&lt;/ref&gt;

Hastapeneko zenbaki honen editorial edo manifestuan, ''Panpina Ustela'' eta jarraipeneko aldizkarietan zein «Baietz astea gaiki bukatu» atalean nabarmentzen zen doinu kritiko eta ironikoa ageri da, kritika politiko eta kultural zorrotzen erdian fikziozko elkarrizketak tartekatuta, nahiz benetako pertsonaiekin izan ustezko elkarrizketa horiek.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Aldizkari berriaren izenaren hautua ironiaz betetako termino politiko kritikoetan argitzen zuen testuak:

{{Esaera2|Geure aberriaren izena izkribatzeko moduan eta letra huts bategatik ados ez jartzeak —besterik litzateke izen osoaren inbentoa retxazatzea— argi asko erakusten du euskaldunon izpiritu desnegoziatzaile boluntariosoa. Horregatik, gure zentzu polemiko-kritikoa, Euzkadi izenak besterik ezin dezake sinboliza. Hori bai, gure posizio ideiolojikoari teoriz behintzat ez dagokion letraz izkribituz. Oh Euzkadi..&lt;ref&gt;[https://andima.armiarma.eus/euzk/euzk0101.htm Ibinagabeitia Proiektua / ''Oh! euzkadi'' (1979)]&lt;/ref&gt;&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aitortu behar da testu honetan aldizkariaren izenaren idazkera guztiz finkatu gabea zuela talde sustatzaileak, «Oh Euzkadi» agertzen baita, lehen hitza gero hartuko zuen harridura ikurrik gabe, eta bigarrena letra larriz idatzita.&lt;/ref&gt;|Oh! euzkadi, 0 zk.}}Beste kritika eta auzien artean, argi planteatzen zuten zergatik sortu behar ote zen literatura eta kultura aldizkari berri bat, orduan bazeudenak indartu ordez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Gogoan izan behar da ''[[Pott Banda|Pott Bandaren]]'' aldizkaria hilabete batzuk lehenago hasi zela kaleratzen Bilbon, 1978ko martxoan.&lt;/ref&gt; Galderaren erantzunak erdia zeukan trufaz —finantza erakundeen laguntzarik gabe argitaratzeko saioa—&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Atzeko partean Kaja Ahorrosen anunziorik azaldu gabe paperik argitaratzea posible ote den ikustearren. Kuriosidade zientifikoa, beraz».&lt;/ref&gt;, eta erdia benaz —idazle berriei aukera bat emateko plataforma bat osatu nahia—&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Euskal letren soziolojian irakurle idazle banaketa eta profesional amateur zatiketa dato berriak dita. Ez goaz gu dato hoiek baloratzera, beren positibotasuna zalantzan jartzera beraz, baina konstatatu beharrean gara definitzen duen sistima berria ez dela egokiena izen berriak promozionatzeko. Saldu, izenak saltzen du, profesionalizatzeak lan postu bat defenditu beharra dakarki, eta gure aurreautonomia honetan montatu nahi duten, montatzen ari diren euskal kultura ofizial homologatuak, izenak behar ditu, listo ofizial eta pentsalari konsakratuak, ez gazte txoro prinzipianterik».&lt;/ref&gt;

== Bibliografia ==

* Miguel Angel Elkoroberezibar (2004) «[https://docs.google.com/document/d/1eI-BHaX92uXU0Kpxx_Yt72WGvOCxHuikcu1WZsAhuKc/pub Beste eskailera baten historia: ''Panpina Ustela''tik literatur aldizkarien ''boom''era]» in ''Disidentziak oro. Poetikak eta arte ekinbideak euskal trantsizio politikoan. 1972-1982''. Donostia,. Gipuzkoako Foru Aldundia. ISBN 978-8479074647.
* Beñat Sarasola (2015) [https://argitalpenak.labayru.eus/fso/item/document/15/Bainaren%20Belaunaldia%20Ustela,%20Pott%20eta%20Oh!%20Euzkadi.pdf ''Bainaren belaunaldia:'' Ustela, Pott ''eta'' Oh! Euzkadi]. Bilbo, Labayru Fundazioa. ISBN 978-8492599578.
* Miguel Angel Elkoroberezibar (2022) «[https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/oh-euzkadi/ar-99163/ Oh! Euzkadi]», Auñamendi Eusko Entziklopedia.

== Oharrak ==
{{erreferentzia zerrenda|taldea=oh|2}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 30|
* [[Ramon Saizarbitoria]].
* [[Koldo Izagirre]].
* [[Bernardo Atxaga]].
* [[Ibon Sarasola]].
* [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]].
* [[Joxean Muñoz]].
* [[Joxan Elosegi]].
* [[Mikel Hernández Abaitua]].
* [[Gotzon Egia]].
* [[Lourdes Oñederra]].
}}

== Kanpo estekak ==

* [https://andima.armiarma.eus/euzk/aurki.htm ''Oh! euzkadi'' aldizkariaren edizio elektronikoa].
* «[https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ Oh! Euzkadi]», ''Zeruko Argia''-ren atala.
* «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]», ''Zeruko Argia''-ren atala.</text>
      <sha1>2e12hvytwjvm9ckqqklpjgeu2vm2pyo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005776</id>
      <parentid>9005770</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:28:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gotzon</username>
        <id>1028</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13531" xml:space="preserve">{{letra etzanetako izenburua}}

{{aldizkari infotaula
| izena = Oh! euzkadi
| irudia = 
| lehen alea = [[1980]]
| azken alea = [[1983]]
| mota = 
| lurraldea = 
| hiria = [[Donostia]]
| ideologia = 
| hizkuntza = [[euskara]]
| maiztasuna = zehaztugabea
| argitaratzea = 
| salneurria = 
| salneurri urtea = 
| formatua = 
| zutabeak = 
| orrialdeak = 
| aleak = 16
| zabalkundea = 
| kolorea = 
| argitaletxea = 
| sortzailea = [[Koldo Izagirre]], [[Ramon Saizarbitoria]]
| zuzendaria = 
| erredaktoreak = [[Ramon Etxezarreta]], [[Joxean Muñoz]], [[Joxan Elosegi]], [[Gotzon Egia]], [[Anjel Lertxundi]], [[Joxe Azurmendi]], [[Mikel Hernández Abaitua]]
| zutabegileak = 
| binetagileak = [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]], [[Joxean Muñoz]]
| ISSN =
| webgunea = 
}}

'''''Oh!  euzkadi'''''&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izena «Oh! Euzkadi» gisa ageri da aipatua, hau da, «Euzkadi» hitza letra larriz duela; besteak beste, artikulu hau idazteko oinarrizko erreferentziatzat erabilitako Beñat Sarasolaren ikerlanetan. Alabaina, aldizkariaren zenbaki guztien azalari erreparatuta, argi dago «euzkadi» hitza letra xehez idatzi nahi izan zutela egileek eta argitaratzaileek.&lt;/ref&gt; literatura aldizkari bat izan zen, [[Ramon Saizarbitoria]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ekimenez argitaratua [[Donostia|Donostian]],[[1980|1980etik]] [[1983|1983ra]] bitarte. [[Literatura]], [[hizkuntza]], [[politika]] eta [[kultura]] izan zituen gai nagusitzat, eta 1980ko hamarkadako gipuzkoar idazle eta artikulugile nabarmenetako batzuk bildu zituen. Garai hartako kultura eta hizkuntza politikarekiko ikuspegi kritiko bat erakutsi zuen. Aldizkariaren edukietan, garrantzi handia izan zuten irudiek eta maketazioak —zenbaki gehienetan, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategiren]] edo [[Joxean Muñoz|Joxean Muñozen]] lana— eta argazkiek —zenbaki ia guztietan, [[Javier Agirresarobe]] eibartarrarenak. 

== Jatorria ==

=== ''Mermelada Ustela'' ===
''Oh! euzkadi'' aldizkariaren iturburua urte batzuk lehenago, 1975-1976 bitarte, [[Bernardo Atxaga]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ardurapean argitaratutako ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian bilatu behar da, zehazki hirugarren eta azken zenbaki ''Mermelada Ustela'' izenekoan.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-57. or.&lt;/ref&gt; Atxaga aldentzearekin batera, [[Ramon Saizarbitoria]] gehitua zen taldera, eta, pixkanaka, kontrola hartzen hasia.

Beñat Sarasola ikerlariak honela azaldu zuen ''Ustela'' aldizkariaren azken ale honen garrantzia, ''Oh! euzkadi'' berrirako bidean:

{{Esaera2|(...) arduradunak Izagirre eta Saizarbitoria izaten jarraitu zuten eta Atxagak kolaboratzaile moduan idatzi zuen. Alabaina, beste kide berri batzuk azaldu ziren halaber, gerora ''Oh! Euzkadi''n parte hartuko zutenak, eta honenbestez, ''Oh! Euzkadi''rako lerroan katebegi garrantzitsua dugu ''Mermelada Ustela''. Aipatu kideak Iñaki Badiola, Joxan Elosegi eta Joxean Muñoz dira (...) Nukleo hori, eta gero etorriko diren beste hainbat, Deustuko Unibertsitatetik, EUTGtik, etorria zen gehienbat.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-49. or.&lt;/ref&gt;|Beñat Sarasola}}

=== «Baietz astea gaizki bukatu» ===
''Panpina Ustela'' aldizkariak urratutako bidea amaitu orduko, «Baietz astea gaiki bukatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; izeneko atala sortu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, [[1977|1977ko]] [[Irailaren 4|irailaren 4an]];&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Beñat Sarasolak (2015, 119. or.) dio lehen alea 1977ko irailaren 9an argitaratu zela. Aldiz, ''[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]'' atalaren edizio elektronikoak azaltzen du irailaren 4an kaleratu zela.&lt;/ref&gt; [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] argitaratu zuten azkena, urtebete eskaseko ibilbidea eginda. 

Lehen zutabearen sinatzaile [[Bernardo Atxaga]], [[Ramon Saizarbitoria]], [[Koldo Izagirre]] eta [[Ibon Sarasola]] izan baziren ere,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Madrilen pepinoak merke - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/770904.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; handik aurrerako guztiak Saizarbitoriak eta Izagirrek soilik izenpetu zituzten, salbuespen bakarrarekin: 1977ko urriaren 16koa Bernardo Atxagak sinatu zuen bakarka.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bixkaitar traidorearen legea - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/771016.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Esan daiteke, beraz, ''[[Panpina Ustela#Zorion Ustela|Zorion Ustela]]'' eta ''[[Panpina Ustela#Mermelada Ustela|Mermelada Ustela]]'' haietan eratutako elkarlanaren jarraipen bat izan zela.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Sarasola (2015), 119. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren edukiak aski lerratuak egon ziren orduko egoera eta gertakari politikoetara, betiere doinu kritiko batez eta ironia zorrotz batez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Sarasolaren iritziz (2015, 119. or.) asteroko izaerak beharturik agertzen ziren hainbeste gai politikoak ''Baietz astea gaizki bukatu'' atalean, maiztasun luzeagoko literatura aldizkarietan gaiak eta hedadurak ikuskera lasaiagoz har zitezkeen.&lt;/ref&gt; Nolanahi ere, ez daiteke esan kritika politikoko artikuluak argitaratzen zituenik. Izan ere, fikzioa eta errealitatea etengabe nahasten ziren, baita kritika politiko garbiko artikuluetan ere.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Atalaren amaiera aldean, 1978ko urtarriletik apirilera bitarte, gai edo genero berri bat erantsi zuten: atalaren eduki osoa elkarrizketak izan ziren, «Gure pertsonaia pertsonalaren pertsonaltasuna» izenburuaz. Bost aletan, lehen bi elkarrizketak fikziozkoak direla esan daiteke;&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 126. or.&lt;/ref&gt; azken hirurak, berriz, benetakoak: [[Inazio Mari Atxukarro|Inazio Maria Atxukarro]] esataria («Presente abandonatuaren museoan»), [[Antxon Ezeiza]] [[Zinema|zinemagilea]] eta Juan Jose Lasa [[Psikiatria|psikiatra]]. Elkarrizketa sakon hauek iragartzen dute ''Oh! euzkadi'' aldizkarietan landuko zituztenak, alerik ale.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 127. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren azken alea [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] kaleratu zen, ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren hogeita zortzi zenbakitan 29 ale argitaratuta.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;''Zeruko Argia''-ren 781. zenbakian, 1978ko apirilaren 23an kaleratutakoan, bi ekarpen argitaratu zituen «Baietz astea gaizki bukatu» atalak: alde batetik, «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/pertso/780423.htm Juan Jose Lasa, generazioz generazio]» elkarrizketa (21-24 or.) eta «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/780423.htm Tarradellas, ves a prendre per cul]» izenburuko ohiko zutabea (34-35. or.).&lt;/ref&gt;

=== «Oh! euzkadi», ''Zeruko Argia''-n ===
[[Fitxategi:Oh euzkadi 0.jpg|thumb|180x180px|''Oh! euzkadi'', zero zenbakia.]]

==== ''Oh! euzkadi'', zero zenbaki berezi bat ====
«Baietz astea gaiki bukatu» atala bertan behera utzi eta zortzi bat hilabetera, ''Oh! euzkadi'' aldizkari izango zenaren zero zenbakitzat har daitekeena argitaratu zen, 1978ko azaroan.

Alde formaletik begiratuta, ohiko literatura aldizkarien formatuetatik guztiz aldendu zen. Ia [[ISO 216|ISO 216 estandarreko]] A2 formatuko tamaina zeukan (420 mm x 600 mm), hiru zati bertikaletan tolestuta (bilduta, 420 mm x 200 mm). Formatu berezi hori profitatuta, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] egindako maketak eta marrazkiak, gainazalean, gizaseme baten irudi zuri bat aurkezten zuen funts beltz baten gainean, haren gorputza eta luzamendua testuaren biltokia edo ontzia balitz bezala. Barrualdean, zortzi testu ageri ziren, lauki beltzez inguratuta; horrez gain, orrialde aske bat zeukan, tamaina pixka bat txikiagokoa (192 mm x 415 mm), orri nagusiak ongi inguratuta gelditzeko eran.

Sinatzaile taldearen manifestutzat har daitekeen testua jasotzen zuen Barrualdeko orri deslai horrek. Sinatzaile ugari izan ziren hastapeneko ale honetan: [[Jokin Ansorena]], [[Josetxo Lizartza]], [[Maripi Solbes]], [[Ramon Etxezarreta|Erramun Etxezarreta]] (sic), [[Lourdes Oñederra|Lurdes Oinaederra]] (sic), [[Ramon Saizarbitoria]],  [[Pello Lizarralde]], Izaskun Egia, [[Jon Casenave]], Juan Martin Alegria, [[Gotzon Egia]], [[Bernardo Atxaga]], [[Joxe Austin Arrieta|J.A. Arrieta]], [[Joxean Muñoz|Joxan Muñoz]], [[Koldo Izagirre]], [[Joxan Elosegi]], Periko Balerdi, Iñaki Bidegain, Juan Jose Lasa, [[Joseba Sarrionandia]], Pitu, J.M. Lasagabaster eta Koldo Zufiria. Testuen ardura zuen lantaldez gain, esna bezala, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] hartu zuen maketaren ardura.

Ale honen eta ''Oh! euzkadi''-ren hurrengo guztiak [[Hordago (argitaletxea)|Hordago argitaletxearen]] arduradun [[Iñaki Mujika Arregi|Iñaki Mujika Arregik]] emandako babes ekonomiko eta teknikoa baliatuta.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Sarasola (2015), 128. or.&lt;/ref&gt;

Hastapeneko zenbaki honen editorial edo [[Manifestu|manifestuan]], ''Panpina Ustela'' eta jarraipeneko aldizkarietan zein «Baietz astea gaiki bukatu» atalean nabarmentzen zen doinu kritiko eta ironikoa ageri da, kritika politiko eta kultural zorrotzen erdian fikziozko elkarrizketak tartekatuta, nahiz benetako pertsonaiekin izan ustezko elkarrizketa horiek.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Aldizkari berriaren izenaren hautua [[Ironia|ironiaz]] betetako termino politiko kritikoetan argitzen zuen testuak:

{{Esaera2|Geure aberriaren izena izkribatzeko moduan eta letra huts bategatik ados ez jartzeak —besterik litzateke izen osoaren inbentoa retxazatzea— argi asko erakusten du euskaldunon izpiritu desnegoziatzaile boluntariosoa. Horregatik, gure zentzu polemiko-kritikoa, Euzkadi izenak besterik ezin dezake sinboliza. Hori bai, gure posizio ideiolojikoari teoriz behintzat ez dagokion letraz izkribituz. Oh Euzkadi..&lt;ref&gt;[https://andima.armiarma.eus/euzk/euzk0101.htm Ibinagabeitia Proiektua / ''Oh! euzkadi'' (1979)]&lt;/ref&gt;&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aitortu behar da testu honetan aldizkariaren izenaren idazkera guztiz finkatu gabea zuela talde sustatzaileak, «Oh Euzkadi» agertzen baita, lehen hitza gero hartuko zuen harridura ikurrik gabe, eta bigarrena letra larriz idatzita.&lt;/ref&gt;|Oh! euzkadi, 0 zk.}}Beste kritika eta auzien artean, argi planteatzen zuten zergatik sortu behar ote zen literatura eta kultura aldizkari berri bat, orduan bazeudenak indartu ordez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Gogoan izan behar da ''[[Pott Banda|Pott Bandaren]]'' aldizkaria hilabete batzuk lehenago hasi zela kaleratzen Bilbon, 1978ko martxoan.&lt;/ref&gt; Galderaren erantzunak erdia zeukan [[Iseka|trufaz]] —finantza erakundeen laguntzarik gabe argitaratzeko saioa—&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Atzeko partean Kaja Ahorrosen anunziorik azaldu gabe paperik argitaratzea posible ote den ikustearren. Kuriosidade zientifikoa, beraz».&lt;/ref&gt;, eta erdia benaz —idazle berriei aukera bat emateko plataforma bat osatu nahia.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Euskal letren soziolojian irakurle idazle banaketa eta profesional amateur zatiketa dato berriak dita. Ez goaz gu dato hoiek baloratzera, beren positibotasuna zalantzan jartzera beraz, baina konstatatu beharrean gara definitzen duen sistima berria ez dela egokiena izen berriak promozionatzeko. Saldu, izenak saltzen du, profesionalizatzeak lan postu bat defenditu beharra dakarki, eta gure aurreautonomia honetan montatu nahi duten, montatzen ari diren euskal kultura ofizial homologatuak, izenak behar ditu, listo ofizial eta pentsalari konsakratuak, ez gazte txoro prinzipianterik».&lt;/ref&gt;

Testuaren amaieran, aurrez ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian eta jarraipenetan azaldutako ideia nagusi bat aldezten zuen lantaldeak: literaturaren eta kulturaren autonomia.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 131. or.&lt;/ref&gt;

Aldizkariaren gainerako testuetan funtsezko ideia horiek lantzen ziren, besteak beste: literatura lehiaketan aurkako jarrera, ikuspegi artistiko zorrotz bat, orduko egoera kulturalaren hutsuneak salatzea, eta abar.

== Bibliografia ==

* Miguel Angel Elkoroberezibar (2004) «[https://docs.google.com/document/d/1eI-BHaX92uXU0Kpxx_Yt72WGvOCxHuikcu1WZsAhuKc/pub Beste eskailera baten historia: ''Panpina Ustela''tik literatur aldizkarien ''boom''era]» in ''Disidentziak oro. Poetikak eta arte ekinbideak euskal trantsizio politikoan. 1972-1982''. Donostia,. Gipuzkoako Foru Aldundia. ISBN 978-8479074647.
* Beñat Sarasola (2015) [https://argitalpenak.labayru.eus/fso/item/document/15/Bainaren%20Belaunaldia%20Ustela,%20Pott%20eta%20Oh!%20Euzkadi.pdf ''Bainaren belaunaldia:'' Ustela, Pott ''eta'' Oh! Euzkadi]. Bilbo, Labayru Fundazioa. ISBN 978-8492599578.
* Miguel Angel Elkoroberezibar (2022) «[https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/oh-euzkadi/ar-99163/ Oh! Euzkadi]», Auñamendi Eusko Entziklopedia.

== Oharrak ==
{{erreferentzia zerrenda|taldea=oh|2}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 30|
* [[Ramon Saizarbitoria]].
* [[Koldo Izagirre]].
* [[Bernardo Atxaga]].
* [[Ibon Sarasola]].
* [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]].
* [[Joxean Muñoz]].
* [[Joxan Elosegi]].
* [[Mikel Hernández Abaitua]].
* [[Gotzon Egia]].
* [[Lourdes Oñederra]].
}}

== Kanpo estekak ==

* [https://andima.armiarma.eus/euzk/aurki.htm ''Oh! euzkadi'' aldizkariaren edizio elektronikoa].
* «[https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ Oh! Euzkadi]», ''Zeruko Argia''-ren atala.
* «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]», ''Zeruko Argia''-ren atala.</text>
      <sha1>ekqht07r7ps7s0zs9p9o109pj3kqbtq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005788</id>
      <parentid>9005776</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:39:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gotzon</username>
        <id>1028</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14588" xml:space="preserve">{{letra etzanetako izenburua}}

{{aldizkari infotaula
| izena = Oh! euzkadi
| irudia = 
| lehen alea = [[1980]]
| azken alea = [[1983]]
| mota = 
| lurraldea = 
| hiria = [[Donostia]]
| ideologia = 
| hizkuntza = [[euskara]]
| maiztasuna = zehaztugabea
| argitaratzea = 
| salneurria = 
| salneurri urtea = 
| formatua = 
| zutabeak = 
| orrialdeak = 
| aleak = 16
| zabalkundea = 
| kolorea = 
| argitaletxea = 
| sortzailea = [[Koldo Izagirre]], [[Ramon Saizarbitoria]]
| zuzendaria = 
| erredaktoreak = [[Ramon Etxezarreta]], [[Joxean Muñoz]], [[Joxan Elosegi]], [[Gotzon Egia]], [[Anjel Lertxundi]], [[Joxe Azurmendi]], [[Mikel Hernández Abaitua]]
| zutabegileak = 
| binetagileak = [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]], [[Joxean Muñoz]]
| ISSN =
| webgunea = 
}}

'''''Oh!  euzkadi'''''&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izena «Oh! Euzkadi» gisa ageri da aipatua, hau da, «Euzkadi» hitza letra larriz duela; besteak beste, artikulu hau idazteko oinarrizko erreferentziatzat erabilitako Beñat Sarasolaren ikerlanetan. Alabaina, aldizkariaren zenbaki guztien azalari erreparatuta, argi dago «euzkadi» hitza letra xehez idatzi nahi izan zutela egileek eta argitaratzaileek.&lt;/ref&gt; literatura aldizkari bat izan zen, [[Ramon Saizarbitoria]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ekimenez argitaratua [[Donostia|Donostian]],[[1980|1980etik]] [[1983|1983ra]] bitarte. [[Literatura]], [[hizkuntza]], [[politika]] eta [[kultura]] izan zituen gai nagusitzat, eta 1980ko hamarkadako gipuzkoar idazle eta artikulugile nabarmenetako batzuk bildu zituen. Garai hartako kultura eta hizkuntza politikarekiko ikuspegi kritiko bat erakutsi zuen. Aldizkariaren edukietan, garrantzi handia izan zuten irudiek eta maketazioak —zenbaki gehienetan, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategiren]] edo [[Joxean Muñoz|Joxean Muñozen]] lana— eta argazkiek —zenbaki ia guztietan, [[Javier Agirresarobe]] eibartarrarenak. 

== Jatorria ==

=== ''Mermelada Ustela'' ===
''Oh! euzkadi'' aldizkariaren iturburua urte batzuk lehenago, 1975-1976 bitarte, [[Bernardo Atxaga]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ardurapean argitaratutako ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian bilatu behar da, zehazki hirugarren eta azken zenbaki ''Mermelada Ustela'' izenekoan.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-57. or.&lt;/ref&gt; Atxaga aldentzearekin batera, [[Ramon Saizarbitoria]] gehitua zen taldera, eta, pixkanaka, kontrola hartzen hasia.

Beñat Sarasola ikerlariak honela azaldu zuen ''Ustela'' aldizkariaren azken ale honen garrantzia, ''Oh! euzkadi'' berrirako bidean:

{{Esaera2|(...) arduradunak Izagirre eta Saizarbitoria izaten jarraitu zuten eta Atxagak kolaboratzaile moduan idatzi zuen. Alabaina, beste kide berri batzuk azaldu ziren halaber, gerora ''Oh! Euzkadi''n parte hartuko zutenak, eta honenbestez, ''Oh! Euzkadi''rako lerroan katebegi garrantzitsua dugu ''Mermelada Ustela''. Aipatu kideak Iñaki Badiola, Joxan Elosegi eta Joxean Muñoz dira (...) Nukleo hori, eta gero etorriko diren beste hainbat, Deustuko Unibertsitatetik, EUTGtik, etorria zen gehienbat.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-49. or.&lt;/ref&gt;|Beñat Sarasola}}

=== «Baietz astea gaizki bukatu» ===
''Panpina Ustela'' aldizkariak urratutako bidea amaitu orduko, «Baietz astea gaiki bukatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; izeneko atala sortu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, [[1977|1977ko]] [[Irailaren 4|irailaren 4an]];&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Beñat Sarasolak (2015, 119. or.) dio lehen alea 1977ko irailaren 9an argitaratu zela. Aldiz, ''[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]'' atalaren edizio elektronikoak azaltzen du irailaren 4an kaleratu zela.&lt;/ref&gt; [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] argitaratu zuten azkena, urtebete eskaseko ibilbidea eginda. 

Lehen zutabearen sinatzaile [[Bernardo Atxaga]], [[Ramon Saizarbitoria]], [[Koldo Izagirre]] eta [[Ibon Sarasola]] izan baziren ere,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Madrilen pepinoak merke - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/770904.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; handik aurrerako guztiak Saizarbitoriak eta Izagirrek soilik izenpetu zituzten, salbuespen bakarrarekin: 1977ko urriaren 16koa Bernardo Atxagak sinatu zuen bakarka.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bixkaitar traidorearen legea - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/771016.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Esan daiteke, beraz, ''[[Panpina Ustela#Zorion Ustela|Zorion Ustela]]'' eta ''[[Panpina Ustela#Mermelada Ustela|Mermelada Ustela]]'' haietan eratutako elkarlanaren jarraipen bat izan zela.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Sarasola (2015), 119. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren edukiak aski lerratuak egon ziren orduko egoera eta gertakari politikoetara, betiere doinu kritiko batez eta ironia zorrotz batez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Sarasolaren iritziz (2015, 119. or.) asteroko izaerak beharturik agertzen ziren hainbeste gai politikoak ''Baietz astea gaizki bukatu'' atalean, maiztasun luzeagoko literatura aldizkarietan gaiak eta hedadurak ikuskera lasaiagoz har zitezkeen.&lt;/ref&gt; Nolanahi ere, ez daiteke esan kritika politikoko artikuluak argitaratzen zituenik. Izan ere, fikzioa eta errealitatea etengabe nahasten ziren, baita kritika politiko garbiko artikuluetan ere.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Atalaren amaiera aldean, 1978ko urtarriletik apirilera bitarte, gai edo genero berri bat erantsi zuten: atalaren eduki osoa elkarrizketak izan ziren, «Gure pertsonaia pertsonalaren pertsonaltasuna» izenburuaz. Bost aletan, lehen bi elkarrizketak fikziozkoak direla esan daiteke;&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 126. or.&lt;/ref&gt; azken hirurak, berriz, benetakoak: [[Inazio Mari Atxukarro|Inazio Maria Atxukarro]] esataria («Presente abandonatuaren museoan»), [[Antxon Ezeiza]] [[Zinema|zinemagilea]] eta Juan Jose Lasa [[Psikiatria|psikiatra]]. Elkarrizketa sakon hauek iragartzen dute ''Oh! euzkadi'' aldizkarietan landuko zituztenak, alerik ale.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 127. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren azken alea [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] kaleratu zen, ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren hogeita zortzi zenbakitan 29 ale argitaratuta.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;''Zeruko Argia''-ren 781. zenbakian, 1978ko apirilaren 23an kaleratutakoan, bi ekarpen argitaratu zituen «Baietz astea gaizki bukatu» atalak: alde batetik, «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/pertso/780423.htm Juan Jose Lasa, generazioz generazio]» elkarrizketa (21-24 or.) eta «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/780423.htm Tarradellas, ves a prendre per cul]» izenburuko ohiko zutabea (34-35. or.).&lt;/ref&gt;

=== «Oh! euzkadi», ''Zeruko Argia''-n ===
[[Fitxategi:Oh euzkadi 0.jpg|thumb|180x180px|''Oh! euzkadi'', zero zenbakia.]]

==== ''Oh! euzkadi'', zero zenbaki berezi bat ====
«Baietz astea gaiki bukatu» atala bertan behera utzi eta zortzi bat hilabetera, ''Oh! euzkadi'' aldizkari izango zenaren zero zenbakitzat har daitekeena argitaratu zen, 1978ko azaroan.

Alde formaletik begiratuta, ohiko literatura aldizkarien formatuetatik guztiz aldendu zen. Ia [[ISO 216|ISO 216 estandarreko]] A2 formatuko tamaina zeukan (420 mm x 600 mm), hiru zati bertikaletan tolestuta (bilduta, 420 mm x 200 mm). Formatu berezi hori profitatuta, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] egindako maketak eta marrazkiak, gainazalean, gizaseme baten irudi zuri bat aurkezten zuen funts beltz baten gainean, haren gorputza eta luzamendua testuaren biltokia edo ontzia balitz bezala. Barrualdean, zortzi testu ageri ziren, lauki beltzez inguratuta; horrez gain, orrialde aske bat zeukan, tamaina pixka bat txikiagokoa (192 mm x 415 mm), orri nagusiak ongi inguratuta gelditzeko eran.

Sinatzaile taldearen manifestutzat har daitekeen testua jasotzen zuen Barrualdeko orri deslai horrek. Sinatzaile ugari izan ziren hastapeneko ale honetan: [[Jokin Ansorena]], [[Josetxo Lizartza]], [[Maripi Solbes]], [[Ramon Etxezarreta|Erramun Etxezarreta]] (sic), [[Lourdes Oñederra|Lurdes Oinaederra]] (sic), [[Ramon Saizarbitoria]],  [[Pello Lizarralde]], Izaskun Egia, [[Jon Casenave]], Juan Martin Alegria, [[Gotzon Egia]], [[Bernardo Atxaga]], [[Joxe Austin Arrieta|J.A. Arrieta]], [[Joxean Muñoz|Joxan Muñoz]], [[Koldo Izagirre]], [[Joxan Elosegi]], Periko Balerdi, Iñaki Bidegain, Juan Jose Lasa, [[Joseba Sarrionandia]], Pitu, J.M. Lasagabaster eta Koldo Zufiria. Testuen ardura zuen lantaldez gain, esna bezala, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] hartu zuen maketaren ardura.

Ale honen eta ''Oh! euzkadi''-ren hurrengo guztiak [[Hordago (argitaletxea)|Hordago argitaletxearen]] arduradun [[Iñaki Mujika Arregi|Iñaki Mujika Arregik]] emandako babes ekonomiko eta teknikoa baliatuta.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Sarasola (2015), 128. or.&lt;/ref&gt;

Hastapeneko zenbaki honen editorial edo [[Manifestu|manifestuan]], ''Panpina Ustela'' eta jarraipeneko aldizkarietan zein «Baietz astea gaiki bukatu» atalean nabarmentzen zen doinu kritiko eta ironikoa ageri da, kritika politiko eta kultural zorrotzen erdian fikziozko elkarrizketak tartekatuta, nahiz benetako pertsonaiekin izan ustezko elkarrizketa horiek.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Aldizkari berriaren izenaren hautua [[Ironia|ironiaz]] betetako termino politiko kritikoetan argitzen zuen testuak:

{{Esaera2|Geure aberriaren izena izkribatzeko moduan eta letra huts bategatik ados ez jartzeak —besterik litzateke izen osoaren inbentoa retxazatzea— argi asko erakusten du euskaldunon izpiritu desnegoziatzaile boluntariosoa. Horregatik, gure zentzu polemiko-kritikoa, Euzkadi izenak besterik ezin dezake sinboliza. Hori bai, gure posizio ideiolojikoari teoriz behintzat ez dagokion letraz izkribituz. Oh Euzkadi..&lt;ref&gt;[https://andima.armiarma.eus/euzk/euzk0101.htm Ibinagabeitia Proiektua / ''Oh! euzkadi'' (1979)]&lt;/ref&gt;&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aitortu behar da testu honetan aldizkariaren izenaren idazkera guztiz finkatu gabea zuela talde sustatzaileak, «Oh Euzkadi» agertzen baita, lehen hitza gero hartuko zuen harridura ikurrik gabe, eta bigarrena letra larriz idatzita.&lt;/ref&gt;|Oh! euzkadi, 0 zk.}}Beste kritika eta auzien artean, argi planteatzen zuten zergatik sortu behar ote zen literatura eta kultura aldizkari berri bat, orduan bazeudenak indartu ordez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Gogoan izan behar da ''[[Pott Banda|Pott Bandaren]]'' aldizkaria hilabete batzuk lehenago hasi zela kaleratzen Bilbon, 1978ko martxoan.&lt;/ref&gt; Galderaren erantzunak erdia zeukan [[Iseka|trufaz]] —finantza erakundeen laguntzarik gabe argitaratzeko saioa—&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Atzeko partean Kaja Ahorrosen anunziorik azaldu gabe paperik argitaratzea posible ote den ikustearren. Kuriosidade zientifikoa, beraz».&lt;/ref&gt;, eta erdia benaz —idazle berriei aukera bat emateko plataforma bat osatu nahia.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Euskal letren soziolojian irakurle idazle banaketa eta profesional amateur zatiketa dato berriak dita. Ez goaz gu dato hoiek baloratzera, beren positibotasuna zalantzan jartzera beraz, baina konstatatu beharrean gara definitzen duen sistima berria ez dela egokiena izen berriak promozionatzeko. Saldu, izenak saltzen du, profesionalizatzeak lan postu bat defenditu beharra dakarki, eta gure aurreautonomia honetan montatu nahi duten, montatzen ari diren euskal kultura ofizial homologatuak, izenak behar ditu, listo ofizial eta pentsalari konsakratuak, ez gazte txoro prinzipianterik».&lt;/ref&gt;

Testuaren amaieran, aurrez ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian eta jarraipenetan azaldutako ideia nagusi bat aldezten zuen lantaldeak: literaturaren eta kulturaren autonomia.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 131. or.&lt;/ref&gt;

Aldizkariaren gainerako testuetan funtsezko ideia horiek lantzen ziren, besteak beste: literatura lehiaketan aurkako jarrera, ikuspegi artistiko zorrotz bat, orduko egoera kulturalaren hutsuneak salatzea, eta abar.

==== ''Zeruko Argia''-ren aroa ====
[[Fitxategi:Oh euzkadi zeruko argia.jpg|thumb|180x180px|''Zeruko Argia''-ren ataleko logotipoa.]]
Aldizkari berriaren zero zenbakia behin kaleratuta, sei hilabete behar izan zituen talde sustatzaileak lehen zenbakia argitaratu ahal izateko. Bitarte horretan, hau da, [[1979|1979ko]] [[Ekainaren 3|ekainaren 3tik]] [[Azaroaren 11|azaroaren 11ra]] bitarte, [[Ramon Saizarbitoria|Ramon Saizarbitoriak]] eta [[Koldo Izagirre|Koldo Izagirrek]] «Oh! euzkadi» izen bereko atal bat argitaratu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, berriro ere. Guztira 16 ale izan ziren.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=oh! euzkadi - Zeruko Argia|url=https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/|aldizkaria=www.armiarma.eus|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izenaren idazkeraz, argitu beharra dago [https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ ''Zeruko Argia''-ren atalean] erabili zuten logotikoa guztiz letra xehez osatua zela; hori bai, lehen hitzak harridura ikurra hartu zuen.&lt;/ref&gt;

== Bibliografia ==

* Miguel Angel Elkoroberezibar (2004) «[https://docs.google.com/document/d/1eI-BHaX92uXU0Kpxx_Yt72WGvOCxHuikcu1WZsAhuKc/pub Beste eskailera baten historia: ''Panpina Ustela''tik literatur aldizkarien ''boom''era]» in ''Disidentziak oro. Poetikak eta arte ekinbideak euskal trantsizio politikoan. 1972-1982''. Donostia,. Gipuzkoako Foru Aldundia. ISBN 978-8479074647.
* Beñat Sarasola (2015) [https://argitalpenak.labayru.eus/fso/item/document/15/Bainaren%20Belaunaldia%20Ustela,%20Pott%20eta%20Oh!%20Euzkadi.pdf ''Bainaren belaunaldia:'' Ustela, Pott ''eta'' Oh! Euzkadi]. Bilbo, Labayru Fundazioa. ISBN 978-8492599578.
* Miguel Angel Elkoroberezibar (2022) «[https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/oh-euzkadi/ar-99163/ Oh! Euzkadi]», Auñamendi Eusko Entziklopedia.

== Oharrak ==
{{erreferentzia zerrenda|taldea=oh|2}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 30|
* [[Ramon Saizarbitoria]].
* [[Koldo Izagirre]].
* [[Bernardo Atxaga]].
* [[Ibon Sarasola]].
* [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]].
* [[Joxean Muñoz]].
* [[Joxan Elosegi]].
* [[Mikel Hernández Abaitua]].
* [[Gotzon Egia]].
* [[Lourdes Oñederra]].
}}

== Kanpo estekak ==

* [https://andima.armiarma.eus/euzk/aurki.htm ''Oh! euzkadi'' aldizkariaren edizio elektronikoa].
* «[https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ Oh! Euzkadi]», ''Zeruko Argia''-ren atala.
* «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]», ''Zeruko Argia''-ren atala.</text>
      <sha1>e6lmp7ljkr55l8klkizyo9xaa86yghs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005789</id>
      <parentid>9005788</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:40:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gotzon</username>
        <id>1028</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14602" xml:space="preserve">{{letra etzanetako izenburua}}

{{aldizkari infotaula
| izena = Oh! euzkadi
| irudia = 
| lehen alea = [[1980]]
| azken alea = [[1983]]
| mota = 
| lurraldea = 
| hiria = [[Donostia]]
| ideologia = 
| hizkuntza = [[euskara]]
| maiztasuna = zehaztugabea
| argitaratzea = 
| salneurria = 
| salneurri urtea = 
| formatua = 
| zutabeak = 
| orrialdeak = 
| aleak = 16
| zabalkundea = 
| kolorea = 
| argitaletxea = 
| sortzailea = [[Koldo Izagirre]], [[Ramon Saizarbitoria]]
| zuzendaria = 
| erredaktoreak = [[Ramon Etxezarreta]], [[Joxean Muñoz]], [[Joxan Elosegi]], [[Gotzon Egia]], [[Anjel Lertxundi]], [[Joxe Azurmendi]], [[Mikel Hernández Abaitua]]
| zutabegileak = 
| binetagileak = [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]], [[Joxean Muñoz]]
| ISSN =
| webgunea = 
}}

'''''Oh!  euzkadi'''''&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izena «Oh! Euzkadi» gisa ageri da aipatua, hau da, «Euzkadi» hitza letra larriz duela; besteak beste, artikulu hau idazteko oinarrizko erreferentziatzat erabilitako Beñat Sarasolaren ikerlanetan. Alabaina, aldizkariaren zenbaki guztien azalari erreparatuta, argi dago «euzkadi» hitza letra xehez idatzi nahi izan zutela egileek eta argitaratzaileek.&lt;/ref&gt; literatura aldizkari bat izan zen, [[Ramon Saizarbitoria]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ekimenez argitaratua [[Donostia|Donostian]],[[1980|1980etik]] [[1983|1983ra]] bitarte. [[Literatura]], [[hizkuntza]], [[politika]] eta [[kultura]] izan zituen gai nagusitzat, eta 1980ko hamarkadako gipuzkoar idazle eta artikulugile nabarmenetako batzuk bildu zituen. Garai hartako kultura eta hizkuntza politikarekiko ikuspegi kritiko bat erakutsi zuen. Aldizkariaren edukietan, garrantzi handia izan zuten irudiek eta maketazioak —zenbaki gehienetan, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategiren]] edo [[Joxean Muñoz|Joxean Muñozen]] lana— eta argazkiek —zenbaki ia guztietan, [[Javier Agirresarobe]] eibartarrarenak. 

== Jatorria ==

=== ''Mermelada Ustela'' ===
''Oh! euzkadi'' aldizkariaren iturburua urte batzuk lehenago, 1975-1976 bitarte, [[Bernardo Atxaga]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ardurapean argitaratutako ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian bilatu behar da, zehazki hirugarren eta azken zenbaki ''Mermelada Ustela'' izenekoan.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-57. or.&lt;/ref&gt; Atxaga aldentzearekin batera, [[Ramon Saizarbitoria]] gehitua zen taldera, eta, pixkanaka, kontrola hartzen hasia.

Beñat Sarasola ikerlariak honela azaldu zuen ''Ustela'' aldizkariaren azken ale honen garrantzia, ''Oh! euzkadi'' berrirako bidean:

{{Esaera2|(...) arduradunak Izagirre eta Saizarbitoria izaten jarraitu zuten eta Atxagak kolaboratzaile moduan idatzi zuen. Alabaina, beste kide berri batzuk azaldu ziren halaber, gerora ''Oh! Euzkadi''n parte hartuko zutenak, eta honenbestez, ''Oh! Euzkadi''rako lerroan katebegi garrantzitsua dugu ''Mermelada Ustela''. Aipatu kideak Iñaki Badiola, Joxan Elosegi eta Joxean Muñoz dira (...) Nukleo hori, eta gero etorriko diren beste hainbat, Deustuko Unibertsitatetik, EUTGtik, etorria zen gehienbat.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-49. or.&lt;/ref&gt;|Beñat Sarasola}}

=== «Baietz astea gaizki bukatu» ===
''Panpina Ustela'' aldizkariak urratutako bidea amaitu orduko, «Baietz astea gaiki bukatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; izeneko atala sortu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, [[1977|1977ko]] [[Irailaren 4|irailaren 4an]];&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Beñat Sarasolak (2015, 119. or.) dio lehen alea 1977ko irailaren 9an argitaratu zela. Aldiz, ''[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]'' atalaren edizio elektronikoak azaltzen du irailaren 4an kaleratu zela.&lt;/ref&gt; [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] argitaratu zuten azkena, urtebete eskaseko ibilbidea eginda. 

Lehen zutabearen sinatzaile [[Bernardo Atxaga]], [[Ramon Saizarbitoria]], [[Koldo Izagirre]] eta [[Ibon Sarasola]] izan baziren ere,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Madrilen pepinoak merke - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/770904.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; handik aurrerako guztiak Saizarbitoriak eta Izagirrek soilik izenpetu zituzten, salbuespen bakarrarekin: 1977ko urriaren 16koa Bernardo Atxagak sinatu zuen bakarka.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bixkaitar traidorearen legea - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/771016.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Esan daiteke, beraz, ''[[Panpina Ustela#Zorion Ustela|Zorion Ustela]]'' eta ''[[Panpina Ustela#Mermelada Ustela|Mermelada Ustela]]'' haietan eratutako elkarlanaren jarraipen bat izan zela.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Sarasola (2015), 119. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren edukiak aski lerratuak egon ziren orduko egoera eta gertakari politikoetara, betiere doinu kritiko batez eta ironia zorrotz batez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Sarasolaren iritziz (2015, 119. or.) asteroko izaerak beharturik agertzen ziren hainbeste gai politikoak ''Baietz astea gaizki bukatu'' atalean, maiztasun luzeagoko literatura aldizkarietan gaiak eta hedadurak ikuskera lasaiagoz har zitezkeen.&lt;/ref&gt; Nolanahi ere, ez daiteke esan kritika politikoko artikuluak argitaratzen zituenik. Izan ere, fikzioa eta errealitatea etengabe nahasten ziren, baita kritika politiko garbiko artikuluetan ere.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Atalaren amaiera aldean, 1978ko urtarriletik apirilera bitarte, gai edo genero berri bat erantsi zuten: atalaren eduki osoa elkarrizketak izan ziren, «Gure pertsonaia pertsonalaren pertsonaltasuna» izenburuaz. Bost aletan, lehen bi elkarrizketak fikziozkoak direla esan daiteke;&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 126. or.&lt;/ref&gt; azken hirurak, berriz, benetakoak: [[Inazio Mari Atxukarro|Inazio Maria Atxukarro]] esataria («Presente abandonatuaren museoan»), [[Antxon Ezeiza]] [[Zinema|zinemagilea]] eta Juan Jose Lasa [[Psikiatria|psikiatra]]. Elkarrizketa sakon hauek iragartzen dute ''Oh! euzkadi'' aldizkarietan landuko zituztenak, alerik ale.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 127. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren azken alea [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] kaleratu zen, ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren hogeita zortzi zenbakitan 29 ale argitaratuta.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;''Zeruko Argia''-ren 781. zenbakian, 1978ko apirilaren 23an kaleratutakoan, bi ekarpen argitaratu zituen «Baietz astea gaizki bukatu» atalak: alde batetik, «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/pertso/780423.htm Juan Jose Lasa, generazioz generazio]» elkarrizketa (21-24 or.) eta «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/780423.htm Tarradellas, ves a prendre per cul]» izenburuko ohiko zutabea (34-35. or.).&lt;/ref&gt;

=== «Oh! euzkadi», ''Zeruko Argia''-n ===
[[Fitxategi:Oh euzkadi 0.jpg|thumb|180x180px|''Oh! euzkadi'', zero zenbakia.]]

==== ''Oh! euzkadi'', zero zenbaki berezi bat ====
«Baietz astea gaiki bukatu» atala bertan behera utzi eta zortzi bat hilabetera, ''Oh! euzkadi'' aldizkari izango zenaren zero zenbakitzat har daitekeena argitaratu zen, 1978ko azaroan.

Alde formaletik begiratuta, ohiko literatura aldizkarien formatuetatik guztiz aldendu zen. Ia [[ISO 216|ISO 216 estandarreko]] A2 formatuko tamaina zeukan (420 mm x 600 mm), hiru zati bertikaletan tolestuta (bilduta, 420 mm x 200 mm). Formatu berezi hori profitatuta, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] egindako maketak eta marrazkiak, gainazalean, gizaseme baten irudi zuri bat aurkezten zuen funts beltz baten gainean, haren gorputza eta luzamendua testuaren biltokia edo ontzia balitz bezala. Barrualdean, zortzi testu ageri ziren, lauki beltzez inguratuta; horrez gain, orrialde aske bat zeukan, tamaina pixka bat txikiagokoa (192 mm x 415 mm), orri nagusiak ongi inguratuta gelditzeko eran.

Sinatzaile taldearen manifestutzat har daitekeen testua jasotzen zuen Barrualdeko orri deslai horrek. Sinatzaile ugari izan ziren hastapeneko ale honetan: [[Jokin Ansorena]], [[Josetxo Lizartza]], [[Maripi Solbes]], [[Ramon Etxezarreta|Erramun Etxezarreta]] (sic), [[Lourdes Oñederra|Lurdes Oinaederra]] (sic), [[Ramon Saizarbitoria]],  [[Pello Lizarralde]], Izaskun Egia, [[Jon Casenave]], Juan Martin Alegria, [[Gotzon Egia]], [[Bernardo Atxaga]], [[Joxe Austin Arrieta|J.A. Arrieta]], [[Joxean Muñoz|Joxan Muñoz]], [[Koldo Izagirre]], [[Joxan Elosegi]], Periko Balerdi, Iñaki Bidegain, Juan Jose Lasa, [[Joseba Sarrionandia]], Pitu, J.M. Lasagabaster eta Koldo Zufiria. Testuen ardura zuen lantaldez gain, esan bezala, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] hartu zuen maketaren eta irudiaren ardura.

Ale honen eta ''Oh! euzkadi''-ren hurrengo guztiak [[Hordago (argitaletxea)|Hordago argitaletxearen]] arduradun [[Iñaki Mujika Arregi|Iñaki Mujika Arregik]] emandako babes ekonomiko eta teknikoa baliatuta.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Sarasola (2015), 128. or.&lt;/ref&gt;

Hastapeneko zenbaki honen editorial edo [[Manifestu|manifestuan]], ''Panpina Ustela'' eta jarraipeneko aldizkarietan zein «Baietz astea gaiki bukatu» atalean nabarmentzen zen doinu kritiko eta ironikoa ageri da, kritika politiko eta kultural zorrotzen erdian fikziozko elkarrizketak tartekatuta, nahiz benetako pertsonaiekin izan ustezko elkarrizketa horiek.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Aldizkari berriaren izenaren hautua [[Ironia|ironiaz]] betetako termino politiko kritikoetan argitzen zuen testuak:

{{Esaera2|Geure aberriaren izena izkribatzeko moduan eta letra huts bategatik ados ez jartzeak —besterik litzateke izen osoaren inbentoa retxazatzea— argi asko erakusten du euskaldunon izpiritu desnegoziatzaile boluntariosoa. Horregatik, gure zentzu polemiko-kritikoa, Euzkadi izenak besterik ezin dezake sinboliza. Hori bai, gure posizio ideiolojikoari teoriz behintzat ez dagokion letraz izkribituz. Oh Euzkadi..&lt;ref&gt;[https://andima.armiarma.eus/euzk/euzk0101.htm Ibinagabeitia Proiektua / ''Oh! euzkadi'' (1979)]&lt;/ref&gt;&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aitortu behar da testu honetan aldizkariaren izenaren idazkera guztiz finkatu gabea zuela talde sustatzaileak, «Oh Euzkadi» agertzen baita, lehen hitza gero hartuko zuen harridura ikurrik gabe, eta bigarrena letra larriz idatzita.&lt;/ref&gt;|Oh! euzkadi, 0 zk.}}Beste kritika eta auzien artean, argi planteatzen zuten zergatik sortu behar ote zen literatura eta kultura aldizkari berri bat, orduan bazeudenak indartu ordez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Gogoan izan behar da ''[[Pott Banda|Pott Bandaren]]'' aldizkaria hilabete batzuk lehenago hasi zela kaleratzen Bilbon, 1978ko martxoan.&lt;/ref&gt; Galderaren erantzunak erdia zeukan [[Iseka|trufaz]] —finantza erakundeen laguntzarik gabe argitaratzeko saioa—&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Atzeko partean Kaja Ahorrosen anunziorik azaldu gabe paperik argitaratzea posible ote den ikustearren. Kuriosidade zientifikoa, beraz».&lt;/ref&gt;, eta erdia benaz —idazle berriei aukera bat emateko plataforma bat osatu nahia.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Euskal letren soziolojian irakurle idazle banaketa eta profesional amateur zatiketa dato berriak dita. Ez goaz gu dato hoiek baloratzera, beren positibotasuna zalantzan jartzera beraz, baina konstatatu beharrean gara definitzen duen sistima berria ez dela egokiena izen berriak promozionatzeko. Saldu, izenak saltzen du, profesionalizatzeak lan postu bat defenditu beharra dakarki, eta gure aurreautonomia honetan montatu nahi duten, montatzen ari diren euskal kultura ofizial homologatuak, izenak behar ditu, listo ofizial eta pentsalari konsakratuak, ez gazte txoro prinzipianterik».&lt;/ref&gt;

Testuaren amaieran, aurrez ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian eta jarraipenetan azaldutako ideia nagusi bat aldezten zuen lantaldeak: literaturaren eta kulturaren autonomia.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 131. or.&lt;/ref&gt;

Aldizkariaren gainerako testuetan funtsezko ideia horiek lantzen ziren, besteak beste: literatura lehiaketan aurkako jarrera, ikuspegi artistiko zorrotz bat, orduko egoera kulturalaren hutsuneak salatzea, eta abar.

==== ''Zeruko Argia''-ren aroa ====
[[Fitxategi:Oh euzkadi zeruko argia.jpg|thumb|180x180px|''Zeruko Argia''-ren ataleko logotipoa.]]
Aldizkari berriaren zero zenbakia behin kaleratuta, sei hilabete behar izan zituen talde sustatzaileak lehen zenbakia argitaratu ahal izateko. Bitarte horretan, hau da, [[1979|1979ko]] [[Ekainaren 3|ekainaren 3tik]] [[Azaroaren 11|azaroaren 11ra]] bitarte, [[Ramon Saizarbitoria|Ramon Saizarbitoriak]] eta [[Koldo Izagirre|Koldo Izagirrek]] «Oh! euzkadi» izen bereko atal bat argitaratu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, berriro ere. Guztira 16 ale izan ziren.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=oh! euzkadi - Zeruko Argia|url=https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/|aldizkaria=www.armiarma.eus|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izenaren idazkeraz, argitu beharra dago [https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ ''Zeruko Argia''-ren atalean] erabili zuten logotikoa guztiz letra xehez osatua zela; hori bai, lehen hitzak harridura ikurra hartu zuen.&lt;/ref&gt;

== Bibliografia ==

* Miguel Angel Elkoroberezibar (2004) «[https://docs.google.com/document/d/1eI-BHaX92uXU0Kpxx_Yt72WGvOCxHuikcu1WZsAhuKc/pub Beste eskailera baten historia: ''Panpina Ustela''tik literatur aldizkarien ''boom''era]» in ''Disidentziak oro. Poetikak eta arte ekinbideak euskal trantsizio politikoan. 1972-1982''. Donostia,. Gipuzkoako Foru Aldundia. ISBN 978-8479074647.
* Beñat Sarasola (2015) [https://argitalpenak.labayru.eus/fso/item/document/15/Bainaren%20Belaunaldia%20Ustela,%20Pott%20eta%20Oh!%20Euzkadi.pdf ''Bainaren belaunaldia:'' Ustela, Pott ''eta'' Oh! Euzkadi]. Bilbo, Labayru Fundazioa. ISBN 978-8492599578.
* Miguel Angel Elkoroberezibar (2022) «[https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/oh-euzkadi/ar-99163/ Oh! Euzkadi]», Auñamendi Eusko Entziklopedia.

== Oharrak ==
{{erreferentzia zerrenda|taldea=oh|2}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 30|
* [[Ramon Saizarbitoria]].
* [[Koldo Izagirre]].
* [[Bernardo Atxaga]].
* [[Ibon Sarasola]].
* [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]].
* [[Joxean Muñoz]].
* [[Joxan Elosegi]].
* [[Mikel Hernández Abaitua]].
* [[Gotzon Egia]].
* [[Lourdes Oñederra]].
}}

== Kanpo estekak ==

* [https://andima.armiarma.eus/euzk/aurki.htm ''Oh! euzkadi'' aldizkariaren edizio elektronikoa].
* «[https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ Oh! Euzkadi]», ''Zeruko Argia''-ren atala.
* «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]», ''Zeruko Argia''-ren atala.</text>
      <sha1>fg2iy2cw84s2inkkl064byhn74otp6y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005883</id>
      <parentid>9005789</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:30:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gotzon</username>
        <id>1028</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18755" xml:space="preserve">{{letra etzanetako izenburua}}

{{aldizkari infotaula
| izena = Oh! euzkadi
| irudia = 
| lehen alea = [[1980]]
| azken alea = [[1983]]
| mota = 
| lurraldea = 
| hiria = [[Donostia]]
| ideologia = 
| hizkuntza = [[euskara]]
| maiztasuna = zehaztugabea
| argitaratzea = 
| salneurria = 
| salneurri urtea = 
| formatua = 
| zutabeak = 
| orrialdeak = 
| aleak = 16
| zabalkundea = 
| kolorea = 
| argitaletxea = 
| sortzailea = [[Koldo Izagirre]], [[Ramon Saizarbitoria]]
| zuzendaria = 
| erredaktoreak = [[Ramon Etxezarreta]], [[Joxean Muñoz]], [[Joxan Elosegi]], [[Gotzon Egia]], [[Anjel Lertxundi]], [[Joxe Azurmendi]], [[Mikel Hernández Abaitua]]
| zutabegileak = 
| binetagileak = [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]], [[Joxean Muñoz]]
| ISSN = 978-8470091590
| webgunea = 
}}

'''''Oh!  euzkadi'''''&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izena «Oh! Euzkadi» gisa ageri da aipatua, hau da, «Euzkadi» hitza letra larriz duela; besteak beste, artikulu hau idazteko oinarrizko erreferentziatzat erabilitako Beñat Sarasolaren ikerlanetan. Alabaina, aldizkariaren zenbaki guztien azalari erreparatuta, argi dago «euzkadi» hitza letra xehez idatzi nahi izan zutela egileek eta argitaratzaileek.&lt;/ref&gt; literatura aldizkari bat izan zen, [[Ramon Saizarbitoria]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ekimenez argitaratua [[Donostia|Donostian]],[[1980|1980etik]] [[1983|1983ra]] bitarte. [[Literatura]], [[hizkuntza]], [[politika]] eta [[kultura]] izan zituen gai nagusitzat, eta 1980ko hamarkadako gipuzkoar idazle eta artikulugile nabarmenetako batzuk bildu zituen. Garai hartako kultura eta hizkuntza politikarekiko ikuspegi kritiko bat erakutsi zuen. Aldizkariaren edukietan, garrantzi handia izan zuten irudiek eta maketazioak —zenbaki gehienetan, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategiren]] edo [[Joxean Muñoz|Joxean Muñozen]] lana— eta argazkiek —zenbaki ia guztietan, [[Javier Agirresarobe]] eibartarrarenak. 

== Jatorria ==

=== ''Mermelada Ustela'' ===
''Oh! euzkadi'' aldizkariaren iturburua urte batzuk lehenago, 1975-1976 bitarte, [[Bernardo Atxaga]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ardurapean argitaratutako ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian bilatu behar da, zehazki hirugarren eta azken zenbaki ''Mermelada Ustela'' izenekoan.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-57. or.&lt;/ref&gt; Atxaga aldentzearekin batera, [[Ramon Saizarbitoria]] gehitua zen taldera, eta, pixkanaka, kontrola hartzen hasia.

Beñat Sarasola ikerlariak honela azaldu zuen ''Ustela'' aldizkariaren azken ale honen garrantzia, ''Oh! euzkadi'' berrirako bidean:

{{Esaera2|(...) arduradunak Izagirre eta Saizarbitoria izaten jarraitu zuten eta Atxagak kolaboratzaile moduan idatzi zuen. Alabaina, beste kide berri batzuk azaldu ziren halaber, gerora ''Oh! Euzkadi''n parte hartuko zutenak, eta honenbestez, ''Oh! Euzkadi''rako lerroan katebegi garrantzitsua dugu ''Mermelada Ustela''. Aipatu kideak Iñaki Badiola, Joxan Elosegi eta Joxean Muñoz dira (...) Nukleo hori, eta gero etorriko diren beste hainbat, Deustuko Unibertsitatetik, EUTGtik, etorria zen gehienbat.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-49. or.&lt;/ref&gt;|Beñat Sarasola}}

=== «Baietz astea gaizki bukatu» ===
''Panpina Ustela'' aldizkariak urratutako bidea amaitu orduko, «Baietz astea gaiki bukatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; izeneko atala sortu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, [[1977|1977ko]] [[Irailaren 4|irailaren 4an]];&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Beñat Sarasolak dio (2015, 119. or.) lehen alea 1977ko irailaren 9an argitaratu zela. Aldiz, ''[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]'' atalaren edizio elektronikoak azaltzen du irailaren 4an kaleratu zela.&lt;/ref&gt; [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] argitaratu zuten azkena, urtebete eskaseko ibilbidea eginda. 

Lehen zutabearen sinatzaile [[Bernardo Atxaga]], [[Ramon Saizarbitoria]], [[Koldo Izagirre]] eta [[Ibon Sarasola]] izan baziren ere,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Madrilen pepinoak merke - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/770904.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; handik aurrerako guztiak Saizarbitoriak eta Izagirrek soilik izenpetu zituzten, salbuespen bakarrarekin: 1977ko urriaren 16koa Bernardo Atxagak sinatu zuen bakarka.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bixkaitar traidorearen legea - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/771016.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Esan daiteke, beraz, ''[[Panpina Ustela#Zorion Ustela|Zorion Ustela]]'' eta ''[[Panpina Ustela#Mermelada Ustela|Mermelada Ustela]]'' haietan eratutako elkarlanaren jarraipen bat izan zela.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Sarasola (2015), 119. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren edukiak aski lerratuak egon ziren orduko egoera eta gertakari politikoetara, betiere doinu kritiko batez eta ironia zorrotz batez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Sarasolaren iritziz (2015, 119. or.) asteroko izaerak beharturik agertzen ziren hainbeste gai politikoak ''Baietz astea gaizki bukatu'' atalean, maiztasun luzeagoko literatura aldizkarietan gaiak eta hedadurak ikuskera lasaiagoz har zitezkeen.&lt;/ref&gt; Nolanahi ere, ez daiteke esan kritika politikoko artikuluak argitaratzen zituenik. Izan ere, fikzioa eta errealitatea etengabe nahasten ziren, baita kritika politiko garbiko artikuluetan ere.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Atalaren amaiera aldean, 1978ko urtarriletik apirilera bitarte, gai edo genero berri bat erantsi zuten: atalaren eduki osoa elkarrizketak izan ziren, «Gure pertsonaia pertsonalaren pertsonaltasuna» izenburuaz. Bost aletan, lehen bi elkarrizketak fikziozkoak direla esan daiteke;&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 126. or.&lt;/ref&gt; azken hirurak, berriz, benetakoak: [[Inazio Mari Atxukarro|Inazio Maria Atxukarro]] esataria («Presente abandonatuaren museoan»), [[Antxon Ezeiza]] [[Zinema|zinemagilea]] eta Juan Jose Lasa [[Psikiatria|psikiatra]]. Elkarrizketa sakon hauek iragartzen dute ''Oh! euzkadi'' aldizkarietan landuko zituztenak, alerik ale.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 127. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren azken alea [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] kaleratu zen, ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren hogeita zortzi zenbakitan 29 ale argitaratuta.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;''Zeruko Argia''-ren 781. zenbakian, 1978ko apirilaren 23an kaleratutakoan, bi ekarpen argitaratu zituen «Baietz astea gaizki bukatu» atalak: alde batetik, «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/pertso/780423.htm Juan Jose Lasa, generazioz generazio]» elkarrizketa (21-24 or.) eta «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/780423.htm Tarradellas, ves a prendre per cul]» izenburuko ohiko zutabea (34-35. or.).&lt;/ref&gt;

=== «Oh! euzkadi», ''Zeruko Argia''-n ===
[[Fitxategi:Oh euzkadi 0.jpg|thumb|180x180px|''Oh! euzkadi'', zero zenbakia.]]

==== ''Oh! euzkadi'', zero zenbaki berezi bat ====
«Baietz astea gaiki bukatu» atala bertan behera utzi eta zortzi bat hilabetera, ''Oh! euzkadi'' aldizkari izango zenaren zero zenbakitzat har daitekeena argitaratu zen, 1978ko azaroan.

Alde formaletik begiratuta, ohiko literatura aldizkarien formatuetatik guztiz aldendu zen. Ia [[ISO 216|ISO 216 estandarreko]] A2 formatuko tamaina zeukan (420 mm x 600 mm), hiru zati bertikaletan tolestuta (bilduta, 420 mm x 200 mm). Formatu berezi hori profitatuta, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] egindako maketak eta marrazkiak, gainazalean, gizaseme baten irudi zuri bat aurkezten zuen funts beltz baten gainean, haren gorputza eta luzamendua testuaren biltokia edo ontzia balitz bezala. Barrualdean, zortzi testu ageri ziren, lauki beltzez inguratuta; horrez gain, orrialde aske bat zeukan, tamaina pixka bat txikiagokoa (192 mm x 415 mm), orri nagusiak ongi inguratuta gelditzeko eran.

Sinatzaile taldearen manifestutzat har daitekeen testua jasotzen zuen Barrualdeko orri deslai horrek. Sinatzaile ugari izan ziren hastapeneko ale honetan: [[Jokin Ansorena]], [[Josetxo Lizartza]], [[Maripi Solbes]], [[Ramon Etxezarreta|Erramun Etxezarreta]] (sic), [[Lourdes Oñederra|Lurdes Oinaederra]] (sic), [[Ramon Saizarbitoria]],  [[Pello Lizarralde]], Izaskun Egia, [[Jon Casenave]], Juan Martin Alegria, [[Gotzon Egia]], [[Bernardo Atxaga]], [[Joxe Austin Arrieta|J.A. Arrieta]], [[Joxean Muñoz|Joxan Muñoz]], [[Koldo Izagirre]], [[Joxan Elosegi]], Periko Balerdi, Iñaki Bidegain, Juan Jose Lasa, [[Joseba Sarrionandia]], Pitu, J.M. Lasagabaster eta Koldo Zufiria. Testuen ardura zuen lantaldez gain, esan bezala, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] hartu zuen maketaren eta irudiaren ardura.

Ale honen eta ''Oh! euzkadi''-ren hurrengo guztiak [[Hordago (argitaletxea)|Hordago argitaletxearen]] arduradun [[Iñaki Mujika Arregi|Iñaki Mujika Arregik]] emandako babes ekonomiko eta teknikoa baliatuta.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Sarasola (2015), 128. or.&lt;/ref&gt;

Hastapeneko zenbaki honen editorial edo [[Manifestu|manifestuan]], ''Panpina Ustela'' eta jarraipeneko aldizkarietan zein «Baietz astea gaiki bukatu» atalean nabarmentzen zen doinu kritiko eta ironikoa ageri da, kritika politiko eta kultural zorrotzen erdian fikziozko elkarrizketak tartekatuta, nahiz benetako pertsonaiekin izan ustezko elkarrizketa horiek.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Aldizkari berriaren izenaren hautua [[Ironia|ironiaz]] betetako termino politiko kritikoetan argitzen zuen testuak:

{{Esaera2|Geure aberriaren izena izkribatzeko moduan eta letra huts bategatik ados ez jartzeak —besterik litzateke izen osoaren inbentoa retxazatzea— argi asko erakusten du euskaldunon izpiritu desnegoziatzaile boluntariosoa. Horregatik, gure zentzu polemiko-kritikoa, Euzkadi izenak besterik ezin dezake sinboliza. Hori bai, gure posizio ideiolojikoari teoriz behintzat ez dagokion letraz izkribituz. Oh Euzkadi..&lt;ref&gt;[https://andima.armiarma.eus/euzk/euzk0101.htm Ibinagabeitia Proiektua / ''Oh! euzkadi'' (1979)]&lt;/ref&gt;&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aitortu behar da testu honetan aldizkariaren izenaren idazkera guztiz finkatu gabea zuela talde sustatzaileak, «Oh Euzkadi» agertzen baita, lehen hitza gero hartuko zuen harridura ikurrik gabe, eta bigarrena letra larriz idatzita.&lt;/ref&gt;|Oh! euzkadi, 0 zk.}}Beste kritika eta auzien artean, argi planteatzen zuten zergatik sortu behar ote zen literatura eta kultura aldizkari berri bat, orduan bazeudenak indartu ordez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Gogoan izan behar da ''[[Pott Banda|Pott Bandaren]]'' aldizkaria hilabete batzuk lehenago hasi zela kaleratzen Bilbon, 1978ko martxoan.&lt;/ref&gt; Galderaren erantzunak erdia zeukan [[Iseka|trufaz]] —finantza erakundeen laguntzarik gabe argitaratzeko saioa—&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Atzeko partean Kaja Ahorrosen anunziorik azaldu gabe paperik argitaratzea posible ote den ikustearren. Kuriosidade zientifikoa, beraz».&lt;/ref&gt;, eta erdia benaz —idazle berriei aukera bat emateko plataforma bat osatu nahia.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Euskal letren soziolojian irakurle idazle banaketa eta profesional amateur zatiketa dato berriak dita. Ez goaz gu dato hoiek baloratzera, beren positibotasuna zalantzan jartzera beraz, baina konstatatu beharrean gara definitzen duen sistima berria ez dela egokiena izen berriak promozionatzeko. Saldu, izenak saltzen du, profesionalizatzeak lan postu bat defenditu beharra dakarki, eta gure aurreautonomia honetan montatu nahi duten, montatzen ari diren euskal kultura ofizial homologatuak, izenak behar ditu, listo ofizial eta pentsalari konsakratuak, ez gazte txoro prinzipianterik».&lt;/ref&gt;

Testuaren amaieran, aurrez ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian eta jarraipenetan azaldutako ideia nagusi bat aldezten zuen lantaldeak: literaturaren eta kulturaren autonomia.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 131. or.&lt;/ref&gt;

Aldizkariaren gainerako testuetan funtsezko ideia horiek lantzen ziren, besteak beste: literatura lehiaketan aurkako jarrera, ikuspegi artistiko zorrotz bat, orduko egoera kulturalaren hutsuneak salatzea, eta abar.

==== ''Zeruko Argia''-ren aroa ====
[[Fitxategi:Oh euzkadi zeruko argia.jpg|thumb|180x180px|''Zeruko Argia''-ren ataleko logotipoa.]]
Aldizkari berriaren zero zenbakia behin kaleratuta, sei hilabete behar izan zituen talde sustatzaileak lehen zenbakia argitaratu ahal izateko. Bitarte horretan, hau da, [[1979|1979ko]] [[Ekainaren 3|ekainaren 3tik]] [[Azaroaren 11|azaroaren 11ra]] bitarte,&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Sarasolak dio (2015, 133. or.) 1979ko ekainaren 6tik aurrera argitaratzen hasi zirela ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren barrukoa. Alabaina, [https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/oh/832.htm «Oh! euzkadi» atalaren edizio elektronikoan] ikus daiteke lehen alea urte hartako ekainaren 3an kaleratu zela, aldizkariaren 832. zenbakiaren barruan.&lt;/ref&gt; [[Ramon Saizarbitoria|Ramon Saizarbitoriak]] eta [[Koldo Izagirre|Koldo Izagirrek]] «Oh! euzkadi» izen bereko atal bat argitaratu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, berriro ere. Guztira 16 ale izan ziren.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=oh! euzkadi - Zeruko Argia|url=https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/|aldizkaria=www.armiarma.eus|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izenaren idazkeraz, argitu beharra dago [https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ ''Zeruko Argia''-ren atalean] erabili zuten logotikoa guztiz letra xehez osatua zela; hori bai, lehen hitzak harridura ikurra hartu zuen.&lt;/ref&gt;

Atalaren testu guztiak [[Ramon Saizarbitoria|Ramon Saizarbitoriak]] eta [[Koldo Izagirre|Koldo Izagirrek]] sinatuta ageri baziren ere, ale bakoitzean gonbidatu bat ekarri zuten atalera:&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Ale bakarrean ez zen gonbidaturik egon «Oh! euzkadi» atalean, 1979ko irailaren 23koan.&lt;/ref&gt; Urtsuaran, [[Ramon Etxezarreta]], [[Gotzon Egia]], Mikel Hiribarren, Gabino Arsuaga, [[Pello Lizarralde]], Juan Martin Alegria, [[Jon Casenave]], Ladix Arrosagarai, Ermi Madariaga, Maripi Solbes eta Juan Jose Lasa. Bistan denez, tartean ''Oh! euzkadi''-ren zero zenbakia sinatutako izen ugari izan ziren gonbidatuak.

Testuetan aurreko urratsen doinu eta erregistro berdina erakutsi zuten Saizarbitoriak eta Izagirrek, kritika politiko eta kulturala begirada zorrotz eta gupidagabe batez egiteko, batez ere [[Ezker abertzalea|ezker abertzalearen]] jokabidea jarrita jomugan, betiere ironiaren eta sarkasmoaren bidez.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 133. or.&lt;/ref&gt; 

Gai politikoen artean, 1979ko urriaren 25ean erreferendum bidez onartutako [[1979ko Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutua|Autonomia Estatutua]] izan zen nagusi atalean. Alde batetik, [[Ezker abertzalea|ezker abertzaleko]] alderdien arteko jarrera desberdinak kritikatu zituzten; eta, bestetik, [[Eusko Kontseilu Nagusia|Eusko Kontseilu Nagusian]], lehenik, eta [[Eusko Jaurlaritza|Eusko Jaurlaritzan]], geroago, agintean ziren alderdien jokabideari aurre egin zioten maiz. Orduko auzi politikoez gain, euskararen erabileraz, kazetaritzaren norabideaz eta euskaldunen gaitasunez aritu ziren.

== Aldizkariaren sorrera ==
Azaldu den bezala, ''Oh! euzkadi'' aldizkariaren sorrera zero zenbaki bereziarekin gertatu bazen ere, 1978ko azaroaren azken egunetan, aldizkaria behin betiko formatuarekin eta maiztasunarekin argitaratzeko asmoz, sei bat hilabete geroago hasi zen kaleratzen, 1980ko maiatzean.

Aldaera batzuekin, zero zenbakia sinatutakoen arteko egile multzo berak era erregular samarrean jarraitu zuen aldizkaria egiten, betiere [[Ramon Saizarbitoria|Ramon Saizarbitoriaren]] eta [[Koldo Izagirre|Koldo Izagirreren]] gidaritza intelektuala ukaezina zelarik.

1980ko hamarkadaren hasierako politikaz, kulturaz, hizkuntza plangintzaz eta literaturaren sistemaz ikuskera kiritiko bat erakutsi zuen beti aldizkariak. Horrekin batera, literatura sormenezko lanak argitaratu zituen.

Aurreko urratsetan (''[[Panpina Ustela]]'', «Baietz astea gaiki bukatu» eta ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren «Oh! euzkadi») izandako esperientziekin alderatuta, esan daiteke testuak landuagoak eta sakonagoak izan zirela, oro har, aldizkariaren ale jarraituetan.&lt;ref&gt;Elkoroberezibar (2022).&lt;/ref&gt;

Testuekin batera, tentu handiz zaindu zituzten aldizkariaren alde formalak —diseinua, marrazkiak eta maketa—, batez ere [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategiren]] eta [[Joxean Muñoz|Joxean Muñozen]] ekarpenari esker; eta garrantzi handi bat eman zieten, baita ere, elkarrizketatutako pertsonaien argazkiei, bereziki [[Javier Agirresarobe]] argazkilari eta zinemako argazki zuzendariaren lanari esker.

Zero zenbakiaren formatu berezi eta alaiaren ostean, aldizkari jarraitua argitaratzeko, formatu estandar batera jo zuten, [[ISO 216|ISO 216 estandarreko]] A4 formatuko (210 mm x 280 mm) 32 orrialdeko aldizkari batera, ziurrenik inprenta eta edizio kostuak neurrizkoak izan zitezen, baina, aldi berean, irakurlearentzat aldizkari ezaugarri estandarrak zeuzkan produktu bat eskaintzearren. Guztira, 16 zenbaki kaleratu ziren,&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Azken zenbakian, 1983ko martxoan, inprenta akats bat gertatu zen, zegokion 16. zenbakia agertu ordez azalean ostera «15. alea» inprimatu baitzen.&lt;/ref&gt; ustez hilabeteko maiztasunaz, baina, benetan hilabete batetik birako tarteaz.

=== Oh! euzkadi 1 ===

== Bibliografia ==

* Miguel Angel Elkoroberezibar (2004) «[https://docs.google.com/document/d/1eI-BHaX92uXU0Kpxx_Yt72WGvOCxHuikcu1WZsAhuKc/pub Beste eskailera baten historia: ''Panpina Ustela''tik literatur aldizkarien ''boom''era]» in ''Disidentziak oro. Poetikak eta arte ekinbideak euskal trantsizio politikoan. 1972-1982''. Donostia,. Gipuzkoako Foru Aldundia. ISBN 978-8479074647.
* Beñat Sarasola (2015) [https://argitalpenak.labayru.eus/fso/item/document/15/Bainaren%20Belaunaldia%20Ustela,%20Pott%20eta%20Oh!%20Euzkadi.pdf ''Bainaren belaunaldia:'' Ustela, Pott ''eta'' Oh! Euzkadi]. Bilbo, Labayru Fundazioa. ISBN 978-8492599578.
* Miguel Angel Elkoroberezibar (2022) «[https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/oh-euzkadi/ar-99163/ Oh! Euzkadi]», Auñamendi Eusko Entziklopedia.

== Oharrak ==
{{erreferentzia zerrenda|taldea=oh|2}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 30|
* [[Ramon Saizarbitoria]].
* [[Koldo Izagirre]].
* [[Bernardo Atxaga]].
* [[Ibon Sarasola]].
* [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]].
* [[Joxean Muñoz]].
* [[Joxan Elosegi]].
* [[Mikel Hernández Abaitua]].
* [[Gotzon Egia]].
* [[Lourdes Oñederra]].
}}

== Kanpo estekak ==

* [https://andima.armiarma.eus/euzk/aurki.htm ''Oh! euzkadi'' aldizkariaren edizio elektronikoa].
* «[https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ Oh! Euzkadi]», ''Zeruko Argia''-ren atala.
* «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]», ''Zeruko Argia''-ren atala.</text>
      <sha1>23lxn5g2u61szn0vi9hx8cxettjeag6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005885</id>
      <parentid>9005883</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:32:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gotzon</username>
        <id>1028</id>
      </contributor>
      <comment>/* Aldizkariaren sorrera */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18818" xml:space="preserve">{{letra etzanetako izenburua}}

{{aldizkari infotaula
| izena = Oh! euzkadi
| irudia = 
| lehen alea = [[1980]]
| azken alea = [[1983]]
| mota = 
| lurraldea = 
| hiria = [[Donostia]]
| ideologia = 
| hizkuntza = [[euskara]]
| maiztasuna = zehaztugabea
| argitaratzea = 
| salneurria = 
| salneurri urtea = 
| formatua = 
| zutabeak = 
| orrialdeak = 
| aleak = 16
| zabalkundea = 
| kolorea = 
| argitaletxea = 
| sortzailea = [[Koldo Izagirre]], [[Ramon Saizarbitoria]]
| zuzendaria = 
| erredaktoreak = [[Ramon Etxezarreta]], [[Joxean Muñoz]], [[Joxan Elosegi]], [[Gotzon Egia]], [[Anjel Lertxundi]], [[Joxe Azurmendi]], [[Mikel Hernández Abaitua]]
| zutabegileak = 
| binetagileak = [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]], [[Joxean Muñoz]]
| ISSN = 978-8470091590
| webgunea = 
}}

'''''Oh!  euzkadi'''''&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izena «Oh! Euzkadi» gisa ageri da aipatua, hau da, «Euzkadi» hitza letra larriz duela; besteak beste, artikulu hau idazteko oinarrizko erreferentziatzat erabilitako Beñat Sarasolaren ikerlanetan. Alabaina, aldizkariaren zenbaki guztien azalari erreparatuta, argi dago «euzkadi» hitza letra xehez idatzi nahi izan zutela egileek eta argitaratzaileek.&lt;/ref&gt; literatura aldizkari bat izan zen, [[Ramon Saizarbitoria]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ekimenez argitaratua [[Donostia|Donostian]],[[1980|1980etik]] [[1983|1983ra]] bitarte. [[Literatura]], [[hizkuntza]], [[politika]] eta [[kultura]] izan zituen gai nagusitzat, eta 1980ko hamarkadako gipuzkoar idazle eta artikulugile nabarmenetako batzuk bildu zituen. Garai hartako kultura eta hizkuntza politikarekiko ikuspegi kritiko bat erakutsi zuen. Aldizkariaren edukietan, garrantzi handia izan zuten irudiek eta maketazioak —zenbaki gehienetan, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategiren]] edo [[Joxean Muñoz|Joxean Muñozen]] lana— eta argazkiek —zenbaki ia guztietan, [[Javier Agirresarobe]] eibartarrarenak. 

== Jatorria ==

=== ''Mermelada Ustela'' ===
''Oh! euzkadi'' aldizkariaren iturburua urte batzuk lehenago, 1975-1976 bitarte, [[Bernardo Atxaga]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ardurapean argitaratutako ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian bilatu behar da, zehazki hirugarren eta azken zenbaki ''Mermelada Ustela'' izenekoan.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-57. or.&lt;/ref&gt; Atxaga aldentzearekin batera, [[Ramon Saizarbitoria]] gehitua zen taldera, eta, pixkanaka, kontrola hartzen hasia.

Beñat Sarasola ikerlariak honela azaldu zuen ''Ustela'' aldizkariaren azken ale honen garrantzia, ''Oh! euzkadi'' berrirako bidean:

{{Esaera2|(...) arduradunak Izagirre eta Saizarbitoria izaten jarraitu zuten eta Atxagak kolaboratzaile moduan idatzi zuen. Alabaina, beste kide berri batzuk azaldu ziren halaber, gerora ''Oh! Euzkadi''n parte hartuko zutenak, eta honenbestez, ''Oh! Euzkadi''rako lerroan katebegi garrantzitsua dugu ''Mermelada Ustela''. Aipatu kideak Iñaki Badiola, Joxan Elosegi eta Joxean Muñoz dira (...) Nukleo hori, eta gero etorriko diren beste hainbat, Deustuko Unibertsitatetik, EUTGtik, etorria zen gehienbat.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-49. or.&lt;/ref&gt;|Beñat Sarasola}}

=== «Baietz astea gaizki bukatu» ===
''Panpina Ustela'' aldizkariak urratutako bidea amaitu orduko, «Baietz astea gaiki bukatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; izeneko atala sortu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, [[1977|1977ko]] [[Irailaren 4|irailaren 4an]];&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Beñat Sarasolak dio (2015, 119. or.) lehen alea 1977ko irailaren 9an argitaratu zela. Aldiz, ''[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]'' atalaren edizio elektronikoak azaltzen du irailaren 4an kaleratu zela.&lt;/ref&gt; [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] argitaratu zuten azkena, urtebete eskaseko ibilbidea eginda. 

Lehen zutabearen sinatzaile [[Bernardo Atxaga]], [[Ramon Saizarbitoria]], [[Koldo Izagirre]] eta [[Ibon Sarasola]] izan baziren ere,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Madrilen pepinoak merke - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/770904.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; handik aurrerako guztiak Saizarbitoriak eta Izagirrek soilik izenpetu zituzten, salbuespen bakarrarekin: 1977ko urriaren 16koa Bernardo Atxagak sinatu zuen bakarka.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bixkaitar traidorearen legea - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/771016.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Esan daiteke, beraz, ''[[Panpina Ustela#Zorion Ustela|Zorion Ustela]]'' eta ''[[Panpina Ustela#Mermelada Ustela|Mermelada Ustela]]'' haietan eratutako elkarlanaren jarraipen bat izan zela.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Sarasola (2015), 119. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren edukiak aski lerratuak egon ziren orduko egoera eta gertakari politikoetara, betiere doinu kritiko batez eta ironia zorrotz batez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Sarasolaren iritziz (2015, 119. or.) asteroko izaerak beharturik agertzen ziren hainbeste gai politikoak ''Baietz astea gaizki bukatu'' atalean, maiztasun luzeagoko literatura aldizkarietan gaiak eta hedadurak ikuskera lasaiagoz har zitezkeen.&lt;/ref&gt; Nolanahi ere, ez daiteke esan kritika politikoko artikuluak argitaratzen zituenik. Izan ere, fikzioa eta errealitatea etengabe nahasten ziren, baita kritika politiko garbiko artikuluetan ere.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Atalaren amaiera aldean, 1978ko urtarriletik apirilera bitarte, gai edo genero berri bat erantsi zuten: atalaren eduki osoa elkarrizketak izan ziren, «Gure pertsonaia pertsonalaren pertsonaltasuna» izenburuaz. Bost aletan, lehen bi elkarrizketak fikziozkoak direla esan daiteke;&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 126. or.&lt;/ref&gt; azken hirurak, berriz, benetakoak: [[Inazio Mari Atxukarro|Inazio Maria Atxukarro]] esataria («Presente abandonatuaren museoan»), [[Antxon Ezeiza]] [[Zinema|zinemagilea]] eta Juan Jose Lasa [[Psikiatria|psikiatra]]. Elkarrizketa sakon hauek iragartzen dute ''Oh! euzkadi'' aldizkarietan landuko zituztenak, alerik ale.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 127. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren azken alea [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] kaleratu zen, ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren hogeita zortzi zenbakitan 29 ale argitaratuta.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;''Zeruko Argia''-ren 781. zenbakian, 1978ko apirilaren 23an kaleratutakoan, bi ekarpen argitaratu zituen «Baietz astea gaizki bukatu» atalak: alde batetik, «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/pertso/780423.htm Juan Jose Lasa, generazioz generazio]» elkarrizketa (21-24 or.) eta «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/780423.htm Tarradellas, ves a prendre per cul]» izenburuko ohiko zutabea (34-35. or.).&lt;/ref&gt;

=== «Oh! euzkadi», ''Zeruko Argia''-n ===
[[Fitxategi:Oh euzkadi 0.jpg|thumb|180x180px|''Oh! euzkadi'', zero zenbakia.]]

==== ''Oh! euzkadi'', zero zenbaki berezi bat ====
«Baietz astea gaiki bukatu» atala bertan behera utzi eta zortzi bat hilabetera, ''Oh! euzkadi'' aldizkari izango zenaren zero zenbakitzat har daitekeena argitaratu zen, 1978ko azaroan.

Alde formaletik begiratuta, ohiko literatura aldizkarien formatuetatik guztiz aldendu zen. Ia [[ISO 216|ISO 216 estandarreko]] A2 formatuko tamaina zeukan (420 mm x 600 mm), hiru zati bertikaletan tolestuta (bilduta, 420 mm x 200 mm). Formatu berezi hori profitatuta, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] egindako maketak eta marrazkiak, gainazalean, gizaseme baten irudi zuri bat aurkezten zuen funts beltz baten gainean, haren gorputza eta luzamendua testuaren biltokia edo ontzia balitz bezala. Barrualdean, zortzi testu ageri ziren, lauki beltzez inguratuta; horrez gain, orrialde aske bat zeukan, tamaina pixka bat txikiagokoa (192 mm x 415 mm), orri nagusiak ongi inguratuta gelditzeko eran.

Sinatzaile taldearen manifestutzat har daitekeen testua jasotzen zuen Barrualdeko orri deslai horrek. Sinatzaile ugari izan ziren hastapeneko ale honetan: [[Jokin Ansorena]], [[Josetxo Lizartza]], [[Maripi Solbes]], [[Ramon Etxezarreta|Erramun Etxezarreta]] (sic), [[Lourdes Oñederra|Lurdes Oinaederra]] (sic), [[Ramon Saizarbitoria]],  [[Pello Lizarralde]], Izaskun Egia, [[Jon Casenave]], Juan Martin Alegria, [[Gotzon Egia]], [[Bernardo Atxaga]], [[Joxe Austin Arrieta|J.A. Arrieta]], [[Joxean Muñoz|Joxan Muñoz]], [[Koldo Izagirre]], [[Joxan Elosegi]], Periko Balerdi, Iñaki Bidegain, Juan Jose Lasa, [[Joseba Sarrionandia]], Pitu, J.M. Lasagabaster eta Koldo Zufiria. Testuen ardura zuen lantaldez gain, esan bezala, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] hartu zuen maketaren eta irudiaren ardura.

Ale honen eta ''Oh! euzkadi''-ren hurrengo guztiak [[Hordago (argitaletxea)|Hordago argitaletxearen]] arduradun [[Iñaki Mujika Arregi|Iñaki Mujika Arregik]] emandako babes ekonomiko eta teknikoa baliatuta.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Sarasola (2015), 128. or.&lt;/ref&gt;

Hastapeneko zenbaki honen editorial edo [[Manifestu|manifestuan]], ''Panpina Ustela'' eta jarraipeneko aldizkarietan zein «Baietz astea gaiki bukatu» atalean nabarmentzen zen doinu kritiko eta ironikoa ageri da, kritika politiko eta kultural zorrotzen erdian fikziozko elkarrizketak tartekatuta, nahiz benetako pertsonaiekin izan ustezko elkarrizketa horiek.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Aldizkari berriaren izenaren hautua [[Ironia|ironiaz]] betetako termino politiko kritikoetan argitzen zuen testuak:

{{Esaera2|Geure aberriaren izena izkribatzeko moduan eta letra huts bategatik ados ez jartzeak —besterik litzateke izen osoaren inbentoa retxazatzea— argi asko erakusten du euskaldunon izpiritu desnegoziatzaile boluntariosoa. Horregatik, gure zentzu polemiko-kritikoa, Euzkadi izenak besterik ezin dezake sinboliza. Hori bai, gure posizio ideiolojikoari teoriz behintzat ez dagokion letraz izkribituz. Oh Euzkadi..&lt;ref&gt;[https://andima.armiarma.eus/euzk/euzk0101.htm Ibinagabeitia Proiektua / ''Oh! euzkadi'' (1979)]&lt;/ref&gt;&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aitortu behar da testu honetan aldizkariaren izenaren idazkera guztiz finkatu gabea zuela talde sustatzaileak, «Oh Euzkadi» agertzen baita, lehen hitza gero hartuko zuen harridura ikurrik gabe, eta bigarrena letra larriz idatzita.&lt;/ref&gt;|Oh! euzkadi, 0 zk.}}Beste kritika eta auzien artean, argi planteatzen zuten zergatik sortu behar ote zen literatura eta kultura aldizkari berri bat, orduan bazeudenak indartu ordez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Gogoan izan behar da ''[[Pott Banda|Pott Bandaren]]'' aldizkaria hilabete batzuk lehenago hasi zela kaleratzen Bilbon, 1978ko martxoan.&lt;/ref&gt; Galderaren erantzunak erdia zeukan [[Iseka|trufaz]] —finantza erakundeen laguntzarik gabe argitaratzeko saioa—&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Atzeko partean Kaja Ahorrosen anunziorik azaldu gabe paperik argitaratzea posible ote den ikustearren. Kuriosidade zientifikoa, beraz».&lt;/ref&gt;, eta erdia benaz —idazle berriei aukera bat emateko plataforma bat osatu nahia.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Euskal letren soziolojian irakurle idazle banaketa eta profesional amateur zatiketa dato berriak dita. Ez goaz gu dato hoiek baloratzera, beren positibotasuna zalantzan jartzera beraz, baina konstatatu beharrean gara definitzen duen sistima berria ez dela egokiena izen berriak promozionatzeko. Saldu, izenak saltzen du, profesionalizatzeak lan postu bat defenditu beharra dakarki, eta gure aurreautonomia honetan montatu nahi duten, montatzen ari diren euskal kultura ofizial homologatuak, izenak behar ditu, listo ofizial eta pentsalari konsakratuak, ez gazte txoro prinzipianterik».&lt;/ref&gt;

Testuaren amaieran, aurrez ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian eta jarraipenetan azaldutako ideia nagusi bat aldezten zuen lantaldeak: literaturaren eta kulturaren autonomia.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 131. or.&lt;/ref&gt;

Aldizkariaren gainerako testuetan funtsezko ideia horiek lantzen ziren, besteak beste: literatura lehiaketan aurkako jarrera, ikuspegi artistiko zorrotz bat, orduko egoera kulturalaren hutsuneak salatzea, eta abar.

==== ''Zeruko Argia''-ren aroa ====
[[Fitxategi:Oh euzkadi zeruko argia.jpg|thumb|180x180px|''Zeruko Argia''-ren ataleko logotipoa.]]
Aldizkari berriaren zero zenbakia behin kaleratuta, sei hilabete behar izan zituen talde sustatzaileak lehen zenbakia argitaratu ahal izateko. Bitarte horretan, hau da, [[1979|1979ko]] [[Ekainaren 3|ekainaren 3tik]] [[Azaroaren 11|azaroaren 11ra]] bitarte,&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Sarasolak dio (2015, 133. or.) 1979ko ekainaren 6tik aurrera argitaratzen hasi zirela ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren barrukoa. Alabaina, [https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/oh/832.htm «Oh! euzkadi» atalaren edizio elektronikoan] ikus daiteke lehen alea urte hartako ekainaren 3an kaleratu zela, aldizkariaren 832. zenbakiaren barruan.&lt;/ref&gt; [[Ramon Saizarbitoria|Ramon Saizarbitoriak]] eta [[Koldo Izagirre|Koldo Izagirrek]] «Oh! euzkadi» izen bereko atal bat argitaratu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, berriro ere. Guztira 16 ale izan ziren.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=oh! euzkadi - Zeruko Argia|url=https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/|aldizkaria=www.armiarma.eus|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izenaren idazkeraz, argitu beharra dago [https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ ''Zeruko Argia''-ren atalean] erabili zuten logotikoa guztiz letra xehez osatua zela; hori bai, lehen hitzak harridura ikurra hartu zuen.&lt;/ref&gt;

Atalaren testu guztiak [[Ramon Saizarbitoria|Ramon Saizarbitoriak]] eta [[Koldo Izagirre|Koldo Izagirrek]] sinatuta ageri baziren ere, ale bakoitzean gonbidatu bat ekarri zuten atalera:&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Ale bakarrean ez zen gonbidaturik egon «Oh! euzkadi» atalean, 1979ko irailaren 23koan.&lt;/ref&gt; Urtsuaran, [[Ramon Etxezarreta]], [[Gotzon Egia]], Mikel Hiribarren, Gabino Arsuaga, [[Pello Lizarralde]], Juan Martin Alegria, [[Jon Casenave]], Ladix Arrosagarai, Ermi Madariaga, Maripi Solbes eta Juan Jose Lasa. Bistan denez, tartean ''Oh! euzkadi''-ren zero zenbakia sinatutako izen ugari izan ziren gonbidatuak.

Testuetan aurreko urratsen doinu eta erregistro berdina erakutsi zuten Saizarbitoriak eta Izagirrek, kritika politiko eta kulturala begirada zorrotz eta gupidagabe batez egiteko, batez ere [[Ezker abertzalea|ezker abertzalearen]] jokabidea jarrita jomugan, betiere ironiaren eta sarkasmoaren bidez.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 133. or.&lt;/ref&gt; 

Gai politikoen artean, 1979ko urriaren 25ean erreferendum bidez onartutako [[1979ko Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutua|Autonomia Estatutua]] izan zen nagusi atalean. Alde batetik, [[Ezker abertzalea|ezker abertzaleko]] alderdien arteko jarrera desberdinak kritikatu zituzten; eta, bestetik, [[Eusko Kontseilu Nagusia|Eusko Kontseilu Nagusian]], lehenik, eta [[Eusko Jaurlaritza|Eusko Jaurlaritzan]], geroago, agintean ziren alderdien jokabideari aurre egin zioten maiz. Orduko auzi politikoez gain, euskararen erabileraz, kazetaritzaren norabideaz eta euskaldunen gaitasunez aritu ziren.

== Aldizkariaren sorrera ==
Azaldu den bezala, ''Oh! euzkadi'' aldizkariaren sorrera zero zenbaki bereziarekin gertatu bazen ere, 1978ko azaroaren azken egunetan, aldizkaria behin betiko formatuarekin eta maiztasunarekin argitaratzeko asmoz, sei bat hilabete geroago hasi zen kaleratzen, 1980ko maiatzean.

Aldaera batzuekin, zero zenbakia sinatutakoen arteko egile multzo berak era erregular samarrean jarraitu zuen aldizkaria egiten, betiere [[Ramon Saizarbitoria|Ramon Saizarbitoriaren]] eta [[Koldo Izagirre|Koldo Izagirreren]] gidaritza intelektuala ukaezina zelarik.

1980ko hamarkadaren hasierako politikaz, kulturaz, hizkuntza plangintzaz eta literaturaren sistemaz ikuskera kiritiko bat erakutsi zuen beti aldizkariak. Horrekin batera, literatura sormenezko lanak argitaratu zituen.

Aurreko urratsetan (''[[Panpina Ustela]]'', «Baietz astea gaiki bukatu» eta ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren «Oh! euzkadi») izandako esperientziekin alderatuta, esan daiteke testuak landuagoak eta sakonagoak izan zirela, oro har, aldizkariaren ale jarraituetan.&lt;ref&gt;Elkoroberezibar (2022).&lt;/ref&gt;

Testuekin batera, tentu handiz zaindu zituzten aldizkariaren alde formalak —diseinua, marrazkiak eta maketa—, batez ere [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategiren]] eta [[Joxean Muñoz|Joxean Muñozen]] ekarpenari esker; eta garrantzi handi bat eman zieten, baita ere, elkarrizketatutako pertsonaien argazkiei, bereziki [[Javier Agirresarobe]] argazkilari eta zinemako argazki zuzendariaren lanari esker.

Zero zenbakiaren formatu berezi eta alaiaren ostean, aldizkari jarraitua argitaratzeko, formatu estandar batera jo zuten, [[ISO 216|ISO 216 estandarreko]] A4 formatuko (210 mm x 280 mm) 32 orrialdeko aldizkari batera, ziurrenik inprenta eta edizio kostuak neurrizkoak izan zitezen, baina, aldi berean, irakurlearentzat aldizkari ezaugarri estandarrak zeuzkan produktu bat eskaintzearren. Guztira, 16 zenbaki kaleratu ziren,&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Azken zenbakian, 1983ko martxoan, inprenta akats bat gertatu zen, zegokion 16. zenbakia agertu ordez azalean ostera «15. alea» inprimatu baitzen.&lt;/ref&gt; ustez hilabeteko maiztasunaz, baina, benetan hilabete batetik birako tarteaz, gehienetan, edo luzeagoaz.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 188. or.&lt;/ref&gt;

=== Oh! euzkadi 1 ===

== Bibliografia ==

* Miguel Angel Elkoroberezibar (2004) «[https://docs.google.com/document/d/1eI-BHaX92uXU0Kpxx_Yt72WGvOCxHuikcu1WZsAhuKc/pub Beste eskailera baten historia: ''Panpina Ustela''tik literatur aldizkarien ''boom''era]» in ''Disidentziak oro. Poetikak eta arte ekinbideak euskal trantsizio politikoan. 1972-1982''. Donostia,. Gipuzkoako Foru Aldundia. ISBN 978-8479074647.
* Beñat Sarasola (2015) [https://argitalpenak.labayru.eus/fso/item/document/15/Bainaren%20Belaunaldia%20Ustela,%20Pott%20eta%20Oh!%20Euzkadi.pdf ''Bainaren belaunaldia:'' Ustela, Pott ''eta'' Oh! Euzkadi]. Bilbo, Labayru Fundazioa. ISBN 978-8492599578.
* Miguel Angel Elkoroberezibar (2022) «[https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/oh-euzkadi/ar-99163/ Oh! Euzkadi]», Auñamendi Eusko Entziklopedia.

== Oharrak ==
{{erreferentzia zerrenda|taldea=oh|2}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 30|
* [[Ramon Saizarbitoria]].
* [[Koldo Izagirre]].
* [[Bernardo Atxaga]].
* [[Ibon Sarasola]].
* [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]].
* [[Joxean Muñoz]].
* [[Joxan Elosegi]].
* [[Mikel Hernández Abaitua]].
* [[Gotzon Egia]].
* [[Lourdes Oñederra]].
}}

== Kanpo estekak ==

* [https://andima.armiarma.eus/euzk/aurki.htm ''Oh! euzkadi'' aldizkariaren edizio elektronikoa].
* «[https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ Oh! Euzkadi]», ''Zeruko Argia''-ren atala.
* «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]», ''Zeruko Argia''-ren atala.</text>
      <sha1>lribx14100b3t4xqfhzmgbjqvi5ccns</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005890</id>
      <parentid>9005885</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:34:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gotzon</username>
        <id>1028</id>
      </contributor>
      <comment>/* Oh! euzkadi 1 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18892" xml:space="preserve">{{letra etzanetako izenburua}}

{{aldizkari infotaula
| izena = Oh! euzkadi
| irudia = 
| lehen alea = [[1980]]
| azken alea = [[1983]]
| mota = 
| lurraldea = 
| hiria = [[Donostia]]
| ideologia = 
| hizkuntza = [[euskara]]
| maiztasuna = zehaztugabea
| argitaratzea = 
| salneurria = 
| salneurri urtea = 
| formatua = 
| zutabeak = 
| orrialdeak = 
| aleak = 16
| zabalkundea = 
| kolorea = 
| argitaletxea = 
| sortzailea = [[Koldo Izagirre]], [[Ramon Saizarbitoria]]
| zuzendaria = 
| erredaktoreak = [[Ramon Etxezarreta]], [[Joxean Muñoz]], [[Joxan Elosegi]], [[Gotzon Egia]], [[Anjel Lertxundi]], [[Joxe Azurmendi]], [[Mikel Hernández Abaitua]]
| zutabegileak = 
| binetagileak = [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]], [[Joxean Muñoz]]
| ISSN = 978-8470091590
| webgunea = 
}}

'''''Oh!  euzkadi'''''&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izena «Oh! Euzkadi» gisa ageri da aipatua, hau da, «Euzkadi» hitza letra larriz duela; besteak beste, artikulu hau idazteko oinarrizko erreferentziatzat erabilitako Beñat Sarasolaren ikerlanetan. Alabaina, aldizkariaren zenbaki guztien azalari erreparatuta, argi dago «euzkadi» hitza letra xehez idatzi nahi izan zutela egileek eta argitaratzaileek.&lt;/ref&gt; literatura aldizkari bat izan zen, [[Ramon Saizarbitoria]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ekimenez argitaratua [[Donostia|Donostian]],[[1980|1980etik]] [[1983|1983ra]] bitarte. [[Literatura]], [[hizkuntza]], [[politika]] eta [[kultura]] izan zituen gai nagusitzat, eta 1980ko hamarkadako gipuzkoar idazle eta artikulugile nabarmenetako batzuk bildu zituen. Garai hartako kultura eta hizkuntza politikarekiko ikuspegi kritiko bat erakutsi zuen. Aldizkariaren edukietan, garrantzi handia izan zuten irudiek eta maketazioak —zenbaki gehienetan, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategiren]] edo [[Joxean Muñoz|Joxean Muñozen]] lana— eta argazkiek —zenbaki ia guztietan, [[Javier Agirresarobe]] eibartarrarenak. 

== Jatorria ==

=== ''Mermelada Ustela'' ===
''Oh! euzkadi'' aldizkariaren iturburua urte batzuk lehenago, 1975-1976 bitarte, [[Bernardo Atxaga]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ardurapean argitaratutako ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian bilatu behar da, zehazki hirugarren eta azken zenbaki ''Mermelada Ustela'' izenekoan.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-57. or.&lt;/ref&gt; Atxaga aldentzearekin batera, [[Ramon Saizarbitoria]] gehitua zen taldera, eta, pixkanaka, kontrola hartzen hasia.

Beñat Sarasola ikerlariak honela azaldu zuen ''Ustela'' aldizkariaren azken ale honen garrantzia, ''Oh! euzkadi'' berrirako bidean:

{{Esaera2|(...) arduradunak Izagirre eta Saizarbitoria izaten jarraitu zuten eta Atxagak kolaboratzaile moduan idatzi zuen. Alabaina, beste kide berri batzuk azaldu ziren halaber, gerora ''Oh! Euzkadi''n parte hartuko zutenak, eta honenbestez, ''Oh! Euzkadi''rako lerroan katebegi garrantzitsua dugu ''Mermelada Ustela''. Aipatu kideak Iñaki Badiola, Joxan Elosegi eta Joxean Muñoz dira (...) Nukleo hori, eta gero etorriko diren beste hainbat, Deustuko Unibertsitatetik, EUTGtik, etorria zen gehienbat.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-49. or.&lt;/ref&gt;|Beñat Sarasola}}

=== «Baietz astea gaizki bukatu» ===
''Panpina Ustela'' aldizkariak urratutako bidea amaitu orduko, «Baietz astea gaiki bukatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; izeneko atala sortu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, [[1977|1977ko]] [[Irailaren 4|irailaren 4an]];&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Beñat Sarasolak dio (2015, 119. or.) lehen alea 1977ko irailaren 9an argitaratu zela. Aldiz, ''[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]'' atalaren edizio elektronikoak azaltzen du irailaren 4an kaleratu zela.&lt;/ref&gt; [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] argitaratu zuten azkena, urtebete eskaseko ibilbidea eginda. 

Lehen zutabearen sinatzaile [[Bernardo Atxaga]], [[Ramon Saizarbitoria]], [[Koldo Izagirre]] eta [[Ibon Sarasola]] izan baziren ere,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Madrilen pepinoak merke - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/770904.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; handik aurrerako guztiak Saizarbitoriak eta Izagirrek soilik izenpetu zituzten, salbuespen bakarrarekin: 1977ko urriaren 16koa Bernardo Atxagak sinatu zuen bakarka.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bixkaitar traidorearen legea - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/771016.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Esan daiteke, beraz, ''[[Panpina Ustela#Zorion Ustela|Zorion Ustela]]'' eta ''[[Panpina Ustela#Mermelada Ustela|Mermelada Ustela]]'' haietan eratutako elkarlanaren jarraipen bat izan zela.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Sarasola (2015), 119. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren edukiak aski lerratuak egon ziren orduko egoera eta gertakari politikoetara, betiere doinu kritiko batez eta ironia zorrotz batez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Sarasolaren iritziz (2015, 119. or.) asteroko izaerak beharturik agertzen ziren hainbeste gai politikoak ''Baietz astea gaizki bukatu'' atalean, maiztasun luzeagoko literatura aldizkarietan gaiak eta hedadurak ikuskera lasaiagoz har zitezkeen.&lt;/ref&gt; Nolanahi ere, ez daiteke esan kritika politikoko artikuluak argitaratzen zituenik. Izan ere, fikzioa eta errealitatea etengabe nahasten ziren, baita kritika politiko garbiko artikuluetan ere.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Atalaren amaiera aldean, 1978ko urtarriletik apirilera bitarte, gai edo genero berri bat erantsi zuten: atalaren eduki osoa elkarrizketak izan ziren, «Gure pertsonaia pertsonalaren pertsonaltasuna» izenburuaz. Bost aletan, lehen bi elkarrizketak fikziozkoak direla esan daiteke;&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 126. or.&lt;/ref&gt; azken hirurak, berriz, benetakoak: [[Inazio Mari Atxukarro|Inazio Maria Atxukarro]] esataria («Presente abandonatuaren museoan»), [[Antxon Ezeiza]] [[Zinema|zinemagilea]] eta Juan Jose Lasa [[Psikiatria|psikiatra]]. Elkarrizketa sakon hauek iragartzen dute ''Oh! euzkadi'' aldizkarietan landuko zituztenak, alerik ale.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 127. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren azken alea [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] kaleratu zen, ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren hogeita zortzi zenbakitan 29 ale argitaratuta.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;''Zeruko Argia''-ren 781. zenbakian, 1978ko apirilaren 23an kaleratutakoan, bi ekarpen argitaratu zituen «Baietz astea gaizki bukatu» atalak: alde batetik, «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/pertso/780423.htm Juan Jose Lasa, generazioz generazio]» elkarrizketa (21-24 or.) eta «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/780423.htm Tarradellas, ves a prendre per cul]» izenburuko ohiko zutabea (34-35. or.).&lt;/ref&gt;

=== «Oh! euzkadi», ''Zeruko Argia''-n ===
[[Fitxategi:Oh euzkadi 0.jpg|thumb|180x180px|''Oh! euzkadi'', zero zenbakia.]]

==== ''Oh! euzkadi'', zero zenbaki berezi bat ====
«Baietz astea gaiki bukatu» atala bertan behera utzi eta zortzi bat hilabetera, ''Oh! euzkadi'' aldizkari izango zenaren zero zenbakitzat har daitekeena argitaratu zen, 1978ko azaroan.

Alde formaletik begiratuta, ohiko literatura aldizkarien formatuetatik guztiz aldendu zen. Ia [[ISO 216|ISO 216 estandarreko]] A2 formatuko tamaina zeukan (420 mm x 600 mm), hiru zati bertikaletan tolestuta (bilduta, 420 mm x 200 mm). Formatu berezi hori profitatuta, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] egindako maketak eta marrazkiak, gainazalean, gizaseme baten irudi zuri bat aurkezten zuen funts beltz baten gainean, haren gorputza eta luzamendua testuaren biltokia edo ontzia balitz bezala. Barrualdean, zortzi testu ageri ziren, lauki beltzez inguratuta; horrez gain, orrialde aske bat zeukan, tamaina pixka bat txikiagokoa (192 mm x 415 mm), orri nagusiak ongi inguratuta gelditzeko eran.

Sinatzaile taldearen manifestutzat har daitekeen testua jasotzen zuen Barrualdeko orri deslai horrek. Sinatzaile ugari izan ziren hastapeneko ale honetan: [[Jokin Ansorena]], [[Josetxo Lizartza]], [[Maripi Solbes]], [[Ramon Etxezarreta|Erramun Etxezarreta]] (sic), [[Lourdes Oñederra|Lurdes Oinaederra]] (sic), [[Ramon Saizarbitoria]],  [[Pello Lizarralde]], Izaskun Egia, [[Jon Casenave]], Juan Martin Alegria, [[Gotzon Egia]], [[Bernardo Atxaga]], [[Joxe Austin Arrieta|J.A. Arrieta]], [[Joxean Muñoz|Joxan Muñoz]], [[Koldo Izagirre]], [[Joxan Elosegi]], Periko Balerdi, Iñaki Bidegain, Juan Jose Lasa, [[Joseba Sarrionandia]], Pitu, J.M. Lasagabaster eta Koldo Zufiria. Testuen ardura zuen lantaldez gain, esan bezala, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] hartu zuen maketaren eta irudiaren ardura.

Ale honen eta ''Oh! euzkadi''-ren hurrengo guztiak [[Hordago (argitaletxea)|Hordago argitaletxearen]] arduradun [[Iñaki Mujika Arregi|Iñaki Mujika Arregik]] emandako babes ekonomiko eta teknikoa baliatuta.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Sarasola (2015), 128. or.&lt;/ref&gt;

Hastapeneko zenbaki honen editorial edo [[Manifestu|manifestuan]], ''Panpina Ustela'' eta jarraipeneko aldizkarietan zein «Baietz astea gaiki bukatu» atalean nabarmentzen zen doinu kritiko eta ironikoa ageri da, kritika politiko eta kultural zorrotzen erdian fikziozko elkarrizketak tartekatuta, nahiz benetako pertsonaiekin izan ustezko elkarrizketa horiek.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Aldizkari berriaren izenaren hautua [[Ironia|ironiaz]] betetako termino politiko kritikoetan argitzen zuen testuak:

{{Esaera2|Geure aberriaren izena izkribatzeko moduan eta letra huts bategatik ados ez jartzeak —besterik litzateke izen osoaren inbentoa retxazatzea— argi asko erakusten du euskaldunon izpiritu desnegoziatzaile boluntariosoa. Horregatik, gure zentzu polemiko-kritikoa, Euzkadi izenak besterik ezin dezake sinboliza. Hori bai, gure posizio ideiolojikoari teoriz behintzat ez dagokion letraz izkribituz. Oh Euzkadi..&lt;ref&gt;[https://andima.armiarma.eus/euzk/euzk0101.htm Ibinagabeitia Proiektua / ''Oh! euzkadi'' (1979)]&lt;/ref&gt;&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aitortu behar da testu honetan aldizkariaren izenaren idazkera guztiz finkatu gabea zuela talde sustatzaileak, «Oh Euzkadi» agertzen baita, lehen hitza gero hartuko zuen harridura ikurrik gabe, eta bigarrena letra larriz idatzita.&lt;/ref&gt;|Oh! euzkadi, 0 zk.}}Beste kritika eta auzien artean, argi planteatzen zuten zergatik sortu behar ote zen literatura eta kultura aldizkari berri bat, orduan bazeudenak indartu ordez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Gogoan izan behar da ''[[Pott Banda|Pott Bandaren]]'' aldizkaria hilabete batzuk lehenago hasi zela kaleratzen Bilbon, 1978ko martxoan.&lt;/ref&gt; Galderaren erantzunak erdia zeukan [[Iseka|trufaz]] —finantza erakundeen laguntzarik gabe argitaratzeko saioa—&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Atzeko partean Kaja Ahorrosen anunziorik azaldu gabe paperik argitaratzea posible ote den ikustearren. Kuriosidade zientifikoa, beraz».&lt;/ref&gt;, eta erdia benaz —idazle berriei aukera bat emateko plataforma bat osatu nahia.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Euskal letren soziolojian irakurle idazle banaketa eta profesional amateur zatiketa dato berriak dita. Ez goaz gu dato hoiek baloratzera, beren positibotasuna zalantzan jartzera beraz, baina konstatatu beharrean gara definitzen duen sistima berria ez dela egokiena izen berriak promozionatzeko. Saldu, izenak saltzen du, profesionalizatzeak lan postu bat defenditu beharra dakarki, eta gure aurreautonomia honetan montatu nahi duten, montatzen ari diren euskal kultura ofizial homologatuak, izenak behar ditu, listo ofizial eta pentsalari konsakratuak, ez gazte txoro prinzipianterik».&lt;/ref&gt;

Testuaren amaieran, aurrez ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian eta jarraipenetan azaldutako ideia nagusi bat aldezten zuen lantaldeak: literaturaren eta kulturaren autonomia.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 131. or.&lt;/ref&gt;

Aldizkariaren gainerako testuetan funtsezko ideia horiek lantzen ziren, besteak beste: literatura lehiaketan aurkako jarrera, ikuspegi artistiko zorrotz bat, orduko egoera kulturalaren hutsuneak salatzea, eta abar.

==== ''Zeruko Argia''-ren aroa ====
[[Fitxategi:Oh euzkadi zeruko argia.jpg|thumb|180x180px|''Zeruko Argia''-ren ataleko logotipoa.]]
Aldizkari berriaren zero zenbakia behin kaleratuta, sei hilabete behar izan zituen talde sustatzaileak lehen zenbakia argitaratu ahal izateko. Bitarte horretan, hau da, [[1979|1979ko]] [[Ekainaren 3|ekainaren 3tik]] [[Azaroaren 11|azaroaren 11ra]] bitarte,&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Sarasolak dio (2015, 133. or.) 1979ko ekainaren 6tik aurrera argitaratzen hasi zirela ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren barrukoa. Alabaina, [https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/oh/832.htm «Oh! euzkadi» atalaren edizio elektronikoan] ikus daiteke lehen alea urte hartako ekainaren 3an kaleratu zela, aldizkariaren 832. zenbakiaren barruan.&lt;/ref&gt; [[Ramon Saizarbitoria|Ramon Saizarbitoriak]] eta [[Koldo Izagirre|Koldo Izagirrek]] «Oh! euzkadi» izen bereko atal bat argitaratu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, berriro ere. Guztira 16 ale izan ziren.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=oh! euzkadi - Zeruko Argia|url=https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/|aldizkaria=www.armiarma.eus|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izenaren idazkeraz, argitu beharra dago [https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ ''Zeruko Argia''-ren atalean] erabili zuten logotikoa guztiz letra xehez osatua zela; hori bai, lehen hitzak harridura ikurra hartu zuen.&lt;/ref&gt;

Atalaren testu guztiak [[Ramon Saizarbitoria|Ramon Saizarbitoriak]] eta [[Koldo Izagirre|Koldo Izagirrek]] sinatuta ageri baziren ere, ale bakoitzean gonbidatu bat ekarri zuten atalera:&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Ale bakarrean ez zen gonbidaturik egon «Oh! euzkadi» atalean, 1979ko irailaren 23koan.&lt;/ref&gt; Urtsuaran, [[Ramon Etxezarreta]], [[Gotzon Egia]], Mikel Hiribarren, Gabino Arsuaga, [[Pello Lizarralde]], Juan Martin Alegria, [[Jon Casenave]], Ladix Arrosagarai, Ermi Madariaga, Maripi Solbes eta Juan Jose Lasa. Bistan denez, tartean ''Oh! euzkadi''-ren zero zenbakia sinatutako izen ugari izan ziren gonbidatuak.

Testuetan aurreko urratsen doinu eta erregistro berdina erakutsi zuten Saizarbitoriak eta Izagirrek, kritika politiko eta kulturala begirada zorrotz eta gupidagabe batez egiteko, batez ere [[Ezker abertzalea|ezker abertzalearen]] jokabidea jarrita jomugan, betiere ironiaren eta sarkasmoaren bidez.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 133. or.&lt;/ref&gt; 

Gai politikoen artean, 1979ko urriaren 25ean erreferendum bidez onartutako [[1979ko Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutua|Autonomia Estatutua]] izan zen nagusi atalean. Alde batetik, [[Ezker abertzalea|ezker abertzaleko]] alderdien arteko jarrera desberdinak kritikatu zituzten; eta, bestetik, [[Eusko Kontseilu Nagusia|Eusko Kontseilu Nagusian]], lehenik, eta [[Eusko Jaurlaritza|Eusko Jaurlaritzan]], geroago, agintean ziren alderdien jokabideari aurre egin zioten maiz. Orduko auzi politikoez gain, euskararen erabileraz, kazetaritzaren norabideaz eta euskaldunen gaitasunez aritu ziren.

== Aldizkariaren sorrera ==
Azaldu den bezala, ''Oh! euzkadi'' aldizkariaren sorrera zero zenbaki bereziarekin gertatu bazen ere, 1978ko azaroaren azken egunetan, aldizkaria behin betiko formatuarekin eta maiztasunarekin argitaratzeko asmoz, sei bat hilabete geroago hasi zen kaleratzen, 1980ko maiatzean.

Aldaera batzuekin, zero zenbakia sinatutakoen arteko egile multzo berak era erregular samarrean jarraitu zuen aldizkaria egiten, betiere [[Ramon Saizarbitoria|Ramon Saizarbitoriaren]] eta [[Koldo Izagirre|Koldo Izagirreren]] gidaritza intelektuala ukaezina zelarik.

1980ko hamarkadaren hasierako politikaz, kulturaz, hizkuntza plangintzaz eta literaturaren sistemaz ikuskera kiritiko bat erakutsi zuen beti aldizkariak. Horrekin batera, literatura sormenezko lanak argitaratu zituen.

Aurreko urratsetan (''[[Panpina Ustela]]'', «Baietz astea gaiki bukatu» eta ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren «Oh! euzkadi») izandako esperientziekin alderatuta, esan daiteke testuak landuagoak eta sakonagoak izan zirela, oro har, aldizkariaren ale jarraituetan.&lt;ref&gt;Elkoroberezibar (2022).&lt;/ref&gt;

Testuekin batera, tentu handiz zaindu zituzten aldizkariaren alde formalak —diseinua, marrazkiak eta maketa—, batez ere [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategiren]] eta [[Joxean Muñoz|Joxean Muñozen]] ekarpenari esker; eta garrantzi handi bat eman zieten, baita ere, elkarrizketatutako pertsonaien argazkiei, bereziki [[Javier Agirresarobe]] argazkilari eta zinemako argazki zuzendariaren lanari esker.

Zero zenbakiaren formatu berezi eta alaiaren ostean, aldizkari jarraitua argitaratzeko, formatu estandar batera jo zuten, [[ISO 216|ISO 216 estandarreko]] A4 formatuko (210 mm x 280 mm) 32 orrialdeko aldizkari batera, ziurrenik inprenta eta edizio kostuak neurrizkoak izan zitezen, baina, aldi berean, irakurlearentzat aldizkari ezaugarri estandarrak zeuzkan produktu bat eskaintzearren. Guztira, 16 zenbaki kaleratu ziren,&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Azken zenbakian, 1983ko martxoan, inprenta akats bat gertatu zen, zegokion 16. zenbakia agertu ordez azalean ostera «15. alea» inprimatu baitzen.&lt;/ref&gt; ustez hilabeteko maiztasunaz, baina, benetan hilabete batetik birako tarteaz, gehienetan, edo luzeagoaz.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 188. or.&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Oh euzkadi 01 a.jpg|thumb|207x207px|''Oh! euzkadi'', 1. zk.]]

=== Oh! euzkadi 1 ===

== Bibliografia ==

* Miguel Angel Elkoroberezibar (2004) «[https://docs.google.com/document/d/1eI-BHaX92uXU0Kpxx_Yt72WGvOCxHuikcu1WZsAhuKc/pub Beste eskailera baten historia: ''Panpina Ustela''tik literatur aldizkarien ''boom''era]» in ''Disidentziak oro. Poetikak eta arte ekinbideak euskal trantsizio politikoan. 1972-1982''. Donostia,. Gipuzkoako Foru Aldundia. ISBN 978-8479074647.
* Beñat Sarasola (2015) [https://argitalpenak.labayru.eus/fso/item/document/15/Bainaren%20Belaunaldia%20Ustela,%20Pott%20eta%20Oh!%20Euzkadi.pdf ''Bainaren belaunaldia:'' Ustela, Pott ''eta'' Oh! Euzkadi]. Bilbo, Labayru Fundazioa. ISBN 978-8492599578.
* Miguel Angel Elkoroberezibar (2022) «[https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/oh-euzkadi/ar-99163/ Oh! Euzkadi]», Auñamendi Eusko Entziklopedia.

== Oharrak ==
{{erreferentzia zerrenda|taldea=oh|2}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 30|
* [[Ramon Saizarbitoria]].
* [[Koldo Izagirre]].
* [[Bernardo Atxaga]].
* [[Ibon Sarasola]].
* [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]].
* [[Joxean Muñoz]].
* [[Joxan Elosegi]].
* [[Mikel Hernández Abaitua]].
* [[Gotzon Egia]].
* [[Lourdes Oñederra]].
}}

== Kanpo estekak ==

* [https://andima.armiarma.eus/euzk/aurki.htm ''Oh! euzkadi'' aldizkariaren edizio elektronikoa].
* «[https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ Oh! Euzkadi]», ''Zeruko Argia''-ren atala.
* «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]», ''Zeruko Argia''-ren atala.</text>
      <sha1>f4ezt56ecl21cy8nhar2l8zqzcze3ma</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006138</id>
      <parentid>9005890</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:32:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gotzon</username>
        <id>1028</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20373" xml:space="preserve">{{letra etzanetako izenburua}}

{{aldizkari infotaula
| izena = Oh! euzkadi
| irudia = 
| lehen alea = [[1980]]
| azken alea = [[1983]]
| mota = 
| lurraldea = 
| hiria = [[Donostia]]
| ideologia = 
| hizkuntza = [[euskara]]
| maiztasuna = zehaztugabea
| argitaratzea = 
| salneurria = 
| salneurri urtea = 
| formatua = 
| zutabeak = 
| orrialdeak = 
| aleak = 16
| zabalkundea = 
| kolorea = 
| argitaletxea = 
| sortzailea = [[Koldo Izagirre]], [[Ramon Saizarbitoria]]
| zuzendaria = 
| erredaktoreak = [[Ramon Etxezarreta]], [[Joxean Muñoz]], [[Joxan Elosegi]], [[Gotzon Egia]], [[Anjel Lertxundi]], [[Joxe Azurmendi]], [[Mikel Hernández Abaitua]]
| zutabegileak = 
| binetagileak = [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]], [[Joxean Muñoz]]
| ISSN = 978-8470091590
| webgunea = 
}}

'''''Oh!  euzkadi'''''&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izena «Oh! Euzkadi» gisa ageri da aipatua, hau da, «Euzkadi» hitza letra larriz duela; besteak beste, artikulu hau idazteko oinarrizko erreferentziatzat erabilitako Beñat Sarasolaren ikerlanetan. Alabaina, aldizkariaren zenbaki guztien azalari erreparatuta, argi dago «euzkadi» hitza letra xehez idatzi nahi izan zutela egileek eta argitaratzaileek.&lt;/ref&gt; literatura aldizkari bat izan zen, [[Ramon Saizarbitoria]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ekimenez argitaratua [[Donostia|Donostian]],[[1980|1980etik]] [[1983|1983ra]] bitarte. [[Literatura]], [[hizkuntza]], [[politika]] eta [[kultura]] izan zituen gai nagusitzat, eta 1980ko hamarkadako gipuzkoar idazle eta artikulugile nabarmenetako batzuk bildu zituen. Garai hartako kultura eta hizkuntza politikarekiko ikuspegi kritiko bat erakutsi zuen. Aldizkariaren edukietan, garrantzi handia izan zuten irudiek eta maketazioak —zenbaki gehienetan, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategiren]] edo [[Joxean Muñoz|Joxean Muñozen]] lana— eta argazkiek —zenbaki ia guztietan, [[Javier Agirresarobe]] eibartarrarenak. 

== Jatorria ==

=== ''Mermelada Ustela'' ===
''Oh! euzkadi'' aldizkariaren iturburua urte batzuk lehenago, 1975-1976 bitarte, [[Bernardo Atxaga]] eta [[Koldo Izagirre]] idazleen ardurapean argitaratutako ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian bilatu behar da, zehazki hirugarren eta azken zenbaki ''Mermelada Ustela'' izenekoan.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-57. or.&lt;/ref&gt; Atxaga aldentzearekin batera, [[Ramon Saizarbitoria]] gehitua zen taldera, eta, pixkanaka, kontrola hartzen hasia.

Beñat Sarasola ikerlariak honela azaldu zuen ''Ustela'' aldizkariaren azken ale honen garrantzia, ''Oh! euzkadi'' berrirako bidean:

{{Esaera2|(...) arduradunak Izagirre eta Saizarbitoria izaten jarraitu zuten eta Atxagak kolaboratzaile moduan idatzi zuen. Alabaina, beste kide berri batzuk azaldu ziren halaber, gerora ''Oh! Euzkadi''n parte hartuko zutenak, eta honenbestez, ''Oh! Euzkadi''rako lerroan katebegi garrantzitsua dugu ''Mermelada Ustela''. Aipatu kideak Iñaki Badiola, Joxan Elosegi eta Joxean Muñoz dira (...) Nukleo hori, eta gero etorriko diren beste hainbat, Deustuko Unibertsitatetik, EUTGtik, etorria zen gehienbat.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 48-49. or.&lt;/ref&gt;|Beñat Sarasola}}

=== «Baietz astea gaizki bukatu» ===
''Panpina Ustela'' aldizkariak urratutako bidea amaitu orduko, «Baietz astea gaiki bukatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; izeneko atala sortu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, [[1977|1977ko]] [[Irailaren 4|irailaren 4an]];&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Beñat Sarasolak dio (2015, 119. or.) lehen alea 1977ko irailaren 9an argitaratu zela. Aldiz, ''[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]'' atalaren edizio elektronikoak azaltzen du irailaren 4an kaleratu zela.&lt;/ref&gt; [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] argitaratu zuten azkena, urtebete eskaseko ibilbidea eginda. 

Lehen zutabearen sinatzaile [[Bernardo Atxaga]], [[Ramon Saizarbitoria]], [[Koldo Izagirre]] eta [[Ibon Sarasola]] izan baziren ere,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Madrilen pepinoak merke - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/770904.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; handik aurrerako guztiak Saizarbitoriak eta Izagirrek soilik izenpetu zituzten, salbuespen bakarrarekin: 1977ko urriaren 16koa Bernardo Atxagak sinatu zuen bakarka.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Bixkaitar traidorearen legea - Baietz astea gaizki bukatu|url=http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/771016.htm|aldizkaria=www.susa-literatura.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Esan daiteke, beraz, ''[[Panpina Ustela#Zorion Ustela|Zorion Ustela]]'' eta ''[[Panpina Ustela#Mermelada Ustela|Mermelada Ustela]]'' haietan eratutako elkarlanaren jarraipen bat izan zela.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Sarasola (2015), 119. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren edukiak aski lerratuak egon ziren orduko egoera eta gertakari politikoetara, betiere doinu kritiko batez eta ironia zorrotz batez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Sarasolaren iritziz (2015, 119. or.) asteroko izaerak beharturik agertzen ziren hainbeste gai politikoak ''Baietz astea gaizki bukatu'' atalean, maiztasun luzeagoko literatura aldizkarietan gaiak eta hedadurak ikuskera lasaiagoz har zitezkeen.&lt;/ref&gt; Nolanahi ere, ez daiteke esan kritika politikoko artikuluak argitaratzen zituenik. Izan ere, fikzioa eta errealitatea etengabe nahasten ziren, baita kritika politiko garbiko artikuluetan ere.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Atalaren amaiera aldean, 1978ko urtarriletik apirilera bitarte, gai edo genero berri bat erantsi zuten: atalaren eduki osoa elkarrizketak izan ziren, «Gure pertsonaia pertsonalaren pertsonaltasuna» izenburuaz. Bost aletan, lehen bi elkarrizketak fikziozkoak direla esan daiteke;&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 126. or.&lt;/ref&gt; azken hirurak, berriz, benetakoak: [[Inazio Mari Atxukarro|Inazio Maria Atxukarro]] esataria («Presente abandonatuaren museoan»), [[Antxon Ezeiza]] [[Zinema|zinemagilea]] eta Juan Jose Lasa [[Psikiatria|psikiatra]]. Elkarrizketa sakon hauek iragartzen dute ''Oh! euzkadi'' aldizkarietan landuko zituztenak, alerik ale.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 127. or.&lt;/ref&gt;

Atalaren azken alea [[1978|1978ko]] [[Maiatzaren 14|maiatzaren 14an]] kaleratu zen, ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren hogeita zortzi zenbakitan 29 ale argitaratuta.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;''Zeruko Argia''-ren 781. zenbakian, 1978ko apirilaren 23an kaleratutakoan, bi ekarpen argitaratu zituen «Baietz astea gaizki bukatu» atalak: alde batetik, «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/pertso/780423.htm Juan Jose Lasa, generazioz generazio]» elkarrizketa (21-24 or.) eta «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/baietz/780423.htm Tarradellas, ves a prendre per cul]» izenburuko ohiko zutabea (34-35. or.).&lt;/ref&gt;

=== «Oh! euzkadi», ''Zeruko Argia''-n ===
[[Fitxategi:Oh euzkadi 0.jpg|thumb|180x180px|''Oh! euzkadi'', zero zenbakia.]]

==== ''Oh! euzkadi'', zero zenbaki berezi bat ====
«Baietz astea gaiki bukatu» atala bertan behera utzi eta zortzi bat hilabetera, ''Oh! euzkadi'' aldizkari izango zenaren zero zenbakitzat har daitekeena argitaratu zen, 1978ko azaroan.

Alde formaletik begiratuta, ohiko literatura aldizkarien formatuetatik guztiz aldendu zen. Ia [[ISO 216|ISO 216 estandarreko]] A2 formatuko tamaina zeukan (420 mm x 600 mm), hiru zati bertikaletan tolestuta (bilduta, 420 mm x 200 mm). Formatu berezi hori profitatuta, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] egindako maketak eta marrazkiak, gainazalean, gizaseme baten irudi zuri bat aurkezten zuen funts beltz baten gainean, haren gorputza eta luzamendua testuaren biltokia edo ontzia balitz bezala. Barrualdean, zortzi testu ageri ziren, lauki beltzez inguratuta; horrez gain, orrialde aske bat zeukan, tamaina pixka bat txikiagokoa (192 mm x 415 mm), orri nagusiak ongi inguratuta gelditzeko eran.

Sinatzaile taldearen manifestutzat har daitekeen testua jasotzen zuen Barrualdeko orri deslai horrek. Sinatzaile ugari izan ziren hastapeneko ale honetan: [[Jokin Ansorena]], [[Josetxo Lizartza]], [[Maripi Solbes]], [[Ramon Etxezarreta|Erramun Etxezarreta]] (sic), [[Lourdes Oñederra|Lurdes Oinaederra]] (sic), [[Ramon Saizarbitoria]],  [[Pello Lizarralde]], Izaskun Egia, [[Jon Casenave]], Juan Martin Alegria, [[Gotzon Egia]], [[Bernardo Atxaga]], [[Joxe Austin Arrieta|J.A. Arrieta]], [[Joxean Muñoz|Joxan Muñoz]], [[Koldo Izagirre]], [[Joxan Elosegi]], Periko Balerdi, Iñaki Bidegain, Juan Jose Lasa, [[Joseba Sarrionandia]], Pitu, J.M. Lasagabaster eta Koldo Zufiria. Testuen ardura zuen lantaldez gain, esan bezala, [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategik]] hartu zuen maketaren eta irudiaren ardura.

Ale honen eta ''Oh! euzkadi''-ren hurrengo guztiak [[Hordago (argitaletxea)|Hordago argitaletxearen]] arduradun [[Iñaki Mujika Arregi|Iñaki Mujika Arregik]] emandako babes ekonomiko eta teknikoa baliatuta.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Sarasola (2015), 128. or.&lt;/ref&gt;

Hastapeneko zenbaki honen editorial edo [[Manifestu|manifestuan]], ''Panpina Ustela'' eta jarraipeneko aldizkarietan zein «Baietz astea gaiki bukatu» atalean nabarmentzen zen doinu kritiko eta ironikoa ageri da, kritika politiko eta kultural zorrotzen erdian fikziozko elkarrizketak tartekatuta, nahiz benetako pertsonaiekin izan ustezko elkarrizketa horiek.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Aldizkari berriaren izenaren hautua [[Ironia|ironiaz]] betetako termino politiko kritikoetan argitzen zuen testuak:

{{Esaera2|Geure aberriaren izena izkribatzeko moduan eta letra huts bategatik ados ez jartzeak —besterik litzateke izen osoaren inbentoa retxazatzea— argi asko erakusten du euskaldunon izpiritu desnegoziatzaile boluntariosoa. Horregatik, gure zentzu polemiko-kritikoa, Euzkadi izenak besterik ezin dezake sinboliza. Hori bai, gure posizio ideiolojikoari teoriz behintzat ez dagokion letraz izkribituz. Oh Euzkadi..&lt;ref&gt;[https://andima.armiarma.eus/euzk/euzk0101.htm Ibinagabeitia Proiektua / ''Oh! euzkadi'' (1979)]&lt;/ref&gt;&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aitortu behar da testu honetan aldizkariaren izenaren idazkera guztiz finkatu gabea zuela talde sustatzaileak, «Oh Euzkadi» agertzen baita, lehen hitza gero hartuko zuen harridura ikurrik gabe, eta bigarrena letra larriz idatzita.&lt;/ref&gt;|Oh! euzkadi, 0 zk.}}Beste kritika eta auzien artean, argi planteatzen zuten zergatik sortu behar ote zen literatura eta kultura aldizkari berri bat, orduan bazeudenak indartu ordez.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Gogoan izan behar da ''[[Pott Banda|Pott Bandaren]]'' aldizkaria hilabete batzuk lehenago hasi zela kaleratzen Bilbon, 1978ko martxoan.&lt;/ref&gt; Galderaren erantzunak erdia zeukan [[Iseka|trufaz]] —finantza erakundeen laguntzarik gabe argitaratzeko saioa—&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Atzeko partean Kaja Ahorrosen anunziorik azaldu gabe paperik argitaratzea posible ote den ikustearren. Kuriosidade zientifikoa, beraz».&lt;/ref&gt;, eta erdia benaz —idazle berriei aukera bat emateko plataforma bat osatu nahia.&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Hitzez hitz: «Euskal letren soziolojian irakurle idazle banaketa eta profesional amateur zatiketa dato berriak dita. Ez goaz gu dato hoiek baloratzera, beren positibotasuna zalantzan jartzera beraz, baina konstatatu beharrean gara definitzen duen sistima berria ez dela egokiena izen berriak promozionatzeko. Saldu, izenak saltzen du, profesionalizatzeak lan postu bat defenditu beharra dakarki, eta gure aurreautonomia honetan montatu nahi duten, montatzen ari diren euskal kultura ofizial homologatuak, izenak behar ditu, listo ofizial eta pentsalari konsakratuak, ez gazte txoro prinzipianterik».&lt;/ref&gt;

Testuaren amaieran, aurrez ''[[Panpina Ustela]]'' aldizkarian eta jarraipenetan azaldutako ideia nagusi bat aldezten zuen lantaldeak: literaturaren eta kulturaren autonomia.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 131. or.&lt;/ref&gt;

Aldizkariaren gainerako testuetan funtsezko ideia horiek lantzen ziren, besteak beste: literatura lehiaketan aurkako jarrera, ikuspegi artistiko zorrotz bat, orduko egoera kulturalaren hutsuneak salatzea, eta abar.

==== ''Zeruko Argia''-ren aroa ====
[[Fitxategi:Oh euzkadi zeruko argia.jpg|thumb|180x180px|''Zeruko Argia''-ren ataleko logotipoa.]]
Aldizkari berriaren zero zenbakia behin kaleratuta, sei hilabete behar izan zituen talde sustatzaileak lehen zenbakia argitaratu ahal izateko. Bitarte horretan, hau da, [[1979|1979ko]] [[Ekainaren 3|ekainaren 3tik]] [[Azaroaren 11|azaroaren 11ra]] bitarte,&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Sarasolak dio (2015, 133. or.) 1979ko ekainaren 6tik aurrera argitaratzen hasi zirela ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren barrukoa. Alabaina, [https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/oh/832.htm «Oh! euzkadi» atalaren edizio elektronikoan] ikus daiteke lehen alea urte hartako ekainaren 3an kaleratu zela, aldizkariaren 832. zenbakiaren barruan.&lt;/ref&gt; [[Ramon Saizarbitoria|Ramon Saizarbitoriak]] eta [[Koldo Izagirre|Koldo Izagirrek]] «Oh! euzkadi» izen bereko atal bat argitaratu zuten ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]'' aldizkariaren barruan, berriro ere. Guztira 16 ale izan ziren.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=oh! euzkadi - Zeruko Argia|url=https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/|aldizkaria=www.armiarma.eus|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Aldizkariaren izenaren idazkeraz, argitu beharra dago [https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ ''Zeruko Argia''-ren atalean] erabili zuten logotikoa guztiz letra xehez osatua zela; hori bai, lehen hitzak harridura ikurra hartu zuen.&lt;/ref&gt;

Atalaren testu guztiak [[Ramon Saizarbitoria|Ramon Saizarbitoriak]] eta [[Koldo Izagirre|Koldo Izagirrek]] sinatuta ageri baziren ere, ale bakoitzean gonbidatu bat ekarri zuten atalera:&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Ale bakarrean ez zen gonbidaturik egon «Oh! euzkadi» atalean, 1979ko irailaren 23koan.&lt;/ref&gt; Urtsuaran, [[Ramon Etxezarreta]], [[Gotzon Egia]], Mikel Hiribarren, Gabino Arsuaga, [[Pello Lizarralde]], Juan Martin Alegria, [[Jon Casenave]], Ladix Arrosagarai, Ermi Madariaga, Maripi Solbes eta Juan Jose Lasa. Bistan denez, tartean ''Oh! euzkadi''-ren zero zenbakia sinatutako izen ugari izan ziren gonbidatuak.

Testuetan aurreko urratsen doinu eta erregistro berdina erakutsi zuten Saizarbitoriak eta Izagirrek, kritika politiko eta kulturala begirada zorrotz eta gupidagabe batez egiteko, batez ere [[Ezker abertzalea|ezker abertzalearen]] jokabidea jarrita jomugan, betiere ironiaren eta sarkasmoaren bidez.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 133. or.&lt;/ref&gt; 

Gai politikoen artean, 1979ko urriaren 25ean erreferendum bidez onartutako [[1979ko Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutua|Autonomia Estatutua]] izan zen nagusi atalean. Alde batetik, [[Ezker abertzalea|ezker abertzaleko]] alderdien arteko jarrera desberdinak kritikatu zituzten; eta, bestetik, [[Eusko Kontseilu Nagusia|Eusko Kontseilu Nagusian]], lehenik, eta [[Eusko Jaurlaritza|Eusko Jaurlaritzan]], geroago, agintean ziren alderdien jokabideari aurre egin zioten maiz. Orduko auzi politikoez gain, euskararen erabileraz, kazetaritzaren norabideaz eta euskaldunen gaitasunez aritu ziren.

== Aldizkariaren sorrera ==
Azaldu den bezala, ''Oh! euzkadi'' aldizkariaren sorrera zero zenbaki bereziarekin gertatu bazen ere, 1978ko azaroaren azken egunetan, aldizkaria behin betiko formatuarekin eta maiztasunarekin argitaratzeko asmoz, sei bat hilabete geroago hasi zen kaleratzen, 1980ko maiatzean.

Aldaera batzuekin, zero zenbakia sinatutakoen arteko egile multzo berak era erregular samarrean jarraitu zuen aldizkaria egiten, betiere [[Ramon Saizarbitoria|Ramon Saizarbitoriaren]] eta [[Koldo Izagirre|Koldo Izagirreren]] gidaritza intelektuala ukaezina zelarik.

1980ko hamarkadaren hasierako politikaz, kulturaz, hizkuntza plangintzaz eta literaturaren sistemaz ikuskera kiritiko bat erakutsi zuen beti aldizkariak. Horrekin batera, literatura sormenezko lanak argitaratu zituen.

Aurreko urratsetan (''[[Panpina Ustela]]'', «Baietz astea gaiki bukatu» eta ''[[Argia (aldizkaria)|Zeruko Argia]]''-ren «Oh! euzkadi») izandako esperientziekin alderatuta, esan daiteke testuak landuagoak eta sakonagoak izan zirela, oro har, aldizkariaren ale jarraituetan.&lt;ref&gt;Elkoroberezibar (2022).&lt;/ref&gt;

Testuekin batera, tentu handiz zaindu zituzten aldizkariaren alde formalak —diseinua, marrazkiak eta maketa—, batez ere [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategiren]] eta [[Joxean Muñoz|Joxean Muñozen]] ekarpenari esker; eta garrantzi handi bat eman zieten, baita ere, elkarrizketatutako pertsonaien argazkiei, bereziki [[Javier Agirresarobe]] argazkilari eta zinemako argazki zuzendariaren lanari esker.

Zero zenbakiaren formatu berezi eta alaiaren ostean, aldizkari jarraitua argitaratzeko, formatu estandar batera jo zuten, [[ISO 216|ISO 216 estandarreko]] A4 formatuko (210 mm x 280 mm) 32 orrialdeko aldizkari batera, ziurrenik inprenta eta edizio kostuak neurrizkoak izan zitezen, baina, aldi berean, irakurlearentzat aldizkari ezaugarri estandarrak zeuzkan produktu bat eskaintzearren. Guztira, 16 zenbaki kaleratu ziren,&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Azken zenbakian, 1983ko martxoan, inprenta akats bat gertatu zen, zegokion 16. zenbakia agertu ordez azalean ostera «15. alea» inprimatu baitzen.&lt;/ref&gt; ustez hilabeteko maiztasunaz, baina, benetan hilabete batetik birako tarteaz, gehienetan, edo luzeagoaz.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 188. or.&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Oh euzkadi 01 a.jpg|thumb|207x207px|''Oh! euzkadi'', 1. zk.]]

=== Oh! euzkadi 1 ===

* Argitaratze data: 1980ko maiatza.
* Egileak: [[Jokin Ansorena]], [[Gotzon Egia]], [[Ramon Etxezarreta]], [[Koldo Izagirre]], [[Anjel Lertxundi]], [[Josetxo Lizartza]], [[Joxean Muñoz]], [[Lourdes Oñederra]], [[Ramon Saizarbitoria]], [[Ibon Sarasola]] eta [[Arantxa Urretabizkaia]].
* Maketa eta marrazkiak: [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]].
* Argazkiak: [[Javier Agirresarobe]].

Bigaren eta hirugarren orrialdeetan, editorial moduko bat argitaratu zuten egileek, grafismoaren, edukiaren eta doinuaren aldetik zero zenbakiaren antza zuena. «Euzkadi» hitzaren idazkeraren gaineko trufaz gain, nolabaiteko xedeak ere adierazten zituzten testuan: kultura autonomo bat eraikitzea eta euskararen balioak azaleraztea, botereak eta alderdi politikoek hizkuntzaren auzia behar adinako garrantziaz har zezaten.&lt;ref&gt;Sarasola (2015), 135. or.&lt;/ref&gt;

Editorial horrez gain, 10 artikulu dauzka zenbakiak, gai anitzez: erreferentzia politikoak, futbola eta euskal futbolzaleak, bertsolaritza, [[Luis Martín-Santos|Luis Martin Santos]] psikiatra eta idazlea, [[Luis Haranburu Altuna]] idazle eta editorea, [[Roland Barthes]],&lt;ref group=&quot;oh&quot;&gt;Roland Barthes filosofo, idazle, literatura kritikari eta [[Semiologia|semiologoa]] istripuz hil berria zen, 1980ko martxoaren 26an, kamoi batek harrapatuta, [[Parisko Unibertsitatea|Sorbonako]] bidean zihoala.&lt;/ref&gt; [[Raúl Guerra Garrido|Raul Guerra Garrido]] idazlearen artikulu baten kritika, eta abar.

Sormen testuen atalean, 

== Bibliografia ==

* Miguel Angel Elkoroberezibar (2004) «[https://docs.google.com/document/d/1eI-BHaX92uXU0Kpxx_Yt72WGvOCxHuikcu1WZsAhuKc/pub Beste eskailera baten historia: ''Panpina Ustela''tik literatur aldizkarien ''boom''era]» in ''Disidentziak oro. Poetikak eta arte ekinbideak euskal trantsizio politikoan. 1972-1982''. Donostia,. Gipuzkoako Foru Aldundia. ISBN 978-8479074647.
* Beñat Sarasola (2015) [https://argitalpenak.labayru.eus/fso/item/document/15/Bainaren%20Belaunaldia%20Ustela,%20Pott%20eta%20Oh!%20Euzkadi.pdf ''Bainaren belaunaldia:'' Ustela, Pott ''eta'' Oh! Euzkadi]. Bilbo, Labayru Fundazioa. ISBN 978-8492599578.
* Miguel Angel Elkoroberezibar (2022) «[https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/oh-euzkadi/ar-99163/ Oh! Euzkadi]», Auñamendi Eusko Entziklopedia.

== Oharrak ==
{{erreferentzia zerrenda|taldea=oh|2}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 30|
* [[Ramon Saizarbitoria]].
* [[Koldo Izagirre]].
* [[Bernardo Atxaga]].
* [[Ibon Sarasola]].
* [[Juan Bautista Berasategi|Juanba Berasategi]].
* [[Joxean Muñoz]].
* [[Joxan Elosegi]].
* [[Mikel Hernández Abaitua]].
* [[Gotzon Egia]].
* [[Lourdes Oñederra]].
}}

== Kanpo estekak ==

* [https://andima.armiarma.eus/euzk/aurki.htm ''Oh! euzkadi'' aldizkariaren edizio elektronikoa].
* «[https://www.armiarma.eus/emailuak/oheuzkadi/ Oh! Euzkadi]», ''Zeruko Argia''-ren atala.
* «[http://www.susa-literatura.eus/emailuak/baietz/ Baietz astea gaizki bukatu]», ''Zeruko Argia''-ren atala.</text>
      <sha1>bq8u9kebvldqfoypau9qe8dyx5dyrl0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Iker Ballarin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>974055</id>
    <revision>
      <id>9005465</id>
      <parentid>9005308</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:06:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1643" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Iker Ballarin Manso''' ([[Gasteiz]], {{data|1997|5|4}} - ) arabar txirrindularia da. 2019z geroztik txirrindulari profesionala da eta ez du garaipenik lortu.&lt;ref&gt;[http://www.sitiodeciclismo.net/coureurfiche.php?coureurid=137130 sitiodeciclismo.net]&lt;/ref&gt;

== Palmaresa ==
'''2018'''
* [[Jose Mari Anza Memoriala]]
* 2. [[Dorletako Ama Saria]]n
* 2. [[Euskaldun Txapelketa]]n
* 3. [[Xanisteban Saria]]n
* 3. [[Lemoiz Klasika]]n
'''2019'''
* [[Lehendakari Txapelketa]]
* [[Sabin Foruria Oroimenezkoa]]
* [[Oroko Andre Maria Saria]]
* 2. [[Eusebio Vélez Saria]]n
* 2. [[Loinaz Proba]]n
* 2. [[San Roman Saria]]n
* 3. [[Etxaniz Memoriala]]n
* 3. Zaldibia Sari Nagusian

== Emaitzak ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- style=&quot;background:#eee;&quot;
!Itzuli Handia
!2019
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey pink.svg|20px]] '''[[Italiako Giroa]]'''
|—
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey yellow.svg|20px]] '''[[Frantziako Tourra]]'''
|—
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey red.svg|20px]] '''[[Espainiako Vuelta]]'''
|-
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Legenda
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|—||Ez zuen parte hartu
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|DSK||Deskalifikatua
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|UT||Utzi
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* {{ProCyclingStats}}

{{Bizialdia|1997ko||Ballarin, Iker}}

{{Biografia zirriborroa|Araba}}

[[Kategoria:Gasteizko kirolariak]]
[[Kategoria:Arabako txirrindulariak]]</text>
      <sha1>hyyf2o6m1y83uaa239tmazyrwkvzl9l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eztabaida:Pagadi-esneki berde</title>
    <ns>1</ns>
    <id>975356</id>
    <revision>
      <id>9005452</id>
      <parentid>8095233</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T11:59:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorion</username>
        <id>44278</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Zorion wikilariak «[[Eztabaida:Pagardi esneki berde]]» orria «[[Eztabaida:Pagadi-esneki berde]]» izenera aldatu du: euskarazko izena</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37" xml:space="preserve">{{Bizitzaren_zuhaitza_wikiproiektua}}</text>
      <sha1>ht8hnukd0c2x6ksiurevek14ebm37w3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ahotiko antisorgailu</title>
    <ns>0</ns>
    <id>979446</id>
    <revision>
      <id>9005578</id>
      <parentid>8973883</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:15:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>aurreko ediziotan galdutako definizioa berreskuratu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28305" xml:space="preserve">{{konposatu kimiko infotaula}}
'''Ahotiko antisorgailua''' edo '''pilula antikontzeptiboa''' [[hormona]]z osatutako sintesiko pilula da, [[aho]]z hartzekoa, [[obulazio]]rako ezinbestekoak diren baldintza bat edo gehiago blokeatzen dituena emakumearengan.&lt;ref&gt;[[Euskalterm]]: [Ginekologia Hiztegia] [2015]&lt;/ref&gt; Pilula 1960ko hamarkadan hasi zen erabiltzen antisorgailu gisa [[Estatu Batu]]etan, eta oso [[antisorgailu]] ezaguna da. Erabilera asko aldatzen da herrialdearen,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|egilea=UN Population Division |urtea=2006 |título=World Contraceptive Use 2005 |lekua=New York |argitaletxea=United Nations |isbn=9-211-51418-5 |url=http://www.un.org/esa/population/publications/contraceptive2005/2005_World_Contraceptive_files/WallChart_WCU2005.pdf|formatua=PDF|hizkuntza=en}}&lt;/ref&gt; adinaren, hezkuntzaren eta egoera zibilaren arabera. Pilula antikontzeptiboak ez ditu [[sexu-transmisiozko gaixotasun]]ak babesten, hala nola [[GIB]]a ([[HIES]]), [[klamidia]], [[herpes]] genitala, [[garatxo benereo]]a, [[gonorrea]], [[B hepatitis]]a eta [[sifilis]]a. Sexu-transmisiozko infekzioen aurkako babesa lortzeko, [[kondoi]]a erabili behar dugu.&lt;ref name=Melodene&gt;[https://web.archive.org/web/20110722130555/http://www.bayerscheringpharma.es/ebbsc/cms/es/_galleries/download/s_mujer/prospectos/MelodeneS.pdf Prospecto Melodene-15 de Bayer]&lt;/ref&gt;

Emakumearen [[Hormona|hormona zikloan]] du eragina, eta [[Haurdunaldi|haurdunaldia]] ekiditen du. Gainera, hilerokoa erregulatzeko eta horrek sortzen dituen min eta ondoezak arintzeko ere balio dute pilulek, beti ere medikuak horrela gomendatzen badu.

Ahotik hartzeko pilulek ez dute Infekziorik babesten, hala nola [[Giza Immunoeskasiaren Birusa|GIB]] (hiesa), [[Klamidiasi|klamidia,]] [[herpes genitala]], [[gonorrea]], [[Sifili|sifilisa]]... Sexu-transmisiozko infekzioen aurkako babesa lortzeko, [[Preserbatibo|preserbatiboa]] erabili behar da.

Antisorgailua&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=r01e00000ff26d46687a470b8c8bcb02ab28b8c45|abizena=r01e00000fe4e66771ba470b8e35584d9d7da8391|izenburua=Antisorgailuak eta emergentziazko metodoak|hizkuntza=eu|url=https://www.gazteaukera.euskadi.eus/r58-igualda2/eu/contenidos/informacion/salud_asexorate/eu_1770/index.shtml|aldizkaria=www.gazteaukera.euskadi.eus|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;,  sexu harremanetan ernalkuntza eta haurdunaldia ekiditeko substantzia, aparatu edo metodoak dira. Antisorgailuak zenbait taldetan bereiz daitezke, hala nola, hesi metodoak (preserbatiboa esaterako), eragile kimiko edo hormonalak (pilula antisorgailua, esaterako) eta kontrazepzio naturala (Ogino metodoa, esaterako). 

Hainbat antisorgailu metodo daude: lehenik eta behin hesi bidezkoak daude (kondoia, preserbatibo femeninoa, diafragma), horiek sexu bidez transmititzen diren gaixotasunak ekiditeko balio  dute. Ondoren, metodo hormonalak daude ( pilula antisorgailua, [[Baginako eraztun|baginako eraztuna,]] [[Partxe antisorgailu|partxe antisorgailua,]] [[azal azpiko antisorgailua]] eta [[Umetoki barneko gailu|DIU]]&lt;nowiki/&gt;a),  horiek haurdunaldia hormonen bidez ekiditen dute. Azkenengo metodoak mediku batek preskribitu eta kontrolatu behar izaten ditu, hormonek gorputzean eragiten dituzten aldaketen jarraipena egiteko. Beste metodo bat, metodo naturala da (abstinentzia, hilerokoan oinarrituta…)  gorputzean objektu eta substantzia arrotzak ez sartzean oinarritzen da. Azkenengo metodoa, emergentziazkoa da, hau  [[biharamuneko pilula]] bezala ezaguna da, emergentziako medikamentu bat da eta ez da ohiko antisorgailu bezala erabili behar.

== Historia&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|url=https://uh.edu/engines/epi2793spanish.htm|aldizkaria=uh.edu|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ==
1930eko hamarkadan, zientzialariek hormona esteroideoen egitura isolatu eta zehaztu zuten, eta [[androgeno]], [[Estrogeno|estrogen]]&lt;nowiki/&gt;o edo [[progesterona]] dosi handiek [[Obulazio|obulazioa]] eragozten zutela aurkitu zuten.

1939an, [[Russell Marker]], [[Pennsylvania]]&lt;nowiki/&gt;ko Estatu Unibertsitateko [[kimika organiko]]&lt;nowiki/&gt;ko irakasleak, [[sapogenina esteroideia]] begetalen progesterona sintetizatzeko metodo bat garatu zuen, hasiera batean [[zarzaparrilla zarzapogenina]] erabiliz, azkenean, ez zen aurrera atera garestiegia baitzen. Hiru urte geroago,  beste lehengai bat aurkitu zuen[[Ñame|, ñame]] mexikarraren saponina.  Ezin izan zuenez [[Parke-Davis]], bere ikerketa babeslearia,  konbetsitu,  Markerrek Pennsylvaniako Estatu Unibertsitatea utzi zuen eta 1944an bi bazkiderekin ''Syntex'' sortu zuen Mexiko Hirian.

[[XX. mendea]]&lt;nowiki/&gt;ren erdialdean, antisorgailu hormonal bat garatzeko gai ziren, baina konpainia farmazeutikoek, unibertsitateek eta gobernuek ez zuten inolako interesik erakutsi ikerketarekin jarraitzeko.

Pilula [[1960ko hamarkada|1960ko hamarkadan]] antisorgailu gisa  erabiltzen hasi zen Estatu Batuetan. 

=== Obulazioa prebenitzeko progesteronari buruzko ikerketak&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Historia de la píldora anticonceptiva - Revista Ciencias|url=https://www.revistacienciasunam.com/es/197-revistas/revista-ciencias-48/1879-historia-de-la-p%C3%ADldora-anticonceptiva.html|aldizkaria=www.revistacienciasunam.com|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
1951. urtearen hasieran, [[Gregory Goodwin Pincus|Gregory Pincus]] fisiologo ugaltzailea  [[Margaret Sanger]]&lt;nowiki/&gt;rekin, antisorgailuaren mugimenduaren sortzailea, bildu zen. [[Abraham Stone-k]], ''[[Planned Parenthood Federation of Americako]]'' (PPFA) mediku zuzendari eta lehendakariordeak, ''Pincusi'' PPFAren dirulaguntza bat lortzen lagundu zion antisorgailu hormonalen ikerketari ekiteko.

Ikerketa 1951ko apirilaren 25ean hasi zen [[Min Chueh Chang]]-en eskutik. 

1952an, [[Katharine Dexterek]], McCormick [[Emakumeen sufragismoa|sufragista]] eta filantropoak, finantzazio izugarria eman zuen ikerketarekin jarrai zezaten.  

Geroago, [[John Locke|John Rock]] [[Harvard Unibertsitatea|Harvardeko]] ginekologia irakasle klinikoak bat egin zuen ikerketarekin. 1952an, antzuak ziren 8 pazienteei estrogeno dosiak handitu zizkien eta hurrengo 4 hilabeteetan %15a haurdun geratu zen. 

Ikerketarekin jarraitu zuten eta 1953an,  zenbait emakumek hilekoen arteko [[Odoljario|odoljarioa]] izan zuten, eta lehen zikloan obulazioa emakumeen %85ean desagertu  zen, horrekin, obulazioa hasieran eta etengabe ezabatzeko progesterona dosi handiagoak eta garestiagoak beharko zirela ikusi zen. 

=== Obulazioa prebenitzeko progesteronari buruzko ikerketak ===
Pincusek konpainia farmazeutikoetan zituen kontaktuei jarduera progestogenikoa zuten konposatu kimikoak bidaltzeko eskatu zien

200 konposatu kimikotik, Changek ''[[Syntex-]]''eko noretisterona, ''Searle''-ko noretinodrela eta norentandrolona erabilgarriak zirela aurkitu zuen.

1951n, [[Carl Djerassi]], [[Luis Ernesto Miramontes]] eta [[George Rosenkranz|George Rosenkranz k]]&lt;nowiki/&gt;imikariek lehen ahozko progestina aktiboa sintetizatu zuten, noretisterona.

Frank B. Colton kimikariak ahoko progestina oso aktiboa noretinodrela (noretindronaren isomero bat) sintetizatu zuen [[1952]]&lt;nowiki/&gt;an, eta norentandrolona 1953an.

1954ko abenduan, Rockek hiru progestinen obulazioa ezabatzeko lehen ikasketak hasi zituen. Bere berrogeita hamar paziente antzuetan probatu zuen. 5mg noretindrona eta noretinodrel dosiek eta norentandrolona dosi guztiek obulazioa ezabatzen zuten, baina hilekoen arteko odoljarioa eragiten zuten, baina 10mg eta gehiagoko noretindrona eta noretinodrel dosiek hilekoen arteko odoljariorik gabeko obulazioa kentzen zuten, eta hurrengo bost hilabeteetan %14ko haurdunaldi-tasara eraman zuten.

=== Ahotik hartzeko antisorgailu konbinatu eraginkorra garatzea ===
Gerora aurkitu zen noretinodrela (eta noretindrona) estrogeno ehuneko txiki batez kutsatuta zegoela.

1956an, noretinodrela ahalik eta puruena izatea lortu zutenean, hilekoen arteko odoljarioa eragiten zuen, beraz, mestranolaren %2,2 gehitu zuten, odoljarioa ekidituz. Konbinazio honi ''[[Enovid]]'' deitu zitzaion. 

[[Edris Rice-Wrayk]] zuzendutako Enoviden lehen antisorgailu-entsegua 1956ko apirilean hasi zen Rio Piedrasen, Puerto Ricon. [[Edward T. Tylerr]]&lt;nowiki/&gt;ek zuzendutako Enoviden (eta noretindronaren) bigarren antisorgailu-entsegua 1956ko ekainean hasi zen Los Angelesen.

Beraz, estrogeno-ondorio [[Heste|gastrointestinal]]&lt;nowiki/&gt;en intzidentzia murrizteko, hilekoen arteko odolusteen intzidentzia nabarmen handitu gabe Enoviden estrogeno-edukia % 33 murriztu zitekeela ondorioztatu zen.

1960an, ahotiko antisorgailua agertu zen. 

== Salmenta ==

=== Estatu Batuak ===
1957ko ekainaren 10ean, [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batue]]&lt;nowiki/&gt;tako [[Elikagai eta Sendagaien Administrazioa]]&lt;nowiki/&gt;k (FDA) hilekoa kontrolatzeko ''Enovid''-a onartu zuen. Antikontzeptiboen entsegu askok  ''Enovid'' oso eraginkorra zela erakutsi zuten. 1960ko maiatzaren 9an, FDAk  ''Enovid'' 10mg antisorgailu gisa erabiltzea onartuko zuela iragarri zuen, eta 1960ko ekainaren 23an egin zuen.

Searlek ez zuen inoiz ''Enovid'' 10mg antisorgailu gisa merkaturatu. Zortzi hilabete geroago, 1961eko otsailaren 15ean, FDAk Enovid 5mg onartu zuen antisorgailu gisa erabiltzeko. 1961eko uztailean, Searle, azkenean, Enovid 5mg merkaturatzen hasi zen.

Antisorgailuak ez zeuden eskuragarri estatu guztietan ezkondutako emakume guztientzat 1965era arte, eta 1972ra arte ez zeuden eskuragarri [[estatu]] guztietako emakume ezkongabe guztientzat.

=== Espainia ===
[[Espainia]]&lt;nowiki/&gt;n 1978ko urriaren 7an legeztatu zen pilula antikontzeptiboaren merkaturatzea eta erabilera

=== [[Kanada]] ===
Ahotiko antisorgailua beste antisorgailu batzuekin batera 1969an legeztatu zen.

=== Australia ===
Estatu Batuetatik kanpo sartu zen lehen ahotiko antisorgailua Scheringeko Anovlar izan zen, 1961eko urtarrilaren 1ean, [[Australia|Australian]].

=== Erresuma Batua ===
1957an, Searle Enavid merkaturatzen hasi zen, hilekoaren kontrolerako. 1957an, FPAk Kontseilu bat ezarri zuen Ugalkortasuna Kontrolatzeko Ikerketarako (Council for the Investigation of Fertility Control) (CIFC) ahozko antisorgailuak probatu eta monitorizatzeko. 

1960ko martxoan, [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;eko FPAk eraginkorrak izan ez ziren saiakuntzak hasi zituen. 1960ko abuztuan, Slougheko FPAk entseguak hasi zituen, baina ez zuten emaitza onik izan. 1961eko maiatzean, [[Londres|Londresko]] FPA entseguetan hasi zen Scheringen Anovlar-ekin. 1961eko abenduaren 4an, Enoch Powellek, garai hartan Osasun ministro zenak, Conovid pilula antisorgailua [[Osasun Zerbitzu Nazional]]&lt;nowiki/&gt;aren bitartez onartu zuen. 1962an, Schering-en Anovlar eta Searler-en Conovid-E FPAren antisorgailu onartuen zerrendan sartu ziren.

=== Frantzia ===
1967ko abenduaren 20an, [[Neuwirth Legea]]&lt;nowiki/&gt;k kontrazepzioa legeztatu zuen [[Frantzia|Frantzian]], pilula barne. Pilula da Frantzian gehien erabiltzen den antisorgailua, emakume gazteen artean batez ere.

=== Italia ===
1971an onartu zen antisorgailuen salmenta. [[Erromatar Eliza Katolikoa|Eliza katolikoak]] metodo antikontzeptiboen aurka egiten zuenez, eta hedabide [[Kontserbadurismo|kontserbadoreen]] propaganda negatiboa zengoenez, oso txarto ikusi ziren ahotiko antisorgailuak.

Duela gutxiko datu estatistikoek erakusten dute, [[Italia|Italiako]] 15-55 urteko emakumeen %20ak baino gutxiagok antisorgailuren bat  modu erregularrean erabiltzen duela. 

=== Japón ===
[[Japonia|Japoniako]] Medikuen Elkarteko lobbyak ia 40 urtez eragotzi zuen pilula onartzea. 

Elkarteak planteatutako bi eragozpen nagusiak hauek izan ziren: pilula epe luzera erabiltzeak eragin zitzakeen osasun-arazoak, eta pilula erabiltzeak kondoiak gutxiago erabiltzea eragingo zuen kezka, eta, horrela, sexu-transmisiozko infekzioen tasak handitzea.

Pilula 1999ko ekainean onartu zuten. Kalkuluen arabera, 28 milioi emakume japoniarren %1,3ak bakarrik erabiltzen dute pilula.  Pilularen erabiltzaileek hiru hilean behin mediku bat bisitatzen dute pelbiseko azterketak egiteko eta sexu-transmisiozko gaixotasunak eta umetokiko minbizia detektatzeko probak egiteko.

== Motak ==
Bi motatako pilulak daude:

* [[Pilula konbinatua]] (estrogenoak eta progesterona dituena) 
* [[Gestageno-pilula]] edo mini-pilula ([[hormona]] bakarra duena). 

Sustantziak odolaren bitartez gorputz osoan zehar zabaltzen dira eta ez diete uzten obulutegiei obulurik sortzen. Badira pilula batzuk antisorgailu gisa erabiltzen direnak eta gainera hilerokoa gutxiagotan izatea eta honek min gutxiago izatea eragiten dutenak. Adibidez, hilekoak urtean lau alditara pasatzeko aukera eskaintzen duen ''Seasonique'' antisorgailua merkaturatu da. Medikuak preskribitu eta kontrolatu behar du metodo hau, eta emakume batzuk dituzten gaixotasunen arabera ezin dituzte erabili.

Pilula egunero hartu behar da, ordu berean eta jarraian, atseden egunik gabe.

== Erabilera ==
Ahotiko pilula antikontzeptibo konbinatuak ordu berean hartu behar dira egunero.  Pilula hartzeaz  ahaztean eta 12 ordu baino gehiago pasatzen badira, babes antikontzeptiboa murriztu egingo da. 

Blister-ek 28 edo 21 [[pilula]] dituzte. 21 piluleko paketerako, hiru astetan zehar egunero pilula bat hartu behar da eta aste batean ez da pilularik hartzen. 28 piluletako paketea edukitzekotan, hiru astetan zehar pilulak hartzen dira eta laugarren astean [[plazebo]] pastilak hartzen dira. 

Halaber, bi pilula antikontzeptibo berri daude (Yaz 28 eta Loestrin 24 Fe), 24 eguneko hormona aktibodun pilulak dituztenak, eta, ondoren, 4 eguneko plazeboa.

=== Erabilera farmakoak ===
Hainbat motatako pilula antikontzeptiboak daude, estrogeno-konposizio eta/edo progestina batean. Adibide batzuk:

* [[Estrogeno|Estrogenoak]]: [[:es:Etinilestradiol|etinilestradiola]], [[Mestranol|mestranola]]
* [[Progestageno|Progestagenoak]]: noretindrona edo [[:es:Noretindrona|noretisterona]], [[Lanosterol|linosterola]], [[:es:Levonorgestrel|levonorgestrela]], [[:es:Drospirenona|drospirenona]], [[:es:Etonogestrel|etonogestrela]].

=== Plazebo-pilulak ===
Plazebo-pilulei esker, erabiltzaileak egunero  pastila bat har dezake. Emakumeak hilerokoa duen astean ere hatzen da pilula. Plazeboko pilulek burdinazko gehigarri bat izan lezakete, hilerokoan burdinazko eskakizunak areagotu egiten baitira.

Pilula hauek ez hartzea ez du eraginkortasunari eragiten. Beti ere, pastila aktiboak astea amaitzean hartzen diren. 

=== Plazebo ez hain ohikoak ===
2003tik aurrera, emakumeek pilularen hiru hilabeteko bertsioa erabili ahal izan dute. Hilabetero hartu behar diren modukoak dira eta plazebo-asteak ere bete behar dira (''Seasonale'').

''Seasonique'' beste bertsio bat da, non plazebo astea hiru hilean behin estrogeno dosi baxuko aste batekin ordezkatzen den.

Pilula konbinatuaren bertsio bat ere agertu da, plazebo pilulak eta hilekoen arteko odolusteak erabat ezabatzeko.

== Eraginkortasuna ==
Antisorgailu guztien moduan, pilula hauen eragikortasuna bi modura azter daiteke. ''Erabilera perfektuaren tasa'' aztertzekotan, egunero pilulak ondo hartzen ditutzten emakumeak hartzen dira soilik kontuan. ''Ohiko erabileraren tasa'' aztertzean, pilulak hartzen dituzten emakume guztiak hartzen dira kontuan, egunero hartzen dituztenak eta modu irregularrean hartzen dituztenak ere. 

Eraginkortasunaren tasa ikertzeko, [[:es:Índice_de_Pearl|Pearl indizea]] erabiltzen da gehienbat baina beste ikerketa batzuetan dekrementu tasak erabiltzen dira. 

Ahotiko antisorgailuen erabiltzaileen artean, ohiko erabilerarako [[haurdunaldi-tasa]] aztertutako biztanleriaren arabera aldatu egiten da urtean, %2-8koa baita. Erabilera perfekturako haurdunaldi-tasa %0,3 da urteko.

Hainbat faktorek azaltzen dute erabilera tipikoaren eraginkortasuna erabilera perfektuaren eraginkortasuna baino txikiagoa dela:

* Metodoa erabiltzeko jarraibideak ematen dituztenen akatsak
* Erabiltzailearen akatsak.
* Erabiltzaile kontziente batek jarraibideak ez betetzea.

Baldin eta pilula hilekoaren zikloaren lehen bost egunetan hartu bazen,  babes antikontzeptibo eraginkorra ematen dute lehen pilulatik. Hilekoaren zikloko beste edozein unetan hasten bada, pilulek babes antikontzeptibo eraginkorra ematen dute pilula aktiboak jarraian 7 egunez erabili ondoren.

Zergatik ez dira eraginkorrak?

* Pilula aktibo baten faltagatik
* Hurrengo pilula aktiboen paketearen hasiera atzeratzeagatik (hau da, epea 7 egun baino gehiagoz luzatzea pilularik gabe, edo plazebo-pilulak/ez-aktiboak)
* Gorputzak ondo ez xurgatu izateagatik, [[Oka (fisiologia)|gorakoengatik]] edo hesteetako arazoren batengatik. 
* Eraginkortasun murritzileak diren beste medikamentu batzuk hartzeagatik.

Ikerketa batek aurkitu zuen,  12 eta 18 urte bitarteko neska nerabeetan alkohola edan eta 2 astera haien estrogeno-mailak deprimitu egiten zirela.

== Albo ondorioak ==
Bigarren mailako ondoriorik ohikoena hilekoen arteko odoljarioa da. [[Mexiko Berria|Mexiko Berri]]&lt;nowiki/&gt;ko Unibertsitateko Ikasleen Osasun Zentroaren web orri batek dio emakume gehienek (%60 inguruk) ez dutela bigarren mailako efekturik izaten, eta gehienek, izatekotan, ondorio txikiak baino ez dituztela.

1992ko berrikuspen frantseseko artikulu batek esan zuen erabiltzaile berrien %50ek pilula antikontzeptiboa lehen urtea baino lehen eten zutela, bigarren mailako ondorioen ondorioz, hala nola hilekoen arteko odoljarioak eta [[Amenorrea|amenorrearen]] ondorioz.

Bestalde, pilulek [[Pelbiseko gaixotasun inflamatorio|pelbiseko]] hantura-gaixotasuna, [[dismenorrea]], [[hilekoaren aurreko sindromea]] eta [[Akne|aknea]] bezalako baldintzak hobetzen dituzte, eta [[Endometriosi|endometriosiaren]], o[[Obulutegi polikistikoen sindrome|bulutegi polikistikoare]]&lt;nowiki/&gt;n sindromearen sintomak eta [[anemia]]-arriskua murrizten dituzte.

Bigarren mailako ondorio larriak: [[Tronbosi|tronbosia]] (odol-koaguluak). Gainera, emakume batzuek odoljarioetan aldaketak izaten dituzte (odoljario arinagoa, irregularragoa edo hilekorik ez izatea – Amenorrea-), [[zefalea]], [[Zorabio|zorabioak]], goragaleak, bularretako mina, pisu-aldaketa, umore-aldaketak. Medikamentu-marka bakoitzaren erabilera-orri espezifikoa kontsultatu behar da; izan ere, albo-ondorio orokorrak bat datozen arren, [[sendagai]] bakoitzak bere berezitasunak ditu.

=== Zainetako tronboenbolismoa&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Yuxuan|abizena=Qiu|izenburua=Birth control pills and risk of hypothyroidism: a cross-sectional study of the National Health and Nutrition Examination Survey, 2007–2012|hizkuntza=en|abizena2=Hu|abizena3=Xing|abizena4=Fu|abizena5=Zhu|abizena6=Su|izena2=Yuanyuan|izena3=Zhichao|izena4=Qingyu|izena5=Jingqiang|izena6=Anping|data=2021-06-01|url=https://bmjopen.bmj.com/content/11/6/e046607.full|aldizkaria=BMJ Open|alea=6|zenbakia=11|issn=2044-6055|doi=10.1136/bmjopen-2020-046607|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
Aho bidezko antisorgailu konbinatuek zainetako tronbosia izateko arriskua areagotzen dute, tronbosi benoso sakona (TVP) eta biriketako tronboenbolismoa (TEP) barne. Batez beste, 100.000 emakumeko 1ek TEP bat izatearen arriskua dauka.

Tronboenbolismo-arriskua prestakuntza desberdinekin aldatu egiten da; bigarren mailako pilulekin (50μg baino estrogeno-eduki txikiagoarekin), tronboenbolismo-arriskua txikia da, urteko 100.000 erabiltzaileko 15en inguruko intzidentziarekin.

Hirugarren mailako progestagenoak (desogestrela edo gestodenoa) dituzten prestakinak erabiltzen dituzten emakumeen kasuan, tronboenbolismoaren intzidentzia urteko 100.000 erabiltzaileko 25 da, gutxi gorabehera.

Halaber, arriskua handiagoa da beste faktore batzuk dituzten pertsonetan, hala nola [[Tabako|erretzea]] (arriskua era nabarmenean handitzen da) eta pilularen erabilera luze eta jarraituan hartzekotan, batez ere 35 urtetik gorako emakumeen kasuan.

=== Minbizia&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Píldoras anticonceptivas y el riesgo de cáncer - NCI|hizkuntza=es|data=2018-01-03|url=https://www.cancer.gov/espanol/cancer/causas-prevencion/riesgo/hormonas/hoja-informativa-pildoras-anticonceptivas|aldizkaria=www.cancer.gov|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
2010ean egindako berrikuspen sistematiko batek, hainbat minbizi motari buruzko aurreko azterlan batzuk aztertu zituenak, ahotiko antisorgailu konbinatua erabiltzen duten pertsonek minbizia izateko arrisku handiagoa zutela erakutsi zuen.

[[Bularreko minbizi|Bularreko minbizia]] izateko arriskuaren eta hormona bidezko kontrazepzioaren arteko loturari buruzko ikerketak konplexuak eta itxuraz kontraesankorrak dira.

Kalkuluen arabera, pilula hartzen den bitartean, bularreko minbiziaren 0,5 kasu gehiago daude 16-19 urteko 10.000 emakumeko, eta gutxi gorabehera 5 kasu gehiago 25-29 urteko 10.000 emakumeko.

==== Obulutegiko minbizia eta endometrioa - Arriskua murriztea ====
Ikerketa askok erakutsi dute pilula antikontzeptiboen erabilerak [[Obulutegiko minbizi|obulutegiko eta endometrioko minbizia]] izateko arriskua murrizten duela.

==== Zerbixeko minbizia- Arriskua handitzea ====
Agerian geratu da pilula antikontzeptiboek [[Umetoki minbizia|lepoko minbizia]] (zerbixa edo umetoki-lepoa) izateko arriskua areagotzen dutela, baina giza papilomaren birusa da gaixotasun horren arrisku-faktore nagusia.

==== Gibeleko minbizia - Arriskua handitzea ====
[[Gibeleko minbizi|Gibeleko minbizia]] izateko arriskua handiagoa da pilula antikontzeptiboa hartzen duten emakumeen artean.

=== Pisua ===
2013ko ''Cochrane'' berrikuspen sistematiko batekin ahotiko antisorgailuek ez zueteka aldaketa handirik egiten ikusi zen. Ebidentzia ez zen nahiko sendoa metodo antikontzeptiboek pisu-aldaketarik eragiten ez duten ziurtasuna izateko, baina ez zen inolako eragin garrantzitsurik aurkitu.

=== Sexualitatea ===
Pilulek baginako lubrikazio kantitatea handitu ahal dute. Beste emakume batzuek, lubrikazio falta sentitzen dute.  

2007an 1700 emakumek egindako azterlan baten arabera, pilulen erabiltzaileek ez zuten inolako aldaketarik izan haien sexuarekiko pertzepzioan. 

2005eko genitalen eszitazioaren laborategiko azterketa batek hamalau emakume probatu zituen pilula hartzen hasi aurretik eta ondoren. Ikerketak, emakumeek pilula hartu ondoren eszitazio gorakada eta beherakada handiak izan zituztela erakutsi zuen. 

=== Depresioa ===
[[Serotonina]] maila baxuak, garuneko [[neurotransmisore]] bat, depresioarekin lotu dira. Estrogeno nibel altuek serotoninaren nibelak txikitzen dituzte gorputzean. Beraz, ahotiko antisorgailuek [[Depresio|depresioa]] eragin dezakete. 

Prgestageno-antisorgailuak deprimituta dauden emakumeen egoera okertzeagatik ezagutzen dira. Halaber, ikusi da ahoko antisorgailu konbinatuek (dosi baxuak) ez dutela depresio-arriskua handitzeko probabilitate handirik.

=== Hipertentsioa ===
[[Bradikinina|Bradikininak]] odol-presioa jaisten du, eta odol-hodiak dilatatzea eragiten du. [[Entzima]] batzuk gai dira bradikinina deskonposatzeko. 

Progesteronak P (AP-P) aminopeptidasa-mailak handitu ditzake, eta, horrela, bradikininaren deskonposizioa areagotu, [[Hipertentsio|hipertentsioa]] garatzeko arriskua areagotuz.

=== Beste ondorio batzuk ===
Leucorrea (baginako jariaketa handitzea), hilekoaren fluxua murriztea, mastalgia (titietako sentikortasuna) eta aknea gutxitzea. Goragaleak, gorakoak, odol-presioaren igoerak eta melasma (aurpegiko larruazalaren koloregabetzea) ere sartzen dira;

Estrogeno gehiegi izateak, pilula antikontzeptiboek bezala, [[kolesterol]]-mailak areagotzen dituela dirudi.

Pisu bidezko entrenamenduaren eraginkortasuna mugatu dezakete [[muskulu]]-masa handitzeko zailtasunak izanez.

== Interakzio farmakologikoak ==
Medikamentu batzuek pilularen eragina murrizten dute eta hilekoen arteko odolusteak eragin ditzakete, edo haurdunaldiaren probabilitatea handitu.

Espektro zabaleko [[Antibiotiko|antibiotikoen]] gaineko neurriak hartzen dira, hala nola [[anpizilina]] eta [[doxiziklina]], arazoak sor baititzakete emakumeen flora minduz. 

Planned Parenthoodek esplizituki dio [[errifanpizina]] antibiotikoak bakarrik murrizten duela pilulen eraginkortasuna, eta ez gainerako antibiotikoek.

== Ingurune inpaktua ==
Pilula hartzen duen emakume batek bere [[Gernu|gernua]] eta [[Gorotz|gorozkian]] estrogeno naturalak erabiltzen ditu, estrona (E1) eta estradiola (E2), eta estrogeno sintetikoko etinilestradiola (EE2). Hormona horiek ura tratatzeko instalazioetatik eta ibaietatik igaro daitezke.

Beste kontrazepzio-forma batzuek, hala nola partxeak diren antisorgailuak, piluletan dagoen estrogeno sintetiko bera (EE2) erabiltzen dute, eta komunetik botatzean uretako hormona-kontzentrazioa areagotu daiteke. Uretara doazen hormona horiek, animalien garapen sexualean eragiten dute. 

== Adineko emakumeak&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Validate User|url=https://academic.oup.com/crawlprevention/governor?content=%2fajcn%2farticle-abstract%2f53%2f1%2f132%2f4691202|aldizkaria=academic.oup.com|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ==
[[Menopausia]] aurreko 124 emakumek 2006an egindako azterlan batek sexu-hormonen [[globulina]] finkatzailea (SHBG) neurtu zuen, ahotik hartzeko antisorgailuari utzi aurretik eta ondoren. Ahoko antisorgailuak erabiltzen jarraitu zuten emakumeek SHBG maila inoiz erabili ez zituztenek baino lau aldiz altuagoa zuten, eta mailak altu mantendu ziren, baita haien erabilera eten zuen taldean ere. Teorikoki, SHBGren igoera hormonen hazkundeari emandako erantzun fisiologiko bat izan liteke, baina beste hormonen maila libreak murriztu ahal izango lituzke, hala nola androgenoenak.

== Erlijioa ==

=== Katolizismoa&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Anticonceptivos en la Biblia|hizkuntza=es|url=https://www.exploregod.com/es/articulos/anticonceptivos-en-la-biblia|aldizkaria=Explora Dios|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
[[Kristautasun|Kristauek]] ekintza bat [[Bekatu|bekataria]] den definitzen saiatzen direnean, [[Biblia]] da gehien kontsultatzen den autoritatea.

Historikoki, eliza katolikoak ugalketa ikusi du sexurako arrazoi nagusitzat — baita bakartzat ere —.

Sexua ugaltzeko sortu zen, antisorgailuekin ezin da gauzatu, eta hori erlijioaren aurka doa.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Católicos y protestantes frente a la anticoncepción|hizkuntza=es|url=https://protestantedigital.com/conciencia/9931/catolicos-y-protestantes-frente-a-la-anticoncepcion|aldizkaria=protestantedigital.com|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

Antisorgailuak eta emakumearen kanpoan [[Isurtze|eiakulatzea]] gaizki ikusiak daude katolizismoan.

=== Budismoa&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Nuevatribuna|izenburua=Sexualidad y budismo|hizkuntza=es|url=https://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/sexualidad-budismo/20171007194723144128.html|aldizkaria=Nuevatribuna|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
[[Budismo|Budismoak]] sexuari buruz duen ikusmoldea nahiko irekia da, nahiz eta sexuaren barruan fededunen eta [[Monje|monjeen]] artean dagoen korrontea bereizi behar den, hauen praktikak askoz ere murriztaileagoak baitira. [[Ezkontza]] aurreko harremanak baimenduta daude, ezkontzan ez da derrigorrezkoa sexu-harremanak izatea, [[Infideltasun|desleialtasuna]], [[Homosexualitate|homosexualitatea]] eta [[Dibortzio|dibortzioa]] ez dira kondenatzen, [[Abortu|abortua]] onartzen da eta antisorgailuak erabiltzekoaskatasuna dago.

=== Judaismoa&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Medicamentalia|url=https://medicamentalia.org/|aldizkaria=Medicamentalia|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
Sexua ezkontzaren barruan bakarrik dago baimenduta, eta azken helburua ugalketa da. Debekatuta daude antisorgailuak eta [[Esterilizazio|esterilizazioa]] edo ugalketa eragozteko edozein ekintza. &quot;Semena alferrik galtzea bekatua da&quot;, &quot;Gizon baten hazia ezin da kanpoan egon, ezin da alferrik izan&quot; -Rabino Daniel Bitton.

=== Islam&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Ahmad|abizena=Ridwan|izenburua=Women And The Cultural Practice Of Anti-Birth Control Pills In The Islamic Community In Surabaya|orrialdeak=798–809|abizena2=Susanti|izena2=Emy|data=2019|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=8307973|aldizkaria=Opción: Revista de Ciencias Humanas y Sociales|alea=Extra 22|issn=1012-1587|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
Erlijio honetan antisorgailuak debekatzen dituzte. Islamean emakumea eta bere osasuna ez dira garrantzi handikoak, haien helburua ugaltzea eta familiari gizon bat ematea da.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Metodo antisorgailuak]]
[[Kategoria:Sexu iraultza]]
[[Kategoria:Munduko Osasun Erakundearen funtsezko sendagaiak]]</text>
      <sha1>m2wlwzvvi96lsi7kbxypgy1fxmu0e8q</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005579</id>
      <parentid>9005578</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:15:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Erreferentziak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28310" xml:space="preserve">{{konposatu kimiko infotaula}}
'''Ahotiko antisorgailua''' edo '''pilula antikontzeptiboa''' [[hormona]]z osatutako sintesiko pilula da, [[aho]]z hartzekoa, [[obulazio]]rako ezinbestekoak diren baldintza bat edo gehiago blokeatzen dituena emakumearengan.&lt;ref&gt;[[Euskalterm]]: [Ginekologia Hiztegia] [2015]&lt;/ref&gt; Pilula 1960ko hamarkadan hasi zen erabiltzen antisorgailu gisa [[Estatu Batu]]etan, eta oso [[antisorgailu]] ezaguna da. Erabilera asko aldatzen da herrialdearen,&lt;ref&gt;{{erreferentzia|egilea=UN Population Division |urtea=2006 |título=World Contraceptive Use 2005 |lekua=New York |argitaletxea=United Nations |isbn=9-211-51418-5 |url=http://www.un.org/esa/population/publications/contraceptive2005/2005_World_Contraceptive_files/WallChart_WCU2005.pdf|formatua=PDF|hizkuntza=en}}&lt;/ref&gt; adinaren, hezkuntzaren eta egoera zibilaren arabera. Pilula antikontzeptiboak ez ditu [[sexu-transmisiozko gaixotasun]]ak babesten, hala nola [[GIB]]a ([[HIES]]), [[klamidia]], [[herpes]] genitala, [[garatxo benereo]]a, [[gonorrea]], [[B hepatitis]]a eta [[sifilis]]a. Sexu-transmisiozko infekzioen aurkako babesa lortzeko, [[kondoi]]a erabili behar dugu.&lt;ref name=Melodene&gt;[https://web.archive.org/web/20110722130555/http://www.bayerscheringpharma.es/ebbsc/cms/es/_galleries/download/s_mujer/prospectos/MelodeneS.pdf Prospecto Melodene-15 de Bayer]&lt;/ref&gt;

Emakumearen [[Hormona|hormona zikloan]] du eragina, eta [[Haurdunaldi|haurdunaldia]] ekiditen du. Gainera, hilerokoa erregulatzeko eta horrek sortzen dituen min eta ondoezak arintzeko ere balio dute pilulek, beti ere medikuak horrela gomendatzen badu.

Ahotik hartzeko pilulek ez dute Infekziorik babesten, hala nola [[Giza Immunoeskasiaren Birusa|GIB]] (hiesa), [[Klamidiasi|klamidia,]] [[herpes genitala]], [[gonorrea]], [[Sifili|sifilisa]]... Sexu-transmisiozko infekzioen aurkako babesa lortzeko, [[Preserbatibo|preserbatiboa]] erabili behar da.

Antisorgailua&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=r01e00000ff26d46687a470b8c8bcb02ab28b8c45|abizena=r01e00000fe4e66771ba470b8e35584d9d7da8391|izenburua=Antisorgailuak eta emergentziazko metodoak|hizkuntza=eu|url=https://www.gazteaukera.euskadi.eus/r58-igualda2/eu/contenidos/informacion/salud_asexorate/eu_1770/index.shtml|aldizkaria=www.gazteaukera.euskadi.eus|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;,  sexu harremanetan ernalkuntza eta haurdunaldia ekiditeko substantzia, aparatu edo metodoak dira. Antisorgailuak zenbait taldetan bereiz daitezke, hala nola, hesi metodoak (preserbatiboa esaterako), eragile kimiko edo hormonalak (pilula antisorgailua, esaterako) eta kontrazepzio naturala (Ogino metodoa, esaterako). 

Hainbat antisorgailu metodo daude: lehenik eta behin hesi bidezkoak daude (kondoia, preserbatibo femeninoa, diafragma), horiek sexu bidez transmititzen diren gaixotasunak ekiditeko balio  dute. Ondoren, metodo hormonalak daude ( pilula antisorgailua, [[Baginako eraztun|baginako eraztuna,]] [[Partxe antisorgailu|partxe antisorgailua,]] [[azal azpiko antisorgailua]] eta [[Umetoki barneko gailu|DIU]]&lt;nowiki/&gt;a),  horiek haurdunaldia hormonen bidez ekiditen dute. Azkenengo metodoak mediku batek preskribitu eta kontrolatu behar izaten ditu, hormonek gorputzean eragiten dituzten aldaketen jarraipena egiteko. Beste metodo bat, metodo naturala da (abstinentzia, hilerokoan oinarrituta…)  gorputzean objektu eta substantzia arrotzak ez sartzean oinarritzen da. Azkenengo metodoa, emergentziazkoa da, hau  [[biharamuneko pilula]] bezala ezaguna da, emergentziako medikamentu bat da eta ez da ohiko antisorgailu bezala erabili behar.

== Historia&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|url=https://uh.edu/engines/epi2793spanish.htm|aldizkaria=uh.edu|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ==
1930eko hamarkadan, zientzialariek hormona esteroideoen egitura isolatu eta zehaztu zuten, eta [[androgeno]], [[Estrogeno|estrogen]]&lt;nowiki/&gt;o edo [[progesterona]] dosi handiek [[Obulazio|obulazioa]] eragozten zutela aurkitu zuten.

1939an, [[Russell Marker]], [[Pennsylvania]]&lt;nowiki/&gt;ko Estatu Unibertsitateko [[kimika organiko]]&lt;nowiki/&gt;ko irakasleak, [[sapogenina esteroideia]] begetalen progesterona sintetizatzeko metodo bat garatu zuen, hasiera batean [[zarzaparrilla zarzapogenina]] erabiliz, azkenean, ez zen aurrera atera garestiegia baitzen. Hiru urte geroago,  beste lehengai bat aurkitu zuen[[Ñame|, ñame]] mexikarraren saponina.  Ezin izan zuenez [[Parke-Davis]], bere ikerketa babeslearia,  konbetsitu,  Markerrek Pennsylvaniako Estatu Unibertsitatea utzi zuen eta 1944an bi bazkiderekin ''Syntex'' sortu zuen Mexiko Hirian.

[[XX. mendea]]&lt;nowiki/&gt;ren erdialdean, antisorgailu hormonal bat garatzeko gai ziren, baina konpainia farmazeutikoek, unibertsitateek eta gobernuek ez zuten inolako interesik erakutsi ikerketarekin jarraitzeko.

Pilula [[1960ko hamarkada|1960ko hamarkadan]] antisorgailu gisa  erabiltzen hasi zen Estatu Batuetan. 

=== Obulazioa prebenitzeko progesteronari buruzko ikerketak&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Historia de la píldora anticonceptiva - Revista Ciencias|url=https://www.revistacienciasunam.com/es/197-revistas/revista-ciencias-48/1879-historia-de-la-p%C3%ADldora-anticonceptiva.html|aldizkaria=www.revistacienciasunam.com|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
1951. urtearen hasieran, [[Gregory Goodwin Pincus|Gregory Pincus]] fisiologo ugaltzailea  [[Margaret Sanger]]&lt;nowiki/&gt;rekin, antisorgailuaren mugimenduaren sortzailea, bildu zen. [[Abraham Stone-k]], ''[[Planned Parenthood Federation of Americako]]'' (PPFA) mediku zuzendari eta lehendakariordeak, ''Pincusi'' PPFAren dirulaguntza bat lortzen lagundu zion antisorgailu hormonalen ikerketari ekiteko.

Ikerketa 1951ko apirilaren 25ean hasi zen [[Min Chueh Chang]]-en eskutik. 

1952an, [[Katharine Dexterek]], McCormick [[Emakumeen sufragismoa|sufragista]] eta filantropoak, finantzazio izugarria eman zuen ikerketarekin jarrai zezaten.  

Geroago, [[John Locke|John Rock]] [[Harvard Unibertsitatea|Harvardeko]] ginekologia irakasle klinikoak bat egin zuen ikerketarekin. 1952an, antzuak ziren 8 pazienteei estrogeno dosiak handitu zizkien eta hurrengo 4 hilabeteetan %15a haurdun geratu zen. 

Ikerketarekin jarraitu zuten eta 1953an,  zenbait emakumek hilekoen arteko [[Odoljario|odoljarioa]] izan zuten, eta lehen zikloan obulazioa emakumeen %85ean desagertu  zen, horrekin, obulazioa hasieran eta etengabe ezabatzeko progesterona dosi handiagoak eta garestiagoak beharko zirela ikusi zen. 

=== Obulazioa prebenitzeko progesteronari buruzko ikerketak ===
Pincusek konpainia farmazeutikoetan zituen kontaktuei jarduera progestogenikoa zuten konposatu kimikoak bidaltzeko eskatu zien

200 konposatu kimikotik, Changek ''[[Syntex-]]''eko noretisterona, ''Searle''-ko noretinodrela eta norentandrolona erabilgarriak zirela aurkitu zuen.

1951n, [[Carl Djerassi]], [[Luis Ernesto Miramontes]] eta [[George Rosenkranz|George Rosenkranz k]]&lt;nowiki/&gt;imikariek lehen ahozko progestina aktiboa sintetizatu zuten, noretisterona.

Frank B. Colton kimikariak ahoko progestina oso aktiboa noretinodrela (noretindronaren isomero bat) sintetizatu zuen [[1952]]&lt;nowiki/&gt;an, eta norentandrolona 1953an.

1954ko abenduan, Rockek hiru progestinen obulazioa ezabatzeko lehen ikasketak hasi zituen. Bere berrogeita hamar paziente antzuetan probatu zuen. 5mg noretindrona eta noretinodrel dosiek eta norentandrolona dosi guztiek obulazioa ezabatzen zuten, baina hilekoen arteko odoljarioa eragiten zuten, baina 10mg eta gehiagoko noretindrona eta noretinodrel dosiek hilekoen arteko odoljariorik gabeko obulazioa kentzen zuten, eta hurrengo bost hilabeteetan %14ko haurdunaldi-tasara eraman zuten.

=== Ahotik hartzeko antisorgailu konbinatu eraginkorra garatzea ===
Gerora aurkitu zen noretinodrela (eta noretindrona) estrogeno ehuneko txiki batez kutsatuta zegoela.

1956an, noretinodrela ahalik eta puruena izatea lortu zutenean, hilekoen arteko odoljarioa eragiten zuen, beraz, mestranolaren %2,2 gehitu zuten, odoljarioa ekidituz. Konbinazio honi ''[[Enovid]]'' deitu zitzaion. 

[[Edris Rice-Wrayk]] zuzendutako Enoviden lehen antisorgailu-entsegua 1956ko apirilean hasi zen Rio Piedrasen, Puerto Ricon. [[Edward T. Tylerr]]&lt;nowiki/&gt;ek zuzendutako Enoviden (eta noretindronaren) bigarren antisorgailu-entsegua 1956ko ekainean hasi zen Los Angelesen.

Beraz, estrogeno-ondorio [[Heste|gastrointestinal]]&lt;nowiki/&gt;en intzidentzia murrizteko, hilekoen arteko odolusteen intzidentzia nabarmen handitu gabe Enoviden estrogeno-edukia % 33 murriztu zitekeela ondorioztatu zen.

1960an, ahotiko antisorgailua agertu zen. 

== Salmenta ==

=== Estatu Batuak ===
1957ko ekainaren 10ean, [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batue]]&lt;nowiki/&gt;tako [[Elikagai eta Sendagaien Administrazioa]]&lt;nowiki/&gt;k (FDA) hilekoa kontrolatzeko ''Enovid''-a onartu zuen. Antikontzeptiboen entsegu askok  ''Enovid'' oso eraginkorra zela erakutsi zuten. 1960ko maiatzaren 9an, FDAk  ''Enovid'' 10mg antisorgailu gisa erabiltzea onartuko zuela iragarri zuen, eta 1960ko ekainaren 23an egin zuen.

Searlek ez zuen inoiz ''Enovid'' 10mg antisorgailu gisa merkaturatu. Zortzi hilabete geroago, 1961eko otsailaren 15ean, FDAk Enovid 5mg onartu zuen antisorgailu gisa erabiltzeko. 1961eko uztailean, Searle, azkenean, Enovid 5mg merkaturatzen hasi zen.

Antisorgailuak ez zeuden eskuragarri estatu guztietan ezkondutako emakume guztientzat 1965era arte, eta 1972ra arte ez zeuden eskuragarri [[estatu]] guztietako emakume ezkongabe guztientzat.

=== Espainia ===
[[Espainia]]&lt;nowiki/&gt;n 1978ko urriaren 7an legeztatu zen pilula antikontzeptiboaren merkaturatzea eta erabilera

=== [[Kanada]] ===
Ahotiko antisorgailua beste antisorgailu batzuekin batera 1969an legeztatu zen.

=== Australia ===
Estatu Batuetatik kanpo sartu zen lehen ahotiko antisorgailua Scheringeko Anovlar izan zen, 1961eko urtarrilaren 1ean, [[Australia|Australian]].

=== Erresuma Batua ===
1957an, Searle Enavid merkaturatzen hasi zen, hilekoaren kontrolerako. 1957an, FPAk Kontseilu bat ezarri zuen Ugalkortasuna Kontrolatzeko Ikerketarako (Council for the Investigation of Fertility Control) (CIFC) ahozko antisorgailuak probatu eta monitorizatzeko. 

1960ko martxoan, [[Birmingham]]&lt;nowiki/&gt;eko FPAk eraginkorrak izan ez ziren saiakuntzak hasi zituen. 1960ko abuztuan, Slougheko FPAk entseguak hasi zituen, baina ez zuten emaitza onik izan. 1961eko maiatzean, [[Londres|Londresko]] FPA entseguetan hasi zen Scheringen Anovlar-ekin. 1961eko abenduaren 4an, Enoch Powellek, garai hartan Osasun ministro zenak, Conovid pilula antisorgailua [[Osasun Zerbitzu Nazional]]&lt;nowiki/&gt;aren bitartez onartu zuen. 1962an, Schering-en Anovlar eta Searler-en Conovid-E FPAren antisorgailu onartuen zerrendan sartu ziren.

=== Frantzia ===
1967ko abenduaren 20an, [[Neuwirth Legea]]&lt;nowiki/&gt;k kontrazepzioa legeztatu zuen [[Frantzia|Frantzian]], pilula barne. Pilula da Frantzian gehien erabiltzen den antisorgailua, emakume gazteen artean batez ere.

=== Italia ===
1971an onartu zen antisorgailuen salmenta. [[Erromatar Eliza Katolikoa|Eliza katolikoak]] metodo antikontzeptiboen aurka egiten zuenez, eta hedabide [[Kontserbadurismo|kontserbadoreen]] propaganda negatiboa zengoenez, oso txarto ikusi ziren ahotiko antisorgailuak.

Duela gutxiko datu estatistikoek erakusten dute, [[Italia|Italiako]] 15-55 urteko emakumeen %20ak baino gutxiagok antisorgailuren bat  modu erregularrean erabiltzen duela. 

=== Japón ===
[[Japonia|Japoniako]] Medikuen Elkarteko lobbyak ia 40 urtez eragotzi zuen pilula onartzea. 

Elkarteak planteatutako bi eragozpen nagusiak hauek izan ziren: pilula epe luzera erabiltzeak eragin zitzakeen osasun-arazoak, eta pilula erabiltzeak kondoiak gutxiago erabiltzea eragingo zuen kezka, eta, horrela, sexu-transmisiozko infekzioen tasak handitzea.

Pilula 1999ko ekainean onartu zuten. Kalkuluen arabera, 28 milioi emakume japoniarren %1,3ak bakarrik erabiltzen dute pilula.  Pilularen erabiltzaileek hiru hilean behin mediku bat bisitatzen dute pelbiseko azterketak egiteko eta sexu-transmisiozko gaixotasunak eta umetokiko minbizia detektatzeko probak egiteko.

== Motak ==
Bi motatako pilulak daude:

* [[Pilula konbinatua]] (estrogenoak eta progesterona dituena) 
* [[Gestageno-pilula]] edo mini-pilula ([[hormona]] bakarra duena). 

Sustantziak odolaren bitartez gorputz osoan zehar zabaltzen dira eta ez diete uzten obulutegiei obulurik sortzen. Badira pilula batzuk antisorgailu gisa erabiltzen direnak eta gainera hilerokoa gutxiagotan izatea eta honek min gutxiago izatea eragiten dutenak. Adibidez, hilekoak urtean lau alditara pasatzeko aukera eskaintzen duen ''Seasonique'' antisorgailua merkaturatu da. Medikuak preskribitu eta kontrolatu behar du metodo hau, eta emakume batzuk dituzten gaixotasunen arabera ezin dituzte erabili.

Pilula egunero hartu behar da, ordu berean eta jarraian, atseden egunik gabe.

== Erabilera ==
Ahotiko pilula antikontzeptibo konbinatuak ordu berean hartu behar dira egunero.  Pilula hartzeaz  ahaztean eta 12 ordu baino gehiago pasatzen badira, babes antikontzeptiboa murriztu egingo da. 

Blister-ek 28 edo 21 [[pilula]] dituzte. 21 piluleko paketerako, hiru astetan zehar egunero pilula bat hartu behar da eta aste batean ez da pilularik hartzen. 28 piluletako paketea edukitzekotan, hiru astetan zehar pilulak hartzen dira eta laugarren astean [[plazebo]] pastilak hartzen dira. 

Halaber, bi pilula antikontzeptibo berri daude (Yaz 28 eta Loestrin 24 Fe), 24 eguneko hormona aktibodun pilulak dituztenak, eta, ondoren, 4 eguneko plazeboa.

=== Erabilera farmakoak ===
Hainbat motatako pilula antikontzeptiboak daude, estrogeno-konposizio eta/edo progestina batean. Adibide batzuk:

* [[Estrogeno|Estrogenoak]]: [[:es:Etinilestradiol|etinilestradiola]], [[Mestranol|mestranola]]
* [[Progestageno|Progestagenoak]]: noretindrona edo [[:es:Noretindrona|noretisterona]], [[Lanosterol|linosterola]], [[:es:Levonorgestrel|levonorgestrela]], [[:es:Drospirenona|drospirenona]], [[:es:Etonogestrel|etonogestrela]].

=== Plazebo-pilulak ===
Plazebo-pilulei esker, erabiltzaileak egunero  pastila bat har dezake. Emakumeak hilerokoa duen astean ere hatzen da pilula. Plazeboko pilulek burdinazko gehigarri bat izan lezakete, hilerokoan burdinazko eskakizunak areagotu egiten baitira.

Pilula hauek ez hartzea ez du eraginkortasunari eragiten. Beti ere, pastila aktiboak astea amaitzean hartzen diren. 

=== Plazebo ez hain ohikoak ===
2003tik aurrera, emakumeek pilularen hiru hilabeteko bertsioa erabili ahal izan dute. Hilabetero hartu behar diren modukoak dira eta plazebo-asteak ere bete behar dira (''Seasonale'').

''Seasonique'' beste bertsio bat da, non plazebo astea hiru hilean behin estrogeno dosi baxuko aste batekin ordezkatzen den.

Pilula konbinatuaren bertsio bat ere agertu da, plazebo pilulak eta hilekoen arteko odolusteak erabat ezabatzeko.

== Eraginkortasuna ==
Antisorgailu guztien moduan, pilula hauen eragikortasuna bi modura azter daiteke. ''Erabilera perfektuaren tasa'' aztertzekotan, egunero pilulak ondo hartzen ditutzten emakumeak hartzen dira soilik kontuan. ''Ohiko erabileraren tasa'' aztertzean, pilulak hartzen dituzten emakume guztiak hartzen dira kontuan, egunero hartzen dituztenak eta modu irregularrean hartzen dituztenak ere. 

Eraginkortasunaren tasa ikertzeko, [[:es:Índice_de_Pearl|Pearl indizea]] erabiltzen da gehienbat baina beste ikerketa batzuetan dekrementu tasak erabiltzen dira. 

Ahotiko antisorgailuen erabiltzaileen artean, ohiko erabilerarako [[haurdunaldi-tasa]] aztertutako biztanleriaren arabera aldatu egiten da urtean, %2-8koa baita. Erabilera perfekturako haurdunaldi-tasa %0,3 da urteko.

Hainbat faktorek azaltzen dute erabilera tipikoaren eraginkortasuna erabilera perfektuaren eraginkortasuna baino txikiagoa dela:

* Metodoa erabiltzeko jarraibideak ematen dituztenen akatsak
* Erabiltzailearen akatsak.
* Erabiltzaile kontziente batek jarraibideak ez betetzea.

Baldin eta pilula hilekoaren zikloaren lehen bost egunetan hartu bazen,  babes antikontzeptibo eraginkorra ematen dute lehen pilulatik. Hilekoaren zikloko beste edozein unetan hasten bada, pilulek babes antikontzeptibo eraginkorra ematen dute pilula aktiboak jarraian 7 egunez erabili ondoren.

Zergatik ez dira eraginkorrak?

* Pilula aktibo baten faltagatik
* Hurrengo pilula aktiboen paketearen hasiera atzeratzeagatik (hau da, epea 7 egun baino gehiagoz luzatzea pilularik gabe, edo plazebo-pilulak/ez-aktiboak)
* Gorputzak ondo ez xurgatu izateagatik, [[Oka (fisiologia)|gorakoengatik]] edo hesteetako arazoren batengatik. 
* Eraginkortasun murritzileak diren beste medikamentu batzuk hartzeagatik.

Ikerketa batek aurkitu zuen,  12 eta 18 urte bitarteko neska nerabeetan alkohola edan eta 2 astera haien estrogeno-mailak deprimitu egiten zirela.

== Albo ondorioak ==
Bigarren mailako ondoriorik ohikoena hilekoen arteko odoljarioa da. [[Mexiko Berria|Mexiko Berri]]&lt;nowiki/&gt;ko Unibertsitateko Ikasleen Osasun Zentroaren web orri batek dio emakume gehienek (%60 inguruk) ez dutela bigarren mailako efekturik izaten, eta gehienek, izatekotan, ondorio txikiak baino ez dituztela.

1992ko berrikuspen frantseseko artikulu batek esan zuen erabiltzaile berrien %50ek pilula antikontzeptiboa lehen urtea baino lehen eten zutela, bigarren mailako ondorioen ondorioz, hala nola hilekoen arteko odoljarioak eta [[Amenorrea|amenorrearen]] ondorioz.

Bestalde, pilulek [[Pelbiseko gaixotasun inflamatorio|pelbiseko]] hantura-gaixotasuna, [[dismenorrea]], [[hilekoaren aurreko sindromea]] eta [[Akne|aknea]] bezalako baldintzak hobetzen dituzte, eta [[Endometriosi|endometriosiaren]], o[[Obulutegi polikistikoen sindrome|bulutegi polikistikoare]]&lt;nowiki/&gt;n sindromearen sintomak eta [[anemia]]-arriskua murrizten dituzte.

Bigarren mailako ondorio larriak: [[Tronbosi|tronbosia]] (odol-koaguluak). Gainera, emakume batzuek odoljarioetan aldaketak izaten dituzte (odoljario arinagoa, irregularragoa edo hilekorik ez izatea – Amenorrea-), [[zefalea]], [[Zorabio|zorabioak]], goragaleak, bularretako mina, pisu-aldaketa, umore-aldaketak. Medikamentu-marka bakoitzaren erabilera-orri espezifikoa kontsultatu behar da; izan ere, albo-ondorio orokorrak bat datozen arren, [[sendagai]] bakoitzak bere berezitasunak ditu.

=== Zainetako tronboenbolismoa&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Yuxuan|abizena=Qiu|izenburua=Birth control pills and risk of hypothyroidism: a cross-sectional study of the National Health and Nutrition Examination Survey, 2007–2012|hizkuntza=en|abizena2=Hu|abizena3=Xing|abizena4=Fu|abizena5=Zhu|abizena6=Su|izena2=Yuanyuan|izena3=Zhichao|izena4=Qingyu|izena5=Jingqiang|izena6=Anping|data=2021-06-01|url=https://bmjopen.bmj.com/content/11/6/e046607.full|aldizkaria=BMJ Open|alea=6|zenbakia=11|issn=2044-6055|doi=10.1136/bmjopen-2020-046607|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
Aho bidezko antisorgailu konbinatuek zainetako tronbosia izateko arriskua areagotzen dute, tronbosi benoso sakona (TVP) eta biriketako tronboenbolismoa (TEP) barne. Batez beste, 100.000 emakumeko 1ek TEP bat izatearen arriskua dauka.

Tronboenbolismo-arriskua prestakuntza desberdinekin aldatu egiten da; bigarren mailako pilulekin (50μg baino estrogeno-eduki txikiagoarekin), tronboenbolismo-arriskua txikia da, urteko 100.000 erabiltzaileko 15en inguruko intzidentziarekin.

Hirugarren mailako progestagenoak (desogestrela edo gestodenoa) dituzten prestakinak erabiltzen dituzten emakumeen kasuan, tronboenbolismoaren intzidentzia urteko 100.000 erabiltzaileko 25 da, gutxi gorabehera.

Halaber, arriskua handiagoa da beste faktore batzuk dituzten pertsonetan, hala nola [[Tabako|erretzea]] (arriskua era nabarmenean handitzen da) eta pilularen erabilera luze eta jarraituan hartzekotan, batez ere 35 urtetik gorako emakumeen kasuan.

=== Minbizia&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Píldoras anticonceptivas y el riesgo de cáncer - NCI|hizkuntza=es|data=2018-01-03|url=https://www.cancer.gov/espanol/cancer/causas-prevencion/riesgo/hormonas/hoja-informativa-pildoras-anticonceptivas|aldizkaria=www.cancer.gov|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
2010ean egindako berrikuspen sistematiko batek, hainbat minbizi motari buruzko aurreko azterlan batzuk aztertu zituenak, ahotiko antisorgailu konbinatua erabiltzen duten pertsonek minbizia izateko arrisku handiagoa zutela erakutsi zuen.

[[Bularreko minbizi|Bularreko minbizia]] izateko arriskuaren eta hormona bidezko kontrazepzioaren arteko loturari buruzko ikerketak konplexuak eta itxuraz kontraesankorrak dira.

Kalkuluen arabera, pilula hartzen den bitartean, bularreko minbiziaren 0,5 kasu gehiago daude 16-19 urteko 10.000 emakumeko, eta gutxi gorabehera 5 kasu gehiago 25-29 urteko 10.000 emakumeko.

==== Obulutegiko minbizia eta endometrioa - Arriskua murriztea ====
Ikerketa askok erakutsi dute pilula antikontzeptiboen erabilerak [[Obulutegiko minbizi|obulutegiko eta endometrioko minbizia]] izateko arriskua murrizten duela.

==== Zerbixeko minbizia- Arriskua handitzea ====
Agerian geratu da pilula antikontzeptiboek [[Umetoki minbizia|lepoko minbizia]] (zerbixa edo umetoki-lepoa) izateko arriskua areagotzen dutela, baina giza papilomaren birusa da gaixotasun horren arrisku-faktore nagusia.

==== Gibeleko minbizia - Arriskua handitzea ====
[[Gibeleko minbizi|Gibeleko minbizia]] izateko arriskua handiagoa da pilula antikontzeptiboa hartzen duten emakumeen artean.

=== Pisua ===
2013ko ''Cochrane'' berrikuspen sistematiko batekin ahotiko antisorgailuek ez zueteka aldaketa handirik egiten ikusi zen. Ebidentzia ez zen nahiko sendoa metodo antikontzeptiboek pisu-aldaketarik eragiten ez duten ziurtasuna izateko, baina ez zen inolako eragin garrantzitsurik aurkitu.

=== Sexualitatea ===
Pilulek baginako lubrikazio kantitatea handitu ahal dute. Beste emakume batzuek, lubrikazio falta sentitzen dute.  

2007an 1700 emakumek egindako azterlan baten arabera, pilulen erabiltzaileek ez zuten inolako aldaketarik izan haien sexuarekiko pertzepzioan. 

2005eko genitalen eszitazioaren laborategiko azterketa batek hamalau emakume probatu zituen pilula hartzen hasi aurretik eta ondoren. Ikerketak, emakumeek pilula hartu ondoren eszitazio gorakada eta beherakada handiak izan zituztela erakutsi zuen. 

=== Depresioa ===
[[Serotonina]] maila baxuak, garuneko [[neurotransmisore]] bat, depresioarekin lotu dira. Estrogeno nibel altuek serotoninaren nibelak txikitzen dituzte gorputzean. Beraz, ahotiko antisorgailuek [[Depresio|depresioa]] eragin dezakete. 

Prgestageno-antisorgailuak deprimituta dauden emakumeen egoera okertzeagatik ezagutzen dira. Halaber, ikusi da ahoko antisorgailu konbinatuek (dosi baxuak) ez dutela depresio-arriskua handitzeko probabilitate handirik.

=== Hipertentsioa ===
[[Bradikinina|Bradikininak]] odol-presioa jaisten du, eta odol-hodiak dilatatzea eragiten du. [[Entzima]] batzuk gai dira bradikinina deskonposatzeko. 

Progesteronak P (AP-P) aminopeptidasa-mailak handitu ditzake, eta, horrela, bradikininaren deskonposizioa areagotu, [[Hipertentsio|hipertentsioa]] garatzeko arriskua areagotuz.

=== Beste ondorio batzuk ===
Leucorrea (baginako jariaketa handitzea), hilekoaren fluxua murriztea, mastalgia (titietako sentikortasuna) eta aknea gutxitzea. Goragaleak, gorakoak, odol-presioaren igoerak eta melasma (aurpegiko larruazalaren koloregabetzea) ere sartzen dira;

Estrogeno gehiegi izateak, pilula antikontzeptiboek bezala, [[kolesterol]]-mailak areagotzen dituela dirudi.

Pisu bidezko entrenamenduaren eraginkortasuna mugatu dezakete [[muskulu]]-masa handitzeko zailtasunak izanez.

== Interakzio farmakologikoak ==
Medikamentu batzuek pilularen eragina murrizten dute eta hilekoen arteko odolusteak eragin ditzakete, edo haurdunaldiaren probabilitatea handitu.

Espektro zabaleko [[Antibiotiko|antibiotikoen]] gaineko neurriak hartzen dira, hala nola [[anpizilina]] eta [[doxiziklina]], arazoak sor baititzakete emakumeen flora minduz. 

Planned Parenthoodek esplizituki dio [[errifanpizina]] antibiotikoak bakarrik murrizten duela pilulen eraginkortasuna, eta ez gainerako antibiotikoek.

== Ingurune inpaktua ==
Pilula hartzen duen emakume batek bere [[Gernu|gernua]] eta [[Gorotz|gorozkian]] estrogeno naturalak erabiltzen ditu, estrona (E1) eta estradiola (E2), eta estrogeno sintetikoko etinilestradiola (EE2). Hormona horiek ura tratatzeko instalazioetatik eta ibaietatik igaro daitezke.

Beste kontrazepzio-forma batzuek, hala nola partxeak diren antisorgailuak, piluletan dagoen estrogeno sintetiko bera (EE2) erabiltzen dute, eta komunetik botatzean uretako hormona-kontzentrazioa areagotu daiteke. Uretara doazen hormona horiek, animalien garapen sexualean eragiten dute. 

== Adineko emakumeak&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Validate User|url=https://academic.oup.com/crawlprevention/governor?content=%2fajcn%2farticle-abstract%2f53%2f1%2f132%2f4691202|aldizkaria=academic.oup.com|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ==
[[Menopausia]] aurreko 124 emakumek 2006an egindako azterlan batek sexu-hormonen [[globulina]] finkatzailea (SHBG) neurtu zuen, ahotik hartzeko antisorgailuari utzi aurretik eta ondoren. Ahoko antisorgailuak erabiltzen jarraitu zuten emakumeek SHBG maila inoiz erabili ez zituztenek baino lau aldiz altuagoa zuten, eta mailak altu mantendu ziren, baita haien erabilera eten zuen taldean ere. Teorikoki, SHBGren igoera hormonen hazkundeari emandako erantzun fisiologiko bat izan liteke, baina beste hormonen maila libreak murriztu ahal izango lituzke, hala nola androgenoenak.

== Erlijioa ==

=== Katolizismoa&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Anticonceptivos en la Biblia|hizkuntza=es|url=https://www.exploregod.com/es/articulos/anticonceptivos-en-la-biblia|aldizkaria=Explora Dios|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
[[Kristautasun|Kristauek]] ekintza bat [[Bekatu|bekataria]] den definitzen saiatzen direnean, [[Biblia]] da gehien kontsultatzen den autoritatea.

Historikoki, eliza katolikoak ugalketa ikusi du sexurako arrazoi nagusitzat — baita bakartzat ere —.

Sexua ugaltzeko sortu zen, antisorgailuekin ezin da gauzatu, eta hori erlijioaren aurka doa.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Católicos y protestantes frente a la anticoncepción|hizkuntza=es|url=https://protestantedigital.com/conciencia/9931/catolicos-y-protestantes-frente-a-la-anticoncepcion|aldizkaria=protestantedigital.com|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt;

Antisorgailuak eta emakumearen kanpoan [[Isurtze|eiakulatzea]] gaizki ikusiak daude katolizismoan.

=== Budismoa&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Nuevatribuna|izenburua=Sexualidad y budismo|hizkuntza=es|url=https://www.nuevatribuna.es/articulo/historia/sexualidad-budismo/20171007194723144128.html|aldizkaria=Nuevatribuna|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
[[Budismo|Budismoak]] sexuari buruz duen ikusmoldea nahiko irekia da, nahiz eta sexuaren barruan fededunen eta [[Monje|monjeen]] artean dagoen korrontea bereizi behar den, hauen praktikak askoz ere murriztaileagoak baitira. [[Ezkontza]] aurreko harremanak baimenduta daude, ezkontzan ez da derrigorrezkoa sexu-harremanak izatea, [[Infideltasun|desleialtasuna]], [[Homosexualitate|homosexualitatea]] eta [[Dibortzio|dibortzioa]] ez dira kondenatzen, [[Abortu|abortua]] onartzen da eta antisorgailuak erabiltzekoaskatasuna dago.

=== Judaismoa&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Medicamentalia|url=https://medicamentalia.org/|aldizkaria=Medicamentalia|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
Sexua ezkontzaren barruan bakarrik dago baimenduta, eta azken helburua ugalketa da. Debekatuta daude antisorgailuak eta [[Esterilizazio|esterilizazioa]] edo ugalketa eragozteko edozein ekintza. &quot;Semena alferrik galtzea bekatua da&quot;, &quot;Gizon baten hazia ezin da kanpoan egon, ezin da alferrik izan&quot; -Rabino Daniel Bitton.

=== Islam&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Ahmad|abizena=Ridwan|izenburua=Women And The Cultural Practice Of Anti-Birth Control Pills In The Islamic Community In Surabaya|orrialdeak=798–809|abizena2=Susanti|izena2=Emy|data=2019|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=8307973|aldizkaria=Opción: Revista de Ciencias Humanas y Sociales|alea=Extra 22|issn=1012-1587|sartze-data=2022-05-11}}&lt;/ref&gt; ===
Erlijio honetan antisorgailuak debekatzen dituzte. Islamean emakumea eta bere osasuna ez dira garrantzi handikoak, haien helburua ugaltzea eta familiari gizon bat ematea da.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Metodo antisorgailuak]]
[[Kategoria:Sexu iraultza]]
[[Kategoria:Munduko Osasun Erakundearen funtsezko sendagaiak]]</text>
      <sha1>b8z5nqxcaml8gudeexl5c05vxda7bzd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wilco Kelderman</title>
    <ns>0</ns>
    <id>979490</id>
    <revision>
      <id>9005622</id>
      <parentid>8967163</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:45:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4587" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Wilco Kelderman''' ([[1991]]ko [[martxoaren 25]]a, [[Amersfoort]]) [[herbehereak|herbeherear]] [[txirrindularitza|txirrindulari]] profesional bat da. Gaur egun [[Team Sunweb]] taldean lasterka egiten du.

[[2020ko Italiako Giroa]]n hirugarren egin zuen eta [[2017ko Espainiako Itzulia]]n laugarren.

== Palmaresa ==
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 20|
'''2010'''
* [[Alsaziako Tourra]]
'''2011'''
* [[Norvegiako Tourra]]
'''2012'''
* 8. [[Dauphine Libere]]n
'''2013'''
* [[Danimarkako Itzulia]] eta etapa 1
* 5. [[Romandiako Tour]]rean
* 6. [[Down Under Tour]]rean
* 7. [[Eneco Tour]]rean
'''2014'''
* 4. [[Dauphine Libere]]n
* 7. [[2014ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]]n
'''2015'''
* [[Fitxategi:MaillotHolanda.PNG|20px]] [[Herbehereetako erlojupeko txirrindularitzako txapelketa]]
* 3. [[Eneco Tour]]rean
* 6. [[Montrealgo Txirrindularitza Sari Nagusia]]n
* 9. [[Kataluniako Volta]]n
* 10. [[La Flèche Wallonne]]n
'''2016'''
* 2. [[Tour du Poitou-Charentes]]en
* 3. [[Fitxategi:Bronze medal with cup.svg|16px]] [[Herbehereetako erlojupeko txirrindularitzako txapelketa]]n
* 6. [[Eneco Tour]]rean
* 8. [[Suitzako Itzulia]]n
* 10. [[2016ko Euskal Herriko Itzulia|Euskal Herriko Itzulia]]n
'''2017'''
* [[Fitxategi:Gold medal with cup.svg|16px]] [[Munduko Errepideko Txirrindularitza Txapelketa|Munduko taldekako erlojupeko txapelketa]]
* 4. [[Poloniako Itzulia]]n
* 4. [[2017ko Espainiako Itzulia|Espainiako Vuelta]]n
* 7. [[Romandiako Tour]]rean
* 7. [[Erlojupeko txirrindularitza gizonezkoen elite munduko txapelketa]]n
* 9. [[Down Under Tour]]rean
'''2018'''
* 2. Abu Dabiko Tourrean
* 2. [[Fitxategi:Silver medal with cup.svg|16px]] [[Munduko Errepideko Txirrindularitza Txapelketa|Munduko taldekako erlojupeko txapelketa]]n
* 3. [[Fitxategi:Bronze medal with cup.svg|16px]] [[Herbehereetako erlojupeko txirrindularitzako txapelketa]]n
* 5. [[Suitzako Itzulia]]n
* 10. [[2018ko Espainiako Itzulia|Espainiako Vuelta]]n
'''2019'''
* 5. [[UAE Tour]]rean
* 7. [[2019ko Espainiako Itzulia|Espainiako Vuelta]]n
'''2020'''
* 3. [[2020ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]]n
* 4. [[Tirreno-Adriatiko]]an
* 6. [[UAE Tour]]rean
* 7. [[Poloniako Itzulia]]n
'''2021'''
* 4. [[Dauphine Libere]]n
* 5. [[Kataluniako Volta]]n
* 5. [[2021eko Frantziako Tourra|Frantziako Tour]]rean
* 10. [[Romandiako Tour]]rean
'''2022'''
* 3. [[2022ko Getxoko Zirkuitua|Getxoko Zirkuitua]]n
}}

== Sailkapen orokorra Itzuli Handietan ==

{| class=&quot;wikitable&quot;
|- style=&quot;background:#eee;&quot;
!Itzuli Handia
!2010
!2011
!2012
!2013
!2014
!2015
!2016
!2017
!2018
!2019
!2020
!2021
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey pink.svg|20px|link=General classification in the Giro d'Italia|alt=Pink jersey]] '''[[Italiako Giroa]]'''
|—
|—
|—
|[[2013ko Italiako Giroa|17.]]
|[[2014ko Italiako Giroa|'''7.''']]
|—
|—
|[[2017ko Italiako Giroa|UT]]
|—
|—
|style=&quot;background:burlywood;&quot;|'''[[2020ko Italiako Giroa|3.]]'''
|—
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey yellow.svg|20px|link=General classification in the Frantziako Tour|alt=Yellow jersey]] '''[[Frantziako Tourra]]'''
|—
|—
|—
|—
|—
|[[2015eko Frantziako Tourra|79.]]
|[[2016ko Frantziako Tourra|32.]]
|—
|—
|[[2019ko Frantziako Tourra|UT]]
|—
|[[2021eko Frantziako Tourra|'''5.''']]
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey red.svg|20px|link=General classification in the Espainiako Vuelta|alt=Red jersey]] '''[[Espainiako Vuelta]]'''
|—
|—
|—
|—
|[[2014ko Espainiako Itzulia|14.]]
|—
|—
|[[2017ko Espainiako Itzulia|'''4.''']]
|[[2018ko Espainiako Itzulia|'''10.''']]
|[[2019ko Espainiako Itzulia|'''7.''']]
|—
|—
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|20px]] '''[[Errepideko txirrindularitza gizonezkoen elite munduko txapelketa|Munduko Txapelketa]]''' 
|—
|—
|—
|60.
|UT
|—
|—
|—
|38.
|—
|—
|—
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|20px]] '''[[Erlojupeko txirrindularitza gizonezkoen elite munduko txapelketa|Munduko Erlojupeko Tx]]'''
|—
|—
|25.
|—
|—
|23.
|—
|'''7.'''
|16.
|—
|—
|—
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Legenda
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|—||Ez zuen parte hartu
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|DSK||Deskalifikatua
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|UT||Utzi
|}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1991ko||Kelderman, Wilco}}

[[Kategoria:Herbehereetako txirrindulariak]]
[[Kategoria:2020ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]</text>
      <sha1>eylbexik6scvzatykdbm6mmhpri3x5i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gartzea Semeroitz</title>
    <ns>0</ns>
    <id>980507</id>
    <redirect title="Gartzia Semenoitz Iruñekoa" />
    <revision>
      <id>9005989</id>
      <parentid>8256432</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:06:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]</text>
      <sha1>qkvp4esa8gryld0rt14jmb9hqya3klh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eztabaida:Gartzea Semeroitz</title>
    <ns>1</ns>
    <id>980508</id>
    <redirect title="Eztabaida:Gartzia Semenoitz Iruñekoa" />
    <revision>
      <id>9006002</id>
      <parentid>8256435</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:07:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Eztabaida:Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="53" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Eztabaida:Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]</text>
      <sha1>kn5pod8n0ujei99i4f0wvblatww0fu8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gartzia Ximenitz</title>
    <ns>0</ns>
    <id>980774</id>
    <redirect title="Gartzia Semenoitz Iruñekoa" />
    <revision>
      <id>9005991</id>
      <parentid>8256427</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:06:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]</text>
      <sha1>qkvp4esa8gryld0rt14jmb9hqya3klh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eztabaida:Gartzia Ximenitz</title>
    <ns>1</ns>
    <id>980775</id>
    <redirect title="Eztabaida:Gartzia Semenoitz Iruñekoa" />
    <revision>
      <id>9006004</id>
      <parentid>8256429</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:08:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Eztabaida:Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="53" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Eztabaida:Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]</text>
      <sha1>kn5pod8n0ujei99i4f0wvblatww0fu8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Fauveau</title>
    <ns>102</ns>
    <id>984051</id>
    <revision>
      <id>9006045</id>
      <parentid>8997721</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:36:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="116820" xml:space="preserve">
=Fauveau=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Fauveau''' ([[AAAa]], [[2050]]) [[ZZZz]]-eko [[CCCc]]-a da.

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1990/012/001/2021-10-08/dislexia-goiz-atzematearen-gakoak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1990/012/001/2021-10-08/dislexia-goiz-atzematearen-gakoak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1925/023/001/2021-10-09/ikusi-mikusin-ikusi-makusian.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1925/023/001/2021-10-09/ikusi-mikusin-ikusi-makusian.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/204409/hiru-pertsona-migratzaile-hil-dira-ziburun-trenak-harrapatuta.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/204409/hiru-pertsona-migratzaile-hil-dira-ziburun-trenak-harrapatuta.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/004/001/2021-10-12/mugak-aldatu-dituzte.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/004/001/2021-10-12/mugak-aldatu-dituzte.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/022/001/2021-10-12/emazteen-lumak-emazteez.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/022/001/2021-10-12/emazteen-lumak-emazteez.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/204409/hiru-migratzaile-hil-dira-ziburun-trenak-harrapatuta.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/204409/hiru-migratzaile-hil-dira-ziburun-trenak-harrapatuta.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/204409/aljeriako-hiru-gizon-hil-dira-ziburun-trenak-harrapatuta.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/204409/aljeriako-hiru-gizon-hil-dira-ziburun-trenak-harrapatuta.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/204458/salatu-dute-kanboko-laborantza-lur-batean-ehun-etxebizitza-eraikitzekotan-direla.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/204458/salatu-dute-kanboko-laborantza-lur-batean-ehun-etxebizitza-eraikitzekotan-direla.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/009/001/2021-10-14/migranteentzako-bide-seguruak-eskatu-dituzte-harrera-taldeek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/009/001/2021-10-14/migranteentzako-bide-seguruak-eskatu-dituzte-harrera-taldeek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/204494/polizia-kontroletatik-ihesi-zihoazen-asteartean-ziburun-trenak-harrapatu-zituen-migranteak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/204494/polizia-kontroletatik-ihesi-zihoazen-asteartean-ziburun-trenak-harrapatu-zituen-migranteak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/205400/zazpi-urtez-emazteari-eraso-egitea-egotzita-gizon-bat-epaitu-du-baionako-auzitegiak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/205400/zazpi-urtez-emazteari-eraso-egitea-egotzita-gizon-bat-epaitu-du-baionako-auzitegiak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/205503/osasun-ziurtagiriaren-erabilera-uztailaren-31-arte-luzatzen-ahalko-dute-iparraldean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/205503/osasun-ziurtagiriaren-erabilera-uztailaren-31-arte-luzatzen-ahalko-dute-iparraldean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/205506/oier-oa-familiaren-eskubidetik-joko-dugu-nagusiki.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/205506/oier-oa-familiaren-eskubidetik-joko-dugu-nagusiki.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/205617/oier-oa-euskal-preso-ohiari-buruzko-dokumentala-gaurtik-ikusgai-kanalduden-eta-berrian.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/205617/oier-oa-euskal-preso-ohiari-buruzko-dokumentala-gaurtik-ikusgai-kanalduden-eta-berrian.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/029/001/2021-11-09/xilabaren-hondarreko-silaba.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/029/001/2021-11-09/xilabaren-hondarreko-silaba.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1985/009/002/2021-11-10/iparraldean-hirugarren-dosia-eskatuko-diete-65-urtetik-gorakoei.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1985/009/002/2021-11-10/iparraldean-hirugarren-dosia-eskatuko-diete-65-urtetik-gorakoei.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/205828/berriak-zuzenean-eman-eta-kontatuko-du-gaur-xilabako-finala.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/205828/berriak-zuzenean-eman-eta-kontatuko-du-gaur-xilabako-finala.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/206126/migratzaile-bat-arin-zauritu-da-donibane-lohizunen-trenaren-ufakoak-botata.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/206126/migratzaile-bat-arin-zauritu-da-donibane-lohizunen-trenaren-ufakoak-botata.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/005/001/2021-11-20/ziurtagiria-urtarrilaren-6ra-arte-jarri-nahi-du-indarrean-nafarroak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/005/001/2021-11-20/ziurtagiria-urtarrilaren-6ra-arte-jarri-nahi-du-indarrean-nafarroak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1927/006/001/2021-11-20/bizitoki-bat-helburu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1927/006/001/2021-11-20/bizitoki-bat-helburu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/029/001/2021-11-20/kiwi-hegalari-bat-galaxian.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/029/001/2021-11-20/kiwi-hegalari-bat-galaxian.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/206243/eaeko-auzitegi-nagusiak-bihar-hartuko-du-covid-ziurtagiriaren-inguruko-erabakia.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/206243/eaeko-auzitegi-nagusiak-bihar-hartuko-du-covid-ziurtagiriaren-inguruko-erabakia.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/206243/eaeko-auzitegi-nagusiak-gaur-hartuko-du-covid-ziurtagiriaren-inguruko-erabakia.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/206243/eaeko-auzitegi-nagusiak-gaur-hartuko-du-covid-ziurtagiriaren-inguruko-erabakia.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1846/004/001/2021-11-23/lapurdiko-hiru-ikastetxe-hetsi-behar-izan-dituzte-koronabirusagatik.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1846/004/001/2021-11-23/lapurdiko-hiru-ikastetxe-hetsi-behar-izan-dituzte-koronabirusagatik.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/206364/bake-bideak-fase-laquoofentsiboagoraquo-bat-abiatuko-du-urtarrilaren-8an.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/206364/bake-bideak-fase-laquoofentsiboagoraquo-bat-abiatuko-du-urtarrilaren-8an.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/206426/indarkeria-matxista-gaitzesteko-oihuek-hartuko-dituzte-gaur-karrikak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/206426/indarkeria-matxista-gaitzesteko-oihuek-hartuko-dituzte-gaur-karrikak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/007/001/2021-11-26/nafarroako-auzitegi-nagusiak-baimendu-egin-du-ziurtagiria-jartzea.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/007/001/2021-11-26/nafarroako-auzitegi-nagusiak-baimendu-egin-du-ziurtagiria-jartzea.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/036/001/2021-12-04/elkartasun-gosea-asetzeko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/036/001/2021-12-04/elkartasun-gosea-asetzeko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/206927/ziburun-trenak-harrapatuta-zauriturik-atera-zen-etorkinak-eta-hiru-elkartek-salaketa-jarri-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/206927/ziburun-trenak-harrapatuta-zauriturik-atera-zen-etorkinak-eta-hiru-elkartek-salaketa-jarri-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2108/007/001/2021-12-07/trenak-harrapaturik-hildako-migratzaileen-familiek-salaketa-jarri-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2108/007/001/2021-12-07/trenak-harrapaturik-hildako-migratzaileen-familiek-salaketa-jarri-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2108/005/001/2021-12-08/txertaketa-guneetan-kezka-piztu-da-pfizer-dosiak-agortzen-ari-baitira.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2108/005/001/2021-12-08/txertaketa-guneetan-kezka-piztu-da-pfizer-dosiak-agortzen-ari-baitira.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/207004/suarekin-egin-diote-aurre-hotzari-angeluko-dassault-lantegiko-protestariek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/207004/suarekin-egin-diote-aurre-hotzari-angeluko-dassault-lantegiko-protestariek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5001949/012/002/2021-12-10/apezpikuak-eta-fiskalak-protokolo-bat-adostu-dute-sexu-abusuen-seinalatzeko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5001949/012/002/2021-12-10/apezpikuak-eta-fiskalak-protokolo-bat-adostu-dute-sexu-abusuen-seinalatzeko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/008/001/2021-12-18/iparraldeko-campusak-garatzeko-irekia-proiektua-aurkeztu-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/008/001/2021-12-18/iparraldeko-campusak-garatzeko-irekia-proiektua-aurkeztu-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/207609/haurrak-txertatzen-hasiko-dira-ipar-euskal-herrian.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/207609/haurrak-txertatzen-hasiko-dira-ipar-euskal-herrian.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5002110/003/002/2021-12-23/haurrak-txertatzen-hasiko-dira-ipar-euskal-herrian-ere.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5002110/003/002/2021-12-23/haurrak-txertatzen-hasiko-dira-ipar-euskal-herrian-ere.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/207715/beriaingo-industrialde-batean-emakume-bat-bortxatu-dutela-salatu-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/207715/beriaingo-industrialde-batean-emakume-bat-bortxatu-dutela-salatu-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/207715/gizon-bana-atxilotu-dute-beriainen-eta-barakaldon-sexu-erasoak-egin-izana-egotzita.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/207715/gizon-bana-atxilotu-dute-beriainen-eta-barakaldon-sexu-erasoak-egin-izana-egotzita.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/207715/gizon-bat-atxilotu-dute-beriainen-eta-beste-bat-barakaldon-sexu-erasoak-egin-izana-egotzita.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/207715/gizon-bat-atxilotu-dute-beriainen-eta-beste-bat-barakaldon-sexu-erasoak-egin-izana-egotzita.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1868/005/001/2022-01-04/hegoaldeko-erakundeak-aurrez-aurre-itzultzearen-alde-daude.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1868/005/001/2022-01-04/hegoaldeko-erakundeak-aurrez-aurre-itzultzearen-alde-daude.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1858/008/001/2022-01-06/euskara-euskaraz-artatzeko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1858/008/001/2022-01-06/euskara-euskaraz-artatzeko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/007/001/2022-01-07/kanpaina-abiatu-dute-azterketak-euskaraz-egitea-aldarrikatzeko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/007/001/2022-01-07/kanpaina-abiatu-dute-azterketak-euskaraz-egitea-aldarrikatzeko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/009/001/2022-01-07/bakegileek-deitu-dute-bihar-baionan-euskal-presoen-etxeratzearen-alde-batzera.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/009/001/2022-01-07/bakegileek-deitu-dute-bihar-baionan-euskal-presoen-etxeratzearen-alde-batzera.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/208201/ikastetxeetako-protokoloa-arindu-dute-iparraldean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/208201/ikastetxeetako-protokoloa-arindu-dute-iparraldean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2330/006/002/2022-01-15/eh-bai-frantziako-legebiltzarreko-bozetara-aurkeztuko-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2330/006/002/2022-01-15/eh-bai-frantziako-legebiltzarreko-bozetara-aurkeztuko-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/030/001/2022-01-18/simone-veil-pastorala-xendan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/030/001/2022-01-18/simone-veil-pastorala-xendan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/208526/baionan-gizon-bat-kondenatu-dute-bilobari-sexu-erasoak-egiteagatik.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/208526/baionan-gizon-bat-kondenatu-dute-bilobari-sexu-erasoak-egiteagatik.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2042/003/001/2022-01-21/neurriak-arintzeko-egutegia-aurkeztu-du-frantziako-gobernuak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2042/003/001/2022-01-21/neurriak-arintzeko-egutegia-aurkeztu-du-frantziako-gobernuak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1960/010/001/2022-01-22/txertatze-ziurtagiriaren-alde-egin-du-konstituzio-kontseiluak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1960/010/001/2022-01-22/txertatze-ziurtagiriaren-alde-egin-du-konstituzio-kontseiluak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1919/006/001/2022-01-22/euskal-elkargoa-gainditu-beharra.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1919/006/001/2022-01-22/euskal-elkargoa-gainditu-beharra.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2031/005/001/2022-01-23/desinformazioak-ondorioak-ditu-gure-praktikan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2031/005/001/2022-01-23/desinformazioak-ondorioak-ditu-gure-praktikan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/208734/indarrean-da-txertatze-ziurtagiria-iparraldean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/208734/indarrean-da-txertatze-ziurtagiria-iparraldean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1874/010/001/2022-01-26/herri-urrats-senpereko-lakura-itzultzea-espero-du-seaskak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1874/010/001/2022-01-26/herri-urrats-senpereko-lakura-itzultzea-espero-du-seaskak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/208886/julen-perez-nahiago-dute-leku-gutxitan-ahate-frango-ukan-leku-frangotan-ahate-guti-baino.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/208886/julen-perez-nahiago-dute-leku-gutxitan-ahate-frango-ukan-leku-frangotan-ahate-guti-baino.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/208995/kolektibo-bat-sortu-dute-ahateen-hiltze-prebentiboei-buru-egiteko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/208995/kolektibo-bat-sortu-dute-ahateen-hiltze-prebentiboei-buru-egiteko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/209030/tindaketa-euskalfoboak-egin-dituzte-baionan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/209030/tindaketa-euskalfoboak-egin-dituzte-baionan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/034/001/2022-02-05/lehengo-lantegi-bat-kulturgune-bat-egiteko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/034/001/2022-02-05/lehengo-lantegi-bat-kulturgune-bat-egiteko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1942/044/001/2022-02-06/entzulerik-gazteenak-erakarri-nahi-ditugu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1942/044/001/2022-02-06/entzulerik-gazteenak-erakarri-nahi-ditugu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1923/024/001/2022-02-12/bortz-antzezlan-bortz-film-labur-eta-bi-liburuki-ilki-dira-geuretik-sortuak-etik.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1923/024/001/2022-02-12/bortz-antzezlan-bortz-film-labur-eta-bi-liburuki-ilki-dira-geuretik-sortuak-etik.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/005/001/2022-02-18/prozedurak-baldintzatu-du-egoitz-urrutikoetxearen-auzia-beste-behin.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/005/001/2022-02-18/prozedurak-baldintzatu-du-egoitz-urrutikoetxearen-auzia-beste-behin.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2016/022/001/2022-03-02/txapela-buruan-falta-den-laguna-gogoan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2016/022/001/2022-03-02/txapela-buruan-falta-den-laguna-gogoan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1873/011/001/2022-03-04/txertatze-ziurtagiria-kentzea-erabaki-du-frantziako-gobernuak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1873/011/001/2022-03-04/txertatze-ziurtagiria-kentzea-erabaki-du-frantziako-gobernuak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1946/013/001/2022-03-13/xuti-gazte-ipar-euskal-herriko-dinamika-berria-abiatu-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1946/013/001/2022-03-13/xuti-gazte-ipar-euskal-herriko-dinamika-berria-abiatu-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1967/002/001/2022-03-15/maskara-eranztea-dudazko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1967/002/001/2022-03-15/maskara-eranztea-dudazko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211164/yvan-colonnaren-heriotza-gaitzesteko-manifestazio-bat-egingo-dute-larunbatean-baionan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211164/yvan-colonnaren-heriotza-gaitzesteko-manifestazio-bat-egingo-dute-larunbatean-baionan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/009/001/2022-03-27/yvan-colonna-korsikarra-omentzeko-manifestazioa-egin-dute-baionan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/009/001/2022-03-27/yvan-colonna-korsikarra-omentzeko-manifestazioa-egin-dute-baionan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1942/035/001/2022-03-27/txirrita-txirrika-ari-izan-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1942/035/001/2022-03-27/txirrita-txirrika-ari-izan-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1968/010/001/2022-04-01/azterketak-euskaraz-egitea-aldarrikatu-du-seaskak-eepren-egoitzan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1968/010/001/2022-04-01/azterketak-euskaraz-egitea-aldarrikatu-du-seaskak-eepren-egoitzan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1951/004/001/2022-04-05/maldak-lautuz-iparraldera.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1951/004/001/2022-04-05/maldak-lautuz-iparraldera.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/030/001/2022-04-06/erramu-pazko-aitzin-lilituko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/030/001/2022-04-06/erramu-pazko-aitzin-lilituko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211868/lau-lagun-atxilotu-dituzte-hazparnen-eta-itsasun-pintaketak-egitea-leporatuta.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211868/lau-lagun-atxilotu-dituzte-hazparnen-eta-itsasun-pintaketak-egitea-leporatuta.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1957/010/001/2022-04-10/azken-igurtziak-ere-beroak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1957/010/001/2022-04-10/azken-igurtziak-ere-beroak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211975/seaskako-integrazio-batzordeak-sekula-baino-behar-handiagoak-ditu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211975/seaskako-integrazio-batzordeak-sekula-baino-behar-handiagoak-ditu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/212086/ipar-euskal-herrian-macron-nagusitu-da-eta-barnealdean-lassalle.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/212086/ipar-euskal-herrian-macron-nagusitu-da-eta-barnealdean-lassalle.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/005/001/2022-04-12/macronen-alde-egin-dute-iparraldeko-bozkatzaileek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/005/001/2022-04-12/macronen-alde-egin-dute-iparraldeko-bozkatzaileek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2016/030/001/2022-04-12/ahozko-literaturari-eman-diote-hitza.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2016/030/001/2022-04-12/ahozko-literaturari-eman-diote-hitza.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/212329/ekainaren-11n-parot-anaiak-eta-esnal-askatzeko-eskatuko-dute-baionan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/212329/ekainaren-11n-parot-anaiak-eta-esnal-askatzeko-eskatuko-dute-baionan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/009/001/2022-04-20/ekainaren-11n-karrikak-hartuko-dituzte-paroten-eta-esnalen-alde.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/009/001/2022-04-20/ekainaren-11n-karrikak-hartuko-dituzte-paroten-eta-esnalen-alde.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/212446/baionako-fiskaltzak-artxibatu-egin-du-trenak-harrapatuta-ziburun-hildako-migranteen-inguruko-ikerketa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/212446/baionako-fiskaltzak-artxibatu-egin-du-trenak-harrapatuta-ziburun-hildako-migranteen-inguruko-ikerketa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/212534/askoz-sostengu-txikiagoa-lortu-du-le-penek-ipar-euskal-herrian.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/212534/askoz-sostengu-txikiagoa-lortu-du-le-penek-ipar-euskal-herrian.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1871/004/001/2022-04-26/frantzian-baino-beherago-baina-goraka-segitzen-du-le-penek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1871/004/001/2022-04-26/frantzian-baino-beherago-baina-goraka-segitzen-du-le-penek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1843/007/001/2022-04-27/eh-baik-alternatiba-sinesgarriak-proposatu-nahi-ditu-parisen.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1843/007/001/2022-04-27/eh-baik-alternatiba-sinesgarriak-proposatu-nahi-ditu-parisen.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/024/001/2022-04-27/bazter-jendeen-baserri-soinuak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/024/001/2022-04-27/bazter-jendeen-baserri-soinuak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/006/001/2022-04-28/abertzaleak-gehiengotik-oposiziora.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/006/001/2022-04-28/abertzaleak-gehiengotik-oposiziora.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/032/001/2022-04-30/nafarroaren-eguna-itzuli-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/032/001/2022-04-30/nafarroaren-eguna-itzuli-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1956/048/001/2022-05-01/nafarroa-herri-berriz-ere.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1956/048/001/2022-05-01/nafarroa-herri-berriz-ere.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/212918/delirium-tremens-vulk-odei-eta-merina-gris-ehz-jaialdiaren-programaziora-batu-dira.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/212918/delirium-tremens-vulk-odei-eta-merina-gris-ehz-jaialdiaren-programaziora-batu-dira.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/213080/emakume-batek-salatu-du-sexu-erasoa-egin-ziotela-nafarroaren-egunean-baigorrin.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/213080/emakume-batek-salatu-du-sexu-erasoa-egin-ziotela-nafarroaren-egunean-baigorrin.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1953/040/001/2022-05-08/bizia-kolektiboari-emana.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1953/040/001/2022-05-08/bizia-kolektiboari-emana.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2083/002/001/2022-05-12/ezkerreko-batasunak-dudak-sortu-ditu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2083/002/001/2022-05-12/ezkerreko-batasunak-dudak-sortu-ditu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/022/001/2022-05-13/ziburuk-euskara-baltsan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/022/001/2022-05-13/ziburuk-euskara-baltsan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1873/008/001/2022-05-24/diputatu-izateko-lehian-32-hautagai-izanen-dira-ipar-euskal-herrian.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1873/008/001/2022-05-24/diputatu-izateko-lehian-32-hautagai-izanen-dira-ipar-euskal-herrian.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1888/048/002/2022-06-05/egun-bakarreko-errepublika.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1888/048/002/2022-06-05/egun-bakarreko-errepublika.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1925/012/001/2022-06-07/erretreta-langileen-ahotik.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1925/012/001/2022-06-07/erretreta-langileen-ahotik.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/214231/mende-eta-erdiko-eraldaketa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/214231/mende-eta-erdiko-eraldaketa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1871/010/001/2022-06-11/frantziak-ez-ditu-lan-egitera-uzten-paperik-gabeko-etorkinak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1871/010/001/2022-06-11/frantziak-ez-ditu-lan-egitera-uzten-paperik-gabeko-etorkinak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2024/005/001/2022-06-12/euskal-errealitateak-baldintzatua.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2024/005/001/2022-06-12/euskal-errealitateak-baldintzatua.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/214650/irisarriko-eskola-publikoa-okupatu-dute-gurasoek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/214650/irisarriko-eskola-publikoa-okupatu-dute-gurasoek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/214688/egoitz-urrutikoetxea-eh-baiko-hautagaiak-nupesen-alde-bozkatuko-du-bigarren-itzulian.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/214688/egoitz-urrutikoetxea-eh-baiko-hautagaiak-nupesen-alde-bozkatuko-du-bigarren-itzulian.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/007/001/2022-06-18/akademia-ikuskaritzaren-okupazioarekin-segituko-du-seaskak-asteburuan-ere.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/007/001/2022-06-18/akademia-ikuskaritzaren-okupazioarekin-segituko-du-seaskak-asteburuan-ere.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/214779/labek-bi-buru-ditu-eta-helburu-bat-euskal-sindikalismo-berria-egitea.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/214779/labek-bi-buru-ditu-eta-helburu-bat-euskal-sindikalismo-berria-egitea.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1949/044/001/2022-06-19/berriak-eta-euskal-irratiek-bozen-berri-emango-dute-luze-eta-zabal.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1949/044/001/2022-06-19/berriak-eta-euskal-irratiek-bozen-berri-emango-dute-luze-eta-zabal.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/214832/euskal-elkargoak-bermatuko-du-brebetako-azterketen-zuzenketa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/214832/euskal-elkargoak-bermatuko-du-brebetako-azterketen-zuzenketa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1949/009/001/2022-06-19/euskal-elkargoak-bermatuko-du-brebetako-azterketak-zuzentzea.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1949/009/001/2022-06-19/euskal-elkargoak-bermatuko-du-brebetako-azterketak-zuzentzea.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1938/004/001/2022-06-22/itsu-mutu-gor-segitzen-du-parisek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1938/004/001/2022-06-22/itsu-mutu-gor-segitzen-du-parisek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5002110/013/002/2022-06-23/lau-gazte-atxilotu-dituzte-senperen-tindaketak-egotzita.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5002110/013/002/2022-06-23/lau-gazte-atxilotu-dituzte-senperen-tindaketak-egotzita.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/215031/bart-askatu-dituzte-senperen-atxiloturiko-lau-gazteak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/215031/bart-askatu-dituzte-senperen-atxiloturiko-lau-gazteak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/215330/abizena-aldatzea-errazagoa-izango-da-bihartik-iparraldeko-biztanleentzat.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/215330/abizena-aldatzea-errazagoa-izango-da-bihartik-iparraldeko-biztanleentzat.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/215381/gaur-hasiko-da-ehz-festibala-irisarrin.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/215381/gaur-hasiko-da-ehz-festibala-irisarrin.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1858/032/001/2022-07-02/piztu-da-ehz-festibaleko-argia.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1858/032/001/2022-07-02/piztu-da-ehz-festibaleko-argia.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1890/040/001/2022-07-02/bueltan-da-olatu-laranja.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1890/040/001/2022-07-02/bueltan-da-olatu-laranja.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1898/006/001/2022-07-08/heriotzatik-bizirako-bidea.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1898/006/001/2022-07-08/heriotzatik-bizirako-bidea.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1878/009/001/2022-07-09/konpentsazio-arau-berria-bozkatuko-du-gaur-elkargoak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1878/009/001/2022-07-09/konpentsazio-arau-berria-bozkatuko-du-gaur-elkargoak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1889/032/001/2022-07-12/baionako-besten-urtebetetzea.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1889/032/001/2022-07-12/baionako-besten-urtebetetzea.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1945/012/001/2022-07-17/turismo-eredu-berrien-bila.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1945/012/001/2022-07-17/turismo-eredu-berrien-bila.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/216092/lazaro-galarza-iheslari-ohia-hil-da-mexikon.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/216092/lazaro-galarza-iheslari-ohia-hil-da-mexikon.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/026/001/2022-07-19/kondenatutako-atari-piztua.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/026/001/2022-07-19/kondenatutako-atari-piztua.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/216140/gizonezko-bat-hil-da-auto-istripu-batean-mugerren.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/216140/gizonezko-bat-hil-da-auto-istripu-batean-mugerren.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/216225/gizon-bat-atxilotu-dute-tuteran-indarkeria-matxista-egotzita.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/216225/gizon-bat-atxilotu-dute-tuteran-indarkeria-matxista-egotzita.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/007/001/2022-07-22/okupazioa-eten-dute-ostiakoek-etxebizitzaren-afera-salatuta.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/007/001/2022-07-22/okupazioa-eten-dute-ostiakoek-etxebizitzaren-afera-salatuta.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1874/005/001/2022-07-22/lopez-izango-da-psoeren-eledun-espainiako-kongresuan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1874/005/001/2022-07-22/lopez-izango-da-psoeren-eledun-espainiako-kongresuan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/024/001/2022-07-22/antso-viia-azkarra-tronura-igoko-da-berriz-argi-ilun-oro-lagun.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/024/001/2022-07-22/antso-viia-azkarra-tronura-igoko-da-berriz-argi-ilun-oro-lagun.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/010/001/2022-07-27/ipar-euskal-herrian-eraikuntzak-mila-ofiziale-behar-ditu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/010/001/2022-07-27/ipar-euskal-herrian-eraikuntzak-mila-ofiziale-behar-ditu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1965/038/001/2022-07-31/baionako-besten-iturria-berriz-ireki-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1965/038/001/2022-07-31/baionako-besten-iturria-berriz-ireki-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2064/039/002/2022-07-31/pintxo-goxoen-gosea-asetzeko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2064/039/002/2022-07-31/pintxo-goxoen-gosea-asetzeko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/216632/30-urteko-gizon-bat-ito-da-senpereko-lakuan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/216632/30-urteko-gizon-bat-ito-da-senpereko-lakuan.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211008/saran-euskarazko-haur-literatura-elkarturik-liburuak-agorturik-umeak-pozik|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211008/saran-euskarazko-haur-literatura-elkarturik-liburuak-agorturik-umeak-pozik}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211009/haurrak-eta-euskal-literatura-saran-protagonista|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211009/haurrak-eta-euskal-literatura-saran-protagonista}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211009/martin-goihetxe-urrunako-alegiagilea|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211009/martin-goihetxe-urrunako-alegiagilea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211009/hendaia-parisko-olinpiar-eta-paralinpiar-jokoetako-prestakuntza-gune-izendatu-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211009/hendaia-parisko-olinpiar-eta-paralinpiar-jokoetako-prestakuntza-gune-izendatu-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211009/guillermo-etxebarria-ohoratu-dute-baionan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211009/guillermo-etxebarria-ohoratu-dute-baionan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211010/amets-arzallusek-gabadin-irabazita-xilabako-finalerdiak-erabaki-dira|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211010/amets-arzallusek-gabadin-irabazita-xilabako-finalerdiak-erabaki-dira}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211011/frankismoan-askatasunaren-alde-aritu-ziren-anai-artea-eta-kantari-abertzaleak-saran|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211011/frankismoan-askatasunaren-alde-aritu-ziren-anai-artea-eta-kantari-abertzaleak-saran}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211011/maskarik-gabeko-lehen-egunean-musukoa-hurbil|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211011/maskarik-gabeko-lehen-egunean-musukoa-hurbil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211012/hiru-pertsona-hil-dira-ziburun-trenak-harrapaturik-etorkinak-lirateke|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211012/hiru-pertsona-hil-dira-ziburun-trenak-harrapaturik-etorkinak-lirateke}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211012/etxebizitzen-prezioen-erokeria-salatu-dute-ortzaizen|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211012/etxebizitzen-prezioen-erokeria-salatu-dute-ortzaizen}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211012/ziburuko-istripuko-lau-biktimetatik-bakarra-identifikatu-du-poliziak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211012/ziburuko-istripuko-lau-biktimetatik-bakarra-identifikatu-du-poliziak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211012/gure-lurra-gure-jatekoa-urriaren-23an-arbonan-iraganen-den-lurrama-azokaren-lema|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211012/gure-lurra-gure-jatekoa-urriaren-23an-arbonan-iraganen-den-lurrama-azokaren-lema}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211014/ziburuko-istripua-poliziaren-kontrolak-saihestu-nahian-jo-zuten-trenbidera-lau-migranteek|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211014/ziburuko-istripua-poliziaren-kontrolak-saihestu-nahian-jo-zuten-trenbidera-lau-migranteek}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211013/euskal-herria-migranteen-hilerria-izan-ez-dadin-neurriak-hartzeko-oihua-donibane-lohizunetik|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211013/euskal-herria-migranteen-hilerria-izan-ez-dadin-neurriak-hartzeko-oihua-donibane-lohizunetik}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211103/larresoron-eta-baionan-ekimenak-antolatu-dituzte-oier-oaren-auziaren-harira|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211103/larresoron-eta-baionan-ekimenak-antolatu-dituzte-oier-oaren-auziaren-harira}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211103/agian-iparraldeko-mendizaleen-artean-hamalau-8-000ak-egitea-lortzen-dugu|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211103/agian-iparraldeko-mendizaleen-artean-hamalau-8-000ak-egitea-lortzen-dugu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211103/donibane-lohizune-akotze-zain-elkarte-berria-auzoko-ingurumena-babesteko|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211103/donibane-lohizune-akotze-zain-elkarte-berria-auzoko-ingurumena-babesteko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20211105/baikor-naiz-askok-pairatzen-dugun-egoera-injustu-honi-aterabidea-emateko|hizkuntza=eu|url=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20211105/baikor-naiz-askok-pairatzen-dugun-egoera-injustu-honi-aterabidea-emateko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211105/abiadura-handiko-trenari-adi|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211105/abiadura-handiko-trenari-adi}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211106/indarkeria-sexistei-ez-erraten-die-hendaiako-herriko-etxeak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211106/indarkeria-sexistei-ez-erraten-die-hendaiako-herriko-etxeak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211106/txikitako-amets-bat-zen-goazen-telesailean-sartzea-eta-lortu-dut|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211106/txikitako-amets-bat-zen-goazen-telesailean-sartzea-eta-lortu-dut}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211106/aht-linea-berriari-buruzko-elkorren-arteko-elkarrizketa-baionan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211106/aht-linea-berriari-buruzko-elkorren-arteko-elkarrizketa-baionan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211107/aht-proiektuari-harrera-onik-ez-euskal-herrian|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211107/aht-proiektuari-harrera-onik-ez-euskal-herrian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211108/araua-betetzen-ez-duen-hirugarren-apartamendu-turistikoa-okupatu-du-anda-mugimenduak-biarritzen|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211108/araua-betetzen-ez-duen-hirugarren-apartamendu-turistikoa-okupatu-du-anda-mugimenduak-biarritzen}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211108/lehen-hezkuntzako-ikasleak-berriz-ere-maskara-jarrita-itzuli-dira-ikasgeletara|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211108/lehen-hezkuntzako-ikasleak-berriz-ere-maskara-jarrita-itzuli-dira-ikasgeletara}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211108/nahi-dugu-zuzendu-ipar-euskal-herrian-bizi-diren-gazte-guziei|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211108/nahi-dugu-zuzendu-ipar-euskal-herrian-bizi-diren-gazte-guziei}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211108/oier-oari-buruzko-zigor-bat-gehiago-dokumentala-osorik-ikus-daiteke-kazetan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211108/oier-oari-buruzko-zigor-bat-gehiago-dokumentala-osorik-ikus-daiteke-kazetan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211108/hiru-emakume-eta-hiru-gizon-taula-gainean-xilabako-txapelaren-lehian|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211108/hiru-emakume-eta-hiru-gizon-taula-gainean-xilabako-txapelaren-lehian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211108/oier-oak-abenduaren-6an-jakinen-du-lurralde-debekuari-buruzko-erabakia|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211108/oier-oak-abenduaren-6an-jakinen-du-lurralde-debekuari-buruzko-erabakia}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211108/oier-oari-lurralde-debekua-kentzeko-galderari-abenduaren-6an-erantzunen-dio-parisek|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211108/oier-oari-lurralde-debekua-kentzeko-galderari-abenduaren-6an-erantzunen-dio-parisek}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211109/maddi-ane-txoperena-kuriositatea-dut-xilabako-finalaren-plaza-zer-den-jakiteko|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211109/maddi-ane-txoperena-kuriositatea-dut-xilabako-finalaren-plaza-zer-den-jakiteko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211109/kristobal-kolonen-egiazko-historia|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211109/kristobal-kolonen-egiazko-historia}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211109/erraten-da-kanpoko-euskaldunek-gehiago-maite-dutela-herria-kultura-eta-hizkuntza|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211109/erraten-da-kanpoko-euskaldunek-gehiago-maite-dutela-herria-kultura-eta-hizkuntza}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211110/erlaitza-behin-betiko-hetsi-dute-oinezkoentzat|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211110/erlaitza-behin-betiko-hetsi-dute-oinezkoentzat}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211110/miren-artetxe-aurtengo-xilabatik-gazte-askok-eman-duten-maila-ona-nabarmenduko-nuke|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211110/miren-artetxe-aurtengo-xilabatik-gazte-askok-eman-duten-maila-ona-nabarmenduko-nuke}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211110/soy-el-numero-26-el-testimonio-de-una-victima-de-la-pederastia-en-euskal-herria|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211110/soy-el-numero-26-el-testimonio-de-una-victima-de-la-pederastia-en-euskal-herria}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211110/ongizateaz-eta-bere-adierazleez-gogoeta-egiteko-jardunaldia-antolatu-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211110/ongizateaz-eta-bere-adierazleez-gogoeta-egiteko-jardunaldia-antolatu-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211111/maddalen-arzallus-nahiko-nuke-nire-buruarekin-pozik-gelditu-eta-publikoa-ere-pozik-gelditzea|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211111/maddalen-arzallus-nahiko-nuke-nire-buruarekin-pozik-gelditu-eta-publikoa-ere-pozik-gelditzea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211113/hegazti-gripea-kanpoko-hazkuntza-arriskupean-dela-elb-pauen-mobilizatuko-da|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211113/hegazti-gripea-kanpoko-hazkuntza-arriskupean-dela-elb-pauen-mobilizatuko-da}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211116/kooperatiba-baten-lehen-trenbide-linea-abiatu-dute-frantziar-estatuan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211116/kooperatiba-baten-lehen-trenbide-linea-abiatu-dute-frantziar-estatuan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211118/sugarren-mende-komikia-antzerkira-egokiturik-heldu-da-uztaritzera|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211118/sugarren-mende-komikia-antzerkira-egokiturik-heldu-da-uztaritzera}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211118/etxebizitzaren-krisia-alokatzaile-eta-jabeen-zailtasunen-lekukotasunak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211118/etxebizitzaren-krisia-alokatzaile-eta-jabeen-zailtasunen-lekukotasunak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211119/etorkin-bat-zauritu-da-donibane-lohizuneko-trenbidean|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211119/etorkin-bat-zauritu-da-donibane-lohizuneko-trenbidean}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211119/gazte-migrante-bat-zauritu-da-trenbidean-donibane-lohizuneko-geltokitik-gertu|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211119/gazte-migrante-bat-zauritu-da-trenbidean-donibane-lohizuneko-geltokitik-gertu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211119/etxebizitza-eskubidearen-aldeko-mobilizazioa-mugarri-izatea-nahi-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211119/etxebizitza-eskubidearen-aldeko-mobilizazioa-mugarri-izatea-nahi-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211120/buhaminak-hogei-urtez-boz-bakarrean-kantuz|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211120/buhaminak-hogei-urtez-boz-bakarrean-kantuz}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211120/etxebizitzaren-krisiari-aurre-egiteko-eskaerak-baturik|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211120/etxebizitzaren-krisiari-aurre-egiteko-eskaerak-baturik}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211120/etxebizitza-eskubidearen-alde-eta-espekulazioaren-kontra-milaka-lagun-elkartu-dira-baionan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211120/etxebizitza-eskubidearen-alde-eta-espekulazioaren-kontra-milaka-lagun-elkartu-dira-baionan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211120/zazpigarren-inkesta-soziolinguistikoa-abian-da-euskal-herrian|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211120/zazpigarren-inkesta-soziolinguistikoa-abian-da-euskal-herrian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211122/hazparneko-urkoi-auzoan-52-etxebizitza-eraikitzeari-uko-egin-dio-pichet-promotoreak|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211122/hazparneko-urkoi-auzoan-52-etxebizitza-eraikitzeari-uko-egin-dio-pichet-promotoreak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211122/pichet-promotoreak-urkoiko-proiektua-baztertzea-erabaki-du|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211122/pichet-promotoreak-urkoiko-proiektua-baztertzea-erabaki-du}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211122/argiak-piztu-dituzte-hilobi-ilun-bilakatzeko-arriskuan-den-bidasoa-ibaiaren-gaineko-zubian|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211122/argiak-piztu-dituzte-hilobi-ilun-bilakatzeko-arriskuan-den-bidasoa-ibaiaren-gaineko-zubian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211122/covid-19-kasuak-emendatzen-ari-dira-azken-egunetan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211122/covid-19-kasuak-emendatzen-ari-dira-azken-egunetan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211123/zizkoitz-lepoko-harriak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211123/zizkoitz-lepoko-harriak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211123/berehalako-neurriak-exijitu-dituzte-migranteen-segurtasuna-bermatzeko|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211123/berehalako-neurriak-exijitu-dituzte-migranteen-segurtasuna-bermatzeko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211123/gasteiz-eta-baionako-udalek-lankidetza-hitzarmena-sinatu-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211123/gasteiz-eta-baionako-udalek-lankidetza-hitzarmena-sinatu-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211124/indarkeria-sexisten-biktimak-begiztatu-entzun-eta-laguntzeko-beharra|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211124/indarkeria-sexisten-biktimak-begiztatu-entzun-eta-laguntzeko-beharra}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211125/osasun-pasearen-derrigortasuna-mediateketako-diskriminazioa-salatu-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211125/osasun-pasearen-derrigortasuna-mediateketako-diskriminazioa-salatu-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211125/jessica-bortizkeria-sexistaren-biktima-heriotza-nire-parean-ikusi-dut|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211125/jessica-bortizkeria-sexistaren-biktima-heriotza-nire-parean-ikusi-dut}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211125/zazpi-abeltzain-atzeman-dituzte-hego-euskal-herrian-albaitaritza-sendagaiak-erosi-izanagatik|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211125/zazpi-abeltzain-atzeman-dituzte-hego-euskal-herrian-albaitaritza-sendagaiak-erosi-izanagatik}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211126/ehunka-pertsona-baionan-bortizkeria-sexistaren-kontra|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211126/ehunka-pertsona-baionan-bortizkeria-sexistaren-kontra}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211203/ezpeize-undureineko-bide-berriaren-proiektuak-eztabaida-pizten-du|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211203/ezpeize-undureineko-bide-berriaren-proiektuak-eztabaida-pizten-du}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211203/ipar-euskal-herriko-hamahiru-egiturek-parte-hartuko-dute-durangoko-azokan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211203/ipar-euskal-herriko-hamahiru-egiturek-parte-hartuko-dute-durangoko-azokan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211204/bakegileek-ekintza-indartsuagoak-iragarri-dituzte-urtarrilaren-8ko-mobilizaziotik-aitzina|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211204/bakegileek-ekintza-indartsuagoak-iragarri-dituzte-urtarrilaren-8ko-mobilizaziotik-aitzina}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211206/marieniako-lur-eremuan-plantan-ezarri-nahi-duten-higiezin-egitasmoa-salatu-dute-kanboarrek|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211206/marieniako-lur-eremuan-plantan-ezarri-nahi-duten-higiezin-egitasmoa-salatu-dute-kanboarrek}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211206/bouyges-promotorearen-proiektua-errefusatu-dute-300-lagunek-kanbon|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211206/bouyges-promotorearen-proiektua-errefusatu-dute-300-lagunek-kanbon}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211206/azken-agur-sentitua-eman-diote-panpi-ladutxeri-donibane-lohizunen|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211206/azken-agur-sentitua-eman-diote-panpi-ladutxeri-donibane-lohizunen}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211206/panpi-laducheri-azken-agurra-eman-diote-donibane-lohizunen|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211206/panpi-laducheri-azken-agurra-eman-diote-donibane-lohizunen}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211207/euskal-herriko-ikasle-kopurua-biderkatu-nahi-du-paueko-eta-aturrialdeko-unibertsitateak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211207/euskal-herriko-ikasle-kopurua-biderkatu-nahi-du-paueko-eta-aturrialdeko-unibertsitateak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211208/mobilizazioari-eusten-diote-angeluko-dassault-enpresako-langileek|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211208/mobilizazioari-eusten-diote-angeluko-dassault-enpresako-langileek}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211210/azken-ordukoa-seaskak-bertan-behera-utzi-du-gaur-bordelen-antolaturiko-ekimena|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211210/azken-ordukoa-seaskak-bertan-behera-utzi-du-gaur-bordelen-antolaturiko-ekimena}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211210/joanes-urtubia-lapurtarra-eta-albaniaren-konkista|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211210/joanes-urtubia-lapurtarra-eta-albaniaren-konkista}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211211/izortze-santin-orohar-umeek-ez-dute-gaixotasun-larririk-garatzen|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211211/izortze-santin-orohar-umeek-ez-dute-gaixotasun-larririk-garatzen}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211211/elkartasuna-larrun-tokiko-kolektibitateei-dei-egiten-diegu-gure-ekintzak-babes-ditzaten|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211211/elkartasuna-larrun-tokiko-kolektibitateei-dei-egiten-diegu-gure-ekintzak-babes-ditzaten}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211213/aht-finantzazio-plana-oraindik-ere-finkatu-gabe|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211213/aht-finantzazio-plana-oraindik-ere-finkatu-gabe}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211213/akitania-berriako-eskualde-kontseilua-aht-diruztatzeko-plana-onartu-du|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211213/akitania-berriako-eskualde-kontseilua-aht-diruztatzeko-plana-onartu-du}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211214/uholdeek-hainbat-herri-eta-herritar-isolatu-dituzte|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211214/uholdeek-hainbat-herri-eta-herritar-isolatu-dituzte}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211215/uholdeek-larraineko-eta-baigorriko-belexi-auzoko-biztanleak-isolatu-dituzte|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211215/uholdeek-larraineko-eta-baigorriko-belexi-auzoko-biztanleak-isolatu-dituzte}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211216/etorkinekiko-elkartasunez-mobilizazioa-antolatu-dute-abenduaren-18rako-baionan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211216/etorkinekiko-elkartasunez-mobilizazioa-antolatu-dute-abenduaren-18rako-baionan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211218/ipar-euskal-herriak-ezezkoa-eman-dio-abiadura-handiko-trenari|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211218/ipar-euskal-herriak-ezezkoa-eman-dio-abiadura-handiko-trenari}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211218/1983ko-uholdeak-izugarriak-izan-ziren-senperen|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211218/1983ko-uholdeak-izugarriak-izan-ziren-senperen}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211220/urtats-gaueko-karrikako-ospakizunak-debekatuak-izanen-dira|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211220/urtats-gaueko-karrikako-ospakizunak-debekatuak-izanen-dira}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211223/migranteak-laguntzen-dituztenen-atxiloketak-salatu-ditu-etorkinekin-kolektiboak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211223/migranteak-laguntzen-dituztenen-atxiloketak-salatu-ditu-etorkinekin-kolektiboak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20211223/de-quoi-olentzero-est-il-le-nom|hizkuntza=eu|url=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20211223/de-quoi-olentzero-est-il-le-nom}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211223/migranteak-laguntzeagatik-jendea-atxilotzen-ari-direla-salatu-du-etorkinekin-kolektiboak|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211223/migranteak-laguntzeagatik-jendea-atxilotzen-ari-direla-salatu-du-etorkinekin-kolektiboak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211223/neguburu-eguberri-eta-olentzero|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211223/neguburu-eguberri-eta-olentzero}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211224/herri-gogoa-beharrezkoa-dugu-aitzina-egiteko|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211224/herri-gogoa-beharrezkoa-dugu-aitzina-egiteko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211224/izugarria-da-gainezka-gaude-ezin-dugu-gehiago|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211224/izugarria-da-gainezka-gaude-ezin-dugu-gehiago}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211224/tokiko-mobilizazioak-urte-hondarrean-euskal-presoen-eskubideak-aldarrikatzeko|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211224/tokiko-mobilizazioak-urte-hondarrean-euskal-presoen-eskubideak-aldarrikatzeko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211224/tokiko-mobilizazioak-urte-hondarrean-euskal-presoen-eskubideak-aldarrikatzeko|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211224/tokiko-mobilizazioak-urte-hondarrean-euskal-presoen-eskubideak-aldarrikatzeko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211227/euskara-indar-metaketa-desobedientzia-eta-herriko-etxeak-protagonista|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211227/euskara-indar-metaketa-desobedientzia-eta-herriko-etxeak-protagonista}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211229/tenperatura-ezohikoak-heldu-zaizkigu|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211229/tenperatura-ezohikoak-heldu-zaizkigu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211229/etxebizitza-eskubidearen-aldeko-mobilizazio-jendetsua-eta-anitza|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211229/etxebizitza-eskubidearen-aldeko-mobilizazio-jendetsua-eta-anitza}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211230/abiadura-handiko-trena-ipar-euskal-herriaren-eztabaida-markoa-indarturik|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211230/abiadura-handiko-trena-ipar-euskal-herriaren-eztabaida-markoa-indarturik}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211230/herri-eztabaida-eta-agenda|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211230/herri-eztabaida-eta-agenda}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211230/aurrekaririk-gabeko-olatuaren-aitzinean-neurri-gehigarriak-agindu-ditu-prefekturak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211230/aurrekaririk-gabeko-olatuaren-aitzinean-neurri-gehigarriak-agindu-ditu-prefekturak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211231/lurralde-anbizioak-dituen-euskal-elkargoaren-metamorfosiaren-gakoak|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211231/lurralde-anbizioak-dituen-euskal-elkargoaren-metamorfosiaren-gakoak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211231/krisi-sanitarioa-mobilizazioari-eutsiz-neurriei-egokitzeko-urtea|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211231/krisi-sanitarioa-mobilizazioari-eutsiz-neurriei-egokitzeko-urtea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211231/urtarrilaren-8ko-baionako-mobilizazioa-aurreikusi-bezala-egingo-da-aldaketa-txiki-batekin|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211231/urtarrilaren-8ko-baionako-mobilizazioa-aurreikusi-bezala-egingo-da-aldaketa-txiki-batekin}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211231/2021eko-urtea-iruditan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211231/2021eko-urtea-iruditan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20220101/erlaitza-oinezkoentzat-hetsi-zutenekoa|hizkuntza=eu|url=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20220101/erlaitza-oinezkoentzat-hetsi-zutenekoa}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220103/baiona-ipar-euskal-herrian-biztanle-gehien-irabazi-dituen-hiria|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220103/baiona-ipar-euskal-herrian-biztanle-gehien-irabazi-dituen-hiria}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20220105/mediabask-presente-son-nouvel-hebdo-1|hizkuntza=eu|url=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20220105/mediabask-presente-son-nouvel-hebdo-1}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20220106/le-projet-de-la-lgv-de-nouveau-sur-les-rails|hizkuntza=eu|url=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20220106/le-projet-de-la-lgv-de-nouveau-sur-les-rails}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20220106/tests-covid-le-desarroi-des-parents-d-eleves-face-au-nouveau-protocole|hizkuntza=eu|url=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20220106/tests-covid-le-desarroi-des-parents-d-eleves-face-au-nouveau-protocole}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20220112/gilles-asenjo-26-ans-de-combat-pour-les-oceans|hizkuntza=eu|url=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20220112/gilles-asenjo-26-ans-de-combat-pour-les-oceans}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220114/irisarrin-zad-gune-bat-egin-nahi-dute-laborantza-lurretan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220114/irisarrin-zad-gune-bat-egin-nahi-dute-laborantza-lurretan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220117/mauleko-kultur-gune-berrirantz-gaztetxea-auzolanean-eraikitzen|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220117/mauleko-kultur-gune-berrirantz-gaztetxea-auzolanean-eraikitzen}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220118/txerto-ziurtagiriak-iritzi-kontrajarriak-sortzen-ditu-medikuen-artean|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220118/txerto-ziurtagiriak-iritzi-kontrajarriak-sortzen-ditu-medikuen-artean}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220118/errejenta-emaztea-izanen-da-lehen-aldiz-zuberoako-pastoral-batean|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220118/errejenta-emaztea-izanen-da-lehen-aldiz-zuberoako-pastoral-batean}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220119/muskildik-pastorala-izanen-du-30-urte-geroago|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220119/muskildik-pastorala-izanen-du-30-urte-geroago}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220120/covid-19-murrizketak-indargabetzeari-ekingo-dio-frantziar-gobernuak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220120/covid-19-murrizketak-indargabetzeari-ekingo-dio-frantziar-gobernuak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220121/mikel-dalbreten-trilogia-mintzagai|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220121/mikel-dalbreten-trilogia-mintzagai}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220122/geldiezina-dirudien-hegazti-gripeari-aurre-egiteko-neurri-berriak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220122/geldiezina-dirudien-hegazti-gripeari-aurre-egiteko-neurri-berriak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220124/ganer-hustea-ziburun-integrazio-batzordearen-alde|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220124/ganer-hustea-ziburun-integrazio-batzordearen-alde}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220125/herri-urrats-senperera-itzuliko-da-maiatzaren-8an|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220125/herri-urrats-senperera-itzuliko-da-maiatzaren-8an}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220125/kanabidiolaren-salmenta-baimendua-izateko-urrats-garrantzitsua|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220125/kanabidiolaren-salmenta-baimendua-izateko-urrats-garrantzitsua}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220125/hegazti-gripearen-aurrean-hautu-bakarra-ezin-dela-kabalak-hil-salatu-du-elbk|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220125/hegazti-gripearen-aurrean-hautu-bakarra-ezin-dela-kabalak-hil-salatu-du-elbk}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220126/kirolaz-haratago-doan-ongizatea-adindunentzat|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220126/kirolaz-haratago-doan-ongizatea-adindunentzat}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220128/etorkinak-txertatzen-hasi-dira-baionako-pausa-harrera-zentroan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220128/etorkinak-txertatzen-hasi-dira-baionako-pausa-harrera-zentroan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220128/lan-harremanak-ipar-euskal-herrian-egituratzeko-borondate-politikoa|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220128/lan-harremanak-ipar-euskal-herrian-egituratzeko-borondate-politikoa}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220129/hautatua-baldin-bazara-hizkuntzen-alde-konstituzioa-berrikusiko-duzu|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220129/hautatua-baldin-bazara-hizkuntzen-alde-konstituzioa-berrikusiko-duzu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220129/sindikatuak-eta-sozial-zein-medikuntza-sozialeko-egituretako-zuzendariak-elgarrekin|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220129/sindikatuak-eta-sozial-zein-medikuntza-sozialeko-egituretako-zuzendariak-elgarrekin}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220129/hegazti-gripea-mobilizazio-jendetsua-donapaleun-zentzugabekeria-salatzeko|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220129/hegazti-gripea-mobilizazio-jendetsua-donapaleun-zentzugabekeria-salatzeko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220129/hegazti-gripearen-aurkako-zentzuzko-kudeaketa-eskatu-dute-laborariek-donapaleun|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220129/hegazti-gripearen-aurkako-zentzuzko-kudeaketa-eskatu-dute-laborariek-donapaleun}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220201/behorlegiko-ttutturrua-ibilbide-eta-bista-gozagarriak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220201/behorlegiko-ttutturrua-ibilbide-eta-bista-gozagarriak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220202/atharratze-eta-aloze-maskaradetan-elkarturik|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220202/atharratze-eta-aloze-maskaradetan-elkarturik}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220202/aldaren-garaipen-berri-bat-aldi-honetan-biarritzen|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220202/aldaren-garaipen-berri-bat-aldi-honetan-biarritzen}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220203/kazeta-eus-atarian-kazetari-gisa-aritzeko-lanpostu-deialdia|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220203/kazeta-eus-atarian-kazetari-gisa-aritzeko-lanpostu-deialdia}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220203/irisarrin-laborantza-lurrak-babesteko-eztabaida-eta-aterabideak-galdegin-dituzte|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220203/irisarrin-laborantza-lurrak-babesteko-eztabaida-eta-aterabideak-galdegin-dituzte}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220206/1962ko-azaroaren-18-eta-25a-ii-gaullistak-desagertzen-dira-behin-behineko|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220206/1962ko-azaroaren-18-eta-25a-ii-gaullistak-desagertzen-dira-behin-behineko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220208/baionako-portuaren-jarduera-6-7ko-hazkundea-izan-zuen-iaz|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220208/baionako-portuaren-jarduera-6-7ko-hazkundea-izan-zuen-iaz}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220208/oier|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220208/oier}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220208/akademia-ikuskariak-aurreikusitako-postuen-hesteak-haserrea-eragin-du|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220208/akademia-ikuskariak-aurreikusitako-postuen-hesteak-haserrea-eragin-du}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220209/ekokontsumoa-sustatzea-denon-ardura-da|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220209/ekokontsumoa-sustatzea-denon-ardura-da}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220209/bidaxuneko-lurraldea-zirkuitu-laburrak-eta-mugikortasun-zerbitzuak-indartzeko-erronka|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220209/bidaxuneko-lurraldea-zirkuitu-laburrak-eta-mugikortasun-zerbitzuak-indartzeko-erronka}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220211/baigurako-libertimendua-euskal-nortasunaren-sugarra|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220211/baigurako-libertimendua-euskal-nortasunaren-sugarra}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220211/ipar-euskal-herrian-bizitzeko-eskubidea-aldarri-oaren-aurkako-auzia-salatzeko-ekimena|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220211/ipar-euskal-herrian-bizitzeko-eskubidea-aldarri-oaren-aurkako-auzia-salatzeko-ekimena}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220212/1967ko-martxoaren-5-eta-12-ii-erregetza-luze-baten-hasiera|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220212/1967ko-martxoaren-5-eta-12-ii-erregetza-luze-baten-hasiera}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220212/trantsizio-energetikoaren-aldeko-urrats-bat-gehiago-egin-du-euskal-elkargoak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220212/trantsizio-energetikoaren-aldeko-urrats-bat-gehiago-egin-du-euskal-elkargoak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220214/oier-oaren-kontrako-auzia-asteartean-iraganen-da-baionan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220214/oier-oaren-kontrako-auzia-asteartean-iraganen-da-baionan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220214/transgeneroari-dagokiona-zaila-dirudi-baina-gizatasuna-baino-ez-da|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220214/transgeneroari-dagokiona-zaila-dirudi-baina-gizatasuna-baino-ez-da}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220215/etxebizitzen-prezioen-gorakada-harrigarria-ahatsara-ailegatu-da|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220215/etxebizitzen-prezioen-gorakada-harrigarria-ahatsara-ailegatu-da}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220215/oier-oak-sustengu-zabala-jaso-du-baionako-auzitegian-epaitua-izan-aitzin|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220215/oier-oak-sustengu-zabala-jaso-du-baionako-auzitegian-epaitua-izan-aitzin}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220215/herritar-anitzek-babestu-dute-oier-oa-lurralde-debekuari-buruzko-auziaren-atarian|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220215/herritar-anitzek-babestu-dute-oier-oa-lurralde-debekuari-buruzko-auziaren-atarian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220216/ez-gara-espekulatzaileak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220216/ez-gara-espekulatzaileak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220217/hainbat-leku-hetsitan-maskak-kentzea-aurreikusten-du-frantziar-gobernuak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220217/hainbat-leku-hetsitan-maskak-kentzea-aurreikusten-du-frantziar-gobernuak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220218/ipar-euskal-herriko-bizikleta-bideek-ez-dituzte-erabiltzaileak-asebetetzen|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220218/ipar-euskal-herriko-bizikleta-bideek-ez-dituzte-erabiltzaileak-asebetetzen}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220219/ihaute-denbora-urrunan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220219/ihaute-denbora-urrunan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220221/zaila-da-pentsatzea-ez-dugula-deus-nor-garen-frogatzeko|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220221/zaila-da-pentsatzea-ez-dugula-deus-nor-garen-frogatzeko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220226/hogei-urteak-egoitza-berriarekin-ospatu-ditu-antxeta-irratiak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220226/hogei-urteak-egoitza-berriarekin-ospatu-ditu-antxeta-irratiak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220303/bizik-klimaren-eta-justizia-sozialaren-aldeko-martxara-deia-luzatzen-du|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220303/bizik-klimaren-eta-justizia-sozialaren-aldeko-martxara-deia-luzatzen-du}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220302/hegazti-gripea-elbk-etxalde-bateko-ahateen-hilketa-saihestu-du|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220302/hegazti-gripea-elbk-etxalde-bateko-ahateen-hilketa-saihestu-du}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220303/leku-gehienetan-txerto-paserik-ez-da-beharko-martxoaren-14tik-aitzina|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220303/leku-gehienetan-txerto-paserik-ez-da-beharko-martxoaren-14tik-aitzina}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220304/hilaren-14tik-landa-txertoaren-ziurtagiria-ez-da-baitezpadakoa-ipar-euskal-herrian|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220304/hilaren-14tik-landa-txertoaren-ziurtagiria-ez-da-baitezpadakoa-ipar-euskal-herrian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220304/arrazismoaren-kontrako-eta-elkartasunaren-aldeko-ekintza-kanpaina|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220304/arrazismoaren-kontrako-eta-elkartasunaren-aldeko-ekintza-kanpaina}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220305/bizikletaren-erabilpena-balorazio-txarra-ez-da-ustegabekoa-tokiko-elkarteentzat|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220305/bizikletaren-erabilpena-balorazio-txarra-ez-da-ustegabekoa-tokiko-elkarteentzat}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220308/maskara-ez-da-derrigorrezkoa-izango-ipar-euskal-herriko-enpresetan-martxoaren-14tik-aurrera|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220308/maskara-ez-da-derrigorrezkoa-izango-ipar-euskal-herriko-enpresetan-martxoaren-14tik-aurrera}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220308/martxoak-8-mobilizaziorako-deia-emazteen-eskubideen-defentsan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220308/martxoak-8-mobilizaziorako-deia-emazteen-eskubideen-defentsan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220310/euskal-herrian-beharrezkoa-den-metamorfosi-ekologikoaren-zero-fasean-aurkitzen-gara|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220310/euskal-herrian-beharrezkoa-den-metamorfosi-ekologikoaren-zero-fasean-aurkitzen-gara}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220311/xiberoko-hautetsiak-espekulazioaren-aurka-mobilizatuko-dira|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220311/xiberoko-hautetsiak-espekulazioaren-aurka-mobilizatuko-dira}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220311/zuberoako-hautetsiek-bat-egin-dute-espekulazioa-salatzeko-deituriko-ekimenarekin|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220311/zuberoako-hautetsiek-bat-egin-dute-espekulazioa-salatzeko-deituriko-ekimenarekin}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220312/europako-hizkuntza-gutxituen-tokiko-xarta-49-herriko-etxek-izenpedura-ofizialdu-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220312/europako-hizkuntza-gutxituen-tokiko-xarta-49-herriko-etxek-izenpedura-ofizialdu-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220313/klimaren-aldeko-martxan-politikarien-ekintza-eza-salatu-dute-baionan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220313/klimaren-aldeko-martxan-politikarien-ekintza-eza-salatu-dute-baionan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220314/covid-19ren-kasuak-poliki-emendatzen-diren-unean-kendu-dituzte-txerto-pasea-eta-maskara|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220314/covid-19ren-kasuak-poliki-emendatzen-diren-unean-kendu-dituzte-txerto-pasea-eta-maskara}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220315/korsikan-eta-euskal-herrian-konponbide-politikorako-garaia-dela-aldarrikatu-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220315/korsikan-eta-euskal-herrian-konponbide-politikorako-garaia-dela-aldarrikatu-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220316/presoen-etxeratze-prozesua-bidera-dezan-exijitu-diote-frantziar-gobernuari|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220316/presoen-etxeratze-prozesua-bidera-dezan-exijitu-diote-frantziar-gobernuari}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220316/aht-proiektuaren-diruztatzea-onarturik-euskal-herrira-ailegatzeko-mamuak-segitzen-du|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220316/aht-proiektuaren-diruztatzea-onarturik-euskal-herrira-ailegatzeko-mamuak-segitzen-du}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220317/maddi-hegi-joan-zinen-gau-batez|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220317/maddi-hegi-joan-zinen-gau-batez}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220318/eklektrikoak-txomin-larronden-disko-berria|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220318/eklektrikoak-txomin-larronden-disko-berria}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220321/integrazio-batzordeak-antolaturiko-kanpainak-176-000-euro-biltzea-du-helburu|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220321/integrazio-batzordeak-antolaturiko-kanpainak-176-000-euro-biltzea-du-helburu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220321/emazteen-lekua-pastoralean-bilakaera-eta-gaurkotasuna-ezagutzeko-parada|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220321/emazteen-lekua-pastoralean-bilakaera-eta-gaurkotasuna-ezagutzeko-parada}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220321/pello-reparaz-herri-urratsen-abestia-ipar-eta-hego-euskal-herriaren-arteko-zubi-bat-da|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220321/pello-reparaz-herri-urratsen-abestia-ipar-eta-hego-euskal-herriaren-arteko-zubi-bat-da}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220322/eh-baik-etxebizitzaren-joko-arauak-aldatzeko-kanpaina-abiatu-du|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220322/eh-baik-etxebizitzaren-joko-arauak-aldatzeko-kanpaina-abiatu-du}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220324/bernat-etxepare-frantziar-estatu-mailako-lizeorik-onena|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220324/bernat-etxepare-frantziar-estatu-mailako-lizeorik-onena}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220324/txalupa-zerbitzua-urte-osoko-eskaintzarik-ez-baiona-eta-bokale-artean|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220324/txalupa-zerbitzua-urte-osoko-eskaintzarik-ez-baiona-eta-bokale-artean}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220325/bokaleko-etxe-baten-sutea-hilketa-saiakera-izan-ote-zen-ikertzen-ari-dira|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220325/bokaleko-etxe-baten-sutea-hilketa-saiakera-izan-ote-zen-ikertzen-ari-dira}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220327/korsika-eta-euskal-herriarentzat-konponbide-demokratikoa-aldarrikatu-dute-baionan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220327/korsika-eta-euskal-herriarentzat-konponbide-demokratikoa-aldarrikatu-dute-baionan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220328/ihintz-oliden-instituzioen-aldetik-inbertsio-serioagoa-behar-da|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220328/ihintz-oliden-instituzioen-aldetik-inbertsio-serioagoa-behar-da}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220328/biarritzek-aramburu-errugbilari-ohia-agurtu-du|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220328/biarritzek-aramburu-errugbilari-ohia-agurtu-du}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220329/ahozko-literaturan-arreta-jarriz-sarako-idazleen-biltzarra-udaberrira-itzuliko-da|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220329/ahozko-literaturan-arreta-jarriz-sarako-idazleen-biltzarra-udaberrira-itzuliko-da}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220329/korrika-euskal-kultura-aniztasun-sozial-garratzitsua-duten-auzoetan-ezagutarazteko-tresna|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220329/korrika-euskal-kultura-aniztasun-sozial-garratzitsua-duten-auzoetan-ezagutarazteko-tresna}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220330/aberri-egunean-indarrak-biltzeko-deia-egin-du-eh-baik|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220330/aberri-egunean-indarrak-biltzeko-deia-egin-du-eh-baik}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220331/aldudeko-gasnategia-axima-esne-ekoizleei-milioi-bat-euro-ordaintzera-zigortu-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220331/aldudeko-gasnategia-axima-esne-ekoizleei-milioi-bat-euro-ordaintzera-zigortu-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220401/paueko-akademia-ikuskaria-protesta-artean-errezibitu-dute-baionan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220401/paueko-akademia-ikuskaria-protesta-artean-errezibitu-dute-baionan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220404/zuzenean-korrika-baxe-nafarroan-eta-xiberoan-gaindi|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220404/zuzenean-korrika-baxe-nafarroan-eta-xiberoan-gaindi}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220404/arnegi-garazi-maule-ipar-euskal-herrian-da-korrika|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220404/arnegi-garazi-maule-ipar-euskal-herrian-da-korrika}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220405/arno-mixel-abadia-etengabeko-abenturaren-bila-i|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220405/arno-mixel-abadia-etengabeko-abenturaren-bila-i}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220405/baxe-nafarroan-eta-xiberoan-ere-hitzetatik-ekintzetara-pasatzeko-prest|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220405/baxe-nafarroan-eta-xiberoan-ere-hitzetatik-ekintzetara-pasatzeko-prest}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220406/frantziar-poliziak-hainbat-gazte-atxilotu-ditu-lapurdin|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220406/frantziar-poliziak-hainbat-gazte-atxilotu-ditu-lapurdin}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220406/izozteak-irulegiko-mahastiak-xehatu-ditu|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220406/izozteak-irulegiko-mahastiak-xehatu-ditu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220409/zuzenean-lapurdik-hartu-du-korrikaren-lekukoa|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220409/zuzenean-lapurdik-hartu-du-korrikaren-lekukoa}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220409/dassault-enpresako-langile-grebalariek-akordioa-lortu-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220409/dassault-enpresako-langile-grebalariek-akordioa-lortu-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220409/euskal-herria-osatze-bidean-da-korrika|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220409/euskal-herria-osatze-bidean-da-korrika}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220410/korrika-koberturarik-gabeko-ekitaldirik-politena|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220410/korrika-koberturarik-gabeko-ekitaldirik-politena}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220410/euskal-herrian-ere-macron-garaile-nor-den-bigarrena-dago-jokoan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220410/euskal-herrian-ere-macron-garaile-nor-den-bigarrena-dago-jokoan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220410/idazleen-artean-eta-liburu-berriekin-ospatu-da-sarako-biltzarra|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220410/idazleen-artean-eta-liburu-berriekin-ospatu-da-sarako-biltzarra}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220411/luzien-etxezaharreta-eta-mikel-duvert-ohoratu-ditu-sarako-idazleen-biltzarrak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220411/luzien-etxezaharreta-eta-mikel-duvert-ohoratu-ditu-sarako-idazleen-biltzarrak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220411/frantziar-presidentetzarako-bozak-emmanuel-macron-nagusitu-da-baita-euskal-herrian-ere|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220411/frantziar-presidentetzarako-bozak-emmanuel-macron-nagusitu-da-baita-euskal-herrian-ere}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220411/22-korrikaren-arrakasta-bost-adierazgarritan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220411/22-korrikaren-arrakasta-bost-adierazgarritan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220411/hitzekin-hitzik-gabe-geratzekoak|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220411/hitzekin-hitzik-gabe-geratzekoak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220418/arno-mixel-abadia-etengabeko-abenturaren-bila-ii|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220418/arno-mixel-abadia-etengabeko-abenturaren-bila-ii}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220420/kotte-ecenarrok-ardura-postuak-kenduko-dizkio-hendaia-biltzeni|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220420/kotte-ecenarrok-ardura-postuak-kenduko-dizkio-hendaia-biltzeni}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220420/frantziar-presidentetzarako-bozak-bigarren-itzulirako-alderdien-jarrera|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220420/frantziar-presidentetzarako-bozak-bigarren-itzulirako-alderdien-jarrera}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220422/ziburuko-tren-istripuaren-ondoren-ideki-zuen-ikerketa-hetsi-du-prokuradoreak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220422/ziburuko-tren-istripuaren-ondoren-ideki-zuen-ikerketa-hetsi-du-prokuradoreak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220425/frantziar-presidentetzarako-bozak-macronek-babes-zabalagoa-du-euskal-herrian|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220425/frantziar-presidentetzarako-bozak-macronek-babes-zabalagoa-du-euskal-herrian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220425/manifestazio-jendetsua-kanboko-marieniako-proiektuaren-kontra|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220425/manifestazio-jendetsua-kanboko-marieniako-proiektuaren-kontra}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220427/pariserat-euskal-herriaren-ahotsa-eraman-nahi-du-eh-baik-bere-hautagaiekin|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220427/pariserat-euskal-herriaren-ahotsa-eraman-nahi-du-eh-baik-bere-hautagaiekin}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220429/zuti-gitezen-berriz-leloarekin-hemen-da-nafarroaren-eguna|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220429/zuti-gitezen-berriz-leloarekin-hemen-da-nafarroaren-eguna}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220430/berriz-ere-geroa-ikusteko-esperantza-ekarri-du-nafarroaren-egunak-baigorrira|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220430/berriz-ere-geroa-ikusteko-esperantza-ekarri-du-nafarroaren-egunak-baigorrira}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220430/xiberoa-berriz-deskubritzeko-gidaria|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220430/xiberoa-berriz-deskubritzeko-gidaria}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220502/nafarroaren-eguna-geroa-ikusteko-esperantza-iturri|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220502/nafarroaren-eguna-geroa-ikusteko-esperantza-iturri}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220503/azkarateko-herriak-ainciburu-familiaren-ondasunen-enkantean-parte-hartuko-du|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220503/azkarateko-herriak-ainciburu-familiaren-ondasunen-enkantean-parte-hartuko-du}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220503/jean-lassalle-ez-da-frantziar-hauteskunde-legegileetarako-hautagai-izanen|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220503/jean-lassalle-ez-da-frantziar-hauteskunde-legegileetarako-hautagai-izanen}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20220506/un-cinquieme-college-en-vue|hizkuntza=eu|url=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20220506/un-cinquieme-college-en-vue}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220507/euskal-enpresek-esnearen-tokiko-etiketatzea-defendatzen-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220507/euskal-enpresek-esnearen-tokiko-etiketatzea-defendatzen-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220507/lehen-urtean-200-pertsona-espero-ziren-herri-urratsen-5-000-etorri-ziren|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220507/lehen-urtean-200-pertsona-espero-ziren-herri-urratsen-5-000-etorri-ziren}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220508/jendetza-bildu-da-senperen-jaia-eta-aldarrikapenez-beteriko-itzulera-ospatzeko|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220508/jendetza-bildu-da-senperen-jaia-eta-aldarrikapenez-beteriko-itzulera-ospatzeko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220509/herri-urrats-milaka-euskaltzaleren-sustengua-jaso-du-seaskak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220509/herri-urrats-milaka-euskaltzaleren-sustengua-jaso-du-seaskak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220509/mixel-berhokoirigoin-omendu-dute-anhize-monjolosen|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220509/mixel-berhokoirigoin-omendu-dute-anhize-monjolosen}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220510/ipar-euskal-herriko-hainbat-ikastolak-50-urtemuga-ospatzen-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220510/ipar-euskal-herriko-hainbat-ikastolak-50-urtemuga-ospatzen-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220511/hendaiako-irandatz-kolegioko-burasoen-haserrea-baliabide-eskasen-aitzinean|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220511/hendaiako-irandatz-kolegioko-burasoen-haserrea-baliabide-eskasen-aitzinean}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220511/lapurdin-egingo-du-labek-biltzar-nagusia-mugaz-gaindiko-sindikalismoa-praktikan-jartzeko|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220511/lapurdin-egingo-du-labek-biltzar-nagusia-mugaz-gaindiko-sindikalismoa-praktikan-jartzeko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220513/azkarateko-ainciburu-familiaren-enkantea-espekulazioaren-kontrako-gune-bilakaturik|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220513/azkarateko-ainciburu-familiaren-enkantea-espekulazioaren-kontrako-gune-bilakaturik}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220521/patxi-adurriaga-dantza-errejentari-esker-onez|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220521/patxi-adurriaga-dantza-errejentari-esker-onez}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220525/maule-eta-erronkariko-burgi-herriaren-arteko-ahaidetzea|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220525/maule-eta-erronkariko-burgi-herriaren-arteko-ahaidetzea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220527/etxebizitza-azaroko-manifestazioaren-deitzaileak-plataforma-batean-egituratuko-dira|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220527/etxebizitza-azaroko-manifestazioaren-deitzaileak-plataforma-batean-egituratuko-dira}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220528/nicolas-armendariz-serigrafo-autodidakta|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220528/nicolas-armendariz-serigrafo-autodidakta}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20220603/pagolle-accueille-tulalaika-le-5-juin|hizkuntza=eu|url=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20220603/pagolle-accueille-tulalaika-le-5-juin}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220604/etxebizitza-turistikoak-mugatzeko-elkargoaren-arautegia-suspenditu-du-auzitegiak|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220604/etxebizitza-turistikoak-mugatzeko-elkargoaren-arautegia-suspenditu-du-auzitegiak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220604/euskararen-errepublika-bilakatu-dute-ziburun-ospatzen-ari-den-euskal-liburu-eta-disko-azokan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220604/euskararen-errepublika-bilakatu-dute-ziburun-ospatzen-ari-den-euskal-liburu-eta-disko-azokan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220604/hendaiako-ostalari-bat-auzipetuko-dute-emazte-bati-beloarekin-sartzea-ukatzeagatik|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220604/hendaiako-ostalari-bat-auzipetuko-dute-emazte-bati-beloarekin-sartzea-ukatzeagatik}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220605/euskara-eta-euskal-kultura-ziburuko-plazaren-erdigunean|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220605/euskara-eta-euskal-kultura-ziburuko-plazaren-erdigunean}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220605/mobilizazio-fase-berria-iragarriz-egin-du-bere-lehen-biltzarra-herrian-bizi-plataformak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220605/mobilizazio-fase-berria-iragarriz-egin-du-bere-lehen-biltzarra-herrian-bizi-plataformak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220606/errugbia-baiona-prest-da-maila-gorenera-itzuli-den-etxeko-taldea-errezibitzeko|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220606/errugbia-baiona-prest-da-maila-gorenera-itzuli-den-etxeko-taldea-errezibitzeko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220607/aek-prest-da-udako-ikastaroetan-ikasleak-errezibitzeko|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220607/aek-prest-da-udako-ikastaroetan-ikasleak-errezibitzeko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220609/etxebizitza-eskubidearen-aldeko-borrokak-senpere-eta-baiona-izan-ditu-topaleku|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220609/etxebizitza-eskubidearen-aldeko-borrokak-senpere-eta-baiona-izan-ditu-topaleku}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220610/hauteskundeetan-hautagaiek-jarraitu-dituzten-komunikazio-estrategiak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220610/hauteskundeetan-hautagaiek-jarraitu-dituzten-komunikazio-estrategiak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220611/lateko-arraunlarien-anbizioa-agerian-ur-jokoren-instalazio-berrien-inaugurazioan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220611/lateko-arraunlarien-anbizioa-agerian-ur-jokoren-instalazio-berrien-inaugurazioan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220613/gobernantza-baldintza-dezakeen-lehia-hertsia-frantziar-estatuan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220613/gobernantza-baldintza-dezakeen-lehia-hertsia-frantziar-estatuan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20220617/les-huitiemes-de-finale-a-l-affiche|hizkuntza=eu|url=https://www.mediabask.eus/eu/info_mbsk/20220617/les-huitiemes-de-finale-a-l-affiche}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220618/euskal-sindikalismo-berria-aldarrikatu-du-labek-zuzendaritza-eredu-berria-onartuz|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220618/euskal-sindikalismo-berria-aldarrikatu-du-labek-zuzendaritza-eredu-berria-onartuz}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220618/termometroek-42-9-graduko-langa-gainditu-dute-biarritzen-errekorra-hautsiz|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220618/termometroek-42-9-graduko-langa-gainditu-dute-biarritzen-errekorra-hautsiz}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220618/euskal-elkargoak-euskaraz-idatzitako-azterketen-zuzenketa-bermatuko-du|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220618/euskal-elkargoak-euskaraz-idatzitako-azterketen-zuzenketa-bermatuko-du}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220619/hauteskunde-legegileen-bigarren-itzuli-erabakigarria|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220619/hauteskunde-legegileen-bigarren-itzuli-erabakigarria}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220619/euskal-elkargoak-bermatuko-du-brebetako-euskarazko-azterketen-zuzenketa|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220619/euskal-elkargoak-bermatuko-du-brebetako-euskarazko-azterketen-zuzenketa}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220621/loturak-festibalak-bihotzak-berotu-ditu|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220621/loturak-festibalak-bihotzak-berotu-ditu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220622/udaburua-doniane-eta-iduzkia-zeru-goian|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220622/udaburua-doniane-eta-iduzkia-zeru-goian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220622/hiru-urte-eta-gero-baionako-besta-alternatiboak-patxa-plazan-ospatuko-dituzte|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220622/hiru-urte-eta-gero-baionako-besta-alternatiboak-patxa-plazan-ospatuko-dituzte}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220623/hezkuntza-ministerioari-bilera-eskatu-diote-parlamentariek-azterketen-auzia-konpontzeko|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220623/hezkuntza-ministerioari-bilera-eskatu-diote-parlamentariek-azterketen-auzia-konpontzeko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220623/jendarmeek-lau-gazte-atxilotu-dituzte-senperen|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220623/jendarmeek-lau-gazte-atxilotu-dituzte-senperen}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220624/kontrol-zorrotzagoak-euskal-pasabideetan-natoren-gailurraren-harira|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220624/kontrol-zorrotzagoak-euskal-pasabideetan-natoren-gailurraren-harira}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/gaiak/noticia/20220624/astebete-baino-ez-da-falta-euskal-herria-zuzenean-jaialdiaren-26-edizioa-abiatzeko|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/gaiak/noticia/20220624/astebete-baino-ez-da-falta-euskal-herria-zuzenean-jaialdiaren-26-edizioa-abiatzeko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220624/uztailaren-23an-komunikazio-bide-oro-geldiaraztera-deitu-du-bake-bideak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220624/uztailaren-23an-komunikazio-bide-oro-geldiaraztera-deitu-du-bake-bideak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220624/etxebizitzen-espekulazioaren-aurkako-elkarretaratzea-ainhoan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220624/etxebizitzen-espekulazioaren-aurkako-elkarretaratzea-ainhoan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220625/donibane-lohizune-ziburuko-estropadak-eta-bi-liga-jokoan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220625/donibane-lohizune-ziburuko-estropadak-eta-bi-liga-jokoan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220625/guardia-zibilak-hamar-pertsona-identifikatu-zituen-senperen-herri-urrats-egunean|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220625/guardia-zibilak-hamar-pertsona-identifikatu-zituen-senperen-herri-urrats-egunean}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220625/hasi-dira-ehz-festibalaren-muntaketa-lanak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220625/hasi-dira-ehz-festibalaren-muntaketa-lanak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220627/lapurdi-eta-gipuzkoaren-arteko-tren-lotura-hobetzeko-elgarrekin-gune-multimodala-zabalik-hendaian|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220627/lapurdi-eta-gipuzkoaren-arteko-tren-lotura-hobetzeko-elgarrekin-gune-multimodala-zabalik-hendaian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220628/gehiengoa-hezkuntza-sistemak-ikasleak-euskalduntzeko-tresnak-ezartzearen-alde|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220628/gehiengoa-hezkuntza-sistemak-ikasleak-euskalduntzeko-tresnak-ezartzearen-alde}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220628/borrokaren-ondoren-euskarazko-hezkuntza-hedatuko-da-ipar-euskal-herriko-hiru-eskola-publikotan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220628/borrokaren-ondoren-euskarazko-hezkuntza-hedatuko-da-ipar-euskal-herriko-hiru-eskola-publikotan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220628/hiru-murgiltze-klase-berri-idekiko-dituzte-eta-lehen-aldikoz-publikoko-lehen-mailan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220628/hiru-murgiltze-klase-berri-idekiko-dituzte-eta-lehen-aldikoz-publikoko-lehen-mailan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220630/poliziaren-kontrolak-eta-heriotzaren-mugak-salatuko-dituzte-gaur-santiago-zubian|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220630/poliziaren-kontrolak-eta-heriotzaren-mugak-salatuko-dituzte-gaur-santiago-zubian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220630/baionako-garabi-istripua-kolektibo-bat-sortu-dute-argibideak-eskatzeko|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220630/baionako-garabi-istripua-kolektibo-bat-sortu-dute-argibideak-eskatzeko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220701/mauletik-abiatu-da-euskarabentura|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220701/mauletik-abiatu-da-euskarabentura}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220701/europar-batasunak-ez-du-abiadura-handiko-trena-diruztatuko-oraingoz|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220701/europar-batasunak-ez-du-abiadura-handiko-trena-diruztatuko-oraingoz}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220703/ehz-festibalak-kultura-eta-gazteria-inarrosi-ditu|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220703/ehz-festibalak-kultura-eta-gazteria-inarrosi-ditu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220704/abortua-oinarrizko-eskubide-gisa-defendatzeko-elkarretaratzea-egin-dute-baionan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220704/abortua-oinarrizko-eskubide-gisa-defendatzeko-elkarretaratzea-egin-dute-baionan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220705/euskaraz-idatzitako-brebeta-azterketa-ez-ofizialak-zuzentzen-ari-dira-baionan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220705/euskaraz-idatzitako-brebeta-azterketa-ez-ofizialak-zuzentzen-ari-dira-baionan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220705/beti-astelehena-gernikako-sua-zokoan-oroituz|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220705/beti-astelehena-gernikako-sua-zokoan-oroituz}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220707/avironek-toulonen-etxean-estrenaituko-du-top14a-eta-biarritzek-oyonnax-jasoko-du-prod2-ligan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220707/avironek-toulonen-etxean-estrenaituko-du-top14a-eta-biarritzek-oyonnax-jasoko-du-prod2-ligan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220709/erlaitza-behin-behinean-ideki-dute-oinezkoentzat-ibilbide-berri-batekin|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220709/erlaitza-behin-behinean-ideki-dute-oinezkoentzat-ibilbide-berri-batekin}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220713/baionako-besten-90-edizioa-ate-joka-dela-egitaraua-aurkeztu-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220713/baionako-besten-90-edizioa-ate-joka-dela-egitaraua-aurkeztu-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220714/brebetari-buruzko-bilkura-izanen-dute-eep-eta-parlamentariek-hezkuntza-ministerioarekin|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220714/brebetari-buruzko-bilkura-izanen-dute-eep-eta-parlamentariek-hezkuntza-ministerioarekin}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220718/astelehen-huntan-bero-handiagoa-espero-da-euskal-herrian|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220718/astelehen-huntan-bero-handiagoa-espero-da-euskal-herrian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220719/angeluko-herriko-etxe-aitzinera-eramanen-dute-espekulazioaren-kontrako-aldarria|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220719/angeluko-herriko-etxe-aitzinera-eramanen-dute-espekulazioaren-kontrako-aldarria}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220721/angeluko-okupazioa-auzapezak-bere-etxebizitza-politika-defendatu-du|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220721/angeluko-okupazioa-auzapezak-bere-etxebizitza-politika-defendatu-du}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220721/blokatze-eguna-prefetak-zigorrak-izanen-direla-ohartarazi-du|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220721/blokatze-eguna-prefetak-zigorrak-izanen-direla-ohartarazi-du}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220725/txertatu-gabe-diren-osasun-langileek-oraingoz-ezingo-dute-lanera-itzuli|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220725/txertatu-gabe-diren-osasun-langileek-oraingoz-ezingo-dute-lanera-itzuli}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220725/sutea-donibane-lohizunen-hilik-atzeman-dute-armaturik-zen-gizonezkoa|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220725/sutea-donibane-lohizunen-hilik-atzeman-dute-armaturik-zen-gizonezkoa}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220725/anaiz-funosas-larunbateko-kapitala-zaindu-eta-ahal-bada-handitu-behar-dugu|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220725/anaiz-funosas-larunbateko-kapitala-zaindu-eta-ahal-bada-handitu-behar-dugu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220726/baionako-bestetan-greba-izan-daiteke-autobus-zerbitzuan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220726/baionako-bestetan-greba-izan-daiteke-autobus-zerbitzuan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220726/etxebizitza-arazoa-dela-eta-tentsio-haserre-eta-frustrazio-handia-dago|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220726/etxebizitza-arazoa-dela-eta-tentsio-haserre-eta-frustrazio-handia-dago}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220726/tokiko-moneta-abiapuntu-barter-sistemaren-egingarritasuna-aztergai-unumen-baionan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220726/tokiko-moneta-abiapuntu-barter-sistemaren-egingarritasuna-aztergai-unumen-baionan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220727/baionan-dena-prest-bost-eguneko-bestari-ekiteko|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220727/baionan-dena-prest-bost-eguneko-bestari-ekiteko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220727/eguzki-urteaga-mugimendu-bezala-antolatzen-ari-da-ezinegona|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220727/eguzki-urteaga-mugimendu-bezala-antolatzen-ari-da-ezinegona}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220727/itzuleraren-bestak-ospatzeko-irrikaz-bere-itxuraldaketa-garaiz-kausitu-du-baionak|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220727/itzuleraren-bestak-ospatzeko-irrikaz-bere-itxuraldaketa-garaiz-kausitu-du-baionak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220728/agorrilean-kazeta-eus-oporretan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220728/agorrilean-kazeta-eus-oporretan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220728/etxebizitza-ipar-euskal-herrian-egitateak-eta-aukerak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220728/etxebizitza-ipar-euskal-herrian-egitateak-eta-aukerak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220729/euskal-elkargoak-baionako-portuko-airearen-kalitatea-aztertu-du|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220729/euskal-elkargoak-baionako-portuko-airearen-kalitatea-aztertu-du}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220729/barter-sistema-euskal-herri-osoko-enpresen-arteko-kolaboraziorako-aukerak-lantzen|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220729/barter-sistema-euskal-herri-osoko-enpresen-arteko-kolaboraziorako-aukerak-lantzen}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220730/300-000-inguru-bestazale-bildu-ziren-ostilareko-gaualdian|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220730/300-000-inguru-bestazale-bildu-ziren-ostilareko-gaualdian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220731/33-ziztaden-kasuetaz-oharrarazi-zuten-bart-baionako-bestetak|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220731/33-ziztaden-kasuetaz-oharrarazi-zuten-bart-baionako-bestetak}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar zuzeu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskal-herria/eredu-bi-baino-ez-euskal-hezkuntzarako/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskal-herria/eredu-bi-baino-ez-euskal-hezkuntzarako/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/tekno/anize-amestoy/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/tekno/anize-amestoy/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskal-herria/etxebizitza-ipar-euskal-herrian-egitateak-eta-aukerak/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskal-herria/etxebizitza-ipar-euskal-herrian-egitateak-eta-aukerak/}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/maiatzaren-8an-izango-da-herri-urrats-senperen|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/maiatzaren-8an-izango-da-herri-urrats-senperen}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/manifestazio-jendetsua-kanbon-marienako-urbanizazio-proiektuaren-aurka|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/manifestazio-jendetsua-kanbon-marienako-urbanizazio-proiektuaren-aurka}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Fauveau Fauveau] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Fauveau Fauveau] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Fauveau Fauveau] Euskal Telebistan
{{bizialdia|2050eko||Fauveau}}

[[Kategoria:AAAa]]
[[Kategoria:CCCc]]</text>
      <sha1>b3u57fvwrsohtdrkwkwxyutou7ohk38</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/George Floyd</title>
    <ns>102</ns>
    <id>984055</id>
    <revision>
      <id>9006063</id>
      <parentid>8997737</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:55:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4246" xml:space="preserve">
=George Floyd=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''George Floyd''' ([[Fayetteville (Ipar Carolina)]], [[1973]]) [[Ameriketako Estatu Batuak]]-eko [[saskibaloi jokalari]]-a da.

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/002/001/2022-01-19/begiradetan-ere-sumatzen-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/002/001/2022-01-19/begiradetan-ere-sumatzen-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/032/001/2022-03-23/elkartasun-taldeetan-harresi-handi-bat-dago-arrazaren-aferarekin.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/032/001/2022-03-23/elkartasun-taldeetan-harresi-handi-bat-dago-arrazaren-aferarekin.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1882/036/001/2022-04-30/polizia-indarkeriaren-ondorio-ilunak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1882/036/001/2022-04-30/polizia-indarkeriaren-ondorio-ilunak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1857/005/001/2022-06-01/armak-ezin-dira-arautu-ez-baitago-erabilera-segururik.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1857/005/001/2022-06-01/armak-ezin-dira-arautu-ez-baitago-erabilera-segururik.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/esklabista-museoan-etzanda-eta-pintadez-josita-nahi-dute-herritarrek|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/esklabista-museoan-etzanda-eta-pintadez-josita-nahi-dute-herritarrek}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/peltier-45-urteko-injustizia|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/peltier-45-urteko-injustizia}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar eitb-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8846780/thomas-lane-minneapolisko-polizia-ohiak-bere-burua-erruduntzat-jo-du-george-floyden-heriotzagatik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8846780/thomas-lane-minneapolisko-polizia-ohiak-bere-burua-erruduntzat-jo-du-george-floyden-heriotzagatik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8855583/george-floyden-heriotzaren-bigarren-urteurrena-joe-bidenek-poliziaren-jarduna-erreformatzeko-legea-sinatu-du/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8855583/george-floyden-heriotzaren-bigarren-urteurrena-joe-bidenek-poliziaren-jarduna-erreformatzeko-legea-sinatu-du/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8915357/bi-urte-eta-erdiko-zigorra-ezarri-diote-floyden-hilketan-nahasitako-agenteetako-bati-eskubideen-urraketagatik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8915357/bi-urte-eta-erdiko-zigorra-ezarri-diote-floyden-hilketan-nahasitako-agenteetako-bati-eskubideen-urraketagatik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220615/malik-oussekine-indarkeria-polizialaren-aurkako-borrokaren-ikurra-pantailetara|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220615/malik-oussekine-indarkeria-polizialaren-aurkako-borrokaren-ikurra-pantailetara}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220722/oporretan-ikusteko-telesail-laburrak-ii|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220722/oporretan-ikusteko-telesail-laburrak-ii}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=George+Floyd George Floyd] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=George+Floyd George Floyd] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20George%20Floyd George Floyd] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1973eko||Floyd, George}}

[[Kategoria:Fayetteville (Ipar Carolina)]]
[[Kategoria:saskibaloi jokalari]]</text>
      <sha1>47yvybsqfnahkiwoq6wiu0z5po8m2yn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Chauvin</title>
    <ns>102</ns>
    <id>984058</id>
    <revision>
      <id>9006062</id>
      <parentid>8950664</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:54:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2162" xml:space="preserve">
=Chauvin=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Chauvin''' ([[AAAa]], [[2050]]) [[ZZZz]]-eko [[CCCc]]-a da.

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2029/025/003/2021-11-24/baso-berdeak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2029/025/003/2021-11-24/baso-berdeak.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar eitb-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8846780/thomas-lane-minneapolisko-polizia-ohiak-bere-burua-erruduntzat-jo-du-george-floyden-heriotzagatik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8846780/thomas-lane-minneapolisko-polizia-ohiak-bere-burua-erruduntzat-jo-du-george-floyden-heriotzagatik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8855583/george-floyden-heriotzaren-bigarren-urteurrena-joe-bidenek-poliziaren-jarduna-erreformatzeko-legea-sinatu-du/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8855583/george-floyden-heriotzaren-bigarren-urteurrena-joe-bidenek-poliziaren-jarduna-erreformatzeko-legea-sinatu-du/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8915357/bi-urte-eta-erdiko-zigorra-ezarri-diote-floyden-hilketan-nahasitako-agenteetako-bati-eskubideen-urraketagatik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8915357/bi-urte-eta-erdiko-zigorra-ezarri-diote-floyden-hilketan-nahasitako-agenteetako-bati-eskubideen-urraketagatik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Chauvin Chauvin] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Chauvin Chauvin] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Chauvin Chauvin] Euskal Telebistan
{{bizialdia|2050eko||Chauvin}}

[[Kategoria:AAAa]]
[[Kategoria:CCCc]]</text>
      <sha1>lomb6nqbz4tp2tc8tfqyb0pvlh22w5r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Arkaitz Rodríguez</title>
    <ns>102</ns>
    <id>986419</id>
    <revision>
      <id>9006042</id>
      <parentid>8459597</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:33:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="818" xml:space="preserve">
=Arkaitz Rodríguez=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Arkaitz Rodríguez''' ([[AAAa]], [[2050]]) [[ZZZz]]-eko [[CCCc]]-a da.

Astean zehar zuzeu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskal-herria/emaidazu-titular-bat/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskal-herria/emaidazu-titular-bat/}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Arkaitz+Rodríguez Arkaitz Rodríguez] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Arkaitz+Rodríguez Arkaitz Rodríguez] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Arkaitz%20Rodríguez Arkaitz Rodríguez] Euskal Telebistan
{{bizialdia|2050eko||Rodríguez, Arkaitz}}

[[Kategoria:AAAa]]
[[Kategoria:CCCc]]</text>
      <sha1>jfsgxapxz1vrvrog9zzhrcs1n3vj2bx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Bruno Fernandes</title>
    <ns>102</ns>
    <id>986421</id>
    <revision>
      <id>9006043</id>
      <parentid>8447003</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:33:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="607" xml:space="preserve">
=Bruno Fernandes=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Bruno Fernandes''' ([[Q1285555]], [[1978]]) [[Ginea-Bissau]]-eko [[futbolari]]-a da.
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Bruno+Fernandes Bruno Fernandes] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Bruno+Fernandes Bruno Fernandes] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Bruno%20Fernandes Bruno Fernandes] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1978eko||Fernandes, Bruno}}

[[Kategoria:Q1285555]]
[[Kategoria:futbolari]]</text>
      <sha1>c0utjo0v0zcy5vjwyje9ta2mfcai9yu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Euskarazko albisteetako Izen Entitateak</title>
    <ns>102</ns>
    <id>987801</id>
    <revision>
      <id>9006064</id>
      <parentid>8997738</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:55:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="88864" xml:space="preserve">
==  Sarrera  ==        
Hemen topatuko duzun edukia, euskaraz argitaratzen duten hainbat hedabide digitaletatik erauzia dago. Euskarazko albiste bakoitzaren pertsonen izen entitateak automatikoki jaso dira, asteko pertsonaia aipatuenak zentzuk diren erakusteko aukera emanez. Astelehenero, pasa den asteko 10 entitate nabarmenenak automatikoki publikatuko dira. Horretarako, azkeneko asteko izen entitateak bestelako izen entitate guztiekin konparatzen dira, berrienak direnak aukeratuz. Azkeneko lau asteetako pertsonaiak etengabe eguneratzen joango dira eta zaharragoak direnak bukaerako menu zabalgarrian gordeta geratuko dira. Horrez gain, bistaraketa interaktibo bat sortu da, pertsonaia berri zein ohikoen arteko erlazioak erakusten dituena.        
===  Metodologia  ===         
Lan honen sorkuntzan erabilitako metodologiak hainbat pausu ditu: hedabide digitalen identifikazioa, hedabideen entzuketa bitartez albisteak jasotzea, albisteetatik izen entitateak erauztea eta azkeneko astean nabarmenak izan diren entitateen aukeraketa.        

* '''Euskarazko hedabideen eskuzko identifikazioa''': Euskal Herrian euskaraz aritzen diren 8 komunikabide digital identifikatu dira.        

* '''Hedabideen entzuketa''': MSM crawlerra erabili da hedabideen [[RSS|RSS]] loturak jasotzeko. Hedabide ezberdinetatik berri jarioa jaso, garbitu eta gorde da corpus batean. Jasotako albiste bakoitzetik egunkaria, data, hizkuntza, titularra, edukia eta lotura gorde dira.        

* '''Izen entitateen erauzketa''': Lehenik eta behin, entzuketan euskarazko, gaztelerazko eta frantsesezko albisteak lortzen direnez, soilik euskarazko albisteak aukeratuko dira, beste guztiak alboratuz. Euskarazko albiste bakoitzaren edukia tokenizatu, lematizatu eta izen entitateen detektoreaz aztertu da. Hiru fase hauetatik eratorritako entitate izendunak jaso ostean, albiste bakoitzaren izen entitateak gorde dira.        

* '''Izen entitateen aukeraketa''': Euskarazko albiste guztietatik, izen entitate berrienak eta nabarmenenak aukeratzeko [[Tf–idf|tf-idf]] banaketan oinarritu gara. Banaketa horri esker, azkeneko asteko izen entitateak beste guztiekin konparatzen dira, ohikoak diren izen entitateak alboratu eta azkeneko astean nabarmenak direnak jasotzeko asmoz.        
===  Esteka interaktiboa  ===         

Astero adierazgarrienak diren Izen Entitateak aurkitzeaz gain, interesgarria iruditu zaigu bistaraketa berezi bat proposatzea izen entitateen maiztasuna eta berritasuna haintzat hartzen dituena. Scattertext teknikari esker, izen entitate berrienak nabarmendu ahalko ditugu zaharrenetatik. Horrez gain izen entitate aipatuenak eta gutxi aipatuenen arteko ezberdintasuna ikusi ahal izango da aldi berean. Adierazpen grafiko hau egunero berrituko da, iragandako 7 egunetako datuak eta azkeneko hilabeteko datuak konparatuta, izen entitateak sailkatu eta agerpenen iturria ikusteko aukera emanez.        

Bistaraketaren adierazpen grafikoan izen entitateen banaketa topatu dezakegu, denboraren eta agerpen kopuruaren arabera. Era honetan, bi dimentsioetako grafikoaren goiko erdian estitate berri eta ohikoenak topatu ditzakegu. Aldi berean, grafikoaren eskubi aldean estitate zahar ohikoenak topatuko dira. Halaber, entitate berri aipatuenak grafikako goiko eskubiko koadrantean aurkitu ahal izango ditugu, azkeneko astean aipatuenak izan diren entitateak izango dira hauek. Bestalde, ezkerreko goiko koadrantean beti aipatuak diren entitateak kokatuko dira, hau da, ohikoenak. Eskubiko beheko koadrantean, ostera, albiste zaharretan ohikoak izan diren eta albiste berrietan agerpen txikia daukatenak azaltzen dira.        

Bistaratze sistema honek izen entitateen bilatzaile bat dauka ere, entitatea grafikoan kokatzeaz gain, bere agerpen guztiak emango dizkigu. Agerpenetan egunkaria, eguna, albistera lotura eta albistean agertzen diren bestelako entitateak edukiko ditugu. Era honetan, entitate bakoitzaren informazio ahalik eta osatuena lortuko dugu, bere agerpenen testuingurua erakutsiko duen bistaratze bat eskainiz.        

 [http://ESTEKA MAPA INTERAKTIBORA ESTEKA]

==  2022-08-01ko asteko izen entitateak  ==

{| style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;4&quot; {{taulapolita}}
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''Izena'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''Wikidata'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''en wiki'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''ca wiki'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''es wiki'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''fr wiki'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''ZIRRIBORROA'''
        |-
|[[Nancy Zubiri]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Gregorio Larrañaga]]
|[[d:Q12258735]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Gregorio_Larrañaga|Zirriborroa]] 
|-
|[[Marlen Reusser]]
|[[d:Q30584542]] 
|[[en:Marlen Reusser]] 
|[[ca:Marlen Reusser]] 
|[[es:Marlen Reusser]] 
|[[fr:Marlen Reusser]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Marlen_Reusser|Zirriborroa]] 
|-
|[[Jared Stern]]
|[[d:Q109974650]] 
|[[en:Jared Stern]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Jared_Stern|Zirriborroa]] 
|-
|[[Gregorio Larrañaga Mandiola]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jacques Portes]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Barbara Stammel]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ramon Ruiz Cabestany]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Sam Levine]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Cynthia Addai Robinson]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
==  2022-07-25ko asteko izen entitateak  ==

{| style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;4&quot; {{taulapolita}}
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''Izena'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''Wikidata'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''en wiki'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''ca wiki'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''es wiki'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''fr wiki'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''ZIRRIBORROA'''
        |-
|[[Idoia Martinez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Larraitz Lukas]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Lide Egizala Urteaga]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Luzia Urigoitia]]
|[[d:Q12262748]] 
|    
|[[ca:Luzia Urigoitia]] 
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Luzia_Urigoitia|Zirriborroa]] 
|-
|[[Vingegaard Pogacar]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Idoia Martinez Garcia]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Xabier Agirre Ibañez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Alejandro Sanchez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Tom Broadhurst]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Claude Oliv]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
==  2022-07-18ko asteko izen entitateak  ==

{| style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;4&quot; {{taulapolita}}
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''Izena'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''Wikidata'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''en wiki'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''ca wiki'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''es wiki'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''fr wiki'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''ZIRRIBORROA'''
        |-
|[[Encarna Martin]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ranil Wickremesinghe]]
|[[d:Q983402]] 
|[[en:Ranil Wickremesinghe]] 
|[[ca:Ranil Wickremesinghe]] 
|[[es:Ranil Wickremesinghe]] 
|[[fr:Ranil Wickremesinghe]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Ranil_Wickremesinghe|Zirriborroa]] 
|-
|[[Victoriano del Rio]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Cristina Fargas]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Martin Mac Grach]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jaime Rosales]]
|[[d:Q3121346]] 
|[[en:Jaime Rosales]] 
|[[ca:Jaime Rosales]] 
|[[es:Jaime Rosales]] 
|[[fr:Jaime Rosales]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Jaime_Rosales|Zirriborroa]] 
|-
|[[Travis Kalanick]]
|[[d:Q7836291]] 
|[[en:Travis Kalanick]] 
|    
|[[es:Travis Kalanick]] 
|[[fr:Travis Kalanick]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Travis_Kalanick|Zirriborroa]] 
|-
|[[Manuel Turrillas]]
|[[d:Q3751133]] 
|[[en:Manuel Turrillas]] 
|    
|[[es:Manuel Turrillas]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Manuel_Turrillas|Zirriborroa]] 
|-
|[[Anne Etchegoyen]]
|[[d:Q12253588]] 
|[[en:Anne Etchegoyen]] 
|[[ca:Anne Etchegoyen]] 
|[[es:Anne Etchegoyen]] 
|[[fr:Anne Etchegoyen]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Anne_Etchegoyen|Zirriborroa]] 
|-
|[[Mahinda Yapa Abeywardene]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
==  2022-07-11ko asteko izen entitateak  ==

{| style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;4&quot; {{taulapolita}}
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''Izena'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''Wikidata'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''en wiki'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''ca wiki'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''es wiki'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''fr wiki'''
        | bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; |'''ZIRRIBORROA'''
        |-
|[[Mixel Gerendiain]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Chris Pincher]]
|[[d:Q575266]] 
|[[en:Chris Pincher]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Chris_Pincher|Zirriborroa]] 
|-
|[[Jose Escolar]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Koumbou Boly Barry]]
|[[d:Q107546451]] 
|[[en:Koumbou Boly Barry]] 
|    
|[[es:Koumbou Boly Barry]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Koumbou_Boly_Barry|Zirriborroa]] 
|-
|[[Alexandra Xanthaki]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Gorka Berasategi Otamendi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Fernand de Varennes]]
|[[d:Q42909187]] 
|    
|[[ca:Fernand de Varennes]] 
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Fernand_de_Varennes|Zirriborroa]] 
|-
|[[Josefina Rubio]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Toñi Minguez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Marian Pedrosa]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
==  Bestelakoak  ==
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;white-space: nowrap;&quot;
! Aurreko asteetako izen entitateak
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-07-04ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Migel Joakin Eleizegi Arteaga]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Iker Durana]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ron Nirenberg]]
|[[d:Q30323642]] 
|[[en:Ron Nirenberg]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Ron_Nirenberg|Zirriborroa]] 
|-
|[[Irati Barrena Bolinaga]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Azima Alaoui]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Iqbal Hakkouk]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Iratxe Palacios]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Asier Uskola]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Miren Etxebeste]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Albina Stardust]]
|[[d:Q112922632]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Albina_Stardust|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-06-27ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Lukas Iruretagoiena]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Carlos Aviña]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Francisco Javier Mijangos]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Rubin Kazan]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Sergio Navarro]]
|[[d:Q55654241]] 
|[[en:Sergio Navarro]] 
|[[ca:Sergio Navarro]] 
|[[es:Sergio Navarro]] 
|[[fr:Sergio Navarro]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Sergio_Navarro|Zirriborroa]] 
|-
|[[Ana Mena]]
|[[d:Q28933211]] 
|[[en:Ana Mena]] 
|[[ca:Ana Mena]] 
|[[es:Ana Mena]] 
|[[fr:Ana Mena]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Ana_Mena|Zirriborroa]] 
|-
|[[Ekain Ibarguren]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Senar Garmendia]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Monica Oltra]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Dani Fernandez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-06-20ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Dubois Robin]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Monique Becker]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ramon Planes Lezama]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Garazi Arruti Orbe]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Amets Odriozola]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Pitri Patel]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Nerea Arruti Arbelaitz]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Marcelo Bielsa]]
|[[d:Q31575]] 
|[[en:Marcelo Bielsa]] 
|[[ca:Marcelo Bielsa]] 
|[[es:Marcelo Bielsa]] 
|[[fr:Marcelo Bielsa]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Marcelo_Bielsa|Zirriborroa]] 
|-
|[[Amaia Ballesteros]]
|[[d:Q64743982]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Amaia_Ballesteros|Zirriborroa]] 
|-
|[[Gonzalo Rubalcaba]]
|[[d:Q1349890]] 
|[[en:Gonzalo Rubalcaba]] 
|    
|[[es:Gonzalo Rubalcaba]] 
|[[fr:Gonzalo Rubalcaba]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Gonzalo_Rubalcaba|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-06-13ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Iñaki Etxaniz]]
|[[d:Q112651732]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Iñaki_Etxaniz|Zirriborroa]] 
|-
|[[Andoni Iruretagoiena]]
|[[d:Q108692902]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Andoni_Iruretagoiena|Zirriborroa]] 
|-
|[[Beñat Amade]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Dubois Robin]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Iñaki Rikarte]]
|[[d:Q26739962]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Iñaki_Rikarte|Zirriborroa]] 
|-
|[[Georges Seurat]]
|[[d:Q34013]] 
|[[en:Georges Seurat]] 
|[[ca:Georges Seurat]] 
|[[es:Georges Seurat]] 
|[[fr:Georges Seurat]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Georges_Seurat|Zirriborroa]] 
|-
|[[Iker Arozena]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Prieto Iglesias]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Oliver Assayas]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Morgan Johansson]]
|[[d:Q5887217]] 
|[[en:Morgan Johansson]] 
|    
|    
|[[fr:Morgan Johansson]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Morgan_Johansson|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-06-06ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Enara Idigora]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Kathleen Philips]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Gabi Daraspe]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Maddi Viana Zubimendi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Construcciones Sanchez Dominguez Sando]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Danel Teran]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jone Markuleta]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Irene Azkargorta]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Amaia Catania]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Maddi Iturrikastillo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-05-30ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Greg Abbott]]
|[[d:Q5605224]] 
|[[en:Greg Abbott]] 
|[[ca:Greg Abbott]] 
|[[es:Greg Abbott]] 
|[[fr:Greg Abbott]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Greg_Abbott|Zirriborroa]] 
|-
|[[Rocio Vitero]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Christian Bruch]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jon Mirande Aiphasorho]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Zaloa Aldatz]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Francia Marquez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Salvador Ramos]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Clara Fernandez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jumbo Vismakoa]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Eva Lopez de Arroiabe]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-05-23ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Sofia Esparza]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Miren Jone Azurza]]
|[[d:Q96943421]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Miren_Jone_Azurza|Zirriborroa]] 
|-
|[[Josu Retolaza]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Damien Abad]]
|[[d:Q966529]] 
|[[en:Damien Abad]] 
|    
|    
|[[fr:Damien Abad]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Damien_Abad|Zirriborroa]] 
|-
|[[Miren Jone]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Tomas Rubin]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jon Plazaola]]
|[[d:Q16517825]] 
|    
|    
|[[es:Jon Plazaola]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Jon_Plazaola|Zirriborroa]] 
|-
|[[Omar Diop]]
|[[d:Q3351849]] 
|    
|    
|    
|[[fr:Omar Diop]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Omar_Diop|Zirriborroa]] 
|-
|[[Catherine Colonna]]
|[[d:Q273396]] 
|[[en:Catherine Colonna]] 
|    
|[[es:Catherine Colonna]] 
|[[fr:Catherine Colonna]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Catherine_Colonna|Zirriborroa]] 
|-
|[[Stanislas Guerini]]
|[[d:Q30343112]] 
|[[en:Stanislas Guerini]] 
|    
|    
|[[fr:Stanislas Guerini]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Stanislas_Guerini|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-05-16ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Abu Akleh]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Xireen Abu Akleh]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Fernando Gaviria]]
|[[d:Q16889614]] 
|[[en:Fernando Gaviria]] 
|[[ca:Fernando Gaviria]] 
|[[es:Fernando Gaviria]] 
|[[fr:Fernando Gaviria]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Fernando_Gaviria|Zirriborroa]] 
|-
|[[Juanpe Lopez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Maddi Juanikorena]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Eric Olhats]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Amaia Igartua Aristondo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Iñaki Eguren]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Orkatz Arbelaitz]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Itziar Navarro]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-05-09ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Reinhold Gliere]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Natalia Salazar Orbe]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Arnaud Demare]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Maialen Lujanbio Zugasti]]
|[[d:Q3394131]] 
|    
|[[ca:Maialen Lujanbio Zugasti]] 
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Maialen_Lujanbio_Zugasti|Zirriborroa]] 
|-
|[[Iñaki Apalategi]]
|[[d:Q42565492]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Iñaki_Apalategi|Zirriborroa]] 
|-
|[[Agin Laburu Rezola]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Fernando Gaviria]]
|[[d:Q16889614]] 
|[[en:Fernando Gaviria]] 
|[[ca:Fernando Gaviria]] 
|[[es:Fernando Gaviria]] 
|[[fr:Fernando Gaviria]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Fernando_Gaviria|Zirriborroa]] 
|-
|[[Alaia Martin Etxebeste]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Aitor Mendiluze Gonzalez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ane Labaka Mayoz]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-05-02ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Kane Tanaka]]
|[[d:Q29441888]] 
|[[en:Kane Tanaka]] 
|[[ca:Kane Tanaka]] 
|[[es:Kane Tanaka]] 
|[[fr:Kane Tanaka]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Kane_Tanaka|Zirriborroa]] 
|-
|[[Sergii Solovey]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Txomin Catalogn]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Fernando Izagirre]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Mohammed Badra]]
|[[d:Q108462555]] 
|    
|    
|    
|[[fr:Mohammed Badra]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Mohammed_Badra|Zirriborroa]] 
|-
|[[Françoise Gallois]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Mathilde Hary]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Unai del Burgo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[George Steer]]
|[[d:Q5544815]] 
|[[en:George Steer]] 
|[[ca:George Steer]] 
|[[es:George Steer]] 
|[[fr:George Steer]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/George_Steer|Zirriborroa]] 
|-
|[[Roman Herzog]]
|[[d:Q2563]] 
|[[en:Roman Herzog]] 
|[[ca:Roman Herzog]] 
|[[es:Roman Herzog]] 
|[[fr:Roman Herzog]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Roman_Herzog|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-04-18ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Antonio Clemente]]
|[[d:Q9640060]] 
|[[en:Antonio Clemente]] 
|[[ca:Antonio Clemente]] 
|[[es:Antonio Clemente]] 
|[[fr:Antonio Clemente]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Antonio_Clemente|Zirriborroa]] 
|-
|[[Nawaz Xarif]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Dupont Aignan]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Alba Estrada]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Maite Azpiazu]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Kevre Breizh]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Rishi Suna]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Benoit Hamon]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Marine Le Pene]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jean Lasselle]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-04-11ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Daniel Martinez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ainhoa Larunbe]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Gaspar Noe]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jonathan Lopez]]
|[[d:Q6273732]] 
|[[en:Jonathan Lopez]] 
|    
|    
|[[fr:Jonathan Lopez]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Jonathan_Lopez|Zirriborroa]] 
|-
|[[Joseba Ona]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Mensegal Baz]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Iker Ibarluzea]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Nekane Moso Eliza]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Imran Khan]]
|[[d:Q155164]] 
|[[en:Imran Khan]] 
|[[ca:Imran Khan]] 
|[[es:Imran Khan]] 
|[[fr:Imran Khan]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Imran_Khan|Zirriborroa]] 
|-
|[[Miren Mujika Telleria]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-04-04ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Chris Rock]]
|[[d:Q4109]] 
|[[en:Chris Rock]] 
|[[ca:Chris Rock]] 
|[[es:Chris Rock]] 
|[[fr:Chris Rock]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Chris_Rock|Zirriborroa]] 
|-
|[[Jon Urain]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Adisa Subasic]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Redzija Subasic]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Aitzol King]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Txema Laso]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Middle East Ey]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Joseba Ponce]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Imanol Zinkunegi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Eneko Olasagasti]]
|[[d:Q12256845]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Eneko_Olasagasti|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-03-28ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Aldai Capellan]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Manuel Hernandez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Patricia Goliath]]
|[[d:Q105437905]] 
|[[en:Patricia Goliath]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Patricia_Goliath|Zirriborroa]] 
|-
|[[Federico Martin Aramburu]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jens Stotelenberg]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jose Maria Agirre Salaberria]]
|[[d:Q3755719]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Jose_Maria_Agirre_Salaberria|Zirriborroa]] 
|-
|[[Graciela Doniz]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ainhoa Artetxe]]
|[[d:Q98803942]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Ainhoa_Artetxe|Zirriborroa]] 
|-
|[[Alex Gerediaga]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Matthew Golding]]
|[[d:Q6790571]] 
|[[en:Matthew Golding]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Matthew_Golding|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-03-21ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Laure Gomez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Luis Mari Lasurtegi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Fernando Climent]]
|[[d:Q3775391]] 
|[[en:Fernando Climent]] 
|[[ca:Fernando Climent]] 
|[[es:Fernando Climent]] 
|[[fr:Fernando Climent]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Fernando_Climent|Zirriborroa]] 
|-
|[[Ainhoa Sarasola]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Nagore Iturriotz]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Brent Renaud]]
|[[d:Q87082636]] 
|[[en:Brent Renaud]] 
|[[ca:Brent Renaud]] 
|[[es:Brent Renaud]] 
|[[fr:Brent Renaud]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Brent_Renaud|Zirriborroa]] 
|-
|[[Intermon Oxfam]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[William Hurt]]
|[[d:Q105825]] 
|[[en:William Hurt]] 
|[[ca:William Hurt]] 
|[[es:William Hurt]] 
|[[fr:William Hurt]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/William_Hurt|Zirriborroa]] 
|-
|[[del Burgo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jose Manuel Bujanda]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-03-14ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Jakes Goikoetxea]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Alex Camilleri]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Rosa Zubeldia]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Isabel Iturbe]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ivano Frankivsk]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Roman Pilipey]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[saio Jaurena]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Irina Verextxuk]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Idoia Santamaria]]
|[[d:Q90405761]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Idoia_Santamaria|Zirriborroa]] 
|-
|[[Mijail Mizintsev]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-03-07ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Nora Civicos]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Unai san Martin]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Gonzalo Boye]]
|[[d:Q5582174]] 
|[[en:Gonzalo Boye]] 
|[[ca:Gonzalo Boye]] 
|[[es:Gonzalo Boye]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Gonzalo_Boye|Zirriborroa]] 
|-
|[[Rafael Grossi]]
|[[d:Q51107051]] 
|[[en:Rafael Grossi]] 
|    
|[[es:Rafael Grossi]] 
|[[fr:Rafael Grossi]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Rafael_Grossi|Zirriborroa]] 
|-
|[[David Arakhamia]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Carmen Adarraga]]
|[[d:Q106514778]] 
|    
|    
|[[es:Carmen Adarraga]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Carmen_Adarraga|Zirriborroa]] 
|-
|[[Oksona Dzham]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Tania Korin]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Gonzalo Boy]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Yvan Colonna]]
|[[d:Q582729]] 
|[[en:Yvan Colonna]] 
|[[ca:Yvan Colonna]] 
|[[es:Yvan Colonna]] 
|[[fr:Yvan Colonna]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Yvan_Colonna|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-02-28ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Jose Done]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Asier Blas]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Oihane Puertas Ramirez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Vitali Klitschko]]
|[[d:Q31919]] 
|[[en:Vitali Klitschko]] 
|    
|[[es:Vitali Klitschko]] 
|[[fr:Vitali Klitschko]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Vitali_Klitschko|Zirriborroa]] 
|-
|[[Mykhailo Podolia]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Luzia Zugadi Lasa]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Nikolai Pankov]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ben Wallac]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Antonio Gonzalez Terol]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Pablo Montesinos]]
|[[d:Q73396132]] 
|    
|    
|[[es:Pablo Montesinos]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Pablo_Montesinos|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-02-21ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Karmele Aierbe]]
|[[d:Q95592541]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Karmele_Aierbe|Zirriborroa]] 
|-
|[[Ritxi Guerra]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Zuriñe Egiluz]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Miss Agnes Souret]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jondoni Extebe]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Agnes Souret]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Teodoro Garcia Egea]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Kendrick Lamar]]
|[[d:Q130798]] 
|[[en:Kendrick Lamar]] 
|[[ca:Kendrick Lamar]] 
|[[es:Kendrick Lamar]] 
|[[fr:Kendrick Lamar]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Kendrick_Lamar|Zirriborroa]] 
|-
|[[Ander Martin]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Diana Ibargutxi Abarrategi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-02-14ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Fathi Baxaga]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Roberto Laiseka]]
|[[d:Q728352]] 
|[[en:Roberto Laiseka]] 
|[[ca:Roberto Laiseka]] 
|[[es:Roberto Laiseka]] 
|[[fr:Roberto Laiseka]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Roberto_Laiseka|Zirriborroa]] 
|-
|[[Santiago Cervera]]
|[[d:Q7420245]] 
|[[en:Santiago Cervera]] 
|    
|[[es:Santiago Cervera]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Santiago_Cervera|Zirriborroa]] 
|-
|[[Alai Zubimendi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Txabi Arnal]]
|[[d:Q57998695]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Txabi_Arnal|Zirriborroa]] 
|-
|[[Edu Zelaieta]]
|[[d:Q1528811]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Edu_Zelaieta|Zirriborroa]] 
|-
|[[Martin Noerl]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Mario Fuchs]]
|[[d:Q3293443]] 
|[[en:Mario Fuchs]] 
|    
|    
|[[fr:Mario Fuchs]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Mario_Fuchs|Zirriborroa]] 
|-
|[[Iker Ruiz de Egino]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jon Crespo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-02-07ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Ana Maria Martinez Navas]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Alberto Casero]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ana Maria]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Albertina Carri]]
|[[d:Q2256322]] 
|[[en:Albertina Carri]] 
|    
|[[es:Albertina Carri]] 
|[[fr:Albertina Carri]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Albertina_Carri|Zirriborroa]] 
|-
|[[Irantzu Varela]]
|[[d:Q46366819]] 
|    
|[[ca:Irantzu Varela]] 
|[[es:Irantzu Varela]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Irantzu_Varela|Zirriborroa]] 
|-
|[[Juan Jose Pujana]]
|[[d:Q9015689]] 
|    
|    
|[[es:Juan Jose Pujana]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Juan_Jose_Pujana|Zirriborroa]] 
|-
|[[Bob Stroger]]
|[[d:Q15059469]] 
|[[en:Bob Stroger]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Bob_Stroger|Zirriborroa]] 
|-
|[[Jose Gonzalez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Peru Atxa]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Pablo Cambronero]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-01-31ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Goulven Pennaod]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Txomin Peillen]]
|[[d:Q3542631]] 
|    
|[[ca:Txomin Peillen]] 
|[[es:Txomin Peillen]] 
|[[fr:Txomin Peillen]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Txomin_Peillen|Zirriborroa]] 
|-
|[[Iñaki Urdangarin]]
|[[d:Q356560]] 
|[[en:Iñaki Urdangarin]] 
|[[ca:Iñaki Urdangarin]] 
|[[es:Iñaki Urdangarin]] 
|[[fr:Iñaki Urdangarin]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Iñaki_Urdangarin|Zirriborroa]] 
|-
|[[Fernando Sesma]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Rodolfo Pastor de Maria]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Yoel Rodriguez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Bo Jo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Aner Peritze]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Mikel Noval]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Sabrina Larzabal]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-01-24ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Ainhoa Uriene]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Simone Veil]]
|[[d:Q298180]] 
|[[en:Simone Veil]] 
|[[ca:Simone Veil]] 
|[[es:Simone Veil]] 
|[[fr:Simone Veil]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Simone_Veil|Zirriborroa]] 
|-
|[[Ugaitz Susperregi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Odei Arregi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Serge Portelli]]
|[[d:Q3479499]] 
|    
|    
|    
|[[fr:Serge Portelli]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Serge_Portelli|Zirriborroa]] 
|-
|[[Ana Ansa]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Maite Davant]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Fina Lizeranzu]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Haizea Kortaberria]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Aritz Arzallus]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-01-17ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Sara Pina]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jana Bacevic]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Olga Patiño]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Nova Djokovic]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Olatz Mitxelena]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Carlos Roy]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Joao Felix]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Chris Tran]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Alex Hawke]]
|[[d:Q4717151]] 
|[[en:Alex Hawke]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Alex_Hawke|Zirriborroa]] 
|-
|[[Alijan Smailov]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-01-10ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Zigor Diez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jokin Sagarzazu]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Abu Hawwax]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Kassim Jomart Tokaiev]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Omar Al Baxir]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Michel Onfray]]
|[[d:Q7060]] 
|[[en:Michel Onfray]] 
|[[ca:Michel Onfray]] 
|[[es:Michel Onfray]] 
|[[fr:Michel Onfray]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Michel_Onfray|Zirriborroa]] 
|-
|[[Imanol Magro Eizmendi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Tiffany Hayes]]
|[[d:Q1588042]] 
|[[en:Tiffany Hayes]] 
|    
|    
|[[fr:Tiffany Hayes]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Tiffany_Hayes|Zirriborroa]] 
|-
|[[Bittor Alkiza]]
|[[d:Q2722211]] 
|[[en:Bittor Alkiza]] 
|    
|[[es:Bittor Alkiza]] 
|[[fr:Bittor Alkiza]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Bittor_Alkiza|Zirriborroa]] 
|-
|[[Le Parisien]]
|[[d:Q142348]] 
|[[en:Le Parisien]] 
|[[ca:Le Parisien]] 
|[[es:Le Parisien]] 
|[[fr:Le Parisien]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Le_Parisien|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2022-01-03ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Jose Luis Mendilibar]]
|[[d:Q460576]] 
|[[en:Jose Luis Mendilibar]] 
|    
|[[es:Jose Luis Mendilibar]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Jose_Luis_Mendilibar|Zirriborroa]] 
|-
|[[Jose Luis Perales]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Javier Zulueta]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Xanti Iparragirre]]
|[[d:Q110419404]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Xanti_Iparragirre|Zirriborroa]] 
|-
|[[Patxi Goikolea]]
|[[d:Q19544680]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Patxi_Goikolea|Zirriborroa]] 
|-
|[[Xanti Iparragirre Perurena]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Joxean Lasa]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Elixabete Garmendia]]
|[[d:Q60727333]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Elixabete_Garmendia|Zirriborroa]] 
|-
|[[Paulo Garaialde]]
|[[d:Q110380319]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Paulo_Garaialde|Zirriborroa]] 
|-
|[[Ruben Salaverri]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2021-12-27ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Julen Aperribai]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jon Ordoñez Garmendia]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Haimar Altuna]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ion Irurzun]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Pier Paolo Pasolini]]
|[[d:Q25120]] 
|[[en:Pier Paolo Pasolini]] 
|[[ca:Pier Paolo Pasolini]] 
|[[es:Pier Paolo Pasolini]] 
|[[fr:Pier Paolo Pasolini]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Pier_Paolo_Pasolini|Zirriborroa]] 
|-
|[[Gaizka Zabarte]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Mikel Albisu]]
|[[d:Q3313606]] 
|    
|    
|[[es:Mikel Albisu]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Mikel_Albisu|Zirriborroa]] 
|-
|[[Varvara Mar]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jose Mari Novoa]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Yon Troitiño]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2021-12-20ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Antton Troitiño]]
|[[d:Q605508]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Antton_Troitiño|Zirriborroa]] 
|-
|[[Iñigo Cabacas]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Michel Tubiana]]
|[[d:Q3311010]] 
|[[en:Michel Tubiana]] 
|    
|    
|[[fr:Michel Tubiana]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Michel_Tubiana|Zirriborroa]] 
|-
|[[Nerea Urbizu]]
|[[d:Q65588612]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Nerea_Urbizu|Zirriborroa]] 
|-
|[[Asier Amondo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jacobo Cuetarar]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ane García]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jokin Zaitegi]]
|[[d:Q12260485]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Jokin_Zaitegi|Zirriborroa]] 
|-
|[[Xabier Paya]]
|[[d:Q12269040]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Xabier_Paya|Zirriborroa]] 
|-
|[[Erik Gartzia]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2021-12-13ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Ibai Aizpurua]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Aung san Suu Kyi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Lorea Arakistain]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Iker Fidalgo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Rakel Esparza]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Allande Sokarros]]
|[[d:Q30044567]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Allande_Sokarros|Zirriborroa]] 
|-
|[[Elisa Loncon]]
|[[d:Q106904381]] 
|[[en:Elisa Loncon]] 
|    
|[[es:Elisa Loncon]] 
|[[fr:Elisa Loncon]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Elisa_Loncon|Zirriborroa]] 
|-
|[[Alain Urrutia]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Koldo Otamendi]]
|[[d:Q80030464]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Koldo_Otamendi|Zirriborroa]] 
|-
|[[Win Myint]]
|[[d:Q8023642]] 
|[[en:Win Myint]] 
|    
|[[es:Win Myint]] 
|[[fr:Win Myint]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Win_Myint|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2021-12-13ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Ibai Aizpurua]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Aung san Suu Kyi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Iker Fidalgo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Lorea Arakistain]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Rakel Esparza]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Allande Sokarros]]
|[[d:Q30044567]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Allande_Sokarros|Zirriborroa]] 
|-
|[[Elisa Loncon]]
|[[d:Q106904381]] 
|[[en:Elisa Loncon]] 
|    
|[[es:Elisa Loncon]] 
|[[fr:Elisa Loncon]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Elisa_Loncon|Zirriborroa]] 
|-
|[[Alain Urrutia]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Koldo Otamendi]]
|[[d:Q80030464]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Koldo_Otamendi|Zirriborroa]] 
|-
|[[Win Myint]]
|[[d:Q8023642]] 
|[[en:Win Myint]] 
|    
|[[es:Win Myint]] 
|[[fr:Win Myint]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Win_Myint|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2021-12-06ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Angelique Coetzee]]
|[[d:Q109804897]] 
|[[en:Angelique Coetzee]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Angelique_Coetzee|Zirriborroa]] 
|-
|[[Julen Etxeberria]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Panpi Ladutxe]]
|[[d:Q3361821]] 
|    
|    
|[[es:Panpi Ladutxe]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Panpi_Ladutxe|Zirriborroa]] 
|-
|[[Gabriel Aresti Segurola]]
|[[d:Q3045517]] 
|    
|[[ca:Gabriel Aresti Segurola]] 
|[[es:Gabriel Aresti Segurola]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Gabriel_Aresti_Segurola|Zirriborroa]] 
|-
|[[Bittor Kapanaga]]
|[[d:Q12255293]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Bittor_Kapanaga|Zirriborroa]] 
|-
|[[Bittor Kapanaga Elorza]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Patxi Oroz Arizkuren]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Nayib Bukele]]
|[[d:Q17712353]] 
|[[en:Nayib Bukele]] 
|[[ca:Nayib Bukele]] 
|[[es:Nayib Bukele]] 
|[[fr:Nayib Bukele]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Nayib_Bukele|Zirriborroa]] 
|-
|[[Gurutze Frades]]
|[[d:Q21751025]] 
|    
|[[ca:Gurutze Frades]] 
|[[es:Gurutze Frades]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Gurutze_Frades|Zirriborroa]] 
|-
|[[Migel Angel Mintegi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2021-11-29ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Joserra Senperena]]
|[[d:Q19621490]] 
|    
|    
|    
|[[fr:Joserra Senperena]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Joserra_Senperena|Zirriborroa]] 
|-
|[[Josep Gonzalez Cambray]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Joseba Tapia]]
|[[d:Q3184006]] 
|    
|    
|    
|[[fr:Joseba Tapia]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Joseba_Tapia|Zirriborroa]] 
|-
|[[Xabat Galletebeitia]]
|[[d:Q29396294]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Xabat_Galletebeitia|Zirriborroa]] 
|-
|[[Alvaro Uribe]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jose Ignazio Ansorena]]
|[[d:Q12260629]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Jose_Ignazio_Ansorena|Zirriborroa]] 
|-
|[[Aritz Otazu Editargi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Beñat Gaztelurrutia]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ivan Duque]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Kandido Uranga]]
|[[d:Q41224]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Kandido_Uranga|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2021-11-22ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Fern Silva]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Irati Urdalleta Lete]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Cristobal Balentziaga]]
|[[d:Q381088]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Cristobal_Balentziaga|Zirriborroa]] 
|-
|[[Jose Antonio Kast]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jose Ramon Minondo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Elezkano II+garren4]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Gabriel Boric]]
|[[d:Q16297876]] 
|[[en:Gabriel Boric]] 
|[[ca:Gabriel Boric]] 
|[[es:Gabriel Boric]] 
|[[fr:Gabriel Boric]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Gabriel_Boric|Zirriborroa]] 
|-
|[[Jon Irazu]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Iker Vicente]]
|[[d:Q21521407]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Iker_Vicente|Zirriborroa]] 
|-
|[[Mikel Larrañaga]]
|[[d:Q20492291]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Mikel_Larrañaga|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2021-11-15ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Miren Artetxe]]
|[[d:Q12263695]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Miren_Artetxe|Zirriborroa]] 
|-
|[[Miren Garate]]
|[[d:Q57659939]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Miren_Garate|Zirriborroa]] 
|-
|[[Patxi Iriart Iribarren]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Maria Ortega Zubiate]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Adrian Almazan]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Iñaki Subijana]]
|[[d:Q106684906]] 
|    
|    
|[[es:Iñaki Subijana]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Iñaki_Subijana|Zirriborroa]] 
|-
|[[Roberto Fraile]]
|[[d:Q106639846]] 
|[[en:Roberto Fraile]] 
|[[ca:Roberto Fraile]] 
|[[es:Roberto Fraile]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Roberto_Fraile|Zirriborroa]] 
|-
|[[David Beriain]]
|[[d:Q106634435]] 
|[[en:David Beriain]] 
|[[ca:David Beriain]] 
|[[es:David Beriain]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/David_Beriain|Zirriborroa]] 
|-
|[[Jon Ander Urresti]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Amaia Castorene]]
|[[d:Q55894817]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Amaia_Castorene|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2021-11-08ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Bernar Mandaluniz]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Olatz Enzunza Mallona]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Oier Oa]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Edurne Begiristain]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Oier Zeberio]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Estitxu Berasategi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ernesto Samper]]
|[[d:Q365427]] 
|[[en:Ernesto Samper]] 
|[[ca:Ernesto Samper]] 
|[[es:Ernesto Samper]] 
|[[fr:Ernesto Samper]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Ernesto_Samper|Zirriborroa]] 
|-
|[[Jon Enparantza]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Arantza Zulueta]]
|[[d:Q64547326]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Arantza_Zulueta|Zirriborroa]] 
|-
|[[Igor Uriarte]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2021-11-05ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Amaia Ramirez de Okariz Kortabarria]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Yolanda Barcina]]
|[[d:Q3133336]] 
|[[en:Yolanda Barcina]] 
|    
|[[es:Yolanda Barcina]] 
|[[fr:Yolanda Barcina]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Yolanda_Barcina|Zirriborroa]] 
|-
|[[Paul Bilbao]]
|[[d:Q12265627]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Paul_Bilbao|Zirriborroa]] 
|-
|[[Arkaitz Fullaondo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Nadia Calviño]]
|[[d:Q20535388]] 
|[[en:Nadia Calviño]] 
|[[ca:Nadia Calviño]] 
|[[es:Nadia Calviño]] 
|[[fr:Nadia Calviño]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Nadia_Calviño|Zirriborroa]] 
|-
|[[Daniel Mate]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Victor de Urrutia Vallejo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Joseba Grajales]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jose Maria Aristrain]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Juan Luis Arregi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2021-11-04ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Amaia Ramirez de Okariz Kortabarria]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Yolanda Barcina]]
|[[d:Q3133336]] 
|[[en:Yolanda Barcina]] 
|    
|[[es:Yolanda Barcina]] 
|[[fr:Yolanda Barcina]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Yolanda_Barcina|Zirriborroa]] 
|-
|[[Paul Bilbao]]
|[[d:Q12265627]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Paul_Bilbao|Zirriborroa]] 
|-
|[[Arkaitz Fullaondo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Nadia Calviño]]
|[[d:Q20535388]] 
|[[en:Nadia Calviño]] 
|[[ca:Nadia Calviño]] 
|[[es:Nadia Calviño]] 
|[[fr:Nadia Calviño]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Nadia_Calviño|Zirriborroa]] 
|-
|[[Amancio Ortega]]
|[[d:Q29279]] 
|[[en:Amancio Ortega]] 
|[[ca:Amancio Ortega]] 
|[[es:Amancio Ortega]] 
|[[fr:Amancio Ortega]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Amancio_Ortega|Zirriborroa]] 
|-
|[[Daniel Mate]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Juan Luis Arregi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jose Maria Aristrain]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Victor de Urrutia Vallejo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2021-02-01ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Deborah Drouot]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Remi Bochard]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Aitor Sarasua]]
|[[d:Q50212400]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Aitor_Sarasua|Zirriborroa]] 
|-
|[[Manex Erdozaintzi Etxart]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Cristina Sanchez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Eneko Pascual]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Izaskun Sorondo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Amalia Gonzalez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Marina Nuñez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Unai Iturriotz]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2021-01-25ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Xabier Beortegi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Gorka Mayo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Patxi Arratibel]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Gorka Zabala]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jose Luis Sabas]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Xabi Beortegi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Sharon Lockhart]]
|[[d:Q3481523]] 
|[[en:Sharon Lockhart]] 
|    
|    
|[[fr:Sharon Lockhart]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Sharon_Lockhart|Zirriborroa]] 
|-
|[[Angela Bjorklund]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Nanda Fernandez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Estitxu Fernandez]]
|[[d:Q12257313]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Estitxu_Fernandez|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2021-01-18ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Nathalie Flores]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Abelardo Fernandez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Mingma David Xerpa]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Denis Urubko]]
|[[d:Q264664]] 
|[[en:Denis Urubko]] 
|    
|[[es:Denis Urubko]] 
|[[fr:Denis Urubko]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Denis_Urubko|Zirriborroa]] 
|-
|[[Berruet]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Marcin Kakzkan]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Kili Pemba Xerpa]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Sona Xerpa]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Mike Carlson]]
|[[d:Q6846258]] 
|[[en:Mike Carlson]] 
|    
|[[es:Mike Carlson]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Mike_Carlson|Zirriborroa]] 
|-
|[[Luis Zubeldia]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2021-01-11ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Jon Ossoff]]
|[[d:Q28839536]] 
|[[en:Jon Ossoff]] 
|    
|[[es:Jon Ossoff]] 
|[[fr:Jon Ossoff]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Jon_Ossoff|Zirriborroa]] 
|-
|[[Kelly Loeffler]]
|[[d:Q76570207]] 
|[[en:Kelly Loeffler]] 
|[[ca:Kelly Loeffler]] 
|[[es:Kelly Loeffler]] 
|[[fr:Kelly Loeffler]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Kelly_Loeffler|Zirriborroa]] 
|-
|[[Paul Rios]]
|[[d:Q108572643]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Paul_Rios|Zirriborroa]] 
|-
|[[Matt Pottinger]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Robert Contee]]
|[[d:Q104636362]] 
|[[en:Robert Contee]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Robert_Contee|Zirriborroa]] 
|-
|[[David Perdue]]
|[[d:Q17402717]] 
|[[en:David Perdue]] 
|    
|[[es:David Perdue]] 
|[[fr:David Perdue]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/David_Perdue|Zirriborroa]] 
|-
|[[Raphael Warnock]]
|[[d:Q84146599]] 
|[[en:Raphael Warnock]] 
|    
|[[es:Raphael Warnock]] 
|[[fr:Raphael Warnock]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Raphael_Warnock|Zirriborroa]] 
|-
|[[Christopher Miller]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[James Lankford]]
|[[d:Q45940]] 
|[[en:James Lankford]] 
|    
|[[es:James Lankford]] 
|[[fr:James Lankford]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/James_Lankford|Zirriborroa]] 
|-
|[[Vanessa Baraitser]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2021-01-04ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Ibarluzearena]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Marian Ibarluzea]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jaka Martija]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Pedro de Egaña]]
|[[d:Q5401956]] 
|    
|    
|[[es:Pedro de Egaña]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Pedro_de_Egaña|Zirriborroa]] 
|-
|[[Salvador Ramirez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Txo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Rodríguez Andoin]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Miren Dobaran]]
|[[d:Q56176892]] 
|    
|    
|[[es:Miren Dobaran]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Miren_Dobaran|Zirriborroa]] 
|-
|[[Imanol Nieto]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Galder Gonzalez]]
|[[d:Q93437466]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Galder_Gonzalez|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-12-28ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Francis Diez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Maria Antunez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Marion Lastiri]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Dover]]
|[[d:Q610883]] 
|[[en:Dover]] 
|[[ca:Dover]] 
|[[es:Dover]] 
|[[fr:Dover]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Dover|Zirriborroa]] 
|-
|[[Paul Georg]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Irati Etxebarria Zapirain]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Miriam Santorcuato]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Agustin Alkhat]]
|[[d:Q61117315]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Agustin_Alkhat|Zirriborroa]] 
|-
|[[Txomin Dhers]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Pauline Juliette Alfonso]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-12-21ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Nerea Bedialauneta Alkorta]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Arkaitz Rodríguez]]
|[[d:Q30217064]] 
|    
|    
|[[es:Arkaitz Rodríguez]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Arkaitz_Rodríguez|Zirriborroa]] 
|-
|[[Marcus Rashford]]
|[[d:Q22951255]] 
|[[en:Marcus Rashford]] 
|[[ca:Marcus Rashford]] 
|[[es:Marcus Rashford]] 
|[[fr:Marcus Rashford]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Marcus_Rashford|Zirriborroa]] 
|-
|[[Bruno Fernandes]]
|[[d:Q4979316]] 
|[[en:Bruno Fernandes]] 
|[[ca:Bruno Fernandes]] 
|[[es:Bruno Fernandes]] 
|[[fr:Bruno Fernandes]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Bruno_Fernandes|Zirriborroa]] 
|-
|[[Harry Maguire]]
|[[d:Q165772]] 
|[[en:Harry Maguire]] 
|[[ca:Harry Maguire]] 
|[[es:Harry Maguire]] 
|[[fr:Harry Maguire]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Harry_Maguire|Zirriborroa]] 
|-
|[[Paul Pogba]]
|[[d:Q129027]] 
|[[en:Paul Pogba]] 
|[[ca:Paul Pogba]] 
|[[es:Paul Pogba]] 
|[[fr:Paul Pogba]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Paul_Pogba|Zirriborroa]] 
|-
|[[Lander Arretxea]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Dabid Lindemann]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Antton Hariñordoki]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Nerea Zalabarria]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-12-14ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Asier Riesgo]]
|[[d:Q519528]] 
|[[en:Asier Riesgo]] 
|[[ca:Asier Riesgo]] 
|[[es:Asier Riesgo]] 
|[[fr:Asier Riesgo]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Asier_Riesgo|Zirriborroa]] 
|-
|[[Paco Letamendia]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jacob King]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Margaret Keenan]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Miren Saiz]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Mikela Untsain]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Javier Martinez de Lagos]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[George Washington]]
|[[d:Q23]] 
|[[en:George Washington]] 
|[[ca:George Washington]] 
|[[es:George Washington]] 
|[[fr:George Washington]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/George_Washington|Zirriborroa]] 
|-
|[[Leopoldo II.]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Mauricio Capaz]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-12-07ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Aben]]
|[[d:Q27787830]] 
|[[en:Aben]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Aben|Zirriborroa]] 
|-
|[[Rosa Aierbe]]
|[[d:Q93372995]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Rosa_Aierbe|Zirriborroa]] 
|-
|[[Bañolet]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Bego Zuza]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Zunbeltz Fullaondo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Eba Arratibel]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Pantxike Agirre]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ana Unanue]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jon Barandiaran]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Saioa Torre]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-11-30ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Diego Armando Maradona]]
|[[d:Q17515]] 
|[[en:Diego Armando Maradona]] 
|[[ca:Diego Armando Maradona]] 
|[[es:Diego Armando Maradona]] 
|[[fr:Diego Armando Maradona]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Diego_Armando_Maradona|Zirriborroa]] 
|-
|[[Oier Oa]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Alfonso Zenon]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Haritz Larrañaga Altuna]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Beñat Egiarte]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Zenon]]
|[[d:Q189664]] 
|[[en:Zenon]] 
|    
|[[es:Zenon]] 
|[[fr:Zenon]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Zenon|Zirriborroa]] 
|-
|[[Astrazeneca]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[You Tuberra]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Haranburur]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ana Arregi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-11-23ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Gaizka Astorkizaga]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Valentina Morisolli]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Aran Santamaria]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Andrei Fuchs]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Miren Balmaseda]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Valentilla Morisolli]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Amaia Larruzea]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Inazio Arregi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Maialen Arteaga]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Fauveau]]
|[[d:Q56538348]] 
|[[en:Fauveau]] 
|    
|    
|[[fr:Fauveau]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Fauveau|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-11-16ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Nerea Ibarzabal Salegi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[James Erskin]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Zihara Jainaga Larrinaga]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Miguel Salvador]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Miel A Elustondo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Oier Aranzabale]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ezkieta]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Peio Alcantarilla]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Asier Maia Anabitarte]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Zvezda]]
|[[d:Q341054]] 
|[[en:Zvezda]] 
|    
|[[es:Zvezda]] 
|[[fr:Zvezda]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Zvezda|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-11-09ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Amagoia Gurrutxaga Uranga]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Garbine Ubeda]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Bengoetxea VI.]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Marije Insausti]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[November]]
|[[d:Q125]] 
|[[en:November]] 
|[[ca:November]] 
|[[es:November]] 
|[[fr:November]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/November|Zirriborroa]] 
|-
|[[Enekoitz Telleria Sarriegi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jerome Peters]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ana Maria Garcia Garcia]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Bengoetxea Vi.a]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ismael Manterola Ispizua]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-11-02ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Mikel Reina]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ainhoa Ibarra]]
|[[d:Q4697438]] 
|[[en:Ainhoa Ibarra]] 
|    
|[[es:Ainhoa Ibarra]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Ainhoa_Ibarra|Zirriborroa]] 
|-
|[[Laura Herrero]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Nahikari Cayado Durango]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Andoni Murga Zenarruzabetia]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Domenech]]
|[[d:Q63373383]] 
|[[en:Domenech]] 
|[[ca:Domenech]] 
|    
|[[fr:Domenech]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Domenech|Zirriborroa]] 
|-
|[[Gattuso]]
|[[d:Q8963610]] 
|[[en:Gattuso]] 
|    
|[[es:Gattuso]] 
|[[fr:Gattuso]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Gattuso|Zirriborroa]] 
|-
|[[Napoli]]
|[[d:Q2634]] 
|[[en:Napoli]] 
|[[ca:Napoli]] 
|[[es:Napoli]] 
|[[fr:Napoli]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Napoli|Zirriborroa]] 
|-
|[[Olatz Salvadorre]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Myriam Miranda]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-10-26ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Bertrand Russell]]
|[[d:Q33760]] 
|[[en:Bertrand Russell]] 
|[[ca:Bertrand Russell]] 
|[[es:Bertrand Russell]] 
|[[fr:Bertrand Russell]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Bertrand_Russell|Zirriborroa]] 
|-
|[[Zuriñe Rodriguez Lara]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Hindley]]
|[[d:Q1619318]] 
|[[en:Hindley]] 
|    
|[[es:Hindley]] 
|[[fr:Hindley]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Hindley|Zirriborroa]] 
|-
|[[Benett]]
|[[d:Q21508651]] 
|[[en:Benett]] 
|    
|[[es:Benett]] 
|[[fr:Benett]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Benett|Zirriborroa]] 
|-
|[[Xabi Ugarte]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Stelvio]]
|[[d:Q162580]] 
|[[en:Stelvio]] 
|[[ca:Stelvio]] 
|[[es:Stelvio]] 
|[[fr:Stelvio]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Stelvio|Zirriborroa]] 
|-
|[[Zumaia]]
|[[d:Q229659]] 
|[[en:Zumaia]] 
|[[ca:Zumaia]] 
|[[es:Zumaia]] 
|[[fr:Zumaia]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Zumaia|Zirriborroa]] 
|-
|[[Tao Geoghegan Hart]]
|[[d:Q16679064]] 
|[[en:Tao Geoghegan Hart]] 
|[[ca:Tao Geoghegan Hart]] 
|[[es:Tao Geoghegan Hart]] 
|[[fr:Tao Geoghegan Hart]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Tao_Geoghegan_Hart|Zirriborroa]] 
|-
|[[Geoghegan]]
|[[d:Q5535032]] 
|[[en:Geoghegan]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Geoghegan|Zirriborroa]] 
|-
|[[Garikoitz Garcia Arrieta]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-10-19ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Antonio Luna]]
|[[d:Q602912]] 
|[[en:Antonio Luna]] 
|    
|[[es:Antonio Luna]] 
|[[fr:Antonio Luna]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Antonio_Luna|Zirriborroa]] 
|-
|[[Anne Bisagni Faure]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Johnson Johnson]]
|[[d:Q6268344]] 
|[[en:Johnson Johnson]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Johnson_Johnson|Zirriborroa]] 
|-
|[[Simon Clarke]]
|[[d:Q7518469]] 
|[[en:Simon Clarke]] 
|[[ca:Simon Clarke]] 
|[[es:Simon Clarke]] 
|[[fr:Simon Clarke]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Simon_Clarke|Zirriborroa]] 
|-
|[[Asier Atutxa]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Zorrozgoiti]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Amaia Goirigolzarri]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Xavier Vila]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Brandon Mc Nulty]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Frantxis Lopez Landatxe]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-10-12ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Kepa Arkauz]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Imanol Jaio]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Vini Zabu]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Igor Uriarte]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Androni]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jonathan Caicedo]]
|[[d:Q24231202]] 
|[[en:Jonathan Caicedo]] 
|[[ca:Jonathan Caicedo]] 
|[[es:Jonathan Caicedo]] 
|[[fr:Jonathan Caicedo]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Jonathan_Caicedo|Zirriborroa]] 
|-
|[[Marco Frapporti]]
|[[d:Q726102]] 
|[[en:Marco Frapporti]] 
|[[ca:Marco Frapporti]] 
|[[es:Marco Frapporti]] 
|[[fr:Marco Frapporti]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Marco_Frapporti|Zirriborroa]] 
|-
|[[Demare]]
|[[d:Q37023934]] 
|[[en:Demare]] 
|    
|[[es:Demare]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Demare|Zirriborroa]] 
|-
|[[Gluck]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Rice]]
|[[d:Q5090]] 
|[[en:Rice]] 
|    
|    
|[[fr:Rice]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Rice|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-10-05ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Hope Hicks]]
|[[d:Q24851563]] 
|[[en:Hope Hicks]] 
|    
|[[es:Hope Hicks]] 
|[[fr:Hope Hicks]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Hope_Hicks|Zirriborroa]] 
|-
|[[Melania Trump]]
|[[d:Q432473]] 
|[[en:Melania Trump]] 
|[[ca:Melania Trump]] 
|[[es:Melania Trump]] 
|[[fr:Melania Trump]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Melania_Trump|Zirriborroa]] 
|-
|[[Roch Wamytan]]
|[[d:Q3437790]] 
|[[en:Roch Wamytan]] 
|[[ca:Roch Wamytan]] 
|    
|[[fr:Roch Wamytan]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Roch_Wamytan|Zirriborroa]] 
|-
|[[Izaskun Olano]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Hicks]]
|[[d:Q405906]] 
|[[en:Hicks]] 
|    
|    
|[[fr:Hicks]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Hicks|Zirriborroa]] 
|-
|[[Melania]]
|[[d:Q16279311]] 
|[[en:Melania]] 
|[[ca:Melania]] 
|[[es:Melania]] 
|[[fr:Melania]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Melania|Zirriborroa]] 
|-
|[[Sonia Backes]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Victor Tutugoro]]
|[[d:Q3557613]] 
|    
|    
|    
|[[fr:Victor Tutugoro]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Victor_Tutugoro|Zirriborroa]] 
|-
|[[Jean Philippe Atchoum]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Chris Wallace]]
|[[d:Q2964885]] 
|[[en:Chris Wallace]] 
|[[ca:Chris Wallace]] 
|[[es:Chris Wallace]] 
|[[fr:Chris Wallace]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Chris_Wallace|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-09-28ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Silvia Gambarte]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Gurutze Ezkurdia Arteaga]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Magnus Millang]]
|[[d:Q12325728]] 
|[[en:Magnus Millang]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Magnus_Millang|Zirriborroa]] 
|-
|[[Lars Ranthe]]
|[[d:Q6491701]] 
|[[en:Lars Ranthe]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Lars_Ranthe|Zirriborroa]] 
|-
|[[Sao Tome]]
|[[d:Q3932]] 
|[[en:Sao Tome]] 
|    
|    
|[[fr:Sao Tome]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Sao_Tome|Zirriborroa]] 
|-
|[[Van Der Breggen]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Karmen]]
|[[d:Q6372742]] 
|[[en:Karmen]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Karmen|Zirriborroa]] 
|-
|[[Clarisa Navas]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Fernanda Valadez]]
|[[d:Q101001665]] 
|    
|    
|[[es:Fernanda Valadez]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Fernanda_Valadez|Zirriborroa]] 
|-
|[[Ruth Bader Ginsburg]]
|[[d:Q11116]] 
|[[en:Ruth Bader Ginsburg]] 
|[[ca:Ruth Bader Ginsburg]] 
|[[es:Ruth Bader Ginsburg]] 
|[[fr:Ruth Bader Ginsburg]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Ruth_Bader_Ginsburg|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-09-21ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Johnny Depp]]
|[[d:Q37175]] 
|[[en:Johnny Depp]] 
|[[ca:Johnny Depp]] 
|[[es:Johnny Depp]] 
|[[fr:Johnny Depp]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Johnny_Depp|Zirriborroa]] 
|-
|[[Amaia Aberasturi]]
|[[d:Q56809350]] 
|[[en:Amaia Aberasturi]] 
|[[ca:Amaia Aberasturi]] 
|[[es:Amaia Aberasturi]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Amaia_Aberasturi|Zirriborroa]] 
|-
|[[Pablo Agüero]]
|[[d:Q3359955]] 
|[[en:Pablo Agüero]] 
|    
|[[es:Pablo Agüero]] 
|[[fr:Pablo Agüero]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Pablo_Agüero|Zirriborroa]] 
|-
|[[Goieaskoetxea]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Julien Temple]]
|[[d:Q722023]] 
|[[en:Julien Temple]] 
|    
|[[es:Julien Temple]] 
|[[fr:Julien Temple]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Julien_Temple|Zirriborroa]] 
|-
|[[Pablo Aguero]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Samuel Samuel Ljackson]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jone Laspiur]]
|[[d:Q100700856]] 
|    
|[[ca:Jone Laspiur]] 
|[[es:Jone Laspiur]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Jone_Laspiur|Zirriborroa]] 
|-
|[[Abe]]
|[[d:Q296176]] 
|[[en:Abe]] 
|[[ca:Abe]] 
|[[es:Abe]] 
|[[fr:Abe]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Abe|Zirriborroa]] 
|-
|[[Yoshihide Suga]]
|[[d:Q122465]] 
|[[en:Yoshihide Suga]] 
|[[ca:Yoshihide Suga]] 
|[[es:Yoshihide Suga]] 
|[[fr:Yoshihide Suga]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Yoshihide_Suga|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-09-14ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Mikel Bilbao]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Sara Marsillas]]
|[[d:Q89046625]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Sara_Marsillas|Zirriborroa]] 
|-
|[[Maria Kolesnikova]]
|[[d:Q98399991]] 
|[[en:Maria Kolesnikova]] 
|    
|[[es:Maria Kolesnikova]] 
|[[fr:Maria Kolesnikova]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Maria_Kolesnikova|Zirriborroa]] 
|-
|[[Nexe]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Sefcovic]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Maros Sefcovic]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Veronika Tsepkalo]]
|[[d:Q98119626]] 
|[[en:Veronika Tsepkalo]] 
|    
|    
|[[fr:Veronika Tsepkalo]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Veronika_Tsepkalo|Zirriborroa]] 
|-
|[[Rakel san Sebastian]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Eva Salaverria]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Rakel san Sebastian]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-09-07ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Gonzalez Sola]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ineos]]
|[[d:Q673231]] 
|[[en:Ineos]] 
|    
|[[es:Ineos]] 
|[[fr:Ineos]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Ineos|Zirriborroa]] 
|-
|[[Julian Alaphilippe]]
|[[d:Q3189071]] 
|[[en:Julian Alaphilippe]] 
|[[ca:Julian Alaphilippe]] 
|[[es:Julian Alaphilippe]] 
|[[fr:Julian Alaphilippe]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Julian_Alaphilippe|Zirriborroa]] 
|-
|[[Wout Van Aert]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Peter Sagan]]
|[[d:Q309911]] 
|[[en:Peter Sagan]] 
|[[ca:Peter Sagan]] 
|[[es:Peter Sagan]] 
|[[fr:Peter Sagan]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Peter_Sagan|Zirriborroa]] 
|-
|[[Alestis]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Roglic]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Adam Yates]]
|[[d:Q15041743]] 
|[[en:Adam Yates]] 
|[[ca:Adam Yates]] 
|[[es:Adam Yates]] 
|[[fr:Adam Yates]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Adam_Yates|Zirriborroa]] 
|-
|[[Yates]]
|[[d:Q401946]] 
|[[en:Yates]] 
|    
|[[es:Yates]] 
|[[fr:Yates]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Yates|Zirriborroa]] 
|-
|[[Acitur]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-08-31ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Donostia Hermano Garate]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Julian Alaphilippe]]
|[[d:Q3189071]] 
|[[en:Julian Alaphilippe]] 
|[[ca:Julian Alaphilippe]] 
|[[es:Julian Alaphilippe]] 
|[[fr:Julian Alaphilippe]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Julian_Alaphilippe|Zirriborroa]] 
|-
|[[Thaddé Comar]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Avellaneda]]
|[[d:Q238059]] 
|[[en:Avellaneda]] 
|[[ca:Avellaneda]] 
|[[es:Avellaneda]] 
|[[fr:Avellaneda]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Avellaneda|Zirriborroa]] 
|-
|[[Sopuerta]]
|[[d:Q1228749]] 
|[[en:Sopuerta]] 
|[[ca:Sopuerta]] 
|[[es:Sopuerta]] 
|[[fr:Sopuerta]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Sopuerta|Zirriborroa]] 
|-
|[[Santiago Llanos]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jacob Blake]]
|[[d:Q98605503]] 
|[[en:Jacob Blake]] 
|    
|[[es:Jacob Blake]] 
|[[fr:Jacob Blake]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Jacob_Blake|Zirriborroa]] 
|-
|[[Alaphilipp]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Remy Cavagna]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Peter Sagan]]
|[[d:Q309911]] 
|[[en:Peter Sagan]] 
|[[ca:Peter Sagan]] 
|[[es:Peter Sagan]] 
|[[fr:Peter Sagan]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Peter_Sagan|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-08-03ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Alfredo Alzueta]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Hugh Elliot]]
|[[d:Q4992189]] 
|[[en:Hugh Elliot]] 
|    
|    
|[[fr:Hugh Elliot]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Hugh_Elliot|Zirriborroa]] 
|-
|[[Jho Low]]
|[[d:Q12696236]] 
|[[en:Jho Low]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Jho_Low|Zirriborroa]] 
|-
|[[Kuala Lumpur]]
|[[d:Q1865]] 
|[[en:Kuala Lumpur]] 
|[[ca:Kuala Lumpur]] 
|[[es:Kuala Lumpur]] 
|[[fr:Kuala Lumpur]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Kuala_Lumpur|Zirriborroa]] 
|-
|[[Najib]]
|[[d:Q4311953]] 
|[[en:Najib]] 
|    
|    
|[[fr:Najib]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Najib|Zirriborroa]] 
|-
|[[Jho]]
|[[d:Q30455397]] 
|[[en:Jho]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Jho|Zirriborroa]] 
|-
|[[Najib Razak]]
|[[d:Q57675]] 
|[[en:Najib Razak]] 
|[[ca:Najib Razak]] 
|[[es:Najib Razak]] 
|[[fr:Najib Razak]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Najib_Razak|Zirriborroa]] 
|-
|[[Iban Apaolaza]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Raul Angel Fuentes]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Aitor Fresnedo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-07-27ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Juan Etxebarria]]
|[[d:Q3754028]] 
|[[en:Juan Etxebarria]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Juan_Etxebarria|Zirriborroa]] 
|-
|[[Itxaso Zaldua]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Manuel Gimenez Abad]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jon Rahm]]
|[[d:Q24800169]] 
|[[en:Jon Rahm]] 
|    
|[[es:Jon Rahm]] 
|[[fr:Jon Rahm]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Jon_Rahm|Zirriborroa]] 
|-
|[[Rahm]]
|[[d:Q1630530]] 
|[[en:Rahm]] 
|    
|    
|[[fr:Rahm]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Rahm|Zirriborroa]] 
|-
|[[Mikel Irujo]]
|[[d:Q941189]] 
|[[en:Mikel Irujo]] 
|    
|[[es:Mikel Irujo]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Mikel_Irujo|Zirriborroa]] 
|-
|[[Mikel Ugarte]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Iñigo Egia]]
|[[d:Q12260091]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Iñigo_Egia|Zirriborroa]] 
|-
|[[Beñat Achiary]]
|[[d:Q2900563]] 
|[[en:Beñat Achiary]] 
|    
|    
|[[fr:Beñat Achiary]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Beñat_Achiary|Zirriborroa]] 
|-
|[[Rory Mc Ilroy]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-07-20ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Roger Torrent]]
|[[d:Q14076596]] 
|[[en:Roger Torrent]] 
|[[ca:Roger Torrent]] 
|[[es:Roger Torrent]] 
|[[fr:Roger Torrent]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Roger_Torrent|Zirriborroa]] 
|-
|[[Urtubia]]
|[[d:Q12268743]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Urtubia|Zirriborroa]] 
|-
|[[Odon Elorza]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Pegasus]]
|[[d:Q162797]] 
|[[en:Pegasus]] 
|[[ca:Pegasus]] 
|[[es:Pegasus]] 
|[[fr:Pegasus]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Pegasus|Zirriborroa]] 
|-
|[[Carlos Canovas]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Carlos Blasco Imaz]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Marina Palacio]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Larry Mankuso]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Silvia Rey]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ovidio Ferreira]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-07-13ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Haka]]
|[[d:Q3595586]] 
|[[en:Haka]] 
|[[ca:Haka]] 
|[[es:Haka]] 
|[[fr:Haka]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Haka|Zirriborroa]] 
|-
|[[Gaizka Peñafiele]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Aloña Beraza Peña]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Torrent]]
|[[d:Q233370]] 
|[[en:Torrent]] 
|[[ca:Torrent]] 
|[[es:Torrent]] 
|[[fr:Torrent]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Torrent|Zirriborroa]] 
|-
|[[Kebab]]
|[[d:Q179010]] 
|[[en:Kebab]] 
|[[ca:Kebab]] 
|[[es:Kebab]] 
|[[fr:Kebab]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Kebab|Zirriborroa]] 
|-
|[[Juan Manuel Ballestero]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Eric Dupond Moretti]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ana Ponton]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Morricon]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Gerald Darmanin]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-07-06ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Tania Martinez]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Arantza Atutxa]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Nerea Mujika]]
|[[d:Q50330702]] 
|    
|    
|[[es:Nerea Mujika]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Nerea_Mujika|Zirriborroa]] 
|-
|[[maite ukan]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ainhoa Novo]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Reinaldo Jaio]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Daniele Albizu]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Arnanz]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Beñat Etxebarria]]
|[[d:Q454950]] 
|[[en:Beñat Etxebarria]] 
|[[ca:Beñat Etxebarria]] 
|[[es:Beñat Etxebarria]] 
|[[fr:Beñat Etxebarria]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Beñat_Etxebarria|Zirriborroa]] 
|-
|[[Xabi Larralde]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-06-29ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Xabin Makazaga]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Rocio de Meer]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Aretxabaleta]]
|[[d:Q935603]] 
|[[en:Aretxabaleta]] 
|[[ca:Aretxabaleta]] 
|[[es:Aretxabaleta]] 
|[[fr:Aretxabaleta]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Aretxabaleta|Zirriborroa]] 
|-
|[[Prieto]]
|[[d:Q7242944]] 
|[[en:Prieto]] 
|[[ca:Prieto]] 
|[[es:Prieto]] 
|[[fr:Prieto]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Prieto|Zirriborroa]] 
|-
|[[Jaka Albisu]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Maneros]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Jose maria Zabala]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Alizia Iribarren]]
|[[d:Q95593714]] 
|    
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Alizia_Iribarren|Zirriborroa]] 
|-
|[[Polonara]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Heiz]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-06-22ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Weeknd]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ambassadors]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Gonzale]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Nafarroa ahal Dugu]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Rolfe]]
|[[d:Q12398146]] 
|[[en:Rolfe]] 
|    
|[[es:Rolfe]] 
|[[fr:Rolfe]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Rolfe|Zirriborroa]] 
|-
|[[Ricardo Garcia Danborenea]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Villavesa]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Ozaita]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Gabi Elkoroaristizabal]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Maite Urtiaga]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-06-15ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Nicolau]]
|[[d:Q1986772]] 
|[[en:Nicolau]] 
|[[ca:Nicolau]] 
|    
|[[fr:Nicolau]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Nicolau|Zirriborroa]] 
|-
|[[Francisco Javier Azpiazu]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Inazio Tolosa]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Joseba Gezuraga]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Olof Palme]]
|[[d:Q53713]] 
|[[en:Olof Palme]] 
|[[ca:Olof Palme]] 
|[[es:Olof Palme]] 
|[[fr:Olof Palme]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Olof_Palme|Zirriborroa]] 
|-
|[[Krister Petersson]]
|[[d:Q6045456]] 
|    
|    
|    
|[[fr:Krister Petersson]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Krister_Petersson|Zirriborroa]] 
|-
|[[Palme]]
|[[d:Q342970]] 
|[[en:Palme]] 
|    
|[[es:Palme]] 
|[[fr:Palme]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Palme|Zirriborroa]] 
|-
|[[Gabi Ashkenazi]]
|[[d:Q49067]] 
|[[en:Gabi Ashkenazi]] 
|    
|[[es:Gabi Ashkenazi]] 
|[[fr:Gabi Ashkenazi]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Gabi_Ashkenazi|Zirriborroa]] 
|-
|[[Alberto Uriarte]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Matia]]
|[[d:Q16275427]] 
|[[en:Matia]] 
|    
|    
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Matia|Zirriborroa]] 
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-06-08ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Elhadji Ndiaye]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Floydi]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Baden]]
|[[d:Q6877935]] 
|[[en:Baden]] 
|[[ca:Baden]] 
|[[es:Baden]] 
|[[fr:Baden]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Baden|Zirriborroa]] 
|-
|[[Michael Baden]]
|[[d:Q6828346]] 
|[[en:Michael Baden]] 
|    
|[[es:Michael Baden]] 
|[[fr:Michael Baden]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Michael_Baden|Zirriborroa]] 
|-
|[[Jeorge Floyd]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[´brien]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Chauvin]]
|[[d:Q449443]] 
|[[en:Chauvin]] 
|[[ca:Chauvin]] 
|    
|[[fr:Chauvin]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Chauvin|Zirriborroa]] 
|-
|[[Ndiaye]]
|[[d:Q6983746]] 
|[[en:Ndiaye]] 
|    
|    
|[[fr:Ndiaye]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Ndiaye|Zirriborroa]] 
|-
|[[Tou Thao]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Serrano Izko]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-


|
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
|+ class=&quot;nowrap&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |2020-06-01ko astea
! Izena 
! Wikidata 
! en wiki 
! ca wiki 
! es wiki 
! fr wiki 
! ZIRRIBORROA
|-
|[[Pascual de Zulueta]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Alain Rousset]]
|[[d:Q1768192]] 
|[[en:Alain Rousset]] 
|    
|[[es:Alain Rousset]] 
|[[fr:Alain Rousset]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Alain_Rousset|Zirriborroa]] 
|-
|[[Rousset]]
|[[d:Q295044]] 
|[[en:Rousset]] 
|    
|[[es:Rousset]] 
|[[fr:Rousset]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/Rousset|Zirriborroa]] 
|-
|[[Julen Atxurra]]
|[[d:Q81167196]] 
|    
|    
|[[es:Julen Atxurra]] 
|   
| [[Wikiproiektu:ieproba/Julen_Atxurra|Zirriborroa]] 
|-
|[[George Floyd]]
|[[d:Q95677819]] 
|[[en:George Floyd]] 
|    
|[[es:George Floyd]] 
|[[fr:George Floyd]]
| [[Wikiproiektu:ieproba/George_Floyd|Zirriborroa]] 
|-
|[[Arantza Etxeberria]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Teresa Larruzea]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Joseba Azkarraga Etxagibel]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Irati Zubia]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|[[Rosario Alvarez Blanco]]
|     
|   
|   
|   
|   
|    
|-
|}
|-
|}</text>
      <sha1>mslq1z2q0hv7zojl0ot8gyw1gl9y30k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Stefano Garzelli</title>
    <ns>0</ns>
    <id>989748</id>
    <revision>
      <id>9005711</id>
      <parentid>8647476</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:23:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1935" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa
}}

'''Stefano Garzelli''' ([[1973]]ko [[uztailaren 16]]a, [[Varese]]) [[italiar]] txirrindulari ohia da. 1997tik 2013ra izan zen profesionala. 33 garaipen lortu zituen eta haietatik [[Italiako Giroa]] nabarmentzen da.

== Palmaresa ==

'''1998'''
* [[Suitzako Itzulia|Suitzako itzulia]] eta bi etapa.
* 2. [[Miguel Indurain Sari Nagusia|Nafarroako Sari Nagusia]]n

'''1999'''
* [[Miguel Indurain Sari Nagusia]].

'''2000'''
* Settimana Lombardako etapa bat.
* [[2000ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]] eta etapa bat.
* [[Suitzako Itzulia|Suitzako Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2001'''
* [[2001eko Euskal Herriko Itzulia|Euskal Herriko Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[Suitzako Itzulia|Suitzako Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2002'''
* [[2002ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko bi etapa.

'''2003'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[2003ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]ko bi etapa.

'''2004'''
* [[Romandiako Tour]]re&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[2004ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[Aragoiko Itzulia|Aragoiko Itzulia.]]

'''2005'''
* [[Tre Valli Varesine]].

'''2006'''
* [[Eschborn-Frankfurt|Frankfurteko Sari Nagusia]].
* [[Tre Valli Varesine]].
* [[Melinda Saria]].

'''2007'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa.

'''2008'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko bi etapa.

'''2009'''
* [[2009ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko mendiko sailkapena eta bi etapa.

'''2010'''
* [[Tirreno-Adriatiko]].
* [[2010eko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2011'''
* [[2011ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko mendiko sailkapena.

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1973ko||Garzelli, Stefano}}

[[Kategoria:Lombardiarrak]]
[[Kategoria:Italiako txirrindulariak]]
[[Kategoria:Italiako Giroaren irabazleak]]
[[Kategoria:Italiako Giroko etapa irabazleak italiarrak]]</text>
      <sha1>enxco0yf52g4hrhddi6bpd0gpjm4uco</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005712</id>
      <parentid>9005711</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:24:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1997" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa
}}

'''Stefano Garzelli''' ([[1973]]ko [[uztailaren 16]]a, [[Varese]]) [[italiar]] txirrindulari ohia da. 1997tik 2013ra izan zen profesionala. 33 garaipen lortu zituen eta haietatik [[Italiako Giroa]] nabarmentzen da.

== Palmaresa ==

'''1998'''
* [[File:Jersey yellow.svg|20px]] [[Suitzako Itzulia|Suitzako itzulia]] eta bi etapa.
* 2. [[Miguel Indurain Sari Nagusia|Nafarroako Sari Nagusia]]n

'''1999'''
* [[Miguel Indurain Sari Nagusia]].

'''2000'''
* Settimana Lombardako etapa bat.
* [[File:Jersey pink.svg|20px]] [[2000ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]] eta etapa bat.
* [[Suitzako Itzulia|Suitzako Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2001'''
* [[2001eko Euskal Herriko Itzulia|Euskal Herriko Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[Suitzako Itzulia|Suitzako Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2002'''
* [[2002ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko bi etapa.

'''2003'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[2003ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]ko bi etapa.

'''2004'''
* [[Romandiako Tour]]re&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[2004ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[Aragoiko Itzulia|Aragoiko Itzulia.]]

'''2005'''
* [[Tre Valli Varesine]].

'''2006'''
* [[Eschborn-Frankfurt|Frankfurteko Sari Nagusia]].
* [[Tre Valli Varesine]].
* [[Melinda Saria]].

'''2007'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa.

'''2008'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko bi etapa.

'''2009'''
* [[2009ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko mendiko sailkapena eta bi etapa.

'''2010'''
* [[Tirreno-Adriatiko]].
* [[2010eko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2011'''
* [[2011ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko mendiko sailkapena.

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1973ko||Garzelli, Stefano}}

[[Kategoria:Lombardiarrak]]
[[Kategoria:Italiako txirrindulariak]]
[[Kategoria:Italiako Giroaren irabazleak]]
[[Kategoria:Italiako Giroko etapa irabazleak italiarrak]]</text>
      <sha1>87etbjouv0zabj852n8fi8iobxnib1h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005713</id>
      <parentid>9005712</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:26:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2027" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa
}}

'''Stefano Garzelli''' ([[1973]]ko [[uztailaren 16]]a, [[Varese]]) [[italiar]] txirrindulari ohia da. 1997tik 2013ra izan zen profesionala. 33 garaipen lortu zituen eta haietatik [[Italiako Giroa]] nabarmentzen da.

== Palmaresa ==

'''1998'''
* [[File:Jersey yellow.svg|20px]] [[Suitzako Itzulia|Suitzako itzulia]] eta bi etapa.
* 2. [[Miguel Indurain Sari Nagusia|Nafarroako Sari Nagusia]]n

'''1999'''
* [[Miguel Indurain Sari Nagusia]].

'''2000'''
* Settimana Lombardako etapa bat.
* [[File:Jersey pink.svg|20px]] [[2000ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]] eta etapa bat.
* [[Suitzako Itzulia|Suitzako Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2001'''
* [[2001eko Euskal Herriko Itzulia|Euskal Herriko Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[Suitzako Itzulia|Suitzako Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2002'''
* [[2002ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko bi etapa.

'''2003'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[2003ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]ko bi etapa.

'''2004'''
* [[Romandiako Tour]]re&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[2004ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[Aragoiko Itzulia|Aragoiko Itzulia.]]

'''2005'''
* [[Tre Valli Varesine]].

'''2006'''
* [[Eschborn-Frankfurt|Frankfurteko Sari Nagusia]].
* [[Tre Valli Varesine]].
* [[Melinda Saria]].

'''2007'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa.

'''2008'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko bi etapa.

'''2009'''
* [[2009ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko mendiko sailkapena eta bi etapa.

'''2010'''
* [[File:Jersey blue.svg|20px]] [[Tirreno-Adriatiko]].
* [[2010eko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2011'''
* [[2011ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko mendiko sailkapena.

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1973ko||Garzelli, Stefano}}

[[Kategoria:Lombardiarrak]]
[[Kategoria:Italiako txirrindulariak]]
[[Kategoria:Italiako Giroaren irabazleak]]
[[Kategoria:Italiako Giroko etapa irabazleak italiarrak]]</text>
      <sha1>0flxr8t1xiu02lypjg4wxs8zl4417vj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005752</id>
      <parentid>9005713</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:02:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3786" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa
}}

'''Stefano Garzelli''' ([[1973]]ko [[uztailaren 16]]a, [[Varese]]) [[italiar]] txirrindulari ohia da. 1997tik 2013ra izan zen profesionala. 33 garaipen lortu zituen eta haietatik [[Italiako Giroa]] nabarmentzen da.

== Palmaresa ==

'''1998'''
* [[File:Jersey yellow.svg|20px]] [[Suitzako Itzulia|Suitzako itzulia]] eta bi etapa.
* 2. [[Miguel Indurain Sari Nagusia|Nafarroako Sari Nagusia]]n

'''1999'''
* [[Miguel Indurain Sari Nagusia]].

'''2000'''
* Settimana Lombardako etapa bat.
* [[File:Jersey pink.svg|20px]] [[2000ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]] eta etapa bat.
* [[Suitzako Itzulia|Suitzako Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2001'''
* [[2001eko Euskal Herriko Itzulia|Euskal Herriko Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[Suitzako Itzulia|Suitzako Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2002'''
* [[2002ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko bi etapa.

'''2003'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[2003ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]ko bi etapa.

'''2004'''
* [[Romandiako Tour]]re&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[2004ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[Aragoiko Itzulia|Aragoiko Itzulia.]]

'''2005'''
* [[Tre Valli Varesine]].

'''2006'''
* [[Eschborn-Frankfurt|Frankfurteko Sari Nagusia]].
* [[Tre Valli Varesine]].
* [[Melinda Saria]].

'''2007'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa.

'''2008'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko bi etapa.

'''2009'''
* [[2009ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko mendiko sailkapena eta bi etapa.

'''2010'''
* [[File:Jersey blue.svg|20px]] [[Tirreno-Adriatiko]].
* [[2010eko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2011'''
* [[2011ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko mendiko sailkapena.

== Sailkapen orokorra Itzuli Handietan ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size: 95%; text-align: center; background-color: #fff;&quot;
|-
! colspan=&quot;2&quot; width=&quot;148 px&quot;| Itzulia !! 1997 !! 1998 !! 1999 !! 2000 !! 2001 !! 2002 !! 2003 !! 2004 !! 2005 !! 2006 !! 2007 !! 2008 !! 2009 !! 2010 !! 2011 !! 2012 !! 2013
|-
| style=&quot;background:pink;&quot;|
| [[Italiako Giroa]]
| [[1997ko Italiako Giroa|'''9.''']]
| [[1998ko Italiako Giroa|21.]]
| [[1999ko Italiako Giroa|UT]] 
| style=&quot;background-color:pink;&quot;|[[2000ko Italiako Giroa|'''1.''']]
| [[2001eko Italiako Giroa|UT]]
| [[2002ko Italiako Giroa|DSK]]
| style=&quot;background-color:#dddddd;&quot;|[[2003ko Italiako Giroa|'''2.''']]
| [[2004ko Italiako Giroa|'''6.''']]
| [[2005eko Italiako Giroa|UT]]
| —
| [[2007ko Italiako Giroa|16.]]
| —
| [[2009ko Italiako Giroa|'''5.''']]
| [[2010eko Italiako Giroa|UT]]
| [[2011ko Italiako Giroa|26.]]
| —
| [[2013ko Italiako Giroa|108.]]
|-
| style=&quot;background:yellow;&quot;|
| [[Frantziako Tourra]]
| —
| —
| [[1999ko Frantziako Tourra|32.]]
| —
| [[2001eko Frantziako Tourra|14.]]
| —
| [[2003ko Frantziako Tourra|UT]]
| —
| [[2005eko Frantziako Tourra|32.]]
| [[2006ko Frantziako Tourra|54.]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
|-
| style=&quot;background:red;&quot;|
| [[Espainiako Vuelta]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| [[2004ko Espainiako Itzulia|11.]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
|-
|colspan=&quot;2&quot;| [[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|24px]] [[Ruta élite masculina en el Campeonato Mundial de Ruta|Munduko txapelketa]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| UT
| —
| —
| —
| —
| 71.
| —
| —
| —
| —
|}
&lt;small&gt;—: ez zuen parte hartu&lt;br&gt;
UT: utzi, ez zuen amaitu&lt;br&gt;
DSK: deskalifikatua&lt;/small&gt;

== Kanpo estekak ==
{{ProCyclingStats}}
{{bizialdia|1973ko||Garzelli, Stefano}}

[[Kategoria:Lombardiarrak]]
[[Kategoria:Italiako txirrindulariak]]
[[Kategoria:Italiako Giroaren irabazleak]]
[[Kategoria:Italiako Giroko etapa irabazleak italiarrak]]</text>
      <sha1>gr6kon9mdbfxqxlby4bcuw73zuqphmk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005754</id>
      <parentid>9005752</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:03:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sailkapen orokorra Itzuli Handietan */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3796" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa
}}

'''Stefano Garzelli''' ([[1973]]ko [[uztailaren 16]]a, [[Varese]]) [[italiar]] txirrindulari ohia da. 1997tik 2013ra izan zen profesionala. 33 garaipen lortu zituen eta haietatik [[Italiako Giroa]] nabarmentzen da.

== Palmaresa ==

'''1998'''
* [[File:Jersey yellow.svg|20px]] [[Suitzako Itzulia|Suitzako itzulia]] eta bi etapa.
* 2. [[Miguel Indurain Sari Nagusia|Nafarroako Sari Nagusia]]n

'''1999'''
* [[Miguel Indurain Sari Nagusia]].

'''2000'''
* Settimana Lombardako etapa bat.
* [[File:Jersey pink.svg|20px]] [[2000ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]] eta etapa bat.
* [[Suitzako Itzulia|Suitzako Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2001'''
* [[2001eko Euskal Herriko Itzulia|Euskal Herriko Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[Suitzako Itzulia|Suitzako Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2002'''
* [[2002ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko bi etapa.

'''2003'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[2003ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]ko bi etapa.

'''2004'''
* [[Romandiako Tour]]re&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[2004ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[Aragoiko Itzulia|Aragoiko Itzulia.]]

'''2005'''
* [[Tre Valli Varesine]].

'''2006'''
* [[Eschborn-Frankfurt|Frankfurteko Sari Nagusia]].
* [[Tre Valli Varesine]].
* [[Melinda Saria]].

'''2007'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa.

'''2008'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko bi etapa.

'''2009'''
* [[2009ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko mendiko sailkapena eta bi etapa.

'''2010'''
* [[File:Jersey blue.svg|20px]] [[Tirreno-Adriatiko]].
* [[2010eko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2011'''
* [[2011ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko mendiko sailkapena.

== Sailkapen orokorra Itzuli Handietan ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size: 95%; text-align: center; background-color: #fff;&quot;
|-
! colspan=&quot;2&quot; width=&quot;148 px&quot;| Itzulia !! 1997 !! 1998 !! 1999 !! 2000 !! 2001 !! 2002 !! 2003 !! 2004 !! 2005 !! 2006 !! 2007 !! 2008 !! 2009 !! 2010 !! 2011 !! 2012 !! 2013
|-
| style=&quot;background:pink;&quot;|
| [[Italiako Giroa]]
| [[1997ko Italiako Giroa|'''9.''']]
| [[1998ko Italiako Giroa|21.]]
| [[1999ko Italiako Giroa|UT]] 
| style=&quot;background-color:pink;&quot;|[[2000ko Italiako Giroa|'''1.''']]
| [[2001eko Italiako Giroa|UT]]
| [[2002ko Italiako Giroa|DSK]]
| style=&quot;background-color:#dddddd;&quot;|[[2003ko Italiako Giroa|'''2.''']]
| [[2004ko Italiako Giroa|'''6.''']]
| [[2005eko Italiako Giroa|UT]]
| —
| [[2007ko Italiako Giroa|16.]]
| —
| [[2009ko Italiako Giroa|'''5.''']]
| [[2010eko Italiako Giroa|UT]]
| [[2011ko Italiako Giroa|26.]]
| —
| [[2013ko Italiako Giroa|108.]]
|-
| style=&quot;background:yellow;&quot;|
| [[Frantziako Tourra]]
| —
| —
| [[1999ko Frantziako Tourra|32.]]
| —
| [[2001eko Frantziako Tourra|14.]]
| —
| [[2003ko Frantziako Tourra|UT]]
| —
| [[2005eko Frantziako Tourra|32.]]
| [[2006ko Frantziako Tourra|54.]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
|-
| style=&quot;background:red;&quot;|
| [[Espainiako Vuelta]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| [[2004ko Espainiako Itzulia|11.]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
|-
|colspan=&quot;2&quot;| [[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|24px]] [[Errepideko txirrindularitza gizonezkoen elite munduko txapelketa|Munduko txapelketa]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| UT
| —
| —
| —
| —
| 71.
| —
| —
| —
| —
|}
&lt;small&gt;—: ez zuen parte hartu&lt;br&gt;
UT: utzi, ez zuen amaitu&lt;br&gt;
DSK: deskalifikatua&lt;/small&gt;

== Kanpo estekak ==
{{ProCyclingStats}}
{{bizialdia|1973ko||Garzelli, Stefano}}

[[Kategoria:Lombardiarrak]]
[[Kategoria:Italiako txirrindulariak]]
[[Kategoria:Italiako Giroaren irabazleak]]
[[Kategoria:Italiako Giroko etapa irabazleak italiarrak]]</text>
      <sha1>fkhhpovjxtr2yzdq2zbocgd3fev5fzk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005756</id>
      <parentid>9005754</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:04:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3803" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa
}}

'''Stefano Garzelli''' ([[1973]]ko [[uztailaren 16]]a, [[Varese]]) [[italiar]] txirrindulari ohia da. 1997tik 2013ra izan zen profesionala. 33 garaipen lortu zituen eta haietatik [[Italiako Giroa]] nabarmentzen da.

== Palmaresa ==

'''1998'''
* [[File:Jersey yellow.svg|20px]] [[Suitzako Itzulia|Suitzako itzulia]] eta bi etapa.
* 2. [[Miguel Indurain Sari Nagusia|Nafarroako Sari Nagusia]]n

'''1999'''
* [[Miguel Indurain Sari Nagusia]].

'''2000'''
* Settimana Lombardako etapa bat.
* [[File:Jersey pink.svg|20px]] [[2000ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]] eta etapa bat.
* [[Suitzako Itzulia|Suitzako Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2001'''
* [[2001eko Euskal Herriko Itzulia|Euskal Herriko Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[Suitzako Itzulia|Suitzako Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2002'''
* [[2002ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko bi etapa.

'''2003'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* 2. [[2003ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]]n eta bi etapa.

'''2004'''
* [[Romandiako Tour]]re&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[2004ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[Aragoiko Itzulia|Aragoiko Itzulia.]]

'''2005'''
* [[Tre Valli Varesine]].

'''2006'''
* [[Eschborn-Frankfurt|Frankfurteko Sari Nagusia]].
* [[Tre Valli Varesine]].
* [[Melinda Saria]].

'''2007'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa.

'''2008'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko bi etapa.

'''2009'''
* [[2009ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko mendiko sailkapena eta bi etapa.

'''2010'''
* [[File:Jersey blue.svg|20px]] [[Tirreno-Adriatiko]].
* [[2010eko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2011'''
* [[2011ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko mendiko sailkapena.

== Sailkapen orokorra Itzuli Handietan ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size: 95%; text-align: center; background-color: #fff;&quot;
|-
! colspan=&quot;2&quot; width=&quot;148 px&quot;| Itzulia !! 1997 !! 1998 !! 1999 !! 2000 !! 2001 !! 2002 !! 2003 !! 2004 !! 2005 !! 2006 !! 2007 !! 2008 !! 2009 !! 2010 !! 2011 !! 2012 !! 2013
|-
| style=&quot;background:pink;&quot;|
| [[Italiako Giroa]]
| [[1997ko Italiako Giroa|'''9.''']]
| [[1998ko Italiako Giroa|21.]]
| [[1999ko Italiako Giroa|UT]] 
| style=&quot;background-color:pink;&quot;|[[2000ko Italiako Giroa|'''1.''']]
| [[2001eko Italiako Giroa|UT]]
| [[2002ko Italiako Giroa|DSK]]
| style=&quot;background-color:#dddddd;&quot;|[[2003ko Italiako Giroa|'''2.''']]
| [[2004ko Italiako Giroa|'''6.''']]
| [[2005eko Italiako Giroa|UT]]
| —
| [[2007ko Italiako Giroa|16.]]
| —
| [[2009ko Italiako Giroa|'''5.''']]
| [[2010eko Italiako Giroa|UT]]
| [[2011ko Italiako Giroa|26.]]
| —
| [[2013ko Italiako Giroa|108.]]
|-
| style=&quot;background:yellow;&quot;|
| [[Frantziako Tourra]]
| —
| —
| [[1999ko Frantziako Tourra|32.]]
| —
| [[2001eko Frantziako Tourra|14.]]
| —
| [[2003ko Frantziako Tourra|UT]]
| —
| [[2005eko Frantziako Tourra|32.]]
| [[2006ko Frantziako Tourra|54.]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
|-
| style=&quot;background:red;&quot;|
| [[Espainiako Vuelta]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| [[2004ko Espainiako Itzulia|11.]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
|-
|colspan=&quot;2&quot;| [[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|24px]] [[Errepideko txirrindularitza gizonezkoen elite munduko txapelketa|Munduko txapelketa]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| UT
| —
| —
| —
| —
| 71.
| —
| —
| —
| —
|}
&lt;small&gt;—: ez zuen parte hartu&lt;br&gt;
UT: utzi, ez zuen amaitu&lt;br&gt;
DSK: deskalifikatua&lt;/small&gt;

== Kanpo estekak ==
{{ProCyclingStats}}
{{bizialdia|1973ko||Garzelli, Stefano}}

[[Kategoria:Lombardiarrak]]
[[Kategoria:Italiako txirrindulariak]]
[[Kategoria:Italiako Giroaren irabazleak]]
[[Kategoria:Italiako Giroko etapa irabazleak italiarrak]]</text>
      <sha1>refnrdv577yxl14xzd9l2k9w96j3b8f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005758</id>
      <parentid>9005756</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:04:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joseba65</username>
        <id>69297</id>
      </contributor>
      <comment>/* Palmaresa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3807" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa
}}

'''Stefano Garzelli''' ([[1973]]ko [[uztailaren 16]]a, [[Varese]]) [[italiar]] txirrindulari ohia da. 1997tik 2013ra izan zen profesionala. 33 garaipen lortu zituen eta haietatik [[Italiako Giroa]] nabarmentzen da.

== Palmaresa ==

'''1998'''
* [[File:Jersey yellow.svg|20px]] [[Suitzako Itzulia|Suitzako itzulia]] eta bi etapa.
* 2. [[Miguel Indurain Sari Nagusia|Nafarroako Sari Nagusia]]n

'''1999'''
* [[Miguel Indurain Sari Nagusia]].

'''2000'''
* Settimana Lombardako etapa bat.
* [[File:Jersey pink.svg|20px]] [[2000ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]] eta etapa bat.
* [[Suitzako Itzulia|Suitzako Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2001'''
* [[2001eko Euskal Herriko Itzulia|Euskal Herriko Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[Suitzako Itzulia|Suitzako Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2002'''
* [[2002ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko bi etapa.

'''2003'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* 2. [[2003ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]]n eta bi etapa.

'''2004'''
* [[Romandiako Tour]]re&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[2004ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[Aragoiko Itzulia|Aragoiko Itzulia.]]

'''2005'''
* [[Tre Valli Varesine]].

'''2006'''
* [[Eschborn-Frankfurt|Frankfurteko Sari Nagusia]].
* [[Tre Valli Varesine]].
* [[Melinda Saria]].

'''2007'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa.

'''2008'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko bi etapa.

'''2009'''
* 5. [[2009ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]]&lt;nowiki/&gt;n, mendiko sailkapena eta bi etapa.

'''2010'''
* [[File:Jersey blue.svg|20px]] [[Tirreno-Adriatiko]].
* [[2010eko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2011'''
* [[2011ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko mendiko sailkapena.

== Sailkapen orokorra Itzuli Handietan ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size: 95%; text-align: center; background-color: #fff;&quot;
|-
! colspan=&quot;2&quot; width=&quot;148 px&quot;| Itzulia !! 1997 !! 1998 !! 1999 !! 2000 !! 2001 !! 2002 !! 2003 !! 2004 !! 2005 !! 2006 !! 2007 !! 2008 !! 2009 !! 2010 !! 2011 !! 2012 !! 2013
|-
| style=&quot;background:pink;&quot;|
| [[Italiako Giroa]]
| [[1997ko Italiako Giroa|'''9.''']]
| [[1998ko Italiako Giroa|21.]]
| [[1999ko Italiako Giroa|UT]] 
| style=&quot;background-color:pink;&quot;|[[2000ko Italiako Giroa|'''1.''']]
| [[2001eko Italiako Giroa|UT]]
| [[2002ko Italiako Giroa|DSK]]
| style=&quot;background-color:#dddddd;&quot;|[[2003ko Italiako Giroa|'''2.''']]
| [[2004ko Italiako Giroa|'''6.''']]
| [[2005eko Italiako Giroa|UT]]
| —
| [[2007ko Italiako Giroa|16.]]
| —
| [[2009ko Italiako Giroa|'''5.''']]
| [[2010eko Italiako Giroa|UT]]
| [[2011ko Italiako Giroa|26.]]
| —
| [[2013ko Italiako Giroa|108.]]
|-
| style=&quot;background:yellow;&quot;|
| [[Frantziako Tourra]]
| —
| —
| [[1999ko Frantziako Tourra|32.]]
| —
| [[2001eko Frantziako Tourra|14.]]
| —
| [[2003ko Frantziako Tourra|UT]]
| —
| [[2005eko Frantziako Tourra|32.]]
| [[2006ko Frantziako Tourra|54.]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
|-
| style=&quot;background:red;&quot;|
| [[Espainiako Vuelta]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| [[2004ko Espainiako Itzulia|11.]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
|-
|colspan=&quot;2&quot;| [[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|24px]] [[Errepideko txirrindularitza gizonezkoen elite munduko txapelketa|Munduko txapelketa]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| UT
| —
| —
| —
| —
| 71.
| —
| —
| —
| —
|}
&lt;small&gt;—: ez zuen parte hartu&lt;br&gt;
UT: utzi, ez zuen amaitu&lt;br&gt;
DSK: deskalifikatua&lt;/small&gt;

== Kanpo estekak ==
{{ProCyclingStats}}
{{bizialdia|1973ko||Garzelli, Stefano}}

[[Kategoria:Lombardiarrak]]
[[Kategoria:Italiako txirrindulariak]]
[[Kategoria:Italiako Giroaren irabazleak]]
[[Kategoria:Italiako Giroko etapa irabazleak italiarrak]]</text>
      <sha1>q97qpuay8bnzegbuxuwi1jk3k9gxd6u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005798</id>
      <parentid>9005758</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:01:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3810" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa
}}

'''Stefano Garzelli''' ([[1973]]ko [[uztailaren 16]]a, [[Varese]]) [[italiar]] txirrindulari ohia da. 1997tik 2013ra izan zen profesionala. 33 garaipen lortu zituen eta haietatik [[Italiako Giroa]] nabarmentzen da.

== Palmaresa ==

'''1998'''
* [[File:Jersey yellow.svg|20px]] [[Suitzako Itzulia|Suitzako itzulia]] eta bi etapa.
* 2. [[Miguel Indurain Sari Nagusia|Nafarroako Sari Nagusia]]n

'''1999'''
* [[Miguel Indurain Sari Nagusia]].

'''2000'''
* Settimana Lombardako etapa bat.
* [[File:Jersey pink.svg|20px]] [[2000ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]] eta etapa bat.
* [[Suitzako Itzulia|Suitzako Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2001'''
* [[2001eko Euskal Herriko Itzulia|Euskal Herriko Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[Suitzako Itzulia|Suitzako Itzuli]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2002'''
* [[2002ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko bi etapa.

'''2003'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* 2. [[2003ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]]n eta bi etapa.

'''2004'''
* [[Romandiako Tour]]re&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[2004ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.
* [[Aragoiko Itzulia|Aragoiko Itzulia.]]

'''2005'''
* [[Tre Valli Varesine]].

'''2006'''
* [[Eschborn-Frankfurt|Frankfurteko Sari Nagusia]].
* [[Tre Valli Varesine]].
* [[Melinda Saria]].

'''2007'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa.

'''2008'''
* [[Trentinoko Giroa|Trentinoko Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko bi etapa.

'''2009'''
* 5. [[2009ko Italiako Giroa|Italiako Giroa]]&lt;nowiki/&gt;n, mendiko sailkapena eta bi etapa.

'''2010'''
* [[File:Jersey blue.svg|20px]] [[Tirreno-Adriatiko]].
* [[2010eko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko etapa bat.

'''2011'''
* [[2011ko Italiako Giroa|Italiako Giro]]&lt;nowiki/&gt;ko mendiko sailkapena.

== Sailkapen orokorra Itzuli Handietan ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size: 95%; text-align: center; background-color: #fff;&quot;
|-
! colspan=&quot;2&quot; width=&quot;148 px&quot;| Itzulia !! 1997 !! 1998 !! 1999 !! 2000 !! 2001 !! 2002 !! 2003 !! 2004 !! 2005 !! 2006 !! 2007 !! 2008 !! 2009 !! 2010 !! 2011 !! 2012 !! 2013
|-
| style=&quot;background:pink;&quot;|
| [[Italiako Giroa]]
| [[1997ko Italiako Giroa|'''9.''']]
| [[1998ko Italiako Giroa|21.]]
| [[1999ko Italiako Giroa|UT]] 
| style=&quot;background-color:pink;&quot;|[[2000ko Italiako Giroa|'''1.''']]
| [[2001eko Italiako Giroa|UT]]
| [[2002ko Italiako Giroa|DSK]]
| style=&quot;background-color:#dddddd;&quot;|[[2003ko Italiako Giroa|'''2.''']]
| [[2004ko Italiako Giroa|'''6.''']]
| [[2005eko Italiako Giroa|UT]]
| —
| [[2007ko Italiako Giroa|16.]]
| —
| [[2009ko Italiako Giroa|'''5.''']]
| [[2010eko Italiako Giroa|UT]]
| [[2011ko Italiako Giroa|26.]]
| —
| [[2013ko Italiako Giroa|108.]]
|-
| style=&quot;background:yellow;&quot;|
| [[Frantziako Tourra]]
| —
| —
| [[1999ko Frantziako Tourra|32.]]
| —
| [[2001eko Frantziako Tourra|14.]]
| —
| [[2003ko Frantziako Tourra|UT]]
| —
| [[2005eko Frantziako Tourra|32.]]
| [[2006ko Frantziako Tourra|54.]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
|-
| style=&quot;background:red;&quot;|
| [[Espainiako Vuelta]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| [[2004ko Espainiako Itzulia|11.]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
|-
|colspan=&quot;2&quot;| [[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|24px]] [[Errepideko txirrindularitza gizonezkoen elite munduko txapelketa|Munduko txapelketa]]
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| —
| UT
| —
| —
| —
| —
| 71.
| —
| —
| —
| —
|}
&lt;small&gt;—: ez zuen parte hartu&lt;br&gt;
UT: utzi, ez zuen amaitu&lt;br&gt;
DSK: deskalifikatua&lt;/small&gt;

== Kanpo estekak ==
* {{ProCyclingStats}}

{{bizialdia|1973ko||Garzelli, Stefano}}

[[Kategoria:Lombardiarrak]]
[[Kategoria:Italiako txirrindulariak]]
[[Kategoria:Italiako Giroaren irabazleak]]
[[Kategoria:Italiako Giroko etapa irabazleak italiarrak]]</text>
      <sha1>mmk08ytp6nnxwajdpq166wie3ergoc4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Denis Urubko</title>
    <ns>102</ns>
    <id>990086</id>
    <revision>
      <id>9006041</id>
      <parentid>8447002</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:30:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="917" xml:space="preserve">
=Denis Urubko=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Denis Urubko''' ([[Q165806]], [[1973]]) [[Kazakhstan]]-eko [[mendigoizale]]-a da.

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220725/sanu-xerpa-zortzimilakoen-historian-sartu-berri-den-langile-nepaldarra|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220725/sanu-xerpa-zortzimilakoen-historian-sartu-berri-den-langile-nepaldarra}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Denis+Urubko Denis Urubko] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Denis+Urubko Denis Urubko] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Denis%20Urubko Denis Urubko] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1973eko||Urubko, Denis}}

[[Kategoria:Q165806]]
[[Kategoria:mendigoizale]]</text>
      <sha1>ge7i5hs2y9i63769mk603j1s7d28njh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/George Washington</title>
    <ns>102</ns>
    <id>991119</id>
    <revision>
      <id>9006044</id>
      <parentid>8997719</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:34:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1296" xml:space="preserve">
=George Washington=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''George Washington''' ([[Linden (Texas)]], [[1907]]) [[Ameriketako Estatu Batuak]]-eko [[saskibaloi jokalari]]-a da.

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1938/030/001/2021-12-08/izenaz-jabetu-izanaz-gabetu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1938/030/001/2021-12-08/izenaz-jabetu-izanaz-gabetu.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/gaiak/noticia/20220224/iss-ordezkatuko-duten-espazio-estazioak-enpresa-pribatuen-esku-egongo-dira|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/gaiak/noticia/20220224/iss-ordezkatuko-duten-espazio-estazioak-enpresa-pribatuen-esku-egongo-dira}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=George+Washington George Washington] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=George+Washington George Washington] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20George%20Washington George Washington] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1907eko||Washington, George}}

[[Kategoria:Linden (Texas)]]
[[Kategoria:saskibaloi jokalari]]</text>
      <sha1>3ep94ihuc095dcmoa1edha78vup5p37</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Rice</title>
    <ns>102</ns>
    <id>991138</id>
    <revision>
      <id>9006046</id>
      <parentid>8997723</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:40:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1828" xml:space="preserve">
=Rice=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Rice''' ([[AAAa]], [[2050]]) [[Erresuma Batua]]-eko [[cricket jokalaria]]-a da.

Astean zehar gnoticias-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/bizkaia/durangaldea/2021/11/01/amorebietak-open-itinera-2021-erakusketa/1163871.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/bizkaia/durangaldea/2021/11/01/amorebietak-open-itinera-2021-erakusketa/1163871.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/mendebaldeko-komunikabideak-gerraren-sustatzaile-gisa-ari-dira|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/mendebaldeko-komunikabideak-gerraren-sustatzaile-gisa-ari-dira}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1892/019/001/2022-07-16/ranil-wickremesinghe-sri-lankako-presidentea-izango-da-behin-behinean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1892/019/001/2022-07-16/ranil-wickremesinghe-sri-lankako-presidentea-izango-da-behin-behinean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/013/001/2022-07-21/wickremesinghe-hautatu-dute-sri-lankako-presidente-berria-izateko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/013/001/2022-07-21/wickremesinghe-hautatu-dute-sri-lankako-presidente-berria-izateko.htm}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Rice Rice] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Rice Rice] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Rice Rice] Euskal Telebistan
{{bizialdia|2050eko||Rice}}

[[Kategoria:AAAa]]
[[Kategoria:cricket jokalaria]]</text>
      <sha1>to0e9s2r2rr29sbyznx4gzwu620zstl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Melania Trump</title>
    <ns>102</ns>
    <id>991141</id>
    <revision>
      <id>9006047</id>
      <parentid>8978407</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:41:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="628" xml:space="preserve">
=Melania Trump=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Melania Trump''' ([[Novo Mesto]], [[1970]]) [[Jugoslaviako Errepublika Federal Sozialista]]-eko [[enpresaburu]]-a da.
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Melania+Trump Melania Trump] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Melania+Trump Melania Trump] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Melania%20Trump Melania Trump] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1970eko||Trump, Melania}}

[[Kategoria:Novo Mesto]]
[[Kategoria:enpresaburu]]</text>
      <sha1>lp7aas934q24qz52shpaoghryktmfi0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Chris Wallace</title>
    <ns>102</ns>
    <id>991146</id>
    <revision>
      <id>9006048</id>
      <parentid>8993601</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:42:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="586" xml:space="preserve">
=Chris Wallace=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Chris Wallace''' ([[Chicago]], [[1933]]) [[Australia]]-eko [[ikertzaile]]-a da.
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Chris+Wallace Chris Wallace] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Chris+Wallace Chris Wallace] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Chris%20Wallace Chris Wallace] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1933eko||Wallace, Chris}}

[[Kategoria:Chicago]]
[[Kategoria:ikertzaile]]</text>
      <sha1>pfltvy60xq16k4n0l0dot2z30fbu2dc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Karmen</title>
    <ns>102</ns>
    <id>991149</id>
    <revision>
      <id>9006049</id>
      <parentid>8997724</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:42:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9491" xml:space="preserve">
=Karmen=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Karmen''' ([[AAAa]], [[1997]]) [[Iran]]-eko [[abeslari]]-a da.

Astean zehar sustatu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=http://feedproxy.google.com/~r/sustatu/~3/WZfWQtTsXuw/1633703289|hizkuntza=eu|url=http://feedproxy.google.com/~r/sustatu/~3/WZfWQtTsXuw/1633703289}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2081/010/001/2021-11-07/ametsa-gauzagarria-zen-lekura.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2081/010/001/2021-11-07/ametsa-gauzagarria-zen-lekura.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1896/013/001/2022-01-08/esan-egin-behar-dut.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1896/013/001/2022-01-08/esan-egin-behar-dut.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/023/001/2022-01-28/artzeren-enborraren-adaxkak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/023/001/2022-01-28/artzeren-enborraren-adaxkak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1883/038/001/2022-02-05/zilarrezko-ahizpatasunak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1883/038/001/2022-02-05/zilarrezko-ahizpatasunak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2076/046/001/2022-02-20/oso-pozik-nago-olaso-dorrea-herriaren-esku-geratu-delako.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2076/046/001/2022-02-20/oso-pozik-nago-olaso-dorrea-herriaren-esku-geratu-delako.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1906/038/001/2022-03-26/grabitatearekin-dantzan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1906/038/001/2022-03-26/grabitatearekin-dantzan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1881/022/002/2022-04-01/korrika.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1881/022/002/2022-04-01/korrika.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2105/054/001/2022-04-03/zuberoatik-kanpoko-pastoralak-isilduz-emazte-anitz-baztertzen-ari-gara.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2105/054/001/2022-04-03/zuberoatik-kanpoko-pastoralak-isilduz-emazte-anitz-baztertzen-ari-gara.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/022/001/2022-04-22/lehen-aldikoz-xaretan-pastoral-bat-emanen-dute-maddiren-trajeria.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/022/001/2022-04-22/lehen-aldikoz-xaretan-pastoral-bat-emanen-dute-maddiren-trajeria.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1917/046/001/2022-05-01/euskara-zaintzeko-euskara-ona-egiteko-obligazioa-daukagu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1917/046/001/2022-05-01/euskara-zaintzeko-euskara-ona-egiteko-obligazioa-daukagu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/009/001/2022-05-15/egiaren-aitortza-gurutze-bide.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/009/001/2022-05-15/egiaren-aitortza-gurutze-bide.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/215802/gaur-bete-dira-25-urte-etak-miguel-angel-blanco-tirokatu-zuela.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/215802/gaur-bete-dira-25-urte-etak-miguel-angel-blanco-tirokatu-zuela.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/215802/gaur-bete-dira-25-urte-etak-miguel-angel-blanco-hil-zuela.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/215802/gaur-bete-dira-25-urte-etak-miguel-angel-blanco-hil-zuela.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar zuzeu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/buruari-bueltaka/errituak-faltan/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/buruari-bueltaka/errituak-faltan/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskara/ueuk-bekaduna-webseriea-estreinatuko-du-maiatzaren-3an/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskara/ueuk-bekaduna-webseriea-estreinatuko-du-maiatzaren-3an/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskal-herria/euskal-ikasketen-hiru-katedra-berri/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskal-herria/euskal-ikasketen-hiru-katedra-berri/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/azala/2022ko-28-astea/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/azala/2022ko-28-astea/}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar correo-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/zaldi-urdina-audiofikzio-20220112180611-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/zaldi-urdina-audiofikzio-20220112180611-nt.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/altzateko-jaun-20220307132615-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/altzateko-jaun-20220307132615-nt.html}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220207/mari-karmen-ayastuy-eta-jose-luis-elkoro-aberriaren-alde-bizitza-osoko-lanean|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220207/mari-karmen-ayastuy-eta-jose-luis-elkoro-aberriaren-alde-bizitza-osoko-lanean}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220310/jose-luis-elkoro-eta-mari-karmen-ayastuiren-lana-aitortu-eta-omendu-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220310/jose-luis-elkoro-eta-mari-karmen-ayastuiren-lana-aitortu-eta-omendu-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20220314/utopikoak-gu-egin-behar-zena-egin-dugu-beti|hizkuntza=eu|url=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20220314/utopikoak-gu-egin-behar-zena-egin-dugu-beti}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220428/bere-50-urteurrena-ospatzeko-bekaduna-webseriea-estreinatuko-du-ueuk|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220428/bere-50-urteurrena-ospatzeko-bekaduna-webseriea-estreinatuko-du-ueuk}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220607/espero-dut-egunen-batean-euskaraz-bizitzea-normala-izatea|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220607/espero-dut-egunen-batean-euskaraz-bizitzea-normala-izatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220716/zapore-gazi-gozoa-utzi-dio-profesionaletako-lehen-partidak-aimar-morgaetxebarriari|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220716/zapore-gazi-gozoa-utzi-dio-profesionaletako-lehen-partidak-aimar-morgaetxebarriari}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar gnoticias-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/politica/2022/03/01/bidea-ireki-zutenei-omenaldia/1189013.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/politica/2022/03/01/bidea-ireki-zutenei-omenaldia/1189013.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/politica/2022/03/11/elkorok-eta-ayastuik-monzon-ganuza/1192579.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/politica/2022/03/11/elkorok-eta-ayastuik-monzon-ganuza/1192579.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/gipuzkoa/buruntzaldea/2022/05/18/lasarte-oriak-maratoia-eta-maratoialdia/1214238.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/gipuzkoa/buruntzaldea/2022/05/18/lasarte-oriak-maratoia-eta-maratoialdia/1214238.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/politica/2022/05/28/burujabetzaren-bidetik-euskal-herrigintzaren-geroa/1217780.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/politica/2022/05/28/burujabetzaren-bidetik-euskal-herrigintzaren-geroa/1217780.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/politica/2022/05/28/burujabetzaren-bidetik-euskal-herrigintzaren-geroa/1217780.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/politica/2022/05/28/burujabetzaren-bidetik-euskal-herrigintzaren-geroa/1217780.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar https://sustatu.eus/udakoeuskalunibertsitatea/1651139193?utm_source=rss=feeds-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://sustatu.eus/udakoeuskalunibertsitatea/1651139193?utm_source=rss=feeds|hizkuntza=eu|url=https://sustatu.eus/udakoeuskalunibertsitatea/1651139193?utm_source=rss=feeds}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar eitb-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8902904/mari-karmen-garmendia-zentzu-pixka-bat-espero-genuen/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8902904/mari-karmen-garmendia-zentzu-pixka-bat-espero-genuen/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Karmen Karmen] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Karmen Karmen] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Karmen Karmen] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1997eko||Karmen}}

[[Kategoria:AAAa]]
[[Kategoria:abeslari]]</text>
      <sha1>mse8lg9paxm1dea3j0a2kwg1welz1n8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Abe</title>
    <ns>102</ns>
    <id>991157</id>
    <revision>
      <id>9006050</id>
      <parentid>8997725</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:44:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="46820" xml:space="preserve">
=Abe=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Abe''' ([[AAAa]], [[2050]]) [[ZZZz]]-eko [[CCCc]]-a da.

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211008/txirrindularitza-denboraldia-amaitzeko-erakustaldia-espero-da-il-lombardia-lasterketan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211008/txirrindularitza-denboraldia-amaitzeko-erakustaldia-espero-da-il-lombardia-lasterketan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211010/ampo-ordiziak-garaipena-erdietsi-du-baina-gernikak-porrotarekin-itzuliko-da-burgosetik|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211010/ampo-ordiziak-garaipena-erdietsi-du-baina-gernikak-porrotarekin-itzuliko-da-burgosetik}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211105/bizitza-gogoangarri-bat-txusta-ren-uzta|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211105/bizitza-gogoangarri-bat-txusta-ren-uzta}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/especial/20211107/faltan-botatzen-dut-jendearen-artean-irujo-eta-nire-artean-zegoen-pike-hori-ona-litzateke-pilotarentzat|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/especial/20211107/faltan-botatzen-dut-jendearen-artean-irujo-eta-nire-artean-zegoen-pike-hori-ona-litzateke-pilotarentzat}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211114/agur-valentinoren-zine-aretoa|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211114/agur-valentinoren-zine-aretoa}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211118/xabi-tolosa-su-txikian-egositako-aukera-handia|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211118/xabi-tolosa-su-txikian-egositako-aukera-handia}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211123/zizkoitz-lepoko-harriak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211123/zizkoitz-lepoko-harriak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211216/eztabaidarik-gabeko-porrota-polonian-nekea-nabaritu-duen-bidasoa-irunentzat-33-26|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211216/eztabaidarik-gabeko-porrota-polonian-nekea-nabaritu-duen-bidasoa-irunentzat-33-26}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211224/alavesek-javi-calleja-entrenatzailea-kargugabetuko-du-urte-berriarekin-batera|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211224/alavesek-javi-calleja-entrenatzailea-kargugabetuko-du-urte-berriarekin-batera}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211226/onatz-bengoetxea-urrezko-belaunaldi-baten-azken-bertso-askea|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211226/onatz-bengoetxea-urrezko-belaunaldi-baten-azken-bertso-askea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211227/salaverrik-ordezkatuko-du-bere-eskuin-eskua-gorde-nahi-duen-mariezkurrena-tolosan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211227/salaverrik-ordezkatuko-du-bere-eskuin-eskua-gorde-nahi-duen-mariezkurrena-tolosan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/gaiak/noticia/20220103/biblos-munduko-hiririk-zaharrena|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/gaiak/noticia/20220103/biblos-munduko-hiririk-zaharrena}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220106/gure-irratia-euskarazko-lehen-irratia|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220106/gure-irratia-euskarazko-lehen-irratia}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220107/aeb-txinaren-arteko-talka-gerrak-gerra-hotsak-mapa-politikoen-birak|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220107/aeb-txinaren-arteko-talka-gerrak-gerra-hotsak-mapa-politikoen-birak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20220112/2021eko-diskorik-gogokoenak-hizketagai-badok-tartean|hizkuntza=eu|url=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20220112/2021eko-diskorik-gogokoenak-hizketagai-badok-tartean}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220115/ordiziak-talde-gisa-berriro-gozatzea-du-helburu-eta-gernikak-jaitsiera-postutik-ateratzea|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220115/ordiziak-talde-gisa-berriro-gozatzea-du-helburu-eta-gernikak-jaitsiera-postutik-ateratzea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220116/ordiziak-bonusarekin-eta-gernikak-ezin-dituzte-helburuak-bete-eta-porrota-jaso-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220116/ordiziak-bonusarekin-eta-gernikak-ezin-dituzte-helburuak-bete-eta-porrota-jaso-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220121/mikel-dalbreten-trilogia-mintzagai|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220121/mikel-dalbreten-trilogia-mintzagai}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220128/una-fabula-de-terror-dolorosamente-bella|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220128/una-fabula-de-terror-dolorosamente-bella}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220217/eba-blancok-baieztatu-du-earen-idazkari-nagusi-kargurako-aurkeztuko-dela|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220217/eba-blancok-baieztatu-du-earen-idazkari-nagusi-kargurako-aurkeztuko-dela}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220220/etiopiak-egipto-eta-sudan-sutan-jartzen-duen-presa-erraldoia-martxan-jarri-du-nilo-ibaian|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220220/etiopiak-egipto-eta-sudan-sutan-jartzen-duen-presa-erraldoia-martxan-jarri-du-nilo-ibaian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/especial/20220220/pilotari-bizia-bikaina-da-eta-ez-gozatzea-pena-ikaragarria|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/especial/20220220/pilotari-bizia-bikaina-da-eta-ez-gozatzea-pena-ikaragarria}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220223/abelin-linazisoro-aktore-idazle-eta-euskaltzalea-zendu-da-79-urte-zituela|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220223/abelin-linazisoro-aktore-idazle-eta-euskaltzalea-zendu-da-79-urte-zituela}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220321/yvan-colonna-militante-korsikarra-zendu-da|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220321/yvan-colonna-militante-korsikarra-zendu-da}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220329/binakakoarekin-lasai-egon-naiz-erraztasunik-ez-didate-eman-eta|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220329/binakakoarekin-lasai-egon-naiz-erraztasunik-ez-didate-eman-eta}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220419/aurrelaria-izateagatik-jokatuko-du-gorriz-erik-jakak-rezustaren-etxean|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220419/aurrelaria-izateagatik-jokatuko-du-gorriz-erik-jakak-rezustaren-etxean}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/especial/20220508/harlem-globetrotters-eman-eta-zabal-ezazu|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/especial/20220508/harlem-globetrotters-eman-eta-zabal-ezazu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220509/10-kulturgilek-tortura-pairatu-duten-nafarren-kasuak-ikertzeko-eskaria-egin-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220509/10-kulturgilek-tortura-pairatu-duten-nafarren-kasuak-ikertzeko-eskaria-egin-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/especial/20220510/harlem-globetrotters-eman-eta-zabal-ezazu|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/especial/20220510/harlem-globetrotters-eman-eta-zabal-ezazu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220516/inoizko-finalik-nafarrena-jokatuko-dute-joseba-ezkurdiak-eta-unai-lasok-nafarroa-arenan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220516/inoizko-finalik-nafarrena-jokatuko-dute-joseba-ezkurdiak-eta-unai-lasok-nafarroa-arenan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220701/boric-berlin-kopenhage-erronka-estrategikoa-ate-joka|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220701/boric-berlin-kopenhage-erronka-estrategikoa-ate-joka}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220702/martinen-irteeraz-geroztik-nork-hartuko-du-harrobiaren-testigua|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220702/martinen-irteeraz-geroztik-nork-hartuko-du-harrobiaren-testigua}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220709/shinzo-abe-el-galgo-aventajado-de-la-casta-japonesa-mas-arraigada|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220709/shinzo-abe-el-galgo-aventajado-de-la-casta-japonesa-mas-arraigada}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220713/julian-iparragirre-pilotarekiko-pasioak-gidatutako-bizitza-bat|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220713/julian-iparragirre-pilotarekiko-pasioak-gidatutako-bizitza-bat}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1944/022/001/2021-10-10/elkarrizketek-emaririk-ez.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1944/022/001/2021-10-10/elkarrizketek-emaririk-ez.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1907/020/001/2021-10-14/tplfren-aurkako-beste-oldarraldi-bat-hasi-du-etiopiako-armadak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1907/020/001/2021-10-14/tplfren-aurkako-beste-oldarraldi-bat-hasi-du-etiopiako-armadak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/204504/israel-bizkortzen-ari-da-jerusalem-ekialdean-koloniak-eraikitzeko-plana.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/204504/israel-bizkortzen-ari-da-jerusalem-ekialdean-koloniak-eraikitzeko-plana.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/205402/nbek-salatu-du-etiopian-alde-guztiak-egin-dituztela-gerra-krimenak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/205402/nbek-salatu-du-etiopian-alde-guztiak-egin-dituztela-gerra-krimenak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1873/016/001/2021-11-06/abiyren-aurkako-aliantza-politiko-bat-osatu-dute-bederatzi-alderdik.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1873/016/001/2021-11-06/abiyren-aurkako-aliantza-politiko-bat-osatu-dute-bederatzi-alderdik.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/205558/gaur-egun-beste-dimentsio-bat-hartu-du-bertsolaritzak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/205558/gaur-egun-beste-dimentsio-bat-hartu-du-bertsolaritzak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1948/015/002/2021-11-18/irango-abortu-legeak-emakumeen-eskubideak-urratzen-dituela-dio-nbek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1948/015/002/2021-11-18/irango-abortu-legeak-emakumeen-eskubideak-urratzen-dituela-dio-nbek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1948/015/001/2021-11-18/irango-abortu-legeak-emakumeen-eskubideak-urratzen-dituela-dio-nbek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1948/015/001/2021-11-18/irango-abortu-legeak-emakumeen-eskubideak-urratzen-dituela-dio-nbek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2016/025/001/2021-11-19/ez-dut-inoiz-etsi.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2016/025/001/2021-11-19/ez-dut-inoiz-etsi.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/206587/mozambiketik-irten-ezinda-dabiltza-asier-zabaleta-dantzaria-eta-marian-gerrikabeitia-kazetaria.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/206587/mozambiketik-irten-ezinda-dabiltza-asier-zabaleta-dantzaria-eta-marian-gerrikabeitia-kazetaria.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/206587/asier-zabaleta-eta-marian-gerrikabeitia-mozambiketik-ondo-gaude-lasai-gaude.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/206587/asier-zabaleta-eta-marian-gerrikabeitia-mozambiketik-ondo-gaude-lasai-gaude.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1957/048/001/2021-12-05/betiko-txistorra-ematen-du-ba.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1957/048/001/2021-12-05/betiko-txistorra-ematen-du-ba.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/017/001/2021-12-08/eginikoaz-oso-harro-badoa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/017/001/2021-12-08/eginikoaz-oso-harro-badoa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/018/001/2021-12-10/etiopia-iparralderako-giza-laguntza-eten-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/018/001/2021-12-10/etiopia-iparralderako-giza-laguntza-eten-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/040/001/2021-12-14/gustatzen-ez-zaizkidan-gauzei-abesten-diet.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/040/001/2021-12-14/gustatzen-ez-zaizkidan-gauzei-abesten-diet.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1951/046/001/2021-12-19/euskal-herriak-behar-ditu-bi-muturrak-elkartu-europa-federalista-batean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1951/046/001/2021-12-19/euskal-herriak-behar-ditu-bi-muturrak-elkartu-europa-federalista-batean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/024/001/2021-12-28/garai-zailetan-gau-musikaren-sua.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/024/001/2021-12-28/garai-zailetan-gau-musikaren-sua.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1966/020/001/2021-12-30/festa-gutxi-izan-da-mendeurrenean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1966/020/001/2021-12-30/festa-gutxi-izan-da-mendeurrenean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1986/002/001/2022-01-02/azpiegitura-handien-agintaldia.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1986/002/001/2022-01-02/azpiegitura-handien-agintaldia.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/207989/gose-greban-zegoen-preso-palestinarra-aske-uztea-onartu-du-israelek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/207989/gose-greban-zegoen-preso-palestinarra-aske-uztea-onartu-du-israelek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1895/022/001/2022-01-06/lagunen-eta-kanten-bideak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1895/022/001/2022-01-06/lagunen-eta-kanten-bideak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/032/001/2022-01-06/ehun-urte-denbora-asko-da-aldizkari-zientifiko-batentzat.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/032/001/2022-01-06/ehun-urte-denbora-asko-da-aldizkari-zientifiko-batentzat.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/002/001/2022-01-07/etiopia-gerraz-gaindiko-krisian.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/002/001/2022-01-07/etiopia-gerraz-gaindiko-krisian.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1860/030/002/2022-01-15/miamiko-zesta-puntako-jokalariak-gernikan-arituko-dira-etbri-esker.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1860/030/002/2022-01-15/miamiko-zesta-puntako-jokalariak-gernikan-arituko-dira-etbri-esker.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1993/023/001/2022-01-25/kopuruz-antzera-baina-soinean-kolore-berriak-dituztela.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1993/023/001/2022-01-25/kopuruz-antzera-baina-soinean-kolore-berriak-dituztela.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1926/032/002/2022-01-30/zentzumenen-festa-bat.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1926/032/002/2022-01-30/zentzumenen-festa-bat.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1861/028/001/2022-02-04/kazetaritza-deserosoa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1861/028/001/2022-02-04/kazetaritza-deserosoa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1892/016/001/2022-02-08/paeko-idazkari-nagusi-izendatu-dute-hussein-al-xeikh.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1892/016/001/2022-02-08/paeko-idazkari-nagusi-izendatu-dute-hussein-al-xeikh.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1857/012/001/2022-02-09/patronalaren-botorik-gabe-onartuko-dute-mila-euroko-smia.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1857/012/001/2022-02-09/patronalaren-botorik-gabe-onartuko-dute-mila-euroko-smia.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1895/008/002/2022-02-10/eak-lau-urterako-eten-dio-militantzia-ramirezi.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1895/008/002/2022-02-10/eak-lau-urterako-eten-dio-militantzia-ramirezi.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1905/026/001/2022-02-15/bizitzeko-modu-bat-eman-dit-mendiak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1905/026/001/2022-02-15/bizitzeko-modu-bat-eman-dit-mendiak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/209707/eba-blanco-eusko-alkartasuneko-idazkari-nagusi-izateko-aurkeztuko-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/209707/eba-blanco-eusko-alkartasuneko-idazkari-nagusi-izateko-aurkeztuko-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1978/002/001/2022-02-18/bildu-izanak-banatuta.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1978/002/001/2022-02-18/bildu-izanak-banatuta.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1890/035/001/2022-02-19/txikien-mundua-ispilu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1890/035/001/2022-02-19/txikien-mundua-ispilu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/209858/eako-ildo-kritikoak-alderdiaren-demokratizaziorako-talde-eragilea-sortu-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/209858/eako-ildo-kritikoak-alderdiaren-demokratizaziorako-talde-eragilea-sortu-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/004/001/2022-02-22/aterpe-berean-baina-bereizita.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/004/001/2022-02-22/aterpe-berean-baina-bereizita.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1857/015/001/2022-02-22/indarkeria-salatzeko-lotsa-handia-dago-etiopiako-kulturan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1857/015/001/2022-02-22/indarkeria-salatzeko-lotsa-handia-dago-etiopiako-kulturan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/022/001/2022-02-23/gutun-zuria-literaturaz-gaindiko-itzulia.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/022/001/2022-02-23/gutun-zuria-literaturaz-gaindiko-itzulia.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/209960/abelin-linazisoro-idazle-eta-aktorea-hil-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/209960/abelin-linazisoro-idazle-eta-aktorea-hil-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1913/026/001/2022-02-25/bizitzaz-gozatzen-saiatu-naiz-eta-lortu-dut.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1913/026/001/2022-02-25/bizitzaz-gozatzen-saiatu-naiz-eta-lortu-dut.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1894/032/001/2022-02-25/zinemaren-lokeraz-lokera-zoratu-arte.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1894/032/001/2022-02-25/zinemaren-lokeraz-lokera-zoratu-arte.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1894/027/001/2022-03-03/caja-ruralek-izan-dituen-taldeen-artean-onenetako-bat-da-sasoi-honetakoa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1894/027/001/2022-03-03/caja-ruralek-izan-dituen-taldeen-artean-onenetako-bat-da-sasoi-honetakoa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1892/016/002/2022-03-26/putinzaleak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1892/016/002/2022-03-26/putinzaleak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/004/001/2022-03-26/errusiak-lehen-fasea-amaitutzat-jo-du-eta-donbass-hartzea-du-xede.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/004/001/2022-03-26/errusiak-lehen-fasea-amaitutzat-jo-du-eta-donbass-hartzea-du-xede.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/012/001/2022-03-26/yvan-colonnaren-erailketak-bideratuko-du-borroka-sentimendua-korsikan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/012/001/2022-03-26/yvan-colonnaren-erailketak-bideratuko-du-borroka-sentimendua-korsikan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1896/014/001/2022-03-26/pertsonak-lehenestea-eskatu-dute-fridays-for-futureren-protestetan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1896/014/001/2022-03-26/pertsonak-lehenestea-eskatu-dute-fridays-for-futureren-protestetan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211306/tplf-prest-agertu-da-etiopiako-gobernuak-proposaturiko-su-etena-errespetatzeko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211306/tplf-prest-agertu-da-etiopiako-gobernuak-proposaturiko-su-etena-errespetatzeko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211312/ukrainako-gerrako-irudiak-ikustean-neure-burua-irudikatzen-dut.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211312/ukrainako-gerrako-irudiak-ikustean-neure-burua-irudikatzen-dut.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1942/033/001/2022-04-03/helmugan-dago-txapela.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1942/033/001/2022-04-03/helmugan-dago-txapela.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1881/035/001/2022-04-05/sufritu-gozatzeko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1881/035/001/2022-04-05/sufritu-gozatzeko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2084/016/002/2022-04-15/zenbat-gara.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2084/016/002/2022-04-15/zenbat-gara.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/026/001/2022-04-17/zaila-iruditzen-zait-honen-ondoren-beste-ezer-idaztea.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/026/001/2022-04-17/zaila-iruditzen-zait-honen-ondoren-beste-ezer-idaztea.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/212834/azkueren-hiztegi-hirueledunaren-bertsio-digitala-aurkeztu-du-aurten-bai-fundazioak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/212834/azkueren-hiztegi-hirueledunaren-bertsio-digitala-aurkeztu-du-aurten-bai-fundazioak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/213139/nafarroako-hamar-kultur-sortzailek-tortura-kasuak-ikertzeko-eskatu-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/213139/nafarroako-hamar-kultur-sortzailek-tortura-kasuak-ikertzeko-eskatu-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/021/001/2022-05-28/mendekua-batek-balentria-besteak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/021/001/2022-05-28/mendekua-batek-balentria-besteak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1942/024/001/2022-05-29/sanferminak-maiatzean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1942/024/001/2022-05-29/sanferminak-maiatzean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1898/018/001/2022-05-29/galdeketa-irabazteko-beharra.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1898/018/001/2022-05-29/galdeketa-irabazteko-beharra.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2029/036/002/2022-05-31/buruz-buruko-finalak-25eko-ikusle-kuota-izan-zuen-igandean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2029/036/002/2022-05-31/buruz-buruko-finalak-25eko-ikusle-kuota-izan-zuen-igandean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1878/030/001/2022-06-05/ongi-eta-gustura-ari-naiz-beste-esprinter-batzuentzat-lan-egiten.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1878/030/001/2022-06-05/ongi-eta-gustura-ari-naiz-beste-esprinter-batzuentzat-lan-egiten.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/214314/eibarrek-bigarren-mailan-jarraituko-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/214314/eibarrek-bigarren-mailan-jarraituko-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1962/002/001/2022-06-24/dioxina-kutsadura-hirukoiztu-egin-da-urte-batean-zabalgarbi-inguruan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1962/002/001/2022-06-24/dioxina-kutsadura-hirukoiztu-egin-da-urte-batean-zabalgarbi-inguruan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/038/001/2022-06-26/niretzat-bertsoa-terapia-da-arazoren-bat-edukiz-gero-bertsotan-heltzen-diot.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/038/001/2022-06-26/niretzat-bertsoa-terapia-da-arazoren-bat-edukiz-gero-bertsotan-heltzen-diot.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/215671/japoniako-lehen-ministro-ohia-hil-dute-tirokatuta.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/215671/japoniako-lehen-ministro-ohia-hil-dute-tirokatuta.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1982/002/001/2022-07-09/shinzo-abe-hil-dute-tiroz.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1982/002/001/2022-07-09/shinzo-abe-hil-dute-tiroz.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1932/003/002/2022-07-09/aita-ponteko-neoliberal-sotila.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1932/003/002/2022-07-09/aita-ponteko-neoliberal-sotila.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/013/001/2022-07-12/sri-lankako-presidenteak-dimititu-egingo-duela-baieztatu-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/013/001/2022-07-12/sri-lankako-presidenteak-dimititu-egingo-duela-baieztatu-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/215896/sri-lankako-presidenteak-herrialdetik-ihes-egin-du-eta-gobernuak-larrialdi-egoera-ezarri-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/215896/sri-lankako-presidenteak-herrialdetik-ihes-egin-du-eta-gobernuak-larrialdi-egoera-ezarri-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2083/015/001/2022-07-15/sri-lankako-presidenteak-dimisio-gutuna-bidali-du-singapurretik.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2083/015/001/2022-07-15/sri-lankako-presidenteak-dimisio-gutuna-bidali-du-singapurretik.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/215998/bilbo-alde-batetik-bestera-oinez-zeharkatzeko-bideen-sarea-ontzen.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/215998/bilbo-alde-batetik-bestera-oinez-zeharkatzeko-bideen-sarea-ontzen.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/018/001/2022-07-16/bake-proposamenik-ez-eta-dirua-agindu-du-bidenek-palestinan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/018/001/2022-07-16/bake-proposamenik-ez-eta-dirua-agindu-du-bidenek-palestinan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1892/019/001/2022-07-16/ranil-wickremesinghe-sri-lankako-presidentea-izango-da-behin-behinean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1892/019/001/2022-07-16/ranil-wickremesinghe-sri-lankako-presidentea-izango-da-behin-behinean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2008/024/001/2022-07-26/umorea-eta-txinparta-lagun.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2008/024/001/2022-07-26/umorea-eta-txinparta-lagun.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1944/018/001/2022-07-31/oporrak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1944/018/001/2022-07-31/oporrak.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/zubietako-erraustegiaren-inguruetan-lagin-bilketa-berria-egin-dute-kutsadura-aztertzeko|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/zubietako-erraustegiaren-inguruetan-lagin-bilketa-berria-egin-dute-kutsadura-aztertzeko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://blogak.argia.eus/boligrafo-gorria/2022/01/17/donostia-triste-dagoela/|hizkuntza=eu|url=https://blogak.argia.eus/boligrafo-gorria/2022/01/17/donostia-triste-dagoela/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/eak-lau-urtez-eten-du-alderdiko-bost-kargudunen-militantzia|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/eak-lau-urtez-eten-du-alderdiko-bost-kargudunen-militantzia}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/abelin-linazisoro-zendu-da-79-urte-zituela|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/abelin-linazisoro-zendu-da-79-urte-zituela}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/hezkuntza-legeak-askatu-beharreko-lau-korapilo-eta-erdi|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/hezkuntza-legeak-askatu-beharreko-lau-korapilo-eta-erdi}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/lehen-bertso-eskola-herriari-eman-zioten-euskara|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/lehen-bertso-eskola-herriari-eman-zioten-euskara}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/tirokatuta-larri-zauritu-dute-japoniako-lehen-ministro-ohia|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/tirokatuta-larri-zauritu-dute-japoniako-lehen-ministro-ohia}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://blogak.argia.eus/boligrafo-gorria/2022/07/18/zaborra-izerditan-eta-aparretan/|hizkuntza=eu|url=https://blogak.argia.eus/boligrafo-gorria/2022/07/18/zaborra-izerditan-eta-aparretan/}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar zuzeu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/tekno/online-irakaskuntzaren-testuinguruak-eta-horietarako-eredu-pedagogikoak-webmintegia/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/tekno/online-irakaskuntzaren-testuinguruak-eta-horietarako-eredu-pedagogikoak-webmintegia/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/kultura/zizkoitz-lepoko-harriak/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/kultura/zizkoitz-lepoko-harriak/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/podcast/055-iazko-gogokoenak/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/podcast/055-iazko-gogokoenak/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskal-herria/lehen-murrizketa-benetan-larriak/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskal-herria/lehen-murrizketa-benetan-larriak/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/kultura/estreinaldiak-otsailak-25/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/kultura/estreinaldiak-otsailak-25/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/kultura/mikel-dalbreten-trilogia-mintzagai/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/kultura/mikel-dalbreten-trilogia-mintzagai/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/buruari-bueltaka/hankabikoak/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/buruari-bueltaka/hankabikoak/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskara/amaia-aberasturi-doraemon-euskaraz-abesten-la-resistencia-saioan/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskara/amaia-aberasturi-doraemon-euskaraz-abesten-la-resistencia-saioan/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskara/maria-noel-abella-mintzanet-bere-ahotan/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskara/maria-noel-abella-mintzanet-bere-ahotan/}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar gnoticias-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2021/11/08/2022ko-aurrekontuak-ezagutzera-emateko-zinegotzien/1165394.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2021/11/08/2022ko-aurrekontuak-ezagutzera-emateko-zinegotzien/1165394.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/deportes/balonmano/2021/12/07/bidasoa-lehian-da-berriro/1164613.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/deportes/balonmano/2021/12/07/bidasoa-lehian-da-berriro/1164613.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/bizkaia/2021/12/08/bizkaidatz-txikia-literatura-lehiaketa-bueltatzen/1173476.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/bizkaia/2021/12/08/bizkaidatz-txikia-literatura-lehiaketa-bueltatzen/1173476.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/01/10/eraikinen-irisgarritasuna-hobetzen-lagunduko-du/1181324.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/01/10/eraikinen-irisgarritasuna-hobetzen-lagunduko-du/1181324.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/01/17/2500-lokal-modernizatuko-ditu-bilbok/1183275.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/01/17/2500-lokal-modernizatuko-ditu-bilbok/1183275.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/cultura/2022/02/08/john-coltrane-omenduko-dute-tabakaleran/1182367.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/cultura/2022/02/08/john-coltrane-omenduko-dute-tabakaleran/1182367.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/cultura/2022/02/24/abelin-linazisoro-hil-da-79/1187599.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/cultura/2022/02/24/abelin-linazisoro-hil-da-79/1187599.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/bizkaia/durangaldea/2022/03/10/licorice-pizza-ermua-antzokira-heltzen/1198903.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/bizkaia/durangaldea/2022/03/10/licorice-pizza-ermua-antzokira-heltzen/1198903.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/03/10/autobus--100-elektriko-berri/1198885.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/03/10/autobus--100-elektriko-berri/1198885.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/03/24/app-batek-bilbobuseko-geltokietako-itxaronaldiak/1202953.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/03/24/app-batek-bilbobuseko-geltokietako-itxaronaldiak/1202953.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/bizkaia/durangaldea/2022/04/03/gudari-kalea-berrantolatuko-du-amorebieta/1205917.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/bizkaia/durangaldea/2022/04/03/gudari-kalea-berrantolatuko-du-amorebieta/1205917.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdealava.eus/araba/2022/04/30/abetxukon-festa-hasi-da/1184917.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdealava.eus/araba/2022/04/30/abetxukon-festa-hasi-da/1184917.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/05/09/urian-bizikletaren-erabilera-sustatzeko-kanpaina/1217542.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/05/09/urian-bizikletaren-erabilera-sustatzeko-kanpaina/1217542.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/05/10/asteazkenean-hasiko-da-bizikleta-bonuen/1217910.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/05/10/asteazkenean-hasiko-da-bizikleta-bonuen/1217910.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/06/03/bizikletak-areatzara-itzuliko-dira-igande/1225802.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/06/03/bizikletak-areatzara-itzuliko-dira-igande/1225802.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/06/05/bilbok-bat-egin-du-ingurumenaren/1226329.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/06/05/bilbok-bat-egin-du-ingurumenaren/1226329.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/cultura/2022/06/06/denboraldi-berriaren-aurkezpena-egin-du/1226621.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/cultura/2022/06/06/denboraldi-berriaren-aurkezpena-egin-du/1226621.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/06/10/ekainaren-20tik-alde-zaharreko-merkatari/1228054.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/06/10/ekainaren-20tik-alde-zaharreko-merkatari/1228054.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/bizkaia/2022/06/22/aldundiak-bizkaidatz-txikia-lehiaketaren-sariak/1231566.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/bizkaia/2022/06/22/aldundiak-bizkaidatz-txikia-lehiaketaren-sariak/1231566.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar sustatu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=http://feedproxy.google.com/~r/sustatu/~3/bcpNc0iRfyI/1636370369|hizkuntza=eu|url=http://feedproxy.google.com/~r/sustatu/~3/bcpNc0iRfyI/1636370369}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar https://sustatu.eus/udakoeuskalunibertsitatea/1636370369?utm_source=rss=feeds-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://sustatu.eus/udakoeuskalunibertsitatea/1636370369?utm_source=rss=feeds|hizkuntza=eu|url=https://sustatu.eus/udakoeuskalunibertsitatea/1636370369?utm_source=rss=feeds}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar https://sustatu.eus/1636890503?utm_source=rss=feeds-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://sustatu.eus/1636890503?utm_source=rss=feeds|hizkuntza=eu|url=https://sustatu.eus/1636890503?utm_source=rss=feeds}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar eitb-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8467919/andueza-egonkortasuna-eta-bizikidetza-emango-duen-akordioaren-alde/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8467919/andueza-egonkortasuna-eta-bizikidetza-emango-duen-akordioaren-alde/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8600732/eako-sektore-kritikoak-ramirez-12-urtez-bota-nahi-izatea-egotzi-dio-zuzendaritzari/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8600732/eako-sektore-kritikoak-ramirez-12-urtez-bota-nahi-izatea-egotzi-dio-zuzendaritzari/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8641710/eusko-alkartasunak-lau-urterako-alderditik-kanporatu-ditu-maiorga-ramirez-eta-sektore-kritikoko-kideak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8641710/eusko-alkartasunak-lau-urterako-alderditik-kanporatu-ditu-maiorga-ramirez-eta-sektore-kritikoko-kideak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8642731/ramirez-egindakoa-zuzentzea-eta-gardentasunez-jokatzea-eskatu-nahi-diogu-zuzendaritzari/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8642731/ramirez-egindakoa-zuzentzea-eta-gardentasunez-jokatzea-eskatu-nahi-diogu-zuzendaritzari/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8658615/eba-blanco-eako-idazkari-nagusi-kargurako-aurkeztuko-da/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8658615/eba-blanco-eako-idazkari-nagusi-kargurako-aurkeztuko-da/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8661754/eak-haustura-baten-erdian-egingo-du-xiii-kongresua/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8661754/eak-haustura-baten-erdian-egingo-du-xiii-kongresua/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8665751/alderdiko-arauak-errespetatzeko-deia-egin-du-eba-blancok-bigarren-aldiz-eako-idazkari-nagusi-hautatu-berritan/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8665751/alderdiko-arauak-errespetatzeko-deia-egin-du-eba-blancok-bigarren-aldiz-eako-idazkari-nagusi-hautatu-berritan/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8665623/ramirez-eta-beste-hiru-kanporatuen-lekukoa-hartuko-duen-taldea-sortu-dute-eako-kritikoek/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8665623/ramirez-eta-beste-hiru-kanporatuen-lekukoa-hartuko-duen-taldea-sortu-dute-eako-kritikoek/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8712937/presidenteen-biltzarra-la-palman-2022ko-martxoaren-13a/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8712937/presidenteen-biltzarra-la-palman-2022ko-martxoaren-13a/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8714540/milaka-manifestarik-protesta-egin-dute-korsikan-koman-geratu-den-flncko-preso-baten-aurkako-erasoa-salatzeko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8714540/milaka-manifestarik-protesta-egin-dute-korsikan-koman-geratu-den-flncko-preso-baten-aurkako-erasoa-salatzeko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8843264/errepide-adimendunak-etorkizuneko-errealitatea-gero-eta-gertuago-bizkaian/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8843264/errepide-adimendunak-etorkizuneko-errealitatea-gero-eta-gertuago-bizkaian/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8903164/shinzo-abe-larri-2022ko-uztailak-8-tiro-egin-diote-mitin-batean-janponian/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8903164/shinzo-abe-larri-2022ko-uztailak-8-tiro-egin-diote-mitin-batean-janponian/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8903411/hil-egin-da-shinzo-abe-2022ko-uztailak-8-tiro-egin-diote-mitin-batean-janponian/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8903411/hil-egin-da-shinzo-abe-2022ko-uztailak-8-tiro-egin-diote-mitin-batean-janponian/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8903999/shinzo-abe-japoniako-lehen-ministro-ohiaren-profila-tradizionalismoaren-adierazgarri-nagusietako-bat/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8903999/shinzo-abe-japoniako-lehen-ministro-ohiaren-profila-tradizionalismoaren-adierazgarri-nagusietako-bat/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8903639/bilbobus-eta-bizkaibusen-kanpaina-gaueko-eskaeraren-araberako-geltokien-zerbitzuarena/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8903639/bilbobus-eta-bizkaibusen-kanpaina-gaueko-eskaeraren-araberako-geltokien-zerbitzuarena/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8904219/japoniak-shinzo-abe-beilatu-du-haren-hilketaren-arrazoiak-ikertzen-dituzten-bitartean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8904219/japoniak-shinzo-abe-beilatu-du-haren-hilketaren-arrazoiak-ikertzen-dituzten-bitartean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar correo-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/hankabikoak-20220506165027-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/hankabikoak-20220506165027-nt.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/bizkaidatz-txikiak-egitasmoaren-20220623134638-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/bizkaidatz-txikiak-egitasmoaren-20220623134638-nt.html}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar https://sustatu.eus/aitorla/1653600645?utm_source=rss=feeds-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://sustatu.eus/aitorla/1653600645?utm_source=rss=feeds|hizkuntza=eu|url=https://sustatu.eus/aitorla/1653600645?utm_source=rss=feeds}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Abe Abe] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Abe Abe] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Abe Abe] Euskal Telebistan
{{bizialdia|2050eko||Abe}}

[[Kategoria:AAAa]]
[[Kategoria:CCCc]]</text>
      <sha1>sg8pz5h29hy2my5hasqg3lz3ccdof7h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Ineos</title>
    <ns>102</ns>
    <id>991162</id>
    <revision>
      <id>9006051</id>
      <parentid>8997726</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:45:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11312" xml:space="preserve">
=Ineos=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Ineos''' ([[AAAa]], [[2050]]) [[ZZZz]]-eko [[CCCc]]-a da.

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211009/tadej-pogacarrek-irabazi-du-il-lombardia-lasterketa-sasoiko-azken-monumentua|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211009/tadej-pogacarrek-irabazi-du-il-lombardia-lasterketa-sasoiko-azken-monumentua}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220323/ben-o-connorren-ausardiak-etapako-garaipena-eta-voltako-lidertza-eman-dizkio|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220323/ben-o-connorren-ausardiak-etapako-garaipena-eta-voltako-lidertza-eman-dizkio}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220324/joao-almeidak-irabazi-du-voltako-laugarrena-boi-taullen-baina-nairo-quintana-da-lider-berria|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220324/joao-almeidak-irabazi-du-voltako-laugarrena-boi-taullen-baina-nairo-quintana-da-lider-berria}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220427/azken-metroan-gailendu-zaio-dylan-teuns-romandiako-lider-berria-den-rohan-dennisi|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220427/azken-metroan-gailendu-zaio-dylan-teuns-romandiako-lider-berria-den-rohan-dennisi}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/027/001/2021-11-05/gurditik-tira-egiteko-prest.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/027/001/2021-11-05/gurditik-tira-egiteko-prest.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1864/020/001/2021-11-06/tabernari-esperientziak-asko-lagundu-dit-futbolean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1864/020/001/2021-11-06/tabernari-esperientziak-asko-lagundu-dit-futbolean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2137/021/001/2021-11-06/euskal-talde-guztiek-gaur-jokatuko-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2137/021/001/2021-11-06/euskal-talde-guztiek-gaur-jokatuko-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1994/022/001/2021-11-06/atzera-aurrera-egiteko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1994/022/001/2021-11-06/atzera-aurrera-egiteko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1993/023/001/2022-01-25/kopuruz-antzera-baina-soinean-kolore-berriak-dituztela.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1993/023/001/2022-01-25/kopuruz-antzera-baina-soinean-kolore-berriak-dituztela.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5002043/028/005/2022-03-13/pogacar-nagusi-tirrenon-eta-roglic-paris-nizan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5002043/028/005/2022-03-13/pogacar-nagusi-tirrenon-eta-roglic-paris-nizan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/019/001/2022-03-25/pogacar-gabe-ere-ikusgarri.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/019/001/2022-03-25/pogacar-gabe-ere-ikusgarri.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2026/035/002/2022-04-03/zirraragarri-dator-berriro.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2026/035/002/2022-04-03/zirraragarri-dator-berriro.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211745/hasieratik-izango-da-lehiatua.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211745/hasieratik-izango-da-lehiatua.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1900/028/001/2022-04-05/harri-batez-bi-kolpe-eman-ditu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1900/028/001/2022-04-05/harri-batez-bi-kolpe-eman-ditu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1887/026/001/2022-04-07/azken-estutuan-lasaitua.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1887/026/001/2022-04-07/azken-estutuan-lasaitua.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1887/018/001/2022-04-08/berriz-ere-ahaltsuenen-legea.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1887/018/001/2022-04-08/berriz-ere-ahaltsuenen-legea.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1933/021/001/2022-04-09/altxamendua-eta-irristada.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1933/021/001/2022-04-09/altxamendua-eta-irristada.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1952/026/001/2022-04-10/bakarrak-jantzi-denek-merezi.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1952/026/001/2022-04-10/bakarrak-jantzi-denek-merezi.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5002095/020/003/2022-04-20/pello-bilbao-nagusi-alpeetako-tourrean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5002095/020/003/2022-04-20/pello-bilbao-nagusi-alpeetako-tourrean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/018/001/2022-05-06/irekia-gogorra-eta-xarmanta.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/018/001/2022-05-06/irekia-gogorra-eta-xarmanta.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2272/022/002/2022-05-07/estreinako-ezin-hobea.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2272/022/002/2022-05-07/estreinako-ezin-hobea.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1946/023/001/2022-05-08/lehen-koska-du-begiz-joa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1946/023/001/2022-05-08/lehen-koska-du-begiz-joa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/025/001/2022-05-11/ale-distiratsua-bildumarako.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/025/001/2022-05-11/ale-distiratsua-bildumarako.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1950/019/002/2022-05-18/eritreak-ikur-berria-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1950/019/002/2022-05-18/eritreak-ikur-berria-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2074/019/002/2022-05-19/aho-zabalik-utzi-ditu-denak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2074/019/002/2022-05-19/aho-zabalik-utzi-ditu-denak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/029/001/2022-05-22/fruitu-gozoak-sartu-dituzte-saskian.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/029/001/2022-05-22/fruitu-gozoak-sartu-dituzte-saskian.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/022/001/2022-05-25/beste-urrats-bat-podiumerantz.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/022/001/2022-05-25/beste-urrats-bat-podiumerantz.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/022/001/2022-05-28/ihesean-argi-eta-atzean-geldi.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/022/001/2022-05-28/ihesean-argi-eta-atzean-geldi.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1975/027/001/2022-05-29/behar-zenean-piztu-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1975/027/001/2022-05-29/behar-zenean-piztu-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1881/029/001/2022-05-31/gau-galduak-gogoratuz-irabazi-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1881/029/001/2022-05-31/gau-galduak-gogoratuz-irabazi-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1933/024/001/2022-07-01/oilarra-guztien-begiradapean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1933/024/001/2022-07-01/oilarra-guztien-begiradapean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2254/024/002/2022-07-02/euripean-irabazi-du-lampaertek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2254/024/002/2022-07-02/euripean-irabazi-du-lampaertek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1932/024/002/2022-07-03/zalantzak-aurrenekoan-argitu-ditu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1932/024/002/2022-07-03/zalantzak-aurrenekoan-argitu-ditu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/020/002/2022-07-09/la-planchez-maiteminduta-segitzen-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/020/002/2022-07-09/la-planchez-maiteminduta-segitzen-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/019/001/2022-07-14/hankaz-gora-jarri-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/019/001/2022-07-14/hankaz-gora-jarri-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/022/001/2022-07-15/zukua-atera-dio-ihesaldiari.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/022/001/2022-07-15/zukua-atera-dio-ihesaldiari.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/024/001/2022-07-16/beste-danimarkar-bat.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/024/001/2022-07-16/beste-danimarkar-bat.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1974/024/002/2022-07-17/sailkapenak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1974/024/002/2022-07-17/sailkapenak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/016/001/2022-07-20/tourraren-gozoa-dastatu-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/016/001/2022-07-20/tourraren-gozoa-dastatu-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/016/001/2022-07-21/etapa-bai-lidergorik-ez.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/016/001/2022-07-21/etapa-bai-lidergorik-ez.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/015/001/2022-07-22/distira-egin-du-hautacamen.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/015/001/2022-07-22/distira-egin-du-hautacamen.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1942/023/001/2022-07-24/historia-horiz-idatziko-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1942/023/001/2022-07-24/historia-horiz-idatziko-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/216373/jonas-vingegaardek-irabazi-du-109-frantziako-tourra.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/216373/jonas-vingegaardek-irabazi-du-109-frantziako-tourra.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1942/022/001/2022-07-31/klasikoan-klasikoen-legean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1942/022/001/2022-07-31/klasikoan-klasikoen-legean.htm}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Ineos Ineos] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Ineos Ineos] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Ineos Ineos] Euskal Telebistan
{{bizialdia|2050eko||Ineos}}

[[Kategoria:AAAa]]
[[Kategoria:CCCc]]</text>
      <sha1>tf00srti2u4vbfo83xn1ys1ttuh6jxz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Julian Alaphilippe</title>
    <ns>102</ns>
    <id>991163</id>
    <revision>
      <id>9006052</id>
      <parentid>8987454</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:45:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4558" xml:space="preserve">
=Julian Alaphilippe=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Julian Alaphilippe''' ([[Saint-Amand-Montrond]], [[1992]]) [[Frantzia]]-eko [[ziklokros txirrindulari]]-a da.

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211008/txirrindularitza-denboraldia-amaitzeko-erakustaldia-espero-da-il-lombardia-lasterketan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211008/txirrindularitza-denboraldia-amaitzeko-erakustaldia-espero-da-il-lombardia-lasterketan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211009/tadej-pogacarrek-irabazi-du-il-lombardia-lasterketa-sasoiko-azken-monumentua|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211009/tadej-pogacarrek-irabazi-du-il-lombardia-lasterketa-sasoiko-azken-monumentua}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220316/mark-cavendish-beteranoak-irabazi-du-milano-torino-klasikoa|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220316/mark-cavendish-beteranoak-irabazi-du-milano-torino-klasikoa}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220722/van-aert-vinegaard-alaphilippe-evenepoel-ikuskizuna-ziurtatua-dago-aurtengo-klasikoan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220722/van-aert-vinegaard-alaphilippe-evenepoel-ikuskizuna-ziurtatua-dago-aurtengo-klasikoan}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/019/001/2022-03-25/pogacar-gabe-ere-ikusgarri.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/019/001/2022-03-25/pogacar-gabe-ere-ikusgarri.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2026/035/002/2022-04-03/zirraragarri-dator-berriro.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2026/035/002/2022-04-03/zirraragarri-dator-berriro.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211745/hasieratik-izango-da-lehiatua.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211745/hasieratik-izango-da-lehiatua.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1900/028/001/2022-04-05/harri-batez-bi-kolpe-eman-ditu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1900/028/001/2022-04-05/harri-batez-bi-kolpe-eman-ditu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1935/024/001/2022-04-06/ortzadarra-ukiezina-izan-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1935/024/001/2022-04-06/ortzadarra-ukiezina-izan-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2012/026/002/2022-04-06/zaleak-pizten-segitzen-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2012/026/002/2022-04-06/zaleak-pizten-segitzen-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1887/026/001/2022-04-07/azken-estutuan-lasaitua.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1887/026/001/2022-04-07/azken-estutuan-lasaitua.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1887/018/001/2022-04-08/berriz-ere-ahaltsuenen-legea.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1887/018/001/2022-04-08/berriz-ere-ahaltsuenen-legea.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1932/024/002/2022-07-03/zalantzak-aurrenekoan-argitu-ditu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1932/024/002/2022-07-03/zalantzak-aurrenekoan-argitu-ditu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/015/001/2022-07-23/izarrez-beteko-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/015/001/2022-07-23/izarrez-beteko-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1857/016/001/2022-07-30/sasoi-onean-nago-eta-aurrean-egon-nahi-dut-etxean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1857/016/001/2022-07-30/sasoi-onean-nago-eta-aurrean-egon-nahi-dut-etxean.htm}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Julian+Alaphilippe Julian Alaphilippe] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Julian+Alaphilippe Julian Alaphilippe] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Julian%20Alaphilippe Julian Alaphilippe] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1992eko||Alaphilippe, Julian}}

[[Kategoria:Saint-Amand-Montrond]]
[[Kategoria:ziklokros txirrindulari]]</text>
      <sha1>7b0zcxyqjsnlxv2u4139rlusxwpb2i1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Adam Yates</title>
    <ns>102</ns>
    <id>991166</id>
    <revision>
      <id>9006053</id>
      <parentid>8997728</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:46:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4050" xml:space="preserve">
=Adam Yates=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Adam Yates''' ([[Q47822]], [[1992]]) [[Erresuma Batua]]-eko [[txirrindulari]]-a da.

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211008/txirrindularitza-denboraldia-amaitzeko-erakustaldia-espero-da-il-lombardia-lasterketan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211008/txirrindularitza-denboraldia-amaitzeko-erakustaldia-espero-da-il-lombardia-lasterketan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211009/tadej-pogacarrek-irabazi-du-il-lombardia-lasterketa-sasoiko-azken-monumentua|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211009/tadej-pogacarrek-irabazi-du-il-lombardia-lasterketa-sasoiko-azken-monumentua}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/027/001/2021-11-05/gurditik-tira-egiteko-prest.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/027/001/2021-11-05/gurditik-tira-egiteko-prest.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/019/001/2022-03-25/pogacar-gabe-ere-ikusgarri.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/019/001/2022-03-25/pogacar-gabe-ere-ikusgarri.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2026/035/002/2022-04-03/zirraragarri-dator-berriro.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2026/035/002/2022-04-03/zirraragarri-dator-berriro.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211745/hasieratik-izango-da-lehiatua.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211745/hasieratik-izango-da-lehiatua.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1900/028/001/2022-04-05/harri-batez-bi-kolpe-eman-ditu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1900/028/001/2022-04-05/harri-batez-bi-kolpe-eman-ditu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1887/026/001/2022-04-07/azken-estutuan-lasaitua.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1887/026/001/2022-04-07/azken-estutuan-lasaitua.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1933/021/001/2022-04-09/altxamendua-eta-irristada.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1933/021/001/2022-04-09/altxamendua-eta-irristada.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1933/024/001/2022-07-01/oilarra-guztien-begiradapean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1933/024/001/2022-07-01/oilarra-guztien-begiradapean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1974/026/002/2022-07-06/laugarrenean-jarri-dio-ginga-van-aertek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1974/026/002/2022-07-06/laugarrenean-jarri-dio-ginga-van-aertek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/020/002/2022-07-09/la-planchez-maiteminduta-segitzen-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/020/002/2022-07-09/la-planchez-maiteminduta-segitzen-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/019/001/2022-07-14/hankaz-gora-jarri-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/019/001/2022-07-14/hankaz-gora-jarri-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1974/024/002/2022-07-17/sailkapenak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1974/024/002/2022-07-17/sailkapenak.htm}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Adam+Yates Adam Yates] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Adam+Yates Adam Yates] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Adam%20Yates Adam Yates] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1992eko||Yates, Adam}}

[[Kategoria:Q47822]]
[[Kategoria:txirrindulari]]</text>
      <sha1>34qvougupewcehveprt1i6m3wjw2a84</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Yates</title>
    <ns>102</ns>
    <id>991167</id>
    <revision>
      <id>9006054</id>
      <parentid>8997729</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:46:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8778" xml:space="preserve">
=Yates=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Yates''' ([[AAAa]], [[2050]]) [[ZZZz]]-eko [[CCCc]]-a da.

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211008/txirrindularitza-denboraldia-amaitzeko-erakustaldia-espero-da-il-lombardia-lasterketan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211008/txirrindularitza-denboraldia-amaitzeko-erakustaldia-espero-da-il-lombardia-lasterketan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211009/tadej-pogacarrek-irabazi-du-il-lombardia-lasterketa-sasoiko-azken-monumentua|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211009/tadej-pogacarrek-irabazi-du-il-lombardia-lasterketa-sasoiko-azken-monumentua}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220407/la-influencia-magica-en-la-ii-g-m|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220407/la-influencia-magica-en-la-ii-g-m}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220722/van-aert-vinegaard-alaphilippe-evenepoel-ikuskizuna-ziurtatua-dago-aurtengo-klasikoan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220722/van-aert-vinegaard-alaphilippe-evenepoel-ikuskizuna-ziurtatua-dago-aurtengo-klasikoan}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1906/014/001/2021-10-12/badakit-cofidisen-garrantzitsua-izango-naizela.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1906/014/001/2021-10-12/badakit-cofidisen-garrantzitsua-izango-naizela.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/027/001/2021-11-05/gurditik-tira-egiteko-prest.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/027/001/2021-11-05/gurditik-tira-egiteko-prest.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5431/026/002/2021-12-14/harri-bat-bidean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5431/026/002/2021-12-14/harri-bat-bidean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5002043/028/005/2022-03-13/pogacar-nagusi-tirrenon-eta-roglic-paris-nizan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5002043/028/005/2022-03-13/pogacar-nagusi-tirrenon-eta-roglic-paris-nizan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/210779/william-hurt-aktorea-hil-da-71-urterekin.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/210779/william-hurt-aktorea-hil-da-71-urterekin.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/019/001/2022-03-25/pogacar-gabe-ere-ikusgarri.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/019/001/2022-03-25/pogacar-gabe-ere-ikusgarri.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2026/035/002/2022-04-03/zirraragarri-dator-berriro.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2026/035/002/2022-04-03/zirraragarri-dator-berriro.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211745/hasieratik-izango-da-lehiatua.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211745/hasieratik-izango-da-lehiatua.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1900/028/001/2022-04-05/harri-batez-bi-kolpe-eman-ditu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1900/028/001/2022-04-05/harri-batez-bi-kolpe-eman-ditu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1887/026/001/2022-04-07/azken-estutuan-lasaitua.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1887/026/001/2022-04-07/azken-estutuan-lasaitua.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1933/021/001/2022-04-09/altxamendua-eta-irristada.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1933/021/001/2022-04-09/altxamendua-eta-irristada.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1916/030/001/2022-04-28/munduaren-amaierako-izotzetara-bidaia.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1916/030/001/2022-04-28/munduaren-amaierako-izotzetara-bidaia.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/018/001/2022-05-06/irekia-gogorra-eta-xarmanta.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/018/001/2022-05-06/irekia-gogorra-eta-xarmanta.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1946/023/001/2022-05-08/lehen-koska-du-begiz-joa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1946/023/001/2022-05-08/lehen-koska-du-begiz-joa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/025/001/2022-05-11/ale-distiratsua-bildumarako.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/025/001/2022-05-11/ale-distiratsua-bildumarako.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1950/019/002/2022-05-18/eritreak-ikur-berria-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1950/019/002/2022-05-18/eritreak-ikur-berria-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/029/001/2022-05-22/fruitu-gozoak-sartu-dituzte-saskian.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/029/001/2022-05-22/fruitu-gozoak-sartu-dituzte-saskian.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/213747/eibarrek-ez-du-huts-egin-baina-oraindik-ez-du-igoera-ziurtatu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/213747/eibarrek-ez-du-huts-egin-baina-oraindik-ez-du-igoera-ziurtatu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/213748/gurpea-beti-onak-ohorezko-mailara-igo-da-estreinakoz.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/213748/gurpea-beti-onak-ohorezko-mailara-igo-da-estreinakoz.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/022/001/2022-05-25/beste-urrats-bat-podiumerantz.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/022/001/2022-05-25/beste-urrats-bat-podiumerantz.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1933/024/001/2022-07-01/oilarra-guztien-begiradapean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1933/024/001/2022-07-01/oilarra-guztien-begiradapean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1974/026/002/2022-07-06/laugarrenean-jarri-dio-ginga-van-aertek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1974/026/002/2022-07-06/laugarrenean-jarri-dio-ginga-van-aertek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/020/002/2022-07-09/la-planchez-maiteminduta-segitzen-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/020/002/2022-07-09/la-planchez-maiteminduta-segitzen-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/019/001/2022-07-14/hankaz-gora-jarri-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/019/001/2022-07-14/hankaz-gora-jarri-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1974/024/002/2022-07-17/sailkapenak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1974/024/002/2022-07-17/sailkapenak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5002067/016/004/2022-07-26/vosek-irabazi-du-tourreko-2-etapa-eta-lider-jarri-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5002067/016/004/2022-07-26/vosek-irabazi-du-tourreko-2-etapa-eta-lider-jarri-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1942/022/001/2022-07-31/klasikoan-klasikoen-legean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1942/022/001/2022-07-31/klasikoan-klasikoen-legean.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar zuzeu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/mundua/william-hurt-hil-da-72-urte-betetzear/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/mundua/william-hurt-hil-da-72-urte-betetzear/}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/israel-taldeak-estatu-sionistaren-zuriketa-gauzatzen-duela-salatuko-dute-ordiziako-klasikoan|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/israel-taldeak-estatu-sionistaren-zuriketa-gauzatzen-duela-salatuko-dute-ordiziako-klasikoan}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Yates Yates] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Yates Yates] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Yates Yates] Euskal Telebistan
{{bizialdia|2050eko||Yates}}

[[Kategoria:AAAa]]
[[Kategoria:CCCc]]</text>
      <sha1>si76s0po453ufg8ce4aq5ox4sx7fro0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Pegasus</title>
    <ns>102</ns>
    <id>991186</id>
    <revision>
      <id>9006055</id>
      <parentid>8997730</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:50:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="38657" xml:space="preserve">
=Pegasus=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Pegasus''' ([[Chicago]], [[1988]]) [[Ameriketako Estatu Batuak]]-eko [[artista]]-a da.

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://blogak.argia.eus/begizta/2022/01/24/kazetaritza-espioikazetaritza-espioitza-eta-heriotzatza-eta-heriotza/|hizkuntza=eu|url=https://blogak.argia.eus/begizta/2022/01/24/kazetaritza-espioikazetaritza-espioitza-eta-heriotzatza-eta-heriotza/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/pegasus-espioitza-kasuan-espainiako-gobernuak-izandako-papera-argitzeko-eskatu-du-jon-inarrituk|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/pegasus-espioitza-kasuan-espainiako-gobernuak-izandako-papera-argitzeko-eskatu-du-jon-inarrituk}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/espainiako-gobernua-kolokan-dagoela-dio-berriz-aragonesek|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/espainiako-gobernua-kolokan-dagoela-dio-berriz-aragonesek}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/robles-defentsa-ministroak-pegasus-auziko-espioitza-justifikatu-du|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/robles-defentsa-ministroak-pegasus-auziko-espioitza-justifikatu-du}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/eh-bilduk-espainiako-gobernuaren-dekretuaren-alde-bozkatuko-du-kongresuan|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/eh-bilduk-espainiako-gobernuaren-dekretuaren-alde-bozkatuko-du-kongresuan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/pedro-sanchezen-eta-margarita-roblesen-mugikorrak-ere-zelatatu-dituztela-salatu-du-espainiako-gobernuak|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/pedro-sanchezen-eta-margarita-roblesen-mugikorrak-ere-zelatatu-dituztela-salatu-du-espainiako-gobernuak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/bildarratzek-dio-googlerekin-egindako-akordioak-ez-duela-urratzen-hezkuntza-hitzarmena|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/bildarratzek-dio-googlerekin-egindako-akordioak-ez-duela-urratzen-hezkuntza-hitzarmena}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/cnik-onartu-du-28-independentista-espiatu-izana-baina-ez-du-argibiderik-eman-beste-kasuez|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/cnik-onartu-du-28-independentista-espiatu-izana-baina-ez-du-argibiderik-eman-beste-kasuez}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/cniko-buru-paz-esteban-kargugabetu-du-espainiako-gobernuak|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/cniko-buru-paz-esteban-kargugabetu-du-espainiako-gobernuak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/4200-errepresio-kasu-dokumentatu-dituzte-katalunian-2017-eta-2022-artean|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/4200-errepresio-kasu-dokumentatu-dituzte-katalunian-2017-eta-2022-artean}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar eitb-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8795052/inarrituk-kontu-hartu-dio-espainiako-gobernuari-politikari-independentista-zelatatuen-zerrendan-agertu-ostean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8795052/inarrituk-kontu-hartu-dio-espainiako-gobernuari-politikari-independentista-zelatatuen-zerrendan-agertu-ostean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8795911/jon-inarritu-eh-bilduko-diputatuari-egindako-elkarrizketa-pegasusekin-zelatatu-dutela-jakin-ostean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8795911/jon-inarritu-eh-bilduko-diputatuari-egindako-elkarrizketa-pegasusekin-zelatatu-dutela-jakin-ostean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8797357/aragonesek-ohartarazi-duenez-espioitzak-espainiako-gobernuarekin-duen-harremanari-kalte-egingo-dio/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8797357/aragonesek-ohartarazi-duenez-espioitzak-espainiako-gobernuarekin-duen-harremanari-kalte-egingo-dio/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8796901/puigdemontek-eta-junquerasek-espioitza-salatuko-dute-espainia-frantzia-suitza-luxenburgo-eta-alemanian/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8796901/puigdemontek-eta-junquerasek-espioitza-salatuko-dute-espainia-frantzia-suitza-luxenburgo-eta-alemanian/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8796637/isabel-rodriguez-pegasusen-inguruan-gobernuak-ez-du-ezer-ezkutatzeko-ezertxo-ere-ez/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8796637/isabel-rodriguez-pegasusen-inguruan-gobernuak-ez-du-ezer-ezkutatzeko-ezertxo-ere-ez/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8796449/hauek-dira-pegasus-eta-candiru-programekin-ustez-espiatu-dituzten-independentistak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8796449/hauek-dira-pegasus-eta-candiru-programekin-ustez-espiatu-dituzten-independentistak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8799068/alderdi-abertzaleek-eta-unidas-podemosek-pegasusen-gaineko-ikerketa-batzordea-eratzea-eskatu-dute/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8799068/alderdi-abertzaleek-eta-unidas-podemosek-pegasusen-gaineko-ikerketa-batzordea-eratzea-eskatu-dute/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8798811/sekretu-ofizialen-legea-lege-anakroniko-bat-gaur-egun/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8798811/sekretu-ofizialen-legea-lege-anakroniko-bat-gaur-egun/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8798498/roldnek-dio-kontrolesparru-espezifikoetan-soilik-hitz-egingo-duela-inteligentzia-zentro-nazionalari-buruz/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8798498/roldnek-dio-kontrolesparru-espezifikoetan-soilik-hitz-egingo-duela-inteligentzia-zentro-nazionalari-buruz/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8801965/pegasus-programarekin-zelatatu-dituzten-jakiteko-zerbitzua-eskaini-die-europako-parlamentuak-eurodiputatuei/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8801965/pegasus-programarekin-zelatatu-dituzten-jakiteko-zerbitzua-eskaini-die-europako-parlamentuak-eurodiputatuei/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8801162/espioitza-eskandalu-larrienaren-aurrean-erantzukizunak-bere-egiteko-eskatu-dio-aragonesek-estatuari/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8801162/espioitza-eskandalu-larrienaren-aurrean-erantzukizunak-bere-egiteko-eskatu-dio-aragonesek-estatuari/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8800845/espioitza-ikertzeko-eta-erantzukizunak-bere-gain-hartzeko-eskatu-dio-kataluniako-parlamentuak-gobernuari/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8800845/espioitza-ikertzeko-eta-erantzukizunak-bere-gain-hartzeko-eskatu-dio-kataluniako-parlamentuak-gobernuari/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8802616/pegasus-auzia-espainiako-gobernua-eror-daitekeela-ohartarazi-du-aragonesek-erantzun-egokia-ematen-ez-badu/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8802616/pegasus-auzia-espainiako-gobernua-eror-daitekeela-ohartarazi-du-aragonesek-erantzun-egokia-ematen-ez-badu/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8809817/erck-erabakitzeke-du-ukrainako-gerrak-eragindako-krisiari-aurre-egiteko-neurrien-planari-babesa-eman-ala-ez/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8809817/erck-erabakitzeke-du-ukrainako-gerrak-eragindako-krisiari-aurre-egiteko-neurrien-planari-babesa-eman-ala-ez/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8812172/espioitza-politikoa-cnia-eta-margarita-robles-jomugan-jarri-dituzte-podemosek-eta-alderdi-independentistek/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8812172/espioitza-politikoa-cnia-eta-margarita-robles-jomugan-jarri-dituzte-podemosek-eta-alderdi-independentistek/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8811973/eteban-85-urteren-ondoren-lortu-dugu-espainiako-gobernuak-gernikako-bonbardaketa-gaitzestea/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8811973/eteban-85-urteren-ondoren-lortu-dugu-espainiako-gobernuak-gernikako-bonbardaketa-gaitzestea/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8811792/sekretu-ofizialen-batzordea-desaktibatuko-du-espainiako-gobernuak-pegasus-auziaren-berri-emateko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8811792/sekretu-ofizialen-batzordea-desaktibatuko-du-espainiako-gobernuak-pegasus-auziaren-berri-emateko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8815296/espainiako-gobernuak-salbatu-egin-ditu-krisiaren-aurkako-neurriak-lege-proiektu-gisa-izapidetzea-onartuta/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8815296/espainiako-gobernuak-salbatu-egin-ditu-krisiaren-aurkako-neurriak-lege-proiektu-gisa-izapidetzea-onartuta/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8815029/espioitza-auziak-kolokan-jarri-du-krisiaren-aurkako-dekretua/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8815029/espioitza-auziak-kolokan-jarri-du-krisiaren-aurkako-dekretua/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8816166/ukrainako-gerraren-neurrien-dekretua-diputatuen-kongresua-2022ko-apirilaren-28an/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8816166/ukrainako-gerraren-neurrien-dekretua-diputatuen-kongresua-2022ko-apirilaren-28an/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8817737/aitor-esteban-zailagoa-zen-dekretu-hau-aurrera-ateratzea-lan-erreforma-baino/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8817737/aitor-esteban-zailagoa-zen-dekretu-hau-aurrera-ateratzea-lan-erreforma-baino/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8816861/ukrainako-gerraren-neurrien-dekretua-diputatuen-kongresua-eh-bilduk-eta-eajk-alde-bozkatu-dute/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8816861/ukrainako-gerraren-neurrien-dekretua-diputatuen-kongresua-eh-bilduk-eta-eajk-alde-bozkatu-dute/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8821516/krisiaren-aurkako-dekretuaren-kontra-bozkatzeagatik-iparra-galdu-izana-egotzi-dio-bolanosek-ppri/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8821516/krisiaren-aurkako-dekretuaren-kontra-bozkatzeagatik-iparra-galdu-izana-egotzi-dio-bolanosek-ppri/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8824218/pegasus-espioitza-politikoa-pedro-sanchez-eta-margarita-roblesen-telefono-mugikorrak-infektatuta/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8824218/pegasus-espioitza-politikoa-pedro-sanchez-eta-margarita-roblesen-telefono-mugikorrak-infektatuta/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8824072/denis-itxaso-espainiako-gobernuak-eaen-duen-ordezkaria-euskadi-irratian/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8824072/denis-itxaso-espainiako-gobernuak-eaen-duen-ordezkaria-euskadi-irratian/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8825076/mundu-osoko-agintari-politikoak-kazetariak-eta-ekintzaileak-pegasusen-jomugan/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8825076/mundu-osoko-agintari-politikoak-kazetariak-eta-ekintzaileak-pegasusen-jomugan/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8824566/taldeen-erreakzioak-sanchez-eta-robles-ere-pegasusekin-zelatatu-zituztela-iragarri-ostean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8824566/taldeen-erreakzioak-sanchez-eta-robles-ere-pegasusekin-zelatatu-zituztela-iragarri-ostean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8825481/maddalen-iriarte-eh-bilduren-bozeramailea-pegasus-espioitza-politikoaren-auziaz-euskadi-irratian/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8825481/maddalen-iriarte-eh-bilduren-bozeramailea-pegasus-espioitza-politikoaren-auziaz-euskadi-irratian/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8826215/kataluniako-gobernua-pegasusen-espioitzari-buruzko-auzi-guztietan-aurkeztuko-da/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8826215/kataluniako-gobernua-pegasusen-espioitzari-buruzko-auzi-guztietan-aurkeztuko-da/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8826046/psoe-pp-vox-eta-csek-uko-egin-diote-espioitzari-buruzko-ikerketa-batzordea-eratzeari/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8826046/psoe-pp-vox-eta-csek-uko-egin-diote-espioitzari-buruzko-ikerketa-batzordea-eratzeari/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8825945/zupiria-guk-dakigula-ez-da-lehendakariaren-eta-sailburuen-kontrako-erasorik-izan/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8825945/zupiria-guk-dakigula-ez-da-lehendakariaren-eta-sailburuen-kontrako-erasorik-izan/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8827601/margarita-robles-defentsa-ministroaren-agerraldia-2022ko-maiatzaren-4an/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8827601/margarita-robles-defentsa-ministroaren-agerraldia-2022ko-maiatzaren-4an/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8827682/elkarrizketa-idoia-mendia-eusko-jaurlaritzako-lehendakariordea-eta-lan-eta-enplegu-sailburua-radio-euskadin/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8827682/elkarrizketa-idoia-mendia-eusko-jaurlaritzako-lehendakariordea-eta-lan-eta-enplegu-sailburua-radio-euskadin/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8827548/bingen-zupiria-entzuketek-erakundeen-gardentasuna-eta-demokrazia-auzitan-jartzen-dute-eta-kezkatzen-gaitu/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8827548/bingen-zupiria-entzuketek-erakundeen-gardentasuna-eta-demokrazia-auzitan-jartzen-dute-eta-kezkatzen-gaitu/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8829045/kataluniako-gobernuaren-konfiantza-berreskuratzeko-dimisioak-eskatu-dizkio-aragonesek-sanchezi/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8829045/kataluniako-gobernuaren-konfiantza-berreskuratzeko-dimisioak-eskatu-dizkio-aragonesek-sanchezi/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8830410/comision-de-secretos-el-cni-comparece-para-aclarar-el-espionaje-politico-con-pegasus-5-de-mayo-de-2022/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8830410/comision-de-secretos-el-cni-comparece-para-aclarar-el-espionaje-politico-con-pegasus-5-de-mayo-de-2022/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8830947/zelatatutako-65-pertsonetatik-20-espiatzeko-baimen-judizialak-aurkeztu-ditu-cnik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8830947/zelatatutako-65-pertsonetatik-20-espiatzeko-baimen-judizialak-aurkeztu-ditu-cnik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8830932/espioitza-politikoa-epaileak-sekretupean-jarri-du-pegasus-auzia/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8830932/espioitza-politikoa-epaileak-sekretupean-jarri-du-pegasus-auzia/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8830907/sekretu-ofizialen-batzordearen-2022ko-maiatzaren-5eko-bilkuraren-ondorengo-erreakzioak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8830907/sekretu-ofizialen-batzordearen-2022ko-maiatzaren-5eko-bilkuraren-ondorengo-erreakzioak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8832177/pegasus-kasuaren-harira-aurrez-aurre-hitz-egiteko-eskatu-dio-aragonesek-sanchezi/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8832177/pegasus-kasuaren-harira-aurrez-aurre-hitz-egiteko-eskatu-dio-aragonesek-sanchezi/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8835886/miren-gorrotxategi-ez-dagokio-espainiako-gobernuari-gernikako-bonbardaketagatik-barkamena-eskatzea/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8835886/miren-gorrotxategi-ez-dagokio-espainiako-gobernuari-gernikako-bonbardaketagatik-barkamena-eskatzea/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8836875/espainiako-gobernuak-paz-esteban-cniko-zuzendaria-kargutik-kenduko-du-2022ko-maiatzaren-10ean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8836875/espainiako-gobernuak-paz-esteban-cniko-zuzendaria-kargutik-kenduko-du-2022ko-maiatzaren-10ean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8836461/paz-esteban-cniko-zuzendariaren-kargugabetzeari-erreakzioak-2022ko-maiatzaren-10ean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8836461/paz-esteban-cniko-zuzendariaren-kargugabetzeari-erreakzioak-2022ko-maiatzaren-10ean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8836641/espioitza-politikoa-sanchezek-maiatzaren-25eko-astean-egingo-du-agerraldia-pegasusi-buruz-hitz-egiteko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8836641/espioitza-politikoa-sanchezek-maiatzaren-25eko-astean-egingo-du-agerraldia-pegasusi-buruz-hitz-egiteko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8837293/elkarrizketa-josu-erkorekari-etb1eko-egun-on-euskadi-saioan-2022ko-maiatzaren-11n/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8837293/elkarrizketa-josu-erkorekari-etb1eko-egun-on-euskadi-saioan-2022ko-maiatzaren-11n/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8837794/pegasus-auzian-sanchez-bere-burua-inmolatzen-eta-espainiari-kalte-larria-egiten-ari-dela-salatu-du-feijook/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8837794/pegasus-auzian-sanchez-bere-burua-inmolatzen-eta-espainiari-kalte-larria-egiten-ari-dela-salatu-du-feijook/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8839653/segurtasun-nazionaleko-legeak-bere-ibilbide-parlamentarioa-hasiko-du-pp-psoe-eta-upren-babesari-esker/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8839653/segurtasun-nazionaleko-legeak-bere-ibilbide-parlamentarioa-hasiko-du-pp-psoe-eta-upren-babesari-esker/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8845614/pegasus-auzia-auzitegi-nagusiak-ez-du-onartu-pegasus-auzian-pertsonatzeko-generalitatearen-eskaria/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8845614/pegasus-auzia-auzitegi-nagusiak-ez-du-onartu-pegasus-auzian-pertsonatzeko-generalitatearen-eskaria/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8848428/aitor-esteban-eajk-diputatuen-kongresuan-duen-bozeramaileari-elkarrizketa-etbko-egun-on-saioan/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8848428/aitor-esteban-eajk-diputatuen-kongresuan-duen-bozeramaileari-elkarrizketa-etbko-egun-on-saioan/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8848310/pedro-sanchezek-agerraldia-egingo-du-maiatzaren-26an-kongresuan-espioitza-politikoari-buruz-azalpenak-emateko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8848310/pedro-sanchezek-agerraldia-egingo-du-maiatzaren-26an-kongresuan-espioitza-politikoari-buruz-azalpenak-emateko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8854050/eneko-andueza-pseeeko-idazkari-nagusiari-elkarrizketa-etbko-egun-on-euskadi-sioan-maiatzak-25/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8854050/eneko-andueza-pseeeko-idazkari-nagusiari-elkarrizketa-etbko-egun-on-euskadi-sioan-maiatzak-25/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8869447/pegasus-auzia-pegasus-auzia-sekretupetik-atera-eta-felix-bolanos-ministroa-deklaratzera-deitu-du-epaileak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8869447/pegasus-auzia-pegasus-auzia-sekretupetik-atera-eta-felix-bolanos-ministroa-deklaratzera-deitu-du-epaileak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8919612/marlaskak-eta-roblesek-lekuko-gisa-deklaratuko-dute-pegasus-espioitza-auzian/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8919612/marlaskak-eta-roblesek-lekuko-gisa-deklaratuko-dute-pegasus-espioitza-auzian/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20220419/jon-inarritu-eskandalagarria-da-lan-politikoa-egiteagatik-zelatatu-gaituzte|hizkuntza=eu|url=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20220419/jon-inarritu-eskandalagarria-da-lan-politikoa-egiteagatik-zelatatu-gaituzte}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220419/pegasusi-buruzko-ikerketa-batzordea-abian-da-europan-zoido-partaide-dela|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220419/pegasusi-buruzko-ikerketa-batzordea-abian-da-europan-zoido-partaide-dela}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://hamaika.naiz.eus/eu/info_hamaika/20220428/pegasus-chill-mafia-edo-espioitza-bakarra-eta-handia|hizkuntza=eu|url=https://hamaika.naiz.eus/eu/info_hamaika/20220428/pegasus-chill-mafia-edo-espioitza-bakarra-eta-handia}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20220504/pegasus-sistemaren-funtzionamendua-ulertzeko-gakoak|hizkuntza=eu|url=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20220504/pegasus-sistemaren-funtzionamendua-ulertzeko-gakoak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220507/beti-iturburu-berera-iristeko-bueltaka-nazio-auzira|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220507/beti-iturburu-berera-iristeko-bueltaka-nazio-auzira}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20220511/nork-dimitituko-duen-baino-lehenik-eta-behin-jakin-behar-da-zer-gertatu-den|hizkuntza=eu|url=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20220511/nork-dimitituko-duen-baino-lehenik-eta-behin-jakin-behar-da-zer-gertatu-den}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220512/estatuaren-estoldei-buruzko-ikerketa-batzordea-eskatu-dute-independentistek-eta-upk|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220512/estatuaren-estoldei-buruzko-ikerketa-batzordea-eskatu-dute-independentistek-eta-upk}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://hamaika.naiz.eus/eu/info_hamaika/20220512/https-hamaika-eus-euskal-herria-berriak-politika-kataluniako-parlamentuak-margarita-roblesen-dimisioa-eskatu-du-html|hizkuntza=eu|url=https://hamaika.naiz.eus/eu/info_hamaika/20220512/https-hamaika-eus-euskal-herria-berriak-politika-kataluniako-parlamentuak-margarita-roblesen-dimisioa-eskatu-du-html}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1904/016/003/2022-04-20/espioiak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1904/016/003/2022-04-20/espioiak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1974/003/002/2022-04-20/pegasus-zelatari-isila-norbere-poltsikoan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1974/003/002/2022-04-20/pegasus-zelatari-isila-norbere-poltsikoan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/212338/pere-aragonesek-pedro-sanchezi-esan-dio-espioitzak-negoziazioari-kalte-egin-diola.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/212338/pere-aragonesek-pedro-sanchezi-esan-dio-espioitzak-negoziazioari-kalte-egin-diola.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1881/015/002/2022-04-21/zelatariak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1881/015/002/2022-04-21/zelatariak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/015/003/2022-04-21/spian.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/015/003/2022-04-21/spian.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1892/016/002/2022-04-21/pegasuseko-desengainua.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1892/016/002/2022-04-21/pegasuseko-desengainua.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/008/001/2022-04-21/3000-gazte-izan-dira-ernairen-gazte-martxan-antolatzaileen-arabera.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/008/001/2022-04-21/3000-gazte-izan-dira-ernairen-gazte-martxan-antolatzaileen-arabera.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2367/020/003/2022-04-24/ageriko-zerbitzu-sekretuak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2367/020/003/2022-04-24/ageriko-zerbitzu-sekretuak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1994/020/002/2022-04-24/zer-erakusten-duen-catalangate-auziak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1994/020/002/2022-04-24/zer-erakusten-duen-catalangate-auziak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1904/018/003/2022-04-28/zilegi-du-legea-urratzea.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1904/018/003/2022-04-28/zilegi-du-legea-urratzea.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/019/001/2022-04-28/antipodetan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/019/001/2022-04-28/antipodetan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1908/027/003/2022-04-30/pegaso-ereduak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1908/027/003/2022-04-30/pegaso-ereduak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/010/001/2022-05-01/ziberespioitzaren-argi-ilunak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/010/001/2022-05-01/ziberespioitzaren-argi-ilunak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/212819/pedro-sanchezen-eta-margarita-roblesen-sakelakoak-zelatatu-dituztela-salatu-du-madrilek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/212819/pedro-sanchezen-eta-margarita-roblesen-sakelakoak-zelatatu-dituztela-salatu-du-madrilek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/020/001/2022-05-03/hegodun-zaldi-imioa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/020/001/2022-05-03/hegodun-zaldi-imioa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1881/013/001/2022-05-03/sanchez-eta-robles-ere-zelatatu-egin-dituztela-esan-du-madrilek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1881/013/001/2022-05-03/sanchez-eta-robles-ere-zelatatu-egin-dituztela-esan-du-madrilek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/020/001/2022-05-03/hegodun-zaldi-ntildeimintildeoa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/020/001/2022-05-03/hegodun-zaldi-ntildeimintildeoa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/017/003/2022-05-04/espioi-filmak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/017/003/2022-05-04/espioi-filmak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1874/009/001/2022-05-04/psoek-eragotzi-egin-du-espioitza-ikertzeko-batzordea-sortzea.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1874/009/001/2022-05-04/psoek-eragotzi-egin-du-espioitza-ikertzeko-batzordea-sortzea.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/017/001/2022-05-05/demokraziaren-suizidioa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/017/001/2022-05-05/demokraziaren-suizidioa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/212973/cnik-aitortu-egin-du-zenbait-independentista-espiatu-zituela.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/212973/cnik-aitortu-egin-du-zenbait-independentista-espiatu-zituela.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1994/020/002/2022-05-08/pegasusek-ito-egin-du-elkarrizketa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1994/020/002/2022-05-08/pegasusek-ito-egin-du-elkarrizketa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/019/001/2022-05-10/telefonoak-eta-memoriak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/019/001/2022-05-10/telefonoak-eta-memoriak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1881/004/001/2022-05-11/cniko-burua-kargugabetu-du-psoek-erantzukizun-politikorik-hartu-gabe.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1881/004/001/2022-05-11/cniko-burua-kargugabetu-du-psoek-erantzukizun-politikorik-hartu-gabe.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/014/001/2022-05-12/cniko-zuzendariaren-kargugabetzea-huts-egin-izanarekin-lotu-du-sanchezek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/014/001/2022-05-12/cniko-zuzendariaren-kargugabetzea-huts-egin-izanarekin-lotu-du-sanchezek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5202126/017/004/2022-05-13/beharrezkoa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5202126/017/004/2022-05-13/beharrezkoa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/213547/sanchezek-ukatu-egin-du-espainiako-poliziak-eta-guardia-zibilak-pegasus-softwarea-dutenik.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/213547/sanchezek-ukatu-egin-du-espainiako-poliziak-eta-guardia-zibilak-pegasus-softwarea-dutenik.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2007/019/003/2022-05-21/pegasus.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2007/019/003/2022-05-21/pegasus.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1986/002/001/2022-05-22/zulo-ilun-bezain-sakona.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1986/002/001/2022-05-22/zulo-ilun-bezain-sakona.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1942/007/001/2022-05-22/garbi-baina-kezka-eragin-du-bi-gobernuetan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1942/007/001/2022-05-22/garbi-baina-kezka-eragin-du-bi-gobernuetan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1929/006/001/2022-05-22/israeli-ez-zaio-axola-erosleak-zertarako-darabilen-pegasus.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1929/006/001/2022-05-22/israeli-ez-zaio-axola-erosleak-zertarako-darabilen-pegasus.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/011/001/2022-05-24/erdoganek-pauso-zehatzak-eskatu-dizkie-suediari-eta-finlandiari.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/011/001/2022-05-24/erdoganek-pauso-zehatzak-eskatu-dizkie-suediari-eta-finlandiari.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1938/012/001/2022-05-24/ekosistemaren-arnasari-entzungor.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1938/012/001/2022-05-24/ekosistemaren-arnasari-entzungor.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1994/023/002/2022-05-29/procs-a-lurperatu-egin-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1994/023/002/2022-05-29/procs-a-lurperatu-egin-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1994/023/002/2022-05-29/proceacutes-a-lurperatu-egin-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1994/023/002/2022-05-29/proceacutes-a-lurperatu-egin-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1944/008/001/2022-06-26/itzalak-argiztatzeko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1944/008/001/2022-06-26/itzalak-argiztatzeko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/013/001/2022-07-28/asimilazioa-besterik-eskaintzen-ez-duen-estatua.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/013/001/2022-07-28/asimilazioa-besterik-eskaintzen-ez-duen-estatua.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar zuzeu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/mundua/pegasus-programarekin-ustez-espiatu-dituztenen-zerrenda/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/mundua/pegasus-programarekin-ustez-espiatu-dituztenen-zerrenda/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/tekno/catalangate/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/tekno/catalangate/}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar correo-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/kezka-desberdinak-20220506131931-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/kezka-desberdinak-20220506131931-nt.html}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Pegasus Pegasus] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Pegasus Pegasus] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Pegasus Pegasus] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1988eko||Pegasus}}

[[Kategoria:Chicago]]
[[Kategoria:artista]]</text>
      <sha1>al1c1dc9o56j2dqhw559c4gvuaq46lr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Haka</title>
    <ns>102</ns>
    <id>991187</id>
    <revision>
      <id>9006056</id>
      <parentid>8987461</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:50:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5019" xml:space="preserve">
=Haka=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Haka''' ([[AAAa]], [[2050]]) [[ZZZz]]-eko [[CCCc]]-a da.

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211009/antsietatea-ahaztu-eta-lehen-garaipena-lortu-nahi-du-bilbao-basketek-murtzian|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211009/antsietatea-ahaztu-eta-lehen-garaipena-lortu-nahi-du-bilbao-basketek-murtzian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211112/etxeko-neurketen-garrantzia-azpimarratu-du-alex-mumbruk|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211112/etxeko-neurketen-garrantzia-azpimarratu-du-alex-mumbruk}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211113/zulotik-ateratzeko-apostua-egingo-du-bilbao-basketek-obradoiroren-aurka|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211113/zulotik-ateratzeko-apostua-egingo-du-bilbao-basketek-obradoiroren-aurka}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211114/hartzaile-ona-delako-bilbao-basketek-obradoiro-gainditu-du-80-76|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211114/hartzaile-ona-delako-bilbao-basketek-obradoiro-gainditu-du-80-76}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211119/valentzia-sorpresa-politenak-eta-jipoi-gogorrenak-jaso-dituen-kantxa-bilbao-basketentzat|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211119/valentzia-sorpresa-politenak-eta-jipoi-gogorrenak-jaso-dituen-kantxa-bilbao-basketentzat}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211219/zaleei-eskaintzeko-garaipen-lasaia-lortu-du-bilbao-basketek-gran-canariaren-aurka-95-80|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211219/zaleei-eskaintzeko-garaipen-lasaia-lortu-du-bilbao-basketek-gran-canariaren-aurka-95-80}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220318/aspaldiko-partez-andorratik-garaile-ateratzea-nahi-du-bilbao-basketek|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220318/aspaldiko-partez-andorratik-garaile-ateratzea-nahi-du-bilbao-basketek}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220417/kanaria-handiaren-kantxa-madarikatua-da-oraindik-surne-bilbao-basketentzat-88-86|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220417/kanaria-handiaren-kantxa-madarikatua-da-oraindik-surne-bilbao-basketentzat-88-86}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220426/alex-mumbruk-txus-vidorreta-aita-hil-zuen-baina-hilotz-hau-oraindik-bizirik-dago|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220426/alex-mumbruk-txus-vidorreta-aita-hil-zuen-baina-hilotz-hau-oraindik-bizirik-dago}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2164/024/001/2021-11-23/jarraitutasunik-ez.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2164/024/001/2021-11-23/jarraitutasunik-ez.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2164/026/001/2021-12-14/aurreiritziak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2164/026/001/2021-12-14/aurreiritziak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1925/019/001/2022-01-21/garairik-zailenean-gozatzen.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1925/019/001/2022-01-21/garairik-zailenean-gozatzen.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2164/024/001/2022-01-25/barruan-edo-kanpoan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2164/024/001/2022-01-25/barruan-edo-kanpoan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1846/021/001/2022-06-11/turkiaren-segurtasuna-ere-bermatzen-lagunduko-du-suediak-naton-sartuz-gero.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1846/021/001/2022-06-11/turkiaren-segurtasuna-ere-bermatzen-lagunduko-du-suediak-naton-sartuz-gero.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5002081/023/002/2022-06-29/radicevic-bilbo-basketera-eta-chagas-araskira.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5002081/023/002/2022-06-29/radicevic-bilbo-basketera-eta-chagas-araskira.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1864/021/001/2022-07-29/ez-da-erraza-izango-baina-lehiakorrak-izango-gara.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1864/021/001/2022-07-29/ez-da-erraza-izango-baina-lehiakorrak-izango-gara.htm}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Haka Haka] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Haka Haka] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Haka Haka] Euskal Telebistan
{{bizialdia|2050eko||Haka}}

[[Kategoria:AAAa]]
[[Kategoria:CCCc]]</text>
      <sha1>0pxofdwd653jknn9a59bwouxvqx0nsf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Torrent</title>
    <ns>102</ns>
    <id>991188</id>
    <revision>
      <id>9006057</id>
      <parentid>8924719</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:50:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4982" xml:space="preserve">
=Torrent=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Torrent''' ([[AAAa]], [[2050]]) [[ZZZz]]-eko [[CCCc]]-a da.

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1907/026/001/2021-11-12/doktorearen-azken-burrunbak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1907/026/001/2021-11-12/doktorearen-azken-burrunbak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2084/017/002/2022-02-10/juvill-eta-gu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2084/017/002/2022-02-10/juvill-eta-gu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/209571/konfiantza-berreskuratzeko-hiru-puntu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/209571/konfiantza-berreskuratzeko-hiru-puntu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1904/016/003/2022-04-20/espioiak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1904/016/003/2022-04-20/espioiak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1974/003/002/2022-04-20/pegasus-zelatari-isila-norbere-poltsikoan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1974/003/002/2022-04-20/pegasus-zelatari-isila-norbere-poltsikoan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/010/001/2022-05-01/ziberespioitzaren-argi-ilunak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/010/001/2022-05-01/ziberespioitzaren-argi-ilunak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1862/019/002/2022-07-27/netflixek-nafarroan-grabatu-duen-telesail-bat-estreinatuko-du-irailean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1862/019/002/2022-07-27/netflixek-nafarroan-grabatu-duen-telesail-bat-estreinatuko-du-irailean.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/munduko-gobernuek-herritarrak-zelatatzeko-espioitza-sareak-eraiki-dituzte-covid-aztarnarien-bitartez|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/munduko-gobernuek-herritarrak-zelatatzeko-espioitza-sareak-eraiki-dituzte-covid-aztarnarien-bitartez}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/yoyes-en-egunerokoetan-oinarritutako-lur-olaizolaren-film-berria-parisko-cinema-du-reel-jaialdian|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/yoyes-en-egunerokoetan-oinarritutako-lur-olaizolaren-film-berria-parisko-cinema-du-reel-jaialdian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/pegasus-espioitza-kasuan-espainiako-gobernuak-izandako-papera-argitzeko-eskatu-du-jon-inarrituk|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/pegasus-espioitza-kasuan-espainiako-gobernuak-izandako-papera-argitzeko-eskatu-du-jon-inarrituk}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar zuzeu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/kultura/kritika-zinematografikoa-camera-cafe-la-pelicula/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/kultura/kritika-zinematografikoa-camera-cafe-la-pelicula/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/mundua/pegasus-programarekin-ustez-espiatu-dituztenen-zerrenda/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/mundua/pegasus-programarekin-ustez-espiatu-dituztenen-zerrenda/}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar gnoticias-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/vivir-on/tv-y-cine/2022/04/17/paco-plaza-hermana-muerte-zuzentzen/1204154.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/vivir-on/tv-y-cine/2022/04/17/paco-plaza-hermana-muerte-zuzentzen/1204154.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar eitb-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8796449/hauek-dira-pegasus-eta-candiru-programekin-ustez-espiatu-dituzten-independentistak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8796449/hauek-dira-pegasus-eta-candiru-programekin-ustez-espiatu-dituzten-independentistak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8819317/espioitzak-kaltetutakoen-abokatuek-pegasusen-jabe-den-enpresa-israeldarraren-aurkako-kereilak-iragarri-dituzte/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8819317/espioitzak-kaltetutakoen-abokatuek-pegasusen-jabe-den-enpresa-israeldarraren-aurkako-kereilak-iragarri-dituzte/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Torrent Torrent] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Torrent Torrent] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Torrent Torrent] Euskal Telebistan
{{bizialdia|2050eko||Torrent}}

[[Kategoria:AAAa]]
[[Kategoria:CCCc]]</text>
      <sha1>bs96hjtvc4ar05gbgacpmmr29zziwke</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Prieto</title>
    <ns>102</ns>
    <id>991193</id>
    <revision>
      <id>9006058</id>
      <parentid>8983032</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:52:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13029" xml:space="preserve">
=Prieto=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Prieto''' ([[AAAa]], [[2050]]) [[ZZZz]]-eko [[CCCc]]-a da.

Astean zehar gnoticias-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/economia/2021/11/07/ezinbestekoa-da-lehen-sektorea/1155754.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/economia/2021/11/07/ezinbestekoa-da-lehen-sektorea/1155754.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/gipuzkoa/urola-kosta/2021/11/30/euskararen-eguneko-pegatina-eta-bideo/1162525.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/gipuzkoa/urola-kosta/2021/11/30/euskararen-eguneko-pegatina-eta-bideo/1162525.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar eitb-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8460801/kubako-gobernuaren-aurkako-protesten-sustatzaile-nagusiak-uhartea-utzi-eta-espainiara-bidaiatu-du/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8460801/kubako-gobernuaren-aurkako-protesten-sustatzaile-nagusiak-uhartea-utzi-eta-espainiara-bidaiatu-du/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8479715/76-hautagai-2022ko-urrezko-danborra-izateko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8479715/76-hautagai-2022ko-urrezko-danborra-izateko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8694642/euskadik-errefuxiatu-ukrainarrentzako-hiru-arreta-gune-martxan-jarriko-ditu-asteburu-honetan/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8694642/euskadik-errefuxiatu-ukrainarrentzako-hiru-arreta-gune-martxan-jarriko-ditu-asteburu-honetan/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8723649/ukrainako-inbasioa-gaitzetsi-du-legebiltzarrak-taldeen-arteko-desadostasunak-tarteko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8723649/ukrainako-inbasioa-gaitzetsi-du-legebiltzarrak-taldeen-arteko-desadostasunak-tarteko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8775156/pseeeren-hitzaldia-ukrainako-gerrak-sortutako-egoerari-buruzko-osoko-bilkura-monografikoan/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8775156/pseeeren-hitzaldia-ukrainako-gerrak-sortutako-egoerari-buruzko-osoko-bilkura-monografikoan/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8814180/eusko-legebiltzarrak-gaitzetsi-egin-duespainiako-gobernuak-mendebaldeko-saharari-buruz-hartutako-jarrera/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8814180/eusko-legebiltzarrak-gaitzetsi-egin-duespainiako-gobernuak-mendebaldeko-saharari-buruz-hartutako-jarrera/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8839124/eajk-eh-bilduk-pseeek-eta-elkarrekin-podemosiuk-ultraeskuinaren-kontrako-testu-bat-adostu-dute/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8839124/eajk-eh-bilduk-pseeek-eta-elkarrekin-podemosiuk-ultraeskuinaren-kontrako-testu-bat-adostu-dute/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8876419/gatika-eta-bordele-urpetik-lotzeko-konexio-elektrikoa-2-urte-atzeratu-da-2027ra-arte/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8876419/gatika-eta-bordele-urpetik-lotzeko-konexio-elektrikoa-2-urte-atzeratu-da-2027ra-arte/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8880451/lab-sindikatuak-bi-koordinatzaile-orokor-izango-ditu-garbine-aranburu-eta-igor-arroyo/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8880451/lab-sindikatuak-bi-koordinatzaile-orokor-izango-ditu-garbine-aranburu-eta-igor-arroyo/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1984/024/002/2021-12-01/braulio-vazquezek-2026ra-arte-berritu-du-osasunarekin.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1984/024/002/2021-12-01/braulio-vazquezek-2026ra-arte-berritu-du-osasunarekin.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/020/001/2021-12-07/galbahe-lana-dagokie.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/020/001/2021-12-07/galbahe-lana-dagokie.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1976/024/001/2021-12-08/gaur.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1976/024/001/2021-12-08/gaur.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1968/030/001/2021-12-09/eszena-babesteko-aterpe-bat.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1968/030/001/2021-12-09/eszena-babesteko-aterpe-bat.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2084/017/002/2022-01-04/gure-baserrietako-okela-loteria-ederra.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2084/017/002/2022-01-04/gure-baserrietako-okela-loteria-ederra.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1956/040/001/2022-01-09/iritsi-da-azken-irristada.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1956/040/001/2022-01-09/iritsi-da-azken-irristada.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/020/001/2022-01-18/beste-oasia.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/020/001/2022-01-18/beste-oasia.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1887/040/001/2022-02-22/gure-musikak-iturri-denetatik-edaten-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1887/040/001/2022-02-22/gure-musikak-iturri-denetatik-edaten-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/020/001/2022-03-30/bizkaiko-klubak-izan-dira-nagusi.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/020/001/2022-03-30/bizkaiko-klubak-izan-dira-nagusi.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/022/001/2022-04-01/aberri-egunean-kukua-kantari.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/022/001/2022-04-01/aberri-egunean-kukua-kantari.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/021/001/2022-05-04/giroa-lehiak-baino-hobea.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/021/001/2022-05-04/giroa-lehiak-baino-hobea.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1870/037/001/2022-06-04/miter-arruntaren-bikaintasuna.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1870/037/001/2022-06-04/miter-arruntaren-bikaintasuna.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/027/001/2022-06-11/onuragarria-litzateke-gu-irekiagoak-izatea-ez-dugu-ezer-estaltzeko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/027/001/2022-06-11/onuragarria-litzateke-gu-irekiagoak-izatea-ez-dugu-ezer-estaltzeko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/214508/lehen-fitxaketa-euskara.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/214508/lehen-fitxaketa-euskara.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/214589/hondarribia-orio-urdaibai-eta-ondarroa-txapeldun-gipuzkoako-eta-bizkaiko-traineru-txapelketetan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/214589/hondarribia-orio-urdaibai-eta-ondarroa-txapeldun-gipuzkoako-eta-bizkaiko-traineru-txapelketetan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/214591/izeta-via-eta-etxeberria-nagusitu-dira-binakako-iii-euskal-pentatloian.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/214591/izeta-via-eta-etxeberria-nagusitu-dira-binakako-iii-euskal-pentatloian.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1880/005/001/2022-06-15/igerileku-politikora-jauzi-egiteko-prest.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1880/005/001/2022-06-15/igerileku-politikora-jauzi-egiteko-prest.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar correo-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/hezkuntza-soziolinguistikorako-baliabideen-20211202111941-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/hezkuntza-soziolinguistikorako-baliabideen-20211202111941-nt.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/arruyo-beldurrezko-3dko-20220621093529-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/arruyo-beldurrezko-3dko-20220621093529-nt.html}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211224/matxismoaren-biktimen-ahots-propioak-isiltasunak-ez-zaitu-babestuko|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211224/matxismoaren-biktimen-ahots-propioak-isiltasunak-ez-zaitu-babestuko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20220113/esti-curiel-aktore-gisa-pertsonaiak-sortzea-sortzaile-izatea-da|hizkuntza=eu|url=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20220113/esti-curiel-aktore-gisa-pertsonaiak-sortzea-sortzaile-izatea-da}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220129/bizipozaren-elkarteen-errealitateei-musika-irudia-eta-hitzak-jarri-dizkiote-jendarteratzeko|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220129/bizipozaren-elkarteen-errealitateei-musika-irudia-eta-hitzak-jarri-dizkiote-jendarteratzeko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220223/gaur-85-urte-hil-zuten-kandido-saseta-gudarien-aurrean|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220223/gaur-85-urte-hil-zuten-kandido-saseta-gudarien-aurrean}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220226/lakuak-zabalza-torturatuta-hil-zela-onartu-izana-urrats-garrantzitsua-da-foro-sozialarentzat|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220226/lakuak-zabalza-torturatuta-hil-zela-onartu-izana-urrats-garrantzitsua-da-foro-sozialarentzat}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20220318/shinova-taldeak-idoia-asurmendirekin-batera-gigantes-kantuaren-bertsio-berria-kaleratu-du|hizkuntza=eu|url=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20220318/shinova-taldeak-idoia-asurmendirekin-batera-gigantes-kantuaren-bertsio-berria-kaleratu-du}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220529/gazteen-erronka-jaia-modu-aktiboan-eta-osasuntsuan-bizitzeko-aukera|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220529/gazteen-erronka-jaia-modu-aktiboan-eta-osasuntsuan-bizitzeko-aukera}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/lehen-gatazka-argazkilaria|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/lehen-gatazka-argazkilaria}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/kandido-saseta-oroimenean-izango-dute-85-urte-geroago|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/kandido-saseta-oroimenean-izango-dute-85-urte-geroago}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar zuzeu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskal-herria/aberri-egunean-kukua-kantari/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskal-herria/aberri-egunean-kukua-kantari/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/kultura/elena-tuduri-erramuaren-sekretua-erakusketa-berria/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/kultura/elena-tuduri-erramuaren-sekretua-erakusketa-berria/}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar https://sustatu.eus/1655193431?utm_source=rss=feeds-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://sustatu.eus/1655193431?utm_source=rss=feeds|hizkuntza=eu|url=https://sustatu.eus/1655193431?utm_source=rss=feeds}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Prieto Prieto] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Prieto Prieto] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Prieto Prieto] Euskal Telebistan
{{bizialdia|2050eko||Prieto}}

[[Kategoria:AAAa]]
[[Kategoria:CCCc]]</text>
      <sha1>ebit9l4alymnynmd3h9j4zpuqswbpg7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Matia</title>
    <ns>102</ns>
    <id>991201</id>
    <revision>
      <id>9006060</id>
      <parentid>8932377</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:53:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5543" xml:space="preserve">
=Matia=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Matia''' ([[AAAa]], [[2050]]) [[ZZZz]]-eko [[CCCc]]-a da.

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2108/026/001/2021-10-09/zinemaldiak-hamar-film-labur-hautatu-ditu-gaur-eta-azaroaren-6an-emateko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2108/026/001/2021-10-09/zinemaldiak-hamar-film-labur-hautatu-ditu-gaur-eta-azaroaren-6an-emateko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1892/011/002/2021-10-12/normaltasuna-esaten-dioten-hori.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1892/011/002/2021-10-12/normaltasuna-esaten-dioten-hori.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1930/016/001/2021-12-14/bertako-herriak-dira-txileko-estatuari-aberasten-segitzea-oztopatzen-dion-harria.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1930/016/001/2021-12-14/bertako-herriak-dira-txileko-estatuari-aberasten-segitzea-oztopatzen-dion-harria.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2200/014/002/2022-01-08/realak-garaipenaren-bidera-itzuli-nahi-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2200/014/002/2022-01-08/realak-garaipenaren-bidera-itzuli-nahi-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1898/037/001/2022-02-12/kakao-zaporea-duten-orriak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1898/037/001/2022-02-12/kakao-zaporea-duten-orriak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/002/001/2022-02-15/gehienak-baino-bakartuago.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/002/001/2022-02-15/gehienak-baino-bakartuago.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2365/032/002/2022-03-16/ezer-ez-da-dirudiena.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2365/032/002/2022-03-16/ezer-ez-da-dirudiena.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/033/001/2022-04-02/epaitutako-zerria.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/033/001/2022-04-02/epaitutako-zerria.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1980/003/002/2022-07-28/90eko-urteetan-zerbitzu-publikoaren-eraispen-kontrolatua-egin-zen.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1980/003/002/2022-07-28/90eko-urteetan-zerbitzu-publikoaren-eraispen-kontrolatua-egin-zen.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211010/ampo-ordiziak-garaipena-erdietsi-du-baina-gernikak-porrotarekin-itzuliko-da-burgosetik|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211010/ampo-ordiziak-garaipena-erdietsi-du-baina-gernikak-porrotarekin-itzuliko-da-burgosetik}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220212/alcobendas-liderraren-etxean-irabazita-lider-jarri-nahi-du-ampo-ordiziak|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220212/alcobendas-liderraren-etxean-irabazita-lider-jarri-nahi-du-ampo-ordiziak}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar zuzeu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/kultura/bordel-bertsolaria-donostian-soldadu/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/kultura/bordel-bertsolaria-donostian-soldadu/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/kultura/zutik-goya-sarietako-hautagai/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/kultura/zutik-goya-sarietako-hautagai/}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar gnoticias-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/gipuzkoa/buruntzaldea/2021/12/28/kalezarren-bizi-osorako-alojamenduak/1170458.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/gipuzkoa/buruntzaldea/2021/12/28/kalezarren-bizi-osorako-alojamenduak/1170458.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/cultura/2022/03/24/intriga-eta-literatura-ordu-ilunetan/1196601.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/cultura/2022/03/24/intriga-eta-literatura-ordu-ilunetan/1196601.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdealava.eus/cultura/2022/03/24/intriga-eta-literatura-ordu-ilunetan/1174427.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdealava.eus/cultura/2022/03/24/intriga-eta-literatura-ordu-ilunetan/1174427.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar correo-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/animalengandik-bereizten-gaituena-20220417095340-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/animalengandik-bereizten-gaituena-20220417095340-nt.html}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/ia-80-urtez-desagertuta-egon-den-louis-ferdinand-celineren-nobela-bat-argitaratu-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/ia-80-urtez-desagertuta-egon-den-louis-ferdinand-celineren-nobela-bat-argitaratu-dute}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Matia Matia] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Matia Matia] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Matia Matia] Euskal Telebistan
{{bizialdia|2050eko||Matia}}

[[Kategoria:AAAa]]
[[Kategoria:CCCc]]</text>
      <sha1>a29ipcalwra72b6ahx74qwd2o8uljcd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide:Joxan Garaialde/Proba orria</title>
    <ns>2</ns>
    <id>992259</id>
    <revision>
      <id>9005775</id>
      <parentid>9002832</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:27:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34607" xml:space="preserve">'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio &lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu» zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan». Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak». Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge {{ISBN &lt;bdi&gt;978-0-415-21011-9&lt;/bdi&gt;}}
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)
 

== Ikus ere ==

* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* Benjamin D. Wood
* Robert L. Thorndike
* Ikaskuntzaren transferentzia

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==

* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahnOlson2005&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-81-317-2056-1|978-81-317-2056-1]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahn2009&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-495-50621-8|978-0-495-50621-8]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFThorndike1932&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-404-06429-7|978-0-404-06429-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFEsterhill2000&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-917848-02-5|978-0-917848-02-5]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFLynn2001&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-275-95822-0|978-0-275-95822-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSaettler2004&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-1-59311-139-7|978-1-59311-139-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFDarity2008&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-02-865965-7|978-0-02-865965-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFZimmermanSchunk2003&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-8058-3682-0|978-0-8058-3682-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. JSTOR 1676976

== Kanpo estekak ==
* Works by or about Edward Thorndike at Wikisource
* Works by Edward Thorndike at Project Gutenberg
* Works by or about Edward Thorndike at Internet Archive
* Works by Edward Thorndike at LibriVox (public domain audiobooks) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], at Hathi Trust
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike biography]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Classics in the history of Psychology - Animal Intelligence by Thorndike]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike] at www.nwlink.com
* Thorndike, E. L. (1913). ''Educational Psychology Volume II: The Psychology of Learning.'' NY: Teacher College.
* Edward Thorndike at Find a Grave 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>t7yr9q6c4it7algz9flxf533aiygodo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005777</id>
      <parentid>9005775</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:28:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34596" xml:space="preserve">'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio &lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu» zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan». Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak». Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge {{ISBN 978-0-415-21011-9}}
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)
 

== Ikus ere ==

* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* Benjamin D. Wood
* Robert L. Thorndike
* Ikaskuntzaren transferentzia

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==

* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahnOlson2005&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-81-317-2056-1|978-81-317-2056-1]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahn2009&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-495-50621-8|978-0-495-50621-8]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFThorndike1932&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-404-06429-7|978-0-404-06429-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFEsterhill2000&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-917848-02-5|978-0-917848-02-5]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFLynn2001&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-275-95822-0|978-0-275-95822-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSaettler2004&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-1-59311-139-7|978-1-59311-139-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFDarity2008&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-02-865965-7|978-0-02-865965-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFZimmermanSchunk2003&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-8058-3682-0|978-0-8058-3682-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. JSTOR 1676976

== Kanpo estekak ==
* Works by or about Edward Thorndike at Wikisource
* Works by Edward Thorndike at Project Gutenberg
* Works by or about Edward Thorndike at Internet Archive
* Works by Edward Thorndike at LibriVox (public domain audiobooks) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], at Hathi Trust
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike biography]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Classics in the history of Psychology - Animal Intelligence by Thorndike]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike] at www.nwlink.com
* Thorndike, E. L. (1913). ''Educational Psychology Volume II: The Psychology of Learning.'' NY: Teacher College.
* Edward Thorndike at Find a Grave 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>ot8nsdlu67zqs2frwc2n2k2j41wv3ro</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005781</id>
      <parentid>9005777</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:32:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="38950" xml:space="preserve">'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio &lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu» zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan». Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak». Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge ISBN 978-0-415-21011-9
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)

===Artikuluak===
&quot;Some Experiments on Animal Intelligence,&quot; Science, Vol. VII, January/June, 1898.
&quot;Do Fishes Remember?,&quot; Science, New Series, Vol. 11, No. 268, February 16, 1900.
&quot;Mental Fatigue,&quot; The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
&quot;Judgements of Magnitude by Comparison with a Mental Standard,&quot; with R. S. Woodworth, The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
&quot;Adaptation in Vision,&quot; Science, New Series, Vol. 14, No. 345, August 9, 1901.
&quot;Psychology in Secondary Schools,&quot; The School Review, Vol. 10, No. 2, February 1902.
&quot;The Careers of Scholarly Men in America,&quot; The Century Magazine, May 1903.
&quot;Measurement of Twins,&quot; The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 2, No. 20, September 28, 1905.
&quot;An Empirical Study of College Entrance Examinations,&quot; Science, New Series, Vol. 23, No. 596, June 1, 1906.
&quot;Sex and Education,&quot; The Bookman, Vol. XXIII, March/August 1906.
&quot;Education,&quot; The Bookman, October 1906.
&quot;The Mental Antecedents of Voluntary Movements,&quot; The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 2, January 17, 1907.
&quot;On the Function of Visual Images,&quot; The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 12, June 6, 1907.
&quot;The Effect of Practice in the Case of a Purely Intellectual Function,&quot; The American Journal of Psychology, Vol. 19, No. 3, July 1908.

&quot;A Note on the Specialization of Mental Functions with Varying Content,&quot; The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 6, No. 9, April 29, 1909.
&quot;Collegiate Instruction,&quot; Science, New Series, Vol. 31, No. 794, March 18, 1910.
&quot;Repeaters in the Upper Grammar Grades,&quot; The Elementary School Teacher, Vol. 10, No. 9, May, 1910.
&quot;The Relation between Memory for Words and Memory for Numbers, and the Relation between Memory over Short and Memory over Long Intervals,&quot; The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
&quot;Practice in the Case of Addition,&quot; The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
&quot;Testing the Results of the Teaching of Science,&quot; The Mathematics Teacher, Vol. 3, No. 4, June 1911.
&quot;A Scale for Measuring the Merit of English Writing,&quot; Science, New Series, Vol. 33, No. 859, June 16, 1911.
&quot;The Measurement of Educational Products,&quot; The School Review, Vol. 20, No. 5, May, 1912.
&quot;Educational Diagnosis,&quot; Science, New Series, Vol. 37, No. 943, January 24, 1913.
&quot;Notes on the Significance and Use of the Hillegas Scale for Measuring the Quality of English Composition,&quot; The English Journal, Vol. 2, No. 9, November 1913.
&quot;An Experiment in Grading Problems in Algebra,&quot; The Mathematics Teacher, Vol. 6, No. 3, March 1914.
&quot;The Failure of Equalizing Opportunity to Reduce Individual Differences,&quot; Science, New Series, Vol. 40, No. 1038, November 20, 1914.
&quot;The Form of the Curve of Practice in the Case of Addition,&quot; The American Journal of Psychology, Vol. 26, No. 2, April 1915.

&quot;The Resemblance of Young Twins in Handwriting,&quot; The American Naturalist, Vol. 49, No. 582, June 1915.
&quot;Notes on Practice, Improvability, and the Curve of Work,&quot; The American Journal of Psychology, Vol. 27, No. 4, October 1916.
&quot;On the Function of Visual Imagery and its Measurement from Individual Reports,&quot; The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 14, No. 14, July 5, 1917.
&quot;The Understanding of Sentences: A Study of Errors in Reading,&quot; The Elementary School Journal, Vol. 18, No. 2, October 1917.
&quot;Reliability and Significance of Tests of Intelligence,&quot; The Journal of Educational Psychology, Vol. XI, 1920.
&quot;The Psychology of the Equation,&quot; The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 3, March 1922.
&quot;A Note on the Failure of Educated Persons to Understand Simple Geometrical Facts,&quot; The Mathematics Teacher, Vol. 14, No. 8, December 1921.
&quot;The Psychology of Problem Solving,&quot; Part II, The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 4, April, 1922; Vol. 15, No. 5, May 1922.
&quot;The Nature of Algebraic Abilities,&quot; Part II, The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 1, January 1922; Vol. 15, No. 2, February 1922.
&quot;The Strength of the Mental Connections Formed in Algebra,&quot; The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 6, October 1922.
&quot;The Constitution of Algebraic Abilities,&quot; The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 7, November 1922.
&quot;The Teachable Age,&quot; The Survey, April 1, 1928.
== Ikus ere ==
* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* [[:en:Benjamin_D._Wood|Benjamin D. Wood]]
* [[:en:Robert_L._Thorndike|Robert L. Thorndike]]
* [[:en:Transfer_of_learning|Ikaskuntzaren transferentzia]]

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==

* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahnOlson2005&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-81-317-2056-1|978-81-317-2056-1]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahn2009&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-495-50621-8|978-0-495-50621-8]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFThorndike1932&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-404-06429-7|978-0-404-06429-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFEsterhill2000&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-917848-02-5|978-0-917848-02-5]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFLynn2001&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-275-95822-0|978-0-275-95822-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSaettler2004&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-1-59311-139-7|978-1-59311-139-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFDarity2008&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-02-865965-7|978-0-02-865965-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFZimmermanSchunk2003&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-8058-3682-0|978-0-8058-3682-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. JSTOR 1676976

== Kanpo estekak ==
* Works by or about Edward Thorndike at Wikisource
* Works by Edward Thorndike at Project Gutenberg
* Works by or about Edward Thorndike at Internet Archive
* Works by Edward Thorndike at LibriVox (public domain audiobooks) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], at Hathi Trust
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike biography]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Classics in the history of Psychology - Animal Intelligence by Thorndike]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike] at www.nwlink.com
* Thorndike, E. L. (1913). ''Educational Psychology Volume II: The Psychology of Learning.'' NY: Teacher College.
* Edward Thorndike at Find a Grave 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>krqzp28stpmf6287sleqq9uycdipwap</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005791</id>
      <parentid>9005781</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:42:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39057" xml:space="preserve">'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio &lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu» zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan». Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak». Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge ISBN 978-0-415-21011-9
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)

===Artikuluak===
* «Some Experiments on Animal Intelligence», Science, Vol. VII, January/June, 1898.
* «Do Fishes Remember?», Science, New Series, Vol. 11, No. 268, February 16, 1900.
* «Mental Fatigue», The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «Judgements of Magnitude by Comparison with a Mental Standard», with R. S. Woodworth, The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «Adaptation in Vision», Science, New Series, Vol. 14, No. 345, August 9, 1901.
* «Psychology in Secondary Schools», The School Review, Vol. 10, No. 2, February 1902.
* «The Careers of Scholarly Men in America», The Century Magazine, May 1903.
* «Measurement of Twins», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 2, No. 20, September 28, 1905.
* «An Empirical Study of College Entrance Examinations», Science, New Series, Vol. 23, No. 596, June 1, 1906.
* «Sex and Education», The Bookman, Vol. XXIII, March/August 1906.
* «Education», The Bookman, October 1906.
* «The Mental Antecedents of Voluntary Movements», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 2, January 17, 1907.
* «On the Function of Visual Images», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 12, June 6, 1907.
* «The Effect of Practice in the Case of a Purely Intellectual Function», The American Journal of Psychology, Vol. 19, No. 3, July 1908.
* «A Note on the Specialization of Mental Functions with Varying Content», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 6, No. 9, April 29, 1909.
* «Collegiate Instruction», Science, New Series, Vol. 31, No. 794, March 18, 1910.
* «Repeaters in the Upper Grammar Grades», The Elementary School Teacher, Vol. 10, No. 9, May, 1910.
* «The Relation between Memory for Words and Memory for Numbers, and the Relation between Memory over Short and Memory over Long Intervals», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «Practice in the Case of Addition», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «Testing the Results of the Teaching of Science», The Mathematics Teacher, Vol. 3, No. 4, June 1911.
* «A Scale for Measuring the Merit of English Writing», Science, New Series, Vol. 33, No. 859, June 16, 1911.
* «The Measurement of Educational Products», The School Review, Vol. 20, No. 5, May, 1912.
* «Educational Diagnosis», Science, New Series, Vol. 37, No. 943, January 24, 1913.
* «Notes on the Significance and Use of the Hillegas Scale for Measuring the Quality of English Composition», The English Journal, Vol. 2, No. 9, November 1913.
* «An Experiment in Grading Problems in Algebra», The Mathematics Teacher, Vol. 6, No. 3, March 1914.
* «The Failure of Equalizing Opportunity to Reduce Individual Differences», Science, New Series, Vol. 40, No. 1038, November 20, 1914.
* «The Form of the Curve of Practice in the Case of Addition», The American Journal of Psychology, Vol. 26, No. 2, April 1915.

&quot;The Resemblance of Young Twins in Handwriting,&quot; The American Naturalist, Vol. 49, No. 582, June 1915.
&quot;Notes on Practice, Improvability, and the Curve of Work,&quot; The American Journal of Psychology, Vol. 27, No. 4, October 1916.
&quot;On the Function of Visual Imagery and its Measurement from Individual Reports,&quot; The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 14, No. 14, July 5, 1917.
&quot;The Understanding of Sentences: A Study of Errors in Reading,&quot; The Elementary School Journal, Vol. 18, No. 2, October 1917.
&quot;Reliability and Significance of Tests of Intelligence,&quot; The Journal of Educational Psychology, Vol. XI, 1920.
&quot;The Psychology of the Equation,&quot; The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 3, March 1922.
&quot;A Note on the Failure of Educated Persons to Understand Simple Geometrical Facts,&quot; The Mathematics Teacher, Vol. 14, No. 8, December 1921.
&quot;The Psychology of Problem Solving,&quot; Part II, The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 4, April, 1922; Vol. 15, No. 5, May 1922.
&quot;The Nature of Algebraic Abilities,&quot; Part II, The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 1, January 1922; Vol. 15, No. 2, February 1922.
&quot;The Strength of the Mental Connections Formed in Algebra,&quot; The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 6, October 1922.
&quot;The Constitution of Algebraic Abilities,&quot; The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 7, November 1922.
&quot;The Teachable Age,&quot; The Survey, April 1, 1928.
== Ikus ere ==
* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* [[:en:Benjamin_D._Wood|Benjamin D. Wood]]
* [[:en:Robert_L._Thorndike|Robert L. Thorndike]]
* [[:en:Transfer_of_learning|Ikaskuntzaren transferentzia]]

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==

* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahnOlson2005&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-81-317-2056-1|978-81-317-2056-1]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahn2009&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-495-50621-8|978-0-495-50621-8]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFThorndike1932&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-404-06429-7|978-0-404-06429-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFEsterhill2000&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-917848-02-5|978-0-917848-02-5]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFLynn2001&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-275-95822-0|978-0-275-95822-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSaettler2004&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-1-59311-139-7|978-1-59311-139-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFDarity2008&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-02-865965-7|978-0-02-865965-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFZimmermanSchunk2003&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-8058-3682-0|978-0-8058-3682-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. JSTOR 1676976

== Kanpo estekak ==
* Works by or about Edward Thorndike at Wikisource
* Works by Edward Thorndike at Project Gutenberg
* Works by or about Edward Thorndike at Internet Archive
* Works by Edward Thorndike at LibriVox (public domain audiobooks) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], at Hathi Trust
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike biography]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Classics in the history of Psychology - Animal Intelligence by Thorndike]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike] at www.nwlink.com
* Thorndike, E. L. (1913). ''Educational Psychology Volume II: The Psychology of Learning.'' NY: Teacher College.
* Edward Thorndike at Find a Grave 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>bk0o8h8lccqnvrmkgi416bxnatriuoj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006152</id>
      <parentid>9005791</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:20:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="40803" xml:space="preserve">'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio &lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu» zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan». Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak». Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge ISBN 978-0-415-21011-9
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)

===Artikuluak===
{{Div col|colwidth=25em}}
* «[https://archive.org/stream/science71898mich#page/818/mode/2up Some Experiments on Animal Intelligence]», Science, Vol. VII, January/June, 1898.
* «[https://www.jstor.org/stable/1626563 Do Fishes Remember?]», Science, New Series, Vol. 11, No. 268, February 16, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/466/mode/2up Mental Fatigue]», The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/344/mode/2up Judgements of Magnitude by Comparison with a Mental Standard]», with R. S. Woodworth, The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://www.jstor.org/stable/1628095 Adaptation in Vision]», Science, New Series, Vol. 14, No. 345, August 9, 1901.
* «[https://www.jstor.org/stable/1075880 Psychology in Secondary Schools]», The School Review, Vol. 10, No. 2, February 1902.
* «The Careers of Scholarly Men in America», The Century Magazine, May 1903.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011451 Measurement of Twins]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 2, No. 20, September 28, 1905.
* «[https://www.jstor.org/stable/1632842 An Empirical Study of College Entrance Examinations]», Science, New Series, Vol. 23, No. 596, June 1, 1906.
* «[http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=njp.32101077276978;seq=217;view=1up;num=211 Sex and Education]», The Bookman, Vol. XXIII, March/August 1906.
* «Education», The Bookman, October 1906.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010699 The Mental Antecedents of Voluntary Movements]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 2, January 17, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010743 On the Function of Visual Images]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 12, June 6, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413197 The Effect of Practice in the Case of a Purely Intellectual Function]», The American Journal of Psychology, Vol. 19, No. 3, July 1908.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011832 A Note on the Specialization of Mental Functions with Varying Content]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 6, No. 9, April 29, 1909.
* «[https://www.jstor.org/stable/1636145 Collegiate Instruction]», Science, New Series, Vol. 31, No. 794, March 18, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/993291 Repeaters in the Upper Grammar Grades]», The Elementary School Teacher, Vol. 10, No. 9, May, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413353 The Relation between Memory for Words and Memory for Numbers, and the Relation between Memory over Short and Memory over Long Intervals]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413352 Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/27949682 Testing the Results of the Teaching of Science]», The Mathematics Teacher, Vol. 3, No. 4, June 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1638715 A Scale for Measuring the Merit of English Writing]», Science, New Series, Vol. 33, No. 859, June 16, 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1076195 The Measurement of Educational Products]», The School Review, Vol. 20, No. 5, May, 1912.
* «[https://www.jstor.org/stable/1637975 Educational Diagnosis]», Science, New Series, Vol. 37, No. 943, January 24, 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/801022 Notes on the Significance and Use of the Hillegas Scale for Measuring the Quality of English Composition]», The English Journal, Vol. 2, No. 9, November 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/27946819 An Experiment in Grading Problems in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 6, No. 3, March 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1639020 The Failure of Equalizing Opportunity to Reduce Individual Differences]», Science, New Series, Vol. 40, No. 1038, November 20, 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413254 The Form of the Curve of Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 26, No. 2, April 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/2456110 The Resemblance of Young Twins in Handwriting]», The American Naturalist, Vol. 49, No. 582, June 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/1412994 Notes on Practice, Improvability, and the Curve of Work]», The American Journal of Psychology, Vol. 27, No. 4, October 1916.
* «[https://www.jstor.org/stable/2940196 On the Function of Visual Imagery and its Measurement from Individual Reports]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 14, No. 14, July 5, 1917.
* «[https://www.jstor.org/stable/993655 The Understanding of Sentences: A Study of Errors in Reading]», The Elementary School Journal, Vol. 18, No. 2, October 1917.
* «[https://archive.org/stream/journaleducatio00assogoog#page/n294/mode/2up Reliability and Significance of Tests of Intelligence]», The Journal of Educational Psychology, Vol. XI, 1920.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950401 The Psychology of the Equation]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 3, March 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950376 A Note on the Failure of Educated Persons to Understand Simple Geometrical Facts]», The Mathematics Teacher, Vol. 14, No. 8, December 1921.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950415 The Psychology of Problem Solving]», [https://www.jstor.org/stable/27950422 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 4, April, 1922; Vol. 15, No. 5, May 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950382 The Nature of Algebraic Abilities]», [https://www.jstor.org/stable/27950393 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 1, January 1922; Vol. 15, No. 2, February 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950433 The Strength of the Mental Connections Formed in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 6, October 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950446 The Constitution of Algebraic Abilities]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 7, November 1922.
* «The Teachable Age», The Survey, April 1, 1928.
{{/div}}
== Ikus ere ==
* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* [[:en:Benjamin_D._Wood|Benjamin D. Wood]]
* [[:en:Robert_L._Thorndike|Robert L. Thorndike]]
* [[:en:Transfer_of_learning|Ikaskuntzaren transferentzia]]

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==

* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahnOlson2005&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-81-317-2056-1|978-81-317-2056-1]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahn2009&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-495-50621-8|978-0-495-50621-8]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFThorndike1932&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-404-06429-7|978-0-404-06429-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFEsterhill2000&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-917848-02-5|978-0-917848-02-5]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFLynn2001&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-275-95822-0|978-0-275-95822-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSaettler2004&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-1-59311-139-7|978-1-59311-139-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFDarity2008&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-02-865965-7|978-0-02-865965-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFZimmermanSchunk2003&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-8058-3682-0|978-0-8058-3682-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. JSTOR 1676976

== Kanpo estekak ==
* Works by or about Edward Thorndike at Wikisource
* Works by Edward Thorndike at Project Gutenberg
* Works by or about Edward Thorndike at Internet Archive
* Works by Edward Thorndike at LibriVox (public domain audiobooks) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], at Hathi Trust
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike biography]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Classics in the history of Psychology - Animal Intelligence by Thorndike]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike] at www.nwlink.com
* Thorndike, E. L. (1913). ''Educational Psychology Volume II: The Psychology of Learning.'' NY: Teacher College.
* Edward Thorndike at Find a Grave 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>oqoxmycie3iugqq5751g0br6dz849zd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006153</id>
      <parentid>9006152</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:21:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="40804" xml:space="preserve">'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio &lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu» zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan». Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak». Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge ISBN 978-0-415-21011-9
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)

===Artikuluak===
{{Div col|colwidth=25em}}
* «[https://archive.org/stream/science71898mich#page/818/mode/2up Some Experiments on Animal Intelligence]», Science, Vol. VII, January/June, 1898.
* «[https://www.jstor.org/stable/1626563 Do Fishes Remember?]», Science, New Series, Vol. 11, No. 268, February 16, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/466/mode/2up Mental Fatigue]», The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/344/mode/2up Judgements of Magnitude by Comparison with a Mental Standard]», with R. S. Woodworth, The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://www.jstor.org/stable/1628095 Adaptation in Vision]», Science, New Series, Vol. 14, No. 345, August 9, 1901.
* «[https://www.jstor.org/stable/1075880 Psychology in Secondary Schools]», The School Review, Vol. 10, No. 2, February 1902.
* «The Careers of Scholarly Men in America», The Century Magazine, May 1903.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011451 Measurement of Twins]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 2, No. 20, September 28, 1905.
* «[https://www.jstor.org/stable/1632842 An Empirical Study of College Entrance Examinations]», Science, New Series, Vol. 23, No. 596, June 1, 1906.
* «[http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=njp.32101077276978;seq=217;view=1up;num=211 Sex and Education]», The Bookman, Vol. XXIII, March/August 1906.
* «Education», The Bookman, October 1906.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010699 The Mental Antecedents of Voluntary Movements]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 2, January 17, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010743 On the Function of Visual Images]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 12, June 6, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413197 The Effect of Practice in the Case of a Purely Intellectual Function]», The American Journal of Psychology, Vol. 19, No. 3, July 1908.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011832 A Note on the Specialization of Mental Functions with Varying Content]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 6, No. 9, April 29, 1909.
* «[https://www.jstor.org/stable/1636145 Collegiate Instruction]», Science, New Series, Vol. 31, No. 794, March 18, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/993291 Repeaters in the Upper Grammar Grades]», The Elementary School Teacher, Vol. 10, No. 9, May, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413353 The Relation between Memory for Words and Memory for Numbers, and the Relation between Memory over Short and Memory over Long Intervals]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413352 Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/27949682 Testing the Results of the Teaching of Science]», The Mathematics Teacher, Vol. 3, No. 4, June 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1638715 A Scale for Measuring the Merit of English Writing]», Science, New Series, Vol. 33, No. 859, June 16, 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1076195 The Measurement of Educational Products]», The School Review, Vol. 20, No. 5, May, 1912.
* «[https://www.jstor.org/stable/1637975 Educational Diagnosis]», Science, New Series, Vol. 37, No. 943, January 24, 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/801022 Notes on the Significance and Use of the Hillegas Scale for Measuring the Quality of English Composition]», The English Journal, Vol. 2, No. 9, November 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/27946819 An Experiment in Grading Problems in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 6, No. 3, March 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1639020 The Failure of Equalizing Opportunity to Reduce Individual Differences]», Science, New Series, Vol. 40, No. 1038, November 20, 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413254 The Form of the Curve of Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 26, No. 2, April 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/2456110 The Resemblance of Young Twins in Handwriting]», The American Naturalist, Vol. 49, No. 582, June 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/1412994 Notes on Practice, Improvability, and the Curve of Work]», The American Journal of Psychology, Vol. 27, No. 4, October 1916.
* «[https://www.jstor.org/stable/2940196 On the Function of Visual Imagery and its Measurement from Individual Reports]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 14, No. 14, July 5, 1917.
* «[https://www.jstor.org/stable/993655 The Understanding of Sentences: A Study of Errors in Reading]», The Elementary School Journal, Vol. 18, No. 2, October 1917.
* «[https://archive.org/stream/journaleducatio00assogoog#page/n294/mode/2up Reliability and Significance of Tests of Intelligence]», The Journal of Educational Psychology, Vol. XI, 1920.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950401 The Psychology of the Equation]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 3, March 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950376 A Note on the Failure of Educated Persons to Understand Simple Geometrical Facts]», The Mathematics Teacher, Vol. 14, No. 8, December 1921.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950415 The Psychology of Problem Solving]», [https://www.jstor.org/stable/27950422 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 4, April, 1922; Vol. 15, No. 5, May 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950382 The Nature of Algebraic Abilities]», [https://www.jstor.org/stable/27950393 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 1, January 1922; Vol. 15, No. 2, February 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950433 The Strength of the Mental Connections Formed in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 6, October 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950446 The Constitution of Algebraic Abilities]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 7, November 1922.
* «The Teachable Age», The Survey, April 1, 1928.
{{/div}}

== Ikus ere ==
* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* [[:en:Benjamin_D._Wood|Benjamin D. Wood]]
* [[:en:Robert_L._Thorndike|Robert L. Thorndike]]
* [[:en:Transfer_of_learning|Ikaskuntzaren transferentzia]]

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==

* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahnOlson2005&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-81-317-2056-1|978-81-317-2056-1]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahn2009&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-495-50621-8|978-0-495-50621-8]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFThorndike1932&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-404-06429-7|978-0-404-06429-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFEsterhill2000&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-917848-02-5|978-0-917848-02-5]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFLynn2001&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-275-95822-0|978-0-275-95822-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSaettler2004&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-1-59311-139-7|978-1-59311-139-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFDarity2008&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-02-865965-7|978-0-02-865965-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFZimmermanSchunk2003&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-8058-3682-0|978-0-8058-3682-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. JSTOR 1676976

== Kanpo estekak ==
* Works by or about Edward Thorndike at Wikisource
* Works by Edward Thorndike at Project Gutenberg
* Works by or about Edward Thorndike at Internet Archive
* Works by Edward Thorndike at LibriVox (public domain audiobooks) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], at Hathi Trust
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike biography]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Classics in the history of Psychology - Animal Intelligence by Thorndike]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike] at www.nwlink.com
* Thorndike, E. L. (1913). ''Educational Psychology Volume II: The Psychology of Learning.'' NY: Teacher College.
* Edward Thorndike at Find a Grave 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>ncwvyup5c25bjremtjyuueyzu77ieqi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006155</id>
      <parentid>9006153</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:24:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="40802" xml:space="preserve">'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio &lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu» zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan». Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak». Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge ISBN 978-0-415-21011-9
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)

===Artikuluak===
{{Div col|colwidth=25em}}
* «[https://archive.org/stream/science71898mich#page/818/mode/2up Some Experiments on Animal Intelligence]», Science, Vol. VII, January/June, 1898.
* «[https://www.jstor.org/stable/1626563 Do Fishes Remember?]», Science, New Series, Vol. 11, No. 268, February 16, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/466/mode/2up Mental Fatigue]», The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/344/mode/2up Judgements of Magnitude by Comparison with a Mental Standard]», with R. S. Woodworth, The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://www.jstor.org/stable/1628095 Adaptation in Vision]», Science, New Series, Vol. 14, No. 345, August 9, 1901.
* «[https://www.jstor.org/stable/1075880 Psychology in Secondary Schools]», The School Review, Vol. 10, No. 2, February 1902.
* «The Careers of Scholarly Men in America», The Century Magazine, May 1903.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011451 Measurement of Twins]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 2, No. 20, September 28, 1905.
* «[https://www.jstor.org/stable/1632842 An Empirical Study of College Entrance Examinations]», Science, New Series, Vol. 23, No. 596, June 1, 1906.
* «[http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=njp.32101077276978;seq=217;view=1up;num=211 Sex and Education]», The Bookman, Vol. XXIII, March/August 1906.
* «Education», The Bookman, October 1906.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010699 The Mental Antecedents of Voluntary Movements]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 2, January 17, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010743 On the Function of Visual Images]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 12, June 6, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413197 The Effect of Practice in the Case of a Purely Intellectual Function]», The American Journal of Psychology, Vol. 19, No. 3, July 1908.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011832 A Note on the Specialization of Mental Functions with Varying Content]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 6, No. 9, April 29, 1909.
* «[https://www.jstor.org/stable/1636145 Collegiate Instruction]», Science, New Series, Vol. 31, No. 794, March 18, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/993291 Repeaters in the Upper Grammar Grades]», The Elementary School Teacher, Vol. 10, No. 9, May, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413353 The Relation between Memory for Words and Memory for Numbers, and the Relation between Memory over Short and Memory over Long Intervals]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413352 Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/27949682 Testing the Results of the Teaching of Science]», The Mathematics Teacher, Vol. 3, No. 4, June 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1638715 A Scale for Measuring the Merit of English Writing]», Science, New Series, Vol. 33, No. 859, June 16, 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1076195 The Measurement of Educational Products]», The School Review, Vol. 20, No. 5, May, 1912.
* «[https://www.jstor.org/stable/1637975 Educational Diagnosis]», Science, New Series, Vol. 37, No. 943, January 24, 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/801022 Notes on the Significance and Use of the Hillegas Scale for Measuring the Quality of English Composition]», The English Journal, Vol. 2, No. 9, November 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/27946819 An Experiment in Grading Problems in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 6, No. 3, March 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1639020 The Failure of Equalizing Opportunity to Reduce Individual Differences]», Science, New Series, Vol. 40, No. 1038, November 20, 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413254 The Form of the Curve of Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 26, No. 2, April 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/2456110 The Resemblance of Young Twins in Handwriting]», The American Naturalist, Vol. 49, No. 582, June 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/1412994 Notes on Practice, Improvability, and the Curve of Work]», The American Journal of Psychology, Vol. 27, No. 4, October 1916.
* «[https://www.jstor.org/stable/2940196 On the Function of Visual Imagery and its Measurement from Individual Reports]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 14, No. 14, July 5, 1917.
* «[https://www.jstor.org/stable/993655 The Understanding of Sentences: A Study of Errors in Reading]», The Elementary School Journal, Vol. 18, No. 2, October 1917.
* «[https://archive.org/stream/journaleducatio00assogoog#page/n294/mode/2up Reliability and Significance of Tests of Intelligence]», The Journal of Educational Psychology, Vol. XI, 1920.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950401 The Psychology of the Equation]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 3, March 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950376 A Note on the Failure of Educated Persons to Understand Simple Geometrical Facts]», The Mathematics Teacher, Vol. 14, No. 8, December 1921.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950415 The Psychology of Problem Solving]», [https://www.jstor.org/stable/27950422 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 4, April, 1922; Vol. 15, No. 5, May 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950382 The Nature of Algebraic Abilities]», [https://www.jstor.org/stable/27950393 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 1, January 1922; Vol. 15, No. 2, February 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950433 The Strength of the Mental Connections Formed in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 6, October 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950446 The Constitution of Algebraic Abilities]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 7, November 1922.
* «The Teachable Age», The Survey, April 1, 1928.
&lt;/div&gt;

== Ikus ere ==
* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* [[:en:Benjamin_D._Wood|Benjamin D. Wood]]
* [[:en:Robert_L._Thorndike|Robert L. Thorndike]]
* [[:en:Transfer_of_learning|Ikaskuntzaren transferentzia]]

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==

* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahnOlson2005&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-81-317-2056-1|978-81-317-2056-1]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahn2009&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-495-50621-8|978-0-495-50621-8]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFThorndike1932&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-404-06429-7|978-0-404-06429-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFEsterhill2000&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-917848-02-5|978-0-917848-02-5]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFLynn2001&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-275-95822-0|978-0-275-95822-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSaettler2004&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-1-59311-139-7|978-1-59311-139-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFDarity2008&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-02-865965-7|978-0-02-865965-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFZimmermanSchunk2003&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-8058-3682-0|978-0-8058-3682-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. JSTOR 1676976

== Kanpo estekak ==
* Works by or about Edward Thorndike at Wikisource
* Works by Edward Thorndike at Project Gutenberg
* Works by or about Edward Thorndike at Internet Archive
* Works by Edward Thorndike at LibriVox (public domain audiobooks) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], at Hathi Trust
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike biography]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Classics in the history of Psychology - Animal Intelligence by Thorndike]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike] at www.nwlink.com
* Thorndike, E. L. (1913). ''Educational Psychology Volume II: The Psychology of Learning.'' NY: Teacher College.
* Edward Thorndike at Find a Grave 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>b4it7lljn9b8uu0pddbuc6jumxszqzh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006157</id>
      <parentid>9006155</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:27:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41037" xml:space="preserve">'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward L. (Edward Lee)|abizena=Thorndike|izenburua=Animal intelligence; experimental studies|argitaletxea=New York, The Macmillan company|data=1911|url=http://archive.org/details/animalintelligen00thor|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio &lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu» zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan». Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak». Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge ISBN 978-0-415-21011-9
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)

===Artikuluak===
{{Div col|colwidth=25em}}
* «[https://archive.org/stream/science71898mich#page/818/mode/2up Some Experiments on Animal Intelligence]», Science, Vol. VII, January/June, 1898.
* «[https://www.jstor.org/stable/1626563 Do Fishes Remember?]», Science, New Series, Vol. 11, No. 268, February 16, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/466/mode/2up Mental Fatigue]», The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/344/mode/2up Judgements of Magnitude by Comparison with a Mental Standard]», with R. S. Woodworth, The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://www.jstor.org/stable/1628095 Adaptation in Vision]», Science, New Series, Vol. 14, No. 345, August 9, 1901.
* «[https://www.jstor.org/stable/1075880 Psychology in Secondary Schools]», The School Review, Vol. 10, No. 2, February 1902.
* «The Careers of Scholarly Men in America», The Century Magazine, May 1903.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011451 Measurement of Twins]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 2, No. 20, September 28, 1905.
* «[https://www.jstor.org/stable/1632842 An Empirical Study of College Entrance Examinations]», Science, New Series, Vol. 23, No. 596, June 1, 1906.
* «[http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=njp.32101077276978;seq=217;view=1up;num=211 Sex and Education]», The Bookman, Vol. XXIII, March/August 1906.
* «Education», The Bookman, October 1906.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010699 The Mental Antecedents of Voluntary Movements]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 2, January 17, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010743 On the Function of Visual Images]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 12, June 6, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413197 The Effect of Practice in the Case of a Purely Intellectual Function]», The American Journal of Psychology, Vol. 19, No. 3, July 1908.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011832 A Note on the Specialization of Mental Functions with Varying Content]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 6, No. 9, April 29, 1909.
* «[https://www.jstor.org/stable/1636145 Collegiate Instruction]», Science, New Series, Vol. 31, No. 794, March 18, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/993291 Repeaters in the Upper Grammar Grades]», The Elementary School Teacher, Vol. 10, No. 9, May, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413353 The Relation between Memory for Words and Memory for Numbers, and the Relation between Memory over Short and Memory over Long Intervals]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413352 Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/27949682 Testing the Results of the Teaching of Science]», The Mathematics Teacher, Vol. 3, No. 4, June 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1638715 A Scale for Measuring the Merit of English Writing]», Science, New Series, Vol. 33, No. 859, June 16, 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1076195 The Measurement of Educational Products]», The School Review, Vol. 20, No. 5, May, 1912.
* «[https://www.jstor.org/stable/1637975 Educational Diagnosis]», Science, New Series, Vol. 37, No. 943, January 24, 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/801022 Notes on the Significance and Use of the Hillegas Scale for Measuring the Quality of English Composition]», The English Journal, Vol. 2, No. 9, November 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/27946819 An Experiment in Grading Problems in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 6, No. 3, March 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1639020 The Failure of Equalizing Opportunity to Reduce Individual Differences]», Science, New Series, Vol. 40, No. 1038, November 20, 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413254 The Form of the Curve of Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 26, No. 2, April 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/2456110 The Resemblance of Young Twins in Handwriting]», The American Naturalist, Vol. 49, No. 582, June 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/1412994 Notes on Practice, Improvability, and the Curve of Work]», The American Journal of Psychology, Vol. 27, No. 4, October 1916.
* «[https://www.jstor.org/stable/2940196 On the Function of Visual Imagery and its Measurement from Individual Reports]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 14, No. 14, July 5, 1917.
* «[https://www.jstor.org/stable/993655 The Understanding of Sentences: A Study of Errors in Reading]», The Elementary School Journal, Vol. 18, No. 2, October 1917.
* «[https://archive.org/stream/journaleducatio00assogoog#page/n294/mode/2up Reliability and Significance of Tests of Intelligence]», The Journal of Educational Psychology, Vol. XI, 1920.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950401 The Psychology of the Equation]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 3, March 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950376 A Note on the Failure of Educated Persons to Understand Simple Geometrical Facts]», The Mathematics Teacher, Vol. 14, No. 8, December 1921.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950415 The Psychology of Problem Solving]», [https://www.jstor.org/stable/27950422 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 4, April, 1922; Vol. 15, No. 5, May 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950382 The Nature of Algebraic Abilities]», [https://www.jstor.org/stable/27950393 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 1, January 1922; Vol. 15, No. 2, February 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950433 The Strength of the Mental Connections Formed in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 6, October 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950446 The Constitution of Algebraic Abilities]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 7, November 1922.
* «The Teachable Age», The Survey, April 1, 1928.
&lt;/div&gt;

== Ikus ere ==
* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* [[:en:Benjamin_D._Wood|Benjamin D. Wood]]
* [[:en:Robert_L._Thorndike|Robert L. Thorndike]]
* [[:en:Transfer_of_learning|Ikaskuntzaren transferentzia]]

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==

* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahnOlson2005&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-81-317-2056-1|978-81-317-2056-1]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahn2009&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-495-50621-8|978-0-495-50621-8]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFThorndike1932&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-404-06429-7|978-0-404-06429-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFEsterhill2000&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-917848-02-5|978-0-917848-02-5]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFLynn2001&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-275-95822-0|978-0-275-95822-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSaettler2004&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-1-59311-139-7|978-1-59311-139-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFDarity2008&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-02-865965-7|978-0-02-865965-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFZimmermanSchunk2003&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-8058-3682-0|978-0-8058-3682-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. JSTOR 1676976

== Kanpo estekak ==
* Works by or about Edward Thorndike at Wikisource
* Works by Edward Thorndike at Project Gutenberg
* Works by or about Edward Thorndike at Internet Archive
* Works by Edward Thorndike at LibriVox (public domain audiobooks) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], at Hathi Trust
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike biography]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Classics in the history of Psychology - Animal Intelligence by Thorndike]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike] at www.nwlink.com
* Thorndike, E. L. (1913). ''Educational Psychology Volume II: The Psychology of Learning.'' NY: Teacher College.
* Edward Thorndike at Find a Grave 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>gav9qo38wsxm15ec0h8414pv0y6zp9d</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006162</id>
      <parentid>9006157</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:32:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41033" xml:space="preserve">'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward L. (Edward Lee)|abizena=Thorndike|izenburua=Animal intelligence; experimental studies|argitaletxea=New York, The Macmillan company|data=1911|url=http://archive.org/details/animalintelligen00thor|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio &lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu» zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan». Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak». Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge ISBN 978-0-415-21011-9
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)

===Artikuluak===
{{Div col|colwidth=25em}}
* «[https://archive.org/stream/science71898mich#page/818/mode/2up Some Experiments on Animal Intelligence]», Science, Vol. VII, January/June, 1898.
* «[https://www.jstor.org/stable/1626563 Do Fishes Remember?]», Science, New Series, Vol. 11, No. 268, February 16, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/466/mode/2up Mental Fatigue]», The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/344/mode/2up Judgements of Magnitude by Comparison with a Mental Standard]», with R. S. Woodworth, The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://www.jstor.org/stable/1628095 Adaptation in Vision]», Science, New Series, Vol. 14, No. 345, August 9, 1901.
* «[https://www.jstor.org/stable/1075880 Psychology in Secondary Schools]», The School Review, Vol. 10, No. 2, February 1902.
* «The Careers of Scholarly Men in America», The Century Magazine, May 1903.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011451 Measurement of Twins]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 2, No. 20, September 28, 1905.
* «[https://www.jstor.org/stable/1632842 An Empirical Study of College Entrance Examinations]», Science, New Series, Vol. 23, No. 596, June 1, 1906.
* «[http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=njp.32101077276978;seq=217;view=1up;num=211 Sex and Education]», The Bookman, Vol. XXIII, March/August 1906.
* «Education», The Bookman, October 1906.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010699 The Mental Antecedents of Voluntary Movements]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 2, January 17, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010743 On the Function of Visual Images]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 12, June 6, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413197 The Effect of Practice in the Case of a Purely Intellectual Function]», The American Journal of Psychology, Vol. 19, No. 3, July 1908.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011832 A Note on the Specialization of Mental Functions with Varying Content]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 6, No. 9, April 29, 1909.
* «[https://www.jstor.org/stable/1636145 Collegiate Instruction]», Science, New Series, Vol. 31, No. 794, March 18, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/993291 Repeaters in the Upper Grammar Grades]», The Elementary School Teacher, Vol. 10, No. 9, May, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413353 The Relation between Memory for Words and Memory for Numbers, and the Relation between Memory over Short and Memory over Long Intervals]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413352 Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/27949682 Testing the Results of the Teaching of Science]», The Mathematics Teacher, Vol. 3, No. 4, June 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1638715 A Scale for Measuring the Merit of English Writing]», Science, New Series, Vol. 33, No. 859, June 16, 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1076195 The Measurement of Educational Products]», The School Review, Vol. 20, No. 5, May, 1912.
* «[https://www.jstor.org/stable/1637975 Educational Diagnosis]», Science, New Series, Vol. 37, No. 943, January 24, 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/801022 Notes on the Significance and Use of the Hillegas Scale for Measuring the Quality of English Composition]», The English Journal, Vol. 2, No. 9, November 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/27946819 An Experiment in Grading Problems in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 6, No. 3, March 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1639020 The Failure of Equalizing Opportunity to Reduce Individual Differences]», Science, New Series, Vol. 40, No. 1038, November 20, 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413254 The Form of the Curve of Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 26, No. 2, April 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/2456110 The Resemblance of Young Twins in Handwriting]», The American Naturalist, Vol. 49, No. 582, June 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/1412994 Notes on Practice, Improvability, and the Curve of Work]», The American Journal of Psychology, Vol. 27, No. 4, October 1916.
* «[https://www.jstor.org/stable/2940196 On the Function of Visual Imagery and its Measurement from Individual Reports]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 14, No. 14, July 5, 1917.
* «[https://www.jstor.org/stable/993655 The Understanding of Sentences: A Study of Errors in Reading]», The Elementary School Journal, Vol. 18, No. 2, October 1917.
* «[https://archive.org/stream/journaleducatio00assogoog#page/n294/mode/2up Reliability and Significance of Tests of Intelligence]», The Journal of Educational Psychology, Vol. XI, 1920.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950401 The Psychology of the Equation]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 3, March 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950376 A Note on the Failure of Educated Persons to Understand Simple Geometrical Facts]», The Mathematics Teacher, Vol. 14, No. 8, December 1921.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950415 The Psychology of Problem Solving]», [https://www.jstor.org/stable/27950422 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 4, April, 1922; Vol. 15, No. 5, May 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950382 The Nature of Algebraic Abilities]», [https://www.jstor.org/stable/27950393 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 1, January 1922; Vol. 15, No. 2, February 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950433 The Strength of the Mental Connections Formed in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 6, October 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950446 The Constitution of Algebraic Abilities]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 7, November 1922.
* «The Teachable Age», The Survey, April 1, 1928.
&lt;/div&gt;

== Ikus ere ==
* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* [[:en:Benjamin_D._Wood|Benjamin D. Wood]]
* [[:en:Robert_L._Thorndike|Robert L. Thorndike]]
* [[:en:Transfer_of_learning|Ikaskuntzaren transferentzia]]

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==

* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahnOlson2005&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-81-317-2056-1|978-81-317-2056-1]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahn2009&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-495-50621-8|978-0-495-50621-8]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFThorndike1932&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-404-06429-7|978-0-404-06429-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFEsterhill2000&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-917848-02-5|978-0-917848-02-5]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFLynn2001&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-275-95822-0|978-0-275-95822-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSaettler2004&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-1-59311-139-7|978-1-59311-139-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFDarity2008&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-02-865965-7|978-0-02-865965-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFZimmermanSchunk2003&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-8058-3682-0|978-0-8058-3682-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. JSTOR 1676976

== Kanpo estekak ==
* Works by or about Edward Thorndike at Wikisource
* Works by Edward Thorndike at Project Gutenberg
* Works by or about Edward Thorndike at Internet Archive
* Works by Edward Thorndike at LibriVox (public domain audiobooks) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], at Hathi Trust
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike biography]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Classics in the history of Psychology - Animal Intelligence by Thorndike]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike] at www.nwlink.com
* Thorndike, E. L. (1913). ''Educational Psychology Volume II: The Psychology of Learning.'' NY: Teacher College.
* Edward Thorndike at Find a Grave 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>2s39h7l8lhvp4dx02prbnvxcrcocy1r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006169</id>
      <parentid>9006162</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:39:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41541" xml:space="preserve">'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward L. (Edward Lee)|abizena=Thorndike|izenburua=Animal intelligence; experimental studies|argitaletxea=New York, The Macmillan company|data=1911|url=http://archive.org/details/animalintelligen00thor|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edwin R.|abizena=Guthrie|izenburua=Educational psychology.|hizkuntza=en|abizena2=Powers|izena2=Francis F.|data=1950|url=https://doi.org/10.1037/14555-000|doi=10.1037/14555-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=&amp;NA;|izenburua=IDEAS WORTH REPEATING|orrialdeak=108–109|data=1986-05|url=http://dx.doi.org/10.1097/00152193-198605000-00027|aldizkaria=Nursing|alea=5|zenbakia=16|issn=0360-4039|doi=10.1097/00152193-198605000-00027|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio &lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu» zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan». Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak». Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge ISBN 978-0-415-21011-9
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)

===Artikuluak===
{{Div col|colwidth=25em}}
* «[https://archive.org/stream/science71898mich#page/818/mode/2up Some Experiments on Animal Intelligence]», Science, Vol. VII, January/June, 1898.
* «[https://www.jstor.org/stable/1626563 Do Fishes Remember?]», Science, New Series, Vol. 11, No. 268, February 16, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/466/mode/2up Mental Fatigue]», The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/344/mode/2up Judgements of Magnitude by Comparison with a Mental Standard]», with R. S. Woodworth, The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://www.jstor.org/stable/1628095 Adaptation in Vision]», Science, New Series, Vol. 14, No. 345, August 9, 1901.
* «[https://www.jstor.org/stable/1075880 Psychology in Secondary Schools]», The School Review, Vol. 10, No. 2, February 1902.
* «The Careers of Scholarly Men in America», The Century Magazine, May 1903.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011451 Measurement of Twins]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 2, No. 20, September 28, 1905.
* «[https://www.jstor.org/stable/1632842 An Empirical Study of College Entrance Examinations]», Science, New Series, Vol. 23, No. 596, June 1, 1906.
* «[http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=njp.32101077276978;seq=217;view=1up;num=211 Sex and Education]», The Bookman, Vol. XXIII, March/August 1906.
* «Education», The Bookman, October 1906.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010699 The Mental Antecedents of Voluntary Movements]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 2, January 17, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010743 On the Function of Visual Images]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 12, June 6, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413197 The Effect of Practice in the Case of a Purely Intellectual Function]», The American Journal of Psychology, Vol. 19, No. 3, July 1908.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011832 A Note on the Specialization of Mental Functions with Varying Content]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 6, No. 9, April 29, 1909.
* «[https://www.jstor.org/stable/1636145 Collegiate Instruction]», Science, New Series, Vol. 31, No. 794, March 18, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/993291 Repeaters in the Upper Grammar Grades]», The Elementary School Teacher, Vol. 10, No. 9, May, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413353 The Relation between Memory for Words and Memory for Numbers, and the Relation between Memory over Short and Memory over Long Intervals]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413352 Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/27949682 Testing the Results of the Teaching of Science]», The Mathematics Teacher, Vol. 3, No. 4, June 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1638715 A Scale for Measuring the Merit of English Writing]», Science, New Series, Vol. 33, No. 859, June 16, 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1076195 The Measurement of Educational Products]», The School Review, Vol. 20, No. 5, May, 1912.
* «[https://www.jstor.org/stable/1637975 Educational Diagnosis]», Science, New Series, Vol. 37, No. 943, January 24, 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/801022 Notes on the Significance and Use of the Hillegas Scale for Measuring the Quality of English Composition]», The English Journal, Vol. 2, No. 9, November 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/27946819 An Experiment in Grading Problems in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 6, No. 3, March 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1639020 The Failure of Equalizing Opportunity to Reduce Individual Differences]», Science, New Series, Vol. 40, No. 1038, November 20, 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413254 The Form of the Curve of Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 26, No. 2, April 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/2456110 The Resemblance of Young Twins in Handwriting]», The American Naturalist, Vol. 49, No. 582, June 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/1412994 Notes on Practice, Improvability, and the Curve of Work]», The American Journal of Psychology, Vol. 27, No. 4, October 1916.
* «[https://www.jstor.org/stable/2940196 On the Function of Visual Imagery and its Measurement from Individual Reports]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 14, No. 14, July 5, 1917.
* «[https://www.jstor.org/stable/993655 The Understanding of Sentences: A Study of Errors in Reading]», The Elementary School Journal, Vol. 18, No. 2, October 1917.
* «[https://archive.org/stream/journaleducatio00assogoog#page/n294/mode/2up Reliability and Significance of Tests of Intelligence]», The Journal of Educational Psychology, Vol. XI, 1920.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950401 The Psychology of the Equation]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 3, March 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950376 A Note on the Failure of Educated Persons to Understand Simple Geometrical Facts]», The Mathematics Teacher, Vol. 14, No. 8, December 1921.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950415 The Psychology of Problem Solving]», [https://www.jstor.org/stable/27950422 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 4, April, 1922; Vol. 15, No. 5, May 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950382 The Nature of Algebraic Abilities]», [https://www.jstor.org/stable/27950393 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 1, January 1922; Vol. 15, No. 2, February 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950433 The Strength of the Mental Connections Formed in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 6, October 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950446 The Constitution of Algebraic Abilities]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 7, November 1922.
* «The Teachable Age», The Survey, April 1, 1928.
&lt;/div&gt;

== Ikus ere ==
* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* [[:en:Benjamin_D._Wood|Benjamin D. Wood]]
* [[:en:Robert_L._Thorndike|Robert L. Thorndike]]
* [[:en:Transfer_of_learning|Ikaskuntzaren transferentzia]]

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==

* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahnOlson2005&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-81-317-2056-1|978-81-317-2056-1]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahn2009&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-495-50621-8|978-0-495-50621-8]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFThorndike1932&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-404-06429-7|978-0-404-06429-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFEsterhill2000&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-917848-02-5|978-0-917848-02-5]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFLynn2001&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-275-95822-0|978-0-275-95822-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSaettler2004&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-1-59311-139-7|978-1-59311-139-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFDarity2008&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-02-865965-7|978-0-02-865965-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFZimmermanSchunk2003&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-8058-3682-0|978-0-8058-3682-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. JSTOR 1676976

== Kanpo estekak ==
* Works by or about Edward Thorndike at Wikisource
* Works by Edward Thorndike at Project Gutenberg
* Works by or about Edward Thorndike at Internet Archive
* Works by Edward Thorndike at LibriVox (public domain audiobooks) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], at Hathi Trust
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike biography]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Classics in the history of Psychology - Animal Intelligence by Thorndike]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike] at www.nwlink.com
* Thorndike, E. L. (1913). ''Educational Psychology Volume II: The Psychology of Learning.'' NY: Teacher College.
* Edward Thorndike at Find a Grave 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>iirh8ijtquwe1orrzemtv4zqqaw4tbj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006179</id>
      <parentid>9006169</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:51:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42452" xml:space="preserve">'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward L. (Edward Lee)|abizena=Thorndike|izenburua=Animal intelligence; experimental studies|argitaletxea=New York, The Macmillan company|data=1911|url=http://archive.org/details/animalintelligen00thor|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edwin R.|abizena=Guthrie|izenburua=Educational psychology.|hizkuntza=en|abizena2=Powers|izena2=Francis F.|data=1950|url=https://doi.org/10.1037/14555-000|doi=10.1037/14555-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=&amp;NA;|izenburua=IDEAS WORTH REPEATING|orrialdeak=108–109|data=1986-05|url=http://dx.doi.org/10.1097/00152193-198605000-00027|aldizkaria=Nursing|alea=5|zenbakia=16|issn=0360-4039|doi=10.1097/00152193-198605000-00027|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Individuality|argitaletxea=Boston, New York [etc.] Houghton Mifflin company|data=1911|url=http://archive.org/details/individuality01thorgoog|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt; zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology: Briefer course.|data=1919|url=http://dx.doi.org/10.1037/10608-000|doi=10.1037/10608-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=John B.|abizena=Watson|izenburua=Experimental studies on the growth of the emotions.|argitaletxea=Clark University Press|orrialdeak=37–57|url=http://dx.doi.org/10.1037/11020-002|aldizkaria=Psychologies of 1925.|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology: Briefer course.|data=1919|url=http://dx.doi.org/10.1037/10608-000|doi=10.1037/10608-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz-liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge ISBN 978-0-415-21011-9
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)

===Artikuluak===
{{Div col|colwidth=25em}}
* «[https://archive.org/stream/science71898mich#page/818/mode/2up Some Experiments on Animal Intelligence]», Science, Vol. VII, January/June, 1898.
* «[https://www.jstor.org/stable/1626563 Do Fishes Remember?]», Science, New Series, Vol. 11, No. 268, February 16, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/466/mode/2up Mental Fatigue]», The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/344/mode/2up Judgements of Magnitude by Comparison with a Mental Standard]», with R. S. Woodworth, The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://www.jstor.org/stable/1628095 Adaptation in Vision]», Science, New Series, Vol. 14, No. 345, August 9, 1901.
* «[https://www.jstor.org/stable/1075880 Psychology in Secondary Schools]», The School Review, Vol. 10, No. 2, February 1902.
* «The Careers of Scholarly Men in America», The Century Magazine, May 1903.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011451 Measurement of Twins]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 2, No. 20, September 28, 1905.
* «[https://www.jstor.org/stable/1632842 An Empirical Study of College Entrance Examinations]», Science, New Series, Vol. 23, No. 596, June 1, 1906.
* «[http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=njp.32101077276978;seq=217;view=1up;num=211 Sex and Education]», The Bookman, Vol. XXIII, March/August 1906.
* «Education», The Bookman, October 1906.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010699 The Mental Antecedents of Voluntary Movements]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 2, January 17, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010743 On the Function of Visual Images]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 12, June 6, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413197 The Effect of Practice in the Case of a Purely Intellectual Function]», The American Journal of Psychology, Vol. 19, No. 3, July 1908.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011832 A Note on the Specialization of Mental Functions with Varying Content]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 6, No. 9, April 29, 1909.
* «[https://www.jstor.org/stable/1636145 Collegiate Instruction]», Science, New Series, Vol. 31, No. 794, March 18, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/993291 Repeaters in the Upper Grammar Grades]», The Elementary School Teacher, Vol. 10, No. 9, May, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413353 The Relation between Memory for Words and Memory for Numbers, and the Relation between Memory over Short and Memory over Long Intervals]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413352 Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/27949682 Testing the Results of the Teaching of Science]», The Mathematics Teacher, Vol. 3, No. 4, June 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1638715 A Scale for Measuring the Merit of English Writing]», Science, New Series, Vol. 33, No. 859, June 16, 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1076195 The Measurement of Educational Products]», The School Review, Vol. 20, No. 5, May, 1912.
* «[https://www.jstor.org/stable/1637975 Educational Diagnosis]», Science, New Series, Vol. 37, No. 943, January 24, 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/801022 Notes on the Significance and Use of the Hillegas Scale for Measuring the Quality of English Composition]», The English Journal, Vol. 2, No. 9, November 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/27946819 An Experiment in Grading Problems in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 6, No. 3, March 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1639020 The Failure of Equalizing Opportunity to Reduce Individual Differences]», Science, New Series, Vol. 40, No. 1038, November 20, 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413254 The Form of the Curve of Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 26, No. 2, April 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/2456110 The Resemblance of Young Twins in Handwriting]», The American Naturalist, Vol. 49, No. 582, June 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/1412994 Notes on Practice, Improvability, and the Curve of Work]», The American Journal of Psychology, Vol. 27, No. 4, October 1916.
* «[https://www.jstor.org/stable/2940196 On the Function of Visual Imagery and its Measurement from Individual Reports]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 14, No. 14, July 5, 1917.
* «[https://www.jstor.org/stable/993655 The Understanding of Sentences: A Study of Errors in Reading]», The Elementary School Journal, Vol. 18, No. 2, October 1917.
* «[https://archive.org/stream/journaleducatio00assogoog#page/n294/mode/2up Reliability and Significance of Tests of Intelligence]», The Journal of Educational Psychology, Vol. XI, 1920.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950401 The Psychology of the Equation]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 3, March 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950376 A Note on the Failure of Educated Persons to Understand Simple Geometrical Facts]», The Mathematics Teacher, Vol. 14, No. 8, December 1921.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950415 The Psychology of Problem Solving]», [https://www.jstor.org/stable/27950422 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 4, April, 1922; Vol. 15, No. 5, May 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950382 The Nature of Algebraic Abilities]», [https://www.jstor.org/stable/27950393 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 1, January 1922; Vol. 15, No. 2, February 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950433 The Strength of the Mental Connections Formed in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 6, October 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950446 The Constitution of Algebraic Abilities]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 7, November 1922.
* «The Teachable Age», The Survey, April 1, 1928.
&lt;/div&gt;

== Ikus ere ==
* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* [[:en:Benjamin_D._Wood|Benjamin D. Wood]]
* [[:en:Robert_L._Thorndike|Robert L. Thorndike]]
* [[:en:Transfer_of_learning|Ikaskuntzaren transferentzia]]

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==

* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahnOlson2005&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-81-317-2056-1|978-81-317-2056-1]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahn2009&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-495-50621-8|978-0-495-50621-8]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFThorndike1932&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-404-06429-7|978-0-404-06429-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFEsterhill2000&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-917848-02-5|978-0-917848-02-5]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFLynn2001&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-275-95822-0|978-0-275-95822-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSaettler2004&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-1-59311-139-7|978-1-59311-139-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFDarity2008&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-02-865965-7|978-0-02-865965-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFZimmermanSchunk2003&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-8058-3682-0|978-0-8058-3682-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. JSTOR 1676976

== Kanpo estekak ==
* Works by or about Edward Thorndike at Wikisource
* Works by Edward Thorndike at Project Gutenberg
* Works by or about Edward Thorndike at Internet Archive
* Works by Edward Thorndike at LibriVox (public domain audiobooks) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], at Hathi Trust
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike biography]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Classics in the history of Psychology - Animal Intelligence by Thorndike]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike] at www.nwlink.com
* Thorndike, E. L. (1913). ''Educational Psychology Volume II: The Psychology of Learning.'' NY: Teacher College.
* Edward Thorndike at Find a Grave 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>6unl295hlqolzr31sv2grcvy9bqu595</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006180</id>
      <parentid>9006179</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:57:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42406" xml:space="preserve">'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward L. (Edward Lee)|abizena=Thorndike|izenburua=Animal intelligence; experimental studies|argitaletxea=New York, The Macmillan company|data=1911|url=http://archive.org/details/animalintelligen00thor|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edwin R.|abizena=Guthrie|izenburua=Educational psychology.|hizkuntza=en|abizena2=Powers|izena2=Francis F.|data=1950|url=https://doi.org/10.1037/14555-000|doi=10.1037/14555-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=&amp;NA;|izenburua=IDEAS WORTH REPEATING|orrialdeak=108–109|data=1986-05|url=http://dx.doi.org/10.1097/00152193-198605000-00027|aldizkaria=Nursing|alea=5|zenbakia=16|issn=0360-4039|doi=10.1097/00152193-198605000-00027|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Individuality|argitaletxea=Boston, New York [etc.] Houghton Mifflin company|data=1911|url=http://archive.org/details/individuality01thorgoog|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt; zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology: Briefer course.|data=1919|url=http://dx.doi.org/10.1037/10608-000|doi=10.1037/10608-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=John B.|abizena=Watson|izenburua=Experimental studies on the growth of the emotions.|argitaletxea=Clark University Press|orrialdeak=37–57|url=http://dx.doi.org/10.1037/11020-002|aldizkaria=Psychologies of 1925.|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology: Briefer course.|data=1919|url=http://dx.doi.org/10.1037/10608-000|doi=10.1037/10608-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz-liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge ISBN 978-0-415-21011-9
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)

===Artikuluak===
{{Div col|colwidth=25em}}
* «[https://archive.org/stream/science71898mich#page/818/mode/2up Some Experiments on Animal Intelligence]», Science, Vol. VII, January/June, 1898.
* «[https://www.jstor.org/stable/1626563 Do Fishes Remember?]», Science, New Series, Vol. 11, No. 268, February 16, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/466/mode/2up Mental Fatigue]», The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/344/mode/2up Judgements of Magnitude by Comparison with a Mental Standard]», with R. S. Woodworth, The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://www.jstor.org/stable/1628095 Adaptation in Vision]», Science, New Series, Vol. 14, No. 345, August 9, 1901.
* «[https://www.jstor.org/stable/1075880 Psychology in Secondary Schools]», The School Review, Vol. 10, No. 2, February 1902.
* «The Careers of Scholarly Men in America», The Century Magazine, May 1903.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011451 Measurement of Twins]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 2, No. 20, September 28, 1905.
* «[https://www.jstor.org/stable/1632842 An Empirical Study of College Entrance Examinations]», Science, New Series, Vol. 23, No. 596, June 1, 1906.
* «[http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=njp.32101077276978;seq=217;view=1up;num=211 Sex and Education]», The Bookman, Vol. XXIII, March/August 1906.
* «Education», The Bookman, October 1906.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010699 The Mental Antecedents of Voluntary Movements]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 2, January 17, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010743 On the Function of Visual Images]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 12, June 6, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413197 The Effect of Practice in the Case of a Purely Intellectual Function]», The American Journal of Psychology, Vol. 19, No. 3, July 1908.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011832 A Note on the Specialization of Mental Functions with Varying Content]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 6, No. 9, April 29, 1909.
* «[https://www.jstor.org/stable/1636145 Collegiate Instruction]», Science, New Series, Vol. 31, No. 794, March 18, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/993291 Repeaters in the Upper Grammar Grades]», The Elementary School Teacher, Vol. 10, No. 9, May, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413353 The Relation between Memory for Words and Memory for Numbers, and the Relation between Memory over Short and Memory over Long Intervals]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413352 Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/27949682 Testing the Results of the Teaching of Science]», The Mathematics Teacher, Vol. 3, No. 4, June 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1638715 A Scale for Measuring the Merit of English Writing]», Science, New Series, Vol. 33, No. 859, June 16, 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1076195 The Measurement of Educational Products]», The School Review, Vol. 20, No. 5, May, 1912.
* «[https://www.jstor.org/stable/1637975 Educational Diagnosis]», Science, New Series, Vol. 37, No. 943, January 24, 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/801022 Notes on the Significance and Use of the Hillegas Scale for Measuring the Quality of English Composition]», The English Journal, Vol. 2, No. 9, November 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/27946819 An Experiment in Grading Problems in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 6, No. 3, March 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1639020 The Failure of Equalizing Opportunity to Reduce Individual Differences]», Science, New Series, Vol. 40, No. 1038, November 20, 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413254 The Form of the Curve of Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 26, No. 2, April 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/2456110 The Resemblance of Young Twins in Handwriting]», The American Naturalist, Vol. 49, No. 582, June 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/1412994 Notes on Practice, Improvability, and the Curve of Work]», The American Journal of Psychology, Vol. 27, No. 4, October 1916.
* «[https://www.jstor.org/stable/2940196 On the Function of Visual Imagery and its Measurement from Individual Reports]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 14, No. 14, July 5, 1917.
* «[https://www.jstor.org/stable/993655 The Understanding of Sentences: A Study of Errors in Reading]», The Elementary School Journal, Vol. 18, No. 2, October 1917.
* «[https://archive.org/stream/journaleducatio00assogoog#page/n294/mode/2up Reliability and Significance of Tests of Intelligence]», The Journal of Educational Psychology, Vol. XI, 1920.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950401 The Psychology of the Equation]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 3, March 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950376 A Note on the Failure of Educated Persons to Understand Simple Geometrical Facts]», The Mathematics Teacher, Vol. 14, No. 8, December 1921.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950415 The Psychology of Problem Solving]», [https://www.jstor.org/stable/27950422 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 4, April, 1922; Vol. 15, No. 5, May 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950382 The Nature of Algebraic Abilities]», [https://www.jstor.org/stable/27950393 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 1, January 1922; Vol. 15, No. 2, February 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950433 The Strength of the Mental Connections Formed in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 6, October 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950446 The Constitution of Algebraic Abilities]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 7, November 1922.
* «The Teachable Age», The Survey, April 1, 1928.
&lt;/div&gt;

== Ikus ere ==
* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* [[:en:Benjamin_D._Wood|Benjamin D. Wood]]
* [[:en:Robert_L._Thorndike|Robert L. Thorndike]]
* [[:en:Transfer_of_learning|Ikaskuntzaren transferentzia]]

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==
* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* Hergenhahn, B.R.; Olson, Matthew H. (2005), ''An Introduction to the Theories of Learning'', Pearson Education ISBN 978-81-317-2056-1
* Hergenhahn, B.R. (2009), ''An Introduction to the History of Psychology'', Wadsworth, Cengage Learning, ISBN &lt;bdi&gt;978-0-495-50621-8&lt;/bdi&gt;
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFThorndike1932&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-404-06429-7|978-0-404-06429-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFEsterhill2000&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-917848-02-5|978-0-917848-02-5]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFLynn2001&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-275-95822-0|978-0-275-95822-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSaettler2004&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-1-59311-139-7|978-1-59311-139-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFDarity2008&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-02-865965-7|978-0-02-865965-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFZimmermanSchunk2003&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-8058-3682-0|978-0-8058-3682-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. JSTOR 1676976

== Kanpo estekak ==
* Works by or about Edward Thorndike at Wikisource
* Works by Edward Thorndike at Project Gutenberg
* Works by or about Edward Thorndike at Internet Archive
* Works by Edward Thorndike at LibriVox (public domain audiobooks) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], at Hathi Trust
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike biography]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Classics in the history of Psychology - Animal Intelligence by Thorndike]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike] at www.nwlink.com
* Thorndike, E. L. (1913). ''Educational Psychology Volume II: The Psychology of Learning.'' NY: Teacher College.
* Edward Thorndike at Find a Grave 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>r5ilnphxpqzzm6no427c65ndr6ycv9x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006181</id>
      <parentid>9006180</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:58:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42395" xml:space="preserve">'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward L. (Edward Lee)|abizena=Thorndike|izenburua=Animal intelligence; experimental studies|argitaletxea=New York, The Macmillan company|data=1911|url=http://archive.org/details/animalintelligen00thor|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edwin R.|abizena=Guthrie|izenburua=Educational psychology.|hizkuntza=en|abizena2=Powers|izena2=Francis F.|data=1950|url=https://doi.org/10.1037/14555-000|doi=10.1037/14555-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=&amp;NA;|izenburua=IDEAS WORTH REPEATING|orrialdeak=108–109|data=1986-05|url=http://dx.doi.org/10.1097/00152193-198605000-00027|aldizkaria=Nursing|alea=5|zenbakia=16|issn=0360-4039|doi=10.1097/00152193-198605000-00027|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Individuality|argitaletxea=Boston, New York [etc.] Houghton Mifflin company|data=1911|url=http://archive.org/details/individuality01thorgoog|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt; zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology: Briefer course.|data=1919|url=http://dx.doi.org/10.1037/10608-000|doi=10.1037/10608-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=John B.|abizena=Watson|izenburua=Experimental studies on the growth of the emotions.|argitaletxea=Clark University Press|orrialdeak=37–57|url=http://dx.doi.org/10.1037/11020-002|aldizkaria=Psychologies of 1925.|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology: Briefer course.|data=1919|url=http://dx.doi.org/10.1037/10608-000|doi=10.1037/10608-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz-liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge ISBN 978-0-415-21011-9
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)

===Artikuluak===
{{Div col|colwidth=25em}}
* «[https://archive.org/stream/science71898mich#page/818/mode/2up Some Experiments on Animal Intelligence]», Science, Vol. VII, January/June, 1898.
* «[https://www.jstor.org/stable/1626563 Do Fishes Remember?]», Science, New Series, Vol. 11, No. 268, February 16, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/466/mode/2up Mental Fatigue]», The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/344/mode/2up Judgements of Magnitude by Comparison with a Mental Standard]», with R. S. Woodworth, The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://www.jstor.org/stable/1628095 Adaptation in Vision]», Science, New Series, Vol. 14, No. 345, August 9, 1901.
* «[https://www.jstor.org/stable/1075880 Psychology in Secondary Schools]», The School Review, Vol. 10, No. 2, February 1902.
* «The Careers of Scholarly Men in America», The Century Magazine, May 1903.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011451 Measurement of Twins]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 2, No. 20, September 28, 1905.
* «[https://www.jstor.org/stable/1632842 An Empirical Study of College Entrance Examinations]», Science, New Series, Vol. 23, No. 596, June 1, 1906.
* «[http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=njp.32101077276978;seq=217;view=1up;num=211 Sex and Education]», The Bookman, Vol. XXIII, March/August 1906.
* «Education», The Bookman, October 1906.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010699 The Mental Antecedents of Voluntary Movements]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 2, January 17, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010743 On the Function of Visual Images]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 12, June 6, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413197 The Effect of Practice in the Case of a Purely Intellectual Function]», The American Journal of Psychology, Vol. 19, No. 3, July 1908.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011832 A Note on the Specialization of Mental Functions with Varying Content]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 6, No. 9, April 29, 1909.
* «[https://www.jstor.org/stable/1636145 Collegiate Instruction]», Science, New Series, Vol. 31, No. 794, March 18, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/993291 Repeaters in the Upper Grammar Grades]», The Elementary School Teacher, Vol. 10, No. 9, May, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413353 The Relation between Memory for Words and Memory for Numbers, and the Relation between Memory over Short and Memory over Long Intervals]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413352 Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/27949682 Testing the Results of the Teaching of Science]», The Mathematics Teacher, Vol. 3, No. 4, June 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1638715 A Scale for Measuring the Merit of English Writing]», Science, New Series, Vol. 33, No. 859, June 16, 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1076195 The Measurement of Educational Products]», The School Review, Vol. 20, No. 5, May, 1912.
* «[https://www.jstor.org/stable/1637975 Educational Diagnosis]», Science, New Series, Vol. 37, No. 943, January 24, 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/801022 Notes on the Significance and Use of the Hillegas Scale for Measuring the Quality of English Composition]», The English Journal, Vol. 2, No. 9, November 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/27946819 An Experiment in Grading Problems in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 6, No. 3, March 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1639020 The Failure of Equalizing Opportunity to Reduce Individual Differences]», Science, New Series, Vol. 40, No. 1038, November 20, 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413254 The Form of the Curve of Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 26, No. 2, April 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/2456110 The Resemblance of Young Twins in Handwriting]», The American Naturalist, Vol. 49, No. 582, June 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/1412994 Notes on Practice, Improvability, and the Curve of Work]», The American Journal of Psychology, Vol. 27, No. 4, October 1916.
* «[https://www.jstor.org/stable/2940196 On the Function of Visual Imagery and its Measurement from Individual Reports]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 14, No. 14, July 5, 1917.
* «[https://www.jstor.org/stable/993655 The Understanding of Sentences: A Study of Errors in Reading]», The Elementary School Journal, Vol. 18, No. 2, October 1917.
* «[https://archive.org/stream/journaleducatio00assogoog#page/n294/mode/2up Reliability and Significance of Tests of Intelligence]», The Journal of Educational Psychology, Vol. XI, 1920.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950401 The Psychology of the Equation]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 3, March 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950376 A Note on the Failure of Educated Persons to Understand Simple Geometrical Facts]», The Mathematics Teacher, Vol. 14, No. 8, December 1921.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950415 The Psychology of Problem Solving]», [https://www.jstor.org/stable/27950422 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 4, April, 1922; Vol. 15, No. 5, May 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950382 The Nature of Algebraic Abilities]», [https://www.jstor.org/stable/27950393 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 1, January 1922; Vol. 15, No. 2, February 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950433 The Strength of the Mental Connections Formed in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 6, October 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950446 The Constitution of Algebraic Abilities]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 7, November 1922.
* «The Teachable Age», The Survey, April 1, 1928.
&lt;/div&gt;

== Ikus ere ==
* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* [[:en:Benjamin_D._Wood|Benjamin D. Wood]]
* [[:en:Robert_L._Thorndike|Robert L. Thorndike]]
* [[:en:Transfer_of_learning|Ikaskuntzaren transferentzia]]

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==
* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* Hergenhahn, B.R.; Olson, Matthew H. (2005), ''An Introduction to the Theories of Learning'', Pearson Education ISBN 978-81-317-2056-1
* Hergenhahn, B.R. (2009), ''An Introduction to the History of Psychology'', Wadsworth, Cengage Learning, ISBN 978-0-495-50621-8
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFThorndike1932&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-404-06429-7|978-0-404-06429-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFEsterhill2000&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-917848-02-5|978-0-917848-02-5]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFLynn2001&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-275-95822-0|978-0-275-95822-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSaettler2004&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-1-59311-139-7|978-1-59311-139-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFDarity2008&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-02-865965-7|978-0-02-865965-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFZimmermanSchunk2003&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-8058-3682-0|978-0-8058-3682-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. JSTOR 1676976

== Kanpo estekak ==
* Works by or about Edward Thorndike at Wikisource
* Works by Edward Thorndike at Project Gutenberg
* Works by or about Edward Thorndike at Internet Archive
* Works by Edward Thorndike at LibriVox (public domain audiobooks) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], at Hathi Trust
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike biography]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Classics in the history of Psychology - Animal Intelligence by Thorndike]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike] at www.nwlink.com
* Thorndike, E. L. (1913). ''Educational Psychology Volume II: The Psychology of Learning.'' NY: Teacher College.
* Edward Thorndike at Find a Grave 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>736ge7xdmlunwxzz2hh324agojgbucl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006185</id>
      <parentid>9006181</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:03:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42632" xml:space="preserve">'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward L. (Edward Lee)|abizena=Thorndike|izenburua=Animal intelligence; experimental studies|argitaletxea=New York, The Macmillan company|data=1911|url=http://archive.org/details/animalintelligen00thor|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edwin R.|abizena=Guthrie|izenburua=Educational psychology.|hizkuntza=en|abizena2=Powers|izena2=Francis F.|data=1950|url=https://doi.org/10.1037/14555-000|doi=10.1037/14555-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=&amp;NA;|izenburua=IDEAS WORTH REPEATING|orrialdeak=108–109|data=1986-05|url=http://dx.doi.org/10.1097/00152193-198605000-00027|aldizkaria=Nursing|alea=5|zenbakia=16|issn=0360-4039|doi=10.1097/00152193-198605000-00027|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Individuality|argitaletxea=Boston, New York [etc.] Houghton Mifflin company|data=1911|url=http://archive.org/details/individuality01thorgoog|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt; zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology: Briefer course.|data=1919|url=http://dx.doi.org/10.1037/10608-000|doi=10.1037/10608-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=John B.|abizena=Watson|izenburua=Experimental studies on the growth of the emotions.|argitaletxea=Clark University Press|orrialdeak=37–57|url=http://dx.doi.org/10.1037/11020-002|aldizkaria=Psychologies of 1925.|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology: Briefer course.|data=1919|url=http://dx.doi.org/10.1037/10608-000|doi=10.1037/10608-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz-liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge ISBN 978-0-415-21011-9
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)

===Artikuluak===
{{Div col|colwidth=25em}}
* «[https://archive.org/stream/science71898mich#page/818/mode/2up Some Experiments on Animal Intelligence]», Science, Vol. VII, January/June, 1898.
* «[https://www.jstor.org/stable/1626563 Do Fishes Remember?]», Science, New Series, Vol. 11, No. 268, February 16, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/466/mode/2up Mental Fatigue]», The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/344/mode/2up Judgements of Magnitude by Comparison with a Mental Standard]», with R. S. Woodworth, The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://www.jstor.org/stable/1628095 Adaptation in Vision]», Science, New Series, Vol. 14, No. 345, August 9, 1901.
* «[https://www.jstor.org/stable/1075880 Psychology in Secondary Schools]», The School Review, Vol. 10, No. 2, February 1902.
* «The Careers of Scholarly Men in America», The Century Magazine, May 1903.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011451 Measurement of Twins]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 2, No. 20, September 28, 1905.
* «[https://www.jstor.org/stable/1632842 An Empirical Study of College Entrance Examinations]», Science, New Series, Vol. 23, No. 596, June 1, 1906.
* «[http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=njp.32101077276978;seq=217;view=1up;num=211 Sex and Education]», The Bookman, Vol. XXIII, March/August 1906.
* «Education», The Bookman, October 1906.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010699 The Mental Antecedents of Voluntary Movements]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 2, January 17, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010743 On the Function of Visual Images]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 12, June 6, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413197 The Effect of Practice in the Case of a Purely Intellectual Function]», The American Journal of Psychology, Vol. 19, No. 3, July 1908.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011832 A Note on the Specialization of Mental Functions with Varying Content]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 6, No. 9, April 29, 1909.
* «[https://www.jstor.org/stable/1636145 Collegiate Instruction]», Science, New Series, Vol. 31, No. 794, March 18, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/993291 Repeaters in the Upper Grammar Grades]», The Elementary School Teacher, Vol. 10, No. 9, May, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413353 The Relation between Memory for Words and Memory for Numbers, and the Relation between Memory over Short and Memory over Long Intervals]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413352 Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/27949682 Testing the Results of the Teaching of Science]», The Mathematics Teacher, Vol. 3, No. 4, June 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1638715 A Scale for Measuring the Merit of English Writing]», Science, New Series, Vol. 33, No. 859, June 16, 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1076195 The Measurement of Educational Products]», The School Review, Vol. 20, No. 5, May, 1912.
* «[https://www.jstor.org/stable/1637975 Educational Diagnosis]», Science, New Series, Vol. 37, No. 943, January 24, 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/801022 Notes on the Significance and Use of the Hillegas Scale for Measuring the Quality of English Composition]», The English Journal, Vol. 2, No. 9, November 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/27946819 An Experiment in Grading Problems in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 6, No. 3, March 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1639020 The Failure of Equalizing Opportunity to Reduce Individual Differences]», Science, New Series, Vol. 40, No. 1038, November 20, 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413254 The Form of the Curve of Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 26, No. 2, April 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/2456110 The Resemblance of Young Twins in Handwriting]», The American Naturalist, Vol. 49, No. 582, June 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/1412994 Notes on Practice, Improvability, and the Curve of Work]», The American Journal of Psychology, Vol. 27, No. 4, October 1916.
* «[https://www.jstor.org/stable/2940196 On the Function of Visual Imagery and its Measurement from Individual Reports]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 14, No. 14, July 5, 1917.
* «[https://www.jstor.org/stable/993655 The Understanding of Sentences: A Study of Errors in Reading]», The Elementary School Journal, Vol. 18, No. 2, October 1917.
* «[https://archive.org/stream/journaleducatio00assogoog#page/n294/mode/2up Reliability and Significance of Tests of Intelligence]», The Journal of Educational Psychology, Vol. XI, 1920.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950401 The Psychology of the Equation]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 3, March 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950376 A Note on the Failure of Educated Persons to Understand Simple Geometrical Facts]», The Mathematics Teacher, Vol. 14, No. 8, December 1921.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950415 The Psychology of Problem Solving]», [https://www.jstor.org/stable/27950422 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 4, April, 1922; Vol. 15, No. 5, May 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950382 The Nature of Algebraic Abilities]», [https://www.jstor.org/stable/27950393 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 1, January 1922; Vol. 15, No. 2, February 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950433 The Strength of the Mental Connections Formed in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 6, October 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950446 The Constitution of Algebraic Abilities]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 7, November 1922.
* «The Teachable Age», The Survey, April 1, 1928.
&lt;/div&gt;

== Ikus ere ==
* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* [[:en:Benjamin_D._Wood|Benjamin D. Wood]]
* [[:en:Robert_L._Thorndike|Robert L. Thorndike]]
* [[:en:Transfer_of_learning|Ikaskuntzaren transferentzia]]

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==
* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* Hergenhahn, B.R.; Olson, Matthew H. (2005), ''An Introduction to the Theories of Learning'', Pearson Education ISBN 978-81-317-2056-1
* Hergenhahn, B.R. (2009), ''An Introduction to the History of Psychology'', Wadsworth, Cengage Learning, ISBN 978-0-495-50621-8
* Joncich, Geraldine (1968), ''The Sane Positivist: A Biography of Edward L. Thorndike'', Wesleyan University Press, LCCN 68-27542
* Thorndike, Edward (1932), ''The Fundamentals of Learning'', AMS Press Inc., ISBN 978-0-404-06429-7
* Kentridge, Robert (2005), ''Edward Thorndike, puzzle-boxes, and the law of effect'', University of Durham
* Dewey, Russ (2007), ''The Search for Laws of Learning'', www.psywww.com
* Cooper, Sunny (2009), ''Theories of Learning in Educational Psychology'', www.lifecircles-inc.com, archived from the original on 2011-06-29
* Esterhill, Frank J. (2000), ''Interlingua Institute: A History'', Interlingua Institute, ISBN 978-0-917848-02-5
* Lynn, Richard (2001), ''Eugenics: A Reassessment'', Praeger, ISBN 978-0-275-95822-0
* Saettler, L. Paul (2004), ''Evolution of American Educational Technology'', IAP, ISBN 978-1-59311-139-7
* Thorndike, Edward Lee (1911), ''Animal Intelligence'', Macmillan
* Darity, William A. (2008), ''International Encyclopedia of the Social Sciences'', Gale, ISBN 978-0-02-865965-7
* Zimmerman, Barry J.; Schunk, Dale H. (2003), ''Educational Psychology: A Century of Contributions'', Lawrence Erlbaum Associate, ISBN 978-0-8058-3682-0
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. JSTOR 1676976

== Kanpo estekak ==
* Works by or about Edward Thorndike at Wikisource
* Works by Edward Thorndike at Project Gutenberg
* Works by or about Edward Thorndike at Internet Archive
* Works by Edward Thorndike at LibriVox (public domain audiobooks) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], at Hathi Trust
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike biography]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Classics in the history of Psychology - Animal Intelligence by Thorndike]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike] at www.nwlink.com
* Thorndike, E. L. (1913). ''Educational Psychology Volume II: The Psychology of Learning.'' NY: Teacher College.
* Edward Thorndike at Find a Grave 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>tbcn69z4608eue9butxsrsc3gigs6pz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006191</id>
      <parentid>9006185</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:15:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44520" xml:space="preserve">'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward L. (Edward Lee)|abizena=Thorndike|izenburua=Animal intelligence; experimental studies|argitaletxea=New York, The Macmillan company|data=1911|url=http://archive.org/details/animalintelligen00thor|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edwin R.|abizena=Guthrie|izenburua=Educational psychology.|hizkuntza=en|abizena2=Powers|izena2=Francis F.|data=1950|url=https://doi.org/10.1037/14555-000|doi=10.1037/14555-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=&amp;NA;|izenburua=IDEAS WORTH REPEATING|orrialdeak=108–109|data=1986-05|url=http://dx.doi.org/10.1097/00152193-198605000-00027|aldizkaria=Nursing|alea=5|zenbakia=16|issn=0360-4039|doi=10.1097/00152193-198605000-00027|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Individuality|argitaletxea=Boston, New York [etc.] Houghton Mifflin company|data=1911|url=http://archive.org/details/individuality01thorgoog|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt; zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology: Briefer course.|data=1919|url=http://dx.doi.org/10.1037/10608-000|doi=10.1037/10608-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=John B.|abizena=Watson|izenburua=Experimental studies on the growth of the emotions.|argitaletxea=Clark University Press|orrialdeak=37–57|url=http://dx.doi.org/10.1037/11020-002|aldizkaria=Psychologies of 1925.|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology: Briefer course.|data=1919|url=http://dx.doi.org/10.1037/10608-000|doi=10.1037/10608-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz-liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge ISBN 978-0-415-21011-9
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)

===Artikuluak===
{{Div col|colwidth=25em}}
* «[https://archive.org/stream/science71898mich#page/818/mode/2up Some Experiments on Animal Intelligence]», Science, Vol. VII, January/June, 1898.
* «[https://www.jstor.org/stable/1626563 Do Fishes Remember?]», Science, New Series, Vol. 11, No. 268, February 16, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/466/mode/2up Mental Fatigue]», The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/344/mode/2up Judgements of Magnitude by Comparison with a Mental Standard]», with R. S. Woodworth, The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://www.jstor.org/stable/1628095 Adaptation in Vision]», Science, New Series, Vol. 14, No. 345, August 9, 1901.
* «[https://www.jstor.org/stable/1075880 Psychology in Secondary Schools]», The School Review, Vol. 10, No. 2, February 1902.
* «The Careers of Scholarly Men in America», The Century Magazine, May 1903.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011451 Measurement of Twins]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 2, No. 20, September 28, 1905.
* «[https://www.jstor.org/stable/1632842 An Empirical Study of College Entrance Examinations]», Science, New Series, Vol. 23, No. 596, June 1, 1906.
* «[http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=njp.32101077276978;seq=217;view=1up;num=211 Sex and Education]», The Bookman, Vol. XXIII, March/August 1906.
* «Education», The Bookman, October 1906.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010699 The Mental Antecedents of Voluntary Movements]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 2, January 17, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010743 On the Function of Visual Images]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 12, June 6, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413197 The Effect of Practice in the Case of a Purely Intellectual Function]», The American Journal of Psychology, Vol. 19, No. 3, July 1908.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011832 A Note on the Specialization of Mental Functions with Varying Content]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 6, No. 9, April 29, 1909.
* «[https://www.jstor.org/stable/1636145 Collegiate Instruction]», Science, New Series, Vol. 31, No. 794, March 18, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/993291 Repeaters in the Upper Grammar Grades]», The Elementary School Teacher, Vol. 10, No. 9, May, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413353 The Relation between Memory for Words and Memory for Numbers, and the Relation between Memory over Short and Memory over Long Intervals]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413352 Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/27949682 Testing the Results of the Teaching of Science]», The Mathematics Teacher, Vol. 3, No. 4, June 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1638715 A Scale for Measuring the Merit of English Writing]», Science, New Series, Vol. 33, No. 859, June 16, 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1076195 The Measurement of Educational Products]», The School Review, Vol. 20, No. 5, May, 1912.
* «[https://www.jstor.org/stable/1637975 Educational Diagnosis]», Science, New Series, Vol. 37, No. 943, January 24, 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/801022 Notes on the Significance and Use of the Hillegas Scale for Measuring the Quality of English Composition]», The English Journal, Vol. 2, No. 9, November 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/27946819 An Experiment in Grading Problems in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 6, No. 3, March 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1639020 The Failure of Equalizing Opportunity to Reduce Individual Differences]», Science, New Series, Vol. 40, No. 1038, November 20, 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413254 The Form of the Curve of Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 26, No. 2, April 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/2456110 The Resemblance of Young Twins in Handwriting]», The American Naturalist, Vol. 49, No. 582, June 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/1412994 Notes on Practice, Improvability, and the Curve of Work]», The American Journal of Psychology, Vol. 27, No. 4, October 1916.
* «[https://www.jstor.org/stable/2940196 On the Function of Visual Imagery and its Measurement from Individual Reports]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 14, No. 14, July 5, 1917.
* «[https://www.jstor.org/stable/993655 The Understanding of Sentences: A Study of Errors in Reading]», The Elementary School Journal, Vol. 18, No. 2, October 1917.
* «[https://archive.org/stream/journaleducatio00assogoog#page/n294/mode/2up Reliability and Significance of Tests of Intelligence]», The Journal of Educational Psychology, Vol. XI, 1920.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950401 The Psychology of the Equation]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 3, March 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950376 A Note on the Failure of Educated Persons to Understand Simple Geometrical Facts]», The Mathematics Teacher, Vol. 14, No. 8, December 1921.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950415 The Psychology of Problem Solving]», [https://www.jstor.org/stable/27950422 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 4, April, 1922; Vol. 15, No. 5, May 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950382 The Nature of Algebraic Abilities]», [https://www.jstor.org/stable/27950393 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 1, January 1922; Vol. 15, No. 2, February 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950433 The Strength of the Mental Connections Formed in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 6, October 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950446 The Constitution of Algebraic Abilities]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 7, November 1922.
* «The Teachable Age», The Survey, April 1, 1928.
&lt;/div&gt;

== Ikus ere ==
* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* [[:en:Benjamin_D._Wood|Benjamin D. Wood]]
* [[:en:Robert_L._Thorndike|Robert L. Thorndike]]
* [[:en:Transfer_of_learning|Ikaskuntzaren transferentzia]]

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==
* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* Hergenhahn, B.R.; Olson, Matthew H. (2005), ''An Introduction to the Theories of Learning'', Pearson Education ISBN 978-81-317-2056-1
* Hergenhahn, B.R. (2009), ''An Introduction to the History of Psychology'', Wadsworth, Cengage Learning, ISBN 978-0-495-50621-8
* Joncich, Geraldine (1968), ''The Sane Positivist: A Biography of Edward L. Thorndike'', Wesleyan University Press, LCCN 68-27542
* Thorndike, Edward (1932), ''The Fundamentals of Learning'', AMS Press Inc., ISBN 978-0-404-06429-7
* Kentridge, Robert (2005), ''Edward Thorndike, puzzle-boxes, and the law of effect'', University of Durham
* Dewey, Russ (2007), ''The Search for Laws of Learning'', www.psywww.com
* Cooper, Sunny (2009), ''Theories of Learning in Educational Psychology'', www.lifecircles-inc.com, archived from the original on 2011-06-29
* Esterhill, Frank J. (2000), ''Interlingua Institute: A History'', Interlingua Institute, ISBN 978-0-917848-02-5
* Lynn, Richard (2001), ''Eugenics: A Reassessment'', Praeger, ISBN 978-0-275-95822-0
* Saettler, L. Paul (2004), ''Evolution of American Educational Technology'', IAP, ISBN 978-1-59311-139-7
* Thorndike, Edward Lee (1911), ''Animal Intelligence'', Macmillan
* Darity, William A. (2008), ''International Encyclopedia of the Social Sciences'', Gale, ISBN 978-0-02-865965-7
* Zimmerman, Barry J.; Schunk, Dale H. (2003), ''Educational Psychology: A Century of Contributions'', Lawrence Erlbaum Associate, ISBN 978-0-8058-3682-0
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. [[JSTOR]] [https://www.jstor.org/stable/1676976 1676976]

== Kanpo estekak ==
* Edward Thorndike-ren edo hari buruzko lanak [[:en:Wikisource|Wikisource]]-n
* [https://www.gutenberg.org/author/Thorndike,+Edward+L.+(Edward+Lee) Edward Thorndikeren lanak] [[:en:Project_Gutenberg|Project Gutenberg]]-en
* [https://archive.org/search.php?query=%28%28subject%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20Lee%22%20OR%20subject%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20L%2E%22%20OR%20subject%3A%22Thorndike%2C%20E%2E%20L%2E%22%20OR%20subject%3A%22Edward%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20subject%3A%22Edward%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20subject%3A%22E%2E%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20subject%3A%22Thorndike%2C%20Edward%22%20OR%20subject%3A%22Edward%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22Edward%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22Edward%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22E%2E%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22E%2E%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20Lee%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20L%2E%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20E%2E%20L%2E%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20E%2E%20Lee%22%20OR%20creator%3A%22Edward%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20Edward%22%20OR%20title%3A%22Edward%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20title%3A%22Edward%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20title%3A%22E%2E%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20title%3A%22Edward%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22Edward%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22Edward%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22E%2E%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20Lee%22%20OR%20description%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20L%2E%22%20OR%20description%3A%22Edward%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22Thorndike%2C%20Edward%22%29%20OR%20%28%221874-1949%22%20AND%20Thorndike%29%29%20AND%20%28-mediatype:software%29 Edward Thorndikeren edo hari buruzko lanak] [[:en:Internet_Archive|Internet Archive]]-n
* [https://librivox.org/author/1843 Edward Thorndike-ren lanak] [[:en:LibriVox|LibriVox]]-en (domeinu publikoko audioliburuak) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], [[:en:HathiTrust|Hathi Trust]]-en
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike-ren biografia]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Psikologiaren historiako klasikoak - Animalien adimena Thorndike-ren eskutik]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike]  www.nwlink.com-en
* Thorndike, E. L. (1913). Hezkuntzaren Psikologia II. liburukia: Ikaskuntzaren Psikologia. NY: Irakasleen Unibertsitatea.
* [https://www.findagrave.com/memorial/6591159 Edward Thorndike] [[:en:Find_a_Grave|Find a Grave]]-n 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>pclsmaa8rnn8wura11kjqcg6za4h5oy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Agrocybe aegerita</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1007384</id>
    <redirect title="Makal-ziza" />
    <revision>
      <id>9005983</id>
      <parentid>8543714</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:06:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Makal-ziza]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Makal-ziza]]</text>
      <sha1>he14lyt23g8b9i3eejhe1e1l5ndvr48</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Christmas pudding</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1009398</id>
    <revision>
      <id>9005595</id>
      <parentid>8558008</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:27:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1404" xml:space="preserve">{{Elikagai infotaula}}
'''''Christmas pudding''''' ({{lang-eu|eguberriko budin}}) [[Gabonak|Gabonetako]] postre tradizional bat da, Britainia Handiko sukaldaritzan tradizionala dena. Ingalaterran jatorria duela esaten dute, non batzuetan ''plum pudding'' ({{lang-eu|[[okaran]]-budin}}) diote&lt;ref name=&quot;plyb&quot;&gt;{{erreferentzia|abizena= Broomfield|izena= Andrea|urtea= 2007|url=https://books.google.com/books?id=fJ_JDp9OgJEC&amp;pg=PA149 |izenburua= Food and cooking in Victorian England: a history|orrialdea= 149-150|argitaletxea= Greenwood Publishing Group|hizkuntza=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{erreferentzia
 | url=http://www.stuff.co.nz/life-style/food-wine/recipes/765827
 | izenburua=Plum duff updated
 | hizkuntza=en
 | egunkaria=The Southland Times}}&lt;/ref&gt; baina azken izena osagaien artean fruta lehorra dituzten [[budin]] guztientzat baliozkoa da. ''Christmas pudding''-a, berez, [[fruitu lehortu]] eta [[fruitu lehor]] ugarirekin egindako budina da, baina familia bakoitzak bere errezeta dauka.

== Erreferentzia ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Gastronomia zirriborroa}}

[[Kategoria:Eguberri gastronomia]]
[[Kategoria:Ingelesezko hitzak eta esaldiak]]
[[Kategoria:Ingalaterrako gastronomia]]
[[Kategoria:Australiako gastronomia]]
[[Kategoria:Zeelanda Berriko gastronomia]]
[[Kategoria:Irlandako gastronomia]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako azkenburukoak]]</text>
      <sha1>42csdnis0otcjmah26e7jnavqo1agbv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>TKE Ligako 2022ko denboraldia</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1011610</id>
    <revision>
      <id>9006089</id>
      <parentid>9005302</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:02:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Estropadak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18778" xml:space="preserve">{{jokoan}}
{{Arraun liga denboraldi infotaula
| izena = 2022ko Eusko Label Liga
| irudia = [[Fitxategi:Trainera de Getaria en Bilbao.jpg|250px|Getariako Arraun Elkartea]]
| irudi oina = Getariako Arraun Elkarteak (irudian) lehen aldiz egingo du arraun TKE Ligan 2022ko denboraldian. 
| antolatzailea = Traineru Kluben Elkartea
| parte-hartzaileak = 12 talde
| estropadak = 20 estropada
| hasiera = 2022ko uztailaren 2a
| amaiera = 2022ko irailaren 18a
| txapelduna = 
| txapeldunordea = 
| ohorezko txanda = 
| aurrekodenboraldia = [[TKE Ligako 2021eko denboraldia|2021]]
| hurrengodenboraldia = [[TKE Ligako 2023ko denboraldia|2023]]
}}
'''TKE Ligako 2022ko denboraldia''' [[Eusko Label Liga]]ren hogeigarren denboraldia da. Txapelketa uztailaren 2an hasi zen [[Bilbo]] hiriko uretan eta irailaren 18an bukatuko da [[Portugalete]]n; guztira, 20 estropada jokatuko dira&lt;ref name=Bibliografia1&gt;[https://www.euskolabeliga.com/resultados/index.php?id=eu &quot;2022ko egutegia eta emaitzak&quot;]. ''Eusko Label Liga''. 2022.05.25&lt;/ref&gt;. 

[[TKE Ligako 2021eko denboraldia|Aurreko denboraldian]] Eusko Label Ligako garaikurra bigarren aldiz jarraian irabazi ondoren, [[Itsasoko Ama Arraun Elkartea]]rena izango da titulua defendatzen saiatuko den trainerua&lt;ref name=Bibliografia2&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Santurtzik irabazi du Eusko Label Liga|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/187186/santurtzik-irabazi-du-eusko-label-liga.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2022.01.06}}&lt;/ref&gt;. Lehian [[Getariako Arraun Elkartea|Getaria]] eta [[Kaiku Arraunaren Kirol Elkartea|Kaiku]] elkartu zaizkio, 2021ean lehen mailan arraun egiteko txartela lortu zuten elkarteak&lt;ref name=Bibliografia6&gt;[https://www.eitb.eus/eu/kirolak/arrauna/osoa/8324569/2021ko-eusko-label-eta-euskotren-ligetako-playoffako-emaitzak/ &quot;Tolosaldea Euskotren Ligan arituko da; Getaria eta Kaiku, Eusko Label Ligan&quot;]. ''Eitb.eus''. 2022.01.02&lt;/ref&gt;.

== Partaideak ==
Guztira, 12 elkartek hartu dute parte hogeigarren denboraldian; horietatik 6 bizkaitarrak dira, 4 gipuzkoarrak eta 2 galiziarrak&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;. Aurreko denboraldiarekin alderatuz gero, berritasuna [[Getariako Arraun Elkartea|Getaria]] eta [[Kaiku Arraunaren Kirol Elkartea|Kaiku]] elkarteen parte hartzea da, [[Sociedad Deportiva Tirán]]ek eta [[Zarautz Arraun Elkartea|Zarautzek]] utzitako postuak bete dituztenak&lt;ref name=Bibliografia6/&gt;.
&lt;center&gt;
{{2022ko TKE Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Herrialdea)'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[TKE Ligako 2021eko denboraldia|2021]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#0047AB&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Ares||[[Club de Remo Ares]]||''Santa Olalla de Lubre''||{{banderaikur|Galizia}} José Manuel Peláez||[[Ares (Coruña)|Ares]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|9.a
|-
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cabo da Cruz||[[Club de Remo Cabo da Cruz|Club de Remo Cabo de Cruz]]||''Cabo da Cruz''||{{banderaikur|Galizia}} Gustavo Vázquez||[[Boiro]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|8.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Donostiarra||[[Donostiarra|Kaiarriba Arraun Elkartea]]||''Torrekua II''||{{banderaikur|EH}} Igor Makazaga||[[Donostia]] ([[Gipuzkoa]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|-
|bgcolor=&quot;#BB9753&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Getaria||[[Getariako Arraun Elkartea]]||''Esperantza''||{{banderaikur|EH}} Ion Larrañaga||[[Getaria]] ([[Gipuzkoa]])||align=&quot;center&quot;|1.a ([[KAE Ligako 2021eko denboraldia|KAE]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Hondarribia||[[Hondarribia Arraun Elkartea]]||''Ama Guadalupekoa''||{{banderaikur|EH}} Mikel Orbañanos||[[Hondarribia]] ([[Gipuzkoa]])||align=&quot;center&quot;|2.a
|-
|bgcolor=&quot;#2C9656&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Kaiku||[[Kaiku Arraunaren Kirol Elkartea]]||''Bizkaitaŕa''||{{banderaikur|EH}} [[Jose Luis Korta]]||[[Sestao]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|2.a ([[KAE Ligako 2021eko denboraldia|KAE]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Lekittarra||[[Isuntza Arraun Elkartea]]||''Lekittarra''||{{banderaikur|EH}} Osertz Alday||[[Lekeitio]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|10.a
|-
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Ondarroa||[[Ondarroa Arraun Elkartea]]||''Antiguako Ama''||{{banderaikur|EH}} Iñaki Errasti||[[Ondarroa]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|7.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#ffee00&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Orio||[[Orio Arraunketa Elkartea]]||''San Nikolas''||{{banderaikur|EH}} Jon Salsamendi||[[Orio]] ([[Gipuzkoa]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|-
|bgcolor=&quot;#800080&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Santurtzi||[[Itsasoko Ama Arraun Elkartea]]||''Sotera''||{{banderaikur|EH}} Mikel Portularrume||[[Santurtzi]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|1.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#0000CD&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Urdaibai||[[Urdaibai Arraun Elkartea|Bermeo Urdaibai Arraun Elkartea]]||''Bou Bizkaia''||{{banderaikur|EH}} [[Iker Zabala]]||[[Bermeo]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;brown&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Zierbena||[[Zierbena Arraun Elkartea]]||''Zierbena''||{{banderaikur|EH}} Jon Elortegi||[[Portua (Zierbena)|Portua]], [[Zierbena]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|}
&lt;/center&gt;

== Estropadak ==
Denboraldi honetan 20 estropada eta 18 bandera izango dira jokoan&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;.
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Z.'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Lekua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Data''' 
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Txapelduna''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|-
|align=&quot;center&quot;|1.||Bilboko XIII. Bandera||[[Bilbo]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 2]]a|| bgcolor=&quot;#ffee00&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Orio Arraunketa Elkartea|Orio]]
|-
|align=&quot;center&quot;|2.||Fabrika XIV. Bandera||[[Donostia]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[uztailaren 3]]a|| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Donostiarra]]
|-
|align=&quot;center&quot;|3.||rowspan=&quot;2&quot;|VI Bandeira Cidade da Coruña||rowspan=&quot;2&quot;|[[Coruña]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 9]]a||bgcolor=&quot;#0000CD&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Urdaibai Arraun Elkartea|Urdaibai]]
|-
|align=&quot;center&quot;|4.||[[2022]]ko [[uztailaren 10]]a||bgcolor=&quot;#0000CD&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Urdaibai Arraun Elkartea|Urdaibai]]
|-
|align=&quot;center&quot;|5.||Orioko XXXII. Estropadak - Orio Kanpina X. Bandera||[[Orio]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[uztailaren 16]]a|| bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||Petronor XXXIX. Bandera||[[Zierbena]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 17]]a|| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Donostiarra]]
|-
|align=&quot;center&quot;|7.||Sestaoko Udaleko XXI. Bandera||[[Sestao]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 23]]a|| bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||Santurtziko XLIII. Ikurriña||[[Santurtzi]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 24]]a|| bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]
|-
|align=&quot;center&quot;|9.||Getxoko Estropaden XLIV. Ikurriña||[[Getxo]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 30]]a|| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Donostiarra]]
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||El Correo XXXVII. Ikurriña-Kutxabank Sari Nagusia||[[Lekeitio]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 31]]||bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]
|-
|align=&quot;center&quot;|11.||Hondarribiko XXXV. Bandera-Mapfre Sari Nagusia||[[Hondarribia]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 6]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|12.||Getariako XIII. Estropada-500. Urteurrena Saria||[[Getaria]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 7]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|13.||Ondarroako XXXVIII. Bandera||[[Ondarroa]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 13]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|14.||CaixaBank X. Bandera||[[Castro Urdiales]], [[Kantabria]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 14]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|15.||rowspan=&quot;2&quot;|Zarauzko XLV. Ikurriña||rowspan=&quot;2&quot;|[[Zarautz]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 20]]a||colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|16.||[[2022]]ko [[abuztuaren 21]]a
|-
|align=&quot;center&quot;|17.||Concello de Aresko XV. Bandeira ||[[Ares (Coruña)|Ares]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 27]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|18.||Concello de Boiroko XXXII. Bandeira||[[Boiro]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[irailaren 17]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|19.||Bermeo Hiriko XL. Ikurriña-BTWC Sari Nagusia||[[Bermeo]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 28]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|20.||LII. Sari Nagusia-El Corte Inglés XLVII. Bandera||[[Portugalete]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[irailaren 18]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|}
&lt;/center&gt;

== Sailkapena ==
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Emaitza'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Puntuak''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''1'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''2'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''3''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''4'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''5'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''6''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''7'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''8'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''9''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''10'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''11'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''12''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''13'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''14'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''15''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''16'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''17'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''18'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''19'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''20'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Banderak'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Lorpena''' 
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|1.||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]||align=&quot;center&quot;|'''99'''|| align=&quot;center&quot; |10||align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|3|| align=&quot;center&quot; |Txapelduna
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|2.||[[Donostiarra]]||align=&quot;center&quot;|'''98'''|| align=&quot;center&quot; |11||align=&quot;center&quot;|'''12'''|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|3|| align=&quot;center&quot; |Txapeldunordea
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|3.||[[Urdaibai Arraun Elkartea|Urdaibai]]||align=&quot;center&quot;|'''93'''|| align=&quot;center&quot; |8||align=&quot;center&quot;|10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|1|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot;|Ohorezko txanda
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|4.||[[Orio Arraunketa Elkartea|Orio]]||align=&quot;center&quot;|'''87'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''||align=&quot;center&quot; |9||align=&quot;center&quot;|11|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|1
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|5.||[[Kaiku Arraunaren Kirol Elkartea|Kaiku]]||align=&quot;center&quot;|'''60'''|| align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot;|7&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;6&quot; align=&quot;center&quot; |
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||[[Zierbena Arraun Elkartea|Zierbena]]||align=&quot;center&quot;|'''53'''|| align=&quot;center&quot; |9||align=&quot;center&quot;|4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|7.||[[Getariako Arraun Elkartea|Getaria]]||align=&quot;center&quot;|'''53'''|| align=&quot;center&quot; |6||align=&quot;center&quot;|8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||[[Itsasoko Ama Arraun Elkartea|Santurtzi]]||align=&quot;center&quot;|'''33'''|| align=&quot;center&quot; |7||align=&quot;center&quot;|3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|9.||[[Isuntza Arraun Elkartea|Lekittarra]]||align=&quot;center&quot;|'''32'''|| align=&quot;center&quot; |1||align=&quot;center&quot;|6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||[[Club de Remo Cabo da Cruz|Cabo da Cruz]]||align=&quot;center&quot;|'''35'''|| align=&quot;center&quot; |5||align=&quot;center&quot;|5&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|11.||[[Club de Remo Ares|Ares]]||align=&quot;center&quot;|'''28'''|| align=&quot;center&quot; |2||align=&quot;center&quot;|2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; style=&quot;color: red;&quot;|0&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|[[#Jaitsiera/Igoera play-offa|Jaitsiera play-offa]]
|-bgcolor=&quot;#F88379&quot;
|align=&quot;center&quot;|12.||[[Ondarroa Arraun Elkartea|Ondarroa]]||align=&quot;center&quot;|'''30'''|| align=&quot;center&quot; |3||align=&quot;center&quot;|1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|[[KAE Ligako 2023ko denboraldia|2023ko KAE Liga]]
|}
&lt;/center&gt;
&lt;small&gt;&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; Kaikuk eta Cabo da Cruzek hiruna segundoko zigorra jaso zuten&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;[https://www.euskolabelliga.com/files/regatas/1645534632_3.pdf &quot;Fabrika XIV. Bandera-Emaitzak&quot;]. ''Eusko Label Liga''. 2022.07.02&lt;/ref&gt;.&lt;/br&gt;
&lt;small&gt;&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; Ares estropadatik kanporatua izan zen azken luzean Cabo da Cruzen traineruaren aurka jo ondoren&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{es}} [https://www.diariovasco.com/remo/liga-act/cabo-recupera-puntos-20220723235536-nt.html &quot;Cabo recupera los puntos de Orio tras estimarse sus alegaciones&quot;]. ''Diario Vasco''. 2022.07.26&lt;/ref&gt;.

== Patroi Hoberenaren saria ==
{|class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
! Postua
! Patroia
! Arraun Taldea
! Puntuak&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;
|-
|1
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|EH}} Ander Etxegoien
|align=&quot;left&quot;|Orio
|79
|-
|2
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|EH}} Unax Eizagirre
|align=&quot;left&quot;|Getaria
|59
|-
|3
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|EH}} [[Ioseba Amunarriz]]
|align=&quot;left&quot;|Hondarribia
|rowspan=2|52
|-
|4
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|Galizia}} Felix Duarte
|align=&quot;left&quot;|Cabo da Cruz
|-
|5
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|EH}} [[Gorka Aranberri]]
|align=&quot;left&quot;|Urdaibai
|48
|}

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[TKE Liga]]
* [[KAE Ligako 2022ko denboraldia]]
* [[GT Ligako 2022ko denboraldia]]

== Kanpo estekak ==
* [https://www.euskolabelliga.com/index.php?id=eu TKE Ligaren webgunea]

{{TKE Ligako denboraldiak}}

[[Kategoria:TKE Liga]]
[[Kategoria:2022 kirolean|T]]</text>
      <sha1>6c57ol1tfwyikq9tpszriwoip8nhbmk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006090</id>
      <parentid>9006089</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:06:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Sailkapena */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18814" xml:space="preserve">{{jokoan}}
{{Arraun liga denboraldi infotaula
| izena = 2022ko Eusko Label Liga
| irudia = [[Fitxategi:Trainera de Getaria en Bilbao.jpg|250px|Getariako Arraun Elkartea]]
| irudi oina = Getariako Arraun Elkarteak (irudian) lehen aldiz egingo du arraun TKE Ligan 2022ko denboraldian. 
| antolatzailea = Traineru Kluben Elkartea
| parte-hartzaileak = 12 talde
| estropadak = 20 estropada
| hasiera = 2022ko uztailaren 2a
| amaiera = 2022ko irailaren 18a
| txapelduna = 
| txapeldunordea = 
| ohorezko txanda = 
| aurrekodenboraldia = [[TKE Ligako 2021eko denboraldia|2021]]
| hurrengodenboraldia = [[TKE Ligako 2023ko denboraldia|2023]]
}}
'''TKE Ligako 2022ko denboraldia''' [[Eusko Label Liga]]ren hogeigarren denboraldia da. Txapelketa uztailaren 2an hasi zen [[Bilbo]] hiriko uretan eta irailaren 18an bukatuko da [[Portugalete]]n; guztira, 20 estropada jokatuko dira&lt;ref name=Bibliografia1&gt;[https://www.euskolabeliga.com/resultados/index.php?id=eu &quot;2022ko egutegia eta emaitzak&quot;]. ''Eusko Label Liga''. 2022.05.25&lt;/ref&gt;. 

[[TKE Ligako 2021eko denboraldia|Aurreko denboraldian]] Eusko Label Ligako garaikurra bigarren aldiz jarraian irabazi ondoren, [[Itsasoko Ama Arraun Elkartea]]rena izango da titulua defendatzen saiatuko den trainerua&lt;ref name=Bibliografia2&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Santurtzik irabazi du Eusko Label Liga|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/187186/santurtzik-irabazi-du-eusko-label-liga.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2022.01.06}}&lt;/ref&gt;. Lehian [[Getariako Arraun Elkartea|Getaria]] eta [[Kaiku Arraunaren Kirol Elkartea|Kaiku]] elkartu zaizkio, 2021ean lehen mailan arraun egiteko txartela lortu zuten elkarteak&lt;ref name=Bibliografia6&gt;[https://www.eitb.eus/eu/kirolak/arrauna/osoa/8324569/2021ko-eusko-label-eta-euskotren-ligetako-playoffako-emaitzak/ &quot;Tolosaldea Euskotren Ligan arituko da; Getaria eta Kaiku, Eusko Label Ligan&quot;]. ''Eitb.eus''. 2022.01.02&lt;/ref&gt;.

== Partaideak ==
Guztira, 12 elkartek hartu dute parte hogeigarren denboraldian; horietatik 6 bizkaitarrak dira, 4 gipuzkoarrak eta 2 galiziarrak&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;. Aurreko denboraldiarekin alderatuz gero, berritasuna [[Getariako Arraun Elkartea|Getaria]] eta [[Kaiku Arraunaren Kirol Elkartea|Kaiku]] elkarteen parte hartzea da, [[Sociedad Deportiva Tirán]]ek eta [[Zarautz Arraun Elkartea|Zarautzek]] utzitako postuak bete dituztenak&lt;ref name=Bibliografia6/&gt;.
&lt;center&gt;
{{2022ko TKE Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Herrialdea)'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[TKE Ligako 2021eko denboraldia|2021]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#0047AB&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Ares||[[Club de Remo Ares]]||''Santa Olalla de Lubre''||{{banderaikur|Galizia}} José Manuel Peláez||[[Ares (Coruña)|Ares]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|9.a
|-
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cabo da Cruz||[[Club de Remo Cabo da Cruz|Club de Remo Cabo de Cruz]]||''Cabo da Cruz''||{{banderaikur|Galizia}} Gustavo Vázquez||[[Boiro]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|8.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Donostiarra||[[Donostiarra|Kaiarriba Arraun Elkartea]]||''Torrekua II''||{{banderaikur|EH}} Igor Makazaga||[[Donostia]] ([[Gipuzkoa]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|-
|bgcolor=&quot;#BB9753&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Getaria||[[Getariako Arraun Elkartea]]||''Esperantza''||{{banderaikur|EH}} Ion Larrañaga||[[Getaria]] ([[Gipuzkoa]])||align=&quot;center&quot;|1.a ([[KAE Ligako 2021eko denboraldia|KAE]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Hondarribia||[[Hondarribia Arraun Elkartea]]||''Ama Guadalupekoa''||{{banderaikur|EH}} Mikel Orbañanos||[[Hondarribia]] ([[Gipuzkoa]])||align=&quot;center&quot;|2.a
|-
|bgcolor=&quot;#2C9656&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Kaiku||[[Kaiku Arraunaren Kirol Elkartea]]||''Bizkaitaŕa''||{{banderaikur|EH}} [[Jose Luis Korta]]||[[Sestao]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|2.a ([[KAE Ligako 2021eko denboraldia|KAE]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Lekittarra||[[Isuntza Arraun Elkartea]]||''Lekittarra''||{{banderaikur|EH}} Osertz Alday||[[Lekeitio]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|10.a
|-
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Ondarroa||[[Ondarroa Arraun Elkartea]]||''Antiguako Ama''||{{banderaikur|EH}} Iñaki Errasti||[[Ondarroa]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|7.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#ffee00&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Orio||[[Orio Arraunketa Elkartea]]||''San Nikolas''||{{banderaikur|EH}} Jon Salsamendi||[[Orio]] ([[Gipuzkoa]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|-
|bgcolor=&quot;#800080&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Santurtzi||[[Itsasoko Ama Arraun Elkartea]]||''Sotera''||{{banderaikur|EH}} Mikel Portularrume||[[Santurtzi]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|1.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#0000CD&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Urdaibai||[[Urdaibai Arraun Elkartea|Bermeo Urdaibai Arraun Elkartea]]||''Bou Bizkaia''||{{banderaikur|EH}} [[Iker Zabala]]||[[Bermeo]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;brown&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Zierbena||[[Zierbena Arraun Elkartea]]||''Zierbena''||{{banderaikur|EH}} Jon Elortegi||[[Portua (Zierbena)|Portua]], [[Zierbena]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|}
&lt;/center&gt;

== Estropadak ==
Denboraldi honetan 20 estropada eta 18 bandera izango dira jokoan&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;.
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Z.'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Lekua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Data''' 
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Txapelduna''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|-
|align=&quot;center&quot;|1.||Bilboko XIII. Bandera||[[Bilbo]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 2]]a|| bgcolor=&quot;#ffee00&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Orio Arraunketa Elkartea|Orio]]
|-
|align=&quot;center&quot;|2.||Fabrika XIV. Bandera||[[Donostia]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[uztailaren 3]]a|| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Donostiarra]]
|-
|align=&quot;center&quot;|3.||rowspan=&quot;2&quot;|VI Bandeira Cidade da Coruña||rowspan=&quot;2&quot;|[[Coruña]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 9]]a||bgcolor=&quot;#0000CD&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Urdaibai Arraun Elkartea|Urdaibai]]
|-
|align=&quot;center&quot;|4.||[[2022]]ko [[uztailaren 10]]a||bgcolor=&quot;#0000CD&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Urdaibai Arraun Elkartea|Urdaibai]]
|-
|align=&quot;center&quot;|5.||Orioko XXXII. Estropadak - Orio Kanpina X. Bandera||[[Orio]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[uztailaren 16]]a|| bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||Petronor XXXIX. Bandera||[[Zierbena]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 17]]a|| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Donostiarra]]
|-
|align=&quot;center&quot;|7.||Sestaoko Udaleko XXI. Bandera||[[Sestao]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 23]]a|| bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||Santurtziko XLIII. Ikurriña||[[Santurtzi]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 24]]a|| bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]
|-
|align=&quot;center&quot;|9.||Getxoko Estropaden XLIV. Ikurriña||[[Getxo]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 30]]a|| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Donostiarra]]
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||El Correo XXXVII. Ikurriña-Kutxabank Sari Nagusia||[[Lekeitio]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 31]]||bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]
|-
|align=&quot;center&quot;|11.||Hondarribiko XXXV. Bandera-Mapfre Sari Nagusia||[[Hondarribia]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 6]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|12.||Getariako XIII. Estropada-500. Urteurrena Saria||[[Getaria]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 7]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|13.||Ondarroako XXXVIII. Bandera||[[Ondarroa]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 13]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|14.||CaixaBank X. Bandera||[[Castro Urdiales]], [[Kantabria]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 14]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|15.||rowspan=&quot;2&quot;|Zarauzko XLV. Ikurriña||rowspan=&quot;2&quot;|[[Zarautz]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 20]]a||colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|16.||[[2022]]ko [[abuztuaren 21]]a
|-
|align=&quot;center&quot;|17.||Concello de Aresko XV. Bandeira ||[[Ares (Coruña)|Ares]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 27]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|18.||Concello de Boiroko XXXII. Bandeira||[[Boiro]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[irailaren 17]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|19.||Bermeo Hiriko XL. Ikurriña-BTWC Sari Nagusia||[[Bermeo]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 28]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|20.||LII. Sari Nagusia-El Corte Inglés XLVII. Bandera||[[Portugalete]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[irailaren 18]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|}
&lt;/center&gt;

== Sailkapena ==
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Emaitza'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Puntuak''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''1'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''2'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''3''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''4'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''5'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''6''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''7'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''8'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''9''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''10'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''11'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''12''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''13'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''14'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''15''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''16'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''17'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''18'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''19'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''20'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Banderak'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Lorpena''' 
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|1.||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]||align=&quot;center&quot;|'''111'''|| align=&quot;center&quot; |10||align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|4|| align=&quot;center&quot; |Txapelduna
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|2.||[[Donostiarra]]||align=&quot;center&quot;|'''108'''|| align=&quot;center&quot; |11||align=&quot;center&quot;|'''12'''|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|3|| align=&quot;center&quot; |Txapeldunordea
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|3.||[[Urdaibai Arraun Elkartea|Urdaibai]]||align=&quot;center&quot;|'''104'''|| align=&quot;center&quot; |8||align=&quot;center&quot;|10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|1|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot;|Ohorezko txanda
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|4.||[[Orio Arraunketa Elkartea|Orio]]||align=&quot;center&quot;|'''96'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''||align=&quot;center&quot; |9||align=&quot;center&quot;|11|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|1
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|5.||[[Kaiku Arraunaren Kirol Elkartea|Kaiku]]||align=&quot;center&quot;|'''62'''|| align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot;|7&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;6&quot; align=&quot;center&quot; |
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||[[Zierbena Arraun Elkartea|Zierbena]]||align=&quot;center&quot;|'''57'''|| align=&quot;center&quot; |9||align=&quot;center&quot;|4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|7.||[[Getariako Arraun Elkartea|Getaria]]||align=&quot;center&quot;|'''61'''|| align=&quot;center&quot; |6||align=&quot;center&quot;|8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||[[Itsasoko Ama Arraun Elkartea|Santurtzi]]||align=&quot;center&quot;|'''34'''|| align=&quot;center&quot; |7||align=&quot;center&quot;|3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|9.||[[Isuntza Arraun Elkartea|Lekittarra]]||align=&quot;center&quot;|'''39'''|| align=&quot;center&quot; |1||align=&quot;center&quot;|6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||[[Club de Remo Cabo da Cruz|Cabo da Cruz]]||align=&quot;center&quot;|'''41'''|| align=&quot;center&quot; |5||align=&quot;center&quot;|5&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|11.||[[Club de Remo Ares|Ares]]||align=&quot;center&quot;|'''31'''|| align=&quot;center&quot; |2||align=&quot;center&quot;|2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; style=&quot;color: red;&quot;|0&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|[[#Jaitsiera/Igoera play-offa|Jaitsiera play-offa]]
|-bgcolor=&quot;#F88379&quot;
|align=&quot;center&quot;|12.||[[Ondarroa Arraun Elkartea|Ondarroa]]||align=&quot;center&quot;|'''35'''|| align=&quot;center&quot; |3||align=&quot;center&quot;|1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|[[KAE Ligako 2023ko denboraldia|2023ko KAE Liga]]
|}
&lt;/center&gt;
&lt;small&gt;&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; Kaikuk eta Cabo da Cruzek hiruna segundoko zigorra jaso zuten&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;[https://www.euskolabelliga.com/files/regatas/1645534632_3.pdf &quot;Fabrika XIV. Bandera-Emaitzak&quot;]. ''Eusko Label Liga''. 2022.07.02&lt;/ref&gt;.&lt;/br&gt;
&lt;small&gt;&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; Ares estropadatik kanporatua izan zen azken luzean Cabo da Cruzen traineruaren aurka jo ondoren&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{es}} [https://www.diariovasco.com/remo/liga-act/cabo-recupera-puntos-20220723235536-nt.html &quot;Cabo recupera los puntos de Orio tras estimarse sus alegaciones&quot;]. ''Diario Vasco''. 2022.07.26&lt;/ref&gt;.

== Patroi Hoberenaren saria ==
{|class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
! Postua
! Patroia
! Arraun Taldea
! Puntuak&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;
|-
|1
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|EH}} Ander Etxegoien
|align=&quot;left&quot;|Orio
|79
|-
|2
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|EH}} Unax Eizagirre
|align=&quot;left&quot;|Getaria
|59
|-
|3
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|EH}} [[Ioseba Amunarriz]]
|align=&quot;left&quot;|Hondarribia
|rowspan=2|52
|-
|4
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|Galizia}} Felix Duarte
|align=&quot;left&quot;|Cabo da Cruz
|-
|5
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|EH}} [[Gorka Aranberri]]
|align=&quot;left&quot;|Urdaibai
|48
|}

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[TKE Liga]]
* [[KAE Ligako 2022ko denboraldia]]
* [[GT Ligako 2022ko denboraldia]]

== Kanpo estekak ==
* [https://www.euskolabelliga.com/index.php?id=eu TKE Ligaren webgunea]

{{TKE Ligako denboraldiak}}

[[Kategoria:TKE Liga]]
[[Kategoria:2022 kirolean|T]]</text>
      <sha1>gjcho9vnoo651fdgu7hiigjx9yatl0p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006091</id>
      <parentid>9006090</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:08:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Sailkapena */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18814" xml:space="preserve">{{jokoan}}
{{Arraun liga denboraldi infotaula
| izena = 2022ko Eusko Label Liga
| irudia = [[Fitxategi:Trainera de Getaria en Bilbao.jpg|250px|Getariako Arraun Elkartea]]
| irudi oina = Getariako Arraun Elkarteak (irudian) lehen aldiz egingo du arraun TKE Ligan 2022ko denboraldian. 
| antolatzailea = Traineru Kluben Elkartea
| parte-hartzaileak = 12 talde
| estropadak = 20 estropada
| hasiera = 2022ko uztailaren 2a
| amaiera = 2022ko irailaren 18a
| txapelduna = 
| txapeldunordea = 
| ohorezko txanda = 
| aurrekodenboraldia = [[TKE Ligako 2021eko denboraldia|2021]]
| hurrengodenboraldia = [[TKE Ligako 2023ko denboraldia|2023]]
}}
'''TKE Ligako 2022ko denboraldia''' [[Eusko Label Liga]]ren hogeigarren denboraldia da. Txapelketa uztailaren 2an hasi zen [[Bilbo]] hiriko uretan eta irailaren 18an bukatuko da [[Portugalete]]n; guztira, 20 estropada jokatuko dira&lt;ref name=Bibliografia1&gt;[https://www.euskolabeliga.com/resultados/index.php?id=eu &quot;2022ko egutegia eta emaitzak&quot;]. ''Eusko Label Liga''. 2022.05.25&lt;/ref&gt;. 

[[TKE Ligako 2021eko denboraldia|Aurreko denboraldian]] Eusko Label Ligako garaikurra bigarren aldiz jarraian irabazi ondoren, [[Itsasoko Ama Arraun Elkartea]]rena izango da titulua defendatzen saiatuko den trainerua&lt;ref name=Bibliografia2&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Santurtzik irabazi du Eusko Label Liga|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/187186/santurtzik-irabazi-du-eusko-label-liga.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2022.01.06}}&lt;/ref&gt;. Lehian [[Getariako Arraun Elkartea|Getaria]] eta [[Kaiku Arraunaren Kirol Elkartea|Kaiku]] elkartu zaizkio, 2021ean lehen mailan arraun egiteko txartela lortu zuten elkarteak&lt;ref name=Bibliografia6&gt;[https://www.eitb.eus/eu/kirolak/arrauna/osoa/8324569/2021ko-eusko-label-eta-euskotren-ligetako-playoffako-emaitzak/ &quot;Tolosaldea Euskotren Ligan arituko da; Getaria eta Kaiku, Eusko Label Ligan&quot;]. ''Eitb.eus''. 2022.01.02&lt;/ref&gt;.

== Partaideak ==
Guztira, 12 elkartek hartu dute parte hogeigarren denboraldian; horietatik 6 bizkaitarrak dira, 4 gipuzkoarrak eta 2 galiziarrak&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;. Aurreko denboraldiarekin alderatuz gero, berritasuna [[Getariako Arraun Elkartea|Getaria]] eta [[Kaiku Arraunaren Kirol Elkartea|Kaiku]] elkarteen parte hartzea da, [[Sociedad Deportiva Tirán]]ek eta [[Zarautz Arraun Elkartea|Zarautzek]] utzitako postuak bete dituztenak&lt;ref name=Bibliografia6/&gt;.
&lt;center&gt;
{{2022ko TKE Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Herrialdea)'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[TKE Ligako 2021eko denboraldia|2021]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#0047AB&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Ares||[[Club de Remo Ares]]||''Santa Olalla de Lubre''||{{banderaikur|Galizia}} José Manuel Peláez||[[Ares (Coruña)|Ares]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|9.a
|-
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cabo da Cruz||[[Club de Remo Cabo da Cruz|Club de Remo Cabo de Cruz]]||''Cabo da Cruz''||{{banderaikur|Galizia}} Gustavo Vázquez||[[Boiro]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|8.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Donostiarra||[[Donostiarra|Kaiarriba Arraun Elkartea]]||''Torrekua II''||{{banderaikur|EH}} Igor Makazaga||[[Donostia]] ([[Gipuzkoa]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|-
|bgcolor=&quot;#BB9753&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Getaria||[[Getariako Arraun Elkartea]]||''Esperantza''||{{banderaikur|EH}} Ion Larrañaga||[[Getaria]] ([[Gipuzkoa]])||align=&quot;center&quot;|1.a ([[KAE Ligako 2021eko denboraldia|KAE]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Hondarribia||[[Hondarribia Arraun Elkartea]]||''Ama Guadalupekoa''||{{banderaikur|EH}} Mikel Orbañanos||[[Hondarribia]] ([[Gipuzkoa]])||align=&quot;center&quot;|2.a
|-
|bgcolor=&quot;#2C9656&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Kaiku||[[Kaiku Arraunaren Kirol Elkartea]]||''Bizkaitaŕa''||{{banderaikur|EH}} [[Jose Luis Korta]]||[[Sestao]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|2.a ([[KAE Ligako 2021eko denboraldia|KAE]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Lekittarra||[[Isuntza Arraun Elkartea]]||''Lekittarra''||{{banderaikur|EH}} Osertz Alday||[[Lekeitio]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|10.a
|-
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Ondarroa||[[Ondarroa Arraun Elkartea]]||''Antiguako Ama''||{{banderaikur|EH}} Iñaki Errasti||[[Ondarroa]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|7.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#ffee00&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Orio||[[Orio Arraunketa Elkartea]]||''San Nikolas''||{{banderaikur|EH}} Jon Salsamendi||[[Orio]] ([[Gipuzkoa]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|-
|bgcolor=&quot;#800080&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Santurtzi||[[Itsasoko Ama Arraun Elkartea]]||''Sotera''||{{banderaikur|EH}} Mikel Portularrume||[[Santurtzi]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|1.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#0000CD&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Urdaibai||[[Urdaibai Arraun Elkartea|Bermeo Urdaibai Arraun Elkartea]]||''Bou Bizkaia''||{{banderaikur|EH}} [[Iker Zabala]]||[[Bermeo]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;brown&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Zierbena||[[Zierbena Arraun Elkartea]]||''Zierbena''||{{banderaikur|EH}} Jon Elortegi||[[Portua (Zierbena)|Portua]], [[Zierbena]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|}
&lt;/center&gt;

== Estropadak ==
Denboraldi honetan 20 estropada eta 18 bandera izango dira jokoan&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;.
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Z.'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Lekua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Data''' 
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Txapelduna''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|-
|align=&quot;center&quot;|1.||Bilboko XIII. Bandera||[[Bilbo]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 2]]a|| bgcolor=&quot;#ffee00&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Orio Arraunketa Elkartea|Orio]]
|-
|align=&quot;center&quot;|2.||Fabrika XIV. Bandera||[[Donostia]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[uztailaren 3]]a|| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Donostiarra]]
|-
|align=&quot;center&quot;|3.||rowspan=&quot;2&quot;|VI Bandeira Cidade da Coruña||rowspan=&quot;2&quot;|[[Coruña]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 9]]a||bgcolor=&quot;#0000CD&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Urdaibai Arraun Elkartea|Urdaibai]]
|-
|align=&quot;center&quot;|4.||[[2022]]ko [[uztailaren 10]]a||bgcolor=&quot;#0000CD&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Urdaibai Arraun Elkartea|Urdaibai]]
|-
|align=&quot;center&quot;|5.||Orioko XXXII. Estropadak - Orio Kanpina X. Bandera||[[Orio]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[uztailaren 16]]a|| bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||Petronor XXXIX. Bandera||[[Zierbena]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 17]]a|| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Donostiarra]]
|-
|align=&quot;center&quot;|7.||Sestaoko Udaleko XXI. Bandera||[[Sestao]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 23]]a|| bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||Santurtziko XLIII. Ikurriña||[[Santurtzi]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 24]]a|| bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]
|-
|align=&quot;center&quot;|9.||Getxoko Estropaden XLIV. Ikurriña||[[Getxo]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 30]]a|| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Donostiarra]]
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||El Correo XXXVII. Ikurriña-Kutxabank Sari Nagusia||[[Lekeitio]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 31]]||bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]
|-
|align=&quot;center&quot;|11.||Hondarribiko XXXV. Bandera-Mapfre Sari Nagusia||[[Hondarribia]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 6]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|12.||Getariako XIII. Estropada-500. Urteurrena Saria||[[Getaria]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 7]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|13.||Ondarroako XXXVIII. Bandera||[[Ondarroa]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 13]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|14.||CaixaBank X. Bandera||[[Castro Urdiales]], [[Kantabria]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 14]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|15.||rowspan=&quot;2&quot;|Zarauzko XLV. Ikurriña||rowspan=&quot;2&quot;|[[Zarautz]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 20]]a||colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|16.||[[2022]]ko [[abuztuaren 21]]a
|-
|align=&quot;center&quot;|17.||Concello de Aresko XV. Bandeira ||[[Ares (Coruña)|Ares]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 27]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|18.||Concello de Boiroko XXXII. Bandeira||[[Boiro]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[irailaren 17]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|19.||Bermeo Hiriko XL. Ikurriña-BTWC Sari Nagusia||[[Bermeo]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 28]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|20.||LII. Sari Nagusia-El Corte Inglés XLVII. Bandera||[[Portugalete]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[irailaren 18]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|}
&lt;/center&gt;

== Sailkapena ==
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Emaitza'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Puntuak''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''1'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''2'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''3''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''4'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''5'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''6''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''7'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''8'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''9''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''10'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''11'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''12''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''13'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''14'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''15''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''16'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''17'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''18'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''19'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''20'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Banderak'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Lorpena''' 
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|1.||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]||align=&quot;center&quot;|'''111'''|| align=&quot;center&quot; |10||align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|4|| align=&quot;center&quot; |Txapelduna
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|2.||[[Donostiarra]]||align=&quot;center&quot;|'''108'''|| align=&quot;center&quot; |11||align=&quot;center&quot;|'''12'''|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|3|| align=&quot;center&quot; |Txapeldunordea
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|3.||[[Urdaibai Arraun Elkartea|Urdaibai]]||align=&quot;center&quot;|'''104'''|| align=&quot;center&quot; |8||align=&quot;center&quot;|10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|1|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot;|Ohorezko txanda
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|4.||[[Orio Arraunketa Elkartea|Orio]]||align=&quot;center&quot;|'''96'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''||align=&quot;center&quot; |9||align=&quot;center&quot;|11|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|1
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|5.||[[Kaiku Arraunaren Kirol Elkartea|Kaiku]]||align=&quot;center&quot;|'''62'''|| align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot;|7&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;6&quot; align=&quot;center&quot; |
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||[[Getariako Arraun Elkartea|Getaria]]||align=&quot;center&quot;|'''61'''|| align=&quot;center&quot; |6||align=&quot;center&quot;|8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|7.||[[Zierbena Arraun Elkartea|Zierbena]]||align=&quot;center&quot;|'''57'''|| align=&quot;center&quot; |9||align=&quot;center&quot;|4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||[[Club de Remo Cabo da Cruz|Cabo da Cruz]]||align=&quot;center&quot;|'''41'''|| align=&quot;center&quot; |5||align=&quot;center&quot;|5&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|9.||[[Isuntza Arraun Elkartea|Lekittarra]]||align=&quot;center&quot;|'''39'''|| align=&quot;center&quot; |1||align=&quot;center&quot;|6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||[[Ondarroa Arraun Elkartea|Ondarroa]]||align=&quot;center&quot;|'''35'''|| align=&quot;center&quot; |3||align=&quot;center&quot;|1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|11.||[[Itsasoko Ama Arraun Elkartea|Santurtzi]]||align=&quot;center&quot;|'''34'''|| align=&quot;center&quot; |7||align=&quot;center&quot;|3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|[[#Jaitsiera/Igoera play-offa|Jaitsiera play-offa]]
|-bgcolor=&quot;#F88379&quot;
|align=&quot;center&quot;|12.||[[Club de Remo Ares|Ares]]||align=&quot;center&quot;|'''31'''|| align=&quot;center&quot; |2||align=&quot;center&quot;|2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; style=&quot;color: red;&quot;|0&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|[[KAE Ligako 2023ko denboraldia|2023ko KAE Liga]]
|}
&lt;/center&gt;
&lt;small&gt;&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; Kaikuk eta Cabo da Cruzek hiruna segundoko zigorra jaso zuten&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;[https://www.euskolabelliga.com/files/regatas/1645534632_3.pdf &quot;Fabrika XIV. Bandera-Emaitzak&quot;]. ''Eusko Label Liga''. 2022.07.02&lt;/ref&gt;.&lt;/br&gt;
&lt;small&gt;&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; Ares estropadatik kanporatua izan zen azken luzean Cabo da Cruzen traineruaren aurka jo ondoren&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{es}} [https://www.diariovasco.com/remo/liga-act/cabo-recupera-puntos-20220723235536-nt.html &quot;Cabo recupera los puntos de Orio tras estimarse sus alegaciones&quot;]. ''Diario Vasco''. 2022.07.26&lt;/ref&gt;.

== Patroi Hoberenaren saria ==
{|class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
! Postua
! Patroia
! Arraun Taldea
! Puntuak&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;
|-
|1
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|EH}} Ander Etxegoien
|align=&quot;left&quot;|Orio
|79
|-
|2
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|EH}} Unax Eizagirre
|align=&quot;left&quot;|Getaria
|59
|-
|3
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|EH}} [[Ioseba Amunarriz]]
|align=&quot;left&quot;|Hondarribia
|rowspan=2|52
|-
|4
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|Galizia}} Felix Duarte
|align=&quot;left&quot;|Cabo da Cruz
|-
|5
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|EH}} [[Gorka Aranberri]]
|align=&quot;left&quot;|Urdaibai
|48
|}

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[TKE Liga]]
* [[KAE Ligako 2022ko denboraldia]]
* [[GT Ligako 2022ko denboraldia]]

== Kanpo estekak ==
* [https://www.euskolabelliga.com/index.php?id=eu TKE Ligaren webgunea]

{{TKE Ligako denboraldiak}}

[[Kategoria:TKE Liga]]
[[Kategoria:2022 kirolean|T]]</text>
      <sha1>lupynqyl9wnmkkns0474eraoeatng2f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006093</id>
      <parentid>9006091</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:09:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Patroi Hoberenaren saria */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18814" xml:space="preserve">{{jokoan}}
{{Arraun liga denboraldi infotaula
| izena = 2022ko Eusko Label Liga
| irudia = [[Fitxategi:Trainera de Getaria en Bilbao.jpg|250px|Getariako Arraun Elkartea]]
| irudi oina = Getariako Arraun Elkarteak (irudian) lehen aldiz egingo du arraun TKE Ligan 2022ko denboraldian. 
| antolatzailea = Traineru Kluben Elkartea
| parte-hartzaileak = 12 talde
| estropadak = 20 estropada
| hasiera = 2022ko uztailaren 2a
| amaiera = 2022ko irailaren 18a
| txapelduna = 
| txapeldunordea = 
| ohorezko txanda = 
| aurrekodenboraldia = [[TKE Ligako 2021eko denboraldia|2021]]
| hurrengodenboraldia = [[TKE Ligako 2023ko denboraldia|2023]]
}}
'''TKE Ligako 2022ko denboraldia''' [[Eusko Label Liga]]ren hogeigarren denboraldia da. Txapelketa uztailaren 2an hasi zen [[Bilbo]] hiriko uretan eta irailaren 18an bukatuko da [[Portugalete]]n; guztira, 20 estropada jokatuko dira&lt;ref name=Bibliografia1&gt;[https://www.euskolabeliga.com/resultados/index.php?id=eu &quot;2022ko egutegia eta emaitzak&quot;]. ''Eusko Label Liga''. 2022.05.25&lt;/ref&gt;. 

[[TKE Ligako 2021eko denboraldia|Aurreko denboraldian]] Eusko Label Ligako garaikurra bigarren aldiz jarraian irabazi ondoren, [[Itsasoko Ama Arraun Elkartea]]rena izango da titulua defendatzen saiatuko den trainerua&lt;ref name=Bibliografia2&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Santurtzik irabazi du Eusko Label Liga|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/187186/santurtzik-irabazi-du-eusko-label-liga.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2022.01.06}}&lt;/ref&gt;. Lehian [[Getariako Arraun Elkartea|Getaria]] eta [[Kaiku Arraunaren Kirol Elkartea|Kaiku]] elkartu zaizkio, 2021ean lehen mailan arraun egiteko txartela lortu zuten elkarteak&lt;ref name=Bibliografia6&gt;[https://www.eitb.eus/eu/kirolak/arrauna/osoa/8324569/2021ko-eusko-label-eta-euskotren-ligetako-playoffako-emaitzak/ &quot;Tolosaldea Euskotren Ligan arituko da; Getaria eta Kaiku, Eusko Label Ligan&quot;]. ''Eitb.eus''. 2022.01.02&lt;/ref&gt;.

== Partaideak ==
Guztira, 12 elkartek hartu dute parte hogeigarren denboraldian; horietatik 6 bizkaitarrak dira, 4 gipuzkoarrak eta 2 galiziarrak&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;. Aurreko denboraldiarekin alderatuz gero, berritasuna [[Getariako Arraun Elkartea|Getaria]] eta [[Kaiku Arraunaren Kirol Elkartea|Kaiku]] elkarteen parte hartzea da, [[Sociedad Deportiva Tirán]]ek eta [[Zarautz Arraun Elkartea|Zarautzek]] utzitako postuak bete dituztenak&lt;ref name=Bibliografia6/&gt;.
&lt;center&gt;
{{2022ko TKE Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Herrialdea)'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[TKE Ligako 2021eko denboraldia|2021]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#0047AB&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Ares||[[Club de Remo Ares]]||''Santa Olalla de Lubre''||{{banderaikur|Galizia}} José Manuel Peláez||[[Ares (Coruña)|Ares]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|9.a
|-
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cabo da Cruz||[[Club de Remo Cabo da Cruz|Club de Remo Cabo de Cruz]]||''Cabo da Cruz''||{{banderaikur|Galizia}} Gustavo Vázquez||[[Boiro]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|8.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Donostiarra||[[Donostiarra|Kaiarriba Arraun Elkartea]]||''Torrekua II''||{{banderaikur|EH}} Igor Makazaga||[[Donostia]] ([[Gipuzkoa]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|-
|bgcolor=&quot;#BB9753&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Getaria||[[Getariako Arraun Elkartea]]||''Esperantza''||{{banderaikur|EH}} Ion Larrañaga||[[Getaria]] ([[Gipuzkoa]])||align=&quot;center&quot;|1.a ([[KAE Ligako 2021eko denboraldia|KAE]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Hondarribia||[[Hondarribia Arraun Elkartea]]||''Ama Guadalupekoa''||{{banderaikur|EH}} Mikel Orbañanos||[[Hondarribia]] ([[Gipuzkoa]])||align=&quot;center&quot;|2.a
|-
|bgcolor=&quot;#2C9656&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Kaiku||[[Kaiku Arraunaren Kirol Elkartea]]||''Bizkaitaŕa''||{{banderaikur|EH}} [[Jose Luis Korta]]||[[Sestao]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|2.a ([[KAE Ligako 2021eko denboraldia|KAE]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Lekittarra||[[Isuntza Arraun Elkartea]]||''Lekittarra''||{{banderaikur|EH}} Osertz Alday||[[Lekeitio]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|10.a
|-
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Ondarroa||[[Ondarroa Arraun Elkartea]]||''Antiguako Ama''||{{banderaikur|EH}} Iñaki Errasti||[[Ondarroa]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|7.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#ffee00&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Orio||[[Orio Arraunketa Elkartea]]||''San Nikolas''||{{banderaikur|EH}} Jon Salsamendi||[[Orio]] ([[Gipuzkoa]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|-
|bgcolor=&quot;#800080&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Santurtzi||[[Itsasoko Ama Arraun Elkartea]]||''Sotera''||{{banderaikur|EH}} Mikel Portularrume||[[Santurtzi]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|1.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#0000CD&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Urdaibai||[[Urdaibai Arraun Elkartea|Bermeo Urdaibai Arraun Elkartea]]||''Bou Bizkaia''||{{banderaikur|EH}} [[Iker Zabala]]||[[Bermeo]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;brown&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||Zierbena||[[Zierbena Arraun Elkartea]]||''Zierbena''||{{banderaikur|EH}} Jon Elortegi||[[Portua (Zierbena)|Portua]], [[Zierbena]] ([[Bizkaia]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|}
&lt;/center&gt;

== Estropadak ==
Denboraldi honetan 20 estropada eta 18 bandera izango dira jokoan&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;.
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Z.'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Lekua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Data''' 
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Txapelduna''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|-
|align=&quot;center&quot;|1.||Bilboko XIII. Bandera||[[Bilbo]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 2]]a|| bgcolor=&quot;#ffee00&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Orio Arraunketa Elkartea|Orio]]
|-
|align=&quot;center&quot;|2.||Fabrika XIV. Bandera||[[Donostia]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[uztailaren 3]]a|| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Donostiarra]]
|-
|align=&quot;center&quot;|3.||rowspan=&quot;2&quot;|VI Bandeira Cidade da Coruña||rowspan=&quot;2&quot;|[[Coruña]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 9]]a||bgcolor=&quot;#0000CD&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Urdaibai Arraun Elkartea|Urdaibai]]
|-
|align=&quot;center&quot;|4.||[[2022]]ko [[uztailaren 10]]a||bgcolor=&quot;#0000CD&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Urdaibai Arraun Elkartea|Urdaibai]]
|-
|align=&quot;center&quot;|5.||Orioko XXXII. Estropadak - Orio Kanpina X. Bandera||[[Orio]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[uztailaren 16]]a|| bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||Petronor XXXIX. Bandera||[[Zierbena]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 17]]a|| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Donostiarra]]
|-
|align=&quot;center&quot;|7.||Sestaoko Udaleko XXI. Bandera||[[Sestao]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 23]]a|| bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||Santurtziko XLIII. Ikurriña||[[Santurtzi]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 24]]a|| bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]
|-
|align=&quot;center&quot;|9.||Getxoko Estropaden XLIV. Ikurriña||[[Getxo]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 30]]a|| bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Donostiarra]]
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||El Correo XXXVII. Ikurriña-Kutxabank Sari Nagusia||[[Lekeitio]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[uztailaren 31]]||bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of the Basque Country.svg|25px|erdian]]||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]
|-
|align=&quot;center&quot;|11.||Hondarribiko XXXV. Bandera-Mapfre Sari Nagusia||[[Hondarribia]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 6]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|12.||Getariako XIII. Estropada-500. Urteurrena Saria||[[Getaria]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 7]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|13.||Ondarroako XXXVIII. Bandera||[[Ondarroa]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 13]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|14.||CaixaBank X. Bandera||[[Castro Urdiales]], [[Kantabria]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 14]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|15.||rowspan=&quot;2&quot;|Zarauzko XLV. Ikurriña||rowspan=&quot;2&quot;|[[Zarautz]], [[Gipuzkoa]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 20]]a||colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|16.||[[2022]]ko [[abuztuaren 21]]a
|-
|align=&quot;center&quot;|17.||Concello de Aresko XV. Bandeira ||[[Ares (Coruña)|Ares]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 27]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|18.||Concello de Boiroko XXXII. Bandeira||[[Boiro]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[irailaren 17]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|19.||Bermeo Hiriko XL. Ikurriña-BTWC Sari Nagusia||[[Bermeo]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 28]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|20.||LII. Sari Nagusia-El Corte Inglés XLVII. Bandera||[[Portugalete]], [[Bizkaia]]||[[2022]]ko [[irailaren 18]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|}
&lt;/center&gt;

== Sailkapena ==
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Emaitza'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Puntuak''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''1'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''2'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''3''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''4'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''5'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''6''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''7'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''8'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''9''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''10'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''11'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''12''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''13'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''14'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''15''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''16'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''17'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''18'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''19'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''20'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Banderak'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Lorpena''' 
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|1.||[[Hondarribia Arraun Elkartea|Hondarribia]]||align=&quot;center&quot;|'''111'''|| align=&quot;center&quot; |10||align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|4|| align=&quot;center&quot; |Txapelduna
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|2.||[[Donostiarra]]||align=&quot;center&quot;|'''108'''|| align=&quot;center&quot; |11||align=&quot;center&quot;|'''12'''|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|3|| align=&quot;center&quot; |Txapeldunordea
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|3.||[[Urdaibai Arraun Elkartea|Urdaibai]]||align=&quot;center&quot;|'''104'''|| align=&quot;center&quot; |8||align=&quot;center&quot;|10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|1|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot;|Ohorezko txanda
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|4.||[[Orio Arraunketa Elkartea|Orio]]||align=&quot;center&quot;|'''96'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''||align=&quot;center&quot; |9||align=&quot;center&quot;|11|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|1
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|5.||[[Kaiku Arraunaren Kirol Elkartea|Kaiku]]||align=&quot;center&quot;|'''62'''|| align=&quot;center&quot; |4||align=&quot;center&quot;|7&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;6&quot; align=&quot;center&quot; |
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||[[Getariako Arraun Elkartea|Getaria]]||align=&quot;center&quot;|'''61'''|| align=&quot;center&quot; |6||align=&quot;center&quot;|8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|7.||[[Zierbena Arraun Elkartea|Zierbena]]||align=&quot;center&quot;|'''57'''|| align=&quot;center&quot; |9||align=&quot;center&quot;|4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||[[Club de Remo Cabo da Cruz|Cabo da Cruz]]||align=&quot;center&quot;|'''41'''|| align=&quot;center&quot; |5||align=&quot;center&quot;|5&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|9.||[[Isuntza Arraun Elkartea|Lekittarra]]||align=&quot;center&quot;|'''39'''|| align=&quot;center&quot; |1||align=&quot;center&quot;|6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||[[Ondarroa Arraun Elkartea|Ondarroa]]||align=&quot;center&quot;|'''35'''|| align=&quot;center&quot; |3||align=&quot;center&quot;|1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|11.||[[Itsasoko Ama Arraun Elkartea|Santurtzi]]||align=&quot;center&quot;|'''34'''|| align=&quot;center&quot; |7||align=&quot;center&quot;|3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|[[#Jaitsiera/Igoera play-offa|Jaitsiera play-offa]]
|-bgcolor=&quot;#F88379&quot;
|align=&quot;center&quot;|12.||[[Club de Remo Ares|Ares]]||align=&quot;center&quot;|'''31'''|| align=&quot;center&quot; |2||align=&quot;center&quot;|2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; style=&quot;color: red;&quot;|0&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|-||align=&quot;center&quot;|[[KAE Ligako 2023ko denboraldia|2023ko KAE Liga]]
|}
&lt;/center&gt;
&lt;small&gt;&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; Kaikuk eta Cabo da Cruzek hiruna segundoko zigorra jaso zuten&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;[https://www.euskolabelliga.com/files/regatas/1645534632_3.pdf &quot;Fabrika XIV. Bandera-Emaitzak&quot;]. ''Eusko Label Liga''. 2022.07.02&lt;/ref&gt;.&lt;/br&gt;
&lt;small&gt;&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; Ares estropadatik kanporatua izan zen azken luzean Cabo da Cruzen traineruaren aurka jo ondoren&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{es}} [https://www.diariovasco.com/remo/liga-act/cabo-recupera-puntos-20220723235536-nt.html &quot;Cabo recupera los puntos de Orio tras estimarse sus alegaciones&quot;]. ''Diario Vasco''. 2022.07.26&lt;/ref&gt;.

== Patroi Hoberenaren saria ==
{|class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
! Postua
! Patroia
! Arraun Taldea
! Puntuak&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;
|-
|1
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|EH}} Ander Etxegoien
|align=&quot;left&quot;|Orio
|92
|-
|2
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|EH}} Unax Eizagirre
|align=&quot;left&quot;|Getaria
|70
|-
|3
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|EH}} [[Ioseba Amunarriz]]
|align=&quot;left&quot;|Hondarribia
|rowspan=2|64
|-
|4
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|Galizia}} Felix Duarte
|align=&quot;left&quot;|Cabo da Cruz
|-
|5
|align=&quot;left&quot;|{{banderaikur|EH}} Iñaki Goikoetxea
|align=&quot;left&quot;|Lekittarra
|61
|}

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[TKE Liga]]
* [[KAE Ligako 2022ko denboraldia]]
* [[GT Ligako 2022ko denboraldia]]

== Kanpo estekak ==
* [https://www.euskolabelliga.com/index.php?id=eu TKE Ligaren webgunea]

{{TKE Ligako denboraldiak}}

[[Kategoria:TKE Liga]]
[[Kategoria:2022 kirolean|T]]</text>
      <sha1>os78iwgz0ecdag1riw2178az4g9hwvh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Annemiek van Vleuten</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1014819</id>
    <revision>
      <id>9005641</id>
      <parentid>8993704</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:56:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9172" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa
| irudia = 2017 UEC Track Elite European Championships 120.jpg
}}
'''Annemiek van Vleuten''' ([[Vleuten]], [[Herbehereak]], [[1982]]ko [[urriaren 8]]a) herbehereetar [[errepideko txirrindularitza|errepideko txirrindulari]] profesionala da.

[[2020ko Udako Olinpiar Jokoak|2020ko Udako Olinpiar Jokoetan]] urrezko domina irabazi zuen emakumezkoen erlojupeko txirrindularitza proban eta zilarrezkoa errepideko proban. Hiru munduko txapelketa ere lortu ditu, bi erlojupekoan eta bat errepidekoan, [[Emakumezkoen Italiako Giroa|Italiako Giroa]] ere birritan irabazi du&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Annemiek van Vleuten se adjudica el Giro Rosa y Marianne Vos la última etapa|hizkuntza=spanish|data=2019-07-14|url=https://www.esciclismo.com/actualidad/carretera/52282.html|aldizkaria=EsCiclismo.com|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt; eta 2022ko [[Emakumezkoen Frantziako Tourra|Frantziako Tourraren]] irabazlea izan zen.

== Biografia ==
=== Hasiera ===
2007 amaieran egin zuen debuta profesionaletan&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=CQ Ranking - VAN VLEUTEN Annemiek|url=https://cqranking.com/women/asp/gen/rider.asp?riderid=1986|aldizkaria=cqranking.com|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;. 2010an hasi zen garaipenak lortzen, batez ere klasikak irabazi zituen. 

2011. urtean Munduko Kopa irabazi zuen puntu gehien lortuz&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Annemiek van Vleuten wins 2011 World Cup title and final race|data=2011-08-27|url=https://www.velonews.com/events/annemiek-van-vleuten-wins-2011-world-cup-title-and-final-race/|aldizkaria=VeloNews.com|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;. [[Marianne Vos]]-en aurretik gelditu zen, aurreko bi edizioak eta hurrengo biak irabaziko zituen herbeheretar txirrindulari handia. [[2012ko Udako Olinpiar Jokoak|2012ko Udako Olinpiar Jokoetan]] parte hartu zuen errepideko lasterketan eta 14. postuan amaitu zuen.

2014an [[Emakumezkoen Italiako Giroa|Italiako Giroko]] errebelazioa izan zen, bi etapa irabazi eta sailkapen nagusian 8. postua eginez. 2016an bosgarren egin zuen Munduko txapelketako erlojupeko saioan. [[2012ko Udako Olinpiar Jokoak|Rioko Olinpiar Jokoetan]] errepideko proban hartu zuen parte baina ez zuen amaitu.

=== Puntako txirrindularia (2017- ) ===
2017. urtean igoera nabarmena izan zuen. Italiako Giroan hirugarren egin zuen eta Munduko txapelketatak 4.a errepidean eta txapelduna erlojupekoan izan zen. [[UCI World Ranking]] sailkapena irabazi zuen. Hurrengo urtean Giroa, Munduko txapelketako erlojupekoa eta UCI World Ranking irabazi zituen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Track Cycling - Annemiek van Vleuten (Netherlands)|url=https://www.the-sports.org/godoy-becerra-hernan-felipe-surfing-spf513726.html|aldizkaria=www.the-sports.org|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;. 2019a ez zen okerragoa izan, Giroa eta Munduko errepideko txapelketa irabazi eta erlojupekoan hirugarren eginez. UCI Rankingean 2. egin zuen Marianne Vosen atzetik.

2020. urtean Giroa amaitzerik ez zuen izan eroriko baten erruz&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Aitor|abizena=Manterola|izenburua=Van Vleuten Giroko liderrak, erori, eta lasterketa utzi behar izan du|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1932/024/001/2020-09-18/van-vleuten-giroko-liderrak-erori-eta-lasterketa-utzi-behar-izan-du.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;. 2021ean UCI World Ranking-ean lehenengo postuan dago &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Annemiek van Vleuten new World No. 1 at UCI ranking {{!}} Movistar Team|hizkuntza=en-US|data=2021-05-25|url=https://movistarteam.com/en/2021-05-25/miek-number-1-uci-world-ranking-may-2021|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;eta [[2020ko Udako Olinpiar Jokoak|Tokioko Olinpiar Jokoetan]] urrezko domina irabazi zuen emakumezkoen erlojupeko txirrindularitza proban&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Van Vleuten quells Olympic road race pain with gold in women’s time trial|hizkuntza=en|data=2021-07-28|url=http://www.theguardian.com/sport/2021/jul/28/van-vleuten-quells-olympic-road-race-pain-with-gold-in-womens-time-trial|aldizkaria=the Guardian|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt; eta zilarrezkoa errepideko proban. Errepideko proba honetan helmugara iristean txapelduna zelakoan zegoen van Vleuten, jakin gabe ihes eginda [[Anna Kiesenhofer]] iritsi zela lehenago. Akats larria izan zen baina esan beharra dago edonolako komunikazioak debekaturik daudela Olinpiar jokoetan&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Sana Noor Haq and Matias Grez|abizena=CNN|izenburua=Anna Kiesenhofer capitalizes on rival's confusion to win gold|url=https://www.cnn.com/2021/07/25/sport/anna-kiesenhofer-annemiek-van-vleuten-tokyo-2020-spt-intl/index.html|aldizkaria=CNN|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;. 

Olinpiar Jokoetatik itzuli eta hiru egunetara [[Women Donostiako Klasikoa|Donostia Klasikoa]] irabazi zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Jon Ander De la|abizena=Hoz|izenburua=Ostadarra Bulebarrean|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/201399/ostadarra-bulebarrean.amp.htmlostadarra-bulebarrean.amp.html|aldizkaria=Berria|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;.

== Palmaresa ==
=== Olinpiar Jokoak ===
{| class=&quot;wikitable center col2izq&quot; style=&quot;text-align:center;width:445px;&quot;
|- 
! Txapelketa
! Domina
! Kategoria
|-
| {{banderaikur|Erresuma Batua}} '''Londres 2012''' || align=center|14. || errepideko proba
|-
| {{banderaikur|Brasil}} '''Rio 2016''' || align=center|utzi || errepideko proba
|-
| rowspan=2 |{{banderaikur|Japonia}} '''Tokio 2020''' || align=center|{{silver2}} || errepideko proba
|- 
| align=center|{{Gold1}} || erlojupeko proba
|}

=== Proba nagusiak ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- style=&quot;background:#eee;&quot;
!Itzuli Handia
!2008
!2009
!2010
!2011
!2012
!2013
!2014
!2015
!2016
!2017
!2018
!2019
!2020
!2021
!2022
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey pink.svg|20px|link=General classification in the Giro d'Italia|alt=Pink jersey]] '''[[Emakumezkoen Italiako Giroa|Italiako Giroa]]'''
|—
|—
|—
|75.
|UT
|UT
|'''8.'''
|35.
|—
|style=&quot;background:burlywood;&quot;|'''[[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|3.]]'''
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Emakumezkoen Italiako Giroa|1.]]'''
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Emakumezkoen Italiako Giroa|1.]]'''
|UT
|—
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Emakumezkoen Italiako Giroa|1.]]'''
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|20px]] '''[[Errepideko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|Munduko Txapelketa]]''' 
|—
|—
|25.
|24.
|11.
|15.
|—
|—
|53.
|'''4.'''
|'''7.'''
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|1.]]'''
|style=&quot;background:#ddf;&quot;|'''[[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|2.]]'''
|19.
|
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|20px]] '''[[Erlojupeko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|Munduko Erlojupeko Tx]]'''
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|'''5.'''
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Erlojupeko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|1.]]'''
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Erlojupeko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|1.]]'''
|style=&quot;background:burlywood;&quot;|'''[[Erlojupeko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|3.]]'''
|—
|style=&quot;background:burlywood;&quot;|'''[[Erlojupeko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|3.]]'''
|
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Legenda
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|—||Ez zuen parte hartu
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|DSK||Deskalifikatua
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|UT||Utzi
|}

=== Euskal Herrian ===
* [[Durango-Durango Emakumeen Saria]]
** '''Irabazi (2): 2017, 2020'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Ciclismo: Van Vleuten también impone su ley en la Durango-Durango|hizkuntza=es|data=2020-07-26|url=https://www.mundodeportivo.com/bizkaia/20200726/482531398589/ciclismo-durango-durango-bizkaia-durango-van-vleuten-mitchelton.html|aldizkaria=Mundo Deportivo|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;
** Bigarren (2): 2018, 2021
** Hirugarren (1): 2010
* [[Emakumeen Euskal Bira]]
** Bigarren (3): 2010, 2017, 2018
** Hirugarren (1): 2012
** Etapak: 2010 (1), 2015 (1), 2017 (1), 2018 (1)
* [[Emakumeen Nafarroako Klasikoa]]
** '''Irabazi (2): 2020, 2021'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Berria|izenburua=Van Vleutenentzat lehena Nafarroako Klasikoan|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1933/020/002/2021-05-14/van-vleutenentzat-lehena-nafarroako-klasikoan.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;
* [[Donostia Klasikoa]]
** '''Irabazi (1): 2021&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;'''

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

{{bizialdia|1982ko||Vleuten, Annemiek van}}

[[Kategoria:Herbehereetako txirrindulariak]]
[[Kategoria:Italiako Giroaren irabazleak]]
[[Kategoria:Italiako Giroko etapa irabazleak]]
[[Kategoria:Olinpiar Jokoetako dominadunak txirrindularitzan]]
[[Kategoria:2012ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]
[[Kategoria:2016ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]
[[Kategoria:2020ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]
[[Kategoria:2020ko Udako Olinpiar Jokoetako dominadunak]]</text>
      <sha1>j958lpr1fdmwkl9k9qm4p76fx2qr0jv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005643</id>
      <parentid>9005641</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:59:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Kategoria:Frantziako Tourraren irabazleak]] gehitua [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9218" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa
| irudia = 2017 UEC Track Elite European Championships 120.jpg
}}
'''Annemiek van Vleuten''' ([[Vleuten]], [[Herbehereak]], [[1982]]ko [[urriaren 8]]a) herbehereetar [[errepideko txirrindularitza|errepideko txirrindulari]] profesionala da.

[[2020ko Udako Olinpiar Jokoak|2020ko Udako Olinpiar Jokoetan]] urrezko domina irabazi zuen emakumezkoen erlojupeko txirrindularitza proban eta zilarrezkoa errepideko proban. Hiru munduko txapelketa ere lortu ditu, bi erlojupekoan eta bat errepidekoan, [[Emakumezkoen Italiako Giroa|Italiako Giroa]] ere birritan irabazi du&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Annemiek van Vleuten se adjudica el Giro Rosa y Marianne Vos la última etapa|hizkuntza=spanish|data=2019-07-14|url=https://www.esciclismo.com/actualidad/carretera/52282.html|aldizkaria=EsCiclismo.com|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt; eta 2022ko [[Emakumezkoen Frantziako Tourra|Frantziako Tourraren]] irabazlea izan zen.

== Biografia ==
=== Hasiera ===
2007 amaieran egin zuen debuta profesionaletan&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=CQ Ranking - VAN VLEUTEN Annemiek|url=https://cqranking.com/women/asp/gen/rider.asp?riderid=1986|aldizkaria=cqranking.com|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;. 2010an hasi zen garaipenak lortzen, batez ere klasikak irabazi zituen. 

2011. urtean Munduko Kopa irabazi zuen puntu gehien lortuz&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Annemiek van Vleuten wins 2011 World Cup title and final race|data=2011-08-27|url=https://www.velonews.com/events/annemiek-van-vleuten-wins-2011-world-cup-title-and-final-race/|aldizkaria=VeloNews.com|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;. [[Marianne Vos]]-en aurretik gelditu zen, aurreko bi edizioak eta hurrengo biak irabaziko zituen herbeheretar txirrindulari handia. [[2012ko Udako Olinpiar Jokoak|2012ko Udako Olinpiar Jokoetan]] parte hartu zuen errepideko lasterketan eta 14. postuan amaitu zuen.

2014an [[Emakumezkoen Italiako Giroa|Italiako Giroko]] errebelazioa izan zen, bi etapa irabazi eta sailkapen nagusian 8. postua eginez. 2016an bosgarren egin zuen Munduko txapelketako erlojupeko saioan. [[2012ko Udako Olinpiar Jokoak|Rioko Olinpiar Jokoetan]] errepideko proban hartu zuen parte baina ez zuen amaitu.

=== Puntako txirrindularia (2017- ) ===
2017. urtean igoera nabarmena izan zuen. Italiako Giroan hirugarren egin zuen eta Munduko txapelketatak 4.a errepidean eta txapelduna erlojupekoan izan zen. [[UCI World Ranking]] sailkapena irabazi zuen. Hurrengo urtean Giroa, Munduko txapelketako erlojupekoa eta UCI World Ranking irabazi zituen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Track Cycling - Annemiek van Vleuten (Netherlands)|url=https://www.the-sports.org/godoy-becerra-hernan-felipe-surfing-spf513726.html|aldizkaria=www.the-sports.org|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;. 2019a ez zen okerragoa izan, Giroa eta Munduko errepideko txapelketa irabazi eta erlojupekoan hirugarren eginez. UCI Rankingean 2. egin zuen Marianne Vosen atzetik.

2020. urtean Giroa amaitzerik ez zuen izan eroriko baten erruz&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Aitor|abizena=Manterola|izenburua=Van Vleuten Giroko liderrak, erori, eta lasterketa utzi behar izan du|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1932/024/001/2020-09-18/van-vleuten-giroko-liderrak-erori-eta-lasterketa-utzi-behar-izan-du.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;. 2021ean UCI World Ranking-ean lehenengo postuan dago &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Annemiek van Vleuten new World No. 1 at UCI ranking {{!}} Movistar Team|hizkuntza=en-US|data=2021-05-25|url=https://movistarteam.com/en/2021-05-25/miek-number-1-uci-world-ranking-may-2021|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;eta [[2020ko Udako Olinpiar Jokoak|Tokioko Olinpiar Jokoetan]] urrezko domina irabazi zuen emakumezkoen erlojupeko txirrindularitza proban&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Van Vleuten quells Olympic road race pain with gold in women’s time trial|hizkuntza=en|data=2021-07-28|url=http://www.theguardian.com/sport/2021/jul/28/van-vleuten-quells-olympic-road-race-pain-with-gold-in-womens-time-trial|aldizkaria=the Guardian|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt; eta zilarrezkoa errepideko proban. Errepideko proba honetan helmugara iristean txapelduna zelakoan zegoen van Vleuten, jakin gabe ihes eginda [[Anna Kiesenhofer]] iritsi zela lehenago. Akats larria izan zen baina esan beharra dago edonolako komunikazioak debekaturik daudela Olinpiar jokoetan&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Sana Noor Haq and Matias Grez|abizena=CNN|izenburua=Anna Kiesenhofer capitalizes on rival's confusion to win gold|url=https://www.cnn.com/2021/07/25/sport/anna-kiesenhofer-annemiek-van-vleuten-tokyo-2020-spt-intl/index.html|aldizkaria=CNN|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;. 

Olinpiar Jokoetatik itzuli eta hiru egunetara [[Women Donostiako Klasikoa|Donostia Klasikoa]] irabazi zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Jon Ander De la|abizena=Hoz|izenburua=Ostadarra Bulebarrean|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/201399/ostadarra-bulebarrean.amp.htmlostadarra-bulebarrean.amp.html|aldizkaria=Berria|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;.

== Palmaresa ==
=== Olinpiar Jokoak ===
{| class=&quot;wikitable center col2izq&quot; style=&quot;text-align:center;width:445px;&quot;
|- 
! Txapelketa
! Domina
! Kategoria
|-
| {{banderaikur|Erresuma Batua}} '''Londres 2012''' || align=center|14. || errepideko proba
|-
| {{banderaikur|Brasil}} '''Rio 2016''' || align=center|utzi || errepideko proba
|-
| rowspan=2 |{{banderaikur|Japonia}} '''Tokio 2020''' || align=center|{{silver2}} || errepideko proba
|- 
| align=center|{{Gold1}} || erlojupeko proba
|}

=== Proba nagusiak ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- style=&quot;background:#eee;&quot;
!Itzuli Handia
!2008
!2009
!2010
!2011
!2012
!2013
!2014
!2015
!2016
!2017
!2018
!2019
!2020
!2021
!2022
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey pink.svg|20px|link=General classification in the Giro d'Italia|alt=Pink jersey]] '''[[Emakumezkoen Italiako Giroa|Italiako Giroa]]'''
|—
|—
|—
|75.
|UT
|UT
|'''8.'''
|35.
|—
|style=&quot;background:burlywood;&quot;|'''[[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|3.]]'''
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Emakumezkoen Italiako Giroa|1.]]'''
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Emakumezkoen Italiako Giroa|1.]]'''
|UT
|—
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Emakumezkoen Italiako Giroa|1.]]'''
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|20px]] '''[[Errepideko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|Munduko Txapelketa]]''' 
|—
|—
|25.
|24.
|11.
|15.
|—
|—
|53.
|'''4.'''
|'''7.'''
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|1.]]'''
|style=&quot;background:#ddf;&quot;|'''[[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|2.]]'''
|19.
|
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|20px]] '''[[Erlojupeko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|Munduko Erlojupeko Tx]]'''
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|'''5.'''
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Erlojupeko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|1.]]'''
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Erlojupeko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|1.]]'''
|style=&quot;background:burlywood;&quot;|'''[[Erlojupeko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|3.]]'''
|—
|style=&quot;background:burlywood;&quot;|'''[[Erlojupeko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|3.]]'''
|
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Legenda
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|—||Ez zuen parte hartu
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|DSK||Deskalifikatua
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|UT||Utzi
|}

=== Euskal Herrian ===
* [[Durango-Durango Emakumeen Saria]]
** '''Irabazi (2): 2017, 2020'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Ciclismo: Van Vleuten también impone su ley en la Durango-Durango|hizkuntza=es|data=2020-07-26|url=https://www.mundodeportivo.com/bizkaia/20200726/482531398589/ciclismo-durango-durango-bizkaia-durango-van-vleuten-mitchelton.html|aldizkaria=Mundo Deportivo|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;
** Bigarren (2): 2018, 2021
** Hirugarren (1): 2010
* [[Emakumeen Euskal Bira]]
** Bigarren (3): 2010, 2017, 2018
** Hirugarren (1): 2012
** Etapak: 2010 (1), 2015 (1), 2017 (1), 2018 (1)
* [[Emakumeen Nafarroako Klasikoa]]
** '''Irabazi (2): 2020, 2021'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Berria|izenburua=Van Vleutenentzat lehena Nafarroako Klasikoan|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1933/020/002/2021-05-14/van-vleutenentzat-lehena-nafarroako-klasikoan.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;
* [[Donostia Klasikoa]]
** '''Irabazi (1): 2021&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;'''

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

{{bizialdia|1982ko||Vleuten, Annemiek van}}

[[Kategoria:Herbehereetako txirrindulariak]]
[[Kategoria:Italiako Giroaren irabazleak]]
[[Kategoria:Italiako Giroko etapa irabazleak]]
[[Kategoria:Olinpiar Jokoetako dominadunak txirrindularitzan]]
[[Kategoria:2012ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]
[[Kategoria:2016ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]
[[Kategoria:2020ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]
[[Kategoria:2020ko Udako Olinpiar Jokoetako dominadunak]]
[[Kategoria:Frantziako Tourraren irabazleak]]</text>
      <sha1>8r3hfy6dqg9v0xljp3lb869nq84kmu0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005645</id>
      <parentid>9005643</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:59:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Kategoria:Epidemiologoak]] gehitua [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9247" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa
| irudia = 2017 UEC Track Elite European Championships 120.jpg
}}
'''Annemiek van Vleuten''' ([[Vleuten]], [[Herbehereak]], [[1982]]ko [[urriaren 8]]a) herbehereetar [[errepideko txirrindularitza|errepideko txirrindulari]] profesionala da.

[[2020ko Udako Olinpiar Jokoak|2020ko Udako Olinpiar Jokoetan]] urrezko domina irabazi zuen emakumezkoen erlojupeko txirrindularitza proban eta zilarrezkoa errepideko proban. Hiru munduko txapelketa ere lortu ditu, bi erlojupekoan eta bat errepidekoan, [[Emakumezkoen Italiako Giroa|Italiako Giroa]] ere birritan irabazi du&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Annemiek van Vleuten se adjudica el Giro Rosa y Marianne Vos la última etapa|hizkuntza=spanish|data=2019-07-14|url=https://www.esciclismo.com/actualidad/carretera/52282.html|aldizkaria=EsCiclismo.com|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt; eta 2022ko [[Emakumezkoen Frantziako Tourra|Frantziako Tourraren]] irabazlea izan zen.

== Biografia ==
=== Hasiera ===
2007 amaieran egin zuen debuta profesionaletan&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=CQ Ranking - VAN VLEUTEN Annemiek|url=https://cqranking.com/women/asp/gen/rider.asp?riderid=1986|aldizkaria=cqranking.com|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;. 2010an hasi zen garaipenak lortzen, batez ere klasikak irabazi zituen. 

2011. urtean Munduko Kopa irabazi zuen puntu gehien lortuz&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Annemiek van Vleuten wins 2011 World Cup title and final race|data=2011-08-27|url=https://www.velonews.com/events/annemiek-van-vleuten-wins-2011-world-cup-title-and-final-race/|aldizkaria=VeloNews.com|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;. [[Marianne Vos]]-en aurretik gelditu zen, aurreko bi edizioak eta hurrengo biak irabaziko zituen herbeheretar txirrindulari handia. [[2012ko Udako Olinpiar Jokoak|2012ko Udako Olinpiar Jokoetan]] parte hartu zuen errepideko lasterketan eta 14. postuan amaitu zuen.

2014an [[Emakumezkoen Italiako Giroa|Italiako Giroko]] errebelazioa izan zen, bi etapa irabazi eta sailkapen nagusian 8. postua eginez. 2016an bosgarren egin zuen Munduko txapelketako erlojupeko saioan. [[2012ko Udako Olinpiar Jokoak|Rioko Olinpiar Jokoetan]] errepideko proban hartu zuen parte baina ez zuen amaitu.

=== Puntako txirrindularia (2017- ) ===
2017. urtean igoera nabarmena izan zuen. Italiako Giroan hirugarren egin zuen eta Munduko txapelketatak 4.a errepidean eta txapelduna erlojupekoan izan zen. [[UCI World Ranking]] sailkapena irabazi zuen. Hurrengo urtean Giroa, Munduko txapelketako erlojupekoa eta UCI World Ranking irabazi zituen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Track Cycling - Annemiek van Vleuten (Netherlands)|url=https://www.the-sports.org/godoy-becerra-hernan-felipe-surfing-spf513726.html|aldizkaria=www.the-sports.org|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;. 2019a ez zen okerragoa izan, Giroa eta Munduko errepideko txapelketa irabazi eta erlojupekoan hirugarren eginez. UCI Rankingean 2. egin zuen Marianne Vosen atzetik.

2020. urtean Giroa amaitzerik ez zuen izan eroriko baten erruz&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Aitor|abizena=Manterola|izenburua=Van Vleuten Giroko liderrak, erori, eta lasterketa utzi behar izan du|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1932/024/001/2020-09-18/van-vleuten-giroko-liderrak-erori-eta-lasterketa-utzi-behar-izan-du.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;. 2021ean UCI World Ranking-ean lehenengo postuan dago &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Annemiek van Vleuten new World No. 1 at UCI ranking {{!}} Movistar Team|hizkuntza=en-US|data=2021-05-25|url=https://movistarteam.com/en/2021-05-25/miek-number-1-uci-world-ranking-may-2021|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;eta [[2020ko Udako Olinpiar Jokoak|Tokioko Olinpiar Jokoetan]] urrezko domina irabazi zuen emakumezkoen erlojupeko txirrindularitza proban&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Van Vleuten quells Olympic road race pain with gold in women’s time trial|hizkuntza=en|data=2021-07-28|url=http://www.theguardian.com/sport/2021/jul/28/van-vleuten-quells-olympic-road-race-pain-with-gold-in-womens-time-trial|aldizkaria=the Guardian|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt; eta zilarrezkoa errepideko proban. Errepideko proba honetan helmugara iristean txapelduna zelakoan zegoen van Vleuten, jakin gabe ihes eginda [[Anna Kiesenhofer]] iritsi zela lehenago. Akats larria izan zen baina esan beharra dago edonolako komunikazioak debekaturik daudela Olinpiar jokoetan&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Sana Noor Haq and Matias Grez|abizena=CNN|izenburua=Anna Kiesenhofer capitalizes on rival's confusion to win gold|url=https://www.cnn.com/2021/07/25/sport/anna-kiesenhofer-annemiek-van-vleuten-tokyo-2020-spt-intl/index.html|aldizkaria=CNN|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;. 

Olinpiar Jokoetatik itzuli eta hiru egunetara [[Women Donostiako Klasikoa|Donostia Klasikoa]] irabazi zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Jon Ander De la|abizena=Hoz|izenburua=Ostadarra Bulebarrean|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/201399/ostadarra-bulebarrean.amp.htmlostadarra-bulebarrean.amp.html|aldizkaria=Berria|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;.

== Palmaresa ==
=== Olinpiar Jokoak ===
{| class=&quot;wikitable center col2izq&quot; style=&quot;text-align:center;width:445px;&quot;
|- 
! Txapelketa
! Domina
! Kategoria
|-
| {{banderaikur|Erresuma Batua}} '''Londres 2012''' || align=center|14. || errepideko proba
|-
| {{banderaikur|Brasil}} '''Rio 2016''' || align=center|utzi || errepideko proba
|-
| rowspan=2 |{{banderaikur|Japonia}} '''Tokio 2020''' || align=center|{{silver2}} || errepideko proba
|- 
| align=center|{{Gold1}} || erlojupeko proba
|}

=== Proba nagusiak ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- style=&quot;background:#eee;&quot;
!Itzuli Handia
!2008
!2009
!2010
!2011
!2012
!2013
!2014
!2015
!2016
!2017
!2018
!2019
!2020
!2021
!2022
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;text-align:left; background:#efefef;&quot;|[[Fitxategi:Jersey pink.svg|20px|link=General classification in the Giro d'Italia|alt=Pink jersey]] '''[[Emakumezkoen Italiako Giroa|Italiako Giroa]]'''
|—
|—
|—
|75.
|UT
|UT
|'''8.'''
|35.
|—
|style=&quot;background:burlywood;&quot;|'''[[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|3.]]'''
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Emakumezkoen Italiako Giroa|1.]]'''
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Emakumezkoen Italiako Giroa|1.]]'''
|UT
|—
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Emakumezkoen Italiako Giroa|1.]]'''
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|20px]] '''[[Errepideko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|Munduko Txapelketa]]''' 
|—
|—
|25.
|24.
|11.
|15.
|—
|—
|53.
|'''4.'''
|'''7.'''
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|1.]]'''
|style=&quot;background:#ddf;&quot;|'''[[Txirrindularitzako Munduko Txapelketak|2.]]'''
|19.
|
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Fitxategi:MaillotMundial.PNG|20px]] '''[[Erlojupeko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|Munduko Erlojupeko Tx]]'''
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|—
|'''5.'''
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Erlojupeko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|1.]]'''
| style=&quot;text-align:center; background:yellow;&quot;|'''[[Erlojupeko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|1.]]'''
|style=&quot;background:burlywood;&quot;|'''[[Erlojupeko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|3.]]'''
|—
|style=&quot;background:burlywood;&quot;|'''[[Erlojupeko txirrindularitza emakumezkoen elite munduko txapelketa|3.]]'''
|
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Legenda
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|—||Ez zuen parte hartu
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|DSK||Deskalifikatua
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot;|UT||Utzi
|}

=== Euskal Herrian ===
* [[Durango-Durango Emakumeen Saria]]
** '''Irabazi (2): 2017, 2020'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Ciclismo: Van Vleuten también impone su ley en la Durango-Durango|hizkuntza=es|data=2020-07-26|url=https://www.mundodeportivo.com/bizkaia/20200726/482531398589/ciclismo-durango-durango-bizkaia-durango-van-vleuten-mitchelton.html|aldizkaria=Mundo Deportivo|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;
** Bigarren (2): 2018, 2021
** Hirugarren (1): 2010
* [[Emakumeen Euskal Bira]]
** Bigarren (3): 2010, 2017, 2018
** Hirugarren (1): 2012
** Etapak: 2010 (1), 2015 (1), 2017 (1), 2018 (1)
* [[Emakumeen Nafarroako Klasikoa]]
** '''Irabazi (2): 2020, 2021'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Berria|izenburua=Van Vleutenentzat lehena Nafarroako Klasikoan|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1933/020/002/2021-05-14/van-vleutenentzat-lehena-nafarroako-klasikoan.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2021-08-03}}&lt;/ref&gt;
* [[Donostia Klasikoa]]
** '''Irabazi (1): 2021&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;'''

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

{{bizialdia|1982ko||Vleuten, Annemiek van}}

[[Kategoria:Herbehereetako txirrindulariak]]
[[Kategoria:Italiako Giroaren irabazleak]]
[[Kategoria:Italiako Giroko etapa irabazleak]]
[[Kategoria:Olinpiar Jokoetako dominadunak txirrindularitzan]]
[[Kategoria:2012ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]
[[Kategoria:2016ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]
[[Kategoria:2020ko Udako Olinpiar Jokoetako txirrindulariak]]
[[Kategoria:2020ko Udako Olinpiar Jokoetako dominadunak]]
[[Kategoria:Frantziako Tourraren irabazleak]]
[[Kategoria:Epidemiologoak]]</text>
      <sha1>kc48zn3lhp5nqr1yl7mawlc01x1uuqw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Limoi-tarta</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1020869</id>
    <revision>
      <id>9005605</id>
      <parentid>8669882</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:35:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="701" xml:space="preserve">{{Elikagai infotaula}}
'''Limoi-tarta'''&lt;ref&gt;[[Euskalterm]]: [Hipermerkatuetako Produktuak Hiztegia] [2009]&lt;/ref&gt; [[ore hautsi]] edo [[hostore]]zko oinarri batez osatutako [[tarta]] bat da, [[limoi]]zko kremarekin betetzen dena. Errezeta tradizionala da Frantzia, Estatu Batuak eta Erresuma Batuko sukaldeetan, nahiz eta beste leku askotan ezagutzen den, eta postre edo askariaren zati gisa kontsumitzen dute.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Gastronomia zirriborroa}}

[[Kategoria:Azkenburukoak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako azkenburukoak]]
[[Kategoria:Erresuma Batuko azkenburukoak]]
[[Kategoria:Frantziako azkenburukoak]]</text>
      <sha1>mcs6hjahiprlp8rxmtwl3e67marz2bs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>GT Ligako 2022ko denboraldia</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1022099</id>
    <revision>
      <id>9006096</id>
      <parentid>9005319</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:11:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Estropadak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20633" xml:space="preserve">{{jokoan}}
{{lanean|Sikret8}}
{{Arraun liga denboraldi infotaula
| izena = 2022ko GT Liga
| irudia = [[Fitxategi:Tirán 2018ko Kontxako sailkapen estropadan.jpg|250px|Sociedad Deportiva Tirán]]
| irudi oina = Lehen mailan urtebete arraun egin ostean, Tirán arraun elkartea (irudian) Galiziako Ligara bueltatu da.
| antolatzailea = Galiziako Traineruen Liga
| parte-hartzaileak = 28 talde (12+7+9)
| estropadak = 34 estropada (14+8+12)
| hasiera = 2022ko ekainaren 18a
| amaiera = 2022ko abuztuaren 27a
| aurrekodenboraldia = [[GT Ligako 2021eko denboraldia|2021]]
| hurrengodenboraldia = [[GT Ligako 2023ko denboraldia|2023]]
}} 
'''GT Ligako 2022ko denboraldia''' [[Galiziako Traineruen Liga]] edo Ipar-mendebaldeko Traineruen Liga arraun lehiaketaren hemeretzigarren denboraldia da. Hiru txapelketak (gizonen kategoriako bi mailak eta emakumeen liga) ekainaren 18an hasi ziren [[Sanxenxo]] herriko uretan eta [[Teresa Herrera Bandera]]rekin amaituko dira abuztuaren 27an, guztiak gizonen B maila izan ezik; azken honetan lehia astebete lehenago bukatuko da, abuztuaren 20an, [[Muros (Coruña)|Muros]] herrian&lt;ref name=Bibliografia1&gt;{{gl}} [https://www.ligalgt.com/principal/calendario &quot;Calendario&quot;]. ''Liga Galega de Traiñeiras''. 2022.07.26&lt;/ref&gt;.

== A Liga ==
=== Partaideak ===
Guztira, 12 elkarte dira hemeretzigarren denboraldian parte hartu dutenak; horietatik 6 [[Coruñako probintzia|coruñarrak]] dira eta beste 6ak, aldiz, [[Pontevedrako probintzia|pontevedrarrak]]. [[GT Ligako 2021eko denboraldia|Aurreko denboraldiarekin]] alderatuz gero, berritasuna [[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]], [[Club de Remo Narón|Narón]], [[Club de Mar Mugardos|Mugardos]] eta [[Club de Remo Chapela|Chapela]] elkarteen parte hartzea da&lt;ref name=Bibliografia2&gt;{{gl}} [https://www.ligalgt.com/principal/clubs &quot;Clubs&quot;]. ''Liga Galega de Traiñeiras''. 2022.07.26&lt;/ref&gt;. [[Tirán (Moaña)|Tirángo]] mutilek ezin izan zioten goreneko mailan arraun egiteko postuari eutsi eta 4. gelditu ziren [[TKE Liga]]ko [[TKE Ligako 2021eko denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|jaitsiera play-offean]]. [[Coruñako probintzia|Coruñako]] elkarteen kasua bestelakoa da, bi traineruak azkarrenak izan baitziren [[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|2021eko B Ligan]] eta Naróngo mutilek zuzenean (liga irabazteagatik) eta Mugardosekoek [[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|igoera kanporaketan]] lortu zuten lehen mailan arraun egiteko txartela. Azkenik, Chapelak [[Asociación Deportiva Esteirana|Esteiranak]] utzitako postua bete du, azken horrek ontzia itsasoratzeko arraunlaririk ez zuela iragarri ostean&lt;ref&gt;{{gl}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/barbanza/2022/06/17/barbanza-encara-ocho-barcos-inicio-liga-galega/0003_202206B17C6991.htm &quot;Barbanza encara con ocho barcos el inicio de la Liga Galega&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{es}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/vigo/2022/06/23/necesito-ir-equipo-arriba-sentirme-bien-contrario/0003_202206V23C6991.htm &quot;Juan Zunzunegui: «No necesito ir a un equipo de arriba para sentirme bien, al contrario»&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;.

Esteiranaz gain, denboraldi honetan A Ligan arraun egingo ez duten elkarteak, aldiz, [[Club de Remo Muros|Muros]], [[Club de Regatas Perillo|Perillo]] eta [[Club de Remo Vilaxoan|Vilaxoán]] dira. Lehenengo biek 2021eko txapelketan galdu zuten lehen mailan aritzeko eskubidea, sailkapeneko azken bi postuak beraienak izan baitziren. [[Vilagarcía de Arousa]]ko taldeak, aldiz, arazoak izan ditu elkartearentzako eraikitzen ari diren egoitza berriarekin eta, ondorioz, ezin izan du taldea behar bezala prestatu 2022ko denboraldiari aurre egiteko; zuzendaritzak trainerua lehorrean uztea erabaki du&lt;ref&gt;{{gl}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/arousa/2022/01/11/span-langgl-cr-vilaxoan-non-remara-2022-tras-completar-365-dias-sen-seu-localspan/0003_202201A11C6995.htm &quot;O CR Vilaxoán non remará no 2022 tras completar 365 días sen o seu local&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;.
&lt;center&gt;
{{2022ko GT Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Probintzia)''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[GT Ligako 2021eko denboraldia|2021]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Bueu||[[Club de Mar Bueu]]||''Maruxia''||{{banderaikur|Galizia}} José Ferral||[[Bueu]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|2.a
|-
|bgcolor=&quot;red&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cabo da Cruz B||[[Club de Remo Cabo da Cruz#B trainerua|Club de Remo Cabo da Cruz]]||''Cabo da Cruz''||{{banderaikur|Galizia}} Marco Antonio Silva||[[Cabo de Cruz (Boiro)|Cabo da Cruz]], [[Boiro]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#DDFF00&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cesantes||[[Círculo Cultural Deportivo Cesantes]]||''San Pedro''||{{banderaikur|Galizia}} Felipe Silva||[[Cesantes]], [[Redondela]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|9.a
|-
|bgcolor=&quot;#FF8800&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Chapela||[[Club de Remo Chapela]]||''Arealonga''||{{banderaikur|Galizia}} [[Juan Zunzunegui]]||[[Chapela]], [[Redondela]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|7.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mecos||[[Club de Remo Mecos]]||''Mequiña''||{{banderaikur|Galizia}} Francisco González||[[O Grove]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|-
|bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mera||[[Centro Deportivo Mariñeiro]]||''A Mariñeira''||{{banderaikur|Galizia}} Jose Pelaez Botas||[[Oleiros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mugardos||[[Club de Mar Mugardos]]||''Bestarruza''||{{banderaikur|Galizia}} Jorge Hermida||[[Mugardos]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|2.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-
|bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Narón||[[Club de Remo Narón]]||''Punta Caleira''||{{banderaikur|Galizia}} Eugenio Pena||[[Narón]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|1.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Puebla||[[Club de Remo Puebla]]||''Carmela''||{{banderaikur|Galizia}} José Parada||[[A Pobra do Caramiñal]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;#0047AB&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Rianxo||[[Club de Remo Rianxo]]||''Concello de Rianxo''||{{banderaikur|Galizia}} Alberto Hermo||[[Rianxo]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|8.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Samertolameu||[[Sociedad Deportiva Samertolameu]]||''A Terca''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Pérez||[[Meira (Moaña)|Meira]], [[Moaña]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|1.a
|-
|bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Tirán||[[Sociedad Deportiva Tiran|Sociedad Deportiva Tirán]]||''Mar do Con''||{{banderaikur|Galizia}} Benjamín Vázquez||[[Tirán (Moaña)|Tirán]], [[Moaña]] ([[Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|11.a ([[TKE Ligako 2021eko denboraldia|TKE]])
|}
&lt;/center&gt;

=== Estropadak ===
Denboraldi honetan 14 estropada eta bandera izango dira&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;.
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Z.'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Lekua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Data''' 
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Txapelduna''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|1.||I Bandeira Concello de Sanxenxo||[[Sanxenxo]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[ekainaren 18]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|2.||IX Bandeira Baía de Mera||[[Oleiros]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[ekainaren 25]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|3.||VIII Bandeira Marina Cabo da Cruz-Concello de Boiro||[[Boiro]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[ekainaren 26]]a||bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]]
|-
|align=&quot;center&quot;|4.||XL Bandeira Concello de Moaña||[[Moaña]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 3]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|5.||XIX Bandeira Concello de Rianxo||[[Rianxo]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 10]]a||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||XVII Bandeira Concello da Pobra||[[O Caramiñal (A Pobra do Caramiñal)|A Pobra do Caramiñal]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 17]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|7.||XXVII Bandeira Concello de Bueu||[[Bueu]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 24]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||IV Bandeira Chapela-Concello de Redondela||[[Redondela]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 30]]a|| bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|9.||XI Bandeira Virxe do Carme||[[O Grove]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 31]]|bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||IV Bandeira Cidade de Narón||[[Narón]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 13]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|11.||VIII Bandeira Illa do Samertolameu - Conc. Moaña||[[Moaña]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 14]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|12.||VI Bandeira Concello de Mugardos||[[Mugardos]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 20]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|13.||XXXVI Bandeira Concello de Redondela||[[Redondela]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 21]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|14.||XXXVI Trofeo Teresa Herrera||[[Coruña]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 27]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|}
&lt;/center&gt;

=== Sailkapena ===
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Emaitza'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Puntuak''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''1'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''2'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''3''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''4'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''5'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''6''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''7'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''8'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''9''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''10'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''11'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''12''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''13'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''14'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Banderak'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Lorpena''' 
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|1.||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]||align=&quot;center&quot;|'''93'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |5|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[TKE Ligako 2022ko denboraldia#Jaitsiera/Igoera play-offa|Igoera play-offa]]
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|2.||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]||align=&quot;center&quot;|'''89'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |1
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|3.||[[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]]||align=&quot;center&quot;|'''82'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |1|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |Ohorezko txanda
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|4.||[[Club de Remo Chapela|Chapela]]||align=&quot;center&quot;|'''62'''|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|5.||[[Club de Remo Cabo da Cruz#B trainerua|Cabo da Cruz B]]||align=&quot;center&quot;|'''60'''|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-|| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;5&quot; align=&quot;center&quot; |
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||[[Centro Deportivo Mariñeiro|Mera]]||align=&quot;center&quot;|'''53'''|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|7.||[[Club de Remo Mecos|Mecos]]||align=&quot;center&quot;|'''50'''|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||[[Club de Remo Rianxo|Rianxo]]||align=&quot;center&quot;|'''50'''|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|9.||[[Club de Remo Narón|Narón]]||align=&quot;center&quot;|'''34'''|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|10.||[[Club de Remo Puebla|Puebla]]||align=&quot;center&quot;|'''19'''|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[#Jaitsiera/Igoera play-offa|Jaitsiera play-offa]]
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|11.||[[Círculo Cultural Deportivo Cesantes|Cesantes]]||align=&quot;center&quot;|'''17'''|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#F88379&quot;
|align=&quot;center&quot;|12.||[[Club de Mar Mugardos|Mugardos]]||align=&quot;center&quot;|'''15'''|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|[[GT Ligako 2023ko denboraldia|2023ko B Liga]]
|}
&lt;/center&gt;

== B Liga ==
=== Partaideak ===
Denboraldi honetan 7 elkartek egingo dute arraun B Ligan; horietatik 3 [[Coruñako probintzia|coruñarrak]] dira, beste 3 [[Pontevedrako probintzia|pontevedrarrak]] eta azkenekoa, aldiz, [[Asturias|asturiarra]]. [[GT Ligako 2021eko denboraldia#B Liga|Aurreko denboraldiarekin]] alderatuz gero, berritasuna [[Club de Remo Muros]] eta [[Club de Regatas Perillo]]ren parte hartzea da, 2021ean A Ligatik jaitsi ondoren. Bestalde, [[Club de Remo Narón|Narón]], [[Club de Mar Mugardos|Mugardos]] eta [[Club de Remo Chapela|Chapela]] elkarteen ontziak lehen mailan arituko dira eta [[Club de Remo A Cabana|A Cabana]]ren, [[Club de Remo Virxe da Guía|Virxe da Guía]]ren eta [[Club_de_Remo_Puebla|Pueblaren]] [[Club_de_Remo_Puebla#B_trainerua|B traineruak]] lehorrean gelditu dira. 
&lt;center&gt;
{{2022ko GTB Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea(k)'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Probintzia)''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#Bigarren_maila|2021]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#ffee00&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Amegrove||[[Amegrove Club de Remo]]||''Pabliño''||{{banderaikur|Galizia}} Diego Cabaleiro||[[O Grove]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Asturias.svg|25px|erdian]]||Castropol||[[Club de Mar de Castropol]]||''Ría del Eo''||{{banderaikur|Espainia}} José Quintana||[[Castropol]] ([[Asturiasko Printzerria|Asturias]])||align=&quot;center&quot;|9.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;black&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cedeira||[[Club de Remo Cedeira]]||''Candieira''||{{banderaikur|Galizia}} José María Hermida||[[Cedeira]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008FC5&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Muros||[[Club de Remo Muros]]||''Muradana''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Canosa||[[Muros (Coruña)|Muros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|11.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#A Liga|A]])
|-
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Perillo||[[Club de Regatas Perillo]]||''Sta. Olalla de Lubre''||{{banderaikur|Galizia}} Alejandro Alvedro||[[Oleiros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|12.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#A Liga|A]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Samertolameu B||[[Sociedad_Deportiva_Samertolameu#B_trainerua|Sociedad Deportiva Samertolameu]]||''A Terca''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Pérez Fandiño||[[Meira (Moaña)|Meira]], [[Moaña]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|-
|bgcolor=&quot;#FDE910&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Vila de Cangas||[[Club de Remo Vila de Cangas]]||''Balea''||{{banderaikur|Galizia}} Vicente Parcero||[[Cangas]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|}
&lt;/center&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Galiziako Traineruen Liga]]
* [[TKE Ligako 2022ko denboraldia]]
* [[KAE Ligako 2022ko denboraldia]]

== Kanpo estekak ==
* [http://ligalgt.com/ GT Ligaren webgunea]
{{autoritate kontrola}}

{{GT Ligako denboraldiak}}

[[Kategoria:GT Liga]]
[[Kategoria:2022 kirolean|G]]</text>
      <sha1>508p7pyez87i5ahh1h7rrmpcv19ierf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006097</id>
      <parentid>9006096</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:11:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Estropadak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20634" xml:space="preserve">{{jokoan}}
{{lanean|Sikret8}}
{{Arraun liga denboraldi infotaula
| izena = 2022ko GT Liga
| irudia = [[Fitxategi:Tirán 2018ko Kontxako sailkapen estropadan.jpg|250px|Sociedad Deportiva Tirán]]
| irudi oina = Lehen mailan urtebete arraun egin ostean, Tirán arraun elkartea (irudian) Galiziako Ligara bueltatu da.
| antolatzailea = Galiziako Traineruen Liga
| parte-hartzaileak = 28 talde (12+7+9)
| estropadak = 34 estropada (14+8+12)
| hasiera = 2022ko ekainaren 18a
| amaiera = 2022ko abuztuaren 27a
| aurrekodenboraldia = [[GT Ligako 2021eko denboraldia|2021]]
| hurrengodenboraldia = [[GT Ligako 2023ko denboraldia|2023]]
}} 
'''GT Ligako 2022ko denboraldia''' [[Galiziako Traineruen Liga]] edo Ipar-mendebaldeko Traineruen Liga arraun lehiaketaren hemeretzigarren denboraldia da. Hiru txapelketak (gizonen kategoriako bi mailak eta emakumeen liga) ekainaren 18an hasi ziren [[Sanxenxo]] herriko uretan eta [[Teresa Herrera Bandera]]rekin amaituko dira abuztuaren 27an, guztiak gizonen B maila izan ezik; azken honetan lehia astebete lehenago bukatuko da, abuztuaren 20an, [[Muros (Coruña)|Muros]] herrian&lt;ref name=Bibliografia1&gt;{{gl}} [https://www.ligalgt.com/principal/calendario &quot;Calendario&quot;]. ''Liga Galega de Traiñeiras''. 2022.07.26&lt;/ref&gt;.

== A Liga ==
=== Partaideak ===
Guztira, 12 elkarte dira hemeretzigarren denboraldian parte hartu dutenak; horietatik 6 [[Coruñako probintzia|coruñarrak]] dira eta beste 6ak, aldiz, [[Pontevedrako probintzia|pontevedrarrak]]. [[GT Ligako 2021eko denboraldia|Aurreko denboraldiarekin]] alderatuz gero, berritasuna [[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]], [[Club de Remo Narón|Narón]], [[Club de Mar Mugardos|Mugardos]] eta [[Club de Remo Chapela|Chapela]] elkarteen parte hartzea da&lt;ref name=Bibliografia2&gt;{{gl}} [https://www.ligalgt.com/principal/clubs &quot;Clubs&quot;]. ''Liga Galega de Traiñeiras''. 2022.07.26&lt;/ref&gt;. [[Tirán (Moaña)|Tirángo]] mutilek ezin izan zioten goreneko mailan arraun egiteko postuari eutsi eta 4. gelditu ziren [[TKE Liga]]ko [[TKE Ligako 2021eko denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|jaitsiera play-offean]]. [[Coruñako probintzia|Coruñako]] elkarteen kasua bestelakoa da, bi traineruak azkarrenak izan baitziren [[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|2021eko B Ligan]] eta Naróngo mutilek zuzenean (liga irabazteagatik) eta Mugardosekoek [[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|igoera kanporaketan]] lortu zuten lehen mailan arraun egiteko txartela. Azkenik, Chapelak [[Asociación Deportiva Esteirana|Esteiranak]] utzitako postua bete du, azken horrek ontzia itsasoratzeko arraunlaririk ez zuela iragarri ostean&lt;ref&gt;{{gl}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/barbanza/2022/06/17/barbanza-encara-ocho-barcos-inicio-liga-galega/0003_202206B17C6991.htm &quot;Barbanza encara con ocho barcos el inicio de la Liga Galega&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{es}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/vigo/2022/06/23/necesito-ir-equipo-arriba-sentirme-bien-contrario/0003_202206V23C6991.htm &quot;Juan Zunzunegui: «No necesito ir a un equipo de arriba para sentirme bien, al contrario»&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;.

Esteiranaz gain, denboraldi honetan A Ligan arraun egingo ez duten elkarteak, aldiz, [[Club de Remo Muros|Muros]], [[Club de Regatas Perillo|Perillo]] eta [[Club de Remo Vilaxoan|Vilaxoán]] dira. Lehenengo biek 2021eko txapelketan galdu zuten lehen mailan aritzeko eskubidea, sailkapeneko azken bi postuak beraienak izan baitziren. [[Vilagarcía de Arousa]]ko taldeak, aldiz, arazoak izan ditu elkartearentzako eraikitzen ari diren egoitza berriarekin eta, ondorioz, ezin izan du taldea behar bezala prestatu 2022ko denboraldiari aurre egiteko; zuzendaritzak trainerua lehorrean uztea erabaki du&lt;ref&gt;{{gl}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/arousa/2022/01/11/span-langgl-cr-vilaxoan-non-remara-2022-tras-completar-365-dias-sen-seu-localspan/0003_202201A11C6995.htm &quot;O CR Vilaxoán non remará no 2022 tras completar 365 días sen o seu local&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;.
&lt;center&gt;
{{2022ko GT Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Probintzia)''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[GT Ligako 2021eko denboraldia|2021]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Bueu||[[Club de Mar Bueu]]||''Maruxia''||{{banderaikur|Galizia}} José Ferral||[[Bueu]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|2.a
|-
|bgcolor=&quot;red&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cabo da Cruz B||[[Club de Remo Cabo da Cruz#B trainerua|Club de Remo Cabo da Cruz]]||''Cabo da Cruz''||{{banderaikur|Galizia}} Marco Antonio Silva||[[Cabo de Cruz (Boiro)|Cabo da Cruz]], [[Boiro]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#DDFF00&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cesantes||[[Círculo Cultural Deportivo Cesantes]]||''San Pedro''||{{banderaikur|Galizia}} Felipe Silva||[[Cesantes]], [[Redondela]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|9.a
|-
|bgcolor=&quot;#FF8800&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Chapela||[[Club de Remo Chapela]]||''Arealonga''||{{banderaikur|Galizia}} [[Juan Zunzunegui]]||[[Chapela]], [[Redondela]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|7.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mecos||[[Club de Remo Mecos]]||''Mequiña''||{{banderaikur|Galizia}} Francisco González||[[O Grove]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|-
|bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mera||[[Centro Deportivo Mariñeiro]]||''A Mariñeira''||{{banderaikur|Galizia}} Jose Pelaez Botas||[[Oleiros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mugardos||[[Club de Mar Mugardos]]||''Bestarruza''||{{banderaikur|Galizia}} Jorge Hermida||[[Mugardos]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|2.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-
|bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Narón||[[Club de Remo Narón]]||''Punta Caleira''||{{banderaikur|Galizia}} Eugenio Pena||[[Narón]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|1.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Puebla||[[Club de Remo Puebla]]||''Carmela''||{{banderaikur|Galizia}} José Parada||[[A Pobra do Caramiñal]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;#0047AB&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Rianxo||[[Club de Remo Rianxo]]||''Concello de Rianxo''||{{banderaikur|Galizia}} Alberto Hermo||[[Rianxo]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|8.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Samertolameu||[[Sociedad Deportiva Samertolameu]]||''A Terca''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Pérez||[[Meira (Moaña)|Meira]], [[Moaña]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|1.a
|-
|bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Tirán||[[Sociedad Deportiva Tiran|Sociedad Deportiva Tirán]]||''Mar do Con''||{{banderaikur|Galizia}} Benjamín Vázquez||[[Tirán (Moaña)|Tirán]], [[Moaña]] ([[Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|11.a ([[TKE Ligako 2021eko denboraldia|TKE]])
|}
&lt;/center&gt;

=== Estropadak ===
Denboraldi honetan 14 estropada eta bandera izango dira&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;.
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Z.'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Lekua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Data''' 
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Txapelduna''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|1.||I Bandeira Concello de Sanxenxo||[[Sanxenxo]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[ekainaren 18]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|2.||IX Bandeira Baía de Mera||[[Oleiros]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[ekainaren 25]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|3.||VIII Bandeira Marina Cabo da Cruz-Concello de Boiro||[[Boiro]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[ekainaren 26]]a||bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]]
|-
|align=&quot;center&quot;|4.||XL Bandeira Concello de Moaña||[[Moaña]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 3]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|5.||XIX Bandeira Concello de Rianxo||[[Rianxo]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 10]]a||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||XVII Bandeira Concello da Pobra||[[O Caramiñal (A Pobra do Caramiñal)|A Pobra do Caramiñal]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 17]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|7.||XXVII Bandeira Concello de Bueu||[[Bueu]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 24]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||IV Bandeira Chapela-Concello de Redondela||[[Redondela]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 30]]a|| bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|9.||XI Bandeira Virxe do Carme||[[O Grove]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 31]]||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||IV Bandeira Cidade de Narón||[[Narón]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 13]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|11.||VIII Bandeira Illa do Samertolameu - Conc. Moaña||[[Moaña]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 14]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|12.||VI Bandeira Concello de Mugardos||[[Mugardos]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 20]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|13.||XXXVI Bandeira Concello de Redondela||[[Redondela]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 21]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|14.||XXXVI Trofeo Teresa Herrera||[[Coruña]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 27]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|}
&lt;/center&gt;

=== Sailkapena ===
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Emaitza'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Puntuak''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''1'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''2'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''3''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''4'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''5'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''6''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''7'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''8'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''9''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''10'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''11'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''12''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''13'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''14'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Banderak'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Lorpena''' 
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|1.||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]||align=&quot;center&quot;|'''93'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |5|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[TKE Ligako 2022ko denboraldia#Jaitsiera/Igoera play-offa|Igoera play-offa]]
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|2.||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]||align=&quot;center&quot;|'''89'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |1
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|3.||[[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]]||align=&quot;center&quot;|'''82'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |1|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |Ohorezko txanda
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|4.||[[Club de Remo Chapela|Chapela]]||align=&quot;center&quot;|'''62'''|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|5.||[[Club de Remo Cabo da Cruz#B trainerua|Cabo da Cruz B]]||align=&quot;center&quot;|'''60'''|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-|| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;5&quot; align=&quot;center&quot; |
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||[[Centro Deportivo Mariñeiro|Mera]]||align=&quot;center&quot;|'''53'''|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|7.||[[Club de Remo Mecos|Mecos]]||align=&quot;center&quot;|'''50'''|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||[[Club de Remo Rianxo|Rianxo]]||align=&quot;center&quot;|'''50'''|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|9.||[[Club de Remo Narón|Narón]]||align=&quot;center&quot;|'''34'''|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|10.||[[Club de Remo Puebla|Puebla]]||align=&quot;center&quot;|'''19'''|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[#Jaitsiera/Igoera play-offa|Jaitsiera play-offa]]
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|11.||[[Círculo Cultural Deportivo Cesantes|Cesantes]]||align=&quot;center&quot;|'''17'''|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#F88379&quot;
|align=&quot;center&quot;|12.||[[Club de Mar Mugardos|Mugardos]]||align=&quot;center&quot;|'''15'''|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|[[GT Ligako 2023ko denboraldia|2023ko B Liga]]
|}
&lt;/center&gt;

== B Liga ==
=== Partaideak ===
Denboraldi honetan 7 elkartek egingo dute arraun B Ligan; horietatik 3 [[Coruñako probintzia|coruñarrak]] dira, beste 3 [[Pontevedrako probintzia|pontevedrarrak]] eta azkenekoa, aldiz, [[Asturias|asturiarra]]. [[GT Ligako 2021eko denboraldia#B Liga|Aurreko denboraldiarekin]] alderatuz gero, berritasuna [[Club de Remo Muros]] eta [[Club de Regatas Perillo]]ren parte hartzea da, 2021ean A Ligatik jaitsi ondoren. Bestalde, [[Club de Remo Narón|Narón]], [[Club de Mar Mugardos|Mugardos]] eta [[Club de Remo Chapela|Chapela]] elkarteen ontziak lehen mailan arituko dira eta [[Club de Remo A Cabana|A Cabana]]ren, [[Club de Remo Virxe da Guía|Virxe da Guía]]ren eta [[Club_de_Remo_Puebla|Pueblaren]] [[Club_de_Remo_Puebla#B_trainerua|B traineruak]] lehorrean gelditu dira. 
&lt;center&gt;
{{2022ko GTB Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea(k)'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Probintzia)''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#Bigarren_maila|2021]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#ffee00&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Amegrove||[[Amegrove Club de Remo]]||''Pabliño''||{{banderaikur|Galizia}} Diego Cabaleiro||[[O Grove]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Asturias.svg|25px|erdian]]||Castropol||[[Club de Mar de Castropol]]||''Ría del Eo''||{{banderaikur|Espainia}} José Quintana||[[Castropol]] ([[Asturiasko Printzerria|Asturias]])||align=&quot;center&quot;|9.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;black&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cedeira||[[Club de Remo Cedeira]]||''Candieira''||{{banderaikur|Galizia}} José María Hermida||[[Cedeira]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008FC5&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Muros||[[Club de Remo Muros]]||''Muradana''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Canosa||[[Muros (Coruña)|Muros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|11.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#A Liga|A]])
|-
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Perillo||[[Club de Regatas Perillo]]||''Sta. Olalla de Lubre''||{{banderaikur|Galizia}} Alejandro Alvedro||[[Oleiros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|12.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#A Liga|A]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Samertolameu B||[[Sociedad_Deportiva_Samertolameu#B_trainerua|Sociedad Deportiva Samertolameu]]||''A Terca''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Pérez Fandiño||[[Meira (Moaña)|Meira]], [[Moaña]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|-
|bgcolor=&quot;#FDE910&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Vila de Cangas||[[Club de Remo Vila de Cangas]]||''Balea''||{{banderaikur|Galizia}} Vicente Parcero||[[Cangas]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|}
&lt;/center&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Galiziako Traineruen Liga]]
* [[TKE Ligako 2022ko denboraldia]]
* [[KAE Ligako 2022ko denboraldia]]

== Kanpo estekak ==
* [http://ligalgt.com/ GT Ligaren webgunea]
{{autoritate kontrola}}

{{GT Ligako denboraldiak}}

[[Kategoria:GT Liga]]
[[Kategoria:2022 kirolean|G]]</text>
      <sha1>s46frgzx68bhjc8zjb8o80au9m9aatm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006098</id>
      <parentid>9006097</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:14:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Sailkapena */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20657" xml:space="preserve">{{jokoan}}
{{lanean|Sikret8}}
{{Arraun liga denboraldi infotaula
| izena = 2022ko GT Liga
| irudia = [[Fitxategi:Tirán 2018ko Kontxako sailkapen estropadan.jpg|250px|Sociedad Deportiva Tirán]]
| irudi oina = Lehen mailan urtebete arraun egin ostean, Tirán arraun elkartea (irudian) Galiziako Ligara bueltatu da.
| antolatzailea = Galiziako Traineruen Liga
| parte-hartzaileak = 28 talde (12+7+9)
| estropadak = 34 estropada (14+8+12)
| hasiera = 2022ko ekainaren 18a
| amaiera = 2022ko abuztuaren 27a
| aurrekodenboraldia = [[GT Ligako 2021eko denboraldia|2021]]
| hurrengodenboraldia = [[GT Ligako 2023ko denboraldia|2023]]
}} 
'''GT Ligako 2022ko denboraldia''' [[Galiziako Traineruen Liga]] edo Ipar-mendebaldeko Traineruen Liga arraun lehiaketaren hemeretzigarren denboraldia da. Hiru txapelketak (gizonen kategoriako bi mailak eta emakumeen liga) ekainaren 18an hasi ziren [[Sanxenxo]] herriko uretan eta [[Teresa Herrera Bandera]]rekin amaituko dira abuztuaren 27an, guztiak gizonen B maila izan ezik; azken honetan lehia astebete lehenago bukatuko da, abuztuaren 20an, [[Muros (Coruña)|Muros]] herrian&lt;ref name=Bibliografia1&gt;{{gl}} [https://www.ligalgt.com/principal/calendario &quot;Calendario&quot;]. ''Liga Galega de Traiñeiras''. 2022.07.26&lt;/ref&gt;.

== A Liga ==
=== Partaideak ===
Guztira, 12 elkarte dira hemeretzigarren denboraldian parte hartu dutenak; horietatik 6 [[Coruñako probintzia|coruñarrak]] dira eta beste 6ak, aldiz, [[Pontevedrako probintzia|pontevedrarrak]]. [[GT Ligako 2021eko denboraldia|Aurreko denboraldiarekin]] alderatuz gero, berritasuna [[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]], [[Club de Remo Narón|Narón]], [[Club de Mar Mugardos|Mugardos]] eta [[Club de Remo Chapela|Chapela]] elkarteen parte hartzea da&lt;ref name=Bibliografia2&gt;{{gl}} [https://www.ligalgt.com/principal/clubs &quot;Clubs&quot;]. ''Liga Galega de Traiñeiras''. 2022.07.26&lt;/ref&gt;. [[Tirán (Moaña)|Tirángo]] mutilek ezin izan zioten goreneko mailan arraun egiteko postuari eutsi eta 4. gelditu ziren [[TKE Liga]]ko [[TKE Ligako 2021eko denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|jaitsiera play-offean]]. [[Coruñako probintzia|Coruñako]] elkarteen kasua bestelakoa da, bi traineruak azkarrenak izan baitziren [[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|2021eko B Ligan]] eta Naróngo mutilek zuzenean (liga irabazteagatik) eta Mugardosekoek [[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|igoera kanporaketan]] lortu zuten lehen mailan arraun egiteko txartela. Azkenik, Chapelak [[Asociación Deportiva Esteirana|Esteiranak]] utzitako postua bete du, azken horrek ontzia itsasoratzeko arraunlaririk ez zuela iragarri ostean&lt;ref&gt;{{gl}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/barbanza/2022/06/17/barbanza-encara-ocho-barcos-inicio-liga-galega/0003_202206B17C6991.htm &quot;Barbanza encara con ocho barcos el inicio de la Liga Galega&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{es}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/vigo/2022/06/23/necesito-ir-equipo-arriba-sentirme-bien-contrario/0003_202206V23C6991.htm &quot;Juan Zunzunegui: «No necesito ir a un equipo de arriba para sentirme bien, al contrario»&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;.

Esteiranaz gain, denboraldi honetan A Ligan arraun egingo ez duten elkarteak, aldiz, [[Club de Remo Muros|Muros]], [[Club de Regatas Perillo|Perillo]] eta [[Club de Remo Vilaxoan|Vilaxoán]] dira. Lehenengo biek 2021eko txapelketan galdu zuten lehen mailan aritzeko eskubidea, sailkapeneko azken bi postuak beraienak izan baitziren. [[Vilagarcía de Arousa]]ko taldeak, aldiz, arazoak izan ditu elkartearentzako eraikitzen ari diren egoitza berriarekin eta, ondorioz, ezin izan du taldea behar bezala prestatu 2022ko denboraldiari aurre egiteko; zuzendaritzak trainerua lehorrean uztea erabaki du&lt;ref&gt;{{gl}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/arousa/2022/01/11/span-langgl-cr-vilaxoan-non-remara-2022-tras-completar-365-dias-sen-seu-localspan/0003_202201A11C6995.htm &quot;O CR Vilaxoán non remará no 2022 tras completar 365 días sen o seu local&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;.
&lt;center&gt;
{{2022ko GT Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Probintzia)''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[GT Ligako 2021eko denboraldia|2021]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Bueu||[[Club de Mar Bueu]]||''Maruxia''||{{banderaikur|Galizia}} José Ferral||[[Bueu]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|2.a
|-
|bgcolor=&quot;red&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cabo da Cruz B||[[Club de Remo Cabo da Cruz#B trainerua|Club de Remo Cabo da Cruz]]||''Cabo da Cruz''||{{banderaikur|Galizia}} Marco Antonio Silva||[[Cabo de Cruz (Boiro)|Cabo da Cruz]], [[Boiro]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#DDFF00&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cesantes||[[Círculo Cultural Deportivo Cesantes]]||''San Pedro''||{{banderaikur|Galizia}} Felipe Silva||[[Cesantes]], [[Redondela]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|9.a
|-
|bgcolor=&quot;#FF8800&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Chapela||[[Club de Remo Chapela]]||''Arealonga''||{{banderaikur|Galizia}} [[Juan Zunzunegui]]||[[Chapela]], [[Redondela]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|7.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mecos||[[Club de Remo Mecos]]||''Mequiña''||{{banderaikur|Galizia}} Francisco González||[[O Grove]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|-
|bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mera||[[Centro Deportivo Mariñeiro]]||''A Mariñeira''||{{banderaikur|Galizia}} Jose Pelaez Botas||[[Oleiros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mugardos||[[Club de Mar Mugardos]]||''Bestarruza''||{{banderaikur|Galizia}} Jorge Hermida||[[Mugardos]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|2.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-
|bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Narón||[[Club de Remo Narón]]||''Punta Caleira''||{{banderaikur|Galizia}} Eugenio Pena||[[Narón]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|1.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Puebla||[[Club de Remo Puebla]]||''Carmela''||{{banderaikur|Galizia}} José Parada||[[A Pobra do Caramiñal]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;#0047AB&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Rianxo||[[Club de Remo Rianxo]]||''Concello de Rianxo''||{{banderaikur|Galizia}} Alberto Hermo||[[Rianxo]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|8.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Samertolameu||[[Sociedad Deportiva Samertolameu]]||''A Terca''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Pérez||[[Meira (Moaña)|Meira]], [[Moaña]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|1.a
|-
|bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Tirán||[[Sociedad Deportiva Tiran|Sociedad Deportiva Tirán]]||''Mar do Con''||{{banderaikur|Galizia}} Benjamín Vázquez||[[Tirán (Moaña)|Tirán]], [[Moaña]] ([[Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|11.a ([[TKE Ligako 2021eko denboraldia|TKE]])
|}
&lt;/center&gt;

=== Estropadak ===
Denboraldi honetan 14 estropada eta bandera izango dira&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;.
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Z.'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Lekua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Data''' 
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Txapelduna''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|1.||I Bandeira Concello de Sanxenxo||[[Sanxenxo]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[ekainaren 18]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|2.||IX Bandeira Baía de Mera||[[Oleiros]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[ekainaren 25]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|3.||VIII Bandeira Marina Cabo da Cruz-Concello de Boiro||[[Boiro]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[ekainaren 26]]a||bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]]
|-
|align=&quot;center&quot;|4.||XL Bandeira Concello de Moaña||[[Moaña]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 3]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|5.||XIX Bandeira Concello de Rianxo||[[Rianxo]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 10]]a||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||XVII Bandeira Concello da Pobra||[[O Caramiñal (A Pobra do Caramiñal)|A Pobra do Caramiñal]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 17]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|7.||XXVII Bandeira Concello de Bueu||[[Bueu]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 24]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||IV Bandeira Chapela-Concello de Redondela||[[Redondela]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 30]]a|| bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|9.||XI Bandeira Virxe do Carme||[[O Grove]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 31]]||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||IV Bandeira Cidade de Narón||[[Narón]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 13]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|11.||VIII Bandeira Illa do Samertolameu - Conc. Moaña||[[Moaña]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 14]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|12.||VI Bandeira Concello de Mugardos||[[Mugardos]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 20]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|13.||XXXVI Bandeira Concello de Redondela||[[Redondela]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 21]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|14.||XXXVI Trofeo Teresa Herrera||[[Coruña]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 27]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|}
&lt;/center&gt;

=== Sailkapena ===
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Emaitza'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Puntuak''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''1'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''2'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''3''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''4'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''5'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''6''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''7'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''8'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''9''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''10'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''11'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''12''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''13'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''14'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Banderak'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Lorpena''' 
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|1.||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]||align=&quot;center&quot;|'''104'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |5|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[TKE Ligako 2022ko denboraldia#Jaitsiera/Igoera play-offa|Igoera play-offa]]
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|2.||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]||align=&quot;center&quot;|'''101'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |2
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|3.||[[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]]||align=&quot;center&quot;|'''92'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |1|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |Ohorezko txanda
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|4.||[[Club de Remo Chapela|Chapela]]||align=&quot;center&quot;|'''71'''|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|5.||[[Club de Remo Cabo da Cruz#B trainerua|Cabo da Cruz B]]||align=&quot;center&quot;|'''66'''|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-|| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;5&quot; align=&quot;center&quot; |
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||[[Centro Deportivo Mariñeiro|Mera]]||align=&quot;center&quot;|'''58'''|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|7.||[[Club de Remo Mecos|Mecos]]||align=&quot;center&quot;|'''57'''|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||[[Club de Remo Rianxo|Rianxo]]||align=&quot;center&quot;|'''58'''|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|9.||[[Club de Remo Narón|Narón]]||align=&quot;center&quot;|'''38'''|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|10.||[[Club de Remo Puebla|Puebla]]||align=&quot;center&quot;|'''22'''|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[#Jaitsiera/Igoera play-offa|Jaitsiera play-offa]]
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|11.||[[Círculo Cultural Deportivo Cesantes|Cesantes]]||align=&quot;center&quot;|'''18'''|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#F88379&quot;
|align=&quot;center&quot;|12.||[[Club de Mar Mugardos|Mugardos]]||align=&quot;center&quot;|'''17'''|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|[[GT Ligako 2023ko denboraldia|2023ko B Liga]]
|}
&lt;/center&gt;

== B Liga ==
=== Partaideak ===
Denboraldi honetan 7 elkartek egingo dute arraun B Ligan; horietatik 3 [[Coruñako probintzia|coruñarrak]] dira, beste 3 [[Pontevedrako probintzia|pontevedrarrak]] eta azkenekoa, aldiz, [[Asturias|asturiarra]]. [[GT Ligako 2021eko denboraldia#B Liga|Aurreko denboraldiarekin]] alderatuz gero, berritasuna [[Club de Remo Muros]] eta [[Club de Regatas Perillo]]ren parte hartzea da, 2021ean A Ligatik jaitsi ondoren. Bestalde, [[Club de Remo Narón|Narón]], [[Club de Mar Mugardos|Mugardos]] eta [[Club de Remo Chapela|Chapela]] elkarteen ontziak lehen mailan arituko dira eta [[Club de Remo A Cabana|A Cabana]]ren, [[Club de Remo Virxe da Guía|Virxe da Guía]]ren eta [[Club_de_Remo_Puebla|Pueblaren]] [[Club_de_Remo_Puebla#B_trainerua|B traineruak]] lehorrean gelditu dira. 
&lt;center&gt;
{{2022ko GTB Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea(k)'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Probintzia)''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#Bigarren_maila|2021]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#ffee00&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Amegrove||[[Amegrove Club de Remo]]||''Pabliño''||{{banderaikur|Galizia}} Diego Cabaleiro||[[O Grove]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Asturias.svg|25px|erdian]]||Castropol||[[Club de Mar de Castropol]]||''Ría del Eo''||{{banderaikur|Espainia}} José Quintana||[[Castropol]] ([[Asturiasko Printzerria|Asturias]])||align=&quot;center&quot;|9.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;black&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cedeira||[[Club de Remo Cedeira]]||''Candieira''||{{banderaikur|Galizia}} José María Hermida||[[Cedeira]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008FC5&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Muros||[[Club de Remo Muros]]||''Muradana''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Canosa||[[Muros (Coruña)|Muros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|11.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#A Liga|A]])
|-
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Perillo||[[Club de Regatas Perillo]]||''Sta. Olalla de Lubre''||{{banderaikur|Galizia}} Alejandro Alvedro||[[Oleiros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|12.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#A Liga|A]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Samertolameu B||[[Sociedad_Deportiva_Samertolameu#B_trainerua|Sociedad Deportiva Samertolameu]]||''A Terca''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Pérez Fandiño||[[Meira (Moaña)|Meira]], [[Moaña]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|-
|bgcolor=&quot;#FDE910&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Vila de Cangas||[[Club de Remo Vila de Cangas]]||''Balea''||{{banderaikur|Galizia}} Vicente Parcero||[[Cangas]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|}
&lt;/center&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Galiziako Traineruen Liga]]
* [[TKE Ligako 2022ko denboraldia]]
* [[KAE Ligako 2022ko denboraldia]]

== Kanpo estekak ==
* [http://ligalgt.com/ GT Ligaren webgunea]
{{autoritate kontrola}}

{{GT Ligako denboraldiak}}

[[Kategoria:GT Liga]]
[[Kategoria:2022 kirolean|G]]</text>
      <sha1>251r91l0zzm401da0jxe10538dl6b8s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006099</id>
      <parentid>9006098</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:14:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Sailkapena */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20657" xml:space="preserve">{{jokoan}}
{{lanean|Sikret8}}
{{Arraun liga denboraldi infotaula
| izena = 2022ko GT Liga
| irudia = [[Fitxategi:Tirán 2018ko Kontxako sailkapen estropadan.jpg|250px|Sociedad Deportiva Tirán]]
| irudi oina = Lehen mailan urtebete arraun egin ostean, Tirán arraun elkartea (irudian) Galiziako Ligara bueltatu da.
| antolatzailea = Galiziako Traineruen Liga
| parte-hartzaileak = 28 talde (12+7+9)
| estropadak = 34 estropada (14+8+12)
| hasiera = 2022ko ekainaren 18a
| amaiera = 2022ko abuztuaren 27a
| aurrekodenboraldia = [[GT Ligako 2021eko denboraldia|2021]]
| hurrengodenboraldia = [[GT Ligako 2023ko denboraldia|2023]]
}} 
'''GT Ligako 2022ko denboraldia''' [[Galiziako Traineruen Liga]] edo Ipar-mendebaldeko Traineruen Liga arraun lehiaketaren hemeretzigarren denboraldia da. Hiru txapelketak (gizonen kategoriako bi mailak eta emakumeen liga) ekainaren 18an hasi ziren [[Sanxenxo]] herriko uretan eta [[Teresa Herrera Bandera]]rekin amaituko dira abuztuaren 27an, guztiak gizonen B maila izan ezik; azken honetan lehia astebete lehenago bukatuko da, abuztuaren 20an, [[Muros (Coruña)|Muros]] herrian&lt;ref name=Bibliografia1&gt;{{gl}} [https://www.ligalgt.com/principal/calendario &quot;Calendario&quot;]. ''Liga Galega de Traiñeiras''. 2022.07.26&lt;/ref&gt;.

== A Liga ==
=== Partaideak ===
Guztira, 12 elkarte dira hemeretzigarren denboraldian parte hartu dutenak; horietatik 6 [[Coruñako probintzia|coruñarrak]] dira eta beste 6ak, aldiz, [[Pontevedrako probintzia|pontevedrarrak]]. [[GT Ligako 2021eko denboraldia|Aurreko denboraldiarekin]] alderatuz gero, berritasuna [[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]], [[Club de Remo Narón|Narón]], [[Club de Mar Mugardos|Mugardos]] eta [[Club de Remo Chapela|Chapela]] elkarteen parte hartzea da&lt;ref name=Bibliografia2&gt;{{gl}} [https://www.ligalgt.com/principal/clubs &quot;Clubs&quot;]. ''Liga Galega de Traiñeiras''. 2022.07.26&lt;/ref&gt;. [[Tirán (Moaña)|Tirángo]] mutilek ezin izan zioten goreneko mailan arraun egiteko postuari eutsi eta 4. gelditu ziren [[TKE Liga]]ko [[TKE Ligako 2021eko denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|jaitsiera play-offean]]. [[Coruñako probintzia|Coruñako]] elkarteen kasua bestelakoa da, bi traineruak azkarrenak izan baitziren [[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|2021eko B Ligan]] eta Naróngo mutilek zuzenean (liga irabazteagatik) eta Mugardosekoek [[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|igoera kanporaketan]] lortu zuten lehen mailan arraun egiteko txartela. Azkenik, Chapelak [[Asociación Deportiva Esteirana|Esteiranak]] utzitako postua bete du, azken horrek ontzia itsasoratzeko arraunlaririk ez zuela iragarri ostean&lt;ref&gt;{{gl}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/barbanza/2022/06/17/barbanza-encara-ocho-barcos-inicio-liga-galega/0003_202206B17C6991.htm &quot;Barbanza encara con ocho barcos el inicio de la Liga Galega&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{es}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/vigo/2022/06/23/necesito-ir-equipo-arriba-sentirme-bien-contrario/0003_202206V23C6991.htm &quot;Juan Zunzunegui: «No necesito ir a un equipo de arriba para sentirme bien, al contrario»&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;.

Esteiranaz gain, denboraldi honetan A Ligan arraun egingo ez duten elkarteak, aldiz, [[Club de Remo Muros|Muros]], [[Club de Regatas Perillo|Perillo]] eta [[Club de Remo Vilaxoan|Vilaxoán]] dira. Lehenengo biek 2021eko txapelketan galdu zuten lehen mailan aritzeko eskubidea, sailkapeneko azken bi postuak beraienak izan baitziren. [[Vilagarcía de Arousa]]ko taldeak, aldiz, arazoak izan ditu elkartearentzako eraikitzen ari diren egoitza berriarekin eta, ondorioz, ezin izan du taldea behar bezala prestatu 2022ko denboraldiari aurre egiteko; zuzendaritzak trainerua lehorrean uztea erabaki du&lt;ref&gt;{{gl}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/arousa/2022/01/11/span-langgl-cr-vilaxoan-non-remara-2022-tras-completar-365-dias-sen-seu-localspan/0003_202201A11C6995.htm &quot;O CR Vilaxoán non remará no 2022 tras completar 365 días sen o seu local&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;.
&lt;center&gt;
{{2022ko GT Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Probintzia)''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[GT Ligako 2021eko denboraldia|2021]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Bueu||[[Club de Mar Bueu]]||''Maruxia''||{{banderaikur|Galizia}} José Ferral||[[Bueu]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|2.a
|-
|bgcolor=&quot;red&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cabo da Cruz B||[[Club de Remo Cabo da Cruz#B trainerua|Club de Remo Cabo da Cruz]]||''Cabo da Cruz''||{{banderaikur|Galizia}} Marco Antonio Silva||[[Cabo de Cruz (Boiro)|Cabo da Cruz]], [[Boiro]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#DDFF00&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cesantes||[[Círculo Cultural Deportivo Cesantes]]||''San Pedro''||{{banderaikur|Galizia}} Felipe Silva||[[Cesantes]], [[Redondela]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|9.a
|-
|bgcolor=&quot;#FF8800&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Chapela||[[Club de Remo Chapela]]||''Arealonga''||{{banderaikur|Galizia}} [[Juan Zunzunegui]]||[[Chapela]], [[Redondela]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|7.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mecos||[[Club de Remo Mecos]]||''Mequiña''||{{banderaikur|Galizia}} Francisco González||[[O Grove]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|-
|bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mera||[[Centro Deportivo Mariñeiro]]||''A Mariñeira''||{{banderaikur|Galizia}} Jose Pelaez Botas||[[Oleiros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mugardos||[[Club de Mar Mugardos]]||''Bestarruza''||{{banderaikur|Galizia}} Jorge Hermida||[[Mugardos]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|2.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-
|bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Narón||[[Club de Remo Narón]]||''Punta Caleira''||{{banderaikur|Galizia}} Eugenio Pena||[[Narón]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|1.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Puebla||[[Club de Remo Puebla]]||''Carmela''||{{banderaikur|Galizia}} José Parada||[[A Pobra do Caramiñal]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;#0047AB&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Rianxo||[[Club de Remo Rianxo]]||''Concello de Rianxo''||{{banderaikur|Galizia}} Alberto Hermo||[[Rianxo]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|8.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Samertolameu||[[Sociedad Deportiva Samertolameu]]||''A Terca''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Pérez||[[Meira (Moaña)|Meira]], [[Moaña]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|1.a
|-
|bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Tirán||[[Sociedad Deportiva Tiran|Sociedad Deportiva Tirán]]||''Mar do Con''||{{banderaikur|Galizia}} Benjamín Vázquez||[[Tirán (Moaña)|Tirán]], [[Moaña]] ([[Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|11.a ([[TKE Ligako 2021eko denboraldia|TKE]])
|}
&lt;/center&gt;

=== Estropadak ===
Denboraldi honetan 14 estropada eta bandera izango dira&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;.
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Z.'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Lekua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Data''' 
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Txapelduna''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|1.||I Bandeira Concello de Sanxenxo||[[Sanxenxo]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[ekainaren 18]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|2.||IX Bandeira Baía de Mera||[[Oleiros]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[ekainaren 25]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|3.||VIII Bandeira Marina Cabo da Cruz-Concello de Boiro||[[Boiro]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[ekainaren 26]]a||bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]]
|-
|align=&quot;center&quot;|4.||XL Bandeira Concello de Moaña||[[Moaña]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 3]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|5.||XIX Bandeira Concello de Rianxo||[[Rianxo]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 10]]a||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||XVII Bandeira Concello da Pobra||[[O Caramiñal (A Pobra do Caramiñal)|A Pobra do Caramiñal]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 17]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|7.||XXVII Bandeira Concello de Bueu||[[Bueu]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 24]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||IV Bandeira Chapela-Concello de Redondela||[[Redondela]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 30]]a|| bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|9.||XI Bandeira Virxe do Carme||[[O Grove]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 31]]||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||IV Bandeira Cidade de Narón||[[Narón]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 13]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|11.||VIII Bandeira Illa do Samertolameu - Conc. Moaña||[[Moaña]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 14]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|12.||VI Bandeira Concello de Mugardos||[[Mugardos]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 20]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|13.||XXXVI Bandeira Concello de Redondela||[[Redondela]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 21]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|14.||XXXVI Trofeo Teresa Herrera||[[Coruña]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 27]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|}
&lt;/center&gt;

=== Sailkapena ===
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Emaitza'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Puntuak''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''1'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''2'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''3''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''4'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''5'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''6''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''7'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''8'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''9''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''10'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''11'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''12''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''13'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''14'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Banderak'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Lorpena''' 
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|1.||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]||align=&quot;center&quot;|'''104'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |5|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[TKE Ligako 2022ko denboraldia#Jaitsiera/Igoera play-offa|Igoera play-offa]]
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|2.||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]||align=&quot;center&quot;|'''101'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |2
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|3.||[[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]]||align=&quot;center&quot;|'''92'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |1|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |Ohorezko txanda
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|4.||[[Club de Remo Chapela|Chapela]]||align=&quot;center&quot;|'''71'''|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|5.||[[Club de Remo Cabo da Cruz#B trainerua|Cabo da Cruz B]]||align=&quot;center&quot;|'''66'''|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-|| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;5&quot; align=&quot;center&quot; |
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||[[Club de Remo Rianxo|Rianxo]]||align=&quot;center&quot;|'''58'''|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|7.||[[Centro Deportivo Mariñeiro|Mera]]||align=&quot;center&quot;|'''58'''|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||[[Club de Remo Mecos|Mecos]]||align=&quot;center&quot;|'''57'''|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|9.||[[Club de Remo Narón|Narón]]||align=&quot;center&quot;|'''38'''|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|10.||[[Club de Remo Puebla|Puebla]]||align=&quot;center&quot;|'''22'''|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[#Jaitsiera/Igoera play-offa|Jaitsiera play-offa]]
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|11.||[[Círculo Cultural Deportivo Cesantes|Cesantes]]||align=&quot;center&quot;|'''18'''|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#F88379&quot;
|align=&quot;center&quot;|12.||[[Club de Mar Mugardos|Mugardos]]||align=&quot;center&quot;|'''17'''|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|[[GT Ligako 2023ko denboraldia|2023ko B Liga]]
|}
&lt;/center&gt;

== B Liga ==
=== Partaideak ===
Denboraldi honetan 7 elkartek egingo dute arraun B Ligan; horietatik 3 [[Coruñako probintzia|coruñarrak]] dira, beste 3 [[Pontevedrako probintzia|pontevedrarrak]] eta azkenekoa, aldiz, [[Asturias|asturiarra]]. [[GT Ligako 2021eko denboraldia#B Liga|Aurreko denboraldiarekin]] alderatuz gero, berritasuna [[Club de Remo Muros]] eta [[Club de Regatas Perillo]]ren parte hartzea da, 2021ean A Ligatik jaitsi ondoren. Bestalde, [[Club de Remo Narón|Narón]], [[Club de Mar Mugardos|Mugardos]] eta [[Club de Remo Chapela|Chapela]] elkarteen ontziak lehen mailan arituko dira eta [[Club de Remo A Cabana|A Cabana]]ren, [[Club de Remo Virxe da Guía|Virxe da Guía]]ren eta [[Club_de_Remo_Puebla|Pueblaren]] [[Club_de_Remo_Puebla#B_trainerua|B traineruak]] lehorrean gelditu dira. 
&lt;center&gt;
{{2022ko GTB Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea(k)'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Probintzia)''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#Bigarren_maila|2021]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#ffee00&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Amegrove||[[Amegrove Club de Remo]]||''Pabliño''||{{banderaikur|Galizia}} Diego Cabaleiro||[[O Grove]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Asturias.svg|25px|erdian]]||Castropol||[[Club de Mar de Castropol]]||''Ría del Eo''||{{banderaikur|Espainia}} José Quintana||[[Castropol]] ([[Asturiasko Printzerria|Asturias]])||align=&quot;center&quot;|9.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;black&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cedeira||[[Club de Remo Cedeira]]||''Candieira''||{{banderaikur|Galizia}} José María Hermida||[[Cedeira]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008FC5&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Muros||[[Club de Remo Muros]]||''Muradana''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Canosa||[[Muros (Coruña)|Muros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|11.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#A Liga|A]])
|-
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Perillo||[[Club de Regatas Perillo]]||''Sta. Olalla de Lubre''||{{banderaikur|Galizia}} Alejandro Alvedro||[[Oleiros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|12.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#A Liga|A]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Samertolameu B||[[Sociedad_Deportiva_Samertolameu#B_trainerua|Sociedad Deportiva Samertolameu]]||''A Terca''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Pérez Fandiño||[[Meira (Moaña)|Meira]], [[Moaña]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|-
|bgcolor=&quot;#FDE910&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Vila de Cangas||[[Club de Remo Vila de Cangas]]||''Balea''||{{banderaikur|Galizia}} Vicente Parcero||[[Cangas]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|}
&lt;/center&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Galiziako Traineruen Liga]]
* [[TKE Ligako 2022ko denboraldia]]
* [[KAE Ligako 2022ko denboraldia]]

== Kanpo estekak ==
* [http://ligalgt.com/ GT Ligaren webgunea]
{{autoritate kontrola}}

{{GT Ligako denboraldiak}}

[[Kategoria:GT Liga]]
[[Kategoria:2022 kirolean|G]]</text>
      <sha1>nncuk8g7l45zyq9yehvc12v4lzzatzm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006102</id>
      <parentid>9006099</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:27:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Partaideak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22665" xml:space="preserve">{{jokoan}}
{{lanean|Sikret8}}
{{Arraun liga denboraldi infotaula
| izena = 2022ko GT Liga
| irudia = [[Fitxategi:Tirán 2018ko Kontxako sailkapen estropadan.jpg|250px|Sociedad Deportiva Tirán]]
| irudi oina = Lehen mailan urtebete arraun egin ostean, Tirán arraun elkartea (irudian) Galiziako Ligara bueltatu da.
| antolatzailea = Galiziako Traineruen Liga
| parte-hartzaileak = 28 talde (12+7+9)
| estropadak = 34 estropada (14+8+12)
| hasiera = 2022ko ekainaren 18a
| amaiera = 2022ko abuztuaren 27a
| aurrekodenboraldia = [[GT Ligako 2021eko denboraldia|2021]]
| hurrengodenboraldia = [[GT Ligako 2023ko denboraldia|2023]]
}} 
'''GT Ligako 2022ko denboraldia''' [[Galiziako Traineruen Liga]] edo Ipar-mendebaldeko Traineruen Liga arraun lehiaketaren hemeretzigarren denboraldia da. Hiru txapelketak (gizonen kategoriako bi mailak eta emakumeen liga) ekainaren 18an hasi ziren [[Sanxenxo]] herriko uretan eta [[Teresa Herrera Bandera]]rekin amaituko dira abuztuaren 27an, guztiak gizonen B maila izan ezik; azken honetan lehia astebete lehenago bukatuko da, abuztuaren 20an, [[Muros (Coruña)|Muros]] herrian&lt;ref name=Bibliografia1&gt;{{gl}} [https://www.ligalgt.com/principal/calendario &quot;Calendario&quot;]. ''Liga Galega de Traiñeiras''. 2022.07.26&lt;/ref&gt;.

== A Liga ==
=== Partaideak ===
Guztira, 12 elkarte dira hemeretzigarren denboraldian parte hartu dutenak; horietatik 6 [[Coruñako probintzia|coruñarrak]] dira eta beste 6ak, aldiz, [[Pontevedrako probintzia|pontevedrarrak]]. [[GT Ligako 2021eko denboraldia|Aurreko denboraldiarekin]] alderatuz gero, berritasuna [[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]], [[Club de Remo Narón|Narón]], [[Club de Mar Mugardos|Mugardos]] eta [[Club de Remo Chapela|Chapela]] elkarteen parte hartzea da&lt;ref name=Bibliografia2&gt;{{gl}} [https://www.ligalgt.com/principal/clubs &quot;Clubs&quot;]. ''Liga Galega de Traiñeiras''. 2022.07.26&lt;/ref&gt;. [[Tirán (Moaña)|Tirángo]] mutilek ezin izan zioten goreneko mailan arraun egiteko postuari eutsi eta 4. gelditu ziren [[TKE Liga]]ko [[TKE Ligako 2021eko denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|jaitsiera play-offean]]. [[Coruñako probintzia|Coruñako]] elkarteen kasua bestelakoa da, bi traineruak azkarrenak izan baitziren [[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|2021eko B Ligan]] eta Naróngo mutilek zuzenean (liga irabazteagatik) eta Mugardosekoek [[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|igoera kanporaketan]] lortu zuten lehen mailan arraun egiteko txartela. Azkenik, Chapelak [[Asociación Deportiva Esteirana|Esteiranak]] utzitako postua bete du, azken horrek ontzia itsasoratzeko arraunlaririk ez zuela iragarri ostean&lt;ref&gt;{{gl}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/barbanza/2022/06/17/barbanza-encara-ocho-barcos-inicio-liga-galega/0003_202206B17C6991.htm &quot;Barbanza encara con ocho barcos el inicio de la Liga Galega&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{es}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/vigo/2022/06/23/necesito-ir-equipo-arriba-sentirme-bien-contrario/0003_202206V23C6991.htm &quot;Juan Zunzunegui: «No necesito ir a un equipo de arriba para sentirme bien, al contrario»&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;.

Esteiranaz gain, denboraldi honetan A Ligan arraun egingo ez duten elkarteak, aldiz, [[Club de Remo Muros|Muros]], [[Club de Regatas Perillo|Perillo]] eta [[Club de Remo Vilaxoan|Vilaxoán]] dira. Lehenengo biek 2021eko txapelketan galdu zuten lehen mailan aritzeko eskubidea, sailkapeneko azken bi postuak beraienak izan baitziren. [[Vilagarcía de Arousa]]ko taldeak, aldiz, arazoak izan ditu elkartearentzako eraikitzen ari diren egoitza berriarekin eta, ondorioz, ezin izan du taldea behar bezala prestatu 2022ko denboraldiari aurre egiteko; zuzendaritzak trainerua lehorrean uztea erabaki du&lt;ref&gt;{{gl}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/arousa/2022/01/11/span-langgl-cr-vilaxoan-non-remara-2022-tras-completar-365-dias-sen-seu-localspan/0003_202201A11C6995.htm &quot;O CR Vilaxoán non remará no 2022 tras completar 365 días sen o seu local&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;.
&lt;center&gt;
{{2022ko GT Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Probintzia)''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[GT Ligako 2021eko denboraldia|2021]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Bueu||[[Club de Mar Bueu]]||''Maruxia''||{{banderaikur|Galizia}} José Ferral||[[Bueu]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|2.a
|-
|bgcolor=&quot;red&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cabo da Cruz B||[[Club de Remo Cabo da Cruz#B trainerua|Club de Remo Cabo da Cruz]]||''Cabo da Cruz''||{{banderaikur|Galizia}} Marco Antonio Silva||[[Cabo de Cruz (Boiro)|Cabo da Cruz]], [[Boiro]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#DDFF00&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cesantes||[[Círculo Cultural Deportivo Cesantes]]||''San Pedro''||{{banderaikur|Galizia}} Felipe Silva||[[Cesantes]], [[Redondela]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|9.a
|-
|bgcolor=&quot;#FF8800&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Chapela||[[Club de Remo Chapela]]||''Arealonga''||{{banderaikur|Galizia}} [[Juan Zunzunegui]]||[[Chapela]], [[Redondela]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|7.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mecos||[[Club de Remo Mecos]]||''Mequiña''||{{banderaikur|Galizia}} Francisco González||[[O Grove]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|-
|bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mera||[[Centro Deportivo Mariñeiro]]||''A Mariñeira''||{{banderaikur|Galizia}} Jose Pelaez Botas||[[Oleiros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mugardos||[[Club de Mar Mugardos]]||''Bestarruza''||{{banderaikur|Galizia}} Jorge Hermida||[[Mugardos]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|2.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-
|bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Narón||[[Club de Remo Narón]]||''Punta Caleira''||{{banderaikur|Galizia}} Eugenio Pena||[[Narón]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|1.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Puebla||[[Club de Remo Puebla]]||''Carmela''||{{banderaikur|Galizia}} José Parada||[[A Pobra do Caramiñal]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;#0047AB&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Rianxo||[[Club de Remo Rianxo]]||''Concello de Rianxo''||{{banderaikur|Galizia}} Alberto Hermo||[[Rianxo]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|8.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Samertolameu||[[Sociedad Deportiva Samertolameu]]||''A Terca''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Pérez||[[Meira (Moaña)|Meira]], [[Moaña]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|1.a
|-
|bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Tirán||[[Sociedad Deportiva Tiran|Sociedad Deportiva Tirán]]||''Mar do Con''||{{banderaikur|Galizia}} Benjamín Vázquez||[[Tirán (Moaña)|Tirán]], [[Moaña]] ([[Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|11.a ([[TKE Ligako 2021eko denboraldia|TKE]])
|}
&lt;/center&gt;

=== Estropadak ===
Denboraldi honetan 14 estropada eta bandera izango dira&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;.
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Z.'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Lekua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Data''' 
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Txapelduna''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|1.||I Bandeira Concello de Sanxenxo||[[Sanxenxo]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[ekainaren 18]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|2.||IX Bandeira Baía de Mera||[[Oleiros]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[ekainaren 25]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|3.||VIII Bandeira Marina Cabo da Cruz-Concello de Boiro||[[Boiro]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[ekainaren 26]]a||bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]]
|-
|align=&quot;center&quot;|4.||XL Bandeira Concello de Moaña||[[Moaña]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 3]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|5.||XIX Bandeira Concello de Rianxo||[[Rianxo]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 10]]a||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||XVII Bandeira Concello da Pobra||[[O Caramiñal (A Pobra do Caramiñal)|A Pobra do Caramiñal]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 17]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|7.||XXVII Bandeira Concello de Bueu||[[Bueu]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 24]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||IV Bandeira Chapela-Concello de Redondela||[[Redondela]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 30]]a|| bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|9.||XI Bandeira Virxe do Carme||[[O Grove]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 31]]||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||IV Bandeira Cidade de Narón||[[Narón]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 13]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|11.||VIII Bandeira Illa do Samertolameu - Conc. Moaña||[[Moaña]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 14]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|12.||VI Bandeira Concello de Mugardos||[[Mugardos]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 20]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|13.||XXXVI Bandeira Concello de Redondela||[[Redondela]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 21]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|14.||XXXVI Trofeo Teresa Herrera||[[Coruña]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 27]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|}
&lt;/center&gt;

=== Sailkapena ===
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Emaitza'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Puntuak''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''1'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''2'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''3''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''4'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''5'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''6''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''7'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''8'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''9''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''10'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''11'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''12''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''13'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''14'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Banderak'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Lorpena''' 
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|1.||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]||align=&quot;center&quot;|'''104'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |5|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[TKE Ligako 2022ko denboraldia#Jaitsiera/Igoera play-offa|Igoera play-offa]]
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|2.||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]||align=&quot;center&quot;|'''101'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |2
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|3.||[[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]]||align=&quot;center&quot;|'''92'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |1|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |Ohorezko txanda
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|4.||[[Club de Remo Chapela|Chapela]]||align=&quot;center&quot;|'''71'''|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|5.||[[Club de Remo Cabo da Cruz#B trainerua|Cabo da Cruz B]]||align=&quot;center&quot;|'''66'''|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-|| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;5&quot; align=&quot;center&quot; |
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||[[Club de Remo Rianxo|Rianxo]]||align=&quot;center&quot;|'''58'''|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|7.||[[Centro Deportivo Mariñeiro|Mera]]||align=&quot;center&quot;|'''58'''|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||[[Club de Remo Mecos|Mecos]]||align=&quot;center&quot;|'''57'''|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|9.||[[Club de Remo Narón|Narón]]||align=&quot;center&quot;|'''38'''|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|10.||[[Club de Remo Puebla|Puebla]]||align=&quot;center&quot;|'''22'''|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[#Jaitsiera/Igoera play-offa|Jaitsiera play-offa]]
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|11.||[[Círculo Cultural Deportivo Cesantes|Cesantes]]||align=&quot;center&quot;|'''18'''|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#F88379&quot;
|align=&quot;center&quot;|12.||[[Club de Mar Mugardos|Mugardos]]||align=&quot;center&quot;|'''17'''|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|[[GT Ligako 2023ko denboraldia|2023ko B Liga]]
|}
&lt;/center&gt;

== B Liga ==
=== Partaideak ===
Denboraldi honetan 7 elkartek egingo dute arraun B Ligan; horietatik 3 [[Coruñako probintzia|coruñarrak]] dira, beste 3 [[Pontevedrako probintzia|pontevedrarrak]] eta azkenekoa, aldiz, [[Asturias|asturiarra]]. [[GT Ligako 2021eko denboraldia#B Liga|Aurreko denboraldiarekin]] alderatuz gero, berritasuna [[Club de Remo Muros]] eta [[Club de Regatas Perillo]]ren parte hartzea da, 2021ean A Ligatik jaitsi ondoren. Bestalde, [[Club de Remo Narón|Narón]], [[Club de Mar Mugardos|Mugardos]] eta [[Club de Remo Chapela|Chapela]] elkarteen ontziak lehen mailan arituko dira eta [[Club de Remo A Cabana|A Cabana]]ren, [[Club de Remo Virxe da Guía|Virxe da Guía]]ren eta [[Club_de_Remo_Puebla|Pueblaren]] [[Club_de_Remo_Puebla#B_trainerua|B traineruak]] lehorrean gelditu dira. 
&lt;center&gt;
{{2022ko GTB Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea(k)'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Probintzia)''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#Bigarren_maila|2021]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#ffee00&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Amegrove||[[Amegrove Club de Remo]]||''Pabliño''||{{banderaikur|Galizia}} Diego Cabaleiro||[[O Grove]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Asturias.svg|25px|erdian]]||Castropol||[[Club de Mar de Castropol]]||''Ría del Eo''||{{banderaikur|Espainia}} José Quintana||[[Castropol]] ([[Asturiasko Printzerria|Asturias]])||align=&quot;center&quot;|9.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;black&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cedeira||[[Club de Remo Cedeira]]||''Candieira''||{{banderaikur|Galizia}} José María Hermida||[[Cedeira]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008FC5&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Muros||[[Club de Remo Muros]]||''Muradana''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Canosa||[[Muros (Coruña)|Muros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|11.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#A Liga|A]])
|-
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Perillo||[[Club de Regatas Perillo]]||''Sta. Olalla de Lubre''||{{banderaikur|Galizia}} Alejandro Alvedro||[[Oleiros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|12.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#A Liga|A]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Samertolameu B||[[Sociedad_Deportiva_Samertolameu#B_trainerua|Sociedad Deportiva Samertolameu]]||''A Terca''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Pérez Fandiño||[[Meira (Moaña)|Meira]], [[Moaña]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|-
|bgcolor=&quot;#FDE910&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Vila de Cangas||[[Club de Remo Vila de Cangas]]||''Balea''||{{banderaikur|Galizia}} Vicente Parcero||[[Cangas]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|}
&lt;/center&gt;

=== Estropadak ===
Denboraldi honetan 8 estropada eta bandera izango dira jokoan&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;.
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Z.'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Lekua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Data''' 
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Txapelduna''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|1.||I Bandeira Concello de Sanxenxo||[[Sanxenxo]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[ekainaren 18]]a||bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Asturias.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar de Castropol|Castropol]]
|-
|align=&quot;center&quot;|2.||XXXII Bandeira Concello de Cangas||[[Cangas]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 9]]a||bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Asturias.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar de Castropol|Castropol]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|3.||VI Bandeira Concello de Cedeira||[[Cedeira]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 16]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|4.||XI Bandeira Salgado Congelados||[[Oleiros]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 23]]a||bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Asturias.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar de Castropol|Castropol]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|5.||XXXVIII Bandeira Concello de O Grove||[[O Grove]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 30]]a||bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Asturias.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar de Castropol|Castropol]]
|-	
|align=&quot;center&quot;|6.||II Bandeira Illa do Samertolameu||[[Meira (Moaña)|Meira]], [[Moaña]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 13]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|7.||XXXIV Bandera Princesa de Asturias||[[Castropol]], [[Asturias]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 14]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||VI Bandeira Muros de San Pedro||[[Muros (Coruña)|Muros]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 20]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|}
&lt;/center&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Galiziako Traineruen Liga]]
* [[TKE Ligako 2022ko denboraldia]]
* [[KAE Ligako 2022ko denboraldia]]

== Kanpo estekak ==
* [http://ligalgt.com/ GT Ligaren webgunea]
{{autoritate kontrola}}

{{GT Ligako denboraldiak}}

[[Kategoria:GT Liga]]
[[Kategoria:2022 kirolean|G]]</text>
      <sha1>6853d413jzg3fypigyw7fg0dxhg3a1d</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006115</id>
      <parentid>9006102</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:39:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Estropadak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22672" xml:space="preserve">{{jokoan}}
{{lanean|Sikret8}}
{{Arraun liga denboraldi infotaula
| izena = 2022ko GT Liga
| irudia = [[Fitxategi:Tirán 2018ko Kontxako sailkapen estropadan.jpg|250px|Sociedad Deportiva Tirán]]
| irudi oina = Lehen mailan urtebete arraun egin ostean, Tirán arraun elkartea (irudian) Galiziako Ligara bueltatu da.
| antolatzailea = Galiziako Traineruen Liga
| parte-hartzaileak = 28 talde (12+7+9)
| estropadak = 34 estropada (14+8+12)
| hasiera = 2022ko ekainaren 18a
| amaiera = 2022ko abuztuaren 27a
| aurrekodenboraldia = [[GT Ligako 2021eko denboraldia|2021]]
| hurrengodenboraldia = [[GT Ligako 2023ko denboraldia|2023]]
}} 
'''GT Ligako 2022ko denboraldia''' [[Galiziako Traineruen Liga]] edo Ipar-mendebaldeko Traineruen Liga arraun lehiaketaren hemeretzigarren denboraldia da. Hiru txapelketak (gizonen kategoriako bi mailak eta emakumeen liga) ekainaren 18an hasi ziren [[Sanxenxo]] herriko uretan eta [[Teresa Herrera Bandera]]rekin amaituko dira abuztuaren 27an, guztiak gizonen B maila izan ezik; azken honetan lehia astebete lehenago bukatuko da, abuztuaren 20an, [[Muros (Coruña)|Muros]] herrian&lt;ref name=Bibliografia1&gt;{{gl}} [https://www.ligalgt.com/principal/calendario &quot;Calendario&quot;]. ''Liga Galega de Traiñeiras''. 2022.07.26&lt;/ref&gt;.

== A Liga ==
=== Partaideak ===
Guztira, 12 elkarte dira hemeretzigarren denboraldian parte hartu dutenak; horietatik 6 [[Coruñako probintzia|coruñarrak]] dira eta beste 6ak, aldiz, [[Pontevedrako probintzia|pontevedrarrak]]. [[GT Ligako 2021eko denboraldia|Aurreko denboraldiarekin]] alderatuz gero, berritasuna [[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]], [[Club de Remo Narón|Narón]], [[Club de Mar Mugardos|Mugardos]] eta [[Club de Remo Chapela|Chapela]] elkarteen parte hartzea da&lt;ref name=Bibliografia2&gt;{{gl}} [https://www.ligalgt.com/principal/clubs &quot;Clubs&quot;]. ''Liga Galega de Traiñeiras''. 2022.07.26&lt;/ref&gt;. [[Tirán (Moaña)|Tirángo]] mutilek ezin izan zioten goreneko mailan arraun egiteko postuari eutsi eta 4. gelditu ziren [[TKE Liga]]ko [[TKE Ligako 2021eko denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|jaitsiera play-offean]]. [[Coruñako probintzia|Coruñako]] elkarteen kasua bestelakoa da, bi traineruak azkarrenak izan baitziren [[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|2021eko B Ligan]] eta Naróngo mutilek zuzenean (liga irabazteagatik) eta Mugardosekoek [[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#Jaitsiera/Igoera_play-offa|igoera kanporaketan]] lortu zuten lehen mailan arraun egiteko txartela. Azkenik, Chapelak [[Asociación Deportiva Esteirana|Esteiranak]] utzitako postua bete du, azken horrek ontzia itsasoratzeko arraunlaririk ez zuela iragarri ostean&lt;ref&gt;{{gl}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/barbanza/2022/06/17/barbanza-encara-ocho-barcos-inicio-liga-galega/0003_202206B17C6991.htm &quot;Barbanza encara con ocho barcos el inicio de la Liga Galega&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{es}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/vigo/2022/06/23/necesito-ir-equipo-arriba-sentirme-bien-contrario/0003_202206V23C6991.htm &quot;Juan Zunzunegui: «No necesito ir a un equipo de arriba para sentirme bien, al contrario»&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;.

Esteiranaz gain, denboraldi honetan A Ligan arraun egingo ez duten elkarteak, aldiz, [[Club de Remo Muros|Muros]], [[Club de Regatas Perillo|Perillo]] eta [[Club de Remo Vilaxoan|Vilaxoán]] dira. Lehenengo biek 2021eko txapelketan galdu zuten lehen mailan aritzeko eskubidea, sailkapeneko azken bi postuak beraienak izan baitziren. [[Vilagarcía de Arousa]]ko taldeak, aldiz, arazoak izan ditu elkartearentzako eraikitzen ari diren egoitza berriarekin eta, ondorioz, ezin izan du taldea behar bezala prestatu 2022ko denboraldiari aurre egiteko; zuzendaritzak trainerua lehorrean uztea erabaki du&lt;ref&gt;{{gl}} [https://www.lavozdegalicia.es/noticia/arousa/2022/01/11/span-langgl-cr-vilaxoan-non-remara-2022-tras-completar-365-dias-sen-seu-localspan/0003_202201A11C6995.htm &quot;O CR Vilaxoán non remará no 2022 tras completar 365 días sen o seu local&quot;]. ''La Voz de Galicia''. 2022.07.27&lt;/ref&gt;.
&lt;center&gt;
{{2022ko GT Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Probintzia)''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[GT Ligako 2021eko denboraldia|2021]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Bueu||[[Club de Mar Bueu]]||''Maruxia''||{{banderaikur|Galizia}} José Ferral||[[Bueu]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|2.a
|-
|bgcolor=&quot;red&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cabo da Cruz B||[[Club de Remo Cabo da Cruz#B trainerua|Club de Remo Cabo da Cruz]]||''Cabo da Cruz''||{{banderaikur|Galizia}} Marco Antonio Silva||[[Cabo de Cruz (Boiro)|Cabo da Cruz]], [[Boiro]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#DDFF00&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cesantes||[[Círculo Cultural Deportivo Cesantes]]||''San Pedro''||{{banderaikur|Galizia}} Felipe Silva||[[Cesantes]], [[Redondela]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|9.a
|-
|bgcolor=&quot;#FF8800&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Chapela||[[Club de Remo Chapela]]||''Arealonga''||{{banderaikur|Galizia}} [[Juan Zunzunegui]]||[[Chapela]], [[Redondela]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|7.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mecos||[[Club de Remo Mecos]]||''Mequiña''||{{banderaikur|Galizia}} Francisco González||[[O Grove]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|-
|bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mera||[[Centro Deportivo Mariñeiro]]||''A Mariñeira''||{{banderaikur|Galizia}} Jose Pelaez Botas||[[Oleiros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Mugardos||[[Club de Mar Mugardos]]||''Bestarruza''||{{banderaikur|Galizia}} Jorge Hermida||[[Mugardos]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|2.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-
|bgcolor=&quot;#12C627&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Narón||[[Club de Remo Narón]]||''Punta Caleira''||{{banderaikur|Galizia}} Eugenio Pena||[[Narón]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|1.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#B Liga|B]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Puebla||[[Club de Remo Puebla]]||''Carmela''||{{banderaikur|Galizia}} José Parada||[[A Pobra do Caramiñal]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;#0047AB&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Rianxo||[[Club de Remo Rianxo]]||''Concello de Rianxo''||{{banderaikur|Galizia}} Alberto Hermo||[[Rianxo]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|8.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Samertolameu||[[Sociedad Deportiva Samertolameu]]||''A Terca''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Pérez||[[Meira (Moaña)|Meira]], [[Moaña]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|1.a
|-
|bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Tirán||[[Sociedad Deportiva Tiran|Sociedad Deportiva Tirán]]||''Mar do Con''||{{banderaikur|Galizia}} Benjamín Vázquez||[[Tirán (Moaña)|Tirán]], [[Moaña]] ([[Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|11.a ([[TKE Ligako 2021eko denboraldia|TKE]])
|}
&lt;/center&gt;

=== Estropadak ===
Denboraldi honetan 14 estropada eta bandera izango dira jokoan&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;.
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Z.'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Lekua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Data''' 
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Txapelduna''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|1.||I Bandeira Concello de Sanxenxo||[[Sanxenxo]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[ekainaren 18]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|2.||IX Bandeira Baía de Mera||[[Oleiros]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[ekainaren 25]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|3.||VIII Bandeira Marina Cabo da Cruz-Concello de Boiro||[[Boiro]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[ekainaren 26]]a||bgcolor=&quot;#000040&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]]
|-
|align=&quot;center&quot;|4.||XL Bandeira Concello de Moaña||[[Moaña]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 3]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|5.||XIX Bandeira Concello de Rianxo||[[Rianxo]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 10]]a||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||XVII Bandeira Concello da Pobra||[[O Caramiñal (A Pobra do Caramiñal)|A Pobra do Caramiñal]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 17]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|7.||XXVII Bandeira Concello de Bueu||[[Bueu]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 24]]a||bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||IV Bandeira Chapela-Concello de Redondela||[[Redondela]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 30]]a|| bgcolor=&quot;#FF0000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|9.||XI Bandeira Virxe do Carme||[[O Grove]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 31]]||bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]
|-
|align=&quot;center&quot;|10.||IV Bandeira Cidade de Narón||[[Narón]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 13]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|11.||VIII Bandeira Illa do Samertolameu - Conc. Moaña||[[Moaña]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 14]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|12.||VI Bandeira Concello de Mugardos||[[Mugardos]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 20]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|13.||XXXVI Bandeira Concello de Redondela||[[Redondela]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 21]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|14.||XXXVI Trofeo Teresa Herrera||[[Coruña]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 27]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|}
&lt;/center&gt;

=== Sailkapena ===
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Emaitza'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Puntuak''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''1'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''2'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''3''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''4'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''5'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''6''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''7'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''8'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''9''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''10'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''11'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''12''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''13'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''14'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Banderak'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''Lorpena''' 
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|1.||[[Club de Mar Bueu|Bueu]]||align=&quot;center&quot;|'''104'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |5|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[TKE Ligako 2022ko denboraldia#Jaitsiera/Igoera play-offa|Igoera play-offa]]
|- style=&quot;background: #90EE90;&quot;
|align=&quot;center&quot;|2.||[[Sociedad Deportiva Samertolameu|Samertolameu]]||align=&quot;center&quot;|'''101'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |11|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |2
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|3.||[[Sociedad Deportiva Tirán|Tirán]]||align=&quot;center&quot;|'''92'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |'''12'''|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |10|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |1|| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |Ohorezko txanda
|- style=&quot;background: #98FB98;&quot;
|align=&quot;center&quot;|4.||[[Club de Remo Chapela|Chapela]]||align=&quot;center&quot;|'''71'''|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|5.||[[Club de Remo Cabo da Cruz#B trainerua|Cabo da Cruz B]]||align=&quot;center&quot;|'''66'''|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-|| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;5&quot; align=&quot;center&quot; |
|-
|align=&quot;center&quot;|6.||[[Club de Remo Rianxo|Rianxo]]||align=&quot;center&quot;|'''58'''|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|7.||[[Centro Deportivo Mariñeiro|Mera]]||align=&quot;center&quot;|'''58'''|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |9|| align=&quot;center&quot; |8|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||[[Club de Remo Mecos|Mecos]]||align=&quot;center&quot;|'''57'''|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |7|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|align=&quot;center&quot;|9.||[[Club de Remo Narón|Narón]]||align=&quot;center&quot;|'''38'''|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |5|| align=&quot;center&quot; |4|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|10.||[[Club de Remo Puebla|Puebla]]||align=&quot;center&quot;|'''22'''|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |6|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; |[[#Jaitsiera/Igoera play-offa|Jaitsiera play-offa]]
|-bgcolor=&quot;#FFDAB9&quot;
|align=&quot;center&quot;|11.||[[Círculo Cultural Deportivo Cesantes|Cesantes]]||align=&quot;center&quot;|'''18'''|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-
|-bgcolor=&quot;#F88379&quot;
|align=&quot;center&quot;|12.||[[Club de Mar Mugardos|Mugardos]]||align=&quot;center&quot;|'''17'''|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |1|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |3|| align=&quot;center&quot; |2|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot; |-|| align=&quot;center&quot; |-||align=&quot;center&quot;|[[GT Ligako 2023ko denboraldia|2023ko B Liga]]
|}
&lt;/center&gt;

== B Liga ==
=== Partaideak ===
Denboraldi honetan 7 elkartek egingo dute arraun B Ligan; horietatik 3 [[Coruñako probintzia|coruñarrak]] dira, beste 3 [[Pontevedrako probintzia|pontevedrarrak]] eta azkenekoa, aldiz, [[Asturias|asturiarra]]. [[GT Ligako 2021eko denboraldia#B Liga|Aurreko denboraldiarekin]] alderatuz gero, berritasuna [[Club de Remo Muros]] eta [[Club de Regatas Perillo]]ren parte hartzea da, 2021ean A Ligatik jaitsi ondoren. Bestalde, [[Club de Remo Narón|Narón]], [[Club de Mar Mugardos|Mugardos]] eta [[Club de Remo Chapela|Chapela]] elkarteen ontziak lehen mailan arituko dira eta [[Club de Remo A Cabana|A Cabana]]ren, [[Club de Remo Virxe da Guía|Virxe da Guía]]ren eta [[Club_de_Remo_Puebla|Pueblaren]] [[Club_de_Remo_Puebla#B_trainerua|B traineruak]] lehorrean gelditu dira. 
&lt;center&gt;
{{2022ko GTB Liga}}
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Kolorea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Arraun Elkartea'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Trainerua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Entrenatzailea(k)'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Udalerria (Probintzia)''' 
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; align=&quot;center&quot;|'''[[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#Bigarren_maila|2021]]''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#ffee00&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Amegrove||[[Amegrove Club de Remo]]||''Pabliño''||{{banderaikur|Galizia}} Diego Cabaleiro||[[O Grove]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|6.a
|-
|bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Asturias.svg|25px|erdian]]||Castropol||[[Club de Mar de Castropol]]||''Ría del Eo''||{{banderaikur|Espainia}} José Quintana||[[Castropol]] ([[Asturiasko Printzerria|Asturias]])||align=&quot;center&quot;|9.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;black&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Cedeira||[[Club de Remo Cedeira]]||''Candieira''||{{banderaikur|Galizia}} José María Hermida||[[Cedeira]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|3.a
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008FC5&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Muros||[[Club de Remo Muros]]||''Muradana''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Canosa||[[Muros (Coruña)|Muros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|11.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#A Liga|A]])
|-
|bgcolor=&quot;#FFFFFF&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Perillo||[[Club de Regatas Perillo]]||''Sta. Olalla de Lubre''||{{banderaikur|Galizia}} Alejandro Alvedro||[[Oleiros]] ([[Coruñako probintzia|Coruña]])||align=&quot;center&quot;|12.a ([[GT_Ligako_2021eko_denboraldia#A Liga|A]])
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|bgcolor=&quot;#008000&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Samertolameu B||[[Sociedad_Deportiva_Samertolameu#B_trainerua|Sociedad Deportiva Samertolameu]]||''A Terca''||{{banderaikur|Galizia}} Daniel Pérez Fandiño||[[Meira (Moaña)|Meira]], [[Moaña]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|5.a
|-
|bgcolor=&quot;#FDE910&quot;|[[Fitxategi:Flag of Galicia.svg|25px|erdian]]||Vila de Cangas||[[Club de Remo Vila de Cangas]]||''Balea''||{{banderaikur|Galizia}} Vicente Parcero||[[Cangas]] ([[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]])||align=&quot;center&quot;|4.a
|}
&lt;/center&gt;

=== Estropadak ===
Denboraldi honetan 8 estropada eta bandera izango dira jokoan&lt;ref name=Bibliografia1/&gt;.
&lt;center&gt;
{| class=taulapolita
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Z.'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Izena'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Lekua'''
| bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Data''' 
| colspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#CCCCCC&quot; |'''Txapelduna''' 
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|1.||I Bandeira Concello de Sanxenxo||[[Sanxenxo]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[ekainaren 18]]a||bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Asturias.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar de Castropol|Castropol]]
|-
|align=&quot;center&quot;|2.||XXXII Bandeira Concello de Cangas||[[Cangas]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 9]]a||bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Asturias.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar de Castropol|Castropol]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|3.||VI Bandeira Concello de Cedeira||[[Cedeira]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 16]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|4.||XI Bandeira Salgado Congelados||[[Oleiros]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[uztailaren 23]]a||bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Asturias.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar de Castropol|Castropol]]
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|5.||XXXVIII Bandeira Concello de O Grove||[[O Grove]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[uztailaren 30]]a||bgcolor=&quot;#009E60&quot;|[[Fitxategi:Flag of Asturias.svg|25px|erdian]]||[[Club de Mar de Castropol|Castropol]]
|-	
|align=&quot;center&quot;|6.||II Bandeira Illa do Samertolameu||[[Meira (Moaña)|Meira]], [[Moaña]], [[Pontevedrako probintzia|Pontevedra]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 13]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;	
|align=&quot;center&quot;|7.||XXXIV Bandera Princesa de Asturias||[[Castropol]], [[Asturias]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 14]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|-
|align=&quot;center&quot;|8.||VI Bandeira Muros de San Pedro||[[Muros (Coruña)|Muros]], [[Coruñako probintzia|Coruña]]||[[2022]]ko [[abuztuaren 20]]a|| colspan=&quot;2&quot;|-
|}
&lt;/center&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Galiziako Traineruen Liga]]
* [[TKE Ligako 2022ko denboraldia]]
* [[KAE Ligako 2022ko denboraldia]]

== Kanpo estekak ==
* [http://ligalgt.com/ GT Ligaren webgunea]
{{autoritate kontrola}}

{{GT Ligako denboraldiak}}

[[Kategoria:GT Liga]]
[[Kategoria:2022 kirolean|G]]</text>
      <sha1>ley6k8zuil2rjdhnp9cthoq9fhe4hjk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Izar gorria (onddoa)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1026179</id>
    <redirect title="Izar gorri (onddoa)" />
    <revision>
      <id>9005994</id>
      <parentid>8750378</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:07:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Izar gorri (onddoa)]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Izar gorri (onddoa)]]</text>
      <sha1>qfitzmqetdv4imcuuk61y96j020my3g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Anthurus archeri</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1026181</id>
    <redirect title="Izar gorri (onddoa)" />
    <revision>
      <id>9005984</id>
      <parentid>8750382</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:06:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Izar gorri (onddoa)]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Izar gorri (onddoa)]]</text>
      <sha1>qfitzmqetdv4imcuuk61y96j020my3g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Yolanda Barcina</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1026862</id>
    <revision>
      <id>9006037</id>
      <parentid>8997716</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:28:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8010" xml:space="preserve">
=Yolanda Barcina=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Yolanda Barcina''' ([[Burgos]], [[1960]]) [[Espainia]]-eko [[unibertsitateko irakasle]]-a da.

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/mugitu-mugimenduak-irunerriko-markesinak-aldatu-ditu-ahtaren-aurkako-kartelekin|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/mugitu-mugimenduak-irunerriko-markesinak-aldatu-ditu-ahtaren-aurkako-kartelekin}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/ahtk-zauri-sakona-egin-ez-dezan|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/ahtk-zauri-sakona-egin-ez-dezan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/klase-politikoak-lehengo-lepotik-burua|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/klase-politikoak-lehengo-lepotik-burua}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/ahtaren-aurkako-pintaketak-egin-dituzte-nafarroako-lanen-eremuan|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/ahtaren-aurkako-pintaketak-egin-dituzte-nafarroako-lanen-eremuan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/labriteko-pasarela-eraikitzeak-669000-euro-balio-izan-zuen-eta-milioi-bat-euro-konpontzeak|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/labriteko-pasarela-eraikitzeak-669000-euro-balio-izan-zuen-eta-milioi-bat-euro-konpontzeak}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211103/egungo-agintariak-seinalatu-ditu-mugituk-barcinari-emandako-tartakadaren-hamargarren-urtemugan|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211103/egungo-agintariak-seinalatu-ditu-mugituk-barcinari-emandako-tartakadaren-hamargarren-urtemugan}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/020/001/2021-11-09/klase-politikoak-lehengo-lepotik-burua.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/020/001/2021-11-09/klase-politikoak-lehengo-lepotik-burua.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1913/028/001/2021-12-10/kultura-hiriaren-aldirietara.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1913/028/001/2021-12-10/kultura-hiriaren-aldirietara.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/207273/hitzarmen-ekonomikoa-berritzeko-akordioa-lortu-dute-espainiako-eta-nafarroako-gobernuek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/207273/hitzarmen-ekonomikoa-berritzeko-akordioa-lortu-dute-espainiako-eta-nafarroako-gobernuek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/016/001/2021-12-21/upnren-politikek-indarrean-diraute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/016/001/2021-12-21/upnren-politikek-indarrean-diraute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1904/016/003/2022-02-10/boterea-non.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1904/016/003/2022-02-10/boterea-non.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1962/002/001/2022-02-11/pairen-itzalak-arbelera.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1962/002/001/2022-02-11/pairen-itzalak-arbelera.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1898/005/001/2022-04-29/mailukada-bat-pai-iltzatzeko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1898/005/001/2022-04-29/mailukada-bat-pai-iltzatzeko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5002126/020/002/2022-05-03/stop-pai-inposatzeari.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5002126/020/002/2022-05-03/stop-pai-inposatzeari.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/006/001/2022-05-04/pairen-xedea-euskarazko-irakaskuntza-oztopatzea-da-kontseiluaren-arabera.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/006/001/2022-05-04/pairen-xedea-euskarazko-irakaskuntza-oztopatzea-da-kontseiluaren-arabera.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1991/002/001/2022-05-06/urraketa-betikotzeari-aurre.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1991/002/001/2022-05-06/urraketa-betikotzeari-aurre.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1968/008/001/2022-05-08/hesien-gainetik-berdintasuna.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1968/008/001/2022-05-08/hesien-gainetik-berdintasuna.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1880/005/001/2022-06-15/igerileku-politikora-jauzi-egiteko-prest.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1880/005/001/2022-06-15/igerileku-politikora-jauzi-egiteko-prest.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1961/035/001/2022-07-07/ba-al-dakizu-txupinazoaz.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1961/035/001/2022-07-07/ba-al-dakizu-txupinazoaz.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1906/038/001/2022-07-07/1096-egun-igarota-lehertu-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1906/038/001/2022-07-07/1096-egun-igarota-lehertu-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1961/035/001/2022-07-14/ba-al-dakizu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1961/035/001/2022-07-14/ba-al-dakizu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2096/036/003/2022-07-15/drag-handi-bat-galdu-du-irueak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2096/036/003/2022-07-15/drag-handi-bat-galdu-du-irueak.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar zuzeu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskal-herria/klase-politikoak-lehengo-lepotik-burua/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskal-herria/klase-politikoak-lehengo-lepotik-burua/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskara/stop-pairen-inposizioari/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskara/stop-pairen-inposizioari/}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar eitb-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8816373/hezkuntza-nafarroan-zer-da-pai-ingelesezko-irakaskuntza-programa/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8816373/hezkuntza-nafarroan-zer-da-pai-ingelesezko-irakaskuntza-programa/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8826206/kontseiluak-herritarren-eskubideen-aurkako-erasotzat-jo-du-pai-programaren-legea/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8826206/kontseiluak-herritarren-eskubideen-aurkako-erasotzat-jo-du-pai-programaren-legea/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar https://sustatu.eus/admeuskeraztald/1651088207?utm_source=rss=feeds-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://sustatu.eus/admeuskeraztald/1651088207?utm_source=rss=feeds|hizkuntza=eu|url=https://sustatu.eus/admeuskeraztald/1651088207?utm_source=rss=feeds}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar https://sustatu.eus/1651737669?utm_source=rss=feeds-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://sustatu.eus/1651737669?utm_source=rss=feeds|hizkuntza=eu|url=https://sustatu.eus/1651737669?utm_source=rss=feeds}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Yolanda+Barcina Yolanda Barcina] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Yolanda+Barcina Yolanda Barcina] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Yolanda%20Barcina Yolanda Barcina] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1960eko||Barcina, Yolanda}}

[[Kategoria:Burgos]]
[[Kategoria:unibertsitateko irakasle]]</text>
      <sha1>nqbtmkvdc9oyr7nomyrvzck1v08929u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Paul Bilbao</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1026863</id>
    <revision>
      <id>9006038</id>
      <parentid>8983014</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:28:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24815" xml:space="preserve">
=Paul Bilbao=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Paul Bilbao''' ([[Algorta]], [[1971]]) [[ZZZz]]-eko [[kultura-ekintzaile]]-a da.

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/langile-publikoen-euskara-eskakizuna-arintzea-nahi-zuen-irungo-elkarrekin-podemosek-baina-ez-du-lortu|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/langile-publikoen-euskara-eskakizuna-arintzea-nahi-zuen-irungo-elkarrekin-podemosek-baina-ez-du-lortu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/haurren-aurrean-helduok-heldu-euskararen-erabilera-soziala-bultzatzeko-ariketa-antolatu-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/haurren-aurrean-helduok-heldu-euskararen-erabilera-soziala-bultzatzeko-ariketa-antolatu-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/nafarroako-euskara-planari-anbizioa-falta-zaiola-salatu-dute-kontseiluak-eta-behatokiak|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/nafarroako-euskara-planari-anbizioa-falta-zaiola-salatu-dute-kontseiluak-eta-behatokiak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/nafarroako-euskararen-lege-berri-bat-egiteko-batuz-aldatu-dinamika-aurkeztu-du-kontseiluak|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/nafarroako-euskararen-lege-berri-bat-egiteko-batuz-aldatu-dinamika-aurkeztu-du-kontseiluak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/euskarazko-eredua-orokortzea-adostu-dute-hezkuntza-eragile-nagusiek|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/euskarazko-eredua-orokortzea-adostu-dute-hezkuntza-eragile-nagusiek}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/plaza/euskalgintzaren-kontseilua/atzerapauso-onartezina-nafarroan|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/plaza/euskalgintzaren-kontseilua/atzerapauso-onartezina-nafarroan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/elkarretaratzea-eginen-dute-laudion-hizkuntza-eskakizunei-buruzko-epaia-salatzeko|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/elkarretaratzea-eginen-dute-laudion-hizkuntza-eskakizunei-buruzko-epaia-salatzeko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/hezkuntza-hitzarmenak-euskarazko-eredu-orokortu-eta-bakarra-izango-duela-jasotzea-beharrezkotzat-jo-du-euskalgintzaren-kontseiluak|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/hezkuntza-hitzarmenak-euskarazko-eredu-orokortu-eta-bakarra-izango-duela-jasotzea-beharrezkotzat-jo-du-euskalgintzaren-kontseiluak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/gaur-abiatuko-dira-otsail-ostegunak-donapaleun-emilio-lopez-adan-beltza-ren-hitzaldiarekin|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/gaur-abiatuko-dira-otsail-ostegunak-donapaleun-emilio-lopez-adan-beltza-ren-hitzaldiarekin}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/euskalgintzaren-kontseiluak-oso-larritzat-jo-du-pai-programa-eredu-bihurtzeko-hartutako-erabakia|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/euskalgintzaren-kontseiluak-oso-larritzat-jo-du-pai-programa-eredu-bihurtzeko-hartutako-erabakia}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/plaza/euskalgintzaren-kontseilua/milaka-nafarrek-diskriminazioarekin-bukatzeko-eskatu-diote-gobernuari|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/plaza/euskalgintzaren-kontseilua/milaka-nafarrek-diskriminazioarekin-bukatzeko-eskatu-diote-gobernuari}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/euskalgintzako-hainbat-eragilek-euskara-aurrera-manifestazio-deialdiarekin-bat-egin-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/euskalgintzako-hainbat-eragilek-euskara-aurrera-manifestazio-deialdiarekin-bat-egin-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/plaza/euskalgintzaren-kontseilua/bazterkeria-arintzeko-zuzenketak-dekretuari|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/plaza/euskalgintzaren-kontseilua/bazterkeria-arintzeko-zuzenketak-dekretuari}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/007/001/2021-11-03/euskaraz-ikasteko-aukeren-aldeko-kanpaldia-hasi-dute-nupen.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/007/001/2021-11-03/euskaraz-ikasteko-aukeren-aldeko-kanpaldia-hasi-dute-nupen.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/006/001/2021-11-11/euskalgintzak-anbizioa-erantsi-nahi-dio-gobernuaren-bide-orriari.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/006/001/2021-11-11/euskalgintzak-anbizioa-erantsi-nahi-dio-gobernuaren-bide-orriari.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1977/008/001/2021-12-15/nafarroan-euskararen-lege-berri-bat-lantzera-deitu-du-kontseiluak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1977/008/001/2021-12-15/nafarroan-euskararen-lege-berri-bat-lantzera-deitu-du-kontseiluak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/008/001/2021-12-16/ikus-entzunezkoetan-hizkuntza-gutxituak-sustatzeko-ituna-egin-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/008/001/2021-12-16/ikus-entzunezkoetan-hizkuntza-gutxituak-sustatzeko-ituna-egin-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/207360/hezkuntzako-eragileek-eskatu-dute-ereduen-sistema-baztertzailea-gainditzeko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/207360/hezkuntzako-eragileek-eskatu-dute-ereduen-sistema-baztertzailea-gainditzeko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1913/004/001/2021-12-17/hezkuntzako-eragileek-eredu-bakarra-nahi-dute-euskarazkoa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1913/004/001/2021-12-17/hezkuntzako-eragileek-eredu-bakarra-nahi-dute-euskarazkoa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1873/009/001/2021-12-22/kontseiluak-berretsi-du-adostasun-soziala-ehuntzen-jarraituko-duela.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1873/009/001/2021-12-22/kontseiluak-berretsi-du-adostasun-soziala-ehuntzen-jarraituko-duela.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1953/006/001/2021-12-30/ikasleak-nola-euskaldundu.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1953/006/001/2021-12-30/ikasleak-nola-euskaldundu.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/005/001/2022-02-01/kontseiluak-eta-behatokiak-atzerapauso-onartezintzat-jo-dute-euskararen-dekretua.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/005/001/2022-02-01/kontseiluak-eta-behatokiak-atzerapauso-onartezintzat-jo-dute-euskararen-dekretua.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1932/002/001/2022-02-03/auzitegien-oldarraldiari-baturik-erantzutea-nahi-du-kontseiluak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1932/002/001/2022-02-03/auzitegien-oldarraldiari-baturik-erantzutea-nahi-du-kontseiluak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/209164/elkarretaratzera-deitu-dute-laudion-hizkuntza-eskakizunen-gaineko-epaia-salatzeko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/209164/elkarretaratzera-deitu-dute-laudion-hizkuntza-eskakizunen-gaineko-epaia-salatzeko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1928/008/001/2022-02-06/eskubideak-bermatzeko-arauak-behar-dira-hizkuntzaren-gaian-eta-beste-edozeinetan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1928/008/001/2022-02-06/eskubideak-bermatzeko-arauak-behar-dira-hizkuntzaren-gaian-eta-beste-edozeinetan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1939/014/002/2022-02-06/ehunka-lagunek-arbuiatu-dute-laudioko-udalaren-kontra-emandako-epaia.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1939/014/002/2022-02-06/ehunka-lagunek-arbuiatu-dute-laudioko-udalaren-kontra-emandako-epaia.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2065/003/007/2022-02-09/ereduen-sistema-gainditu-beharra-dagoela-berretsi-du-kontseiluak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2065/003/007/2022-02-09/ereduen-sistema-gainditu-beharra-dagoela-berretsi-du-kontseiluak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2065/003/001/2022-02-09/ereduen-sistema-gainditu-beharra-dagoela-berretsi-du-kontseiluak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2065/003/001/2022-02-09/ereduen-sistema-gainditu-beharra-dagoela-berretsi-du-kontseiluak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5001971/006/002/2022-02-24/hamabost-eragileren-eskaria-nafarroan-d-eredua-hautatzeko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5001971/006/002/2022-02-24/hamabost-eragileren-eskaria-nafarroan-d-eredua-hautatzeko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1964/007/001/2022-03-18/hitzez-ekin-eta-euskara-hauspotzera-dei-egin-dute-korrikaren-antolatzaileek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1964/007/001/2022-03-18/hitzez-ekin-eta-euskara-hauspotzera-dei-egin-dute-korrikaren-antolatzaileek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/005/001/2022-03-30/meritua-ez-eskubidea.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/005/001/2022-03-30/meritua-ez-eskubidea.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1951/004/001/2022-04-05/maldak-lautuz-iparraldera.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1951/004/001/2022-04-05/maldak-lautuz-iparraldera.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/006/001/2022-05-04/pairen-xedea-euskarazko-irakaskuntza-oztopatzea-da-kontseiluaren-arabera.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/006/001/2022-05-04/pairen-xedea-euskarazko-irakaskuntza-oztopatzea-da-kontseiluaren-arabera.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1991/002/001/2022-05-06/urraketa-betikotzeari-aurre.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1991/002/001/2022-05-06/urraketa-betikotzeari-aurre.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1968/008/001/2022-05-08/hesien-gainetik-berdintasuna.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1968/008/001/2022-05-08/hesien-gainetik-berdintasuna.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/007/001/2022-05-18/hizkuntza-gutxituentzako-kuota-zehatzak-eskatu-dituzte.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/007/001/2022-05-18/hizkuntza-gutxituentzako-kuota-zehatzak-eskatu-dituzte.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/213715/milaka-lagunek-donostiako-kaleak-hartu-dituzte-euskararen-alde.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/213715/milaka-lagunek-donostiako-kaleak-hartu-dituzte-euskararen-alde.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1914/008/001/2022-05-22/gelditzea-atzera-egitea-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1914/008/001/2022-05-22/gelditzea-atzera-egitea-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1932/002/001/2022-06-15/euskarazko-arretari-entzungor.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1932/002/001/2022-06-15/euskarazko-arretari-entzungor.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/004/001/2022-06-17/hezkuntza-ministroa-ikusi-arte-okupazioa-segituko-du-seaskak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/004/001/2022-06-17/hezkuntza-ministroa-ikusi-arte-okupazioa-segituko-du-seaskak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1935/023/001/2022-06-19/hizkuntzak-ahalduntzen.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1935/023/001/2022-06-19/hizkuntzak-ahalduntzen.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar correo-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/manifestaziorako-deialdia-egin-20211103190222-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/manifestaziorako-deialdia-egin-20211103190222-nt.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/euskalgintzaren-kontseiluak-auzitegi-20211125134719-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/euskalgintzaren-kontseiluak-auzitegi-20211125134719-nt.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/nafarroan-aurkeztutako-euskararen-20220201122133-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/nafarroan-aurkeztutako-euskararen-20220201122133-nt.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/botere-judiziala-hizkuntza-20220203170855-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/botere-judiziala-hizkuntza-20220203170855-nt.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/hezkuntzasistemak-eredu-orokor-20220209172044-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/hezkuntzasistemak-eredu-orokor-20220209172044-nt.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/euskara-aurrera-manifestazioan-20220513112955-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/euskara-aurrera-manifestazioan-20220513112955-nt.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/ikusentzunezkoen-legeak-hizkuntza-20220528191239-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/ikusentzunezkoen-legeak-hizkuntza-20220528191239-nt.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/seaskak-frantziako-hezkuntza-20220620130904-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/seaskak-frantziako-hezkuntza-20220620130904-nt.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/kontsumitzaileen-legeak-hizkuntz-20220624105219-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/kontsumitzaileen-legeak-hizkuntz-20220624105219-nt.html}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar zuzeu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskara/nafarroako-euskararen-planak-anbizioa-behar-du/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskara/nafarroako-euskararen-planak-anbizioa-behar-du/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskara/ikus-entzunezko-lege-orokorra-eta-molac-legea/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskara/ikus-entzunezko-lege-orokorra-eta-molac-legea/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskara/udalak-eragile-izatea-erronka/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskara/udalak-eragile-izatea-erronka/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskara/ikus-entzunezkoen-legearen-aurrean-irmotasuna/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskara/ikus-entzunezkoen-legearen-aurrean-irmotasuna/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskara/euskara-katalan-eta-galegozko-ikus-entzunezkoaren-alde-fronte-komuna-madrilen/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskara/euskara-katalan-eta-galegozko-ikus-entzunezkoaren-alde-fronte-komuna-madrilen/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskara/euskarazko-eredua-orokortzearen-aldeko-adostasun-historikoa/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskara/euskarazko-eredua-orokortzearen-aldeko-adostasun-historikoa/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskara/ikasleen-euskara-gaitasuna-bermatzea-betebeharra-dela-gogorarazi-du-kontseiluak-legebiltzarrean/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskara/ikasleen-euskara-gaitasuna-bermatzea-betebeharra-dela-gogorarazi-du-kontseiluak-legebiltzarrean/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskara/ikasleen-euskara-gaitasuna-bermatzea/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskara/ikasleen-euskara-gaitasuna-bermatzea/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/podcast/berritsuen-txokoa/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/podcast/berritsuen-txokoa/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskara/handira-jokatzeko-garaia-da/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskara/handira-jokatzeko-garaia-da/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskal-herria/agur-mezuak-pellori/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskal-herria/agur-mezuak-pellori/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskara/euskararen-gutxieneko-presentzia-arautu-behar-da/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskara/euskararen-gutxieneko-presentzia-arautu-behar-da/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskara/berdintasunerako-aukera-galdu-da/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskara/berdintasunerako-aukera-galdu-da/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskal-herria/aldaketa-sakonak-behar-ditu-kontsumitzaileen-legeak/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskal-herria/aldaketa-sakonak-behar-ditu-kontsumitzaileen-legeak/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskara/bazterkeria-arintzeko-zuzenketak/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskara/bazterkeria-arintzeko-zuzenketak/}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211113/ikus-entzunezko-lege-orokorra-eta-molac-legea-hizpide-elen-erakundearen-batzar-nagusian|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211113/ikus-entzunezko-lege-orokorra-eta-molac-legea-hizpide-elen-erakundearen-batzar-nagusian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211124/berezko-hizkuntzak-desagerrarazteko-estrategia-salatu-du-kontseiluak|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211124/berezko-hizkuntzak-desagerrarazteko-estrategia-salatu-du-kontseiluak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211203/euskara-europako-hizkuntza-gutxituekin-elkarlanean|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211203/euskara-europako-hizkuntza-gutxituekin-elkarlanean}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211205/euskalgintzaren-kontseiluak-batuz-aldatu-akordio-sozialari-jauzi-berria-emango-dio|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211205/euskalgintzaren-kontseiluak-batuz-aldatu-akordio-sozialari-jauzi-berria-emango-dio}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211208/iratzar-eta-coppietersek-jardunaldia-burutu-dute-europako-etorkizunaren-konferentzia-aberasteko|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211208/iratzar-eta-coppietersek-jardunaldia-burutu-dute-europako-etorkizunaren-konferentzia-aberasteko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211214/nafarroan-euskara-lege-berria-lortzeko-adostasunak-bildu-nahi-ditu-kontseiluak|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211214/nafarroan-euskara-lege-berria-lortzeko-adostasunak-bildu-nahi-ditu-kontseiluak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211224/herri-gogoa-beharrezkoa-dugu-aitzina-egiteko|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20211224/herri-gogoa-beharrezkoa-dugu-aitzina-egiteko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20220207/badakite-inork-ez-diela-kargu-hartuko-botere-judizialaren-oldarraldia-berresten-dugu|hizkuntza=eu|url=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20220207/badakite-inork-ez-diela-kargu-hartuko-botere-judizialaren-oldarraldia-berresten-dugu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220329/euskal-hiztunen-eskubideen-defentsan-mobilizazioa-deitu-du-kontseiluak-irunean-maiatzaren-7an|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220329/euskal-hiztunen-eskubideen-defentsan-mobilizazioa-deitu-du-kontseiluak-irunean-maiatzaren-7an}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220507/euskal-hiztunen-eskubideen-defentsak-iruneako-kaleak-hartu-ditu|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220507/euskal-hiztunen-eskubideen-defentsak-iruneako-kaleak-hartu-ditu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220518/euskara-aurrera|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220518/euskara-aurrera}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220521/taupada-euskaltzale-berri-batek-astindu-du-donostia-euskara-aktibatu-eta-antolatzearen-alde|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220521/taupada-euskaltzale-berri-batek-astindu-du-donostia-euskara-aktibatu-eta-antolatzearen-alde}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar eitb-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8519693/euskararen-lege-berrirako-oinarri-izango-de-dokumentu-bat-adostea-du-erronka-euskalgintzaren-kontseiluak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8519693/euskararen-lege-berrirako-oinarri-izango-de-dokumentu-bat-adostea-du-erronka-euskalgintzaren-kontseiluak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8826206/kontseiluak-herritarren-eskubideen-aurkako-erasotzat-jo-du-pai-programaren-legea/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8826206/kontseiluak-herritarren-eskubideen-aurkako-erasotzat-jo-du-pai-programaren-legea/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8833598/hizkuntzaeskubideen-aldeko-aldarria-ozen-entzun-da-irunean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8833598/hizkuntzaeskubideen-aldeko-aldarria-ozen-entzun-da-irunean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8836779/euskara-aurrera-egitasmoarekin-bat-egin-eta-maiatzaren-21ko-manifestaziorako-dei-egin-dute-hamabi-eragilek/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8836779/euskara-aurrera-egitasmoarekin-bat-egin-eta-maiatzaren-21ko-manifestaziorako-dei-egin-dute-hamabi-eragilek/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8856235/ikusentzunezko-legeak-eskubideen-urraketa-betikotuko-duela-salatu-dute-kongresuaren-aurrean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8856235/ikusentzunezko-legeak-eskubideen-urraketa-betikotuko-duela-salatu-dute-kongresuaren-aurrean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar gnoticias-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdenavarra.com/actualidad/sociedad/2022/03/18/korrika-hitzetatik-ekintzetara-igarotzeko-prest/1240387.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdenavarra.com/actualidad/sociedad/2022/03/18/korrika-hitzetatik-ekintzetara-igarotzeko-prest/1240387.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/sociedad/2022/03/18/korrika-hitzetatik-ekintzetara-igarotzeko-prest/1194680.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/sociedad/2022/03/18/korrika-hitzetatik-ekintzetara-igarotzeko-prest/1194680.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/sociedad/2022/05/20/manifestazioa-donostian-etorkizuna-euskaraz/1215244.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/sociedad/2022/05/20/manifestazioa-donostian-etorkizuna-euskaraz/1215244.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/sociedad/2022/05/20/manifestazioa-donostian-etorkizuna-euskaraz/1215244.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/sociedad/2022/05/20/manifestazioa-donostian-etorkizuna-euskaraz/1215244.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Paul+Bilbao Paul Bilbao] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Paul+Bilbao Paul Bilbao] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Paul%20Bilbao Paul Bilbao] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1971eko||Bilbao, Paul}}

[[Kategoria:Algorta]]
[[Kategoria:kultura-ekintzaile]]</text>
      <sha1>iq9c6chav44ju95zj29kc1m3ceoq9tc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Nadia Calviño</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1026864</id>
    <revision>
      <id>9006040</id>
      <parentid>8950637</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:28:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14465" xml:space="preserve">
=Nadia Calviño=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Nadia Calviño''' ([[AAAa]], [[2050]]) [[ZZZz]]-eko [[CCCc]]-a da.

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/lan-erreforma-sakona-egitea-adostu-du-espainiako-gobernuak|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/lan-erreforma-sakona-egitea-adostu-du-espainiako-gobernuak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/espainiako-lan-erreforma-hurrengo-asteetan-gauzatuko-da|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/espainiako-lan-erreforma-hurrengo-asteetan-gauzatuko-da}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2102/002/001/2021-11-03/lan-erreforma-sakona-izango-da-eta-ceoeren-oniritzia-beharko-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2102/002/001/2021-11-03/lan-erreforma-sakona-izango-da-eta-ceoeren-oniritzia-beharko-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1922/024/002/2021-11-07/sindikaturik-gabe-hobeto.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1922/024/002/2021-11-07/sindikaturik-gabe-hobeto.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/205770/garraiolarien-greba-saihesteko-laquogaraizraquo-daudela-dio-espainiako-gobernuak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/205770/garraiolarien-greba-saihesteko-laquogaraizraquo-daudela-dio-espainiako-gobernuak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1948/014/001/2022-01-09/nork-babestuko-du-lan-erreforma.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1948/014/001/2022-01-09/nork-babestuko-du-lan-erreforma.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/012/001/2022-01-13/erreforma-ez-dute-aurrera-aterako-lan-itunen-lehentasuna-aldatu-gabe.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/012/001/2022-01-13/erreforma-ez-dute-aurrera-aterako-lan-itunen-lehentasuna-aldatu-gabe.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/010/001/2022-02-03/ezkerreko-gobernuak-eskuinaren-heldulekua-izango-du-kongresuan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/010/001/2022-02-03/ezkerreko-gobernuak-eskuinaren-heldulekua-izango-du-kongresuan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1931/003/001/2022-02-04/ppk-salbatu-du-madrilgo-tragikomedia.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1931/003/001/2022-02-04/ppk-salbatu-du-madrilgo-tragikomedia.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1938/002/001/2022-03-24/greba-amaiarazteko-bigarren-saioa-du-gaur-madrilek-baina-ez-antolatu-dutenekin.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1938/002/001/2022-03-24/greba-amaiarazteko-bigarren-saioa-du-gaur-madrilek-baina-ez-antolatu-dutenekin.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1944/003/002/2022-03-29/antxoa-arrandegietara-itzuli-da-arrantzaleak-jarduera-abiatu-ondoren.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1944/003/002/2022-03-29/antxoa-arrandegietara-itzuli-da-arrantzaleak-jarduera-abiatu-ondoren.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/014/001/2022-03-31/energiak-eta-elikagaiek-bi-digituko-zenbakietara-hurbildu-dute-inflazioa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/014/001/2022-03-31/energiak-eta-elikagaiek-bi-digituko-zenbakietara-hurbildu-dute-inflazioa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1911/002/001/2022-04-14/inflazioak-96rako-jauzia-egin-du-martxoan-hego-euskal-herrian.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1911/002/001/2022-04-14/inflazioak-96rako-jauzia-egin-du-martxoan-hego-euskal-herrian.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/212721/nafarroako-bpk-ez-du-gerraren-eragina-nabaritu-eta-1-handitu-da-lehen-hiruhilekoan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/212721/nafarroako-bpk-ez-du-gerraren-eragina-nabaritu-eta-1-handitu-da-lehen-hiruhilekoan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1881/004/001/2022-05-20/ikus-entzunezkoen-lege-proiektuak-egin-du-bere-bidea-batzordean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1881/004/001/2022-05-20/ikus-entzunezkoen-lege-proiektuak-egin-du-bere-bidea-batzordean.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar eitb-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8454155/langileak-birkalifikatzen-eta-kalitatezko-lanpostuak-sortzen-inbertitzeko-eskatu-du-ebko-enplegu-komisarioak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8454155/langileak-birkalifikatzen-eta-kalitatezko-lanpostuak-sortzen-inbertitzeko-eskatu-du-ebko-enplegu-komisarioak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8519969/ikusentzunezkoen-legean-euskara-katalana-eta-galiziera-bermatzea-adostu-dute-espainiako-gobernuak-eta-erck/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8519969/ikusentzunezkoen-legean-euskara-katalana-eta-galiziera-bermatzea-adostu-dute-espainiako-gobernuak-eta-erck/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8630538/labiren-aholku-batzordea-otsailaren-13a-baino-lehen-bilduko-da-urkulluk-iragarri-duenez/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8630538/labiren-aholku-batzordea-otsailaren-13a-baino-lehen-bilduko-da-urkulluk-iragarri-duenez/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8630366/europako-funtsen-kudeaketan-erkidegoak-gehiago-inplikatzeko-aukera-dagoela-uste-du-urkulluk/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8630366/europako-funtsen-kudeaketan-erkidegoak-gehiago-inplikatzeko-aukera-dagoela-uste-du-urkulluk/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8629063/nadia-calvino-inbestidurako-gehiengoak-oinarri-izaten-jarraitzen-du-babes-handiena-lortzea-da-helburua/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8629063/nadia-calvino-inbestidurako-gehiengoak-oinarri-izaten-jarraitzen-du-babes-handiena-lortzea-da-helburua/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8632584/calvinok-uste-du-euskal-enpresak-egoera-ezin-hobean-daudela-europako-funtsen-inbertsioak-jasotzeko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8632584/calvinok-uste-du-euskal-enpresak-egoera-ezin-hobean-daudela-europako-funtsen-inbertsioak-jasotzeko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8668744/kutxabankek-65-urtez-gorako-bezeroak-aurrezaurre-artatzeko-ordutegia-luzatuko-du/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8668744/kutxabankek-65-urtez-gorako-bezeroak-aurrezaurre-artatzeko-ordutegia-luzatuko-du/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8668314/adineko-pertsonen-arreta-bermatzeko-protokoloa-sinatu-dute-bankusektoreko-elkarteek/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8668314/adineko-pertsonen-arreta-bermatzeko-protokoloa-sinatu-dute-bankusektoreko-elkarteek/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8668744/kutxabankek-eta-laboral-kutxak-65-urtez-gorako-bezeroak-aurrez-aurre-artatuko-dituzte/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8668744/kutxabankek-eta-laboral-kutxak-65-urtez-gorako-bezeroak-aurrez-aurre-artatuko-dituzte/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8696553/energia-iturriak-zabaltzearen-alde-egin-dute-von-der-leyen-eta-sanchezek-errusiaren-menpe-ez-egoteko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8696553/energia-iturriak-zabaltzearen-alde-egin-dute-von-der-leyen-eta-sanchezek-errusiaren-menpe-ez-egoteko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8731260/protestak-eta-bilerak-egingo-dituzte-garraiolarien-greba-mugagabearen-zortzigarren-egunean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8731260/protestak-eta-bilerak-egingo-dituzte-garraiolarien-greba-mugagabearen-zortzigarren-egunean/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8732300/jaurlaritzak-neurri-eraginkor-eta-arinak-eskatu-dizkio-espainiako-gobernuari-kaltetutako-sektoreei-laguntzeko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8732300/jaurlaritzak-neurri-eraginkor-eta-arinak-eskatu-dizkio-espainiako-gobernuari-kaltetutako-sektoreei-laguntzeko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8736765/espainiako-gobernuak-ostegunera-aurreratu-du-garraiolariekin-egingo-duen-bilera/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8736765/espainiako-gobernuak-ostegunera-aurreratu-du-garraiolariekin-egingo-duen-bilera/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8820002/espainiako-gobernuak-bruselari-helarazi-dio-defentsako-gastua-areagotuko-duela-2030erako-bpgaren-2raino/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8820002/espainiako-gobernuak-bruselari-helarazi-dio-defentsako-gastua-areagotuko-duela-2030erako-bpgaren-2raino/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8832938/yolanda-diazek-adierazpenak-zuzentzeko-eskatu-dio-ignacio-sanchez-galani-behartsuenei-iseka-egiteagatik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8832938/yolanda-diazek-adierazpenak-zuzentzeko-eskatu-dio-ignacio-sanchez-galani-behartsuenei-iseka-egiteagatik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8833068/ignacio-sanchez-galanek-barkamena-eskatu-du-eta-errespetu-osoa-azaldu-die-kontsumitzaileei/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/8833068/ignacio-sanchez-galanek-barkamena-eskatu-du-eta-errespetu-osoa-azaldu-die-kontsumitzaileei/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8839964/azken-orduko-ikamikak-espainiako-gobernuan-abortuaren-erreforma-onartzeko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8839964/azken-orduko-ikamikak-espainiako-gobernuan-abortuaren-erreforma-onartzeko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8916003/bankuei-ordaindu-beharreko-zergaren-xehetasunak-datorren-astean-jakingo-direla-esan-du-calvinok/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8916003/bankuei-ordaindu-beharreko-zergaren-xehetasunak-datorren-astean-jakingo-direla-esan-du-calvinok/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar correo-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/legez-ezarri-streaming-20211124192447-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/legez-ezarri-streaming-20211124192447-nt.html}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar zuzeu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/buruari-bueltaka/informatika-erabiltzaile-mailan/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/buruari-bueltaka/informatika-erabiltzaile-mailan/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/tekno/adimen-artifiziala-eta-euskara/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/tekno/adimen-artifiziala-eta-euskara/}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar gnoticias-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/economia/2022/03/29/garraiolarien-lanuztea-hirugarren-astean-apaltzen/1198131.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/economia/2022/03/29/garraiolarien-lanuztea-hirugarren-astean-apaltzen/1198131.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/opinion/2022/05/09/adimen-artifiziala-eta-euskara/1211319.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/opinion/2022/05/09/adimen-artifiziala-eta-euskara/1211319.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/economia/2022/05/25/espainiak-erreferente-izan-nahi-du/1216687.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/economia/2022/05/25/espainiak-erreferente-izan-nahi-du/1216687.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Nadia+Calviño Nadia Calviño] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Nadia+Calviño Nadia Calviño] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Nadia%20Calviño Nadia Calviño] Euskal Telebistan
{{bizialdia|2050eko||Calviño, Nadia}}

[[Kategoria:AAAa]]
[[Kategoria:CCCc]]</text>
      <sha1>3hxrih3zu1856xpp95oy7tiv3t5toei</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Cristobal Balentziaga</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1029095</id>
    <revision>
      <id>9006034</id>
      <parentid>8978392</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:25:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6082" xml:space="preserve">
=Cristobal Balentziaga=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Cristobal Balentziaga''' ([[AAAa]], [[2050]]) [[ZZZz]]-eko [[CCCc]]-a da.

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1859/036/001/2021-11-19/balentziaga-josiko-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1859/036/001/2021-11-19/balentziaga-josiko-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1860/036/001/2021-11-20/etb1ek-562-milioiko-aurrekontua-izango-du-etb2k-525-milioikoa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1860/036/001/2021-11-20/etb1ek-562-milioiko-aurrekontua-izango-du-etb2k-525-milioikoa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/036/002/2021-11-20/internetgintza.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/036/002/2021-11-20/internetgintza.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/040/001/2021-11-20/euskarari-arnasguneak-sortuz.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/040/001/2021-11-20/euskarari-arnasguneak-sortuz.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1909/041/001/2021-11-20/txotxongiloak-nagusi.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1909/041/001/2021-11-20/txotxongiloak-nagusi.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1890/042/001/2021-11-20/luxuaren-barrunbe-ilunak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1890/042/001/2021-11-20/luxuaren-barrunbe-ilunak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2089/043/001/2021-11-20/denboraren-gurpil-higatua.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2089/043/001/2021-11-20/denboraren-gurpil-higatua.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/044/001/2021-11-20/sagardoa-duintzen.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/044/001/2021-11-20/sagardoa-duintzen.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1924/046/001/2021-11-20/iruzurren-sareetan-ez-erortzeko.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1924/046/001/2021-11-20/iruzurren-sareetan-ez-erortzeko.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1887/048/001/2021-11-20/elkartasuna-kutxatik-pasatzean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1887/048/001/2021-11-20/elkartasuna-kutxatik-pasatzean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2189/036/001/2021-12-18/telebistako-arrakastaren-ur-nahasiak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2189/036/001/2021-12-18/telebistako-arrakastaren-ur-nahasiak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1896/029/001/2022-01-02/itzal-luzeko-bi-idazle-oroitzeko-garaia.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1896/029/001/2022-01-02/itzal-luzeko-bi-idazle-oroitzeko-garaia.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/023/001/2022-03-19/balentziagatasuna-zer-den.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/023/001/2022-03-19/balentziagatasuna-zer-den.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1906/046/001/2022-04-05/balentziaga-estilo-baten-kateorratzak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1906/046/001/2022-04-05/balentziaga-estilo-baten-kateorratzak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211420/berbaxerka-eta-berria-elkarlanean-hasi-dira-jokoa-berriaeus-en-jarrita.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211420/berbaxerka-eta-berria-elkarlanean-hasi-dira-jokoa-berriaeus-en-jarrita.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1857/036/001/2022-04-06/printzesak-badoaz-mustangak-datoz.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1857/036/001/2022-04-06/printzesak-badoaz-mustangak-datoz.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/036/002/2022-04-06/korrika-eta-motel.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1876/036/002/2022-04-06/korrika-eta-motel.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1900/038/001/2022-04-06/isobaren-mapei-arretaz-begira.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1900/038/001/2022-04-06/isobaren-mapei-arretaz-begira.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/040/001/2022-04-06/bizitza-gehiegi-banalizatzen-dela-uste-dut.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/040/001/2022-04-06/bizitza-gehiegi-banalizatzen-dela-uste-dut.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/213550/balentziagari-buruzko-telesaila-ekainaren-6tik-urriaren-8ra-grabatuko-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/213550/balentziagari-buruzko-telesaila-ekainaren-6tik-urriaren-8ra-grabatuko-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1992/034/002/2022-06-11/kublinen-kamerak-jositako-balentziagaren-jantziak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1992/034/002/2022-06-11/kublinen-kamerak-jositako-balentziagaren-jantziak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1857/019/001/2022-07-21/lehen-bi-atalak-ehundu-dituzte.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1857/019/001/2022-07-21/lehen-bi-atalak-ehundu-dituzte.htm}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Cristobal+Balentziaga Cristobal Balentziaga] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Cristobal+Balentziaga Cristobal Balentziaga] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Cristobal%20Balentziaga Cristobal Balentziaga] Euskal Telebistan
{{bizialdia|2050eko||Balentziaga, Cristobal}}

[[Kategoria:AAAa]]
[[Kategoria:CCCc]]</text>
      <sha1>n849eaw8532oxdyk1ymd6ubwr20833v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Iker Vicente</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1029097</id>
    <revision>
      <id>9006035</id>
      <parentid>8997712</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:26:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7247" xml:space="preserve">
=Iker Vicente=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Iker Vicente''' ([[Otsagabia]], [[1997]]) [[Espainia]]-eko [[aizkolari]]-a da.

Astean zehar gnoticias-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/deportes/otros-deportes/2021/11/15/gipuzkoako-txapela-berreskuratu-du-larranagak/1158016.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/deportes/otros-deportes/2021/11/15/gipuzkoako-txapela-berreskuratu-du-larranagak/1158016.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/deportes/otros-deportes/2022/02/16/larranaga-eta-vicente-aurrez-aurre/1184973.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/deportes/otros-deportes/2022/02/16/larranaga-eta-vicente-aurrez-aurre/1184973.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211119/iazko-arantza-atera-nahi-dut-etxean-egindako-lana-plazan-azaltzea|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211119/iazko-arantza-atera-nahi-dut-etxean-egindako-lana-plazan-azaltzea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211121/iker-vicente-gainontzekoak-baino-koxka-bat-gorago-sherpa-ai-aizkolari-txapelketa-nagusian|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211121/iker-vicente-gainontzekoak-baino-koxka-bat-gorago-sherpa-ai-aizkolari-txapelketa-nagusian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20211122/txapela-bakoitza-asko-kostatu-da-eta-oso-pozik-hirugarren-lortuta|hizkuntza=eu|url=https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20211122/txapela-bakoitza-asko-kostatu-da-eta-oso-pozik-hirugarren-lortuta}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211125/ez-dago-faboritorik-igandean-tolosan-ospatuko-den-euskal-herriko-aizkora-txapelketa-nagusian|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211125/ez-dago-faboritorik-igandean-tolosan-ospatuko-den-euskal-herriko-aizkora-txapelketa-nagusian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220106/ugaitz-mugertza-da-euskal-duatloiko-lehen-txapelduna|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220106/ugaitz-mugertza-da-euskal-duatloiko-lehen-txapelduna}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220329/mikel-larranaga-eta-iker-vicente-prest-dira-larunbatean-jokatuko-duten-apostu-handirako|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220329/mikel-larranaga-eta-iker-vicente-prest-dira-larunbatean-jokatuko-duten-apostu-handirako}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220402/iker-vicentek-txapeldunaren-joa-eta-zortea-aldeko-izan-ditu-mikel-larranagaren-aurka|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220402/iker-vicentek-txapeldunaren-joa-eta-zortea-aldeko-izan-ditu-mikel-larranagaren-aurka}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220404/astelehen-huntan-arnegitik-baxe-nafarroara-sartuko-da-korrika|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220404/astelehen-huntan-arnegitik-baxe-nafarroara-sartuko-da-korrika}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/024/001/2021-11-20/egunean-asmatu-behar-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/024/001/2021-11-20/egunean-asmatu-behar-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/206244/iker-vicente-eta-karmele-gisasola-nagusi-sherpa-ai-ko-finalean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/206244/iker-vicente-eta-karmele-gisasola-nagusi-sherpa-ai-ko-finalean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1906/023/001/2021-11-23/teknikoki-nik-dakidan-ondoen-egin-nuen-aizkoran.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1906/023/001/2021-11-23/teknikoki-nik-dakidan-ondoen-egin-nuen-aizkoran.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5002060/025/003/2021-11-26/euskal-herriko-aizkora-txapelketa-nagusia-igandean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5002060/025/003/2021-11-26/euskal-herriko-aizkora-txapelketa-nagusia-igandean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/028/001/2022-04-01/ate-nagusitik-atera-nahi-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/028/001/2022-04-01/ate-nagusitik-atera-nahi-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1918/026/001/2022-04-02/ezin-naiz-kexatu-aurtengoa-ikasteko-urtea-da-niretzat.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1918/026/001/2022-04-02/ezin-naiz-kexatu-aurtengoa-ikasteko-urtea-da-niretzat.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2097/037/002/2022-04-03/egur-batek-erabaki-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2097/037/002/2022-04-03/egur-batek-erabaki-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211741/lanean-eta-defentsan-oinarritutako-txapela.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211741/lanean-eta-defentsan-oinarritutako-txapela.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211740/athletic-europatik-gertuago-dago.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211740/athletic-europatik-gertuago-dago.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211742/osasunak-huts-egin-du-betisen-aurka.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211742/osasunak-huts-egin-du-betisen-aurka.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/026/001/2022-06-03/zilarrezkoan-urretzera.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/026/001/2022-06-03/zilarrezkoan-urretzera.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2018/022/002/2022-07-14/ezpaleko-aizkolarien-ezezkoa-federazioaren-proposamenari.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2018/022/002/2022-07-14/ezpaleko-aizkolarien-ezezkoa-federazioaren-proposamenari.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1910/016/001/2022-07-22/adar-askoko-enborra.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1910/016/001/2022-07-22/adar-askoko-enborra.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar correo-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/aizkolarien-txapelketa-nagusia-20211121120120-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/aizkolarien-txapelketa-nagusia-20211121120120-nt.html}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Iker+Vicente Iker Vicente] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Iker+Vicente Iker Vicente] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Iker%20Vicente Iker Vicente] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1997eko||Vicente, Iker}}

[[Kategoria:Otsagabia]]
[[Kategoria:aizkolari]]</text>
      <sha1>hu2b7p1hyeoz4cldixydcszjylx53pj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Mikel Larrañaga</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1029098</id>
    <revision>
      <id>9006036</id>
      <parentid>8997714</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:26:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6049" xml:space="preserve">
=Mikel Larrañaga=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Mikel Larrañaga''' ([[Azpeitia]], [[1989]]) [[ZZZz]]-eko [[ikertzaile]]-a da.

Astean zehar gnoticias-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/deportes/otros-deportes/2021/11/15/gipuzkoako-txapela-berreskuratu-du-larranagak/1158016.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/deportes/otros-deportes/2021/11/15/gipuzkoako-txapela-berreskuratu-du-larranagak/1158016.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/deportes/otros-deportes/2022/02/16/larranaga-eta-vicente-aurrez-aurre/1184973.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/deportes/otros-deportes/2022/02/16/larranaga-eta-vicente-aurrez-aurre/1184973.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211119/iazko-arantza-atera-nahi-dut-etxean-egindako-lana-plazan-azaltzea|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211119/iazko-arantza-atera-nahi-dut-etxean-egindako-lana-plazan-azaltzea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211121/iker-vicente-gainontzekoak-baino-koxka-bat-gorago-sherpa-ai-aizkolari-txapelketa-nagusian|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20211121/iker-vicente-gainontzekoak-baino-koxka-bat-gorago-sherpa-ai-aizkolari-txapelketa-nagusian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220106/ugaitz-mugertza-da-euskal-duatloiko-lehen-txapelduna|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220106/ugaitz-mugertza-da-euskal-duatloiko-lehen-txapelduna}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220329/mikel-larranaga-eta-iker-vicente-prest-dira-larunbatean-jokatuko-duten-apostu-handirako|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220329/mikel-larranaga-eta-iker-vicente-prest-dira-larunbatean-jokatuko-duten-apostu-handirako}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220402/iker-vicentek-txapeldunaren-joa-eta-zortea-aldeko-izan-ditu-mikel-larranagaren-aurka|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220402/iker-vicentek-txapeldunaren-joa-eta-zortea-aldeko-izan-ditu-mikel-larranagaren-aurka}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/024/001/2021-11-20/egunean-asmatu-behar-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1879/024/001/2021-11-20/egunean-asmatu-behar-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/206244/iker-vicente-eta-karmele-gisasola-nagusi-sherpa-ai-ko-finalean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/206244/iker-vicente-eta-karmele-gisasola-nagusi-sherpa-ai-ko-finalean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2016/019/001/2022-01-28/harria-du-helduleku.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2016/019/001/2022-01-28/harria-du-helduleku.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/028/001/2022-04-01/ate-nagusitik-atera-nahi-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/028/001/2022-04-01/ate-nagusitik-atera-nahi-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1918/026/001/2022-04-02/ezin-naiz-kexatu-aurtengoa-ikasteko-urtea-da-niretzat.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1918/026/001/2022-04-02/ezin-naiz-kexatu-aurtengoa-ikasteko-urtea-da-niretzat.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2097/037/002/2022-04-03/egur-batek-erabaki-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2097/037/002/2022-04-03/egur-batek-erabaki-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211741/lanean-eta-defentsan-oinarritutako-txapela.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211741/lanean-eta-defentsan-oinarritutako-txapela.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211740/athletic-europatik-gertuago-dago.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211740/athletic-europatik-gertuago-dago.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211742/osasunak-huts-egin-du-betisen-aurka.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211742/osasunak-huts-egin-du-betisen-aurka.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/026/001/2022-06-03/zilarrezkoan-urretzera.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/026/001/2022-06-03/zilarrezkoan-urretzera.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2018/022/002/2022-07-14/ezpaleko-aizkolarien-ezezkoa-federazioaren-proposamenari.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2018/022/002/2022-07-14/ezpaleko-aizkolarien-ezezkoa-federazioaren-proposamenari.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1910/016/001/2022-07-22/adar-askoko-enborra.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1910/016/001/2022-07-22/adar-askoko-enborra.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar correo-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/aizkolarien-txapelketa-nagusia-20211121120120-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/aizkolarien-txapelketa-nagusia-20211121120120-nt.html}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Mikel+Larrañaga Mikel Larrañaga] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Mikel+Larrañaga Mikel Larrañaga] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Mikel%20Larrañaga Mikel Larrañaga] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1989eko||Larrañaga, Mikel}}

[[Kategoria:Azpeitia]]
[[Kategoria:ikertzaile]]</text>
      <sha1>650ntfx1vm72a1ihj39wr2nno9fgocp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07</title>
    <ns>100</ns>
    <id>1033037</id>
    <revision>
      <id>9005523</id>
      <parentid>9005447</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:26:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="194872" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=427|kilobyte=1549|hitza=71711|berria=146|erreferentzia=2039|irudia=871}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 uztaila 31, 15:26. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4033 p) ===
10 articles, {{formatnum:315.28}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;335.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20952 bytes, 1506 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3226 p) ===
82 articles, {{formatnum:264.38}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Takakazu Seki]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4695 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2011 p) ===
37 articles, {{formatnum:182.28}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1378 p) ===
22 articles, {{formatnum:138.47}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (522 p) ===
18 articles, {{formatnum:54.12}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;381.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 40762 bytes, 1979 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (45 p) ===
9 articles, {{formatnum:5.00}} kB
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-07-31 15:26:46 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>8qcvv2st5dwke89983islrnggv11n0y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005571</id>
      <parentid>9005523</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:02:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="195482" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=428|kilobyte=1557|hitza=72086|berria=147|erreferentzia=2057|irudia=881}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 uztaila 31, 17:02. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4033 p) ===
10 articles, {{formatnum:315.28}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;335.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20952 bytes, 1506 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3226 p) ===
82 articles, {{formatnum:264.38}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Takakazu Seki]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4695 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2115 p) ===
38 articles, {{formatnum:189.06}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1378 p) ===
22 articles, {{formatnum:138.47}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (533 p) ===
18 articles, {{formatnum:55.74}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;392.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 42383 bytes, 2116 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (45 p) ===
9 articles, {{formatnum:5.00}} kB
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-07-31 17:02:49 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>cb0wog7i6bt0t391ux4kai5bxhp9hrr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005720</id>
      <parentid>9005571</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:27:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="196730" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=428|kilobyte=1586|hitza=74237|berria=147|erreferentzia=2068|irudia=886}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 uztaila 31, 19:27. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4141 p) ===
10 articles, {{formatnum:327.87}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;443.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005650&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:07]: 63.0 p (12591 byte) + 16.0 p (801 hitz) + 29.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 33543 bytes, 2307 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3226 p) ===
82 articles, {{formatnum:264.38}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Takakazu Seki]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4695 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2115 p) ===
38 articles, {{formatnum:189.06}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1378 p) ===
22 articles, {{formatnum:138.47}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (669 p) ===
18 articles, {{formatnum:72.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;528.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005651&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:10]: 20.8 p (4155 byte) + 5.8 p (288 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005660&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:19]: 18.9 p (3776 byte) + 5.7 p (284 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005691&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:59]: 23.1 p (4619 byte) + 7.4 p (370 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005668&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:28]: 1.9 p (380 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005692&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:00]: 0.5 p (108 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005662&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:21]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005681&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:40]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005677&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:37]: 7.6 p (1525 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005674&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:34]: 16.0 p (3198 byte) + 6.9 p (346 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005665&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:27]: 7.4 p (1481 byte) + 3.2 p (159 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005664&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:22]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 59207 bytes, 3466 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (45 p) ===
9 articles, {{formatnum:5.00}} kB
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-07-31 19:27:53 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>c1vjmgsyerntilstd3hsqvez52xzyxz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005796</id>
      <parentid>9005720</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:57:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="197862" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=432|kilobyte=1595|hitza=74538|berria=148|erreferentzia=2069|irudia=886}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 uztaila 31, 20:56. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4173 p) ===
10 articles, {{formatnum:333.39}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;475.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005792&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:43]: 27.6 p (5514 byte) + 4.4 p (218 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005650&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:07]: 63.0 p (12591 byte) + 16.0 p (801 hitz) + 29.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39057 bytes, 2525 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3226 p) ===
82 articles, {{formatnum:264.38}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4695 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2115 p) ===
38 articles, {{formatnum:189.06}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1378 p) ===
22 articles, {{formatnum:138.47}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (669 p) ===
18 articles, {{formatnum:72.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;528.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005668&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:28]: 1.9 p (380 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005691&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:59]: 23.1 p (4619 byte) + 7.4 p (370 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005665&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:27]: 7.4 p (1481 byte) + 3.2 p (159 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005681&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:40]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005660&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:19]: 18.9 p (3776 byte) + 5.7 p (284 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005662&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:21]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005692&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:00]: 0.5 p (108 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005677&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:37]: 7.6 p (1525 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005674&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:34]: 16.0 p (3198 byte) + 6.9 p (346 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005651&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:10]: 20.8 p (4155 byte) + 5.8 p (288 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005664&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:22]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 59207 bytes, 3466 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (69 p) ===
13 articles, {{formatnum:7.92}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacques Hadamard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005762&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005749 2022 uztaila 31, 19:56]: 11.6 p (2327 byte) + 1.6 p (81 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2364 bytes, 81 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bernhard Riemann]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005750&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:59]: 0.4 p (75 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005780&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:32]: 1.2 p (238 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005787&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:39]: 1.2 p (248 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 248 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-07-31 20:56:59 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>mrc5g899ihjhx5fynb9ohtmewel1tva</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005845</id>
      <parentid>9005796</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:27:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="199351" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=435|kilobyte=1605|hitza=75203|berria=149|erreferentzia=2079|irudia=888}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 uztaila 31, 22:27. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4173 p) ===
10 articles, {{formatnum:333.39}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;475.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005792&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:43]: 27.6 p (5514 byte) + 4.4 p (218 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005650&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:07]: 63.0 p (12591 byte) + 16.0 p (801 hitz) + 29.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39057 bytes, 2525 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3280 p) ===
82 articles, {{formatnum:268.19}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;111.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005801&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:07]: 13.5 p (2708 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005818&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:37]: 3.8 p (763 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005824&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:43]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8504 bytes, 103 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2115 p) ===
38 articles, {{formatnum:189.06}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1423 p) ===
23 articles, {{formatnum:143.95}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maurice Richard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005834 2022 uztaila 31, 21:55]: 7.1 p (1418 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005835&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:57]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005841&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:15]: 0.8 p (153 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005839&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:12]: 19.0 p (3797 byte) + 8.3 p (417 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5472 bytes, 569 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (669 p) ===
18 articles, {{formatnum:72.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;528.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005662&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:21]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005677&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:37]: 7.6 p (1525 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005660&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:19]: 18.9 p (3776 byte) + 5.7 p (284 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005665&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:27]: 7.4 p (1481 byte) + 3.2 p (159 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005681&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:40]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005691&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:59]: 23.1 p (4619 byte) + 7.4 p (370 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005668&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:28]: 1.9 p (380 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005651&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:10]: 20.8 p (4155 byte) + 5.8 p (288 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005664&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:22]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005692&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:00]: 0.5 p (108 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005674&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:34]: 16.0 p (3198 byte) + 6.9 p (346 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 59207 bytes, 3466 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (72 p) ===
15 articles, {{formatnum:8.65}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacques Hadamard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005749 2022 uztaila 31, 19:56]: 11.6 p (2327 byte) + 1.6 p (81 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005762&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2364 bytes, 81 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bernhard Riemann]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005750&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:59]: 0.4 p (75 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005780&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:32]: 1.2 p (238 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005787&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:39]: 1.2 p (248 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 248 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005797&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:01]: 3.1 p (624 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clement Greenberg]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005809&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:17]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 98 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-07-31 22:27:02 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>rlzvssu0nf3emhwjaf40bjgo59d4q2g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005955</id>
      <parentid>9005845</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:09:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="199541" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=435|kilobyte=1612|hitza=75749|berria=149|erreferentzia=2079|irudia=889}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 abuztua  1, 01:09. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4173 p) ===
10 articles, {{formatnum:333.39}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;475.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005650&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:07]: 63.0 p (12591 byte) + 16.0 p (801 hitz) + 29.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005792&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:43]: 27.6 p (5514 byte) + 4.4 p (218 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39057 bytes, 2525 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3280 p) ===
82 articles, {{formatnum:268.19}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;111.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005824&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:43]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005801&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:07]: 13.5 p (2708 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005818&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:37]: 3.8 p (763 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8504 bytes, 103 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2115 p) ===
38 articles, {{formatnum:189.06}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1423 p) ===
23 articles, {{formatnum:143.95}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maurice Richard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005834 2022 uztaila 31, 21:55]: 7.1 p (1418 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005841&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:15]: 0.8 p (153 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005835&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:57]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005839&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:12]: 19.0 p (3797 byte) + 8.3 p (417 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5472 bytes, 569 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (717 p) ===
18 articles, {{formatnum:79.99}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;576.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005912&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:03]: 24.2 p (4847 byte) + 10.9 p (545 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005665&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:27]: 7.4 p (1481 byte) + 3.2 p (159 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005692&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:00]: 0.5 p (108 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005651&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:10]: 20.8 p (4155 byte) + 5.8 p (288 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005660&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:19]: 18.9 p (3776 byte) + 5.7 p (284 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005914&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:07]: 12.9 p (2574 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005677&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:37]: 7.6 p (1525 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005668&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:28]: 1.9 p (380 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005691&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:59]: 23.1 p (4619 byte) + 7.4 p (370 hitz)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005674&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:34]: 16.0 p (3198 byte) + 6.9 p (346 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005662&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:21]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005664&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:22]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005681&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:40]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 66628 bytes, 4012 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (72 p) ===
15 articles, {{formatnum:8.65}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacques Hadamard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005762&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005749 2022 uztaila 31, 19:56]: 11.6 p (2327 byte) + 1.6 p (81 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2364 bytes, 81 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bernhard Riemann]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005750&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:59]: 0.4 p (75 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005780&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:32]: 1.2 p (238 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005787&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:39]: 1.2 p (248 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 248 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005797&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:01]: 3.1 p (624 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clement Greenberg]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005809&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:17]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 98 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-08-01 01:09:06 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>rb27gnhuc1wpvegcgw5q4di1i783cw6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005964</id>
      <parentid>9005955</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:28:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="199541" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=435|kilobyte=1612|hitza=75749|berria=149|erreferentzia=2079|irudia=889}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 abuztua  1, 01:28. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4173 p) ===
10 articles, {{formatnum:333.39}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;475.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005650&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:07]: 63.0 p (12591 byte) + 16.0 p (801 hitz) + 29.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005792&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:43]: 27.6 p (5514 byte) + 4.4 p (218 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39057 bytes, 2525 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3280 p) ===
82 articles, {{formatnum:268.19}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;111.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005818&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:37]: 3.8 p (763 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005824&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:43]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005801&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:07]: 13.5 p (2708 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8504 bytes, 103 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2115 p) ===
38 articles, {{formatnum:189.06}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1423 p) ===
23 articles, {{formatnum:143.95}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maurice Richard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005839&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:12]: 19.0 p (3797 byte) + 8.3 p (417 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005835&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:57]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005841&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:15]: 0.8 p (153 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005834 2022 uztaila 31, 21:55]: 7.1 p (1418 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5472 bytes, 569 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (717 p) ===
18 articles, {{formatnum:79.99}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;576.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005912&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:03]: 24.2 p (4847 byte) + 10.9 p (545 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005651&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:10]: 20.8 p (4155 byte) + 5.8 p (288 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005692&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:00]: 0.5 p (108 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005681&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:40]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005665&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:27]: 7.4 p (1481 byte) + 3.2 p (159 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005914&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:07]: 12.9 p (2574 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005664&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:22]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005677&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:37]: 7.6 p (1525 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005668&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:28]: 1.9 p (380 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005662&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:21]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005691&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:59]: 23.1 p (4619 byte) + 7.4 p (370 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005660&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:19]: 18.9 p (3776 byte) + 5.7 p (284 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005674&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:34]: 16.0 p (3198 byte) + 6.9 p (346 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 66628 bytes, 4012 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (72 p) ===
15 articles, {{formatnum:8.65}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacques Hadamard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005749 2022 uztaila 31, 19:56]: 11.6 p (2327 byte) + 1.6 p (81 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005762&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2364 bytes, 81 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bernhard Riemann]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005750&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:59]: 0.4 p (75 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005780&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:32]: 1.2 p (238 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005787&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:39]: 1.2 p (248 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 248 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005797&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:01]: 3.1 p (624 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clement Greenberg]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005809&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:17]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 98 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-08-01 01:28:22 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>5ogqtt7k86unqxt58a2ncd8iybb9apr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005974</id>
      <parentid>9005964</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T00:28:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="199541" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=435|kilobyte=1612|hitza=75749|berria=149|erreferentzia=2079|irudia=889}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 abuztua  1, 02:28. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4173 p) ===
10 articles, {{formatnum:333.39}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;475.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005792&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:43]: 27.6 p (5514 byte) + 4.4 p (218 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005650&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:07]: 63.0 p (12591 byte) + 16.0 p (801 hitz) + 29.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39057 bytes, 2525 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3280 p) ===
82 articles, {{formatnum:268.19}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;111.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005824&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:43]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005801&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:07]: 13.5 p (2708 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005818&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:37]: 3.8 p (763 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8504 bytes, 103 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2115 p) ===
38 articles, {{formatnum:189.06}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1423 p) ===
23 articles, {{formatnum:143.95}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maurice Richard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005841&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:15]: 0.8 p (153 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005839&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:12]: 19.0 p (3797 byte) + 8.3 p (417 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005835&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:57]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005834 2022 uztaila 31, 21:55]: 7.1 p (1418 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5472 bytes, 569 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (717 p) ===
18 articles, {{formatnum:79.99}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;576.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005651&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:10]: 20.8 p (4155 byte) + 5.8 p (288 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005677&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:37]: 7.6 p (1525 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005912&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:03]: 24.2 p (4847 byte) + 10.9 p (545 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005660&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:19]: 18.9 p (3776 byte) + 5.7 p (284 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005681&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:40]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005691&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:59]: 23.1 p (4619 byte) + 7.4 p (370 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005692&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:00]: 0.5 p (108 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005662&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:21]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005665&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:27]: 7.4 p (1481 byte) + 3.2 p (159 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005674&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:34]: 16.0 p (3198 byte) + 6.9 p (346 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005668&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:28]: 1.9 p (380 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005664&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:22]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005914&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:07]: 12.9 p (2574 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 66628 bytes, 4012 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (72 p) ===
15 articles, {{formatnum:8.65}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacques Hadamard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005762&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005749 2022 uztaila 31, 19:56]: 11.6 p (2327 byte) + 1.6 p (81 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2364 bytes, 81 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bernhard Riemann]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005750&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:59]: 0.4 p (75 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005780&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:32]: 1.2 p (238 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005787&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:39]: 1.2 p (248 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 248 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005797&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:01]: 3.1 p (624 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clement Greenberg]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005809&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:17]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 98 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-08-01 02:28:29 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>jad1ougfc1qnz2pjtecne2wpwv65bb8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005981</id>
      <parentid>9005974</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T01:28:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="199541" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=435|kilobyte=1612|hitza=75749|berria=149|erreferentzia=2079|irudia=889}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 abuztua  1, 03:28. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4173 p) ===
10 articles, {{formatnum:333.39}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;475.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005792&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:43]: 27.6 p (5514 byte) + 4.4 p (218 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005650&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:07]: 63.0 p (12591 byte) + 16.0 p (801 hitz) + 29.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39057 bytes, 2525 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3280 p) ===
82 articles, {{formatnum:268.19}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;111.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005801&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:07]: 13.5 p (2708 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005824&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:43]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005818&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:37]: 3.8 p (763 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8504 bytes, 103 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2115 p) ===
38 articles, {{formatnum:189.06}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1423 p) ===
23 articles, {{formatnum:143.95}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maurice Richard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005835&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:57]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005839&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:12]: 19.0 p (3797 byte) + 8.3 p (417 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005834 2022 uztaila 31, 21:55]: 7.1 p (1418 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005841&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:15]: 0.8 p (153 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5472 bytes, 569 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (717 p) ===
18 articles, {{formatnum:79.99}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;576.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005665&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:27]: 7.4 p (1481 byte) + 3.2 p (159 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005914&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:07]: 12.9 p (2574 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005668&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:28]: 1.9 p (380 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005674&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:34]: 16.0 p (3198 byte) + 6.9 p (346 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005912&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:03]: 24.2 p (4847 byte) + 10.9 p (545 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005651&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:10]: 20.8 p (4155 byte) + 5.8 p (288 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005660&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:19]: 18.9 p (3776 byte) + 5.7 p (284 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005664&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:22]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005662&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:21]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005677&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:37]: 7.6 p (1525 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005681&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:40]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005692&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:00]: 0.5 p (108 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005691&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:59]: 23.1 p (4619 byte) + 7.4 p (370 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 66628 bytes, 4012 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (72 p) ===
15 articles, {{formatnum:8.65}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacques Hadamard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005762&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005749 2022 uztaila 31, 19:56]: 11.6 p (2327 byte) + 1.6 p (81 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2364 bytes, 81 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bernhard Riemann]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005750&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:59]: 0.4 p (75 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005780&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:32]: 1.2 p (238 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005787&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:39]: 1.2 p (248 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 248 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005797&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:01]: 3.1 p (624 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clement Greenberg]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005809&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:17]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 98 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-08-01 03:28:18 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>b3x86zeh5286dmrdzjmswac82mzhzz1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006005</id>
      <parentid>9005981</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:28:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="199541" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=435|kilobyte=1612|hitza=75749|berria=149|erreferentzia=2079|irudia=889}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 abuztua  1, 04:28. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4173 p) ===
10 articles, {{formatnum:333.39}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;475.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005792&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:43]: 27.6 p (5514 byte) + 4.4 p (218 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005650&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:07]: 63.0 p (12591 byte) + 16.0 p (801 hitz) + 29.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39057 bytes, 2525 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3280 p) ===
82 articles, {{formatnum:268.19}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;111.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005824&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:43]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005818&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:37]: 3.8 p (763 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005801&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:07]: 13.5 p (2708 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8504 bytes, 103 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2115 p) ===
38 articles, {{formatnum:189.06}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1423 p) ===
23 articles, {{formatnum:143.95}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maurice Richard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005841&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:15]: 0.8 p (153 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005839&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:12]: 19.0 p (3797 byte) + 8.3 p (417 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005835&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:57]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005834 2022 uztaila 31, 21:55]: 7.1 p (1418 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5472 bytes, 569 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (717 p) ===
18 articles, {{formatnum:79.99}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;576.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005664&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:22]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005914&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:07]: 12.9 p (2574 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005668&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:28]: 1.9 p (380 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005651&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:10]: 20.8 p (4155 byte) + 5.8 p (288 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005665&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:27]: 7.4 p (1481 byte) + 3.2 p (159 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005692&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:00]: 0.5 p (108 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005660&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:19]: 18.9 p (3776 byte) + 5.7 p (284 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005691&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:59]: 23.1 p (4619 byte) + 7.4 p (370 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005662&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:21]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005681&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:40]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005912&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:03]: 24.2 p (4847 byte) + 10.9 p (545 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005677&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:37]: 7.6 p (1525 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005674&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:34]: 16.0 p (3198 byte) + 6.9 p (346 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 66628 bytes, 4012 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (72 p) ===
15 articles, {{formatnum:8.65}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacques Hadamard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005762&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005749 2022 uztaila 31, 19:56]: 11.6 p (2327 byte) + 1.6 p (81 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2364 bytes, 81 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bernhard Riemann]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005750&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:59]: 0.4 p (75 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005780&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:32]: 1.2 p (238 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005787&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:39]: 1.2 p (248 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 248 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005797&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:01]: 3.1 p (624 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clement Greenberg]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005809&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:17]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 98 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-08-01 04:28:27 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>2olbiynnkjl7lmwxfeb5v878ui04sy8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006012</id>
      <parentid>9006005</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T03:28:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="199541" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=435|kilobyte=1612|hitza=75749|berria=149|erreferentzia=2079|irudia=889}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 abuztua  1, 05:28. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4173 p) ===
10 articles, {{formatnum:333.39}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;475.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005650&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:07]: 63.0 p (12591 byte) + 16.0 p (801 hitz) + 29.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005792&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:43]: 27.6 p (5514 byte) + 4.4 p (218 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39057 bytes, 2525 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3280 p) ===
82 articles, {{formatnum:268.19}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;111.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005824&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:43]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005818&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:37]: 3.8 p (763 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005801&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:07]: 13.5 p (2708 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8504 bytes, 103 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2115 p) ===
38 articles, {{formatnum:189.06}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1423 p) ===
23 articles, {{formatnum:143.95}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maurice Richard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005841&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:15]: 0.8 p (153 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005834 2022 uztaila 31, 21:55]: 7.1 p (1418 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005839&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:12]: 19.0 p (3797 byte) + 8.3 p (417 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005835&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:57]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5472 bytes, 569 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (717 p) ===
18 articles, {{formatnum:79.99}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;576.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005677&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:37]: 7.6 p (1525 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005662&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:21]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005664&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:22]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005660&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:19]: 18.9 p (3776 byte) + 5.7 p (284 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005691&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:59]: 23.1 p (4619 byte) + 7.4 p (370 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005692&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:00]: 0.5 p (108 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005668&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:28]: 1.9 p (380 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005912&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:03]: 24.2 p (4847 byte) + 10.9 p (545 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005914&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:07]: 12.9 p (2574 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005674&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:34]: 16.0 p (3198 byte) + 6.9 p (346 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005665&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:27]: 7.4 p (1481 byte) + 3.2 p (159 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005651&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:10]: 20.8 p (4155 byte) + 5.8 p (288 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005681&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:40]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 66628 bytes, 4012 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (72 p) ===
15 articles, {{formatnum:8.65}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacques Hadamard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005749 2022 uztaila 31, 19:56]: 11.6 p (2327 byte) + 1.6 p (81 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005762&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2364 bytes, 81 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bernhard Riemann]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005750&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:59]: 0.4 p (75 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005780&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:32]: 1.2 p (238 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005787&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:39]: 1.2 p (248 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 248 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005797&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:01]: 3.1 p (624 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clement Greenberg]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005809&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:17]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 98 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-08-01 05:28:13 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>mz3twckngt1x2j08ci22o5w68crdzzi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006014</id>
      <parentid>9006012</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T04:28:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="199541" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=435|kilobyte=1612|hitza=75749|berria=149|erreferentzia=2079|irudia=889}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 abuztua  1, 06:28. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4173 p) ===
10 articles, {{formatnum:333.39}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;475.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005650&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:07]: 63.0 p (12591 byte) + 16.0 p (801 hitz) + 29.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005792&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:43]: 27.6 p (5514 byte) + 4.4 p (218 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39057 bytes, 2525 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3280 p) ===
82 articles, {{formatnum:268.19}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;111.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005824&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:43]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005818&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:37]: 3.8 p (763 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005801&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:07]: 13.5 p (2708 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8504 bytes, 103 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2115 p) ===
38 articles, {{formatnum:189.06}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1423 p) ===
23 articles, {{formatnum:143.95}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maurice Richard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005834 2022 uztaila 31, 21:55]: 7.1 p (1418 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005841&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:15]: 0.8 p (153 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005839&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:12]: 19.0 p (3797 byte) + 8.3 p (417 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005835&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:57]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5472 bytes, 569 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (717 p) ===
18 articles, {{formatnum:79.99}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;576.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005668&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:28]: 1.9 p (380 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005651&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:10]: 20.8 p (4155 byte) + 5.8 p (288 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005677&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:37]: 7.6 p (1525 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005914&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:07]: 12.9 p (2574 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005662&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:21]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005660&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:19]: 18.9 p (3776 byte) + 5.7 p (284 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005691&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:59]: 23.1 p (4619 byte) + 7.4 p (370 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005681&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:40]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005665&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:27]: 7.4 p (1481 byte) + 3.2 p (159 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005692&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:00]: 0.5 p (108 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005674&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:34]: 16.0 p (3198 byte) + 6.9 p (346 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005664&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:22]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005912&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:03]: 24.2 p (4847 byte) + 10.9 p (545 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 66628 bytes, 4012 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (72 p) ===
15 articles, {{formatnum:8.65}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacques Hadamard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005749 2022 uztaila 31, 19:56]: 11.6 p (2327 byte) + 1.6 p (81 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005762&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2364 bytes, 81 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bernhard Riemann]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005750&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:59]: 0.4 p (75 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005780&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:32]: 1.2 p (238 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005787&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:39]: 1.2 p (248 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 248 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005797&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:01]: 3.1 p (624 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clement Greenberg]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005809&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:17]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 98 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-08-01 06:28:24 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>9sp71grjpnvw1ofneaa5pjsmwrfkjs1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006039</id>
      <parentid>9006014</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:28:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="199541" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=435|kilobyte=1612|hitza=75749|berria=149|erreferentzia=2079|irudia=889}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 abuztua  1, 07:28. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4173 p) ===
10 articles, {{formatnum:333.39}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;475.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005792&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:43]: 27.6 p (5514 byte) + 4.4 p (218 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005650&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:07]: 63.0 p (12591 byte) + 16.0 p (801 hitz) + 29.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39057 bytes, 2525 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3280 p) ===
82 articles, {{formatnum:268.19}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;111.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005824&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:43]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005801&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:07]: 13.5 p (2708 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005818&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:37]: 3.8 p (763 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8504 bytes, 103 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2115 p) ===
38 articles, {{formatnum:189.06}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1423 p) ===
23 articles, {{formatnum:143.95}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maurice Richard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005835&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:57]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005834 2022 uztaila 31, 21:55]: 7.1 p (1418 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005839&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:12]: 19.0 p (3797 byte) + 8.3 p (417 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005841&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:15]: 0.8 p (153 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5472 bytes, 569 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (717 p) ===
18 articles, {{formatnum:79.99}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;576.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005914&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:07]: 12.9 p (2574 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005668&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:28]: 1.9 p (380 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005681&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:40]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005692&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:00]: 0.5 p (108 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005912&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:03]: 24.2 p (4847 byte) + 10.9 p (545 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005691&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:59]: 23.1 p (4619 byte) + 7.4 p (370 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005665&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:27]: 7.4 p (1481 byte) + 3.2 p (159 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005651&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:10]: 20.8 p (4155 byte) + 5.8 p (288 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005662&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:21]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005677&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:37]: 7.6 p (1525 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005660&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:19]: 18.9 p (3776 byte) + 5.7 p (284 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005674&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:34]: 16.0 p (3198 byte) + 6.9 p (346 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005664&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:22]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 66628 bytes, 4012 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (72 p) ===
15 articles, {{formatnum:8.65}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacques Hadamard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005749 2022 uztaila 31, 19:56]: 11.6 p (2327 byte) + 1.6 p (81 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005762&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2364 bytes, 81 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bernhard Riemann]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005750&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:59]: 0.4 p (75 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005780&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:32]: 1.2 p (238 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005787&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:39]: 1.2 p (248 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 248 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005797&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:01]: 3.1 p (624 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clement Greenberg]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005809&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:17]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 98 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-08-01 07:28:19 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>9kf1igkr6soa6wdgpdbzvqwlju4vel6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006066</id>
      <parentid>9006039</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T06:28:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="199541" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=435|kilobyte=1612|hitza=75749|berria=149|erreferentzia=2079|irudia=889}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 abuztua  1, 08:28. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4173 p) ===
10 articles, {{formatnum:333.39}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;475.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005792&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:43]: 27.6 p (5514 byte) + 4.4 p (218 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005650&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:07]: 63.0 p (12591 byte) + 16.0 p (801 hitz) + 29.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39057 bytes, 2525 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3280 p) ===
82 articles, {{formatnum:268.19}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;111.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005818&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:37]: 3.8 p (763 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005824&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:43]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005801&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:07]: 13.5 p (2708 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8504 bytes, 103 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2115 p) ===
38 articles, {{formatnum:189.06}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1423 p) ===
23 articles, {{formatnum:143.95}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maurice Richard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005841&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:15]: 0.8 p (153 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005834 2022 uztaila 31, 21:55]: 7.1 p (1418 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005839&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:12]: 19.0 p (3797 byte) + 8.3 p (417 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005835&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:57]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5472 bytes, 569 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (717 p) ===
18 articles, {{formatnum:79.99}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;576.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005651&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:10]: 20.8 p (4155 byte) + 5.8 p (288 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005660&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:19]: 18.9 p (3776 byte) + 5.7 p (284 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005668&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:28]: 1.9 p (380 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005674&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:34]: 16.0 p (3198 byte) + 6.9 p (346 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005665&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:27]: 7.4 p (1481 byte) + 3.2 p (159 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005912&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:03]: 24.2 p (4847 byte) + 10.9 p (545 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005664&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:22]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005692&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:00]: 0.5 p (108 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005681&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:40]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005662&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:21]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005677&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:37]: 7.6 p (1525 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005914&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:07]: 12.9 p (2574 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005691&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:59]: 23.1 p (4619 byte) + 7.4 p (370 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 66628 bytes, 4012 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (72 p) ===
15 articles, {{formatnum:8.65}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacques Hadamard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005762&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005749 2022 uztaila 31, 19:56]: 11.6 p (2327 byte) + 1.6 p (81 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2364 bytes, 81 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bernhard Riemann]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005750&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:59]: 0.4 p (75 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005780&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:32]: 1.2 p (238 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005787&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:39]: 1.2 p (248 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 248 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005797&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:01]: 3.1 p (624 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clement Greenberg]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005809&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:17]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 98 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-08-01 08:28:15 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>mzmyr32e7d0ec5lyop2vv8ogsch4f3c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006078</id>
      <parentid>9006066</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:28:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="199541" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=435|kilobyte=1612|hitza=75749|berria=149|erreferentzia=2079|irudia=889}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 abuztua  1, 09:28. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4173 p) ===
10 articles, {{formatnum:333.39}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;475.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005792&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:43]: 27.6 p (5514 byte) + 4.4 p (218 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005650&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:07]: 63.0 p (12591 byte) + 16.0 p (801 hitz) + 29.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39057 bytes, 2525 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3280 p) ===
82 articles, {{formatnum:268.19}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;111.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005801&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:07]: 13.5 p (2708 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005818&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:37]: 3.8 p (763 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005824&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:43]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8504 bytes, 103 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2115 p) ===
38 articles, {{formatnum:189.06}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1423 p) ===
23 articles, {{formatnum:143.95}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maurice Richard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005841&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:15]: 0.8 p (153 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005835&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:57]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005834 2022 uztaila 31, 21:55]: 7.1 p (1418 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005839&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:12]: 19.0 p (3797 byte) + 8.3 p (417 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5472 bytes, 569 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (717 p) ===
18 articles, {{formatnum:79.99}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;576.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005664&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:22]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005674&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:34]: 16.0 p (3198 byte) + 6.9 p (346 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005691&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:59]: 23.1 p (4619 byte) + 7.4 p (370 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005692&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:00]: 0.5 p (108 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005665&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:27]: 7.4 p (1481 byte) + 3.2 p (159 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005912&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:03]: 24.2 p (4847 byte) + 10.9 p (545 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005681&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:40]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005651&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:10]: 20.8 p (4155 byte) + 5.8 p (288 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005914&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:07]: 12.9 p (2574 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005677&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:37]: 7.6 p (1525 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005662&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:21]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005668&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:28]: 1.9 p (380 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005660&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:19]: 18.9 p (3776 byte) + 5.7 p (284 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 66628 bytes, 4012 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (72 p) ===
15 articles, {{formatnum:8.65}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacques Hadamard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005749 2022 uztaila 31, 19:56]: 11.6 p (2327 byte) + 1.6 p (81 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005762&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2364 bytes, 81 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bernhard Riemann]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005750&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:59]: 0.4 p (75 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005780&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:32]: 1.2 p (238 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005787&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:39]: 1.2 p (248 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 248 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005797&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:01]: 3.1 p (624 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clement Greenberg]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005809&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:17]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 98 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-08-01 09:28:25 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>dp8qycw6uy5up7kxo9kxjmqggv4vwmd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006103</id>
      <parentid>9006078</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:28:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="199541" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=435|kilobyte=1612|hitza=75749|berria=149|erreferentzia=2079|irudia=889}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 abuztua  1, 10:28. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4173 p) ===
10 articles, {{formatnum:333.39}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;475.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005650&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:07]: 63.0 p (12591 byte) + 16.0 p (801 hitz) + 29.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005792&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:43]: 27.6 p (5514 byte) + 4.4 p (218 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39057 bytes, 2525 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3280 p) ===
82 articles, {{formatnum:268.19}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;111.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005801&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:07]: 13.5 p (2708 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005824&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:43]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005818&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:37]: 3.8 p (763 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8504 bytes, 103 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2115 p) ===
38 articles, {{formatnum:189.06}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1423 p) ===
23 articles, {{formatnum:143.95}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maurice Richard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005839&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:12]: 19.0 p (3797 byte) + 8.3 p (417 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005841&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:15]: 0.8 p (153 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005835&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:57]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005834 2022 uztaila 31, 21:55]: 7.1 p (1418 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5472 bytes, 569 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (717 p) ===
18 articles, {{formatnum:79.99}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;576.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005914&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:07]: 12.9 p (2574 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005662&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:21]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005664&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:22]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005677&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:37]: 7.6 p (1525 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005651&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:10]: 20.8 p (4155 byte) + 5.8 p (288 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005691&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:59]: 23.1 p (4619 byte) + 7.4 p (370 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005692&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:00]: 0.5 p (108 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005668&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:28]: 1.9 p (380 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005674&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:34]: 16.0 p (3198 byte) + 6.9 p (346 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005660&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:19]: 18.9 p (3776 byte) + 5.7 p (284 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005912&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:03]: 24.2 p (4847 byte) + 10.9 p (545 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005681&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:40]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005665&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:27]: 7.4 p (1481 byte) + 3.2 p (159 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 66628 bytes, 4012 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (72 p) ===
15 articles, {{formatnum:8.65}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacques Hadamard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005749 2022 uztaila 31, 19:56]: 11.6 p (2327 byte) + 1.6 p (81 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005762&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2364 bytes, 81 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bernhard Riemann]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005750&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:59]: 0.4 p (75 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005780&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:32]: 1.2 p (238 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005787&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:39]: 1.2 p (248 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 248 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005797&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:01]: 3.1 p (624 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clement Greenberg]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005809&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:17]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 98 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-08-01 10:28:22 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>nb2fy25p1fq9c5mx898wkqj1g10j8dy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006135</id>
      <parentid>9006103</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:28:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="199728" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=436|kilobyte=1616|hitza=76023|berria=149|erreferentzia=2079|irudia=889}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 abuztua  1, 11:28. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4173 p) ===
10 articles, {{formatnum:333.39}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;475.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005792&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:43]: 27.6 p (5514 byte) + 4.4 p (218 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005650&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:07]: 63.0 p (12591 byte) + 16.0 p (801 hitz) + 29.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39057 bytes, 2525 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3280 p) ===
82 articles, {{formatnum:268.19}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;111.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005818&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:37]: 3.8 p (763 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005824&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:43]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005801&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:07]: 13.5 p (2708 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8504 bytes, 103 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2115 p) ===
38 articles, {{formatnum:189.06}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1423 p) ===
23 articles, {{formatnum:143.95}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maurice Richard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005841&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:15]: 0.8 p (153 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005835&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:57]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005839&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:12]: 19.0 p (3797 byte) + 8.3 p (417 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005834 2022 uztaila 31, 21:55]: 7.1 p (1418 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5472 bytes, 569 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (742 p) ===
18 articles, {{formatnum:83.86}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;601.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005668&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:28]: 1.9 p (380 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005665&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:27]: 7.4 p (1481 byte) + 3.2 p (159 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005677&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:37]: 7.6 p (1525 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005691&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:59]: 23.1 p (4619 byte) + 7.4 p (370 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005912&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:03]: 24.2 p (4847 byte) + 10.9 p (545 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005662&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:21]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005651&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:10]: 20.8 p (4155 byte) + 5.8 p (288 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005660&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:19]: 18.9 p (3776 byte) + 5.7 p (284 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006134&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 11:25]: 0.5 p (101 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005664&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:22]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005914&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:07]: 12.9 p (2574 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005692&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:00]: 0.5 p (108 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006128&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 11:09]: 18.8 p (3768 byte) + 5.5 p (274 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005674&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:34]: 16.0 p (3198 byte) + 6.9 p (346 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005681&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:40]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 70497 bytes, 4286 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (72 p) ===
15 articles, {{formatnum:8.65}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacques Hadamard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005749 2022 uztaila 31, 19:56]: 11.6 p (2327 byte) + 1.6 p (81 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005762&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2364 bytes, 81 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bernhard Riemann]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005750&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:59]: 0.4 p (75 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005780&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:32]: 1.2 p (238 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005787&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:39]: 1.2 p (248 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 248 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005797&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:01]: 3.1 p (624 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clement Greenberg]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005809&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:17]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 98 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-08-01 11:28:14 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>llk3x53f4irh65e39p0jvvvuaicg03g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006158</id>
      <parentid>9006135</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:28:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="201074" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=438|kilobyte=1633|hitza=76676|berria=150|erreferentzia=2097|irudia=890}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 abuztua  1, 12:28. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4173 p) ===
10 articles, {{formatnum:333.39}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;475.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005650&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:07]: 63.0 p (12591 byte) + 16.0 p (801 hitz) + 29.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005792&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:43]: 27.6 p (5514 byte) + 4.4 p (218 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39057 bytes, 2525 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3280 p) ===
82 articles, {{formatnum:268.19}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;111.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005818&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:37]: 3.8 p (763 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005801&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:07]: 13.5 p (2708 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005824&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:43]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8504 bytes, 103 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2232 p) ===
40 articles, {{formatnum:198.69}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:O. J. Simpson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;101.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9006136 2022 abuztua  1, 11:28]: 54.4 p (10871 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006137&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 11:29]: 0.4 p (89 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8128 bytes, 176 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yo-Yo Ma]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9006154&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 12:23]: 2.5 p (509 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006151&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 12:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006150&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 12:05]: 4.8 p (958 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1498 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1423 p) ===
23 articles, {{formatnum:143.95}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maurice Richard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005839&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:12]: 19.0 p (3797 byte) + 8.3 p (417 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005835&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:57]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005834 2022 uztaila 31, 21:55]: 7.1 p (1418 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005841&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:15]: 0.8 p (153 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5472 bytes, 569 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (787 p) ===
18 articles, {{formatnum:91.11}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;646.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005681&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:40]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005660&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:19]: 18.9 p (3776 byte) + 5.7 p (284 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006134&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 11:25]: 0.5 p (101 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006147&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 11:59]: 2.0 p (396 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006142&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 11:48]: 30.5 p (6107 byte) + 9.3 p (464 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005912&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:03]: 24.2 p (4847 byte) + 10.9 p (545 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006145&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 11:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006128&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 11:09]: 18.8 p (3768 byte) + 5.5 p (274 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005691&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:59]: 23.1 p (4619 byte) + 7.4 p (370 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005662&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:21]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006139&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 11:33]: 3.4 p (677 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005677&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:37]: 7.6 p (1525 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005665&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:27]: 7.4 p (1481 byte) + 3.2 p (159 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005692&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:00]: 0.5 p (108 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005668&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:28]: 1.9 p (380 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005664&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:22]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005674&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:34]: 16.0 p (3198 byte) + 6.9 p (346 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006149&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 12:02]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005914&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:07]: 12.9 p (2574 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005651&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:10]: 20.8 p (4155 byte) + 5.8 p (288 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 77753 bytes, 4744 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (72 p) ===
15 articles, {{formatnum:8.65}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacques Hadamard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005749 2022 uztaila 31, 19:56]: 11.6 p (2327 byte) + 1.6 p (81 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005762&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2364 bytes, 81 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bernhard Riemann]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005750&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:59]: 0.4 p (75 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005780&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:32]: 1.2 p (238 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005787&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:39]: 1.2 p (248 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 248 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005797&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:01]: 3.1 p (624 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clement Greenberg]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005809&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:17]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 98 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-08-01 12:28:20 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>43u9a6icmu60kkeuzr4lexep9j0f9q0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006196</id>
      <parentid>9006158</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:29:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UKBot</username>
        <id>80559</id>
      </contributor>
      <comment>Gaurkotzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="201387" xml:space="preserve">{{PAGEBANNER:Georgetown_Fire_Co.,_Station_77_(6951982788).jpg|toc=no|origin=1,-1}}
{|style=&quot;width:100%; font-size: 1.3em; font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #36c;padding: 5px; width: 8.33%; &quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/01|Urtarrila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #2a4b8d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/02|Otsaila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #9400D3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/03|Martxoa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #EE82EE;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/04|Apirila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #d33;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/05|Maiatza]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #b32425;padding: 5px; width: 8.33%&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/06|Ekaina]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #FF8C00;padding: 5px; width: 16.66%; background-color: #FF8C00; color: white;&quot; class=&quot;lotura-txuri&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07|Uztaila - Abuztua]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #14866d;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/09|Iraila]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #00af89;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/10|Urria]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #ac6600;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/11|Azaroa]]
|style=&quot;text-align:center; border-top: 10px solid #fc3;padding: 5px; width: 8.33%;&quot;|[[Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/12|Abendua]]
|}
&lt;div style=&quot;background-color: #FF8C00; font-size: 2em; color: white; padding: 5px; padding-left: 20px; font-weight: bold; margin-top: -2px; margin-left: 2px; margin-right: 2px;&quot;&gt;Biografiak&lt;/div&gt;
{{UKB infotaula
|gaia = Biografiak
|kolorea = #FF8C00
|letra-kolorea = white
|hasiera = 2022-07-01
|amaiera = 2022-08-31
|irizpideak = {{UKB irizpide|lotuta dago|Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}
|puntuak =
*{{UKB puntuak|byte|0.005}}
*{{UKB puntuak|hitza|0.02}}
*{{UKB puntuak|hitzbonus|100|1000}}
*{{UKB puntuak|berria|5}}
*{{UKB puntuak|erreferentzia|2|1}}
*{{UKB puntuak|irudia|2.5|self-uploaded=10|maxpoints=20}}
|status = {{UKB status||pages=438|kilobyte=1639|hitza=76459|berria=150|erreferentzia=2104|irudia=894}}
|grafika = Lehiaketak 2022-07.svg
}}
'''2022ko lehiaketen bidez''' [[:m:List_of_articles_every_Wikipedia_should_have/Expanded|Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000 artikuluen zerrendako]] artikuluak hobetuko ditugu. Urte hasieran, euskara Wikipedia guztien artean 33.a zen artikuluen hauen garapenari dagokionez. Aurten bultzada handia eman nahi diogu, eta hainbat postu gora egin. '''Uztaila eta abuztuan''' biografiak landuko ditugu.

== Sariak ==
;1. saria: 150 euroko bonoa, hauetako batean: Katakrak, Joker, Garoa.
;2. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.
;3. saria: 50 euroko bonoa, hauetako batean: Hontza, Katakrak, Joker, Garoa, Elkar.

== Parte-hartzaileak ==
* [[User:Wikimaribarre|Wikimaribarre]]
* [[User:Theklan|Theklan]]
* [[User:Ksarasola|Ksarasola]]
* [[User:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]]
* [[User:Marklar2007|Marklar2007]]
* [[User:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]]
* [[User:Wayratuta|Wayratuta]]
* [[User:Mototsa|Mototsa]]
* [[User:Luistxo|Luistxo]]
* [[User:Xabier Cañas|Xabier Cañas]]
* [[User:Makeip|Makeip]]
* [[User:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]]
* [[User:Inaki.alegria|Inaki.alegria]]
* [[User:Zopizarren|Zopizarren]]
* [[User:New biologyst|New biologyst]]
* [[User:Txus.aparicio|Txus.aparicio]]
* [[User:Demonocrazy|Demonocrazy]]
* [[User:Joselegarreta|Joselegarreta]]
* [[User:Mgaraizabal|Mgaraizabal]]
* [[User:Astor Atua|Astor Atua]]
* [[User:Xa2|Xa2]]
* [[User:Smatxi|Smatxi]]
* [[User:Ibarreusk|Ibarreusk]]

== Artikuluak ==
{{:Atari:Hezkuntza/Lehiaketak/2022/07/Artikuluak}}

== Puntu-kenketak ==

== Emaitzak ==
&lt;!-- Begin:ResultsSection --&gt;''Azken gaurkotzea: 2022 abuztua  1, 13:29. Lehiaketa hau 2022 uztaila  1, 00:00 eta 2022 abuztua 31, 23:59 bitarte irekita dago.''

===  [[Lankide:Joxan Garaialde|Joxan Garaialde]] (4214 p) ===
10 articles, {{formatnum:338.89}} kB
# [[:Clement Greenberg]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992241 2022 uztaila  8, 20:55]: 72.0 p (14406 byte) + 23.9 p (1196 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992770&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 19:05]: 7.5 p (1507 byte) + 0.3 p (13 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15891 bytes, 1208 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Armen Dzhigarkhanian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;398.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992820 2022 uztaila  9, 20:59]: 28.3 p (5657 byte) + 11.3 p (567 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993063&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 14:03]: 95.5 p (19105 byte) + 14.0 p (701 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 76.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993378&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:04]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993374&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:01]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993376&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:03]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993372&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:59]: 14.2 p (2833 byte) + 28.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993360&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 10.1 p (2019 byte) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993375&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:02]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993337&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:13]: 2.2 p (439 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 30191 bytes, 1279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Innokenti Smoktunovski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993715&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:40]: 1.1 p (226 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993718&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:42]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993717&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 12:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993441 2022 uztaila 10, 21:17]: 37.6 p (7517 byte) + 6.3 p (314 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7819 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Karch Kiraly]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;322.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994005&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:35]: 3.8 p (755 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993757 2022 uztaila 11, 13:45]: 6.9 p (1385 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993988&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 19:43]: 107.0 p (21398 byte) + 28.6 p (1430 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 53.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994016&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:46]: 6.5 p (1308 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24794 bytes, 1514 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bill Tilden]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;570.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995209&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:45]: 4.8 p (957 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995186&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:04]: 7.7 p (1533 byte) + 0.8 p (40 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995222&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:28]: 9.3 p (1862 byte) + 1.5 p (74 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994738&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995224&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:31]: 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995218&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:00]: 10.0 p (2004 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995226&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:35]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994326 2022 uztaila 12, 10:14]: 4.3 p (869 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995232&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:44]: 0.5 p (97 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995228&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:37]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995192&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 18:25]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994734&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:29]: 138.4 p (27682 byte) + 26.8 p (1339 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 92.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994450&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:06]: 50.9 p (10182 byte) + 14.5 p (726 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8995230&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 19:40]: 0.3 p (58 byte) + 39.5 p (1977 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994997&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 11:04]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44974 bytes, 2277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hank Aaron]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1164.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996313&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 21:04]: 84.8 p (16966 byte) + 29.9 p (1494 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 98.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999790&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:08]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000064&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:14]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998603&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 19:42]: 3.0 p (600 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999571&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:04]: 0.9 p (175 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998087&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:06]: 141.4 p (28283 byte) + 29.7 p (1487 hitz) + 123.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (4 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000061&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8999799&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 20:13]: 97.0 p (4848 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999778&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:57]: 2.4 p (470 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999275&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:22]: 1.8 p (357 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999561&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:59]: 1.2 p (232 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998617&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 20:36]: 0.5 p (109 byte) + 0.4 p (20 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000054&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:07]: 0.6 p (111 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000071&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:26]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999555&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 12:52]: 6.1 p (1212 byte) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999587&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:21]: 0.8 p (165 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999766&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 19:44]: 78.0 p (15601 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999283&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:42]: 0.4 p (81 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000057&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999281&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 20:38]: 3.1 p (612 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999582&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 13:16]: 0.3 p (68 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000062&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:10]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997475&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 20:47]: 132.7 p (26547 byte) + 43.7 p (2185 hitz) + 118.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995233 2022 uztaila 13, 19:50]: 3.3 p (666 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 88644 bytes, 5143 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John George Kemeny]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;104.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001180&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:09]: 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001051 2022 uztaila 24, 13:37]: 40.3 p (8059 byte) + 12.3 p (616 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001064&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 14:04]: 10.7 p (2147 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10173 bytes, 620 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jaron Lanier]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;476.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002834&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:30]: 2.7 p (546 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002610&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 09:33]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002975&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 20:45]: 2.5 p (491 byte) + 0.2 p (10 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002429&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 20:37]: 0.1 p (29 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001792&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 20:54]: 42.7 p (8531 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002836&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:31]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002843&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:35]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002840&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:33]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001210 2022 uztaila 24, 18:47]: 6.9 p (1382 byte) + 1.7 p (87 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001267&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:52]: 63.7 p (12735 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 43.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002845&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:36]: 0.3 p (52 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002839&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 17:32]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002386&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 19:35]: 79.5 p (15897 byte) + 15.0 p (750 hitz) + 63.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 39038 bytes, 2371 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Weyl]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;367.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003416&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 16:37]: 84.5 p (16905 byte) + 14.3 p (713 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003962&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:24]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002973 2022 uztaila 27, 20:39]: 71.5 p (14292 byte) + 18.3 p (915 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003956&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:18]: 8.0 p (1598 byte) + 0.7 p (34 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 32824 bytes, 1662 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward Thorndike]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;517.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005650&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:07]: 63.0 p (12591 byte) + 16.0 p (801 hitz) + 29.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004028 2022 uztaila 29, 13:10]: 10.8 p (2150 byte) + 2.4 p (121 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004302&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:00]: 67.6 p (13518 byte) + 17.9 p (893 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 67.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004555&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 12:28]: 26.4 p (5284 byte) + 9.8 p (492 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006192&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 13:18]: 27.5 p (5499 byte) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005792&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:43]: 27.6 p (5514 byte) + 4.4 p (218 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 44558 bytes, 2306 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:New biologyst|New biologyst]] (3280 p) ===
82 articles, {{formatnum:268.19}} kB
{{Multicol}}
# [[:Frederick Ashton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992246 2022 uztaila  8, 21:13]: 4.2 p (836 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 836 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Erik Bruhn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992329 2022 uztaila  9, 01:46]: 3.5 p (705 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 705 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ptahhotep]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992330 2022 uztaila  9, 02:16]: 2.9 p (587 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 587 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlo Blasis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992332 2022 uztaila  9, 02:22]: 2.2 p (431 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 431 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:The Cat in the Hat]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992785 2022 uztaila  9, 19:21]: 7.9 p (1574 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1574 bytes, 79 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gregory Hines]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992807 2022 uztaila  9, 19:53]: 6.0 p (1207 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1207 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992810 2022 uztaila  9, 20:23]: 6.4 p (1279 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1279 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nicholas Roerich]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;88.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998744&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:34]: 27.8 p (5555 byte) + 40.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998746&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 01:43]: 2.5 p (493 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992814 2022 uztaila  9, 20:43]: 4.1 p (821 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6801 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Stossel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992888 2022 uztaila 10, 00:18]: 5.9 p (1185 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1185 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Günter Behnisch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993543 2022 uztaila 11, 00:58]: 5.3 p (1051 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1051 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shitao]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993547 2022 uztaila 11, 01:23]: 3.9 p (784 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 784 bytes, 37 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raja Ravi Varma]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993554 2022 uztaila 11, 01:37]: 6.8 p (1363 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1363 bytes, 54 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nezami Ganjavi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993556 2022 uztaila 11, 01:57]: 10.5 p (2108 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2108 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ali-Shir Nava'i]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993558 2022 uztaila 11, 02:23]: 8.1 p (1619 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1619 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ilf eta Petrov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993560 2022 uztaila 11, 02:36]: 7.2 p (1435 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1435 bytes, 66 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tulsidas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993565 2022 uztaila 11, 04:10]: 3.6 p (710 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 710 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mieszko I.a]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994776 2022 uztaila 12, 22:28]: 6.9 p (1371 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1371 bytes, 35 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Judah Loew ben Bezalel]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;221.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002514&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:16]: 2.4 p (481 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994806 2022 uztaila 12, 23:01]: 5.1 p (1018 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994820&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:20]: 0.8 p (163 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002481&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 22:51]: 73.1 p (14613 byte) + 11.2 p (562 hitz) + 56.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002507&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:04]: 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002885&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:20]: 0.3 p (60 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994818&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 23:16]: 3.1 p (629 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002495&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 23:55]: 5.5 p (1105 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002517&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:23]: 3.7 p (743 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002881&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:12]: 5.9 p (1178 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003027&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:43]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002886&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 18:26]: 1.4 p (285 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20302 bytes, 295 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hal B. Wallis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994827 2022 uztaila 12, 23:33]: 3.5 p (708 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 708 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ken Burns]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994844 2022 uztaila 13, 00:11]: 22.4 p (4472 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4472 bytes, 96 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Guillaume Dufay]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994858 2022 uztaila 13, 00:34]: 5.4 p (1070 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1070 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994860 2022 uztaila 13, 00:50]: 6.4 p (1283 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1283 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mohammed Rafi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994863 2022 uztaila 13, 01:04]: 9.6 p (1927 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1927 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mike Wallace]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994869 2022 uztaila 13, 01:19]: 6.6 p (1326 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1326 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert and Sullivan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994871 2022 uztaila 13, 01:31]: 3.9 p (771 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 771 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kaikhosru Shapurji Sorabji]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994874 2022 uztaila 13, 01:44]: 5.7 p (1134 byte) + 1.1 p (53 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1134 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Winchell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994875 2022 uztaila 13, 01:56]: 3.3 p (654 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 654 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yan Fu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995137 2022 uztaila 13, 15:36]: 4.8 p (967 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 967 bytes, 43 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995138 2022 uztaila 13, 15:48]: 2.8 p (566 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995139&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:50]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 950 bytes, 20 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hans Morgenthau]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995142 2022 uztaila 13, 16:02]: 3.5 p (698 byte) + 0.6 p (31 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 698 bytes, 31 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jamsetji Tata]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995145 2022 uztaila 13, 16:18]: 5.5 p (1110 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1110 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meyer Guggenheim]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995148 2022 uztaila 13, 16:26]: 3.8 p (764 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 764 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wang Yangming]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995205 2022 uztaila 13, 18:34]: 5.0 p (991 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 991 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hasdai Crescas]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995236 2022 uztaila 13, 19:59]: 3.3 p (663 byte) + 0.4 p (18 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 663 bytes, 18 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Shang Yang]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995246 2022 uztaila 13, 20:24]: 4.1 p (811 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 811 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Si]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995268 2022 uztaila 13, 20:59]: 2.7 p (540 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 540 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Fei Zi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995269 2022 uztaila 13, 21:06]: 4.5 p (903 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 903 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dhirubhai Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995276 2022 uztaila 13, 21:17]: 4.8 p (952 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ezra]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995841 2022 uztaila 14, 23:15]: 13.7 p (2748 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2748 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Allport]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995876 2022 uztaila 14, 23:57]: 8.2 p (1631 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1631 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;13.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995893 2022 uztaila 15, 00:19]: 4.1 p (825 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 825 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cornelius Vanderbilt]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995904 2022 uztaila 15, 00:34]: 7.8 p (1555 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1555 bytes, 36 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Jackson Turner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995917 2022 uztaila 15, 00:56]: 8.0 p (1590 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1590 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:A. J. P. Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;158.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995924 2022 uztaila 15, 01:42]: 69.2 p (13830 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 84.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13830 bytes, 28 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vilna Gaon]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995925 2022 uztaila 15, 01:56]: 9.3 p (1867 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1867 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hermann Heinrich Gossen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995926 2022 uztaila 15, 02:08]: 3.2 p (643 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 643 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. P. Morgan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996262 2022 uztaila 15, 19:08]: 6.3 p (1260 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. Paul Getty]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996293 2022 uztaila 15, 19:51]: 8.7 p (1747 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1747 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McCullough]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;98.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996707 2022 uztaila 16, 17:29]: 17.6 p (3524 byte) + 2.4 p (119 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996847&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 21:39]: 24.6 p (4925 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 32.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8449 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dan Rather]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997008 2022 uztaila 17, 05:58]: 16.5 p (3306 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3306 bytes, 17 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edward R. Murrow]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998027&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:33]: 14.8 p (2959 byte) + 20.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998017 2022 uztaila 18, 17:19]: 10.8 p (2158 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5117 bytes, 51 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998045 2022 uztaila 18, 17:57]: 8.0 p (1595 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1595 bytes, 58 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Su Song]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998049 2022 uztaila 18, 18:03]: 4.1 p (826 byte) + 0.6 p (32 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 826 bytes, 32 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jerry Rice]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998216 2022 uztaila 18, 22:43]: 6.1 p (1213 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1213 bytes, 26 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leland Stanford]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998476 2022 uztaila 19, 14:24]: 13.2 p (2640 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2640 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:John Pilger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;162.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998643&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:23]: 46.4 p (9285 byte) + 66.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998635 2022 uztaila 19, 21:49]: 18.4 p (3680 byte) + 0.7 p (37 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12965 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ed Bradley]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998654&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:46]: 4.9 p (987 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998658&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 22:49]: 2.1 p (423 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998650 2022 uztaila 19, 22:39]: 12.2 p (2438 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3848 bytes, 44 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tom Brokaw]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;69.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998670 2022 uztaila 19, 23:04]: 29.0 p (5806 byte) + 0.3 p (16 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5806 bytes, 16 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Philippe Kahn]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998728 2022 uztaila 20, 00:30]: 13.3 p (2661 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2661 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nasir al-Din al-Tusi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;79.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998737&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:50]: 11.9 p (2376 byte) + 0.4 p (20 hitz) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998736&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:44]: 2.0 p (392 byte) + 0.2 p (8 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998733 2022 uztaila 20, 00:41]: 19.1 p (3819 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998738&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 00:56]: 0.1 p (30 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6618 bytes, 70 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998740 2022 uztaila 20, 01:07]: 10.4 p (2088 byte) + 0.8 p (42 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2088 bytes, 42 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Wilson Greatbatch]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001118 2022 uztaila 24, 15:29]: 7.6 p (1513 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1513 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jakov Zeldovitx]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001122 2022 uztaila 24, 15:47]: 8.3 p (1669 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1669 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geoffrey Ingram Taylor]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001128 2022 uztaila 24, 16:05]: 14.6 p (2920 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2920 bytes, 30 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lee De Forest]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001134 2022 uztaila 24, 16:36]: 14.1 p (2812 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2660 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gilbert N. Lewis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;75.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001162 2022 uztaila 24, 17:21]: 31.5 p (6307 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6307 bytes, 131 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Vernadski]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001168 2022 uztaila 24, 17:36]: 13.7 p (2737 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2737 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Vahan Damadian]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001281 2022 uztaila 24, 21:33]: 7.5 p (1502 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1502 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christopher Cockerell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001286 2022 uztaila 24, 21:45]: 10.8 p (2170 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2170 bytes, 22 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David Brewster]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;86.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001303 2022 uztaila 24, 22:37]: 39.4 p (7878 byte) + 2.9 p (146 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 39.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7878 bytes, 146 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nolan Bushnell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001318&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:49]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001316 2022 uztaila 24, 22:47]: 5.1 p (1024 byte) + 0.5 p (24 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1229 bytes, 24 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zerbero]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;174.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003052&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:19]: 0.6 p (111 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003048&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:15]: 0.7 p (135 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003047&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:07]: 3.3 p (669 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003053&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 02:33]: 4.0 p (790 byte) + 0.6 p (30 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003042&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:40]: 65.7 p (13148 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 80.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003043&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 01:49]: 3.4 p (671 byte) + 0.5 p (25 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15553 bytes, 106 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Baba Jaga]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;102.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003058&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:07]: 18.1 p (3616 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 24.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003063&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:00]: 17.7 p (3549 byte) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003060&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 03:26]: 3.6 p (714 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004427&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 02:10]: 7.0 p (1400 byte) + 1.8 p (90 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003064&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9329 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:James Bond]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;144.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003067&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:17]: 31.3 p (6263 byte) + 36.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003075&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:37]: 3.4 p (686 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003071&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:31]: 27.2 p (5433 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003076&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:45]: 3.0 p (606 byte) + 0.5 p (23 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003077&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 04:49]: 0.3 p (56 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13006 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aladino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003079&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 05:02]: 14.2 p (2839 byte) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2783 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustav Fechner]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;59.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004367 2022 uztaila 29, 22:46]: 25.8 p (5168 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 28.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5168 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Leon Festinger]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;228.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004890&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 17:05]: 9.9 p (1972 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004399 2022 uztaila 30, 00:22]: 114.8 p (22962 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 88.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 24934 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Donald O. Hebb]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004412 2022 uztaila 30, 00:40]: 8.5 p (1696 byte) + 1.0 p (50 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1696 bytes, 50 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Antonín Dvořák]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;111.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005824&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:43]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004442&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:26]: 12.9 p (2587 byte) + 0.2 p (10 hitz) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005801&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:07]: 13.5 p (2708 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005818&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:37]: 3.8 p (763 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004441&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 03:03]: 10.5 p (2108 byte) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8504 bytes, 103 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:David McClelland]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004897 2022 uztaila 30, 17:16]: 9.8 p (1950 byte) + 0.5 p (27 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1950 bytes, 27 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Thích Nhất Hạnh]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004919 2022 uztaila 30, 17:52]: 9.0 p (1799 byte) + 0.7 p (34 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1799 bytes, 34 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Makeip|Makeip]] (2430 p) ===
70 articles, {{formatnum:121.81}} kB
{{Multicol}}
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987296&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:22]: 0.5 p (102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987291&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:18]: 7.6 p (1520 byte) + 1.7 p (86 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987239&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:54]: 3.5 p (707 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987304&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:27]: 2.6 p (515 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2773 bytes, 111 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987316&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:10]: 7.9 p (1572 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987356&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:00]: 16.1 p (3227 byte) + 4.5 p (226 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987359&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:08]: 1.9 p (376 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987309&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:48]: 5.0 p (995 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6170 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sabako erregina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987365&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:21]: 3.2 p (649 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987362&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 00:14]: 2.9 p (585 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1234 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Medusa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987486&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:17]: 4.2 p (841 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 841 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helena Troiakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987487&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:23]: 1.9 p (371 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Sirena]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987511&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 3.7 p (742 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 742 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidias]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987544&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 10:25]: 8.0 p (1603 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1603 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Safo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992316&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:44]: 3.4 p (679 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 679 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992319&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:49]: 4.3 p (860 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 860 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Elisabet I.a Gaztelakoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992320&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:55]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;278.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993408&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:46]: 0.8 p (155 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993305&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:44]: 0.7 p (139 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992990&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:59]: 3.0 p (602 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992993&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:19]: 0.9 p (189 byte) + 2.5 p (3 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993268&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:14]: 11.8 p (2359 byte) + 2.6 p (130 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992986&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:47]: 3.0 p (598 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992326&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 01:10]: 33.6 p (6727 byte) + 12.9 p (646 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993403&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:36]: 3.0 p (593 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992992&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:16]: 6.2 p (1236 byte) + 0.5 p (26 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993299&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:40]: 1.7 p (339 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993380&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:06]: 5.5 p (1106 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992981&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:39]: 6.8 p (1361 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992988&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 10:51]: 1.0 p (207 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993468&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:39]: 3.5 p (699 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993469&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:43]: 0.8 p (155 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993275&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:21]: 2.1 p (419 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993287&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:32]: 0.5 p (107 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16980 bytes, 1001 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992409&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:09]: 3.4 p (680 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992410&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:14]: 0.3 p (61 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 741 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992411&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:18]: 3.3 p (668 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 668 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992414&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 09:22]: 0.4 p (83 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992506&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:21]: 6.8 p (1367 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992503&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:06]: 2.6 p (521 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1971 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992428&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:24]: 2.5 p (504 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992429&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:25]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992427 2022 uztaila  9, 10:21]: 20.1 p (4019 byte) + 6.2 p (311 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992431&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:26]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992432&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:34]: 4.6 p (928 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5532 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992994&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:23]: 3.0 p (592 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 592 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993009&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:02]: 3.7 p (732 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992999&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 11:52]: 18.5 p (3701 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 14.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4433 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993280&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:28]: 2.5 p (501 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 501 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993383&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:14]: 3.6 p (720 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993393&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:26]: 6.6 p (1323 byte) + 1.9 p (93 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2043 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edurnezuri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993418&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 20:54]: 1.7 p (336 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 336 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993426&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:01]: 3.7 p (736 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meryl Streep]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993472&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:47]: 1.6 p (326 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993432&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:07]: 3.4 p (685 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1011 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Simone de Beauvoir]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993435&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:12]: 4.2 p (843 byte) + 20.0 p (13 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 843 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993494&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:45]: 3.4 p (671 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 671 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sarah Bernhardt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;66.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993520&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993496&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:49]: 3.2 p (638 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993519&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:45]: 6.6 p (1321 byte) + 1.0 p (48 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993521&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:50]: 1.1 p (228 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993515&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:31]: 12.8 p (2559 byte) + 2.6 p (132 hitz) + 10.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4767 bytes, 183 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993523&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:54]: 2.6 p (526 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 526 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993524&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 23:59]: 3.5 p (700 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993527&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:05]: 0.7 p (146 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 846 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993525&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 3.0 p (591 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993526&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 00:03]: 0.1 p (21 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993970&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:39]: 2.5 p (499 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 499 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993972&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:43]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 588 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993973&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:47]: 3.3 p (656 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 656 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;184.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993974&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:52]: 2.8 p (559 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994676&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:40]: 4.8 p (953 byte) + 1.3 p (67 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994004&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:34]: 33.3 p (6652 byte) + 9.1 p (454 hitz) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994661&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:19]: 9.6 p (1915 byte) + 2.8 p (138 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994013&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:40]: 2.2 p (446 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994008&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000281&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:15]: 10.0 p (2003 byte) + 1.9 p (96 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000286&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:29]: 8.6 p (1717 byte) + 0.7 p (35 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000287&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:40]: 5.2 p (1048 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994679&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 0.5 p (90 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997801&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:39]: 5.9 p (1186 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997804&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 11:42]: 0.7 p (140 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16839 bytes, 812 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Irina Rodnina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994068&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:27]: 2.6 p (525 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 525 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994069&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:31]: 2.9 p (573 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 573 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sophia Loren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994098&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:35]: 3.0 p (594 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 594 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ingrid Bergman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994113&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:39]: 2.9 p (588 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994115&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:42]: 2.6 p (522 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 522 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Tallchief]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994117&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 22:44]: 1.6 p (328 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 328 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Josephine Cochrane]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;70.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994706&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:35]: 28.6 p (5724 byte) + 6.7 p (335 hitz) + 22.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994708&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 19:41]: 1.0 p (198 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5922 bytes, 335 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hatshepsut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994723&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:02]: 10.5 p (2107 byte) + 0.6 p (29 hitz) + 10.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2107 bytes, 29 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994729&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:12]: 2.5 p (490 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994727&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:07]: 3.5 p (708 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1214 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Goodall]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000226&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:53]: 2.4 p (482 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 482 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000229&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 18:58]: 2.6 p (523 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 523 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000232&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:04]: 4.0 p (803 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 803 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Grace Kelly]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;83.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000273&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:33]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000235&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:08]: 2.9 p (582 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000262&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 19:57]: 21.8 p (4358 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 18.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000272&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 22:32]: 7.1 p (1419 byte) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6401 bytes, 250 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000293&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:45]: 2.3 p (461 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 461 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000447&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:38]: 1.1 p (212 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 212 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000449&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:46]: 3.8 p (754 byte) + 20.0 p (10 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 754 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Atwood]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001252&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:28]: 2.3 p (451 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 451 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001257&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:32]: 3.6 p (726 byte) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 684 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001261&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 20:38]: 2.1 p (423 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Thatcher]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001611&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:39]: 3.5 p (704 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 704 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;24.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001619&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:47]: 4.2 p (835 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 835 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001630&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 15:57]: 2.1 p (416 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 416 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadine Gordimer]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001631&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:00]: 1.6 p (315 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 315 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;17.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001635&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:04]: 2.6 p (515 byte) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 515 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:J. K. Rowling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001636&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:07]: 2.1 p (421 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 421 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Agatha Christie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001638&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:21]: 5.5 p (1090 byte) + 20.0 p (16 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1090 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001639&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:24]: 2.2 p (447 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 447 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Selma Lagerlöf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001642&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:26]: 2.1 p (414 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 414 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Wollstonecraft]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001646&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:31]: 2.7 p (535 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 535 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Serena Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001663&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:03]: 3.1 p (624 byte) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 624 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Suzanne Lenglen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;96.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001687&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 18:05]: 37.0 p (7407 byte) + 10.5 p (527 hitz) + 25.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001666&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:08]: 3.5 p (694 byte) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8101 bytes, 529 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hansel eta Gretel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002506&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:03]: 2.4 p (481 byte) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 481 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joni Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002508&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:09]: 4.9 p (988 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 988 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cher (abeslaria)]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002510&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:13]: 3.7 p (736 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (9 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 736 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Céline Dion]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002515&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:20]: 4.8 p (952 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 952 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Doris Day]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002518&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:24]: 4.2 p (839 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (8 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 839 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbra Streisand]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;29.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002520&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:29]: 5.4 p (1088 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (11 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1088 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002522&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 00:32]: 1.7 p (344 byte) + 17.5 p (7 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 344 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mototsa|Mototsa]] (2244 p) ===
40 articles, {{formatnum:199.14}} kB
{{Multicol}}
# [[:Medea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986993&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:57]: 3.0 p (596 byte) + 0.1 p (6 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986989&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 14:51]: 12.5 p (2507 byte) + 2.0 p (98 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3108 bytes, 104 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987010&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 17.8 p (3552 byte) + 4.0 p (202 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3519 bytes, 202 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987064&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:12]: 19.0 p (3794 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3798 bytes, 155 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Olga Korbut]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987086&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:43]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987084&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:42]: 10.6 p (2127 byte) + 1.5 p (76 hitz) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987090&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 17:50]: 4.0 p (796 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2961 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987641 2022 uztaila  4, 12:11]: 26.2 p (5231 byte) + 4.6 p (231 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987643&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:12]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987783&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 13:07]: 9.8 p (1960 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7253 bytes, 216 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;122.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990495&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:46]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990498&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:54]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990494 2022 uztaila  5, 17:45]: 66.8 p (13353 byte) + 8.4 p (422 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 41.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 13503 bytes, 326 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Atahualpa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990516&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:10]: 0.2 p (43 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 43 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Christiane Amanpour]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;141.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990560&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:05]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990557 2022 uztaila  5, 19:04]: 54.0 p (10790 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 52.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990565&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:15]: 6.6 p (1325 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12137 bytes, 427 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Electra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991065&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 15:46]: 0.2 p (41 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Akhmatova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991086&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:20]: 3.3 p (653 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991077&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:08]: 4.9 p (986 byte) + 0.2 p (9 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000464&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:38]: 12.7 p (2545 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991078&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4237 bytes, 230 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ursula von der Leyen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991114&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 17:30]: 7.4 p (1480 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1480 bytes, 61 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sesshū Tōyō]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;99.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991576&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:19]: 1.5 p (308 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991563 2022 uztaila  7, 16:52]: 47.2 p (9448 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8615 bytes, 280 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anja Andersen]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991622&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:59]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991612&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:40]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991617&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:48]: 0.6 p (128 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991620&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:55]: 1.4 p (273 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991604 2022 uztaila  7, 18:15]: 16.4 p (3285 byte) + 1.6 p (79 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991611&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 18:39]: 8.1 p (1618 byte) + 1.3 p (66 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992435&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:47]: 1.0 p (207 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992437&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 10:49]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Joe Hisaishi]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992454&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 11:38]: 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992449 2022 uztaila  9, 11:29]: 49.5 p (9892 byte) + 6.7 p (337 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 42.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9810 bytes, 343 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Stanwyck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992472&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 10.8 p (2170 byte) + 3.4 p (172 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2172 bytes, 173 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Carlos Slim]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992511&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:30]: 1.3 p (266 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992507&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:25]: 20.5 p (4103 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 12.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4375 bytes, 266 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jenny Lind]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;50.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992693&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:57]: 0.4 p (89 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992689&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 17:55]: 24.0 p (4802 byte) + 2.8 p (141 hitz) + 23.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4871 bytes, 141 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;425.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993325 2022 uztaila 10, 18:57]: 221.8 p (44370 byte) + 14.8 p (742 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 179.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993344&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993326&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:58]: 0.4 p (85 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993366&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.4 p (84 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 38050 bytes, 534 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Dorothy Crowfoot Hodgkin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;25.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993859&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:22]: 11.2 p (2242 byte) + 1.7 p (85 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2242 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margot Fonteyn]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995113&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:17]: 3.9 p (788 byte) + 1.1 p (56 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995140&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 15:57]: 27.1 p (5410 byte) + 1.9 p (97 hitz) + 27.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995115&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 14:19]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6241 bytes, 153 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996135&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:39]: 15.8 p (3169 byte) + 3.2 p (162 hitz) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996136&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 14:40]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3204 bytes, 163 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Beecher Stowe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996162&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:29]: 4.0 p (793 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996174&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:52]: 0.4 p (70 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996171&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:45]: 0.8 p (150 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996164&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996170&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:42]: 1.5 p (296 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996176&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 16:56]: 0.2 p (45 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1333 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isadora Duncan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996553&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:18]: 18.6 p (3714 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996563&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 13:24]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3823 bytes, 147 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Tamara Karsavina]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;43.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996603&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:15]: 0.9 p (175 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996590&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 14:07]: 12.2 p (2434 byte) + 2.2 p (109 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 15.0 p (6 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2592 bytes, 109 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anna Pavlova]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000432&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:24]: 5.3 p (1057 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996720&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 17:58]: 1.2 p (245 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000434&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:25]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996730&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 18:17]: 8.1 p (1612 byte) + 2.1 p (107 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2955 bytes, 112 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Birgit Nilsson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;54.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996774&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:40]: 12.9 p (2572 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996793&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:57]: 8.6 p (1711 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996749&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 19:03]: 1.0 p (204 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4518 bytes, 91 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Beverly Sills]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996818&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:46]: 5.1 p (1028 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996823&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:56]: 1.9 p (382 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996809&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:30]: 7.6 p (1512 byte) + 1.0 p (52 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996811&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 20:32]: 0.8 p (150 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3087 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jane Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000400&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:05]: 15.4 p (3085 byte) + 2.6 p (128 hitz) + 13.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000482&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:57]: 0.6 p (127 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3169 bytes, 130 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Fokin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000530&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:53]: 6.7 p (1331 byte) + 0.9 p (45 hitz) + 4.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000543&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:11]: 2.6 p (527 byte) + 0.4 p (21 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000562&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:48]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000531&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 15:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1928 bytes, 68 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marian Anderson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;48.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004132&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:02]: 16.9 p (3389 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 16.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004136&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:07]: 1.2 p (243 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004138&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004140&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:12]: 0.3 p (51 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3709 bytes, 45 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mae West]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004189&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:13]: 1.9 p (384 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004180&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:04]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004176&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:01]: 10.0 p (1995 byte) + 2.2 p (112 hitz) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2422 bytes, 117 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Astrid Lindgren]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;65.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004222&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:57]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004245&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:40]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004220&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:56]: 12.7 p (2539 byte) + 3.8 p (191 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004243&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:38]: 4.9 p (976 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004235&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 18:18]: 11.7 p (2339 byte) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5949 bytes, 232 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Linda Ronstadt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004291&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:39]: 9.8 p (1970 byte) + 1.4 p (71 hitz) + 8.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004274&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:08]: 1.4 p (290 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004298&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:47]: 2.1 p (420 byte) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2686 bytes, 73 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Baker Eddy]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004318&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:18]: 1.5 p (304 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004319&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:19]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004321&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:22]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004306&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:01]: 9.0 p (1807 byte) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004317&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 21:12]: 2.6 p (517 byte) + 0.7 p (36 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2710 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Kleopatra]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004610&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 13:06]: 9.1 p (1829 byte) + 2.5 p (127 hitz) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1829 bytes, 127 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Imre Lakatos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005517&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:20]: 12.2 p (2442 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005518&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:21]: 0.2 p (46 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2488 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Padmasambhava]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005534&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:55]: 0.3 p (61 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005533 2022 uztaila 31, 15:53]: 36.6 p (7329 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 37.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 20.0 p (12 irudi, capped at max)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6788 bytes, 238 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:O. J. Simpson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;101.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9006136 2022 abuztua  1, 11:28]: 54.4 p (10871 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006137&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 11:29]: 0.4 p (89 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8128 bytes, 176 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yo-Yo Ma]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;28.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9006161&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 12:32]: 0.9 p (178 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006159&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 12:30]: 1.4 p (270 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006150&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 12:05]: 4.8 p (958 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006154&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 12:23]: 2.5 p (509 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006151&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 12:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1948 bytes, 21 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ernestobanpiroa|Ernestobanpiroa]] (1811 p) ===
87 articles, {{formatnum:142.63}} kB
{{Multicol}}
# [[:Juan Ponce de León]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991568&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 16:57]: 3.0 p (597 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991571&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:02]: 1.3 p (259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986319&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 12:21]: 0.2 p (49 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 905 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brontë familia]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;103.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987509&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:43]: 0.7 p (130 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991937&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:36]: 0.6 p (127 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986372&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986885&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:43]: 4.8 p (953 byte) + 2.4 p (118 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991948&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:02]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991574&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:12]: 4.6 p (925 byte) + 2.3 p (117 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986358 2022 uztaila  2, 12:56]: 7.4 p (1486 byte) + 1.2 p (58 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991824&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:06]: 2.4 p (489 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986374&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:12]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987500&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:33]: 5.1 p (1022 byte) + 2.4 p (118 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987506&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 09:41]: 0.5 p (98 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991947&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 12:01]: 0.4 p (88 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991940&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:51]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991925&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:24]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991921&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:22]: 0.6 p (124 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986362&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991931&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:29]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991920&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:20]: 3.7 p (738 byte) + 1.5 p (76 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991939&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:50]: 4.7 p (946 byte) + 0.6 p (28 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991942&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:55]: 1.0 p (199 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991944&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:56]: 0.3 p (57 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991933&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:33]: 0.4 p (76 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986373&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:11]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991928&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:27]: 0.6 p (111 byte) + 0.3 p (14 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991945&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:58]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991923&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 11:23]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991825&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 01:09]: 0.3 p (54 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986908&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:16]: 7.5 p (1507 byte) + 3.7 p (187 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986370&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 13:10]: 3.8 p (761 byte) + 1.8 p (91 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 10386 bytes, 857 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mario Vargas Llosa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991294&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:06]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987178&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 20:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mohandas Karamchand Gandhi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:T. E. Lawrence]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;269.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003523&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:11]: 0.3 p (59 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004931&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:01]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003464&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:20]: 15.2 p (3031 byte) + 6.7 p (333 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005328&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:14]: 0.3 p (64 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004948&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:16]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004954&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:18]: 0.5 p (96 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004538&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 11:18]: 10.8 p (2164 byte) + 5.1 p (254 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003682&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 23:20]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004941&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:10]: 0.4 p (77 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003525&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:12]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004930&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:00]: 19.6 p (3929 byte) + 9.9 p (494 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004940&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:09]: 0.5 p (105 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003244&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:04]: 0.6 p (126 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989851&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:22]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004097&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 14:22]: 8.8 p (1770 byte) + 4.0 p (201 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003521&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 19:09]: 8.1 p (1626 byte) + 3.7 p (187 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003250&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:10]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003239&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 14:02]: 10.1 p (2018 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005325&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:08]: 0.3 p (65 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005343&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:21]: 0.3 p (69 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003469&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 17:32]: 10.1 p (2018 byte) + 4.8 p (238 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005352&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:33]: 0.6 p (119 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989870&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004153&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:36]: 7.3 p (1467 byte) + 3.5 p (177 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004945&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 18:12]: 0.5 p (93 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005340&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 12:20]: 0.3 p (68 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004154&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 16:38]: 0.1 p (23 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 19434 bytes, 1899 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Al-Ghazali]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987303&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 22:26]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Marcos]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987320&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:16]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Ursula K. Le Guin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987343&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987342&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:32]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Konstantino Kavafis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987324&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:20]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987327&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:23]: 0.2 p (45 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987326&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:22]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987325&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:21]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nikos Kazantzakis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987338&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:28]: 0.2 p (45 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Pearl S. Buck]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987351&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995506&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:35]: 6.6 p (1327 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995514&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:46]: 2.1 p (424 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995500&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:28]: 3.0 p (595 byte) + 1.3 p (63 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987345&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:34]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995503&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:31]: 0.8 p (166 byte) + 0.3 p (15 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995518&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:51]: 0.5 p (94 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995526&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 11:33]: 2.1 p (420 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987348&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:38]: 0.6 p (112 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987353&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:42]: 0.3 p (54 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987344&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987346&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:35]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987350&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:40]: 0.3 p (57 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987352&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 23:41]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995497&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:19]: 2.2 p (434 byte) + 1.1 p (55 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3900 bytes, 136 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;47.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990037&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:57]: 0.8 p (166 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989732&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990036&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:55]: 10.1 p (2027 byte) + 4.3 p (217 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989700&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:11]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989699 2022 uztaila  4, 17:10]: 11.6 p (2322 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989733&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:25]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4589 bytes, 279 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ieoh Ming Pei]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995583&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989720&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995584&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 13:33]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Renzo Piano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989725&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis Sullivan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989730&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:24]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Cukor]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995867&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:50]: 0.3 p (60 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989739&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:27]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995866&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:49]: 0.8 p (158 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995864&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:48]: 0.4 p (77 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995870&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:52]: 0.5 p (91 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995861&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:45]: 0.7 p (143 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 567 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989743&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989750&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clark Gable]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989780&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:32]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Aldous Huxley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990456&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990463&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:10]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990479&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:17]: 0.4 p (86 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990486&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:20]: 0.7 p (148 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990459&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990466&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:12]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990467&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:13]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990462&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989786&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:33]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990457&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:06]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990454&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990458&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990460&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:09]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990455&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 17:05]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Marilyn Monroe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989789&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:34]: 0.2 p (38 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Washington Irving]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989875&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:31]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989879&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:42]: 2.9 p (583 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990249&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:47]: 0.8 p (156 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990234&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:38]: 0.6 p (127 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989886&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:45]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989874&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:30]: 0.7 p (135 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990235&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:40]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990233&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:36]: 4.3 p (867 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990236&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:41]: 0.6 p (114 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989876&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:32]: 0.3 p (66 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989883&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:44]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989888&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 18:46]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990245&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:45]: 2.8 p (566 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2834 bytes, 57 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990017&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:11]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Fred Astaire]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990676&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:16]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990648&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:35]: 3.6 p (718 byte) + 7.5 p (3 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 744 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rudolf Laban]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990695 2022 uztaila  5, 22:31]: 3.8 p (750 byte) + 0.9 p (43 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990717&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:53]: 10.8 p (2157 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2908 bytes, 46 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991017&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:49]: 3.2 p (645 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997772&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:42]: 0.3 p (51 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991020&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 13:53]: 1.9 p (387 byte) + 1.1 p (54 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1083 bytes, 55 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jim Simons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991269&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:57]: 4.1 p (815 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991031 2022 uztaila  6, 14:33]: 15.1 p (3019 byte) + 3.1 p (156 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991262&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 22:53]: 9.4 p (1882 byte) + 3.8 p (188 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991142&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 18:43]: 7.5 p (1499 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991271&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:00]: 1.0 p (192 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7419 bytes, 404 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Andrea Bocelli]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991378&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:39]: 0.7 p (140 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991297&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:09]: 0.4 p (73 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991310&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:17]: 1.7 p (345 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991376&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:35]: 1.8 p (367 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991374&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:28]: 1.3 p (253 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991304&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:13]: 1.0 p (201 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991296&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 23:07]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991380&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:42]: 0.4 p (77 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eugène Delacroix]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;26.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991394&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:14]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991382&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:57]: 11.3 p (2259 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991399&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:26]: 1.5 p (294 byte) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991397&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:17]: 0.6 p (119 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991395&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:15]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994024&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:51]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991393&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:13]: 2.5 p (506 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991387&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 09:09]: 0.5 p (92 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3395 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jusepe de Ribera]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996340&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:03]: 0.2 p (46 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996349&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:18]: 4.6 p (924 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996354&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:22]: 0.2 p (50 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996360&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:27]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996356&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:23]: 0.4 p (75 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996353&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:21]: 0.8 p (161 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996364&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:30]: 0.3 p (55 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996362&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 0.6 p (129 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996357&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:24]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996339&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:02]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996338&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:01]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991575&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 17:14]: 0.2 p (32 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1476 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Han Gaozu enperadorea]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;218.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992732&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 18:35]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992463&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:12]: 0.9 p (176 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992468&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:15]: 1.0 p (193 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992142 2022 uztaila  8, 17:18]: 11.8 p (2351 byte) + 4.9 p (244 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993027&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 12:49]: 0.7 p (142 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992505&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:13]: 7.0 p (1391 byte) + 1.1 p (55 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992459&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:05]: 39.0 p (7807 byte) + 20.5 p (1026 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992470&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:17]: 0.4 p (72 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992464&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:13]: 0.3 p (56 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992461&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:07]: 0.6 p (113 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992144&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 17:21]: 1.2 p (244 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 12575 bytes, 1325 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sima Qian]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992167&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 18:36]: 0.1 p (27 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qin Shi Huang]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992271&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mentzio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;21.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997155&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:39]: 1.2 p (233 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997296&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:41]: 1.7 p (343 byte) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992281&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:00]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997156&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 12:41]: 1.2 p (231 byte) + 0.5 p (27 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997295&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:34]: 0.9 p (174 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997298&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:46]: 2.8 p (553 byte) + 0.9 p (46 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992498&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:02]: 0.2 p (43 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997299&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:50]: 1.0 p (190 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1811 bytes, 77 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Xunzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992282&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Zhuangzi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992285&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:02]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Qu Yuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992287&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992288&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:03]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Lao Tzu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992496&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 13:01]: 0.2 p (43 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Peter, Paul and Mary]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993039&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:31]: 0.6 p (117 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993032 2022 uztaila 10, 13:22]: 22.1 p (4420 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993034&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:25]: 0.3 p (63 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993036&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 13:27]: 0.2 p (33 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4637 bytes, 211 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nefertiti]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993323&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 18:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adriano Celentano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993333&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:10]: 0.2 p (44 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alan Parsons]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993352&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993355&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:26]: 1.7 p (332 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993363&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:45]: 65.5 p (13102 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993351&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:24]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993368&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993369&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:50]: 0.4 p (78 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993345&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993358&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:31]: 3.8 p (752 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993367&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:49]: 0.6 p (115 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993347&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993357&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:28]: 0.5 p (90 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993346&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:22]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993349&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 19:23]: 0.2 p (39 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14717 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Li Po]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993437&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:13]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:David Coverdale]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;255.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993483&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:06]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993478&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:02]: 0.4 p (85 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993837&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 15:57]: 4.8 p (959 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993479&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:03]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993476 2022 uztaila 10, 21:57]: 86.3 p (17253 byte) + 39.2 p (1962 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3106 bytes, 98 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Marlene Dietrich]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993841&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993843&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:04]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993842&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:03]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Eino Leino]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993856&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:20]: 7.7 p (1541 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993845&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993846&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993847&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:07]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993844&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 16:06]: 0.2 p (33 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1694 bytes, 129 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Cassatt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994012&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994010&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:38]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994011&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:39]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994007&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:37]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Paul Gauguin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994025&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 20:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994040&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:06]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994043&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994042&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anna Eleanor Roosevelt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994044&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:09]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994046&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:12]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994045&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:10]: 0.2 p (35 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Gina Lollobrigida]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994053&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:16]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994282&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:30]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994050&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994049&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994051&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:14]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994052&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:15]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994047&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994048&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:13]: 0.2 p (37 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 288 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994285&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.4 p (72 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997778&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:51]: 0.3 p (64 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997775&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 10:49]: 1.5 p (292 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994286&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994287&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:33]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Asta Nielsen]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994292&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994295&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:39]: 1.1 p (226 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994291&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:35]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994290&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:34]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Court]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994301&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:44]: 0.6 p (124 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994298&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994296&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994302&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:46]: 0.7 p (147 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994297&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:41]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vivien Leigh]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003143&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:39]: 0.8 p (159 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003147&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:47]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003146&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:45]: 0.2 p (41 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994304&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:48]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003145&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:43]: 0.2 p (42 byte) + 0.1 p (6 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994306&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003144&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 10:41]: 1.0 p (204 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994307&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:49]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 639 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Margaret Mitchell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994313&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:54]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994312&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994308&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:50]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994310&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:52]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sonja Henie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994315&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994314&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:55]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994316&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.6 p (119 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 188 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Martina Navrátilová]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994319&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994321&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:59]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994318&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 09:58]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Frederick Ashton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994322&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 10:06]: 2.5 p (496 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 496 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Henri Matisse]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994447&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 12:00]: 0.6 p (112 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998434&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:21]: 0.4 p (71 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994446&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.1 p (27 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994445&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 11:58]: 0.6 p (126 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 354 bytes, 5 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Meiji enperadorea]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994736&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:30]: 0.5 p (92 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994739&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:38]: 3.6 p (730 byte) + 0.2 p (9 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994740&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:45]: 1.4 p (276 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1098 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994959&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994958&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 10:26]: 0.2 p (31 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Louis de Funès]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995179&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 17:46]: 2.7 p (546 byte) + 0.4 p (19 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 546 bytes, 19 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Annemarie Moser-Pröll]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995858&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995857&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995856&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995855&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:39]: 0.2 p (33 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Elvis Presley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996510&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Johnny Cash]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996517&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:14]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Chuck Berry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996521&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:16]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Liudmila Turistxeva]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997301&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:52]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997303&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997302&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:53]: 0.2 p (37 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Nadia Comăneci]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997306&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997305&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997304&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:54]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Greta Garbo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997318&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:09]: 0.2 p (47 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997314&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:02]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997317&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:04]: 0.4 p (88 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997310&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:00]: 0.4 p (74 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997316&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 18:03]: 0.2 p (35 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997309&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:58]: 0.9 p (185 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997308&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:56]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997307&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 17:55]: 0.2 p (36 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 681 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Geraldo Rivera]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997423&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:52]: 0.3 p (51 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997419&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:48]: 0.6 p (124 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997388 2022 uztaila 17, 19:17]: 16.5 p (3307 byte) + 1.4 p (68 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997418&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997420&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 19:49]: 0.7 p (136 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3662 bytes, 75 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Joan Crawford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997838&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997837&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 12:21]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Erik Erikson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;237.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998692&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998454&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:47]: 2.5 p (501 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998456&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 0.5 p (106 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=8998945&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:06]: 13.3 p (666 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998461&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:03]: 7.1 p (1425 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998467&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:06]: 3.8 p (764 byte) + 1.9 p (93 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998944&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:04]: 0.6 p (114 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998937&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 12:57]: 34.8 p (6959 byte) + 0.8 p (38 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998695&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:43]: 1.0 p (200 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998448 2022 uztaila 19, 13:39]: 16.1 p (3218 byte) + 0.9 p (44 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998697&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:44]: 0.6 p (125 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998691&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:39]: 0.5 p (92 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998690&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:37]: 0.4 p (84 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998468&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 14:07]: 0.3 p (57 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998455&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 13:49]: 2.0 p (400 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998953&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:10]: 7.0 p (1395 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998941&amp;diff=prev 2022 uztaila 20, 13:03]: 1.9 p (379 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14505 bytes, 1071 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hannah Arendt]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998711&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:54]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Bernard Shaw]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000086&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:35]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000091&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:39]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arthur Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000093&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:40]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Joseph Conrad]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000095&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 13:41]: 0.2 p (32 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Adolf Hitler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000300&amp;diff=prev 2022 uztaila 22, 23:54]: 0.2 p (39 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Tristan Tzara]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000415&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:15]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Alfred Kastler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000422&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 11:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Kapila]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000546&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:23]: 1.8 p (351 byte) + 0.8 p (39 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000461&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:35]: 0.3 p (67 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000552&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:29]: 0.2 p (40 byte) + 0.1 p (5 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000460 2022 uztaila 23, 12:35]: 9.4 p (1871 byte) + 3.6 p (178 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000513&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:32]: 6.5 p (1305 byte) + 2.5 p (125 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000545&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:20]: 0.6 p (126 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000549&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 16:25]: 0.5 p (91 byte) + 0.3 p (13 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000467&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 12:39]: 0.5 p (107 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3967 bytes, 362 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giovanni Bellini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001647&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:38]: 5.5 p (1100 byte) + 0.2 p (12 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001658&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:51]: 0.2 p (38 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001657&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 16:49]: 3.1 p (611 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000574&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 17:10]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1784 bytes, 12 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fidel Castro]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001909&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:24]: 0.2 p (32 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001908&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:23]: 1.1 p (229 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 261 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001918&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:40]: 2.5 p (500 byte) + 1.0 p (49 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001917&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:37]: 0.3 p (69 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001916&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:34]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001921&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:43]: 2.6 p (529 byte) + 1.5 p (75 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1144 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lu Xun]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001932&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:48]: 0.6 p (114 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001924&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001943&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:55]: 3.7 p (733 byte) + 0.8 p (39 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001926&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001928&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:46]: 0.2 p (34 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001936&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:49]: 0.6 p (123 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001925&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 23:45]: 0.2 p (38 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1118 bytes, 40 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mihai Eminescu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9002182&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:08]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002193&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:48]: 10.9 p (2172 byte) + 5.2 p (259 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002273&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:22]: 0.3 p (52 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002276&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:25]: 0.5 p (94 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002278&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:26]: 0.4 p (79 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002268&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:18]: 1.5 p (297 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002270&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:20]: 0.4 p (84 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002274&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:23]: 0.4 p (77 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002657&amp;diff=prev 2022 uztaila 27, 10:47]: 0.4 p (75 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002262&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 16:14]: 13.1 p (2621 byte) + 6.5 p (325 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002190&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:31]: 11.1 p (2212 byte) + 1.2 p (61 hitz) + 4.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7723 bytes, 658 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wikimaribarre|Wikimaribarre]] (1641 p) ===
16 articles, {{formatnum:127.56}} kB
{{Multicol}}
# [[:Maria Tallchief]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986426 2022 uztaila  2, 13:59]: 21.5 p (4292 byte) + 7.8 p (390 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987428&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 06:35]: 1.2 p (236 byte) + 0.2 p (12 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986427&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:04]: 0.4 p (77 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4604 bytes, 402 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Fanny Elssler]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;61.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987615&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:48]: 3.6 p (716 byte) + 2.0 p (erreferentziak) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987433 2022 uztaila  4, 07:10]: 25.7 p (5144 byte) + 9.8 p (488 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5833 bytes, 490 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lillian Gish]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987444&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:26]: 24.8 p (4952 byte) + 0.3 p (14 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4953 bytes, 13 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rosa Parks]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987450&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:33]: 2.3 p (458 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991372&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 08:24]: 2.1 p (419 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 877 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Virginia Woolf]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987468&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 08:04]: 12.6 p (2510 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987459&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 07:46]: 1.2 p (236 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2749 bytes, 90 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Barbara Walters]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;331.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987584 2022 uztaila  4, 11:17]: 117.9 p (23583 byte) + 22.3 p (1113 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 83.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987586&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 11:20]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 23587 bytes, 1113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;301.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989543&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:26]: 0.5 p (92 byte) + 0.5 p (23 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989537&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:19]: 2.1 p (421 byte) + 1.4 p (71 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989527 2022 uztaila  4, 14:12]: 51.4 p (10288 byte) + 21.0 p (1049 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989581&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:59]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989539&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:25]: 0.4 p (76 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989532&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:16]: 0.5 p (93 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989580&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 14:57]: 53.2 p (10643 byte) + 16.8 p (841 hitz) + 38.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 21696 bytes, 1984 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alice Malsenior Walker]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;232.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990531&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 18:23]: 9.3 p (1856 byte) + 2.3 p (117 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991215&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:21]: 9.2 p (1831 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989690&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 16:42]: 10.8 p (2155 byte) + 5.4 p (272 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990969&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:30]: 8.3 p (1651 byte) + 2.1 p (103 hitz) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990966&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:15]: 5.2 p (1033 byte) + 2.1 p (106 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991225&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 20:50]: 4.4 p (883 byte) + 0.3 p (17 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990138&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 23:39]: 31.9 p (6389 byte) + 6.7 p (336 hitz) + 9.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 15759 bytes, 1198 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lilia Podkopayeva]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990885 2022 uztaila  6, 10:46]: 23.7 p (4742 byte) + 6.2 p (312 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3599 bytes, 315 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992877&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:42]: 1.0 p (195 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992861&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 23:21]: 0.5 p (96 byte) + 0.1 p (7 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 205 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Emmy Noether]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;236.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994166&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 23:52]: 9.8 p (1960 byte) + 4.4 p (222 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994741&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 20:46]: 36.3 p (7262 byte) + 15.5 p (773 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993966&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 18:32]: 6.5 p (1300 byte) + 3.5 p (174 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994678&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 18:43]: 26.0 p (5196 byte) + 11.7 p (586 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994179&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 00:18]: 6.1 p (1222 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 16616 bytes, 1645 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lukrezia Borgia]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998080&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:59]: 14.0 p (2799 byte) + 0.7 p (35 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998091&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 19:12]: 1.6 p (325 byte) + 12.5 p (5 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998054&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 18:11]: 8.1 p (1626 byte) + 4.1 p (207 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998025&amp;diff=prev 2022 uztaila 18, 17:31]: 3.2 p (640 byte) + 1.4 p (72 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5390 bytes, 314 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Brigitte Bardot]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;233.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998669&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:03]: 13.9 p (2777 byte) + 6.8 p (338 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998289&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 08:00]: 15.2 p (3030 byte) + 7.0 p (348 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998556&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:10]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998485&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 15:11]: 12.1 p (2413 byte) + 5.7 p (285 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998283&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 07:26]: 8.3 p (1652 byte) + 3.7 p (186 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998246&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 01:02]: 16.5 p (3295 byte) + 8.7 p (435 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998554&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 18:04]: 5.7 p (1136 byte) + 1.3 p (66 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8998549&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 17:21]: 15.2 p (3049 byte) + 5.9 p (296 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 17451 bytes, 1958 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8998674&amp;diff=prev 2022 uztaila 19, 23:16]: 3.4 p (672 byte) + 1.7 p (85 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 672 bytes, 85 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Georgia O'Keeffe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003978&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 12:30]: 2.6 p (523 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 524 bytes, 23 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zhou Xuan]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;39.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004425&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:37]: 0.9 p (180 byte) + 10.0 p (4 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004424&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 01:22]: 6.6 p (1314 byte) + 2.6 p (129 hitz) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004502&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 08:58]: 7.8 p (1556 byte) + 4.2 p (209 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3050 bytes, 339 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Txus.aparicio|Txus.aparicio]] (1423 p) ===
23 articles, {{formatnum:143.95}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bjørn Dæhlie]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992816 2022 uztaila  9, 20:52]: 33.2 p (6649 byte) + 4.0 p (200 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2291 bytes, 200 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Jones]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992833 2022 uztaila  9, 21:49]: 24.1 p (4824 byte) + 4.3 p (217 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4829 bytes, 217 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jackie Robinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;68.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993057 2022 uztaila 10, 13:54]: 44.7 p (8943 byte) + 16.9 p (845 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8562 bytes, 845 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993484 2022 uztaila 10, 22:07]: 39.9 p (7973 byte) + 10.5 p (523 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993486&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 22:11]: 0.5 p (93 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8069 bytes, 523 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pantxo Vladigerov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;52.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993917&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 17:28]: 0.5 p (105 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8993913 2022 uztaila 11, 17:26]: 30.5 p (6091 byte) + 11.5 p (575 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6196 bytes, 577 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gordon Gould]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;31.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994060&amp;diff=prev 2022 uztaila 11, 21:40]: 0.5 p (99 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994057 2022 uztaila 11, 21:33]: 16.6 p (3322 byte) + 5.2 p (262 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3419 bytes, 264 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Samuel Crompton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994644&amp;diff=prev 2022 uztaila 12, 17:48]: 0.3 p (65 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994643 2022 uztaila 12, 17:46]: 17.8 p (3561 byte) + 2.3 p (113 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3626 bytes, 113 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Sugar]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;100.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8994909&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 07:41]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8994906 2022 uztaila 13, 07:29]: 49.4 p (9878 byte) + 11.2 p (558 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 32.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9902 bytes, 558 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Jarvik]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;94.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996334&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 22:47]: 0.2 p (44 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996333 2022 uztaila 15, 22:45]: 45.8 p (9156 byte) + 8.6 p (430 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 35.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9200 bytes, 430 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ray Kroc]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;64.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996500 2022 uztaila 16, 11:08]: 31.3 p (6263 byte) + 7.0 p (350 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 21.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6156 bytes, 350 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Sam Walton]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;60.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996506 2022 uztaila 16, 11:55]: 33.6 p (6727 byte) + 13.2 p (659 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8996512&amp;diff=prev 2022 uztaila 16, 12:10]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6780 bytes, 661 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Cyrus McCormick]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001320 2022 uztaila 24, 22:55]: 28.9 p (5777 byte) + 5.5 p (273 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001323&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 22:57]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5839 bytes, 273 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mukesh Ambani]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001399 2022 uztaila 25, 08:49]: 33.4 p (6680 byte) + 7.2 p (361 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 26.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001401&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 08:51]: 0.5 p (95 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6777 bytes, 363 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gaspard Monge]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;73.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001467&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:47]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001463 2022 uztaila 25, 10:33]: 45.1 p (9029 byte) + 9.2 p (461 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001464&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:36]: 0.5 p (101 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001465&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 10:39]: 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8835 bytes, 461 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Cattell]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001512 2022 uztaila 25, 12:46]: 9.1 p (1820 byte) + 3.4 p (170 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001515&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 12:48]: 0.5 p (104 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1924 bytes, 172 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robert Metcalfe]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;55.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001597 2022 uztaila 25, 14:34]: 28.4 p (5674 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001599&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 14:37]: 0.4 p (74 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5504 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ivano Balić]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001667 2022 uztaila 25, 17:10]: 21.8 p (4358 byte) + 3.9 p (195 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 11.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001668&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 17:11]: 0.4 p (73 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4431 bytes, 195 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Albert Ellis]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;202.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001851&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 21:37]: 0.4 p (78 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001845 2022 uztaila 25, 21:34]: 58.4 p (11675 byte) + 20.5 p (1024 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 18.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 11753 bytes, 1024 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Stanley Schachter]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;82.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004280 2022 uztaila 29, 20:12]: 46.7 p (9349 byte) + 14.2 p (710 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 16.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004281&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 20:14]: 0.5 p (105 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9454 bytes, 712 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacobus Arminius]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;46.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004332&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 22:03]: 0.8 p (154 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004329 2022 uztaila 29, 21:59]: 29.2 p (5834 byte) + 11.1 p (554 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5988 bytes, 557 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Willie Mays]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;41.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004800 2022 uztaila 30, 15:26]: 24.3 p (4851 byte) + 12.3 p (614 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004807&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 15:28]: 0.4 p (71 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4922 bytes, 614 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Nikon Moskukoa]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005148 2022 uztaila 30, 22:27]: 19.7 p (3936 byte) + 6.8 p (340 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005149&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:29]: 0.4 p (83 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4018 bytes, 340 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Maurice Richard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;45.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005841&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:15]: 0.8 p (153 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005835&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:57]: 0.5 p (104 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005839&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 22:12]: 19.0 p (3797 byte) + 8.3 p (417 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005834 2022 uztaila 31, 21:55]: 7.1 p (1418 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5472 bytes, 569 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ksarasola|Ksarasola]] (822 p) ===
42 articles, {{formatnum:106.08}} kB
{{Multicol}}
# [[:Malcolm X]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986226&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:08]: 1.2 p (240 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:George Orwell]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986261&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:40]: 0.9 p (187 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986228&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:15]: 1.3 p (263 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Giacomo Puccini]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986278&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:50]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986276&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 11:49]: 3.1 p (613 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 633 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luis XIV.a Borboikoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;51.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992261&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:36]: 1.2 p (246 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992254&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:27]: 48.4 p (9682 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9928 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Yukio Mishima]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992264&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:42]: 1.0 p (205 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Herman Melville]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992265&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:46]: 8.0 p (1602 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992301&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:36]: 4.5 p (899 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2501 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Lumière]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992274&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 21:54]: 2.6 p (513 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Lise Meitner]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;8.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992283&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:01]: 8.9 p (1783 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Max Weber]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;23.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992290&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:07]: 23.8 p (4759 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4759 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992292&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:10]: 6.4 p (1277 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1277 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edgar Allan Poe]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992303&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:37]: 1.5 p (301 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;/div&gt;
# [[:Joan Gurutzekoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;14.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992309&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:51]: 1.7 p (331 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992308&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 22:45]: 6.5 p (1306 byte) + 2.8 p (140 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1637 bytes, 144 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mark Twain]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992310&amp;diff=prev 2022 uztaila  8, 23:03]: 3.6 p (726 byte) + 1.2 p (59 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 726 bytes, 59 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ponpeio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992478&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:40]: 5.5 p (1093 byte) + 1.9 p (95 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1093 bytes, 95 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pierre de Fermat]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;2.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992481&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:46]: 2.6 p (529 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 529 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Helen Keller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;10.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992485&amp;diff=prev 2022 uztaila  9, 12:51]: 10.7 p (2142 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Dante Alighieri]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;33.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992946&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 07:35]: 1.5 p (291 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992896&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 01:10]: 31.8 p (6366 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 6657 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bonnie Blair]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;35.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8992947 2022 uztaila 10, 07:55]: 24.3 p (4851 byte) + 3.5 p (176 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8992948&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 08:01]: 0.4 p (82 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4933 bytes, 177 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gustave Flaubert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995734&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:39]: 4.7 p (942 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 942 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Caravaggio]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;37.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995738&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:46]: 37.2 p (7435 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jean Piaget]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995740&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:57]: 4.8 p (955 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995739&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 18:54]: 4.5 p (908 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1863 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Claudette Colbert]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995743&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:10]: 3.9 p (789 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995741&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 19:04]: 9.7 p (1944 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2648 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gary Kildall]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;32.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995834 2022 uztaila 14, 22:50]: 16.4 p (3290 byte) + 4.8 p (239 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3290 bytes, 239 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Pieter van Musschenbroek]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995848&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 23:20]: 0.3 p (58 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8995842 2022 uztaila 14, 23:16]: 23.0 p (4609 byte) + 6.4 p (318 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4667 bytes, 320 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Edipo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;5.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996233&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 17:56]: 5.6 p (1127 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1127 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Zizeron]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996236&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:00]: 3.8 p (765 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 765 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Aretha Franklin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996238&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:06]: 3.6 p (711 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 711 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Shelley]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996239&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 18:10]: 4.4 p (880 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Vladislav Tretiak]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996363&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:29]: 1.2 p (235 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 235 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Frank Gehry]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;9.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996371&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:35]: 3.8 p (757 byte) + 6.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;/div&gt;
# [[:Henry Fonda]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996372&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:40]: 7.7 p (1533 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1510 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Giuseppe Verdi]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996379&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:48]: 3.1 p (612 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 612 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Friedrich Nietzsche]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996383&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:54]: 2.8 p (557 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 557 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Isaac Asimov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;6.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8996389&amp;diff=prev 2022 uztaila 15, 23:59]: 2.4 p (486 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 491 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Harriet Tubman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;38.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8997573&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 22:18]: 1.9 p (386 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997606&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:02]: 18.7 p (3733 byte) + 4.0 p (198 hitz) + 6.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8997608&amp;diff=prev 2022 uztaila 17, 23:14]: 3.7 p (734 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4872 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vasili Kandinski]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;77.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001338&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:58]: 2.1 p (421 byte) + 1.0 p (51 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9002189&amp;diff=prev 2022 uztaila 26, 13:29]: 0.1 p (22 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001334&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:54]: 4.7 p (947 byte) + 2.2 p (108 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001333&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:48]: 1.8 p (352 byte) + 0.8 p (40 hitz) + 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001330&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:37]: 30.1 p (6013 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.0 p (erreferentziak) + 20.0 p (20 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001332&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 23:44]: 5.0 p (1010 byte) + 2.1 p (104 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 8765 bytes, 308 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001341&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:10]: 4.4 p (870 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 870 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Valeri Kharlamov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;114.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001345&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:55]: 33.1 p (6626 byte) + 15.0 p (751 hitz) + 20.0 p (2 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001351&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:35]: 2.0 p (392 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001348&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:05]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001360&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:16]: 2.5 p (503 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001353&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:42]: 0.8 p (151 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001357&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 02:02]: 7.7 p (1530 byte) + 1.6 p (78 hitz) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001352&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 01:38]: 1.1 p (218 byte) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001346&amp;diff=prev 2022 uztaila 25, 00:59]: 2.3 p (451 byte) + 15.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 9903 bytes, 829 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Algernon Parsons]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003026 2022 uztaila 28, 00:43]: 19.7 p (3931 byte) + 4.0 p (201 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 15.0 p (6 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9003030&amp;diff=prev 2022 uztaila 28, 00:46]: 0.4 p (70 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4001 bytes, 201 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Ferdinand Eisenstein]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;44.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004377&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:33]: 0.9 p (177 byte) + 4.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004375 2022 uztaila 29, 23:24]: 18.2 p (3638 byte) + 4.1 p (205 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 12.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3815 bytes, 205 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Charles Hermite]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;34.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004381 2022 uztaila 29, 23:40]: 20.3 p (4069 byte) + 1.2 p (60 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 8.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3148 bytes, 60 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Arnold]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004388 2022 uztaila 30, 00:03]: 10.2 p (2045 byte) + 2.5 p (124 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004389&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:07]: 0.3 p (58 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2103 bytes, 124 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Theklan|Theklan]] (787 p) ===
18 articles, {{formatnum:91.11}} kB
{{Multicol}}
# [[:Pran]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 18 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:William Herschel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986204&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 10:25]: 0.4 p (82 byte) + 0.2 p (8 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 82 bytes, 8 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Juan Sebastian Elkano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986442&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 14:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 20 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Walter Burley Griffin]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;57.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986686&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986681 2022 uztaila  2, 18:38]: 20.0 p (3998 byte) + 5.5 p (276 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 20.0 p (15 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986689&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986691&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:44]: 2.3 p (465 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986685&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:40]: 0.3 p (56 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986687&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 18:41]: 0.2 p (40 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 4423 bytes, 265 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Du Fu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;7.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986705&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:11]: 0.3 p (63 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986704&amp;diff=prev 2022 uztaila  2, 19:10]: 4.8 p (964 byte) + 2.5 p (125 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1027 bytes, 125 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bruce Dickinson]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986890&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:52]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986889 2022 uztaila  3, 11:51]: 11.7 p (2342 byte) + 5.5 p (277 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986891&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 11:53]: 0.2 p (44 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2412 bytes, 277 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;30.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8986907 2022 uztaila  3, 12:16]: 11.2 p (2246 byte) + 4.7 p (237 hitz) + 5.0 p (orrialde berria)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986910&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 4.8 p (956 byte) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986912&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.2 p (49 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986911&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:17]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8986913&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 12:18]: 0.3 p (53 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3340 bytes, 237 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Metallica]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;4.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987274&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:58]: 1.7 p (338 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987276&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 21:59]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Edmund Kean]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989740&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.9 p (185 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989744&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:29]: 0.3 p (55 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989742&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:28]: 0.1 p (28 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989738 2022 uztaila  4, 17:27]: 5.0 p (1003 byte) + 2.0 p (102 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1271 bytes, 105 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Oscar Wilde]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989747&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Rudyard Kipling]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989751&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Cecil Rhodes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989752&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:30]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Winston Churchill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989770&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:31]: 0.3 p (55 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Douglas MacArthur]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990961&amp;diff=prev 2022 uztaila  6, 11:02]: 0.2 p (46 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Anton Txekhov]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Angela Merkel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995517&amp;diff=prev 2022 uztaila 14, 10:50]: 0.5 p (96 byte) + 0.2 p (11 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 96 bytes, 11 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Vladimir Lenin]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;646.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005660&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:19]: 18.9 p (3776 byte) + 5.7 p (284 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005429&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:24]: 11.2 p (2239 byte) + 2.8 p (142 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005674&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:34]: 16.0 p (3198 byte) + 6.9 p (346 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005662&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:21]: 0.2 p (33 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005691&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:59]: 23.1 p (4619 byte) + 7.4 p (370 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005135&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:06]: 0.2 p (40 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005174&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:47]: 8.7 p (1735 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005692&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:00]: 0.5 p (108 byte) + 0.1 p (7 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005165&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:32]: 5.7 p (1145 byte) + 4.4 p (218 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005178&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:54]: 3.2 p (638 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005323&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:47]: 14.6 p (2926 byte) + 4.5 p (227 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005530&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:36]: 8.1 p (1621 byte) + 2.7 p (137 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006147&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 11:59]: 2.0 p (396 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005170&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:43]: 1.7 p (342 byte) + 0.7 p (33 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005055&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:20]: 18.2 p (3631 byte) + 6.8 p (339 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005912&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:03]: 24.2 p (4847 byte) + 10.9 p (545 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005664&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:22]: 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005324&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:57]: 2.2 p (433 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005136&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:07]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005677&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:37]: 7.6 p (1525 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006128&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 11:09]: 18.8 p (3768 byte) + 5.5 p (274 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005521&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:23]: 6.9 p (1388 byte) + 1.8 p (90 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005130&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:02]: 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005681&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:40]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005321&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 11:39]: 13.0 p (2593 byte) + 3.8 p (190 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[[File:Ambox warning yellow.svg|12px|Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.]] [/w/index.php?oldid=9005176&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 23:52]: 1.0 p (52 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006134&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 11:25]: 0.5 p (101 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005127&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:01]: 2.5 p (494 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005439&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:47]: 0.3 p (62 byte) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005441&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:48]: 0.2 p (42 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005501&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:59]: 6.2 p (1234 byte) + 2.6 p (132 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005651&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:10]: 20.8 p (4155 byte) + 5.8 p (288 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005665&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:27]: 7.4 p (1481 byte) + 3.2 p (159 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005668&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 18:28]: 1.9 p (380 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005914&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 00:07]: 12.9 p (2574 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006139&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 11:33]: 3.4 p (677 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006149&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 12:02]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006145&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 11:52]: 0.2 p (39 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005437&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:42]: 11.6 p (2318 byte) + 5.1 p (256 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005090&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:03]: 16.7 p (3336 byte) + 7.7 p (387 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9006142&amp;diff=prev 2022 abuztua  1, 11:48]: 30.5 p (6107 byte) + 9.3 p (464 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005436&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:36]: 1.9 p (374 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005134&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:05]: 66.5 p (13309 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005502&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 15:02]: 2.4 p (475 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005142&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:17]: 9.1 p (1820 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005092&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 21:13]: 0.1 p (24 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005498&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 14:51]: 9.9 p (1981 byte) + 2.8 p (138 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005133&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 22:03]: 0.1 p (25 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005062&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 20:27]: 0.1 p (20 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005438&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 13:44]: 8.5 p (1709 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 77753 bytes, 4744 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Altzibiades]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Mgaraizabal|Mgaraizabal]] (428 p) ===
5 articles, {{formatnum:41.63}} kB
# [[:Christiane Amanpour]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990679&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:19]: 0.3 p (64 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Barbara W. Tuchman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990715&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:45]: 1.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: -130 bytes, 3 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mia Hamm]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8993424&amp;diff=prev 2022 uztaila 10, 21:00]: 0.4 p (79 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 79 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9004194&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 17:18]: 1.0 p (206 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 208 bytes, 4 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Anne Frank]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;423.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005182&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:16]: 147.4 p (29489 byte) + 58.7 p (2935 hitz) + 100.0 p (bonus 1000 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004376&amp;diff=prev 2022 uztaila 29, 23:29]: 12.5 p (2498 byte) + 20.0 p (22 irudi, capped at max)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9004385&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 00:02]: 42.2 p (8449 byte) + 15.6 p (781 hitz) + 14.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005016&amp;diff=prev 2022 uztaila 30, 19:18]: 0.1 p (21 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005193&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 00:48]: 5.5 p (1105 byte) + 7.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 41573 bytes, 3723 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Inaki.alegria|Inaki.alegria]] (129 p) ===
7 articles, {{formatnum:13.53}} kB
# [[:Frida Kahlo]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;18.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990060&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:18]: 3.2 p (637 byte) + 1.6 p (80 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990046&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:05]: 6.6 p (1326 byte) + 1.6 p (82 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990065&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:21]: 0.4 p (87 byte) + 0.1 p (5 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1978 bytes, 162 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Alan Turing]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;22.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990096&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:43]: 7.4 p (1485 byte) + 2.9 p (147 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990098&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:46]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990097&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 22:44]: 3.7 p (744 byte) + 6.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2252 bytes, 148 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Richard Stallman]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;36.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990642&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:25]: 2.9 p (578 byte) + 0.2 p (11 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990690&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:27]: 2.2 p (436 byte) + 0.9 p (44 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990643&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:26]: 0.2 p (50 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990668&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 22:09]: 9.9 p (1984 byte) + 1.9 p (94 hitz) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990645&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:29]: 0.8 p (168 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990651&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 21:44]: 1.0 p (199 byte) + 0.5 p (24 hitz)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3415 bytes, 175 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Miles Davis]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991436&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:41]: 0.7 p (147 byte) + 0.4 p (18 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8990721&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 23:15]: 7.5 p (1495 byte) + 3.1 p (155 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8991431&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 11:31]: 8.7 p (1738 byte) + 3.6 p (179 hitz) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3380 bytes, 352 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Peter Gabriel]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;11.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991762&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 22:34]: 6.0 p (1201 byte) + 2.6 p (131 hitz) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1219 bytes, 132 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Herbert George Wells]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;12.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001273&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:21]: 3.6 p (715 byte) + 0.4 p (22 hitz) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001283&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:42]: 2.0 p (407 byte) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1122 bytes, 7 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Raymond Chandler]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.8 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001280&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 21:28]: 0.8 p (162 byte)&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xabier Cañas|Xabier Cañas]] (93 p) ===
1 article, {{formatnum:14.31}} kB
# [[:Hedda Hopper]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;93.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987005&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:39]: 2.2 p (437 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987000 2022 uztaila  3, 15:26]: 69.4 p (13870 byte) + 6.4 p (321 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 10.0 p (erreferentziak)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8987011&amp;diff=prev 2022 uztaila  3, 15:43]: 0.2 p (31 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 14312 bytes, 321 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Itziarmurgiondo|Itziarmurgiondo]] (92 p) ===
2 articles, {{formatnum:9.95}} kB
# [[:Maria Taglioni]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;19.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990252&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 09:54]: 11.2 p (2240 byte) + 4.9 p (247 hitz) + 3.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2250 bytes, 247 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Hildegarda Bingengoa]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;72.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8991445&amp;diff=prev 2022 uztaila  7, 12:09]: 38.5 p (7702 byte) + 11.5 p (574 hitz) + 20.0 p (erreferentziak) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 7702 bytes, 574 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Marklar2007|Marklar2007]] (72 p) ===
15 articles, {{formatnum:8.65}} kB
{{Multicol}}
# [[:Bruce Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.6 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987661&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:40]: 0.6 p (125 byte)&lt;/div&gt;
# [[:George Armitage Miller]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987662&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:42]: 0.2 p (40 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Hedda Hopper]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.7 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8987667&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 12:48]: 0.7 p (146 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Mikhail Ulianov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;27.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989722&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:21]: 0.2 p (31 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989726&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 17:22]: 0.1 p (29 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8989715 2022 uztaila  4, 17:20]: 16.7 p (3342 byte) + 1.1 p (54 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3403 bytes, 53 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Luciana Aymar]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990028&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:32]: 0.1 p (20 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Faith Hill]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990030&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:34]: 0.1 p (26 byte)&lt;/div&gt;
# [[:William Le Baron Jenney]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990032&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 21:37]: 0.3 p (58 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Sherlock Holmes]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990554&amp;diff=prev 2022 uztaila  5, 19:00]: 0.2 p (36 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Jevgeni Leonov]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;16.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8990568 2022 uztaila  5, 19:28]: 6.3 p (1260 byte) + 0.8 p (41 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 4.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 1260 bytes, 41 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jacques Hadamard]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;20.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005762&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:07]: 0.2 p (37 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9005749 2022 uztaila 31, 19:56]: 11.6 p (2327 byte) + 1.6 p (81 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 2.0 p (erreferentziak)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2364 bytes, 81 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Bernhard Riemann]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005750&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 19:59]: 0.4 p (75 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Seki Takakazu]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.2 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005780&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:32]: 1.2 p (238 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Arun Shourie]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;1.3 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005787&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 20:39]: 1.2 p (248 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 248 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Jami]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.1 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005797&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:01]: 3.1 p (624 byte)&lt;/div&gt;
# [[:Clement Greenberg]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.5 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9005809&amp;diff=prev 2022 uztaila 31, 21:17]: 0.5 p (98 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 98 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Ibarreusk|Ibarreusk]] (63 p) ===
1 article, {{formatnum:5.51}} kB
# [[:Lin Dan]] &lt;abbr class=&quot;newpage&quot; title=&quot;Orrialde beria&quot;&gt;B&lt;/abbr&gt; (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;62.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9003254 2022 uztaila 28, 14:12]: 27.6 p (5511 byte) + 3.3 p (166 hitz) + 5.0 p (orrialde berria) + 22.0 p (erreferentziak) + 5.0 p (2 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 5511 bytes, 166 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Wayratuta|Wayratuta]] (42 p) ===
1 article, {{formatnum:0.34}} kB
# [[:Emily Dickinson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;42.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8989975&amp;diff=prev 2022 uztaila  4, 20:36]: 2.5 p (500 byte) + 1.1 p (57 hitz) + 2.0 p (erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999686&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 17:34]: 2.0 p (410 byte) + 17.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=8999652&amp;diff=prev 2022 uztaila 21, 16:37]: 8.2 p (1644 byte) + 1.6 p (80 hitz) + 5.0 p (erreferentziak, erreferentzia berrerabilpena) + 2.5 p (1 irudi)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 335 bytes, 137 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Smatxi|Smatxi]] (19 p) ===
2 articles, {{formatnum:2.57}} kB
# [[:René Magritte]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9000524&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 14:18]: 0.3 p (62 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000509&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:30]: 9.3 p (1853 byte) + 4.6 p (232 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000522&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:57]: 0.1 p (26 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9000520&amp;diff=prev 2022 uztaila 23, 13:39]: 1.0 p (205 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 2046 bytes, 234 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Rashid-al-Din Hamadani]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;3.4 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=9001206&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:46]: 0.1 p (30 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001211&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:48]: 0.1 p (23 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001205&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:45]: 1.7 p (339 byte) + 0.7 p (37 hitz)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001209&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:47]: 0.2 p (36 byte)&lt;br&gt;[/w/index.php?oldid=9001214&amp;diff=prev 2022 uztaila 24, 18:56]: 0.5 p (99 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 527 bytes, 39 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Demonocrazy|Demonocrazy]] (16 p) ===
1 article, {{formatnum:3.17}} kB
# [[:Takeshi Kitano]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;15.9 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;[/w/index.php?oldid=8995046&amp;diff=prev 2022 uztaila 13, 12:28]: 15.8 p (3167 byte)&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 3167 bytes, 2 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Joselegarreta|Joselegarreta]] (0 p) ===
4 articles, {{formatnum:-0.00}} kB
# [[:Robin Williams]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Buster Keaton]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Mary Pickford]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;/div&gt;
# [[:Gloria Swanson]] (&lt;abbr class=&quot;uk-ap&quot;&gt;0.0 p&lt;/abbr&gt;)&lt;div class=&quot;uk-ap-title&quot;&gt;&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #CCC&quot;&gt;Total: 0 bytes, 1 words.&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;

===  [[Lankide:Xa2|Xa2]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Astor Atua|Astor Atua]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Zopizarren|Zopizarren]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

===  [[Lankide:Luistxo|Luistxo]] (0 p) ===
''Ez du egin lehiaketa honetarako ekarpen baliagarririk oraindik''

{{UKB botinfo | 1=note | 2=2022-08-01 13:29:09 | 3=
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Bill Tilden]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8995230 8995230]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (1977) is larger than the byte increase (58). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Hank Aaron]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8999799 8999799]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (4848) is larger than the byte increase (-909). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Erik Erikson]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=8998945 8998945]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (666) is larger than the byte increase (6). Wrong word counts can occur for invalid wiki text.
* UKBot encountered the following problems with the page [[:Vladimir Lenin]]
** Revision [//eu.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&amp;oldid=9005176 9005176]: The word count difference might be wrong, because the word count increase (52) is larger than the byte increase (-244). Wrong word counts can occur for invalid wiki text. }}

&lt;!-- End:ResultsSection --&gt;

[[Kategoria:Wikipedia lehiaketak]]</text>
      <sha1>85ay3o6stej8thvgz7bk5kgou69n84d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Mikel Albisu</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1034442</id>
    <revision>
      <id>9006033</id>
      <parentid>8997709</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:20:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8059" xml:space="preserve">
=Mikel Albisu=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Mikel Albisu''' ([[Espainia]], [[2000]]) [[Espainia]]-eko [[futbolari]]-a da.

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/207516/ustezko-etako-kideen-aurkako-bertze-auzibide-bat-ireki-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/207516/ustezko-etako-kideen-aurkako-bertze-auzibide-bat-ireki-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1834/011/001/2021-12-22/mikel-albisuk-salatu-du-haren-kontrako-akusazioa-torturetan-oinarritzen-dela.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1834/011/001/2021-12-22/mikel-albisuk-salatu-du-haren-kontrako-akusazioa-torturetan-oinarritzen-dela.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/207723/atutxa-erakundetzen-ari-dira-ezker-abertzalearen-adar-politikoaren-adar-armatu-terroristaren-arteko-sinbiosia.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/207723/atutxa-erakundetzen-ari-dira-ezker-abertzalearen-adar-politikoaren-adar-armatu-terroristaren-arteko-sinbiosia.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1932/004/002/2022-01-19/mikel-albisuri-babesa-adierazi-diote-126-idazlek-eta-editorek.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1932/004/002/2022-01-19/mikel-albisuri-babesa-adierazi-diote-126-idazlek-eta-editorek.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1981/014/003/2022-02-11/txillardegi-eta-giza-eskubideak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1981/014/003/2022-02-11/txillardegi-eta-giza-eskubideak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/215891/albisu-eta-iparragirre-uztailaren-21ean-deitu-dituzte-deklaratzera.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/215891/albisu-eta-iparragirre-uztailaren-21ean-deitu-dituzte-deklaratzera.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/004/001/2022-07-22/fronte-judizialean-katigatuta.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/004/001/2022-07-22/fronte-judizialean-katigatuta.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5001912/007/002/2022-07-30/auzitegi-nazionalak-uko-egin-dio-arnaldo-otegi-ikertzeari.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5001912/007/002/2022-07-30/auzitegi-nazionalak-uko-egin-dio-arnaldo-otegi-ikertzeari.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/kartzelak-bete-nahi-dituzte-euskal-herria-iraganera-kateatuta-mantentzeko|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/kartzelak-bete-nahi-dituzte-euskal-herria-iraganera-kateatuta-mantentzeko}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/xanti-iparragirreri-egindako-agur-publikoa|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/xanti-iparragirreri-egindako-agur-publikoa}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/mikel-albisuri-babesa-adierazi-diote-ehundik-gora-idazlek-eta-editorek|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/mikel-albisuri-babesa-adierazi-diote-ehundik-gora-idazlek-eta-editorek}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/2003an-etak-zangozan-egindako-atentatu-bat-ikertzea-erabaki-du-orain-auzitegi-nazionalak|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/2003an-etak-zangozan-egindako-atentatu-bat-ikertzea-erabaki-du-orain-auzitegi-nazionalak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/mikel-albistu-eta-marixol-iparragirre-deklaratzera-deitu-dituzte-miguel-angel-blancoren-hilketarekin-loturan|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/mikel-albistu-eta-marixol-iparragirre-deklaratzera-deitu-dituzte-miguel-angel-blancoren-hilketarekin-loturan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/iparragirre-eta-albisu-mendekuagatik-deitu-dituzte-audientzia-nazionalera-defentsaren-esanetan|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/iparragirre-eta-albisu-mendekuagatik-deitu-dituzte-audientzia-nazionalera-defentsaren-esanetan}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar eitb-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8533468/gregorio-ordonezen-hilketarekin-zerikusirik-izan-ez-zuela-adierazi-du-mikel-albisuk/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8533468/gregorio-ordonezen-hilketarekin-zerikusirik-izan-ez-zuela-adierazi-du-mikel-albisuk/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8544480/atutxa-sortuk-erailketen-gaineko-errefusa-eta-hausnarketa-etikomoral-errealik-egin-gabe-jarraitzen-du/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8544480/atutxa-sortuk-erailketen-gaineko-errefusa-eta-hausnarketa-etikomoral-errealik-egin-gabe-jarraitzen-du/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8609451/deklaratzera-deitu-dute-inaki-gracia-etako-buruzagi-ohia-gregorio-ordonezen-hilketarekin-lotura-duelakoan/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8609451/deklaratzera-deitu-dute-inaki-gracia-etako-buruzagi-ohia-gregorio-ordonezen-hilketarekin-lotura-duelakoan/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8784384/etako-zortzi-buruzagi-ohi-ikertuko-dituzte-2003an-zangozan-izandako-atentatu-bat-egotzita/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8784384/etako-zortzi-buruzagi-ohi-ikertuko-dituzte-2003an-zangozan-izandako-atentatu-bat-egotzita/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8903540/auzitegi-nazionalak-etako-batzorde-exekutiboko-hiru-kide-ohi-inputatu-ditu-blancoren-hilketagatik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8903540/auzitegi-nazionalak-etako-batzorde-exekutiboko-hiru-kide-ohi-inputatu-ditu-blancoren-hilketagatik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8907254/hilaren-21ean-deklaratzera-deitu-dituzte-mikel-antza-eta-anboto-etako-buru-ohiak-blancoren-hilketagatik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8907254/hilaren-21ean-deklaratzera-deitu-dituzte-mikel-antza-eta-anboto-etako-buru-ohiak-blancoren-hilketagatik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8919473/etako-sei-buruzagi-ohi-inputatu-ditu-auzitegi-nazionalak-santa-pola-kuartelaren-aurkako-atentatuagatik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8919473/etako-sei-buruzagi-ohi-inputatu-ditu-auzitegi-nazionalak-santa-pola-kuartelaren-aurkako-atentatuagatik/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220104/azken-agurra-xanti-iparragirreri|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220104/azken-agurra-xanti-iparragirreri}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Mikel+Albisu Mikel Albisu] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Mikel+Albisu Mikel Albisu] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Mikel%20Albisu Mikel Albisu] Euskal Telebistan
{{bizialdia|2000eko||Albisu, Mikel}}

[[Kategoria:Espainia]]
[[Kategoria:futbolari]]</text>
      <sha1>azg175x7890oq7drebz972lu9y9p9lu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>“Antonio Hernández-Gil” Abokatu Gazteen Saria</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1035461</id>
    <revision>
      <id>9005519</id>
      <parentid>8873875</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:22:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sfoleret</username>
        <id>134011</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Sfoleret wikilariak «[[&quot;Antonio Hernández-Gil&quot; Abokatu Gazteen Saria]]» orria «[[“Antonio Hernández-Gil” Abokatu Gazteen Saria]]» izenera aldatu du</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8180" xml:space="preserve">'''&quot;Antonio Hernández-Gil&quot; Abokatu Gazteen Saria''' [[abokatu]] gazteek beren prestakuntzan, [[Zuzenbide]]&lt;nowiki/&gt;aren ezagutzan eta [[abokatu]]&lt;nowiki/&gt;tzan duten bikaintasuna aitortzen duen [[Espainia]]&lt;nowiki/&gt;ko sari nazionala da.

== Saria ==
Saria Espainiako Abokatuen Elkargoek, [[Espainiako Abokatutzaren Kontseilu Nagusia]]&lt;nowiki/&gt;k eta Nueva Mutua Sanitaria konpainiak sortu zuten [[2021]]&lt;nowiki/&gt;ean, abokatu gazteenen bikaintasuna aitortzeko [[Espainia]]&lt;nowiki/&gt;ko [[abokatu]]tza&lt;nowiki/&gt;n.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Nueva Mutua Sanitaria lanza la primera convocatoria de los premios jóvenes abogados “Antonio Hernández-Gil”|hizkuntza=es|url=https://elderecho.com/nueva-mutua-sanitaria-lanza-la-primera-convocatoria-de-los-premios-jovenes-abogados-antonio-hernandez-gil|aldizkaria=El Derecho|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|url=https://www.abogacia.es/actualidad/noticias/abierto-el-plazo-de-inscripcion-al-primer-premio-jovenes-abogados-antonio-hernandez-gil/|aldizkaria=www.abogacia.es|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Wolters|abizena=Kluwer|izenburua=Nacen los Premios 'Antonio Hernández-Gil' para fomentar la excelencia en las nuevas generaciones de abogados|hizkuntza=es|data=2021-07-05|url=https://cincodias.elpais.com/cincodias/2021/07/05/legal/1625493142_877105.html|aldizkaria=Cinco Días|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Primera edición de los premios Antonio Hernández-Gil|hizkuntza=es|data=2021-07-05|url=https://www.lasprovincias.es/comunitat/primera-edicion-premios-20210706001912-ntvo.html|aldizkaria=Las Provincias|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Redacción|izenburua=Nueva Mutua Sanitaria convoca los Premios Antonio Hernández-Gil para jóvenes abogados|hizkuntza=es|data=2021-07-05|url=https://segurosnews.com/ultimas-noticias/nueva-mutua-sanitaria-convoca-los-premios-antonio-hernandez-gil-a-jovenes-abogados|aldizkaria=Seguros News|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Premios “Antonio Hernández-Gil”, para fomentar la excelencia en las nuevas generaciones de abogados - Ilustre Colegio de Abogados de Valencia - ICAV|url=https://www.icav.es/ver/28497/premios-%2580%259Cantonio-hernandez-gil%2580--para-fomentar-la-excelencia-en-las-nuevas-generaciones-de-abogados.html|aldizkaria=www.icav.es|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;

Antonio Hernández-Gil Alvarez-Cienfuegos (1953-2020) abokatu, unibertsitateko irakasle eta [[Zuzenbide zibil|Zuzenbide Zibil]]&lt;nowiki/&gt;eko katedraduna da. Madrilgo Abokatuen Elkargoko dekanoa, Espainiako Abokatutzaren Kontseilu Nagusiko lehen presidenteordea, Jurisprudentzia eta Legeriaren Errege Akademiako zenbaki akademikoa eta Comillasko Unibertsitate Pontifizioko Honoris Causa doktorea, Antonio Hernández Gilen semea (1915-1994).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Convocados los &quot;Premios Extraordinarios Antonio Hernández-Gil&quot; para formentar la excelencia en las nuevas generaciones de abogados|hizkuntza=es|data=2021-07-09|url=https://confilegal.com/20210709-convocados-los-premios-extraordinarios-antonio-hernandez-gil-para-formentar-la-excelencia-en-las-nuevas-generaciones-de-abogados/|aldizkaria=Confilegal|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Premios “Antonio Hernández-Gil” para fomentar la excelencia en las nuevas generaciones de abogados|hizkuntza=es|data=2021-07-06|url=https://www.lawyerpress.com/2021/07/06/premios-antonio-hernandez-gil-para-fomentar-la-excelencia-en-las-nuevas-generaciones-de-abogados/|aldizkaria=Lawyerpress NEWS|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Reconocimiento a los nuevos abogados colegiados|hizkuntza=es|data=2021-07-13|url=https://www.expansion.com/juridico/actualidad-tendencias/2021/07/13/60ec6cb0468aebca1c8b4596.html|aldizkaria=EXPANSION|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;

Abokatu Gazteen Sarirako hautagai izateko, [[Abokatu Titulu Profesionala|abokatu-titulua]] eduki behar da, abokatu-elkargo bateko kide izan behar da eta abokatu gisa jardun behar da. Kontuan hartzen da bere prestakuntzan ibilbide bikaina izatea, zuzenbidearen ezagutza bikaina izatea eta abokatutzan jardutea.

Sariaren lehenengo edizioa 2021. urtean izan zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Redacción|izenburua=Diecisiete jóvenes abogados, galardonados en el I Premio Antonio Hernández-Gil de Nueva Mutua|hizkuntza=es|data=2021-12-15|url=https://segurosnews.com/ultimas-noticias/diecisiete-jovenes-abogados-galardonados-en-el-i-premio-antonio-hernandez-gil-de-nueva-mutua|aldizkaria=Seguros News|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Grupo|abizena=Aseguranza|izenburua=Nueva Mutua Sanitaria concede los premios Antonio Hernández-Gil a 17 jóvenes abogados|hizkuntza=es|data=2021-12-15|url=https://www.grupoaseguranza.com/noticias-de-seguros/nueva-mutua-sanitaria-concede-premios-antonio-hernandez-gil-17|aldizkaria=Grupo Aseguranza - Noticias de Seguros. Blogs de Seguros. Mediadores de Seguros. Información de Seguros|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=I PREMIO JÓVENES ABOGADOS “ANTONIO HERNÁNDEZ-GIL” {{!}} Icamur|url=https://www.icamur.org/web7/noticia/i-premio-jovenes-abogados-antonio-hernandez-gil|aldizkaria=www.icamur.org|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=GANADOR I PREMIO JÓVENES ABOGADOS ANTONIO HERNÁNDEZ-GIL - Colegio de Abogados de La Rioja|url=https://www.icar.es/noticias/ver/549|aldizkaria=www.icar.es|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=José Antonio León Llorente, graduado en Derecho por la UDIMA, distinguido en el ‘I Premio Jóvenes Abogados Antonio Hernández-Gil’|hizkuntza=es|data=2022-01-06|url=https://www.udima.es/es/jose-antonio-leon-llorente-premio-excelencia-abogado-cordoba-udima.html|aldizkaria=Universidad a Distancia de Madrid|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=I Premio Antonio Hernández-Gil|hizkuntza=es|data=2021-12-14|url=https://www.icasal.com/noticias/i-premio-antonio-hernandez-gil/|aldizkaria=ICASAL|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Carlos Martínez de la Torre, gañador do I Premio Jóvenes Abogados Antonio Hernández - Gil|url=https://www.icavigo.es/mostrarNoticia.aspx?cod=2880|aldizkaria=www.icavigo.es|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Entrega I Premio Jóvenes Abogados Antonio Hernández-Gil|hizkuntza=es|url=https://www.icasal.com/events/entrega-i-premio-jovenes-abogados-antonio-hernandez-gil/|aldizkaria=ICASAL|sartze-data=2022-01-13}}&lt;/ref&gt;

2021ean hamazazpi abokatu gazte saritu zituzten Espainiako Estatu osoan, hamahiru abokatu-elkargo desberdinetakoak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Diecisiete jóvenes abogados de trece colegios de España recibirán el premio “Antonio Hernández-Gil” a la excelencia|hizkuntza=es|data=2021-12-16|url=https://www.lawyerpress.com/2021/12/16/diecisiete-jovenes-abogados-de-trece-colegios-de-espana-recibiran-el-premio-antonio-hernandez-gil-a-la-excelencia/|aldizkaria=Lawyerpress NEWS|sartze-data=2022-01-25}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Alumni VIU {{!}} José Antonio León Llorente. Premio al esfuerzo, la dedicación y la excelencia {{!}} VIU|hizkuntza=es-es|url=https://www.universidadviu.com/es/actualidad/noticias/alumni-viu-jose-antonio-leon-llorente-premio-al-esfuerzo-la-dedicacion-y-la|aldizkaria=www.universidadviu.com|sartze-data=2022-01-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=La leonesa Salma Carmela Sanz Boulouafi galardonada en los premios Jóvenes Abogados 'Antonio Hernández-Gil'|hizkuntza=es|data=2022-01-20|url=https://www.leonoticias.com/leon/leonesa-salma-carmela-20220120103704-nt.html|aldizkaria=Leonoticias|sartze-data=2022-01-25}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Una gipuzkoana, ganadora del I Premio Jóvenes Abogados ‘Antonio Hernández-Gil’|hizkuntza=es|data=2022-01-25|url=https://www.donostitik.com/una-gipuzkoana-ganadora-del-i-premio-jovenes-abogados-antonio-hernandez-gil/|aldizkaria=Donostitik|sartze-data=2022-01-25}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Espainiako sariak]]</text>
      <sha1>lqtd0089nyef26jcq6ltipu5lccoa5z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005522</id>
      <parentid>9005519</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:25:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sfoleret</username>
        <id>134011</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8204" xml:space="preserve">{{Sari infotaula}}

'''“Antonio Hernández-Gil” Abokatu Gazteen Saria''' [[abokatu]] gazteek beren prestakuntzan, [[Zuzenbide]]&lt;nowiki/&gt;aren ezagutzan eta [[abokatu]]&lt;nowiki/&gt;tzan duten bikaintasuna aitortzen duen [[Espainia]]&lt;nowiki/&gt;ko sari nazionala da.

== Saria ==
Saria Espainiako Abokatuen Elkargoek, [[Espainiako Abokatutzaren Kontseilu Nagusia]]&lt;nowiki/&gt;k eta Nueva Mutua Sanitaria konpainiak sortu zuten [[2021]]&lt;nowiki/&gt;ean, abokatu gazteenen bikaintasuna aitortzeko [[Espainia]]&lt;nowiki/&gt;ko [[abokatu]]tza&lt;nowiki/&gt;n.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Nueva Mutua Sanitaria lanza la primera convocatoria de los premios jóvenes abogados “Antonio Hernández-Gil”|hizkuntza=es|url=https://elderecho.com/nueva-mutua-sanitaria-lanza-la-primera-convocatoria-de-los-premios-jovenes-abogados-antonio-hernandez-gil|aldizkaria=El Derecho|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|url=https://www.abogacia.es/actualidad/noticias/abierto-el-plazo-de-inscripcion-al-primer-premio-jovenes-abogados-antonio-hernandez-gil/|aldizkaria=www.abogacia.es|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Wolters|abizena=Kluwer|izenburua=Nacen los Premios 'Antonio Hernández-Gil' para fomentar la excelencia en las nuevas generaciones de abogados|hizkuntza=es|data=2021-07-05|url=https://cincodias.elpais.com/cincodias/2021/07/05/legal/1625493142_877105.html|aldizkaria=Cinco Días|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Primera edición de los premios Antonio Hernández-Gil|hizkuntza=es|data=2021-07-05|url=https://www.lasprovincias.es/comunitat/primera-edicion-premios-20210706001912-ntvo.html|aldizkaria=Las Provincias|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Redacción|izenburua=Nueva Mutua Sanitaria convoca los Premios Antonio Hernández-Gil para jóvenes abogados|hizkuntza=es|data=2021-07-05|url=https://segurosnews.com/ultimas-noticias/nueva-mutua-sanitaria-convoca-los-premios-antonio-hernandez-gil-a-jovenes-abogados|aldizkaria=Seguros News|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Premios “Antonio Hernández-Gil”, para fomentar la excelencia en las nuevas generaciones de abogados - Ilustre Colegio de Abogados de Valencia - ICAV|url=https://www.icav.es/ver/28497/premios-%2580%259Cantonio-hernandez-gil%2580--para-fomentar-la-excelencia-en-las-nuevas-generaciones-de-abogados.html|aldizkaria=www.icav.es|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;

Antonio Hernández-Gil Alvarez-Cienfuegos (1953-2020) abokatu, unibertsitateko irakasle eta [[Zuzenbide zibil|Zuzenbide Zibil]]&lt;nowiki/&gt;eko katedraduna da. Madrilgo Abokatuen Elkargoko dekanoa, Espainiako Abokatutzaren Kontseilu Nagusiko lehen presidenteordea, Jurisprudentzia eta Legeriaren Errege Akademiako zenbaki akademikoa eta Comillasko Unibertsitate Pontifizioko Honoris Causa doktorea, Antonio Hernández Gilen semea (1915-1994).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Convocados los &quot;Premios Extraordinarios Antonio Hernández-Gil&quot; para formentar la excelencia en las nuevas generaciones de abogados|hizkuntza=es|data=2021-07-09|url=https://confilegal.com/20210709-convocados-los-premios-extraordinarios-antonio-hernandez-gil-para-formentar-la-excelencia-en-las-nuevas-generaciones-de-abogados/|aldizkaria=Confilegal|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Premios “Antonio Hernández-Gil” para fomentar la excelencia en las nuevas generaciones de abogados|hizkuntza=es|data=2021-07-06|url=https://www.lawyerpress.com/2021/07/06/premios-antonio-hernandez-gil-para-fomentar-la-excelencia-en-las-nuevas-generaciones-de-abogados/|aldizkaria=Lawyerpress NEWS|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Reconocimiento a los nuevos abogados colegiados|hizkuntza=es|data=2021-07-13|url=https://www.expansion.com/juridico/actualidad-tendencias/2021/07/13/60ec6cb0468aebca1c8b4596.html|aldizkaria=EXPANSION|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;

Abokatu Gazteen Sarirako hautagai izateko, [[Abokatu Titulu Profesionala|abokatu-titulua]] eduki behar da, abokatu-elkargo bateko kide izan behar da eta abokatu gisa jardun behar da. Kontuan hartzen da bere prestakuntzan ibilbide bikaina izatea, zuzenbidearen ezagutza bikaina izatea eta abokatutzan jardutea.

Sariaren lehenengo edizioa 2021. urtean izan zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Redacción|izenburua=Diecisiete jóvenes abogados, galardonados en el I Premio Antonio Hernández-Gil de Nueva Mutua|hizkuntza=es|data=2021-12-15|url=https://segurosnews.com/ultimas-noticias/diecisiete-jovenes-abogados-galardonados-en-el-i-premio-antonio-hernandez-gil-de-nueva-mutua|aldizkaria=Seguros News|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Grupo|abizena=Aseguranza|izenburua=Nueva Mutua Sanitaria concede los premios Antonio Hernández-Gil a 17 jóvenes abogados|hizkuntza=es|data=2021-12-15|url=https://www.grupoaseguranza.com/noticias-de-seguros/nueva-mutua-sanitaria-concede-premios-antonio-hernandez-gil-17|aldizkaria=Grupo Aseguranza - Noticias de Seguros. Blogs de Seguros. Mediadores de Seguros. Información de Seguros|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=I PREMIO JÓVENES ABOGADOS “ANTONIO HERNÁNDEZ-GIL” {{!}} Icamur|url=https://www.icamur.org/web7/noticia/i-premio-jovenes-abogados-antonio-hernandez-gil|aldizkaria=www.icamur.org|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=GANADOR I PREMIO JÓVENES ABOGADOS ANTONIO HERNÁNDEZ-GIL - Colegio de Abogados de La Rioja|url=https://www.icar.es/noticias/ver/549|aldizkaria=www.icar.es|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=José Antonio León Llorente, graduado en Derecho por la UDIMA, distinguido en el ‘I Premio Jóvenes Abogados Antonio Hernández-Gil’|hizkuntza=es|data=2022-01-06|url=https://www.udima.es/es/jose-antonio-leon-llorente-premio-excelencia-abogado-cordoba-udima.html|aldizkaria=Universidad a Distancia de Madrid|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=I Premio Antonio Hernández-Gil|hizkuntza=es|data=2021-12-14|url=https://www.icasal.com/noticias/i-premio-antonio-hernandez-gil/|aldizkaria=ICASAL|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Carlos Martínez de la Torre, gañador do I Premio Jóvenes Abogados Antonio Hernández - Gil|url=https://www.icavigo.es/mostrarNoticia.aspx?cod=2880|aldizkaria=www.icavigo.es|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Entrega I Premio Jóvenes Abogados Antonio Hernández-Gil|hizkuntza=es|url=https://www.icasal.com/events/entrega-i-premio-jovenes-abogados-antonio-hernandez-gil/|aldizkaria=ICASAL|sartze-data=2022-01-13}}&lt;/ref&gt;

2021ean hamazazpi abokatu gazte saritu zituzten Espainiako Estatu osoan, hamahiru abokatu-elkargo desberdinetakoak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Diecisiete jóvenes abogados de trece colegios de España recibirán el premio “Antonio Hernández-Gil” a la excelencia|hizkuntza=es|data=2021-12-16|url=https://www.lawyerpress.com/2021/12/16/diecisiete-jovenes-abogados-de-trece-colegios-de-espana-recibiran-el-premio-antonio-hernandez-gil-a-la-excelencia/|aldizkaria=Lawyerpress NEWS|sartze-data=2022-01-25}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Alumni VIU {{!}} José Antonio León Llorente. Premio al esfuerzo, la dedicación y la excelencia {{!}} VIU|hizkuntza=es-es|url=https://www.universidadviu.com/es/actualidad/noticias/alumni-viu-jose-antonio-leon-llorente-premio-al-esfuerzo-la-dedicacion-y-la|aldizkaria=www.universidadviu.com|sartze-data=2022-01-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=La leonesa Salma Carmela Sanz Boulouafi galardonada en los premios Jóvenes Abogados 'Antonio Hernández-Gil'|hizkuntza=es|data=2022-01-20|url=https://www.leonoticias.com/leon/leonesa-salma-carmela-20220120103704-nt.html|aldizkaria=Leonoticias|sartze-data=2022-01-25}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Una gipuzkoana, ganadora del I Premio Jóvenes Abogados ‘Antonio Hernández-Gil’|hizkuntza=es|data=2022-01-25|url=https://www.donostitik.com/una-gipuzkoana-ganadora-del-i-premio-jovenes-abogados-antonio-hernandez-gil/|aldizkaria=Donostitik|sartze-data=2022-01-25}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Espainiako sariak]]</text>
      <sha1>canq1mrwcks6qlllfymvofbu7qp9luf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005525</id>
      <parentid>9005522</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:28:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sfoleret</username>
        <id>134011</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>infotaula</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8393" xml:space="preserve">{{Sari infotaula|deskribapena=Abokatu gazte onenari saria|babeslea=Abokatuen Elkargoak
Espainiako Abokatutzaren Kontseilu Nagusiak (CGAE)
Nueva Mutua Sanitaria (NMS)|herrialdea=Espainia|lekua=Madril|urtea=}}

'''“Antonio Hernández-Gil” Abokatu Gazteen Saria''' [[abokatu]] gazteek beren prestakuntzan, [[Zuzenbide]]&lt;nowiki/&gt;aren ezagutzan eta [[abokatu]]&lt;nowiki/&gt;tzan duten bikaintasuna aitortzen duen [[Espainia]]&lt;nowiki/&gt;ko sari nazionala da.

== Saria ==
Saria Espainiako Abokatuen Elkargoek, [[Espainiako Abokatutzaren Kontseilu Nagusia]]&lt;nowiki/&gt;k eta Nueva Mutua Sanitaria konpainiak sortu zuten [[2021]]&lt;nowiki/&gt;ean, abokatu gazteenen bikaintasuna aitortzeko [[Espainia]]&lt;nowiki/&gt;ko [[abokatu]]tza&lt;nowiki/&gt;n.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Nueva Mutua Sanitaria lanza la primera convocatoria de los premios jóvenes abogados “Antonio Hernández-Gil”|hizkuntza=es|url=https://elderecho.com/nueva-mutua-sanitaria-lanza-la-primera-convocatoria-de-los-premios-jovenes-abogados-antonio-hernandez-gil|aldizkaria=El Derecho|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|url=https://www.abogacia.es/actualidad/noticias/abierto-el-plazo-de-inscripcion-al-primer-premio-jovenes-abogados-antonio-hernandez-gil/|aldizkaria=www.abogacia.es|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Wolters|abizena=Kluwer|izenburua=Nacen los Premios 'Antonio Hernández-Gil' para fomentar la excelencia en las nuevas generaciones de abogados|hizkuntza=es|data=2021-07-05|url=https://cincodias.elpais.com/cincodias/2021/07/05/legal/1625493142_877105.html|aldizkaria=Cinco Días|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Primera edición de los premios Antonio Hernández-Gil|hizkuntza=es|data=2021-07-05|url=https://www.lasprovincias.es/comunitat/primera-edicion-premios-20210706001912-ntvo.html|aldizkaria=Las Provincias|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Redacción|izenburua=Nueva Mutua Sanitaria convoca los Premios Antonio Hernández-Gil para jóvenes abogados|hizkuntza=es|data=2021-07-05|url=https://segurosnews.com/ultimas-noticias/nueva-mutua-sanitaria-convoca-los-premios-antonio-hernandez-gil-a-jovenes-abogados|aldizkaria=Seguros News|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Premios “Antonio Hernández-Gil”, para fomentar la excelencia en las nuevas generaciones de abogados - Ilustre Colegio de Abogados de Valencia - ICAV|url=https://www.icav.es/ver/28497/premios-%2580%259Cantonio-hernandez-gil%2580--para-fomentar-la-excelencia-en-las-nuevas-generaciones-de-abogados.html|aldizkaria=www.icav.es|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;

Antonio Hernández-Gil Alvarez-Cienfuegos (1953-2020) abokatu, unibertsitateko irakasle eta [[Zuzenbide zibil|Zuzenbide Zibil]]&lt;nowiki/&gt;eko katedraduna da. Madrilgo Abokatuen Elkargoko dekanoa, Espainiako Abokatutzaren Kontseilu Nagusiko lehen presidenteordea, Jurisprudentzia eta Legeriaren Errege Akademiako zenbaki akademikoa eta Comillasko Unibertsitate Pontifizioko Honoris Causa doktorea, Antonio Hernández Gilen semea (1915-1994).&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Convocados los &quot;Premios Extraordinarios Antonio Hernández-Gil&quot; para formentar la excelencia en las nuevas generaciones de abogados|hizkuntza=es|data=2021-07-09|url=https://confilegal.com/20210709-convocados-los-premios-extraordinarios-antonio-hernandez-gil-para-formentar-la-excelencia-en-las-nuevas-generaciones-de-abogados/|aldizkaria=Confilegal|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Premios “Antonio Hernández-Gil” para fomentar la excelencia en las nuevas generaciones de abogados|hizkuntza=es|data=2021-07-06|url=https://www.lawyerpress.com/2021/07/06/premios-antonio-hernandez-gil-para-fomentar-la-excelencia-en-las-nuevas-generaciones-de-abogados/|aldizkaria=Lawyerpress NEWS|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Reconocimiento a los nuevos abogados colegiados|hizkuntza=es|data=2021-07-13|url=https://www.expansion.com/juridico/actualidad-tendencias/2021/07/13/60ec6cb0468aebca1c8b4596.html|aldizkaria=EXPANSION|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;

Abokatu Gazteen Sarirako hautagai izateko, [[Abokatu Titulu Profesionala|abokatu-titulua]] eduki behar da, abokatu-elkargo bateko kide izan behar da eta abokatu gisa jardun behar da. Kontuan hartzen da bere prestakuntzan ibilbide bikaina izatea, zuzenbidearen ezagutza bikaina izatea eta abokatutzan jardutea.

Sariaren lehenengo edizioa 2021. urtean izan zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Redacción|izenburua=Diecisiete jóvenes abogados, galardonados en el I Premio Antonio Hernández-Gil de Nueva Mutua|hizkuntza=es|data=2021-12-15|url=https://segurosnews.com/ultimas-noticias/diecisiete-jovenes-abogados-galardonados-en-el-i-premio-antonio-hernandez-gil-de-nueva-mutua|aldizkaria=Seguros News|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Grupo|abizena=Aseguranza|izenburua=Nueva Mutua Sanitaria concede los premios Antonio Hernández-Gil a 17 jóvenes abogados|hizkuntza=es|data=2021-12-15|url=https://www.grupoaseguranza.com/noticias-de-seguros/nueva-mutua-sanitaria-concede-premios-antonio-hernandez-gil-17|aldizkaria=Grupo Aseguranza - Noticias de Seguros. Blogs de Seguros. Mediadores de Seguros. Información de Seguros|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=I PREMIO JÓVENES ABOGADOS “ANTONIO HERNÁNDEZ-GIL” {{!}} Icamur|url=https://www.icamur.org/web7/noticia/i-premio-jovenes-abogados-antonio-hernandez-gil|aldizkaria=www.icamur.org|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=GANADOR I PREMIO JÓVENES ABOGADOS ANTONIO HERNÁNDEZ-GIL - Colegio de Abogados de La Rioja|url=https://www.icar.es/noticias/ver/549|aldizkaria=www.icar.es|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=José Antonio León Llorente, graduado en Derecho por la UDIMA, distinguido en el ‘I Premio Jóvenes Abogados Antonio Hernández-Gil’|hizkuntza=es|data=2022-01-06|url=https://www.udima.es/es/jose-antonio-leon-llorente-premio-excelencia-abogado-cordoba-udima.html|aldizkaria=Universidad a Distancia de Madrid|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=I Premio Antonio Hernández-Gil|hizkuntza=es|data=2021-12-14|url=https://www.icasal.com/noticias/i-premio-antonio-hernandez-gil/|aldizkaria=ICASAL|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Carlos Martínez de la Torre, gañador do I Premio Jóvenes Abogados Antonio Hernández - Gil|url=https://www.icavigo.es/mostrarNoticia.aspx?cod=2880|aldizkaria=www.icavigo.es|sartze-data=2022-01-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Entrega I Premio Jóvenes Abogados Antonio Hernández-Gil|hizkuntza=es|url=https://www.icasal.com/events/entrega-i-premio-jovenes-abogados-antonio-hernandez-gil/|aldizkaria=ICASAL|sartze-data=2022-01-13}}&lt;/ref&gt;

2021ean hamazazpi abokatu gazte saritu zituzten Espainiako Estatu osoan, hamahiru abokatu-elkargo desberdinetakoak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Diecisiete jóvenes abogados de trece colegios de España recibirán el premio “Antonio Hernández-Gil” a la excelencia|hizkuntza=es|data=2021-12-16|url=https://www.lawyerpress.com/2021/12/16/diecisiete-jovenes-abogados-de-trece-colegios-de-espana-recibiran-el-premio-antonio-hernandez-gil-a-la-excelencia/|aldizkaria=Lawyerpress NEWS|sartze-data=2022-01-25}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Alumni VIU {{!}} José Antonio León Llorente. Premio al esfuerzo, la dedicación y la excelencia {{!}} VIU|hizkuntza=es-es|url=https://www.universidadviu.com/es/actualidad/noticias/alumni-viu-jose-antonio-leon-llorente-premio-al-esfuerzo-la-dedicacion-y-la|aldizkaria=www.universidadviu.com|sartze-data=2022-01-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=La leonesa Salma Carmela Sanz Boulouafi galardonada en los premios Jóvenes Abogados 'Antonio Hernández-Gil'|hizkuntza=es|data=2022-01-20|url=https://www.leonoticias.com/leon/leonesa-salma-carmela-20220120103704-nt.html|aldizkaria=Leonoticias|sartze-data=2022-01-25}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Una gipuzkoana, ganadora del I Premio Jóvenes Abogados ‘Antonio Hernández-Gil’|hizkuntza=es|data=2022-01-25|url=https://www.donostitik.com/una-gipuzkoana-ganadora-del-i-premio-jovenes-abogados-antonio-hernandez-gil/|aldizkaria=Donostitik|sartze-data=2022-01-25}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Espainiako sariak]]</text>
      <sha1>ljox48794elatx35z5s90ta9894wm0u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Simone Veil</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1037320</id>
    <revision>
      <id>9006032</id>
      <parentid>8997706</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:17:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4477" xml:space="preserve">
=Simone Veil=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Simone Veil''' ([[Niza]], [[1927]]) [[Frantzia]]-eko [[magistratu]]-a da.

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/030/001/2022-01-18/simone-veil-pastorala-xendan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/030/001/2022-01-18/simone-veil-pastorala-xendan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/014/002/2022-01-19/egunero-hasten.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1886/014/002/2022-01-19/egunero-hasten.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/019/001/2022-01-20/mitoen-apalategia.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/019/001/2022-01-20/mitoen-apalategia.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2105/054/001/2022-04-03/zuberoatik-kanpoko-pastoralak-isilduz-emazte-anitz-baztertzen-ari-gara.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2105/054/001/2022-04-03/zuberoatik-kanpoko-pastoralak-isilduz-emazte-anitz-baztertzen-ari-gara.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1958/025/002/2022-06-25/veil-pastorala-hasia-da-ate-joka.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1958/025/002/2022-06-25/veil-pastorala-hasia-da-ate-joka.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1928/020/001/2022-06-26/hiru-izen.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1928/020/001/2022-06-26/hiru-izen.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220118/errejenta-emaztea-izanen-da-lehen-aldiz-zuberoako-pastoral-batean|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220118/errejenta-emaztea-izanen-da-lehen-aldiz-zuberoako-pastoral-batean}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220119/muskildik-pastorala-izanen-du-30-urte-geroago|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220119/muskildik-pastorala-izanen-du-30-urte-geroago}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220310/emakumeen-nazioarteko-eguna-gizonei-eskainia|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220310/emakumeen-nazioarteko-eguna-gizonei-eskainia}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220321/emazteen-lekua-pastoralean-bilakaera-eta-gaurkotasuna-ezagutzeko-parada|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220321/emazteen-lekua-pastoralean-bilakaera-eta-gaurkotasuna-ezagutzeko-parada}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220406/mathilde-betatchet-liginagarraren-afixak-iragarriko-du-muskildiko-pastorala|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220406/mathilde-betatchet-liginagarraren-afixak-iragarriko-du-muskildiko-pastorala}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220724/bero-saparekin-aurkeztu-dute-simone-veil-pastorala-muskildin|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220724/bero-saparekin-aurkeztu-dute-simone-veil-pastorala-muskildin}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220725/muskildiko-pastoralak-simone-veilen-balioak-jarri-ditu-argitan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220725/muskildiko-pastoralak-simone-veilen-balioak-jarri-ditu-argitan}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/simone-veil-abortu-eskubidearen-defendatzaileaz-aurtengo-pastorala|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/simone-veil-abortu-eskubidearen-defendatzaileaz-aurtengo-pastorala}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/multimedia/erreportajeak/simone-veil-pastoralaren-azken-prestaketak|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/multimedia/erreportajeak/simone-veil-pastoralaren-azken-prestaketak}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Simone+Veil Simone Veil] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Simone+Veil Simone Veil] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Simone%20Veil Simone Veil] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1927eko||Veil, Simone}}

[[Kategoria:Niza]]
[[Kategoria:magistratu]]</text>
      <sha1>9zdb20ux7tw5jvtbctupbe92upnux9q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Bob Stroger</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1039636</id>
    <revision>
      <id>9006031</id>
      <parentid>8978383</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:16:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2771" xml:space="preserve">
=Bob Stroger=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Bob Stroger''' ([[Hayti (Missouri)]], [[1930]]) [[Ameriketako Estatu Batuak]]-eko [[egile abeslari]]-a da.

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1857/022/001/2022-02-04/posible-da-dantzari-gisa-bizitzea-baina-oso-ezegonkorra-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1857/022/001/2022-02-04/posible-da-dantzari-gisa-bizitzea-baina-oso-ezegonkorra-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/023/001/2022-02-04/asaldurarik-gabeko-gogoetak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1872/023/001/2022-02-04/asaldurarik-gabeko-gogoetak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2067/024/001/2022-02-04/musukodun-hartz-urrezkoa-eta-kanta-kosmikoa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2067/024/001/2022-02-04/musukodun-hartz-urrezkoa-eta-kanta-kosmikoa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5001930/032/004/2022-06-10/uztailean-hasiko-da-bilboko-lehen-blues-jaialdia.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5001930/032/004/2022-06-10/uztailean-hasiko-da-bilboko-lehen-blues-jaialdia.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1919/038/001/2022-06-18/uda-bete-musika.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1919/038/001/2022-06-18/uda-bete-musika.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1889/027/001/2022-07-28/mississippiko-doinuak-bilbon.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1889/027/001/2022-07-28/mississippiko-doinuak-bilbon.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar gnoticias-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/02/04/bilbao-blues-festival-aren-lehenengo/1188458.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/bizkaia/bilbao/2022/02/04/bilbao-blues-festival-aren-lehenengo/1188458.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.deia.eus/cultura/2022/04/05/uztailaren-29tik-31ra-ospatuko-da/1206880.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.deia.eus/cultura/2022/04/05/uztailaren-29tik-31ra-ospatuko-da/1206880.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Bob+Stroger Bob Stroger] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Bob+Stroger Bob Stroger] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Bob%20Stroger Bob Stroger] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1930eko||Stroger, Bob}}

[[Kategoria:Hayti (Missouri)]]
[[Kategoria:egile abeslari]]</text>
      <sha1>tdlpuv2y1kdkfp93op0wo1oug72dxfx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Agaricus xanthodermus</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1044330</id>
    <redirect title="Azpibeltz tintausain argi" />
    <revision>
      <id>9005982</id>
      <parentid>8868327</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:06:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Azpibeltz tintausain argi]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Azpibeltz tintausain argi]]</text>
      <sha1>2n0csnz5wgjopcbqkxxo1ab6hhv2mdl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Cortinarius caperatus</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1044972</id>
    <redirect title="Errozite" />
    <revision>
      <id>9005987</id>
      <parentid>8871501</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:06:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Errozite]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Errozite]]</text>
      <sha1>2gvcb1chn16wt0hksuhp9l6636mmt2b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Gonzalo Boye</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1045149</id>
    <revision>
      <id>9006027</id>
      <parentid>8993579</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:13:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13627" xml:space="preserve">
=Gonzalo Boye=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Gonzalo Boye''' ([[AAAa]], [[2050]]) [[ZZZz]]-eko [[CCCc]]-a da.

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1857/013/001/2021-11-27/puigdemont-ezin-dela-atxilotua-izan-berretsi-du-europako-justiziak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1857/013/001/2021-11-27/puigdemont-ezin-dela-atxilotua-izan-berretsi-du-europako-justiziak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2070/005/001/2022-03-17/pablo-gonzalezi-ofiziozko-abokatu-bat-ezarri-diote.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2070/005/001/2022-03-17/pablo-gonzalezi-ofiziozko-abokatu-bat-ezarri-diote.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211223/behin-behineko-espetxealdia-ezarri-diote-pablo-gonzalez-kazetariari.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211223/behin-behineko-espetxealdia-ezarri-diote-pablo-gonzalez-kazetariari.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1888/025/002/2022-04-01/arrakala-demokratikoa-europan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1888/025/002/2022-04-01/arrakala-demokratikoa-europan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211872/sanchezek-uko-egin-dio-poloniari-kexa-bat-aurkezteari.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211872/sanchezek-uko-egin-dio-poloniari-kexa-bat-aurkezteari.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1873/010/001/2022-04-07/poloniari-kexa-formal-bat-helaraztea-baztertu-du-espainiako-gobernuak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1873/010/001/2022-04-07/poloniari-kexa-formal-bat-helaraztea-baztertu-du-espainiako-gobernuak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1969/003/002/2022-04-28/ikerketa-eraginkor-bat-nahi-dugu-delituak-egin-diren-toki-guztietan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1969/003/002/2022-04-28/ikerketa-eraginkor-bat-nahi-dugu-delituak-egin-diren-toki-guztietan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1962/002/001/2022-04-29/sanchezen-dekretua-aurrera-atera-da-eajren-eta-eh-bilduren-babesarekin.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1962/002/001/2022-04-29/sanchezen-dekretua-aurrera-atera-da-eajren-eta-eh-bilduren-babesarekin.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2020/003/002/2022-04-29/baron-noir-kongresuan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2020/003/002/2022-04-29/baron-noir-kongresuan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/004/001/2022-04-29/hordagoari-men-egin-dio-psnk.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/004/001/2022-04-29/hordagoari-men-egin-dio-psnk.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/213183/pablo-gonzalezen-egoeraz-ohartarazi-dute-nafarroako-parlamentuan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/213183/pablo-gonzalezen-egoeraz-ohartarazi-dute-nafarroako-parlamentuan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/008/001/2022-05-10/laquoherri-gogoaraquo-korrikatik-euskaraldira-eraman-nahi-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/008/001/2022-05-10/laquoherri-gogoaraquo-korrikatik-euskaraldira-eraman-nahi-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1874/011/001/2022-06-28/pablo-gonzalez-lau-hilabete-inkomunikatuta.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1874/011/001/2022-06-28/pablo-gonzalez-lau-hilabete-inkomunikatuta.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2062/008/001/2022-07-07/pablo-gonzalezen-atxiloaldia-eteteko-eskaera-atzera-bota-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2062/008/001/2022-07-07/pablo-gonzalezen-atxiloaldia-eteteko-eskaera-atzera-bota-dute.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/pablo-gonzalez-kazetariak-hiru-egun-daramatza-inkomunikatuta-polonian|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/pablo-gonzalez-kazetariak-hiru-egun-daramatza-inkomunikatuta-polonian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/ukraina-hego-ekialdeko-zentral-nuklear-baten-kontrola-hartu-du-errusiak|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/ukraina-hego-ekialdeko-zentral-nuklear-baten-kontrola-hartu-du-errusiak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/ukrainako-mugimendu-bakezaleak-urteak-zeramatzan-ohartarazten-militarizazio-burugabeak-gudara-eramango-gintuela-arrazoi-genuen|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/ukrainako-mugimendu-bakezaleak-urteak-zeramatzan-ohartarazten-militarizazio-burugabeak-gudara-eramango-gintuela-arrazoi-genuen}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/espioitza-delitua-leporatu-dio-poloniak-pablo-gonzalez-kazetariari|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/espioitza-delitua-leporatu-dio-poloniak-pablo-gonzalez-kazetariari}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/pablo-gonzalez|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/pablo-gonzalez}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/pablo-gonzalezek-bere-gertukoekin-eta-abokatuarekin-hitz-egiteko-aukerarik-gabe-jarraitzen-du|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/pablo-gonzalezek-bere-gertukoekin-eta-abokatuarekin-hitz-egiteko-aukerarik-gabe-jarraitzen-du}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/pegasus-espioitza-kasuan-espainiako-gobernuak-izandako-papera-argitzeko-eskatu-du-jon-inarrituk|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/pegasus-espioitza-kasuan-espainiako-gobernuak-izandako-papera-argitzeko-eskatu-du-jon-inarrituk}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/pedro-sanchezen-eta-margarita-roblesen-mugikorrak-ere-zelatatu-dituztela-salatu-du-espainiako-gobernuak|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/pedro-sanchezen-eta-margarita-roblesen-mugikorrak-ere-zelatatu-dituztela-salatu-du-espainiako-gobernuak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/cnik-onartu-du-28-independentista-espiatu-izana-baina-ez-du-argibiderik-eman-beste-kasuez|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/cnik-onartu-du-28-independentista-espiatu-izana-baina-ez-du-argibiderik-eman-beste-kasuez}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/valtonycen-aurkako-euroagindua-behin-betiko-indargabetu-dute-belgikako-epaitegiak|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/valtonycen-aurkako-euroagindua-behin-betiko-indargabetu-dute-belgikako-epaitegiak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/monarkiaren-kontrako-adierazpenak-ez-zigortzea-eskatu-dute-eh-bilduk-eta-erck|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/monarkiaren-kontrako-adierazpenak-ez-zigortzea-eskatu-dute-eh-bilduk-eta-erck}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/pablo-gonzalezi-semeekin-hitz-egitea-galarazten-dio-poloniako-justiziak|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/pablo-gonzalezi-semeekin-hitz-egitea-galarazten-dio-poloniako-justiziak}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar eitb-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8692285/pablo-gonzalez-kazetaria-behinbehinean-espetxeratzeko-agindu-dute/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8692285/pablo-gonzalez-kazetaria-behinbehinean-espetxeratzeko-agindu-dute/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8694802/pablo-gonzalezen-emazteak-espioitza-akusazioak-ukatu-ditu-zure-senarra-espioia-dela-esatea/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8694802/pablo-gonzalezen-emazteak-espioitza-akusazioak-ukatu-ditu-zure-senarra-espioia-dela-esatea/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8737631/poloniak-iragarri-du-pablo-gonzalez-kazetaria-maiatzaren-29ra-arte-egongo-dela-behinbehineko-espetxealdian/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8737631/poloniak-iragarri-du-pablo-gonzalez-kazetaria-maiatzaren-29ra-arte-egongo-dela-behinbehineko-espetxealdian/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8746555/hilabete-egingo-du-astelehenean-pablo-gonzalezek-poloniaren-esku/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8746555/hilabete-egingo-du-astelehenean-pablo-gonzalezek-poloniaren-esku/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8819317/espioitzak-kaltetutakoen-abokatuek-pegasusen-jabe-den-enpresa-israeldarraren-aurkako-kereilak-iragarri-dituzte/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8819317/espioitzak-kaltetutakoen-abokatuek-pegasusen-jabe-den-enpresa-israeldarraren-aurkako-kereilak-iragarri-dituzte/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8836217/oihana-goiriena-eta-gonzalo-boyeren-agerraldia-nafarroako-parlamentuan-pablo-gonzalezen-atxiloketari-buruz/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8836217/oihana-goiriena-eta-gonzalo-boyeren-agerraldia-nafarroako-parlamentuan-pablo-gonzalezen-atxiloketari-buruz/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8844013/valtonyc-espainiaratzea-baztertu-du-hirugarrenez-2022ko-maiatzaren-17an-belgikako-justiziak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8844013/valtonyc-espainiaratzea-baztertu-du-hirugarrenez-2022ko-maiatzaren-17an-belgikako-justiziak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8843849/pablo-gonzalez-kazetariaren-espetxealdia-luzatzeko-eskatu-du-poloniako-fiskaltzak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8843849/pablo-gonzalez-kazetariaren-espetxealdia-luzatzeko-eskatu-du-poloniako-fiskaltzak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8858140/pablo-gonzalez-euskal-jatorrizko-kazetariak-hiru-hilabete-egin-ditu-preso-eta-inkomunikatuta/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8858140/pablo-gonzalez-euskal-jatorrizko-kazetariak-hiru-hilabete-egin-ditu-preso-eta-inkomunikatuta/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8901857/atxiloaldia-luzatzearen-aurka-pablo-gonzalezek-jarritako-helegitea-atzera-bota-du-poloniako-auzitegi-batek/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8901857/atxiloaldia-luzatzearen-aurka-pablo-gonzalezek-jarritako-helegitea-atzera-bota-du-poloniako-auzitegi-batek/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8918534/pablo-gonzalez-euskal-kazetariak-150-egun-bete-ditu-behinbehineko-espetxealdian-2022ko-uztailaren-27an/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8918534/pablo-gonzalez-euskal-kazetariak-150-egun-bete-ditu-behinbehineko-espetxealdian-2022ko-uztailaren-27an/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar zuzeu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/mundua/espioitza-delitua-leporatu-dio-poloniak/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/mundua/espioitza-delitua-leporatu-dio-poloniak/}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220306/nabarnizek-pablo-gonzalezen-askatasuna-eskatu-du-kazetaritza-ez-delako-delitua|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220306/nabarnizek-pablo-gonzalezen-askatasuna-eskatu-du-kazetaritza-ez-delako-delitua}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220321/pablo-gonzalez-hiru-aste-polonian-preso-abokatuarekin-eta-senideekin-harremanetan-jarri-ezinik|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220321/pablo-gonzalez-hiru-aste-polonian-preso-abokatuarekin-eta-senideekin-harremanetan-jarri-ezinik}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Gonzalo+Boye Gonzalo Boye] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Gonzalo+Boye Gonzalo Boye] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Gonzalo%20Boye Gonzalo Boye] Euskal Telebistan
{{bizialdia|2050eko||Boye, Gonzalo}}

[[Kategoria:AAAa]]
[[Kategoria:CCCc]]</text>
      <sha1>dk2g1yizq79bbac4dug5u57bhkth2bc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Yvan Colonna</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1045152</id>
    <revision>
      <id>9006029</id>
      <parentid>8973107</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:13:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19735" xml:space="preserve">
=Yvan Colonna=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Yvan Colonna''' ([[Ajaccio]], [[1960]]) [[Frantzia]]-eko [[militante politiko]]-a da.

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/yvan-colonna-preso-politiko-korsikarra-hilzorian-dago-beste-preso-batek-emandako-jipoiaren-ondorioz|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/yvan-colonna-preso-politiko-korsikarra-hilzorian-dago-beste-preso-batek-emandako-jipoiaren-ondorioz}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/haserrea-korsikan-yvan-colonna-preso-politikoaren-hilketa-saiakeraren-ostean|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/haserrea-korsikan-yvan-colonna-preso-politikoaren-hilketa-saiakeraren-ostean}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/frantziako-gobernuak-dps-estatusa-kendu-die-bi-preso-politiko-korsikarri|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/frantziako-gobernuak-dps-estatusa-kendu-die-bi-preso-politiko-korsikarri}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://blogak.argia.eus/itzal-eta-itzuli/2022/03/14/statu-francese-assassinu/|hizkuntza=eu|url=https://blogak.argia.eus/itzal-eta-itzuli/2022/03/14/statu-francese-assassinu/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/batzeko-erabakia-hartu-dute-korsikarrek|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/batzeko-erabakia-hartu-dute-korsikarrek}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/yvan-colonnaren-zigorra-etetea-erabaki-du-frantziako-gobernuak|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/yvan-colonnaren-zigorra-etetea-erabaki-du-frantziako-gobernuak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/sortuk-elkartasuna-adierazi-die-korsikarrei-eta-frantziako-estatua-errudun-egin-salbuespeneko-espetxe-politikak-ez-dituelako-amaitzen|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/sortuk-elkartasuna-adierazi-die-korsikarrei-eta-frantziako-estatua-errudun-egin-salbuespeneko-espetxe-politikak-ez-dituelako-amaitzen}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/yvan-colonna-preso-korsikarra-hil-da|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/yvan-colonna-preso-korsikarra-hil-da}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/ferrandi-eta-alessandri-presoak-korsikara-hurbilduko-dituzte|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/ferrandi-eta-alessandri-presoak-korsikara-hurbilduko-dituzte}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/ajaccioko-aireportu-inguruan-batu-eta-1500-lagunek-harrera-egin-diote-colonnaren-gorpuari|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/ajaccioko-aireportu-inguruan-batu-eta-1500-lagunek-harrera-egin-diote-colonnaren-gorpuari}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/colonnari-gertaturiko-deitoraturik-euskal-presoekiko-parisek-duen-ezaxolakeria-salatu-du-bake-bideak|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/colonnari-gertaturiko-deitoraturik-euskal-presoekiko-parisek-duen-ezaxolakeria-salatu-du-bake-bideak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/espetxeetako-ikustaldien-gaineko-neurriak-kentzeko-eskatu-du-berriz-etxeratek|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/espetxeetako-ikustaldien-gaineko-neurriak-kentzeko-eskatu-du-berriz-etxeratek}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/datorren-asteko-argian|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/datorren-asteko-argian}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/podcast-22x22-korsikaren-burujabetza-falta-lehen-lerrora|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/podcast-22x22-korsikaren-burujabetza-falta-lehen-lerrora}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/ordenarik-gabe-negoziaketarik-ez-dela-egongo-dio-macronek|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/ordenarik-gabe-negoziaketarik-ez-dela-egongo-dio-macronek}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/korsikako-nazio-askapen-mugimendua|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/korsikako-nazio-askapen-mugimendua}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/korsikaren-autonomiari-buruzko-negoziazioak-abiatu-dituzte-parisen|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/korsikaren-autonomiari-buruzko-negoziazioak-abiatu-dituzte-parisen}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5001991/016/004/2022-03-04/colonna-preso-korsikarra-koman-dago.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5001991/016/004/2022-03-04/colonna-preso-korsikarra-koman-dago.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/210362/epaitegiak-izaskun-lesaka-aske-uztea-onartu-du-baina-prokuradoreak-bertan-behera-utzi-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/210362/epaitegiak-izaskun-lesaka-aske-uztea-onartu-du-baina-prokuradoreak-bertan-behera-utzi-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5001941/017/004/2022-03-08/korsikan-10000-lagun-kalean-colonnaren-alde.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5001941/017/004/2022-03-08/korsikan-10000-lagun-kalean-colonnaren-alde.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5001914/014/002/2022-03-11/colonnaren-aurkako-erasoa-dela-eta-istiluak-korsikan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5001914/014/002/2022-03-11/colonnaren-aurkako-erasoa-dela-eta-istiluak-korsikan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/210659/alessandri-eta-ferrandi-preso-korsikarrei-ere-kendu-diete-dps-estatusa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/210659/alessandri-eta-ferrandi-preso-korsikarrei-ere-kendu-diete-dps-estatusa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1994/024/002/2022-03-13/bretainiako-tanxugueiras.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1994/024/002/2022-03-13/bretainiako-tanxugueiras.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/210766/15000-lagun-bildu-dira-preso-politiko-korsikarren-egoera-salatzeko-manifestazioan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/210766/15000-lagun-bildu-dira-preso-politiko-korsikarren-egoera-salatzeko-manifestazioan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/210773/frantziako-barne-ministroa-korsikara-joango-da-etzi-istiluak-baretu-nahian.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/210773/frantziako-barne-ministroa-korsikara-joango-da-etzi-istiluak-baretu-nahian.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/210775/uribismoa-hondoratu-egin-da-eta-ezkerra-hazi-parlamentuan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/210775/uribismoa-hondoratu-egin-da-eta-ezkerra-hazi-parlamentuan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/210769/errusiak-lviveko-instalazio-militar-bati-eraso-dio.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/210769/errusiak-lviveko-instalazio-militar-bati-eraso-dio.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/016/001/2022-03-15/korsikarekin-negoziatzera-bidali-dute-frantziako-barne-ministroa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1877/016/001/2022-03-15/korsikarekin-negoziatzera-bidali-dute-frantziako-barne-ministroa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1889/019/001/2022-03-16/darmanin-iritsi-bezperan-korsikako-herritarrak-kalera-atera-dira-berriro.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1889/019/001/2022-03-16/darmanin-iritsi-bezperan-korsikako-herritarrak-kalera-atera-dira-berriro.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/210898/paris-prest-dago-korsikako-autonomiaz-hitz-egiteko-darmaninen-arabera.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/210898/paris-prest-dago-korsikako-autonomiaz-hitz-egiteko-darmaninen-arabera.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1855/019/001/2022-03-17/parisen-blokeoaren-ondorioa-da-kaleko-indarkeria-politikoa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1855/019/001/2022-03-17/parisen-blokeoaren-ondorioa-da-kaleko-indarkeria-politikoa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1938/018/002/2022-03-18/geure-buruari-galdetzen-diogu-nola-gertatu-ahal-izan-den-halako-eraso-bat.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1938/018/002/2022-03-18/geure-buruari-galdetzen-diogu-nola-gertatu-ahal-izan-den-halako-eraso-bat.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1911/018/001/2022-03-18/yvan-colonnaren-kondena-etetea-erabaki-du-frantziako-justiziak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1911/018/001/2022-03-18/yvan-colonnaren-kondena-etetea-erabaki-du-frantziako-justiziak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1994/026/002/2022-03-20/korsikak-frantzia-aldatu-du.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1994/026/002/2022-03-20/korsikak-frantzia-aldatu-du.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1903/016/001/2022-03-22/yvan-colonna-hil-da-korsikako-militante-independentista-ezaguna.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1903/016/001/2022-03-22/yvan-colonna-hil-da-korsikako-militante-independentista-ezaguna.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211164/yvan-colonnaren-heriotza-gaitzesteko-manifestazio-bat-egingo-dute-larunbatean-baionan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211164/yvan-colonnaren-heriotza-gaitzesteko-manifestazio-bat-egingo-dute-larunbatean-baionan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211162/injustizia-baino-latzagorik.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211162/injustizia-baino-latzagorik.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1949/013/002/2022-03-23/yvan-colonnaren-heriotza-gaitzesteko-protestak-eginen-dituzte-iparraldean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1949/013/002/2022-03-23/yvan-colonnaren-heriotza-gaitzesteko-protestak-eginen-dituzte-iparraldean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211302/pandemia-hasi-zenetik-bi-urtera-komunikazioek-etenda-segitzen-dute-kartzeletan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211302/pandemia-hasi-zenetik-bi-urtera-komunikazioek-etenda-segitzen-dute-kartzeletan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/012/001/2022-03-26/yvan-colonnaren-erailketak-bideratuko-du-borroka-sentimendua-korsikan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1893/012/001/2022-03-26/yvan-colonnaren-erailketak-bideratuko-du-borroka-sentimendua-korsikan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/009/001/2022-03-27/yvan-colonna-korsikarra-omentzeko-manifestazioa-egin-dute-baionan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1943/009/001/2022-03-27/yvan-colonna-korsikarra-omentzeko-manifestazioa-egin-dute-baionan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/211562/laquokorsika-independentea-izango-daraquo-hil-aurretik-yvan-colonnak-preso-bati-kartzelan-errandakoa.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/211562/laquokorsika-independentea-izango-daraquo-hil-aurretik-yvan-colonnak-preso-bati-kartzelan-errandakoa.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5002050/019/004/2022-04-01/colonna-korsika-independentea-izango-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5002050/019/004/2022-04-01/colonna-korsika-independentea-izango-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1983/008/001/2022-04-10/instituzioaren-gaia-berpizteko-beharra.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1983/008/001/2022-04-10/instituzioaren-gaia-berpizteko-beharra.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/212087/le-penek-jaso-du-babesik-handiena-korsikan.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/212087/le-penek-jaso-du-babesik-handiena-korsikan.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/212091/alessandri-eta-ferrandi-gaur-hurbilduko-dituzte-korsikara.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/212091/alessandri-eta-ferrandi-gaur-hurbilduko-dituzte-korsikara.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/212259/eppk-hemengo-eta-kaleko-lana-batuz-iritsiko-gara-helburuetara.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/212259/eppk-hemengo-eta-kaleko-lana-batuz-iritsiko-gara-helburuetara.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1947/004/001/2022-06-12/korsikan-bananduta-parisen-elkartuta.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1947/004/001/2022-06-12/korsikan-bananduta-parisen-elkartuta.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1892/012/001/2022-07-22/yvan-colonnaren-heriotzari-buruzko-txostena-datorren-asterako.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1892/012/001/2022-07-22/yvan-colonnaren-heriotzari-buruzko-txostena-datorren-asterako.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/216526/diziplina-espedientea-ireki-diete-arlesko-espetxeko-bi-zaindariri-colonnaren-heriotzagatik.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/216526/diziplina-espedientea-ireki-diete-arlesko-espetxeko-bi-zaindariri-colonnaren-heriotzagatik.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220304/izaskun-lesaka-presoari-baldintzapeko-askatasuna-ematearen-kontra-agertu-da-prokuradorea|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220304/izaskun-lesaka-presoari-baldintzapeko-askatasuna-ematearen-kontra-agertu-da-prokuradorea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220304/korsikako-marinelek-jendarmeen-lehorreratzea-oztopatu-dute-yvan-colonnarekin-elkartasunean|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220304/korsikako-marinelek-jendarmeen-lehorreratzea-oztopatu-dute-yvan-colonnarekin-elkartasunean}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220315/korsikan-eta-euskal-herrian-konponbide-politikorako-garaia-dela-aldarrikatu-dute|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220315/korsikan-eta-euskal-herrian-konponbide-politikorako-garaia-dela-aldarrikatu-dute}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220316/presoen-etxeratze-prozesua-bidera-dezan-exijitu-diote-frantziar-gobernuari|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220316/presoen-etxeratze-prozesua-bidera-dezan-exijitu-diote-frantziar-gobernuari}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220318/korsikaren-estatusa-aldatzeko-borondatea-frogatu-beharko-du-frantziar-gobernuak|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220318/korsikaren-estatusa-aldatzeko-borondatea-frogatu-beharko-du-frantziar-gobernuak}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220319/euskal-herriko-bake-prozesua-parisko-sorbonako-unibertsitatean-hizpide|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220319/euskal-herriko-bake-prozesua-parisko-sorbonako-unibertsitatean-hizpide}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220321/yvan-colonna-militante-korsikarra-zendu-da|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220321/yvan-colonna-militante-korsikarra-zendu-da}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220327/korsika-eta-euskal-herriarentzat-konponbide-demokratikoa-aldarrikatu-dute-baionan|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220327/korsika-eta-euskal-herriarentzat-konponbide-demokratikoa-aldarrikatu-dute-baionan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220327/gure-aldarrikapenak-preso-politikoen-hurbiltzea-kulturaren-defentsa-eta-autonomia-orokorra|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220327/gure-aldarrikapenak-preso-politikoen-hurbiltzea-kulturaren-defentsa-eta-autonomia-orokorra}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220330/aberri-egunean-indarrak-biltzeko-deia-egin-du-eh-baik|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220330/aberri-egunean-indarrak-biltzeko-deia-egin-du-eh-baik}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220416/preso-politikoen-nazioarteko-egunean-aberri-egunean-eppkren-agiria-euskal-jendarteari|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220416/preso-politikoen-nazioarteko-egunean-aberri-egunean-eppkren-agiria-euskal-jendarteari}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220427/pariserat-euskal-herriaren-ahotsa-eraman-nahi-du-eh-baik-bere-hautagaiekin|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220427/pariserat-euskal-herriaren-ahotsa-eraman-nahi-du-eh-baik-bere-hautagaiekin}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar eitb-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8714540/milaka-manifestarik-protesta-egin-dute-korsikan-koman-geratu-den-flncko-preso-baten-aurkako-erasoa-salatzeko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8714540/milaka-manifestarik-protesta-egin-dute-korsikan-koman-geratu-den-flncko-preso-baten-aurkako-erasoa-salatzeko/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8724380/frantziak-yvan-colonna-preso-korsikarrari-zigorra-eten-dio/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8724380/frantziak-yvan-colonna-preso-korsikarrari-zigorra-eten-dio/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8733136/yvan-colonna-hil-egin-da-hilabete-hasieran-beste-preso-batek-egindako-erasoaren-ondorioz/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8733136/yvan-colonna-hil-egin-da-hilabete-hasieran-beste-preso-batek-egindako-erasoaren-ondorioz/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8735193/macronek-ivan-colonnaren-heriotzari-buruz-gizon-bat-hil-da-eta-egoera-larria-dela-uste-dut/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8735193/macronek-ivan-colonnaren-heriotzari-buruz-gizon-bat-hil-da-eta-egoera-larria-dela-uste-dut/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Yvan+Colonna Yvan Colonna] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Yvan+Colonna Yvan Colonna] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Yvan%20Colonna Yvan Colonna] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1960eko||Colonna, Yvan}}

[[Kategoria:Ajaccio]]
[[Kategoria:militante politiko]]</text>
      <sha1>17dvzk04o7pxtxxtw4xbetis6dyajjz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pinudi-onddo bikordun</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1046426</id>
    <revision>
      <id>9005513</id>
      <parentid>8879039</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:17:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorion</username>
        <id>44278</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3242" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa
| izena = Pinudi-onddo bikorduna }}

'''Pinudi-onddo bikorduna''' (''Suillus luteus'') [[onddo]] [[espezie]] bat da.

Jangarri ona, baina intolerantzia sindromea eragin dezake, batez ere gutxi eginda kontsumitzen bada

Sinonimoak: ''Boletus volvatus'' Batsch, ''Boletus annularius'' Bull., ''Boletus luteus'' (L. Ex Fr.) Quél
[[Fitxategi:Luteus1.jpg|thumb|''Suillus luteus'']]

== Deskribapena ==
'''Kapela:''' 5 eta 12 cm. arteko diametrokoa. Ganbila, sarritan titi pixka batekin, azkenean laua; arre-txokolate edo arre-adreilu kolorekoa, azalaren gainean tonalitate morea ematen dion muzilago geruza on batez estalita dago, azkenean arre-horira pasatzen dena. Ertza hasieran kurbatua, nahiko erregularra eta errezelaren zatiekin zeharkatuta. Azala bereizgarria.

'''Tutuak:''' Hasieran mintzezko gortina zuri urdinxka batez estalita, eta tutu luzeak apur bat dekurrenteak, kolore hori zurbilekoak, gero oliba-horixkak.

Tutu dekurrenteak: Oina ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten tutuak.

'''Poroak:''' Txikiak, angelutsuak eta horiak.

'''Hanka:''' Betea, irmoa, zilindrikoa, pikortatua eraztunaren gainetik. Hori-zikin kolorekoa eta behean arrexka. Eraztuna zabala, muzilagoduna eta mintzezkoa.

'''Haragia:''' Hori zurbila, samurra, biguna, usain edo zapore berezirik gabea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo|urtea=1987|izenburua=Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color|argitaletxea=Iberduero|orrialdea=70|ISBN=84-404-0530-8|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Luteus2.jpg|thumb|Pinudi-onddo bikorduna]]
'''Etimologia:''' ''Suillus'' hitza, latinezko su, suis, txerri-tik dator, bere zaporeari erreferentzia eginez edo agian txapelaren izaera likatsuari erreferentzia eginez. ''Luteus'' epitetoa ere latinetik dator eta horia esan nahi du. Poroen koloreagatik.

== Jangarritasuna ==
Jangarri ona, baina intolerantzia-sindromea eragin dezake, batez ere gutxi eginda kontsumitzen bada. Kapelaren azala eta tutuak kendu egin behar zaizkio.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Palacios Quintano Daniel|urtea=2014|izenburua=Disfrutando con las setas|argitaletxea=Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa|orrialdea=136|ISBN=978-84-617-0196-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Nahasketa arriskua ===
Eraztunik ez duten ''Suillus granulatus'' eta ''Suillus collinitus'' izenekoekin; jangarriak. Eraztunak dituzten gainerako ''Suillus'' guztiekin&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Lotina, Roberto|urtea=1985|izenburua=Mil setas ibericas|argitaletxea=Diputacion foral de vizcaya|orrialdea=377|ISBN=84-505-1806-7|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;.

== Sasoia eta lekua ==
Ia urte osoan hazten da (denboraldi hotzetan izan ezik) koniferoen basoetan, batez ere 7 eta 15 urte bitartekoetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Cetto, Bruno|urtea=1987|izenburua=Guia de los hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A. Barcelona|orrialdea=531|ISBN=84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

Banaketa eremua: Ipar Amerika, Europa, Erdialdeko Amerika, Asiako iparraldea; Afrikan, Hego Amerikan, Australian eta Zeelanda Berrian sartua

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Perretxiko jangarriak]]
[[Kategoria:Boletales]]</text>
      <sha1>cfs83au54lipgebst5roxulji73khzv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005514</id>
      <parentid>9005513</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:17:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorion</username>
        <id>44278</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Zorion wikilariak «[[Suillus luteus]]» orria «[[Pinudi-onddo bikordun]]» izenera aldatu du: euskarazko izena</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3242" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa
| izena = Pinudi-onddo bikorduna }}

'''Pinudi-onddo bikorduna''' (''Suillus luteus'') [[onddo]] [[espezie]] bat da.

Jangarri ona, baina intolerantzia sindromea eragin dezake, batez ere gutxi eginda kontsumitzen bada

Sinonimoak: ''Boletus volvatus'' Batsch, ''Boletus annularius'' Bull., ''Boletus luteus'' (L. Ex Fr.) Quél
[[Fitxategi:Luteus1.jpg|thumb|''Suillus luteus'']]

== Deskribapena ==
'''Kapela:''' 5 eta 12 cm. arteko diametrokoa. Ganbila, sarritan titi pixka batekin, azkenean laua; arre-txokolate edo arre-adreilu kolorekoa, azalaren gainean tonalitate morea ematen dion muzilago geruza on batez estalita dago, azkenean arre-horira pasatzen dena. Ertza hasieran kurbatua, nahiko erregularra eta errezelaren zatiekin zeharkatuta. Azala bereizgarria.

'''Tutuak:''' Hasieran mintzezko gortina zuri urdinxka batez estalita, eta tutu luzeak apur bat dekurrenteak, kolore hori zurbilekoak, gero oliba-horixkak.

Tutu dekurrenteak: Oina ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten tutuak.

'''Poroak:''' Txikiak, angelutsuak eta horiak.

'''Hanka:''' Betea, irmoa, zilindrikoa, pikortatua eraztunaren gainetik. Hori-zikin kolorekoa eta behean arrexka. Eraztuna zabala, muzilagoduna eta mintzezkoa.

'''Haragia:''' Hori zurbila, samurra, biguna, usain edo zapore berezirik gabea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo|urtea=1987|izenburua=Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color|argitaletxea=Iberduero|orrialdea=70|ISBN=84-404-0530-8|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Luteus2.jpg|thumb|Pinudi-onddo bikorduna]]
'''Etimologia:''' ''Suillus'' hitza, latinezko su, suis, txerri-tik dator, bere zaporeari erreferentzia eginez edo agian txapelaren izaera likatsuari erreferentzia eginez. ''Luteus'' epitetoa ere latinetik dator eta horia esan nahi du. Poroen koloreagatik.

== Jangarritasuna ==
Jangarri ona, baina intolerantzia-sindromea eragin dezake, batez ere gutxi eginda kontsumitzen bada. Kapelaren azala eta tutuak kendu egin behar zaizkio.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Palacios Quintano Daniel|urtea=2014|izenburua=Disfrutando con las setas|argitaletxea=Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa|orrialdea=136|ISBN=978-84-617-0196-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Nahasketa arriskua ===
Eraztunik ez duten ''Suillus granulatus'' eta ''Suillus collinitus'' izenekoekin; jangarriak. Eraztunak dituzten gainerako ''Suillus'' guztiekin&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Lotina, Roberto|urtea=1985|izenburua=Mil setas ibericas|argitaletxea=Diputacion foral de vizcaya|orrialdea=377|ISBN=84-505-1806-7|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;.

== Sasoia eta lekua ==
Ia urte osoan hazten da (denboraldi hotzetan izan ezik) koniferoen basoetan, batez ere 7 eta 15 urte bitartekoetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Cetto, Bruno|urtea=1987|izenburua=Guia de los hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A. Barcelona|orrialdea=531|ISBN=84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

Banaketa eremua: Ipar Amerika, Europa, Erdialdeko Amerika, Asiako iparraldea; Afrikan, Hego Amerikan, Australian eta Zeelanda Berrian sartua

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Perretxiko jangarriak]]
[[Kategoria:Boletales]]</text>
      <sha1>cfs83au54lipgebst5roxulji73khzv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Graziana Barrenetxea</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1048232</id>
    <revision>
      <id>9005469</id>
      <parentid>9005322</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:10:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>81.184.37.65 wikilariaren aldaketak ezabatuz, Wikimaribarre wikilariaren azken bertsiora itzularazi da.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1491" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Graziana Barrenetxea''' ([[Zugarramurdi]]-[[Logroño]]), [[Zugarramurdiko sorginkeria prozesua]]&lt;nowiki/&gt;gatik da ezaguna. Graziana, Zugarramurdiko akelarreko erregina bezala ezagutzen da.

== Bizitza ==
XVI. mende hasieran jaio zela dakigu, baina urte zehatzik ez daukagu. Migel Goitibururekin ezkondu zen eta gutxienez bi alaba izan zituen. Haren izenak, Maria eta Estebania ziren.

=== Epaiketa ===
XVII. mende hasieran sorginkeria salaketa eta traizio ugari izan ziren [[Lapurdi]]&lt;nowiki/&gt;ko kostaldeko herrietan batez ere. Honek, zenbait pertsona boteretzuen biltzar bat eragin zuen eta prozesu bat hasi zuten. Laster, zenbait pertsona atxilotu eta [[Logroño]]&lt;nowiki/&gt;ra bidali zituzten. Graziana eta bere bi alabak Logroñora joan ziren, 1609ko otsailean, atxilotuen alde hitz egiteko. Ez zieten jaramonik egin eta atxilotu egin zituzten. Gainera Zugarramurdira bidali zituzten pertsona gehiago sorginen bila. 300 pertsona inguru (umeak kenduta) atxilotu zituzten Zugarramurdi eta alboko herrietan. Haietatik 40, [[Logroño]]&lt;nowiki/&gt;ra eraman zituzten. 1610. urteko azaroaren 7 eta 8an, bera, bere senarra eta bere bi alabak zigortu zituzten. Laurak, epai hau baino lehen hil egin ziren, kartxelan.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|-|-|Barrenetxea, Graziana}}
[[Kategoria:Sorgin-ehiza]]
[[Kategoria:Sorginkeria Euskal Herrian]]
[[Kategoria:Sorginkeriagatik heriotza zigorrera kondenatuak]]</text>
      <sha1>rjkcrg9nhb4ko26klso83cmb4omm18v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005470</id>
      <parentid>9005469</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:11:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1516" xml:space="preserve">{{erreferentzia_falta}}

{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Graziana Barrenetxea''' ([[Zugarramurdi]]-[[Logroño]]), [[Zugarramurdiko sorginkeria prozesua]]&lt;nowiki/&gt;gatik da ezaguna. Graziana, Zugarramurdiko akelarreko erregina bezala ezagutzen da.

== Bizitza ==
XVI. mende hasieran jaio zela dakigu, baina urte zehatzik ez daukagu. Migel Goitibururekin ezkondu zen eta gutxienez bi alaba izan zituen. Haren izenak, Maria eta Estebania ziren.

=== Epaiketa ===
XVII. mende hasieran sorginkeria salaketa eta traizio ugari izan ziren [[Lapurdi]]&lt;nowiki/&gt;ko kostaldeko herrietan batez ere. Honek, zenbait pertsona boteretzuen biltzar bat eragin zuen eta prozesu bat hasi zuten. Laster, zenbait pertsona atxilotu eta [[Logroño]]&lt;nowiki/&gt;ra bidali zituzten. Graziana eta bere bi alabak Logroñora joan ziren, 1609ko otsailean, atxilotuen alde hitz egiteko. Ez zieten jaramonik egin eta atxilotu egin zituzten. Gainera Zugarramurdira bidali zituzten pertsona gehiago sorginen bila. 300 pertsona inguru (umeak kenduta) atxilotu zituzten Zugarramurdi eta alboko herrietan. Haietatik 40, [[Logroño]]&lt;nowiki/&gt;ra eraman zituzten. 1610. urteko azaroaren 7 eta 8an, bera, bere senarra eta bere bi alabak zigortu zituzten. Laurak, epai hau baino lehen hil egin ziren, kartxelan.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|-|-|Barrenetxea, Graziana}}
[[Kategoria:Sorgin-ehiza]]
[[Kategoria:Sorginkeria Euskal Herrian]]
[[Kategoria:Sorginkeriagatik heriotza zigorrera kondenatuak]]</text>
      <sha1>7dr03nh6bicxqaqspjxm9y9h8ippu2t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Roman Herzog</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1053487</id>
    <revision>
      <id>9006026</id>
      <parentid>8924688</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:09:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1819" xml:space="preserve">
=Roman Herzog=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Roman Herzog''' ([[Landshut]], [[1934]]) [[Alemania]]-eko [[filologo]]-a da.

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/alemaniako-gobernuak-barkamena-eskatu-zuen-bezala-espainiakoak-ere-eskatu-beharko-luke|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/alemaniako-gobernuak-barkamena-eskatu-zuen-bezala-espainiakoak-ere-eskatu-beharko-luke}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar eitb-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8812508/gernikak-eraso-faxista-gogora-ekarri-du-moncloaren-lehen-gaitzespenean-eta-ukrainako-gerran-arreta-jarrita/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8812508/gernikak-eraso-faxista-gogora-ekarri-du-moncloaren-lehen-gaitzespenean-eta-ukrainako-gerran-arreta-jarrita/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8812465/bonbardaketaren-erantzukizun-frankista-aitortzea-eskatu-du-gernikako-alkateak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/8812465/bonbardaketaren-erantzukizun-frankista-aitortzea-eskatu-du-gernikako-alkateak/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Roman+Herzog Roman Herzog] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Roman+Herzog Roman Herzog] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Roman%20Herzog Roman Herzog] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1934eko||Herzog, Roman}}

[[Kategoria:Landshut]]
[[Kategoria:filologo]]</text>
      <sha1>9e5fauh229tsr6ml918nozkkz2ohr5o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Theory of Colours</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1055579</id>
    <redirect title="Koloreen teoria (Goethe)" />
    <revision>
      <id>9005621</id>
      <parentid>8971821</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:44:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>«[[Koloreen teoria (Goethe)]]» orrira birbideratua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU[[Koloreen teoria (Goethe)]]</text>
      <sha1>hj5m60lc9zjf9e2zcwolcfcw1gnojtv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Koloreen teoria (Goethe)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1055646</id>
    <revision>
      <id>9005623</id>
      <parentid>8968413</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:45:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="50066" xml:space="preserve">{{lan infotaula}}

'''''Koloreen Teoria''''' ({{Lang-de|Zur Farbenlehre|links=no}}:  [tsurepetido] [[Johann Wolfgang von Goethe|Johann Wolfgang von]] Goetheren liburu bat da, koloreen izaerari eta gizakiok hauek hautemateko dugun moduari buruz hitz egiten duena. Alemanez argitaratu zen 1810ean eta ingelesez 1840an.&lt;ref name=&quot;EastlakeTL&quot;&gt;&lt;cite class=&quot;citation book cs1&quot;&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;554&quot;&gt;[https://archive.org/stream/goethestheoryco01goetgoog#page/n6/mode/2up ''Goethe's Theory of Colours: Translated from the German; with Notes by Charles Lock Eastlake, R.A., F.R.S'']. London: John Murray. 1840. &lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;555&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20161212075843/https://archive.org/stream/goethestheoryco01goetgoog#page/n6/mode/2up Archived] from the original on 12 December 2016&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. &lt;/span&gt;&lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;556&quot;&gt;&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;18 October&lt;/span&gt; 2017&lt;/span&gt; &amp;#x2013; via Internet Archive.&lt;/span&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Kolore-itzalak, [[Errefrakzio|errefrakzioa]] eta [[Aberrazio kromatiko|aberrazio kromatikoa]] bezalako fenomenoen deskribapen zehatzak biltzen ditu liburuak.

Lanak badu zerikusia Goetheren pintore fazetarekin eta batez ere arteetan izan zuen eragina (Philipp Otto Runge, J. M. W. Turner, Pre-Raphaelites, [[Hilma af Klint]], [[Vasili Kandinski|Wassily Kandinsky]]). &quot;Optikari ekarpenak&quot; bi saiakera laburren ondorengoa da liburua.

Zenbait fisikarik Goethe-ren lana baztertu bazuten ere, filosofo eta fisikari batzuen interesekoa izan da. Besteak beste, [[Thomas Johann Seebeck]], [[Arthur Schopenhauer]] (ikus: On Vision and Colors), [[Hermann von Helmholtz]], [[Rudolf Steiner]], [[Ludwig Wittgenstein]], [[Werner Heisenberg]], [[Kurt Gödel]] eta [[Mitchell Feigenbaum]].

Goethe-ren liburuak koloreari buruzko katalogo bat eskaintzen du, era askotako inguruabarrak kontuan hartzen dituelarik. [[Isaac Newton|Isaac Newtonen]] oharrak kasu berezitzat hartzen ditu.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt; Newtonek ez bezala, Goetheren kezka ez zegokion hainbeste kolorearen tratamendu analitikoari, fenomenoak hautemateko moduari baizik. Filosofoek Goethek aurkeztu bezala ulertu dute espektro optikoaren (Newtonek ikusten duen bezala) eta giza kolorearen hautematearen fenomenoaren arteko bereizketa. Wittgenstein-ek luze eta zabal aztertu zuen gai hori ''[[Remarks on Color]]-''eko Goetheren teoriari buruzko iruzkinetan.

== Aurrekari historikoak ==
[[File:Goethe-Prism-FigI.jpg|thumb|250x250px|Ertz gorrixka-horiak eta ertz urdinxkak elkar gainjartzen direnean eratzen da berdea]]
Goetheren garaian, Isaac Newtonek bere Opticksen (1704) eginiko proposamena onartzen zen: oro har, kolorerik gabeko argia (zuria) berau osatzen duten koloreetan banatzen dela [[Prism (optics)|prisma]] baten bidez zuzentzen denean.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;Karl Robert Mandelkow: Goethes Briefe (''Goethe's Letters''). 2.&amp;nbsp;edition. &lt;/ref&gt;
{{Aipua|Gainontzekoek bezala kolore guztiak argian zeudela sinesten nuen; inork ez zidan besterik esan, eta inoiz ez nuen izan zalantza egiteko arrazoirik, ez nuen interes gehiagorik gai horretan.}}{{Aipua|Baina harrituta nengoen, horma zuri bati prismatik begiratzen nion bitartean, zuri geratzen zen! Eremu ilunagoetan besterik ez zuen kolore pixka bat erakusten, eta, azkenean, &quot;sill&quot; lehioaren inguruan kolore guztiak nabarmentzen ziren... Berehala jakin nuen hemen zerbait esanguratsua zegoela koloreari buruz, aurkeztu beharreko zerbait, eta senak esaten zidan bezala, ozenki esan nuen Newtonen irakaspenak faltsuak zirela.|Goethe&lt;ref&gt;Goethe, Goethes Werke, Weimar: Hermann Böhlau, 1887–1919, II. Abtheilung: Naturwissenschaftlichte Schriften, Bd. 4, pp. 295–296&lt;/ref&gt;}}
[[Fitxategi:Castel_L'Optique_des_couleurs_1740.jpg|eskuinera|thumb|370x370px|Casten eta Newtonen espektro-kolorearen deskribapenen arteko konparazioa (1740), argiaren eta iluntasunaren arteko elkarreraginari buruzko azalpenarekin. Goethek, gero, ''Koloreen Teorian'' garatu zuen.]]
Goetheren abiapuntua Newtonek esperimentu prismatikoan nola huts egin zuen aurkitzea izan zen. 1793rako Newtonen aurkako argudioak eman zituen &quot;Über Newtons Hypothese der diversen Refribilität&quot; (&quot;Newtonen askotariko errefrangigarritasunaren hipotesiari buruz&quot;) saiakeran.&lt;ref&gt;Matthaei, Rupprecht. Über die Anfänge von Goethes Farbenlehre (''On the beginnings of Goethe's Theory of Colours''). &lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; Hala ere, 1794rako, koloreen itxura fisiologikoaren garrantzia gero eta gehiago nabaritzen hasi zen Goethe.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

Bere lanaren atal historikoan dioenez, Louis Bertrand Castelek kritika bat argitaratu zuen Newtonen kolore prismatikoaren espektro-deskribapenari buruz 1740an. Han ikusi zuen prisma batek zatitutako kolore-sekuentzia prismaren distantziaren araberakoa zela, eta Newton kasu berezi bati begira zegoela.

&quot;Newtonek prismatik urrun, horma batean proiektatutako kolore-espektroari behatzen zion bitartean, Goethek prismatik pixkanaka urruntzen zen txartel batean espektro iragazia ikusi zuen... Txartela urrundu ahala, proiektatutako irudia luzatu egiten zen, eta pixkanaka forma eliptikoa hartzen zuen. Irudi koloreztatuak handiagotu egin ziren, eta azkenean erdigunean bat egin zuten berdea sortzeko. Txartela urrunago mugituz irudiaren tamaina handitzen zen, azkenean Newtonek Optick-etan deskribatutako espektroa gertatu zen arte... Igorritako irudia ez zen finkoa, beraz, prismatik gero eta distantzia handiagoarekin garatua baizik. Ondorioz, Goethek Newtonek ''Optics''en bigarren proposamena frogatzeko modu apetatsuan aukeratu zuen distantzia&quot;. (Alex Kentsis, argiaren eta begiaren artean)
{{Aipua|Aurrean dugun teoria argi koloregabean oinarritzen da, eta hau kanpo baldintzez baliatzen da fenomeno koloreztatuak sortzeko; balioa ematen die baldintza horiei. Ez du bere burua kontraesaten kolorea argitik abiatzen dela esanez: kasu askotan kolorea argiak eta iluntasunaren arteko harremanak sortzen duela esaten du.|Goethe&lt;ref&gt;Karl Robert Mandelkow: Goethes Briefe (''Goethe's Letters''). 2.&amp;nbsp;edition. Vol.&amp;nbsp;2: Briefe der Jahre 1786–1805 (''Letters of the years 1786–1805''). ''Christian Wegner'' publishers, Hamburg 1968, p.&amp;nbsp;528. &quot;Die Lehre dagegen, die wir mit Überzeugung aufstellen, beginnt zwar auch mit dem farblosen Lichte, sie bedient sich äußerer Bedingungen, um farbige Erscheinungen hervorzubringen; sie gesteht aber diesen Bedingungen Wert und Würde zu. Sie maßt sich nicht an, Farben aus dem Licht zu entwickeln, sie sucht vielmehr durch unzählige Fälle darzutun, dass die Farbe zugleich von dem Lichte und von dem, was sich ihm entgegenstellt, hervorgebracht werde.&quot;&lt;/ref&gt;}}
Teoriaren hitzaurrean, Goethek polaritatearen printzipioa aplikatzen saiatu zela azaldu zuen. Obra hau, bere lehen uste sendoen proposamena, Goetheren  naturaren azterketa osoaren oinarrietako bat zen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

== Goetheren teoria ==
{{Aipua|Espektroaren koloreen eraketari buruzko Goetheren teoriak ez du frogatu teoria asegabea denik, baizik eta ez dela inola ere teoria bat. Ezin da ezer aurresan harekin. Jamesen psikologian aurkitzen dugun moduko eskema alferra da. Teoriaren alde edo aurka erabaki dezakeen &quot;experimentum crucis&quot;ik ere ez dago.|[[Ludwig Wittgenstein]], ''Remarks on Colour, paragraphs 70''}}
Zaila da Goetheren &quot;teoria&quot; aurkeztea, ez baitu teoria errealik ezartzen; honela dio: &quot;bere asmoa erretratua egitea da, azaldu beharrean&quot; (Azterlan Zientifikoak).&lt;ref name=&quot;Goethe 1995&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Goethe|izenburua=Scientific Studies (Goethe: The Collected Works, Vol. 12), p.57|argitaletxea=Princeton University Press|izena1=Johann|data=October 1995}}&lt;/ref&gt; Ereduak eta azalpenak ezarri ordez, Goethek espezimenak jaso zituen —bera zen Jena Unibertsitateko metereologia-bildumen arduraduna.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Hamm|izenburua=Unpacking Goethe's Collections: The Public and the Private in Natural-Historical Collecting|orrialdeak=275–300|izena1=E. P.|data=2001|kazeta=The British Journal for the History of Science|liburukia=34|alea=3|doi=10.1017/S0007087401004423}}&lt;/ref&gt; Hil zenean, 17.800 mineral baino gehiago zituen bere bilduma pertsonalean, Europako handiena. Koloreei dagokionez, ikuspegi bera hartu zuen: &quot;[[experimentum crucis]]&quot; bakar batera (edo bere teoria frogatu edo ezeztatuko lukeen esperimentu kritikora) gauzak estutu eta isolatu ordez, ahalik eta zabaltasun handiena lortu nahi izan zuen, kolorearen funtsezko izaera agerian uzten duen erakusketa zabal baten bidez, &quot;uhin-luzera&quot; edo &quot;partikula&quot; gisa hautemandako fenomenoei buruzko azalpen eta teorietara jo gabe.

&quot;Kolorearen teoriaren quid-a bere iturri enpirikoa da: baieztapen teorikoak ezarri ordez, Goethek argia eta kolorea esperimentu-serie antolatu batean erakustea ahalbidetu zuen&quot;. (Seamon, 1998). Goetheren arabera, &quot;Newtonen akatsa... begien sentsazioak azaltzeko matematikan  konfiantza jarri izana&quot;. (Jonah Lehrer, 2006).

Azalpenera jo gabe pertzepzioari leial eustea izan zen Goetheren metodoaren funtsa. Berak eman zuena ez zen teoria bat, kolorearen ''deskribapen arrazionala'' baizik. Goetheren aburuz, &quot;egitate oro benetan teoria dela ulertzea da garrantzitsuena. Zeruko urdinak kolorearen oinarrizko legea ematen digu. Ez bilatu fenomenoak baino zerbait gehiago, haiek dira teoria&quot;.&lt;ref&gt;Quoted in translation in: {{Cite aldizkari|abizena=Hughes|urtea=1992|izenburua=Performing Theory: Wittgenstein and the Trouble with Shakespeare|orrialdeak=85|izena1=Peter|kazeta=Comparative Criticism|liburukia=14}}&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Goethek bere lan bikainaren izenburuak agindutakoa eman zuen oso-osorik: Koloreen teoria baterako datuak. Datu garrantzitsuak, osoak eta esanguratsuak dira, material aberatsa kolorearen etorkizuneko teoriarako. Bertan ez du konpromisorik hartu teoria bera emateko; beraz, azaltzen duenez eta sarreraren xxxix. orrialdean onartzen duenez, ez digu eman kolorearen funtsezko izaeraren azalpen errealik, baizik eta fenomeno gisa sortzen dela esaten digu, ez zer den. Kolore fisiologikoa fenomeno bat da, osoa eta berez existitzen dena. Goethe ez da saiatzen kolore fisikoekin duen harremana, bere gai nagusia, erakusten. Gertaeren aurkezpen sistematikoa egiten du, baina motz geratzen da.|[[Arthur Schopenhauer|Schopenhauer]], ''[[On&amp;nbsp;Vision and Colors]]'', Introduction}}
Goethek bere metodoa deskribatzen du ''Esperimentua subjektuaren eta objektuaren arteko bitartekari gisa'' (1772) saiakeran.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Raymond|izenburua=Faces of Philosophy – Elfie Raymond|izena1=Elfie|url=http://pages.slc.edu/~eraymond/bestfoot.html}}&lt;/ref&gt; Bere ikuspuntu enpirikoa azpimarratzen du. &quot;Gizakia bera, zentzumenak ongi erabiltzen dituen neurrian, izan daitekeen aparatu fisiko zehatzena da&quot;. (Goethe, Scientific Studies)&lt;ref name=&quot;Goethe 1995&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Goethe|izenburua=Scientific Studies (Goethe: The Collected Works, Vol. 12), p.57|argitaletxea=Princeton University Press|izena1=Johann|data=October 1995}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFGoethe1995&quot;&gt;Goethe, Johann (October 1995).  &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Uste dut Goethek benetan bilatzen zuena ez zela koloreen teoria fisiologikoa, psikologikoa baizik.|[[Ludwig Wittgenstein]], ''Culture and Value, MS 112 255:26.11.1931}}

=== Argia eta iluntasuna ===
Bere garaikideek ez bezala, Goethek ez zuen ikusten iluntasuna argirik eza balitz bezala, honen polarra eta argiarekin elkarreraginean baizik; kolorea argiaren eta itzalaren arteko interakzio horren ondorioa izan zen. Goetheren aburuz, argia &quot;''ezagutzen dugun izaki sinpleena eta homogeneoena'' da. ''Honen aurka borrokan iluntasuna dago''&quot; (Gutuna Jacobiri).
''{{Aipua|... &quot;itzala argiaren zati dela&quot; zioten. Hala adierazitakoan, zentzugabea dirudi; baina hala da: koloreak itzala eta itzalaren emaitza dira, berez argia direla esan zutelako.|[[Johann Eckermann]]|[[Conversations of Goethe]], entry: January 4, 1824; trans. Wallace Wood}}''
Ingurune ilunekin egindako esperimentuetan oinarrituta, Goethek kolorea iluntasunaren eta argiaren interakzio dinamikoaren ondorio gisa definitu zuen. [[Rudolf Steiner]]&lt;nowiki/&gt;rek, Goetheren lanen editore zientifikoak, analogia hau eman zuen:
{{Aipua|Zientzia natural modernoak, iluntasuna erabateko ezerez gisa ikusten du. Ikuspegi horren arabera, espazio ilun batera doan argiak ez du iluntasunaren erresistentziarik gainditu beharko. Honen aurka, Goethek argia eta iluntasuna elkarrekin iman baten ipar eta hego poloak bezala portatzen direla uste zuen. Iluntasunak argiaren lanerako ahalmena ahuldu dezake. Aitzitik, argiak iluntasunaren energia mugatu dezake. Bi kasuetan kolorea sortzen da.|Rudolf Steiner, 1897&lt;ref name=&quot;Steiner 1897&quot;&gt;{{cite book | last = Steiner | first = Rudolf | title = Goethe's World View, Chapter III The Phenomena of the World of Colors
| year = 1897}}(published in German as ''Goethe's Weltanschauung''){{cite web |url=http://www.rsarchive.org/Books/GA006/ |title=Rudolf Steiner Archive: Steiner Books GA006 |access-date=2012-10-23 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120903062502/http://www.rsarchive.org/Books/GA006/ |archive-date=2012-09-03 }}&lt;/ref&gt;}}
Goethek laburki adierazten du hori:
{{Aipua|[...] zuria, horirantz makurtzen da iluntzen denean; beltza, aldiz, argiago bihurtzen denean, urdinera makurtzen da.}}
Bestela esanda: horia iluntasunak kondenatutako argia da; urdina argiak ahuldutako iluntasuna da.

=== Ingurune arreekin esperimentuak ===
{{Aipua|Ingurune arren eragina koloreen munduko azken gertaera izan zen Goetheren ustez - Urphänomenoak-.|[[John Tyndall]], 1880&lt;ref&gt;{{cite book | last = Tyndall | first = John | title = Popular Science Monthly, Volume 17, June 1880, Goethe's Farbenlehre | year = 1880}}&lt;/ref&gt;}}
Goetheren koloreen azterketak esperimentuekin hasi ziren, eta ingurune arreen efektuak aztertu zituzten, hala nola airea, hautsa eta hezetasuna argiaren eta iluntasunaren pertzepzioan. Poetak ikusi zuen ingurune ilun batetik ikusten den argia horia, eta ingurune argiztatu batetik ikusten den iluntasuna urdin agertzen direla.
{{Aipua|Argirik handiena, eguzkiarena bezalakoa... koloregabea da gehienetan. Argi hori, ordea, horia iruditzen zaigu, baliabide baten bidez ikusi ezkero, pixka bat lodituta. Ingurune horren dentsitatea handitzen bada, edo haren bolumena handitzen bada, ikusiko dugu argiak pixkanaka tonalitate gorrixka bat hartzen duela, eta azkenean kolore hori sakondu egiten dela.

Bestalde, iluntasuna erdi-garden dagoen ingurune baten bitartez ikusten bada, eta ingurune hori, aldi berean, kolpatzen duen argi baten bidez argiztatzen bada, kolore urdina agertzen da: hori argiagoa bihurtzen da ingurunearen dentsitatea handitu ahala, baina ilunagoa eta sakonagoa ematen du ingurunea zenbat eta gardenagoa bihurtu ahala: erabateko gardentasunaren bidez, urdin sakonena eta more ederrena ikusiko ditugu.|Goethe|''Theory of Colours'', pp. 150–151}}
Ondoren, esperimentu ugarirekin jarraitzen du, eta modu sistematikoan behatzen ditu hautsaren, airearen eta hezetasunaren eragina, kolorearen pertzepzioan.

=== Mugetako baldintzak ===
[[File:Prism-orientation-of-light-dark-boundary.gif|eskuinera|thumb|200x200px|Prisma batetik begiratzean, argi eta ilunaren arteko mugan ikusten diren koloreak muga argi eta ilun horren orientazioaren araberakoak dira.]]
Prisma baten bidez behatzen denean, argi eta ilunaren arteko mugak prismaren ardatzarekiko duen orientazioa esanguratsua da. Zuria ertz ilun baten gainean dagoenean, argia ilunerantz zabaltzen ikusiko dugu, ertz urdin bioleta baten bidez; argi-muga baten gaineko iluntasuna, berriz, argi eremurantz zabaltzen den ertz gorri horian bihurtuko da.

Goetheren ustez, argiaren eta iluntasunaren arteko mugetan ematen den kolore agerpena funtsezkoa zen espektroa sortzeko, zeina fenomeno konposatutzat jotzen duen.

Gris-tonu desberdinak erabiliz, kondizio esperimental ezberdinak sortzean, muga-kontrastearekin ertz koloreztatuen intentsitatea handitu egiten dela ikusten da.

=== Argi- eta iluntasun-espektroak ===
[[File:Prisma-goethe.gif|eskuinera|thumb|200x200px|Espektro argi eta ilunak: ertz koloreztatuak espektro argi batean gainjartzen direnean, berdea sortzen da; espektro ilun batean gainjartzen direnean, berriz, magenta ateratzen da. (Sakatu animaziorako)]]
Kolorearen fenomenoa argiaren eta iluntasunaren gertutasunaren araberakoa denez, bi modu daude espektroa sortzeko: gela ilun batean argi-sorta batekin eta gela argi batean sorta ilun batekin (itzal bat, adibidez).

Goethek prisma batetik distantzia batera proiektatutako koloreen sekuentzia erregistratu zuen bi kasuetan. Bietan, ertz horiak eta urdinak alde argitik hurbilago daudela ikusi zuen, eta ertz gorri eta moreak alde ilunetik hurbilago. Distantzia jakin batera, ertz horiek gainjarri egiten dira, eta Newtonen espektroa lortzen dugu. Ertz horiek argi-espektro batean gainjartzen direnean, berdea gertatzen da; espektro ilun batean gainjartzen direnean, magenta ateratzen da.

Argi-espektro batekin (esate baterako, argi-izpi bat inguruko iluntasunean) kolore gorriak ikusiko ditugu goiko ertzean, eta kolore urdin moreak beheko ertzean. Goetheren ustez, erdian berdea duen esprektroa, ertz urdin moreak ertz gorri-horiari gainjartzen zaizkionean soilik agertuko da. Zoritxarrez, urdinaren eta horiaren arteko nahaste optikoak zuria ematen digu. Beraz, Newtonen espektroari buruzko Goetheren azalpenak huts egin zuen.&lt;ref&gt;Arthur Zajonc. &lt;/ref&gt;

Espektro ilun batekin (argiz inguratutako itzala, adibidez), goiko ertzean urdina eta morea aurkituk ditugu eta gorria eta horia behean. Ertz horiek gainjartzen diren tokian, magenta (extraespektrala) dugu.

Olaf Müller-ek honela aurkeztu zuen auzia: &quot;Newtonen arabera, espektro-kolore guztiak eguzki-argi zurian daude, Goetheren arabera, kontrakoa esan daiteke: espektro osagarriko kolore guztiak ilunpean daudela&quot;. [https://translate.google.com/translate?hl=en&amp;sl=de&amp;tl=en&amp;u=https%3A%2F%2Fwww.zeit.de%2F2010%2F20%2FFarbenlehre%2Fkomplettansicht&amp;anno=2&amp;sandbox=1]

== Goetheren kolore-gurpila ==
[[Fitxategi:Goethe,_Farbenkreis_zur_Symbolisierung_des_menschlichen_Geistes-_und_Seelenlebens,_1809.jpg|thumb|380x380px|Goetheren gurpil simetrikoa, ezaugarri sinboliko elkartuekin (1809)]]
{{Aipua|Begiak kolore bat ikusten duenean berehala kitzikatzen da eta bere izaera da, berezkoa eta beharrezkoa, aldi berean beste kolore bat sortzea, jatorrizko kolorearekin eskala kromatiko osoa hartzen duena.|Goethe, Theory of Colours}}
Ewald Heringen [[Opponent process|aurkariaren prozesuaren]] teoria aurreratuak gurpil simetriko bat proposatzen du. Honela idazten du: &quot;Zirkulu kromatikoa... orokorrean, ordena naturalaren arabera antolatuta dago... diagrama honetan diametralki kontrajartzen diren koloreek, begian elkar gogorarazten dutelarik. Hala, bada, horiak morea eskatzen du, laranjak urdina, purpurak berdea, eta alderantziz. Horrela... tarteko gradazio guztiek ere, batak bestea gogorarazten dute; kolorerik sinpleenak konposatua eskatzen du, eta alderantziz (50. paragrafoa).

Argi-espektroek eta iluntasun-espektroek urdinaren eta horiaren nahasketarekin berdea eragiten zuten Goetherentzat eta kolorearen gurpil osatu bat egin zuen, magentari bere garrantzia emanez, adibidez. Honen aurka, &quot;Newtonen aburuz, espektro-koloreak baino ez lirateke funtsezkoak. Goetheren ikuspegi enpirikoenak, aldiz, kolore osoko zirkulu batean magentak duen funtsezko papera onartzera eraman zuen, kolore-sistema moderno guztietan oraindik duen papera&quot;.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;

=== Kolore osagarriak eta koloreen psikologia ===
[[Fitxategi:Goethe_Schiller_Die_Temperamentenrose.jpg|thumb|255x255px|Tenperamentuen larrosa (Temperamentenrose), Goethe eta Schiller-en azterketa (1798/9). Hamabi kolore giza okupazioekin edo izaeraren ezaugarriekin erlazionatu zituzten
(tiranoak, heroiak, abenturazaleak, hedonistak, maitaleak, poetak, hizlari publikoak, historialariak, irakasleak, filosofoak, pedanteak, agintariak), lau temperamentutan banatuta.]]
Goethek ezaugarri estetikoak ere sartu zituen bere kolore-gurpilean, &quot;kolorearen erabilera alegorikoa, sinbolikoa, mistikoa&quot; izenburupean (Allegorischer, simbolischer, mystischer Gebrauch der Farbe), eta [[kolorearen psikologia]] moduko bat ezarri zuen.
Gorria eder denarekin lotu zuen, laranja noble denarekin, horia on denarekin, berdea erabilgarri denarekin, urdina arrunt denarekin eta morea alferrikakoarekin.
Sei kualitate horiek giza ezagutzaren lau kategoriari esleitu zizkion: arrazionala (''Vernunft'') eder denari eta nobleari (gorria eta laranja), intelektuala (Verstand) onari eta erabilgarritasunari (horia eta berdea), sentsuala (''Sinnlichkeit'') baliagarritasunari eta arruntari (berdea eta urdina), eta, zirkulua itxiz, irudimena ''(Phantasie)'', alferrikakoari eta ederrari (morea eta gorria).

==== Itzulpenari buruzko oharrak ====
Magenta kolore terminoa XIX. mendearen erdialdean agertu zen, Goetheren ondoren. Hala, Goetheren magentari buruzko erreferentziak interpretazioz josita daude. Ingeles batek Alemanez ''Purpur'' deitzen zaion kolorea ulertuko du magenta gisara. Hala ere, koloreak prisma batetik irteten beatu ezkero, autorearen intentzioa ulertzeko modukoa da.

Hala ere, itzulpen literala zailagoa da. Esate baterako, Goethek &quot;laranja&quot; eta &quot;bioleta&quot; bezalako ohiko koloreen terminoak erabiliko ditu, tonu mistoak (tartekoak) izendatzeko.
{| class=&quot;wikitable&quot; 
 !alemana
 !ingelesa
 !Sinbolismoa
 |- bgcolor=&quot;#FF99FF&quot;
 |[[wiktionary:Purpur#German|Purpur]]
 |[[Magenta]] (edo morea)
 | rowspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#FFAADD&quot; |''[[wiktionary:schön#German|Schön]]'' (ederra)
 |- bgcolor=&quot;#FFBBBB&quot;
 |[[wiktionary:Rot#German|Err]].
 |[[Gorri|Gorria]]
 |- bgcolor=&quot;#FFCCAA&quot;
 | bgcolor=&quot;#FFC0AA&quot; |[[wiktionary:gelbrot#German|Gelbrota]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |[[Laranja kolore|Laranja]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |''[[wiktionary:edel#German|Edel]]'' (noble)
 |-
 | bgcolor=&quot;#FFDDAA&quot; |[[wiktionary:Orange#German|Laranja]]
 |- bgcolor=&quot;#FFFF99&quot;
 |[[wiktionary:Gelb#German|Gelb]]
 |[[Hori|Horia]]
 |''[[wiktionary:gut#German|Gut]]'' (ona)
 |- bgcolor=&quot;#BBFFBB&quot;
 |[[wiktionary:Grün#German|Grün]]
 |[[Berde|Green]]
 |''[[wiktionary:nützlich#German|Nützlich]]'' (tresna)
 |- bgcolor=&quot;#AACCFF&quot;
 |[[wiktionary:Blau#German|Blau]]
 |[[Urdin|Urdina]]
 |''[[wiktionary:gemein#German|Gemein]]'' (ertaina, ohikoa)
 |- bgcolor=&quot;#CCAAFF&quot;
 | bgcolor=&quot;#BBAAFF&quot; |[[wiktionary:Violett#German|Bioleta]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |[[More|Bioleta]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |''[[wiktionary:unnöthig#German|Giharra]]'' (ez da beharrezkoa)
 |-
 | bgcolor=&quot;#DDAAFF&quot; |[[wiktionary:blaurot#German|Blaurota]]
 |}
Ez dago argi Goetheren Rot, ''Purpur'' (berdearen osagarriari emandako izena) eta ''Schön'' (kolorearen sei sektoreetako bat) nola lotzen diren elkarrekin eta [[Argi ikusgai|espektro]] ikusgaiaren punta gorriarekin. &quot;Physical&quot; izeneko kapituluan, interferentziari buruzko testu bat dago eta bertan ez du ''Rot'' eta ''Purpur''ren ez dira sinonimo gisa tratatzen. Gainera, ''Purpur'' eta ''Blaurot'' ezberdinak dira, ''Purpur''rek ''Blaurot'' eta ''Gelbrot''en artean dagoen kolore bat ziendatzen baitu (476. paragrafoa), nahiz eta, seguruenik, ez dagoen Blaurot-en ondoan.&lt;ref name=&quot;Epoptische Farben&quot; /&gt; Artikulu honek aurreko taulako ingelesezko itzulpenak erabiltzen ditu.

== Newton eta Goethe ==
Ernst Lehrsek honela idatzi zuen: &quot;Hauxe da Goetheren kolorearen teoriaren eta, aldaketa guztiak gorabehera, Newtonen garaitik zientzian nagusitu de teoriaren arteko funtsezko aldea: Newtonen eta haren ondorengoen teoriek begiaren kolorea ikusteko ahalmena baztertzean oinarritu ziren, Goethek, aldiz, begiaren kolorearen esperientziari buruzko teoria sortu zuen&quot;.&lt;ref&gt;Lehrs, Ernst. &lt;/ref&gt;

&quot;Bizitzari eta berehalakotasunari uko egitea izan zen zientzia naturalaren aurrerapenaren premisa, Newtonez geroztik. Hau izan zen Goethek Newtonen optika fisikoaren aurkako borrokaren oinarria. Borroka honen garrantzia aipatzekoa da, gizon garrantzitsuenetako batek, optika newtondarraren garapenaren aurka borrokatzeko ahalegin guztiak zuzentzen baititu&quot;.[[Werner Heisenberg|(Werner Heisenberg]], Goetheren urtebetetzea ospatzen den hitzaldi batean)&lt;ref&gt;Ernst Lehrs, Man or Matter, Chapter II | https://archive.org/stream/manormatter05641gut/elmom10p#page/n23/mode/2up&lt;/ref&gt;

Gai komun bati buruzko ikuspegi desberdinak medio, gaizki-ulertu ugari sortu dira Newtonen optikaren ulermenaren matematikoaren eta Goetheren ikuspegiaren enpirikoaren artean.&lt;ref name=&quot;Stephenson&quot;&gt;R. H. Stephenson, ''Goethe's Conception of Knowledge and Science'' (Edinburgh: Edinburgh University Press, 1995)&lt;/ref&gt;

[[Isaac Newton|Newtonek]] argi zuria banakako kolorez osatuta dagoela ulertzen duenez, eta Goethek argiaren eta iluntasunaren arteko elkarreraginetik sortzen den kolorea ikusten duenez, hainbat ondoriotara iristen dira galdera honi buruz: espektro optikoa fenomeno primario edo konposatu bat da?

Newtonen aburuz, prismak ez du kolorearen existentziarekiko inplikazioarik, kolore guztiak jadanik existitzen baitira argi zurian..Goethek erakutsi nahi izan zuen prisma faktore integrala zela kolorearen sorreran.

Newtonek argi sorta estutu zuen fenomenoa isolatzeko, baina Goethek ikusi zuen irekidura zabalago batekin ez zegoela espektrorik. Ertz gorrixka-horixkak eta ertz urdin-moreak baino ez zituen ikusi haien artean, eta espektroa ertz horiek gainjartzeko behar adina hurbiltzen ziren tokian sortu zen. Harentzat, ertz argi eta ilunen elkarreraginetik sortzen da kolorearen fenomenoa, eta horrela azal liteke espektroa.

Newtonek ertz koloreztatuak dituen zuriaren itxura azaltzen du, eta esaten du errefrakzio kantitate oso desberdina duenez, izpiak nahasi egiten direla zentrorantz zuri oso bat sortzeko; ertzak, berriz, ez dira nahasketa oso horretaz baliatzen eta osagai gorri edo urdin handiagoekin agertzen dira. Newtonen esperimentuen kontakizunerako, ikusi haren ''[[Opticks]]'' (1704).&lt;ref&gt;''Opticks Or, A treatise of the Reflections, Refractions, Inflexions and Colours of Light, Also Two treatises of the Species and Magnitude of Curvilinear Figures'' (London, 1704) {{Cite web|izenburua=Isaac Newton's Works|url=http://www.newtonproject.sussex.ac.uk/prism.php?id=43|accessdate=2012-10-22}}&lt;/ref&gt;

=== Ezberdintasunen taula ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Argiaren ezaugarriak
!Newton (1704)
!Goethe (1810)
|-
|Homogeneotasuna
|Argi zuria koloreztatutako elementuek (heterogeneoak) osatzen dute.
|Argia da gauzarik sinpleena eta homogeneoena (homogeneoa).
|-
|Iluntasuna
|Iluntasuna argirik eza da.
|Iluntasuna argiaren polarra da, eta honekin elkarreragiten du.
|-
|Espektroa
|Koloreak beren hozgarritasunaren arabera argiztatzen dira (lehen mailako fenomenoa).
|Muga argien ilunetan sortzen diren ertz koloreztatuak gainjarri egiten dira espektro bat eratzeko (fenomeno konposatua).
|-
|Prism
|Prismak ez du kolorearen existentziarekin zerikusirik.
|Ingurune arre gisa, prismak zeregin bat du kolorearen sorreran.
|-
|Errefrakzioaren papera
|Argia errefrakzioaren, inflexioaren eta islapenaren bidez deskonposatzen da.
|Errefrakzioa, inflexioa eta islapena kolorea agertu gabe egon daitezke.
|-
|Analisia
|Argi zuria kolore guztietako espektroan banatzen da.
|Bi kolore garbi baino ez daude: urdina eta horia; gainerakoak hauetatik eratortzen dira. (Koloreen teoria, 3. liburukia, 201/202 atala)
|-
|Sintesia
|Argi zuria deskonposatu daitekeen bezala, berriro armatu daiteke.
|Gris-tonuetara birkonbinatutako koloreak.
|-
|Partikula edo uhina?
|Partikula
|Bat ere ez, inferentziak baitira eta ez baitira zentzumenekin behatzen.
|-
|Koloretako gurpila
|Asimetrikoa, 7 kolore
|Simetrikoa, 6 kolore
|}
Fisika modernoak Goetheren iluntasunaren berrantolaketa baztertu du. Newtonek eta [[Christiaan Huygens|Huygensek]] iluntasuna argi-gabezia gisa definitu zuten. Young-ek eta Fresnel-ek erakutsi zuten Huygensen uhinaren teoriak (Argiaren Tratatuan) azal zezakeela kolorea argiaren uhin-luzeraren agerpen ikusgarria dela. Gaur egungo fisikariek izaera korpuskularra eta izurtzailea ematen diote argiari, [[Uhin-partikula dualtasuna|uhinen eta partikulen arteko dualtasuna]] kontuan hartuta.

== Historia eta eragina ==
''Farbenlehre''ren lehen edizioa Cotta’schen Verlagsbuchhandlungen argitaratu zen, 1810eko maiatzaren 16an. 250 ale paper grisean eta 500 ale paper zurian imprimatu ziren. Hiru atal zituen: i) Goethek bere oharrak aurkezten zituen atal didaktiko bat, ii) Newtonen aurkako atal polemiko bat, eta iii) atal historiko bat.

Newtonen aurka agertu izanak, polemika gehitu zion argitarapenari..[[Charles Lock Eastlake|Charles Eastlakek]] ingelesera itzuli zuenean 1840an, Goethek Newtonen aurka egindako polemikaren edukia alde batera utzi zuen.
{{Aipua|Modu esanguratsuan (eta zoritxarrez), kolore-behaketa «didaktikoak» soilik agertzen dira Eastlakeren itzulpenean. Hitzaurrean, Eastlakek liburuko zati historiko eta entoptikoak kendu zituela azaltzen du, &quot;interes zientifikorik ez zutelako&quot;, eta Goetheren polemika gaitzetsi zuen, Newtonen aurkako &quot;objekzioen indarkeriak&quot; irakurleei Goetheren kolore-oharrak zuzen epaitzea eragotziko zielako.|Bruce MacEvoy|Handprint.com, 2008&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.handprint.com/HP/WCL/goethe.html |title=Handprint : Colormaking attributes |access-date=2010-01-03 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20090531083426/http://www.handprint.com/HP/WCL/goethe.html |archive-date=2009-05-31 }} | Bruce MacEvoy | Handprint.com | 2008&lt;/ref&gt;}}

=== Arteetan duen eragina ===
[[Fitxategi:The_Fighting_Temeraire,_JMW_Turner,_National_Gallery.jpg|eskuinera|thumb|[[J. M. W. Turner]]&lt;nowiki/&gt;ren ''The Fighting Temeraire'', 1839]]
Pinturan tonalitateari buruz sortutako galderek bultzatu zuten Goethe kolorea aztertzera. &quot;Italiara egin zuen lehen bidaian (1786–88), artistak pintura eta marrazketako elementu gehienentzat arauak ezartzeko gai zirela konturatu zen, kolorearentzat izan ezik. 1786-88 urteetan, kolorearen erabilera artistikoa gobernatzeko arauak zehaztu ote zitezkeen ikertzen hasi zen Goethe&quot;.&lt;ref name=&quot;SepperDennis&quot;&gt;Sepper, Dennis L. | ''Goethe contra Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' | Cambridge University Press | 2007 | {{ISBN|0-521-53132-2}}&lt;/ref&gt;

Helburu hori zenbait artista piktoriko, batez ere Philipp Otto Runge, beren kolore-estudioetan interesatu zirenean bete zen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; 1840an Charles Eastlakek ingelesera itzuli ondoren,artearen munduan onartutako teoria bihurtu zen, bereziki [[Prerrafaelismo|Aurre-Raphaelite]]&lt;nowiki/&gt;n artean. J. M. W. Turnerrek sakon aztertu zuen eta hainbat pinturen izenburuetan aipatu zuen. [[Vasili Kandinski|Wassily Kandinskyk]] &quot;obra garrantzitsuenetakotzat&quot; jo zuen.&lt;ref name=&quot;Rowley&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Rowley|izenburua=Kandinskii's theory of colour and Olesha's Envy|argitaletxea=LookSmart FindArticles|izena1=Alison|data=September–December 2002|url=http://findarticles.com/p/articles/mi_qa3763/is_200209/ai_n9096866|accessdate=2007-07-14}}&lt;/ref&gt;

=== Latinoamerikako banderetan duen eragina ===
[[Fitxategi:59_-_Carthagène_-_Décembre_2008.JPG|eskuinera|thumb|Kolonbiako bandera]]
1785eko neguan Weimarren izandako festa batean, [[Francisco de Miranda]] iraultzaile hegoamerikarrarekin elkarrizketa bat izan zuen Goethek. Mirandak Semyon Romanovich Vorontsov kondeari idatzitako gutun batean (1792), Goethek hala esan ziola kontatzen du: &quot;Zure patua kolore primarioak desitxuratuta ez dauden leku bat sortzea da&quot;. Esan nahi zuena argitu zuen:


&quot;Hasteko, irisak argia hiru kolore primarioetan eraldatzen duen modua azaldu zidan... gero, hala esan zidan: &quot;Zergatik den horia beroena, nobleena eta argi distiratsutik gertuen dagoena; zergatik den urdina eszitazio- eta lasaitasun-nahasketa hori, itzalak gogora ekartzen dituena; eta zergatik den gorria horia eta urdina gorestea, sintesia, itzaletan argi distiratsua desagertzea&quot;&quot;.

=== Filosofoen gaineko eragina ===
XIX. mendean, Goetheren teoria [[On Vision and Colors]] liburuan hartu zuen Schopenhauer-ek, eta erretinaren ekintzaren fisiologia aritmetiko antzeko batean garatu zuen, bere idealismo adierazgarriarekin oso bat etorriz [&quot;Mundua nire irudikapena edo ideia da&quot;].

XX. mendean, Wittgensteinek teoria filosofiara eraman zuen eta, hil aurretik zenbait ohar eskaini zizkion gaiari. Behaketa horiek ''Koloreari buruzko ohar'' gisa jasotzen dira (Wittgenstein, 1977).

Wittgensteini interesgarria iruditu zitzaion koloreari buruzko proposamen batzuk itxuraz ez direla enpirikoak, ez eta a priorizkoak ere, tarteko zerbait baizik: fenomenologia, Goetheren arabera. Hala ere, Wittgenstein-ek hala esan zuen: &quot;Ez dago fenomenologia bezalako gauzarik, nahiz eta arazo fenomenologikoak egon&quot;. Goetheren oharrak logikatzat edo geometriatzat hartzearekin konformatzen zen. Wittgensteinek bere adibideak hartu zituen &quot;Farbenlehre&quot;n aurkitzen den &quot;Runge&quot; gutunetik. &quot;Zuria kolorerik argiena da&quot;, &quot;Ezin da zuri garden bat egon&quot;, &quot;Ezin da berde gorrixka egon&quot;, etab. Proposizio horiek Wittgensteinen ikerketan duteniizaera logikoa, fisikarekin duten erlazioa barne, eztabaidatua izan da Jonathan Westphalen ''Kolorea: sarrera filosofiko bat'' (Westphal, 1991) lanean.

=== Zientzialarien harrera ===
Zientzialari eta matematikari ugarik, Goethek kolorearen teorian Newtonei eginiko kritika komentatu zuten berrikuspenetan, liburuetan, liburuetako kapituluetan, orri-oineko oharretan eta gutun irekietan. Horietako asko (erdia baino zertxobait gutxiago) Goetheren aurka agertu ziren, bereziki [[Thomas Young]], Louis Malus, Pierre Prévost eta Gustav Theodor Fechner. Natur zientzien adierazpenen herena Goetheren aldekoa zen, bereziki [[Thomas Johann Seebeck]], Johann Salomo Christoph Schweigger eta Johann Friedrich Christian Werneburg, eta bostenak anbibalentzia adierazi zuen.

1853an, Hermann von [[Hermann von Helmholtz|Helmholtzek]] Goetheren lan zientifikoei buruz emandako hitzaldian —Goetheren lanak hautemandako fenomenoak deskribatzen dituela zioen— hala adierazi zuen: &quot;zirkunstantzialki, naturari hertsiki leial, eta ikasteko ordena atsegin batean jartzen ditu, eta hemen, gertaeren erreinuan bezala, erakusketaren maisu handia dela frogatzen du&quot; (Helmholtz, 1853). Azkenean, baztertu egiten du Goetheren teoria, poeta baten lana den aldetik, baina bere harridura adierazten du, auziaren egitateei buruz hain ados egon daitezkeelako, baina haren esanahiari buruzko kontraesan bortitzean. &quot;Eta nik, batetik, ez dakit nola inork, koloreei buruz dituen iritziak edozein direla ere, ukatu dezakeenik teoria bera guztiz kontsekuentea dela, bere suposizioek, landutako egitateak modu osatu eta sinplean azaltzen dituztela. (Helmholtz, 1853)&lt;ref&gt;Helmholtz, Hermann von. 1853. &lt;/ref&gt;

Goetheren behaketen zehaztasunak kritika asko onartzen ez dituen arren, bere ikuspegi estetikoa ez zaie egokitzen zientzia modernoan nonahi erabiltzen diren analisi analitiko eta matematikoaren eskaerei.
{{Aipua|Goetheren kolorearen teoriak fruitu asko eman ditu artean, fisiologian eta estetikan. Baina garaipena eta, beraz, hurrengo mendeko ikerketan eragina Newtonena izan da.|Werner Heisenberg, 1952}}{{Aipua|&quot;Goethek zulo bat aurkitu zuen Newtonen armaduran, eta haren bidez gogaitzen zuen etengabe ingelesa bere lantzarekin. Newtonek konpromisoa hartu zuen kolorerik gabeko errefrakzioa ezinezkoa zela zioen doktrinarekin. Beraz, teleskopioen lenteek akatsdunak zirela esan zuen, akromatismoa eta errefrakzioa bateraezinak izanik. Dollondek inferentzia hori okerrekoa zela frogatu zuen. Hemen, beste leku batzuetan bezala, Goethe bere burua esperimentu-baldintzen maisu agertzen da. Interpretazio gaitasuna falta zaio&quot;.|John Tyndall, 1880&lt;ref&gt;Popular Science Monthly/Volume 17/July 1880){{cite web |url=http://en.wikisource.org/wiki/Popular_Science_Monthly/Volume_17/July_1880/Goethe's_Farbenlehre:_Theory_of_Colors_II |title=Popular Science Monthly Volume 17 July 1880 |access-date=2013-11-18 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140529083724/http://en.wikisource.org/wiki/Popular_Science_Monthly/Volume_17/July_1880/Goethe%27s_Farbenlehre:_Theory_of_Colors_II |archive-date=2014-05-29 }}&lt;/ref&gt;}}
Eztabaida handia argia eta kolorea ikertzeko bi modu desberdinetatik dator. Goethek ez zuen interesik Newtonen kolorearen tratamendu analitikoan, baina giza kolorearen pertzepzioaren ''deskribapen arrazional'' bikaina aurkeztu zuen. Kolore-behaketen bilduma bat da, eta horixe ikusi behar dugu liburu honetan.
{{Aipua|Goetheren kolore-azalpen gehienak sakonki eraitsi dira, baina ez dira kritikatu haren txostenak, ikusi behar diren gertaerei buruzkoak; ez lirateke kritikatu behar. Liburu honen bidez, subjektuek sortutako koloreetan (irudien ondoren, argiaren eta iluntasunaren egokitzapena, irradiazioa, itzal koloreztatuak eta presio-fosfenoak) ez ezik, kolorearen behaketak kualitatiboki hauteman ditzakeen fenomeno fisikoetan ere (xurgapena, sakabanaketa, errefrakzioa, difrakzioa, polarizazioa eta interferentzia) froga dezake irakurleak. Goetheren azalpenen logikari jarraitzen saiatzen den eta gaur egun onartuta dauden iritziekin konparatzen saiatzen den irakurle batek, 1970eko sofistikazioaren abantailarekin ere, ikus dezake Goetheren teoria, edo haren zati bat behintzat, azkarregi baztertu dela.|[[Deane B. Judd]], 1970&lt;ref&gt;{{cite book | last = Judd | first = Deane B. | title = Introduction by Deane B. Judd, Goethe's Theory of Colours | publisher = MIT Press | place = Cambridge | year = 1970 | url = http://members.shaw.ca/competitivenessofnations/Anno%20Goethe.htm | access-date = 2007-09-14}}&lt;/ref&gt;}}
Mitchell Feigenbaum: &quot;Goethek arrazoi zuen koloreaz!&quot;&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Feigenbaum-ek ulertzen zituen bezala, Goetheren ideiek benetako zientzia zuten beren baitan. Zailak eta enpirikoak ziren. Behin eta berriz, Goethek bere esperimentuen errepikagarritasuna nabarmendu zuen. Kolorearen pertzepzioa, Goetheren aburuz, unibertsala eta objektiboa zen. Zer ebidentzia zientifiko zegoen mundu errealean defini zitekeen gorritasun-kalitateaz, gure pertzepzioa edozein izanda ere?|[[James Gleick]]|''[[Chaos: Making a New Science|Chaos]]''&lt;ref&gt;{{cite book | last = Gleick | first = James | title = Chaos, pp. 165-7 | publisher = William Heinemann Publishers | place = London | year = 1988}}&lt;/ref&gt;}}

=== Egungo egoera ===
&quot;Newtonek uste zuen, prismarekin egindako esperimentuen laguntzaz, eguzki-argia askotariko argi-izpiz osatuta zegoela froga zezakeela. Goethek erakutsi zuen behaketatik teoriarako urrats hori Newtonek onartu nahi zuena baino arazotsuagoa dela. Teoriara igarotzeak fenomenoak ez dituela behartzen esatean, Goethek eraikuntza teorikoari egiten dion ekarpen libre eta sortzailea erakutsi zuen. Eta Goetheren ikuspegia oso adierazgarria da, ondo esan baitzuen Newtonen prismako esperimentuen emaitza guztiak bat datozela aukera teoriko berdin batekin... Duhemek eta Quinek azpideterminaziorako emandako argudio ospetsuak baino mende bat lehenago&quot;.&lt;ref name=&quot;Mueller 2016&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Mueller|urtea=2016|izenburua=Prismatic Equivalence – A New Case of Underdetermination: Goethe vs. Newton on the Prism Experiments|orrialdeak=323–347|izena1=Olaf L|kazeta=British Journal for the History of Philosophy|liburukia=24|alea=2|doi=10.1080/09608788.2015.1132671}}&lt;/ref&gt;

&quot;Goethek Newtoni egindako kritika ez zen arrazoiari edo zientziari egindako erasoa izan, nahiz eta askotan horrela islatu den... Kritikak zioenez, Newtonek nahasi egin zuen irudimen matematikoa zentzumenen ebidentzia huts gisa... Irudimenaren funtzio zientifikoa definitzen saiatu zen Goethe: fenomenoak zehaztasunez ekoitzi, deskribatu eta antolatu ondoren elkarrekin lotzea... Newtonek... dogma sartu zuen kolorearen zientzian, kolorea izpien funtzio batera murritz zitekeela esatean&quot;. (Dennis L. Sepper, 2009)&lt;ref name=&quot;Sepper 2009&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Sepper|izenburua=Goethe, Newton, and the Imagination of Modern Science, 2009/3 (n° 249)|argitaletxea=Revue internationale de philosophie|izena1=Dennis L.|data=2009|url=https://www.cairn.info/revue-internationale-de-philosophie-2009-3-page-261.htm}}&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Hasieran Goethek Newtonen teoria fisikoa onartzen zuen. Laster utzi zuen... bere ideietara hobeto egokitzeko aldaketa aurkitu zuen. Horren ondorio onuragarri bat izan zen kolorearen pertzepzioaren alderdi fisiologikoaren garrantziaren kontzientzia garatu zuela, eta, beraz, Newtonen argiaren eta koloreen teoria sinplistegia dela frogatu ahal izan zuen; errefrangigarritasun aldakorra baino kolore gehiago dagoela.|Michael Duck, 1988&lt;ref name=&quot;Duck, Michael&quot;&gt;{{cite journal | last = Duck | first = Michael | title = Newton and Goethe on colour: Physical and physiological considerations | journal = Annals of Science | volume = 45 | issue = 5 | pages = 507–519 | publisher = Annals of Science, Volume 45, Number 5, pp. 507-519 | date = September 1988 | doi = 10.1080/00033798800200361 }}&lt;/ref&gt;}}
&quot;Laster Newtonen errefrangigarritasun diferentziala baztertu zuen arren, Goethek beti baieztatu zuen mekanika newtondarra. Ez zen azterketa matematikoaren aurkako aurreiritzi poetikoa, teoria errefusatzera eraman zuten esperimentuak egitea baizik... Goethek berehala ondorioztatu zuen ezen, kolorea azaltzeko, batek, argiari buruz ez ezik, begi-funtzioari eta ikuseremuaren bidez argian dauden desberdintasun erlatiboei buruz jakin behar duela&quot;. (Sepper, 2009)&lt;ref name=&quot;Sepper 2009&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Sepper|izenburua=Goethe, Newton, and the Imagination of Modern Science, 2009/3 (n° 249)|argitaletxea=Revue internationale de philosophie|izena1=Dennis L.|data=2009|url=https://www.cairn.info/revue-internationale-de-philosophie-2009-3-page-261.htm}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSepper2009&quot;&gt;Sepper, Dennis L. (2009). &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Behaketen katalogo gisa, Goetheren esperimentuek giza kolorearen pertzepzioaren konplexutasunak aztertzen dituzte. Newton, argiaren portaerarako eredu matematiko bat garatzen saiatu zen; Goethe, berriz, baldintza-sorta zabal batean kolorea nola hautematen den ikertzen aritu zen. Garunak koloreak nola interpretatzen dituen ulertzeko garapenak, hala nola kolorearen konstantzia eta [[Edwin H. Land]]&lt;nowiki/&gt;en [[retinex]]&lt;nowiki/&gt;aren teoriak, antzekotasun harrigarriak ditu Goetheren teoriarekin.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;

Dennis L. Sepperrek Goetheren liburuaren tratamendu moderno bat argitaratu du ''Goethe - Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' (Cambridge University Press, 2003) liburuan.&lt;ref name=&quot;SepperDennis&quot;&gt;Sepper, Dennis L. | ''Goethe contra Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' | Cambridge University Press | 2007 | {{ISBN|0-521-53132-2}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&amp;nbsp;[[Special:BookSources/0-521-53132-2|0-521-53132-2]]&lt;/ref&gt;

== Ikus gainera ==

* Zuzentzailearen itzal-ilusioa (kolore-ilusio bera)
* [[Kolorearen teoria]]
* Fenomeno entoptikoa
* Aurkariaren prozesua
* Erromantizismoa zientzian
* Pinturaren teoria

== Oharrak eta erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==

* Goethe, ''Koloreen Teoria'', trans. Charles Lock Eastlake, Cambridge, MA: MIT Press, 1982.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-262-57021-1|0-262-57021-1]]
* Bockemuhl, M., ''Turner''. Koln: Taschen, 1991.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/3-8228-6325-4|3-8228-6325-4]].
* {{Cite aldizkari|abizena=Duck|urtea=1988|izenburua=Newton and Goethe on colour: Physical and physiological considerations|orrialdeak=507–519|izena1=Michael J|kazeta=Annals of Science|liburukia=45|alea=5|doi=10.1080/00033798800200361}}
* Gleick, James, Chaos, Londres: William Heinemann, 1988. or. 165-7
* Lehrer, Jonás, [http://scienceblogs.com/cortex/2006/12/07/post-7/ ''Goethe eta''] Color, Science Blogs: The Frontal Cortex, Abenduaren 7a. 2006.
* XIV. kapitulua [http://borderlandresearch.com/book/man-or-matter/chapter-xiv-colours-as-deeds-and-sufferings-of-light]
* Matthaei, Rupprecht, ''Goetheren kolorearen teoria''. Johann Wolfgang von Goethe. Rupprecht Matthaeik [de] moldatu eta argitaratua. Arg. Herb Aach-ek itzuli eta argitaratua. Van Nostrand Reinhold, 1971.
* Proskauer, The Rediscovery of Color, Dornach: Steiner Books, 1986.
* {{Cite aldizkari|abizena=Rowe|izenburua=Goethe and Wittgenstein|orrialdeak=283–303|izena1=M. W.|data=July 1991|kazeta=Philosophy|liburukia=66|alea=257|doi=10.1017/S0031819100064901}}
* {{Cite aldizkari|abizena=Ribe|urtea=2002|izenburua=Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory|orrialdeak=43|abizena2=Steinle|izena1=Neil|izena2=Friedrich|kazeta=Physics Today|liburukia=55|alea=7|bibcode=2002PhT....55g..43R|doi=10.1063/1.1506750}}
* {{Cite aldizkari|abizena=Ribe|urtea=1985|izenburua=Goethe's critique of Newton: A reconsideration|orrialdeak=315–335|izena1=Neil M|kazeta=Studies in History and Philosophy of Science Part A|liburukia=16|alea=4|doi=10.1016/0039-3681(85)90015-9}}
* Schopenhauer, Ikuskerari eta koloreei buruz, Probidentzia: Berg, 1994.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-85496-988-8|0-85496-988-8]]
* Sepper, Dennis L., Goethe - Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color, Cambridge: Cambridge University Press, 2007.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-521-53132-2|0-521-53132-2]]
* Sepper, Dennis L., “Goethe, Newton, y la imagination de la ciencia moderna”, Revue internationale de philosophie, 2009/3 (249. zk.), 2009.
* Steiner, Rudolf, Konferentzia Zientifikoko ''[http://wn.rsarchive.org/Lectures/LightCrse/19191225p01.html;mark=156,43,56#WN_mark Lehen]'' Ikastaroa, Hirugarren Konferentzia, Stuttgart, 1919ko abenduaren 25a. GA320
* Steiner, Rudolf, “Goethe's World View”, III. kapitulua ''Koloreen munduko fenomenoak'', 1897.
* {{Cite aldizkari|abizena=Barsan|urtea=2016|izenburua=Goethe's theory of colors between the ancient philosophy, middle ages occultism and modern science|abizena2=Merticariu|izena1=Victor|izena2=Andrei|url=http://publikationen.ub.uni-frankfurt.de/files/40333/Goethe.pdf|kazeta=Cogent Arts &amp; Humanities|liburukia=3|doi=10.1080/23311983.2016.1145569}}
* Westphal, Jonathan, &quot;Color: una introducción filosoffica&quot;, Aristotélian Society Series, Vol. 7, Oxford, Blackwell, 1991 (2nd. ad ul.).
* Wittgenstein, Comments on Color, Berkeley: University of California Press, 1978.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-520-03727-8|0-520-03727-8]]

== Kanpoko loturak ==

* ''Koloreen teoria'' (alemanez) linean [https://web.archive.org/web/20150610172208/http://web568.rs013.glowfish.de/Joomla/images/ebook/Buch00195-Goethe-auf-www.zenisis.de.pdf pdf]
* [http://www.theoryofcolor.org/Theory+of+Colours ''Koloreen teoria''] (ingelesez)
* Theory of Colours public domain audiobook at LibriVox
* Koloreen teoria (audiolibroa; 2014ko ekainean argitaratua) (ingelesez)
* [http://scitation.aip.org/journals/doc/PHTOAD-ft/vol_55/iss_7/43_1.shtml?bypassSSO=1 Fisika Gaur – Esplorazio-esperimentazioa: Goethe, Land eta Kolorearen Teoria, 2002]
* [http://www.scielo.br/img/revistas/ea/v7n19/encarte19.pdf Goetheren esperimentu prismatikoak; Sakaeko argazkiak Tajima]
* [https://web.archive.org/web/20110724130144/http://magichourfilms.webhotel.net/index.php?specLan=eng&amp;specPage=filmbasen_showMAX&amp;specMovie=ok&amp;id=36 Argia, iluntasuna eta kolorea, Henrik Boëtiusen filma (1998)]
* [https://web.archive.org/web/20060901171149/http://www.arch.ksu.edu/seamon/articles/goethe_essay.htm Beharren kalitatea duten loturak: Goetheren zientzia naturaren fenomenologia gisa]
* [http://www.cs.brown.edu/courses/cs092/VA10/HTML/GoethesTriangleExplanation.html Kolore-nahasketa eta Goetheren triangelua (Java Applet)]
* {{Wikisource-inline|list=** [[John Tyndall]], &quot;[[s:Popular Science Monthly/Volume 17/June 1880/Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) I|Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) I]]&quot;, in ''[[Popular Science Monthly]]'', Vol. 17, June 1880.
** John Tyndall, &quot;[[s:Popular Science Monthly/Volume 17/July 1880/Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) II|Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) II]]&quot;, in ''Popular Science Monthly'', Vol. 17, July 1880.}}
* [https://itunes.apple.com/ca/podcast/iots-goethe-science-enlightenment/id463701000?i=97068422&amp;mt=2 BBC Radio 4 Podcast], In Our Time Science – Goethe eta Ilustrazioaren Zientzia ([https://itunes.apple.com/ca/podcast/iots-goethe-science-enlightenment/id463701000?i=97068422&amp;mt=2 doako deskarga]), edo lotura hau [https://www.bbc.co.uk/iplayer/episode/p00546n1/In_Our_Time_Goethe_and_the_Science_of_the_Enlightenment/]
* [http://www.handprint.com/HP/WCL/book3.html#goethe Goetheren kolore-teoriaren berrikuspen kritikoa]
* [http://www.huevaluechroma.com/062.php David Briggs kolore primarioei buruz, Goetheren behaketa fisikoei buruzko funtsezko kritika barne]
* [http://alpha.lasalle.edu/~didio/courses/hon462/goethe_chaos.htm Goetheren kolore-ikerketarekin lotutako esteken zerrenda]
* [http://midwest-facilitators.net/downloads/mfn_19991025_frank_vodvarka.pdf Kolorearen psikologiari eta Goetheren teoriari buruzko saiakera]
* [https://scholar.google.com/scholar?hl=en&amp;lr=&amp;q=link:hlUS5CYSUSEJ:scholar.google.com/ Google Scholar: ''Koloreen Teoria'' aipatzen duten lanak]
[[Kategoria:Fisikari buruzko liburuak]]
[[Kategoria:1810 zientzian]]
[[Kategoria:Testuan alemana duten artikuluak]]
[[Kategoria:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>pkydd89spe04k2ssoicev11xn6ntq2m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005624</id>
      <parentid>9005623</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:46:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Aurrekari historikoak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="49934" xml:space="preserve">{{lan infotaula}}

'''''Koloreen Teoria''''' ({{Lang-de|Zur Farbenlehre|links=no}}:  [tsurepetido] [[Johann Wolfgang von Goethe|Johann Wolfgang von]] Goetheren liburu bat da, koloreen izaerari eta gizakiok hauek hautemateko dugun moduari buruz hitz egiten duena. Alemanez argitaratu zen 1810ean eta ingelesez 1840an.&lt;ref name=&quot;EastlakeTL&quot;&gt;&lt;cite class=&quot;citation book cs1&quot;&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;554&quot;&gt;[https://archive.org/stream/goethestheoryco01goetgoog#page/n6/mode/2up ''Goethe's Theory of Colours: Translated from the German; with Notes by Charles Lock Eastlake, R.A., F.R.S'']. London: John Murray. 1840. &lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;555&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20161212075843/https://archive.org/stream/goethestheoryco01goetgoog#page/n6/mode/2up Archived] from the original on 12 December 2016&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. &lt;/span&gt;&lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;556&quot;&gt;&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;18 October&lt;/span&gt; 2017&lt;/span&gt; &amp;#x2013; via Internet Archive.&lt;/span&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Kolore-itzalak, [[Errefrakzio|errefrakzioa]] eta [[Aberrazio kromatiko|aberrazio kromatikoa]] bezalako fenomenoen deskribapen zehatzak biltzen ditu liburuak.

Lanak badu zerikusia Goetheren pintore fazetarekin eta batez ere arteetan izan zuen eragina (Philipp Otto Runge, J. M. W. Turner, Pre-Raphaelites, [[Hilma af Klint]], [[Vasili Kandinski|Wassily Kandinsky]]). &quot;Optikari ekarpenak&quot; bi saiakera laburren ondorengoa da liburua.

Zenbait fisikarik Goethe-ren lana baztertu bazuten ere, filosofo eta fisikari batzuen interesekoa izan da. Besteak beste, [[Thomas Johann Seebeck]], [[Arthur Schopenhauer]] (ikus: On Vision and Colors), [[Hermann von Helmholtz]], [[Rudolf Steiner]], [[Ludwig Wittgenstein]], [[Werner Heisenberg]], [[Kurt Gödel]] eta [[Mitchell Feigenbaum]].

Goethe-ren liburuak koloreari buruzko katalogo bat eskaintzen du, era askotako inguruabarrak kontuan hartzen dituelarik. [[Isaac Newton|Isaac Newtonen]] oharrak kasu berezitzat hartzen ditu.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt; Newtonek ez bezala, Goetheren kezka ez zegokion hainbeste kolorearen tratamendu analitikoari, fenomenoak hautemateko moduari baizik. Filosofoek Goethek aurkeztu bezala ulertu dute espektro optikoaren (Newtonek ikusten duen bezala) eta giza kolorearen hautematearen fenomenoaren arteko bereizketa. Wittgenstein-ek luze eta zabal aztertu zuen gai hori ''[[Remarks on Color]]-''eko Goetheren teoriari buruzko iruzkinetan.

== Aurrekari historikoak ==
Goetheren garaian, Isaac Newtonek bere Opticksen (1704) eginiko proposamena onartzen zen: oro har, kolorerik gabeko argia (zuria) berau osatzen duten koloreetan banatzen dela [[Prism (optics)|prisma]] baten bidez zuzentzen denean.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;Karl Robert Mandelkow: Goethes Briefe (''Goethe's Letters''). 2.&amp;nbsp;edition. &lt;/ref&gt;
{{Aipua|Gainontzekoek bezala kolore guztiak argian zeudela sinesten nuen; inork ez zidan besterik esan, eta inoiz ez nuen izan zalantza egiteko arrazoirik, ez nuen interes gehiagorik gai horretan.}}{{Aipua|Baina harrituta nengoen, horma zuri bati prismatik begiratzen nion bitartean, zuri geratzen zen! Eremu ilunagoetan besterik ez zuen kolore pixka bat erakusten, eta, azkenean, &quot;sill&quot; lehioaren inguruan kolore guztiak nabarmentzen ziren... Berehala jakin nuen hemen zerbait esanguratsua zegoela koloreari buruz, aurkeztu beharreko zerbait, eta senak esaten zidan bezala, ozenki esan nuen Newtonen irakaspenak faltsuak zirela.|Goethe&lt;ref&gt;Goethe, Goethes Werke, Weimar: Hermann Böhlau, 1887–1919, II. Abtheilung: Naturwissenschaftlichte Schriften, Bd. 4, pp. 295–296&lt;/ref&gt;}}
[[Fitxategi:Castel_L'Optique_des_couleurs_1740.jpg|eskuinera|thumb|370x370px|Casten eta Newtonen espektro-kolorearen deskribapenen arteko konparazioa (1740), argiaren eta iluntasunaren arteko elkarreraginari buruzko azalpenarekin. Goethek, gero, ''Koloreen Teorian'' garatu zuen.]]
Goetheren abiapuntua Newtonek esperimentu prismatikoan nola huts egin zuen aurkitzea izan zen. 1793rako Newtonen aurkako argudioak eman zituen &quot;Über Newtons Hypothese der diversen Refribilität&quot; (&quot;Newtonen askotariko errefrangigarritasunaren hipotesiari buruz&quot;) saiakeran.&lt;ref&gt;Matthaei, Rupprecht. Über die Anfänge von Goethes Farbenlehre (''On the beginnings of Goethe's Theory of Colours''). &lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; Hala ere, 1794rako, koloreen itxura fisiologikoaren garrantzia gero eta gehiago nabaritzen hasi zen Goethe.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

Bere lanaren atal historikoan dioenez, Louis Bertrand Castelek kritika bat argitaratu zuen Newtonen kolore prismatikoaren espektro-deskribapenari buruz 1740an. Han ikusi zuen prisma batek zatitutako kolore-sekuentzia prismaren distantziaren araberakoa zela, eta Newton kasu berezi bati begira zegoela.

&quot;Newtonek prismatik urrun, horma batean proiektatutako kolore-espektroari behatzen zion bitartean, Goethek prismatik pixkanaka urruntzen zen txartel batean espektro iragazia ikusi zuen... Txartela urrundu ahala, proiektatutako irudia luzatu egiten zen, eta pixkanaka forma eliptikoa hartzen zuen. Irudi koloreztatuak handiagotu egin ziren, eta azkenean erdigunean bat egin zuten berdea sortzeko. Txartela urrunago mugituz irudiaren tamaina handitzen zen, azkenean Newtonek Optick-etan deskribatutako espektroa gertatu zen arte... Igorritako irudia ez zen finkoa, beraz, prismatik gero eta distantzia handiagoarekin garatua baizik. Ondorioz, Goethek Newtonek ''Optics''en bigarren proposamena frogatzeko modu apetatsuan aukeratu zuen distantzia&quot;. (Alex Kentsis, argiaren eta begiaren artean)
{{Aipua|Aurrean dugun teoria argi koloregabean oinarritzen da, eta hau kanpo baldintzez baliatzen da fenomeno koloreztatuak sortzeko; balioa ematen die baldintza horiei. Ez du bere burua kontraesaten kolorea argitik abiatzen dela esanez: kasu askotan kolorea argiak eta iluntasunaren arteko harremanak sortzen duela esaten du.|Goethe&lt;ref&gt;Karl Robert Mandelkow: Goethes Briefe (''Goethe's Letters''). 2.&amp;nbsp;edition. Vol.&amp;nbsp;2: Briefe der Jahre 1786–1805 (''Letters of the years 1786–1805''). ''Christian Wegner'' publishers, Hamburg 1968, p.&amp;nbsp;528. &quot;Die Lehre dagegen, die wir mit Überzeugung aufstellen, beginnt zwar auch mit dem farblosen Lichte, sie bedient sich äußerer Bedingungen, um farbige Erscheinungen hervorzubringen; sie gesteht aber diesen Bedingungen Wert und Würde zu. Sie maßt sich nicht an, Farben aus dem Licht zu entwickeln, sie sucht vielmehr durch unzählige Fälle darzutun, dass die Farbe zugleich von dem Lichte und von dem, was sich ihm entgegenstellt, hervorgebracht werde.&quot;&lt;/ref&gt;}}
Teoriaren hitzaurrean, Goethek polaritatearen printzipioa aplikatzen saiatu zela azaldu zuen. Obra hau, bere lehen uste sendoen proposamena, Goetheren  naturaren azterketa osoaren oinarrietako bat zen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

== Goetheren teoria ==
{{Aipua|Espektroaren koloreen eraketari buruzko Goetheren teoriak ez du frogatu teoria asegabea denik, baizik eta ez dela inola ere teoria bat. Ezin da ezer aurresan harekin. Jamesen psikologian aurkitzen dugun moduko eskema alferra da. Teoriaren alde edo aurka erabaki dezakeen &quot;experimentum crucis&quot;ik ere ez dago.|[[Ludwig Wittgenstein]], ''Remarks on Colour, paragraphs 70''}}
Zaila da Goetheren &quot;teoria&quot; aurkeztea, ez baitu teoria errealik ezartzen; honela dio: &quot;bere asmoa erretratua egitea da, azaldu beharrean&quot; (Azterlan Zientifikoak).&lt;ref name=&quot;Goethe 1995&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Goethe|izenburua=Scientific Studies (Goethe: The Collected Works, Vol. 12), p.57|argitaletxea=Princeton University Press|izena1=Johann|data=October 1995}}&lt;/ref&gt; Ereduak eta azalpenak ezarri ordez, Goethek espezimenak jaso zituen —bera zen Jena Unibertsitateko metereologia-bildumen arduraduna.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Hamm|izenburua=Unpacking Goethe's Collections: The Public and the Private in Natural-Historical Collecting|orrialdeak=275–300|izena1=E. P.|data=2001|kazeta=The British Journal for the History of Science|liburukia=34|alea=3|doi=10.1017/S0007087401004423}}&lt;/ref&gt; Hil zenean, 17.800 mineral baino gehiago zituen bere bilduma pertsonalean, Europako handiena. Koloreei dagokionez, ikuspegi bera hartu zuen: &quot;[[experimentum crucis]]&quot; bakar batera (edo bere teoria frogatu edo ezeztatuko lukeen esperimentu kritikora) gauzak estutu eta isolatu ordez, ahalik eta zabaltasun handiena lortu nahi izan zuen, kolorearen funtsezko izaera agerian uzten duen erakusketa zabal baten bidez, &quot;uhin-luzera&quot; edo &quot;partikula&quot; gisa hautemandako fenomenoei buruzko azalpen eta teorietara jo gabe.

&quot;Kolorearen teoriaren quid-a bere iturri enpirikoa da: baieztapen teorikoak ezarri ordez, Goethek argia eta kolorea esperimentu-serie antolatu batean erakustea ahalbidetu zuen&quot;. (Seamon, 1998). Goetheren arabera, &quot;Newtonen akatsa... begien sentsazioak azaltzeko matematikan  konfiantza jarri izana&quot;. (Jonah Lehrer, 2006).

Azalpenera jo gabe pertzepzioari leial eustea izan zen Goetheren metodoaren funtsa. Berak eman zuena ez zen teoria bat, kolorearen ''deskribapen arrazionala'' baizik. Goetheren aburuz, &quot;egitate oro benetan teoria dela ulertzea da garrantzitsuena. Zeruko urdinak kolorearen oinarrizko legea ematen digu. Ez bilatu fenomenoak baino zerbait gehiago, haiek dira teoria&quot;.&lt;ref&gt;Quoted in translation in: {{Cite aldizkari|abizena=Hughes|urtea=1992|izenburua=Performing Theory: Wittgenstein and the Trouble with Shakespeare|orrialdeak=85|izena1=Peter|kazeta=Comparative Criticism|liburukia=14}}&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Goethek bere lan bikainaren izenburuak agindutakoa eman zuen oso-osorik: Koloreen teoria baterako datuak. Datu garrantzitsuak, osoak eta esanguratsuak dira, material aberatsa kolorearen etorkizuneko teoriarako. Bertan ez du konpromisorik hartu teoria bera emateko; beraz, azaltzen duenez eta sarreraren xxxix. orrialdean onartzen duenez, ez digu eman kolorearen funtsezko izaeraren azalpen errealik, baizik eta fenomeno gisa sortzen dela esaten digu, ez zer den. Kolore fisiologikoa fenomeno bat da, osoa eta berez existitzen dena. Goethe ez da saiatzen kolore fisikoekin duen harremana, bere gai nagusia, erakusten. Gertaeren aurkezpen sistematikoa egiten du, baina motz geratzen da.|[[Arthur Schopenhauer|Schopenhauer]], ''[[On&amp;nbsp;Vision and Colors]]'', Introduction}}
Goethek bere metodoa deskribatzen du ''Esperimentua subjektuaren eta objektuaren arteko bitartekari gisa'' (1772) saiakeran.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Raymond|izenburua=Faces of Philosophy – Elfie Raymond|izena1=Elfie|url=http://pages.slc.edu/~eraymond/bestfoot.html}}&lt;/ref&gt; Bere ikuspuntu enpirikoa azpimarratzen du. &quot;Gizakia bera, zentzumenak ongi erabiltzen dituen neurrian, izan daitekeen aparatu fisiko zehatzena da&quot;. (Goethe, Scientific Studies)&lt;ref name=&quot;Goethe 1995&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Goethe|izenburua=Scientific Studies (Goethe: The Collected Works, Vol. 12), p.57|argitaletxea=Princeton University Press|izena1=Johann|data=October 1995}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFGoethe1995&quot;&gt;Goethe, Johann (October 1995).  &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Uste dut Goethek benetan bilatzen zuena ez zela koloreen teoria fisiologikoa, psikologikoa baizik.|[[Ludwig Wittgenstein]], ''Culture and Value, MS 112 255:26.11.1931}}

=== Argia eta iluntasuna ===
Bere garaikideek ez bezala, Goethek ez zuen ikusten iluntasuna argirik eza balitz bezala, honen polarra eta argiarekin elkarreraginean baizik; kolorea argiaren eta itzalaren arteko interakzio horren ondorioa izan zen. Goetheren aburuz, argia &quot;''ezagutzen dugun izaki sinpleena eta homogeneoena'' da. ''Honen aurka borrokan iluntasuna dago''&quot; (Gutuna Jacobiri).
''{{Aipua|... &quot;itzala argiaren zati dela&quot; zioten. Hala adierazitakoan, zentzugabea dirudi; baina hala da: koloreak itzala eta itzalaren emaitza dira, berez argia direla esan zutelako.|[[Johann Eckermann]]|[[Conversations of Goethe]], entry: January 4, 1824; trans. Wallace Wood}}''
Ingurune ilunekin egindako esperimentuetan oinarrituta, Goethek kolorea iluntasunaren eta argiaren interakzio dinamikoaren ondorio gisa definitu zuen. [[Rudolf Steiner]]&lt;nowiki/&gt;rek, Goetheren lanen editore zientifikoak, analogia hau eman zuen:
{{Aipua|Zientzia natural modernoak, iluntasuna erabateko ezerez gisa ikusten du. Ikuspegi horren arabera, espazio ilun batera doan argiak ez du iluntasunaren erresistentziarik gainditu beharko. Honen aurka, Goethek argia eta iluntasuna elkarrekin iman baten ipar eta hego poloak bezala portatzen direla uste zuen. Iluntasunak argiaren lanerako ahalmena ahuldu dezake. Aitzitik, argiak iluntasunaren energia mugatu dezake. Bi kasuetan kolorea sortzen da.|Rudolf Steiner, 1897&lt;ref name=&quot;Steiner 1897&quot;&gt;{{cite book | last = Steiner | first = Rudolf | title = Goethe's World View, Chapter III The Phenomena of the World of Colors
| year = 1897}}(published in German as ''Goethe's Weltanschauung''){{cite web |url=http://www.rsarchive.org/Books/GA006/ |title=Rudolf Steiner Archive: Steiner Books GA006 |access-date=2012-10-23 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120903062502/http://www.rsarchive.org/Books/GA006/ |archive-date=2012-09-03 }}&lt;/ref&gt;}}
Goethek laburki adierazten du hori:
{{Aipua|[...] zuria, horirantz makurtzen da iluntzen denean; beltza, aldiz, argiago bihurtzen denean, urdinera makurtzen da.}}
Bestela esanda: horia iluntasunak kondenatutako argia da; urdina argiak ahuldutako iluntasuna da.

=== Ingurune arreekin esperimentuak ===
{{Aipua|Ingurune arren eragina koloreen munduko azken gertaera izan zen Goetheren ustez - Urphänomenoak-.|[[John Tyndall]], 1880&lt;ref&gt;{{cite book | last = Tyndall | first = John | title = Popular Science Monthly, Volume 17, June 1880, Goethe's Farbenlehre | year = 1880}}&lt;/ref&gt;}}
Goetheren koloreen azterketak esperimentuekin hasi ziren, eta ingurune arreen efektuak aztertu zituzten, hala nola airea, hautsa eta hezetasuna argiaren eta iluntasunaren pertzepzioan. Poetak ikusi zuen ingurune ilun batetik ikusten den argia horia, eta ingurune argiztatu batetik ikusten den iluntasuna urdin agertzen direla.
{{Aipua|Argirik handiena, eguzkiarena bezalakoa... koloregabea da gehienetan. Argi hori, ordea, horia iruditzen zaigu, baliabide baten bidez ikusi ezkero, pixka bat lodituta. Ingurune horren dentsitatea handitzen bada, edo haren bolumena handitzen bada, ikusiko dugu argiak pixkanaka tonalitate gorrixka bat hartzen duela, eta azkenean kolore hori sakondu egiten dela.

Bestalde, iluntasuna erdi-garden dagoen ingurune baten bitartez ikusten bada, eta ingurune hori, aldi berean, kolpatzen duen argi baten bidez argiztatzen bada, kolore urdina agertzen da: hori argiagoa bihurtzen da ingurunearen dentsitatea handitu ahala, baina ilunagoa eta sakonagoa ematen du ingurunea zenbat eta gardenagoa bihurtu ahala: erabateko gardentasunaren bidez, urdin sakonena eta more ederrena ikusiko ditugu.|Goethe|''Theory of Colours'', pp. 150–151}}
Ondoren, esperimentu ugarirekin jarraitzen du, eta modu sistematikoan behatzen ditu hautsaren, airearen eta hezetasunaren eragina, kolorearen pertzepzioan.

=== Mugetako baldintzak ===
[[File:Prism-orientation-of-light-dark-boundary.gif|eskuinera|thumb|200x200px|Prisma batetik begiratzean, argi eta ilunaren arteko mugan ikusten diren koloreak muga argi eta ilun horren orientazioaren araberakoak dira.]]
Prisma baten bidez behatzen denean, argi eta ilunaren arteko mugak prismaren ardatzarekiko duen orientazioa esanguratsua da. Zuria ertz ilun baten gainean dagoenean, argia ilunerantz zabaltzen ikusiko dugu, ertz urdin bioleta baten bidez; argi-muga baten gaineko iluntasuna, berriz, argi eremurantz zabaltzen den ertz gorri horian bihurtuko da.

Goetheren ustez, argiaren eta iluntasunaren arteko mugetan ematen den kolore agerpena funtsezkoa zen espektroa sortzeko, zeina fenomeno konposatutzat jotzen duen.

Gris-tonu desberdinak erabiliz, kondizio esperimental ezberdinak sortzean, muga-kontrastearekin ertz koloreztatuen intentsitatea handitu egiten dela ikusten da.

=== Argi- eta iluntasun-espektroak ===
[[File:Prisma-goethe.gif|eskuinera|thumb|200x200px|Espektro argi eta ilunak: ertz koloreztatuak espektro argi batean gainjartzen direnean, berdea sortzen da; espektro ilun batean gainjartzen direnean, berriz, magenta ateratzen da. (Sakatu animaziorako)]]
Kolorearen fenomenoa argiaren eta iluntasunaren gertutasunaren araberakoa denez, bi modu daude espektroa sortzeko: gela ilun batean argi-sorta batekin eta gela argi batean sorta ilun batekin (itzal bat, adibidez).

Goethek prisma batetik distantzia batera proiektatutako koloreen sekuentzia erregistratu zuen bi kasuetan. Bietan, ertz horiak eta urdinak alde argitik hurbilago daudela ikusi zuen, eta ertz gorri eta moreak alde ilunetik hurbilago. Distantzia jakin batera, ertz horiek gainjarri egiten dira, eta Newtonen espektroa lortzen dugu. Ertz horiek argi-espektro batean gainjartzen direnean, berdea gertatzen da; espektro ilun batean gainjartzen direnean, magenta ateratzen da.

Argi-espektro batekin (esate baterako, argi-izpi bat inguruko iluntasunean) kolore gorriak ikusiko ditugu goiko ertzean, eta kolore urdin moreak beheko ertzean. Goetheren ustez, erdian berdea duen esprektroa, ertz urdin moreak ertz gorri-horiari gainjartzen zaizkionean soilik agertuko da. Zoritxarrez, urdinaren eta horiaren arteko nahaste optikoak zuria ematen digu. Beraz, Newtonen espektroari buruzko Goetheren azalpenak huts egin zuen.&lt;ref&gt;Arthur Zajonc. &lt;/ref&gt;

Espektro ilun batekin (argiz inguratutako itzala, adibidez), goiko ertzean urdina eta morea aurkituk ditugu eta gorria eta horia behean. Ertz horiek gainjartzen diren tokian, magenta (extraespektrala) dugu.

Olaf Müller-ek honela aurkeztu zuen auzia: &quot;Newtonen arabera, espektro-kolore guztiak eguzki-argi zurian daude, Goetheren arabera, kontrakoa esan daiteke: espektro osagarriko kolore guztiak ilunpean daudela&quot;. [https://translate.google.com/translate?hl=en&amp;sl=de&amp;tl=en&amp;u=https%3A%2F%2Fwww.zeit.de%2F2010%2F20%2FFarbenlehre%2Fkomplettansicht&amp;anno=2&amp;sandbox=1]

== Goetheren kolore-gurpila ==
[[Fitxategi:Goethe,_Farbenkreis_zur_Symbolisierung_des_menschlichen_Geistes-_und_Seelenlebens,_1809.jpg|thumb|380x380px|Goetheren gurpil simetrikoa, ezaugarri sinboliko elkartuekin (1809)]]
{{Aipua|Begiak kolore bat ikusten duenean berehala kitzikatzen da eta bere izaera da, berezkoa eta beharrezkoa, aldi berean beste kolore bat sortzea, jatorrizko kolorearekin eskala kromatiko osoa hartzen duena.|Goethe, Theory of Colours}}
Ewald Heringen [[Opponent process|aurkariaren prozesuaren]] teoria aurreratuak gurpil simetriko bat proposatzen du. Honela idazten du: &quot;Zirkulu kromatikoa... orokorrean, ordena naturalaren arabera antolatuta dago... diagrama honetan diametralki kontrajartzen diren koloreek, begian elkar gogorarazten dutelarik. Hala, bada, horiak morea eskatzen du, laranjak urdina, purpurak berdea, eta alderantziz. Horrela... tarteko gradazio guztiek ere, batak bestea gogorarazten dute; kolorerik sinpleenak konposatua eskatzen du, eta alderantziz (50. paragrafoa).

Argi-espektroek eta iluntasun-espektroek urdinaren eta horiaren nahasketarekin berdea eragiten zuten Goetherentzat eta kolorearen gurpil osatu bat egin zuen, magentari bere garrantzia emanez, adibidez. Honen aurka, &quot;Newtonen aburuz, espektro-koloreak baino ez lirateke funtsezkoak. Goetheren ikuspegi enpirikoenak, aldiz, kolore osoko zirkulu batean magentak duen funtsezko papera onartzera eraman zuen, kolore-sistema moderno guztietan oraindik duen papera&quot;.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;

=== Kolore osagarriak eta koloreen psikologia ===
[[Fitxategi:Goethe_Schiller_Die_Temperamentenrose.jpg|thumb|255x255px|Tenperamentuen larrosa (Temperamentenrose), Goethe eta Schiller-en azterketa (1798/9). Hamabi kolore giza okupazioekin edo izaeraren ezaugarriekin erlazionatu zituzten
(tiranoak, heroiak, abenturazaleak, hedonistak, maitaleak, poetak, hizlari publikoak, historialariak, irakasleak, filosofoak, pedanteak, agintariak), lau temperamentutan banatuta.]]
Goethek ezaugarri estetikoak ere sartu zituen bere kolore-gurpilean, &quot;kolorearen erabilera alegorikoa, sinbolikoa, mistikoa&quot; izenburupean (Allegorischer, simbolischer, mystischer Gebrauch der Farbe), eta [[kolorearen psikologia]] moduko bat ezarri zuen.
Gorria eder denarekin lotu zuen, laranja noble denarekin, horia on denarekin, berdea erabilgarri denarekin, urdina arrunt denarekin eta morea alferrikakoarekin.
Sei kualitate horiek giza ezagutzaren lau kategoriari esleitu zizkion: arrazionala (''Vernunft'') eder denari eta nobleari (gorria eta laranja), intelektuala (Verstand) onari eta erabilgarritasunari (horia eta berdea), sentsuala (''Sinnlichkeit'') baliagarritasunari eta arruntari (berdea eta urdina), eta, zirkulua itxiz, irudimena ''(Phantasie)'', alferrikakoari eta ederrari (morea eta gorria).

==== Itzulpenari buruzko oharrak ====
Magenta kolore terminoa XIX. mendearen erdialdean agertu zen, Goetheren ondoren. Hala, Goetheren magentari buruzko erreferentziak interpretazioz josita daude. Ingeles batek Alemanez ''Purpur'' deitzen zaion kolorea ulertuko du magenta gisara. Hala ere, koloreak prisma batetik irteten beatu ezkero, autorearen intentzioa ulertzeko modukoa da.

Hala ere, itzulpen literala zailagoa da. Esate baterako, Goethek &quot;laranja&quot; eta &quot;bioleta&quot; bezalako ohiko koloreen terminoak erabiliko ditu, tonu mistoak (tartekoak) izendatzeko.
{| class=&quot;wikitable&quot; 
 !alemana
 !ingelesa
 !Sinbolismoa
 |- bgcolor=&quot;#FF99FF&quot;
 |[[wiktionary:Purpur#German|Purpur]]
 |[[Magenta]] (edo morea)
 | rowspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#FFAADD&quot; |''[[wiktionary:schön#German|Schön]]'' (ederra)
 |- bgcolor=&quot;#FFBBBB&quot;
 |[[wiktionary:Rot#German|Err]].
 |[[Gorri|Gorria]]
 |- bgcolor=&quot;#FFCCAA&quot;
 | bgcolor=&quot;#FFC0AA&quot; |[[wiktionary:gelbrot#German|Gelbrota]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |[[Laranja kolore|Laranja]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |''[[wiktionary:edel#German|Edel]]'' (noble)
 |-
 | bgcolor=&quot;#FFDDAA&quot; |[[wiktionary:Orange#German|Laranja]]
 |- bgcolor=&quot;#FFFF99&quot;
 |[[wiktionary:Gelb#German|Gelb]]
 |[[Hori|Horia]]
 |''[[wiktionary:gut#German|Gut]]'' (ona)
 |- bgcolor=&quot;#BBFFBB&quot;
 |[[wiktionary:Grün#German|Grün]]
 |[[Berde|Green]]
 |''[[wiktionary:nützlich#German|Nützlich]]'' (tresna)
 |- bgcolor=&quot;#AACCFF&quot;
 |[[wiktionary:Blau#German|Blau]]
 |[[Urdin|Urdina]]
 |''[[wiktionary:gemein#German|Gemein]]'' (ertaina, ohikoa)
 |- bgcolor=&quot;#CCAAFF&quot;
 | bgcolor=&quot;#BBAAFF&quot; |[[wiktionary:Violett#German|Bioleta]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |[[More|Bioleta]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |''[[wiktionary:unnöthig#German|Giharra]]'' (ez da beharrezkoa)
 |-
 | bgcolor=&quot;#DDAAFF&quot; |[[wiktionary:blaurot#German|Blaurota]]
 |}
Ez dago argi Goetheren Rot, ''Purpur'' (berdearen osagarriari emandako izena) eta ''Schön'' (kolorearen sei sektoreetako bat) nola lotzen diren elkarrekin eta [[Argi ikusgai|espektro]] ikusgaiaren punta gorriarekin. &quot;Physical&quot; izeneko kapituluan, interferentziari buruzko testu bat dago eta bertan ez du ''Rot'' eta ''Purpur''ren ez dira sinonimo gisa tratatzen. Gainera, ''Purpur'' eta ''Blaurot'' ezberdinak dira, ''Purpur''rek ''Blaurot'' eta ''Gelbrot''en artean dagoen kolore bat ziendatzen baitu (476. paragrafoa), nahiz eta, seguruenik, ez dagoen Blaurot-en ondoan.&lt;ref name=&quot;Epoptische Farben&quot; /&gt; Artikulu honek aurreko taulako ingelesezko itzulpenak erabiltzen ditu.

== Newton eta Goethe ==
Ernst Lehrsek honela idatzi zuen: &quot;Hauxe da Goetheren kolorearen teoriaren eta, aldaketa guztiak gorabehera, Newtonen garaitik zientzian nagusitu de teoriaren arteko funtsezko aldea: Newtonen eta haren ondorengoen teoriek begiaren kolorea ikusteko ahalmena baztertzean oinarritu ziren, Goethek, aldiz, begiaren kolorearen esperientziari buruzko teoria sortu zuen&quot;.&lt;ref&gt;Lehrs, Ernst. &lt;/ref&gt;

&quot;Bizitzari eta berehalakotasunari uko egitea izan zen zientzia naturalaren aurrerapenaren premisa, Newtonez geroztik. Hau izan zen Goethek Newtonen optika fisikoaren aurkako borrokaren oinarria. Borroka honen garrantzia aipatzekoa da, gizon garrantzitsuenetako batek, optika newtondarraren garapenaren aurka borrokatzeko ahalegin guztiak zuzentzen baititu&quot;.[[Werner Heisenberg|(Werner Heisenberg]], Goetheren urtebetetzea ospatzen den hitzaldi batean)&lt;ref&gt;Ernst Lehrs, Man or Matter, Chapter II | https://archive.org/stream/manormatter05641gut/elmom10p#page/n23/mode/2up&lt;/ref&gt;

Gai komun bati buruzko ikuspegi desberdinak medio, gaizki-ulertu ugari sortu dira Newtonen optikaren ulermenaren matematikoaren eta Goetheren ikuspegiaren enpirikoaren artean.&lt;ref name=&quot;Stephenson&quot;&gt;R. H. Stephenson, ''Goethe's Conception of Knowledge and Science'' (Edinburgh: Edinburgh University Press, 1995)&lt;/ref&gt;

[[Isaac Newton|Newtonek]] argi zuria banakako kolorez osatuta dagoela ulertzen duenez, eta Goethek argiaren eta iluntasunaren arteko elkarreraginetik sortzen den kolorea ikusten duenez, hainbat ondoriotara iristen dira galdera honi buruz: espektro optikoa fenomeno primario edo konposatu bat da?

Newtonen aburuz, prismak ez du kolorearen existentziarekiko inplikazioarik, kolore guztiak jadanik existitzen baitira argi zurian..Goethek erakutsi nahi izan zuen prisma faktore integrala zela kolorearen sorreran.

Newtonek argi sorta estutu zuen fenomenoa isolatzeko, baina Goethek ikusi zuen irekidura zabalago batekin ez zegoela espektrorik. Ertz gorrixka-horixkak eta ertz urdin-moreak baino ez zituen ikusi haien artean, eta espektroa ertz horiek gainjartzeko behar adina hurbiltzen ziren tokian sortu zen. Harentzat, ertz argi eta ilunen elkarreraginetik sortzen da kolorearen fenomenoa, eta horrela azal liteke espektroa.

Newtonek ertz koloreztatuak dituen zuriaren itxura azaltzen du, eta esaten du errefrakzio kantitate oso desberdina duenez, izpiak nahasi egiten direla zentrorantz zuri oso bat sortzeko; ertzak, berriz, ez dira nahasketa oso horretaz baliatzen eta osagai gorri edo urdin handiagoekin agertzen dira. Newtonen esperimentuen kontakizunerako, ikusi haren ''[[Opticks]]'' (1704).&lt;ref&gt;''Opticks Or, A treatise of the Reflections, Refractions, Inflexions and Colours of Light, Also Two treatises of the Species and Magnitude of Curvilinear Figures'' (London, 1704) {{Cite web|izenburua=Isaac Newton's Works|url=http://www.newtonproject.sussex.ac.uk/prism.php?id=43|accessdate=2012-10-22}}&lt;/ref&gt;

=== Ezberdintasunen taula ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Argiaren ezaugarriak
!Newton (1704)
!Goethe (1810)
|-
|Homogeneotasuna
|Argi zuria koloreztatutako elementuek (heterogeneoak) osatzen dute.
|Argia da gauzarik sinpleena eta homogeneoena (homogeneoa).
|-
|Iluntasuna
|Iluntasuna argirik eza da.
|Iluntasuna argiaren polarra da, eta honekin elkarreragiten du.
|-
|Espektroa
|Koloreak beren hozgarritasunaren arabera argiztatzen dira (lehen mailako fenomenoa).
|Muga argien ilunetan sortzen diren ertz koloreztatuak gainjarri egiten dira espektro bat eratzeko (fenomeno konposatua).
|-
|Prism
|Prismak ez du kolorearen existentziarekin zerikusirik.
|Ingurune arre gisa, prismak zeregin bat du kolorearen sorreran.
|-
|Errefrakzioaren papera
|Argia errefrakzioaren, inflexioaren eta islapenaren bidez deskonposatzen da.
|Errefrakzioa, inflexioa eta islapena kolorea agertu gabe egon daitezke.
|-
|Analisia
|Argi zuria kolore guztietako espektroan banatzen da.
|Bi kolore garbi baino ez daude: urdina eta horia; gainerakoak hauetatik eratortzen dira. (Koloreen teoria, 3. liburukia, 201/202 atala)
|-
|Sintesia
|Argi zuria deskonposatu daitekeen bezala, berriro armatu daiteke.
|Gris-tonuetara birkonbinatutako koloreak.
|-
|Partikula edo uhina?
|Partikula
|Bat ere ez, inferentziak baitira eta ez baitira zentzumenekin behatzen.
|-
|Koloretako gurpila
|Asimetrikoa, 7 kolore
|Simetrikoa, 6 kolore
|}
Fisika modernoak Goetheren iluntasunaren berrantolaketa baztertu du. Newtonek eta [[Christiaan Huygens|Huygensek]] iluntasuna argi-gabezia gisa definitu zuten. Young-ek eta Fresnel-ek erakutsi zuten Huygensen uhinaren teoriak (Argiaren Tratatuan) azal zezakeela kolorea argiaren uhin-luzeraren agerpen ikusgarria dela. Gaur egungo fisikariek izaera korpuskularra eta izurtzailea ematen diote argiari, [[Uhin-partikula dualtasuna|uhinen eta partikulen arteko dualtasuna]] kontuan hartuta.

== Historia eta eragina ==
''Farbenlehre''ren lehen edizioa Cotta’schen Verlagsbuchhandlungen argitaratu zen, 1810eko maiatzaren 16an. 250 ale paper grisean eta 500 ale paper zurian imprimatu ziren. Hiru atal zituen: i) Goethek bere oharrak aurkezten zituen atal didaktiko bat, ii) Newtonen aurkako atal polemiko bat, eta iii) atal historiko bat.

Newtonen aurka agertu izanak, polemika gehitu zion argitarapenari..[[Charles Lock Eastlake|Charles Eastlakek]] ingelesera itzuli zuenean 1840an, Goethek Newtonen aurka egindako polemikaren edukia alde batera utzi zuen.
{{Aipua|Modu esanguratsuan (eta zoritxarrez), kolore-behaketa «didaktikoak» soilik agertzen dira Eastlakeren itzulpenean. Hitzaurrean, Eastlakek liburuko zati historiko eta entoptikoak kendu zituela azaltzen du, &quot;interes zientifikorik ez zutelako&quot;, eta Goetheren polemika gaitzetsi zuen, Newtonen aurkako &quot;objekzioen indarkeriak&quot; irakurleei Goetheren kolore-oharrak zuzen epaitzea eragotziko zielako.|Bruce MacEvoy|Handprint.com, 2008&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.handprint.com/HP/WCL/goethe.html |title=Handprint : Colormaking attributes |access-date=2010-01-03 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20090531083426/http://www.handprint.com/HP/WCL/goethe.html |archive-date=2009-05-31 }} | Bruce MacEvoy | Handprint.com | 2008&lt;/ref&gt;}}

=== Arteetan duen eragina ===
[[Fitxategi:The_Fighting_Temeraire,_JMW_Turner,_National_Gallery.jpg|eskuinera|thumb|[[J. M. W. Turner]]&lt;nowiki/&gt;ren ''The Fighting Temeraire'', 1839]]
Pinturan tonalitateari buruz sortutako galderek bultzatu zuten Goethe kolorea aztertzera. &quot;Italiara egin zuen lehen bidaian (1786–88), artistak pintura eta marrazketako elementu gehienentzat arauak ezartzeko gai zirela konturatu zen, kolorearentzat izan ezik. 1786-88 urteetan, kolorearen erabilera artistikoa gobernatzeko arauak zehaztu ote zitezkeen ikertzen hasi zen Goethe&quot;.&lt;ref name=&quot;SepperDennis&quot;&gt;Sepper, Dennis L. | ''Goethe contra Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' | Cambridge University Press | 2007 | {{ISBN|0-521-53132-2}}&lt;/ref&gt;

Helburu hori zenbait artista piktoriko, batez ere Philipp Otto Runge, beren kolore-estudioetan interesatu zirenean bete zen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; 1840an Charles Eastlakek ingelesera itzuli ondoren,artearen munduan onartutako teoria bihurtu zen, bereziki [[Prerrafaelismo|Aurre-Raphaelite]]&lt;nowiki/&gt;n artean. J. M. W. Turnerrek sakon aztertu zuen eta hainbat pinturen izenburuetan aipatu zuen. [[Vasili Kandinski|Wassily Kandinskyk]] &quot;obra garrantzitsuenetakotzat&quot; jo zuen.&lt;ref name=&quot;Rowley&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Rowley|izenburua=Kandinskii's theory of colour and Olesha's Envy|argitaletxea=LookSmart FindArticles|izena1=Alison|data=September–December 2002|url=http://findarticles.com/p/articles/mi_qa3763/is_200209/ai_n9096866|accessdate=2007-07-14}}&lt;/ref&gt;

=== Latinoamerikako banderetan duen eragina ===
[[Fitxategi:59_-_Carthagène_-_Décembre_2008.JPG|eskuinera|thumb|Kolonbiako bandera]]
1785eko neguan Weimarren izandako festa batean, [[Francisco de Miranda]] iraultzaile hegoamerikarrarekin elkarrizketa bat izan zuen Goethek. Mirandak Semyon Romanovich Vorontsov kondeari idatzitako gutun batean (1792), Goethek hala esan ziola kontatzen du: &quot;Zure patua kolore primarioak desitxuratuta ez dauden leku bat sortzea da&quot;. Esan nahi zuena argitu zuen:


&quot;Hasteko, irisak argia hiru kolore primarioetan eraldatzen duen modua azaldu zidan... gero, hala esan zidan: &quot;Zergatik den horia beroena, nobleena eta argi distiratsutik gertuen dagoena; zergatik den urdina eszitazio- eta lasaitasun-nahasketa hori, itzalak gogora ekartzen dituena; eta zergatik den gorria horia eta urdina gorestea, sintesia, itzaletan argi distiratsua desagertzea&quot;&quot;.

=== Filosofoen gaineko eragina ===
XIX. mendean, Goetheren teoria [[On Vision and Colors]] liburuan hartu zuen Schopenhauer-ek, eta erretinaren ekintzaren fisiologia aritmetiko antzeko batean garatu zuen, bere idealismo adierazgarriarekin oso bat etorriz [&quot;Mundua nire irudikapena edo ideia da&quot;].

XX. mendean, Wittgensteinek teoria filosofiara eraman zuen eta, hil aurretik zenbait ohar eskaini zizkion gaiari. Behaketa horiek ''Koloreari buruzko ohar'' gisa jasotzen dira (Wittgenstein, 1977).

Wittgensteini interesgarria iruditu zitzaion koloreari buruzko proposamen batzuk itxuraz ez direla enpirikoak, ez eta a priorizkoak ere, tarteko zerbait baizik: fenomenologia, Goetheren arabera. Hala ere, Wittgenstein-ek hala esan zuen: &quot;Ez dago fenomenologia bezalako gauzarik, nahiz eta arazo fenomenologikoak egon&quot;. Goetheren oharrak logikatzat edo geometriatzat hartzearekin konformatzen zen. Wittgensteinek bere adibideak hartu zituen &quot;Farbenlehre&quot;n aurkitzen den &quot;Runge&quot; gutunetik. &quot;Zuria kolorerik argiena da&quot;, &quot;Ezin da zuri garden bat egon&quot;, &quot;Ezin da berde gorrixka egon&quot;, etab. Proposizio horiek Wittgensteinen ikerketan duteniizaera logikoa, fisikarekin duten erlazioa barne, eztabaidatua izan da Jonathan Westphalen ''Kolorea: sarrera filosofiko bat'' (Westphal, 1991) lanean.

=== Zientzialarien harrera ===
Zientzialari eta matematikari ugarik, Goethek kolorearen teorian Newtonei eginiko kritika komentatu zuten berrikuspenetan, liburuetan, liburuetako kapituluetan, orri-oineko oharretan eta gutun irekietan. Horietako asko (erdia baino zertxobait gutxiago) Goetheren aurka agertu ziren, bereziki [[Thomas Young]], Louis Malus, Pierre Prévost eta Gustav Theodor Fechner. Natur zientzien adierazpenen herena Goetheren aldekoa zen, bereziki [[Thomas Johann Seebeck]], Johann Salomo Christoph Schweigger eta Johann Friedrich Christian Werneburg, eta bostenak anbibalentzia adierazi zuen.

1853an, Hermann von [[Hermann von Helmholtz|Helmholtzek]] Goetheren lan zientifikoei buruz emandako hitzaldian —Goetheren lanak hautemandako fenomenoak deskribatzen dituela zioen— hala adierazi zuen: &quot;zirkunstantzialki, naturari hertsiki leial, eta ikasteko ordena atsegin batean jartzen ditu, eta hemen, gertaeren erreinuan bezala, erakusketaren maisu handia dela frogatzen du&quot; (Helmholtz, 1853). Azkenean, baztertu egiten du Goetheren teoria, poeta baten lana den aldetik, baina bere harridura adierazten du, auziaren egitateei buruz hain ados egon daitezkeelako, baina haren esanahiari buruzko kontraesan bortitzean. &quot;Eta nik, batetik, ez dakit nola inork, koloreei buruz dituen iritziak edozein direla ere, ukatu dezakeenik teoria bera guztiz kontsekuentea dela, bere suposizioek, landutako egitateak modu osatu eta sinplean azaltzen dituztela. (Helmholtz, 1853)&lt;ref&gt;Helmholtz, Hermann von. 1853. &lt;/ref&gt;

Goetheren behaketen zehaztasunak kritika asko onartzen ez dituen arren, bere ikuspegi estetikoa ez zaie egokitzen zientzia modernoan nonahi erabiltzen diren analisi analitiko eta matematikoaren eskaerei.
{{Aipua|Goetheren kolorearen teoriak fruitu asko eman ditu artean, fisiologian eta estetikan. Baina garaipena eta, beraz, hurrengo mendeko ikerketan eragina Newtonena izan da.|Werner Heisenberg, 1952}}{{Aipua|&quot;Goethek zulo bat aurkitu zuen Newtonen armaduran, eta haren bidez gogaitzen zuen etengabe ingelesa bere lantzarekin. Newtonek konpromisoa hartu zuen kolorerik gabeko errefrakzioa ezinezkoa zela zioen doktrinarekin. Beraz, teleskopioen lenteek akatsdunak zirela esan zuen, akromatismoa eta errefrakzioa bateraezinak izanik. Dollondek inferentzia hori okerrekoa zela frogatu zuen. Hemen, beste leku batzuetan bezala, Goethe bere burua esperimentu-baldintzen maisu agertzen da. Interpretazio gaitasuna falta zaio&quot;.|John Tyndall, 1880&lt;ref&gt;Popular Science Monthly/Volume 17/July 1880){{cite web |url=http://en.wikisource.org/wiki/Popular_Science_Monthly/Volume_17/July_1880/Goethe's_Farbenlehre:_Theory_of_Colors_II |title=Popular Science Monthly Volume 17 July 1880 |access-date=2013-11-18 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140529083724/http://en.wikisource.org/wiki/Popular_Science_Monthly/Volume_17/July_1880/Goethe%27s_Farbenlehre:_Theory_of_Colors_II |archive-date=2014-05-29 }}&lt;/ref&gt;}}
Eztabaida handia argia eta kolorea ikertzeko bi modu desberdinetatik dator. Goethek ez zuen interesik Newtonen kolorearen tratamendu analitikoan, baina giza kolorearen pertzepzioaren ''deskribapen arrazional'' bikaina aurkeztu zuen. Kolore-behaketen bilduma bat da, eta horixe ikusi behar dugu liburu honetan.
{{Aipua|Goetheren kolore-azalpen gehienak sakonki eraitsi dira, baina ez dira kritikatu haren txostenak, ikusi behar diren gertaerei buruzkoak; ez lirateke kritikatu behar. Liburu honen bidez, subjektuek sortutako koloreetan (irudien ondoren, argiaren eta iluntasunaren egokitzapena, irradiazioa, itzal koloreztatuak eta presio-fosfenoak) ez ezik, kolorearen behaketak kualitatiboki hauteman ditzakeen fenomeno fisikoetan ere (xurgapena, sakabanaketa, errefrakzioa, difrakzioa, polarizazioa eta interferentzia) froga dezake irakurleak. Goetheren azalpenen logikari jarraitzen saiatzen den eta gaur egun onartuta dauden iritziekin konparatzen saiatzen den irakurle batek, 1970eko sofistikazioaren abantailarekin ere, ikus dezake Goetheren teoria, edo haren zati bat behintzat, azkarregi baztertu dela.|[[Deane B. Judd]], 1970&lt;ref&gt;{{cite book | last = Judd | first = Deane B. | title = Introduction by Deane B. Judd, Goethe's Theory of Colours | publisher = MIT Press | place = Cambridge | year = 1970 | url = http://members.shaw.ca/competitivenessofnations/Anno%20Goethe.htm | access-date = 2007-09-14}}&lt;/ref&gt;}}
Mitchell Feigenbaum: &quot;Goethek arrazoi zuen koloreaz!&quot;&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Feigenbaum-ek ulertzen zituen bezala, Goetheren ideiek benetako zientzia zuten beren baitan. Zailak eta enpirikoak ziren. Behin eta berriz, Goethek bere esperimentuen errepikagarritasuna nabarmendu zuen. Kolorearen pertzepzioa, Goetheren aburuz, unibertsala eta objektiboa zen. Zer ebidentzia zientifiko zegoen mundu errealean defini zitekeen gorritasun-kalitateaz, gure pertzepzioa edozein izanda ere?|[[James Gleick]]|''[[Chaos: Making a New Science|Chaos]]''&lt;ref&gt;{{cite book | last = Gleick | first = James | title = Chaos, pp. 165-7 | publisher = William Heinemann Publishers | place = London | year = 1988}}&lt;/ref&gt;}}

=== Egungo egoera ===
&quot;Newtonek uste zuen, prismarekin egindako esperimentuen laguntzaz, eguzki-argia askotariko argi-izpiz osatuta zegoela froga zezakeela. Goethek erakutsi zuen behaketatik teoriarako urrats hori Newtonek onartu nahi zuena baino arazotsuagoa dela. Teoriara igarotzeak fenomenoak ez dituela behartzen esatean, Goethek eraikuntza teorikoari egiten dion ekarpen libre eta sortzailea erakutsi zuen. Eta Goetheren ikuspegia oso adierazgarria da, ondo esan baitzuen Newtonen prismako esperimentuen emaitza guztiak bat datozela aukera teoriko berdin batekin... Duhemek eta Quinek azpideterminaziorako emandako argudio ospetsuak baino mende bat lehenago&quot;.&lt;ref name=&quot;Mueller 2016&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Mueller|urtea=2016|izenburua=Prismatic Equivalence – A New Case of Underdetermination: Goethe vs. Newton on the Prism Experiments|orrialdeak=323–347|izena1=Olaf L|kazeta=British Journal for the History of Philosophy|liburukia=24|alea=2|doi=10.1080/09608788.2015.1132671}}&lt;/ref&gt;

&quot;Goethek Newtoni egindako kritika ez zen arrazoiari edo zientziari egindako erasoa izan, nahiz eta askotan horrela islatu den... Kritikak zioenez, Newtonek nahasi egin zuen irudimen matematikoa zentzumenen ebidentzia huts gisa... Irudimenaren funtzio zientifikoa definitzen saiatu zen Goethe: fenomenoak zehaztasunez ekoitzi, deskribatu eta antolatu ondoren elkarrekin lotzea... Newtonek... dogma sartu zuen kolorearen zientzian, kolorea izpien funtzio batera murritz zitekeela esatean&quot;. (Dennis L. Sepper, 2009)&lt;ref name=&quot;Sepper 2009&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Sepper|izenburua=Goethe, Newton, and the Imagination of Modern Science, 2009/3 (n° 249)|argitaletxea=Revue internationale de philosophie|izena1=Dennis L.|data=2009|url=https://www.cairn.info/revue-internationale-de-philosophie-2009-3-page-261.htm}}&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Hasieran Goethek Newtonen teoria fisikoa onartzen zuen. Laster utzi zuen... bere ideietara hobeto egokitzeko aldaketa aurkitu zuen. Horren ondorio onuragarri bat izan zen kolorearen pertzepzioaren alderdi fisiologikoaren garrantziaren kontzientzia garatu zuela, eta, beraz, Newtonen argiaren eta koloreen teoria sinplistegia dela frogatu ahal izan zuen; errefrangigarritasun aldakorra baino kolore gehiago dagoela.|Michael Duck, 1988&lt;ref name=&quot;Duck, Michael&quot;&gt;{{cite journal | last = Duck | first = Michael | title = Newton and Goethe on colour: Physical and physiological considerations | journal = Annals of Science | volume = 45 | issue = 5 | pages = 507–519 | publisher = Annals of Science, Volume 45, Number 5, pp. 507-519 | date = September 1988 | doi = 10.1080/00033798800200361 }}&lt;/ref&gt;}}
&quot;Laster Newtonen errefrangigarritasun diferentziala baztertu zuen arren, Goethek beti baieztatu zuen mekanika newtondarra. Ez zen azterketa matematikoaren aurkako aurreiritzi poetikoa, teoria errefusatzera eraman zuten esperimentuak egitea baizik... Goethek berehala ondorioztatu zuen ezen, kolorea azaltzeko, batek, argiari buruz ez ezik, begi-funtzioari eta ikuseremuaren bidez argian dauden desberdintasun erlatiboei buruz jakin behar duela&quot;. (Sepper, 2009)&lt;ref name=&quot;Sepper 2009&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Sepper|izenburua=Goethe, Newton, and the Imagination of Modern Science, 2009/3 (n° 249)|argitaletxea=Revue internationale de philosophie|izena1=Dennis L.|data=2009|url=https://www.cairn.info/revue-internationale-de-philosophie-2009-3-page-261.htm}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSepper2009&quot;&gt;Sepper, Dennis L. (2009). &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Behaketen katalogo gisa, Goetheren esperimentuek giza kolorearen pertzepzioaren konplexutasunak aztertzen dituzte. Newton, argiaren portaerarako eredu matematiko bat garatzen saiatu zen; Goethe, berriz, baldintza-sorta zabal batean kolorea nola hautematen den ikertzen aritu zen. Garunak koloreak nola interpretatzen dituen ulertzeko garapenak, hala nola kolorearen konstantzia eta [[Edwin H. Land]]&lt;nowiki/&gt;en [[retinex]]&lt;nowiki/&gt;aren teoriak, antzekotasun harrigarriak ditu Goetheren teoriarekin.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;

Dennis L. Sepperrek Goetheren liburuaren tratamendu moderno bat argitaratu du ''Goethe - Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' (Cambridge University Press, 2003) liburuan.&lt;ref name=&quot;SepperDennis&quot;&gt;Sepper, Dennis L. | ''Goethe contra Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' | Cambridge University Press | 2007 | {{ISBN|0-521-53132-2}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&amp;nbsp;[[Special:BookSources/0-521-53132-2|0-521-53132-2]]&lt;/ref&gt;

== Ikus gainera ==

* Zuzentzailearen itzal-ilusioa (kolore-ilusio bera)
* [[Kolorearen teoria]]
* Fenomeno entoptikoa
* Aurkariaren prozesua
* Erromantizismoa zientzian
* Pinturaren teoria

== Oharrak eta erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==

* Goethe, ''Koloreen Teoria'', trans. Charles Lock Eastlake, Cambridge, MA: MIT Press, 1982.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-262-57021-1|0-262-57021-1]]
* Bockemuhl, M., ''Turner''. Koln: Taschen, 1991.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/3-8228-6325-4|3-8228-6325-4]].
* {{Cite aldizkari|abizena=Duck|urtea=1988|izenburua=Newton and Goethe on colour: Physical and physiological considerations|orrialdeak=507–519|izena1=Michael J|kazeta=Annals of Science|liburukia=45|alea=5|doi=10.1080/00033798800200361}}
* Gleick, James, Chaos, Londres: William Heinemann, 1988. or. 165-7
* Lehrer, Jonás, [http://scienceblogs.com/cortex/2006/12/07/post-7/ ''Goethe eta''] Color, Science Blogs: The Frontal Cortex, Abenduaren 7a. 2006.
* XIV. kapitulua [http://borderlandresearch.com/book/man-or-matter/chapter-xiv-colours-as-deeds-and-sufferings-of-light]
* Matthaei, Rupprecht, ''Goetheren kolorearen teoria''. Johann Wolfgang von Goethe. Rupprecht Matthaeik [de] moldatu eta argitaratua. Arg. Herb Aach-ek itzuli eta argitaratua. Van Nostrand Reinhold, 1971.
* Proskauer, The Rediscovery of Color, Dornach: Steiner Books, 1986.
* {{Cite aldizkari|abizena=Rowe|izenburua=Goethe and Wittgenstein|orrialdeak=283–303|izena1=M. W.|data=July 1991|kazeta=Philosophy|liburukia=66|alea=257|doi=10.1017/S0031819100064901}}
* {{Cite aldizkari|abizena=Ribe|urtea=2002|izenburua=Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory|orrialdeak=43|abizena2=Steinle|izena1=Neil|izena2=Friedrich|kazeta=Physics Today|liburukia=55|alea=7|bibcode=2002PhT....55g..43R|doi=10.1063/1.1506750}}
* {{Cite aldizkari|abizena=Ribe|urtea=1985|izenburua=Goethe's critique of Newton: A reconsideration|orrialdeak=315–335|izena1=Neil M|kazeta=Studies in History and Philosophy of Science Part A|liburukia=16|alea=4|doi=10.1016/0039-3681(85)90015-9}}
* Schopenhauer, Ikuskerari eta koloreei buruz, Probidentzia: Berg, 1994.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-85496-988-8|0-85496-988-8]]
* Sepper, Dennis L., Goethe - Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color, Cambridge: Cambridge University Press, 2007.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-521-53132-2|0-521-53132-2]]
* Sepper, Dennis L., “Goethe, Newton, y la imagination de la ciencia moderna”, Revue internationale de philosophie, 2009/3 (249. zk.), 2009.
* Steiner, Rudolf, Konferentzia Zientifikoko ''[http://wn.rsarchive.org/Lectures/LightCrse/19191225p01.html;mark=156,43,56#WN_mark Lehen]'' Ikastaroa, Hirugarren Konferentzia, Stuttgart, 1919ko abenduaren 25a. GA320
* Steiner, Rudolf, “Goethe's World View”, III. kapitulua ''Koloreen munduko fenomenoak'', 1897.
* {{Cite aldizkari|abizena=Barsan|urtea=2016|izenburua=Goethe's theory of colors between the ancient philosophy, middle ages occultism and modern science|abizena2=Merticariu|izena1=Victor|izena2=Andrei|url=http://publikationen.ub.uni-frankfurt.de/files/40333/Goethe.pdf|kazeta=Cogent Arts &amp; Humanities|liburukia=3|doi=10.1080/23311983.2016.1145569}}
* Westphal, Jonathan, &quot;Color: una introducción filosoffica&quot;, Aristotélian Society Series, Vol. 7, Oxford, Blackwell, 1991 (2nd. ad ul.).
* Wittgenstein, Comments on Color, Berkeley: University of California Press, 1978.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-520-03727-8|0-520-03727-8]]

== Kanpoko loturak ==

* ''Koloreen teoria'' (alemanez) linean [https://web.archive.org/web/20150610172208/http://web568.rs013.glowfish.de/Joomla/images/ebook/Buch00195-Goethe-auf-www.zenisis.de.pdf pdf]
* [http://www.theoryofcolor.org/Theory+of+Colours ''Koloreen teoria''] (ingelesez)
* Theory of Colours public domain audiobook at LibriVox
* Koloreen teoria (audiolibroa; 2014ko ekainean argitaratua) (ingelesez)
* [http://scitation.aip.org/journals/doc/PHTOAD-ft/vol_55/iss_7/43_1.shtml?bypassSSO=1 Fisika Gaur – Esplorazio-esperimentazioa: Goethe, Land eta Kolorearen Teoria, 2002]
* [http://www.scielo.br/img/revistas/ea/v7n19/encarte19.pdf Goetheren esperimentu prismatikoak; Sakaeko argazkiak Tajima]
* [https://web.archive.org/web/20110724130144/http://magichourfilms.webhotel.net/index.php?specLan=eng&amp;specPage=filmbasen_showMAX&amp;specMovie=ok&amp;id=36 Argia, iluntasuna eta kolorea, Henrik Boëtiusen filma (1998)]
* [https://web.archive.org/web/20060901171149/http://www.arch.ksu.edu/seamon/articles/goethe_essay.htm Beharren kalitatea duten loturak: Goetheren zientzia naturaren fenomenologia gisa]
* [http://www.cs.brown.edu/courses/cs092/VA10/HTML/GoethesTriangleExplanation.html Kolore-nahasketa eta Goetheren triangelua (Java Applet)]
* {{Wikisource-inline|list=** [[John Tyndall]], &quot;[[s:Popular Science Monthly/Volume 17/June 1880/Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) I|Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) I]]&quot;, in ''[[Popular Science Monthly]]'', Vol. 17, June 1880.
** John Tyndall, &quot;[[s:Popular Science Monthly/Volume 17/July 1880/Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) II|Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) II]]&quot;, in ''Popular Science Monthly'', Vol. 17, July 1880.}}
* [https://itunes.apple.com/ca/podcast/iots-goethe-science-enlightenment/id463701000?i=97068422&amp;mt=2 BBC Radio 4 Podcast], In Our Time Science – Goethe eta Ilustrazioaren Zientzia ([https://itunes.apple.com/ca/podcast/iots-goethe-science-enlightenment/id463701000?i=97068422&amp;mt=2 doako deskarga]), edo lotura hau [https://www.bbc.co.uk/iplayer/episode/p00546n1/In_Our_Time_Goethe_and_the_Science_of_the_Enlightenment/]
* [http://www.handprint.com/HP/WCL/book3.html#goethe Goetheren kolore-teoriaren berrikuspen kritikoa]
* [http://www.huevaluechroma.com/062.php David Briggs kolore primarioei buruz, Goetheren behaketa fisikoei buruzko funtsezko kritika barne]
* [http://alpha.lasalle.edu/~didio/courses/hon462/goethe_chaos.htm Goetheren kolore-ikerketarekin lotutako esteken zerrenda]
* [http://midwest-facilitators.net/downloads/mfn_19991025_frank_vodvarka.pdf Kolorearen psikologiari eta Goetheren teoriari buruzko saiakera]
* [https://scholar.google.com/scholar?hl=en&amp;lr=&amp;q=link:hlUS5CYSUSEJ:scholar.google.com/ Google Scholar: ''Koloreen Teoria'' aipatzen duten lanak]
[[Kategoria:Fisikari buruzko liburuak]]
[[Kategoria:1810 zientzian]]
[[Kategoria:Testuan alemana duten artikuluak]]
[[Kategoria:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>nblrx1sdxjz8smxbtsd1ha1q58ellab</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005625</id>
      <parentid>9005624</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:46:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Mugetako baldintzak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="49713" xml:space="preserve">{{lan infotaula}}

'''''Koloreen Teoria''''' ({{Lang-de|Zur Farbenlehre|links=no}}:  [tsurepetido] [[Johann Wolfgang von Goethe|Johann Wolfgang von]] Goetheren liburu bat da, koloreen izaerari eta gizakiok hauek hautemateko dugun moduari buruz hitz egiten duena. Alemanez argitaratu zen 1810ean eta ingelesez 1840an.&lt;ref name=&quot;EastlakeTL&quot;&gt;&lt;cite class=&quot;citation book cs1&quot;&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;554&quot;&gt;[https://archive.org/stream/goethestheoryco01goetgoog#page/n6/mode/2up ''Goethe's Theory of Colours: Translated from the German; with Notes by Charles Lock Eastlake, R.A., F.R.S'']. London: John Murray. 1840. &lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;555&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20161212075843/https://archive.org/stream/goethestheoryco01goetgoog#page/n6/mode/2up Archived] from the original on 12 December 2016&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. &lt;/span&gt;&lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;556&quot;&gt;&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;18 October&lt;/span&gt; 2017&lt;/span&gt; &amp;#x2013; via Internet Archive.&lt;/span&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Kolore-itzalak, [[Errefrakzio|errefrakzioa]] eta [[Aberrazio kromatiko|aberrazio kromatikoa]] bezalako fenomenoen deskribapen zehatzak biltzen ditu liburuak.

Lanak badu zerikusia Goetheren pintore fazetarekin eta batez ere arteetan izan zuen eragina (Philipp Otto Runge, J. M. W. Turner, Pre-Raphaelites, [[Hilma af Klint]], [[Vasili Kandinski|Wassily Kandinsky]]). &quot;Optikari ekarpenak&quot; bi saiakera laburren ondorengoa da liburua.

Zenbait fisikarik Goethe-ren lana baztertu bazuten ere, filosofo eta fisikari batzuen interesekoa izan da. Besteak beste, [[Thomas Johann Seebeck]], [[Arthur Schopenhauer]] (ikus: On Vision and Colors), [[Hermann von Helmholtz]], [[Rudolf Steiner]], [[Ludwig Wittgenstein]], [[Werner Heisenberg]], [[Kurt Gödel]] eta [[Mitchell Feigenbaum]].

Goethe-ren liburuak koloreari buruzko katalogo bat eskaintzen du, era askotako inguruabarrak kontuan hartzen dituelarik. [[Isaac Newton|Isaac Newtonen]] oharrak kasu berezitzat hartzen ditu.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt; Newtonek ez bezala, Goetheren kezka ez zegokion hainbeste kolorearen tratamendu analitikoari, fenomenoak hautemateko moduari baizik. Filosofoek Goethek aurkeztu bezala ulertu dute espektro optikoaren (Newtonek ikusten duen bezala) eta giza kolorearen hautematearen fenomenoaren arteko bereizketa. Wittgenstein-ek luze eta zabal aztertu zuen gai hori ''[[Remarks on Color]]-''eko Goetheren teoriari buruzko iruzkinetan.

== Aurrekari historikoak ==
Goetheren garaian, Isaac Newtonek bere Opticksen (1704) eginiko proposamena onartzen zen: oro har, kolorerik gabeko argia (zuria) berau osatzen duten koloreetan banatzen dela [[Prism (optics)|prisma]] baten bidez zuzentzen denean.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;Karl Robert Mandelkow: Goethes Briefe (''Goethe's Letters''). 2.&amp;nbsp;edition. &lt;/ref&gt;
{{Aipua|Gainontzekoek bezala kolore guztiak argian zeudela sinesten nuen; inork ez zidan besterik esan, eta inoiz ez nuen izan zalantza egiteko arrazoirik, ez nuen interes gehiagorik gai horretan.}}{{Aipua|Baina harrituta nengoen, horma zuri bati prismatik begiratzen nion bitartean, zuri geratzen zen! Eremu ilunagoetan besterik ez zuen kolore pixka bat erakusten, eta, azkenean, &quot;sill&quot; lehioaren inguruan kolore guztiak nabarmentzen ziren... Berehala jakin nuen hemen zerbait esanguratsua zegoela koloreari buruz, aurkeztu beharreko zerbait, eta senak esaten zidan bezala, ozenki esan nuen Newtonen irakaspenak faltsuak zirela.|Goethe&lt;ref&gt;Goethe, Goethes Werke, Weimar: Hermann Böhlau, 1887–1919, II. Abtheilung: Naturwissenschaftlichte Schriften, Bd. 4, pp. 295–296&lt;/ref&gt;}}
[[Fitxategi:Castel_L'Optique_des_couleurs_1740.jpg|eskuinera|thumb|370x370px|Casten eta Newtonen espektro-kolorearen deskribapenen arteko konparazioa (1740), argiaren eta iluntasunaren arteko elkarreraginari buruzko azalpenarekin. Goethek, gero, ''Koloreen Teorian'' garatu zuen.]]
Goetheren abiapuntua Newtonek esperimentu prismatikoan nola huts egin zuen aurkitzea izan zen. 1793rako Newtonen aurkako argudioak eman zituen &quot;Über Newtons Hypothese der diversen Refribilität&quot; (&quot;Newtonen askotariko errefrangigarritasunaren hipotesiari buruz&quot;) saiakeran.&lt;ref&gt;Matthaei, Rupprecht. Über die Anfänge von Goethes Farbenlehre (''On the beginnings of Goethe's Theory of Colours''). &lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; Hala ere, 1794rako, koloreen itxura fisiologikoaren garrantzia gero eta gehiago nabaritzen hasi zen Goethe.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

Bere lanaren atal historikoan dioenez, Louis Bertrand Castelek kritika bat argitaratu zuen Newtonen kolore prismatikoaren espektro-deskribapenari buruz 1740an. Han ikusi zuen prisma batek zatitutako kolore-sekuentzia prismaren distantziaren araberakoa zela, eta Newton kasu berezi bati begira zegoela.

&quot;Newtonek prismatik urrun, horma batean proiektatutako kolore-espektroari behatzen zion bitartean, Goethek prismatik pixkanaka urruntzen zen txartel batean espektro iragazia ikusi zuen... Txartela urrundu ahala, proiektatutako irudia luzatu egiten zen, eta pixkanaka forma eliptikoa hartzen zuen. Irudi koloreztatuak handiagotu egin ziren, eta azkenean erdigunean bat egin zuten berdea sortzeko. Txartela urrunago mugituz irudiaren tamaina handitzen zen, azkenean Newtonek Optick-etan deskribatutako espektroa gertatu zen arte... Igorritako irudia ez zen finkoa, beraz, prismatik gero eta distantzia handiagoarekin garatua baizik. Ondorioz, Goethek Newtonek ''Optics''en bigarren proposamena frogatzeko modu apetatsuan aukeratu zuen distantzia&quot;. (Alex Kentsis, argiaren eta begiaren artean)
{{Aipua|Aurrean dugun teoria argi koloregabean oinarritzen da, eta hau kanpo baldintzez baliatzen da fenomeno koloreztatuak sortzeko; balioa ematen die baldintza horiei. Ez du bere burua kontraesaten kolorea argitik abiatzen dela esanez: kasu askotan kolorea argiak eta iluntasunaren arteko harremanak sortzen duela esaten du.|Goethe&lt;ref&gt;Karl Robert Mandelkow: Goethes Briefe (''Goethe's Letters''). 2.&amp;nbsp;edition. Vol.&amp;nbsp;2: Briefe der Jahre 1786–1805 (''Letters of the years 1786–1805''). ''Christian Wegner'' publishers, Hamburg 1968, p.&amp;nbsp;528. &quot;Die Lehre dagegen, die wir mit Überzeugung aufstellen, beginnt zwar auch mit dem farblosen Lichte, sie bedient sich äußerer Bedingungen, um farbige Erscheinungen hervorzubringen; sie gesteht aber diesen Bedingungen Wert und Würde zu. Sie maßt sich nicht an, Farben aus dem Licht zu entwickeln, sie sucht vielmehr durch unzählige Fälle darzutun, dass die Farbe zugleich von dem Lichte und von dem, was sich ihm entgegenstellt, hervorgebracht werde.&quot;&lt;/ref&gt;}}
Teoriaren hitzaurrean, Goethek polaritatearen printzipioa aplikatzen saiatu zela azaldu zuen. Obra hau, bere lehen uste sendoen proposamena, Goetheren  naturaren azterketa osoaren oinarrietako bat zen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

== Goetheren teoria ==
{{Aipua|Espektroaren koloreen eraketari buruzko Goetheren teoriak ez du frogatu teoria asegabea denik, baizik eta ez dela inola ere teoria bat. Ezin da ezer aurresan harekin. Jamesen psikologian aurkitzen dugun moduko eskema alferra da. Teoriaren alde edo aurka erabaki dezakeen &quot;experimentum crucis&quot;ik ere ez dago.|[[Ludwig Wittgenstein]], ''Remarks on Colour, paragraphs 70''}}
Zaila da Goetheren &quot;teoria&quot; aurkeztea, ez baitu teoria errealik ezartzen; honela dio: &quot;bere asmoa erretratua egitea da, azaldu beharrean&quot; (Azterlan Zientifikoak).&lt;ref name=&quot;Goethe 1995&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Goethe|izenburua=Scientific Studies (Goethe: The Collected Works, Vol. 12), p.57|argitaletxea=Princeton University Press|izena1=Johann|data=October 1995}}&lt;/ref&gt; Ereduak eta azalpenak ezarri ordez, Goethek espezimenak jaso zituen —bera zen Jena Unibertsitateko metereologia-bildumen arduraduna.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Hamm|izenburua=Unpacking Goethe's Collections: The Public and the Private in Natural-Historical Collecting|orrialdeak=275–300|izena1=E. P.|data=2001|kazeta=The British Journal for the History of Science|liburukia=34|alea=3|doi=10.1017/S0007087401004423}}&lt;/ref&gt; Hil zenean, 17.800 mineral baino gehiago zituen bere bilduma pertsonalean, Europako handiena. Koloreei dagokionez, ikuspegi bera hartu zuen: &quot;[[experimentum crucis]]&quot; bakar batera (edo bere teoria frogatu edo ezeztatuko lukeen esperimentu kritikora) gauzak estutu eta isolatu ordez, ahalik eta zabaltasun handiena lortu nahi izan zuen, kolorearen funtsezko izaera agerian uzten duen erakusketa zabal baten bidez, &quot;uhin-luzera&quot; edo &quot;partikula&quot; gisa hautemandako fenomenoei buruzko azalpen eta teorietara jo gabe.

&quot;Kolorearen teoriaren quid-a bere iturri enpirikoa da: baieztapen teorikoak ezarri ordez, Goethek argia eta kolorea esperimentu-serie antolatu batean erakustea ahalbidetu zuen&quot;. (Seamon, 1998). Goetheren arabera, &quot;Newtonen akatsa... begien sentsazioak azaltzeko matematikan  konfiantza jarri izana&quot;. (Jonah Lehrer, 2006).

Azalpenera jo gabe pertzepzioari leial eustea izan zen Goetheren metodoaren funtsa. Berak eman zuena ez zen teoria bat, kolorearen ''deskribapen arrazionala'' baizik. Goetheren aburuz, &quot;egitate oro benetan teoria dela ulertzea da garrantzitsuena. Zeruko urdinak kolorearen oinarrizko legea ematen digu. Ez bilatu fenomenoak baino zerbait gehiago, haiek dira teoria&quot;.&lt;ref&gt;Quoted in translation in: {{Cite aldizkari|abizena=Hughes|urtea=1992|izenburua=Performing Theory: Wittgenstein and the Trouble with Shakespeare|orrialdeak=85|izena1=Peter|kazeta=Comparative Criticism|liburukia=14}}&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Goethek bere lan bikainaren izenburuak agindutakoa eman zuen oso-osorik: Koloreen teoria baterako datuak. Datu garrantzitsuak, osoak eta esanguratsuak dira, material aberatsa kolorearen etorkizuneko teoriarako. Bertan ez du konpromisorik hartu teoria bera emateko; beraz, azaltzen duenez eta sarreraren xxxix. orrialdean onartzen duenez, ez digu eman kolorearen funtsezko izaeraren azalpen errealik, baizik eta fenomeno gisa sortzen dela esaten digu, ez zer den. Kolore fisiologikoa fenomeno bat da, osoa eta berez existitzen dena. Goethe ez da saiatzen kolore fisikoekin duen harremana, bere gai nagusia, erakusten. Gertaeren aurkezpen sistematikoa egiten du, baina motz geratzen da.|[[Arthur Schopenhauer|Schopenhauer]], ''[[On&amp;nbsp;Vision and Colors]]'', Introduction}}
Goethek bere metodoa deskribatzen du ''Esperimentua subjektuaren eta objektuaren arteko bitartekari gisa'' (1772) saiakeran.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Raymond|izenburua=Faces of Philosophy – Elfie Raymond|izena1=Elfie|url=http://pages.slc.edu/~eraymond/bestfoot.html}}&lt;/ref&gt; Bere ikuspuntu enpirikoa azpimarratzen du. &quot;Gizakia bera, zentzumenak ongi erabiltzen dituen neurrian, izan daitekeen aparatu fisiko zehatzena da&quot;. (Goethe, Scientific Studies)&lt;ref name=&quot;Goethe 1995&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Goethe|izenburua=Scientific Studies (Goethe: The Collected Works, Vol. 12), p.57|argitaletxea=Princeton University Press|izena1=Johann|data=October 1995}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFGoethe1995&quot;&gt;Goethe, Johann (October 1995).  &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Uste dut Goethek benetan bilatzen zuena ez zela koloreen teoria fisiologikoa, psikologikoa baizik.|[[Ludwig Wittgenstein]], ''Culture and Value, MS 112 255:26.11.1931}}

=== Argia eta iluntasuna ===
Bere garaikideek ez bezala, Goethek ez zuen ikusten iluntasuna argirik eza balitz bezala, honen polarra eta argiarekin elkarreraginean baizik; kolorea argiaren eta itzalaren arteko interakzio horren ondorioa izan zen. Goetheren aburuz, argia &quot;''ezagutzen dugun izaki sinpleena eta homogeneoena'' da. ''Honen aurka borrokan iluntasuna dago''&quot; (Gutuna Jacobiri).
''{{Aipua|... &quot;itzala argiaren zati dela&quot; zioten. Hala adierazitakoan, zentzugabea dirudi; baina hala da: koloreak itzala eta itzalaren emaitza dira, berez argia direla esan zutelako.|[[Johann Eckermann]]|[[Conversations of Goethe]], entry: January 4, 1824; trans. Wallace Wood}}''
Ingurune ilunekin egindako esperimentuetan oinarrituta, Goethek kolorea iluntasunaren eta argiaren interakzio dinamikoaren ondorio gisa definitu zuen. [[Rudolf Steiner]]&lt;nowiki/&gt;rek, Goetheren lanen editore zientifikoak, analogia hau eman zuen:
{{Aipua|Zientzia natural modernoak, iluntasuna erabateko ezerez gisa ikusten du. Ikuspegi horren arabera, espazio ilun batera doan argiak ez du iluntasunaren erresistentziarik gainditu beharko. Honen aurka, Goethek argia eta iluntasuna elkarrekin iman baten ipar eta hego poloak bezala portatzen direla uste zuen. Iluntasunak argiaren lanerako ahalmena ahuldu dezake. Aitzitik, argiak iluntasunaren energia mugatu dezake. Bi kasuetan kolorea sortzen da.|Rudolf Steiner, 1897&lt;ref name=&quot;Steiner 1897&quot;&gt;{{cite book | last = Steiner | first = Rudolf | title = Goethe's World View, Chapter III The Phenomena of the World of Colors
| year = 1897}}(published in German as ''Goethe's Weltanschauung''){{cite web |url=http://www.rsarchive.org/Books/GA006/ |title=Rudolf Steiner Archive: Steiner Books GA006 |access-date=2012-10-23 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120903062502/http://www.rsarchive.org/Books/GA006/ |archive-date=2012-09-03 }}&lt;/ref&gt;}}
Goethek laburki adierazten du hori:
{{Aipua|[...] zuria, horirantz makurtzen da iluntzen denean; beltza, aldiz, argiago bihurtzen denean, urdinera makurtzen da.}}
Bestela esanda: horia iluntasunak kondenatutako argia da; urdina argiak ahuldutako iluntasuna da.

=== Ingurune arreekin esperimentuak ===
{{Aipua|Ingurune arren eragina koloreen munduko azken gertaera izan zen Goetheren ustez - Urphänomenoak-.|[[John Tyndall]], 1880&lt;ref&gt;{{cite book | last = Tyndall | first = John | title = Popular Science Monthly, Volume 17, June 1880, Goethe's Farbenlehre | year = 1880}}&lt;/ref&gt;}}
Goetheren koloreen azterketak esperimentuekin hasi ziren, eta ingurune arreen efektuak aztertu zituzten, hala nola airea, hautsa eta hezetasuna argiaren eta iluntasunaren pertzepzioan. Poetak ikusi zuen ingurune ilun batetik ikusten den argia horia, eta ingurune argiztatu batetik ikusten den iluntasuna urdin agertzen direla.
{{Aipua|Argirik handiena, eguzkiarena bezalakoa... koloregabea da gehienetan. Argi hori, ordea, horia iruditzen zaigu, baliabide baten bidez ikusi ezkero, pixka bat lodituta. Ingurune horren dentsitatea handitzen bada, edo haren bolumena handitzen bada, ikusiko dugu argiak pixkanaka tonalitate gorrixka bat hartzen duela, eta azkenean kolore hori sakondu egiten dela.

Bestalde, iluntasuna erdi-garden dagoen ingurune baten bitartez ikusten bada, eta ingurune hori, aldi berean, kolpatzen duen argi baten bidez argiztatzen bada, kolore urdina agertzen da: hori argiagoa bihurtzen da ingurunearen dentsitatea handitu ahala, baina ilunagoa eta sakonagoa ematen du ingurunea zenbat eta gardenagoa bihurtu ahala: erabateko gardentasunaren bidez, urdin sakonena eta more ederrena ikusiko ditugu.|Goethe|''Theory of Colours'', pp. 150–151}}
Ondoren, esperimentu ugarirekin jarraitzen du, eta modu sistematikoan behatzen ditu hautsaren, airearen eta hezetasunaren eragina, kolorearen pertzepzioan.

=== Mugetako baldintzak ===
Prisma baten bidez behatzen denean, argi eta ilunaren arteko mugak prismaren ardatzarekiko duen orientazioa esanguratsua da. Zuria ertz ilun baten gainean dagoenean, argia ilunerantz zabaltzen ikusiko dugu, ertz urdin bioleta baten bidez; argi-muga baten gaineko iluntasuna, berriz, argi eremurantz zabaltzen den ertz gorri horian bihurtuko da.

Goetheren ustez, argiaren eta iluntasunaren arteko mugetan ematen den kolore agerpena funtsezkoa zen espektroa sortzeko, zeina fenomeno konposatutzat jotzen duen.

Gris-tonu desberdinak erabiliz, kondizio esperimental ezberdinak sortzean, muga-kontrastearekin ertz koloreztatuen intentsitatea handitu egiten dela ikusten da.

=== Argi- eta iluntasun-espektroak ===
[[File:Prisma-goethe.gif|eskuinera|thumb|200x200px|Espektro argi eta ilunak: ertz koloreztatuak espektro argi batean gainjartzen direnean, berdea sortzen da; espektro ilun batean gainjartzen direnean, berriz, magenta ateratzen da. (Sakatu animaziorako)]]
Kolorearen fenomenoa argiaren eta iluntasunaren gertutasunaren araberakoa denez, bi modu daude espektroa sortzeko: gela ilun batean argi-sorta batekin eta gela argi batean sorta ilun batekin (itzal bat, adibidez).

Goethek prisma batetik distantzia batera proiektatutako koloreen sekuentzia erregistratu zuen bi kasuetan. Bietan, ertz horiak eta urdinak alde argitik hurbilago daudela ikusi zuen, eta ertz gorri eta moreak alde ilunetik hurbilago. Distantzia jakin batera, ertz horiek gainjarri egiten dira, eta Newtonen espektroa lortzen dugu. Ertz horiek argi-espektro batean gainjartzen direnean, berdea gertatzen da; espektro ilun batean gainjartzen direnean, magenta ateratzen da.

Argi-espektro batekin (esate baterako, argi-izpi bat inguruko iluntasunean) kolore gorriak ikusiko ditugu goiko ertzean, eta kolore urdin moreak beheko ertzean. Goetheren ustez, erdian berdea duen esprektroa, ertz urdin moreak ertz gorri-horiari gainjartzen zaizkionean soilik agertuko da. Zoritxarrez, urdinaren eta horiaren arteko nahaste optikoak zuria ematen digu. Beraz, Newtonen espektroari buruzko Goetheren azalpenak huts egin zuen.&lt;ref&gt;Arthur Zajonc. &lt;/ref&gt;

Espektro ilun batekin (argiz inguratutako itzala, adibidez), goiko ertzean urdina eta morea aurkituk ditugu eta gorria eta horia behean. Ertz horiek gainjartzen diren tokian, magenta (extraespektrala) dugu.

Olaf Müller-ek honela aurkeztu zuen auzia: &quot;Newtonen arabera, espektro-kolore guztiak eguzki-argi zurian daude, Goetheren arabera, kontrakoa esan daiteke: espektro osagarriko kolore guztiak ilunpean daudela&quot;. [https://translate.google.com/translate?hl=en&amp;sl=de&amp;tl=en&amp;u=https%3A%2F%2Fwww.zeit.de%2F2010%2F20%2FFarbenlehre%2Fkomplettansicht&amp;anno=2&amp;sandbox=1]

== Goetheren kolore-gurpila ==
[[Fitxategi:Goethe,_Farbenkreis_zur_Symbolisierung_des_menschlichen_Geistes-_und_Seelenlebens,_1809.jpg|thumb|380x380px|Goetheren gurpil simetrikoa, ezaugarri sinboliko elkartuekin (1809)]]
{{Aipua|Begiak kolore bat ikusten duenean berehala kitzikatzen da eta bere izaera da, berezkoa eta beharrezkoa, aldi berean beste kolore bat sortzea, jatorrizko kolorearekin eskala kromatiko osoa hartzen duena.|Goethe, Theory of Colours}}
Ewald Heringen [[Opponent process|aurkariaren prozesuaren]] teoria aurreratuak gurpil simetriko bat proposatzen du. Honela idazten du: &quot;Zirkulu kromatikoa... orokorrean, ordena naturalaren arabera antolatuta dago... diagrama honetan diametralki kontrajartzen diren koloreek, begian elkar gogorarazten dutelarik. Hala, bada, horiak morea eskatzen du, laranjak urdina, purpurak berdea, eta alderantziz. Horrela... tarteko gradazio guztiek ere, batak bestea gogorarazten dute; kolorerik sinpleenak konposatua eskatzen du, eta alderantziz (50. paragrafoa).

Argi-espektroek eta iluntasun-espektroek urdinaren eta horiaren nahasketarekin berdea eragiten zuten Goetherentzat eta kolorearen gurpil osatu bat egin zuen, magentari bere garrantzia emanez, adibidez. Honen aurka, &quot;Newtonen aburuz, espektro-koloreak baino ez lirateke funtsezkoak. Goetheren ikuspegi enpirikoenak, aldiz, kolore osoko zirkulu batean magentak duen funtsezko papera onartzera eraman zuen, kolore-sistema moderno guztietan oraindik duen papera&quot;.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;

=== Kolore osagarriak eta koloreen psikologia ===
[[Fitxategi:Goethe_Schiller_Die_Temperamentenrose.jpg|thumb|255x255px|Tenperamentuen larrosa (Temperamentenrose), Goethe eta Schiller-en azterketa (1798/9). Hamabi kolore giza okupazioekin edo izaeraren ezaugarriekin erlazionatu zituzten
(tiranoak, heroiak, abenturazaleak, hedonistak, maitaleak, poetak, hizlari publikoak, historialariak, irakasleak, filosofoak, pedanteak, agintariak), lau temperamentutan banatuta.]]
Goethek ezaugarri estetikoak ere sartu zituen bere kolore-gurpilean, &quot;kolorearen erabilera alegorikoa, sinbolikoa, mistikoa&quot; izenburupean (Allegorischer, simbolischer, mystischer Gebrauch der Farbe), eta [[kolorearen psikologia]] moduko bat ezarri zuen.
Gorria eder denarekin lotu zuen, laranja noble denarekin, horia on denarekin, berdea erabilgarri denarekin, urdina arrunt denarekin eta morea alferrikakoarekin.
Sei kualitate horiek giza ezagutzaren lau kategoriari esleitu zizkion: arrazionala (''Vernunft'') eder denari eta nobleari (gorria eta laranja), intelektuala (Verstand) onari eta erabilgarritasunari (horia eta berdea), sentsuala (''Sinnlichkeit'') baliagarritasunari eta arruntari (berdea eta urdina), eta, zirkulua itxiz, irudimena ''(Phantasie)'', alferrikakoari eta ederrari (morea eta gorria).

==== Itzulpenari buruzko oharrak ====
Magenta kolore terminoa XIX. mendearen erdialdean agertu zen, Goetheren ondoren. Hala, Goetheren magentari buruzko erreferentziak interpretazioz josita daude. Ingeles batek Alemanez ''Purpur'' deitzen zaion kolorea ulertuko du magenta gisara. Hala ere, koloreak prisma batetik irteten beatu ezkero, autorearen intentzioa ulertzeko modukoa da.

Hala ere, itzulpen literala zailagoa da. Esate baterako, Goethek &quot;laranja&quot; eta &quot;bioleta&quot; bezalako ohiko koloreen terminoak erabiliko ditu, tonu mistoak (tartekoak) izendatzeko.
{| class=&quot;wikitable&quot; 
 !alemana
 !ingelesa
 !Sinbolismoa
 |- bgcolor=&quot;#FF99FF&quot;
 |[[wiktionary:Purpur#German|Purpur]]
 |[[Magenta]] (edo morea)
 | rowspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#FFAADD&quot; |''[[wiktionary:schön#German|Schön]]'' (ederra)
 |- bgcolor=&quot;#FFBBBB&quot;
 |[[wiktionary:Rot#German|Err]].
 |[[Gorri|Gorria]]
 |- bgcolor=&quot;#FFCCAA&quot;
 | bgcolor=&quot;#FFC0AA&quot; |[[wiktionary:gelbrot#German|Gelbrota]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |[[Laranja kolore|Laranja]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |''[[wiktionary:edel#German|Edel]]'' (noble)
 |-
 | bgcolor=&quot;#FFDDAA&quot; |[[wiktionary:Orange#German|Laranja]]
 |- bgcolor=&quot;#FFFF99&quot;
 |[[wiktionary:Gelb#German|Gelb]]
 |[[Hori|Horia]]
 |''[[wiktionary:gut#German|Gut]]'' (ona)
 |- bgcolor=&quot;#BBFFBB&quot;
 |[[wiktionary:Grün#German|Grün]]
 |[[Berde|Green]]
 |''[[wiktionary:nützlich#German|Nützlich]]'' (tresna)
 |- bgcolor=&quot;#AACCFF&quot;
 |[[wiktionary:Blau#German|Blau]]
 |[[Urdin|Urdina]]
 |''[[wiktionary:gemein#German|Gemein]]'' (ertaina, ohikoa)
 |- bgcolor=&quot;#CCAAFF&quot;
 | bgcolor=&quot;#BBAAFF&quot; |[[wiktionary:Violett#German|Bioleta]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |[[More|Bioleta]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |''[[wiktionary:unnöthig#German|Giharra]]'' (ez da beharrezkoa)
 |-
 | bgcolor=&quot;#DDAAFF&quot; |[[wiktionary:blaurot#German|Blaurota]]
 |}
Ez dago argi Goetheren Rot, ''Purpur'' (berdearen osagarriari emandako izena) eta ''Schön'' (kolorearen sei sektoreetako bat) nola lotzen diren elkarrekin eta [[Argi ikusgai|espektro]] ikusgaiaren punta gorriarekin. &quot;Physical&quot; izeneko kapituluan, interferentziari buruzko testu bat dago eta bertan ez du ''Rot'' eta ''Purpur''ren ez dira sinonimo gisa tratatzen. Gainera, ''Purpur'' eta ''Blaurot'' ezberdinak dira, ''Purpur''rek ''Blaurot'' eta ''Gelbrot''en artean dagoen kolore bat ziendatzen baitu (476. paragrafoa), nahiz eta, seguruenik, ez dagoen Blaurot-en ondoan.&lt;ref name=&quot;Epoptische Farben&quot; /&gt; Artikulu honek aurreko taulako ingelesezko itzulpenak erabiltzen ditu.

== Newton eta Goethe ==
Ernst Lehrsek honela idatzi zuen: &quot;Hauxe da Goetheren kolorearen teoriaren eta, aldaketa guztiak gorabehera, Newtonen garaitik zientzian nagusitu de teoriaren arteko funtsezko aldea: Newtonen eta haren ondorengoen teoriek begiaren kolorea ikusteko ahalmena baztertzean oinarritu ziren, Goethek, aldiz, begiaren kolorearen esperientziari buruzko teoria sortu zuen&quot;.&lt;ref&gt;Lehrs, Ernst. &lt;/ref&gt;

&quot;Bizitzari eta berehalakotasunari uko egitea izan zen zientzia naturalaren aurrerapenaren premisa, Newtonez geroztik. Hau izan zen Goethek Newtonen optika fisikoaren aurkako borrokaren oinarria. Borroka honen garrantzia aipatzekoa da, gizon garrantzitsuenetako batek, optika newtondarraren garapenaren aurka borrokatzeko ahalegin guztiak zuzentzen baititu&quot;.[[Werner Heisenberg|(Werner Heisenberg]], Goetheren urtebetetzea ospatzen den hitzaldi batean)&lt;ref&gt;Ernst Lehrs, Man or Matter, Chapter II | https://archive.org/stream/manormatter05641gut/elmom10p#page/n23/mode/2up&lt;/ref&gt;

Gai komun bati buruzko ikuspegi desberdinak medio, gaizki-ulertu ugari sortu dira Newtonen optikaren ulermenaren matematikoaren eta Goetheren ikuspegiaren enpirikoaren artean.&lt;ref name=&quot;Stephenson&quot;&gt;R. H. Stephenson, ''Goethe's Conception of Knowledge and Science'' (Edinburgh: Edinburgh University Press, 1995)&lt;/ref&gt;

[[Isaac Newton|Newtonek]] argi zuria banakako kolorez osatuta dagoela ulertzen duenez, eta Goethek argiaren eta iluntasunaren arteko elkarreraginetik sortzen den kolorea ikusten duenez, hainbat ondoriotara iristen dira galdera honi buruz: espektro optikoa fenomeno primario edo konposatu bat da?

Newtonen aburuz, prismak ez du kolorearen existentziarekiko inplikazioarik, kolore guztiak jadanik existitzen baitira argi zurian..Goethek erakutsi nahi izan zuen prisma faktore integrala zela kolorearen sorreran.

Newtonek argi sorta estutu zuen fenomenoa isolatzeko, baina Goethek ikusi zuen irekidura zabalago batekin ez zegoela espektrorik. Ertz gorrixka-horixkak eta ertz urdin-moreak baino ez zituen ikusi haien artean, eta espektroa ertz horiek gainjartzeko behar adina hurbiltzen ziren tokian sortu zen. Harentzat, ertz argi eta ilunen elkarreraginetik sortzen da kolorearen fenomenoa, eta horrela azal liteke espektroa.

Newtonek ertz koloreztatuak dituen zuriaren itxura azaltzen du, eta esaten du errefrakzio kantitate oso desberdina duenez, izpiak nahasi egiten direla zentrorantz zuri oso bat sortzeko; ertzak, berriz, ez dira nahasketa oso horretaz baliatzen eta osagai gorri edo urdin handiagoekin agertzen dira. Newtonen esperimentuen kontakizunerako, ikusi haren ''[[Opticks]]'' (1704).&lt;ref&gt;''Opticks Or, A treatise of the Reflections, Refractions, Inflexions and Colours of Light, Also Two treatises of the Species and Magnitude of Curvilinear Figures'' (London, 1704) {{Cite web|izenburua=Isaac Newton's Works|url=http://www.newtonproject.sussex.ac.uk/prism.php?id=43|accessdate=2012-10-22}}&lt;/ref&gt;

=== Ezberdintasunen taula ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Argiaren ezaugarriak
!Newton (1704)
!Goethe (1810)
|-
|Homogeneotasuna
|Argi zuria koloreztatutako elementuek (heterogeneoak) osatzen dute.
|Argia da gauzarik sinpleena eta homogeneoena (homogeneoa).
|-
|Iluntasuna
|Iluntasuna argirik eza da.
|Iluntasuna argiaren polarra da, eta honekin elkarreragiten du.
|-
|Espektroa
|Koloreak beren hozgarritasunaren arabera argiztatzen dira (lehen mailako fenomenoa).
|Muga argien ilunetan sortzen diren ertz koloreztatuak gainjarri egiten dira espektro bat eratzeko (fenomeno konposatua).
|-
|Prism
|Prismak ez du kolorearen existentziarekin zerikusirik.
|Ingurune arre gisa, prismak zeregin bat du kolorearen sorreran.
|-
|Errefrakzioaren papera
|Argia errefrakzioaren, inflexioaren eta islapenaren bidez deskonposatzen da.
|Errefrakzioa, inflexioa eta islapena kolorea agertu gabe egon daitezke.
|-
|Analisia
|Argi zuria kolore guztietako espektroan banatzen da.
|Bi kolore garbi baino ez daude: urdina eta horia; gainerakoak hauetatik eratortzen dira. (Koloreen teoria, 3. liburukia, 201/202 atala)
|-
|Sintesia
|Argi zuria deskonposatu daitekeen bezala, berriro armatu daiteke.
|Gris-tonuetara birkonbinatutako koloreak.
|-
|Partikula edo uhina?
|Partikula
|Bat ere ez, inferentziak baitira eta ez baitira zentzumenekin behatzen.
|-
|Koloretako gurpila
|Asimetrikoa, 7 kolore
|Simetrikoa, 6 kolore
|}
Fisika modernoak Goetheren iluntasunaren berrantolaketa baztertu du. Newtonek eta [[Christiaan Huygens|Huygensek]] iluntasuna argi-gabezia gisa definitu zuten. Young-ek eta Fresnel-ek erakutsi zuten Huygensen uhinaren teoriak (Argiaren Tratatuan) azal zezakeela kolorea argiaren uhin-luzeraren agerpen ikusgarria dela. Gaur egungo fisikariek izaera korpuskularra eta izurtzailea ematen diote argiari, [[Uhin-partikula dualtasuna|uhinen eta partikulen arteko dualtasuna]] kontuan hartuta.

== Historia eta eragina ==
''Farbenlehre''ren lehen edizioa Cotta’schen Verlagsbuchhandlungen argitaratu zen, 1810eko maiatzaren 16an. 250 ale paper grisean eta 500 ale paper zurian imprimatu ziren. Hiru atal zituen: i) Goethek bere oharrak aurkezten zituen atal didaktiko bat, ii) Newtonen aurkako atal polemiko bat, eta iii) atal historiko bat.

Newtonen aurka agertu izanak, polemika gehitu zion argitarapenari..[[Charles Lock Eastlake|Charles Eastlakek]] ingelesera itzuli zuenean 1840an, Goethek Newtonen aurka egindako polemikaren edukia alde batera utzi zuen.
{{Aipua|Modu esanguratsuan (eta zoritxarrez), kolore-behaketa «didaktikoak» soilik agertzen dira Eastlakeren itzulpenean. Hitzaurrean, Eastlakek liburuko zati historiko eta entoptikoak kendu zituela azaltzen du, &quot;interes zientifikorik ez zutelako&quot;, eta Goetheren polemika gaitzetsi zuen, Newtonen aurkako &quot;objekzioen indarkeriak&quot; irakurleei Goetheren kolore-oharrak zuzen epaitzea eragotziko zielako.|Bruce MacEvoy|Handprint.com, 2008&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.handprint.com/HP/WCL/goethe.html |title=Handprint : Colormaking attributes |access-date=2010-01-03 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20090531083426/http://www.handprint.com/HP/WCL/goethe.html |archive-date=2009-05-31 }} | Bruce MacEvoy | Handprint.com | 2008&lt;/ref&gt;}}

=== Arteetan duen eragina ===
[[Fitxategi:The_Fighting_Temeraire,_JMW_Turner,_National_Gallery.jpg|eskuinera|thumb|[[J. M. W. Turner]]&lt;nowiki/&gt;ren ''The Fighting Temeraire'', 1839]]
Pinturan tonalitateari buruz sortutako galderek bultzatu zuten Goethe kolorea aztertzera. &quot;Italiara egin zuen lehen bidaian (1786–88), artistak pintura eta marrazketako elementu gehienentzat arauak ezartzeko gai zirela konturatu zen, kolorearentzat izan ezik. 1786-88 urteetan, kolorearen erabilera artistikoa gobernatzeko arauak zehaztu ote zitezkeen ikertzen hasi zen Goethe&quot;.&lt;ref name=&quot;SepperDennis&quot;&gt;Sepper, Dennis L. | ''Goethe contra Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' | Cambridge University Press | 2007 | {{ISBN|0-521-53132-2}}&lt;/ref&gt;

Helburu hori zenbait artista piktoriko, batez ere Philipp Otto Runge, beren kolore-estudioetan interesatu zirenean bete zen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; 1840an Charles Eastlakek ingelesera itzuli ondoren,artearen munduan onartutako teoria bihurtu zen, bereziki [[Prerrafaelismo|Aurre-Raphaelite]]&lt;nowiki/&gt;n artean. J. M. W. Turnerrek sakon aztertu zuen eta hainbat pinturen izenburuetan aipatu zuen. [[Vasili Kandinski|Wassily Kandinskyk]] &quot;obra garrantzitsuenetakotzat&quot; jo zuen.&lt;ref name=&quot;Rowley&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Rowley|izenburua=Kandinskii's theory of colour and Olesha's Envy|argitaletxea=LookSmart FindArticles|izena1=Alison|data=September–December 2002|url=http://findarticles.com/p/articles/mi_qa3763/is_200209/ai_n9096866|accessdate=2007-07-14}}&lt;/ref&gt;

=== Latinoamerikako banderetan duen eragina ===
[[Fitxategi:59_-_Carthagène_-_Décembre_2008.JPG|eskuinera|thumb|Kolonbiako bandera]]
1785eko neguan Weimarren izandako festa batean, [[Francisco de Miranda]] iraultzaile hegoamerikarrarekin elkarrizketa bat izan zuen Goethek. Mirandak Semyon Romanovich Vorontsov kondeari idatzitako gutun batean (1792), Goethek hala esan ziola kontatzen du: &quot;Zure patua kolore primarioak desitxuratuta ez dauden leku bat sortzea da&quot;. Esan nahi zuena argitu zuen:


&quot;Hasteko, irisak argia hiru kolore primarioetan eraldatzen duen modua azaldu zidan... gero, hala esan zidan: &quot;Zergatik den horia beroena, nobleena eta argi distiratsutik gertuen dagoena; zergatik den urdina eszitazio- eta lasaitasun-nahasketa hori, itzalak gogora ekartzen dituena; eta zergatik den gorria horia eta urdina gorestea, sintesia, itzaletan argi distiratsua desagertzea&quot;&quot;.

=== Filosofoen gaineko eragina ===
XIX. mendean, Goetheren teoria [[On Vision and Colors]] liburuan hartu zuen Schopenhauer-ek, eta erretinaren ekintzaren fisiologia aritmetiko antzeko batean garatu zuen, bere idealismo adierazgarriarekin oso bat etorriz [&quot;Mundua nire irudikapena edo ideia da&quot;].

XX. mendean, Wittgensteinek teoria filosofiara eraman zuen eta, hil aurretik zenbait ohar eskaini zizkion gaiari. Behaketa horiek ''Koloreari buruzko ohar'' gisa jasotzen dira (Wittgenstein, 1977).

Wittgensteini interesgarria iruditu zitzaion koloreari buruzko proposamen batzuk itxuraz ez direla enpirikoak, ez eta a priorizkoak ere, tarteko zerbait baizik: fenomenologia, Goetheren arabera. Hala ere, Wittgenstein-ek hala esan zuen: &quot;Ez dago fenomenologia bezalako gauzarik, nahiz eta arazo fenomenologikoak egon&quot;. Goetheren oharrak logikatzat edo geometriatzat hartzearekin konformatzen zen. Wittgensteinek bere adibideak hartu zituen &quot;Farbenlehre&quot;n aurkitzen den &quot;Runge&quot; gutunetik. &quot;Zuria kolorerik argiena da&quot;, &quot;Ezin da zuri garden bat egon&quot;, &quot;Ezin da berde gorrixka egon&quot;, etab. Proposizio horiek Wittgensteinen ikerketan duteniizaera logikoa, fisikarekin duten erlazioa barne, eztabaidatua izan da Jonathan Westphalen ''Kolorea: sarrera filosofiko bat'' (Westphal, 1991) lanean.

=== Zientzialarien harrera ===
Zientzialari eta matematikari ugarik, Goethek kolorearen teorian Newtonei eginiko kritika komentatu zuten berrikuspenetan, liburuetan, liburuetako kapituluetan, orri-oineko oharretan eta gutun irekietan. Horietako asko (erdia baino zertxobait gutxiago) Goetheren aurka agertu ziren, bereziki [[Thomas Young]], Louis Malus, Pierre Prévost eta Gustav Theodor Fechner. Natur zientzien adierazpenen herena Goetheren aldekoa zen, bereziki [[Thomas Johann Seebeck]], Johann Salomo Christoph Schweigger eta Johann Friedrich Christian Werneburg, eta bostenak anbibalentzia adierazi zuen.

1853an, Hermann von [[Hermann von Helmholtz|Helmholtzek]] Goetheren lan zientifikoei buruz emandako hitzaldian —Goetheren lanak hautemandako fenomenoak deskribatzen dituela zioen— hala adierazi zuen: &quot;zirkunstantzialki, naturari hertsiki leial, eta ikasteko ordena atsegin batean jartzen ditu, eta hemen, gertaeren erreinuan bezala, erakusketaren maisu handia dela frogatzen du&quot; (Helmholtz, 1853). Azkenean, baztertu egiten du Goetheren teoria, poeta baten lana den aldetik, baina bere harridura adierazten du, auziaren egitateei buruz hain ados egon daitezkeelako, baina haren esanahiari buruzko kontraesan bortitzean. &quot;Eta nik, batetik, ez dakit nola inork, koloreei buruz dituen iritziak edozein direla ere, ukatu dezakeenik teoria bera guztiz kontsekuentea dela, bere suposizioek, landutako egitateak modu osatu eta sinplean azaltzen dituztela. (Helmholtz, 1853)&lt;ref&gt;Helmholtz, Hermann von. 1853. &lt;/ref&gt;

Goetheren behaketen zehaztasunak kritika asko onartzen ez dituen arren, bere ikuspegi estetikoa ez zaie egokitzen zientzia modernoan nonahi erabiltzen diren analisi analitiko eta matematikoaren eskaerei.
{{Aipua|Goetheren kolorearen teoriak fruitu asko eman ditu artean, fisiologian eta estetikan. Baina garaipena eta, beraz, hurrengo mendeko ikerketan eragina Newtonena izan da.|Werner Heisenberg, 1952}}{{Aipua|&quot;Goethek zulo bat aurkitu zuen Newtonen armaduran, eta haren bidez gogaitzen zuen etengabe ingelesa bere lantzarekin. Newtonek konpromisoa hartu zuen kolorerik gabeko errefrakzioa ezinezkoa zela zioen doktrinarekin. Beraz, teleskopioen lenteek akatsdunak zirela esan zuen, akromatismoa eta errefrakzioa bateraezinak izanik. Dollondek inferentzia hori okerrekoa zela frogatu zuen. Hemen, beste leku batzuetan bezala, Goethe bere burua esperimentu-baldintzen maisu agertzen da. Interpretazio gaitasuna falta zaio&quot;.|John Tyndall, 1880&lt;ref&gt;Popular Science Monthly/Volume 17/July 1880){{cite web |url=http://en.wikisource.org/wiki/Popular_Science_Monthly/Volume_17/July_1880/Goethe's_Farbenlehre:_Theory_of_Colors_II |title=Popular Science Monthly Volume 17 July 1880 |access-date=2013-11-18 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140529083724/http://en.wikisource.org/wiki/Popular_Science_Monthly/Volume_17/July_1880/Goethe%27s_Farbenlehre:_Theory_of_Colors_II |archive-date=2014-05-29 }}&lt;/ref&gt;}}
Eztabaida handia argia eta kolorea ikertzeko bi modu desberdinetatik dator. Goethek ez zuen interesik Newtonen kolorearen tratamendu analitikoan, baina giza kolorearen pertzepzioaren ''deskribapen arrazional'' bikaina aurkeztu zuen. Kolore-behaketen bilduma bat da, eta horixe ikusi behar dugu liburu honetan.
{{Aipua|Goetheren kolore-azalpen gehienak sakonki eraitsi dira, baina ez dira kritikatu haren txostenak, ikusi behar diren gertaerei buruzkoak; ez lirateke kritikatu behar. Liburu honen bidez, subjektuek sortutako koloreetan (irudien ondoren, argiaren eta iluntasunaren egokitzapena, irradiazioa, itzal koloreztatuak eta presio-fosfenoak) ez ezik, kolorearen behaketak kualitatiboki hauteman ditzakeen fenomeno fisikoetan ere (xurgapena, sakabanaketa, errefrakzioa, difrakzioa, polarizazioa eta interferentzia) froga dezake irakurleak. Goetheren azalpenen logikari jarraitzen saiatzen den eta gaur egun onartuta dauden iritziekin konparatzen saiatzen den irakurle batek, 1970eko sofistikazioaren abantailarekin ere, ikus dezake Goetheren teoria, edo haren zati bat behintzat, azkarregi baztertu dela.|[[Deane B. Judd]], 1970&lt;ref&gt;{{cite book | last = Judd | first = Deane B. | title = Introduction by Deane B. Judd, Goethe's Theory of Colours | publisher = MIT Press | place = Cambridge | year = 1970 | url = http://members.shaw.ca/competitivenessofnations/Anno%20Goethe.htm | access-date = 2007-09-14}}&lt;/ref&gt;}}
Mitchell Feigenbaum: &quot;Goethek arrazoi zuen koloreaz!&quot;&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Feigenbaum-ek ulertzen zituen bezala, Goetheren ideiek benetako zientzia zuten beren baitan. Zailak eta enpirikoak ziren. Behin eta berriz, Goethek bere esperimentuen errepikagarritasuna nabarmendu zuen. Kolorearen pertzepzioa, Goetheren aburuz, unibertsala eta objektiboa zen. Zer ebidentzia zientifiko zegoen mundu errealean defini zitekeen gorritasun-kalitateaz, gure pertzepzioa edozein izanda ere?|[[James Gleick]]|''[[Chaos: Making a New Science|Chaos]]''&lt;ref&gt;{{cite book | last = Gleick | first = James | title = Chaos, pp. 165-7 | publisher = William Heinemann Publishers | place = London | year = 1988}}&lt;/ref&gt;}}

=== Egungo egoera ===
&quot;Newtonek uste zuen, prismarekin egindako esperimentuen laguntzaz, eguzki-argia askotariko argi-izpiz osatuta zegoela froga zezakeela. Goethek erakutsi zuen behaketatik teoriarako urrats hori Newtonek onartu nahi zuena baino arazotsuagoa dela. Teoriara igarotzeak fenomenoak ez dituela behartzen esatean, Goethek eraikuntza teorikoari egiten dion ekarpen libre eta sortzailea erakutsi zuen. Eta Goetheren ikuspegia oso adierazgarria da, ondo esan baitzuen Newtonen prismako esperimentuen emaitza guztiak bat datozela aukera teoriko berdin batekin... Duhemek eta Quinek azpideterminaziorako emandako argudio ospetsuak baino mende bat lehenago&quot;.&lt;ref name=&quot;Mueller 2016&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Mueller|urtea=2016|izenburua=Prismatic Equivalence – A New Case of Underdetermination: Goethe vs. Newton on the Prism Experiments|orrialdeak=323–347|izena1=Olaf L|kazeta=British Journal for the History of Philosophy|liburukia=24|alea=2|doi=10.1080/09608788.2015.1132671}}&lt;/ref&gt;

&quot;Goethek Newtoni egindako kritika ez zen arrazoiari edo zientziari egindako erasoa izan, nahiz eta askotan horrela islatu den... Kritikak zioenez, Newtonek nahasi egin zuen irudimen matematikoa zentzumenen ebidentzia huts gisa... Irudimenaren funtzio zientifikoa definitzen saiatu zen Goethe: fenomenoak zehaztasunez ekoitzi, deskribatu eta antolatu ondoren elkarrekin lotzea... Newtonek... dogma sartu zuen kolorearen zientzian, kolorea izpien funtzio batera murritz zitekeela esatean&quot;. (Dennis L. Sepper, 2009)&lt;ref name=&quot;Sepper 2009&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Sepper|izenburua=Goethe, Newton, and the Imagination of Modern Science, 2009/3 (n° 249)|argitaletxea=Revue internationale de philosophie|izena1=Dennis L.|data=2009|url=https://www.cairn.info/revue-internationale-de-philosophie-2009-3-page-261.htm}}&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Hasieran Goethek Newtonen teoria fisikoa onartzen zuen. Laster utzi zuen... bere ideietara hobeto egokitzeko aldaketa aurkitu zuen. Horren ondorio onuragarri bat izan zen kolorearen pertzepzioaren alderdi fisiologikoaren garrantziaren kontzientzia garatu zuela, eta, beraz, Newtonen argiaren eta koloreen teoria sinplistegia dela frogatu ahal izan zuen; errefrangigarritasun aldakorra baino kolore gehiago dagoela.|Michael Duck, 1988&lt;ref name=&quot;Duck, Michael&quot;&gt;{{cite journal | last = Duck | first = Michael | title = Newton and Goethe on colour: Physical and physiological considerations | journal = Annals of Science | volume = 45 | issue = 5 | pages = 507–519 | publisher = Annals of Science, Volume 45, Number 5, pp. 507-519 | date = September 1988 | doi = 10.1080/00033798800200361 }}&lt;/ref&gt;}}
&quot;Laster Newtonen errefrangigarritasun diferentziala baztertu zuen arren, Goethek beti baieztatu zuen mekanika newtondarra. Ez zen azterketa matematikoaren aurkako aurreiritzi poetikoa, teoria errefusatzera eraman zuten esperimentuak egitea baizik... Goethek berehala ondorioztatu zuen ezen, kolorea azaltzeko, batek, argiari buruz ez ezik, begi-funtzioari eta ikuseremuaren bidez argian dauden desberdintasun erlatiboei buruz jakin behar duela&quot;. (Sepper, 2009)&lt;ref name=&quot;Sepper 2009&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Sepper|izenburua=Goethe, Newton, and the Imagination of Modern Science, 2009/3 (n° 249)|argitaletxea=Revue internationale de philosophie|izena1=Dennis L.|data=2009|url=https://www.cairn.info/revue-internationale-de-philosophie-2009-3-page-261.htm}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSepper2009&quot;&gt;Sepper, Dennis L. (2009). &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Behaketen katalogo gisa, Goetheren esperimentuek giza kolorearen pertzepzioaren konplexutasunak aztertzen dituzte. Newton, argiaren portaerarako eredu matematiko bat garatzen saiatu zen; Goethe, berriz, baldintza-sorta zabal batean kolorea nola hautematen den ikertzen aritu zen. Garunak koloreak nola interpretatzen dituen ulertzeko garapenak, hala nola kolorearen konstantzia eta [[Edwin H. Land]]&lt;nowiki/&gt;en [[retinex]]&lt;nowiki/&gt;aren teoriak, antzekotasun harrigarriak ditu Goetheren teoriarekin.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;

Dennis L. Sepperrek Goetheren liburuaren tratamendu moderno bat argitaratu du ''Goethe - Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' (Cambridge University Press, 2003) liburuan.&lt;ref name=&quot;SepperDennis&quot;&gt;Sepper, Dennis L. | ''Goethe contra Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' | Cambridge University Press | 2007 | {{ISBN|0-521-53132-2}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&amp;nbsp;[[Special:BookSources/0-521-53132-2|0-521-53132-2]]&lt;/ref&gt;

== Ikus gainera ==

* Zuzentzailearen itzal-ilusioa (kolore-ilusio bera)
* [[Kolorearen teoria]]
* Fenomeno entoptikoa
* Aurkariaren prozesua
* Erromantizismoa zientzian
* Pinturaren teoria

== Oharrak eta erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==

* Goethe, ''Koloreen Teoria'', trans. Charles Lock Eastlake, Cambridge, MA: MIT Press, 1982.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-262-57021-1|0-262-57021-1]]
* Bockemuhl, M., ''Turner''. Koln: Taschen, 1991.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/3-8228-6325-4|3-8228-6325-4]].
* {{Cite aldizkari|abizena=Duck|urtea=1988|izenburua=Newton and Goethe on colour: Physical and physiological considerations|orrialdeak=507–519|izena1=Michael J|kazeta=Annals of Science|liburukia=45|alea=5|doi=10.1080/00033798800200361}}
* Gleick, James, Chaos, Londres: William Heinemann, 1988. or. 165-7
* Lehrer, Jonás, [http://scienceblogs.com/cortex/2006/12/07/post-7/ ''Goethe eta''] Color, Science Blogs: The Frontal Cortex, Abenduaren 7a. 2006.
* XIV. kapitulua [http://borderlandresearch.com/book/man-or-matter/chapter-xiv-colours-as-deeds-and-sufferings-of-light]
* Matthaei, Rupprecht, ''Goetheren kolorearen teoria''. Johann Wolfgang von Goethe. Rupprecht Matthaeik [de] moldatu eta argitaratua. Arg. Herb Aach-ek itzuli eta argitaratua. Van Nostrand Reinhold, 1971.
* Proskauer, The Rediscovery of Color, Dornach: Steiner Books, 1986.
* {{Cite aldizkari|abizena=Rowe|izenburua=Goethe and Wittgenstein|orrialdeak=283–303|izena1=M. W.|data=July 1991|kazeta=Philosophy|liburukia=66|alea=257|doi=10.1017/S0031819100064901}}
* {{Cite aldizkari|abizena=Ribe|urtea=2002|izenburua=Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory|orrialdeak=43|abizena2=Steinle|izena1=Neil|izena2=Friedrich|kazeta=Physics Today|liburukia=55|alea=7|bibcode=2002PhT....55g..43R|doi=10.1063/1.1506750}}
* {{Cite aldizkari|abizena=Ribe|urtea=1985|izenburua=Goethe's critique of Newton: A reconsideration|orrialdeak=315–335|izena1=Neil M|kazeta=Studies in History and Philosophy of Science Part A|liburukia=16|alea=4|doi=10.1016/0039-3681(85)90015-9}}
* Schopenhauer, Ikuskerari eta koloreei buruz, Probidentzia: Berg, 1994.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-85496-988-8|0-85496-988-8]]
* Sepper, Dennis L., Goethe - Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color, Cambridge: Cambridge University Press, 2007.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-521-53132-2|0-521-53132-2]]
* Sepper, Dennis L., “Goethe, Newton, y la imagination de la ciencia moderna”, Revue internationale de philosophie, 2009/3 (249. zk.), 2009.
* Steiner, Rudolf, Konferentzia Zientifikoko ''[http://wn.rsarchive.org/Lectures/LightCrse/19191225p01.html;mark=156,43,56#WN_mark Lehen]'' Ikastaroa, Hirugarren Konferentzia, Stuttgart, 1919ko abenduaren 25a. GA320
* Steiner, Rudolf, “Goethe's World View”, III. kapitulua ''Koloreen munduko fenomenoak'', 1897.
* {{Cite aldizkari|abizena=Barsan|urtea=2016|izenburua=Goethe's theory of colors between the ancient philosophy, middle ages occultism and modern science|abizena2=Merticariu|izena1=Victor|izena2=Andrei|url=http://publikationen.ub.uni-frankfurt.de/files/40333/Goethe.pdf|kazeta=Cogent Arts &amp; Humanities|liburukia=3|doi=10.1080/23311983.2016.1145569}}
* Westphal, Jonathan, &quot;Color: una introducción filosoffica&quot;, Aristotélian Society Series, Vol. 7, Oxford, Blackwell, 1991 (2nd. ad ul.).
* Wittgenstein, Comments on Color, Berkeley: University of California Press, 1978.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-520-03727-8|0-520-03727-8]]

== Kanpoko loturak ==

* ''Koloreen teoria'' (alemanez) linean [https://web.archive.org/web/20150610172208/http://web568.rs013.glowfish.de/Joomla/images/ebook/Buch00195-Goethe-auf-www.zenisis.de.pdf pdf]
* [http://www.theoryofcolor.org/Theory+of+Colours ''Koloreen teoria''] (ingelesez)
* Theory of Colours public domain audiobook at LibriVox
* Koloreen teoria (audiolibroa; 2014ko ekainean argitaratua) (ingelesez)
* [http://scitation.aip.org/journals/doc/PHTOAD-ft/vol_55/iss_7/43_1.shtml?bypassSSO=1 Fisika Gaur – Esplorazio-esperimentazioa: Goethe, Land eta Kolorearen Teoria, 2002]
* [http://www.scielo.br/img/revistas/ea/v7n19/encarte19.pdf Goetheren esperimentu prismatikoak; Sakaeko argazkiak Tajima]
* [https://web.archive.org/web/20110724130144/http://magichourfilms.webhotel.net/index.php?specLan=eng&amp;specPage=filmbasen_showMAX&amp;specMovie=ok&amp;id=36 Argia, iluntasuna eta kolorea, Henrik Boëtiusen filma (1998)]
* [https://web.archive.org/web/20060901171149/http://www.arch.ksu.edu/seamon/articles/goethe_essay.htm Beharren kalitatea duten loturak: Goetheren zientzia naturaren fenomenologia gisa]
* [http://www.cs.brown.edu/courses/cs092/VA10/HTML/GoethesTriangleExplanation.html Kolore-nahasketa eta Goetheren triangelua (Java Applet)]
* {{Wikisource-inline|list=** [[John Tyndall]], &quot;[[s:Popular Science Monthly/Volume 17/June 1880/Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) I|Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) I]]&quot;, in ''[[Popular Science Monthly]]'', Vol. 17, June 1880.
** John Tyndall, &quot;[[s:Popular Science Monthly/Volume 17/July 1880/Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) II|Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) II]]&quot;, in ''Popular Science Monthly'', Vol. 17, July 1880.}}
* [https://itunes.apple.com/ca/podcast/iots-goethe-science-enlightenment/id463701000?i=97068422&amp;mt=2 BBC Radio 4 Podcast], In Our Time Science – Goethe eta Ilustrazioaren Zientzia ([https://itunes.apple.com/ca/podcast/iots-goethe-science-enlightenment/id463701000?i=97068422&amp;mt=2 doako deskarga]), edo lotura hau [https://www.bbc.co.uk/iplayer/episode/p00546n1/In_Our_Time_Goethe_and_the_Science_of_the_Enlightenment/]
* [http://www.handprint.com/HP/WCL/book3.html#goethe Goetheren kolore-teoriaren berrikuspen kritikoa]
* [http://www.huevaluechroma.com/062.php David Briggs kolore primarioei buruz, Goetheren behaketa fisikoei buruzko funtsezko kritika barne]
* [http://alpha.lasalle.edu/~didio/courses/hon462/goethe_chaos.htm Goetheren kolore-ikerketarekin lotutako esteken zerrenda]
* [http://midwest-facilitators.net/downloads/mfn_19991025_frank_vodvarka.pdf Kolorearen psikologiari eta Goetheren teoriari buruzko saiakera]
* [https://scholar.google.com/scholar?hl=en&amp;lr=&amp;q=link:hlUS5CYSUSEJ:scholar.google.com/ Google Scholar: ''Koloreen Teoria'' aipatzen duten lanak]
[[Kategoria:Fisikari buruzko liburuak]]
[[Kategoria:1810 zientzian]]
[[Kategoria:Testuan alemana duten artikuluak]]
[[Kategoria:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>91m4whcb62pkdtxw7656k6noxe5zdq5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005627</id>
      <parentid>9005625</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:46:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Argi- eta iluntasun-espektroak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="49458" xml:space="preserve">{{lan infotaula}}

'''''Koloreen Teoria''''' ({{Lang-de|Zur Farbenlehre|links=no}}:  [tsurepetido] [[Johann Wolfgang von Goethe|Johann Wolfgang von]] Goetheren liburu bat da, koloreen izaerari eta gizakiok hauek hautemateko dugun moduari buruz hitz egiten duena. Alemanez argitaratu zen 1810ean eta ingelesez 1840an.&lt;ref name=&quot;EastlakeTL&quot;&gt;&lt;cite class=&quot;citation book cs1&quot;&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;554&quot;&gt;[https://archive.org/stream/goethestheoryco01goetgoog#page/n6/mode/2up ''Goethe's Theory of Colours: Translated from the German; with Notes by Charles Lock Eastlake, R.A., F.R.S'']. London: John Murray. 1840. &lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;555&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20161212075843/https://archive.org/stream/goethestheoryco01goetgoog#page/n6/mode/2up Archived] from the original on 12 December 2016&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. &lt;/span&gt;&lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;556&quot;&gt;&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;18 October&lt;/span&gt; 2017&lt;/span&gt; &amp;#x2013; via Internet Archive.&lt;/span&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Kolore-itzalak, [[Errefrakzio|errefrakzioa]] eta [[Aberrazio kromatiko|aberrazio kromatikoa]] bezalako fenomenoen deskribapen zehatzak biltzen ditu liburuak.

Lanak badu zerikusia Goetheren pintore fazetarekin eta batez ere arteetan izan zuen eragina (Philipp Otto Runge, J. M. W. Turner, Pre-Raphaelites, [[Hilma af Klint]], [[Vasili Kandinski|Wassily Kandinsky]]). &quot;Optikari ekarpenak&quot; bi saiakera laburren ondorengoa da liburua.

Zenbait fisikarik Goethe-ren lana baztertu bazuten ere, filosofo eta fisikari batzuen interesekoa izan da. Besteak beste, [[Thomas Johann Seebeck]], [[Arthur Schopenhauer]] (ikus: On Vision and Colors), [[Hermann von Helmholtz]], [[Rudolf Steiner]], [[Ludwig Wittgenstein]], [[Werner Heisenberg]], [[Kurt Gödel]] eta [[Mitchell Feigenbaum]].

Goethe-ren liburuak koloreari buruzko katalogo bat eskaintzen du, era askotako inguruabarrak kontuan hartzen dituelarik. [[Isaac Newton|Isaac Newtonen]] oharrak kasu berezitzat hartzen ditu.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt; Newtonek ez bezala, Goetheren kezka ez zegokion hainbeste kolorearen tratamendu analitikoari, fenomenoak hautemateko moduari baizik. Filosofoek Goethek aurkeztu bezala ulertu dute espektro optikoaren (Newtonek ikusten duen bezala) eta giza kolorearen hautematearen fenomenoaren arteko bereizketa. Wittgenstein-ek luze eta zabal aztertu zuen gai hori ''[[Remarks on Color]]-''eko Goetheren teoriari buruzko iruzkinetan.

== Aurrekari historikoak ==
Goetheren garaian, Isaac Newtonek bere Opticksen (1704) eginiko proposamena onartzen zen: oro har, kolorerik gabeko argia (zuria) berau osatzen duten koloreetan banatzen dela [[Prism (optics)|prisma]] baten bidez zuzentzen denean.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;Karl Robert Mandelkow: Goethes Briefe (''Goethe's Letters''). 2.&amp;nbsp;edition. &lt;/ref&gt;
{{Aipua|Gainontzekoek bezala kolore guztiak argian zeudela sinesten nuen; inork ez zidan besterik esan, eta inoiz ez nuen izan zalantza egiteko arrazoirik, ez nuen interes gehiagorik gai horretan.}}{{Aipua|Baina harrituta nengoen, horma zuri bati prismatik begiratzen nion bitartean, zuri geratzen zen! Eremu ilunagoetan besterik ez zuen kolore pixka bat erakusten, eta, azkenean, &quot;sill&quot; lehioaren inguruan kolore guztiak nabarmentzen ziren... Berehala jakin nuen hemen zerbait esanguratsua zegoela koloreari buruz, aurkeztu beharreko zerbait, eta senak esaten zidan bezala, ozenki esan nuen Newtonen irakaspenak faltsuak zirela.|Goethe&lt;ref&gt;Goethe, Goethes Werke, Weimar: Hermann Böhlau, 1887–1919, II. Abtheilung: Naturwissenschaftlichte Schriften, Bd. 4, pp. 295–296&lt;/ref&gt;}}
[[Fitxategi:Castel_L'Optique_des_couleurs_1740.jpg|eskuinera|thumb|370x370px|Casten eta Newtonen espektro-kolorearen deskribapenen arteko konparazioa (1740), argiaren eta iluntasunaren arteko elkarreraginari buruzko azalpenarekin. Goethek, gero, ''Koloreen Teorian'' garatu zuen.]]
Goetheren abiapuntua Newtonek esperimentu prismatikoan nola huts egin zuen aurkitzea izan zen. 1793rako Newtonen aurkako argudioak eman zituen &quot;Über Newtons Hypothese der diversen Refribilität&quot; (&quot;Newtonen askotariko errefrangigarritasunaren hipotesiari buruz&quot;) saiakeran.&lt;ref&gt;Matthaei, Rupprecht. Über die Anfänge von Goethes Farbenlehre (''On the beginnings of Goethe's Theory of Colours''). &lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; Hala ere, 1794rako, koloreen itxura fisiologikoaren garrantzia gero eta gehiago nabaritzen hasi zen Goethe.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

Bere lanaren atal historikoan dioenez, Louis Bertrand Castelek kritika bat argitaratu zuen Newtonen kolore prismatikoaren espektro-deskribapenari buruz 1740an. Han ikusi zuen prisma batek zatitutako kolore-sekuentzia prismaren distantziaren araberakoa zela, eta Newton kasu berezi bati begira zegoela.

&quot;Newtonek prismatik urrun, horma batean proiektatutako kolore-espektroari behatzen zion bitartean, Goethek prismatik pixkanaka urruntzen zen txartel batean espektro iragazia ikusi zuen... Txartela urrundu ahala, proiektatutako irudia luzatu egiten zen, eta pixkanaka forma eliptikoa hartzen zuen. Irudi koloreztatuak handiagotu egin ziren, eta azkenean erdigunean bat egin zuten berdea sortzeko. Txartela urrunago mugituz irudiaren tamaina handitzen zen, azkenean Newtonek Optick-etan deskribatutako espektroa gertatu zen arte... Igorritako irudia ez zen finkoa, beraz, prismatik gero eta distantzia handiagoarekin garatua baizik. Ondorioz, Goethek Newtonek ''Optics''en bigarren proposamena frogatzeko modu apetatsuan aukeratu zuen distantzia&quot;. (Alex Kentsis, argiaren eta begiaren artean)
{{Aipua|Aurrean dugun teoria argi koloregabean oinarritzen da, eta hau kanpo baldintzez baliatzen da fenomeno koloreztatuak sortzeko; balioa ematen die baldintza horiei. Ez du bere burua kontraesaten kolorea argitik abiatzen dela esanez: kasu askotan kolorea argiak eta iluntasunaren arteko harremanak sortzen duela esaten du.|Goethe&lt;ref&gt;Karl Robert Mandelkow: Goethes Briefe (''Goethe's Letters''). 2.&amp;nbsp;edition. Vol.&amp;nbsp;2: Briefe der Jahre 1786–1805 (''Letters of the years 1786–1805''). ''Christian Wegner'' publishers, Hamburg 1968, p.&amp;nbsp;528. &quot;Die Lehre dagegen, die wir mit Überzeugung aufstellen, beginnt zwar auch mit dem farblosen Lichte, sie bedient sich äußerer Bedingungen, um farbige Erscheinungen hervorzubringen; sie gesteht aber diesen Bedingungen Wert und Würde zu. Sie maßt sich nicht an, Farben aus dem Licht zu entwickeln, sie sucht vielmehr durch unzählige Fälle darzutun, dass die Farbe zugleich von dem Lichte und von dem, was sich ihm entgegenstellt, hervorgebracht werde.&quot;&lt;/ref&gt;}}
Teoriaren hitzaurrean, Goethek polaritatearen printzipioa aplikatzen saiatu zela azaldu zuen. Obra hau, bere lehen uste sendoen proposamena, Goetheren  naturaren azterketa osoaren oinarrietako bat zen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

== Goetheren teoria ==
{{Aipua|Espektroaren koloreen eraketari buruzko Goetheren teoriak ez du frogatu teoria asegabea denik, baizik eta ez dela inola ere teoria bat. Ezin da ezer aurresan harekin. Jamesen psikologian aurkitzen dugun moduko eskema alferra da. Teoriaren alde edo aurka erabaki dezakeen &quot;experimentum crucis&quot;ik ere ez dago.|[[Ludwig Wittgenstein]], ''Remarks on Colour, paragraphs 70''}}
Zaila da Goetheren &quot;teoria&quot; aurkeztea, ez baitu teoria errealik ezartzen; honela dio: &quot;bere asmoa erretratua egitea da, azaldu beharrean&quot; (Azterlan Zientifikoak).&lt;ref name=&quot;Goethe 1995&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Goethe|izenburua=Scientific Studies (Goethe: The Collected Works, Vol. 12), p.57|argitaletxea=Princeton University Press|izena1=Johann|data=October 1995}}&lt;/ref&gt; Ereduak eta azalpenak ezarri ordez, Goethek espezimenak jaso zituen —bera zen Jena Unibertsitateko metereologia-bildumen arduraduna.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Hamm|izenburua=Unpacking Goethe's Collections: The Public and the Private in Natural-Historical Collecting|orrialdeak=275–300|izena1=E. P.|data=2001|kazeta=The British Journal for the History of Science|liburukia=34|alea=3|doi=10.1017/S0007087401004423}}&lt;/ref&gt; Hil zenean, 17.800 mineral baino gehiago zituen bere bilduma pertsonalean, Europako handiena. Koloreei dagokionez, ikuspegi bera hartu zuen: &quot;[[experimentum crucis]]&quot; bakar batera (edo bere teoria frogatu edo ezeztatuko lukeen esperimentu kritikora) gauzak estutu eta isolatu ordez, ahalik eta zabaltasun handiena lortu nahi izan zuen, kolorearen funtsezko izaera agerian uzten duen erakusketa zabal baten bidez, &quot;uhin-luzera&quot; edo &quot;partikula&quot; gisa hautemandako fenomenoei buruzko azalpen eta teorietara jo gabe.

&quot;Kolorearen teoriaren quid-a bere iturri enpirikoa da: baieztapen teorikoak ezarri ordez, Goethek argia eta kolorea esperimentu-serie antolatu batean erakustea ahalbidetu zuen&quot;. (Seamon, 1998). Goetheren arabera, &quot;Newtonen akatsa... begien sentsazioak azaltzeko matematikan  konfiantza jarri izana&quot;. (Jonah Lehrer, 2006).

Azalpenera jo gabe pertzepzioari leial eustea izan zen Goetheren metodoaren funtsa. Berak eman zuena ez zen teoria bat, kolorearen ''deskribapen arrazionala'' baizik. Goetheren aburuz, &quot;egitate oro benetan teoria dela ulertzea da garrantzitsuena. Zeruko urdinak kolorearen oinarrizko legea ematen digu. Ez bilatu fenomenoak baino zerbait gehiago, haiek dira teoria&quot;.&lt;ref&gt;Quoted in translation in: {{Cite aldizkari|abizena=Hughes|urtea=1992|izenburua=Performing Theory: Wittgenstein and the Trouble with Shakespeare|orrialdeak=85|izena1=Peter|kazeta=Comparative Criticism|liburukia=14}}&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Goethek bere lan bikainaren izenburuak agindutakoa eman zuen oso-osorik: Koloreen teoria baterako datuak. Datu garrantzitsuak, osoak eta esanguratsuak dira, material aberatsa kolorearen etorkizuneko teoriarako. Bertan ez du konpromisorik hartu teoria bera emateko; beraz, azaltzen duenez eta sarreraren xxxix. orrialdean onartzen duenez, ez digu eman kolorearen funtsezko izaeraren azalpen errealik, baizik eta fenomeno gisa sortzen dela esaten digu, ez zer den. Kolore fisiologikoa fenomeno bat da, osoa eta berez existitzen dena. Goethe ez da saiatzen kolore fisikoekin duen harremana, bere gai nagusia, erakusten. Gertaeren aurkezpen sistematikoa egiten du, baina motz geratzen da.|[[Arthur Schopenhauer|Schopenhauer]], ''[[On&amp;nbsp;Vision and Colors]]'', Introduction}}
Goethek bere metodoa deskribatzen du ''Esperimentua subjektuaren eta objektuaren arteko bitartekari gisa'' (1772) saiakeran.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Raymond|izenburua=Faces of Philosophy – Elfie Raymond|izena1=Elfie|url=http://pages.slc.edu/~eraymond/bestfoot.html}}&lt;/ref&gt; Bere ikuspuntu enpirikoa azpimarratzen du. &quot;Gizakia bera, zentzumenak ongi erabiltzen dituen neurrian, izan daitekeen aparatu fisiko zehatzena da&quot;. (Goethe, Scientific Studies)&lt;ref name=&quot;Goethe 1995&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Goethe|izenburua=Scientific Studies (Goethe: The Collected Works, Vol. 12), p.57|argitaletxea=Princeton University Press|izena1=Johann|data=October 1995}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFGoethe1995&quot;&gt;Goethe, Johann (October 1995).  &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Uste dut Goethek benetan bilatzen zuena ez zela koloreen teoria fisiologikoa, psikologikoa baizik.|[[Ludwig Wittgenstein]], ''Culture and Value, MS 112 255:26.11.1931}}

=== Argia eta iluntasuna ===
Bere garaikideek ez bezala, Goethek ez zuen ikusten iluntasuna argirik eza balitz bezala, honen polarra eta argiarekin elkarreraginean baizik; kolorea argiaren eta itzalaren arteko interakzio horren ondorioa izan zen. Goetheren aburuz, argia &quot;''ezagutzen dugun izaki sinpleena eta homogeneoena'' da. ''Honen aurka borrokan iluntasuna dago''&quot; (Gutuna Jacobiri).
''{{Aipua|... &quot;itzala argiaren zati dela&quot; zioten. Hala adierazitakoan, zentzugabea dirudi; baina hala da: koloreak itzala eta itzalaren emaitza dira, berez argia direla esan zutelako.|[[Johann Eckermann]]|[[Conversations of Goethe]], entry: January 4, 1824; trans. Wallace Wood}}''
Ingurune ilunekin egindako esperimentuetan oinarrituta, Goethek kolorea iluntasunaren eta argiaren interakzio dinamikoaren ondorio gisa definitu zuen. [[Rudolf Steiner]]&lt;nowiki/&gt;rek, Goetheren lanen editore zientifikoak, analogia hau eman zuen:
{{Aipua|Zientzia natural modernoak, iluntasuna erabateko ezerez gisa ikusten du. Ikuspegi horren arabera, espazio ilun batera doan argiak ez du iluntasunaren erresistentziarik gainditu beharko. Honen aurka, Goethek argia eta iluntasuna elkarrekin iman baten ipar eta hego poloak bezala portatzen direla uste zuen. Iluntasunak argiaren lanerako ahalmena ahuldu dezake. Aitzitik, argiak iluntasunaren energia mugatu dezake. Bi kasuetan kolorea sortzen da.|Rudolf Steiner, 1897&lt;ref name=&quot;Steiner 1897&quot;&gt;{{cite book | last = Steiner | first = Rudolf | title = Goethe's World View, Chapter III The Phenomena of the World of Colors
| year = 1897}}(published in German as ''Goethe's Weltanschauung''){{cite web |url=http://www.rsarchive.org/Books/GA006/ |title=Rudolf Steiner Archive: Steiner Books GA006 |access-date=2012-10-23 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120903062502/http://www.rsarchive.org/Books/GA006/ |archive-date=2012-09-03 }}&lt;/ref&gt;}}
Goethek laburki adierazten du hori:
{{Aipua|[...] zuria, horirantz makurtzen da iluntzen denean; beltza, aldiz, argiago bihurtzen denean, urdinera makurtzen da.}}
Bestela esanda: horia iluntasunak kondenatutako argia da; urdina argiak ahuldutako iluntasuna da.

=== Ingurune arreekin esperimentuak ===
{{Aipua|Ingurune arren eragina koloreen munduko azken gertaera izan zen Goetheren ustez - Urphänomenoak-.|[[John Tyndall]], 1880&lt;ref&gt;{{cite book | last = Tyndall | first = John | title = Popular Science Monthly, Volume 17, June 1880, Goethe's Farbenlehre | year = 1880}}&lt;/ref&gt;}}
Goetheren koloreen azterketak esperimentuekin hasi ziren, eta ingurune arreen efektuak aztertu zituzten, hala nola airea, hautsa eta hezetasuna argiaren eta iluntasunaren pertzepzioan. Poetak ikusi zuen ingurune ilun batetik ikusten den argia horia, eta ingurune argiztatu batetik ikusten den iluntasuna urdin agertzen direla.
{{Aipua|Argirik handiena, eguzkiarena bezalakoa... koloregabea da gehienetan. Argi hori, ordea, horia iruditzen zaigu, baliabide baten bidez ikusi ezkero, pixka bat lodituta. Ingurune horren dentsitatea handitzen bada, edo haren bolumena handitzen bada, ikusiko dugu argiak pixkanaka tonalitate gorrixka bat hartzen duela, eta azkenean kolore hori sakondu egiten dela.

Bestalde, iluntasuna erdi-garden dagoen ingurune baten bitartez ikusten bada, eta ingurune hori, aldi berean, kolpatzen duen argi baten bidez argiztatzen bada, kolore urdina agertzen da: hori argiagoa bihurtzen da ingurunearen dentsitatea handitu ahala, baina ilunagoa eta sakonagoa ematen du ingurunea zenbat eta gardenagoa bihurtu ahala: erabateko gardentasunaren bidez, urdin sakonena eta more ederrena ikusiko ditugu.|Goethe|''Theory of Colours'', pp. 150–151}}
Ondoren, esperimentu ugarirekin jarraitzen du, eta modu sistematikoan behatzen ditu hautsaren, airearen eta hezetasunaren eragina, kolorearen pertzepzioan.

=== Mugetako baldintzak ===
Prisma baten bidez behatzen denean, argi eta ilunaren arteko mugak prismaren ardatzarekiko duen orientazioa esanguratsua da. Zuria ertz ilun baten gainean dagoenean, argia ilunerantz zabaltzen ikusiko dugu, ertz urdin bioleta baten bidez; argi-muga baten gaineko iluntasuna, berriz, argi eremurantz zabaltzen den ertz gorri horian bihurtuko da.

Goetheren ustez, argiaren eta iluntasunaren arteko mugetan ematen den kolore agerpena funtsezkoa zen espektroa sortzeko, zeina fenomeno konposatutzat jotzen duen.

Gris-tonu desberdinak erabiliz, kondizio esperimental ezberdinak sortzean, muga-kontrastearekin ertz koloreztatuen intentsitatea handitu egiten dela ikusten da.

=== Argi- eta iluntasun-espektroak ===
Kolorearen fenomenoa argiaren eta iluntasunaren gertutasunaren araberakoa denez, bi modu daude espektroa sortzeko: gela ilun batean argi-sorta batekin eta gela argi batean sorta ilun batekin (itzal bat, adibidez).

Goethek prisma batetik distantzia batera proiektatutako koloreen sekuentzia erregistratu zuen bi kasuetan. Bietan, ertz horiak eta urdinak alde argitik hurbilago daudela ikusi zuen, eta ertz gorri eta moreak alde ilunetik hurbilago. Distantzia jakin batera, ertz horiek gainjarri egiten dira, eta Newtonen espektroa lortzen dugu. Ertz horiek argi-espektro batean gainjartzen direnean, berdea gertatzen da; espektro ilun batean gainjartzen direnean, magenta ateratzen da.

Argi-espektro batekin (esate baterako, argi-izpi bat inguruko iluntasunean) kolore gorriak ikusiko ditugu goiko ertzean, eta kolore urdin moreak beheko ertzean. Goetheren ustez, erdian berdea duen esprektroa, ertz urdin moreak ertz gorri-horiari gainjartzen zaizkionean soilik agertuko da. Zoritxarrez, urdinaren eta horiaren arteko nahaste optikoak zuria ematen digu. Beraz, Newtonen espektroari buruzko Goetheren azalpenak huts egin zuen.&lt;ref&gt;Arthur Zajonc. &lt;/ref&gt;

Espektro ilun batekin (argiz inguratutako itzala, adibidez), goiko ertzean urdina eta morea aurkituk ditugu eta gorria eta horia behean. Ertz horiek gainjartzen diren tokian, magenta (extraespektrala) dugu.

Olaf Müller-ek honela aurkeztu zuen auzia: &quot;Newtonen arabera, espektro-kolore guztiak eguzki-argi zurian daude, Goetheren arabera, kontrakoa esan daiteke: espektro osagarriko kolore guztiak ilunpean daudela&quot;. [https://translate.google.com/translate?hl=en&amp;sl=de&amp;tl=en&amp;u=https%3A%2F%2Fwww.zeit.de%2F2010%2F20%2FFarbenlehre%2Fkomplettansicht&amp;anno=2&amp;sandbox=1]

== Goetheren kolore-gurpila ==
[[Fitxategi:Goethe,_Farbenkreis_zur_Symbolisierung_des_menschlichen_Geistes-_und_Seelenlebens,_1809.jpg|thumb|380x380px|Goetheren gurpil simetrikoa, ezaugarri sinboliko elkartuekin (1809)]]
{{Aipua|Begiak kolore bat ikusten duenean berehala kitzikatzen da eta bere izaera da, berezkoa eta beharrezkoa, aldi berean beste kolore bat sortzea, jatorrizko kolorearekin eskala kromatiko osoa hartzen duena.|Goethe, Theory of Colours}}
Ewald Heringen [[Opponent process|aurkariaren prozesuaren]] teoria aurreratuak gurpil simetriko bat proposatzen du. Honela idazten du: &quot;Zirkulu kromatikoa... orokorrean, ordena naturalaren arabera antolatuta dago... diagrama honetan diametralki kontrajartzen diren koloreek, begian elkar gogorarazten dutelarik. Hala, bada, horiak morea eskatzen du, laranjak urdina, purpurak berdea, eta alderantziz. Horrela... tarteko gradazio guztiek ere, batak bestea gogorarazten dute; kolorerik sinpleenak konposatua eskatzen du, eta alderantziz (50. paragrafoa).

Argi-espektroek eta iluntasun-espektroek urdinaren eta horiaren nahasketarekin berdea eragiten zuten Goetherentzat eta kolorearen gurpil osatu bat egin zuen, magentari bere garrantzia emanez, adibidez. Honen aurka, &quot;Newtonen aburuz, espektro-koloreak baino ez lirateke funtsezkoak. Goetheren ikuspegi enpirikoenak, aldiz, kolore osoko zirkulu batean magentak duen funtsezko papera onartzera eraman zuen, kolore-sistema moderno guztietan oraindik duen papera&quot;.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;

=== Kolore osagarriak eta koloreen psikologia ===
[[Fitxategi:Goethe_Schiller_Die_Temperamentenrose.jpg|thumb|255x255px|Tenperamentuen larrosa (Temperamentenrose), Goethe eta Schiller-en azterketa (1798/9). Hamabi kolore giza okupazioekin edo izaeraren ezaugarriekin erlazionatu zituzten
(tiranoak, heroiak, abenturazaleak, hedonistak, maitaleak, poetak, hizlari publikoak, historialariak, irakasleak, filosofoak, pedanteak, agintariak), lau temperamentutan banatuta.]]
Goethek ezaugarri estetikoak ere sartu zituen bere kolore-gurpilean, &quot;kolorearen erabilera alegorikoa, sinbolikoa, mistikoa&quot; izenburupean (Allegorischer, simbolischer, mystischer Gebrauch der Farbe), eta [[kolorearen psikologia]] moduko bat ezarri zuen.
Gorria eder denarekin lotu zuen, laranja noble denarekin, horia on denarekin, berdea erabilgarri denarekin, urdina arrunt denarekin eta morea alferrikakoarekin.
Sei kualitate horiek giza ezagutzaren lau kategoriari esleitu zizkion: arrazionala (''Vernunft'') eder denari eta nobleari (gorria eta laranja), intelektuala (Verstand) onari eta erabilgarritasunari (horia eta berdea), sentsuala (''Sinnlichkeit'') baliagarritasunari eta arruntari (berdea eta urdina), eta, zirkulua itxiz, irudimena ''(Phantasie)'', alferrikakoari eta ederrari (morea eta gorria).

==== Itzulpenari buruzko oharrak ====
Magenta kolore terminoa XIX. mendearen erdialdean agertu zen, Goetheren ondoren. Hala, Goetheren magentari buruzko erreferentziak interpretazioz josita daude. Ingeles batek Alemanez ''Purpur'' deitzen zaion kolorea ulertuko du magenta gisara. Hala ere, koloreak prisma batetik irteten beatu ezkero, autorearen intentzioa ulertzeko modukoa da.

Hala ere, itzulpen literala zailagoa da. Esate baterako, Goethek &quot;laranja&quot; eta &quot;bioleta&quot; bezalako ohiko koloreen terminoak erabiliko ditu, tonu mistoak (tartekoak) izendatzeko.
{| class=&quot;wikitable&quot; 
 !alemana
 !ingelesa
 !Sinbolismoa
 |- bgcolor=&quot;#FF99FF&quot;
 |[[wiktionary:Purpur#German|Purpur]]
 |[[Magenta]] (edo morea)
 | rowspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#FFAADD&quot; |''[[wiktionary:schön#German|Schön]]'' (ederra)
 |- bgcolor=&quot;#FFBBBB&quot;
 |[[wiktionary:Rot#German|Err]].
 |[[Gorri|Gorria]]
 |- bgcolor=&quot;#FFCCAA&quot;
 | bgcolor=&quot;#FFC0AA&quot; |[[wiktionary:gelbrot#German|Gelbrota]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |[[Laranja kolore|Laranja]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |''[[wiktionary:edel#German|Edel]]'' (noble)
 |-
 | bgcolor=&quot;#FFDDAA&quot; |[[wiktionary:Orange#German|Laranja]]
 |- bgcolor=&quot;#FFFF99&quot;
 |[[wiktionary:Gelb#German|Gelb]]
 |[[Hori|Horia]]
 |''[[wiktionary:gut#German|Gut]]'' (ona)
 |- bgcolor=&quot;#BBFFBB&quot;
 |[[wiktionary:Grün#German|Grün]]
 |[[Berde|Green]]
 |''[[wiktionary:nützlich#German|Nützlich]]'' (tresna)
 |- bgcolor=&quot;#AACCFF&quot;
 |[[wiktionary:Blau#German|Blau]]
 |[[Urdin|Urdina]]
 |''[[wiktionary:gemein#German|Gemein]]'' (ertaina, ohikoa)
 |- bgcolor=&quot;#CCAAFF&quot;
 | bgcolor=&quot;#BBAAFF&quot; |[[wiktionary:Violett#German|Bioleta]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |[[More|Bioleta]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |''[[wiktionary:unnöthig#German|Giharra]]'' (ez da beharrezkoa)
 |-
 | bgcolor=&quot;#DDAAFF&quot; |[[wiktionary:blaurot#German|Blaurota]]
 |}
Ez dago argi Goetheren Rot, ''Purpur'' (berdearen osagarriari emandako izena) eta ''Schön'' (kolorearen sei sektoreetako bat) nola lotzen diren elkarrekin eta [[Argi ikusgai|espektro]] ikusgaiaren punta gorriarekin. &quot;Physical&quot; izeneko kapituluan, interferentziari buruzko testu bat dago eta bertan ez du ''Rot'' eta ''Purpur''ren ez dira sinonimo gisa tratatzen. Gainera, ''Purpur'' eta ''Blaurot'' ezberdinak dira, ''Purpur''rek ''Blaurot'' eta ''Gelbrot''en artean dagoen kolore bat ziendatzen baitu (476. paragrafoa), nahiz eta, seguruenik, ez dagoen Blaurot-en ondoan.&lt;ref name=&quot;Epoptische Farben&quot; /&gt; Artikulu honek aurreko taulako ingelesezko itzulpenak erabiltzen ditu.

== Newton eta Goethe ==
Ernst Lehrsek honela idatzi zuen: &quot;Hauxe da Goetheren kolorearen teoriaren eta, aldaketa guztiak gorabehera, Newtonen garaitik zientzian nagusitu de teoriaren arteko funtsezko aldea: Newtonen eta haren ondorengoen teoriek begiaren kolorea ikusteko ahalmena baztertzean oinarritu ziren, Goethek, aldiz, begiaren kolorearen esperientziari buruzko teoria sortu zuen&quot;.&lt;ref&gt;Lehrs, Ernst. &lt;/ref&gt;

&quot;Bizitzari eta berehalakotasunari uko egitea izan zen zientzia naturalaren aurrerapenaren premisa, Newtonez geroztik. Hau izan zen Goethek Newtonen optika fisikoaren aurkako borrokaren oinarria. Borroka honen garrantzia aipatzekoa da, gizon garrantzitsuenetako batek, optika newtondarraren garapenaren aurka borrokatzeko ahalegin guztiak zuzentzen baititu&quot;.[[Werner Heisenberg|(Werner Heisenberg]], Goetheren urtebetetzea ospatzen den hitzaldi batean)&lt;ref&gt;Ernst Lehrs, Man or Matter, Chapter II | https://archive.org/stream/manormatter05641gut/elmom10p#page/n23/mode/2up&lt;/ref&gt;

Gai komun bati buruzko ikuspegi desberdinak medio, gaizki-ulertu ugari sortu dira Newtonen optikaren ulermenaren matematikoaren eta Goetheren ikuspegiaren enpirikoaren artean.&lt;ref name=&quot;Stephenson&quot;&gt;R. H. Stephenson, ''Goethe's Conception of Knowledge and Science'' (Edinburgh: Edinburgh University Press, 1995)&lt;/ref&gt;

[[Isaac Newton|Newtonek]] argi zuria banakako kolorez osatuta dagoela ulertzen duenez, eta Goethek argiaren eta iluntasunaren arteko elkarreraginetik sortzen den kolorea ikusten duenez, hainbat ondoriotara iristen dira galdera honi buruz: espektro optikoa fenomeno primario edo konposatu bat da?

Newtonen aburuz, prismak ez du kolorearen existentziarekiko inplikazioarik, kolore guztiak jadanik existitzen baitira argi zurian..Goethek erakutsi nahi izan zuen prisma faktore integrala zela kolorearen sorreran.

Newtonek argi sorta estutu zuen fenomenoa isolatzeko, baina Goethek ikusi zuen irekidura zabalago batekin ez zegoela espektrorik. Ertz gorrixka-horixkak eta ertz urdin-moreak baino ez zituen ikusi haien artean, eta espektroa ertz horiek gainjartzeko behar adina hurbiltzen ziren tokian sortu zen. Harentzat, ertz argi eta ilunen elkarreraginetik sortzen da kolorearen fenomenoa, eta horrela azal liteke espektroa.

Newtonek ertz koloreztatuak dituen zuriaren itxura azaltzen du, eta esaten du errefrakzio kantitate oso desberdina duenez, izpiak nahasi egiten direla zentrorantz zuri oso bat sortzeko; ertzak, berriz, ez dira nahasketa oso horretaz baliatzen eta osagai gorri edo urdin handiagoekin agertzen dira. Newtonen esperimentuen kontakizunerako, ikusi haren ''[[Opticks]]'' (1704).&lt;ref&gt;''Opticks Or, A treatise of the Reflections, Refractions, Inflexions and Colours of Light, Also Two treatises of the Species and Magnitude of Curvilinear Figures'' (London, 1704) {{Cite web|izenburua=Isaac Newton's Works|url=http://www.newtonproject.sussex.ac.uk/prism.php?id=43|accessdate=2012-10-22}}&lt;/ref&gt;

=== Ezberdintasunen taula ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Argiaren ezaugarriak
!Newton (1704)
!Goethe (1810)
|-
|Homogeneotasuna
|Argi zuria koloreztatutako elementuek (heterogeneoak) osatzen dute.
|Argia da gauzarik sinpleena eta homogeneoena (homogeneoa).
|-
|Iluntasuna
|Iluntasuna argirik eza da.
|Iluntasuna argiaren polarra da, eta honekin elkarreragiten du.
|-
|Espektroa
|Koloreak beren hozgarritasunaren arabera argiztatzen dira (lehen mailako fenomenoa).
|Muga argien ilunetan sortzen diren ertz koloreztatuak gainjarri egiten dira espektro bat eratzeko (fenomeno konposatua).
|-
|Prism
|Prismak ez du kolorearen existentziarekin zerikusirik.
|Ingurune arre gisa, prismak zeregin bat du kolorearen sorreran.
|-
|Errefrakzioaren papera
|Argia errefrakzioaren, inflexioaren eta islapenaren bidez deskonposatzen da.
|Errefrakzioa, inflexioa eta islapena kolorea agertu gabe egon daitezke.
|-
|Analisia
|Argi zuria kolore guztietako espektroan banatzen da.
|Bi kolore garbi baino ez daude: urdina eta horia; gainerakoak hauetatik eratortzen dira. (Koloreen teoria, 3. liburukia, 201/202 atala)
|-
|Sintesia
|Argi zuria deskonposatu daitekeen bezala, berriro armatu daiteke.
|Gris-tonuetara birkonbinatutako koloreak.
|-
|Partikula edo uhina?
|Partikula
|Bat ere ez, inferentziak baitira eta ez baitira zentzumenekin behatzen.
|-
|Koloretako gurpila
|Asimetrikoa, 7 kolore
|Simetrikoa, 6 kolore
|}
Fisika modernoak Goetheren iluntasunaren berrantolaketa baztertu du. Newtonek eta [[Christiaan Huygens|Huygensek]] iluntasuna argi-gabezia gisa definitu zuten. Young-ek eta Fresnel-ek erakutsi zuten Huygensen uhinaren teoriak (Argiaren Tratatuan) azal zezakeela kolorea argiaren uhin-luzeraren agerpen ikusgarria dela. Gaur egungo fisikariek izaera korpuskularra eta izurtzailea ematen diote argiari, [[Uhin-partikula dualtasuna|uhinen eta partikulen arteko dualtasuna]] kontuan hartuta.

== Historia eta eragina ==
''Farbenlehre''ren lehen edizioa Cotta’schen Verlagsbuchhandlungen argitaratu zen, 1810eko maiatzaren 16an. 250 ale paper grisean eta 500 ale paper zurian imprimatu ziren. Hiru atal zituen: i) Goethek bere oharrak aurkezten zituen atal didaktiko bat, ii) Newtonen aurkako atal polemiko bat, eta iii) atal historiko bat.

Newtonen aurka agertu izanak, polemika gehitu zion argitarapenari..[[Charles Lock Eastlake|Charles Eastlakek]] ingelesera itzuli zuenean 1840an, Goethek Newtonen aurka egindako polemikaren edukia alde batera utzi zuen.
{{Aipua|Modu esanguratsuan (eta zoritxarrez), kolore-behaketa «didaktikoak» soilik agertzen dira Eastlakeren itzulpenean. Hitzaurrean, Eastlakek liburuko zati historiko eta entoptikoak kendu zituela azaltzen du, &quot;interes zientifikorik ez zutelako&quot;, eta Goetheren polemika gaitzetsi zuen, Newtonen aurkako &quot;objekzioen indarkeriak&quot; irakurleei Goetheren kolore-oharrak zuzen epaitzea eragotziko zielako.|Bruce MacEvoy|Handprint.com, 2008&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.handprint.com/HP/WCL/goethe.html |title=Handprint : Colormaking attributes |access-date=2010-01-03 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20090531083426/http://www.handprint.com/HP/WCL/goethe.html |archive-date=2009-05-31 }} | Bruce MacEvoy | Handprint.com | 2008&lt;/ref&gt;}}

=== Arteetan duen eragina ===
[[Fitxategi:The_Fighting_Temeraire,_JMW_Turner,_National_Gallery.jpg|eskuinera|thumb|[[J. M. W. Turner]]&lt;nowiki/&gt;ren ''The Fighting Temeraire'', 1839]]
Pinturan tonalitateari buruz sortutako galderek bultzatu zuten Goethe kolorea aztertzera. &quot;Italiara egin zuen lehen bidaian (1786–88), artistak pintura eta marrazketako elementu gehienentzat arauak ezartzeko gai zirela konturatu zen, kolorearentzat izan ezik. 1786-88 urteetan, kolorearen erabilera artistikoa gobernatzeko arauak zehaztu ote zitezkeen ikertzen hasi zen Goethe&quot;.&lt;ref name=&quot;SepperDennis&quot;&gt;Sepper, Dennis L. | ''Goethe contra Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' | Cambridge University Press | 2007 | {{ISBN|0-521-53132-2}}&lt;/ref&gt;

Helburu hori zenbait artista piktoriko, batez ere Philipp Otto Runge, beren kolore-estudioetan interesatu zirenean bete zen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; 1840an Charles Eastlakek ingelesera itzuli ondoren,artearen munduan onartutako teoria bihurtu zen, bereziki [[Prerrafaelismo|Aurre-Raphaelite]]&lt;nowiki/&gt;n artean. J. M. W. Turnerrek sakon aztertu zuen eta hainbat pinturen izenburuetan aipatu zuen. [[Vasili Kandinski|Wassily Kandinskyk]] &quot;obra garrantzitsuenetakotzat&quot; jo zuen.&lt;ref name=&quot;Rowley&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Rowley|izenburua=Kandinskii's theory of colour and Olesha's Envy|argitaletxea=LookSmart FindArticles|izena1=Alison|data=September–December 2002|url=http://findarticles.com/p/articles/mi_qa3763/is_200209/ai_n9096866|accessdate=2007-07-14}}&lt;/ref&gt;

=== Latinoamerikako banderetan duen eragina ===
[[Fitxategi:59_-_Carthagène_-_Décembre_2008.JPG|eskuinera|thumb|Kolonbiako bandera]]
1785eko neguan Weimarren izandako festa batean, [[Francisco de Miranda]] iraultzaile hegoamerikarrarekin elkarrizketa bat izan zuen Goethek. Mirandak Semyon Romanovich Vorontsov kondeari idatzitako gutun batean (1792), Goethek hala esan ziola kontatzen du: &quot;Zure patua kolore primarioak desitxuratuta ez dauden leku bat sortzea da&quot;. Esan nahi zuena argitu zuen:


&quot;Hasteko, irisak argia hiru kolore primarioetan eraldatzen duen modua azaldu zidan... gero, hala esan zidan: &quot;Zergatik den horia beroena, nobleena eta argi distiratsutik gertuen dagoena; zergatik den urdina eszitazio- eta lasaitasun-nahasketa hori, itzalak gogora ekartzen dituena; eta zergatik den gorria horia eta urdina gorestea, sintesia, itzaletan argi distiratsua desagertzea&quot;&quot;.

=== Filosofoen gaineko eragina ===
XIX. mendean, Goetheren teoria [[On Vision and Colors]] liburuan hartu zuen Schopenhauer-ek, eta erretinaren ekintzaren fisiologia aritmetiko antzeko batean garatu zuen, bere idealismo adierazgarriarekin oso bat etorriz [&quot;Mundua nire irudikapena edo ideia da&quot;].

XX. mendean, Wittgensteinek teoria filosofiara eraman zuen eta, hil aurretik zenbait ohar eskaini zizkion gaiari. Behaketa horiek ''Koloreari buruzko ohar'' gisa jasotzen dira (Wittgenstein, 1977).

Wittgensteini interesgarria iruditu zitzaion koloreari buruzko proposamen batzuk itxuraz ez direla enpirikoak, ez eta a priorizkoak ere, tarteko zerbait baizik: fenomenologia, Goetheren arabera. Hala ere, Wittgenstein-ek hala esan zuen: &quot;Ez dago fenomenologia bezalako gauzarik, nahiz eta arazo fenomenologikoak egon&quot;. Goetheren oharrak logikatzat edo geometriatzat hartzearekin konformatzen zen. Wittgensteinek bere adibideak hartu zituen &quot;Farbenlehre&quot;n aurkitzen den &quot;Runge&quot; gutunetik. &quot;Zuria kolorerik argiena da&quot;, &quot;Ezin da zuri garden bat egon&quot;, &quot;Ezin da berde gorrixka egon&quot;, etab. Proposizio horiek Wittgensteinen ikerketan duteniizaera logikoa, fisikarekin duten erlazioa barne, eztabaidatua izan da Jonathan Westphalen ''Kolorea: sarrera filosofiko bat'' (Westphal, 1991) lanean.

=== Zientzialarien harrera ===
Zientzialari eta matematikari ugarik, Goethek kolorearen teorian Newtonei eginiko kritika komentatu zuten berrikuspenetan, liburuetan, liburuetako kapituluetan, orri-oineko oharretan eta gutun irekietan. Horietako asko (erdia baino zertxobait gutxiago) Goetheren aurka agertu ziren, bereziki [[Thomas Young]], Louis Malus, Pierre Prévost eta Gustav Theodor Fechner. Natur zientzien adierazpenen herena Goetheren aldekoa zen, bereziki [[Thomas Johann Seebeck]], Johann Salomo Christoph Schweigger eta Johann Friedrich Christian Werneburg, eta bostenak anbibalentzia adierazi zuen.

1853an, Hermann von [[Hermann von Helmholtz|Helmholtzek]] Goetheren lan zientifikoei buruz emandako hitzaldian —Goetheren lanak hautemandako fenomenoak deskribatzen dituela zioen— hala adierazi zuen: &quot;zirkunstantzialki, naturari hertsiki leial, eta ikasteko ordena atsegin batean jartzen ditu, eta hemen, gertaeren erreinuan bezala, erakusketaren maisu handia dela frogatzen du&quot; (Helmholtz, 1853). Azkenean, baztertu egiten du Goetheren teoria, poeta baten lana den aldetik, baina bere harridura adierazten du, auziaren egitateei buruz hain ados egon daitezkeelako, baina haren esanahiari buruzko kontraesan bortitzean. &quot;Eta nik, batetik, ez dakit nola inork, koloreei buruz dituen iritziak edozein direla ere, ukatu dezakeenik teoria bera guztiz kontsekuentea dela, bere suposizioek, landutako egitateak modu osatu eta sinplean azaltzen dituztela. (Helmholtz, 1853)&lt;ref&gt;Helmholtz, Hermann von. 1853. &lt;/ref&gt;

Goetheren behaketen zehaztasunak kritika asko onartzen ez dituen arren, bere ikuspegi estetikoa ez zaie egokitzen zientzia modernoan nonahi erabiltzen diren analisi analitiko eta matematikoaren eskaerei.
{{Aipua|Goetheren kolorearen teoriak fruitu asko eman ditu artean, fisiologian eta estetikan. Baina garaipena eta, beraz, hurrengo mendeko ikerketan eragina Newtonena izan da.|Werner Heisenberg, 1952}}{{Aipua|&quot;Goethek zulo bat aurkitu zuen Newtonen armaduran, eta haren bidez gogaitzen zuen etengabe ingelesa bere lantzarekin. Newtonek konpromisoa hartu zuen kolorerik gabeko errefrakzioa ezinezkoa zela zioen doktrinarekin. Beraz, teleskopioen lenteek akatsdunak zirela esan zuen, akromatismoa eta errefrakzioa bateraezinak izanik. Dollondek inferentzia hori okerrekoa zela frogatu zuen. Hemen, beste leku batzuetan bezala, Goethe bere burua esperimentu-baldintzen maisu agertzen da. Interpretazio gaitasuna falta zaio&quot;.|John Tyndall, 1880&lt;ref&gt;Popular Science Monthly/Volume 17/July 1880){{cite web |url=http://en.wikisource.org/wiki/Popular_Science_Monthly/Volume_17/July_1880/Goethe's_Farbenlehre:_Theory_of_Colors_II |title=Popular Science Monthly Volume 17 July 1880 |access-date=2013-11-18 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140529083724/http://en.wikisource.org/wiki/Popular_Science_Monthly/Volume_17/July_1880/Goethe%27s_Farbenlehre:_Theory_of_Colors_II |archive-date=2014-05-29 }}&lt;/ref&gt;}}
Eztabaida handia argia eta kolorea ikertzeko bi modu desberdinetatik dator. Goethek ez zuen interesik Newtonen kolorearen tratamendu analitikoan, baina giza kolorearen pertzepzioaren ''deskribapen arrazional'' bikaina aurkeztu zuen. Kolore-behaketen bilduma bat da, eta horixe ikusi behar dugu liburu honetan.
{{Aipua|Goetheren kolore-azalpen gehienak sakonki eraitsi dira, baina ez dira kritikatu haren txostenak, ikusi behar diren gertaerei buruzkoak; ez lirateke kritikatu behar. Liburu honen bidez, subjektuek sortutako koloreetan (irudien ondoren, argiaren eta iluntasunaren egokitzapena, irradiazioa, itzal koloreztatuak eta presio-fosfenoak) ez ezik, kolorearen behaketak kualitatiboki hauteman ditzakeen fenomeno fisikoetan ere (xurgapena, sakabanaketa, errefrakzioa, difrakzioa, polarizazioa eta interferentzia) froga dezake irakurleak. Goetheren azalpenen logikari jarraitzen saiatzen den eta gaur egun onartuta dauden iritziekin konparatzen saiatzen den irakurle batek, 1970eko sofistikazioaren abantailarekin ere, ikus dezake Goetheren teoria, edo haren zati bat behintzat, azkarregi baztertu dela.|[[Deane B. Judd]], 1970&lt;ref&gt;{{cite book | last = Judd | first = Deane B. | title = Introduction by Deane B. Judd, Goethe's Theory of Colours | publisher = MIT Press | place = Cambridge | year = 1970 | url = http://members.shaw.ca/competitivenessofnations/Anno%20Goethe.htm | access-date = 2007-09-14}}&lt;/ref&gt;}}
Mitchell Feigenbaum: &quot;Goethek arrazoi zuen koloreaz!&quot;&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Feigenbaum-ek ulertzen zituen bezala, Goetheren ideiek benetako zientzia zuten beren baitan. Zailak eta enpirikoak ziren. Behin eta berriz, Goethek bere esperimentuen errepikagarritasuna nabarmendu zuen. Kolorearen pertzepzioa, Goetheren aburuz, unibertsala eta objektiboa zen. Zer ebidentzia zientifiko zegoen mundu errealean defini zitekeen gorritasun-kalitateaz, gure pertzepzioa edozein izanda ere?|[[James Gleick]]|''[[Chaos: Making a New Science|Chaos]]''&lt;ref&gt;{{cite book | last = Gleick | first = James | title = Chaos, pp. 165-7 | publisher = William Heinemann Publishers | place = London | year = 1988}}&lt;/ref&gt;}}

=== Egungo egoera ===
&quot;Newtonek uste zuen, prismarekin egindako esperimentuen laguntzaz, eguzki-argia askotariko argi-izpiz osatuta zegoela froga zezakeela. Goethek erakutsi zuen behaketatik teoriarako urrats hori Newtonek onartu nahi zuena baino arazotsuagoa dela. Teoriara igarotzeak fenomenoak ez dituela behartzen esatean, Goethek eraikuntza teorikoari egiten dion ekarpen libre eta sortzailea erakutsi zuen. Eta Goetheren ikuspegia oso adierazgarria da, ondo esan baitzuen Newtonen prismako esperimentuen emaitza guztiak bat datozela aukera teoriko berdin batekin... Duhemek eta Quinek azpideterminaziorako emandako argudio ospetsuak baino mende bat lehenago&quot;.&lt;ref name=&quot;Mueller 2016&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Mueller|urtea=2016|izenburua=Prismatic Equivalence – A New Case of Underdetermination: Goethe vs. Newton on the Prism Experiments|orrialdeak=323–347|izena1=Olaf L|kazeta=British Journal for the History of Philosophy|liburukia=24|alea=2|doi=10.1080/09608788.2015.1132671}}&lt;/ref&gt;

&quot;Goethek Newtoni egindako kritika ez zen arrazoiari edo zientziari egindako erasoa izan, nahiz eta askotan horrela islatu den... Kritikak zioenez, Newtonek nahasi egin zuen irudimen matematikoa zentzumenen ebidentzia huts gisa... Irudimenaren funtzio zientifikoa definitzen saiatu zen Goethe: fenomenoak zehaztasunez ekoitzi, deskribatu eta antolatu ondoren elkarrekin lotzea... Newtonek... dogma sartu zuen kolorearen zientzian, kolorea izpien funtzio batera murritz zitekeela esatean&quot;. (Dennis L. Sepper, 2009)&lt;ref name=&quot;Sepper 2009&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Sepper|izenburua=Goethe, Newton, and the Imagination of Modern Science, 2009/3 (n° 249)|argitaletxea=Revue internationale de philosophie|izena1=Dennis L.|data=2009|url=https://www.cairn.info/revue-internationale-de-philosophie-2009-3-page-261.htm}}&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Hasieran Goethek Newtonen teoria fisikoa onartzen zuen. Laster utzi zuen... bere ideietara hobeto egokitzeko aldaketa aurkitu zuen. Horren ondorio onuragarri bat izan zen kolorearen pertzepzioaren alderdi fisiologikoaren garrantziaren kontzientzia garatu zuela, eta, beraz, Newtonen argiaren eta koloreen teoria sinplistegia dela frogatu ahal izan zuen; errefrangigarritasun aldakorra baino kolore gehiago dagoela.|Michael Duck, 1988&lt;ref name=&quot;Duck, Michael&quot;&gt;{{cite journal | last = Duck | first = Michael | title = Newton and Goethe on colour: Physical and physiological considerations | journal = Annals of Science | volume = 45 | issue = 5 | pages = 507–519 | publisher = Annals of Science, Volume 45, Number 5, pp. 507-519 | date = September 1988 | doi = 10.1080/00033798800200361 }}&lt;/ref&gt;}}
&quot;Laster Newtonen errefrangigarritasun diferentziala baztertu zuen arren, Goethek beti baieztatu zuen mekanika newtondarra. Ez zen azterketa matematikoaren aurkako aurreiritzi poetikoa, teoria errefusatzera eraman zuten esperimentuak egitea baizik... Goethek berehala ondorioztatu zuen ezen, kolorea azaltzeko, batek, argiari buruz ez ezik, begi-funtzioari eta ikuseremuaren bidez argian dauden desberdintasun erlatiboei buruz jakin behar duela&quot;. (Sepper, 2009)&lt;ref name=&quot;Sepper 2009&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Sepper|izenburua=Goethe, Newton, and the Imagination of Modern Science, 2009/3 (n° 249)|argitaletxea=Revue internationale de philosophie|izena1=Dennis L.|data=2009|url=https://www.cairn.info/revue-internationale-de-philosophie-2009-3-page-261.htm}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSepper2009&quot;&gt;Sepper, Dennis L. (2009). &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Behaketen katalogo gisa, Goetheren esperimentuek giza kolorearen pertzepzioaren konplexutasunak aztertzen dituzte. Newton, argiaren portaerarako eredu matematiko bat garatzen saiatu zen; Goethe, berriz, baldintza-sorta zabal batean kolorea nola hautematen den ikertzen aritu zen. Garunak koloreak nola interpretatzen dituen ulertzeko garapenak, hala nola kolorearen konstantzia eta [[Edwin H. Land]]&lt;nowiki/&gt;en [[retinex]]&lt;nowiki/&gt;aren teoriak, antzekotasun harrigarriak ditu Goetheren teoriarekin.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;

Dennis L. Sepperrek Goetheren liburuaren tratamendu moderno bat argitaratu du ''Goethe - Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' (Cambridge University Press, 2003) liburuan.&lt;ref name=&quot;SepperDennis&quot;&gt;Sepper, Dennis L. | ''Goethe contra Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' | Cambridge University Press | 2007 | {{ISBN|0-521-53132-2}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&amp;nbsp;[[Special:BookSources/0-521-53132-2|0-521-53132-2]]&lt;/ref&gt;

== Ikus gainera ==

* Zuzentzailearen itzal-ilusioa (kolore-ilusio bera)
* [[Kolorearen teoria]]
* Fenomeno entoptikoa
* Aurkariaren prozesua
* Erromantizismoa zientzian
* Pinturaren teoria

== Oharrak eta erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==

* Goethe, ''Koloreen Teoria'', trans. Charles Lock Eastlake, Cambridge, MA: MIT Press, 1982.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-262-57021-1|0-262-57021-1]]
* Bockemuhl, M., ''Turner''. Koln: Taschen, 1991.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/3-8228-6325-4|3-8228-6325-4]].
* {{Cite aldizkari|abizena=Duck|urtea=1988|izenburua=Newton and Goethe on colour: Physical and physiological considerations|orrialdeak=507–519|izena1=Michael J|kazeta=Annals of Science|liburukia=45|alea=5|doi=10.1080/00033798800200361}}
* Gleick, James, Chaos, Londres: William Heinemann, 1988. or. 165-7
* Lehrer, Jonás, [http://scienceblogs.com/cortex/2006/12/07/post-7/ ''Goethe eta''] Color, Science Blogs: The Frontal Cortex, Abenduaren 7a. 2006.
* XIV. kapitulua [http://borderlandresearch.com/book/man-or-matter/chapter-xiv-colours-as-deeds-and-sufferings-of-light]
* Matthaei, Rupprecht, ''Goetheren kolorearen teoria''. Johann Wolfgang von Goethe. Rupprecht Matthaeik [de] moldatu eta argitaratua. Arg. Herb Aach-ek itzuli eta argitaratua. Van Nostrand Reinhold, 1971.
* Proskauer, The Rediscovery of Color, Dornach: Steiner Books, 1986.
* {{Cite aldizkari|abizena=Rowe|izenburua=Goethe and Wittgenstein|orrialdeak=283–303|izena1=M. W.|data=July 1991|kazeta=Philosophy|liburukia=66|alea=257|doi=10.1017/S0031819100064901}}
* {{Cite aldizkari|abizena=Ribe|urtea=2002|izenburua=Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory|orrialdeak=43|abizena2=Steinle|izena1=Neil|izena2=Friedrich|kazeta=Physics Today|liburukia=55|alea=7|bibcode=2002PhT....55g..43R|doi=10.1063/1.1506750}}
* {{Cite aldizkari|abizena=Ribe|urtea=1985|izenburua=Goethe's critique of Newton: A reconsideration|orrialdeak=315–335|izena1=Neil M|kazeta=Studies in History and Philosophy of Science Part A|liburukia=16|alea=4|doi=10.1016/0039-3681(85)90015-9}}
* Schopenhauer, Ikuskerari eta koloreei buruz, Probidentzia: Berg, 1994.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-85496-988-8|0-85496-988-8]]
* Sepper, Dennis L., Goethe - Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color, Cambridge: Cambridge University Press, 2007.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-521-53132-2|0-521-53132-2]]
* Sepper, Dennis L., “Goethe, Newton, y la imagination de la ciencia moderna”, Revue internationale de philosophie, 2009/3 (249. zk.), 2009.
* Steiner, Rudolf, Konferentzia Zientifikoko ''[http://wn.rsarchive.org/Lectures/LightCrse/19191225p01.html;mark=156,43,56#WN_mark Lehen]'' Ikastaroa, Hirugarren Konferentzia, Stuttgart, 1919ko abenduaren 25a. GA320
* Steiner, Rudolf, “Goethe's World View”, III. kapitulua ''Koloreen munduko fenomenoak'', 1897.
* {{Cite aldizkari|abizena=Barsan|urtea=2016|izenburua=Goethe's theory of colors between the ancient philosophy, middle ages occultism and modern science|abizena2=Merticariu|izena1=Victor|izena2=Andrei|url=http://publikationen.ub.uni-frankfurt.de/files/40333/Goethe.pdf|kazeta=Cogent Arts &amp; Humanities|liburukia=3|doi=10.1080/23311983.2016.1145569}}
* Westphal, Jonathan, &quot;Color: una introducción filosoffica&quot;, Aristotélian Society Series, Vol. 7, Oxford, Blackwell, 1991 (2nd. ad ul.).
* Wittgenstein, Comments on Color, Berkeley: University of California Press, 1978.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-520-03727-8|0-520-03727-8]]

== Kanpoko loturak ==

* ''Koloreen teoria'' (alemanez) linean [https://web.archive.org/web/20150610172208/http://web568.rs013.glowfish.de/Joomla/images/ebook/Buch00195-Goethe-auf-www.zenisis.de.pdf pdf]
* [http://www.theoryofcolor.org/Theory+of+Colours ''Koloreen teoria''] (ingelesez)
* Theory of Colours public domain audiobook at LibriVox
* Koloreen teoria (audiolibroa; 2014ko ekainean argitaratua) (ingelesez)
* [http://scitation.aip.org/journals/doc/PHTOAD-ft/vol_55/iss_7/43_1.shtml?bypassSSO=1 Fisika Gaur – Esplorazio-esperimentazioa: Goethe, Land eta Kolorearen Teoria, 2002]
* [http://www.scielo.br/img/revistas/ea/v7n19/encarte19.pdf Goetheren esperimentu prismatikoak; Sakaeko argazkiak Tajima]
* [https://web.archive.org/web/20110724130144/http://magichourfilms.webhotel.net/index.php?specLan=eng&amp;specPage=filmbasen_showMAX&amp;specMovie=ok&amp;id=36 Argia, iluntasuna eta kolorea, Henrik Boëtiusen filma (1998)]
* [https://web.archive.org/web/20060901171149/http://www.arch.ksu.edu/seamon/articles/goethe_essay.htm Beharren kalitatea duten loturak: Goetheren zientzia naturaren fenomenologia gisa]
* [http://www.cs.brown.edu/courses/cs092/VA10/HTML/GoethesTriangleExplanation.html Kolore-nahasketa eta Goetheren triangelua (Java Applet)]
* {{Wikisource-inline|list=** [[John Tyndall]], &quot;[[s:Popular Science Monthly/Volume 17/June 1880/Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) I|Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) I]]&quot;, in ''[[Popular Science Monthly]]'', Vol. 17, June 1880.
** John Tyndall, &quot;[[s:Popular Science Monthly/Volume 17/July 1880/Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) II|Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) II]]&quot;, in ''Popular Science Monthly'', Vol. 17, July 1880.}}
* [https://itunes.apple.com/ca/podcast/iots-goethe-science-enlightenment/id463701000?i=97068422&amp;mt=2 BBC Radio 4 Podcast], In Our Time Science – Goethe eta Ilustrazioaren Zientzia ([https://itunes.apple.com/ca/podcast/iots-goethe-science-enlightenment/id463701000?i=97068422&amp;mt=2 doako deskarga]), edo lotura hau [https://www.bbc.co.uk/iplayer/episode/p00546n1/In_Our_Time_Goethe_and_the_Science_of_the_Enlightenment/]
* [http://www.handprint.com/HP/WCL/book3.html#goethe Goetheren kolore-teoriaren berrikuspen kritikoa]
* [http://www.huevaluechroma.com/062.php David Briggs kolore primarioei buruz, Goetheren behaketa fisikoei buruzko funtsezko kritika barne]
* [http://alpha.lasalle.edu/~didio/courses/hon462/goethe_chaos.htm Goetheren kolore-ikerketarekin lotutako esteken zerrenda]
* [http://midwest-facilitators.net/downloads/mfn_19991025_frank_vodvarka.pdf Kolorearen psikologiari eta Goetheren teoriari buruzko saiakera]
* [https://scholar.google.com/scholar?hl=en&amp;lr=&amp;q=link:hlUS5CYSUSEJ:scholar.google.com/ Google Scholar: ''Koloreen Teoria'' aipatzen duten lanak]
[[Kategoria:Fisikari buruzko liburuak]]
[[Kategoria:1810 zientzian]]
[[Kategoria:Testuan alemana duten artikuluak]]
[[Kategoria:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>f2qmahu8d1teeisrwpeekkik4advpmx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005632</id>
      <parentid>9005627</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:49:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="49324" xml:space="preserve">{{lan infotaula}}

'''''Koloreen Teoria''''' ({{Lang-de|Zur Farbenlehre|links=no}}:  [tsurepetido] [[Johann Wolfgang von Goethe|Johann Wolfgang von]] Goetheren liburu bat da, koloreen izaerari eta gizakiok hauek hautemateko dugun moduari buruz hitz egiten duena. Alemanez argitaratu zen 1810ean eta ingelesez 1840an.&lt;ref name=&quot;EastlakeTL&quot;&gt;&lt;cite class=&quot;citation book cs1&quot;&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;554&quot;&gt;[https://archive.org/stream/goethestheoryco01goetgoog#page/n6/mode/2up ''Goethe's Theory of Colours: Translated from the German; with Notes by Charles Lock Eastlake, R.A., F.R.S'']. London: John Murray. 1840. &lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;555&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20161212075843/https://archive.org/stream/goethestheoryco01goetgoog#page/n6/mode/2up Archived] from the original on 12 December 2016&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. &lt;/span&gt;&lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;556&quot;&gt;&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;18 October&lt;/span&gt; 2017&lt;/span&gt; &amp;#x2013; via Internet Archive.&lt;/span&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Kolore-itzalak, [[Errefrakzio|errefrakzioa]] eta [[Aberrazio kromatiko|aberrazio kromatikoa]] bezalako fenomenoen deskribapen zehatzak biltzen ditu liburuak.

Lanak badu zerikusia Goetheren pintore fazetarekin eta batez ere arteetan izan zuen eragina (Philipp Otto Runge, J. M. W. Turner, Pre-Raphaelites, [[Hilma af Klint]], [[Vasili Kandinski|Wassily Kandinsky]]). &quot;Optikari ekarpenak&quot; bi saiakera laburren ondorengoa da liburua.

Zenbait fisikarik Goethe-ren lana baztertu bazuten ere, filosofo eta fisikari batzuen interesekoa izan da. Besteak beste, [[Thomas Johann Seebeck]], [[Arthur Schopenhauer]] (ikus: On Vision and Colors), [[Hermann von Helmholtz]], [[Rudolf Steiner]], [[Ludwig Wittgenstein]], [[Werner Heisenberg]], [[Kurt Gödel]] eta [[Mitchell Feigenbaum]].

Goethe-ren liburuak koloreari buruzko katalogo bat eskaintzen du, era askotako inguruabarrak kontuan hartzen dituelarik. [[Isaac Newton|Isaac Newtonen]] oharrak kasu berezitzat hartzen ditu.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt; Newtonek ez bezala, Goetheren kezka ez zegokion hainbeste kolorearen tratamendu analitikoari, fenomenoak hautemateko moduari baizik. Filosofoek Goethek aurkeztu bezala ulertu dute espektro optikoaren (Newtonek ikusten duen bezala) eta giza kolorearen hautematearen fenomenoaren arteko bereizketa. Wittgenstein-ek luze eta zabal aztertu zuen gai hori ''[[Remarks on Color]]-''eko Goetheren teoriari buruzko iruzkinetan.

== Aurrekari historikoak ==
Goetheren garaian, Isaac Newtonek bere Opticksen (1704) eginiko proposamena onartzen zen: oro har, kolorerik gabeko argia (zuria) berau osatzen duten koloreetan banatzen dela [[Prism (optics)|prisma]] baten bidez zuzentzen denean.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;Karl Robert Mandelkow: Goethes Briefe (''Goethe's Letters''). 2.&amp;nbsp;edition. &lt;/ref&gt;
{{Aipua|Gainontzekoek bezala kolore guztiak argian zeudela sinesten nuen; inork ez zidan besterik esan, eta inoiz ez nuen izan zalantza egiteko arrazoirik, ez nuen interes gehiagorik gai horretan.}}{{Aipua|Baina harrituta nengoen, horma zuri bati prismatik begiratzen nion bitartean, zuri geratzen zen! Eremu ilunagoetan besterik ez zuen kolore pixka bat erakusten, eta, azkenean, &quot;sill&quot; lehioaren inguruan kolore guztiak nabarmentzen ziren... Berehala jakin nuen hemen zerbait esanguratsua zegoela koloreari buruz, aurkeztu beharreko zerbait, eta senak esaten zidan bezala, ozenki esan nuen Newtonen irakaspenak faltsuak zirela.|Goethe&lt;ref&gt;Goethe, Goethes Werke, Weimar: Hermann Böhlau, 1887–1919, II. Abtheilung: Naturwissenschaftlichte Schriften, Bd. 4, pp. 295–296&lt;/ref&gt;}}
[[Fitxategi:Castel_L'Optique_des_couleurs_1740.jpg|eskuinera|thumb|370x370px|Casten eta Newtonen espektro-kolorearen deskribapenen arteko konparazioa (1740), argiaren eta iluntasunaren arteko elkarreraginari buruzko azalpenarekin. Goethek, gero, ''Koloreen Teorian'' garatu zuen.]]
Goetheren abiapuntua Newtonek esperimentu prismatikoan nola huts egin zuen aurkitzea izan zen. 1793rako Newtonen aurkako argudioak eman zituen &quot;Über Newtons Hypothese der diversen Refribilität&quot; (&quot;Newtonen askotariko errefrangigarritasunaren hipotesiari buruz&quot;) saiakeran.&lt;ref&gt;Matthaei, Rupprecht. Über die Anfänge von Goethes Farbenlehre (''On the beginnings of Goethe's Theory of Colours''). &lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; Hala ere, 1794rako, koloreen itxura fisiologikoaren garrantzia gero eta gehiago nabaritzen hasi zen Goethe.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

Bere lanaren atal historikoan dioenez, Louis Bertrand Castelek kritika bat argitaratu zuen Newtonen kolore prismatikoaren espektro-deskribapenari buruz 1740an. Han ikusi zuen prisma batek zatitutako kolore-sekuentzia prismaren distantziaren araberakoa zela, eta Newton kasu berezi bati begira zegoela.

&quot;Newtonek prismatik urrun, horma batean proiektatutako kolore-espektroari behatzen zion bitartean, Goethek prismatik pixkanaka urruntzen zen txartel batean espektro iragazia ikusi zuen... Txartela urrundu ahala, proiektatutako irudia luzatu egiten zen, eta pixkanaka forma eliptikoa hartzen zuen. Irudi koloreztatuak handiagotu egin ziren, eta azkenean erdigunean bat egin zuten berdea sortzeko. Txartela urrunago mugituz irudiaren tamaina handitzen zen, azkenean Newtonek Optick-etan deskribatutako espektroa gertatu zen arte... Igorritako irudia ez zen finkoa, beraz, prismatik gero eta distantzia handiagoarekin garatua baizik. Ondorioz, Goethek Newtonek ''Optics''en bigarren proposamena frogatzeko modu apetatsuan aukeratu zuen distantzia&quot;. (Alex Kentsis, argiaren eta begiaren artean)
{{Aipua|Aurrean dugun teoria argi koloregabean oinarritzen da, eta hau kanpo baldintzez baliatzen da fenomeno koloreztatuak sortzeko; balioa ematen die baldintza horiei. Ez du bere burua kontraesaten kolorea argitik abiatzen dela esanez: kasu askotan kolorea argiak eta iluntasunaren arteko harremanak sortzen duela esaten du.|Goethe&lt;ref&gt;Karl Robert Mandelkow: Goethes Briefe (''Goethe's Letters''). 2.&amp;nbsp;edition. Vol.&amp;nbsp;2: Briefe der Jahre 1786–1805 (''Letters of the years 1786–1805''). ''Christian Wegner'' publishers, Hamburg 1968, p.&amp;nbsp;528. &quot;Die Lehre dagegen, die wir mit Überzeugung aufstellen, beginnt zwar auch mit dem farblosen Lichte, sie bedient sich äußerer Bedingungen, um farbige Erscheinungen hervorzubringen; sie gesteht aber diesen Bedingungen Wert und Würde zu. Sie maßt sich nicht an, Farben aus dem Licht zu entwickeln, sie sucht vielmehr durch unzählige Fälle darzutun, dass die Farbe zugleich von dem Lichte und von dem, was sich ihm entgegenstellt, hervorgebracht werde.&quot;&lt;/ref&gt;}}
Teoriaren hitzaurrean, Goethek polaritatearen printzipioa aplikatzen saiatu zela azaldu zuen. Obra hau, bere lehen uste sendoen proposamena, Goetheren  naturaren azterketa osoaren oinarrietako bat zen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

== Goetheren teoria ==
{{Aipua|Espektroaren koloreen eraketari buruzko Goetheren teoriak ez du frogatu teoria asegabea denik, baizik eta ez dela inola ere teoria bat. Ezin da ezer aurresan harekin. Jamesen psikologian aurkitzen dugun moduko eskema alferra da. Teoriaren alde edo aurka erabaki dezakeen &quot;experimentum crucis&quot;ik ere ez dago.|[[Ludwig Wittgenstein]], ''Remarks on Colour, paragraphs 70''}}
Zaila da Goetheren &quot;teoria&quot; aurkeztea, ez baitu teoria errealik ezartzen; honela dio: &quot;bere asmoa erretratua egitea da, azaldu beharrean&quot; (Azterlan Zientifikoak).&lt;ref name=&quot;Goethe 1995&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Goethe|izenburua=Scientific Studies (Goethe: The Collected Works, Vol. 12), p.57|argitaletxea=Princeton University Press|izena1=Johann|data=October 1995}}&lt;/ref&gt; Ereduak eta azalpenak ezarri ordez, Goethek espezimenak jaso zituen —bera zen Jena Unibertsitateko metereologia-bildumen arduraduna.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Hamm|izenburua=Unpacking Goethe's Collections: The Public and the Private in Natural-Historical Collecting|orrialdeak=275–300|izena1=E. P.|data=2001|kazeta=The British Journal for the History of Science|liburukia=34|alea=3|doi=10.1017/S0007087401004423}}&lt;/ref&gt; Hil zenean, 17.800 mineral baino gehiago zituen bere bilduma pertsonalean, Europako handiena. Koloreei dagokionez, ikuspegi bera hartu zuen: &quot;[[experimentum crucis]]&quot; bakar batera (edo bere teoria frogatu edo ezeztatuko lukeen esperimentu kritikora) gauzak estutu eta isolatu ordez, ahalik eta zabaltasun handiena lortu nahi izan zuen, kolorearen funtsezko izaera agerian uzten duen erakusketa zabal baten bidez, &quot;uhin-luzera&quot; edo &quot;partikula&quot; gisa hautemandako fenomenoei buruzko azalpen eta teorietara jo gabe.

&quot;Kolorearen teoriaren quid-a bere iturri enpirikoa da: baieztapen teorikoak ezarri ordez, Goethek argia eta kolorea esperimentu-serie antolatu batean erakustea ahalbidetu zuen&quot;. (Seamon, 1998). Goetheren arabera, &quot;Newtonen akatsa... begien sentsazioak azaltzeko matematikan  konfiantza jarri izana&quot;. (Jonah Lehrer, 2006).

Azalpenera jo gabe pertzepzioari leial eustea izan zen Goetheren metodoaren funtsa. Berak eman zuena ez zen teoria bat, kolorearen ''deskribapen arrazionala'' baizik. Goetheren aburuz, &quot;egitate oro benetan teoria dela ulertzea da garrantzitsuena. Zeruko urdinak kolorearen oinarrizko legea ematen digu. Ez bilatu fenomenoak baino zerbait gehiago, haiek dira teoria&quot;.&lt;ref&gt;Quoted in translation in: {{Cite aldizkari|abizena=Hughes|urtea=1992|izenburua=Performing Theory: Wittgenstein and the Trouble with Shakespeare|orrialdeak=85|izena1=Peter|kazeta=Comparative Criticism|liburukia=14}}&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Goethek bere lan bikainaren izenburuak agindutakoa eman zuen oso-osorik: Koloreen teoria baterako datuak. Datu garrantzitsuak, osoak eta esanguratsuak dira, material aberatsa kolorearen etorkizuneko teoriarako. Bertan ez du konpromisorik hartu teoria bera emateko; beraz, azaltzen duenez eta sarreraren xxxix. orrialdean onartzen duenez, ez digu eman kolorearen funtsezko izaeraren azalpen errealik, baizik eta fenomeno gisa sortzen dela esaten digu, ez zer den. Kolore fisiologikoa fenomeno bat da, osoa eta berez existitzen dena. Goethe ez da saiatzen kolore fisikoekin duen harremana, bere gai nagusia, erakusten. Gertaeren aurkezpen sistematikoa egiten du, baina motz geratzen da.|[[Arthur Schopenhauer|Schopenhauer]], ''[[On&amp;nbsp;Vision and Colors]]'', Introduction}}
Goethek bere metodoa deskribatzen du ''Esperimentua subjektuaren eta objektuaren arteko bitartekari gisa'' (1772) saiakeran.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Raymond|izenburua=Faces of Philosophy – Elfie Raymond|izena1=Elfie|url=http://pages.slc.edu/~eraymond/bestfoot.html}}&lt;/ref&gt; Bere ikuspuntu enpirikoa azpimarratzen du. &quot;Gizakia bera, zentzumenak ongi erabiltzen dituen neurrian, izan daitekeen aparatu fisiko zehatzena da&quot;. (Goethe, Scientific Studies)&lt;ref name=&quot;Goethe 1995&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Goethe|izenburua=Scientific Studies (Goethe: The Collected Works, Vol. 12), p.57|argitaletxea=Princeton University Press|izena1=Johann|data=October 1995}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFGoethe1995&quot;&gt;Goethe, Johann (October 1995).  &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Uste dut Goethek benetan bilatzen zuena ez zela koloreen teoria fisiologikoa, psikologikoa baizik.|[[Ludwig Wittgenstein]], ''Culture and Value, MS 112 255:26.11.1931}}

=== Argia eta iluntasuna ===
Bere garaikideek ez bezala, Goethek ez zuen ikusten iluntasuna argirik eza balitz bezala, honen polarra eta argiarekin elkarreraginean baizik; kolorea argiaren eta itzalaren arteko interakzio horren ondorioa izan zen. Goetheren aburuz, argia &quot;''ezagutzen dugun izaki sinpleena eta homogeneoena'' da. ''Honen aurka borrokan iluntasuna dago''&quot; (Gutuna Jacobiri).
''{{Aipua|... &quot;itzala argiaren zati dela&quot; zioten. Hala adierazitakoan, zentzugabea dirudi; baina hala da: koloreak itzala eta itzalaren emaitza dira, berez argia direla esan zutelako.|[[Johann Eckermann]]|[[Conversations of Goethe]], entry: January 4, 1824; trans. Wallace Wood}}''
Ingurune ilunekin egindako esperimentuetan oinarrituta, Goethek kolorea iluntasunaren eta argiaren interakzio dinamikoaren ondorio gisa definitu zuen. [[Rudolf Steiner]]&lt;nowiki/&gt;rek, Goetheren lanen editore zientifikoak, analogia hau eman zuen:
{{Aipua|Zientzia natural modernoak, iluntasuna erabateko ezerez gisa ikusten du. Ikuspegi horren arabera, espazio ilun batera doan argiak ez du iluntasunaren erresistentziarik gainditu beharko. Honen aurka, Goethek argia eta iluntasuna elkarrekin iman baten ipar eta hego poloak bezala portatzen direla uste zuen. Iluntasunak argiaren lanerako ahalmena ahuldu dezake. Aitzitik, argiak iluntasunaren energia mugatu dezake. Bi kasuetan kolorea sortzen da.|Rudolf Steiner, 1897&lt;ref name=&quot;Steiner 1897&quot;&gt;{{cite book | last = Steiner | first = Rudolf | title = Goethe's World View, Chapter III The Phenomena of the World of Colors
| year = 1897}}(published in German as ''Goethe's Weltanschauung''){{cite web |url=http://www.rsarchive.org/Books/GA006/ |title=Rudolf Steiner Archive: Steiner Books GA006 |access-date=2012-10-23 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120903062502/http://www.rsarchive.org/Books/GA006/ |archive-date=2012-09-03 }}&lt;/ref&gt;}}
Goethek laburki adierazten du hori:
{{Aipua|[...] zuria, horirantz makurtzen da iluntzen denean; beltza, aldiz, argiago bihurtzen denean, urdinera makurtzen da.}}
Bestela esanda: horia iluntasunak kondenatutako argia da; urdina argiak ahuldutako iluntasuna da.

=== Ingurune arreekin esperimentuak ===
{{Aipua|Ingurune arren eragina koloreen munduko azken gertaera izan zen Goetheren ustez - Urphänomenoak-.|[[John Tyndall]], 1880&lt;ref&gt;{{cite book | last = Tyndall | first = John | title = Popular Science Monthly, Volume 17, June 1880, Goethe's Farbenlehre | year = 1880}}&lt;/ref&gt;}}
Goetheren koloreen azterketak esperimentuekin hasi ziren, eta ingurune arreen efektuak aztertu zituzten, hala nola airea, hautsa eta hezetasuna argiaren eta iluntasunaren pertzepzioan. Poetak ikusi zuen ingurune ilun batetik ikusten den argia horia, eta ingurune argiztatu batetik ikusten den iluntasuna urdin agertzen direla.
{{Aipua|Argirik handiena, eguzkiarena bezalakoa... koloregabea da gehienetan. Argi hori, ordea, horia iruditzen zaigu, baliabide baten bidez ikusi ezkero, pixka bat lodituta. Ingurune horren dentsitatea handitzen bada, edo haren bolumena handitzen bada, ikusiko dugu argiak pixkanaka tonalitate gorrixka bat hartzen duela, eta azkenean kolore hori sakondu egiten dela.

Bestalde, iluntasuna erdi-garden dagoen ingurune baten bitartez ikusten bada, eta ingurune hori, aldi berean, kolpatzen duen argi baten bidez argiztatzen bada, kolore urdina agertzen da: hori argiagoa bihurtzen da ingurunearen dentsitatea handitu ahala, baina ilunagoa eta sakonagoa ematen du ingurunea zenbat eta gardenagoa bihurtu ahala: erabateko gardentasunaren bidez, urdin sakonena eta more ederrena ikusiko ditugu.|Goethe|''Theory of Colours'', pp. 150–151}}
Ondoren, esperimentu ugarirekin jarraitzen du, eta modu sistematikoan behatzen ditu hautsaren, airearen eta hezetasunaren eragina, kolorearen pertzepzioan.

=== Mugetako baldintzak ===
Prisma baten bidez behatzen denean, argi eta ilunaren arteko mugak prismaren ardatzarekiko duen orientazioa esanguratsua da. Zuria ertz ilun baten gainean dagoenean, argia ilunerantz zabaltzen ikusiko dugu, ertz urdin bioleta baten bidez; argi-muga baten gaineko iluntasuna, berriz, argi eremurantz zabaltzen den ertz gorri horian bihurtuko da.

Goetheren ustez, argiaren eta iluntasunaren arteko mugetan ematen den kolore agerpena funtsezkoa zen espektroa sortzeko, zeina fenomeno konposatutzat jotzen duen.

Gris-tonu desberdinak erabiliz, kondizio esperimental ezberdinak sortzean, muga-kontrastearekin ertz koloreztatuen intentsitatea handitu egiten dela ikusten da.

=== Argi- eta iluntasun-espektroak ===
Kolorearen fenomenoa argiaren eta iluntasunaren gertutasunaren araberakoa denez, bi modu daude espektroa sortzeko: gela ilun batean argi-sorta batekin eta gela argi batean sorta ilun batekin (itzal bat, adibidez).

Goethek prisma batetik distantzia batera proiektatutako koloreen sekuentzia erregistratu zuen bi kasuetan. Bietan, ertz horiak eta urdinak alde argitik hurbilago daudela ikusi zuen, eta ertz gorri eta moreak alde ilunetik hurbilago. Distantzia jakin batera, ertz horiek gainjarri egiten dira, eta Newtonen espektroa lortzen dugu. Ertz horiek argi-espektro batean gainjartzen direnean, berdea gertatzen da; espektro ilun batean gainjartzen direnean, magenta ateratzen da.

Argi-espektro batekin (esate baterako, argi-izpi bat inguruko iluntasunean) kolore gorriak ikusiko ditugu goiko ertzean, eta kolore urdin moreak beheko ertzean. Goetheren ustez, erdian berdea duen esprektroa, ertz urdin moreak ertz gorri-horiari gainjartzen zaizkionean soilik agertuko da. Zoritxarrez, urdinaren eta horiaren arteko nahaste optikoak zuria ematen digu. Beraz, Newtonen espektroari buruzko Goetheren azalpenak huts egin zuen.&lt;ref&gt;Arthur Zajonc. &lt;/ref&gt;

Espektro ilun batekin (argiz inguratutako itzala, adibidez), goiko ertzean urdina eta morea aurkituk ditugu eta gorria eta horia behean. Ertz horiek gainjartzen diren tokian, magenta (extraespektrala) dugu.

Olaf Müller-ek honela aurkeztu zuen auzia: &quot;Newtonen arabera, espektro-kolore guztiak eguzki-argi zurian daude, Goetheren arabera, kontrakoa esan daiteke: espektro osagarriko kolore guztiak ilunpean daudela&quot;. [https://translate.google.com/translate?hl=en&amp;sl=de&amp;tl=en&amp;u=https%3A%2F%2Fwww.zeit.de%2F2010%2F20%2FFarbenlehre%2Fkomplettansicht&amp;anno=2&amp;sandbox=1]

== Goetheren kolore-gurpila ==
[[Fitxategi:Goethe,_Farbenkreis_zur_Symbolisierung_des_menschlichen_Geistes-_und_Seelenlebens,_1809.jpg|thumb|380x380px|Goetheren gurpil simetrikoa, ezaugarri sinboliko elkartuekin (1809)]]
{{Aipua|Begiak kolore bat ikusten duenean berehala kitzikatzen da eta bere izaera da, berezkoa eta beharrezkoa, aldi berean beste kolore bat sortzea, jatorrizko kolorearekin eskala kromatiko osoa hartzen duena.|Goethe, Theory of Colours}}
Ewald Heringen [[Opponent process|aurkariaren prozesuaren]] teoria aurreratuak gurpil simetriko bat proposatzen du. Honela idazten du: &quot;Zirkulu kromatikoa... orokorrean, ordena naturalaren arabera antolatuta dago... diagrama honetan diametralki kontrajartzen diren koloreek, begian elkar gogorarazten dutelarik. Hala, bada, horiak morea eskatzen du, laranjak urdina, purpurak berdea, eta alderantziz. Horrela... tarteko gradazio guztiek ere, batak bestea gogorarazten dute; kolorerik sinpleenak konposatua eskatzen du, eta alderantziz (50. paragrafoa).

Argi-espektroek eta iluntasun-espektroek urdinaren eta horiaren nahasketarekin berdea eragiten zuten Goetherentzat eta kolorearen gurpil osatu bat egin zuen, magentari bere garrantzia emanez, adibidez. Honen aurka, &quot;Newtonen aburuz, espektro-koloreak baino ez lirateke funtsezkoak. Goetheren ikuspegi enpirikoenak, aldiz, kolore osoko zirkulu batean magentak duen funtsezko papera onartzera eraman zuen, kolore-sistema moderno guztietan oraindik duen papera&quot;.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;

=== Kolore osagarriak eta koloreen psikologia ===
[[Fitxategi:Goethe_Schiller_Die_Temperamentenrose.jpg|thumb|255x255px|Tenperamentuen larrosa (Temperamentenrose), Goethe eta Schiller-en azterketa (1798/9). Hamabi kolore giza okupazioekin edo izaeraren ezaugarriekin erlazionatu zituzten
(tiranoak, heroiak, abenturazaleak, hedonistak, maitaleak, poetak, hizlari publikoak, historialariak, irakasleak, filosofoak, pedanteak, agintariak), lau temperamentutan banatuta.]]
Goethek ezaugarri estetikoak ere sartu zituen bere kolore-gurpilean, &quot;kolorearen erabilera alegorikoa, sinbolikoa, mistikoa&quot; izenburupean (Allegorischer, simbolischer, mystischer Gebrauch der Farbe), eta [[kolorearen psikologia]] moduko bat ezarri zuen.
Gorria eder denarekin lotu zuen, laranja noble denarekin, horia on denarekin, berdea erabilgarri denarekin, urdina arrunt denarekin eta morea alferrikakoarekin.
Sei kualitate horiek giza ezagutzaren lau kategoriari esleitu zizkion: arrazionala (''Vernunft'') eder denari eta nobleari (gorria eta laranja), intelektuala (Verstand) onari eta erabilgarritasunari (horia eta berdea), sentsuala (''Sinnlichkeit'') baliagarritasunari eta arruntari (berdea eta urdina), eta, zirkulua itxiz, irudimena ''(Phantasie)'', alferrikakoari eta ederrari (morea eta gorria).

==== Itzulpenari buruzko oharrak ====
Magenta kolore terminoa XIX. mendearen erdialdean agertu zen, Goetheren ondoren. Hala, Goetheren magentari buruzko erreferentziak interpretazioz josita daude. Ingeles batek Alemanez ''Purpur'' deitzen zaion kolorea ulertuko du magenta gisara. Hala ere, koloreak prisma batetik irteten beatu ezkero, autorearen intentzioa ulertzeko modukoa da.

Hala ere, itzulpen literala zailagoa da. Esate baterako, Goethek &quot;laranja&quot; eta &quot;bioleta&quot; bezalako ohiko koloreen terminoak erabiliko ditu, tonu mistoak (tartekoak) izendatzeko.
{| class=&quot;wikitable&quot; 
 !alemana
 !ingelesa
 !Sinbolismoa
 |- bgcolor=&quot;#FF99FF&quot;
 |[[wiktionary:Purpur#German|Purpur]]
 |[[Magenta]] (edo morea)
 | rowspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#FFAADD&quot; |''[[wiktionary:schön#German|Schön]]'' (ederra)
 |- bgcolor=&quot;#FFBBBB&quot;
 |[[wiktionary:Rot#German|Err]].
 |[[Gorri|Gorria]]
 |- bgcolor=&quot;#FFCCAA&quot;
 | bgcolor=&quot;#FFC0AA&quot; |[[wiktionary:gelbrot#German|Gelbrota]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |[[Laranja kolore|Laranja]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |''[[wiktionary:edel#German|Edel]]'' (noble)
 |-
 | bgcolor=&quot;#FFDDAA&quot; |[[wiktionary:Orange#German|Laranja]]
 |- bgcolor=&quot;#FFFF99&quot;
 |[[wiktionary:Gelb#German|Gelb]]
 |[[Hori|Horia]]
 |''[[wiktionary:gut#German|Gut]]'' (ona)
 |- bgcolor=&quot;#BBFFBB&quot;
 |[[wiktionary:Grün#German|Grün]]
 |[[Berde|Green]]
 |''[[wiktionary:nützlich#German|Nützlich]]'' (tresna)
 |- bgcolor=&quot;#AACCFF&quot;
 |[[wiktionary:Blau#German|Blau]]
 |[[Urdin|Urdina]]
 |''[[wiktionary:gemein#German|Gemein]]'' (ertaina, ohikoa)
 |- bgcolor=&quot;#CCAAFF&quot;
 | bgcolor=&quot;#BBAAFF&quot; |[[wiktionary:Violett#German|Bioleta]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |[[More|Bioleta]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |''[[wiktionary:unnöthig#German|Giharra]]'' (ez da beharrezkoa)
 |-
 | bgcolor=&quot;#DDAAFF&quot; |[[wiktionary:blaurot#German|Blaurota]]
 |}
Ez dago argi Goetheren Rot, ''Purpur'' (berdearen osagarriari emandako izena) eta ''Schön'' (kolorearen sei sektoreetako bat) nola lotzen diren elkarrekin eta [[Argi ikusgai|espektro]] ikusgaiaren punta gorriarekin. &quot;Physical&quot; izeneko kapituluan, interferentziari buruzko testu bat dago eta bertan ez du ''Rot'' eta ''Purpur''ren ez dira sinonimo gisa tratatzen. Gainera, ''Purpur'' eta ''Blaurot'' ezberdinak dira, ''Purpur''rek ''Blaurot'' eta ''Gelbrot''en artean dagoen kolore bat ziendatzen baitu (476. paragrafoa), nahiz eta, seguruenik, ez dagoen Blaurot-en ondoan.&lt;ref name=&quot;Epoptische Farben&quot; /&gt; Artikulu honek aurreko taulako ingelesezko itzulpenak erabiltzen ditu.

== Newton eta Goethe ==
Ernst Lehrsek honela idatzi zuen: &quot;Hauxe da Goetheren kolorearen teoriaren eta, aldaketa guztiak gorabehera, Newtonen garaitik zientzian nagusitu de teoriaren arteko funtsezko aldea: Newtonen eta haren ondorengoen teoriek begiaren kolorea ikusteko ahalmena baztertzean oinarritu ziren, Goethek, aldiz, begiaren kolorearen esperientziari buruzko teoria sortu zuen&quot;.&lt;ref&gt;Lehrs, Ernst. &lt;/ref&gt;

&quot;Bizitzari eta berehalakotasunari uko egitea izan zen zientzia naturalaren aurrerapenaren premisa, Newtonez geroztik. Hau izan zen Goethek Newtonen optika fisikoaren aurkako borrokaren oinarria. Borroka honen garrantzia aipatzekoa da, gizon garrantzitsuenetako batek, optika newtondarraren garapenaren aurka borrokatzeko ahalegin guztiak zuzentzen baititu&quot;.[[Werner Heisenberg|(Werner Heisenberg]], Goetheren urtebetetzea ospatzen den hitzaldi batean)&lt;ref&gt;Ernst Lehrs, Man or Matter, Chapter II | https://archive.org/stream/manormatter05641gut/elmom10p#page/n23/mode/2up&lt;/ref&gt;

Gai komun bati buruzko ikuspegi desberdinak medio, gaizki-ulertu ugari sortu dira Newtonen optikaren ulermenaren matematikoaren eta Goetheren ikuspegiaren enpirikoaren artean.&lt;ref name=&quot;Stephenson&quot;&gt;R. H. Stephenson, ''Goethe's Conception of Knowledge and Science'' (Edinburgh: Edinburgh University Press, 1995)&lt;/ref&gt;

[[Isaac Newton|Newtonek]] argi zuria banakako kolorez osatuta dagoela ulertzen duenez, eta Goethek argiaren eta iluntasunaren arteko elkarreraginetik sortzen den kolorea ikusten duenez, hainbat ondoriotara iristen dira galdera honi buruz: espektro optikoa fenomeno primario edo konposatu bat da?

Newtonen aburuz, prismak ez du kolorearen existentziarekiko inplikazioarik, kolore guztiak jadanik existitzen baitira argi zurian..Goethek erakutsi nahi izan zuen prisma faktore integrala zela kolorearen sorreran.

Newtonek argi sorta estutu zuen fenomenoa isolatzeko, baina Goethek ikusi zuen irekidura zabalago batekin ez zegoela espektrorik. Ertz gorrixka-horixkak eta ertz urdin-moreak baino ez zituen ikusi haien artean, eta espektroa ertz horiek gainjartzeko behar adina hurbiltzen ziren tokian sortu zen. Harentzat, ertz argi eta ilunen elkarreraginetik sortzen da kolorearen fenomenoa, eta horrela azal liteke espektroa.

Newtonek ertz koloreztatuak dituen zuriaren itxura azaltzen du, eta esaten du errefrakzio kantitate oso desberdina duenez, izpiak nahasi egiten direla zentrorantz zuri oso bat sortzeko; ertzak, berriz, ez dira nahasketa oso horretaz baliatzen eta osagai gorri edo urdin handiagoekin agertzen dira. Newtonen esperimentuen kontakizunerako, ikusi haren ''[[Opticks]]'' (1704).&lt;ref&gt;''Opticks Or, A treatise of the Reflections, Refractions, Inflexions and Colours of Light, Also Two treatises of the Species and Magnitude of Curvilinear Figures'' (London, 1704) {{Cite web|izenburua=Isaac Newton's Works|url=http://www.newtonproject.sussex.ac.uk/prism.php?id=43|accessdate=2012-10-22}}&lt;/ref&gt;

=== Ezberdintasunen taula ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Argiaren ezaugarriak
!Newton (1704)
!Goethe (1810)
|-
|Homogeneotasuna
|Argi zuria koloreztatutako elementuek (heterogeneoak) osatzen dute.
|Argia da gauzarik sinpleena eta homogeneoena (homogeneoa).
|-
|Iluntasuna
|Iluntasuna argirik eza da.
|Iluntasuna argiaren polarra da, eta honekin elkarreragiten du.
|-
|Espektroa
|Koloreak beren hozgarritasunaren arabera argiztatzen dira (lehen mailako fenomenoa).
|Muga argien ilunetan sortzen diren ertz koloreztatuak gainjarri egiten dira espektro bat eratzeko (fenomeno konposatua).
|-
|Prism
|Prismak ez du kolorearen existentziarekin zerikusirik.
|Ingurune arre gisa, prismak zeregin bat du kolorearen sorreran.
|-
|Errefrakzioaren papera
|Argia errefrakzioaren, inflexioaren eta islapenaren bidez deskonposatzen da.
|Errefrakzioa, inflexioa eta islapena kolorea agertu gabe egon daitezke.
|-
|Analisia
|Argi zuria kolore guztietako espektroan banatzen da.
|Bi kolore garbi baino ez daude: urdina eta horia; gainerakoak hauetatik eratortzen dira. (Koloreen teoria, 3. liburukia, 201/202 atala)
|-
|Sintesia
|Argi zuria deskonposatu daitekeen bezala, berriro armatu daiteke.
|Gris-tonuetara birkonbinatutako koloreak.
|-
|Partikula edo uhina?
|Partikula
|Bat ere ez, inferentziak baitira eta ez baitira zentzumenekin behatzen.
|-
|Koloretako gurpila
|Asimetrikoa, 7 kolore
|Simetrikoa, 6 kolore
|}
Fisika modernoak Goetheren iluntasunaren berrantolaketa baztertu du. Newtonek eta [[Christiaan Huygens|Huygensek]] iluntasuna argi-gabezia gisa definitu zuten. Young-ek eta Fresnel-ek erakutsi zuten Huygensen uhinaren teoriak (Argiaren Tratatuan) azal zezakeela kolorea argiaren uhin-luzeraren agerpen ikusgarria dela. Gaur egungo fisikariek izaera korpuskularra eta izurtzailea ematen diote argiari, [[Uhin-partikula dualtasuna|uhinen eta partikulen arteko dualtasuna]] kontuan hartuta.

== Historia eta eragina ==
''Farbenlehre''ren lehen edizioa Cotta’schen Verlagsbuchhandlungen argitaratu zen, 1810eko maiatzaren 16an. 250 ale paper grisean eta 500 ale paper zurian imprimatu ziren. Hiru atal zituen: i) Goethek bere oharrak aurkezten zituen atal didaktiko bat, ii) Newtonen aurkako atal polemiko bat, eta iii) atal historiko bat.

Newtonen aurka agertu izanak, polemika gehitu zion argitarapenari..[[Charles Lock Eastlake|Charles Eastlakek]] ingelesera itzuli zuenean 1840an, Goethek Newtonen aurka egindako polemikaren edukia alde batera utzi zuen.
{{Aipua|Modu esanguratsuan (eta zoritxarrez), kolore-behaketa «didaktikoak» soilik agertzen dira Eastlakeren itzulpenean. Hitzaurrean, Eastlakek liburuko zati historiko eta entoptikoak kendu zituela azaltzen du, &quot;interes zientifikorik ez zutelako&quot;, eta Goetheren polemika gaitzetsi zuen, Newtonen aurkako &quot;objekzioen indarkeriak&quot; irakurleei Goetheren kolore-oharrak zuzen epaitzea eragotziko zielako.|Bruce MacEvoy|Handprint.com, 2008&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.handprint.com/HP/WCL/goethe.html |title=Handprint : Colormaking attributes |access-date=2010-01-03 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20090531083426/http://www.handprint.com/HP/WCL/goethe.html |archive-date=2009-05-31 }} | Bruce MacEvoy | Handprint.com | 2008&lt;/ref&gt;}}

=== Arteetan duen eragina ===
[[Fitxategi:The_Fighting_Temeraire,_JMW_Turner,_National_Gallery.jpg|eskuinera|thumb|[[J. M. W. Turner]]&lt;nowiki/&gt;ren ''The Fighting Temeraire'', 1839]]
Pinturan tonalitateari buruz sortutako galderek bultzatu zuten Goethe kolorea aztertzera. &quot;Italiara egin zuen lehen bidaian (1786–88), artistak pintura eta marrazketako elementu gehienentzat arauak ezartzeko gai zirela konturatu zen, kolorearentzat izan ezik. 1786-88 urteetan, kolorearen erabilera artistikoa gobernatzeko arauak zehaztu ote zitezkeen ikertzen hasi zen Goethe&quot;.&lt;ref name=&quot;SepperDennis&quot;&gt;Sepper, Dennis L. | ''Goethe contra Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' | Cambridge University Press | 2007 | {{ISBN|0-521-53132-2}}&lt;/ref&gt;

Helburu hori zenbait artista piktoriko, batez ere Philipp Otto Runge, beren kolore-estudioetan interesatu zirenean bete zen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; 1840an Charles Eastlakek ingelesera itzuli ondoren,artearen munduan onartutako teoria bihurtu zen, bereziki [[Prerrafaelismo|Aurre-Raphaelite]]&lt;nowiki/&gt;n artean. J. M. W. Turnerrek sakon aztertu zuen eta hainbat pinturen izenburuetan aipatu zuen. [[Vasili Kandinski|Wassily Kandinskyk]] &quot;obra garrantzitsuenetakotzat&quot; jo zuen.&lt;ref name=&quot;Rowley&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Rowley|izenburua=Kandinskii's theory of colour and Olesha's Envy|argitaletxea=LookSmart FindArticles|izena1=Alison|data=September–December 2002|url=http://findarticles.com/p/articles/mi_qa3763/is_200209/ai_n9096866|accessdate=2007-07-14}}&lt;/ref&gt;

=== Latinoamerikako banderetan duen eragina ===
[[Fitxategi:59_-_Carthagène_-_Décembre_2008.JPG|eskuinera|thumb|Kolonbiako bandera]]
1785eko neguan Weimarren izandako festa batean, [[Francisco de Miranda]] iraultzaile hegoamerikarrarekin elkarrizketa bat izan zuen Goethek. Mirandak Semyon Romanovich Vorontsov kondeari idatzitako gutun batean (1792), Goethek hala esan ziola kontatzen du: &quot;Zure patua kolore primarioak desitxuratuta ez dauden leku bat sortzea da&quot;. Esan nahi zuena argitu zuen:


&quot;Hasteko, irisak argia hiru kolore primarioetan eraldatzen duen modua azaldu zidan... gero, hala esan zidan: &quot;Zergatik den horia beroena, nobleena eta argi distiratsutik gertuen dagoena; zergatik den urdina eszitazio- eta lasaitasun-nahasketa hori, itzalak gogora ekartzen dituena; eta zergatik den gorria horia eta urdina gorestea, sintesia, itzaletan argi distiratsua desagertzea&quot;&quot;.

=== Filosofoen gaineko eragina ===
XIX. mendean, Goetheren teoria [[On Vision and Colors]] liburuan hartu zuen Schopenhauer-ek, eta erretinaren ekintzaren fisiologia aritmetiko antzeko batean garatu zuen, bere idealismo adierazgarriarekin oso bat etorriz [&quot;Mundua nire irudikapena edo ideia da&quot;].

XX. mendean, Wittgensteinek teoria filosofiara eraman zuen eta, hil aurretik zenbait ohar eskaini zizkion gaiari. Behaketa horiek ''Koloreari buruzko ohar'' gisa jasotzen dira (Wittgenstein, 1977).

Wittgensteini interesgarria iruditu zitzaion koloreari buruzko proposamen batzuk itxuraz ez direla enpirikoak, ez eta a priorizkoak ere, tarteko zerbait baizik: fenomenologia, Goetheren arabera. Hala ere, Wittgenstein-ek hala esan zuen: &quot;Ez dago fenomenologia bezalako gauzarik, nahiz eta arazo fenomenologikoak egon&quot;. Goetheren oharrak logikatzat edo geometriatzat hartzearekin konformatzen zen. Wittgensteinek bere adibideak hartu zituen &quot;Farbenlehre&quot;n aurkitzen den &quot;Runge&quot; gutunetik. &quot;Zuria kolorerik argiena da&quot;, &quot;Ezin da zuri garden bat egon&quot;, &quot;Ezin da berde gorrixka egon&quot;, etab. Proposizio horiek Wittgensteinen ikerketan duteniizaera logikoa, fisikarekin duten erlazioa barne, eztabaidatua izan da Jonathan Westphalen ''Kolorea: sarrera filosofiko bat'' (Westphal, 1991) lanean.

=== Zientzialarien harrera ===
Zientzialari eta matematikari ugarik, Goethek kolorearen teorian Newtonei eginiko kritika komentatu zuten berrikuspenetan, liburuetan, liburuetako kapituluetan, orri-oineko oharretan eta gutun irekietan. Horietako asko (erdia baino zertxobait gutxiago) Goetheren aurka agertu ziren, bereziki [[Thomas Young]], Louis Malus, Pierre Prévost eta Gustav Theodor Fechner. Natur zientzien adierazpenen herena Goetheren aldekoa zen, bereziki [[Thomas Johann Seebeck]], Johann Salomo Christoph Schweigger eta Johann Friedrich Christian Werneburg, eta bostenak anbibalentzia adierazi zuen.

1853an, Hermann von [[Hermann von Helmholtz|Helmholtzek]] Goetheren lan zientifikoei buruz emandako hitzaldian —Goetheren lanak hautemandako fenomenoak deskribatzen dituela zioen— hala adierazi zuen: &quot;zirkunstantzialki, naturari hertsiki leial, eta ikasteko ordena atsegin batean jartzen ditu, eta hemen, gertaeren erreinuan bezala, erakusketaren maisu handia dela frogatzen du&quot; (Helmholtz, 1853). Azkenean, baztertu egiten du Goetheren teoria, poeta baten lana den aldetik, baina bere harridura adierazten du, auziaren egitateei buruz hain ados egon daitezkeelako, baina haren esanahiari buruzko kontraesan bortitzean. &quot;Eta nik, batetik, ez dakit nola inork, koloreei buruz dituen iritziak edozein direla ere, ukatu dezakeenik teoria bera guztiz kontsekuentea dela, bere suposizioek, landutako egitateak modu osatu eta sinplean azaltzen dituztela. (Helmholtz, 1853)&lt;ref&gt;Helmholtz, Hermann von. 1853. &lt;/ref&gt;

Goetheren behaketen zehaztasunak kritika asko onartzen ez dituen arren, bere ikuspegi estetikoa ez zaie egokitzen zientzia modernoan nonahi erabiltzen diren analisi analitiko eta matematikoaren eskaerei.
{{Aipua|Goetheren kolorearen teoriak fruitu asko eman ditu artean, fisiologian eta estetikan. Baina garaipena eta, beraz, hurrengo mendeko ikerketan eragina Newtonena izan da.|Werner Heisenberg, 1952}}{{Aipua|&quot;Goethek zulo bat aurkitu zuen Newtonen armaduran, eta haren bidez gogaitzen zuen etengabe ingelesa bere lantzarekin. Newtonek konpromisoa hartu zuen kolorerik gabeko errefrakzioa ezinezkoa zela zioen doktrinarekin. Beraz, teleskopioen lenteek akatsdunak zirela esan zuen, akromatismoa eta errefrakzioa bateraezinak izanik. Dollondek inferentzia hori okerrekoa zela frogatu zuen. Hemen, beste leku batzuetan bezala, Goethe bere burua esperimentu-baldintzen maisu agertzen da. Interpretazio gaitasuna falta zaio&quot;.|John Tyndall, 1880&lt;ref&gt;Popular Science Monthly/Volume 17/July 1880){{cite web |url=http://en.wikisource.org/wiki/Popular_Science_Monthly/Volume_17/July_1880/Goethe's_Farbenlehre:_Theory_of_Colors_II |title=Popular Science Monthly Volume 17 July 1880 |access-date=2013-11-18 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140529083724/http://en.wikisource.org/wiki/Popular_Science_Monthly/Volume_17/July_1880/Goethe%27s_Farbenlehre:_Theory_of_Colors_II |archive-date=2014-05-29 }}&lt;/ref&gt;}}
Eztabaida handia argia eta kolorea ikertzeko bi modu desberdinetatik dator. Goethek ez zuen interesik Newtonen kolorearen tratamendu analitikoan, baina giza kolorearen pertzepzioaren ''deskribapen arrazional'' bikaina aurkeztu zuen. Kolore-behaketen bilduma bat da, eta horixe ikusi behar dugu liburu honetan.
{{Aipua|Goetheren kolore-azalpen gehienak sakonki eraitsi dira, baina ez dira kritikatu haren txostenak, ikusi behar diren gertaerei buruzkoak; ez lirateke kritikatu behar. Liburu honen bidez, subjektuek sortutako koloreetan (irudien ondoren, argiaren eta iluntasunaren egokitzapena, irradiazioa, itzal koloreztatuak eta presio-fosfenoak) ez ezik, kolorearen behaketak kualitatiboki hauteman ditzakeen fenomeno fisikoetan ere (xurgapena, sakabanaketa, errefrakzioa, difrakzioa, polarizazioa eta interferentzia) froga dezake irakurleak. Goetheren azalpenen logikari jarraitzen saiatzen den eta gaur egun onartuta dauden iritziekin konparatzen saiatzen den irakurle batek, 1970eko sofistikazioaren abantailarekin ere, ikus dezake Goetheren teoria, edo haren zati bat behintzat, azkarregi baztertu dela.|[[Deane B. Judd]], 1970&lt;ref&gt;{{cite book | last = Judd | first = Deane B. | title = Introduction by Deane B. Judd, Goethe's Theory of Colours | publisher = MIT Press | place = Cambridge | year = 1970 | url = http://members.shaw.ca/competitivenessofnations/Anno%20Goethe.htm | access-date = 2007-09-14}}&lt;/ref&gt;}}
Mitchell Feigenbaum: &quot;Goethek arrazoi zuen koloreaz!&quot;&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Feigenbaum-ek ulertzen zituen bezala, Goetheren ideiek benetako zientzia zuten beren baitan. Zailak eta enpirikoak ziren. Behin eta berriz, Goethek bere esperimentuen errepikagarritasuna nabarmendu zuen. Kolorearen pertzepzioa, Goetheren aburuz, unibertsala eta objektiboa zen. Zer ebidentzia zientifiko zegoen mundu errealean defini zitekeen gorritasun-kalitateaz, gure pertzepzioa edozein izanda ere?|[[James Gleick]]|''[[Chaos: Making a New Science|Chaos]]''&lt;ref&gt;{{cite book | last = Gleick | first = James | title = Chaos, pp. 165-7 | publisher = William Heinemann Publishers | place = London | year = 1988}}&lt;/ref&gt;}}

=== Egungo egoera ===
&quot;Newtonek uste zuen, prismarekin egindako esperimentuen laguntzaz, eguzki-argia askotariko argi-izpiz osatuta zegoela froga zezakeela. Goethek erakutsi zuen behaketatik teoriarako urrats hori Newtonek onartu nahi zuena baino arazotsuagoa dela. Teoriara igarotzeak fenomenoak ez dituela behartzen esatean, Goethek eraikuntza teorikoari egiten dion ekarpen libre eta sortzailea erakutsi zuen. Eta Goetheren ikuspegia oso adierazgarria da, ondo esan baitzuen Newtonen prismako esperimentuen emaitza guztiak bat datozela aukera teoriko berdin batekin... Duhemek eta Quinek azpideterminaziorako emandako argudio ospetsuak baino mende bat lehenago&quot;.&lt;ref name=&quot;Mueller 2016&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Mueller|urtea=2016|izenburua=Prismatic Equivalence – A New Case of Underdetermination: Goethe vs. Newton on the Prism Experiments|orrialdeak=323–347|izena1=Olaf L|kazeta=British Journal for the History of Philosophy|liburukia=24|alea=2|doi=10.1080/09608788.2015.1132671}}&lt;/ref&gt;

&quot;Goethek Newtoni egindako kritika ez zen arrazoiari edo zientziari egindako erasoa izan, nahiz eta askotan horrela islatu den... Kritikak zioenez, Newtonek nahasi egin zuen irudimen matematikoa zentzumenen ebidentzia huts gisa... Irudimenaren funtzio zientifikoa definitzen saiatu zen Goethe: fenomenoak zehaztasunez ekoitzi, deskribatu eta antolatu ondoren elkarrekin lotzea... Newtonek... dogma sartu zuen kolorearen zientzian, kolorea izpien funtzio batera murritz zitekeela esatean&quot;. (Dennis L. Sepper, 2009)&lt;ref name=&quot;Sepper 2009&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Sepper|izenburua=Goethe, Newton, and the Imagination of Modern Science, 2009/3 (n° 249)|argitaletxea=Revue internationale de philosophie|izena1=Dennis L.|data=2009|url=https://www.cairn.info/revue-internationale-de-philosophie-2009-3-page-261.htm}}&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Hasieran Goethek Newtonen teoria fisikoa onartzen zuen. Laster utzi zuen... bere ideietara hobeto egokitzeko aldaketa aurkitu zuen. Horren ondorio onuragarri bat izan zen kolorearen pertzepzioaren alderdi fisiologikoaren garrantziaren kontzientzia garatu zuela, eta, beraz, Newtonen argiaren eta koloreen teoria sinplistegia dela frogatu ahal izan zuen; errefrangigarritasun aldakorra baino kolore gehiago dagoela.|Michael Duck, 1988&lt;ref name=&quot;Duck, Michael&quot;&gt;{{cite journal | last = Duck | first = Michael | title = Newton and Goethe on colour: Physical and physiological considerations | journal = Annals of Science | volume = 45 | issue = 5 | pages = 507–519 | publisher = Annals of Science, Volume 45, Number 5, pp. 507-519 | date = September 1988 | doi = 10.1080/00033798800200361 }}&lt;/ref&gt;}}
&quot;Laster Newtonen errefrangigarritasun diferentziala baztertu zuen arren, Goethek beti baieztatu zuen mekanika newtondarra. Ez zen azterketa matematikoaren aurkako aurreiritzi poetikoa, teoria errefusatzera eraman zuten esperimentuak egitea baizik... Goethek berehala ondorioztatu zuen ezen, kolorea azaltzeko, batek, argiari buruz ez ezik, begi-funtzioari eta ikuseremuaren bidez argian dauden desberdintasun erlatiboei buruz jakin behar duela&quot;. (Sepper, 2009)&lt;ref name=&quot;Sepper 2009&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Sepper|izenburua=Goethe, Newton, and the Imagination of Modern Science, 2009/3 (n° 249)|argitaletxea=Revue internationale de philosophie|izena1=Dennis L.|data=2009|url=https://www.cairn.info/revue-internationale-de-philosophie-2009-3-page-261.htm}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSepper2009&quot;&gt;Sepper, Dennis L. (2009). &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Behaketen katalogo gisa, Goetheren esperimentuek giza kolorearen pertzepzioaren konplexutasunak aztertzen dituzte. Newton, argiaren portaerarako eredu matematiko bat garatzen saiatu zen; Goethe, berriz, baldintza-sorta zabal batean kolorea nola hautematen den ikertzen aritu zen. Garunak koloreak nola interpretatzen dituen ulertzeko garapenak, hala nola kolorearen konstantzia eta [[Edwin H. Land]]&lt;nowiki/&gt;en [[retinex]]&lt;nowiki/&gt;aren teoriak, antzekotasun harrigarriak ditu Goetheren teoriarekin.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;

Dennis L. Sepperrek Goetheren liburuaren tratamendu moderno bat argitaratu du ''Goethe - Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' (Cambridge University Press, 2003) liburuan.&lt;ref name=&quot;SepperDennis&quot;&gt;Sepper, Dennis L. | ''Goethe contra Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' | Cambridge University Press | 2007 | {{ISBN|0-521-53132-2}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&amp;nbsp;[[Special:BookSources/0-521-53132-2|0-521-53132-2]]&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==

* Goethe, ''Koloreen Teoria'', trans. Charles Lock Eastlake, Cambridge, MA: MIT Press, 1982.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-262-57021-1|0-262-57021-1]]
* Bockemuhl, M., ''Turner''. Koln: Taschen, 1991.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/3-8228-6325-4|3-8228-6325-4]].
* {{Cite aldizkari|abizena=Duck|urtea=1988|izenburua=Newton and Goethe on colour: Physical and physiological considerations|orrialdeak=507–519|izena1=Michael J|kazeta=Annals of Science|liburukia=45|alea=5|doi=10.1080/00033798800200361}}
* Gleick, James, Chaos, Londres: William Heinemann, 1988. or. 165-7
* Lehrer, Jonás, [http://scienceblogs.com/cortex/2006/12/07/post-7/ ''Goethe eta''] Color, Science Blogs: The Frontal Cortex, Abenduaren 7a. 2006.
* XIV. kapitulua [http://borderlandresearch.com/book/man-or-matter/chapter-xiv-colours-as-deeds-and-sufferings-of-light]
* Matthaei, Rupprecht, ''Goetheren kolorearen teoria''. Johann Wolfgang von Goethe. Rupprecht Matthaeik [de] moldatu eta argitaratua. Arg. Herb Aach-ek itzuli eta argitaratua. Van Nostrand Reinhold, 1971.
* Proskauer, The Rediscovery of Color, Dornach: Steiner Books, 1986.
* {{Cite aldizkari|abizena=Rowe|izenburua=Goethe and Wittgenstein|orrialdeak=283–303|izena1=M. W.|data=July 1991|kazeta=Philosophy|liburukia=66|alea=257|doi=10.1017/S0031819100064901}}
* {{Cite aldizkari|abizena=Ribe|urtea=2002|izenburua=Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory|orrialdeak=43|abizena2=Steinle|izena1=Neil|izena2=Friedrich|kazeta=Physics Today|liburukia=55|alea=7|bibcode=2002PhT....55g..43R|doi=10.1063/1.1506750}}
* {{Cite aldizkari|abizena=Ribe|urtea=1985|izenburua=Goethe's critique of Newton: A reconsideration|orrialdeak=315–335|izena1=Neil M|kazeta=Studies in History and Philosophy of Science Part A|liburukia=16|alea=4|doi=10.1016/0039-3681(85)90015-9}}
* Schopenhauer, Ikuskerari eta koloreei buruz, Probidentzia: Berg, 1994.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-85496-988-8|0-85496-988-8]]
* Sepper, Dennis L., Goethe - Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color, Cambridge: Cambridge University Press, 2007.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-521-53132-2|0-521-53132-2]]
* Sepper, Dennis L., “Goethe, Newton, y la imagination de la ciencia moderna”, Revue internationale de philosophie, 2009/3 (249. zk.), 2009.
* Steiner, Rudolf, Konferentzia Zientifikoko ''[http://wn.rsarchive.org/Lectures/LightCrse/19191225p01.html;mark=156,43,56#WN_mark Lehen]'' Ikastaroa, Hirugarren Konferentzia, Stuttgart, 1919ko abenduaren 25a. GA320
* Steiner, Rudolf, “Goethe's World View”, III. kapitulua ''Koloreen munduko fenomenoak'', 1897.
* {{Cite aldizkari|abizena=Barsan|urtea=2016|izenburua=Goethe's theory of colors between the ancient philosophy, middle ages occultism and modern science|abizena2=Merticariu|izena1=Victor|izena2=Andrei|url=http://publikationen.ub.uni-frankfurt.de/files/40333/Goethe.pdf|kazeta=Cogent Arts &amp; Humanities|liburukia=3|doi=10.1080/23311983.2016.1145569}}
* Westphal, Jonathan, &quot;Color: una introducción filosoffica&quot;, Aristotélian Society Series, Vol. 7, Oxford, Blackwell, 1991 (2nd. ad ul.).
* Wittgenstein, Comments on Color, Berkeley: University of California Press, 1978.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-520-03727-8|0-520-03727-8]]

== Ikus, gainera ==
* [[Kolorearen teoria]]

== Kanpo estekak ==

* ''Koloreen teoria'' (alemanez) linean [https://web.archive.org/web/20150610172208/http://web568.rs013.glowfish.de/Joomla/images/ebook/Buch00195-Goethe-auf-www.zenisis.de.pdf pdf]
* [http://www.theoryofcolor.org/Theory+of+Colours ''Koloreen teoria''] (ingelesez)
* Theory of Colours public domain audiobook at LibriVox
* Koloreen teoria (audiolibroa; 2014ko ekainean argitaratua) (ingelesez)
* [http://scitation.aip.org/journals/doc/PHTOAD-ft/vol_55/iss_7/43_1.shtml?bypassSSO=1 Fisika Gaur – Esplorazio-esperimentazioa: Goethe, Land eta Kolorearen Teoria, 2002]
* [http://www.scielo.br/img/revistas/ea/v7n19/encarte19.pdf Goetheren esperimentu prismatikoak; Sakaeko argazkiak Tajima]
* [https://web.archive.org/web/20110724130144/http://magichourfilms.webhotel.net/index.php?specLan=eng&amp;specPage=filmbasen_showMAX&amp;specMovie=ok&amp;id=36 Argia, iluntasuna eta kolorea, Henrik Boëtiusen filma (1998)]
* [https://web.archive.org/web/20060901171149/http://www.arch.ksu.edu/seamon/articles/goethe_essay.htm Beharren kalitatea duten loturak: Goetheren zientzia naturaren fenomenologia gisa]
* [http://www.cs.brown.edu/courses/cs092/VA10/HTML/GoethesTriangleExplanation.html Kolore-nahasketa eta Goetheren triangelua (Java Applet)]
* {{Wikisource-inline|list=** [[John Tyndall]], &quot;[[s:Popular Science Monthly/Volume 17/June 1880/Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) I|Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) I]]&quot;, in ''[[Popular Science Monthly]]'', Vol. 17, June 1880.
** John Tyndall, &quot;[[s:Popular Science Monthly/Volume 17/July 1880/Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) II|Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) II]]&quot;, in ''Popular Science Monthly'', Vol. 17, July 1880.}}
* [https://itunes.apple.com/ca/podcast/iots-goethe-science-enlightenment/id463701000?i=97068422&amp;mt=2 BBC Radio 4 Podcast], In Our Time Science – Goethe eta Ilustrazioaren Zientzia ([https://itunes.apple.com/ca/podcast/iots-goethe-science-enlightenment/id463701000?i=97068422&amp;mt=2 doako deskarga]), edo lotura hau [https://www.bbc.co.uk/iplayer/episode/p00546n1/In_Our_Time_Goethe_and_the_Science_of_the_Enlightenment/]
* [http://www.handprint.com/HP/WCL/book3.html#goethe Goetheren kolore-teoriaren berrikuspen kritikoa]
* [http://www.huevaluechroma.com/062.php David Briggs kolore primarioei buruz, Goetheren behaketa fisikoei buruzko funtsezko kritika barne]
* [http://alpha.lasalle.edu/~didio/courses/hon462/goethe_chaos.htm Goetheren kolore-ikerketarekin lotutako esteken zerrenda]
* [http://midwest-facilitators.net/downloads/mfn_19991025_frank_vodvarka.pdf Kolorearen psikologiari eta Goetheren teoriari buruzko saiakera]
* [https://scholar.google.com/scholar?hl=en&amp;lr=&amp;q=link:hlUS5CYSUSEJ:scholar.google.com/ Google Scholar: ''Koloreen Teoria'' aipatzen duten lanak]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Fisikari buruzko liburuak]]
[[Kategoria:1810 zientzian]]
[[Kategoria:Testuan alemana duten artikuluak]]
[[Kategoria:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>3lc3j9jmagsvtry3c3iq7c7jxfslyq4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005646</id>
      <parentid>9005632</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:02:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="49300" xml:space="preserve">{{lan infotaula}}

'''''Koloreen Teoria''''' ({{Lang-de|Zur Farbenlehre}}) [[Johann Wolfgang von Goethe|Johann Wolfgang von]] Goetheren liburu bat da, koloreen izaerari eta gizakiok hauek hautemateko dugun moduari buruz hitz egiten duena. Alemanez argitaratu zen 1810ean eta ingelesez 1840an.&lt;ref name=&quot;EastlakeTL&quot;&gt;&lt;cite class=&quot;citation book cs1&quot;&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;554&quot;&gt;[https://archive.org/stream/goethestheoryco01goetgoog#page/n6/mode/2up ''Goethe's Theory of Colours: Translated from the German; with Notes by Charles Lock Eastlake, R.A., F.R.S'']. London: John Murray. 1840. &lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;555&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20161212075843/https://archive.org/stream/goethestheoryco01goetgoog#page/n6/mode/2up Archived] from the original on 12 December 2016&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. &lt;/span&gt;&lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;cx-segment&quot; data-segmentid=&quot;556&quot;&gt;&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;18 October&lt;/span&gt; 2017&lt;/span&gt; &amp;#x2013; via Internet Archive.&lt;/span&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Kolore-itzalak, [[Errefrakzio|errefrakzioa]] eta [[Aberrazio kromatiko|aberrazio kromatikoa]] bezalako fenomenoen deskribapen zehatzak biltzen ditu liburuak.

Lanak badu zerikusia Goetheren pintore fazetarekin eta batez ere arteetan izan zuen eragina (Philipp Otto Runge, J. M. W. Turner, Pre-Raphaelites, [[Hilma af Klint]], [[Vasili Kandinski|Wassily Kandinsky]]). &quot;Optikari ekarpenak&quot; bi saiakera laburren ondorengoa da liburua.

Zenbait fisikarik Goethe-ren lana baztertu bazuten ere, filosofo eta fisikari batzuen interesekoa izan da. Besteak beste, [[Thomas Johann Seebeck]], [[Arthur Schopenhauer]] (ikus: On Vision and Colors), [[Hermann von Helmholtz]], [[Rudolf Steiner]], [[Ludwig Wittgenstein]], [[Werner Heisenberg]], [[Kurt Gödel]] eta [[Mitchell Feigenbaum]].

Goethe-ren liburuak koloreari buruzko katalogo bat eskaintzen du, era askotako inguruabarrak kontuan hartzen dituelarik. [[Isaac Newton|Isaac Newtonen]] oharrak kasu berezitzat hartzen ditu.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt; Newtonek ez bezala, Goetheren kezka ez zegokion hainbeste kolorearen tratamendu analitikoari, fenomenoak hautemateko moduari baizik. Filosofoek Goethek aurkeztu bezala ulertu dute espektro optikoaren (Newtonek ikusten duen bezala) eta giza kolorearen hautematearen fenomenoaren arteko bereizketa. Wittgenstein-ek luze eta zabal aztertu zuen gai hori ''[[Remarks on Color]]-''eko Goetheren teoriari buruzko iruzkinetan.

== Aurrekari historikoak ==
Goetheren garaian, Isaac Newtonek bere Opticksen (1704) eginiko proposamena onartzen zen: oro har, kolorerik gabeko argia (zuria) berau osatzen duten koloreetan banatzen dela [[Prism (optics)|prisma]] baten bidez zuzentzen denean.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;Karl Robert Mandelkow: Goethes Briefe (''Goethe's Letters''). 2.&amp;nbsp;edition. &lt;/ref&gt;
{{Aipua|Gainontzekoek bezala kolore guztiak argian zeudela sinesten nuen; inork ez zidan besterik esan, eta inoiz ez nuen izan zalantza egiteko arrazoirik, ez nuen interes gehiagorik gai horretan.}}{{Aipua|Baina harrituta nengoen, horma zuri bati prismatik begiratzen nion bitartean, zuri geratzen zen! Eremu ilunagoetan besterik ez zuen kolore pixka bat erakusten, eta, azkenean, &quot;sill&quot; lehioaren inguruan kolore guztiak nabarmentzen ziren... Berehala jakin nuen hemen zerbait esanguratsua zegoela koloreari buruz, aurkeztu beharreko zerbait, eta senak esaten zidan bezala, ozenki esan nuen Newtonen irakaspenak faltsuak zirela.|Goethe&lt;ref&gt;Goethe, Goethes Werke, Weimar: Hermann Böhlau, 1887–1919, II. Abtheilung: Naturwissenschaftlichte Schriften, Bd. 4, pp. 295–296&lt;/ref&gt;}}
[[Fitxategi:Castel_L'Optique_des_couleurs_1740.jpg|eskuinera|thumb|370x370px|Casten eta Newtonen espektro-kolorearen deskribapenen arteko konparazioa (1740), argiaren eta iluntasunaren arteko elkarreraginari buruzko azalpenarekin. Goethek, gero, ''Koloreen Teorian'' garatu zuen.]]
Goetheren abiapuntua Newtonek esperimentu prismatikoan nola huts egin zuen aurkitzea izan zen. 1793rako Newtonen aurkako argudioak eman zituen &quot;Über Newtons Hypothese der diversen Refribilität&quot; (&quot;Newtonen askotariko errefrangigarritasunaren hipotesiari buruz&quot;) saiakeran.&lt;ref&gt;Matthaei, Rupprecht. Über die Anfänge von Goethes Farbenlehre (''On the beginnings of Goethe's Theory of Colours''). &lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; Hala ere, 1794rako, koloreen itxura fisiologikoaren garrantzia gero eta gehiago nabaritzen hasi zen Goethe.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

Bere lanaren atal historikoan dioenez, Louis Bertrand Castelek kritika bat argitaratu zuen Newtonen kolore prismatikoaren espektro-deskribapenari buruz 1740an. Han ikusi zuen prisma batek zatitutako kolore-sekuentzia prismaren distantziaren araberakoa zela, eta Newton kasu berezi bati begira zegoela.

&quot;Newtonek prismatik urrun, horma batean proiektatutako kolore-espektroari behatzen zion bitartean, Goethek prismatik pixkanaka urruntzen zen txartel batean espektro iragazia ikusi zuen... Txartela urrundu ahala, proiektatutako irudia luzatu egiten zen, eta pixkanaka forma eliptikoa hartzen zuen. Irudi koloreztatuak handiagotu egin ziren, eta azkenean erdigunean bat egin zuten berdea sortzeko. Txartela urrunago mugituz irudiaren tamaina handitzen zen, azkenean Newtonek Optick-etan deskribatutako espektroa gertatu zen arte... Igorritako irudia ez zen finkoa, beraz, prismatik gero eta distantzia handiagoarekin garatua baizik. Ondorioz, Goethek Newtonek ''Optics''en bigarren proposamena frogatzeko modu apetatsuan aukeratu zuen distantzia&quot;. (Alex Kentsis, argiaren eta begiaren artean)
{{Aipua|Aurrean dugun teoria argi koloregabean oinarritzen da, eta hau kanpo baldintzez baliatzen da fenomeno koloreztatuak sortzeko; balioa ematen die baldintza horiei. Ez du bere burua kontraesaten kolorea argitik abiatzen dela esanez: kasu askotan kolorea argiak eta iluntasunaren arteko harremanak sortzen duela esaten du.|Goethe&lt;ref&gt;Karl Robert Mandelkow: Goethes Briefe (''Goethe's Letters''). 2.&amp;nbsp;edition. Vol.&amp;nbsp;2: Briefe der Jahre 1786–1805 (''Letters of the years 1786–1805''). ''Christian Wegner'' publishers, Hamburg 1968, p.&amp;nbsp;528. &quot;Die Lehre dagegen, die wir mit Überzeugung aufstellen, beginnt zwar auch mit dem farblosen Lichte, sie bedient sich äußerer Bedingungen, um farbige Erscheinungen hervorzubringen; sie gesteht aber diesen Bedingungen Wert und Würde zu. Sie maßt sich nicht an, Farben aus dem Licht zu entwickeln, sie sucht vielmehr durch unzählige Fälle darzutun, dass die Farbe zugleich von dem Lichte und von dem, was sich ihm entgegenstellt, hervorgebracht werde.&quot;&lt;/ref&gt;}}
Teoriaren hitzaurrean, Goethek polaritatearen printzipioa aplikatzen saiatu zela azaldu zuen. Obra hau, bere lehen uste sendoen proposamena, Goetheren  naturaren azterketa osoaren oinarrietako bat zen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

== Goetheren teoria ==
{{Aipua|Espektroaren koloreen eraketari buruzko Goetheren teoriak ez du frogatu teoria asegabea denik, baizik eta ez dela inola ere teoria bat. Ezin da ezer aurresan harekin. Jamesen psikologian aurkitzen dugun moduko eskema alferra da. Teoriaren alde edo aurka erabaki dezakeen &quot;experimentum crucis&quot;ik ere ez dago.|[[Ludwig Wittgenstein]], ''Remarks on Colour, paragraphs 70''}}
Zaila da Goetheren &quot;teoria&quot; aurkeztea, ez baitu teoria errealik ezartzen; honela dio: &quot;bere asmoa erretratua egitea da, azaldu beharrean&quot; (Azterlan Zientifikoak).&lt;ref name=&quot;Goethe 1995&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Goethe|izenburua=Scientific Studies (Goethe: The Collected Works, Vol. 12), p.57|argitaletxea=Princeton University Press|izena1=Johann|data=October 1995}}&lt;/ref&gt; Ereduak eta azalpenak ezarri ordez, Goethek espezimenak jaso zituen —bera zen Jena Unibertsitateko metereologia-bildumen arduraduna.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Hamm|izenburua=Unpacking Goethe's Collections: The Public and the Private in Natural-Historical Collecting|orrialdeak=275–300|izena1=E. P.|data=2001|kazeta=The British Journal for the History of Science|liburukia=34|alea=3|doi=10.1017/S0007087401004423}}&lt;/ref&gt; Hil zenean, 17.800 mineral baino gehiago zituen bere bilduma pertsonalean, Europako handiena. Koloreei dagokionez, ikuspegi bera hartu zuen: &quot;[[experimentum crucis]]&quot; bakar batera (edo bere teoria frogatu edo ezeztatuko lukeen esperimentu kritikora) gauzak estutu eta isolatu ordez, ahalik eta zabaltasun handiena lortu nahi izan zuen, kolorearen funtsezko izaera agerian uzten duen erakusketa zabal baten bidez, &quot;uhin-luzera&quot; edo &quot;partikula&quot; gisa hautemandako fenomenoei buruzko azalpen eta teorietara jo gabe.

&quot;Kolorearen teoriaren quid-a bere iturri enpirikoa da: baieztapen teorikoak ezarri ordez, Goethek argia eta kolorea esperimentu-serie antolatu batean erakustea ahalbidetu zuen&quot;. (Seamon, 1998). Goetheren arabera, &quot;Newtonen akatsa... begien sentsazioak azaltzeko matematikan  konfiantza jarri izana&quot;. (Jonah Lehrer, 2006).

Azalpenera jo gabe pertzepzioari leial eustea izan zen Goetheren metodoaren funtsa. Berak eman zuena ez zen teoria bat, kolorearen ''deskribapen arrazionala'' baizik. Goetheren aburuz, &quot;egitate oro benetan teoria dela ulertzea da garrantzitsuena. Zeruko urdinak kolorearen oinarrizko legea ematen digu. Ez bilatu fenomenoak baino zerbait gehiago, haiek dira teoria&quot;.&lt;ref&gt;Quoted in translation in: {{Cite aldizkari|abizena=Hughes|urtea=1992|izenburua=Performing Theory: Wittgenstein and the Trouble with Shakespeare|orrialdeak=85|izena1=Peter|kazeta=Comparative Criticism|liburukia=14}}&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Goethek bere lan bikainaren izenburuak agindutakoa eman zuen oso-osorik: Koloreen teoria baterako datuak. Datu garrantzitsuak, osoak eta esanguratsuak dira, material aberatsa kolorearen etorkizuneko teoriarako. Bertan ez du konpromisorik hartu teoria bera emateko; beraz, azaltzen duenez eta sarreraren xxxix. orrialdean onartzen duenez, ez digu eman kolorearen funtsezko izaeraren azalpen errealik, baizik eta fenomeno gisa sortzen dela esaten digu, ez zer den. Kolore fisiologikoa fenomeno bat da, osoa eta berez existitzen dena. Goethe ez da saiatzen kolore fisikoekin duen harremana, bere gai nagusia, erakusten. Gertaeren aurkezpen sistematikoa egiten du, baina motz geratzen da.|[[Arthur Schopenhauer|Schopenhauer]], ''[[On&amp;nbsp;Vision and Colors]]'', Introduction}}
Goethek bere metodoa deskribatzen du ''Esperimentua subjektuaren eta objektuaren arteko bitartekari gisa'' (1772) saiakeran.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Raymond|izenburua=Faces of Philosophy – Elfie Raymond|izena1=Elfie|url=http://pages.slc.edu/~eraymond/bestfoot.html}}&lt;/ref&gt; Bere ikuspuntu enpirikoa azpimarratzen du. &quot;Gizakia bera, zentzumenak ongi erabiltzen dituen neurrian, izan daitekeen aparatu fisiko zehatzena da&quot;. (Goethe, Scientific Studies)&lt;ref name=&quot;Goethe 1995&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Goethe|izenburua=Scientific Studies (Goethe: The Collected Works, Vol. 12), p.57|argitaletxea=Princeton University Press|izena1=Johann|data=October 1995}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFGoethe1995&quot;&gt;Goethe, Johann (October 1995).  &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Uste dut Goethek benetan bilatzen zuena ez zela koloreen teoria fisiologikoa, psikologikoa baizik.|[[Ludwig Wittgenstein]], ''Culture and Value, MS 112 255:26.11.1931}}

=== Argia eta iluntasuna ===
Bere garaikideek ez bezala, Goethek ez zuen ikusten iluntasuna argirik eza balitz bezala, honen polarra eta argiarekin elkarreraginean baizik; kolorea argiaren eta itzalaren arteko interakzio horren ondorioa izan zen. Goetheren aburuz, argia &quot;''ezagutzen dugun izaki sinpleena eta homogeneoena'' da. ''Honen aurka borrokan iluntasuna dago''&quot; (Gutuna Jacobiri).
''{{Aipua|... &quot;itzala argiaren zati dela&quot; zioten. Hala adierazitakoan, zentzugabea dirudi; baina hala da: koloreak itzala eta itzalaren emaitza dira, berez argia direla esan zutelako.|[[Johann Eckermann]]|[[Conversations of Goethe]], entry: January 4, 1824; trans. Wallace Wood}}''
Ingurune ilunekin egindako esperimentuetan oinarrituta, Goethek kolorea iluntasunaren eta argiaren interakzio dinamikoaren ondorio gisa definitu zuen. [[Rudolf Steiner]]&lt;nowiki/&gt;rek, Goetheren lanen editore zientifikoak, analogia hau eman zuen:
{{Aipua|Zientzia natural modernoak, iluntasuna erabateko ezerez gisa ikusten du. Ikuspegi horren arabera, espazio ilun batera doan argiak ez du iluntasunaren erresistentziarik gainditu beharko. Honen aurka, Goethek argia eta iluntasuna elkarrekin iman baten ipar eta hego poloak bezala portatzen direla uste zuen. Iluntasunak argiaren lanerako ahalmena ahuldu dezake. Aitzitik, argiak iluntasunaren energia mugatu dezake. Bi kasuetan kolorea sortzen da.|Rudolf Steiner, 1897&lt;ref name=&quot;Steiner 1897&quot;&gt;{{cite book | last = Steiner | first = Rudolf | title = Goethe's World View, Chapter III The Phenomena of the World of Colors
| year = 1897}}(published in German as ''Goethe's Weltanschauung''){{cite web |url=http://www.rsarchive.org/Books/GA006/ |title=Rudolf Steiner Archive: Steiner Books GA006 |access-date=2012-10-23 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120903062502/http://www.rsarchive.org/Books/GA006/ |archive-date=2012-09-03 }}&lt;/ref&gt;}}
Goethek laburki adierazten du hori:
{{Aipua|[...] zuria, horirantz makurtzen da iluntzen denean; beltza, aldiz, argiago bihurtzen denean, urdinera makurtzen da.}}
Bestela esanda: horia iluntasunak kondenatutako argia da; urdina argiak ahuldutako iluntasuna da.

=== Ingurune arreekin esperimentuak ===
{{Aipua|Ingurune arren eragina koloreen munduko azken gertaera izan zen Goetheren ustez - Urphänomenoak-.|[[John Tyndall]], 1880&lt;ref&gt;{{cite book | last = Tyndall | first = John | title = Popular Science Monthly, Volume 17, June 1880, Goethe's Farbenlehre | year = 1880}}&lt;/ref&gt;}}
Goetheren koloreen azterketak esperimentuekin hasi ziren, eta ingurune arreen efektuak aztertu zituzten, hala nola airea, hautsa eta hezetasuna argiaren eta iluntasunaren pertzepzioan. Poetak ikusi zuen ingurune ilun batetik ikusten den argia horia, eta ingurune argiztatu batetik ikusten den iluntasuna urdin agertzen direla.
{{Aipua|Argirik handiena, eguzkiarena bezalakoa... koloregabea da gehienetan. Argi hori, ordea, horia iruditzen zaigu, baliabide baten bidez ikusi ezkero, pixka bat lodituta. Ingurune horren dentsitatea handitzen bada, edo haren bolumena handitzen bada, ikusiko dugu argiak pixkanaka tonalitate gorrixka bat hartzen duela, eta azkenean kolore hori sakondu egiten dela.

Bestalde, iluntasuna erdi-garden dagoen ingurune baten bitartez ikusten bada, eta ingurune hori, aldi berean, kolpatzen duen argi baten bidez argiztatzen bada, kolore urdina agertzen da: hori argiagoa bihurtzen da ingurunearen dentsitatea handitu ahala, baina ilunagoa eta sakonagoa ematen du ingurunea zenbat eta gardenagoa bihurtu ahala: erabateko gardentasunaren bidez, urdin sakonena eta more ederrena ikusiko ditugu.|Goethe|''Theory of Colours'', pp. 150–151}}
Ondoren, esperimentu ugarirekin jarraitzen du, eta modu sistematikoan behatzen ditu hautsaren, airearen eta hezetasunaren eragina, kolorearen pertzepzioan.

=== Mugetako baldintzak ===
Prisma baten bidez behatzen denean, argi eta ilunaren arteko mugak prismaren ardatzarekiko duen orientazioa esanguratsua da. Zuria ertz ilun baten gainean dagoenean, argia ilunerantz zabaltzen ikusiko dugu, ertz urdin bioleta baten bidez; argi-muga baten gaineko iluntasuna, berriz, argi eremurantz zabaltzen den ertz gorri horian bihurtuko da.

Goetheren ustez, argiaren eta iluntasunaren arteko mugetan ematen den kolore agerpena funtsezkoa zen espektroa sortzeko, zeina fenomeno konposatutzat jotzen duen.

Gris-tonu desberdinak erabiliz, kondizio esperimental ezberdinak sortzean, muga-kontrastearekin ertz koloreztatuen intentsitatea handitu egiten dela ikusten da.

=== Argi- eta iluntasun-espektroak ===
Kolorearen fenomenoa argiaren eta iluntasunaren gertutasunaren araberakoa denez, bi modu daude espektroa sortzeko: gela ilun batean argi-sorta batekin eta gela argi batean sorta ilun batekin (itzal bat, adibidez).

Goethek prisma batetik distantzia batera proiektatutako koloreen sekuentzia erregistratu zuen bi kasuetan. Bietan, ertz horiak eta urdinak alde argitik hurbilago daudela ikusi zuen, eta ertz gorri eta moreak alde ilunetik hurbilago. Distantzia jakin batera, ertz horiek gainjarri egiten dira, eta Newtonen espektroa lortzen dugu. Ertz horiek argi-espektro batean gainjartzen direnean, berdea gertatzen da; espektro ilun batean gainjartzen direnean, magenta ateratzen da.

Argi-espektro batekin (esate baterako, argi-izpi bat inguruko iluntasunean) kolore gorriak ikusiko ditugu goiko ertzean, eta kolore urdin moreak beheko ertzean. Goetheren ustez, erdian berdea duen esprektroa, ertz urdin moreak ertz gorri-horiari gainjartzen zaizkionean soilik agertuko da. Zoritxarrez, urdinaren eta horiaren arteko nahaste optikoak zuria ematen digu. Beraz, Newtonen espektroari buruzko Goetheren azalpenak huts egin zuen.&lt;ref&gt;Arthur Zajonc. &lt;/ref&gt;

Espektro ilun batekin (argiz inguratutako itzala, adibidez), goiko ertzean urdina eta morea aurkituk ditugu eta gorria eta horia behean. Ertz horiek gainjartzen diren tokian, magenta (extraespektrala) dugu.

Olaf Müller-ek honela aurkeztu zuen auzia: &quot;Newtonen arabera, espektro-kolore guztiak eguzki-argi zurian daude, Goetheren arabera, kontrakoa esan daiteke: espektro osagarriko kolore guztiak ilunpean daudela&quot;. [https://translate.google.com/translate?hl=en&amp;sl=de&amp;tl=en&amp;u=https%3A%2F%2Fwww.zeit.de%2F2010%2F20%2FFarbenlehre%2Fkomplettansicht&amp;anno=2&amp;sandbox=1]

== Goetheren kolore-gurpila ==
[[Fitxategi:Goethe,_Farbenkreis_zur_Symbolisierung_des_menschlichen_Geistes-_und_Seelenlebens,_1809.jpg|thumb|380x380px|Goetheren gurpil simetrikoa, ezaugarri sinboliko elkartuekin (1809)]]
{{Aipua|Begiak kolore bat ikusten duenean berehala kitzikatzen da eta bere izaera da, berezkoa eta beharrezkoa, aldi berean beste kolore bat sortzea, jatorrizko kolorearekin eskala kromatiko osoa hartzen duena.|Goethe, Theory of Colours}}
Ewald Heringen [[Opponent process|aurkariaren prozesuaren]] teoria aurreratuak gurpil simetriko bat proposatzen du. Honela idazten du: &quot;Zirkulu kromatikoa... orokorrean, ordena naturalaren arabera antolatuta dago... diagrama honetan diametralki kontrajartzen diren koloreek, begian elkar gogorarazten dutelarik. Hala, bada, horiak morea eskatzen du, laranjak urdina, purpurak berdea, eta alderantziz. Horrela... tarteko gradazio guztiek ere, batak bestea gogorarazten dute; kolorerik sinpleenak konposatua eskatzen du, eta alderantziz (50. paragrafoa).

Argi-espektroek eta iluntasun-espektroek urdinaren eta horiaren nahasketarekin berdea eragiten zuten Goetherentzat eta kolorearen gurpil osatu bat egin zuen, magentari bere garrantzia emanez, adibidez. Honen aurka, &quot;Newtonen aburuz, espektro-koloreak baino ez lirateke funtsezkoak. Goetheren ikuspegi enpirikoenak, aldiz, kolore osoko zirkulu batean magentak duen funtsezko papera onartzera eraman zuen, kolore-sistema moderno guztietan oraindik duen papera&quot;.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;

=== Kolore osagarriak eta koloreen psikologia ===
[[Fitxategi:Goethe_Schiller_Die_Temperamentenrose.jpg|thumb|255x255px|Tenperamentuen larrosa (Temperamentenrose), Goethe eta Schiller-en azterketa (1798/9). Hamabi kolore giza okupazioekin edo izaeraren ezaugarriekin erlazionatu zituzten
(tiranoak, heroiak, abenturazaleak, hedonistak, maitaleak, poetak, hizlari publikoak, historialariak, irakasleak, filosofoak, pedanteak, agintariak), lau temperamentutan banatuta.]]
Goethek ezaugarri estetikoak ere sartu zituen bere kolore-gurpilean, &quot;kolorearen erabilera alegorikoa, sinbolikoa, mistikoa&quot; izenburupean (Allegorischer, simbolischer, mystischer Gebrauch der Farbe), eta [[kolorearen psikologia]] moduko bat ezarri zuen.
Gorria eder denarekin lotu zuen, laranja noble denarekin, horia on denarekin, berdea erabilgarri denarekin, urdina arrunt denarekin eta morea alferrikakoarekin.
Sei kualitate horiek giza ezagutzaren lau kategoriari esleitu zizkion: arrazionala (''Vernunft'') eder denari eta nobleari (gorria eta laranja), intelektuala (Verstand) onari eta erabilgarritasunari (horia eta berdea), sentsuala (''Sinnlichkeit'') baliagarritasunari eta arruntari (berdea eta urdina), eta, zirkulua itxiz, irudimena ''(Phantasie)'', alferrikakoari eta ederrari (morea eta gorria).

==== Itzulpenari buruzko oharrak ====
Magenta kolore terminoa XIX. mendearen erdialdean agertu zen, Goetheren ondoren. Hala, Goetheren magentari buruzko erreferentziak interpretazioz josita daude. Ingeles batek Alemanez ''Purpur'' deitzen zaion kolorea ulertuko du magenta gisara. Hala ere, koloreak prisma batetik irteten beatu ezkero, autorearen intentzioa ulertzeko modukoa da.

Hala ere, itzulpen literala zailagoa da. Esate baterako, Goethek &quot;laranja&quot; eta &quot;bioleta&quot; bezalako ohiko koloreen terminoak erabiliko ditu, tonu mistoak (tartekoak) izendatzeko.
{| class=&quot;wikitable&quot; 
 !alemana
 !ingelesa
 !Sinbolismoa
 |- bgcolor=&quot;#FF99FF&quot;
 |[[wiktionary:Purpur#German|Purpur]]
 |[[Magenta]] (edo morea)
 | rowspan=&quot;2&quot; bgcolor=&quot;#FFAADD&quot; |''[[wiktionary:schön#German|Schön]]'' (ederra)
 |- bgcolor=&quot;#FFBBBB&quot;
 |[[wiktionary:Rot#German|Err]].
 |[[Gorri|Gorria]]
 |- bgcolor=&quot;#FFCCAA&quot;
 | bgcolor=&quot;#FFC0AA&quot; |[[wiktionary:gelbrot#German|Gelbrota]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |[[Laranja kolore|Laranja]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |''[[wiktionary:edel#German|Edel]]'' (noble)
 |-
 | bgcolor=&quot;#FFDDAA&quot; |[[wiktionary:Orange#German|Laranja]]
 |- bgcolor=&quot;#FFFF99&quot;
 |[[wiktionary:Gelb#German|Gelb]]
 |[[Hori|Horia]]
 |''[[wiktionary:gut#German|Gut]]'' (ona)
 |- bgcolor=&quot;#BBFFBB&quot;
 |[[wiktionary:Grün#German|Grün]]
 |[[Berde|Green]]
 |''[[wiktionary:nützlich#German|Nützlich]]'' (tresna)
 |- bgcolor=&quot;#AACCFF&quot;
 |[[wiktionary:Blau#German|Blau]]
 |[[Urdin|Urdina]]
 |''[[wiktionary:gemein#German|Gemein]]'' (ertaina, ohikoa)
 |- bgcolor=&quot;#CCAAFF&quot;
 | bgcolor=&quot;#BBAAFF&quot; |[[wiktionary:Violett#German|Bioleta]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |[[More|Bioleta]]
 | rowspan=&quot;2&quot; |''[[wiktionary:unnöthig#German|Giharra]]'' (ez da beharrezkoa)
 |-
 | bgcolor=&quot;#DDAAFF&quot; |[[wiktionary:blaurot#German|Blaurota]]
 |}
Ez dago argi Goetheren Rot, ''Purpur'' (berdearen osagarriari emandako izena) eta ''Schön'' (kolorearen sei sektoreetako bat) nola lotzen diren elkarrekin eta [[Argi ikusgai|espektro]] ikusgaiaren punta gorriarekin. &quot;Physical&quot; izeneko kapituluan, interferentziari buruzko testu bat dago eta bertan ez du ''Rot'' eta ''Purpur''ren ez dira sinonimo gisa tratatzen. Gainera, ''Purpur'' eta ''Blaurot'' ezberdinak dira, ''Purpur''rek ''Blaurot'' eta ''Gelbrot''en artean dagoen kolore bat ziendatzen baitu (476. paragrafoa), nahiz eta, seguruenik, ez dagoen Blaurot-en ondoan.&lt;ref name=&quot;Epoptische Farben&quot; /&gt; Artikulu honek aurreko taulako ingelesezko itzulpenak erabiltzen ditu.

== Newton eta Goethe ==
Ernst Lehrsek honela idatzi zuen: &quot;Hauxe da Goetheren kolorearen teoriaren eta, aldaketa guztiak gorabehera, Newtonen garaitik zientzian nagusitu de teoriaren arteko funtsezko aldea: Newtonen eta haren ondorengoen teoriek begiaren kolorea ikusteko ahalmena baztertzean oinarritu ziren, Goethek, aldiz, begiaren kolorearen esperientziari buruzko teoria sortu zuen&quot;.&lt;ref&gt;Lehrs, Ernst. &lt;/ref&gt;

&quot;Bizitzari eta berehalakotasunari uko egitea izan zen zientzia naturalaren aurrerapenaren premisa, Newtonez geroztik. Hau izan zen Goethek Newtonen optika fisikoaren aurkako borrokaren oinarria. Borroka honen garrantzia aipatzekoa da, gizon garrantzitsuenetako batek, optika newtondarraren garapenaren aurka borrokatzeko ahalegin guztiak zuzentzen baititu&quot;.[[Werner Heisenberg|(Werner Heisenberg]], Goetheren urtebetetzea ospatzen den hitzaldi batean)&lt;ref&gt;Ernst Lehrs, Man or Matter, Chapter II | https://archive.org/stream/manormatter05641gut/elmom10p#page/n23/mode/2up&lt;/ref&gt;

Gai komun bati buruzko ikuspegi desberdinak medio, gaizki-ulertu ugari sortu dira Newtonen optikaren ulermenaren matematikoaren eta Goetheren ikuspegiaren enpirikoaren artean.&lt;ref name=&quot;Stephenson&quot;&gt;R. H. Stephenson, ''Goethe's Conception of Knowledge and Science'' (Edinburgh: Edinburgh University Press, 1995)&lt;/ref&gt;

[[Isaac Newton|Newtonek]] argi zuria banakako kolorez osatuta dagoela ulertzen duenez, eta Goethek argiaren eta iluntasunaren arteko elkarreraginetik sortzen den kolorea ikusten duenez, hainbat ondoriotara iristen dira galdera honi buruz: espektro optikoa fenomeno primario edo konposatu bat da?

Newtonen aburuz, prismak ez du kolorearen existentziarekiko inplikazioarik, kolore guztiak jadanik existitzen baitira argi zurian..Goethek erakutsi nahi izan zuen prisma faktore integrala zela kolorearen sorreran.

Newtonek argi sorta estutu zuen fenomenoa isolatzeko, baina Goethek ikusi zuen irekidura zabalago batekin ez zegoela espektrorik. Ertz gorrixka-horixkak eta ertz urdin-moreak baino ez zituen ikusi haien artean, eta espektroa ertz horiek gainjartzeko behar adina hurbiltzen ziren tokian sortu zen. Harentzat, ertz argi eta ilunen elkarreraginetik sortzen da kolorearen fenomenoa, eta horrela azal liteke espektroa.

Newtonek ertz koloreztatuak dituen zuriaren itxura azaltzen du, eta esaten du errefrakzio kantitate oso desberdina duenez, izpiak nahasi egiten direla zentrorantz zuri oso bat sortzeko; ertzak, berriz, ez dira nahasketa oso horretaz baliatzen eta osagai gorri edo urdin handiagoekin agertzen dira. Newtonen esperimentuen kontakizunerako, ikusi haren ''[[Opticks]]'' (1704).&lt;ref&gt;''Opticks Or, A treatise of the Reflections, Refractions, Inflexions and Colours of Light, Also Two treatises of the Species and Magnitude of Curvilinear Figures'' (London, 1704) {{Cite web|izenburua=Isaac Newton's Works|url=http://www.newtonproject.sussex.ac.uk/prism.php?id=43|accessdate=2012-10-22}}&lt;/ref&gt;

=== Ezberdintasunen taula ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Argiaren ezaugarriak
!Newton (1704)
!Goethe (1810)
|-
|Homogeneotasuna
|Argi zuria koloreztatutako elementuek (heterogeneoak) osatzen dute.
|Argia da gauzarik sinpleena eta homogeneoena (homogeneoa).
|-
|Iluntasuna
|Iluntasuna argirik eza da.
|Iluntasuna argiaren polarra da, eta honekin elkarreragiten du.
|-
|Espektroa
|Koloreak beren hozgarritasunaren arabera argiztatzen dira (lehen mailako fenomenoa).
|Muga argien ilunetan sortzen diren ertz koloreztatuak gainjarri egiten dira espektro bat eratzeko (fenomeno konposatua).
|-
|Prism
|Prismak ez du kolorearen existentziarekin zerikusirik.
|Ingurune arre gisa, prismak zeregin bat du kolorearen sorreran.
|-
|Errefrakzioaren papera
|Argia errefrakzioaren, inflexioaren eta islapenaren bidez deskonposatzen da.
|Errefrakzioa, inflexioa eta islapena kolorea agertu gabe egon daitezke.
|-
|Analisia
|Argi zuria kolore guztietako espektroan banatzen da.
|Bi kolore garbi baino ez daude: urdina eta horia; gainerakoak hauetatik eratortzen dira. (Koloreen teoria, 3. liburukia, 201/202 atala)
|-
|Sintesia
|Argi zuria deskonposatu daitekeen bezala, berriro armatu daiteke.
|Gris-tonuetara birkonbinatutako koloreak.
|-
|Partikula edo uhina?
|Partikula
|Bat ere ez, inferentziak baitira eta ez baitira zentzumenekin behatzen.
|-
|Koloretako gurpila
|Asimetrikoa, 7 kolore
|Simetrikoa, 6 kolore
|}
Fisika modernoak Goetheren iluntasunaren berrantolaketa baztertu du. Newtonek eta [[Christiaan Huygens|Huygensek]] iluntasuna argi-gabezia gisa definitu zuten. Young-ek eta Fresnel-ek erakutsi zuten Huygensen uhinaren teoriak (Argiaren Tratatuan) azal zezakeela kolorea argiaren uhin-luzeraren agerpen ikusgarria dela. Gaur egungo fisikariek izaera korpuskularra eta izurtzailea ematen diote argiari, [[Uhin-partikula dualtasuna|uhinen eta partikulen arteko dualtasuna]] kontuan hartuta.

== Historia eta eragina ==
''Farbenlehre''ren lehen edizioa Cotta’schen Verlagsbuchhandlungen argitaratu zen, 1810eko maiatzaren 16an. 250 ale paper grisean eta 500 ale paper zurian imprimatu ziren. Hiru atal zituen: i) Goethek bere oharrak aurkezten zituen atal didaktiko bat, ii) Newtonen aurkako atal polemiko bat, eta iii) atal historiko bat.

Newtonen aurka agertu izanak, polemika gehitu zion argitarapenari..[[Charles Lock Eastlake|Charles Eastlakek]] ingelesera itzuli zuenean 1840an, Goethek Newtonen aurka egindako polemikaren edukia alde batera utzi zuen.
{{Aipua|Modu esanguratsuan (eta zoritxarrez), kolore-behaketa «didaktikoak» soilik agertzen dira Eastlakeren itzulpenean. Hitzaurrean, Eastlakek liburuko zati historiko eta entoptikoak kendu zituela azaltzen du, &quot;interes zientifikorik ez zutelako&quot;, eta Goetheren polemika gaitzetsi zuen, Newtonen aurkako &quot;objekzioen indarkeriak&quot; irakurleei Goetheren kolore-oharrak zuzen epaitzea eragotziko zielako.|Bruce MacEvoy|Handprint.com, 2008&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.handprint.com/HP/WCL/goethe.html |title=Handprint : Colormaking attributes |access-date=2010-01-03 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20090531083426/http://www.handprint.com/HP/WCL/goethe.html |archive-date=2009-05-31 }} | Bruce MacEvoy | Handprint.com | 2008&lt;/ref&gt;}}

=== Arteetan duen eragina ===
[[Fitxategi:The_Fighting_Temeraire,_JMW_Turner,_National_Gallery.jpg|eskuinera|thumb|[[J. M. W. Turner]]&lt;nowiki/&gt;ren ''The Fighting Temeraire'', 1839]]
Pinturan tonalitateari buruz sortutako galderek bultzatu zuten Goethe kolorea aztertzera. &quot;Italiara egin zuen lehen bidaian (1786–88), artistak pintura eta marrazketako elementu gehienentzat arauak ezartzeko gai zirela konturatu zen, kolorearentzat izan ezik. 1786-88 urteetan, kolorearen erabilera artistikoa gobernatzeko arauak zehaztu ote zitezkeen ikertzen hasi zen Goethe&quot;.&lt;ref name=&quot;SepperDennis&quot;&gt;Sepper, Dennis L. | ''Goethe contra Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' | Cambridge University Press | 2007 | {{ISBN|0-521-53132-2}}&lt;/ref&gt;

Helburu hori zenbait artista piktoriko, batez ere Philipp Otto Runge, beren kolore-estudioetan interesatu zirenean bete zen.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; 1840an Charles Eastlakek ingelesera itzuli ondoren,artearen munduan onartutako teoria bihurtu zen, bereziki [[Prerrafaelismo|Aurre-Raphaelite]]&lt;nowiki/&gt;n artean. J. M. W. Turnerrek sakon aztertu zuen eta hainbat pinturen izenburuetan aipatu zuen. [[Vasili Kandinski|Wassily Kandinskyk]] &quot;obra garrantzitsuenetakotzat&quot; jo zuen.&lt;ref name=&quot;Rowley&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Rowley|izenburua=Kandinskii's theory of colour and Olesha's Envy|argitaletxea=LookSmart FindArticles|izena1=Alison|data=September–December 2002|url=http://findarticles.com/p/articles/mi_qa3763/is_200209/ai_n9096866|accessdate=2007-07-14}}&lt;/ref&gt;

=== Latinoamerikako banderetan duen eragina ===
[[Fitxategi:59_-_Carthagène_-_Décembre_2008.JPG|eskuinera|thumb|Kolonbiako bandera]]
1785eko neguan Weimarren izandako festa batean, [[Francisco de Miranda]] iraultzaile hegoamerikarrarekin elkarrizketa bat izan zuen Goethek. Mirandak Semyon Romanovich Vorontsov kondeari idatzitako gutun batean (1792), Goethek hala esan ziola kontatzen du: &quot;Zure patua kolore primarioak desitxuratuta ez dauden leku bat sortzea da&quot;. Esan nahi zuena argitu zuen:


&quot;Hasteko, irisak argia hiru kolore primarioetan eraldatzen duen modua azaldu zidan... gero, hala esan zidan: &quot;Zergatik den horia beroena, nobleena eta argi distiratsutik gertuen dagoena; zergatik den urdina eszitazio- eta lasaitasun-nahasketa hori, itzalak gogora ekartzen dituena; eta zergatik den gorria horia eta urdina gorestea, sintesia, itzaletan argi distiratsua desagertzea&quot;&quot;.

=== Filosofoen gaineko eragina ===
XIX. mendean, Goetheren teoria [[On Vision and Colors]] liburuan hartu zuen Schopenhauer-ek, eta erretinaren ekintzaren fisiologia aritmetiko antzeko batean garatu zuen, bere idealismo adierazgarriarekin oso bat etorriz [&quot;Mundua nire irudikapena edo ideia da&quot;].

XX. mendean, Wittgensteinek teoria filosofiara eraman zuen eta, hil aurretik zenbait ohar eskaini zizkion gaiari. Behaketa horiek ''Koloreari buruzko ohar'' gisa jasotzen dira (Wittgenstein, 1977).

Wittgensteini interesgarria iruditu zitzaion koloreari buruzko proposamen batzuk itxuraz ez direla enpirikoak, ez eta a priorizkoak ere, tarteko zerbait baizik: fenomenologia, Goetheren arabera. Hala ere, Wittgenstein-ek hala esan zuen: &quot;Ez dago fenomenologia bezalako gauzarik, nahiz eta arazo fenomenologikoak egon&quot;. Goetheren oharrak logikatzat edo geometriatzat hartzearekin konformatzen zen. Wittgensteinek bere adibideak hartu zituen &quot;Farbenlehre&quot;n aurkitzen den &quot;Runge&quot; gutunetik. &quot;Zuria kolorerik argiena da&quot;, &quot;Ezin da zuri garden bat egon&quot;, &quot;Ezin da berde gorrixka egon&quot;, etab. Proposizio horiek Wittgensteinen ikerketan duteniizaera logikoa, fisikarekin duten erlazioa barne, eztabaidatua izan da Jonathan Westphalen ''Kolorea: sarrera filosofiko bat'' (Westphal, 1991) lanean.

=== Zientzialarien harrera ===
Zientzialari eta matematikari ugarik, Goethek kolorearen teorian Newtonei eginiko kritika komentatu zuten berrikuspenetan, liburuetan, liburuetako kapituluetan, orri-oineko oharretan eta gutun irekietan. Horietako asko (erdia baino zertxobait gutxiago) Goetheren aurka agertu ziren, bereziki [[Thomas Young]], Louis Malus, Pierre Prévost eta Gustav Theodor Fechner. Natur zientzien adierazpenen herena Goetheren aldekoa zen, bereziki [[Thomas Johann Seebeck]], Johann Salomo Christoph Schweigger eta Johann Friedrich Christian Werneburg, eta bostenak anbibalentzia adierazi zuen.

1853an, Hermann von [[Hermann von Helmholtz|Helmholtzek]] Goetheren lan zientifikoei buruz emandako hitzaldian —Goetheren lanak hautemandako fenomenoak deskribatzen dituela zioen— hala adierazi zuen: &quot;zirkunstantzialki, naturari hertsiki leial, eta ikasteko ordena atsegin batean jartzen ditu, eta hemen, gertaeren erreinuan bezala, erakusketaren maisu handia dela frogatzen du&quot; (Helmholtz, 1853). Azkenean, baztertu egiten du Goetheren teoria, poeta baten lana den aldetik, baina bere harridura adierazten du, auziaren egitateei buruz hain ados egon daitezkeelako, baina haren esanahiari buruzko kontraesan bortitzean. &quot;Eta nik, batetik, ez dakit nola inork, koloreei buruz dituen iritziak edozein direla ere, ukatu dezakeenik teoria bera guztiz kontsekuentea dela, bere suposizioek, landutako egitateak modu osatu eta sinplean azaltzen dituztela. (Helmholtz, 1853)&lt;ref&gt;Helmholtz, Hermann von. 1853. &lt;/ref&gt;

Goetheren behaketen zehaztasunak kritika asko onartzen ez dituen arren, bere ikuspegi estetikoa ez zaie egokitzen zientzia modernoan nonahi erabiltzen diren analisi analitiko eta matematikoaren eskaerei.
{{Aipua|Goetheren kolorearen teoriak fruitu asko eman ditu artean, fisiologian eta estetikan. Baina garaipena eta, beraz, hurrengo mendeko ikerketan eragina Newtonena izan da.|Werner Heisenberg, 1952}}{{Aipua|&quot;Goethek zulo bat aurkitu zuen Newtonen armaduran, eta haren bidez gogaitzen zuen etengabe ingelesa bere lantzarekin. Newtonek konpromisoa hartu zuen kolorerik gabeko errefrakzioa ezinezkoa zela zioen doktrinarekin. Beraz, teleskopioen lenteek akatsdunak zirela esan zuen, akromatismoa eta errefrakzioa bateraezinak izanik. Dollondek inferentzia hori okerrekoa zela frogatu zuen. Hemen, beste leku batzuetan bezala, Goethe bere burua esperimentu-baldintzen maisu agertzen da. Interpretazio gaitasuna falta zaio&quot;.|John Tyndall, 1880&lt;ref&gt;Popular Science Monthly/Volume 17/July 1880){{cite web |url=http://en.wikisource.org/wiki/Popular_Science_Monthly/Volume_17/July_1880/Goethe's_Farbenlehre:_Theory_of_Colors_II |title=Popular Science Monthly Volume 17 July 1880 |access-date=2013-11-18 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140529083724/http://en.wikisource.org/wiki/Popular_Science_Monthly/Volume_17/July_1880/Goethe%27s_Farbenlehre:_Theory_of_Colors_II |archive-date=2014-05-29 }}&lt;/ref&gt;}}
Eztabaida handia argia eta kolorea ikertzeko bi modu desberdinetatik dator. Goethek ez zuen interesik Newtonen kolorearen tratamendu analitikoan, baina giza kolorearen pertzepzioaren ''deskribapen arrazional'' bikaina aurkeztu zuen. Kolore-behaketen bilduma bat da, eta horixe ikusi behar dugu liburu honetan.
{{Aipua|Goetheren kolore-azalpen gehienak sakonki eraitsi dira, baina ez dira kritikatu haren txostenak, ikusi behar diren gertaerei buruzkoak; ez lirateke kritikatu behar. Liburu honen bidez, subjektuek sortutako koloreetan (irudien ondoren, argiaren eta iluntasunaren egokitzapena, irradiazioa, itzal koloreztatuak eta presio-fosfenoak) ez ezik, kolorearen behaketak kualitatiboki hauteman ditzakeen fenomeno fisikoetan ere (xurgapena, sakabanaketa, errefrakzioa, difrakzioa, polarizazioa eta interferentzia) froga dezake irakurleak. Goetheren azalpenen logikari jarraitzen saiatzen den eta gaur egun onartuta dauden iritziekin konparatzen saiatzen den irakurle batek, 1970eko sofistikazioaren abantailarekin ere, ikus dezake Goetheren teoria, edo haren zati bat behintzat, azkarregi baztertu dela.|[[Deane B. Judd]], 1970&lt;ref&gt;{{cite book | last = Judd | first = Deane B. | title = Introduction by Deane B. Judd, Goethe's Theory of Colours | publisher = MIT Press | place = Cambridge | year = 1970 | url = http://members.shaw.ca/competitivenessofnations/Anno%20Goethe.htm | access-date = 2007-09-14}}&lt;/ref&gt;}}
Mitchell Feigenbaum: &quot;Goethek arrazoi zuen koloreaz!&quot;&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Feigenbaum-ek ulertzen zituen bezala, Goetheren ideiek benetako zientzia zuten beren baitan. Zailak eta enpirikoak ziren. Behin eta berriz, Goethek bere esperimentuen errepikagarritasuna nabarmendu zuen. Kolorearen pertzepzioa, Goetheren aburuz, unibertsala eta objektiboa zen. Zer ebidentzia zientifiko zegoen mundu errealean defini zitekeen gorritasun-kalitateaz, gure pertzepzioa edozein izanda ere?|[[James Gleick]]|''[[Chaos: Making a New Science|Chaos]]''&lt;ref&gt;{{cite book | last = Gleick | first = James | title = Chaos, pp. 165-7 | publisher = William Heinemann Publishers | place = London | year = 1988}}&lt;/ref&gt;}}

=== Egungo egoera ===
&quot;Newtonek uste zuen, prismarekin egindako esperimentuen laguntzaz, eguzki-argia askotariko argi-izpiz osatuta zegoela froga zezakeela. Goethek erakutsi zuen behaketatik teoriarako urrats hori Newtonek onartu nahi zuena baino arazotsuagoa dela. Teoriara igarotzeak fenomenoak ez dituela behartzen esatean, Goethek eraikuntza teorikoari egiten dion ekarpen libre eta sortzailea erakutsi zuen. Eta Goetheren ikuspegia oso adierazgarria da, ondo esan baitzuen Newtonen prismako esperimentuen emaitza guztiak bat datozela aukera teoriko berdin batekin... Duhemek eta Quinek azpideterminaziorako emandako argudio ospetsuak baino mende bat lehenago&quot;.&lt;ref name=&quot;Mueller 2016&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Mueller|urtea=2016|izenburua=Prismatic Equivalence – A New Case of Underdetermination: Goethe vs. Newton on the Prism Experiments|orrialdeak=323–347|izena1=Olaf L|kazeta=British Journal for the History of Philosophy|liburukia=24|alea=2|doi=10.1080/09608788.2015.1132671}}&lt;/ref&gt;

&quot;Goethek Newtoni egindako kritika ez zen arrazoiari edo zientziari egindako erasoa izan, nahiz eta askotan horrela islatu den... Kritikak zioenez, Newtonek nahasi egin zuen irudimen matematikoa zentzumenen ebidentzia huts gisa... Irudimenaren funtzio zientifikoa definitzen saiatu zen Goethe: fenomenoak zehaztasunez ekoitzi, deskribatu eta antolatu ondoren elkarrekin lotzea... Newtonek... dogma sartu zuen kolorearen zientzian, kolorea izpien funtzio batera murritz zitekeela esatean&quot;. (Dennis L. Sepper, 2009)&lt;ref name=&quot;Sepper 2009&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Sepper|izenburua=Goethe, Newton, and the Imagination of Modern Science, 2009/3 (n° 249)|argitaletxea=Revue internationale de philosophie|izena1=Dennis L.|data=2009|url=https://www.cairn.info/revue-internationale-de-philosophie-2009-3-page-261.htm}}&lt;/ref&gt;
{{Aipua|Hasieran Goethek Newtonen teoria fisikoa onartzen zuen. Laster utzi zuen... bere ideietara hobeto egokitzeko aldaketa aurkitu zuen. Horren ondorio onuragarri bat izan zen kolorearen pertzepzioaren alderdi fisiologikoaren garrantziaren kontzientzia garatu zuela, eta, beraz, Newtonen argiaren eta koloreen teoria sinplistegia dela frogatu ahal izan zuen; errefrangigarritasun aldakorra baino kolore gehiago dagoela.|Michael Duck, 1988&lt;ref name=&quot;Duck, Michael&quot;&gt;{{cite journal | last = Duck | first = Michael | title = Newton and Goethe on colour: Physical and physiological considerations | journal = Annals of Science | volume = 45 | issue = 5 | pages = 507–519 | publisher = Annals of Science, Volume 45, Number 5, pp. 507-519 | date = September 1988 | doi = 10.1080/00033798800200361 }}&lt;/ref&gt;}}
&quot;Laster Newtonen errefrangigarritasun diferentziala baztertu zuen arren, Goethek beti baieztatu zuen mekanika newtondarra. Ez zen azterketa matematikoaren aurkako aurreiritzi poetikoa, teoria errefusatzera eraman zuten esperimentuak egitea baizik... Goethek berehala ondorioztatu zuen ezen, kolorea azaltzeko, batek, argiari buruz ez ezik, begi-funtzioari eta ikuseremuaren bidez argian dauden desberdintasun erlatiboei buruz jakin behar duela&quot;. (Sepper, 2009)&lt;ref name=&quot;Sepper 2009&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Sepper|izenburua=Goethe, Newton, and the Imagination of Modern Science, 2009/3 (n° 249)|argitaletxea=Revue internationale de philosophie|izena1=Dennis L.|data=2009|url=https://www.cairn.info/revue-internationale-de-philosophie-2009-3-page-261.htm}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSepper2009&quot;&gt;Sepper, Dennis L. (2009). &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Behaketen katalogo gisa, Goetheren esperimentuek giza kolorearen pertzepzioaren konplexutasunak aztertzen dituzte. Newton, argiaren portaerarako eredu matematiko bat garatzen saiatu zen; Goethe, berriz, baldintza-sorta zabal batean kolorea nola hautematen den ikertzen aritu zen. Garunak koloreak nola interpretatzen dituen ulertzeko garapenak, hala nola kolorearen konstantzia eta [[Edwin H. Land]]&lt;nowiki/&gt;en [[retinex]]&lt;nowiki/&gt;aren teoriak, antzekotasun harrigarriak ditu Goetheren teoriarekin.&lt;ref name=&quot;Ribe;Steinle&quot;&gt;Neil Ribe, Friedrich Steinle: [https://physicstoday.scitation.org/doi/full/10.1063/1.1506750 Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory] ''[[Physics Today]]'', July 2002, retrieved July 3, 2011&lt;/ref&gt;

Dennis L. Sepperrek Goetheren liburuaren tratamendu moderno bat argitaratu du ''Goethe - Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' (Cambridge University Press, 2003) liburuan.&lt;ref name=&quot;SepperDennis&quot;&gt;Sepper, Dennis L. | ''Goethe contra Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color'' | Cambridge University Press | 2007 | {{ISBN|0-521-53132-2}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&amp;nbsp;[[Special:BookSources/0-521-53132-2|0-521-53132-2]]&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==

* Goethe, ''Koloreen Teoria'', trans. Charles Lock Eastlake, Cambridge, MA: MIT Press, 1982.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-262-57021-1|0-262-57021-1]]
* Bockemuhl, M., ''Turner''. Koln: Taschen, 1991.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/3-8228-6325-4|3-8228-6325-4]].
* {{Cite aldizkari|abizena=Duck|urtea=1988|izenburua=Newton and Goethe on colour: Physical and physiological considerations|orrialdeak=507–519|izena1=Michael J|kazeta=Annals of Science|liburukia=45|alea=5|doi=10.1080/00033798800200361}}
* Gleick, James, Chaos, Londres: William Heinemann, 1988. or. 165-7
* Lehrer, Jonás, [http://scienceblogs.com/cortex/2006/12/07/post-7/ ''Goethe eta''] Color, Science Blogs: The Frontal Cortex, Abenduaren 7a. 2006.
* XIV. kapitulua [http://borderlandresearch.com/book/man-or-matter/chapter-xiv-colours-as-deeds-and-sufferings-of-light]
* Matthaei, Rupprecht, ''Goetheren kolorearen teoria''. Johann Wolfgang von Goethe. Rupprecht Matthaeik [de] moldatu eta argitaratua. Arg. Herb Aach-ek itzuli eta argitaratua. Van Nostrand Reinhold, 1971.
* Proskauer, The Rediscovery of Color, Dornach: Steiner Books, 1986.
* {{Cite aldizkari|abizena=Rowe|izenburua=Goethe and Wittgenstein|orrialdeak=283–303|izena1=M. W.|data=July 1991|kazeta=Philosophy|liburukia=66|alea=257|doi=10.1017/S0031819100064901}}
* {{Cite aldizkari|abizena=Ribe|urtea=2002|izenburua=Exploratory Experimentation: Goethe, Land, and Color Theory|orrialdeak=43|abizena2=Steinle|izena1=Neil|izena2=Friedrich|kazeta=Physics Today|liburukia=55|alea=7|bibcode=2002PhT....55g..43R|doi=10.1063/1.1506750}}
* {{Cite aldizkari|abizena=Ribe|urtea=1985|izenburua=Goethe's critique of Newton: A reconsideration|orrialdeak=315–335|izena1=Neil M|kazeta=Studies in History and Philosophy of Science Part A|liburukia=16|alea=4|doi=10.1016/0039-3681(85)90015-9}}
* Schopenhauer, Ikuskerari eta koloreei buruz, Probidentzia: Berg, 1994.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-85496-988-8|0-85496-988-8]]
* Sepper, Dennis L., Goethe - Newton: Polemics and the Project for a New Science of Color, Cambridge: Cambridge University Press, 2007.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-521-53132-2|0-521-53132-2]]
* Sepper, Dennis L., “Goethe, Newton, y la imagination de la ciencia moderna”, Revue internationale de philosophie, 2009/3 (249. zk.), 2009.
* Steiner, Rudolf, Konferentzia Zientifikoko ''[http://wn.rsarchive.org/Lectures/LightCrse/19191225p01.html;mark=156,43,56#WN_mark Lehen]'' Ikastaroa, Hirugarren Konferentzia, Stuttgart, 1919ko abenduaren 25a. GA320
* Steiner, Rudolf, “Goethe's World View”, III. kapitulua ''Koloreen munduko fenomenoak'', 1897.
* {{Cite aldizkari|abizena=Barsan|urtea=2016|izenburua=Goethe's theory of colors between the ancient philosophy, middle ages occultism and modern science|abizena2=Merticariu|izena1=Victor|izena2=Andrei|url=http://publikationen.ub.uni-frankfurt.de/files/40333/Goethe.pdf|kazeta=Cogent Arts &amp; Humanities|liburukia=3|doi=10.1080/23311983.2016.1145569}}
* Westphal, Jonathan, &quot;Color: una introducción filosoffica&quot;, Aristotélian Society Series, Vol. 7, Oxford, Blackwell, 1991 (2nd. ad ul.).
* Wittgenstein, Comments on Color, Berkeley: University of California Press, 1978.  [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/0-520-03727-8|0-520-03727-8]]

== Ikus, gainera ==
* [[Kolorearen teoria]]

== Kanpo estekak ==

* ''Koloreen teoria'' (alemanez) linean [https://web.archive.org/web/20150610172208/http://web568.rs013.glowfish.de/Joomla/images/ebook/Buch00195-Goethe-auf-www.zenisis.de.pdf pdf]
* [http://www.theoryofcolor.org/Theory+of+Colours ''Koloreen teoria''] (ingelesez)
* Theory of Colours public domain audiobook at LibriVox
* Koloreen teoria (audiolibroa; 2014ko ekainean argitaratua) (ingelesez)
* [http://scitation.aip.org/journals/doc/PHTOAD-ft/vol_55/iss_7/43_1.shtml?bypassSSO=1 Fisika Gaur – Esplorazio-esperimentazioa: Goethe, Land eta Kolorearen Teoria, 2002]
* [http://www.scielo.br/img/revistas/ea/v7n19/encarte19.pdf Goetheren esperimentu prismatikoak; Sakaeko argazkiak Tajima]
* [https://web.archive.org/web/20110724130144/http://magichourfilms.webhotel.net/index.php?specLan=eng&amp;specPage=filmbasen_showMAX&amp;specMovie=ok&amp;id=36 Argia, iluntasuna eta kolorea, Henrik Boëtiusen filma (1998)]
* [https://web.archive.org/web/20060901171149/http://www.arch.ksu.edu/seamon/articles/goethe_essay.htm Beharren kalitatea duten loturak: Goetheren zientzia naturaren fenomenologia gisa]
* [http://www.cs.brown.edu/courses/cs092/VA10/HTML/GoethesTriangleExplanation.html Kolore-nahasketa eta Goetheren triangelua (Java Applet)]
* {{Wikisource-inline|list=** [[John Tyndall]], &quot;[[s:Popular Science Monthly/Volume 17/June 1880/Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) I|Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) I]]&quot;, in ''[[Popular Science Monthly]]'', Vol. 17, June 1880.
** John Tyndall, &quot;[[s:Popular Science Monthly/Volume 17/July 1880/Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) II|Goethe's Farbenlehre-(Theory of Colors) II]]&quot;, in ''Popular Science Monthly'', Vol. 17, July 1880.}}
* [https://itunes.apple.com/ca/podcast/iots-goethe-science-enlightenment/id463701000?i=97068422&amp;mt=2 BBC Radio 4 Podcast], In Our Time Science – Goethe eta Ilustrazioaren Zientzia ([https://itunes.apple.com/ca/podcast/iots-goethe-science-enlightenment/id463701000?i=97068422&amp;mt=2 doako deskarga]), edo lotura hau [https://www.bbc.co.uk/iplayer/episode/p00546n1/In_Our_Time_Goethe_and_the_Science_of_the_Enlightenment/]
* [http://www.handprint.com/HP/WCL/book3.html#goethe Goetheren kolore-teoriaren berrikuspen kritikoa]
* [http://www.huevaluechroma.com/062.php David Briggs kolore primarioei buruz, Goetheren behaketa fisikoei buruzko funtsezko kritika barne]
* [http://alpha.lasalle.edu/~didio/courses/hon462/goethe_chaos.htm Goetheren kolore-ikerketarekin lotutako esteken zerrenda]
* [http://midwest-facilitators.net/downloads/mfn_19991025_frank_vodvarka.pdf Kolorearen psikologiari eta Goetheren teoriari buruzko saiakera]
* [https://scholar.google.com/scholar?hl=en&amp;lr=&amp;q=link:hlUS5CYSUSEJ:scholar.google.com/ Google Scholar: ''Koloreen Teoria'' aipatzen duten lanak]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Fisikari buruzko liburuak]]
[[Kategoria:1810 zientzian]]
[[Kategoria:Testuan alemana duten artikuluak]]
[[Kategoria:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>989oikbh27ihb0h6w0nnu7hfjrxz999</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gure aitak</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1055735</id>
    <revision>
      <id>9005638</id>
      <parentid>8946966</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:54:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8101" xml:space="preserve">'''Gure aitak amari''' edo '''Nire aitak amari''' euskal kantu herrikoia da eta jatorrizko izenburua '''Gure aitak''' da. Doinuaren eta hitzen sortzailea ezezaguna den arren, [[Resurreccion Maria Azkue|Resurrección Maria de Azkue]]&lt;nowiki/&gt;k [[Oiartzun]]&lt;nowiki/&gt;go inguruetan bildutako obra da&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cancionero vasco - Eusko Ikaskuntza|hizkuntza=es|url=https://www.eusko-ikaskuntza.eus/es/fondo-documental/cancionero-vasco/ab-3973/#|aldizkaria=www.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2022-05-18}}&lt;/ref&gt;. Autore berak bildutako bertsioan, lehen bertsoa soilik aurki daiteke, ahozko tradizioan ordea, zenbait [[bertso]]&lt;nowiki/&gt;k osatzen dute abestia. [[Resurreccion Maria Azkue|Azkue]]&lt;nowiki/&gt;k berak, abestiaren lehen argitalpena 1935-1947 urte bitartean burutu zuen, [[Euskalerriaren yakintza]] liburuan&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Resurrección María|abizena=Azkue|urtea=1947|izenburua=Euskalerriaren yakintza (literatura popular del País Vasco) IV|argitaletxea=Espasa-Calpe|orrialdeak=322-323}}&lt;/ref&gt;. Abestia 1947an argitaratu zen, ''Euskalerriaren yakintza'' bildumaren laugarren liburukian.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;.

== Gure aitak ==


Egile herrikoia duen '''Gure aitak''', [[Resurreccion Maria Azkue|Resurrección María de Azkuek]] bilatutako abestiak, '''Gure aitak amari,''' edota '''Nire aitak amari''' izenburua ere jasotzen du. &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

== Ezaugarriak ==


Abesti honen genero artistikoa, [[folk musika]] da eta [[euskara]]&lt;nowiki/&gt;zko kantua da.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== Argitalpena ==


Azkue, Euskalerriaren yakintza-IV. Erri-otoitzak.Erri-olerkiak. Ostagikindea. Erriaren sendakuntza. Aurren jolasak

Bildumaren argitaratze urteak: 1935-1947 (IV. liburukia 1947an argitaratu zen)&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
== Kantuaren jatorria eta hedapena ==

[[Euskalerriaren Yakintza IV]] liburuan [[Resurreccion Maria Azkue|Azkue]]&lt;nowiki/&gt;k dioen gisan, Salvadora Zapiraini entzun zion kantua lehen aldiz, [[Oiartzun]]&lt;nowiki/&gt;en&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;. [[Resurreccion Maria Azkue|Azkue]]&lt;nowiki/&gt;k aipatzen du, nolabaiteko solezismo-akatsa duela jatorrizko kantuak, “maite izanen du aita!” esamolde zuzenaren ordez, “naiko dio aitari!” ageri baita. Egun zabaldua dagoen bertsioan “maiteko dio aitari” esamoldea kantatu ohi da. Delako solezismoagatik eta erritmoagatik, bildu zen garaiaren gertukoa dela azpimarratzen du [[Resurreccion Maria Azkue|Azkue]]&lt;nowiki/&gt;k; beraz, kronologikoki 1935-1947 ingurutik hamarkada gutxi batzuk atzera eginda kokatu genezake kantuaren sorrera-data.

“Lo aprendí de Salvadora Zapirain, de Oyarzun. ¡Lástima de solecismo naiko dio aitari, por el castizo maite izanen du aita! Parece por lo mismo y aun por su ritmo nada antigua esta cancioncita.”&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Aipatu moduan, kantua [[Resurreccion Maria Azkue|Azkue]]&lt;nowiki/&gt;k [[Oiartzun]]&lt;nowiki/&gt;en jaso izan arren, zabalkunde handia izan du kantuak, [[Euskal Herria|Euskal Herri]] mailara hedatu baita. Horregatik, [[Euskal Herriko musika|euskal kantu herrikoia]] bilakatu da '''Gure aitak''' kantua.

1994-1995 inguruan hainbat grabaketa egin zituen Fernando Aranberri filologo ermuarrak, [[Ermua|Ermu]]&lt;nowiki/&gt;ko euskara jasotzeko asmoz eta lan horren emaitza [[Ermua]] eta [[Eitzaga (Zaldibar)|Eitza]]&lt;nowiki/&gt;ko euskara lanean jaso zuen 1996an&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Ermua eta Eitzako euskara - Ahotsak.eus|url=https://ahotsak.eus/proiektuak/ermua-eta-eitzako-euskara/?page=4|aldizkaria=ahotsak.eus|sartze-data=2022-05-18}}&lt;/ref&gt;. Bildu zituen ahotsen artean, Irene Aldalur ermuarrak, '''Gure aitak''' amari kantua abesten du&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=&quot;Gure aitak amari&quot; kanta - Ahotsak.eus|url=https://ahotsak.eus/ermua/pasarteak/erm-160-008/|aldizkaria=ahotsak.eus|sartze-data=2022-05-18}}&lt;/ref&gt;. Orain arte entzuna izan ez den doinua erabiltzen du Irene Aldalurrek grabaketan.

== Testuinguru historikoa == 

[[Resurreccion Maria Azkue|Resurrección Maria de Azkue]]&lt;nowiki/&gt;k bildua izan zenez, [[Euskal Pizkundea|Euskal Pizkunde]]&lt;nowiki/&gt;an kokatu genezake, 1876tik 1936ko denbora artean, hain zuzen ere. [[Karlistaldi]]&lt;nowiki/&gt;en amaierarekin batera, [[Euskal Herria]]&lt;nowiki/&gt;k aldaketa sozial ugari jasan zuen garai hartan eta esan genezake, tradiziotik modernitate batera transizio bidean aurkitzen zela&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Joseba|abizena=Agirreazkuenaga, Zigorraga|izenburua=Historia de Euskal Herria: historia general de los vascos|argitaletxea=Lur|data=2004|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/libro?codigo=715963#volumen157730|isbn=978-84-7099-446-3|sartze-data=2022-05-18}}&lt;/ref&gt;. [[Euskalerriaren Yakintza]] liburuak, data zehazten laguntzen du, izan ere, 1945 eta 1957 artean bilduak izan baitziren liburuko orrialdeetan daude kantuan. Arestian aipatu bezala, [[Resurreccion Maria Azkue|Azkue]]&lt;nowiki/&gt;k zioenez '''Gure aitak''' kantua garairako ez zen antzinakoa, horregatik, ondorioztatu daiteke XX. mendearen hasieran sortua izan zela doinua.

Garaian musika biltzen eta dokumentatzen aritu ziren zenbait idazle aurkitzen dira, hauetan, [[Resurreccion Maria Azkue|Resurreccion Maria de Azkue]]. [[Espainiako Errepublika]]&lt;nowiki/&gt;k gerra garaiko eta ondorengo desolazioa ekarri zuen&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;; dena den, herri musikak, bizirik iraun zuen. Esanak esan eta biltzailea kontuan izanda, esan genezake [[Euskal Herria|Euskal Herri]]&lt;nowiki/&gt;ko XIX. mende bukaerako eta XX. mende hasierako musika garaikidearen barne dela '''Gure aita''' kantu herrikoia&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Baladas éuscaras|hizkuntza=es|data=2021-02-08|url=https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Baladas_%C3%A9uscaras&amp;oldid=133058263|sartze-data=2022-05-18|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre}}&lt;/ref&gt;.

== Grabatutako bertsioak ==

Egun, kantu herrikoi honen bi bertsio gailentzen dira: [[Kepa Junkera]] trikitilariarena eta [[Oskorri]] euskal folk taldearena. Bi kasuetan, letraren bertsio berbera mantendu da.

[[Pirritx, Porrotx eta MariMotots]] pailazo taldeak, letraren bertsio berria plazaratu zuen 2017an, Borobilean izeneko liburu-diskan, hain zuzen ere&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua='Borobilean': lan borobila oholtzara - Eskoriatza|hizkuntza=eu|url=https://goiena.eus/eskoriatza/1510754905683-borobilean-lan-borobila-oholtzara|aldizkaria=Goiena.eus|sartze-data=2022-05-18}}&lt;/ref&gt;. Bertan, genero ikuspegi berria eskaintzen diote kantuari. Letra sortzerakoan, kontuak izan dituzte azken boladan pedagogiaren gainean irten diren gaiak.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|'''Jatorrizko bertsioa, Azkuek bildua'''&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;'''.'''
|'''Kepa Junkera eta Oskorriren bertsioa'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Gure Aitak Amari (Full Song &amp; Lyrics) - Oskorri - Download or Listen Free - JioSaavn|hizkuntza=en-US|data=1997-03-25|url=https://www.jiosaavn.com/song/gure-aitak-amari/Qj9cCC5lUwM|sartze-data=2022-05-18}}&lt;/ref&gt;
|'''Pirritx, Porrotx eta MariMotots pailazoen bertsioa'''&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;
|-
|Gure aitak amari 

gona goria ekari (bis)

bariz ere naiko dio 

gure amak aitari. (bis)

Aita gureak amari gona

goria ekari; pixka pixka 

bat luze izanda, gari garritik 
|Gure aitak amari

gona gorria ekarri;

berriz ere maiteko dio

gure amak aitari.

Gure aitak amari

gona gorria ekarri.

Gona gorri gorria

zazpi jostunek josia;

berriz ere maiteko dio

gure amak aitari.

Gure aitak amari

gona gorria ekarri.

Gure amak aitari

fraka berriak ekarri;

berriz ere maiteko dio

gure aitak amari.

Gure amak aitari

fraka berriak ekarri.

Fraka berri berriak

zazpi jostunek josiak;

berriz ere maiteko dio

gure aitak amari.

Gure amak aitari

fraka berriak ekarri.
|            Gure amonak        Porrotxi

gona gorria ekarri;

muxu pila eman dizkio

Porrotxek amonari.

jira-biran hor dabil 

gona airean dantzari.

Gona gorri gorria

amonak mimoz josia;

muxu pila eman dizkio

Porrotxek amonari.

Askotan eskatua

eman baitio opari.

Pitito ta potota 

gonari ez zaio inporta;

muxu pila eman dizkio

Porrotxek amonari,

zuk ere nahi baduzu,            

eskatu Olentzerori.
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

{{autoritate kontrola}}</text>
      <sha1>7zhnaqrbaxlhwl6xi3hsmi6lsm4fgxh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005642</id>
      <parentid>9005638</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:57:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>+[[Kategoria:Euskal Herriko abestiak]]; +[[Kategoria:Resurreccion Maria Azkue]] [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8179" xml:space="preserve">'''Gure aitak amari''' edo '''Nire aitak amari''' euskal kantu herrikoia da eta jatorrizko izenburua '''Gure aitak''' da. Doinuaren eta hitzen sortzailea ezezaguna den arren, [[Resurreccion Maria Azkue|Resurrección Maria de Azkue]]&lt;nowiki/&gt;k [[Oiartzun]]&lt;nowiki/&gt;go inguruetan bildutako obra da&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Cancionero vasco - Eusko Ikaskuntza|hizkuntza=es|url=https://www.eusko-ikaskuntza.eus/es/fondo-documental/cancionero-vasco/ab-3973/#|aldizkaria=www.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2022-05-18}}&lt;/ref&gt;. Autore berak bildutako bertsioan, lehen bertsoa soilik aurki daiteke, ahozko tradizioan ordea, zenbait [[bertso]]&lt;nowiki/&gt;k osatzen dute abestia. [[Resurreccion Maria Azkue|Azkue]]&lt;nowiki/&gt;k berak, abestiaren lehen argitalpena 1935-1947 urte bitartean burutu zuen, [[Euskalerriaren yakintza]] liburuan&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{erreferentzia|izena=Resurrección María|abizena=Azkue|urtea=1947|izenburua=Euskalerriaren yakintza (literatura popular del País Vasco) IV|argitaletxea=Espasa-Calpe|orrialdeak=322-323}}&lt;/ref&gt;. Abestia 1947an argitaratu zen, ''Euskalerriaren yakintza'' bildumaren laugarren liburukian.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;.

== Gure aitak ==


Egile herrikoia duen '''Gure aitak''', [[Resurreccion Maria Azkue|Resurrección María de Azkuek]] bilatutako abestiak, '''Gure aitak amari,''' edota '''Nire aitak amari''' izenburua ere jasotzen du. &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

== Ezaugarriak ==


Abesti honen genero artistikoa, [[folk musika]] da eta [[euskara]]&lt;nowiki/&gt;zko kantua da.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== Argitalpena ==


Azkue, Euskalerriaren yakintza-IV. Erri-otoitzak.Erri-olerkiak. Ostagikindea. Erriaren sendakuntza. Aurren jolasak

Bildumaren argitaratze urteak: 1935-1947 (IV. liburukia 1947an argitaratu zen)&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
== Kantuaren jatorria eta hedapena ==

[[Euskalerriaren Yakintza IV]] liburuan [[Resurreccion Maria Azkue|Azkue]]&lt;nowiki/&gt;k dioen gisan, Salvadora Zapiraini entzun zion kantua lehen aldiz, [[Oiartzun]]&lt;nowiki/&gt;en&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;. [[Resurreccion Maria Azkue|Azkue]]&lt;nowiki/&gt;k aipatzen du, nolabaiteko solezismo-akatsa duela jatorrizko kantuak, “maite izanen du aita!” esamolde zuzenaren ordez, “naiko dio aitari!” ageri baita. Egun zabaldua dagoen bertsioan “maiteko dio aitari” esamoldea kantatu ohi da. Delako solezismoagatik eta erritmoagatik, bildu zen garaiaren gertukoa dela azpimarratzen du [[Resurreccion Maria Azkue|Azkue]]&lt;nowiki/&gt;k; beraz, kronologikoki 1935-1947 ingurutik hamarkada gutxi batzuk atzera eginda kokatu genezake kantuaren sorrera-data.

“Lo aprendí de Salvadora Zapirain, de Oyarzun. ¡Lástima de solecismo naiko dio aitari, por el castizo maite izanen du aita! Parece por lo mismo y aun por su ritmo nada antigua esta cancioncita.”&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

Aipatu moduan, kantua [[Resurreccion Maria Azkue|Azkue]]&lt;nowiki/&gt;k [[Oiartzun]]&lt;nowiki/&gt;en jaso izan arren, zabalkunde handia izan du kantuak, [[Euskal Herria|Euskal Herri]] mailara hedatu baita. Horregatik, [[Euskal Herriko musika|euskal kantu herrikoia]] bilakatu da '''Gure aitak''' kantua.

1994-1995 inguruan hainbat grabaketa egin zituen Fernando Aranberri filologo ermuarrak, [[Ermua|Ermu]]&lt;nowiki/&gt;ko euskara jasotzeko asmoz eta lan horren emaitza [[Ermua]] eta [[Eitzaga (Zaldibar)|Eitza]]&lt;nowiki/&gt;ko euskara lanean jaso zuen 1996an&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Ermua eta Eitzako euskara - Ahotsak.eus|url=https://ahotsak.eus/proiektuak/ermua-eta-eitzako-euskara/?page=4|aldizkaria=ahotsak.eus|sartze-data=2022-05-18}}&lt;/ref&gt;. Bildu zituen ahotsen artean, Irene Aldalur ermuarrak, '''Gure aitak''' amari kantua abesten du&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=&quot;Gure aitak amari&quot; kanta - Ahotsak.eus|url=https://ahotsak.eus/ermua/pasarteak/erm-160-008/|aldizkaria=ahotsak.eus|sartze-data=2022-05-18}}&lt;/ref&gt;. Orain arte entzuna izan ez den doinua erabiltzen du Irene Aldalurrek grabaketan.

== Testuinguru historikoa == 

[[Resurreccion Maria Azkue|Resurrección Maria de Azkue]]&lt;nowiki/&gt;k bildua izan zenez, [[Euskal Pizkundea|Euskal Pizkunde]]&lt;nowiki/&gt;an kokatu genezake, 1876tik 1936ko denbora artean, hain zuzen ere. [[Karlistaldi]]&lt;nowiki/&gt;en amaierarekin batera, [[Euskal Herria]]&lt;nowiki/&gt;k aldaketa sozial ugari jasan zuen garai hartan eta esan genezake, tradiziotik modernitate batera transizio bidean aurkitzen zela&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Joseba|abizena=Agirreazkuenaga, Zigorraga|izenburua=Historia de Euskal Herria: historia general de los vascos|argitaletxea=Lur|data=2004|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/libro?codigo=715963#volumen157730|isbn=978-84-7099-446-3|sartze-data=2022-05-18}}&lt;/ref&gt;. [[Euskalerriaren Yakintza]] liburuak, data zehazten laguntzen du, izan ere, 1945 eta 1957 artean bilduak izan baitziren liburuko orrialdeetan daude kantuan. Arestian aipatu bezala, [[Resurreccion Maria Azkue|Azkue]]&lt;nowiki/&gt;k zioenez '''Gure aitak''' kantua garairako ez zen antzinakoa, horregatik, ondorioztatu daiteke XX. mendearen hasieran sortua izan zela doinua.

Garaian musika biltzen eta dokumentatzen aritu ziren zenbait idazle aurkitzen dira, hauetan, [[Resurreccion Maria Azkue|Resurreccion Maria de Azkue]]. [[Espainiako Errepublika]]&lt;nowiki/&gt;k gerra garaiko eta ondorengo desolazioa ekarri zuen&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;; dena den, herri musikak, bizirik iraun zuen. Esanak esan eta biltzailea kontuan izanda, esan genezake [[Euskal Herria|Euskal Herri]]&lt;nowiki/&gt;ko XIX. mende bukaerako eta XX. mende hasierako musika garaikidearen barne dela '''Gure aita''' kantu herrikoia&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Baladas éuscaras|hizkuntza=es|data=2021-02-08|url=https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Baladas_%C3%A9uscaras&amp;oldid=133058263|sartze-data=2022-05-18|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre}}&lt;/ref&gt;.

== Grabatutako bertsioak ==

Egun, kantu herrikoi honen bi bertsio gailentzen dira: [[Kepa Junkera]] trikitilariarena eta [[Oskorri]] euskal folk taldearena. Bi kasuetan, letraren bertsio berbera mantendu da.

[[Pirritx, Porrotx eta MariMotots]] pailazo taldeak, letraren bertsio berria plazaratu zuen 2017an, Borobilean izeneko liburu-diskan, hain zuzen ere&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua='Borobilean': lan borobila oholtzara - Eskoriatza|hizkuntza=eu|url=https://goiena.eus/eskoriatza/1510754905683-borobilean-lan-borobila-oholtzara|aldizkaria=Goiena.eus|sartze-data=2022-05-18}}&lt;/ref&gt;. Bertan, genero ikuspegi berria eskaintzen diote kantuari. Letra sortzerakoan, kontuak izan dituzte azken boladan pedagogiaren gainean irten diren gaiak.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|'''Jatorrizko bertsioa, Azkuek bildua'''&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;'''.'''
|'''Kepa Junkera eta Oskorriren bertsioa'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Gure Aitak Amari (Full Song &amp; Lyrics) - Oskorri - Download or Listen Free - JioSaavn|hizkuntza=en-US|data=1997-03-25|url=https://www.jiosaavn.com/song/gure-aitak-amari/Qj9cCC5lUwM|sartze-data=2022-05-18}}&lt;/ref&gt;
|'''Pirritx, Porrotx eta MariMotots pailazoen bertsioa'''&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;
|-
|Gure aitak amari 

gona goria ekari (bis)

bariz ere naiko dio 

gure amak aitari. (bis)

Aita gureak amari gona

goria ekari; pixka pixka 

bat luze izanda, gari garritik 
|Gure aitak amari

gona gorria ekarri;

berriz ere maiteko dio

gure amak aitari.

Gure aitak amari

gona gorria ekarri.

Gona gorri gorria

zazpi jostunek josia;

berriz ere maiteko dio

gure amak aitari.

Gure aitak amari

gona gorria ekarri.

Gure amak aitari

fraka berriak ekarri;

berriz ere maiteko dio

gure aitak amari.

Gure amak aitari

fraka berriak ekarri.

Fraka berri berriak

zazpi jostunek josiak;

berriz ere maiteko dio

gure aitak amari.

Gure amak aitari

fraka berriak ekarri.
|            Gure amonak        Porrotxi

gona gorria ekarri;

muxu pila eman dizkio

Porrotxek amonari.

jira-biran hor dabil 

gona airean dantzari.

Gona gorri gorria

amonak mimoz josia;

muxu pila eman dizkio

Porrotxek amonari.

Askotan eskatua

eman baitio opari.

Pitito ta potota 

gonari ez zaio inporta;

muxu pila eman dizkio

Porrotxek amonari,

zuk ere nahi baduzu,            

eskatu Olentzerori.
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Euskal Herriko abestiak]]
[[Kategoria:Resurreccion Maria Azkue]]</text>
      <sha1>gg1bjh99pt27utnntjj393h5erw2zno</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Igotz Mendi itsasontzia</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1055764</id>
    <revision>
      <id>9005649</id>
      <parentid>8967259</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:05:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5562" xml:space="preserve">{{Itsasontzi infotaula
| izena = Igotz Mendi
| irudia =
| titulua =
| banderak ={{banderaikur|Euskal Herria}}
| ontzigintza =[[Euskalduna]]
| mota =[[zamaontzi]]
| agindua =[[1916]]
| hasia =
| uretaratua = 1916
| izendatua =
| zerbitzua = zama lehorra eramateko
| desplazamendua =
| luzera = 121 m.
| zabalera = 
| zingoa =
| armamendua =
| aireontziak =
| propultsioa =
| abiadura = 
| autonomia = 
| eskifaia =
}}
'''Igotz Mendi''' 1916ko urtarrilean [[Euskalduna ontziola]]n egin zen [[zamaontzi]]a izan zen. Sota eta Aznar konpainiari eman zitzaion. Konpainia horrek bere ontziei Bizkaiko mendien izenak emateko ohitura zuen. Igotz mendia [[Aulesti]] eta [[Markina-Xemein]] artean dago. 

== Historia ==
Ontziak lau soto zituen eta zama lehorra (ikatza) eramateko prestatuta zegoen. Mundu osoan ibili zen, ingelesen zerbitzuan, [[Lehen Mundu Gerra]]n. 1917an Wolf alemaniar ontzi korsarioak harrapatu zuen [[Indiako ozeanoa]]n eta haien agindupean jarri zuten. Bidai luze baten ondoren, Danimarkako itsasertzean hondoratu zen eta ihes egin lortu zuten. Portutik irten zenetik bederatzi hilabete geroago [[Santurtzi]]ra itzultzea lortu zuen.&lt;ref&gt;http://mareometro.blogspot.com/2017/10/la-aventura-del-buque-mercante-igotz.html&lt;/ref&gt; [[Espainiako Gerra Zibil]]ean Igotz Mendia Euskal Gobernuaren agindupean lan egin zuen. Gerra bukatuta, 1939an, frankistek Monte Mulhacen izena ezarri zioten.&lt;ref&gt;http://galdako.blogspot.com/2012/11/eusebio-zabala-y-el-barco-pirata.html&lt;/ref&gt; 1953an [[Bizkaiko Labe Garaiak]] lantegiak erosi zuen, izen berri bat emanez: [[José Villalonga]]. Azkenik, 1969an, Bilbon, ontzia desegin zuten.&lt;ref&gt;http://www.buques.org/Navieras/AHV/AHV_E.htm&lt;/ref&gt;

== Ofizialak ==
Lehen Mundu Gerraren garaian ofizialak hauek ziren:
* Kapitaina: Kintin Uralde ([[Portugalete]]koa)
* Lehenenego ofiziala: Gerbasio Susaeta ([[Deustu]]koa)
* Bigarren ofiziala: Joakin Azaola ([[Bilbo]]koa)
* Makinen arduradunak: Laureano Menendez, Elías Roji (biak [[Santander]]rekoak) eta Eusebio Zabala ([[Basauri]]koa).

== Gerra-bahiketa ==
Horrela laburtu ditu gertaerak [[Hektor Ortega]]k: 1917ko irailak 23an Igotz Mendi zamaontzia [[Valentzia]]tik atera zen, Indiako bidean. Azaroaren 10ean [[Sri Lanka]]rako bidean zegoen, inguru hartan ziharduten ingeles gerra ontzietarako ikatza zeraman eta. Heldu baino lehen, [[Madagaskar]] inguratzen ari zenean, Wolf alemaniar ontzi kortsarioa agertu zen. Wolf, berez, merkantzia ontzia zen, baina gerrarako egokituta. [[Hidrohegazkin]]a ere bazeraman ezkutatuta. Igotz Mendi ikustean, hegazkina aireratu eta Bilboko baporearen ondora hurbildu zen. Alemaniar ofizial bi ontzira igo ziren eta ontziaz jabetu ziren. Aginduak, handik aurrera, haiek eman behar zituzten. Bahiketa ziurtatzeko zortzi lehergailu jarri zituzten baporeko leku desberdinetan, ihes egiteko aukerak mugatzeko. 

Beraz, Wolf ontziaren atzetik joan behar zuen zamaontzia. Bost egun geroago, jenderik gabeko uharte batzuetan, Igotz Mendiko ikatz kargaren zati bat Wolfera eraman behar izan zuten, baita jakietako parte bat ere. [[Eskifaia]]koei aske uzteko aukera eman zieten, baina ez zuten onartu. Ondoren, Bilboko baporeko [[krosko]]a urdinez margotu eta, azkenik, euskal ontzira eraman zituzten 26 gerra gatibu, gehienak ingelesak. Handik elkarrekin bi ontzi abiatu ziren, hegoalderantz. [[Esperantza Oneko lurmuturra]] gainditu eta Atlantikoan murgildu ziren, Wolf aurretik eta Igotz Mendi atzetik, segika. Bitartean, Bilbon baporea galdutzat eman zuten. Igotz Mendi, aldiz, [[Brasil]] aldean zegoen. Ondoren [[Ekuatore]] zeharkatu eta Europarako bidea hartu zuten biek. Orduan Wolf aurreratu zen. 1918ko otsailak 3rean euskaldunek alemaniar ontzia azkenekoz ikusi zuten. Wolfek Alemaniara itzultzea lortu zuen, atzean txikizio handiak utziz.

Ondoren, Igotz Mendi bakarrik ibili zen, beti ere alemaniarren aginduetara. Lehenik, [[Islandia]] aldera iritsi ziren eta, ondoren, [[Norvegia]]ko kostaldera hurreratu ziren. Handik [[Danimarka]]ra jaitsi ziren, Baltikora sartzeko asmoz. Bertan, Skagen aldeko itsasartean, alemaniar ofizialen erabaki oker batek bidaiaren amaiera ekarri zuen. Otsailaren 24an Igotz Mendi daniar kostaldean hondoratuta gelditu zen. Ondoren, alemaniarrak baporetik atera ziren eta, lekukoen arabera, lehergailuak piztu zituzten. Baina ontziko kapitainak, Kintin Uraldek, eztanda egin aurretik, itsasora bota zituen . Beharrezko konponketak egin eta gero, Igotz Mendi Santurtzira heldu zen ekainaren 21ean. Bederatzi hilabeteko zeharkaldiaren ostean, milaka milia egin eta gero, baporeko eskifaia Bilbon zen berriro ere.&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;https://www.bilbao.eus/periodicobilbao/202205/html5forpc.html?page=0&lt;/ref&gt;

== Bibliografia ==
* [[Hektor Ortega]]: ''Gomutan, Bilboko historiaren atal ezezagunak''. Bilbo: Erroak, ISBN: 978-84-948076-0-2.&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://apps.euskadi.eus/emsime/katalogoa/museoa-itsasmuseum-bilbao-/egileak-astilleros-euskalduna-bilbao-/izenburua-igotz-mendi/objektua-maqueta-/ciuVerFicha/museo-63/ninv-B-499 Zamaontziaren maketa.]
* {{es}}:[https://www.amigosmmc.es/documentos/divulgacion/Articulo-Jose%20Angel%20Del%20Río%20Pellón%20-Un%20acto%20heroico.pdf Jose Angel del Río Pellónen artikulua.]
* {{es}}:[http://galdako.blogspot.com/2012/11/eusebio-zabala-y-el-barco-pirata.html Galdakao Atzo webgunean, &quot;Eusebio y el barco pirata&quot; artikulua, 2012/11/16.]
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Euskal Herriko itsasontziak]]
[[Kategoria:Euskalduna ontziola]]
[[Kategoria:Bilboko historia]]
[[Kategoria:1916]]</text>
      <sha1>ekj8mlufis3mknpoyimzczcrboaqqi4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Adu Ares</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1056302</id>
    <revision>
      <id>9005925</id>
      <parentid>8960965</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:24:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Daeri wikilariak «[[Malcom Ares]]» orria «[[Adu Ares]]» izenera aldatu du: Horrela ezaguna</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2947" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Malcom Adu Ares''' ([[Bilbo]], [[2001]]eko [[urriaren 12]]a) Euskal Herriko futbolaria da. Aurrelari lanetan aritzen da. Ama [[Ginea Bissau]]koa du.

== Ibilbidea ==
&lt;small&gt;''[[2021]]eko [[ekainaren 29]]an eguneratua. Datu ofizialak.''&lt;/small&gt;
{|style=&quot;text-align: center;&quot; border=1 align=center cellpadding=4 cellspacing=2 style=&quot;background: #F9F9F9; font-size: 95%; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; clear:center&quot;
|- style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!rowspan=&quot;2&quot; width=150px|Taldea
!rowspan=&quot;2&quot; width=30px|Maila
!rowspan=&quot;2&quot;|Denboraldia
!colspan=&quot;2&quot;|Liga
!colspan=&quot;2&quot;|Kopa
!colspan=&quot;2&quot;|[[UEFAko Txapeldunen Liga|Champions League]]
!colspan=&quot;2&quot;|[[UEFA Europa League|Europa League]]
!colspan=&quot;2&quot;|[[UEFA Europa Conference League|Conference League]]
!colspan=&quot;2&quot;|Superkopa
!colspan=&quot;3&quot;|Denera
|- style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
!width=30px|JP
!width=30px|G
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=2 valign=&quot;center&quot;|'''[[Santutxu Futbol Kluba|Santutxu]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
|3.
|2020/21
| 24
| 0
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|
|
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 24
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 0
|- style=&quot;text-align: center;&quot;  style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!24!!0!!-!!-!! - !! - !! -!! -!! !! !!-!!- !!24!!0
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Baskonia Kirol Kluba|Baskonia]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
|3.F
|2021/22
| 15
| 2
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| &lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| &lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 15
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | 2
|- style=&quot;text-align: center;&quot;  style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2|Denera !!15!!2!!-!!-!! - !! - !! -!! -!! -!! -!!-!!- !!15!!2
|- style=&quot;text-align: center;&quot;
|rowspan=&quot;3&quot; valign=&quot;center&quot;|'''[[Bilbao Athletic]]'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{banderaikur|EH}}&lt;/small&gt;
|1.F
|2021/22
| 19
| 6
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 19
| bgcolor=&quot;FFD700&quot; | 6
|- style=&quot;text-align: center;&quot;  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|1.F
|2022/23
| -
| -
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
|&lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| &lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| &lt;nowiki&gt;-&lt;/nowiki&gt;
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | -
| bgcolor=&quot;F0E68C&quot; | -
|- style=&quot;text-align: center;&quot; style=&quot;background:#DDDDDD&quot;
!colspan=2| Denera!!19!!6!!-!!-!!-!!-!!-!!-!! -!! -!!-!!-!!19!!6
|-align=center bgcolor=000000 style=&quot;color: white;&quot;
!colspan=&quot;3&quot; valign=&quot;center&quot;|'''Ibilbide osoan''' !!58!!8!!-!!-!!-!!-!!-!!-!! -!!-!!-!! -!!58!!8
|}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|2001eko||Ares, Malcom}}

{{Biografia zirriborroa|Bizkaia}}

[[Kategoria:Bilbotarrak]]
[[Kategoria:Bizkaiko gizon futbolariak]]
[[Kategoria:Bilbao Athleticeko futbolariak]]
[[Kategoria:Baskonia Futbol Klubeko jokalariak]]</text>
      <sha1>8khipu923h92ns5yf7ufxkbhr7gzx4f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Jon Plazaola</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1056442</id>
    <revision>
      <id>9006025</id>
      <parentid>8978377</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:07:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2268" xml:space="preserve">
=Jon Plazaola=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Jon Plazaola''' ([[Urretxu]], [[1982]]) [[Espainia]]-eko [[telebista aurkezle]]-a da.

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220520/euskara-aurrera-euskararentzat-haize-freskoa-belaunaldi-berrien-eskutik|hizkuntza=eu|url=https://www.kazeta.eus/eu/info_kz/20220520/euskara-aurrera-euskararentzat-haize-freskoa-belaunaldi-berrien-eskutik}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar gnoticias-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/sociedad/2022/05/20/manifestazioa-donostian-etorkizuna-euskaraz/1215244.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/sociedad/2022/05/20/manifestazioa-donostian-etorkizuna-euskaraz/1215244.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/sociedad/2022/05/20/manifestazioa-donostian-etorkizuna-euskaraz/1215244.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/actualidad/sociedad/2022/05/20/manifestazioa-donostian-etorkizuna-euskaraz/1215244.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/gipuzkoa/goierri/2022/06/19/urola-kirol-elkarteak-50-urteurreneko/1224964.html?utm_source=rss|hizkuntza=eu|url=https://www.noticiasdegipuzkoa.eus/gipuzkoa/goierri/2022/06/19/urola-kirol-elkarteak-50-urteurreneko/1224964.html?utm_source=rss}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1888/032/001/2022-07-27/sakontasun-handiko-putzu-bat-da-irabaztearena.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1888/032/001/2022-07-27/sakontasun-handiko-putzu-bat-da-irabaztearena.htm}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Jon+Plazaola Jon Plazaola] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Jon+Plazaola Jon Plazaola] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Jon%20Plazaola Jon Plazaola] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1982eko||Plazaola, Jon}}

[[Kategoria:Urretxu]]
[[Kategoria:telebista aurkezle]]</text>
      <sha1>k7q4tsqdi1x7dzncf9rgka07vh7eupj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bilboko Athletic Club 2022-2023</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1056574</id>
    <revision>
      <id>9005934</id>
      <parentid>9005072</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:38:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20875" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiztik
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23 Gizonezkoak'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Simón Mendibil|Unai '''Simon''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'92
|97-6-11
|Harrobia
|128
|0
|2018
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2020/08/20/unai-simonek-2025era-arte-berritu-du unai simonek 2025era arte berritu du]&lt;/ref&gt;
|[[Espainiako futbol selekzio nazionala|Espainiarekin]] internazionala
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Alexander Petxarroman|Alex '''Petxarroman''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'79
|97-2-6
|[[Real Sociedad]]
|19
|0
|2021
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/07/01/petxarroman-athletic-cluben-jokalari-berria Petxarroman Athletic Cluben jokalari berria]&lt;/ref&gt; 
|
|- 
|3
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|EH}} [[Iñigo Martinez|Iñigo '''Martinez''']]
| align=&quot;left&quot; |[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'82
|91-5-17
|[[Real Sociedad]]
|159
|7
|2017
|2023 &lt;ref&gt;[http://www.athletic-club.eus/eu/berriak/18697/inigo-martinez-jokalaria-fitxatu-du-athletic-clubek.html IÑIGO MARTINEZ JOKALARIA FITXATU DU ATHLETIC CLUBEK]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herria]] eta [[Espainiako futbol selekzio nazionala|Espainiarekin]] internazionala
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Yeray Álvarez|'''Yeray''' Álvarez]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'82
|95-1-24
|Harrobia
|174
|2
|2016
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2019/07/18/yeray-alvarezek-kontratua-berritu-du-2 Yeray Alvarezek kontratua berritu du]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Vesga|Mikel '''Vesga''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'91
|93-5-21
|[[Deportivo Alavés|Alavés]]
|133
|3
|16-17,17-18,19
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/01/07/vesgak-2024ra-arte-berritu-du VESGAK 2024ra arte BERRITU DU]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Alex Berenguer|Alex '''Berenguer''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'75
|95-7-4
|[[Torino FC|Torino]]
|85
|13
|2020
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2020/10/02/aurre-akordioa-alex-berenguerren-fitxaketarako Aurre-akordioa Alex Berenguerren fitxaketarako]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Oihan Sancet|Oihan '''Sancet''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'88
|00-4-25
|Harrobia
|78
|9
|2019
|2024 &lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;[https://www.deia.eus/athletic/2020/05/25/club-30-millones/1040947.html Morcillo, Nico Williams y Nico Serrano, en el club de los 30 millones del Athletic]&lt;/ref&gt;
|
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ghana}} {{banderaikur|Liberia}} [[Iñaki Williams|Iñaki '''Williams''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'86
|94-6-15
|Harrobia
|340
|75
|2014
|2028 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2019/08/12/inaki-williamsen-kontratua-luzatu-da IÑAKI WILLIAMSEN KONTRATUA LUZATU DA]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herria]] eta [[Espainiako futbol selekzio nazionala|Espainiarekin]] internazionala
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iker Muniain|Iker '''Muniain''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'70
|92-12-19
|Harrobia
|499
|71
|2009
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/berriak/19616/iker-muniainek-kontratua-berritu-du.html IKER MUNIAINEK KONTRATUA BERRITU DU]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herria]] eta [[Espainiako futbol selekzio nazionala|Espainiarekin]] internazionala
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Morcillo|Jon '''Morcillo''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'83
|98-9-15
|[[Cultural Durango]]
|43
|2
|20-22,22
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2020/05/08/jon-morcilloren-kontratu-berritzea Jon Morcilloren kontratu berritzea]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Daniel Vivian|Dani '''Vivian''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'84
|99-7-5
|[[Santutxu Futbol Kluba|Santutxu]]
|27
|2
|2021
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/02/04/vivianek-kontratua-luzatu-du-2026ra-arte Vivianek kontratua luzatu du 2026ra arte]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Julen Agirrezabala|Julen '''Agirrezabala''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'87
|00-12-26
|Harrobia
|9
|0
|2021
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/03/15/julen-agirrezabalaren-berritzea-2025era-arte Julen Agirrezabalaren berritzea 2025era arte]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Daniel García Carrillo|'''Dani Garcia''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'80
|90-5-24
|[[Eibar KE|Eibar]]
|147
|0
|2018
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/02/16/dani-garciak-2024ra-arte-luzatu-du-kontratua Dani Garciak 2024ra arte luzatu du kontratua]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iñigo Lekue|Iñigo '''Lekue''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'80
|93-5-24
|[[Danok Bat]]
|186
|4
|2015
|2023 &lt;ref&gt;[http://www.athletic-club.eus/eu/berriak/18653/inigo-lekuek-kontratua-berritu-du.html IÑIGO LEKUEK KONTRATUA BERRITU DU]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|16
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Vencedor|Unai '''Vencedor''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'76
|00-11-15
|Harrobia
|71
|0
|2019
|2027 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/05/13/unai-vencedorrek-2027ra-arte-luzatu-du-kontratua Unai Vencedorrek 2027ra arte luzatu du kontratua]&lt;/ref&gt;
|
|-
|17
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Aljeria}} [[Yuri Berchiche|'''Yuri''' Berchiche]]
| align=&quot;left&quot; |[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'81
|90-2-10
|Harrobia
|126
|10
|2018
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/10/05/yuri-berchichek-kontratua-berritu-du Yuri Berchichek kontratua berritu du]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Óscar de Marcos|Oscar '''De Marcos''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'82
|89-4-14
|[[Deportivo Alavés|Alaves]]
|456
|35
|2009
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/04/26/de-marcosek-2023ra-arte-luzatu-du-kontratua De Marcosek 2023ra arte luzatu du kontratua]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Oier Zarraga|Oier '''Zarraga''']]
|align=left|[[Erdilari|Antolatzailea]]
|1'75
|99-1-4
|Harrobia
|42
|1
|2020
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/02/01/zarraga-lehen-taldeko-19-dortsalarekin Zarraga lehen taldeko 19.dortsalarekin]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Asier Villalibre|Asier '''Villalibre''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'84
|97-9-30
|Harrobia
|95
|13
|16-17,19
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2019/05/24/asier-villalibre-2023ra-arte-lehoia-izango-da Asier Villalibre 2023ra arte lehoia izango da]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Capa|Ander '''Capa''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'76
|92-2-8
|Harrobia
|105
|5
|2018
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/07/12/capak-kontratu-berria-sinatu-du-athletic-clubekin Capak kontratu berria sinatu du Athletic Clubekin]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Raúl García]]'''
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'84
|86-7-11
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|296
|80
|2015
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/05/09/raul-garciak-beste-denboraldi-bat-berritu-du-eta-dagoeneko-laligako-podiumean-da Raul Garciak beste denboraldi bat berritu du eta dagoeneko laligako podiumean da]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herria]] eta [[Espainiako futbol selekzio nazionala|Espainiarekin]] internazionala
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Peru Nolaskoain|Peru '''Nolaskoain''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'86
|98-10-25
|Harrobia
|13
|2
|18-19,20-22,22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/berriak/19443/peru-nolaskoainek-kontratua-berritu-du.html PERU NOLASKOAINEK KONTRATUA BERRITU DU]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Balenziaga|Mikel '''Balenziaga''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'77
|88-2-29
|[[Real Sociedad]]
|317
|2
|08-09,10-11,13
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/03/15/balenziagak-2023ra-arte-berritu-du-kontratua Balenziagak 2023ra arte berritu du kontratua]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Gorka Gurutzeta|Gorka '''Gurutzeta''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'88
|96-9-12
|Harrobia
|9
|1
|18-19,22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/07/03/gorka-guruzeta-athletic-clubera-bueltan-da Gorka Guruzeta Athletic Clubera bueltan da]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|28
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Paredes|Aitor '''Paredes''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'86
|00-4-29
|Harrobia
|0
|0
|2022
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/05/26/cabo-paredes-eta-diarraren-kontratuen-berritzea Cabo Paredes eta Diarraren kontratuen berritzea]&lt;/ref&gt;
|
|-
|30
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ghana}} {{banderaikur|Liberia}} [[Nicholas Williams|Nico '''Williams''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'81
|02-7-12
|Harrobia
|42
|3
|2020
|2024 &lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|33
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Nicolás Serrano|Nico '''Serrano''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'78
|03-3-5
|Harrobia
|17
|1
|2021
|2023 &lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;
|
|-
|35
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Iruarrizaga|Ander '''Iru''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'88
|98-8-22
|Harrobia
|0
|0
|2022
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/05/13/ander-iruk-eta-jasok-kontratuak-berritu-dituzte Ander Iruk eta Jasok kontratuak berritu dituzte]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|EH}} [[Ernesto Valverde]] (03-05,13-17,22-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px]] = Epe luzeko baja.
* &lt;small&gt; 25 baino handiagoa den zenbakia duten joklariak [[Bilbao Athletic 2021/2022|Bilbao Athletic]] taldeko jokalariak dira, eta beraz bigarren edo lehen taldearekin jokatu dezakete partidak. [[Espainiako futbol liga txapelketa|LFP]]-ko arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 25-erako zenbakiak eraman beharko dituzte.&lt;/small&gt;

=== Lagatakoak ===
{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|- 
|[[Real Club Celta de Vigo|Celta]] (1.)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Nuñez Gestoso|Unai '''Nuñez''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'86
|97-1-30
|Harrobia
|116
|3
|17-22
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2020/11/17/nunezek-2025era-arte-berritu-du-athleticekin Nuñezek 2025era arte berritu du Athleticekin]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herria]] eta [[Espainiako futbol selekzio nazionala|Espainiarekin]] internazionala
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|[[Eibar KE|Eibar]] (2.)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Imanol García de Albeniz|Imanol '''Albeniz''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'77
|00-6-8
|Harrobia
|0
|0
|Inoiz
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/03/05/imanol-garcia-de-albenizek-2025era-arte-berritu-du-kontratua Imanol Garcia de Albenizek 2025era arte berritu du kontratua]&lt;/ref&gt;
|
|-
|[[Club Deportivo Mirandés|Mirandes]] (2.)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Beñat Prados|Beñat '''Prados''']]
|align=left|[[Erdilari|Antolatzailea]]
|1'79
|01-2-8
|Harrobia
|0
|0
|Inoiz
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/05/14/pradosek-2025era-arte-berritu-du-kontratua Pradosek 2025era arte berritu du kontratua]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; 
|[[Burgos CF|Burgos]] (2.)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Juan Artola Canales|Juan '''Artola''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'76
|00-4-7
|Harrobia
|1
|0
|21-22
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/03/26/artolak-2025era-arte-berritu-du Artolak 2025era arte berritu du]&lt;/ref&gt;
|
|-
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa''' 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Gorka Gurutzeta]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Amorebieta Kirol Elkartea|Amorebieta]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Peru Nolaskoain]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Amorebieta Kirol Elkartea|Amorebieta]]
| Lagapenetik bueltan
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Jon Morcillo]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Real Valladolid|Valladolid]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
|}
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jokin Ezkieta]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Real Racing Club de Santander|Racing]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Unai Nuñez Gestoso|Unai Nuñez]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Real Club Celta de Vigo|Celta]]
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Juan Artola Canales|Juan Artola]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Burgos CF|Burgos]]
| Lagatua
|
|-
|}

=== Estatistikak ===
{| class=&quot;wikitaula&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|-
!rowspan=&quot;2&quot;|Zkia.
!rowspan=&quot;2&quot;|Jokalaria
!colspan=&quot;4&quot;|Guztira
!colspan=&quot;4&quot;|Liga
!colspan=&quot;4&quot;|Kopa
|-
!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Simón Mendibil|'''Simon''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|2
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Alexander Petxarroman|'''Petxarroman''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[iñigo Martinez|'''Martinez''']]
| -|| -||-
| -|| -|| -||-
| -|| -|| -|| -|| -
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Yeray Álvarez|'''Yeray''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|6
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Vesga|'''Vesga''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
| -
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Alex Berenguer|'''Berenguer''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|8
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Oihan Sancet|'''Sancet''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ghana}} {{banderaikur|Liberia}} [[Iñaki Williams|'''I.Williams''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iker Muniain|'''Muniain''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
| -|| -|| -||-
| -|| -|| -||-
| -|| -|| -|| -
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Morcillo|'''Morcillo''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Daniel Vivian|'''Vivian''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Julen Agirrezabala|'''Agirrezabala''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Daniel García Carrillo|'''Dani Garcia''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iñigo Lekue|'''Lekue''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|16
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Vencedor|'''Vencedor''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Aljeria}} [[Yuri Berchiche|'''Yuri''']] 
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|18
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[óscar de Marcos|'''De Marcos''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Oier Zarraga|'''Zarraga''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|20
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Asier Villalibre|'''Villalibre''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Capa|'''Capa''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|22
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Raúl García]]'''
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Peru Nolaskoain|'''Nolaskoain''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|24
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Balenziaga|'''Balenziaga''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Gorka Gurutzeta|'''Gurutzeta''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -||-
|-
|30
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ghana}} {{banderaikur|Liberia}} [[Nicholas Williams|'''N.Williams''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|33
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Nicolás Serrano|'''Serrano''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|}
''okalariak guztira: 28''
&lt;!--
=== Denboraldiko Hamaikakoa ===
''Konpetizio guztiak kontutan harturik, hamaikakoetan geheien agertu diren jokalariak.''
&lt;div style=&quot;position:relative;&quot;&gt;
[[Fitxategi:Soccer Field Transparant.svg|350px]]
{{Image label|x=0.40|y=1.26|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Black; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Unai Simón Mendibil|'''Simon''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.73|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Iñigo Lekue|'''Lekue''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.60|y=1.08|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Yeray Álvarez|'''Yeray''']] &lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.25|y=1.08|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[iñigo Martinez|'''Martinez''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.10|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Mikel Balenziaga|'''Balenziaga''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.25|y=0.78|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Daniel García Carrillo|'''Dani Garcia''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.60|y=0.72|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Unai Vencedor|'''Vencedor''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.10|y=0.52|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Iker Muniain|'''Muniain''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.70|y=0.52|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Alex Berenguer|'''Berenguer''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.37|y=0.47|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} '''[[Raúl García]]'''&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.35|y=0.33|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ghana}} {{banderaikur|Liberia}} [[Iñaki Williams|'''I.Williams''']]&lt;/span&gt;}}
&lt;/div&gt;
--&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Athleticeko historia]]</text>
      <sha1>4zjejbir3nw1w7dj30a859lbqgp6z5v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005935</id>
      <parentid>9005934</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:39:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20858" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiztik
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23 Gizonezkoak'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Simón Mendibil|Unai '''Simon''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'92
|97-6-11
|Harrobia
|128
|0
|2018
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2020/08/20/unai-simonek-2025era-arte-berritu-du unai simonek 2025era arte berritu du]&lt;/ref&gt;
|[[Espainiako futbol selekzio nazionala|Espainiarekin]] internazionala
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Alexander Petxarroman|Alex '''Petxarroman''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'79
|97-2-6
|[[Real Sociedad]]
|19
|0
|2021
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/07/01/petxarroman-athletic-cluben-jokalari-berria Petxarroman Athletic Cluben jokalari berria]&lt;/ref&gt; 
|
|- 
|3
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|EH}} [[Iñigo Martinez|Iñigo '''Martinez''']]
| align=&quot;left&quot; |[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'82
|91-5-17
|[[Real Sociedad]]
|159
|7
|2017
|2023 &lt;ref&gt;[http://www.athletic-club.eus/eu/berriak/18697/inigo-martinez-jokalaria-fitxatu-du-athletic-clubek.html IÑIGO MARTINEZ JOKALARIA FITXATU DU ATHLETIC CLUBEK]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herria]] eta [[Espainiako futbol selekzio nazionala|Espainiarekin]] internazionala
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Yeray Álvarez|'''Yeray''' Álvarez]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'82
|95-1-24
|Harrobia
|174
|2
|2016
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2019/07/18/yeray-alvarezek-kontratua-berritu-du-2 Yeray Alvarezek kontratua berritu du]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Vesga|Mikel '''Vesga''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'91
|93-5-21
|[[Deportivo Alavés|Alavés]]
|133
|3
|16-17,17-18,19
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/01/07/vesgak-2024ra-arte-berritu-du VESGAK 2024ra arte BERRITU DU]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Alex Berenguer|Alex '''Berenguer''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'75
|95-7-4
|[[Torino FC|Torino]]
|85
|13
|2020
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2020/10/02/aurre-akordioa-alex-berenguerren-fitxaketarako Aurre-akordioa Alex Berenguerren fitxaketarako]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Oihan Sancet|Oihan '''Sancet''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'88
|00-4-25
|Harrobia
|78
|9
|2019
|2024 &lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;[https://www.deia.eus/athletic/2020/05/25/club-30-millones/1040947.html Morcillo, Nico Williams y Nico Serrano, en el club de los 30 millones del Athletic]&lt;/ref&gt;
|
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ghana}} {{banderaikur|Liberia}} [[Iñaki Williams|Iñaki '''Williams''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'86
|94-6-15
|Harrobia
|340
|75
|2014
|2028 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2019/08/12/inaki-williamsen-kontratua-luzatu-da IÑAKI WILLIAMSEN KONTRATUA LUZATU DA]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herria]] eta [[Espainiako futbol selekzio nazionala|Espainiarekin]] internazionala
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iker Muniain|Iker '''Muniain''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'70
|92-12-19
|Harrobia
|499
|71
|2009
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/berriak/19616/iker-muniainek-kontratua-berritu-du.html IKER MUNIAINEK KONTRATUA BERRITU DU]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herria]] eta [[Espainiako futbol selekzio nazionala|Espainiarekin]] internazionala
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Morcillo|Jon '''Morcillo''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'83
|98-9-15
|[[Cultural Durango]]
|43
|2
|20-22,22
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2020/05/08/jon-morcilloren-kontratu-berritzea Jon Morcilloren kontratu berritzea]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Daniel Vivian|Dani '''Vivian''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'84
|99-7-5
|[[Santutxu Futbol Kluba|Santutxu]]
|27
|2
|2021
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/02/04/vivianek-kontratua-luzatu-du-2026ra-arte Vivianek kontratua luzatu du 2026ra arte]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Julen Agirrezabala|Julen '''Agirrezabala''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'87
|00-12-26
|Harrobia
|9
|0
|2021
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/03/15/julen-agirrezabalaren-berritzea-2025era-arte Julen Agirrezabalaren berritzea 2025era arte]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Daniel García Carrillo|'''Dani Garcia''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'80
|90-5-24
|[[Eibar KE|Eibar]]
|147
|0
|2018
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/02/16/dani-garciak-2024ra-arte-luzatu-du-kontratua Dani Garciak 2024ra arte luzatu du kontratua]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iñigo Lekue|Iñigo '''Lekue''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'80
|93-5-24
|[[Danok Bat]]
|186
|4
|2015
|2023 &lt;ref&gt;[http://www.athletic-club.eus/eu/berriak/18653/inigo-lekuek-kontratua-berritu-du.html IÑIGO LEKUEK KONTRATUA BERRITU DU]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|16
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Vencedor|Unai '''Vencedor''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'76
|00-11-15
|Harrobia
|71
|0
|2019
|2027 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/05/13/unai-vencedorrek-2027ra-arte-luzatu-du-kontratua Unai Vencedorrek 2027ra arte luzatu du kontratua]&lt;/ref&gt;
|
|-
|17
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Aljeria}} [[Yuri Berchiche|'''Yuri''' Berchiche]]
| align=&quot;left&quot; |[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'81
|90-2-10
|Harrobia
|126
|10
|2018
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/10/05/yuri-berchichek-kontratua-berritu-du Yuri Berchichek kontratua berritu du]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Óscar de Marcos|Oscar '''De Marcos''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'82
|89-4-14
|[[Deportivo Alavés|Alaves]]
|456
|35
|2009
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/04/26/de-marcosek-2023ra-arte-luzatu-du-kontratua De Marcosek 2023ra arte luzatu du kontratua]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Oier Zarraga|Oier '''Zarraga''']]
|align=left|[[Erdilari|Antolatzailea]]
|1'75
|99-1-4
|Harrobia
|42
|1
|2020
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/02/01/zarraga-lehen-taldeko-19-dortsalarekin Zarraga lehen taldeko 19.dortsalarekin]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Asier Villalibre|Asier '''Villalibre''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'84
|97-9-30
|Harrobia
|95
|13
|16-17,19
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2019/05/24/asier-villalibre-2023ra-arte-lehoia-izango-da Asier Villalibre 2023ra arte lehoia izango da]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Capa|Ander '''Capa''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'76
|92-2-8
|Harrobia
|105
|5
|2018
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/07/12/capak-kontratu-berria-sinatu-du-athletic-clubekin Capak kontratu berria sinatu du Athletic Clubekin]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Raúl García]]'''
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'84
|86-7-11
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|296
|80
|2015
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/05/09/raul-garciak-beste-denboraldi-bat-berritu-du-eta-dagoeneko-laligako-podiumean-da Raul Garciak beste denboraldi bat berritu du eta dagoeneko laligako podiumean da]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herria]] eta [[Espainiako futbol selekzio nazionala|Espainiarekin]] internazionala
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Peru Nolaskoain|Peru '''Nolaskoain''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'86
|98-10-25
|Harrobia
|13
|2
|18-19,20-22,22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/berriak/19443/peru-nolaskoainek-kontratua-berritu-du.html PERU NOLASKOAINEK KONTRATUA BERRITU DU]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Balenziaga|Mikel '''Balenziaga''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'77
|88-2-29
|[[Real Sociedad]]
|317
|2
|08-09,10-11,13
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/03/15/balenziagak-2023ra-arte-berritu-du-kontratua Balenziagak 2023ra arte berritu du kontratua]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Gorka Gurutzeta|Gorka '''Gurutzeta''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'88
|96-9-12
|Harrobia
|9
|1
|18-19,22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/07/03/gorka-guruzeta-athletic-clubera-bueltan-da Gorka Guruzeta Athletic Clubera bueltan da]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|28
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Paredes|Aitor '''Paredes''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'86
|00-4-29
|Harrobia
|0
|0
|2022
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/05/26/cabo-paredes-eta-diarraren-kontratuen-berritzea Cabo Paredes eta Diarraren kontratuen berritzea]&lt;/ref&gt;
|
|-
|30
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ghana}} {{banderaikur|Liberia}} [[Nicholas Williams|Nico '''Williams''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'81
|02-7-12
|Harrobia
|42
|3
|2020
|2024 &lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|33
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Nicolás Serrano|Nico '''Serrano''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'78
|03-3-5
|Harrobia
|17
|1
|2021
|2024
|
|-
|35
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Iruarrizaga|Ander '''Iru''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'88
|98-8-22
|Harrobia
|0
|0
|2022
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/05/13/ander-iruk-eta-jasok-kontratuak-berritu-dituzte Ander Iruk eta Jasok kontratuak berritu dituzte]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|EH}} [[Ernesto Valverde]] (03-05,13-17,22-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px]] = Epe luzeko baja.
* &lt;small&gt; 25 baino handiagoa den zenbakia duten joklariak [[Bilbao Athletic 2021/2022|Bilbao Athletic]] taldeko jokalariak dira, eta beraz bigarren edo lehen taldearekin jokatu dezakete partidak. [[Espainiako futbol liga txapelketa|LFP]]-ko arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 25-erako zenbakiak eraman beharko dituzte.&lt;/small&gt;

=== Lagatakoak ===
{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|- 
|[[Real Club Celta de Vigo|Celta]] (1.)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Nuñez Gestoso|Unai '''Nuñez''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'86
|97-1-30
|Harrobia
|116
|3
|17-22
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2020/11/17/nunezek-2025era-arte-berritu-du-athleticekin Nuñezek 2025era arte berritu du Athleticekin]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herria]] eta [[Espainiako futbol selekzio nazionala|Espainiarekin]] internazionala
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|[[Eibar KE|Eibar]] (2.)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Imanol García de Albeniz|Imanol '''Albeniz''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'77
|00-6-8
|Harrobia
|0
|0
|Inoiz
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/03/05/imanol-garcia-de-albenizek-2025era-arte-berritu-du-kontratua Imanol Garcia de Albenizek 2025era arte berritu du kontratua]&lt;/ref&gt;
|
|-
|[[Club Deportivo Mirandés|Mirandes]] (2.)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Beñat Prados|Beñat '''Prados''']]
|align=left|[[Erdilari|Antolatzailea]]
|1'79
|01-2-8
|Harrobia
|0
|0
|Inoiz
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/05/14/pradosek-2025era-arte-berritu-du-kontratua Pradosek 2025era arte berritu du kontratua]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; 
|[[Burgos CF|Burgos]] (2.)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Juan Artola Canales|Juan '''Artola''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'76
|00-4-7
|Harrobia
|1
|0
|21-22
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/03/26/artolak-2025era-arte-berritu-du Artolak 2025era arte berritu du]&lt;/ref&gt;
|
|-
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa''' 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Gorka Gurutzeta]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Amorebieta Kirol Elkartea|Amorebieta]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Peru Nolaskoain]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Amorebieta Kirol Elkartea|Amorebieta]]
| Lagapenetik bueltan
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Jon Morcillo]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Real Valladolid|Valladolid]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
|}
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jokin Ezkieta]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Real Racing Club de Santander|Racing]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Unai Nuñez Gestoso|Unai Nuñez]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Real Club Celta de Vigo|Celta]]
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Juan Artola Canales|Juan Artola]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Burgos CF|Burgos]]
| Lagatua
|
|-
|}

=== Estatistikak ===
{| class=&quot;wikitaula&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|-
!rowspan=&quot;2&quot;|Zkia.
!rowspan=&quot;2&quot;|Jokalaria
!colspan=&quot;4&quot;|Guztira
!colspan=&quot;4&quot;|Liga
!colspan=&quot;4&quot;|Kopa
|-
!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Simón Mendibil|'''Simon''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|2
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Alexander Petxarroman|'''Petxarroman''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[iñigo Martinez|'''Martinez''']]
| -|| -||-
| -|| -|| -||-
| -|| -|| -|| -|| -
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Yeray Álvarez|'''Yeray''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|6
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Vesga|'''Vesga''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
| -
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Alex Berenguer|'''Berenguer''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|8
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Oihan Sancet|'''Sancet''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ghana}} {{banderaikur|Liberia}} [[Iñaki Williams|'''I.Williams''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iker Muniain|'''Muniain''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
| -|| -|| -||-
| -|| -|| -||-
| -|| -|| -|| -
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Morcillo|'''Morcillo''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Daniel Vivian|'''Vivian''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Julen Agirrezabala|'''Agirrezabala''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Daniel García Carrillo|'''Dani Garcia''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iñigo Lekue|'''Lekue''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|16
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Vencedor|'''Vencedor''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Aljeria}} [[Yuri Berchiche|'''Yuri''']] 
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|18
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[óscar de Marcos|'''De Marcos''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Oier Zarraga|'''Zarraga''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|20
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Asier Villalibre|'''Villalibre''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Capa|'''Capa''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|22
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Raúl García]]'''
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Peru Nolaskoain|'''Nolaskoain''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|24
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Balenziaga|'''Balenziaga''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Gorka Gurutzeta|'''Gurutzeta''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -||-
|-
|30
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ghana}} {{banderaikur|Liberia}} [[Nicholas Williams|'''N.Williams''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|33
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Nicolás Serrano|'''Serrano''']]
| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -|| -
|-
|}
''okalariak guztira: 28''
&lt;!--
=== Denboraldiko Hamaikakoa ===
''Konpetizio guztiak kontutan harturik, hamaikakoetan geheien agertu diren jokalariak.''
&lt;div style=&quot;position:relative;&quot;&gt;
[[Fitxategi:Soccer Field Transparant.svg|350px]]
{{Image label|x=0.40|y=1.26|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Black; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Unai Simón Mendibil|'''Simon''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.73|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Iñigo Lekue|'''Lekue''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.60|y=1.08|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Yeray Álvarez|'''Yeray''']] &lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.25|y=1.08|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[iñigo Martinez|'''Martinez''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.10|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Mikel Balenziaga|'''Balenziaga''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.25|y=0.78|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Daniel García Carrillo|'''Dani Garcia''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.60|y=0.72|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Unai Vencedor|'''Vencedor''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.10|y=0.52|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Iker Muniain|'''Muniain''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.70|y=0.52|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Alex Berenguer|'''Berenguer''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.37|y=0.47|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} '''[[Raúl García]]'''&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.35|y=0.33|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ghana}} {{banderaikur|Liberia}} [[Iñaki Williams|'''I.Williams''']]&lt;/span&gt;}}
&lt;/div&gt;
--&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Athleticeko historia]]</text>
      <sha1>1kzral5ctf35rgeajeyz26tkxq90ewz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Aseguru etiko</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1056755</id>
    <revision>
      <id>9005745</id>
      <parentid>8964316</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:51:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4004" xml:space="preserve">[[Aseguru]] bat ezbehar baten aurrean aseguratu den hura babesten duen tresna da. Entitate aseguratzaileak aseguratuarekin konpromisua hartzen du sortutako kaltea ordaintzeko edo kapital edo errenta bat ordaintzeko. Aseguru etiko eta solidarioena, aseguru merkatuan finantza etikoen ohiko praktikak barneratzen dituen aseguru kontzeptua da.

== Helburua ==
Aseguru etikoak finantza etikoen parte dira, beraz, bezeroek bertan sartzen duten dirua non inbertitzen den jakiteko eskubidea gauzatzen dute eta diru hori irizpide etiko, demokratiko, ekologiko eta solidario batzuk betetzen dituen proiektuetan soilik inbertitu daiteke. Entitate finantzario etikoek [[gizarte ekonomia]] eta ekonomia solidarioko proiektuak finantza ditzakete, besteak beste. Aseguru etikoen helburuetako bat merkatu soziala sustatzea baita, kontsumitzaile, hornitzaile eta banatzaileek konpromiso sozialaz jarduteko aukera izan dezaten eta merkatu sozialekiko erakundeen arteko elkarlana indartu daiten. 

== Printzipioak ==
Aseguru etikoen printzipioak hurrengoak dira:&lt;ref name=&quot;#1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Txostena: 'Aseguruak aztergai'|hizkuntza=eu|url=https://finantzazharatago.org/eu/txostena-aseguruak-aztergai/|aldizkaria=FINANTZAZ HARATAGO|sartze-data=2022-05-25}}&lt;/ref&gt;

1.     '''Mutualitatea:''' Aseguruek komunitate bateko kideen arteko lorturak ezartzen dituzte, kalterik jasaten ez dutenen eta jasaten dutenen artean, alegia. Irizpide mutualista jarraituz, aseguruen estalduran ezin da inolako diskriminazio motarik egin zerbitzu horiek eskatzen dituztenen artean.

2.     '''Komunitatea''': aseguru etikoa komunitatearentzako zerbitzu abantailtsutzat eta lurreldearentzako onura gisa ulertzen da, ezbeharrei aurre egiteko elkartasun tresna da.

3.     '''Zuzentasuna''': aseguru konpainiaren eta aseguru hartzaileen arteko erlazio duina bermatu behar da, non erakundeak pertsonak informatzen dituen haien eskubideak ezagutu ditzaten eta botere desorekak ekiditzeko.

4.     '''Gardentasuna''': aurreko printzipioarekin lotuta, kontratuetan eskainitako zerbitzuei buruzko informazio argia eta ulergarria agertu behar da. Baita finantza kudeaketan eta enpresaren inbertsio-politikan ere.

== EthSI zigilua ==
2008an FETS-en Finantza Etikoen Behatokiak sortutako aseguru etikoaren zigilua da. EthSI&lt;ref name=&quot;#1&quot;/&gt; ingeleseko ''Ethical and Solidarity base Insurance''-etik dator, euskeraz Aseguru Etiko eta Solidarioak. Europa mailan dago patentatua.

Zigiluaren helburu nagusiak bi dira. Lehenik eta behin, pertsonei beraien balioekin hurbilen dagoen aseguru konpainia edo bitartekaritza aukeratzen laguntzea eta, bigarrenik, aseguruen sektorean praktika etiko eta solidarioak bultzatzea.

Egun existitzen diren beste ziurtagiriekin alderatuz, EthSI ziurtagiria aseguruen jatorrian zeuden mutualitatea, zuzentasuna eta gardentasuna bezalako baloreak berreskuratzeko bokazioa duen tresna da. Horretarako, Behatokiak bi ebaluazioa sakon egiten ditu: objektiboa eta subjektiboa. Azterketa objektiboan komunitatearekiko eta lurraldearekiko ardura; gardentasuna; ingurumenarekiko ardura; lan-ardura; sozietate-egitura; gobernantza eta funtzionamendu demokratikoak, eta inbertsio etikoak ikertzen dira. Ebaluazio subjektiboan, ordea, guztia testuinguruan jartzen da errealitatearen azterketa hobea ahalbidetzeko.

Ziurtagiria etengabeko prozesu bat denez, erregistro maila ezberdinak ditu. Mutualitateen eta aseguru konpainien kasuan hiru maila dira E1, E2 eta E3. Bitartekaritzetan, bestalde, E1 eta E2. Bi kasuetan, E1 maila da nota onena.

Ziurtagiria lortzeko gitxienekoa irizpideak betetzea eta kuota ordaintzea da. Ziurtapen prozesua ekonomia sozial eta solidarioaren inguruan jakitunak diren pertsonek osatutako ebaluazio batzorde independenteak egiten du. Gainera, hobetu daitezkeen alderdiak proposatzen dira, hobekuntza prozesua bermatzeko. 

== Erreferentziak ==
&lt;references /&gt;
[[Kategoria:Ekonomia Sozial eta Solidarioa]]
[[Kategoria:Finantzak]]
[[Kategoria:Finantza etikoak]]
[[Kategoria:Aseguruak]]</text>
      <sha1>g6fgsenwj2f5wlhu832zy3fn8qpqxgd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Emilia Goyena Arraiza</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1056798</id>
    <revision>
      <id>9005915</id>
      <parentid>8946403</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:08:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikimaribarre</username>
        <id>88969</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2806" xml:space="preserve">{{lanean}}
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Emilia Goyena Arraiza''' ([[Lizarra]], [[Nafarroa Garaia]] - [[Argentina]]) idazlea izan zen. Nafarroan, [[Familia-plangintza|familia-plangintzako]] prozesuei eta emakumearen iraultzari buruz idatzi zuen lehen emakumea.

== Biografia ==
Emilia Goyeba [[UGT|UGTko]] kidea eta [[Iruñea|Iruñeko]] JSko afiliatua izan zen. 1933ko urrian, artikulu bat idatzi zuen Trabajadores aldizkarian, langileen jaiotza-kontrolaren gainean, [[Benito Mussolini|Mussolinik]] [[Italia|Italiako]] langileei seme-alaba asko izateko egindako eskaeraren aurrean. 1936an Rubén Frías Cartagenarekin ezkondu zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Goyena Arraiza, Emilia|hizkuntza=|url=https://fpabloiglesias.es/entrada-db/43810_goyena-arraiza-emilia/|aldizkaria=Fundación Pablo Iglesias|sartze-data=2022-05-25}}&lt;/ref&gt;Urte berean uztailaren 18ko estatu-kolpearen ondorioz, bost hilabetez bizi izan zen bere senarraren senide batzuen ganbaran, abenduaren 20ra arte, ama, aita eta neba bakarra fusilatzen eta areka batean bota zituzten bitartean. Bost hilabete igaro zituen gosez, beldurrez eta etsipenez. Handik Frantziara ihes egitea lortu zuen, senarrarekin elkartu eta [[Bordele|Bordelen]] ontziratu ziren Argentinarantz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=GOYENA ARRAIZA, EMILIA|hizkuntza=|url=https://affna36.org/goyena-arraiza-emilia/|aldizkaria=AFFNA36.ORG|sartze-data=2022-05-25}}&lt;/ref&gt;Argentinan erbesteratuta, 103 urte zituela hil zen, “emakumeak gizartean duen eginkizunari” buruz inoiz idazteari utzi gabe eta atzean utzi zuen izua inoiz kontatu gabe.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Goyena Arraiza, Emilia|hizkuntza=|data=2021-11-05|url=https://memoriahistorica.educacion.navarra.es/goyena-arraiza-emilia/|aldizkaria=Memoria Histórica y Educación|sartze-data=2022-05-25}}&lt;/ref&gt;

''Emilia Goyena Arraiza'' izeneko antzezlan bat taularatu zuen La Nave Producciones Teatrales konpainiak 2018an, Miguel Munárrizen sorkuntza &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=|abizena=|izenburua='Goyena Arraiza, Emilia'|hizkuntza=|data=2018-09-25|url=https://www.kulturklik.euskadi.eus/creacion/2018092510531994/goyena-arraiza-emilia-/kulturklik/es/z12-detalle/es/|aldizkaria=www.kulturklik.euskadi.eus|sartze-data=2022-05-25}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Diario de|abizena=Noticias|izenburua=‘Goyena Arraiza, Emilia’, memoria, valentía y dignidad sobre las tablas|hizkuntza=|url=https://www.noticiasdenavarra.com/cultura/2018/10/04/goyena-arraiza-emilia-memoria-valentia/779413.html|aldizkaria=www.noticiasdenavarra.com|sartze-data=2022-05-25}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|||}}
[[Kategoria:Lizarratarrak]]
[[Kategoria:Erbesteratuak]]
[[Kategoria:Idazleak]]
[[Kategoria:Argentinan hildakoak]]
[[Kategoria:Emakume aktibistak]]</text>
      <sha1>2n2i8rk2tsrtnyk883gtdcm5qlcamom</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jeronima Uriarte Elizalde</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1056856</id>
    <revision>
      <id>9005922</id>
      <parentid>8946757</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:20:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikimaribarre</username>
        <id>88969</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3067" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Jeronima Uriarte Elizalde''' ([[Lizarra]], [[Nafarroa Garaia]], [[1855]]-[[1929]]) [[Filantropia|filantropoa]] izan zen. Eskoletarako, beketarako eta asiloa egiteko dirua eman zuen. 

== Biografia ==
Jeronima Uriartek magisteritza ikasi bazuen ere, ez zen inoiz irakasle lanetan aritu. Pertsona xumea izan arren, dirutza handia jaso zuen ahaide aberats batzuengandik oinordetzan. Ezkongabea eta seme-alabarik gabea izanik, 1904an 28.000 pezeta eman zituen eskoletarako eta ikasle aurreratuenentzako bekak ezartzeko, ''Jeronima Uriarte Elizalde'' fundazioaren bidez.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=URIARTE ELIZALDE, Fundación - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=|url=https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/en/uriarte-elizalde-fundacion/ar-131078/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2022-05-25}}&lt;/ref&gt; 

Gainera, herentzia adineko eta babesik gabeko pertsonak zaindu eta artatzeko fundazio bat osatzeko utzi zuen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El legado de Jerónima Uriarte cumple cien años|hizkuntza=|data=2012-01-26|url=https://www.revistacallemayor.es/el-legado-de-jeronima-uriarte-cumple-cien-anos/|aldizkaria=Revista Calle Mayor|sartze-data=2022-05-25}}&lt;/ref&gt;Asiloa 1911ko abenduaren 28an inauguratu zen,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Centro: Residencia San Jerónimo (ESTELLA)|hizkuntza=|url=https://chcsa.org/Presencia/Centro/347/residencia-san-jeronimo-estella|aldizkaria=chcsa.org|sartze-data=2022-05-25}}&lt;/ref&gt; Jeronimaren jabetzako finka batean, 2021ean ospatu zuten mendeurrena. Bitxia bada ere asiloari San Jeronimo izena jarri zioten.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Historia - Residencia de Ancianos San Jerónimo en Estella/Lizarra|url=https://www.residenciasanjeronimo.com/es/residencia/historia.html|aldizkaria=www.residenciasanjeronimo.com|sartze-data=2022-05-25}}&lt;/ref&gt;

2019ko azaroaren inauguratu ziren Jeronima Uriarte izenarekin, Lizarran 1911n lehen zahar-etxea eraikitzea ahalbidetu zuen emakumearen izenarekin, San Jerónimo egoitzako hamar etxebizitzak, eta lehen maizterren esku jarri zituzten.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Inauguradas las nuevas viviendas Jerónima Uriarte|hizkuntza=|data=2019-11-29|url=https://www.revistacallemayor.es/inauguradas-las-nuevas-viviendas-jeronima-uriarte/|aldizkaria=Revista Calle Mayor|sartze-data=2022-05-25}}&lt;/ref&gt;

== Omenaldia ==

* 2011an omenaldia jaso zuen. Hainbat herritar bildu ziren. Lizarrako udalak eta emakumeen batzarrak Jeronima Uriarteren eskuzabaltasuna eta ahalduntzea jarri zuten agirian &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Diario de|abizena=Noticias|izenburua=Decenas de personas homenajean a la benefactora Jerónima Uriarte|hizkuntza=|url=https://www.noticiasdenavarra.com/navarra/estella-y-merindad/2011/03/09/decenas-personas-homenajean-benefactora-jeronima/133759.html|aldizkaria=www.noticiasdenavarra.com|sartze-data=2022-05-25}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1855eko|1929ko|Uriarte Elizalde, Jeronima}}
[[Kategoria:Lizarratarrak]]
[[Kategoria:Filantropoak]]</text>
      <sha1>bttgbixptuokzla9k3gl1ueeo3ridxo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Iñaki Aginaga Beristain</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1057756</id>
    <revision>
      <id>9005551</id>
      <parentid>8983633</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:36:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1793" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}

'''Iñaki Aginaga Beristain''' ([[Donostia]], [[1929]]ko [[urtarrilaren 29]]a - 2021eko [[maiatzaren 31]]) euskal intelektual, ikertzaile eta politikaria izan zen, [[Eusko Langileen Alkartasuna|ELA sindikatuko]] kidea. Sindikatu hori biziberritzen nabarmendu zen. Frankismoaren kontrako borrokan ere aritu zen, eta askotariko disidentziak izan zituen. 1958an, [[Jose Antonio Agirre]] lehendakariarekin bildu zen [[Donibane Lohizune|Donibane Lohizunen]] eta lehendabiziko Pariseko Itunaz zuen kontrako iritzia helarazi zion.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Iñaki Aginaga omenduko du Orreaga taldeak, bere heriotzaren urteurrenean|hizkuntza=eu|data=2022-05-26|url=https://irutxulo.hitza.eus/2022/05/26/inaki-aginaga-omenduko-du-orreaga-taldeak-bere-heriotzaren-urteurrenean/|aldizkaria=Irutxuloko Hitza|sartze-data=2022-05-31}}&lt;/ref&gt; 

1962an, [[Bavaria|Bavariara]] bidaiatu zuen, [[Eusko Abertzale Ekintza|EAEk]] eta EAJk [[Municheko elkar hartze makurra|Municheko Hitzarmenaren]] alde agertu zuten jarrera eragozten saiatzera. Euskaldunen nafar estatua eta autodeterminazioa oinarri zituen estrategia bultzatu zituen, baina horretan kontra izan zituen &quot;ETAren zein EAJren burokrazia&quot;, Orreaga taldeak adierazi duenez.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Azken urteak Donostian eman zituen, &quot;ezezagun, eta beste talde politikoen mespretxua pairatuz&quot;.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.orreagataldea.com/2021/06/02/inaki-aginagaren-gorazarretan/ &quot;Iñaki Aginagaren gorazarretan&quot; artikulua (Orreaga taldea)]
* [http://inakiaginaga.eus/biografia Iñaki Aginagari buruzko bloga]

{{bizialdia|1929ko|2021eko|Aginaga Beristain, Iñaki}}

[[Kategoria:Euskal politikariak]]
[[Kategoria:ELAko sindikalistak]]</text>
      <sha1>31t8z12pa9nt7tjebtfnk9mho6x01qy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005552</id>
      <parentid>9005551</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:38:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1797" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}

'''Iñaki Aginaga Beristain''' ([[Donostia]], [[1929]]ko [[urtarrilaren 29]]a - [[2021]]eko [[maiatzaren 31]]) euskal intelektual, ikertzaile eta politikaria izan zen, [[Eusko Langileen Alkartasuna|ELA sindikatuko]] kidea. Sindikatu hori biziberritzen nabarmendu zen. Frankismoaren kontrako borrokan ere aritu zen, eta askotariko disidentziak izan zituen. 1958an, [[Jose Antonio Agirre]] lehendakariarekin bildu zen [[Donibane Lohizune|Donibane Lohizunen]] eta lehendabiziko Pariseko Itunaz zuen kontrako iritzia helarazi zion.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Iñaki Aginaga omenduko du Orreaga taldeak, bere heriotzaren urteurrenean|hizkuntza=eu|data=2022-05-26|url=https://irutxulo.hitza.eus/2022/05/26/inaki-aginaga-omenduko-du-orreaga-taldeak-bere-heriotzaren-urteurrenean/|aldizkaria=Irutxuloko Hitza|sartze-data=2022-05-31}}&lt;/ref&gt; 

1962an, [[Bavaria|Bavariara]] bidaiatu zuen, [[Eusko Abertzale Ekintza|EAEk]] eta EAJk [[Municheko elkar hartze makurra|Municheko Hitzarmenaren]] alde agertu zuten jarrera eragozten saiatzera. Euskaldunen nafar estatua eta autodeterminazioa oinarri zituen estrategia bultzatu zituen, baina horretan kontra izan zituen &quot;ETAren zein EAJren burokrazia&quot;, Orreaga taldeak adierazi duenez.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Azken urteak Donostian eman zituen, &quot;ezezagun, eta beste talde politikoen mespretxua pairatuz&quot;.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.orreagataldea.com/2021/06/02/inaki-aginagaren-gorazarretan/ &quot;Iñaki Aginagaren gorazarretan&quot; artikulua (Orreaga taldea)]
* [http://inakiaginaga.eus/biografia Iñaki Aginagari buruzko bloga]

{{bizialdia|1929ko|2021eko|Aginaga Beristain, Iñaki}}

[[Kategoria:Euskal politikariak]]
[[Kategoria:ELAko sindikalistak]]</text>
      <sha1>drgooo9n2a300qnqo4f0izyfa4jgrd8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Aguerri</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1057823</id>
    <redirect title="Agüerri" />
    <revision>
      <id>9005558</id>
      <parentid>8989947</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:44:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>«[[Agüerri]]» orrira birbideratua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU[[Agüerri]]</text>
      <sha1>lv0612u0x283z8niiiy35fqv5qot54r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Osasunako 2022-2023 denboraldiko lehen taldeko kideak</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1058347</id>
    <revision>
      <id>9005851</id>
      <parentid>9003686</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:44:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <comment>/* Udako merkatua 2022 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20694" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiztik
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23 Gizonezkoak'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Sergio Herrera|Sergio '''Herrera''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'92
|93-6-5
|[[Sociedad Deportiva Huesca|Huesca]]
|133
|0
|2017
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/sergio-herrera-2026ra-arte-berritu-du-osasunak Sergio Herrera 2026ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Ignacio Vidal Miralles|Nacho '''Vidal''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'80
|95-1-24
|[[Valencia Club de Fútbol|València]]
|145
|1
|2018
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-nacho-vidal-hasta-2025 Osasuna renueva a Nacho Vidal hasta 2025]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|3
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Cruz Álvaro Armada|'''Juan Cruz''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'82
|92-7-28
|[[Elche Club de Fútbol|Elx]]
|53
|0
|2020
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/juan-cruzek-2024ra-arte-berritu-du-osasunarekin Juan Cruzek 2024ra arte berritu du Osasunarekin]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Unai García]]'''
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'86
|92-2-3
|Harrobia
|178
|10
|12-15,15
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/unai-garcia-2023ra-arte-berritu-du-osasunak Unai Garcia 2023ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[David García Zubiria|'''David García''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'85
|94-2-14
|Harrobia
|234
|12
|14-18,18
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/david-garcia-2026ra-arte-berritu-du-osasunak David Garcia 2026ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Lucas Torró|Lucas '''Torró''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'88
|94-7-19
|[[Real Madril]]
|99
|2
|17-18,20
|2027 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/lucas-torro-2027ra-arte-berritu-du-osasunak Lucas Torró 2027ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt;
|
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Monkaiola|Jon '''Monkaiola''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'89
|98-5-13
|Harrobia
|106
|5
|2019
|2031 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-moncayola-berritu-du-datozen-hamar-denboraldietarako Osasunak Moncayola berritu du datozen hamar denboraldietarako]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
|align=left|{{banderaikur|Serbia}} [[Darko Brašanac|Darko '''Brašanac''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'78
|92-2-12
|[[Real Betis Balompié|Betis]]
|86
|4
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-darko-2023ra-arte-berritu-du Osasunak Darko 2023ra arte berritu du]&lt;/ref&gt;
|[[Serbiako futbol selekzio nazionala|Serbiarekin]] internazionala
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Argentina}} [[Ezequiel Ávila|'''Chimy''' Ávila]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'72
|94-2-6
|[[Club Atlético San Lorenzo de Almagro|San Lorenzo]]
|69
|18
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-ficha-al-chimy-vila Osasuna ficha al Chimy Ávila]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Roberto Torres Morales|Roberto '''Torres''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'78
|89-3-7
|Harrobia
|348
|60
|2011
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-roberto-torres-hasta-el-2023 Osasuna renueva a Roberto Torres hasta el 2023]&lt;/ref&gt; 
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Enrique Barja|Kike '''Barja''']]
|align=left|[[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
|1'78
|97-4-1
|Harrobia
|127
|12
|2016
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-kike-barja-hasta-el-2026 Osasuna renueva a Kike Barja hasta el 2026]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jesus Areso|Jesus '''Areso''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'83
|99-7-2
|Harrobia
|4
|0
|2021
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/jesus-areso-etxera-itzuli-da Jesús Areso etxera itzuli da]&lt;/ref&gt; 
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Manuel Pérez Ruiz|Juan '''Pérez''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'91
|96-7-15
|Harrobia
|16
|0
|2018
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-juan-perez-hasta-el-2024 Osasuna renueva a Juan Pérez hasta el 2024]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Rubén García Santos|'''Rubén García''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'71
|93-7-14
|[[Levante Unión Deportiva|Levante]]
|146
|19
|2018
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/ruben-garcia-2024ra-arte-berritu-du-osasunak Ruben Garcia 2024ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Peña Jiménez|Rubén '''Peña''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'70
|91-7-18
|[[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
|0
|0
|2022
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/ruben-pena-osasunaren-lehen-fitxaketa-202223-denboraldirako Rubén Peña, Osasunaren lehen fitxaketa 2022/23 denboraldirako]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|16
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[José Ángel Valdés|'''Cote''' Valdés]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'82
|89-9-5
|[[Eibar KE|Eibar]]
|25
|1
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/cote-nuevo-jugador-de-osasuna Cote, nuevo jugador de Osasuna]&lt;/ref&gt;
|
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|Bosnia-Herzegovina}} {{banderaikur|Kroazia}} [[Ante Budimir|Ante '''Budimir''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'90
|91-7-22
|[[Reial Club Deportiu Mallorca|Mallorca]]
|62
|21
|2020
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-budimir-fitxatu-du-eta-2025era-arte-sinatu-du Osasunak Budimir fitxatu du eta 2025era arte sinatu du]&lt;/ref&gt; 
|[[Kroaziako futbol selekzio nazionala|Kroaziarekin]] internazionala
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Enrique García Martínez|'''Kike García''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'86
|89-11-25
|[[Eibar KE|Eibar]]
|36
|6
|2021
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/kike-garcia-ficha-por-osasuna-hasta-2024 Kike García ficha por Osasuna hasta 2024]&lt;/ref&gt;
|
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez|Pablo '''Ibáñez''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'79
|98-9-20
|Harrobia
|0
|0
|2022
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/el-club-atletico-osasuna-renueva-a-pablo-ibanez-hasta-el-2024 El Club Atlético Osasuna renueva a Pablo Ibáñez hasta el 2024]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Gonzálvez|'''Barbero''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'86
|98-8-17
|[[Unión Deportiva Almería|Almería]]
|8
|1
|19-20,21
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/barbero-renueva-hasta-2023-y-se-marcha-cedido-a-la-a-d-alcorcon Barbero renueva hasta 2023 y se marcha cedido a la A. D. Alcorcón]&lt;/ref&gt;
|
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Javier Martínez Calvo|Javi '''Martínez''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'80
|99-12-22
|Harrobia
|49
|3
|2018
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-javi-martinez-hasta-el-2026 Osasuna renueva a Javi Martínez hasta el 2026]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Roberto Ibáñez|'''Rober''' Ibáñez]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'68
|93-3-22
|[[Getafe Club de Fútbol|Getafe]]
|53
|5
|17-18,18-20,21-22,22
|2023 &lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20190812220934/https://www.osasuna.es/albiste/_/13197/12-08-2019-rober-ibanez-osasunako-jokalari-izango-da-2023-urtera-arte.html Rober Ibáñez Osasunako jokalari izango da 2023 urtera arte]&lt;/ref&gt;
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Ekuatore Ginea}} [[Aridane Hernández|'''Aridane''' Hernández]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'88
|89-3-23
|[[Cádiz Club de Futbol|Cádiz]]
|121
|4
|2017
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/aridane-2023ra-arte-berritu-du-osasunak Aridane 2023ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Moisés Gómez Bordonado|'''Moi''' Gómez]]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'76
|94-6-23
|[[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
|0
|0
|2022
|2027 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/aurreakordioa-villarealekin-moi-gomez-eskualdatzeko Aurreakordioa Villarealekin Moi Gómez eskualdatzeko]&lt;/ref&gt;
|
|-
|25
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Fernández|'''Aitor''' Fernández]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'82
|91-5-3
|[[Levante Unión Deportiva|Levante]]
|0
|0
|2022
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/aitor-fernandez-osasunako-atearen-errefortzua Aitor Fernandez, Osasunako atearen errefortzua]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|29
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aimar Oroz|Aimar '''Oroz''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'77
|01-11-27
|Harrobia
|4
|0
|2018
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-2026ra-arte-berritu-du-aimar-oroz Osasunak 2026ra arte berritu du Aimar Oroz]&lt;/ref&gt; 
|
|-  
|31
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando|Jorge '''Herrando''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'92
|01-2-28
|Harrobia
|1
|0
|20-21,22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-hasta-el-2024-a-herrando-que-es-cedido-un-curso-a-la-u-d-logrones Osasuna renueva hasta el 2024 a Herrando, que es cedido un curso a la U. D. Logroñés]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|33
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iker Benito|Iker '''Benito''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'76
|02-8-10
|Harrobia
|4
|0
|2021
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-iker-benito-hasta-el-2025 Osasuna renueva a Iker Benito hasta el 2025]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Darío Ramos|'''Darío''' Ramos]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'91
|99-10-19
|[[Getafe Club de Fútbol|Getafe]]
|1
|0
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-promesas-incorpora-a-dario-ramos-david-rabadan-y-pau-martinez Osasuna Promesas incorpora a Darío Ramos, David Rabadán y Pau Martínez]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|39
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Sánchez de la Peña|'''Manu Sánchez''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'71
|00-8-24
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|52
|1
|2020
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-manu-sanchez-utzita-etortzea-lortu-du Osasunak Manu Sanchez utzita etortzea lortu du.]&lt;/ref&gt;
|
|-
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Jagoba Arrasate]] (2018-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa.
* &lt;small&gt; 25 baino handiagoa den dortsala duten joklariak [[Osasuna B 2022/2023|Osasuna Promesas]] taldeko jokalariak dira, eta beraz bigarren edo lehen taldearekin jokatu dezakete partidak. [[Espainiako futbol liga txapelketa|LFP]]-ko arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 25-erako dortsalak eraman beharko dituzte. &lt;/small&gt;

==== Lagatakoak ====
{| border=&quot;1&quot; width=&quot;75%&quot; cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=&quot;center&quot; bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- style=&quot;background:White&quot; text-align: center;&quot;
|- 
|[[Sociedad Deportiva Ponferradina|Ponferradina]] (2.)
|align=left|{{banderaikur|Italia}} {{banderaikur|Ekuador}} [[Javier Enrique Delgado Saverio|Kike '''Saverio''']] [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'78
|99-6-19
|[[Barça]]
|2
|1
|20-21
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/kike-saverio-cedido-a-la-s-d-ponferradina Kike Saverio, cedido a la S. D. Ponferradina]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Moisés Gómez Bordonado|Moi Gómez]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
| Fitxaketa
| 1.800.000 [[Euro|€]]
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Aitor Fernández]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Levante Unión Deportiva|Levante]]
| Librea 
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Peña Jiménez|Rubén Peña]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
| Librea 
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[UD Logroñes]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Roberto Ibáñez|Rober Ibañez]] 
| [[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Club Deportivo Leganés|Leganés]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Osasuna B|Osasuna Promesas]]
| 1.taldera igo
| 
|-
|}
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Iñigo Pérez]] 
| [[Erdilari|Euskarria]]
| Erretiratua
|
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Oier Sanjurjo]] 
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[AEK Larnaka FC|AEK Larnaka]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Angola}} [[Jonas Ramalho]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Málaga Club de Fútbol|Málaga]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[José Ángel Valdés|Cote Valdés]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| [[Real Sporting de Gijón|Sporting]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Unai Dufur]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Osasuna B|Osasuna Promesas]]
| 2.taldera
| 
|-
|}

=== Estatistikak ===
{| class=&quot;wikitaula&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|-
!rowspan=&quot;2&quot;|Zkia.
!rowspan=&quot;2&quot;|Jokalaria
!colspan=&quot;4&quot;|Guztira
!colspan=&quot;4&quot;|Liga
!colspan=&quot;4&quot;|Kopa
|-
!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Sergio Herrera|'''Herrera''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|2
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Ignacio Vidal Miralles|'''Vidal''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|3
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Cruz Álvaro Armada|'''Juan Cruz''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Unai García]]'''
| || || || || || || || || || || ||
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[David García Zubiria|'''David Garcia''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|6
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Lucas Torró|'''Torró''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Monkaiola|'''Monkaiola''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|8
|align=left|{{banderaikur|Serbia}} [[Darko Brašanac|'''Brašanac''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Argentina}} [[Ezequiel Ávila|'''Ávila''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Roberto Torres Morales|'''Torres''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
| || ||
|
| || ||
|
| || || ||
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Enrique Barja|'''Barja''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jesus Areso|'''Areso''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Manuel Pérez Ruiz|'''Juan Pérez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|14
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} '''[[Rubén García Santos|Rubén García]]'''
| || || || || || || || || || || ||
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Peña Jiménez|'''Peña''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|16
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[José Ángel Valdés|'''Cote''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|Bosnia-Herzegovina}} {{banderaikur|Kroazia}} [[Ante Budimir|'''Budimir''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|18
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Enrique García Martínez|'''Kike Garcia''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez|'''Pablo Ibáñez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|20
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Gonzálvez|'''Barbero''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Javier Martínez Calvo|'''Javi Martínez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|22
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Roberto Ibáñez|'''Rober Ibañez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Ekuatore Ginea}} [[Aridane Hernández|'''Aridane''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|24
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Moisés Gómez Bordonado|'''Moi Gómez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|25
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Fernández|'''Aitor''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|33
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iker Benito|'''Benito''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Darío Ramos|'''Ramos''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|39
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Sánchez de la Peña|'''Manu Sánchez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|}
''Jokalariak guztira: 30''
&lt;!--
=== Denboraldiko Hamaikakoa ===
''Konpetizio guztiak kontutan harturik, hamaikakoetan gehien agertu diren jokalariak.''
&lt;div style=&quot;position:relative;&quot;&gt;
[[Fitxategi:Soccer Field Transparant.svg|350px]]
{{Image label|x=0.35|y=1.26|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Black; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Sergio Herrera|'''Herrera''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.78|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} [[Ignacio Vidal Miralles|'''Vidal''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.58|y=1.10|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[David García Zubiria|'''David Garcia''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.22|y=1.10|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Cruz Álvaro Armada|'''Juan Cruz''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.10|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Sánchez de la Peña|'''Manu Sánchez''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.50|y=0.80|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} [[Lucas Torró|'''Torró''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.20|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Jon Monkaiola|'''Monkaiola''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.65|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Serbia}} [[Darko Brašanac|'''Brašanac''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.70|y=0.45|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Argentina}} [[Ezequiel Ávila|'''Ávila''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.07|y=0.45|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} '''[[Rubén García Santos|Rubén García''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=0.30|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Bosnia-Herzegovina}} {{banderaikur|Kroazia}} [[Ante Budimir|'''Budimir''']]&lt;/span&gt;}}
&lt;/div&gt;
--&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Osasunako urtez urteko lehen taldeko kideak]]</text>
      <sha1>2v4u7q60dcxomw1epv8pm8vhjbf1y8j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005852</id>
      <parentid>9005851</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:44:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <comment>/* Estatistikak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20579" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiztik
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23 Gizonezkoak'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Sergio Herrera|Sergio '''Herrera''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'92
|93-6-5
|[[Sociedad Deportiva Huesca|Huesca]]
|133
|0
|2017
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/sergio-herrera-2026ra-arte-berritu-du-osasunak Sergio Herrera 2026ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Ignacio Vidal Miralles|Nacho '''Vidal''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'80
|95-1-24
|[[Valencia Club de Fútbol|València]]
|145
|1
|2018
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-nacho-vidal-hasta-2025 Osasuna renueva a Nacho Vidal hasta 2025]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|3
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Cruz Álvaro Armada|'''Juan Cruz''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'82
|92-7-28
|[[Elche Club de Fútbol|Elx]]
|53
|0
|2020
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/juan-cruzek-2024ra-arte-berritu-du-osasunarekin Juan Cruzek 2024ra arte berritu du Osasunarekin]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Unai García]]'''
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'86
|92-2-3
|Harrobia
|178
|10
|12-15,15
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/unai-garcia-2023ra-arte-berritu-du-osasunak Unai Garcia 2023ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[David García Zubiria|'''David García''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'85
|94-2-14
|Harrobia
|234
|12
|14-18,18
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/david-garcia-2026ra-arte-berritu-du-osasunak David Garcia 2026ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Lucas Torró|Lucas '''Torró''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'88
|94-7-19
|[[Real Madril]]
|99
|2
|17-18,20
|2027 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/lucas-torro-2027ra-arte-berritu-du-osasunak Lucas Torró 2027ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt;
|
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Monkaiola|Jon '''Monkaiola''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'89
|98-5-13
|Harrobia
|106
|5
|2019
|2031 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-moncayola-berritu-du-datozen-hamar-denboraldietarako Osasunak Moncayola berritu du datozen hamar denboraldietarako]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
|align=left|{{banderaikur|Serbia}} [[Darko Brašanac|Darko '''Brašanac''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'78
|92-2-12
|[[Real Betis Balompié|Betis]]
|86
|4
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-darko-2023ra-arte-berritu-du Osasunak Darko 2023ra arte berritu du]&lt;/ref&gt;
|[[Serbiako futbol selekzio nazionala|Serbiarekin]] internazionala
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Argentina}} [[Ezequiel Ávila|'''Chimy''' Ávila]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'72
|94-2-6
|[[Club Atlético San Lorenzo de Almagro|San Lorenzo]]
|69
|18
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-ficha-al-chimy-vila Osasuna ficha al Chimy Ávila]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Roberto Torres Morales|Roberto '''Torres''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'78
|89-3-7
|Harrobia
|348
|60
|2011
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-roberto-torres-hasta-el-2023 Osasuna renueva a Roberto Torres hasta el 2023]&lt;/ref&gt; 
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Enrique Barja|Kike '''Barja''']]
|align=left|[[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
|1'78
|97-4-1
|Harrobia
|127
|12
|2016
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-kike-barja-hasta-el-2026 Osasuna renueva a Kike Barja hasta el 2026]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jesus Areso|Jesus '''Areso''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'83
|99-7-2
|Harrobia
|4
|0
|2021
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/jesus-areso-etxera-itzuli-da Jesús Areso etxera itzuli da]&lt;/ref&gt; 
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Manuel Pérez Ruiz|Juan '''Pérez''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'91
|96-7-15
|Harrobia
|16
|0
|2018
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-juan-perez-hasta-el-2024 Osasuna renueva a Juan Pérez hasta el 2024]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Rubén García Santos|'''Rubén García''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'71
|93-7-14
|[[Levante Unión Deportiva|Levante]]
|146
|19
|2018
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/ruben-garcia-2024ra-arte-berritu-du-osasunak Ruben Garcia 2024ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Peña Jiménez|Rubén '''Peña''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'70
|91-7-18
|[[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
|0
|0
|2022
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/ruben-pena-osasunaren-lehen-fitxaketa-202223-denboraldirako Rubén Peña, Osasunaren lehen fitxaketa 2022/23 denboraldirako]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|16
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[José Ángel Valdés|'''Cote''' Valdés]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'82
|89-9-5
|[[Eibar KE|Eibar]]
|25
|1
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/cote-nuevo-jugador-de-osasuna Cote, nuevo jugador de Osasuna]&lt;/ref&gt;
|
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|Bosnia-Herzegovina}} {{banderaikur|Kroazia}} [[Ante Budimir|Ante '''Budimir''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'90
|91-7-22
|[[Reial Club Deportiu Mallorca|Mallorca]]
|62
|21
|2020
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-budimir-fitxatu-du-eta-2025era-arte-sinatu-du Osasunak Budimir fitxatu du eta 2025era arte sinatu du]&lt;/ref&gt; 
|[[Kroaziako futbol selekzio nazionala|Kroaziarekin]] internazionala
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Enrique García Martínez|'''Kike García''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'86
|89-11-25
|[[Eibar KE|Eibar]]
|36
|6
|2021
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/kike-garcia-ficha-por-osasuna-hasta-2024 Kike García ficha por Osasuna hasta 2024]&lt;/ref&gt;
|
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez|Pablo '''Ibáñez''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'79
|98-9-20
|Harrobia
|0
|0
|2022
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/el-club-atletico-osasuna-renueva-a-pablo-ibanez-hasta-el-2024 El Club Atlético Osasuna renueva a Pablo Ibáñez hasta el 2024]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Gonzálvez|'''Barbero''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'86
|98-8-17
|[[Unión Deportiva Almería|Almería]]
|8
|1
|19-20,21
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/barbero-renueva-hasta-2023-y-se-marcha-cedido-a-la-a-d-alcorcon Barbero renueva hasta 2023 y se marcha cedido a la A. D. Alcorcón]&lt;/ref&gt;
|
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Javier Martínez Calvo|Javi '''Martínez''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'80
|99-12-22
|Harrobia
|49
|3
|2018
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-javi-martinez-hasta-el-2026 Osasuna renueva a Javi Martínez hasta el 2026]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Roberto Ibáñez|'''Rober''' Ibáñez]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'68
|93-3-22
|[[Getafe Club de Fútbol|Getafe]]
|53
|5
|17-18,18-20,21-22,22
|2023 &lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20190812220934/https://www.osasuna.es/albiste/_/13197/12-08-2019-rober-ibanez-osasunako-jokalari-izango-da-2023-urtera-arte.html Rober Ibáñez Osasunako jokalari izango da 2023 urtera arte]&lt;/ref&gt;
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Ekuatore Ginea}} [[Aridane Hernández|'''Aridane''' Hernández]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'88
|89-3-23
|[[Cádiz Club de Futbol|Cádiz]]
|121
|4
|2017
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/aridane-2023ra-arte-berritu-du-osasunak Aridane 2023ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Moisés Gómez Bordonado|'''Moi''' Gómez]]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'76
|94-6-23
|[[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
|0
|0
|2022
|2027 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/aurreakordioa-villarealekin-moi-gomez-eskualdatzeko Aurreakordioa Villarealekin Moi Gómez eskualdatzeko]&lt;/ref&gt;
|
|-
|25
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Fernández|'''Aitor''' Fernández]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'82
|91-5-3
|[[Levante Unión Deportiva|Levante]]
|0
|0
|2022
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/aitor-fernandez-osasunako-atearen-errefortzua Aitor Fernandez, Osasunako atearen errefortzua]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|29
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aimar Oroz|Aimar '''Oroz''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'77
|01-11-27
|Harrobia
|4
|0
|2018
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-2026ra-arte-berritu-du-aimar-oroz Osasunak 2026ra arte berritu du Aimar Oroz]&lt;/ref&gt; 
|
|-  
|31
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando|Jorge '''Herrando''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'92
|01-2-28
|Harrobia
|1
|0
|20-21,22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-hasta-el-2024-a-herrando-que-es-cedido-un-curso-a-la-u-d-logrones Osasuna renueva hasta el 2024 a Herrando, que es cedido un curso a la U. D. Logroñés]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|33
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iker Benito|Iker '''Benito''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'76
|02-8-10
|Harrobia
|4
|0
|2021
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-iker-benito-hasta-el-2025 Osasuna renueva a Iker Benito hasta el 2025]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Darío Ramos|'''Darío''' Ramos]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'91
|99-10-19
|[[Getafe Club de Fútbol|Getafe]]
|1
|0
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-promesas-incorpora-a-dario-ramos-david-rabadan-y-pau-martinez Osasuna Promesas incorpora a Darío Ramos, David Rabadán y Pau Martínez]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|39
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Sánchez de la Peña|'''Manu Sánchez''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'71
|00-8-24
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|52
|1
|2020
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-manu-sanchez-utzita-etortzea-lortu-du Osasunak Manu Sanchez utzita etortzea lortu du.]&lt;/ref&gt;
|
|-
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Jagoba Arrasate]] (2018-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa.
* &lt;small&gt; 25 baino handiagoa den dortsala duten joklariak [[Osasuna B 2022/2023|Osasuna Promesas]] taldeko jokalariak dira, eta beraz bigarren edo lehen taldearekin jokatu dezakete partidak. [[Espainiako futbol liga txapelketa|LFP]]-ko arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 25-erako dortsalak eraman beharko dituzte. &lt;/small&gt;

==== Lagatakoak ====
{| border=&quot;1&quot; width=&quot;75%&quot; cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=&quot;center&quot; bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- style=&quot;background:White&quot; text-align: center;&quot;
|- 
|[[Sociedad Deportiva Ponferradina|Ponferradina]] (2.)
|align=left|{{banderaikur|Italia}} {{banderaikur|Ekuador}} [[Javier Enrique Delgado Saverio|Kike '''Saverio''']] [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'78
|99-6-19
|[[Barça]]
|2
|1
|20-21
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/kike-saverio-cedido-a-la-s-d-ponferradina Kike Saverio, cedido a la S. D. Ponferradina]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Moisés Gómez Bordonado|Moi Gómez]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
| Fitxaketa
| 1.800.000 [[Euro|€]]
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Aitor Fernández]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Levante Unión Deportiva|Levante]]
| Librea 
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Peña Jiménez|Rubén Peña]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
| Librea 
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[UD Logroñes]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Roberto Ibáñez|Rober Ibañez]] 
| [[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Club Deportivo Leganés|Leganés]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Osasuna B|Osasuna Promesas]]
| 1.taldera igo
| 
|-
|}
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Iñigo Pérez]] 
| [[Erdilari|Euskarria]]
| Erretiratua
|
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Oier Sanjurjo]] 
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[AEK Larnaka FC|AEK Larnaka]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Angola}} [[Jonas Ramalho]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Málaga Club de Fútbol|Málaga]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[José Ángel Valdés|Cote Valdés]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| [[Real Sporting de Gijón|Sporting]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Unai Dufur]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Osasuna B|Osasuna Promesas]]
| 2.taldera
| 
|-
|}

=== Estatistikak ===
{| class=&quot;wikitaula&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|-
!rowspan=&quot;2&quot;|Zkia.
!rowspan=&quot;2&quot;|Jokalaria
!colspan=&quot;4&quot;|Guztira
!colspan=&quot;4&quot;|Liga
!colspan=&quot;4&quot;|Kopa
|-
!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Sergio Herrera|'''Herrera''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|2
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Ignacio Vidal Miralles|'''Vidal''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|3
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Cruz Álvaro Armada|'''Juan Cruz''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Unai García]]'''
| || || || || || || || || || || ||
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[David García Zubiria|'''David Garcia''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|6
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Lucas Torró|'''Torró''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Monkaiola|'''Monkaiola''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|8
|align=left|{{banderaikur|Serbia}} [[Darko Brašanac|'''Brašanac''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Argentina}} [[Ezequiel Ávila|'''Ávila''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Roberto Torres Morales|'''Torres''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
| || ||
|
| || ||
|
| || || ||
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Enrique Barja|'''Barja''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jesus Areso|'''Areso''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Manuel Pérez Ruiz|'''Juan Pérez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|14
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} '''[[Rubén García Santos|Rubén García]]'''
| || || || || || || || || || || ||
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Peña Jiménez|'''Peña''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|Bosnia-Herzegovina}} {{banderaikur|Kroazia}} [[Ante Budimir|'''Budimir''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|18
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Enrique García Martínez|'''Kike Garcia''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez|'''Pablo Ibáñez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|20
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Gonzálvez|'''Barbero''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Javier Martínez Calvo|'''Javi Martínez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|22
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Roberto Ibáñez|'''Rober Ibañez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Ekuatore Ginea}} [[Aridane Hernández|'''Aridane''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|24
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Moisés Gómez Bordonado|'''Moi Gómez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|25
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Fernández|'''Aitor''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|33
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iker Benito|'''Benito''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Darío Ramos|'''Ramos''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|39
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Sánchez de la Peña|'''Manu Sánchez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|}
''Jokalariak guztira: 30''
&lt;!--
=== Denboraldiko Hamaikakoa ===
''Konpetizio guztiak kontutan harturik, hamaikakoetan gehien agertu diren jokalariak.''
&lt;div style=&quot;position:relative;&quot;&gt;
[[Fitxategi:Soccer Field Transparant.svg|350px]]
{{Image label|x=0.35|y=1.26|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Black; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Sergio Herrera|'''Herrera''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.78|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} [[Ignacio Vidal Miralles|'''Vidal''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.58|y=1.10|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[David García Zubiria|'''David Garcia''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.22|y=1.10|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Cruz Álvaro Armada|'''Juan Cruz''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.10|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Sánchez de la Peña|'''Manu Sánchez''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.50|y=0.80|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} [[Lucas Torró|'''Torró''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.20|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Jon Monkaiola|'''Monkaiola''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.65|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Serbia}} [[Darko Brašanac|'''Brašanac''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.70|y=0.45|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Argentina}} [[Ezequiel Ávila|'''Ávila''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.07|y=0.45|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} '''[[Rubén García Santos|Rubén García''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=0.30|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Bosnia-Herzegovina}} {{banderaikur|Kroazia}} [[Ante Budimir|'''Budimir''']]&lt;/span&gt;}}
&lt;/div&gt;
--&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Osasunako urtez urteko lehen taldeko kideak]]</text>
      <sha1>p7p1bj5lpab8mz0l99hsov32sl4bi5j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005853</id>
      <parentid>9005852</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:46:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20431" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiztik
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23 Gizonezkoak'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Sergio Herrera|Sergio '''Herrera''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'92
|93-6-5
|[[Sociedad Deportiva Huesca|Huesca]]
|133
|0
|2017
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/sergio-herrera-2026ra-arte-berritu-du-osasunak Sergio Herrera 2026ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Ignacio Vidal Miralles|Nacho '''Vidal''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'80
|95-1-24
|[[Valencia Club de Fútbol|València]]
|145
|1
|2018
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-nacho-vidal-hasta-2025 Osasuna renueva a Nacho Vidal hasta 2025]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|3
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Cruz Álvaro Armada|'''Juan Cruz''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'82
|92-7-28
|[[Elche Club de Fútbol|Elx]]
|53
|0
|2020
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/juan-cruzek-2024ra-arte-berritu-du-osasunarekin Juan Cruzek 2024ra arte berritu du Osasunarekin]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Unai García]]'''
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'86
|92-2-3
|Harrobia
|178
|10
|12-15,15
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/unai-garcia-2023ra-arte-berritu-du-osasunak Unai Garcia 2023ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[David García Zubiria|'''David García''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'85
|94-2-14
|Harrobia
|234
|12
|14-18,18
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/david-garcia-2026ra-arte-berritu-du-osasunak David Garcia 2026ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Lucas Torró|Lucas '''Torró''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'88
|94-7-19
|[[Real Madril]]
|99
|2
|17-18,20
|2027 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/lucas-torro-2027ra-arte-berritu-du-osasunak Lucas Torró 2027ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt;
|
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Monkaiola|Jon '''Monkaiola''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'89
|98-5-13
|Harrobia
|106
|5
|2019
|2031 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-moncayola-berritu-du-datozen-hamar-denboraldietarako Osasunak Moncayola berritu du datozen hamar denboraldietarako]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
|align=left|{{banderaikur|Serbia}} [[Darko Brašanac|Darko '''Brašanac''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'78
|92-2-12
|[[Real Betis Balompié|Betis]]
|86
|4
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-darko-2023ra-arte-berritu-du Osasunak Darko 2023ra arte berritu du]&lt;/ref&gt;
|[[Serbiako futbol selekzio nazionala|Serbiarekin]] internazionala
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Argentina}} [[Ezequiel Ávila|'''Chimy''' Ávila]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'72
|94-2-6
|[[Club Atlético San Lorenzo de Almagro|San Lorenzo]]
|69
|18
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-ficha-al-chimy-vila Osasuna ficha al Chimy Ávila]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Roberto Torres Morales|Roberto '''Torres''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'78
|89-3-7
|Harrobia
|348
|60
|2011
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-roberto-torres-hasta-el-2023 Osasuna renueva a Roberto Torres hasta el 2023]&lt;/ref&gt; 
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Enrique Barja|Kike '''Barja''']]
|align=left|[[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
|1'78
|97-4-1
|Harrobia
|127
|12
|2016
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-kike-barja-hasta-el-2026 Osasuna renueva a Kike Barja hasta el 2026]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jesus Areso|Jesus '''Areso''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'83
|99-7-2
|Harrobia
|4
|0
|2021
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/jesus-areso-etxera-itzuli-da Jesús Areso etxera itzuli da]&lt;/ref&gt; 
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Manuel Pérez Ruiz|Juan '''Pérez''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'91
|96-7-15
|Harrobia
|16
|0
|2018
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-juan-perez-hasta-el-2024 Osasuna renueva a Juan Pérez hasta el 2024]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Rubén García Santos|'''Rubén García''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'71
|93-7-14
|[[Levante Unión Deportiva|Levante]]
|146
|19
|2018
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/ruben-garcia-2024ra-arte-berritu-du-osasunak Ruben Garcia 2024ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Peña Jiménez|Rubén '''Peña''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'70
|91-7-18
|[[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
|0
|0
|2022
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/ruben-pena-osasunaren-lehen-fitxaketa-202223-denboraldirako Rubén Peña, Osasunaren lehen fitxaketa 2022/23 denboraldirako]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Italia}} {{banderaikur|Ekuador}} [[Javier Enrique Delgado Saverio|Kike '''Saverio''']] [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'78
|99-6-19
|[[Barça]]
|2
|1
|20-21,22
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/kike-saverio-cedido-a-la-s-d-ponferradina Kike Saverio, cedido a la S. D. Ponferradina]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|Bosnia-Herzegovina}} {{banderaikur|Kroazia}} [[Ante Budimir|Ante '''Budimir''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'90
|91-7-22
|[[Reial Club Deportiu Mallorca|Mallorca]]
|62
|21
|2020
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-budimir-fitxatu-du-eta-2025era-arte-sinatu-du Osasunak Budimir fitxatu du eta 2025era arte sinatu du]&lt;/ref&gt; 
|[[Kroaziako futbol selekzio nazionala|Kroaziarekin]] internazionala
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Enrique García Martínez|'''Kike García''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'86
|89-11-25
|[[Eibar KE|Eibar]]
|36
|6
|2021
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/kike-garcia-ficha-por-osasuna-hasta-2024 Kike García ficha por Osasuna hasta 2024]&lt;/ref&gt;
|
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez|Pablo '''Ibáñez''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'79
|98-9-20
|Harrobia
|0
|0
|2022
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/el-club-atletico-osasuna-renueva-a-pablo-ibanez-hasta-el-2024 El Club Atlético Osasuna renueva a Pablo Ibáñez hasta el 2024]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Gonzálvez|'''Barbero''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'86
|98-8-17
|[[Unión Deportiva Almería|Almería]]
|8
|1
|19-20,21
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/barbero-renueva-hasta-2023-y-se-marcha-cedido-a-la-a-d-alcorcon Barbero renueva hasta 2023 y se marcha cedido a la A. D. Alcorcón]&lt;/ref&gt;
|
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Javier Martínez Calvo|Javi '''Martínez''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'80
|99-12-22
|Harrobia
|49
|3
|2018
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-javi-martinez-hasta-el-2026 Osasuna renueva a Javi Martínez hasta el 2026]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Roberto Ibáñez|'''Rober''' Ibáñez]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'68
|93-3-22
|[[Getafe Club de Fútbol|Getafe]]
|53
|5
|17-18,18-20,21-22,22
|2023 &lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20190812220934/https://www.osasuna.es/albiste/_/13197/12-08-2019-rober-ibanez-osasunako-jokalari-izango-da-2023-urtera-arte.html Rober Ibáñez Osasunako jokalari izango da 2023 urtera arte]&lt;/ref&gt;
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Ekuatore Ginea}} [[Aridane Hernández|'''Aridane''' Hernández]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'88
|89-3-23
|[[Cádiz Club de Futbol|Cádiz]]
|121
|4
|2017
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/aridane-2023ra-arte-berritu-du-osasunak Aridane 2023ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Moisés Gómez Bordonado|'''Moi''' Gómez]]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'76
|94-6-23
|[[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
|0
|0
|2022
|2027 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/aurreakordioa-villarealekin-moi-gomez-eskualdatzeko Aurreakordioa Villarealekin Moi Gómez eskualdatzeko]&lt;/ref&gt;
|
|-
|25
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Fernández|'''Aitor''' Fernández]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'82
|91-5-3
|[[Levante Unión Deportiva|Levante]]
|0
|0
|2022
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/aitor-fernandez-osasunako-atearen-errefortzua Aitor Fernandez, Osasunako atearen errefortzua]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|29
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aimar Oroz|Aimar '''Oroz''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'77
|01-11-27
|Harrobia
|4
|0
|2018
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-2026ra-arte-berritu-du-aimar-oroz Osasunak 2026ra arte berritu du Aimar Oroz]&lt;/ref&gt; 
|
|-  
|31
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando|Jorge '''Herrando''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'92
|01-2-28
|Harrobia
|1
|0
|20-21,22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-hasta-el-2024-a-herrando-que-es-cedido-un-curso-a-la-u-d-logrones Osasuna renueva hasta el 2024 a Herrando, que es cedido un curso a la U. D. Logroñés]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|33
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iker Benito|Iker '''Benito''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'76
|02-8-10
|Harrobia
|4
|0
|2021
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-iker-benito-hasta-el-2025 Osasuna renueva a Iker Benito hasta el 2025]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Darío Ramos|'''Darío''' Ramos]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'91
|99-10-19
|[[Getafe Club de Fútbol|Getafe]]
|1
|0
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-promesas-incorpora-a-dario-ramos-david-rabadan-y-pau-martinez Osasuna Promesas incorpora a Darío Ramos, David Rabadán y Pau Martínez]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|39
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Sánchez de la Peña|'''Manu Sánchez''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'71
|00-8-24
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|52
|1
|2020
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-manu-sanchez-utzita-etortzea-lortu-du Osasunak Manu Sanchez utzita etortzea lortu du.]&lt;/ref&gt;
|
|-
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Jagoba Arrasate]] (2018-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa.
* &lt;small&gt; 25 baino handiagoa den dortsala duten joklariak [[Osasuna B 2022/2023|Osasuna Promesas]] taldeko jokalariak dira, eta beraz bigarren edo lehen taldearekin jokatu dezakete partidak. [[Espainiako futbol liga txapelketa|LFP]]-ko arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 25-erako dortsalak eraman beharko dituzte. &lt;/small&gt;

==== Lagatakoak ====
{| border=&quot;1&quot; width=&quot;75%&quot; cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=&quot;center&quot; bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- style=&quot;background:White&quot; text-align: center;&quot;
|- 
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Moisés Gómez Bordonado|Moi Gómez]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
| Fitxaketa
| 1.800.000 [[Euro|€]]
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Aitor Fernández]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Levante Unión Deportiva|Levante]]
| Librea 
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Peña Jiménez|Rubén Peña]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
| Librea 
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[UD Logroñes]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Roberto Ibáñez|Rober Ibañez]] 
| [[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Club Deportivo Leganés|Leganés]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|Italia}} {{banderaikur|Ekuador}} [[Javier Enrique Delgado Saverio|Kike Saverio]]
| [[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
| [[Sociedad Deportiva Ponferradina|Ponferradina]] 
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Osasuna B|Osasuna Promesas]]
| 1.taldera igo
| 
|-
|}
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Iñigo Pérez]] 
| [[Erdilari|Euskarria]]
| Erretiratua
|
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Oier Sanjurjo]] 
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[AEK Larnaka FC|AEK Larnaka]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Angola}} [[Jonas Ramalho]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Málaga Club de Fútbol|Málaga]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[José Ángel Valdés|Cote Valdés]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| [[Real Sporting de Gijón|Sporting]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Unai Dufur]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Osasuna B|Osasuna Promesas]]
| 2.taldera
| 
|-
|}

=== Estatistikak ===
{| class=&quot;wikitaula&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|-
!rowspan=&quot;2&quot;|Zkia.
!rowspan=&quot;2&quot;|Jokalaria
!colspan=&quot;4&quot;|Guztira
!colspan=&quot;4&quot;|Liga
!colspan=&quot;4&quot;|Kopa
|-
!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Sergio Herrera|'''Herrera''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|2
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Ignacio Vidal Miralles|'''Vidal''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|3
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Cruz Álvaro Armada|'''Juan Cruz''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Unai García]]'''
| || || || || || || || || || || ||
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[David García Zubiria|'''David Garcia''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|6
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Lucas Torró|'''Torró''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Monkaiola|'''Monkaiola''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|8
|align=left|{{banderaikur|Serbia}} [[Darko Brašanac|'''Brašanac''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Argentina}} [[Ezequiel Ávila|'''Ávila''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Roberto Torres Morales|'''Torres''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
| || ||
|
| || ||
|
| || || ||
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Enrique Barja|'''Barja''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jesus Areso|'''Areso''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Manuel Pérez Ruiz|'''Juan Pérez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|14
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} '''[[Rubén García Santos|Rubén García]]'''
| || || || || || || || || || || ||
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Peña Jiménez|'''Peña''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|Bosnia-Herzegovina}} {{banderaikur|Kroazia}} [[Ante Budimir|'''Budimir''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|18
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Enrique García Martínez|'''Kike Garcia''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez|'''Pablo Ibáñez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|20
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Gonzálvez|'''Barbero''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Javier Martínez Calvo|'''Javi Martínez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|22
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Roberto Ibáñez|'''Rober Ibañez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Ekuatore Ginea}} [[Aridane Hernández|'''Aridane''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|24
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Moisés Gómez Bordonado|'''Moi Gómez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|25
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Fernández|'''Aitor''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|33
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iker Benito|'''Benito''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Darío Ramos|'''Ramos''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|39
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Sánchez de la Peña|'''Manu Sánchez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|}
''Jokalariak guztira: 30''
&lt;!--
=== Denboraldiko Hamaikakoa ===
''Konpetizio guztiak kontutan harturik, hamaikakoetan gehien agertu diren jokalariak.''
&lt;div style=&quot;position:relative;&quot;&gt;
[[Fitxategi:Soccer Field Transparant.svg|350px]]
{{Image label|x=0.35|y=1.26|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Black; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Sergio Herrera|'''Herrera''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.78|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} [[Ignacio Vidal Miralles|'''Vidal''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.58|y=1.10|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[David García Zubiria|'''David Garcia''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.22|y=1.10|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Cruz Álvaro Armada|'''Juan Cruz''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.10|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Sánchez de la Peña|'''Manu Sánchez''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.50|y=0.80|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} [[Lucas Torró|'''Torró''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.20|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Jon Monkaiola|'''Monkaiola''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.65|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Serbia}} [[Darko Brašanac|'''Brašanac''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.70|y=0.45|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Argentina}} [[Ezequiel Ávila|'''Ávila''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.07|y=0.45|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} '''[[Rubén García Santos|Rubén García''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=0.30|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Bosnia-Herzegovina}} {{banderaikur|Kroazia}} [[Ante Budimir|'''Budimir''']]&lt;/span&gt;}}
&lt;/div&gt;
--&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Osasunako urtez urteko lehen taldeko kideak]]</text>
      <sha1>r1assjx4cf917xu0c4vz71pviq9z2oj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005854</id>
      <parentid>9005853</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:47:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20429" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiztik
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23 Gizonezkoak'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Sergio Herrera|Sergio '''Herrera''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'92
|93-6-5
|[[Sociedad Deportiva Huesca|Huesca]]
|133
|0
|2017
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/sergio-herrera-2026ra-arte-berritu-du-osasunak Sergio Herrera 2026ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Ignacio Vidal Miralles|Nacho '''Vidal''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'80
|95-1-24
|[[Valencia Club de Fútbol|València]]
|145
|1
|2018
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-nacho-vidal-hasta-2025 Osasuna renueva a Nacho Vidal hasta 2025]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|3
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Cruz Álvaro Armada|'''Juan Cruz''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'82
|92-7-28
|[[Elche Club de Fútbol|Elx]]
|53
|0
|2020
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/juan-cruzek-2024ra-arte-berritu-du-osasunarekin Juan Cruzek 2024ra arte berritu du Osasunarekin]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Unai García]]'''
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'86
|92-2-3
|Harrobia
|178
|10
|12-15,15
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/unai-garcia-2023ra-arte-berritu-du-osasunak Unai Garcia 2023ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[David García Zubiria|'''David García''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'85
|94-2-14
|Harrobia
|234
|12
|14-18,18
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/david-garcia-2026ra-arte-berritu-du-osasunak David Garcia 2026ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Lucas Torró|Lucas '''Torró''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'88
|94-7-19
|[[Real Madril]]
|99
|2
|17-18,20
|2027 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/lucas-torro-2027ra-arte-berritu-du-osasunak Lucas Torró 2027ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt;
|
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Monkaiola|Jon '''Monkaiola''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'89
|98-5-13
|Harrobia
|106
|5
|2019
|2031 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-moncayola-berritu-du-datozen-hamar-denboraldietarako Osasunak Moncayola berritu du datozen hamar denboraldietarako]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
|align=left|{{banderaikur|Serbia}} [[Darko Brašanac|Darko '''Brašanac''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'78
|92-2-12
|[[Real Betis Balompié|Betis]]
|86
|4
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-darko-2023ra-arte-berritu-du Osasunak Darko 2023ra arte berritu du]&lt;/ref&gt;
|[[Serbiako futbol selekzio nazionala|Serbiarekin]] internazionala
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Argentina}} [[Ezequiel Ávila|'''Chimy''' Ávila]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'72
|94-2-6
|[[Club Atlético San Lorenzo de Almagro|San Lorenzo]]
|69
|18
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-ficha-al-chimy-vila Osasuna ficha al Chimy Ávila]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Roberto Torres Morales|Roberto '''Torres''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'78
|89-3-7
|Harrobia
|348
|60
|2011
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-roberto-torres-hasta-el-2023 Osasuna renueva a Roberto Torres hasta el 2023]&lt;/ref&gt; 
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Enrique Barja|Kike '''Barja''']]
|align=left|[[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
|1'78
|97-4-1
|Harrobia
|127
|12
|2016
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-kike-barja-hasta-el-2026 Osasuna renueva a Kike Barja hasta el 2026]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jesus Areso|Jesus '''Areso''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'83
|99-7-2
|Harrobia
|4
|0
|2021
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/jesus-areso-etxera-itzuli-da Jesús Areso etxera itzuli da]&lt;/ref&gt; 
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Manuel Pérez Ruiz|Juan '''Pérez''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'91
|96-7-15
|Harrobia
|16
|0
|2018
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-juan-perez-hasta-el-2024 Osasuna renueva a Juan Pérez hasta el 2024]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Rubén García Santos|'''Rubén García''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'71
|93-7-14
|[[Levante Unión Deportiva|Levante]]
|146
|19
|2018
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/ruben-garcia-2024ra-arte-berritu-du-osasunak Ruben Garcia 2024ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Peña Jiménez|Rubén '''Peña''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'70
|91-7-18
|[[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
|0
|0
|2022
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/ruben-pena-osasunaren-lehen-fitxaketa-202223-denboraldirako Rubén Peña, Osasunaren lehen fitxaketa 2022/23 denboraldirako]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Italia}} {{banderaikur|Ekuador}} [[Javier Enrique Delgado Saverio|Kike '''Saverio''']] [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'78
|99-6-19
|[[Barça]]
|2
|1
|20-21,22
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/kike-saverio-cedido-a-la-s-d-ponferradina Kike Saverio, cedido a la S. D. Ponferradina]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|Bosnia-Herzegovina}} {{banderaikur|Kroazia}} [[Ante Budimir|Ante '''Budimir''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'90
|91-7-22
|[[Reial Club Deportiu Mallorca|Mallorca]]
|62
|21
|2020
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-budimir-fitxatu-du-eta-2025era-arte-sinatu-du Osasunak Budimir fitxatu du eta 2025era arte sinatu du]&lt;/ref&gt; 
|[[Kroaziako futbol selekzio nazionala|Kroaziarekin]] internazionala
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Enrique García Martínez|'''Kike García''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'86
|89-11-25
|[[Eibar KE|Eibar]]
|36
|6
|2021
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/kike-garcia-ficha-por-osasuna-hasta-2024 Kike García ficha por Osasuna hasta 2024]&lt;/ref&gt;
|
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez|Pablo '''Ibáñez''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'79
|98-9-20
|Harrobia
|0
|0
|2022
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/el-club-atletico-osasuna-renueva-a-pablo-ibanez-hasta-el-2024 El Club Atlético Osasuna renueva a Pablo Ibáñez hasta el 2024]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Gonzálvez|'''Barbero''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'86
|98-8-17
|[[Unión Deportiva Almería|Almería]]
|8
|1
|19-20,21
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/barbero-renueva-hasta-2023-y-se-marcha-cedido-a-la-a-d-alcorcon Barbero renueva hasta 2023 y se marcha cedido a la A. D. Alcorcón]&lt;/ref&gt;
|
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Javier Martínez Calvo|Javi '''Martínez''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'80
|99-12-22
|Harrobia
|49
|3
|2018
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-javi-martinez-hasta-el-2026 Osasuna renueva a Javi Martínez hasta el 2026]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Roberto Ibáñez|'''Rober''' Ibáñez]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'68
|93-3-22
|[[Getafe Club de Fútbol|Getafe]]
|53
|5
|17-18,18-20,21-22,22
|2023 &lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20190812220934/https://www.osasuna.es/albiste/_/13197/12-08-2019-rober-ibanez-osasunako-jokalari-izango-da-2023-urtera-arte.html Rober Ibáñez Osasunako jokalari izango da 2023 urtera arte]&lt;/ref&gt;
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Ekuatore Ginea}} [[Aridane Hernández|'''Aridane''' Hernández]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'88
|89-3-23
|[[Cádiz Club de Futbol|Cádiz]]
|121
|4
|2017
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/aridane-2023ra-arte-berritu-du-osasunak Aridane 2023ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Moisés Gómez Bordonado|'''Moi''' Gómez]]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'76
|94-6-23
|[[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
|0
|0
|2022
|2027 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/aurreakordioa-villarealekin-moi-gomez-eskualdatzeko Aurreakordioa Villarealekin Moi Gómez eskualdatzeko]&lt;/ref&gt;
|
|-
|25
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Fernández|'''Aitor''' Fernández]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'82
|91-5-3
|[[Levante Unión Deportiva|Levante]]
|0
|0
|2022
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/aitor-fernandez-osasunako-atearen-errefortzua Aitor Fernandez, Osasunako atearen errefortzua]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|29
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aimar Oroz|Aimar '''Oroz''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'77
|01-11-27
|Harrobia
|4
|0
|2018
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-2026ra-arte-berritu-du-aimar-oroz Osasunak 2026ra arte berritu du Aimar Oroz]&lt;/ref&gt; 
|
|-  
|31
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando|Jorge '''Herrando''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'92
|01-2-28
|Harrobia
|1
|0
|20-21,22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-hasta-el-2024-a-herrando-que-es-cedido-un-curso-a-la-u-d-logrones Osasuna renueva hasta el 2024 a Herrando, que es cedido un curso a la U. D. Logroñés]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|33
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iker Benito|Iker '''Benito''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'76
|02-8-10
|Harrobia
|4
|0
|2021
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-iker-benito-hasta-el-2025 Osasuna renueva a Iker Benito hasta el 2025]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Darío Ramos|'''Darío''' Ramos]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'91
|99-10-19
|[[Getafe Club de Fútbol|Getafe]]
|1
|0
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-promesas-incorpora-a-dario-ramos-david-rabadan-y-pau-martinez Osasuna Promesas incorpora a Darío Ramos, David Rabadán y Pau Martínez]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|39
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Sánchez de la Peña|'''Manu Sánchez''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'71
|00-8-24
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|52
|1
|2020
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-manu-sanchez-utzita-etortzea-lortu-du Osasunak Manu Sanchez utzita etortzea lortu du.]&lt;/ref&gt;
|
|-
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Jagoba Arrasate]] (2018-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa.
* &lt;small&gt; 25 baino handiagoa den dortsala duten joklariak [[Osasuna B 2022/2023|Osasuna Promesas]] taldeko jokalariak dira, eta beraz bigarren edo lehen taldearekin jokatu dezakete partidak. [[Espainiako futbol liga txapelketa|LFP]]-ko arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 25-erako dortsalak eraman beharko dituzte. &lt;/small&gt;

==== Lagatakoak ====
{| border=&quot;1&quot; width=&quot;75%&quot; cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=&quot;center&quot; bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- style=&quot;background:White&quot; text-align: center;&quot;
|- 
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Moisés Gómez Bordonado|Moi Gómez]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
| Fitxaketa
| 1.800.000 [[Euro|€]]
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Aitor Fernández]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Levante Unión Deportiva|Levante]]
| Librea 
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Peña Jiménez|Rubén Peña]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
| Librea 
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[UD Logroñes]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Roberto Ibáñez|Rober Ibañez]] 
| [[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Club Deportivo Leganés|Leganés]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|Italia}} {{banderaikur|Ekuador}} [[Javier Enrique Delgado Saverio|Kike Saverio]]
| [[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
| [[Sociedad Deportiva Ponferradina|Ponferradina]] 
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Osasuna B|Osasuna Promesas]]
| 1.taldera igo
| 
|-
|}
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Iñigo Pérez]] 
| [[Erdilari|Euskarria]]
| Erretiratua
|
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Oier Sanjurjo]] 
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[AEK Larnaka FC|AEK Larnaka]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Angola}} [[Jonas Ramalho]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Málaga Club de Fútbol|Málaga]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[José Ángel Valdés|Cote Valdés]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| [[Real Sporting de Gijón|Sporting]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Unai Dufur]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Osasuna B|Osasuna Promesas]]
| 2.taldera
| 
|-
|}

=== Estatistikak ===
{| class=&quot;wikitaula&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|-
!rowspan=&quot;2&quot;|Zkia.
!rowspan=&quot;2&quot;|Jokalaria
!colspan=&quot;4&quot;|Guztira
!colspan=&quot;4&quot;|Liga
!colspan=&quot;4&quot;|Kopa
|-
!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Sergio Herrera|'''Herrera''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|2
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Ignacio Vidal Miralles|'''Vidal''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|3
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Cruz Álvaro Armada|'''Juan Cruz''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Unai García]]'''
| || || || || || || || || || || ||
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[David García Zubiria|'''David Garcia''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|6
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Lucas Torró|'''Torró''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Monkaiola|'''Monkaiola''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|8
|align=left|{{banderaikur|Serbia}} [[Darko Brašanac|'''Brašanac''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Argentina}} [[Ezequiel Ávila|'''Ávila''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Roberto Torres Morales|'''Torres''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
| || ||
|
| || ||
|
| || || ||
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Enrique Barja|'''Barja''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jesus Areso|'''Areso''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Manuel Pérez Ruiz|'''Juan Pérez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|14
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} '''[[Rubén García Santos|Rubén García]]'''
| || || || || || || || || || || ||
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Peña Jiménez|'''Peña''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|Bosnia-Herzegovina}} {{banderaikur|Kroazia}} [[Ante Budimir|'''Budimir''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|18
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Enrique García Martínez|'''Kike Garcia''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez|'''Pablo Ibáñez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|20
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Gonzálvez|'''Barbero''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Javier Martínez Calvo|'''Javi Martínez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|22
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Roberto Ibáñez|'''Rober Ibañez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Ekuatore Ginea}} [[Aridane Hernández|'''Aridane''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|24
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Moisés Gómez Bordonado|'''Moi Gómez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|25
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Fernández|'''Aitor''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|33
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iker Benito|'''Benito''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Darío Ramos|'''Ramos''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|39
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Sánchez de la Peña|'''Manu Sánchez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|}
''Jokalariak guztira: 30''
&lt;!--
=== Denboraldiko Hamaikakoa ===
''Konpetizio guztiak kontutan harturik, hamaikakoetan gehien agertu diren jokalariak.''
&lt;div style=&quot;position:relative;&quot;&gt;
[[Fitxategi:Soccer Field Transparant.svg|350px]]
{{Image label|x=0.35|y=1.26|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Black; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Sergio Herrera|'''Herrera''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.78|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} [[Ignacio Vidal Miralles|'''Vidal''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.58|y=1.10|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[David García Zubiria|'''David Garcia''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.22|y=1.10|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Cruz Álvaro Armada|'''Juan Cruz''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.10|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Sánchez de la Peña|'''Manu Sánchez''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.50|y=0.80|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} [[Lucas Torró|'''Torró''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.20|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Jon Monkaiola|'''Monkaiola''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.65|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Serbia}} [[Darko Brašanac|'''Brašanac''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.70|y=0.45|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Argentina}} [[Ezequiel Ávila|'''Ávila''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.07|y=0.45|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} '''[[Rubén García Santos|Rubén García''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=0.30|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Bosnia-Herzegovina}} {{banderaikur|Kroazia}} [[Ante Budimir|'''Budimir''']]&lt;/span&gt;}}
&lt;/div&gt;
--&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Osasunako urtez urteko lehen taldeko kideak]]</text>
      <sha1>8u9jaxr5fks8uboi00wfpt2qnze73fa</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005939</id>
      <parentid>9005854</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:51:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20433" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiztik
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23 Gizonezkoak'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Sergio Herrera|Sergio '''Herrera''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'92
|93-6-5
|[[Sociedad Deportiva Huesca|Huesca]]
|133
|0
|2017
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/sergio-herrera-2026ra-arte-berritu-du-osasunak Sergio Herrera 2026ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Ignacio Vidal Miralles|Nacho '''Vidal''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'80
|95-1-24
|[[Valencia Club de Fútbol|València]]
|145
|1
|2018
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-nacho-vidal-hasta-2025 Osasuna renueva a Nacho Vidal hasta 2025]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|3
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Cruz Álvaro Armada|'''Juan Cruz''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'82
|92-7-28
|[[Elche Club de Fútbol|Elx]]
|53
|0
|2020
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/juan-cruzek-2024ra-arte-berritu-du-osasunarekin Juan Cruzek 2024ra arte berritu du Osasunarekin]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Unai García]]'''
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'86
|92-2-3
|Harrobia
|178
|10
|12-15,15
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/unai-garcia-2023ra-arte-berritu-du-osasunak Unai Garcia 2023ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[David García Zubiria|'''David García''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'85
|94-2-14
|Harrobia
|234
|12
|14-18,18
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/david-garcia-2026ra-arte-berritu-du-osasunak David Garcia 2026ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Lucas Torró|Lucas '''Torró''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'88
|94-7-19
|[[Real Madril]]
|99
|2
|17-18,20
|2027 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/lucas-torro-2027ra-arte-berritu-du-osasunak Lucas Torró 2027ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt;
|
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Monkaiola|Jon '''Monkaiola''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'89
|98-5-13
|Harrobia
|106
|5
|2019
|2031 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-moncayola-berritu-du-datozen-hamar-denboraldietarako Osasunak Moncayola berritu du datozen hamar denboraldietarako]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
|align=left|{{banderaikur|Serbia}} [[Darko Brašanac|Darko '''Brašanac''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'78
|92-2-12
|[[Real Betis Balompié|Betis]]
|86
|4
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-darko-2023ra-arte-berritu-du Osasunak Darko 2023ra arte berritu du]&lt;/ref&gt;
|[[Serbiako futbol selekzio nazionala|Serbiarekin]] internazionala
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Argentina}} [[Ezequiel Ávila|'''Chimy''' Ávila]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'72
|94-2-6
|[[Club Atlético San Lorenzo de Almagro|San Lorenzo]]
|69
|18
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-ficha-al-chimy-vila Osasuna ficha al Chimy Ávila]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Roberto Torres Morales|Roberto '''Torres''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'78
|89-3-7
|Harrobia
|348
|60
|2011
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-roberto-torres-hasta-el-2023 Osasuna renueva a Roberto Torres hasta el 2023]&lt;/ref&gt; 
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Enrique Barja|Kike '''Barja''']]
|align=left|[[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
|1'78
|97-4-1
|Harrobia
|127
|12
|2016
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-kike-barja-hasta-el-2026 Osasuna renueva a Kike Barja hasta el 2026]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jesus Areso|Jesus '''Areso''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'83
|99-7-2
|Harrobia
|4
|0
|2021
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/jesus-areso-etxera-itzuli-da Jesús Areso etxera itzuli da]&lt;/ref&gt; 
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Manuel Pérez Ruiz|Juan '''Pérez''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'91
|96-7-15
|Harrobia
|16
|0
|2018
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-juan-perez-hasta-el-2024 Osasuna renueva a Juan Pérez hasta el 2024]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Rubén García Santos|'''Rubén García''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'71
|93-7-14
|[[Levante Unión Deportiva|Levante]]
|146
|19
|2018
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/ruben-garcia-2024ra-arte-berritu-du-osasunak Ruben Garcia 2024ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Peña Jiménez|Rubén '''Peña''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'70
|91-7-18
|[[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
|0
|0
|2022
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/ruben-pena-osasunaren-lehen-fitxaketa-202223-denboraldirako Rubén Peña, Osasunaren lehen fitxaketa 2022/23 denboraldirako]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|16
|align=left|{{banderaikur|Italia}} {{banderaikur|Ekuador}} [[Javier Enrique Delgado Saverio|Kike '''Saverio''']] [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'78
|99-6-19
|[[Barça]]
|2
|1
|20-21,22
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/kike-saverio-cedido-a-la-s-d-ponferradina Kike Saverio, cedido a la S. D. Ponferradina]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|Bosnia-Herzegovina}} {{banderaikur|Kroazia}} [[Ante Budimir|Ante '''Budimir''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'90
|91-7-22
|[[Reial Club Deportiu Mallorca|Mallorca]]
|62
|21
|2020
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-budimir-fitxatu-du-eta-2025era-arte-sinatu-du Osasunak Budimir fitxatu du eta 2025era arte sinatu du]&lt;/ref&gt; 
|[[Kroaziako futbol selekzio nazionala|Kroaziarekin]] internazionala
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Enrique García Martínez|'''Kike García''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'86
|89-11-25
|[[Eibar KE|Eibar]]
|36
|6
|2021
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/kike-garcia-ficha-por-osasuna-hasta-2024 Kike García ficha por Osasuna hasta 2024]&lt;/ref&gt;
|
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez|Pablo '''Ibáñez''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'79
|98-9-20
|Harrobia
|0
|0
|2022
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/el-club-atletico-osasuna-renueva-a-pablo-ibanez-hasta-el-2024 El Club Atlético Osasuna renueva a Pablo Ibáñez hasta el 2024]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Gonzálvez|'''Barbero''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'86
|98-8-17
|[[Unión Deportiva Almería|Almería]]
|8
|1
|19-20,21
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/barbero-renueva-hasta-2023-y-se-marcha-cedido-a-la-a-d-alcorcon Barbero renueva hasta 2023 y se marcha cedido a la A. D. Alcorcón]&lt;/ref&gt;
|
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Javier Martínez Calvo|Javi '''Martínez''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'80
|99-12-22
|Harrobia
|49
|3
|2018
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-javi-martinez-hasta-el-2026 Osasuna renueva a Javi Martínez hasta el 2026]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Roberto Ibáñez|'''Rober''' Ibáñez]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'68
|93-3-22
|[[Getafe Club de Fútbol|Getafe]]
|53
|5
|17-18,18-20,21-22,22
|2023 &lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20190812220934/https://www.osasuna.es/albiste/_/13197/12-08-2019-rober-ibanez-osasunako-jokalari-izango-da-2023-urtera-arte.html Rober Ibáñez Osasunako jokalari izango da 2023 urtera arte]&lt;/ref&gt;
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Ekuatore Ginea}} [[Aridane Hernández|'''Aridane''' Hernández]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'88
|89-3-23
|[[Cádiz Club de Futbol|Cádiz]]
|121
|4
|2017
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/aridane-2023ra-arte-berritu-du-osasunak Aridane 2023ra arte berritu du Osasunak]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Moisés Gómez Bordonado|'''Moi''' Gómez]]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'76
|94-6-23
|[[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
|0
|0
|2022
|2027 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/aurreakordioa-villarealekin-moi-gomez-eskualdatzeko Aurreakordioa Villarealekin Moi Gómez eskualdatzeko]&lt;/ref&gt;
|
|-
|25
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Fernández|'''Aitor''' Fernández]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'82
|91-5-3
|[[Levante Unión Deportiva|Levante]]
|0
|0
|2022
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/aitor-fernandez-osasunako-atearen-errefortzua Aitor Fernandez, Osasunako atearen errefortzua]&lt;/ref&gt;
|[[Euskal Herriko futbol selekzioa|Euskal Herriarekin]] internazionala
|-  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|29
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aimar Oroz|Aimar '''Oroz''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'77
|01-11-27
|Harrobia
|4
|0
|2018
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-2026ra-arte-berritu-du-aimar-oroz Osasunak 2026ra arte berritu du Aimar Oroz]&lt;/ref&gt; 
|
|-  
|31
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando|Jorge '''Herrando''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'92
|01-2-28
|Harrobia
|1
|0
|20-21,22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-hasta-el-2024-a-herrando-que-es-cedido-un-curso-a-la-u-d-logrones Osasuna renueva hasta el 2024 a Herrando, que es cedido un curso a la U. D. Logroñés]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|33
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iker Benito|Iker '''Benito''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'76
|02-8-10
|Harrobia
|4
|0
|2021
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-iker-benito-hasta-el-2025 Osasuna renueva a Iker Benito hasta el 2025]&lt;/ref&gt; 
|
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Darío Ramos|'''Darío''' Ramos]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'91
|99-10-19
|[[Getafe Club de Fútbol|Getafe]]
|1
|0
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-promesas-incorpora-a-dario-ramos-david-rabadan-y-pau-martinez Osasuna Promesas incorpora a Darío Ramos, David Rabadán y Pau Martínez]&lt;/ref&gt; 
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|39
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Sánchez de la Peña|'''Manu Sánchez''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'71
|00-8-24
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|52
|1
|2020
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-manu-sanchez-utzita-etortzea-lortu-du Osasunak Manu Sanchez utzita etortzea lortu du.]&lt;/ref&gt;
|
|-
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Jagoba Arrasate]] (2018-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa.
* &lt;small&gt; 25 baino handiagoa den dortsala duten joklariak [[Osasuna B 2022/2023|Osasuna Promesas]] taldeko jokalariak dira, eta beraz bigarren edo lehen taldearekin jokatu dezakete partidak. [[Espainiako futbol liga txapelketa|LFP]]-ko arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 25-erako dortsalak eraman beharko dituzte. &lt;/small&gt;

==== Lagatakoak ====
{| border=&quot;1&quot; width=&quot;75%&quot; cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=&quot;center&quot; bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- style=&quot;background:White&quot; text-align: center;&quot;
|- 
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Moisés Gómez Bordonado|Moi Gómez]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
| Fitxaketa
| 1.800.000 [[Euro|€]]
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Aitor Fernández]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Levante Unión Deportiva|Levante]]
| Librea 
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Peña Jiménez|Rubén Peña]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
| Librea 
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[UD Logroñes]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Roberto Ibáñez|Rober Ibañez]] 
| [[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Club Deportivo Leganés|Leganés]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|Italia}} {{banderaikur|Ekuador}} [[Javier Enrique Delgado Saverio|Kike Saverio]]
| [[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
| [[Sociedad Deportiva Ponferradina|Ponferradina]] 
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Osasuna B|Osasuna Promesas]]
| 1.taldera igo
| 
|-
|}
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Iñigo Pérez]] 
| [[Erdilari|Euskarria]]
| Erretiratua
|
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Oier Sanjurjo]] 
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[AEK Larnaka FC|AEK Larnaka]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Angola}} [[Jonas Ramalho]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Málaga Club de Fútbol|Málaga]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[José Ángel Valdés|Cote Valdés]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| [[Real Sporting de Gijón|Sporting]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Unai Dufur]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Osasuna B|Osasuna Promesas]]
| 2.taldera
| 
|-
|}

=== Estatistikak ===
{| class=&quot;wikitaula&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|-
!rowspan=&quot;2&quot;|Zkia.
!rowspan=&quot;2&quot;|Jokalaria
!colspan=&quot;4&quot;|Guztira
!colspan=&quot;4&quot;|Liga
!colspan=&quot;4&quot;|Kopa
|-
!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Sergio Herrera|'''Herrera''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|2
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Ignacio Vidal Miralles|'''Vidal''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|3
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Cruz Álvaro Armada|'''Juan Cruz''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Unai García]]'''
| || || || || || || || || || || ||
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[David García Zubiria|'''David Garcia''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|6
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Lucas Torró|'''Torró''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Monkaiola|'''Monkaiola''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|8
|align=left|{{banderaikur|Serbia}} [[Darko Brašanac|'''Brašanac''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Argentina}} [[Ezequiel Ávila|'''Ávila''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Roberto Torres Morales|'''Torres''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
| || ||
|
| || ||
|
| || || ||
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Enrique Barja|'''Barja''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jesus Areso|'''Areso''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Manuel Pérez Ruiz|'''Juan Pérez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|14
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} '''[[Rubén García Santos|Rubén García]]'''
| || || || || || || || || || || ||
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Peña Jiménez|'''Peña''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|Bosnia-Herzegovina}} {{banderaikur|Kroazia}} [[Ante Budimir|'''Budimir''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|18
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Enrique García Martínez|'''Kike Garcia''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez|'''Pablo Ibáñez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|20
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Gonzálvez|'''Barbero''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Javier Martínez Calvo|'''Javi Martínez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|22
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Roberto Ibáñez|'''Rober Ibañez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Ekuatore Ginea}} [[Aridane Hernández|'''Aridane''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|24
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Moisés Gómez Bordonado|'''Moi Gómez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|25
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Fernández|'''Aitor''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|33
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iker Benito|'''Benito''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Darío Ramos|'''Ramos''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|39
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Sánchez de la Peña|'''Manu Sánchez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|}
''Jokalariak guztira: 30''
&lt;!--
=== Denboraldiko Hamaikakoa ===
''Konpetizio guztiak kontutan harturik, hamaikakoetan gehien agertu diren jokalariak.''
&lt;div style=&quot;position:relative;&quot;&gt;
[[Fitxategi:Soccer Field Transparant.svg|350px]]
{{Image label|x=0.35|y=1.26|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Black; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Sergio Herrera|'''Herrera''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.78|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} [[Ignacio Vidal Miralles|'''Vidal''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.58|y=1.10|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[David García Zubiria|'''David Garcia''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.22|y=1.10|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Juan Cruz Álvaro Armada|'''Juan Cruz''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.10|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Sánchez de la Peña|'''Manu Sánchez''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.50|y=0.80|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} [[Lucas Torró|'''Torró''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.20|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Jon Monkaiola|'''Monkaiola''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.65|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Serbia}} [[Darko Brašanac|'''Brašanac''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.70|y=0.45|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Argentina}} [[Ezequiel Ávila|'''Ávila''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.07|y=0.45|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} '''[[Rubén García Santos|Rubén García''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=0.30|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Bosnia-Herzegovina}} {{banderaikur|Kroazia}} [[Ante Budimir|'''Budimir''']]&lt;/span&gt;}}
&lt;/div&gt;
--&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Osasunako urtez urteko lehen taldeko kideak]]</text>
      <sha1>at13309jt782lulh3pgaoj70xagrvbv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Azpibeltz tintausain</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1058565</id>
    <redirect title="Azpibeltz tintausain argi" />
    <revision>
      <id>9005985</id>
      <parentid>8959997</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:06:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>6327</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Robota: «[[Azpibeltz tintausain argi]]» orriranzko birbideratze bikoitza konpontzea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Azpibeltz tintausain argi]]</text>
      <sha1>2n0csnz5wgjopcbqkxxo1ab6hhv2mdl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Deportivo Alavés 2022-2023</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1058639</id>
    <revision>
      <id>9005857</id>
      <parentid>9004480</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:01:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <comment>/* Lagatakoak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23770" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=blue style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m)
!Adina
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiztik
!Kontratuaren amaiera
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23 Gizonezkoak'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Fernando Pacheco Flores|Fernando '''Pacheco''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'86
|92-5-18
|[[Real Madril]]
|253
|0
|2015
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnt-1&quot;&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/victor-laguardia-y-fernando-pacheco-amplian-su-compromiso-con-el-deportivo-alaves Víctor Laguardia y Fernando Pacheco amplían su compromiso con el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Maroko}} [[Abdelkabir Abqar|Abdel '''Abqar''']]
| align=&quot;left&quot; |[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'88
|99-3-10
|[[Málaga Club de Fútbol|Málaga]]
|1
|0
|2021
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/abqar-ek-kontratua-berritu-du-deportivo-alavesekin Abqar-ek kontratua berritu du Deportivo Alavesekin]&lt;/ref&gt;
|
|-
|3
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Duarte Sánchez|Rubén '''Duarte''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'80
|95-10-18
|[[Reial Club Deportiu Espanyol|Espanyol]]
|155
|1
|2017
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/ruben-duarte-renueva-con-el-deportivo-alaves Rubén Duarte renueva con el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
|align=left|{{banderaikur|Serbia}} [[Aleksandar Sedlar|Aleksandar '''Sedlar''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'80
|91-12-13
|[[RCD Mallorca|Mallorca]]
|0
|0
|2022
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/aleksandar-sedlar-refuerza-la-defensa-del-deportivo-alaves Aleksandar Sedlar refuerza la defensa del Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|[[Serbiako futbol selekzio nazionala|Serbiarekin]] internazionala
|- 
|5
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Víctor Laguardia|Víctor '''Laguardia''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'85
|89-11-5
|[[Real Zaragoza|Zaragoza]]
|265
|12
|2014
|2022 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnt-1&quot;/&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Moya Vega|Toni '''Moya''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'85
|98-3-20
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|30
|0
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/toni-moya-primer-fichaje-del-deportivo-alaves-para-la-temporada-2021-2022 Toni Moya, primer fichaje del Deportivo Alavés para la temporada 2021-2022]&lt;/ref&gt;
|
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|Senegal}} [[Mamadou Sylla|Mamadou '''Sylla''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'84
|94-3-20
|[[Girona Fútbol Club|Girona]]
|15
|2
|21-22,22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/mamadou-sylla-deportivo-alaveseko-jokalari-berria Mamadou Sylla, Deportivo Alaveseko jokalari berria]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} '''[[Salva Sevilla]]'''
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'78
|84-3-18
|[[RCD Mallorca|Mallorca]]
|0
|0
|2022
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/salva-sevilla-nuevo-jugador-del-deportivo-alaves Salva Sevilla, nuevo jugador del Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Miguel De la Fuente|Miguel '''De la Fuente''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'82
|99-9-3
|[[Real Valladolid|Valladolid]]
|24
|1
|2021
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/miguel-de-la-fuente-deportivo-alaveseko-jokalari-berria Miguel de la Fuente, Deportivo Alaveseko jokalari berria]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|Galizia}} [[Jason Remeseiro|'''Jason''' Remeseiro]]
|align=left|[[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
|1'78
|94-7-6
|[[Valencia Club de Fútbol|Valentzia]]
|14
|0
|2021
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/deportivo-alavesek-jason-en-fitxaketa-itxi-du Deportivo Alavesek Jason-en fitxaketa itxi du]&lt;/ref&gt;
|
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Luis Rioja|Luis '''Rioja''']]
|align=left|[[Aurrelari|Ezker Hegalekoa]] 
|1'76
|93-10-16
|[[Unión Deportiva Almería|Almería]]
|104
|7
|2019
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/luis-rioja-renueva-con-el-deportivo-alaves-hasta-Luis Rioja renueva con el Deportivo Alavés hasta 2025]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Antonio Sivera|Antonio '''Sivera''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'85
|96-8-11
|[[Valencia Club de Fútbol|Valentzia]]
|26
|0
|17-20,20
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/antonio-sivera-renueva-su-contrato-con-el-deportivo-alaves-una-temporada-mas Antonio Sivera renueva su contrato con el Deportivo Alavés una temporada más]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|Argentina}} [[Nahuel Tenaglia|Nahuel '''Tenaglia''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'81
|96-2-21
|[[Club Atlético Talleres|Talleres]]
|14
|0
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/nahuel-tenaglia-deportivo-alaveseko-jokalari-berria Nahuel Tenaglia, Deportivo Alaveseko jokalari berria]&lt;/ref&gt;
|
|-
|15
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Alberto Rodríguez Baró|'''Tachi''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'84
|97-9-10
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|28
|0
|19-21,22
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnt-2&quot;&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/alberto-rodriguez-ficha-por-el-deportivo-alaves Alberto Rodríguez ficha por el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|- 
|17
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|EH}} [[Xeber Alkain|Xeber '''Alkain''']]
| align=&quot;left&quot; |[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'74
|97-6-26
|[[Real Sociedad]]
|0
|0
|2022
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/xeber-alkain-refuerzo-para-el-deportivo-alaves Xeber Alkain, refuerzo para el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|EH}} [[Jon Guridi|Jon '''Guridi''']]
| align=&quot;left&quot; |[[Erdilari|Euskarria]]
|1'79
|95-2-28
|[[Real Sociedad]]
|0
|0
|2022
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/jon-guridi-se-compromete-con-el-deportivo-alaves-para-las-proximas-cuatro-temporadas Jon Guridi se compromete con el Deportivo Alavés para las próximas cuatro temporadas]&lt;/ref&gt;
|
|- 
|
|align=left|{{banderaikur|Kolonbia}} [[Anderson Arroyo|Anderson '''Arroyo''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'76
|99-9-27
|[[Liverpool Football Club|Liverpool]]
|0
|0
|2022
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/el-deportivo-alaves-logra-la-cesion-de-anderson-arroyo El Deportivo Alavés logra la cesión de Anderson Arroyo]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Javier López Carballo|'''Javi López''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'83
|02-3-25
|[[Club Deportivo Tenerife|Tenerife]]
|23
|0
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/javi-lopez-amplia-su-contrato-con-el-deportivo-alaves Javi López amplía su contrato con el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|- 
|21
|align=left|{{banderaikur|Aljeria}} [[Abderrahman Rebbach|'''Abde''' Rebbach]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
|1'76
|98-8-11
|[[Gasteizko Aurrera]]
|0
|0
|2022
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/abde-rebbach-ek-kontratua-sinatu-du-deportivo-alaveseko-lehen-taldearekin Abde Rebbach-ek kontratua sinatu du Deportivo Alaveseko lehen taldearekin]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Uruguai}} [[Carlos Benavídez|Carlos '''Benavídez''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'85
|98-3-30
|[[Club Atlético Independiente|Independiente]]
|0
|0
|2022
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/carlos-benavidez-nuevo-jugador-del-deportivo-alaves Carlos Benavídez, nuevo jugador del Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
|align=left|{{banderaikur|Japonia}} [[Taichi Hara|Taichi '''Hara''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'91
|99-5-5
|[[NK Istra 1961|Istra]]
|0
|0
|2022
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/taichi-hara-deportivo-alavesen-fitxaketa-berria-2023ra-arte Taichi Hara, Deportivo Alavesen fitxaketa berria 2023ra arte]&lt;/ref&gt;
|
|-
|25
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|28
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ekuatore Ginea}} [[Alejandro Balboa|Alex '''Balboa''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'81
|01-3-6
|Harrobia
|1
|0
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/alejandro-balboa-renueva-su-compromiso-con-el-club Alejandro Balboa renueva su compromiso con el Club]&lt;/ref&gt;
|[[Ekuatore Gineako futbol selekzio nazionala|Ekuatore Ginearekin]] internazionala
|- 
|30
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Tomás Mendes|Tomás '''Mendes''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'79
|04-11-21
|[[Unión Deportiva Almería|Almería]]
|2
|0
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/el-deportivo-alaves-cierra-las-renovaciones-de-tomas-mendes-y-giorgi-gagua El Deportivo Alavés cierra las renovaciones de Tomás Mendes y Giorgi Gagua]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|31
|align=left|{{banderaikur|Ekuatore Ginea}} {{banderaikur|EH}} [[Jesus Owono|Jesus '''Owono''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'83
|01-3-1
|Harrobia
|1
|0
|2021
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/jesus-owono-2024-ra-arte Jesús Owono, 2024-ra arte]&lt;/ref&gt;
|[[Ekuatore Gineako futbol selekzio nazionala|Ekuatore Ginearekin]] internazionala
|-
|39
|align=left|{{banderaikur|Kamerun}} [[Stephane Paul Keller|Stephane '''Keller''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'90
|01-8-20
|[[Fortuna Yaounde Football Club|Fortuna Yaounde]]
|1
|0
|2020
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/keller-renueva-con-el-deportivo-alaves-hasta-2024 Keller renueva con el Deportivo Alavés hasta 2024]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|40
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Marc Tenas Ureña|Marc '''Tenas''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'83
|01-5-30
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|3
|0
|2021
|
|
|-
|41
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Ropero|Unai '''Ropero''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'88
|01-11-20
|Harrobia
|1
|0
|2021
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/unai-ropero-k-kontratua-berritu-du-alavesekin-2024-ra-arte Unai Ropero-k kontratua berritu du Alavesekin 2024-ra arte]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|Espainia}} [[Luis García Plaza]] (2022-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px]] = Epe luzeko lesioa izan du denboraldian zehar.
* &lt;small&gt; 25 baino handiagoa den dortsala duten joklariak [[Deportivo Alaves B|Mini Glorias]] taldeko jokalariak dira, eta beraz bigarren edo lehen taldearekin jokatu dezakete partidak. [[Espainiako futbol liga txapelketa|LFP]]-ko arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 25-erako dortsalak eraman beharko dituzte. &lt;/small&gt;

==== Lagatakoak ====
{| border=&quot;1&quot; width=&quot;75%&quot; cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;0000FF&quot; style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- style=&quot;background:White&quot; text-align: center;&quot;
|-  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|[[Rayo Vallecano]] (1.)
|align=left|{{banderaikur|Frantzia}} [[Florian Lejeune|Florian '''Lejeune''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'90
|91-5-20
|[[Newcastle United Football Club|Newcastle]]
|67
|1
|20-22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/florian-lejeune-bueltan-da Florian Lejeune bueltan da]&lt;/ref&gt;
|
|-
|[[Real Oviedo|Oviedo]] (2.)
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} '''[[Carlos Isaac]]'''
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'84
|98-4-30
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|0
|0
|Inoiz
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnt-2&quot;/&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|[[Real Sporting de Gijón|Sporting]] (2.)
|align=left|{{banderaikur|Panama}} [[José Luis Rodríguez Francis|'''Puma''' Rodríguez]]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'80
|98-6-19
|[[NK Istra 1961|Istra]]
|1
|0
|19-20
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.grada3.com/2021/07/30/puma-rodriguez-llega-al-sporting/ José Luis ‘Puma’ Rodríguez llega al Sporting]&lt;/ref&gt;
|[[Panamako futbol selekzio nazionala|Panamarekin]] internazionala
|-
|[[NK Istra 1961|Istra]] (HNL)
|align=left|{{banderaikur|Mauritania}} [[Abdallahi Mahmoud|Mahmoud '''Abdallahi''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'87
|00-5-4
|[[Football Club Nouadhibou|Nouadhibou]]
|5
|0
|19-21
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/abdallahi-renueva-su-contrato-con-el-deportivo-alaves Abdallahi renueva su contrato con el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|[[Mauritaniako futbol selekzio nazionala|Mauritaniarekin]] internazionala
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; 
|[[NK Istra 1961|Istra]] (HNL)
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Perera|Antonio '''Perera''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'88
|97-6-8
|[[Extremadura Unión Deportiva|Extremadura]]
|0
|0
|Inoiz
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/antonio-perera-saldra-cedido-al-nk-istra Antonio Perera saldrá cedido al NK Istra]&lt;/ref&gt;
|
|- 
|[[Real Union]] (1.F)
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Victor Parada|Victor '''Parada''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|02-4-4
|[[FC Red Bull Salzburg|RB Salzburg]]
|0
|0
|Inoiz
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; 
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|Serbia}} [[Aleksandar Sedlar]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[RCD Mallorca|Mallorca]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jon Guridi]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Real Sociedad]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Uruguai}} [[Carlos Benavídez]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Club Atlético Independiente|Independiente]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Salva Sevilla]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[RCD Mallorca|Mallorca]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Xeber Alkain]]
| [[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Real Sociedad]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Kolonbia}} [[Anderson Arroyo]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Aztelaria]]
| [[Liverpool Football Club|Liverpool]]
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Alberto Rodríguez Baró|Tachi]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Club de Fútbol Fuenlabrada|Fuenlabrada]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|Mauritania}} [[Abdallahi Mahmoud]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[NK Istra 1961|Istra]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|Senegal}} [[Mamadou Sylla]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Rayo Vallecano|Rayo]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|Japonia}} [[Taichi Hara]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Sint-Truidense Voetbalvereniging|Sint-Truidense]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|Aljeria}} [[Abderrahman Rebbach|Abde Rebbach]]
| [[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
| [[Deportivo Alaves B|Mini Glorias]]
| 1.taldera igo
|
|-
|}
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Martin Agirregabiria]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Aztelaria]]
| [[Futebol Clube de Famalicão|Famalicão]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Errumania}} [[Alexandru Țîrlea]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Aztelaria]]
| [[Club Gimnàstic de Tarragona|Nàstic]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Joaquín Navarro Jiménez|Ximo Navarro]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Saúl García]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| [[Real Racing Club de Santander|Racing]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Tomás Pina]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
|
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Pere Pons]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
|
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Edgar Méndez]]
| [[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Club Necaxa|Necaxa]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|Alemania}} {{banderaikur|Galizia}} [[José Luis Mato Sanmartín|Joselu Mato]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Reial Club Deportiu Espanyol|Espanyol]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Suedia}} [[John Guidetti]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[AIK Fotboll|AIK]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Frantzia}} [[Florian Lejeune]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Rayo Vallecano]]
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|AEB}} {{banderaikur|Polonia}} [[Matthew Miazga|Matt Miazga]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Chelsea Football Club|Chelsea]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Argentina}} [[Gonzalo Escalante]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[SS Lazio|Lazio]]
| Lagapen agortua
| 
|-
| {{banderaikur|Senegal}} [[Mamadou Loum]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[FC Porto|Porto]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Manuel García Alonso|Manu García]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Real Sporting de Gijón|Sporting]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Uruguai}} [[Facundo Pellistri]]
| [[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Manchester United]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Javier Vallejo Galván|Manu Vallejo]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Valencia Club de Fútbol|Valentzia]]
| Lagapen agortua
|
|-
|}

=== Estatistikak ===
{| class=&quot;wikitaula&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|-
!rowspan=&quot;2&quot;|Zkia.
!rowspan=&quot;2&quot;|Jokalaria
!colspan=&quot;4&quot;|Guztira
!colspan=&quot;4&quot;|Liga
!colspan=&quot;4&quot;|Kopa
|-
!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Fernando Pacheco Flores|'''Pacheco''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|2
|align=left|{{banderaikur|Maroko}} [[Abdelkabir Abqar|'''Abqar''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|3
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Duarte Sánchez|'''Duarte''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|4
|align=left|{{banderaikur|Serbia}} [[Aleksandar Sedlar|'''Sedlar''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Víctor Laguardia|'''Laguardia''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|6
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Moya Vega|'''Toni Moya''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|Senegal}} [[Mamadou Sylla|'''Sylla''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|8
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} '''[[Salva Sevilla]]'''
| || || || || || || || || || || ||
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Miguel De la Fuente|'''De la Fuente''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|10
|align=left|{{banderaikur|Galizia}} [[Jason Remeseiro|'''Jason''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Luis Rioja|'''Rioja''']]
| || || || || || || || || || ||| ||
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Antonio Sivera|'''Sivera''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|14
|align=left|{{banderaikur|Argentina}} [[Nahuel Tenaglia|'''Tenaglia''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Alberto Rodríguez Baró|'''Tachi''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Xeber Alkain|'''Alkain''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|18
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Guridi|'''Guridi''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|Kolonbia}} [[Anderson Arroyo|'''Arroyo''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|20
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Javier López Carballo|'''Javi López''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Aljeria}} [[Abderrahman Rebbach|'''Abde Rebbach''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Uruguai}} [[Carlos Benavídez|'''Benavídez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|28
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ekuatore Ginea}} [[Alejandro Balboa|'''Balboa''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|30
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Tomás Mendes|'''Mendes''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|31
|align=left|{{banderaikur|Ekuatore Ginea}} {{banderaikur|EH}} [[Jesus Owono|'''Owono''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|40
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Marc Tenas Ureña|'''Marc Tenas''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|41
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Ropero|'''Ropero''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|}
''2Jokalariak guztira: 35''
&lt;!--
=== Denboraldiko Hamaikakoa ===
''Konpetizio guztiak kontutan harturik, hamaikakoetan geheien agertu diren jokalariak.''
&lt;div style=&quot;position:relative;&quot;&gt;
[[Fitxategi:Soccer Field Transparant.svg|350px]]
{{Image label|x=0.40|y=1.30|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Black; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Fernando Pacheco|'''Pacheco''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.65|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Martin Agirregabiria Padilla|'''Agirregabiria''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.23|y=1.05|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Frantzia}} [[Florian Lejeune|'''Lejeune''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.60|y=1.05|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Víctor Laguardia|'''Laguardia''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.10|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Duarte Sánchez|'''Duarte''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=0.80|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Senegal}} [[Mamadou Loum|'''Loum''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.60|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Moya Vega|'''Toni Moya''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.25|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} [[Pere Pons|'''Pons''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.70|y=0.45|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Edgar Méndez|'''Edgar''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.15|y=0.45|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Luis Rioja|'''Rioja''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=0.30|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Alemania}} {{banderaikur|Galizia}} [[José Luis Mato Sanmartín|'''Joselu''']]&lt;/span&gt;}}
&lt;/div&gt;
--&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Deportivo Alaves]]</text>
      <sha1>d2qo7y43zdc3pcdq92erd9z9ykohbwy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005967</id>
      <parentid>9005857</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:48:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23676" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=blue style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m)
!Adina
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiztik
!Kontratuaren amaiera
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23 Gizonezkoak'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Fernando Pacheco Flores|Fernando '''Pacheco''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'86
|92-5-18
|[[Real Madril]]
|253
|0
|2015
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnt-1&quot;&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/victor-laguardia-y-fernando-pacheco-amplian-su-compromiso-con-el-deportivo-alaves Víctor Laguardia y Fernando Pacheco amplían su compromiso con el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Maroko}} [[Abdelkabir Abqar|Abdel '''Abqar''']]
| align=&quot;left&quot; |[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'88
|99-3-10
|[[Málaga Club de Fútbol|Málaga]]
|1
|0
|2021
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/abqar-ek-kontratua-berritu-du-deportivo-alavesekin Abqar-ek kontratua berritu du Deportivo Alavesekin]&lt;/ref&gt;
|
|-
|3
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Duarte Sánchez|Rubén '''Duarte''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'80
|95-10-18
|[[Reial Club Deportiu Espanyol|Espanyol]]
|155
|1
|2017
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/ruben-duarte-renueva-con-el-deportivo-alaves Rubén Duarte renueva con el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
|align=left|{{banderaikur|Serbia}} [[Aleksandar Sedlar|Aleksandar '''Sedlar''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'80
|91-12-13
|[[RCD Mallorca|Mallorca]]
|0
|0
|2022
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/aleksandar-sedlar-refuerza-la-defensa-del-deportivo-alaves Aleksandar Sedlar refuerza la defensa del Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|[[Serbiako futbol selekzio nazionala|Serbiarekin]] internazionala
|- 
|5
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Víctor Laguardia|Víctor '''Laguardia''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'85
|89-11-5
|[[Real Zaragoza|Zaragoza]]
|265
|12
|2014
|2022 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnt-1&quot;/&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Moya Vega|Toni '''Moya''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'85
|98-3-20
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|30
|0
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/toni-moya-primer-fichaje-del-deportivo-alaves-para-la-temporada-2021-2022 Toni Moya, primer fichaje del Deportivo Alavés para la temporada 2021-2022]&lt;/ref&gt;
|
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|Senegal}} [[Mamadou Sylla|Mamadou '''Sylla''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'84
|94-3-20
|[[Girona Fútbol Club|Girona]]
|15
|2
|21-22,22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/mamadou-sylla-deportivo-alaveseko-jokalari-berria Mamadou Sylla, Deportivo Alaveseko jokalari berria]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} '''[[Salva Sevilla]]'''
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'78
|84-3-18
|[[RCD Mallorca|Mallorca]]
|0
|0
|2022
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/salva-sevilla-nuevo-jugador-del-deportivo-alaves Salva Sevilla, nuevo jugador del Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Miguel De la Fuente|Miguel '''De la Fuente''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'82
|99-9-3
|[[Real Valladolid|Valladolid]]
|24
|1
|2021
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/miguel-de-la-fuente-deportivo-alaveseko-jokalari-berria Miguel de la Fuente, Deportivo Alaveseko jokalari berria]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|Galizia}} [[Jason Remeseiro|'''Jason''' Remeseiro]]
|align=left|[[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
|1'78
|94-7-6
|[[Valencia Club de Fútbol|Valentzia]]
|14
|0
|2021
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/deportivo-alavesek-jason-en-fitxaketa-itxi-du Deportivo Alavesek Jason-en fitxaketa itxi du]&lt;/ref&gt;
|
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Luis Rioja|Luis '''Rioja''']]
|align=left|[[Aurrelari|Ezker Hegalekoa]] 
|1'76
|93-10-16
|[[Unión Deportiva Almería|Almería]]
|104
|7
|2019
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/luis-rioja-renueva-con-el-deportivo-alaves-hasta-Luis Rioja renueva con el Deportivo Alavés hasta 2025]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Antonio Sivera|Antonio '''Sivera''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'85
|96-8-11
|[[Valencia Club de Fútbol|Valentzia]]
|26
|0
|17-20,20
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/antonio-sivera-renueva-su-contrato-con-el-deportivo-alaves-una-temporada-mas Antonio Sivera renueva su contrato con el Deportivo Alavés una temporada más]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|Argentina}} [[Nahuel Tenaglia|Nahuel '''Tenaglia''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'81
|96-2-21
|[[Club Atlético Talleres|Talleres]]
|14
|0
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/nahuel-tenaglia-deportivo-alaveseko-jokalari-berria Nahuel Tenaglia, Deportivo Alaveseko jokalari berria]&lt;/ref&gt;
|
|-
|15
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Alberto Rodríguez Baró|'''Tachi''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'84
|97-9-10
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|28
|0
|19-21,22
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnt-2&quot;&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/alberto-rodriguez-ficha-por-el-deportivo-alaves Alberto Rodríguez ficha por el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|- 
|17
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|EH}} [[Xeber Alkain|Xeber '''Alkain''']]
| align=&quot;left&quot; |[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'74
|97-6-26
|[[Real Sociedad]]
|0
|0
|2022
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/xeber-alkain-refuerzo-para-el-deportivo-alaves Xeber Alkain, refuerzo para el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|EH}} [[Jon Guridi|Jon '''Guridi''']]
| align=&quot;left&quot; |[[Erdilari|Euskarria]]
|1'79
|95-2-28
|[[Real Sociedad]]
|0
|0
|2022
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/jon-guridi-se-compromete-con-el-deportivo-alaves-para-las-proximas-cuatro-temporadas Jon Guridi se compromete con el Deportivo Alavés para las próximas cuatro temporadas]&lt;/ref&gt;
|
|- 
|
|align=left|{{banderaikur|Kolonbia}} [[Anderson Arroyo|Anderson '''Arroyo''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'76
|99-9-27
|[[Liverpool Football Club|Liverpool]]
|0
|0
|2022
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/el-deportivo-alaves-logra-la-cesion-de-anderson-arroyo El Deportivo Alavés logra la cesión de Anderson Arroyo]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Javier López Carballo|'''Javi López''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'83
|02-3-25
|[[Club Deportivo Tenerife|Tenerife]]
|23
|0
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/javi-lopez-amplia-su-contrato-con-el-deportivo-alaves Javi López amplía su contrato con el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|- 
|21
|align=left|{{banderaikur|Aljeria}} [[Abderrahman Rebbach|'''Abde''' Rebbach]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
|1'76
|98-8-11
|[[Gasteizko Aurrera]]
|0
|0
|2022
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/abde-rebbach-ek-kontratua-sinatu-du-deportivo-alaveseko-lehen-taldearekin Abde Rebbach-ek kontratua sinatu du Deportivo Alaveseko lehen taldearekin]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Uruguai}} [[Carlos Benavídez|Carlos '''Benavídez''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'85
|98-3-30
|[[Club Atlético Independiente|Independiente]]
|0
|0
|2022
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/carlos-benavidez-nuevo-jugador-del-deportivo-alaves Carlos Benavídez, nuevo jugador del Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
|align=left|{{banderaikur|Japonia}} [[Taichi Hara|Taichi '''Hara''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'91
|99-5-5
|[[NK Istra 1961|Istra]]
|0
|0
|2022
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/taichi-hara-deportivo-alavesen-fitxaketa-berria-2023ra-arte Taichi Hara, Deportivo Alavesen fitxaketa berria 2023ra arte]&lt;/ref&gt;
|
|-
|25
|align=left|{{banderaikur|Mauritania}} [[Abdallahi Mahmoud|Mahmoud '''Abdallahi''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'87
|00-5-4
|[[Football Club Nouadhibou|Nouadhibou]]
|5
|0
|19-21,22
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/abdallahi-renueva-su-contrato-con-el-deportivo-alaves Abdallahi renueva su contrato con el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|[[Mauritaniako futbol selekzio nazionala|Mauritaniarekin]] internazionala
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|28
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ekuatore Ginea}} [[Alejandro Balboa|Alex '''Balboa''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'81
|01-3-6
|Harrobia
|1
|0
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/alejandro-balboa-renueva-su-compromiso-con-el-club Alejandro Balboa renueva su compromiso con el Club]&lt;/ref&gt;
|[[Ekuatore Gineako futbol selekzio nazionala|Ekuatore Ginearekin]] internazionala
|- 
|30
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Tomás Mendes|Tomás '''Mendes''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'79
|04-11-21
|[[Unión Deportiva Almería|Almería]]
|2
|0
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/el-deportivo-alaves-cierra-las-renovaciones-de-tomas-mendes-y-giorgi-gagua El Deportivo Alavés cierra las renovaciones de Tomás Mendes y Giorgi Gagua]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|31
|align=left|{{banderaikur|Ekuatore Ginea}} {{banderaikur|EH}} [[Jesus Owono|Jesus '''Owono''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'83
|01-3-1
|Harrobia
|1
|0
|2021
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/jesus-owono-2024-ra-arte Jesús Owono, 2024-ra arte]&lt;/ref&gt;
|[[Ekuatore Gineako futbol selekzio nazionala|Ekuatore Ginearekin]] internazionala
|-
|39
|align=left|{{banderaikur|Kamerun}} [[Stephane Paul Keller|Stephane '''Keller''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'90
|01-8-20
|[[Fortuna Yaounde Football Club|Fortuna Yaounde]]
|1
|0
|2020
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/keller-renueva-con-el-deportivo-alaves-hasta-2024 Keller renueva con el Deportivo Alavés hasta 2024]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|40
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Marc Tenas Ureña|Marc '''Tenas''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'83
|01-5-30
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|3
|0
|2021
|
|
|-
|41
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Ropero|Unai '''Ropero''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'88
|01-11-20
|Harrobia
|1
|0
|2021
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/unai-ropero-k-kontratua-berritu-du-alavesekin-2024-ra-arte Unai Ropero-k kontratua berritu du Alavesekin 2024-ra arte]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|Espainia}} [[Luis García Plaza]] (2022-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px]] = Epe luzeko lesioa izan du denboraldian zehar.
* &lt;small&gt; 25 baino handiagoa den dortsala duten joklariak [[Deportivo Alaves B|Mini Glorias]] taldeko jokalariak dira, eta beraz bigarren edo lehen taldearekin jokatu dezakete partidak. [[Espainiako futbol liga txapelketa|LFP]]-ko arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 25-erako dortsalak eraman beharko dituzte. &lt;/small&gt;

==== Lagatakoak ====
{| border=&quot;1&quot; width=&quot;75%&quot; cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;0000FF&quot; style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- style=&quot;background:White&quot; text-align: center;&quot;
|-  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|[[Rayo Vallecano]] (1.)
|align=left|{{banderaikur|Frantzia}} [[Florian Lejeune|Florian '''Lejeune''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'90
|91-5-20
|[[Newcastle United Football Club|Newcastle]]
|67
|1
|20-22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/florian-lejeune-bueltan-da Florian Lejeune bueltan da]&lt;/ref&gt;
|
|-
|[[Real Oviedo|Oviedo]] (2.)
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} '''[[Carlos Isaac]]'''
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'84
|98-4-30
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|0
|0
|Inoiz
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnt-2&quot;/&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|[[Real Sporting de Gijón|Sporting]] (2.)
|align=left|{{banderaikur|Panama}} [[José Luis Rodríguez Francis|'''Puma''' Rodríguez]]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'80
|98-6-19
|[[NK Istra 1961|Istra]]
|1
|0
|19-20
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.grada3.com/2021/07/30/puma-rodriguez-llega-al-sporting/ José Luis ‘Puma’ Rodríguez llega al Sporting]&lt;/ref&gt;
|[[Panamako futbol selekzio nazionala|Panamarekin]] internazionala
|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; 
|[[NK Istra 1961|Istra]] (HNL)
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Perera|Antonio '''Perera''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'88
|97-6-8
|[[Extremadura Unión Deportiva|Extremadura]]
|0
|0
|Inoiz
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/antonio-perera-saldra-cedido-al-nk-istra Antonio Perera saldrá cedido al NK Istra]&lt;/ref&gt;
|
|- 
|[[Real Union]] (1.F)
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Victor Parada|Victor '''Parada''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|02-4-4
|[[FC Red Bull Salzburg|RB Salzburg]]
|0
|0
|Inoiz
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; 
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|Serbia}} [[Aleksandar Sedlar]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[RCD Mallorca|Mallorca]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jon Guridi]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Real Sociedad]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Uruguai}} [[Carlos Benavídez]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Club Atlético Independiente|Independiente]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Salva Sevilla]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[RCD Mallorca|Mallorca]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Xeber Alkain]]
| [[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Real Sociedad]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Kolonbia}} [[Anderson Arroyo]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Aztelaria]]
| [[Liverpool Football Club|Liverpool]]
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Alberto Rodríguez Baró|Tachi]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Club de Fútbol Fuenlabrada|Fuenlabrada]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|Mauritania}} [[Abdallahi Mahmoud]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[NK Istra 1961|Istra]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|Senegal}} [[Mamadou Sylla]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Rayo Vallecano|Rayo]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|Japonia}} [[Taichi Hara]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Sint-Truidense Voetbalvereniging|Sint-Truidense]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|Aljeria}} [[Abderrahman Rebbach|Abde Rebbach]]
| [[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
| [[Deportivo Alaves B|Mini Glorias]]
| 1.taldera igo
|
|-
|}
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Martin Agirregabiria]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Aztelaria]]
| [[Futebol Clube de Famalicão|Famalicão]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Errumania}} [[Alexandru Țîrlea]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Aztelaria]]
| [[Club Gimnàstic de Tarragona|Nàstic]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Joaquín Navarro Jiménez|Ximo Navarro]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Saúl García]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| [[Real Racing Club de Santander|Racing]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Tomás Pina]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
|
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Pere Pons]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
|
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Edgar Méndez]]
| [[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Club Necaxa|Necaxa]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|Alemania}} {{banderaikur|Galizia}} [[José Luis Mato Sanmartín|Joselu Mato]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Reial Club Deportiu Espanyol|Espanyol]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Suedia}} [[John Guidetti]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[AIK Fotboll|AIK]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Frantzia}} [[Florian Lejeune]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Rayo Vallecano]]
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|AEB}} {{banderaikur|Polonia}} [[Matthew Miazga|Matt Miazga]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Chelsea Football Club|Chelsea]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Argentina}} [[Gonzalo Escalante]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[SS Lazio|Lazio]]
| Lagapen agortua
| 
|-
| {{banderaikur|Senegal}} [[Mamadou Loum]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[FC Porto|Porto]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Manuel García Alonso|Manu García]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Real Sporting de Gijón|Sporting]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Uruguai}} [[Facundo Pellistri]]
| [[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Manchester United]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Javier Vallejo Galván|Manu Vallejo]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Valencia Club de Fútbol|Valentzia]]
| Lagapen agortua
|
|-
|}

=== Estatistikak ===
{| class=&quot;wikitaula&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|-
!rowspan=&quot;2&quot;|Zkia.
!rowspan=&quot;2&quot;|Jokalaria
!colspan=&quot;4&quot;|Guztira
!colspan=&quot;4&quot;|Liga
!colspan=&quot;4&quot;|Kopa
|-
!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Fernando Pacheco Flores|'''Pacheco''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|2
|align=left|{{banderaikur|Maroko}} [[Abdelkabir Abqar|'''Abqar''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|3
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Duarte Sánchez|'''Duarte''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|4
|align=left|{{banderaikur|Serbia}} [[Aleksandar Sedlar|'''Sedlar''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Víctor Laguardia|'''Laguardia''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|6
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Moya Vega|'''Toni Moya''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|Senegal}} [[Mamadou Sylla|'''Sylla''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|8
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} '''[[Salva Sevilla]]'''
| || || || || || || || || || || ||
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Miguel De la Fuente|'''De la Fuente''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|10
|align=left|{{banderaikur|Galizia}} [[Jason Remeseiro|'''Jason''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Luis Rioja|'''Rioja''']]
| || || || || || || || || || ||| ||
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Antonio Sivera|'''Sivera''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|14
|align=left|{{banderaikur|Argentina}} [[Nahuel Tenaglia|'''Tenaglia''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Alberto Rodríguez Baró|'''Tachi''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Xeber Alkain|'''Alkain''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|18
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Guridi|'''Guridi''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|Kolonbia}} [[Anderson Arroyo|'''Arroyo''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|20
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Javier López Carballo|'''Javi López''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Aljeria}} [[Abderrahman Rebbach|'''Abde Rebbach''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Uruguai}} [[Carlos Benavídez|'''Benavídez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|28
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ekuatore Ginea}} [[Alejandro Balboa|'''Balboa''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|30
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Tomás Mendes|'''Mendes''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|31
|align=left|{{banderaikur|Ekuatore Ginea}} {{banderaikur|EH}} [[Jesus Owono|'''Owono''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|40
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Marc Tenas Ureña|'''Marc Tenas''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|41
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Ropero|'''Ropero''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|}
''2Jokalariak guztira: 35''
&lt;!--
=== Denboraldiko Hamaikakoa ===
''Konpetizio guztiak kontutan harturik, hamaikakoetan geheien agertu diren jokalariak.''
&lt;div style=&quot;position:relative;&quot;&gt;
[[Fitxategi:Soccer Field Transparant.svg|350px]]
{{Image label|x=0.40|y=1.30|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Black; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Fernando Pacheco|'''Pacheco''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.65|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Martin Agirregabiria Padilla|'''Agirregabiria''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.23|y=1.05|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Frantzia}} [[Florian Lejeune|'''Lejeune''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.60|y=1.05|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Víctor Laguardia|'''Laguardia''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.10|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Duarte Sánchez|'''Duarte''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=0.80|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Senegal}} [[Mamadou Loum|'''Loum''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.60|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Moya Vega|'''Toni Moya''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.25|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} [[Pere Pons|'''Pons''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.70|y=0.45|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Edgar Méndez|'''Edgar''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.15|y=0.45|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Luis Rioja|'''Rioja''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=0.30|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Alemania}} {{banderaikur|Galizia}} [[José Luis Mato Sanmartín|'''Joselu''']]&lt;/span&gt;}}
&lt;/div&gt;
--&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Deportivo Alaves]]</text>
      <sha1>kt0b8ng4wzrc7vth8lm9v9gvv3kyqgn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005968</id>
      <parentid>9005967</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:51:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <comment>/* Lagatakoak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23681" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=blue style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m)
!Adina
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiztik
!Kontratuaren amaiera
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23 Gizonezkoak'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Fernando Pacheco Flores|Fernando '''Pacheco''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'86
|92-5-18
|[[Real Madril]]
|253
|0
|2015
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnt-1&quot;&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/victor-laguardia-y-fernando-pacheco-amplian-su-compromiso-con-el-deportivo-alaves Víctor Laguardia y Fernando Pacheco amplían su compromiso con el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Maroko}} [[Abdelkabir Abqar|Abdel '''Abqar''']]
| align=&quot;left&quot; |[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'88
|99-3-10
|[[Málaga Club de Fútbol|Málaga]]
|1
|0
|2021
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/abqar-ek-kontratua-berritu-du-deportivo-alavesekin Abqar-ek kontratua berritu du Deportivo Alavesekin]&lt;/ref&gt;
|
|-
|3
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Duarte Sánchez|Rubén '''Duarte''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'80
|95-10-18
|[[Reial Club Deportiu Espanyol|Espanyol]]
|155
|1
|2017
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/ruben-duarte-renueva-con-el-deportivo-alaves Rubén Duarte renueva con el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
|align=left|{{banderaikur|Serbia}} [[Aleksandar Sedlar|Aleksandar '''Sedlar''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'80
|91-12-13
|[[RCD Mallorca|Mallorca]]
|0
|0
|2022
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/aleksandar-sedlar-refuerza-la-defensa-del-deportivo-alaves Aleksandar Sedlar refuerza la defensa del Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|[[Serbiako futbol selekzio nazionala|Serbiarekin]] internazionala
|- 
|5
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Víctor Laguardia|Víctor '''Laguardia''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'85
|89-11-5
|[[Real Zaragoza|Zaragoza]]
|265
|12
|2014
|2022 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnt-1&quot;/&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Moya Vega|Toni '''Moya''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'85
|98-3-20
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|30
|0
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/toni-moya-primer-fichaje-del-deportivo-alaves-para-la-temporada-2021-2022 Toni Moya, primer fichaje del Deportivo Alavés para la temporada 2021-2022]&lt;/ref&gt;
|
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|Senegal}} [[Mamadou Sylla|Mamadou '''Sylla''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'84
|94-3-20
|[[Girona Fútbol Club|Girona]]
|15
|2
|21-22,22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/mamadou-sylla-deportivo-alaveseko-jokalari-berria Mamadou Sylla, Deportivo Alaveseko jokalari berria]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} '''[[Salva Sevilla]]'''
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'78
|84-3-18
|[[RCD Mallorca|Mallorca]]
|0
|0
|2022
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/salva-sevilla-nuevo-jugador-del-deportivo-alaves Salva Sevilla, nuevo jugador del Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Miguel De la Fuente|Miguel '''De la Fuente''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'82
|99-9-3
|[[Real Valladolid|Valladolid]]
|24
|1
|2021
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/miguel-de-la-fuente-deportivo-alaveseko-jokalari-berria Miguel de la Fuente, Deportivo Alaveseko jokalari berria]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|Galizia}} [[Jason Remeseiro|'''Jason''' Remeseiro]]
|align=left|[[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
|1'78
|94-7-6
|[[Valencia Club de Fútbol|Valentzia]]
|14
|0
|2021
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/deportivo-alavesek-jason-en-fitxaketa-itxi-du Deportivo Alavesek Jason-en fitxaketa itxi du]&lt;/ref&gt;
|
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Luis Rioja|Luis '''Rioja''']]
|align=left|[[Aurrelari|Ezker Hegalekoa]] 
|1'76
|93-10-16
|[[Unión Deportiva Almería|Almería]]
|104
|7
|2019
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/luis-rioja-renueva-con-el-deportivo-alaves-hasta-Luis Rioja renueva con el Deportivo Alavés hasta 2025]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Antonio Sivera|Antonio '''Sivera''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'85
|96-8-11
|[[Valencia Club de Fútbol|Valentzia]]
|26
|0
|17-20,20
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/antonio-sivera-renueva-su-contrato-con-el-deportivo-alaves-una-temporada-mas Antonio Sivera renueva su contrato con el Deportivo Alavés una temporada más]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|Argentina}} [[Nahuel Tenaglia|Nahuel '''Tenaglia''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'81
|96-2-21
|[[Club Atlético Talleres|Talleres]]
|14
|0
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/nahuel-tenaglia-deportivo-alaveseko-jokalari-berria Nahuel Tenaglia, Deportivo Alaveseko jokalari berria]&lt;/ref&gt;
|
|-
|15
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Alberto Rodríguez Baró|'''Tachi''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'84
|97-9-10
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|28
|0
|19-21,22
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnt-2&quot;&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/alberto-rodriguez-ficha-por-el-deportivo-alaves Alberto Rodríguez ficha por el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|- 
|17
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|EH}} [[Xeber Alkain|Xeber '''Alkain''']]
| align=&quot;left&quot; |[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'74
|97-6-26
|[[Real Sociedad]]
|0
|0
|2022
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/xeber-alkain-refuerzo-para-el-deportivo-alaves Xeber Alkain, refuerzo para el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|EH}} [[Jon Guridi|Jon '''Guridi''']]
| align=&quot;left&quot; |[[Erdilari|Euskarria]]
|1'79
|95-2-28
|[[Real Sociedad]]
|0
|0
|2022
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/jon-guridi-se-compromete-con-el-deportivo-alaves-para-las-proximas-cuatro-temporadas Jon Guridi se compromete con el Deportivo Alavés para las próximas cuatro temporadas]&lt;/ref&gt;
|
|- 
|
|align=left|{{banderaikur|Kolonbia}} [[Anderson Arroyo|Anderson '''Arroyo''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'76
|99-9-27
|[[Liverpool Football Club|Liverpool]]
|0
|0
|2022
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/el-deportivo-alaves-logra-la-cesion-de-anderson-arroyo El Deportivo Alavés logra la cesión de Anderson Arroyo]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Javier López Carballo|'''Javi López''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'83
|02-3-25
|[[Club Deportivo Tenerife|Tenerife]]
|23
|0
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/javi-lopez-amplia-su-contrato-con-el-deportivo-alaves Javi López amplía su contrato con el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|- 
|21
|align=left|{{banderaikur|Aljeria}} [[Abderrahman Rebbach|'''Abde''' Rebbach]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
|1'76
|98-8-11
|[[Gasteizko Aurrera]]
|0
|0
|2022
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/abde-rebbach-ek-kontratua-sinatu-du-deportivo-alaveseko-lehen-taldearekin Abde Rebbach-ek kontratua sinatu du Deportivo Alaveseko lehen taldearekin]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Uruguai}} [[Carlos Benavídez|Carlos '''Benavídez''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'85
|98-3-30
|[[Club Atlético Independiente|Independiente]]
|0
|0
|2022
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/carlos-benavidez-nuevo-jugador-del-deportivo-alaves Carlos Benavídez, nuevo jugador del Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
|align=left|{{banderaikur|Japonia}} [[Taichi Hara|Taichi '''Hara''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'91
|99-5-5
|[[NK Istra 1961|Istra]]
|0
|0
|2022
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/taichi-hara-deportivo-alavesen-fitxaketa-berria-2023ra-arte Taichi Hara, Deportivo Alavesen fitxaketa berria 2023ra arte]&lt;/ref&gt;
|
|-
|25
|align=left|{{banderaikur|Mauritania}} [[Abdallahi Mahmoud|Mahmoud '''Abdallahi''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'87
|00-5-4
|[[Football Club Nouadhibou|Nouadhibou]]
|5
|0
|19-21,22
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/abdallahi-renueva-su-contrato-con-el-deportivo-alaves Abdallahi renueva su contrato con el Deportivo Alavés]&lt;/ref&gt;
|[[Mauritaniako futbol selekzio nazionala|Mauritaniarekin]] internazionala
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|28
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ekuatore Ginea}} [[Alejandro Balboa|Alex '''Balboa''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'81
|01-3-6
|Harrobia
|1
|0
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/alejandro-balboa-renueva-su-compromiso-con-el-club Alejandro Balboa renueva su compromiso con el Club]&lt;/ref&gt;
|[[Ekuatore Gineako futbol selekzio nazionala|Ekuatore Ginearekin]] internazionala
|- 
|30
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Tomás Mendes|Tomás '''Mendes''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'79
|04-11-21
|[[Unión Deportiva Almería|Almería]]
|2
|0
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/el-deportivo-alaves-cierra-las-renovaciones-de-tomas-mendes-y-giorgi-gagua El Deportivo Alavés cierra las renovaciones de Tomás Mendes y Giorgi Gagua]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|31
|align=left|{{banderaikur|Ekuatore Ginea}} {{banderaikur|EH}} [[Jesus Owono|Jesus '''Owono''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'83
|01-3-1
|Harrobia
|1
|0
|2021
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/jesus-owono-2024-ra-arte Jesús Owono, 2024-ra arte]&lt;/ref&gt;
|[[Ekuatore Gineako futbol selekzio nazionala|Ekuatore Ginearekin]] internazionala
|-
|39
|align=left|{{banderaikur|Kamerun}} [[Stephane Paul Keller|Stephane '''Keller''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'90
|01-8-20
|[[Fortuna Yaounde Football Club|Fortuna Yaounde]]
|1
|0
|2020
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/keller-renueva-con-el-deportivo-alaves-hasta-2024 Keller renueva con el Deportivo Alavés hasta 2024]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|40
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Marc Tenas Ureña|Marc '''Tenas''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'83
|01-5-30
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|3
|0
|2021
|
|
|-
|41
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Ropero|Unai '''Ropero''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'88
|01-11-20
|Harrobia
|1
|0
|2021
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/unai-ropero-k-kontratua-berritu-du-alavesekin-2024-ra-arte Unai Ropero-k kontratua berritu du Alavesekin 2024-ra arte]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|Espainia}} [[Luis García Plaza]] (2022-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px]] = Epe luzeko lesioa izan du denboraldian zehar.
* &lt;small&gt; 25 baino handiagoa den dortsala duten joklariak [[Deportivo Alaves B|Mini Glorias]] taldeko jokalariak dira, eta beraz bigarren edo lehen taldearekin jokatu dezakete partidak. [[Espainiako futbol liga txapelketa|LFP]]-ko arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 25-erako dortsalak eraman beharko dituzte. &lt;/small&gt;

==== Lagatakoak ====
{| border=&quot;1&quot; width=&quot;75%&quot; cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;0000FF&quot; style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!JP
!G
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- style=&quot;background:White&quot; text-align: center;&quot;
|-  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|[[Rayo Vallecano|Rayo]] (1.)
|align=left|{{banderaikur|Frantzia}} [[Florian Lejeune|Florian '''Lejeune''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'90
|91-5-20
|[[Newcastle United Football Club|Newcastle]]
|67
|1
|20-22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/eu/albistea/florian-lejeune-bueltan-da Florian Lejeune bueltan da]&lt;/ref&gt;
|
|-
|[[Real Oviedo|Oviedo]] (2.)
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} '''[[Carlos Isaac]]'''
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'84
|98-4-30
|[[Atletico Madril|Atletico]]
|0
|0
|Inoiz
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnt-2&quot;/&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|[[Real Sporting de Gijón|Sporting]] (2.)
|align=left|{{banderaikur|Panama}} [[José Luis Rodríguez Francis|'''Puma''' Rodríguez]]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'80
|98-6-19
|[[NK Istra 1961|Istra]]
|1
|0
|19-20
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.grada3.com/2021/07/30/puma-rodriguez-llega-al-sporting/ José Luis ‘Puma’ Rodríguez llega al Sporting]&lt;/ref&gt;
|[[Panamako futbol selekzio nazionala|Panamarekin]] internazionala
|-
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; 
|[[NK Istra 1961|Istra]] (HNL)
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Perera|Antonio '''Perera''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'88
|97-6-8
|[[Extremadura Unión Deportiva|Extremadura]]
|0
|0
|Inoiz
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.deportivoalaves.com/noticia/antonio-perera-saldra-cedido-al-nk-istra Antonio Perera saldrá cedido al NK Istra]&lt;/ref&gt;
|
|- 
|[[Real Union]] (1.F)
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Victor Parada|Victor '''Parada''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|02-4-4
|[[FC Red Bull Salzburg|RB Salzburg]]
|0
|0
|Inoiz
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; 
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|Serbia}} [[Aleksandar Sedlar]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[RCD Mallorca|Mallorca]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jon Guridi]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Real Sociedad]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Uruguai}} [[Carlos Benavídez]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Club Atlético Independiente|Independiente]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Salva Sevilla]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[RCD Mallorca|Mallorca]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Xeber Alkain]]
| [[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Real Sociedad]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Kolonbia}} [[Anderson Arroyo]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Aztelaria]]
| [[Liverpool Football Club|Liverpool]]
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Alberto Rodríguez Baró|Tachi]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Club de Fútbol Fuenlabrada|Fuenlabrada]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|Mauritania}} [[Abdallahi Mahmoud]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[NK Istra 1961|Istra]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|Senegal}} [[Mamadou Sylla]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Rayo Vallecano|Rayo]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|Japonia}} [[Taichi Hara]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Sint-Truidense Voetbalvereniging|Sint-Truidense]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|Aljeria}} [[Abderrahman Rebbach|Abde Rebbach]]
| [[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
| [[Deportivo Alaves B|Mini Glorias]]
| 1.taldera igo
|
|-
|}
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Martin Agirregabiria]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Aztelaria]]
| [[Futebol Clube de Famalicão|Famalicão]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Errumania}} [[Alexandru Țîrlea]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Aztelaria]]
| [[Club Gimnàstic de Tarragona|Nàstic]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Joaquín Navarro Jiménez|Ximo Navarro]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Saúl García]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| [[Real Racing Club de Santander|Racing]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Tomás Pina]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
|
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Pere Pons]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
|
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Edgar Méndez]]
| [[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Club Necaxa|Necaxa]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|Alemania}} {{banderaikur|Galizia}} [[José Luis Mato Sanmartín|Joselu Mato]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Reial Club Deportiu Espanyol|Espanyol]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Suedia}} [[John Guidetti]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[AIK Fotboll|AIK]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Frantzia}} [[Florian Lejeune]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Rayo Vallecano]]
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|AEB}} {{banderaikur|Polonia}} [[Matthew Miazga|Matt Miazga]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Chelsea Football Club|Chelsea]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Argentina}} [[Gonzalo Escalante]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[SS Lazio|Lazio]]
| Lagapen agortua
| 
|-
| {{banderaikur|Senegal}} [[Mamadou Loum]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[FC Porto|Porto]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Manuel García Alonso|Manu García]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Real Sporting de Gijón|Sporting]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Uruguai}} [[Facundo Pellistri]]
| [[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Manchester United]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Manuel Javier Vallejo Galván|Manu Vallejo]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Valencia Club de Fútbol|Valentzia]]
| Lagapen agortua
|
|-
|}

=== Estatistikak ===
{| class=&quot;wikitaula&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|-
!rowspan=&quot;2&quot;|Zkia.
!rowspan=&quot;2&quot;|Jokalaria
!colspan=&quot;4&quot;|Guztira
!colspan=&quot;4&quot;|Liga
!colspan=&quot;4&quot;|Kopa
|-
!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Fernando Pacheco Flores|'''Pacheco''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|2
|align=left|{{banderaikur|Maroko}} [[Abdelkabir Abqar|'''Abqar''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|3
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Duarte Sánchez|'''Duarte''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|4
|align=left|{{banderaikur|Serbia}} [[Aleksandar Sedlar|'''Sedlar''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Víctor Laguardia|'''Laguardia''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|6
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Moya Vega|'''Toni Moya''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|Senegal}} [[Mamadou Sylla|'''Sylla''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|8
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} '''[[Salva Sevilla]]'''
| || || || || || || || || || || ||
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Miguel De la Fuente|'''De la Fuente''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|10
|align=left|{{banderaikur|Galizia}} [[Jason Remeseiro|'''Jason''']]
| || ||
| || || ||
| || || || ||
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Luis Rioja|'''Rioja''']]
| || || || || || || || || || ||| ||
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Antonio Sivera|'''Sivera''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|14
|align=left|{{banderaikur|Argentina}} [[Nahuel Tenaglia|'''Tenaglia''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Alberto Rodríguez Baró|'''Tachi''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Xeber Alkain|'''Alkain''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|18
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Guridi|'''Guridi''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|Kolonbia}} [[Anderson Arroyo|'''Arroyo''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|20
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Javier López Carballo|'''Javi López''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Aljeria}} [[Abderrahman Rebbach|'''Abde Rebbach''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Uruguai}} [[Carlos Benavídez|'''Benavídez''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|28
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ekuatore Ginea}} [[Alejandro Balboa|'''Balboa''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|30
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Tomás Mendes|'''Mendes''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|31
|align=left|{{banderaikur|Ekuatore Ginea}} {{banderaikur|EH}} [[Jesus Owono|'''Owono''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|40
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Marc Tenas Ureña|'''Marc Tenas''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|41
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Ropero|'''Ropero''']]
| || || || || || || || || || || ||
|-
|}
''2Jokalariak guztira: 35''
&lt;!--
=== Denboraldiko Hamaikakoa ===
''Konpetizio guztiak kontutan harturik, hamaikakoetan geheien agertu diren jokalariak.''
&lt;div style=&quot;position:relative;&quot;&gt;
[[Fitxategi:Soccer Field Transparant.svg|350px]]
{{Image label|x=0.40|y=1.30|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Black; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Fernando Pacheco|'''Pacheco''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.65|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Martin Agirregabiria Padilla|'''Agirregabiria''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.23|y=1.05|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Frantzia}} [[Florian Lejeune|'''Lejeune''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.60|y=1.05|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Víctor Laguardia|'''Laguardia''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.10|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Rubén Duarte Sánchez|'''Duarte''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=0.80|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Senegal}} [[Mamadou Loum|'''Loum''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.60|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Moya Vega|'''Toni Moya''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.25|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Katalunia}} [[Pere Pons|'''Pons''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.70|y=0.45|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Edgar Méndez|'''Edgar''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.15|y=0.45|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Espainia}} [[Luis Rioja|'''Rioja''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=0.30|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Alemania}} {{banderaikur|Galizia}} [[José Luis Mato Sanmartín|'''Joselu''']]&lt;/span&gt;}}
&lt;/div&gt;
--&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Deportivo Alaves]]</text>
      <sha1>lzkzjdm53x5p21hvzg1vp9ry5mx32xe</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kanfor-esneki</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1058864</id>
    <revision>
      <id>9005491</id>
      <parentid>9003763</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:37:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorion</username>
        <id>44278</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2702" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa
|izena= Kanfor-esnekia }}
'''Kanfor-esnekia''' (''Lactarius camphoratus'') [[onddo]] [[espezie]] bat da.&lt;ref&gt;{{Erref-EHko onddoak}}&lt;/ref&gt;

Oso ohikoa Euskal Herrian. Ez da jangarria.

Beste ''Lactarius'' batzuengandik bere usainagatik bereizten da. Normalean txikia da.

== Deskribapena ==
Kapela: 2 eta 6 cm arteko diametrokoa, laster zabaldu egiten da, erdia apur bat hondoratu egiten zaio eta titi bat du, eta ertzak meheak ditu, hasieran makurtuak eta gero uzkurtuak. Azala marroi-gaztaina kolorekoa edo marroi-gorrixka du, erdian ilunagoa eta ertzetan argiagoa. Kolore biziagoko orbanak ditu.

'''Orriak:''' Itsatsiak edo dekurrenteak, orritxoekin, meheak, ugari eta estu, kapelaren antzeko kolorekoak, baina argiagoak eta espora-hautsez estaliak.

Orri dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orriak.

'''Hanka:''' Lehenengo betea eta gero hutsa, hauskorra, kapelaren antzeko kolorekoa, baina ilunagoa, pruinaduna eta orban ilunagoekin eta ardo kolorekoak oinarrian.

'''Haragia:''' Sendoa eta samurra, marroi-arrosatik gorri-ardo kolorekora, ilunagoa oinean, kokoaren edo txikoriaren usain handikoa eta zapore gozokoa edo apur bat mingotsa. 

Esnea: Ugari, zuria eta ez da kolorez aldatzen, zapore gozokoa eta gero mingots samarra.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Lotina, Roberto|urtea=1985|izenburua=Mil setas ibericas|argitaletxea=Diputacion foral de vizcaya|orrialdea=148|ISBN=84-505-1806-7|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

'''Etimologia:''' ''Lactarius'' terminoa &quot;lac&quot; &quot;lactis&quot; esnetik dator; esneari dagokio. Latex-a jariatzen duelako ebakitzean edo haustean. ''Camphoratus'' epitetoa berriz latinetik dator eta kanfor usaina duela esan nahi du. Bere usainagatik.

== Jagarritasuna ==
Ez da jangarria.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Cetto, Bruno|urtea=1987|izenburua=Guia de los hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A. Barcelona|orrialdea=363|ISBN=84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Nahasketa arriskua ===
Beste ''Lactarius'' usaintsu bat ''Lactarius glyciosmus'' da, kolore argiagoa duena, grisaxka, eta latexak pikondo-hostoaren edo kokoaren usaina duena.

== Sasoia eta lekua ==
Udan eta udazkenean agertzen da, hostozabal eta koniferoen basoetan. Goroldioan ateratzen da sarri.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Bon,Marcel|urtea=1988|izenburua=Guia de Campo de los hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A. Barcelona|orrialdea=98|ISBN=84-282-0865-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Banaketa eremua ===

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

{{autoritate kontrola}}

{{Euskal Herriko perretxiko eta onddoak}}

[[Kategoria:Russulaceae]]
[[Kategoria:Perretxiko jangarriak]]</text>
      <sha1>2mjt071xp2yzzptvgzu9wjaslvi7toi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bilbao Athletic 2022/2023</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1058913</id>
    <revision>
      <id>9005924</id>
      <parentid>9003577</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:24:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14143" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!Taldean noiztik
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Gizonezkoen taldea 2022/23'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Iruarrizaga|Ander '''Iru''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'88
|98-8-22
|Harrobia
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/05/13/ander-iruk-eta-jasok-kontratuak-berritu-dituzte Ander Iruk eta Jasok kontratuak berritu dituzte]&lt;/ref&gt;
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-
|3
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Paredes|Aitor '''Paredes''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'86
|00-4-29
|Harrobia
|2019
|2025 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnj-1&quot;&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/05/26/cabo-paredes-eta-diarraren-kontratuen-berritzea Cabo Paredes eta Diarraren kontratuen berritzea]&lt;/ref&gt;
|Sub23
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Sillero|Jon '''Sillero''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'77
|98-5-24
|Harrobia
|16-20,21
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2020/09/21/silleroren-lagapena-cd-numancia-taldera Silleroren lagapena CD Numancia taldera]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|- 
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Cabo|Jon '''Cabo''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'80
|00-6-20
|Harrobia
|2019
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnj-1&quot;/&gt;
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Beñat Gerenabarrena|Beñat '''Gerenabarrena''']]
|align=left|[[Erdilari|Antolatzailea]]
|1'73
|03-3-29
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Eskozia}} [[Ewan Urain|'''Ewan''' Urain]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'93
|00-3-10
|Harrobia
|2019
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/06/09/ewan-urainen-kontratu-berritzea Ewan Urainen kontratu berritzea]&lt;/ref&gt;
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Eneko Delgado|Eneko '''Delgado''']]
|align=left|[[Erdilari|Punaterdia]]
|1'73
|01-1-18
|[[Real Madril]]
|2022
|
|Sub23
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Nicolás Serrano|Nico '''Serrano''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'78
|03-3-5
|Harrobia
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.deia.eus/athletic/2020/05/25/club-30-millones/1040947.html Morcillo, Nico Williams y Nico Serrano, en el club de los 30 millones del Athletic]&lt;/ref&gt;
|Sub23
|-  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Lorente|Ander '''Lorente''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'78
|01-1-28
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Mexiko}} [[Alejandro Padilla Pérez|Alex '''Padilla''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'90
|03-9-1
|Harrobia
|2022
|
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Gurutzeta|Jon '''Gurutzeta''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'85
|00-4-3
|Harrobia
|2020
|
|Sub23
|-
|15
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|16
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Naveira|Unai '''Naveira''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'83
|01-4-30
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aritz Pascual|Aritz '''Pascual''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'87
|99-6-30
|Harrobia
|2021
|2022 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/01/17/athletic-clubek-aritz-pascual-fitxatu-du-filialerako Athletic Clubek Aritz Pascual fitxatu du filialerako]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Oier López|'''Oier''' López]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'74
|02-8-3
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Andoni Tascon|Andoni '''Tascon''']] [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'75
|98-2-27
|[[Danok Bat]]
|2019
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Malcom Ares|'''Adu Ares''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
|1'83
|01-10-12
|[[Santutxu Futbol Kluba|Santutxu]]
|2021
|
|Sub23
|- 
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Luis Bilbao|Luis '''Bilbao''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
|1'85
|03-3-24
|Harrobia
|2020
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Goti|Mikel '''Goti''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'83
|02-5-23
|Harrobia
|2020
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ibon Ispizua|Ibon '''Ispizua''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'82
|03-4-8
|Harrobia
|2022
|
|Sub25
|-
|26
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Kepa Uriarte|Kepa '''Uriarte''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'84
|02-2-23
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|29
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Ibai Sanz]]'''
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'83
|03-8-13
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Hugo Rincón|Hugo '''Rincón''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'83
|03-1-27
|Harrobia
|2020
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|38
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Raúl Chasco|Raúl '''Chasco''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'77
|03-9-13
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Bingen Arostegi]] (2022-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa.
* &lt;small&gt; 23 baino handiagoa den zenbakia duten joklariak [[Baskonia Kirol Kluba|Baskonia]] taldeko jokalariak dira, eta beraz talde biekin jokatu dezakete partidak. Espainiar ferezadioaren arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 23-erako zenbakiak eraman beharko dituzte, eta 3.atezaina egongo balitz 24 zenbakia eraman beharko du&lt;/small&gt;

=== Lagatakoak ===
{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|-  
|[[Sestao River]] (2.F)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Asier Grande|Asier '''Grande''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'76
|02-5-22
|Harrobia
|Inoiz
|2023
|Sub23
|-
|[[Getxoko Arenas|Arenas]] (2.F)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iñigo Gomeza|Iñigo '''Gomeza''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|
|02-4-3
|Harrobia
|Inoiz
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|[[Club Deportivo Tudelano|Tudelano]] (2.F)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iñaki Telletxea|Iñaki '''Telletxea''']]
|align=left|[[Erdilari|Punaterdia]]
|
|02-4-20
|Harrobia
|2022
|
|Sub23
|-
|[[Getxoko Arenas|Arenas]] (2.F)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iñigo López Gálvez|'''Iñigo López''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'86
|02-4-27
|Harrobia
|Inoiz
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa''' 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Ibon Ispizua]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Gernika Kluba|Gernika]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Eneko Delgado]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Gernika Kluba|Gernika]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Mexiko}} [[Alejandro Padilla Pérez|Alex Padilla]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Baskonia Kirol Kluba|Baskonia]]
| 2.taldera igo
| 
|-
|}

{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Julen Agirrezabala]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Athletic]]
| 1.taldera igo
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ghana}} {{banderaikur|Liberia}} [[Nicholas Williams|Nico Williams]]
| [[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Athletic]]
| 1.taldera igo
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Álvaro Núñez]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Barça]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Real Union]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Mikel Kortazar]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| 
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Mali}} [[Youssouf Diarra]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Córdoba Club de Fútbol|Cordoba]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Victor San Bartolome]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Real Club Celta de Vigo|Celta]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Beñat Prados]]
| [[Erdilari|Antolatzailea]]
| [[Club Deportivo Mirandés|Mirandes]] 
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Juan Artola Canales|Juan Artola]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Burgos CF|Burgos]]
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Unai Rementeria Castro|Unai Rementeria]]
| [[Erdilari|Antolatzailea]]
| [[Club Deportivo Mirandés|Mirandes]]
| Lagapen agortua
|
|-
|}

=== Estatistikak ===
{| class=&quot;wikitaula&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|-
!rowspan=&quot;2&quot;|Zkia.
!rowspan=&quot;2&quot;|Jokalaria
!colspan=&quot;4&quot;|Liga
|-
!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Iruarrizaga|'''Iru''']]
| || || ||
|-
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Paredes|'''Paredes''']]
| || || ||
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Sillero|'''Sillero''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|13px|Kapitain]]
| || || ||
|-
|6
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Beñat Prados|'''Prados''']]
| || || ||
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Cabo|'''Cabo''']]
| || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Beñat Gerenabarrena|'''Gerenabarrena''']]
| || || ||
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Eskozia}} [[Ewan Urain|'''Ewan''']]
| || || ||
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Nicolás Serrano|'''Serrano''']]
| || ||
|
|-
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Lorente|'''Lorente''']]
| || || ||
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Julen Agirrezabala|'''Agirrezabala''']]
| || || ||
|-
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Gurutzeta|'''Gurutzeta''']]
| || || ||
|-
|16
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Naveira|'''Naveira''']] 
| || || ||
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aritz Pascual|'''Pascual''']]
| || || ||
|-
|18
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Oier López]]'''
| || || ||
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Andoni Tascon|'''Tascon''']] [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]]
| || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Malcom Ares|'''Malcom''']]
| || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Luis Bilbao]]'''
| || || ||
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Mikel Goti]]'''
| || || ||
|-
|26
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Kepa Uriarte|'''Uriarte''']]
| || || ||
|-
|29
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Ibai Sanz]]'''
| || || ||
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Hugo Rincón|'''Rincón''']]
| || || ||
|-
|38
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Raúl Chasco|'''Chasco''']]
| || || ||
|-
|}
''3okalariak guztira: 31''
&lt;!--
=== Denboraldiko Hamaikakoa ===
''Hamaikakoetan geheien agertu diren jokalariak.''
&lt;div style=&quot;position:relative;&quot;&gt;
[[Fitxategi:Soccer Field Transparant.svg|350px]]
{{Image label|x=0.40|y=1.35|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Black; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Julen Agirrezabala|'''Agirrezabala''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.73|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Álvaro Núñez|'''Núñez''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.60|y=1.08|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Jon Sillero|'''Sillero''']] &lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=1.15|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Aitor Paredes|'''Paredes''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.25|y=1.08|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso|'''Jaso''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.10|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Mikel Kortazar|'''Kortazar''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=0.78|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Mali}} [[Youssouf Diarra|'''Diarra''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.20|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Beñat Prados|'''Prados''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.55|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Beñat Gerenabarrena|'''Gerenabarrena''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.37|y=0.47|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Malcom Ares|'''Malcom''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.42|y=0.33|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Juan Artola Canales|'''Artola''']]&lt;/span&gt;}}
&lt;/div&gt;
--&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Athleticeko historia]]</text>
      <sha1>auguph0naloayxmud492eu93ahswdfg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005938</id>
      <parentid>9005924</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:42:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13976" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!Taldean noiztik
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Gizonezkoen taldea 2022/23'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Iruarrizaga|Ander '''Iru''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'88
|98-8-22
|Harrobia
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/05/13/ander-iruk-eta-jasok-kontratuak-berritu-dituzte Ander Iruk eta Jasok kontratuak berritu dituzte]&lt;/ref&gt;
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-
|3
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Paredes|Aitor '''Paredes''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'86
|00-4-29
|Harrobia
|2019
|2025 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnj-1&quot;&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/05/26/cabo-paredes-eta-diarraren-kontratuen-berritzea Cabo Paredes eta Diarraren kontratuen berritzea]&lt;/ref&gt;
|Sub23
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Sillero|Jon '''Sillero''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'77
|98-5-24
|Harrobia
|16-20,21
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2020/09/21/silleroren-lagapena-cd-numancia-taldera Silleroren lagapena CD Numancia taldera]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|- 
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Cabo|Jon '''Cabo''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'80
|00-6-20
|Harrobia
|2019
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnj-1&quot;/&gt;
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Beñat Gerenabarrena|Beñat '''Gerenabarrena''']]
|align=left|[[Erdilari|Antolatzailea]]
|1'73
|03-3-29
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Eskozia}} [[Ewan Urain|'''Ewan''' Urain]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'93
|00-3-10
|Harrobia
|2019
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/06/09/ewan-urainen-kontratu-berritzea Ewan Urainen kontratu berritzea]&lt;/ref&gt;
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Eneko Delgado|Eneko '''Delgado''']]
|align=left|[[Erdilari|Punaterdia]]
|1'73
|01-1-18
|[[Real Madril]]
|2022
|
|Sub23
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Nicolás Serrano|Nico '''Serrano''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'78
|03-3-5
|Harrobia
|2019
|2024
|Sub23
|-  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Lorente|Ander '''Lorente''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'78
|01-1-28
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Mexiko}} [[Alejandro Padilla Pérez|Alex '''Padilla''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'90
|03-9-1
|Harrobia
|2022
|
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Gurutzeta|Jon '''Gurutzeta''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'85
|00-4-3
|Harrobia
|2020
|
|Sub23
|-
|15
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|16
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Naveira|Unai '''Naveira''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'83
|01-4-30
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aritz Pascual|Aritz '''Pascual''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'87
|99-6-30
|Harrobia
|2021
|2022 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/01/17/athletic-clubek-aritz-pascual-fitxatu-du-filialerako Athletic Clubek Aritz Pascual fitxatu du filialerako]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Oier López|'''Oier''' López]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'74
|02-8-3
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Andoni Tascon|Andoni '''Tascon''']] [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'75
|98-2-27
|[[Danok Bat]]
|2019
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Malcom Ares|'''Adu Ares''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
|1'83
|01-10-12
|[[Santutxu Futbol Kluba|Santutxu]]
|2021
|
|Sub23
|- 
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Luis Bilbao|Luis '''Bilbao''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
|1'85
|03-3-24
|Harrobia
|2020
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Goti|Mikel '''Goti''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'83
|02-5-23
|Harrobia
|2020
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ibon Ispizua|Ibon '''Ispizua''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'82
|03-4-8
|Harrobia
|2022
|
|Sub25
|-
|26
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Kepa Uriarte|Kepa '''Uriarte''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'84
|02-2-23
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|29
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Ibai Sanz]]'''
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'83
|03-8-13
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Hugo Rincón|Hugo '''Rincón''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'83
|03-1-27
|Harrobia
|2020
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|38
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Raúl Chasco|Raúl '''Chasco''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'77
|03-9-13
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Bingen Arostegi]] (2022-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa.
* &lt;small&gt; 23 baino handiagoa den zenbakia duten joklariak [[Baskonia Kirol Kluba|Baskonia]] taldeko jokalariak dira, eta beraz talde biekin jokatu dezakete partidak. Espainiar ferezadioaren arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 23-erako zenbakiak eraman beharko dituzte, eta 3.atezaina egongo balitz 24 zenbakia eraman beharko du&lt;/small&gt;

=== Lagatakoak ===
{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|-  
|[[Sestao River]] (2.F)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Asier Grande|Asier '''Grande''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'76
|02-5-22
|Harrobia
|Inoiz
|2023
|Sub23
|-
|[[Getxoko Arenas|Arenas]] (2.F)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iñigo Gomeza|Iñigo '''Gomeza''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|
|02-4-3
|Harrobia
|Inoiz
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|[[Club Deportivo Tudelano|Tudelano]] (2.F)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iñaki Telletxea|Iñaki '''Telletxea''']]
|align=left|[[Erdilari|Punaterdia]]
|
|02-4-20
|Harrobia
|2022
|
|Sub23
|-
|[[Getxoko Arenas|Arenas]] (2.F)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iñigo López Gálvez|'''Iñigo López''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'86
|02-4-27
|Harrobia
|Inoiz
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa''' 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Ibon Ispizua]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Gernika Kluba|Gernika]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Eneko Delgado]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Gernika Kluba|Gernika]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Mexiko}} [[Alejandro Padilla Pérez|Alex Padilla]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Baskonia Kirol Kluba|Baskonia]]
| 2.taldera igo
| 
|-
|}

{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Julen Agirrezabala]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Athletic]]
| 1.taldera igo
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ghana}} {{banderaikur|Liberia}} [[Nicholas Williams|Nico Williams]]
| [[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Athletic]]
| 1.taldera igo
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Álvaro Núñez]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Barça]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Real Union]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Mikel Kortazar]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| 
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Mali}} [[Youssouf Diarra]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Córdoba Club de Fútbol|Cordoba]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Victor San Bartolome]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Real Club Celta de Vigo|Celta]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Beñat Prados]]
| [[Erdilari|Antolatzailea]]
| [[Club Deportivo Mirandés|Mirandes]] 
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Juan Artola Canales|Juan Artola]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Burgos CF|Burgos]]
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Unai Rementeria Castro|Unai Rementeria]]
| [[Erdilari|Antolatzailea]]
| [[Club Deportivo Mirandés|Mirandes]]
| Lagapen agortua
|
|-
|}

=== Estatistikak ===
{| class=&quot;wikitaula&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|-
!rowspan=&quot;2&quot;|Zkia.
!rowspan=&quot;2&quot;|Jokalaria
!colspan=&quot;4&quot;|Liga
|-
!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Iruarrizaga|'''Iru''']]
| || || ||
|-
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Paredes|'''Paredes''']]
| || || ||
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Sillero|'''Sillero''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|13px|Kapitain]]
| || || ||
|-
|6
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Beñat Prados|'''Prados''']]
| || || ||
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Cabo|'''Cabo''']]
| || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Beñat Gerenabarrena|'''Gerenabarrena''']]
| || || ||
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Eskozia}} [[Ewan Urain|'''Ewan''']]
| || || ||
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Nicolás Serrano|'''Serrano''']]
| || ||
|
|-
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Lorente|'''Lorente''']]
| || || ||
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Julen Agirrezabala|'''Agirrezabala''']]
| || || ||
|-
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Gurutzeta|'''Gurutzeta''']]
| || || ||
|-
|16
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Naveira|'''Naveira''']] 
| || || ||
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aritz Pascual|'''Pascual''']]
| || || ||
|-
|18
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Oier López]]'''
| || || ||
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Andoni Tascon|'''Tascon''']] [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]]
| || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Malcom Ares|'''Malcom''']]
| || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Luis Bilbao]]'''
| || || ||
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Mikel Goti]]'''
| || || ||
|-
|26
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Kepa Uriarte|'''Uriarte''']]
| || || ||
|-
|29
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Ibai Sanz]]'''
| || || ||
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Hugo Rincón|'''Rincón''']]
| || || ||
|-
|38
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Raúl Chasco|'''Chasco''']]
| || || ||
|-
|}
''3okalariak guztira: 31''
&lt;!--
=== Denboraldiko Hamaikakoa ===
''Hamaikakoetan geheien agertu diren jokalariak.''
&lt;div style=&quot;position:relative;&quot;&gt;
[[Fitxategi:Soccer Field Transparant.svg|350px]]
{{Image label|x=0.40|y=1.35|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Black; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Julen Agirrezabala|'''Agirrezabala''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.73|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Álvaro Núñez|'''Núñez''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.60|y=1.08|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Jon Sillero|'''Sillero''']] &lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=1.15|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Aitor Paredes|'''Paredes''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.25|y=1.08|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso|'''Jaso''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.10|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Mikel Kortazar|'''Kortazar''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=0.78|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Mali}} [[Youssouf Diarra|'''Diarra''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.20|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Beñat Prados|'''Prados''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.55|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Beñat Gerenabarrena|'''Gerenabarrena''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.37|y=0.47|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Malcom Ares|'''Malcom''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.42|y=0.33|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Juan Artola Canales|'''Artola''']]&lt;/span&gt;}}
&lt;/div&gt;
--&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Athleticeko historia]]</text>
      <sha1>dxt0xu6l8doo129xjedrsxhqf1d04b0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005956</id>
      <parentid>9005938</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:10:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13977" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!Taldean noiztik
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Gizonezkoen taldea 2022/23'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Iruarrizaga|Ander '''Iru''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'88
|98-8-22
|Harrobia
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/05/13/ander-iruk-eta-jasok-kontratuak-berritu-dituzte Ander Iruk eta Jasok kontratuak berritu dituzte]&lt;/ref&gt;
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-
|3
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Paredes|Aitor '''Paredes''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'86
|00-4-29
|Harrobia
|2019
|2025 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnj-1&quot;&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/05/26/cabo-paredes-eta-diarraren-kontratuen-berritzea Cabo Paredes eta Diarraren kontratuen berritzea]&lt;/ref&gt;
|Sub23
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Sillero|Jon '''Sillero''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'77
|98-5-24
|Harrobia
|16-20,21
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2020/09/21/silleroren-lagapena-cd-numancia-taldera Silleroren lagapena CD Numancia taldera]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|- 
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Cabo|Jon '''Cabo''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'80
|00-6-20
|Harrobia
|2019
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnj-1&quot;/&gt;
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Beñat Gerenabarrena|Beñat '''Gerenabarrena''']]
|align=left|[[Erdilari|Antolatzailea]]
|1'73
|03-3-29
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Eskozia}} [[Ewan Urain|'''Ewan''' Urain]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'93
|00-3-10
|Harrobia
|2019
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/06/09/ewan-urainen-kontratu-berritzea Ewan Urainen kontratu berritzea]&lt;/ref&gt;
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Eneko Delgado|Eneko '''Delgado''']]
|align=left|[[Erdilari|Punaterdia]]
|1'73
|01-1-18
|[[Real Madril]]
|2022
|
|Sub23
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Nicolás Serrano|Nico '''Serrano''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'78
|03-3-5
|Harrobia
|2019
|2024
|Sub23
|-  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Lorente|Ander '''Lorente''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'78
|01-1-28
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Mexiko}} [[Alejandro Padilla Pérez|Alex '''Padilla''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'90
|03-9-1
|Harrobia
|2022
|
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Gurutzeta|Jon '''Gurutzeta''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'85
|00-4-3
|Harrobia
|2020
|
|Sub23
|-
|15
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|16
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Naveira|Unai '''Naveira''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'83
|01-4-30
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aritz Pascual|Aritz '''Pascual''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'87
|99-6-30
|Harrobia
|2021
|2022 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/01/17/athletic-clubek-aritz-pascual-fitxatu-du-filialerako Athletic Clubek Aritz Pascual fitxatu du filialerako]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Oier López|'''Oier''' López]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'74
|02-8-3
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Andoni Tascon|Andoni '''Tascon''']] [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'75
|98-2-27
|[[Danok Bat]]
|2019
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Malcom Ares|'''Adu Ares''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
|1'83
|01-10-12
|[[Santutxu Futbol Kluba|Santutxu]]
|2021
|
|Sub23
|- 
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Luis Bilbao|Luis '''Bilbao''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
|1'85
|03-3-24
|Harrobia
|2020
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Goti|Mikel '''Goti''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'83
|02-5-23
|Harrobia
|2020
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ibon Ispizua|Ibon '''Ispizua''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'82
|03-4-8
|Harrobia
|2022
|
|Sub25
|-
|26
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Kepa Uriarte|Kepa '''Uriarte''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'84
|02-2-23
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|29
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Ibai Sanz]]'''
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'83
|03-8-13
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Hugo Rincón|Hugo '''Rincón''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'83
|03-1-27
|Harrobia
|2020
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|38
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Raúl Chasco|Raúl '''Chasco''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'77
|03-9-13
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Bingen Arostegi]] (2022-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa.
* &lt;small&gt; 23 baino handiagoa den zenbakia duten joklariak [[Baskonia Kirol Kluba|Baskonia]] taldeko jokalariak dira, eta beraz talde biekin jokatu dezakete partidak. Espainiar ferezadioaren arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 23-erako zenbakiak eraman beharko dituzte, eta 3.atezaina egongo balitz 24 zenbakia eraman beharko du&lt;/small&gt;

=== Lagatakoak ===
{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|-  
|[[Sestao River]] (2.F)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Asier Grande|Asier '''Grande''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'76
|02-5-22
|Harrobia
|Inoiz
|2023
|Sub23
|-
|[[Getxoko Arenas|Arenas]] (2.F)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iñigo Gomeza|Iñigo '''Gomeza''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|
|02-4-3
|Harrobia
|Inoiz
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|[[Club Deportivo Tudelano|Tudelano]] (2.F)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iñaki Telletxea|Iñaki '''Telletxea''']]
|align=left|[[Erdilari|Punaterdia]]
|
|02-4-20
|Harrobia
|2022
|
|Sub23
|-
|[[Getxoko Arenas|Arenas]] (2.F)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iñigo López Gálvez|'''Iñigo López''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'86
|02-4-27
|Harrobia
|Inoiz
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa''' 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Ibon Ispizua]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Gernika Kluba|Gernika]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Eneko Delgado]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Gernika Kluba|Gernika]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Mexiko}} [[Alejandro Padilla Pérez|Alex Padilla]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Baskonia Kirol Kluba|Baskonia]]
| 2.taldera igo
| 
|-
|}

{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Julen Agirrezabala]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Athletic]]
| 1.taldera igo
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ghana}} {{banderaikur|Liberia}} [[Nicholas Williams|Nico Williams]]
| [[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Athletic]]
| 1.taldera igo
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Álvaro Núñez]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Barça]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Real Union]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Mikel Kortazar]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| 
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Mali}} [[Youssouf Diarra]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Córdoba Club de Fútbol|Cordoba]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Victor San Bartolome]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Real Club Celta de Vigo|Celta]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Beñat Prados]]
| [[Erdilari|Antolatzailea]]
| [[Club Deportivo Mirandés|Mirandes]] 
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Juan Artola Canales|Juan Artola]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Burgos CF|Burgos]]
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Unai Rementeria Castro|Unai Rementeria]]
| [[Erdilari|Antolatzailea]]
| [[Club Deportivo Mirandés|Mirandes]]
| Lagapen agortua
|
|-
|}

=== Estatistikak ===
{| class=&quot;wikitaula&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|-
!rowspan=&quot;2&quot;|Zkia.
!rowspan=&quot;2&quot;|Jokalaria
!colspan=&quot;4&quot;|Liga
|-
!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Iruarrizaga|'''Iru''']]
| || || ||
|-
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Paredes|'''Paredes''']]
| || || ||
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Sillero|'''Sillero''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|13px|Kapitain]]
| || || ||
|-
|6
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Beñat Prados|'''Prados''']]
| || || ||
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Cabo|'''Cabo''']]
| || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Beñat Gerenabarrena|'''Gerenabarrena''']]
| || || ||
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Eskozia}} [[Ewan Urain|'''Ewan''']]
| || || ||
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Nicolás Serrano|'''Serrano''']]
| || ||
|
|-
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Lorente|'''Lorente''']]
| || || ||
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Julen Agirrezabala|'''Agirrezabala''']]
| || || ||
|-
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Gurutzeta|'''Gurutzeta''']]
| || || ||
|-
|16
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Naveira|'''Naveira''']] 
| || || ||
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aritz Pascual|'''Pascual''']]
| || || ||
|-
|18
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Oier López]]'''
| || || ||
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Andoni Tascon|'''Tascon''']] [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]]
| || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Malcom Ares|'''Malcom''']]
| || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Luis Bilbao]]'''
| || || ||
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Mikel Goti]]'''
| || || ||
|-
|26
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Kepa Uriarte|'''Uriarte''']]
| || || ||
|-
|29
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Ibai Sanz]]'''
| || || ||
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Hugo Rincón|'''Rincón''']]
| || || ||
|-
|38
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Raúl Chasco|'''Chasco''']]
| || || ||
|-
|}
''3okalariak guztira: 31''
&lt;!--
=== Denboraldiko Hamaikakoa ===
''Hamaikakoetan geheien agertu diren jokalariak.''
&lt;div style=&quot;position:relative;&quot;&gt;
[[Fitxategi:Soccer Field Transparant.svg|350px]]
{{Image label|x=0.40|y=1.35|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Black; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Julen Agirrezabala|'''Agirrezabala''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.73|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Álvaro Núñez|'''Núñez''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.60|y=1.08|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Jon Sillero|'''Sillero''']] &lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=1.15|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Aitor Paredes|'''Paredes''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.25|y=1.08|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso|'''Jaso''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.10|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Mikel Kortazar|'''Kortazar''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=0.78|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Mali}} [[Youssouf Diarra|'''Diarra''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.20|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Beñat Prados|'''Prados''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.55|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Beñat Gerenabarrena|'''Gerenabarrena''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.37|y=0.47|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Malcom Ares|'''Malcom''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.42|y=0.33|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Juan Artola Canales|'''Artola''']]&lt;/span&gt;}}
&lt;/div&gt;
--&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Athleticeko historia]]</text>
      <sha1>edvl3ao7nc6ybqmncm5rryv91b2cui2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005957</id>
      <parentid>9005956</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:11:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13976" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!Taldean noiztik
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Gizonezkoen taldea 2022/23'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Iruarrizaga|Ander '''Iru''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'88
|98-8-22
|Harrobia
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/05/13/ander-iruk-eta-jasok-kontratuak-berritu-dituzte Ander Iruk eta Jasok kontratuak berritu dituzte]&lt;/ref&gt;
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-
|3
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Paredes|Aitor '''Paredes''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'86
|00-4-29
|Harrobia
|2019
|2025 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnj-1&quot;&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/05/26/cabo-paredes-eta-diarraren-kontratuen-berritzea Cabo Paredes eta Diarraren kontratuen berritzea]&lt;/ref&gt;
|Sub23
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Sillero|Jon '''Sillero''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'77
|98-5-24
|Harrobia
|16-20,21
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2020/09/21/silleroren-lagapena-cd-numancia-taldera Silleroren lagapena CD Numancia taldera]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|- 
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Cabo|Jon '''Cabo''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'80
|00-6-20
|Harrobia
|2019
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNnj-1&quot;/&gt;
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Beñat Gerenabarrena|Beñat '''Gerenabarrena''']]
|align=left|[[Erdilari|Antolatzailea]]
|1'73
|03-3-29
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Eskozia}} [[Ewan Urain|'''Ewan''' Urain]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'93
|00-3-10
|Harrobia
|2019
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2021/06/09/ewan-urainen-kontratu-berritzea Ewan Urainen kontratu berritzea]&lt;/ref&gt;
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Eneko Delgado|Eneko '''Delgado''']]
|align=left|[[Erdilari|Punaterdia]]
|1'73
|01-1-18
|[[Real Madril]]
|2022
|
|Sub23
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Nicolás Serrano|Nico '''Serrano''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'78
|03-3-5
|Harrobia
|2019
|2024
|Sub23
|-  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Lorente|Ander '''Lorente''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'78
|01-1-28
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Mexiko}} [[Alejandro Padilla Pérez|Alex '''Padilla''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'90
|03-9-1
|Harrobia
|2022
|
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Gurutzeta|Jon '''Gurutzeta''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'85
|00-4-3
|Harrobia
|2020
|
|Sub23
|-
|15
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|16
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Naveira|Unai '''Naveira''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'83
|01-4-30
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aritz Pascual|Aritz '''Pascual''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'87
|99-6-30
|Harrobia
|2021
|2022 &lt;ref&gt;[https://www.athletic-club.eus/eu/albisteak/2022/01/17/athletic-clubek-aritz-pascual-fitxatu-du-filialerako Athletic Clubek Aritz Pascual fitxatu du filialerako]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Oier López|'''Oier''' López]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'74
|02-8-3
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Andoni Tascon|Andoni '''Tascon''']] [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'75
|98-2-27
|[[Danok Bat]]
|2019
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Malcom Ares|'''Adu Ares''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
|1'83
|01-10-12
|[[Santutxu Futbol Kluba|Santutxu]]
|2021
|
|Sub23
|- 
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Luis Bilbao|Luis '''Bilbao''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
|1'85
|03-3-24
|Harrobia
|2020
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Goti|Mikel '''Goti''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'83
|02-5-23
|Harrobia
|2020
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ibon Ispizua|Ibon '''Ispizua''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'82
|03-4-8
|Harrobia
|2022
|
|Sub25
|-
|26
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Kepa Uriarte|Kepa '''Uriarte''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'84
|02-2-23
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|29
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Ibai Sanz]]'''
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'83
|03-8-13
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Hugo Rincón|Hugo '''Rincón''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'83
|03-1-27
|Harrobia
|2020
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|38
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Raúl Chasco|Raúl '''Chasco''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'77
|03-9-13
|Harrobia
|2021
|
|Sub23
|-
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Bingen Arostegi]] (2022-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa.
* &lt;small&gt; 23 baino handiagoa den zenbakia duten joklariak [[Baskonia Kirol Kluba|Baskonia]] taldeko jokalariak dira, eta beraz talde biekin jokatu dezakete partidak. Espainiar ferezadioaren arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 23-erako zenbakiak eraman beharko dituzte, eta 3.atezaina egongo balitz 24 zenbakia eraman beharko du&lt;/small&gt;

=== Lagatakoak ===
{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|-  
|[[Sestao River]] (2.F)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Asier Grande|Asier '''Grande''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'76
|02-5-22
|Harrobia
|Inoiz
|2023
|Sub23
|-
|[[Getxoko Arenas|Arenas]] (2.F)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iñigo Gomeza|Iñigo '''Gomeza''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|
|02-4-3
|Harrobia
|Inoiz
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|[[Club Deportivo Tudelano|Tudelano]] (2.F)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iñaki Telletxea|Iñaki '''Telletxea''']]
|align=left|[[Erdilari|Punaterdia]]
|
|02-4-20
|Harrobia
|2022
|
|Sub23
|-
|[[Getxoko Arenas|Arenas]] (2.F)
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iñigo López Gálvez|'''Iñigo López''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'86
|02-4-27
|Harrobia
|Inoiz
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa''' 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Ibon Ispizua]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Gernika Kluba|Gernika]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Eneko Delgado]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Gernika Kluba|Gernika]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Mexiko}} [[Alejandro Padilla Pérez|Alex Padilla]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Baskonia Kirol Kluba|Baskonia]]
| 2.taldera igo
| 
|-
|}

{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Julen Agirrezabala]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Athletic]]
| 1.taldera igo
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ghana}} {{banderaikur|Liberia}} [[Nicholas Williams|Nico Williams]]
| [[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Athletic]]
| 1.taldera igo
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Álvaro Núñez]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Barça]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Real Union]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Mikel Kortazar]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| 
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Mali}} [[Youssouf Diarra]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Córdoba Club de Fútbol|Cordoba]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Victor San Bartolome]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Real Club Celta de Vigo|Celta]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Beñat Prados]]
| [[Erdilari|Antolatzailea]]
| [[Club Deportivo Mirandés|Mirandes]] 
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Juan Artola Canales|Juan Artola]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Burgos CF|Burgos]]
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Unai Rementeria Castro|Unai Rementeria]]
| [[Erdilari|Antolatzailea]]
| [[Club Deportivo Mirandés|Mirandes]]
| Lagapen agortua
|
|-
|}

=== Estatistikak ===
{| class=&quot;wikitaula&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|-
!rowspan=&quot;2&quot;|Zkia.
!rowspan=&quot;2&quot;|Jokalaria
!colspan=&quot;4&quot;|Liga
|-
!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Iruarrizaga|'''Iru''']]
| || || ||
|-
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Paredes|'''Paredes''']]
| || || ||
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Sillero|'''Sillero''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|13px|Kapitain]]
| || || ||
|-
|6
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Beñat Prados|'''Prados''']]
| || || ||
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Cabo|'''Cabo''']]
| || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Beñat Gerenabarrena|'''Gerenabarrena''']]
| || || ||
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Eskozia}} [[Ewan Urain|'''Ewan''']]
| || || ||
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Nicolás Serrano|'''Serrano''']]
| || ||
|
|-
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Lorente|'''Lorente''']]
| || || ||
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Julen Agirrezabala|'''Agirrezabala''']]
| || || ||
|-
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Gurutzeta|'''Gurutzeta''']]
| || || ||
|-
|16
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Naveira|'''Naveira''']] 
| || || ||
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aritz Pascual|'''Pascual''']]
| || || ||
|-
|18
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Oier López]]'''
| || || ||
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Andoni Tascon|'''Tascon''']] [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]]
| || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Malcom Ares|'''Malcom''']]
| || || ||
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Luis Bilbao]]'''
| || || ||
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Mikel Goti]]'''
| || || ||
|-
|26
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Kepa Uriarte|'''Uriarte''']]
| || || ||
|-
|29
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Ibai Sanz]]'''
| || || ||
|-
|36
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Hugo Rincón|'''Rincón''']]
| || || ||
|-
|38
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Raúl Chasco|'''Chasco''']]
| || || ||
|-
|}
''3okalariak guztira: 31''
&lt;!--
=== Denboraldiko Hamaikakoa ===
''Hamaikakoetan geheien agertu diren jokalariak.''
&lt;div style=&quot;position:relative;&quot;&gt;
[[Fitxategi:Soccer Field Transparant.svg|350px]]
{{Image label|x=0.40|y=1.35|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Black; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Julen Agirrezabala|'''Agirrezabala''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.73|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Álvaro Núñez|'''Núñez''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.60|y=1.08|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Jon Sillero|'''Sillero''']] &lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=1.15|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Aitor Paredes|'''Paredes''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.25|y=1.08|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso|'''Jaso''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.10|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Mikel Kortazar|'''Kortazar''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.40|y=0.78|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|Mali}} [[Youssouf Diarra|'''Diarra''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.20|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Beñat Prados|'''Prados''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.55|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Beñat Gerenabarrena|'''Gerenabarrena''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.37|y=0.47|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} {{banderaikur|Ginea Bissau}} [[Malcom Ares|'''Malcom''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.42|y=0.33|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Juan Artola Canales|'''Artola''']]&lt;/span&gt;}}
&lt;/div&gt;
--&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Athleticeko historia]]</text>
      <sha1>dxt0xu6l8doo129xjedrsxhqf1d04b0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Osasuna B 2022/2023</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1059111</id>
    <revision>
      <id>9005943</id>
      <parentid>9003631</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:00:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9806" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!Taldean noiztik
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Gizonezkoen taldea 2022/23'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Pablo Valencia|Pablo '''Valencia''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'88
|01-3-16
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Diego Moreno|Diego '''Moreno''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'77
|01-6-21
|Harrobia
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-diego-moreno-hasta-el-2023-con-la-opcion-de-ampliar-la-vinculacion-dos-anos-mas Osasuna renueva a Diego Moreno hasta el 2023, con la opción de ampliar la vinculación dos años más]&lt;/ref&gt;
|Sub23
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon De Luis|Jon '''De Luis''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'84
|03-8-5
|Harrobia
|2022
|2023
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ibaider Garriz|'''Ibaider''' Garriz]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|
|01-2-3
|Harrobia
|2020
|2023
|Sub23
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Dufur|Unai '''Dufur''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|99-2-21
|[[Eibar KE|Eibar]]
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-promesas-refuerza-su-defensa-con-el-navarro-unai-dufur Osasuna Promesas refuerza su defensa con el navarro Unai Dufur]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Espainia}} [[David Rabadán|David '''Rabadán''']]
| align=&quot;left&quot; |[[Erdilari|Euskarria]]
|1'84
|00-5-22
|[[Albacete Balompié|Albacete]]
|2021
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqG-1&quot;&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-promesas-incorpora-a-dario-ramos-david-rabadan-y-pau-martinez Osasuna Promesas incorpora a Darío Ramos, David Rabadán y Pau Martínez]&lt;/ref&gt; 
|Sub23
|- 
|7
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iker Benito|Iker '''Benito''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'76
|02-8-10
|Harrobia
|2020
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-iker-benito-hasta-el-2025 Osasuna renueva a Iker Benito hasta el 2025]&lt;/ref&gt; 
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Miguel Tomé]]'''
| align=&quot;left&quot; |[[Erdilari|Euskarria]]
|1'80
|01-2-5
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Jonathan González Crespo|'''Jony''' González]] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'91
|99-7-26
|Harrobia
|2016
|2023
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aimar Oroz|Aimar '''Oroz''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'77
|01-11-27
|Harrobia
|2018
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-2026ra-arte-berritu-du-aimar-oroz Osasunak 2026ra arte berritu du Aimar Oroz]&lt;/ref&gt; 
|Sub23
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} '''[[Pau Martínez|Pau Martínez]]'''
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'68
|00-11-10
|[[Andorra Futbol Kluba|Andorra]]
|2021
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqG-1&quot;/&gt; 
|Sub23
|-  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Iker Muñoz]]'''
| align=&quot;left&quot; |[[Erdilari|Euskarria]]
|1'79
|02-11-5
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Darío Ramos|'''Darío''' Ramos]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'91
|99-10-19
|[[Getafe Club de Fútbol|Getafe]]
|2021
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqG-1&quot;/&gt; 
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Xabier Huarte|Xabi '''Huarte''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'72
|01-2-25
|Harrobia
|2020
|2023
|Sub23
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Dufur|'''Ander Dufur''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|
|01-4-17
|[[Donibane Kirol Elkartea|Donibane]]
|2022
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Inach Fernández|'''Inach''' Fernández]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
|
|03-1-12
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Eneko Aguilar|Eneko '''Aguilar''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'78
|00-4-21
|[[Club Lleida Esportiu|Lleida]]
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-promesas-incorpora-a-eneko-aguilar-e-ivan-bravo Osasuna Promesas incorpora a Eneko Aguilar e Iván Bravo]&lt;/ref&gt; 
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando|Jorge '''Herrando''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'92
|01-2-28
|Harrobia
|18-21,22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-hasta-el-2024-a-herrando-que-es-cedido-un-curso-a-la-u-d-logrones Osasuna renueva hasta el 2024 a Herrando, que es cedido un curso a la U. D. Logroñés]&lt;/ref&gt;
|Sub23
|-
|19
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Rubén Azkona|Rubén '''Azkona''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'76
|01-3-12
|[[Athletic]]
|2021
|2023
|Sub23
|- 
|21
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Ioldi|Ander '''Ioldi''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'87
|00-9-9
|Harrobia
|2021
|2023 
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Xabier Irurita|Xabi '''Irurita''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'85
|02-1-2
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Christian Mutilva|Christian '''Mutilva''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'90
|03-10-23
|Harrobia
|2020
|2023
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Marqués|Iván '''Martínez''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'80
|02-2-19
|Harrobia
|18-21,22
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/ivan-martinez-cedido-al-castellon Iván Martínez, cedido al Castellón]&lt;/ref&gt; 
|Sub25
|-
|25
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Yoel Ramírez|'''Yoel''' Ramírez]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'84
|02-5-2
|Harrobia
|2020
|
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|26
|align=left|{{banderaikur|Senegal}} [[Adama Boiro|'''Adama''' Boiro]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'82
|02-6-22
|Harrobia
|2021
|2023 
|Sub23
|-
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Santiago Castillejo Castillejo|Santi Castillejo]] (2018-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa.
* &lt;small&gt; 22 baino handiagoa den dortsala duten joklariak [[Subiza Kirol Elkartea|Subiza]] taldeko jokalariak dira, eta beraz talde biekin jokatu dezakete partidak. Espainiar ferezadioaren arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 23-erako zenbakiak eraman beharko dituzte, eta 3.atezaina egongo balitz 24 zenbakia eraman beharko du&lt;/small&gt;

=== Lagatakoak ===
{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|-  
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa''' 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Ander Dufur]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Donibane Kirol Elkartea|Donibane]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Miguel Tomé]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Subiza Kirol Elkartea|Subiza]]
| 2.taldera igo
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Rubén Azkona]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Subiza Kirol Elkartea|Subiza]]
| 2.taldera igo
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Marqués|Iván Martínez]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Club Deportivo Castellón|Castelló]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[UD Logroñes]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jon De Luis]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Unión Deportiva Mutilvera|Mutilvera]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
|}

{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Osasuna]]
| 1.taldera igo
|
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Iván Bravo]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| 
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Joel Rodríguez Satorres|Joel Rodríguez]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[FC Inter Turku|Inter Turku]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Dominikar Errepublika}} [[Nowend Lorenzo]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Izarra Kirol Elkartea|Izarra]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Kevin Soeiro]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Club Deportivo Alfaro|Alfaro]]
| Librea
|
|-
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Osasuna futbol taldea|P]]</text>
      <sha1>lbero0we4dnh4j514kig885iuqpdu29</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005944</id>
      <parentid>9005943</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:01:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9894" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!Taldean noiztik
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Gizonezkoen taldea 2022/23'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Pablo Valencia|Pablo '''Valencia''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'88
|01-3-16
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Diego Moreno|Diego '''Moreno''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'77
|01-6-21
|Harrobia
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-diego-moreno-hasta-el-2023-con-la-opcion-de-ampliar-la-vinculacion-dos-anos-mas Osasuna renueva a Diego Moreno hasta el 2023, con la opción de ampliar la vinculación dos años más]&lt;/ref&gt;
|Sub23
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon De Luis|Jon '''De Luis''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'84
|03-8-5
|Harrobia
|2022
|2023
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ibaider Garriz|'''Ibaider''' Garriz]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|
|01-2-3
|Harrobia
|2020
|2023
|Sub23
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Dufur|Unai '''Dufur''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|99-2-21
|[[Eibar KE|Eibar]]
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-promesas-refuerza-su-defensa-con-el-navarro-unai-dufur Osasuna Promesas refuerza su defensa con el navarro Unai Dufur]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Espainia}} [[David Rabadán|David '''Rabadán''']]
| align=&quot;left&quot; |[[Erdilari|Euskarria]]
|1'84
|00-5-22
|[[Albacete Balompié|Albacete]]
|2021
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqG-1&quot;&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-promesas-incorpora-a-dario-ramos-david-rabadan-y-pau-martinez Osasuna Promesas incorpora a Darío Ramos, David Rabadán y Pau Martínez]&lt;/ref&gt; 
|Sub23
|- 
|7
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iker Benito|Iker '''Benito''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'76
|02-8-10
|Harrobia
|2020
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-iker-benito-hasta-el-2025 Osasuna renueva a Iker Benito hasta el 2025]&lt;/ref&gt; 
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Miguel Tomé]]'''
| align=&quot;left&quot; |[[Erdilari|Euskarria]]
|1'80
|01-2-5
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Jonathan González Crespo|'''Jony''' González]] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'91
|99-7-26
|Harrobia
|2016
|2023
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aimar Oroz|Aimar '''Oroz''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'77
|01-11-27
|Harrobia
|2018
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-2026ra-arte-berritu-du-aimar-oroz Osasunak 2026ra arte berritu du Aimar Oroz]&lt;/ref&gt; 
|Sub23
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} '''[[Pau Martínez|Pau Martínez]]'''
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'68
|00-11-10
|[[Andorra Futbol Kluba|Andorra]]
|2021
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqG-1&quot;/&gt; 
|Sub23
|-  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Iker Muñoz]]'''
| align=&quot;left&quot; |[[Erdilari|Euskarria]]
|1'79
|02-11-5
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Darío Ramos|'''Darío''' Ramos]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'91
|99-10-19
|[[Getafe Club de Fútbol|Getafe]]
|2021
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqG-1&quot;/&gt; 
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Xabier Huarte|Xabi '''Huarte''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'72
|01-2-25
|Harrobia
|2020
|2023
|Sub23
|-
|15
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Inach Fernández|'''Inach''' Fernández]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
|
|03-1-12
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Eneko Aguilar|Eneko '''Aguilar''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'78
|00-4-21
|[[Club Lleida Esportiu|Lleida]]
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-promesas-incorpora-a-eneko-aguilar-e-ivan-bravo Osasuna Promesas incorpora a Eneko Aguilar e Iván Bravo]&lt;/ref&gt; 
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando|Jorge '''Herrando''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'92
|01-2-28
|Harrobia
|18-21,22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-hasta-el-2024-a-herrando-que-es-cedido-un-curso-a-la-u-d-logrones Osasuna renueva hasta el 2024 a Herrando, que es cedido un curso a la U. D. Logroñés]&lt;/ref&gt;
|Sub23
|-
|19
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Rubén Azkona|Rubén '''Azkona''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'76
|01-3-12
|[[Athletic]]
|2021
|2023
|Sub23
|- 
|21
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Ioldi|Ander '''Ioldi''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'87
|00-9-9
|Harrobia
|2021
|2023 
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Xabier Irurita|Xabi '''Irurita''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'85
|02-1-2
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Christian Mutilva|Christian '''Mutilva''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'90
|03-10-23
|Harrobia
|2020
|2023
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Marqués|Iván '''Martínez''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'80
|02-2-19
|Harrobia
|18-21,22
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/ivan-martinez-cedido-al-castellon Iván Martínez, cedido al Castellón]&lt;/ref&gt; 
|Sub25
|-
|25
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Yoel Ramírez|'''Yoel''' Ramírez]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'84
|02-5-2
|Harrobia
|2020
|
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|26
|align=left|{{banderaikur|Senegal}} [[Adama Boiro|'''Adama''' Boiro]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'82
|02-6-22
|Harrobia
|2021
|2023 
|Sub23
|-
|27
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Dufur|'''Ander Dufur''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|
|01-4-17
|[[Donibane Kirol Elkartea|Donibane]]
|2022
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Santiago Castillejo Castillejo|Santi Castillejo]] (2018-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa.
* &lt;small&gt; 22 baino handiagoa den dortsala duten joklariak [[Subiza Kirol Elkartea|Subiza]] taldeko jokalariak dira, eta beraz talde biekin jokatu dezakete partidak. Espainiar ferezadioaren arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 23-erako zenbakiak eraman beharko dituzte, eta 3.atezaina egongo balitz 24 zenbakia eraman beharko du&lt;/small&gt;

=== Lagatakoak ===
{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|-  
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa''' 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Ander Dufur]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Donibane Kirol Elkartea|Donibane]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Miguel Tomé]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Subiza Kirol Elkartea|Subiza]]
| 2.taldera igo
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Rubén Azkona]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Subiza Kirol Elkartea|Subiza]]
| 2.taldera igo
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Marqués|Iván Martínez]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Club Deportivo Castellón|Castelló]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[UD Logroñes]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jon De Luis]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Unión Deportiva Mutilvera|Mutilvera]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
|}

{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Osasuna]]
| 1.taldera igo
|
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Iván Bravo]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| 
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Joel Rodríguez Satorres|Joel Rodríguez]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[FC Inter Turku|Inter Turku]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Dominikar Errepublika}} [[Nowend Lorenzo]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Izarra Kirol Elkartea|Izarra]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Kevin Soeiro]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Club Deportivo Alfaro|Alfaro]]
| Librea
|
|-
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Osasuna futbol taldea|P]]</text>
      <sha1>2kkt4h21vdu4y1jol6ehyx5kvz7oork</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005947</id>
      <parentid>9005944</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:02:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9894" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!Taldean noiztik
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Gizonezkoen taldea 2022/23'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Pablo Valencia|Pablo '''Valencia''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'88
|01-3-16
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Diego Moreno|Diego '''Moreno''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'77
|01-6-21
|Harrobia
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-diego-moreno-hasta-el-2023-con-la-opcion-de-ampliar-la-vinculacion-dos-anos-mas Osasuna renueva a Diego Moreno hasta el 2023, con la opción de ampliar la vinculación dos años más]&lt;/ref&gt;
|Sub23
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon De Luis|Jon '''De Luis''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'84
|03-8-5
|Harrobia
|2022
|2023
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ibaider Garriz|'''Ibaider''' Garriz]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|
|01-2-3
|Harrobia
|2020
|2023
|Sub23
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Dufur|Unai '''Dufur''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|99-2-21
|[[Eibar KE|Eibar]]
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-promesas-refuerza-su-defensa-con-el-navarro-unai-dufur Osasuna Promesas refuerza su defensa con el navarro Unai Dufur]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Espainia}} [[David Rabadán|David '''Rabadán''']]
| align=&quot;left&quot; |[[Erdilari|Euskarria]]
|1'84
|00-5-22
|[[Albacete Balompié|Albacete]]
|2021
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqG-1&quot;&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-promesas-incorpora-a-dario-ramos-david-rabadan-y-pau-martinez Osasuna Promesas incorpora a Darío Ramos, David Rabadán y Pau Martínez]&lt;/ref&gt; 
|Sub23
|- 
|7
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iker Benito|Iker '''Benito''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'76
|02-8-10
|Harrobia
|2020
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-iker-benito-hasta-el-2025 Osasuna renueva a Iker Benito hasta el 2025]&lt;/ref&gt; 
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Miguel Tomé]]'''
| align=&quot;left&quot; |[[Erdilari|Euskarria]]
|1'80
|01-2-5
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Jonathan González Crespo|'''Jony''' González]] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'91
|99-7-26
|Harrobia
|2016
|2023
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aimar Oroz|Aimar '''Oroz''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'77
|01-11-27
|Harrobia
|2018
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-2026ra-arte-berritu-du-aimar-oroz Osasunak 2026ra arte berritu du Aimar Oroz]&lt;/ref&gt; 
|Sub23
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} '''[[Pau Martínez|Pau Martínez]]'''
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'68
|00-11-10
|[[Andorra Futbol Kluba|Andorra]]
|2021
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqG-1&quot;/&gt; 
|Sub23
|-  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Iker Muñoz]]'''
| align=&quot;left&quot; |[[Erdilari|Euskarria]]
|1'79
|02-11-5
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Darío Ramos|'''Darío''' Ramos]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'91
|99-10-19
|[[Getafe Club de Fútbol|Getafe]]
|2021
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqG-1&quot;/&gt; 
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Xabier Huarte|Xabi '''Huarte''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'72
|01-2-25
|Harrobia
|2020
|2023
|Sub23
|-
|15
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Inach Fernández|'''Inach''' Fernández]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
|
|03-1-12
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Eneko Aguilar|Eneko '''Aguilar''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'78
|00-4-21
|[[Club Lleida Esportiu|Lleida]]
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-promesas-incorpora-a-eneko-aguilar-e-ivan-bravo Osasuna Promesas incorpora a Eneko Aguilar e Iván Bravo]&lt;/ref&gt; 
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando|Jorge '''Herrando''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'92
|01-2-28
|Harrobia
|18-21,22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-hasta-el-2024-a-herrando-que-es-cedido-un-curso-a-la-u-d-logrones Osasuna renueva hasta el 2024 a Herrando, que es cedido un curso a la U. D. Logroñés]&lt;/ref&gt;
|Sub23
|-
|19
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Rubén Azkona|Rubén '''Azkona''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'76
|01-3-12
|[[Athletic]]
|2021
|2023
|Sub23
|- 
|21
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Ioldi|Ander '''Ioldi''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'87
|00-9-9
|Harrobia
|2021
|2023 
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Xabier Irurita|Xabi '''Irurita''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'85
|02-1-2
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Christian Mutilva|Christian '''Mutilva''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'90
|03-10-23
|Harrobia
|2020
|2023
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Marqués|Iván '''Martínez''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'82
|02-2-19
|Harrobia
|18-21,22
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/ivan-martinez-cedido-al-castellon Iván Martínez, cedido al Castellón]&lt;/ref&gt; 
|Sub25
|-
|25
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Yoel Ramírez|'''Yoel''' Ramírez]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'84
|02-5-2
|Harrobia
|2020
|
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|26
|align=left|{{banderaikur|Senegal}} [[Adama Boiro|'''Adama''' Boiro]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'82
|02-6-22
|Harrobia
|2021
|2023 
|Sub23
|-
|27
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Dufur|'''Ander Dufur''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|
|01-4-17
|[[Donibane Kirol Elkartea|Donibane]]
|2022
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Santiago Castillejo Castillejo|Santi Castillejo]] (2018-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa.
* &lt;small&gt; 22 baino handiagoa den dortsala duten joklariak [[Subiza Kirol Elkartea|Subiza]] taldeko jokalariak dira, eta beraz talde biekin jokatu dezakete partidak. Espainiar ferezadioaren arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 23-erako zenbakiak eraman beharko dituzte, eta 3.atezaina egongo balitz 24 zenbakia eraman beharko du&lt;/small&gt;

=== Lagatakoak ===
{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|-  
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa''' 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Ander Dufur]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Donibane Kirol Elkartea|Donibane]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Miguel Tomé]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Subiza Kirol Elkartea|Subiza]]
| 2.taldera igo
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Rubén Azkona]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Subiza Kirol Elkartea|Subiza]]
| 2.taldera igo
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Marqués|Iván Martínez]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Club Deportivo Castellón|Castelló]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[UD Logroñes]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jon De Luis]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Unión Deportiva Mutilvera|Mutilvera]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
|}

{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Osasuna]]
| 1.taldera igo
|
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Iván Bravo]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| 
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Joel Rodríguez Satorres|Joel Rodríguez]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[FC Inter Turku|Inter Turku]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Dominikar Errepublika}} [[Nowend Lorenzo]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Izarra Kirol Elkartea|Izarra]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Kevin Soeiro]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Club Deportivo Alfaro|Alfaro]]
| Librea
|
|-
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Osasuna futbol taldea|P]]</text>
      <sha1>jrgxcmn5w8aa17xq9zd6fmmwgq22hr7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005948</id>
      <parentid>9005947</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:03:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9898" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Jaiotza
!Jatorria
!Taldean noiztik
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Gizonezkoen taldea 2022/23'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Pablo Valencia|Pablo '''Valencia''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'88
|01-3-16
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Diego Moreno|Diego '''Moreno''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'77
|01-6-21
|Harrobia
|2019
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-diego-moreno-hasta-el-2023-con-la-opcion-de-ampliar-la-vinculacion-dos-anos-mas Osasuna renueva a Diego Moreno hasta el 2023, con la opción de ampliar la vinculación dos años más]&lt;/ref&gt;
|Sub23
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon De Luis|Jon '''De Luis''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'84
|03-8-5
|Harrobia
|2022
|2023
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ibaider Garriz|'''Ibaider''' Garriz]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|
|01-2-3
|Harrobia
|2020
|2023
|Sub23
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Dufur|Unai '''Dufur''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|99-2-21
|[[Eibar KE|Eibar]]
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-promesas-refuerza-su-defensa-con-el-navarro-unai-dufur Osasuna Promesas refuerza su defensa con el navarro Unai Dufur]&lt;/ref&gt;
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|Espainia}} [[David Rabadán|David '''Rabadán''']]
| align=&quot;left&quot; |[[Erdilari|Euskarria]]
|1'84
|00-5-22
|[[Albacete Balompié|Albacete]]
|2021
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqG-1&quot;&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-promesas-incorpora-a-dario-ramos-david-rabadan-y-pau-martinez Osasuna Promesas incorpora a Darío Ramos, David Rabadán y Pau Martínez]&lt;/ref&gt; 
|Sub23
|- 
|7
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iker Benito|Iker '''Benito''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'76
|02-8-10
|Harrobia
|2020
|2025 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-a-iker-benito-hasta-el-2025 Osasuna renueva a Iker Benito hasta el 2025]&lt;/ref&gt; 
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Miguel Tomé]]'''
| align=&quot;left&quot; |[[Erdilari|Euskarria]]
|1'80
|01-2-5
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Jonathan González Crespo|'''Jony''' González]] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'91
|99-7-26
|Harrobia
|2016
|2023
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aimar Oroz|Aimar '''Oroz''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'77
|01-11-27
|Harrobia
|2018
|2026 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/eu/albistea/osasunak-2026ra-arte-berritu-du-aimar-oroz Osasunak 2026ra arte berritu du Aimar Oroz]&lt;/ref&gt; 
|Sub23
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} '''[[Pau Martínez|Pau Martínez]]'''
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Eskuin Hegalekoa]]
|1'68
|00-11-10
|[[Andorra Futbol Kluba|Andorra]]
|2021
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqG-1&quot;/&gt; 
|Sub23
|-  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Iker Muñoz]]'''
| align=&quot;left&quot; |[[Erdilari|Euskarria]]
|1'79
|02-11-5
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Darío Ramos|'''Darío''' Ramos]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'91
|99-10-19
|[[Getafe Club de Fútbol|Getafe]]
|2021
|2023 &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqG-1&quot;/&gt; 
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Xabier Huarte|Xabi '''Huarte''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'72
|01-2-25
|Harrobia
|2020
|2023
|Sub23
|-
|15
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|16
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Inach Fernández|'''Inach''' Fernández]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
|
|03-1-12
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Eneko Aguilar|Eneko '''Aguilar''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'78
|00-4-21
|[[Club Lleida Esportiu|Lleida]]
|2021
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-promesas-incorpora-a-eneko-aguilar-e-ivan-bravo Osasuna Promesas incorpora a Eneko Aguilar e Iván Bravo]&lt;/ref&gt; 
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando|Jorge '''Herrando''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'92
|01-2-28
|Harrobia
|18-21,22
|2024 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/osasuna-renueva-hasta-el-2024-a-herrando-que-es-cedido-un-curso-a-la-u-d-logrones Osasuna renueva hasta el 2024 a Herrando, que es cedido un curso a la U. D. Logroñés]&lt;/ref&gt;
|Sub23
|-
|19
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Rubén Azkona|Rubén '''Azkona''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'76
|01-3-12
|[[Athletic]]
|2021
|2023
|Sub23
|- 
|21
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Ioldi|Ander '''Ioldi''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'87
|00-9-9
|Harrobia
|2021
|2023 
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Xabier Irurita|Xabi '''Irurita''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'85
|02-1-2
|Harrobia
|2021
|2023
|Sub23
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Christian Mutilva|Christian '''Mutilva''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'90
|03-10-23
|Harrobia
|2020
|2023
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Marqués|Iván '''Martínez''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'82
|02-2-19
|Harrobia
|18-21,22
|2023 &lt;ref&gt;[https://www.osasuna.es/noticia/ivan-martinez-cedido-al-castellon Iván Martínez, cedido al Castellón]&lt;/ref&gt; 
|Sub25
|-
|25
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Yoel Ramírez|'''Yoel''' Ramírez]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'84
|02-5-2
|Harrobia
|2020
|
|Sub25
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|26
|align=left|{{banderaikur|Senegal}} [[Adama Boiro|'''Adama''' Boiro]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'82
|02-6-22
|Harrobia
|2021
|2023 
|Sub23
|-
|27
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Ander Dufur|'''Ander Dufur''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|
|01-4-17
|[[Donibane Kirol Elkartea|Donibane]]
|2022
|
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Santiago Castillejo Castillejo|Santi Castillejo]] (2018-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa.
* &lt;small&gt; 22 baino handiagoa den dortsala duten joklariak [[Subiza Kirol Elkartea|Subiza]] taldeko jokalariak dira, eta beraz talde biekin jokatu dezakete partidak. Espainiar ferezadioaren arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 23-erako zenbakiak eraman beharko dituzte, eta 3.atezaina egongo balitz 24 zenbakia eraman beharko du&lt;/small&gt;

=== Lagatakoak ===
{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=D30B16 style=&quot;color:white;&quot;
!Taldea
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!Taldean noiz
!Kontratua (urte)-rarte
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|-  
|}

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa''' 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Ander Dufur]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Donibane Kirol Elkartea|Donibane]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Miguel Tomé]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Subiza Kirol Elkartea|Subiza]]
| 2.taldera igo
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Rubén Azkona]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Subiza Kirol Elkartea|Subiza]]
| 2.taldera igo
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Iván Martínez Marqués|Iván Martínez]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Club Deportivo Castellón|Castelló]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jorge Herrando]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[UD Logroñes]]
| Lagapenetik bueltan
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jon De Luis]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Unión Deportiva Mutilvera|Mutilvera]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
|}

{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Pablo Ibáñez]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Osasuna]]
| 1.taldera igo
|
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Iván Bravo]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| 
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Joel Rodríguez Satorres|Joel Rodríguez]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[FC Inter Turku|Inter Turku]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Dominikar Errepublika}} [[Nowend Lorenzo]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Izarra Kirol Elkartea|Izarra]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Kevin Soeiro]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Club Deportivo Alfaro|Alfaro]]
| Librea
|
|-
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Osasuna futbol taldea|P]]</text>
      <sha1>hnl9v86q2de1vzmp0x7gmg9xsohqxnz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>OpenVMS</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1059580</id>
    <revision>
      <id>9005837</id>
      <parentid>9004543</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:06:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Inaki.alegria</username>
        <id>28455</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="74782" xml:space="preserve">{{Software infotaula}}

'''OpenVMS''' (edo '''VMS,''' ''Virtual Memory System)'' [[Alegiazko memoria|memoria birtualean]] oinarritutako [[sistema eragile|sistema eragilea]] da, multierabiltzailea eta multiprozesatzailea.&lt;ref name=&quot;vms-20-years&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS at 20 Nothing stops it|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1997|url=https://h50146.www5.hpe.com/products/software/oe/openvms/history/vaxvms20/pdf/vmsbook.pdf|accessdate=2021-02-12}}&lt;/ref&gt; Denbora banatzeko, loteka prozesatzeko, transakzioak prozesatzeko eta [[Lan-estazio|lan-estazioetako]] aplikazioetarako diseinatuta dago.&lt;ref name=&quot;vms-8.4-spd&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description and QuickSpecs - VSI OpenVMS Version 8.4-2L1 for Integrity servers|argitaletxea=VMS Software Inc.|data=July 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_OVMS_SPDQS_OS_V842L1I_UPD1.pdf|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt; OpenVMS erabiltzen duten bezeroak bankuak, finantza-zerbitzuak, ospitaleak eta osasun-arreta, telekomunikazio-operadoreak, sareko informazio-zerbitzuak eta industria-fabrikatzaileak izan ohi dira.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI Business &amp; New Products Update – April 9, 2019|argitaletxea=VSI|data=April 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VMS_Software_Inc.-April_2019_Update_7am_Session.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; 1990eko eta 2000ko hamarkadetan, gutxi gorabehera milioi erdi VMS sistema zeuden martxan mundu osoan.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Drew Robb|izenburua=OpenVMS survives and thrives|data=2004-11-01|url=https://www.computerworld.com/article/2567299/openvms-survives-and-thrives.html|lana=computerworld.com|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Tao Ai Lei|izenburua=Digital tries to salvage OpenVMS|data=1998-05-30|url=http://www2.computerworld.co.nz/article/516907/digital_tries_salvage_openvms/|lana=computerworld.co.nz|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Jesse Lipcon|izenburua=OpenVMS: 20 Years of Renewal|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1997|url=http://h71000.www7.hp.com/openvms/20th/vms20/vms20.ppt|accessdate=2021-02-12}}&lt;/ref&gt;

Digital Equipment Corporation (DEC) enpresak kaleratu zuen lehen aldiz, '''VAX/VMS''' (''Virtual Address eXtension/Virtual Memory System''&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VAX-11/780 Hardware Handbook|data=1979|url=https://course.ece.cmu.edu/~ece447/s13/lib/exe/fetch.php?media=vax_hwhbk_1979.pdf|lana=ece.cmu.edu|accessdate=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;) izenarekin, VAX-11/780 miniordenagailuarekin batera 1977an. &lt;ref name=&quot;RIP.CW1977&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patrick Thibodeau|izenburua=OpenVMS, R.I.P. 1977-2020?|data=June 11, 2013|url=https://www.computerworld.com/article/2497657/operating-systems/openvms--r-i-p--1977-2020-.html|kazeta=Computerworld}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;OLD780&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX 11/780 - OLD-COMPUTERS.COM : HISTORY / detailed info|url=https://www.old-computers.com/history/detail.asp?n=20&amp;t=3|accessdate=2020-04-25}}&lt;/ref&gt; Gerora, [[DEC Alpha|DEC Alpha sistemetan]], Itanium-en oinarritutako HPE Integritate Zerbitzarietan,&lt;ref name=&quot;vsi-products-list&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI Products|argitaletxea=VSI|url=https://vmssoftware.com/products}}&lt;/ref&gt; x86-64 hardwarean eta hiperbistetan exekutagarri izateko eraldaketak egin zitzaizkion OpenVMSri.&lt;ref name=&quot;9.0 Rollout&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Rollout of V9.0 and Beyond|data=19 May 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/may-19-2020-v9.0-rollout-and-beyond.pdf|lana=VSI|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; 2014az geroztik, VMS Software Inc. (VSI) enpresak garatzen eta mantentzen du OpenVMS.&lt;ref name=&quot;NotPressRelease&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=HP hands off OpenVMS development to VSI|data=August 1, 2014|url=http://www.techtimes.com/articles/11907/20140801/openvms-gets-a-new-leash-on-life.htm|lana=Tech Times|accessdate=2016-01-29}}&lt;/ref&gt;  OpenVMS bereziki ahaltsua da konputagailuen multzo handiekin jarduteko (klusterrak), hau da, sistema hainbat makina fisikotan banatzeko.&lt;ref name=&quot;cluster-docs&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI Products - Clusters|url=https://vmssoftware.com/products/clusters/|lana=VSI|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; Horri esker, klusterretan exekutatzen diren aplikazioak eta haien datuak eskuragarri egon daitezke uneoro, nahiz eta sistema eragilearen softwarea edo hardwarea mantentze-lanetan edo eguneratzen egon&lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqC-1&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Cluster Uptime|data=2003-11-28|url=http://www.openvms.org/stories.php?story=03/11/28/7758863|accessdate=2020-12-20}}&lt;/ref&gt; edo klusterraren zati bat suntsitu.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Commerzbank Survives 9/11 with OpenVMS Clusters|data=July 2009|url=http://www.availabilitydigest.com/public_articles/0407/commerzbank.pdf|accessdate=2020-08-14}}&lt;/ref&gt; 17 urte baino gehiago martxan egon diren VMS klusterrak ezagutzen dira.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=February 2018 Business &amp; Technical Update|argitaletxea=VSI|data=February 2018|url=https://vmssoftware.com/docs/w1_Feb2018_Update.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt;

== Historia ==

=== Jatorria eta izen aldaketak ===
[[Fitxategi:VAX_VMS_logo.svg|eskuinera|thumb| Digital-ek erabiltzen duen &quot;VAX/VMS&quot; estilizatua]]
1975eko apirilean, Digital Equipment Corporation-ek bere PDP-11 ordenagailu-linearako 32 biteko luzapena diseinatzeko proiektuari ekin zion. Hardwarearen osagaiari ''Star'' kode-izena jarri zitzaion; sistema eragileari aldiz, ''Starlet''. Roger Gourd izan zen VMS proiektuaren buru. Dave Cutler, Dick Hustvedt eta Peter Lipman software ingeniariek proiektu teknikoen arduradun gisa jardun zuten.  Star eta Starlet proiektuen azken emaitza VAX-11/780 ordenagailua eta VAX/VMS sistema eragilea izan ziren. Starlet proiektuaren kode-izenak bizirik dirau VMS sistemaren hainbat liburutegietan, &lt;code&gt;STARLET.&lt;/code&gt; &lt;code&gt;OLB&lt;/code&gt; eta &lt;code&gt;STARLET.&lt;/code&gt; &lt;code&gt;MLB&lt;/code&gt;-en, adibidez.&lt;ref name=&quot;what-is-vms&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephen Hoffman|izenburua=What is OpenVMS? What is its history?|data=September 2006|url=http://www.hoffmanlabs.com/vmsfaq/vmsfaq_001.html|lana=hoffmanlabs.com|accessdate=2021-01-03}}&lt;/ref&gt; VMS gehienbat [[VAX MACRO|VAX MACROn]] [[Mihiztadura-lengoaia|mihiztadura-lengoaian]] idatzi zen, baina zenbait osagai BLISS [[Programazio-lengoaia|programazio-lengoaian]] idatzi ziren.&lt;ref name=&quot;vms-20-years&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS at 20 Nothing stops it|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1997|url=https://h50146.www5.hpe.com/products/software/oe/openvms/history/vaxvms20/pdf/vmsbook.pdf|accessdate=2021-02-12}}&lt;/ref&gt;

VMSren lehenengo helburuetako bat DECek lehendik garatu zuen RSX-11M sistema eragilearekin bateragarri izatea lortzea zen.&lt;ref name=&quot;vms-20-years&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS at 20 Nothing stops it|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1997|url=https://h50146.www5.hpe.com/products/software/oe/openvms/history/vaxvms20/pdf/vmsbook.pdf|accessdate=2021-02-12}}&lt;/ref&gt; V3.0 kaleratu baino lehen, VAX/VMSk ''RSX Application Migration Executive'' (RSX AME) izeneko bateragarritasun-geruza bat zuen, eta horri esker, RSX-11M softwarea VMSren gainean aldaketarik gabe exekutagarri egon zen.&lt;ref name=&quot;vms-1.0-spd&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description - VAX/VMS Operating System, Version 1.0|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=September 1978|url=http://www.bitsavers.org/www.computer.museum.uq.edu.au/pdf/AE-C770B-TE%20VAX-VMS%20Operating%20System,%20Version%201.0%20SPD%2025.1.2.pdf|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; RSX AMEk rol garrantzitsua jokatu zuen VAX/VMSren lehen bertsioetan, izan ere, RSX-11Mren erabiltzaile-moduko zenbait baliabide berrerabili egin ziren VAX/VMSn, berarentzako jatorrizko bertsioak argitaratu arte.&lt;ref name=&quot;vms-20-years&quot; /&gt; V3.0 bertsioa atera zenean, berrerabiltzen ziren baliabide guztiak VAX/VMSrentzako inplementatutakoek ordezkatu zituzten. VAX/VMS V4.0n, RSX AME oinarrizko sistematik kendu zen, eta ''VAX-11 RSX'' izeneko produktu batek ordezkatu zuen.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description VAX-11 RSX, Version 1.0|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1984|url=http://bitsavers.org/pdf/dec/vax/vms/4.0/AE-DL72A-TE_VAX_RSX_1.0_SPD_198410.pdf|accessdate=2021-09-20}}&lt;/ref&gt;

VAX/VMSren honako banaketak garatu ziren:

* '''MicroVMS''': MicroVAX eta VAXstation hardwarerako diseinatutako VAX/VMSren banaketa, garai hartako VAX sistema handienek baino memoria eta disko espazio txikiagoa zituena.  MicroVMS-ek VAX/VMS hainbat baliabide-multzotan banatu zuen, era horretan, bezeroak bere eskakizun zehatzetara egokitu zezakeen VAX/VMS sistema, baliabideen azpimultzo bat instalatuz.&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Micro VMS operating system|orrialdea=7|data=June 18, 1984|url=https://books.google.com/books?id=aqjZTUJlyygC|kazeta=Computerworld}}&lt;/ref&gt; MicroVMS bertsioak VAX/VMSren V4.x bertsio bakoitzerako kaleratu ziren VAX/VMS V5.0 kaleratu zen arte.&lt;ref name=&quot;vms-5.0-rel-notes&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VMS Version 5.0 Release Notes|argitaletxea=DEC|data=April 1988|url=http://bitsavers.trailing-edge.com/pdf/dec/vax/vms/5.0/AA-LB22A-TE_VMS_5.0_Release_Notes_198804.pdf|accessdate=2021-07-21}}&lt;/ref&gt;
* '''Mahaigaineko-VMS''': VAXstation sistemekin batera saldu zen VAX/VMSren banaketa bat izan zen, iraupen laburrekoa. [[Disko trinko (CD)|CD-ROM]] gisa saldu zen eta VMS, DECwindows, DECnet, VAXcluster-entzako euskarria eta erabiltzaile ez-teknikoentzat diseinatutako konfigurazio prozesu bat zituen.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Bob McCormick|izenburua=DECUServe WORKSTATIONS Conference 8|data=1989-01-11|url=http://home.iae.nl/users/pb0aia/vax/dsvs3100.html|lana=home.iae.nl|accessdate=2020-12-22}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Office Archaeology|data=2004-02-24|url=http://blog.nozell.com/2004/02/office-archeology.html|lana=blog.nozell.com|accessdate=2020-12-22}}&lt;/ref&gt; Mahaigaineko-VMS CDtik zuzenean exekuta zitekeen edo disko gogor batean instalatu. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description - Desktop-VMS, Version 1.2|argitaletxea=Digital|data=January 1991|url=http://www.digital.com/info/SP25F4/SP25F4PF.PDF|accessdate=2022-02-02}}&lt;/ref&gt; Mahaigaineko-VMSk bere bertsio-eskema propioa zuen V1.0etik hasita, VMSren V5.x bertsioei zegokiona.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS pages of proGIS Germany|url=http://vaxarchive.org/hardware/vms-hw.html|lana=vaxarchive.org|accessdate=2020-12-22}}&lt;/ref&gt;
* '''MOS VP (&lt;small&gt; &lt;/small&gt;'&lt;nowiki/&gt;''Multifunctional Operating System with Virtual Memory''&lt;nowiki/&gt;'):''' VAX/VMSen oinarritutako banaketa ez-ofiziala ({{Lang-ru|Многофункциональная операционная система с виртуальной памятью, МОС ВП}}  &amp;#x27;&lt;span&gt;Funtzio anitzeko sistema eragilea memoria birt&lt;/span&gt;&lt;span&gt;u&lt;/span&gt; [[Category:Articles containing Russian-language text]] &lt;span&gt;alarein&lt;/span&gt;&amp;#x27;): &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Computer Complexes, Technical Equipment, Software And Support Of The System Of Small Electronic Computer Machines (SM Computer)|argitaletxea=Soviet Union Research Institute of Information and Economics|hizkuntza=Russian|data=May 1989|url=http://oldpc.su/lib/gsp/sm89.pdf|accessdate=2021-10-16}}&lt;/ref&gt; 1980ko hamarkadan [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|Sobietar Batasunean]] sortu zen VAX klon hardwarearen SM 1700 linearao. &lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Prokhorov N.L.|izenburua=Basic software for 32-bit SM computer models|hizkuntza=Russian|abizena2=Gorskiy V.E.|url=http://www.swsys.ru/index.php?page=article&amp;id=1480#|kazeta=Software Systems Journal|liburukia=1988|alea=3|accessdate=2021-10-15}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Egorov G.A.|izenburua=Multifunctional operating system that supports virtual memory for 32-bit computers|hizkuntza=Russian|abizena2=Ostapenko G.P.|abizena3=Stolyar N.G.|abizena4=Shaposhnikov V.A.|url=http://www.swsys.ru/index.php?page=article&amp;id=1491#|kazeta=Software Systems Journal|liburukia=1988|alea=4|accessdate=2021-10-15}}&lt;/ref&gt; MOS  VP[[Alfabeto ziriliko|alfabet]][[Alfabeto ziriliko|o ziril]]&lt;nowiki/&gt;[[Alfabeto ziriliko|ikorako]] euskarria txertatu zuek softwarean eta erabiltzailearen interfazearen zatiak errusierara itzuli zituen.     &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Installing OS MOS-32M|hizkuntza=Russian|data=2012-06-16|url=https://mirrors.pdp-11.ru/_vax__/_MOC-32/MOC-32M45/moc-32m-install-1.1.pdf|lana=pdp-11.ru|accessdate=2021-10-15}}&lt;/ref&gt;M''icroMOS VP'' izenaz ezagutzen ziren MicroVMSren antzeko banaketa k( {{Lang-ru|МикроМОС ВП}}  ) edo ''MOS-3M'' {{Lang-ru|МОС-32М}}  ) ere sortu ziren errusieraz eta alfabeto zirilikoarekin.
[[Kategoria:Sistema eragileak]]
1988ko apirilean V5.0 bertsioa kaleratu ondoren, VAX/VMS izendatzeko VMS erabiltzen hasi zen DEC bere dokumentazioan.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VMS Version 5.0 Release Notes|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=April 1988|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/vax/vms/5.0/AA-LB22A-TE_VMS_5.0_Release_Notes_198804.pdf|accessdate=2021-10-27}}&lt;/ref&gt; 1992ko uztailean,&lt;ref name=&quot;DuffB&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Digital Introduces First Generation of OpenVMS Alpha-Ready Systems|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=1992-07-15|url=https://tech-insider.org/vms/research/1992/0715.html|accessdate=2021-01-25}}&lt;/ref&gt; OpenVMS izenaz berrizendatu zuen, [[Kode ireki|software irekiko]] industriako estandarrak betetzen zituela adierazteko, horien artean POSIX eta [[Unix|Unixekiko]] bateragarritasuna,&lt;ref name=&quot;POSix&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS Definition from PC Magazine Encyclopedia|url=https://www.pcmag.com/encyclopedia/term/48503/openvms}}&lt;/ref&gt; eta VAXekiko konexioa bertan behera utzi zuen beste arkitektura baterako migrazioa egiten ari zelako. OpenVMS izena OpenVMS AXP V1.0 bertsioarekin erabili zen lehen aldiz 1992ko azaroan. 1993ko ekainean hasi zen OpenVMS VAX izena erabiltzen, V6.0 bertsioa argitaratzean.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Arne Vajhøj|izenburua=OpenVMS FAQ - What is the difference between VMS and OpenVMS?|data=1999-11-29|url=http://www.vaxmacro.de/ovmsfaq.html|lana=vaxmacro.de|accessdate=2021-01-25}}&lt;/ref&gt;

=== Alpha arkitekturara eramatea ===
[[Fitxategi:Dec-vms-vernon.png|thumb| OpenVMSren &quot;Vernon the Shark&quot; (euskaraz, &quot;Vernon marrazoa&quot;) logotipoa &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=History of the Vernon the VMS shark|url=http://www.vaxination.ca/vms/shark/history.html|lana=vaxination.ca|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;]]
1980ko hamarkadan, DECek VAX plataforma eta VMS sistema eragilea PRISM arkitektura eta MICA sistema eragilearekin ordezkatzea pentsatu zuen.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Dave Cutler|izenburua=DECwest/SDT Agenda|data=1988-05-30|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/prism/memos/880530_Cutler_PRISM_vs_MIPS.pdf|lana=bitsavers.org}}&lt;/ref&gt; 1988an proiektu horiek bertan behera utzi zituztenean, talde bat sortu zen [[RISC|RISCen]] oinarritutako Unix sistemen pareko errendimenduko VAX/VMS sistema berriak diseinatzeko.&lt;ref name=&quot;supnik-alpha&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=EV-4 (1992)|data=2008-02-24|url=http://simh.trailing-edge.com/semi/ev4.html}}&lt;/ref&gt; VAXekin bateragarria zen prozesadore azkarrago bat diseinatzeko saiakerak porrot egin ostean, taldeak VMS eta bere aplikazioak PRISMen oinarritutako RISC arkitekturara eramatea bideragarria zela frogatu zuen.&lt;ref name=&quot;ieee-alpha&quot; /&gt; Horrela sortu zen [[DEC Alpha|Alpha]] arkitektura.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Managing Technological Leaps: A study of DEC's Alpha Design Team|data=April 1993|url=https://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/48380/managingtechnolo00katz.pdf}}&lt;/ref&gt; VMS Alphara eramateko proiektua 1989an hasi zen, eta Alpha EV3n oinarritutako ''Alpha Demonstration Unit'' prototipo batean abiarazi zen lehen aldiz 1991eko hasieran. &lt;ref name=&quot;ieee-alpha&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Comerford|izenburua=How DEC developed Alpha|orrialdeak=26–31|izena1=R.|data=July 1992|kazeta=IEEE Spectrum|liburukia=29|alea=7|doi=10.1109/6.144508}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Supnik|urtea=1993|izenburua=Digital's Alpha project|orrialdeak=30–32|izena1=Robert M.|kazeta=Communications of the ACM|liburukia=36|alea=2|issn=0001-0782|doi=10.1145/151220.151223}}&lt;/ref&gt;

VMS eta VAX batera diseinatu izana oztopo handia izan zen VMS beste arkitektura batera eramaterako orduan, izan ere, VAX arkitekturaren xehetasun batzuen mende zegoen VMS.&lt;ref name=&quot;ia64-port&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Clair Grant|izenburua=Porting OpenVMS to HP Integrity Servers|data=June 2005|url=http://www.decus.de/events/alphamigration/vortraege/porting_openvms_to_integrity.pdf|kazeta=OpenVMS Technical Journal|liburukia=6}}&lt;/ref&gt; Gainera, VMSren nukleoa, geruzetako produktuak eta bezeroek garatutako aplikazioak neurri handi batean VAX MACROren [[Mihiztadura-lengoaia|mihiztadura-kodean]] inplementatu ziren.&lt;ref name=&quot;vms-20-years&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS at 20 Nothing stops it|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1997|url=https://h50146.www5.hpe.com/products/software/oe/openvms/history/vaxvms20/pdf/vmsbook.pdf|accessdate=2021-02-12}}&lt;/ref&gt; VMS VAX arkitekturatik banatzeko egindako aldaketen artean ''MACRO-32'' konpiladorea sortu zen, VAX MACRO goi-mailako lengoaia gisa tratatzen zuena, eta Alpha objektu-kodera konpilatzen zuena.&lt;ref name=&quot;axp-port&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Nancy P. Kronenberg|urtea=1992|izenburua=Porting OpenVMS from VAX to Alpha AXP|abizena2=Thomas R. Benson|abizena3=Wayne M. Cardoza|abizena4=Ravindran Jagannathan|abizena5=Benjamin J. Thomas III|url=http://www.hpl.hp.com/hpjournal/dtj/vol4num4/vol4num4art7.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=4|alea=4}}&lt;/ref&gt; Konpilatzaileak VAX arkitekturaren behe-mailako zenbait xehetasun emulatzen zituen PALcoden, adibidez, [[Eten (informatika)|etenen kudeaketa]] eta ilara atomikoen gaineko aginduak.

VMS Alphara eramateak bi kode-oinarri desberdinen sorrera ekarri zuen: bata VAXerako eta bestea Alpharako.&lt;ref name=&quot;wizard-vms-source&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Access to OpenVMS Source Code?|data=September 2, 1999|url=http://h41379.www4.hpe.com/wizard/wiz_2993.html|lana=HP OpenVMS Systems ask the wizard}}&lt;/ref&gt; Alpha koderako liburutegia VAX/VMSren aurreko kode-oinarri batean oinarritu zen, V5.4-2 bertsiokoan gutxi gorabehera.&lt;ref name=&quot;OpenVMS VAX and Alpha Compatibility&quot; /&gt; 1992an [[DEC Alpha|Alpha AXP]] sistemetarako OpenVMSren lehen bertsioa kaleratu zen, ''OpenVMS AXP V1.0'' izenarekin. 1994an, OpenVMS V6.1 bertsioa kaleratzean, VAX eta Alpha aldaeren arteko funtzionalitate (eta bertsio-zenbaki) parekotasuna lortu zen, Baliokidetasun Funtzionala (ingelesez, Functional Equivalence) izenaz egin zen ezagun bertsioa.&lt;ref name=&quot;OpenVMS VAX and Alpha Compatibility&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS Compatibility Between VAX and Alpha|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=May 1995|url=https://support.hpe.com/hpsc/doc/public/display?docId=emr_na-c04623258|accessdate=2021-10-22}}&lt;/ref&gt; OpenVMS AXPren ekoizpen aurreko kalitate-argitalpenen bertsioak 1.x moduan izendatzeak nahasmena sortu zuen bezero batzuengan, eta hurrengoetarako aldatu egin zen bertsioak izendatzeko modua. &lt;ref name=&quot;ia64-port&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Clair Grant|izenburua=Porting OpenVMS to HP Integrity Servers|data=June 2005|url=http://www.decus.de/events/alphamigration/vortraege/porting_openvms_to_integrity.pdf|kazeta=OpenVMS Technical Journal|liburukia=6}}&lt;/ref&gt;

VMS Alphara eraman zenean, hasieran 32 biteko sistema eragile gisa argitaratu zen.&lt;ref name=&quot;axp-port&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Nancy P. Kronenberg|urtea=1992|izenburua=Porting OpenVMS from VAX to Alpha AXP|abizena2=Thomas R. Benson|abizena3=Wayne M. Cardoza|abizena4=Ravindran Jagannathan|abizena5=Benjamin J. Thomas III|url=http://www.hpl.hp.com/hpjournal/dtj/vol4num4/vol4num4art7.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=4|alea=4}}&lt;/ref&gt; Horri esker, 32 biteko VAXetan idatzitako softwarearekin bateragarritasuna bermatu zen. Alpharako 64 biteko helbideratzea lehen aldiz V7.0 bertsioan gehitu zen.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|izenburua=Extending OpenVMS for 64-bit Addressable Virtual Memory|orrialdeak=57–71|data=1996|url=https://pdfs.semanticscholar.org/0ff6/52aa121b531ba5f42bf9c0adc7d538169496.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=8|alea=2}}&lt;/ref&gt; 64 biteko kodea 32 biteko kode zaharragoekin erabili ahal izateko, OpenVMSk ez du bereizketarik egiten 32 biteko eta 64 biteko exekutagarrien artean, horren ordez, 32 biteko eta 64 biteko erakusleak erabiltzeko aukera ematen du kode berean.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|izenburua=The OpenVMS Mixed Pointer Size Environment|orrialdeak=72–82|data=1996|url=https://pdfs.semanticscholar.org/8d96/bbba019c43e80f059825311b67c975a0fede.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=8|alea=2}}&lt;/ref&gt; Hori dela eta, erakusle mistoetarako euskarria eskaintzen duela esaten da. 64 biteko OpenVMS Alpha bertsioek 8TB-ko gehienezko helbideratze-espazio birtuala onartzen dute (43 biteko helbideratze-espazioa), hau da, Alpha 21064-ek eta Alpha 21164-ek onar dezaketen handiena.&lt;ref name=&quot;prog-concepts-i&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Programming Concepts Manual, Vol. 1|argitaletxea=VSI|data=April 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_PROGRAM_CONCEPTS_VOL_I.pdf|accessdate=2020-10-07}}&lt;/ref&gt;

OpenVMSen, Alpha-rako bakarrik existitzen zen funtzionalitate aipagarrienetako bat ''OpenVMS Galaxy'' zen. Hark, OpenVMSren hainbat instantzia aldi berean exekutatu ahal izateko, SMP zerbitzari bakar baten [[Partizio logiko|partizio logikoa]] sortzeko aukera ematen zuen. Abian zeuden partizioetan baliabideen esleipen dinamikoa egitea onartzen zuen Galaxy-k, eta partizioen artean memoria partekatzeko gaitasuna ere eskaintzen zuen.&lt;ref name=&quot;galaxy-docs&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=HP OpenVMS Alpha Partitioning and Galaxy Guide|argitaletxea=HP|data=September 2003|url=https://support.hpe.com/hpesc/public/docDisplay?docId=emr_na-c04621422|accessdate=2021-10-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=James Niccolai|izenburua=Compaq details strategy for OpenVMS|argitaletxea=Australian Reseller News|data=1998-10-14|url=https://www.arnnet.com.au/article/111492/compaq_details_strategy_openvms/|accessdate=2021-01-14}}&lt;/ref&gt;

=== Intel Itanium-era eramatea ===
2001ean, Hewlett-Packard-ek erosi aurretik, OpenVMS Intel Itanium arkitekturara eramango zuela iragarri zuen Compaq-ek.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Wayback Machine|url=https://web.archive.org/web/20060302213751/http://h71000.www7.hp.com/openvmstimes/openvmstimes.pdf|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Alpha arkitekturaren garapenarekin ez segitzea eta horren ordez, garai hartan berria zen Intel Itanium arkitekturarako migrazioari ekin zion horrela Compaq-ek.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Andrew Orlowski|izenburua=Farewell then, Alpha – Hello, Compaq the Box Shifter|hizkuntza=en|url=https://www.theregister.com/2001/06/25/farewell_then_alpha_hello_compaq/|aldizkaria=www.theregister.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Migrazioa 2001aren amaieran hasi zen, eta lehenengo abioa 2003ko urtarrilaren 31n egin zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=OpenVMS Boots on Itanium on Friday Jan 31|url=https://groups.google.com/g/comp.os.vms/c/alWtue7YLUw/m/x1_GVv1eFfEJ?pli=1|aldizkaria=groups.google.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Lehen abio hartan, sistemaren konfigurazio minimo bat jarri zen martxan HP i2000 lan-estazio batean, erabiltzaile moduan SYSTEM erabiliz eta DIRECTORY agindua exekutatuz.  Itanium-erako OpenVMSk ''HPE Integrity Server''s-en eredu eta konfigurazio espezifikoak onartzen zituen.&lt;ref&gt;[https://vmssoftware.com/docs/VSI_OVMS_SPDQS_OS_V842L1I_UPD1.pdf Software Product Description and QuickSpecs], PRODUCT NAME: VSI OpenVMS Version 8.4-2L1 for Integrity servers&lt;/ref&gt; Itanium-erako bertsioei hasieran, ''HP OpenVMS Industry Standard 64 for Integrity Servers'' izena eman zitzaien, baina ''OpenVMS I64'' edo ''OpenVMS for Integrity Servers'' izenak maizago erabiltzen ziren. 

Itaniumerako migrazioa Alpharako kodearen liburutegiarekin batera mantendutako iturburu-kodea erabiliz egin zen, baldintzazko kodea eta modulu gehigarriak gehituta, Itaniumerako egindako aldaketa espezifikoak zehazteko.&lt;ref&gt;Porting OpenVMS to HP Integrity Servers, OpenVMS Technical Journal V6 (2005), http://www.decus.de/events/alphamigration/vortraege/porting_openvms_to_integrity.pdf&lt;/ref&gt; OpenVMSk arkitekturarekiko zituen hainbat mendekotasun ordeztu edo software bidez emulatu egin behar izan ziren. Egin behar izan ziren aldaketa batzuk hauek dira:  sistema eragilea abiarazteko ''Extensible Firmware Interface'' (EFI) erabiltzea,&lt;ref&gt;Thomas Siebold (2005). &quot;OpenVMS Integrity Boot Environment&quot; (PDF). decus.de.   http://www.decus.de/slides/sy2005/06_04/2g04.pdf&lt;/ref&gt; Alpha PALcode-k nukleoaren barruan aurrez emandako funtzionalitatea berrezartzea,&lt;ref&gt;Camiel Vanderhoeven (8 October 2017). Re-architecting SWIS for X86-64. YouTube. Archived from the original on 2021-12-11.    https://www.youtube.com/watch?v=U8kcfvJ1Iec&lt;/ref&gt; artxibo exekutagarrietarako formatu berriak erabiltzea  (''Executable and Linking Format'' eta ''DWARF''),&lt;ref&gt;Gaitan D’Antoni (2005). &quot;Porting OpenVMS Applications to Itanium&quot; (PDF). hp-user-society.de.   http://www.hp-user-society.de/events/alphamigration/vortraege/porting_openvms_applications_to_itanium.pdf&lt;/ref&gt; eta koma mugikorrerako IEEE 754 formatua lehenestea.&lt;ref&gt;&quot;OpenVMS floating-point arithmetic on the Intel Itanium architecture&quot; (PDF). decus.de. 2003.   http://www.decus.de/events/alphamigration/vortraege/i64-floating-pt-wp.pdf&lt;/ref&gt;

VAXetik Alpharako migrazioan bezala, Alphatik Itaniumerako urratsean ere itzultzaile bitar bat erabili zen, iturburu-kodea birkonpilatzea posiblea ez zen egoeretan OpenVMS Alpha softwarea Itaniumera eramateko. Itzultzaile horrek ''Alpha Environment Software Translator'' (AEST) izena du, eta VAXerako exekutagarrien itzulpenerako ere erabil zitekeen, aldez aurretik VEST bidez itzuli ondoren.&lt;ref&gt;Thomas Siebold (2005). &quot;OpenVMS Moving Custom Code&quot; (PDF). decus.de.  http://www.decus.de/slides/sy2005/06_04/2g05.pdf&lt;/ref&gt;

Aurreprodukziozko bi bertsio, OpenVMS I64 V8.0 eta V8.1, eskuragarri egon ziren 2003ko ekainaren 30ean eta abenduaren 18an. Bertsio horiek HP erakundeentzat eta OpenVMS I64-ra software-paketeak migratzeaz arduratzen ari ziren hornitzaileentzat ziren. Lehen produkzio-bertsioa, V8.2, 2005eko otsailean argitaratu zen. V8.2 bertsioa ere argitaratu zen Alpharako, OpenVMSren ondorengo V8.x bertsioek Alpha eta Itanium arkitekturetarako ezaugarriak mantendu dituzte.

===x86-64ra eramatea===
VMS Software Inc. (VSI) enpresak HPren eskutik OpenVMS sistema eragilea garatzeko eskubideak lortu zituztela iragarri zuenean, OpenVMS x86-64 arkitekturara eramateko asmoa zuela adierazi zuen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=VMS Software, Inc. Named Exclusive Developer of Future Versions of OpenVMS Operating System. {{!}} Business Wire|data=2014-08-10|url=https://web.archive.org/web/20140810031139/http://www.businesswire.com/news/home/20140731006118/en/VMS-Software-Named-Exclusive-Developer-Future-Versions#.U-bjA7xxfZt|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Migraziorako ahalegina enpresa ezartzearekin batera egin zen, baita Itanium eta Alpha arkitekturetarako OpenVMS V8.4-x bertsioetarako VSIren garapen propioak sortzearekin batera ere.

x86-64rako migrazioa [[Hewlett-Packard|HPE]] eta [[Dell]]-en zerbitzari espezifikoetarako egin zen, baita makina birtualen hiperbisore batzuetarako ere. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|urtea=2019|izenburua=&quot;OpenVMS Rolling Roadmap&quot; (PDF)|url=https://web.archive.org/web/20200610041353/https://vmssoftware.com/pdfs/VSI_Roadmap_20191209.pdf|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Hasierako euskarria ''Kernel-based Virtual Machine'' (KVM)-erako eta [[VirtualBox]]-erako egin zen. VMware-rako euskarria 2020an iragarri zen, eta Hyper-V etorkizuneko helburu gisa finkatu zuten.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=X86 FAQ — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/v9-qa/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; 2021ean egiaztatu zen x86-64-rako migrazioak Intel Atom-en oinarritutako ordenagailu batean funtzionatzen zuela.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=OpenVMS x64 Atom Project|hizkuntza=eu-ES|url=https://www.youtube.com/watch?v=3H6AJigJnNs|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

Alpha-rako eta Itanium-erako migrazioekin bezala, x86-64-ra eramatean ere zenbait aldaketa egin ziren plataforma berrian eramangarritasuna eta OpenVMSren euskarria sinplifikatzeko: VMS konpilatzaileek erabiltzen zuten atzeko GEM konpilatzaile jabeduna LLVM konpilatzaileaz ordeztu,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=2017 LLVM Developers’ Meeting: J. Reagan “Porting OpenVMS using LLVM”|hizkuntza=eu-ES|url=https://www.youtube.com/watch?v=xTaBkCBYskA|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;; abio-prozesua aldatu, OpenVMSren abioa memoria-disko batetik egiteko&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|urtea=2017|izenburua=&quot;State of the Port to x86_64 January 2017&quot; (PDF).|argitaletxea=VMS Software|url=https://web.archive.org/web/20191104221854/http://www.vmssoftware.com/pdfs/State_of_Port_20170105.pdf|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; eta OpenVMSren lau pribilegio-mailak software bidez simulatu; izan ere, x86-64ko pribilegio-mailetako bi bakarrik erabil zitzakeen OpenVMSk. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Re-architecting SWIS for X86-64 (OpenVMS Boot Camp 2017)|hizkuntza=eu-ES|url=https://www.youtube.com/watch?v=U8kcfvJ1Iec|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

Lehen abioa 2019ko maiatzaren 14an iragarri zen. Horrek OpenVMS [[VirtualBox]]-en abiatzea esan nahi zuen eta DIRECTORY komandoa arrakastaz exekutatzea. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=VMS Software, Inc. Announces First Boot on x86 Architecture — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/news/2019-05-14-vms-software-inc-announces-first-boot-on-x86-architecture/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; 2020ko maiatzean, V9.0 ''Early Adopter's Kit'' bertsioa bezero gutxi batzuen eskura jarri zen. Horretarako, OpenVMS sistema eragilea VirtualBox makina birtualean martxan jarri zen muga batzuekin. Garrantzitsuenak, geruza-produktu gutxi jarri zirela eskuragarri, eta kodea x86-64rako soilik konpilatu daitekeela, Itaniumen oinarritutako OpenVMS sistemekin funtzionatzen duten zeharkako konpiladoreak erabiliz.&lt;ref&gt;&quot;Rollout of V9.0 and Beyond&quot; (PDF). VSI. 19 May 2020.   https://vmssoftware.com/docs/may-19-2020-v9.0-rollout-and-beyond.pdf&lt;/ref&gt; V9.0ren ondoren, VSIk hainbat eguneratze egin zituen hilero edo bi hilean behin, funtzionalitate gehigarriak eta hiperbisoreetarako euskarria eransteko. Bertsioak V9.0-A-tik V9.0-H-ra izendatuak izan ziren.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=State of the Port — VMS Software, Inc.|data=2021-04-18|url=https://web.archive.org/web/20210418211710/https://vmssoftware.com/about/state-of-the-port/|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;. 2021eko ekainean, VSIk V9.1 Field Test kaleratu zuen, VSIren bezero eta bazkideentzat. &lt;ref&gt;VSI OpenVMS x86-64 V9.1 Field Test, Release Notes, VMS Software (June 2021)

https://vmssoftware.com/docs/VSI-X86V91-RN.pdf&lt;/ref&gt; V9.1 bertsioa [[ISO irudi]] gisa eskaintzen da eta hainbat hiperbisoretan instala daiteke, V9.1-A bertsiotik aurrera baita HPE ProLiant DL380 zerbitzarietan ere. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=VMS Software Releases OpenVMS V9.1-A — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/news/2021-09-30-openvms-9/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

x86-64-rako OpenVMS 9.2 bertsioak eskuragarritasun orokorra lortu du 2022ko uztailaren 14an. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=OpenVMS V9.2 for x86 is Available — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/news/2022-07-14-openvms-v92-for-x86-announced/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

===Eragina===
1980ko hamarkadan, PRISM arkitekturarako MICA sistema eragilea VMSren behin-behineko ondorengoa izatea espero zen. VMS aplikazioekin bateragarri izateko diseinatu zen MICA, eta baita Ultrix aplikazioetarako euskarria emateko ere, nukleo beraren gainean.&lt;ref&gt;Catherine Richardson; Terry Morris; Rockie Morgan; Reid Brown; Donna Meikle (March 1987). &quot;MICA Software Business Plan&quot; (PDF). Bitsavers. http://www.bitsavers.org/pdf/dec/prism/mica/Mica_Software_Business_Plan_Mar87.pdf&lt;/ref&gt; Azkenean, MICA bertan behera geratu zen, PRISM plataformaren gainerakoarekin batera, eta, horren ondorioz, Dave Cutler-ek DEC utzi zuen [[Microsoft|Microsoftera]] joateko. Microsoften, Cutler izan zen [[Windows NT]] sistema eragilearen sorrera gidatu zuena, neurri handi batean MICAren arkitekturan inspiratuta. Hori dela eta, Windows NT-ren asaba moduan hartzen da VMS, RSX-11rekin, VAXELN-rekin eta MICA-rekin batera; antzekotasun handia dago VMSren eta NTren artean.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Windows NT and VMS: The Rest of the Story|hizkuntza=en|data=1998-12-01|url=https://www.itprotoday.com/compute-engines/windows-nt-and-vms-rest-story|aldizkaria=ITPro Today: IT News, How-Tos, Trends, Case Studies, Career Tips, More|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

VMSren arauei jarraituz, kode irekiko sistema eragile bat garatzeko egitasmoa izan zen, ''FreeVMS'' izeneko proiektua, baina gaur egun ez dago indarrean.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=FreeVMS 0.1.0 Released – OSnews|url=https://www.osnews.com/story/8953/freevms-010-released/|aldizkaria=www.osnews.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=FreeVMS® official web page|data=2018-09-08|url=https://web.archive.org/web/20180908204358/http://www.freevms.net/|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; L4 microkernel-aren gainean eraikia dago eta x86-64 arkitekturan erabil daiteke. Microkernel-etan oinarritutako arkitekturak erabiliz VMSren inplementazioak sortzeko ikerketak egin zituzten DECeko langileek [[Carnegie Mellon Unibertsitatea|Carnegie Mellon Unibertsitatearen]] laguntzarekin, VAXstation 3100 hardwarera migratutako Mach 3.0 mikrokernela erabiliz, eta arkitekturarako eredu multi-zerbitzaria erabiliz. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=USENIX Association|izenburua=Micro-kernels and Other Kernel Architectures Workshop Proceedings|argitaletxea=USENIX Association|data=1992-04-27|url=http://archive.org/details/1992-proceedings-microkernels-seattle|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

==Arkitektura==
[[File:Openvms-system-architecture.svg|thumb|275px|OpenVMS sistema eragilearen arkitektura, sistemaren geruzak eta funtzionatzeko moduak erakusten dituena]]

OpenVMS sistema eragileak geruza-arkitektura bat du, pribilegioak dituen ''Executive'' geruza dago, tarteko-mailako baimenak dituen komandoen interpretatzailea (''Command Language Interpreter'') eta pribilegiorik gabeko erabilgarritasunak eta exekuziorako liburutegiak (''run-time libraries,'' RTLs)).&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Ruth E.|abizena=Goldenberg|izenburua=VAX/VMS internals and data structures : version 5.2|argitaletxea=Digital Press|data=1991|url=https://www.worldcat.org/oclc/22704103|isbn=1-55558-059-9|pmc=22704103|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Pribilegiorik gabeko kodeak sistemaren zerbitzuak (beste sistema eragile batzuetako [[Sistema-dei|sistema-deien]] baliokideak) erabiliz ''Executive''-ren funtzionaltasuna martxan jartzen du.

OpenVMSren geruzak eta mekanismoak VAX arkitekturaren ezaugarri batzuen inguruan eraikitzen dira, hala nola:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Writing VMS Privileged Code: Part 1|url=https://hunter.goatley.com/vms/internals1.html|aldizkaria=hunter.goatley.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

* Prozesadorera iristeko lau modu izatea (''Kernel'', ''Executive'', ''Supervisor'' eta ''User'' izenekoak, pribilegio handienekotik txikienekora). Modu bakoitzak bere pila du, eta memoria-orri bakoitzak memoria-babes espezifikoak izan ditzake.
* Helbide birtualetarako espazioa, bi atal bereizten dituena: prozesuetarako espazio pribatua eta sistemaren espazioa, prozesu guztietarako komuna dena.
* Etenetarako 32 lehentasun-maila, sinkronizaziorako erabiltzen direnak.
* Desbiderapen asinkronoak (''asynchronous system trap'') hardware-euskarria prozesuen esku jartzeko.
VAX arkitekturaren mekanismoak Alpha-rako, Itanium-erako eta x86-64-rako inplementatuta daude, arkitektura horien hardware-mekanismoetara mapeatuz, edo emulatuz (Alphan PALcode bidez, edo Itanium-en eta x86-64-en softwareen bidez). &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Re-architecting SWIS for X86-64 (OpenVMS Boot Camp 2017)|hizkuntza=eu-ES|url=https://www.youtube.com/watch?v=U8kcfvJ1Iec|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

===Executive-a eta Kernel-a===
OpenVMSren ''Executive'' atalak pribilegiodun kodea eta sistemaren espazioan dauden datu-egiturak biltzen ditu. ''Executive'', gainera, bitan banatzen da: ''Kernel''-a, nukleoa atzitzeko moduan exekutatzen den kodea, eta nukleotik kanpoko kodea, pribilegio gutxiagokoa eta exekutiboa atzitzeko moduan exekutatzen dena.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

Exekutiboa atzitzeko moduan funtzionatzen duten ''Executive''-ko osagaien artean erregistroak kudeatzeko zerbitzuak (ingelesez, ''Record Management Services'') eta sistemaren zenbait zerbitzu daude, hala nola irudiak aktibatzea. Nukleoa eta exekutiboa atzitzeko moduen arteko diferentzia nagusia da sistema eragilearen datu-egitura zentral gehienak exekutibotik irakur daitezkeela, baina idazteko nukleorako atzipen modua behar dela.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Writing VMS Privileged Code: Part 1|url=https://hunter.goatley.com/vms/internals1.html|aldizkaria=hunter.goatley.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; Exekutibo-moduan exekutatzen ari den kodea nukleo-moduan exekutatzera pasa daiteke, hala nahi bada. Ustekabeko akatsen kontrako babes gisa bereizten dira bi moduak.&lt;ref&gt;Paul A. Karger; Mary Ellen Zurko; Douglas W. Benin; Andrew H. Mason; Clifford E. Kahnh (7–9 May 1990). A VMM security kernel for the VAX architecture (PDF). Proceedings. 1990 IEEE Computer Society Symposium on Research in Security and Privacy. IEEE.  https://www.scs.stanford.edu/nyu/04fa/sched/readings/vmm.pdf&lt;/ref&gt;

''Kernel''-ak edo nukleoak sistema eragilearen funtsezko datu-egiturak (orrien taulak, sarrera/irteera eta planifikazio-datuak) eta egitura horietan eragiten duten errutinak biltzen ditu. Nukleoak hiru azpisistema nagusi ditu: sarrera/irteera, prozesuen planifikazioa eta denboraren zein memoriaren kudeaketa.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Ruth E.|abizena=Goldenberg|izenburua=VAX/VMS internals and data structures : version 5.2|argitaletxea=Digital Press|data=1991|url=https://www.worldcat.org/oclc/22704103|isbn=1-55558-059-9|pmc=22704103|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Gainera, beste funtzio batzuk ere betetzen ditu, hala nola izen logikoen kudeaketa, sinkronizazioa eta sistemaren zerbitzuen banaketa.

Pribilegio egokiak dituen erabiltzaile-moduko kodeari exekutibo-modura edo nukleo-modura aldatzen uzten dio OpenVMSk, $CMEXEC eta $CMKRNL sistemaren zerbitzuak erabiliz, hurrenez hurren.&lt;ref&gt;&quot;VSI OpenVMS System Services Reference Manual: A–GETUAI&quot; (PDF). VSI. June 2020.  https://vmssoftware.com/docs/VSI_SYS_SERVICES_REF_VOL_I.PDF&lt;/ref&gt; Horri esker sistemaren espaziotik kanpo dagoen kodeak zuzeneko atzipena izango du ''Executive''-ko errutinetara eta sistemaren zerbitzuetara. Gainera, sistema eragilearen oinarrizko zerbitzuek pribilegiodun irudiak erabiltzen dituzte, dokumentatu gabeko interfazeen bidez sistema eragilearen datu-egiturak manipulatzeko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Wayne|abizena=Sewell|izenburua=Inside VMS : the system manager's and system programmer's guide to VMS internals|argitaletxea=Van Nostrand Reinhold|data=1992|url=https://www.worldcat.org/oclc/24379756|isbn=0-442-00474-5|pmc=24379756|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

===Fitxategi-sistema===
Erabiltzaileek eta aplikazioek fitxategi-sistemarekin eragiteko modu ohikoena ''Record Management Services'' (RMS) izenez ezagutzen diren prozedurak erabiltzea da, nahiz eta aplikazioek azpiko fitxategi-sistemarekin zuzenean eragin dezaketen ''Queue I/O'' (QIO) sistemaren zerbitzuen bidez. &lt;ref&gt;&quot;VSI OpenVMS I/O User's Reference Manual&quot; (PDF). VSI. August 2019.   https://vmssoftware.com/docs/VSI_IO_REF.pdf&lt;/ref&gt; VMSk onartzen dituen fitxategi-sistemak ''Files-11 On-Disk Structures'' (ODS) izenez ezagutzen dira, eta garrantzitsuenak ''ODS-2'' eta ''ODS-5'' dira. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;  ISO 9660 [[Disko trinko (CD)|CD-ROM]]etako eta [[zinta magnetiko|zinta magnetikoetako]] (ANSI zinta-etiketa dutenak) fitxategiak atzitzeko ere gai da VMS. &lt;ref&gt;&quot;VSI OpenVMS Guide to OpenVMS File Applications&quot; (PDF). VSI. 2019-07-23.   https://vmssoftware.com/docs/VSI_Gd_to_File_Apps_23Jul19.pdf&lt;/ref&gt;

2TiB bolumenera mugatuta dago ''Files-11''. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; DEC hura ordezten saiatu zen ''log-structured file system'' moduko fitxategi-sistema batekin. ''Spiralog'' izena zuen eta 1995ean merkaturatu zen lehen aldiz. Hala ere, ''Spiralog''-en garapena eten egin zen hainbat arazoren ondorioz. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Robert|abizena=Boyd|urtea=2006|izenburua=Why was Spiralog retired? (Community)|url=https://community.hpe.com/hpeb/plugins/custom/hp/hpebresponsive/custom.bounce_endpoint?referer=https%3A%2F%2Fcommunity.hpe.com%2Ft5%2FOperating-System-OpenVMS%2FWhy-was-Spiralog-retired%2Ftd-p%2F4951205|aldizkaria=community.hpe.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; Horren ordez, kode irekiko GFS2 fitxategi-sistema OpenVMSra eramatearen eztabaida sortu zen. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=VMS Software|urtea=September 2020|izenburua=&quot;VSI OpenVMS Software Roadmap 2020&quot; (PDF).|url=https://web.archive.org/web/20201207040724/https://vmssoftware.com/pdfs/VMS_Software_Roadmap_2020.pdf|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

===Command Language Interpreter===
OpenVMSren ''Command Language Interpreter'' (CLI) [[Komando lerroko interfaze|komando-lerroko interfaze]] baten inplementazioa da; komandoen (aginduen) eta komando-prozeduren (shell script-en edo batch-fitxategien baliokideen) exekuzioaz arduratzen da. &lt;ref&gt;&quot;OpenVMS User's Manual&quot; (PDF). VSI. VSI. July 2020. Chapter 14, Advanced Programming with DCL.  https://vmssoftware.com/docs/VSI_USERS_MANUAL.pdf&lt;/ref&gt; OpenVMSrako CLI estandarra  ''DIGITAL Command Language'' da, baina beste aukera batzuk ere badaude.

[[Unixeko shell|Unixeko shell-etan]] ez bezala (normalean, beren prozesu isolatuan exekutatzen dira, eta beste edozein erabiltzaile-moduko programek bezala jokatzen dute), OpenVMSko CLIak prozesu baten hautazko osagaia dira, eta prozesu horrek exekuta dezakeen edozein irudi exekutagarrirekin batera doaz. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Unix-eko shell-ak normalean exekutagarriak exekutatuko ditu ''fork-exec'' bidez aparteko prozesu bat sortuz, baina OpenVMSren CLIak normalean prozesu berean kargatuko du irudi exekutagarria, kontrola irudiari pasako dio eta kontrola berriro CLIari pasako diola ziurtatuko du, irudiaren exekuzioa amaitu eta prozesua jatorrizko egoerara itzuli denean. &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

CLIa erabiltzailearen kodearen helbide-eremu berean kargatzen denez, eta CLIak irudiaren aktibazioa eta exekuzioa eskatzeko ardura duenez, CLIa prozesuen helbideen espazioan mapatzen da ''supervisor'' edo ikuskatzaile atzipen-moduarekin (erabiltzaile-kode gehienek dutena baino pribilegio-maila altuagoarekin). Hala, CLIren kodea eta datu-egiturak erabiltzaile-moduko kodearen bidez nahi gabe edo maltzurkeriaz manipulatzea saihesten da. &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

== Ezaugarriak ==
[[Fitxategi:DEC_VAXstation_4000_96_OpenVMS_6.1.jpeg|thumb| VAXstation 4000ren 96 modeloa OpenVMS V6.1 exekutatzen, DECwindows Motif eta NCSA Mosaic arakatzailearekin batera.]]

=== Clustering-a edo konputagailuen multzokatzea ===
OpenVMSk [[Clustering|clusteringa]] onartzen du (hasieran ''VAXcluster'' eta gerora ''VMScluster'' moduan ezagutu zena), hau da, ordenagailu ezberdinek sistema eragilearen instantzia propioa exekutatzea onartzen du. Clustering-ean parte hartzen duten ordenagailuak (nodoak) erabat independenteak izan daitezke haien artean edo posiblea da, baita ere, gailu batzuk partekatzea, hala nola, disko gogorrak, inprimagailuak, gailu zehatz batzuen kontrolagailuak, etab. Nodoen arteko komunikazioak sistemaren irudiaren abstrakzio bakarra (ingelesez SSI, ''Single System Image'') eskaintzen du. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Cluster Systems|argitaletxea=VSI|data=August 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_OpenVMS_Cluster_Systems.pdf|accessdate=2021-01-13}}&lt;/ref&gt; Nodoak elkarren artean konektatuta egon daitezke hardware-konexio jabedun baten bidez (''Cluster Interconnect'') edo [[Ethernet]] konexio estandar baten bidez.

OpenVMSk kluster batean 96 nodora arte onartzen ditu. Arkitektura mistoko klusterrak ere onartzen ditu  (VAX, Alpha eta Itanium konputagailuek arkitektura desberdinak dituzte) &lt;ref name=&quot;cluster-docs&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI Products - Clusters|url=https://vmssoftware.com/products/clusters/|lana=VSI|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt;. OpenVMS clusterretan aurreikusitako edo aurreikusi gabeko etenaldi bat gertatuz gero, aplikazioek normaltasunez funtziona dezakete. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Building Dependable Systems: The OpenVMS Approach|argitaletxea=DEC|data=May 1994|url=https://www.digiater.nl/openvms/doc/alpha-v8.3/ovms_archived/BUILD_DEPEND_SYS.PDF|accessdate=2021-07-31}}&lt;/ref&gt; Aurreikusitako etenaldiak hardware eta software eguneratzeak izan daitezke, adibidez. &lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqC-1&quot;/&gt;

=== Saretzea ===
DECnet protokolo-multzoa VMSn integratuta dago xehetasun osoz eta horri esker sare bidez urrunetik saioa has daiteke VMS sistemetan, urrunetik fitxategietarako sarbidea lortu edo inprimagailuak erabili, besteak beste. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=DECnet for OpenVMS Guide to Networking|argitaletxea=VSI|data=August 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_DECnet_IV_Gd_to_Networking.pdf|accessdate=2021-01-14}}&lt;/ref&gt; VMSren bertsio modernoek DECnet IV faseko protokolo tradizionala onartzen dute, baita [[OSI protokolo|OSIrekin bateragarria den]] V fasea ere ( ''DECnet-Plus'' izenez ere ezaguna). &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI Products - DECnet|argitaletxea=VSI|url=https://vmssoftware.com/products/decnet/|accessdate=2021-01-14}}&lt;/ref&gt; [[TCP/IP eredu|TCP/IP]] protokoloa ere onartzen du OpenVMSk, baldin eta ''OpenVMSrako TCP/IP Zerbitzuak'' produktua instalatuta badago (hasieran VMS/ULTRIX izena jarri zitzaion, ondoren [[ULTRIX]] ''Communications Extensions'' edo UCX). &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VMS/ULTRIX System Manager's Guide|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=September 1990|url=https://archive.org/details/hack42_VMS-ULTRIX_Connection_Volume_1_System_Managers_Guide|accessdate=2021-01-21}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;tcp-ip-services&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS TCP/IP User's Guide|argitaletxea=VSI|data=August 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_TCPIP_USERS_GD.PDF|accessdate=2021-01-14}}&lt;/ref&gt; [[Secure Shell|SSH]], [[DHCP]], [[Fitxategien Transferentziarako Protokoloa|FTP]] eta [[SMTP]] protokoloetarako euskarriak ere baditu OpenVMSk, denak ere, [[Berkeley Software Distribution|BSD]] sare-pilaren ataka batean oinarrituak daudenak. &lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Robert Rappaport|urtea=2004|izenburua=Parallelism and Performance in the OpenVMS TCP/IP Kernel|abizena2=Yanick Pouffary|abizena3=Steve Lieman|abizena4=Mary J. Marotta|url=https://support.hpe.com/hpesc/public/docDisplay?docId=emr_na-c04623334|kazeta=OpenVMS Technical Journal|liburukia=4}}&lt;/ref&gt; 

DECek PATHWORKS izeneko software pakete bat saldu zuen (hasieran PCSA edo ''Personal Computer Systems Architecture'' izenez ezaguna) [[MS-DOS]], [[Microsoft Windows]], OS/2 edo [[Apple Macintosh]] erabiltzen zuten ordenagailuak VMS sistemen terminal gisa erabili ahal izateko edo VMS sistemak fitxategien edo inprimagailuen zerbitzari moduan erabiltzeko. &lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Alan Abrahams|urtea=1992|izenburua=An Overview of the PATHWORKS Product Family|abizena2=David A. Low|url=https://www.hpl.hp.com/hpjournal/dtj/vol4num1/vol4num1art1.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=4|alea=1}}&lt;/ref&gt; Gerora, ''Advanced Server for OpenVMS'' izena eman zitzaion PATHWORKS-i (OpenVMSrako zerbitzari aurreratua), eta Itanium arkitekturarako migrazioa egin zen garaian [[Samba|Sambako]] VMS ataka batez ordezkatua izan zen. &lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Andy Goldstein|izenburua=Samba and OpenVMS|data=2005|url=http://de.openvms.org/TUD2005/02_Advanced_Server_and_Samba_Andy_Goldstein.pdf|lana=de.openvms.org|accessdate=2021-01-01}}&lt;/ref&gt;

DECek ''Local Area Transport'' (LAT) protokoloa eskaintzen zuen, eta horri esker urruneko terminal eta inprimagailuak VMS sistemetara konekta zitezkeen terminalen zerbitzarien bidez, DECserver familiako baten bidez, adibidez. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Local Area Transport Network Concepts|argitaletxea=DEC|data=June 1988|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/ethernet/decserver_300/AA-LD84A-TK_LAT_Network_Concepts_Jun88.pdf|accessdate=2021-01-14}}&lt;/ref&gt;

=== Programazioa ===
DECek (eta lekukoa hartu zioten enpresek) VMSn [[programazio-lengoaia]] ugari erabiltzeko aukera eman zuen. VMSn ofizialki onartzen diren lengoaiak, gaur egungoak edo garai batekoak &lt;ref name=&quot;language-1985&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX/VMS Software Language and Tools Handbook|data=1985|url=http://bitsavers.org/pdf/dec/vax/handbook/VMS_Language_and_Tools_Handbook_1985.pdf|lana=bitsavers.org|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;vsi-products&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI List of Products|url=https://vmssoftware.com/products/list/|lana=VSI|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt;, hauek dira: VAX MACRO, BLISS, [[C (programazio lengoaia)|C]], DCL, [[FORTRAN|Fortran]], [[Pascal (programazio lengoaia)|Pascal]], [[COBOL]], [[BASIC]], [[C++]], [[Java (programazio-lengoaia)|Java]], [[Common Lisp]], APL, [[Ada (programazio-lengoaia)|Ada]], PL/I, DIBOL, CORAL, OPS5, RPG II, MUMPS, MACRO-11, DECTPU, VAX SCAN.

OpenVMSren ezaugarri aipagarrienetako bat ''Common Language Environment'' (euskaraz, Lengoaien Ingurune Komuna) da, zorrozki definitutako estandarra, funtzioei eta errutinei dei egiteko arauak zehazten dituena eta gainera, programazio-lengoiaren araberakoak ez diren [[Pila (informatika)|pila]], [[Erregistro (hardware)|erregistro]] etab.-en erabilera zehazten duena. &lt;ref name=&quot;openvms-calling-standard&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Calling Standard|data=January 2021|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_CALLING_STD.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; Horri esker, lengoaia batean idatzitako errutina bati (Fortran-en, adibidez) beste batetik (COBOL-en idatzitakotik, adibidez) deitzea posiblea da, beste programazio-lengoaiaren xehetasunak ezagutzeko beharrik gabe. OpenVMS bera lengoaia askotan inplementatuta dago, baina Lengoaien Ingurune Komunari eta deietarako estandarrari esker, lengoaia horiek guztiak konbinatu ahal izatea lortzen da.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Programming Concepts Manual, Volume II|argitaletxea=VSI|data=April 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_PROGRAM_CONCEPTS_VOL_II.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; DECek Egituren Definiziorako Lengoaia (ingelesez, ''Structure Definition Language,'' SDL) izeneko tresna sortu zuen, lengoaia ezberdinetatik erabiliko ziren [[Datu-egitura|datu-egituren]] definizioak [[Erazagutze|erazagupen]] komun batetik sortzeko. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=SDL, LANGUAGE, Data Structure/Interface Definition Language|data=November 1996|url=https://www.digiater.nl/openvms/freeware/v30/sdl/freeware_readme.txt|lana=digiater.nl|accessdate=2021-01-03}}&lt;/ref&gt;

==== Garapenerako tresnak ====
[[Fitxategi:Vax-vms-grey-wall.jpg|thumb| VAX/VMSren dokumentazioaren &quot;Horma Grisa&quot;, Living Computers: Museum + Labs-en kokatua. ]]
DECek softwarea garatzeko tresnen bilduma bat argitaratu zuen ''DECset'' izeneko produktu batean (jatorriz ''VAXset'' izenekoa). &lt;ref name=&quot;language-1985&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX/VMS Software Language and Tools Handbook|data=1985|url=http://bitsavers.org/pdf/dec/vax/handbook/VMS_Language_and_Tools_Handbook_1985.pdf|lana=bitsavers.org|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt; Bilduma horren baitan honakoak zeuden: Lengoaiarekiko Sentikorra den Editorea (ingelesez ''Language-Sensitive Editor,'' LSE) izeneko [[editore bisual|editore bisuala]] OpenVMSrako bereziki garatua, bertsioen kontrolerako sistema bat (''Code Management System,'' CMS), kode-fitxategietatik fitxategi exekutagarriak sortuz programen exekuzioa ahalbidetzeko sistema bat (''Module Management System,'' MMS), softwarearen analisi estatikoa egin eta programa exekutatu gabe bere zuzentasuna aztertzeko sistema bat (''Source Code Analyzer,'' SCA), programen eraginkortasuna aztertzeko sistema bat programaren analisi dinamikoa egin ondoren haren exekuzio-denborei buruzko azterketak egiteko balio duena (''Performance and Coverage Analyzer,'' PCA) eta programen proba kasuak exekutatzeko laguntza ematen zuen sistema bat (''Digital Test Manager'' , DTM). &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=DECset|url=https://vmssoftware.com/products/decset/|lana=VSI|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt; Horrez gain, [[testu-editore]] batzuk ere sartu ziren, besteak beste, EDT, EVE eta [[TECO]] . &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS DCL Dictionary: A-M|argitaletxea=VSI|data=April 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_DCL_DICT_VOL_I.pdf|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt;

OpenVMS Debugger araztaileak DECen konpilatzaile guztiak onartzen ditu, baita beste hainbat programazio-lengoaia ere. Eten-puntuen eta zaintza-puntuen bidezko arazketa egiteko gai da eta gainera, programa exekutatzen den bitartean ere egin daiteke arazketa modu interaktiboan, [[Komando lerroko interfaze|komando-lerroa]] edo [[GUI|erabiltzailearen interfaze grafikoa]] erabiliz. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Debugger Manual|argitaletxea=VSI|data=June 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_DEBUGGER.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; Behe-mailako araztaileak ere badaude, ''DELTA'' eta ''XDELTA'', kode arrunta arazteaz gain pribilegio bereziko kodea ere arazteko. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Delta/XDelta Debugger Manual|argitaletxea=VSI|data=August 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_DELTA_XDELTA.pdf|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;

2019an, VSIk garapen-ingurune integratu bat kaleratu zuen VMSrako, [[Visual Studio|Visual Studio Code-n]] oinarritua. &lt;ref name=&quot;vms-roadmap-12-2019&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS Rolling Roadmap|argitaletxea=VSI|data=December 2019|url=https://vmssoftware.com/pdfs/VSI_Roadmap_20191209.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; Horri esker, urrunetik garatu eta araztu daitezke VMS aplikazioak [[Microsoft Windows]], [[MacOS X|macOS]] edo [[Linux]] lan-estazioetatik. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VMS IDE|url=https://marketplace.visualstudio.com/items?itemName=VMSSoftwareInc.vms-ide|lana=marketplace.visualstudio.com|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt;

==== Datu-baseen kudeaketa ====
DECek [[Datu-base|datu-baseak]] kudeatzeko hainbat produktu sortu zituen VMSrako, eta horietako batzuk ''VAX Information Architecture'' izeneko familiaren baitan merkaturatu ziren. &lt;ref name=&quot;vax-info-handbook&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX/VMS Software Information Management Handbook|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=1985|url=http://bitsavers.trailing-edge.com/pdf/dec/vax/handbook/VMS_Information_Management_Handbook_1985.pdf|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt; Produktu horiek honakoak zituzten:

* ''Rdb'': [[Datu-base erlazional|Datu-base erlazionala]], hasiera batean jabegodun ''Relational Data Operator'' (RDO) kontsulta-interfazea erabiltzen zuena baina gerora [[SQL]]  erabiltzera igaro zena. &lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Ian Smith|izenburua=Rdb's First 20 Years: Memories and Highlights|data=2004|url=http://www.oracle.com/technology/products/rdb/pdf/2003_tech_forums/13_rdbs_first_20_years.pdf|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;
* ''DBMS:'' Datu-baseak kudeatzeko sistema, CODASYL sare-eredua eta ''Data Manipulation Language'' (DML) erabiltzen dituena.
* ''Digital Standard MUMPS'' (DSM): programazio-lengoaia integratua eta gako-balio motako datu-basea. &lt;ref name=&quot;language-1985&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX/VMS Software Language and Tools Handbook|data=1985|url=http://bitsavers.org/pdf/dec/vax/handbook/VMS_Language_and_Tools_Handbook_1985.pdf|lana=bitsavers.org|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;
* ''Common Data Dictionary'' (CDD): [[Datu-base eskema|datu-base eskemen]] biltegi zentral bat, aplikazio ezberdinen artean datu-baseen eskemak partekatzeko eta programazio-lengoaia ezberdinetan erabiltzeko datu-definizioak sortzeko aukera ematen duena.
* ''DATATRIEVE'': RMS fitxategietatik eta Rdb eta DBMS datu-baseetatik datuak atzitzeko gaitasuna duen kontsultarako eta txostenak egiteko tresna.
* ''Application Control Management System'' (ACMS):  [[Transakzio (informatika)|transakzioak]] prozesatzeko monitorea, goi-mailako ''Task Description Language'' (TDL) lengoaia erabiliz aplikazioak sortzeko aukera ematen duena. Transakzio baten urratsak DCL aginduak edo ''Common Language Environment'' prozedurak erabiliz inplementa daitezke. [[Erabiltzailearen interfaze|Erabiltzailearen interfazeak]] inplementa daitezke TDMS, DECforms edo Digital-en ALL-IN-1 ofimatika produktua erabiliz. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Compaq ACMS for OpenVMS Getting Started|argitaletxea=Compaq|data=December 1999|url=http://odl.sysworks.biz/disk$vaxdocmar002/database/acms_v43/6621/6621pro_contents.html|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;
* ''RALLY'', ''DECadmire'' - Datu-baseetan babestutako aplikazioak sortzeko laugarren belaunaldiko programazio-lengoaiak (''fourth-generation programming languages,'' 4GLs). &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Building Dependable Systems: The OpenVMS Approach|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=March 1994|url=https://www.itec.suny.edu/scsys/vms/ovmsdoc073/ovms_archived/pdf/BUILD_DEPEND_SYS.PDF|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt; DECadmire ACMSrekin integratu zen, eta gerora Windows PCrako [[Visual Basic]] erabiltzen duten [[bezero-zerbitzari]] aplikazioak sortzeko euskarria gehitu zion.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Cover Letter for DECADMIRE V2.1 MUP Kit - DECADMIRE V2.1A|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=1995|url=http://h30266.www3.hpe.com/MasterIndex/cover_letter/cover_letter_0071573c.txt|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;

1994an, Rdb, DBMS eta CDD [[Oracle Corporation|Oracle]] enpresari saldu zizkion DECek, eta gaur egun enpresa horrek produktu horien garapenarekin segitzen du. &lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Kevin Duffy|izenburua=Oracle Rdb Status and Direction|abizena2=Philippe Vigier|data=2004|url=http://www.decus.de/slides/sy2004/21_04/2p06.pdf|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt; 1995ean, DSM InterSystems enpresari saldu zion DECek. InterSystems-ek ''Open M'' izena jarri zion, baina azkenean bere Caché produktuarekin ordezkatzea erabaki zuen. &lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Larry Goelz|izenburua=Cover Letter re DSM|argitaletxea=Compaq|abizena2=John Paladino|data=1999-05-31|url=http://h30266.www3.hpe.com/masterindex/cover_letter/cover_letter_013a1ce4.txt|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;

Aipatutakoez gain, datu-baseak kudeatzeko sistema hauek ere erabil daitezke OpenVMSn: [[MariaDB]], &lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Neil Rieck|izenburua=OpenVMS Notes MySQL and MariaDB|data=2020-06-29|url=http://www3.sympatico.ca/n.rieck/docs/openvms_notes_mysql_mariardb.html|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt; Mimer SQL &lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Bengt Gunne|izenburua=Mimer SQL on OpenVMS Present and Future|data=2017|url=http://www.vmsconsultancy.com/download/NL-VMSUpdate-2017/MimerSQL%20VMSSIG%20Holland.pdf|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt; eta System 1032. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Rocket Software System 1032|argitaletxea=Rocket Software|url=https://www.rocketsoftware.com/products/rocket-m204/rocket-system-1032|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;

=== Erabiltzaile-interfazeak ===
[[Fitxategi:Openvms-8.4-2L1-dcl.png|eskuinera|thumb| OpenVMS Alpha V8.4-2L1, DCL CLI erabiltzaile-interfaze lehenetsia erakusten terminaleko saio batean.]]
Hasieran, testuan oinarritutako DECen terminaletan modu interaktiboan erabiltzeko eta kudeatzeko diseinatu zen VMS (DECen VT100 terminalean edo DECwriter seriekoetan, adibidez). 1984an VAXstation lerroa aurkeztu zenetik, VMS [[GUI|erabiltzaile-interfaze grafikoetan]] erabil zitekeen [[Lan-estazio|lan-estazioetan]] eta [[XTerminal|X terminaletan]] (VT1000 seriekoetan, adibidez).

==== Testuan oinarritutako erabiltzaile-interfazeak ====
OpenVMS sistema eragilearen lehen bertsioa argitaratu zenetik, ''DIGITAL Command Language'' (DCL) izan da haren agindu bidezko lengoaiaren interpretatzaile nagusia (''Command Language Interpreter'', CLI) .&lt;ref name=&quot;vms-1.0-spd&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description - VAX/VMS Operating System, Version 1.0|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=September 1978|url=http://www.bitsavers.org/www.computer.museum.uq.edu.au/pdf/AE-C770B-TE%20VAX-VMS%20Operating%20System,%20Version%201.0%20SPD%2025.1.2.pdf|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;vms-8.4-spd&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description and QuickSpecs - VSI OpenVMS Version 8.4-2L1 for Integrity servers|argitaletxea=VMS Software Inc.|data=July 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_OVMS_SPDQS_OS_V842L1I_UPD1.pdf|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt; Hala ere, badira VMSrako beste agindu bidezko interpretatzaile ofizial batzuk, hala nola, RSX-11 MCR (VAXen bakarrik) eta hainbat [[Unixeko shell|Unix]] shell.&lt;ref name=&quot;language-1985&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX/VMS Software Language and Tools Handbook|data=1985|url=http://bitsavers.org/pdf/dec/vax/handbook/VMS_Language_and_Tools_Handbook_1985.pdf|lana=bitsavers.org|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt; Gainera, DECek hainbat tresa argitaratu zituen testuetan oinarritutako erabiltzaile-interfazeetarako aplikazioak garatzeko, adibidez, ''Form Management System'' (FMS) eta ''Terminal Data Management System'' (TDMS), gerora ''DECforms''-ek ordezkatuko zituena.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description HP DECforms for OpenVMS, Version 4.0|data=August 2006|url=http://h30266.www3.hpe.com/PDFs/HPFMS25.pdf|lana=Hewlett Packard Enterprise|accessdate=2021-01-01}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description HP FMS for OpenVMS, Version 2.5|data=January 2005|url=http://h30266.www3.hpe.com/PDFs/SPDDecforms40.pdf|lana=Hewlett Packard Enterprise|accessdate=2021-01-01}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Compaq TDMS for OpenVMS VAX, Version 1.9B|data=July 2002|url=http://h30266.www3.hpe.com/PDFs/TDMSforVAXV19B.pdf|lana=Hewlett Packard Enterprise|accessdate=2021-01-01}}&lt;/ref&gt; Behe-mailako interfaze bat ere bazegoen, ''Screen Management Services'' (SMG$) izenekoa, Unix-erako ''curses''-en antzekoa.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS RTL Screen Management (SMG$) Manual|data=2001|url=http://h30266.www3.hpe.com/odl/vax/opsys/vmsos73/vmsos73/5935/5935pro_contents.html|lana=Hewlett Packard Enterprise|accessdate=2021-01-01}}&lt;/ref&gt;

==== Erabiltzaile-interfaze grafikoak (GUI) ====
Urteetan zehar, VMSk hainbat [[GUI]] interfaze eta tresna erabili ditu:

* VMSren jatorrizko interfaze grafikoa ''VMS Workstation Software'' (VWS) izan zen, 1984ean VAXstation I-erako sortu zen leiho-sistema jabeduna.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Rick Spitz|urtea=1986|izenburua=The Making of a Micro VAX Workstation|abizena2=Peter George|abizena3=Stephen Zalewski|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/dtj/dtj_v01-02_mar1986.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=1|alea=2|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; ''User Interface Services'' (UIS) izeneko [[API]] bat zuen.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=MicroVMS Workstation Graphics Programming Guide|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=May 1986|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/vax/vms/vms_workstation/AL-GI10B-TN_MicroVMS_Workstation_Graphics_Programming_Guide_May1986.pdf|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; VAX hardware sorta mugatu batean funtzionatzen zuen.
* 1989an, DECek X11n oinarritutako leiho-sistema berri batez ordezkatu zuen VWS: ''DECwindows''.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Scott A. McGregor|urtea=1990|izenburua=An Overview of the DECwindows Architecture|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/dtj/dtj_v02-03_1990.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=2|alea=3|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; VAX/VMS V5.1 bertsioan erabiltzeko eskaini zen lehen aldiz.&lt;ref name=&quot;vaxmacro-release&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=(Open)VMS(/ VAX), Version overview|url=http://www.vaxmacro.de/vvo.html|lana=vaxmacro.de|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; ''DECwindows''-en lehen bertsioek ''X User Interface'' (XUI) izeneko tresna-sorta baten gainean eraikitako interfazea izan zuten. UISX izeneko produktu bat ere eskaini zen, VWS/UIS aplikazioak ''DECwindows''-en exekutatu ahal izateko.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Migrating VWS/UIS Applications to DECwindows?|data=November 9, 2004|url=http://h41379.www4.hpe.com/wizard/wiz_9916.html|lana=HP OpenVMS ask the wizard}}&lt;/ref&gt; Ondoren, ''Open Software Foundation''-ek XUI-ren zatiak erabili zituen, ''Motif'' tresna-sorta garatzeko.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Janet Dobbs|izenburua=Strategies for Writing Graphical UNIX Applications Productively and Portably|orrialdea=50|data=August 1989|url=https://www.tuhs.org/Archive/Documentation/AUUGN/AUUGN-V10.4.pdf|kazeta=AUUG Newsletter|liburukia=10|zenbakia=4|accessdate=2021-12-29}}&lt;/ref&gt;
* 1991n, DECek XUIren ordez ''Motif tresna-sorta'' erabiliz ''DECwindows Motif'' sortu zuen.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Using DECwindows Motif for OpenVMS|data=October 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_DECW_USER_GD.pdf|lana=VSI|accessdate=2020-10-21}}&lt;/ref&gt; Horren ondorioz, OpenVMS V6.0 bertsioan ''Motif Window Manager'' bihurtu zen lehenetsitako DECwindows interfazea bihurtu zen, nahiz eta XUI leiho kudeatzailea aukera moduan erabilgarri mantendu zen.&lt;ref name=&quot;vaxmacro-release&quot; /&gt;
* 1996an, ''DECwindows Motif''-erako ''New Desktop'' interfazea argitaratu zuen DECek OpenVMS V7.1 bertsioarekin, ''Common Desktop Environment''-en (CDE) oinarritua.&lt;ref name=&quot;vaxmacro-release&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Getting Started With the New Desktop|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=May 1996|url=http://odl.sysworks.biz/disk$axpdocdec023/office/dwmot126/vmsdw126/gettingstarted/getting_started.html|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; Alpha eta Itanium sistemetan, saioa hastean oraindik ere hauta daiteke MWMn oinarritutako erabiltzaile-interfaze zaharragoa (&quot;''DECwindows Desktop''&quot; izenez ezagutzen dena). ''New Desktop'' ez zen inoiz OpenVMSren VAX bertsioetara eraman.

90eko hamarkadan, DEC-Alpha lan-estazioetan exekutatzen ziren VMSren bertsioek ''OpenGL''&lt;ref&gt;[http://www.faqs.org/faqs/graphics/opengl-faq/part1/ OpenGL Frequently Asked Questions (FAQ) [1/3&amp;#x5D;]. Faqs.org. Retrieved on 2013-07-17.&lt;/ref&gt; eta [[AGP|''Advanced Graphics Port'' (AGP)]] grafikoetarako egokitzaileak erabiltzeko aukera eman zuten. Estandar grafiko zaharragoetarako euskarriak ere eskaintzen ziren, hala nola GKS eta PHIGS.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description VSI Graphical Kernel System|argitaletxea=VSI|data=2017|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_gks_spd.pdf|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description DEC PHIGS Version 3.1 for OpenVMS VAX|data=April 1995|url=http://h30266.www3.hpe.com/PDFs/DECPhigsV31forVAX.pdf|lana=Hewlett Packard Enterprise|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt; ''DECwindows''-en bertsio modernoak ''X.Org Server''-en oinarritzen dira.&lt;ref name=&quot;vms-8.4-spd&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description and QuickSpecs - VSI OpenVMS Version 8.4-2L1 for Integrity servers|argitaletxea=VMS Software Inc.|data=July 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_OVMS_SPDQS_OS_V842L1I_UPD1.pdf|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt;

=== Segurtasuna ===
OpenVMSn ez dira gutxi segurtasuna bermatzeko tresnak eta mekanismoak, horien artean, segurtasun-identifikatzaileak, baliabide-identifikatzaileak, azpisistema-identifikatzaileak, ''access-control list''-ak (ACL), [[Intrusio Detekzio Sistema|intrusioen detekziorako sistema]], segurtasunaren auditoriak eta alarmak, besteak beste.&lt;ref name=&quot;guide-to-system-security&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Guide to System Security|argitaletxea=VSI|data=December 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_System_Security_Manual.pdf|accessdate=2021-04-26}}&lt;/ref&gt; Estatu Batuetako ''Trusted Computer System Evaluation Criteria'' (TCSEC) irizpideen arabera, C2 klasean kokatzen da OpenVMV (hau da, fidagarritasun maila ertainekoa) eta indartutako segurtasuna duen SEVMS bertsioa B1 klasean (fidagarritasun maila altukoa).&lt;ref&gt;National Computer Security Center (NCSC) Trusted Product Evaluation List (TPEL)&lt;/ref&gt; Sistema informatikoen segurtasun-maila neurtzeko ITSEC eskalan E3 baloratioa du OpenVMSk (E0 izanik balorazio baxuena eta E6 altuena) (ikus ''National Computer Security Center'' (NCSC) eta ''Common Criteria'').&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=HP OpenVMS Guide to System Security|argitaletxea=Hewlett Packard|data=September 2003|url=https://support.hpe.com/hpesc/public/docDisplay?docId=emr_na-c04621379|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; Pasahitzak Purdyren polinomioa erabiliz hasheatzen dira.

==== Ahuldadeak ====

* VMSren lehen bertsioetan, pribilegiodun erabiltzaile-kontu batzuk zeuden (&lt;code&gt;SYSTEM&lt;/code&gt;, FIELD, SYSTEST eta &lt;code&gt;DECNET&lt;/code&gt; barne). Kontu horiek lehenetsitako pasahitzak zituzten eta sistemaren kudeatzaileek sarritan  ez zituzten pasahitz horiek aldatzen.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Green|izenburua=The &quot;Father Christmas&quot; Worm|abizena2=Sisson|izena1=James L.|izena2=Patricia L.|data=June 1989|url=https://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/casi.ntrs.nasa.gov/19920019024.pdf|kazeta=12th National Computer Security Conference Proceedings|accessdate=November 23, 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Kevin Rich|izenburua=Security Audit on OpenVMS: An Internal Auditor's Perspective|argitaletxea=SANS Institute|data=November 2004|url=https://www.giac.org/paper/gsna/176/security-audit-openvms-internal-auditors-perspective/106696|accessdate=2021-07-21}}&lt;/ref&gt; Hainbat [[Informatika har|konputagailu har]] sortu ziren, ''WANK'' harra eta ''Father Christmas'' harra kasu, kontu horien pasahitzak lortu eta ''DECnet'' sareetara sartzeko.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Claes Nyberg|izenburua=DEFCON 16: Hacking OpenVMS|abizena2=Christer Oberg|abizena3=James Tusini|data=2011-01-20|url=https://www.youtube.com/watch?v=Xf7gVma6_3g|lana=[[YouTube]]|accessdate=2021-07-21}}&lt;/ref&gt; V5.0 bertsioan kontu horiei ez zitzaien lehenetsitako pasahitzik jarri eta harrezkero, sistemaren konfigurazioa egitean kontu horietarako pasahitzak zehaztu behar izan zituzten erabiltzaileek nahitaez.&lt;ref name=&quot;vms-5.0-rel-notes&quot; /&gt;
* 2017an, ahuldade bat atzeman zen VAX eta Alpha arkitekturetako VMSn, 33 urtez inor konturatu gabe egon zena, eta CVE ID CVE-2017-17482&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=cve-website|url=https://www.cve.org/CVERecord?id=CVE-2017-17482|aldizkaria=www.cve.org|sartze-data=2022-07-28}}&lt;/ref&gt; esleitu zitzaion. Ahuldade horren ondorioz, plataforma horietan DCL agindu-lerrora sartzeko aukera zuen erasotzaileak pribilegioen eskalan gora eginez erasoa egin ahal izango zuen. Ahuldadea horrela azal daiteke: DCL agindu-prozesatzailearen kodean akatsa zegoen [[Buffer gainezkatze|bufferaren gainezkatzearen]] tratamenduan, erabiltzaileak martxan zegoen programa exekutagarri bat geldiarazi zezakeen CTRL/Y erabiliz eta komando lerroko prompt-era bueltatuz, eta arazoa sortzen zen DCLk geldiarazitako programaren baimen edo pribilegioak mantentzen zituelako.&lt;ref&gt;On the internal workings of the CTRL-Y mechanism, see: OpenVMS AXP Internals and Data Structures, Version 1.5, sections 30.6.5.1 (CTRL/Y Processing) and 30.6.5.4 (CONTINUE Command) at pp. 1074–1076.&lt;/ref&gt; Horrela, shell kodea exekuta zitekeen geldiarazitako programa exekutagarriaren baimenekin. Erasotzailearen erabiltzaile-kontuaren baimen-maila baino altuagoko programa exekutagarri bat izanez gero, erasotzaileak ahuldade horri etekin atera ziezaiokeen sistemaren segurtasuna saihesteko.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=John Leyden|izenburua=Ghost in the DCL shell: OpenVMS, touted as ultra reliable, had a local root hole for 30 years|data=2018-02-06|url=https://www.theregister.com/2018/02/06/openvms_vulnerability/|lana=theregister.com|accessdate=2021-01-13}}&lt;/ref&gt;

==Zaletuen programak==
1997an, OpenVMS eta zenbait geruza-produktu doan eskaini ziren zaletuentzat erabilera ez-komertzialerako, ''OpenVMS Hobbyist Program'' programaren barruan. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|urtea=1999|izenburua=&quot;Compaq and DECUS expand Free License OpenVMS Hobbyist Program&quot;|argitaletxea=Compaq|url=http://www.openvmshobbyist.com/openvms_history/hobbyist_history/hobbyist_faq/hobby.html|aldizkaria=www.openvmshobbyist.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; Orduz geroztik, OpenVMS softwarea ekoizten duten zenbait enpresak baldintza beretan jarri dituzte eskura haien produktuak, ''Process Software'', adibidez. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Process Software: Hobbyist Program|url=https://www.process.com/resources/openvms/hobbyist.html|aldizkaria=www.process.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; x86-64 arkitekturarako migrazioa egin aurretik, OpenVMS erabiltzeko gai zen hardwarea zaharra eta garestia zenez, SIMH moduko emuladoreak erabiltzen zituzten zaletuek OpenVMS instalatzeko. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Bill Pedersen; John Malmberg|izenburua=vms-ports / Wiki / VMSHardware|url=https://sourceforge.net/p/vms-ports/wiki/VMSHardware/|aldizkaria=sourceforge.net|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

2020ko martxoan, [[Hewlett-Packard|HPEk]] ''OpenVMS Hobbyist Program'' programaren amaiera iragarri zuen. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Thom Holwerda|urtea=2020|izenburua=HPE sets end date for hobbyist licenses for OpenVMS – OSnews|url=https://www.osnews.com/story/131640/hpe-sets-end-date-for-hobbyist-licenses-for-openvms/|aldizkaria=www.osnews.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; Horren ondoren, HPEren ''OpenVMS Hobbyist Program'' ordezkatzeko asmoz, ''Community License Program'' (CLP) iragarri zuen VSIk, 2020ko apirilean. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|urtea=2020|izenburua=VMS Software Announces Community License — VMS Software, Inc.|argitaletxea=VMS Software|url=https://vmssoftware.com/about/news/2020-04-22-vsi-announces-community-license/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; 2020ko uztailean atera zen CLP, eta Alpha eta Integrity sistemetarako OpenVMSren bertsioetarako lizentziak eskaintzen ditu. x86-64 arkitekturarako OpenVMSren lizentziak eskuragarri egongo dira arkitektura horretarako bertsio egonkor bat argitaratzen denean. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=VMS Software Community License Available — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/news/2020-07-28-community-license/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; CLP ezin da erabili VAXetan OpenVMS instalatzeko, VSIk ez baitauka VAXerako OpenVMSren bertsiorik, eta bertsio zaharrak oraindik HPErenak baitira. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=VSI Announces Community License Updates — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/news/2020-06-11-community-license-updates/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==

* [[OpenSSL]]
* [[Sistema eragileen arkitektura]]

== Kanpo estekak ==
{{Autoritate kontrola}}</text>
      <sha1>k55610fg30rgvw698dzocmq2cvm2xek</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005848</id>
      <parentid>9005837</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:31:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Inaki.alegria</username>
        <id>28455</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Arkitektura */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="74841" xml:space="preserve">{{Software infotaula}}

'''OpenVMS''' (edo '''VMS,''' ''Virtual Memory System)'' [[Alegiazko memoria|memoria birtualean]] oinarritutako [[sistema eragile|sistema eragilea]] da, multierabiltzailea eta multiprozesatzailea.&lt;ref name=&quot;vms-20-years&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS at 20 Nothing stops it|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1997|url=https://h50146.www5.hpe.com/products/software/oe/openvms/history/vaxvms20/pdf/vmsbook.pdf|accessdate=2021-02-12}}&lt;/ref&gt; Denbora banatzeko, loteka prozesatzeko, transakzioak prozesatzeko eta [[Lan-estazio|lan-estazioetako]] aplikazioetarako diseinatuta dago.&lt;ref name=&quot;vms-8.4-spd&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description and QuickSpecs - VSI OpenVMS Version 8.4-2L1 for Integrity servers|argitaletxea=VMS Software Inc.|data=July 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_OVMS_SPDQS_OS_V842L1I_UPD1.pdf|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt; OpenVMS erabiltzen duten bezeroak bankuak, finantza-zerbitzuak, ospitaleak eta osasun-arreta, telekomunikazio-operadoreak, sareko informazio-zerbitzuak eta industria-fabrikatzaileak izan ohi dira.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI Business &amp; New Products Update – April 9, 2019|argitaletxea=VSI|data=April 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VMS_Software_Inc.-April_2019_Update_7am_Session.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; 1990eko eta 2000ko hamarkadetan, gutxi gorabehera milioi erdi VMS sistema zeuden martxan mundu osoan.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Drew Robb|izenburua=OpenVMS survives and thrives|data=2004-11-01|url=https://www.computerworld.com/article/2567299/openvms-survives-and-thrives.html|lana=computerworld.com|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Tao Ai Lei|izenburua=Digital tries to salvage OpenVMS|data=1998-05-30|url=http://www2.computerworld.co.nz/article/516907/digital_tries_salvage_openvms/|lana=computerworld.co.nz|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Jesse Lipcon|izenburua=OpenVMS: 20 Years of Renewal|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1997|url=http://h71000.www7.hp.com/openvms/20th/vms20/vms20.ppt|accessdate=2021-02-12}}&lt;/ref&gt;

Digital Equipment Corporation (DEC) enpresak kaleratu zuen lehen aldiz, '''VAX/VMS''' (''Virtual Address eXtension/Virtual Memory System''&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VAX-11/780 Hardware Handbook|data=1979|url=https://course.ece.cmu.edu/~ece447/s13/lib/exe/fetch.php?media=vax_hwhbk_1979.pdf|lana=ece.cmu.edu|accessdate=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;) izenarekin, VAX-11/780 miniordenagailuarekin batera 1977an. &lt;ref name=&quot;RIP.CW1977&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patrick Thibodeau|izenburua=OpenVMS, R.I.P. 1977-2020?|data=June 11, 2013|url=https://www.computerworld.com/article/2497657/operating-systems/openvms--r-i-p--1977-2020-.html|kazeta=Computerworld}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;OLD780&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX 11/780 - OLD-COMPUTERS.COM : HISTORY / detailed info|url=https://www.old-computers.com/history/detail.asp?n=20&amp;t=3|accessdate=2020-04-25}}&lt;/ref&gt; Gerora, [[DEC Alpha|DEC Alpha sistemetan]], Itanium-en oinarritutako HPE Integritate Zerbitzarietan,&lt;ref name=&quot;vsi-products-list&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI Products|argitaletxea=VSI|url=https://vmssoftware.com/products}}&lt;/ref&gt; x86-64 hardwarean eta hiperbistetan exekutagarri izateko eraldaketak egin zitzaizkion OpenVMSri.&lt;ref name=&quot;9.0 Rollout&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Rollout of V9.0 and Beyond|data=19 May 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/may-19-2020-v9.0-rollout-and-beyond.pdf|lana=VSI|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; 2014az geroztik, VMS Software Inc. (VSI) enpresak garatzen eta mantentzen du OpenVMS.&lt;ref name=&quot;NotPressRelease&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=HP hands off OpenVMS development to VSI|data=August 1, 2014|url=http://www.techtimes.com/articles/11907/20140801/openvms-gets-a-new-leash-on-life.htm|lana=Tech Times|accessdate=2016-01-29}}&lt;/ref&gt;  OpenVMS bereziki ahaltsua da konputagailuen multzo handiekin jarduteko (klusterrak), hau da, sistema hainbat makina fisikotan banatzeko.&lt;ref name=&quot;cluster-docs&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI Products - Clusters|url=https://vmssoftware.com/products/clusters/|lana=VSI|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; Horri esker, klusterretan exekutatzen diren aplikazioak eta haien datuak eskuragarri egon daitezke uneoro, nahiz eta sistema eragilearen softwarea edo hardwarea mantentze-lanetan edo eguneratzen egon&lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqC-1&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Cluster Uptime|data=2003-11-28|url=http://www.openvms.org/stories.php?story=03/11/28/7758863|accessdate=2020-12-20}}&lt;/ref&gt; edo klusterraren zati bat suntsitu.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Commerzbank Survives 9/11 with OpenVMS Clusters|data=July 2009|url=http://www.availabilitydigest.com/public_articles/0407/commerzbank.pdf|accessdate=2020-08-14}}&lt;/ref&gt; 17 urte baino gehiago martxan egon diren VMS klusterrak ezagutzen dira.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=February 2018 Business &amp; Technical Update|argitaletxea=VSI|data=February 2018|url=https://vmssoftware.com/docs/w1_Feb2018_Update.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt;

== Historia ==

=== Jatorria eta izen aldaketak ===
[[Fitxategi:VAX_VMS_logo.svg|eskuinera|thumb| Digital-ek erabiltzen duen &quot;VAX/VMS&quot; estilizatua]]
1975eko apirilean, Digital Equipment Corporation-ek bere PDP-11 ordenagailu-linearako 32 biteko luzapena diseinatzeko proiektuari ekin zion. Hardwarearen osagaiari ''Star'' kode-izena jarri zitzaion; sistema eragileari aldiz, ''Starlet''. Roger Gourd izan zen VMS proiektuaren buru. Dave Cutler, Dick Hustvedt eta Peter Lipman software ingeniariek proiektu teknikoen arduradun gisa jardun zuten.  Star eta Starlet proiektuen azken emaitza VAX-11/780 ordenagailua eta VAX/VMS sistema eragilea izan ziren. Starlet proiektuaren kode-izenak bizirik dirau VMS sistemaren hainbat liburutegietan, &lt;code&gt;STARLET.&lt;/code&gt; &lt;code&gt;OLB&lt;/code&gt; eta &lt;code&gt;STARLET.&lt;/code&gt; &lt;code&gt;MLB&lt;/code&gt;-en, adibidez.&lt;ref name=&quot;what-is-vms&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephen Hoffman|izenburua=What is OpenVMS? What is its history?|data=September 2006|url=http://www.hoffmanlabs.com/vmsfaq/vmsfaq_001.html|lana=hoffmanlabs.com|accessdate=2021-01-03}}&lt;/ref&gt; VMS gehienbat [[VAX MACRO|VAX MACROn]] [[Mihiztadura-lengoaia|mihiztadura-lengoaian]] idatzi zen, baina zenbait osagai BLISS [[Programazio-lengoaia|programazio-lengoaian]] idatzi ziren.&lt;ref name=&quot;vms-20-years&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS at 20 Nothing stops it|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1997|url=https://h50146.www5.hpe.com/products/software/oe/openvms/history/vaxvms20/pdf/vmsbook.pdf|accessdate=2021-02-12}}&lt;/ref&gt;

VMSren lehenengo helburuetako bat DECek lehendik garatu zuen RSX-11M sistema eragilearekin bateragarri izatea lortzea zen.&lt;ref name=&quot;vms-20-years&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS at 20 Nothing stops it|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1997|url=https://h50146.www5.hpe.com/products/software/oe/openvms/history/vaxvms20/pdf/vmsbook.pdf|accessdate=2021-02-12}}&lt;/ref&gt; V3.0 kaleratu baino lehen, VAX/VMSk ''RSX Application Migration Executive'' (RSX AME) izeneko bateragarritasun-geruza bat zuen, eta horri esker, RSX-11M softwarea VMSren gainean aldaketarik gabe exekutagarri egon zen.&lt;ref name=&quot;vms-1.0-spd&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description - VAX/VMS Operating System, Version 1.0|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=September 1978|url=http://www.bitsavers.org/www.computer.museum.uq.edu.au/pdf/AE-C770B-TE%20VAX-VMS%20Operating%20System,%20Version%201.0%20SPD%2025.1.2.pdf|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; RSX AMEk rol garrantzitsua jokatu zuen VAX/VMSren lehen bertsioetan, izan ere, RSX-11Mren erabiltzaile-moduko zenbait baliabide berrerabili egin ziren VAX/VMSn, berarentzako jatorrizko bertsioak argitaratu arte.&lt;ref name=&quot;vms-20-years&quot; /&gt; V3.0 bertsioa atera zenean, berrerabiltzen ziren baliabide guztiak VAX/VMSrentzako inplementatutakoek ordezkatu zituzten. VAX/VMS V4.0n, RSX AME oinarrizko sistematik kendu zen, eta ''VAX-11 RSX'' izeneko produktu batek ordezkatu zuen.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description VAX-11 RSX, Version 1.0|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1984|url=http://bitsavers.org/pdf/dec/vax/vms/4.0/AE-DL72A-TE_VAX_RSX_1.0_SPD_198410.pdf|accessdate=2021-09-20}}&lt;/ref&gt;

VAX/VMSren honako banaketak garatu ziren:

* '''MicroVMS''': MicroVAX eta VAXstation hardwarerako diseinatutako VAX/VMSren banaketa, garai hartako VAX sistema handienek baino memoria eta disko espazio txikiagoa zituena.  MicroVMS-ek VAX/VMS hainbat baliabide-multzotan banatu zuen, era horretan, bezeroak bere eskakizun zehatzetara egokitu zezakeen VAX/VMS sistema, baliabideen azpimultzo bat instalatuz.&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Micro VMS operating system|orrialdea=7|data=June 18, 1984|url=https://books.google.com/books?id=aqjZTUJlyygC|kazeta=Computerworld}}&lt;/ref&gt; MicroVMS bertsioak VAX/VMSren V4.x bertsio bakoitzerako kaleratu ziren VAX/VMS V5.0 kaleratu zen arte.&lt;ref name=&quot;vms-5.0-rel-notes&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VMS Version 5.0 Release Notes|argitaletxea=DEC|data=April 1988|url=http://bitsavers.trailing-edge.com/pdf/dec/vax/vms/5.0/AA-LB22A-TE_VMS_5.0_Release_Notes_198804.pdf|accessdate=2021-07-21}}&lt;/ref&gt;
* '''Mahaigaineko-VMS''': VAXstation sistemekin batera saldu zen VAX/VMSren banaketa bat izan zen, iraupen laburrekoa. [[Disko trinko (CD)|CD-ROM]] gisa saldu zen eta VMS, DECwindows, DECnet, VAXcluster-entzako euskarria eta erabiltzaile ez-teknikoentzat diseinatutako konfigurazio prozesu bat zituen.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Bob McCormick|izenburua=DECUServe WORKSTATIONS Conference 8|data=1989-01-11|url=http://home.iae.nl/users/pb0aia/vax/dsvs3100.html|lana=home.iae.nl|accessdate=2020-12-22}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Office Archaeology|data=2004-02-24|url=http://blog.nozell.com/2004/02/office-archeology.html|lana=blog.nozell.com|accessdate=2020-12-22}}&lt;/ref&gt; Mahaigaineko-VMS CDtik zuzenean exekuta zitekeen edo disko gogor batean instalatu. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description - Desktop-VMS, Version 1.2|argitaletxea=Digital|data=January 1991|url=http://www.digital.com/info/SP25F4/SP25F4PF.PDF|accessdate=2022-02-02}}&lt;/ref&gt; Mahaigaineko-VMSk bere bertsio-eskema propioa zuen V1.0etik hasita, VMSren V5.x bertsioei zegokiona.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS pages of proGIS Germany|url=http://vaxarchive.org/hardware/vms-hw.html|lana=vaxarchive.org|accessdate=2020-12-22}}&lt;/ref&gt;
* '''MOS VP (&lt;small&gt; &lt;/small&gt;'&lt;nowiki/&gt;''Multifunctional Operating System with Virtual Memory''&lt;nowiki/&gt;'):''' VAX/VMSen oinarritutako banaketa ez-ofiziala ({{Lang-ru|Многофункциональная операционная система с виртуальной памятью, МОС ВП}}  &amp;#x27;&lt;span&gt;Funtzio anitzeko sistema eragilea memoria birt&lt;/span&gt;&lt;span&gt;u&lt;/span&gt; [[Category:Articles containing Russian-language text]] &lt;span&gt;alarein&lt;/span&gt;&amp;#x27;): &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Computer Complexes, Technical Equipment, Software And Support Of The System Of Small Electronic Computer Machines (SM Computer)|argitaletxea=Soviet Union Research Institute of Information and Economics|hizkuntza=Russian|data=May 1989|url=http://oldpc.su/lib/gsp/sm89.pdf|accessdate=2021-10-16}}&lt;/ref&gt; 1980ko hamarkadan [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|Sobietar Batasunean]] sortu zen VAX klon hardwarearen SM 1700 linearao. &lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Prokhorov N.L.|izenburua=Basic software for 32-bit SM computer models|hizkuntza=Russian|abizena2=Gorskiy V.E.|url=http://www.swsys.ru/index.php?page=article&amp;id=1480#|kazeta=Software Systems Journal|liburukia=1988|alea=3|accessdate=2021-10-15}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Egorov G.A.|izenburua=Multifunctional operating system that supports virtual memory for 32-bit computers|hizkuntza=Russian|abizena2=Ostapenko G.P.|abizena3=Stolyar N.G.|abizena4=Shaposhnikov V.A.|url=http://www.swsys.ru/index.php?page=article&amp;id=1491#|kazeta=Software Systems Journal|liburukia=1988|alea=4|accessdate=2021-10-15}}&lt;/ref&gt; MOS  VP[[Alfabeto ziriliko|alfabet]][[Alfabeto ziriliko|o ziril]]&lt;nowiki/&gt;[[Alfabeto ziriliko|ikorako]] euskarria txertatu zuek softwarean eta erabiltzailearen interfazearen zatiak errusierara itzuli zituen.     &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Installing OS MOS-32M|hizkuntza=Russian|data=2012-06-16|url=https://mirrors.pdp-11.ru/_vax__/_MOC-32/MOC-32M45/moc-32m-install-1.1.pdf|lana=pdp-11.ru|accessdate=2021-10-15}}&lt;/ref&gt;M''icroMOS VP'' izenaz ezagutzen ziren MicroVMSren antzeko banaketa k( {{Lang-ru|МикроМОС ВП}}  ) edo ''MOS-3M'' {{Lang-ru|МОС-32М}}  ) ere sortu ziren errusieraz eta alfabeto zirilikoarekin.
[[Kategoria:Sistema eragileak]]
1988ko apirilean V5.0 bertsioa kaleratu ondoren, VAX/VMS izendatzeko VMS erabiltzen hasi zen DEC bere dokumentazioan.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VMS Version 5.0 Release Notes|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=April 1988|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/vax/vms/5.0/AA-LB22A-TE_VMS_5.0_Release_Notes_198804.pdf|accessdate=2021-10-27}}&lt;/ref&gt; 1992ko uztailean,&lt;ref name=&quot;DuffB&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Digital Introduces First Generation of OpenVMS Alpha-Ready Systems|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=1992-07-15|url=https://tech-insider.org/vms/research/1992/0715.html|accessdate=2021-01-25}}&lt;/ref&gt; OpenVMS izenaz berrizendatu zuen, [[Kode ireki|software irekiko]] industriako estandarrak betetzen zituela adierazteko, horien artean POSIX eta [[Unix|Unixekiko]] bateragarritasuna,&lt;ref name=&quot;POSix&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS Definition from PC Magazine Encyclopedia|url=https://www.pcmag.com/encyclopedia/term/48503/openvms}}&lt;/ref&gt; eta VAXekiko konexioa bertan behera utzi zuen beste arkitektura baterako migrazioa egiten ari zelako. OpenVMS izena OpenVMS AXP V1.0 bertsioarekin erabili zen lehen aldiz 1992ko azaroan. 1993ko ekainean hasi zen OpenVMS VAX izena erabiltzen, V6.0 bertsioa argitaratzean.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Arne Vajhøj|izenburua=OpenVMS FAQ - What is the difference between VMS and OpenVMS?|data=1999-11-29|url=http://www.vaxmacro.de/ovmsfaq.html|lana=vaxmacro.de|accessdate=2021-01-25}}&lt;/ref&gt;

=== Alpha arkitekturara eramatea ===
[[Fitxategi:Dec-vms-vernon.png|thumb| OpenVMSren &quot;Vernon the Shark&quot; (euskaraz, &quot;Vernon marrazoa&quot;) logotipoa &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=History of the Vernon the VMS shark|url=http://www.vaxination.ca/vms/shark/history.html|lana=vaxination.ca|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;]]
1980ko hamarkadan, DECek VAX plataforma eta VMS sistema eragilea PRISM arkitektura eta MICA sistema eragilearekin ordezkatzea pentsatu zuen.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Dave Cutler|izenburua=DECwest/SDT Agenda|data=1988-05-30|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/prism/memos/880530_Cutler_PRISM_vs_MIPS.pdf|lana=bitsavers.org}}&lt;/ref&gt; 1988an proiektu horiek bertan behera utzi zituztenean, talde bat sortu zen [[RISC|RISCen]] oinarritutako Unix sistemen pareko errendimenduko VAX/VMS sistema berriak diseinatzeko.&lt;ref name=&quot;supnik-alpha&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=EV-4 (1992)|data=2008-02-24|url=http://simh.trailing-edge.com/semi/ev4.html}}&lt;/ref&gt; VAXekin bateragarria zen prozesadore azkarrago bat diseinatzeko saiakerak porrot egin ostean, taldeak VMS eta bere aplikazioak PRISMen oinarritutako RISC arkitekturara eramatea bideragarria zela frogatu zuen.&lt;ref name=&quot;ieee-alpha&quot; /&gt; Horrela sortu zen [[DEC Alpha|Alpha]] arkitektura.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Managing Technological Leaps: A study of DEC's Alpha Design Team|data=April 1993|url=https://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/48380/managingtechnolo00katz.pdf}}&lt;/ref&gt; VMS Alphara eramateko proiektua 1989an hasi zen, eta Alpha EV3n oinarritutako ''Alpha Demonstration Unit'' prototipo batean abiarazi zen lehen aldiz 1991eko hasieran. &lt;ref name=&quot;ieee-alpha&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Comerford|izenburua=How DEC developed Alpha|orrialdeak=26–31|izena1=R.|data=July 1992|kazeta=IEEE Spectrum|liburukia=29|alea=7|doi=10.1109/6.144508}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Supnik|urtea=1993|izenburua=Digital's Alpha project|orrialdeak=30–32|izena1=Robert M.|kazeta=Communications of the ACM|liburukia=36|alea=2|issn=0001-0782|doi=10.1145/151220.151223}}&lt;/ref&gt;

VMS eta VAX batera diseinatu izana oztopo handia izan zen VMS beste arkitektura batera eramaterako orduan, izan ere, VAX arkitekturaren xehetasun batzuen mende zegoen VMS.&lt;ref name=&quot;ia64-port&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Clair Grant|izenburua=Porting OpenVMS to HP Integrity Servers|data=June 2005|url=http://www.decus.de/events/alphamigration/vortraege/porting_openvms_to_integrity.pdf|kazeta=OpenVMS Technical Journal|liburukia=6}}&lt;/ref&gt; Gainera, VMSren nukleoa, geruzetako produktuak eta bezeroek garatutako aplikazioak neurri handi batean VAX MACROren [[Mihiztadura-lengoaia|mihiztadura-kodean]] inplementatu ziren.&lt;ref name=&quot;vms-20-years&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS at 20 Nothing stops it|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1997|url=https://h50146.www5.hpe.com/products/software/oe/openvms/history/vaxvms20/pdf/vmsbook.pdf|accessdate=2021-02-12}}&lt;/ref&gt; VMS VAX arkitekturatik banatzeko egindako aldaketen artean ''MACRO-32'' konpiladorea sortu zen, VAX MACRO goi-mailako lengoaia gisa tratatzen zuena, eta Alpha objektu-kodera konpilatzen zuena.&lt;ref name=&quot;axp-port&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Nancy P. Kronenberg|urtea=1992|izenburua=Porting OpenVMS from VAX to Alpha AXP|abizena2=Thomas R. Benson|abizena3=Wayne M. Cardoza|abizena4=Ravindran Jagannathan|abizena5=Benjamin J. Thomas III|url=http://www.hpl.hp.com/hpjournal/dtj/vol4num4/vol4num4art7.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=4|alea=4}}&lt;/ref&gt; Konpilatzaileak VAX arkitekturaren behe-mailako zenbait xehetasun emulatzen zituen PALcoden, adibidez, [[Eten (informatika)|etenen kudeaketa]] eta ilara atomikoen gaineko aginduak.

VMS Alphara eramateak bi kode-oinarri desberdinen sorrera ekarri zuen: bata VAXerako eta bestea Alpharako.&lt;ref name=&quot;wizard-vms-source&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Access to OpenVMS Source Code?|data=September 2, 1999|url=http://h41379.www4.hpe.com/wizard/wiz_2993.html|lana=HP OpenVMS Systems ask the wizard}}&lt;/ref&gt; Alpha koderako liburutegia VAX/VMSren aurreko kode-oinarri batean oinarritu zen, V5.4-2 bertsiokoan gutxi gorabehera.&lt;ref name=&quot;OpenVMS VAX and Alpha Compatibility&quot; /&gt; 1992an [[DEC Alpha|Alpha AXP]] sistemetarako OpenVMSren lehen bertsioa kaleratu zen, ''OpenVMS AXP V1.0'' izenarekin. 1994an, OpenVMS V6.1 bertsioa kaleratzean, VAX eta Alpha aldaeren arteko funtzionalitate (eta bertsio-zenbaki) parekotasuna lortu zen, Baliokidetasun Funtzionala (ingelesez, Functional Equivalence) izenaz egin zen ezagun bertsioa.&lt;ref name=&quot;OpenVMS VAX and Alpha Compatibility&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS Compatibility Between VAX and Alpha|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=May 1995|url=https://support.hpe.com/hpsc/doc/public/display?docId=emr_na-c04623258|accessdate=2021-10-22}}&lt;/ref&gt; OpenVMS AXPren ekoizpen aurreko kalitate-argitalpenen bertsioak 1.x moduan izendatzeak nahasmena sortu zuen bezero batzuengan, eta hurrengoetarako aldatu egin zen bertsioak izendatzeko modua. &lt;ref name=&quot;ia64-port&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Clair Grant|izenburua=Porting OpenVMS to HP Integrity Servers|data=June 2005|url=http://www.decus.de/events/alphamigration/vortraege/porting_openvms_to_integrity.pdf|kazeta=OpenVMS Technical Journal|liburukia=6}}&lt;/ref&gt;

VMS Alphara eraman zenean, hasieran 32 biteko sistema eragile gisa argitaratu zen.&lt;ref name=&quot;axp-port&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Nancy P. Kronenberg|urtea=1992|izenburua=Porting OpenVMS from VAX to Alpha AXP|abizena2=Thomas R. Benson|abizena3=Wayne M. Cardoza|abizena4=Ravindran Jagannathan|abizena5=Benjamin J. Thomas III|url=http://www.hpl.hp.com/hpjournal/dtj/vol4num4/vol4num4art7.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=4|alea=4}}&lt;/ref&gt; Horri esker, 32 biteko VAXetan idatzitako softwarearekin bateragarritasuna bermatu zen. Alpharako 64 biteko helbideratzea lehen aldiz V7.0 bertsioan gehitu zen.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|izenburua=Extending OpenVMS for 64-bit Addressable Virtual Memory|orrialdeak=57–71|data=1996|url=https://pdfs.semanticscholar.org/0ff6/52aa121b531ba5f42bf9c0adc7d538169496.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=8|alea=2}}&lt;/ref&gt; 64 biteko kodea 32 biteko kode zaharragoekin erabili ahal izateko, OpenVMSk ez du bereizketarik egiten 32 biteko eta 64 biteko exekutagarrien artean, horren ordez, 32 biteko eta 64 biteko erakusleak erabiltzeko aukera ematen du kode berean.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|izenburua=The OpenVMS Mixed Pointer Size Environment|orrialdeak=72–82|data=1996|url=https://pdfs.semanticscholar.org/8d96/bbba019c43e80f059825311b67c975a0fede.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=8|alea=2}}&lt;/ref&gt; Hori dela eta, erakusle mistoetarako euskarria eskaintzen duela esaten da. 64 biteko OpenVMS Alpha bertsioek 8TB-ko gehienezko helbideratze-espazio birtuala onartzen dute (43 biteko helbideratze-espazioa), hau da, Alpha 21064-ek eta Alpha 21164-ek onar dezaketen handiena.&lt;ref name=&quot;prog-concepts-i&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Programming Concepts Manual, Vol. 1|argitaletxea=VSI|data=April 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_PROGRAM_CONCEPTS_VOL_I.pdf|accessdate=2020-10-07}}&lt;/ref&gt;

OpenVMSen, Alpha-rako bakarrik existitzen zen funtzionalitate aipagarrienetako bat ''OpenVMS Galaxy'' zen. Hark, OpenVMSren hainbat instantzia aldi berean exekutatu ahal izateko, SMP zerbitzari bakar baten [[Partizio logiko|partizio logikoa]] sortzeko aukera ematen zuen. Abian zeuden partizioetan baliabideen esleipen dinamikoa egitea onartzen zuen Galaxy-k, eta partizioen artean memoria partekatzeko gaitasuna ere eskaintzen zuen.&lt;ref name=&quot;galaxy-docs&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=HP OpenVMS Alpha Partitioning and Galaxy Guide|argitaletxea=HP|data=September 2003|url=https://support.hpe.com/hpesc/public/docDisplay?docId=emr_na-c04621422|accessdate=2021-10-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=James Niccolai|izenburua=Compaq details strategy for OpenVMS|argitaletxea=Australian Reseller News|data=1998-10-14|url=https://www.arnnet.com.au/article/111492/compaq_details_strategy_openvms/|accessdate=2021-01-14}}&lt;/ref&gt;

=== Intel Itanium-era eramatea ===
2001ean, Hewlett-Packard-ek erosi aurretik, OpenVMS Intel Itanium arkitekturara eramango zuela iragarri zuen Compaq-ek.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Wayback Machine|url=https://web.archive.org/web/20060302213751/http://h71000.www7.hp.com/openvmstimes/openvmstimes.pdf|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Alpha arkitekturaren garapenarekin ez segitzea eta horren ordez, garai hartan berria zen Intel Itanium arkitekturarako migrazioari ekin zion horrela Compaq-ek.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Andrew Orlowski|izenburua=Farewell then, Alpha – Hello, Compaq the Box Shifter|hizkuntza=en|url=https://www.theregister.com/2001/06/25/farewell_then_alpha_hello_compaq/|aldizkaria=www.theregister.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Migrazioa 2001aren amaieran hasi zen, eta lehenengo abioa 2003ko urtarrilaren 31n egin zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=OpenVMS Boots on Itanium on Friday Jan 31|url=https://groups.google.com/g/comp.os.vms/c/alWtue7YLUw/m/x1_GVv1eFfEJ?pli=1|aldizkaria=groups.google.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Lehen abio hartan, sistemaren konfigurazio minimo bat jarri zen martxan HP i2000 lan-estazio batean, erabiltzaile moduan SYSTEM erabiliz eta DIRECTORY agindua exekutatuz.  Itanium-erako OpenVMSk ''HPE Integrity Server''s-en eredu eta konfigurazio espezifikoak onartzen zituen.&lt;ref&gt;[https://vmssoftware.com/docs/VSI_OVMS_SPDQS_OS_V842L1I_UPD1.pdf Software Product Description and QuickSpecs], PRODUCT NAME: VSI OpenVMS Version 8.4-2L1 for Integrity servers&lt;/ref&gt; Itanium-erako bertsioei hasieran, ''HP OpenVMS Industry Standard 64 for Integrity Servers'' izena eman zitzaien, baina ''OpenVMS I64'' edo ''OpenVMS for Integrity Servers'' izenak maizago erabiltzen ziren. 

Itaniumerako migrazioa Alpharako kodearen liburutegiarekin batera mantendutako iturburu-kodea erabiliz egin zen, baldintzazko kodea eta modulu gehigarriak gehituta, Itaniumerako egindako aldaketa espezifikoak zehazteko.&lt;ref&gt;Porting OpenVMS to HP Integrity Servers, OpenVMS Technical Journal V6 (2005), http://www.decus.de/events/alphamigration/vortraege/porting_openvms_to_integrity.pdf&lt;/ref&gt; OpenVMSk arkitekturarekiko zituen hainbat mendekotasun ordeztu edo software bidez emulatu egin behar izan ziren. Egin behar izan ziren aldaketa batzuk hauek dira:  sistema eragilea abiarazteko ''Extensible Firmware Interface'' (EFI) erabiltzea,&lt;ref&gt;Thomas Siebold (2005). &quot;OpenVMS Integrity Boot Environment&quot; (PDF). decus.de.   http://www.decus.de/slides/sy2005/06_04/2g04.pdf&lt;/ref&gt; Alpha PALcode-k nukleoaren barruan aurrez emandako funtzionalitatea berrezartzea,&lt;ref&gt;Camiel Vanderhoeven (8 October 2017). Re-architecting SWIS for X86-64. YouTube. Archived from the original on 2021-12-11.    https://www.youtube.com/watch?v=U8kcfvJ1Iec&lt;/ref&gt; artxibo exekutagarrietarako formatu berriak erabiltzea  (''Executable and Linking Format'' eta ''DWARF''),&lt;ref&gt;Gaitan D’Antoni (2005). &quot;Porting OpenVMS Applications to Itanium&quot; (PDF). hp-user-society.de.   http://www.hp-user-society.de/events/alphamigration/vortraege/porting_openvms_applications_to_itanium.pdf&lt;/ref&gt; eta koma mugikorrerako IEEE 754 formatua lehenestea.&lt;ref&gt;&quot;OpenVMS floating-point arithmetic on the Intel Itanium architecture&quot; (PDF). decus.de. 2003.   http://www.decus.de/events/alphamigration/vortraege/i64-floating-pt-wp.pdf&lt;/ref&gt;

VAXetik Alpharako migrazioan bezala, Alphatik Itaniumerako urratsean ere itzultzaile bitar bat erabili zen, iturburu-kodea birkonpilatzea posiblea ez zen egoeretan OpenVMS Alpha softwarea Itaniumera eramateko. Itzultzaile horrek ''Alpha Environment Software Translator'' (AEST) izena du, eta VAXerako exekutagarrien itzulpenerako ere erabil zitekeen, aldez aurretik VEST bidez itzuli ondoren.&lt;ref&gt;Thomas Siebold (2005). &quot;OpenVMS Moving Custom Code&quot; (PDF). decus.de.  http://www.decus.de/slides/sy2005/06_04/2g05.pdf&lt;/ref&gt;

Aurreprodukziozko bi bertsio, OpenVMS I64 V8.0 eta V8.1, eskuragarri egon ziren 2003ko ekainaren 30ean eta abenduaren 18an. Bertsio horiek HP erakundeentzat eta OpenVMS I64-ra software-paketeak migratzeaz arduratzen ari ziren hornitzaileentzat ziren. Lehen produkzio-bertsioa, V8.2, 2005eko otsailean argitaratu zen. V8.2 bertsioa ere argitaratu zen Alpharako, OpenVMSren ondorengo V8.x bertsioek Alpha eta Itanium arkitekturetarako ezaugarriak mantendu dituzte.

===x86-64ra eramatea===
VMS Software Inc. (VSI) enpresak HPren eskutik OpenVMS sistema eragilea garatzeko eskubideak lortu zituztela iragarri zuenean, OpenVMS x86-64 arkitekturara eramateko asmoa zuela adierazi zuen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=VMS Software, Inc. Named Exclusive Developer of Future Versions of OpenVMS Operating System. {{!}} Business Wire|data=2014-08-10|url=https://web.archive.org/web/20140810031139/http://www.businesswire.com/news/home/20140731006118/en/VMS-Software-Named-Exclusive-Developer-Future-Versions#.U-bjA7xxfZt|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Migraziorako ahalegina enpresa ezartzearekin batera egin zen, baita Itanium eta Alpha arkitekturetarako OpenVMS V8.4-x bertsioetarako VSIren garapen propioak sortzearekin batera ere.

x86-64rako migrazioa [[Hewlett-Packard|HPE]] eta [[Dell]]-en zerbitzari espezifikoetarako egin zen, baita makina birtualen hiperbisore batzuetarako ere. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|urtea=2019|izenburua=&quot;OpenVMS Rolling Roadmap&quot; (PDF)|url=https://web.archive.org/web/20200610041353/https://vmssoftware.com/pdfs/VSI_Roadmap_20191209.pdf|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Hasierako euskarria ''Kernel-based Virtual Machine'' (KVM)-erako eta [[VirtualBox]]-erako egin zen. VMware-rako euskarria 2020an iragarri zen, eta Hyper-V etorkizuneko helburu gisa finkatu zuten.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=X86 FAQ — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/v9-qa/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; 2021ean egiaztatu zen x86-64-rako migrazioak Intel Atom-en oinarritutako ordenagailu batean funtzionatzen zuela.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=OpenVMS x64 Atom Project|hizkuntza=eu-ES|url=https://www.youtube.com/watch?v=3H6AJigJnNs|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

Alpha-rako eta Itanium-erako migrazioekin bezala, x86-64-ra eramatean ere zenbait aldaketa egin ziren plataforma berrian eramangarritasuna eta OpenVMSren euskarria sinplifikatzeko: VMS konpilatzaileek erabiltzen zuten atzeko GEM konpilatzaile jabeduna LLVM konpilatzaileaz ordeztu,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=2017 LLVM Developers’ Meeting: J. Reagan “Porting OpenVMS using LLVM”|hizkuntza=eu-ES|url=https://www.youtube.com/watch?v=xTaBkCBYskA|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;; abio-prozesua aldatu, OpenVMSren abioa memoria-disko batetik egiteko&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|urtea=2017|izenburua=&quot;State of the Port to x86_64 January 2017&quot; (PDF).|argitaletxea=VMS Software|url=https://web.archive.org/web/20191104221854/http://www.vmssoftware.com/pdfs/State_of_Port_20170105.pdf|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; eta OpenVMSren lau pribilegio-mailak software bidez simulatu; izan ere, x86-64ko pribilegio-mailetako bi bakarrik erabil zitzakeen OpenVMSk. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Re-architecting SWIS for X86-64 (OpenVMS Boot Camp 2017)|hizkuntza=eu-ES|url=https://www.youtube.com/watch?v=U8kcfvJ1Iec|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

Lehen abioa 2019ko maiatzaren 14an iragarri zen. Horrek OpenVMS [[VirtualBox]]-en abiatzea esan nahi zuen eta DIRECTORY komandoa arrakastaz exekutatzea. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=VMS Software, Inc. Announces First Boot on x86 Architecture — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/news/2019-05-14-vms-software-inc-announces-first-boot-on-x86-architecture/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; 2020ko maiatzean, V9.0 ''Early Adopter's Kit'' bertsioa bezero gutxi batzuen eskura jarri zen. Horretarako, OpenVMS sistema eragilea VirtualBox makina birtualean martxan jarri zen muga batzuekin. Garrantzitsuenak, geruza-produktu gutxi jarri zirela eskuragarri, eta kodea x86-64rako soilik konpilatu daitekeela, Itaniumen oinarritutako OpenVMS sistemekin funtzionatzen duten zeharkako konpiladoreak erabiliz.&lt;ref&gt;&quot;Rollout of V9.0 and Beyond&quot; (PDF). VSI. 19 May 2020.   https://vmssoftware.com/docs/may-19-2020-v9.0-rollout-and-beyond.pdf&lt;/ref&gt; V9.0ren ondoren, VSIk hainbat eguneratze egin zituen hilero edo bi hilean behin, funtzionalitate gehigarriak eta hiperbisoreetarako euskarria eransteko. Bertsioak V9.0-A-tik V9.0-H-ra izendatuak izan ziren.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=State of the Port — VMS Software, Inc.|data=2021-04-18|url=https://web.archive.org/web/20210418211710/https://vmssoftware.com/about/state-of-the-port/|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;. 2021eko ekainean, VSIk V9.1 Field Test kaleratu zuen, VSIren bezero eta bazkideentzat. &lt;ref&gt;VSI OpenVMS x86-64 V9.1 Field Test, Release Notes, VMS Software (June 2021)

https://vmssoftware.com/docs/VSI-X86V91-RN.pdf&lt;/ref&gt; V9.1 bertsioa [[ISO irudi]] gisa eskaintzen da eta hainbat hiperbisoretan instala daiteke, V9.1-A bertsiotik aurrera baita HPE ProLiant DL380 zerbitzarietan ere. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=VMS Software Releases OpenVMS V9.1-A — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/news/2021-09-30-openvms-9/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

x86-64-rako OpenVMS 9.2 bertsioak eskuragarritasun orokorra lortu du 2022ko uztailaren 14an. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=OpenVMS V9.2 for x86 is Available — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/news/2022-07-14-openvms-v92-for-x86-announced/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

===Eragina===
1980ko hamarkadan, PRISM arkitekturarako MICA sistema eragilea VMSren behin-behineko ondorengoa izatea espero zen. VMS aplikazioekin bateragarri izateko diseinatu zen MICA, eta baita Ultrix aplikazioetarako euskarria emateko ere, nukleo beraren gainean.&lt;ref&gt;Catherine Richardson; Terry Morris; Rockie Morgan; Reid Brown; Donna Meikle (March 1987). &quot;MICA Software Business Plan&quot; (PDF). Bitsavers. http://www.bitsavers.org/pdf/dec/prism/mica/Mica_Software_Business_Plan_Mar87.pdf&lt;/ref&gt; Azkenean, MICA bertan behera geratu zen, PRISM plataformaren gainerakoarekin batera, eta, horren ondorioz, Dave Cutler-ek DEC utzi zuen [[Microsoft|Microsoftera]] joateko. Microsoften, Cutler izan zen [[Windows NT]] sistema eragilearen sorrera gidatu zuena, neurri handi batean MICAren arkitekturan inspiratuta. Hori dela eta, Windows NT-ren asaba moduan hartzen da VMS, RSX-11rekin, VAXELN-rekin eta MICA-rekin batera; antzekotasun handia dago VMSren eta NTren artean.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Windows NT and VMS: The Rest of the Story|hizkuntza=en|data=1998-12-01|url=https://www.itprotoday.com/compute-engines/windows-nt-and-vms-rest-story|aldizkaria=ITPro Today: IT News, How-Tos, Trends, Case Studies, Career Tips, More|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

VMSren arauei jarraituz, kode irekiko sistema eragile bat garatzeko egitasmoa izan zen, ''FreeVMS'' izeneko proiektua, baina gaur egun ez dago indarrean.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=FreeVMS 0.1.0 Released – OSnews|url=https://www.osnews.com/story/8953/freevms-010-released/|aldizkaria=www.osnews.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=FreeVMS® official web page|data=2018-09-08|url=https://web.archive.org/web/20180908204358/http://www.freevms.net/|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; L4 microkernel-aren gainean eraikia dago eta x86-64 arkitekturan erabil daiteke. Microkernel-etan oinarritutako arkitekturak erabiliz VMSren inplementazioak sortzeko ikerketak egin zituzten DECeko langileek [[Carnegie Mellon Unibertsitatea|Carnegie Mellon Unibertsitatearen]] laguntzarekin, VAXstation 3100 hardwarera migratutako Mach 3.0 mikrokernela erabiliz, eta arkitekturarako eredu multi-zerbitzaria erabiliz. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=USENIX Association|izenburua=Micro-kernels and Other Kernel Architectures Workshop Proceedings|argitaletxea=USENIX Association|data=1992-04-27|url=http://archive.org/details/1992-proceedings-microkernels-seattle|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

==Arkitektura==
[[File:Openvms-system-architecture.svg|thumb|275px|OpenVMS sistema eragilearen arkitektura, sistemaren geruzak eta funtzionatzeko moduak erakusten dituena]]

OpenVMS sistema eragileak geruza-arkitektura bat du, pribilegioak dituen ''Executive'' geruza dago, tarteko-mailako baimenak dituen komandoen interpretatzailea (''Command Language Interpreter'') eta pribilegiorik gabeko erabilgarritasunak eta exekuziorako liburutegiak (''run-time libraries,'' RTLs)).&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Ruth E.|abizena=Goldenberg|izenburua=VAX/VMS internals and data structures : version 5.2|argitaletxea=Digital Press|data=1991|url=https://www.worldcat.org/oclc/22704103|isbn=1-55558-059-9|pmc=22704103|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Pribilegiorik gabeko kodeak sistemaren zerbitzuak (beste sistema eragile batzuetako [[Sistema-dei|sistema-deien]] baliokideak) erabiliz ''Executive''-ren funtzionaltasuna martxan jartzen du.

OpenVMSren geruzak eta mekanismoak VAX arkitekturaren ezaugarri batzuen inguruan eraikitzen dira, hala nola:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Writing VMS Privileged Code: Part 1|url=https://hunter.goatley.com/vms/internals1.html|aldizkaria=hunter.goatley.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

* Prozesadorera iristeko lau modu izatea (''Kernel'', ''Executive'', ''Supervisor'' eta ''User'' izenekoak, pribilegio handienekotik txikienekora). Modu bakoitzak bere pila du, eta memoria-orri bakoitzak memoria-babes espezifikoak izan ditzake.
* Helbide birtualetarako espazioa, bi atal bereizten dituena: prozesuetarako espazio pribatua eta sistemaren espazioa, prozesu guztietarako komuna dena.
* Etenetarako 32 lehentasun-maila, sinkronizaziorako erabiltzen direnak.
* Desbiderapen asinkronoak (''asynchronous system trap'') hardware-euskarria prozesuen esku jartzeko.
VAX arkitekturaren mekanismoak Alpha-rako, Itanium-erako eta x86-64-rako inplementatuta daude, arkitektura horien hardware-mekanismoetara mapeatuz, edo emulatuz (Alphan PALcode bidez, edo Itanium-en eta x86-64-en softwareen bidez). &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Re-architecting SWIS for X86-64 (OpenVMS Boot Camp 2017)|hizkuntza=eu-ES|url=https://www.youtube.com/watch?v=U8kcfvJ1Iec|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

===Executive-a eta Kernel-a===
OpenVMSren ''Executive'' atalak pribilegiodun kodea eta sistemaren espazioan dauden datu-egiturak biltzen ditu. ''Executive'', gainera, bitan banatzen da: ''Kernel''-a, nukleoa atzitzeko moduan exekutatzen den kodea, eta nukleotik kanpoko kodea, pribilegio gutxiagokoa eta exekutiboa atzitzeko moduan exekutatzen dena.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

Exekutiboa atzitzeko moduan funtzionatzen duten ''Executive''-ko osagaien artean erregistroak kudeatzeko zerbitzuak (ingelesez, ''Record Management Services'') eta sistemaren zenbait zerbitzu daude, hala nola irudiak aktibatzea. Nukleoa eta exekutiboa atzitzeko moduen arteko diferentzia nagusia da sistema eragilearen datu-egitura zentral gehienak exekutibotik irakur daitezkeela, baina idazteko nukleorako atzipen modua behar dela.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Writing VMS Privileged Code: Part 1|url=https://hunter.goatley.com/vms/internals1.html|aldizkaria=hunter.goatley.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; Exekutibo-moduan exekutatzen ari den kodea nukleo-moduan exekutatzera pasa daiteke, hala nahi bada. Ustekabeko akatsen kontrako babes gisa bereizten dira bi moduak.&lt;ref&gt;Paul A. Karger; Mary Ellen Zurko; Douglas W. Benin; Andrew H. Mason; Clifford E. Kahnh (7–9 May 1990). A VMM security kernel for the VAX architecture (PDF). Proceedings. 1990 IEEE Computer Society Symposium on Research in Security and Privacy. IEEE.  https://www.scs.stanford.edu/nyu/04fa/sched/readings/vmm.pdf&lt;/ref&gt;

''Kernel''-ak edo nukleoak sistema eragilearen funtsezko datu-egiturak (orrien taulak, sarrera/irteera eta planifikazio-datuak) eta egitura horietan eragiten duten errutinak biltzen ditu. Nukleoak hiru azpisistema nagusi ditu: sarrera/irteera, prozesuen planifikazioa eta denboraren zein memoriaren kudeaketa.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Ruth E.|abizena=Goldenberg|izenburua=VAX/VMS internals and data structures : version 5.2|argitaletxea=Digital Press|data=1991|url=https://www.worldcat.org/oclc/22704103|isbn=1-55558-059-9|pmc=22704103|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Gainera, beste funtzio batzuk ere betetzen ditu, hala nola izen logikoen kudeaketa, sinkronizazioa eta sistemaren zerbitzuen banaketa.

Pribilegio egokiak dituen erabiltzaile-moduko kodeari exekutibo-modura edo nukleo-modura aldatzen uzten dio OpenVMSk, $CMEXEC eta $CMKRNL sistemaren zerbitzuak erabiliz, hurrenez hurren.&lt;ref&gt;&quot;VSI OpenVMS System Services Reference Manual: A–GETUAI&quot; (PDF). VSI. June 2020.  https://vmssoftware.com/docs/VSI_SYS_SERVICES_REF_VOL_I.PDF&lt;/ref&gt; Horri esker sistemaren espaziotik kanpo dagoen kodeak zuzeneko atzipena izango du ''Executive''-ko errutinetara eta sistemaren zerbitzuetara. Gainera, sistema eragilearen oinarrizko zerbitzuek pribilegiodun irudiak erabiltzen dituzte, dokumentatu gabeko interfazeen bidez sistema eragilearen datu-egiturak manipulatzeko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Wayne|abizena=Sewell|izenburua=Inside VMS : the system manager's and system programmer's guide to VMS internals|argitaletxea=Van Nostrand Reinhold|data=1992|url=https://www.worldcat.org/oclc/24379756|isbn=0-442-00474-5|pmc=24379756|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

===Fitxategi-sistema===
Erabiltzaileek eta aplikazioek fitxategi-sistemarekin eragiteko modu ohikoena Erregistroak kudeatzeko zerbitzuak (''Record Management Services'', RMS) prozedurak erabiltzea da, nahiz eta aplikazioek azpiko fitxategi-sistemarekin zuzenean eragin dezaketen S/Iko ilaren ''(Queue I/O'', QIO) zerbitzuen bidez.&lt;ref&gt;&quot;VSI OpenVMS I/O User's Reference Manual&quot; (PDF). VSI. August 2019.   https://vmssoftware.com/docs/VSI_IO_REF.pdf&lt;/ref&gt; VMSk onartzen dituen fitxategi-sistemak ''Files-11 On-Disk Structures'' (ODS) izenez ezagutzen dira, eta garrantzitsuenak ''ODS-2'' eta ''ODS-5'' dira.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;  ISO 9660 [[Disko trinko (CD)|CD-ROM]]etako eta [[zinta magnetiko|zinta magnetikoetako]] (ANSI zinta-etiketa dutenak) fitxategiak atzitzeko ere gai da VMS.&lt;ref&gt;&quot;VSI OpenVMS Guide to OpenVMS File Applications&quot; (PDF). VSI. 2019-07-23.   https://vmssoftware.com/docs/VSI_Gd_to_File_Apps_23Jul19.pdf&lt;/ref&gt;

2TB bolumenera mugatuta dago ''Files-11''.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; DEC hura ordezten saiatu zen ''log-structured file system'' moduko fitxategi-sistema batekin. ''Spiralog'' izena zuen eta 1995ean merkaturatu zen lehen aldiz. Hala ere, ''Spiralog''-en garapena eten egin zen hainbat arazoren ondorioz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Robert|abizena=Boyd|urtea=2006|izenburua=Why was Spiralog retired? (Community)|url=https://community.hpe.com/hpeb/plugins/custom/hp/hpebresponsive/custom.bounce_endpoint?referer=https%3A%2F%2Fcommunity.hpe.com%2Ft5%2FOperating-System-OpenVMS%2FWhy-was-Spiralog-retired%2Ftd-p%2F4951205|aldizkaria=community.hpe.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; Horren ordez, kode irekiko GFS2 fitxategi-sistema OpenVMSra eramatearen eztabaida sortu zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=VMS Software|urtea=September 2020|izenburua=&quot;VSI OpenVMS Software Roadmap 2020&quot; (PDF).|url=https://web.archive.org/web/20201207040724/https://vmssoftware.com/pdfs/VMS_Software_Roadmap_2020.pdf|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

===Komendoen Iterpretatzailea (''Command Language Interpreter'')===
OpenVMSren ''Command Language Interpreter'' (CLI) [[Komando lerroko interfaze|komando-lerroko interfaze]] baten inplementazioa da; komandoen (aginduen) eta komando-prozeduren (shell script-en edo batch-fitxategien baliokideen) exekuzioaz arduratzen da.&lt;ref&gt;&quot;OpenVMS User's Manual&quot; (PDF). VSI. VSI. July 2020. Chapter 14, Advanced Programming with DCL.  https://vmssoftware.com/docs/VSI_USERS_MANUAL.pdf&lt;/ref&gt; OpenVMSrako CLI estandarra  ''DIGITAL Command Language'' da, baina beste aukera batzuk ere badaude.

[[Unixeko shell|Unixeko shell-etan]] ez bezala (normalean, beren prozesu isolatuan exekutatzen dira, eta beste edozein erabiltzaile-moduko programek bezala jokatzen dute), OpenVMSko CLIak prozesu baten hautazko osagaia dira, eta prozesu horrek exekuta dezakeen edozein irudi exekutagarrirekin batera doaz.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Unix-eko ''[[Shell (informatika)|shell]]''-ak normalean exekutagarriak exekutatuko ditu ''fork-exec'' bidez aparteko prozesu bat sortuz, baina OpenVMSren CLIak normalean prozesu berean kargatuko du irudi exekutagarria, kontrola irudiari pasako dio eta kontrola berriro CLIari pasako diola ziurtatuko du, irudiaren exekuzioa amaitu eta prozesua jatorrizko egoerara itzuli denean.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

CLIa erabiltzailearen kodearen helbide-eremu berean kargatzen denez, eta CLIak irudiaren aktibazioa eta exekuzioa eskatzeko ardura duenez, CLIa prozesuen helbideen espazioan mapatzen da ''supervisor'' edo ikuskatzaile atzipen-moduarekin (erabiltzaile-kode gehienek dutena baino pribilegio-maila altuagoarekin). Hala, CLIren kodea eta datu-egiturak erabiltzaile-moduko kodearen bidez nahi gabe edo maltzurkeriaz manipulatzea saihesten da.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

== Ezaugarriak ==
[[Fitxategi:DEC_VAXstation_4000_96_OpenVMS_6.1.jpeg|thumb| VAXstation 4000ren 96 modeloa OpenVMS V6.1 exekutatzen, DECwindows Motif eta NCSA Mosaic arakatzailearekin batera.]]

=== Clustering-a edo konputagailuen multzokatzea ===
OpenVMSk [[Clustering|clusteringa]] onartzen du (hasieran ''VAXcluster'' eta gerora ''VMScluster'' moduan ezagutu zena), hau da, ordenagailu ezberdinek sistema eragilearen instantzia propioa exekutatzea onartzen du. Clustering-ean parte hartzen duten ordenagailuak (nodoak) erabat independenteak izan daitezke haien artean edo posiblea da, baita ere, gailu batzuk partekatzea, hala nola, disko gogorrak, inprimagailuak, gailu zehatz batzuen kontrolagailuak, etab. Nodoen arteko komunikazioak sistemaren irudiaren abstrakzio bakarra (ingelesez SSI, ''Single System Image'') eskaintzen du.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Cluster Systems|argitaletxea=VSI|data=August 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_OpenVMS_Cluster_Systems.pdf|accessdate=2021-01-13}}&lt;/ref&gt; Nodoak elkarren artean konektatuta egon daitezke hardware-konexio jabedun baten bidez (''Cluster Interconnect'') edo [[Ethernet]] konexio estandar baten bidez.

OpenVMSk kluster batean 96 nodora arte onartzen ditu. Arkitektura mistoko klusterrak ere onartzen ditu (VAX, Alpha eta Itanium konputagailuek arkitektura desberdinak dituzte)&lt;ref name=&quot;cluster-docs&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI Products - Clusters|url=https://vmssoftware.com/products/clusters/|lana=VSI|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt;. OpenVMS clusterretan aurreikusitako edo aurreikusi gabeko etenaldi bat gertatuz gero, aplikazioek normaltasunez funtziona dezakete.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Building Dependable Systems: The OpenVMS Approach|argitaletxea=DEC|data=May 1994|url=https://www.digiater.nl/openvms/doc/alpha-v8.3/ovms_archived/BUILD_DEPEND_SYS.PDF|accessdate=2021-07-31}}&lt;/ref&gt; Aurreikusitako etenaldiak hardware eta software eguneratzeak izan daitezke, adibidez.&lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqC-1&quot;/&gt;

=== Saretzea ===
DECnet protokolo-multzoa VMSn integratuta dago xehetasun osoz eta horri esker sare bidez urrunetik saioa has daiteke VMS sistemetan, urrunetik fitxategietarako sarbidea lortu edo inprimagailuak erabili, besteak beste.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=DECnet for OpenVMS Guide to Networking|argitaletxea=VSI|data=August 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_DECnet_IV_Gd_to_Networking.pdf|accessdate=2021-01-14}}&lt;/ref&gt; VMSren bertsio modernoek DECnet IV faseko protokolo tradizionala onartzen dute, baita [[OSI eredua|OSIrekin]] bateragarria den V fasea ere (''DECnet-Plus'' izenez ere ezaguna).&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI Products - DECnet|argitaletxea=VSI|url=https://vmssoftware.com/products/decnet/|accessdate=2021-01-14}}&lt;/ref&gt; [[TCP/IP eredu|TCP/IP]] protokoloa ere onartzen du OpenVMSk, baldin eta ''OpenVMSrako TCP/IP Zerbitzuak'' produktua instalatuta badago (hasieran VMS/ULTRIX izena jarri zitzaion, ondoren [[ULTRIX]] ''Communications Extensions'' edo UCX).&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VMS/ULTRIX System Manager's Guide|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=September 1990|url=https://archive.org/details/hack42_VMS-ULTRIX_Connection_Volume_1_System_Managers_Guide|accessdate=2021-01-21}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;tcp-ip-services&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS TCP/IP User's Guide|argitaletxea=VSI|data=August 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_TCPIP_USERS_GD.PDF|accessdate=2021-01-14}}&lt;/ref&gt; [[Secure Shell|SSH]], [[DHCP]], [[Fitxategien Transferentziarako Protokoloa|FTP]] eta [[SMTP]] protokoloetarako euskarria ere badu OpenVMSk, denak ere, [[Berkeley Software Distribution|BSD]] sare-pilaren ataka batean oinarrituak daudenak. &lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Robert Rappaport|urtea=2004|izenburua=Parallelism and Performance in the OpenVMS TCP/IP Kernel|abizena2=Yanick Pouffary|abizena3=Steve Lieman|abizena4=Mary J. Marotta|url=https://support.hpe.com/hpesc/public/docDisplay?docId=emr_na-c04623334|kazeta=OpenVMS Technical Journal|liburukia=4}}&lt;/ref&gt; 

DECek PATHWORKS izeneko software pakete bat saldu zuen (hasieran PCSA edo ''Personal Computer Systems Architecture'' izenez ezaguna) [[MS-DOS]], [[Microsoft Windows]], OS/2 edo [[Apple Macintosh]] erabiltzen zuten ordenagailuak VMS sistemetako terminal gisa erabili ahal izateko edo VMS sistemak fitxategien edo inprimagailuen zerbitzari moduan erabiltzeko.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Alan Abrahams|urtea=1992|izenburua=An Overview of the PATHWORKS Product Family|abizena2=David A. Low|url=https://www.hpl.hp.com/hpjournal/dtj/vol4num1/vol4num1art1.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=4|alea=1}}&lt;/ref&gt; Gerora, ''Advanced Server for OpenVMS'' izena eman zitzaion PATHWORKS-i (OpenVMSrako zerbitzari aurreratua), eta Itanium arkitekturarako migrazioa egin zen garaian [[Samba|Samba-ko]] VMS ataka batez ordezkatua izan zen.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Andy Goldstein|izenburua=Samba and OpenVMS|data=2005|url=http://de.openvms.org/TUD2005/02_Advanced_Server_and_Samba_Andy_Goldstein.pdf|lana=de.openvms.org|accessdate=2021-01-01}}&lt;/ref&gt;

DECek ''Local Area Transport'' (LAT) protokoloa eskaintzen zuen, eta horri esker urruneko terminal eta inprimagailuak VMS sistemetara konekta zitezkeen terminalen zerbitzarien bidez, DECserver familiako baten bidez, adibidez.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Local Area Transport Network Concepts|argitaletxea=DEC|data=June 1988|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/ethernet/decserver_300/AA-LD84A-TK_LAT_Network_Concepts_Jun88.pdf|accessdate=2021-01-14}}&lt;/ref&gt;

=== Programazioa ===
DECek (eta lekukoa hartu zioten enpresek) VMSn [[programazio-lengoaia]] ugari erabiltzeko aukera eman zuen. VMSn ofizialki onartzen diren lengoaiak, gaur egungoak edo garai batekoak &lt;ref name=&quot;language-1985&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX/VMS Software Language and Tools Handbook|data=1985|url=http://bitsavers.org/pdf/dec/vax/handbook/VMS_Language_and_Tools_Handbook_1985.pdf|lana=bitsavers.org|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;vsi-products&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI List of Products|url=https://vmssoftware.com/products/list/|lana=VSI|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt;, hauek dira: VAX MACRO, BLISS, [[C (programazio lengoaia)|C]], DCL, [[FORTRAN|Fortran]], [[Pascal (programazio lengoaia)|Pascal]], [[COBOL]], [[BASIC]], [[C++]], [[Java (programazio-lengoaia)|Java]], [[Common Lisp]], APL, [[Ada (programazio-lengoaia)|Ada]], PL/I, DIBOL, CORAL, OPS5, RPGII, MUMPS, MACRO-11, DECTPU, VAX SCAN.

OpenVMSren ezaugarri aipagarrienetako bat ''Common Language Environment'' (euskaraz, Lengoaien Ingurune Komuna) da, zorrozki definitutako estandarra, funtzioei eta errutinei dei egiteko arauak zehazten dituena eta gainera, programazio-lengoiaren araberakoak ez diren [[Pila (informatika)|pila]], [[Erregistro (hardware)|erregistro]] etab.en erabilera zehazten duena.&lt;ref name=&quot;openvms-calling-standard&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Calling Standard|data=January 2021|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_CALLING_STD.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; Horri esker, lengoaia batean idatzitako errutina bati (Fortran-en, adibidez) beste batetik (COBOL-en idatzitakotik, adibidez) deitzea posiblea da, beste programazio-lengoaiaren xehetasunak ezagutzeko beharrik gabe. OpenVMS bera lengoaia askotan inplementatuta dago, baina Lengoaien Ingurune Komunari eta deietarako estandarrari esker, lengoaia horiek guztiak konbinatu ahal izatea lortzen da.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Programming Concepts Manual, Volume II|argitaletxea=VSI|data=April 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_PROGRAM_CONCEPTS_VOL_II.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; DECek Egituren Definiziorako Lengoaia (ingelesez, ''Structure Definition Language,'' SDL) izeneko tresna sortu zuen, lengoaia ezberdinetatik erabiliko ziren [[Datu-egitura|datu-egituren]] definizioak [[Erazagutze|erazagupen]] komun batetik sortzeko. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=SDL, LANGUAGE, Data Structure/Interface Definition Language|data=November 1996|url=https://www.digiater.nl/openvms/freeware/v30/sdl/freeware_readme.txt|lana=digiater.nl|accessdate=2021-01-03}}&lt;/ref&gt;

==== Garapenerako tresnak ====
[[Fitxategi:Vax-vms-grey-wall.jpg|thumb| VAX/VMSren dokumentazioaren &quot;Horma Grisa&quot;, Living Computers: Museum + Labs-en kokatua. ]]
DECek softwarea garatzeko tresnen bilduma bat argitaratu zuen ''DECset'' izeneko produktu batean (jatorriz ''VAXset'' izenekoa).&lt;ref name=&quot;language-1985&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX/VMS Software Language and Tools Handbook|data=1985|url=http://bitsavers.org/pdf/dec/vax/handbook/VMS_Language_and_Tools_Handbook_1985.pdf|lana=bitsavers.org|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt; Bilduma horren baitan honakoak zeuden: Lengoaiarekiko Sentikorra den Editorea (ingelesez ''Language-Sensitive Editor,'' LSE) izeneko [[editore bisual|editore bisuala]] OpenVMSrako bereziki garatua, bertsioen kontrolerako sistema bat (''Code Management System,'' CMS), kode-fitxategietatik fitxategi exekutagarriak sortuz programen exekuzioa ahalbidetzeko sistema bat (''Module Management System,'' MMS), softwarearen analisi estatikoa egin eta programa exekutatu gabe bere zuzentasuna aztertzeko sistema bat (''Source Code Analyzer,'' SCA), programen eraginkortasuna aztertzeko sistema bat programaren analisi dinamikoa egin ondoren haren exekuzio-denborei buruzko azterketak egiteko balio duena (''Performance and Coverage Analyzer,'' PCA) eta programen proba kasuak exekutatzeko laguntza ematen zuen sistema bat (''Digital Test Manager'' , DTM).&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=DECset|url=https://vmssoftware.com/products/decset/|lana=VSI|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt; Horrez gain, [[testu-editore]] batzuk ere sartu ziren, besteak beste, EDT, EVE eta [[TECO]].&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS DCL Dictionary: A-M|argitaletxea=VSI|data=April 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_DCL_DICT_VOL_I.pdf|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt;

''OpenVMS Debugger'' araztaileak DECen konpilatzaile guztiak onartzen ditu, baita beste hainbat programazio-lengoaia ere. Eten-puntuen eta zaintza-puntuen bidezko arazketa egiteko gai da eta gainera, programa exekutatzen den bitartean ere egin daiteke arazketa modu interaktiboan, [[Komando lerroko interfaze|komando-lerroa]] edo [[GUI|erabiltzailearen interfaze grafikoa]] erabiliz.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Debugger Manual|argitaletxea=VSI|data=June 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_DEBUGGER.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; Behe-mailako araztaileak ere badaude, ''DELTA'' eta ''XDELTA'', kode arrunta arazteaz gain pribilegio bereziko kodea ere arazteko.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Delta/XDelta Debugger Manual|argitaletxea=VSI|data=August 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_DELTA_XDELTA.pdf|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;

2019an, VSIk garapen-ingurune integratu bat kaleratu zuen VMSrako, [[Visual Studio|Visual Studio Code-n]] oinarritua.&lt;ref name=&quot;vms-roadmap-12-2019&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS Rolling Roadmap|argitaletxea=VSI|data=December 2019|url=https://vmssoftware.com/pdfs/VSI_Roadmap_20191209.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; Horri esker, urrunetik garatu eta araztu daitezke VMS aplikazioak [[Microsoft Windows]], [[MacOS X|macOS]] edo [[Linux]] lan-estazioetatik.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VMS IDE|url=https://marketplace.visualstudio.com/items?itemName=VMSSoftwareInc.vms-ide|lana=marketplace.visualstudio.com|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt;

==== Datu-baseen kudeaketa ====
DECek [[Datu-base|datu-baseak]] kudeatzeko hainbat produktu sortu zituen VMSrako, eta horietako batzuk ''VAX Information Architecture'' izeneko familiaren baitan merkaturatu ziren.&lt;ref name=&quot;vax-info-handbook&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX/VMS Software Information Management Handbook|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=1985|url=http://bitsavers.trailing-edge.com/pdf/dec/vax/handbook/VMS_Information_Management_Handbook_1985.pdf|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt; Produktu horiek honakoak zituzten:

* ''Rdb'': [[Datu-base erlazional|Datu-base erlazionala]], hasiera batean jabegodun ''Relational Data Operator'' (RDO) kontsulta-interfazea erabiltzen zuena baina gerora [[SQL]]  erabiltzera igaro zena.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Ian Smith|izenburua=Rdb's First 20 Years: Memories and Highlights|data=2004|url=http://www.oracle.com/technology/products/rdb/pdf/2003_tech_forums/13_rdbs_first_20_years.pdf|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;
* ''DBMS:'' Datu-baseak kudeatzeko sistema, CODASYL sare-eredua eta ''Data Manipulation Language'' (DML) erabiltzen dituena.
* ''Digital Standard MUMPS'' (DSM): programazio-lengoaia integratua eta gako-balio motako datu-basea.&lt;ref name=&quot;language-1985&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX/VMS Software Language and Tools Handbook|data=1985|url=http://bitsavers.org/pdf/dec/vax/handbook/VMS_Language_and_Tools_Handbook_1985.pdf|lana=bitsavers.org|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;
* ''Common Data Dictionary'' (CDD): [[Datu-base eskema|datu-base eskemen]] biltegi zentral bat, aplikazio ezberdinen artean datu-baseen eskemak partekatzeko eta programazio-lengoaia ezberdinetan erabiltzeko datu-definizioak sortzeko aukera ematen duena.
* ''DATATRIEVE'': RMS fitxategietatik eta Rdb eta DBMS datu-baseetatik datuak atzitzeko gaitasuna duen kontsultarako eta txostenak egiteko tresna.
* ''Application Control Management System'' (ACMS):  [[Transakzio (informatika)|transakzioak]] prozesatzeko monitorea, goi-mailako ''Task Description Language'' (TDL) lengoaia erabiliz aplikazioak sortzeko aukera ematen duena. Transakzio baten urratsak DCL aginduak edo ''Common Language Environment'' prozedurak erabiliz inplementa daitezke. [[Erabiltzailearen interfaze|Erabiltzailearen interfazeak]] inplementa daitezke TDMS, DECforms edo Digital-en ALL-IN-1 ofimatika produktua erabiliz. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Compaq ACMS for OpenVMS Getting Started|argitaletxea=Compaq|data=December 1999|url=http://odl.sysworks.biz/disk$vaxdocmar002/database/acms_v43/6621/6621pro_contents.html|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;
* ''RALLY'', ''DECadmire'' - Datu-baseetan babestutako aplikazioak sortzeko laugarren belaunaldiko programazio-lengoaiak (''fourth-generation programming languages,'' 4GLs). &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Building Dependable Systems: The OpenVMS Approach|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=March 1994|url=https://www.itec.suny.edu/scsys/vms/ovmsdoc073/ovms_archived/pdf/BUILD_DEPEND_SYS.PDF|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt; DECadmire ACMSrekin integratu zen, eta gerora Windows PCrako [[Visual Basic]] erabiltzen duten [[bezero-zerbitzari]] aplikazioak sortzeko euskarria gehitu zion.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Cover Letter for DECADMIRE V2.1 MUP Kit - DECADMIRE V2.1A|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=1995|url=http://h30266.www3.hpe.com/MasterIndex/cover_letter/cover_letter_0071573c.txt|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;

1994an, Rdb, DBMS eta CDD [[Oracle Corporation|Oracle]] enpresari saldu zizkion DECek, eta gaur egun enpresa horrek produktu horien garapenarekin segitzen du.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Kevin Duffy|izenburua=Oracle Rdb Status and Direction|abizena2=Philippe Vigier|data=2004|url=http://www.decus.de/slides/sy2004/21_04/2p06.pdf|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt; 1995ean, DSM InterSystems enpresari saldu zion DECek. InterSystems-ek ''Open M'' izena jarri zion, baina azkenean bere Caché produktuarekin ordezkatzea erabaki zuen.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Larry Goelz|izenburua=Cover Letter re DSM|argitaletxea=Compaq|abizena2=John Paladino|data=1999-05-31|url=http://h30266.www3.hpe.com/masterindex/cover_letter/cover_letter_013a1ce4.txt|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;

Aipatutakoez gain, datu-baseak kudeatzeko sistema hauek ere erabil daitezke OpenVMSn: [[MariaDB]],&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Neil Rieck|izenburua=OpenVMS Notes MySQL and MariaDB|data=2020-06-29|url=http://www3.sympatico.ca/n.rieck/docs/openvms_notes_mysql_mariardb.html|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt; Mimer SQL&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Bengt Gunne|izenburua=Mimer SQL on OpenVMS Present and Future|data=2017|url=http://www.vmsconsultancy.com/download/NL-VMSUpdate-2017/MimerSQL%20VMSSIG%20Holland.pdf|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt; eta System 1032.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Rocket Software System 1032|argitaletxea=Rocket Software|url=https://www.rocketsoftware.com/products/rocket-m204/rocket-system-1032|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;

=== Erabiltzaile-interfazeak ===
[[Fitxategi:Openvms-8.4-2L1-dcl.png|eskuinera|thumb| OpenVMS Alpha V8.4-2L1, DCL CLI erabiltzaile-interfaze lehenetsia erakusten terminaleko saio batean.]]
Hasieran, testuan oinarritutako DECen terminaletan modu interaktiboan erabiltzeko eta kudeatzeko diseinatu zen VMS (DECen VT100 terminalean edo DECwriter seriekoetan, adibidez). 1984an VAXstation lerroa aurkeztu zenetik, VMS [[GUI|erabiltzaile-interfaze grafikoetan]] erabil zitekeen [[Lan-estazio|lan-estazioetan]] eta [[XTerminal|X terminaletan]] (VT1000 seriekoetan, adibidez).

==== Testuan oinarritutako erabiltzaile-interfazeak ====
OpenVMS sistema eragilearen lehen bertsioa argitaratu zenetik, ''DIGITAL Command Language'' (DCL) izan da haren agindu bidezko lengoaiaren interpretatzaile nagusia (''Command Language Interpreter'', CLI).&lt;ref name=&quot;vms-1.0-spd&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description - VAX/VMS Operating System, Version 1.0|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=September 1978|url=http://www.bitsavers.org/www.computer.museum.uq.edu.au/pdf/AE-C770B-TE%20VAX-VMS%20Operating%20System,%20Version%201.0%20SPD%2025.1.2.pdf|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;vms-8.4-spd&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description and QuickSpecs - VSI OpenVMS Version 8.4-2L1 for Integrity servers|argitaletxea=VMS Software Inc.|data=July 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_OVMS_SPDQS_OS_V842L1I_UPD1.pdf|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt; Hala ere, badira VMSrako beste agindu bidezko interpretatzaile ofizial batzuk, hala nola, RSX-11 MCR (VAXen bakarrik) eta hainbat [[Unixeko shell|Unix]] shell.&lt;ref name=&quot;language-1985&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX/VMS Software Language and Tools Handbook|data=1985|url=http://bitsavers.org/pdf/dec/vax/handbook/VMS_Language_and_Tools_Handbook_1985.pdf|lana=bitsavers.org|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt; Gainera, DECek hainbat tresa argitaratu zituen testuetan oinarritutako erabiltzaile-interfazeetarako aplikazioak garatzeko, adibidez, ''Form Management System'' (FMS) eta ''Terminal Data Management System'' (TDMS), gerora ''DECforms''-ek ordezkatuko zituena.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description HP DECforms for OpenVMS, Version 4.0|data=August 2006|url=http://h30266.www3.hpe.com/PDFs/HPFMS25.pdf|lana=Hewlett Packard Enterprise|accessdate=2021-01-01}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description HP FMS for OpenVMS, Version 2.5|data=January 2005|url=http://h30266.www3.hpe.com/PDFs/SPDDecforms40.pdf|lana=Hewlett Packard Enterprise|accessdate=2021-01-01}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Compaq TDMS for OpenVMS VAX, Version 1.9B|data=July 2002|url=http://h30266.www3.hpe.com/PDFs/TDMSforVAXV19B.pdf|lana=Hewlett Packard Enterprise|accessdate=2021-01-01}}&lt;/ref&gt; Behe-mailako interfaze bat ere bazegoen, ''Screen Management Services'' (SMG$) izenekoa, Unix-erako ''curses''-en antzekoa.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS RTL Screen Management (SMG$) Manual|data=2001|url=http://h30266.www3.hpe.com/odl/vax/opsys/vmsos73/vmsos73/5935/5935pro_contents.html|lana=Hewlett Packard Enterprise|accessdate=2021-01-01}}&lt;/ref&gt;

==== Erabiltzaile-interfaze grafikoak (GUI) ====
Urteetan zehar, VMSk hainbat [[GUI]] interfaze eta tresna erabili ditu:

* VMSren jatorrizko interfaze grafikoa ''VMS Workstation Software'' (VWS) izan zen, 1984ean VAXstation I-erako sortu zen leiho-sistema jabeduna.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Rick Spitz|urtea=1986|izenburua=The Making of a Micro VAX Workstation|abizena2=Peter George|abizena3=Stephen Zalewski|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/dtj/dtj_v01-02_mar1986.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=1|alea=2|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; ''User Interface Services'' (UIS) izeneko [[API]] bat zuen.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=MicroVMS Workstation Graphics Programming Guide|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=May 1986|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/vax/vms/vms_workstation/AL-GI10B-TN_MicroVMS_Workstation_Graphics_Programming_Guide_May1986.pdf|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; VAX hardware sorta mugatu batean funtzionatzen zuen.
* 1989an, DECek X11n oinarritutako leiho-sistema berri batez ordezkatu zuen VWS: ''DECwindows''.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Scott A. McGregor|urtea=1990|izenburua=An Overview of the DECwindows Architecture|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/dtj/dtj_v02-03_1990.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=2|alea=3|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; VAX/VMS V5.1 bertsioan erabiltzeko eskaini zen lehen aldiz.&lt;ref name=&quot;vaxmacro-release&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=(Open)VMS(/ VAX), Version overview|url=http://www.vaxmacro.de/vvo.html|lana=vaxmacro.de|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; ''DECwindows''-en lehen bertsioek ''X User Interface'' (XUI) izeneko tresna-sorta baten gainean eraikitako interfazea izan zuten. UISX izeneko produktu bat ere eskaini zen, VWS/UIS aplikazioak ''DECwindows''-en exekutatu ahal izateko.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Migrating VWS/UIS Applications to DECwindows?|data=November 9, 2004|url=http://h41379.www4.hpe.com/wizard/wiz_9916.html|lana=HP OpenVMS ask the wizard}}&lt;/ref&gt; Ondoren, ''Open Software Foundation''-ek XUI-ren zatiak erabili zituen, ''Motif'' tresna-sorta garatzeko.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Janet Dobbs|izenburua=Strategies for Writing Graphical UNIX Applications Productively and Portably|orrialdea=50|data=August 1989|url=https://www.tuhs.org/Archive/Documentation/AUUGN/AUUGN-V10.4.pdf|kazeta=AUUG Newsletter|liburukia=10|zenbakia=4|accessdate=2021-12-29}}&lt;/ref&gt;
* 1991n, DECek XUIren ordez ''Motif tresna-sorta'' erabiliz ''DECwindows Motif'' sortu zuen.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Using DECwindows Motif for OpenVMS|data=October 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_DECW_USER_GD.pdf|lana=VSI|accessdate=2020-10-21}}&lt;/ref&gt; Horren ondorioz, OpenVMS V6.0 bertsioan ''Motif Window Manager'' bihurtu zen lehenetsitako DECwindows interfazea bihurtu zen, nahiz eta XUI leiho kudeatzailea aukera moduan erabilgarri mantendu zen.&lt;ref name=&quot;vaxmacro-release&quot; /&gt;
* 1996an, ''DECwindows Motif''-erako ''New Desktop'' interfazea argitaratu zuen DECek OpenVMS V7.1 bertsioarekin, ''Common Desktop Environment''-en (CDE) oinarritua.&lt;ref name=&quot;vaxmacro-release&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Getting Started With the New Desktop|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=May 1996|url=http://odl.sysworks.biz/disk$axpdocdec023/office/dwmot126/vmsdw126/gettingstarted/getting_started.html|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; Alpha eta Itanium sistemetan, saioa hastean oraindik ere hauta daiteke MWMn oinarritutako erabiltzaile-interfaze zaharragoa (&quot;''DECwindows Desktop''&quot; izenez ezagutzen dena). ''New Desktop'' ez zen inoiz OpenVMSren VAX bertsioetara eraman.

90eko hamarkadan, DEC-Alpha lan-estazioetan exekutatzen ziren VMSren bertsioek ''OpenGL''&lt;ref&gt;[http://www.faqs.org/faqs/graphics/opengl-faq/part1/ OpenGL Frequently Asked Questions (FAQ) [1/3&amp;#x5D;]. Faqs.org. Retrieved on 2013-07-17.&lt;/ref&gt; eta [[AGP|''Advanced Graphics Port'' (AGP)]] grafikoetarako egokitzaileak erabiltzeko aukera eman zuten. Estandar grafiko zaharragoetarako euskarriak ere eskaintzen ziren, hala nola GKS eta PHIGS.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description VSI Graphical Kernel System|argitaletxea=VSI|data=2017|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_gks_spd.pdf|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description DEC PHIGS Version 3.1 for OpenVMS VAX|data=April 1995|url=http://h30266.www3.hpe.com/PDFs/DECPhigsV31forVAX.pdf|lana=Hewlett Packard Enterprise|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt; ''DECwindows''-en bertsio modernoak ''X.Org Server''-en oinarritzen dira.&lt;ref name=&quot;vms-8.4-spd&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description and QuickSpecs - VSI OpenVMS Version 8.4-2L1 for Integrity servers|argitaletxea=VMS Software Inc.|data=July 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_OVMS_SPDQS_OS_V842L1I_UPD1.pdf|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt;

=== Segurtasuna ===
OpenVMSn ez dira gutxi segurtasuna bermatzeko tresnak eta mekanismoak, horien artean, segurtasun-identifikatzaileak, baliabide-identifikatzaileak, azpisistema-identifikatzaileak, ''access-control list''-ak (ACL), [[Intrusio Detekzio Sistema|intrusioen detekziorako sistema]], segurtasunaren auditoriak eta alarmak, besteak beste.&lt;ref name=&quot;guide-to-system-security&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Guide to System Security|argitaletxea=VSI|data=December 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_System_Security_Manual.pdf|accessdate=2021-04-26}}&lt;/ref&gt; Estatu Batuetako ''Trusted Computer System Evaluation Criteria'' (TCSEC) irizpideen arabera, C2 klasean kokatzen da OpenVMV (hau da, fidagarritasun maila ertainekoa) eta indartutako segurtasuna duen SEVMS bertsioa B1 klasean (fidagarritasun maila altukoa).&lt;ref&gt;National Computer Security Center (NCSC) Trusted Product Evaluation List (TPEL)&lt;/ref&gt; Sistema informatikoen segurtasun-maila neurtzeko ITSEC eskalan E3 baloratioa du OpenVMSk (E0 izanik balorazio baxuena eta E6 altuena) (ikus ''National Computer Security Center'' (NCSC) eta ''Common Criteria'').&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=HP OpenVMS Guide to System Security|argitaletxea=Hewlett Packard|data=September 2003|url=https://support.hpe.com/hpesc/public/docDisplay?docId=emr_na-c04621379|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; [[Pasahitz|Pasahitzen]] [[Hashing|hash]]-ak Purdyren polinomioa erabiliz lortzen dira.

==== Ahuldadeak ====

* VMSren lehen bertsioetan, pribilegiodun erabiltzaile-kontu batzuk zeuden (&lt;code&gt;SYSTEM&lt;/code&gt;, FIELD, SYSTEST eta &lt;code&gt;DECNET&lt;/code&gt; barne). Kontu horiek lehenetsitako pasahitzak zituzten eta sistemaren kudeatzaileek sarritan  ez zituzten pasahitz horiek aldatzen.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Green|izenburua=The &quot;Father Christmas&quot; Worm|abizena2=Sisson|izena1=James L.|izena2=Patricia L.|data=June 1989|url=https://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/casi.ntrs.nasa.gov/19920019024.pdf|kazeta=12th National Computer Security Conference Proceedings|accessdate=November 23, 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Kevin Rich|izenburua=Security Audit on OpenVMS: An Internal Auditor's Perspective|argitaletxea=SANS Institute|data=November 2004|url=https://www.giac.org/paper/gsna/176/security-audit-openvms-internal-auditors-perspective/106696|accessdate=2021-07-21}}&lt;/ref&gt; Hainbat [[Informatika har|konputagailu har]] sortu ziren, ''WANK'' harra eta ''Father Christmas'' harra kasu, kontu horien pasahitzak lortu eta ''DECnet'' sareetara sartzeko.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Claes Nyberg|izenburua=DEFCON 16: Hacking OpenVMS|abizena2=Christer Oberg|abizena3=James Tusini|data=2011-01-20|url=https://www.youtube.com/watch?v=Xf7gVma6_3g|lana=[[YouTube]]|accessdate=2021-07-21}}&lt;/ref&gt; V5.0 bertsioan kontu horiei ez zitzaien lehenetsitako pasahitzik jarri eta, harrezkero, sistemaren konfigurazioa egitean kontu horietarako pasahitzak zehaztu behar izan zituzten erabiltzaileek nahitaez.&lt;ref name=&quot;vms-5.0-rel-notes&quot; /&gt;
* 2017an, ahuldade bat atzeman zen VAX eta Alpha arkitekturetako VMSn, 33 urtez inor konturatu gabe egon zena, eta CVE ID CVE-2017-17482&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=cve-website|url=https://www.cve.org/CVERecord?id=CVE-2017-17482|aldizkaria=www.cve.org|sartze-data=2022-07-28}}&lt;/ref&gt; esleitu zitzaion. Ahuldade horren ondorioz, plataforma horietan DCL agindu-lerrora sartzeko aukera zuen erasotzaileak pribilegioen eskalan gora eginez erasoa egin ahal izango zuen. Ahuldadea horrela azal daiteke: DCL agindu-prozesatzailearen kodean akatsa zegoen [[Buffer gainezkatze|bufferaren gainezkatzearen]] tratamenduan, erabiltzaileak martxan zegoen programa exekutagarri bat geldiarazi zezakeen CTRL/Y erabiliz eta komando lerroko prompt-era bueltatuz, eta arazoa sortzen zen DCLk geldiarazitako programaren baimen edo pribilegioak mantentzen zituelako.&lt;ref&gt;On the internal workings of the CTRL-Y mechanism, see: OpenVMS AXP Internals and Data Structures, Version 1.5, sections 30.6.5.1 (CTRL/Y Processing) and 30.6.5.4 (CONTINUE Command) at pp. 1074–1076.&lt;/ref&gt; Horrela, shell kodea exekuta zitekeen geldiarazitako programa exekutagarriaren baimenekin. Erasotzailearen erabiltzaile-kontuaren baimen-maila baino altuagoko programa exekutagarri bat izanez gero, erasotzaileak ahuldade horri etekin atera ziezaiokeen sistemaren segurtasuna saihesteko.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=John Leyden|izenburua=Ghost in the DCL shell: OpenVMS, touted as ultra reliable, had a local root hole for 30 years|data=2018-02-06|url=https://www.theregister.com/2018/02/06/openvms_vulnerability/|lana=theregister.com|accessdate=2021-01-13}}&lt;/ref&gt;

==Zaletuen programak==
1997an, OpenVMS eta zenbait geruza-produktu doan eskaini ziren zaletuentzat erabilera ez-komertzialerako, ''OpenVMS Hobbyist Program'' programaren barruan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|urtea=1999|izenburua=&quot;Compaq and DECUS expand Free License OpenVMS Hobbyist Program&quot;|argitaletxea=Compaq|url=http://www.openvmshobbyist.com/openvms_history/hobbyist_history/hobbyist_faq/hobby.html|aldizkaria=www.openvmshobbyist.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; Orduz geroztik, OpenVMS softwarea ekoizte duten zenbait enpresak baldintza beretan jarri dituzte eskura haien produktuak, ''Process Software'', adibidez. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Process Software: Hobbyist Program|url=https://www.process.com/resources/openvms/hobbyist.html|aldizkaria=www.process.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; x86-64 arkitekturarako migrazioa egin aurretik, OpenVMS erabiltzeko gai zen hardwarea zaharra eta garestia zenez, SIMH moduko emuladoreak erabiltzen zituzten zaletuek OpenVMS instalatzeko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Bill Pedersen; John Malmberg|izenburua=vms-ports / Wiki / VMSHardware|url=https://sourceforge.net/p/vms-ports/wiki/VMSHardware/|aldizkaria=sourceforge.net|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

2020ko martxoan, [[Hewlett-Packard|HPEk]] ''OpenVMS Hobbyist Program'' programaren amaiera iragarri zuen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Thom Holwerda|urtea=2020|izenburua=HPE sets end date for hobbyist licenses for OpenVMS – OSnews|url=https://www.osnews.com/story/131640/hpe-sets-end-date-for-hobbyist-licenses-for-openvms/|aldizkaria=www.osnews.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; Horren ondoren, HPEren ''OpenVMS Hobbyist Program'' ordezkatzeko asmoz, ''Community License Program'' (CLP) iragarri zuen VSIk, 2020ko apirilean.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|urtea=2020|izenburua=VMS Software Announces Community License — VMS Software, Inc.|argitaletxea=VMS Software|url=https://vmssoftware.com/about/news/2020-04-22-vsi-announces-community-license/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; 2020ko uztailean atera zen CLP, eta Alpha eta Integrity sistemetarako OpenVMSren bertsioetarako lizentziak eskaintzen ditu. x86-64 arkitekturarako OpenVMSren lizentziak eskuragarri egongo dira arkitektura horretarako bertsio egonkor bat argitaratzen denean.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=VMS Software Community License Available — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/news/2020-07-28-community-license/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; CLP ezin da erabili VAXetan OpenVMS instalatzeko, VSIk ez baitauka VAXerako OpenVMSren bertsiorik, eta bertsio zaharrak oraindik HPErenak baitira.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=VSI Announces Community License Updates — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/news/2020-06-11-community-license-updates/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==

* [[OpenSSL]]
* [[Sistema eragileen arkitektura]]

== Kanpo estekak ==
{{Autoritate kontrola}}</text>
      <sha1>kv6usuteckx648tbprlag6d68ctaenq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006112</id>
      <parentid>9005848</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:36:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ana Zelaia Jauregi</username>
        <id>27291</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="74856" xml:space="preserve">{{Software infotaula}}

'''OpenVMS''' (edo '''VMS,''' ''Virtual Memory System)'' [[Alegiazko memoria|memoria birtualean]] oinarritutako [[sistema eragile|sistema eragilea]] da, multierabiltzailea eta multiprozesatzailea.&lt;ref name=&quot;vms-20-years&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS at 20 Nothing stops it|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1997|url=https://h50146.www5.hpe.com/products/software/oe/openvms/history/vaxvms20/pdf/vmsbook.pdf|accessdate=2021-02-12}}&lt;/ref&gt; Denbora banatzeko, loteka prozesatzeko, transakzioak prozesatzeko eta [[Lan-estazio|lan-estazioetako]] aplikazioetarako diseinatuta dago.&lt;ref name=&quot;vms-8.4-spd&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description and QuickSpecs - VSI OpenVMS Version 8.4-2L1 for Integrity servers|argitaletxea=VMS Software Inc.|data=July 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_OVMS_SPDQS_OS_V842L1I_UPD1.pdf|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt; OpenVMS erabiltzen duten bezeroak bankuak, finantza-zerbitzuak, ospitaleak eta osasun-arreta, telekomunikazio-operadoreak, sareko informazio-zerbitzuak eta industria-fabrikatzaileak izan ohi dira.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI Business &amp; New Products Update – April 9, 2019|argitaletxea=VSI|data=April 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VMS_Software_Inc.-April_2019_Update_7am_Session.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; 1990eko eta 2000ko hamarkadetan, gutxi gorabehera milioi erdi VMS sistema zeuden martxan mundu osoan.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Drew Robb|izenburua=OpenVMS survives and thrives|data=2004-11-01|url=https://www.computerworld.com/article/2567299/openvms-survives-and-thrives.html|lana=computerworld.com|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Tao Ai Lei|izenburua=Digital tries to salvage OpenVMS|data=1998-05-30|url=http://www2.computerworld.co.nz/article/516907/digital_tries_salvage_openvms/|lana=computerworld.co.nz|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Jesse Lipcon|izenburua=OpenVMS: 20 Years of Renewal|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1997|url=http://h71000.www7.hp.com/openvms/20th/vms20/vms20.ppt|accessdate=2021-02-12}}&lt;/ref&gt;

Digital Equipment Corporation (DEC) enpresak kaleratu zuen lehen aldiz, '''VAX/VMS''' (''Virtual Address eXtension/Virtual Memory System''&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VAX-11/780 Hardware Handbook|data=1979|url=https://course.ece.cmu.edu/~ece447/s13/lib/exe/fetch.php?media=vax_hwhbk_1979.pdf|lana=ece.cmu.edu|accessdate=2020-12-16}}&lt;/ref&gt;) izenarekin, VAX-11/780 miniordenagailuarekin batera 1977an. &lt;ref name=&quot;RIP.CW1977&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patrick Thibodeau|izenburua=OpenVMS, R.I.P. 1977-2020?|data=June 11, 2013|url=https://www.computerworld.com/article/2497657/operating-systems/openvms--r-i-p--1977-2020-.html|kazeta=Computerworld}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;OLD780&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX 11/780 - OLD-COMPUTERS.COM : HISTORY / detailed info|url=https://www.old-computers.com/history/detail.asp?n=20&amp;t=3|accessdate=2020-04-25}}&lt;/ref&gt; Gerora, [[DEC Alpha|DEC Alpha sistemetan]], Itanium-en oinarritutako HPE Integritate Zerbitzarietan,&lt;ref name=&quot;vsi-products-list&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI Products|argitaletxea=VSI|url=https://vmssoftware.com/products}}&lt;/ref&gt; x86-64 hardwarean eta hiperbistetan exekutagarri izateko eraldaketak egin zitzaizkion OpenVMSri.&lt;ref name=&quot;9.0 Rollout&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Rollout of V9.0 and Beyond|data=19 May 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/may-19-2020-v9.0-rollout-and-beyond.pdf|lana=VSI|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; 2014az geroztik, VMS Software Inc. (VSI) enpresak garatzen eta mantentzen du OpenVMS.&lt;ref name=&quot;NotPressRelease&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=HP hands off OpenVMS development to VSI|data=August 1, 2014|url=http://www.techtimes.com/articles/11907/20140801/openvms-gets-a-new-leash-on-life.htm|lana=Tech Times|accessdate=2016-01-29}}&lt;/ref&gt;  OpenVMS bereziki ahaltsua da konputagailuen multzo handiekin jarduteko (klusterrak), hau da, sistema hainbat makina fisikotan banatzeko.&lt;ref name=&quot;cluster-docs&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI Products - Clusters|url=https://vmssoftware.com/products/clusters/|lana=VSI|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; Horri esker, klusterretan exekutatzen diren aplikazioak eta haien datuak eskuragarri egon daitezke uneoro, nahiz eta sistema eragilearen softwarea edo hardwarea mantentze-lanetan edo eguneratzen egon&lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqC-1&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Cluster Uptime|data=2003-11-28|url=http://www.openvms.org/stories.php?story=03/11/28/7758863|accessdate=2020-12-20}}&lt;/ref&gt; edo klusterraren zati bat suntsitu.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Commerzbank Survives 9/11 with OpenVMS Clusters|data=July 2009|url=http://www.availabilitydigest.com/public_articles/0407/commerzbank.pdf|accessdate=2020-08-14}}&lt;/ref&gt; 17 urte baino gehiago martxan egon diren VMS klusterrak ezagutzen dira.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=February 2018 Business &amp; Technical Update|argitaletxea=VSI|data=February 2018|url=https://vmssoftware.com/docs/w1_Feb2018_Update.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt;

== Historia ==

=== Jatorria eta izen aldaketak ===
[[Fitxategi:VAX_VMS_logo.svg|eskuinera|thumb| Digital-ek erabiltzen duen &quot;VAX/VMS&quot; estilizatua]]
1975eko apirilean, Digital Equipment Corporation-ek bere PDP-11 ordenagailu-linearako 32 biteko luzapena diseinatzeko proiektuari ekin zion. Hardwarearen osagaiari ''Star'' kode-izena jarri zitzaion; sistema eragileari aldiz, ''Starlet''. Roger Gourd izan zen VMS proiektuaren buru. Dave Cutler, Dick Hustvedt eta Peter Lipman software ingeniariek proiektu teknikoen arduradun gisa jardun zuten.  Star eta Starlet proiektuen azken emaitza VAX-11/780 ordenagailua eta VAX/VMS sistema eragilea izan ziren. Starlet proiektuaren kode-izenak bizirik dirau VMS sistemaren hainbat liburutegietan, &lt;code&gt;STARLET.&lt;/code&gt; &lt;code&gt;OLB&lt;/code&gt; eta &lt;code&gt;STARLET.&lt;/code&gt; &lt;code&gt;MLB&lt;/code&gt;-en, adibidez.&lt;ref name=&quot;what-is-vms&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephen Hoffman|izenburua=What is OpenVMS? What is its history?|data=September 2006|url=http://www.hoffmanlabs.com/vmsfaq/vmsfaq_001.html|lana=hoffmanlabs.com|accessdate=2021-01-03}}&lt;/ref&gt; VMS gehienbat [[VAX MACRO|VAX MACROn]] [[Mihiztadura-lengoaia|mihiztadura-lengoaian]] idatzi zen, baina zenbait osagai BLISS [[Programazio-lengoaia|programazio-lengoaian]] idatzi ziren.&lt;ref name=&quot;vms-20-years&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS at 20 Nothing stops it|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1997|url=https://h50146.www5.hpe.com/products/software/oe/openvms/history/vaxvms20/pdf/vmsbook.pdf|accessdate=2021-02-12}}&lt;/ref&gt;

VMSren lehenengo helburuetako bat DECek lehendik garatu zuen RSX-11M sistema eragilearekin bateragarri izatea lortzea zen.&lt;ref name=&quot;vms-20-years&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS at 20 Nothing stops it|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1997|url=https://h50146.www5.hpe.com/products/software/oe/openvms/history/vaxvms20/pdf/vmsbook.pdf|accessdate=2021-02-12}}&lt;/ref&gt; V3.0 kaleratu baino lehen, VAX/VMSk ''RSX Application Migration Executive'' (RSX AME) izeneko bateragarritasun-geruza bat zuen, eta horri esker, RSX-11M softwarea VMSren gainean aldaketarik gabe exekutagarri egon zen.&lt;ref name=&quot;vms-1.0-spd&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description - VAX/VMS Operating System, Version 1.0|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=September 1978|url=http://www.bitsavers.org/www.computer.museum.uq.edu.au/pdf/AE-C770B-TE%20VAX-VMS%20Operating%20System,%20Version%201.0%20SPD%2025.1.2.pdf|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; RSX AMEk rol garrantzitsua jokatu zuen VAX/VMSren lehen bertsioetan, izan ere, RSX-11Mren erabiltzaile-moduko zenbait baliabide berrerabili egin ziren VAX/VMSn, berarentzako jatorrizko bertsioak argitaratu arte.&lt;ref name=&quot;vms-20-years&quot; /&gt; V3.0 bertsioa atera zenean, berrerabiltzen ziren baliabide guztiak VAX/VMSrentzako inplementatutakoek ordezkatu zituzten. VAX/VMS V4.0n, RSX AME oinarrizko sistematik kendu zen, eta ''VAX-11 RSX'' izeneko produktu batek ordezkatu zuen.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description VAX-11 RSX, Version 1.0|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1984|url=http://bitsavers.org/pdf/dec/vax/vms/4.0/AE-DL72A-TE_VAX_RSX_1.0_SPD_198410.pdf|accessdate=2021-09-20}}&lt;/ref&gt;

VAX/VMSren honako banaketak garatu ziren:

* '''MicroVMS''': MicroVAX eta VAXstation hardwarerako diseinatutako VAX/VMSren banaketa, garai hartako VAX sistema handienek baino memoria eta disko espazio txikiagoa zituena.  MicroVMS-ek VAX/VMS hainbat baliabide-multzotan banatu zuen, era horretan, bezeroak bere eskakizun zehatzetara egokitu zezakeen VAX/VMS sistema, baliabideen azpimultzo bat instalatuz.&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Micro VMS operating system|orrialdea=7|data=June 18, 1984|url=https://books.google.com/books?id=aqjZTUJlyygC|kazeta=Computerworld}}&lt;/ref&gt; MicroVMS bertsioak VAX/VMSren V4.x bertsio bakoitzerako kaleratu ziren VAX/VMS V5.0 kaleratu zen arte.&lt;ref name=&quot;vms-5.0-rel-notes&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VMS Version 5.0 Release Notes|argitaletxea=DEC|data=April 1988|url=http://bitsavers.trailing-edge.com/pdf/dec/vax/vms/5.0/AA-LB22A-TE_VMS_5.0_Release_Notes_198804.pdf|accessdate=2021-07-21}}&lt;/ref&gt;
* '''Mahaigaineko-VMS''': VAXstation sistemekin batera saldu zen VAX/VMSren banaketa bat izan zen, iraupen laburrekoa. [[Disko trinko (CD)|CD-ROM]] gisa saldu zen eta VMS, DECwindows, DECnet, VAXcluster-entzako euskarria eta erabiltzaile ez-teknikoentzat diseinatutako konfigurazio prozesu bat zituen.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Bob McCormick|izenburua=DECUServe WORKSTATIONS Conference 8|data=1989-01-11|url=http://home.iae.nl/users/pb0aia/vax/dsvs3100.html|lana=home.iae.nl|accessdate=2020-12-22}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Office Archaeology|data=2004-02-24|url=http://blog.nozell.com/2004/02/office-archeology.html|lana=blog.nozell.com|accessdate=2020-12-22}}&lt;/ref&gt; Mahaigaineko-VMS CDtik zuzenean exekuta zitekeen edo disko gogor batean instalatu. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description - Desktop-VMS, Version 1.2|argitaletxea=Digital|data=January 1991|url=http://www.digital.com/info/SP25F4/SP25F4PF.PDF|accessdate=2022-02-02}}&lt;/ref&gt; Mahaigaineko-VMSk bere bertsio-eskema propioa zuen V1.0etik hasita, VMSren V5.x bertsioei zegokiona.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS pages of proGIS Germany|url=http://vaxarchive.org/hardware/vms-hw.html|lana=vaxarchive.org|accessdate=2020-12-22}}&lt;/ref&gt;
* '''MOS VP (&lt;small&gt; &lt;/small&gt;'&lt;nowiki/&gt;''Multifunctional Operating System with Virtual Memory''&lt;nowiki/&gt;'):''' VAX/VMSen oinarritutako banaketa ez-ofiziala ({{Lang-ru|Многофункциональная операционная система с виртуальной памятью, МОС ВП}}  &amp;#x27;&lt;span&gt;Funtzio anitzeko sistema eragilea memoria birt&lt;/span&gt;&lt;span&gt;u&lt;/span&gt; [[Category:Articles containing Russian-language text]] &lt;span&gt;alarein&lt;/span&gt;&amp;#x27;): &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Computer Complexes, Technical Equipment, Software And Support Of The System Of Small Electronic Computer Machines (SM Computer)|argitaletxea=Soviet Union Research Institute of Information and Economics|hizkuntza=Russian|data=May 1989|url=http://oldpc.su/lib/gsp/sm89.pdf|accessdate=2021-10-16}}&lt;/ref&gt; 1980ko hamarkadan [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|Sobietar Batasunean]] sortu zen VAX klon hardwarearen SM 1700 linearao. &lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Prokhorov N.L.|izenburua=Basic software for 32-bit SM computer models|hizkuntza=Russian|abizena2=Gorskiy V.E.|url=http://www.swsys.ru/index.php?page=article&amp;id=1480#|kazeta=Software Systems Journal|liburukia=1988|alea=3|accessdate=2021-10-15}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Egorov G.A.|izenburua=Multifunctional operating system that supports virtual memory for 32-bit computers|hizkuntza=Russian|abizena2=Ostapenko G.P.|abizena3=Stolyar N.G.|abizena4=Shaposhnikov V.A.|url=http://www.swsys.ru/index.php?page=article&amp;id=1491#|kazeta=Software Systems Journal|liburukia=1988|alea=4|accessdate=2021-10-15}}&lt;/ref&gt; MOS  VP[[Alfabeto ziriliko|alfabet]][[Alfabeto ziriliko|o ziril]]&lt;nowiki/&gt;[[Alfabeto ziriliko|ikorako]] euskarria txertatu zuek softwarean eta erabiltzailearen interfazearen zatiak errusierara itzuli zituen.     &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Installing OS MOS-32M|hizkuntza=Russian|data=2012-06-16|url=https://mirrors.pdp-11.ru/_vax__/_MOC-32/MOC-32M45/moc-32m-install-1.1.pdf|lana=pdp-11.ru|accessdate=2021-10-15}}&lt;/ref&gt;M''icroMOS VP'' izenaz ezagutzen ziren MicroVMSren antzeko banaketa k( {{Lang-ru|МикроМОС ВП}}  ) edo ''MOS-3M'' {{Lang-ru|МОС-32М}}  ) ere sortu ziren errusieraz eta alfabeto zirilikoarekin.
[[Kategoria:Sistema eragileak]]
1988ko apirilean V5.0 bertsioa kaleratu ondoren, VAX/VMS izendatzeko VMS erabiltzen hasi zen DEC bere dokumentazioan.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VMS Version 5.0 Release Notes|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=April 1988|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/vax/vms/5.0/AA-LB22A-TE_VMS_5.0_Release_Notes_198804.pdf|accessdate=2021-10-27}}&lt;/ref&gt; 1992ko uztailean,&lt;ref name=&quot;DuffB&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Digital Introduces First Generation of OpenVMS Alpha-Ready Systems|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=1992-07-15|url=https://tech-insider.org/vms/research/1992/0715.html|accessdate=2021-01-25}}&lt;/ref&gt; OpenVMS izenaz berrizendatu zuen, [[Kode ireki|software irekiko]] industriako estandarrak betetzen zituela adierazteko, horien artean POSIX eta [[Unix|Unixekiko]] bateragarritasuna,&lt;ref name=&quot;POSix&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS Definition from PC Magazine Encyclopedia|url=https://www.pcmag.com/encyclopedia/term/48503/openvms}}&lt;/ref&gt; eta VAXekiko konexioa bertan behera utzi zuen beste arkitektura baterako migrazioa egiten ari zelako. OpenVMS izena OpenVMS AXP V1.0 bertsioarekin erabili zen lehen aldiz 1992ko azaroan. 1993ko ekainean hasi zen OpenVMS VAX izena erabiltzen, V6.0 bertsioa argitaratzean.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Arne Vajhøj|izenburua=OpenVMS FAQ - What is the difference between VMS and OpenVMS?|data=1999-11-29|url=http://www.vaxmacro.de/ovmsfaq.html|lana=vaxmacro.de|accessdate=2021-01-25}}&lt;/ref&gt;

=== Alpha arkitekturara eramatea ===
[[Fitxategi:Dec-vms-vernon.png|thumb| OpenVMSren &quot;Vernon the Shark&quot; (euskaraz, &quot;Vernon marrazoa&quot;) logotipoa &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=History of the Vernon the VMS shark|url=http://www.vaxination.ca/vms/shark/history.html|lana=vaxination.ca|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;]]
1980ko hamarkadan, DECek VAX plataforma eta VMS sistema eragilea PRISM arkitektura eta MICA sistema eragilearekin ordezkatzea pentsatu zuen.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Dave Cutler|izenburua=DECwest/SDT Agenda|data=1988-05-30|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/prism/memos/880530_Cutler_PRISM_vs_MIPS.pdf|lana=bitsavers.org}}&lt;/ref&gt; 1988an proiektu horiek bertan behera utzi zituztenean, talde bat sortu zen [[RISC|RISCen]] oinarritutako Unix sistemen pareko errendimenduko VAX/VMS sistema berriak diseinatzeko.&lt;ref name=&quot;supnik-alpha&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=EV-4 (1992)|data=2008-02-24|url=http://simh.trailing-edge.com/semi/ev4.html}}&lt;/ref&gt; VAXekin bateragarria zen prozesadore azkarrago bat diseinatzeko saiakerak porrot egin ostean, taldeak VMS eta bere aplikazioak PRISMen oinarritutako RISC arkitekturara eramatea bideragarria zela frogatu zuen.&lt;ref name=&quot;ieee-alpha&quot; /&gt; Horrela sortu zen [[DEC Alpha|Alpha]] arkitektura.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Managing Technological Leaps: A study of DEC's Alpha Design Team|data=April 1993|url=https://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/48380/managingtechnolo00katz.pdf}}&lt;/ref&gt; VMS Alphara eramateko proiektua 1989an hasi zen, eta Alpha EV3n oinarritutako ''Alpha Demonstration Unit'' prototipo batean abiarazi zen lehen aldiz 1991eko hasieran. &lt;ref name=&quot;ieee-alpha&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Comerford|izenburua=How DEC developed Alpha|orrialdeak=26–31|izena1=R.|data=July 1992|kazeta=IEEE Spectrum|liburukia=29|alea=7|doi=10.1109/6.144508}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Supnik|urtea=1993|izenburua=Digital's Alpha project|orrialdeak=30–32|izena1=Robert M.|kazeta=Communications of the ACM|liburukia=36|alea=2|issn=0001-0782|doi=10.1145/151220.151223}}&lt;/ref&gt;

VMS eta VAX batera diseinatu izana oztopo handia izan zen VMS beste arkitektura batera eramaterako orduan, izan ere, VAX arkitekturaren xehetasun batzuen mende zegoen VMS.&lt;ref name=&quot;ia64-port&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Clair Grant|izenburua=Porting OpenVMS to HP Integrity Servers|data=June 2005|url=http://www.decus.de/events/alphamigration/vortraege/porting_openvms_to_integrity.pdf|kazeta=OpenVMS Technical Journal|liburukia=6}}&lt;/ref&gt; Gainera, VMSren nukleoa, geruzetako produktuak eta bezeroek garatutako aplikazioak neurri handi batean VAX MACROren [[Mihiztadura-lengoaia|mihiztadura-kodean]] inplementatu ziren.&lt;ref name=&quot;vms-20-years&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS at 20 Nothing stops it|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=October 1997|url=https://h50146.www5.hpe.com/products/software/oe/openvms/history/vaxvms20/pdf/vmsbook.pdf|accessdate=2021-02-12}}&lt;/ref&gt; VMS VAX arkitekturatik banatzeko egindako aldaketen artean ''MACRO-32'' konpiladorea sortu zen, VAX MACRO goi-mailako lengoaia gisa tratatzen zuena, eta Alpha objektu-kodera konpilatzen zuena.&lt;ref name=&quot;axp-port&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Nancy P. Kronenberg|urtea=1992|izenburua=Porting OpenVMS from VAX to Alpha AXP|abizena2=Thomas R. Benson|abizena3=Wayne M. Cardoza|abizena4=Ravindran Jagannathan|abizena5=Benjamin J. Thomas III|url=http://www.hpl.hp.com/hpjournal/dtj/vol4num4/vol4num4art7.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=4|alea=4}}&lt;/ref&gt; Konpilatzaileak VAX arkitekturaren behe-mailako zenbait xehetasun emulatzen zituen PALcoden, adibidez, [[Eten (informatika)|etenen kudeaketa]] eta ilara atomikoen gaineko aginduak.

VMS Alphara eramateak bi kode-oinarri desberdinen sorrera ekarri zuen: bata VAXerako eta bestea Alpharako.&lt;ref name=&quot;wizard-vms-source&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Access to OpenVMS Source Code?|data=September 2, 1999|url=http://h41379.www4.hpe.com/wizard/wiz_2993.html|lana=HP OpenVMS Systems ask the wizard}}&lt;/ref&gt; Alpha koderako liburutegia VAX/VMSren aurreko kode-oinarri batean oinarritu zen, V5.4-2 bertsiokoan gutxi gorabehera.&lt;ref name=&quot;OpenVMS VAX and Alpha Compatibility&quot; /&gt; 1992an [[DEC Alpha|Alpha AXP]] sistemetarako OpenVMSren lehen bertsioa kaleratu zen, ''OpenVMS AXP V1.0'' izenarekin. 1994an, OpenVMS V6.1 bertsioa kaleratzean, VAX eta Alpha aldaeren arteko funtzionalitate (eta bertsio-zenbaki) parekotasuna lortu zen, Baliokidetasun Funtzionala (ingelesez, Functional Equivalence) izenaz egin zen ezagun bertsioa.&lt;ref name=&quot;OpenVMS VAX and Alpha Compatibility&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS Compatibility Between VAX and Alpha|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=May 1995|url=https://support.hpe.com/hpsc/doc/public/display?docId=emr_na-c04623258|accessdate=2021-10-22}}&lt;/ref&gt; OpenVMS AXPren ekoizpen aurreko kalitate-argitalpenen bertsioak 1.x moduan izendatzeak nahasmena sortu zuen bezero batzuengan, eta hurrengoetarako aldatu egin zen bertsioak izendatzeko modua. &lt;ref name=&quot;ia64-port&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Clair Grant|izenburua=Porting OpenVMS to HP Integrity Servers|data=June 2005|url=http://www.decus.de/events/alphamigration/vortraege/porting_openvms_to_integrity.pdf|kazeta=OpenVMS Technical Journal|liburukia=6}}&lt;/ref&gt;

VMS Alphara eraman zenean, hasieran 32 biteko sistema eragile gisa argitaratu zen.&lt;ref name=&quot;axp-port&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Nancy P. Kronenberg|urtea=1992|izenburua=Porting OpenVMS from VAX to Alpha AXP|abizena2=Thomas R. Benson|abizena3=Wayne M. Cardoza|abizena4=Ravindran Jagannathan|abizena5=Benjamin J. Thomas III|url=http://www.hpl.hp.com/hpjournal/dtj/vol4num4/vol4num4art7.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=4|alea=4}}&lt;/ref&gt; Horri esker, 32 biteko VAXetan idatzitako softwarearekin bateragarritasuna bermatu zen. Alpharako 64 biteko helbideratzea lehen aldiz V7.0 bertsioan gehitu zen.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|izenburua=Extending OpenVMS for 64-bit Addressable Virtual Memory|orrialdeak=57–71|data=1996|url=https://pdfs.semanticscholar.org/0ff6/52aa121b531ba5f42bf9c0adc7d538169496.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=8|alea=2}}&lt;/ref&gt; 64 biteko kodea 32 biteko kode zaharragoekin erabili ahal izateko, OpenVMSk ez du bereizketarik egiten 32 biteko eta 64 biteko exekutagarrien artean, horren ordez, 32 biteko eta 64 biteko erakusleak erabiltzeko aukera ematen du kode berean.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|izenburua=The OpenVMS Mixed Pointer Size Environment|orrialdeak=72–82|data=1996|url=https://pdfs.semanticscholar.org/8d96/bbba019c43e80f059825311b67c975a0fede.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=8|alea=2}}&lt;/ref&gt; Hori dela eta, erakusle mistoetarako euskarria eskaintzen duela esaten da. 64 biteko OpenVMS Alpha bertsioek 8TB-ko gehienezko helbideratze-espazio birtuala onartzen dute (43 biteko helbideratze-espazioa), hau da, Alpha 21064-ek eta Alpha 21164-ek onar dezaketen handiena.&lt;ref name=&quot;prog-concepts-i&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Programming Concepts Manual, Vol. 1|argitaletxea=VSI|data=April 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_PROGRAM_CONCEPTS_VOL_I.pdf|accessdate=2020-10-07}}&lt;/ref&gt;

OpenVMSen, Alpha-rako bakarrik existitzen zen funtzionalitate aipagarrienetako bat ''OpenVMS Galaxy'' zen. Hark, OpenVMSren hainbat instantzia aldi berean exekutatu ahal izateko, SMP zerbitzari bakar baten [[Partizio logiko|partizio logikoa]] sortzeko aukera ematen zuen. Abian zeuden partizioetan baliabideen esleipen dinamikoa egitea onartzen zuen Galaxy-k, eta partizioen artean memoria partekatzeko gaitasuna ere eskaintzen zuen.&lt;ref name=&quot;galaxy-docs&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=HP OpenVMS Alpha Partitioning and Galaxy Guide|argitaletxea=HP|data=September 2003|url=https://support.hpe.com/hpesc/public/docDisplay?docId=emr_na-c04621422|accessdate=2021-10-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=James Niccolai|izenburua=Compaq details strategy for OpenVMS|argitaletxea=Australian Reseller News|data=1998-10-14|url=https://www.arnnet.com.au/article/111492/compaq_details_strategy_openvms/|accessdate=2021-01-14}}&lt;/ref&gt;

=== Intel Itanium-era eramatea ===
2001ean, Hewlett-Packard-ek erosi aurretik, OpenVMS Intel Itanium arkitekturara eramango zuela iragarri zuen Compaq-ek.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Wayback Machine|url=https://web.archive.org/web/20060302213751/http://h71000.www7.hp.com/openvmstimes/openvmstimes.pdf|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Alpha arkitekturaren garapenarekin ez segitzea eta horren ordez, garai hartan berria zen Intel Itanium arkitekturarako migrazioari ekin zion horrela Compaq-ek.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Andrew Orlowski|izenburua=Farewell then, Alpha – Hello, Compaq the Box Shifter|hizkuntza=en|url=https://www.theregister.com/2001/06/25/farewell_then_alpha_hello_compaq/|aldizkaria=www.theregister.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Migrazioa 2001aren amaieran hasi zen, eta lehenengo abiatzea 2003ko urtarrilaren 31n egin zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=OpenVMS Boots on Itanium on Friday Jan 31|url=https://groups.google.com/g/comp.os.vms/c/alWtue7YLUw/m/x1_GVv1eFfEJ?pli=1|aldizkaria=groups.google.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Lehen abiatze hartan, sistemaren konfigurazio minimo bat jarri zen martxan HP i2000 lan-estazio batean, erabiltzaile moduan SYSTEM erabiliz eta DIRECTORY agindua exekutatuz.  Itanium-erako OpenVMSk ''HPE Integrity Server''s-en eredu eta konfigurazio espezifikoak onartzen zituen.&lt;ref&gt;[https://vmssoftware.com/docs/VSI_OVMS_SPDQS_OS_V842L1I_UPD1.pdf Software Product Description and QuickSpecs], PRODUCT NAME: VSI OpenVMS Version 8.4-2L1 for Integrity servers&lt;/ref&gt; Itanium-erako bertsioei hasieran, ''HP OpenVMS Industry Standard 64 for Integrity Servers'' izena eman zitzaien, baina ''OpenVMS I64'' edo ''OpenVMS for Integrity Servers'' izenak maizago erabiltzen ziren. 

Itaniumerako migrazioa Alpharako kodearen liburutegiarekin batera mantendutako iturburu-kodea erabiliz egin zen, baldintzazko kodea eta modulu gehigarriak gehituta, Itaniumerako egindako aldaketa espezifikoak zehazteko.&lt;ref&gt;Porting OpenVMS to HP Integrity Servers, OpenVMS Technical Journal V6 (2005), http://www.decus.de/events/alphamigration/vortraege/porting_openvms_to_integrity.pdf&lt;/ref&gt; OpenVMSk arkitekturarekiko zituen hainbat mendekotasun ordeztu edo software bidez emulatu egin behar izan ziren. Egin behar izan ziren aldaketa batzuk hauek dira:  sistema eragilea abiarazteko ''Extensible Firmware Interface'' (EFI) erabiltzea,&lt;ref&gt;Thomas Siebold (2005). &quot;OpenVMS Integrity Boot Environment&quot; (PDF). decus.de.   http://www.decus.de/slides/sy2005/06_04/2g04.pdf&lt;/ref&gt; Alpha PALcode-k nukleoaren barruan aurrez emandako funtzionalitatea berrezartzea,&lt;ref&gt;Camiel Vanderhoeven (8 October 2017). Re-architecting SWIS for X86-64. YouTube. Archived from the original on 2021-12-11.    https://www.youtube.com/watch?v=U8kcfvJ1Iec&lt;/ref&gt; artxibo exekutagarrietarako formatu berriak erabiltzea  (''Executable and Linking Format'' eta ''DWARF''),&lt;ref&gt;Gaitan D’Antoni (2005). &quot;Porting OpenVMS Applications to Itanium&quot; (PDF). hp-user-society.de.   http://www.hp-user-society.de/events/alphamigration/vortraege/porting_openvms_applications_to_itanium.pdf&lt;/ref&gt; eta koma mugikorrerako IEEE 754 formatua lehenestea.&lt;ref&gt;&quot;OpenVMS floating-point arithmetic on the Intel Itanium architecture&quot; (PDF). decus.de. 2003.   http://www.decus.de/events/alphamigration/vortraege/i64-floating-pt-wp.pdf&lt;/ref&gt;

VAXetik Alpharako migrazioan bezala, Alphatik Itaniumerako urratsean ere itzultzaile bitar bat erabili zen, iturburu-kodea birkonpilatzea posiblea ez zen egoeretan OpenVMS Alpha softwarea Itaniumera eramateko. Itzultzaile horrek ''Alpha Environment Software Translator'' (AEST) izena du, eta VAXerako exekutagarrien itzulpenerako ere erabil zitekeen, aldez aurretik VEST bidez itzuli ondoren.&lt;ref&gt;Thomas Siebold (2005). &quot;OpenVMS Moving Custom Code&quot; (PDF). decus.de.  http://www.decus.de/slides/sy2005/06_04/2g05.pdf&lt;/ref&gt;

Aurreprodukziozko bi bertsio, OpenVMS I64 V8.0 eta V8.1, eskuragarri egon ziren 2003ko ekainaren 30ean eta abenduaren 18an. Bertsio horiek HP erakundeentzat eta OpenVMS I64-ra software-paketeak migratzeaz arduratzen ari ziren hornitzaileentzat ziren. Lehen produkzio-bertsioa, V8.2, 2005eko otsailean argitaratu zen. V8.2 bertsioa ere argitaratu zen Alpharako, OpenVMSren ondorengo V8.x bertsioek Alpha eta Itanium arkitekturetarako ezaugarriak mantendu dituzte.

===x86-64ra eramatea===
VMS Software Inc. (VSI) enpresak HPren eskutik OpenVMS sistema eragilea garatzeko eskubideak lortu zituztela iragarri zuenean, OpenVMS x86-64 arkitekturara eramateko asmoa zuela adierazi zuen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=VMS Software, Inc. Named Exclusive Developer of Future Versions of OpenVMS Operating System. {{!}} Business Wire|data=2014-08-10|url=https://web.archive.org/web/20140810031139/http://www.businesswire.com/news/home/20140731006118/en/VMS-Software-Named-Exclusive-Developer-Future-Versions#.U-bjA7xxfZt|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Migraziorako ahalegina enpresa ezartzearekin batera egin zen, baita Itanium eta Alpha arkitekturetarako OpenVMS V8.4-x bertsioetarako VSIren garapen propioak sortzearekin batera ere.

x86-64rako migrazioa [[Hewlett-Packard|HPE]] eta [[Dell]]-en zerbitzari espezifikoetarako egin zen, baita makina birtualen hiperbisore batzuetarako ere. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|urtea=2019|izenburua=&quot;OpenVMS Rolling Roadmap&quot; (PDF)|url=https://web.archive.org/web/20200610041353/https://vmssoftware.com/pdfs/VSI_Roadmap_20191209.pdf|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Hasierako euskarria ''Kernel-based Virtual Machine'' (KVM)-erako eta [[VirtualBox]]-erako egin zen. VMware-rako euskarria 2020an iragarri zen, eta Hyper-V etorkizuneko helburu gisa finkatu zuten.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=X86 FAQ — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/v9-qa/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; 2021ean egiaztatu zen x86-64-rako migrazioak Intel Atom-en oinarritutako ordenagailu batean funtzionatzen zuela.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=OpenVMS x64 Atom Project|hizkuntza=eu-ES|url=https://www.youtube.com/watch?v=3H6AJigJnNs|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

Alpha-rako eta Itanium-erako migrazioekin bezala, x86-64-ra eramatean ere zenbait aldaketa egin ziren plataforma berrian eramangarritasuna eta OpenVMSren euskarria sinplifikatzeko: VMS konpilatzaileek erabiltzen zuten atzeko GEM konpilatzaile jabeduna LLVM konpilatzaileaz ordeztu,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=2017 LLVM Developers’ Meeting: J. Reagan “Porting OpenVMS using LLVM”|hizkuntza=eu-ES|url=https://www.youtube.com/watch?v=xTaBkCBYskA|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;; abiatze-prozesua aldatu, OpenVMSren abiatzea memoria-disko batetik egiteko&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|urtea=2017|izenburua=&quot;State of the Port to x86_64 January 2017&quot; (PDF).|argitaletxea=VMS Software|url=https://web.archive.org/web/20191104221854/http://www.vmssoftware.com/pdfs/State_of_Port_20170105.pdf|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; eta OpenVMSren lau pribilegio-mailak software bidez simulatu; izan ere, x86-64ko pribilegio-mailetako bi bakarrik erabil zitzakeen OpenVMSk. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Re-architecting SWIS for X86-64 (OpenVMS Boot Camp 2017)|hizkuntza=eu-ES|url=https://www.youtube.com/watch?v=U8kcfvJ1Iec|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

Lehen abiatzea 2019ko maiatzaren 14an iragarri zen. Horrek OpenVMS [[VirtualBox]]-en abiatzea esan nahi zuen eta DIRECTORY komandoa arrakastaz exekutatzea. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=VMS Software, Inc. Announces First Boot on x86 Architecture — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/news/2019-05-14-vms-software-inc-announces-first-boot-on-x86-architecture/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; 2020ko maiatzean, V9.0 ''Early Adopter's Kit'' bertsioa bezero gutxi batzuen eskura jarri zen. Horretarako, OpenVMS sistema eragilea VirtualBox makina birtualean martxan jarri zen muga batzuekin. Garrantzitsuenak, geruza-produktu gutxi jarri zirela eskuragarri, eta kodea x86-64rako soilik konpilatu daitekeela, Itaniumen oinarritutako OpenVMS sistemekin funtzionatzen duten zeharkako konpiladoreak erabiliz.&lt;ref&gt;&quot;Rollout of V9.0 and Beyond&quot; (PDF). VSI. 19 May 2020.   https://vmssoftware.com/docs/may-19-2020-v9.0-rollout-and-beyond.pdf&lt;/ref&gt; V9.0ren ondoren, VSIk hainbat eguneratze egin zituen hilero edo bi hilean behin, funtzionalitate gehigarriak eta hiperbisoreetarako euskarria eransteko. Bertsioak V9.0-A-tik V9.0-H-ra izendatuak izan ziren.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=State of the Port — VMS Software, Inc.|data=2021-04-18|url=https://web.archive.org/web/20210418211710/https://vmssoftware.com/about/state-of-the-port/|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;. 2021eko ekainean, VSIk V9.1 Field Test kaleratu zuen, VSIren bezero eta bazkideentzat. &lt;ref&gt;VSI OpenVMS x86-64 V9.1 Field Test, Release Notes, VMS Software (June 2021)

https://vmssoftware.com/docs/VSI-X86V91-RN.pdf&lt;/ref&gt; V9.1 bertsioa [[ISO irudi]] gisa eskaintzen da eta hainbat hiperbisoretan instala daiteke, V9.1-A bertsiotik aurrera baita HPE ProLiant DL380 zerbitzarietan ere. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=VMS Software Releases OpenVMS V9.1-A — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/news/2021-09-30-openvms-9/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

x86-64-rako OpenVMS 9.2 bertsioak eskuragarritasun orokorra lortu du 2022ko uztailaren 14an. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=OpenVMS V9.2 for x86 is Available — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/news/2022-07-14-openvms-v92-for-x86-announced/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

===Eragina===
1980ko hamarkadan, PRISM arkitekturarako MICA sistema eragilea VMSren behin-behineko ondorengoa izatea espero zen. VMS aplikazioekin bateragarri izateko diseinatu zen MICA, eta baita Ultrix aplikazioetarako euskarria emateko ere, nukleo beraren gainean.&lt;ref&gt;Catherine Richardson; Terry Morris; Rockie Morgan; Reid Brown; Donna Meikle (March 1987). &quot;MICA Software Business Plan&quot; (PDF). Bitsavers. http://www.bitsavers.org/pdf/dec/prism/mica/Mica_Software_Business_Plan_Mar87.pdf&lt;/ref&gt; Azkenean, MICA bertan behera geratu zen, PRISM plataformaren gainerakoarekin batera, eta, horren ondorioz, Dave Cutler-ek DEC utzi zuen [[Microsoft|Microsoftera]] joateko. Microsoften, Cutler izan zen [[Windows NT]] sistema eragilearen sorrera gidatu zuena, neurri handi batean MICAren arkitekturan inspiratuta. Hori dela eta, Windows NT-ren asaba moduan hartzen da VMS, RSX-11rekin, VAXELN-rekin eta MICA-rekin batera; antzekotasun handia dago VMSren eta NTren artean.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Windows NT and VMS: The Rest of the Story|hizkuntza=en|data=1998-12-01|url=https://www.itprotoday.com/compute-engines/windows-nt-and-vms-rest-story|aldizkaria=ITPro Today: IT News, How-Tos, Trends, Case Studies, Career Tips, More|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

VMSren arauei jarraituz, kode irekiko sistema eragile bat garatzeko egitasmoa izan zen, ''FreeVMS'' izeneko proiektua, baina gaur egun ez dago indarrean.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=FreeVMS 0.1.0 Released – OSnews|url=https://www.osnews.com/story/8953/freevms-010-released/|aldizkaria=www.osnews.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=FreeVMS® official web page|data=2018-09-08|url=https://web.archive.org/web/20180908204358/http://www.freevms.net/|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; L4 microkernel-aren gainean eraikia dago eta x86-64 arkitekturan erabil daiteke. Microkernel-etan oinarritutako arkitekturak erabiliz VMSren inplementazioak sortzeko ikerketak egin zituzten DECeko langileek [[Carnegie Mellon Unibertsitatea|Carnegie Mellon Unibertsitatearen]] laguntzarekin, VAXstation 3100 hardwarera migratutako Mach 3.0 mikrokernela erabiliz, eta arkitekturarako eredu multi-zerbitzaria erabiliz. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=USENIX Association|izenburua=Micro-kernels and Other Kernel Architectures Workshop Proceedings|argitaletxea=USENIX Association|data=1992-04-27|url=http://archive.org/details/1992-proceedings-microkernels-seattle|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

==Arkitektura==
[[File:Openvms-system-architecture.svg|thumb|275px|OpenVMS sistema eragilearen arkitektura, sistemaren geruzak eta funtzionatzeko moduak erakusten dituena]]

OpenVMS sistema eragileak geruza-arkitektura bat du, pribilegioak dituen ''Executive'' geruza dago, tarteko-mailako baimenak dituen komandoen interpretatzailea (''Command Language Interpreter'') eta pribilegiorik gabeko erabilgarritasunak eta exekuziorako liburutegiak (''run-time libraries,'' RTLs)).&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Ruth E.|abizena=Goldenberg|izenburua=VAX/VMS internals and data structures : version 5.2|argitaletxea=Digital Press|data=1991|url=https://www.worldcat.org/oclc/22704103|isbn=1-55558-059-9|pmc=22704103|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; Pribilegiorik gabeko kodeak sistemaren zerbitzuak (beste sistema eragile batzuetako [[Sistema-dei|sistema-deien]] baliokideak) erabiliz ''Executive''-ren funtzionaltasuna martxan jartzen du.

OpenVMSren geruzak eta mekanismoak VAX arkitekturaren ezaugarri batzuen inguruan eraikitzen dira, hala nola:&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Writing VMS Privileged Code: Part 1|url=https://hunter.goatley.com/vms/internals1.html|aldizkaria=hunter.goatley.com|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

* Prozesadorera iristeko lau modu izatea (''Kernel'', ''Executive'', ''Supervisor'' eta ''User'' izenekoak, pribilegio handienekotik txikienekora). Modu bakoitzak bere pila du, eta memoria-orri bakoitzak memoria-babes espezifikoak izan ditzake.
* Helbide birtualetarako espazioa, bi atal bereizten dituena: prozesuetarako espazio pribatua eta sistemaren espazioa, prozesu guztietarako komuna dena.
* Etenetarako 32 lehentasun-maila, sinkronizaziorako erabiltzen direnak.
* Desbiderapen asinkronoak (''asynchronous system trap'') hardware-euskarria prozesuen esku jartzeko.
VAX arkitekturaren mekanismoak Alpha-rako, Itanium-erako eta x86-64-rako inplementatuta daude, arkitektura horien hardware-mekanismoetara mapeatuz, edo emulatuz (Alphan PALcode bidez, edo Itanium-en eta x86-64-en softwareen bidez). &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Re-architecting SWIS for X86-64 (OpenVMS Boot Camp 2017)|hizkuntza=eu-ES|url=https://www.youtube.com/watch?v=U8kcfvJ1Iec|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

===Executive-a eta Kernel-a===
OpenVMSren ''Executive'' atalak pribilegiodun kodea eta sistemaren espazioan dauden datu-egiturak biltzen ditu. ''Executive'', gainera, bitan banatzen da: ''Kernel''-a, nukleoa atzitzeko moduan exekutatzen den kodea, eta nukleotik kanpoko kodea, pribilegio gutxiagokoa eta exekutiboa atzitzeko moduan exekutatzen dena.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

Exekutiboa atzitzeko moduan funtzionatzen duten ''Executive''-ko osagaien artean erregistroak kudeatzeko zerbitzuak (ingelesez, ''Record Management Services'') eta sistemaren zenbait zerbitzu daude, hala nola irudiak aktibatzea. Nukleoa eta exekutiboa atzitzeko moduen arteko diferentzia nagusia da sistema eragilearen datu-egitura zentral gehienak exekutibotik irakur daitezkeela, baina idazteko nukleorako atzipen modua behar dela.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Writing VMS Privileged Code: Part 1|url=https://hunter.goatley.com/vms/internals1.html|aldizkaria=hunter.goatley.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; Exekutibo-moduan exekutatzen ari den kodea nukleo-moduan exekutatzera pasa daiteke, hala nahi bada. Ustekabeko akatsen kontrako babes gisa bereizten dira bi moduak.&lt;ref&gt;Paul A. Karger; Mary Ellen Zurko; Douglas W. Benin; Andrew H. Mason; Clifford E. Kahnh (7–9 May 1990). A VMM security kernel for the VAX architecture (PDF). Proceedings. 1990 IEEE Computer Society Symposium on Research in Security and Privacy. IEEE.  https://www.scs.stanford.edu/nyu/04fa/sched/readings/vmm.pdf&lt;/ref&gt;

''Kernel''-ak edo nukleoak sistema eragilearen funtsezko datu-egiturak (orrien taulak, sarrera/irteera eta planifikazio-datuak) eta egitura horietan eragiten duten errutinak biltzen ditu. Nukleoak hiru azpisistema nagusi ditu: sarrera/irteera, prozesuen planifikazioa eta denboraren zein memoriaren kudeaketa.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Ruth E.|abizena=Goldenberg|izenburua=VAX/VMS internals and data structures : version 5.2|argitaletxea=Digital Press|data=1991|url=https://www.worldcat.org/oclc/22704103|isbn=1-55558-059-9|pmc=22704103|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Gainera, beste funtzio batzuk ere betetzen ditu, hala nola izen logikoen kudeaketa, sinkronizazioa eta sistemaren zerbitzuen banaketa.

Pribilegio egokiak dituen erabiltzaile-moduko kodeari exekutibo-modura edo nukleo-modura aldatzen uzten dio OpenVMSk, $CMEXEC eta $CMKRNL sistemaren zerbitzuak erabiliz, hurrenez hurren.&lt;ref&gt;&quot;VSI OpenVMS System Services Reference Manual: A–GETUAI&quot; (PDF). VSI. June 2020.  https://vmssoftware.com/docs/VSI_SYS_SERVICES_REF_VOL_I.PDF&lt;/ref&gt; Horri esker sistemaren espaziotik kanpo dagoen kodeak zuzeneko atzipena izango du ''Executive''-ko errutinetara eta sistemaren zerbitzuetara. Gainera, sistema eragilearen oinarrizko zerbitzuek pribilegiodun irudiak erabiltzen dituzte, dokumentatu gabeko interfazeen bidez sistema eragilearen datu-egiturak manipulatzeko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Wayne|abizena=Sewell|izenburua=Inside VMS : the system manager's and system programmer's guide to VMS internals|argitaletxea=Van Nostrand Reinhold|data=1992|url=https://www.worldcat.org/oclc/24379756|isbn=0-442-00474-5|pmc=24379756|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

===Fitxategi-sistema===
Erabiltzaileek eta aplikazioek fitxategi-sistemarekin eragiteko modu ohikoena Erregistroak kudeatzeko zerbitzuak (''Record Management Services'', RMS) prozedurak erabiltzea da, nahiz eta aplikazioek azpiko fitxategi-sistemarekin zuzenean eragin dezaketen S/Iko ilaren ''(Queue I/O'', QIO) zerbitzuen bidez.&lt;ref&gt;&quot;VSI OpenVMS I/O User's Reference Manual&quot; (PDF). VSI. August 2019.   https://vmssoftware.com/docs/VSI_IO_REF.pdf&lt;/ref&gt; VMSk onartzen dituen fitxategi-sistemak ''Files-11 On-Disk Structures'' (ODS) izenez ezagutzen dira, eta garrantzitsuenak ''ODS-2'' eta ''ODS-5'' dira.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;  ISO 9660 [[Disko trinko (CD)|CD-ROM]]etako eta [[zinta magnetiko|zinta magnetikoetako]] (ANSI zinta-etiketa dutenak) fitxategiak atzitzeko ere gai da VMS.&lt;ref&gt;&quot;VSI OpenVMS Guide to OpenVMS File Applications&quot; (PDF). VSI. 2019-07-23.   https://vmssoftware.com/docs/VSI_Gd_to_File_Apps_23Jul19.pdf&lt;/ref&gt;

2TB bolumenera mugatuta dago ''Files-11''.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; DEC hura ordezten saiatu zen ''log-structured file system'' moduko fitxategi-sistema batekin. ''Spiralog'' izena zuen eta 1995ean merkaturatu zen lehen aldiz. Hala ere, ''Spiralog''-en garapena eten egin zen hainbat arazoren ondorioz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Robert|abizena=Boyd|urtea=2006|izenburua=Why was Spiralog retired? (Community)|url=https://community.hpe.com/hpeb/plugins/custom/hp/hpebresponsive/custom.bounce_endpoint?referer=https%3A%2F%2Fcommunity.hpe.com%2Ft5%2FOperating-System-OpenVMS%2FWhy-was-Spiralog-retired%2Ftd-p%2F4951205|aldizkaria=community.hpe.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; Horren ordez, kode irekiko GFS2 fitxategi-sistema OpenVMSra eramatearen eztabaida sortu zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=VMS Software|urtea=September 2020|izenburua=&quot;VSI OpenVMS Software Roadmap 2020&quot; (PDF).|url=https://web.archive.org/web/20201207040724/https://vmssoftware.com/pdfs/VMS_Software_Roadmap_2020.pdf|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

===Komendoen Iterpretatzailea (''Command Language Interpreter'')===
OpenVMSren ''Command Language Interpreter'' (CLI) [[Komando lerroko interfaze|komando-lerroko interfaze]] baten inplementazioa da; komandoen (aginduen) eta komando-prozeduren (shell script-en edo batch-fitxategien baliokideen) exekuzioaz arduratzen da.&lt;ref&gt;&quot;OpenVMS User's Manual&quot; (PDF). VSI. VSI. July 2020. Chapter 14, Advanced Programming with DCL.  https://vmssoftware.com/docs/VSI_USERS_MANUAL.pdf&lt;/ref&gt; OpenVMSrako CLI estandarra  ''DIGITAL Command Language'' da, baina beste aukera batzuk ere badaude.

[[Unixeko shell|Unixeko shell-etan]] ez bezala (normalean, beren prozesu isolatuan exekutatzen dira, eta beste edozein erabiltzaile-moduko programek bezala jokatzen dute), OpenVMSko CLIak prozesu baten hautazko osagaia dira, eta prozesu horrek exekuta dezakeen edozein irudi exekutagarrirekin batera doaz.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Unix-eko ''[[Shell (informatika)|shell]]''-ak normalean exekutagarriak exekutatuko ditu ''fork-exec'' bidez aparteko prozesu bat sortuz, baina OpenVMSren CLIak normalean prozesu berean kargatuko du irudi exekutagarria, kontrola irudiari pasako dio eta kontrola berriro CLIari pasako diola ziurtatuko du, irudiaren exekuzioa amaitu eta prozesua jatorrizko egoerara itzuli denean.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

CLIa erabiltzailearen kodearen helbide-eremu berean kargatzen denez, eta CLIak irudiaren aktibazioa eta exekuzioa eskatzeko ardura duenez, CLIa prozesuen helbideen espazioan mapatzen da ''supervisor'' edo ikuskatzaile atzipen-moduarekin (erabiltzaile-kode gehienek dutena baino pribilegio-maila altuagoarekin). Hala, CLIren kodea eta datu-egiturak erabiltzaile-moduko kodearen bidez nahi gabe edo maltzurkeriaz manipulatzea saihesten da.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

== Ezaugarriak ==
[[Fitxategi:DEC_VAXstation_4000_96_OpenVMS_6.1.jpeg|thumb| VAXstation 4000ren 96 modeloa OpenVMS V6.1 exekutatzen, DECwindows Motif eta NCSA Mosaic arakatzailearekin batera.]]

=== Clustering-a edo konputagailuen multzokatzea ===
OpenVMSk [[Clustering|clusteringa]] onartzen du (hasieran ''VAXcluster'' eta gerora ''VMScluster'' moduan ezagutu zena), hau da, ordenagailu ezberdinek sistema eragilearen instantzia propioa exekutatzea onartzen du. Clustering-ean parte hartzen duten ordenagailuak (nodoak) erabat independenteak izan daitezke haien artean edo posiblea da, baita ere, gailu batzuk partekatzea, hala nola, disko gogorrak, inprimagailuak, gailu zehatz batzuen kontrolagailuak, etab. Nodoen arteko komunikazioak sistemaren irudiaren abstrakzio bakarra (ingelesez SSI, ''Single System Image'') eskaintzen du.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Cluster Systems|argitaletxea=VSI|data=August 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_OpenVMS_Cluster_Systems.pdf|accessdate=2021-01-13}}&lt;/ref&gt; Nodoak elkarren artean konektatuta egon daitezke hardware-konexio jabedun baten bidez (''Cluster Interconnect'') edo [[Ethernet]] konexio estandar baten bidez.

OpenVMSk kluster batean 96 nodora arte onartzen ditu. Arkitektura mistoko klusterrak ere onartzen ditu (VAX, Alpha eta Itanium konputagailuek arkitektura desberdinak dituzte)&lt;ref name=&quot;cluster-docs&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI Products - Clusters|url=https://vmssoftware.com/products/clusters/|lana=VSI|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt;. OpenVMS clusterretan aurreikusitako edo aurreikusi gabeko etenaldi bat gertatuz gero, aplikazioek normaltasunez funtziona dezakete.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Building Dependable Systems: The OpenVMS Approach|argitaletxea=DEC|data=May 1994|url=https://www.digiater.nl/openvms/doc/alpha-v8.3/ovms_archived/BUILD_DEPEND_SYS.PDF|accessdate=2021-07-31}}&lt;/ref&gt; Aurreikusitako etenaldiak hardware eta software eguneratzeak izan daitezke, adibidez.&lt;ref name=&quot;Izenik-gabekoa-pNqC-1&quot;/&gt;

=== Saretzea ===
DECnet protokolo-multzoa VMSn integratuta dago xehetasun osoz eta horri esker sare bidez urrunetik saioa has daiteke VMS sistemetan, urrunetik fitxategietarako sarbidea lortu edo inprimagailuak erabili, besteak beste.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=DECnet for OpenVMS Guide to Networking|argitaletxea=VSI|data=August 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_DECnet_IV_Gd_to_Networking.pdf|accessdate=2021-01-14}}&lt;/ref&gt; VMSren bertsio modernoek DECnet IV faseko protokolo tradizionala onartzen dute, baita [[OSI eredua|OSIrekin]] bateragarria den V fasea ere (''DECnet-Plus'' izenez ere ezaguna).&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI Products - DECnet|argitaletxea=VSI|url=https://vmssoftware.com/products/decnet/|accessdate=2021-01-14}}&lt;/ref&gt; [[TCP/IP eredu|TCP/IP]] protokoloa ere onartzen du OpenVMSk, baldin eta ''OpenVMSrako TCP/IP Zerbitzuak'' produktua instalatuta badago (hasieran VMS/ULTRIX izena jarri zitzaion, ondoren [[ULTRIX]] ''Communications Extensions'' edo UCX).&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VMS/ULTRIX System Manager's Guide|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=September 1990|url=https://archive.org/details/hack42_VMS-ULTRIX_Connection_Volume_1_System_Managers_Guide|accessdate=2021-01-21}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;tcp-ip-services&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS TCP/IP User's Guide|argitaletxea=VSI|data=August 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_TCPIP_USERS_GD.PDF|accessdate=2021-01-14}}&lt;/ref&gt; [[Secure Shell|SSH]], [[DHCP]], [[Fitxategien Transferentziarako Protokoloa|FTP]] eta [[SMTP]] protokoloetarako euskarria ere badu OpenVMSk, denak ere, [[Berkeley Software Distribution|BSD]] sare-pilaren ataka batean oinarrituak daudenak. &lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Robert Rappaport|urtea=2004|izenburua=Parallelism and Performance in the OpenVMS TCP/IP Kernel|abizena2=Yanick Pouffary|abizena3=Steve Lieman|abizena4=Mary J. Marotta|url=https://support.hpe.com/hpesc/public/docDisplay?docId=emr_na-c04623334|kazeta=OpenVMS Technical Journal|liburukia=4}}&lt;/ref&gt; 

DECek PATHWORKS izeneko software pakete bat saldu zuen (hasieran PCSA edo ''Personal Computer Systems Architecture'' izenez ezaguna) [[MS-DOS]], [[Microsoft Windows]], OS/2 edo [[Apple Macintosh]] erabiltzen zuten ordenagailuak VMS sistemetako terminal gisa erabili ahal izateko edo VMS sistemak fitxategien edo inprimagailuen zerbitzari moduan erabiltzeko.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Alan Abrahams|urtea=1992|izenburua=An Overview of the PATHWORKS Product Family|abizena2=David A. Low|url=https://www.hpl.hp.com/hpjournal/dtj/vol4num1/vol4num1art1.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=4|alea=1}}&lt;/ref&gt; Gerora, ''Advanced Server for OpenVMS'' izena eman zitzaion PATHWORKS-i (OpenVMSrako zerbitzari aurreratua), eta Itanium arkitekturarako migrazioa egin zen garaian [[Samba|Samba-ko]] VMS ataka batez ordezkatua izan zen.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Andy Goldstein|izenburua=Samba and OpenVMS|data=2005|url=http://de.openvms.org/TUD2005/02_Advanced_Server_and_Samba_Andy_Goldstein.pdf|lana=de.openvms.org|accessdate=2021-01-01}}&lt;/ref&gt;

DECek ''Local Area Transport'' (LAT) protokoloa eskaintzen zuen, eta horri esker urruneko terminal eta inprimagailuak VMS sistemetara konekta zitezkeen terminalen zerbitzarien bidez, DECserver familiako baten bidez, adibidez.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Local Area Transport Network Concepts|argitaletxea=DEC|data=June 1988|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/ethernet/decserver_300/AA-LD84A-TK_LAT_Network_Concepts_Jun88.pdf|accessdate=2021-01-14}}&lt;/ref&gt;

=== Programazioa ===
DECek (eta lekukoa hartu zioten enpresek) VMSn [[programazio-lengoaia]] ugari erabiltzeko aukera eman zuen. VMSn ofizialki onartzen diren lengoaiak, gaur egungoak edo garai batekoak &lt;ref name=&quot;language-1985&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX/VMS Software Language and Tools Handbook|data=1985|url=http://bitsavers.org/pdf/dec/vax/handbook/VMS_Language_and_Tools_Handbook_1985.pdf|lana=bitsavers.org|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;vsi-products&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI List of Products|url=https://vmssoftware.com/products/list/|lana=VSI|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt;, hauek dira: VAX MACRO, BLISS, [[C (programazio lengoaia)|C]], DCL, [[FORTRAN|Fortran]], [[Pascal (programazio lengoaia)|Pascal]], [[COBOL]], [[BASIC]], [[C++]], [[Java (programazio-lengoaia)|Java]], [[Common Lisp]], APL, [[Ada (programazio-lengoaia)|Ada]], PL/I, DIBOL, CORAL, OPS5, RPGII, MUMPS, MACRO-11, DECTPU, VAX SCAN.

OpenVMSren ezaugarri aipagarrienetako bat ''Common Language Environment'' (euskaraz, Lengoaien Ingurune Komuna) da, zorrozki definitutako estandarra, funtzioei eta errutinei dei egiteko arauak zehazten dituena eta gainera, programazio-lengoiaren araberakoak ez diren [[Pila (informatika)|pila]], [[Erregistro (hardware)|erregistro]] etab.en erabilera zehazten duena.&lt;ref name=&quot;openvms-calling-standard&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Calling Standard|data=January 2021|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_CALLING_STD.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; Horri esker, lengoaia batean idatzitako errutina bati (Fortran-en, adibidez) beste batetik (COBOL-en idatzitakotik, adibidez) deitzea posiblea da, beste programazio-lengoaiaren xehetasunak ezagutzeko beharrik gabe. OpenVMS bera lengoaia askotan inplementatuta dago, baina Lengoaien Ingurune Komunari eta deietarako estandarrari esker, lengoaia horiek guztiak konbinatu ahal izatea lortzen da.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Programming Concepts Manual, Volume II|argitaletxea=VSI|data=April 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_PROGRAM_CONCEPTS_VOL_II.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; DECek Egituren Definiziorako Lengoaia (ingelesez, ''Structure Definition Language,'' SDL) izeneko tresna sortu zuen, lengoaia ezberdinetatik erabiliko ziren [[Datu-egitura|datu-egituren]] definizioak [[Erazagutze|erazagupen]] komun batetik sortzeko. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=SDL, LANGUAGE, Data Structure/Interface Definition Language|data=November 1996|url=https://www.digiater.nl/openvms/freeware/v30/sdl/freeware_readme.txt|lana=digiater.nl|accessdate=2021-01-03}}&lt;/ref&gt;

==== Garapenerako tresnak ====
[[Fitxategi:Vax-vms-grey-wall.jpg|thumb| VAX/VMSren dokumentazioaren &quot;Horma Grisa&quot;, Living Computers: Museum + Labs-en kokatua. ]]
DECek softwarea garatzeko tresnen bilduma bat argitaratu zuen ''DECset'' izeneko produktu batean (jatorriz ''VAXset'' izenekoa).&lt;ref name=&quot;language-1985&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX/VMS Software Language and Tools Handbook|data=1985|url=http://bitsavers.org/pdf/dec/vax/handbook/VMS_Language_and_Tools_Handbook_1985.pdf|lana=bitsavers.org|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt; Bilduma horren baitan honakoak zeuden: Lengoaiarekiko Sentikorra den Editorea (ingelesez ''Language-Sensitive Editor,'' LSE) izeneko [[editore bisual|editore bisuala]] OpenVMSrako bereziki garatua, bertsioen kontrolerako sistema bat (''Code Management System,'' CMS), kode-fitxategietatik fitxategi exekutagarriak sortuz programen exekuzioa ahalbidetzeko sistema bat (''Module Management System,'' MMS), softwarearen analisi estatikoa egin eta programa exekutatu gabe bere zuzentasuna aztertzeko sistema bat (''Source Code Analyzer,'' SCA), programen eraginkortasuna aztertzeko sistema bat programaren analisi dinamikoa egin ondoren haren exekuzio-denborei buruzko azterketak egiteko balio duena (''Performance and Coverage Analyzer,'' PCA) eta programen proba kasuak exekutatzeko laguntza ematen zuen sistema bat (''Digital Test Manager'' , DTM).&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=DECset|url=https://vmssoftware.com/products/decset/|lana=VSI|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt; Horrez gain, [[testu-editore]] batzuk ere sartu ziren, besteak beste, EDT, EVE eta [[TECO]].&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS DCL Dictionary: A-M|argitaletxea=VSI|data=April 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_DCL_DICT_VOL_I.pdf|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt;

''OpenVMS Debugger'' araztaileak DECen konpilatzaile guztiak onartzen ditu, baita beste hainbat programazio-lengoaia ere. Eten-puntuen eta zaintza-puntuen bidezko arazketa egiteko gai da eta gainera, programa exekutatzen den bitartean ere egin daiteke arazketa modu interaktiboan, [[Komando lerroko interfaze|komando-lerroa]] edo [[GUI|erabiltzailearen interfaze grafikoa]] erabiliz.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Debugger Manual|argitaletxea=VSI|data=June 2020|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_DEBUGGER.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; Behe-mailako araztaileak ere badaude, ''DELTA'' eta ''XDELTA'', kode arrunta arazteaz gain pribilegio bereziko kodea ere arazteko.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Delta/XDelta Debugger Manual|argitaletxea=VSI|data=August 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_DELTA_XDELTA.pdf|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;

2019an, VSIk garapen-ingurune integratu bat kaleratu zuen VMSrako, [[Visual Studio|Visual Studio Code-n]] oinarritua.&lt;ref name=&quot;vms-roadmap-12-2019&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS Rolling Roadmap|argitaletxea=VSI|data=December 2019|url=https://vmssoftware.com/pdfs/VSI_Roadmap_20191209.pdf|accessdate=2021-05-04}}&lt;/ref&gt; Horri esker, urrunetik garatu eta araztu daitezke VMS aplikazioak [[Microsoft Windows]], [[MacOS X|macOS]] edo [[Linux]] lan-estazioetatik.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=VMS IDE|url=https://marketplace.visualstudio.com/items?itemName=VMSSoftwareInc.vms-ide|lana=marketplace.visualstudio.com|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt;

==== Datu-baseen kudeaketa ====
DECek [[Datu-base|datu-baseak]] kudeatzeko hainbat produktu sortu zituen VMSrako, eta horietako batzuk ''VAX Information Architecture'' izeneko familiaren baitan merkaturatu ziren.&lt;ref name=&quot;vax-info-handbook&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX/VMS Software Information Management Handbook|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=1985|url=http://bitsavers.trailing-edge.com/pdf/dec/vax/handbook/VMS_Information_Management_Handbook_1985.pdf|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt; Produktu horiek honakoak zituzten:

* ''Rdb'': [[Datu-base erlazional|Datu-base erlazionala]], hasiera batean jabegodun ''Relational Data Operator'' (RDO) kontsulta-interfazea erabiltzen zuena baina gerora [[SQL]]  erabiltzera igaro zena.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Ian Smith|izenburua=Rdb's First 20 Years: Memories and Highlights|data=2004|url=http://www.oracle.com/technology/products/rdb/pdf/2003_tech_forums/13_rdbs_first_20_years.pdf|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;
* ''DBMS:'' Datu-baseak kudeatzeko sistema, CODASYL sare-eredua eta ''Data Manipulation Language'' (DML) erabiltzen dituena.
* ''Digital Standard MUMPS'' (DSM): programazio-lengoaia integratua eta gako-balio motako datu-basea.&lt;ref name=&quot;language-1985&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX/VMS Software Language and Tools Handbook|data=1985|url=http://bitsavers.org/pdf/dec/vax/handbook/VMS_Language_and_Tools_Handbook_1985.pdf|lana=bitsavers.org|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt;
* ''Common Data Dictionary'' (CDD): [[Datu-base eskema|datu-base eskemen]] biltegi zentral bat, aplikazio ezberdinen artean datu-baseen eskemak partekatzeko eta programazio-lengoaia ezberdinetan erabiltzeko datu-definizioak sortzeko aukera ematen duena.
* ''DATATRIEVE'': RMS fitxategietatik eta Rdb eta DBMS datu-baseetatik datuak atzitzeko gaitasuna duen kontsultarako eta txostenak egiteko tresna.
* ''Application Control Management System'' (ACMS):  [[Transakzio (informatika)|transakzioak]] prozesatzeko monitorea, goi-mailako ''Task Description Language'' (TDL) lengoaia erabiliz aplikazioak sortzeko aukera ematen duena. Transakzio baten urratsak DCL aginduak edo ''Common Language Environment'' prozedurak erabiliz inplementa daitezke. [[Erabiltzailearen interfaze|Erabiltzailearen interfazeak]] inplementa daitezke TDMS, DECforms edo Digital-en ALL-IN-1 ofimatika produktua erabiliz. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Compaq ACMS for OpenVMS Getting Started|argitaletxea=Compaq|data=December 1999|url=http://odl.sysworks.biz/disk$vaxdocmar002/database/acms_v43/6621/6621pro_contents.html|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;
* ''RALLY'', ''DECadmire'' - Datu-baseetan babestutako aplikazioak sortzeko laugarren belaunaldiko programazio-lengoaiak (''fourth-generation programming languages,'' 4GLs). &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Building Dependable Systems: The OpenVMS Approach|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=March 1994|url=https://www.itec.suny.edu/scsys/vms/ovmsdoc073/ovms_archived/pdf/BUILD_DEPEND_SYS.PDF|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt; DECadmire ACMSrekin integratu zen, eta gerora Windows PCrako [[Visual Basic]] erabiltzen duten [[bezero-zerbitzari]] aplikazioak sortzeko euskarria gehitu zion.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Cover Letter for DECADMIRE V2.1 MUP Kit - DECADMIRE V2.1A|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=1995|url=http://h30266.www3.hpe.com/MasterIndex/cover_letter/cover_letter_0071573c.txt|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;

1994an, Rdb, DBMS eta CDD [[Oracle Corporation|Oracle]] enpresari saldu zizkion DECek, eta gaur egun enpresa horrek produktu horien garapenarekin segitzen du.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Kevin Duffy|izenburua=Oracle Rdb Status and Direction|abizena2=Philippe Vigier|data=2004|url=http://www.decus.de/slides/sy2004/21_04/2p06.pdf|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt; 1995ean, DSM InterSystems enpresari saldu zion DECek. InterSystems-ek ''Open M'' izena jarri zion, baina azkenean bere Caché produktuarekin ordezkatzea erabaki zuen.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Larry Goelz|izenburua=Cover Letter re DSM|argitaletxea=Compaq|abizena2=John Paladino|data=1999-05-31|url=http://h30266.www3.hpe.com/masterindex/cover_letter/cover_letter_013a1ce4.txt|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;

Aipatutakoez gain, datu-baseak kudeatzeko sistema hauek ere erabil daitezke OpenVMSn: [[MariaDB]],&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Neil Rieck|izenburua=OpenVMS Notes MySQL and MariaDB|data=2020-06-29|url=http://www3.sympatico.ca/n.rieck/docs/openvms_notes_mysql_mariardb.html|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt; Mimer SQL&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Bengt Gunne|izenburua=Mimer SQL on OpenVMS Present and Future|data=2017|url=http://www.vmsconsultancy.com/download/NL-VMSUpdate-2017/MimerSQL%20VMSSIG%20Holland.pdf|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt; eta System 1032.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Rocket Software System 1032|argitaletxea=Rocket Software|url=https://www.rocketsoftware.com/products/rocket-m204/rocket-system-1032|accessdate=2021-01-24}}&lt;/ref&gt;

=== Erabiltzaile-interfazeak ===
[[Fitxategi:Openvms-8.4-2L1-dcl.png|eskuinera|thumb| OpenVMS Alpha V8.4-2L1, DCL CLI erabiltzaile-interfaze lehenetsia erakusten terminaleko saio batean.]]
Hasieran, testuan oinarritutako DECen terminaletan modu interaktiboan erabiltzeko eta kudeatzeko diseinatu zen VMS (DECen VT100 terminalean edo DECwriter seriekoetan, adibidez). 1984an VAXstation lerroa aurkeztu zenetik, VMS [[GUI|erabiltzaile-interfaze grafikoetan]] erabil zitekeen [[Lan-estazio|lan-estazioetan]] eta [[XTerminal|X terminaletan]] (VT1000 seriekoetan, adibidez).

==== Testuan oinarritutako erabiltzaile-interfazeak ====
OpenVMS sistema eragilearen lehen bertsioa argitaratu zenetik, ''DIGITAL Command Language'' (DCL) izan da haren agindu bidezko lengoaiaren interpretatzaile nagusia (''Command Language Interpreter'', CLI).&lt;ref name=&quot;vms-1.0-spd&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description - VAX/VMS Operating System, Version 1.0|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=September 1978|url=http://www.bitsavers.org/www.computer.museum.uq.edu.au/pdf/AE-C770B-TE%20VAX-VMS%20Operating%20System,%20Version%201.0%20SPD%2025.1.2.pdf|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;vms-8.4-spd&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description and QuickSpecs - VSI OpenVMS Version 8.4-2L1 for Integrity servers|argitaletxea=VMS Software Inc.|data=July 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_OVMS_SPDQS_OS_V842L1I_UPD1.pdf|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt; Hala ere, badira VMSrako beste agindu bidezko interpretatzaile ofizial batzuk, hala nola, RSX-11 MCR (VAXen bakarrik) eta hainbat [[Unixeko shell|Unix]] shell.&lt;ref name=&quot;language-1985&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VAX/VMS Software Language and Tools Handbook|data=1985|url=http://bitsavers.org/pdf/dec/vax/handbook/VMS_Language_and_Tools_Handbook_1985.pdf|lana=bitsavers.org|accessdate=2020-12-31}}&lt;/ref&gt; Gainera, DECek hainbat tresa argitaratu zituen testuetan oinarritutako erabiltzaile-interfazeetarako aplikazioak garatzeko, adibidez, ''Form Management System'' (FMS) eta ''Terminal Data Management System'' (TDMS), gerora ''DECforms''-ek ordezkatuko zituena.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description HP DECforms for OpenVMS, Version 4.0|data=August 2006|url=http://h30266.www3.hpe.com/PDFs/HPFMS25.pdf|lana=Hewlett Packard Enterprise|accessdate=2021-01-01}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description HP FMS for OpenVMS, Version 2.5|data=January 2005|url=http://h30266.www3.hpe.com/PDFs/SPDDecforms40.pdf|lana=Hewlett Packard Enterprise|accessdate=2021-01-01}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Compaq TDMS for OpenVMS VAX, Version 1.9B|data=July 2002|url=http://h30266.www3.hpe.com/PDFs/TDMSforVAXV19B.pdf|lana=Hewlett Packard Enterprise|accessdate=2021-01-01}}&lt;/ref&gt; Behe-mailako interfaze bat ere bazegoen, ''Screen Management Services'' (SMG$) izenekoa, Unix-erako ''curses''-en antzekoa.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=OpenVMS RTL Screen Management (SMG$) Manual|data=2001|url=http://h30266.www3.hpe.com/odl/vax/opsys/vmsos73/vmsos73/5935/5935pro_contents.html|lana=Hewlett Packard Enterprise|accessdate=2021-01-01}}&lt;/ref&gt;

==== Erabiltzaile-interfaze grafikoak (GUI) ====
Urteetan zehar, VMSk hainbat [[GUI]] interfaze eta tresna erabili ditu:

* VMSren jatorrizko interfaze grafikoa ''VMS Workstation Software'' (VWS) izan zen, 1984ean VAXstation I-erako sortu zen leiho-sistema jabeduna.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Rick Spitz|urtea=1986|izenburua=The Making of a Micro VAX Workstation|abizena2=Peter George|abizena3=Stephen Zalewski|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/dtj/dtj_v01-02_mar1986.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=1|alea=2|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; ''User Interface Services'' (UIS) izeneko [[API]] bat zuen.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=MicroVMS Workstation Graphics Programming Guide|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=May 1986|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/vax/vms/vms_workstation/AL-GI10B-TN_MicroVMS_Workstation_Graphics_Programming_Guide_May1986.pdf|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; VAX hardware sorta mugatu batean funtzionatzen zuen.
* 1989an, DECek X11n oinarritutako leiho-sistema berri batez ordezkatu zuen VWS: ''DECwindows''.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Scott A. McGregor|urtea=1990|izenburua=An Overview of the DECwindows Architecture|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|url=http://www.bitsavers.org/pdf/dec/dtj/dtj_v02-03_1990.pdf|kazeta=Digital Technical Journal|liburukia=2|alea=3|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; VAX/VMS V5.1 bertsioan erabiltzeko eskaini zen lehen aldiz.&lt;ref name=&quot;vaxmacro-release&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=(Open)VMS(/ VAX), Version overview|url=http://www.vaxmacro.de/vvo.html|lana=vaxmacro.de|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; ''DECwindows''-en lehen bertsioek ''X User Interface'' (XUI) izeneko tresna-sorta baten gainean eraikitako interfazea izan zuten. UISX izeneko produktu bat ere eskaini zen, VWS/UIS aplikazioak ''DECwindows''-en exekutatu ahal izateko.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Migrating VWS/UIS Applications to DECwindows?|data=November 9, 2004|url=http://h41379.www4.hpe.com/wizard/wiz_9916.html|lana=HP OpenVMS ask the wizard}}&lt;/ref&gt; Ondoren, ''Open Software Foundation''-ek XUI-ren zatiak erabili zituen, ''Motif'' tresna-sorta garatzeko.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Janet Dobbs|izenburua=Strategies for Writing Graphical UNIX Applications Productively and Portably|orrialdea=50|data=August 1989|url=https://www.tuhs.org/Archive/Documentation/AUUGN/AUUGN-V10.4.pdf|kazeta=AUUG Newsletter|liburukia=10|zenbakia=4|accessdate=2021-12-29}}&lt;/ref&gt;
* 1991n, DECek XUIren ordez ''Motif tresna-sorta'' erabiliz ''DECwindows Motif'' sortu zuen.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Using DECwindows Motif for OpenVMS|data=October 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_DECW_USER_GD.pdf|lana=VSI|accessdate=2020-10-21}}&lt;/ref&gt; Horren ondorioz, OpenVMS V6.0 bertsioan ''Motif Window Manager'' bihurtu zen lehenetsitako DECwindows interfazea bihurtu zen, nahiz eta XUI leiho kudeatzailea aukera moduan erabilgarri mantendu zen.&lt;ref name=&quot;vaxmacro-release&quot; /&gt;
* 1996an, ''DECwindows Motif''-erako ''New Desktop'' interfazea argitaratu zuen DECek OpenVMS V7.1 bertsioarekin, ''Common Desktop Environment''-en (CDE) oinarritua.&lt;ref name=&quot;vaxmacro-release&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Getting Started With the New Desktop|argitaletxea=Digital Equipment Corporation|data=May 1996|url=http://odl.sysworks.biz/disk$axpdocdec023/office/dwmot126/vmsdw126/gettingstarted/getting_started.html|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; Alpha eta Itanium sistemetan, saioa hastean oraindik ere hauta daiteke MWMn oinarritutako erabiltzaile-interfaze zaharragoa (&quot;''DECwindows Desktop''&quot; izenez ezagutzen dena). ''New Desktop'' ez zen inoiz OpenVMSren VAX bertsioetara eraman.

90eko hamarkadan, DEC-Alpha lan-estazioetan exekutatzen ziren VMSren bertsioek ''OpenGL''&lt;ref&gt;[http://www.faqs.org/faqs/graphics/opengl-faq/part1/ OpenGL Frequently Asked Questions (FAQ) [1/3&amp;#x5D;]. Faqs.org. Retrieved on 2013-07-17.&lt;/ref&gt; eta [[AGP|''Advanced Graphics Port'' (AGP)]] grafikoetarako egokitzaileak erabiltzeko aukera eman zuten. Estandar grafiko zaharragoetarako euskarriak ere eskaintzen ziren, hala nola GKS eta PHIGS.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description VSI Graphical Kernel System|argitaletxea=VSI|data=2017|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_gks_spd.pdf|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description DEC PHIGS Version 3.1 for OpenVMS VAX|data=April 1995|url=http://h30266.www3.hpe.com/PDFs/DECPhigsV31forVAX.pdf|lana=Hewlett Packard Enterprise|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt; ''DECwindows''-en bertsio modernoak ''X.Org Server''-en oinarritzen dira.&lt;ref name=&quot;vms-8.4-spd&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Software Product Description and QuickSpecs - VSI OpenVMS Version 8.4-2L1 for Integrity servers|argitaletxea=VMS Software Inc.|data=July 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_OVMS_SPDQS_OS_V842L1I_UPD1.pdf|accessdate=2021-01-02}}&lt;/ref&gt;

=== Segurtasuna ===
OpenVMSn ez dira gutxi segurtasuna bermatzeko tresnak eta mekanismoak, horien artean, segurtasun-identifikatzaileak, baliabide-identifikatzaileak, azpisistema-identifikatzaileak, ''access-control list''-ak (ACL), [[Intrusio Detekzio Sistema|intrusioen detekziorako sistema]], segurtasunaren auditoriak eta alarmak, besteak beste.&lt;ref name=&quot;guide-to-system-security&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=VSI OpenVMS Guide to System Security|argitaletxea=VSI|data=December 2019|url=https://vmssoftware.com/docs/VSI_System_Security_Manual.pdf|accessdate=2021-04-26}}&lt;/ref&gt; Estatu Batuetako ''Trusted Computer System Evaluation Criteria'' (TCSEC) irizpideen arabera, C2 klasean kokatzen da OpenVMV (hau da, fidagarritasun maila ertainekoa) eta indartutako segurtasuna duen SEVMS bertsioa B1 klasean (fidagarritasun maila altukoa).&lt;ref&gt;National Computer Security Center (NCSC) Trusted Product Evaluation List (TPEL)&lt;/ref&gt; Sistema informatikoen segurtasun-maila neurtzeko ITSEC eskalan E3 baloratioa du OpenVMSk (E0 izanik balorazio baxuena eta E6 altuena) (ikus ''National Computer Security Center'' (NCSC) eta ''Common Criteria'').&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=HP OpenVMS Guide to System Security|argitaletxea=Hewlett Packard|data=September 2003|url=https://support.hpe.com/hpesc/public/docDisplay?docId=emr_na-c04621379|accessdate=2021-10-21}}&lt;/ref&gt; [[Pasahitz|Pasahitzen]] [[Hashing|hash]]-ak Purdyren polinomioa erabiliz lortzen dira.

==== Ahuldadeak ====

* VMSren lehen bertsioetan, pribilegiodun erabiltzaile-kontu batzuk zeuden (&lt;code&gt;SYSTEM&lt;/code&gt;, FIELD, SYSTEST eta &lt;code&gt;DECNET&lt;/code&gt; barne). Kontu horiek lehenetsitako pasahitzak zituzten eta sistemaren kudeatzaileek sarritan  ez zituzten pasahitz horiek aldatzen.&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Green|izenburua=The &quot;Father Christmas&quot; Worm|abizena2=Sisson|izena1=James L.|izena2=Patricia L.|data=June 1989|url=https://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/casi.ntrs.nasa.gov/19920019024.pdf|kazeta=12th National Computer Security Conference Proceedings|accessdate=November 23, 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Kevin Rich|izenburua=Security Audit on OpenVMS: An Internal Auditor's Perspective|argitaletxea=SANS Institute|data=November 2004|url=https://www.giac.org/paper/gsna/176/security-audit-openvms-internal-auditors-perspective/106696|accessdate=2021-07-21}}&lt;/ref&gt; Hainbat [[Informatika har|konputagailu har]] sortu ziren, ''WANK'' harra eta ''Father Christmas'' harra kasu, kontu horien pasahitzak lortu eta ''DECnet'' sareetara sartzeko.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Claes Nyberg|izenburua=DEFCON 16: Hacking OpenVMS|abizena2=Christer Oberg|abizena3=James Tusini|data=2011-01-20|url=https://www.youtube.com/watch?v=Xf7gVma6_3g|lana=[[YouTube]]|accessdate=2021-07-21}}&lt;/ref&gt; V5.0 bertsioan kontu horiei ez zitzaien lehenetsitako pasahitzik jarri eta, harrezkero, sistemaren konfigurazioa egitean kontu horietarako pasahitzak zehaztu behar izan zituzten erabiltzaileek nahitaez.&lt;ref name=&quot;vms-5.0-rel-notes&quot; /&gt;
* 2017an, ahuldade bat atzeman zen VAX eta Alpha arkitekturetako VMSn, 33 urtez inor konturatu gabe egon zena, eta CVE ID CVE-2017-17482&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=cve-website|url=https://www.cve.org/CVERecord?id=CVE-2017-17482|aldizkaria=www.cve.org|sartze-data=2022-07-28}}&lt;/ref&gt; esleitu zitzaion. Ahuldade horren ondorioz, plataforma horietan DCL agindu-lerrora sartzeko aukera zuen erasotzaileak pribilegioen eskalan gora eginez erasoa egin ahal izango zuen. Ahuldadea horrela azal daiteke: DCL agindu-prozesatzailearen kodean akatsa zegoen [[Buffer gainezkatze|bufferaren gainezkatzearen]] tratamenduan, erabiltzaileak martxan zegoen programa exekutagarri bat geldiarazi zezakeen CTRL/Y erabiliz eta komando lerroko prompt-era bueltatuz, eta arazoa sortzen zen DCLk geldiarazitako programaren baimen edo pribilegioak mantentzen zituelako.&lt;ref&gt;On the internal workings of the CTRL-Y mechanism, see: OpenVMS AXP Internals and Data Structures, Version 1.5, sections 30.6.5.1 (CTRL/Y Processing) and 30.6.5.4 (CONTINUE Command) at pp. 1074–1076.&lt;/ref&gt; Horrela, shell kodea exekuta zitekeen geldiarazitako programa exekutagarriaren baimenekin. Erasotzailearen erabiltzaile-kontuaren baimen-maila baino altuagoko programa exekutagarri bat izanez gero, erasotzaileak ahuldade horri etekin atera ziezaiokeen sistemaren segurtasuna saihesteko.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=John Leyden|izenburua=Ghost in the DCL shell: OpenVMS, touted as ultra reliable, had a local root hole for 30 years|data=2018-02-06|url=https://www.theregister.com/2018/02/06/openvms_vulnerability/|lana=theregister.com|accessdate=2021-01-13}}&lt;/ref&gt;

==Zaletuen programak==
1997an, OpenVMS eta zenbait geruza-produktu doan eskaini ziren zaletuentzat erabilera ez-komertzialerako, ''OpenVMS Hobbyist Program'' programaren barruan.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|urtea=1999|izenburua=&quot;Compaq and DECUS expand Free License OpenVMS Hobbyist Program&quot;|argitaletxea=Compaq|url=http://www.openvmshobbyist.com/openvms_history/hobbyist_history/hobbyist_faq/hobby.html|aldizkaria=www.openvmshobbyist.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; Orduz geroztik, OpenVMS softwarea ekoizte duten zenbait enpresak baldintza beretan jarri dituzte eskura haien produktuak, ''Process Software'', adibidez. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Process Software: Hobbyist Program|url=https://www.process.com/resources/openvms/hobbyist.html|aldizkaria=www.process.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; x86-64 arkitekturarako migrazioa egin aurretik, OpenVMS erabiltzeko gai zen hardwarea zaharra eta garestia zenez, SIMH moduko emuladoreak erabiltzen zituzten zaletuek OpenVMS instalatzeko.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Bill Pedersen; John Malmberg|izenburua=vms-ports / Wiki / VMSHardware|url=https://sourceforge.net/p/vms-ports/wiki/VMSHardware/|aldizkaria=sourceforge.net|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

2020ko martxoan, [[Hewlett-Packard|HPEk]] ''OpenVMS Hobbyist Program'' programaren amaiera iragarri zuen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Thom Holwerda|urtea=2020|izenburua=HPE sets end date for hobbyist licenses for OpenVMS – OSnews|url=https://www.osnews.com/story/131640/hpe-sets-end-date-for-hobbyist-licenses-for-openvms/|aldizkaria=www.osnews.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; Horren ondoren, HPEren ''OpenVMS Hobbyist Program'' ordezkatzeko asmoz, ''Community License Program'' (CLP) iragarri zuen VSIk, 2020ko apirilean.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|urtea=2020|izenburua=VMS Software Announces Community License — VMS Software, Inc.|argitaletxea=VMS Software|url=https://vmssoftware.com/about/news/2020-04-22-vsi-announces-community-license/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; 2020ko uztailean atera zen CLP, eta Alpha eta Integrity sistemetarako OpenVMSren bertsioetarako lizentziak eskaintzen ditu. x86-64 arkitekturarako OpenVMSren lizentziak eskuragarri egongo dira arkitektura horretarako bertsio egonkor bat argitaratzen denean.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=VMS Software Community License Available — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/news/2020-07-28-community-license/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; CLP ezin da erabili VAXetan OpenVMS instalatzeko, VSIk ez baitauka VAXerako OpenVMSren bertsiorik, eta bertsio zaharrak oraindik HPErenak baitira.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=VSI Announces Community License Updates — VMS Software, Inc.|url=https://vmssoftware.com/about/news/2020-06-11-community-license-updates/|aldizkaria=vmssoftware.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|2}}

== Ikus, gainera ==

* [[OpenSSL]]
* [[Sistema eragileen arkitektura]]

== Kanpo estekak ==
{{Autoritate kontrola}}</text>
      <sha1>1gwxgm6rngrjra9xytjhzc9c3k7cdxq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Semeno Indartsua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1059974</id>
    <revision>
      <id>9005855</id>
      <parentid>8984415</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:56:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Belagaile</username>
        <id>64658</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1880" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
{{nahasi|[[Semeno Gartzeitz]]ekin}}
'''Semeno Indartsua'''{{lur erref}} ({{circa|[[745]]}} -{{circa|[[805]]}}) [[baskoi]]en buruzagi militarra izan zen, [[Deierri]] inguruan bizi zena.&lt;ref&gt;[http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/jimeno-el-fuerte/ar-64111/ Auñamendi]&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
Beranduagoko kronika arabiarretan Mothmin el-Akra edo Maximino Gartzeiz Argakoa izenez ageri da, eta Malduthun al-Atlal edo Baldowin Atalariko nagusi den lurraldearen ondoan zegoen [[Deioko gaztelua]]ren tenente zela diote bertan. Biek [[Abd ar Rahman I.a]] borrokatu zutela ere ageri da, [[Karlomagno]]ren espedizioaren ondorengo 779. urteko [[razzia]]n.

Kronika franko faltsuek errege frankoek Zaragozara bidean Ebroko goi-lurretan egindako kanpainaren berri ematen dute — zehazki, bere atzeguardia babesteko Iruñeko gotorlekuaren setioa eta hartzea —. Kanpaina horretan bahituak atzeman omen zituen, horien artean Semenoren balizko anaia bat zegoela: Fortun izeneko buruzagia.

Iturri batzuek bi seme-alaba izan zituela diote (beste iturri batzuek bilobatzat edo birbilobatzat aipatzen dituzte): Eneko eta artzia Semenoitz. Beste teoria batek Gartzia Semenoitzen benetako izena Gartzia Enekoitz izan zela proposatzen du (ez da [[Eneko Arista]] erregearen semea [[Gartzia Enekoitz]] erregearekin nahastu behar). Haren aita Eneko Semenoitz zen, eta hura ere Gartzia Semenoitzen anaiarekin nahastu zen. Iturri batzuek [[Semeno]] dinastiaren abiarazletzat aipatzen dute, nahiz eta Eneko Arista erregearen dinastiaren jatorria baino lehenagoko garai batean bizi izan zen. Beste autore batzuek bi dinastien arbaso komun posibletzat jotzen dute.

{{genealogia}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|740ko hamarkadako|800ko hamarkadako|Semeno}}
{{Biografia zirriborroa|EH-NG}}

[[Kategoria:Ximeno leinua]]</text>
      <sha1>kctdf5s5lzg6ac4fy1hqwp111rsux7t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Bozketak/Artikulu nabarmenduak/Proposamenak/Galaxia</title>
    <ns>4</ns>
    <id>1060050</id>
    <revision>
      <id>9006117</id>
      <parentid>8997397</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:45:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1673" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Galaxia]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:07, 20 ekaina 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220620100714}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220620100714+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: ZTHren itzulpena osatua. Atal gehienak sakondu dira, eta erreferentzia eta irudi ugari ditu. Funtsezko artikulua eta hezkuntza programako artikulua. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:07, 20 ekaina 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Galaxia&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:07, 20 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 17:48, 20 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Kilkerra|Kilkerra]] ([[Lankide eztabaida:Kilkerra|eztabaida]]) 11:14, 12 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Josu|Josu]] ([[Lankide eztabaida:Josu|eztabaida]]) 19:22, 17 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:45, 1 abuztua 2022 (CEST)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>jv0xt58ab33pk22mlkqd7vc6pnfmav9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006165</id>
      <parentid>9006117</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:37:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Oraina</username>
        <id>42829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1877" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Galaxia]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:07, 20 ekaina 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220620100714}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220620100714+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: ZTHren itzulpena osatua. Atal gehienak sakondu dira, eta erreferentzia eta irudi ugari ditu. Funtsezko artikulua eta hezkuntza programako artikulua. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:07, 20 ekaina 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Galaxia&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:07, 20 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 17:48, 20 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Kilkerra|Kilkerra]] ([[Lankide eztabaida:Kilkerra|eztabaida]]) 11:14, 12 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Josu|Josu]] ([[Lankide eztabaida:Josu|eztabaida]]) 19:22, 17 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:45, 1 abuztua 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:37, 1 abuztua 2022 (CEST)-[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:37, 1 abuztua 2022 (CEST)


&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>n8dcbsabeoo4ri2ra5tr2eesjtout0o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Bozketak/Artikulu nabarmenduak/Proposamenak/Anton Txekhov</title>
    <ns>4</ns>
    <id>1060062</id>
    <revision>
      <id>9006118</id>
      <parentid>8978848</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:46:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1383" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Anton Txekhov]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 14:44, 20 ekaina 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220620124458}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220620124458+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Idazlearen biografia luzea eta landua. Irudiz oso ondo hornitua.--[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 14:44, 20 ekaina 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Anton_Txekhov&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 14:44, 20 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 18:06, 20 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:46, 1 abuztua 2022 (CEST)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>5kxck1w08e0o9wrcx0jh21po4y6dwoq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006166</id>
      <parentid>9006118</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:38:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Oraina</username>
        <id>42829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1587" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Anton Txekhov]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 14:44, 20 ekaina 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220620124458}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220620124458+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Idazlearen biografia luzea eta landua. Irudiz oso ondo hornitua.--[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 14:44, 20 ekaina 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Anton_Txekhov&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 14:44, 20 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 18:06, 20 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:46, 1 abuztua 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:38, 1 abuztua 2022 (CEST)-[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:38, 1 abuztua 2022 (CEST)


&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>c53qwtaq2w5o3z4d63jzcyj91iuykku</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Bozketak/Artikulu nabarmenduak/Proposamenak/Planeta</title>
    <ns>4</ns>
    <id>1060132</id>
    <revision>
      <id>9006119</id>
      <parentid>8979339</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:46:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1536" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Planeta]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 10:51, 21 ekaina 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220621085154}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220621085154+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Ingelesezkoan oinarrituta, baina hobeto azaldua. Atal gehigarriak ditu (giza kulturan) eta jatorrizkoan luzeegiak zirenak laburbildu dira, loturak eskainiz. Grafikoki ere hobetu da, Eguzki-Sistema artikuluko atal batzuk gehituz. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 10:51, 21 ekaina 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Planeta&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 10:51, 21 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 14:01, 21 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:46, 1 abuztua 2022 (CEST)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>k1iyqef7rahlnuyvd9mbm8a69rme8tm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006167</id>
      <parentid>9006119</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:38:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Oraina</username>
        <id>42829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1740" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Planeta]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 10:51, 21 ekaina 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220621085154}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220621085154+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Ingelesezkoan oinarrituta, baina hobeto azaldua. Atal gehigarriak ditu (giza kulturan) eta jatorrizkoan luzeegiak zirenak laburbildu dira, loturak eskainiz. Grafikoki ere hobetu da, Eguzki-Sistema artikuluko atal batzuk gehituz. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 10:51, 21 ekaina 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Planeta&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 10:51, 21 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 14:01, 21 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:46, 1 abuztua 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:38, 1 abuztua 2022 (CEST)-[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:38, 1 abuztua 2022 (CEST)


&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>fibm3zrx9a4kui3sayg8sx55qh6zqkj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Bozketak/Artikulu nabarmenduak/Proposamenak/Supernoba</title>
    <ns>4</ns>
    <id>1060458</id>
    <revision>
      <id>9006120</id>
      <parentid>8984667</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:46:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1642" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Supernoba]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 10:18, 25 ekaina 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220625081846}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220625081846+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Aspaldi [[lankide:Supro23|Supro23]]-k egindako artikulua. Zuzenketa batzuk egin ditut, eta atal bat gehitu, energia ilune artikulutik eratorria. Uste dut oso ondo aurkeztua dagoela, irudiz hornitua, eta ondo laburbildua. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 10:18, 25 ekaina 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Supernoba&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 10:18, 25 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 19:39, 25 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}}. [[Lankide:Supro23|Supro23]] ([[Lankide eztabaida:Supro23|eztabaida]]) 08:19, 29 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:46, 1 abuztua 2022 (CEST)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>93ufqir3b2itvmemmbggr8x63631uoz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006168</id>
      <parentid>9006120</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:39:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Oraina</username>
        <id>42829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1846" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Supernoba]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 10:18, 25 ekaina 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220625081846}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220625081846+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Aspaldi [[lankide:Supro23|Supro23]]-k egindako artikulua. Zuzenketa batzuk egin ditut, eta atal bat gehitu, energia ilune artikulutik eratorria. Uste dut oso ondo aurkeztua dagoela, irudiz hornitua, eta ondo laburbildua. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 10:18, 25 ekaina 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Supernoba&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 10:18, 25 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 19:39, 25 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}}. [[Lankide:Supro23|Supro23]] ([[Lankide eztabaida:Supro23|eztabaida]]) 08:19, 29 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:46, 1 abuztua 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:39, 1 abuztua 2022 (CEST)-[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:39, 1 abuztua 2022 (CEST)


&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>6xknuik5ozkk5w17oinjkshl6gzt6s8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Concha García Campoy</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1060461</id>
    <revision>
      <id>9005881</id>
      <parentid>9004202</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:30:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikimaribarre</username>
        <id>88969</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42738" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Katalunia}}}}
'''Concepción «Concha» García Campoy''' ([[Terrassa]], [[Bartzelonako probintzia|Bartzelona]], [[1958|1958ko]] [[Urriaren 28|urriaren 28a]] - [[Valentzia]], [[2013|2013ko]] [[Uztailaren 10|uztailaren 10a]] )&lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Muere Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo Godó]]|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377407267/concha-garcia-campoy.html|accessdate=11 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; [[Kazetari|kazetaria]] eta [[Irrati (hedabidea)|irrati]] eta [[telebista]] [[Aurkezle|aurkezlea]] izan zen.&lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: Toda una luchadora hasta el final|argitaletxea=[[Mediaset España]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.telecinco.es/informativos/cultura/Concha_Garcia_Campoy-muere_Concha_Garcia_Campoy-54_anos_de_edad-leucemia_0_1633800442.html|accessdate=11 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;

1979an hasi zuen bere ibilbide profesionala, 21 urte zituela, [[Eivissa (uhartea)|Ibizako]] [[COPE|Cadena Copen]] [[Telebista-saio|irratsaio]] batean.&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot;&gt;{{Cite web|izena=Domingo|abizena=Castro|izenburua=Concha García Campoy, 33 años de carrera en la radio y la televisión|argitaletxea=[[Vocento]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.abc.es/tv/20130710/abci-concha-garcia-campoy-programas-201307101814.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; 1984an [[Radiotelevisión Española|Radiotelevisión Españolan]] sartu zen, non katearen albistegietan hasi zuen prestakuntza.&lt;ref name=&quot;ObituarioPaís&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://elpais.com/elpais/2013/07/10/gente/1373467074_195990.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;[[Televisión Española|TVEko]] bere garaia amaitu zuenean &lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, una vida dedicada a la información|data=10 de julio de 2013|url=http://www.rtve.es/noticias/20130710/concha-garcia-campoy-vida-dedicada-informacion/710880.shtml|accessdate=12 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; hainbat komunikabidetatik igaro zen, non irratiko bere jarduera telebistarako eta prentsarako lan batzuekin txandakatu zuen.&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;defunción&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;historiaATV&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Premio Joaquín Soler Serrano de Radio y Televisión|egilea=Redacción|data=11 de diciembre de 2012|url=http://www.academiatv.es/premios/joaquin-soler-serrano/|accessdate=18 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt; 2006ko irailetik Telebistaren Zientzien eta Arteen Akademiako zuzendaritzako kide eta bozeramailea izan zen, &lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Muere Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo Godó]]|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377407267/concha-garcia-campoy.html|accessdate=11 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; 2012ko urtarrilera arte [[Telecinco|Telecincoko]] albistegiaren goizeko edizioa zuzendu eta aurkeztu zuen. &lt;ref name=&quot;enfermedad&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, sobre su enfermedad: &quot;Inicio un segundo ciclo optimista&quot;|data=28 de enero de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/01/28/concha-garcia-campoy-sobre-su-enfermedad-inicio-un-segundo-ciclo-optimista-17412/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Bere kazetari-ibilbideagatik hainbat sari eta aitorpen jaso zituen. &lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: Toda una luchadora hasta el final|argitaletxea=[[Mediaset España]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.telecinco.es/informativos/cultura/Concha_Garcia_Campoy-muere_Concha_Garcia_Campoy-54_anos_de_edad-leucemia_0_1633800442.html|accessdate=11 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; 2012an telebistatik behin-behineko erretiroa iragarri zuen [[Leuzemia|leuzemiari]] aurre egiteari denbora eskaintzeko, &lt;ref name=&quot;abandono&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy deja temporalmente la televisión a causa de una enfermedad|egilea=Redacción|data=10 de enero de 2012|url=http://www.hola.com/famosos/2012011056384/concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;leucemia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=García Campoy: &quot;Tengo leucemia, pero también ánimo de lucha&quot;|data=9 de enero de 2012|url=http://www.publico.es/416055/garcia-campoy-tengo-leucemia-pero-tambien-animo-de-lucha|accessdate=10 de enero de 2012}}&lt;/ref&gt; hala ere, 2013ko uztailaren 10ean hil zen sendatu ezinik.&lt;ref name=&quot;defunción&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece en Valencia la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=Display Connectors|egilea=[[Europa Press]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.publico.es/458724/fallece-en-valencia-la-periodista-concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013|location=Valencia}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;elmundo&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=La periodista Concha García Campoy fallece a los 54 años|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2013/07/10/comunicacion/1373466739.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
[[Terrassa|Terrassan]] jaio zen, &lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Muere Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo Godó]]|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377407267/concha-garcia-campoy.html|accessdate=11 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; nahiz eta txikitan jatorri andaluziarra zuen familiarekin, [[Eivissa (udalerria)|Ibizara]] joan zen bizitzera. &lt;ref name=&quot;abandono&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy deja temporalmente la televisión a causa de una enfermedad|egilea=Redacción|data=10 de enero de 2012|url=http://www.hola.com/famosos/2012011056384/concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, una vida dedicada a la información|data=10 de julio de 2013|url=http://www.rtve.es/noticias/20130710/concha-garcia-campoy-vida-dedicada-informacion/710880.shtml|accessdate=12 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Descubre Dalt Vila con las narraciones de Paz Vega y Concha García Campoy|data=28 de julio de 2010|url=http://www.lasprovincias.es/ocio/noticias/escapadas/turismo-cultural-ibiza.html|accessdate=8 de octubre de 2010}}&lt;/ref&gt; Han [[Batxilergo|batxilergoa]] egin zuen eta [[Bartzelona|Bartzelonara]] itzuli zenean[[Bartzelonako Unibertsitate Autonomoa|, Bellaterrako Unibertsitate Autonomoan]] matrikulatu zen [[kazetaritza]] ikasteko. &lt;ref name=&quot;defunción&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece en Valencia la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=Display Connectors|egilea=[[Europa Press]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.publico.es/458724/fallece-en-valencia-la-periodista-concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013|location=Valencia}}&lt;/ref&gt; Aldi berean, inoiz amaitu ez zituen beste ikasketa batzuk egiten hasi zen: [[Ekonomia (jarduera)|ekonomia zientziak]] eta [[filologia]].&lt;ref name=&quot;historiaATV&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Premio Joaquín Soler Serrano de Radio y Televisión|egilea=Redacción|data=11 de diciembre de 2012|url=http://www.academiatv.es/premios/joaquin-soler-serrano/|accessdate=18 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;[[Kazetaritza|Informazio Zientzietan lizentziatua]] lau urte geroago, 1984an erakunde publikoan sartu zen. &lt;ref name=&quot;abandono&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot; /&gt; Familia arloan bi neba-arreba izan zituen, Asunción eta Francisco, &lt;ref name=&quot;diagnostico&quot;&gt;{{Cite web|izena=Amparo|abizena=de la Gama|izenburua=Campoy se enfrenta &quot;con fuerza&quot; a una nueva fase de su enfermedad|data=19 de marzo de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/03/19/campoy-se-enfrenta-con-fuerza-a-una-nueva-fase-de-su-enfermedad-18094/|accessdate=12 de abril de 2012}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Andrés Vicente Gómez habla sobre la leucemia de su mujer Concha García Campoy|argitaletxea=Noxvo Editorial|egilea=Redacción|data=16 de enero de 2012|url=http://www.formulatv.com/noticias/23150/andres-vicente-gomez-habla-leucemia-mujer-concha-garcia-campoy/|accessdate=20 de diciembre de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; eta bi aldiz ezkondu zen, Jaime Roig abokatu [[Eivissa (uhartea)|eivissarrarekin]] eta gero Lorenzo Díaz [[Ciudad Real|mantxako]] soziologoarekin, &lt;ref name=&quot;abandono&quot; /&gt; harekin. bi seme-alaba izan zituen, Lorenzo (1993) eta Berta (1998). &lt;ref name=&quot;hijos&quot;&gt;{{Cite web|izena=Eduardo|abizena=Verbo|izenburua=El hijo de Concha García Campoy que sueña con ser periodista|argitaletxea=Titania Compañía Editorial|data=17 de febrero de 2013|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2013/02/17/el-hijo-de-concha-garcia-campoy-que-suena-con-ser-periodista-22951/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;vanitatis&quot;&gt;{{Cite web|izena=Sara|abizena=de Diego|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy víctima de una leucemia|data=10 de julio de 2013|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2013/07/10/fallece-la-periodista-concha-garcia-campoy-victima-de-una-leucemia-25188/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Azken honengandik banandu ostean, 2000ko urrian bere bizitza sentimentala berreraiki zuen [[Andrés Vicente Gómez]] zinema ekoizlearekin. &lt;ref name=&quot;andrésvicente&quot;&gt;{{Cite web|izena=Manuel|abizena=Román|izenburua=Concha García Campoy y Carmen Rico Godoy, las dos mujeres de la vida de Andrés Vicente Gómez|data=13 de julio de 2013|url=http://www.libertaddigital.com/chic/corazon/2013-07-13/concha-garcia-campoy-y-carmen-rico-godoy-las-dos-mujeres-de-la-vida-de-andres-vicente-gomez-1276495093/|accessdate=16 de octubre de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;andrésvgomez&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, arropada por su familia en la lucha contra la leucemia|argitaletxea=Hearst Magazines|url=http://www.diezminutos.es/famosos-corazon/famosos-espanoles/concha-garcia-campoy-tiene-leucemia/concha05|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;

Kazetaritza-lanaz gain, 1995ean [[Amnistia Internazionala|Amnesty International]]-en Bosniako eskualdean emakumeen eskubideen urraketari buruzko kanpainarekin kolaboratu zuen &lt;ref name=&quot;imparcial&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Biografía de Concha García Campoy|argitaletxea=Editorial Imparcial de Occidente SA|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elimparcial.es/noticia/125585/|lana=[[Agencia EFE]]|accessdate=15 de enero de 2014|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Juan|abizena=Llata|izenburua=El Foro de las ONG consigue que las autoridades de China dejen hablar a las mujeres del Tibet|argitaletxea=[[Vocento]]|orrialdeak=46|data=2 de septiembre de 1995|url=http://hemeroteca.abc.es/nav/Navigate.exe/hemeroteca/madrid/abc/1995/09/02/046.html|accessdate=15 de enero de 2014|format=PDF|location=Pakín}}&lt;/ref&gt; eta [[Mensajeros de la Paz|Bakearen Mezulariak]] [[Gobernuz kanpoko erakunde|GKEn]] ere lan egin zuen, non kausa sozialen defentsa sustatu zuen, aukera berdintasuna eta pertsonen giza eskubideak. &lt;ref name=&quot;cruz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Gran Cruz de la Solidaridad Social a título póstumo|argitaletxea=[[Mediaset España]]|egilea=[[Europa Press]]|data=14 de enero de 2014|url=http://www.telecinco.es/telemania/premios/Concha-Garcia-Campoy-gran-cruz-Solidaridad-Social_0_1732500527.html|accessdate=15 de enero de 2014|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;

2012ko urtarrilaren hasieran, bere [[Twitter|Twitter kontuaren]] bidez jakinarazi zuen aldi baterako telebista utzi egingo zuela, [[leuzemia]] diagnostikatu ziotelako –odol-zelulak sortzen dituen ehunari eragiten dion minbizi mota– Gabonetako oporretan. &lt;ref name=&quot;leucemia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=García Campoy: &quot;Tengo leucemia, pero también ánimo de lucha&quot;|data=9 de enero de 2012|url=http://www.publico.es/416055/garcia-campoy-tengo-leucemia-pero-tambien-animo-de-lucha|accessdate=10 de enero de 2012}}&lt;/ref&gt; Garai horretan, komunikatzailea ospitaleratu egin zuten gaixotasun horren ondorioz, eta horrek eragotzi zion hurrengo hilabeteetan goizeko albisteak aurkeztea. &lt;ref name=&quot;diagnostico&quot;&gt;{{Cite web|izena=Amparo|abizena=de la Gama|izenburua=Campoy se enfrenta &quot;con fuerza&quot; a una nueva fase de su enfermedad|data=19 de marzo de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/03/19/campoy-se-enfrenta-con-fuerza-a-una-nueva-fase-de-su-enfermedad-18094/|accessdate=12 de abril de 2012}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;vanitatis&quot;&gt;{{Cite web|izena=Sara|abizena=de Diego|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy víctima de una leucemia|data=10 de julio de 2013|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2013/07/10/fallece-la-periodista-concha-garcia-campoy-victima-de-una-leucemia-25188/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Ondoren, [[kimioterapia]] tratamendua hasi zuen. &lt;ref name=&quot;diagnostico&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;vanitatis&quot;&gt;{{Cite web|izena=Sara|abizena=de Diego|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy víctima de una leucemia|data=10 de julio de 2013|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2013/07/10/fallece-la-periodista-concha-garcia-campoy-victima-de-una-leucemia-25188/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, ingresada en Zarzuela a la espera de un trasplante de médula|egilea=[[Europa Press]]|data=29 de marzo de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/cine-tv/2012/03/29/concha-garcia-campoy-ingresada-en-zarzuela-a-la-espera-de-un-trasplante-de-medula-18217|accessdate=24 de diciembre de 2013}}&lt;/ref&gt; Botikaren hirugarren zikloa gainditu ostean, 2012ko ekainean, [[Hezur-muin|hezur-muinaren transplantea]] jaso zuen. &lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Amparo|abizena=de la Gama|izenburua=Concha García Campoy responde favorablemente al trasplante de médula ósea|argitaletxea=El confidencial|data=3 de junio de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/06/03/concha-garcia-campoy-responde-favorablemente-al-trasplante-de-medula-osea-19080|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Hasiera batean gaixotasuna gainditu bazuen ere, kazetaria 2013ko urtarrilean berriro gaixotu zen, eta tratamendua areagotzeko ospitaleratu egin zuten. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: &quot;Estoy de nuevo en el hospital&quot;|data=29 de enero de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130129/54362505835/concha-garcia-campoy-estoy-de-nuevo-hospital.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Geroago, urte bereko martxoaren erdialdean, [[Valentzia|Valentziako]] Hospital Universitario y Politécnico de La Fe -n sartu zen berriro bigarren ebakuntza bat egiteko [[Zilbor-heste|zilbor-hestearen]] odol-transplantea hain zuen . &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy se somete en Valencia a un trasplante de sangre umbilical contra la leucemia|egilea=[[Agencia EFE]]|data=13 de marzo de 2013|url=http://www.lavozdegalicia.es/noticia/gente/2013/03/13/concha-garcia-campoy-somete-valencia-trasplante-sangre-umbilical-contra-leucemia/00031363182411712980519.htm|accessdate=20 de diciembre de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; Ebakuntza egin eta hilabetera alta eman ziotenez, aldizka mediku zentrora joaten zen bere gaixotasunaren jarraipena egitera. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy recibe el alta tras un trasplante de cordón umbilical|egilea=EFE|data=11 de abril de 2013|url=http://www.publico.es/453508/concha-garcia-campoy-recibe-el-alta-tras-un-transplante-de-cordon-umbilical|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;

Azkenik, leuzemia diagnostikatu eta hemeretzi hilabetera, 54 urte zituela zendu zen, La Fe Ospitalean, Valentzian, bi egun lehenago zentro klinikora sartu ostean, bere gaixotasunak okerrera egin zuelako. &lt;ref name=&quot;elmundo&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=La periodista Concha García Campoy fallece a los 54 años|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2013/07/10/comunicacion/1373466739.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; . &lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Cristina|abizena=Garrido|izenburua=La razón de la muerte de Concha García Campoy: ¿Qué es un coma hepático?|argitaletxea=[[Vocento]]|data=11 de julio de 2013|url=http://www.abc.es/sociedad/20130711/abci-coma-hepatico-concha-campoy-201307101845.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece a los 54 años la periodista Concha García Campoy por un fallo hepático agudo|data=10 de julio de 2013|url=http://www.20minutos.es/noticia/1868242/0/concha-garcia-campoy/enferma/coma-valencia/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, en coma irreversible|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377406204/concha-garcia-campoy-coma-irreversible.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Bere [[hileta]] uztailaren 12an egin zen Madrilgo [[Tres Cantos]] herrian. &lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Jesús|abizena=F. Úbeda|izenburua=Cientos de personas dan su último adiós a Concha García Campoy|argitaletxea=Libertad Digital S.A.|data=12 de julio de 2013|url=http://www.libertaddigital.com/chic/corazon/2013-07-12/abierta-la-capilla-ardiente-de-concha-garcia-campoy-1276495069/|accessdate=10 de marzo de 2014}}&lt;/ref&gt; Bertan izan ziren, besteak beste, Tomás Gómez eta [[Alfredo Pérez Rubalcaba]] bezalako [[Lanbide|profesionalak]] eta pertsonalitate politikoak. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Familiares y amigos dan su último adiós a la periodista Concha García Campoy|egilea=Redacción|data=12 de julio de 2013|url=http://www.20minutos.es/noticia/1869688/0/concha-garcia-campoy/capilla-ardiente/entierro/|lana=[[Agencia EFE]]|accessdate=10 de marzo de 2014}}&lt;/ref&gt;

== Ibilbide profesionala ==
[[Fitxategi:Ballester,_Campoy_y_Herrero,_Premios_Talento_2012.jpg|ezkerrera|thumb|310x310px| Inés Ballester, Concha García Campoy eta Nieves Herrero kazetariak, 2012ko Talentu Sarietan.]]
1979an hasi zuen bere ibilbide profesionala, 21 urte zituela, [[COPE|Radio Popular]] de [[Eivissa (udalerria)|Ibizako]] informazio zerbitzuetan, non ''Antena Pública'' elkarrizketa eta [[Telebista-saio|irratsaioa]] zuzendu zuen. &lt;ref name=&quot;trayectoria&quot;&gt;{{Cite web|izena=Domingo|abizena=Castro|izenburua=Concha García Campoy, 33 años de carrera en la radio y la televisión|argitaletxea=[[Vocento]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.abc.es/tv/20130710/abci-concha-garcia-campoy-programas-201307101814.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: Toda una luchadora hasta el final|argitaletxea=[[Mediaset España]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.telecinco.es/informativos/cultura/Concha_Garcia_Campoy-muere_Concha_Garcia_Campoy-54_anos_de_edad-leucemia_0_1633800442.html|accessdate=11 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; Urtebeteren buruan, Funtzio hori ''Última hora'' egunkariko erredaktorearekin uztartu zuen &lt;ref name=&quot;abandono&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy deja temporalmente la televisión a causa de una enfermedad|egilea=Redacción|data=10 de enero de 2012|url=http://www.hola.com/famosos/2012011056384/concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;, 1983an [[Radiotelevisión Española|RTVEren]] oposizioak gainditu zituen eta bere promozioko lehena izan zen. Berehala sartu zen zerbitzuetako albisteen erredakzioan [[Balearrak|Balear Uharteetan]]. &lt;ref name=&quot;ObituarioPaís&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://elpais.com/elpais/2013/07/10/gente/1373467074_195990.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Sei hilabetez egon zen bertan [[Madril|Madrilgo]] albistegia [[Telediario|Telediarioaren]] edizioa aurkeztea nahi zuelako. &lt;ref name=&quot;historiaATV&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Premio Joaquín Soler Serrano de Radio y Televisión|egilea=Redacción|data=11 de diciembre de 2012|url=http://www.academiatv.es/premios/joaquin-soler-serrano/|accessdate=18 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt; 1985eko urtarrilaren 7an [[La 1]] de [[Televisión Española]] katearen  lehen albistegiarekin estreinatu zen, eta horri esker ospea lortu zuen [[Manuel Campo Vidal]] &lt;ref name=&quot;abandono&quot; /&gt; platoan bere bikotekidearekin batera. &lt;ref name=&quot;trayectoria&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;ObituarioPaís&quot; /&gt; Bi urte baino gehiagoz, eguerdiko albistegia aurkeztu zuen eta, pixka bat beranduago, gaueko albistegiarekin ere gauza bera egin zuen. &lt;ref name=&quot;historiaATV&quot; /&gt; 1986ko udan, albisteak aurkeztean, bere telebista lana uztartu zuen ''Las Mañanas de Radio 1'', [[Radio Nacional de España|Radio Nacional de Españan]] (RNE) zuzendaritzarekin batera. &lt;ref name=&quot;abandono&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;defunción&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece en Valencia la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=Display Connectors|egilea=[[Europa Press]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.publico.es/458724/fallece-en-valencia-la-periodista-concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013|location=Valencia}}&lt;/ref&gt; Era berean, garai hartan, prentsa idatziko hainbat argitalpenetan kolaboratu zuen, hala nola ''Panorama'' edo ''[[Vogue (aldizkaria)|Vogue]]'', eta ''El Independiente'' egunkariko kultura atalean. &lt;ref name=&quot;historiaATV&quot; /&gt;

1987an, García Campoyk telebista utzi zuen [[SER|SER katean]] fitxatu ondoren, eta 1988aren hasieran, ''A vivir que son dos días'' programa zuzentzen hasi zen..&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot;&gt;{{Cite web|izena=Domingo|abizena=Castro|izenburua=Concha García Campoy, 33 años de carrera en la radio y la televisión|argitaletxea=[[Vocento]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.abc.es/tv/20130710/abci-concha-garcia-campoy-programas-201307101814.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;defunción&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece en Valencia la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=Display Connectors|egilea=[[Europa Press]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.publico.es/458724/fallece-en-valencia-la-periodista-concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013|location=Valencia}}&lt;/ref&gt; Azkar batean, asteburuan gehien entzundako saioa izan zen, eta milioi bat entzule izatera iritsi zen. Horregatik, [[Ondas Sariak|Ondas saria]], Urrezko Antena eta Urrezko Mikrofonoa jaso zituen, 1989an.&lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Muere Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo Godó]]|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377407267/concha-garcia-campoy.html|accessdate=11 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;abandono&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy deja temporalmente la televisión a causa de una enfermedad|egilea=Redacción|data=10 de enero de 2012|url=http://www.hola.com/famosos/2012011056384/concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;ObituarioPaís&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://elpais.com/elpais/2013/07/10/gente/1373467074_195990.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, una vida dedicada a la información|data=10 de julio de 2013|url=http://www.rtve.es/noticias/20130710/concha-garcia-campoy-vida-dedicada-informacion/710880.shtml|accessdate=12 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;elmundo&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=La periodista Concha García Campoy fallece a los 54 años|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2013/07/10/comunicacion/1373466739.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Aldi berean, El País egunkarian eta ''Babelia'' kultur gehigarrian parte hartu zuen.&lt;ref name=&quot;historiaATV&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Premio Joaquín Soler Serrano de Radio y Televisión|egilea=Redacción|data=11 de diciembre de 2012|url=http://www.academiatv.es/premios/joaquin-soler-serrano/|accessdate=18 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt; 1991n, garai hartan, Televisión Españolara itzuli zen ''Mira 2'' programa zuzentzeko.&lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: Toda una luchadora hasta el final|argitaletxea=[[Mediaset España]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.telecinco.es/informativos/cultura/Concha_Garcia_Campoy-muere_Concha_Garcia_Campoy-54_anos_de_edad-leucemia_0_1633800442.html|accessdate=11 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; 1992an amatasun-baja izan ondoren, kazetaria SER katera itzuli zen, eta handik denbora batera [[Antena 3 Radio|Antena 3]] Radiok fitxatu zuen ''Días de radio'' goizeko saioaren buru jartzeko.&lt;ref name=&quot;conchaSER&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=El paso de Concha García Campoy por la SER|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.cadenaser.com/sociedad/articulo/paso-concha-garcia-campoy-ser/csrcsrpor/20130710csrcsrsoc_8/Tes|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt; Hortik [[Onda Cero|Onda Cerora]] joan zen, eta 1994an ''Noches de radio'' lana egin zuen. Handik bi urtera La Brújulara egin zuen jauzi, Ernesto Saenz de Buruaga ordezkatuz, eta han jardun zuen 1999 arte.&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot; /&gt; Ondoren, asteburuko irratsaioa osatu zuen ''Las cosas que nunca te dije'' iruzkingilea izan zen Las noticias de ''Tele'' 5n eta astean behin kolaborazioak egin zituen TVEren Señas de identidad eta La Revista de El ''[[El Mundo|Mundo]]'' egunkarietan.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Nuevo programa literario La 2|data=20 de abril de 1994|url=http://elpais.com/diario/1994/04/20/radiotv/766792820_850215.html|accessdate=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;historiaATV&quot; /&gt; ''La doble mirada'' (1996) bigarren liburua ere argitaratu zuen, [[Ouka Leele]] argazkilariaren irudiekin.&lt;ref name=&quot;comunicadora&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, adiós a una comunicadora nata|argitaletxea=Editorial Prensa Ibérica|egilea=EFE|data=10 de julio de 2013|url=http://ocio.levante-emv.com/tv/noticias/nws-204052-concha-garcia-campoy-adios-una-comunicadora-nata.html|accessdate=19 de octubre de 2013|location=Valencia}}&lt;/ref&gt; Halaber, ''Hoy es domingo'' (1999-2004) magazina zuzendu eta aurkezteaz arduratu zen, [[Telecinco]] kate pribatuan hasi zenean. Hiru urtez gidatu zuen ''La gran ilusion'' programa.&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot; /&gt; Berriz ere uhinetan, 2004ko irailaren eta 2006ko ekainaren artean, ''Campoy'' arratsaldeko programaren zuzendaritzaz eta aurkezpenaz arduratu zen Punto Radio irratian.&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;imparcial&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Biografía de Concha García Campoy|argitaletxea=Editorial Imparcial de Occidente SA|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elimparcial.es/noticia/125585/|lana=[[Agencia EFE]]|accessdate=15 de enero de 2014|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;

2006ko abuztuan, [[Cuatro]] telebista-katearekin bat egin zuen, eta, urte bereko urriaren 4tik 2010eko abenduaren 24ra, ''Las mañanas de Cuatro'' eguneroko magazina gidatu zuen.&lt;ref name=&quot;imparcial&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Biografía de Concha García Campoy|argitaletxea=Editorial Imparcial de Occidente SA|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elimparcial.es/noticia/125585/|lana=[[Agencia EFE]]|accessdate=15 de enero de 2014|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy hará tándem con Ana Rosa Quintana en Telecinco|argitaletxea=Lavinia Editorial|data=20 de diciembre de 2010|url=http://www.vertele.com/noticias/fui-muy-feliz-mientras-duro/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LMD4&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy estrena 'Las mañanas de Cuatro'|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|egilea=El País|data=4 de octubre de 2006|url=http://elpais.com/diario/2006/10/04/radiotv/1159912801_850215.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Gestevisión Telecincok eta Sogecuatrok 2010ean bat egin ondoren, kazetariak Marta Fernándezi eman zion lekukoa, eta 2011ko urtarrilaren 8tik aurrera goizeko albistegia aurkeztu zuen.&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Juan Manuel|abizena=Fernández|izenburua=Sorpresa en la fusión Telecinco-Cuatro: Campoy se pasa al canal de Vasile|argitaletxea=El confidencial|data=21 de diciembre de 2010|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/sorpresa-fusion-campoy-telecinco-20101221-12219.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;infoTele5&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy estrena programa en Telecinco|argitaletxea=[[Vocento]]|data=7 de enero de 2011|url=http://www.abc.es/20110107/medios-redes/abci-garcia-campoy-matinal-telecinco-201101071618.html|accessdate=8 de enero de 2011}}&lt;/ref&gt; Urtebete geroago, 2012ko urtarrilaren 10ean, leuzemia zuelako telebistatik erretiratu egingo zela jakinarazi zuen.&lt;ref name=&quot;abandono&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy deja temporalmente la televisión a causa de una enfermedad|egilea=Redacción|data=10 de enero de 2012|url=http://www.hola.com/famosos/2012011056384/concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;enfermedad&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, sobre su enfermedad: &quot;Inicio un segundo ciclo optimista&quot;|data=28 de enero de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/01/28/concha-garcia-campoy-sobre-su-enfermedad-inicio-un-segundo-ciclo-optimista-17412/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;leucemia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=García Campoy: &quot;Tengo leucemia, pero también ánimo de lucha&quot;|data=9 de enero de 2012|url=http://www.publico.es/416055/garcia-campoy-tengo-leucemia-pero-tambien-animo-de-lucha|accessdate=10 de enero de 2012}}&lt;/ref&gt;

=== Irratia eta telebista ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Izenburua
!Katea
!Data
!Mota
|-
|A vivir que son dos días&lt;ref name=&quot;conchaSER&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=El paso de Concha García Campoy por la SER|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.cadenaser.com/sociedad/articulo/paso-concha-garcia-campoy-ser/csrcsrpor/20130710csrcsrsoc_8/Tes|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[SER|Cadena SER]]
|1988 - 1993
|Irratia
|-
|Antena pública&lt;ref name=&quot;academiatv&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Académicos TV: Concha García Campoy|egilea=Redacción|url=http://www.academiatv.es/bio/garcia-campoy-concha/|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[COPE]]
|1979
|Irratia
|-
|Brújula, La&lt;ref name=&quot;ondacero&quot; /&gt;
|[[Onda Cero]]
|1996 - 1999
|Irratia
|-
|Campoy en su punto&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Raquel|abizena=Quílez|izenburua=Punto Radio se estrena con la intención de convertirse en la segunda en el índice de audiencias|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|data=1 de septiembre de 2004|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2004/09/01/comunicacion/1094045244.html|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Punto Radio]]
|2004 - 2006
|Irratia
|-
|Días de radio&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy. Días de radio|argitaletxea=[[Vocento]]|data=21 de octubre de 1993|url=http://hemeroteca.abc.es/nav/Navigate.exe/hemeroteca/madrid/abc/1993/10/21/085.html|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Antena 3 Radio]]
|1993
|Irratia
|-
|Gran ilusión, La&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Yolanda|abizena=Blazquez|izenburua=Concha García Campoy estrena 'La gran ilusión'|data=20 de noviembre de 1999|url=http://elpais.com/diario/1999/11/20/radiotv/943052409_850215.html|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Telecinco]]
|1999 - 2002
|Magazina
|-
|Hoy es domingo&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Javier|abizena=del Castillo|izenburua=La voz más cautivadora de Onda Cero|argitaletxea=[[Atresmedia]]|data=11 de julio de 2013|url=http://www.ondacero.es/herrera-en-la-onda/noticias/concha-garcia-campoy-aniversario-onda-cero_2013071100063.html|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Onda Cero]]
|1999 - 2004
|Irratia
|-
|Informativos Telecinco&lt;ref name=&quot;infoTele5&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy estrena programa en Telecinco|argitaletxea=[[Vocento]]|data=7 de enero de 2011|url=http://www.abc.es/20110107/medios-redes/abci-garcia-campoy-matinal-telecinco-201101071618.html|accessdate=8 de enero de 2011}}&lt;/ref&gt;
|[[Telecinco]]
|2011 - 2012
|Berriak
|-
|Mañanas de Cuatro, Las&lt;ref name=&quot;LMD4&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy estrena 'Las mañanas de Cuatro'|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|egilea=El País|data=4 de octubre de 2006|url=http://elpais.com/diario/2006/10/04/radiotv/1159912801_850215.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Cuatro]]
|2006 - 2010
|Magazina
|-
|Mañanas de Radio 1, Las&lt;ref name=&quot;telediario&quot; /&gt;
|[[Radio Nacional de España|RNE]]
|1985
|Irratia
|-
|Mira 2&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=José|abizena=Sámano|izenburua=Concha García Campoy regresa mañana a TVE con un informativo|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=12 de enero de 1991|url=http://elpais.com/diario/1991/01/12/radiotv/663634803_850215.html|accessdate=16 de octubre de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;
|[[La 2|TVE-2]]
|1991
|Berriak
|-
|Noches de radio&lt;ref name=&quot;ondacero&quot;&gt;{{Cite web|izena=Pedro|abizena=Gómez Damborenea|izenburua=Onda Cero Radio transforma su programación nocturna|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=2 de septiembre de 1994|url=http://elpais.com/diario/1994/09/02/radiotv/778456802_850215.html|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Onda Cero]]
|1994
|Irratia
|-
|Telediario&lt;ref name=&quot;telediario&quot;&gt;{{Cite web|izena=V.|abizena=Carmona|izenburua=El primer Telediario de García Campoy|argitaletxea=Grupo Editorial Prensa Ibérica|data=10 de julio de 2013|url=http://ocio.lne.es/tv/noticias/nws-204080-el-primer-telediario-garcia-campoy.html|accessdate=16 de octubre de 2013|location=Ibiza}}&lt;/ref&gt;
|[[La 1|TVE-1]]
|1985 - 1987
|Berriak
|}

=== kolaborazioak fikzioan ===
Zerrenda honetan, Concharen filmetan edo telesailetan agertutakoak zehazten dira. &lt;ref name=&quot;apariciones&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Reacciones a la muerte de Concha García Campoy|data=10 de julio de 2013|url=http://endirecto.lavanguardia.com/gente/20130710/54377409153/concha-garcia-campoy-muerte-reacciones.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Ficha de «Concha García Campoy» en IMDb|url=http://www.imdb.com/name/nm0305585/|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Izenburua
!Zuzendaria
!Urtea
!Mota
|-
|''El rey del mambo''&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Reparto El Rey Del Mambo|url=http://www.cinedor.es/peliculas/el-rey-del-mambo/reparto|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|Carles Mira
|1989
|Filmea
|-
|''La mujer de tu vida''&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Episodio: «''La mujer feliz''»&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=La mujer de tu vida: La mujer feliz|url=http://www.abandomoviez.net/indie/pelicula.php?film=28201|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|José Miguel Ganga
|1990
|Seriea
|-
|''La reina anónima''&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Reparto La Reina Anónima|url=http://www.cinedor.es/peliculas/la-reina-anonima/reparto|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|Gonzalo Suárez
|1992
|Filmea
|-
|''[[Los peores años de nuestra vida]]''&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Ficha de «Los peores años de nuestra vida» en IMDb|url=http://www.imdb.com/title/tt0107802/combined|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|Emilio Martínez Lázaro
|1994
|Filmea
|-
|''[[7 vidas]]''&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Episodio: «''Hot Milk''»&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Sinopsis «7 vidas»: Hot milk|url=https://sincroguia-tv.expansion.com/programacion-series/7-vidas|accessdate=14 de septiembre de 2018}}&lt;/ref&gt;
|Ricardo A. Solla
|2005
|Seriea
|-
|''Sinfín''&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Ficha de «Sinfín» en decine21|url=http://www.decine21.com/Peliculas/Sinfin-77|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|Carlos Villaverde
|2005
|Filmea
|-
|''[[La chispa de la vida]]''&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Eduardo|abizena=Verbo|izenburua=Homenaje improvisado a Concha García- Campoy|argitaletxea=El confidencial|data=13 de enero de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/01/13/homenaje-improvisado-a-concha-garcia-campoy--17219|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|Álex de la Iglesia
|2011
|Filmea
|}

== Sariak eta ohoreak ==
Bere kazetari-ibilbidean zehar, García Campoyk hainbat sari izan zituen komunikazioaren munduak nazio-eremuko profesional nabarmenenei emandakoak. &lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Muere Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo Godó]]|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377407267/concha-garcia-campoy.html|accessdate=11 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: Toda una luchadora hasta el final|argitaletxea=[[Mediaset España]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.telecinco.es/informativos/cultura/Concha_Garcia_Campoy-muere_Concha_Garcia_Campoy-54_anos_de_edad-leucemia_0_1633800442.html|accessdate=11 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; Garrantzitsuenetako batzuk [[Ondas Sariak|Ondas saria]], Urrezko Mikrofonoa eta Urrezko hainbat Antena izan ziren . &lt;ref name=&quot;ObituarioPaís&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://elpais.com/elpais/2013/07/10/gente/1373467074_195990.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, una vida dedicada a la información|data=10 de julio de 2013|url=http://www.rtve.es/noticias/20130710/concha-garcia-campoy-vida-dedicada-informacion/710880.shtml|accessdate=12 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;elmundo&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=La periodista Concha García Campoy fallece a los 54 años|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2013/07/10/comunicacion/1373466739.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Halaber, 2005ean, Etxeko eta Genero Indarkeriaren Aurkako Behatokiak emandako Aitorpen Saria jaso zuen etxeko eta genero indarkeria desagerrarazteko lanari. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=El trabajo de Mujeres en Red premiado por el Observatorio contra la Violencia Doméstica|url=http://www.mujeresenred.net/spip.php?article286|lana=www.mujeresenred.net|accessdate=24 de noviembre de 2018}}&lt;/ref&gt; Horrez gain, 2013ko uztailean hil zenetik eta, hil ostean, kazetari katalanaren lana omentzeko eta oroitzeko proposamen ezberdinak izan dira. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Premio Nacional de Televisión 2013 a Concha García Campoy|egilea=Redacción|data=16 de octubre de 2013|url=http://www.prnoticias.com/index.php/periodismo/559/20125053|accessdate=26 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt; Lehenik, Ibizako Udalak komunikatzailea hiriko alaba adoptibo gisa aitortzen zuela iragarri zuen, gero irakasten zuen negozio eskolak bere izenean beka programa bat jarri zuen martxan, ondoren Telebista Akademiak kazetaritzarako sariaren sorreraren berri eman zuen «Concha García Campoy», gerora Gizarte Elkartasuneko Ordena Zibilaren Gurutze Handia lortu zuen, eta, azkenik, Hezkuntza, Kultura eta Kirol Ministerioak Telebista Sari Nazionala eman zion  2013ko urrian. &lt;ref name=&quot;cruz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Gran Cruz de la Solidaridad Social a título póstumo|argitaletxea=[[Mediaset España]]|egilea=[[Europa Press]]|data=14 de enero de 2014|url=http://www.telecinco.es/telemania/premios/Concha-Garcia-Campoy-gran-cruz-Solidaridad-Social_0_1732500527.html|accessdate=15 de enero de 2014|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;póstumo&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Premio Nacional de Televisión|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|egilea=[[Europa Press]]|data=16 de octubre de 2013|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2013/10/16/comunicacion/1381925563.html|lana=Servimedia|accessdate=17 de octubre de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=La Academia de Televisión crea el premio de periodismo Concha García Campoy|egilea=EFE|data=26 de septiembre de 2013|url=http://www.20minutos.es/noticia/1930387/0/concha-garcia-campoy/academia-television/premio/|accessdate=26 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;{{Zutabe}}
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Urtea !! Medioa !! Zabalkunde alorra
|-
| [[Anexo:Antena de Oro 1989|1989]]&lt;ref name=&quot;conchaSER&quot; /&gt; || Nacionales de radio || ''A vivir que son dos días'' ([[Cadena SER]])
|-
| [[Anexo:Antena de Oro 1994|1994]] || Nacionales de radio || ''Noches de radio'' ([[Onda Cero (España)|Onda Cero]])
|-
| [[Anexo:Antena de Oro 2001|2001]] || Nacionales de televisión || ''La gran ilusión'' ([[Telecinco]])
|}

=== Urrezko mikrofonoa ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Urtea !! Medioa !! Zabalkunde alorra
|-
| 1989&lt;ref name=&quot;conchaSER&quot; /&gt; || Nacionales de radio || ''A vivir que son dos días'' (Cadena SER)
|- 
| 2003&lt;ref name=&quot;historiaATV&quot; /&gt; || Nacionales de radio || ''Hoy es domingo'' (Onda Cero (España)|Onda Cero)
|}

=== [[Ondas Sariak]] ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Urtea !! Medioa !! Zabalkunde alorra
|-
| Anexo:Premios Ondas 1989|1989&lt;ref name=&quot;conchaSER&quot; /&gt; || Nacionales de radio || ''A vivir que son dos días'' (Cadena SER)
|-
| [[Anexo:Premios Ondas 2001|2001]] || Nacionales de radio || ''Hoy es domingo'' [Onda Cero (España)|Onda Cero)
|}

{{Zutabe berria}}
=== Beste sari batzuk ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
!Urtea !! Saria
|-
| 1992&lt;ref name=&quot;comunicadora&quot; /&gt; || Premio Atlántica
|-
| 1996&lt;ref name=&quot;comunicadora&quot; /&gt; || Premio Importante Diario de Ibiza
|-
| 1996 || Premios {{Laburdura|APEI-PRTV|Asociación Profesional Española de Informadores de Prensa, Radio, Televisión e Internet}}
|-
| 1998&lt;ref name=&quot;comunicadora&quot; /&gt; || Premio Anual a la Comunicación de Alcatel
|-
| 2005 || Premio «Siurells de plata»
|-
| 2006 || Premio Ramon Llu]]
|-
| 2009 || Premio Mujer profesional ({{Laburdura|FEDEPE|Federación Española de Mujeres Directivas, Ejecutivas, Profesionales y Empresarias}})
|-
| 2012 || Premio Joaquín Soler Serrano
|-
| 2012&lt;ref name=&quot;cruz&quot; /&gt; || Cruz de la Orden Civil de la Solidaridad Social
|-
| 2013&lt;ref name=&quot;póstumo&quot; /&gt; || Premio Nacional de Televisión
|}
{{Zutabe amaiera}}

== Argitaratutako lanak ==

* García Campoy, Concha (1993).  Ediciones Libertarias, ed. Interiores. p. 225. ISBN 9788476832370. 
* García Campoy, Concha; Leele, Ouka (1996).  Espasa Calpe, ed. La Doble Mirada. p. 218. ISBN 9788423978267. 
* García Campoy, Concha; Colinas, Antonio (2000).  Editorial Artec, ed. Ibiza, Ciudad Patrimonio de la Humanidad de España. p. 189. ISBN 9788489183223. 

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1958ko|2013ko|Garcia Campoy, Concha }}
[[Kategoria:Bartzelonarrak]]
[[Kategoria:Leuzemiaren ondorioz hildakoak]]
[[Kategoria:Televisión Españolako aurkezleak]]
[[Kategoria:Kataluniako telebista aurkezleak]]
[[Kategoria:Kataluniako kazetariak]]
[[Kategoria:Espainiako irrati esatariak]]</text>
      <sha1>ay6c0rrcpsh92i49dgupbe1ds6kv56a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005892</id>
      <parentid>9005881</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:35:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikimaribarre</username>
        <id>88969</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42735" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Katalunia}}}}
'''Concepción «Concha» García Campoy''' ([[Terrassa]], [[Bartzelonako probintzia|Bartzelona]], [[1958|1958ko]] [[Urriaren 28|urriaren 28a]] - [[Valentzia]], [[2013|2013ko]] [[Uztailaren 10|uztailaren 10a]] )&lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Muere Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo Godó]]|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377407267/concha-garcia-campoy.html|accessdate=11 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; [[Kazetari|kazetaria]]. I[[Irrati (hedabidea)|rrati]] eta [[telebista]] [[Aurkezle|aurkezlea]] izan zen.&lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: Toda una luchadora hasta el final|argitaletxea=[[Mediaset España]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.telecinco.es/informativos/cultura/Concha_Garcia_Campoy-muere_Concha_Garcia_Campoy-54_anos_de_edad-leucemia_0_1633800442.html|accessdate=11 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;

1979an hasi zuen bere ibilbide profesionala, 21 urte zituela, [[Eivissa (uhartea)|Ibizako]] [[COPE|Cadena Copen]] [[Telebista-saio|irratsaio]] batean.&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot;&gt;{{Cite web|izena=Domingo|abizena=Castro|izenburua=Concha García Campoy, 33 años de carrera en la radio y la televisión|argitaletxea=[[Vocento]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.abc.es/tv/20130710/abci-concha-garcia-campoy-programas-201307101814.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; 1984an [[Radiotelevisión Española|Radiotelevisión Españolan]] sartu zen, non katearen albistegietan hasi zuen prestakuntza.&lt;ref name=&quot;ObituarioPaís&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://elpais.com/elpais/2013/07/10/gente/1373467074_195990.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;[[Televisión Española|TVEko]] bere garaia amaitu zuenean &lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, una vida dedicada a la información|data=10 de julio de 2013|url=http://www.rtve.es/noticias/20130710/concha-garcia-campoy-vida-dedicada-informacion/710880.shtml|accessdate=12 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; hainbat komunikabidetatik igaro zen, non irratiko bere jarduera telebistarako eta prentsarako lan batzuekin txandakatu zuen.&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;defunción&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;historiaATV&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Premio Joaquín Soler Serrano de Radio y Televisión|egilea=Redacción|data=11 de diciembre de 2012|url=http://www.academiatv.es/premios/joaquin-soler-serrano/|accessdate=18 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt; 2006ko irailetik Telebistaren Zientzien eta Arteen Akademiako zuzendaritzako kide eta bozeramailea izan zen, &lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Muere Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo Godó]]|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377407267/concha-garcia-campoy.html|accessdate=11 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; 2012ko urtarrilera arte [[Telecinco|Telecincoko]] albistegiaren goizeko edizioa zuzendu eta aurkeztu zuen. &lt;ref name=&quot;enfermedad&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, sobre su enfermedad: &quot;Inicio un segundo ciclo optimista&quot;|data=28 de enero de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/01/28/concha-garcia-campoy-sobre-su-enfermedad-inicio-un-segundo-ciclo-optimista-17412/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Bere kazetari-ibilbideagatik hainbat sari eta aitorpen jaso zituen. &lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: Toda una luchadora hasta el final|argitaletxea=[[Mediaset España]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.telecinco.es/informativos/cultura/Concha_Garcia_Campoy-muere_Concha_Garcia_Campoy-54_anos_de_edad-leucemia_0_1633800442.html|accessdate=11 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; 2012an telebistatik behin-behineko erretiroa iragarri zuen [[Leuzemia|leuzemiari]] aurre egiteari denbora eskaintzeko, &lt;ref name=&quot;abandono&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy deja temporalmente la televisión a causa de una enfermedad|egilea=Redacción|data=10 de enero de 2012|url=http://www.hola.com/famosos/2012011056384/concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;leucemia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=García Campoy: &quot;Tengo leucemia, pero también ánimo de lucha&quot;|data=9 de enero de 2012|url=http://www.publico.es/416055/garcia-campoy-tengo-leucemia-pero-tambien-animo-de-lucha|accessdate=10 de enero de 2012}}&lt;/ref&gt; hala ere, 2013ko uztailaren 10ean hil zen sendatu ezinik.&lt;ref name=&quot;defunción&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece en Valencia la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=Display Connectors|egilea=[[Europa Press]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.publico.es/458724/fallece-en-valencia-la-periodista-concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013|location=Valencia}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;elmundo&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=La periodista Concha García Campoy fallece a los 54 años|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2013/07/10/comunicacion/1373466739.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
[[Terrassa|Terrassan]] jaio zen, &lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Muere Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo Godó]]|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377407267/concha-garcia-campoy.html|accessdate=11 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; nahiz eta txikitan jatorri andaluziarra zuen familiarekin, [[Eivissa (udalerria)|Ibizara]] joan zen bizitzera. &lt;ref name=&quot;abandono&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy deja temporalmente la televisión a causa de una enfermedad|egilea=Redacción|data=10 de enero de 2012|url=http://www.hola.com/famosos/2012011056384/concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, una vida dedicada a la información|data=10 de julio de 2013|url=http://www.rtve.es/noticias/20130710/concha-garcia-campoy-vida-dedicada-informacion/710880.shtml|accessdate=12 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Descubre Dalt Vila con las narraciones de Paz Vega y Concha García Campoy|data=28 de julio de 2010|url=http://www.lasprovincias.es/ocio/noticias/escapadas/turismo-cultural-ibiza.html|accessdate=8 de octubre de 2010}}&lt;/ref&gt; Han [[Batxilergo|batxilergoa]] egin zuen eta [[Bartzelona|Bartzelonara]] itzuli zenean[[Bartzelonako Unibertsitate Autonomoa|, Bellaterrako Unibertsitate Autonomoan]] matrikulatu zen [[kazetaritza]] ikasteko. &lt;ref name=&quot;defunción&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece en Valencia la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=Display Connectors|egilea=[[Europa Press]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.publico.es/458724/fallece-en-valencia-la-periodista-concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013|location=Valencia}}&lt;/ref&gt; Aldi berean, inoiz amaitu ez zituen beste ikasketa batzuk egiten hasi zen: [[Ekonomia (jarduera)|ekonomia zientziak]] eta [[filologia]].&lt;ref name=&quot;historiaATV&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Premio Joaquín Soler Serrano de Radio y Televisión|egilea=Redacción|data=11 de diciembre de 2012|url=http://www.academiatv.es/premios/joaquin-soler-serrano/|accessdate=18 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;[[Kazetaritza|Informazio Zientzietan lizentziatua]] lau urte geroago, 1984an erakunde publikoan sartu zen. &lt;ref name=&quot;abandono&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot; /&gt; Familia arloan bi neba-arreba izan zituen, Asunción eta Francisco, &lt;ref name=&quot;diagnostico&quot;&gt;{{Cite web|izena=Amparo|abizena=de la Gama|izenburua=Campoy se enfrenta &quot;con fuerza&quot; a una nueva fase de su enfermedad|data=19 de marzo de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/03/19/campoy-se-enfrenta-con-fuerza-a-una-nueva-fase-de-su-enfermedad-18094/|accessdate=12 de abril de 2012}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Andrés Vicente Gómez habla sobre la leucemia de su mujer Concha García Campoy|argitaletxea=Noxvo Editorial|egilea=Redacción|data=16 de enero de 2012|url=http://www.formulatv.com/noticias/23150/andres-vicente-gomez-habla-leucemia-mujer-concha-garcia-campoy/|accessdate=20 de diciembre de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; eta bi aldiz ezkondu zen, Jaime Roig abokatu [[Eivissa (uhartea)|eivissarrarekin]] eta gero Lorenzo Díaz [[Ciudad Real|mantxako]] soziologoarekin, &lt;ref name=&quot;abandono&quot; /&gt; harekin. bi seme-alaba izan zituen, Lorenzo (1993) eta Berta (1998). &lt;ref name=&quot;hijos&quot;&gt;{{Cite web|izena=Eduardo|abizena=Verbo|izenburua=El hijo de Concha García Campoy que sueña con ser periodista|argitaletxea=Titania Compañía Editorial|data=17 de febrero de 2013|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2013/02/17/el-hijo-de-concha-garcia-campoy-que-suena-con-ser-periodista-22951/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;vanitatis&quot;&gt;{{Cite web|izena=Sara|abizena=de Diego|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy víctima de una leucemia|data=10 de julio de 2013|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2013/07/10/fallece-la-periodista-concha-garcia-campoy-victima-de-una-leucemia-25188/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Azken honengandik banandu ostean, 2000ko urrian bere bizitza sentimentala berreraiki zuen [[Andrés Vicente Gómez]] zinema ekoizlearekin. &lt;ref name=&quot;andrésvicente&quot;&gt;{{Cite web|izena=Manuel|abizena=Román|izenburua=Concha García Campoy y Carmen Rico Godoy, las dos mujeres de la vida de Andrés Vicente Gómez|data=13 de julio de 2013|url=http://www.libertaddigital.com/chic/corazon/2013-07-13/concha-garcia-campoy-y-carmen-rico-godoy-las-dos-mujeres-de-la-vida-de-andres-vicente-gomez-1276495093/|accessdate=16 de octubre de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;andrésvgomez&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, arropada por su familia en la lucha contra la leucemia|argitaletxea=Hearst Magazines|url=http://www.diezminutos.es/famosos-corazon/famosos-espanoles/concha-garcia-campoy-tiene-leucemia/concha05|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;

Kazetaritza-lanaz gain, 1995ean [[Amnistia Internazionala|Amnesty International]]-en Bosniako eskualdean emakumeen eskubideen urraketari buruzko kanpainarekin kolaboratu zuen &lt;ref name=&quot;imparcial&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Biografía de Concha García Campoy|argitaletxea=Editorial Imparcial de Occidente SA|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elimparcial.es/noticia/125585/|lana=[[Agencia EFE]]|accessdate=15 de enero de 2014|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Juan|abizena=Llata|izenburua=El Foro de las ONG consigue que las autoridades de China dejen hablar a las mujeres del Tibet|argitaletxea=[[Vocento]]|orrialdeak=46|data=2 de septiembre de 1995|url=http://hemeroteca.abc.es/nav/Navigate.exe/hemeroteca/madrid/abc/1995/09/02/046.html|accessdate=15 de enero de 2014|format=PDF|location=Pakín}}&lt;/ref&gt; eta [[Mensajeros de la Paz|Bakearen Mezulariak]] [[Gobernuz kanpoko erakunde|GKEn]] ere lan egin zuen, non kausa sozialen defentsa sustatu zuen, aukera berdintasuna eta pertsonen giza eskubideak. &lt;ref name=&quot;cruz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Gran Cruz de la Solidaridad Social a título póstumo|argitaletxea=[[Mediaset España]]|egilea=[[Europa Press]]|data=14 de enero de 2014|url=http://www.telecinco.es/telemania/premios/Concha-Garcia-Campoy-gran-cruz-Solidaridad-Social_0_1732500527.html|accessdate=15 de enero de 2014|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;

2012ko urtarrilaren hasieran, bere [[Twitter|Twitter kontuaren]] bidez jakinarazi zuen aldi baterako telebista utzi egingo zuela, [[leuzemia]] diagnostikatu ziotelako –odol-zelulak sortzen dituen ehunari eragiten dion minbizi mota– Gabonetako oporretan. &lt;ref name=&quot;leucemia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=García Campoy: &quot;Tengo leucemia, pero también ánimo de lucha&quot;|data=9 de enero de 2012|url=http://www.publico.es/416055/garcia-campoy-tengo-leucemia-pero-tambien-animo-de-lucha|accessdate=10 de enero de 2012}}&lt;/ref&gt; Garai horretan, komunikatzailea ospitaleratu egin zuten gaixotasun horren ondorioz, eta horrek eragotzi zion hurrengo hilabeteetan goizeko albisteak aurkeztea. &lt;ref name=&quot;diagnostico&quot;&gt;{{Cite web|izena=Amparo|abizena=de la Gama|izenburua=Campoy se enfrenta &quot;con fuerza&quot; a una nueva fase de su enfermedad|data=19 de marzo de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/03/19/campoy-se-enfrenta-con-fuerza-a-una-nueva-fase-de-su-enfermedad-18094/|accessdate=12 de abril de 2012}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;vanitatis&quot;&gt;{{Cite web|izena=Sara|abizena=de Diego|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy víctima de una leucemia|data=10 de julio de 2013|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2013/07/10/fallece-la-periodista-concha-garcia-campoy-victima-de-una-leucemia-25188/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Ondoren, [[kimioterapia]] tratamendua hasi zuen. &lt;ref name=&quot;diagnostico&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;vanitatis&quot;&gt;{{Cite web|izena=Sara|abizena=de Diego|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy víctima de una leucemia|data=10 de julio de 2013|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2013/07/10/fallece-la-periodista-concha-garcia-campoy-victima-de-una-leucemia-25188/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, ingresada en Zarzuela a la espera de un trasplante de médula|egilea=[[Europa Press]]|data=29 de marzo de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/cine-tv/2012/03/29/concha-garcia-campoy-ingresada-en-zarzuela-a-la-espera-de-un-trasplante-de-medula-18217|accessdate=24 de diciembre de 2013}}&lt;/ref&gt; Botikaren hirugarren zikloa gainditu ostean, 2012ko ekainean, [[Hezur-muin|hezur-muinaren transplantea]] jaso zuen. &lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Amparo|abizena=de la Gama|izenburua=Concha García Campoy responde favorablemente al trasplante de médula ósea|argitaletxea=El confidencial|data=3 de junio de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/06/03/concha-garcia-campoy-responde-favorablemente-al-trasplante-de-medula-osea-19080|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Hasiera batean gaixotasuna gainditu bazuen ere, kazetaria 2013ko urtarrilean berriro gaixotu zen, eta tratamendua areagotzeko ospitaleratu egin zuten. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: &quot;Estoy de nuevo en el hospital&quot;|data=29 de enero de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130129/54362505835/concha-garcia-campoy-estoy-de-nuevo-hospital.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Geroago, urte bereko martxoaren erdialdean, [[Valentzia|Valentziako]] Hospital Universitario y Politécnico de La Fe -n sartu zen berriro bigarren ebakuntza bat egiteko [[Zilbor-heste|zilbor-hestearen]] odol-transplantea hain zuen . &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy se somete en Valencia a un trasplante de sangre umbilical contra la leucemia|egilea=[[Agencia EFE]]|data=13 de marzo de 2013|url=http://www.lavozdegalicia.es/noticia/gente/2013/03/13/concha-garcia-campoy-somete-valencia-trasplante-sangre-umbilical-contra-leucemia/00031363182411712980519.htm|accessdate=20 de diciembre de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; Ebakuntza egin eta hilabetera alta eman ziotenez, aldizka mediku zentrora joaten zen bere gaixotasunaren jarraipena egitera. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy recibe el alta tras un trasplante de cordón umbilical|egilea=EFE|data=11 de abril de 2013|url=http://www.publico.es/453508/concha-garcia-campoy-recibe-el-alta-tras-un-transplante-de-cordon-umbilical|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;

Azkenik, leuzemia diagnostikatu eta hemeretzi hilabetera, 54 urte zituela zendu zen, La Fe Ospitalean, Valentzian, bi egun lehenago zentro klinikora sartu ostean, bere gaixotasunak okerrera egin zuelako. &lt;ref name=&quot;elmundo&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=La periodista Concha García Campoy fallece a los 54 años|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2013/07/10/comunicacion/1373466739.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; . &lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Cristina|abizena=Garrido|izenburua=La razón de la muerte de Concha García Campoy: ¿Qué es un coma hepático?|argitaletxea=[[Vocento]]|data=11 de julio de 2013|url=http://www.abc.es/sociedad/20130711/abci-coma-hepatico-concha-campoy-201307101845.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece a los 54 años la periodista Concha García Campoy por un fallo hepático agudo|data=10 de julio de 2013|url=http://www.20minutos.es/noticia/1868242/0/concha-garcia-campoy/enferma/coma-valencia/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, en coma irreversible|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377406204/concha-garcia-campoy-coma-irreversible.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Bere [[hileta]] uztailaren 12an egin zen Madrilgo [[Tres Cantos]] herrian. &lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Jesús|abizena=F. Úbeda|izenburua=Cientos de personas dan su último adiós a Concha García Campoy|argitaletxea=Libertad Digital S.A.|data=12 de julio de 2013|url=http://www.libertaddigital.com/chic/corazon/2013-07-12/abierta-la-capilla-ardiente-de-concha-garcia-campoy-1276495069/|accessdate=10 de marzo de 2014}}&lt;/ref&gt; Bertan izan ziren, besteak beste, Tomás Gómez eta [[Alfredo Pérez Rubalcaba]] bezalako [[Lanbide|profesionalak]] eta pertsonalitate politikoak. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Familiares y amigos dan su último adiós a la periodista Concha García Campoy|egilea=Redacción|data=12 de julio de 2013|url=http://www.20minutos.es/noticia/1869688/0/concha-garcia-campoy/capilla-ardiente/entierro/|lana=[[Agencia EFE]]|accessdate=10 de marzo de 2014}}&lt;/ref&gt;

== Ibilbide profesionala ==
[[Fitxategi:Ballester,_Campoy_y_Herrero,_Premios_Talento_2012.jpg|ezkerrera|thumb|310x310px| Inés Ballester, Concha García Campoy eta Nieves Herrero kazetariak, 2012ko Talentu Sarietan.]]
1979an hasi zuen bere ibilbide profesionala, 21 urte zituela, [[COPE|Radio Popular]] de [[Eivissa (udalerria)|Ibizako]] informazio zerbitzuetan, non ''Antena Pública'' elkarrizketa eta [[Telebista-saio|irratsaioa]] zuzendu zuen. &lt;ref name=&quot;trayectoria&quot;&gt;{{Cite web|izena=Domingo|abizena=Castro|izenburua=Concha García Campoy, 33 años de carrera en la radio y la televisión|argitaletxea=[[Vocento]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.abc.es/tv/20130710/abci-concha-garcia-campoy-programas-201307101814.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: Toda una luchadora hasta el final|argitaletxea=[[Mediaset España]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.telecinco.es/informativos/cultura/Concha_Garcia_Campoy-muere_Concha_Garcia_Campoy-54_anos_de_edad-leucemia_0_1633800442.html|accessdate=11 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; Urtebeteren buruan, Funtzio hori ''Última hora'' egunkariko erredaktorearekin uztartu zuen &lt;ref name=&quot;abandono&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy deja temporalmente la televisión a causa de una enfermedad|egilea=Redacción|data=10 de enero de 2012|url=http://www.hola.com/famosos/2012011056384/concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;, 1983an [[Radiotelevisión Española|RTVEren]] oposizioak gainditu zituen eta bere promozioko lehena izan zen. Berehala sartu zen zerbitzuetako albisteen erredakzioan [[Balearrak|Balear Uharteetan]]. &lt;ref name=&quot;ObituarioPaís&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://elpais.com/elpais/2013/07/10/gente/1373467074_195990.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Sei hilabetez egon zen bertan [[Madril|Madrilgo]] albistegia [[Telediario|Telediarioaren]] edizioa aurkeztea nahi zuelako. &lt;ref name=&quot;historiaATV&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Premio Joaquín Soler Serrano de Radio y Televisión|egilea=Redacción|data=11 de diciembre de 2012|url=http://www.academiatv.es/premios/joaquin-soler-serrano/|accessdate=18 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt; 1985eko urtarrilaren 7an [[La 1]] de [[Televisión Española]] katearen  lehen albistegiarekin estreinatu zen, eta horri esker ospea lortu zuen [[Manuel Campo Vidal]] &lt;ref name=&quot;abandono&quot; /&gt; platoan bere bikotekidearekin batera. &lt;ref name=&quot;trayectoria&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;ObituarioPaís&quot; /&gt; Bi urte baino gehiagoz, eguerdiko albistegia aurkeztu zuen eta, pixka bat beranduago, gaueko albistegiarekin ere gauza bera egin zuen. &lt;ref name=&quot;historiaATV&quot; /&gt; 1986ko udan, albisteak aurkeztean, bere telebista lana uztartu zuen ''Las Mañanas de Radio 1'', [[Radio Nacional de España|Radio Nacional de Españan]] (RNE) zuzendaritzarekin batera. &lt;ref name=&quot;abandono&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;defunción&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece en Valencia la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=Display Connectors|egilea=[[Europa Press]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.publico.es/458724/fallece-en-valencia-la-periodista-concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013|location=Valencia}}&lt;/ref&gt; Era berean, garai hartan, prentsa idatziko hainbat argitalpenetan kolaboratu zuen, hala nola ''Panorama'' edo ''[[Vogue (aldizkaria)|Vogue]]'', eta ''El Independiente'' egunkariko kultura atalean. &lt;ref name=&quot;historiaATV&quot; /&gt;

1987an, García Campoyk telebista utzi zuen [[SER|SER katean]] fitxatu ondoren, eta 1988aren hasieran, ''A vivir que son dos días'' programa zuzentzen hasi zen..&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot;&gt;{{Cite web|izena=Domingo|abizena=Castro|izenburua=Concha García Campoy, 33 años de carrera en la radio y la televisión|argitaletxea=[[Vocento]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.abc.es/tv/20130710/abci-concha-garcia-campoy-programas-201307101814.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;defunción&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece en Valencia la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=Display Connectors|egilea=[[Europa Press]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.publico.es/458724/fallece-en-valencia-la-periodista-concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013|location=Valencia}}&lt;/ref&gt; Azkar batean, asteburuan gehien entzundako saioa izan zen, eta milioi bat entzule izatera iritsi zen. Horregatik, [[Ondas Sariak|Ondas saria]], Urrezko Antena eta Urrezko Mikrofonoa jaso zituen, 1989an.&lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Muere Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo Godó]]|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377407267/concha-garcia-campoy.html|accessdate=11 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;abandono&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy deja temporalmente la televisión a causa de una enfermedad|egilea=Redacción|data=10 de enero de 2012|url=http://www.hola.com/famosos/2012011056384/concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;ObituarioPaís&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://elpais.com/elpais/2013/07/10/gente/1373467074_195990.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, una vida dedicada a la información|data=10 de julio de 2013|url=http://www.rtve.es/noticias/20130710/concha-garcia-campoy-vida-dedicada-informacion/710880.shtml|accessdate=12 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;elmundo&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=La periodista Concha García Campoy fallece a los 54 años|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2013/07/10/comunicacion/1373466739.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Aldi berean, El País egunkarian eta ''Babelia'' kultur gehigarrian parte hartu zuen.&lt;ref name=&quot;historiaATV&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Premio Joaquín Soler Serrano de Radio y Televisión|egilea=Redacción|data=11 de diciembre de 2012|url=http://www.academiatv.es/premios/joaquin-soler-serrano/|accessdate=18 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt; 1991n, garai hartan, Televisión Españolara itzuli zen ''Mira 2'' programa zuzentzeko.&lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: Toda una luchadora hasta el final|argitaletxea=[[Mediaset España]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.telecinco.es/informativos/cultura/Concha_Garcia_Campoy-muere_Concha_Garcia_Campoy-54_anos_de_edad-leucemia_0_1633800442.html|accessdate=11 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; 1992an amatasun-baja izan ondoren, kazetaria SER katera itzuli zen, eta handik denbora batera [[Antena 3 Radio|Antena 3]] Radiok fitxatu zuen ''Días de radio'' goizeko saioaren buru jartzeko.&lt;ref name=&quot;conchaSER&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=El paso de Concha García Campoy por la SER|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.cadenaser.com/sociedad/articulo/paso-concha-garcia-campoy-ser/csrcsrpor/20130710csrcsrsoc_8/Tes|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt; Hortik [[Onda Cero|Onda Cerora]] joan zen, eta 1994an ''Noches de radio'' lana egin zuen. Handik bi urtera La Brújulara egin zuen jauzi, Ernesto Saenz de Buruaga ordezkatuz, eta han jardun zuen 1999 arte.&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot; /&gt; Ondoren, asteburuko irratsaioa osatu zuen ''Las cosas que nunca te dije'' iruzkingilea izan zen Las noticias de ''Tele'' 5n eta astean behin kolaborazioak egin zituen TVEren Señas de identidad eta La Revista de El ''[[El Mundo|Mundo]]'' egunkarietan.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Nuevo programa literario La 2|data=20 de abril de 1994|url=http://elpais.com/diario/1994/04/20/radiotv/766792820_850215.html|accessdate=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;historiaATV&quot; /&gt; ''La doble mirada'' (1996) bigarren liburua ere argitaratu zuen, [[Ouka Leele]] argazkilariaren irudiekin.&lt;ref name=&quot;comunicadora&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, adiós a una comunicadora nata|argitaletxea=Editorial Prensa Ibérica|egilea=EFE|data=10 de julio de 2013|url=http://ocio.levante-emv.com/tv/noticias/nws-204052-concha-garcia-campoy-adios-una-comunicadora-nata.html|accessdate=19 de octubre de 2013|location=Valencia}}&lt;/ref&gt; Halaber, ''Hoy es domingo'' (1999-2004) magazina zuzendu eta aurkezteaz arduratu zen, [[Telecinco]] kate pribatuan hasi zenean. Hiru urtez gidatu zuen ''La gran ilusion'' programa.&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot; /&gt; Berriz ere uhinetan, 2004ko irailaren eta 2006ko ekainaren artean, ''Campoy'' arratsaldeko programaren zuzendaritzaz eta aurkezpenaz arduratu zen Punto Radio irratian.&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;imparcial&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Biografía de Concha García Campoy|argitaletxea=Editorial Imparcial de Occidente SA|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elimparcial.es/noticia/125585/|lana=[[Agencia EFE]]|accessdate=15 de enero de 2014|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;

2006ko abuztuan, [[Cuatro]] telebista-katearekin bat egin zuen, eta, urte bereko urriaren 4tik 2010eko abenduaren 24ra, ''Las mañanas de Cuatro'' eguneroko magazina gidatu zuen.&lt;ref name=&quot;imparcial&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Biografía de Concha García Campoy|argitaletxea=Editorial Imparcial de Occidente SA|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elimparcial.es/noticia/125585/|lana=[[Agencia EFE]]|accessdate=15 de enero de 2014|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy hará tándem con Ana Rosa Quintana en Telecinco|argitaletxea=Lavinia Editorial|data=20 de diciembre de 2010|url=http://www.vertele.com/noticias/fui-muy-feliz-mientras-duro/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LMD4&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy estrena 'Las mañanas de Cuatro'|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|egilea=El País|data=4 de octubre de 2006|url=http://elpais.com/diario/2006/10/04/radiotv/1159912801_850215.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Gestevisión Telecincok eta Sogecuatrok 2010ean bat egin ondoren, kazetariak Marta Fernándezi eman zion lekukoa, eta 2011ko urtarrilaren 8tik aurrera goizeko albistegia aurkeztu zuen.&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Juan Manuel|abizena=Fernández|izenburua=Sorpresa en la fusión Telecinco-Cuatro: Campoy se pasa al canal de Vasile|argitaletxea=El confidencial|data=21 de diciembre de 2010|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/sorpresa-fusion-campoy-telecinco-20101221-12219.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;infoTele5&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy estrena programa en Telecinco|argitaletxea=[[Vocento]]|data=7 de enero de 2011|url=http://www.abc.es/20110107/medios-redes/abci-garcia-campoy-matinal-telecinco-201101071618.html|accessdate=8 de enero de 2011}}&lt;/ref&gt; Urtebete geroago, 2012ko urtarrilaren 10ean, leuzemia zuelako telebistatik erretiratu egingo zela jakinarazi zuen.&lt;ref name=&quot;abandono&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy deja temporalmente la televisión a causa de una enfermedad|egilea=Redacción|data=10 de enero de 2012|url=http://www.hola.com/famosos/2012011056384/concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;enfermedad&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, sobre su enfermedad: &quot;Inicio un segundo ciclo optimista&quot;|data=28 de enero de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/01/28/concha-garcia-campoy-sobre-su-enfermedad-inicio-un-segundo-ciclo-optimista-17412/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;leucemia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=García Campoy: &quot;Tengo leucemia, pero también ánimo de lucha&quot;|data=9 de enero de 2012|url=http://www.publico.es/416055/garcia-campoy-tengo-leucemia-pero-tambien-animo-de-lucha|accessdate=10 de enero de 2012}}&lt;/ref&gt;

=== Irratia eta telebista ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Izenburua
!Katea
!Data
!Mota
|-
|A vivir que son dos días&lt;ref name=&quot;conchaSER&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=El paso de Concha García Campoy por la SER|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.cadenaser.com/sociedad/articulo/paso-concha-garcia-campoy-ser/csrcsrpor/20130710csrcsrsoc_8/Tes|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[SER|Cadena SER]]
|1988 - 1993
|Irratia
|-
|Antena pública&lt;ref name=&quot;academiatv&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Académicos TV: Concha García Campoy|egilea=Redacción|url=http://www.academiatv.es/bio/garcia-campoy-concha/|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[COPE]]
|1979
|Irratia
|-
|Brújula, La&lt;ref name=&quot;ondacero&quot; /&gt;
|[[Onda Cero]]
|1996 - 1999
|Irratia
|-
|Campoy en su punto&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Raquel|abizena=Quílez|izenburua=Punto Radio se estrena con la intención de convertirse en la segunda en el índice de audiencias|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|data=1 de septiembre de 2004|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2004/09/01/comunicacion/1094045244.html|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Punto Radio]]
|2004 - 2006
|Irratia
|-
|Días de radio&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy. Días de radio|argitaletxea=[[Vocento]]|data=21 de octubre de 1993|url=http://hemeroteca.abc.es/nav/Navigate.exe/hemeroteca/madrid/abc/1993/10/21/085.html|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Antena 3 Radio]]
|1993
|Irratia
|-
|Gran ilusión, La&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Yolanda|abizena=Blazquez|izenburua=Concha García Campoy estrena 'La gran ilusión'|data=20 de noviembre de 1999|url=http://elpais.com/diario/1999/11/20/radiotv/943052409_850215.html|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Telecinco]]
|1999 - 2002
|Magazina
|-
|Hoy es domingo&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Javier|abizena=del Castillo|izenburua=La voz más cautivadora de Onda Cero|argitaletxea=[[Atresmedia]]|data=11 de julio de 2013|url=http://www.ondacero.es/herrera-en-la-onda/noticias/concha-garcia-campoy-aniversario-onda-cero_2013071100063.html|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Onda Cero]]
|1999 - 2004
|Irratia
|-
|Informativos Telecinco&lt;ref name=&quot;infoTele5&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy estrena programa en Telecinco|argitaletxea=[[Vocento]]|data=7 de enero de 2011|url=http://www.abc.es/20110107/medios-redes/abci-garcia-campoy-matinal-telecinco-201101071618.html|accessdate=8 de enero de 2011}}&lt;/ref&gt;
|[[Telecinco]]
|2011 - 2012
|Berriak
|-
|Mañanas de Cuatro, Las&lt;ref name=&quot;LMD4&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy estrena 'Las mañanas de Cuatro'|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|egilea=El País|data=4 de octubre de 2006|url=http://elpais.com/diario/2006/10/04/radiotv/1159912801_850215.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Cuatro]]
|2006 - 2010
|Magazina
|-
|Mañanas de Radio 1, Las&lt;ref name=&quot;telediario&quot; /&gt;
|[[Radio Nacional de España|RNE]]
|1985
|Irratia
|-
|Mira 2&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=José|abizena=Sámano|izenburua=Concha García Campoy regresa mañana a TVE con un informativo|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=12 de enero de 1991|url=http://elpais.com/diario/1991/01/12/radiotv/663634803_850215.html|accessdate=16 de octubre de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;
|[[La 2|TVE-2]]
|1991
|Berriak
|-
|Noches de radio&lt;ref name=&quot;ondacero&quot;&gt;{{Cite web|izena=Pedro|abizena=Gómez Damborenea|izenburua=Onda Cero Radio transforma su programación nocturna|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=2 de septiembre de 1994|url=http://elpais.com/diario/1994/09/02/radiotv/778456802_850215.html|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Onda Cero]]
|1994
|Irratia
|-
|Telediario&lt;ref name=&quot;telediario&quot;&gt;{{Cite web|izena=V.|abizena=Carmona|izenburua=El primer Telediario de García Campoy|argitaletxea=Grupo Editorial Prensa Ibérica|data=10 de julio de 2013|url=http://ocio.lne.es/tv/noticias/nws-204080-el-primer-telediario-garcia-campoy.html|accessdate=16 de octubre de 2013|location=Ibiza}}&lt;/ref&gt;
|[[La 1|TVE-1]]
|1985 - 1987
|Berriak
|}

=== kolaborazioak fikzioan ===
Zerrenda honetan, Concharen filmetan edo telesailetan agertutakoak zehazten dira. &lt;ref name=&quot;apariciones&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Reacciones a la muerte de Concha García Campoy|data=10 de julio de 2013|url=http://endirecto.lavanguardia.com/gente/20130710/54377409153/concha-garcia-campoy-muerte-reacciones.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Ficha de «Concha García Campoy» en IMDb|url=http://www.imdb.com/name/nm0305585/|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Izenburua
!Zuzendaria
!Urtea
!Mota
|-
|''El rey del mambo''&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Reparto El Rey Del Mambo|url=http://www.cinedor.es/peliculas/el-rey-del-mambo/reparto|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|Carles Mira
|1989
|Filmea
|-
|''La mujer de tu vida''&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Episodio: «''La mujer feliz''»&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=La mujer de tu vida: La mujer feliz|url=http://www.abandomoviez.net/indie/pelicula.php?film=28201|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|José Miguel Ganga
|1990
|Seriea
|-
|''La reina anónima''&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Reparto La Reina Anónima|url=http://www.cinedor.es/peliculas/la-reina-anonima/reparto|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|Gonzalo Suárez
|1992
|Filmea
|-
|''[[Los peores años de nuestra vida]]''&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Ficha de «Los peores años de nuestra vida» en IMDb|url=http://www.imdb.com/title/tt0107802/combined|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|Emilio Martínez Lázaro
|1994
|Filmea
|-
|''[[7 vidas]]''&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Episodio: «''Hot Milk''»&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Sinopsis «7 vidas»: Hot milk|url=https://sincroguia-tv.expansion.com/programacion-series/7-vidas|accessdate=14 de septiembre de 2018}}&lt;/ref&gt;
|Ricardo A. Solla
|2005
|Seriea
|-
|''Sinfín''&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Ficha de «Sinfín» en decine21|url=http://www.decine21.com/Peliculas/Sinfin-77|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|Carlos Villaverde
|2005
|Filmea
|-
|''[[La chispa de la vida]]''&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Eduardo|abizena=Verbo|izenburua=Homenaje improvisado a Concha García- Campoy|argitaletxea=El confidencial|data=13 de enero de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/01/13/homenaje-improvisado-a-concha-garcia-campoy--17219|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|Álex de la Iglesia
|2011
|Filmea
|}

== Sariak eta ohoreak ==
Bere kazetari-ibilbidean zehar, García Campoyk hainbat sari izan zituen komunikazioaren munduak nazio-eremuko profesional nabarmenenei emandakoak. &lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Muere Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo Godó]]|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377407267/concha-garcia-campoy.html|accessdate=11 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: Toda una luchadora hasta el final|argitaletxea=[[Mediaset España]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.telecinco.es/informativos/cultura/Concha_Garcia_Campoy-muere_Concha_Garcia_Campoy-54_anos_de_edad-leucemia_0_1633800442.html|accessdate=11 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; Garrantzitsuenetako batzuk [[Ondas Sariak|Ondas saria]], Urrezko Mikrofonoa eta Urrezko hainbat Antena izan ziren . &lt;ref name=&quot;ObituarioPaís&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://elpais.com/elpais/2013/07/10/gente/1373467074_195990.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, una vida dedicada a la información|data=10 de julio de 2013|url=http://www.rtve.es/noticias/20130710/concha-garcia-campoy-vida-dedicada-informacion/710880.shtml|accessdate=12 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;elmundo&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=La periodista Concha García Campoy fallece a los 54 años|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2013/07/10/comunicacion/1373466739.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Halaber, 2005ean, Etxeko eta Genero Indarkeriaren Aurkako Behatokiak emandako Aitorpen Saria jaso zuen etxeko eta genero indarkeria desagerrarazteko lanari. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=El trabajo de Mujeres en Red premiado por el Observatorio contra la Violencia Doméstica|url=http://www.mujeresenred.net/spip.php?article286|lana=www.mujeresenred.net|accessdate=24 de noviembre de 2018}}&lt;/ref&gt; Horrez gain, 2013ko uztailean hil zenetik eta, hil ostean, kazetari katalanaren lana omentzeko eta oroitzeko proposamen ezberdinak izan dira. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Premio Nacional de Televisión 2013 a Concha García Campoy|egilea=Redacción|data=16 de octubre de 2013|url=http://www.prnoticias.com/index.php/periodismo/559/20125053|accessdate=26 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt; Lehenik, Ibizako Udalak komunikatzailea hiriko alaba adoptibo gisa aitortzen zuela iragarri zuen, gero irakasten zuen negozio eskolak bere izenean beka programa bat jarri zuen martxan, ondoren Telebista Akademiak kazetaritzarako sariaren sorreraren berri eman zuen «Concha García Campoy», gerora Gizarte Elkartasuneko Ordena Zibilaren Gurutze Handia lortu zuen, eta, azkenik, Hezkuntza, Kultura eta Kirol Ministerioak Telebista Sari Nazionala eman zion  2013ko urrian. &lt;ref name=&quot;cruz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Gran Cruz de la Solidaridad Social a título póstumo|argitaletxea=[[Mediaset España]]|egilea=[[Europa Press]]|data=14 de enero de 2014|url=http://www.telecinco.es/telemania/premios/Concha-Garcia-Campoy-gran-cruz-Solidaridad-Social_0_1732500527.html|accessdate=15 de enero de 2014|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;póstumo&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Premio Nacional de Televisión|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|egilea=[[Europa Press]]|data=16 de octubre de 2013|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2013/10/16/comunicacion/1381925563.html|lana=Servimedia|accessdate=17 de octubre de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=La Academia de Televisión crea el premio de periodismo Concha García Campoy|egilea=EFE|data=26 de septiembre de 2013|url=http://www.20minutos.es/noticia/1930387/0/concha-garcia-campoy/academia-television/premio/|accessdate=26 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;{{Zutabe}}
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Urtea !! Medioa !! Zabalkunde alorra
|-
| [[Anexo:Antena de Oro 1989|1989]]&lt;ref name=&quot;conchaSER&quot; /&gt; || Nacionales de radio || ''A vivir que son dos días'' ([[Cadena SER]])
|-
| [[Anexo:Antena de Oro 1994|1994]] || Nacionales de radio || ''Noches de radio'' ([[Onda Cero (España)|Onda Cero]])
|-
| [[Anexo:Antena de Oro 2001|2001]] || Nacionales de televisión || ''La gran ilusión'' ([[Telecinco]])
|}

=== Urrezko mikrofonoa ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Urtea !! Medioa !! Zabalkunde alorra
|-
| 1989&lt;ref name=&quot;conchaSER&quot; /&gt; || Nacionales de radio || ''A vivir que son dos días'' (Cadena SER)
|- 
| 2003&lt;ref name=&quot;historiaATV&quot; /&gt; || Nacionales de radio || ''Hoy es domingo'' (Onda Cero (España)|Onda Cero)
|}

=== [[Ondas Sariak]] ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Urtea !! Medioa !! Zabalkunde alorra
|-
| Anexo:Premios Ondas 1989|1989&lt;ref name=&quot;conchaSER&quot; /&gt; || Nacionales de radio || ''A vivir que son dos días'' (Cadena SER)
|-
| [[Anexo:Premios Ondas 2001|2001]] || Nacionales de radio || ''Hoy es domingo'' [Onda Cero (España)|Onda Cero)
|}

{{Zutabe berria}}
=== Beste sari batzuk ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
!Urtea !! Saria
|-
| 1992&lt;ref name=&quot;comunicadora&quot; /&gt; || Premio Atlántica
|-
| 1996&lt;ref name=&quot;comunicadora&quot; /&gt; || Premio Importante Diario de Ibiza
|-
| 1996 || Premios {{Laburdura|APEI-PRTV|Asociación Profesional Española de Informadores de Prensa, Radio, Televisión e Internet}}
|-
| 1998&lt;ref name=&quot;comunicadora&quot; /&gt; || Premio Anual a la Comunicación de Alcatel
|-
| 2005 || Premio «Siurells de plata»
|-
| 2006 || Premio Ramon Llu]]
|-
| 2009 || Premio Mujer profesional ({{Laburdura|FEDEPE|Federación Española de Mujeres Directivas, Ejecutivas, Profesionales y Empresarias}})
|-
| 2012 || Premio Joaquín Soler Serrano
|-
| 2012&lt;ref name=&quot;cruz&quot; /&gt; || Cruz de la Orden Civil de la Solidaridad Social
|-
| 2013&lt;ref name=&quot;póstumo&quot; /&gt; || Premio Nacional de Televisión
|}
{{Zutabe amaiera}}

== Argitaratutako lanak ==

* García Campoy, Concha (1993).  Ediciones Libertarias, ed. Interiores. p. 225. ISBN 9788476832370. 
* García Campoy, Concha; Leele, Ouka (1996).  Espasa Calpe, ed. La Doble Mirada. p. 218. ISBN 9788423978267. 
* García Campoy, Concha; Colinas, Antonio (2000).  Editorial Artec, ed. Ibiza, Ciudad Patrimonio de la Humanidad de España. p. 189. ISBN 9788489183223. 

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1958ko|2013ko|Garcia Campoy, Concha }}
[[Kategoria:Bartzelonarrak]]
[[Kategoria:Leuzemiaren ondorioz hildakoak]]
[[Kategoria:Televisión Españolako aurkezleak]]
[[Kategoria:Kataluniako telebista aurkezleak]]
[[Kategoria:Kataluniako kazetariak]]
[[Kategoria:Espainiako irrati esatariak]]</text>
      <sha1>jbjv7o9hiehz4av5zxoahh1dgkitbb7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006116</id>
      <parentid>9005892</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:42:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42759" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea = {{bandera|Katalunia}}}}
'''Concepción «Concha» García Campoy''' ([[Terrassa]], [[Bartzelonako probintzia|Bartzelona]], [[1958|1958ko]] [[Urriaren 28|urriaren 28a]] - [[Valentzia]], [[2013|2013ko]] [[Uztailaren 10|uztailaren 10a]] )&lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Muere Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo Godó]]|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377407267/concha-garcia-campoy.html|accessdate=11 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; [[Kazetari|kazetaria]], i[[Irrati (hedabidea)|rrati]] eta [[telebista]] [[Aurkezle|aurkezlea]] izan zen.&lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: Toda una luchadora hasta el final|argitaletxea=[[Mediaset España]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.telecinco.es/informativos/cultura/Concha_Garcia_Campoy-muere_Concha_Garcia_Campoy-54_anos_de_edad-leucemia_0_1633800442.html|accessdate=11 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;

1979an hasi zuen bere ibilbide profesionala, 21 urte zituela, [[Eivissa (uhartea)|Ibizako]] [[COPE|Cadena Copen]] [[Telebista-saio|irratsaio]] batean.&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot;&gt;{{Cite web|izena=Domingo|abizena=Castro|izenburua=Concha García Campoy, 33 años de carrera en la radio y la televisión|argitaletxea=[[Vocento]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.abc.es/tv/20130710/abci-concha-garcia-campoy-programas-201307101814.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; 1984an [[Radiotelevisión Española|Radiotelevisión Españolan]] sartu zen, non katearen albistegietan hasi zuen prestakuntza.&lt;ref name=&quot;ObituarioPaís&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://elpais.com/elpais/2013/07/10/gente/1373467074_195990.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;[[Televisión Española|TVEko]] bere garaia amaitu zuenean, &lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, una vida dedicada a la información|data=10 de julio de 2013|url=http://www.rtve.es/noticias/20130710/concha-garcia-campoy-vida-dedicada-informacion/710880.shtml|accessdate=12 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; hainbat komunikabidetatik igaro zen, non irratiko bere jarduera telebistarako eta prentsarako lan batzuekin txandakatu zuen.&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;defunción&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;historiaATV&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Premio Joaquín Soler Serrano de Radio y Televisión|egilea=Redacción|data=11 de diciembre de 2012|url=http://www.academiatv.es/premios/joaquin-soler-serrano/|accessdate=18 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt; 2006ko irailetik Telebistaren Zientzien eta Arteen Akademiako zuzendaritzako kide eta bozeramailea izan zen, &lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Muere Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo Godó]]|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377407267/concha-garcia-campoy.html|accessdate=11 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; 2012ko urtarrilera arte [[Telecinco|Telecincoko]] albistegiaren goizeko edizioa zuzendu eta aurkeztu zuen. &lt;ref name=&quot;enfermedad&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, sobre su enfermedad: &quot;Inicio un segundo ciclo optimista&quot;|data=28 de enero de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/01/28/concha-garcia-campoy-sobre-su-enfermedad-inicio-un-segundo-ciclo-optimista-17412/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Bere kazetari-ibilbideagatik hainbat sari eta aitorpen jaso zituen. &lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: Toda una luchadora hasta el final|argitaletxea=[[Mediaset España]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.telecinco.es/informativos/cultura/Concha_Garcia_Campoy-muere_Concha_Garcia_Campoy-54_anos_de_edad-leucemia_0_1633800442.html|accessdate=11 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; 2012an telebistatik behin-behineko erretiroa iragarri zuen [[Leuzemia|leuzemiari]] aurre egiteari denbora eskaintzeko, &lt;ref name=&quot;abandono&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy deja temporalmente la televisión a causa de una enfermedad|egilea=Redacción|data=10 de enero de 2012|url=http://www.hola.com/famosos/2012011056384/concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;leucemia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=García Campoy: &quot;Tengo leucemia, pero también ánimo de lucha&quot;|data=9 de enero de 2012|url=http://www.publico.es/416055/garcia-campoy-tengo-leucemia-pero-tambien-animo-de-lucha|accessdate=10 de enero de 2012}}&lt;/ref&gt; hala ere, 2013ko uztailaren 10ean hil zen sendatu ezinik.&lt;ref name=&quot;defunción&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece en Valencia la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=Display Connectors|egilea=[[Europa Press]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.publico.es/458724/fallece-en-valencia-la-periodista-concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013|location=Valencia}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;elmundo&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=La periodista Concha García Campoy fallece a los 54 años|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2013/07/10/comunicacion/1373466739.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
[[Terrassa|Terrassan]] jaio zen, &lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Muere Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo Godó]]|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377407267/concha-garcia-campoy.html|accessdate=11 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; nahiz eta txikitan jatorri andaluziarra zuen familiarekin, [[Eivissa (udalerria)|Ibizara]] joan zen bizitzera. &lt;ref name=&quot;abandono&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy deja temporalmente la televisión a causa de una enfermedad|egilea=Redacción|data=10 de enero de 2012|url=http://www.hola.com/famosos/2012011056384/concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, una vida dedicada a la información|data=10 de julio de 2013|url=http://www.rtve.es/noticias/20130710/concha-garcia-campoy-vida-dedicada-informacion/710880.shtml|accessdate=12 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Descubre Dalt Vila con las narraciones de Paz Vega y Concha García Campoy|data=28 de julio de 2010|url=http://www.lasprovincias.es/ocio/noticias/escapadas/turismo-cultural-ibiza.html|accessdate=8 de octubre de 2010}}&lt;/ref&gt; Han [[Batxilergo|batxilergoa]] egin zuen eta [[Bartzelona|Bartzelonara]] itzuli zenean[[Bartzelonako Unibertsitate Autonomoa|, Bellaterrako Unibertsitate Autonomoan]] matrikulatu zen [[kazetaritza]] ikasteko. &lt;ref name=&quot;defunción&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece en Valencia la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=Display Connectors|egilea=[[Europa Press]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.publico.es/458724/fallece-en-valencia-la-periodista-concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013|location=Valencia}}&lt;/ref&gt; Aldi berean, inoiz amaitu ez zituen beste ikasketa batzuk egiten hasi zen: [[Ekonomia (jarduera)|ekonomia zientziak]] eta [[filologia]].&lt;ref name=&quot;historiaATV&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Premio Joaquín Soler Serrano de Radio y Televisión|egilea=Redacción|data=11 de diciembre de 2012|url=http://www.academiatv.es/premios/joaquin-soler-serrano/|accessdate=18 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;[[Kazetaritza|Informazio Zientzietan lizentziatua]] lau urte geroago, 1984an erakunde publikoan sartu zen. &lt;ref name=&quot;abandono&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot; /&gt; Familia arloan bi neba-arreba izan zituen, Asunción eta Francisco, &lt;ref name=&quot;diagnostico&quot;&gt;{{Cite web|izena=Amparo|abizena=de la Gama|izenburua=Campoy se enfrenta &quot;con fuerza&quot; a una nueva fase de su enfermedad|data=19 de marzo de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/03/19/campoy-se-enfrenta-con-fuerza-a-una-nueva-fase-de-su-enfermedad-18094/|accessdate=12 de abril de 2012}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Andrés Vicente Gómez habla sobre la leucemia de su mujer Concha García Campoy|argitaletxea=Noxvo Editorial|egilea=Redacción|data=16 de enero de 2012|url=http://www.formulatv.com/noticias/23150/andres-vicente-gomez-habla-leucemia-mujer-concha-garcia-campoy/|accessdate=20 de diciembre de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; eta bi aldiz ezkondu zen, Jaime Roig abokatu [[Eivissa (uhartea)|eivissarrarekin]] eta gero Lorenzo Díaz [[Ciudad Real|mantxako]] soziologoarekin, &lt;ref name=&quot;abandono&quot; /&gt; harekin bi seme-alaba izan zituen, Lorenzo (1993) eta Berta (1998). &lt;ref name=&quot;hijos&quot;&gt;{{Cite web|izena=Eduardo|abizena=Verbo|izenburua=El hijo de Concha García Campoy que sueña con ser periodista|argitaletxea=Titania Compañía Editorial|data=17 de febrero de 2013|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2013/02/17/el-hijo-de-concha-garcia-campoy-que-suena-con-ser-periodista-22951/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;vanitatis&quot;&gt;{{Cite web|izena=Sara|abizena=de Diego|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy víctima de una leucemia|data=10 de julio de 2013|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2013/07/10/fallece-la-periodista-concha-garcia-campoy-victima-de-una-leucemia-25188/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Azken honengandik banandu ostean, 2000ko urrian bere bizitza sentimentala berreraiki zuen [[Andrés Vicente Gómez]] zinema ekoizlearekin. &lt;ref name=&quot;andrésvicente&quot;&gt;{{Cite web|izena=Manuel|abizena=Román|izenburua=Concha García Campoy y Carmen Rico Godoy, las dos mujeres de la vida de Andrés Vicente Gómez|data=13 de julio de 2013|url=http://www.libertaddigital.com/chic/corazon/2013-07-13/concha-garcia-campoy-y-carmen-rico-godoy-las-dos-mujeres-de-la-vida-de-andres-vicente-gomez-1276495093/|accessdate=16 de octubre de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;andrésvgomez&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, arropada por su familia en la lucha contra la leucemia|argitaletxea=Hearst Magazines|url=http://www.diezminutos.es/famosos-corazon/famosos-espanoles/concha-garcia-campoy-tiene-leucemia/concha05|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;

Kazetaritza-lanaz gain, 1995ean [[Amnistia Internazionala|Amnesty International]]-en Bosniako eskualdean emakumeen eskubideen urraketari buruzko kanpainarekin kolaboratu zuen &lt;ref name=&quot;imparcial&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Biografía de Concha García Campoy|argitaletxea=Editorial Imparcial de Occidente SA|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elimparcial.es/noticia/125585/|lana=[[Agencia EFE]]|accessdate=15 de enero de 2014|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Juan|abizena=Llata|izenburua=El Foro de las ONG consigue que las autoridades de China dejen hablar a las mujeres del Tibet|argitaletxea=[[Vocento]]|orrialdeak=46|data=2 de septiembre de 1995|url=http://hemeroteca.abc.es/nav/Navigate.exe/hemeroteca/madrid/abc/1995/09/02/046.html|accessdate=15 de enero de 2014|format=PDF|location=Pakín}}&lt;/ref&gt; eta [[Mensajeros de la Paz|Bakearen Mezulariak]] [[Gobernuz kanpoko erakunde|GKEn]] ere lan egin zuen, non kausa sozialen defentsa sustatu zuen, aukera berdintasuna eta pertsonen giza eskubideak. &lt;ref name=&quot;cruz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Gran Cruz de la Solidaridad Social a título póstumo|argitaletxea=[[Mediaset España]]|egilea=[[Europa Press]]|data=14 de enero de 2014|url=http://www.telecinco.es/telemania/premios/Concha-Garcia-Campoy-gran-cruz-Solidaridad-Social_0_1732500527.html|accessdate=15 de enero de 2014|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;

2012ko urtarrilaren hasieran, bere [[Twitter|Twitter kontuaren]] bidez jakinarazi zuen aldi baterako telebista utzi egingo zuela, [[leuzemia]] diagnostikatu ziotelako –odol-zelulak sortzen dituen ehunari eragiten dion minbizi mota– Gabonetako oporretan. &lt;ref name=&quot;leucemia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=García Campoy: &quot;Tengo leucemia, pero también ánimo de lucha&quot;|data=9 de enero de 2012|url=http://www.publico.es/416055/garcia-campoy-tengo-leucemia-pero-tambien-animo-de-lucha|accessdate=10 de enero de 2012}}&lt;/ref&gt; Garai horretan, komunikatzailea ospitaleratu egin zuten gaixotasun horren ondorioz, eta horrek eragotzi zion hurrengo hilabeteetan goizeko albisteak aurkeztea. &lt;ref name=&quot;diagnostico&quot;&gt;{{Cite web|izena=Amparo|abizena=de la Gama|izenburua=Campoy se enfrenta &quot;con fuerza&quot; a una nueva fase de su enfermedad|data=19 de marzo de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/03/19/campoy-se-enfrenta-con-fuerza-a-una-nueva-fase-de-su-enfermedad-18094/|accessdate=12 de abril de 2012}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;vanitatis&quot;&gt;{{Cite web|izena=Sara|abizena=de Diego|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy víctima de una leucemia|data=10 de julio de 2013|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2013/07/10/fallece-la-periodista-concha-garcia-campoy-victima-de-una-leucemia-25188/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Ondoren, [[kimioterapia]] tratamendua hasi zuen. &lt;ref name=&quot;diagnostico&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;vanitatis&quot;&gt;{{Cite web|izena=Sara|abizena=de Diego|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy víctima de una leucemia|data=10 de julio de 2013|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2013/07/10/fallece-la-periodista-concha-garcia-campoy-victima-de-una-leucemia-25188/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, ingresada en Zarzuela a la espera de un trasplante de médula|egilea=[[Europa Press]]|data=29 de marzo de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/cine-tv/2012/03/29/concha-garcia-campoy-ingresada-en-zarzuela-a-la-espera-de-un-trasplante-de-medula-18217|accessdate=24 de diciembre de 2013}}&lt;/ref&gt; Botikaren hirugarren zikloa gainditu ostean, 2012ko ekainean, [[Hezur-muin|hezur-muinaren transplantea]] jaso zuen. &lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Amparo|abizena=de la Gama|izenburua=Concha García Campoy responde favorablemente al trasplante de médula ósea|argitaletxea=El confidencial|data=3 de junio de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/06/03/concha-garcia-campoy-responde-favorablemente-al-trasplante-de-medula-osea-19080|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Hasiera batean gaixotasuna gainditu bazuen ere, kazetaria 2013ko urtarrilean berriro gaixotu zen, eta tratamendua areagotzeko ospitaleratu egin zuten. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: &quot;Estoy de nuevo en el hospital&quot;|data=29 de enero de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130129/54362505835/concha-garcia-campoy-estoy-de-nuevo-hospital.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Geroago, urte bereko martxoaren erdialdean, [[Valentzia|Valentziako]] Hospital Universitario y Politécnico de La Fe-n sartu zen berriro bigarren ebakuntza bat egiteko [[Zilbor-heste|zilbor-hestearen]] odol-transplantea hain zuzen. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy se somete en Valencia a un trasplante de sangre umbilical contra la leucemia|egilea=[[Agencia EFE]]|data=13 de marzo de 2013|url=http://www.lavozdegalicia.es/noticia/gente/2013/03/13/concha-garcia-campoy-somete-valencia-trasplante-sangre-umbilical-contra-leucemia/00031363182411712980519.htm|accessdate=20 de diciembre de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; Ebakuntza egin eta hilabetera alta eman ziotenez, aldizka mediku zentrora joaten zen bere gaixotasunaren jarraipena egitera. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy recibe el alta tras un trasplante de cordón umbilical|egilea=EFE|data=11 de abril de 2013|url=http://www.publico.es/453508/concha-garcia-campoy-recibe-el-alta-tras-un-transplante-de-cordon-umbilical|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;

Azkenik, leuzemia diagnostikatu eta hemeretzi hilabetera, 54 urte zituela zendu zen, La Fe Ospitalean, Valentzian, bi egun lehenago zentro klinikora sartu ostean, bere gaixotasunak okerrera egin zuelako. &lt;ref name=&quot;elmundo&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=La periodista Concha García Campoy fallece a los 54 años|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2013/07/10/comunicacion/1373466739.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; . &lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Cristina|abizena=Garrido|izenburua=La razón de la muerte de Concha García Campoy: ¿Qué es un coma hepático?|argitaletxea=[[Vocento]]|data=11 de julio de 2013|url=http://www.abc.es/sociedad/20130711/abci-coma-hepatico-concha-campoy-201307101845.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece a los 54 años la periodista Concha García Campoy por un fallo hepático agudo|data=10 de julio de 2013|url=http://www.20minutos.es/noticia/1868242/0/concha-garcia-campoy/enferma/coma-valencia/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, en coma irreversible|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377406204/concha-garcia-campoy-coma-irreversible.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Bere [[hileta]] uztailaren 12an egin zen Madrilgo [[Tres Cantos]] herrian. &lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Jesús|abizena=F. Úbeda|izenburua=Cientos de personas dan su último adiós a Concha García Campoy|argitaletxea=Libertad Digital S.A.|data=12 de julio de 2013|url=http://www.libertaddigital.com/chic/corazon/2013-07-12/abierta-la-capilla-ardiente-de-concha-garcia-campoy-1276495069/|accessdate=10 de marzo de 2014}}&lt;/ref&gt; Bertan izan ziren, besteak beste, Tomás Gómez eta [[Alfredo Pérez Rubalcaba]] bezalako [[Lanbide|profesionalak]] eta pertsonalitate politikoak. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Familiares y amigos dan su último adiós a la periodista Concha García Campoy|egilea=Redacción|data=12 de julio de 2013|url=http://www.20minutos.es/noticia/1869688/0/concha-garcia-campoy/capilla-ardiente/entierro/|lana=[[Agencia EFE]]|accessdate=10 de marzo de 2014}}&lt;/ref&gt;

== Ibilbide profesionala ==
[[Fitxategi:Ballester,_Campoy_y_Herrero,_Premios_Talento_2012.jpg|ezkerrera|thumb|310x310px| Inés Ballester, Concha García Campoy eta Nieves Herrero kazetariak, 2012ko Talentu Sarietan.]]
1979an hasi zuen bere ibilbide profesionala, 21 urte zituela, [[COPE|Radio Popular]] de [[Eivissa (udalerria)|Ibizako]] informazio zerbitzuetan, non ''Antena Pública'' elkarrizketa eta [[Telebista-saio|irratsaioa]] zuzendu zuen. &lt;ref name=&quot;trayectoria&quot;&gt;{{Cite web|izena=Domingo|abizena=Castro|izenburua=Concha García Campoy, 33 años de carrera en la radio y la televisión|argitaletxea=[[Vocento]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.abc.es/tv/20130710/abci-concha-garcia-campoy-programas-201307101814.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: Toda una luchadora hasta el final|argitaletxea=[[Mediaset España]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.telecinco.es/informativos/cultura/Concha_Garcia_Campoy-muere_Concha_Garcia_Campoy-54_anos_de_edad-leucemia_0_1633800442.html|accessdate=11 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; Urtebeteren buruan, Funtzio hori ''Última hora'' egunkariko erredaktore lanarekin uztartu zuen &lt;ref name=&quot;abandono&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy deja temporalmente la televisión a causa de una enfermedad|egilea=Redacción|data=10 de enero de 2012|url=http://www.hola.com/famosos/2012011056384/concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;, 1983an [[Radiotelevisión Española|RTVEren]] oposizioak gainditu zituen eta bere promozioko lehena izan zen. Berehala sartu zen zerbitzuetako albisteen erredakzioan [[Balearrak|Balear Uharteetan]]. &lt;ref name=&quot;ObituarioPaís&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://elpais.com/elpais/2013/07/10/gente/1373467074_195990.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Sei hilabetez egon zen bertan [[Madril|Madrilgo]] albistegiko zuzendaritzak [[Telediario|Telediarioaren]] edizioa aurkeztea nahi zuelako. &lt;ref name=&quot;historiaATV&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Premio Joaquín Soler Serrano de Radio y Televisión|egilea=Redacción|data=11 de diciembre de 2012|url=http://www.academiatv.es/premios/joaquin-soler-serrano/|accessdate=18 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt; 1985eko urtarrilaren 7an [[La 1]] de [[Televisión Española]] katearen lehen albistegiarekin estreinatu zen, eta horri esker ospea lortu zuen [[Manuel Campo Vidal]] &lt;ref name=&quot;abandono&quot; /&gt; platoan bere bikotekidearekin batera. &lt;ref name=&quot;trayectoria&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;ObituarioPaís&quot; /&gt; Bi urte baino gehiagoz, eguerdiko albistegia aurkeztu zuen, eta, pixka bat beranduago, gaueko albistegiarekin ere gauza bera egin zuen. &lt;ref name=&quot;historiaATV&quot; /&gt; 1986ko udan, albisteak aurkeztean, bere telebista lana uztartu zuen ''Las Mañanas de Radio 1'', [[Radio Nacional de España|Radio Nacional de Españan]] (RNE) zuzendaritzarekin batera. &lt;ref name=&quot;abandono&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;defunción&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece en Valencia la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=Display Connectors|egilea=[[Europa Press]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.publico.es/458724/fallece-en-valencia-la-periodista-concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013|location=Valencia}}&lt;/ref&gt; Era berean, garai hartan, prentsa idatziko hainbat argitalpenetan kolaboratu zuen, hala nola ''Panorama'' edo ''[[Vogue (aldizkaria)|Vogue]]'', eta ''El Independiente'' egunkariko kultura atalean. &lt;ref name=&quot;historiaATV&quot; /&gt;

1987an, García Campoyk telebista utzi zuen [[SER|SER katean]] fitxatu ondoren, eta 1988aren hasieran, ''A vivir que son dos días'' programa zuzentzen hasi zen..&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot;&gt;{{Cite web|izena=Domingo|abizena=Castro|izenburua=Concha García Campoy, 33 años de carrera en la radio y la televisión|argitaletxea=[[Vocento]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.abc.es/tv/20130710/abci-concha-garcia-campoy-programas-201307101814.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;defunción&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece en Valencia la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=Display Connectors|egilea=[[Europa Press]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.publico.es/458724/fallece-en-valencia-la-periodista-concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013|location=Valencia}}&lt;/ref&gt; Azkar batean, asteburuan gehien entzundako saioa izan zen, eta milioi bat entzule izatera iritsi zen. Horregatik, [[Ondas Sariak|Ondas saria]], Urrezko Antena eta Urrezko Mikrofonoa jaso zituen, 1989an.&lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Muere Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo Godó]]|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377407267/concha-garcia-campoy.html|accessdate=11 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;abandono&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy deja temporalmente la televisión a causa de una enfermedad|egilea=Redacción|data=10 de enero de 2012|url=http://www.hola.com/famosos/2012011056384/concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;ObituarioPaís&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://elpais.com/elpais/2013/07/10/gente/1373467074_195990.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, una vida dedicada a la información|data=10 de julio de 2013|url=http://www.rtve.es/noticias/20130710/concha-garcia-campoy-vida-dedicada-informacion/710880.shtml|accessdate=12 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;elmundo&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=La periodista Concha García Campoy fallece a los 54 años|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2013/07/10/comunicacion/1373466739.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Aldi berean, El País egunkarian eta ''Babelia'' kultur gehigarrian parte hartu zuen.&lt;ref name=&quot;historiaATV&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Premio Joaquín Soler Serrano de Radio y Televisión|egilea=Redacción|data=11 de diciembre de 2012|url=http://www.academiatv.es/premios/joaquin-soler-serrano/|accessdate=18 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt; 1991n, garai hartan, Televisión Españolara itzuli zen ''Mira 2'' programa zuzentzeko.&lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: Toda una luchadora hasta el final|argitaletxea=[[Mediaset España]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.telecinco.es/informativos/cultura/Concha_Garcia_Campoy-muere_Concha_Garcia_Campoy-54_anos_de_edad-leucemia_0_1633800442.html|accessdate=11 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; 1992an amatasun-baja izan ondoren, kazetaria SER katera itzuli zen, eta handik denbora batera [[Antena 3 Radio|Antena 3]] Radiok fitxatu zuen ''Días de radio'' goizeko saioaren buru jartzeko.&lt;ref name=&quot;conchaSER&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=El paso de Concha García Campoy por la SER|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.cadenaser.com/sociedad/articulo/paso-concha-garcia-campoy-ser/csrcsrpor/20130710csrcsrsoc_8/Tes|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt; Hortik [[Onda Cero|Onda Cerora]] joan zen, eta 1994an ''Noches de radio'' lana egin zuen. Handik bi urtera La Brújulara egin zuen jauzi, Ernesto Saenz de Buruaga ordezkatuz, eta hantxe jardun zuen 1999 arte.&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot; /&gt; Ondoren, asteburuko irratsaioa osatu zuen ''Las cosas que nunca te dije'' iruzkingilea izan zen Las noticias de ''Tele'' 5n eta astean behin kolaborazioak egin zituen TVEren Señas de identidad eta La Revista de El ''[[El Mundo|Mundo]]'' egunkarietan.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Nuevo programa literario La 2|data=20 de abril de 1994|url=http://elpais.com/diario/1994/04/20/radiotv/766792820_850215.html|accessdate=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;historiaATV&quot; /&gt; ''La doble mirada'' (1996) bigarren liburua ere argitaratu zuen, [[Ouka Leele]] argazkilariaren irudiekin.&lt;ref name=&quot;comunicadora&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, adiós a una comunicadora nata|argitaletxea=Editorial Prensa Ibérica|egilea=EFE|data=10 de julio de 2013|url=http://ocio.levante-emv.com/tv/noticias/nws-204052-concha-garcia-campoy-adios-una-comunicadora-nata.html|accessdate=19 de octubre de 2013|location=Valencia}}&lt;/ref&gt; Halaber, ''Hoy es domingo'' (1999-2004) magazina zuzendu eta aurkezteaz arduratu zen, [[Telecinco]] kate pribatuan hasi zenean. Hiru urtez gidatu zuen ''La gran ilusion'' programa.&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot; /&gt; Berriz ere uhinetan, 2004ko irailaren eta 2006ko ekainaren artean, ''Campoy'' arratsaldeko programaren zuzendaritzaz eta aurkezpenaz arduratu zen Punto Radio irratian.&lt;ref name=&quot;trayectoria&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;imparcial&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Biografía de Concha García Campoy|argitaletxea=Editorial Imparcial de Occidente SA|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elimparcial.es/noticia/125585/|lana=[[Agencia EFE]]|accessdate=15 de enero de 2014|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;

2006ko abuztuan, [[Cuatro]] telebista-katearekin bat egin zuen, eta, urte bereko urriaren 4tik 2010eko abenduaren 24ra, ''Las mañanas de Cuatro'' eguneroko magazina gidatu zuen.&lt;ref name=&quot;imparcial&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Biografía de Concha García Campoy|argitaletxea=Editorial Imparcial de Occidente SA|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elimparcial.es/noticia/125585/|lana=[[Agencia EFE]]|accessdate=15 de enero de 2014|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy hará tándem con Ana Rosa Quintana en Telecinco|argitaletxea=Lavinia Editorial|data=20 de diciembre de 2010|url=http://www.vertele.com/noticias/fui-muy-feliz-mientras-duro/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LMD4&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy estrena 'Las mañanas de Cuatro'|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|egilea=El País|data=4 de octubre de 2006|url=http://elpais.com/diario/2006/10/04/radiotv/1159912801_850215.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Gestevisión Telecincok eta Sogecuatrok 2010ean bat egin ondoren, kazetariak Marta Fernándezi eman zion lekukoa, eta 2011ko urtarrilaren 8tik aurrera goizeko albistegia aurkeztu zuen.&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Juan Manuel|abizena=Fernández|izenburua=Sorpresa en la fusión Telecinco-Cuatro: Campoy se pasa al canal de Vasile|argitaletxea=El confidencial|data=21 de diciembre de 2010|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/sorpresa-fusion-campoy-telecinco-20101221-12219.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;infoTele5&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy estrena programa en Telecinco|argitaletxea=[[Vocento]]|data=7 de enero de 2011|url=http://www.abc.es/20110107/medios-redes/abci-garcia-campoy-matinal-telecinco-201101071618.html|accessdate=8 de enero de 2011}}&lt;/ref&gt; Urtebete geroago, 2012ko urtarrilaren 10ean, leuzemia zuelako telebistatik erretiratu egingo zela jakinarazi zuen.&lt;ref name=&quot;abandono&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy deja temporalmente la televisión a causa de una enfermedad|egilea=Redacción|data=10 de enero de 2012|url=http://www.hola.com/famosos/2012011056384/concha-garcia-campoy|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;enfermedad&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, sobre su enfermedad: &quot;Inicio un segundo ciclo optimista&quot;|data=28 de enero de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/01/28/concha-garcia-campoy-sobre-su-enfermedad-inicio-un-segundo-ciclo-optimista-17412/|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;leucemia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=García Campoy: &quot;Tengo leucemia, pero también ánimo de lucha&quot;|data=9 de enero de 2012|url=http://www.publico.es/416055/garcia-campoy-tengo-leucemia-pero-tambien-animo-de-lucha|accessdate=10 de enero de 2012}}&lt;/ref&gt;

=== Irratia eta telebista ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Izenburua
!Katea
!Data
!Mota
|-
|A vivir que son dos días&lt;ref name=&quot;conchaSER&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=El paso de Concha García Campoy por la SER|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.cadenaser.com/sociedad/articulo/paso-concha-garcia-campoy-ser/csrcsrpor/20130710csrcsrsoc_8/Tes|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[SER|Cadena SER]]
|1988 - 1993
|Irratia
|-
|Antena pública&lt;ref name=&quot;academiatv&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Académicos TV: Concha García Campoy|egilea=Redacción|url=http://www.academiatv.es/bio/garcia-campoy-concha/|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[COPE]]
|1979
|Irratia
|-
|Brújula, La&lt;ref name=&quot;ondacero&quot; /&gt;
|[[Onda Cero]]
|1996 - 1999
|Irratia
|-
|Campoy en su punto&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Raquel|abizena=Quílez|izenburua=Punto Radio se estrena con la intención de convertirse en la segunda en el índice de audiencias|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|data=1 de septiembre de 2004|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2004/09/01/comunicacion/1094045244.html|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Punto Radio]]
|2004 - 2006
|Irratia
|-
|Días de radio&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy. Días de radio|argitaletxea=[[Vocento]]|data=21 de octubre de 1993|url=http://hemeroteca.abc.es/nav/Navigate.exe/hemeroteca/madrid/abc/1993/10/21/085.html|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Antena 3 Radio]]
|1993
|Irratia
|-
|Gran ilusión, La&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Yolanda|abizena=Blazquez|izenburua=Concha García Campoy estrena 'La gran ilusión'|data=20 de noviembre de 1999|url=http://elpais.com/diario/1999/11/20/radiotv/943052409_850215.html|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Telecinco]]
|1999 - 2002
|Magazina
|-
|Hoy es domingo&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Javier|abizena=del Castillo|izenburua=La voz más cautivadora de Onda Cero|argitaletxea=[[Atresmedia]]|data=11 de julio de 2013|url=http://www.ondacero.es/herrera-en-la-onda/noticias/concha-garcia-campoy-aniversario-onda-cero_2013071100063.html|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Onda Cero]]
|1999 - 2004
|Irratia
|-
|Informativos Telecinco&lt;ref name=&quot;infoTele5&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy estrena programa en Telecinco|argitaletxea=[[Vocento]]|data=7 de enero de 2011|url=http://www.abc.es/20110107/medios-redes/abci-garcia-campoy-matinal-telecinco-201101071618.html|accessdate=8 de enero de 2011}}&lt;/ref&gt;
|[[Telecinco]]
|2011 - 2012
|Berriak
|-
|Mañanas de Cuatro, Las&lt;ref name=&quot;LMD4&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy estrena 'Las mañanas de Cuatro'|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|egilea=El País|data=4 de octubre de 2006|url=http://elpais.com/diario/2006/10/04/radiotv/1159912801_850215.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Cuatro]]
|2006 - 2010
|Magazina
|-
|Mañanas de Radio 1, Las&lt;ref name=&quot;telediario&quot; /&gt;
|[[Radio Nacional de España|RNE]]
|1985
|Irratia
|-
|Mira 2&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=José|abizena=Sámano|izenburua=Concha García Campoy regresa mañana a TVE con un informativo|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=12 de enero de 1991|url=http://elpais.com/diario/1991/01/12/radiotv/663634803_850215.html|accessdate=16 de octubre de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt;
|[[La 2|TVE-2]]
|1991
|Berriak
|-
|Noches de radio&lt;ref name=&quot;ondacero&quot;&gt;{{Cite web|izena=Pedro|abizena=Gómez Damborenea|izenburua=Onda Cero Radio transforma su programación nocturna|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=2 de septiembre de 1994|url=http://elpais.com/diario/1994/09/02/radiotv/778456802_850215.html|accessdate=16 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|[[Onda Cero]]
|1994
|Irratia
|-
|Telediario&lt;ref name=&quot;telediario&quot;&gt;{{Cite web|izena=V.|abizena=Carmona|izenburua=El primer Telediario de García Campoy|argitaletxea=Grupo Editorial Prensa Ibérica|data=10 de julio de 2013|url=http://ocio.lne.es/tv/noticias/nws-204080-el-primer-telediario-garcia-campoy.html|accessdate=16 de octubre de 2013|location=Ibiza}}&lt;/ref&gt;
|[[La 1|TVE-1]]
|1985 - 1987
|Berriak
|}

=== Kolaborazioak fikzioan ===
Zerrenda honetan, Concharen filmetan edo telesailetan agertutakoak zehazten dira. &lt;ref name=&quot;apariciones&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Reacciones a la muerte de Concha García Campoy|data=10 de julio de 2013|url=http://endirecto.lavanguardia.com/gente/20130710/54377409153/concha-garcia-campoy-muerte-reacciones.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Ficha de «Concha García Campoy» en IMDb|url=http://www.imdb.com/name/nm0305585/|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Izenburua
!Zuzendaria
!Urtea
!Mota
|-
|''El rey del mambo''&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Reparto El Rey Del Mambo|url=http://www.cinedor.es/peliculas/el-rey-del-mambo/reparto|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|Carles Mira
|1989
|Filmea
|-
|''La mujer de tu vida''&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Episodio: «''La mujer feliz''»&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=La mujer de tu vida: La mujer feliz|url=http://www.abandomoviez.net/indie/pelicula.php?film=28201|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|José Miguel Ganga
|1990
|Seriea
|-
|''La reina anónima''&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Reparto La Reina Anónima|url=http://www.cinedor.es/peliculas/la-reina-anonima/reparto|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|Gonzalo Suárez
|1992
|Filmea
|-
|''[[Los peores años de nuestra vida]]''&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Ficha de «Los peores años de nuestra vida» en IMDb|url=http://www.imdb.com/title/tt0107802/combined|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|Emilio Martínez Lázaro
|1994
|Filmea
|-
|''[[7 vidas]]''&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Episodio: «''Hot Milk''»&lt;/small&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Sinopsis «7 vidas»: Hot milk|url=https://sincroguia-tv.expansion.com/programacion-series/7-vidas|accessdate=14 de septiembre de 2018}}&lt;/ref&gt;
|Ricardo A. Solla
|2005
|Seriea
|-
|''Sinfín''&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Ficha de «Sinfín» en decine21|url=http://www.decine21.com/Peliculas/Sinfin-77|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|Carlos Villaverde
|2005
|Filmea
|-
|''[[La chispa de la vida]]''&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Eduardo|abizena=Verbo|izenburua=Homenaje improvisado a Concha García- Campoy|argitaletxea=El confidencial|data=13 de enero de 2012|url=http://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2012/01/13/homenaje-improvisado-a-concha-garcia-campoy--17219|accessdate=17 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;
|Álex de la Iglesia
|2011
|Filmea
|}

== Sariak eta ohoreak ==
Bere kazetari-ibilbidean zehar, García Campoyk hainbat sari izan zituen komunikazioaren munduak nazio-eremuko profesional nabarmenenei emandakoak. &lt;ref name=&quot;biovanguardia&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Muere Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo Godó]]|egilea=Redacción|data=10 de julio de 2013|url=http://www.lavanguardia.com/gente/20130710/54377407267/concha-garcia-campoy.html|accessdate=11 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;fallecimiento&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy: Toda una luchadora hasta el final|argitaletxea=[[Mediaset España]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.telecinco.es/informativos/cultura/Concha_Garcia_Campoy-muere_Concha_Garcia_Campoy-54_anos_de_edad-leucemia_0_1633800442.html|accessdate=11 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; Garrantzitsuenetako batzuk [[Ondas Sariak|Ondas saria]], Urrezko Mikrofonoa eta Urrezko hainbat Antena izan ziren . &lt;ref name=&quot;ObituarioPaís&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fallece la periodista Concha García Campoy|argitaletxea=[[Grupo PRISA]]|data=10 de julio de 2013|url=http://elpais.com/elpais/2013/07/10/gente/1373467074_195990.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;CarreraTVE&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, una vida dedicada a la información|data=10 de julio de 2013|url=http://www.rtve.es/noticias/20130710/concha-garcia-campoy-vida-dedicada-informacion/710880.shtml|accessdate=12 de julio de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;elmundo&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=La periodista Concha García Campoy fallece a los 54 años|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|data=10 de julio de 2013|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2013/07/10/comunicacion/1373466739.html|accessdate=12 de julio de 2013}}&lt;/ref&gt; Halaber, 2005ean, Etxeko eta Genero Indarkeriaren Aurkako Behatokiak emandako Aitorpen Saria jaso zuen etxeko eta genero indarkeria desagerrarazteko lanagatik. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=El trabajo de Mujeres en Red premiado por el Observatorio contra la Violencia Doméstica|url=http://www.mujeresenred.net/spip.php?article286|lana=www.mujeresenred.net|accessdate=24 de noviembre de 2018}}&lt;/ref&gt; Horrez gain, 2013ko uztailean hil zenetik eta, hil ostean, kazetari katalanaren lana omentzeko eta oroitzeko proposamen ezberdinak izan dira. &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Premio Nacional de Televisión 2013 a Concha García Campoy|egilea=Redacción|data=16 de octubre de 2013|url=http://www.prnoticias.com/index.php/periodismo/559/20125053|accessdate=26 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt; Lehenik, Ibizako Udalak komunikatzailea hiriko alaba adoptibo gisa aitortzen zuela iragarri zuen, gero irakasten zuen negozio eskolak bere izenean beka programa bat jarri zuen martxan, ondoren Telebista Akademiak kazetaritzarako sariaren sorreraren berri eman zuen «Concha García Campoy», gerora Gizarte Elkartasuneko Ordena Zibilaren Gurutze Handia lortu zuen, eta, azkenik, Hezkuntza, Kultura eta Kirol Ministerioak Telebista Sari Nazionala eman zion  2013ko urrian. &lt;ref name=&quot;cruz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Gran Cruz de la Solidaridad Social a título póstumo|argitaletxea=[[Mediaset España]]|egilea=[[Europa Press]]|data=14 de enero de 2014|url=http://www.telecinco.es/telemania/premios/Concha-Garcia-Campoy-gran-cruz-Solidaridad-Social_0_1732500527.html|accessdate=15 de enero de 2014|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;póstumo&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Concha García Campoy, Premio Nacional de Televisión|argitaletxea=[[Unidad Editorial]]|egilea=[[Europa Press]]|data=16 de octubre de 2013|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2013/10/16/comunicacion/1381925563.html|lana=Servimedia|accessdate=17 de octubre de 2013|location=Madrid}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=La Academia de Televisión crea el premio de periodismo Concha García Campoy|egilea=EFE|data=26 de septiembre de 2013|url=http://www.20minutos.es/noticia/1930387/0/concha-garcia-campoy/academia-television/premio/|accessdate=26 de octubre de 2013}}&lt;/ref&gt;{{Zutabe}}
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Urtea !! Medioa !! Zabalkunde alorra
|-
| [[Anexo:Antena de Oro 1989|1989]]&lt;ref name=&quot;conchaSER&quot; /&gt; || Nacionales de radio || ''A vivir que son dos días'' ([[Cadena SER]])
|-
| [[Anexo:Antena de Oro 1994|1994]] || Nacionales de radio || ''Noches de radio'' ([[Onda Cero (España)|Onda Cero]])
|-
| [[Anexo:Antena de Oro 2001|2001]] || Nacionales de televisión || ''La gran ilusión'' ([[Telecinco]])
|}

=== Urrezko mikrofonoa ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Urtea !! Medioa !! Zabalkunde alorra
|-
| 1989&lt;ref name=&quot;conchaSER&quot; /&gt; || Nacionales de radio || ''A vivir que son dos días'' (Cadena SER)
|- 
| 2003&lt;ref name=&quot;historiaATV&quot; /&gt; || Nacionales de radio || ''Hoy es domingo'' (Onda Cero (España)|Onda Cero)
|}

=== [[Ondas Sariak]] ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Urtea !! Medioa !! Zabalkunde alorra
|-
| Anexo:Premios Ondas 1989|1989&lt;ref name=&quot;conchaSER&quot; /&gt; || Nacionales de radio || ''A vivir que son dos días'' (Cadena SER)
|-
| [[Anexo:Premios Ondas 2001|2001]] || Nacionales de radio || ''Hoy es domingo'' [Onda Cero (España)|Onda Cero)
|}

{{Zutabe berria}}
=== Beste sari batzuk ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
!Urtea !! Saria
|-
| 1992&lt;ref name=&quot;comunicadora&quot; /&gt; || Premio Atlántica
|-
| 1996&lt;ref name=&quot;comunicadora&quot; /&gt; || Premio Importante Diario de Ibiza
|-
| 1996 || Premios {{Laburdura|APEI-PRTV|Asociación Profesional Española de Informadores de Prensa, Radio, Televisión e Internet}}
|-
| 1998&lt;ref name=&quot;comunicadora&quot; /&gt; || Premio Anual a la Comunicación de Alcatel
|-
| 2005 || Premio «Siurells de plata»
|-
| 2006 || Premio Ramon Llu]]
|-
| 2009 || Premio Mujer profesional ({{Laburdura|FEDEPE|Federación Española de Mujeres Directivas, Ejecutivas, Profesionales y Empresarias}})
|-
| 2012 || Premio Joaquín Soler Serrano
|-
| 2012&lt;ref name=&quot;cruz&quot; /&gt; || Cruz de la Orden Civil de la Solidaridad Social
|-
| 2013&lt;ref name=&quot;póstumo&quot; /&gt; || Premio Nacional de Televisión
|}
{{Zutabe amaiera}}

== Argitaratutako lanak ==

* García Campoy, Concha (1993).  Ediciones Libertarias, ed. Interiores. p. 225. ISBN 9788476832370. 
* García Campoy, Concha; Leele, Ouka (1996).  Espasa Calpe, ed. La Doble Mirada. p. 218. ISBN 9788423978267. 
* García Campoy, Concha; Colinas, Antonio (2000).  Editorial Artec, ed. Ibiza, Ciudad Patrimonio de la Humanidad de España. p. 189. ISBN 9788489183223. 

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1958ko|2013ko|Garcia Campoy, Concha }}
[[Kategoria:Bartzelonarrak]]
[[Kategoria:Leuzemiaren ondorioz hildakoak]]
[[Kategoria:Televisión Españolako aurkezleak]]
[[Kategoria:Kataluniako telebista aurkezleak]]
[[Kategoria:Kataluniako kazetariak]]
[[Kategoria:Espainiako irrati esatariak]]</text>
      <sha1>io7pegaunxsmql20jcyarggab8c5sji</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Bozketak/Artikulu nabarmenduak/Proposamenak/Martin Luther King</title>
    <ns>4</ns>
    <id>1060697</id>
    <revision>
      <id>9005509</id>
      <parentid>8986881</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:13:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1606" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Martin Luther King]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua:  [[Lankide:Frontfrog|Frontfrog]] ([[Lankide eztabaida:Frontfrog|eztabaida]]) 17:22, 27 ekaina 2022 (CEST) &lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Nortasun handia. Artikulua xehetasunez idatzita dago. [[Lankide:Frontfrog|Frontfrog]] ([[Lankide eztabaida:Frontfrog|eztabaida]]) 17:24, 27 ekaina 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼
----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Martin_Luther_King&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}- [[Lankide:Frontfrog|Frontfrog]] ([[Lankide eztabaida:Frontfrog|eztabaida]]) 17:26, 27 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 21:24, 27 ekaina 2022 (CEST)
#{{neutral}} - Artikulua txukuna da, baina lotura batzuk soberan daude, edo gaizki eginda. Argipen orrialdetara doazen asko daude, eta batzuek ez dute zentzurik (adibidez, AEBko hegoaldea loturan, hegoalde kontzeptua lotzea). -[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 11:24, 3 uztaila 2022 (CEST)
:::{{ping|Theklan}} txukundu dut apur bat loturen kontua
#{{alde}} -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 15:13, 31 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>8u6wkum1zm7etmb49cba1zygf2gtnga</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005511</id>
      <parentid>9005509</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:14:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1486" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Martin Luther King]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua:  [[Lankide:Frontfrog|Frontfrog]] ([[Lankide eztabaida:Frontfrog|eztabaida]]) 17:22, 27 ekaina 2022 (CEST) &lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Nortasun handia. Artikulua xehetasunez idatzita dago. [[Lankide:Frontfrog|Frontfrog]] ([[Lankide eztabaida:Frontfrog|eztabaida]]) 17:24, 27 ekaina 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼
----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Martin_Luther_King&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}- [[Lankide:Frontfrog|Frontfrog]] ([[Lankide eztabaida:Frontfrog|eztabaida]]) 17:26, 27 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 21:24, 27 ekaina 2022 (CEST)
#{{neutral}} - Artikulua txukuna da, baina lotura batzuk soberan daude, edo gaizki eginda. Argipen orrialdetara doazen asko daude, eta batzuek ez dute zentzurik (adibidez, AEBko hegoaldea loturan, hegoalde kontzeptua lotzea). -[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 11:24, 3 uztaila 2022 (CEST)
:::{{ping|Theklan}} txukundu dut apur bat loturen kontua
&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>l6s3hi62p2nrf3k542vq6t6p5okmkd0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006170</id>
      <parentid>9005511</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:40:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Oraina</username>
        <id>42829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1690" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Martin Luther King]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua:  [[Lankide:Frontfrog|Frontfrog]] ([[Lankide eztabaida:Frontfrog|eztabaida]]) 17:22, 27 ekaina 2022 (CEST) &lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Nortasun handia. Artikulua xehetasunez idatzita dago. [[Lankide:Frontfrog|Frontfrog]] ([[Lankide eztabaida:Frontfrog|eztabaida]]) 17:24, 27 ekaina 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼
----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Martin_Luther_King&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}- [[Lankide:Frontfrog|Frontfrog]] ([[Lankide eztabaida:Frontfrog|eztabaida]]) 17:26, 27 ekaina 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 21:24, 27 ekaina 2022 (CEST)
#{{neutral}} - Artikulua txukuna da, baina lotura batzuk soberan daude, edo gaizki eginda. Argipen orrialdetara doazen asko daude, eta batzuek ez dute zentzurik (adibidez, AEBko hegoaldea loturan, hegoalde kontzeptua lotzea). -[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 11:24, 3 uztaila 2022 (CEST)
:::{{ping|Theklan}} txukundu dut apur bat loturen kontua
#{{alde}} -[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:40, 1 abuztua 2022 (CEST)-[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:40, 1 abuztua 2022 (CEST)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>fefqkpzw7661hm2iz9xe4ezdk3d61j7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Bozketak/Artikulu nabarmenduak/Proposamenak/Planeta nano</title>
    <ns>4</ns>
    <id>1061617</id>
    <revision>
      <id>9005512</id>
      <parentid>8987608</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:16:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1424" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Planeta nano]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 11:36, 4 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220704093658}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220704093658+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Ingelesezkoa itzuli dut, baina probestu dut grafikoki hobetzeko (ingelesezkoan ere aldaketa batzuk egin ditut). Argiagoa eta politagoa dela uste dut. Gainera, euskarazko erreferentzia (gutxi) batzuk ere sartu ditut. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 11:36, 4 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Planeta_nano&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 11:36, 4 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 15:16, 31 uztaila 2022 (CEST)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>ce30eq6e9cxez4wczd64xyb0ryfj3ti</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005937</id>
      <parentid>9005512</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:41:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kilkerra</username>
        <id>1659</id>
      </contributor>
      <comment>/* Planeta nano */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1537" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Planeta nano]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 11:36, 4 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220704093658}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220704093658+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Ingelesezkoa itzuli dut, baina probestu dut grafikoki hobetzeko (ingelesezkoan ere aldaketa batzuk egin ditut). Argiagoa eta politagoa dela uste dut. Gainera, euskarazko erreferentzia (gutxi) batzuk ere sartu ditut. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 11:36, 4 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Planeta_nano&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 11:36, 4 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 15:16, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}.-[[Lankide:Kilkerra|Kilkerra]] ([[Lankide eztabaida:Kilkerra|eztabaida]]) 00:41, 1 abuztua 2022 (CEST)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>qxglhq0ewicsghw4mztr5u53t1ogpjw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006121</id>
      <parentid>9005937</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:46:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1647" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Planeta nano]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 11:36, 4 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220704093658}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220704093658+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Ingelesezkoa itzuli dut, baina probestu dut grafikoki hobetzeko (ingelesezkoan ere aldaketa batzuk egin ditut). Argiagoa eta politagoa dela uste dut. Gainera, euskarazko erreferentzia (gutxi) batzuk ere sartu ditut. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 11:36, 4 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Planeta_nano&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 11:36, 4 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 15:16, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}.-[[Lankide:Kilkerra|Kilkerra]] ([[Lankide eztabaida:Kilkerra|eztabaida]]) 00:41, 1 abuztua 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:46, 1 abuztua 2022 (CEST)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>0hcmqv8a4pm3mj947mz28cbamsprabv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006171</id>
      <parentid>9006121</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:41:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Oraina</username>
        <id>42829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1851" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Planeta nano]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 11:36, 4 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220704093658}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220704093658+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Ingelesezkoa itzuli dut, baina probestu dut grafikoki hobetzeko (ingelesezkoan ere aldaketa batzuk egin ditut). Argiagoa eta politagoa dela uste dut. Gainera, euskarazko erreferentzia (gutxi) batzuk ere sartu ditut. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 11:36, 4 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Planeta_nano&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 11:36, 4 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 15:16, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}.-[[Lankide:Kilkerra|Kilkerra]] ([[Lankide eztabaida:Kilkerra|eztabaida]]) 00:41, 1 abuztua 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:46, 1 abuztua 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:41, 1 abuztua 2022 (CEST)-[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:41, 1 abuztua 2022 (CEST)


&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>oo6pdmsyx4el43pd8ny8p4wj1e0z7jl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Clement Greenberg</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1062004</id>
    <revision>
      <id>9005809</id>
      <parentid>8999874</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:17:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>+[[Kategoria:Arte kritikariak]]; +[[Kategoria:Estatubatuar juduak]] [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16063" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}

'''Clement Greenberg''' ({{IPA|ˈgriːnbɜrg}} ahoskatua; [[1909]]ko [[urtarrilaren 16]]a - [[1994]]ko [[maiatzaren 7]]a)&lt;ref&gt;[http://dictionary.reference.com/browse/greenberg &quot;Greenberg&quot;]. ''[[Random House Webster's Unabridged Dictionary]]''.&lt;/ref&gt;, inoiz, '''K. Hardesh''' ezizenez idatzi zuen; saiakeragile estatubatuarra izan zen, eragin handiko ikusizko arte-kritikari gisa ezaguna batez ere, XX. mendearen erdialdeko Amerikako [[Arte modernoa|arte modernoarekin]] estuki lotutako kritikaria eta estetizista-formalista. Izan ere, [[Espresionismo abstraktu|espresionismo abstraktuarekin]] eta [[Jackson Pollock]] margolariarekin izandako loturagatik gogoratzen da.

== Hastapenak ==
Clement Greenberg New Yorkeko [[Bronx|Bronx-en]] jaio zen 1909an. Gurasoak klase ertaineko etorkin [[Judu|juduak]] ziren, eta, hiru semeetatik, zaharrena zen. Txikitatik, Greenbergek konpultsiboki marraztu zuen, gazte izatera heldu eta literaturan zentratzen hasi zen arte. Greenbergek Erasmus Hall High School, Marquand School for Boys, eta gero Syracuse Unibertsitatean ikasi zuen; 1930ean, AB batekin graduatu zen, [[cum laude]], Phi Beta Kappa&lt;ref&gt;Alice Goldfarb Marquis, &quot;Art Czar: The Rise and Fall of Clement Greenberg&quot;, MFA Publications, Boston, 2006, pp. 7–9, 12–13&lt;/ref&gt;. Unibertsitatearen ostean, ordurako yiddish-a eta ingelesa txikitatik menperatzen zituen, Greenbergek, bere kabuz, italiera eta alemana [[Autoikaskuntza|ikasi zituen]] frantsesez eta latinez gain. Hurrengo urteetan, Greenbergek AEBren zehar bidaiatu zuen bere aitaren produktu lehorren negoziorako lanean, baina lana ez zen bere gogoetara egokitzen; beraz, [[Itzulpengintza|itzultzaile]] lanetara jo zuen. Greenberg 1934an ezkondu zen; hurrengo urtean, seme bat izan zuen, eta, handik urtera, dibortziatu egin zen. 1936an, Greenbergek hainbat lan onartu zituen Estatu Batuetako Gobernu Federalean: Funtzio Publikoaren Administraziotik Beteranoen Administraziora eta, azkenik, Aduana Zerbitzuko Tasatzaileen Dibisiora 1937an. Orduan hasi zen Greenberg serio idazten, eta, handik gutxira, aldizkari eta literatura aldizkari txiki batzuetan hasi zen argitaratzen&lt;ref&gt;Greenberg, Clement (1995). &quot;[https://books.google.com/books?id=LHW6Mx3YVfoC&amp;pg=P195 Autobiographical Statement]&quot;. ''The Collected Essays and Criticism, Volume 3: Affirmations and Refusals, 1950–1956''. Chicago: [[:en:University_of_Chicago_Press|University of Chicago Press]]. p. 195. [[:en:Special:BookSources/0226306232|ISBN &lt;bdi&gt;0226306232&lt;/bdi&gt;]].&lt;/ref&gt;.

== Abangoardia eta kitsch estiloa ==
Argitaratutako bere lehen saiakerak batez ere literatura eta antzerkia jorratzen bazituen ere, arteak, oraindik, erakargarritasun handia zuen Greenbergentzat, eta, hala, 1939an, bat-batean, bere izena [[Arte bisual|bisualaren]] idazle gisa agertu zen bere saiakerarik ezagunena eta aipatuarenarekin: «Avant-Garde and Kitsch», ''Partisan Review'' aldizkarian argitaratua lehen aldiz. Marxismoaren eraginpeko saiakera horretan, Greenbergek aldarrikatu zuen benetako [[Abangoardismo|abangoardiako]] artea Ilustrazioaren pentsamendu kritikoaren iraultzaren produktua zela, eta, horregatik, kulturaren hondamendiari aurre egin, eta,  gizarte kapitalista eta komunista nagusiko kulturaren degradazioari, atzera egiten dio, eta, aldi berean, artistak, merkatuaren edo estatuaren menpe, ezinbestean, ''&quot;urrezko zilbor-hesteaz&quot;'' lotuta jarraitzen duen paradoxa aitortzen du. Kitsch estiloa, berriz, industrializazioaren eta langile-klasearen urbanizazioaren produktua izan zen, langile-klasearen kontsumorako egindako betegarri bat: kultura gosez zegoen populazioa, baina abangoardiako kulturaz gozatzeko baliabiderik eta hezkuntzarik gabe. Greenbergek idatziko du:&lt;blockquote&gt;Kitschak, lehengai gisa benetako kulturaren simulakro hondatu eta akademia-aldeko erabiliz, sentsibilitate hori ongi hartu, eta lantzen du. Bere irabazien iturria da. Kitscha mekanikoa da, eta formulen bidez funtzionatzen du. Kitscha esperientzia bikarioa, eta sentsazio faltsuak dira. Estiloaren arabera aldatzen da, baina, beti, berdina izaten jarraitzen du. Kitscha gure garaiko bizitzan faltsua den guztiaren adierazgarri da. Kitschak, bere bezeroei, ez die ezer eskatzen, beren dirua izan ezik, ezta denbora ere&quot;&lt;ref&gt;Greenberg, Clement. &quot;Avant-Garde and Kitsch.&quot; [[Partisan Review]]. 6:5 (1939) 34–49&lt;/ref&gt;.&lt;/blockquote&gt;Greenbergentzat, kitscha sentimendu faltsuak pizteko aproposa zen bitartean, abangoardiako artea &quot;inuzenteegia&quot; zen propaganda gisa eraginkortasunez erabiltzeko edo kausa batera makurtzeko.

Greenbergek alemanaren &quot;[[kitsch]]&quot; hitza bereganatu zuen &quot;kultura&quot; forma baxu eta asmatu hau deskribatzeko, nahiz eta harrezkero, bere konnotazioak kultura kapitalista/komunistaren material nostalgikoen onarpen baiezkoago batera itzuli diren.

== Artearen historia, espresionismo abstraktua eta ondorengoa ==
Greenbergek XX. mendeko artearen historiari buruz zuen ikuspegia definitzen zuten hainbat saiakera nagusi idatzi zituen.

1940an, Greenberg ''Partisan Review''-en sartu zen editore gisa. 1942an, berriz, ''the Nation-eko'' arte kritikari bihurtu zen, eta, ''Commentary''-n, editore elkartua izan zen 1945etik 1957ra&lt;ref&gt;Roger Kimball, [http://www.commentarymagazine.com/viewarticle.cfm/the-collected-essays-and-criticism--by-clement-greenberg--edited-by-john-o-brian-7368%7CThe Collected Essays and Criticism, by Clement Greenberg, edited by John O'Brian]&lt;sup&gt;[''permanent dead link'']&lt;/sup&gt;, Commentary, December 1987&lt;/ref&gt;.

1950eko abenduan, gobernuak finantzatutako Amerikako Askatasun Kulturalaren Batzordean sartu zen. Modernismoak esperientziari buruzko iruzkin ''kritikoa'' ematen zuela uste zuen Greenbergek. Etengabe aldatzen zuen kitsch sasi-kulturara egokitzeko, zeina etengabeko garapenean baitzegoen. [[Bigarren Mundu Gerra|Bigarren Mundu Gerraren]] ondorengo urteetan, horrenbestez, Greenbergek abangoardiako artista onenak Europan baino Ameriketan sortzen ari zirelako jarrera bultzatu zuen&lt;ref&gt;[[Frances Stonor Saunders]], ''[[The Cultural Cold War: The CIA and the World of Arts and Letters]]'', New York: The New Press, 1999, pp. 158, 199, 255, 258, 275, 277.&lt;/ref&gt;. [[Jackson Pollock]] defendatu zuen, bereziki, bere belaunaldiko margolaririk handiena bezala, artistaren &quot;osoak&quot; keinu-oihalak gogoratuz. 1955eko &quot;American-Type Painting&quot; saiakeran, Greenbergek espresionista abstraktuen lana sustatu zuen arte modernistaren hurrengo etapa gisa (esaterako [[Jackson Pollock]], [[Willem de Kooning]], [[Hans Hofmann]], [[Barnett Newman]] eta [[Clyfford Still]]-enak), margolari hauek koadro-planoaren &quot;lautasuna&quot; nabarmentzen ari zirela argudiatuta.

Greenbergek espezifikotasun ertaineko kontzeptu bat artikulatzen lagundu zuen. Arte-euskarri bakoitzak berezko ezaugarriak zituela planteatzen zuen, eta proiektu modernistaren zati batek beren euskarri zehatzarekin gero eta konprometituagoak ziren artelanak sortzea suposatzen zuen. Pinturaren kasuan, haien euskarriaren bi dimentsioko errealitateak lautasunari garrantzia handiagoa ematea ekarri zuen [[Pizkundea|Errenazimentutik]] eta perspektiba piktorikoaren asmakuntzatik ohiko pinturan aurkitu ohi den sakontasunaren ilusioaren aldean.

Greenbergen iritziz, Bigarren Mundu Gerraren ostean, Ameriketako Estatu Batuak «arte aurreratuaren» zaindari bihurtu ziren. Atzerriko antzeko mugimenduak goraipatu zituen, eta, 1956an, Painters Eleven erakusketak New Yorkeko Riverside Gallery-ko American Abstract Artists-ekin izandako arrakastaren ostean, [[Toronto|Torontora]] joan zen taldearen lanak ikustera 1957an. Bereziki harrituta utzi zuen [[William Ronald]] eta [[Jack Bush]] margolarien ahalmenak, eta Bushekin adiskidetasun estua garatu zuen geroago. Greenbergek, Bushen Painters Eleven osteko lana, espresionismo abstraktutik kolore eremuko pinturara eta abstrakzio lirikora egindako aldaketaren adierazgarri argi gisa ikusi zuen, hau da, garai hartako idatzi kritiko gehienetan eskatzen zuen aldaketa.

Greenbergek [[Pop Artea|pop artearen]] inguruko sentimendu nahasiak adierazi zituen. Alde batetik, pop arteak ''«bigarren belaunaldiko espresionismo abstraktuaren zurrunbiloen aurrean irekitasun eta argitasunerako joera»'' zuela esan zuen. Baina, bestalde, pop arteak ez zuela ''«azaleko maila batean baino gehiago zaporea zalantzan jartzen»'' ere esan zuen&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Post Painterly Abstraction|url=http://www.sharecom.ca/greenberg/ppaessay.html|lana=www.sharecom.ca|accessdate=8 April 2018}}&lt;/ref&gt;.

1960ko hamarkadan, Greenbergek eragin handia izan zuen kritikari belaunaldi gazteago batengan, besteak beste, [[Michael Fried]] eta [[Rosalind E. Krauss|Rosalind E. Krauss-engan]]. Dena den, Greenbergen [[Postmodernismo|''postmodernist'']] teoriekin eta gizartean parte hartzen duten artearen mugimenduekin izandako aurkakotasunak eragin zuen, bai berari, bai miresten zuen arteari &quot;moda zahar&quot; gisa etiketatzea eta kritikarien jomuga bihurtzea ekarri zuen.

[[Tom Wolfe|Tom Wolfek]], Greenberg kritikatu zuen &quot;The Painted Word&quot; liburuan, [[Harold Rosenberg]] eta [[Leo Steinberg|Leo Steinbergekin]] batera, eta «Cultureburgeko erregeak» izendatu zituen. Wolfek hiru kritikari hauek artearen munduan nagusitzen ari zirela beren teoriekin argudiatu zuen, eta (literaturaren munduan ez bezala, non edonork liburu bat eros zezakeen) artearen mundua bildumazale, museo eta kritikari aberatsez osatutako zirkulu-uharte batek kontrolatzen zuela ikaragarrizko eraginez&lt;ref&gt;Davis, Douglas (June 9, 1975). &quot;Crying Wolfe&quot;. Newsweek 88. In Shomette 1992.&lt;/ref&gt;.

== Pintura osteko abstrakzioa ==
Azkenean, Greenberg kezkatuta zegoen espresionismo abstraktu batzuk «modalitate multzo batera murriztu» zirelako, eta gero eta gehiago bilatzen zuen gaia, artistarekin lotura eta pintzelkada zehatzak bezalako elementuak abandonatu zituzten artista multzo berri bat. Greenbergek iradoki zuen prozesu horrek «garbitasun» maila bat lortu zuela (komatxoen artean bakarrik erabili zuen hitza), oihalaren egiatasuna eta espazioaren bi dimentsioko alderdiak (lautasuna) agerian utziko zituena. Greenbergek ''espresionismo abstraktutik'' edo ''abstrakzio margolaritik'' bereizteko sortu zuen ''Post-Painterly Abstraction'' terminoa deitzea, berak nahiago zuen bezala. ''Pintura osteko'' abstrakzioa bigarren belaunaldiko espresionista abstraktuen keinu-abstrakzioaren aurka erreakzionatzen zuen arte abstraktu ugariri emandako terminoa zen. Pintura osteko abstrakzioaren joera nagusien artean, [[Ellsworth Kelly]] eta [[Frank Stella]] bezalako margolari zorrotzak daude, zeinak estu araututako formen eta ertzen arteko harremanak aztertu zituzten; Stellaren kasuan, gainazalean irudikatutako formen eta euskarriaren forma literalaren artean eta kolore-eremuko margolariak lehen magna eta gero ur-oinarritutako pintura akrilikoak lehendatu gabeko mihisak tindatu zituzten, hala nola Helen Frankenthaler eta Morris Louis-ek, kolore garbi eta irekiko eremu handi eta bizien ukimenezko eta optikoko alderdiak arakatuz. Mugimendu horien arteko muga ahula da; hala ere, [[Kenneth Noland]] bezalako artistek bi mugimenduen alderdiak erabili zituzten bere artean. Pintura osteko abstrakzioa, oro har, autokritikaren dialektika [[Modernismo (filosofia)|modernistaren]] jarraipena dela ikusten da.

== Clement Greenberg bilduma ==
2000. urtean, Portlandeko Arte Museoak (PAM) Clement Greenberg bilduma eskuratu zuen XX. mendearen amaierako eta XXI. mende hasierako 59 artista garrantzitsuren 159 pintura, estanpa, marrazki eta eskulturaren bilduma. PAMek Arte Moderno eta Garaikideko Jubitz Zentroan erakusten ditu lanak, batez ere; eskultura batzuk kanpoan daude. Ordezkatutako artista gehienak estatubatuarrak dira, hainbat kanadarrekin eta beste nazionalitate batzuetako artista batzuekin batera. Bilduman ordezkatuta dauden artisten artean daude: [[Edward Avedisian]], [[Walter Darby Bannard]], [[Stanley Boxer]], [[Jack Bush]], [[Anthony Caro]], [[Dan Christensen]], [[Ronald Davis]], [[Richard Diebenkorn]], [[Enrico Donati]], [[Friedel Dzubas]], [[André Fauteux]], [[Paul Feeley]], [[Helen Frankenthaler]], [[Robert Goodnough]], [[Adolph Gottlieb]], [[Hans Hofmann]], [[Wolfgang Hollegha]], [[Robert Jacobsen]], [[Paul Jenkins]], [[Seymour Lipton]], [[Georges Mathieu]], [[Kenneth Noland]], [[Jules Olitski]], [[William Perehudoff]], [[Jackson Pollock]], [[Larry Poons]], [[William Ronald]], [[Anne Ryan]], [[David Smith]], [[Anne Truitt]], [[Alfred Wallis]] eta [[Larry Zox]]&lt;ref&gt;Clement Greenberg: A Critic's Collection by Bruce Guenther, Karen Wilkin (Editor) ({{ISBN|0-691-09049-1}})&lt;/ref&gt;.

Greenbergen alargunak, Janice van Horne-k, Greenbergen bildumako artistei buruzko erakusketa-katalogo eta argitalpen-liburutegi komentatua eman zion Portlandeko Arte Museoari&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=FindArticles.com - CBSi|url=http://findarticles.com/p/articles/mi_m0EIN/is_2000_Oct_20/ai_66232966|lana=findarticles.com|accessdate=8 April 2018}}&lt;/ref&gt;. Greenbergen komentaturiko liburutegia Portland Art Museum-en Crumpacker Family Library-n dago eskuragarri, publikoarentzat doan.

== Herri kulturan ==
Greenberg, [[Jeffrey Tambor]] aktoreak irudikatu zuen 2000. urteko ''[[Pollock (filma)|Pollock]]'' filmean, [[Jackson Pollock|Jackson Pollocken]] bizitzari buruzkoa.

== Bibliografia ==

* Greenberg, Clement. ''Artea eta Kultura'', Beacon Press, 1961
* Greenberg, Clement. ''Late Writings,'' Robert C. Morgan -ek zuzendua, St. Paul: University of Minnesota Press, 2003.
* ''Clement Greenberg: A Critic's Collection'' by Bruce Guenther, Karen Wilkin (Editorea), Portland: Portland Art Museum, 2001. ({{ISBN|0-691-09049-1}} )
* Greenberg, Clement. ''Etxeko estetika: arteari eta zaporeari buruzko behaketak'' . [[Oxford University Press]], 1999.
* Jones, Caroline A. [http://press.uchicago.edu/ucp/books/book/chicago/E/bo3534310.html ''Eyesight Alone: Clement Greenberg's Modernism and the Bureaucratization of the Senses'' .] [http://press.uchicago.edu/ucp/books/book/chicago/E/bo3534310.html University of Chicago Press, 2005.]
* Kuspit, Donald. ''Clement Greenberg: Arte kritikaria.'' Wisconsineko Unibertsitatea, 1979.
* Markesa, Alice Goldfarb. ''Art Tzar: Clement Greenbergen igoera eta erorketa.'' Boston: MFA Argitalpenak, 2006.
* O'Brian, John. ''Clement Greenberg: Bildutako saiakera eta kritika. 4 liburuki.'' Chicago: University of Chicago Press, 1986 eta 1993.
* Rubenfeld, Florentzia. ''Clement Greenberg: Bizitza bat'' . Scribner, 1997.
* Tekiner, Deniz. [http://findarticles.com/p/articles/mi_hb3427/is_2_33/ai_n29309821/?tag=content;col1 &quot;Arte kritika formalista eta esanahiaren politika&quot;.] ''Social Justice'', Issue on Art, Power, and Social Change, 33:2 (2006).
* Anatoli Rykov . ''Clement Greenberg eta arte garaikidearen teoria amerikarra 1960ko hamarkadan'', Artearen Historian, Artearen Historiako Errusiako Institutuaren Aldizkarian. 2007, zk. 1-2, orr.&amp;nbsp;538–563.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 20| 
* [[Arte kritika]]
* [[Artearen historia]]
* [[Art Nouveau|Modernismoa]]
* [[Formalismo]]a (artea)
* [[Arte postmoderno|Arte postmodernoa]]
* [[Espresionismo abstraktu|Espresionismo abstraktua]]
* [[Pintura osteko abstrakzio|Pintura osteko abstrakzioa]]
* [[Kolore Eremu|Kolore Eremua]]
* [[Arte abstraktu|Abstrakzio lirikoa]]
* [[Amerikako artista abstraktuak]]
* [[Jackson Pollock]]
* [[Willem de Kooning]]
* [[Hamaika margolari]]
* [[Espezifikotasun ertain|Espezifikotasun ertaina]]
}}

== Kanpo estekak ==
* [http://www.sharecom.ca/greenberg/default.html Clement Greenberg] - Greenbergen lan askoren testua biltzen duen egilearen orria
* [http://www.theartstory.org/critic-greenberg-clement.htm Clement Greenberg] - Arte kritikaria The Art Story Fundazioaren webgunean
* [[hdl:10020/cifa950085|Clement Greenberg paperetarako laguntza aurkitzeko, 1928–1995]] Getty Research Institute, Los Angeles, Kalifornia.

{{bizialdia|1909ko|1994ko|Greenberg, Clement}}
[[Kategoria:Bronxtarrak]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako saiakeragileak]]
[[Kategoria:Arte kritikariak]]
[[Kategoria:Estatubatuar juduak]]</text>
      <sha1>3bkkz5w3rbj5v8r1bivch5qdghuihip</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jami</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1062045</id>
    <revision>
      <id>9005797</id>
      <parentid>8992810</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:01:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>+[[Kategoria:Persiako poetak]]; +[[Kategoria:XV. mendeko idazleak]] [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1903" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa}}

'''Nūr ad-Dīn 'Abd ar-Rahmān Jāmī''' ({{lang-fa|نورالدین عبدالرحمن جامی}}; Torbat Jam, [[1414|1414ko]] [[Azaroaren 7|azaroaren 7a]] – [[Herat]], [[1492|1492ko]] [[Azaroaren 9|azaroaren 9a]]), baita '''Mawlanā Nūr al-Dīn 'Abd al-Rahmān,''' '''Abd-Al-Rahmān Nur-Al-Din Muhammad Dashti''', '''Jami''' edo '''Djāmī''' bezala ezaguna, eta [[Turkia|Turkian]] '''Molla Cami''' bezala, [[poeta]] [[persiar]]&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Culture and Circulation : literature in motion in early modern India|data=2014|url=https://www.worldcat.org/oclc/873855234|isbn=978-90-04-26448-9|pmc=873855234|sartze-data=2022-07-09}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Encyclopaedia Iranica|abizena=Foundation|izenburua=Welcome to Encyclopaedia Iranica|hizkuntza=en-US|url=https://iranicaonline.org/|aldizkaria=iranicaonline.org|sartze-data=2022-07-09}}&lt;/ref&gt; eta [[Sunismo|sunia]]&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Hamid|abizena=Dabashi|izenburua=The World of Persian Literary Humanism|argitaletxea=Harvard University Press|hizkuntza=en|data=2012-11-20|url=https://books.google.es/books?id=wqWIhuwtppUC&amp;pg=PT150&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false|isbn=978-0-674-07061-5|sartze-data=2022-07-09}}&lt;/ref&gt; zen.

== Lanak ==
* ''[[Baharestan]]''
* ''Diwanha-ye Sehganeh''
* ''Al-Fawaed-Uz-Ziya'iya''
* ''[[Haft Awrang]]''
* ''Jame -esokanan-e Kaja Parsa
* ''Lawa'ih'' 
* ''Nafahat al-Uns''
* ''Resala-ye manasek-e hajj''
* ''Resala-ye musiqi''
* ''Resala-ye tariq-e Kvajagan''
* ''Resala-ye sarayet-e dekr''
* ''Resala-ye so al o jawab-e Hendustan''
* ''Sara-e hadit-e Abi Zarrin al-Aqili''
* ''Sar-rešta-yetariqu-e Kājagān''
* ''Shawahidal-nubuwwa''
* ''Tajnīs 'al-luġāt''
* ''Tuhfat al-ahrar''

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1414ko|1492ko|Jami}}
[[Kategoria:Persiako poetak]]
[[Kategoria:XV. mendeko idazleak]]</text>
      <sha1>9n7h6ledzt7erff481nfx690mb5xx97</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Chris Pincher</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1062180</id>
    <revision>
      <id>9006023</id>
      <parentid>8993571</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:02:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2659" xml:space="preserve">
=Chris Pincher=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Chris Pincher''' ([[AAAa]], [[2050]]) [[ZZZz]]-eko [[CCCc]]-a da.

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/sexu-jazarpenak-eta-dimisioak-britainiar-parlamentuan|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/sexu-jazarpenak-eta-dimisioak-britainiar-parlamentuan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/hainbat-sexu-eraso-salatu-dituzte-donostiako-kaiko-karmengo-jaietan|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/hainbat-sexu-eraso-salatu-dituzte-donostiako-kaiko-karmengo-jaietan}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1982/014/001/2022-07-07/gero-eta-hesituago-egon-arren-johnsonek-esan-du-aurrera-egingo-duela.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1982/014/001/2022-07-07/gero-eta-hesituago-egon-arren-johnsonek-esan-du-aurrera-egingo-duela.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar eitb-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8901332/gezurrek-eta-erdi-egiek-oraingoz-lau-goikarguren-dimisioa-ekarri-diote-johnsoni/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8901332/gezurrek-eta-erdi-egiek-oraingoz-lau-goikarguren-dimisioa-ekarri-diote-johnsoni/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8902228/dimisioak-boris-johnsonen-gobernuan-2022ko-uztailak-7an/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8902228/dimisioak-boris-johnsonen-gobernuan-2022ko-uztailak-7an/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8902640/boris-johnsonek-alderdi-kontserbadoreko-buruzagitza-utzi-du-2022ko-uztailaren-7an/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/mundua/osoa/8902640/boris-johnsonek-alderdi-kontserbadoreko-buruzagitza-utzi-du-2022ko-uztailaren-7an/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Chris+Pincher Chris Pincher] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Chris+Pincher Chris Pincher] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Chris%20Pincher Chris Pincher] Euskal Telebistan
{{bizialdia|2050eko||Pincher, Chris}}

[[Kategoria:AAAa]]
[[Kategoria:CCCc]]</text>
      <sha1>724xkxgviq4fphcvnw7juvzykkm4rk1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Imre Lakatos</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1062417</id>
    <revision>
      <id>9005517</id>
      <parentid>8995139</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:20:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <comment>Erreferentzia gehiago + kategoriak</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3392" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa}}

'''Imre Lakatos''', '''Imre Lipschitz''' jaioa ([[Debrecen]], [[1922|1922ko]] [[Azaroaren 9|azaroaren 9a]] - [[Londres]], [[1974|1974ko]] [[Otsailaren 2|otsailaren 2a]]), [[ekonomista]], [[filosofo]] eta [[Matematika|matematikalari]] [[Hungariar|hungariarra]] zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Alex|abizena=Bandy|izenburua=Chocolate and chess : unlocking Lakatos|argitaletxea=Akadémiai K|data=2009|url=https://www.worldcat.org/oclc/909756464|isbn=978-963-05-8819-5|pmc=909756464|sartze-data=2022-07-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Alan|abizena=Musgrave|izenburua=Imre Lakatos|argitaletxea=Metaphysics Research Lab, Stanford University|abizena2=Pigden|izena2=Charles|data=2021|url=https://plato.stanford.edu/archives/sum2021/entries/lakatos/|aldizkaria=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|edizioa=Summer 2021|editore-abizena=Zalta|editore-izena=Edward N.|sartze-data=2022-07-13}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
Imre Lipschitz [[Bigarren Mundu Gerra]]&lt;nowiki/&gt;rekin batera abizen judua aldatu zuen, lehenengo Imre Molnar izanik eta gero, Imre Lakatos. [[Debrecen]], [[Budapest]], [[Moskuko Estatu Unibertsitatea|Moskuko Estatu Unibertsitatean]] eta [[Cambridgeko Unibertsitatea|Cambridgeko Unibertsitatean]] ikasu zuen. Hungariako Hezkuntza Ministerioaren Idazkaria izan zen. 1950etik 1953ra espetxeratua. 1956an Londresera ihes egin zuen eta [[London School of Economics]]-en irakatsi zuen, 1960tik 1974ra, [[Karl Popper|Karl R. Popper]] ordeztuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izenburua=Imre Lakatos|hizkuntza=es|url=https://encyclopaedia.herdereditorial.com/wiki/Autor:Lakatos,_Imre}}&lt;/ref&gt;

== Argitalpenak ==

* ''The Methodology of Scientific Research Programmes (Cambridge University Press, 1978).''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Imre|abizena=Lakatos|izenburua=The Methodology of Scientific Research Programmes: Philosophical Papers|argitaletxea=Cambridge University Press|data=1978|url=https://www.cambridge.org/core/books/methodology-of-scientific-research-programmes/8DBCEFE34A59BAD3D393FB958A4DC5FC|zenbakia=1|editore-abizena=Worrall|editore-izena=John|isbn=978-0-521-28031-0|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
* ''Mathematics, Science and Epistemology V.II (Cambridge University Press, 1978).''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Imre|abizena=Lakatos|izenburua=Mathematics, Science and Epistemology: Volume 2: Philosophical Papers|argitaletxea=Cambridge University Press|data=1978|url=https://www.cambridge.org/core/books/mathematics-science-and-epistemology/EE6BCABCC6F0F0D98659F15D4F6F7919|zenbakia=2|editore-abizena=Worrall|editore-izena=John|isbn=978-0-521-28030-3|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
* ''Proofs and Refutations (Cambridge University Press, 2015).''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Imre|abizena=Lakatos|izenburua=Proofs and Refutations: The Logic of Mathematical Discovery|argitaletxea=Cambridge University Press|data=2015|url=https://www.cambridge.org/core/books/proofs-and-refutations/A11138AE31DB52797A6E4C3F1856E1CB|editore-abizena=Worrall|editore-izena=John|isbn=978-1-107-11346-6|sartze-data=2022-07-31|serie=Cambridge Philosophy Classics}}&lt;/ref&gt;

== Ikusi ere ==

* [[Karl Popper]]
* [[Thomas Kuhn]]

== Erreferentziak ==
&lt;references /&gt;
[[Kategoria:Hungariarrak]]
[[Kategoria:Juduak]]
[[Kategoria:Filosofoak]]
[[Kategoria:Ekonomialariak]]
[[Kategoria:Matematikariak]]
[[Kategoria:Zientziaren filosofoak]]
[[Kategoria:Cambridgeko Unibertsitateko irakasleak]]</text>
      <sha1>tvndyi3768t8xcl2gb5lgiw8yqluawe</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005518</id>
      <parentid>9005517</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:21:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3438" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa}}

'''Imre Lakatos''', '''Imre Lipschitz''' jaioa ([[Debrecen]], [[1922|1922ko]] [[Azaroaren 9|azaroaren 9a]] - [[Londres]], [[1974|1974ko]] [[Otsailaren 2|otsailaren 2a]]), [[ekonomista]], [[filosofo]] eta [[Matematika|matematikalari]] [[Hungariar|hungariarra]] zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Alex|abizena=Bandy|izenburua=Chocolate and chess : unlocking Lakatos|argitaletxea=Akadémiai K|data=2009|url=https://www.worldcat.org/oclc/909756464|isbn=978-963-05-8819-5|pmc=909756464|sartze-data=2022-07-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Alan|abizena=Musgrave|izenburua=Imre Lakatos|argitaletxea=Metaphysics Research Lab, Stanford University|abizena2=Pigden|izena2=Charles|data=2021|url=https://plato.stanford.edu/archives/sum2021/entries/lakatos/|aldizkaria=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|edizioa=Summer 2021|editore-abizena=Zalta|editore-izena=Edward N.|sartze-data=2022-07-13}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
Imre Lipschitz [[Bigarren Mundu Gerra]]&lt;nowiki/&gt;rekin batera abizen judua aldatu zuen, lehenengo Imre Molnar izanik eta gero, Imre Lakatos. [[Debrecen]], [[Budapest]], [[Moskuko Estatu Unibertsitatea|Moskuko Estatu Unibertsitatean]] eta [[Cambridgeko Unibertsitatea|Cambridgeko Unibertsitatean]] ikasu zuen. Hungariako Hezkuntza Ministerioaren Idazkaria izan zen. 1950etik 1953ra espetxeratua. 1956an Londresera ihes egin zuen eta [[London School of Economics]]-en irakatsi zuen, 1960tik 1974ra, [[Karl Popper|Karl R. Popper]] ordeztuz.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izenburua=Imre Lakatos|hizkuntza=es|url=https://encyclopaedia.herdereditorial.com/wiki/Autor:Lakatos,_Imre}}&lt;/ref&gt;

== Argitalpenak ==

* ''The Methodology of Scientific Research Programmes (Cambridge University Press, 1978).''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Imre|abizena=Lakatos|izenburua=The Methodology of Scientific Research Programmes: Philosophical Papers|argitaletxea=Cambridge University Press|data=1978|url=https://www.cambridge.org/core/books/methodology-of-scientific-research-programmes/8DBCEFE34A59BAD3D393FB958A4DC5FC|zenbakia=1|editore-abizena=Worrall|editore-izena=John|isbn=978-0-521-28031-0|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
* ''Mathematics, Science and Epistemology V.II (Cambridge University Press, 1978).''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Imre|abizena=Lakatos|izenburua=Mathematics, Science and Epistemology: Volume 2: Philosophical Papers|argitaletxea=Cambridge University Press|data=1978|url=https://www.cambridge.org/core/books/mathematics-science-and-epistemology/EE6BCABCC6F0F0D98659F15D4F6F7919|zenbakia=2|editore-abizena=Worrall|editore-izena=John|isbn=978-0-521-28030-3|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
* ''Proofs and Refutations (Cambridge University Press, 2015).''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Imre|abizena=Lakatos|izenburua=Proofs and Refutations: The Logic of Mathematical Discovery|argitaletxea=Cambridge University Press|data=2015|url=https://www.cambridge.org/core/books/proofs-and-refutations/A11138AE31DB52797A6E4C3F1856E1CB|editore-abizena=Worrall|editore-izena=John|isbn=978-1-107-11346-6|sartze-data=2022-07-31|serie=Cambridge Philosophy Classics}}&lt;/ref&gt;

== Ikusi ere ==

* [[Karl Popper]]
* [[Thomas Kuhn]]

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
[[Kategoria:Hungariarrak]]
[[Kategoria:Juduak]]
[[Kategoria:Filosofoak]]
[[Kategoria:Ekonomialariak]]
[[Kategoria:Matematikariak]]
[[Kategoria:Zientziaren filosofoak]]
[[Kategoria:Cambridgeko Unibertsitateko irakasleak]]
{{bizialdia|1922ko|1974ko|}}</text>
      <sha1>n7z8a262duh4u2804ka1b9zi6vzunp8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Bozketak/Asteko argazkia/Proposamenak/Amaiurko monolitoa - Inaugurazioa 1922 (1).jpg</title>
    <ns>4</ns>
    <id>1062434</id>
    <revision>
      <id>9006164</id>
      <parentid>8998630</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:36:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Oraina</username>
        <id>42829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1685" xml:space="preserve">{| style=&quot;width:100%
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #00af89; padding-left: 15px; border-bottom: 1px solid #00af89;&quot;|
&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK GORA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
{{Asteko argazkia/proposamena
|izenburua = Amaiurko monolitoa - Inaugurazioa, 1922. urtean
|argazkia = Amaiurko monolitoa - Inaugurazioa 1922 (1).jpg
|proposamena = [[Lankide:Gorkaazk|GorkaAzk]] ([[Lankide eztabaida:Gorkaazk|eztabaida]]) 18:49, 13 uztaila 2022 (CEST)
|bozketa epea = Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220713164921}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220713164921+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;''
|argazki oina = [[Amaiurko gaztelua|Amaiurko]] monolitoaren inaugurazioa, 1922. urtean.
}}

{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Asteko_argazkia/Proposamenak/Amaiurko_monolitoa_-_Inaugurazioa_1922_(1).jpg&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
#{{alde}}. --[[Lankide:Gorkaazk|GorkaAzk]] ([[Lankide eztabaida:Gorkaazk|eztabaida]]) 18:49, 13 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 22:50, 13 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}} --[[Lankide:Suna no onna|Suna no onna]] ([[Lankide eztabaida:Suna no onna|eztabaida]]) 21:20, 19 uztaila 2022 (CEST) Historikoki esanguratsua.
#{{alde}} --[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:36, 1 abuztua 2022 (CEST)-[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:36, 1 abuztua 2022 (CEST)
&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
|}</text>
      <sha1>39i5rjba4ex45bj8zt9uj7w7swl0p76</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Real Unión 2022-2023</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1062449</id>
    <revision>
      <id>9005856</id>
      <parentid>9002285</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:59:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8110" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=black style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!Taldean noiztik
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Irazustabarrena|'''Txusta''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|13px|Kapitain]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'83
|86-4-30
|[[Eibar KE|Eibar]]
|15-16,18
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso|Antxon '''Jaso''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|97-9-23
|[[Athletic]]
|2022
|
|- 
|3
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Gorka Kijera|Gorka '''Kijera''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'76
|86-5-26
|[[Fútbol Club Cartagena|Cartagena]]
|12-13,20
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Montoro|Antonio '''Montoro''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'82
|97-5-10
|[[Dux Internacional de Madrid|Inter Madrid]]
|2022
|
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iván Pérez Cuevas|'''Ivan Perez''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'80
|93-4-12
|[[Club Deportivo Guijuelo|Guijuelo]]
|2020
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jagoba Beobide|Jagoba '''Beobide''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'77
|87-2-19
|[[Real Sociedad]]
|08-10,11-12,19
|
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mario Capelete|Mario '''Capelete''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Puntaerdia]]
|1'75
|95-4-1
|Harrobia
|2016
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Ander Pérez Ruiz de Garibay|'''Jon Ander''' Pérez]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'84
|90-1-16
|[[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
|2022
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Enrique Rivero|Quique '''Rivero''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'76
|92-4-16
|[[Real Club Recreativo de Huelva|Recreativo]]
|2020
|
|- 
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Alain Oiartzun|Alain '''Oiartzun''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'83
|93-9-27
|[[Córdoba Club de Fútbol|Córdoba]]
|2020
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Victor Parada|Victor '''Parada''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|02-4-4
|[[Deportivo Alavés|Alavés]]
|2022
|Sub23
|-
|13
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Julen Azkue Unzueta|Julen '''Azkue''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'88
|95-9-21
|[[Atlético Sanluqueño Club de Fútbol|Atlético Sanluqueño]]
|2022
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|16
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Albert Vivancos|Albert '''Vivancos''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'90
|94-2-2
|[[Unió Esportiva Olot|Olot]]
|2021
|
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Seguin|Aitor '''Seguin''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'80
|95-2-27
|[[Athletic]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Miguel Santos Alfageme|Miguel '''Santos''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'77
|91-7-1
|[[Unión Popular de Langreo|Langreo]]
|2021
|
|-
|20
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[José Manuel Núñez|Chema '''Núñez''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'74
|97-9-16
|[[Albacete Balompié|Albacete]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Carlos Bravo|Carlos '''Bravo''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'74
|93-1-14
|[[Cultural y Deportiva Leonesa|Cultural Leonesa]]
|2021
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Ignacio Agustín Sánchez Romo|'''Nacho Sánchez''']]
|align=left|[[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
|1'77
|93-2-11
|[[Marbella Fútbol Club|Marbella]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|27
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Lander Arzuaga|Lander '''Arzuaga''']]
|align=left|[[Erdilari]]a
|
|02-1-29
|Harrobia
|2021
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Aitor Zulaika]] (14-16,20-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]]
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa
* &lt;small&gt; 23 baino handiagoa den zenbakia duten joklariak [[Real Unión B]] taldeko jokalariak dira, eta beraz talde biekin jokatu dezakete partidak. Espainiar ferezadioaren arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 23-erako zenbakiak eraman beharko dituzte, eta 3.atezaina egongo balitz 24 zenbakia eraman beharko du&lt;/small&gt;

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenabtekoa'''
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Montoro]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Dux Internacional de Madrid|Inter Madrid]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Athletic]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Julen Azkue Unzueta|Julen Azkue]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Atlético Sanluqueño Club de Fútbol|Atlético Sanluqueño]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jon Ander Pérez Ruiz de Garibay|Jon Ander Pérez]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Victor Parada]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Deportivo Alavés|Alavés]]
| Lagatua
| 
|-
|}

{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenabtekoa'''
|-
| {{banderaikur|Costa Rica}} [[Patrick Gilmar Sequeira Mejias|Patrick Sequeira]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Club Deportivo Lugo|Lugo]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Ander Bardají]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| 
| Librea 
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Iñigo Ariztimuño]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Barakaldo CF|Barakaldo]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Gexan Elosegi]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| 
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Erik Ruiz]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Mérida Asociación Deportiva|Mérida]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Ekhi Senar]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Club Deportivo Alfaro|Alfaro]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Sergio Llamas]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Club de Fútbol Rayo Majadahonda|Rayo Majadahonda]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Mikel Pradera Belar|Mikel Pradera]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Amorebieta Kirol Elkartea|Amorebieta]] 
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Imanol Ezkurdia]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Real Sociedad]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Anatz Elizondo]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Real Sociedad]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Alejandro Barbudo|Barbu]] 
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Agrupación Deportiva Alcorcón|Alcorcón]]
| Lagapen agortua
| 
|-
| {{banderaikur|Bulgaria}} [[Dzhoshkun Temenuzhkov|Kun Temenuzhkov]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Leeds United Football Club|Leeds United]]
| Lagapen agortua
|
|-
|}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Real Unión]]</text>
      <sha1>oyaptusst1xqjsb8e4jp7a0xa89ok71</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005867</id>
      <parentid>9005856</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:16:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8477" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=black style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!Taldean noiztik
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Irazustabarrena|'''Txusta''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|13px|Kapitain]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'83
|86-4-30
|[[Eibar KE|Eibar]]
|15-16,18
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso|Antxon '''Jaso''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|97-9-23
|[[Athletic]]
|2022
|
|- 
|3
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Gorka Kijera|Gorka '''Kijera''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'76
|86-5-26
|[[Fútbol Club Cartagena|Cartagena]]
|12-13,20
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Montoro|Antonio '''Montoro''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'82
|97-5-10
|[[Dux Internacional de Madrid|Inter Madrid]]
|2022
|
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iván Pérez Cuevas|'''Ivan Perez''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'80
|93-4-12
|[[Club Deportivo Guijuelo|Guijuelo]]
|2020
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jagoba Beobide|Jagoba '''Beobide''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'77
|87-2-19
|[[Real Sociedad]]
|08-10,11-12,19
|
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mario Capelete|Mario '''Capelete''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Puntaerdia]]
|1'75
|95-4-1
|Harrobia
|2016
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Ander Pérez Ruiz de Garibay|'''Jon Ander''' Pérez]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'84
|90-1-16
|[[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
|2022
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Enrique Rivero|Quique '''Rivero''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'76
|92-4-16
|[[Real Club Recreativo de Huelva|Recreativo]]
|2020
|
|- 
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Alain Oiartzun|Alain '''Oiartzun''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'83
|93-9-27
|[[Córdoba Club de Fútbol|Córdoba]]
|2020
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Victor Parada|Victor '''Parada''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|02-4-4
|[[Deportivo Alavés|Alavés]]
|2022
|Sub23
|-
|13
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Venezuela}} {{banderaikur|EH}} [[Jon Mikel Aranburu|Jon Mikel '''Aranburu''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'74
|02-7-23
|[[Deportivo La Guaira Fútbol Club|Deportivo La Guaira]]
|2022
|Sub23
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Julen Azkue Unzueta|Julen '''Azkue''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'88
|95-9-21
|[[Atlético Sanluqueño Club de Fútbol|Atlético Sanluqueño]]
|2022
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|16
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Albert Vivancos|Albert '''Vivancos''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'90
|94-2-2
|[[Unió Esportiva Olot|Olot]]
|2021
|
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Seguin|Aitor '''Seguin''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'80
|95-2-27
|[[Athletic]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Miguel Santos Alfageme|Miguel '''Santos''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'77
|91-7-1
|[[Unión Popular de Langreo|Langreo]]
|2021
|
|-
|20
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[José Manuel Núñez|Chema '''Núñez''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'74
|97-9-16
|[[Albacete Balompié|Albacete]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Carlos Bravo|Carlos '''Bravo''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'74
|93-1-14
|[[Cultural y Deportiva Leonesa|Cultural Leonesa]]
|2021
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Ignacio Agustín Sánchez Romo|'''Nacho Sánchez''']]
|align=left|[[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
|1'77
|93-2-11
|[[Marbella Fútbol Club|Marbella]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|27
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Lander Arzuaga|Lander '''Arzuaga''']]
|align=left|[[Erdilari]]a
|
|02-1-29
|Harrobia
|2021
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Aitor Zulaika]] (14-16,20-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]]
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa
* &lt;small&gt; 23 baino handiagoa den zenbakia duten joklariak [[Real Unión B]] taldeko jokalariak dira, eta beraz talde biekin jokatu dezakete partidak. Espainiar ferezadioaren arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 23-erako zenbakiak eraman beharko dituzte, eta 3.atezaina egongo balitz 24 zenbakia eraman beharko du&lt;/small&gt;

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenabtekoa'''
|-
| {{banderaikur|Venezuela}} {{banderaikur|EH}} [[Jon Mikel Aranburu]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Deportivo La Guaira Fútbol Club|Deportivo La Guaira]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Montoro]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Dux Internacional de Madrid|Inter Madrid]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Athletic]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Julen Azkue Unzueta|Julen Azkue]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Atlético Sanluqueño Club de Fútbol|Atlético Sanluqueño]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jon Ander Pérez Ruiz de Garibay|Jon Ander Pérez]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Victor Parada]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Deportivo Alavés|Alavés]]
| Lagatua
| 
|-
|}

{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenabtekoa'''
|-
| {{banderaikur|Costa Rica}} [[Patrick Gilmar Sequeira Mejias|Patrick Sequeira]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Club Deportivo Lugo|Lugo]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Ander Bardají]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| 
| Librea 
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Iñigo Ariztimuño]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Barakaldo CF|Barakaldo]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Gexan Elosegi]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| 
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Erik Ruiz]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Mérida Asociación Deportiva|Mérida]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Ekhi Senar]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Club Deportivo Alfaro|Alfaro]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Sergio Llamas]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Club de Fútbol Rayo Majadahonda|Rayo Majadahonda]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Mikel Pradera Belar|Mikel Pradera]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Amorebieta Kirol Elkartea|Amorebieta]] 
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Imanol Ezkurdia]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Real Sociedad]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Anatz Elizondo]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Real Sociedad]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Alejandro Barbudo|Barbu]] 
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Agrupación Deportiva Alcorcón|Alcorcón]]
| Lagapen agortua
| 
|-
| {{banderaikur|Bulgaria}} [[Dzhoshkun Temenuzhkov|Kun Temenuzhkov]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Leeds United Football Club|Leeds United]]
| Lagapen agortua
|
|-
|}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Real Unión]]</text>
      <sha1>2vr89ihr3js2dcdou26dyu4k2j6e9iv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005869</id>
      <parentid>9005867</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:18:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <comment>/* Udako merkatua 2022 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8524" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=black style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!Taldean noiztik
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Irazustabarrena|'''Txusta''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|13px|Kapitain]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'83
|86-4-30
|[[Eibar KE|Eibar]]
|15-16,18
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso|Antxon '''Jaso''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|97-9-23
|[[Athletic]]
|2022
|
|- 
|3
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Gorka Kijera|Gorka '''Kijera''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'76
|86-5-26
|[[Fútbol Club Cartagena|Cartagena]]
|12-13,20
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Montoro|Antonio '''Montoro''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'82
|97-5-10
|[[Dux Internacional de Madrid|Inter Madrid]]
|2022
|
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iván Pérez Cuevas|'''Ivan Perez''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'80
|93-4-12
|[[Club Deportivo Guijuelo|Guijuelo]]
|2020
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jagoba Beobide|Jagoba '''Beobide''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'77
|87-2-19
|[[Real Sociedad]]
|08-10,11-12,19
|
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mario Capelete|Mario '''Capelete''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Puntaerdia]]
|1'75
|95-4-1
|Harrobia
|2016
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Ander Pérez Ruiz de Garibay|'''Jon Ander''' Pérez]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'84
|90-1-16
|[[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
|2022
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Enrique Rivero|Quique '''Rivero''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'76
|92-4-16
|[[Real Club Recreativo de Huelva|Recreativo]]
|2020
|
|- 
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Alain Oiartzun|Alain '''Oiartzun''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'83
|93-9-27
|[[Córdoba Club de Fútbol|Córdoba]]
|2020
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Victor Parada|Victor '''Parada''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|02-4-4
|[[Deportivo Alavés|Alavés]]
|2022
|Sub23
|-
|13
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Venezuela}} {{banderaikur|EH}} [[Jon Mikel Aranburu|Jon Mikel '''Aranburu''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'74
|02-7-23
|[[Deportivo La Guaira Fútbol Club|Deportivo La Guaira]]
|2022
|Sub23
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Julen Azkue Unzueta|Julen '''Azkue''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'88
|95-9-21
|[[Atlético Sanluqueño Club de Fútbol|Atlético Sanluqueño]]
|2022
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|16
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Albert Vivancos|Albert '''Vivancos''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'90
|94-2-2
|[[Unió Esportiva Olot|Olot]]
|2021
|
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Seguin|Aitor '''Seguin''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'80
|95-2-27
|[[Athletic]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Miguel Santos Alfageme|Miguel '''Santos''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'77
|91-7-1
|[[Unión Popular de Langreo|Langreo]]
|2021
|
|-
|20
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[José Manuel Núñez|Chema '''Núñez''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'74
|97-9-16
|[[Albacete Balompié|Albacete]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Carlos Bravo|Carlos '''Bravo''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'74
|93-1-14
|[[Cultural y Deportiva Leonesa|Cultural Leonesa]]
|2021
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Ignacio Agustín Sánchez Romo|'''Nacho Sánchez''']]
|align=left|[[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
|1'77
|93-2-11
|[[Marbella Fútbol Club|Marbella]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|27
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Lander Arzuaga|Lander '''Arzuaga''']]
|align=left|[[Erdilari]]a
|
|02-1-29
|Harrobia
|2021
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Aitor Zulaika]] (14-16,20-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]]
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa
* &lt;small&gt; 23 baino handiagoa den zenbakia duten joklariak [[Real Unión B]] taldeko jokalariak dira, eta beraz talde biekin jokatu dezakete partidak. Espainiar ferezadioaren arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 23-erako zenbakiak eraman beharko dituzte, eta 3.atezaina egongo balitz 24 zenbakia eraman beharko du&lt;/small&gt;

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenabtekoa'''
|-
| {{banderaikur|Venezuela}} {{banderaikur|EH}} [[Jon Mikel Aranburu]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Deportivo La Guaira Fútbol Club|Deportivo La Guaira]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Montoro]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Dux Internacional de Madrid|Inter Madrid]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Athletic]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Julen Azkue Unzueta|Julen Azkue]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Atlético Sanluqueño Club de Fútbol|Atlético Sanluqueño]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jon Ander Pérez Ruiz de Garibay|Jon Ander Pérez]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Victor Parada]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Deportivo Alavés|Alavés]]
| Lagatua
| 
|-
|}

{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenabtekoa'''
|-
| {{banderaikur|Costa Rica}} [[Patrick Gilmar Sequeira Mejias|Patrick Sequeira]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Club Deportivo Lugo|Lugo]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Ander Bardají]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| 
| Librea 
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Iñigo Ariztimuño]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Barakaldo CF|Barakaldo]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Gexan Elosegi]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Erik Ruiz]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Mérida Asociación Deportiva|Mérida]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Ekhi Senar]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Club Deportivo Alfaro|Alfaro]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Sergio Llamas]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Club de Fútbol Rayo Majadahonda|Rayo Majadahonda]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Mikel Pradera Belar|Mikel Pradera]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Amorebieta Kirol Elkartea|Amorebieta]] 
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Imanol Ezkurdia]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Real Sociedad]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Anatz Elizondo]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Real Sociedad]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Alejandro Barbudo|Barbu]] 
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Agrupación Deportiva Alcorcón|Alcorcón]]
| Lagapen agortua
| 
|-
| {{banderaikur|Bulgaria}} [[Dzhoshkun Temenuzhkov|Kun Temenuzhkov]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Leeds United Football Club|Leeds United]]
| Lagapen agortua
|
|-
|}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Real Unión]]</text>
      <sha1>dqunze5ah8wwjq5onmr3akdvddqmay7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005889</id>
      <parentid>9005869</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:34:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <comment>/* Udako merkatua 2022 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8647" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=black style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!Taldean noiztik
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Irazustabarrena|'''Txusta''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|13px|Kapitain]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'83
|86-4-30
|[[Eibar KE|Eibar]]
|15-16,18
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso|Antxon '''Jaso''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|97-9-23
|[[Athletic]]
|2022
|
|- 
|3
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Gorka Kijera|Gorka '''Kijera''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'76
|86-5-26
|[[Fútbol Club Cartagena|Cartagena]]
|12-13,20
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Montoro|Antonio '''Montoro''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'82
|97-5-10
|[[Dux Internacional de Madrid|Inter Madrid]]
|2022
|
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iván Pérez Cuevas|'''Ivan Perez''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'80
|93-4-12
|[[Club Deportivo Guijuelo|Guijuelo]]
|2020
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jagoba Beobide|Jagoba '''Beobide''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'77
|87-2-19
|[[Real Sociedad]]
|08-10,11-12,19
|
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mario Capelete|Mario '''Capelete''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Puntaerdia]]
|1'75
|95-4-1
|Harrobia
|2016
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Ander Pérez Ruiz de Garibay|'''Jon Ander''' Pérez]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'84
|90-1-16
|[[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
|2022
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Enrique Rivero|Quique '''Rivero''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'76
|92-4-16
|[[Real Club Recreativo de Huelva|Recreativo]]
|2020
|
|- 
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Alain Oiartzun|Alain '''Oiartzun''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'83
|93-9-27
|[[Córdoba Club de Fútbol|Córdoba]]
|2020
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Victor Parada|Victor '''Parada''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|02-4-4
|[[Deportivo Alavés|Alavés]]
|2022
|Sub23
|-
|13
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Venezuela}} {{banderaikur|EH}} [[Jon Mikel Aranburu|Jon Mikel '''Aranburu''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'74
|02-7-23
|[[Deportivo La Guaira Fútbol Club|Deportivo La Guaira]]
|2022
|Sub23
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Julen Azkue Unzueta|Julen '''Azkue''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'88
|95-9-21
|[[Atlético Sanluqueño Club de Fútbol|Atlético Sanluqueño]]
|2022
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|16
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Albert Vivancos|Albert '''Vivancos''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'90
|94-2-2
|[[Unió Esportiva Olot|Olot]]
|2021
|
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Seguin|Aitor '''Seguin''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'80
|95-2-27
|[[Athletic]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Miguel Santos Alfageme|Miguel '''Santos''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'77
|91-7-1
|[[Unión Popular de Langreo|Langreo]]
|2021
|
|-
|20
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[José Manuel Núñez|Chema '''Núñez''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'74
|97-9-16
|[[Albacete Balompié|Albacete]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Carlos Bravo|Carlos '''Bravo''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'74
|93-1-14
|[[Cultural y Deportiva Leonesa|Cultural Leonesa]]
|2021
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Ignacio Agustín Sánchez Romo|'''Nacho Sánchez''']]
|align=left|[[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
|1'77
|93-2-11
|[[Marbella Fútbol Club|Marbella]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|27
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Lander Arzuaga|Lander '''Arzuaga''']]
|align=left|[[Erdilari]]a
|
|02-1-29
|Harrobia
|2021
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Aitor Zulaika]] (14-16,20-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]]
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa
* &lt;small&gt; 23 baino handiagoa den zenbakia duten joklariak [[Real Unión B]] taldeko jokalariak dira, eta beraz talde biekin jokatu dezakete partidak. Espainiar ferezadioaren arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 23-erako zenbakiak eraman beharko dituzte, eta 3.atezaina egongo balitz 24 zenbakia eraman beharko du&lt;/small&gt;

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenabtekoa'''
|-
| {{banderaikur|Venezuela}} {{banderaikur|EH}} [[Jon Mikel Aranburu]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Deportivo La Guaira Fútbol Club|Deportivo La Guaira]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Montoro]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Dux Internacional de Madrid|Inter Madrid]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Athletic]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Julen Azkue Unzueta|Julen Azkue]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Atlético Sanluqueño Club de Fútbol|Atlético Sanluqueño]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jon Ander Pérez Ruiz de Garibay|Jon Ander Pérez]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Victor Parada]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Deportivo Alavés|Alavés]]
| Lagatua
| 
|-
|}

{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenabtekoa'''
|-
| {{banderaikur|Costa Rica}} [[Patrick Gilmar Sequeira Mejias|Patrick Sequeira]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Club Deportivo Lugo|Lugo]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Ander Bardají]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| 
| Librea 
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Iñigo Ariztimuño]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Barakaldo CF|Barakaldo]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Gexan Elosegi]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Erik Ruiz]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Mérida Asociación Deportiva|Mérida]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Ekhi Senar]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Club Deportivo Alfaro|Alfaro]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Albert Vivancos]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Terrassa Futbol Club|Terrassa]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Sergio Llamas]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Club de Fútbol Rayo Majadahonda|Rayo Majadahonda]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Mikel Pradera Belar|Mikel Pradera]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Amorebieta Kirol Elkartea|Amorebieta]] 
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Imanol Ezkurdia]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Real Sociedad]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Anatz Elizondo]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Real Sociedad]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Alejandro Barbudo|Barbu]] 
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Agrupación Deportiva Alcorcón|Alcorcón]]
| Lagapen agortua
| 
|-
| {{banderaikur|Bulgaria}} [[Dzhoshkun Temenuzhkov|Kun Temenuzhkov]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Leeds United Football Club|Leeds United]]
| Lagapen agortua
|
|-
|}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Real Unión]]</text>
      <sha1>ejegr7hd6w2c26v9fj4injs0wy0loeh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005891</id>
      <parentid>9005889</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:35:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8541" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=black style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!Taldean noiztik
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Irazustabarrena|'''Txusta''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|13px|Kapitain]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'83
|86-4-30
|[[Eibar KE|Eibar]]
|15-16,18
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso|Antxon '''Jaso''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|97-9-23
|[[Athletic]]
|2022
|
|- 
|3
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Gorka Kijera|Gorka '''Kijera''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'76
|86-5-26
|[[Fútbol Club Cartagena|Cartagena]]
|12-13,20
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Montoro|Antonio '''Montoro''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'82
|97-5-10
|[[Dux Internacional de Madrid|Inter Madrid]]
|2022
|
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iván Pérez Cuevas|'''Ivan Perez''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'80
|93-4-12
|[[Club Deportivo Guijuelo|Guijuelo]]
|2020
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jagoba Beobide|Jagoba '''Beobide''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'77
|87-2-19
|[[Real Sociedad]]
|08-10,11-12,19
|
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mario Capelete|Mario '''Capelete''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Puntaerdia]]
|1'75
|95-4-1
|Harrobia
|2016
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Ander Pérez Ruiz de Garibay|'''Jon Ander''' Pérez]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'84
|90-1-16
|[[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
|2022
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Enrique Rivero|Quique '''Rivero''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'76
|92-4-16
|[[Real Club Recreativo de Huelva|Recreativo]]
|2020
|
|- 
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Alain Oiartzun|Alain '''Oiartzun''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'83
|93-9-27
|[[Córdoba Club de Fútbol|Córdoba]]
|2020
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Victor Parada|Victor '''Parada''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|02-4-4
|[[Deportivo Alavés|Alavés]]
|2022
|Sub23
|-
|13
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Julen Azkue Unzueta|Julen '''Azkue''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'88
|95-9-21
|[[Atlético Sanluqueño Club de Fútbol|Atlético Sanluqueño]]
|2022
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|16
|align=left|{{banderaikur|Venezuela}} {{banderaikur|EH}} [[Jon Mikel Aranburu|Jon Mikel '''Aranburu''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'74
|02-7-23
|[[Deportivo La Guaira Fútbol Club|Deportivo La Guaira]]
|2022
|Sub23
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Seguin|Aitor '''Seguin''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'80
|95-2-27
|[[Athletic]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Miguel Santos Alfageme|Miguel '''Santos''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'77
|91-7-1
|[[Unión Popular de Langreo|Langreo]]
|2021
|
|-
|20
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[José Manuel Núñez|Chema '''Núñez''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'74
|97-9-16
|[[Albacete Balompié|Albacete]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Carlos Bravo|Carlos '''Bravo''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'74
|93-1-14
|[[Cultural y Deportiva Leonesa|Cultural Leonesa]]
|2021
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Ignacio Agustín Sánchez Romo|'''Nacho Sánchez''']]
|align=left|[[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
|1'77
|93-2-11
|[[Marbella Fútbol Club|Marbella]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|27
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Lander Arzuaga|Lander '''Arzuaga''']]
|align=left|[[Erdilari]]a
|
|02-1-29
|Harrobia
|2021
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Aitor Zulaika]] (14-16,20-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]]
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa
* &lt;small&gt; 23 baino handiagoa den zenbakia duten joklariak [[Real Unión B]] taldeko jokalariak dira, eta beraz talde biekin jokatu dezakete partidak. Espainiar ferezadioaren arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 23-erako zenbakiak eraman beharko dituzte, eta 3.atezaina egongo balitz 24 zenbakia eraman beharko du&lt;/small&gt;

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenabtekoa'''
|-
| {{banderaikur|Venezuela}} {{banderaikur|EH}} [[Jon Mikel Aranburu]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Deportivo La Guaira Fútbol Club|Deportivo La Guaira]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Montoro]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Dux Internacional de Madrid|Inter Madrid]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Athletic]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Julen Azkue Unzueta|Julen Azkue]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Atlético Sanluqueño Club de Fútbol|Atlético Sanluqueño]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jon Ander Pérez Ruiz de Garibay|Jon Ander Pérez]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Victor Parada]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Deportivo Alavés|Alavés]]
| Lagatua
| 
|-
|}

{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenabtekoa'''
|-
| {{banderaikur|Costa Rica}} [[Patrick Gilmar Sequeira Mejias|Patrick Sequeira]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Club Deportivo Lugo|Lugo]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Ander Bardají]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| 
| Librea 
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Iñigo Ariztimuño]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Barakaldo CF|Barakaldo]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Gexan Elosegi]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Erik Ruiz]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Mérida Asociación Deportiva|Mérida]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Ekhi Senar]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Club Deportivo Alfaro|Alfaro]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Albert Vivancos]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Terrassa Futbol Club|Terrassa]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Sergio Llamas]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Club de Fútbol Rayo Majadahonda|Rayo Majadahonda]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Mikel Pradera Belar|Mikel Pradera]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Amorebieta Kirol Elkartea|Amorebieta]] 
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Imanol Ezkurdia]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Real Sociedad]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Anatz Elizondo]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Real Sociedad]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Alejandro Barbudo|Barbu]] 
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Agrupación Deportiva Alcorcón|Alcorcón]]
| Lagapen agortua
| 
|-
| {{banderaikur|Bulgaria}} [[Dzhoshkun Temenuzhkov|Kun Temenuzhkov]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Leeds United Football Club|Leeds United]]
| Lagapen agortua
|
|-
|}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Real Unión]]</text>
      <sha1>owc8a3502g4qoy9wx2n5jb95oy9pq68</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005930</id>
      <parentid>9005891</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:33:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <comment>/* Udako merkatua 2022 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8541" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=black style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!Taldean noiztik
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Irazustabarrena|'''Txusta''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|13px|Kapitain]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'83
|86-4-30
|[[Eibar KE|Eibar]]
|15-16,18
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso|Antxon '''Jaso''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|97-9-23
|[[Athletic]]
|2022
|
|- 
|3
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Gorka Kijera|Gorka '''Kijera''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'76
|86-5-26
|[[Fútbol Club Cartagena|Cartagena]]
|12-13,20
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Montoro|Antonio '''Montoro''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'82
|97-5-10
|[[Dux Internacional de Madrid|Inter Madrid]]
|2022
|
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iván Pérez Cuevas|'''Ivan Perez''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'80
|93-4-12
|[[Club Deportivo Guijuelo|Guijuelo]]
|2020
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jagoba Beobide|Jagoba '''Beobide''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'77
|87-2-19
|[[Real Sociedad]]
|08-10,11-12,19
|
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mario Capelete|Mario '''Capelete''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Puntaerdia]]
|1'75
|95-4-1
|Harrobia
|2016
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Ander Pérez Ruiz de Garibay|'''Jon Ander''' Pérez]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'84
|90-1-16
|[[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
|2022
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Enrique Rivero|Quique '''Rivero''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'76
|92-4-16
|[[Real Club Recreativo de Huelva|Recreativo]]
|2020
|
|- 
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Alain Oiartzun|Alain '''Oiartzun''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'83
|93-9-27
|[[Córdoba Club de Fútbol|Córdoba]]
|2020
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Victor Parada|Victor '''Parada''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|02-4-4
|[[Deportivo Alavés|Alavés]]
|2022
|Sub23
|-
|13
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Julen Azkue Unzueta|Julen '''Azkue''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'88
|95-9-21
|[[Atlético Sanluqueño Club de Fútbol|Atlético Sanluqueño]]
|2022
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|16
|align=left|{{banderaikur|Venezuela}} {{banderaikur|EH}} [[Jon Mikel Aranburu|Jon Mikel '''Aranburu''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'74
|02-7-23
|[[Deportivo La Guaira Fútbol Club|Deportivo La Guaira]]
|2022
|Sub23
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Seguin|Aitor '''Seguin''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'80
|95-2-27
|[[Athletic]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Miguel Santos Alfageme|Miguel '''Santos''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'77
|91-7-1
|[[Unión Popular de Langreo|Langreo]]
|2021
|
|-
|20
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[José Manuel Núñez|Chema '''Núñez''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'74
|97-9-16
|[[Albacete Balompié|Albacete]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Carlos Bravo|Carlos '''Bravo''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'74
|93-1-14
|[[Cultural y Deportiva Leonesa|Cultural Leonesa]]
|2021
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Ignacio Agustín Sánchez Romo|'''Nacho Sánchez''']]
|align=left|[[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
|1'77
|93-2-11
|[[Marbella Fútbol Club|Marbella]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|27
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Lander Arzuaga|Lander '''Arzuaga''']]
|align=left|[[Erdilari]]a
|
|02-1-29
|Harrobia
|2021
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Aitor Zulaika]] (14-16,20-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]]
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa
* &lt;small&gt; 23 baino handiagoa den zenbakia duten joklariak [[Real Unión B]] taldeko jokalariak dira, eta beraz talde biekin jokatu dezakete partidak. Espainiar ferezadioaren arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 23-erako zenbakiak eraman beharko dituzte, eta 3.atezaina egongo balitz 24 zenbakia eraman beharko du&lt;/small&gt;

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|Venezuela}} {{banderaikur|EH}} [[Jon Mikel Aranburu]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Deportivo La Guaira Fútbol Club|Deportivo La Guaira]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Montoro]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Dux Internacional de Madrid|Inter Madrid]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Athletic]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Julen Azkue Unzueta|Julen Azkue]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Atlético Sanluqueño Club de Fútbol|Atlético Sanluqueño]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jon Ander Pérez Ruiz de Garibay|Jon Ander Pérez]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Victor Parada]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Deportivo Alavés|Alavés]]
| Lagatua
| 
|-
|}

{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenabtekoa'''
|-
| {{banderaikur|Costa Rica}} [[Patrick Gilmar Sequeira Mejias|Patrick Sequeira]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Club Deportivo Lugo|Lugo]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Ander Bardají]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| 
| Librea 
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Iñigo Ariztimuño]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Barakaldo CF|Barakaldo]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Gexan Elosegi]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Erik Ruiz]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Mérida Asociación Deportiva|Mérida]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Ekhi Senar]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Club Deportivo Alfaro|Alfaro]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Albert Vivancos]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Terrassa Futbol Club|Terrassa]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Sergio Llamas]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Club de Fútbol Rayo Majadahonda|Rayo Majadahonda]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Mikel Pradera Belar|Mikel Pradera]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Amorebieta Kirol Elkartea|Amorebieta]] 
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Imanol Ezkurdia]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Real Sociedad]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Anatz Elizondo]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Real Sociedad]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Alejandro Barbudo|Barbu]] 
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Agrupación Deportiva Alcorcón|Alcorcón]]
| Lagapen agortua
| 
|-
| {{banderaikur|Bulgaria}} [[Dzhoshkun Temenuzhkov|Kun Temenuzhkov]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Leeds United Football Club|Leeds United]]
| Lagapen agortua
|
|-
|}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Real Unión]]</text>
      <sha1>53tlfzgyk5b0pe7hwhjglfor14aohlq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005931</id>
      <parentid>9005930</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:33:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <comment>/* Udako merkatua 2022 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8541" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=black style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!Taldean noiztik
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23'''&lt;/font&gt;
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Irazustabarrena|'''Txusta''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|13px|Kapitain]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'83
|86-4-30
|[[Eibar KE|Eibar]]
|15-16,18
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|2
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso|Antxon '''Jaso''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|97-9-23
|[[Athletic]]
|2022
|
|- 
|3
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Gorka Kijera|Gorka '''Kijera''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'76
|86-5-26
|[[Fútbol Club Cartagena|Cartagena]]
|12-13,20
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Montoro|Antonio '''Montoro''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'82
|97-5-10
|[[Dux Internacional de Madrid|Inter Madrid]]
|2022
|
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iván Pérez Cuevas|'''Ivan Perez''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'80
|93-4-12
|[[Club Deportivo Guijuelo|Guijuelo]]
|2020
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|6
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jagoba Beobide|Jagoba '''Beobide''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'77
|87-2-19
|[[Real Sociedad]]
|08-10,11-12,19
|
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mario Capelete|Mario '''Capelete''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Puntaerdia]]
|1'75
|95-4-1
|Harrobia
|2016
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Ander Pérez Ruiz de Garibay|'''Jon Ander''' Pérez]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'84
|90-1-16
|[[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
|2022
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|10
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Enrique Rivero|Quique '''Rivero''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'76
|92-4-16
|[[Real Club Recreativo de Huelva|Recreativo]]
|2020
|
|- 
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Alain Oiartzun|Alain '''Oiartzun''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'83
|93-9-27
|[[Córdoba Club de Fútbol|Córdoba]]
|2020
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Victor Parada|Victor '''Parada''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|02-4-4
|[[Deportivo Alavés|Alavés]]
|2022
|Sub23
|-
|13
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|14
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Julen Azkue Unzueta|Julen '''Azkue''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'88
|95-9-21
|[[Atlético Sanluqueño Club de Fútbol|Atlético Sanluqueño]]
|2022
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|16
|align=left|{{banderaikur|Venezuela}} {{banderaikur|EH}} [[Jon Mikel Aranburu|Jon Mikel '''Aranburu''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'74
|02-7-23
|[[Deportivo La Guaira Fútbol Club|Deportivo La Guaira]]
|2022
|Sub23
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Seguin|Aitor '''Seguin''']]
|align=left|[[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
|1'80
|95-2-27
|[[Athletic]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Miguel Santos Alfageme|Miguel '''Santos''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'77
|91-7-1
|[[Unión Popular de Langreo|Langreo]]
|2021
|
|-
|20
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|20
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|21
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[José Manuel Núñez|Chema '''Núñez''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'74
|97-9-16
|[[Albacete Balompié|Albacete]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|22
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Carlos Bravo|Carlos '''Bravo''']]
|align=left|[[Erdilari|Puntaerdia]]
|1'74
|93-1-14
|[[Cultural y Deportiva Leonesa|Cultural Leonesa]]
|2021
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Ignacio Agustín Sánchez Romo|'''Nacho Sánchez''']]
|align=left|[[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
|1'77
|93-2-11
|[[Marbella Fútbol Club|Marbella]]
|2021
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|24
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|27
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Lander Arzuaga|Lander '''Arzuaga''']]
|align=left|[[Erdilari]]a
|
|02-1-29
|Harrobia
|2021
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Aitor Zulaika]] (14-16,20-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]]
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa
* &lt;small&gt; 23 baino handiagoa den zenbakia duten joklariak [[Real Unión B]] taldeko jokalariak dira, eta beraz talde biekin jokatu dezakete partidak. Espainiar ferezadioaren arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 23-erako zenbakiak eraman beharko dituzte, eta 3.atezaina egongo balitz 24 zenbakia eraman beharko du&lt;/small&gt;

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|Venezuela}} {{banderaikur|EH}} [[Jon Mikel Aranburu]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Deportivo La Guaira Fútbol Club|Deportivo La Guaira]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Montoro]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Dux Internacional de Madrid|Inter Madrid]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Antxon Jaso]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Athletic]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Julen Azkue Unzueta|Julen Azkue]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Atlético Sanluqueño Club de Fútbol|Atlético Sanluqueño]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jon Ander Pérez Ruiz de Garibay|Jon Ander Pérez]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Victor Parada]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Deportivo Alavés|Alavés]]
| Lagatua
| 
|-
|}

{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|Costa Rica}} [[Patrick Gilmar Sequeira Mejias|Patrick Sequeira]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Club Deportivo Lugo|Lugo]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Ander Bardají]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| 
| Librea 
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Iñigo Ariztimuño]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Barakaldo CF|Barakaldo]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Gexan Elosegi]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñés]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Erik Ruiz]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Mérida Asociación Deportiva|Mérida]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Ekhi Senar]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Club Deportivo Alfaro|Alfaro]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Albert Vivancos]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Terrassa Futbol Club|Terrassa]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Sergio Llamas]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Club de Fútbol Rayo Majadahonda|Rayo Majadahonda]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Mikel Pradera Belar|Mikel Pradera]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Amorebieta Kirol Elkartea|Amorebieta]] 
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Imanol Ezkurdia]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Real Sociedad]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Anatz Elizondo]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Real Sociedad]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Alejandro Barbudo|Barbu]] 
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Agrupación Deportiva Alcorcón|Alcorcón]]
| Lagapen agortua
| 
|-
| {{banderaikur|Bulgaria}} [[Dzhoshkun Temenuzhkov|Kun Temenuzhkov]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Leeds United Football Club|Leeds United]]
| Lagapen agortua
|
|-
|}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Real Unión]]</text>
      <sha1>10pzcu4g9awu8axbp9x9hzszkxfvazv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Amorebieta Kirol Elkartea 2022-2023</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1062688</id>
    <revision>
      <id>9005872</id>
      <parentid>9004921</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:23:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <comment>/* Udako merkatua 2022 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18915" xml:space="preserve">{| border=1 width=75% cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%; text-align: center;&quot;
|- align=center bgcolor=blue style=&quot;color:white;&quot;
!Zkia.
!Jokalaria
!Posizioa
!Altuera (m.)
!Adina
!Jatorria
!Taldean noiztik
!Oharrak
|- text-align: center;&quot; style=&quot;background:White&quot;
|colspan=11|&lt;font style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''Lehen taldea 2022/23'''&lt;/font&gt;
|- 
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Marino|Unai '''Marino''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|13px|Kapitain]]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'85
|99-12-10
|[[Unió Atlètica d'Horta|Horta]]
|2020
|Sub25
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;  
|2
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|
|align=left|{{banderaikur|Katalunia}} [[Antonio Herrero Oliva|Toni '''Herrero''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'79
|01-5-12
|[[Levante Unión Deportiva|Levante]]
|2022
|Sub23
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; 
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Javier Murua Alzueta|Javi '''Murua''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'83
|97-4-23
|[[Salamanca CF UDS|Salamanca UDS]]
|2022
|
|- 
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Xiker Ozerinjauregi|'''Xiker''' Ozerinjauregi]]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|97-1-30
|[[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñes]]
|2022
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; 
|6
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Jesús Cantón|Antonio '''Cantón''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'74
|01-3-24
|[[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
|2022
|Sub23
|-
|7
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|8
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Eneko Jauregi|Eneko '''Jauregi''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'87
|96-7-13
|[[Unión Deportiva San Sebastián de los Reyes|S.S. de los Reyes]]
|2022
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; 
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Urko Iruretagoiena Lertxundi|'''Izeta''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'75
|99-9-29
|[[Eibar KE|Eibar]]
|2022
|
|-
|11
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Gorka Iturraspe|Gorka '''Iturraspe''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'88
|94-5-3
|[[Athletic]]
|17-19,22
|
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Mikel Magunagoitia|Jon Mikel '''Magunagoitia''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'83
|00-8-6
|Harrobia
|18-19,22
|Sub25
|-  bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; 
|14
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Víctor López Ibáñez|Víctor '''López''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|1'80
|97-5-12
|[[Algeciras Club de Fútbol|Algeciras]]
|2022
|
|- 
|15
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Beñat Garro|Beñat '''Garro''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|1'87
|97-6-25
|[[Real Union]]
|19-21,22
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Pradera Belar|Mikel '''Pradera''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'90
|95-10-12
|[[Real Union]]
|2022
|
|- 
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Beñat Leiza|Beñat '''Leiza''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
|1'81
|97-2-18
|[[Eibar KE|Eibar]]
|20-21,22
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|18
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Haritz Albisua|Haritz '''Albisua''']]
|align=left|[[Erdilari|Euskarria]]
|1'87
|92-10-1
|[[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñes]]
|2022
|
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Unai Buján]]'''
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
|1'74
|01-2-8
|[[Sestao River]]
|2022
|Sub23
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; 
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Uberuaga|Unai '''Uberuaga''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
|
|01-5-18
|Harrobia
|2022
|Sub23
|-
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Intxausti|Aitor '''Intxausti''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|
|02-7-13
|Harrobia
|2020
|Sub23
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; 
|22
| align=&quot;left&quot; |''Fitxa librea''
| align=&quot;left&quot; |
|
|
|
|
|
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Josué Dorrio|'''Josué''' Dorrio]]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|1'70
|94-3-3
|[[Real Balompédica Linense|Linense]]
|2022
|
|-bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot; 
|24
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Goiria|Mikel '''Goiria''']]
|align=left|[[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|1'86
|99-3-5
|Harrobia
|20-21,22
|Sub25
|-
&lt;!--|
|align=left|{{banderaikur|Espainia}} [[Juan García De Marcos|'''Juan García''']]
|align=left|[[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
|
|01-?-?
|Harrobia
|1
|1
|2020
|2022 &lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20210810232840/http://sdamorebieta.eus/?p=11509 SD AMOREBIETA B TALDEAK AURREDENBORALDIARI EKIN DIO]&lt;/ref&gt;
|
|- 
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Arroita|Unai '''Arroita''']]
|align=left|[[Erdilari]]a
|
|01-4-5
|Harrobia
|1
|0
|2020
|2022 &lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20210810232840/http://sdamorebieta.eus/?p=11509 SD AMOREBIETA B TALDEAK AURREDENBORALDIARI EKIN DIO]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Intxausti|Aitor '''Intxausti''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
|
|02-7-13
|Harrobia
|1
|0
|2020
|2022 &lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20210810232840/http://sdamorebieta.eus/?p=11509 SD AMOREBIETA B TALDEAK AURREDENBORALDIARI EKIN DIO]&lt;/ref&gt;
|
|- 
|
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Mirandona|Aitor '''Mirandona''']]
|align=left|[[Atzelari (futbola)|Atzelaria]]
|
|01-6-26
|Harrobia
|1
|0
|2020
|2022 &lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20210810232840/http://sdamorebieta.eus/?p=11509 SD AMOREBIETA B TALDEAK AURREDENBORALDIARI EKIN DIO]&lt;/ref&gt;
|
|- bgcolor=&quot;#EFEFEF&quot;--&gt;
|}
Entrenatzailea: {{banderaikur|EH}} [[Haritz Mujika]] (2022-Egun)
* [[Fitxategi:Captain sports.svg|15px|Kapitain]] = [[Kapitain (futbola)|Kapitainak]].
* [[Fitxategi:Injury icon 2.svg|15px|Lesio]] = Epe luzeko lesioa.
* &lt;small&gt; 23 baino handiagoa den zenbakia duten joklariak [[Amorebieta Kirol Elkartea B|Amorebieta B]] taldeko jokalariak dira, eta beraz talde biekin jokatu dezakete partidak. Espainiar ferezadioaren arauak diotenez, lehen taldeko jokalariek 1-etik 23-erako zenbakiak eraman beharko dituzte, eta 3.atezaina egongo balitz 24 zenbakia eraman beharko du&lt;/small&gt;

=== Udako merkatua 2022 ===
{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=green style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Fitxaketak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Jatorria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa''' 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jon Mikel Magunagoitia]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Zamora CF|Zamora]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|Espainia}} [[Víctor López Ibáñez|Víctor López]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Algeciras Club de Fútbol|Algeciras]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Javier Murua Alzueta|Javi Murua]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Salamanca CF UDS|Salamanca UDS]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Xiker Ozerinjauregi]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñes]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Haritz Albisua]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Sociedad Deportiva Logroñés|SD Logroñes]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Gorka Iturraspe]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Club de Fútbol Rayo Majadahonda|Rayo Majadahonda]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Unai Buján]]
| [[Aurrelari (futbola)|Ezker Hegalekoa]]
| [[Sestao River]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Josué Dorrio]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Real Balompédica Linense|Linense]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Mikel Pradera Belar|Mikel Pradera]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Real Union]] 
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Eneko Jauregi]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Unión Deportiva San Sebastián de los Reyes|S.S. de los Reyes]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|Katalunia}} [[Antonio Herrero Oliva|Toni Herrero]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| [[Levante Unión Deportiva|Levante]]
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|Espainia}} [[Antonio Jesús Cantón|Antonio Cantón]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Villarreal Club de Fútbol|Vila-real]]
| Lagatua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Urko Iruretagoiena Lertxundi|Izeta]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Eibar KE|Eibar]]
| Lagatua
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Mikel Goiria]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Uritarra Kirol Taldea|Uritarra]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Beñat Garro]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Getxoko Arenas|Arenas]] 
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Unai Uberuaga]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Getxo Kirol Kluba|Getxo]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Beñat Leiza]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| [[Sestao River]]
| Lagapenetik bueltan
|
|-
|}

{| cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; width=50%
|- bgcolor=red style=&quot;color:white;&quot;
|align=center colspan=5|'''Bajak'''
|-bgcolor=0000FF style=&quot;color:white;&quot;
!'''Jokalariak'''
!'''Posizioa'''
!'''Talde berria'''
!'''Mota'''
!'''Zenbatekoa'''
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Mikel Saizar]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
|
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Roberto Santamaría Ciprián|Roberto Santamaría]]
| [[Atezain (futbola)|Atezaina]]
| [[Club Deportivo Tudelano|Tudelano]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Aitor Aldalur]]
| [[Atzelari (futbola)|Eskuin Atzelaria]]
| [[Club de Fútbol Rayo Majadahonda|Rayo Majadahonda]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Aimar Sagastibeltza]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Barakaldo CF|Barakaldo]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Oier Luengo]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Real Oviedo|Oviedo]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Óscar Gil]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Club Deportivo Castellón|Castelló]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Jon Irazabal]]
| [[Atzelari (futbola)|Zentrala]]
| [[Sabah Futbol Klubu|Sabah]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Andoni López Saratxo|Andoni López]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| 
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Iosu Ozkoidi]]
| [[Atzelari (futbola)|Ezker Atzelaria]]
| [[Club de Fútbol Rayo Majadahonda|Rayo Majadahonda]]
| Librea
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Iker Bilbao Mendiguren|Iker Bilbao]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[PAS Giannina]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Mikel San José]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
|
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Markel Lozano]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[UD Logroñes]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Iker Seguin]]
| [[Erdilari|Ezker Hegalekoa]]
| 
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Lander Olaetxea]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Albacete Balompié|Albacete]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Alvaro Peña]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| 
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Mikel Álvaro]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| [[Club Portugalete|Portugalete]]
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Asier Etxaburu]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
| 
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Gorka Larruzea]]
| [[Erdilari|Puntaerdia]]
|
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Iker Unzueta]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| 
| Librea
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Koldo Obieta]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Miedź Legnica]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Gorka Gurutzeta]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Athletic]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Iñigo Orozko]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Barakaldo CF|Barakaldo]]
| Librea
| 
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Javier Ros|Javi Ros]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Real Zaragoza|Zaragoza]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Peru Nolaskoain]]
| [[Erdilari|Euskarria]]
| [[Athletic]]
| Lagapen agortua
|
|- 
| {{banderaikur|EH}} [[Gaizka Larrazabal]]
| [[Erdilari|Eskuin Hegalekoa]]
| [[Real Zaragoza|Zaragoza]]
| Lagapen agortua
|
|-
| {{banderaikur|EH}} [[Sergio Moreno]]
| [[Aurrelari (futbola)|Aurrelaria]]
| [[Rayo Vallecano]]
| Lagapen agortua
|
|-
|}

=== Estatistikak ===
{| class=&quot;wikitaula&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|-
!rowspan=&quot;2&quot;|Zkia.
!rowspan=&quot;2&quot;|Jokalaria
!colspan=&quot;4&quot;|Guztira
!colspan=&quot;4&quot;|Liga (2.maila)
!colspan=&quot;4&quot;|Kopa
|-
!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.!!Partidak!!Minutuak!!Golak!!Asis.
|-
|1
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Saizar|'''Saizar''']]
| 12/11|| 1046'|| (15)|| 1|| 10/9|| 866'|| (13)|| 0|| '''2'''/'''2'''|| '''180''''|| (2)||'''1'''
|-
|2
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Aldalur|'''Aldalur''']]
| 17/9|| 827'|| 0|| 1|| 15/7|| 659'|| 0|| 0|| '''2'''/'''2'''|| 168'|| 0||'''1'''
|-
|3
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iosu Ozkoidi|'''Ozkoidi''']]
| 16/11|| 963'|| 0|| 0|| 16/11|| 963'|| 0|| 0|| -|| -|| -||-
|-
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Javier Ros|'''Ros''']] '''(A)'''
| 16/11|| 883'|| 1|| 0|| 16/11|| 883'|| 1|| 0|| -|| -|| -||-
|-
|5
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Lander Olaetxea|'''Olaetxea''']]
| 36/22|| 2085'|| 2|| 1|| 35/22|| 2069'|| 2|| 1|| 1/0|| 6'|| 0||0
|-
|6
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iker Bilbao Mendiguren|'''Iker Bilbao''']]
| '''40'''/30|| 2546'||2
| 3|| 38/29|| 2439'||2
| 3|| '''2'''/1|| 106'|| 0||0
|-
|7
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iker Unzueta|'''Unzueta''']]
| 26/8|| 872'|| 2|| 0|| 24/7|| 792'|| 2|| 0|| '''2'''/1|| 80'|| 0||0
|-
|8
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Gorka Larruzea|'''Larru''']]
| 20/12|| 1123'|| 1|| 0|| 20/12|| 1123'|| 1|| 0|| -|| -|| -||-
|-
|9
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Koldo Obieta|'''Obieta''']]
| '''40'''/25|| 1999'||7
| 4|| '''39'''/25|| 1987'||7
| 4|| 1/0|| 12'|| 0||0
|-
|10
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Mikel Álvaro]]'''
| 15/5|| 494'|| 0|| 0|| 13/3|| 339'|| 0|| 0|| '''2'''/'''2'''|| 155'|| 0||0
|-
|11
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iker Seguín|'''Seguin''']] [[Fitxategi:Captain sports.svg|12px|Kapitain]]
| 26/22|| 1977'|| 0|| 5|| 25/21|| 1887'|| 0|| 5|| 1/1|| 90'|| 0||0
|-
|12
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mikel San José|'''San Jose''']]
| 28/18|| 1636'|| 1|| 0|| 27/17|| 1546'|| 1|| 0|| 1/1|| 90'|| 0||0
|-
|13
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Roberto Santamaría Ciprián|'''Santamaría''']]
| 24/24|| 2101'|| (33)|| 0|| 24/24|| 2101'|| (33)|| 0|| -|| -|| -||-
|-
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Andoni López Saratxo|'''A.López''']] '''(A)'''
| 13/9|| 811'|| 0|| 2|| 13/9|| 811'|| 0|| 2|| -|| -|| -||-
|-
|15
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Oier Luengo|'''Luengo''']]
| 32/28|| 2530'|| 0|| 2|| 31/27|| 2470'|| 0|| 2|| 1/1|| 60'|| 0||0
|-
|16
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Markel Lozano|'''Lozano''']]
| 35/31|| 2748'|| 0|| 0|| 34/31|| 2718'|| 0|| 0|| 1/0|| 30'|| 0||0
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Peru Nolaskoain|'''Nolaskoain''']] '''(A)'''
| 17/16|| 1437'|| 1|| 0|| 17/16|| 1437'|| 1|| 0|| -|| -|| -||-
|-
|18
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Alvaro Peña|'''Peña''']]
| 38/25|| 2113'|| 2|| 0|| 37/25|| 2094'|| 2|| 0|| 1/0|| 19'|| 0||0
|-
|19
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Jon Irazabal|'''Irazabal''']]
| 19/17|| 1479'|| 0|| 0|| 19/17|| 1479'|| 0|| 0|| -|| -|| -||-
|-
|20
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iñigo Orozko|'''Orozko''']]
| 30/12|| 1404'||4
| 2|| 28/11|| 1268'||3
| 2|| '''2'''/1|| 96'|| '''1'''||0
|-
|21
| align=&quot;left&quot; |{{banderaikur|EH}} [[Aimar Sagastibeltza|'''Aimar''']]
| 6/5|| 507'|| 0|| 0|| 4/3|| 327'|| 0|| 0|| '''2'''/'''2'''|| '''180''''|| 0||0
|-
|22
|align=left|{{banderaikur|EH}} '''[[Óscar Gil]]'''
| 29/28|| 2512'|| 1|| 0|| 28/27|| 2422'|| 1|| 0|| 1/1|| 90'|| 0||0
|-
|23
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Asier Etxaburu|'''Etxaburu''']]
| 22/2|| 374'|| 2|| 2|| 20/0|| 222'|| 2|| 2|| '''2'''/'''2'''|| 152'|| 0||0
|-
|24
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Gorka Gurutzeta|'''Gurutzeta''']]
| 38/31|| 2576'|| '''13'''|| 1|| 37/31|| 2512'|| '''13'''|| 1|| 1/0|| 29'|| 0||0
|-
|25
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Gaizka Larrazabal|'''Larrazabal''']]
| '''40'''/'''36'''|| '''3074'&lt;nowiki/&gt;'''|| 3|| '''6'''|| 38/'''36'''|| '''3046''''|| 3|| '''6'''|| '''2'''/0|| 28'|| 0||0
|-
|29
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Sergio Moreno|'''Moreno''']] '''(A)'''
| 16/8|| 663'|| 0|| 0|| 16/8|| 663'|| 0|| 0|| -|| -|| -||-
|-
|30
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Unai Marino|'''Marino''']]
| 10/9|| 813'|| (17)|| 0|| 10/9|| 813'|| (17)|| 0|| -|| -|| -||-
|-
|4
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Aitor Arregi Arrieta|'''Arregi''']] '''(B)'''
| 15/15|| 1327'|| 0|| 0|| 13/13|| 1147'|| 0|| 0|| '''2'''/'''2'''|| '''180''''|| 0||0
|-
|14
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Mikel Zarrabeitia Ipiña|'''Zarrabeitia''']] '''(B)'''
| 4/2|| 230'|| 0|| 0|| 3/1|| 156'|| 0|| 0|| 1/1|| 74'|| 0||0
|-
|17
|align=left|{{banderaikur|EH}} [[Iker Amorrortu|'''Amorrortu''']] '''(B)'''
| 10/2|| 274'|| 2|| 0|| 8/0|| 119'|| 1|| 0|| '''2'''/'''2'''|| 155'|| '''1'''||0
|-
|}
''Jokalariak guztira: 30''
&lt;!--
=== Denboraldiko Hamaikakoa ===
''Lehiaketa guztietako datuekin, hamaikakoetan geheien agertu diren jokalariak.''
&lt;div style=&quot;position:relative;&quot;&gt;
[[Fitxategi:Soccer Field Transparant.svg|350px]]
{{Image label|x=0.40|y=1.35|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Black; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Roberto Santamaría Ciprián|'''Santamaría''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.70|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Gaizka Larrazabal|'''Larrazabal''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.60|y=1.05|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Oier Luengo|'''Luengo''']] &lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.45|y=1.15|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Markel Lozano|'''Lozano''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.25|y=1.05|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} '''[[Óscar Gil]]'''&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.10|y=0.95|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Maroon; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Iker Seguín|'''Seguin''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.35|y=0.78|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Iker Bilbao Mendiguren|'''Iker Bilbao''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.15|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Lander Olaetxea|'''Olaetxea''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.65|y=0.65|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Alvaro Peña|'''Peña''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.25|y=0.40|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Navy; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Koldo Obieta|'''Obieta''']]&lt;/span&gt;}}
{{Image label|x=0.55|y=0.40|scale=350|text=&lt;span style=&quot;color:Gold; font-size:100%;&quot;&gt;{{banderaikur|EH}} [[Gorka Gurutzeta|'''Gurutzeta''']]&lt;/span&gt;}}
&lt;/div&gt;
--&gt;
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Amorebieta Kirol Elkartea]]</text>
      <sha1>8p1cmivm2m3ikl5ej0fz5ov8nhcq4bk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Jaime Rosales</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1062714</id>
    <revision>
      <id>9006021</id>
      <parentid>9001391</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:01:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1696" xml:space="preserve">
=Jaime Rosales=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Jaime Rosales''' ([[Olanchito]], [[1978]]) [[Honduras]]-eko [[futbolari]]-a da.

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/216003/black-is-beltza-ii-ainhoa-belodromoan-emango-dute.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/216003/black-is-beltza-ii-ainhoa-belodromoan-emango-dute.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1978/030/001/2022-07-16/filma-belodromoan-aurkeztea-justizia-poetikoa-da.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1978/030/001/2022-07-16/filma-belodromoan-aurkeztea-justizia-poetikoa-da.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2108/032/001/2022-07-16/gurrea-palomero-franco-eta-rosalesen-lanak-izango-dira-sail-ofizialeko-lehian.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2108/032/001/2022-07-16/gurrea-palomero-franco-eta-rosalesen-lanak-izango-dira-sail-ofizialeko-lehian.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1870/033/001/2022-07-16/bertso-jarriak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1870/033/001/2022-07-16/bertso-jarriak.htm}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Jaime+Rosales Jaime Rosales] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Jaime+Rosales Jaime Rosales] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Jaime%20Rosales Jaime Rosales] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1978eko||Rosales, Jaime}}

[[Kategoria:Olanchito]]
[[Kategoria:futbolari]]</text>
      <sha1>idoszvqz4uq9izjhb1ph1ciad7ztqeq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Anne Etchegoyen</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1062717</id>
    <revision>
      <id>9006022</id>
      <parentid>8997700</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:02:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1984" xml:space="preserve">
=Anne Etchegoyen=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Anne Etchegoyen''' ([[Donapaleu]], [[1980]]) [[Frantzia]]-eko [[abeslari]]-a da.

Astean zehar correo-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/anne-etchegoyen-euskal-20220707200126-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/anne-etchegoyen-euskal-20220707200126-nt.html}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar eitb-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8907000/gasteizko-andre-maria-zuriaren-jaiak-2022-egitarauaren-aurrerapena/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8907000/gasteizko-andre-maria-zuriaren-jaiak-2022-egitarauaren-aurrerapena/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8915723/2022ko-gasteizko-andre-maria-zuriaren-jaietako-egitaraua/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8915723/2022ko-gasteizko-andre-maria-zuriaren-jaietako-egitaraua/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220712/zeledon-400-ekitaldi-baino-gehiagorekin-itzuliko-da-gasteizko-jaietara|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220712/zeledon-400-ekitaldi-baino-gehiagorekin-itzuliko-da-gasteizko-jaietara}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Anne+Etchegoyen Anne Etchegoyen] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Anne+Etchegoyen Anne Etchegoyen] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Anne%20Etchegoyen Anne Etchegoyen] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1980eko||Etchegoyen, Anne}}

[[Kategoria:Donapaleu]]
[[Kategoria:abeslari]]</text>
      <sha1>k0xj5qn1auhf527kx0t8sx6rl2nggio</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Arun Shourie</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1062761</id>
    <revision>
      <id>9005787</id>
      <parentid>8998045</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:39:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>+ 5 kategoria [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1843" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa}}

'''Arun Shourie''' ([[Jalandhar]], [[1941]]eko [[azaroaren 2]]a) [[ekonomialari]], [[kazetari]], [[idazle]] eta [[politikari]] [[Indiar|indiarra]] da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=IPI International Press Institute: Arun Shourie|data=2014-05-02|url=https://web.archive.org/web/20140502031915/http://www.freemedia.at/awards/arun-shourie.html|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-18}}&lt;/ref&gt; Bere ibilbide laboralean zehar [[Munduko Bankua|Munduko Bankuko]] [[Ekonomialari|ekonomilaria]], Indiako gobernuko plangintza ekonomikoko kontsultore, The ''[[Indian Express]]'' eta ''[[The Times of India]]'' egunkarietako editore eta Indiako Komunikabide, Informazio eta Teknologiako [[ministro]] izan da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=About Us {{!}} Former Ministers {{!}} Department of Telecommunications|data=2013-10-02|url=https://web.archive.org/web/20131002203226/http://www.dot.gov.in/about-us/former-ministers|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-18}}&lt;/ref&gt; Horrez gain, [[Ramon Magsaysay Saria]] ([[1982]])&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izena=The Ramon Magsaysay Award Foundation|urtea=2021|izenburua=Ramon Magsaysay Awardees, Asia's Transformative Leaders: Shourie, Arun (1982)|hizkuntza=Ingelesez|url=https://www.rmaward.asia/awardee/shourie-arun}}&lt;/ref&gt; eta [[Padma Bhushan Saria]] ([[1990]]) irabazi ditu.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Wayback Machine|url=https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-18}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1941eko||Shourie, Arun}}
[[Kategoria:Indiako ekonomialariak]]
[[Kategoria:Indiako kazetariak]]
[[Kategoria:Indiako politikariak]]
[[Kategoria:Indiako hinduak]]
[[Kategoria:Antikomunistak]]</text>
      <sha1>7sn2cl4em1cgipb8r8050jvr0jz1cor</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Alibene567</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1062816</id>
    <revision>
      <id>9006113</id>
      <parentid>9003069</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:36:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Missootoo</username>
        <id>138831</id>
      </contributor>
      <comment>/* 2 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="135" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 13:31, 19 uztaila 2022 (CEST)</text>
      <sha1>ajqs6lvd0j8xtm8mwcf7bm48b9hw6p5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Seki Takakazu</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1062862</id>
    <revision>
      <id>9005778</id>
      <parentid>8998740</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:29:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Marklar2007 wikilariak «[[Takakazu Seki]]» orria «[[Seki Takakazu]]» izenera aldatu du</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2088" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa}}

'''Seki Takakazu''' ([[Japoniera|japonieraz]]: 関 孝和) edo '''Seki Kōwa''' (japonieraz: 関 孝和;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Helaine|abizena=Selin|izenburua=Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Westen Cultures|argitaletxea=Springer Science &amp; Business Media|hizkuntza=en|data=1997-07-31|url=https://books.google.es/books?id=raKRY3KQspsC&amp;dq=&amp;pg=PA641&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false|isbn=978-0-7923-4066-9|sartze-data=2022-07-19}}&lt;/ref&gt; [[Edo (Tokio)|Edo]], ''[[Ca.|ca]]''. [[1642|1642ko]] [[Martxo|martxoa]] – [[1708|1708ko]] [[Abenduaren 5|abenduaren 5a]])&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures|data=1997|url=http://dx.doi.org/10.1007/978-94-017-1416-7|editore-abizena=Selin|editore-izena=Helaine|doi=10.1007/978-94-017-1416-7|sartze-data=2022-07-19}}&lt;/ref&gt; [[Edo Aroa|Edo garaiko]] [[matematikari]] eta [[idazle]] [[Japoniar|japoniarra]] zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=David Eugene|abizena=Smith|izenburua=A History of Japanese Mathematics|argitaletxea=Open court publishing Company|hizkuntza=en|abizena2=Mikami|izena2=Yoshio|data=1914|url=https://books.google.es/books?id=J1YNAAAAYAAJ&amp;pg=PA91&amp;redir_esc=y|sartze-data=2022-07-19}}&lt;/ref&gt; Geroago japoniar matematika (''wasan'') bezala ezagutu zenaren oinarria ezarri zuen,&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; &quot;Japoniako Newton&quot; bezala ezagutzen zelarik.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=S.|abizena=Restivo|izenburua=Mathematics in Society and History: Sociological Inquiries|argitaletxea=Springer Science &amp; Business Media|hizkuntza=en|data=1992-11-30|url=https://books.google.es/books?id=gvMm0jv-xPIC&amp;pg=PA56&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false|isbn=978-0-7923-1765-4|sartze-data=2022-07-19}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=David|abizena=Poole|izenburua=Linear Algebra: A Modern Introduction|argitaletxea=Thomson Brooks/Cole|hizkuntza=en|data=2005|url=https://books.google.es/books?id=oBk3u2fDFc8C&amp;pg=PA279&amp;redir_esc=y|isbn=978-0-534-99845-5|sartze-data=2022-07-19}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==</text>
      <sha1>lil7e29vxnnp2w79e70ymop6d3dbkf2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005780</id>
      <parentid>9005778</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:32:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>+ 5 kategoria [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2326" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa}}

{{nihongo|'''Seki Takakazu'''|関 孝和}} edo {{nihongo|'''Seki Kōwa'''|関 孝和&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Helaine|abizena=Selin|izenburua=Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Westen Cultures|argitaletxea=Springer Science &amp; Business Media|hizkuntza=en|data=1997-07-31|url=https://books.google.es/books?id=raKRY3KQspsC&amp;dq=&amp;pg=PA641&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false|isbn=978-0-7923-4066-9|sartze-data=2022-07-19}}&lt;/ref&gt;|[[Edo (Tokio)|Edo]], ''[[Ca.|ca]]''. [[1642|1642ko]] [[Martxo|martxoa]] – [[1708|1708ko]] [[Abenduaren 5|abenduaren 5a]])&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures|data=1997|url=http://dx.doi.org/10.1007/978-94-017-1416-7|editore-abizena=Selin|editore-izena=Helaine|doi=10.1007/978-94-017-1416-7|sartze-data=2022-07-19}}&lt;/ref&gt;}} [[Edo Aroa|Edo garaiko]] [[matematikari]] eta [[idazle]] [[Japoniar|japoniarra]] zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=David Eugene|abizena=Smith|izenburua=A History of Japanese Mathematics|argitaletxea=Open court publishing Company|hizkuntza=en|abizena2=Mikami|izena2=Yoshio|data=1914|url=https://books.google.es/books?id=J1YNAAAAYAAJ&amp;pg=PA91&amp;redir_esc=y|sartze-data=2022-07-19}}&lt;/ref&gt; Geroago japoniar matematika (''wasan'') bezala ezagutu zenaren oinarria ezarri zuen,&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; &quot;Japoniako Newton&quot; bezala ezagutzen zelarik.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=S.|abizena=Restivo|izenburua=Mathematics in Society and History: Sociological Inquiries|argitaletxea=Springer Science &amp; Business Media|hizkuntza=en|data=1992-11-30|url=https://books.google.es/books?id=gvMm0jv-xPIC&amp;pg=PA56&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false|isbn=978-0-7923-1765-4|sartze-data=2022-07-19}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=David|abizena=Poole|izenburua=Linear Algebra: A Modern Introduction|argitaletxea=Thomson Brooks/Cole|hizkuntza=en|data=2005|url=https://books.google.es/books?id=oBk3u2fDFc8C&amp;pg=PA279&amp;redir_esc=y|isbn=978-0-534-99845-5|sartze-data=2022-07-19}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1642ko|1708ko|Seki, Takakazu}}
[[Kategoria:Tokiotarrak]]
[[Kategoria:XVII. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:Japoniako matematikariak]]
[[Kategoria:Samuraiak]]
[[Kategoria:Japoniako idazleak]]</text>
      <sha1>1pulir2owhtmithqaz6fryloy3hm9ek</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005784</id>
      <parentid>9005780</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:33:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2326" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa}}

{{nihongo|'''Seki Takakazu'''|関 孝和}} edo {{nihongo|'''Seki Kōwa'''|関 孝和&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Helaine|abizena=Selin|izenburua=Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Westen Cultures|argitaletxea=Springer Science &amp; Business Media|hizkuntza=en|data=1997-07-31|url=https://books.google.es/books?id=raKRY3KQspsC&amp;dq=&amp;pg=PA641&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false|isbn=978-0-7923-4066-9|sartze-data=2022-07-19}}&lt;/ref&gt;||[[Edo (Tokio)|Edo]], ''[[Ca.|ca]]''. [[1642|1642ko]] [[Martxo|martxoa]] – [[1708|1708ko]] [[Abenduaren 5|abenduaren 5a]]&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures|data=1997|url=http://dx.doi.org/10.1007/978-94-017-1416-7|editore-abizena=Selin|editore-izena=Helaine|doi=10.1007/978-94-017-1416-7|sartze-data=2022-07-19}}&lt;/ref&gt;}} [[Edo Aroa|Edo garaiko]] [[matematikari]] eta [[idazle]] [[Japoniar|japoniarra]] zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=David Eugene|abizena=Smith|izenburua=A History of Japanese Mathematics|argitaletxea=Open court publishing Company|hizkuntza=en|abizena2=Mikami|izena2=Yoshio|data=1914|url=https://books.google.es/books?id=J1YNAAAAYAAJ&amp;pg=PA91&amp;redir_esc=y|sartze-data=2022-07-19}}&lt;/ref&gt; Geroago japoniar matematika (''wasan'') bezala ezagutu zenaren oinarria ezarri zuen,&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; &quot;Japoniako Newton&quot; bezala ezagutzen zelarik.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=S.|abizena=Restivo|izenburua=Mathematics in Society and History: Sociological Inquiries|argitaletxea=Springer Science &amp; Business Media|hizkuntza=en|data=1992-11-30|url=https://books.google.es/books?id=gvMm0jv-xPIC&amp;pg=PA56&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false|isbn=978-0-7923-1765-4|sartze-data=2022-07-19}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=David|abizena=Poole|izenburua=Linear Algebra: A Modern Introduction|argitaletxea=Thomson Brooks/Cole|hizkuntza=en|data=2005|url=https://books.google.es/books?id=oBk3u2fDFc8C&amp;pg=PA279&amp;redir_esc=y|isbn=978-0-534-99845-5|sartze-data=2022-07-19}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1642ko|1708ko|Seki, Takakazu}}
[[Kategoria:Tokiotarrak]]
[[Kategoria:XVII. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:Japoniako matematikariak]]
[[Kategoria:Samuraiak]]
[[Kategoria:Japoniako idazleak]]</text>
      <sha1>rl9gbhn4hna44qtbej2s4yjblsuv8ww</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Luzia Urigoitia</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1063188</id>
    <revision>
      <id>9006020</id>
      <parentid>9001389</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:01:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2070" xml:space="preserve">
=Luzia Urigoitia=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Luzia Urigoitia''' ([[Otxandio]], [[1959]]) [[Espainia]]-eko [[militante politiko]]-a da.

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/albisteak/216293/039urigoitia-auzia039-kontakizunaren-zuloak-argitara.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/216293/039urigoitia-auzia039-kontakizunaren-zuloak-argitara.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1956/006/001/2022-07-24/parisen-erantzunaren-beha.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1956/006/001/2022-07-24/parisen-erantzunaren-beha.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1945/010/001/2022-07-24/langileria-alderdi-iraultzaile-gisa-antolatzera-deitu-dute-gksk-eta-iak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1945/010/001/2022-07-24/langileria-alderdi-iraultzaile-gisa-antolatzera-deitu-dute-gksk-eta-iak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5001984/010/003/2022-07-24/arkaitzerrekako-isuria-argitzea-nahi-du-ezker-anitzak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5001984/010/003/2022-07-24/arkaitzerrekako-isuria-argitzea-nahi-du-ezker-anitzak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1871/006/001/2022-07-26/esnali-eta-paroti-buruzko-erabakien-zain-gelditu-dira-bakegileak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1871/006/001/2022-07-26/esnali-eta-paroti-buruzko-erabakien-zain-gelditu-dira-bakegileak.htm}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Luzia+Urigoitia Luzia Urigoitia] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Luzia+Urigoitia Luzia Urigoitia] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Luzia%20Urigoitia Luzia Urigoitia] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1959eko||Urigoitia, Luzia}}

[[Kategoria:Otxandio]]
[[Kategoria:militante politiko]]</text>
      <sha1>mwgw5eeekqwyekel82v1olp73bn1qzp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Neofabolus suavissimus</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063202</id>
    <revision>
      <id>9005516</id>
      <parentid>9001771</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:18:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorion</username>
        <id>44278</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1342" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa}}

'''''Neofavolus suavissimus''''' (sinonimoak: ''Lentinus suavissimus'', ''Panus suavisimus'') [[onddo]] espezie bat da.

Janezina. Urria.

== Deskribapena ==
'''Kapela:''' 2 eta 7 cm arteko diametrokoa. Kolore hori argikoa, eremu laranja eta arrosekin. Ez du ezkatarik.

'''Orriak:''' Koska askorekin, zerra baten ertza bezalakoa, kolore horixkakoak.

'''Hanka:''' Bat ere ez edo oso laburra, eszentrikoa edo alboan, eta ezkatarik gabea.

'''Haragia:''' Mazkala, larrukara. Zuria eta trinkoa, anis usain handikoa.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Lotina, Roberto|urtea=1985|izenburua=Mil setas ibericas|argitaletxea=Diputacion foral de vizcaya|orrialdea=367|ISBN=84-505-1806-7|asmatzaile1=Es}}&lt;/ref&gt;

'''Etimologia:'''

== Jagarritasuna ==
Kontsumorako baliorik gabea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Kutxa Fundazioa Sozial eta Kulturala|urtea=1992|izenburua=Euskal Herriko perretxikoak|argitaletxea=Litografía Danona s. coop.ltda.|orrialdea=251|ISBN=84-7173-211-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Nahasketa arriskua ===
''Polyporus alveolaris'' eta ''Pannus conchatus'' delakoekin.

== Sasoia eta lekua ==
Udaberrian eta udan agertzen da enbor zaharretan, batez ere sahatsetan.

=== Banaketa eremua ===

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Polyporales]]</text>
      <sha1>buw0w8sta6nrjsf6woy38dddhk0n1bs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Amaia Arroyo</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063560</id>
    <revision>
      <id>9006061</id>
      <parentid>9005126</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:54:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikimaribarre</username>
        <id>88969</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5928" xml:space="preserve">{{Lanean}}
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Amaia Arroyo Sagasta''' ([[Aretxabaleta]], [[1983]]ko [[apirilaren 15]]a) irakaslea eta ikerlaria da.

== Biografia ==
Amaia Arroyok lehen ikasketak Arizmendi ikastolan egin zituen (baieztatzeko). 

2003an gaztetan bizi izan zituen egoerak bideratzeko asmoarekin nerabeengan maiz azaltzen diren janarien portaeren inguruko liburu bat idatzi zuen: &quot;Yo contra yo: la cara oculta de Anna&quot;. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Amaia Arroyo|abizena=Sagasta|izenburua=Yo contra yo: la cara oculta de Anna|data=2003|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/libro?codigo=36794|isbn=978-84-607-7965-0|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

2004 hasierako formazio gisa Hezkuntza Bereziko Irakasle Ikasketak burutu zituen.  2012 UNEDen Komunikazioa eta Hezkuntza Sarean masterra burutu zuen eta Mondragon Unibertsitatean IKTak hezkuntzan lantzeko masterra egin zuen. 2017an Arroyok [[Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionala|UNEDen]] Komunikazioan eta Hezkuntzan doktoretza lortu zuen eta Doktoregoko Sari Berezia eskuratu zuen. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Amaia Arroyo|abizena=Sagasta|izenburua=Docentes y escuelas que aprenden en la red. Estudio sobre la competencia digital, entornos personales de aprendizaje y entorno organizacional de aprendizaje de Arizmendi Ikastola|argitaletxea=UNED. Universidad Nacional de Educación a Distancia|hizkuntza=es|data=2017|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/tesis?codigo=121371|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;
=== Ibilbide Profesionala ===
Hezkuntza arloan irakasleak [[Teknologia|teknologia digitalaren]] erabilera pedagogikoan formatzen aritu da 15 urtez. Irakasle, aholkulari, ikasmaterial egile, editore… lanak egin ditu, beti ere, ikuspegi tekno-pedagogikoa ardatz hartuta.

2015ean hezkuntza-aholkularitza kooperatiba bat sortu zuen, ikastetxeetan konpetentzia digitalaren inguruko aholkularitza eskaintzeko.

2019 INTEFeko [[Gaitasun digital|Konpetentzia Digitalaren]] inguruko aditu-taldean parte hartu zuen. Irakasle izan da hainbat unibertsitatetan eta  

2019tik aurrera Mondragon Unibertsitateko Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultateko (HUHEZI) irakaslea eta ikerlaria da eta KoLaborategiaren parte da, Gizarte Digitalareko Hezkuntza eta Komunikazio laborategia.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Direktorioa|hizkuntza=eu|url=https://www.mondragon.edu/eu/direktorioa/-/mu-dir-mapping/huhezi/innovacion-e-intervencion-en-educacion-inclusiva/amaia-arroyo-sagasta|aldizkaria=Mondragon Unibertsitatea|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt; 

Era berean, koordinatzaile, irakasle eta Batzorde Akademikoaren kide da UEUk eta EHUk sustatutako HEZikt graduondokoan. Bere ikerlerroak honakoa hauek dira: 

+ [[Gaitasun digital|konpetentzia digitala]] hezkuntzan, 

+ ikaskuntza inguruneak eta ekosistemak,

+ diseinu tekno-pedagogikoa eta hezkuntza-berrikuntzaren ikuspegi kritikoa.
=== Egindako lanak ===
2019an Mikel Iruskieta, [[Montserrat Maritxalar|Montse Maritxalar]] eta [[Abel Camacho]] irakasleekin batera  ''IKTak eta Konpetentzia digitalak hezkuntzan'' liburua editatu zuen UPV/EHU eta UEU erakundeen elkarlanean. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=IKTak eta konpetentzia digitalak hezkuntzan :: denda :: Udako Euskal Unibertsitatea|url=http://www.ueu.eus/denda/ikusi/iktak_eta_konpetentzia_digitalak_hezkuntzan|aldizkaria=www.ueu.eus|sartze-data=2022-07-29}}&lt;/ref&gt;

Amaia Arroyok , zenbait hitzaldi, prestakuntza saio, argitaratutako artikulu eta liburutanbere ikerkuntza eta irakaskuntza lanen artean arlo hauexek jorratu ditu (Wikipedian bertan aurkitu daitezke):

[[Norberaren Ikas Alorra]]: '''Ikasteko Ingurune Pertsonalak''' edo '''PLE''', (ingelesez ''Personal Learning Environment'') ikasleei beren ikas-prozesuaren gaineko kontrola eta kudeaketa hartzen laguntzen dieten sistemak dira

[[Erakundearen Ikas Alorra]]: Ikas-Ziberkomunitatea edo '''OLE''', (ingelesetik bere horretan mailegatua: ''Organitational Learning Environment'') ikasleei beren ikas-prozesuaren gaineko kontrola eta kudeaketa hartzen laguntzen dieten sistemak dira.

[[Konektibismo]]&lt;nowiki/&gt;a: ikaste-teoria edo [[pedagogia]] alorreko teoria da.

[[Gaitasun digital]]&lt;nowiki/&gt;a: pertsonek jarduera bat burutzeko bakarkako eta gizarte-betekizunetarako dituzten ahalmenen multzoa da, teknologiaren erabilpenari lotuen dagoen ahalmen multzoa hain zuzen.

Gehiago jakiteko bere argitalpen guztiak Errioxako Unibertsitateko zerbitzarian aurkitzen dira: https://dialnet.unirioja.es/servlet/autor?codigo=3551154

Arroyo [[Ikergazte|Ikergazte Kongresuaren]] batzorde zientifikoko partaidea izan da, euskarazko ikerlari gazteen kongresuan; Euskal komunitate zientifiko-intelektuala trinkotzeko asmoz, [[Udako Euskal Unibertsitatea|Udako Euskal Unibertsitateak]] bi urterik behin antolatzen duena.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
# [[Erakundearen Ikas Alorra#cite%20ref-2|↑]]  Amaia Arroyo Sagasta.  (2018-07-26). ''Zer da EIA-OLE (Erakundearen Ikas-Alorra)?.''  &lt;small&gt;(Noiz kontsultatua: 2018-10-22)&lt;/small&gt;. https://www.youtube.com/watch?v=IbTPGN-1V-s
# Iruskieta, Mikel; Maritxalar, Montse; Arroyo-Sagasta, Amaia; Camacho, Abel. (ed.) (2019). ''[[Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak (IKT)|IKTak]] eta konpetentzia digitalak hezkuntzan.'' UEU eta UPV/EHU argitaratzaileak. Bilbo. http://www.ueu.eus/denda/ikusi/iktak_eta_konpetentzia_digitalak_hezkuntzan 

== Bibliografia ==

* '''(Gaztelaniaz)''' Arroyo Sagasta, Amaia. ''Docentes y escuelas que aprenden en la red. Estudio sobre la competencia digital, entornos personales de aprendizaje y entorno organizacional de aprendizaje de Arizmendi Ikastola''. UNED. 2017. https://dialnet.unirioja.es/servlet/tesis?codigo=121371

* IKTak eta konpetentzia digitalak hezkuntzan https://web-argitalpena.adm.ehu.es/pdf/UEPDF190891.pdf

==Kanpo estekak==

{{bizialdia|1983ko||Arroyo Sagasta, Amaia}}

[[Kategoria:aretxabaletarrak]]
[[Kategoria:Emakume irakasleak]]
[[Kategoria:Emakume ikertzaileak]]</text>
      <sha1>dt1yv2x27e6xx048f7atehsnaih5s8f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Edward Thorndike</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063572</id>
    <revision>
      <id>9005650</id>
      <parentid>9004555</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:07:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:en:Special:Redirect/revision/1101069317|Edward Thorndike]]» orriaren itzulpena eginez sortua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="33543" xml:space="preserve">'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza|ezaguera]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an  ''Review of General Psychology-n''  argitaratutako inkesta batek XX. mendeko 9. psikologo aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen errefortzuaren teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R -[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista- eta Abbie B Thorndike-ren semea&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat lortu zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokokozientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea zen, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatzen zitzaion, eta, [[William James|William Jamesekin]], lan egin zuen. Geroago, &quot;gizon&quot; animalia interesatu zitzaion, eta ikasketa horri bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Edwarden tesia, batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesera itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en -[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat- zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n hasierako zorigaiztoko enplegu batean urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria [[:en:Psychometrika|Psychometrika]] sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu zen. Lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera &quot;tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, &quot;Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals&quot; (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), lehenengoa izan zen psikologian, non subjektuak ez ziren gizakiak&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuera. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palanka tiratzen zuenean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragingo zuen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden  animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu), berak ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen bitartean&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zieten, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek katuak erabiltzen zituen, batez ere, bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak alderatu zituen ikusi ez zutenen denborekin, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela  konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikasketa kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, &quot;konturatu ziren&quot;, eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean; azkenean, berdindu arte&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, Thorndikek ez zuelako gogoko animaliek beren arazoen konponketan, aparteko ezagutza ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenak izan ziren  puzzle-kutxako esperimentuak: &quot;Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak  izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruz&quot;&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Animalia batek, kutxan zegoen bakoitzean, ihes egiteko behar zuen denbora irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak galdera honi erantzuteko. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan, ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek etengabe ikasten zutela pixkanaka .

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, Lehen [[Lehen Mundu Gerra|Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, &quot;Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu&quot;. Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei: &quot;ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi&quot; aurka eginez. Geroago frogatu zen  ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla dioen.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa da, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago,hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati &quot;egoera asegarria&quot; jarraitzen badio, indartu egingo da, eta &quot;egoera gogaikarria&quot; jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio egoera batean ikasitako informazioa nola  transferituko den beste egoera batera bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ezer ez badute komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio, lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela erantzuna aldatuz baldintza batetik bestera eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea, jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak prestutasunean desberdinak izan daitezkeela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua, adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazagoa izango litzateke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Thorndikeren ikerketa ezagutza instrumentalean zentratu zen, hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan. Katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, Thorndike katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela, ikasgaia ez litzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, &quot;hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino&quot;&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike  lehen psikologoetako bat izan zen  hezkuntzaren psikologia eratzeko eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat ikusten da garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: &quot;nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea&quot;&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. &quot;Desiratutako efektu&quot; eta &quot;efektu desatsegina&quot; terminoak &quot;indargarri&quot; eta &quot;zigortzaile&quot; bezala ezagutu ziren azkenean. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, Ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten “negar-zotin” jokabide bati erreparatzen ez dionean, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio ikasleari&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak &quot;zaildu edo deformatu&quot; zitzakeela onartu arren, berak uste zuen &quot;guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu, sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan”. Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Thorndikek, &quot;laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik &quot;egiteko&quot;&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; aipatutako &quot;erizain-sen&quot; joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginak dira, ikasitakoak, alegia, eta ia bat bera ere ez dago  &quot;instintiboa&quot; dena&quot;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, &quot;erizainaren senarekin&quot; batera, &quot;menpekotasunaren menderakuntza&quot; senaz hitz egin zuen, idatziz: &quot;Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak&quot;. Iritzi horiek froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bere aurrekoarekin alderatuta, bakoitza hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du bertan jasotako zerrendak &quot;hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio&quot; (X. or.), eta, gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen  indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, &quot;(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan, asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen. Thorndikek  psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinner]]&lt;nowiki/&gt;rek, Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers' Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
 

== Ikus ere ==

* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* Benjamin D. Wood
* Robert L. Thorndike
* Ikaskuntzaren transferentzia

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==

* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahnOlson2005&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-81-317-2056-1|978-81-317-2056-1]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahn2009&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-495-50621-8|978-0-495-50621-8]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFThorndike1932&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-404-06429-7|978-0-404-06429-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFEsterhill2000&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-917848-02-5|978-0-917848-02-5]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFLynn2001&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-275-95822-0|978-0-275-95822-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSaettler2004&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-1-59311-139-7|978-1-59311-139-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFDarity2008&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-02-865965-7|978-0-02-865965-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFZimmermanSchunk2003&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-8058-3682-0|978-0-8058-3682-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. JSTOR 1676976

== Kanpo estekak ==
 

* Works by or about Edward Thorndike at Wikisource
* Works by Edward Thorndike at Project Gutenberg
* Works by or about Edward Thorndike at Internet Archive
* Works by Edward Thorndike at LibriVox (public domain audiobooks) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], at Hathi Trust
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike biography]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Classics in the history of Psychology - Animal Intelligence by Thorndike]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike] at www.nwlink.com
* Thorndike, E. L. (1913). ''Educational Psychology Volume II: The Psychology of Learning.'' NY: Teacher College.
* Edward Thorndike at Find a Grave 
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>s32h8b8qdxrrm73yhw2mkdfxwm1kpcb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005792</id>
      <parentid>9005650</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:43:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39057" xml:space="preserve">'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio &lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu» zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan». Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak». Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;Thorndike&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge ISBN 978-0-415-21011-9
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)

===Artikuluak===
* «Some Experiments on Animal Intelligence», Science, Vol. VII, January/June, 1898.
* «Do Fishes Remember?», Science, New Series, Vol. 11, No. 268, February 16, 1900.
* «Mental Fatigue», The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «Judgements of Magnitude by Comparison with a Mental Standard», with R. S. Woodworth, The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «Adaptation in Vision», Science, New Series, Vol. 14, No. 345, August 9, 1901.
* «Psychology in Secondary Schools», The School Review, Vol. 10, No. 2, February 1902.
* «The Careers of Scholarly Men in America», The Century Magazine, May 1903.
* «Measurement of Twins», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 2, No. 20, September 28, 1905.
* «An Empirical Study of College Entrance Examinations», Science, New Series, Vol. 23, No. 596, June 1, 1906.
* «Sex and Education», The Bookman, Vol. XXIII, March/August 1906.
* «Education», The Bookman, October 1906.
* «The Mental Antecedents of Voluntary Movements», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 2, January 17, 1907.
* «On the Function of Visual Images», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 12, June 6, 1907.
* «The Effect of Practice in the Case of a Purely Intellectual Function», The American Journal of Psychology, Vol. 19, No. 3, July 1908.
* «A Note on the Specialization of Mental Functions with Varying Content», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 6, No. 9, April 29, 1909.
* «Collegiate Instruction», Science, New Series, Vol. 31, No. 794, March 18, 1910.
* «Repeaters in the Upper Grammar Grades», The Elementary School Teacher, Vol. 10, No. 9, May, 1910.
* «The Relation between Memory for Words and Memory for Numbers, and the Relation between Memory over Short and Memory over Long Intervals», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «Practice in the Case of Addition», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «Testing the Results of the Teaching of Science», The Mathematics Teacher, Vol. 3, No. 4, June 1911.
* «A Scale for Measuring the Merit of English Writing», Science, New Series, Vol. 33, No. 859, June 16, 1911.
* «The Measurement of Educational Products», The School Review, Vol. 20, No. 5, May, 1912.
* «Educational Diagnosis», Science, New Series, Vol. 37, No. 943, January 24, 1913.
* «Notes on the Significance and Use of the Hillegas Scale for Measuring the Quality of English Composition», The English Journal, Vol. 2, No. 9, November 1913.
* «An Experiment in Grading Problems in Algebra», The Mathematics Teacher, Vol. 6, No. 3, March 1914.
* «The Failure of Equalizing Opportunity to Reduce Individual Differences», Science, New Series, Vol. 40, No. 1038, November 20, 1914.
* «The Form of the Curve of Practice in the Case of Addition», The American Journal of Psychology, Vol. 26, No. 2, April 1915.

&quot;The Resemblance of Young Twins in Handwriting,&quot; The American Naturalist, Vol. 49, No. 582, June 1915.
&quot;Notes on Practice, Improvability, and the Curve of Work,&quot; The American Journal of Psychology, Vol. 27, No. 4, October 1916.
&quot;On the Function of Visual Imagery and its Measurement from Individual Reports,&quot; The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 14, No. 14, July 5, 1917.
&quot;The Understanding of Sentences: A Study of Errors in Reading,&quot; The Elementary School Journal, Vol. 18, No. 2, October 1917.
&quot;Reliability and Significance of Tests of Intelligence,&quot; The Journal of Educational Psychology, Vol. XI, 1920.
&quot;The Psychology of the Equation,&quot; The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 3, March 1922.
&quot;A Note on the Failure of Educated Persons to Understand Simple Geometrical Facts,&quot; The Mathematics Teacher, Vol. 14, No. 8, December 1921.
&quot;The Psychology of Problem Solving,&quot; Part II, The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 4, April, 1922; Vol. 15, No. 5, May 1922.
&quot;The Nature of Algebraic Abilities,&quot; Part II, The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 1, January 1922; Vol. 15, No. 2, February 1922.
&quot;The Strength of the Mental Connections Formed in Algebra,&quot; The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 6, October 1922.
&quot;The Constitution of Algebraic Abilities,&quot; The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 7, November 1922.
&quot;The Teachable Age,&quot; The Survey, April 1, 1928.
== Ikus ere ==
* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* [[:en:Benjamin_D._Wood|Benjamin D. Wood]]
* [[:en:Robert_L._Thorndike|Robert L. Thorndike]]
* [[:en:Transfer_of_learning|Ikaskuntzaren transferentzia]]

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==

* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahnOlson2005&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-81-317-2056-1|978-81-317-2056-1]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHergenhahn2009&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-495-50621-8|978-0-495-50621-8]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFThorndike1932&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-404-06429-7|978-0-404-06429-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFEsterhill2000&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-917848-02-5|978-0-917848-02-5]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFLynn2001&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-275-95822-0|978-0-275-95822-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSaettler2004&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-1-59311-139-7|978-1-59311-139-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFDarity2008&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-02-865965-7|978-0-02-865965-7]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* &lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation cs2&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFZimmermanSchunk2003&quot;&gt;[[Berezia:BookSources/978-0-8058-3682-0|978-0-8058-3682-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; .
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. JSTOR 1676976

== Kanpo estekak ==
* Works by or about Edward Thorndike at Wikisource
* Works by Edward Thorndike at Project Gutenberg
* Works by or about Edward Thorndike at Internet Archive
* Works by Edward Thorndike at LibriVox (public domain audiobooks) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], at Hathi Trust
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike biography]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Classics in the history of Psychology - Animal Intelligence by Thorndike]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike] at www.nwlink.com
* Thorndike, E. L. (1913). ''Educational Psychology Volume II: The Psychology of Learning.'' NY: Teacher College.
* Edward Thorndike at Find a Grave 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>bk0o8h8lccqnvrmkgi416bxnatriuoj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006192</id>
      <parentid>9005792</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:18:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44556" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa}}
'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward L. (Edward Lee)|abizena=Thorndike|izenburua=Animal intelligence; experimental studies|argitaletxea=New York, The Macmillan company|data=1911|url=http://archive.org/details/animalintelligen00thor|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edwin R.|abizena=Guthrie|izenburua=Educational psychology.|hizkuntza=en|abizena2=Powers|izena2=Francis F.|data=1950|url=https://doi.org/10.1037/14555-000|doi=10.1037/14555-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=&amp;NA;|izenburua=IDEAS WORTH REPEATING|orrialdeak=108–109|data=1986-05|url=http://dx.doi.org/10.1097/00152193-198605000-00027|aldizkaria=Nursing|alea=5|zenbakia=16|issn=0360-4039|doi=10.1097/00152193-198605000-00027|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Individuality|argitaletxea=Boston, New York [etc.] Houghton Mifflin company|data=1911|url=http://archive.org/details/individuality01thorgoog|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt; zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology: Briefer course.|data=1919|url=http://dx.doi.org/10.1037/10608-000|doi=10.1037/10608-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=John B.|abizena=Watson|izenburua=Experimental studies on the growth of the emotions.|argitaletxea=Clark University Press|orrialdeak=37–57|url=http://dx.doi.org/10.1037/11020-002|aldizkaria=Psychologies of 1925.|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology: Briefer course.|data=1919|url=http://dx.doi.org/10.1037/10608-000|doi=10.1037/10608-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz-liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza zikinak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge ISBN 978-0-415-21011-9
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)

===Artikuluak===
{{Div col|colwidth=25em}}
* «[https://archive.org/stream/science71898mich#page/818/mode/2up Some Experiments on Animal Intelligence]», Science, Vol. VII, January/June, 1898.
* «[https://www.jstor.org/stable/1626563 Do Fishes Remember?]», Science, New Series, Vol. 11, No. 268, February 16, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/466/mode/2up Mental Fatigue]», The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/344/mode/2up Judgements of Magnitude by Comparison with a Mental Standard]», with R. S. Woodworth, The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://www.jstor.org/stable/1628095 Adaptation in Vision]», Science, New Series, Vol. 14, No. 345, August 9, 1901.
* «[https://www.jstor.org/stable/1075880 Psychology in Secondary Schools]», The School Review, Vol. 10, No. 2, February 1902.
* «The Careers of Scholarly Men in America», The Century Magazine, May 1903.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011451 Measurement of Twins]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 2, No. 20, September 28, 1905.
* «[https://www.jstor.org/stable/1632842 An Empirical Study of College Entrance Examinations]», Science, New Series, Vol. 23, No. 596, June 1, 1906.
* «[http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=njp.32101077276978;seq=217;view=1up;num=211 Sex and Education]», The Bookman, Vol. XXIII, March/August 1906.
* «Education», The Bookman, October 1906.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010699 The Mental Antecedents of Voluntary Movements]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 2, January 17, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010743 On the Function of Visual Images]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 12, June 6, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413197 The Effect of Practice in the Case of a Purely Intellectual Function]», The American Journal of Psychology, Vol. 19, No. 3, July 1908.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011832 A Note on the Specialization of Mental Functions with Varying Content]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 6, No. 9, April 29, 1909.
* «[https://www.jstor.org/stable/1636145 Collegiate Instruction]», Science, New Series, Vol. 31, No. 794, March 18, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/993291 Repeaters in the Upper Grammar Grades]», The Elementary School Teacher, Vol. 10, No. 9, May, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413353 The Relation between Memory for Words and Memory for Numbers, and the Relation between Memory over Short and Memory over Long Intervals]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413352 Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/27949682 Testing the Results of the Teaching of Science]», The Mathematics Teacher, Vol. 3, No. 4, June 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1638715 A Scale for Measuring the Merit of English Writing]», Science, New Series, Vol. 33, No. 859, June 16, 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1076195 The Measurement of Educational Products]», The School Review, Vol. 20, No. 5, May, 1912.
* «[https://www.jstor.org/stable/1637975 Educational Diagnosis]», Science, New Series, Vol. 37, No. 943, January 24, 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/801022 Notes on the Significance and Use of the Hillegas Scale for Measuring the Quality of English Composition]», The English Journal, Vol. 2, No. 9, November 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/27946819 An Experiment in Grading Problems in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 6, No. 3, March 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1639020 The Failure of Equalizing Opportunity to Reduce Individual Differences]», Science, New Series, Vol. 40, No. 1038, November 20, 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413254 The Form of the Curve of Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 26, No. 2, April 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/2456110 The Resemblance of Young Twins in Handwriting]», The American Naturalist, Vol. 49, No. 582, June 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/1412994 Notes on Practice, Improvability, and the Curve of Work]», The American Journal of Psychology, Vol. 27, No. 4, October 1916.
* «[https://www.jstor.org/stable/2940196 On the Function of Visual Imagery and its Measurement from Individual Reports]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 14, No. 14, July 5, 1917.
* «[https://www.jstor.org/stable/993655 The Understanding of Sentences: A Study of Errors in Reading]», The Elementary School Journal, Vol. 18, No. 2, October 1917.
* «[https://archive.org/stream/journaleducatio00assogoog#page/n294/mode/2up Reliability and Significance of Tests of Intelligence]», The Journal of Educational Psychology, Vol. XI, 1920.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950401 The Psychology of the Equation]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 3, March 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950376 A Note on the Failure of Educated Persons to Understand Simple Geometrical Facts]», The Mathematics Teacher, Vol. 14, No. 8, December 1921.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950415 The Psychology of Problem Solving]», [https://www.jstor.org/stable/27950422 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 4, April, 1922; Vol. 15, No. 5, May 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950382 The Nature of Algebraic Abilities]», [https://www.jstor.org/stable/27950393 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 1, January 1922; Vol. 15, No. 2, February 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950433 The Strength of the Mental Connections Formed in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 6, October 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950446 The Constitution of Algebraic Abilities]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 7, November 1922.
* «The Teachable Age», The Survey, April 1, 1928.
&lt;/div&gt;

== Ikus ere ==
* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* [[:en:Benjamin_D._Wood|Benjamin D. Wood]]
* [[:en:Robert_L._Thorndike|Robert L. Thorndike]]
* [[:en:Transfer_of_learning|Ikaskuntzaren transferentzia]]

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==
* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* Hergenhahn, B.R.; Olson, Matthew H. (2005), ''An Introduction to the Theories of Learning'', Pearson Education ISBN 978-81-317-2056-1
* Hergenhahn, B.R. (2009), ''An Introduction to the History of Psychology'', Wadsworth, Cengage Learning, ISBN 978-0-495-50621-8
* Joncich, Geraldine (1968), ''The Sane Positivist: A Biography of Edward L. Thorndike'', Wesleyan University Press, LCCN 68-27542
* Thorndike, Edward (1932), ''The Fundamentals of Learning'', AMS Press Inc., ISBN 978-0-404-06429-7
* Kentridge, Robert (2005), ''Edward Thorndike, puzzle-boxes, and the law of effect'', University of Durham
* Dewey, Russ (2007), ''The Search for Laws of Learning'', www.psywww.com
* Cooper, Sunny (2009), ''Theories of Learning in Educational Psychology'', www.lifecircles-inc.com, archived from the original on 2011-06-29
* Esterhill, Frank J. (2000), ''Interlingua Institute: A History'', Interlingua Institute, ISBN 978-0-917848-02-5
* Lynn, Richard (2001), ''Eugenics: A Reassessment'', Praeger, ISBN 978-0-275-95822-0
* Saettler, L. Paul (2004), ''Evolution of American Educational Technology'', IAP, ISBN 978-1-59311-139-7
* Thorndike, Edward Lee (1911), ''Animal Intelligence'', Macmillan
* Darity, William A. (2008), ''International Encyclopedia of the Social Sciences'', Gale, ISBN 978-0-02-865965-7
* Zimmerman, Barry J.; Schunk, Dale H. (2003), ''Educational Psychology: A Century of Contributions'', Lawrence Erlbaum Associate, ISBN 978-0-8058-3682-0
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. [[JSTOR]] [https://www.jstor.org/stable/1676976 1676976]

== Kanpo estekak ==
* Edward Thorndike-ren edo hari buruzko lanak [[:en:Wikisource|Wikisource]]-n
* [https://www.gutenberg.org/author/Thorndike,+Edward+L.+(Edward+Lee) Edward Thorndikeren lanak] [[:en:Project_Gutenberg|Project Gutenberg]]-en
* [https://archive.org/search.php?query=%28%28subject%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20Lee%22%20OR%20subject%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20L%2E%22%20OR%20subject%3A%22Thorndike%2C%20E%2E%20L%2E%22%20OR%20subject%3A%22Edward%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20subject%3A%22Edward%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20subject%3A%22E%2E%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20subject%3A%22Thorndike%2C%20Edward%22%20OR%20subject%3A%22Edward%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22Edward%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22Edward%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22E%2E%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22E%2E%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20Lee%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20L%2E%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20E%2E%20L%2E%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20E%2E%20Lee%22%20OR%20creator%3A%22Edward%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20Edward%22%20OR%20title%3A%22Edward%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20title%3A%22Edward%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20title%3A%22E%2E%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20title%3A%22Edward%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22Edward%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22Edward%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22E%2E%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20Lee%22%20OR%20description%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20L%2E%22%20OR%20description%3A%22Edward%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22Thorndike%2C%20Edward%22%29%20OR%20%28%221874-1949%22%20AND%20Thorndike%29%29%20AND%20%28-mediatype:software%29 Edward Thorndikeren edo hari buruzko lanak] [[:en:Internet_Archive|Internet Archive]]-n
* [https://librivox.org/author/1843 Edward Thorndike-ren lanak] [[:en:LibriVox|LibriVox]]-en (domeinu publikoko audioliburuak) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], [[:en:HathiTrust|Hathi Trust]]-en
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike-ren biografia]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Psikologiaren historiako klasikoak - Animalien adimena Thorndike-ren eskutik]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike]  www.nwlink.com-en
* Thorndike, E. L. (1913). Hezkuntzaren Psikologia II. liburukia: Ikaskuntzaren Psikologia. NY: Irakasleen Unibertsitatea.
* [https://www.findagrave.com/memorial/6591159 Edward Thorndike] [[:en:Find_a_Grave|Find a Grave]]-n 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>4mzk34emwiz361afrejyqap6ogr9it8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006193</id>
      <parentid>9006192</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:19:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44562" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa}}
'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward L. (Edward Lee)|abizena=Thorndike|izenburua=Animal intelligence; experimental studies|argitaletxea=New York, The Macmillan company|data=1911|url=http://archive.org/details/animalintelligen00thor|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edwin R.|abizena=Guthrie|izenburua=Educational psychology.|hizkuntza=en|abizena2=Powers|izena2=Francis F.|data=1950|url=https://doi.org/10.1037/14555-000|doi=10.1037/14555-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=&amp;NA;|izenburua=IDEAS WORTH REPEATING|orrialdeak=108–109|data=1986-05|url=http://dx.doi.org/10.1097/00152193-198605000-00027|aldizkaria=Nursing|alea=5|zenbakia=16|issn=0360-4039|doi=10.1097/00152193-198605000-00027|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Individuality|argitaletxea=Boston, New York [etc.] Houghton Mifflin company|data=1911|url=http://archive.org/details/individuality01thorgoog|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt; zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology: Briefer course.|data=1919|url=http://dx.doi.org/10.1037/10608-000|doi=10.1037/10608-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=John B.|abizena=Watson|izenburua=Experimental studies on the growth of the emotions.|argitaletxea=Clark University Press|orrialdeak=37–57|url=http://dx.doi.org/10.1037/11020-002|aldizkaria=Psychologies of 1925.|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology: Briefer course.|data=1919|url=http://dx.doi.org/10.1037/10608-000|doi=10.1037/10608-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz-liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza arbuiagarriak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Aukeratutako lanak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge ISBN 978-0-415-21011-9
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)

===Artikuluak===
{{Div col|colwidth=25em}}
* «[https://archive.org/stream/science71898mich#page/818/mode/2up Some Experiments on Animal Intelligence]», Science, Vol. VII, January/June, 1898.
* «[https://www.jstor.org/stable/1626563 Do Fishes Remember?]», Science, New Series, Vol. 11, No. 268, February 16, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/466/mode/2up Mental Fatigue]», The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/344/mode/2up Judgements of Magnitude by Comparison with a Mental Standard]», with R. S. Woodworth, The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://www.jstor.org/stable/1628095 Adaptation in Vision]», Science, New Series, Vol. 14, No. 345, August 9, 1901.
* «[https://www.jstor.org/stable/1075880 Psychology in Secondary Schools]», The School Review, Vol. 10, No. 2, February 1902.
* «The Careers of Scholarly Men in America», The Century Magazine, May 1903.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011451 Measurement of Twins]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 2, No. 20, September 28, 1905.
* «[https://www.jstor.org/stable/1632842 An Empirical Study of College Entrance Examinations]», Science, New Series, Vol. 23, No. 596, June 1, 1906.
* «[http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=njp.32101077276978;seq=217;view=1up;num=211 Sex and Education]», The Bookman, Vol. XXIII, March/August 1906.
* «Education», The Bookman, October 1906.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010699 The Mental Antecedents of Voluntary Movements]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 2, January 17, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010743 On the Function of Visual Images]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 12, June 6, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413197 The Effect of Practice in the Case of a Purely Intellectual Function]», The American Journal of Psychology, Vol. 19, No. 3, July 1908.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011832 A Note on the Specialization of Mental Functions with Varying Content]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 6, No. 9, April 29, 1909.
* «[https://www.jstor.org/stable/1636145 Collegiate Instruction]», Science, New Series, Vol. 31, No. 794, March 18, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/993291 Repeaters in the Upper Grammar Grades]», The Elementary School Teacher, Vol. 10, No. 9, May, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413353 The Relation between Memory for Words and Memory for Numbers, and the Relation between Memory over Short and Memory over Long Intervals]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413352 Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/27949682 Testing the Results of the Teaching of Science]», The Mathematics Teacher, Vol. 3, No. 4, June 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1638715 A Scale for Measuring the Merit of English Writing]», Science, New Series, Vol. 33, No. 859, June 16, 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1076195 The Measurement of Educational Products]», The School Review, Vol. 20, No. 5, May, 1912.
* «[https://www.jstor.org/stable/1637975 Educational Diagnosis]», Science, New Series, Vol. 37, No. 943, January 24, 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/801022 Notes on the Significance and Use of the Hillegas Scale for Measuring the Quality of English Composition]», The English Journal, Vol. 2, No. 9, November 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/27946819 An Experiment in Grading Problems in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 6, No. 3, March 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1639020 The Failure of Equalizing Opportunity to Reduce Individual Differences]», Science, New Series, Vol. 40, No. 1038, November 20, 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413254 The Form of the Curve of Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 26, No. 2, April 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/2456110 The Resemblance of Young Twins in Handwriting]», The American Naturalist, Vol. 49, No. 582, June 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/1412994 Notes on Practice, Improvability, and the Curve of Work]», The American Journal of Psychology, Vol. 27, No. 4, October 1916.
* «[https://www.jstor.org/stable/2940196 On the Function of Visual Imagery and its Measurement from Individual Reports]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 14, No. 14, July 5, 1917.
* «[https://www.jstor.org/stable/993655 The Understanding of Sentences: A Study of Errors in Reading]», The Elementary School Journal, Vol. 18, No. 2, October 1917.
* «[https://archive.org/stream/journaleducatio00assogoog#page/n294/mode/2up Reliability and Significance of Tests of Intelligence]», The Journal of Educational Psychology, Vol. XI, 1920.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950401 The Psychology of the Equation]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 3, March 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950376 A Note on the Failure of Educated Persons to Understand Simple Geometrical Facts]», The Mathematics Teacher, Vol. 14, No. 8, December 1921.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950415 The Psychology of Problem Solving]», [https://www.jstor.org/stable/27950422 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 4, April, 1922; Vol. 15, No. 5, May 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950382 The Nature of Algebraic Abilities]», [https://www.jstor.org/stable/27950393 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 1, January 1922; Vol. 15, No. 2, February 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950433 The Strength of the Mental Connections Formed in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 6, October 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950446 The Constitution of Algebraic Abilities]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 7, November 1922.
* «The Teachable Age», The Survey, April 1, 1928.
&lt;/div&gt;

== Ikus ere ==
* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* [[:en:Benjamin_D._Wood|Benjamin D. Wood]]
* [[:en:Robert_L._Thorndike|Robert L. Thorndike]]
* [[:en:Transfer_of_learning|Ikaskuntzaren transferentzia]]

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==
* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* Hergenhahn, B.R.; Olson, Matthew H. (2005), ''An Introduction to the Theories of Learning'', Pearson Education ISBN 978-81-317-2056-1
* Hergenhahn, B.R. (2009), ''An Introduction to the History of Psychology'', Wadsworth, Cengage Learning, ISBN 978-0-495-50621-8
* Joncich, Geraldine (1968), ''The Sane Positivist: A Biography of Edward L. Thorndike'', Wesleyan University Press, LCCN 68-27542
* Thorndike, Edward (1932), ''The Fundamentals of Learning'', AMS Press Inc., ISBN 978-0-404-06429-7
* Kentridge, Robert (2005), ''Edward Thorndike, puzzle-boxes, and the law of effect'', University of Durham
* Dewey, Russ (2007), ''The Search for Laws of Learning'', www.psywww.com
* Cooper, Sunny (2009), ''Theories of Learning in Educational Psychology'', www.lifecircles-inc.com, archived from the original on 2011-06-29
* Esterhill, Frank J. (2000), ''Interlingua Institute: A History'', Interlingua Institute, ISBN 978-0-917848-02-5
* Lynn, Richard (2001), ''Eugenics: A Reassessment'', Praeger, ISBN 978-0-275-95822-0
* Saettler, L. Paul (2004), ''Evolution of American Educational Technology'', IAP, ISBN 978-1-59311-139-7
* Thorndike, Edward Lee (1911), ''Animal Intelligence'', Macmillan
* Darity, William A. (2008), ''International Encyclopedia of the Social Sciences'', Gale, ISBN 978-0-02-865965-7
* Zimmerman, Barry J.; Schunk, Dale H. (2003), ''Educational Psychology: A Century of Contributions'', Lawrence Erlbaum Associate, ISBN 978-0-8058-3682-0
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. [[JSTOR]] [https://www.jstor.org/stable/1676976 1676976]

== Kanpo estekak ==
* Edward Thorndike-ren edo hari buruzko lanak [[:en:Wikisource|Wikisource]]-n
* [https://www.gutenberg.org/author/Thorndike,+Edward+L.+(Edward+Lee) Edward Thorndikeren lanak] [[:en:Project_Gutenberg|Project Gutenberg]]-en
* [https://archive.org/search.php?query=%28%28subject%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20Lee%22%20OR%20subject%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20L%2E%22%20OR%20subject%3A%22Thorndike%2C%20E%2E%20L%2E%22%20OR%20subject%3A%22Edward%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20subject%3A%22Edward%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20subject%3A%22E%2E%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20subject%3A%22Thorndike%2C%20Edward%22%20OR%20subject%3A%22Edward%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22Edward%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22Edward%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22E%2E%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22E%2E%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20Lee%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20L%2E%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20E%2E%20L%2E%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20E%2E%20Lee%22%20OR%20creator%3A%22Edward%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20Edward%22%20OR%20title%3A%22Edward%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20title%3A%22Edward%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20title%3A%22E%2E%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20title%3A%22Edward%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22Edward%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22Edward%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22E%2E%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20Lee%22%20OR%20description%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20L%2E%22%20OR%20description%3A%22Edward%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22Thorndike%2C%20Edward%22%29%20OR%20%28%221874-1949%22%20AND%20Thorndike%29%29%20AND%20%28-mediatype:software%29 Edward Thorndikeren edo hari buruzko lanak] [[:en:Internet_Archive|Internet Archive]]-n
* [https://librivox.org/author/1843 Edward Thorndike-ren lanak] [[:en:LibriVox|LibriVox]]-en (domeinu publikoko audioliburuak) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], [[:en:HathiTrust|Hathi Trust]]-en
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike-ren biografia]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Psikologiaren historiako klasikoak - Animalien adimena Thorndike-ren eskutik]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike]  www.nwlink.com-en
* Thorndike, E. L. (1913). Hezkuntzaren Psikologia II. liburukia: Ikaskuntzaren Psikologia. NY: Irakasleen Unibertsitatea.
* [https://www.findagrave.com/memorial/6591159 Edward Thorndike] [[:en:Find_a_Grave|Find a Grave]]-n 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>fc6lxpt21a2tte9vyj6cjleigv7gljb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006194</id>
      <parentid>9006193</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:20:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44558" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa}}
'''Edward Lee Thorndike''' (1874ko abuztuaren 31 - 1949ko abuztuaren 9a) psikologo estatubatuarra zen, eta, karrera ia osoa, Columbia Unibertsitateko Teachers Collegen egin zuen. [[Psikologia konparatzaile|Psikologia konparatuari]] eta [[Ikaskuntza]] prozesuari buruzko lanek konexionismoaren teoriara eraman zuten, eta hezkuntza-psikologiaren oinarri zientifikoak ezartzen lagundu zuen. Industria-arazoak konpontzen ere lan egin zuen, hala nola langileen azterketan eta probetan. Psikologia Korporazioko kontseiluko kide izan zen, eta Amerikako Psikologia Elkartearen presidente 1912an&lt;ref name=&quot;Saettler_2004&quot;&gt;Saettler, 2004, pp.52-56&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Zimmerman_2003&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=Zimmerman|urtea=2003|izenburua=Educational Psychology: A Century of Contributions|argitaletxea=Lawrence Erlbaum Associates|abizena2=Schunk|izena1=Barry J.|izena2=Dale H.|url=https://archive.org/details/educationalpsych0000unse_b9w1|isbn=978-0-8058-3682-0}}&lt;/ref&gt;. 2002an ''Review of General Psychology'' aldizkarian argitaratutako inkesta batek XX. mendeko psikolo bederatzigarren aipatuena bezala sailkatu zuen Thorndike&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Haggbloom|izenburua=The 100 most eminent psychologists of the 20th century.|orrialdeak=139–152|abizena2=Warnick|abizena3=Warnick|abizena4=Jones|abizena5=Yarbrough|abizena6=Russell|abizena7=Borecky|abizena8=McGahhey|abizena9=Powell|izena1=Steven J.|izena2=Renee|izena3=Jason E.|izena4=Vinessa K.|izena5=Gary L.|izena6=Tenea M.|izena7=Chris M.|izena8=Reagan|izena9=John L., III|data=2002|url=http://www.apa.org/monitor/julaug02/eminent.aspx|kazeta=Review of General Psychology|liburukia=6|alea=2|doi=10.1037/1089-2680.6.2.139}}&lt;/ref&gt;. Edward Thorndikek eragin handia izan zuen sendotze teorian eta jokabidearen analisian, bere eraginaren legearekin lege enpirikoen oinarrizko markoa emanez portaeraren psikologian. Jokabidearen psikologiaren alorrean egindako ekarpenen bidez, hezkuntzan izan zituen eragin nagusiak, non efektuaren legeak eragin handia duen ikasgelan.

== Hastapenak ==
Thorndike, [[Williamsburg (Massachusetts)|Williamsburg-en (Massachusetts)]] jaio zen&lt;ref name=&quot;dush&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Dushkin Biography|url=http://www.dushkin.com/connectext/psy/ch06/bio6a.mhtml|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;, Edward R —[[Lowell (Massachusetts)|Lowell-en (Massachusetts)]] ministro metodista— eta Abbie B Thorndike gurasoengandik&lt;ref name=&quot;PH&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Psychology History - Biography|url=http://www.muskingum.edu/~psych/psycweb/history/thorndike.htm|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;. Thorndike The Roxbury Latin School-en (1891), West Roxbury-n, (Massachusetts) eta Wesleyan Unibertsitatean (BS 1895) graduatu zen&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. [[Harvard Unibertsitatea|Harvard Unibertsitatean]], master bat egin zuen 1897an&lt;ref name=&quot;dush&quot; /&gt;. Bere bi anaiak (Lynn eta Ashley) ere aditu garrantzitsu bihurtu ziren. Gaztea, Lynn, Erdi Arokoko zientziaren eta magiaren historian espezializatua zen, eta, zaharrena, Ashley, ingeleseko irakaslea, eta [[William Shakespeare|Shakespeareri]] buruzko autoritate nabarmena zen.

Harvarden zegoen bitartean, animaliek nola ikasten duten ([[Etologia]]) interesatu zitzaion, eta, [[William James|William James-ekin]], lan egin zuen. Geroago, «gizon» animalia interesatu zitzaion, eta, ikasketa horri, bere bizitza eskaini zion&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thomson|izenburua=Prof. Edward L. Thorndike (Obituary)|orrialdea=474|izena1=Godfrey|data=17 September 1949|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;. Batzuetan, psikologia konparatibo modernoaren funtsezko dokumentutzat hartzen da Edwarden tesia. Graduatu ondoren, Thorndike bere hasierako interesetara itzuli zen, hezkuntza-psikologiara. 1898an, Columbia Unibertsitatean, doktoretza egin zuen James McKeen Cattell-en —[[Psikometria|psikometriaren]] sortzaileetako bat— zuzendaritzapean. 

1899an, [[Cleveland]]-eko (Ohio) College for Women of Case Western Reserve-n, hasierako zorigaiztoko enplegu batean, urtebetez lan egin ondoren, Columbiako Unibertsitateko Teachers College-n psikologia irakasle izan zen, non bere karrera osoan egon zen, giza ikaskuntza, hezkuntza eta buruko proba aztertzen. 1937an, Thorndike Psikometrik Elkartearen bigarren presidentea izan zen, [[Louis Leon Thurstone|Louis Leon Thurstoneren]] urratsei jarraituz, aurreko urtean elkartea eta bere aldizkaria, [[:en:Psychometrika|''Psychometrika'']], sortu zuena.

1900eko abuztuaren 29an, Elizabeth Moultonekin ezkondu, eta lau seme-alaba izan zituzten, horien artean, Frances, matematikari izan zena&lt;ref name=&quot;syr&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Hiemstra|izenburua=Syracuse University Genealogical Data - Biography|izena1=Roger|data=1998-11-01|url=http://www-distance.syr.edu/pvitaelt.html|accessdate=2008-01-26}}&lt;/ref&gt;.

Karreraren hasierako faseetan, lur eremu zabal bat erosi zuen Hudson ibaian, eta beste ikertzaile batzuk bere inguruan finkatzera bultzatu zituen. Handik gutxira, kolonia bat sortua zuen bertan, bera tribu-buru&quot; izanik&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Konektibismoa ==
[[Fitxategi:Original_&quot;Puzzle_Box&quot;_Apparatus_Design.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png/220px-Original_%22Puzzle_Box%22_Apparatus_Design.png|thumb| Thorndikeren jatorrizko aparatua bere puzzle-kutxako esperimentuetan erabilia. ''Animal Intelligence''-n ikusten den bezala (1898ko ekaina)]]
Thorndike, konduktismoan eta ikaskuntzan ez ezik esperimentu klinikoetan animaliak erabiltzen ere, aitzindaria izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Thorndike animaliekin egindako ikerketetan oinarritutako ikaskuntzaren teoria bat sortzeko gai izan zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Bere doktore-tesia, «''Animal Intelligence: An Experimental Study of the Associative Processes in Animals»'' (Animalien adimena: Animalien elkartze prozesuen azterketa esperimentala), non subjektuak ez ziren gizakiak, lehenengoa izan zen psikologian&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndike interesaturik zegoen ea animaliek, imitazioaren edo behaketaren bidez, zereginak ikas zezaketen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot;&gt;Kentridge, 2005&lt;/ref&gt;. Hori frogatzeko, Thorndike puzzle-kutxak sortu zituen. Puzzle- kutxak ziren, gutxi gorabehera: 50 cm luzera, 38 cm zabalera eta 30,5 cm altuerakoak. Kutxa bakoitzak ate bat zeukan txirrika batetik pasatzen zen soka bati lotutako pisu batez irekitzen zena&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward L. (Edward Lee)|abizena=Thorndike|izenburua=Animal intelligence; experimental studies|argitaletxea=New York, The Macmillan company|data=1911|url=http://archive.org/details/animalintelligen00thor|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Ateari loturiko sokak kutxa barruko palanka edo botoi batera zeramatzan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Animaliak barra sakatzen zuenean edo palankari tiratzen zionean, ateari loturiko sokak pisua altxatzea eta atea irekitzea eragiten zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren puzzle-kutxak ezarrita zeuden animaliak erantzun jakin bat egiteko moduan (palanca batetik tira edo botoi bat sakatu); berak, bitartean, ihes egiteko behar zuten denbora neurtzen zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, nahi zuen erantzuna jaso ondoren, animaliei ihes egiten utzi, eta sari bat ere ematen zien, normalean, janaria&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikek, batez ere, katuak erabiltzen zituen bere puzzle-kutxetan. Katuak, kaioletan sartzen zituztenean, ezinegonean ibiltzen ziren, eta miauka aritzen ziren, baina ez zekiten nola ihes egin&lt;ref name=&quot;Dewey&quot;&gt;Dewey, 2007&lt;/ref&gt;. Azkenean, katuak, nahi gabe, zoruko etengailua zapaldu, eta atea irekitzen zuten&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Katuek behaketaren bidez ikasten ote zuten ikusteko, kutxatik ihes egiten zuten beste animaliak ikusarazten zituen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ondoren, beste animalia batzuk ihes egiten ikusi zutenen denborak ikusi ez zutenen denborekin alderatu zituen, eta ikaskuntza-tasan ez zegoela alderik konturatu zen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt; Thorndikek emaitza berak ikusi zituen beste animaliekin, eta, animalien oinak palanka, botoi edo barra egokietan jartzen zituenean ere, ez zela hobekuntzarik ikusi zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Hutsegite hauek, ikaskuntzaren saiakera eta akatsen azalpenean, atzera jotzera eraman zuten&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;.  Puzzle-kutxaren barruan etengailua behin, ustekabean, zapaldu ondoren, hurrengo proba bakoitzean, etengailua azkarrago sakatzen zutela konturatu zen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Animalien ihesaldiak eta ihes-denborak behatuz eta erregistratuz, Thorndikek entsegu bakoitzean irudikatu ahal izan zuen animaliek ihes egiteko behar izan zuten denbora grafikoa, eta, ondorioz, ikaskuntza kurba baten emaitza lortu zuen&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Animaliek, hasieran, zailtasunak izan zituzten ihes egiteko, baina, azkenean, «konturatu ziren», eta gero eta azkarrago ihes egin zuten segidako puzzle-kutxa proba bakoitzean, berdindu arte, azkenean&lt;ref name=&quot;Dewey&quot; /&gt;. Ihes-abiadura bizkortuak ikaskuntza-kurbaren s-formaren emaitza agertzen zuen. Ikaskuntza-kurbak ere espezie ezberdinek modu berean baina abiadura ezberdinean ikasten zutela iradoki zuen&lt;ref name=&quot;Kentridge&quot; /&gt;. Puzzle-kutxekin egindako ikerketetatik, Thorndikek bere ikaskuntzaren teoria sortu zuen. Neurri batean, animaliek aparteko ahalmenak erabiltzen zituztelako adierazpenekin bat ez zetorrelako izan ziren puzzle-kutxako esperimentuak: «Lehenik eta behin, liburu gehienek ez digute animalien psikologia bat ematen, [[laudorio]] bat baizik. Denak animalien adimenari buruzkoak izan dira, inoiz ez animalien ergelkeriari buruzkoak»&lt;ref name=&quot;Thorndike_1911&quot;&gt;Thorndike, 1911, p.22.&lt;/ref&gt;.

Thorndikek argi eta garbi bereizi nahi zuen puzzle-kutxetatik ihes egiten zuten katuek ezagutza erabiltzen zuten ala ez. Galdera honi erantzuteko, animalia batek ihes egiteko behar zuen denbora kutxan zegoen bakoitzean irudikatuz, agerian dauden [[Ikaskuntza-kurba|ikaskuntza-kurbak]] izan ziren Thorndikeren tresnak. Animaliek, ezagutza erakusten bazuten, orduan ihes egiteko denbora, bat-batean, baztergarria den aldi batera jaitsiko zela arrazoitu zuen, eta, hori ere, bat-bateko jaitsiera gisa agertuko litzateke ikaskuntza-kurban; animaliek, berriz, saiakuntza- eta errore-metodo arruntago bat erabiliz, pixkanakako kurbak erakutsiko lituzkete. Bere aurkikuntza izan zen katuek pixkanaka baina etengabe ikasten zutela.

== Helduen ikaskuntza ==
Thorndikek, [[Lehen Mundu Gerra| Lehen Mundu Gerran]], Estatu Batuetako armadarako jarri zuen lanean bere proba-esperientzia alfabetatu gabeko, eskolatu gabeko eta ingelesez hitz egiten ez zuten errekrutatuak ebaluatzeko erabiltzen zen Army Beta probaren garapenean parte hartuz.

Thorndikeren ustez, «Instrukzioak helburu zehatzak eta sozialki baliagarriak izan behar ditu». Thorndikek, izan ere, ikasteko gaitasuna ez zela 35 urte arte jaisten uste zuen, eta, urtean, ehuneko 1eko tasan bakarrik, garai hartako pentsamenduei «ezin diezu txakur zaharrei trikimailu berririk irakatsi» aurka eginez. Geroago frogatu zen ikaskuntza-abiadura (ez ikasteko ahalmena) behera egiten zuela adinarekin. Thorndikek efektuaren legea ere adierazi zuen, zeinak dioen ondorio onek jarraitzen dituzten jokabideak etorkizunean errepikatuko direla.

Thorndikek garapen intelektualaren hiru eremu nagusiak identifikatu zituen. Lehenengoa, adimen abstraktua da, hau da, kontzeptu desberdinak prozesatzeko eta ulertzeko gaitasuna. Bigarrena, adimen mekanikoa, hau da, objektu fisikoak erabiltzeko gaitasuna. Azkenik, adimen soziala dago, hau da, giza elkarrekintza kudeatzeko gaitasuna&lt;ref&gt;Woodworth, [https://www.jstor.org/stable/1676976 &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;]&lt;/ref&gt;.

# Ikaskuntza pixkanakoa da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;.
# Ikaskuntza automatikoki gertatzen da&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Animalia guztiek modu berean ikasten dute&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;
# Eragin-legea: elkarte bati «egoera asegarria» jarraitzen badio, indartu egingo da, eta «egoera gogaikarria» jarraitzen badio, ahuldu egingo da.
# Thorndikeren ariketa-legeak bi zati ditu: erabileraren legea eta erabilera ezaren legea.
## Erabilera-legea: zenbat eta maizago erabili elkarte bat, orduan eta indartsuago bihurtzen da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt;.
## Erabilerarik ezaren legea: zenbat eta denbora gehiago egon elkarte bat erabili gabe, orduan eta ahulagoa da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Berrikitasunaren legea: azken erantzuna berriro errepikatuko da&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Erantzun anitzak: saiakera eta akatsen bidez, arazoak konpontzea. Animalia batek hainbat erantzun probatuko ditu lehen erantzunak egoera zehatz batera eramaten ez badu&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Multzoa edo jarrera: animaliak modu zehatz batean jokatzeko joera dute&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementuen prepotentzia: subjektu batek arazo baten garrantzirik gabeko alderdiak iragaz ditzake, eta arazo baten elementu esanguratsuei soilik erantzun&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Analogia bidezko erantzuna: erlazionatutako edo antzeko testuinguru bateko erantzunak testuinguru berri batean erabil daitezke&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;.
# Elementu berdinen transferentziaren teoria: Teoria horrek dio bi egoeren arteko antzekotasunak zehazten duela egoera batean ikasitako informazioa nola transferituko den beste egoera batera&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Egoerak zenbat eta antzekoagoak izan, orduan eta handiagoa izango da transferituko den informazio kopurua&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Era berean, egoerek ez badute ezer komunean egoera batean ikasitako informazioak ez du inolako baliorik izango beste egoeran&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;.
# Aldaketa asoziatiboa: posible da edozein erantzun estimulurekin gertatzen dena beste estimulu batekin gertatzen dena izatera aldatzea&lt;ref name=&quot;Cooper&quot; /&gt;. Aldaketa asoziatiboak dio: lehenik, A egoerari ematen zaiola erantzuna; gero, ABri, eta, azkenik, Bri, horrela baldintza batetik bestera erantzuna aldatuz eta baldintza horrekin lotuz&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot;&gt;Thorndike, 1932&lt;/ref&gt;.
# Prestutasunaren legea: erantzun eta loturen kalitatea jarduteko prestutasuna eragiten duena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek onartzen du erantzunak desberdinak izan daitezkeela prestutasunean &lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Jateak oka egitea baino prestutasun maila handiagoa duela dio; nekeak, berriz, jolasteko prestutasuna kentzen duela eta lo egiteko prestutasuna areagotzen duela&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Gainera, Thorndikek dio, prestutasunari dagokionez, egoera baxua edo negatiboari prest eza deitzen zaiola&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Portaeran eta ikaskuntzan, erantzunetan prest egoteak edo prest ez egoteak eragiten dute, baita haien indarrengatik ere&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Identifikagarritasuna: Thorndikeren arabera, egoera bat identifikatzea edo kokatzea nerbio-sistemaren lehen erantzuna da, ezagutu dezakeena&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Ondoren, elkarren artean edo beste erantzun batekin, konexioak egin daitezke, eta konexio horiek jatorrizko identifikazioaren araberakoak dira&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Beraz, ezagutza kopuru handia egoeren identifikagarritasunaren aldaketek osatzen dute&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Thorndikek uste zuen ere, analisi horrek egoerak ezaugarrien konposatu bilaka zitzakeela, hala nola forma baten aldeen kopurua adimenari egoera ulertzen eta mantentzen laguntzeko eta haien identifikagarritasuna areagotzeko&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.
# Eskuragarritasuna: Erantzun zehatz bat lortzeko erraztasuna&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;. Adibidez, begiak itxita, errazago izango luke pertsona batek bere sudurra edo ahoa ukitzen ikastea 10 cm luzerako lerro bat marraztea baino&lt;ref name=&quot;Thorndike2&quot; /&gt;.

=== Efektu-legearen garapena ===
Ezagutza instrumentalean zentratu zen Thorndikeren ikerketa; hau da, ezagutza organismoak zerbait egiten duenetik garatzen da. Adibidez, katu bat jarri zuen egurrezko kutxa baten barruan; katuak hainbat metodo erabiliko zituen ateratzen saiatzen, baina ezerk ez zuen funtzionatuko palanka jo arte. Ondoren, katua egurrezko kutxa barruan berriro sartzen saiatu zen Thorndike. Oraingoan, ordea, katuak palanka azkar jo, eta kutxatik ateratzea lortu zuen.

Hasieran, Thorndikek azpimarratu zuen porrotaren ondoriozko atsekabearen garrantzia eta arrakastaren asebetetzearen saria parekoak direla, nahiz eta gizakiekin egindako esperimentuetan eta saiakeretan saria zigorra baino motibatzaile askoz eraginkorragoa dela ondorioztatu zuen. Era berean, gogobetetasuna arrakastaren ondo-ondoren etorri behar dela azpimarratu zuen, bestela ikasgaia ez bailitzateke asimilatuko&lt;ref name=&quot;Thomson, Godfrey p474&quot;&gt;Thomson, Godfrey. Prof. Edward L. Thorndike. Nature. V 164. p474. September 17, 1949&lt;/ref&gt;.

== Ikuspegi eugenikoak ==
Thorndike [[Eugenesia|eugenesiaren]] aldekoa zen. Bere ustez, «hazkuntza selektiboak gizakiak ikasteko, sano mantentzeko, justizia zaintzeko edo zoriontsu izateko duen gaitasuna alda dezake. Ez dago gizakiaren ingurunea hobetzeko modu ziur eta ekonomikoagorik bere izaera hobetzea baino»&lt;ref&gt;Lynn 2001, 25–26&lt;/ref&gt;.

== Kritika ==
Thorndikeren efektuaren legea eta puzzle-kutxaren metodologia kritika zehatza jasan zuten [[Konduktismo|konduktistak]] eta beste psikologo askorengandik&lt;ref&gt;Ed. William A. Darity, Jr.. Vol. 8. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2008. p358-359.&lt;/ref&gt;. Efektuaren legearen gaineko kritikek, gehienbat, teoriaren lau alderdi hartzen dituzte: efektuaren funtzionamendu inplizitu edo atzeraeraginezkoa, legearen inplikazio filosofikoa, ikaskuntza eragiten duten baldintza eraginkorren identifikazioa eta legearen erabilgarritasun integrala&lt;ref&gt;Waters, R. H. (1934). The law of effect as a principle of learning. Psychological Bulletin [PsycARTICLES], 31(6), 408-425. {{Doi|10.1037/h0073664}}.&lt;/ref&gt;.

== Thorndike hezkuntzari buruz ==
Thorndikeren hezkuntza psikologiak jokabidearen psikologiarako joera hasi zuen, zeinak ebidentzia enpirikoak eta arazoak konpontzeko ikuspegi zientifikoa erabili nahi baitzituen. Thorndike, hezkuntzaren psikologia eratzeko, lehen psikologoetako bat izan zen eskolarekin lotutako gaietan ikaskuntza-teoria, psikometria eta ikerketa aplikatua uztartu zituena. Hezkuntzan zuen eraginetako bat garai hartako proben eta testuliburuen merkaturatze masiboari buruz zuen ideietan ikusten da. Thorndikek ikaskuntzak natura islatu behar zuelako ideiaren aurka egin zuen, garai hartako garapen-zientzialarien pentsamendu nagusia zena. Horren ordez, eskolatzeak natura hobetu behar zuela pentsatzen zuen. Bere garaiko beste psikologo askok ez bezala, Thorndikek hezkuntzaren ikuspegi estatistikoa egin zuen bere azken urteetan, informazio kualitatiboa (kuantitatiboa?) bilduz irakasleei eta hezitzaileei hezkuntza arazo praktikoei aurre egiten laguntzeko&lt;ref&gt;Beatty, Barbara (1998). &quot;From laws of learning to a science of values: Efficiency and morality in Thorndyke's educational psychology&quot;. American Psychologist 53 (10): 1152&lt;/ref&gt;. Thorndikeren teoria asoziazio-teoria zen, garai hartako asko bezala. Estimuluaren eta erantzunaren arteko lotura, beraz, sari edo berrespen baten bidez sendotzen zela uste zuen. Motibazioa ere, hortaz, ikasteko faktore garrantzitsua zela ere uste zuen&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edwin R.|abizena=Guthrie|izenburua=Educational psychology.|hizkuntza=en|abizena2=Powers|izena2=Francis F.|data=1950|url=https://doi.org/10.1037/14555-000|doi=10.1037/14555-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Efektuaren Legeak indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioa sartu zuen. Thorndikek, indartzaileen eta zigortzaileen arteko erlazioari buruz egin zuen deskribapena osatu gabe zegoen arren, gerora, ikerketa gehiagoren katalizatzaile bihurtuko zen arlo horretan egindako lana, [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]]-ena adibidez&lt;ref&gt;Adams, M. A. (2000). Reinforcement theory and behavior analysis. Behavioral Developmental Bulletin, 9(1), 3-6.&lt;/ref&gt;.

Thorndikeren Efektuaren Legeak dioenez: «nahi den efektua sortzen duten erantzunak berriro gerta daitezke; aldiz, efektu desatsegina sortzen duten erantzunak zailago da berriro gertatzea»&lt;ref&gt;Gray, Peter. Psychology (6 ed.). Worth, NY. pp. 108–109.&lt;/ref&gt;. «Desiratutako efektu» eta «efektu desatsegina» terminoak «indargarri» eta «zigortzaile» bezala ezagutu ziren azkenean&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=&amp;NA;|izenburua=IDEAS WORTH REPEATING|orrialdeak=108–109|data=1986-05|url=http://dx.doi.org/10.1097/00152193-198605000-00027|aldizkaria=Nursing|alea=5|zenbakia=16|issn=0360-4039|doi=10.1097/00152193-198605000-00027|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Thorndikek Behavioral Psychology Society-ri egindako ekarpenak ikasgelan dituzten eraginen bidez ikusten dira, jokabideak goraipatzeari eta baztertzeari arreta berezia jarriz. Laudorioa, esaterako, ikasgelan nahi den jokabide bat gerta dadin bultzatzeko eta laguntzeko erabiltzen da. Laudorioak, ikasgelan erabiltzen direnean, erantzun zuzenak eta portaera egokiak areagotzen dituela frogatu da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot;&gt;Hester, P.P.; Hendrickson, J.M.; Gable, R.A. (2009). &quot;Forty years later - The value of praise, ignoring, and rules for preschoolers at risk for behavior disorders&quot;. Education and Treatment of Children 32 (4).&lt;/ref&gt;. Ez-jakintasun planifikatua, izan ere, helburu-jokabide baten agerpena gutxitzeko, ahultzeko edo kentzeko erabiltzen da&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;, eta portaera mantentzen ari den indartzailea kenduz lortzen da. Esaterako, irakasleak ikasle baten «negar-zotin» jokabide bati erreparatzen ez dionean, ikasleari, mainak ez dutela irakaslearen arreta bereganatzea lortzen konturatzeko aukera ematen dio&lt;ref name=&quot;Hester, P.P. 2009&quot; /&gt;.

== Emakumeen jokabideari buruzko sinesmenak ==
Geroago, John Watson bezalako jokabidezaleek ez bezala, ingurumenak jokabidean duen eraginari oso enfasi handia jarri zion&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Cherry|izenburua=John B. Watson Biography (1878-1956)|argitaletxea=about.com|izena1=Kendra|url=http://psychology.about.com/od/profilesofmajorthinkers/p/watson.htm|lana=About Health|accessdate=January 5, 2016}}&lt;/ref&gt; Thorndikek uste zuen gizon-emakumeen guraso-portaeraren desberdintasunak arrazoi biologikoengatik zirela eta ez kulturalengatik&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Shields|izenburua=Functionalism, Darwinism, and the Psychology of Women: A Study in Social Myth|orrialdeak=739–754|izena1=Stephanie S.|data=1975|kazeta=American Psychologist|liburukia=30|alea=7|doi=10.1037/h0076948}}&lt;/ref&gt;. Gizarteak, berezko desberdintasunak zirenak «zaildu edo deformatu»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Individuality|argitaletxea=Boston, New York [etc.] Houghton Mifflin company|data=1911|url=http://archive.org/details/individuality01thorgoog|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt; zitzakeela onartu arren, berak uste zuen «guk (ikertzaileok) mutilen eta nesken ingurunea guztiz antzekoa mantenduko bagenu sen horiek desberdintasun ziur eta garrantzitsuak sortuko lituzketela neska-mutikoen jarduera moralen aktibitate mentaletan»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology: Briefer course.|data=1919|url=http://dx.doi.org/10.1037/10608-000|doi=10.1037/10608-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Izan ere, Watsonek berak, agerian kritikatu zuen txosten batean, gizakiengan dagoen ama-senaren ideia bularra emateko borrokan ari ziren ama-berrirengan. Watsonek argudiatu zuen: Laztantzeko, mainatzeko eta besteengatik «egiteko»&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology|argitaletxea=Teachers College, Columbia University|orrialdea=[https://archive.org/details/educationalpsych01thor/page/203 203]|izena1=Edward L.|data=1914|url=https://archive.org/details/educationalpsych01thor|kazeta=Science|liburukia=57|alea=1476|pmid=17757921|doi=10.1126/science.57.1476.430|location=New York}}&lt;/ref&gt; Thorndikek aipatutako «erizain-sen» joera zentzugabekoa, ama-berriek zailtasun handiz eginten dituzte, ikasitakoak dira, alegia, eta ia bat bera ere ez dago «instintiboa» dena&quot;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=John B.|abizena=Watson|izenburua=Experimental studies on the growth of the emotions.|argitaletxea=Clark University Press|orrialdeak=37–57|url=http://dx.doi.org/10.1037/11020-002|aldizkaria=Psychologies of 1925.|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;.

Gizonen eta emakumeen pentsamenduen eta jokabideen arteko berezko desberdintasunei buruz, Thorndikek zituen sinesmenak emakumeak gizartean duen paperari buruzko argudio misoginoak eta sasi-zientifikoak barne hartzen zituen. Esaterako, «erizainaren senarekin» batera, «menpekotasunaren menderakuntza» senaz hitz egin zuen, idatziz: «Emakumeak, oro har, berezko izaeraz dira gizonen menpekoak»&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Edward Lee|abizena=Thorndike|izenburua=Educational psychology: Briefer course.|data=1919|url=http://dx.doi.org/10.1037/10608-000|doi=10.1037/10608-000|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;. Iritzi horiek, froga argirik ez badute ere, halako sinesmenak ohikoak ziren garai horretan, eta, kasu askotan, akademian, emakumeen aurkako aurreiritziak justifikatzeko balio izan zuten (doktorego programetan, laborategi psikologikoetan eta gizarte zientifikoetan sartzea barne)&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Furumoto|izenburua=Placing Women in the History of Psychology: The First American Women Psychologists|orrialdeak=35–42|abizena2=Scarborough|izena1=Laurel|izena2=Elizabeth|data=1986|kazeta=American Psychologist|liburukia=41|doi=10.1037/0003-066x.41.1.35}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren hitz-liburuak ==
Thorndikek hiru hitz-liburu ezberdin idatzi zituen irakasleei hitza eta irakurketa irakaskuntzan laguntzeko. Multzoko lehen liburua, ''Irakaslearen hitza-liburua'' (1921) argitaratu ondoren, beste bi liburu idatzi eta argitaratu zituen, bakoitza, aurrekoarekin alderatuta, hamarkada batera. Multzoko bigarren liburua, bere izenburu osoa ''Haur eta gazteentzako irakurketa orokorrean ohikoenak eta zabalenak diren hogei mila hitzez osaturiko irakaslearen hitz liburua'', 1932an argitaratu zen, eta hirugarren eta azken liburua, ''Irakaslearen Hitza Liburua. 30.000 hitzekoa'', 1944an argitaratu zen.

Hirugarren liburuaren hitzaurrean, Thorndikek idazten du: bertan jasotako zerrendak «hitz bat idatziz, ahoz edo irakasteko hitz bat erabili behar duen jakin nahi duenari, zein ohikoa den ingelesezko irakurketa gaietan esaten dio» (X. or.). Gainera, irakasleek zerrenda hobeto erabil dezaketela aholkatzen du, irakurketa-irakaskuntzan zehar zein hitz azpimarratu behar den aukeratzerakoan hartzen dituzten erabakiak gidatzen uzten badiote. Hitz batzuek besteek baino enfasi handiagoa eskatzen dute, eta, Thorndikeren arabera, bere zerrendak irakaskuntzaren bidez maizen indartu beharko liratekeen hitzen berri ematen die irakasleei, eta, horrela, «(ikasleen) hitz-ezagutzaren zati iraunkor bat»&quot; bihurtuko da (XI. or.). Hitz bat zerrendan ez badago baina hezkuntza-testu batean agertzen bada, haren esanahia aurkitu den testuinguruan bakarrik ulertu behar da, eta, ondoren, memoriatik laburki baztertu.

Bigarren liburuko A eranskinean, Thorndikek bere hitzen zenbaketari eta hitz jakin batzuei maiztasunak nola esleitzen zaizkien kredituak ematen ditu. A eranskinetik estrapolatutako iturri hautatuak hauek dira:

* Haurrentzako irakurketa: Edertasun beltza, Emakume txikiak, Altxorraren uhartea, Gabonetako kanta, Sleepy Hollow-en kondaira, Gazteen laguna, eskolako kartillak, lehen irakurleak, bigarren irakurleak eta hirugarren irakurleak.
* Literatura estandarra: Biblia, [[William Shakespeare|Shakespeare]], Tennyson, Wordsworth, Cowper, Pope eta Milton.
* Ohiko gertaerak eta lanbideak: Estatu Batuetako Konstituzioa eta Independentzia Adierazpena, Sukaldaritzaren liburu berria, Joskintza eta jantzigintza praktikoa, Lorategi eta baserriko almanaka eta posta-eskaeraren katalogoak

Thorndikek, liburuan sartu beharreko hitz arruntak bilatzeko, tokiko egunkariak eta korrespondentzia ere aztertu zituen. 

== Thorndikeren eragina ==
Thorndikek asko lagundu zion psikologiari. Animalien psikologoengan izan zuen eragina, batez ere, portaeraren plastikotasunean zentratu zirenengan; asko lagundu zuen eremu horren etorkizunean&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Galef|izenburua=Edward Thorndike: Revolutionary psychologist, ambiguous biologist.|orrialdeak=1128–1134|izena1=Bennett G.|data=October 1998|kazeta=American Psychologist|liburukia=53|alea=10|doi=10.1037/0003-066X.53.10.1128}}&lt;/ref&gt;. Konduktismorako bidea zabaltzen laguntzeaz gain, neurketari egindako ekarpenak filosofian, hezkuntzaren administrazio eta praktikan, administrazio militarrean, industriako langileen administrazioan, funtzionario publikoan eta gizarte zerbitzu publiko eta pribatu askotan eragin zuen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikek psikologia eskola askotan izan zuen eragina Gestalt psikologoengan, erreflexu baldintzatua aztertzen zuten psikologoengan eta Thorndikeren ikerketak abiapuntu gisa aztertu zituzten jokabide-psikologoengan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndike [[John Broadus Watson|John B. Watson]] eta [[Ivan Pavlov|Ivan Pavloven]] garaikidea izan zen. Hala ere, [[John Broadus Watson|Watsonek]] ez bezala, Thorndikek sendotzearen kontzeptua sartu zuen&lt;ref name=&quot;Cooper&quot;&gt;Cooper, 2009&lt;/ref&gt; Thorndike izan zen, ikaskuntzaren arloan, printzipio psikologikoak aplikatzen lehena. Bere ikerketek ikaskuntzaren teoria eta lege asko ekarri zituzten. Bere ikaskuntzaren teoria, batez ere efektuaren legea, bere lorpenik handienatzat hartzen da, gehienetan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. 1929an, Thorndikek ikaskuntzaren hasierako teoriari heldu zion, eta oker egon zela esan zuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot;&gt;Hergenhahn, 2003&lt;/ref&gt;. Ikerketa gehiago egin ondoren, bere ariketa-legea guztiz salatzera behartu zuen, praktikak bakarrik ez zuela elkarte bat indartzen eta denborak bakarrik ez zuela elkarte bat ahultzen ikusi baitzuen&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Eragin-legearen erdia ere kendu zuen egoera asegarri batek elkarte bat indartzen duela ikusi ondoren eta zigorra ez dela eraginkorra jokabidea aldatzeko&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Garrantzi handia jarri zuen portaeraren ondorioetan, ikasten denaren eta ez denaren oinarria ezarriz. Bere lanak funtzionalismoaren eskolatik konduktismorako trantsizioa adierazten du, eta, psikologiari, ikaskuntzaren teorian zentratzea ahalbidetu zion&lt;ref name=&quot;Hergenhahn&quot; /&gt;. Thorndikeren lanak, azkenean, eragin handia izango zuen [[Burrhus Frederic Skinner|BF Skinner]] eta Clark Hull-entzat. [[Burrhus Frederic Skinner|Skinnerrek]], Thorndike bezala, animaliak kutxetan sartu, eta behatu zituen zer ikasi zuten ikusteko. Thorndike eta [[Ivan Pavlov|Pavloven]] ikaskuntza teoriak, geroago, Clark Hullek sintetizatu zituen&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Motibazioaren eta jarreraren eraketari buruzko bere lanak zuzenean eragin zien giza izaerari eta gizarte-ordenari buruzko ikasketei&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Thorndikeren ikerketak berrogeita hamar urtez bultzatu zuen psikologia konparatiboa, eta eragina izan zuen hainbat psikologoregan denbora tarte horretan, eta baita gaur egun ere.

== Lorpenak ==
1912an, Thorndike American Psychological Association-eko presidente hautatu zuten. 1917an, Amerikako Estatistika Elkarteko kide gisa hautatu zuten&lt;ref&gt;[http://www.amstat.org/awards/fellowslist.cfm List of ASA Fellows], retrieved 2016-07-16.&lt;/ref&gt;, eta, 1917an ere, [[Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala|Zientzia Akademia Nazionalean]] onartu zuten. Elkartean sartu zuten lehen psikologoetako bat izan zen. Thorndike ezaguna da efektuaren legea onartzen duten animaliekin egindako esperimentuengatik&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Discovered the Law of Effect?|url=http://psychology.about.com/od/profilesmz/p/edward-thorndike.htm}}&lt;/ref&gt;. 1934an, Thorndike Zientziaren Aurrerapenerako Amerikako Elkarteko presidente hautatu zuten&lt;ref&gt;{{Cite aldizkari|abizena=GODFREY|izenburua=Prof.Edward L. Thorndike|orrialdeak=474|izena1=THOMSON|data=1949-09-17|kazeta=Nature|liburukia=164|alea=4168|bibcode=1949Natur.164Q.474T|doi=10.1038/164474a0}}&lt;/ref&gt;.

== Thorndikeren gauza arbuiagarriak ==
Bere &quot;ideal arrazista, sexista eta antisemitak&quot; direla eta, 2020ko George Floyd-en protesten artean, New Yorkeko Teachers Collegeko Patronatuak, aho batez, bere izena Thorndike Hall-etik kentzeko bozkatu zuen&lt;ref&gt;{{Cite news|izenburua=Thorndike Hall at Columbia Teaching College being renamed|data=July 16, 2020|url=https://abc7ny.com/education/columbia-university-building-to-undergo-name-change/6319893/|kazeta=[[WABC-TV]] (ABC7NewYork)}}&lt;/ref&gt;.

== Lan aukeratuak ==
* Educational Psychology (1903)
* [[hdl:2027/mdp.39015026251812|Introduction to the Theory of Mental and Social Measurements]] (1904)
* [https://archive.org/stream/elementspsychol03thorgoog#page/n4/mode/2up The Elements of Psychology] (1905)
* [https://archive.org/stream/animalintelligen00thor#page/n5/mode/2up Animal Intelligence] (1911)
* Edward L. Thorndike. (1999) [1913], ''Education Psychology: briefer course'', New York: Routledge ISBN 978-0-415-21011-9
* The Teacher's Word Book (1921)
* [[hdl:2027/mdp.39015014729746|The Psychology of Arithmetic]] (1922)
* The Measurement of Intelligence (1927)
* [[hdl:2027/mdp.39015010306069|Human Learning]] (1931)
* A Teacher's Word Book of the Twenty Thousand Words Found Most Frequently and Widely in General Reading for Children and Young People (1932)
* The Fundamentals of Learning (1932)
* The Psychology of Wants, Interests, and Attitudes (1935)
* The Teacher's Word Book of 30,000 Words (co-authored with Irving Lorge) (1944)

===Artikuluak===
{{Div col|colwidth=25em}}
* «[https://archive.org/stream/science71898mich#page/818/mode/2up Some Experiments on Animal Intelligence]», Science, Vol. VII, January/June, 1898.
* «[https://www.jstor.org/stable/1626563 Do Fishes Remember?]», Science, New Series, Vol. 11, No. 268, February 16, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/466/mode/2up Mental Fatigue]», The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://archive.org/stream/psychologicalrev07ameruoft#page/344/mode/2up Judgements of Magnitude by Comparison with a Mental Standard]», with R. S. Woodworth, The Psychological Review, Vol. VII, 1900.
* «[https://www.jstor.org/stable/1628095 Adaptation in Vision]», Science, New Series, Vol. 14, No. 345, August 9, 1901.
* «[https://www.jstor.org/stable/1075880 Psychology in Secondary Schools]», The School Review, Vol. 10, No. 2, February 1902.
* «The Careers of Scholarly Men in America», The Century Magazine, May 1903.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011451 Measurement of Twins]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 2, No. 20, September 28, 1905.
* «[https://www.jstor.org/stable/1632842 An Empirical Study of College Entrance Examinations]», Science, New Series, Vol. 23, No. 596, June 1, 1906.
* «[http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=njp.32101077276978;seq=217;view=1up;num=211 Sex and Education]», The Bookman, Vol. XXIII, March/August 1906.
* «Education», The Bookman, October 1906.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010699 The Mental Antecedents of Voluntary Movements]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 2, January 17, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/2010743 On the Function of Visual Images]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 4, No. 12, June 6, 1907.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413197 The Effect of Practice in the Case of a Purely Intellectual Function]», The American Journal of Psychology, Vol. 19, No. 3, July 1908.
* «[https://www.jstor.org/stable/2011832 A Note on the Specialization of Mental Functions with Varying Content]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 6, No. 9, April 29, 1909.
* «[https://www.jstor.org/stable/1636145 Collegiate Instruction]», Science, New Series, Vol. 31, No. 794, March 18, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/993291 Repeaters in the Upper Grammar Grades]», The Elementary School Teacher, Vol. 10, No. 9, May, 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413353 The Relation between Memory for Words and Memory for Numbers, and the Relation between Memory over Short and Memory over Long Intervals]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413352 Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 21, No. 3, July 1910.
* «[https://www.jstor.org/stable/27949682 Testing the Results of the Teaching of Science]», The Mathematics Teacher, Vol. 3, No. 4, June 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1638715 A Scale for Measuring the Merit of English Writing]», Science, New Series, Vol. 33, No. 859, June 16, 1911.
* «[https://www.jstor.org/stable/1076195 The Measurement of Educational Products]», The School Review, Vol. 20, No. 5, May, 1912.
* «[https://www.jstor.org/stable/1637975 Educational Diagnosis]», Science, New Series, Vol. 37, No. 943, January 24, 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/801022 Notes on the Significance and Use of the Hillegas Scale for Measuring the Quality of English Composition]», The English Journal, Vol. 2, No. 9, November 1913.
* «[https://www.jstor.org/stable/27946819 An Experiment in Grading Problems in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 6, No. 3, March 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1639020 The Failure of Equalizing Opportunity to Reduce Individual Differences]», Science, New Series, Vol. 40, No. 1038, November 20, 1914.
* «[https://www.jstor.org/stable/1413254 The Form of the Curve of Practice in the Case of Addition]», The American Journal of Psychology, Vol. 26, No. 2, April 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/2456110 The Resemblance of Young Twins in Handwriting]», The American Naturalist, Vol. 49, No. 582, June 1915.
* «[https://www.jstor.org/stable/1412994 Notes on Practice, Improvability, and the Curve of Work]», The American Journal of Psychology, Vol. 27, No. 4, October 1916.
* «[https://www.jstor.org/stable/2940196 On the Function of Visual Imagery and its Measurement from Individual Reports]», The Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 14, No. 14, July 5, 1917.
* «[https://www.jstor.org/stable/993655 The Understanding of Sentences: A Study of Errors in Reading]», The Elementary School Journal, Vol. 18, No. 2, October 1917.
* «[https://archive.org/stream/journaleducatio00assogoog#page/n294/mode/2up Reliability and Significance of Tests of Intelligence]», The Journal of Educational Psychology, Vol. XI, 1920.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950401 The Psychology of the Equation]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 3, March 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950376 A Note on the Failure of Educated Persons to Understand Simple Geometrical Facts]», The Mathematics Teacher, Vol. 14, No. 8, December 1921.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950415 The Psychology of Problem Solving]», [https://www.jstor.org/stable/27950422 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 4, April, 1922; Vol. 15, No. 5, May 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950382 The Nature of Algebraic Abilities]», [https://www.jstor.org/stable/27950393 Part II], The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 1, January 1922; Vol. 15, No. 2, February 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950433 The Strength of the Mental Connections Formed in Algebra]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 6, October 1922.
* «[https://www.jstor.org/stable/27950446 The Constitution of Algebraic Abilities]», The Mathematics Teacher, Vol. 15, No. 7, November 1922.
* «The Teachable Age», The Survey, April 1, 1928.
&lt;/div&gt;

== Ikus ere ==
* [[Halo efektu|Halo efektua]]
* [[:en:Benjamin_D._Wood|Benjamin D. Wood]]
* [[:en:Robert_L._Thorndike|Robert L. Thorndike]]
* [[:en:Transfer_of_learning|Ikaskuntzaren transferentzia]]

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Erreferentziak ==
* Curti, Merle. ''The Social Ideas of American Educators'' (1935) 459–98 orr
* Hergenhahn, B.R.; Olson, Matthew H. (2005), ''An Introduction to the Theories of Learning'', Pearson Education ISBN 978-81-317-2056-1
* Hergenhahn, B.R. (2009), ''An Introduction to the History of Psychology'', Wadsworth, Cengage Learning, ISBN 978-0-495-50621-8
* Joncich, Geraldine (1968), ''The Sane Positivist: A Biography of Edward L. Thorndike'', Wesleyan University Press, LCCN 68-27542
* Thorndike, Edward (1932), ''The Fundamentals of Learning'', AMS Press Inc., ISBN 978-0-404-06429-7
* Kentridge, Robert (2005), ''Edward Thorndike, puzzle-boxes, and the law of effect'', University of Durham
* Dewey, Russ (2007), ''The Search for Laws of Learning'', www.psywww.com
* Cooper, Sunny (2009), ''Theories of Learning in Educational Psychology'', www.lifecircles-inc.com, archived from the original on 2011-06-29
* Esterhill, Frank J. (2000), ''Interlingua Institute: A History'', Interlingua Institute, ISBN 978-0-917848-02-5
* Lynn, Richard (2001), ''Eugenics: A Reassessment'', Praeger, ISBN 978-0-275-95822-0
* Saettler, L. Paul (2004), ''Evolution of American Educational Technology'', IAP, ISBN 978-1-59311-139-7
* Thorndike, Edward Lee (1911), ''Animal Intelligence'', Macmillan
* Darity, William A. (2008), ''International Encyclopedia of the Social Sciences'', Gale, ISBN 978-0-02-865965-7
* Zimmerman, Barry J.; Schunk, Dale H. (2003), ''Educational Psychology: A Century of Contributions'', Lawrence Erlbaum Associate, ISBN 978-0-8058-3682-0
* Goodenough, Florence L. (1950). ''Edward Lee Thorndike: 1874-1949'' . American Journal of Psychology. 63, 291-301.
* Woodworth, RS (1950). &quot;Edward Thorndike 1874-1949&quot;. Zientzia, Serie Berria. 111 (2880): 251. [[JSTOR]] [https://www.jstor.org/stable/1676976 1676976]

== Kanpo estekak ==
* Edward Thorndike-ren edo hari buruzko lanak [[:en:Wikisource|Wikisource]]-n
* [https://www.gutenberg.org/author/Thorndike,+Edward+L.+(Edward+Lee) Edward Thorndikeren lanak] [[:en:Project_Gutenberg|Project Gutenberg]]-en
* [https://archive.org/search.php?query=%28%28subject%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20Lee%22%20OR%20subject%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20L%2E%22%20OR%20subject%3A%22Thorndike%2C%20E%2E%20L%2E%22%20OR%20subject%3A%22Edward%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20subject%3A%22Edward%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20subject%3A%22E%2E%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20subject%3A%22Thorndike%2C%20Edward%22%20OR%20subject%3A%22Edward%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22Edward%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22Edward%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22E%2E%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22E%2E%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20Lee%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20L%2E%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20E%2E%20L%2E%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20E%2E%20Lee%22%20OR%20creator%3A%22Edward%20Thorndike%22%20OR%20creator%3A%22Thorndike%2C%20Edward%22%20OR%20title%3A%22Edward%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20title%3A%22Edward%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20title%3A%22E%2E%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20title%3A%22Edward%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22Edward%20Lee%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22Edward%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22E%2E%20L%2E%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20Lee%22%20OR%20description%3A%22Thorndike%2C%20Edward%20L%2E%22%20OR%20description%3A%22Edward%20Thorndike%22%20OR%20description%3A%22Thorndike%2C%20Edward%22%29%20OR%20%28%221874-1949%22%20AND%20Thorndike%29%29%20AND%20%28-mediatype:software%29 Edward Thorndikeren edo hari buruzko lanak] [[:en:Internet_Archive|Internet Archive]]-n
* [https://librivox.org/author/1843 Edward Thorndike-ren lanak] [[:en:LibriVox|LibriVox]]-en (domeinu publikoko audioliburuak) 
* [http://catalog.hathitrust.org/Search/Home?type%5B%5D=author&amp;lookfor%5B%5D=%22Thorndike%2C%20Edward%20L.%201874-1949%22&amp;filter%5B%5D=ht_availability%3AFull%20text&amp;use_dismax=1 Works by Edward L. Thorndike], [[:en:HathiTrust|Hathi Trust]]-en
* [http://www.indiana.edu/~intell/ethorndike.shtml Edward Thorndike-ren biografia]
* [http://psychclassics.yorku.ca/Thorndike/Animal/ Psikologiaren historiako klasikoak - Animalien adimena Thorndike-ren eskutik]
* [http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/history/thorndike.html Edward L. Thorndike]  www.nwlink.com-en
* Thorndike, E. L. (1913). Hezkuntzaren Psikologia II. liburukia: Ikaskuntzaren Psikologia. NY: Irakasleen Unibertsitatea.
* [https://www.findagrave.com/memorial/6591159 Edward Thorndike] [[:en:Find_a_Grave|Find a Grave]]-n 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Harvard Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Etologoak]]
[[Kategoria:1949ko heriotzak]]
[[Kategoria:1874ko jaiotzak]]</text>
      <sha1>jke9vv6kxgk13ozg6b7pr4sjxg5o3xl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mikel Martinez de Murgia</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063581</id>
    <revision>
      <id>9006186</id>
      <parentid>9004065</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:06:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Oraina</username>
        <id>42829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1815" xml:space="preserve">'''Mikel Martinez de Murgia''' Mendizabal,  jaiotzean Juan Miguel Martínez de Murguía&lt;ref&gt;https://books.google.es/books?id=KPzNDQAAQBAJ&amp;pg=PT952&amp;lpg=PT952&amp;dq=miguel+Martinez+de+Murguia+1972&amp;source=bl&amp;ots=3uzsuLyxMA&amp;sig=ACfU3U3n6v1wG4HIyeFoAU4d8--yEX3vCQ&amp;hl=es&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwiA_6eLv6X5AhUT-BoKHZjMBW4Q6AF6BAgYEAM#v=onepage&amp;q=miguel%20Martinez%20de%20Murguia%201972&amp;f=false&lt;/ref&gt; ([[Bilbo]], [[1945]]? [[1944]]?) [[Lekeitio]] [[1972]]ko irailaren 2a), '''El rubio''' ezizenaz ezaguna, [[Euskadi Ta Askatasuna|etakidea]] izan zen&lt;ref&gt;https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/en/martinez-de-murguia-mikel/ar-92960/&lt;/ref&gt;.  Bera eta [[Benito Mujika]] Zumeta Lekeition zeuden etxebizitza batean. Bi Etakide hauek Dendari kalea 36n zeuden eta goizeko ordu txikietan, 200 bat polizi espainiarrek inguratu zituzten. Benito frankotiratzaile batek hil zuen eta Mikel aldiz, ate alboan laguntza eskatzen zegoela, tiroz josi zuten 44 tiro inguru jasoz&lt;ref&gt;https://www.facebook.com/164340556916217/posts/2350071925009725/&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://gara.naiz.eus/paperezkoa/20100913/220230/es/Dia/de/gansos/&lt;/ref&gt;, 27 urte zituen.

Egun horretan Lekeitioko herri guztia poliziez gainezka egon zen eta herria guztiz kontrolpean sarritan Euskal Herriko herrietan [[Francoren diktadura Euskal Herrian
|frankismoko azken urte horietan]] gertatu izan zen moduan&lt;ref&gt;https://www.deia.eus/opinion/tribuna-abierta/2010/05/20/web-antiterrorista-error-5649316.html&lt;/ref&gt;.

Lekeitioko jaiak, irailaren 1ean hasi zirelarik polizien gehiegikeria gaitzezteko asmoz, bertan behera geratu ziren 3. egunetik aurrera eta urte hartan ez zen [[Antzar Eguna]] ospatu nahiz eta garaiko agintari frankistek ondo ez hartu erabaki hau.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

[[Kategoria:Bilbotarrak]]
[[Kategoria:Etakideak]]</text>
      <sha1>s1kyw5iod3mtay1hgc3teoe8vkkd5x6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Esneki zonadun</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063586</id>
    <revision>
      <id>9005626</id>
      <parentid>9004089</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:46:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jose Angel Urquia Goitia</username>
        <id>129751</id>
      </contributor>
      <comment>Artikulua osatzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3188" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa
|izena= Esneki zonaduna
}}
'''Esneki zonaduna''' (''Lactarius zonarius'') [[Russulaceae]] familiako [[onddo]] bat da.&lt;ref&gt;{{Erref-EHko onddoak}}&lt;/ref&gt;

Baliteke toxikoa ez izatea, baina bere zapore minak eta mingotsak, janezina egiten dute. Literaturak dioenez, behin baino gehiago egosten bada eta erabilitako ura bota, mingostasuna desagertu egiten dela. Lan handia da eta emaitza ez da ziurra.

== Deskribapena ==
'''Kapela:''' 5 eta 12 cm arteko diametrokoa, lehenik ganbila, gero laua erdian hondoratua, ilaunduna, zurixka, hori-okrea, okre zurbila, eta maizago marroi laranja kolorekoa, gainerakoa baino kolore ilunagoz ikusten diren gune zentrokideekin; ertza laranja kolorekoa eta lobulatua.

'''Orriak:''' Dekurrente samarrak. Hori zurixka kolorekoak edo okre argikoak, batzuetan izokin koloreko erreflexu arin-arinekin.

Horri dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orriak.

'''Hanka:''' Hasieran zuria, berehala okre zurbila. Zilindrikoa, oinarrian mehetua, gainazal leunekoa, batzuetan zulotxo horixkekin. Zahartzean barrua hustu egiten zaio.

'''Haragia:''' Zuria, aireak ukitzean kolore arrosak hartzen ditu eta arbel kolorekoa edo grisaxka zenbait orduren barruan. Azalaren azpia gune zirkular zentrokideak ditu. Lodia eta trinkoa. Fruta garratzen usain ahula du. Esne zuria, kolorez aldatzen ez dena, ugari eta oso mina.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo|urtea=1987|izenburua=Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color|argitaletxea=Iberduero|orrialdea=523|ISBN=84-404-0530-8|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

'''Etimologia:''' ''Lactarius'' terminoa lac, lactis, esnetik dator; esneari dagokio. Latex-a jariatzen dutelako ebakitzean edo haustean.

== Jangarritasuna ==
Ez da jangarria&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Palacios Quintano Daniel|urtea=2014|izenburua=Disfrutando con las setas|argitaletxea=Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa|orrialdea=416|ISBN=978-84-617-0196-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Nahasketa arriskua ===
''Lactarius acerrimus'' delakoarekin, honek kolore argiagoak ditu. ''Lactarius zonarioides'' espeziearekin, honek mendi garaietako koniferetan irteten du. ''Lactarius'' ''insulsus'' delakoarekin, honek, orrietan, okre-haragi-zikin kolorea hartzen du azkar, kapela argiagoa du, haragia gutxi aldatzen da kolorez, oin gorrixka eta oinarria horixka. ''Lactarius evosmus'' delakoarekin, honek kapela zurixkagoa du eta udare egosien usaina.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Bon,Marcel|urtea=1988|izenburua=Guia de Campo de los hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A. Barcelona|orrialdea=82|ISBN=84-282-0865-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

== Sasoia eta lekua ==
Udan eta udazkenean baso mistoetan eta txilardietan, pagadietan eta ''Picea excelsa'' espezieko koniferetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Bauer Carlo Alberto|urtea=1982|izenburua=Los Hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A., Barcelona|orrialdea=205|ISBN=84-282-0666-X|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

== Banaketa eremua ==
Europa, Ipar Amerika.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Euskal Herriko perretxiko eta onddoak}}

[[Kategoria:Russulaceae]]</text>
      <sha1>canz28jxwowxlwsda6i1wxe28gj51r8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005866</id>
      <parentid>9005626</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:12:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jose Angel Urquia Goitia</username>
        <id>129751</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3189" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa
|izena= Esneki zonaduna
}}
'''Esneki zonaduna''' (''Lactarius zonarius'') [[Russulaceae]] familiako [[onddo]] bat da.&lt;ref&gt;{{Erref-EHko onddoak}}&lt;/ref&gt;

Baliteke toxikoa ez izatea, baina bere zapore minak eta mingotsak, janezina egiten dute. Literaturak dioenez, behin baino gehiagotan egosten bada eta erabilitako ura bota, mingostasuna desagertu egiten da. Lan handia da eta emaitza ez da ziurra.

== Deskribapena ==
'''Kapela:''' 5 eta 12 cm arteko diametrokoa, lehenik ganbila, gero laua erdian hondoratua, ilaunduna, zurixka, hori-okrea, okre zurbila, eta maizago marroi laranja kolorekoa, gainerakoa baino kolore ilunagoz ikusten diren gune zentrokideekin; ertza laranja kolorekoa eta lobulatua.

'''Orriak:''' Dekurrente samarrak. Hori zurixka kolorekoak edo okre argikoak, batzuetan izokin koloreko erreflexu arin-arinekin.

Horri dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orriak.

'''Hanka:''' Hasieran zuria, berehala okre zurbila. Zilindrikoa, oinarrian mehetua, gainazal leunekoa, batzuetan zulotxo horixkekin. Zahartzean barrua hustu egiten zaio.

'''Haragia:''' Zuria, aireak ukitzean kolore arrosak hartzen ditu eta arbel kolorekoa edo grisaxka zenbait orduren barruan. Azalaren azpia gune zirkular zentrokideak ditu. Lodia eta trinkoa. Fruta garratzen usain ahula du. Esne zuria, kolorez aldatzen ez dena, ugari eta oso mina.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo|urtea=1987|izenburua=Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color|argitaletxea=Iberduero|orrialdea=523|ISBN=84-404-0530-8|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

'''Etimologia:''' ''Lactarius'' terminoa lac, lactis, esnetik dator; esneari dagokio. Latex-a jariatzen dutelako ebakitzean edo haustean.

== Jangarritasuna ==
Ez da jangarria&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Palacios Quintano Daniel|urtea=2014|izenburua=Disfrutando con las setas|argitaletxea=Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa|orrialdea=416|ISBN=978-84-617-0196-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Nahasketa arriskua ===
''Lactarius acerrimus'' delakoarekin, honek kolore argiagoak ditu. ''Lactarius zonarioides'' espeziearekin, honek mendi garaietako koniferetan irteten du. ''Lactarius'' ''insulsus'' delakoarekin, honek, orrietan, okre-haragi-zikin kolorea hartzen du azkar, kapela argiagoa du, haragia gutxi aldatzen da kolorez, oin gorrixka eta oinarria horixka. ''Lactarius evosmus'' delakoarekin, honek kapela zurixkagoa du eta udare egosien usaina.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Bon,Marcel|urtea=1988|izenburua=Guia de Campo de los hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A. Barcelona|orrialdea=82|ISBN=84-282-0865-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

== Sasoia eta lekua ==
Udan eta udazkenean baso mistoetan eta txilardietan, pagadietan eta ''Picea excelsa'' espezieko koniferetan.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Bauer Carlo Alberto|urtea=1982|izenburua=Los Hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A., Barcelona|orrialdea=205|ISBN=84-282-0666-X|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

== Banaketa eremua ==
Europa, Ipar Amerika.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Euskal Herriko perretxiko eta onddoak}}

[[Kategoria:Russulaceae]]</text>
      <sha1>igod1z84vvqa03o7sbhectbzzgtadnl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vera Tschechowa</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063591</id>
    <revision>
      <id>9005858</id>
      <parentid>9004137</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:05:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikimaribarre</username>
        <id>88969</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3925" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Vera Tschechowa''', batzuetan '''Vera Cecova''' edo '''Vera Tschechova''' ([[Berlin]], [[Alemania]], [[1940|1940ko]] [[Uztailaren 22|uztailaren 22a]]) [[alemaniar]] [[aktorea]] eta [[zinema]] [[Ekoizle|ekoizlea]] da.

== Biografia ==
Ada Tschechowa aktorearen eta Wilhelm Rust doktorearen alaba, Olga Tchekhova aktorearen eta Michael Tchekhov aktorearen biloba da, eta [[Anton Txekhov|Anton Chekhov]] idazle eta antzerkigilearen eta Ol'ga Leonardovna Knipperren  birloba .

Berlinen hazita, Arteen Unibertsitatean (Kunstakademie) sartu zen [[eszenografia]] ikasteko asmoarekin; hala ere, laster aldatu zuen bere orientazioa, [[Munich|Munichen]] [[Antzezpen|antzezpena]] ikastea aukeratuz, Anne-Marie Hanschke eta Ernst Fritz Fürbringer -en zuzendaritzapean eta, ondoren, berriro Berlinen Marlise Ludwig -ekin.

=== Karrera profesionala ===
1957an egin zuen bere debuta zineman Heinz Erhardt -en ''Witwer mit fünf Töchtern'' ( ''Bost alabekin'' alarguna) filmean, eta orduz geroztik film ugari egin zituen bai Alemaniako zinemarako bai telebistarako.

''Das Brot der frühen Jahre'' filmean Ulla Wickweberen paperean egin zuen 1962an, Deutscher Filmpreis saria jaso zuen, zinematografiaren arloan Alemaniako aitorpen gorena.

1977an, orduan, [[Urrezko Kamera]] Saria jaso zuen [[ZDF]] telebista kate publikorako ''Zeit der Empfindsamkeit'' filmean egindako lanagatik.

Vera Tschechowa antzerki aktorea ere bada. 1959tik [[Berlin|Berlingo]] [[Volksbühne]] antzokian, eta ondoren [[Düsseldorf|Düsseldorfen]], antzezten du. Garai hartan Alemanian [[soldadutza]] egiten ari zen [[Elvis Presley|Elvis Presleyrekin]] lagun egin  zen. 

Bere ama [[Bremen (hiria)|Bremenen]] hegazkin istripu batean hil ostean, Vadim Glowna aktorearekin ezkondu zen 1967an. Berarekin 1980an sortu zuen ''Atossa-Produktion'' ekoiztetxea, 1981eko ''Desperado City'' filmaren ekoizlea [[Cannesko Zinemaldia|, Canneseko Zinemaldian saritua]], eta txekhovtarren familiaren sagako [[dokumental]] batena: ''Tschechow in meinem Leben'' ( ''The Tchekhovs in my). bizitza'' )..

[[1990eko hamarkada|Laurogeita hamarreko hamarkadan]] Vera Tschechowa telebistarako filmak interpretatzera itzuli zen, eta nahiago izan zuen pertsona ospetsuen irudi biografikoak marrazten zituen fikzioa( [[Václav Havel]], [[Eduard Xevardnadze|Eduard Shevardnadze]], [[Klaus Maria Brandauer]], [[Anthony Quinn]] )

=== Bizitza pribatua ===
Peter Paschek zinema ekoizlearekin ezkonduta, Harmut Reck aktorearekin (1932-2001) aurreko harremanetik jaiotako seme bat du.

== Filmografia ==

* ''Stalingradoko presoa'' (1958)
* ''Ballerina eta Jainko ona'' (1958)
* ''Katu-begietako neska'' (1958)
* ''Eta hau astelehen goizean'' (1959, halaber ''Eta hau, astelehen goizean'' )
* ''Heriotza bikoitza'' (1960)
* ''Love at Twenty'' (1962)
* ''The Bloody Tomb'' (1964)
* ''Azal beroa asfaltoan'' (1966)
* Italiako bikoizketa-aktoreak ''Desperado City'', Vadim Glownaren eskutik (1981)
* ''A Case for Two'' (1987, telesaila, ''Lebenslänglich für einen Toten'' atala)
* ''Maitasuna, sexua eta Berlin'' (1991)
* ''Wolff - Polizia bat Berlinen'' (1993, ''Doppelt genäht'' atala)

== Italiako bikoizketa-aktoreak ==

* Renata Marini ''Ballerina and Good God'' -en

== Erreferentziak ==

* [[File:Commons-logo.svg|link=https://commons.wikimedia.org/wiki/?uselang=it|24x24px|Collabora a Wikimedia Commons]] &lt;span class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[https://commons.wikimedia.org/wiki/?uselang=it Wikimedia Commons]&lt;/span&gt; contiene immagini o altri file su '''&lt;span class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Vera_Tschechowa?uselang=it Vera Tschechowa]&lt;/span&gt;'''

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1940ko||Tschechowa, Vera}}
[[Kategoria:Alemaniarrak]]
[[Kategoria:Aktoreak]]
[[Kategoria:Emakume aktoreak]]
[[Kategoria:Zinema gidoilariak]]
[[Kategoria:Zinema zuzendariak]]
[[Kategoria:Emakume zinemagileak]]
[[Kategoria:Emakume zinema-gidoilariak]]</text>
      <sha1>6s5v7mz2jam7dbz7b9vi81qftap6mkc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005859</id>
      <parentid>9005858</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:06:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikimaribarre</username>
        <id>88969</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3577" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Vera Tschechowa''', batzuetan '''Vera Cecova''' edo '''Vera Tschechova''' ([[Berlin]], [[Alemania]], [[1940|1940ko]] [[Uztailaren 22|uztailaren 22a]]) [[alemaniar]] [[aktorea]] eta [[zinema]] [[Ekoizle|ekoizlea]] da.

== Biografia ==
Ada Tschechowa aktorearen eta Wilhelm Rust doktorearen alaba, Olga Tchekhova aktorearen eta Michael Tchekhov aktorearen biloba da, eta [[Anton Txekhov|Anton Chekhov]] idazle eta antzerkigilearen eta Ol'ga Leonardovna Knipperren  birloba .

Berlinen hazita, Arteen Unibertsitatean (Kunstakademie) sartu zen [[eszenografia]] ikasteko asmoarekin; hala ere, laster aldatu zuen bere orientazioa, [[Munich|Munichen]] [[Antzezpen|antzezpena]] ikastea aukeratuz, Anne-Marie Hanschke eta Ernst Fritz Fürbringer -en zuzendaritzapean eta, ondoren, berriro Berlinen Marlise Ludwig -ekin.

=== Karrera profesionala ===
1957an egin zuen bere debuta zineman Heinz Erhardt -en ''Witwer mit fünf Töchtern'' ( ''Bost alabekin'' alarguna) filmean, eta orduz geroztik film ugari egin zituen bai Alemaniako zinemarako bai telebistarako.

''Das Brot der frühen Jahre'' filmean Ulla Wickweberen paperean egin zuen 1962an, Deutscher Filmpreis saria jaso zuen, zinematografiaren arloan Alemaniako aitorpen gorena.

1977an, orduan, [[Urrezko Kamera]] Saria jaso zuen [[ZDF]] telebista kate publikorako ''Zeit der Empfindsamkeit'' filmean egindako lanagatik.

Vera Tschechowa antzerki aktorea ere bada. 1959tik [[Berlin|Berlingo]] [[Volksbühne]] antzokian, eta ondoren [[Düsseldorf|Düsseldorfen]], antzezten du. Garai hartan Alemanian [[soldadutza]] egiten ari zen [[Elvis Presley|Elvis Presleyrekin]] lagun egin  zen. 

Bere ama [[Bremen (hiria)|Bremenen]] hegazkin istripu batean hil ostean, Vadim Glowna aktorearekin ezkondu zen 1967an. Berarekin 1980an sortu zuen ''Atossa-Produktion'' ekoiztetxea, 1981eko ''Desperado City'' filmaren ekoizlea [[Cannesko Zinemaldia|, Canneseko Zinemaldian saritua]], eta txekhovtarren familiaren sagako [[dokumental]] batena: ''Tschechow in meinem Leben'' ( ''The Tchekhovs in my). bizitza'' )..

[[1990eko hamarkada|Laurogeita hamarreko hamarkadan]] Vera Tschechowa telebistarako filmak interpretatzera itzuli zen, eta nahiago izan zuen pertsona ospetsuen irudi biografikoak marrazten zituen fikzioa( [[Václav Havel]], [[Eduard Xevardnadze|Eduard Shevardnadze]], [[Klaus Maria Brandauer]], [[Anthony Quinn]] )

=== Bizitza pribatua ===
Peter Paschek zinema ekoizlearekin ezkonduta, Harmut Reck aktorearekin (1932-2001) aurreko harremanetik jaiotako seme bat du.

== Filmografia ==

* ''Stalingradoko presoa'' (1958)
* ''Ballerina eta Jainko ona'' (1958)
* ''Katu-begietako neska'' (1958)
* ''Eta hau astelehen goizean'' (1959, halaber ''Eta hau, astelehen goizean'' )
* ''Heriotza bikoitza'' (1960)
* ''Love at Twenty'' (1962)
* ''The Bloody Tomb'' (1964)
* ''Azal beroa asfaltoan'' (1966)
* Italiako bikoizketa-aktoreak ''Desperado City'', Vadim Glownaren eskutik (1981)
* ''A Case for Two'' (1987, telesaila, ''Lebenslänglich für einen Toten'' atala)
* ''Maitasuna, sexua eta Berlin'' (1991)
* ''Wolff - Polizia bat Berlinen'' (1993, ''Doppelt genäht'' atala)

== Italiako bikoizketa-aktoreak ==

* Renata Marini ''Ballerina and Good God'' -en

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1940ko||Tschechowa, Vera}}
[[Kategoria:Alemaniarrak]]
[[Kategoria:Aktoreak]]
[[Kategoria:Emakume aktoreak]]
[[Kategoria:Zinema gidoilariak]]
[[Kategoria:Zinema zuzendariak]]
[[Kategoria:Emakume zinemagileak]]
[[Kategoria:Emakume zinema-gidoilariak]]</text>
      <sha1>am26fomz7gmxoxh8fp1nnhtf3z6ng2z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006175</id>
      <parentid>9005859</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:44:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5280" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Vera Tschechowa''', batzuetan '''Vera Cecova''' edo '''Vera Tschechova''' &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Genealogy - Geni - private profile - Genealogy|url=https://www.geni.com/people/private/6000000039871097241|aldizkaria=www.geni.com|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;([[Berlin]], [[Alemania]], [[1940|1940ko]] [[Uztailaren 22|uztailaren 22a]]) [[alemaniar]] [[aktorea]] eta [[zinema]] [[Ekoizle|ekoizlea]] da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Vera Tschechowa biografía, edad, altura, esposa, net worth, familia|hizkuntza=es|url=https://www.celebsagewiki.com/es/vera-tschechowa|aldizkaria=Celebrity Age Wiki|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
Ada Tschechowa aktorearen eta Wilhelm Rust doktorearen alaba, Olga Tchekhova aktorearen eta Michael Tchekhov aktorearen biloba da, eta [[Anton Txekhov|Anton Chekhov]] idazle eta antzerkigilearen eta Ol'ga Leonardovna Knipperren birloba.

Berlinen hazita, Arteen Unibertsitatean (Kunstakademie) sartu zen [[eszenografia]] ikasteko asmoarekin; hala ere, laster aldatu zuen bere orientazioa, [[Munich|Munichen]] [[Antzezpen|antzezpena]] ikastea aukeratuz, Anne-Marie Hanschke eta Ernst Fritz Fürbringer -en zuzendaritzapean eta, ondoren, berriro Berlinen Marlise Ludwig-ekin.

Vera 1971ko ekainaren 6an agertu zen, ''Wir haben abgetrieben!(Abortoak izan ditugu!'') Mendebaldeko Alemaniako ''Stern'' aldizkariaren azaleko 28 emakumeetako bat. Gai horretan, 374 emakumek publikoki adierazi zuten haurdunaldi bukatuak izan zituztela, eta une hartan legez kontrakoa zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Stiftung Deutsches Historisches Museum, Stiftung Haus der Geschichte der Bundesrepublik|abizena=Deutschland|izenburua=Gerade auf LeMO gesehen: LeMO Objekt: Druckgut Stern &quot;Wir haben abgetrieben!&quot;|hizkuntza=de|url=https://www.hdg.de/lemo/bestand/objekt/druckgut-stern-wir-haben-abgetrieben.html|aldizkaria=www.hdg.de|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Publicado por Hortensia|abizena=Hernández|izenburua=Vera Tschechowa actriz comprometida con los derechos de las mujeres|url=http://www.heroinas.net/2019/07/vera-tschechowa.html|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;

=== Karrera profesionala ===
1957an egin zuen bere debuta zineman Heinz Erhardt -en ''Witwer mit fünf Töchtern'' (''Bost alabekin'' alarguna) filmean, eta orduz geroztik film ugari egin zituen bai Alemaniako zinemarako bai telebistarako.

''Das Brot der frühen Jahre'' filmean Ulla Wickweberen papera egin zuen 1962an, Deutscher Filmpreis saria jaso zuen, zinematografiaren arloan Alemaniako aitorpen gorena.

Vera Tschechowa antzerki aktorea ere bada. 1959tik [[Berlin|Berlingo]] [[Volksbühne]] antzokian, eta ondoren [[Düsseldorf|Düsseldorfen]], antzeztu zuen. Garai hartan Alemanian [[soldadutza]] egiten ari zen [[Elvis Presley|Elvis Presleyrekin]] lagun egin  zen. 

1977an, orduan, ''Urrezko Kamera'' Saria jaso zuen [[ZDF]] telebista kate publikorako ''Zeit der Empfindsamkeit'' filmean egindako lanagatik. 

Bere ama [[Bremen (hiria)|Bremenen]] hegazkin istripu batean hil ostean, Vadim Glowna aktorearekin ezkondu zen 1967an. Berarekin 1980an sortu zuen ''Atossa-Produktion'' ekoiztetxea, 1981eko ''Desperado City'' filmaren ekoizlea[[Cannesko Zinemaldia|, Canneseko Zinemaldian saritua]], eta txekhovtarren familiaren sagako [[dokumental]] batena: ''Tschechow in meinem Leben'' ( ''The Tchekhovs in my). bizitza'' ).

[[1990eko hamarkada|Laurogeita hamarreko hamarkadan]] Vera Tschechowa telebistarako filmak interpretatzera itzuli zen, eta nahiago izan zuen pertsona ospetsuen irudi biografikoak marrazten zituen fikzioa ( [[Václav Havel]], [[Eduard Xevardnadze|Eduard Shevardnadze]], Klaus Maria Brandauer, [[Anthony Quinn]])

=== Bizitza pribatua ===
Peter Paschek zinema ekoizlearekin ezkonduta, Harmut Reck aktorearekin (1932-2001) aurreko harremanetik jaiotako seme bat du.

== Filmografia ==

* ''Stalingradoko presoa'' (1958)
* ''Ballerina eta Jainko ona'' (1958)
* ''Katu-begietako neska'' (1958)
* ''Eta hau astelehen goizean'' (1959)
* ''Heriotza bikoitza'' (1960)
* ''Love at Twenty'' (1962)
* ''The Bloody Tomb'' (1964)
* ''Azal beroa asfaltoan'' (1966)
* Italiako bikoizketa-aktoreak ''Desperado City'', Vadim Glownaren eskutik (1981)
* ''A Case for Two'' (1987, telesaila, ''Lebenslänglich für einen Toten'' atala)
* ''Maitasuna, sexua eta Berlin'' (1991)
* ''Wolff - Polizia bat Berlinen'' (1993, ''Doppelt genäht'' atala)

== Italiako bikoizketa-aktoreak ==

* Renata Marini ''Ballerina and Good God'' -en

== Sariak ==
* 1977an, orduan, ''Urrezko Kamera'' Saria jaso zuen ZDF telebista kate publikorako ''Zeit der Empfindsamkeit'' filmean egindako lanagatik.

* 1980an sortu zuen ''Atossa-Produktion'' ekoiztetxea, 1981eko ''Desperado City'' filmaren ekoizlea[[Cannesko Zinemaldia|, Canneseko Zinemaldian saritua]], eta txekhovtarren familiaren sagako [[dokumental]] batena: ''Tschechow in meinem Leben'' ( ''The Tchekhovs in my). bizitza'')

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1940ko||Tschechowa, Vera}}
[[Kategoria:Alemaniarrak]]
[[Kategoria:Aktoreak]]
[[Kategoria:Emakume aktoreak]]
[[Kategoria:Zinema gidoilariak]]
[[Kategoria:Zinema zuzendariak]]
[[Kategoria:Emakume zinemagileak]]
[[Kategoria:Emakume zinema-gidoilariak]]</text>
      <sha1>0fuo5kmfbk7o44xkxorm4ntel7fpip4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006177</id>
      <parentid>9006175</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:49:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>irudiak gehitu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5607" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Vera Tschechowa''', batzuetan '''Vera Cecova''' edo '''Vera Tschechova''' &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Genealogy - Geni - private profile - Genealogy|url=https://www.geni.com/people/private/6000000039871097241|aldizkaria=www.geni.com|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;([[Berlin]], [[Alemania]], [[1940|1940ko]] [[Uztailaren 22|uztailaren 22a]]) [[alemaniar]] [[aktorea]] eta [[zinema]] [[Ekoizle|ekoizlea]] da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Vera Tschechowa biografía, edad, altura, esposa, net worth, familia|hizkuntza=es|url=https://www.celebsagewiki.com/es/vera-tschechowa|aldizkaria=Celebrity Age Wiki|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
Ada Tschechowa aktorearen eta Wilhelm Rust doktorearen alaba, Olga Tchekhova aktorearen eta Michael Tchekhov aktorearen biloba da, eta [[Anton Txekhov|Anton Chekhov]] idazle eta antzerkigilearen eta Ol'ga Leonardovna Knipperren birloba.

Berlinen hazita, Arteen Unibertsitatean (Kunstakademie) sartu zen [[eszenografia]] ikasteko asmoarekin; hala ere, laster aldatu zuen bere orientazioa, [[Munich|Munichen]] [[Antzezpen|antzezpena]] ikastea aukeratuz, Anne-Marie Hanschke eta Ernst Fritz Fürbringer -en zuzendaritzapean eta, ondoren, berriro Berlinen Marlise Ludwig-ekin.

Vera 1971ko ekainaren 6an agertu zen, ''Wir haben abgetrieben!(Abortoak izan ditugu!'') Mendebaldeko Alemaniako ''Stern'' aldizkariaren azaleko 28 emakumeetako bat. Gai horretan, 374 emakumek publikoki adierazi zuten haurdunaldi bukatuak izan zituztela, eta une hartan legez kontrakoa zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Stiftung Deutsches Historisches Museum, Stiftung Haus der Geschichte der Bundesrepublik|abizena=Deutschland|izenburua=Gerade auf LeMO gesehen: LeMO Objekt: Druckgut Stern &quot;Wir haben abgetrieben!&quot;|hizkuntza=de|url=https://www.hdg.de/lemo/bestand/objekt/druckgut-stern-wir-haben-abgetrieben.html|aldizkaria=www.hdg.de|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Publicado por Hortensia|abizena=Hernández|izenburua=Vera Tschechowa actriz comprometida con los derechos de las mujeres|url=http://www.heroinas.net/2019/07/vera-tschechowa.html|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;

=== Karrera profesionala ===
1957an egin zuen bere debuta zineman Heinz Erhardt -en ''Witwer mit fünf Töchtern'' (''Bost alabekin'' alarguna) filmean, eta orduz geroztik film ugari egin zituen bai Alemaniako zinemarako bai telebistarako.

''Das Brot der frühen Jahre'' filmean Ulla Wickweberen papera egin zuen 1962an, Deutscher Filmpreis saria jaso zuen, zinematografiaren arloan Alemaniako aitorpen gorena.

[[Fitxategi:Freseniusstr. 40.jpg|ezkerrera|thumb|200px|Eraikin horretan bizi izan zen Vera Tschechowa aktore alemaniar gaztea, Elvis Presleyk 1959ko martxoaren hasieran bisitatu zuenean.]]
Vera Tschechowa antzerki aktorea ere bada. 1959tik [[Berlin|Berlingo]] [[Volksbühne]] antzokian, eta ondoren [[Düsseldorf|Düsseldorfen]], antzeztu zuen. Garai hartan Alemanian [[soldadutza]] egiten ari zen [[Elvis Presley|Elvis Presleyrekin]] lagun egin  zen. 

1977an, orduan, ''Urrezko Kamera'' Saria jaso zuen [[ZDF]] telebista kate publikorako ''Zeit der Empfindsamkeit'' filmean egindako lanagatik. 

Bere ama [[Bremen (hiria)|Bremenen]] hegazkin istripu batean hil ostean, Vadim Glowna aktorearekin ezkondu zen 1967an. Berarekin 1980an sortu zuen ''Atossa-Produktion'' ekoiztetxea, 1981eko ''Desperado City'' filmaren ekoizlea[[Cannesko Zinemaldia|, Canneseko Zinemaldian saritua]], eta txekhovtarren familiaren sagako [[dokumental]] batena: ''Tschechow in meinem Leben'' ( ''The Tchekhovs in my). bizitza'' ).

[[1990eko hamarkada|Laurogeita hamarreko hamarkadan]] Vera Tschechowa telebistarako filmak interpretatzera itzuli zen, eta nahiago izan zuen pertsona ospetsuen irudi biografikoak marrazten zituen fikzioa ( [[Václav Havel]], [[Eduard Xevardnadze|Eduard Shevardnadze]], Klaus Maria Brandauer, [[Anthony Quinn]])

=== Bizitza pribatua ===
Peter Paschek zinema ekoizlearekin ezkonduta, Harmut Reck aktorearekin (1932-2001) aurreko harremanetik jaiotako seme bat du.

== Filmografia ==
[[Fitxategi:Ballerina e Buon Dio.jpg|eskuinera|thumb|250px|Ballerina eta Buon Dio (1958) film italiarraren eszena, Antonio Leonviolarena]]
* ''Stalingradoko presoa'' (1958)
* ''Ballerina eta Jainko ona'' (1958)
* ''Katu-begietako neska'' (1958)
* ''Eta hau astelehen goizean'' (1959)
* ''Heriotza bikoitza'' (1960)
* ''Love at Twenty'' (1962)
* ''The Bloody Tomb'' (1964)
* ''Azal beroa asfaltoan'' (1966)
* Italiako bikoizketa-aktoreak ''Desperado City'', Vadim Glownaren eskutik (1981)
* ''A Case for Two'' (1987, telesaila, ''Lebenslänglich für einen Toten'' atala)
* ''Maitasuna, sexua eta Berlin'' (1991)
* ''Wolff - Polizia bat Berlinen'' (1993, ''Doppelt genäht'' atala)

== Italiako bikoizketa-aktoreak ==

* Renata Marini ''Ballerina and Good God'' -en

== Sariak ==
* 1977an, orduan, ''Urrezko Kamera'' Saria jaso zuen ZDF telebista kate publikorako ''Zeit der Empfindsamkeit'' filmean egindako lanagatik.

* 1980an sortu zuen ''Atossa-Produktion'' ekoiztetxea, 1981eko ''Desperado City'' filmaren ekoizlea[[Cannesko Zinemaldia|, Canneseko Zinemaldian saritua]], eta txekhovtarren familiaren sagako [[dokumental]] batena: ''Tschechow in meinem Leben'' ( ''The Tchekhovs in my). bizitza'')

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1940ko||Tschechowa, Vera}}
[[Kategoria:Alemaniarrak]]
[[Kategoria:Aktoreak]]
[[Kategoria:Emakume aktoreak]]
[[Kategoria:Zinema gidoilariak]]
[[Kategoria:Zinema zuzendariak]]
[[Kategoria:Emakume zinemagileak]]
[[Kategoria:Emakume zinema-gidoilariak]]</text>
      <sha1>aim0g5b1ogt6dwbmfdx8m3lhqjh6668</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006178</id>
      <parentid>9006177</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:51:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>txukundu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5629" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Vera Tschechowa''', batzuetan '''Vera Cecova''' edo '''Vera Tschechova''' &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Genealogy - Geni - private profile - Genealogy|url=https://www.geni.com/people/private/6000000039871097241|aldizkaria=www.geni.com|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;([[Berlin]], [[Alemania]], [[1940|1940ko]] [[Uztailaren 22|uztailaren 22a]]) [[alemaniar]] [[aktorea]] eta [[zinema]] [[Ekoizle|ekoizlea]] da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Vera Tschechowa biografía, edad, altura, esposa, net worth, familia|hizkuntza=es|url=https://www.celebsagewiki.com/es/vera-tschechowa|aldizkaria=Celebrity Age Wiki|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
Ada Tschechowa aktorearen eta Wilhelm Rust doktorearen alaba, Olga Tchekhova aktorearen eta Michael Tchekhov aktorearen biloba da, eta [[Anton Txekhov|Anton Chekhov]] idazle eta antzerkigilearen eta Ol'ga Leonardovna Knipperren birloba.

Berlinen hazita, Arteen Unibertsitatean (Kunstakademie) sartu zen [[eszenografia]] ikasteko asmoarekin; hala ere, laster aldatu zuen bere orientazioa, [[Munich|Munichen]] [[Antzezpen|antzezpena]] ikastea aukeratuz, Anne-Marie Hanschke eta Ernst Fritz Fürbringer -en zuzendaritzapean eta, ondoren, berriro Berlinen Marlise Ludwig-ekin.

Vera 1971ko ekainaren 6an agertu zen, ''Wir haben abgetrieben!(Abortoak izan ditugu!'') Mendebaldeko Alemaniako ''Stern'' aldizkariaren azaleko 28 emakumeetako bat. Gai horretan, 374 emakumek publikoki adierazi zuten haurdunaldi bukatuak izan zituztela, eta une hartan legez kontrakoa zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Stiftung Deutsches Historisches Museum, Stiftung Haus der Geschichte der Bundesrepublik|abizena=Deutschland|izenburua=Gerade auf LeMO gesehen: LeMO Objekt: Druckgut Stern &quot;Wir haben abgetrieben!&quot;|hizkuntza=de|url=https://www.hdg.de/lemo/bestand/objekt/druckgut-stern-wir-haben-abgetrieben.html|aldizkaria=www.hdg.de|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Publicado por Hortensia|abizena=Hernández|izenburua=Vera Tschechowa actriz comprometida con los derechos de las mujeres|url=http://www.heroinas.net/2019/07/vera-tschechowa.html|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;

=== Karrera profesionala ===
1957an egin zuen bere debuta zineman Heinz Erhardt -en ''Witwer mit fünf Töchtern'' (''Bost alabekin'' alarguna) filmean, eta orduz geroztik film ugari egin zituen bai Alemaniako zinemarako bai telebistarako.

''Das Brot der frühen Jahre'' filmean Ulla Wickweberen papera egin zuen 1962an, Deutscher Filmpreis saria jaso zuen, zinematografiaren arloan Alemaniako aitorpen gorena.

[[Fitxategi:Freseniusstr. 40.jpg|ezkerrera|thumb|200px|Eraikin horretan bizi izan zen [[Vera Tschechowa]] aktore alemaniar gaztea, [[Elvis Presley|Elvis Presleyk]] 1959ko martxoaren hasieran bisitatu zuenean.]]
Vera Tschechowa antzerki aktorea ere bada. 1959tik [[Berlin|Berlingo]] Volksbühne antzokian, eta ondoren [[Düsseldorf|Düsseldorfen]], antzeztu zuen. Garai hartan Alemanian [[soldadutza]] egiten ari zen [[Elvis Presley|Elvis Presleyrekin]] lagun egin  zen. 

1977an, orduan, ''Urrezko Kamera'' Saria jaso zuen [[ZDF]] telebista kate publikorako ''Zeit der Empfindsamkeit'' filmean egindako lanagatik. 

Bere ama [[Bremen (hiria)|Bremenen]] hegazkin istripu batean hil ostean, Vadim Glowna aktorearekin ezkondu zen 1967an. Berarekin 1980an sortu zuen ''Atossa-Produktion'' ekoiztetxea, 1981eko ''Desperado City'' filmaren ekoizlea[[Cannesko Zinemaldia|, Canneseko Zinemaldian saritua]], eta txekhovtarren familiaren sagako [[dokumental]] batena: ''Tschechow in meinem Leben'' ( ''The Tchekhovs in my). bizitza'' ).

[[1990eko hamarkada|Laurogeita hamarreko hamarkadan]] Vera Tschechowa telebistarako filmak interpretatzera itzuli zen, eta nahiago izan zuen pertsona ospetsuen irudi biografikoak marrazten zituen fikzioa ( [[Václav Havel]], [[Eduard Xevardnadze|Eduard Shevardnadze]], Klaus Maria Brandauer, [[Anthony Quinn]])

=== Bizitza pribatua ===
Peter Paschek zinema ekoizlearekin ezkonduta, Harmut Reck aktorearekin (1932-2001) aurreko harremanetik jaiotako seme bat du.

== Filmografia ==
[[Fitxategi:Ballerina e Buon Dio.jpg|eskuinera|thumb|250px|''Ballerina eta Buon Dio'' (1958) film italiarraren eszena, Antonio Leonviolarena]]
* ''Stalingradoko presoa'' (1958)
* ''Ballerina eta Jainko ona'' (1958)
* ''Katu-begietako neska'' (1958)
* ''Eta hau astelehen goizean'' (1959)
* ''Heriotza bikoitza'' (1960)
* ''Love at Twenty'' (1962)
* ''The Bloody Tomb'' (1964)
* ''Azal beroa asfaltoan'' (1966)
* Italiako bikoizketa-aktoreak ''Desperado City'', Vadim Glownaren eskutik (1981)
* ''A Case for Two'' (1987, telesaila, ''Lebenslänglich für einen Toten'' atala)
* ''Maitasuna, sexua eta Berlin'' (1991)
* ''Wolff - Polizia bat Berlinen'' (1993, ''Doppelt genäht'' atala)

== Italiako bikoizketa-aktoreak ==

* Renata Marini ''Ballerina and Good God'' -en

== Sariak ==
* 1977an, orduan, ''Urrezko Kamera'' Saria jaso zuen ZDF telebista kate publikorako ''Zeit der Empfindsamkeit'' filmean egindako lanagatik.

* 1980an sortu zuen ''Atossa-Produktion'' ekoiztetxea, 1981eko ''Desperado City'' filmaren ekoizlea[[Cannesko Zinemaldia|, Canneseko Zinemaldian saritua]], eta txekhovtarren familiaren sagako [[dokumental]] batena: ''Tschechow in meinem Leben'' ( ''The Tchekhovs in my). bizitza'')

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1940ko||Tschechowa, Vera}}
[[Kategoria:Alemaniarrak]]
[[Kategoria:Aktoreak]]
[[Kategoria:Emakume aktoreak]]
[[Kategoria:Zinema gidoilariak]]
[[Kategoria:Zinema zuzendariak]]
[[Kategoria:Emakume zinemagileak]]
[[Kategoria:Emakume zinema-gidoilariak]]</text>
      <sha1>32wkaefawamckjlkgdqm4ej5zx3p5wa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Atzapar urregorri</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063650</id>
    <revision>
      <id>9005503</id>
      <parentid>9004616</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:06:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorion</username>
        <id>44278</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2703" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa
| izena = Atzapar urregorria}}

'''Atzapar urregorria''' (''Ramaria aurea'', sinonimoa: ''Clavaria aurea'') [[onddo]] espezie bat da.

''Ramaria'' helduek kolore bera dute guztiek. Horregatik, kontsumitu behar badira, gazteak direnean jan behar dira.

== Deskribapena ==
'''Karpoforoa:''' 10 eta 14 cm arteko altuerakoa, enbor motza, lodia eta haragitsua, krema kolorekoa edo zuri-horixka zurbilekoa, adar askotan banatuta. Enborraren oinarria ez da inoiz gorriz koloreztatzen, ezta igurtziz ere. Adar lodiak, zilindrikoak, horiak, hori-arrautza kolorekoak eta zahartzean gorri-okre kolorekoak, adaxka zilindrikoetan banatuta eta muturra kamutsa edo koskaduna dute.

'''Haragia:''' Gorritzen eta kolorez aldatzen ez den kolore zurikoa, zaporea leuna eta atsegina du.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo|urtea=1987|izenburua=Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color|argitaletxea=Iberduero|orrialdea=570|ISBN=84-404-0530-8|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

'''Etimologia:''' ''Ramaria'' terminoa, latinetik dator, &quot;ramus&quot; hitzetik, adar, esan nahi du. ''Aurea'' epitetoa ere latinetik dator, &quot;aureus&quot; hitzetik, urre kolorekoa esan nahi du. Bere koloreagatik.

== Jangarritasuna ==
Gaztetan dastatu daiteke, baina balio gutxi du sukaldaritzan. Toxikoa gordinik eta kozinatuta purgatzailea izan daiteke, batez ere ale zaharrak kontsumitzen badira.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Palazon Lozano Fernando|urtea=2006|izenburua=Setas para todos|argitaletxea=JoseLuis Añanos Echo Editorial Pirineo|orrialdea=444|ISBN=84-87997-86-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Nahasketa arriskua ===
''Ramaria flava'' delakoarekin, honek sufre koloreko adarrak ditu eta enbor zuria, batzuetan kolore gorriz zikinduak. Dena den, oso zailak dira bereizten, batez ere aleak oso gazteak ez badira edo egoera onean ez badaude. Baita ''Ramaria Formosa'' eta ''Ramaria neoformosa'' toxikoekin ere, hauek izokin koloreko tonuengatik eta haragi apur bat garratzagatik bereizten dira.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Cetto, Bruno|urtea=1987|izenburua=Guia de los hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A. Barcelona|orrialdea=579|ISBN=84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

== Sasoia eta lekua ==
Udan eta udazkenean, hostoerorkorren eta koniferoen basoen lurrean.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Kutxa Fundazioa Sozial eta Kulturala|urtea=1992|izenburua=Euskal Herriko perretxikoak|argitaletxea=Litografía Danona s. coop.ltda.|orrialdea=340|ISBN=84-7173-211-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Banaketa eremua ===
Ipar Amerika, Europa.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Agaricomycetes]]</text>
      <sha1>0pmfy0swerasyigal0gza62tka38r8k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bakterio-populazioaren hazkundea</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063656</id>
    <revision>
      <id>9005528</id>
      <parentid>9004568</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:35:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Josu</username>
        <id>646</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3917" xml:space="preserve">{{lanean|Josu}}

'''Bakterio-populazioaren hazkundea''' [[bakterio]]en ugalketaren ondorioz mikrobio horien populazio batek bizi duen aldaketa numerikoari deritzo. Prozesu honen bitartez bakterioen zelulen kopurua asko handitzen da &lt;ref&gt; Madigan M.T., Martinko J.M., Parker J. Brock ''Mikroorganismoen biologia'' (2007) E.H.U-ak euskaratua: 137 orr. ISBN: 978-84-9860-026-1 &lt;/ref&gt;.

Jakina denez, bakterioak [[Erdibitze|erdibiditze]] izeneko prozesuaren bitartez ugaltzen dira. [[Mutazio]]rik gertatu ezean, erdibiditzearen ondorioz sortutako bi zelula alabak jatorrizko zelularen berdinak izango dira genetikoki.

Bakterioen ugalketa, beraz, 2 oinarriko [[progresio geometriko]]a da:  

&lt;center&gt; 2&lt;sup&gt;0&lt;/sup&gt; → 2&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; → 2&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; → 2&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; → → → → 2&lt;sup&gt;n&lt;/sup&gt;&lt;/center&gt;

Hazkunde horren formula matematikoa honako hau izanik:

&lt;center&gt; N = N&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; x 2&lt;sup&gt;n&lt;/sup&gt;&lt;/center&gt;

Non:

N= bakterioen kopurua amaieran;
N&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; = hasierako bakterioen kopurua eta
n = belaunaldien zenbakia

[[Escherichia coli]], [[hazkuntza-ingurune]] egoki batean, 20 minutuero erdibiditzen da. Horrek esan nahi du 48 ordutan 144 belaunaldi pasatu direla:

N = N&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; x 2&lt;sup&gt;n&lt;/sup&gt;

N = 1 x 2&lt;sup&gt;144&lt;/sup&gt;

Amaierako bakterioen kopurua egundokoa izango litzateke, baina praktikan bakterio asko hiltzen dira, amaierako kopurua txikiagoa izanik. Fase honetan bakterio-populazioaren hazkundea esponentziala da &lt;ref&gt; [https://web.archive.org/web/20071024061527/http://www.ifr.ac.uk/bacanova/project_backg.html Bacterial growth] Bacanova, 2008 &lt;/ref&gt;

Hasierako eta amaierako bakterioen kopurua ezagututa, erraza da belaunaldien kopurua ezagutzea:

&lt;center&gt; N = N&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; x 2&lt;sup&gt;n&lt;/sup&gt;&lt;/center&gt;

&lt;center&gt; log N = log N&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; + n log 2&lt;/center&gt;


&lt;center&gt; &lt;math display=&quot;block&quot;&gt;\boldsymbol n = \frac {\boldsymbol log N - log N0}{log 2}.&lt;/math&gt;&lt;/center&gt;

== Hazkundearen faseak ==

Bakterio-populazio baten hazkundeak ontzi itxi batean, edo kultura estatiko batean, fase desberdinak ditu, aldameneko irudian irudikatuta agertzen direnak.

[[Image:Bacterial growth en.svg|300px|right|thumb|Bakterio-populazio baten ohiko hazkuntza-kurba, itxura sigmoidala duena]]

Lau fase bereizten dira hazkundeari dagokionez: sortasun-fasea, fase esponentziala, fase egonkorra eta heriotza-fasea &lt;ref&gt; Madigan M.T., Martinko J.M., Parker J. Brock ''Mikroorganismoen biologia'' (2007) E.H.U-ak euskaratua: 139 orr. ISBN: 978-84-9860-026-1 &lt;/ref&gt;.

1.- Sortasun-fasean (Lag phase, ingelesez) bakterioak ingurugiroari moldatzen hasten dira. Fase honetan ez dago hazkunderik, bakterioak ez baitira ugaltzen. Mikrobioak hazten dira, baina haien kopurua egonkor mantentzen da. 

Bakterioak hazkuntza-ingurunera egokitzearen adibide bat [[entzima]] induzituen sintesia da: bakterio baten entzima guztiak ez dira aktiboak aldi berean, horietako batzuk (A hazkuntza-ingurunean behar ez direnak, adibidez) erreprimituta baitaude [[operoi]] batetik. Hala ere, B hazkuntza-ingurune batera pasatzean (A ez den beste batera), erreprimituta zeuden entzima horiek, B ingurune berri horretan beharrezkoak direnak, erreprimituta egoteari utzi eta sintetizatu egiten dira. Horregatik, bakterio bat hazkuntza-ingurune batean hazten hasten denean, ingurune horretan hazteko behar dituen entzimak sintetizatu behar ditu (hau da, denbora behar du, sortasun-fasea).

A izeneko ingurune batean hazten den bakterio-kultura bat inokulatzen bada fase esponentzialean beste ingurune batean, A ere bai, eta tenperatura berean, orduan ez da sortasun-faserik ikusten eta hazkunde esponentzialak abiadura berean jarraitzen du. Hala ere, A ingurunean hazten zen kultura esponentziala B ingurunean inokulatzen bada, badago sortasun-fasea (ingurunearen aldaketak egokitzeko denbora behar baitu).

2.- Fase esponentziala (Exponential phase, ingelesez):


== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}


[[Kategoria: Bakterioak]]</text>
      <sha1>2qapu10tn9d7xtiqbmg80k98q9pjl0y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Fabricio Ferrari</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063671</id>
    <revision>
      <id>9005456</id>
      <parentid>9005253</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:02:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2143" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa}}

'''Fabricio Ferrari Barceló''' (Santa Lucía, [[Canelones departamendua|Canelones]], [[1985]]eko [[ekainaren 3]]a), [[Uruguai]]ko txirrindulari ohia da. Diber Ferrari txirrindulariaren semea da. 2006. urtean, Europara etorri zen. Hemen, [[Euskaldun Txapelketa]], [[Bizkaiko Bira]] eta [[Goierriko Itzulia]] irabazi zituen, besteak beste. 

2010 eta 2020 bitartean izan zen profesionala. Ez zuen garaipenik lortu profesionaletan.

== Palmaresa ==
===Afizionatuetan===
'''2005'''
* [[Uruguaiko Itzulia|Uruguaiko Itzuli]]ko etapa 1 
'''2006'''
* [[Sollube Zirkuitua]]
* 2. [[Jose Mari Anza Memoriala]]n
* 3. [[Xanisteban Saria]]n
* 3. [[San Bartolome Sari Nagusia]]n
'''2007'''
* [[Euskaldun Txapelketa]]
* [[Eusebio Vélez Saria]]
* [[Jose Mari Anza Memoriala]]
* 2. [[San Martin Proba]]n
* 3. [[Xanisteban Saria]]n
* 3. [[San Pedro Saria]]n
'''2008'''
* [[Goierriko Itzulia]]
* [[Eusebio Vélez Saria]]
* [[San Gregorio Saria]]
* 2. [[San Martin Proba]]n
* 2. [[Dorletako Ama Saria]]n
* 3. [[Oroko Andre Maria Saria]]n
'''2009'''
* [[Bizkaiko Bira]]
* [[Euskaldun Txapelketa]]
* [[Pascuas Zirkuitua]]
* [[Urrakiko Igoera]]
* [[San Gregorio Saria]]
* 2. [[Jose Mari Anza Memoriala]]n
* 3. [[Xanisteban Saria]]n
* 3. [[Eusebio Vélez Saria]]n
* 3. [[Laudio Saria]]n
* 3. [[Altzoko Igoera]]n
===Profesionaletan===
'''2010'''
* 4. [[2010eko Laudioko Sari Nagusia|Laudioko Sari Nagusia]]n
'''2011'''
* [[Portugalgo Itzulia|Portugalgo Itzuli]]ko Mendiko sailkapena [[Fitxategi:Jersey polkadot.svg|20px]]
* 5. [[Romagnako Giroa]]n
'''2012'''
* 7. [[2012ko Ordiziako Klasika|Ordiziako Klasika]]n
'''2016'''
* 9. [[2016ko Miguel Indurain Sari Nagusia|Miguel Indurain Sari Nagusia]]n
'''2018'''
* 7. [[Matteotti Saria]]n
* 9. [[2018ko Getxoko Zirkuitua|Getxoko Zirkuitua]]n
'''2020'''
* 7. [[Serbiako Itzulia]]n

== Taldeak ==
* [[Burunda Txirrindulari Elkartea]] (2008-2009)
* [[Caja Rural-Seguros RGA|Caja Rural]] (2010-2018)
* [[Efapel]] (2019)
* SSOIS Miogee Cycling Team (2020)

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* {{ProCyclingStats}}

{{bizialdia|1985eko||Ferrari, Fabricio}}</text>
      <sha1>1gxqwyk44mc9u9mzebuz7vi67kk1pry</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005458</id>
      <parentid>9005456</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:02:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Kategoria:Txirrindulari ohiak]] gehitua [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2178" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa}}

'''Fabricio Ferrari Barceló''' (Santa Lucía, [[Canelones departamendua|Canelones]], [[1985]]eko [[ekainaren 3]]a), [[Uruguai]]ko txirrindulari ohia da. Diber Ferrari txirrindulariaren semea da. 2006. urtean, Europara etorri zen. Hemen, [[Euskaldun Txapelketa]], [[Bizkaiko Bira]] eta [[Goierriko Itzulia]] irabazi zituen, besteak beste. 

2010 eta 2020 bitartean izan zen profesionala. Ez zuen garaipenik lortu profesionaletan.

== Palmaresa ==
===Afizionatuetan===
'''2005'''
* [[Uruguaiko Itzulia|Uruguaiko Itzuli]]ko etapa 1 
'''2006'''
* [[Sollube Zirkuitua]]
* 2. [[Jose Mari Anza Memoriala]]n
* 3. [[Xanisteban Saria]]n
* 3. [[San Bartolome Sari Nagusia]]n
'''2007'''
* [[Euskaldun Txapelketa]]
* [[Eusebio Vélez Saria]]
* [[Jose Mari Anza Memoriala]]
* 2. [[San Martin Proba]]n
* 3. [[Xanisteban Saria]]n
* 3. [[San Pedro Saria]]n
'''2008'''
* [[Goierriko Itzulia]]
* [[Eusebio Vélez Saria]]
* [[San Gregorio Saria]]
* 2. [[San Martin Proba]]n
* 2. [[Dorletako Ama Saria]]n
* 3. [[Oroko Andre Maria Saria]]n
'''2009'''
* [[Bizkaiko Bira]]
* [[Euskaldun Txapelketa]]
* [[Pascuas Zirkuitua]]
* [[Urrakiko Igoera]]
* [[San Gregorio Saria]]
* 2. [[Jose Mari Anza Memoriala]]n
* 3. [[Xanisteban Saria]]n
* 3. [[Eusebio Vélez Saria]]n
* 3. [[Laudio Saria]]n
* 3. [[Altzoko Igoera]]n
===Profesionaletan===
'''2010'''
* 4. [[2010eko Laudioko Sari Nagusia|Laudioko Sari Nagusia]]n
'''2011'''
* [[Portugalgo Itzulia|Portugalgo Itzuli]]ko Mendiko sailkapena [[Fitxategi:Jersey polkadot.svg|20px]]
* 5. [[Romagnako Giroa]]n
'''2012'''
* 7. [[2012ko Ordiziako Klasika|Ordiziako Klasika]]n
'''2016'''
* 9. [[2016ko Miguel Indurain Sari Nagusia|Miguel Indurain Sari Nagusia]]n
'''2018'''
* 7. [[Matteotti Saria]]n
* 9. [[2018ko Getxoko Zirkuitua|Getxoko Zirkuitua]]n
'''2020'''
* 7. [[Serbiako Itzulia]]n

== Taldeak ==
* [[Burunda Txirrindulari Elkartea]] (2008-2009)
* [[Caja Rural-Seguros RGA|Caja Rural]] (2010-2018)
* [[Efapel]] (2019)
* SSOIS Miogee Cycling Team (2020)

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* {{ProCyclingStats}}

{{bizialdia|1985eko||Ferrari, Fabricio}}

[[Kategoria:Txirrindulari ohiak]]</text>
      <sha1>pv0sneb9r24o7hcpvin3zrif5hkhqut</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005545</id>
      <parentid>9005458</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:26:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Kategoria:Uruguaiko kirolariak]] gehitua [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2213" xml:space="preserve">{{Biografia infotaula automatikoa}}

'''Fabricio Ferrari Barceló''' (Santa Lucía, [[Canelones departamendua|Canelones]], [[1985]]eko [[ekainaren 3]]a), [[Uruguai]]ko txirrindulari ohia da. Diber Ferrari txirrindulariaren semea da. 2006. urtean, Europara etorri zen. Hemen, [[Euskaldun Txapelketa]], [[Bizkaiko Bira]] eta [[Goierriko Itzulia]] irabazi zituen, besteak beste. 

2010 eta 2020 bitartean izan zen profesionala. Ez zuen garaipenik lortu profesionaletan.

== Palmaresa ==
===Afizionatuetan===
'''2005'''
* [[Uruguaiko Itzulia|Uruguaiko Itzuli]]ko etapa 1 
'''2006'''
* [[Sollube Zirkuitua]]
* 2. [[Jose Mari Anza Memoriala]]n
* 3. [[Xanisteban Saria]]n
* 3. [[San Bartolome Sari Nagusia]]n
'''2007'''
* [[Euskaldun Txapelketa]]
* [[Eusebio Vélez Saria]]
* [[Jose Mari Anza Memoriala]]
* 2. [[San Martin Proba]]n
* 3. [[Xanisteban Saria]]n
* 3. [[San Pedro Saria]]n
'''2008'''
* [[Goierriko Itzulia]]
* [[Eusebio Vélez Saria]]
* [[San Gregorio Saria]]
* 2. [[San Martin Proba]]n
* 2. [[Dorletako Ama Saria]]n
* 3. [[Oroko Andre Maria Saria]]n
'''2009'''
* [[Bizkaiko Bira]]
* [[Euskaldun Txapelketa]]
* [[Pascuas Zirkuitua]]
* [[Urrakiko Igoera]]
* [[San Gregorio Saria]]
* 2. [[Jose Mari Anza Memoriala]]n
* 3. [[Xanisteban Saria]]n
* 3. [[Eusebio Vélez Saria]]n
* 3. [[Laudio Saria]]n
* 3. [[Altzoko Igoera]]n
===Profesionaletan===
'''2010'''
* 4. [[2010eko Laudioko Sari Nagusia|Laudioko Sari Nagusia]]n
'''2011'''
* [[Portugalgo Itzulia|Portugalgo Itzuli]]ko Mendiko sailkapena [[Fitxategi:Jersey polkadot.svg|20px]]
* 5. [[Romagnako Giroa]]n
'''2012'''
* 7. [[2012ko Ordiziako Klasika|Ordiziako Klasika]]n
'''2016'''
* 9. [[2016ko Miguel Indurain Sari Nagusia|Miguel Indurain Sari Nagusia]]n
'''2018'''
* 7. [[Matteotti Saria]]n
* 9. [[2018ko Getxoko Zirkuitua|Getxoko Zirkuitua]]n
'''2020'''
* 7. [[Serbiako Itzulia]]n

== Taldeak ==
* [[Burunda Txirrindulari Elkartea]] (2008-2009)
* [[Caja Rural-Seguros RGA|Caja Rural]] (2010-2018)
* [[Efapel]] (2019)
* SSOIS Miogee Cycling Team (2020)

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* {{ProCyclingStats}}

{{bizialdia|1985eko||Ferrari, Fabricio}}

[[Kategoria:Txirrindulari ohiak]]
[[Kategoria:Uruguaiko kirolariak]]</text>
      <sha1>grgp5mlj0ll9vu1c3rpo8x6qa3i3ej1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>José Rubén Zamora Marroquín</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063687</id>
    <revision>
      <id>9005603</id>
      <parentid>9005093</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:33:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sariak eta Aitortzak */ Esteka +</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9215" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''José Rubén Zamora Marroquín''' ([[Guatemala]], [[1956|1956ko]] [[Abuztuaren 19|abuztuaren 19a]]) ingeniari industriala da, enpresaburua, [[Kazetari|kazetaria]] eta Guatemalako hiru [[Egunkari|egunkariren]] sortzailea: ''Siglo Veintiuno'' (1990), ''[[El Periódico (Guatemala)|El Periódico]]'' (1996) eta ''Nuestro Diario'' (1998).&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=José Rubén Zamora, Guatemala|argitaletxea=International Press Institute|url=http://www.freemedia.at/awards/jose-ruben-zamora.html|accessdate=24 de agosto de 2012}}&lt;/ref&gt;

José Rubén Zamora Guatemalako gobernu desberdinen [[ustelkeria]] salatu du kazetaritzaren bitartez, adibide [[Otto Pérez Molina]], [[Jimmy Morales]] eta [[Alejandro Giammattei]]-ren gehiegikeriak azaleratzeko argitaratu dituen artikuluak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=&quot;Imagino que debe haber una conspiración&quot;: periodista José Rubén Zamora da declaraciones, rodeado de policías, al salir de su casa|hizkuntza=es|url=https://www.prensalibre.com/guatemala/justicia/imagino-que-debe-haber-una-conspiracion-periodista-jose-ruben-zamora-da-declaraciones-rodeado-de-policias-al-salir-de-su-casa-breaking/|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; [[Erdialdeko Amerika|Erdialdeko Amerikako]] kazetari independente nagusienetakotzat jotzen da Zamora.

== Biografia ==
2003an, 23 gizon armatu bere etxean sartu ziren eta bera eta bere senideak bahitu eta mehatxatu zituzten [[Alfonso Portillo]] Guatemalako presidentearen aurkako zenbait argitalpen idatzi zituelako egunkariak. World Association of Newspapers (WAN) babesa erakutsi zion eta Portillori gutuna idatzio zion erasoa salatuz, John R Hamilton Ameriketako Estatu Batuetako enbaxadorea Guatemalan babesa erakutsi zion ere.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Guatemala press freedom alarm|hizkuntza=en-GB|data=2003-06-28|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/3028928.stm|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Editor assaulted in Guatemala|hizkuntza=en-GB|data=2003-06-26|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/3021960.stm|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; 2005ean, Eduviges Funes indar armatuko kidea 16 urteko kartzela-zigorra jaso zuen bahiketarengandik, Belter Álvarez ordea aske geratu zen proba nahikoa ez zegoelarik. Biak ziren presidentearen segurtasunerako langileak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Former member of armed forces sentenced to 16 years in prison for his role in raid on publisher's home|hizkuntza=en-US|data=2005-03-01|url=https://ifex.org/former-member-of-armed-forces-sentenced-to-16-years-in-prison-for-his-role-in-raid-on-publishers-home/|aldizkaria=IFEX|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

2008an lagun batzuekin afaltzen zegoela Guatemalako Hiriko taberna batean, lagunak joan ziren eta bera ordaitzen geratu zenean bahitu zuten. Hurrengo egunean bere kotxea handik hurbil agertu zen, eta erailketaren zurrumurrua zabaldu ere. Zamora [[Chimaltenango|Chimaltenangon]] agertu zen, konortea galdurik eta erdi biluzik. [[Álvaro Colom|Alvaro Colom]] erasoa gaitzestu zuen eta [[Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegia|Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegiak]] babes neurriak eskatu zituen kazetariarentzat.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Brutally attacked in Guatemala...again|hizkuntza=en-US|data=2008-08-25|url=https://cpj.org/2008/08/brutally-attacked-in-guatemalaagain/|aldizkaria=Committee to Protect Journalists|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; 

2021eko urrian, Zamorak Guatemalako Fiskal Nagusiak, [[María Consuelo Porras|Consuelo Porras]], bere kontrako kasu bat eraikitzen ari zela salatu zuen.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izena=elPeriodico de|abizena=Guatemela|izenburua=Arrestan al periodista y presidente de elPeriódico, José Rubén Zamora|hizkuntza=es|data=2022-07-30|url=https://elperiodico.com.gt/lo-mas-importante-de-hoy/2022/07/29/arrestan-al-periodista-y-presidente-de-elperiodico-jose-ruben-zamora/|aldizkaria=elPeriodico|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; Urte berean, AECID eta [[EFE agentzia|EFE agentziak]] sortutako ''Espainiako Erregearen Nazioarteko Kazetaritza Sarietako'' bat jaso zuen ''El Periodico''-ren izenean.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=El Premio Rey de España significa un abrigo vital para El Periódico de Guatemala|hizkuntza=es|url=https://www.efe.com/efe/espana/cultura/el-premio-rey-de-espana-significa-un-abrigo-vital-para-periodico-guatemala/10005-4481224|aldizkaria=www.efe.com|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

2022ko uztailaren 29an, atxilotua izan zen, Rafael Curruchiche fiskalaren aginduz. Curruchiche ustelkeria kasuen ikerkekta oztopatzen duela salatu du [[Ameriketako Estatu Batuak]]. Hainbat elkarte, Guatemalako Kazetarien Elkartea adibide, prentsa askatasunaren aurkako neurria dela salatu dute, Polizia kazetariaren etxea eta egunkariaren bulegora miatzera sartu bazen ere, dirua garbitzeaz eta informazioaren salerosketa egozten diote. Zamorarekin batera, [[Samari Gómez Díaz]] atxilotu dute, uztez, sekretupeko informazia zabaltzeagatik.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Vehículos sin placas y policías con pasamontañas: así se efectuaron allanamientos en vivienda de director de elPeriódico|hizkuntza=es|url=https://www.prensalibre.com/guatemala/comunitario/vehiculos-sin-placas-y-policias-con-pasamontanas-asi-se-efectuaron-allanamientos-en-vivienda-de-director-de-elperiodico-breaking/|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=EFE|izenburua=Guatemala detiene a un reconocido periodista opositor al Gobierno de Giammattei|hizkuntza=es|data=2022-07-30|url=https://www.eldiario.es/politica/fuerzas-seguridad-allanan-vivienda-reconocido-periodista-guatemalteco_1_9212118.html|aldizkaria=ElDiario.es|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt; Atxilotuak [[Gose-greba|gose greba]] hasiko duela jakinarazi eta bere bizitzaren kontrako erasoak jaso ditzakeelaren beldur dela adierazi du.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=José Rubén Zamora se declara en huelga de hambre luego de su detención|hizkuntza=es|url=https://www.prensalibre.com/ahora/guatemala/justicia/jose-ruben-zamora-se-declara-en-huelga-de-hambre-luego-de-su-detencion/|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

Guatemalako Kazetarien Elkartearen aburuz, [[Alejandro Giammattei]]-ren gobernua hasi zenetik [[Prentsa-askatasun|prentsa askatasunaren]] aurkako 350 eraso eman dira Guatemalan. Kazetarien Behatokiak ere ardura azaldu du eta giza eskubideen urraketa areagotzen ari dela salatu du.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=APG señala que van 66 agresiones a libertad de expresión en el año y 350 ataques contra la prensa durante el gobierno de Giammattei|hizkuntza=es|url=https://www.prensalibre.com/guatemala/politica/apg-senala-que-van-66-agresiones-a-libertad-de-expresion-en-el-ano-y-350-ataques-contra-la-prensa-durante-el-gobierno-de-giammattei-breaking/|sartze-data=2022-07-30}}&lt;/ref&gt;

== Sariak eta Aitortzak ==

* 1995ean, International Press Freedom Awards saria jaso zuten, Kazetariak Babesteko Batzordeak emana.&lt;ref name=&quot;1991-1996 awards&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Journalists Receive 1996 Press Freedom Awards|argitaletxea=Committee to Protect Journalists|url=http://www.cpj.org/attacks96/frontmatter/ipfa.html|accessdate=11 de agosto de 2012}}&lt;/ref&gt;
* 1995ean, Maria Moors Cabot Prize, [[Columbia Unibertsitatea|Columbiako Unibertsitateak]] emandakoa.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=4 Win Prizes for Coverage of the Americas|data=26 de octubre de 1995|url=http://www.nytimes.com/1995/10/26/world/4-win-prizes-for-coverage-of-the-americas.html|lana=The New York Times|accessdate=24 de agosto de 2012}}&lt;/ref&gt;
* 2000. urtean, [[International Press Institute World Press Freedom Heroes|International Press Institutek XX. mendeko Kazetaritzaren Munduko 50 Heroietako]] bat ere izendatu zuen.
* 2003an, International Journalism Award, ''John S. and James L. Knight Foundation'' emana''.''&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Jose Carlos Zamora: Announcing Winners of Knight International Journalism Award|argitaletxea=John S. and James L. Knight Foundation|egilea=Jose Carlos Zamora|data=25 de junio de 2009|url=http://www.knightfoundation.org/press-room/speech/jose-carlos-zamora-announcing-winners-knight-inter/|accessdate=24 de agosto de 2012}}&lt;/ref&gt;
* 2014an, Guatemelako Ingeniarien Elkargoaren saria.
* 2015ean, [[Guatemalako San Carlos Unibertsitatea|Guatemalako San Carlos Unibertsitateko]] ikasle ospetsu izendatu zuten.
* 2015ean, Giza eskubideen defentsarako Myrna Mack saria ere jaso zuen, Guatemalako Giza Eskubideen Prokuradoretzak.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=http://www.dca.gob.gt/index.php/nacional/item/35114-pdh-reconoce-a-periodista-rub%C3%A9n-zamora|url=http://www.dca.gob.gt/index.php/nacional/item/35114-pdh-reconoce-a-periodista-rub%C3%A9n-zamora|accessdate=4 de enero de 2017}}&lt;/ref&gt;
* 2021ean, Iberoamerikako Komunikabide Nabariari Saria, Espainiako Erregearen Nazioarteko Kazetaritza Sarietako kategoria, [[Felipe VI.a Espainiakoa|Felipe VI.ak]] emana.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[El Periódico (Guatemala)|El Periodico]]
* [[International Press Institute World Press Freedom Heroes]]

== Kanpo estekak ==

{{bizialdia|1956ko||Zamora Marroquín, Jose Ruben}}

[[Kategoria:Guatemalarrak]]
[[Kategoria:Kazetariak]]
[[Kategoria:Guatemalako kazetariak]]</text>
      <sha1>nvqf6tshmu3iymhxdgtcf44s8trx4n5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Myrna Mack</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063697</id>
    <revision>
      <id>9005546</id>
      <parentid>9005101</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:27:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5261" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Myrna Elizabeth Mack Chang''' ([[Retalhuleu]], [[1949|1949ko]] [[Urriaren 24|urriaren 24a]] – [[1990|1990eko]] [[irailaren 11]]) [[Guatemala|Guatemalako]] [[Antropologia|antropologoa]] izan zen. [[Guatemalako Gerra Zibila|Gerra zibilak]] deserrotu zituen komunitateen egoera ikertu zuen. Guatemalako Indar Armatuen heriotzaren eskuadroi batek hil zuen, gobernuak [[Maien zibilizazioa|maien]] [[giza eskubideak]] urratzen zituela salatzeagatik. 2004an, [[Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegia|Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegiak]] ejerzitoaren esku-hartzea egon zela onartu eta familiari konponketa agindu zuen.

== Biografia ==
San Nikolas auzoan jaio zen, [[Retalhuleu (departamendua)|Retalhuleu]]. Ama [[Txinako Herri Errepublika|txinatarra]] zen eta aita [[Maien zibilizazioa|maia]].&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=El reconocimiento del estado por su responsabilidad en el asesinato de Myrna Mack es extemporáneo.|url=http://www.derechos.org/nizkor/guatemala/doc/myrna28.html|lana=www.derechos.org|accessdate=26 de octubre de 2020}}&lt;/ref&gt; Myrnak ahizpa txiki bat zuen, Helen. Antropologia ikasi zuen [[Erresuma Batua|Erresuma Batuan]], [[Manchester|Manchesterreko]] Unibertsitatean eta [[Durham|Durhameko]] Unibertsitatean.

1973ko azaroaren 16an jaio zen [[Lucrecia Hernández Mack]], Guatemalako mediku eta politikaria, eta 2016. urtean Guatemalako Osasun Ministerioaren buru izan zen lehen emakumea izan zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Biografía de Myrna Mack|argitaletxea=|egilea=|data=|url=http://avancso.org.gt/myrna-elizabeth-mack-chang/biografia/|lana=avancso.org.gt|accessdate=27 de julio de 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Hija de la antropóloga asesinada Mirna Mack, es la nueva Ministra de Salud Pública|data=26 de julio de 2016|url=http://lanoticiaenguatemala.com/hija-de-la-antropologa-asesinada-mirna-mack-es-la-nueva-ministra-de-salud-publica/|accessdate=27 de julio de 2016}}&lt;/ref&gt;

Guatemalara itzuli zenean, landa-lana zuzendu zuen gerra zibilak deserrotu zituen hainbat komunitatetan. Kausarekin bat egin zuen eta [[Giza eskubideak|giza eskubideen]] aldeko ekintzaile bihurtu zen. Komunitate indigenetan egindako lanetik abiatuta, gobernu-indarren erasoez jabetu zen. 1986an, Inforpress Centroamericanako lankide batzuekin, ''Asociación para el Avance de las Ciencias Sociales'' sortu zuen Guatemalan.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Biografía de Myrna Mack|argitaletxea=|egilea=|data=|url=http://avancso.org.gt/myrna-elizabeth-mack-chang/biografia/|lana=avancso.org.gt|accessdate=27 de julio de 2016}}&lt;/ref&gt;

[[Guatemalako Hiria|Guatemala Hiriko]] bulegoaren aurrean hil zuten, hogeita zazpi aldiz labaindu ondoren, [[Guatemalako Hiria|Guatemalako]] Indar Armatuen heriotzaren eskuadroi batek (ustez Ameriketako Eskolak sortua), [[Vinicio Cerezo|Marco Vinicio Cerezo]] demokrata kristauaren gobernuan (1986tik 1991ra presidente izan zen). 2004ko apirilean, [[Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegia|Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegiak]] zuzendutako epaiketa baten ondoren, eta [[Helen Mack]] ahizparen behin eta berriz eta aktibismo gogorragatik, Guatemalako gobernuak publikoki onartu zuen agenteek hilketa egin zutela eta familia konpontzeko neurriak ezarri zituztela.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Myrna Mack Chang Vs. Guatemala|argitaletxea=Corte Interamericana de Derechos Humanos|url=https://www.corteidh.or.cr/cf/jurisprudencia2/ficha_tecnica.cfm?nId_Ficha=287|lana=www.corteidh.or.cr|accessdate=26 de octubre de 2020}}&lt;/ref&gt;

== Myrna Mack Fundazioa ==
1993an, bere ahizpak, Helen Mack, Myrna Mack Fundazioa sortu zuen bere oroimenean. Erakundea, hasiera batean, Right Livelihood Award-eko funtsekin finantzatu zen, Helenek 1992ko abenduan jaso zuenn Bakearen Nobel Alternatiboa. Fundazioak, Myrna Macken eta Guatemalako gerra zibilaren ondorioz desagertutako beste batzuen hilketa argitzeko lan egin du.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=|izenburua=Helen Mack recibe el Premio Rey de España de Derechos Humanos|argitaletxea=|egilea=|data=2007|url=http://noticias.universia.es/vida-universitaria/noticia/2007/04/04/849090/helen-mack-recibe-premio-rey-espana-derechos-humanos.html|lana=Universia|accessdate=6 de agosto de 2016}}&lt;/ref&gt; Helburua Zuzenbideko Estatu Demokratikoa eraikitzen laguntzea da.&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Super|abizena=User|izenburua=Objetivos de la Fundación Myrna Mack|argitaletxea=|egilea=|data=|url=http://www.myrnamack.org.gt/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=10&amp;Itemid=119|lana=www.myrnamack.org.gt|accessdate=6 de agosto de 2016}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
*[[Helen Mack Chang]]
*[[Guatemalako Gerra Zibila]]

== Kanpo estekak ==
* {{Cite web|izenburua=Defensores de los Derechos Humanos: Myrna Mack|data=20 de junio de 2007|url=http://www.humanrightsfirst.org/defenders/hrd_guatemala/hrd_mack/hrd_mack.htm|accessdate=22 de septiembre de 2014}}
* {{Cite web|izenburua=Mack v. Guatemala|url=http://www1.umn.edu/humanrts/cases/1996/guatemala10-96.htm|accessdate=22 de septiembre de 2014}}

{{bizialdia|1949ko|1990ko|Mack, Myrna}}

[[Kategoria:Guatemalako giza eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Guatemalarrak]]
[[Kategoria:Emakume antropologoak]]
[[Kategoria:Eraildako emakumeak]]</text>
      <sha1>o41eluzz8k73yipfd40haybda2gm2u7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006190</id>
      <parentid>9005546</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:13:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5235" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Myrna Elizabeth Mack Chang''' ([[Retalhuleu]], [[Guatemala]], [[1949|1949ko]] [[Urriaren 24|urriaren 24a]] – [[Guatemalako Hiria]], [[1990|1990eko]] [[irailaren 11]]) [[Guatemala|Guatemalako]] [[Antropologia|antropologoa]] izan zen. [[Guatemalako Gerra Zibila|Gerra zibilak]] deserrotu zituen komunitateen egoera ikertu zuen. Guatemalako Indar Armatuen heriotzaren eskuadroi batek hil zuen, gobernuak [[Maien zibilizazioa|maien]] [[giza eskubideak]] urratzen zituela salatzeagatik. 2004an, [[Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegia|Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegiak]] ejertzitoaren esku-hartzea egon zela onartu eta familiari konponketa agindu zion.

== Biografia ==
San Nikolas auzoan jaio zen, [[Retalhuleu (departamendua)|Retalhuleun]]. Ama [[Txinako Herri Errepublika|txinatarra]] zen eta aita [[Maien zibilizazioa|maia]].&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=El reconocimiento del estado por su responsabilidad en el asesinato de Myrna Mack es extemporáneo.|url=http://www.derechos.org/nizkor/guatemala/doc/myrna28.html|lana=www.derechos.org|accessdate=26 de octubre de 2020}}&lt;/ref&gt; Myrnak ahizpa txiki bat zuen, Helen. Antropologia ikasi zuen [[Erresuma Batua|Erresuma Batuan]], [[Manchester|Manchesterreko]] Unibertsitatean eta [[Durham|Durhameko]] Unibertsitatean.

1973ko azaroaren 16an jaio zen [[Lucrecia Hernández Mack]], Guatemalako mediku eta politikaria, eta 2016. urtean Guatemalako Osasun Ministerioaren buru izan zen lehen emakumea izan zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Biografía de Myrna Mack|argitaletxea=|egilea=|data=|url=http://avancso.org.gt/myrna-elizabeth-mack-chang/biografia/|lana=avancso.org.gt|accessdate=27 de julio de 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Hija de la antropóloga asesinada Mirna Mack, es la nueva Ministra de Salud Pública|data=26 de julio de 2016|url=http://lanoticiaenguatemala.com/hija-de-la-antropologa-asesinada-mirna-mack-es-la-nueva-ministra-de-salud-publica/|accessdate=27 de julio de 2016}}&lt;/ref&gt;

Guatemalara itzuli zenean, landa-lana zuzendu zuen gerra zibilak deserrotu zituen hainbat komunitatetan. Kausarekin bat egin zuen eta [[Giza eskubideak|giza eskubideen]] aldeko ekintzaile bihurtu zen. Komunitate indigenetan egindako lanetik abiatuta, gobernu-indarren erasoez jabetu zen. 1986an, Inforpress Centroamericanako lankide batzuekin, ''Asociación para el Avance de las Ciencias Sociales'' sortu zuen Guatemalan.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Biografía de Myrna Mack|argitaletxea=|egilea=|data=|url=http://avancso.org.gt/myrna-elizabeth-mack-chang/biografia/|lana=avancso.org.gt|accessdate=27 de julio de 2016}}&lt;/ref&gt;

Guatemala Hiriko bulegoaren aurrean hil zuten, hogeita zazpi aldiz labaindu ondoren, Guatemalako Indar Armatuen heriotzaren eskuadroi batek (ustez Ameriketako Eskolak sortua), [[Vinicio Cerezo|Marco Vinicio Cerezo]] demokrata kristauaren gobernuan (1986tik 1991ra presidente izan zen). 2004ko apirilean, [[Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegia|Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegiak]] zuzendutako epaiketa baten ondoren, eta [[Helen Mack Chang]] ahizparen aktibismo gogorragatik, Guatemalako gobernuak publikoki onartu zuen agenteek hilketa egin zutela eta familiari konpontzeko neurriak esakini zizkion.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Myrna Mack Chang Vs. Guatemala|argitaletxea=Corte Interamericana de Derechos Humanos|url=https://www.corteidh.or.cr/cf/jurisprudencia2/ficha_tecnica.cfm?nId_Ficha=287|lana=www.corteidh.or.cr|accessdate=26 de octubre de 2020}}&lt;/ref&gt;

== Myrna Mack Fundazioa ==
1993an, bere ahizpak, Helen Mack, Myrna Mack Fundazioa sortu zuen bere oroimenean. Erakundea, hasiera batean, Right Livelihood Award-eko funtsekin finantzatu zen, Helenek 1992ko abenduan jaso zuen Bakearen Nobel Alternatiboa. Myrna Mack Fundazioak Guatemalako gerra zibilaren ondorioz desagertutako beste batzuen hilketa argitzeko lan egin du.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=|izenburua=Helen Mack recibe el Premio Rey de España de Derechos Humanos|argitaletxea=|egilea=|data=2007|url=http://noticias.universia.es/vida-universitaria/noticia/2007/04/04/849090/helen-mack-recibe-premio-rey-espana-derechos-humanos.html|lana=Universia|accessdate=6 de agosto de 2016}}&lt;/ref&gt; Helburua Zuzenbideko Estatu Demokratikoa eraikitzen laguntzea da.&lt;ref&gt;{{Cite web|izena=Super|abizena=User|izenburua=Objetivos de la Fundación Myrna Mack|argitaletxea=|egilea=|data=|url=http://www.myrnamack.org.gt/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=10&amp;Itemid=119|lana=www.myrnamack.org.gt|accessdate=6 de agosto de 2016}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
*[[Helen Mack Chang]]
*[[Guatemalako Gerra Zibila]]

== Kanpo estekak ==
* {{Cite web|izenburua=Defensores de los Derechos Humanos: Myrna Mack|data=20 de junio de 2007|url=http://www.humanrightsfirst.org/defenders/hrd_guatemala/hrd_mack/hrd_mack.htm|accessdate=22 de septiembre de 2014}}
* {{Cite web|izenburua=Mack v. Guatemala|url=http://www1.umn.edu/humanrts/cases/1996/guatemala10-96.htm|accessdate=22 de septiembre de 2014}}

{{bizialdia|1949ko|1990ko|Mack, Myrna}}

[[Kategoria:Guatemalako giza eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Guatemalarrak]]
[[Kategoria:Emakume antropologoak]]
[[Kategoria:Eraildako emakumeak]]</text>
      <sha1>8lcn873vz9j6o4cx5rbo4o3cz96m2dw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Helen Mack Chang</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063700</id>
    <revision>
      <id>9006183</id>
      <parentid>9005106</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:59:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4207" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Helen Mack Chang''' ([[Retalhuleu]], [[1952|1952ko]] [[urtarrilaren 19]]&lt;nowiki/&gt;a) [[Guatemala|Guatemalako]] enpresaburu eta [[Giza eskubideak|giza eskubideen]] arloko ekintzailea da. Giza eskubideen defendatzaile bihurtu zen, Guatemalako armadak 1990eko irailaren 11n [[Myrna Mack|Myrna Mack Chang]] [[Antropologo|antropologoa]] hil eta gero.&lt;ref name=&quot;autogenerated1&quot; /&gt; 

2004an,  [[Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegia|Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegiak]] Guatemala kondenatu zuen kasuarengatik eta herrialdeak kalte-ordaina ordaindu behar izan zien Macki eta haren familiari.

== Biografia ==
[[Guatemalako Gerra Zibila|Guatemalako gerra zibilean]], Myrna Mack, Helenen ahizpa maiekin aritu zen lanean eta gobernuak haien aurka egindako erasoen larritasuna azaldu zuen. Myrna labankadaz hil zuten 1990ean, [[Guatemalako Hiria|Guatemalako Hiriko]] bulegotik gertu.

Guatemalan justizia bila hamar urte baino gehiago eman ondoren, [[Washington|Washingtongo]] Giza Eskubideen Amerikarteko Batzordera eraman zuen, eta ondoren [[Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegia|Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegira]], [[Costa Rica|Costa Rican]].&lt;ref name=&quot;MMmurder&quot;&gt;[http://www.ghrc-usa.org/resources/important-cases/myrna-mack/#sthash.OB7v5A7N.dpuf &quot;Murder of Myrna Mack&quot;], Guatemala Human Rights Commission, 2011, accessed 14 June 2013&lt;/ref&gt; Bi urte geroago, Myrnaren hiltzaileetako bat, Noel de Jesús Beteta Alvarez, armadako sarjentu ohia, kondenatu egin zuten. Auzitegiak 25 urteko kartzela-zigorra ezarri zion. 2002an, Juan Valencia Osorio koronela zigortu zuten, hilketa agindu zuelako, eta 30 urteko kartzela-zigorra ezarri zioten. Erabakia apelazio-auzitegi batean ezeztatu zen 2003an. Guatemalako Gorte Gorenera eraman dute kasua. Kasu hori izan zen Guatemalako lehena, eta aurrekari bat ezarri zuen antzeko giza eskubideen kasuetarako.&lt;ref name=&quot;MMmurder&quot;&gt;[http://www.ghrc-usa.org/resources/important-cases/myrna-mack/#sthash.OB7v5A7N.dpuf &quot;Murder of Myrna Mack&quot;], Guatemala Human Rights Commission, 2011, accessed 14 June 2013&lt;/ref&gt;

1993an Helen Mack-ek Myrna Mack Fundazioa sortu eta bere zuzendari exekutiboa bihurtu zen.&lt;ref name=&quot;myrna-foundation&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fundación Myrna Mack|hizkuntza=es|url=http://www.myrnamack.org.gt/index.php|accessdate=3 June 2021}}&lt;/ref&gt; Myrna ahizparentzat justizia bilatzeaz gain, Fundazioak Guatemalan giza eskubideak sustatzeko beste jarduera eta programa askotan parte hartzen du. Gerraren biktimei laguntzen die eta herri indigenen garapen politiko eta ekonomikoa sustatzen du.

[[Álvaro Colom]] presidentearen zuzendaritzapean, Mack 2010ean izendatu zuten poliziaren ustelkeriari buruzko ikerketak zuzentzeko. Izendatu ondoren egindako lehen adierazpenetako batek esan zuen Guatemalako poliziaren soldata apalak eta lan-baldintza txarrak ustelkeriaren katalizatzaile giltzarriak zirela, eta aurre egin behar zitzaiela&quot;.&lt;ref name=&quot;MMmurder&quot;&gt;[http://www.ghrc-usa.org/resources/important-cases/myrna-mack/#sthash.OB7v5A7N.dpuf &quot;Murder of Myrna Mack&quot;], Guatemala Human Rights Commission, 2011, accessed 14 June 2013&lt;/ref&gt;

== Sariak eta Aitortzak ==

* 2011an, Ohorezko Legioaren Chevalierren intsignia Frantziako enbaxadoreak Guatemalan emana.
* 2010ean, Judith Lee Stronach Giza Eskubideen Saria, Justizia eta Kontu Emate Zentroak emana.&lt;ref name=&quot;ghrc&quot;&gt;[http://www.ghrc-usa.org/resources/important-cases/myrna-mack/#sthash.OB7v5A7N.dpuf &quot;Murder of Myrna Mack&quot;], Guatemala Human Rights Commission, 2011, accessed 13 June 2013&lt;/ref&gt;
* 2005ean, Notre Dame unibertsitatearen saria, Latinoamerikako Zerbitzu Publiko Goraipatuarentzat.
* 1992an, [[:en:Right_Livelihood_Award|Right Livelihood Award]], &quot;balio pertsonalagatik, justizia bilatzen jarraitzeagatik eta hiltzaile politikoen zigorgabetasunaren amaieragatik&quot;.&lt;ref name=&quot;ndprize&quot; /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Myrna Mack|Myrna Mack Chang]]
* [[Guatemalako Gerra Zibila]]

== Kanpo estekak ==
* [http://www.myrnamack.org.gt/index.php Myrna Mack Fundazioa] (gaztelaniaz)

{{bizialdia|1952ko||Mack Chang, Helen}}

[[Kategoria:Guatemalako giza eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Guatemalarrak]]</text>
      <sha1>h3awoed1hidp3egt33no7dt20156ch5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006184</id>
      <parentid>9006183</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:01:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>irudia gehitu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4362" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
[[Fitxategi:Embajador Arreaga en reunión con sociedad civil.jpg|eskuinera|thumb|260px|[[Helen Mack Chang]] eta Arreaga enbaxadorea bilera zibil batean]] 
'''Helen Mack Chang''' ([[Retalhuleu]], [[1952|1952ko]] [[urtarrilaren 19]]&lt;nowiki/&gt;a) [[Guatemala|Guatemalako]] enpresaburu eta [[Giza eskubideak|giza eskubideen]] arloko ekintzailea da. Giza eskubideen defendatzaile bihurtu zen, Guatemalako armadak 1990eko irailaren 11n [[Myrna Mack|Myrna Mack Chang]] [[Antropologo|antropologoa]] hil eta gero.&lt;ref name=&quot;autogenerated1&quot; /&gt; 

2004an,  [[Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegia|Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegiak]] Guatemala kondenatu zuen kasuarengatik eta herrialdeak kalte-ordaina ordaindu behar izan zien Macki eta haren familiari.

== Biografia ==
[[Guatemalako Gerra Zibila|Guatemalako gerra zibilean]], Myrna Mack, Helenen ahizpa maiekin aritu zen lanean eta gobernuak haien aurka egindako erasoen larritasuna azaldu zuen. Myrna labankadaz hil zuten 1990ean, [[Guatemalako Hiria|Guatemalako Hiriko]] bulegotik gertu.

Guatemalan justizia bila hamar urte baino gehiago eman ondoren, [[Washington|Washingtongo]] Giza Eskubideen Amerikarteko Batzordera eraman zuen, eta ondoren [[Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegia|Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegira]], [[Costa Rica|Costa Rican]].&lt;ref name=&quot;MMmurder&quot;&gt;[http://www.ghrc-usa.org/resources/important-cases/myrna-mack/#sthash.OB7v5A7N.dpuf &quot;Murder of Myrna Mack&quot;], Guatemala Human Rights Commission, 2011, accessed 14 June 2013&lt;/ref&gt; Bi urte geroago, Myrnaren hiltzaileetako bat, Noel de Jesús Beteta Alvarez, armadako sarjentu ohia, kondenatu egin zuten. Auzitegiak 25 urteko kartzela-zigorra ezarri zion. 2002an, Juan Valencia Osorio koronela zigortu zuten, hilketa agindu zuelako, eta 30 urteko kartzela-zigorra ezarri zioten. Erabakia apelazio-auzitegi batean ezeztatu zen 2003an. Guatemalako Gorte Gorenera eraman dute kasua. Kasu hori izan zen Guatemalako lehena, eta aurrekari bat ezarri zuen antzeko giza eskubideen kasuetarako.&lt;ref name=&quot;MMmurder&quot;&gt;[http://www.ghrc-usa.org/resources/important-cases/myrna-mack/#sthash.OB7v5A7N.dpuf &quot;Murder of Myrna Mack&quot;], Guatemala Human Rights Commission, 2011, accessed 14 June 2013&lt;/ref&gt;

1993an Helen Mack-ek Myrna Mack Fundazioa sortu eta bere zuzendari exekutiboa bihurtu zen.&lt;ref name=&quot;myrna-foundation&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Fundación Myrna Mack|hizkuntza=es|url=http://www.myrnamack.org.gt/index.php|accessdate=3 June 2021}}&lt;/ref&gt; Myrna ahizparentzat justizia bilatzeaz gain, Fundazioak Guatemalan giza eskubideak sustatzeko beste jarduera eta programa askotan parte hartzen du. Gerraren biktimei laguntzen die eta herri indigenen garapen politiko eta ekonomikoa sustatzen du.

[[Álvaro Colom]] presidentearen zuzendaritzapean, Mack 2010ean izendatu zuten poliziaren ustelkeriari buruzko ikerketak zuzentzeko. Izendatu ondoren egindako lehen adierazpenetako batek esan zuen Guatemalako poliziaren soldata apalak eta lan-baldintza txarrak ustelkeriaren katalizatzaile giltzarriak zirela, eta aurre egin behar zitzaiela&quot;.&lt;ref name=&quot;MMmurder&quot;&gt;[http://www.ghrc-usa.org/resources/important-cases/myrna-mack/#sthash.OB7v5A7N.dpuf &quot;Murder of Myrna Mack&quot;], Guatemala Human Rights Commission, 2011, accessed 14 June 2013&lt;/ref&gt;

== Sariak eta Aitortzak ==

* 2011an, Ohorezko Legioaren Chevalierren intsignia Frantziako enbaxadoreak Guatemalan emana.
* 2010ean, Judith Lee Stronach Giza Eskubideen Saria, Justizia eta Kontu Emate Zentroak emana.&lt;ref name=&quot;ghrc&quot;&gt;[http://www.ghrc-usa.org/resources/important-cases/myrna-mack/#sthash.OB7v5A7N.dpuf &quot;Murder of Myrna Mack&quot;], Guatemala Human Rights Commission, 2011, accessed 13 June 2013&lt;/ref&gt;
* 2005ean, Notre Dame unibertsitatearen saria, Latinoamerikako Zerbitzu Publiko Goraipatuarentzat.
* 1992an, [[:en:Right_Livelihood_Award|Right Livelihood Award]], &quot;balio pertsonalagatik, justizia bilatzen jarraitzeagatik eta hiltzaile politikoen zigorgabetasunaren amaieragatik&quot;.&lt;ref name=&quot;ndprize&quot; /&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==
* [[Myrna Mack|Myrna Mack Chang]]
* [[Guatemalako Gerra Zibila]]

== Kanpo estekak ==
* [http://www.myrnamack.org.gt/index.php Myrna Mack Fundazioa] (gaztelaniaz)

{{bizialdia|1952ko||Mack Chang, Helen}}

[[Kategoria:Guatemalako giza eskubideen aldeko ekintzaileak]]
[[Kategoria:Guatemalarrak]]</text>
      <sha1>5avachdo5yihtctyvb65euhl0zwbbq2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Ongietorri erregistroa/2022/07/31</title>
    <ns>4</ns>
    <id>1063728</id>
    <revision>
      <id>9005468</id>
      <parentid>9005372</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:08:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="574" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=Jan_castagno|contribs=0}}
{{WLE|user=Pmartinolli|contribs=0}}
{{WLE|user=NicoURG|contribs=0}}
{{WLE|user=J0rd1|contribs=0}}
{{WLE|user=R.G.|contribs=0}}
{{WLE|user=Blockheadedidest_186769|contribs=0}}
{{WLE|user=KongJungle|contribs=0}}
{{WLE|user=Koordiyera|contribs=0}}
{{WLE|user=Fascinating_Fantasy|contribs=0}}
{{WLE|user=Minaghahraman|contribs=0}}</text>
      <sha1>7i8kpsg5k4kr3ro14owfge5hfvlmpqs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005497</id>
      <parentid>9005468</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:50:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="613" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=Jan_castagno|contribs=0}}
{{WLE|user=Pmartinolli|contribs=0}}
{{WLE|user=NicoURG|contribs=0}}
{{WLE|user=J0rd1|contribs=0}}
{{WLE|user=R.G.|contribs=0}}
{{WLE|user=Blockheadedidest_186769|contribs=0}}
{{WLE|user=KongJungle|contribs=0}}
{{WLE|user=Koordiyera|contribs=0}}
{{WLE|user=Fascinating_Fantasy|contribs=0}}
{{WLE|user=Minaghahraman|contribs=0}}
{{WLE|user=Red_Phoenician|contribs=0}}</text>
      <sha1>naid8aktrleu3dzx5awx4d5vhs7l4z5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005569</id>
      <parentid>9005497</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:56:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="649" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=Jan_castagno|contribs=0}}
{{WLE|user=Pmartinolli|contribs=0}}
{{WLE|user=NicoURG|contribs=0}}
{{WLE|user=J0rd1|contribs=0}}
{{WLE|user=R.G.|contribs=0}}
{{WLE|user=Blockheadedidest_186769|contribs=0}}
{{WLE|user=KongJungle|contribs=0}}
{{WLE|user=Koordiyera|contribs=0}}
{{WLE|user=Fascinating_Fantasy|contribs=0}}
{{WLE|user=Minaghahraman|contribs=0}}
{{WLE|user=Red_Phoenician|contribs=0}}
{{WLE|user=Lojiphaudin|contribs=0}}</text>
      <sha1>hp1sfycponbjvttprxhnk6l662ih0t7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005671</id>
      <parentid>9005569</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:29:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="683" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=Jan_castagno|contribs=0}}
{{WLE|user=Pmartinolli|contribs=0}}
{{WLE|user=NicoURG|contribs=0}}
{{WLE|user=J0rd1|contribs=0}}
{{WLE|user=R.G.|contribs=0}}
{{WLE|user=Blockheadedidest_186769|contribs=0}}
{{WLE|user=KongJungle|contribs=0}}
{{WLE|user=Koordiyera|contribs=0}}
{{WLE|user=Fascinating_Fantasy|contribs=0}}
{{WLE|user=Minaghahraman|contribs=0}}
{{WLE|user=Red_Phoenician|contribs=0}}
{{WLE|user=Lojiphaudin|contribs=0}}
{{WLE|user=Victor_K2|contribs=0}}</text>
      <sha1>nuopxjb7v46dvuwjz8ovz7wj1cwqi5o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005680</id>
      <parentid>9005671</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:40:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="722" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=Jan_castagno|contribs=0}}
{{WLE|user=Pmartinolli|contribs=0}}
{{WLE|user=NicoURG|contribs=0}}
{{WLE|user=J0rd1|contribs=0}}
{{WLE|user=R.G.|contribs=0}}
{{WLE|user=Blockheadedidest_186769|contribs=0}}
{{WLE|user=KongJungle|contribs=0}}
{{WLE|user=Koordiyera|contribs=0}}
{{WLE|user=Fascinating_Fantasy|contribs=0}}
{{WLE|user=Minaghahraman|contribs=0}}
{{WLE|user=Red_Phoenician|contribs=0}}
{{WLE|user=Lojiphaudin|contribs=0}}
{{WLE|user=Victor_K2|contribs=0}}
{{WLE|user=Italia_Ispania|contribs=0}}</text>
      <sha1>pb4vw28n551ghr1tuhhpec85r9ai6cs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005710</id>
      <parentid>9005680</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:22:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="756" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=Jan_castagno|contribs=0}}
{{WLE|user=Pmartinolli|contribs=0}}
{{WLE|user=NicoURG|contribs=0}}
{{WLE|user=J0rd1|contribs=0}}
{{WLE|user=R.G.|contribs=0}}
{{WLE|user=Blockheadedidest_186769|contribs=0}}
{{WLE|user=KongJungle|contribs=0}}
{{WLE|user=Koordiyera|contribs=0}}
{{WLE|user=Fascinating_Fantasy|contribs=0}}
{{WLE|user=Minaghahraman|contribs=0}}
{{WLE|user=Red_Phoenician|contribs=0}}
{{WLE|user=Lojiphaudin|contribs=0}}
{{WLE|user=Victor_K2|contribs=0}}
{{WLE|user=Italia_Ispania|contribs=0}}
{{WLE|user=Kyleung05|contribs=0}}</text>
      <sha1>gau5gu4f3x9ngpo4v94ezmmsfsxgb32</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005774</id>
      <parentid>9005710</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:25:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="824" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=Jan_castagno|contribs=0}}
{{WLE|user=Pmartinolli|contribs=0}}
{{WLE|user=NicoURG|contribs=0}}
{{WLE|user=J0rd1|contribs=0}}
{{WLE|user=R.G.|contribs=0}}
{{WLE|user=Blockheadedidest_186769|contribs=0}}
{{WLE|user=KongJungle|contribs=0}}
{{WLE|user=Koordiyera|contribs=0}}
{{WLE|user=Fascinating_Fantasy|contribs=0}}
{{WLE|user=Minaghahraman|contribs=0}}
{{WLE|user=Red_Phoenician|contribs=0}}
{{WLE|user=Lojiphaudin|contribs=0}}
{{WLE|user=Victor_K2|contribs=0}}
{{WLE|user=Italia_Ispania|contribs=0}}
{{WLE|user=Kyleung05|contribs=0}}
{{WLE|user=Omnifalcon|contribs=0}}
{{WLE|user=Gono1112|contribs=0}}</text>
      <sha1>6ldz8ksyt8m2q207cmtwvihydlb7eaj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005795</id>
      <parentid>9005774</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:56:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="864" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=Jan_castagno|contribs=0}}
{{WLE|user=Pmartinolli|contribs=0}}
{{WLE|user=NicoURG|contribs=0}}
{{WLE|user=J0rd1|contribs=0}}
{{WLE|user=R.G.|contribs=0}}
{{WLE|user=Blockheadedidest_186769|contribs=0}}
{{WLE|user=KongJungle|contribs=0}}
{{WLE|user=Koordiyera|contribs=0}}
{{WLE|user=Fascinating_Fantasy|contribs=0}}
{{WLE|user=Minaghahraman|contribs=0}}
{{WLE|user=Red_Phoenician|contribs=0}}
{{WLE|user=Lojiphaudin|contribs=0}}
{{WLE|user=Victor_K2|contribs=0}}
{{WLE|user=Italia_Ispania|contribs=0}}
{{WLE|user=Kyleung05|contribs=0}}
{{WLE|user=Omnifalcon|contribs=0}}
{{WLE|user=Gono1112|contribs=0}}
{{WLE|user=JohnnyPedro1998|contribs=0}}</text>
      <sha1>lu8xotfap3wpktl1e13b188w4dbqt0s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Bozketak/Artikulu nabarmenduak/Proposamenak/Marie Curie</title>
    <ns>4</ns>
    <id>1063765</id>
    <revision>
      <id>9005476</id>
      <parentid>9005333</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:18:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1293" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Marie Curie]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:16, 31 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220731101645}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220731101645+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Biografia garrantzitsu bat, modu onean garatua {{u|Kilkerra}} wikilariaren eskutik. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:16, 31 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Marie_Curie&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:16, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 14:18, 31 uztaila 2022 (CEST)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>00uayjbperjqjr4ho35a9jtgv084ysf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005909</id>
      <parentid>9005476</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:01:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kilkerra</username>
        <id>1659</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1496" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Marie Curie]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:16, 31 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220731101645}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220731101645+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Biografia garrantzitsu bat, modu onean garatua {{u|Kilkerra}} wikilariaren eskutik. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:16, 31 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Marie_Curie&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:16, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 14:18, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Kilkerra|Kilkerra]] ([[Lankide eztabaida:Kilkerra|eztabaida]]) 00:01, 1 abuztua 2022 (CEST) (Ohar bat, {{u|Theklan}}ek aipatu nauen arren, banago {{u|Inazio Irizar}} zuela buruan.)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>dblem0uhh12ugt6wmhyzeh9bblnltm3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005910</id>
      <parentid>9005909</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:02:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kilkerra</username>
        <id>1659</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1497" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Marie Curie]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:16, 31 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220731101645}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220731101645+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Biografia garrantzitsu bat, modu onean garatua {{u|Kilkerra}} wikilariaren eskutik. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:16, 31 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Marie_Curie&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:16, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 14:18, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Kilkerra|Kilkerra]] ([[Lankide eztabaida:Kilkerra|eztabaida]]) 00:01, 1 abuztua 2022 (CEST) (Ohar bat, {{u|Theklan}}ek aipatu nauen arren, banago {{u|Iñazio Irizar}} zuela buruan.)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>3v5p4smxlk06mdsp4efiqhyl59jwnzr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006122</id>
      <parentid>9005910</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:47:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1607" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Marie Curie]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:16, 31 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220731101645}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220731101645+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Biografia garrantzitsu bat, modu onean garatua {{u|Kilkerra}} wikilariaren eskutik. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:16, 31 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Marie_Curie&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:16, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 14:18, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Kilkerra|Kilkerra]] ([[Lankide eztabaida:Kilkerra|eztabaida]]) 00:01, 1 abuztua 2022 (CEST) (Ohar bat, {{u|Theklan}}ek aipatu nauen arren, banago {{u|Iñazio Irizar}} zuela buruan.)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:47, 1 abuztua 2022 (CEST)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>j77ka9jw1gb79wc6z4yjl0a9f20m2iz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006172</id>
      <parentid>9006122</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:41:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Oraina</username>
        <id>42829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1811" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Marie Curie]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:16, 31 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220731101645}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220731101645+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Biografia garrantzitsu bat, modu onean garatua {{u|Kilkerra}} wikilariaren eskutik. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:16, 31 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Marie_Curie&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:16, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 14:18, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Kilkerra|Kilkerra]] ([[Lankide eztabaida:Kilkerra|eztabaida]]) 00:01, 1 abuztua 2022 (CEST) (Ohar bat, {{u|Theklan}}ek aipatu nauen arren, banago {{u|Iñazio Irizar}} zuela buruan.)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:47, 1 abuztua 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:41, 1 abuztua 2022 (CEST)-[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:41, 1 abuztua 2022 (CEST)


&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>ep6vvz1krh9n88pwesn4ap9x7f8owxg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Bozketak/Artikulu nabarmenduak/Proposamenak/Altzibiades</title>
    <ns>4</ns>
    <id>1063767</id>
    <revision>
      <id>9005479</id>
      <parentid>9005337</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:21:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1328" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Altzibiades]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:19, 31 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220731101938}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220731101938+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Gutxitan ikusten dugu iraganeko pertsona baten biografia hain osatua. Bibliografia osagarri multzo handia du, gainera. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:19, 31 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Altzibiades&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:19, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 14:21, 31 uztaila 2022 (CEST)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>p5tuomsy4gc9wafwria2qqob9m9ryiq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006123</id>
      <parentid>9005479</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:47:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1438" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Altzibiades]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:19, 31 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220731101938}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220731101938+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Gutxitan ikusten dugu iraganeko pertsona baten biografia hain osatua. Bibliografia osagarri multzo handia du, gainera. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:19, 31 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Altzibiades&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:19, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 14:21, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:47, 1 abuztua 2022 (CEST)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>rwwwh046tu7s0l38tcetfyi0rtm6d0e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006173</id>
      <parentid>9006123</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:42:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Oraina</username>
        <id>42829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1642" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Altzibiades]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:19, 31 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220731101938}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220731101938+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Gutxitan ikusten dugu iraganeko pertsona baten biografia hain osatua. Bibliografia osagarri multzo handia du, gainera. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:19, 31 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Altzibiades&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:19, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 14:21, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:47, 1 abuztua 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:42, 1 abuztua 2022 (CEST)-[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:42, 1 abuztua 2022 (CEST)


&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>26ce64616d5v0dsk7v949tl6926ggy4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Bozketak/Artikulu nabarmenduak/Proposamenak/Rabindranath Tagore</title>
    <ns>4</ns>
    <id>1063768</id>
    <revision>
      <id>9005482</id>
      <parentid>9005344</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:25:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1336" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Rabindranath Tagore]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:22, 31 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220731102210}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220731102210+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Wikipedia guztiek izan beharreko 1.000 artikuluen zerrendaren parte, biografia garrantzitsua eta ondo garatua. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:22, 31 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Rabindranath_Tagore&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:22, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 14:25, 31 uztaila 2022 (CEST)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>by9ze0vz6pyx4bxc4jtgjtptr1nf70d</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006124</id>
      <parentid>9005482</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:48:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1446" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Rabindranath Tagore]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:22, 31 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220731102210}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220731102210+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Wikipedia guztiek izan beharreko 1.000 artikuluen zerrendaren parte, biografia garrantzitsua eta ondo garatua. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:22, 31 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Rabindranath_Tagore&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:22, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 14:25, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:48, 1 abuztua 2022 (CEST)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>th2xrekko41w13ke9t6s5ndc2mszaqm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006174</id>
      <parentid>9006124</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:42:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Oraina</username>
        <id>42829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1650" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Rabindranath Tagore]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:22, 31 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220731102210}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220731102210+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Wikipedia guztiek izan beharreko 1.000 artikuluen zerrendaren parte, biografia garrantzitsua eta ondo garatua. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:22, 31 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Rabindranath_Tagore&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:22, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 14:25, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:48, 1 abuztua 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:42, 1 abuztua 2022 (CEST)-[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:42, 1 abuztua 2022 (CEST)


&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>n8celo9x9slcrknedpwts1487ftsexj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Bozketak/Artikulu nabarmenduak/Proposamenak/Franz Kafka</title>
    <ns>4</ns>
    <id>1063769</id>
    <revision>
      <id>9005486</id>
      <parentid>9005347</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:30:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1252" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Franz Kafka]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:24, 31 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220731102413}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220731102413+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Biografia garrantzitsua, oso ondo garatua. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:24, 31 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Franz_Kafka&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:24, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 14:30, 31 uztaila 2022 (CEST)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>bu3oy05pt65bc5df8z4vhinosnrj6f9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006125</id>
      <parentid>9005486</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:48:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikret8</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1362" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Franz Kafka]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:24, 31 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220731102413}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220731102413+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Biografia garrantzitsua, oso ondo garatua. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:24, 31 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Franz_Kafka&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:24, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 14:30, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:48, 1 abuztua 2022 (CEST)

&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>9xnhbex76gsn8iyxxau114xbv2sdbut</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006176</id>
      <parentid>9006125</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:47:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Oraina</username>
        <id>42829</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1566" xml:space="preserve">&lt;!--- ZATI HAU EZ ALDATU ---&gt;{|
|-
|style=&quot;border-left: 10px solid #F4A460; padding-left: 15px;&quot;|
===[[Franz Kafka]]===
&lt;!-- 

HEMENDIK BEHERA DAGOENA ALDATU

--&gt;
:&lt;small&gt;''Nork proposatua: [[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:24, 31 uztaila 2022 (CEST) (Bozketa epea: {{#time: Y-m-d |20220731102413}} egunetik &lt;span style=&quot;color: blue;&quot;&gt;{{#time: Y-m-d |20220731102413+30 days}} egunera arte&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color: black;&quot;&gt;)&lt;/span&gt;''&lt;/small&gt;

*{{Info}} ARTIKULUAREN MERITUAK: Biografia garrantzitsua, oso ondo garatua. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:24, 31 uztaila 2022 (CEST)
&lt;!---

▼▼▼▼▼  BOZKATZEKO EREMUA ▼▼▼▼▼

----&gt;
{{Lotura botoia|testua= Bozkatu |orrialdea=//eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Bozketak/Artikulu_nabarmenduak/Proposamenak/Franz_Kafka&amp;action=edit|kanpo=bai|logo=Symbol_songblocked_star.svg|color=urdin}}
#{{alde}}. --[[Lankide:Theklan|Theklan]] ([[Lankide eztabaida:Theklan|eztabaida]]) 12:24, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}}. -[[Lankide:Lainobeltz|Lainobeltz]] ([[Lankide eztabaida:Lainobeltz|eztabaida]]) 14:30, 31 uztaila 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Sikret8|Sikret8]] ([[Lankide eztabaida:Sikret8|eztabaida]]) 10:48, 1 abuztua 2022 (CEST)
#{{alde}} -[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:47, 1 abuztua 2022 (CEST)-[[Lankide:Oraina|Oraina]] ([[Lankide eztabaida:Oraina|eztabaida]]) 12:47, 1 abuztua 2022 (CEST)


&lt;!--- ▲▲▲▲▲  HEMENDIK BEHERA EZ ALDATU ▲▲▲▲▲ ---&gt;
----
|}</text>
      <sha1>dbmw16pjs4cz236b80xvyynb04y3cah</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Léon Augustin Lhermitte</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063785</id>
    <revision>
      <id>9005543</id>
      <parentid>9005428</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:10:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2451" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Léon Augustin Lhermitte''' ([[Mont-Saint-Père]], [[1844]]ko [[uztailaren 31]] - [[Paris]], [[1925]]eko [[uztailaren 28]]a) frantziar margolaria izan zen.

[[Lecoq de Boisbaudran]]en ikaslea izan zen eta errekonozimendua irabazi zuen 1864ko Parisko Aretoan erakusketa egin ondoren. Margolari naturalista izan zen, eta nekazariekin lan egindako landa-eszenengatik nabarmendu zen. [[Pastel (pintura)|Pastelaren]] erabilera berritzailea egin zuen.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;180&quot;&gt;
Lhermitte - Procession near Ploumanach, 1879.jpg|thumb|325px|Procession near Ploumanach
Beaux-Arts de Carcassonne - La Moisson (1874) - Léon Augustin Lhermitte 122x205.jpg|''La Moisson'' (Salon de 1874) &lt;br&gt; [[Musée des Beaux-Arts de Carcassonne]]
Léon Lhermitte Le marché de Ploudalmézeau.jpg|vignette|redresse|''Marché lieu de Ploudalmézeau, Bretagne'' (1877), huile sur toile, [[Londres]], [[Victoria and Albert Museum]].
Lhermitte La Paye des moissonneurs.jpg|''La Paye des moissonneurs'' (1882), [[Paris]], [[musée d'Orsay]].
Léon lhermitte Le VIn 2842.JPG|''Le Vin'' (1885), [[musée des Beaux-Arts de Reims]].
Lhermitte - Les Glaneurs, 1887.jpg|''Les Glaneuses'' (1887), [[Philadelphia Museum of Art]].
Leon-Augustin Lhermitte - Haymaking - Google Art Project.jpg|''La Fenaison'' (1887), [[Amsterdam]], [[Van Gogh Museum]].
Léon Augustin Lhermitte, 1890 - Leçon sur l’aluminium.jpg|''Leçon sur l’aluminium'' (1890), [[Paris]], [[Sorbonne]].
Lhermitte Léon Augustin Hafen v Granville a Abend Landesmuseum Hannover.JPG|''Le Port de Granville, le soir'' (1892), [[Hanovre]], [[musée de Basse-Saxe]].
Friend of the Humble (Supper at Emmaus). 1892. Léon-Augustin L'hermitte.jpg|''L'Ami des humbles (Le Souper à Emmaüs)'' (1892), [[musée des Beaux-Arts de Boston]].
Léon Augustin Lhermitte - Mujeres en la fuente.JPG|''Femmes à la source'' (1903), [[Mexico]], [[musée Soumaya]].
'Peasant Woman Resting' by Léon Lhermitte, Cincinnati Art Museum.JPG|''Paysanne se reposant'' (1903), [[Cincinnati Art Museum]].
Léon Augustin Lhermitte - Gleaning Women - Google Art Project.jpg|''Les Glaneuses'' (1920), [[Tokyo]], [[musée national de l'Art occidental]].
Léon Augustin Lhermitte - Woman with Child and Two Children.jpg|''Femme avec un nourrisson et deux enfants'', [[musée d'Art de Saint-Louis]].
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==

{{bizialdia|1844ko|1925eko|Lhermitte, Leon Augustin}}</text>
      <sha1>e24gd68nhzseovoxxpvdv0fhegd7oeq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005655</id>
      <parentid>9005543</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:15:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2551" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Léon Augustin Lhermitte''' ([[Mont-Saint-Père]], [[1844]]ko [[uztailaren 31]] - [[Paris]], [[1925]]eko [[uztailaren 28]]a) frantziar margolaria izan zen.

[[Lecoq de Boisbaudran]]en ikaslea izan zen eta errekonozimendua irabazi zuen 1864ko Parisko Aretoan erakusketa egin ondoren. Margolari naturalista izan zen, eta nekazariekin lan egindako landa-eszenengatik nabarmendu zen. [[Pastel (pintura)|Pastelaren]] erabilera berritzailea egin zuen.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;180&quot;&gt;
Lhermitte - Procession near Ploumanach, 1879.jpg|thumb|325px|Procession near Ploumanach
Beaux-Arts de Carcassonne - La Moisson (1874) - Léon Augustin Lhermitte 122x205.jpg|''La Moisson'' (Salon de 1874) &lt;br&gt; [[Musée des Beaux-Arts de Carcassonne]]
Léon Lhermitte Le marché de Ploudalmézeau.jpg|vignette|redresse|''Marché lieu de Ploudalmézeau, Bretagne'' (1877), huile sur toile, [[Londres]], [[Victoria and Albert Museum]].
Lhermitte La Paye des moissonneurs.jpg|''La Paye des moissonneurs'' (1882), [[Paris]], [[musée d'Orsay]].
Léon lhermitte Le VIn 2842.JPG|''Le Vin'' (1885), [[musée des Beaux-Arts de Reims]].
Lhermitte - Les Glaneurs, 1887.jpg|''Les Glaneuses'' (1887), [[Philadelphia Museum of Art]].
Leon-Augustin Lhermitte - Haymaking - Google Art Project.jpg|''La Fenaison'' (1887), [[Amsterdam]], [[Van Gogh Museum]].
Léon Augustin Lhermitte, 1890 - Leçon sur l’aluminium.jpg|''Leçon sur l’aluminium'' (1890), [[Paris]], [[Sorbonne]].
Lhermitte Léon Augustin Hafen v Granville a Abend Landesmuseum Hannover.JPG|''Le Port de Granville, le soir'' (1892), [[Hanovre]], [[musée de Basse-Saxe]].
Friend of the Humble (Supper at Emmaus). 1892. Léon-Augustin L'hermitte.jpg|''L'Ami des humbles (Le Souper à Emmaüs)'' (1892), [[musée des Beaux-Arts de Boston]].
Léon Augustin Lhermitte - Mujeres en la fuente.JPG|''Femmes à la source'' (1903), [[Mexico]], [[musée Soumaya]].
'Peasant Woman Resting' by Léon Lhermitte, Cincinnati Art Museum.JPG|''Paysanne se reposant'' (1903), [[Cincinnati Art Museum]].
Léon Augustin Lhermitte - Gleaning Women - Google Art Project.jpg|''Les Glaneuses'' (1920), [[Tokyo]], [[musée national de l'Art occidental]].
Léon Augustin Lhermitte - Woman with Child and Two Children.jpg|''Femme avec un nourrisson et deux enfants'', [[musée d'Art de Saint-Louis]].
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==

{{bizialdia|1844ko|1925eko|Lhermitte, Leon Augustin}}

[[Kategoria:XIX. mendeko Frantziako margolariak]]
[[Kategoria:XX. mendeko Frantziako margolariak]]</text>
      <sha1>oja7ct5jpdhqk97hbqy7d120efm9gqr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005657</id>
      <parentid>9005655</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:16:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2627" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Léon Augustin Lhermitte''' ([[Mont-Saint-Père]], [[1844]]ko [[uztailaren 31]] - [[Paris]], [[1925]]eko [[uztailaren 28]]a) frantziar margolaria izan zen.

[[Lecoq de Boisbaudran]]en ikaslea izan zen eta errekonozimendua irabazi zuen 1864ko Parisko Aretoan erakusketa egin ondoren. Margolari naturalista izan zen, eta nekazariekin lan egindako landa-eszenengatik nabarmendu zen. [[Pastel (pintura)|Pastelaren]] erabilera berritzailea egin zuen.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;180&quot;&gt;
Lhermitte - Procession near Ploumanach, 1879.jpg|thumb|325px|Procession near Ploumanach
Beaux-Arts de Carcassonne - La Moisson (1874) - Léon Augustin Lhermitte 122x205.jpg|''La Moisson'' (Salon de 1874) &lt;br&gt; [[Musée des Beaux-Arts de Carcassonne]]
Léon Lhermitte Le marché de Ploudalmézeau.jpg|vignette|redresse|''Marché lieu de Ploudalmézeau, Bretagne'' (1877), huile sur toile, [[Londres]], [[Victoria and Albert Museum]].
Lhermitte La Paye des moissonneurs.jpg|''La Paye des moissonneurs'' (1882), [[Paris]], [[musée d'Orsay]].
Léon lhermitte Le VIn 2842.JPG|''Le Vin'' (1885), [[musée des Beaux-Arts de Reims]].
Lhermitte - Les Glaneurs, 1887.jpg|''Les Glaneuses'' (1887), [[Philadelphia Museum of Art]].
Leon-Augustin Lhermitte - Haymaking - Google Art Project.jpg|''La Fenaison'' (1887), [[Amsterdam]], [[Van Gogh Museum]].
Léon Augustin Lhermitte, 1890 - Leçon sur l’aluminium.jpg|''Leçon sur l’aluminium'' (1890), [[Paris]], [[Sorbonne]].
Lhermitte Léon Augustin Hafen v Granville a Abend Landesmuseum Hannover.JPG|''Le Port de Granville, le soir'' (1892), [[Hanovre]], [[musée de Basse-Saxe]].
Friend of the Humble (Supper at Emmaus). 1892. Léon-Augustin L'hermitte.jpg|''L'Ami des humbles (Le Souper à Emmaüs)'' (1892), [[musée des Beaux-Arts de Boston]].
Léon Augustin Lhermitte - Mujeres en la fuente.JPG|''Femmes à la source'' (1903), [[Mexico]], [[musée Soumaya]].
'Peasant Woman Resting' by Léon Lhermitte, Cincinnati Art Museum.JPG|''Paysanne se reposant'' (1903), [[Cincinnati Art Museum]].
Léon Augustin Lhermitte - Gleaning Women - Google Art Project.jpg|''Les Glaneuses'' (1920), [[Tokyo]], [[musée national de l'Art occidental]].
Léon Augustin Lhermitte - Woman with Child and Two Children.jpg|''Femme avec un nourrisson et deux enfants'', [[musée d'Art de Saint-Louis]].
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==

{{bizialdia|1844ko|1925eko|Lhermitte, Leon Augustin}}

[[Kategoria:XIX. mendeko Frantziako margolariak]]
[[Kategoria:XX. mendeko Frantziako margolariak]]
[[Kategoria:Ohorezko Legioko komandanteak]]
[[Kategoria:Parisen hildakoak]]</text>
      <sha1>q0b6vy4cyy25qpyaaliw85qsjwtztpa</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005658</id>
      <parentid>9005657</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:18:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2660" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Léon Augustin Lhermitte''' ([[Mont-Saint-Père]], [[1844]]ko [[uztailaren 31]] - [[Paris]], [[1925]]eko [[uztailaren 28]]a) frantziar margolaria izan zen.

[[Lecoq de Boisbaudran]]en ikaslea izan zen eta errekonozimendua irabazi zuen 1864ko Parisko Aretoan erakusketa egin ondoren. Margolari naturalista izan zen, eta nekazariekin lan egindako landa-eszenengatik nabarmendu zen. [[Pastel (pintura)|Pastelaren]] erabilera berritzailea egin zuen.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;180&quot;&gt;
Lhermitte - Procession near Ploumanach, 1879.jpg|thumb|325px|Procession near Ploumanach
Beaux-Arts de Carcassonne - La Moisson (1874) - Léon Augustin Lhermitte 122x205.jpg|''La Moisson'' (Salon de 1874) &lt;br&gt; [[Musée des Beaux-Arts de Carcassonne]]
Léon Lhermitte Le marché de Ploudalmézeau.jpg|vignette|redresse|''Marché lieu de Ploudalmézeau, Bretagne'' (1877), huile sur toile, [[Londres]], [[Victoria and Albert Museum]].
Lhermitte La Paye des moissonneurs.jpg|''La Paye des moissonneurs'' (1882), [[Paris]], [[musée d'Orsay]].
Léon lhermitte Le VIn 2842.JPG|''Le Vin'' (1885), [[musée des Beaux-Arts de Reims]].
Lhermitte - Les Glaneurs, 1887.jpg|''Les Glaneuses'' (1887), [[Philadelphia Museum of Art]].
Leon-Augustin Lhermitte - Haymaking - Google Art Project.jpg|''La Fenaison'' (1887), [[Amsterdam]], [[Van Gogh Museum]].
Léon Augustin Lhermitte, 1890 - Leçon sur l’aluminium.jpg|''Leçon sur l’aluminium'' (1890), [[Paris]], [[Sorbonne]].
Lhermitte Léon Augustin Hafen v Granville a Abend Landesmuseum Hannover.JPG|''Le Port de Granville, le soir'' (1892), [[Hanovre]], [[musée de Basse-Saxe]].
Friend of the Humble (Supper at Emmaus). 1892. Léon-Augustin L'hermitte.jpg|''L'Ami des humbles (Le Souper à Emmaüs)'' (1892), [[musée des Beaux-Arts de Boston]].
Léon Augustin Lhermitte - Mujeres en la fuente.JPG|''Femmes à la source'' (1903), [[Mexico]], [[musée Soumaya]].
'Peasant Woman Resting' by Léon Lhermitte, Cincinnati Art Museum.JPG|''Paysanne se reposant'' (1903), [[Cincinnati Art Museum]].
Léon Augustin Lhermitte - Gleaning Women - Google Art Project.jpg|''Les Glaneuses'' (1920), [[Tokyo]], [[musée national de l'Art occidental]].
Léon Augustin Lhermitte - Woman with Child and Two Children.jpg|''Femme avec un nourrisson et deux enfants'', [[musée d'Art de Saint-Louis]].
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==

{{bizialdia|1844ko|1925eko|Lhermitte, Leon Augustin}}

[[Kategoria:Aisneko biografiak])
[[Kategoria:XIX. mendeko Frantziako margolariak]]
[[Kategoria:XX. mendeko Frantziako margolariak]]
[[Kategoria:Ohorezko Legioko komandanteak]]
[[Kategoria:Parisen hildakoak]]</text>
      <sha1>h906qjdv88x5o6nky6vo7pvperjvj98</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005659</id>
      <parentid>9005658</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:18:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2660" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Léon Augustin Lhermitte''' ([[Mont-Saint-Père]], [[1844]]ko [[uztailaren 31]] - [[Paris]], [[1925]]eko [[uztailaren 28]]a) frantziar margolaria izan zen.

[[Lecoq de Boisbaudran]]en ikaslea izan zen eta errekonozimendua irabazi zuen 1864ko Parisko Aretoan erakusketa egin ondoren. Margolari naturalista izan zen, eta nekazariekin lan egindako landa-eszenengatik nabarmendu zen. [[Pastel (pintura)|Pastelaren]] erabilera berritzailea egin zuen.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;180&quot;&gt;
Lhermitte - Procession near Ploumanach, 1879.jpg|thumb|325px|Procession near Ploumanach
Beaux-Arts de Carcassonne - La Moisson (1874) - Léon Augustin Lhermitte 122x205.jpg|''La Moisson'' (Salon de 1874) &lt;br&gt; [[Musée des Beaux-Arts de Carcassonne]]
Léon Lhermitte Le marché de Ploudalmézeau.jpg|vignette|redresse|''Marché lieu de Ploudalmézeau, Bretagne'' (1877), huile sur toile, [[Londres]], [[Victoria and Albert Museum]].
Lhermitte La Paye des moissonneurs.jpg|''La Paye des moissonneurs'' (1882), [[Paris]], [[musée d'Orsay]].
Léon lhermitte Le VIn 2842.JPG|''Le Vin'' (1885), [[musée des Beaux-Arts de Reims]].
Lhermitte - Les Glaneurs, 1887.jpg|''Les Glaneuses'' (1887), [[Philadelphia Museum of Art]].
Leon-Augustin Lhermitte - Haymaking - Google Art Project.jpg|''La Fenaison'' (1887), [[Amsterdam]], [[Van Gogh Museum]].
Léon Augustin Lhermitte, 1890 - Leçon sur l’aluminium.jpg|''Leçon sur l’aluminium'' (1890), [[Paris]], [[Sorbonne]].
Lhermitte Léon Augustin Hafen v Granville a Abend Landesmuseum Hannover.JPG|''Le Port de Granville, le soir'' (1892), [[Hanovre]], [[musée de Basse-Saxe]].
Friend of the Humble (Supper at Emmaus). 1892. Léon-Augustin L'hermitte.jpg|''L'Ami des humbles (Le Souper à Emmaüs)'' (1892), [[musée des Beaux-Arts de Boston]].
Léon Augustin Lhermitte - Mujeres en la fuente.JPG|''Femmes à la source'' (1903), [[Mexico]], [[musée Soumaya]].
'Peasant Woman Resting' by Léon Lhermitte, Cincinnati Art Museum.JPG|''Paysanne se reposant'' (1903), [[Cincinnati Art Museum]].
Léon Augustin Lhermitte - Gleaning Women - Google Art Project.jpg|''Les Glaneuses'' (1920), [[Tokyo]], [[musée national de l'Art occidental]].
Léon Augustin Lhermitte - Woman with Child and Two Children.jpg|''Femme avec un nourrisson et deux enfants'', [[musée d'Art de Saint-Louis]].
&lt;/gallery&gt;

== Kanpo estekak ==

{{bizialdia|1844ko|1925eko|Lhermitte, Leon Augustin}}

[[Kategoria:Aisneko biografiak]]
[[Kategoria:XIX. mendeko Frantziako margolariak]]
[[Kategoria:XX. mendeko Frantziako margolariak]]
[[Kategoria:Ohorezko Legioko komandanteak]]
[[Kategoria:Parisen hildakoak]]</text>
      <sha1>58qga0wlypv5bo77fh052r3e921ipyr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pagardi esneki berde</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063786</id>
    <redirect title="Pagadi-esneki berde" />
    <revision>
      <id>9005451</id>
      <timestamp>2022-07-31T11:59:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorion</username>
        <id>44278</id>
      </contributor>
      <comment>Zorion wikilariak «[[Pagardi esneki berde]]» orria «[[Pagadi-esneki berde]]» izenera aldatu du: euskarazko izena</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Pagadi-esneki berde]]</text>
      <sha1>466multm6wfrg12wpmlmxst9gvc64v0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eztabaida:Pagardi esneki berde</title>
    <ns>1</ns>
    <id>1063787</id>
    <redirect title="Eztabaida:Pagadi-esneki berde" />
    <revision>
      <id>9005453</id>
      <timestamp>2022-07-31T11:59:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorion</username>
        <id>44278</id>
      </contributor>
      <comment>Zorion wikilariak «[[Eztabaida:Pagardi esneki berde]]» orria «[[Eztabaida:Pagadi-esneki berde]]» izenera aldatu du: euskarazko izena</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="45" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Eztabaida:Pagadi-esneki berde]]</text>
      <sha1>mu61ue81s5pno37nn0zwegc6rm7cvv4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Fernanda Canales</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063788</id>
    <revision>
      <id>9005459</id>
      <timestamp>2022-07-31T12:03:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lurdeswiki</username>
        <id>108042</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:es:Special:Redirect/revision/143158541|Fernanda Canales]]» orriaren itzulpena eginez sortua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8089" xml:space="preserve"> 
[[Categoría:Mujeres]]


'''Fernanda Canales''' ([[Mexiko Hiria]], [[1974]]) arkitektoa, proiektugilea, kritikoa eta Mexikoko arkitekturaren sendatzailea da.

== Aipamen biografikoa ==

=== Aurrekariak ===
Arkitektura ikasi zuen Unibertsitate Iberoamerikarrean; 1997an graduatu zen ohorezko aipamenarekin eta tesi onenaren saria lortu zuen. Mexikoko Errepublikako Arkitektoen Elkargoaren Federazioak saritu zuen bere lan-ibilbideagatik, eta sari ugari jaso ditu bere ibilbidean zehar proiektu eta argitalpenengatik. Bartzelonako Arkitekturako Goi Eskola Teknikoan maisutza egin zuen, eta Madrilgo Unibertsitate Politeknikoan Arkitekturan doktorea da.


=== Karrera ===
Unibertsitate Iberoamerikarrean arkitekto ikasketak amaitu ondoren, irakasle izan zen bere unibertsitatean, Mexikoko Unibertsitate Nazional Autonomoko Arkitektura Fakultateko Max Cetto tailerrean eta CMASen, UPCrekin batera. Era berean, Bartzelonako ETSAB bezalako unibertsitateekin truke-programetan eta Mexikoko tailerretan irakasle izan da. Gainera, lehiaketa arkitektonikoetan epaimahaikide izan da eta nazioartean ezagunak diren proiektuen sorreran parte hartu du.


Arkitekto eta proiektugile gisa, Fernanda Canalesek nazioarteko bulegoetan lan egin du. Tokion, Japoniak Toyoo Itō Architects and Associates enpresan lan egin zuen, eta Bartzelonan, Espainian, Ignasi de Solà-Morales arkitektoaren bulegoan. Mexikon Fernanda Canales arkitektura-estudioaren sortzailea da, eta bertatik modu independentean lan egiten du. Lan askoren arkitektoa da, horietako asko bere diseinuagatik aintzatetsiak eta sarituak; horien artean, Elena Garro Kultur Etxea nabarmentzen da. Eraikuntzari buruz duen ikuspegia funtsezkoena bilatzean oinarritzen da. Arkitekto mexikarrarentzat, garrantzitsua da bezeroaren beharrei erantzutea, baita eraikitzen duenaren eta dagoen ingurunearen arteko loturari eustea ere. Bere ustez, arkitektura aldaketarako eragile bat da. Arkitekturaren eta hiriaren aurrean duen jarrera bere proposamen teorikoetan islatu da. Ikuspegi horretatik, Fernanda Canales kritikagile ezaguna da, aldi berean arkitekturaren teoria bihurtzen dena. 2005ean ''Espacios para la Cultura Abraham Zabludovsky'' argitaratu zuen beste egile batzuekin batera. 2008an, ''Central de Arquitectura'' argitaratu zuen, hainbat arlotan (etxebizitza, hotelak eta bulego-eraikinak, besteak beste) sortzen ari diren gazteen eta belaunaldien lanaren azterketa eta analisia. Mexikoko XX. mendeko 100x100 arkitektoen egilekidea da, Mexikon aztarna utzi zuten arkitektoen fitxategi eta hiztegi gisako bilduma, 2011n argitaratua. 2014an atera zen ''Arquitectura en México 1910-2010'' liburua. Mexikoko arkitektura modernoaren garapena azaltzen duen ikerketa sakona, testuingurua, sustraiak eta ondorioak emanez, eta ez da mugatzen arkitekturaren azterketara, baizik eta hirigintzarekin eta diseinuarekin lotzen du. Fernanda Canalesek aldizkarietan ere egiten du kritika, hala nola ''Letras Libres'', ''La Tempestad'' eta ''Domus'' aldizkarietan.


Museografo gisa, Arkitektura Mexikon 1910-2010 erakusketaren komisarioa izan da Iturbide Jauregian, 2014ko udaberrian eta udan ikusgai. Aurretik, 2013an, Kultura-kuradorea Eraikuntza atalean izan zen, Veneziako Bienalaren Nazioarteko 13. Erakusketaren aurkezpena, Monterreyko Fundidora Parkeko Sortzaileen Nabean, N.L. egin zen.

=== Goraipamenak ===

# The International Architecture Award, The Chicago Athenaeum Museum of Architecture and Design, 2014.&lt;ref name=&quot;Award&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=The International Arquitectur Awards|argitaletxea=(s.e)|data=(s.f)|url=https://chi-athenaeum.org/assets/pdf_archives/intarch/2014-IA%20WINNERS-LIST.pdf/|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;
# Urteko obra onenaren saria: Archdaily, 2014&lt;ref name=&quot;Award&quot; /&gt;
# Ohorezko aipamena: Noldi Schreck saria, 2014&lt;ref name=&quot;Noldi&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Premios Noldi Schreck 2014|argitaletxea=EnadiiMexico|data=(s.f)|url=http://www.enadiimexico.mx/entradas/premios-noldi-schreck-2014/|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;
# Antonio García Cubas saria 2014, Antropologia eta Historiako Institutu Nazionala, arte liburuaren kategoria, Arkitektura Mexikon 1900-2010, Modernitatearen eraikuntza Mexikon.
# Doktoretza Tesien Sari Berezia (2012-2013), Proiektu Arkitektonikoen Saila, Madrilgo Unibertsitate Politeknikoa.
# Elena Garro Kultur Etxeagatik Interior Design Best of the Year 2013 sarietan finalista izan zen.&lt;ref name=&quot;tesis&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Entregan Distinción al Centro Cultural Elena Garro|argitaletxea=(s.e)|data=(s.f)|url=http://www.proceso.com.mx/?p=363065/|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;
# IIDA Best Interior of Latin America &amp; the Caribbean saria, Elena Garro Kultur Etxeagatik, 2013
# T+L Design Awards 2014, Travel &amp; Leisure Awards, 2014.
# FONCA Sortzaileen Sistema Nazionaleko Artearen sortzailea, 2012-2015.
# Mexikoko Arkitektoen Elkargoaren Arkitekto Gazteen Saria, 2012.
# Cadizko Arkitektura eta Hirigintzako VIII. Bienal Iberoamerikarreko hautaketa, Maruma Etxea (2012)
# CEMEX saridun finalista, CEDIM Campuseko kategoria instituzionalean, 2009.
# CEMEX sariaren finalista, bizitoki-kategoria, M Casasengatik, 2009.
# FONCAren Sortzaile Gazteentzako Programaren beka, Mexiko, 2003-2004.
# 2000ko 30 lan onenetakoen artean, Ibérico jatetxeagatik, 2000.

=== Lanak ===

# Elena Garro Kultur Etxea: Fernanda Canales + Arkitektura 911sc. Coyoacán, Mexiko Hiriko Conchita auzoan dago. 1,358  m² ditu eta 2012an eraiki zen.&lt;ref name=&quot;Elena&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Proyectos|argitaletxea=Fernanda Canales|data=(s.f)|url=http://www.fernandacanales.com/index.php/proyectos/galeria/esp/5211c82c036fe25445743f2d13243403|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;
# R etxea: Barruti Federalean dago, 930  m² ditu eta 2011. urtean eraiki zen.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Copia archivada|url=http://www.revistacodigo.com/fernanda-canales-arquitectura-mexico-centro-cultural-elena-garro-modernidad-espacio-privado-publico/|accessdate=2 de febrero de 2015}}&lt;/ref&gt;
# Pabiloi ikusezina: Jerónimo Hagermanekin eta Cecilia León de la Barrarekin lankidetzan. Barruti Federalean egindako aldi baterako pabiloia. 63  m² ditu eta 2012an eraiki zen.&lt;ref name=&quot;Elena&quot; /&gt;
# Maruma etxea: Barruti Federalean dago, 500  m²-ko azalera du eta 2011n eraiki zen.
# Bigarren Mendeurreneko Arkurako lehiaketa: Arkitektura 911sc-rekin lankidetzan egina. 2009.
# CEDIM: Arquitectura 911sc-rekin lankidetzan. Monterrey, N.L.n dago. 5,000  m² ditu eta 2008an eraiki zen.
# UDG Arte Eszenikoen Zentroa: Arkitektura 911sc eta Alejandro Hernándezekin elkarlanean. Guadalajaran (JAL) dago, 23,000  m²-ko azalera du eta eraikitzen ari dira.

=== Argitalpenak ===

==== Liburuak ====

# Arquitectura en México 1900-2010: La construcción de la modernidad, Obras, arte, diseño y pensamiento. Fomento Cultural Banamex + Arquine, México.
# 100x100 Arquitectos del Siglo XX en México: Arquine, 2011. Egilekide.
# Central de Arquitectura, México: Arquine, 2009.
# Espacios Culturales, Abraham Zabludovsky, Arquine, 2005. Egilekide.
# México, The O´Neil Ford Duograph Series, The University of Texas at Austin, 2012. Egilekide.
# Guía Barragán, Arquine, 2002. Coordinadora Editorial.&lt;ref name=&quot;Libros&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Publicaciones libros|argitaletxea=Fernanda Canales|data=(s.f)|url=http://www.fernandacanales.com/index.php/publicaciones/index/libros/esp|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;

==== Saiakerak ====

# Proyecto Público, Indignados- LINKerentzat.
# El sueño atemporal. Letras libres aldizkariarentzat.
# Blanco sobre Blanco. La tempestad aldizkariarentzat.
# Arquitectura y Peregrinación.Tomo aldizkariarentzat.
# El arquitecto mexicano.Tomo aldizkariarentzat.
# Entre el recuerdo y la expectativa. Arquine aldizkariarentzat.
# The Olympic Games. Arquitectural Design aldizkariarentzat.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|2}}

== Kanpo estekak ==

* http://www.fernandacanales.com
{{Bizialdia|1974||Canales, Fernanda}}&lt;span&gt;&lt;/span&gt;
[[Categoría:Mujeres]]
[[Categoría:Nacidos en 1974]]
[[Categoría:Personas vivas]]
&lt;span&gt;&lt;/span&gt;

[[Kategoria:Emakume arkitektoak]]</text>
      <sha1>oquj32jfwcxxcrqiolyhvvaj1uxt5ba</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005462</id>
      <parentid>9005459</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:05:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lurdeswiki</username>
        <id>108042</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8014" xml:space="preserve"> 
{{biografia infotaula automatikoa}}{{Lanean|Lurdeswiki}}


'''Fernanda Canales''' ([[Mexiko Hiria]], [[1974]]) arkitektoa, proiektugilea, kritikoa eta Mexikoko arkitekturaren sendatzailea da.

== Aipamen biografikoa ==

=== Aurrekariak ===
Arkitektura ikasi zuen Unibertsitate Iberoamerikarrean; 1997an graduatu zen ohorezko aipamenarekin eta tesi onenaren saria lortu zuen. Mexikoko Errepublikako Arkitektoen Elkargoaren Federazioak saritu zuen bere lan-ibilbideagatik, eta sari ugari jaso ditu bere ibilbidean zehar proiektu eta argitalpenengatik. Bartzelonako Arkitekturako Goi Eskola Teknikoan maisutza egin zuen, eta Madrilgo Unibertsitate Politeknikoan Arkitekturan doktorea da.


=== Karrera ===
Unibertsitate Iberoamerikarrean arkitekto ikasketak amaitu ondoren, irakasle izan zen bere unibertsitatean, Mexikoko Unibertsitate Nazional Autonomoko Arkitektura Fakultateko Max Cetto tailerrean eta CMASen, UPCrekin batera. Era berean, Bartzelonako ETSAB bezalako unibertsitateekin truke-programetan eta Mexikoko tailerretan irakasle izan da. Gainera, lehiaketa arkitektonikoetan epaimahaikide izan da eta nazioartean ezagunak diren proiektuen sorreran parte hartu du.


Arkitekto eta proiektugile gisa, Fernanda Canalesek nazioarteko bulegoetan lan egin du. Tokion, Japoniak Toyoo Itō Architects and Associates enpresan lan egin zuen, eta Bartzelonan, Espainian, Ignasi de Solà-Morales arkitektoaren bulegoan. Mexikon Fernanda Canales arkitektura-estudioaren sortzailea da, eta bertatik modu independentean lan egiten du. Lan askoren arkitektoa da, horietako asko bere diseinuagatik aintzatetsiak eta sarituak; horien artean, Elena Garro Kultur Etxea nabarmentzen da. Eraikuntzari buruz duen ikuspegia funtsezkoena bilatzean oinarritzen da. Arkitekto mexikarrarentzat, garrantzitsua da bezeroaren beharrei erantzutea, baita eraikitzen duenaren eta dagoen ingurunearen arteko loturari eustea ere. Bere ustez, arkitektura aldaketarako eragile bat da. Arkitekturaren eta hiriaren aurrean duen jarrera bere proposamen teorikoetan islatu da. Ikuspegi horretatik, Fernanda Canales kritikagile ezaguna da, aldi berean arkitekturaren teoria bihurtzen dena. 2005ean ''Espacios para la Cultura Abraham Zabludovsky'' argitaratu zuen beste egile batzuekin batera. 2008an, ''Central de Arquitectura'' argitaratu zuen, hainbat arlotan (etxebizitza, hotelak eta bulego-eraikinak, besteak beste) sortzen ari diren gazteen eta belaunaldien lanaren azterketa eta analisia. Mexikoko XX. mendeko 100x100 arkitektoen egilekidea da, Mexikon aztarna utzi zuten arkitektoen fitxategi eta hiztegi gisako bilduma, 2011n argitaratua. 2014an atera zen ''Arquitectura en México 1910-2010'' liburua. Mexikoko arkitektura modernoaren garapena azaltzen duen ikerketa sakona, testuingurua, sustraiak eta ondorioak emanez, eta ez da mugatzen arkitekturaren azterketara, baizik eta hirigintzarekin eta diseinuarekin lotzen du. Fernanda Canalesek aldizkarietan ere egiten du kritika, hala nola ''Letras Libres'', ''La Tempestad'' eta ''Domus'' aldizkarietan.


Museografo gisa, Arkitektura Mexikon 1910-2010 erakusketaren komisarioa izan da Iturbide Jauregian, 2014ko udaberrian eta udan ikusgai. Aurretik, 2013an, Kultura-kuradorea Eraikuntza atalean izan zen, Veneziako Bienalaren Nazioarteko 13. Erakusketaren aurkezpena, Monterreyko Fundidora Parkeko Sortzaileen Nabean, N.L. egin zen.

=== Goraipamenak ===

# The International Architecture Award, The Chicago Athenaeum Museum of Architecture and Design, 2014.&lt;ref name=&quot;Award&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=The International Arquitectur Awards|argitaletxea=(s.e)|data=(s.f)|url=https://chi-athenaeum.org/assets/pdf_archives/intarch/2014-IA%20WINNERS-LIST.pdf/|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;
# Urteko obra onenaren saria: Archdaily, 2014&lt;ref name=&quot;Award&quot; /&gt;
# Ohorezko aipamena: Noldi Schreck saria, 2014&lt;ref name=&quot;Noldi&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Premios Noldi Schreck 2014|argitaletxea=EnadiiMexico|data=(s.f)|url=http://www.enadiimexico.mx/entradas/premios-noldi-schreck-2014/|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;
# Antonio García Cubas saria 2014, Antropologia eta Historiako Institutu Nazionala, arte liburuaren kategoria, Arkitektura Mexikon 1900-2010, Modernitatearen eraikuntza Mexikon.
# Doktoretza Tesien Sari Berezia (2012-2013), Proiektu Arkitektonikoen Saila, Madrilgo Unibertsitate Politeknikoa.
# Elena Garro Kultur Etxeagatik Interior Design Best of the Year 2013 sarietan finalista izan zen.&lt;ref name=&quot;tesis&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Entregan Distinción al Centro Cultural Elena Garro|argitaletxea=(s.e)|data=(s.f)|url=http://www.proceso.com.mx/?p=363065/|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;
# IIDA Best Interior of Latin America &amp; the Caribbean saria, Elena Garro Kultur Etxeagatik, 2013
# T+L Design Awards 2014, Travel &amp; Leisure Awards, 2014.
# FONCA Sortzaileen Sistema Nazionaleko Artearen sortzailea, 2012-2015.
# Mexikoko Arkitektoen Elkargoaren Arkitekto Gazteen Saria, 2012.
# Cadizko Arkitektura eta Hirigintzako VIII. Bienal Iberoamerikarreko hautaketa, Maruma Etxea (2012)
# CEMEX saridun finalista, CEDIM Campuseko kategoria instituzionalean, 2009.
# CEMEX sariaren finalista, bizitoki-kategoria, M Casasengatik, 2009.
# FONCAren Sortzaile Gazteentzako Programaren beka, Mexiko, 2003-2004.
# 2000ko 30 lan onenetakoen artean, Ibérico jatetxeagatik, 2000.

=== Lanak ===

# Elena Garro Kultur Etxea: Fernanda Canales + Arkitektura 911sc. Coyoacán, Mexiko Hiriko Conchita auzoan dago. 1,358  m² ditu eta 2012an eraiki zen.&lt;ref name=&quot;Elena&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Proyectos|argitaletxea=Fernanda Canales|data=(s.f)|url=http://www.fernandacanales.com/index.php/proyectos/galeria/esp/5211c82c036fe25445743f2d13243403|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;
# R etxea: Barruti Federalean dago, 930  m² ditu eta 2011. urtean eraiki zen.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Copia archivada|url=http://www.revistacodigo.com/fernanda-canales-arquitectura-mexico-centro-cultural-elena-garro-modernidad-espacio-privado-publico/|accessdate=2 de febrero de 2015}}&lt;/ref&gt;
# Pabiloi ikusezina: Jerónimo Hagermanekin eta Cecilia León de la Barrarekin lankidetzan. Barruti Federalean egindako aldi baterako pabiloia. 63  m² ditu eta 2012an eraiki zen.&lt;ref name=&quot;Elena&quot; /&gt;
# Maruma etxea: Barruti Federalean dago, 500  m²-ko azalera du eta 2011n eraiki zen.
# Bigarren Mendeurreneko Arkurako lehiaketa: Arkitektura 911sc-rekin lankidetzan egina. 2009.
# CEDIM: Arquitectura 911sc-rekin lankidetzan. Monterrey, N.L.n dago. 5,000  m² ditu eta 2008an eraiki zen.
# UDG Arte Eszenikoen Zentroa: Arkitektura 911sc eta Alejandro Hernándezekin elkarlanean. Guadalajaran (JAL) dago, 23,000  m²-ko azalera du eta eraikitzen ari dira.

=== Argitalpenak ===

==== Liburuak ====

# Arquitectura en México 1900-2010: La construcción de la modernidad, Obras, arte, diseño y pensamiento. Fomento Cultural Banamex + Arquine, México.
# 100x100 Arquitectos del Siglo XX en México: Arquine, 2011. Egilekide.
# Central de Arquitectura, México: Arquine, 2009.
# Espacios Culturales, Abraham Zabludovsky, Arquine, 2005. Egilekide.
# México, The O´Neil Ford Duograph Series, The University of Texas at Austin, 2012. Egilekide.
# Guía Barragán, Arquine, 2002. Coordinadora Editorial.&lt;ref name=&quot;Libros&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Publicaciones libros|argitaletxea=Fernanda Canales|data=(s.f)|url=http://www.fernandacanales.com/index.php/publicaciones/index/libros/esp|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;

==== Saiakerak ====

# Proyecto Público, Indignados- LINKerentzat.
# El sueño atemporal. Letras libres aldizkariarentzat.
# Blanco sobre Blanco. La tempestad aldizkariarentzat.
# Arquitectura y Peregrinación.Tomo aldizkariarentzat.
# El arquitecto mexicano.Tomo aldizkariarentzat.
# Entre el recuerdo y la expectativa. Arquine aldizkariarentzat.
# The Olympic Games. Arquitectural Design aldizkariarentzat.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|2}}

== Kanpo estekak ==

* http://www.fernandacanales.com
{{bizialdia|1974ko||Canales, Fernanda}}

[[Kategoria:Emakume arkitektoak]]</text>
      <sha1>982om2opvzrqvjujl48qvmzkscv8u9b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005471</id>
      <parentid>9005462</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:11:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lurdeswiki</username>
        <id>108042</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8007" xml:space="preserve"> 
{{biografia infotaula automatikoa}}{{Lanean|Lurdeswiki}}

'''Fernanda Canales''' ([[Mexiko Hiria]], [[1974]]) [[Arkitektura|arkitektoa]], proiektugilea, kritikoa eta [[Mexiko|Mexikoko]] Kultura-kuradorea da.

== Biografia ==

=== Aurrekariak ===
Arkitektura ikasi zuen Unibertsitate Iberoamerikarrean; 1997an graduatu zen ohorezko aipamenarekin eta tesi onenaren saria lortu zuen. Mexikoko Errepublikako Arkitektoen Elkargoaren Federazioak saritu zuen bere lan-ibilbideagatik, eta sari ugari jaso ditu bere ibilbidean zehar proiektu eta argitalpenengatik. Bartzelonako Arkitekturako Goi Eskola Teknikoan maisutza egin zuen, eta Madrilgo Unibertsitate Politeknikoan Arkitekturan doktorea da.
=== Karrera ===
Unibertsitate Iberoamerikarrean arkitekto ikasketak amaitu ondoren, irakasle izan zen bere unibertsitatean, Mexikoko Unibertsitate Nazional Autonomoko Arkitektura Fakultateko Max Cetto tailerrean eta CMASen, UPCrekin batera. Era berean, Bartzelonako ETSAB bezalako unibertsitateekin truke-programetan eta Mexikoko tailerretan irakasle izan da. Gainera, lehiaketa arkitektonikoetan epaimahaikide izan da eta nazioartean ezagunak diren proiektuen sorreran parte hartu du.

Arkitekto eta proiektugile gisa, Fernanda Canalesek nazioarteko bulegoetan lan egin du. Tokion, Japoniak Toyoo Itō Architects and Associates enpresan lan egin zuen, eta Bartzelonan, Espainian, Ignasi de Solà-Morales arkitektoaren bulegoan. Mexikon Fernanda Canales arkitektura-estudioaren sortzailea da, eta bertatik modu independentean lan egiten du. Lan askoren arkitektoa da, horietako asko bere diseinuagatik aintzatetsiak eta sarituak; horien artean, Elena Garro Kultur Etxea nabarmentzen da. Eraikuntzari buruz duen ikuspegia funtsezkoena bilatzean oinarritzen da. Arkitekto mexikarrarentzat, garrantzitsua da bezeroaren beharrei erantzutea, baita eraikitzen duenaren eta dagoen ingurunearen arteko loturari eustea ere. Bere ustez, arkitektura aldaketarako eragile bat da. Arkitekturaren eta hiriaren aurrean duen jarrera bere proposamen teorikoetan islatu da. Ikuspegi horretatik, Fernanda Canales kritikagile ezaguna da, aldi berean arkitekturaren teoria bihurtzen dena. 2005ean ''Espacios para la Cultura Abraham Zabludovsky'' argitaratu zuen beste egile batzuekin batera. 2008an, ''Central de Arquitectura'' argitaratu zuen, hainbat arlotan (etxebizitza, hotelak eta bulego-eraikinak, besteak beste) sortzen ari diren gazteen eta belaunaldien lanaren azterketa eta analisia. Mexikoko XX. mendeko 100x100 arkitektoen egilekidea da, Mexikon aztarna utzi zuten arkitektoen fitxategi eta hiztegi gisako bilduma, 2011n argitaratua. 2014an atera zen ''Arquitectura en México 1910-2010'' liburua. Mexikoko arkitektura modernoaren garapena azaltzen duen ikerketa sakona, testuingurua, sustraiak eta ondorioak emanez, eta ez da mugatzen arkitekturaren azterketara, baizik eta hirigintzarekin eta diseinuarekin lotzen du. Fernanda Canalesek aldizkarietan ere egiten du kritika, hala nola ''Letras Libres'', ''La Tempestad'' eta ''Domus'' aldizkarietan.

Museografo gisa, Arkitektura Mexikon 1910-2010 erakusketaren komisarioa izan da Iturbide Jauregian, 2014ko udaberrian eta udan ikusgai. Aurretik, 2013an, Kultura-kuradorea Eraikuntza atalean izan zen, Veneziako Bienalaren Nazioarteko 13. Erakusketaren aurkezpena, Monterreyko Fundidora Parkeko Sortzaileen Nabean, N.L. egin zen.

== Lanak ==
# Elena Garro Kultur Etxea: Fernanda Canales + Arkitektura 911sc. Coyoacán, Mexiko Hiriko Conchita auzoan dago. 1,358  m² ditu eta 2012an eraiki zen.&lt;ref name=&quot;Elena&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Proyectos|argitaletxea=Fernanda Canales|data=(s.f)|url=http://www.fernandacanales.com/index.php/proyectos/galeria/esp/5211c82c036fe25445743f2d13243403|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;
# R etxea: Barruti Federalean dago, 930  m² ditu eta 2011. urtean eraiki zen.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Copia archivada|url=http://www.revistacodigo.com/fernanda-canales-arquitectura-mexico-centro-cultural-elena-garro-modernidad-espacio-privado-publico/|accessdate=2 de febrero de 2015}}&lt;/ref&gt;
# Pabiloi ikusezina: Jerónimo Hagermanekin eta Cecilia León de la Barrarekin lankidetzan. Barruti Federalean egindako aldi baterako pabiloia. 63  m² ditu eta 2012an eraiki zen.&lt;ref name=&quot;Elena&quot; /&gt;
# Maruma etxea: Barruti Federalean dago, 500  m²-ko azalera du eta 2011n eraiki zen.
# Bigarren Mendeurreneko Arkurako lehiaketa: Arkitektura 911sc-rekin lankidetzan egina. 2009.
# CEDIM: Arquitectura 911sc-rekin lankidetzan. Monterrey, N.L.n dago. 5,000  m² ditu eta 2008an eraiki zen.
# UDG Arte Eszenikoen Zentroa: Arkitektura 911sc eta Alejandro Hernándezekin elkarlanean. Guadalajaran (JAL) dago, 23,000  m²-ko azalera du eta eraikitzen ari dira.

=== Argitalpenak ===

==== Liburuak ====

# Arquitectura en México 1900-2010: La construcción de la modernidad, Obras, arte, diseño y pensamiento. Fomento Cultural Banamex + Arquine, México.
# 100x100 Arquitectos del Siglo XX en México: Arquine, 2011. Egilekide.
# Central de Arquitectura, México: Arquine, 2009.
# Espacios Culturales, Abraham Zabludovsky, Arquine, 2005. Egilekide.
# México, The O´Neil Ford Duograph Series, The University of Texas at Austin, 2012. Egilekide.
# Guía Barragán, Arquine, 2002. Coordinadora Editorial.&lt;ref name=&quot;Libros&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Publicaciones libros|argitaletxea=Fernanda Canales|data=(s.f)|url=http://www.fernandacanales.com/index.php/publicaciones/index/libros/esp|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;

==== Saiakerak ====

# Proyecto Público, Indignados- LINKerentzat.
# El sueño atemporal. Letras libres aldizkariarentzat.
# Blanco sobre Blanco. La tempestad aldizkariarentzat.
# Arquitectura y Peregrinación.Tomo aldizkariarentzat.
# El arquitecto mexicano.Tomo aldizkariarentzat.
# Entre el recuerdo y la expectativa. Arquine aldizkariarentzat.
# The Olympic Games. Arquitectural Design aldizkariarentzat.

== Goraipamenak ==
# The International Architecture Award, The Chicago Athenaeum Museum of Architecture and Design, 2014.&lt;ref name=&quot;Award&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=The International Arquitectur Awards|argitaletxea=(s.e)|data=(s.f)|url=https://chi-athenaeum.org/assets/pdf_archives/intarch/2014-IA%20WINNERS-LIST.pdf/|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;
# Urteko obra onenaren saria: Archdaily, 2014&lt;ref name=&quot;Award&quot; /&gt;
# Ohorezko aipamena: Noldi Schreck saria, 2014&lt;ref name=&quot;Noldi&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Premios Noldi Schreck 2014|argitaletxea=EnadiiMexico|data=(s.f)|url=http://www.enadiimexico.mx/entradas/premios-noldi-schreck-2014/|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;
# Antonio García Cubas saria 2014, Antropologia eta Historiako Institutu Nazionala, arte liburuaren kategoria, Arkitektura Mexikon 1900-2010, Modernitatearen eraikuntza Mexikon.
# Doktoretza Tesien Sari Berezia (2012-2013), Proiektu Arkitektonikoen Saila, Madrilgo Unibertsitate Politeknikoa.
# Elena Garro Kultur Etxeagatik Interior Design Best of the Year 2013 sarietan finalista izan zen.&lt;ref name=&quot;tesis&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Entregan Distinción al Centro Cultural Elena Garro|argitaletxea=(s.e)|data=(s.f)|url=http://www.proceso.com.mx/?p=363065/|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;
# IIDA Best Interior of Latin America &amp; the Caribbean saria, Elena Garro Kultur Etxeagatik, 2013
# T+L Design Awards 2014, Travel &amp; Leisure Awards, 2014.
# FONCA Sortzaileen Sistema Nazionaleko Artearen sortzailea, 2012-2015.
# Mexikoko Arkitektoen Elkargoaren Arkitekto Gazteen Saria, 2012.
# Cadizko Arkitektura eta Hirigintzako VIII. Bienal Iberoamerikarreko hautaketa, Maruma Etxea (2012)
# CEMEX saridun finalista, CEDIM Campuseko kategoria instituzionalean, 2009.
# CEMEX sariaren finalista, bizitoki-kategoria, M Casasengatik, 2009.
# FONCAren Sortzaile Gazteentzako Programaren beka, Mexiko, 2003-2004.
# 2000ko 30 lan onenetakoen artean, Ibérico jatetxeagatik, 2000.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|2}}

== Kanpo estekak ==

* http://www.fernandacanales.com
{{bizialdia|1974ko||Canales, Fernanda}}

[[Kategoria:Emakume arkitektoak]]</text>
      <sha1>sjm5z6ep2ujnotu1353f83qlrhr4mvm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005483</id>
      <parentid>9005471</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:25:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lurdeswiki</username>
        <id>108042</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9468" xml:space="preserve"> 
{{biografia infotaula automatikoa}}{{Lanean|Lurdeswiki}}

'''Fernanda Canales''' ([[Mexiko Hiria]], [[1974]]) [[Arkitektura|arkitektoa]], proiektugilea, kritikoa eta [[Mexiko|Mexikoko]] Kultura-kuradorea da.

== Biografia ==

=== Aurrekariak ===
Arkitektura ikasi zuen Unibertsitate Iberoamerikarrean; 1997an graduatu zen ohorezko aipamenarekin eta tesi onenaren saria lortu zuen. Mexikoko Errepublikako Arkitektoen Elkargoaren Federazioak saritu zuen bere lan-ibilbideagatik, eta sari ugari jaso ditu bere ibilbidean zehar proiektu eta argitalpenengatik. Bartzelonako Arkitekturako Goi Eskola Teknikoan maisutza egin zuen, eta Madrilgo Unibertsitate Politeknikoan Arkitekturan doktorea da.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=FERNANDA CANALES|data=2014-05-12|url=https://web.archive.org/web/20140512130838/http://www.fernandacanales.com/index.php/sitio/perfil/esp|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
=== Karrera ===
Unibertsitate Iberoamerikarrean arkitekto ikasketak amaitu ondoren, irakasle izan zen bere unibertsitatean, Mexikoko Unibertsitate Nazional Autonomoko Arkitektura Fakultateko Max Cetto tailerrean eta CMASen, UPCrekin batera. Era berean, Bartzelonako ETSAB bezalako unibertsitateekin truke-programetan eta Mexikoko tailerretan irakasle izan da. Gainera, lehiaketa arkitektonikoetan epaimahaikide izan da eta nazioartean ezagunak diren proiektuen sorreran parte hartu du.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Arkitekto eta proiektugile gisa, Fernanda Canalesek nazioarteko bulegoetan lan egin du. Tokion, Japoniak Toyoo Itō Architects and Associates enpresan lan egin zuen, eta Bartzelonan, Espainian, Ignasi de Solà-Morales arkitektoaren bulegoan. Mexikon Fernanda Canales arkitektura-estudioaren sortzailea da, eta bertatik modu independentean lan egiten du. Lan askoren arkitektoa da, horietako asko bere diseinuagatik aintzatetsiak eta sarituak; horien artean, Elena Garro Kultur Etxea nabarmentzen da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Centro Cultural Elena Garro gana Premio Internacional “archdaily.com”|data=2015-11-17|url=https://web.archive.org/web/20151117031433/http://www.notimex.com.mx/acciones/verNota.php?clv=201795/|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Premios Noldi Schreck 2014 - Enadii México|data=2015-11-17|url=https://web.archive.org/web/20151117020223/http://www.enadiimexico.mx/entradas/premios-noldi-schreck-2014/|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;

Eraikuntzari buruz duen ikuspegia funtsezkoena bilatzean oinarritzen da. Arkitekto mexikarrarentzat, garrantzitsua da bezeroaren beharrei erantzutea, baita eraikitzen duenaren eta dagoen ingurunearen arteko loturari eustea ere. Bere ustez, arkitektura aldaketarako eragile bat da.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Fernanda Canales, arquitecta que conecta al exterior|hizkuntza=es|data=2012-12-28|url=https://www.excelsior.com.mx/2012/12/28/comunidad/876868|aldizkaria=Excélsior|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt; Arkitekturaren eta hiriaren aurrean duen jarrera bere proposamen teorikoetan islatu da. Ikuspegi horretatik, Fernanda Canales kritikagile ezaguna da, aldi berean arkitekturaren teoria bihurtzen dena. 2005ean ''Espacios para la Cultura Abraham Zabludovsky'' argitaratu zuen beste egile batzuekin batera.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; 2008an, ''Central de Arquitectura'' argitaratu zuen, hainbat arlotan (etxebizitza, hotelak eta bulego-eraikinak, besteak beste) sortzen ari diren gazteen eta belaunaldien lanaren azterketa eta analisia. Mexikoko XX. mendeko 100x100 arkitektoen egilekidea da, Mexikon aztarna utzi zuten arkitektoen fitxategi eta hiztegi gisako bilduma, 2011n argitaratua.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izenburua=Canales, Fernanda y Alejandro Hernández.100x100 arquitectos del siglo XX.|argitaletxea=Arquine|url=https://arquitecturaviva.com/libros/100x100-arquitectos-del-siglo-xx-en-mexico}}&lt;/ref&gt; 2014an atera zen ''Arquitectura en México 1910-2010'' liburua. Mexikoko arkitektura modernoaren garapena azaltzen duen ikerketa sakona, testuingurua, sustraiak eta ondorioak emanez, eta ez da mugatzen arkitekturaren azterketara, baizik eta hirigintzarekin eta diseinuarekin lotzen du.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izenburua=Canales, Fernanda ((s.f)). Arquitectura en México 1910-2010.|argitaletxea=Banamex.|url=https://arquitecturaviva.com/books/arquitectura-en-mexico-1900-2010}}&lt;/ref&gt; Fernanda Canalesek aldizkarietan ere egiten du kritika, hala nola ''Letras Libres'', ''La Tempestad'' eta ''Domus'' aldizkarietan.

Museografo gisa, Arkitektura Mexikon 1910-2010 erakusketaren komisarioa izan da Iturbide Jauregian, 2014ko udaberrian eta udan ikusgai. Aurretik, 2013an, Kultura-kuradorea Eraikuntza atalean izan zen, Veneziako Bienalaren Nazioarteko 13. Erakusketaren aurkezpena, Monterreyko Fundidora Parkeko Sortzaileen Nabean, N.L. egin zen.

== Lanak ==
# Elena Garro Kultur Etxea: Fernanda Canales + Arkitektura 911sc. Coyoacán, Mexiko Hiriko Conchita auzoan dago. 1,358  m² ditu eta 2012an eraiki zen.&lt;ref name=&quot;Elena&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Proyectos|argitaletxea=Fernanda Canales|data=(s.f)|url=http://www.fernandacanales.com/index.php/proyectos/galeria/esp/5211c82c036fe25445743f2d13243403|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;
# R etxea: Barruti Federalean dago, 930  m² ditu eta 2011. urtean eraiki zen.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Copia archivada|url=http://www.revistacodigo.com/fernanda-canales-arquitectura-mexico-centro-cultural-elena-garro-modernidad-espacio-privado-publico/|accessdate=2 de febrero de 2015}}&lt;/ref&gt;
# Pabiloi ikusezina: Jerónimo Hagermanekin eta Cecilia León de la Barrarekin lankidetzan. Barruti Federalean egindako aldi baterako pabiloia. 63  m² ditu eta 2012an eraiki zen.&lt;ref name=&quot;Elena&quot; /&gt;
# Maruma etxea: Barruti Federalean dago, 500  m²-ko azalera du eta 2011n eraiki zen.
# Bigarren Mendeurreneko Arkurako lehiaketa: Arkitektura 911sc-rekin lankidetzan egina. 2009.
# CEDIM: Arquitectura 911sc-rekin lankidetzan. Monterrey, N.L.n dago. 5,000  m² ditu eta 2008an eraiki zen.
# UDG Arte Eszenikoen Zentroa: Arkitektura 911sc eta Alejandro Hernándezekin elkarlanean. Guadalajaran (JAL) dago, 23,000  m²-ko azalera du eta eraikitzen ari dira.

=== Argitalpenak ===

==== Liburuak ====

# Arquitectura en México 1900-2010: La construcción de la modernidad, Obras, arte, diseño y pensamiento. Fomento Cultural Banamex + Arquine, México.
# 100x100 Arquitectos del Siglo XX en México: Arquine, 2011. Egilekide.
# Central de Arquitectura, México: Arquine, 2009.
# Espacios Culturales, Abraham Zabludovsky, Arquine, 2005. Egilekide.
# México, The O´Neil Ford Duograph Series, The University of Texas at Austin, 2012. Egilekide.
# Guía Barragán, Arquine, 2002. Coordinadora Editorial.&lt;ref name=&quot;Libros&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Publicaciones libros|argitaletxea=Fernanda Canales|data=(s.f)|url=http://www.fernandacanales.com/index.php/publicaciones/index/libros/esp|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;

==== Saiakerak ====

# Proyecto Público, Indignados- LINKerentzat.
# El sueño atemporal. Letras libres aldizkariarentzat.
# Blanco sobre Blanco. La tempestad aldizkariarentzat.
# Arquitectura y Peregrinación.Tomo aldizkariarentzat.
# El arquitecto mexicano.Tomo aldizkariarentzat.
# Entre el recuerdo y la expectativa. Arquine aldizkariarentzat.
# The Olympic Games. Arquitectural Design aldizkariarentzat.

== Goraipamenak ==
# The International Architecture Award, The Chicago Athenaeum Museum of Architecture and Design, 2014.&lt;ref name=&quot;Award&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=The International Arquitectur Awards|argitaletxea=(s.e)|data=(s.f)|url=https://chi-athenaeum.org/assets/pdf_archives/intarch/2014-IA%20WINNERS-LIST.pdf/|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;
# Urteko obra onenaren saria: Archdaily, 2014&lt;ref name=&quot;Award&quot; /&gt;
# Ohorezko aipamena: Noldi Schreck saria, 2014&lt;ref name=&quot;Noldi&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Premios Noldi Schreck 2014|argitaletxea=EnadiiMexico|data=(s.f)|url=http://www.enadiimexico.mx/entradas/premios-noldi-schreck-2014/|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;
# Antonio García Cubas saria 2014, Antropologia eta Historiako Institutu Nazionala, arte liburuaren kategoria, Arkitektura Mexikon 1900-2010, Modernitatearen eraikuntza Mexikon.
# Doktoretza Tesien Sari Berezia (2012-2013), Proiektu Arkitektonikoen Saila, Madrilgo Unibertsitate Politeknikoa.
# Elena Garro Kultur Etxeagatik Interior Design Best of the Year 2013 sarietan finalista izan zen.&lt;ref name=&quot;tesis&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Entregan Distinción al Centro Cultural Elena Garro|argitaletxea=(s.e)|data=(s.f)|url=http://www.proceso.com.mx/?p=363065/|accessdate=24 de enero de 2014}}&lt;/ref&gt;
# IIDA Best Interior of Latin America &amp; the Caribbean saria, Elena Garro Kultur Etxeagatik, 2013
# T+L Design Awards 2014, Travel &amp; Leisure Awards, 2014.
# FONCA Sortzaileen Sistema Nazionaleko Artearen sortzailea, 2012-2015.
# Mexikoko Arkitektoen Elkargoaren Arkitekto Gazteen Saria, 2012.
# Cadizko Arkitektura eta Hirigintzako VIII. Bienal Iberoamerikarreko hautaketa, Maruma Etxea (2012)
# CEMEX saridun finalista, CEDIM Campuseko kategoria instituzionalean, 2009.
# CEMEX sariaren finalista, bizitoki-kategoria, M Casasengatik, 2009.
# FONCAren Sortzaile Gazteentzako Programaren beka, Mexiko, 2003-2004.
# 2000ko 30 lan onenetakoen artean, Ibérico jatetxeagatik, 2000.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|2}}

== Kanpo estekak ==

* http://www.fernandacanales.com
{{bizialdia|1974ko||Canales, Fernanda}}

[[Kategoria:Emakume arkitektoak]]</text>
      <sha1>9w9vt7y5hs4lclf9gll24o27ukd8s01</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Minaghahraman</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063789</id>
    <revision>
      <id>9005467</id>
      <timestamp>2022-07-31T12:08:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="135" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 14:08, 31 uztaila 2022 (CEST)</text>
      <sha1>es7p28z6p5khufqik74w9drlfjwjadj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mendekotasun kimiko</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063790</id>
    <revision>
      <id>9005478</id>
      <timestamp>2022-07-31T12:21:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala. 2022ko udan Euskal Herriko festetan horrelako erasoak nabaritu ziren. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]]...   Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txiki...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1669" xml:space="preserve">'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala. 2022ko udan Euskal Herriko festetan horrelako erasoak nabaritu ziren. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]]...  
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzea izan daitek.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Lehenengo hamarkadan sumisio hori bereziki edarietan substantzia horiek botata bilatzen zen.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten drogetan, alkoholean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendetasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]</text>
      <sha1>9e5lyi53zgrrayd779ypuqqg9ev4iz2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005544</id>
      <parentid>9005478</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:21:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1695" xml:space="preserve">'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala. 2022ko udan Euskal Herriko festetan horrelako erasoak nabaritu ziren. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]]...  
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzea izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Lehenengo hamarkadan sumisio hori bereziki edarietan substantzia horiek botata bilatzen zen.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten drogetan, alkoholean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendetasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]</text>
      <sha1>h49bfrvsndevm8f09j6nqfpx2479p3z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005602</id>
      <parentid>9005544</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:33:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3562" xml:space="preserve">'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala. 2022ko udan Euskal Herriko festetan horrelako erasoak nabaritu ziren. 

== Erabilitako substantziak ==
Luisa Garcíaren arabera, Bartzelonako Clínic ospitaletik zera dio: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dute. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzea izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Dena dela, lehenengo hamarkadan sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastuta bilatzen zen.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten drogetan, alkoholean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendetasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen konzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta zenbait tokitan edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan dira gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatzea. Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]</text>
      <sha1>nvhvawjdym7q5ccgsogsdajmx4jgx4m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005607</id>
      <parentid>9005602</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:36:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3684" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Electronic dance music venues|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]

'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala. 2022ko udan Euskal Herriko festetan horrelako erasoak nabaritu ziren. 

== Erabilitako substantziak ==
Luisa Garcíaren arabera, Bartzelonako Clínic ospitaletik zera dio: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dute. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzea izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Dena dela, lehenengo hamarkadan sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastuta bilatzen zen.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten drogetan, alkoholean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendetasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen konzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta zenbait tokitan edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan dira gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatzea. Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]</text>
      <sha1>700zr38eqmb06rn8fkjg22djwf7ry6a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005609</id>
      <parentid>9005607</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:37:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3672" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Haifa 3670-11.jpg|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]

'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala. 2022ko udan Euskal Herriko festetan horrelako erasoak nabaritu ziren. 

== Erabilitako substantziak ==
Luisa Garcíaren arabera, Bartzelonako Clínic ospitaletik zera dio: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dute. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzea izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Dena dela, lehenengo hamarkadan sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastuta bilatzen zen.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten drogetan, alkoholean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendetasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen konzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta zenbait tokitan edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan dira gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatzea. Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]</text>
      <sha1>jepfihpin3lsad06a40z9v8c9sxok3u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005613</id>
      <parentid>9005609</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:39:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3951" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Haifa 3670-11.jpg|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]
[[Fitxategi:14 de julio día de despedidas (42936207305).jpg|thumb|250px|2022ko Euskal Herriko festetan ziztaden salaketa ugari jaso ziren.]]
'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala. 2022ko udan Euskal Herriko festetan horrelako erasoak salatu ziren.&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/es/info/noticia/20220727/sexu-erasoen-salaketak-48-igo-dira-bizkaia-araba-eta-gipuzkoan-2019arekin-alderatuz&lt;/ref&gt; 

== Erabilitako substantziak ==
Luisa Garcíaren arabera, Bartzelonako Clínic ospitaletik zera dio: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dute. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzea izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Dena dela, lehenengo hamarkadan sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastuta bilatzen zen.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten drogetan, alkoholean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendetasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen konzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta zenbait tokitan edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan dira gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatzea. Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]</text>
      <sha1>mxdyb8m45tpyuz0k7sgh2b8sc8sn2cj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005628</id>
      <parentid>9005613</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:47:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3911" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Haifa 3670-11.jpg|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]
[[Fitxategi:14 de julio día de despedidas (42936207305).jpg|thumb|250px|2022ko Euskal Herriko festetan ziztaden salaketa ugari jaso ziren.]]
'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala. 2022ko udan Euskal Herriko festetan horrelako erasoak salatu ziren.&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/es/info/noticia/20220727/sexu-erasoen-salaketak-48-igo-dira-bizkaia-araba-eta-gipuzkoan-2019arekin-alderatuz&lt;/ref&gt; 

== Erabilitako substantziak ==
Bartzelonako Clínic ospitaleko Luisa Garcíaren arabera: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dira. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzeko izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt;  Sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastea izan da.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten drogetan, alkoholean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendekotasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen kontzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta, zenbait tokitan, edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan direla gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatzea. Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]</text>
      <sha1>h3z4kafb42vnc990dtmwsgpscrf14nm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005629</id>
      <parentid>9005628</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:48:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>/* Zer egin? */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3919" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Haifa 3670-11.jpg|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]
[[Fitxategi:14 de julio día de despedidas (42936207305).jpg|thumb|250px|2022ko Euskal Herriko festetan ziztaden salaketa ugari jaso ziren.]]
'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala. 2022ko udan Euskal Herriko festetan horrelako erasoak salatu ziren.&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/es/info/noticia/20220727/sexu-erasoen-salaketak-48-igo-dira-bizkaia-araba-eta-gipuzkoan-2019arekin-alderatuz&lt;/ref&gt; 

== Erabilitako substantziak ==
Bartzelonako Clínic ospitaleko Luisa Garcíaren arabera: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dira. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzeko izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt;  Sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastea izan da.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten drogetan, alkoholean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendekotasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen kontzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta, zenbait tokitan, edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan direla gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
* Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatzea. 
* Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. 
* Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]</text>
      <sha1>77ej2h3yayue4u8bbrvh16z0pmzp1tt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005630</id>
      <parentid>9005629</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:48:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Ernestobanpiroa wikilariak «[[Sumisio kimiko]]» orria «[[Mendekotasun kimiko]]» izenera aldatu du</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3919" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Haifa 3670-11.jpg|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]
[[Fitxategi:14 de julio día de despedidas (42936207305).jpg|thumb|250px|2022ko Euskal Herriko festetan ziztaden salaketa ugari jaso ziren.]]
'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala. 2022ko udan Euskal Herriko festetan horrelako erasoak salatu ziren.&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/es/info/noticia/20220727/sexu-erasoen-salaketak-48-igo-dira-bizkaia-araba-eta-gipuzkoan-2019arekin-alderatuz&lt;/ref&gt; 

== Erabilitako substantziak ==
Bartzelonako Clínic ospitaleko Luisa Garcíaren arabera: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dira. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzeko izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt;  Sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastea izan da.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten drogetan, alkoholean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendekotasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen kontzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta, zenbait tokitan, edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan direla gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
* Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatzea. 
* Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. 
* Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]</text>
      <sha1>77ej2h3yayue4u8bbrvh16z0pmzp1tt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005633</id>
      <parentid>9005630</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:49:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3942" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Haifa 3670-11.jpg|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]
[[Fitxategi:14 de julio día de despedidas (42936207305).jpg|thumb|250px|2022ko Euskal Herriko festetan ziztaden salaketa ugari jaso ziren.]]
'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. 2022ko udan Euskal Herriko festetan ziztada kimikoen bitarteko eraso ugariak salatu ziren.&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/es/info/noticia/20220727/sexu-erasoen-salaketak-48-igo-dira-bizkaia-araba-eta-gipuzkoan-2019arekin-alderatuz&lt;/ref&gt; 

== Erabilitako substantziak ==
Bartzelonako Clínic ospitaleko Luisa Garcíaren arabera: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dira. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzeko izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt;  Sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastea izan da.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten drogetan, alkoholean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendekotasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen kontzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta, zenbait tokitan, edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan direla gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
* Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatzea. 
* Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. 
* Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]</text>
      <sha1>h3uucuz0fwe17kq6kb4775yg98b3ogt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005634</id>
      <parentid>9005633</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:51:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3967" xml:space="preserve">{{gaixotasun infotaula}}
[[Fitxategi:Haifa 3670-11.jpg|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]
[[Fitxategi:14 de julio día de despedidas (42936207305).jpg|thumb|250px|2022ko Euskal Herriko festetan ziztaden salaketa ugari jaso ziren.]]
'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. 2022ko udan Euskal Herriko festetan ziztada kimikoen bitarteko eraso ugariak salatu ziren.&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/es/info/noticia/20220727/sexu-erasoen-salaketak-48-igo-dira-bizkaia-araba-eta-gipuzkoan-2019arekin-alderatuz&lt;/ref&gt; 

== Erabilitako substantziak ==
Bartzelonako Clínic ospitaleko Luisa Garcíaren arabera: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dira. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzeko izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt;  Sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastea izan da.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten drogetan, alkoholean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendekotasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen kontzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta, zenbait tokitan, edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan direla gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
* Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatzea. 
* Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. 
* Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]</text>
      <sha1>2qsfu1kj6wa0puqjt0o6dwqab2bjfsy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005635</id>
      <parentid>9005634</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:52:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3959" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Haifa 3670-11.jpg|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]
[[Fitxategi:14 de julio día de despedidas (42936207305).jpg|thumb|250px|2022ko Euskal Herriko festetan ziztaden salaketa ugari jaso ziren.]]
{{Ohar medikoa}}
'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. 2022ko udan Euskal Herriko festetan ziztada kimikoen bitarteko eraso ugariak salatu ziren.&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/es/info/noticia/20220727/sexu-erasoen-salaketak-48-igo-dira-bizkaia-araba-eta-gipuzkoan-2019arekin-alderatuz&lt;/ref&gt; 

== Erabilitako substantziak ==
Bartzelonako Clínic ospitaleko Luisa Garcíaren arabera: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dira. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzeko izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt;  Sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastea izan da.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten drogetan, alkoholean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendekotasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen kontzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta, zenbait tokitan, edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan direla gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
* Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatzea. 
* Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. 
* Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]</text>
      <sha1>lt8ycpum5q8j89hqj3bi5ifwe3cewlr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005636</id>
      <parentid>9005635</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:52:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3959" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Haifa 3670-11.jpg|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]
[[Fitxategi:14 de julio día de despedidas (42936207305).jpg|thumb|250px|2022ko Euskal Herriko festetan ziztaden salaketa ugari jaso ziren.]]
'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. 2022ko udan Euskal Herriko festetan ziztada kimikoen bitarteko eraso ugariak salatu ziren.&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/es/info/noticia/20220727/sexu-erasoen-salaketak-48-igo-dira-bizkaia-araba-eta-gipuzkoan-2019arekin-alderatuz&lt;/ref&gt; 

== Erabilitako substantziak ==
Bartzelonako Clínic ospitaleko Luisa Garcíaren arabera: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dira. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzeko izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt;  Sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastea izan da.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten drogetan, alkoholean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendekotasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen kontzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta, zenbait tokitan, edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
{{Ohar medikoa}}
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan direla gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
* Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatzea. 
* Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. 
* Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]</text>
      <sha1>fvjn5mhwdxce3opqmpwer3rgb7xt1ga</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005637</id>
      <parentid>9005636</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:53:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreferentziak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3997" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Haifa 3670-11.jpg|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]
[[Fitxategi:14 de julio día de despedidas (42936207305).jpg|thumb|250px|2022ko Euskal Herriko festetan ziztaden salaketa ugari jaso ziren.]]
'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. 2022ko udan Euskal Herriko festetan ziztada kimikoen bitarteko eraso ugariak salatu ziren.&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/es/info/noticia/20220727/sexu-erasoen-salaketak-48-igo-dira-bizkaia-araba-eta-gipuzkoan-2019arekin-alderatuz&lt;/ref&gt; 

== Erabilitako substantziak ==
Bartzelonako Clínic ospitaleko Luisa Garcíaren arabera: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dira. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzeko izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt;  Sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastea izan da.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten drogetan, alkoholean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendekotasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen kontzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta, zenbait tokitan, edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
{{Ohar medikoa}}
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan direla gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
* Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatzea. 
* Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. 
* Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Burundanga]]

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]</text>
      <sha1>c04dul040i591oi2aoukxi7ok9k59co</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005639</id>
      <parentid>9005637</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:54:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4113" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Haifa 3670-11.jpg|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]
[[Fitxategi:14 de julio día de despedidas (42936207305).jpg|thumb|250px|2022ko Euskal Herriko festetan ziztaden salaketa ugari jaso ziren.]]
'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. 2022ko udan Euskal Herriko festetan ziztada kimikoen bitarteko eraso ugariak salatu ziren.&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/es/info/noticia/20220727/sexu-erasoen-salaketak-48-igo-dira-bizkaia-araba-eta-gipuzkoan-2019arekin-alderatuz&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220731/33-ziztaden-kasuetaz-oharrarazi-zuten-bart-baionako-bestetak&lt;/ref&gt;

== Erabilitako substantziak ==
Bartzelonako Clínic ospitaleko Luisa Garcíaren arabera: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dira. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzeko izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt;  Sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastea izan da.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten drogetan, alkoholean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendekotasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen kontzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta, zenbait tokitan, edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
{{Ohar medikoa}}
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan direla gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
* Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatzea. 
* Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. 
* Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Burundanga]]

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]</text>
      <sha1>jrkcslfdksu5abe9o04tee4aozppfku</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005640</id>
      <parentid>9005639</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:55:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>/* Drogak eta bortxaketak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4127" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Haifa 3670-11.jpg|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]
[[Fitxategi:14 de julio día de despedidas (42936207305).jpg|thumb|250px|2022ko Euskal Herriko festetan ziztaden salaketa ugari jaso ziren.]]
'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. 2022ko udan Euskal Herriko festetan ziztada kimikoen bitarteko eraso ugariak salatu ziren.&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/es/info/noticia/20220727/sexu-erasoen-salaketak-48-igo-dira-bizkaia-araba-eta-gipuzkoan-2019arekin-alderatuz&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220731/33-ziztaden-kasuetaz-oharrarazi-zuten-bart-baionako-bestetak&lt;/ref&gt;

== Erabilitako substantziak ==
Bartzelonako Clínic ospitaleko Luisa Garcíaren arabera: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dira. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzeko izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt;  Sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastea izan da.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten [[droga|drogetan]], [[alkohol]]ean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendekotasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen kontzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta, zenbait tokitan, edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
{{Ohar medikoa}}
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan direla gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
* Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatzea. 
* Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. 
* Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Burundanga]]

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]</text>
      <sha1>rsc4ka168i96ggwmk5nyhc18x4l7gl0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005875</id>
      <parentid>9005640</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:27:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>/* Ikus, gainera */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4144" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Haifa 3670-11.jpg|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]
[[Fitxategi:14 de julio día de despedidas (42936207305).jpg|thumb|250px|2022ko Euskal Herriko festetan ziztaden salaketa ugari jaso ziren.]]
'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. 2022ko udan Euskal Herriko festetan ziztada kimikoen bitarteko eraso ugariak salatu ziren.&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/es/info/noticia/20220727/sexu-erasoen-salaketak-48-igo-dira-bizkaia-araba-eta-gipuzkoan-2019arekin-alderatuz&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220731/33-ziztaden-kasuetaz-oharrarazi-zuten-bart-baionako-bestetak&lt;/ref&gt;

== Erabilitako substantziak ==
Bartzelonako Clínic ospitaleko Luisa Garcíaren arabera: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dira. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzeko izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt;  Sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastea izan da.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten [[droga|drogetan]], [[alkohol]]ean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendekotasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen kontzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta, zenbait tokitan, edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
{{Ohar medikoa}}
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan direla gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
* Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatzea. 
* Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. 
* Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Burundanga]]
* [[Sexu eraso]]

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]</text>
      <sha1>lw9x87o5tmm60ajcgzr1qe5zdo270x0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005876</id>
      <parentid>9005875</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:28:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Kategoria:Sexu delituak]] gehitua [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4172" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Haifa 3670-11.jpg|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]
[[Fitxategi:14 de julio día de despedidas (42936207305).jpg|thumb|250px|2022ko Euskal Herriko festetan ziztaden salaketa ugari jaso ziren.]]
'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. 2022ko udan Euskal Herriko festetan ziztada kimikoen bitarteko eraso ugariak salatu ziren.&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/es/info/noticia/20220727/sexu-erasoen-salaketak-48-igo-dira-bizkaia-araba-eta-gipuzkoan-2019arekin-alderatuz&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220731/33-ziztaden-kasuetaz-oharrarazi-zuten-bart-baionako-bestetak&lt;/ref&gt;

== Erabilitako substantziak ==
Bartzelonako Clínic ospitaleko Luisa Garcíaren arabera: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dira. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzeko izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt;  Sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastea izan da.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten [[droga|drogetan]], [[alkohol]]ean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendekotasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen kontzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta, zenbait tokitan, edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
{{Ohar medikoa}}
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan direla gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
* Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatzea. 
* Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. 
* Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Burundanga]]
* [[Sexu eraso]]

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]
[[Kategoria:Sexu delituak]]</text>
      <sha1>h5ldsd4ez28e9vk9ed4j7j088u7z5ds</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005877</id>
      <parentid>9005876</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:28:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Kategoria:Portaera sexual txarrak]] gehitua [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4210" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Haifa 3670-11.jpg|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]
[[Fitxategi:14 de julio día de despedidas (42936207305).jpg|thumb|250px|2022ko Euskal Herriko festetan ziztaden salaketa ugari jaso ziren.]]
'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. 2022ko udan Euskal Herriko festetan ziztada kimikoen bitarteko eraso ugariak salatu ziren.&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/es/info/noticia/20220727/sexu-erasoen-salaketak-48-igo-dira-bizkaia-araba-eta-gipuzkoan-2019arekin-alderatuz&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220731/33-ziztaden-kasuetaz-oharrarazi-zuten-bart-baionako-bestetak&lt;/ref&gt;

== Erabilitako substantziak ==
Bartzelonako Clínic ospitaleko Luisa Garcíaren arabera: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dira. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzeko izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt;  Sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastea izan da.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten [[droga|drogetan]], [[alkohol]]ean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendekotasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen kontzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta, zenbait tokitan, edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
{{Ohar medikoa}}
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan direla gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
* Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatzea. 
* Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. 
* Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Burundanga]]
* [[Sexu eraso]]

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]
[[Kategoria:Sexu delituak]]
[[Kategoria:Portaera sexual txarrak]]</text>
      <sha1>agyzzjbzyl3cjcp5clftow6cev5n6yj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005879</id>
      <parentid>9005877</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:30:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>/* Zer egin? */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4214" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Haifa 3670-11.jpg|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]
[[Fitxategi:14 de julio día de despedidas (42936207305).jpg|thumb|250px|2022ko Euskal Herriko festetan ziztaden salaketa ugari jaso ziren.]]
'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. 2022ko udan Euskal Herriko festetan ziztada kimikoen bitarteko eraso ugariak salatu ziren.&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/es/info/noticia/20220727/sexu-erasoen-salaketak-48-igo-dira-bizkaia-araba-eta-gipuzkoan-2019arekin-alderatuz&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220731/33-ziztaden-kasuetaz-oharrarazi-zuten-bart-baionako-bestetak&lt;/ref&gt;

== Erabilitako substantziak ==
Bartzelonako Clínic ospitaleko Luisa Garcíaren arabera: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dira. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzeko izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt;  Sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastea izan da.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten [[droga|drogetan]], [[alkohol]]ean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendekotasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen kontzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta, zenbait tokitan, edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
{{Ohar medikoa}}
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan direla gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
* Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa dauden eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatu behar. 
* Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. 
* Gainera, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Burundanga]]
* [[Sexu eraso]]

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]
[[Kategoria:Sexu delituak]]
[[Kategoria:Portaera sexual txarrak]]</text>
      <sha1>rt0d0nckbkn2i0mxlt32oatx9w02zfw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005886</id>
      <parentid>9005879</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:32:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>/* Zer egin? */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4207" xml:space="preserve">[[Fitxategi:Haifa 3670-11.jpg|thumb|250px|Erasoak jende asko biltzen diren tokietan ematen dira normalean.]]
[[Fitxategi:14 de julio día de despedidas (42936207305).jpg|thumb|250px|2022ko Euskal Herriko festetan ziztaden salaketa ugari jaso ziren.]]
'''Sumisio kimiko''' edo '''Ziztada kimiko''' orokorrean emakumeei eraso egiteko erabiltzen den prozedura da. 2022ko udan Euskal Herriko festetan ziztada kimikoen bitarteko eraso ugariak salatu ziren.&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/es/info/noticia/20220727/sexu-erasoen-salaketak-48-igo-dira-bizkaia-araba-eta-gipuzkoan-2019arekin-alderatuz&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220731/33-ziztaden-kasuetaz-oharrarazi-zuten-bart-baionako-bestetak&lt;/ref&gt;

== Erabilitako substantziak ==
Bartzelonako Clínic ospitaleko Luisa Garcíaren arabera: &quot;ez dago bortxaketaren drogarik&quot;; honekin esan nahi du ez dagoela substantzia berezi bat horretarako.&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt; Nerbio-sistema zentrala deprimitzen duen, kontzientzia-maila aldatzen duen eta biktima borondaterik eta erantzuteko gaitasunik gabe uzten duen edozein substantzia erabili ohi dira. Substantziak desberdinak dira: alkohola, lo egiteko pilulak, [[GHB]], [[ketamina]]... Kasu gehienetan alkohola erabiltzen da, %80a. Kasu gutxi batzutan ere [[Eskopolamina|burundanga]] droga erabili izan da.   
 
Ekintza azkar eta laburreko substantziak erabiltzen dituzte, dosi txikietan aktiboak, lortzen eta ematen errazak, eta bilatutako ondorioak eragiten dituztenak: [[amnesia]], [[sedazio]]a, [[haluzinazio]]ak eta [[inhibizio]]a kentzea. Helburu nagusia biktima bortxatzea da baina baita ere lapurtzeko izan daiteke.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.elconfidencial.com/espana/2022-07-28/que-sumision-quimica-pinchazo-sintomas-como-actuar_3468346/&lt;/ref&gt;  Sumisio hori lortzeko gehien erabilitako metodoa substantzia horiek edariekin nahastea izan da.

== Drogak eta bortxaketak ==
Espainiako Toxikologiako Institutu Nazionalak adierazi du hiru bortxaketatik bat mendekotasun kimikoarekin egiten dela, eta, azken bost urteetan, sexu-erasoen biktimen % 33k positibo eman zuten [[droga|drogetan]], [[alkohol]]ean, [[antsiolitiko]]etan edo sendagai lasaigarrietan. Zifra horiek eta azken hilabeteetan salaketa kopuruak gora egin izanak alarmak piztu dituzte ziztada baten bidez mendekotasun kimikoko metodo berri honen bidez.

== Drogatzeko bideak ==
* Ziztada kimiko: [[xiringa]] bat erabiliz eta jendearen kontzentrazioak baliatuz biktimari ziztada bat ematen zaio. Dena dela, Koldo Callado medikuaren arabera ziztada batekin zaila da sumisio kimiko osoa lortzea, baina horrelakoetan ospitalera joan behar da berehala.
* Edariekin nahastuta: ziur aski gehien erabili izan den modua. Hori dela eta, edariak bistaz inoiz ez galtzeko aholkua ematen da eta, zenbait tokitan, edariak tapakiekin ematen dira.

== Sintomak ==
{{Ohar medikoa}}
Ziztada horien biktima izan direnek diote ziztada sentitu ondoren izan dituzten sintomak hauek izan direla gehienetan:
* [[Zorabio]]a
* Lokartzea gorputz-adarretan
* Ikusmena galtzea
* Hitz egiteko ezintasuna
* Neke-sentsazioa

== Zer egin? ==
Espainian antolatua dagoen Equipo Agora aholku hauek eman ditu:&lt;ref&gt;https://www.instagram.com/equipoagora/?utm_source=ig_embed&amp;ig_rid=d7084e11-38dc-43c5-af54-6d65e4e37a61&lt;/ref&gt;
* Izan ere, zaila da droga saihestea, ziztada bat nabaritzen bada, lekuko gisa eta zaindu zaitzaketen pertsona gehiagori abisatu behar.
* Poliziari berehala abisatzea eta/edo ospitalera joatea eta mendekotasun kimikoko protokolo bat eskatzea. 
* Gainera, orratza pertsona batekin baino gehiagorekin erabiltzeko probabilitatearen aurrean, odol bidez kutsatzen diren gaixotasunen jarraipena egiteko protokolo bat aplikatu behar da. 

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Ikus, gainera ==
* [[Burundanga]]
* [[Sexu eraso]]

== Kanpo estekak ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=Tk0Tzt_u6to Zer egin ziztada nabaritu ondoren?]

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Toxikologia]]
[[Kategoria:Sexu indarkeria, abusua eta jazarpena]]
[[Kategoria:Sexu delituak]]
[[Kategoria:Portaera sexual txarrak]]</text>
      <sha1>fkdtcv37w985dti1n6gas6jxmlx2h52</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Red Phoenician</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063791</id>
    <revision>
      <id>9005496</id>
      <timestamp>2022-07-31T12:50:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="135" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 14:50, 31 uztaila 2022 (CEST)</text>
      <sha1>16piw7ekd44qfsvysp91dpo4fnc3xkd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Suillus luteus</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063792</id>
    <redirect title="Pinudi-onddo bikordun" />
    <revision>
      <id>9005515</id>
      <timestamp>2022-07-31T13:17:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zorion</username>
        <id>44278</id>
      </contributor>
      <comment>Zorion wikilariak «[[Suillus luteus]]» orria «[[Pinudi-onddo bikordun]]» izenera aldatu du: euskarazko izena</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Pinudi-onddo bikordun]]</text>
      <sha1>irh1xyz4n5474ldb8afyafrzkvkwsmt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>&quot;Antonio Hernández-Gil&quot; Abokatu Gazteen Saria</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063793</id>
    <redirect title="“Antonio Hernández-Gil” Abokatu Gazteen Saria" />
    <revision>
      <id>9005520</id>
      <timestamp>2022-07-31T13:22:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sfoleret</username>
        <id>134011</id>
      </contributor>
      <comment>Sfoleret wikilariak «[[&quot;Antonio Hernández-Gil&quot; Abokatu Gazteen Saria]]» orria «[[“Antonio Hernández-Gil” Abokatu Gazteen Saria]]» izenera aldatu du</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="66" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[“Antonio Hernández-Gil” Abokatu Gazteen Saria]]</text>
      <sha1>6jed9mfytnkbaeb10bsto8q33xcalba</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Chris Heunis</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063794</id>
    <revision>
      <id>9005524</id>
      <timestamp>2022-07-31T13:27:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «'''Jan Christiaan &quot;Chris&quot; Heunis''' ([[Uniondale]], [[1927]]ko [[apirilaren 20]]a - [[Somerset West]], [[2006]]ko [[urtarrilaren 27]]a) hegoafrikar politikaria izan zen. [[Hegoafrika]]ko presidentea izan zen 1989an.  Abokatua lanbidez, Alderdi Nazionaleko kide gisa sartu zen politikan. 1974an parlamentuko kide hautatu zuten eta Turismo ministro izendatu zuten. Hurrengo urtean Ekonomia Gaietarako ministro izendatu zuten. 1982an Konstituzio Erreformako ministro bihurtu zen....»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="693" xml:space="preserve">'''Jan Christiaan &quot;Chris&quot; Heunis''' ([[Uniondale]], [[1927]]ko [[apirilaren 20]]a - [[Somerset West]], [[2006]]ko [[urtarrilaren 27]]a) hegoafrikar politikaria izan zen. [[Hegoafrika]]ko presidentea izan zen 1989an.

Abokatua lanbidez, Alderdi Nazionaleko kide gisa sartu zen politikan. 1974an parlamentuko kide hautatu zuten eta Turismo ministro izendatu zuten. Hurrengo urtean Ekonomia Gaietarako ministro izendatu zuten. 1982an Konstituzio Erreformako ministro bihurtu zen.

Hegoafrikako behin-behineko presidente izan zen 1989ko urtarrilaren 19tik martxoaren 15era, [[Pieter Botha]] presidentea burmuineko iktus batetik osatzen ari zen bitartean.

{{bizialdia|1927ko|2006ko|Heunis, Chris}}</text>
      <sha1>rg25t93umd16epa4mp1ms8lfm4h0qry</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005526</id>
      <parentid>9005524</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:31:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="729" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Jan Christiaan &quot;Chris&quot; Heunis''' ([[Uniondale]], [[1927]]ko [[apirilaren 20]]a - [[Somerset West]], [[2006]]ko [[urtarrilaren 27]]a) hegoafrikar politikaria izan zen. [[Hegoafrika]]ko presidentea izan zen 1989an.

Abokatua lanbidez, Alderdi Nazionaleko kide gisa sartu zen politikan. 1974an parlamentuko kide hautatu zuten eta Turismo ministro izendatu zuten. Hurrengo urtean Ekonomia Gaietarako ministro izendatu zuten. 1982an Konstituzio Erreformako ministro bihurtu zen.

Hegoafrikako behin-behineko presidente izan zen 1989ko urtarrilaren 19tik martxoaren 15era, [[Pieter Botha]] presidentea burmuineko iktus batetik osatzen ari zen bitartean.

{{bizialdia|1927ko|2006ko|Heunis, Chris}}</text>
      <sha1>4tx3kvla80ob51tho4wr3fjo3zmw4rg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005532</id>
      <parentid>9005526</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:39:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artegia</username>
        <id>65203</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="862" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Jan Christiaan &quot;Chris&quot; Heunis''' ([[Uniondale]], [[1927]]ko [[apirilaren 20]]a - [[Somerset West]], [[2006]]ko [[urtarrilaren 27]]a) hegoafrikar politikaria izan zen. [[Hegoafrika]]ko presidentea izan zen 1989an.

Abokatua lanbidez, Alderdi Nazionaleko kide gisa sartu zen politikan. 1974an parlamentuko kide hautatu zuten eta Turismo ministro izendatu zuten. Hurrengo urtean Ekonomia Gaietarako ministro izendatu zuten. 1982an Konstituzio Erreformako ministro bihurtu zen.

Hegoafrikako behin-behineko presidente izan zen 1989ko urtarrilaren 19tik martxoaren 15era, [[Pieter Botha]] presidentea burmuineko iktus batetik osatzen ari zen bitartean.

{{bizialdia|1927ko|2006ko|Heunis, Chris}}

[[Kategoria:Apartheid]]
[[Kategoria:Hegoafrikako politikariak]]
[[Kategoria:Afrikanerrak]]
[[Kategoria:Hegoafrikako protestanteak]]</text>
      <sha1>8c26p8rhdafwhy5odlwawovhtvn2bcw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Padmasambhava</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063795</id>
    <revision>
      <id>9005533</id>
      <timestamp>2022-07-31T13:53:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:en:Special:Redirect/revision/1101128739|Padmasambhava]]» orriaren itzulpena eginez sortua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7329" xml:space="preserve">'''Padmasambhava''' (&quot;Lototik jaioa&quot;), '''Guru Rinpoche''' (Guru Ederra) eta '''Oaquiyna-ko''' '''Lotoa''' izenez ere ezaguna. [[India|Indiako]] Vajraren maisu [[Tantra|tantriko]] [[Budismo|budista]] izan zen, ustez, [[Vajrayāna|Vajrayanari]] irakatsi ziona, [[Tibet|Tibeten]]  (8. 9. mende bitartean).&lt;ref name=&quot;KPSR8&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''The Eight Manifestations of Guru Padmasambhava'', (May 1992), https://turtlehill.org/cleanup/khen/eman.html&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History.'' Yale University Press 2011, pp. 34-35.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Doney, Lewis. &quot;Padmasambhava in Tibetan Buddhism&quot; in Silk, Jonathan A. et al. ''Brill's Encyclopedia of Buddhism,'' pp. 1197-1212. BRILL, Leiden, Boston.&lt;/ref&gt; Zenbait iturri tibetar goiztiarren arabera, Ba-ren Testamentua adibide, Tibetera VIII. mendean iritsi zen, eta Samyeko monasterioa eraikitzen lagundu zuen, Tibeteko lehen monasterio budista.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Hala ere, ezer gutxi dakigu benetako irudi historikoari buruz, Vajrayanarekin eta budismo indiarrarekin dituen loturez gain.&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[[Per Kværne|Kværne, Per]] (2013). Tuttle, Gray; [[Kurtis Schaeffer|Schaeffer, Kurtis R.]] (eds.). ''The Tibetan history reader''. New York: Columbia University Press. p. 168. [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/9780231144698|&lt;bdi&gt;9780231144698&lt;/bdi&gt;]].&lt;/ref&gt;

Ondoren, Padmasambhava, budismoa Tibetera transmititzeko figura nagusitzat hartu da.&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt; XII. mendetik aurrera, Padmasambhavari buruzko [[Hagiografia|hagiografiak]] idatzi ziren. Lan horiek zabaldu egin zituzten Padmasambhavaren profila eta jarduerak, orain espiritu eta jainko tibetar guztien manipulazioa bezala ikusia, eta zenbait testu sekretu (''terma'') ezkutatzea etorkizuneko tertönentzat.&lt;ref&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History.'' Yale University Press 2011, p. 96.&lt;/ref&gt; Nyangral Nyima Özer (1124–1192) izan zen ''Zangling-ma-ren autorea'', Padmasambhavaren biografia zaharrena.&lt;ref&gt;Doney, Lewis. ''The Zangs gling ma. The First Padmasambhava Biography. Two Exemplars of the Earliest Attested Recension.'' 2014. MONUMENTA TIBETICA HISTORICA Abt. II: Band 3.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Dalton, Jacob. ''[http://www.jstor.org/stable/4132116 The Early Development of the Padmasambhava Legend in Tibet: A Study of IOL Tib J 644 and Pelliot tibétain 307].'' Journal of the American Oriental Society, Vol. 124, No. 4 (Oct. - Dec., 2004), pp. 759- 772&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;Germano, David (2005), ''&quot;The Funerary Transformation of the Great Perfection (Rdzogs chen)&quot;,'' Journal of the International Association of Tibetan Studies (1): 1–54&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;thlib.org2&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Gyatso|izenburua=A Partial Genealogy of the Lifestory of Ye shes mtsho rgyal|izena1=Janet|data=August 2006|url=http://www.thlib.org/collections/texts/jiats/#!jiats=/02/gyatsoj/|kazeta=The Journal of the International Association of Tibetan Studies|alea=2}}&lt;/ref&gt;

[[Tibetar budismo|Budismo tibetar]] modernoan, Padmasambhava Buda Shakyamunik emandako [[Siddhartha Gautama|Buda]] bat da.&lt;ref name=&quot;KPSR8&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''The Eight Manifestations of Guru Padmasambhava'', (May 1992), https://turtlehill.org/cleanup/khen/eman.html&lt;/ref&gt; Hagiografia tradizionalen arabera, ikasleek Yeshe Tsogyal eta Mandarava maistra handiak dituzte .&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt; [[Nyingma|Nyingmako]] eskola garaikideak uste du Padmasambhava fundazio-irudia dela.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Doney, Lewis. &quot;Padmasambhava in Tibetan Buddhism&quot; in Silk, Jonathan A. et al. ''Brill's Encyclopedia of Buddhism,'' pp. 1197-1212. BRILL, Leiden, Boston.&lt;/ref&gt; Nyingma eskolak ere tradizioz dio Dzogchen leinuaren jatorria Garab Dorje dela, Padmasambhavara zuzenean transmitituz.&lt;ref name=&quot;KPSR&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, Khenpo Tsewang Dongyal. ''Lion's Gaze: A Commentary on Tsig Sum Nedek''. Sky Dancer Press, 1998.&lt;/ref&gt;

Tibeteko budismoan esaten da Padmasambavako irakaskuntzetan ahozko leinua (''kama'') eta altxor ezkutuko testuen leinua (''termak'') daudela.&lt;ref name=&quot;Khenchen&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''Beauty of Awakened Mind: The Dzogchen Lineage of Shigpo Dudtsi''. Dharma Samudra, 2013. https://www.padmasambhava.org/chiso/books-by-khenpo-rinpoches/beauty-of-awakened-mind-dzogchen-lineage-of-shigpo-dudtsi/&lt;/ref&gt; Tibeteko budismoaren arabera, Padmasambhavako termak zorioneko izakiek aurkitu dituzte, eta tertöns (altxorraren bilatzaileak), berriz, baldintzak ondo beteta daudenean.&lt;ref&gt;Fremantle, Francesca (2001). ''Luminous Emptiness: Understanding the Tibetan Book of the Dead''. Boston, Massachusetts, USA: Shambhala Publications, Inc. {{ISBN|1-57062-450-X}} p.19&lt;/ref&gt; Esaten denez, Padmasambhavak tertöns dirudi ameslarien arteko topaketetan, eta haren forma guruaren yogan ikusten da, batez ere Nyingmako eskolan. Padmasambhava asko gurtzen dute [[Tibetar budismo|budistek]] [[Tibet|Tibeten]], [[Nepal|Nepalen]], [[Bhutan|Bhutanen]], Indiako [[Himalaia|Himalaiako]] estatuetan eta mundu osoko herrialdeetan.&lt;ref name=&quot;EB&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Padmasambhava|url=https://www.britannica.com/biography/Padmasambhava|lana=Encyclopædia Britannica|accessdate=5 October 2015}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Guru_Rinpoche_in_mist_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Guru_Rinpoche_in_mist_2.jpg/275px-Guru_Rinpoche_in_mist_2.jpg|thumb|275x275px|Padmasambhavako muinoa, 123 oin (37,5 m) altu lainoan, Rewalsar lakua, [[Himachal Pradesh]], [[India]].]]
[[Fitxategi:Thangka_(AM_1931.626-5).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Thangka_%28AM_1931.626-5%29.jpg/220px-Thangka_%28AM_1931.626-5%29.jpg|thumb|Padmasambhavako Thangka]]
[[Fitxategi:Wrathful_Padmasambhava.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Wrathful_Padmasambhava.jpg/220px-Wrathful_Padmasambhava.jpg|alt=|thumb|Guru Senge Dradrog, Padmasambhavako manifestazio suharra. (Pintura Tashichho Dzongen)]]

== Irudi galeria ==
&lt;gallery&gt;
Fitxategi:Pema Jungne-One-of-manifestations-of-Padmasambhava.jpg|Guru Pema Jungne, horma-irudi batetik.
Fitxategi:Hemis Padmasambhava.jpg|Padmasambhawaren estatua Hemiseko monasterioan, [[Ladakh]], India.
Fitxategi:Guru Padmasambhava sideview.jpg|La Estatua Santa del Guru Padmasambhava en Samdruptse, [[Namchi]], [[Sikkim]], India.
Fitxategi:Guru Rinpoche, Yerpa 1993.JPG|Guru Rinpocheren estatua (Padmasambhava), [[Yerpa|Yerpako]] (Tibet) meditazio-haitzuloan
Fitxategi:Hand print of Guru Rinpoche embedded in rock.jpg|Guru Rinpoche, Pharping, Katmandúko arrokan txertatutako eskuko inpresioa
Fitxategi:Vajra_Guru_Mantra_-_Tibetan_Script.svg|Padmasambhavako mantra idazkera tibetarrean.
&lt;/gallery&gt;

== Ikusi ere ==

* ''[[Hilen Liburu Tibetarra]]''
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

*
[[Kategoria:Tibeteko historia]]
[[Kategoria:Pakistango historia]]
[[Kategoria:Odishako historia]]
[[Kategoria:Bodhisattvak]]
[[Kategoria:VIII. mendeko idazleak]]
[[Kategoria:VIII. mendeko filosofoak]]
[[Kategoria:Testuan txinera duten artikuluak]]
[[Kategoria:Budismoa]]
[[Kategoria:VIII. mendea]]</text>
      <sha1>etm4jayv5jw30h8wlb0rn7texud36qu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005534</id>
      <parentid>9005533</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:55:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7390" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Padmasambhava''' (&quot;Lototik jaioa&quot;), '''Guru Rinpoche''' (Guru Ederra) eta '''Oaquiyna-ko''' '''Lotoa''' izenez ere ezaguna. [[India|Indiako]] Vajraren maisu [[Tantra|tantriko]] [[Budismo|budista]] izan zen, ustez, [[Vajrayāna|Vajrayanari]] irakatsi ziona, [[Tibet|Tibeten]]  (8. 9. mende bitartean).&lt;ref name=&quot;KPSR8&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''The Eight Manifestations of Guru Padmasambhava'', (May 1992), https://turtlehill.org/cleanup/khen/eman.html&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History.'' Yale University Press 2011, pp. 34-35.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Doney, Lewis. &quot;Padmasambhava in Tibetan Buddhism&quot; in Silk, Jonathan A. et al. ''Brill's Encyclopedia of Buddhism,'' pp. 1197-1212. BRILL, Leiden, Boston.&lt;/ref&gt; Zenbait iturri tibetar goiztiarren arabera, Ba-ren Testamentua adibide, Tibetera VIII. mendean iritsi zen, eta Samyeko monasterioa eraikitzen lagundu zuen, Tibeteko lehen monasterio budista.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Hala ere, ezer gutxi dakigu benetako irudi historikoari buruz, Vajrayanarekin eta budismo indiarrarekin dituen loturez gain.&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[[Per Kværne|Kværne, Per]] (2013). Tuttle, Gray; [[Kurtis Schaeffer|Schaeffer, Kurtis R.]] (eds.). ''The Tibetan history reader''. New York: Columbia University Press. p. 168. [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/9780231144698|&lt;bdi&gt;9780231144698&lt;/bdi&gt;]].&lt;/ref&gt;

Ondoren, Padmasambhava, budismoa Tibetera transmititzeko figura nagusitzat hartu da.&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt; XII. mendetik aurrera, Padmasambhavari buruzko [[Hagiografia|hagiografiak]] idatzi ziren. Lan horiek zabaldu egin zituzten Padmasambhavaren profila eta jarduerak, orain espiritu eta jainko tibetar guztien manipulazioa bezala ikusia, eta zenbait testu sekretu (''terma'') ezkutatzea etorkizuneko tertönentzat.&lt;ref&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History.'' Yale University Press 2011, p. 96.&lt;/ref&gt; Nyangral Nyima Özer (1124–1192) izan zen ''Zangling-ma-ren autorea'', Padmasambhavaren biografia zaharrena.&lt;ref&gt;Doney, Lewis. ''The Zangs gling ma. The First Padmasambhava Biography. Two Exemplars of the Earliest Attested Recension.'' 2014. MONUMENTA TIBETICA HISTORICA Abt. II: Band 3.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Dalton, Jacob. ''[http://www.jstor.org/stable/4132116 The Early Development of the Padmasambhava Legend in Tibet: A Study of IOL Tib J 644 and Pelliot tibétain 307].'' Journal of the American Oriental Society, Vol. 124, No. 4 (Oct. - Dec., 2004), pp. 759- 772&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;Germano, David (2005), ''&quot;The Funerary Transformation of the Great Perfection (Rdzogs chen)&quot;,'' Journal of the International Association of Tibetan Studies (1): 1–54&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;thlib.org2&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Gyatso|izenburua=A Partial Genealogy of the Lifestory of Ye shes mtsho rgyal|izena1=Janet|data=August 2006|url=http://www.thlib.org/collections/texts/jiats/#!jiats=/02/gyatsoj/|kazeta=The Journal of the International Association of Tibetan Studies|alea=2}}&lt;/ref&gt;

[[Tibetar budismo|Budismo tibetar]] modernoan, Padmasambhava Buda Shakyamunik emandako [[Siddhartha Gautama|Buda]] bat da.&lt;ref name=&quot;KPSR8&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''The Eight Manifestations of Guru Padmasambhava'', (May 1992), https://turtlehill.org/cleanup/khen/eman.html&lt;/ref&gt; Hagiografia tradizionalen arabera, ikasleek Yeshe Tsogyal eta Mandarava maistra handiak dituzte .&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt; [[Nyingma|Nyingmako]] eskola garaikideak uste du Padmasambhava fundazio-irudia dela.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Doney, Lewis. &quot;Padmasambhava in Tibetan Buddhism&quot; in Silk, Jonathan A. et al. ''Brill's Encyclopedia of Buddhism,'' pp. 1197-1212. BRILL, Leiden, Boston.&lt;/ref&gt; Nyingma eskolak ere tradizioz dio Dzogchen leinuaren jatorria Garab Dorje dela, Padmasambhavara zuzenean transmitituz.&lt;ref name=&quot;KPSR&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, Khenpo Tsewang Dongyal. ''Lion's Gaze: A Commentary on Tsig Sum Nedek''. Sky Dancer Press, 1998.&lt;/ref&gt;

Tibeteko budismoan esaten da Padmasambavako irakaskuntzetan ahozko leinua (''kama'') eta altxor ezkutuko testuen leinua (''termak'') daudela.&lt;ref name=&quot;Khenchen&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''Beauty of Awakened Mind: The Dzogchen Lineage of Shigpo Dudtsi''. Dharma Samudra, 2013. https://www.padmasambhava.org/chiso/books-by-khenpo-rinpoches/beauty-of-awakened-mind-dzogchen-lineage-of-shigpo-dudtsi/&lt;/ref&gt; Tibeteko budismoaren arabera, Padmasambhavako termak zorioneko izakiek aurkitu dituzte, eta tertöns (altxorraren bilatzaileak), berriz, baldintzak ondo beteta daudenean.&lt;ref&gt;Fremantle, Francesca (2001). ''Luminous Emptiness: Understanding the Tibetan Book of the Dead''. Boston, Massachusetts, USA: Shambhala Publications, Inc. {{ISBN|1-57062-450-X}} p.19&lt;/ref&gt; Esaten denez, Padmasambhavak tertöns dirudi ameslarien arteko topaketetan, eta haren forma guruaren yogan ikusten da, batez ere Nyingmako eskolan. Padmasambhava asko gurtzen dute [[Tibetar budismo|budistek]] [[Tibet|Tibeten]], [[Nepal|Nepalen]], [[Bhutan|Bhutanen]], Indiako [[Himalaia|Himalaiako]] estatuetan eta mundu osoko herrialdeetan.&lt;ref name=&quot;EB&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Padmasambhava|url=https://www.britannica.com/biography/Padmasambhava|lana=Encyclopædia Britannica|accessdate=5 October 2015}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Guru_Rinpoche_in_mist_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Guru_Rinpoche_in_mist_2.jpg/275px-Guru_Rinpoche_in_mist_2.jpg|thumb|275x275px|Padmasambhavako muinoa, 123 oin (37,5 m) altu lainoan, Rewalsar lakua, [[Himachal Pradesh]], [[India]].]]
[[Fitxategi:Thangka_(AM_1931.626-5).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Thangka_%28AM_1931.626-5%29.jpg/220px-Thangka_%28AM_1931.626-5%29.jpg|thumb|Padmasambhavako Thangka]]
[[Fitxategi:Wrathful_Padmasambhava.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Wrathful_Padmasambhava.jpg/220px-Wrathful_Padmasambhava.jpg|alt=|thumb|Guru Senge Dradrog, Padmasambhavako manifestazio suharra. (Pintura Tashichho Dzongen)]]

== Irudi galeria ==
&lt;gallery&gt;
Fitxategi:Pema Jungne-One-of-manifestations-of-Padmasambhava.jpg|Guru Pema Jungne, horma-irudi batetik.
Fitxategi:Hemis Padmasambhava.jpg|Padmasambhawaren estatua Hemiseko monasterioan, [[Ladakh]], India.
Fitxategi:Guru Padmasambhava sideview.jpg|La Estatua Santa del Guru Padmasambhava en Samdruptse, [[Namchi]], [[Sikkim]], India.
Fitxategi:Guru Rinpoche, Yerpa 1993.JPG|Guru Rinpocheren estatua (Padmasambhava), [[Yerpa|Yerpako]] (Tibet) meditazio-haitzuloan
Fitxategi:Hand print of Guru Rinpoche embedded in rock.jpg|Guru Rinpoche, Pharping, Katmandúko arrokan txertatutako eskuko inpresioa
Fitxategi:Vajra_Guru_Mantra_-_Tibetan_Script.svg|Padmasambhavako mantra idazkera tibetarrean.

&lt;/gallery&gt;

== Ikusi ere ==

* ''[[Hilen Liburu Tibetarra]]''
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

*
[[Kategoria:Tibeteko historia]]
[[Kategoria:Pakistango historia]]
[[Kategoria:Odishako historia]]
[[Kategoria:Bodhisattvak]]
[[Kategoria:VIII. mendeko idazleak]]
[[Kategoria:VIII. mendeko filosofoak]]
[[Kategoria:Testuan txinera duten artikuluak]]
[[Kategoria:Budismoa]]
[[Kategoria:VIII. mendea]]
{{autoritate kontrola}}</text>
      <sha1>enyk032mhboq21mo6c5qhl0mn9q2xkx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005535</id>
      <parentid>9005534</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:01:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7388" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Padmasambhava''' (&quot;Lototik jaioa&quot;), '''Guru Rinpoche''' (Guru Ederra) eta '''Oaquiyna-ko''' '''Lotoa''' izenez ere ezaguna. [[India|Indiako]] Vajraren maisu [[Tantra|tantriko]] [[Budismo|budista]] izan zen, ustez, [[Vajrayāna|Vajrayanari]] irakatsi ziona, [[Tibet|Tibeten]]  (8. 9. mende bitartean).&lt;ref name=&quot;KPSR8&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''The Eight Manifestations of Guru Padmasambhava'', (May 1992), https://turtlehill.org/cleanup/khen/eman.html&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History.'' Yale University Press 2011, pp. 34-35.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Doney, Lewis. &quot;Padmasambhava in Tibetan Buddhism&quot; in Silk, Jonathan A. et al. ''Brill's Encyclopedia of Buddhism,'' pp. 1197-1212. BRILL, Leiden, Boston.&lt;/ref&gt; Zenbait iturri tibetar goiztiarren arabera, Ba-ren Testamentua adibide, Tibetera VIII. mendean iritsi zen, eta Samyeko monasterioa eraikitzen lagundu zuen, Tibeteko lehen monasterio budista.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Hala ere, ezer gutxi dakigu benetako irudi historikoari buruz, Vajrayanarekin eta budismo indiarrarekin dituen loturez gain.&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[[Per Kværne|Kværne, Per]] (2013). Tuttle, Gray; [[Kurtis Schaeffer|Schaeffer, Kurtis R.]] (eds.). ''The Tibetan history reader''. New York: Columbia University Press. p. 168. [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/9780231144698|&lt;bdi&gt;9780231144698&lt;/bdi&gt;]].&lt;/ref&gt;

Ondoren, Padmasambhava, budismoa Tibetera transmititzeko figura nagusitzat hartu da.&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt; XII. mendetik aurrera, Padmasambhavari buruzko [[Hagiografia|hagiografiak]] idatzi ziren. Lan horiek zabaldu egin zituzten Padmasambhavaren profila eta jarduerak, orain espiritu eta jainko tibetar guztien manipulazioa bezala ikusia, eta zenbait testu sekretu (''terma'') ezkutatzea etorkizuneko tertönentzat.&lt;ref&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History.'' Yale University Press 2011, p. 96.&lt;/ref&gt; Nyangral Nyima Özer (1124–1192) izan zen ''Zangling-ma-ren autorea'', Padmasambhavaren biografia zaharrena.&lt;ref&gt;Doney, Lewis. ''The Zangs gling ma. The First Padmasambhava Biography. Two Exemplars of the Earliest Attested Recension.'' 2014. MONUMENTA TIBETICA HISTORICA Abt. II: Band 3.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Dalton, Jacob. ''[http://www.jstor.org/stable/4132116 The Early Development of the Padmasambhava Legend in Tibet: A Study of IOL Tib J 644 and Pelliot tibétain 307].'' Journal of the American Oriental Society, Vol. 124, No. 4 (Oct. - Dec., 2004), pp. 759- 772&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;Germano, David (2005), ''&quot;The Funerary Transformation of the Great Perfection (Rdzogs chen)&quot;,'' Journal of the International Association of Tibetan Studies (1): 1–54&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;thlib.org2&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Gyatso|izenburua=A Partial Genealogy of the Lifestory of Ye shes mtsho rgyal|izena1=Janet|data=August 2006|url=http://www.thlib.org/collections/texts/jiats/#!jiats=/02/gyatsoj/|kazeta=The Journal of the International Association of Tibetan Studies|alea=2}}&lt;/ref&gt;

[[Tibetar budismo|Budismo tibetar]] modernoan, Padmasambhava Buda Shakyamunik emandako [[Siddhartha Gautama|Buda]] bat da.&lt;ref name=&quot;KPSR8&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''The Eight Manifestations of Guru Padmasambhava'', (May 1992), https://turtlehill.org/cleanup/khen/eman.html&lt;/ref&gt; Hagiografia tradizionalen arabera, ikasleek Yeshe Tsogyal eta Mandarava maistra handiak dituzte .&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt; [[Nyingma|Nyingmako]] eskola garaikideak uste du Padmasambhava fundazio-irudia dela.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Doney, Lewis. &quot;Padmasambhava in Tibetan Buddhism&quot; in Silk, Jonathan A. et al. ''Brill's Encyclopedia of Buddhism,'' pp. 1197-1212. BRILL, Leiden, Boston.&lt;/ref&gt; Nyingma eskolak ere tradizioz dio Dzogchen leinuaren jatorria Garab Dorje dela, Padmasambhavara zuzenean transmitituz.&lt;ref name=&quot;KPSR&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, Khenpo Tsewang Dongyal. ''Lion's Gaze: A Commentary on Tsig Sum Nedek''. Sky Dancer Press, 1998.&lt;/ref&gt;

Tibeteko budismoan esaten da Padmasambavako irakaskuntzetan ahozko leinua (''kama'') eta altxor ezkutuko testuen leinua (''termak'') daudela.&lt;ref name=&quot;Khenchen&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''Beauty of Awakened Mind: The Dzogchen Lineage of Shigpo Dudtsi''. Dharma Samudra, 2013. https://www.padmasambhava.org/chiso/books-by-khenpo-rinpoches/beauty-of-awakened-mind-dzogchen-lineage-of-shigpo-dudtsi/&lt;/ref&gt; Tibeteko budismoaren arabera, Padmasambhavako termak zorioneko izakiek aurkitu dituzte, eta tertöns (altxorraren bilatzaileak), berriz, baldintzak ondo beteta daudenean.&lt;ref&gt;Fremantle, Francesca (2001). ''Luminous Emptiness: Understanding the Tibetan Book of the Dead''. Boston, Massachusetts, USA: Shambhala Publications, Inc. {{ISBN|1-57062-450-X}} p.19&lt;/ref&gt; Esaten denez, Padmasambhavak tertöns dirudi ameslarien arteko topaketetan, eta haren forma guruaren yogan ikusten da, batez ere Nyingmako eskolan. Padmasambhava asko gurtzen dute [[Tibetar budismo|budistek]] [[Tibet|Tibeten]], [[Nepal|Nepalen]], [[Bhutan|Bhutanen]], Indiako [[Himalaia|Himalaiako]] estatuetan eta mundu osoko herrialdeetan.&lt;ref name=&quot;EB&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Padmasambhava|url=https://www.britannica.com/biography/Padmasambhava|lana=Encyclopædia Britannica|accessdate=5 October 2015}}&lt;/ref&gt;
[[Fitxategi:Guru_Rinpoche_in_mist_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Guru_Rinpoche_in_mist_2.jpg/275px-Guru_Rinpoche_in_mist_2.jpg|thumb|275x275px|Padmasambhavako muinoa, 123 oin (37,5 m) altu lainoan, Rewalsar lakua, [[Himachal Pradesh]], [[India]].]]
[[Fitxategi:Thangka_(AM_1931.626-5).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Thangka_%28AM_1931.626-5%29.jpg/220px-Thangka_%28AM_1931.626-5%29.jpg|thumb|Padmasambhavako Thangka]]
[[Fitxategi:Wrathful_Padmasambhava.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Wrathful_Padmasambhava.jpg/220px-Wrathful_Padmasambhava.jpg|alt=|thumb|Guru Senge Dradrog, Padmasambhavako manifestazio suharra. (Pintura Tashichho Dzongen)]]

== Irudi galeria ==
&lt;gallery&gt;
Fitxategi:Pema Jungne-One-of-manifestations-of-Padmasambhava.jpg|Pema Jungne, horma-irudia.
Fitxategi:Hemis Padmasambhava.jpg|Padmasambhawaren estatua Hemiseko monasterioan, [[Ladakh]], [[India]].
Fitxategi:Guru Padmasambhava sideview.jpg|alt=La Estatua Santa del Guru Padmasambhava en Samdruptse, Namchi, Sikkim, India.|Padmasambhava Samdruptse-n, [[Namchi]], [[Sikkim]], [[India]].
Fitxategi:Guru Rinpoche, Yerpa 1993.JPG|alt=Guru Rinpocheren estatua (Padmasambhava), Yerpako (Tibet) meditazio-haitzuloan|Rinpocheren estatua (Padmasambhava), [[Yerpa|Yerpako]],[[Tibet]].
Fitxategi:Vajra Guru Mantra - Tibetan Script.svg|Padmasambhavako mantra idazkera tibetarrean.
&lt;/gallery&gt;

== Ikusi ere ==

* ''[[Hilen Liburu Tibetarra]]''

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

*
[[Kategoria:Tibeteko historia]]
[[Kategoria:Pakistango historia]]
[[Kategoria:Odishako historia]]
[[Kategoria:Bodhisattvak]]
[[Kategoria:VIII. mendeko idazleak]]
[[Kategoria:VIII. mendeko filosofoak]]
[[Kategoria:Testuan txinera duten artikuluak]]
[[Kategoria:Budismoa]]
[[Kategoria:VIII. mendea]]
{{autoritate kontrola}}</text>
      <sha1>lxshqgrl68ziu64m9ejlne8cwyywxlx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005537</id>
      <parentid>9005535</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:05:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6782" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Padmasambhava''' (&quot;Lototik jaioa&quot;), '''Guru Rinpoche''' (Guru Ederra) eta '''Oaquiyna-ko''' '''Lotoa''' izenez ere ezaguna. [[India|Indiako]] Vajraren maisu [[Tantra|tantriko]] [[Budismo|budista]] izan zen, ustez, [[Vajrayāna|Vajrayanari]] irakatsi ziona, [[Tibet|Tibeten]]  (8. 9. mende bitartean).&lt;ref name=&quot;KPSR8&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''The Eight Manifestations of Guru Padmasambhava'', (May 1992), https://turtlehill.org/cleanup/khen/eman.html&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History.'' Yale University Press 2011, pp. 34-35.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Doney, Lewis. &quot;Padmasambhava in Tibetan Buddhism&quot; in Silk, Jonathan A. et al. ''Brill's Encyclopedia of Buddhism,'' pp. 1197-1212. BRILL, Leiden, Boston.&lt;/ref&gt; Zenbait iturri tibetar goiztiarren arabera, Ba-ren Testamentua adibide, Tibetera VIII. mendean iritsi zen, eta Samyeko monasterioa eraikitzen lagundu zuen, Tibeteko lehen monasterio budista.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Hala ere, ezer gutxi dakigu benetako irudi historikoari buruz, Vajrayanarekin eta budismo indiarrarekin dituen loturez gain.&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[[Per Kværne|Kværne, Per]] (2013). Tuttle, Gray; [[Kurtis Schaeffer|Schaeffer, Kurtis R.]] (eds.). ''The Tibetan history reader''. New York: Columbia University Press. p. 168. [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/9780231144698|&lt;bdi&gt;9780231144698&lt;/bdi&gt;]].&lt;/ref&gt;

Ondoren, Padmasambhava, budismoa Tibetera transmititzeko figura nagusitzat hartu da.&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt; XII. mendetik aurrera, Padmasambhavari buruzko [[Hagiografia|hagiografiak]] idatzi ziren. Lan horiek zabaldu egin zituzten Padmasambhavaren profila eta jarduerak, orain espiritu eta jainko tibetar guztien manipulazioa bezala ikusia, eta zenbait testu sekretu (''terma'') ezkutatzea etorkizuneko tertönentzat.&lt;ref&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History.'' Yale University Press 2011, p. 96.&lt;/ref&gt; Nyangral Nyima Özer (1124–1192) izan zen ''Zangling-ma-ren autorea'', Padmasambhavaren biografia zaharrena.&lt;ref&gt;Doney, Lewis. ''The Zangs gling ma. The First Padmasambhava Biography. Two Exemplars of the Earliest Attested Recension.'' 2014. MONUMENTA TIBETICA HISTORICA Abt. II: Band 3.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Dalton, Jacob. ''[http://www.jstor.org/stable/4132116 The Early Development of the Padmasambhava Legend in Tibet: A Study of IOL Tib J 644 and Pelliot tibétain 307].'' Journal of the American Oriental Society, Vol. 124, No. 4 (Oct. - Dec., 2004), pp. 759- 772&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;Germano, David (2005), ''&quot;The Funerary Transformation of the Great Perfection (Rdzogs chen)&quot;,'' Journal of the International Association of Tibetan Studies (1): 1–54&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;thlib.org2&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Gyatso|izenburua=A Partial Genealogy of the Lifestory of Ye shes mtsho rgyal|izena1=Janet|data=August 2006|url=http://www.thlib.org/collections/texts/jiats/#!jiats=/02/gyatsoj/|kazeta=The Journal of the International Association of Tibetan Studies|alea=2}}&lt;/ref&gt;

[[Tibetar budismo|Budismo tibetar]] modernoan, Padmasambhava Buda Shakyamunik emandako [[Siddhartha Gautama|Buda]] bat da.&lt;ref name=&quot;KPSR8&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''The Eight Manifestations of Guru Padmasambhava'', (May 1992), https://turtlehill.org/cleanup/khen/eman.html&lt;/ref&gt; Hagiografia tradizionalen arabera, ikasleek Yeshe Tsogyal eta Mandarava maistra handiak dituzte .&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt; [[Nyingma|Nyingmako]] eskola garaikideak uste du Padmasambhava fundazio-irudia dela.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Doney, Lewis. &quot;Padmasambhava in Tibetan Buddhism&quot; in Silk, Jonathan A. et al. ''Brill's Encyclopedia of Buddhism,'' pp. 1197-1212. BRILL, Leiden, Boston.&lt;/ref&gt; Nyingma eskolak ere tradizioz dio Dzogchen leinuaren jatorria Garab Dorje dela, Padmasambhavara zuzenean transmitituz.&lt;ref name=&quot;KPSR&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, Khenpo Tsewang Dongyal. ''Lion's Gaze: A Commentary on Tsig Sum Nedek''. Sky Dancer Press, 1998.&lt;/ref&gt;

Tibeteko budismoan esaten da Padmasambavako irakaskuntzetan ahozko leinua (''kama'') eta altxor ezkutuko testuen leinua (''termak'') daudela.&lt;ref name=&quot;Khenchen&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''Beauty of Awakened Mind: The Dzogchen Lineage of Shigpo Dudtsi''. Dharma Samudra, 2013. https://www.padmasambhava.org/chiso/books-by-khenpo-rinpoches/beauty-of-awakened-mind-dzogchen-lineage-of-shigpo-dudtsi/&lt;/ref&gt; Tibeteko budismoaren arabera, Padmasambhavako termak zorioneko izakiek aurkitu dituzte, eta tertöns (altxorraren bilatzaileak), berriz, baldintzak ondo beteta daudenean.&lt;ref&gt;Fremantle, Francesca (2001). ''Luminous Emptiness: Understanding the Tibetan Book of the Dead''. Boston, Massachusetts, USA: Shambhala Publications, Inc. {{ISBN|1-57062-450-X}} p.19&lt;/ref&gt; Esaten denez, Padmasambhavak tertöns dirudi ameslarien arteko topaketetan, eta haren forma guruaren yogan ikusten da, batez ere Nyingmako eskolan. Padmasambhava asko gurtzen dute [[Tibetar budismo|budistek]] [[Tibet|Tibeten]], [[Nepal|Nepalen]], [[Bhutan|Bhutanen]], Indiako [[Himalaia|Himalaiako]] estatuetan eta mundu osoko herrialdeetan.&lt;ref name=&quot;EB&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Padmasambhava|url=https://www.britannica.com/biography/Padmasambhava|lana=Encyclopædia Britannica|accessdate=5 October 2015}}&lt;/ref&gt;

== Irudi galeria ==
&lt;gallery&gt;
Fitxategi:Pema Jungne-One-of-manifestations-of-Padmasambhava.jpg|Pema Jungne, horma-irudia.
Fitxategi:Hemis Padmasambhava.jpg|Padmasambhawaren estatua Hemiseko monasterioan, [[Ladakh]], [[India]].
Fitxategi:Guru Padmasambhava sideview.jpg|Padmasambhava Samdruptse-n, [[Namchi]], [[Sikkim]], [[India]].
Fitxategi:Guru Rinpoche, Yerpa 1993.JPG|Rinpocheren estatua (Padmasambhava), [[Yerpa|Yerpako]],[[Tibet]].
Fitxategi:Vajra Guru Mantra - Tibetan Script.svg|Padmasambhavako mantra idazkera tibetarrean.
Fitxategi:Guru_Rinpoche_in_mist_2.jpg|Padmasambhavako muinoa, 123 oin (37,5 m) altu lainoan, Rewalsar lakua, [[Himachal Pradesh]], [[India]].
Fitxategi:Thangka_(AM_1931.626-5).jpg|Padmasambhavako Thangka
Fitxategi:Wrathful_Padmasambhava.jpg|Senge Dradrog, Padmasambhavako manifestazio suharra.
&lt;/gallery&gt;

== Ikusi ere ==

* ''[[Hilen Liburu Tibetarra]]''

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

*
[[Kategoria:Tibeteko historia]]
[[Kategoria:Pakistango historia]]
[[Kategoria:Odishako historia]]
[[Kategoria:Bodhisattvak]]
[[Kategoria:VIII. mendeko idazleak]]
[[Kategoria:VIII. mendeko filosofoak]]
[[Kategoria:Testuan txinera duten artikuluak]]
[[Kategoria:Budismoa]]
[[Kategoria:VIII. mendea]]
{{autoritate kontrola}}</text>
      <sha1>bfghy19vwkrrs9gmitdxfuhtjwdc3iq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005538</id>
      <parentid>9005537</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:06:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6780" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Padmasambhava''' (&quot;Lototik jaioa&quot;), '''Guru Rinpoche''' (Guru Ederra) eta '''Oaquiyna-ko''' '''Lotoa''' izenez ere ezaguna. [[India|Indiako]] Vajraren maisu [[Tantra|tantriko]] [[Budismo|budista]] izan zen, ustez, [[Vajrayāna|Vajrayanari]] irakatsi ziona, [[Tibet|Tibeten]]  (8. 9. mende bitartean).&lt;ref name=&quot;KPSR8&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''The Eight Manifestations of Guru Padmasambhava'', (May 1992), https://turtlehill.org/cleanup/khen/eman.html&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History.'' Yale University Press 2011, pp. 34-35.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Doney, Lewis. &quot;Padmasambhava in Tibetan Buddhism&quot; in Silk, Jonathan A. et al. ''Brill's Encyclopedia of Buddhism,'' pp. 1197-1212. BRILL, Leiden, Boston.&lt;/ref&gt; Zenbait iturri tibetar goiztiarren arabera, Ba-ren Testamentua adibide, Tibetera VIII. mendean iritsi zen, eta Samyeko monasterioa eraikitzen lagundu zuen, Tibeteko lehen monasterio budista.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Hala ere, ezer gutxi dakigu benetako irudi historikoari buruz, Vajrayanarekin eta budismo indiarrarekin dituen loturez gain.&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[[Per Kværne|Kværne, Per]] (2013). Tuttle, Gray; [[Kurtis Schaeffer|Schaeffer, Kurtis R.]] (eds.). ''The Tibetan history reader''. New York: Columbia University Press. p. 168. [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/9780231144698|&lt;bdi&gt;9780231144698&lt;/bdi&gt;]].&lt;/ref&gt;

Ondoren, Padmasambhava, budismoa Tibetera transmititzeko figura nagusitzat hartu da.&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt; XII. mendetik aurrera, Padmasambhavari buruzko [[Hagiografia|hagiografiak]] idatzi ziren. Lan horiek zabaldu egin zituzten Padmasambhavaren profila eta jarduerak, orain espiritu eta jainko tibetar guztien manipulazioa bezala ikusia, eta zenbait testu sekretu (''terma'') ezkutatzea etorkizuneko tertönentzat.&lt;ref&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History.'' Yale University Press 2011, p. 96.&lt;/ref&gt; Nyangral Nyima Özer (1124–1192) izan zen ''Zangling-ma-ren autorea'', Padmasambhavaren biografia zaharrena.&lt;ref&gt;Doney, Lewis. ''The Zangs gling ma. The First Padmasambhava Biography. Two Exemplars of the Earliest Attested Recension.'' 2014. MONUMENTA TIBETICA HISTORICA Abt. II: Band 3.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Dalton, Jacob. ''[http://www.jstor.org/stable/4132116 The Early Development of the Padmasambhava Legend in Tibet: A Study of IOL Tib J 644 and Pelliot tibétain 307].'' Journal of the American Oriental Society, Vol. 124, No. 4 (Oct. - Dec., 2004), pp. 759- 772&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;Germano, David (2005), ''&quot;The Funerary Transformation of the Great Perfection (Rdzogs chen)&quot;,'' Journal of the International Association of Tibetan Studies (1): 1–54&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;thlib.org2&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Gyatso|izenburua=A Partial Genealogy of the Lifestory of Ye shes mtsho rgyal|izena1=Janet|data=August 2006|url=http://www.thlib.org/collections/texts/jiats/#!jiats=/02/gyatsoj/|kazeta=The Journal of the International Association of Tibetan Studies|alea=2}}&lt;/ref&gt;

[[Tibetar budismo|Budismo tibetar]] modernoan, Padmasambhava Buda Shakyamunik emandako [[Siddhartha Gautama|Buda]] bat da.&lt;ref name=&quot;KPSR8&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''The Eight Manifestations of Guru Padmasambhava'', (May 1992), https://turtlehill.org/cleanup/khen/eman.html&lt;/ref&gt; Hagiografia tradizionalen arabera, ikasleek Yeshe Tsogyal eta Mandarava maistra handiak dituzte .&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt; [[Nyingma|Nyingmako]] eskola garaikideak uste du Padmasambhava fundazio-irudia dela.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Doney, Lewis. &quot;Padmasambhava in Tibetan Buddhism&quot; in Silk, Jonathan A. et al. ''Brill's Encyclopedia of Buddhism,'' pp. 1197-1212. BRILL, Leiden, Boston.&lt;/ref&gt; Nyingma eskolak ere tradizioz dio Dzogchen leinuaren jatorria Garab Dorje dela, Padmasambhavara zuzenean transmitituz.&lt;ref name=&quot;KPSR&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, Khenpo Tsewang Dongyal. ''Lion's Gaze: A Commentary on Tsig Sum Nedek''. Sky Dancer Press, 1998.&lt;/ref&gt;

Tibeteko budismoan esaten da Padmasambavako irakaskuntzetan ahozko leinua (''kama'') eta altxor ezkutuko testuen leinua (''termak'') daudela.&lt;ref name=&quot;Khenchen&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''Beauty of Awakened Mind: The Dzogchen Lineage of Shigpo Dudtsi''. Dharma Samudra, 2013. https://www.padmasambhava.org/chiso/books-by-khenpo-rinpoches/beauty-of-awakened-mind-dzogchen-lineage-of-shigpo-dudtsi/&lt;/ref&gt; Tibeteko budismoaren arabera, Padmasambhavako termak zorioneko izakiek aurkitu dituzte, eta tertöns (altxorraren bilatzaileak), berriz, baldintzak ondo beteta daudenean.&lt;ref&gt;Fremantle, Francesca (2001). ''Luminous Emptiness: Understanding the Tibetan Book of the Dead''. Boston, Massachusetts, USA: Shambhala Publications, Inc. {{ISBN|1-57062-450-X}} p.19&lt;/ref&gt; Esaten denez, Padmasambhavak tertöns dirudi ameslarien arteko topaketetan, eta haren forma guruaren yogan ikusten da, batez ere Nyingmako eskolan. Padmasambhava asko gurtzen dute [[Tibetar budismo|budistek]] [[Tibet|Tibeten]], [[Nepal|Nepalen]], [[Bhutan|Bhutanen]], Indiako [[Himalaia|Himalaiako]] estatuetan eta mundu osoko herrialdeetan.&lt;ref name=&quot;EB&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Padmasambhava|url=https://www.britannica.com/biography/Padmasambhava|lana=Encyclopædia Britannica|accessdate=5 October 2015}}&lt;/ref&gt;

== Irudi galeria ==
&lt;gallery&gt;
Fitxategi:Pema Jungne-One-of-manifestations-of-Padmasambhava.jpg|Pema Jungne, horma-irudia.
Fitxategi:Hemis Padmasambhava.jpg|Padmasambhawaren estatua Hemiseko monasterioan, [[Ladakh]], [[India]].
Fitxategi:Guru Padmasambhava sideview.jpg|Padmasambhava Samdruptse-n, [[Namchi]], [[Sikkim]], [[India]].
Fitxategi:Guru Rinpoche, Yerpa 1993.JPG|Rinpocheren estatua (Padmasambhava), [[Yerpa|Yerpako]],[[Tibet]].
Fitxategi:Vajra Guru Mantra - Tibetan Script.svg|Padmasambhavako mantra idazkera tibetarrean.
Fitxategi:Guru_Rinpoche_in_mist_2.jpg|Padmasambhavako muinoa, 123 oin (37,5 m) altu lainoan, Rewalsar lakua, [[Himachal Pradesh]], [[India]].
Fitxategi:Thangka_(AM_1931.626-5).jpg|Padmasambhavako Thangka
Fitxategi:Wrathful_Padmasambhava.jpg|Senge Dradrog, Padmasambhavako manifestazio suharra.
&lt;/gallery&gt;

== Ikusi ere ==

* ''[[Hilen Liburu Tibetarra]]''

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

[[Kategoria:Tibeteko historia]]
[[Kategoria:Pakistango historia]]
[[Kategoria:Odishako historia]]
[[Kategoria:Bodhisattvak]]
[[Kategoria:VIII. mendeko idazleak]]
[[Kategoria:VIII. mendeko filosofoak]]
[[Kategoria:Testuan txinera duten artikuluak]]
[[Kategoria:Budismoa]]
[[Kategoria:VIII. mendea]]
{{autoritate kontrola}}</text>
      <sha1>2pjq9tesykschdt0g5n3omghcwkw7uy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005542</id>
      <parentid>9005538</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:09:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <comment>Esteka +</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6788" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Padmasambhava''' (&quot;Lototik jaioa&quot;), '''Guru Rinpoche''' (Guru Ederra) eta '''Oaquiyna-ko''' '''Lotoa''' izenez ere ezaguna. [[India|Indiako]] Vajraren maisu [[Tantra|tantriko]] [[Budismo|budista]] izan zen, ustez, [[Vajrayāna|Vajrayanari]] irakatsi ziona, [[Tibet|Tibeten]]  (8. 9. mende bitartean).&lt;ref name=&quot;KPSR8&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''The Eight Manifestations of Guru Padmasambhava'', (May 1992), https://turtlehill.org/cleanup/khen/eman.html&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History.'' Yale University Press 2011, pp. 34-35.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Doney, Lewis. &quot;Padmasambhava in Tibetan Buddhism&quot; in Silk, Jonathan A. et al. ''Brill's Encyclopedia of Buddhism,'' pp. 1197-1212. BRILL, Leiden, Boston.&lt;/ref&gt; Zenbait iturri tibetar goiztiarren arabera, Ba-ren Testamentua adibide, Tibetera VIII. mendean iritsi zen, eta Samyeko monasterioa eraikitzen lagundu zuen, Tibeteko lehen monasterio budista.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Hala ere, ezer gutxi dakigu benetako irudi historikoari buruz, Vajrayanarekin eta budismo indiarrarekin dituen loturez gain.&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[[Per Kværne|Kværne, Per]] (2013). Tuttle, Gray; [[Kurtis Schaeffer|Schaeffer, Kurtis R.]] (eds.). ''The Tibetan history reader''. New York: Columbia University Press. p. 168. [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/9780231144698|&lt;bdi&gt;9780231144698&lt;/bdi&gt;]].&lt;/ref&gt;

Ondoren, Padmasambhava, budismoa Tibetera transmititzeko figura nagusitzat hartu da.&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt; XII. mendetik aurrera, Padmasambhavari buruzko [[Hagiografia|hagiografiak]] idatzi ziren. Lan horiek zabaldu egin zituzten Padmasambhavaren profila eta jarduerak, orain espiritu eta jainko tibetar guztien manipulazioa bezala ikusia, eta zenbait testu sekretu (''terma'') ezkutatzea etorkizuneko tertönentzat.&lt;ref&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History.'' Yale University Press 2011, p. 96.&lt;/ref&gt; Nyangral Nyima Özer (1124–1192) izan zen ''Zangling-ma-ren autorea'', Padmasambhavaren biografia zaharrena.&lt;ref&gt;Doney, Lewis. ''The Zangs gling ma. The First Padmasambhava Biography. Two Exemplars of the Earliest Attested Recension.'' 2014. MONUMENTA TIBETICA HISTORICA Abt. II: Band 3.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Dalton, Jacob. ''[http://www.jstor.org/stable/4132116 The Early Development of the Padmasambhava Legend in Tibet: A Study of IOL Tib J 644 and Pelliot tibétain 307].'' Journal of the American Oriental Society, Vol. 124, No. 4 (Oct. - Dec., 2004), pp. 759- 772&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;Germano, David (2005), ''&quot;The Funerary Transformation of the Great Perfection (Rdzogs chen)&quot;,'' Journal of the International Association of Tibetan Studies (1): 1–54&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;thlib.org2&quot;&gt;{{Cite aldizkari|abizena=Gyatso|izenburua=A Partial Genealogy of the Lifestory of Ye shes mtsho rgyal|izena1=Janet|data=August 2006|url=http://www.thlib.org/collections/texts/jiats/#!jiats=/02/gyatsoj/|kazeta=The Journal of the International Association of Tibetan Studies|alea=2}}&lt;/ref&gt;

[[Tibetar budismo|Budismo tibetar]] modernoan, Padmasambhava Buda Shakyamunik emandako [[Siddhartha Gautama|Buda]] bat da.&lt;ref name=&quot;KPSR8&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''The Eight Manifestations of Guru Padmasambhava'', (May 1992), https://turtlehill.org/cleanup/khen/eman.html&lt;/ref&gt; Hagiografia tradizionalen arabera, ikasleek [[Yeshe Tsogyal]] eta [[Mandarava]] maistra handiak dituzte .&lt;ref name=&quot;Schaik 2011, page 34-52&quot;&gt;Schaik, Sam van. ''Tibet: A History''. Yale University Press 2011, page 34-5, 96-8.&lt;/ref&gt; [[Nyingma|Nyingmako]] eskola garaikideak uste du Padmasambhava fundazio-irudia dela.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Doney, Lewis. &quot;Padmasambhava in Tibetan Buddhism&quot; in Silk, Jonathan A. et al. ''Brill's Encyclopedia of Buddhism,'' pp. 1197-1212. BRILL, Leiden, Boston.&lt;/ref&gt; Nyingma eskolak ere tradizioz dio Dzogchen leinuaren jatorria Garab Dorje dela, Padmasambhavara zuzenean transmitituz.&lt;ref name=&quot;KPSR&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, Khenpo Tsewang Dongyal. ''Lion's Gaze: A Commentary on Tsig Sum Nedek''. Sky Dancer Press, 1998.&lt;/ref&gt;

Tibeteko budismoan esaten da Padmasambavako irakaskuntzetan ahozko leinua (''kama'') eta altxor ezkutuko testuen leinua (''termak'') daudela.&lt;ref name=&quot;Khenchen&quot;&gt;Khenchen Palden Sherab Rinpoche, ''Beauty of Awakened Mind: The Dzogchen Lineage of Shigpo Dudtsi''. Dharma Samudra, 2013. https://www.padmasambhava.org/chiso/books-by-khenpo-rinpoches/beauty-of-awakened-mind-dzogchen-lineage-of-shigpo-dudtsi/&lt;/ref&gt; Tibeteko budismoaren arabera, Padmasambhavako termak zorioneko izakiek aurkitu dituzte, eta tertöns (altxorraren bilatzaileak), berriz, baldintzak ondo beteta daudenean.&lt;ref&gt;Fremantle, Francesca (2001). ''Luminous Emptiness: Understanding the Tibetan Book of the Dead''. Boston, Massachusetts, USA: Shambhala Publications, Inc. {{ISBN|1-57062-450-X}} p.19&lt;/ref&gt; Esaten denez, Padmasambhavak tertöns dirudi ameslarien arteko topaketetan, eta haren forma guruaren yogan ikusten da, batez ere Nyingmako eskolan. Padmasambhava asko gurtzen dute [[Tibetar budismo|budistek]] [[Tibet|Tibeten]], [[Nepal|Nepalen]], [[Bhutan|Bhutanen]], Indiako [[Himalaia|Himalaiako]] estatuetan eta mundu osoko herrialdeetan.&lt;ref name=&quot;EB&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Padmasambhava|url=https://www.britannica.com/biography/Padmasambhava|lana=Encyclopædia Britannica|accessdate=5 October 2015}}&lt;/ref&gt;

== Irudi galeria ==
&lt;gallery&gt;
Fitxategi:Pema Jungne-One-of-manifestations-of-Padmasambhava.jpg|Pema Jungne, horma-irudia.
Fitxategi:Hemis Padmasambhava.jpg|Padmasambhawaren estatua Hemiseko monasterioan, [[Ladakh]], [[India]].
Fitxategi:Guru Padmasambhava sideview.jpg|Padmasambhava Samdruptse-n, [[Namchi]], [[Sikkim]], [[India]].
Fitxategi:Guru Rinpoche, Yerpa 1993.JPG|Rinpocheren estatua (Padmasambhava), [[Yerpa|Yerpako]],[[Tibet]].
Fitxategi:Vajra Guru Mantra - Tibetan Script.svg|Padmasambhavako mantra idazkera tibetarrean.
Fitxategi:Guru_Rinpoche_in_mist_2.jpg|Padmasambhavako muinoa, 123 oin (37,5 m) altu lainoan, Rewalsar lakua, [[Himachal Pradesh]], [[India]].
Fitxategi:Thangka_(AM_1931.626-5).jpg|Padmasambhavako Thangka
Fitxategi:Wrathful_Padmasambhava.jpg|Senge Dradrog, Padmasambhavako manifestazio suharra.
&lt;/gallery&gt;

== Ikusi ere ==

* ''[[Hilen Liburu Tibetarra]]''

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

[[Kategoria:Tibeteko historia]]
[[Kategoria:Pakistango historia]]
[[Kategoria:Odishako historia]]
[[Kategoria:Bodhisattvak]]
[[Kategoria:VIII. mendeko idazleak]]
[[Kategoria:VIII. mendeko filosofoak]]
[[Kategoria:Testuan txinera duten artikuluak]]
[[Kategoria:Budismoa]]
[[Kategoria:VIII. mendea]]
{{autoritate kontrola}}</text>
      <sha1>fvtpmwl3qo3exiria0dk1886po81tw0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Lojiphaudin</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063796</id>
    <revision>
      <id>9005568</id>
      <timestamp>2022-07-31T14:55:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="135" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 16:55, 31 uztaila 2022 (CEST)</text>
      <sha1>2n3tycgxmse8nar19tsxr4v9hoeanyz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako azkenburukoak</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1063797</id>
    <revision>
      <id>9005583</id>
      <timestamp>2022-07-31T15:21:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{commonskat}} [[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako gastronomia]] [[Kategoria:Azkenburukoak herrialdearen arabera]]»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="119" xml:space="preserve">{{commonskat}}
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako gastronomia]]
[[Kategoria:Azkenburukoak herrialdearen arabera]]</text>
      <sha1>hgyvd2wq3s99ybh4qduog7ukvqyq05n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>International Press Institute World Press Freedom Heroes</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063798</id>
    <revision>
      <id>9005586</id>
      <timestamp>2022-07-31T15:23:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:en:Special:Redirect/revision/1095024034|International Press Institute World Press Freedom Heroes]]» orriaren itzulpena eginez sortua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5753" xml:space="preserve">
'''International Press Institute World Press Freedom Heroes''' [[Viena|Vienako]] International Press Institute-k [[Prentsa-askatasun|prentsa-askatasuna]] eta [[adierazpen-askatasuna]] mantentzeko ekarpenak egin eta ausardia erakutsi dituen pertsonak saritzen ditu.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Robert Louw|izenburua=Choosing Heroes is a Difficult Task|argitaletxea=[[International Press Institute]]|data=2000|url=http://www.freemedia.at/awards/choosing-heroes-is-a-difficult-task.html|lana=IPI Report, No. 2|accessdate=26 January 2012}}&lt;/ref&gt; Lehen 50 &quot;heroiak&quot; 2000. urtean aukeratu zituzten erakundearen 50. urteurrenean, eta [[Boston|Bostongo]] Mundu Biltzarrean saritu zituzten.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=World Press Freedom Heroes|argitaletxea=[[International Press Institute]]|data=2000|url=http://www.freemedia.at/awards/world-press-freedom-heroes.html|accessdate=26 January 2012}}&lt;/ref&gt; 2021etik aurrera, zerrendari beste 22 heroi gehitu zaizkio, horietako batzuk hil ondoren.&lt;ref name=&quot;Daily Star&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Report|izenburua=Belarus’s Yuliya Slutskaya named World Press Freedom Hero|argitaletxea=[[The Daily Star (Bangladesh)|The Daily Star]]|hizkuntza=en|izena1=Star Digital|data=2021-09-07|url=https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686|lana=|accessdate=2021-09-08}}&lt;/ref&gt;

== Saridunak ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Urtea
!Sariduna
!Herrialdea
|-
| rowspan=&quot;50&quot; |2000
|Aslam Ali
|[[Pakistan]]
|-
|Rudolf Augstein
|[[Alemania]]
|-
|Omar Belhouchet
|[[Aljeria]]
|-
|Kenneth Best
|[[Liberia]]
|-
|Hubert Beuve-Méry
|[[Frantzia]]
|-
|Jesus Blancornelas
|[[Mexiko]]
|-
|Gremah Boukar Koura
|[[Niger]]
|-
|Jose Burgos
|[[Filipinak]]
|-
|Guillermo Cano
|[[Kolonbia]]
|-
|Juan Pablo Cárdenas
|[[Txile]]
|-
|Pedro Joaquín Chamorro
|[[Nikaragua]]
|-
|{{Ill|Suk-Chae Choi|ko|최석채}}
|[[Hego Korea]]
|-
|{{Ill|Julio De Mesquita Neto|pt|Julio de Mesquita Neto}}
|[[Brasil]]
|-
|Jiπí Dienstbier
|[[Txekia|Txekiar Errepublika]]
|-
|Harold Evans
|[[Erresuma Batua]]
|-
|Antonio Fontán
|[[Espainia]]
|-
|Gao Yu
|[[Txinako Herri Errepublika|Txina]]
|-
|[[Katharine Graham]]
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
|[[Veronica Guerin]]
|[[Irlanda (estatua)|Irlanda]]
|-
|Shiro Hara
|[[Japonia]]
|-
|Amira Hass
|[[Israel]]
|-
|Tara Singh Hayer
|[[Kanada]]
|-
|Doan Viet Hoat
|[[Vietnam]]
|-
|Abdi Ipekçi
|[[Turkia]]
|-
|Kemal Kurspahic
|[[Bosnia-Herzegovina|Bosnia eta Herzegovina]]
|-
|Daoud Kuttab
|[[Palestinako Estatua|Palestina]]
|-
|Gwen Lister
|[[Namibia]]
|-
|Mochtar Lubis
|[[Indonesia]]
|-
|Kronid Lyubarsky
|[[Errusia]]
|-
|Savea Sano Malifa
|[[Samoa]]
|-
|Veran Matiτ
|[[Serbia]]
|-
|Adam Michnik
|[[Polonia]]
|-
|Fred M'membe
|[[Zambia]]
|-
|[[Indro Montanelli]]
|[[Italia]]
|-
|Nizar Nayyouf
|[[Siria]]
|-
|Freedom Neruda
|[[Boli Kosta]]
|-
|Pius Njawé
|[[Kamerun]]
|-
|German Ornes
|[[Dominikar Errepublika]]
|-
|Percy Qoboza
|[[Hegoafrika]]
|-
|Raul Rivero
|[[Kuba]]
|-
|Nuno Rocha
|[[Portugal]]
|-
|Faraj Sarkohi
|[[Iran]]
|-
|[[Arun Shourie]]
|[[India]]
|-
|André Sibomana
|[[Ruanda]]
|-
|U Thaung
|[[Myanmar]]
|-
|Jacobo Timerman
|[[Argentina]]
|-
|Ricardo Uceda
|[[Peru]]
|-
|Eleni Vlahou
|[[Grezia]]
|-
|C.E.L. Wickremesinghe
|[[Sri Lanka]]
|-
|[[José Rubén Zamora Marroquín|José Rubén Zamora]]
|[[Guatemala]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2006
|[[Anna Politkovskaia|Anna Politkovskaya]]
|[[Errusia]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2007
|Hrant Dink
|[[Turkia]]
|-
| rowspan=&quot;8&quot; |2010:
|[[Lydia Cacho|Lydia Cacho Ribeiro]]
|[[Mexiko]]
|-
|May Chidiac
|[[Libano]]
|-
|Akbar Ganji
|[[Iran]]
|-
|Yoani Sanchez
|[[Kuba]]
|-
|Pap Saine
|[[Gambia|Ganba]]
|-
|Nedim Sener
|[[Turkia]]
|-
|Lasantha Wickrematunge
|[[Sri Lanka]]
|-
|Laurence Gandar
|[[Hegoafrika]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2011
|Raymond Louw
|[[Hegoafrika]]
|-
|Daniel Pearl
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2012
|David Rohde
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2013
|Marie Colvin
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
|Mika Yamoto
|[[Japonia]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2014
|Mashallah Shamsolvaezin
|[[Iran]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2015
|Mazen Darwish
|[[Siria]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2016
|Ahmad Zeidabadi
|[[Iran]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2017
|Eskinder Nega
|[[Etiopia]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2019
|Cyril Almeida
|[[Pakistan]]&lt;ref&gt;[https://www.aljazeera.com/news/2019/04/pakistan-cyril-almeida-named-ipi-world-press-freedom-hero-190424094705064.html Al Jazeera 25 April 2019]&lt;/ref&gt;
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2021
|{{Ill|Yuliya Slutskaya|be|Юлія Вітальеўна Слуцкая}}
|[[Bielorrusia|Belarus]]&lt;ref name=&quot;Daily Star&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Report|izenburua=Belarus’s Yuliya Slutskaya named World Press Freedom Hero|argitaletxea=[[The Daily Star (Bangladesh)|The Daily Star]]|hizkuntza=en|izena1=Star Digital|data=2021-09-07|url=https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686|lana=|accessdate=2021-09-08}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFReport2021&quot;&gt;Report, Star Digital (2021-09-07). [https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686 &quot;Belarus's Yuliya Slutskaya named World Press Freedom Hero&quot;]. [[Daily Star (Bangladesh)|The Daily Star]]. [https://web.archive.org/web/20210908093945/https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686 Archived] from the original on 2021-09-08&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;2021-09-08&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
|}

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}
[[Kategoria:Kazetaritza sariak]]
[[Kategoria:Adierazpen askatasuna]]
[[Kategoria:Kazetariak]]</text>
      <sha1>twa88ztydru32w2k4n7niyj2vslwh46</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005590</id>
      <parentid>9005586</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:24:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5805" xml:space="preserve">{{gertakari infotaula}}
'''International Press Institute World Press Freedom Heroes''' [[Viena|Vienako]] International Press Institute-k [[Prentsa-askatasun|prentsa-askatasuna]] eta [[adierazpen-askatasuna]] mantentzeko ekarpenak egin eta ausardia erakutsi dituen pertsonak saritzen ditu.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Robert Louw|izenburua=Choosing Heroes is a Difficult Task|argitaletxea=[[International Press Institute]]|data=2000|url=http://www.freemedia.at/awards/choosing-heroes-is-a-difficult-task.html|lana=IPI Report, No. 2|accessdate=26 January 2012}}&lt;/ref&gt; Lehen 50 &quot;heroiak&quot; 2000. urtean aukeratu zituzten erakundearen 50. urteurrenean, eta [[Boston|Bostongo]] Mundu Biltzarrean saritu zituzten.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=World Press Freedom Heroes|argitaletxea=[[International Press Institute]]|data=2000|url=http://www.freemedia.at/awards/world-press-freedom-heroes.html|accessdate=26 January 2012}}&lt;/ref&gt; 2021etik aurrera, zerrendari beste 22 heroi gehitu zaizkio, horietako batzuk hil ondoren.&lt;ref name=&quot;Daily Star&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Report|izenburua=Belarus’s Yuliya Slutskaya named World Press Freedom Hero|argitaletxea=[[The Daily Star (Bangladesh)|The Daily Star]]|hizkuntza=en|izena1=Star Digital|data=2021-09-07|url=https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686|lana=|accessdate=2021-09-08}}&lt;/ref&gt;

== Saridunak ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Urtea
!Sariduna
!Herrialdea
|-
| rowspan=&quot;50&quot; |2000
|Aslam Ali
|[[Pakistan]]
|-
|Rudolf Augstein
|[[Alemania]]
|-
|Omar Belhouchet
|[[Aljeria]]
|-
|Kenneth Best
|[[Liberia]]
|-
|Hubert Beuve-Méry
|[[Frantzia]]
|-
|Jesus Blancornelas
|[[Mexiko]]
|-
|Gremah Boukar Koura
|[[Niger]]
|-
|Jose Burgos
|[[Filipinak]]
|-
|Guillermo Cano
|[[Kolonbia]]
|-
|Juan Pablo Cárdenas
|[[Txile]]
|-
|Pedro Joaquín Chamorro
|[[Nikaragua]]
|-
|{{Ill|Suk-Chae Choi|ko|최석채}}
|[[Hego Korea]]
|-
|{{Ill|Julio De Mesquita Neto|pt|Julio de Mesquita Neto}}
|[[Brasil]]
|-
|Jiπí Dienstbier
|[[Txekia|Txekiar Errepublika]]
|-
|Harold Evans
|[[Erresuma Batua]]
|-
|Antonio Fontán
|[[Espainia]]
|-
|Gao Yu
|[[Txinako Herri Errepublika|Txina]]
|-
|[[Katharine Graham]]
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
|[[Veronica Guerin]]
|[[Irlanda (estatua)|Irlanda]]
|-
|Shiro Hara
|[[Japonia]]
|-
|Amira Hass
|[[Israel]]
|-
|Tara Singh Hayer
|[[Kanada]]
|-
|Doan Viet Hoat
|[[Vietnam]]
|-
|Abdi Ipekçi
|[[Turkia]]
|-
|Kemal Kurspahic
|[[Bosnia-Herzegovina|Bosnia eta Herzegovina]]
|-
|Daoud Kuttab
|[[Palestinako Estatua|Palestina]]
|-
|Gwen Lister
|[[Namibia]]
|-
|Mochtar Lubis
|[[Indonesia]]
|-
|Kronid Lyubarsky
|[[Errusia]]
|-
|Savea Sano Malifa
|[[Samoa]]
|-
|Veran Matiτ
|[[Serbia]]
|-
|Adam Michnik
|[[Polonia]]
|-
|Fred M'membe
|[[Zambia]]
|-
|[[Indro Montanelli]]
|[[Italia]]
|-
|Nizar Nayyouf
|[[Siria]]
|-
|Freedom Neruda
|[[Boli Kosta]]
|-
|Pius Njawé
|[[Kamerun]]
|-
|German Ornes
|[[Dominikar Errepublika]]
|-
|Percy Qoboza
|[[Hegoafrika]]
|-
|Raul Rivero
|[[Kuba]]
|-
|Nuno Rocha
|[[Portugal]]
|-
|Faraj Sarkohi
|[[Iran]]
|-
|[[Arun Shourie]]
|[[India]]
|-
|André Sibomana
|[[Ruanda]]
|-
|U Thaung
|[[Myanmar]]
|-
|Jacobo Timerman
|[[Argentina]]
|-
|Ricardo Uceda
|[[Peru]]
|-
|Eleni Vlahou
|[[Grezia]]
|-
|C.E.L. Wickremesinghe
|[[Sri Lanka]]
|-
|[[José Rubén Zamora Marroquín|José Rubén Zamora]]
|[[Guatemala]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2006
|[[Anna Politkovskaia|Anna Politkovskaya]]
|[[Errusia]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2007
|Hrant Dink
|[[Turkia]]
|-
| rowspan=&quot;8&quot; |2010:
|[[Lydia Cacho|Lydia Cacho Ribeiro]]
|[[Mexiko]]
|-
|May Chidiac
|[[Libano]]
|-
|Akbar Ganji
|[[Iran]]
|-
|Yoani Sanchez
|[[Kuba]]
|-
|Pap Saine
|[[Gambia|Ganba]]
|-
|Nedim Sener
|[[Turkia]]
|-
|Lasantha Wickrematunge
|[[Sri Lanka]]
|-
|Laurence Gandar
|[[Hegoafrika]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2011
|Raymond Louw
|[[Hegoafrika]]
|-
|Daniel Pearl
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2012
|David Rohde
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2013
|Marie Colvin
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
|Mika Yamoto
|[[Japonia]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2014
|Mashallah Shamsolvaezin
|[[Iran]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2015
|Mazen Darwish
|[[Siria]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2016
|Ahmad Zeidabadi
|[[Iran]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2017
|Eskinder Nega
|[[Etiopia]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2019
|Cyril Almeida
|[[Pakistan]]&lt;ref&gt;[https://www.aljazeera.com/news/2019/04/pakistan-cyril-almeida-named-ipi-world-press-freedom-hero-190424094705064.html Al Jazeera 25 April 2019]&lt;/ref&gt;
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2021
|{{Ill|Yuliya Slutskaya|be|Юлія Вітальеўна Слуцкая}}
|[[Bielorrusia|Belarus]]&lt;ref name=&quot;Daily Star&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Report|izenburua=Belarus’s Yuliya Slutskaya named World Press Freedom Hero|argitaletxea=[[The Daily Star (Bangladesh)|The Daily Star]]|hizkuntza=en|izena1=Star Digital|data=2021-09-07|url=https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686|lana=|accessdate=2021-09-08}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFReport2021&quot;&gt;Report, Star Digital (2021-09-07). [https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686 &quot;Belarus's Yuliya Slutskaya named World Press Freedom Hero&quot;]. [[Daily Star (Bangladesh)|The Daily Star]]. [https://web.archive.org/web/20210908093945/https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686 Archived] from the original on 2021-09-08&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;2021-09-08&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
[[Kategoria:Kazetaritza sariak]]
[[Kategoria:Adierazpen askatasuna]]
[[Kategoria:Kazetariak]]
{{autoritate kontrola}}</text>
      <sha1>4lkgvwyfr616c4qk202m1ayk71csowg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005601</id>
      <parentid>9005590</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:31:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5799" xml:space="preserve">{{gertakari infotaula}}
'''International Press Institute World Press Freedom Heroes''' [[Viena|Vienako]] International Press Institute-k [[Prentsa-askatasun|prentsa-askatasuna]] eta [[adierazpen-askatasuna]] mantentzeko ekarpenak egin eta ausardia erakutsi dituen pertsonak saritzen ditu.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Robert Louw|izenburua=Choosing Heroes is a Difficult Task|argitaletxea=[[International Press Institute]]|data=2000|url=http://www.freemedia.at/awards/choosing-heroes-is-a-difficult-task.html|lana=IPI Report, No. 2|accessdate=26 January 2012}}&lt;/ref&gt; Lehen 50 &quot;heroiak&quot; 2000. urtean aukeratu zituzten erakundearen 50. urteurrenean, eta [[Boston|Bostongo]] Mundu Biltzarrean saritu zituzten.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=World Press Freedom Heroes|argitaletxea=[[International Press Institute]]|data=2000|url=http://www.freemedia.at/awards/world-press-freedom-heroes.html|accessdate=26 January 2012}}&lt;/ref&gt; 2021etik aurrera, zerrendari beste 22 heroi gehitu zaizkio, horietako batzuk hil ondoren.&lt;ref name=&quot;Daily Star&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Report|izenburua=Belarus’s Yuliya Slutskaya named World Press Freedom Hero|argitaletxea=[[The Daily Star (Bangladesh)|The Daily Star]]|hizkuntza=en|izena1=Star Digital|data=2021-09-07|url=https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686|lana=|accessdate=2021-09-08}}&lt;/ref&gt;

== Saridunak ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Urtea
!Sariduna
!Herrialdea
|-
| rowspan=&quot;50&quot; |2000
|Aslam Ali
|[[Pakistan]]
|-
|Rudolf Augstein
|[[Alemania]]
|-
|Omar Belhouchet
|[[Aljeria]]
|-
|Kenneth Best
|[[Liberia]]
|-
|Hubert Beuve-Méry
|[[Frantzia]]
|-
|Jesus Blancornelas
|[[Mexiko]]
|-
|Gremah Boukar Koura
|[[Niger]]
|-
|Jose Burgos
|[[Filipinak]]
|-
|Guillermo Cano
|[[Kolonbia]]
|-
|Juan Pablo Cárdenas
|[[Txile]]
|-
|Pedro Joaquín Chamorro
|[[Nikaragua]]
|-
|{{Ill|Suk-Chae Choi|ko|최석채}}
|[[Hego Korea]]
|-
|{{Ill|Julio De Mesquita Neto|pt|Julio de Mesquita Neto}}
|[[Brasil]]
|-
|Jiπí Dienstbier
|[[Txekia|Txekiar Errepublika]]
|-
|Harold Evans
|[[Erresuma Batua]]
|-
|Antonio Fontán
|[[Espainia]]
|-
|Gao Yu
|[[Txinako Herri Errepublika|Txina]]
|-
|[[Katharine Graham]]
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
|[[Veronica Guerin]]
|[[Irlanda (estatua)|Irlanda]]
|-
|Shiro Hara
|[[Japonia]]
|-
|Amira Hass
|[[Israel]]
|-
|Tara Singh Hayer
|[[Kanada]]
|-
|Doan Viet Hoat
|[[Vietnam]]
|-
|Abdi Ipekçi
|[[Turkia]]
|-
|Kemal Kurspahic
|[[Bosnia-Herzegovina|Bosnia eta Herzegovina]]
|-
|Daoud Kuttab
|[[Palestinako Estatua|Palestina]]
|-
|Gwen Lister
|[[Namibia]]
|-
|Mochtar Lubis
|[[Indonesia]]
|-
|Kronid Lyubarsky
|[[Errusia]]
|-
|Savea Sano Malifa
|[[Samoa]]
|-
|Veran Matiτ
|[[Serbia]]
|-
|Adam Michnik
|[[Polonia]]
|-
|Fred M'membe
|[[Zambia]]
|-
|[[Indro Montanelli]]
|[[Italia]]
|-
|Nizar Nayyouf
|[[Siria]]
|-
|Freedom Neruda
|[[Boli Kosta]]
|-
|Pius Njawé
|[[Kamerun]]
|-
|German Ornes
|[[Dominikar Errepublika]]
|-
|Percy Qoboza
|[[Hegoafrika]]
|-
|Raul Rivero
|[[Kuba]]
|-
|Nuno Rocha
|[[Portugal]]
|-
|Faraj Sarkohi
|[[Iran]]
|-
|[[Arun Shourie]]
|[[India]]
|-
|André Sibomana
|[[Ruanda]]
|-
|U Thaung
|[[Myanmar]]
|-
|Jacobo Timerman
|[[Argentina]]
|-
|Ricardo Uceda
|[[Peru]]
|-
|Eleni Vlahou
|[[Grezia]]
|-
|C.E.L. Wickremesinghe
|[[Sri Lanka]]
|-
|[[José Rubén Zamora Marroquín|José Rubén Zamora]]
|[[Guatemala]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2006
|[[Anna Politkovskaia|Anna Politkovskaya]]
|[[Errusia]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2007
|Hrant Dink
|[[Turkia]]
|-
| rowspan=&quot;8&quot; |2010:
|[[Lydia Cacho|Lydia Cacho Ribeiro]]
|[[Mexiko]]
|-
|May Chidiac
|[[Libano]]
|-
|Akbar Ganji
|[[Iran]]
|-
|Yoani Sanchez
|[[Kuba]]
|-
|Pap Saine
|[[Gambia]]
|-
|Nedim Sener
|[[Turkia]]
|-
|Lasantha Wickrematunge
|[[Sri Lanka]]
|-
|Laurence Gandar
|[[Hegoafrika]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2011
|Raymond Louw
|[[Hegoafrika]]
|-
|Daniel Pearl
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2012
|David Rohde
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2013
|Marie Colvin
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
|Mika Yamoto
|[[Japonia]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2014
|Mashallah Shamsolvaezin
|[[Iran]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2015
|Mazen Darwish
|[[Siria]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2016
|Ahmad Zeidabadi
|[[Iran]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2017
|Eskinder Nega
|[[Etiopia]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2019
|Cyril Almeida
|[[Pakistan]]&lt;ref&gt;[https://www.aljazeera.com/news/2019/04/pakistan-cyril-almeida-named-ipi-world-press-freedom-hero-190424094705064.html Al Jazeera 25 April 2019]&lt;/ref&gt;
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2021
|{{Ill|Yuliya Slutskaya|be|Юлія Вітальеўна Слуцкая}}
|[[Bielorrusia|Belarus]]&lt;ref name=&quot;Daily Star&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Report|izenburua=Belarus’s Yuliya Slutskaya named World Press Freedom Hero|argitaletxea=[[The Daily Star (Bangladesh)|The Daily Star]]|hizkuntza=en|izena1=Star Digital|data=2021-09-07|url=https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686|lana=|accessdate=2021-09-08}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFReport2021&quot;&gt;Report, Star Digital (2021-09-07). [https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686 &quot;Belarus's Yuliya Slutskaya named World Press Freedom Hero&quot;]. [[Daily Star (Bangladesh)|The Daily Star]]. [https://web.archive.org/web/20210908093945/https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686 Archived] from the original on 2021-09-08&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;2021-09-08&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
[[Kategoria:Kazetaritza sariak]]
[[Kategoria:Adierazpen askatasuna]]
[[Kategoria:Kazetariak]]
{{autoritate kontrola}}</text>
      <sha1>23w8qkwo6mt172u8x5rp9guv3zp6kni</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005683</id>
      <parentid>9005601</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:41:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <comment>Esteka +</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5817" xml:space="preserve">{{gertakari infotaula}}
'''International Press Institute World Press Freedom Heroes''' [[Viena|Vienako]] International Press Institute-k [[Prentsa-askatasun|prentsa-askatasuna]] eta [[adierazpen-askatasuna]] mantentzeko ekarpenak egin eta ausardia erakutsi dituen pertsonak saritzen ditu.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Robert Louw|izenburua=Choosing Heroes is a Difficult Task|argitaletxea=[[International Press Institute]]|data=2000|url=http://www.freemedia.at/awards/choosing-heroes-is-a-difficult-task.html|lana=IPI Report, No. 2|accessdate=26 January 2012}}&lt;/ref&gt; Lehen 50 &quot;heroiak&quot; 2000. urtean aukeratu zituzten erakundearen 50. urteurrenean, eta [[Boston|Bostongo]] Mundu Biltzarrean saritu zituzten.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=World Press Freedom Heroes|argitaletxea=[[International Press Institute]]|data=2000|url=http://www.freemedia.at/awards/world-press-freedom-heroes.html|accessdate=26 January 2012}}&lt;/ref&gt; 2021etik aurrera, zerrendari beste 22 heroi gehitu zaizkio, horietako batzuk hil ondoren.&lt;ref name=&quot;Daily Star&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Report|izenburua=Belarus’s Yuliya Slutskaya named World Press Freedom Hero|argitaletxea=[[The Daily Star (Bangladesh)|The Daily Star]]|hizkuntza=en|izena1=Star Digital|data=2021-09-07|url=https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686|lana=|accessdate=2021-09-08}}&lt;/ref&gt;

== Saridunak ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Urtea
!Sariduna
!Herrialdea
|-
| rowspan=&quot;50&quot; |2000
|Aslam Ali
|[[Pakistan]]
|-
|Rudolf Augstein
|[[Alemania]]
|-
|Omar Belhouchet
|[[Aljeria]]
|-
|Kenneth Best
|[[Liberia]]
|-
|Hubert Beuve-Méry
|[[Frantzia]]
|-
|Jesus Blancornelas
|[[Mexiko]]
|-
|Gremah Boukar Koura
|[[Niger]]
|-
|Jose Burgos
|[[Filipinak]]
|-
|Guillermo Cano
|[[Kolonbia]]
|-
|Juan Pablo Cárdenas
|[[Txile]]
|-
|Pedro Joaquín Chamorro
|[[Nikaragua]]
|-
|{{Ill|Suk-Chae Choi|ko|최석채}}
|[[Hego Korea]]
|-
|{{Ill|Julio De Mesquita Neto|pt|Julio de Mesquita Neto}}
|[[Brasil]]
|-
|Jiπí Dienstbier
|[[Txekia|Txekiar Errepublika]]
|-
|Harold Evans
|[[Erresuma Batua]]
|-
|Antonio Fontán
|[[Espainia]]
|-
|Gao Yu
|[[Txinako Herri Errepublika|Txina]]
|-
|[[Katharine Graham]]
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
|[[Veronica Guerin]]
|[[Irlanda (estatua)|Irlanda]]
|-
|Shiro Hara
|[[Japonia]]
|-
|Amira Hass
|[[Israel]]
|-
|Tara Singh Hayer
|[[Kanada]]
|-
|Doan Viet Hoat
|[[Vietnam]]
|-
|Abdi Ipekçi
|[[Turkia]]
|-
|Kemal Kurspahic
|[[Bosnia-Herzegovina|Bosnia eta Herzegovina]]
|-
|Daoud Kuttab
|[[Palestinako Estatua|Palestina]]
|-
|Gwen Lister
|[[Namibia]]
|-
|Mochtar Lubis
|[[Indonesia]]
|-
|Kronid Lyubarsky
|[[Errusia]]
|-
|Savea Sano Malifa
|[[Samoa]]
|-
|Veran Matiτ
|[[Serbia]]
|-
|Adam Michnik
|[[Polonia]]
|-
|Fred M'membe
|[[Zambia]]
|-
|[[Indro Montanelli]]
|[[Italia]]
|-
|Nizar Nayyouf
|[[Siria]]
|-
|Freedom Neruda
|[[Boli Kosta]]
|-
|Pius Njawé
|[[Kamerun]]
|-
|German Ornes
|[[Dominikar Errepublika]]
|-
|Percy Qoboza
|[[Hegoafrika]]
|-
|Raul Rivero
|[[Kuba]]
|-
|Nuno Rocha
|[[Portugal]]
|-
|Faraj Sarkohi
|[[Iran]]
|-
|[[Arun Shourie]]
|[[India]]
|-
|André Sibomana
|[[Ruanda]]
|-
|U Thaung
|[[Myanmar]]
|-
|Jacobo Timerman
|[[Argentina]]
|-
|Ricardo Uceda
|[[Peru]]
|-
|[[Helen Vlachos|Eleni Vlahou]]
|[[Grezia]]
|-
|C.E.L. Wickremesinghe
|[[Sri Lanka]]
|-
|[[José Rubén Zamora Marroquín|José Rubén Zamora]]
|[[Guatemala]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2006
|[[Anna Politkovskaia|Anna Politkovskaya]]
|[[Errusia]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2007
|Hrant Dink
|[[Turkia]]
|-
| rowspan=&quot;8&quot; |2010:
|[[Lydia Cacho|Lydia Cacho Ribeiro]]
|[[Mexiko]]
|-
|May Chidiac
|[[Libano]]
|-
|Akbar Ganji
|[[Iran]]
|-
|Yoani Sanchez
|[[Kuba]]
|-
|Pap Saine
|[[Gambia]]
|-
|Nedim Sener
|[[Turkia]]
|-
|Lasantha Wickrematunge
|[[Sri Lanka]]
|-
|Laurence Gandar
|[[Hegoafrika]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2011
|Raymond Louw
|[[Hegoafrika]]
|-
|Daniel Pearl
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2012
|David Rohde
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2013
|Marie Colvin
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
|Mika Yamoto
|[[Japonia]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2014
|Mashallah Shamsolvaezin
|[[Iran]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2015
|Mazen Darwish
|[[Siria]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2016
|Ahmad Zeidabadi
|[[Iran]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2017
|Eskinder Nega
|[[Etiopia]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2019
|Cyril Almeida
|[[Pakistan]]&lt;ref&gt;[https://www.aljazeera.com/news/2019/04/pakistan-cyril-almeida-named-ipi-world-press-freedom-hero-190424094705064.html Al Jazeera 25 April 2019]&lt;/ref&gt;
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2021
|{{Ill|Yuliya Slutskaya|be|Юлія Вітальеўна Слуцкая}}
|[[Bielorrusia|Belarus]]&lt;ref name=&quot;Daily Star&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Report|izenburua=Belarus’s Yuliya Slutskaya named World Press Freedom Hero|argitaletxea=[[The Daily Star (Bangladesh)|The Daily Star]]|hizkuntza=en|izena1=Star Digital|data=2021-09-07|url=https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686|lana=|accessdate=2021-09-08}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFReport2021&quot;&gt;Report, Star Digital (2021-09-07). [https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686 &quot;Belarus's Yuliya Slutskaya named World Press Freedom Hero&quot;]. [[Daily Star (Bangladesh)|The Daily Star]]. [https://web.archive.org/web/20210908093945/https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686 Archived] from the original on 2021-09-08&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;2021-09-08&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
[[Kategoria:Kazetaritza sariak]]
[[Kategoria:Adierazpen askatasuna]]
[[Kategoria:Kazetariak]]
{{autoritate kontrola}}</text>
      <sha1>d9r08uvqotb194zyhjgwlc8za4ule98</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005707</id>
      <parentid>9005683</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:20:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5840" xml:space="preserve">{{gertakari infotaula}}
'''International Press Institute World Press Freedom Heroes''' [[Viena|Vienako]] International Press Institute-k [[Prentsa-askatasun|prentsa-askatasuna]] eta [[adierazpen-askatasuna]] mantentzeko ekarpenak egin eta ausardia erakutsi dituen pertsonak saritzen ditu.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Robert Louw|izenburua=Choosing Heroes is a Difficult Task|argitaletxea=[[International Press Institute]]|data=2000|url=http://www.freemedia.at/awards/choosing-heroes-is-a-difficult-task.html|lana=IPI Report, No. 2|accessdate=26 January 2012}}&lt;/ref&gt; Lehen 50 &quot;heroiak&quot; 2000. urtean aukeratu zituzten erakundearen 50. urteurrenean, eta [[Boston|Bostongo]] Mundu Biltzarrean saritu zituzten.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=World Press Freedom Heroes|argitaletxea=[[International Press Institute]]|data=2000|url=http://www.freemedia.at/awards/world-press-freedom-heroes.html|accessdate=26 January 2012}}&lt;/ref&gt; 2021etik aurrera, zerrendari beste 22 heroi gehitu zaizkio, horietako batzuk hil ondoren.&lt;ref name=&quot;Daily Star&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Report|izenburua=Belarus’s Yuliya Slutskaya named World Press Freedom Hero|argitaletxea=[[The Daily Star (Bangladesh)|The Daily Star]]|hizkuntza=en|izena1=Star Digital|data=2021-09-07|url=https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686|lana=|accessdate=2021-09-08}}&lt;/ref&gt;

== Saridunak ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Urtea
!Sariduna
!Herrialdea
|-
| rowspan=&quot;50&quot; |2000
|Aslam Ali
|[[Pakistan]]
|-
|Rudolf Augstein
|[[Alemania]]
|-
|Omar Belhouchet
|[[Aljeria]]
|-
|Kenneth Best
|[[Liberia]]
|-
|Hubert Beuve-Méry
|[[Frantzia]]
|-
|Jesus Blancornelas
|[[Mexiko]]
|-
|Gremah Boukar Koura
|[[Niger]]
|-
|Jose Burgos
|[[Filipinak]]
|-
|Guillermo Cano
|[[Kolonbia]]
|-
|Juan Pablo Cárdenas
|[[Txile]]
|-
|Pedro Joaquín Chamorro
|[[Nikaragua]]
|-
|{{Ill|Suk-Chae Choi|ko|최석채}}
|[[Hego Korea]]
|-
|{{Ill|Julio De Mesquita Neto|pt|Julio de Mesquita Neto}}
|[[Brasil]]
|-
|Jiπí Dienstbier
|[[Txekia|Txekiar Errepublika]]
|-
|Harold Evans
|[[Erresuma Batua]]
|-
|Antonio Fontán
|[[Espainia]]
|-
|Gao Yu
|[[Txinako Herri Errepublika|Txina]]
|-
|[[Katharine Graham]]
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
|[[Veronica Guerin]]
|[[Irlanda (estatua)|Irlanda]]
|-
|Shiro Hara
|[[Japonia]]
|-
|Amira Hass
|[[Israel]]
|-
|Tara Singh Hayer
|[[Kanada]]
|-
|Doan Viet Hoat
|[[Vietnam]]
|-
|Abdi Ipekçi
|[[Turkia]]
|-
|Kemal Kurspahic
|[[Bosnia-Herzegovina|Bosnia eta Herzegovina]]
|-
|Daoud Kuttab
|[[Palestinako Estatua|Palestina]]
|-
|Gwen Lister
|[[Namibia]]
|-
|Mochtar Lubis
|[[Indonesia]]
|-
|Kronid Lyubarsky
|[[Errusia]]
|-
|Savea Sano Malifa
|[[Samoa]]
|-
|Veran Matiτ
|[[Serbia]]
|-
|Adam Michnik
|[[Polonia]]
|-
|Fred M'membe
|[[Zambia]]
|-
|[[Indro Montanelli]]
|[[Italia]]
|-
|Nizar Nayyouf
|[[Siria]]
|-
|Freedom Neruda
|[[Boli Kosta]]
|-
|Pius Njawé
|[[Kamerun]]
|-
|German Ornes
|[[Dominikar Errepublika]]
|-
|Percy Qoboza
|[[Hegoafrika]]
|-
|Raul Rivero
|[[Kuba]]
|-
|Nuno Rocha
|[[Portugal]]
|-
|Faraj Sarkohi
|[[Iran]]
|-
|[[Arun Shourie]]
|[[India]]
|-
|André Sibomana
|[[Ruanda]]
|-
|U Thaung
|[[Myanmar]]
|-
|Jacobo Timerman
|[[Argentina]]
|-
|Ricardo Uceda
|[[Peru]]
|-
|[[Helen Vlachos|Eleni Vlahou]]
|[[Grezia]]
|-
|C.E.L. Wickremesinghe
|[[Sri Lanka]]
|-
|[[José Rubén Zamora Marroquín|José Rubén Zamora]]
|[[Guatemala]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2006
|[[Anna Politkovskaia|Anna Politkovskaya]]
|[[Errusia]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2007
|Hrant Dink
|[[Turkia]]
|-
| rowspan=&quot;8&quot; |2010:
|[[Lydia Cacho|Lydia Cacho Ribeiro]]
|[[Mexiko]]
|-
|May Chidiac
|[[Libano]]
|-
|Akbar Ganji
|[[Iran]]
|-
|Yoani Sanchez
|[[Kuba]]
|-
|Pap Saine
|[[Gambia]]
|-
|Nedim Sener
|[[Turkia]]
|-
|Lasantha Wickrematunge
|[[Sri Lanka]]
|-
|Laurence Gandar
|[[Hegoafrika]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2011
|Raymond Louw
|[[Hegoafrika]]
|-
|Daniel Pearl
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2012
|David Rohde
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2013
|Marie Colvin
|[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]
|-
|Mika Yamoto
|[[Japonia]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2014
|Mashallah Shamsolvaezin
|[[Iran]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2015
|Mazen Darwish
|[[Siria]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2016
|Ahmad Zeidabadi
|[[Iran]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2017
|Eskinder Nega
|[[Etiopia]]
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2019
|Cyril Almeida
|[[Pakistan]]&lt;ref&gt;[https://www.aljazeera.com/news/2019/04/pakistan-cyril-almeida-named-ipi-world-press-freedom-hero-190424094705064.html Al Jazeera 25 April 2019]&lt;/ref&gt;
|-
| rowspan=&quot;1&quot; |2021
|{{Ill|Yuliya Slutskaya|be|Юлія Вітальеўна Слуцкая}}
|[[Bielorrusia|Belarus]]&lt;ref name=&quot;Daily Star&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Report|izenburua=Belarus’s Yuliya Slutskaya named World Press Freedom Hero|argitaletxea=[[The Daily Star (Bangladesh)|The Daily Star]]|hizkuntza=en|izena1=Star Digital|data=2021-09-07|url=https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686|lana=|accessdate=2021-09-08}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFReport2021&quot;&gt;Report, Star Digital (2021-09-07). [https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686 &quot;Belarus's Yuliya Slutskaya named World Press Freedom Hero&quot;]. [[Daily Star (Bangladesh)|The Daily Star]]. [https://web.archive.org/web/20210908093945/https://www.thedailystar.net/world/europe/news/belaruss-yuliya-slutskaya-named-world-press-freedom-hero-2170686 Archived] from the original on 2021-09-08&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;2021-09-08&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Kazetaritza sariak]]
[[Kategoria:Adierazpen askatasuna]]
[[Kategoria:Kazetariak]]</text>
      <sha1>i7ztsp1kl8baa7ntc93wluamdhaeeuj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoria:Belgikako azkenburukoak</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1063799</id>
    <revision>
      <id>9005597</id>
      <timestamp>2022-07-31T15:29:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{commonskat}} [[Kategoria:Azkenburukoak herrialdearen arabera]] [[Kategoria:Belgikako gastronomia]]»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="100" xml:space="preserve">{{commonskat}}
[[Kategoria:Azkenburukoak herrialdearen arabera]]
[[Kategoria:Belgikako gastronomia]]</text>
      <sha1>jnqngjxiosjb7tha7a89gqjmuovbot2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sumisio kimiko</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063800</id>
    <redirect title="Mendekotasun kimiko" />
    <revision>
      <id>9005631</id>
      <timestamp>2022-07-31T15:48:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>Ernestobanpiroa wikilariak «[[Sumisio kimiko]]» orria «[[Mendekotasun kimiko]]» izenera aldatu du</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Mendekotasun kimiko]]</text>
      <sha1>r3csmiruuwml7h37t0sc0u6qifdduv2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Helen Vlachos</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063801</id>
    <revision>
      <id>9005666</id>
      <timestamp>2022-07-31T16:27:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:en:Special:Redirect/revision/1098854505|Helen Vlachos]]» orriaren itzulpena eginez sortua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="36205" xml:space="preserve">'''Eléni Vláchou''' {{Lang-el|Ελένη Βλάχου}} ([[Grezia]], [[1911|1911ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a]] – [[1995|1995eko]] [[Urriaren 14|urriaren 14a]]) [[kazetaritza]] grekoaren, egunkariaren, jabearen eta junturaren aurkako aktibistaren legenda izan zen.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Elena Vlakhou|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/631519/Helen-Vlachos|lana=britannica.com|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
Georgios Vlachosen alaba, Greziako ''Kathimerini'' egunkariaren sortzailea.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;New Action&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Nikos Papanikolaou|argitaletxea=New Action|hizkuntza=el|url=http://www.newaction.gr/2011-11-20-17-55-52/item/20-1911-1995|accessdate=16 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Aitaren egunkarian kazetari gisa lan egin zuen eta 1936an [[1936ko Udako Olinpiar Jokoak|Berlingo Joko Olinpikoei]] estaldura eman zien.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; [[Bigarren Mundu Gerra|Bigarren Mundu Gerran]], aitak uko egin zion [[Nazionalsozialismo|nazien]] okupazioko gobernuarekin lan egiteari, eta ''Kathimerini'' itxi zuen. Gerran [[Erizaintza|erizain]] lanetan aritu zen.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot; /&gt;

Gerraren ondoren, aitaren egunkarian lan egin zuen berriro kolunnista gisa. Bere zutabeak &quot;E&quot; izenburua besterik ez zuen, &quot;Eleni&quot; rentzat, bere izena grekoz.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Grezian oso ezaguna egin zen, gobernua bere zutabetik kritikatzen zuelako.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Aita 1951ean hil zenean, Kathimeriniren jabetza hartu zuen eta zabaldu egin zuen ''Mesimvrini'' izeneko egunkariaren arratsaldeko argitalpena.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Berak ''Eikones'' (irudiak) argitaratu zuen, aldizkari ilustratua zena, eta Greziako lehena. ''Ekosis Galaxia'' ere kaleratu zuen.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; Berak monarkiaren eta eskuineko alderdi grekoen alde egin zuen.

1967ko apirilaren 21eko [[Estatu-kolpe|estatu-kolpea]] hasi eta gutxira, Vlachos Kathimeriniren bulegoetara iritsi zen goizeko lehen orduetan, hunkipen, ustekabe eta nahasmen osoz, diktaduran zehar bere egunkariaren edizio bakarra izango zenaren argitalpena planifikatzeko, eta edizio berezi horretan sartu behar zen argazki-materiala eta grabatutako beste material bat antolatzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Ρουλα Kαρακουση|izenburua=ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του ’67|hizkuntza=el|data=2012-04-20|url=http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478|kazeta=Kathimerini|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Konturatu zen etorkizunean material hori funtsezkoa izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Ρουλα Kαρακουση|izenburua=ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του ’67|hizkuntza=el|data=2012-04-20|url=http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478|kazeta=Kathimerini|accessdate=20 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFΡουλα_Kαρακουση2012&quot;&gt;Ρουλα Kαρακουση (2012-04-20). [http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478 &quot;ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του '67&quot;]. ''Kathimerini'' (in Greek)&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;20 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-script cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20130628021622/http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html &lt;bdi lang=&quot;el&quot;&gt;Βραβείο Ελένης Βλάχου&lt;/bdi&gt;] (in Greek). Archived from [http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html the original] on 28 June 2013&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;18 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Το βραβείο &quot;Ελένη Βλάχου&quot; για την καλύτερη δημοσιογραφική εργασία σε ευρωπαϊκά και διεθνή θέματα, απονέμει ανά διετία η γερμανική πρεσβεία σε έλληνα δημοσιογράφο.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; [[Zentsura]]&lt;nowiki/&gt;ri aurre egiteko egunkari eta ''Eikones'' aldizkaria ixtea erabaki zuen diktadoreen eta haien neurri errepresiboen aurkako protesta egiteko.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Elena Vlakhou|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/631519/Helen-Vlachos|lana=britannica.com|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/631519/Helen-Vlachos &quot;Elena Vlakhou&quot;]. ''britannica.com''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot; /&gt;

Ez zuten espero eskuineko egunkari baten jabea haien aurka joango zenik, eta asko harritu ziren egin zuenean.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Bere egunkariak ixtea izan zen diktaduraren aurkako erresistentziaren lehen seinale garbietako bat.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;/ref&gt;

Orduan, egunkariak berargitaratzeko presioa jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20121104172705/http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html &quot;Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)&quot;]. [[International Press Institute]]. Archived from [http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html the original] on 4 November 2012&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Are gehiago, Papadopoulos berak egindako presioari ere aurre egin zion, mehatxatu eta bere iruzkinei erantzun ez zielarik, isiltasuna gordez.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-script cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFΣκοπελίτου_Μαρίνα_Κάτση_Ζωή&quot;&gt;Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή. [https://web.archive.org/web/20130625013926/http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html &lt;bdi lang=&quot;el&quot;&gt;ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΜΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΕΝΗ ΒΛΑΧΟΥ ΕΩΣ ΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ : ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ&lt;/bdi&gt;] (in Greek). National Kapodistrian University of Athens. Archived from [http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html the original] on 2013-06-25.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; ''Eleni Vlachou'' izenburua zuen ondorengo elkarrizketa batean: Kazetari batek, ''ERT'' rekin, Greziako irrati nazionalak, esan zuen, batzarrari erantzuten ez zionean, haren &quot;isiltasuna bere ahotsik indartsuena zela&quot;.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot; /&gt; Batzordearen eskaerak ere baztertu zituen, honako hau esanez: &quot;Ezin didate esan nire egunkariak nola zuzendu tankeak nola erabili esan diezaiekedan baino gehiago&quot;.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1967ko urrian, Brigadier Stylianos Pattakos pailazo gisa deskribatu eta etxeko atxiloketa izan zuen, eta ondoren liburu bat idatzi zuen izenburu berarekin.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-script cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFΣκοπελίτου_Μαρίνα_Κάτση_Ζωή&quot;&gt;Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή. [https://web.archive.org/web/20130625013926/http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html &lt;bdi lang=&quot;el&quot;&gt;ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΜΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΕΝΗ ΒΛΑΧΟΥ ΕΩΣ ΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ : ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ&lt;/bdi&gt;] (in Greek). National Kapodistrian University of Athens. Archived from [http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html the original] on 2013-06-25.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;McDonald1983&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;The New Yorker&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Book Review Digest&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;The Economist&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Kirkus Reviews&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;McDonald1983&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Book Review Digest&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;The Economist&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Kirkus Reviews&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot; /&gt;

1967ko abenduan ihes egiteko plan bat asmatu zuen, pasaporte faltsua lortu eta ile beltza zapata-berniz batekin tindatu zuen, identifikazio faltsua berdintzeko.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Ihesaldiaren gauean, 55 urte zituela, sabaitik sabaira joanda, azkenean kalearen maila lortu zuen.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;/ref&gt; Gero, [[Atenas]]&lt;nowiki/&gt;en ezkutatu zen; bitartean, Konstantinos Tumbdras senarrak, emaztearen [[Takoidun oinetako|takoi]] altuekin ibili zen etxean, polizia engainatu nahian, emaztea oraindik apartamentuan zegoela pentsatzeko.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;WashingtonPost&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer|izenburua=Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup|data=March 18, 2010|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html|kazeta=[[The Washington Post]]|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Guardian&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Helena Smith|izenburua=Leslie Finer obituary Journalist expelled from Greece by the military junta after he reported on the 1967 coup|data=13 June 2010|url=https://www.theguardian.com/media/2010/jun/13/leslie-finer-obituary|kazeta=[[The Guardian]]|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Bi egun geroago, [[Londres|Londreserako]] bidean zegoen, eta etxeko atxiloketatik arrakastaz ihes egin zuen Leslie Finer lagunaren laguntzarekin, Greziako enbaxadan lan egin zuen [[Washington|Washingtonen]], eta hegaldi britainiar sekretu bat antolatu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFStephanos_Dandolos&quot;&gt;Stephanos Dandolos. [http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617 &quot;Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)&quot;] (in Greek). Ethnos&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;16 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;WashingtonPost&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer|izenburua=Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup|data=March 18, 2010|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html|kazeta=[[The Washington Post]]|accessdate=18 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFPatricia_Sullivan_Washington_Post_Staff_Writer2010&quot;&gt;Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer (March 18, 2010). [https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html &quot;Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup&quot;]. ''[[The Washington Post]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;18 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;When she decided to leave Greece, Mr. Finer helped arrange her escape. She dyed her hair to match a fake passport and hid out in a cramped bordello, while her subsequent husband walked around their Athens flat in high-heeled shoes to trick the guards into believing she was still there. Mr. Finer arranged secretive transport on a British flight.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Britainia Handian [[Asilo eskubide|asilo politikoa]] eman zioten.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Handik gutxira, erbestetik hasi zen diktaduraren aurkako kanpaina. Horretarako, aliantza bat osatu zuen [[Mélina Mercouri|Melina Merkouri]] antijuntako aktibistekin eta Amalia Fleming Sir [[Alexander Fleming]] penizilinaren aurkitzailearen alargun greziarrarekin.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

* ''House Arrest'' (1970).&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; ''Peninda kai Kati: Dimosiographika Chronika (1990)''

Londresen ''Hellenic Review'' aldizkariaren editore bihurtu zen, eta diputatu britainiar bat Greziako diktadura laguntzen zuela erakusten zuen dokumentuak aurkitu zituen, horrek ekaitz politiko handia sortu zuen. Ondorioz, Diputatuen Interesen Erregistroa sortu zen [[Erresuma Batuko Legebiltzarra|Erresuma Batuko Legebiltzarrean]].&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1974an, Greziara itzuli eta bere egunkariak argitaratzen hasi zen berriro. [[Konstantinos Karamanlis]]-en mendeko Demokrazia Berriko estatu-diputatu bihurtu zen Grezian Metapolitefsi garaian demokratikoki aukeratutako lehen parlamentuan.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Geroago, bere jarrera politikoari uko egin zion, politika aspergarria zela ikusi baitzuen kazetaritzarekin alderatuta.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot; /&gt;

1987an, George Koskotas-i saldu zion ''Kathimerini.'' &lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Sariak eta Aitortzak ==

* 2000. urtean, hil ondorengo [[International Press Institute World Press Freedom Heroes]] saria jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

* 2003az geroztik, bi urtean behin, Alemaniak Grezian duen enbaxadak The Eleni Vlachou Award saria ematen die Europako eta nazioarteko gaiak jorratzen dituzten kazetari grekoei.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

* [http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=0000004779&amp;tsz=0&amp;act=mInfo Eleni Vlachou]
[[Kategoria:1995eko heriotzak]]
[[Kategoria:1911ko jaiotzak]]
[[Kategoria:Greziarrak]]
[[Kategoria:Kazetariak]]</text>
      <sha1>8n6m3aagp6rev0nhn6xhd6m04olhslr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005669</id>
      <parentid>9005666</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:29:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="36270" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Eléni Vláchou''' {{Lang-el|Ελένη Βλάχου}} ([[Grezia]], [[1911|1911ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a]] – [[1995|1995eko]] [[Urriaren 14|urriaren 14a]]) [[kazetaritza]] grekoaren, egunkariaren, jabearen eta junturaren aurkako aktibistaren legenda izan zen.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Elena Vlakhou|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/631519/Helen-Vlachos|lana=britannica.com|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
Georgios Vlachosen alaba, Greziako ''Kathimerini'' egunkariaren sortzailea.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;New Action&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Nikos Papanikolaou|argitaletxea=New Action|hizkuntza=el|url=http://www.newaction.gr/2011-11-20-17-55-52/item/20-1911-1995|accessdate=16 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Aitaren egunkarian kazetari gisa lan egin zuen eta 1936an [[1936ko Udako Olinpiar Jokoak|Berlingo Joko Olinpikoei]] estaldura eman zien.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; [[Bigarren Mundu Gerra|Bigarren Mundu Gerran]], aitak uko egin zion [[Nazionalsozialismo|nazien]] okupazioko gobernuarekin lan egiteari, eta ''Kathimerini'' itxi zuen. Gerran [[Erizaintza|erizain]] lanetan aritu zen.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot; /&gt;

Gerraren ondoren, aitaren egunkarian lan egin zuen berriro kolunnista gisa. Bere zutabeak &quot;E&quot; izenburua besterik ez zuen, &quot;Eleni&quot; rentzat, bere izena grekoz.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Grezian oso ezaguna egin zen, gobernua bere zutabetik kritikatzen zuelako.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Aita 1951ean hil zenean, Kathimeriniren jabetza hartu zuen eta zabaldu egin zuen ''Mesimvrini'' izeneko egunkariaren arratsaldeko argitalpena.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Berak ''Eikones'' (irudiak) argitaratu zuen, aldizkari ilustratua zena, eta Greziako lehena. ''Ekosis Galaxia'' ere kaleratu zuen.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; Berak monarkiaren eta eskuineko alderdi grekoen alde egin zuen.

1967ko apirilaren 21eko [[Estatu-kolpe|estatu-kolpea]] hasi eta gutxira, Vlachos Kathimeriniren bulegoetara iritsi zen goizeko lehen orduetan, hunkipen, ustekabe eta nahasmen osoz, diktaduran zehar bere egunkariaren edizio bakarra izango zenaren argitalpena planifikatzeko, eta edizio berezi horretan sartu behar zen argazki-materiala eta grabatutako beste material bat antolatzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Ρουλα Kαρακουση|izenburua=ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του ’67|hizkuntza=el|data=2012-04-20|url=http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478|kazeta=Kathimerini|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Konturatu zen etorkizunean material hori funtsezkoa izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Ρουλα Kαρακουση|izenburua=ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του ’67|hizkuntza=el|data=2012-04-20|url=http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478|kazeta=Kathimerini|accessdate=20 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFΡουλα_Kαρακουση2012&quot;&gt;Ρουλα Kαρακουση (2012-04-20). [http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478 &quot;ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του '67&quot;]. ''Kathimerini'' (in Greek)&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;20 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-script cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20130628021622/http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html &lt;bdi lang=&quot;el&quot;&gt;Βραβείο Ελένης Βλάχου&lt;/bdi&gt;] (in Greek). Archived from [http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html the original] on 28 June 2013&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;18 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Το βραβείο &quot;Ελένη Βλάχου&quot; για την καλύτερη δημοσιογραφική εργασία σε ευρωπαϊκά και διεθνή θέματα, απονέμει ανά διετία η γερμανική πρεσβεία σε έλληνα δημοσιογράφο.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; [[Zentsura]]&lt;nowiki/&gt;ri aurre egiteko egunkari eta ''Eikones'' aldizkaria ixtea erabaki zuen diktadoreen eta haien neurri errepresiboen aurkako protesta egiteko.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Elena Vlakhou|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/631519/Helen-Vlachos|lana=britannica.com|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/631519/Helen-Vlachos &quot;Elena Vlakhou&quot;]. ''britannica.com''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot; /&gt;

Ez zuten espero eskuineko egunkari baten jabea haien aurka joango zenik, eta asko harritu ziren egin zuenean.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Bere egunkariak ixtea izan zen diktaduraren aurkako erresistentziaren lehen seinale garbietako bat.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;/ref&gt;

Orduan, egunkariak berargitaratzeko presioa jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20121104172705/http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html &quot;Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)&quot;]. [[International Press Institute]]. Archived from [http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html the original] on 4 November 2012&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Are gehiago, Papadopoulos berak egindako presioari ere aurre egin zion, mehatxatu eta bere iruzkinei erantzun ez zielarik, isiltasuna gordez.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-script cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFΣκοπελίτου_Μαρίνα_Κάτση_Ζωή&quot;&gt;Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή. [https://web.archive.org/web/20130625013926/http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html &lt;bdi lang=&quot;el&quot;&gt;ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΜΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΕΝΗ ΒΛΑΧΟΥ ΕΩΣ ΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ : ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ&lt;/bdi&gt;] (in Greek). National Kapodistrian University of Athens. Archived from [http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html the original] on 2013-06-25.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; ''Eleni Vlachou'' izenburua zuen ondorengo elkarrizketa batean: Kazetari batek, ''ERT'' rekin, Greziako irrati nazionalak, esan zuen, batzarrari erantzuten ez zionean, haren &quot;isiltasuna bere ahotsik indartsuena zela&quot;.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot; /&gt; Batzordearen eskaerak ere baztertu zituen, honako hau esanez: &quot;Ezin didate esan nire egunkariak nola zuzendu tankeak nola erabili esan diezaiekedan baino gehiago&quot;.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1967ko urrian, Brigadier Stylianos Pattakos pailazo gisa deskribatu eta etxeko atxiloketa izan zuen, eta ondoren liburu bat idatzi zuen izenburu berarekin.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-script cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFΣκοπελίτου_Μαρίνα_Κάτση_Ζωή&quot;&gt;Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή. [https://web.archive.org/web/20130625013926/http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html &lt;bdi lang=&quot;el&quot;&gt;ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΜΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΕΝΗ ΒΛΑΧΟΥ ΕΩΣ ΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ : ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ&lt;/bdi&gt;] (in Greek). National Kapodistrian University of Athens. Archived from [http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html the original] on 2013-06-25.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;McDonald1983&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;The New Yorker&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Book Review Digest&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;The Economist&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Kirkus Reviews&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;McDonald1983&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Book Review Digest&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;The Economist&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Kirkus Reviews&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot; /&gt;

1967ko abenduan ihes egiteko plan bat asmatu zuen, pasaporte faltsua lortu eta ile beltza zapata-berniz batekin tindatu zuen, identifikazio faltsua berdintzeko.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Ihesaldiaren gauean, 55 urte zituela, sabaitik sabaira joanda, azkenean kalearen maila lortu zuen.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;/ref&gt; Gero, [[Atenas]]&lt;nowiki/&gt;en ezkutatu zen; bitartean, Konstantinos Tumbdras senarrak, emaztearen [[Takoidun oinetako|takoi]] altuekin ibili zen etxean, polizia engainatu nahian, emaztea oraindik apartamentuan zegoela pentsatzeko.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;WashingtonPost&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer|izenburua=Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup|data=March 18, 2010|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html|kazeta=[[The Washington Post]]|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Guardian&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Helena Smith|izenburua=Leslie Finer obituary Journalist expelled from Greece by the military junta after he reported on the 1967 coup|data=13 June 2010|url=https://www.theguardian.com/media/2010/jun/13/leslie-finer-obituary|kazeta=[[The Guardian]]|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Bi egun geroago, [[Londres|Londreserako]] bidean zegoen, eta etxeko atxiloketatik arrakastaz ihes egin zuen Leslie Finer lagunaren laguntzarekin, Greziako enbaxadan lan egin zuen [[Washington|Washingtonen]], eta hegaldi britainiar sekretu bat antolatu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFStephanos_Dandolos&quot;&gt;Stephanos Dandolos. [http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617 &quot;Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)&quot;] (in Greek). Ethnos&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;16 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;WashingtonPost&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer|izenburua=Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup|data=March 18, 2010|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html|kazeta=[[The Washington Post]]|accessdate=18 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFPatricia_Sullivan_Washington_Post_Staff_Writer2010&quot;&gt;Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer (March 18, 2010). [https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html &quot;Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup&quot;]. ''[[The Washington Post]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;18 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;When she decided to leave Greece, Mr. Finer helped arrange her escape. She dyed her hair to match a fake passport and hid out in a cramped bordello, while her subsequent husband walked around their Athens flat in high-heeled shoes to trick the guards into believing she was still there. Mr. Finer arranged secretive transport on a British flight.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Britainia Handian [[Asilo eskubide|asilo politikoa]] eman zioten.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Handik gutxira, erbestetik hasi zen diktaduraren aurkako kanpaina. Horretarako, aliantza bat osatu zuen [[Mélina Mercouri|Melina Merkouri]] antijuntako aktibistekin eta Amalia Fleming Sir [[Alexander Fleming]] penizilinaren aurkitzailearen alargun greziarrarekin.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

* ''House Arrest'' (1970).&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; ''Peninda kai Kati: Dimosiographika Chronika (1990)''

Londresen ''Hellenic Review'' aldizkariaren editore bihurtu zen, eta diputatu britainiar bat Greziako diktadura laguntzen zuela erakusten zuen dokumentuak aurkitu zituen, horrek ekaitz politiko handia sortu zuen. Ondorioz, Diputatuen Interesen Erregistroa sortu zen [[Erresuma Batuko Legebiltzarra|Erresuma Batuko Legebiltzarrean]].&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1974an, Greziara itzuli eta bere egunkariak argitaratzen hasi zen berriro. [[Konstantinos Karamanlis]]-en mendeko Demokrazia Berriko estatu-diputatu bihurtu zen Grezian Metapolitefsi garaian demokratikoki aukeratutako lehen parlamentuan.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Geroago, bere jarrera politikoari uko egin zion, politika aspergarria zela ikusi baitzuen kazetaritzarekin alderatuta.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot; /&gt;

1987an, George Koskotas-i saldu zion ''Kathimerini.'' &lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Sariak eta Aitortzak ==

* 2000. urtean, hil ondorengo [[International Press Institute World Press Freedom Heroes]] saria jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

* 2003az geroztik, bi urtean behin, Alemaniak Grezian duen enbaxadak The Eleni Vlachou Award saria ematen die Europako eta nazioarteko gaiak jorratzen dituzten kazetari grekoei.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

* [http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=0000004779&amp;tsz=0&amp;act=mInfo Eleni Vlachou]
[[Kategoria:1995eko heriotzak]]
[[Kategoria:1911ko jaiotzak]]
[[Kategoria:Greziarrak]]
[[Kategoria:Kazetariak]]
{{bizialdia|1911ko|1995ko|}}</text>
      <sha1>o3olaunlfk1fxd671kt6zcxt8d3hpou</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005673</id>
      <parentid>9005669</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:31:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35090" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Eléni Vláchou''' {{Lang-el|Ελένη Βλάχου}} ([[Grezia]], [[1911|1911ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a]] – [[1995|1995eko]] [[Urriaren 14|urriaren 14a]]) [[kazetaritza]] grekoaren, egunkariaren, jabearen eta junturaren aurkako aktibistaren legenda izan zen.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Elena Vlakhou|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/631519/Helen-Vlachos|lana=britannica.com|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
Georgios Vlachosen alaba, Greziako ''Kathimerini'' egunkariaren sortzailea.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;New Action&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Nikos Papanikolaou|argitaletxea=New Action|hizkuntza=el|url=http://www.newaction.gr/2011-11-20-17-55-52/item/20-1911-1995|accessdate=16 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Aitaren egunkarian kazetari gisa lan egin zuen eta 1936an [[1936ko Udako Olinpiar Jokoak|Berlingo Joko Olinpikoei]] estaldura eman zien.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; [[Bigarren Mundu Gerra|Bigarren Mundu Gerran]], aitak uko egin zion [[Nazionalsozialismo|nazien]] okupazioko gobernuarekin lan egiteari, eta ''Kathimerini'' itxi zuen. Gerran [[Erizaintza|erizain]] lanetan aritu zen.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot; /&gt;

Gerraren ondoren, aitaren egunkarian lan egin zuen berriro kolunnista gisa. Bere zutabeak &quot;E&quot; izenburua besterik ez zuen, &quot;Eleni&quot; rentzat, bere izena grekoz.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Grezian oso ezaguna egin zen, gobernua bere zutabetik kritikatzen zuelako.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Aita 1951ean hil zenean, Kathimeriniren jabetza hartu zuen eta zabaldu egin zuen ''Mesimvrini'' izeneko egunkariaren arratsaldeko argitalpena.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Berak ''Eikones'' (irudiak) argitaratu zuen, aldizkari ilustratua zena, eta Greziako lehena. ''Ekosis Galaxia'' ere kaleratu zuen.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; Berak monarkiaren eta eskuineko alderdi grekoen alde egin zuen.

1967ko apirilaren 21eko [[Estatu-kolpe|estatu-kolpea]] hasi eta gutxira, Vlachos Kathimeriniren bulegoetara iritsi zen goizeko lehen orduetan, hunkipen, ustekabe eta nahasmen osoz, diktaduran zehar bere egunkariaren edizio bakarra izango zenaren argitalpena planifikatzeko, eta edizio berezi horretan sartu behar zen argazki-materiala eta grabatutako beste material bat antolatzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Ρουλα Kαρακουση|izenburua=ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του ’67|hizkuntza=el|data=2012-04-20|url=http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478|kazeta=Kathimerini|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Konturatu zen etorkizunean material hori funtsezkoa izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Ρουλα Kαρακουση|izenburua=ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του ’67|hizkuntza=el|data=2012-04-20|url=http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478|kazeta=Kathimerini|accessdate=20 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFΡουλα_Kαρακουση2012&quot;&gt;Ρουλα Kαρακουση (2012-04-20). [http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478 &quot;ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του '67&quot;]. ''Kathimerini'' (in Greek)&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;20 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}
[[Kategoria:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Kategoria:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; [[Zentsura]]&lt;nowiki/&gt;ri aurre egiteko egunkari eta ''Eikones'' aldizkaria ixtea erabaki zuen diktadoreen eta haien neurri errepresiboen aurkako protesta egiteko.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Elena Vlakhou|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/631519/Helen-Vlachos|lana=britannica.com|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/631519/Helen-Vlachos &quot;Elena Vlakhou&quot;]. ''britannica.com''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot; /&gt;

Ez zuten espero eskuineko egunkari baten jabea haien aurka joango zenik, eta asko harritu ziren egin zuenean.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Bere egunkariak ixtea izan zen diktaduraren aurkako erresistentziaren lehen seinale garbietako bat.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;/ref&gt;

Orduan, egunkariak berargitaratzeko presioa jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Are gehiago, Papadopoulos berak egindako presioari ere aurre egin zion, mehatxatu eta bere iruzkinei erantzun ez zielarik, isiltasuna gordez.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-script cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFΣκοπελίτου_Μαρίνα_Κάτση_Ζωή&quot;&gt;Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή. [https://web.archive.org/web/20130625013926/http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html &lt;bdi lang=&quot;el&quot;&gt;ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΜΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΕΝΗ ΒΛΑΧΟΥ ΕΩΣ ΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ : ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ&lt;/bdi&gt;] (in Greek). National Kapodistrian University of Athens. Archived from [http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html the original] on 2013-06-25.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; ''Eleni Vlachou'' izenburua zuen ondorengo elkarrizketa batean: Kazetari batek, ''ERT'' rekin, Greziako irrati nazionalak, esan zuen, batzarrari erantzuten ez zionean, haren &quot;isiltasuna bere ahotsik indartsuena zela&quot;.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot; /&gt; Batzordearen eskaerak ere baztertu zituen, honako hau esanez: &quot;Ezin didate esan nire egunkariak nola zuzendu tankeak nola erabili esan diezaiekedan baino gehiago&quot;.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1967ko urrian, Brigadier Stylianos Pattakos pailazo gisa deskribatu eta etxeko atxiloketa izan zuen, eta ondoren liburu bat idatzi zuen izenburu berarekin.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-script cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFΣκοπελίτου_Μαρίνα_Κάτση_Ζωή&quot;&gt;Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή. [https://web.archive.org/web/20130625013926/http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html &lt;bdi lang=&quot;el&quot;&gt;ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΜΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΕΝΗ ΒΛΑΧΟΥ ΕΩΣ ΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ : ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ&lt;/bdi&gt;] (in Greek). National Kapodistrian University of Athens. Archived from [http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html the original] on 2013-06-25.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;McDonald1983&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;The New Yorker&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Book Review Digest&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;The Economist&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Kirkus Reviews&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;McDonald1983&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Book Review Digest&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;The Economist&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Kirkus Reviews&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot; /&gt;

1967ko abenduan ihes egiteko plan bat asmatu zuen, pasaporte faltsua lortu eta ile beltza zapata-berniz batekin tindatu zuen, identifikazio faltsua berdintzeko.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Ihesaldiaren gauean, 55 urte zituela, sabaitik sabaira joanda, azkenean kalearen maila lortu zuen.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;/ref&gt; Gero, [[Atenas]]&lt;nowiki/&gt;en ezkutatu zen; bitartean, Konstantinos Tumbdras senarrak, emaztearen [[Takoidun oinetako|takoi]] altuekin ibili zen etxean, polizia engainatu nahian, emaztea oraindik apartamentuan zegoela pentsatzeko.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;WashingtonPost&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer|izenburua=Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup|data=March 18, 2010|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html|kazeta=[[The Washington Post]]|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Guardian&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Helena Smith|izenburua=Leslie Finer obituary Journalist expelled from Greece by the military junta after he reported on the 1967 coup|data=13 June 2010|url=https://www.theguardian.com/media/2010/jun/13/leslie-finer-obituary|kazeta=[[The Guardian]]|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Bi egun geroago, [[Londres|Londreserako]] bidean zegoen, eta etxeko atxiloketatik arrakastaz ihes egin zuen Leslie Finer lagunaren laguntzarekin, Greziako enbaxadan lan egin zuen [[Washington|Washingtonen]], eta hegaldi britainiar sekretu bat antolatu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFStephanos_Dandolos&quot;&gt;Stephanos Dandolos. [http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617 &quot;Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)&quot;] (in Greek). Ethnos&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;16 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;WashingtonPost&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer|izenburua=Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup|data=March 18, 2010|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html|kazeta=[[The Washington Post]]|accessdate=18 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFPatricia_Sullivan_Washington_Post_Staff_Writer2010&quot;&gt;Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer (March 18, 2010). [https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html &quot;Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup&quot;]. ''[[The Washington Post]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;18 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;When she decided to leave Greece, Mr. Finer helped arrange her escape. She dyed her hair to match a fake passport and hid out in a cramped bordello, while her subsequent husband walked around their Athens flat in high-heeled shoes to trick the guards into believing she was still there. Mr. Finer arranged secretive transport on a British flight.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Britainia Handian [[Asilo eskubide|asilo politikoa]] eman zioten.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Handik gutxira, erbestetik hasi zen diktaduraren aurkako kanpaina. Horretarako, aliantza bat osatu zuen [[Mélina Mercouri|Melina Merkouri]] antijuntako aktibistekin eta Amalia Fleming Sir [[Alexander Fleming]] penizilinaren aurkitzailearen alargun greziarrarekin.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Londresen ''Hellenic Review'' aldizkariaren editore bihurtu zen, eta diputatu britainiar bat Greziako diktadura laguntzen zuela erakusten zuen dokumentuak aurkitu zituen, horrek ekaitz politiko handia sortu zuen. Ondorioz, Diputatuen Interesen Erregistroa sortu zen [[Erresuma Batuko Legebiltzarra|Erresuma Batuko Legebiltzarrean]].&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1974an, Greziara itzuli eta bere egunkariak argitaratzen hasi zen berriro. [[Konstantinos Karamanlis]]-en mendeko Demokrazia Berriko estatu-diputatu bihurtu zen Grezian Metapolitefsi garaian demokratikoki aukeratutako lehen parlamentuan.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Geroago, bere jarrera politikoari uko egin zion, politika aspergarria zela ikusi baitzuen kazetaritzarekin alderatuta.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot; /&gt; 1987an, George Koskotas-i saldu zion ''Kathimerini.'' &lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Argitalpenak ==

* ''House Arrest'' (1970).&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; 
* ''Peninda kai Kati: Dimosiographika Chronika (1990)''

== Sariak eta Aitortzak ==

* 2000. urtean, hil ondorengo [[International Press Institute World Press Freedom Heroes]] saria jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

* 2003az geroztik, bi urtean behin, Alemaniak Grezian duen enbaxadak The Eleni Vlachou Award saria ematen die Europako eta nazioarteko gaiak jorratzen dituzten kazetari grekoei.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

* [http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=0000004779&amp;tsz=0&amp;act=mInfo Eleni Vlachou]
[[Kategoria:1995eko heriotzak]]
[[Kategoria:1911ko jaiotzak]]
[[Kategoria:Greziarrak]]
[[Kategoria:Kazetariak]]
{{bizialdia|1911ko|1995ko|}}</text>
      <sha1>49g17ezfs2cwbx731be75dsy1jblbsn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005675</id>
      <parentid>9005673</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:34:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28362" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Eléni Vláchou''' {{Lang-el|Ελένη Βλάχου}} ([[Grezia]], [[1911|1911ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a]] – [[1995|1995eko]] [[Urriaren 14|urriaren 14a]]) [[kazetaritza]] grekoaren, egunkariaren, jabearen eta junturaren aurkako aktibistaren legenda izan zen.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Elena Vlakhou|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/631519/Helen-Vlachos|lana=britannica.com|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
Georgios Vlachosen alaba, Greziako ''Kathimerini'' egunkariaren sortzailea.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;New Action&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Nikos Papanikolaou|argitaletxea=New Action|hizkuntza=el|url=http://www.newaction.gr/2011-11-20-17-55-52/item/20-1911-1995|accessdate=16 March 2013}}&lt;/ref&gt; Aitaren egunkarian kazetari gisa lan egin zuen eta 1936an [[1936ko Udako Olinpiar Jokoak|Berlingo Joko Olinpikoei]] estaldura eman zien.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; [[Bigarren Mundu Gerra|Bigarren Mundu Gerran]], aitak uko egin zion [[Nazionalsozialismo|nazien]] okupazioko gobernuarekin lan egiteari, eta ''Kathimerini'' itxi zuen. Gerran [[Erizaintza|erizain]] lanetan aritu zen.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot; /&gt;

Gerraren ondoren, aitaren egunkarian lan egin zuen berriro kolunnista gisa. Bere zutabeak &quot;E&quot; izenburua besterik ez zuen, &quot;Eleni&quot; rentzat, bere izena grekoz.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Grezian oso ezaguna egin zen, gobernua bere zutabetik kritikatzen zuelako.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Aita 1951ean hil zenean, Kathimeriniren jabetza hartu zuen eta zabaldu egin zuen ''Mesimvrini'' izeneko egunkariaren arratsaldeko argitalpena.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Berak ''Eikones'' (irudiak) argitaratu zuen, aldizkari ilustratua zena, eta Greziako lehena. ''Ekosis Galaxia'' ere kaleratu zuen.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; Berak monarkiaren eta eskuineko alderdi grekoen alde egin zuen.

1967ko apirilaren 21eko [[Estatu-kolpe|estatu-kolpea]] hasi eta gutxira, Vlachos Kathimeriniren bulegoetara iritsi zen goizeko lehen orduetan, hunkipen, ustekabe eta nahasmen osoz, diktaduran zehar bere egunkariaren edizio bakarra izango zenaren argitalpena planifikatzeko, eta edizio berezi horretan sartu behar zen argazki-materiala eta grabatutako beste material bat antolatzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Ρουλα Kαρακουση|izenburua=ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του ’67|hizkuntza=el|data=2012-04-20|url=http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478|kazeta=Kathimerini|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Konturatu zen etorkizunean material hori funtsezkoa izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}
[[Kategoria:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Kategoria:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; [[Zentsura]]&lt;nowiki/&gt;ri aurre egiteko egunkari eta ''Eikones'' aldizkaria ixtea erabaki zuen diktadoreen eta haien neurri errepresiboen aurkako protesta egiteko.&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Elena Vlakhou|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/631519/Helen-Vlachos|lana=britannica.com|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/631519/Helen-Vlachos &quot;Elena Vlakhou&quot;]. ''britannica.com''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot; /&gt;

Ez zuten espero eskuineko egunkari baten jabea haien aurka joango zenik, eta asko harritu ziren egin zuenean.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Bere egunkariak ixtea izan zen diktaduraren aurkako erresistentziaren lehen seinale garbietako bat.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;/ref&gt;

Orduan, egunkariak berargitaratzeko presioa jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Are gehiago, Papadopoulos berak egindako presioari ere aurre egin zion, mehatxatu eta bere iruzkinei erantzun ez zielarik, isiltasuna gordez.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-script cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFΣκοπελίτου_Μαρίνα_Κάτση_Ζωή&quot;&gt;Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή. [https://web.archive.org/web/20130625013926/http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html &lt;bdi lang=&quot;el&quot;&gt;ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΜΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΕΝΗ ΒΛΑΧΟΥ ΕΩΣ ΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ : ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ&lt;/bdi&gt;] (in Greek). National Kapodistrian University of Athens. Archived from [http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html the original] on 2013-06-25.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; ''Eleni Vlachou'' izenburua zuen ondorengo elkarrizketa batean: Kazetari batek, ''ERT'' rekin, Greziako irrati nazionalak, esan zuen, batzarrari erantzuten ez zionean, haren &quot;isiltasuna bere ahotsik indartsuena zela&quot;.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot; /&gt; Batzordearen eskaerak ere baztertu zituen, honako hau esanez: &quot;Ezin didate esan nire egunkariak nola zuzendu tankeak nola erabili esan diezaiekedan baino gehiago&quot;.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1967ko urrian, Brigadier Stylianos Pattakos pailazo gisa deskribatu eta etxeko atxiloketa izan zuen, eta ondoren liburu bat idatzi zuen izenburu berarekin.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-script cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFΣκοπελίτου_Μαρίνα_Κάτση_Ζωή&quot;&gt;Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή. [https://web.archive.org/web/20130625013926/http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html &lt;bdi lang=&quot;el&quot;&gt;ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΜΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΕΝΗ ΒΛΑΧΟΥ ΕΩΣ ΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ : ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ&lt;/bdi&gt;] (in Greek). National Kapodistrian University of Athens. Archived from [http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html the original] on 2013-06-25.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The New Yorker&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Book Review Digest&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;The Economist&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Kirkus Reviews&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;McDonald1983&quot; /&gt;

1967ko abenduan ihes egiteko plan bat asmatu zuen, pasaporte faltsua lortu eta ile beltza zapata-berniz batekin tindatu zuen, identifikazio faltsua berdintzeko.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Ihesaldiaren gauean, 55 urte zituela, sabaitik sabaira joanda, azkenean kalearen maila lortu zuen.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;/ref&gt; Gero, [[Atenas]]&lt;nowiki/&gt;en ezkutatu zen; bitartean, Konstantinos Tumbdras senarrak, emaztearen [[Takoidun oinetako|takoi]] altuekin ibili zen etxean, polizia engainatu nahian, emaztea oraindik apartamentuan zegoela pentsatzeko.&lt;ref name=&quot;WashingtonPost&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer|izenburua=Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup|data=March 18, 2010|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html|kazeta=[[The Washington Post]]|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Guardian&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Helena Smith|izenburua=Leslie Finer obituary Journalist expelled from Greece by the military junta after he reported on the 1967 coup|data=13 June 2010|url=https://www.theguardian.com/media/2010/jun/13/leslie-finer-obituary|kazeta=[[The Guardian]]|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Bi egun geroago, [[Londres|Londreserako]] bidean zegoen, eta etxeko atxiloketatik arrakastaz ihes egin zuen Leslie Finer lagunaren laguntzarekin, Greziako enbaxadan lan egin zuen [[Washington|Washingtonen]], eta hegaldi britainiar sekretu bat antolatu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFStephanos_Dandolos&quot;&gt;Stephanos Dandolos. [http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617 &quot;Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)&quot;] (in Greek). Ethnos&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;16 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;WashingtonPost&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer|izenburua=Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup|data=March 18, 2010|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html|kazeta=[[The Washington Post]]|accessdate=18 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFPatricia_Sullivan_Washington_Post_Staff_Writer2010&quot;&gt;Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer (March 18, 2010). [https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html &quot;Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup&quot;]. ''[[The Washington Post]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;18 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;When she decided to leave Greece, Mr. Finer helped arrange her escape. She dyed her hair to match a fake passport and hid out in a cramped bordello, while her subsequent husband walked around their Athens flat in high-heeled shoes to trick the guards into believing she was still there. Mr. Finer arranged secretive transport on a British flight.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Britainia Handian [[Asilo eskubide|asilo politikoa]] eman zioten.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Handik gutxira, erbestetik hasi zen diktaduraren aurkako kanpaina. Horretarako, aliantza bat osatu zuen [[Mélina Mercouri|Melina Merkouri]] antijuntako aktibistekin eta Amalia Fleming Sir [[Alexander Fleming]] penizilinaren aurkitzailearen alargun greziarrarekin.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Londresen ''Hellenic Review'' aldizkariaren editore bihurtu zen, eta diputatu britainiar bat Greziako diktadura laguntzen zuela erakusten zuen dokumentuak aurkitu zituen, horrek ekaitz politiko handia sortu zuen. Ondorioz, Diputatuen Interesen Erregistroa sortu zen [[Erresuma Batuko Legebiltzarra|Erresuma Batuko Legebiltzarrean]].&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1974an, Greziara itzuli eta bere egunkariak argitaratzen hasi zen berriro. [[Konstantinos Karamanlis]]-en mendeko Demokrazia Berriko estatu-diputatu bihurtu zen Grezian Metapolitefsi garaian demokratikoki aukeratutako lehen parlamentuan.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Geroago, bere jarrera politikoari uko egin zion, politika aspergarria zela ikusi baitzuen kazetaritzarekin alderatuta.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot; /&gt; 1987an, George Koskotas-i saldu zion ''Kathimerini.'' &lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Argitalpenak ==

* ''House Arrest'' (1970).&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; 
* ''Peninda kai Kati: Dimosiographika Chronika (1990)''

== Sariak eta Aitortzak ==

* 2000. urtean, hil ondorengo [[International Press Institute World Press Freedom Heroes]] saria jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

* 2003az geroztik, bi urtean behin, Alemaniak Grezian duen enbaxadak The Eleni Vlachou Award saria ematen die Europako eta nazioarteko gaiak jorratzen dituzten kazetari grekoei.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
* [http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=0000004779&amp;tsz=0&amp;act=mInfo Eleni Vlachou]
[[Kategoria:1995eko heriotzak]]
[[Kategoria:1911ko jaiotzak]]
[[Kategoria:Greziarrak]]
[[Kategoria:Kazetariak]]
{{bizialdia|1911ko|1995ko|}}
[[Kategoria:Emakume kazetariak]]</text>
      <sha1>6ca60z133y5tfnkz1c53lwdh324wun3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005676</id>
      <parentid>9005675</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:37:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19756" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Eléni Vláchou''' {{Lang-el|Ελένη Βλάχου}} ([[Grezia]], [[1911|1911ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a]] – [[1995|1995eko]] [[Urriaren 14|urriaren 14a]]) [[kazetaritza]] grekoaren, egunkariaren, jabearen eta junturaren aurkako aktibistaren legenda izan zen.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Elena Vlakhou|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/631519/Helen-Vlachos|lana=britannica.com|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
Georgios Vlachosen alaba, Greziako ''Kathimerini'' egunkariaren sortzailea.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Aitaren egunkarian kazetari gisa lan egin zuen eta 1936an [[1936ko Udako Olinpiar Jokoak|Berlingo Joko Olinpikoei]] estaldura eman zien. [[Bigarren Mundu Gerra|Bigarren Mundu Gerran]], aitak uko egin zion [[Nazionalsozialismo|nazien]] okupazioko gobernuarekin lan egiteari, eta ''Kathimerini'' itxi zuen. Gerran [[Erizaintza|erizain]] lanetan aritu zen.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot; /&gt;

Gerraren ondoren, aitaren egunkarian lan egin zuen berriro kolunnista gisa. Bere zutabeak &quot;E&quot; izenburua besterik ez zuen, &quot;Eleni&quot; rentzat, bere izena grekoz.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Grezian oso ezaguna egin zen, gobernua bere zutabetik kritikatzen zuelako.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Aita 1951ean hil zenean, Kathimeriniren jabetza hartu zuen eta zabaldu egin zuen ''Mesimvrini'' izeneko egunkariaren arratsaldeko argitalpena. Berak ''Eikones'' (irudiak) argitaratu zuen, aldizkari ilustratua zena, eta Greziako lehena. ''Ekosis Galaxia'' ere kaleratu zuen.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; Berak monarkiaren eta eskuineko alderdi grekoen alde egin zuen.

1967ko apirilaren 21eko [[Estatu-kolpe|estatu-kolpea]] hasi eta gutxira, Vlachos Kathimeriniren bulegoetara iritsi zen goizeko lehen orduetan, hunkipen, ustekabe eta nahasmen osoz, diktaduran zehar bere egunkariaren edizio bakarra izango zenaren argitalpena planifikatzeko, eta edizio berezi horretan sartu behar zen argazki-materiala eta grabatutako beste material bat antolatzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Ρουλα Kαρακουση|izenburua=ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του ’67|hizkuntza=el|data=2012-04-20|url=http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478|kazeta=Kathimerini|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Konturatu zen etorkizunean material hori funtsezkoa izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}
[[Kategoria:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Kategoria:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; [[Zentsura]]&lt;nowiki/&gt;ri aurre egiteko egunkari eta ''Eikones'' aldizkaria ixtea erabaki zuen diktadoreen eta haien neurri errepresiboen aurkako protesta egiteko.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot; /&gt;

Ez zuten espero eskuineko egunkari baten jabea haien aurka joango zenik, eta asko harritu ziren egin zuenean.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Bere egunkariak ixtea izan zen diktaduraren aurkako erresistentziaren lehen seinale garbietako bat.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;/ref&gt;

Orduan, egunkariak berargitaratzeko presioa jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Are gehiago, Papadopoulos berak egindako presioari ere aurre egin zion, mehatxatu eta bere iruzkinei erantzun ez zielarik, isiltasuna gordez. ''Eleni Vlachou'' izenburua zuen ondorengo elkarrizketa batean: Kazetari batek, ''ERT'' rekin, Greziako irrati nazionalak, esan zuen, batzarrari erantzuten ez zionean, haren &quot;isiltasuna bere ahotsik indartsuena zela&quot;.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot; /&gt; Batzordearen eskaerak ere baztertu zituen, honako hau esanez: &quot;Ezin didate esan nire egunkariak nola zuzendu tankeak nola erabili esan diezaiekedan baino gehiago&quot;.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1967ko urrian, Brigadier Stylianos Pattakos pailazo gisa deskribatu eta etxeko atxiloketa izan zuen, eta ondoren liburu bat idatzi zuen izenburu berarekin.&lt;ref name=&quot;Kirkus Reviews&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;McDonald1983&quot; /&gt;

1967ko abenduan ihes egiteko plan bat asmatu zuen, pasaporte faltsua lortu eta ile beltza zapata-berniz batekin tindatu zuen, identifikazio faltsua berdintzeko.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Ihesaldiaren gauean, 55 urte zituela, sabaitik sabaira joanda, azkenean kalearen maila lortu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;/ref&gt; Gero, [[Atenas]]&lt;nowiki/&gt;en ezkutatu zen; bitartean, Konstantinos Tumbdras senarrak, emaztearen [[Takoidun oinetako|takoi]] altuekin ibili zen etxean, polizia engainatu nahian, emaztea oraindik apartamentuan zegoela pentsatzeko.&lt;ref name=&quot;WashingtonPost&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer|izenburua=Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup|data=March 18, 2010|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html|kazeta=[[The Washington Post]]|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Guardian&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Helena Smith|izenburua=Leslie Finer obituary Journalist expelled from Greece by the military junta after he reported on the 1967 coup|data=13 June 2010|url=https://www.theguardian.com/media/2010/jun/13/leslie-finer-obituary|kazeta=[[The Guardian]]|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Bi egun geroago, [[Londres|Londreserako]] bidean zegoen, eta etxeko atxiloketatik arrakastaz ihes egin zuen Leslie Finer lagunaren laguntzarekin, Greziako enbaxadan lan egin zuen [[Washington|Washingtonen]], eta hegaldi britainiar sekretu bat antolatu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFStephanos_Dandolos&quot;&gt;Stephanos Dandolos. [http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617 &quot;Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)&quot;] (in Greek). Ethnos&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;16 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; Britainia Handian [[Asilo eskubide|asilo politikoa]] eman zioten.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Handik gutxira, erbestetik hasi zen diktaduraren aurkako kanpaina. Horretarako, aliantza bat osatu zuen [[Mélina Mercouri|Melina Merkouri]] antijuntako aktibistekin eta Amalia Fleming Sir [[Alexander Fleming]] penizilinaren aurkitzailearen alargun greziarrarekin.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Londresen ''Hellenic Review'' aldizkariaren editore bihurtu zen, eta diputatu britainiar bat Greziako diktadura laguntzen zuela erakusten zuen dokumentuak aurkitu zituen, horrek ekaitz politiko handia sortu zuen. Ondorioz, Diputatuen Interesen Erregistroa sortu zen [[Erresuma Batuko Legebiltzarra|Erresuma Batuko Legebiltzarrean]].&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1974an, Greziara itzuli eta bere egunkariak argitaratzen hasi zen berriro. [[Konstantinos Karamanlis]]-en mendeko Demokrazia Berriko estatu-diputatu bihurtu zen Grezian Metapolitefsi garaian demokratikoki aukeratutako lehen parlamentuan.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Geroago, bere jarrera politikoari uko egin zion, politika aspergarria zela ikusi baitzuen kazetaritzarekin alderatuta.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; 1987an, George Koskotas-i saldu zion ''Kathimerini.'' &lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Argitalpenak ==

* ''House Arrest'' (1970).&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; 
* ''Peninda kai Kati: Dimosiographika Chronika (1990)''

== Sariak eta Aitortzak ==

* 2000. urtean, hil ondorengo [[International Press Institute World Press Freedom Heroes]] saria jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

* 2003az geroztik, bi urtean behin, Alemaniak Grezian duen enbaxadak The Eleni Vlachou Award saria ematen die Europako eta nazioarteko gaiak jorratzen dituzten kazetari grekoei.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
* [http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=0000004779&amp;tsz=0&amp;act=mInfo Eleni Vlachou]
[[Kategoria:1995eko heriotzak]]
[[Kategoria:1911ko jaiotzak]]
[[Kategoria:Greziarrak]]
[[Kategoria:Kazetariak]]
{{bizialdia|1911ko|1995ko|}}
[[Kategoria:Emakume kazetariak]]</text>
      <sha1>hjaipxb26970ujjp3n9bwkftkqwoyde</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005679</id>
      <parentid>9005676</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:40:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17124" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Eléni Vláchou''' {{Lang-el|Ελένη Βλάχου}} ([[Grezia]], [[1911|1911ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a]] – [[1995|1995eko]] [[Urriaren 14|urriaren 14a]]) [[kazetaritza]] grekoaren legenda izan zen.

== Biografia ==
[[Georgios Vlachos|Georgios Vlachosen]] alaba, Greziako ''Kathimerini'' egunkariaren sortzailea.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Aitaren egunkarian kazetari gisa lan egin zuen eta 1936an [[1936ko Udako Olinpiar Jokoak|Berlingo Joko Olinpikoei]] estaldura eman zien. [[Bigarren Mundu Gerra|Bigarren Mundu Gerran]], aitak uko egin zion [[Nazionalsozialismo|nazien]] okupazioko gobernuarekin lan egiteari, eta ''Kathimerini'' itxi zuen. Gerran [[Erizaintza|erizain]] lanetan aritu zen.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Gerraren ondoren, aitaren egunkarian lan egin zuen berriro kolunnista gisa. Bere zutabeak &quot;E&quot; izenburua besterik ez zuen, &quot;Eleni&quot; rentzat, bere izena grekoz.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Grezian oso ezaguna egin zen, gobernua bere zutabetik kritikatzen zuelako.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Aita 1951ean hil zenean, Kathimeriniren jabetza hartu zuen eta zabaldu egin zuen ''Mesimvrini'' izeneko egunkariaren arratsaldeko argitalpena. Berak ''Eikones'' (irudiak) argitaratu zuen, aldizkari ilustratua zena, eta Greziako lehena. ''Ekosis Galaxia'' ere kaleratu zuen.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; Berak monarkiaren eta eskuineko alderdi grekoen alde egin zuen.

1967ko apirilaren 21eko [[Estatu-kolpe|estatu-kolpea]] hasi eta gutxira, Vlachos Kathimeriniren bulegoetara iritsi zen goizeko lehen orduetan, hunkipen, ustekabe eta nahasmen osoz, diktaduran zehar bere egunkariaren edizio bakarra izango zenaren argitalpena planifikatzeko, eta edizio berezi horretan sartu behar zen argazki-materiala eta grabatutako beste material bat antolatzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Ρουλα Kαρακουση|izenburua=ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του ’67|hizkuntza=el|data=2012-04-20|url=http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478|kazeta=Kathimerini|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Konturatu zen etorkizunean material hori funtsezkoa izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}
[[Kategoria:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Kategoria:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; [[Zentsura]]&lt;nowiki/&gt;ri aurre egiteko egunkari eta ''Eikones'' aldizkaria ixtea erabaki zuen diktadoreen eta haien neurri errepresiboen aurkako protesta egiteko.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot; /&gt;

Ez zuten espero eskuineko egunkari baten jabea haien aurka joango zenik, eta asko harritu ziren egin zuenean.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Bere egunkariak ixtea izan zen diktaduraren aurkako erresistentziaren lehen seinale garbietako bat.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;/ref&gt;

Orduan, egunkariak berargitaratzeko presioa jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Are gehiago, Papadopoulos berak egindako presioari ere aurre egin zion, mehatxatu eta bere iruzkinei erantzun ez zielarik, isiltasuna gordez. ''Eleni Vlachou'' izenburua zuen ondorengo elkarrizketa batean: Kazetari batek, ''ERT'' rekin, Greziako irrati nazionalak, esan zuen, batzarrari erantzuten ez zionean, haren &quot;isiltasuna bere ahotsik indartsuena zela&quot;.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot; /&gt; Batzordearen eskaerak ere baztertu zituen, honako hau esanez: &quot;Ezin didate esan nire egunkariak nola zuzendu tankeak nola erabili esan diezaiekedan baino gehiago&quot;.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1967ko urrian, Brigadier Stylianos Pattakos pailazo gisa deskribatu eta etxeko atxiloketa izan zuen, eta ondoren liburu bat idatzi zuen izenburu berarekin.&lt;ref name=&quot;Kirkus Reviews&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;McDonald1983&quot; /&gt;

1967ko abenduan ihes egiteko plan bat asmatu zuen, pasaporte faltsua lortu eta ile beltza zapata-berniz batekin tindatu zuen, identifikazio faltsua berdintzeko.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Ihesaldiaren gauean, 55 urte zituela, sabaitik sabaira joanda, azkenean kalearen maila lortu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;/ref&gt; Gero, [[Atenas]]&lt;nowiki/&gt;en ezkutatu zen; bitartean, Konstantinos Tumbdras senarrak, emaztearen [[Takoidun oinetako|takoi]] altuekin ibili zen etxean, polizia engainatu nahian, emaztea oraindik apartamentuan zegoela pentsatzeko.&lt;ref name=&quot;WashingtonPost&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer|izenburua=Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup|data=March 18, 2010|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html|kazeta=[[The Washington Post]]|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Guardian&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Helena Smith|izenburua=Leslie Finer obituary Journalist expelled from Greece by the military junta after he reported on the 1967 coup|data=13 June 2010|url=https://www.theguardian.com/media/2010/jun/13/leslie-finer-obituary|kazeta=[[The Guardian]]|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Bi egun geroago, [[Londres|Londreserako]] bidean zegoen, eta etxeko atxiloketatik arrakastaz ihes egin zuen Leslie Finer lagunaren laguntzarekin, Greziako enbaxadan lan egin zuen [[Washington|Washingtonen]], eta hegaldi britainiar sekretu bat antolatu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFStephanos_Dandolos&quot;&gt;Stephanos Dandolos. [http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617 &quot;Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)&quot;] (in Greek). Ethnos&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;16 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; Britainia Handian [[Asilo eskubide|asilo politikoa]] eman zioten.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Handik gutxira, erbestetik hasi zen diktaduraren aurkako kanpaina. Horretarako, aliantza bat osatu zuen [[Mélina Mercouri|Melina Merkouri]] antijuntako aktibistekin eta Amalia Fleming Sir [[Alexander Fleming]] penizilinaren aurkitzailearen alargun greziarrarekin.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Londresen ''Hellenic Review'' aldizkariaren editore bihurtu zen, eta diputatu britainiar bat Greziako diktadura laguntzen zuela erakusten zuen dokumentuak aurkitu zituen, horrek ekaitz politiko handia sortu zuen. Ondorioz, Diputatuen Interesen Erregistroa sortu zen [[Erresuma Batuko Legebiltzarra|Erresuma Batuko Legebiltzarrean]].&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1974an, Greziara itzuli eta bere egunkariak argitaratzen hasi zen berriro. [[Konstantinos Karamanlis]]-en mendeko Demokrazia Berriko estatu-diputatu bihurtu zen Grezian Metapolitefsi garaian demokratikoki aukeratutako lehen parlamentuan.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Geroago, bere jarrera politikoari uko egin zion, politika aspergarria zela ikusi baitzuen kazetaritzarekin alderatuta.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; 1987an, George Koskotas-i saldu zion ''Kathimerini.'' &lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Argitalpenak ==

* ''House Arrest'' (1970).&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; 
* ''Peninda kai Kati: Dimosiographika Chronika (1990)''

== Sariak eta Aitortzak ==

* 2000. urtean, hil ondorengo [[International Press Institute World Press Freedom Heroes]] saria jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

* 2003az geroztik, bi urtean behin, Alemaniak Grezian duen enbaxadak The Eleni Vlachou Award saria ematen die Europako eta nazioarteko gaiak jorratzen dituzten kazetari grekoei.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
* [http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=0000004779&amp;tsz=0&amp;act=mInfo Eleni Vlachou]
[[Kategoria:1995eko heriotzak]]
[[Kategoria:1911ko jaiotzak]]
[[Kategoria:Greziarrak]]
[[Kategoria:Kazetariak]]
{{bizialdia|1911ko|1995ko|}}
[[Kategoria:Emakume kazetariak]]</text>
      <sha1>p087f5j7mgzlhtqilyolukoj4pthzxr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005714</id>
      <parentid>9005679</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:26:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17078" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Eléni Vláchou''' {{Lang-el|Ελένη Βλάχου}} ([[Grezia]], [[1911|1911ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a]] – [[1995|1995eko]] [[Urriaren 14|urriaren 14a]]) [[kazetaritza]] grekoaren legenda izan zen.

== Biografia ==
[[Georgios Vlachos|Georgios Vlachosen]] alaba, Greziako ''Kathimerini'' egunkariaren sortzailea.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Aitaren egunkarian kazetari gisa lan egin zuen eta 1936an [[1936ko Udako Olinpiar Jokoak|Berlingo Joko Olinpikoei]] estaldura eman zien. [[Bigarren Mundu Gerra|Bigarren Mundu Gerran]], aitak uko egin zion [[Nazionalsozialismo|nazien]] okupazioko gobernuarekin lan egiteari, eta ''Kathimerini'' itxi zuen. Gerran [[Erizaintza|erizain]] lanetan aritu zen.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Gerraren ondoren, aitaren egunkarian lan egin zuen berriro kolunnista gisa. Bere zutabeak &quot;E&quot; izenburua besterik ez zuen, &quot;Eleni&quot; rentzat, bere izena grekoz.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Grezian oso ezaguna egin zen, gobernua bere zutabetik kritikatzen zuelako.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Aita 1951ean hil zenean, Kathimeriniren jabetza hartu zuen eta zabaldu egin zuen ''Mesimvrini'' izeneko egunkariaren arratsaldeko argitalpena. Berak ''Eikones'' (irudiak) argitaratu zuen, aldizkari ilustratua zena, eta Greziako lehena. ''Ekosis Galaxia'' ere kaleratu zuen.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; Berak monarkiaren eta eskuineko alderdi grekoen alde egin zuen.

1967ko apirilaren 21eko [[Estatu-kolpe|estatu-kolpea]] hasi eta gutxira, Vlachos Kathimeriniren bulegoetara iritsi zen goizeko lehen orduetan, hunkipen, ustekabe eta nahasmen osoz, diktaduran zehar bere egunkariaren edizio bakarra izango zenaren argitalpena planifikatzeko, eta edizio berezi horretan sartu behar zen argazki-materiala eta grabatutako beste material bat antolatzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Ρουλα Kαρακουση|izenburua=ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του ’67|hizkuntza=el|data=2012-04-20|url=http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478|kazeta=Kathimerini|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Konturatu zen etorkizunean material hori funtsezkoa izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}
[[Kategoria:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Kategoria:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; [[Zentsura]]&lt;nowiki/&gt;ri aurre egiteko egunkari eta ''Eikones'' aldizkaria ixtea erabaki zuen diktadoreen eta haien neurri errepresiboen aurkako protesta egiteko.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot; /&gt;

Ez zuten espero eskuineko egunkari baten jabea haien aurka joango zenik, eta asko harritu ziren egin zuenean.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Bere egunkariak ixtea izan zen diktaduraren aurkako erresistentziaren lehen seinale garbietako bat.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;/ref&gt;

Orduan, egunkariak berargitaratzeko presioa jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Are gehiago, Papadopoulos berak egindako presioari ere aurre egin zion, mehatxatu eta bere iruzkinei erantzun ez zielarik, isiltasuna gordez. ''Eleni Vlachou'' izenburua zuen ondorengo elkarrizketa batean: Kazetari batek, ''ERT'' rekin, Greziako irrati nazionalak, esan zuen, batzarrari erantzuten ez zionean, haren &quot;isiltasuna bere ahotsik indartsuena zela&quot;.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot; /&gt; Batzordearen eskaerak ere baztertu zituen, honako hau esanez: &quot;Ezin didate esan nire egunkariak nola zuzendu tankeak nola erabili esan diezaiekedan baino gehiago&quot;.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1967ko urrian, Brigadier Stylianos Pattakos pailazo gisa deskribatu eta etxeko atxiloketa izan zuen, eta ondoren liburu bat idatzi zuen izenburu berarekin.&lt;ref name=&quot;Kirkus Reviews&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;McDonald1983&quot; /&gt;

1967ko abenduan ihes egiteko plan bat asmatu zuen, pasaporte faltsua lortu eta ile beltza zapata-berniz batekin tindatu zuen, identifikazio faltsua berdintzeko.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Ihesaldiaren gauean, 55 urte zituela, sabaitik sabaira joanda, azkenean kalearen maila lortu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;/ref&gt; Gero, [[Atenas]]&lt;nowiki/&gt;en ezkutatu zen; bitartean, Konstantinos Tumbdras senarrak, emaztearen [[Takoidun oinetako|takoi]] altuekin ibili zen etxean, polizia engainatu nahian, emaztea oraindik apartamentuan zegoela pentsatzeko.&lt;ref name=&quot;WashingtonPost&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer|izenburua=Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup|data=March 18, 2010|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html|kazeta=[[The Washington Post]]|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Guardian&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Helena Smith|izenburua=Leslie Finer obituary Journalist expelled from Greece by the military junta after he reported on the 1967 coup|data=13 June 2010|url=https://www.theguardian.com/media/2010/jun/13/leslie-finer-obituary|kazeta=[[The Guardian]]|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Bi egun geroago, [[Londres|Londreserako]] bidean zegoen, eta etxeko atxiloketatik arrakastaz ihes egin zuen Leslie Finer lagunaren laguntzarekin, Greziako enbaxadan lan egin zuen [[Washington|Washingtonen]], eta hegaldi britainiar sekretu bat antolatu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFStephanos_Dandolos&quot;&gt;Stephanos Dandolos. [http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617 &quot;Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)&quot;] (in Greek). Ethnos&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;16 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; Britainia Handian [[Asilo eskubide|asilo politikoa]] eman zioten.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Handik gutxira, erbestetik hasi zen diktaduraren aurkako kanpaina. Horretarako, aliantza bat osatu zuen [[Mélina Mercouri|Melina Merkouri]] antijuntako aktibistekin eta Amalia Fleming Sir [[Alexander Fleming]] penizilinaren aurkitzailearen alargun greziarrarekin.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Londresen ''Hellenic Review'' aldizkariaren editore bihurtu zen, eta diputatu britainiar bat Greziako diktadura laguntzen zuela erakusten zuen dokumentuak aurkitu zituen, horrek ekaitz politiko handia sortu zuen. Ondorioz, Diputatuen Interesen Erregistroa sortu zen [[Erresuma Batuko Legebiltzarra|Erresuma Batuko Legebiltzarrean]].&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1974an, Greziara itzuli eta bere egunkariak argitaratzen hasi zen berriro. [[Konstantinos Karamanlis]]-en mendeko Demokrazia Berriko estatu-diputatu bihurtu zen Grezian Metapolitefsi garaian demokratikoki aukeratutako lehen parlamentuan.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Geroago, bere jarrera politikoari uko egin zion, politika aspergarria zela ikusi baitzuen kazetaritzarekin alderatuta.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; 1987an, George Koskotas-i saldu zion ''Kathimerini.'' &lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Argitalpenak ==

* ''House Arrest'' (1970).&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; 
* ''Peninda kai Kati: Dimosiographika Chronika (1990)''

== Sariak eta Aitortzak ==

* 2000. urtean, hil ondorengo [[International Press Institute World Press Freedom Heroes]] saria jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

* 2003az geroztik, bi urtean behin, Alemaniak Grezian duen enbaxadak The Eleni Vlachou Award saria ematen die Europako eta nazioarteko gaiak jorratzen dituzten kazetari grekoei.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
* [http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=0000004779&amp;tsz=0&amp;act=mInfo Eleni Vlachou]

{{bizialdia|1911ko|1995ko|Vlachos, Helen}}

[[Kategoria:Greziarrak]]
[[Kategoria:Kazetariak]]
[[Kategoria:Emakume kazetariak]]</text>
      <sha1>4hfllzngh28hzq5ivq167mr6rg7unac</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005716</id>
      <parentid>9005714</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:26:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Kategoria:Kazetariak]] kendua; [[Kategoria:Greziako kazetariak]] gehitua [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17087" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Eléni Vláchou''' {{Lang-el|Ελένη Βλάχου}} ([[Grezia]], [[1911|1911ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a]] – [[1995|1995eko]] [[Urriaren 14|urriaren 14a]]) [[kazetaritza]] grekoaren legenda izan zen.

== Biografia ==
[[Georgios Vlachos|Georgios Vlachosen]] alaba, Greziako ''Kathimerini'' egunkariaren sortzailea.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Aitaren egunkarian kazetari gisa lan egin zuen eta 1936an [[1936ko Udako Olinpiar Jokoak|Berlingo Joko Olinpikoei]] estaldura eman zien. [[Bigarren Mundu Gerra|Bigarren Mundu Gerran]], aitak uko egin zion [[Nazionalsozialismo|nazien]] okupazioko gobernuarekin lan egiteari, eta ''Kathimerini'' itxi zuen. Gerran [[Erizaintza|erizain]] lanetan aritu zen.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Gerraren ondoren, aitaren egunkarian lan egin zuen berriro kolunnista gisa. Bere zutabeak &quot;E&quot; izenburua besterik ez zuen, &quot;Eleni&quot; rentzat, bere izena grekoz.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Grezian oso ezaguna egin zen, gobernua bere zutabetik kritikatzen zuelako.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Aita 1951ean hil zenean, Kathimeriniren jabetza hartu zuen eta zabaldu egin zuen ''Mesimvrini'' izeneko egunkariaren arratsaldeko argitalpena. Berak ''Eikones'' (irudiak) argitaratu zuen, aldizkari ilustratua zena, eta Greziako lehena. ''Ekosis Galaxia'' ere kaleratu zuen.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; Berak monarkiaren eta eskuineko alderdi grekoen alde egin zuen.

1967ko apirilaren 21eko [[Estatu-kolpe|estatu-kolpea]] hasi eta gutxira, Vlachos Kathimeriniren bulegoetara iritsi zen goizeko lehen orduetan, hunkipen, ustekabe eta nahasmen osoz, diktaduran zehar bere egunkariaren edizio bakarra izango zenaren argitalpena planifikatzeko, eta edizio berezi horretan sartu behar zen argazki-materiala eta grabatutako beste material bat antolatzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Ρουλα Kαρακουση|izenburua=ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του ’67|hizkuntza=el|data=2012-04-20|url=http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478|kazeta=Kathimerini|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Konturatu zen etorkizunean material hori funtsezkoa izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}
[[Kategoria:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Kategoria:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; [[Zentsura]]&lt;nowiki/&gt;ri aurre egiteko egunkari eta ''Eikones'' aldizkaria ixtea erabaki zuen diktadoreen eta haien neurri errepresiboen aurkako protesta egiteko.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot; /&gt;

Ez zuten espero eskuineko egunkari baten jabea haien aurka joango zenik, eta asko harritu ziren egin zuenean.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Bere egunkariak ixtea izan zen diktaduraren aurkako erresistentziaren lehen seinale garbietako bat.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;/ref&gt;

Orduan, egunkariak berargitaratzeko presioa jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Are gehiago, Papadopoulos berak egindako presioari ere aurre egin zion, mehatxatu eta bere iruzkinei erantzun ez zielarik, isiltasuna gordez. ''Eleni Vlachou'' izenburua zuen ondorengo elkarrizketa batean: Kazetari batek, ''ERT'' rekin, Greziako irrati nazionalak, esan zuen, batzarrari erantzuten ez zionean, haren &quot;isiltasuna bere ahotsik indartsuena zela&quot;.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot; /&gt; Batzordearen eskaerak ere baztertu zituen, honako hau esanez: &quot;Ezin didate esan nire egunkariak nola zuzendu tankeak nola erabili esan diezaiekedan baino gehiago&quot;.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1967ko urrian, Brigadier Stylianos Pattakos pailazo gisa deskribatu eta etxeko atxiloketa izan zuen, eta ondoren liburu bat idatzi zuen izenburu berarekin.&lt;ref name=&quot;Kirkus Reviews&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;McDonald1983&quot; /&gt;

1967ko abenduan ihes egiteko plan bat asmatu zuen, pasaporte faltsua lortu eta ile beltza zapata-berniz batekin tindatu zuen, identifikazio faltsua berdintzeko.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Ihesaldiaren gauean, 55 urte zituela, sabaitik sabaira joanda, azkenean kalearen maila lortu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;/ref&gt; Gero, [[Atenas]]&lt;nowiki/&gt;en ezkutatu zen; bitartean, Konstantinos Tumbdras senarrak, emaztearen [[Takoidun oinetako|takoi]] altuekin ibili zen etxean, polizia engainatu nahian, emaztea oraindik apartamentuan zegoela pentsatzeko.&lt;ref name=&quot;WashingtonPost&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer|izenburua=Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup|data=March 18, 2010|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html|kazeta=[[The Washington Post]]|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Guardian&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Helena Smith|izenburua=Leslie Finer obituary Journalist expelled from Greece by the military junta after he reported on the 1967 coup|data=13 June 2010|url=https://www.theguardian.com/media/2010/jun/13/leslie-finer-obituary|kazeta=[[The Guardian]]|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Bi egun geroago, [[Londres|Londreserako]] bidean zegoen, eta etxeko atxiloketatik arrakastaz ihes egin zuen Leslie Finer lagunaren laguntzarekin, Greziako enbaxadan lan egin zuen [[Washington|Washingtonen]], eta hegaldi britainiar sekretu bat antolatu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFStephanos_Dandolos&quot;&gt;Stephanos Dandolos. [http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617 &quot;Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)&quot;] (in Greek). Ethnos&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;16 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; Britainia Handian [[Asilo eskubide|asilo politikoa]] eman zioten.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Handik gutxira, erbestetik hasi zen diktaduraren aurkako kanpaina. Horretarako, aliantza bat osatu zuen [[Mélina Mercouri|Melina Merkouri]] antijuntako aktibistekin eta Amalia Fleming Sir [[Alexander Fleming]] penizilinaren aurkitzailearen alargun greziarrarekin.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Londresen ''Hellenic Review'' aldizkariaren editore bihurtu zen, eta diputatu britainiar bat Greziako diktadura laguntzen zuela erakusten zuen dokumentuak aurkitu zituen, horrek ekaitz politiko handia sortu zuen. Ondorioz, Diputatuen Interesen Erregistroa sortu zen [[Erresuma Batuko Legebiltzarra|Erresuma Batuko Legebiltzarrean]].&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1974an, Greziara itzuli eta bere egunkariak argitaratzen hasi zen berriro. [[Konstantinos Karamanlis]]-en mendeko Demokrazia Berriko estatu-diputatu bihurtu zen Grezian Metapolitefsi garaian demokratikoki aukeratutako lehen parlamentuan.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Geroago, bere jarrera politikoari uko egin zion, politika aspergarria zela ikusi baitzuen kazetaritzarekin alderatuta.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; 1987an, George Koskotas-i saldu zion ''Kathimerini.'' &lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Argitalpenak ==

* ''House Arrest'' (1970).&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; 
* ''Peninda kai Kati: Dimosiographika Chronika (1990)''

== Sariak eta Aitortzak ==

* 2000. urtean, hil ondorengo [[International Press Institute World Press Freedom Heroes]] saria jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

* 2003az geroztik, bi urtean behin, Alemaniak Grezian duen enbaxadak The Eleni Vlachou Award saria ematen die Europako eta nazioarteko gaiak jorratzen dituzten kazetari grekoei.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
* [http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=0000004779&amp;tsz=0&amp;act=mInfo Eleni Vlachou]

{{bizialdia|1911ko|1995ko|Vlachos, Helen}}

[[Kategoria:Greziarrak]]
[[Kategoria:Greziako kazetariak]]
[[Kategoria:Emakume kazetariak]]</text>
      <sha1>jwddzvt97mna4um4utwrugiuc5qdbmq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005717</id>
      <parentid>9005716</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:27:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Kategoria:Greziarrak]] kendua [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17062" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Eléni Vláchou''' {{Lang-el|Ελένη Βλάχου}} ([[Grezia]], [[1911|1911ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a]] – [[1995|1995eko]] [[Urriaren 14|urriaren 14a]]) [[kazetaritza]] grekoaren legenda izan zen.

== Biografia ==
[[Georgios Vlachos|Georgios Vlachosen]] alaba, Greziako ''Kathimerini'' egunkariaren sortzailea.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Aitaren egunkarian kazetari gisa lan egin zuen eta 1936an [[1936ko Udako Olinpiar Jokoak|Berlingo Joko Olinpikoei]] estaldura eman zien. [[Bigarren Mundu Gerra|Bigarren Mundu Gerran]], aitak uko egin zion [[Nazionalsozialismo|nazien]] okupazioko gobernuarekin lan egiteari, eta ''Kathimerini'' itxi zuen. Gerran [[Erizaintza|erizain]] lanetan aritu zen.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Gerraren ondoren, aitaren egunkarian lan egin zuen berriro kolunnista gisa. Bere zutabeak &quot;E&quot; izenburua besterik ez zuen, &quot;Eleni&quot; rentzat, bere izena grekoz.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Grezian oso ezaguna egin zen, gobernua bere zutabetik kritikatzen zuelako.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Aita 1951ean hil zenean, Kathimeriniren jabetza hartu zuen eta zabaldu egin zuen ''Mesimvrini'' izeneko egunkariaren arratsaldeko argitalpena. Berak ''Eikones'' (irudiak) argitaratu zuen, aldizkari ilustratua zena, eta Greziako lehena. ''Ekosis Galaxia'' ere kaleratu zuen.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; Berak monarkiaren eta eskuineko alderdi grekoen alde egin zuen.

1967ko apirilaren 21eko [[Estatu-kolpe|estatu-kolpea]] hasi eta gutxira, Vlachos Kathimeriniren bulegoetara iritsi zen goizeko lehen orduetan, hunkipen, ustekabe eta nahasmen osoz, diktaduran zehar bere egunkariaren edizio bakarra izango zenaren argitalpena planifikatzeko, eta edizio berezi horretan sartu behar zen argazki-materiala eta grabatutako beste material bat antolatzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Ρουλα Kαρακουση|izenburua=ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του ’67|hizkuntza=el|data=2012-04-20|url=http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478|kazeta=Kathimerini|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Konturatu zen etorkizunean material hori funtsezkoa izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}
[[Kategoria:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Kategoria:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; [[Zentsura]]&lt;nowiki/&gt;ri aurre egiteko egunkari eta ''Eikones'' aldizkaria ixtea erabaki zuen diktadoreen eta haien neurri errepresiboen aurkako protesta egiteko.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot; /&gt;

Ez zuten espero eskuineko egunkari baten jabea haien aurka joango zenik, eta asko harritu ziren egin zuenean.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Bere egunkariak ixtea izan zen diktaduraren aurkako erresistentziaren lehen seinale garbietako bat.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;/ref&gt;

Orduan, egunkariak berargitaratzeko presioa jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Are gehiago, Papadopoulos berak egindako presioari ere aurre egin zion, mehatxatu eta bere iruzkinei erantzun ez zielarik, isiltasuna gordez. ''Eleni Vlachou'' izenburua zuen ondorengo elkarrizketa batean: Kazetari batek, ''ERT'' rekin, Greziako irrati nazionalak, esan zuen, batzarrari erantzuten ez zionean, haren &quot;isiltasuna bere ahotsik indartsuena zela&quot;.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot; /&gt; Batzordearen eskaerak ere baztertu zituen, honako hau esanez: &quot;Ezin didate esan nire egunkariak nola zuzendu tankeak nola erabili esan diezaiekedan baino gehiago&quot;.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1967ko urrian, Brigadier Stylianos Pattakos pailazo gisa deskribatu eta etxeko atxiloketa izan zuen, eta ondoren liburu bat idatzi zuen izenburu berarekin.&lt;ref name=&quot;Kirkus Reviews&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;McDonald1983&quot; /&gt;

1967ko abenduan ihes egiteko plan bat asmatu zuen, pasaporte faltsua lortu eta ile beltza zapata-berniz batekin tindatu zuen, identifikazio faltsua berdintzeko.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Ihesaldiaren gauean, 55 urte zituela, sabaitik sabaira joanda, azkenean kalearen maila lortu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;/ref&gt; Gero, [[Atenas]]&lt;nowiki/&gt;en ezkutatu zen; bitartean, Konstantinos Tumbdras senarrak, emaztearen [[Takoidun oinetako|takoi]] altuekin ibili zen etxean, polizia engainatu nahian, emaztea oraindik apartamentuan zegoela pentsatzeko.&lt;ref name=&quot;WashingtonPost&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer|izenburua=Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup|data=March 18, 2010|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html|kazeta=[[The Washington Post]]|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Guardian&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Helena Smith|izenburua=Leslie Finer obituary Journalist expelled from Greece by the military junta after he reported on the 1967 coup|data=13 June 2010|url=https://www.theguardian.com/media/2010/jun/13/leslie-finer-obituary|kazeta=[[The Guardian]]|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Bi egun geroago, [[Londres|Londreserako]] bidean zegoen, eta etxeko atxiloketatik arrakastaz ihes egin zuen Leslie Finer lagunaren laguntzarekin, Greziako enbaxadan lan egin zuen [[Washington|Washingtonen]], eta hegaldi britainiar sekretu bat antolatu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFStephanos_Dandolos&quot;&gt;Stephanos Dandolos. [http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617 &quot;Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)&quot;] (in Greek). Ethnos&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;16 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; Britainia Handian [[Asilo eskubide|asilo politikoa]] eman zioten.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Handik gutxira, erbestetik hasi zen diktaduraren aurkako kanpaina. Horretarako, aliantza bat osatu zuen [[Mélina Mercouri|Melina Merkouri]] antijuntako aktibistekin eta Amalia Fleming Sir [[Alexander Fleming]] penizilinaren aurkitzailearen alargun greziarrarekin.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Londresen ''Hellenic Review'' aldizkariaren editore bihurtu zen, eta diputatu britainiar bat Greziako diktadura laguntzen zuela erakusten zuen dokumentuak aurkitu zituen, horrek ekaitz politiko handia sortu zuen. Ondorioz, Diputatuen Interesen Erregistroa sortu zen [[Erresuma Batuko Legebiltzarra|Erresuma Batuko Legebiltzarrean]].&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1974an, Greziara itzuli eta bere egunkariak argitaratzen hasi zen berriro. [[Konstantinos Karamanlis]]-en mendeko Demokrazia Berriko estatu-diputatu bihurtu zen Grezian Metapolitefsi garaian demokratikoki aukeratutako lehen parlamentuan.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Geroago, bere jarrera politikoari uko egin zion, politika aspergarria zela ikusi baitzuen kazetaritzarekin alderatuta.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; 1987an, George Koskotas-i saldu zion ''Kathimerini.'' &lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Argitalpenak ==

* ''House Arrest'' (1970).&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; 
* ''Peninda kai Kati: Dimosiographika Chronika (1990)''

== Sariak eta Aitortzak ==

* 2000. urtean, hil ondorengo [[International Press Institute World Press Freedom Heroes]] saria jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

* 2003az geroztik, bi urtean behin, Alemaniak Grezian duen enbaxadak The Eleni Vlachou Award saria ematen die Europako eta nazioarteko gaiak jorratzen dituzten kazetari grekoei.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
* [http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=0000004779&amp;tsz=0&amp;act=mInfo Eleni Vlachou]

{{bizialdia|1911ko|1995ko|Vlachos, Helen}}

[[Kategoria:Greziako kazetariak]]
[[Kategoria:Emakume kazetariak]]</text>
      <sha1>0v3o1ekw13yg64ucx9dvw9au0vpt589</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005718</id>
      <parentid>9005717</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:27:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17063" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Eléni Vláchou''' {{Lang-el|Ελένη Βλάχου}} ([[Grezia]], [[1911|1911ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a]] – [[1995|1995eko]] [[Urriaren 14|urriaren 14a]]) [[kazetaritza]] grekoaren legenda izan zen.

== Biografia ==
[[Georgios Vlachos|Georgios Vlachosen]] alaba, Greziako ''Kathimerini'' egunkariaren sortzailea.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Aitaren egunkarian kazetari gisa lan egin zuen eta 1936an [[1936ko Udako Olinpiar Jokoak|Berlingo Joko Olinpikoei]] estaldura eman zien. [[Bigarren Mundu Gerra|Bigarren Mundu Gerran]], aitak uko egin zion [[Nazionalsozialismo|nazien]] okupazioko gobernuarekin lan egiteari, eta ''Kathimerini'' itxi zuen. Gerran [[Erizaintza|erizain]] lanetan aritu zen.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Gerraren ondoren, aitaren egunkarian lan egin zuen berriro kolunnista gisa. Bere zutabeak &quot;E&quot; izenburua besterik ez zuen, &quot;Eleni&quot; rentzat, bere izena grekoz.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Grezian oso ezaguna egin zen, gobernua bere zutabetik kritikatzen zuelako.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Aita 1951ean hil zenean, Kathimeriniren jabetza hartu zuen eta zabaldu egin zuen ''Mesimvrini'' izeneko egunkariaren arratsaldeko argitalpena. Berak ''Eikones'' (irudiak) argitaratu zuen, aldizkari ilustratua zena, eta Greziako lehena. ''Ekosis Galaxia'' ere kaleratu zuen.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; Berak monarkiaren eta eskuineko alderdi grekoen alde egin zuen.

1967ko apirilaren 21eko [[Estatu-kolpe|estatu-kolpea]] hasi eta gutxira, Vlachos Kathimeriniren bulegoetara iritsi zen goizeko lehen orduetan, hunkipen, ustekabe eta nahasmen osoz, diktaduran zehar bere egunkariaren edizio bakarra izango zenaren argitalpena planifikatzeko, eta edizio berezi horretan sartu behar zen argazki-materiala eta grabatutako beste material bat antolatzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Ρουλα Kαρακουση|izenburua=ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του ’67|hizkuntza=el|data=2012-04-20|url=http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478|kazeta=Kathimerini|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Konturatu zen etorkizunean material hori funtsezkoa izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}
[[Kategoria:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Kategoria:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; [[Zentsura]]&lt;nowiki/&gt;ri aurre egiteko egunkari eta ''Eikones'' aldizkaria ixtea erabaki zuen diktadoreen eta haien neurri errepresiboen aurkako protesta egiteko.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot; /&gt;

Ez zuten espero eskuineko egunkari baten jabea haien aurka joango zenik, eta asko harritu ziren egin zuenean.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Bere egunkariak ixtea izan zen diktaduraren aurkako erresistentziaren lehen seinale garbietako bat.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;/ref&gt;

Orduan, egunkariak berargitaratzeko presioa jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Are gehiago, Papadopoulos berak egindako presioari ere aurre egin zion, mehatxatu eta bere iruzkinei erantzun ez zielarik, isiltasuna gordez. ''Eleni Vlachou'' izenburua zuen ondorengo elkarrizketa batean: Kazetari batek, ''ERT'' rekin, Greziako irrati nazionalak, esan zuen, batzarrari erantzuten ez zionean, haren &quot;isiltasuna bere ahotsik indartsuena zela&quot;.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot; /&gt; Batzordearen eskaerak ere baztertu zituen, honako hau esanez: &quot;Ezin didate esan nire egunkariak nola zuzendu tankeak nola erabili esan diezaiekedan baino gehiago&quot;.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1967ko urrian, Brigadier Stylianos Pattakos pailazo gisa deskribatu eta etxeko atxiloketa izan zuen, eta ondoren liburu bat idatzi zuen izenburu berarekin.&lt;ref name=&quot;Kirkus Reviews&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;McDonald1983&quot; /&gt;

1967ko abenduan ihes egiteko plan bat asmatu zuen, pasaporte faltsua lortu eta ile beltza zapata-berniz batekin tindatu zuen, identifikazio faltsua berdintzeko.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Ihesaldiaren gauean, 55 urte zituela, sabaitik sabaira joanda, azkenean kalearen maila lortu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;/ref&gt; Gero, [[Atenas]]&lt;nowiki/&gt;en ezkutatu zen; bitartean, Konstantinos Tumbdras senarrak, emaztearen [[Takoidun oinetako|takoi]] altuekin ibili zen etxean, polizia engainatu nahian, emaztea oraindik apartamentuan zegoela pentsatzeko.&lt;ref name=&quot;WashingtonPost&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer|izenburua=Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup|data=March 18, 2010|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html|kazeta=[[The Washington Post]]|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Guardian&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Helena Smith|izenburua=Leslie Finer obituary Journalist expelled from Greece by the military junta after he reported on the 1967 coup|data=13 June 2010|url=https://www.theguardian.com/media/2010/jun/13/leslie-finer-obituary|kazeta=[[The Guardian]]|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Bi egun geroago, [[Londres|Londreserako]] bidean zegoen, eta etxeko atxiloketatik arrakastaz ihes egin zuen Leslie Finer lagunaren laguntzarekin, Greziako enbaxadan lan egin zuen [[Washington|Washingtonen]], eta hegaldi britainiar sekretu bat antolatu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFStephanos_Dandolos&quot;&gt;Stephanos Dandolos. [http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617 &quot;Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)&quot;] (in Greek). Ethnos&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;16 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; Britainia Handian [[Asilo eskubide|asilo politikoa]] eman zioten.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Handik gutxira, erbestetik hasi zen diktaduraren aurkako kanpaina. Horretarako, aliantza bat osatu zuen [[Mélina Mercouri|Melina Merkouri]] antijuntako aktibistekin eta Amalia Fleming Sir [[Alexander Fleming]] penizilinaren aurkitzailearen alargun greziarrarekin.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Londresen ''Hellenic Review'' aldizkariaren editore bihurtu zen, eta diputatu britainiar bat Greziako diktadura laguntzen zuela erakusten zuen dokumentuak aurkitu zituen, horrek ekaitz politiko handia sortu zuen. Ondorioz, Diputatuen Interesen Erregistroa sortu zen [[Erresuma Batuko Legebiltzarra|Erresuma Batuko Legebiltzarrean]].&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1974an, Greziara itzuli eta bere egunkariak argitaratzen hasi zen berriro. [[Konstantinos Karamanlis]]-en mendeko Demokrazia Berriko estatu-diputatu bihurtu zen Grezian Metapolitefsi garaian demokratikoki aukeratutako lehen parlamentuan.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Geroago, bere jarrera politikoari uko egin zion, politika aspergarria zela ikusi baitzuen kazetaritzarekin alderatuta.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; 1987an, George Koskotas-i saldu zion ''Kathimerini.'' &lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Argitalpenak ==

* ''House Arrest'' (1970).&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; 
* ''Peninda kai Kati: Dimosiographika Chronika (1990)''

== Sariak eta Aitortzak ==

* 2000. urtean, hil ondorengo [[International Press Institute World Press Freedom Heroes]] saria jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

* 2003az geroztik, bi urtean behin, Alemaniak Grezian duen enbaxadak The Eleni Vlachou Award saria ematen die Europako eta nazioarteko gaiak jorratzen dituzten kazetari grekoei.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
* [http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=0000004779&amp;tsz=0&amp;act=mInfo Eleni Vlachou]

{{bizialdia|1911ko|1995eko|Vlachos, Helen}}

[[Kategoria:Greziako kazetariak]]
[[Kategoria:Emakume kazetariak]]</text>
      <sha1>tb8jnjb2l48r6icqsif20zljgc563ia</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005719</id>
      <parentid>9005718</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:27:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Kategoria:Atenastarrak]] gehitua [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17090" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Eléni Vláchou''' {{Lang-el|Ελένη Βλάχου}} ([[Grezia]], [[1911|1911ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a]] – [[1995|1995eko]] [[Urriaren 14|urriaren 14a]]) [[kazetaritza]] grekoaren legenda izan zen.

== Biografia ==
[[Georgios Vlachos|Georgios Vlachosen]] alaba, Greziako ''Kathimerini'' egunkariaren sortzailea.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Aitaren egunkarian kazetari gisa lan egin zuen eta 1936an [[1936ko Udako Olinpiar Jokoak|Berlingo Joko Olinpikoei]] estaldura eman zien. [[Bigarren Mundu Gerra|Bigarren Mundu Gerran]], aitak uko egin zion [[Nazionalsozialismo|nazien]] okupazioko gobernuarekin lan egiteari, eta ''Kathimerini'' itxi zuen. Gerran [[Erizaintza|erizain]] lanetan aritu zen.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Gerraren ondoren, aitaren egunkarian lan egin zuen berriro kolunnista gisa. Bere zutabeak &quot;E&quot; izenburua besterik ez zuen, &quot;Eleni&quot; rentzat, bere izena grekoz.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Grezian oso ezaguna egin zen, gobernua bere zutabetik kritikatzen zuelako.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Aita 1951ean hil zenean, Kathimeriniren jabetza hartu zuen eta zabaldu egin zuen ''Mesimvrini'' izeneko egunkariaren arratsaldeko argitalpena. Berak ''Eikones'' (irudiak) argitaratu zuen, aldizkari ilustratua zena, eta Greziako lehena. ''Ekosis Galaxia'' ere kaleratu zuen.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; Berak monarkiaren eta eskuineko alderdi grekoen alde egin zuen.

1967ko apirilaren 21eko [[Estatu-kolpe|estatu-kolpea]] hasi eta gutxira, Vlachos Kathimeriniren bulegoetara iritsi zen goizeko lehen orduetan, hunkipen, ustekabe eta nahasmen osoz, diktaduran zehar bere egunkariaren edizio bakarra izango zenaren argitalpena planifikatzeko, eta edizio berezi horretan sartu behar zen argazki-materiala eta grabatutako beste material bat antolatzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Ρουλα Kαρακουση|izenburua=ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του ’67|hizkuntza=el|data=2012-04-20|url=http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478|kazeta=Kathimerini|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Konturatu zen etorkizunean material hori funtsezkoa izan zitekeela.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}
[[Kategoria:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Kategoria:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; [[Zentsura]]&lt;nowiki/&gt;ri aurre egiteko egunkari eta ''Eikones'' aldizkaria ixtea erabaki zuen diktadoreen eta haien neurri errepresiboen aurkako protesta egiteko.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot; /&gt;

Ez zuten espero eskuineko egunkari baten jabea haien aurka joango zenik, eta asko harritu ziren egin zuenean.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Bere egunkariak ixtea izan zen diktaduraren aurkako erresistentziaren lehen seinale garbietako bat.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;/ref&gt;

Orduan, egunkariak berargitaratzeko presioa jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Are gehiago, Papadopoulos berak egindako presioari ere aurre egin zion, mehatxatu eta bere iruzkinei erantzun ez zielarik, isiltasuna gordez. ''Eleni Vlachou'' izenburua zuen ondorengo elkarrizketa batean: Kazetari batek, ''ERT'' rekin, Greziako irrati nazionalak, esan zuen, batzarrari erantzuten ez zionean, haren &quot;isiltasuna bere ahotsik indartsuena zela&quot;.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot; /&gt; Batzordearen eskaerak ere baztertu zituen, honako hau esanez: &quot;Ezin didate esan nire egunkariak nola zuzendu tankeak nola erabili esan diezaiekedan baino gehiago&quot;.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1967ko urrian, Brigadier Stylianos Pattakos pailazo gisa deskribatu eta etxeko atxiloketa izan zuen, eta ondoren liburu bat idatzi zuen izenburu berarekin.&lt;ref name=&quot;Kirkus Reviews&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;McDonald1983&quot; /&gt;

1967ko abenduan ihes egiteko plan bat asmatu zuen, pasaporte faltsua lortu eta ile beltza zapata-berniz batekin tindatu zuen, identifikazio faltsua berdintzeko.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Ihesaldiaren gauean, 55 urte zituela, sabaitik sabaira joanda, azkenean kalearen maila lortu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;/ref&gt; Gero, [[Atenas]]&lt;nowiki/&gt;en ezkutatu zen; bitartean, Konstantinos Tumbdras senarrak, emaztearen [[Takoidun oinetako|takoi]] altuekin ibili zen etxean, polizia engainatu nahian, emaztea oraindik apartamentuan zegoela pentsatzeko.&lt;ref name=&quot;WashingtonPost&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer|izenburua=Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup|data=March 18, 2010|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html|kazeta=[[The Washington Post]]|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Guardian&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Helena Smith|izenburua=Leslie Finer obituary Journalist expelled from Greece by the military junta after he reported on the 1967 coup|data=13 June 2010|url=https://www.theguardian.com/media/2010/jun/13/leslie-finer-obituary|kazeta=[[The Guardian]]|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Bi egun geroago, [[Londres|Londreserako]] bidean zegoen, eta etxeko atxiloketatik arrakastaz ihes egin zuen Leslie Finer lagunaren laguntzarekin, Greziako enbaxadan lan egin zuen [[Washington|Washingtonen]], eta hegaldi britainiar sekretu bat antolatu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFStephanos_Dandolos&quot;&gt;Stephanos Dandolos. [http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617 &quot;Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)&quot;] (in Greek). Ethnos&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;16 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; Britainia Handian [[Asilo eskubide|asilo politikoa]] eman zioten.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Handik gutxira, erbestetik hasi zen diktaduraren aurkako kanpaina. Horretarako, aliantza bat osatu zuen [[Mélina Mercouri|Melina Merkouri]] antijuntako aktibistekin eta Amalia Fleming Sir [[Alexander Fleming]] penizilinaren aurkitzailearen alargun greziarrarekin.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Londresen ''Hellenic Review'' aldizkariaren editore bihurtu zen, eta diputatu britainiar bat Greziako diktadura laguntzen zuela erakusten zuen dokumentuak aurkitu zituen, horrek ekaitz politiko handia sortu zuen. Ondorioz, Diputatuen Interesen Erregistroa sortu zen [[Erresuma Batuko Legebiltzarra|Erresuma Batuko Legebiltzarrean]].&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1974an, Greziara itzuli eta bere egunkariak argitaratzen hasi zen berriro. [[Konstantinos Karamanlis]]-en mendeko Demokrazia Berriko estatu-diputatu bihurtu zen Grezian Metapolitefsi garaian demokratikoki aukeratutako lehen parlamentuan.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Geroago, bere jarrera politikoari uko egin zion, politika aspergarria zela ikusi baitzuen kazetaritzarekin alderatuta.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; 1987an, George Koskotas-i saldu zion ''Kathimerini.'' &lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Argitalpenak ==

* ''House Arrest'' (1970).&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; 
* ''Peninda kai Kati: Dimosiographika Chronika (1990)''

== Sariak eta Aitortzak ==

* 2000. urtean, hil ondorengo [[International Press Institute World Press Freedom Heroes]] saria jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

* 2003az geroztik, bi urtean behin, Alemaniak Grezian duen enbaxadak The Eleni Vlachou Award saria ematen die Europako eta nazioarteko gaiak jorratzen dituzten kazetari grekoei.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
* [http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=0000004779&amp;tsz=0&amp;act=mInfo Eleni Vlachou]

{{bizialdia|1911ko|1995eko|Vlachos, Helen}}

[[Kategoria:Greziako kazetariak]]
[[Kategoria:Emakume kazetariak]]
[[Kategoria:Atenastarrak]]</text>
      <sha1>ix575eu4gz7itotyxdjeiha9posyr0c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006195</id>
      <parentid>9005719</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:28:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17058" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Eléni Vláchou,''' {{Lang-el|Ελένη Βλάχου}} ([[Grezia]], [[1911|1911ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a]] – [[1995|1995eko]] [[Urriaren 14|urriaren 14a]]) [[kazetaritza]] grekoaren legenda izan zen.

== Biografia ==
Georgios Vlachosen alaba, Greziako ''Kathimerini'' egunkariaren sortzailea.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Aitaren egunkarian kazetari gisa lan egin zuen eta 1936an [[1936ko Udako Olinpiar Jokoak|Berlingo Joko Olinpikoei]] estaldura eman zien. [[Bigarren Mundu Gerra|Bigarren Mundu Gerran]], aitak uko egin zion [[Nazionalsozialismo|nazien]] okupazioko gobernuarekin lan egiteari, eta ''Kathimerini'' itxi zuen. Gerran [[Erizaintza|erizain]] lanetan aritu zen.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Gerraren ondoren, aitaren egunkarian lan egin zuen berriro kolunnista gisa. Bere zutabeak &quot;E&quot; izenburua besterik ez zuen, &quot;Eleni&quot; rentzat, bere izena grekoz.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Grezian oso ezaguna egin zen, gobernua bere zutabetik kritikatzen zuelako.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Aita 1951ean hil zenean, Kathimeriniren jabetza hartu zuen eta  ''Mesimvrini'' izeneko egunkariaren arratsaldeko argitalpena zabaldu zuen. Berak ''Eikones'' (irudiak) argitaratu zuen, Greziako lehen aldizkari ilustratua. ''Ekosis Galaxia'' ere kaleratu zuen.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; Berak monarkiaren eta eskuineko alderdi grekoen alde egin zuen.

1967ko apirilaren 21eko [[Estatu-kolpe|estatu-kolpea]] hasi eta gutxira, Vlachos Kathimeriniren bulegoetara iritsi zen goizeko lehen orduetan, hunkipen, ustekabe eta nahasmen osoz, diktaduran zehar bere egunkariaren edizio bakarra izango zen argitalpena planifikatzeko, eta edizio berezi horretan sartu behar zen argazki-materiala eta grabatutako beste material bat antolatzen hasi zen.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Ρουλα Kαρακουση|izenburua=ΠOΛITIΣMOΣ Σπάνια ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την 21η Απριλίου του ’67|hizkuntza=el|data=2012-04-20|url=http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_4_20/04/2012_479478|kazeta=Kathimerini|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Etorkizunean material hori funtsezkoa izan zitekeela pentsatu zuen.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}
[[Kategoria:CS1 uses Greek-language script (el)]]
[[Kategoria:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; [[Zentsura]]&lt;nowiki/&gt;ri aurre egiteko egunkari eta ''Eikones'' aldizkaria ixtea erabaki zuen diktadoreen eta haien neurri errepresiboen aurkako protesta egiteko.&lt;ref name=&quot;Kathimerini&quot; /&gt;

Ez zuten espero eskuineko egunkari baten jabea haien aurka egiterik, eta harridura handia izan zuten.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Bere egunkariak ixtea izan zen diktaduraren aurkako erresistentziaren lehen seinale garbietako bat.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Σκοπελίτου Μαρίνα Κάτση Ζωή|argitaletxea=National Kapodistrian University of Athens|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/EV_zhthmatadeodol.html}}&lt;/ref&gt;

Orduan, egunkariak berargitaratzeko presioa jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt; Are gehiago, Papadopoulos berak egindako presioari ere aurre egin zion, mehatxatu eta bere iruzkinei erantzun ez zielarik, isiltasuna gordez. ''Eleni Vlachou'' izenburua zuen ondorengo elkarrizketa batean: Kazetari batek, ''ERT'' rekin, Greziako irrati nazionalak, esan zuen, batzarrari erantzuten ez zionean, haren &quot;isiltasuna bere ahotsik indartsuena zela&quot;.&lt;ref name=&quot;Kapodistrian University&quot; /&gt; Batzordearen eskaerak ere baztertu zituen, honako hau esanez: &quot;''Ezin didate esan nire egunkariak nola zuzendu, tankeak nola erabili esan diezaiekedan baino gehiago''&quot;.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Jennifer Steinhauer|izenburua=Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85|data=October 16, 1995|url=https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html|kazeta=[[The New York Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Steinhauer1995&quot;&gt;Jennifer Steinhauer (October 16, 1995). [https://www.nytimes.com/1995/10/16/world/helen-vlachos-greek-publisher-and-foe-of-the-junta-dies-at-85.html &quot;Helen Vlachos, Greek Publisher And Foe of the Junta, Dies at 85&quot;]. ''[[The New York Times]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Ms. Vlachos was a legend in Greek journalism…&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1967ko urrian, Brigadier Stylianos Pattakos pailazo gisa deskribatu eta etxeko atxiloketa izan zuen, eta ondoren liburu bat idatzi zuen izenburu berarekin.&lt;ref name=&quot;Kirkus Reviews&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;McDonald1983&quot; /&gt;

1967ko abenduan ihes egiteko plan bat asmatu zuen, pasaporte faltsua lortu eta ile beltza zapata-berniz batekin tindatu zuen, identifikazio faltsua berdintzeko.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Ihesaldiaren gauean, 55 urte zituela, sabaiz sabai joanda, azkenean kalera heltzea lortu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;/ref&gt; Gero, [[Atenas]]&lt;nowiki/&gt;en ezkutatu zen; bitartean, Konstantinos Tumbdras senarrak, emaztearen [[Takoidun oinetako|takoi]] altuekin ibili zen etxean, polizia engainatu nahian, emaztea oraindik apartamentuan zegoela pentsatzeko.&lt;ref name=&quot;WashingtonPost&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer|izenburua=Leslie Finer dies; Greece ousted journalist during '67 coup|data=March 18, 2010|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/03/17/AR2010031703767.html|kazeta=[[The Washington Post]]|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Guardian&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Helena Smith|izenburua=Leslie Finer obituary Journalist expelled from Greece by the military junta after he reported on the 1967 coup|data=13 June 2010|url=https://www.theguardian.com/media/2010/jun/13/leslie-finer-obituary|kazeta=[[The Guardian]]|accessdate=20 March 2013}}&lt;/ref&gt;

Bi egun geroago, [[Londres|Londreserako]] bidean zegoen, eta etxeko atxiloketatik arrakastaz ihes egin zuen Leslie Finer lagunaren laguntzarekin, Greziako enbaxadan lan egin zuen [[Washington|Washingtonen]], eta hegaldi britainiar sekretu bat antolatu zuen.&lt;ref name=&quot;Ethnos&quot;&gt;{{Cite web|abizena=Stephanos Dandolos|izenburua=Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)|argitaletxea=Ethnos|hizkuntza=el|data=|url=http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617|accessdate=16 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFStephanos_Dandolos&quot;&gt;Stephanos Dandolos. [http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&amp;subid=2&amp;pubid=710617 &quot;Αρχική Σελίδα (Main Page) Ελένη Βλάχου: Η μεγάλη κυρία του Τύπου (The Grand Dame of the Greek Press)&quot;] (in Greek). Ethnos&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;16 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1 Greek-language sources (el)]]&lt;/ref&gt; [[Britainia Handia]]&lt;nowiki/&gt;n [[Asilo eskubide|asilo politikoa]] eman zioten.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Handik gutxira, erbestetik hasi zen diktaduraren aurkako kanpaina. Horretarako, aliantza bat osatu zuen [[Mélina Mercouri|Melina Merkouri]] antijuntako aktibistekin eta Amalia Fleming Sir [[Alexander Fleming]] penizilinaren aurkitzailearen alargun greziarrarekin.&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Londresen ''Hellenic Review'' aldizkariaren editore bihurtu zen, eta diputatu britainiar bat Greziako diktadura laguntzen zuela erakusten zuen dokumentuak aurkitu zituen, horrek 'ekaitz' politiko handia sortu zuen. Ondorioz, Diputatuen Interesen Erregistroa sortu zen [[Erresuma Batuko Legebiltzarra|Erresuma Batuko Legebiltzarrean]].&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

1974an Greziara itzuli eta bere egunkariak argitaratzen hasi zen berriro. [[Konstantinos Karamanlis]]-en mendeko Demokrazia Berriko estatu-diputatu bihurtu zen Grezian Metapolitefsi garaian demokratikoki aukeratutako lehen parlamentuan.&lt;ref name=&quot;LA Times&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher|data=October 18, 1995|url=http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos|kazeta=[[LA Times]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://articles.latimes.com/1995-10-18/news/mn-58141_1_helen-vlachos &quot;Helen Vlachos; Greek Newspaper Publisher&quot;]. ''[[Los Angeles Times|LA Times]]''. October 18, 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;She was placed under house arrest after she described one of the ruling army colonels as &quot;a clown&quot;.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Geroago, bere jarrera politikoari uko egin zion, politika aspergarria zela ikusi baitzuen kazetaritzarekin alderatuta.&lt;ref name=&quot;heraldscotland.com&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=Helen Vlachos Obituary|data=19 October 1995|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743|kazeta=[[The Herald (Glasgow)]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/helen-vlachos-1.655743 &quot;Helen Vlachos Obituary&quot;]. ''[[The Herald (Glasgow)]]''. 19 October 1995&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; 1987an, George Koskotas-i saldu zion ''Kathimerini.'' &lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Richard Clogg|izenburua=Obituary: Helen Vlachos|data=17 October 1995|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html|kazeta=[[The Independent]]|accessdate=15 March 2013}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFRichard_Clogg1995&quot;&gt;Richard Clogg (17 October 1995). [https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-helen-vlachos-1578044.html &quot;Obituary: Helen Vlachos&quot;]. ''[[The Independent]]''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;15 March&lt;/span&gt; 2013&lt;/span&gt;. &lt;q&gt;Eleni Vlachou, or Helen Vlachos as she became known to a wide audience in Britain during the colonels' dictatorship of Greece from 1967 to 1974, was a publishing legend in Greece, a land of avid newspaper readers... ...Her description (wholly deserved) of Brigadier Stylianos Pattakos as &quot;a clown&quot; and other outspoken criticisms of the regime led to her being placed under house arrest in October that year.&lt;/q&gt;&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Argitalpenak ==

* ''House Arrest'' (1970).&lt;ref name=&quot;independent.co.uk&quot; /&gt; 
* ''Peninda kai Kati: Dimosiographika Chronika (1990)''

== Sariak eta Aitortzak ==

* 2000. urtean, hil ondorengo [[International Press Institute World Press Freedom Heroes]] saria jaso zuen.&lt;ref name=&quot;IPI&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Eleni Vlachou, Greece World Press Freedom Hero (Honoured in 2000)|argitaletxea=[[International Press Institute]]|url=http://www.freemedia.at/awards/eleni-vlachou.html|accessdate=15 March 2013}}&lt;/ref&gt;

* 2003az geroztik, bi urtean behin, Alemaniak Grezian duen enbaxadak The Eleni Vlachou Award saria ematen die Europako eta nazioarteko gaiak jorratzen dituzten kazetari grekoei.&lt;ref name=&quot;VP&quot;&gt;{{Cite web|hizkuntza=el|url=http://web.ana-mpa.gr/vlachou/index.html|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
* [http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=0000004779&amp;tsz=0&amp;act=mInfo Eleni Vlachou]

{{bizialdia|1911ko|1995eko|Vlachos, Helen}}

[[Kategoria:Greziako kazetariak]]
[[Kategoria:Emakume kazetariak]]
[[Kategoria:Atenastarrak]]</text>
      <sha1>47fnb3vtds7c6vmy836xyv90mx3itkb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Victor K2</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063802</id>
    <revision>
      <id>9005670</id>
      <timestamp>2022-07-31T16:29:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="135" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 18:29, 31 uztaila 2022 (CEST)</text>
      <sha1>ba2dunrblydzog0l1bjaxs3khnosa6d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2022ko Donostia Klasikoa</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063803</id>
    <revision>
      <id>9005672</id>
      <timestamp>2022-07-31T16:30:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{Cycling race/infobox|Q110654904}} '''XLI. [[Donostia Klasikoa]]ren ekitaldia''' [[2022]]ko [[uztailaren 30]]ean egin zuten. [[UCI WorldTour]]reko hogeita laugarren txapelketa izan zen.  == Lasterketa == 23 taldek hartu zuten parte, horietatik 18 UCI WorldTour mailakoak. Bost kontinental mailakoak izan ziren: [[Burgos-BH]], [[Caja Rural (txirrindularitza taldea)|Caja Rural]], [[Euskadi Basque Country-Murias|Euskaltel-Euskadi]], Kern Pharma (txirrindularitza taldea)|Kern...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1180" xml:space="preserve">{{Cycling race/infobox|Q110654904}}
'''XLI. [[Donostia Klasikoa]]ren ekitaldia''' [[2022]]ko [[uztailaren 30]]ean egin zuten. [[UCI WorldTour]]reko hogeita laugarren txapelketa izan zen.

== Lasterketa ==
23 taldek hartu zuten parte, horietatik 18 UCI WorldTour mailakoak. Bost kontinental mailakoak izan ziren: [[Burgos-BH]], [[Caja Rural (txirrindularitza taldea)|Caja Rural]], [[Euskadi Basque Country-Murias|Euskaltel-Euskadi]], [[Kern Pharma (txirrindularitza taldea)|Kern Pharma]] eta [[TotalEnergies]] hain zuzen ere. 160 txirrindularitik 60ek amaitu zuten. [[Remco Evenepoel]] flandriarrak irabazi zuen urrutitik erasoa jota.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izenburua=Klasikoan, klasikoen legean|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1942/022/001/2022-07-31/klasikoan-klasikoen-legean.htm|data=2022-07-31|egunkaria=[[Berria]]|izena=Ainara|abizena=Arratibel}}&lt;/ref&gt;

== Parte-hartzaileak ==
{{Cycling race/listofteams|Q110654904}}

== Sailkapen orokorra ==
{{Cycling race/generalclassification|Q110654904}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Donostia Klasikoa}}

[[Kategoria:2022 kirolean]]
[[Kategoria:2022 Euskal Herrian]]</text>
      <sha1>ofx12iocej79bs8gjdhmopgv33knj2i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Italia Ispania</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063804</id>
    <revision>
      <id>9005678</id>
      <timestamp>2022-07-31T16:40:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="135" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 18:40, 31 uztaila 2022 (CEST)</text>
      <sha1>1kjgfa232890epfpy4sxuonigo08zca</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2022ko Getxoko Zirkuitua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063805</id>
    <revision>
      <id>9005682</id>
      <timestamp>2022-07-31T16:40:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{Cycling race/infobox|Q113367344}} '''LVXXVII. [[Getxoko Zirkuitua]]- XXII. [[Ricardo Otxoa]]ren Memoriala''' [[2022]]ko [[uztailaren 31]]n egin zuten. 33&amp;nbsp;km luzera zuen zirkuituak [[Bilbo]], [[Getxo]], [[Berango]] eta [[Leioa]] zeharkatu zituen eta pelotoiak, zenbait bira egin ondoren, guztira 196,5&amp;nbsp;km osatu zuen. 1.1. maila zuen.  17 taldek eta 152 txirrindularik hartu zuten parte, horietatik 131 amaitu zirenak. Garailea [[Juan Ayuso]] espainiarra izan zen.&lt;ref...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="999" xml:space="preserve">{{Cycling race/infobox|Q113367344}}
'''LVXXVII. [[Getxoko Zirkuitua]]- XXII. [[Ricardo Otxoa]]ren Memoriala''' [[2022]]ko [[uztailaren 31]]n egin zuten. 33&amp;nbsp;km luzera zuen zirkuituak [[Bilbo]], [[Getxo]], [[Berango]] eta [[Leioa]] zeharkatu zituen eta pelotoiak, zenbait bira egin ondoren, guztira 196,5&amp;nbsp;km osatu zuen. 1.1. maila zuen.

17 taldek eta 152 txirrindularik hartu zuten parte, horietatik 131 amaitu zirenak. Garailea [[Juan Ayuso]] espainiarra izan zen.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izenburua=2022» 77th Circuito de Getxo - Memorial Hermanos Otxoa (1.1)|url=https://www.procyclingstats.com/race.php?id=271588|aldizkaria=procyclingstats|hizkuntza=es}}&lt;/ref&gt;

== Parte-hartzaileak ==
{{Cycling race/listofteams|Q113367344}}

== Sailkapen orokorra ==
{{Cycling race/generalclassification|Q113367344}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Getxoko Zirkuitua]]
[[Kategoria:2022 kirolean]]
[[Kategoria:2022 Euskal Herrian]]</text>
      <sha1>nvzmbgw8c326cigq7j1p6v7m7rpvb8q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2021eko Ordiziako Klasika</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063806</id>
    <revision>
      <id>9005685</id>
      <timestamp>2022-07-31T16:46:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{Cycling race/infobox|Q106066455}} '''XCVIII. [[Ordiziako Klasika]]- Ordiziako Udala Sari Nagusia''' [[2021]]eko [[uztailaren 25]]ean egin zuten. Hasiera eta bukaera [[Ordizia]]n, [[Abaltzisketa]] eta [[Altzo]] zeharkatu zituen, 166,95&amp;nbsp;km ibilbidean. 1.1 maila zuen.  == Parte-hartzaileak == {{Cycling race/listofteams|Q106066455}}  == Sailkapen orokorra == {{Cycling race/generalclassification|Q106066455}}  == Erreferentziak == {{erreferentzia_zerrenda}}  == Kanpo estek...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="602" xml:space="preserve">{{Cycling race/infobox|Q106066455}}
'''XCVIII. [[Ordiziako Klasika]]- Ordiziako Udala Sari Nagusia''' [[2021]]eko [[uztailaren 25]]ean egin zuten. Hasiera eta bukaera [[Ordizia]]n, [[Abaltzisketa]] eta [[Altzo]] zeharkatu zituen, 166,95&amp;nbsp;km ibilbidean. 1.1 maila zuen.

== Parte-hartzaileak ==
{{Cycling race/listofteams|Q106066455}}

== Sailkapen orokorra ==
{{Cycling race/generalclassification|Q106066455}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Ordiziako Klasika]]
[[Kategoria:2021 kirolean]]
[[Kategoria:2021 Euskal Herrian]]</text>
      <sha1>1ot79ymy8uvuygr4r1uf1w4u30bmsp5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005686</id>
      <parentid>9005685</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:48:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreferentziak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="553" xml:space="preserve">{{Cycling race/infobox|Q106066455}}
'''XCVIII. [[Ordiziako Klasika]]- Ordiziako Udala Sari Nagusia''' [[2021]]eko [[uztailaren 25]]ean egin zuten. Hasiera eta bukaera [[Ordizia]]n, [[Abaltzisketa]] eta [[Altzo]] zeharkatu zituen, 166,95&amp;nbsp;km ibilbidean. 1.1 maila zuen.

== Parte-hartzaileak ==
{{Cycling race/listofteams|Q106066455}}

== Sailkapen orokorra ==
{{Cycling race/generalclassification|Q106066455}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Ordiziako Klasika]]
[[Kategoria:2021 kirolean]]
[[Kategoria:2021 Euskal Herrian]]</text>
      <sha1>dzd0njf8xndgz5x2e51uuo9sci3k6ui</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2022ko Ordiziako Klasika</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063807</id>
    <revision>
      <id>9005688</id>
      <timestamp>2022-07-31T16:50:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{Cycling race/infobox|Q106066455}} '''XCIX. [[Ordiziako Klasika]]- Ordiziako Udala Sari Nagusia''' [[2022]]ko [[uztailaren 25]]ean egin zuten. Hasiera eta bukaera [[Ordizia]]n, [[Abaltzisketa]] eta [[Altzo]] zeharkatu zituen, 165,7&amp;nbsp;km ibilbidean. 1.1 maila zuen.  == Parte-hartzaileak == {{Cycling race/listofteams|Q106066455}}  == Sailkapen orokorra == {{Cycling race/generalclassification|Q106066455}}  == Kanpo estekak == {{autoritate kontrola}}  Kategoria:Ordiziako...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="549" xml:space="preserve">{{Cycling race/infobox|Q106066455}}
'''XCIX. [[Ordiziako Klasika]]- Ordiziako Udala Sari Nagusia''' [[2022]]ko [[uztailaren 25]]ean egin zuten. Hasiera eta bukaera [[Ordizia]]n, [[Abaltzisketa]] eta [[Altzo]] zeharkatu zituen, 165,7&amp;nbsp;km ibilbidean. 1.1 maila zuen.

== Parte-hartzaileak ==
{{Cycling race/listofteams|Q106066455}}

== Sailkapen orokorra ==
{{Cycling race/generalclassification|Q106066455}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Ordiziako Klasika]]
[[Kategoria:2022 kirolean]]
[[Kategoria:2022 Euskal Herrian]]</text>
      <sha1>4sw801hcmue8ijk7ljfqfp49i9dnact</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005689</id>
      <parentid>9005688</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:51:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="549" xml:space="preserve">{{Cycling race/infobox|Q113279644}}
'''XCIX. [[Ordiziako Klasika]]- Ordiziako Udala Sari Nagusia''' [[2022]]ko [[uztailaren 25]]ean egin zuten. Hasiera eta bukaera [[Ordizia]]n, [[Abaltzisketa]] eta [[Altzo]] zeharkatu zituen, 165,7&amp;nbsp;km ibilbidean. 1.1 maila zuen.

== Parte-hartzaileak ==
{{Cycling race/listofteams|Q113279644}}

== Sailkapen orokorra ==
{{Cycling race/generalclassification|Q113279644}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Ordiziako Klasika]]
[[Kategoria:2022 kirolean]]
[[Kategoria:2022 Euskal Herrian]]</text>
      <sha1>656mykro35o2dvj1k6dmomd3uxl5d2i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2022ko Poloniako Itzulia</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063808</id>
    <revision>
      <id>9005690</id>
      <timestamp>2022-07-31T16:58:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{Cycling race/infobox|Q110656832}} {{eguneratu}} '''2022ko Poloniako Itzulia''' txirrindularitza itzuli honen 77. edizioa izan zen. [[2022]]ko [[uztailaren 30]] eta [[abuztuaren 5]] artean egin zuten, 7 etapatan 1226,7 kilometroko ibilbidea eginez. [[Kielce]]n hasi eta [[Krakovia]]n amaitu zen.  == Taldeak == {{Cycling race/listofteams|Q110656832}}  == Etapak == {{Cycling race/listofstages|Q110656832}}  === 1. etapa === {{Cycling race/stageclassification|Q111720739}} {{Cyc...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1638" xml:space="preserve">{{Cycling race/infobox|Q110656832}}
{{eguneratu}}
'''2022ko Poloniako Itzulia''' txirrindularitza itzuli honen 77. edizioa izan zen. [[2022]]ko [[uztailaren 30]] eta [[abuztuaren 5]] artean egin zuten, 7 etapatan 1226,7 kilometroko ibilbidea eginez. [[Kielce]]n hasi eta [[Krakovia]]n amaitu zen.

== Taldeak ==
{{Cycling race/listofteams|Q110656832}}

== Etapak ==
{{Cycling race/listofstages|Q110656832}}

=== 1. etapa ===
{{Cycling race/stageclassification|Q111720739}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111720739}}

=== 2. etapa ===
{{Cycling race/stageclassification|Q111720755}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111720755}}

=== 3. etapa ===
{{Cycling race/stageclassification|Q111720950}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111720950}}

=== 4. etapa ===
{{Cycling race/stageclassification|Q111721124}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111721124}}

=== 5. etapa ===
{{Cycling race/stageclassification|Q111721136}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111721136}}

=== 6. etapa ===
{{Cycling race/stageclassification|Q111721143}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111721143}}

=== 7. etapa ===
{{Cycling race/stageclassification|Q111721164}}
{{clr|left}}

== Azken sailkapenak ==
=== Sailkapena orokorra ===
{{Cycling race/generalclassification|Q110656832}}

=== Puntukako sailkapena ===
{{Cycling race/pointsclassification|Q110656832}}

=== Mendiko sailkapena ===
{{Cycling race/mountainsclassification|Q110656832}}

=== Taldekako sailkapena ===
{{Cycling race/teamsclassificationbytime|Q110656832}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Poloniako Itzulia|2022]]
[[Kategoria:2022 kirolean]]</text>
      <sha1>jgey11mkqn6p94xd47tz5tjwfqmqd90</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2022ko Turkiako Itzulia</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063809</id>
    <revision>
      <id>9005694</id>
      <timestamp>2022-07-31T17:07:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{Cycling race/infobox|Q111346623}} '''2022ko Turkiako Itzulia''' [[txirrindularitza]] itzuli honen 56. edizioa izan zen. [[2022]]ko [[apirilaren 10]]ean hasi eta [[apirilaren 17]]an amaitu zen.  UCI ProSeriesko 2.Pro mailan egon zen eta [[Patrick Bevin]] zeelandaberritarrak irabazi zuen.  == Taldeak == {{Cycling race/listofteams|Q111346623}}  == Etapak == {{Cycling race/listofstages|Q111346623}}  == 1. etapa == {{Cycling race/stageclassification|Q111577915}} {{Cycling race...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1460" xml:space="preserve">{{Cycling race/infobox|Q111346623}}
'''2022ko Turkiako Itzulia''' [[txirrindularitza]] itzuli honen 56. edizioa izan zen. [[2022]]ko [[apirilaren 10]]ean hasi eta [[apirilaren 17]]an amaitu zen.

UCI ProSeriesko 2.Pro mailan egon zen eta [[Patrick Bevin]] zeelandaberritarrak irabazi zuen.

== Taldeak ==
{{Cycling race/listofteams|Q111346623}}

== Etapak ==
{{Cycling race/listofstages|Q111346623}}

== 1. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111577915}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111577915}}

== 2. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578019}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578019}}

== 3. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578030}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578030}}

== 4. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578210}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578210}}

== 5. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578254}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578254}}

== 6. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578321}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578321}}

== 7. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578329}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578329}}

== 8. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578322}}
{{clr|left}}

== Sailkapen orokorra ==
{{Cycling race/generalclassification|Q111346623}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Turkiako Itzulia|2022]]
[[Kategoria:2022 kirolean]]</text>
      <sha1>mmpiicbbrdmyia7g48pkeqdaaimw3ub</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005695</id>
      <parentid>9005694</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:08:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1460" xml:space="preserve">{{Cycling race/infobox|Q111346623}}
'''2022ko Turkiako Itzulia''' [[txirrindularitza]] itzuli honen 57. edizioa izan zen. [[2022]]ko [[apirilaren 10]]ean hasi eta [[apirilaren 17]]an amaitu zen.

UCI ProSeriesko 2.Pro mailan egon zen eta [[Patrick Bevin]] zeelandaberritarrak irabazi zuen.

== Taldeak ==
{{Cycling race/listofteams|Q111346623}}

== Etapak ==
{{Cycling race/listofstages|Q111346623}}

== 1. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111577915}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111577915}}

== 2. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578019}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578019}}

== 3. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578030}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578030}}

== 4. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578210}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578210}}

== 5. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578254}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578254}}

== 6. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578321}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578321}}

== 7. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578329}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578329}}

== 8. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578322}}
{{clr|left}}

== Sailkapen orokorra ==
{{Cycling race/generalclassification|Q111346623}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Turkiako Itzulia|2022]]
[[Kategoria:2022 kirolean]]</text>
      <sha1>mecpl9gnqr1194bowejseup7b35snhy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005699</id>
      <parentid>9005695</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:10:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* 8. etapa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1481" xml:space="preserve">{{Cycling race/infobox|Q111346623}}
'''2022ko Turkiako Itzulia''' [[txirrindularitza]] itzuli honen 57. edizioa izan zen. [[2022]]ko [[apirilaren 10]]ean hasi eta [[apirilaren 17]]an amaitu zen.

UCI ProSeriesko 2.Pro mailan egon zen eta [[Patrick Bevin]] zeelandaberritarrak irabazi zuen.

== Taldeak ==
{{Cycling race/listofteams|Q111346623}}

== Etapak ==
{{Cycling race/listofstages|Q111346623}}

== 1. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111577915}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111577915}}

== 2. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578019}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578019}}

== 3. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578030}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578030}}

== 4. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578210}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578210}}

== 5. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578254}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578254}}

== 6. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578321}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578321}}

== 7. etapa ==
{{Cycling race/stageclassification|Q111578329}}
{{Cycling race/generalclassification|Q111578329}}

== 8. etapa ==
Euria zela eta, 25 kilometro egin ondoren, bertan behera utzi zuten.
{{clr|left}}

== Sailkapen orokorra ==
{{Cycling race/generalclassification|Q111346623}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Turkiako Itzulia|2022]]
[[Kategoria:2022 kirolean]]</text>
      <sha1>jhx6qzny4pz551chsu6qmtndzcfqshi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Kyleung05</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063810</id>
    <revision>
      <id>9005709</id>
      <timestamp>2022-07-31T17:21:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="135" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 19:21, 31 uztaila 2022 (CEST)</text>
      <sha1>0r93w3hj56gzetiqrbuorqzq27j6t86</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Txikipedia:Mañeru</title>
    <ns>104</ns>
    <id>1063811</id>
    <revision>
      <id>9005731</id>
      <timestamp>2022-07-31T17:38:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Enekorga</username>
        <id>103793</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{banner}}  '''Mañeru''' {{txp|Nafarroa Garaia|Nafarroa Garaiko}} udalerri bat da. [[Mañeruibar|Mañeruibarreko]] udalerri bat da, [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean, {{txp|Lizarrako merindadea|Lizarrako merindadearen}} barnean dago kokatua.  {{Txikipedia interwiki}}  [[Kategoria:Txikipedia]] [[Kategoria:Txikipedia:Nafarroa]]»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="329" xml:space="preserve">{{banner}}

'''Mañeru''' {{txp|Nafarroa Garaia|Nafarroa Garaiko}} udalerri bat da. [[Mañeruibar|Mañeruibarreko]] udalerri bat da, [[Izarbeibar-Novenera]] eskualdean, {{txp|Lizarrako merindadea|Lizarrako merindadearen}} barnean dago kokatua.

{{Txikipedia interwiki}}

[[Kategoria:Txikipedia]]
[[Kategoria:Txikipedia:Nafarroa]]</text>
      <sha1>0awlht3ez852adppldgjdeucdsoagiy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gérard Desargues</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063812</id>
    <redirect title="Girard Desargues" />
    <revision>
      <id>9005735</id>
      <timestamp>2022-07-31T17:41:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>Marklar2007 wikilariak «[[Gérard Desargues]]» orria «[[Girard Desargues]]» izenera aldatu du</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Girard Desargues]]</text>
      <sha1>ibequ7rujdkacbyzu7uh1l4h0xqydov</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jacques Hadamard</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063813</id>
    <revision>
      <id>9005749</id>
      <timestamp>2022-07-31T17:56:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{Biografia_infotaula_automatikoa}}  '''Jacques Salomon Hadamard''' ([[Versalles]], [[1865]]eko [[abenduaren 8]]a - [[Paris]], [[1963]]ko [[urriaren 17]]a) frantziar [[matematikari]]a izan zen, [[Bordeleko Unibertsitatea]]n eta [[Sorbona]]n lan egin zuena.  Fisika matematikoko hainbat gai jorratu zituen. Analisi infinitesimalaren oinarriak ezartzen ere lagundu zuen, eta determinatzaile baten balio absolutuari buruzko teorema garatu zuen.&lt;ref&gt;[http://www.biografiasyvidas.com...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2327" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Jacques Salomon Hadamard''' ([[Versalles]], [[1865]]eko [[abenduaren 8]]a - [[Paris]], [[1963]]ko [[urriaren 17]]a) frantziar [[matematikari]]a izan zen, [[Bordeleko Unibertsitatea]]n eta [[Sorbona]]n lan egin zuena. 
Fisika matematikoko hainbat gai jorratu zituen. Analisi infinitesimalaren oinarriak ezartzen ere lagundu zuen, eta determinatzaile baten balio absolutuari buruzko teorema garatu zuen.&lt;ref&gt;[http://www.biografiasyvidas.com/biografia/h/hadamard.htm Biografía] ''Jacques Hadamard ''&lt;/ref&gt;

[[Henri Poincaré]]ren oinordekoa izan zen 1912an [[Frantziako Zientzien Akademia]]n. Bere lorpenik ezagunena 1896an (urte berean [[Charles-Jean de la Vallée Poussin]] matematikari belgikarrak modu independentean lortua) [[zenbaki lehenen teorema]]tik egindako frogapena izan zen.

==Lan nabarmenak==
* ''Essai sur l'étude des fonctions données par leur développement de Taylor. Étude sur les propriétés des fonctions entières et en particulier d'une fonction considérée par [[Bernhard Riemann|Riemann]]'', 1893
* « ''Sur la distribution des zéros de la ζ et ses conséquences arithmétiques'' », 1896
* ''Leçons de géométrie élémentaire (géométrie plane)'', 1898
* ''Leçons de géométrie élémentaire (géométrie dans l'espace)'', 1901
* ''Leçons sur la propagation des ondes et les équations de l’hydrodynamique'', 1903
* ''Leçons sur le calcul des variations'', 1910
* ''Cours d’analyse professé à l’École polytechnique'', 1925/27
* ''La série de Taylor et son prolongement analytique'', 1926
* ''Le problème de Cauchy et les équations aux dérivées partielles linéaires hyperboliques'', 1932
* ''Essai sur la psychologie de l'invention dans le domaine mathématique'', 1959
* ''La théorie des équations aux dérivées partielles'', 1964

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1865eko|1963ko|Hadamard, Jacques}}
[[Kategoria:XIX. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:XX. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:Frantziako matematikariak]]
[[Kategoria:Frantziako ateoak]]
[[Kategoria:Frantziako juduak]]
[[Kategoria:Bakezaleak]]
[[Kategoria:Frantziako Zientzien Akademiako kideak]]
[[Kategoria:Royal Societyko kideak]]
[[Kategoria:Ohorezko Legioko gurutze handiak]]
[[Kategoria:Parisen hildakoak]]</text>
      <sha1>nhze5ljf0qej3iup9o8l38qh640jqfk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005762</id>
      <parentid>9005749</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:07:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Kategoria:Zenbakien teorialariak]] gehitua [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2364" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Jacques Salomon Hadamard''' ([[Versalles]], [[1865]]eko [[abenduaren 8]]a - [[Paris]], [[1963]]ko [[urriaren 17]]a) frantziar [[matematikari]]a izan zen, [[Bordeleko Unibertsitatea]]n eta [[Sorbona]]n lan egin zuena. 
Fisika matematikoko hainbat gai jorratu zituen. Analisi infinitesimalaren oinarriak ezartzen ere lagundu zuen, eta determinatzaile baten balio absolutuari buruzko teorema garatu zuen.&lt;ref&gt;[http://www.biografiasyvidas.com/biografia/h/hadamard.htm Biografía] ''Jacques Hadamard ''&lt;/ref&gt;

[[Henri Poincaré]]ren oinordekoa izan zen 1912an [[Frantziako Zientzien Akademia]]n. Bere lorpenik ezagunena 1896an (urte berean [[Charles-Jean de la Vallée Poussin]] matematikari belgikarrak modu independentean lortua) [[zenbaki lehenen teorema]]tik egindako frogapena izan zen.

==Lan nabarmenak==
* ''Essai sur l'étude des fonctions données par leur développement de Taylor. Étude sur les propriétés des fonctions entières et en particulier d'une fonction considérée par [[Bernhard Riemann|Riemann]]'', 1893
* « ''Sur la distribution des zéros de la ζ et ses conséquences arithmétiques'' », 1896
* ''Leçons de géométrie élémentaire (géométrie plane)'', 1898
* ''Leçons de géométrie élémentaire (géométrie dans l'espace)'', 1901
* ''Leçons sur la propagation des ondes et les équations de l’hydrodynamique'', 1903
* ''Leçons sur le calcul des variations'', 1910
* ''Cours d’analyse professé à l’École polytechnique'', 1925/27
* ''La série de Taylor et son prolongement analytique'', 1926
* ''Le problème de Cauchy et les équations aux dérivées partielles linéaires hyperboliques'', 1932
* ''Essai sur la psychologie de l'invention dans le domaine mathématique'', 1959
* ''La théorie des équations aux dérivées partielles'', 1964

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1865eko|1963ko|Hadamard, Jacques}}
[[Kategoria:XIX. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:XX. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:Frantziako matematikariak]]
[[Kategoria:Frantziako ateoak]]
[[Kategoria:Frantziako juduak]]
[[Kategoria:Bakezaleak]]
[[Kategoria:Frantziako Zientzien Akademiako kideak]]
[[Kategoria:Royal Societyko kideak]]
[[Kategoria:Ohorezko Legioko gurutze handiak]]
[[Kategoria:Parisen hildakoak]]
[[Kategoria:Zenbakien teorialariak]]</text>
      <sha1>s89mbgogyjfbpcp125o97t9ytcvigld</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>San Pedro eliza (Mañeru)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063814</id>
    <revision>
      <id>9005759</id>
      <timestamp>2022-07-31T18:06:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Enekorga</username>
        <id>103793</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{eraikin infotaula|izena=San Pedro eliza}} '''San Pedro eliza''' [[Mañeruibarreko]] [[Mañeru]] udalerrian kokatutako [[XVIII. mendea|XVIII. mendeko]] kristiau eliza bat da. [[Neoklasizismo|Neoklasiko]] estiloa ditu.  == Eraikina ==  == Erreferentziak == {{erreferentzia zerrenda}}  == Ikus gainera == * [[Mañeru]] * [[Mañeruibar]] * [[Izarbeibar-Novenera]]  == Kanpo estekak == {{autoritate kontrola}}  [[Kategoria:Nafarroako elizak]] [[Kategoria:Mañeruko eraikinak]]»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="473" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula|izena=San Pedro eliza}}
'''San Pedro eliza''' [[Mañeruibarreko]] [[Mañeru]] udalerrian kokatutako [[XVIII. mendea|XVIII. mendeko]] kristiau eliza bat da. [[Neoklasizismo|Neoklasiko]] estiloa ditu.

== Eraikina ==

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Ikus gainera ==
* [[Mañeru]]
* [[Mañeruibar]]
* [[Izarbeibar-Novenera]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Nafarroako elizak]]
[[Kategoria:Mañeruko eraikinak]]</text>
      <sha1>cdazamkds3n5xm3wtt87ch07o2g22b4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005764</id>
      <parentid>9005759</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T18:09:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Enekorga</username>
        <id>103793</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3014" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula|izena=San Pedro eliza}}
'''San Pedro eliza''' [[Mañeruibar|Mañeruibarreko]] [[Mañeru]] udalerrian kokatutako [[XVIII. mendea|XVIII. mendeko]] kristiau eliza bat da. [[Neoklasizismo|Neoklasiko]] estiloa ditu.

== Eraikina ==
[[XVIII. mendea|XVIII. mendearen]] amaieran egin zen eraikin [[Arkitektura neoklasikoa|neoklasikoa]], zaharragoa zen beste baten lekuan ([[XVI. mendea|XVI]]-[[XVII. mendea|XVII]]. mendeak). Oinaldeko elementu batzuk baliatu ziren. Gurutze latindar formako oinplanoa duen eraikin gisa proiektatu zen, gurutzadurari dagokion espazio karratu handi bat duelako, petxinen gaineko kupula jasotzen duena, eta beso ez oso sakon batzuk, iparraldeko eta hegoaldeko aldeei dagozkienak, forma erdizirkularrekoak eta labe-ganga jasotzen dutenak. Burualdea ere zirkuluerdi-formakoa eta zertxobait sakonagoa da, eta ganga-sistema berak estaltzen du; hari atxikita, sakristia dago, ebanjelioaren aldetik. Habearteak hiru atal desberdin ditu; lehenak goi-korua hartzen du, eta haren gainean kanpandorrea dago, tenpluaren etapa zaharrenekoa da eta ertz-ganga du. Jarraian, zirkuluerdi-formako bigarren zati bat dator, labe-ganga duena, hirugarren eta azkenekoarekin lotzen dena, eta luneto-gangaz estaltzen dena. Eliza berriaren proiektua [[Santos Angel Otxandategi]] arkitekto gipuzkoarrari esleitu zaio, [[XVIII. mendea|XVIII. mendearen]] azken hamarkadan.

Sarrera habeartearen hirugarren atalean dago, epistolaren aldetik, non [[XVI. mendea|XVI. mendeko]] San Pedro pontifizearen tailu bat dagoen. Barrualdean, [[Bernabé Imberto|Bernabe Imberto]] eskultore lizarratarraren zenbait lan nabarmentzen dira, kalitate oneko estilo erromanistan eginak. Bi transeptuetan Imbertoren erretaulak daude, arkitektura berekoak. Epistolaren aldean, Santa Katalina Alexandriakoari eskainia, bere laguna da, beste aldean, bankua, bi solairuko hiru kale eta atikoa. Ebanjelioaren aldean, bere erretaula Ama Birjinari eskaintzen zaio, Haurrarekin, arrosarioaren adbokazio modernoaren azpian. Horretan, aurrekoan bezala, agerikoak dira Antxietaren eraginak. Teilatupean, Jesus Haurraren irudi bat dago, San Lorentzo eta San Estebanenarekin batera.

[[Lizarra|Lizarrako]] Imbertotarren tailerrari berari Santa Barbararen tailua eman dakioke, eserita (ca. [[1600]]), bere mugartean dagoen izen bereko ermitatik datorrena. Eta beharbada Bartolome Imbertori berari Gurutziltzatu Handia (alboetan Ama Birjinaren eta San Joan ebanjelariaren irudi modernoak dituela), edertasun lasaikoa, tenpluaren oinetan dagoen korupean kokatua. Organo erromantiko interesgarri bat du, Hnoek eraikia. Zaragozako Roqués [[1892|1892an]]. [[1982|1982an]] [[Hernani|Hernaniko]] Usabiagak zaharberritu zuen. Kalitate handiko hodia du, tronpeteria eta flautaketa nabarmentzen direlarik.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

== Ikus gainera ==
* [[Mañeru]]
* [[Mañeruibar]]
* [[Izarbeibar-Novenera]]

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Nafarroako elizak]]
[[Kategoria:Mañeruko eraikinak]]</text>
      <sha1>9g09stlphe8xnfada4o0fdzbn5ckfwn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoria:Mañeruko eraikinak</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1063815</id>
    <revision>
      <id>9005761</id>
      <timestamp>2022-07-31T18:06:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Enekorga</username>
        <id>103793</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «[[Kategoria:Mañeru]] [[Kategoria:Nafarroako eraikinak udalerriaren arabera]]»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="77" xml:space="preserve">[[Kategoria:Mañeru]]
[[Kategoria:Nafarroako eraikinak udalerriaren arabera]]</text>
      <sha1>es61fohxr3ajhqudqiu3biuf7ak3cg6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Charles-Jean de la Vallée Poussin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063816</id>
    <revision>
      <id>9005763</id>
      <timestamp>2022-07-31T18:09:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{Biografia_infotaula_automatikoa}}  '''Charles-Jean de la Vallée Poussin''' ([[Lovaina (hiria)|Lovaina]], [[1866]]ko [[abuztuaren 14]]a - [[Brusela]], [[1962]]ko [[martxoaren 2]]a) belgikar [[matematikari]]a izan zen, [[Harvardeko Unibertsitatea]]n eta [[Sorbona]]n lan egin zuena.&lt;ref&gt;Paul Montel, Nachruf ''Compte Rendue'' Acad. Sciences Paris vol. 254, 1962, pp. 2473&lt;/ref&gt; Bere lorpenik ezagunena 1896an (urte berean [[Jacques Hadamard]] matematikari frantziarrak modu ind...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1508" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}

'''Charles-Jean de la Vallée Poussin''' ([[Lovaina (hiria)|Lovaina]], [[1866]]ko [[abuztuaren 14]]a - [[Brusela]], [[1962]]ko [[martxoaren 2]]a) belgikar [[matematikari]]a izan zen, [[Harvardeko Unibertsitatea]]n eta [[Sorbona]]n lan egin zuena.&lt;ref&gt;Paul Montel, Nachruf ''Compte Rendue'' Acad. Sciences Paris vol. 254, 1962, pp. 2473&lt;/ref&gt; Bere lorpenik ezagunena 1896an (urte berean [[Jacques Hadamard]] matematikari frantziarrak modu independentean lortua) [[zenbaki lehenen teorema]]tik egindako frogapena izan zen. Gero, [[hurbilketaren teoria]] landu zuen.

==Lan nabarmenak==
*« Recherches analytiques de la théorie des nombres premiers », ''Annales de la Société scientifique de Bruxelles'', 1896
*''Sur la fonction zêta de Riemann et le nombre des nombres premiers inférieurs a une limite donnée'', 1899
*''Cours d´analyse infinitésimale'', 1903 eta 1906
*''Intégrale de Lebesgue, fonctions d´ensemble, classes de Baire'', 1916
*''Leçons sur l'approximation des fonctions d’une variable réelle'', 1919
*''Le potentiel logarithmique, balayage et représentation conforme'', 1949

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1866ko|1962ko|Lavallee Poussin, Charles-Jean de}}
[[Kategoria:XIX. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:XX. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:Belgikako matematikariak]]
[[Kategoria:Zenbakien teorialariak]]
[[Kategoria:Belgikako noblezia]]
[[Kategoria:Ohorezko Legioko komandanteak]]</text>
      <sha1>fozinz7qjf1f5sjaqhq6fz5hh04vy70</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Charles Jean de la Vallée-Poussin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063817</id>
    <redirect title="Charles-Jean de la Vallée Poussin" />
    <revision>
      <id>9005765</id>
      <timestamp>2022-07-31T18:10:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>«[[Charles-Jean de la Vallée Poussin]]» orrira birbideratua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="49" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU[[Charles-Jean de la Vallée Poussin]]</text>
      <sha1>nslyi9bdm9oq1qfn97mx8fa6a6ts8m1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Charles Jean de la Vallée Poussin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063818</id>
    <redirect title="Charles-Jean de la Vallée Poussin" />
    <revision>
      <id>9005766</id>
      <timestamp>2022-07-31T18:10:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>«[[Charles-Jean de la Vallée Poussin]]» orrira birbideratua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="49" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU[[Charles-Jean de la Vallée Poussin]]</text>
      <sha1>nslyi9bdm9oq1qfn97mx8fa6a6ts8m1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Omnifalcon</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063819</id>
    <revision>
      <id>9005771</id>
      <timestamp>2022-07-31T18:24:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="135" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 20:24, 31 uztaila 2022 (CEST)</text>
      <sha1>a65frbnsu4g8cjd2gh69plkwc4j1ty6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Gono1112</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063820</id>
    <revision>
      <id>9005773</id>
      <timestamp>2022-07-31T18:24:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="135" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 20:24, 31 uztaila 2022 (CEST)</text>
      <sha1>a65frbnsu4g8cjd2gh69plkwc4j1ty6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Takakazu Seki</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063821</id>
    <redirect title="Seki Takakazu" />
    <revision>
      <id>9005779</id>
      <timestamp>2022-07-31T18:29:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>Marklar2007 wikilariak «[[Takakazu Seki]]» orria «[[Seki Takakazu]]» izenera aldatu du</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Seki Takakazu]]</text>
      <sha1>4gp9idtsjcmwrbmkbmkpp5grrz7mkg0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Seki Kōwa</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063822</id>
    <redirect title="Seki Takakazu" />
    <revision>
      <id>9005783</id>
      <timestamp>2022-07-31T18:33:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>«[[Seki Takakazu]]» orrira birbideratua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU[[Seki Takakazu]]</text>
      <sha1>l76gjka9ltlqzpgvfdy0bbq6x7p7wbh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Seki Kowa</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063823</id>
    <redirect title="Seki Takakazu" />
    <revision>
      <id>9005785</id>
      <timestamp>2022-07-31T18:34:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>«[[Seki Takakazu]]» orrira birbideratua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU[[Seki Takakazu]]</text>
      <sha1>l76gjka9ltlqzpgvfdy0bbq6x7p7wbh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kowa Seki</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063824</id>
    <redirect title="Seki Takakazu" />
    <revision>
      <id>9005786</id>
      <timestamp>2022-07-31T18:34:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>«[[Seki Takakazu]]» orrira birbideratua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU[[Seki Takakazu]]</text>
      <sha1>l76gjka9ltlqzpgvfdy0bbq6x7p7wbh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:JohnnyPedro1998</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063825</id>
    <revision>
      <id>9005794</id>
      <timestamp>2022-07-31T18:56:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="135" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 20:56, 31 uztaila 2022 (CEST)</text>
      <sha1>lnb7dl1sgrohu7ric7b2kg9zzdp1mch</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nur ad-Din Abd ar-Rahman ibn Ahmad Jami</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063826</id>
    <redirect title="Jami" />
    <revision>
      <id>9005799</id>
      <timestamp>2022-07-31T19:01:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marklar2007</username>
        <id>1545</id>
      </contributor>
      <comment>«[[Jami]]» orrira birbideratua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU[[Jami]]</text>
      <sha1>jcxkg8mr3raiwn62d1jh8mgx03g72ao</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Corgarff gaztelua</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063827</id>
    <revision>
      <id>9005811</id>
      <timestamp>2022-07-31T19:30:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{eraikin infotaula automatikoa}} '''Corgarff gaztelua''', {{lang-en|Corgaff Castle}}, [[Eskozia]]ko [[Corgarff]] udalerriaren mendebaldean dagoen [[gaztelu]] bat da, [[Aberdeenshire]] eremuan.  [[1530]]ean Elphinstone familiak eraikiarazi zuen eta [[1748]]an Britainiar Armadak erosi eta bere indar armatuen koartela izateko berreraiki eta handitu egin zuen.  {{autoritate kontrola}}  [[Kategoria:Aberdeenshire konderriko gazteluak]] [[Kategoria:1530an amaitutako eraikinak]]»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="476" xml:space="preserve">{{eraikin infotaula automatikoa}}
'''Corgarff gaztelua''', {{lang-en|Corgaff Castle}}, [[Eskozia]]ko [[Corgarff]] udalerriaren mendebaldean dagoen [[gaztelu]] bat da, [[Aberdeenshire]] eremuan.

[[1530]]ean Elphinstone familiak eraikiarazi zuen eta [[1748]]an Britainiar Armadak erosi eta bere indar armatuen koartela izateko berreraiki eta handitu egin zuen.

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Aberdeenshire konderriko gazteluak]]
[[Kategoria:1530an amaitutako eraikinak]]</text>
      <sha1>c7v6sujwmtoj637qh7jw4it1y065kro</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoria:Orkadetako gazteluak</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1063828</id>
    <revision>
      <id>9005814</id>
      <timestamp>2022-07-31T19:34:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{commonskat}} [[Kategoria:Eskoziako gazteluak konderriaren arabera]] [[Kategoria:Orkadetako eraikinak]]»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="104" xml:space="preserve">{{commonskat}}
[[Kategoria:Eskoziako gazteluak konderriaren arabera]]
[[Kategoria:Orkadetako eraikinak]]</text>
      <sha1>64cyew2judsg1voprpcipdjomq6z2no</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005815</id>
      <parentid>9005814</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:35:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="84" xml:space="preserve">{{commonskat}}
[[Kategoria:Eskoziako gazteluak]
[[Kategoria:Orkadetako eraikinak]]
]</text>
      <sha1>f37piivnfawmsk50xhrp9hciuooev8v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005816</id>
      <parentid>9005815</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:35:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="83" xml:space="preserve">{{commonskat}}
[[Kategoria:Eskoziako gazteluak]]
[[Kategoria:Orkadetako eraikinak]]</text>
      <sha1>bz2dmkykp1akbho6zohqnjtondbrej6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoria:Moray konderriko gazteluak</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1063829</id>
    <revision>
      <id>9005820</id>
      <timestamp>2022-07-31T19:38:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{commonskat}} [[Kategoria:Eskoziako gazteluak]] [[Kategoria:Moray konderriko eraikinak]]»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="89" xml:space="preserve">{{commonskat}}
[[Kategoria:Eskoziako gazteluak]]
[[Kategoria:Moray konderriko eraikinak]]</text>
      <sha1>hb5auzgdeeuppz7wy99jcmsiqd9posx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoria:Argyll eta Bute konderriko gazteluak</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1063830</id>
    <revision>
      <id>9005823</id>
      <timestamp>2022-07-31T19:42:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bhgh543bgf</username>
        <id>98220</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{commonskat}} [[Kategoria:Eskoziako gazteluak]] [[Kategoria:Argyll eta Bute konderriko eraikinak]]»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="99" xml:space="preserve">{{commonskat}}
[[Kategoria:Eskoziako gazteluak]]
[[Kategoria:Argyll eta Bute konderriko eraikinak]]</text>
      <sha1>iift1z6wun4uziu8xbkjdsb02yqc1a1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Maurice Richard</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063831</id>
    <revision>
      <id>9005834</id>
      <timestamp>2022-07-31T19:55:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Txus.aparicio</username>
        <id>20653</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:es:Special:Redirect/revision/140875103|Maurice Richard]]» orriaren itzulpena eginez sortua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1418" xml:space="preserve">'''Joseph Henri Maurice Richard''' ([[Montreal]], [[Quebec]], [[Kanada]] ; [[1921|1921eko]] [[Abuztuaren 4|abuztuaren 4a]] - ''[[Ibidem|ibid]]'' ., [[2000|2000ko]] [[Maiatzaren 27|maiatzaren 27a]]) [[Izotz hockey|izotz hockeyko]] jokalari profesionala izan zen. Eskuineko hegaleko postuan jokatu zuen eta bere ibilbide osoa [[National Hockey League|Hockey Liga Nazionaleko]] (NHL) [[Canadiens de Montréal|Montreal Canadiens]]-ekin egin zuen.

''Rocket'' ezizenez, [[National Hockey League|NHLren]] historiako goleatzaile handienetakotzat hartzen da: bere ibilbide osoan 500 gol baino gehiago sartu zituen lehen pertsona izan zen (544 tanto), eta denboraldi erregularreko (1944-45) 50 partidatan 50 gol sartu zituen lehena izaten ere lortu zuen. 

Richardek zortzi aldiz irabazi zuen [[Stanley Cup|Stanley Kopa]] Montrealekin, eta 1955etik 1960ra bitartean lortutako bost kopa jarraietan izan zen taldearen kapitaina. Haren omenez, [[1998|1998tik]] NHLk [[Maurice Richard Trofeoa]] izeneko garaikurra banatzen du, denboraldi erregular osoan gol gehien sartu dituenari ematen zaiona.

Maurice Richard [[2000|2000ko]] [[Ekainaren 27|ekainaren 27an]] hil zen [[Montreal|Montrealen]]. 115.000 pertsona baino gehiago bertaratu ziren haren gaubeilara, eta Kanadako gobernuak erabaki zuen [[estatu-hileta]] bat antolatzea jokalariaren omenez, herrialde osoan zehar emititu zena.
[[Kategoria:Kanadako izotz hockey jokalariak]]</text>
      <sha1>1nudb35rv8iuwqlhdflowcfiw7iljx2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005835</id>
      <parentid>9005834</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:57:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Txus.aparicio</username>
        <id>20653</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1522" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Joseph Henri Maurice Richard''' ([[Montreal]], [[Quebec]], [[Kanada]] ; [[1921|1921eko]] [[Abuztuaren 4|abuztuaren 4a]] - ''[[Ibidem|ibid]]'' ., [[2000|2000ko]] [[Maiatzaren 27|maiatzaren 27a]]) [[Izotz hockey|izotz hockeyko]] jokalari profesionala izan zen. Eskuineko hegaleko postuan jokatu zuen eta bere ibilbide osoa [[National Hockey League|Hockey Liga Nazionaleko]] (NHL) [[Canadiens de Montréal|Montreal Canadiens]]-ekin egin zuen.

''Rocket'' ezizenez, [[National Hockey League|NHLren]] historiako goleatzaile handienetakotzat hartzen da: bere ibilbide osoan 500 gol baino gehiago sartu zituen lehen pertsona izan zen (544 tanto), eta denboraldi erregularreko (1944-45) 50 partidatan 50 gol sartu zituen lehena izaten ere lortu zuen. 

Richardek zortzi aldiz irabazi zuen [[Stanley Cup|Stanley Kopa]] Montrealekin, eta 1955etik 1960ra bitartean lortutako bost kopa jarraietan izan zen taldearen kapitaina. Haren omenez, [[1998|1998tik]] NHLk [[Maurice Richard Trofeoa]] izeneko garaikurra banatzen du, denboraldi erregular osoan gol gehien sartu dituenari ematen zaiona.

Maurice Richard [[2000|2000ko]] [[Ekainaren 27|ekainaren 27an]] hil zen [[Montreal|Montrealen]]. 115.000 pertsona baino gehiago bertaratu ziren haren gaubeilara, eta Kanadako gobernuak erabaki zuen [[estatu-hileta]] bat antolatzea jokalariaren omenez, herrialde osoan zehar emititu zena.

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1921eko|2000ko|Richard, Maurice}}

[[Kategoria:Kanadako izotz hockey jokalariak]]</text>
      <sha1>r9xvt22lp9n91jv4fhi2xcgnqi820a1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005839</id>
      <parentid>9005835</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:12:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Txus.aparicio</username>
        <id>20653</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:es:Special:Redirect/revision/140875103|Maurice Richard]]» orriaren itzulpena eginez sortua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5319" xml:space="preserve">'''Joseph Henri Maurice Richard''' ([[Montreal]], [[Quebec]], [[Kanada]] ; [[1921|1921eko]] [[Abuztuaren 4|abuztuaren 4a]] - ''[[Ibidem|ibid]]'' ., [[2000|2000ko]] [[Maiatzaren 27|maiatzaren 27a]]) [[Izotz hockey|izotz hockeyko]] jokalari profesionala izan zen. Eskuineko hegaleko postuan jokatu zuen eta bere ibilbide osoa [[National Hockey League|Hockey Liga Nazionaleko]] (NHL) [[Canadiens de Montréal|Montreal Canadiens]]-ekin egin zuen.

''Rocket'' ezizenez, [[National Hockey League|NHLren]] historiako goleatzaile handienetakotzat hartzen da: bere ibilbide osoan 500 gol baino gehiago sartu zituen lehen pertsona izan zen (544 tanto), eta denboraldi erregularreko (1944-45) 50 partidatan 50 gol sartu zituen lehena izaten ere lortu zuen. 

Richardek zortzi aldiz irabazi zuen [[Stanley Cup|Stanley Kopa]] Montrealekin, eta 1955etik 1960ra bitartean lortutako bost kopa jarraietan izan zen taldearen kapitaina. Haren omenez, [[1998|1998tik]] NHLk [[Maurice Richard Trofeoa]] izeneko garaikurra banatzen du, denboraldi erregular osoan gol gehien sartu dituenari ematen zaiona.

== Biografia ==
Richard [[1942|1942an]] hasi zen izotz hockeyan profesionalki jokatzen, [[Canadiens de Montréal|Montreal Canadiens]] taldearekin. 15 zenbakiarekin jokatzen hasi bazen ere, laster 9 zenbakira aldatu zuen. Huguette bere lehen umearen omenez egin zuen, jaiotzean 9 libera (4,08 kg) pisatzen baitzuen. Hori egin ahal izan zuen, Bigarren [[Bigarren Mundu Gerra|Mundu Gerran]] Kanadako Armadak hiru aldiz ukatu ziolako sarrera; bi soldadu arrunt gisa (hainbat lesioengatik) eta bat mekanikari gisa, hamasei urte zituenetik bertan lan egin arren titulurik ez izateagatik. Mauricek Montrealeko Eskola Teknikoan mekanikari titulua ateratzea lortu zuenerako, gerra amaitu zen.

Denboraldietan zehar bere estatistikak hobetu zituen. 1943-44 kanpainan bere lehen [[Stanley Cup]] irabazi zuen, 32 gol eta 22 asistentzia emanez. 1944-45 kanpainan lortu zuen, lehen aldiz, 50 gol sartzea liga erregularreko 50 partidetan, hau izan zen bere denboraldirik goleatzaiena. 1945-46an Canadiensekin txapelketako titulua irabaziko zuen berriro. Urte haietan lehia handia garatu zuen beste jokalari batzuekin, [[Detroit Red Wings|Detroiteko Red Wings]] taldeko [[Gordie Howe|Gordie Howekin]], esaterako.

Richard ere hockeyko hainbat momentu historikoren protagonista izan zen. [[1952|1952an]], [[Boston Bruins|Boston Bruinsen]] aurkako partida batean, konorterik gabe utzi zuen atzelari batek egindako sarrera gogor batetik errekuperatzea lortu zuen eta Canadiens-en garaipenaren gola sartzea lortu zuen bere ahalmenak oraindik urrituta zituela. Urte berean, orduan NHLko goleatzaile nagusia, [[Neis Stewart]], gainditu zuen bere karrerako 326. gola sartuz. Bere tenperamenduak ere maltzurkeriak egin zizkion, [[1955|1955ean]] kanporatua izan baitzen arbitro bat ukabilkada batekin botatzeagatik. [[Clarence Campbell]] NHLko presidenteak denboraldi osorako bertan behera uzteko erabakiak haserrea eragin zuen Montrealeko jarraitzaileen artean, eta hiriko istiluak sortzera iritsi ziren. Hainbat partida galdu zituen arren, Mauricek puntuen errekorra gainditu zuen (38 gol eta 36 asistentzia).

[[1956|1956an]] hasita, Richardek bost Stanley Kopa jarraian ekingo zion, eta 500 goleko marka gainditu zuen denboraldi erregularrean. Lesio ezberdinengatik hainbat partida galdu ostean, Mauricek [[1960|1960an]] amaitu zuen bere karrera, Torontori irabazi zion azken seriean. Hilabete bat beranduago, Canadiensek #9. elastikoa erretiratu zuten bere jokalariaren omenez, eta [[1961|1961ean]] [[Hockeyaren Ospearen Aretoa|Hockeyaren Ospearen Aretoan]] sartu zuten. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Podnieks|urtea=2003|izenburua=Players: The ultimate A–Z guide of everyone who has ever played in the NHL|argitaletxea=Doubleday Canada|orrialdea=723|izena1=Andrew|isbn=0-385-25999-9|location=Toronto, Ontario}}&lt;/ref&gt; Jokalari gisa utzi ondoren, [[Munduko Hockey Elkartea|Munduko Hockey Elkartearen]] [[Quebec Nordiques|Quebec Nordiques-en]] entrenatzen jarraitzen saiatu zen, nahiz eta kontratua sinatu eta bi asteren buruan dimisioa eman zuen familia arrazoiengatik.

Richard bere bizitza osoan zehar omentzen jarraitu zuten,, eta [[Quebec]]-eko eta [[Kanada|Kanadako]] pertsonaia ospetsuenetako bat izan zen, azkenean [[Kanadako ordena|Kanadako Ordena]] jaso zuen [[1967|1967an]] . Canadiens-ek [[1996|1996an]] [[Montrealeko Foroa]] utzi zutenean [[Centre Bell|Center Bell]]-era joateko, oraindik bizirik zeuden jokalari historikoak omentzea erabaki zuten. Maurice Richardek jaso zuen gaueko txalorik luzeena, hamasei minutu iraun zuena. [[1998|1998an]] [[National Hockey League|NHL]]-k erabaki zuen goleatzaile nagusien saria [[Maurice Richard Trofeoa]] izenez aldatuko zela, Montreal Canadiensek eskainitako garaikur batekin. Eta [[1999|1999an]], [[Quebeceko Junior Hockey Liga Nagusia|Ligue de hockey junior majeur du Québec]]-eko frankizietako bati ''Rocket de Montreal'' izena jarri zioten jokalariaren omenez.

Maurice Richard [[2000|2000ko]] [[Ekainaren 27|ekainaren 27an]] hil zen [[Montreal|Montrealen]]. 115.000 pertsona baino gehiago bertaratu ziren haren gaubeilara, eta Kanadako gobernuak erabaki zuen [[estatu-hileta]] bat antolatzea jokalariaren omenez, herrialde osoan zehar emititu zena.
[[Kategoria:Kanadako izotz hockey jokalariak]]</text>
      <sha1>6pirlu7ue1x12y0ish7zzaj4t9ixkfq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005841</id>
      <parentid>9005839</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:15:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Txus.aparicio</username>
        <id>20653</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5472" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Joseph Henri Maurice Richard''' ([[Montreal]], [[Quebec]], [[Kanada]] ; [[1921|1921eko]] [[Abuztuaren 4|abuztuaren 4a]] - ''[[Ibidem|ibid]]'' ., [[2000|2000ko]] [[Maiatzaren 27|maiatzaren 27a]]) [[Izotz hockey|izotz hockeyko]] jokalari profesionala izan zen. Eskuineko hegaleko postuan jokatu zuen eta bere ibilbide osoa [[National Hockey League|Hockey Liga Nazionaleko]] (NHL) [[Canadiens de Montréal|Montreal Canadiens]]-ekin egin zuen.

''Rocket'' ezizenez, [[National Hockey League|NHLren]] historiako goleatzaile handienetakotzat hartzen da: bere ibilbide osoan 500 gol baino gehiago sartu zituen lehen pertsona izan zen (544 tanto), eta denboraldi erregularreko (1944-45) 50 partidatan 50 gol sartu zituen lehena izaten ere lortu zuen. 

Richardek zortzi aldiz irabazi zuen [[Stanley Cup|Stanley Kopa]] Montrealekin, eta 1955etik 1960ra bitartean lortutako bost kopa jarraietan izan zen taldearen kapitaina. Haren omenez, [[1998|1998tik]] NHLk [[Maurice Richard Trofeoa]] izeneko garaikurra banatzen du, denboraldi erregular osoan gol gehien sartu dituenari ematen zaiona.

== Biografia ==
Richard [[1942|1942an]] hasi zen izotz hockeyan profesionalki jokatzen, [[Canadiens de Montréal|Montreal Canadiens]] taldearekin. 15 zenbakiarekin jokatzen hasi bazen ere, laster 9 zenbakira aldatu zuen. Huguette bere lehen umearen omenez egin zuen, jaiotzean 9 libera (4,08 kg) pisatzen baitzuen. Hori egin ahal izan zuen, Bigarren [[Bigarren Mundu Gerra|Mundu Gerran]] Kanadako Armadak hiru aldiz ukatu ziolako sarrera; bi soldadu arrunt gisa (hainbat lesioengatik) eta bat mekanikari gisa, hamasei urte zituenetik bertan lan egin arren titulurik ez izateagatik. Mauricek Montrealeko Eskola Teknikoan mekanikari titulua ateratzea lortu zuenerako, gerra amaitu zen.

Denboraldietan zehar bere estatistikak hobetu zituen. 1943-44 kanpainan bere lehen [[Stanley Cup]] irabazi zuen, 32 gol eta 22 asistentzia emanez. 1944-45 kanpainan lortu zuen, lehen aldiz, 50 gol sartzea liga erregularreko 50 partidetan, hau izan zen bere denboraldirik goleatzaiena. 1945-46an Canadiensekin txapelketako titulua irabaziko zuen berriro. Urte haietan lehia handia garatu zuen beste jokalari batzuekin, [[Detroit Red Wings|Detroiteko Red Wings]] taldeko [[Gordie Howe|Gordie Howekin]], esaterako.

Richard ere hockeyko hainbat momentu historikoren protagonista izan zen. [[1952|1952an]], [[Boston Bruins|Boston Bruinsen]] aurkako partida batean, konorterik gabe utzi zuen atzelari batek egindako sarrera gogor batetik errekuperatzea lortu zuen eta Canadiens-en garaipenaren gola sartzea lortu zuen bere ahalmenak oraindik urrituta zituela. Urte berean, orduan NHLko goleatzaile nagusia, [[Neis Stewart]], gainditu zuen bere karrerako 326. gola sartuz. Bere tenperamenduak ere maltzurkeriak egin zizkion, [[1955|1955ean]] kanporatua izan baitzen arbitro bat ukabilkada batekin botatzeagatik. [[Clarence Campbell]] NHLko presidenteak denboraldi osorako bertan behera uzteko erabakiak haserrea eragin zuen Montrealeko jarraitzaileen artean, eta hiriko istiluak sortzera iritsi ziren. Hainbat partida galdu zituen arren, Mauricek puntuen errekorra gainditu zuen (38 gol eta 36 asistentzia).

[[1956|1956an]] hasita, Richardek bost Stanley Kopa jarraian ekingo zion, eta 500 goleko marka gainditu zuen denboraldi erregularrean. Lesio ezberdinengatik hainbat partida galdu ostean, Mauricek [[1960|1960an]] amaitu zuen bere karrera, Torontori irabazi zion azken seriean. Hilabete bat beranduago, Canadiensek #9. elastikoa erretiratu zuten bere jokalariaren omenez, eta [[1961|1961ean]] [[Hockeyaren Ospearen Aretoa|Hockeyaren Ospearen Aretoan]] sartu zuten. &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=Podnieks|urtea=2003|izenburua=Players: The ultimate A–Z guide of everyone who has ever played in the NHL|argitaletxea=Doubleday Canada|orrialdea=723|izena1=Andrew|isbn=0-385-25999-9|location=Toronto, Ontario}}&lt;/ref&gt; Jokalari gisa utzi ondoren, [[Munduko Hockey Elkartea|Munduko Hockey Elkartearen]] [[Quebec Nordiques|Quebec Nordiques-en]] entrenatzen jarraitzen saiatu zen, nahiz eta kontratua sinatu eta bi asteren buruan dimisioa eman zuen familia arrazoiengatik.

Richard bere bizitza osoan zehar omentzen jarraitu zuten,, eta [[Quebec]]-eko eta [[Kanada|Kanadako]] pertsonaia ospetsuenetako bat izan zen, azkenean [[Kanadako ordena|Kanadako Ordena]] jaso zuen [[1967|1967an]] . Canadiens-ek [[1996|1996an]] [[Montrealeko Foroa]] utzi zutenean [[Centre Bell|Center Bell]]-era joateko, oraindik bizirik zeuden jokalari historikoak omentzea erabaki zuten. Maurice Richardek jaso zuen gaueko txalorik luzeena, hamasei minutu iraun zuena. [[1998|1998an]] [[National Hockey League|NHL]]-k erabaki zuen goleatzaile nagusien saria [[Maurice Richard Trofeoa]] izenez aldatuko zela, Montreal Canadiensek eskainitako garaikur batekin. Eta [[1999|1999an]], [[Quebeceko Junior Hockey Liga Nagusia|Ligue de hockey junior majeur du Québec]]-eko frankizietako bati ''Rocket de Montreal'' izena jarri zioten jokalariaren omenez.

Maurice Richard [[2000|2000ko]] [[Ekainaren 27|ekainaren 27an]] hil zen [[Montreal|Montrealen]]. 115.000 pertsona baino gehiago bertaratu ziren haren gaubeilara, eta Kanadako gobernuak erabaki zuen [[estatu-hileta]] bat antolatzea jokalariaren omenez, herrialde osoan zehar emititu zena.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1921eko|2000ko|Richard, Maurice}}

[[Kategoria:Kanadako izotz hockey jokalariak]]</text>
      <sha1>0zfg3sde77snl8z5cbpabzhxos2o90o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Alice Domon</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063832</id>
    <revision>
      <id>9005838</id>
      <timestamp>2022-07-31T20:10:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:es:Special:Redirect/revision/134239788|Alice Domon]]» orriaren itzulpena eginez sortua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19260" xml:space="preserve">{{Pertsona infotaula}}
[[Categoría:Mujeres]]
'''Alice Domon''' [[Charquemont|(Charquemont]], Doubs, Frantzia, [[1937]]-Argentinako itsasoan, Santa Teresitatik gertu[[1977|, 1977ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a (edo 17a)]]), [[Argentina|Argentinako]] diktadura militarrean atxilotutako eta desagertutako [[moja]] katoliko frantziarra izan zen, [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa Nazionaleko Prozesua]] (1976-1983) izenekoa. Alice Domon desagertu eta hiltzearen kasua Léonie Duquet kongregazio-lagunarenarekin lotuta dago, eta bien kasua mundu osoan «moja frantziar»ena da.

== Bizitza ==
Alice Domon Charquemont-en jaio zen, Doubs eskualdean, Frantzian. Gaztetatik [[Paris|Parisko]] Misio Atzerritarren Kongregaziora sartu zen (Société des missions etrangères), eta 1967an Argentinara bidali zuen. Hurlingham eta Moronen kokatu zen, [[Buenos Aires|Buenos Aireseko]] industria-lerroan, eta premia bereziak zituzten pertsonen katekesia ematen aritu zen.

Ismael Calcagno apaizak, [[Jorge Rafael Videla|Jorge Rafael Videlaren]] lehengusu politikoak, zuzendutako taldeko kide izan zen Domon. Diktadorea bahitu eta hil zuten unean zegoen. Léonie Duquet ere hantxe zegoen esleituta, eta harekin adiskidetasun sakona ezarri zuen. Paradoxikoki, Léonie Duquetek eta Alice Domonek Videla ezagutu zuten, Alexandro semearentzako laguntza eske jo baitzuen. Alexandro Alice eta Léonie ahizpek Morongo Karitatearen Etxean zaindu, erakutsi eta katekizatu zuten haur ezindua izan zen.

Alice Domonek miseria-hiribilduetako biztanleekin lan egin zuen, etxebizitza prekarioen konplexu informal handiekin. 1971n Corrientesera joan zen Nekazari Ligak antolatzen laguntzeko, kotoi-ekoizle txikiak antolatuz.

1976ko martxoaren 24ko kolpe militarra gertatu eta [[Estatu terrorismo|estatu-terrorismoan]] oinarritutako erregimen bat ezarri zenean, Alicek [[Giza eskubideak|giza eskubideen]] erakundeetan aktiboki parte hartzeko erabakia hartu zuen. Handik itzuli zenean, Léonie Duquetek etxean hartu zuen ostatu.

1977ko abenduan, Alice eta Léonie ahizpek, [[Maiatzaren Plazako Amak|Maiatzeko Plazako Amekin]] eta giza eskubideen aldeko beste ekintzaile batzuekin, desagertutakoen izenarekin eskaera bat prestatu zuten, eta Gobernuari  desagertutakoen berri emateko eskatu zioten. Eskatutakoa La Nación egunkarian argitaratu zen 1977ko abenduaren 10ean, hura desagertu zen egunean bertan. Sinatzaileen artean 'Gustavo Niño' izena dago, izen faltsua, [[Alfredo Astiz]] Itsas Armadako kapitainak Maiatzeko Plazako Amen taldean sartzeko erabili zuen izena baitzen.&lt;ref name=&quot;In memorian de Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=In memorian de Léonie Duquet|argitaletxea=La Vaca, 27 de septiembre de 2005|egilea=La Vaca|url=http://www.lavaca.org/seccion/actualidad/0/286.shtml|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Desagertzea, bahitzea, tortura eta hilketa ==
[[Fitxategi:ESMA_6.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/ESMA_6.JPG/220px-ESMA_6.JPG|thumb|ESMA.]]
1977ko abenduaren 8tik (osteguna) abenduaren 10era (larunbata), Alfredo Astizen agindupeko militar-talde batek Maiatzeko plazako amekin lotutako 12 pertsonako talde bat bahitu zuen.&lt;ref&gt;El grupo completo secuestrado estaba integrado por Azucena Villaflor de Vicenti, Esther Ballestrino de Careaga, María Ponce de Bianco (las tres fundadoras de Madres de Plaza de Mayo), las monjas Alice Domon y Léonie Duquet, y los activistas de derechos humanos Angela Auad, Remo Berardo, Horacio Elbert, José Julio Fondevilla, Eduardo Gabriel Horane, Raquel Bulit y Patricia Oviedo.&lt;/ref&gt; Besteak beste, Alice Domon, kide zuen Léonie Duquet moja frantziarra eta [[Azucena Villaflor]], Maiatzaren Plazako Amen fundatzailea, eta giza eskubideen aldeko ekintzaile argentinarra.

Gehienak, Alec Domon bezala, Buenos Aires hiriko [[San Cristóbal (Buenos Aires)|San Kristobal]] auzoko Santa Cruz elizan bahitu zituten.

Alice ahizpa zuzenean eraman zuten Armadaren Mekanika Eskolan (ESMA) dagoen atxiloketa-zentro klandestinora, Marina Argentinarraren kontrolpean, eta han ''Capucha'' izeneko sektorean sartu zuten. Hamar bat egun egon zen han, eta  etengabe torturatu egin zuten. ''Nunca Más'' txostenean, Maggio eta Cubas lekukoek, ESMAko bizirik atera zirenek, Aliceri buruz zekitena kontatu zuten: 
{{Aipua|... Lo mismo sucedió con las religiosas francesas Alice Domon y Leonie Renée Duquet. Tuve oportunidad personal de hablar con la hermana Alice, ya que fue llevada junto con la hermana Renée al tercer piso del Casino de Oficiales de la ESMA, lugar donde me encontraba cautivo. Esto ocurre alrededor del 11 o 12 de diciembre. Es cuando me cuenta que había sido secuestrada en una iglesia, conjuntamente con familiares de desaparecidos. Luego supe que eran 13 personas; las hermanas estaban muy golpeadas y débiles, ya que para llevar al baño a la hermana Alice tenían que sostenerla dos guardias. Le pregunte si la habían torturado y me contestó afirmativamente: la habían atado a una cama totalmente desnuda y le habían aplicado la picana por todo el cuerpo; además dijo que después la habían obligado a escribir una carta a la Superiora de su Congregación, la escribió en francés bajo constante tortura, y posteriormente le sacaron una foto a ambas, sentadas junto a una mesa. Las fotos les fueron sacadas en el mismo lugar donde las torturaron: el subsuelo de Casino del Oficiales. Las hermanas estuvieron en ESMA unos diez días, torturadas e interrogadas. Luego fueron «trasladadas» junto con las once personas restantes. Los rumores internos fundamentados por el apresuramiento con que se sacó de allí a estas personas, indicaban el asesinato de las mismas. (Testimonio de Horacio Domingo Maggio, Legajo N° 4450).&lt;ref name=&quot;Informe Nunca Más&quot;&gt;{{cita web
 |título      = Informe Nunca Más, Capítulo II, Víctimas, E. Religiosos
 |autor        = CONADEP
 |editorial    = CONADEP, 1985
 |url          = http://www.nuncamas.org/investig/articulo/nuncamas/nmas2e03.htm
 |fechaacceso  = 8 de diciembre de 2007
 |urlarchivo   = https://web.archive.org/web/20020710212801/http://www.nuncamas.org/investig/articulo/nuncamas/nmas2e03.htm
 |fechaarchivo = 10 de julio de 2002
}}&lt;/ref&gt;}} 
Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen nazionalitate frantsesak nazioarteko eskandalua sortu zuen, bereziki Frantziarekin. Horregatik, armadako buru eta Batzorde Militarreko kide zen Emilio Masserak bi mojak [[Montoneros]] gerrillarien erakundeak bahitu zituela simulatzeko agindu zuen. Horretarako, Domonek, torturatuta, gutun bat idatzi behar izan zion kongregazioko nagusiari. Gutun hori frantsesez idatzi zen, eta  bertan Jorge Rafael Videlaren gobernuaren aurkako talde batek bahitu zituela esan zuen. Gero, orrialde honetan dagoen argazkia atera zieten: bi mojak Montonerosko bandera baten aurrean eserita zeuden, La Nación egunkariko ale bat erakusten zutela. Argazkia ESMAko Ofizialen Kasinoko zorupean atera zen, eta bi erlijiosoak torturatu izanaren zantzu nabarmenekin agertzen dira. Frantziako prentsara bidali zuten argazkia.

1977ko abenduaren 15ean, ''La Nación'' egunkariak EFE agentziaren berri bat argitaratu zuen, «''Vivas y con buena salud (Bizirik eta osasuntsu)''» izenekoa. Han esaten zen Kongregazioko Ama Gaindiezinak Frantziatik zioela Léonie eta Alice ahizpak atxilotu eta «bizirik eta osasuntsu» zeudela. Argentinako Nuntzio-aren informazioa zela ere adierazi zuen.&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Vivas y con buena salud|argitaletxea=La Nación, 15 de diciembre de 1977|egilea=La Nación|url=http://www.cels.org.ar/Site_cels/ejes/a_justicia/justicia_archivos/monjas_francesas/monjas_pdf/771215LaNacion.pdf|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Seguru asko, 1977ko abenduaren 17an edo 18an, bi ahizpak eta gainerako taldekideak Buenos Airesko Aireportuaren hegoaldeko muturrean dagoen aireportu militarrera eraman zituzten, Itsas Armadako hegazkin batera igo, Santa Teresitako kostaldearen parean itsasora bota eta uraren kontra talka egitean hil.

Umorezko adibide batean, estatu-terrorismoan errepresioari lotutako marinelak garai hartan &quot;''moja hegalariak''&quot; aipatzen zituzten.&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1990ean, Alfredo Astiz kapitaina betiko kartzela-zigorrera kondenatu zuten [[Paris|Parisko]] Apelazio Gorteak, Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen heriotzaren errudun gisa.&lt;ref name=&quot;Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz|argitaletxea=Clarín, 3 de abril de 2006|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2006/04/03/um/m-01170581.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Hondarren bilaketa ==
1977ko abenduaren 20an itsasotik zetozen gorpuak agertu ziren Buenos Aireseko hondartzetan, Santa Teresita eta Tuyu Itsaso bainuetxeen parean. Gorputzak aztertu zituzten polizia-medikuek erregistratu zuten heriotzaren arrazoia «objektu gogorren kontrako talka, altuera handitik» izan zen, heriotzaren aurretik gertatutako hezur-haustura egiaztatuek adierazten zuen bezala.&lt;ref name=&quot;Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte|argitaletxea=Río Negro, 9 de julio de 2005|egilea=Río Negro|url=http://www.rionegro.com.ar/arch200507/09/n09a01.php|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Besterik jakin gabe, herriko agintariek berehala erabaki zuten gorpuak 'NN' gisa ehorztea Lavalle General hiriko hilerrian.

Demokrazia berrezarri ondoren, 1984an, CONADEPen eta Batzarrentzako Judizioaren ikerketaren esparruan, indusketak egin ziren Lavalle General hiriko hilerrian, eta hezur-hondakin ugari aurkitu ziren San Bernardo eta Lucila del Mar-eko hondartzetan aurkitutako hilotzetatik. Hondar horiek Batzarren aurkako epaiketan erabili eta gero 16 poltsatan gorde ziren.

Handik aurrera, desagertuei buruzko arrazoiak metatzen hasi zen Horacio Cattani epailea. Ikerketak geldiarazi zituzten ''Punto Final'' eta ''Obediencia debida'' legeak gorabehera, Cattanik 40 metro karratuko artxibo bat egitea lortu zuen 1995ean, proba horiek guztiak gordetzeko.

2003an, Lavalle General hiriko intendenteak jakinarazi zuen NN-hilobi berriak aurkitu zirela hiriko hilerrian. Cattani epaileak Argentinako Auzitegiko Antropologia Taldearekin (EAAF) indusketa berriak egiteko agindu zuen, eta bi hilobi-lerro aurkitu zituen, bata bestearen gainetik. Hala, zortzi eskeleto aurkitu ziren, bost emakumezkoei zegozkienak, bi gizonezkoei zegozkienak eta bat, GL-17 gisa sailkatua, eta «seguruenik gizonezko» definitu zen.

Azterketa horien ondorioz, 1977ko abenduaren 8tik 10era bitartean bahitutako taldeko bost emakumeren gorpuzkiak aurkitu eta banatu ziren: Azucena Villaflor, María Ponce de Bianco, Esther Ballestrino de Careaga, Angela Auad eta Léonie Duquet ahizpa. Guztiak Santa Cruz elizaren lorategian lurperatu ziren.&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Oraindik ez da aurkitu Alice Domonen gorpua.

== Estatu Batuetako gobernua ezagutzea ==
[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] gobernuaren dokumentu sekretuak, 2002an desklasifikatu zirenak,  AEBetako gobernuak bazekiela frogatzen dute, 1978az geroztik, Alice Domon eta Léonie Duquet moja frantsesen eta Azucena Villaflor, Esther Ballestrino eta María Ponce Maiatzeko Plazako Amen gorpuak Bonairako hondartzetan aurkitu zituztela. Informazio hori isilpean gorde zen, eta inoiz ez zitzaion jakinarazi Argentinako gobernu demokratikoari.El dato está incluido en Documento N.º 1978-BUENOS-02346 dirigido por el entonces Embajador de Estados Unidos en la Argentina, Raúl Castro, al Secretario de Estado de los Estados Unidos, lleva fecha del 30 de marzo de 1978 y menciona como objeto ''Informe sobre monjas muertas''. Textualmente el documento dice:
{{Aipua|1. A.F.P. Marzo 28 Historia recopilada en París informa que los cuerpos de dos monjas francesas (Alicia Doman y Renee Duguet) que fueron secuestradas a mediados de diciembre con otros once activistas de derechos humanos fueron identificados entre los cuerpos cerca de Bahía Blanca. 2. Buenos Aires estaba llena de ciertos rumores desde hace un mes sobre constancias del descubrimiento de un número de cadáveres llevados a la playa por vientos inusualmente fuertes a lo largo del mar atlántico en puntos cercanos a la boca del Río de la Plata unas 300-350 millas al norte de Bahía Blanca (Ver Buenos Aires 1919 para control) 3. ''(Sección en borrada)'' que estuvo tratando de rastrear estos rumores tiene información confidencial de que las monjas fueron secuestradas por agentes de seguridad argentinos y en algún momento fueron transferidas a la localidad de Junín que se encuentra cerca de 150 millas al oeste de Buenos Aires. 4. La Embajada también tiene información confidencial obtenida a través de una fuente (protegida) del gobierno argentino de que siete cuerpos fueron descubiertos hace algunas semanas en la playa atlántica cerca de Mar del Plata. De acuerdo a esta fuente, los cuerpos eran los de las dos monjas y cinco madres que desaparecieron entre el 8 y el 10 de diciembre de 1977. Nuestra fuente confirma que estos individuos fueron secuestrados por miembros de las fuerzas de seguridad actuando bajo su amplio mandato contra terroristas y subversivos. La fuente además declaró que pocos individuos en el GOA estaban al tanto de esta información. 5. Esta fuente ha informado verazmente en el pasado y tenemos razones para creer que tiene conocimiento sobre questiones de desapariciones. La Embajada solicita que su informe sea protegido para evitar comprometer una fuente que ha probado ser útil en proveer información concerniente a individuos perdidos o desaparecidos. CASTRO.&lt;ref name=&quot;Documento Secreto de la Embajada de EEUU&quot;&gt;{{cita web
  |título= Documento Secreto de la Embajada de EEUU en Argentina, Nº 1978-BUENOS-02346
  |autor=  Castro
  |editorial= Gobierno de EEUU, 30 de marzo de 1978
|url=http://foia.state.gov/documents/argentina/0000A5AF.pdf
  |fechaacceso= 8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;}}
&lt;blockquote class=&quot;flexquote&quot;&gt;
 &lt;div class=&quot;flex&quot;&gt;
  &lt;div class=&quot;quote&quot;&gt;1. A.F.P. Marzo 28 Historia recopilada en París informa que los cuerpos de dos monjas francesas (Alicia Doman y Renee Duguet) que fueron secuestradas a mediados de diciembre con otros once activistas de derechos humanos fueron identificados entre los cuerpos cerca de Bahía Blanca. 2. Buenos Aires estaba llena de ciertos rumores desde hace un mes sobre constancias del descubrimiento de un número de cadáveres llevados a la playa por vientos inusualmente fuertes a lo largo del mar atlántico en puntos cercanos a la boca del Río de la Plata unas 300-350 millas al norte de Bahía Blanca (Ver Buenos Aires 1919 para control) 3. ''(Sección en borrada)'' que estuvo tratando de rastrear estos rumores tiene información confidencial de que las monjas fueron secuestradas por agentes de seguridad argentinos y en algún momento fueron transferidas a la localidad de Junín que se encuentra cerca de 150 millas al oeste de Buenos Aires. 4. La Embajada también tiene información confidencial obtenida a través de una fuente (protegida) del gobierno argentino de que siete cuerpos fueron descubiertos hace algunas semanas en la playa atlántica cerca de Mar del Plata. De acuerdo a esta fuente, los cuerpos eran los de las dos monjas y cinco madres que desaparecieron entre el 8 y el 10 de diciembre de 1977. Nuestra fuente confirma que estos individuos fueron secuestrados por miembros de las fuerzas de seguridad actuando bajo su amplio mandato contra terroristas y subversivos. La fuente además declaró que pocos individuos en el GOA estaban al tanto de esta información. 5. Esta fuente ha informado verazmente en el pasado y tenemos razones para creer que tiene conocimiento sobre questiones de desapariciones. La Embajada solicita que su informe sea protegido para evitar comprometer una fuente que ha probado ser útil en proveer información concerniente a individuos perdidos o desaparecidos. CASTRO.&lt;ref name=&quot;Documento Secreto de la Embajada de EEUU&quot;&gt;&lt;span class=&quot;citation web&quot; id=&quot;CITAREFCastro&quot;&gt;Castro. [http://foia.state.gov/documents/argentina/0000A5AF.pdf «Documento Secreto de la Embajada de EEUU en Argentina, Nº 1978-BUENOS-02346»]. Gobierno de EEUU, 30 de marzo de 1978&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Consultado el 8 de diciembre de 2007&lt;/span&gt;.&lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;Z3988&quot; title=&quot;ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3AAlice+Domon&amp;rft.au=Castro&amp;rft.aulast=Castro&amp;rft.btitle=Documento+Secreto+de+la+Embajada+de+EEUU+en+Argentina%2C+N%C2%BA+1978-BUENOS-02346&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=Gobierno+de+EEUU%2C+30+de+marzo+de+1978&amp;rft_id=http%3A%2F%2Ffoia.state.gov%2Fdocuments%2Fargentina%2F0000A5AF.pdf&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&quot;&gt;&lt;span style=&quot;display:none;&quot;&gt;&amp;nbsp;&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;&lt;/ref&gt;&lt;/div&gt;
 &lt;/div&gt;
&lt;/blockquote&gt;

== Memoria ==
Abenduaren 8an, San Kristobaleko Santa Cruz elizan, Léonie Duquet eta Alice Domon moja frantziarren eta giza eskubideen aldeko Maiatzeko Plazako Amen taldeko  aktibisten desagertu zireneko urteurrena gogoratzen da.

Aintzatespenak

* 2000. urtean, 397. Legearen bidez, Buenos Aires hiriko Legegintzaldiak &quot;''Ahizpa Alice Domon eta Ahizpa Leonie Duquet''&quot; izena eman zion Moreto, Medina eta Cajaravilla kaleen arteko bidegurutzean zegoen plazatxoari.

* 2000. urtean, Alberto Marquardt zinema-zuzendariak bere bizitzari buruzko film dokumental bat egin zuen: ''Yo, Sor Alice'', produkzio argentinar-frantsesekoa.&lt;ref name=&quot;Yo, Sor Alice&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Yo, Sor Alice, Argentina-Francia, 2000|argitaletxea=Cineismo|egilea=Cineismo|url=http://www.cineismo.com/criticas/yo-sor-alice.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Ikus gainera ==

* Carlos Murias
* Enrique Angelelli
* Leonie Duquet
* Sophie Thonon
* San Patrizio sarraskia
* Estatu terrorismoa Argentinan 1970eko eta 1980ko hamarkadetan
* [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa nazionaleko prozesua]]

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|2}}

== Bibliografia ==

* Goñi, Uki: El Infiltrado: La verdad de Alfredo Astiz, Editorial Sudamericana, Buenos Aires, 1996.

== Kanpo estekak ==

* [https://web.archive.org/web/20061008125847/http://www.elortiba.org/sm8.html Léonie eta Alice: moja frantsesak, Olga Wornaten eskutik, Mujeres de Dios]
{{Bizialdia|1937|1977|Domon}}&lt;span&gt;&lt;/span&gt;
[[Categoría:Mujeres]]
[[Categoría:Nacidos en 1937]]
[[Categoría:Fallecidos en 1977]]
&lt;span&gt;&lt;/span&gt;

[[Kategoria:Frantziarrak]]
[[Kategoria:Hildako gizabanakoak]]
[[Kategoria:Ordena eta kongregazio erromatar katolikoetako monjeak]]
[[Kategoria:Gainbegiratu gabeko itzulpenak]]</text>
      <sha1>3vt8mzisyu5fbq80sumsu2tvaupn1zo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005842</id>
      <parentid>9005838</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T20:17:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>Hasierako orria egokitu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19105" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Alice Domon''' [[Charquemont|(Charquemont]], Doubs, Frantzia, [[1937]]-Argentinako itsasoan, Santa Teresitatik gertu[[1977|, 1977ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a (edo 17a)]]), [[Argentina|Argentinako]] diktadura militarrean atxilotutako eta desagertutako [[moja]] katoliko frantziarra izan zen, [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa Nazionaleko Prozesua]] (1976-1983) izenekoa. Alice Domon desagertu eta hiltzearen kasua Léonie Duquet kongregazio-lagunarenarekin lotuta dago, eta bien kasua mundu osoan «moja frantziar»ena da.

== Bizitza ==
Alice Domon Charquemont-en jaio zen, Doubs eskualdean, Frantzian. Gaztetatik [[Paris|Parisko]] Misio Atzerritarren Kongregaziora sartu zen (Société des missions etrangères), eta 1967an Argentinara bidali zuen. Hurlingham eta Moronen kokatu zen, [[Buenos Aires|Buenos Aireseko]] industria-lerroan, eta premia bereziak zituzten pertsonen katekesia ematen aritu zen.

Ismael Calcagno apaizak, [[Jorge Rafael Videla|Jorge Rafael Videlaren]] lehengusu politikoak, zuzendutako taldeko kide izan zen Domon. Diktadorea bahitu eta hil zuten unean zegoen. Léonie Duquet ere hantxe zegoen esleituta, eta harekin adiskidetasun sakona ezarri zuen. Paradoxikoki, Léonie Duquetek eta Alice Domonek Videla ezagutu zuten, Alexandro semearentzako laguntza eske jo baitzuen. Alexandro Alice eta Léonie ahizpek Morongo Karitatearen Etxean zaindu, erakutsi eta katekizatu zuten haur ezindua izan zen.

Alice Domonek miseria-hiribilduetako biztanleekin lan egin zuen, etxebizitza prekarioen konplexu informal handiekin. 1971n Corrientesera joan zen Nekazari Ligak antolatzen laguntzeko, kotoi-ekoizle txikiak antolatuz.

1976ko martxoaren 24ko kolpe militarra gertatu eta [[Estatu terrorismo|estatu-terrorismoan]] oinarritutako erregimen bat ezarri zenean, Alicek [[Giza eskubideak|giza eskubideen]] erakundeetan aktiboki parte hartzeko erabakia hartu zuen. Handik itzuli zenean, Léonie Duquetek etxean hartu zuen ostatu.

1977ko abenduan, Alice eta Léonie ahizpek, [[Maiatzaren Plazako Amak|Maiatzeko Plazako Amekin]] eta giza eskubideen aldeko beste ekintzaile batzuekin, desagertutakoen izenarekin eskaera bat prestatu zuten, eta Gobernuari  desagertutakoen berri emateko eskatu zioten. Eskatutakoa La Nación egunkarian argitaratu zen 1977ko abenduaren 10ean, hura desagertu zen egunean bertan. Sinatzaileen artean 'Gustavo Niño' izena dago, izen faltsua, [[Alfredo Astiz]] Itsas Armadako kapitainak Maiatzeko Plazako Amen taldean sartzeko erabili zuen izena baitzen.&lt;ref name=&quot;In memorian de Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=In memorian de Léonie Duquet|argitaletxea=La Vaca, 27 de septiembre de 2005|egilea=La Vaca|url=http://www.lavaca.org/seccion/actualidad/0/286.shtml|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Desagertzea, bahitzea, tortura eta hilketa ==
[[Fitxategi:ESMA_6.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/ESMA_6.JPG/220px-ESMA_6.JPG|thumb|ESMA.]]
1977ko abenduaren 8tik (osteguna) abenduaren 10era (larunbata), Alfredo Astizen agindupeko militar-talde batek Maiatzeko plazako amekin lotutako 12 pertsonako talde bat bahitu zuen.&lt;ref&gt;El grupo completo secuestrado estaba integrado por Azucena Villaflor de Vicenti, Esther Ballestrino de Careaga, María Ponce de Bianco (las tres fundadoras de Madres de Plaza de Mayo), las monjas Alice Domon y Léonie Duquet, y los activistas de derechos humanos Angela Auad, Remo Berardo, Horacio Elbert, José Julio Fondevilla, Eduardo Gabriel Horane, Raquel Bulit y Patricia Oviedo.&lt;/ref&gt; Besteak beste, Alice Domon, kide zuen Léonie Duquet moja frantziarra eta [[Azucena Villaflor]], Maiatzaren Plazako Amen fundatzailea, eta giza eskubideen aldeko ekintzaile argentinarra.

Gehienak, Alec Domon bezala, Buenos Aires hiriko [[San Cristóbal (Buenos Aires)|San Kristobal]] auzoko Santa Cruz elizan bahitu zituten.

Alice ahizpa zuzenean eraman zuten Armadaren Mekanika Eskolan (ESMA) dagoen atxiloketa-zentro klandestinora, Marina Argentinarraren kontrolpean, eta han ''Capucha'' izeneko sektorean sartu zuten. Hamar bat egun egon zen han, eta  etengabe torturatu egin zuten. ''Nunca Más'' txostenean, Maggio eta Cubas lekukoek, ESMAko bizirik atera zirenek, Aliceri buruz zekitena kontatu zuten: 
{{Aipua|... Lo mismo sucedió con las religiosas francesas Alice Domon y Leonie Renée Duquet. Tuve oportunidad personal de hablar con la hermana Alice, ya que fue llevada junto con la hermana Renée al tercer piso del Casino de Oficiales de la ESMA, lugar donde me encontraba cautivo. Esto ocurre alrededor del 11 o 12 de diciembre. Es cuando me cuenta que había sido secuestrada en una iglesia, conjuntamente con familiares de desaparecidos. Luego supe que eran 13 personas; las hermanas estaban muy golpeadas y débiles, ya que para llevar al baño a la hermana Alice tenían que sostenerla dos guardias. Le pregunte si la habían torturado y me contestó afirmativamente: la habían atado a una cama totalmente desnuda y le habían aplicado la picana por todo el cuerpo; además dijo que después la habían obligado a escribir una carta a la Superiora de su Congregación, la escribió en francés bajo constante tortura, y posteriormente le sacaron una foto a ambas, sentadas junto a una mesa. Las fotos les fueron sacadas en el mismo lugar donde las torturaron: el subsuelo de Casino del Oficiales. Las hermanas estuvieron en ESMA unos diez días, torturadas e interrogadas. Luego fueron «trasladadas» junto con las once personas restantes. Los rumores internos fundamentados por el apresuramiento con que se sacó de allí a estas personas, indicaban el asesinato de las mismas. (Testimonio de Horacio Domingo Maggio, Legajo N° 4450).&lt;ref name=&quot;Informe Nunca Más&quot;&gt;{{cita web
 |título      = Informe Nunca Más, Capítulo II, Víctimas, E. Religiosos
 |autor        = CONADEP
 |editorial    = CONADEP, 1985
 |url          = http://www.nuncamas.org/investig/articulo/nuncamas/nmas2e03.htm
 |fechaacceso  = 8 de diciembre de 2007
 |urlarchivo   = https://web.archive.org/web/20020710212801/http://www.nuncamas.org/investig/articulo/nuncamas/nmas2e03.htm
 |fechaarchivo = 10 de julio de 2002
}}&lt;/ref&gt;}} 
Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen nazionalitate frantsesak nazioarteko eskandalua sortu zuen, bereziki Frantziarekin. Horregatik, armadako buru eta Batzorde Militarreko kide zen Emilio Masserak bi mojak [[Montoneros]] gerrillarien erakundeak bahitu zituela simulatzeko agindu zuen. Horretarako, Domonek, torturatuta, gutun bat idatzi behar izan zion kongregazioko nagusiari. Gutun hori frantsesez idatzi zen, eta  bertan Jorge Rafael Videlaren gobernuaren aurkako talde batek bahitu zituela esan zuen. Gero, orrialde honetan dagoen argazkia atera zieten: bi mojak Montonerosko bandera baten aurrean eserita zeuden, La Nación egunkariko ale bat erakusten zutela. Argazkia ESMAko Ofizialen Kasinoko zorupean atera zen, eta bi erlijiosoak torturatu izanaren zantzu nabarmenekin agertzen dira. Frantziako prentsara bidali zuten argazkia.

1977ko abenduaren 15ean, ''La Nación'' egunkariak EFE agentziaren berri bat argitaratu zuen, «''Vivas y con buena salud (Bizirik eta osasuntsu)''» izenekoa. Han esaten zen Kongregazioko Ama Gaindiezinak Frantziatik zioela Léonie eta Alice ahizpak atxilotu eta «bizirik eta osasuntsu» zeudela. Argentinako Nuntzio-aren informazioa zela ere adierazi zuen.&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Vivas y con buena salud|argitaletxea=La Nación, 15 de diciembre de 1977|egilea=La Nación|url=http://www.cels.org.ar/Site_cels/ejes/a_justicia/justicia_archivos/monjas_francesas/monjas_pdf/771215LaNacion.pdf|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Seguru asko, 1977ko abenduaren 17an edo 18an, bi ahizpak eta gainerako taldekideak Buenos Airesko Aireportuaren hegoaldeko muturrean dagoen aireportu militarrera eraman zituzten, Itsas Armadako hegazkin batera igo, Santa Teresitako kostaldearen parean itsasora bota eta uraren kontra talka egitean hil.

Umorezko adibide batean, estatu-terrorismoan errepresioari lotutako marinelak garai hartan &quot;''moja hegalariak''&quot; aipatzen zituzten.&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1990ean, Alfredo Astiz kapitaina betiko kartzela-zigorrera kondenatu zuten [[Paris|Parisko]] Apelazio Gorteak, Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen heriotzaren errudun gisa.&lt;ref name=&quot;Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz|argitaletxea=Clarín, 3 de abril de 2006|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2006/04/03/um/m-01170581.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Hondarren bilaketa ==
1977ko abenduaren 20an itsasotik zetozen gorpuak agertu ziren Buenos Aireseko hondartzetan, Santa Teresita eta Tuyu Itsaso bainuetxeen parean. Gorputzak aztertu zituzten polizia-medikuek erregistratu zuten heriotzaren arrazoia «objektu gogorren kontrako talka, altuera handitik» izan zen, heriotzaren aurretik gertatutako hezur-haustura egiaztatuek adierazten zuen bezala.&lt;ref name=&quot;Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte|argitaletxea=Río Negro, 9 de julio de 2005|egilea=Río Negro|url=http://www.rionegro.com.ar/arch200507/09/n09a01.php|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Besterik jakin gabe, herriko agintariek berehala erabaki zuten gorpuak 'NN' gisa ehorztea Lavalle General hiriko hilerrian.

Demokrazia berrezarri ondoren, 1984an, CONADEPen eta Batzarrentzako Judizioaren ikerketaren esparruan, indusketak egin ziren Lavalle General hiriko hilerrian, eta hezur-hondakin ugari aurkitu ziren San Bernardo eta Lucila del Mar-eko hondartzetan aurkitutako hilotzetatik. Hondar horiek Batzarren aurkako epaiketan erabili eta gero 16 poltsatan gorde ziren.

Handik aurrera, desagertuei buruzko arrazoiak metatzen hasi zen Horacio Cattani epailea. Ikerketak geldiarazi zituzten ''Punto Final'' eta ''Obediencia debida'' legeak gorabehera, Cattanik 40 metro karratuko artxibo bat egitea lortu zuen 1995ean, proba horiek guztiak gordetzeko.

2003an, Lavalle General hiriko intendenteak jakinarazi zuen NN-hilobi berriak aurkitu zirela hiriko hilerrian. Cattani epaileak Argentinako Auzitegiko Antropologia Taldearekin (EAAF) indusketa berriak egiteko agindu zuen, eta bi hilobi-lerro aurkitu zituen, bata bestearen gainetik. Hala, zortzi eskeleto aurkitu ziren, bost emakumezkoei zegozkienak, bi gizonezkoei zegozkienak eta bat, GL-17 gisa sailkatua, eta «seguruenik gizonezko» definitu zen.

Azterketa horien ondorioz, 1977ko abenduaren 8tik 10era bitartean bahitutako taldeko bost emakumeren gorpuzkiak aurkitu eta banatu ziren: Azucena Villaflor, María Ponce de Bianco, Esther Ballestrino de Careaga, Angela Auad eta Léonie Duquet ahizpa. Guztiak Santa Cruz elizaren lorategian lurperatu ziren.&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Oraindik ez da aurkitu Alice Domonen gorpua.

== Estatu Batuetako gobernua ezagutzea ==
[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] gobernuaren dokumentu sekretuak, 2002an desklasifikatu zirenak,  AEBetako gobernuak bazekiela frogatzen dute, 1978az geroztik, Alice Domon eta Léonie Duquet moja frantsesen eta Azucena Villaflor, Esther Ballestrino eta María Ponce Maiatzeko Plazako Amen gorpuak Bonairako hondartzetan aurkitu zituztela. Informazio hori isilpean gorde zen, eta inoiz ez zitzaion jakinarazi Argentinako gobernu demokratikoari.El dato está incluido en Documento N.º 1978-BUENOS-02346 dirigido por el entonces Embajador de Estados Unidos en la Argentina, Raúl Castro, al Secretario de Estado de los Estados Unidos, lleva fecha del 30 de marzo de 1978 y menciona como objeto ''Informe sobre monjas muertas''. Textualmente el documento dice:
{{Aipua|1. A.F.P. Marzo 28 Historia recopilada en París informa que los cuerpos de dos monjas francesas (Alicia Doman y Renee Duguet) que fueron secuestradas a mediados de diciembre con otros once activistas de derechos humanos fueron identificados entre los cuerpos cerca de Bahía Blanca. 2. Buenos Aires estaba llena de ciertos rumores desde hace un mes sobre constancias del descubrimiento de un número de cadáveres llevados a la playa por vientos inusualmente fuertes a lo largo del mar atlántico en puntos cercanos a la boca del Río de la Plata unas 300-350 millas al norte de Bahía Blanca (Ver Buenos Aires 1919 para control) 3. ''(Sección en borrada)'' que estuvo tratando de rastrear estos rumores tiene información confidencial de que las monjas fueron secuestradas por agentes de seguridad argentinos y en algún momento fueron transferidas a la localidad de Junín que se encuentra cerca de 150 millas al oeste de Buenos Aires. 4. La Embajada también tiene información confidencial obtenida a través de una fuente (protegida) del gobierno argentino de que siete cuerpos fueron descubiertos hace algunas semanas en la playa atlántica cerca de Mar del Plata. De acuerdo a esta fuente, los cuerpos eran los de las dos monjas y cinco madres que desaparecieron entre el 8 y el 10 de diciembre de 1977. Nuestra fuente confirma que estos individuos fueron secuestrados por miembros de las fuerzas de seguridad actuando bajo su amplio mandato contra terroristas y subversivos. La fuente además declaró que pocos individuos en el GOA estaban al tanto de esta información. 5. Esta fuente ha informado verazmente en el pasado y tenemos razones para creer que tiene conocimiento sobre questiones de desapariciones. La Embajada solicita que su informe sea protegido para evitar comprometer una fuente que ha probado ser útil en proveer información concerniente a individuos perdidos o desaparecidos. CASTRO.&lt;ref name=&quot;Documento Secreto de la Embajada de EEUU&quot;&gt;{{cita web
  |título= Documento Secreto de la Embajada de EEUU en Argentina, Nº 1978-BUENOS-02346
  |autor=  Castro
  |editorial= Gobierno de EEUU, 30 de marzo de 1978
|url=http://foia.state.gov/documents/argentina/0000A5AF.pdf
  |fechaacceso= 8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;}}
&lt;blockquote class=&quot;flexquote&quot;&gt;
 &lt;div class=&quot;flex&quot;&gt;
  &lt;div class=&quot;quote&quot;&gt;1. A.F.P. Marzo 28 Historia recopilada en París informa que los cuerpos de dos monjas francesas (Alicia Doman y Renee Duguet) que fueron secuestradas a mediados de diciembre con otros once activistas de derechos humanos fueron identificados entre los cuerpos cerca de Bahía Blanca. 2. Buenos Aires estaba llena de ciertos rumores desde hace un mes sobre constancias del descubrimiento de un número de cadáveres llevados a la playa por vientos inusualmente fuertes a lo largo del mar atlántico en puntos cercanos a la boca del Río de la Plata unas 300-350 millas al norte de Bahía Blanca (Ver Buenos Aires 1919 para control) 3. ''(Sección en borrada)'' que estuvo tratando de rastrear estos rumores tiene información confidencial de que las monjas fueron secuestradas por agentes de seguridad argentinos y en algún momento fueron transferidas a la localidad de Junín que se encuentra cerca de 150 millas al oeste de Buenos Aires. 4. La Embajada también tiene información confidencial obtenida a través de una fuente (protegida) del gobierno argentino de que siete cuerpos fueron descubiertos hace algunas semanas en la playa atlántica cerca de Mar del Plata. De acuerdo a esta fuente, los cuerpos eran los de las dos monjas y cinco madres que desaparecieron entre el 8 y el 10 de diciembre de 1977. Nuestra fuente confirma que estos individuos fueron secuestrados por miembros de las fuerzas de seguridad actuando bajo su amplio mandato contra terroristas y subversivos. La fuente además declaró que pocos individuos en el GOA estaban al tanto de esta información. 5. Esta fuente ha informado verazmente en el pasado y tenemos razones para creer que tiene conocimiento sobre questiones de desapariciones. La Embajada solicita que su informe sea protegido para evitar comprometer una fuente que ha probado ser útil en proveer información concerniente a individuos perdidos o desaparecidos. CASTRO.&lt;ref name=&quot;Documento Secreto de la Embajada de EEUU&quot;&gt;&lt;span class=&quot;citation web&quot; id=&quot;CITAREFCastro&quot;&gt;Castro. [http://foia.state.gov/documents/argentina/0000A5AF.pdf «Documento Secreto de la Embajada de EEUU en Argentina, Nº 1978-BUENOS-02346»]. Gobierno de EEUU, 30 de marzo de 1978&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Consultado el 8 de diciembre de 2007&lt;/span&gt;.&lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;Z3988&quot; title=&quot;ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3AAlice+Domon&amp;rft.au=Castro&amp;rft.aulast=Castro&amp;rft.btitle=Documento+Secreto+de+la+Embajada+de+EEUU+en+Argentina%2C+N%C2%BA+1978-BUENOS-02346&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=Gobierno+de+EEUU%2C+30+de+marzo+de+1978&amp;rft_id=http%3A%2F%2Ffoia.state.gov%2Fdocuments%2Fargentina%2F0000A5AF.pdf&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&quot;&gt;&lt;span style=&quot;display:none;&quot;&gt;&amp;nbsp;&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;&lt;/ref&gt;&lt;/div&gt;
 &lt;/div&gt;
&lt;/blockquote&gt;

== Memoria ==
Abenduaren 8an, San Kristobaleko Santa Cruz elizan, Léonie Duquet eta Alice Domon moja frantziarren eta giza eskubideen aldeko Maiatzeko Plazako Amen taldeko  aktibisten desagertu zireneko urteurrena gogoratzen da.

Aintzatespenak

* 2000. urtean, 397. Legearen bidez, Buenos Aires hiriko Legegintzaldiak &quot;''Ahizpa Alice Domon eta Ahizpa Leonie Duquet''&quot; izena eman zion Moreto, Medina eta Cajaravilla kaleen arteko bidegurutzean zegoen plazatxoari.

* 2000. urtean, Alberto Marquardt zinema-zuzendariak bere bizitzari buruzko film dokumental bat egin zuen: ''Yo, Sor Alice'', produkzio argentinar-frantsesekoa.&lt;ref name=&quot;Yo, Sor Alice&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Yo, Sor Alice, Argentina-Francia, 2000|argitaletxea=Cineismo|egilea=Cineismo|url=http://www.cineismo.com/criticas/yo-sor-alice.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Ikus gainera ==

* Carlos Murias
* Enrique Angelelli
* Leonie Duquet
* Sophie Thonon
* San Patrizio sarraskia
* Estatu terrorismoa Argentinan 1970eko eta 1980ko hamarkadetan
* [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa nazionaleko prozesua]]

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==

* Goñi, Uki: El Infiltrado: La verdad de Alfredo Astiz, Editorial Sudamericana, Buenos Aires, 1996.

== Kanpo estekak ==

* [https://web.archive.org/web/20061008125847/http://www.elortiba.org/sm8.html Léonie eta Alice: moja frantsesak, Olga Wornaten eskutik, Mujeres de Dios]

{{Bizialdia|1937ko|1977ko|Domon, Alice}}

[[Kategoria:Frantziarrak]]
[[Kategoria:Hildako gizabanakoak]]
[[Kategoria:Ordena eta kongregazio erromatar katolikoetako monjeak]]</text>
      <sha1>b1uktxyfu1s44u5p5v0n4mmbm6g8bkb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005884</id>
      <parentid>9005842</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:31:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>Birpasa eta erreferentziak konpondu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16730" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Alice Domon''' [[Charquemont|(Charquemont]], Doubs, [[Frantzia]], [[1937]]- Argentinako itsasoa, Santa Teresitatik gertu[[1977|, 1977ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a (edo 17a)]]), [[Argentina|Argentinako]] [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa Nazionaleko Prozesua]] (1976-1983) izeneko diktadura militarrean atxilotutako eta desagertutako [[moja]] katoliko frantziarra izan zen. Alice Domon desagertu eta hiltzearen kasua [[Léonie Duquet]] kongregazio-lagunarenarekin lotuta dago, eta bien kasua mundu osoan «moja frantziar»ena izenarekin ezagutzen da.

== Bizitza ==
Alice Domon Charquemont-en jaio zen, Doubs eskualdean, Frantzian. Gaztetatik [[Paris|Parisko]] Misio Atzerritarren Kongregaziora sartu zen (Société des missions etrangères), eta 1967an Argentinara bidali zuen. Hurlingham eta Moronen kokatu zen, [[Buenos Aires|Buenos Aireseko]] industria-lerroan, eta premia bereziak zituzten pertsonei katekesia ematen aritu zen.

Ismael Calcagno apaizak, [[Jorge Rafael Videla|Jorge Rafael Videlaren]] lehengusu politikoa zenak, zuzendutako taldeko kide izan zen Domon. Bahitu eta hil zuten unean Diktadore zegoen. Léonie Duquet ere hantxe zegoen esleituta, eta harekin adiskidetasun sakona ezarri zuen. Paradoxikoki, Léonie Duquetek eta Alice Domonek Videla ezagutu zuten, Alexandro semearentzako laguntza eske jo baitzuen. Alexandro Alice eta Léonie ahizpek Morongo Karitatearen Etxean zaindu, erakutsi eta katekizatu zuten haur ezindua izan zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=9789500719551: DICTADOR, EL - IberLibro - Seoane, Maria: 950071955X|hizkuntza=es|url=https://www.iberlibro.com/9789500719551/DICTADOR-Seoane-Maria-950071955X/plp|aldizkaria=www.iberlibro.com|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;

Alice Domonek miseria-hiribilduetako biztanleekin lan egin zuen, etxebizitza prekarioen konplexu informal handiekin. 1971n Corrientesera joan zen Nekazari Ligak antolatzen laguntzeko, kotoi-ekoizle txikiak antolatuz.

1976ko martxoaren 24ko kolpe militarra gertatu eta [[Estatu terrorismo|estatu-terrorismoan]] oinarritutako erregimen bat ezarri zenean, Alicek [[Giza eskubideak|giza eskubideen]] erakundeetan aktiboki parte hartzeko erabakia hartu zuen. Handik itzuli zenean, Léonie Duquetek  eman zion ostatu etxean.

1977ko abenduan, Alice eta Léonie ahizpek, [[Maiatzaren Plazako Amak|Maiatzeko Plazako Amekin]] eta giza eskubideen aldeko beste ekintzaile batzuekin, desagertutakoen izenarekin eskaera bat prestatu zuten, eta Gobernuari  desagertutakoen berri emateko eskatu zioten. Eskatutakoa ''La Nación'' egunkarian argitaratu zen 1977ko abenduaren 10ean, hura desagertu zen egunean bertan. Sinatzaileen artean 'Gustavo Niño' izena dago, izen faltsua, Itsas Armadako [[Alfredo Astiz]]  kapitainak Maiatzeko Plazako Amen taldean sartzeko erabili zuen izena baitzen.&lt;ref name=&quot;In memorian de Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=In memorian de Léonie Duquet|argitaletxea=La Vaca, 27 de septiembre de 2005|egilea=La Vaca|url=http://www.lavaca.org/seccion/actualidad/0/286.shtml|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Desagerpena, bahiketa, tortura eta hilketa ==
[[Fitxategi:ESMA_6.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/ESMA_6.JPG/220px-ESMA_6.JPG|thumb|ESMA.]]
1977ko abenduaren 8tik (osteguna) abenduaren 10era (larunbata), Alfredo Astizen agindupeko militar-talde batek Maiatzeko plazako amekin lotutako 12 pertsonako talde bat bahitu zuen.&lt;ref&gt;El grupo completo secuestrado estaba integrado por Azucena Villaflor de Vicenti, Esther Ballestrino de Careaga, María Ponce de Bianco (las tres fundadoras de Madres de Plaza de Mayo), las monjas Alice Domon y Léonie Duquet, y los activistas de derechos humanos Angela Auad, Remo Berardo, Horacio Elbert, José Julio Fondevilla, Eduardo Gabriel Horane, Raquel Bulit y Patricia Oviedo.&lt;/ref&gt; Besteak beste, Alice Domon, kide zuen Léonie Duquet moja frantziarra eta [[Azucena Villaflor]], Maiatzaren Plazako Amen fundatzailea, eta giza eskubideen aldeko ekintzaile argentinarra.

Gehienak, Alice Domon bezala, Buenos Aires hiriko [[San Cristóbal (Buenos Aires)|San Kristobal]] auzoko Santa Cruz elizan bahitu zituzten.

Alice ahizpa zuzenean eraman zuten Armadaren Mekanika Eskolan (ESMA) zegoen atxiloketa-zentro klandestinora, Itsas Argentinarraren kontrolpean, eta han ''Capucha'' izeneko sektorean sartu zuten. Hamar bat egun egon zen han, eta  etengabe torturatu egin zuten. ''Nunca Más'' txostenean, Maggio eta Cubas lekukoek, ESMAko bizirik atera zirenek, Aliceri buruz zekitena kontatu zuten: &lt;blockquote&gt;''Gauza bera gertatu zen Alice Domon eta Leonie Renée Duquet frantziar erlijiosoekin. Alice ahizparekin hitz egiteko aukera izan nuen, Renée ahizparekin batera ESMAko Ofizialen Kasinoko hirugarren solairura eraman baitzuten, eta han nengoen gatibu. Abenduaren 11n edo 12an gertatu zen hori. Eliza batean bahitu zutela esan zidan, desagertutakoen senideekin batera. Gero jakin nuen 13 pertsona zirela; ahizpak oso kolpatuta eta ahulduta zeuden, Alice ahizpa komunera eramateko bi guardiak eutsi behar baitzuten. Torturatu zuten galdetu nion eta baietz erantzun zidan: ohe bati  lotu zioten biluzik eta pikana gorputz osoan aplikatu zioten; gainera,  gero Kongregazioko Superiorari gutun bat idaztera behartu zutela esan zuen, frantsesez idatzi zuela tortura etengabean, eta gero argazki bat atera zietela biei, mahai baten ondoan eserita. Argazkiak torturatu zituzten leku berean atera zitzaizkien: Casino del Oficiosen zorupean. Ahizpak hamar bat egun egon ziren ESMAn, torturatuta eta galdezka. Gero, beste hamaika lagunekin batera «lekualdatu» zituzten. Barne-zurrumurruek, pertsona horiei handik azkar ateratzeak, haien hilketa adierazten zuen.''

                                                                                                             ''(Horacio Domingo Maggio-ren testigantza, Legajo 4450 zk.)''&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot; /&gt; &lt;/blockquote&gt;&lt;blockquote&gt;''10 edo 12 senide inguru erori ziren, besteak beste, Alice Domon ahizpa frantsesa. Geroago, Rennée Duquet ahizpa ere ESMAra eraman zuten, Alice ahizparen Kongregazio erlijioso berekoa. Renée ahizpa Capuchitan hartu zuen ostatu. Alice eta Renée ahizpak bortizki torturatu zituzten, lehenengoa bereziki. Haien jokabidea miresgarria izan zen. Bere min-unerik txarrenetan ere, &quot;Capucha&quot;-n zebilen Arreba Alicek bere kideen zorteaz eta ironiaren gailurrean galdetu zuen, bereziki, 'mutiko ilehoria' zela-eta. Mutiko ile hori, Fragata Astiz tenientea zen (desagertutako baten senidea zela esanez taldean infiltratu zena)... Pistolaz inguratuta, Alice ahizpak eskutitz bat idatzi behar izan zuen... Parodia hori koroatzeko, argazkiak atera zitzaizkien (bi ahizpei) ESMAren argazki-laborategian bertan, non mahai aurrean agertzen baitziren. Alice eta Renée ahizpak «lekualdatu» egin zituzten, eta haiekin batera, egoera berean bahitutako senideak.''

(Lisandro Raúl Cubasen testigantza, Legajo 6974 zk.)&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot; /&gt; &lt;/blockquote&gt;Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen nazionalitate frantsesak nazioarteko eskandalua sortu zuen, bereziki Frantziarekin. Horregatik, armadako buru eta Batzorde Militarreko kide zen Emilio Masserak bi mojak [[Montoneros]] gerrillarien erakundeak bahitu zituela simulatzeko agindu zuen. Horretarako, Domonek, torturatuta, gutun bat idatzi behar izan zion kongregazioko nagusiari. Gutun hori frantsesez idatzi zen, eta bertan Jorge Rafael Videlaren gobernuaren aurkako talde batek bahitu zituela esan zuen. Gero, orrialde horretan dagoen argazkia atera zieten: bi mojak Montonerosko bandera baten aurrean eserita zeuden, ''La Nación'' egunkariko ale bat erakusten zutela. Argazkia ESMAko Ofizialen Kasinoko zorupean atera zen, eta bi erlijiosoak torturatu izanaren zantzu nabarmenekin agertu ziren. Frantziako prentsara bidali zuten argazkia.

1977ko abenduaren 15ean, ''La Nación'' egunkariak EFE agentziaren berri bat argitaratu zuen, «''Vivas y con buena salud (Bizirik eta osasuntsu)''» izenekoa. Han zera esaten zen, Kongregazioko Ama Gaindiezinak Frantziatik zioela Léonie eta Alice ahizpak atxilotu eta «bizirik eta osasuntsu» zeudela. Argentinako Nuntzio-aren informazioa zela ere adierazi zen.&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Vivas y con buena salud|argitaletxea=La Nación, 15 de diciembre de 1977|egilea=La Nación|url=http://www.cels.org.ar/Site_cels/ejes/a_justicia/justicia_archivos/monjas_francesas/monjas_pdf/771215LaNacion.pdf|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Seguru asko, 1977ko abenduaren 17an edo 18an, bi ahizpak eta gainerako taldekideak Buenos Airesko Aireportuaren hegoaldeko muturrean dagoen aireportu militarrera eraman zituzten, Itsas Armadako hegazkin batera igo, Santa Teresitako kostaldearen parean itsasora bota eta uraren kontra talka egitean hil.

Umorezko adibide batean, estatu-terrorismoan errepresioari lotutako marinelak garai hartan &quot;''moja hegalariak''&quot; aipatzen zituzten.&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1990ean, Alfredo Astiz kapitaina betiko kartzela-zigorrera kondenatu zuen [[Paris|Parisko]] Apelazio Gorteak, Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen heriotzaren errudun gisa.&lt;ref name=&quot;Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz|argitaletxea=Clarín, 3 de abril de 2006|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2006/04/03/um/m-01170581.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Gorpuen bilaketa ==
1977ko abenduaren 20an itsasotik zetozen gorpuak agertu ziren Buenos Aireseko hondartzetan, Santa Teresita eta Tuyu Itsaso bainuetxearen parean. Gorpuak aztertu zituzten eta polizia-medikuek erregistratu zuten heriotzaren arrazoia «objektu gogorren kontrako talka, altuera handitik» izan zen, heriotzaren aurretik gertatutako hezur-haustura egiaztatuek adierazten zuen bezala.&lt;ref name=&quot;Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte|argitaletxea=Río Negro, 9 de julio de 2005|egilea=Río Negro|url=http://www.rionegro.com.ar/arch200507/09/n09a01.php|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Besterik jakin gabe, herriko agintariek berehala erabaki zuten gorpuak 'NN' gisa ehorztea Lavalle General hiriko hilerrian.

Demokrazia berrezarri ondoren, 1984an, CONADEPen eta Batzarrentzako Judizioaren ikerketaren esparruan, indusketak egin ziren Lavalle General hiriko hilerrian, eta hezur-hondakin ugari aurkitu ziren San Bernardo eta Lucila del Mar-eko hondartzetan aurkitutako hilotzetatik. Hondar horiek Batzarren aurkako epaiketan erabili eta gero 16 poltsatan gorde ziren.

Handik aurrera, desagertuei buruzko arrazoiak metatzen hasi zen Horacio Cattani epailea. Ikerketak geldiarazi zituzten ''Punto Final'' eta ''Obediencia debida'' legeak gorabehera, Cattanik 40 metro karratuko artxibo bat egitea lortu zuen 1995ean, proba horiek guztiak gordetzeko.

2003an, Lavalle General hiriko intendenteak jakinarazi zuen NN-hilobi berriak aurkitu zirela hiriko hilerrian. Cattani epaileak Argentinako Auzitegiko Antropologia Taldearekin (EAAF) indusketa berriak egiteko agindu zuen, eta bi hilobi-lerro aurkitu zituen, bata bestearen gainean. Hala, zortzi eskeleto aurkitu ziren, bost emakumezkoei zegozkienak, bi gizonezkoei zegozkienak eta bat, GL-17 gisa sailkatua, eta «seguruenik gizonezko» definitu zen.

Azterketa horien ondorioz, 1977ko abenduaren 8tik 10era bitartean bahitutako taldeko bost emakumeren gorpuzkiak aurkitu eta banatu ziren: Azucena Villaflor, [[María Ponce]], [[Esther Ballestrino]], [[Angela Auad]] eta Léonie Duquet ahizpa. Guztiak Santa Cruz elizaren lorategian lurperatu ziren.&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Oraindik ez da aurkitu Alice Domonen gorpua.

== Estatu Batuetako gobernua ezagutzea ==
[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] gobernuaren dokumentu sekretuek, 2002an desklasifikatu zirenek,  AEBetako gobernuak bazekiela frogatzen dute, 1978az geroztik, Alice Domon eta Léonie Duquet moja frantsesen eta Azucena Villaflor, Esther Ballestrino eta María Ponce Maiatzeko Plazako Amen gorpuak Bonairako hondartzetan aurkitu zituztela. Informazio hori isilpean gorde zen, eta inoiz ez zitzaion jakinarazi Argentinako gobernu demokratikoari. Datu hori Raúl Castrok, Argentinan Estatu Batuetako enbajadore zegoenak, 1978ko martxoaren 30ean Estatu Batuetako Idazkariari zuzendu zion 1978-BUENOS-02346 zk. ''Informe sobre monjas muertas'' izeneko txostena. Hitzez hitz hauxe dio dokumentuak:&lt;blockquote&gt;''1. LH Martxoak 28 Parisen bildutako historiak dioenez, abenduaren erdialdean bahitu zituzten bi moja frantsesen gorpuak (Alicia Doman eta Renee Duguet) giza eskubideen aldeko beste hamaika ekintzailerekin identifikatu zituzten Bahía Blancatik hurbil zeuden gorpuen artean. 2. Buenos Airesen duela hilabete hasi zen zurrumurruz betetzen, Rio de la Platako ahotik gertu 300-350 milia inguru Bahia Blancatik iparraldera, itsaso atlantikoan zehar ohiz kanpoko haize bortitzek hondartzara eramandako gorpuen aurkikuntzaren konstantziei buruz. (Ikus Buenos Aires 1919 kontrolerako) 3. (Ezabatuta dago atala) Zurrumurru horiek arakatzen saiatu zen. Informazio konfidentziala du: mojak Argentinako segurtasun-agenteek bahitu zituztela eta, uneren batean, Buenos Airesetik 150 milia mendebaldera dagoen Junin herrira eraman zituztela. 4. Argentinako gobernuaren iturri (babestua) baten bidez lortutako informazio konfidentziala ere badu enbaxadak: duela aste batzuk zazpi gorpu aurkitu zituzten Atlantiko hondartzan, Mar del Platatik gertu. Iturri horren arabera, gorputzak bi mojenak eta bost amarenak ziren, 1977ko abenduaren 8tik 10era desagertu zirenak. Gure iturriak berresten du segurtasun-indarretako kideek bahitu zituztela gizabanako horiek, eta terroristen eta subertsiboen aurka jardun zutela beren agintaldi zabalean. Iturriak, gainera, adierazi zuen GOAn gutxi zeudela informazio horren jakinaren gainean. 5. Iturri horrek iraganean egiazko informazioa eman du, eta arrazoiak ditugu uste izateko badakiela desagerketak zer diren. Enbaxadak bere txostena babesteko eskatu du, galdutako edo desagertutako gizabanakoei buruzko informazioa emateko baliagarria izan dela frogatu duen iturri bat arriskuan ez jartzeko. CASTRO.''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izenburua=Castro. «Documento Secreto de la Embajada de EEUU en Argentina, Nº 1978-BUENOS-02346». Estatu Batuetako Gobernua, 1978ko martxoa|url=https://foia.state.gov/documents/argentina/0000A5AF.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;

== Memoria ==
Abenduaren 8an, San Kristobaleko Santa Cruz elizan, Léonie Duquet eta Alice Domon moja frantziarren eta giza eskubideen aldeko Maiatzeko Plazako Amen taldeko  aktibisten desagertu zireneko urteurrena gogoratzen da.

== Aintzatespenak ==
* 2000. urtean, 397. Legearen bidez, Buenos Aires hiriko Legegintzaldiak &quot;''Ahizpa Alice Domon eta Ahizpa Leonie Duquet''&quot; izena eman zion Moreto, Medina eta Cajaravilla kaleen arteko bidegurutzean zegoen plazatxoari.

* 2000. urtean, Alberto Marquardt zinema-zuzendariak bere bizitzari buruzko film dokumental bat egin zuen: ''Yo, Sor Alice'', produkzio argentinar-frantsesekoa.&lt;ref name=&quot;Yo, Sor Alice&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Yo, Sor Alice, Argentina-Francia, 2000|argitaletxea=Cineismo|egilea=Cineismo|url=http://www.cineismo.com/criticas/yo-sor-alice.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

*

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==

* Goñi, Uki: El Infiltrado: La verdad de Alfredo Astiz, Editorial Sudamericana, Buenos Aires, 1996.

== Ikus gainera ==
* [[Leonie Duquet]]
* [[Azucena Villaflor|Azucena Villaflo]]&lt;nowiki/&gt;r
* [[María Ponce]]
* [[Esther Ballestrino]]
* [[Angela Auad]] 
* [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa nazionaleko prozesua]]

== Kanpo estekak ==

* [https://web.archive.org/web/20061008125847/http://www.elortiba.org/sm8.html Léonie eta Alice: moja frantsesak, Olga Wornaten eskutik, Mujeres de Dios]

{{Bizialdia|1937ko|1977ko|Domon, Alice}}

[[Kategoria:Frantziarrak]]
[[Kategoria:Hildako gizabanakoak]]
[[Kategoria:Ordena eta kongregazio erromatar katolikoetako monjeak]]</text>
      <sha1>1rogdlb6hqv1r6dyug72tv19uu1foc8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005961</id>
      <parentid>9005884</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:22:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>iruditegia gehitu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17051" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Alice Domon''' [[Charquemont|(Charquemont]], Doubs, [[Frantzia]], [[1937]]- Argentinako itsasoa, Santa Teresitatik gertu[[1977|, 1977ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a (edo 17a)]]), [[Argentina|Argentinako]] [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa Nazionaleko Prozesua]] (1976-1983) izeneko diktadura militarrean atxilotutako eta desagertutako [[moja]] katoliko frantziarra izan zen. Alice Domon desagertu eta hiltzearen kasua [[Léonie Duquet]] kongregazio-lagunarenarekin lotuta dago, eta bien kasua mundu osoan «moja frantziar»ena izenarekin ezagutzen da.

== Bizitza ==
Alice Domon Charquemont-en jaio zen, Doubs eskualdean, Frantzian. Gaztetatik [[Paris|Parisko]] Misio Atzerritarren Kongregaziora sartu zen (Société des missions etrangères), eta 1967an Argentinara bidali zuen. Hurlingham eta Moronen kokatu zen, [[Buenos Aires|Buenos Aireseko]] industria-lerroan, eta premia bereziak zituzten pertsonei katekesia ematen aritu zen.

Ismael Calcagno apaizak, [[Jorge Rafael Videla|Jorge Rafael Videlaren]] lehengusu politikoa zenak, zuzendutako taldeko kide izan zen Domon. Bahitu eta hil zuten unean Diktadore zegoen. Léonie Duquet ere hantxe zegoen esleituta, eta harekin adiskidetasun sakona ezarri zuen. Paradoxikoki, Léonie Duquetek eta Alice Domonek Videla ezagutu zuten, Alexandro semearentzako laguntza eske jo baitzuen. Alexandro Alice eta Léonie ahizpek Morongo Karitatearen Etxean zaindu, erakutsi eta katekizatu zuten haur ezindua izan zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=9789500719551: DICTADOR, EL - IberLibro - Seoane, Maria: 950071955X|hizkuntza=es|url=https://www.iberlibro.com/9789500719551/DICTADOR-Seoane-Maria-950071955X/plp|aldizkaria=www.iberlibro.com|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;

Alice Domonek miseria-hiribilduetako biztanleekin lan egin zuen, etxebizitza prekarioen konplexu informal handiekin. 1971n Corrientesera joan zen Nekazari Ligak antolatzen laguntzeko, kotoi-ekoizle txikiak antolatuz.

1976ko martxoaren 24ko kolpe militarra gertatu eta [[Estatu terrorismo|estatu-terrorismoan]] oinarritutako erregimen bat ezarri zenean, Alicek [[Giza eskubideak|giza eskubideen]] erakundeetan aktiboki parte hartzeko erabakia hartu zuen. Handik itzuli zenean, Léonie Duquetek  eman zion ostatu etxean.

1977ko abenduan, Alice eta Léonie ahizpek, [[Maiatzaren Plazako Amak|Maiatzeko Plazako Amekin]] eta giza eskubideen aldeko beste ekintzaile batzuekin, desagertutakoen izenarekin eskaera bat prestatu zuten, eta Gobernuari  desagertutakoen berri emateko eskatu zioten. Eskatutakoa ''La Nación'' egunkarian argitaratu zen 1977ko abenduaren 10ean, hura desagertu zen egunean bertan. Sinatzaileen artean 'Gustavo Niño' izena dago, izen faltsua, Itsas Armadako [[Alfredo Astiz]]  kapitainak Maiatzeko Plazako Amen taldean sartzeko erabili zuen izena baitzen.&lt;ref name=&quot;In memorian de Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=In memorian de Léonie Duquet|argitaletxea=La Vaca, 27 de septiembre de 2005|egilea=La Vaca|url=http://www.lavaca.org/seccion/actualidad/0/286.shtml|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Desagerpena, bahiketa, tortura eta hilketa ==
[[Fitxategi:ESMA_6.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/ESMA_6.JPG/220px-ESMA_6.JPG|thumb|ESMA.]]
1977ko abenduaren 8tik (osteguna) abenduaren 10era (larunbata), Alfredo Astizen agindupeko militar-talde batek Maiatzeko plazako amekin lotutako 12 pertsonako talde bat bahitu zuen.&lt;ref&gt;El grupo completo secuestrado estaba integrado por Azucena Villaflor de Vicenti, Esther Ballestrino de Careaga, María Ponce de Bianco (las tres fundadoras de Madres de Plaza de Mayo), las monjas Alice Domon y Léonie Duquet, y los activistas de derechos humanos Angela Auad, Remo Berardo, Horacio Elbert, José Julio Fondevilla, Eduardo Gabriel Horane, Raquel Bulit y Patricia Oviedo.&lt;/ref&gt; Besteak beste, Alice Domon, kide zuen Léonie Duquet moja frantziarra eta [[Azucena Villaflor]], Maiatzaren Plazako Amen fundatzailea, eta giza eskubideen aldeko ekintzaile argentinarra.

Gehienak, Alice Domon bezala, Buenos Aires hiriko [[San Cristóbal (Buenos Aires)|San Kristobal]] auzoko Santa Cruz elizan bahitu zituzten.

Alice ahizpa zuzenean eraman zuten Armadaren Mekanika Eskolan (ESMA) zegoen atxiloketa-zentro klandestinora, Itsas Argentinarraren kontrolpean, eta han ''Capucha'' izeneko sektorean sartu zuten. Hamar bat egun egon zen han, eta  etengabe torturatu egin zuten. ''Nunca Más'' txostenean, Maggio eta Cubas lekukoek, ESMAko bizirik atera zirenek, Aliceri buruz zekitena kontatu zuten: &lt;blockquote&gt;''Gauza bera gertatu zen Alice Domon eta Leonie Renée Duquet frantziar erlijiosoekin. Alice ahizparekin hitz egiteko aukera izan nuen, Renée ahizparekin batera ESMAko Ofizialen Kasinoko hirugarren solairura eraman baitzuten, eta han nengoen gatibu. Abenduaren 11n edo 12an gertatu zen hori. Eliza batean bahitu zutela esan zidan, desagertutakoen senideekin batera. Gero jakin nuen 13 pertsona zirela; ahizpak oso kolpatuta eta ahulduta zeuden, Alice ahizpa komunera eramateko bi guardiak eutsi behar baitzuten. Torturatu zuten galdetu nion eta baietz erantzun zidan: ohe bati  lotu zioten biluzik eta pikana gorputz osoan aplikatu zioten; gainera,  gero Kongregazioko Superiorari gutun bat idaztera behartu zutela esan zuen, frantsesez idatzi zuela tortura etengabean, eta gero argazki bat atera zietela biei, mahai baten ondoan eserita. Argazkiak torturatu zituzten leku berean atera zitzaizkien: Casino del Oficiosen zorupean. Ahizpak hamar bat egun egon ziren ESMAn, torturatuta eta galdezka. Gero, beste hamaika lagunekin batera «lekualdatu» zituzten. Barne-zurrumurruek, pertsona horiei handik azkar ateratzeak, haien hilketa adierazten zuen.''

                                                                                                             ''(Horacio Domingo Maggio-ren testigantza, Legajo 4450 zk.)''&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot; /&gt; &lt;/blockquote&gt;&lt;blockquote&gt;''10 edo 12 senide inguru erori ziren, besteak beste, Alice Domon ahizpa frantsesa. Geroago, Rennée Duquet ahizpa ere ESMAra eraman zuten, Alice ahizparen Kongregazio erlijioso berekoa. Renée ahizpa Capuchitan hartu zuen ostatu. Alice eta Renée ahizpak bortizki torturatu zituzten, lehenengoa bereziki. Haien jokabidea miresgarria izan zen. Bere min-unerik txarrenetan ere, &quot;Capucha&quot;-n zebilen Arreba Alicek bere kideen zorteaz eta ironiaren gailurrean galdetu zuen, bereziki, 'mutiko ilehoria' zela-eta. Mutiko ile hori, Fragata Astiz tenientea zen (desagertutako baten senidea zela esanez taldean infiltratu zena)... Pistolaz inguratuta, Alice ahizpak eskutitz bat idatzi behar izan zuen... Parodia hori koroatzeko, argazkiak atera zitzaizkien (bi ahizpei) ESMAren argazki-laborategian bertan, non mahai aurrean agertzen baitziren. Alice eta Renée ahizpak «lekualdatu» egin zituzten, eta haiekin batera, egoera berean bahitutako senideak.''

(Lisandro Raúl Cubasen testigantza, Legajo 6974 zk.)&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot; /&gt; &lt;/blockquote&gt;Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen nazionalitate frantsesak nazioarteko eskandalua sortu zuen, bereziki Frantziarekin. Horregatik, armadako buru eta Batzorde Militarreko kide zen Emilio Masserak bi mojak [[Montoneros]] gerrillarien erakundeak bahitu zituela simulatzeko agindu zuen. Horretarako, Domonek, torturatuta, gutun bat idatzi behar izan zion kongregazioko nagusiari. Gutun hori frantsesez idatzi zen, eta bertan Jorge Rafael Videlaren gobernuaren aurkako talde batek bahitu zituela esan zuen. Gero, orrialde horretan dagoen argazkia atera zieten: bi mojak Montonerosko bandera baten aurrean eserita zeuden, ''La Nación'' egunkariko ale bat erakusten zutela. Argazkia ESMAko Ofizialen Kasinoko zorupean atera zen, eta bi erlijiosoak torturatu izanaren zantzu nabarmenekin agertu ziren. Frantziako prentsara bidali zuten argazkia.

1977ko abenduaren 15ean, ''La Nación'' egunkariak EFE agentziaren berri bat argitaratu zuen, «''Vivas y con buena salud (Bizirik eta osasuntsu)''» izenekoa. Han zera esaten zen, Kongregazioko Ama Gaindiezinak Frantziatik zioela Léonie eta Alice ahizpak atxilotu eta «bizirik eta osasuntsu» zeudela. Argentinako Nuntzio-aren informazioa zela ere adierazi zen.&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Vivas y con buena salud|argitaletxea=La Nación, 15 de diciembre de 1977|egilea=La Nación|url=http://www.cels.org.ar/Site_cels/ejes/a_justicia/justicia_archivos/monjas_francesas/monjas_pdf/771215LaNacion.pdf|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Seguru asko, 1977ko abenduaren 17an edo 18an, bi ahizpak eta gainerako taldekideak Buenos Airesko Aireportuaren hegoaldeko muturrean dagoen aireportu militarrera eraman zituzten, Itsas Armadako hegazkin batera igo, Santa Teresitako kostaldearen parean itsasora bota eta uraren kontra talka egitean hil.

Umorezko adibide batean, estatu-terrorismoan errepresioari lotutako marinelak garai hartan &quot;''moja hegalariak''&quot; aipatzen zituzten.&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1990ean, Alfredo Astiz kapitaina betiko kartzela-zigorrera kondenatu zuen [[Paris|Parisko]] Apelazio Gorteak, Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen heriotzaren errudun gisa.&lt;ref name=&quot;Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz|argitaletxea=Clarín, 3 de abril de 2006|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2006/04/03/um/m-01170581.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Gorpuen bilaketa ==
1977ko abenduaren 20an itsasotik zetozen gorpuak agertu ziren Buenos Aireseko hondartzetan, Santa Teresita eta Tuyu Itsaso bainuetxearen parean. Gorpuak aztertu zituzten eta polizia-medikuek erregistratu zuten heriotzaren arrazoia «objektu gogorren kontrako talka, altuera handitik» izan zen, heriotzaren aurretik gertatutako hezur-haustura egiaztatuek adierazten zuen bezala.&lt;ref name=&quot;Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte|argitaletxea=Río Negro, 9 de julio de 2005|egilea=Río Negro|url=http://www.rionegro.com.ar/arch200507/09/n09a01.php|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Besterik jakin gabe, herriko agintariek berehala erabaki zuten gorpuak 'NN' gisa ehorztea Lavalle General hiriko hilerrian.

Demokrazia berrezarri ondoren, 1984an, CONADEPen eta Batzarrentzako Judizioaren ikerketaren esparruan, indusketak egin ziren Lavalle General hiriko hilerrian, eta hezur-hondakin ugari aurkitu ziren San Bernardo eta Lucila del Mar-eko hondartzetan aurkitutako hilotzetatik. Hondar horiek Batzarren aurkako epaiketan erabili eta gero 16 poltsatan gorde ziren.

Handik aurrera, desagertuei buruzko arrazoiak metatzen hasi zen Horacio Cattani epailea. Ikerketak geldiarazi zituzten ''Punto Final'' eta ''Obediencia debida'' legeak gorabehera, Cattanik 40 metro karratuko artxibo bat egitea lortu zuen 1995ean, proba horiek guztiak gordetzeko.

2003an, Lavalle General hiriko intendenteak jakinarazi zuen NN-hilobi berriak aurkitu zirela hiriko hilerrian. Cattani epaileak Argentinako Auzitegiko Antropologia Taldearekin (EAAF) indusketa berriak egiteko agindu zuen, eta bi hilobi-lerro aurkitu zituen, bata bestearen gainean. Hala, zortzi eskeleto aurkitu ziren, bost emakumezkoei zegozkienak, bi gizonezkoei zegozkienak eta bat, GL-17 gisa sailkatua, eta «seguruenik gizonezko» definitu zen.

Azterketa horien ondorioz, 1977ko abenduaren 8tik 10era bitartean bahitutako taldeko bost emakumeren gorpuzkiak aurkitu eta banatu ziren: Azucena Villaflor, [[María Ponce]], [[Esther Ballestrino]], [[Angela Auad]] eta Léonie Duquet ahizpa. Guztiak Santa Cruz elizaren lorategian lurperatu ziren.&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Oraindik ez da aurkitu Alice Domonen gorpua.

== Estatu Batuetako gobernua ezagutzea ==
[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] gobernuaren dokumentu sekretuek, 2002an desklasifikatu zirenek,  AEBetako gobernuak bazekiela frogatzen dute, 1978az geroztik, Alice Domon eta Léonie Duquet moja frantsesen eta Azucena Villaflor, Esther Ballestrino eta María Ponce Maiatzeko Plazako Amen gorpuak Bonairako hondartzetan aurkitu zituztela. Informazio hori isilpean gorde zen, eta inoiz ez zitzaion jakinarazi Argentinako gobernu demokratikoari. Datu hori Raúl Castrok, Argentinan Estatu Batuetako enbajadore zegoenak, 1978ko martxoaren 30ean Estatu Batuetako Idazkariari zuzendu zion 1978-BUENOS-02346 zk. ''Informe sobre monjas muertas'' izeneko txostena. Hitzez hitz hauxe dio dokumentuak:&lt;blockquote&gt;''1. LH Martxoak 28 Parisen bildutako historiak dioenez, abenduaren erdialdean bahitu zituzten bi moja frantsesen gorpuak (Alicia Doman eta Renee Duguet) giza eskubideen aldeko beste hamaika ekintzailerekin identifikatu zituzten Bahía Blancatik hurbil zeuden gorpuen artean. 2. Buenos Airesen duela hilabete hasi zen zurrumurruz betetzen, Rio de la Platako ahotik gertu 300-350 milia inguru Bahia Blancatik iparraldera, itsaso atlantikoan zehar ohiz kanpoko haize bortitzek hondartzara eramandako gorpuen aurkikuntzaren konstantziei buruz. (Ikus Buenos Aires 1919 kontrolerako) 3. (Ezabatuta dago atala) Zurrumurru horiek arakatzen saiatu zen. Informazio konfidentziala du: mojak Argentinako segurtasun-agenteek bahitu zituztela eta, uneren batean, Buenos Airesetik 150 milia mendebaldera dagoen Junin herrira eraman zituztela. 4. Argentinako gobernuaren iturri (babestua) baten bidez lortutako informazio konfidentziala ere badu enbaxadak: duela aste batzuk zazpi gorpu aurkitu zituzten Atlantiko hondartzan, Mar del Platatik gertu. Iturri horren arabera, gorputzak bi mojenak eta bost amarenak ziren, 1977ko abenduaren 8tik 10era desagertu zirenak. Gure iturriak berresten du segurtasun-indarretako kideek bahitu zituztela gizabanako horiek, eta terroristen eta subertsiboen aurka jardun zutela beren agintaldi zabalean. Iturriak, gainera, adierazi zuen GOAn gutxi zeudela informazio horren jakinaren gainean. 5. Iturri horrek iraganean egiazko informazioa eman du, eta arrazoiak ditugu uste izateko badakiela desagerketak zer diren. Enbaxadak bere txostena babesteko eskatu du, galdutako edo desagertutako gizabanakoei buruzko informazioa emateko baliagarria izan dela frogatu duen iturri bat arriskuan ez jartzeko. CASTRO.''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izenburua=Castro. «Documento Secreto de la Embajada de EEUU en Argentina, Nº 1978-BUENOS-02346». Estatu Batuetako Gobernua, 1978ko martxoa|url=https://foia.state.gov/documents/argentina/0000A5AF.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;

== Memoria ==
Abenduaren 8an, San Kristobaleko Santa Cruz elizan, Léonie Duquet eta Alice Domon moja frantziarren eta giza eskubideen aldeko Maiatzeko Plazako Amen taldeko  aktibisten desagertu zireneko urteurrena gogoratzen da.

== Aintzatespenak ==
* 2000. urtean, 397. Legearen bidez, Buenos Aires hiriko Legegintzaldiak &quot;''Ahizpa Alice Domon eta Ahizpa Leonie Duquet''&quot; izena eman zion Moreto, Medina eta Cajaravilla kaleen arteko bidegurutzean zegoen plazatxoari.

* 2000. urtean, Alberto Marquardt zinema-zuzendariak bere bizitzari buruzko film dokumental bat egin zuen: ''Yo, Sor Alice'', produkzio argentinar-frantsesekoa.&lt;ref name=&quot;Yo, Sor Alice&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Yo, Sor Alice, Argentina-Francia, 2000|argitaletxea=Cineismo|egilea=Cineismo|url=http://www.cineismo.com/criticas/yo-sor-alice.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;300&quot;&gt;
Fitxategi:Plaque Rue Alice Domon Léonie Duquet - Paris XIII (FR75) - 2021-06-07 - 1.jpg|Alice Domon eta Léonie Duquet kaleko plaka, Paris
Fitxategi:P1030191 Paris XIII rue Alice Domon et Léonie Duguet rwk.JPG|Alice Domon eta Léonie Duquet kalea, Paris
&lt;/gallery&gt;


== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==

* Goñi, Uki: El Infiltrado: La verdad de Alfredo Astiz, Editorial Sudamericana, Buenos Aires, 1996.

== Ikus gainera ==
* [[Leonie Duquet]]
* [[Azucena Villaflor|Azucena Villaflo]]&lt;nowiki/&gt;r
* [[María Ponce]]
* [[Esther Ballestrino]]
* [[Angela Auad]] 
* [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa nazionaleko prozesua]]

== Kanpo estekak ==

* [https://web.archive.org/web/20061008125847/http://www.elortiba.org/sm8.html Léonie eta Alice: moja frantsesak, Olga Wornaten eskutik, Mujeres de Dios]

{{Bizialdia|1937ko|1977ko|Domon, Alice}}

[[Kategoria:Frantziarrak]]
[[Kategoria:Hildako gizabanakoak]]
[[Kategoria:Ordena eta kongregazio erromatar katolikoetako monjeak]]</text>
      <sha1>54ehxrrx52y1ydhdo0axzsw5s1xi8i0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005962</id>
      <parentid>9005961</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:24:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>aintzatespena gehitu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17107" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Alice Domon''' [[Charquemont|(Charquemont]], Doubs, [[Frantzia]], [[1937]]- Argentinako itsasoa, Santa Teresitatik gertu[[1977|, 1977ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a (edo 17a)]]), [[Argentina|Argentinako]] [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa Nazionaleko Prozesua]] (1976-1983) izeneko diktadura militarrean atxilotutako eta desagertutako [[moja]] katoliko frantziarra izan zen. Alice Domon desagertu eta hiltzearen kasua [[Léonie Duquet]] kongregazio-lagunarenarekin lotuta dago, eta bien kasua mundu osoan «moja frantziar»ena izenarekin ezagutzen da.

== Bizitza ==
Alice Domon Charquemont-en jaio zen, Doubs eskualdean, Frantzian. Gaztetatik [[Paris|Parisko]] Misio Atzerritarren Kongregaziora sartu zen (Société des missions etrangères), eta 1967an Argentinara bidali zuen. Hurlingham eta Moronen kokatu zen, [[Buenos Aires|Buenos Aireseko]] industria-lerroan, eta premia bereziak zituzten pertsonei katekesia ematen aritu zen.

Ismael Calcagno apaizak, [[Jorge Rafael Videla|Jorge Rafael Videlaren]] lehengusu politikoa zenak, zuzendutako taldeko kide izan zen Domon. Bahitu eta hil zuten unean Diktadore zegoen. Léonie Duquet ere hantxe zegoen esleituta, eta harekin adiskidetasun sakona ezarri zuen. Paradoxikoki, Léonie Duquetek eta Alice Domonek Videla ezagutu zuten, Alexandro semearentzako laguntza eske jo baitzuen. Alexandro Alice eta Léonie ahizpek Morongo Karitatearen Etxean zaindu, erakutsi eta katekizatu zuten haur ezindua izan zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=9789500719551: DICTADOR, EL - IberLibro - Seoane, Maria: 950071955X|hizkuntza=es|url=https://www.iberlibro.com/9789500719551/DICTADOR-Seoane-Maria-950071955X/plp|aldizkaria=www.iberlibro.com|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;

Alice Domonek miseria-hiribilduetako biztanleekin lan egin zuen, etxebizitza prekarioen konplexu informal handiekin. 1971n Corrientesera joan zen Nekazari Ligak antolatzen laguntzeko, kotoi-ekoizle txikiak antolatuz.

1976ko martxoaren 24ko kolpe militarra gertatu eta [[Estatu terrorismo|estatu-terrorismoan]] oinarritutako erregimen bat ezarri zenean, Alicek [[Giza eskubideak|giza eskubideen]] erakundeetan aktiboki parte hartzeko erabakia hartu zuen. Handik itzuli zenean, Léonie Duquetek  eman zion ostatu etxean.

1977ko abenduan, Alice eta Léonie ahizpek, [[Maiatzaren Plazako Amak|Maiatzeko Plazako Amekin]] eta giza eskubideen aldeko beste ekintzaile batzuekin, desagertutakoen izenarekin eskaera bat prestatu zuten, eta Gobernuari  desagertutakoen berri emateko eskatu zioten. Eskatutakoa ''La Nación'' egunkarian argitaratu zen 1977ko abenduaren 10ean, hura desagertu zen egunean bertan. Sinatzaileen artean 'Gustavo Niño' izena dago, izen faltsua, Itsas Armadako [[Alfredo Astiz]]  kapitainak Maiatzeko Plazako Amen taldean sartzeko erabili zuen izena baitzen.&lt;ref name=&quot;In memorian de Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=In memorian de Léonie Duquet|argitaletxea=La Vaca, 27 de septiembre de 2005|egilea=La Vaca|url=http://www.lavaca.org/seccion/actualidad/0/286.shtml|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Desagerpena, bahiketa, tortura eta hilketa ==
[[Fitxategi:ESMA_6.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/ESMA_6.JPG/220px-ESMA_6.JPG|thumb|ESMA.]]
1977ko abenduaren 8tik (osteguna) abenduaren 10era (larunbata), Alfredo Astizen agindupeko militar-talde batek Maiatzeko plazako amekin lotutako 12 pertsonako talde bat bahitu zuen.&lt;ref&gt;El grupo completo secuestrado estaba integrado por Azucena Villaflor de Vicenti, Esther Ballestrino de Careaga, María Ponce de Bianco (las tres fundadoras de Madres de Plaza de Mayo), las monjas Alice Domon y Léonie Duquet, y los activistas de derechos humanos Angela Auad, Remo Berardo, Horacio Elbert, José Julio Fondevilla, Eduardo Gabriel Horane, Raquel Bulit y Patricia Oviedo.&lt;/ref&gt; Besteak beste, Alice Domon, kide zuen Léonie Duquet moja frantziarra eta [[Azucena Villaflor]], Maiatzaren Plazako Amen fundatzailea, eta giza eskubideen aldeko ekintzaile argentinarra.

Gehienak, Alice Domon bezala, Buenos Aires hiriko [[San Cristóbal (Buenos Aires)|San Kristobal]] auzoko Santa Cruz elizan bahitu zituzten.

Alice ahizpa zuzenean eraman zuten Armadaren Mekanika Eskolan (ESMA) zegoen atxiloketa-zentro klandestinora, Itsas Argentinarraren kontrolpean, eta han ''Capucha'' izeneko sektorean sartu zuten. Hamar bat egun egon zen han, eta  etengabe torturatu egin zuten. ''Nunca Más'' txostenean, Maggio eta Cubas lekukoek, ESMAko bizirik atera zirenek, Aliceri buruz zekitena kontatu zuten: &lt;blockquote&gt;''Gauza bera gertatu zen Alice Domon eta Leonie Renée Duquet frantziar erlijiosoekin. Alice ahizparekin hitz egiteko aukera izan nuen, Renée ahizparekin batera ESMAko Ofizialen Kasinoko hirugarren solairura eraman baitzuten, eta han nengoen gatibu. Abenduaren 11n edo 12an gertatu zen hori. Eliza batean bahitu zutela esan zidan, desagertutakoen senideekin batera. Gero jakin nuen 13 pertsona zirela; ahizpak oso kolpatuta eta ahulduta zeuden, Alice ahizpa komunera eramateko bi guardiak eutsi behar baitzuten. Torturatu zuten galdetu nion eta baietz erantzun zidan: ohe bati  lotu zioten biluzik eta pikana gorputz osoan aplikatu zioten; gainera,  gero Kongregazioko Superiorari gutun bat idaztera behartu zutela esan zuen, frantsesez idatzi zuela tortura etengabean, eta gero argazki bat atera zietela biei, mahai baten ondoan eserita. Argazkiak torturatu zituzten leku berean atera zitzaizkien: Casino del Oficiosen zorupean. Ahizpak hamar bat egun egon ziren ESMAn, torturatuta eta galdezka. Gero, beste hamaika lagunekin batera «lekualdatu» zituzten. Barne-zurrumurruek, pertsona horiei handik azkar ateratzeak, haien hilketa adierazten zuen.''

                                                                                                             ''(Horacio Domingo Maggio-ren testigantza, Legajo 4450 zk.)''&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot; /&gt; &lt;/blockquote&gt;&lt;blockquote&gt;''10 edo 12 senide inguru erori ziren, besteak beste, Alice Domon ahizpa frantsesa. Geroago, Rennée Duquet ahizpa ere ESMAra eraman zuten, Alice ahizparen Kongregazio erlijioso berekoa. Renée ahizpa Capuchitan hartu zuen ostatu. Alice eta Renée ahizpak bortizki torturatu zituzten, lehenengoa bereziki. Haien jokabidea miresgarria izan zen. Bere min-unerik txarrenetan ere, &quot;Capucha&quot;-n zebilen Arreba Alicek bere kideen zorteaz eta ironiaren gailurrean galdetu zuen, bereziki, 'mutiko ilehoria' zela-eta. Mutiko ile hori, Fragata Astiz tenientea zen (desagertutako baten senidea zela esanez taldean infiltratu zena)... Pistolaz inguratuta, Alice ahizpak eskutitz bat idatzi behar izan zuen... Parodia hori koroatzeko, argazkiak atera zitzaizkien (bi ahizpei) ESMAren argazki-laborategian bertan, non mahai aurrean agertzen baitziren. Alice eta Renée ahizpak «lekualdatu» egin zituzten, eta haiekin batera, egoera berean bahitutako senideak.''

(Lisandro Raúl Cubasen testigantza, Legajo 6974 zk.)&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot; /&gt; &lt;/blockquote&gt;Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen nazionalitate frantsesak nazioarteko eskandalua sortu zuen, bereziki Frantziarekin. Horregatik, armadako buru eta Batzorde Militarreko kide zen Emilio Masserak bi mojak [[Montoneros]] gerrillarien erakundeak bahitu zituela simulatzeko agindu zuen. Horretarako, Domonek, torturatuta, gutun bat idatzi behar izan zion kongregazioko nagusiari. Gutun hori frantsesez idatzi zen, eta bertan Jorge Rafael Videlaren gobernuaren aurkako talde batek bahitu zituela esan zuen. Gero, orrialde horretan dagoen argazkia atera zieten: bi mojak Montonerosko bandera baten aurrean eserita zeuden, ''La Nación'' egunkariko ale bat erakusten zutela. Argazkia ESMAko Ofizialen Kasinoko zorupean atera zen, eta bi erlijiosoak torturatu izanaren zantzu nabarmenekin agertu ziren. Frantziako prentsara bidali zuten argazkia.

1977ko abenduaren 15ean, ''La Nación'' egunkariak EFE agentziaren berri bat argitaratu zuen, «''Vivas y con buena salud (Bizirik eta osasuntsu)''» izenekoa. Han zera esaten zen, Kongregazioko Ama Gaindiezinak Frantziatik zioela Léonie eta Alice ahizpak atxilotu eta «bizirik eta osasuntsu» zeudela. Argentinako Nuntzio-aren informazioa zela ere adierazi zen.&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Vivas y con buena salud|argitaletxea=La Nación, 15 de diciembre de 1977|egilea=La Nación|url=http://www.cels.org.ar/Site_cels/ejes/a_justicia/justicia_archivos/monjas_francesas/monjas_pdf/771215LaNacion.pdf|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Seguru asko, 1977ko abenduaren 17an edo 18an, bi ahizpak eta gainerako taldekideak Buenos Airesko Aireportuaren hegoaldeko muturrean dagoen aireportu militarrera eraman zituzten, Itsas Armadako hegazkin batera igo, Santa Teresitako kostaldearen parean itsasora bota eta uraren kontra talka egitean hil.

Umorezko adibide batean, estatu-terrorismoan errepresioari lotutako marinelak garai hartan &quot;''moja hegalariak''&quot; aipatzen zituzten.&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1990ean, Alfredo Astiz kapitaina betiko kartzela-zigorrera kondenatu zuen [[Paris|Parisko]] Apelazio Gorteak, Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen heriotzaren errudun gisa.&lt;ref name=&quot;Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz|argitaletxea=Clarín, 3 de abril de 2006|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2006/04/03/um/m-01170581.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Gorpuen bilaketa ==
1977ko abenduaren 20an itsasotik zetozen gorpuak agertu ziren Buenos Aireseko hondartzetan, Santa Teresita eta Tuyu Itsaso bainuetxearen parean. Gorpuak aztertu zituzten eta polizia-medikuek erregistratu zuten heriotzaren arrazoia «objektu gogorren kontrako talka, altuera handitik» izan zen, heriotzaren aurretik gertatutako hezur-haustura egiaztatuek adierazten zuen bezala.&lt;ref name=&quot;Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte|argitaletxea=Río Negro, 9 de julio de 2005|egilea=Río Negro|url=http://www.rionegro.com.ar/arch200507/09/n09a01.php|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Besterik jakin gabe, herriko agintariek berehala erabaki zuten gorpuak 'NN' gisa ehorztea Lavalle General hiriko hilerrian.

Demokrazia berrezarri ondoren, 1984an, CONADEPen eta Batzarrentzako Judizioaren ikerketaren esparruan, indusketak egin ziren Lavalle General hiriko hilerrian, eta hezur-hondakin ugari aurkitu ziren San Bernardo eta Lucila del Mar-eko hondartzetan aurkitutako hilotzetatik. Hondar horiek Batzarren aurkako epaiketan erabili eta gero 16 poltsatan gorde ziren.

Handik aurrera, desagertuei buruzko arrazoiak metatzen hasi zen Horacio Cattani epailea. Ikerketak geldiarazi zituzten ''Punto Final'' eta ''Obediencia debida'' legeak gorabehera, Cattanik 40 metro karratuko artxibo bat egitea lortu zuen 1995ean, proba horiek guztiak gordetzeko.

2003an, Lavalle General hiriko intendenteak jakinarazi zuen NN-hilobi berriak aurkitu zirela hiriko hilerrian. Cattani epaileak Argentinako Auzitegiko Antropologia Taldearekin (EAAF) indusketa berriak egiteko agindu zuen, eta bi hilobi-lerro aurkitu zituen, bata bestearen gainean. Hala, zortzi eskeleto aurkitu ziren, bost emakumezkoei zegozkienak, bi gizonezkoei zegozkienak eta bat, GL-17 gisa sailkatua, eta «seguruenik gizonezko» definitu zen.

Azterketa horien ondorioz, 1977ko abenduaren 8tik 10era bitartean bahitutako taldeko bost emakumeren gorpuzkiak aurkitu eta banatu ziren: Azucena Villaflor, [[María Ponce]], [[Esther Ballestrino]], [[Angela Auad]] eta Léonie Duquet ahizpa. Guztiak Santa Cruz elizaren lorategian lurperatu ziren.&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Oraindik ez da aurkitu Alice Domonen gorpua.

== Estatu Batuetako gobernua ezagutzea ==
[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] gobernuaren dokumentu sekretuek, 2002an desklasifikatu zirenek,  AEBetako gobernuak bazekiela frogatzen dute, 1978az geroztik, Alice Domon eta Léonie Duquet moja frantsesen eta Azucena Villaflor, Esther Ballestrino eta María Ponce Maiatzeko Plazako Amen gorpuak Bonairako hondartzetan aurkitu zituztela. Informazio hori isilpean gorde zen, eta inoiz ez zitzaion jakinarazi Argentinako gobernu demokratikoari. Datu hori Raúl Castrok, Argentinan Estatu Batuetako enbajadore zegoenak, 1978ko martxoaren 30ean Estatu Batuetako Idazkariari zuzendu zion 1978-BUENOS-02346 zk. ''Informe sobre monjas muertas'' izeneko txostena. Hitzez hitz hauxe dio dokumentuak:&lt;blockquote&gt;''1. LH Martxoak 28 Parisen bildutako historiak dioenez, abenduaren erdialdean bahitu zituzten bi moja frantsesen gorpuak (Alicia Doman eta Renee Duguet) giza eskubideen aldeko beste hamaika ekintzailerekin identifikatu zituzten Bahía Blancatik hurbil zeuden gorpuen artean. 2. Buenos Airesen duela hilabete hasi zen zurrumurruz betetzen, Rio de la Platako ahotik gertu 300-350 milia inguru Bahia Blancatik iparraldera, itsaso atlantikoan zehar ohiz kanpoko haize bortitzek hondartzara eramandako gorpuen aurkikuntzaren konstantziei buruz. (Ikus Buenos Aires 1919 kontrolerako) 3. (Ezabatuta dago atala) Zurrumurru horiek arakatzen saiatu zen. Informazio konfidentziala du: mojak Argentinako segurtasun-agenteek bahitu zituztela eta, uneren batean, Buenos Airesetik 150 milia mendebaldera dagoen Junin herrira eraman zituztela. 4. Argentinako gobernuaren iturri (babestua) baten bidez lortutako informazio konfidentziala ere badu enbaxadak: duela aste batzuk zazpi gorpu aurkitu zituzten Atlantiko hondartzan, Mar del Platatik gertu. Iturri horren arabera, gorputzak bi mojenak eta bost amarenak ziren, 1977ko abenduaren 8tik 10era desagertu zirenak. Gure iturriak berresten du segurtasun-indarretako kideek bahitu zituztela gizabanako horiek, eta terroristen eta subertsiboen aurka jardun zutela beren agintaldi zabalean. Iturriak, gainera, adierazi zuen GOAn gutxi zeudela informazio horren jakinaren gainean. 5. Iturri horrek iraganean egiazko informazioa eman du, eta arrazoiak ditugu uste izateko badakiela desagerketak zer diren. Enbaxadak bere txostena babesteko eskatu du, galdutako edo desagertutako gizabanakoei buruzko informazioa emateko baliagarria izan dela frogatu duen iturri bat arriskuan ez jartzeko. CASTRO.''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izenburua=Castro. «Documento Secreto de la Embajada de EEUU en Argentina, Nº 1978-BUENOS-02346». Estatu Batuetako Gobernua, 1978ko martxoa|url=https://foia.state.gov/documents/argentina/0000A5AF.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;

== Memoria ==
Abenduaren 8an, San Kristobaleko Santa Cruz elizan, Léonie Duquet eta Alice Domon moja frantziarren eta giza eskubideen aldeko Maiatzeko Plazako Amen taldeko  aktibisten desagertu zireneko urteurrena gogoratzen da.

== Aintzatespenak ==
* 2000. urtean, 397. Legearen bidez, Buenos Aires hiriko Legegintzaldiak &quot;''Ahizpa Alice Domon eta Ahizpa Leonie Duquet''&quot; izena eman zion Moreto, Medina eta Cajaravilla kaleen arteko bidegurutzean zegoen plazatxoari.

* 2000. urtean, Alberto Marquardt zinema-zuzendariak bere bizitzari buruzko film dokumental bat egin zuen: ''Yo, Sor Alice'', produkzio argentinar-frantsesekoa.&lt;ref name=&quot;Yo, Sor Alice&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Yo, Sor Alice, Argentina-Francia, 2000|argitaletxea=Cineismo|egilea=Cineismo|url=http://www.cineismo.com/criticas/yo-sor-alice.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;
* Parisen ''Alice Domon eta Leonie Duquet'' kalea dago.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;300&quot;&gt;
Fitxategi:Plaque Rue Alice Domon Léonie Duquet - Paris XIII (FR75) - 2021-06-07 - 1.jpg|Alice Domon eta Léonie Duquet kaleko plaka, Paris
Fitxategi:P1030191 Paris XIII rue Alice Domon et Léonie Duguet rwk.JPG|Alice Domon eta Léonie Duquet kalea, Paris
&lt;/gallery&gt;


== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==

* Goñi, Uki: El Infiltrado: La verdad de Alfredo Astiz, Editorial Sudamericana, Buenos Aires, 1996.

== Ikus gainera ==
* [[Leonie Duquet]]
* [[Azucena Villaflor|Azucena Villaflo]]&lt;nowiki/&gt;r
* [[María Ponce]]
* [[Esther Ballestrino]]
* [[Angela Auad]] 
* [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa nazionaleko prozesua]]

== Kanpo estekak ==

* [https://web.archive.org/web/20061008125847/http://www.elortiba.org/sm8.html Léonie eta Alice: moja frantsesak, Olga Wornaten eskutik, Mujeres de Dios]

{{Bizialdia|1937ko|1977ko|Domon, Alice}}

[[Kategoria:Frantziarrak]]
[[Kategoria:Hildako gizabanakoak]]
[[Kategoria:Ordena eta kongregazio erromatar katolikoetako monjeak]]</text>
      <sha1>p3fu0z3zalqxfxtzxf0mo584t2lufvt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005963</id>
      <parentid>9005962</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:27:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>jaiotze data osatu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17148" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Alice Domon''' [[Charquemont|(Charquemont]], Doubs, [[Frantzia]], [[1937|1937ko]] [[Irailaren 23|irailaren 23a]] - [[Argentinako itsasoa]], [[Ozeano Atlantikoa]][[1977|, 1977ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a (edo 17a)]]), [[Argentina|Argentinako]] [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa Nazionaleko Prozesua]] (1976-1983) izeneko diktadura militarrean atxilotutako eta desagertutako [[moja]] katoliko frantziarra izan zen. Alice Domon desagertu eta hiltzearen kasua [[Léonie Duquet]] kongregazio-lagunarenarekin lotuta dago, eta bien kasua mundu osoan «moja frantziar»ena izenarekin ezagutzen da.

== Bizitza ==
Alice Domon Charquemont-en jaio zen, Doubs eskualdean, Frantzian. Gaztetatik [[Paris|Parisko]] Misio Atzerritarren Kongregaziora sartu zen (Société des missions etrangères), eta 1967an Argentinara bidali zuen. Hurlingham eta Moronen kokatu zen, [[Buenos Aires|Buenos Aireseko]] industria-lerroan, eta premia bereziak zituzten pertsonei katekesia ematen aritu zen.

Ismael Calcagno apaizak, [[Jorge Rafael Videla|Jorge Rafael Videlaren]] lehengusu politikoa zenak, zuzendutako taldeko kide izan zen Domon. Bahitu eta hil zuten unean Diktadore zegoen. Léonie Duquet ere hantxe zegoen esleituta, eta harekin adiskidetasun sakona ezarri zuen. Paradoxikoki, Léonie Duquetek eta Alice Domonek Videla ezagutu zuten, Alexandro semearentzako laguntza eske jo baitzuen. Alexandro Alice eta Léonie ahizpek Morongo Karitatearen Etxean zaindu, erakutsi eta katekizatu zuten haur ezindua izan zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=9789500719551: DICTADOR, EL - IberLibro - Seoane, Maria: 950071955X|hizkuntza=es|url=https://www.iberlibro.com/9789500719551/DICTADOR-Seoane-Maria-950071955X/plp|aldizkaria=www.iberlibro.com|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;

Alice Domonek miseria-hiribilduetako biztanleekin lan egin zuen, etxebizitza prekarioen konplexu informal handiekin. 1971n Corrientesera joan zen Nekazari Ligak antolatzen laguntzeko, kotoi-ekoizle txikiak antolatuz.

1976ko martxoaren 24ko kolpe militarra gertatu eta [[Estatu terrorismo|estatu-terrorismoan]] oinarritutako erregimen bat ezarri zenean, Alicek [[Giza eskubideak|giza eskubideen]] erakundeetan aktiboki parte hartzeko erabakia hartu zuen. Handik itzuli zenean, Léonie Duquetek  eman zion ostatu etxean.

1977ko abenduan, Alice eta Léonie ahizpek, [[Maiatzaren Plazako Amak|Maiatzeko Plazako Amekin]] eta giza eskubideen aldeko beste ekintzaile batzuekin, desagertutakoen izenarekin eskaera bat prestatu zuten, eta Gobernuari  desagertutakoen berri emateko eskatu zioten. Eskatutakoa ''La Nación'' egunkarian argitaratu zen 1977ko abenduaren 10ean, hura desagertu zen egunean bertan. Sinatzaileen artean 'Gustavo Niño' izena dago, izen faltsua, Itsas Armadako [[Alfredo Astiz]]  kapitainak Maiatzeko Plazako Amen taldean sartzeko erabili zuen izena baitzen.&lt;ref name=&quot;In memorian de Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=In memorian de Léonie Duquet|argitaletxea=La Vaca, 27 de septiembre de 2005|egilea=La Vaca|url=http://www.lavaca.org/seccion/actualidad/0/286.shtml|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Desagerpena, bahiketa, tortura eta hilketa ==
[[Fitxategi:ESMA_6.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/ESMA_6.JPG/220px-ESMA_6.JPG|thumb|ESMA.]]
1977ko abenduaren 8tik (osteguna) abenduaren 10era (larunbata), Alfredo Astizen agindupeko militar-talde batek Maiatzeko plazako amekin lotutako 12 pertsonako talde bat bahitu zuen.&lt;ref&gt;El grupo completo secuestrado estaba integrado por Azucena Villaflor de Vicenti, Esther Ballestrino de Careaga, María Ponce de Bianco (las tres fundadoras de Madres de Plaza de Mayo), las monjas Alice Domon y Léonie Duquet, y los activistas de derechos humanos Angela Auad, Remo Berardo, Horacio Elbert, José Julio Fondevilla, Eduardo Gabriel Horane, Raquel Bulit y Patricia Oviedo.&lt;/ref&gt; Besteak beste, Alice Domon, kide zuen Léonie Duquet moja frantziarra eta [[Azucena Villaflor]], Maiatzaren Plazako Amen fundatzailea, eta giza eskubideen aldeko ekintzaile argentinarra.

Gehienak, Alice Domon bezala, Buenos Aires hiriko [[San Cristóbal (Buenos Aires)|San Kristobal]] auzoko Santa Cruz elizan bahitu zituzten.

Alice ahizpa zuzenean eraman zuten Armadaren Mekanika Eskolan (ESMA) zegoen atxiloketa-zentro klandestinora, Itsas Argentinarraren kontrolpean, eta han ''Capucha'' izeneko sektorean sartu zuten. Hamar bat egun egon zen han, eta  etengabe torturatu egin zuten. ''Nunca Más'' txostenean, Maggio eta Cubas lekukoek, ESMAko bizirik atera zirenek, Aliceri buruz zekitena kontatu zuten: &lt;blockquote&gt;''Gauza bera gertatu zen Alice Domon eta Leonie Renée Duquet frantziar erlijiosoekin. Alice ahizparekin hitz egiteko aukera izan nuen, Renée ahizparekin batera ESMAko Ofizialen Kasinoko hirugarren solairura eraman baitzuten, eta han nengoen gatibu. Abenduaren 11n edo 12an gertatu zen hori. Eliza batean bahitu zutela esan zidan, desagertutakoen senideekin batera. Gero jakin nuen 13 pertsona zirela; ahizpak oso kolpatuta eta ahulduta zeuden, Alice ahizpa komunera eramateko bi guardiak eutsi behar baitzuten. Torturatu zuten galdetu nion eta baietz erantzun zidan: ohe bati  lotu zioten biluzik eta pikana gorputz osoan aplikatu zioten; gainera,  gero Kongregazioko Superiorari gutun bat idaztera behartu zutela esan zuen, frantsesez idatzi zuela tortura etengabean, eta gero argazki bat atera zietela biei, mahai baten ondoan eserita. Argazkiak torturatu zituzten leku berean atera zitzaizkien: Casino del Oficiosen zorupean. Ahizpak hamar bat egun egon ziren ESMAn, torturatuta eta galdezka. Gero, beste hamaika lagunekin batera «lekualdatu» zituzten. Barne-zurrumurruek, pertsona horiei handik azkar ateratzeak, haien hilketa adierazten zuen.''

                                                                                                             ''(Horacio Domingo Maggio-ren testigantza, Legajo 4450 zk.)''&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot; /&gt; &lt;/blockquote&gt;&lt;blockquote&gt;''10 edo 12 senide inguru erori ziren, besteak beste, Alice Domon ahizpa frantsesa. Geroago, Rennée Duquet ahizpa ere ESMAra eraman zuten, Alice ahizparen Kongregazio erlijioso berekoa. Renée ahizpa Capuchitan hartu zuen ostatu. Alice eta Renée ahizpak bortizki torturatu zituzten, lehenengoa bereziki. Haien jokabidea miresgarria izan zen. Bere min-unerik txarrenetan ere, &quot;Capucha&quot;-n zebilen Arreba Alicek bere kideen zorteaz eta ironiaren gailurrean galdetu zuen, bereziki, 'mutiko ilehoria' zela-eta. Mutiko ile hori, Fragata Astiz tenientea zen (desagertutako baten senidea zela esanez taldean infiltratu zena)... Pistolaz inguratuta, Alice ahizpak eskutitz bat idatzi behar izan zuen... Parodia hori koroatzeko, argazkiak atera zitzaizkien (bi ahizpei) ESMAren argazki-laborategian bertan, non mahai aurrean agertzen baitziren. Alice eta Renée ahizpak «lekualdatu» egin zituzten, eta haiekin batera, egoera berean bahitutako senideak.''

(Lisandro Raúl Cubasen testigantza, Legajo 6974 zk.)&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot; /&gt; &lt;/blockquote&gt;Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen nazionalitate frantsesak nazioarteko eskandalua sortu zuen, bereziki Frantziarekin. Horregatik, armadako buru eta Batzorde Militarreko kide zen Emilio Masserak bi mojak [[Montoneros]] gerrillarien erakundeak bahitu zituela simulatzeko agindu zuen. Horretarako, Domonek, torturatuta, gutun bat idatzi behar izan zion kongregazioko nagusiari. Gutun hori frantsesez idatzi zen, eta bertan Jorge Rafael Videlaren gobernuaren aurkako talde batek bahitu zituela esan zuen. Gero, orrialde horretan dagoen argazkia atera zieten: bi mojak Montonerosko bandera baten aurrean eserita zeuden, ''La Nación'' egunkariko ale bat erakusten zutela. Argazkia ESMAko Ofizialen Kasinoko zorupean atera zen, eta bi erlijiosoak torturatu izanaren zantzu nabarmenekin agertu ziren. Frantziako prentsara bidali zuten argazkia.

1977ko abenduaren 15ean, ''La Nación'' egunkariak EFE agentziaren berri bat argitaratu zuen, «''Vivas y con buena salud (Bizirik eta osasuntsu)''» izenekoa. Han zera esaten zen, Kongregazioko Ama Gaindiezinak Frantziatik zioela Léonie eta Alice ahizpak atxilotu eta «bizirik eta osasuntsu» zeudela. Argentinako Nuntzio-aren informazioa zela ere adierazi zen.&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Vivas y con buena salud|argitaletxea=La Nación, 15 de diciembre de 1977|egilea=La Nación|url=http://www.cels.org.ar/Site_cels/ejes/a_justicia/justicia_archivos/monjas_francesas/monjas_pdf/771215LaNacion.pdf|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Seguru asko, 1977ko abenduaren 17an edo 18an, bi ahizpak eta gainerako taldekideak Buenos Airesko Aireportuaren hegoaldeko muturrean dagoen aireportu militarrera eraman zituzten, Itsas Armadako hegazkin batera igo, Santa Teresitako kostaldearen parean itsasora bota eta uraren kontra talka egitean hil.

Umorezko adibide batean, estatu-terrorismoan errepresioari lotutako marinelak garai hartan &quot;''moja hegalariak''&quot; aipatzen zituzten.&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1990ean, Alfredo Astiz kapitaina betiko kartzela-zigorrera kondenatu zuen [[Paris|Parisko]] Apelazio Gorteak, Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen heriotzaren errudun gisa.&lt;ref name=&quot;Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz|argitaletxea=Clarín, 3 de abril de 2006|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2006/04/03/um/m-01170581.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Gorpuen bilaketa ==
1977ko abenduaren 20an itsasotik zetozen gorpuak agertu ziren Buenos Aireseko hondartzetan, Santa Teresita eta Tuyu Itsaso bainuetxearen parean. Gorpuak aztertu zituzten eta polizia-medikuek erregistratu zuten heriotzaren arrazoia «objektu gogorren kontrako talka, altuera handitik» izan zen, heriotzaren aurretik gertatutako hezur-haustura egiaztatuek adierazten zuen bezala.&lt;ref name=&quot;Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte|argitaletxea=Río Negro, 9 de julio de 2005|egilea=Río Negro|url=http://www.rionegro.com.ar/arch200507/09/n09a01.php|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Besterik jakin gabe, herriko agintariek berehala erabaki zuten gorpuak 'NN' gisa ehorztea Lavalle General hiriko hilerrian.

Demokrazia berrezarri ondoren, 1984an, CONADEPen eta Batzarrentzako Judizioaren ikerketaren esparruan, indusketak egin ziren Lavalle General hiriko hilerrian, eta hezur-hondakin ugari aurkitu ziren San Bernardo eta Lucila del Mar-eko hondartzetan aurkitutako hilotzetatik. Hondar horiek Batzarren aurkako epaiketan erabili eta gero 16 poltsatan gorde ziren.

Handik aurrera, desagertuei buruzko arrazoiak metatzen hasi zen Horacio Cattani epailea. Ikerketak geldiarazi zituzten ''Punto Final'' eta ''Obediencia debida'' legeak gorabehera, Cattanik 40 metro karratuko artxibo bat egitea lortu zuen 1995ean, proba horiek guztiak gordetzeko.

2003an, Lavalle General hiriko intendenteak jakinarazi zuen NN-hilobi berriak aurkitu zirela hiriko hilerrian. Cattani epaileak Argentinako Auzitegiko Antropologia Taldearekin (EAAF) indusketa berriak egiteko agindu zuen, eta bi hilobi-lerro aurkitu zituen, bata bestearen gainean. Hala, zortzi eskeleto aurkitu ziren, bost emakumezkoei zegozkienak, bi gizonezkoei zegozkienak eta bat, GL-17 gisa sailkatua, eta «seguruenik gizonezko» definitu zen.

Azterketa horien ondorioz, 1977ko abenduaren 8tik 10era bitartean bahitutako taldeko bost emakumeren gorpuzkiak aurkitu eta banatu ziren: Azucena Villaflor, [[María Ponce]], [[Esther Ballestrino]], [[Angela Auad]] eta Léonie Duquet ahizpa. Guztiak Santa Cruz elizaren lorategian lurperatu ziren.&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Oraindik ez da aurkitu Alice Domonen gorpua.

== Estatu Batuetako gobernua ezagutzea ==
[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] gobernuaren dokumentu sekretuek, 2002an desklasifikatu zirenek,  AEBetako gobernuak bazekiela frogatzen dute, 1978az geroztik, Alice Domon eta Léonie Duquet moja frantsesen eta Azucena Villaflor, Esther Ballestrino eta María Ponce Maiatzeko Plazako Amen gorpuak Bonairako hondartzetan aurkitu zituztela. Informazio hori isilpean gorde zen, eta inoiz ez zitzaion jakinarazi Argentinako gobernu demokratikoari. Datu hori Raúl Castrok, Argentinan Estatu Batuetako enbajadore zegoenak, 1978ko martxoaren 30ean Estatu Batuetako Idazkariari zuzendu zion 1978-BUENOS-02346 zk. ''Informe sobre monjas muertas'' izeneko txostena. Hitzez hitz hauxe dio dokumentuak:&lt;blockquote&gt;''1. LH Martxoak 28 Parisen bildutako historiak dioenez, abenduaren erdialdean bahitu zituzten bi moja frantsesen gorpuak (Alicia Doman eta Renee Duguet) giza eskubideen aldeko beste hamaika ekintzailerekin identifikatu zituzten Bahía Blancatik hurbil zeuden gorpuen artean. 2. Buenos Airesen duela hilabete hasi zen zurrumurruz betetzen, Rio de la Platako ahotik gertu 300-350 milia inguru Bahia Blancatik iparraldera, itsaso atlantikoan zehar ohiz kanpoko haize bortitzek hondartzara eramandako gorpuen aurkikuntzaren konstantziei buruz. (Ikus Buenos Aires 1919 kontrolerako) 3. (Ezabatuta dago atala) Zurrumurru horiek arakatzen saiatu zen. Informazio konfidentziala du: mojak Argentinako segurtasun-agenteek bahitu zituztela eta, uneren batean, Buenos Airesetik 150 milia mendebaldera dagoen Junin herrira eraman zituztela. 4. Argentinako gobernuaren iturri (babestua) baten bidez lortutako informazio konfidentziala ere badu enbaxadak: duela aste batzuk zazpi gorpu aurkitu zituzten Atlantiko hondartzan, Mar del Platatik gertu. Iturri horren arabera, gorputzak bi mojenak eta bost amarenak ziren, 1977ko abenduaren 8tik 10era desagertu zirenak. Gure iturriak berresten du segurtasun-indarretako kideek bahitu zituztela gizabanako horiek, eta terroristen eta subertsiboen aurka jardun zutela beren agintaldi zabalean. Iturriak, gainera, adierazi zuen GOAn gutxi zeudela informazio horren jakinaren gainean. 5. Iturri horrek iraganean egiazko informazioa eman du, eta arrazoiak ditugu uste izateko badakiela desagerketak zer diren. Enbaxadak bere txostena babesteko eskatu du, galdutako edo desagertutako gizabanakoei buruzko informazioa emateko baliagarria izan dela frogatu duen iturri bat arriskuan ez jartzeko. CASTRO.''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izenburua=Castro. «Documento Secreto de la Embajada de EEUU en Argentina, Nº 1978-BUENOS-02346». Estatu Batuetako Gobernua, 1978ko martxoa|url=https://foia.state.gov/documents/argentina/0000A5AF.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;

== Memoria ==
Abenduaren 8an, San Kristobaleko Santa Cruz elizan, Léonie Duquet eta Alice Domon moja frantziarren eta giza eskubideen aldeko Maiatzeko Plazako Amen taldeko  aktibisten desagertu zireneko urteurrena gogoratzen da.

== Aintzatespenak ==
* 2000. urtean, 397. Legearen bidez, Buenos Aires hiriko Legegintzaldiak &quot;''Ahizpa Alice Domon eta Ahizpa Leonie Duquet''&quot; izena eman zion Moreto, Medina eta Cajaravilla kaleen arteko bidegurutzean zegoen plazatxoari.

* 2000. urtean, Alberto Marquardt zinema-zuzendariak bere bizitzari buruzko film dokumental bat egin zuen: ''Yo, Sor Alice'', produkzio argentinar-frantsesekoa.&lt;ref name=&quot;Yo, Sor Alice&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Yo, Sor Alice, Argentina-Francia, 2000|argitaletxea=Cineismo|egilea=Cineismo|url=http://www.cineismo.com/criticas/yo-sor-alice.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;
* Parisen ''Alice Domon eta Leonie Duquet'' kalea dago.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;300&quot;&gt;
Fitxategi:Plaque Rue Alice Domon Léonie Duquet - Paris XIII (FR75) - 2021-06-07 - 1.jpg|Alice Domon eta Léonie Duquet kaleko plaka, Paris
Fitxategi:P1030191 Paris XIII rue Alice Domon et Léonie Duguet rwk.JPG|Alice Domon eta Léonie Duquet kalea, Paris
&lt;/gallery&gt;


== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==

* Goñi, Uki: El Infiltrado: La verdad de Alfredo Astiz, Editorial Sudamericana, Buenos Aires, 1996.

== Ikus gainera ==
* [[Leonie Duquet]]
* [[Azucena Villaflor|Azucena Villaflo]]&lt;nowiki/&gt;r
* [[María Ponce]]
* [[Esther Ballestrino]]
* [[Angela Auad]] 
* [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa nazionaleko prozesua]]

== Kanpo estekak ==

* [https://web.archive.org/web/20061008125847/http://www.elortiba.org/sm8.html Léonie eta Alice: moja frantsesak, Olga Wornaten eskutik, Mujeres de Dios]

{{Bizialdia|1937ko|1977ko|Domon, Alice}}

[[Kategoria:Frantziarrak]]
[[Kategoria:Hildako gizabanakoak]]
[[Kategoria:Ordena eta kongregazio erromatar katolikoetako monjeak]]</text>
      <sha1>epjzsa55fkdsznupaegvafwm9kmp169</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005965</id>
      <parentid>9005963</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:32:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>argazki oina jarri</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17234" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa
|irudi oina = Alice Domon (ezkerrean) eta Léonie Duquet (eskuinean) ESMAn atxilotuak
}}
'''Alice Domon''' [[Charquemont|(Charquemont]], Doubs, [[Frantzia]], [[1937|1937ko]] [[Irailaren 23|irailaren 23a]] - [[Argentinako itsasoa]], [[Ozeano Atlantikoa]][[1977|, 1977ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a (edo 17a)]]), [[Argentina|Argentinako]] [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa Nazionaleko Prozesua]] (1976-1983) izeneko diktadura militarrean atxilotutako eta desagertutako [[moja]] katoliko frantziarra izan zen. Alice Domon desagertu eta hiltzearen kasua [[Léonie Duquet]] kongregazio-lagunarenarekin lotuta dago, eta bien kasua mundu osoan «moja frantziar»ena izenarekin ezagutzen da.

== Bizitza ==
Alice Domon Charquemont-en jaio zen, Doubs eskualdean, Frantzian. Gaztetatik [[Paris|Parisko]] Misio Atzerritarren Kongregaziora sartu zen (Société des missions etrangères), eta 1967an Argentinara bidali zuen. Hurlingham eta Moronen kokatu zen, [[Buenos Aires|Buenos Aireseko]] industria-lerroan, eta premia bereziak zituzten pertsonei katekesia ematen aritu zen.

Ismael Calcagno apaizak, [[Jorge Rafael Videla|Jorge Rafael Videlaren]] lehengusu politikoa zenak, zuzendutako taldeko kide izan zen Domon. Bahitu eta hil zuten unean Diktadore zegoen. Léonie Duquet ere hantxe zegoen esleituta, eta harekin adiskidetasun sakona ezarri zuen. Paradoxikoki, Léonie Duquetek eta Alice Domonek Videla ezagutu zuten, Alexandro semearentzako laguntza eske jo baitzuen. Alexandro Alice eta Léonie ahizpek Morongo Karitatearen Etxean zaindu, erakutsi eta katekizatu zuten haur ezindua izan zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=9789500719551: DICTADOR, EL - IberLibro - Seoane, Maria: 950071955X|hizkuntza=es|url=https://www.iberlibro.com/9789500719551/DICTADOR-Seoane-Maria-950071955X/plp|aldizkaria=www.iberlibro.com|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;

Alice Domonek miseria-hiribilduetako biztanleekin lan egin zuen, etxebizitza prekarioen konplexu informal handiekin. 1971n Corrientesera joan zen Nekazari Ligak antolatzen laguntzeko, kotoi-ekoizle txikiak antolatuz.

1976ko martxoaren 24ko kolpe militarra gertatu eta [[Estatu terrorismo|estatu-terrorismoan]] oinarritutako erregimen bat ezarri zenean, Alicek [[Giza eskubideak|giza eskubideen]] erakundeetan aktiboki parte hartzeko erabakia hartu zuen. Handik itzuli zenean, Léonie Duquetek  eman zion ostatu etxean.

1977ko abenduan, Alice eta Léonie ahizpek, [[Maiatzaren Plazako Amak|Maiatzeko Plazako Amekin]] eta giza eskubideen aldeko beste ekintzaile batzuekin, desagertutakoen izenarekin eskaera bat prestatu zuten, eta Gobernuari  desagertutakoen berri emateko eskatu zioten. Eskatutakoa ''La Nación'' egunkarian argitaratu zen 1977ko abenduaren 10ean, hura desagertu zen egunean bertan. Sinatzaileen artean 'Gustavo Niño' izena dago, izen faltsua, Itsas Armadako [[Alfredo Astiz]]  kapitainak Maiatzeko Plazako Amen taldean sartzeko erabili zuen izena baitzen.&lt;ref name=&quot;In memorian de Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=In memorian de Léonie Duquet|argitaletxea=La Vaca, 27 de septiembre de 2005|egilea=La Vaca|url=http://www.lavaca.org/seccion/actualidad/0/286.shtml|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Desagerpena, bahiketa, tortura eta hilketa ==
[[Fitxategi:ESMA_6.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/ESMA_6.JPG/220px-ESMA_6.JPG|thumb|ESMA.]]
1977ko abenduaren 8tik (osteguna) abenduaren 10era (larunbata), Alfredo Astizen agindupeko militar-talde batek Maiatzeko plazako amekin lotutako 12 pertsonako talde bat bahitu zuen.&lt;ref&gt;El grupo completo secuestrado estaba integrado por Azucena Villaflor de Vicenti, Esther Ballestrino de Careaga, María Ponce de Bianco (las tres fundadoras de Madres de Plaza de Mayo), las monjas Alice Domon y Léonie Duquet, y los activistas de derechos humanos Angela Auad, Remo Berardo, Horacio Elbert, José Julio Fondevilla, Eduardo Gabriel Horane, Raquel Bulit y Patricia Oviedo.&lt;/ref&gt; Besteak beste, Alice Domon, kide zuen Léonie Duquet moja frantziarra eta [[Azucena Villaflor]], Maiatzaren Plazako Amen fundatzailea, eta giza eskubideen aldeko ekintzaile argentinarra.

Gehienak, Alice Domon bezala, Buenos Aires hiriko [[San Cristóbal (Buenos Aires)|San Kristobal]] auzoko Santa Cruz elizan bahitu zituzten.

Alice ahizpa zuzenean eraman zuten Armadaren Mekanika Eskolan (ESMA) zegoen atxiloketa-zentro klandestinora, Itsas Argentinarraren kontrolpean, eta han ''Capucha'' izeneko sektorean sartu zuten. Hamar bat egun egon zen han, eta  etengabe torturatu egin zuten. ''Nunca Más'' txostenean, Maggio eta Cubas lekukoek, ESMAko bizirik atera zirenek, Aliceri buruz zekitena kontatu zuten: &lt;blockquote&gt;''Gauza bera gertatu zen Alice Domon eta Leonie Renée Duquet frantziar erlijiosoekin. Alice ahizparekin hitz egiteko aukera izan nuen, Renée ahizparekin batera ESMAko Ofizialen Kasinoko hirugarren solairura eraman baitzuten, eta han nengoen gatibu. Abenduaren 11n edo 12an gertatu zen hori. Eliza batean bahitu zutela esan zidan, desagertutakoen senideekin batera. Gero jakin nuen 13 pertsona zirela; ahizpak oso kolpatuta eta ahulduta zeuden, Alice ahizpa komunera eramateko bi guardiak eutsi behar baitzuten. Torturatu zuten galdetu nion eta baietz erantzun zidan: ohe bati  lotu zioten biluzik eta pikana gorputz osoan aplikatu zioten; gainera,  gero Kongregazioko Superiorari gutun bat idaztera behartu zutela esan zuen, frantsesez idatzi zuela tortura etengabean, eta gero argazki bat atera zietela biei, mahai baten ondoan eserita. Argazkiak torturatu zituzten leku berean atera zitzaizkien: Casino del Oficiosen zorupean. Ahizpak hamar bat egun egon ziren ESMAn, torturatuta eta galdezka. Gero, beste hamaika lagunekin batera «lekualdatu» zituzten. Barne-zurrumurruek, pertsona horiei handik azkar ateratzeak, haien hilketa adierazten zuen.''

                                                                                                             ''(Horacio Domingo Maggio-ren testigantza, Legajo 4450 zk.)''&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot; /&gt; &lt;/blockquote&gt;&lt;blockquote&gt;''10 edo 12 senide inguru erori ziren, besteak beste, Alice Domon ahizpa frantsesa. Geroago, Rennée Duquet ahizpa ere ESMAra eraman zuten, Alice ahizparen Kongregazio erlijioso berekoa. Renée ahizpa Capuchitan hartu zuen ostatu. Alice eta Renée ahizpak bortizki torturatu zituzten, lehenengoa bereziki. Haien jokabidea miresgarria izan zen. Bere min-unerik txarrenetan ere, &quot;Capucha&quot;-n zebilen Arreba Alicek bere kideen zorteaz eta ironiaren gailurrean galdetu zuen, bereziki, 'mutiko ilehoria' zela-eta. Mutiko ile hori, Fragata Astiz tenientea zen (desagertutako baten senidea zela esanez taldean infiltratu zena)... Pistolaz inguratuta, Alice ahizpak eskutitz bat idatzi behar izan zuen... Parodia hori koroatzeko, argazkiak atera zitzaizkien (bi ahizpei) ESMAren argazki-laborategian bertan, non mahai aurrean agertzen baitziren. Alice eta Renée ahizpak «lekualdatu» egin zituzten, eta haiekin batera, egoera berean bahitutako senideak.''

(Lisandro Raúl Cubasen testigantza, Legajo 6974 zk.)&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot; /&gt; &lt;/blockquote&gt;Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen nazionalitate frantsesak nazioarteko eskandalua sortu zuen, bereziki Frantziarekin. Horregatik, armadako buru eta Batzorde Militarreko kide zen Emilio Masserak bi mojak [[Montoneros]] gerrillarien erakundeak bahitu zituela simulatzeko agindu zuen. Horretarako, Domonek, torturatuta, gutun bat idatzi behar izan zion kongregazioko nagusiari. Gutun hori frantsesez idatzi zen, eta bertan Jorge Rafael Videlaren gobernuaren aurkako talde batek bahitu zituela esan zuen. Gero, orrialde horretan dagoen argazkia atera zieten: bi mojak Montonerosko bandera baten aurrean eserita zeuden, ''La Nación'' egunkariko ale bat erakusten zutela. Argazkia ESMAko Ofizialen Kasinoko zorupean atera zen, eta bi erlijiosoak torturatu izanaren zantzu nabarmenekin agertu ziren. Frantziako prentsara bidali zuten argazkia.

1977ko abenduaren 15ean, ''La Nación'' egunkariak EFE agentziaren berri bat argitaratu zuen, «''Vivas y con buena salud (Bizirik eta osasuntsu)''» izenekoa. Han zera esaten zen, Kongregazioko Ama Gaindiezinak Frantziatik zioela Léonie eta Alice ahizpak atxilotu eta «bizirik eta osasuntsu» zeudela. Argentinako Nuntzio-aren informazioa zela ere adierazi zen.&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Vivas y con buena salud|argitaletxea=La Nación, 15 de diciembre de 1977|egilea=La Nación|url=http://www.cels.org.ar/Site_cels/ejes/a_justicia/justicia_archivos/monjas_francesas/monjas_pdf/771215LaNacion.pdf|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Seguru asko, 1977ko abenduaren 17an edo 18an, bi ahizpak eta gainerako taldekideak Buenos Airesko Aireportuaren hegoaldeko muturrean dagoen aireportu militarrera eraman zituzten, Itsas Armadako hegazkin batera igo, Santa Teresitako kostaldearen parean itsasora bota eta uraren kontra talka egitean hil.

Umorezko adibide batean, estatu-terrorismoan errepresioari lotutako marinelak garai hartan &quot;''moja hegalariak''&quot; aipatzen zituzten.&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1990ean, Alfredo Astiz kapitaina betiko kartzela-zigorrera kondenatu zuen [[Paris|Parisko]] Apelazio Gorteak, Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen heriotzaren errudun gisa.&lt;ref name=&quot;Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz|argitaletxea=Clarín, 3 de abril de 2006|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2006/04/03/um/m-01170581.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Gorpuen bilaketa ==
1977ko abenduaren 20an itsasotik zetozen gorpuak agertu ziren Buenos Aireseko hondartzetan, Santa Teresita eta Tuyu Itsaso bainuetxearen parean. Gorpuak aztertu zituzten eta polizia-medikuek erregistratu zuten heriotzaren arrazoia «objektu gogorren kontrako talka, altuera handitik» izan zen, heriotzaren aurretik gertatutako hezur-haustura egiaztatuek adierazten zuen bezala.&lt;ref name=&quot;Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte|argitaletxea=Río Negro, 9 de julio de 2005|egilea=Río Negro|url=http://www.rionegro.com.ar/arch200507/09/n09a01.php|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Besterik jakin gabe, herriko agintariek berehala erabaki zuten gorpuak 'NN' gisa ehorztea Lavalle General hiriko hilerrian.

Demokrazia berrezarri ondoren, 1984an, CONADEPen eta Batzarrentzako Judizioaren ikerketaren esparruan, indusketak egin ziren Lavalle General hiriko hilerrian, eta hezur-hondakin ugari aurkitu ziren San Bernardo eta Lucila del Mar-eko hondartzetan aurkitutako hilotzetatik. Hondar horiek Batzarren aurkako epaiketan erabili eta gero 16 poltsatan gorde ziren.

Handik aurrera, desagertuei buruzko arrazoiak metatzen hasi zen Horacio Cattani epailea. Ikerketak geldiarazi zituzten ''Punto Final'' eta ''Obediencia debida'' legeak gorabehera, Cattanik 40 metro karratuko artxibo bat egitea lortu zuen 1995ean, proba horiek guztiak gordetzeko.

2003an, Lavalle General hiriko intendenteak jakinarazi zuen NN-hilobi berriak aurkitu zirela hiriko hilerrian. Cattani epaileak Argentinako Auzitegiko Antropologia Taldearekin (EAAF) indusketa berriak egiteko agindu zuen, eta bi hilobi-lerro aurkitu zituen, bata bestearen gainean. Hala, zortzi eskeleto aurkitu ziren, bost emakumezkoei zegozkienak, bi gizonezkoei zegozkienak eta bat, GL-17 gisa sailkatua, eta «seguruenik gizonezko» definitu zen.

Azterketa horien ondorioz, 1977ko abenduaren 8tik 10era bitartean bahitutako taldeko bost emakumeren gorpuzkiak aurkitu eta banatu ziren: Azucena Villaflor, [[María Ponce]], [[Esther Ballestrino]], [[Angela Auad]] eta Léonie Duquet ahizpa. Guztiak Santa Cruz elizaren lorategian lurperatu ziren.&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Oraindik ez da aurkitu Alice Domonen gorpua.

== Estatu Batuetako gobernua ezagutzea ==
[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] gobernuaren dokumentu sekretuek, 2002an desklasifikatu zirenek,  AEBetako gobernuak bazekiela frogatzen dute, 1978az geroztik, Alice Domon eta Léonie Duquet moja frantsesen eta Azucena Villaflor, Esther Ballestrino eta María Ponce Maiatzeko Plazako Amen gorpuak Bonairako hondartzetan aurkitu zituztela. Informazio hori isilpean gorde zen, eta inoiz ez zitzaion jakinarazi Argentinako gobernu demokratikoari. Datu hori Raúl Castrok, Argentinan Estatu Batuetako enbajadore zegoenak, 1978ko martxoaren 30ean Estatu Batuetako Idazkariari zuzendu zion 1978-BUENOS-02346 zk. ''Informe sobre monjas muertas'' izeneko txostena. Hitzez hitz hauxe dio dokumentuak:&lt;blockquote&gt;''1. LH Martxoak 28 Parisen bildutako historiak dioenez, abenduaren erdialdean bahitu zituzten bi moja frantsesen gorpuak (Alicia Doman eta Renee Duguet) giza eskubideen aldeko beste hamaika ekintzailerekin identifikatu zituzten Bahía Blancatik hurbil zeuden gorpuen artean. 2. Buenos Airesen duela hilabete hasi zen zurrumurruz betetzen, Rio de la Platako ahotik gertu 300-350 milia inguru Bahia Blancatik iparraldera, itsaso atlantikoan zehar ohiz kanpoko haize bortitzek hondartzara eramandako gorpuen aurkikuntzaren konstantziei buruz. (Ikus Buenos Aires 1919 kontrolerako) 3. (Ezabatuta dago atala) Zurrumurru horiek arakatzen saiatu zen. Informazio konfidentziala du: mojak Argentinako segurtasun-agenteek bahitu zituztela eta, uneren batean, Buenos Airesetik 150 milia mendebaldera dagoen Junin herrira eraman zituztela. 4. Argentinako gobernuaren iturri (babestua) baten bidez lortutako informazio konfidentziala ere badu enbaxadak: duela aste batzuk zazpi gorpu aurkitu zituzten Atlantiko hondartzan, Mar del Platatik gertu. Iturri horren arabera, gorputzak bi mojenak eta bost amarenak ziren, 1977ko abenduaren 8tik 10era desagertu zirenak. Gure iturriak berresten du segurtasun-indarretako kideek bahitu zituztela gizabanako horiek, eta terroristen eta subertsiboen aurka jardun zutela beren agintaldi zabalean. Iturriak, gainera, adierazi zuen GOAn gutxi zeudela informazio horren jakinaren gainean. 5. Iturri horrek iraganean egiazko informazioa eman du, eta arrazoiak ditugu uste izateko badakiela desagerketak zer diren. Enbaxadak bere txostena babesteko eskatu du, galdutako edo desagertutako gizabanakoei buruzko informazioa emateko baliagarria izan dela frogatu duen iturri bat arriskuan ez jartzeko. CASTRO.''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izenburua=Castro. «Documento Secreto de la Embajada de EEUU en Argentina, Nº 1978-BUENOS-02346». Estatu Batuetako Gobernua, 1978ko martxoa|url=https://foia.state.gov/documents/argentina/0000A5AF.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;

== Memoria ==
Abenduaren 8an, San Kristobaleko Santa Cruz elizan, Léonie Duquet eta Alice Domon moja frantziarren eta giza eskubideen aldeko Maiatzeko Plazako Amen taldeko  aktibisten desagertu zireneko urteurrena gogoratzen da.

== Aintzatespenak ==
* 2000. urtean, 397. Legearen bidez, Buenos Aires hiriko Legegintzaldiak &quot;''Ahizpa Alice Domon eta Ahizpa Leonie Duquet''&quot; izena eman zion Moreto, Medina eta Cajaravilla kaleen arteko bidegurutzean zegoen plazatxoari.

* 2000. urtean, Alberto Marquardt zinema-zuzendariak bere bizitzari buruzko film dokumental bat egin zuen: ''Yo, Sor Alice'', produkzio argentinar-frantsesekoa.&lt;ref name=&quot;Yo, Sor Alice&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Yo, Sor Alice, Argentina-Francia, 2000|argitaletxea=Cineismo|egilea=Cineismo|url=http://www.cineismo.com/criticas/yo-sor-alice.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;
* Parisen ''Alice Domon eta Leonie Duquet'' kalea dago.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;250&quot;&gt;
Fitxategi:Plaque Rue Alice Domon Léonie Duquet - Paris XIII (FR75) - 2021-06-07 - 1.jpg|Alice Domon eta Léonie Duquet kaleko plaka, Paris
Fitxategi:P1030191 Paris XIII rue Alice Domon et Léonie Duguet rwk.JPG|Alice Domon eta Léonie Duquet kalea, Paris
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Bibliografia ==

* Goñi, Uki: El Infiltrado: La verdad de Alfredo Astiz, Editorial Sudamericana, Buenos Aires, 1996.

== Ikus gainera ==
* [[Leonie Duquet]]
* [[Azucena Villaflor|Azucena Villaflo]]&lt;nowiki/&gt;r
* [[María Ponce]]
* [[Esther Ballestrino]]
* [[Angela Auad]] 
* [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa nazionaleko prozesua]]

== Kanpo estekak ==

* [https://web.archive.org/web/20061008125847/http://www.elortiba.org/sm8.html Léonie eta Alice: moja frantsesak, Olga Wornaten eskutik, Mujeres de Dios]

{{Bizialdia|1937ko|1977ko|Domon, Alice}}

[[Kategoria:Frantziarrak]]
[[Kategoria:Hildako gizabanakoak]]
[[Kategoria:Ordena eta kongregazio erromatar katolikoetako monjeak]]</text>
      <sha1>dbxb2isk0jseu4ej5ucbll4lukqqct7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>María Cabrales</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063833</id>
    <revision>
      <id>9005860</id>
      <timestamp>2022-07-31T21:09:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Isabeliraurgi</username>
        <id>108047</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:es:Special:Redirect/revision/144438595|María Cabrales]]» orriaren itzulpena eginez sortua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2697" xml:space="preserve">{{Pertsona infotaula|
}}
[[Categoría:Mujeres]]
'''María Magdalena Cabrales Fernández''' ([[Santiago (Kuba)|Santiago de Cuba]], [[Kuba|Ekialdeko]] antzinako probintziako hiriburua, [[1842]]&lt;nowiki/&gt;ko [[martxoaren]] [[20]]&lt;nowiki/&gt;a, [[1905]]&lt;nowiki/&gt;eko [[Uztailaren 28|uztailaren 28a]]) Kubako [[Antonio Maceo]] jeneral independentistaren emaztea izan zen. Senar-emazteek La Esperanza finkan jarri zuten etxebizitza, Maceo Grajales familia bizi zen lekuan.

== Ibilbidea ==
Haren izaera indartsu eta abertzaletasunak bat egin zuen bere bizitzako lagunarenarekin.Ez zion inoiz erreparatu gerrako kanpainako bizitzaren gogortasunari, batez ere une jakin batzuetan 2 seme-alaba zituen emakume batentzat. Izugarrizko adimena zuen, ez zen intelektualki garatu garai hartako ezaugarriengatik, emakumeak baztertzen baitzituzten, etxeko lanak egitera bakarrik bideratuta baleude bezala; baina bizitza iraultzailearen prekarietate ekonomikora egokitzen jakin zuen. 

Maceo senarrarekin partekatu zituen matxinada-ahaleginak, jazarpenak, gerra, mendiak eta erbestea. Maceorekin bizi izan zituen [[:es:Guerra_de_los_Diez_Años|Guerra de los Diez Años]] balentria heroikoa &lt;a href=&quot;https://es.wikipedia.org/wiki/Protesta_de_Baragu%C3%A1&quot; rel=&quot;mw:ExtLink&quot; title=&quot;Protesta de Baraguá&quot; class=&quot;cx-link&quot; data-linkid=&quot;73&quot;&gt;Mangos de Baraguá&lt;/a&gt; ko matxinada zorrotza, &quot;[[Gerra Chiquita]]&quot; delakoa garatzeko saiakera iraultzailea eta &quot;[[:es:Guerra_del_95|Guerra Necesaria]]&quot; ren etapa gorena ere. 

Herritik alde egin behar izan zuen eta [[Costa Ricara]] joan zen bizitzera. Han sortu zuen Costa Ricako Emakume Kubatarren Kluba. Bere xarma pertsonalari esker,bildutako funtsak handitu egiten ziren, eta inork ez zuen haren indar lana gainditzen. Harengandik esan zuen ''[[José Martí]]'' ''Heroi Nazionalak'' bere laguntzaile onenetakoa izan zela herrialde hartan.

Ekialdetik Mendebalderako martxa arrakastatsuan parte hartu zuen, eta esan izan da batzuetan espainiarrak mambi kolosoa jazartzen zutela Mariaren zapaten arrastoengatik. Uneren batean bere ondoan egon ezin izan bazen, oso arrazoi indartsuek eragotzi zioten.

Bere senarra, ''[[Antonio Maceo|Antonio Maceo eta Grajales]]'' jeneralik handiena, borrokan erori zen 1896ko abenduaren 7an, eta ''María Cabrales'' Kubako [[Santiago (Kuba)|Santiagon]] bizi zen behin betiko, San Agustin finkan. 1905eko [[Uztailaren 28|uztailaren]] 28ko goizean hil zen.
{{Bizialdia|1842|1905||Cabrales, María}}&lt;span&gt;&lt;/span&gt;
[[Categoría:Mujeres]]
[[Categoría:Nacidos en 1842]]
[[Categoría:Fallecidos en 1905]]
&lt;span&gt;&lt;/span&gt;

[[Kategoria:Emakumeak hispaniar independentzia-gerretan]]
[[Kategoria:Santiago de Cuban hildakoak]]
[[Kategoria:Santiago de Cuban jaioak]]</text>
      <sha1>lf6arkwledexe4azzrjmyo1kqtvoufi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005861</id>
      <parentid>9005860</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:10:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Isabeliraurgi</username>
        <id>108047</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:es:Special:Redirect/revision/144438595|María Cabrales]]» orriaren itzulpena eginez sortua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2713" xml:space="preserve">{{Pertsona infotaula|
}}
[[Categoría:Mujeres]]
'''María Magdalena Cabrales Fernández''' ([[Santiago (Kuba)|Santiago de Cuba]], [[Kuba|Ekialdeko]] antzinako probintziako hiriburua, [[1842]]&lt;nowiki/&gt;ko [[martxoaren]] [[20]]&lt;nowiki/&gt;a, [[1905]]&lt;nowiki/&gt;eko [[Uztailaren 28|uztailaren 28a]]) Kubako [[Antonio Maceo]] jeneral independentistaren emaztea izan zen. Senar-emazteek La Esperanza finkan jarri zuten etxebizitza, Maceo Grajales familia bizi zen lekuan.

== Ibilbidea ==
Haren izaera indartsu eta abertzaletasunak bat egin zuen bere bizitzako lagunarenarekin.Ez zion inoiz erreparatu gerrako kanpainako bizitzaren gogortasunari, batez ere une jakin batzuetan 2 seme-alaba zituen emakume batentzat. Izugarrizko adimena zuen, ez zen intelektualki garatu garai hartako ezaugarriengatik, emakumeak baztertzen baitzituzten, etxeko lanak egitera bakarrik bideratuta baleude bezala; baina bizitza iraultzailearen prekarietate ekonomikora egokitzen jakin zuen. 

Maceo senarrarekin partekatu zituen matxinada-ahaleginak, jazarpenak, gerra, mendiak eta erbestea. Maceorekin bizi izan zituen [[:es:Guerra_de_los_Diez_Años|Guerra de los Diez Años]] balentria heroikoa &lt;a href=&quot;https://es.wikipedia.org/wiki/Protesta_de_Baragu%C3%A1&quot; rel=&quot;mw:ExtLink&quot; title=&quot;Protesta de Baraguá&quot; class=&quot;cx-link&quot; data-linkid=&quot;73&quot;&gt;Mangos de Baraguá&lt;/a&gt; ko matxinada zorrotza, &quot;[[Gerra Chiquita|Guerra Chiquita]]&quot; delakoa garatzeko saiakera iraultzailea eta &quot;[[:es:Guerra_del_95|Guerra Necesaria]]&quot; ren etapa gorena ere. 

Herritik alde egin behar izan zuen eta [[Costa Ricara]] joan zen bizitzera. Han sortu zuen Costa Ricako Emakume Kubatarren Kluba. Bere xarma pertsonalari esker,bildutako funtsak handitu egiten ziren, eta inork ez zuen haren indar lana gainditzen. Harengandik esan zuen ''[[José Martí]]'' ''Heroi Nazionalak'' bere laguntzaile onenetakoa izan zela herrialde hartan.

Ekialdetik Mendebalderako martxa arrakastatsuan parte hartu zuen, eta esan izan da batzuetan espainiarrak mambi kolosoa jazartzen zutela Mariaren zapaten arrastoengatik. Uneren batean bere ondoan egon ezin izan bazen, oso arrazoi indartsuek eragotzi zioten.

Bere senarra, ''[[Antonio Maceo|Antonio Maceo eta Grajales]]'' jeneralik handiena, borrokan erori zen 1896ko abenduaren 7an, eta ''María Cabrales'' Kubako [[Santiago (Kuba)|Santiagon]] bizi zen behin betiko, San Agustin finkan. 1905eko [[Uztailaren 28|uztailaren]] 28ko goizean hil zen.
{{Bizialdia|1842|1905||Cabrales, María}}&lt;span&gt;&lt;/span&gt;
[[Categoría:Mujeres]]
[[Categoría:Nacidos en 1842]]
[[Categoría:Fallecidos en 1905]]
&lt;span&gt;&lt;/span&gt;

[[Kategoria:Emakumeak hispaniar independentzia-gerretan]]
[[Kategoria:Santiago de Cuban hildakoak]]
[[Kategoria:Santiago de Cuban jaioak]]</text>
      <sha1>ow1lfuzjdn1kofskf9ys152aro98086</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005895</id>
      <parentid>9005861</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:46:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikimaribarre</username>
        <id>88969</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2649" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''María Magdalena Cabrales Fernández''' ([[Santiago (Kuba)|Santiago de Cuba]], [[Kuba|Ekialdeko]] antzinako probintziako hiriburua, [[1842]]&lt;nowiki/&gt;ko [[martxoaren]] [[20]]&lt;nowiki/&gt;a, [[1905]]&lt;nowiki/&gt;eko [[Uztailaren 28|uztailaren 28a]]) Kubako [[Antonio Maceo]] jeneral independentistaren emaztea izan zen. Senar-emazteek La Esperanza finkan jarri zuten etxebizitza, Maceo Grajales familia bizi zen lekuan.

== Ibilbidea ==
Haren izaera indartsu eta abertzaletasunak bat egin zuen bere bizitzako lagunarenarekin.Ez zion inoiz erreparatu gerrako kanpainako bizitzaren gogortasunari, batez ere une jakin batzuetan 2 seme-alaba zituen emakume batentzat. Izugarrizko adimena zuen, ez zen intelektualki garatu garai hartako ezaugarriengatik, emakumeak baztertzen baitzituzten, etxeko lanak egitera bakarrik bideratuta baleude bezala; baina bizitza iraultzailearen prekarietate ekonomikora egokitzen jakin zuen. 

Maceo senarrarekin partekatu zituen matxinada-ahaleginak, jazarpenak, gerra, mendiak eta erbestea. Maceorekin bizi izan zituen [[:es:Guerra_de_los_Diez_Años|Guerra de los Diez Años]] balentria heroikoa &lt;a href=&quot;https://es.wikipedia.org/wiki/Protesta_de_Baragu%C3%A1&quot; rel=&quot;mw:ExtLink&quot; title=&quot;Protesta de Baraguá&quot; class=&quot;cx-link&quot; data-linkid=&quot;73&quot;&gt;Mangos de Baraguá&lt;/a&gt; ko matxinada zorrotza, &quot;[[Gerra Chiquita|Guerra Chiquita]]&quot; delakoa garatzeko saiakera iraultzailea eta &quot;[[:es:Guerra_del_95|Guerra Necesaria]]&quot; ren etapa gorena ere. 

Herritik alde egin behar izan zuen eta [[Costa Ricara]] joan zen bizitzera. Han sortu zuen Costa Ricako Emakume Kubatarren Kluba. Bere xarma pertsonalari esker,bildutako funtsak handitu egiten ziren, eta inork ez zuen haren indar lana gainditzen. Harengandik esan zuen ''[[José Martí]]'' ''Heroi Nazionalak'' bere laguntzaile onenetakoa izan zela herrialde hartan.

Ekialdetik Mendebalderako martxa arrakastatsuan parte hartu zuen, eta esan izan da batzuetan espainiarrak mambi kolosoa jazartzen zutela Mariaren zapaten arrastoengatik. Uneren batean bere ondoan egon ezin izan bazen, oso arrazoi indartsuek eragotzi zioten.

Bere senarra, ''[[Antonio Maceo|Antonio Maceo eta Grajales]]'' jeneralik handiena, borrokan erori zen 1896ko abenduaren 7an, eta ''María Cabrales'' Kubako [[Santiago (Kuba)|Santiagon]] bizi zen behin betiko, San Agustin finkan. 1905eko [[Uztailaren 28|uztailaren]] 28ko goizean hil zen.
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{Bizialdia|1842ko|1905eko||Cabrales, María}}
[[Kategoria:Kubatarrak]]
[[Kategoria:Emakumeak hispaniar independentzia-gerretan]]
[[Kategoria:Santiago de Cuban hildakoak]]</text>
      <sha1>q65te3rnqzsv2nxt26r5bi6rba1co63</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005899</id>
      <parentid>9005895</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:51:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikimaribarre</username>
        <id>88969</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2520" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''María Magdalena Cabrales Fernández''' ([[Santiago (Kuba)|Santiago de Cuba]], [[Kuba|Ekialdeko]] antzinako probintziako hiriburua, [[1842|1842ko]] [[Martxoaren 20|martxoaren 20a]], [[1905]]&lt;nowiki/&gt;eko [[Uztailaren 28|uztailaren 28a]]) Kubako [[Antonio Maceo]] jeneral independentistaren emaztea izan zen. Senar-emazteek La Esperanza finkan jarri zuten etxebizitza, Maceo Grajales familia bizi zen lekuan.

== Ibilbidea ==
Haren izaera indartsu eta abertzaletasunak bat egin zuen bere bizitzako lagunarenarekin.Ez zion inoiz erreparatu gerrako kanpainako bizitzaren gogortasunari, batez ere une jakin batzuetan 2 seme-alaba zituen emakume batentzat. Izugarrizko adimena zuen, ez zen intelektualki garatu garai hartako ezaugarriengatik, emakumeak baztertzen baitzituzten, etxeko lanak egitera bakarrik bideratuta baleude bezala; baina bizitza iraultzailearen prekarietate ekonomikora egokitzen jakin zuen. 

Maceo senarrarekin partekatu zituen matxinada-ahaleginak, jazarpenak, gerra, mendiak eta erbestea. Maceorekin bizi izan zituen [[:es:Guerra_de_los_Diez_Años|Guerra de los Diez Años]] balentria heroikoa Mangos de Baraguáko matxinada zorrotza, &quot;[[Gerra Chiquita|Guerra Chiquita]]&quot; delakoa garatzeko saiakera iraultzailea eta &quot;[[:es:Guerra_del_95|Guerra Necesaria]]&quot; ren etapa gorena ere. 

Herritik alde egin behar izan zuen eta [[Costa Rica (Mato Grosso do Sul)|Costa Ricara]] joan zen bizitzera. Han sortu zuen Costa Ricako Emakume Kubatarren Kluba. Bere xarma pertsonalari esker,bildutako funtsak handitu egiten ziren, eta inork ez zuen haren indar lana gainditzen. Harengandik esan zuen ''[[José Martí]]'' ''Heroi Nazionalak'' bere laguntzaile onenetakoa izan zela herrialde hartan.

Ekialdetik Mendebalderako martxa arrakastatsuan parte hartu zuen, eta esan izan da batzuetan espainiarrak mambi kolosoa jazartzen zutela Mariaren zapaten arrastoengatik. Uneren batean bere ondoan egon ezin izan bazen, oso arrazoi indartsuek eragotzi zioten.

Bere senarra, ''[[Antonio Maceo|Antonio Maceo eta Grajales]]'' jeneralik handiena, borrokan erori zen 1896ko abenduaren 7an, eta ''María Cabrales'' Kubako [[Santiago (Kuba)|Santiagon]] bizi zen behin betiko, San Agustin finkan. 1905eko [[Uztailaren 28|uztailaren]] 28ko goizean hil zen.
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{Bizialdia|1842ko|1905eko||Cabrales, María}}
[[Kategoria:Kubatarrak]]
[[Kategoria:Kubako Independentzia Gerrako protagonistak]]
[[Kategoria:Emakume aktibistak]]</text>
      <sha1>sa9o3mugnmcad6uxe881oo8lugrer3s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005902</id>
      <parentid>9005899</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:52:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikimaribarre</username>
        <id>88969</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2499" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''María Magdalena Cabrales Fernández''' ([[Santiago (Kuba)|Santiago de Cuba]], [[Kuba|Ekialdeko]] antzinako probintziako hiriburua, [[1842|1842ko]] [[Martxoaren 20|martxoaren 20a]], [[1905]]&lt;nowiki/&gt;eko [[Uztailaren 28|uztailaren 28a]]) Kubako [[Antonio Maceo]] jeneral independentistaren emaztea izan zen. Senar-emazteek La Esperanza finkan jarri zuten etxebizitza, Maceo Grajales familia bizi zen lekuan.

== Ibilbidea ==
Haren izaera indartsu eta abertzaletasunak bat egin zuen bere bizitzako lagunarenarekin.Ez zion inoiz erreparatu gerrako kanpainako bizitzaren gogortasunari, batez ere une jakin batzuetan 2 seme-alaba zituen emakume batentzat. Izugarrizko adimena zuen, ez zen intelektualki garatu garai hartako ezaugarriengatik, emakumeak baztertzen baitzituzten, etxeko lanak egitera bakarrik bideratuta baleude bezala; baina bizitza iraultzailearen prekarietate ekonomikora egokitzen jakin zuen. 

Maceo senarrarekin partekatu zituen matxinada-ahaleginak, jazarpenak, gerra, mendiak eta erbestea. Maceorekin bizi izan zituen [[:es:Guerra_de_los_Diez_Años|Guerra de los Diez Años]] balentria heroikoa Mangos de Baraguáko matxinada zorrotza, &quot;[[Gerra Chiquita|Guerra Chiquita]]&quot; delakoa garatzeko saiakera iraultzailea eta &quot;[[:es:Guerra_del_95|Guerra Necesaria]]&quot; ren etapa gorena ere. 

Herritik alde egin behar izan zuen eta [[Costa Rica|Costa Ricara]] joan zen bizitzera. Han sortu zuen Costa Ricako Emakume Kubatarren Kluba. Bere xarma pertsonalari esker,bildutako funtsak handitu egiten ziren, eta inork ez zuen haren indar lana gainditzen. Harengandik esan zuen ''[[José Martí]]'' ''Heroi Nazionalak'' bere laguntzaile onenetakoa izan zela herrialde hartan.

Ekialdetik Mendebalderako martxa arrakastatsuan parte hartu zuen, eta esan izan da batzuetan espainiarrak mambi kolosoa jazartzen zutela Mariaren zapaten arrastoengatik. Uneren batean bere ondoan egon ezin izan bazen, oso arrazoi indartsuek eragotzi zioten.

Bere senarra, ''[[Antonio Maceo|Antonio Maceo eta Grajales]]'' jeneralik handiena, borrokan erori zen 1896ko abenduaren 7an, eta ''María Cabrales'' Kubako [[Santiago (Kuba)|Santiagon]] bizi zen behin betiko, San Agustin finkan. 1905eko [[Uztailaren 28|uztailaren]] 28ko goizean hil zen.
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{Bizialdia|1842ko|1905eko||Cabrales, María}}
[[Kategoria:Kubatarrak]]
[[Kategoria:Kubako Independentzia Gerrako protagonistak]]
[[Kategoria:Emakume aktibistak]]</text>
      <sha1>kpl4qizal64th5slp6d7d1nq5s9vu1u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006095</id>
      <parentid>9005902</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:10:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3076" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''María Josefa Eufemia Magdalena Cabrales Fernández'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Agencia Cubana de|abizena=Noticias|izenburua=María Cabrales: la virtud y el combate|hizkuntza=es-es|url=http://www.acn.cu/especiales-acn/67960-maria-cabrales-la-virtud-y-el-combate|aldizkaria=ACN|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt; ([[Santiago (Kuba)|Santiago de Cuba]], [[Kuba|Ekialdeko]] antzinako probintziako hiriburua, [[1842|1842ko]] [[Martxoaren 20|martxoaren 20a]] - ib., [[1905]]&lt;nowiki/&gt;eko [[Uztailaren 28|uztailaren 28a]])&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=EdEuropa1|izenburua=María Cabrales, una cubana que dejó huella en la historia|hizkuntza=es|data=2022-03-20|url=https://alastensas.com/vidas/maria-cabrales-una-cubana-que-dejo-huella-en-la-historia/|aldizkaria=Alas Tensas|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt; Kubako [[Antonio Maceo]] jeneral independentistaren emaztea izan zen. Senar-emazteek La Esperanza finkan jarri zuten etxebizitza, Maceo Grajales familia bizi zen lekuan.

== Ibilbidea ==
Haren izaera indartsu eta abertzaletasunak bat egin zuen bere bizitzako lagunarenarekin. Ez zion inoiz erreparatu gerrako kanpainako bizitzaren gogortasunari, batez ere une jakin batzuetan 2 seme-alaba zituen emakume batentzat. Izugarrizko adimena zuen, ez zen intelektualki garatu garai hartako ezaugarriengatik, emakumeak baztertzen baitzituzten, etxeko lanak egitera bakarrik bideratuta baleude bezala; baina bizitza iraultzailearen prekarietate ekonomikora egokitzen jakin zuen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 

Maceo senarrarekin partekatu zituen matxinada-ahaleginak, jazarpenak, gerra, mendiak eta erbestea. Maceorekin bizi izan zituen [[:es:Guerra_de_los_Diez_Años|Guerra de los Diez Años]] balentria heroikoa Mangos de Baraguáko matxinada zorrotza, &quot;Guerra Chiquita&quot; delakoa garatzeko saiakera iraultzailea eta &quot;[[:es:Guerra_del_95|Guerra Necesaria]]&quot; ren etapa gorena ere. 

Herritik alde egin behar izan zuen eta [[Costa Rica|Costa Ricara]] joan zen bizitzera. Han sortu zuen Costa Ricako Emakume Kubatarren Kluba. Bere xarma pertsonalari esker, bildutako funtsak handitu egiten ziren, eta inork ez zuen haren indar lana gainditzen. Harengandik esan zuen ''[[José Martí]]'' ''Heroi Nazionalak'' bere laguntzaile onenetakoa izan zela herrialde hartan.

Ekialdetik Mendebalderako martxa arrakastatsuan parte hartu zuen, eta esan izan da batzuetan espainiarrak mambi kolosoa jarraitzen zutela Mariaren zapaten arrastoengatik. Uneren batean bere ondoan egon ezin izan bazen, oso arrazoi indartsuek eragotzi zioten.

Bere senarra, ''[[Antonio Maceo|Antonio Maceo eta Grajales]]'' jeneralik handiena, borrokan erori zen 1896ko abenduaren 7an, eta ''María Cabrales'' Kubako [[Santiago (Kuba)|Santiagon]] bizitzera joan zen behin betiko, San Agustin finkan. 1905eko uztailaren 28ko goizean hil zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{Bizialdia|1842ko|1905eko||Cabrales, María}}
[[Kategoria:Kubatarrak]]
[[Kategoria:Kubako Independentzia Gerrako protagonistak]]
[[Kategoria:Emakume aktibistak]]</text>
      <sha1>5sxkm62v2d4pk0ggeszchdm45pe0wb9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006100</id>
      <parentid>9006095</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:17:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>irudia gehitu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3339" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa
|jaiotza data = 1842ko martxoaren 20a
}}
[[Fitxategi:Cemetry Santa Ifigenia Santiago de Cuba - Grave of Antonio Maceo.jpg|eskuinera|thumb|260px|[[María Cabrales|María Cabralesen]] hilobia, Antonio Maceo jeneralaren alarguna, Santiagoko Santa Ifigenia hilerrian]]
'''María Josefa Eufemia Magdalena Cabrales Fernández'''&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=Agencia Cubana de|abizena=Noticias|izenburua=María Cabrales: la virtud y el combate|hizkuntza=es-es|url=http://www.acn.cu/especiales-acn/67960-maria-cabrales-la-virtud-y-el-combate|aldizkaria=ACN|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt; ([[Santiago (Kuba)|Santiago de Cuba]], [[Kuba|Ekialdeko]] antzinako probintziako hiriburua, [[1842|1842ko]] [[Martxoaren 20|martxoaren 20a]] - ib., [[1905]]&lt;nowiki/&gt;eko [[Uztailaren 28|uztailaren 28a]])&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|abizena=EdEuropa1|izenburua=María Cabrales, una cubana que dejó huella en la historia|hizkuntza=es|data=2022-03-20|url=https://alastensas.com/vidas/maria-cabrales-una-cubana-que-dejo-huella-en-la-historia/|aldizkaria=Alas Tensas|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt; Kubako [[Antonio Maceo]] jeneral independentistaren emaztea izan zen. Senar-emazteek La Esperanza finkan jarri zuten etxebizitza, Maceo Grajales familia bizi zen lekuan.

== Ibilbidea ==
Haren izaera indartsu eta abertzaletasunak bat egin zuen bere bizitzako lagunarenarekin. Ez zion inoiz erreparatu gerrako kanpainako bizitzaren gogortasunari, batez ere une jakin batzuetan 2 seme-alaba zituen emakume batentzat. Izugarrizko adimena zuen, ez zen intelektualki garatu garai hartako ezaugarriengatik, emakumeak baztertzen baitzituzten, etxeko lanak egitera bakarrik bideratuta baleude bezala; baina bizitza iraultzailearen prekarietate ekonomikora egokitzen jakin zuen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 

Maceo senarrarekin partekatu zituen matxinada-ahaleginak, jazarpenak, gerra, mendiak eta erbestea. Maceorekin bizi izan zituen [[:es:Guerra_de_los_Diez_Años|Guerra de los Diez Años]] balentria heroikoa Mangos de Baraguáko matxinada zorrotza, &quot;Guerra Chiquita&quot; delakoa garatzeko saiakera iraultzailea eta &quot;[[:es:Guerra_del_95|Guerra Necesaria]]&quot; ren etapa gorena ere. 

Herritik alde egin behar izan zuen eta [[Costa Rica|Costa Ricara]] joan zen bizitzera. Han sortu zuen Costa Ricako Emakume Kubatarren Kluba. Bere xarma pertsonalari esker, bildutako funtsak handitu egiten ziren, eta inork ez zuen haren indar lana gainditzen. Harengandik esan zuen ''[[José Martí]]'' ''Heroi Nazionalak'' bere laguntzaile onenetakoa izan zela herrialde hartan.

Ekialdetik Mendebalderako martxa arrakastatsuan parte hartu zuen, eta esan izan da batzuetan espainiarrak mambi kolosoa jarraitzen zutela Mariaren zapaten arrastoengatik. Uneren batean bere ondoan egon ezin izan bazen, oso arrazoi indartsuek eragotzi zioten.

Bere senarra, ''[[Antonio Maceo|Antonio Maceo eta Grajales]]'' jeneralik handiena, borrokan erori zen 1896ko abenduaren 7an, eta ''María Cabrales'' Kubako [[Santiago (Kuba)|Santiagon]] bizitzera joan zen behin betiko, San Agustin finkan. 1905eko uztailaren 28ko goizean hil zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
== Kanpo estekak ==
{{Bizialdia|1842ko|1905eko||Cabrales, María}}
[[Kategoria:Kubatarrak]]
[[Kategoria:Kubako Independentzia Gerrako protagonistak]]
[[Kategoria:Emakume aktibistak]]</text>
      <sha1>rq2qtngxhh2a3qa9xcuu975joyl8ftw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gartzia Semenoitz</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063834</id>
    <redirect title="Gartzia Semenoitz Iruñekoa" />
    <revision>
      <id>9005863</id>
      <timestamp>2022-07-31T21:10:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Belagaile</username>
        <id>64658</id>
      </contributor>
      <comment>Belagaile wikilariak «[[Gartzia Semenoitz]]» orria «[[Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]» izenera aldatu du</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]</text>
      <sha1>qkvp4esa8gryld0rt14jmb9hqya3klh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eztabaida:Gartzia Semenoitz</title>
    <ns>1</ns>
    <id>1063835</id>
    <redirect title="Eztabaida:Gartzia Semenoitz Iruñekoa" />
    <revision>
      <id>9005865</id>
      <timestamp>2022-07-31T21:10:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Belagaile</username>
        <id>64658</id>
      </contributor>
      <comment>Belagaile wikilariak «[[Eztabaida:Gartzia Semenoitz]]» orria «[[Eztabaida:Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]» izenera aldatu du</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="53" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Eztabaida:Gartzia Semenoitz Iruñekoa]]</text>
      <sha1>kn5pod8n0ujei99i4f0wvblatww0fu8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lola Robles</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063836</id>
    <revision>
      <id>9005893</id>
      <timestamp>2022-07-31T21:39:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:es:Special:Redirect/revision/144635767|Lola Robles]]» orriaren itzulpena eginez sortua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3630" xml:space="preserve"> 
[[Categoría:Mujeres]]
'''Lola Robles''' ([[Madril]], [[1963|1963ko]] [[Irailaren 17|irailaren 17a]]) espainiar idazlea da, zientzia-fikziozko lanetan aditua. Aktibismo sozialagatik ere nabarmendu da. ''[[Feminismo|Feminista]]'', ''[[Bakezaletasun|bakezalea]]'' ''eta'' queer deitzen zaio.&lt;ref name=&quot;Masficc&quot;&gt;''Más ficción...'' (2014).&lt;/ref&gt;

Filologia hispanikoa ikasi zuen, baina profesionalki beste jarduera batzuetan aritu zen (1987 eta 2002 bitartean agente judizial gisa lan egin zuen, eta, ondoren, Erregistro Zibilean, bere ikusmen-arazoek erretiroa eragin zuten arte).&lt;ref name=&quot;Nodo&quot;&gt;''Nodo 50 (2012).''&lt;/ref&gt; Bost urtez Clara Obligadoren literatura-tailerretan parte hartu zuen. Madrilgo Emakumeen Liburutegian lan egin zuen 1986tik 2002ra bitartean, bere kultura-jarduerak, hitzaldiak eta lantegiak koordinatuz eta bere kudeaketa administratibo eta ekonomikoa eramanez, eta 1994an Emakumeen Liburutegi eta Dokumentazio Zentroen Sarearen sortzaileetariko bat izan zen.

Beste antologia batzuen artean, ''Ábreme con cuidado'' agertzen da (Dos Bigotes, 2015), non [[Carson McCullers]] idazlean oinarritutako testu bat idazten baitu.&lt;ref&gt;«[http://www.cascaraamarga.es/cultura/literatura-gay/12576-abreme-con-cuidado-un-homenaje-a-la-literatura-escrita-por-mujeres.html 'Abreme con cuidado', un homenaje a la literatura escrita por mujeres]», ''Cáscara amarga'', 14 de diciembre de 2015.&lt;/ref&gt;

== Obrak ==

=== Eleberriak ===

* ''El informe Monteverde'' (zuzendutako eta hornitutako edizioa). Crononauta, 2018.
* ''El árbol de Sefarad'', Cerbero, 2018
* ''Yabarí.'' Cádiz, Cerbero, 2017.
* ''Flores de metal''. Equipo Sirius, 2007.
* ''El informe Monteverde: primera aproximación al est''. Equipo Sirius, 2005.
* ''La rosa de las nieblas''. Madrid: Kira, Edit, 1999.

=== Ipuin-liburuak ===

* ''Amargarita Páez: relatos'' (1. eta 2. edizioa, Mujer Palabra, 2002 eta 2007; 3. edizioa edición berrikusita eta hornituta, La autora, 2010).
* ''Historias del Crazy Bar y otros relatos de lo imposible''. Stonewall, 2013 (María Concepción Regueirorekin batera).

'''Saiakuntza-liburuak'''

* ''En regiones extrañas: un mapa de la ciencia ficción, lo fantástico y lo maravilloso.'' Edizio digitala, Palabaristas Press, 2016.

== Sariak ==

* 2020: Gabriel Saria, PORTIK, Espainiako Fantasia, Zientzia Fikzio eta Beldurrezko Elkarteak emana, zientzia-fikzioaren, fantasiaren edo beldurraren munduan egindako ekarpenagatik.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Premios Gabriel – Asociación Española de Fantasía, Ciencia Ficción y Terror|url=https://www.aefcft.com/premios-ignotus/premios-gabriel/|lana=www.aefcft.com|accessdate=2021-06-04}}&lt;/ref&gt;
* '''2017''': Ignotus saria, ''eskualde arrotzetan'' egindako saiakuntza-liburu onenari.

== Ikus gainera ==

* Literatura homosexuala Espainian
* Espainiako zientzia-fikzioa

== Erreferentziak ==

* Francisco José Suñer Iglesias: «Elkarrizketa Lola Roblesekin», 2005eko ekainaren 20a.
* [http://escritoras.com/escritoras/Lola-Robles «Lola Robles»], Mahaigain.com. ''Emakumeek idatzitako literatura'' (2016ko maiatzaren 9an kontsultatutako orrialdea).
* «Lola Robles: emakumeentzako genero-irakurketak», ''Zientzia baino fikzio gehiago'', 2014ko maiatzaren 16a.
* «Lola Robles», 50. ''nodoa'', 2012ko martxoaren 6a.

== Oharrak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}{{Bizialdia|1963||Robles, Lola}}&lt;span&gt;&lt;/span&gt;
[[Categoría:Mujeres]]
[[Categoría:Nacidos en 1963]]
[[Categoría:Personas vivas]]
&lt;span&gt;&lt;/span&gt;

[[Kategoria:Madrildarrak]]
[[Kategoria:Emakume idazleak]]
[[Kategoria:Espainiako idazleak]]
[[Kategoria:Espainiako LGBT pertsonak]]
[[Kategoria:Feministak]]</text>
      <sha1>aljv4if1bc3w217z4hlf25c6v6vjfrj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005894</id>
      <parentid>9005893</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:43:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>Hasierako orria egokitu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3568" xml:space="preserve"> {{biografia infotaula automatikoa}}
'''Lola Robles''' ([[Madril]], [[1963|1963ko]] [[Irailaren 17|irailaren 17a]]) espainiar idazlea da, zientzia-fikziozko lanetan aditua. Aktibismo sozialagatik ere nabarmendu da. ''[[Feminismo|Feminista]]'', ''[[Bakezaletasun|bakezalea]]'' ''eta'' queer deitzen zaio.&lt;ref name=&quot;Masficc&quot;&gt;''Más ficción...'' (2014).&lt;/ref&gt;

Filologia hispanikoa ikasi zuen, baina profesionalki beste jarduera batzuetan aritu zen (1987 eta 2002 bitartean agente judizial gisa lan egin zuen, eta, ondoren, Erregistro Zibilean, bere ikusmen-arazoek erretiroa eragin zuten arte).&lt;ref name=&quot;Nodo&quot;&gt;''Nodo 50 (2012).''&lt;/ref&gt; Bost urtez Clara Obligadoren literatura-tailerretan parte hartu zuen. Madrilgo Emakumeen Liburutegian lan egin zuen 1986tik 2002ra bitartean, bere kultura-jarduerak, hitzaldiak eta lantegiak koordinatuz eta bere kudeaketa administratibo eta ekonomikoa eramanez, eta 1994an Emakumeen Liburutegi eta Dokumentazio Zentroen Sarearen sortzaileetariko bat izan zen.

Beste antologia batzuen artean, ''Ábreme con cuidado'' agertzen da (Dos Bigotes, 2015), non [[Carson McCullers]] idazlean oinarritutako testu bat idazten baitu.&lt;ref&gt;«[http://www.cascaraamarga.es/cultura/literatura-gay/12576-abreme-con-cuidado-un-homenaje-a-la-literatura-escrita-por-mujeres.html 'Abreme con cuidado', un homenaje a la literatura escrita por mujeres]», ''Cáscara amarga'', 14 de diciembre de 2015.&lt;/ref&gt;

== Obrak ==

=== Eleberriak ===

* ''El informe Monteverde'' (zuzendutako eta hornitutako edizioa). Crononauta, 2018.
* ''El árbol de Sefarad'', Cerbero, 2018
* ''Yabarí.'' Cádiz, Cerbero, 2017.
* ''Flores de metal''. Equipo Sirius, 2007.
* ''El informe Monteverde: primera aproximación al est''. Equipo Sirius, 2005.
* ''La rosa de las nieblas''. Madrid: Kira, Edit, 1999.

=== Ipuin-liburuak ===

* ''Amargarita Páez: relatos'' (1. eta 2. edizioa, Mujer Palabra, 2002 eta 2007; 3. edizioa edición berrikusita eta hornituta, La autora, 2010).
* ''Historias del Crazy Bar y otros relatos de lo imposible''. Stonewall, 2013 (María Concepción Regueirorekin batera).

'''Saiakuntza-liburuak'''

* ''En regiones extrañas: un mapa de la ciencia ficción, lo fantástico y lo maravilloso.'' Edizio digitala, Palabaristas Press, 2016.

== Sariak ==

* 2020: Gabriel Saria, PORTIK, Espainiako Fantasia, Zientzia Fikzio eta Beldurrezko Elkarteak emana, zientzia-fikzioaren, fantasiaren edo beldurraren munduan egindako ekarpenagatik.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Premios Gabriel – Asociación Española de Fantasía, Ciencia Ficción y Terror|url=https://www.aefcft.com/premios-ignotus/premios-gabriel/|lana=www.aefcft.com|accessdate=2021-06-04}}&lt;/ref&gt;
* '''2017''': Ignotus saria, ''eskualde arrotzetan'' egindako saiakuntza-liburu onenari.


== Erreferentziak ==

* Francisco José Suñer Iglesias: «Elkarrizketa Lola Roblesekin», 2005eko ekainaren 20a.
* [http://escritoras.com/escritoras/Lola-Robles «Lola Robles»], Mahaigain.com. ''Emakumeek idatzitako literatura'' (2016ko maiatzaren 9an kontsultatutako orrialdea).
* «Lola Robles: emakumeentzako genero-irakurketak», ''Zientzia baino fikzio gehiago'', 2014ko maiatzaren 16a.
* «Lola Robles», 50. ''nodoa'', 2012ko martxoaren 6a.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus gainera ==

* Literatura homosexuala Espainian
* Espainiako zientzia-fikzioa


==Kanpo estekak==

{{Bizialdia|1963ko||Robles, Lola}}

[[Kategoria:Madrildarrak]]
[[Kategoria:Emakume idazleak]]
[[Kategoria:Espainiako idazleak]]
[[Kategoria:Espainiako LGBT pertsonak]]
[[Kategoria:Feministak]]</text>
      <sha1>klek2w7o7k519sl0vaz88wz5vsgeek4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005896</id>
      <parentid>9005894</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:47:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>Birpasa</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3553" xml:space="preserve"> {{biografia infotaula automatikoa}}
'''Lola Robles''' ([[Madril]], [[1963|1963ko]] [[Irailaren 17|irailaren 17a]]) espainiar idazlea da, zientzia-fikziozko lanetan aditua. Aktibismo sozialagatik ere nabarmendu da. ''[[Feminismo|Feminista]]'', ''[[Bakezaletasun|bakezalea]]'' ''eta'' ''queer'' deitzen zaio.&lt;ref name=&quot;Masficc&quot;&gt;''Más ficción...'' (2014).&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
Filologia hispanikoa ikasi zuen, baina profesionalki beste jarduera batzuetan aritu zen (1987 eta 2002 bitartean agente judizial gisa lan egin zuen, eta, ondoren, Erregistro Zibilean, bere ikusmen-arazoek erretiroa eragin zuten arte).&lt;ref name=&quot;Nodo&quot;&gt;''Nodo 50 (2012).''&lt;/ref&gt; 

Bost urtez Clara Obligadoren literatura-tailerretan parte hartu zuen. Madrilgo Emakumeen Liburutegian lan egin zuen 1986tik 2002ra bitartean, bere kultura-jarduerak, hitzaldiak eta lantegiak koordinatuz eta kudeaketa administratibo eta ekonomikoa eramanez, eta 1994an Emakumeen Liburutegi eta Dokumentazio Zentroen Sarearen sortzaileetariko bat izan zen.

Beste antologia batzuen artean, ''Ábreme con cuidado'' agertzen da (Dos Bigotes, 2015), non [[Carson McCullers]] idazlean oinarritutako testu bat idazten baitu.&lt;ref&gt;«[http://www.cascaraamarga.es/cultura/literatura-gay/12576-abreme-con-cuidado-un-homenaje-a-la-literatura-escrita-por-mujeres.html 'Abreme con cuidado', un homenaje a la literatura escrita por mujeres]», ''Cáscara amarga'', 14 de diciembre de 2015.&lt;/ref&gt;

== Lanak ==

=== Eleberriak ===

* ''El informe Monteverde'' (zuzendutako eta hornitutako edizioa). Crononauta, 2018.
* ''El árbol de Sefarad'', Cerbero, 2018
* ''Yabarí.'' Cádiz, Cerbero, 2017.
* ''Flores de metal''. Equipo Sirius, 2007.
* ''El informe Monteverde: primera aproximación al est''. Equipo Sirius, 2005.
* ''La rosa de las nieblas''. Madrid: Kira, Edit, 1999.

=== Ipuin-liburuak ===

* ''Amargarita Páez: relatos'' (1. eta 2. edizioa, Mujer Palabra, 2002 eta 2007; 3. edizioa berrikusita eta hornituta, La autora, 2010).
* ''Historias del Crazy Bar y otros relatos de lo imposible''. Stonewall, 2013 (María Concepción Regueirorekin batera).

'''Saiakuntza-liburuak'''

* ''En regiones extrañas: un mapa de la ciencia ficción, lo fantástico y lo maravilloso.'' Edizio digitala, Palabaristas Press, 2016.

== Sariak ==

* 2020an ''Gabriel Saria'', PORTIK, Espainiako Fantasia, Zientzia Fikzio eta Beldurrezko Elkarteak emana, zientzia-fikzioaren, fantasiaren edo beldurraren munduan egindako ekarpenagatik.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Premios Gabriel – Asociación Española de Fantasía, Ciencia Ficción y Terror|url=https://www.aefcft.com/premios-ignotus/premios-gabriel/|lana=www.aefcft.com|accessdate=2021-06-04}}&lt;/ref&gt;
* 2017an ''Ignotus saria'', ''eskualde arrotzetan'' egindako saiakuntza-liburu onenari.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus gainera ==

* Literatura homosexuala Espainian
* Espainiako zientzia-fikzioa
==Kanpo estekak==

*Francisco José Suñer Iglesias: «Elkarrizketa Lola Roblesekin», 2005eko ekainaren 20a.
* [http://escritoras.com/escritoras/Lola-Robles «Lola Robles»], Mahaigain.com. ''Emakumeek idatzitako literatura'' (2016ko maiatzaren 9an kontsultatutako orrialdea).
* «Lola Robles: emakumeentzako genero-irakurketak», ''Zientzia baino fikzio gehiago'', 2014ko maiatzaren 16a.
* «Lola Robles», 50. ''nodoa'', 2012ko martxoaren 6a.
{{Bizialdia|1963ko||Robles, Lola}}

[[Kategoria:Madrildarrak]]
[[Kategoria:Emakume idazleak]]
[[Kategoria:Espainiako idazleak]]
[[Kategoria:Espainiako LGBT pertsonak]]
[[Kategoria:Feministak]]</text>
      <sha1>d0e97z6e8ndn6nmfldjb56orvo8khxm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005958</id>
      <parentid>9005896</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:14:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>Erreferentziak eta loturak konpondu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3296" xml:space="preserve"> {{biografia infotaula automatikoa}}
'''Lola Robles''' ([[Madril]], [[1963|1963ko]] [[Irailaren 17|irailaren 17a]]) espainiar idazlea da, zientzia-fikziozko lanetan aditua. Aktibismo sozialagatik ere nabarmendu da. ''[[Feminismo|Feminista]]'', ''[[Bakezaletasun|bakezalea]]'' ''eta'' ''queer'' deitzen zaio.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Lola Robles – Crononauta|hizkuntza=es|url=https://www.crononauta.es/autoras/lola-robles/|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
Filologia hispanikoa ikasi zuen, baina profesionalki beste jarduera batzuetan aritu zen (1987 eta 2002 bitartean agente judizial gisa lan egin zuen, eta, ondoren, Erregistro Zibilean, bere ikusmen-arazoek erretiroa eragin zuten arte).&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 

Bost urtez Clara Obligadoren literatura-tailerretan parte hartu zuen. Madrilgo Emakumeen Liburutegian lan egin zuen 1986tik 2002ra bitartean, bere kultura-jarduerak, hitzaldiak eta lantegiak koordinatuz eta kudeaketa administratibo eta ekonomikoa eramanez, eta 1994an Emakumeen Liburutegi eta Dokumentazio Zentroen Sarearen sortzaileetariko bat izan zen.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Beste antologia batzuen artean, ''Ábreme con cuidado'' agertzen da (Dos Bigotes, 2015), non [[Carson McCullers]] idazlean oinarritutako testu bat idazten baitu.&lt;ref&gt;«[http://www.cascaraamarga.es/cultura/literatura-gay/12576-abreme-con-cuidado-un-homenaje-a-la-literatura-escrita-por-mujeres.html 'Abreme con cuidado', un homenaje a la literatura escrita por mujeres]», ''Cáscara amarga'', 14 de diciembre de 2015.&lt;/ref&gt;

== Lanak ==

=== Eleberriak ===

* ''El informe Monteverde'' (zuzendutako eta hornitutako edizioa). Crononauta, 2018.
* ''El árbol de Sefarad'', Cerbero, 2018
* ''Yabarí.'' Cádiz, Cerbero, 2017.
* ''Flores de metal''. Equipo Sirius, 2007.
* ''El informe Monteverde: primera aproximación al est''. Equipo Sirius, 2005.
* ''La rosa de las nieblas''. Madrid: Kira, Edit, 1999.

=== Ipuin-liburuak ===

* ''Amargarita Páez: relatos'' (1. eta 2. edizioa, Mujer Palabra, 2002 eta 2007; 3. edizioa berrikusita eta hornituta, La autora, 2010).
* ''Historias del Crazy Bar y otros relatos de lo imposible''. Stonewall, 2013 (María Concepción Regueirorekin batera).

'''Saiakuntza-liburuak'''

* ''En regiones extrañas: un mapa de la ciencia ficción, lo fantástico y lo maravilloso.'' Edizio digitala, Palabaristas Press, 2016.

== Sariak ==

* 2020an ''Gabriel Saria'', PORTIK, Espainiako Fantasia, Zientzia Fikzio eta Beldurrezko Elkarteak emana, zientzia-fikzioaren, fantasiaren edo beldurraren munduan egindako ekarpenagatik.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Premios Gabriel – Asociación Española de Fantasía, Ciencia Ficción y Terror|url=https://www.aefcft.com/premios-ignotus/premios-gabriel/|lana=www.aefcft.com|accessdate=2021-06-04}}&lt;/ref&gt;
* 2017an ''Ignotus saria'', ''eskualde arrotzetan'' egindako saiakuntza-liburu onenari.

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus gainera ==

* [[:es:Literatura_LGBT_de_España|Literatura homosexuala Espainian]]
* [[:es:Ciencia_ficción_en_España|Espainiako zientzia-fikzioa]]
==Kanpo estekak==
{{Bizialdia|1963ko||Robles, Lola}}

[[Kategoria:Madrildarrak]]
[[Kategoria:Emakume idazleak]]
[[Kategoria:Espainiako idazleak]]
[[Kategoria:Espainiako LGBT pertsonak]]
[[Kategoria:Feministak]]</text>
      <sha1>5ofb7bly1ml83omcyc15sn2kptck0pw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gartzia Semenoitz Sobrarbekoa</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063837</id>
    <revision>
      <id>9005897</id>
      <timestamp>2022-07-31T21:48:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Belagaile</username>
        <id>64658</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{Biografia_infotaula_automatikoa}} '''Gartzia Semenoitz Sobrarbekoa''' ([[XIII. mendea]]) lehenengo [[Sobrarbeko Konderria|Sobrarbeko]] errege mitologikoa (724–758) izan zen. [[Ribagorzako Konderria|Ribagorzako]] konderrietako ala buru izan zen. [[Semeno]]arekin lotura, bera izan zen, ustez, 717an errege hautatu zuten lehena.&lt;ref&gt;[https://www.noticiasdenavarra.com/navarra/2017/01/20/trece-siglos-eleccion-garcia-ximenez-2687430.html Trece siglos de la elección de García...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="694" xml:space="preserve">{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Gartzia Semenoitz Sobrarbekoa''' ([[XIII. mendea]]) lehenengo [[Sobrarbeko Konderria|Sobrarbeko]] errege mitologikoa (724–758) izan zen. [[Ribagorzako Konderria|Ribagorzako]] konderrietako ala buru izan zen. [[Semeno]]arekin lotura, bera izan zen, ustez, 717an errege hautatu zuten lehena.&lt;ref&gt;[https://www.noticiasdenavarra.com/navarra/2017/01/20/trece-siglos-eleccion-garcia-ximenez-2687430.html Trece siglos de la elección de García Ximénez como rey de Navarra]&lt;/ref&gt;

{{genealogia}}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}

{{bizialdia||758ko|Semenoitz, Gartzia}}

[[Kategoria:Ximeno leinua]]
[[Kategoria:Nafarroako Erresumako noblezia]]</text>
      <sha1>3q2ur4gjcmu3sc4399hzrexu7nu8hw3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Micropeltidaceae</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063838</id>
    <revision>
      <id>9005898</id>
      <timestamp>2022-07-31T21:50:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{taxotaula automatikoa}} '''Micropeltidaceae''' [[onddo]] familia da. Nahiz eta zalantzak izan [[Dothideomycetes]] klasean kokatzen dira.&lt;ref&gt;Lumbsch TH, Huhndorf SM. (December 2007). «Outline of Ascomycota – 2007». Myconet (Chicago, USA: The Field Museum, Department of Botany) 13: 1-58. [https://web.archive.org/web/20090318003134/http://www.fieldmuseum.org/myconet/outline.asp]&lt;/ref&gt;  == Generoak == &lt;div style=&quot;font-size:100%; -moz-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt; * ?...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1184" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa}}
'''Micropeltidaceae''' [[onddo]] familia da. Nahiz eta zalantzak izan [[Dothideomycetes]] klasean kokatzen dira.&lt;ref&gt;Lumbsch TH, Huhndorf SM. (December 2007). «Outline of Ascomycota – 2007». Myconet (Chicago, USA: The Field Museum, Department of Botany) 13: 1-58. [https://web.archive.org/web/20090318003134/http://www.fieldmuseum.org/myconet/outline.asp]&lt;/ref&gt;

== Generoak ==
&lt;div style=&quot;font-size:100%; -moz-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* ?''[[Armata (onddo)|Armata]]''
* ''[[Bonaria]]''
* ''[[Chaetothyrina]]''
* ''[[Clypeolina]]''
* ''[[Cyclopeltis]]''
* ''[[Dictyopeltella]]''
* ''[[Dictyopeltis]]''
* ''[[Dictyostomiopelta]]''
* ''[[Dictyothyriella]]''
* ''[[Dictyothyrina]]''
* ''[[Dictyothyrium]]''
* ''[[Hansfordiopsis]]''
* ''[[Haplopeltheca]]''
* ''[[Mendoziopeltis]]''
* ''[[Micropeltis]]''
* ?''[[Mitopeltis]]''
* ''[[Muricopeltis]]''
* ''[[Polypedia]]''
* ''[[Stigmatodothis]]''
* ''[[Stigmatophragmia]]''
* ''[[Stomiopeltis]]''
* ''[[Stomiopeltopsis]]''
* ''[[Stomiotheca]]''
* ''[[Thyriodictyella]]''
&lt;/div&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Dothideomycetes]]</text>
      <sha1>gnl0q3rqpj8uht33v9oypn972c078z9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005900</id>
      <parentid>9005898</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:51:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1280" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa}}
'''Micropeltidaceae''' [[onddo]] familia da. Nahiz eta zalantzak izan [[Dothideomycetes]] klasean kokatzen dira.&lt;ref&gt;Lumbsch TH, Huhndorf SM. (December 2007). «Outline of Ascomycota – 2007». Myconet (Chicago, USA: The Field Museum, Department of Botany) 13: 1-58. [https://web.archive.org/web/20090318003134/http://www.fieldmuseum.org/myconet/outline.asp]&lt;/ref&gt;

== Generoak ==
&lt;div style=&quot;font-size:100%; -moz-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* ?''[[Armata (onddo)|Armata]]''
* ''[[Bonaria]]''
* ''[[Chaetothyrina]]''
* ''[[Clypeolina]]''
* ''[[Cyclopeltis]]''
* ''[[Dictyopeltella]]''
* ''[[Dictyopeltis]]''
* ''[[Dictyostomiopelta]]''
* ''[[Dictyothyriella]]''
* ''[[Dictyothyrina]]''
* ''[[Dictyothyrium]]''
* ''[[Hansfordiopsis]]''
* ''[[Haplopeltheca]]''
* ''[[Mendoziopeltis]]''
* ''[[Micropeltis]]''
* ?''[[Mitopeltis]]''
* ''[[Muricopeltis]]''
* ''[[Polypedia]]''
* ''[[Stigmatodothis]]''
* ''[[Stigmatophragmia]]''
* ''[[Stomiopeltis]]''
* ''[[Stomiopeltopsis]]''
* ''[[Stomiotheca]]''
* ''[[Thyriodictyella]]''
&lt;/div&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* {{en}}:[*[http://www.indexfungorum.org/Names/NamesRecord.asp?RecordID=81006 Index Fungorum].]
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Dothideomycetes]]</text>
      <sha1>buvylc5wz47wmfn1xbt6iabiekgiwwm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005901</id>
      <parentid>9005900</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:52:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1277" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa}}
'''Micropeltidaceae''' [[onddo]] familia da. Nahiz eta zalantzak izan [[Dothideomycetes]] klasean kokatzen dira.&lt;ref&gt;Lumbsch TH, Huhndorf SM. (December 2007). «Outline of Ascomycota – 2007». Myconet (Chicago, USA: The Field Museum, Department of Botany) 13: 1-58. [https://web.archive.org/web/20090318003134/http://www.fieldmuseum.org/myconet/outline.asp]&lt;/ref&gt;

== Generoak ==
&lt;div style=&quot;font-size:100%; -moz-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* ?''[[Armata (onddo)|Armata]]''
* ''[[Bonaria]]''
* ''[[Chaetothyrina]]''
* ''[[Clypeolina]]''
* ''[[Cyclopeltis]]''
* ''[[Dictyopeltella]]''
* ''[[Dictyopeltis]]''
* ''[[Dictyostomiopelta]]''
* ''[[Dictyothyriella]]''
* ''[[Dictyothyrina]]''
* ''[[Dictyothyrium]]''
* ''[[Hansfordiopsis]]''
* ''[[Haplopeltheca]]''
* ''[[Mendoziopeltis]]''
* ''[[Micropeltis]]''
* ?''[[Mitopeltis]]''
* ''[[Muricopeltis]]''
* ''[[Polypedia]]''
* ''[[Stigmatodothis]]''
* ''[[Stigmatophragmia]]''
* ''[[Stomiopeltis]]''
* ''[[Stomiopeltopsis]]''
* ''[[Stomiotheca]]''
* ''[[Thyriodictyella]]''
&lt;/div&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* {{en}}:[http://www.indexfungorum.org/Names/NamesRecord.asp?RecordID=81006 Index Fungorum.]
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Dothideomycetes]]</text>
      <sha1>1uc5b9pheon4dwf2x8qotgh99wvi4ht</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eva Piquer</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063839</id>
    <revision>
      <id>9005904</id>
      <timestamp>2022-07-31T21:54:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:es:Special:Redirect/revision/135612739|Eva Piquer]]» orriaren itzulpena eginez sortua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2464" xml:space="preserve"> 
[[Categoría:Mujeres]]
'''Eva Piquer Vinent''' ([[Bartzelona]], [[1969]]) [[Espainia|espainiar]] [[idazle]] eta [[Kazetari|kazetaria]] da, [[Katalan|katalanez]]. [[Avui]] egunkarian lan egiten du eta beste komunikabide batzuetan laguntzen du. &quot;''La feina o la vida''&quot; bloga du. [[New York|New Yorken]] korrespontsala izan da eta kazetaritzako ikasleen irakaslea [[Bartzelonako Unibertsitate Autonomoa|Bartzelonako Unibertsitate Autonomoan]]. Josep Pla sari entzutetsua jaso zuen &quot;''Una victòria diferent''&quot; eleberriagatik. Katalanezko artikulugile onenaren ''Atlantida'' saria irabazi zuen. Bi eleberri gazte gaztelaniara itzulita daude: &quot;''La chica del tiempo''&quot; (Brasilgo portugesera ere itzulia) eta &quot;A''licia en el país de la televisión''&quot;.

== Lanak ==

=== Bakarka ===

* 1996 Denboraren neska
* 1997 ''Zer pentsatzen du Mikimotok?''
* 1999 ''Alicia telebistaren'' herrialdean
* 2002 Una victòria diferent
* 2003 Ez bakarrik obsesiboa, ez bakarrik obsesiboa, ez bakarrik obsesiboa: Dèries, plaers i addiccions d'una lectora desacomplexada
* 2004 El ''fantasmes'' no sé nedar (bertsio elebiduna-español)
* 2005 ''Supermare trebatzailea eta altres estafes''
* 2010 ''Feina edo bizitza''

=== Taldean ===

* 1998 ''Zel''
* 2000 Egilea:
* 2001 Domèstics salvatges
* 2003 ''Tancat per vacances'' (Sebastià Alzamora, Lluis Calvo, Miquel de Palol, [[Gemma Lienas]], [[Andreu Martín]], [[Isabel Olesti]], Maria Mercè Roca, Care Santos eta Lluís Maria Todó)

== Sariak ==

* 1996 Premio Barco de Vapor ''La noia del temps'' lanarengatik
* 1999 Premio ''Ciutat d'Olot-Marià Vayreda'' ''Alícia al país de la televisió'' lanarengatik
* 2002 Premio Josep Pla por ''Una victòria diferent'' lanarengatik
* 2006 Atlántida saria artikulugile onena katalanez zateagatik

== Kanpo estekak ==

* [https://web.archive.org/web/20070311233022/http://cultura.gencat.net/ilc/qeq/FitxaAutors.asp?nom1=piquer&amp;cerca2=Cercar&amp;quinform=form1&amp;NRegistre=1&amp;idregistre=9779 ''Qui és qui de les lletres catalanes''], katalanez.
{{Bizialdia|1969||Piquer, Eva}}&lt;span&gt;&lt;/span&gt;
[[Categoría:Mujeres]]
[[Categoría:Nacidos en 1969]]
[[Categoría:Personas vivas]]
&lt;span&gt;&lt;/span&gt;

[[Kategoria:Bartzelonarrak]]
[[Kategoria:Emakume kazetariak]]
[[Kategoria:Emakume idazleak]]
[[Kategoria:Kataluniako kazetariak]]
[[Kategoria:Kataluniako idazleak]]
[[Kategoria:Kataluniar independentistak]]
[[Kategoria:XXI. mendeko Espainiako idazleak]]
[[Kategoria:XX. mendeko Espainiako idazleak]]</text>
      <sha1>2a2k3hchh7is4nvx7f9a0f66306mn7y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005905</id>
      <parentid>9005904</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:57:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>Hasierako orria egokitu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2418" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Eva Piquer Vinent''' ([[Bartzelona]], [[1969]]) [[Espainia|espainiar]] [[idazle]] eta [[Kazetari|kazetaria]] da, [[Katalan|katalanez]]. [[Avui]] egunkarian lan egiten du eta beste komunikabide batzuetan laguntzen du. &quot;''La feina o la vida''&quot; bloga du. [[New York|New Yorken]] korrespontsala izan da eta kazetaritzako ikasleen irakaslea [[Bartzelonako Unibertsitate Autonomoa|Bartzelonako Unibertsitate Autonomoan]]. Josep Pla sari entzutetsua jaso zuen &quot;''Una victòria diferent''&quot; eleberriagatik. Katalanezko artikulugile onenaren ''Atlantida'' saria irabazi zuen. Bi eleberri gazte gaztelaniara itzulita daude: &quot;''La chica del tiempo''&quot; (Brasilgo portugesera ere itzulia) eta &quot;A''licia en el país de la televisión''&quot;.

== Lanak ==

=== Bakarka ===

* 1996 Denboraren neska
* 1997 ''Zer pentsatzen du Mikimotok?''
* 1999 ''Alicia telebistaren'' herrialdean
* 2002 Una victòria diferent
* 2003 Ez bakarrik obsesiboa, ez bakarrik obsesiboa, ez bakarrik obsesiboa: Dèries, plaers i addiccions d'una lectora desacomplexada
* 2004 El ''fantasmes'' no sé nedar (bertsio elebiduna-español)
* 2005 ''Supermare trebatzailea eta altres estafes''
* 2010 ''Feina edo bizitza''

=== Taldean ===

* 1998 ''Zel''
* 2000 Egilea:
* 2001 Domèstics salvatges
* 2003 ''Tancat per vacances'' (Sebastià Alzamora, Lluis Calvo, Miquel de Palol, [[Gemma Lienas]], [[Andreu Martín]], [[Isabel Olesti]], Maria Mercè Roca, Care Santos eta Lluís Maria Todó)

== Sariak ==

* 1996 Premio Barco de Vapor ''La noia del temps'' lanarengatik
* 1999 Premio ''Ciutat d'Olot-Marià Vayreda'' ''Alícia al país de la televisió'' lanarengatik
* 2002 Premio Josep Pla por ''Una victòria diferent'' lanarengatik
* 2006 Atlántida saria artikulugile onena katalanez zateagatik

==Erreferentziak==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

* [https://web.archive.org/web/20070311233022/http://cultura.gencat.net/ilc/qeq/FitxaAutors.asp?nom1=piquer&amp;cerca2=Cercar&amp;quinform=form1&amp;NRegistre=1&amp;idregistre=9779 ''Qui és qui de les lletres catalanes''], katalanez.

{{Bizialdia|1969ko||Piquer, Eva}}

[[Kategoria:Bartzelonarrak]]
[[Kategoria:Emakume kazetariak]]
[[Kategoria:Emakume idazleak]]
[[Kategoria:Kataluniako kazetariak]]
[[Kategoria:Kataluniako idazleak]]
[[Kategoria:Kataluniar independentistak]]
[[Kategoria:XXI. mendeko Espainiako idazleak]]
[[Kategoria:XX. mendeko Espainiako idazleak]]</text>
      <sha1>6ibbxjwlvkfpou0dx11rc4l6s0dqffq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005907</id>
      <parentid>9005905</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:59:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>Birpasa</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2419" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Eva Piquer i Vinent''' ([[Bartzelona]], [[1969]]) kataluniar [[idazle]] eta [[Kazetari|kazetaria]] da, [[Katalan|katalanez]]. ''[[Avui]]'' egunkarian lan egiten du eta beste komunikabide batzuetan laguntzen du. &quot;''La feina o la vida''&quot; bloga du. [[New York|New Yorken]] korrespontsala izan da eta kazetaritzako ikasleen irakaslea [[Bartzelonako Unibertsitate Autonomoa|Bartzelonako Unibertsitate Autonomoan]]. Josep Pla sari entzutetsua jaso zuen &quot;''Una victòria diferent''&quot; eleberriagatik. Katalanezko artikulugile onenaren ''Atlantida'' saria irabazi zuen. Gazteentzako bi eleberri gaztelaniara itzulita daude: &quot;''La chica del tiempo''&quot; (Brasilgo portugesera ere itzulia) eta &quot;A''licia en el país de la televisión''&quot;.

== Lanak ==

=== Bakarka ===

* 1996 Denboraren neska
* 1997 ''Zer pentsatzen du Mikimotok?''
* 1999 ''Alicia telebistaren'' herrialdean
* 2002 Una victòria diferent
* 2003 Ez bakarrik obsesiboa, ez bakarrik obsesiboa, ez bakarrik obsesiboa: Dèries, plaers i addiccions d'una lectora desacomplexada
* 2004 El ''fantasmes'' no sé nedar (bertsio elebiduna-español)
* 2005 ''Supermare trebatzailea eta altres estafes''
* 2010 ''Feina edo bizitza''

=== Taldean ===

* 1998 ''Zel''
* 2000 Egilea:
* 2001 Domèstics salvatges
* 2003 ''Tancat per vacances'' (Sebastià Alzamora, Lluis Calvo, Miquel de Palol, [[Gemma Lienas]], [[Andreu Martín]], [[Isabel Olesti]], Maria Mercè Roca, Care Santos eta Lluís Maria Todó)

== Sariak ==

* 1996 Premio Barco de Vapor ''La noia del temps'' lanarengatik
* 1999 Premio ''Ciutat d'Olot-Marià Vayreda'' ''Alícia al país de la televisió'' lanarengatik
* 2002 Premio Josep Pla por ''Una victòria diferent'' lanarengatik
* 2006 Atlántida saria artikulugile onena katalanez zateagatik

==Erreferentziak==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

* [https://web.archive.org/web/20070311233022/http://cultura.gencat.net/ilc/qeq/FitxaAutors.asp?nom1=piquer&amp;cerca2=Cercar&amp;quinform=form1&amp;NRegistre=1&amp;idregistre=9779 ''Qui és qui de les lletres catalanes''], katalanez.

{{Bizialdia|1969ko||Piquer, Eva}}

[[Kategoria:Bartzelonarrak]]
[[Kategoria:Emakume kazetariak]]
[[Kategoria:Emakume idazleak]]
[[Kategoria:Kataluniako kazetariak]]
[[Kategoria:Kataluniako idazleak]]
[[Kategoria:Kataluniar independentistak]]
[[Kategoria:XXI. mendeko Espainiako idazleak]]
[[Kategoria:XX. mendeko Espainiako idazleak]]</text>
      <sha1>hayv2qsloaahxpne5pga6yb7jym74n9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005920</id>
      <parentid>9005907</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:12:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>bandera eta lanak 2 zutabetan jarri</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2560" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea={{bandera|Katalunia}}
}}
'''Eva Piquer i Vinent''' ([[Bartzelona]], [[1969]]) kataluniar [[idazle]] eta [[Kazetari|kazetaria]] da, [[Katalan|katalanez]]. ''[[Avui]]'' egunkarian lan egiten du eta beste komunikabide batzuetan laguntzen du. &quot;''La feina o la vida''&quot; bloga du. [[New York|New Yorken]] korrespontsala izan da eta kazetaritzako ikasleen irakaslea [[Bartzelonako Unibertsitate Autonomoa|Bartzelonako Unibertsitate Autonomoan]]. Josep Pla sari entzutetsua jaso zuen &quot;''Una victòria diferent''&quot; eleberriagatik. Katalanezko artikulugile onenaren ''Atlantida'' saria irabazi zuen. Gazteentzako bi eleberri gaztelaniara itzulita daude: &quot;''La chica del tiempo''&quot; (Brasilgo portugesera ere itzulia) eta &quot;A''licia en el país de la televisión''&quot;.

== Lanak ==

=== Bakarka ===
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 20|
* 1996 Denboraren neska
* 1997 ''Zer pentsatzen du Mikimotok?''
* 1999 ''Alicia telebistaren'' herrialdean
* 2002 Una victòria diferent
* 2003 Ez bakarrik obsesiboa, ez bakarrik obsesiboa, ez bakarrik obsesiboa: Dèries, plaers i addiccions d'una lectora desacomplexada
* 2004 El ''fantasmes'' no sé nedar (bertsio elebiduna-español)
* 2005 ''Supermare trebatzailea eta altres estafes''
* 2010 ''Feina edo bizitza''
}}

=== Taldean ===
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 20|
* 1998 ''Zel''
* 2000 Egilea:
* 2001 Domèstics salvatges
* 2003 ''Tancat per vacances'' (Sebastià Alzamora, Lluis Calvo, Miquel de Palol, [[Gemma Lienas]], [[Andreu Martín]], [[Isabel Olesti]], Maria Mercè Roca, Care Santos eta Lluís Maria Todó)
}}

== Sariak ==
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 20|
* 1996 Premio Barco de Vapor ''La noia del temps'' lanarengatik
* 1999 Premio ''Ciutat d'Olot-Marià Vayreda'' ''Alícia al país de la televisió'' lanarengatik
* 2002 Premio Josep Pla por ''Una victòria diferent'' lanarengatik
* 2006 Atlántida saria artikulugile onena katalanez zateagatik
}}

==Erreferentziak==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

* [https://web.archive.org/web/20070311233022/http://cultura.gencat.net/ilc/qeq/FitxaAutors.asp?nom1=piquer&amp;cerca2=Cercar&amp;quinform=form1&amp;NRegistre=1&amp;idregistre=9779 ''Qui és qui de les lletres catalanes''], katalanez.

{{Bizialdia|1969ko||Piquer, Eva}}

[[Kategoria:Bartzelonarrak]]
[[Kategoria:Emakume kazetariak]]
[[Kategoria:Emakume idazleak]]
[[Kategoria:Kataluniako kazetariak]]
[[Kategoria:Kataluniako idazleak]]
[[Kategoria:Kataluniar independentistak]]
[[Kategoria:XXI. mendeko Espainiako idazleak]]
[[Kategoria:XX. mendeko Espainiako idazleak]]</text>
      <sha1>77citdt17h70b1pcz2nhahv881hs8wl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005942</id>
      <parentid>9005920</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:57:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>Erreferentziak aurkitu eta osatu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6004" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea={{bandera|Katalunia}}
}}
'''Eva Piquer i Vinent''' ([[Bartzelona]], [[1969|1969ko]] [[Maiatzaren 30|maiatzaren 30a]]) kataluniar [[idazle]], [[Kazetari|kazetaria]] eta [[Irakasle|irakaslea]] da.

''Catorze'' kultur magazina argitaratu eta zuzentzen du.

== Biografia ==

=== Irakaskuntza- eta kazetaritza-karrera ===
''[[Avui]]'' egunkariaren kultura-gehigarriaren koordinatzailea izan zen, eta 1988tik 2010era lan egin zuen. Kazetaritza-eskolak eman zituen [[Bartzelonako Unibertsitate Autonomoa|Bartzelonako Unibertsitate Autonomoan]] (1994-2001). Korrespontsal aritu zen [[New York|New Yorken]] (1992-1994).&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Inici|hizkuntza=ca-ES|url=http://cultura.gencat.cat/ca/ilc/inici/|aldizkaria=Departament de Cultura|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt; Kultura-, politika- eta gizarte-kronikak idatzi ditu ''Ahora'' egunkarian, ''La Vanguardia, El Periódico, Time Out Barcelona, Nación Digital, Catalan International View,'' GKE eta beste baliabide batzuetan. &quot;''La feina o la vida''&quot; bloga du.

1992az geroztik, ''Catalunya Ràdion'' kolaboratzen du. Emakumezkoa, idazketa-eskolak Bartzelonako Ateneoko Eskritura Eskolan. 2014an ''Catorze'' kultura-argitalpen digitala sustatu eta argitaratu zuen. Argitalpen horrek proiektu digitalen 15. Lletra saria jaso zuen 2015. urtean, eta Kulturaren Sari Nazionala jaso zuen. Sari hori Katalunian, 2018an, kulturaren arloan gehien nabarmendu denaren saria da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=NacióDigital|izenburua=Neix Catorze.cat, un nou magazín cultural en línia {{!}} NacióDigital|hizkuntza=ca|url=https://www.naciodigital.cat/noticia/65881/neix-catorze-nou-magazin-cultural-linia|aldizkaria=www.naciodigital.cat|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=‘La bíblia andorrana’ d’Albert Villaró guanya el Prudenci Bertrana|hizkuntza=ca|url=https://www.nuvol.com/llibres/la-biblia-andorrana-dalbert-villaro-guanya-el-prudenci-bertrana-29161|aldizkaria=Núvol|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt; 

=== Karrera editoriala ===
Thassàlia argitaletxearen literatura-zuzendari gisa (1995-1997),&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Kate Atkinson, [[Daniel Pennac|Daniel Penna]]&lt;nowiki/&gt;c, [[Anita Brookner]], Alexander Jardin, [[Barbara Trapido]], Jerome Charyn, Rachel Cuskus, [[Ann Beattie]] eta [[Kingsley Amis|Kingsley Amisen]] liburuak argitaratu zituen, besteak beste. ''Hermanas Quintana'' taldeko kide izan zen.

=== Jarduera politikoa ===
2012ko Kataluniako Parlamentuko hauteskundeetara zazpigarren postuan aurkeztu zen, independente gisa, [[Kataluniako Ezker Errepublikanoa|Kataluniako Esquerra Republicana]] zerrendara, Bartzelonako barrutian,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=L'advocada Gemma Calvet i l'escriptora Eva Piquer, a les llistes d'ERC|hizkuntza=ca|url=http://www.vilaweb.cat/noticia/4046641/20121011/ladvocada-gemma-calvet-lescriptora-eva-piquer-llistes-derc.html|aldizkaria=VilaWeb.cat|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt; eta aulkia lortu zuen. Legebiltzarra eratu eta bi hilabetera, 2013ko otsailaren 19an, aulkiari uko egin zion arrazoi pertsonalak argudiatuz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=D. B. /|abizena=M.B|izenburua=Plega Eva Piquer, una de les apostes de l'ERC de Junqueras - 20 febrer 2013|hizkuntza=ca|url=http://www.elpuntavui.cat/article/3-politica/17-politica/621257-plega-eva-piquer-una-de-les-apostes-de-lerc-de-junqueras.html|aldizkaria=El Punt Avui|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;

== Literatura-lanak ==

=== Bakarrik ===

* 1996 — ''La noia del temps''. El Vaixell de Vapor. Cruïlla, 1997. Gaztelaniara eta portugesera itzulia.
* 1997 — ''Què pensa Mikimoto?''
* 1999 — ''Alícia al país de la televisió.'' Gaztelaniara itzulita.
* 2002 — ''Una victòria diferent''
* 2003 — ''No sóc obsessiva, no sóc obsessiva, no sóc obsessiva: Dèries, plaers i addiccions d'una lectora desacomplexada''
* 2004 — ''Els fantasmes no saben nedar''
* 2005 — ''Supermare treballadora i altres estafes''
* 2010 — ''La feina o la vida. Certeses (provisionals) d'una mare desacomplexada''
* 2012 — ''Petita història de Barcelona''
* 2014 — ''Catorze de cara al 2014''
* 2014 — ''Marta Rovira, cada dia més a prop''
* 2018 — ''Evasions.'' Amb il·lustracions d'Eva Armisén.
* 2021 – ''Com abans de tot.'' Amb il·lustracions d'Eva Armisén.

=== Taldean ===

* 1998 — ''Zel''
* 2000 — ''Por''
* 2001 — ''Domèstics i salvatges''
* 2003 — ''Tancat per vacances'' (Sebastià Alzamora, Lluís Calvo, Miquel de Palol i Muntanyola, [[Gemma Lienas]], [[Andreu Martín]], [[Isabel Olesti]], [[Maria Mercè Roca]], Care Santos eta Lluís Maria Todórekin)

== Sariak eta aintzatespenak ==

* 1996 Vaixell de vapor ''La noia del temps'' lanarengatik.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=La noia del temps|data=2022-06-01|url=https://es.literaturasm.com/libro/noia-temps|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
* 1999 Ciutat d'Olot-Marià Vayreda ''Alícia al país de la televisió'' lanarengatik
* 2002 Josep Pla ''Una victòria diferent''  lanarengatik
* 2006 Premi Atlàntida  katalanez idatzitako artikulugile onenari.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=El|abizena=País|izenburua=La Nit de l'Edició premia a Fabià Estapé por cómo divulga la economía|hizkuntza=es|data=2006-12-19|url=https://elpais.com/diario/2006/12/20/catalunya/1166580451_850215.html|aldizkaria=El País|issn=1134-6582|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

* [https://web.archive.org/web/20070311233022/http://cultura.gencat.net/ilc/qeq/FitxaAutors.asp?nom1=piquer&amp;cerca2=Cercar&amp;quinform=form1&amp;NRegistre=1&amp;idregistre=9779 ''Qui és qui de les lletres catalanes''], katalanez.

{{Bizialdia|1969ko||Piquer, Eva}}

[[Kategoria:Bartzelonarrak]]
[[Kategoria:Emakume kazetariak]]
[[Kategoria:Emakume idazleak]]
[[Kategoria:Kataluniako kazetariak]]
[[Kategoria:Kataluniako idazleak]]
[[Kategoria:Kataluniar independentistak]]
[[Kategoria:XXI. mendeko Espainiako idazleak]]
[[Kategoria:XX. mendeko Espainiako idazleak]]</text>
      <sha1>f15ij2im0haf4m4q6w39dslosqx4i7n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005946</id>
      <parentid>9005942</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:02:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>Iruditegia gehitu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6319" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa
|nazionalitatea={{bandera|Katalunia}}
}}
'''Eva Piquer i Vinent''' ([[Bartzelona]], [[1969|1969ko]] [[Maiatzaren 30|maiatzaren 30a]]) kataluniar [[idazle]], [[Kazetari|kazetaria]] eta [[Irakasle|irakaslea]] da.

''Catorze'' kultur magazina argitaratu eta zuzentzen du.

== Biografia ==

=== Irakaskuntza- eta kazetaritza-karrera ===
''[[Avui]]'' egunkariaren kultura-gehigarriaren koordinatzailea izan zen, eta 1988tik 2010era lan egin zuen. Kazetaritza-eskolak eman zituen [[Bartzelonako Unibertsitate Autonomoa|Bartzelonako Unibertsitate Autonomoan]] (1994-2001). Korrespontsal aritu zen [[New York|New Yorken]] (1992-1994).&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Inici|hizkuntza=ca-ES|url=http://cultura.gencat.cat/ca/ilc/inici/|aldizkaria=Departament de Cultura|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt; Kultura-, politika- eta gizarte-kronikak idatzi ditu ''Ahora'' egunkarian, ''La Vanguardia, El Periódico, Time Out Barcelona, Nación Digital, Catalan International View,'' GKE eta beste baliabide batzuetan. &quot;''La feina o la vida''&quot; bloga du.

1992az geroztik, ''Catalunya Ràdion'' kolaboratzen du. Emakumezkoa, idazketa-eskolak Bartzelonako Ateneoko Eskritura Eskolan. 2014an ''Catorze'' kultura-argitalpen digitala sustatu eta argitaratu zuen. Argitalpen horrek proiektu digitalen 15. Lletra saria jaso zuen 2015. urtean, eta Kulturaren Sari Nazionala jaso zuen. Sari hori Katalunian, 2018an, kulturaren arloan gehien nabarmendu denaren saria da.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|abizena=NacióDigital|izenburua=Neix Catorze.cat, un nou magazín cultural en línia {{!}} NacióDigital|hizkuntza=ca|url=https://www.naciodigital.cat/noticia/65881/neix-catorze-nou-magazin-cultural-linia|aldizkaria=www.naciodigital.cat|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=‘La bíblia andorrana’ d’Albert Villaró guanya el Prudenci Bertrana|hizkuntza=ca|url=https://www.nuvol.com/llibres/la-biblia-andorrana-dalbert-villaro-guanya-el-prudenci-bertrana-29161|aldizkaria=Núvol|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt; 

=== Karrera editoriala ===
Thassàlia argitaletxearen literatura-zuzendari gisa (1995-1997),&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Kate Atkinson, [[Daniel Pennac|Daniel Penna]]&lt;nowiki/&gt;c, [[Anita Brookner]], Alexander Jardin, [[Barbara Trapido]], Jerome Charyn, Rachel Cuskus, [[Ann Beattie]] eta [[Kingsley Amis|Kingsley Amisen]] liburuak argitaratu zituen, besteak beste. ''Hermanas Quintana'' taldeko kide izan zen.

=== Jarduera politikoa ===
2012ko Kataluniako Parlamentuko hauteskundeetara zazpigarren postuan aurkeztu zen, independente gisa, [[Kataluniako Ezker Errepublikanoa|Kataluniako Esquerra Republicana]] zerrendara, Bartzelonako barrutian,&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=L'advocada Gemma Calvet i l'escriptora Eva Piquer, a les llistes d'ERC|hizkuntza=ca|url=http://www.vilaweb.cat/noticia/4046641/20121011/ladvocada-gemma-calvet-lescriptora-eva-piquer-llistes-derc.html|aldizkaria=VilaWeb.cat|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt; eta aulkia lortu zuen. Legebiltzarra eratu eta bi hilabetera, 2013ko otsailaren 19an, aulkiari uko egin zion arrazoi pertsonalak argudiatuz.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=D. B. /|abizena=M.B|izenburua=Plega Eva Piquer, una de les apostes de l'ERC de Junqueras - 20 febrer 2013|hizkuntza=ca|url=http://www.elpuntavui.cat/article/3-politica/17-politica/621257-plega-eva-piquer-una-de-les-apostes-de-lerc-de-junqueras.html|aldizkaria=El Punt Avui|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;

== Literatura-lanak ==

=== Bakarrik ===

* 1996 — ''La noia del temps''. El Vaixell de Vapor. Cruïlla, 1997. Gaztelaniara eta portugesera itzulia.
* 1997 — ''Què pensa Mikimoto?''
* 1999 — ''Alícia al país de la televisió.'' Gaztelaniara itzulita.
* 2002 — ''Una victòria diferent''
* 2003 — ''No sóc obsessiva, no sóc obsessiva, no sóc obsessiva: Dèries, plaers i addiccions d'una lectora desacomplexada''
* 2004 — ''Els fantasmes no saben nedar''
* 2005 — ''Supermare treballadora i altres estafes''
* 2010 — ''La feina o la vida. Certeses (provisionals) d'una mare desacomplexada''
* 2012 — ''Petita història de Barcelona''
* 2014 — ''Catorze de cara al 2014''
* 2014 — ''Marta Rovira, cada dia més a prop''
* 2018 — ''Evasions.'' Amb il·lustracions d'Eva Armisén.
* 2021 – ''Com abans de tot.'' Amb il·lustracions d'Eva Armisén.

=== Taldean ===

* 1998 — ''Zel''
* 2000 — ''Por''
* 2001 — ''Domèstics i salvatges''
* 2003 — ''Tancat per vacances'' (Sebastià Alzamora, Lluís Calvo, Miquel de Palol i Muntanyola, [[Gemma Lienas]], [[Andreu Martín]], [[Isabel Olesti]], [[Maria Mercè Roca]], Care Santos eta Lluís Maria Todórekin)

== Sariak eta aintzatespenak ==

* 1996 Vaixell de vapor ''La noia del temps'' lanarengatik.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=La noia del temps|data=2022-06-01|url=https://es.literaturasm.com/libro/noia-temps|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;
* 1999 Ciutat d'Olot-Marià Vayreda ''Alícia al país de la televisió'' lanarengatik
* 2002 Josep Pla ''Una victòria diferent''  lanarengatik
* 2006 Premi Atlàntida  katalanez idatzitako artikulugile onenari.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izena=El|abizena=País|izenburua=La Nit de l'Edició premia a Fabià Estapé por cómo divulga la economía|hizkuntza=es|data=2006-12-19|url=https://elpais.com/diario/2006/12/20/catalunya/1166580451_850215.html|aldizkaria=El País|issn=1134-6582|sartze-data=2022-07-31}}&lt;/ref&gt;

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;250&quot;&gt;
Fitxategi:Eva Piquer (2005).jpg|Eva Piquer, 2005
Fitxategi:Catalunya Ràdio Sant Jordi 2012 - L'Oracle de Xavier Graset.JPG|Eva Piquer Catalunya Ràdion, Sant Jordi 2012
Fitxategi:Catosfera 15-10-2016 tarda 16.jpg|Eva Piquer Catosferan, 2016.10.15
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

* [https://web.archive.org/web/20070311233022/http://cultura.gencat.net/ilc/qeq/FitxaAutors.asp?nom1=piquer&amp;cerca2=Cercar&amp;quinform=form1&amp;NRegistre=1&amp;idregistre=9779 ''Qui és qui de les lletres catalanes''], katalanez.

{{Bizialdia|1969ko||Piquer, Eva}}

[[Kategoria:Bartzelonarrak]]
[[Kategoria:Emakume kazetariak]]
[[Kategoria:Emakume idazleak]]
[[Kategoria:Kataluniako kazetariak]]
[[Kategoria:Kataluniako idazleak]]
[[Kategoria:Kataluniar independentistak]]
[[Kategoria:XXI. mendeko Espainiako idazleak]]
[[Kategoria:XX. mendeko Espainiako idazleak]]</text>
      <sha1>l5qcbkp1q96n88eznjz6rl215hhuufe</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>García Ximénez</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063840</id>
    <redirect title="Gartzia Semenoitz Sobrarbekoa" />
    <revision>
      <id>9005908</id>
      <timestamp>2022-07-31T22:00:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Belagaile</username>
        <id>64658</id>
      </contributor>
      <comment>«[[Gartzia Semenoitz Sobrarbekoa]]» orrira birbideratua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="45" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Gartzia Semenoitz Sobrarbekoa]]</text>
      <sha1>ixtxbnfj3rz3l6j7r4pjwr1sy16gjch</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Francesc d'Assís Galí i Fabra</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063841</id>
    <revision>
      <id>9005916</id>
      <timestamp>2022-07-31T22:10:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{biografia infotaula automatikoa}} '''Francesc d'Assís Galí i Fabra''' ([[Bartzelona]], [[22 de novembre]] de [[1880]]ko [[azaroaren 22]]a-Ibidem, [[1965]]eko [[irailaren 23]]a) Kataluniako margolari eta pedagogoa izan zen, Frankismoan erbesteratuta. [[Alexandre de Riquer]]ren ikaslea izan zen.  == Iruditegia == &lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;200&quot; caption=&quot;Œuvres de Francesc d'Assís Galí&quot;&gt; Fichier:Barcelona 23 24 31 955000.jpeg|275x275px|Bartzelonako Postetxe Nagusia...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1128" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Francesc d'Assís Galí i Fabra''' ([[Bartzelona]], [[22 de novembre]] de [[1880]]ko [[azaroaren 22]]a-Ibidem, [[1965]]eko [[irailaren 23]]a) Kataluniako margolari eta pedagogoa izan zen, Frankismoan erbesteratuta. [[Alexandre de Riquer]]ren ikaslea izan zen.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;200&quot; caption=&quot;Œuvres de Francesc d'Assís Galí&quot;&gt;
Fichier:Barcelona 23 24 31 955000.jpeg|275x275px|Bartzelonako Postetxe Nagusiaren freskoak (1928).
Fichier:WLM14ES - Barcelona Edificio 709 23 de julio de 2011 - .jpg|275x275px|[[Palau Nacional (Bartzelona)|Palau Nacional]]areb kupula barrutik, Bartzelona (1929)
Fichier:MNAC- Cúpula.JPG|275x275px|[[Kataluniako Arte Museo Nazionala]]ren kupula (1929).

&lt;/gallery&gt;
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1880ko|1965eko|Galí i Fabra, Francesc d'Assís}}
[[Kategoria:Bartzelonarrak]]
[[Kategoria:Bartzelonan hildakoak]]
[[Kategoria:Kataluniako margolariak]]
[[Kategoria:Kataluniako pedagogoak]]
[[Kategoria:XX. mendeko margolariak]]
[[Kategoria:Kataluniako frankismoaren erbesteratuak]]</text>
      <sha1>a9sgagflmm94ds0qekdvoct08euht59</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005918</id>
      <parentid>9005916</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:11:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1131" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Francesc d'Assís Galí i Fabra''' ([[Bartzelona]], [[22 de novembre]] de [[1880]]ko [[azaroaren 22]]a-Ibidem, [[1965]]eko [[irailaren 23]]a) Kataluniako margolari eta pedagogoa izan zen, Frankismoan erbesteratuta. [[Alexandre de Riquer]]ren ikaslea izan zen.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;200&quot; caption=Francesc d'Assís Galíren obrak&quot;&gt;
Fitxategi:Barcelona 23 24 31 955000.jpeg|275x275px|Bartzelonako Postetxe Nagusiaren freskoak (1928).
Fitxategi:WLM14ES - Barcelona Edificio 709 23 de julio de 2011 - .jpg|275x275px|[[Palau Nacional (Bartzelona)|Palau Nacional]]areb kupula barrutik, Bartzelona (1929)
Fitxategi:MNAC- Cúpula.JPG|275x275px|[[Kataluniako Arte Museo Nazionala]]ren kupula (1929).
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1880ko|1965eko|Galí i Fabra, Francesc d'Assís}}
[[Kategoria:Bartzelonarrak]]
[[Kategoria:Bartzelonan hildakoak]]
[[Kategoria:Kataluniako margolariak]]
[[Kategoria:Kataluniako pedagogoak]]
[[Kategoria:XX. mendeko margolariak]]
[[Kategoria:Kataluniako frankismoaren erbesteratuak]]</text>
      <sha1>ix1kd80cprv58kw2tn0gcn2dy1hwk79</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005919</id>
      <parentid>9005918</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:11:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1109" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Francesc d'Assís Galí i Fabra''' ([[Bartzelona]], [[1880]]ko [[azaroaren 22]]a-Ibidem, [[1965]]eko [[irailaren 23]]a) Kataluniako margolari eta pedagogoa izan zen, Frankismoan erbesteratuta. [[Alexandre de Riquer]]ren ikaslea izan zen.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;200&quot; caption=Francesc d'Assís Galíren obrak&quot;&gt;
Fitxategi:Barcelona 23 24 31 955000.jpeg|275x275px|Bartzelonako Postetxe Nagusiaren freskoak (1928).
Fitxategi:WLM14ES - Barcelona Edificio 709 23 de julio de 2011 - .jpg|275x275px|[[Palau Nacional (Bartzelona)|Palau Nacional]]areb kupula barrutik, Bartzelona (1929)
Fitxategi:MNAC- Cúpula.JPG|275x275px|[[Kataluniako Arte Museo Nazionala]]ren kupula (1929).
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1880ko|1965eko|Galí i Fabra, Francesc d'Assís}}
[[Kategoria:Bartzelonarrak]]
[[Kategoria:Bartzelonan hildakoak]]
[[Kategoria:Kataluniako margolariak]]
[[Kategoria:Kataluniako pedagogoak]]
[[Kategoria:XX. mendeko margolariak]]
[[Kategoria:Kataluniako frankismoaren erbesteratuak]]</text>
      <sha1>qzkvqhk3jmj23gr08jxxxxny82p9v9t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006084</id>
      <parentid>9005919</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:51:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2182" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Francesc d'Assís Galí i Fabra''' ([[Bartzelona]], [[1880]]ko [[azaroaren 22]]a-Ibidem, [[1965]]eko [[irailaren 23]]a) Kataluniako margolari eta pedagogoa izan zen, Frankismoan erbesteratuta. [[Llotjako Eskola]]n, hau da, Bartzelonako Arte eta Lanbide Eskolan ikasi zuen eta [[Alexandre de Riquer]]ren ikaslea izan zen.

== Biografia ==
Bere pintura [[modernismo|modernista]] izan zen hasiera batean, [[sinbolismo]] eta [[errealismo]] faseetatik pasatuz, [[Noucentisme]]ren etorrerarekin ideia berrietarantz idealismo apur batekin aldatu zen arte. Irakaskuntzan ere aritu zen, 1906an Bartzelonan eskola bat sortuz, didaktika tradizionalaren aurka. Ikasle izan zituen, besteak beste, [[Joan Miro]] eta [[Josep Llorens i Artigas]]. 1929ko Bartzelonako Erakusketa Unibertsaleko aholkulari artistiko izendatu zuten, eta haren kartela diseinatu zuen. [[Espainiako Gerra Zibila|Gerra Zibilean]] Errepublikako Arte Ederretako Zuzendari Nagusia izan zen. 1939an Londresera erbesteratu zen.

== Obra ==
Bere margolanetatik nabarmentzekoak dira Bartzelonako Correos eraikineko freskoak, 1928ko [[Palau Nacional (Bartzelona)|Palau Nacional]]aren kupulakoak, 1929ko [[Nazioarteko erakusketa]]ren karietara eginak, eta Bartzelonako [[Hiriko Etxea (Bartzelona)|Hiriko Etxeko]] [[Kixotea]]ren Aretoko margoak, 1958an eginak.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;200&quot; caption=Francesc d'Assís Galíren obrak&quot;&gt;
Fitxategi:Barcelona 23 24 31 955000.jpeg|275x275px|Bartzelonako Postetxe Nagusiaren freskoak (1928).
Fitxategi:WLM14ES - Barcelona Edificio 709 23 de julio de 2011 - .jpg|275x275px|[[Palau Nacional (Bartzelona)|Palau Nacional]]aren kupula barrutik, Bartzelona (1929)
Fitxategi:MNAC- Cúpula.JPG|275x275px|[[Kataluniako Arte Museo Nazionala]]ren kupula (1929).
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1880ko|1965eko|Galí i Fabra, Francesc d'Assís}}
[[Kategoria:Bartzelonarrak]]
[[Kategoria:Bartzelonan hildakoak]]
[[Kategoria:Kataluniako margolariak]]
[[Kategoria:Kataluniako pedagogoak]]
[[Kategoria:XX. mendeko margolariak]]
[[Kategoria:Kataluniako frankismoaren erbesteratuak]]</text>
      <sha1>jtfptd1glg460c48cyvy0w1zppe024e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006085</id>
      <parentid>9006084</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:52:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>/* Biografia */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2183" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Francesc d'Assís Galí i Fabra''' ([[Bartzelona]], [[1880]]ko [[azaroaren 22]]a-Ibidem, [[1965]]eko [[irailaren 23]]a) Kataluniako margolari eta pedagogoa izan zen, Frankismoan erbesteratuta. [[Llotjako Eskola]]n, hau da, Bartzelonako Arte eta Lanbide Eskolan ikasi zuen eta [[Alexandre de Riquer]]ren ikaslea izan zen.

== Biografia ==
Bere pintura [[modernismo|modernista]] izan zen hasiera batean, [[sinbolismo]] eta [[errealismo]] faseetatik pasatuz, [[Noucentisme]]ren etorrerarekin ideia berrietarantz idealismo apur batekin aldatu zen arte. Irakaskuntzan ere aritu zen, 1906an Bartzelonan eskola bat sortuz, didaktika tradizionalaren aurka. Ikasle izan zituen, besteak beste, [[Joan Miró]] eta [[Josep Llorens i Artigas]]. 1929ko Bartzelonako Erakusketa Unibertsaleko aholkulari artistiko izendatu zuten, eta haren kartela diseinatu zuen. [[Espainiako Gerra Zibila|Gerra Zibilean]] Errepublikako Arte Ederretako Zuzendari Nagusia izan zen. 1939an Londresera erbesteratu zen.

== Obra ==
Bere margolanetatik nabarmentzekoak dira Bartzelonako Correos eraikineko freskoak, 1928ko [[Palau Nacional (Bartzelona)|Palau Nacional]]aren kupulakoak, 1929ko [[Nazioarteko erakusketa]]ren karietara eginak, eta Bartzelonako [[Hiriko Etxea (Bartzelona)|Hiriko Etxeko]] [[Kixotea]]ren Aretoko margoak, 1958an eginak.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;200&quot; caption=Francesc d'Assís Galíren obrak&quot;&gt;
Fitxategi:Barcelona 23 24 31 955000.jpeg|275x275px|Bartzelonako Postetxe Nagusiaren freskoak (1928).
Fitxategi:WLM14ES - Barcelona Edificio 709 23 de julio de 2011 - .jpg|275x275px|[[Palau Nacional (Bartzelona)|Palau Nacional]]aren kupula barrutik, Bartzelona (1929)
Fitxategi:MNAC- Cúpula.JPG|275x275px|[[Kataluniako Arte Museo Nazionala]]ren kupula (1929).
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1880ko|1965eko|Galí i Fabra, Francesc d'Assís}}
[[Kategoria:Bartzelonarrak]]
[[Kategoria:Bartzelonan hildakoak]]
[[Kategoria:Kataluniako margolariak]]
[[Kategoria:Kataluniako pedagogoak]]
[[Kategoria:XX. mendeko margolariak]]
[[Kategoria:Kataluniako frankismoaren erbesteratuak]]</text>
      <sha1>tn73vjs0tsddrftzwsckbn4ktdnfvp0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006086</id>
      <parentid>9006085</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:54:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2367" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Francesc d'Assís Galí i Fabra''' ([[Bartzelona]], [[1880]]ko [[azaroaren 22]]a-Ibidem, [[1965]]eko [[irailaren 23]]a)&lt;ref&gt;https://www.museunacional.cat/es/francesc-dassis-gali&lt;/ref&gt; Kataluniako margolari eta pedagogoa izan zen, Frankismoan erbesteratuta. [[Llotjako Eskola]]n, hau da, Bartzelonako Arte eta Lanbide Eskolan ikasi zuen eta [[Alexandre de Riquer]]ren ikaslea izan zen.

== Biografia ==
Bere pintura [[modernismo|modernista]] izan zen hasiera batean, [[sinbolismo]] eta [[errealismo]] faseetatik pasatuz, [[Noucentisme]]ren etorrerarekin ideia berrietarantz idealismo apur batekin aldatu zen arte. Irakaskuntzan ere aritu zen, 1906an Bartzelonan eskola bat sortuz, didaktika tradizionalaren aurka. Ikasle izan zituen, besteak beste, [[Joan Miró]] eta [[Josep Llorens i Artigas]]. 1929ko Bartzelonako Erakusketa Unibertsaleko aholkulari artistiko izendatu zuten, eta haren kartela diseinatu zuen. [[Espainiako Gerra Zibila|Gerra Zibilean]] Errepublikako Arte Ederretako Zuzendari Nagusia izan zen. 1939an Londresera erbesteratu zen.&lt;ref&gt;https://es-academic.com/dic.nsf/eswiki/496183&lt;/ref&gt;

== Obra ==
Bere margolanetatik nabarmentzekoak dira Bartzelonako Correos eraikineko freskoak, 1928ko [[Palau Nacional (Bartzelona)|Palau Nacional]]aren kupulakoak, 1929ko [[Nazioarteko erakusketa]]ren karietara eginak, eta Bartzelonako [[Hiriko Etxea (Bartzelona)|Hiriko Etxeko]] [[Kixotea]]ren Aretoko margoak, 1958an eginak.&lt;ref&gt;https://www.tesisenred.net/handle/10803/116370#page=1&lt;/ref&gt;

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;200&quot; caption=Francesc d'Assís Galíren obrak&quot;&gt;
Fitxategi:Barcelona 23 24 31 955000.jpeg|275x275px|Bartzelonako Postetxe Nagusiaren freskoak (1928).
Fitxategi:WLM14ES - Barcelona Edificio 709 23 de julio de 2011 - .jpg|275x275px|[[Palau Nacional (Bartzelona)|Palau Nacional]]aren kupula barrutik, Bartzelona (1929)
Fitxategi:MNAC- Cúpula.JPG|275x275px|[[Kataluniako Arte Museo Nazionala]]ren kupula (1929).
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1880ko|1965eko|Galí i Fabra, Francesc d'Assís}}
[[Kategoria:Bartzelonarrak]]
[[Kategoria:Bartzelonan hildakoak]]
[[Kategoria:Kataluniako margolariak]]
[[Kategoria:Kataluniako pedagogoak]]
[[Kategoria:XX. mendeko margolariak]]
[[Kategoria:Kataluniako frankismoaren erbesteratuak]]</text>
      <sha1>mxbfvc3o14t2dovxtohu0mef36hx6cs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006106</id>
      <parentid>9006086</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:29:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Iruditegia */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2349" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Francesc d'Assís Galí i Fabra''' ([[Bartzelona]], [[1880]]ko [[azaroaren 22]]a-Ibidem, [[1965]]eko [[irailaren 23]]a)&lt;ref&gt;https://www.museunacional.cat/es/francesc-dassis-gali&lt;/ref&gt; Kataluniako margolari eta pedagogoa izan zen, Frankismoan erbesteratuta. [[Llotjako Eskola]]n, hau da, Bartzelonako Arte eta Lanbide Eskolan ikasi zuen eta [[Alexandre de Riquer]]ren ikaslea izan zen.

== Biografia ==
Bere pintura [[modernismo|modernista]] izan zen hasiera batean, [[sinbolismo]] eta [[errealismo]] faseetatik pasatuz, [[Noucentisme]]ren etorrerarekin ideia berrietarantz idealismo apur batekin aldatu zen arte. Irakaskuntzan ere aritu zen, 1906an Bartzelonan eskola bat sortuz, didaktika tradizionalaren aurka. Ikasle izan zituen, besteak beste, [[Joan Miró]] eta [[Josep Llorens i Artigas]]. 1929ko Bartzelonako Erakusketa Unibertsaleko aholkulari artistiko izendatu zuten, eta haren kartela diseinatu zuen. [[Espainiako Gerra Zibila|Gerra Zibilean]] Errepublikako Arte Ederretako Zuzendari Nagusia izan zen. 1939an Londresera erbesteratu zen.&lt;ref&gt;https://es-academic.com/dic.nsf/eswiki/496183&lt;/ref&gt;

== Obra ==
Bere margolanetatik nabarmentzekoak dira Bartzelonako Correos eraikineko freskoak, 1928ko [[Palau Nacional (Bartzelona)|Palau Nacional]]aren kupulakoak, 1929ko [[Nazioarteko erakusketa]]ren karietara eginak, eta Bartzelonako [[Hiriko Etxea (Bartzelona)|Hiriko Etxeko]] [[Kixotea]]ren Aretoko margoak, 1958an eginak.&lt;ref&gt;https://www.tesisenred.net/handle/10803/116370#page=1&lt;/ref&gt;

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;200&quot; d'assís=&quot;&quot; galíren=&quot;&quot; obrak&quot;=&quot;&quot; caption=&quot;Francesc&quot;&gt;
Fitxategi:Barcelona 23 24 31 955000.jpeg|Bartzelonako Postetxe Nagusiaren freskoak (1928).
Fitxategi:WLM14ES - Barcelona Edificio 709 23 de julio de 2011 - .jpg|[[Palau Nacional (Bartzelona)|Palau Nacional]]aren kupula barrutik, Bartzelona (1929).
Fitxategi:MNAC- Cúpula.JPG|[[Kataluniako Arte Museo Nazionala]]ren kupula (1929).
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1880ko|1965eko|Galí i Fabra, Francesc d'Assís}}
[[Kategoria:Bartzelonarrak]]
[[Kategoria:Bartzelonan hildakoak]]
[[Kategoria:Kataluniako margolariak]]
[[Kategoria:Kataluniako pedagogoak]]
[[Kategoria:XX. mendeko margolariak]]
[[Kategoria:Kataluniako frankismoaren erbesteratuak]]</text>
      <sha1>7hi4glwuli7z66hfc3sclfyegc1owqx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Malcom Ares</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063842</id>
    <redirect title="Adu Ares" />
    <revision>
      <id>9005926</id>
      <timestamp>2022-07-31T22:24:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Daeri</username>
        <id>16654</id>
      </contributor>
      <comment>Daeri wikilariak «[[Malcom Ares]]» orria «[[Adu Ares]]» izenera aldatu du: Horrela ezaguna</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Adu Ares]]</text>
      <sha1>6c1c72hmdt00lbdq8pbtwbkb36y3nrd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:MonX94</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063843</id>
    <revision>
      <id>9005927</id>
      <timestamp>2022-07-31T22:25:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="134" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 00:25, 1 abuztua 2022 (CEST)</text>
      <sha1>74otu8g1y9ifflz7obrqaerfupwcj63</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Ongietorri erregistroa/2022/08/01</title>
    <ns>4</ns>
    <id>1063844</id>
    <revision>
      <id>9005928</id>
      <timestamp>2022-07-31T22:25:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="241" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=MonX94|contribs=0}}</text>
      <sha1>ma7tiihtce8zzkwezkcekolx87r4sji</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005933</id>
      <parentid>9005928</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:36:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="282" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=MonX94|contribs=0}}
{{WLE|user=La_sainte_vierge|contribs=0}}</text>
      <sha1>cfbw2b7tdcd3mwnooidwq6xh7p4p5ne</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005941</id>
      <parentid>9005933</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T22:56:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="317" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=MonX94|contribs=0}}
{{WLE|user=La_sainte_vierge|contribs=0}}
{{WLE|user=Zinnsoldat|contribs=0}}</text>
      <sha1>iso9ahr8dmjp0ywwxgujxvg3meqn1ay</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005953</id>
      <parentid>9005941</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:07:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="351" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=MonX94|contribs=0}}
{{WLE|user=La_sainte_vierge|contribs=0}}
{{WLE|user=Zinnsoldat|contribs=0}}
{{WLE|user=Umutanlas|contribs=0}}</text>
      <sha1>llra9o0s2dlz53yc1a1n0o7riyc7xh8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005960</id>
      <parentid>9005953</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:18:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="382" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=MonX94|contribs=0}}
{{WLE|user=La_sainte_vierge|contribs=0}}
{{WLE|user=Zinnsoldat|contribs=0}}
{{WLE|user=Umutanlas|contribs=0}}
{{WLE|user=Olo_19|contribs=0}}</text>
      <sha1>btdfxot21w5vpq9n9p3edhx0bw4g1hm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005971</id>
      <parentid>9005960</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:59:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="435" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=MonX94|contribs=0}}
{{WLE|user=La_sainte_vierge|contribs=0}}
{{WLE|user=Zinnsoldat|contribs=0}}
{{WLE|user=Umutanlas|contribs=0}}
{{WLE|user=Olo_19|contribs=0}}
{{WLE|user=Ra%C3%BAl_Quintana_Tarufetti|contribs=0}}</text>
      <sha1>k54ichvgq8f5b2qfj220egkjcowgqc4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005976</id>
      <parentid>9005971</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T00:31:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="472" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=MonX94|contribs=0}}
{{WLE|user=La_sainte_vierge|contribs=0}}
{{WLE|user=Zinnsoldat|contribs=0}}
{{WLE|user=Umutanlas|contribs=0}}
{{WLE|user=Olo_19|contribs=0}}
{{WLE|user=Ra%C3%BAl_Quintana_Tarufetti|contribs=0}}
{{WLE|user=Mebigrouxboy|contribs=0}}</text>
      <sha1>96kicglxqqanufyv0i02lj4k2ohaco4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9005978</id>
      <parentid>9005976</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T00:42:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="515" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=MonX94|contribs=0}}
{{WLE|user=La_sainte_vierge|contribs=0}}
{{WLE|user=Zinnsoldat|contribs=0}}
{{WLE|user=Umutanlas|contribs=0}}
{{WLE|user=Olo_19|contribs=0}}
{{WLE|user=Ra%C3%BAl_Quintana_Tarufetti|contribs=0}}
{{WLE|user=Mebigrouxboy|contribs=0}}
{{WLE|user=Rub%C3%A9n_Mendoza|contribs=0}}</text>
      <sha1>ctep5ev9z6k4a4jmkxqrqepw5bowemx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006007</id>
      <parentid>9005978</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:47:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="550" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=MonX94|contribs=0}}
{{WLE|user=La_sainte_vierge|contribs=0}}
{{WLE|user=Zinnsoldat|contribs=0}}
{{WLE|user=Umutanlas|contribs=0}}
{{WLE|user=Olo_19|contribs=0}}
{{WLE|user=Ra%C3%BAl_Quintana_Tarufetti|contribs=0}}
{{WLE|user=Mebigrouxboy|contribs=0}}
{{WLE|user=Rub%C3%A9n_Mendoza|contribs=0}}
{{WLE|user=Phobos_Imp|contribs=0}}</text>
      <sha1>fcjj7onr7k8ty9nnbvbj363acxcav3a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006030</id>
      <parentid>9006007</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:14:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="588" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=MonX94|contribs=0}}
{{WLE|user=La_sainte_vierge|contribs=0}}
{{WLE|user=Zinnsoldat|contribs=0}}
{{WLE|user=Umutanlas|contribs=0}}
{{WLE|user=Olo_19|contribs=0}}
{{WLE|user=Ra%C3%BAl_Quintana_Tarufetti|contribs=0}}
{{WLE|user=Mebigrouxboy|contribs=0}}
{{WLE|user=Rub%C3%A9n_Mendoza|contribs=0}}
{{WLE|user=Phobos_Imp|contribs=0}}
{{WLE|user=Benjitamerino|contribs=0}}</text>
      <sha1>qkil2rv0zsle72uh2bzoi3ayto7e1oh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006188</id>
      <parentid>9006030</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:09:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="620" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=MonX94|contribs=0}}
{{WLE|user=La_sainte_vierge|contribs=0}}
{{WLE|user=Zinnsoldat|contribs=0}}
{{WLE|user=Umutanlas|contribs=0}}
{{WLE|user=Olo_19|contribs=0}}
{{WLE|user=Ra%C3%BAl_Quintana_Tarufetti|contribs=0}}
{{WLE|user=Mebigrouxboy|contribs=0}}
{{WLE|user=Rub%C3%A9n_Mendoza|contribs=0}}
{{WLE|user=Phobos_Imp|contribs=0}}
{{WLE|user=Benjitamerino|contribs=0}}
{{WLE|user=Celgen1|contribs=0}}</text>
      <sha1>25ou4hjj3i1k2qww496qgmcgc1y6xwo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006200</id>
      <parentid>9006188</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:51:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot-a: Erregistroa eguneratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="657" xml:space="preserve">{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #bfcda5; border: 1px #b6fd2c solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
!Lankide
!Ekarpenak
{{WLE|user=MonX94|contribs=0}}
{{WLE|user=La_sainte_vierge|contribs=0}}
{{WLE|user=Zinnsoldat|contribs=0}}
{{WLE|user=Umutanlas|contribs=0}}
{{WLE|user=Olo_19|contribs=0}}
{{WLE|user=Ra%C3%BAl_Quintana_Tarufetti|contribs=0}}
{{WLE|user=Mebigrouxboy|contribs=0}}
{{WLE|user=Rub%C3%A9n_Mendoza|contribs=0}}
{{WLE|user=Phobos_Imp|contribs=0}}
{{WLE|user=Benjitamerino|contribs=0}}
{{WLE|user=Celgen1|contribs=0}}
{{WLE|user=King_Crimzon|contribs=0}}</text>
      <sha1>3sq8clxjgxiqm20dnlv2mhr0s7kzrcb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:La sainte vierge</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063845</id>
    <revision>
      <id>9005932</id>
      <timestamp>2022-07-31T22:35:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="134" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 00:35, 1 abuztua 2022 (CEST)</text>
      <sha1>cietm1wttj6xxfabw491bgiptw308cn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Zinnsoldat</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063846</id>
    <revision>
      <id>9005940</id>
      <timestamp>2022-07-31T22:56:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="134" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 00:56, 1 abuztua 2022 (CEST)</text>
      <sha1>db9ktbdctvnfkdp1qpmo4hbchcs9vqz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eneko Semenoitz</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063847</id>
    <revision>
      <id>9005950</id>
      <timestamp>2022-07-31T23:05:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Belagaile</username>
        <id>64658</id>
      </contributor>
      <comment>Belagaile wikilariak «[[Eneko Semenoitz]]» orria «[[Eneko Semenoitz (Camerosko jaun)]]» izenera aldatu du</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="48" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Eneko Semenoitz (Camerosko jaun)]]</text>
      <sha1>badwhv6uijehv8quow09bnewfo6vayi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Umutanlas</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063848</id>
    <revision>
      <id>9005952</id>
      <timestamp>2022-07-31T23:06:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="134" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 01:06, 1 abuztua 2022 (CEST)</text>
      <sha1>ngx8tlpm52z0onb7wlc1u2ir38lglkp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Olo 19</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063849</id>
    <revision>
      <id>9005959</id>
      <timestamp>2022-07-31T23:17:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="134" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 01:17, 1 abuztua 2022 (CEST)</text>
      <sha1>rrvn378ik63cb7pgj4avh8dvockjeu3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Raúl Quintana Tarufetti</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063850</id>
    <revision>
      <id>9005970</id>
      <timestamp>2022-07-31T23:59:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="134" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 01:59, 1 abuztua 2022 (CEST)</text>
      <sha1>krtauf30o4ykgcqrfhdrco4cfm77r0n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Mebigrouxboy</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063851</id>
    <revision>
      <id>9005975</id>
      <timestamp>2022-08-01T00:30:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="134" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 02:30, 1 abuztua 2022 (CEST)</text>
      <sha1>3ax3d228b13l5ghfxrlsben43sx63gs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Rubén Mendoza</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063852</id>
    <revision>
      <id>9005977</id>
      <timestamp>2022-08-01T00:41:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="134" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 02:41, 1 abuztua 2022 (CEST)</text>
      <sha1>nx4eho1c0v5lc35mu3w3wo9ljtxsoy1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Phobos Imp</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063853</id>
    <revision>
      <id>9006006</id>
      <timestamp>2022-08-01T02:47:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="134" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 04:47, 1 abuztua 2022 (CEST)</text>
      <sha1>rk1p4lhpovzj298unowiohyw8t7b04l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Gregorio Larrañaga</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1063854</id>
    <revision>
      <id>9006017</id>
      <timestamp>2022-08-01T05:00:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: « =Gregorio Larrañaga= {{zirriborroa}}  {{biografia infotaula automatikoa}} '''Gregorio Larrañaga''' ([[Markina-Xemein]], [[1943]]) [[Espainia]]-eko [[bertsolari]]-a da.  Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2008/024/001/2022-07-26/umorea-eta-txinparta-lagun.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2008/024/001/2022-07-26/umorea-eta-txinparta-lagun.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenbur...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2372" xml:space="preserve">
=Gregorio Larrañaga=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Gregorio Larrañaga''' ([[Markina-Xemein]], [[1943]]) [[Espainia]]-eko [[bertsolari]]-a da.

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2008/024/001/2022-07-26/umorea-eta-txinparta-lagun.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2008/024/001/2022-07-26/umorea-eta-txinparta-lagun.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1890/026/002/2022-07-27/azken-agurra-eman-diote-maukortari.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1890/026/002/2022-07-27/azken-agurra-eman-diote-maukortari.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar zuzeu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/euskal-herria/manukorta-hil-da/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/euskal-herria/manukorta-hil-da/}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220725/gregorio-larranaga-manukorta-bertsolaria-hil-da|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220725/gregorio-larranaga-manukorta-bertsolaria-hil-da}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220726/manukorta-bakarra-zen|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220726/manukorta-bakarra-zen}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar correo-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/gregorio-larranaga-manukorta-20220727212138-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/gregorio-larranaga-manukorta-20220727212138-nt.html}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar argia-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.argia.eus/albistea/gregorio-larranaga-manukorta-hil-da|hizkuntza=eu|url=https://www.argia.eus/albistea/gregorio-larranaga-manukorta-hil-da}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Gregorio+Larrañaga Gregorio Larrañaga] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Gregorio+Larrañaga Gregorio Larrañaga] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Gregorio%20Larrañaga Gregorio Larrañaga] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1943eko||Larrañaga, Gregorio}}

[[Kategoria:Markina-Xemein]]
[[Kategoria:bertsolari]]</text>
      <sha1>goy00pru9rzoqjnconxjutbhrk6m0qp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Marlen Reusser</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1063855</id>
    <revision>
      <id>9006018</id>
      <timestamp>2022-08-01T05:00:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: « =Marlen Reusser= {{zirriborroa}}  {{biografia infotaula automatikoa}} '''Marlen Reusser''' ([[Jegenstorf]], [[1991]]) [[Suitza]]-eko [[txirrindulari]]-a da.  Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2013/018/002/2022-07-28/agertoki-paregabean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2013/018/002/2022-07-28/agertoki-paregabean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/p...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1883" xml:space="preserve">
=Marlen Reusser=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Marlen Reusser''' ([[Jegenstorf]], [[1991]]) [[Suitza]]-eko [[txirrindulari]]-a da.

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/2013/018/002/2022-07-28/agertoki-paregabean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/2013/018/002/2022-07-28/agertoki-paregabean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1864/021/001/2022-07-29/ez-da-erraza-izango-baina-lehiakorrak-izango-gara.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1864/021/001/2022-07-29/ez-da-erraza-izango-baina-lehiakorrak-izango-gara.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/022/001/2022-07-29/laburra-baina-erakargarria.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1891/022/001/2022-07-29/laburra-baina-erakargarria.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/5001936/022/004/2022-07-29/wiebesek-irabazi-du-tourreko-etapa-esprintean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/5001936/022/004/2022-07-29/wiebesek-irabazi-du-tourreko-etapa-esprintean.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1994/023/001/2022-07-29/haustura-arriskua-xakean.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1994/023/001/2022-07-29/haustura-arriskua-xakean.htm}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Marlen+Reusser Marlen Reusser] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Marlen+Reusser Marlen Reusser] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Marlen%20Reusser Marlen Reusser] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1991eko||Reusser, Marlen}}

[[Kategoria:Jegenstorf]]
[[Kategoria:txirrindulari]]</text>
      <sha1>9robhzk9sqkt5dgh06d7egnk6xnqriy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Jared Stern</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1063856</id>
    <revision>
      <id>9006019</id>
      <timestamp>2022-08-01T05:00:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: « =Jared Stern= {{zirriborroa}}  {{biografia infotaula automatikoa}} '''Jared Stern''' ([[AAAa]], [[2050]]) [[ZZZz]]-eko [[CCCc]]-a da.  Astean zehar correo-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/euskarazko-supermaskoten-liga-20220726131036-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/euskarazko-supermaskoten-liga-20220726131036-nt.html}}&lt;/ref&gt;  Astean zehar zuzeu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| i...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1433" xml:space="preserve">
=Jared Stern=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Jared Stern''' ([[AAAa]], [[2050]]) [[ZZZz]]-eko [[CCCc]]-a da.

Astean zehar correo-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/euskarazko-supermaskoten-liga-20220726131036-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/euskarazko-supermaskoten-liga-20220726131036-nt.html}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar zuzeu-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/kultura/dc-supermaskoten-liga/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/kultura/dc-supermaskoten-liga/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://zuzeu.eus/kultura/estreinaldiak-uztailak-29/|hizkuntza=eu|url=https://zuzeu.eus/kultura/estreinaldiak-uztailak-29/}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar naiz-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220729/mas-que-animales-de-compania|hizkuntza=eu|url=https://www.naiz.eus/eu/info/noticia/20220729/mas-que-animales-de-compania}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Jared+Stern Jared Stern] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Jared+Stern Jared Stern] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Jared%20Stern Jared Stern] Euskal Telebistan
{{bizialdia|2050eko||Stern, Jared}}

[[Kategoria:AAAa]]
[[Kategoria:CCCc]]</text>
      <sha1>enunj7mbaprtkqkdap8jasuqk0xbuvb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikiproiektu:Ieproba/Albina Stardust</title>
    <ns>102</ns>
    <id>1063857</id>
    <revision>
      <id>9006024</id>
      <timestamp>2022-08-01T05:03:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ieegunkari</username>
        <id>114299</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: « =Albina Stardust= {{zirriborroa}}  {{biografia infotaula automatikoa}} '''Albina Stardust''' ([[Burlata]], [[1997]]) [[ZZZz]]-eko [[aurkezle]]-a da.  Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1889/035/001/2022-07-01/hemen-dira-nafar-trabestiak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1889/035/001/2022-07-01/hemen-dira-nafar-trabestiak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berr...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1898" xml:space="preserve">
=Albina Stardust=
{{zirriborroa}} 
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Albina Stardust''' ([[Burlata]], [[1997]]) [[ZZZz]]-eko [[aurkezle]]-a da.

Astean zehar berria-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1889/035/001/2022-07-01/hemen-dira-nafar-trabestiak.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1889/035/001/2022-07-01/hemen-dira-nafar-trabestiak.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.berria.eus/paperekoa/1860/028/001/2022-07-02/nerea-reparaz-eta-joseba-olagarai-arituko-dira-etb1eko-entzierroa-n.htm|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1860/028/001/2022-07-02/nerea-reparaz-eta-joseba-olagarai-arituko-dira-etb1eko-entzierroa-n.htm}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar correo-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.elcorreo.com/zurekin/etbk-sanferminetako-entzierroak-20220704152710-nt.html|hizkuntza=eu|url=https://www.elcorreo.com/zurekin/etbk-sanferminetako-entzierroak-20220704152710-nt.html}}&lt;/ref&gt;

Astean zehar eitb-n azaldu diren albisteak.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia| izenburua=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8901900/iruneak-prozesioa-eta-entzierroa-berreskuratuko-ditu-ostegun-honetan/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/osoa/8901900/iruneak-prozesioa-eta-entzierroa-berreskuratuko-ditu-ostegun-honetan/?utm_campaign=General=RSS=Aktualitatea}}&lt;/ref&gt;
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Albina+Stardust Albina Stardust] berria egunkarian
* [https://www.argia.eus/bilaketa?q=Albina+Stardust Albina Stardust] argia aldizkarian
* [https://www.google.com/search?q=site:www.eitb.eus/eu/%20Albina%20Stardust Albina Stardust] Euskal Telebistan
{{bizialdia|1997eko||Stardust, Albina}}

[[Kategoria:Burlata]]
[[Kategoria:aurkezle]]</text>
      <sha1>0w7rdyacvbna26ljfgq43rzfrisz60y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Benjitamerino</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063858</id>
    <revision>
      <id>9006028</id>
      <timestamp>2022-08-01T05:13:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="134" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 07:13, 1 abuztua 2022 (CEST)</text>
      <sha1>ey92nuklw9m7k91rvuim8ehwh985m6f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Léonie Duquet</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063859</id>
    <revision>
      <id>9006065</id>
      <timestamp>2022-08-01T06:26:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:es:Special:Redirect/revision/137646800|Léonie Duquet]]» orriaren itzulpena eginez sortua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27819" xml:space="preserve">{{Pertsona infotaula}}
[[Categoría:Mujeres]]
'''Léonie Henriette Duquet''' ([[La Chenalotte]], [[Doubs (departamendua)|Doubs]], [[Frantzia]], [[1916]] - [[Argentinako itsasoa]], [[Ozeano Atlantikoa]],[[1977|1977ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a (edo 17a)]]), [[Argentina|Argentinako]] [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa Nazionaleko Prozesuko]] (1976-1983) diktadura militarrean atxilotutako moja katoliko frantziarra izan zen. Léonie Duquet desagertu eta hiltzearen kasua [[Alice Domon]] kongregazio-lagunarenarekin lotuta dago, eta bien kasua mundu osoan  «moja frantziar»ena izenarekin ezagutzen da.

== Bizitza ==
Léonie Duquet La Chenalotte nekazari-herrixkan jaio zen, Doubs (Haut-Doubs) departamenduko eremu menditsuko Longema-Les Combes eskualdean, Frantzian, Suitzako mugatik gertu. Gaztetatik [[Paris|Parisko]] Misio Atzerritarren Kongregaziora sartu zen (Société des missions etrangères), eta 1949an Argentinara bidali zuen. Hurlingham eta Moronen kokatu zen, Buenos Aireseko industria-lerroan, eta premia bereziak zituzten pertsonei [[Katixima|katekesia]] ematen aritu zen.

Ismael Calcagno apaizak, [[Jorge Rafael Videla|Jorge Rafael Videlaren]] lehengusu politikoa zenak, zuzendutako taldeko kide izan zen Domon. Bahitu eta hil zuten unean Diktadore zegoen. Léonie Duquet ere hantxe zegoen esleituta, eta harekin adiskidetasun sakona ezarri zuen. Paradoxikoki, Léonie Duquetek eta Alice Domonek Videla ezagutu zuten, Alexandro semearentzako laguntza eske jo baitzuen. Alexandro Alice eta Léonie ahizpek Morongo Karitatearen Etxean zaindu, erakutsi eta katekizatu zuten haur ezindua izan zen.

1960ko hamarkadan, Monseñor Jaime de Nevares gotzainak Léonie Duquet gonbidatu zuen [[Patagonia|Patagoniako]] [[Neuquén|Neuquénera]] joatera eta Mapuche komunitatearekin lan egitera, El Malleon.

Ondoren, Buenos Aires handira itzuli zen, Castelarreko Jesusen Bihotz Sakratuan lan egiteko eta Ramos Mejian katekesi askatzailea egiteko. Hantxe finkatu zuen bere etxea.

1976ko martxoaren 24ko kolpe militarra gertatu eta [[Estatu terrorismo|estatu-terrorismoan]] oinarritutako erregimena ezarri zenean, Léoniek [[Giza eskubideak|giza eskubideen]] alde jarduteko erabakia hartu zuen. Bere jarrera azaltzeko esaldi bat errepikatzen zuen: «Gaur isiltzea koldarra litzateke».&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Garai hartan, Alice Domon moja hartu zuen etxean. Alice Corrientesera joan zen, kotoi-ekoizle txikiak antolatzen zituzten nekazaritza-ligekin lotutako desagertuak bilatzen laguntzeko. Giza eskubideen lehenengo erakundeen bilera asko bere etxean egiten ziren.

1977ko abenduan, Alice eta Léonie ahizpek, [[Maiatzaren Plazako Amak|Maiatzeko Plazako Amekin]] eta giza eskubideen aldeko beste ekintzaile batzuekin, desagertutakoen izenarekin eskaera bat prestatu zuten, eta Gobernuari desagertutakoen berri emateko eskatu zioten. Eskatutakoa ''La Nación'' egunkarian argitaratu zen 1977ko abenduaren 10ean, hura desagertu zen egunean bertan. Sinatzaileen artean 'Gustavo Niño' izena dago, izen faltsua, Itsas Armadako [[Alfredo Astiz]] kapitainak Maiatzeko Plazako Amen taldean sartzeko erabili zuen izena baitzen.&lt;ref name=&quot;In memorian de Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=In memorian de Léonie Duquet|argitaletxea=La Vaca, 27 de septiembre de 2005|egilea=La Vaca|url=http://www.lavaca.org/seccion/actualidad/0/286.shtml|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Desagerpena, bahiketa, tortura eta hilketa ==
[[Fitxategi:ESMA_6.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/ESMA_6.JPG/200px-ESMA_6.JPG|thumb|267x267px|ESMA.]]
1977ko abenduaren 8tik (osteguna) abenduaren 10era (larunbata), Alfredo Astizen agindupeko militar-talde batek Maiatzeko Plazako Amekin lotutako 12 pertsonako talde bat bahitu zuen.&lt;ref&gt;El grupo completo secuestrado estaba integrado por Azucena Villaflor de Vicenti, Esther Ballestrino de Careaga, María Ponce de Bianco (las tres fundadoras de Madres de Plaza de Mayo), las monjas Alice Domon y Léonie Duquet, y los activistas de derechos humanos Angela Auad, Remo Berardo, Horacio Elbert, José Julio Fondevilla, Eduardo Gabriel Horane, Raquel Bulit y Patricia Oviedo.&lt;/ref&gt; Besteak beste, Léonie Duquet, Maiatzeko Plazako Amen [[Azucena Villaflor]] fundatzailearekin eta haren lankide Alice Domon moja frantsesarekin.  

Talde gehienak Buenos Aires hiriko [[San Cristóbal (Buenos Aires)|San Kristobal]] auzoko Santa Cruz elizan bahitu zituzten, bertan elkartzen baitziren 3.3.2 Lan  taldea. Léonie han ez zegoenez, militarrak Ramos Mejiara (Gran Buenos Aires) joan ziren abenduaren 10ean, San Pablo kaperan bahitzeko.&lt;ref name=&quot;Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después|argitaletxea=Argenpress, 31 de agosto de 2005|egilea=Domingo Riorda|url=http://www.argenpress.info/nota.asp?num=023609|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Bahitzaileek Duquet engainatu egin zuten,Alice Domonek istripu bat izan zuela eta ospitale batean zegoela esanda, hura eramateko eskaintza eginda.

Léonie zuzenean eraman zuten atxilotzeko zentro klandestinora, Armadaren Mekanika Eskolan (ESMA), Itsas Argentinarrareen kontrolpean, eta han Capuchita izeneko sektorean sartu zuten. Hamar bat egun egon zen han, eta torturatu egin zuten etengabe. ''Nunca Más'' izeneko txostenean, Maggio eta Cubas lekukoek, ESMAko bizirik atera zirenek, Aliceri buruz zekitena kontatu zuten:
''Gauza bera gertatu zen Alice Domon eta Leonie Renée Duquet frantziar erlijiosoekin. Alice ahizparekin hitz egiteko aukera izan nuen, Renée ahizparekin batera ESMAko Ofizialen Kasinoko hirugarren solairura eraman baitzuten, eta han nengoen gatibu. Abenduaren 11n edo 12an gertatu zen hori. Eliza batean bahitu zutela esan zidan, desagertutakoen senideekin batera. Gero jakin nuen 13 pertsona zirela; ahizpak oso kolpatuta eta ahulduta zeuden, Alice ahizpa komunera eramateko bi guardiak eutsi behar baitzuten. Torturatu zuten galdetu nion eta baietz erantzun zidan: ohe bati lotu zioten biluzik eta pikana gorputz osoan aplikatu zioten; gainera, gero Kongregazioko Superiorari gutun bat idaztera behartu zutela esan zuen, frantsesez idatzi zuela tortura etengabean, eta gero argazki bat atera zietela biei, mahai baten ondoan eserita. Argazkiak torturatu zituzten leku berean atera zitzaizkien: Casino del Oficiosen zorupean. Ahizpak hamar bat egun egon ziren ESMAn, torturatuta eta galdezka. Gero, beste hamaika lagunekin batera «lekualdatu» zituzten. Barne-zurrumurruek, pertsona horiei handik azkar ateratzeak, haien hilketa adierazten zuen.'' ''(Horacio Domingo Maggio-ren testigantza, Legajo 4450 zk.)6'' ''10 edo 12 senide inguru erori ziren, besteak beste, Alice Domon ahizpa frantsesa. Geroago, Rennée Duquet ahizpa ere ESMAra eraman zuten, Alice ahizparen Kongregazio erlijioso berekoa. Renée ahizpa Capuchitan hartu zuen ostatu. Alice eta Renée ahizpak bortizki torturatu zituzten, lehenengoa bereziki. Haien jokabidea miresgarria izan zen. Bere min-unerik txarrenetan ere, &quot;Capucha&quot;-n zebilen Arreba Alicek bere kideen zorteaz eta ironiaren gailurrean galdetu zuen, bereziki, 'mutiko ilehoria' zela-eta. Mutiko ile hori, Fragata Astiz tenientea zen (desagertutako baten senidea zela esanez taldean infiltratu zena)... Pistolaz inguratuta, Alice ahizpak eskutitz bat idatzi behar izan zuen... Parodia hori koroatzeko, argazkiak atera zitzaizkien (bi ahizpei) ESMAren argazki-laborategian bertan, non mahai aurrean agertzen baitziren. Alice eta Renée ahizpak «lekualdatu» egin zituzten, eta haiekin batera, egoera berean bahitutako senideak.'' (Lisandro Raúl Cubasen testigantza, Legajo 6974 zk.) 

Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen nazionalitate frantsesak nazioarteko eskandalua sortu zuen, bereziki Frantziarekin. Horregatik, armadako buru eta Batzorde Militarreko kide zen Emilio Masserak bi mojak [[Montoneros]] gerrillarien erakundeak bahitu zituela simulatzeko agindu zuen. Horretarako, Domonek, torturatuta, gutun bat idatzi behar izan zion kongregazioko nagusiari. Gutun hori frantsesez idatzi zen, eta bertan Jorge Rafael Videlaren gobernuaren aurkako talde batek bahitu zituela esan zuen. Gero, orrialde horretan dagoen argazkia atera zieten: bi mojak Montonerosko bandera baten aurrean eserita zeuden, ''La Nación'' egunkariko ale bat erakusten zutela. Argazkia ESMAko Ofizialen Kasinoko zorupean atera zen, eta bi erlijiosoak torturatu izanaren zantzu nabarmenekin agertu ziren. Frantziako prentsara bidali zuten argazkia.


Bere gatibualdian, beste atxilotu bat, Graciela Daleo, Léonie Duquet-ekin topo egin zuen sukaldean. Léonie eserita eta txanoarekin zegon, tortura-gelatik ekarri berria. Orduan, Daleok zer behar zuen galdetu zion, eta Léoniek  «Kafe bat» erantzun zion. Berehala, guardia batek erretiratzeko agindu zion Daleori. Bere bizitzaren azken testigantza da.&lt;ref name=&quot;Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después|argitaletxea=Argenpress, 31 de agosto de 2005|egilea=Domingo Riorda|url=http://www.argenpress.info/nota.asp?num=023609|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1977ko abenduaren 15ean, ''La Nación'' egunkariak EFE agentziaren berri bat argitaratu zuen, «''Vivas y con buena salud (Bizirik eta osasuntsu)''» izenekoa. Han zera esaten zen, Kongregazioko Ama Gaindiezinak Frantziatik zioela Léonie eta Alice ahizpak atxilotu eta «bizirik eta osasuntsu» zeudela. Argentinako Nuntzio-aren informazioa zela ere adierazi zen..&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Vivas y con buena salud|argitaletxea=La Nación, 15 de diciembre de 1977|egilea=La Nación|url=http://www.cels.org.ar/Site_cels/ejes/a_justicia/justicia_archivos/monjas_francesas/monjas_pdf/771215LaNacion.pdf|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Seguru asko, 1977ko abenduaren 17an edo 18an, bi ahizpak eta gainerako taldekideak Buenos Airesko Aireportuaren hegoaldeko muturrean dagoen aireportu militarrera eraman zituzten, Itsas Armadako hegazkin batera igo, Santa Teresitako kostaldearen parean itsasora bota eta uraren kontra talka egitean hil..

Umorezko adibide batean, estatu-terrorismoan errepresioari lotutako marinelak garai hartan &quot;''moja hegalariak''&quot; aipatzen zituzten&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1990ean, Alfredo Astiz kapitaina betiko kartzela-zigorrera kondenatu zuen Parisko Apelazio Gorteak, Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen heriotzaren errudun gisa.&lt;ref name=&quot;Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz|argitaletxea=Clarín, 3 de abril de 2006|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2006/04/03/um/m-01170581.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Gorpua eta ehorzketaren identifikazioa ==
[[Fitxategi:Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg/300px-Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg|thumb|300x300px|Oroimenaren orubea Gurutze Santuaren elizan. Bertan daude Léonie Duqueten hondakinak, Azucena Villaflor, [[María Ponce]] eta Esther Ballestrinoren hondakinekin batera.]]


1977ko abenduaren 20an itsasotik zetozen gorpuak agertu ziren Buenos Aireseko hondartzetan, Santa Teresita eta Tuyu Itsaso bainuetxearen parean. Gorpuak aztertu zituzten eta polizia-medikuek erregistratu zuten heriotzaren arrazoia «objektu gogorren kontrako talka, altuera handitik» izan zen, heriotzaren aurretik gertatutako hezur-haustura egiaztatuek adierazten zuen bezala.&lt;ref name=&quot;Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte|argitaletxea=Río Negro, 9 de julio de 2005|egilea=Río Negro|url=http://www.rionegro.com.ar/arch200507/09/n09a01.php|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Besterik jakin gabe, herriko agintariek berehala erabaki zuten gorpuak 'NN' gisa ehorztea Lavalle General hiriko hilerrian. 

Demokrazia berrezarri ondoren, 1984an, CONADEPen eta Batzarrentzako Judizioaren ikerketaren esparruan, indusketak egin ziren Lavalle General hiriko hilerrian, eta hezur-hondakin ugari aurkitu ziren San Bernardo eta Lucila del Mar-eko hondartzetan aurkitutako hilotzetatik. Hondar horiek Batzarren aurkako epaiketan erabili eta gero 16 poltsatan gorde ziren.

Handik aurrera, desagertuei buruzko arrazoiak metatzen hasi zen Horacio Cattani epailea. Ikerketak geldiarazi zituzten ''Punto Final'' eta ''Obediencia debida'' legeak gorabehera, Cattanik 40 metro karratuko artxibo bat egitea lortu zuen 1995ean, proba horiek guztiak gordetzeko.o.

2003an, Lavalle General hiriko intendenteak jakinarazi zuen NN-hilobi berriak aurkitu zirela hiriko hilerrian. Cattani epaileak Argentinako Auzitegiko Antropologia Taldearekin (EAAF) indusketa berriak egiteko agindu zuen, eta bi hilobi-lerro aurkitu zituen, bata bestearen gainean. Hala, zortzi eskeleto aurkitu ziren, bost emakumezkoei zegozkienak, bi gizonezkoei zegozkienak eta bat, GL-17 gisa sailkatua, eta «seguruenik gizonezko» definitu zen.

Cattanik EAAFeko [[Córdoba (Argentina)|Kordobako]] Immunogenetika eta Diagnostiko Molekularreko laborategira bidali zituen hezurrak. Besteak beste, Léonie Duqueten iloba baten odol-lagina bidali zuen epaileak. Laborategiko emaitzen arabera, gorpuzkiak 1977ko abenduaren 8tik 10era bitartean bahitutako taldekoak ziren. 2005eko abuztuaren 29an, Cattani epaileak txostena jaso zuen, eta adierazi zuen GL-17 bezalako banakako hondakinak Léonie Duquetenak zirela.&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

2005eko irailaren 25ean, hil eta 27 urtera, Léonie Duquet Buenos Aireseko Santa Cruz Elizaren lorategian lurperatu zuten, María Ponce de Bianco eta Esther Ballestrino Careaga Maiatzeko Plazako bi ama,  eta [[Angela Auad]] giza eskubideen aktibistarekin batera. Azucena Villaflorren errautsak Maiatzeko Plazan zabaldu ziren.En el entierro se leyó una declaración del presidente de Francia, [[Jacques Chirac]], que dice:
{{Aipua|Queridos amigos argentinos, mis queridos compatriotas: Hoy por fin podemos decir adiós a la Hermana Léonie. Cerca de treinta años han pasado desde aquel día de diciembre de 1977, un poco antes de Navidad, cuando su verdugo, el ex capitan Astiz, mediante un simple abrazo en el atrio de esta iglesia, la condenó irremediablemente a la muerte. Ese día de diciembre, la Hermana Léonie, con su compañera la hermana Alice, como muchos otros, desapareció. Detrás de ese término, una realidad aterradora: el cautiverio, las sevicias, la tortura, los cuerpos arrojados al mar, que atraviesa la mentira sobre lo que sucedió y el pesado silencio de los cuerpos ausentes. ¿Qué crímenes cometió la Hermana Léonie para merecer tal suerte? ¿De qué violencia era culpable para aquellos que la torturaron y asesinaron? La Hermana Léonie estaba habitada por su fe y su hambre de justicia. Su rebeldía no era ideológica ni partisana, ella estaba impregnada de humanidad. Hija del Evangelio, ella llevaba socorro a las familias con niños desaparecidos. Con otras mujeres que valientemente protestaban en la plaza de Mayo, ella se levantó contra la barbarie. Hoy, en nombre de Francia, yo vengo a rendir un homenaje solemne a la Hermana Léonie y a presentar todas mis condolencias a los miembros de su familia aquí presentes. Francia se puede sentir orgullosa de contar entre los suyos a la Hermana Léonie que, por una causa justa, sacrificó su vida en Argentina, país que ella quería tanto como su tierra natal, y país que ella igualmente amó. La viva emoción que produjo el anuncio del descubrimiento de sus cuerpos testimonio, aquí como en Francia, el carácter emblemático de su martirio. Pero yo no puedo olvidar a todos aquellos que tienen familiares secuestrados y asesinados por la dictadura, y yo tengo que asociarlos a este homenaje solemne. Pienso, en particular, en las familias francesas de desaparecidos que aún buscan a los suyos, para que no pierdan la esperanza. Pienso en la Hermana Alicia, unida a la Hermana Léonie en el dolor y en nuestra memoria. Francia esta con sus familias. Fiel a sus compromisos, Francia anhela que toda la luz se haga sobre aquello que sucedió durante los años de plomo de la dictadura y que los culpables sean finalmente condenados. Gracias al trabajo de las organizaciones no gubernamentales —del equipo argentino de antropología forense, que cumplió una tarea difícil pero destacable, las madres y abuelas de plaza de Mayo—, gracias al coraje y la determinación de los familiares de desaparecidos, gracias a los esfuerzos de los poderes públicos, la verdad progresa. No se puede construir el provenir sobre el olvido. Solo se puede edificar sobre la memoria. Hoy, a la vez tristes y plenos de esperanza, nosotros recordamos a la Hermana Léonie, su ejemplo, su vida y su coraje: ella ilumina, a través de los años, nuestra memoria. Que ella guíe la conducta de las generaciones que vendrán y nosotros exhortemos a nunca más tolerar lo intolerable.&lt;ref name=&quot;Declaración de Chirac&quot;&gt;{{cita web
 |título      = Texto completo en francés de la declaración de Jacques Chirac en la ceremonia de inhumación de los restos de la hermana Léonie
 |autor        = Jacques Chirac
 |editorial    = Gobierno de Francia, 25 de septiembre de 2005
 |url          = http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1
 |fechaacceso  = 8 de diciembre de 2007
 |urlarchivo   = https://web.archive.org/web/20070609021528/http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1
 |fechaarchivo = 9 de junio de 2007
}}&lt;/ref&gt;}}
&lt;blockquote class=&quot;flexquote&quot;&gt;
 &lt;div class=&quot;flex&quot;&gt;
  &lt;div class=&quot;quote&quot;&gt;Queridos amigos argentinos, mis queridos compatriotas: Hoy por fin podemos decir adiós a la Hermana Léonie. Cerca de treinta años han pasado desde aquel día de diciembre de 1977, un poco antes de Navidad, cuando su verdugo, el ex capitan Astiz, mediante un simple abrazo en el atrio de esta iglesia, la condenó irremediablemente a la muerte. Ese día de diciembre, la Hermana Léonie, con su compañera la hermana Alice, como muchos otros, desapareció. Detrás de ese término, una realidad aterradora: el cautiverio, las sevicias, la tortura, los cuerpos arrojados al mar, que atraviesa la mentira sobre lo que sucedió y el pesado silencio de los cuerpos ausentes. ¿Qué crímenes cometió la Hermana Léonie para merecer tal suerte? ¿De qué violencia era culpable para aquellos que la torturaron y asesinaron? La Hermana Léonie estaba habitada por su fe y su hambre de justicia. Su rebeldía no era ideológica ni partisana, ella estaba impregnada de humanidad. Hija del Evangelio, ella llevaba socorro a las familias con niños desaparecidos. Con otras mujeres que valientemente protestaban en la plaza de Mayo, ella se levantó contra la barbarie. Hoy, en nombre de Francia, yo vengo a rendir un homenaje solemne a la Hermana Léonie y a presentar todas mis condolencias a los miembros de su familia aquí presentes. Francia se puede sentir orgullosa de contar entre los suyos a la Hermana Léonie que, por una causa justa, sacrificó su vida en Argentina, país que ella quería tanto como su tierra natal, y país que ella igualmente amó. La viva emoción que produjo el anuncio del descubrimiento de sus cuerpos testimonio, aquí como en Francia, el carácter emblemático de su martirio. Pero yo no puedo olvidar a todos aquellos que tienen familiares secuestrados y asesinados por la dictadura, y yo tengo que asociarlos a este homenaje solemne. Pienso, en particular, en las familias francesas de desaparecidos que aún buscan a los suyos, para que no pierdan la esperanza. Pienso en la Hermana Alicia, unida a la Hermana Léonie en el dolor y en nuestra memoria. Francia esta con sus familias. Fiel a sus compromisos, Francia anhela que toda la luz se haga sobre aquello que sucedió durante los años de plomo de la dictadura y que los culpables sean finalmente condenados. Gracias al trabajo de las organizaciones no gubernamentales —del equipo argentino de antropología forense, que cumplió una tarea difícil pero destacable, las madres y abuelas de plaza de Mayo—, gracias al coraje y la determinación de los familiares de desaparecidos, gracias a los esfuerzos de los poderes públicos, la verdad progresa. No se puede construir el provenir sobre el olvido. Solo se puede edificar sobre la memoria. Hoy, a la vez tristes y plenos de esperanza, nosotros recordamos a la Hermana Léonie, su ejemplo, su vida y su coraje: ella ilumina, a través de los años, nuestra memoria. Que ella guíe la conducta de las generaciones que vendrán y nosotros exhortemos a nunca más tolerar lo intolerable.&lt;ref name=&quot;Declaración de Chirac&quot;&gt;&lt;span class=&quot;citation web&quot; id=&quot;CITAREFJacques_Chirac&quot;&gt;Jacques Chirac. [https://web.archive.org/web/20070609021528/http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1 «Texto completo en francés de la declaración de Jacques Chirac en la ceremonia de inhumación de los restos de la hermana Léonie»]. Gobierno de Francia, 25 de septiembre de 2005. Archivado desde [http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1 el original] el 9 de junio de 2007&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Consultado el 8 de diciembre de 2007&lt;/span&gt;.&lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;Z3988&quot; title=&quot;ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3AL%C3%A9onie+Duquet&amp;rft.au=Jacques+Chirac&amp;rft.aulast=Jacques+Chirac&amp;rft.btitle=Texto+completo+en+franc%C3%A9s+de+la+declaraci%C3%B3n+de+Jacques+Chirac+en+la+ceremonia+de+inhumaci%C3%B3n+de+los+restos+de+la+hermana+L%C3%A9onie&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=Gobierno+de+Francia%2C+25+de+septiembre+de+2005&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.diplomatie.gouv.fr%2Factu%2Fbulletin.asp%3Fliste%3D20050927.html%23Chapitre1&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&quot;&gt;&lt;span style=&quot;display:none;&quot;&gt;&amp;nbsp;&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;&lt;/ref&gt;&lt;/div&gt;
 &lt;/div&gt;
&lt;/blockquote&gt;Bere senideek, zeremonian zeudenek, Leonieren gorpuzkiak Argentinan atseden hartzeko erabakia hartu zuten, «hainbeste maite zuen herrialdean».&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Estatu Batuen babesa ==
[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] gobernuaren dokumentu sekretuek, 2002an desklasifikatu zirenek, AEBetako gobernuak bazekiela frogatzen dute, 1978az geroztik, Alice Domon eta Léonie Duquet moja frantsesen eta Azucena Villaflor, Esther Ballestrino eta María Ponce Maiatzeko Plazako Amen gorpuak Bonairako hondartzetan aurkitu zituztela. Informazio hori isilpean gorde zen, eta inoiz ez zitzaion jakinarazi Argentinako gobernu demokratikoari. Datu hori Raúl Castrok, Argentinan Estatu Batuetako enbajadore zegoenak, 1978ko martxoaren 30ean Estatu Batuetako Idazkariari zuzendu zion 1978-BUENOS-02346 zk. ''Informe sobre monjas muertas'' izeneko txostena. Hitzez hitz hauxe dio dokumentuak:&lt;blockquote&gt;''1. LH Martxoak 28 Parisen bildutako historiak dioenez, abenduaren erdialdean bahitu zituzten bi moja frantsesen gorpuak (Alicia Doman eta Renee Duguet) giza eskubideen aldeko beste hamaika ekintzailerekin identifikatu zituzten Bahía Blancatik hurbil zeuden gorpuen artean. 2. Buenos Airesen duela hilabete hasi zen zurrumurruz betetzen, Rio de la Platako ahotik gertu 300-350 milia inguru Bahia Blancatik iparraldera, itsaso atlantikoan zehar ohiz kanpoko haize bortitzek hondartzara eramandako gorpuen aurkikuntzaren konstantziei buruz. (Ikus Buenos Aires 1919 kontrolerako) 3. (Ezabatuta dago atala) Zurrumurru horiek arakatzen saiatu zen. Informazio konfidentziala du: mojak Argentinako segurtasun-agenteek bahitu zituztela eta, uneren batean, Buenos Airesetik 150 milia mendebaldera dagoen Junin herrira eraman zituztela. 4. Argentinako gobernuaren iturri (babestua) baten bidez lortutako informazio konfidentziala ere badu enbaxadak: duela aste batzuk zazpi gorpu aurkitu zituzten Atlantiko hondartzan, Mar del Platatik gertu. Iturri horren arabera, gorputzak bi mojenak eta bost amarenak ziren, 1977ko abenduaren 8tik 10era desagertu zirenak. Gure iturriak berresten du segurtasun-indarretako kideek bahitu zituztela gizabanako horiek, eta terroristen eta subertsiboen aurka jardun zutela beren agintaldi zabalean. Iturriak, gainera, adierazi zuen GOAn gutxi zeudela informazio horren jakinaren gainean. 5. Iturri horrek iraganean egiazko informazioa eman du, eta arrazoiak ditugu uste izateko badakiela desagerketak zer diren. Enbaxadak bere txostena babesteko eskatu du, galdutako edo desagertutako gizabanakoei buruzko informazioa emateko baliagarria izan dela frogatu duen iturri bat arriskuan ez jartzeko. CASTRO.''&lt;/blockquote&gt;

== Memoria ==
Abenduaren 8an, San Kristobaleko Santa Cruz elizan, Léonie Duquet eta Alice Domon moja frantziarren eta giza eskubideen aldeko Maiatzeko Plazako Amen taldeko aktibisten desagertu zireneko urteurrena gogoratzen da.

== Aintzatespenak ==

* 2000. urtean, 397. Legearen bidez, Buenos Aires hiriko Legegintzaldiak &quot;''Ahizpa Alice Domon eta Ahizpa Leonie Duquet''&quot; izena eman zion Moreto, Medina eta Cajaravilla kaleen arteko bidegurutzean zegoen plazatxoari.
* Parisen ''Alice Domon eta Leonie Duquet'' kalea dago.

* 2017ko apirilaren 12an Buenos Aires probintziako General Lavalle barrutiko Pavón Alderdiko 2. Bigarren Hezkuntzako Eskolak, Izena Ezartzeko Protokolo Ekitaldia egin eta gero, ofizialki &quot;Léonie Duquet&quot; izena hartu zuen.

== Ikus gainer ==

* [[Alice Domon]]
* [[Azucena Villaflor|Azucena Villaflo]]&lt;nowiki/&gt;r
* [[María Ponce]]
* [[Esther Ballestrino]]
* [[Angela Auad]]
* [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa nazionaleko prozesua]]

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|2}}

== Kanpo estekak ==

* [http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm Clarín.com] («''Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet''», ''Clarín'' egunkaria, 2005.09.25).
* [http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm Clarín.com] («''Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto''», ''Clarín'' egunkaria, 2005.08.30).
* [https://web.archive.org/web/20061008125847/http://www.elortiba.org/sm8.html ElOrtiba.org] («''Léonie y Alice: las monjas francesas''», [[Olga Wornat|Olga Wornat-en]] testua  ''Mujeres de Dios'') liburuan.
{{Bizialdia|1916|1977|Duquet, Leonie}}&lt;span&gt;&lt;/span&gt;
[[Categoría:Mujeres]]
[[Categoría:Nacidos en 1916]]
[[Categoría:Fallecidos en 1977]]
&lt;span&gt;&lt;/span&gt;

[[Kategoria:Frantziarrak]]
[[Kategoria:Ordena eta kongregazio erromatar katolikoetako monjeak]]
[[Kategoria:Gainbegiratu gabeko itzulpenak]]</text>
      <sha1>lgg49qf7x2nkr025qeqi0b2beu4myea</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006067</id>
      <parentid>9006065</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T06:32:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>Hasierako orria egokitu eta iruditegia gehitu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27982" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Léonie Henriette Duquet''' ([[La Chenalotte]], [[Doubs (departamendua)|Doubs]], [[Frantzia]], [[1916]] - [[Argentinako itsasoa]], [[Ozeano Atlantikoa]],[[1977|1977ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a (edo 17a)]]), [[Argentina|Argentinako]] [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa Nazionaleko Prozesuko]] (1976-1983) diktadura militarrean atxilotutako moja katoliko frantziarra izan zen. Léonie Duquet desagertu eta hiltzearen kasua [[Alice Domon]] kongregazio-lagunarenarekin lotuta dago, eta bien kasua mundu osoan  «moja frantziar»ena izenarekin ezagutzen da.

== Bizitza ==
Léonie Duquet La Chenalotte nekazari-herrixkan jaio zen, Doubs (Haut-Doubs) departamenduko eremu menditsuko Longema-Les Combes eskualdean, Frantzian, Suitzako mugatik gertu. Gaztetatik [[Paris|Parisko]] Misio Atzerritarren Kongregaziora sartu zen (Société des missions etrangères), eta 1949an Argentinara bidali zuen. Hurlingham eta Moronen kokatu zen, Buenos Aireseko industria-lerroan, eta premia bereziak zituzten pertsonei [[Katixima|katekesia]] ematen aritu zen.

Ismael Calcagno apaizak, [[Jorge Rafael Videla|Jorge Rafael Videlaren]] lehengusu politikoa zenak, zuzendutako taldeko kide izan zen Domon. Bahitu eta hil zuten unean Diktadore zegoen. Léonie Duquet ere hantxe zegoen esleituta, eta harekin adiskidetasun sakona ezarri zuen. Paradoxikoki, Léonie Duquetek eta Alice Domonek Videla ezagutu zuten, Alexandro semearentzako laguntza eske jo baitzuen. Alexandro Alice eta Léonie ahizpek Morongo Karitatearen Etxean zaindu, erakutsi eta katekizatu zuten haur ezindua izan zen.

1960ko hamarkadan, Monseñor Jaime de Nevares gotzainak Léonie Duquet gonbidatu zuen [[Patagonia|Patagoniako]] [[Neuquén|Neuquénera]] joatera eta Mapuche komunitatearekin lan egitera, El Malleon.

Ondoren, Buenos Aires handira itzuli zen, Castelarreko Jesusen Bihotz Sakratuan lan egiteko eta Ramos Mejian katekesi askatzailea egiteko. Hantxe finkatu zuen bere etxea.

1976ko martxoaren 24ko kolpe militarra gertatu eta [[Estatu terrorismo|estatu-terrorismoan]] oinarritutako erregimena ezarri zenean, Léoniek [[Giza eskubideak|giza eskubideen]] alde jarduteko erabakia hartu zuen. Bere jarrera azaltzeko esaldi bat errepikatzen zuen: «Gaur isiltzea koldarra litzateke».&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Garai hartan, Alice Domon moja hartu zuen etxean. Alice Corrientesera joan zen, kotoi-ekoizle txikiak antolatzen zituzten nekazaritza-ligekin lotutako desagertuak bilatzen laguntzeko. Giza eskubideen lehenengo erakundeen bilera asko bere etxean egiten ziren.

1977ko abenduan, Alice eta Léonie ahizpek, [[Maiatzaren Plazako Amak|Maiatzeko Plazako Amekin]] eta giza eskubideen aldeko beste ekintzaile batzuekin, desagertutakoen izenarekin eskaera bat prestatu zuten, eta Gobernuari desagertutakoen berri emateko eskatu zioten. Eskatutakoa ''La Nación'' egunkarian argitaratu zen 1977ko abenduaren 10ean, hura desagertu zen egunean bertan. Sinatzaileen artean 'Gustavo Niño' izena dago, izen faltsua, Itsas Armadako [[Alfredo Astiz]] kapitainak Maiatzeko Plazako Amen taldean sartzeko erabili zuen izena baitzen.&lt;ref name=&quot;In memorian de Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=In memorian de Léonie Duquet|argitaletxea=La Vaca, 27 de septiembre de 2005|egilea=La Vaca|url=http://www.lavaca.org/seccion/actualidad/0/286.shtml|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Desagerpena, bahiketa, tortura eta hilketa ==
[[Fitxategi:ESMA_6.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/ESMA_6.JPG/200px-ESMA_6.JPG|thumb|267x267px|ESMA.]]
1977ko abenduaren 8tik (osteguna) abenduaren 10era (larunbata), Alfredo Astizen agindupeko militar-talde batek Maiatzeko Plazako Amekin lotutako 12 pertsonako talde bat bahitu zuen.&lt;ref&gt;El grupo completo secuestrado estaba integrado por Azucena Villaflor de Vicenti, Esther Ballestrino de Careaga, María Ponce de Bianco (las tres fundadoras de Madres de Plaza de Mayo), las monjas Alice Domon y Léonie Duquet, y los activistas de derechos humanos Angela Auad, Remo Berardo, Horacio Elbert, José Julio Fondevilla, Eduardo Gabriel Horane, Raquel Bulit y Patricia Oviedo.&lt;/ref&gt; Besteak beste, Léonie Duquet, Maiatzeko Plazako Amen [[Azucena Villaflor]] fundatzailearekin eta haren lankide Alice Domon moja frantsesarekin.  

Talde gehienak Buenos Aires hiriko [[San Cristóbal (Buenos Aires)|San Kristobal]] auzoko Santa Cruz elizan bahitu zituzten, bertan elkartzen baitziren 3.3.2 Lan  taldea. Léonie han ez zegoenez, militarrak Ramos Mejiara (Gran Buenos Aires) joan ziren abenduaren 10ean, San Pablo kaperan bahitzeko.&lt;ref name=&quot;Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después|argitaletxea=Argenpress, 31 de agosto de 2005|egilea=Domingo Riorda|url=http://www.argenpress.info/nota.asp?num=023609|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Bahitzaileek Duquet engainatu egin zuten,Alice Domonek istripu bat izan zuela eta ospitale batean zegoela esanda, hura eramateko eskaintza eginda.

Léonie zuzenean eraman zuten atxilotzeko zentro klandestinora, Armadaren Mekanika Eskolan (ESMA), Itsas Argentinarrareen kontrolpean, eta han Capuchita izeneko sektorean sartu zuten. Hamar bat egun egon zen han, eta torturatu egin zuten etengabe. ''Nunca Más'' izeneko txostenean, Maggio eta Cubas lekukoek, ESMAko bizirik atera zirenek, Aliceri buruz zekitena kontatu zuten:
''Gauza bera gertatu zen Alice Domon eta Leonie Renée Duquet frantziar erlijiosoekin. Alice ahizparekin hitz egiteko aukera izan nuen, Renée ahizparekin batera ESMAko Ofizialen Kasinoko hirugarren solairura eraman baitzuten, eta han nengoen gatibu. Abenduaren 11n edo 12an gertatu zen hori. Eliza batean bahitu zutela esan zidan, desagertutakoen senideekin batera. Gero jakin nuen 13 pertsona zirela; ahizpak oso kolpatuta eta ahulduta zeuden, Alice ahizpa komunera eramateko bi guardiak eutsi behar baitzuten. Torturatu zuten galdetu nion eta baietz erantzun zidan: ohe bati lotu zioten biluzik eta pikana gorputz osoan aplikatu zioten; gainera, gero Kongregazioko Superiorari gutun bat idaztera behartu zutela esan zuen, frantsesez idatzi zuela tortura etengabean, eta gero argazki bat atera zietela biei, mahai baten ondoan eserita. Argazkiak torturatu zituzten leku berean atera zitzaizkien: Casino del Oficiosen zorupean. Ahizpak hamar bat egun egon ziren ESMAn, torturatuta eta galdezka. Gero, beste hamaika lagunekin batera «lekualdatu» zituzten. Barne-zurrumurruek, pertsona horiei handik azkar ateratzeak, haien hilketa adierazten zuen.'' ''(Horacio Domingo Maggio-ren testigantza, Legajo 4450 zk.)6'' ''10 edo 12 senide inguru erori ziren, besteak beste, Alice Domon ahizpa frantsesa. Geroago, Rennée Duquet ahizpa ere ESMAra eraman zuten, Alice ahizparen Kongregazio erlijioso berekoa. Renée ahizpa Capuchitan hartu zuen ostatu. Alice eta Renée ahizpak bortizki torturatu zituzten, lehenengoa bereziki. Haien jokabidea miresgarria izan zen. Bere min-unerik txarrenetan ere, &quot;Capucha&quot;-n zebilen Arreba Alicek bere kideen zorteaz eta ironiaren gailurrean galdetu zuen, bereziki, 'mutiko ilehoria' zela-eta. Mutiko ile hori, Fragata Astiz tenientea zen (desagertutako baten senidea zela esanez taldean infiltratu zena)... Pistolaz inguratuta, Alice ahizpak eskutitz bat idatzi behar izan zuen... Parodia hori koroatzeko, argazkiak atera zitzaizkien (bi ahizpei) ESMAren argazki-laborategian bertan, non mahai aurrean agertzen baitziren. Alice eta Renée ahizpak «lekualdatu» egin zituzten, eta haiekin batera, egoera berean bahitutako senideak.'' (Lisandro Raúl Cubasen testigantza, Legajo 6974 zk.) 

Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen nazionalitate frantsesak nazioarteko eskandalua sortu zuen, bereziki Frantziarekin. Horregatik, armadako buru eta Batzorde Militarreko kide zen Emilio Masserak bi mojak [[Montoneros]] gerrillarien erakundeak bahitu zituela simulatzeko agindu zuen. Horretarako, Domonek, torturatuta, gutun bat idatzi behar izan zion kongregazioko nagusiari. Gutun hori frantsesez idatzi zen, eta bertan Jorge Rafael Videlaren gobernuaren aurkako talde batek bahitu zituela esan zuen. Gero, orrialde horretan dagoen argazkia atera zieten: bi mojak Montonerosko bandera baten aurrean eserita zeuden, ''La Nación'' egunkariko ale bat erakusten zutela. Argazkia ESMAko Ofizialen Kasinoko zorupean atera zen, eta bi erlijiosoak torturatu izanaren zantzu nabarmenekin agertu ziren. Frantziako prentsara bidali zuten argazkia.


Bere gatibualdian, beste atxilotu bat, Graciela Daleo, Léonie Duquet-ekin topo egin zuen sukaldean. Léonie eserita eta txanoarekin zegon, tortura-gelatik ekarri berria. Orduan, Daleok zer behar zuen galdetu zion, eta Léoniek  «Kafe bat» erantzun zion. Berehala, guardia batek erretiratzeko agindu zion Daleori. Bere bizitzaren azken testigantza da.&lt;ref name=&quot;Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después|argitaletxea=Argenpress, 31 de agosto de 2005|egilea=Domingo Riorda|url=http://www.argenpress.info/nota.asp?num=023609|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1977ko abenduaren 15ean, ''La Nación'' egunkariak EFE agentziaren berri bat argitaratu zuen, «''Vivas y con buena salud (Bizirik eta osasuntsu)''» izenekoa. Han zera esaten zen, Kongregazioko Ama Gaindiezinak Frantziatik zioela Léonie eta Alice ahizpak atxilotu eta «bizirik eta osasuntsu» zeudela. Argentinako Nuntzio-aren informazioa zela ere adierazi zen..&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Vivas y con buena salud|argitaletxea=La Nación, 15 de diciembre de 1977|egilea=La Nación|url=http://www.cels.org.ar/Site_cels/ejes/a_justicia/justicia_archivos/monjas_francesas/monjas_pdf/771215LaNacion.pdf|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Seguru asko, 1977ko abenduaren 17an edo 18an, bi ahizpak eta gainerako taldekideak Buenos Airesko Aireportuaren hegoaldeko muturrean dagoen aireportu militarrera eraman zituzten, Itsas Armadako hegazkin batera igo, Santa Teresitako kostaldearen parean itsasora bota eta uraren kontra talka egitean hil..

Umorezko adibide batean, estatu-terrorismoan errepresioari lotutako marinelak garai hartan &quot;''moja hegalariak''&quot; aipatzen zituzten&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1990ean, Alfredo Astiz kapitaina betiko kartzela-zigorrera kondenatu zuen Parisko Apelazio Gorteak, Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen heriotzaren errudun gisa.&lt;ref name=&quot;Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz|argitaletxea=Clarín, 3 de abril de 2006|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2006/04/03/um/m-01170581.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Gorpua eta ehorzketaren identifikazioa ==
[[Fitxategi:Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg/300px-Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg|thumb|300x300px|Oroimenaren orubea Gurutze Santuaren elizan. Bertan daude Léonie Duqueten hondakinak, Azucena Villaflor, [[María Ponce]] eta Esther Ballestrinoren hondakinekin batera.]]


1977ko abenduaren 20an itsasotik zetozen gorpuak agertu ziren Buenos Aireseko hondartzetan, Santa Teresita eta Tuyu Itsaso bainuetxearen parean. Gorpuak aztertu zituzten eta polizia-medikuek erregistratu zuten heriotzaren arrazoia «objektu gogorren kontrako talka, altuera handitik» izan zen, heriotzaren aurretik gertatutako hezur-haustura egiaztatuek adierazten zuen bezala.&lt;ref name=&quot;Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte|argitaletxea=Río Negro, 9 de julio de 2005|egilea=Río Negro|url=http://www.rionegro.com.ar/arch200507/09/n09a01.php|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Besterik jakin gabe, herriko agintariek berehala erabaki zuten gorpuak 'NN' gisa ehorztea Lavalle General hiriko hilerrian. 

Demokrazia berrezarri ondoren, 1984an, CONADEPen eta Batzarrentzako Judizioaren ikerketaren esparruan, indusketak egin ziren Lavalle General hiriko hilerrian, eta hezur-hondakin ugari aurkitu ziren San Bernardo eta Lucila del Mar-eko hondartzetan aurkitutako hilotzetatik. Hondar horiek Batzarren aurkako epaiketan erabili eta gero 16 poltsatan gorde ziren.

Handik aurrera, desagertuei buruzko arrazoiak metatzen hasi zen Horacio Cattani epailea. Ikerketak geldiarazi zituzten ''Punto Final'' eta ''Obediencia debida'' legeak gorabehera, Cattanik 40 metro karratuko artxibo bat egitea lortu zuen 1995ean, proba horiek guztiak gordetzeko.o.

2003an, Lavalle General hiriko intendenteak jakinarazi zuen NN-hilobi berriak aurkitu zirela hiriko hilerrian. Cattani epaileak Argentinako Auzitegiko Antropologia Taldearekin (EAAF) indusketa berriak egiteko agindu zuen, eta bi hilobi-lerro aurkitu zituen, bata bestearen gainean. Hala, zortzi eskeleto aurkitu ziren, bost emakumezkoei zegozkienak, bi gizonezkoei zegozkienak eta bat, GL-17 gisa sailkatua, eta «seguruenik gizonezko» definitu zen.

Cattanik EAAFeko [[Córdoba (Argentina)|Kordobako]] Immunogenetika eta Diagnostiko Molekularreko laborategira bidali zituen hezurrak. Besteak beste, Léonie Duqueten iloba baten odol-lagina bidali zuen epaileak. Laborategiko emaitzen arabera, gorpuzkiak 1977ko abenduaren 8tik 10era bitartean bahitutako taldekoak ziren. 2005eko abuztuaren 29an, Cattani epaileak txostena jaso zuen, eta adierazi zuen GL-17 bezalako banakako hondakinak Léonie Duquetenak zirela.&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

2005eko irailaren 25ean, hil eta 27 urtera, Léonie Duquet Buenos Aireseko Santa Cruz Elizaren lorategian lurperatu zuten, María Ponce de Bianco eta Esther Ballestrino Careaga Maiatzeko Plazako bi ama,  eta [[Angela Auad]] giza eskubideen aktibistarekin batera. Azucena Villaflorren errautsak Maiatzeko Plazan zabaldu ziren.En el entierro se leyó una declaración del presidente de Francia, [[Jacques Chirac]], que dice:
{{Aipua|Queridos amigos argentinos, mis queridos compatriotas: Hoy por fin podemos decir adiós a la Hermana Léonie. Cerca de treinta años han pasado desde aquel día de diciembre de 1977, un poco antes de Navidad, cuando su verdugo, el ex capitan Astiz, mediante un simple abrazo en el atrio de esta iglesia, la condenó irremediablemente a la muerte. Ese día de diciembre, la Hermana Léonie, con su compañera la hermana Alice, como muchos otros, desapareció. Detrás de ese término, una realidad aterradora: el cautiverio, las sevicias, la tortura, los cuerpos arrojados al mar, que atraviesa la mentira sobre lo que sucedió y el pesado silencio de los cuerpos ausentes. ¿Qué crímenes cometió la Hermana Léonie para merecer tal suerte? ¿De qué violencia era culpable para aquellos que la torturaron y asesinaron? La Hermana Léonie estaba habitada por su fe y su hambre de justicia. Su rebeldía no era ideológica ni partisana, ella estaba impregnada de humanidad. Hija del Evangelio, ella llevaba socorro a las familias con niños desaparecidos. Con otras mujeres que valientemente protestaban en la plaza de Mayo, ella se levantó contra la barbarie. Hoy, en nombre de Francia, yo vengo a rendir un homenaje solemne a la Hermana Léonie y a presentar todas mis condolencias a los miembros de su familia aquí presentes. Francia se puede sentir orgullosa de contar entre los suyos a la Hermana Léonie que, por una causa justa, sacrificó su vida en Argentina, país que ella quería tanto como su tierra natal, y país que ella igualmente amó. La viva emoción que produjo el anuncio del descubrimiento de sus cuerpos testimonio, aquí como en Francia, el carácter emblemático de su martirio. Pero yo no puedo olvidar a todos aquellos que tienen familiares secuestrados y asesinados por la dictadura, y yo tengo que asociarlos a este homenaje solemne. Pienso, en particular, en las familias francesas de desaparecidos que aún buscan a los suyos, para que no pierdan la esperanza. Pienso en la Hermana Alicia, unida a la Hermana Léonie en el dolor y en nuestra memoria. Francia esta con sus familias. Fiel a sus compromisos, Francia anhela que toda la luz se haga sobre aquello que sucedió durante los años de plomo de la dictadura y que los culpables sean finalmente condenados. Gracias al trabajo de las organizaciones no gubernamentales —del equipo argentino de antropología forense, que cumplió una tarea difícil pero destacable, las madres y abuelas de plaza de Mayo—, gracias al coraje y la determinación de los familiares de desaparecidos, gracias a los esfuerzos de los poderes públicos, la verdad progresa. No se puede construir el provenir sobre el olvido. Solo se puede edificar sobre la memoria. Hoy, a la vez tristes y plenos de esperanza, nosotros recordamos a la Hermana Léonie, su ejemplo, su vida y su coraje: ella ilumina, a través de los años, nuestra memoria. Que ella guíe la conducta de las generaciones que vendrán y nosotros exhortemos a nunca más tolerar lo intolerable.&lt;ref name=&quot;Declaración de Chirac&quot;&gt;{{cita web
 |título      = Texto completo en francés de la declaración de Jacques Chirac en la ceremonia de inhumación de los restos de la hermana Léonie
 |autor        = Jacques Chirac
 |editorial    = Gobierno de Francia, 25 de septiembre de 2005
 |url          = http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1
 |fechaacceso  = 8 de diciembre de 2007
 |urlarchivo   = https://web.archive.org/web/20070609021528/http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1
 |fechaarchivo = 9 de junio de 2007
}}&lt;/ref&gt;}}
&lt;blockquote class=&quot;flexquote&quot;&gt;
 &lt;div class=&quot;flex&quot;&gt;
  &lt;div class=&quot;quote&quot;&gt;Queridos amigos argentinos, mis queridos compatriotas: Hoy por fin podemos decir adiós a la Hermana Léonie. Cerca de treinta años han pasado desde aquel día de diciembre de 1977, un poco antes de Navidad, cuando su verdugo, el ex capitan Astiz, mediante un simple abrazo en el atrio de esta iglesia, la condenó irremediablemente a la muerte. Ese día de diciembre, la Hermana Léonie, con su compañera la hermana Alice, como muchos otros, desapareció. Detrás de ese término, una realidad aterradora: el cautiverio, las sevicias, la tortura, los cuerpos arrojados al mar, que atraviesa la mentira sobre lo que sucedió y el pesado silencio de los cuerpos ausentes. ¿Qué crímenes cometió la Hermana Léonie para merecer tal suerte? ¿De qué violencia era culpable para aquellos que la torturaron y asesinaron? La Hermana Léonie estaba habitada por su fe y su hambre de justicia. Su rebeldía no era ideológica ni partisana, ella estaba impregnada de humanidad. Hija del Evangelio, ella llevaba socorro a las familias con niños desaparecidos. Con otras mujeres que valientemente protestaban en la plaza de Mayo, ella se levantó contra la barbarie. Hoy, en nombre de Francia, yo vengo a rendir un homenaje solemne a la Hermana Léonie y a presentar todas mis condolencias a los miembros de su familia aquí presentes. Francia se puede sentir orgullosa de contar entre los suyos a la Hermana Léonie que, por una causa justa, sacrificó su vida en Argentina, país que ella quería tanto como su tierra natal, y país que ella igualmente amó. La viva emoción que produjo el anuncio del descubrimiento de sus cuerpos testimonio, aquí como en Francia, el carácter emblemático de su martirio. Pero yo no puedo olvidar a todos aquellos que tienen familiares secuestrados y asesinados por la dictadura, y yo tengo que asociarlos a este homenaje solemne. Pienso, en particular, en las familias francesas de desaparecidos que aún buscan a los suyos, para que no pierdan la esperanza. Pienso en la Hermana Alicia, unida a la Hermana Léonie en el dolor y en nuestra memoria. Francia esta con sus familias. Fiel a sus compromisos, Francia anhela que toda la luz se haga sobre aquello que sucedió durante los años de plomo de la dictadura y que los culpables sean finalmente condenados. Gracias al trabajo de las organizaciones no gubernamentales —del equipo argentino de antropología forense, que cumplió una tarea difícil pero destacable, las madres y abuelas de plaza de Mayo—, gracias al coraje y la determinación de los familiares de desaparecidos, gracias a los esfuerzos de los poderes públicos, la verdad progresa. No se puede construir el provenir sobre el olvido. Solo se puede edificar sobre la memoria. Hoy, a la vez tristes y plenos de esperanza, nosotros recordamos a la Hermana Léonie, su ejemplo, su vida y su coraje: ella ilumina, a través de los años, nuestra memoria. Que ella guíe la conducta de las generaciones que vendrán y nosotros exhortemos a nunca más tolerar lo intolerable.&lt;ref name=&quot;Declaración de Chirac&quot;&gt;&lt;span class=&quot;citation web&quot; id=&quot;CITAREFJacques_Chirac&quot;&gt;Jacques Chirac. [https://web.archive.org/web/20070609021528/http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1 «Texto completo en francés de la declaración de Jacques Chirac en la ceremonia de inhumación de los restos de la hermana Léonie»]. Gobierno de Francia, 25 de septiembre de 2005. Archivado desde [http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1 el original] el 9 de junio de 2007&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Consultado el 8 de diciembre de 2007&lt;/span&gt;.&lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;Z3988&quot; title=&quot;ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3AL%C3%A9onie+Duquet&amp;rft.au=Jacques+Chirac&amp;rft.aulast=Jacques+Chirac&amp;rft.btitle=Texto+completo+en+franc%C3%A9s+de+la+declaraci%C3%B3n+de+Jacques+Chirac+en+la+ceremonia+de+inhumaci%C3%B3n+de+los+restos+de+la+hermana+L%C3%A9onie&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=Gobierno+de+Francia%2C+25+de+septiembre+de+2005&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.diplomatie.gouv.fr%2Factu%2Fbulletin.asp%3Fliste%3D20050927.html%23Chapitre1&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&quot;&gt;&lt;span style=&quot;display:none;&quot;&gt;&amp;nbsp;&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;&lt;/ref&gt;&lt;/div&gt;
 &lt;/div&gt;
&lt;/blockquote&gt;Bere senideek, zeremonian zeudenek, Leonieren gorpuzkiak Argentinan atseden hartzeko erabakia hartu zuten, «hainbeste maite zuen herrialdean».&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Estatu Batuen babesa ==
[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] gobernuaren dokumentu sekretuek, 2002an desklasifikatu zirenek, AEBetako gobernuak bazekiela frogatzen dute, 1978az geroztik, Alice Domon eta Léonie Duquet moja frantsesen eta Azucena Villaflor, Esther Ballestrino eta María Ponce Maiatzeko Plazako Amen gorpuak Bonairako hondartzetan aurkitu zituztela. Informazio hori isilpean gorde zen, eta inoiz ez zitzaion jakinarazi Argentinako gobernu demokratikoari. Datu hori Raúl Castrok, Argentinan Estatu Batuetako enbajadore zegoenak, 1978ko martxoaren 30ean Estatu Batuetako Idazkariari zuzendu zion 1978-BUENOS-02346 zk. ''Informe sobre monjas muertas'' izeneko txostena. Hitzez hitz hauxe dio dokumentuak:&lt;blockquote&gt;''1. LH Martxoak 28 Parisen bildutako historiak dioenez, abenduaren erdialdean bahitu zituzten bi moja frantsesen gorpuak (Alicia Doman eta Renee Duguet) giza eskubideen aldeko beste hamaika ekintzailerekin identifikatu zituzten Bahía Blancatik hurbil zeuden gorpuen artean. 2. Buenos Airesen duela hilabete hasi zen zurrumurruz betetzen, Rio de la Platako ahotik gertu 300-350 milia inguru Bahia Blancatik iparraldera, itsaso atlantikoan zehar ohiz kanpoko haize bortitzek hondartzara eramandako gorpuen aurkikuntzaren konstantziei buruz. (Ikus Buenos Aires 1919 kontrolerako) 3. (Ezabatuta dago atala) Zurrumurru horiek arakatzen saiatu zen. Informazio konfidentziala du: mojak Argentinako segurtasun-agenteek bahitu zituztela eta, uneren batean, Buenos Airesetik 150 milia mendebaldera dagoen Junin herrira eraman zituztela. 4. Argentinako gobernuaren iturri (babestua) baten bidez lortutako informazio konfidentziala ere badu enbaxadak: duela aste batzuk zazpi gorpu aurkitu zituzten Atlantiko hondartzan, Mar del Platatik gertu. Iturri horren arabera, gorputzak bi mojenak eta bost amarenak ziren, 1977ko abenduaren 8tik 10era desagertu zirenak. Gure iturriak berresten du segurtasun-indarretako kideek bahitu zituztela gizabanako horiek, eta terroristen eta subertsiboen aurka jardun zutela beren agintaldi zabalean. Iturriak, gainera, adierazi zuen GOAn gutxi zeudela informazio horren jakinaren gainean. 5. Iturri horrek iraganean egiazko informazioa eman du, eta arrazoiak ditugu uste izateko badakiela desagerketak zer diren. Enbaxadak bere txostena babesteko eskatu du, galdutako edo desagertutako gizabanakoei buruzko informazioa emateko baliagarria izan dela frogatu duen iturri bat arriskuan ez jartzeko. CASTRO.''&lt;/blockquote&gt;

== Memoria ==
Abenduaren 8an, San Kristobaleko Santa Cruz elizan, Léonie Duquet eta Alice Domon moja frantziarren eta giza eskubideen aldeko Maiatzeko Plazako Amen taldeko aktibisten desagertu zireneko urteurrena gogoratzen da.

== Aintzatespenak ==

* 2000. urtean, 397. Legearen bidez, Buenos Aires hiriko Legegintzaldiak &quot;''Ahizpa Alice Domon eta Ahizpa Leonie Duquet''&quot; izena eman zion Moreto, Medina eta Cajaravilla kaleen arteko bidegurutzean zegoen plazatxoari.
* Parisen ''Alice Domon eta Leonie Duquet'' kalea dago.

* 2017ko apirilaren 12an Buenos Aires probintziako General Lavalle barrutiko Pavón Alderdiko 2. Bigarren Hezkuntzako Eskolak, Izena Ezartzeko Protokolo Ekitaldia egin eta gero, ofizialki &quot;Léonie Duquet&quot; izena hartu zuen.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;250&quot;&gt;
Fitxategi:Plaque Rue Alice Domon Léonie Duquet - Paris XIII (FR75) - 2021-06-07 - 1.jpg|Alice Domon eta Léonie Duquet kaleko plaka, Paris
Fitxategi:P1030191 Paris XIII rue Alice Domon et Léonie Duguet rwk.JPG|Alice Domon eta Léonie Duquet kalea, Paris
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==

* [[Alice Domon]]
* [[Azucena Villaflor|Azucena Villaflo]]&lt;nowiki/&gt;r
* [[María Ponce]]
* [[Esther Ballestrino]]
* [[Angela Auad]]
* [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa nazionaleko prozesua]]

== Kanpo estekak ==

* [http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm Clarín.com] («''Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet''», ''Clarín'' egunkaria, 2005.09.25).
* [http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm Clarín.com] («''Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto''», ''Clarín'' egunkaria, 2005.08.30).
* [https://web.archive.org/web/20061008125847/http://www.elortiba.org/sm8.html ElOrtiba.org] («''Léonie y Alice: las monjas francesas''», [[Olga Wornat|Olga Wornat-en]] testua  ''Mujeres de Dios'') liburuan.

{{Bizialdia|1916ko|1977ko|Duquet, Leonie}}

[[Kategoria:Frantziarrak]]
[[Kategoria:Ordena eta kongregazio erromatar katolikoetako monjeak]]</text>
      <sha1>jml8wq1zr5370g4ol751t7er42mmc7i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006068</id>
      <parentid>9006067</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T06:34:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>irudi oina gehitu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28066" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa
|irudi oina = Alice Domon (ezkerrean) eta Léonie Duquet (eskuinean) ESMAn atxilotuak
}}
'''Léonie Reneé Duquet''' ([[La Chenalotte]], [[Doubs (departamendua)|Doubs]], [[Frantzia]], [[1916]] - [[Argentinako itsasoa]], [[Ozeano Atlantikoa]],[[1977|1977ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a (edo 17a)]]), [[Argentina|Argentinako]] [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa Nazionaleko Prozesuko]] (1976-1983) diktadura militarrean atxilotutako moja katoliko frantziarra izan zen. Léonie Duquet desagertu eta hiltzearen kasua [[Alice Domon]] kongregazio-lagunarenarekin lotuta dago, eta bien kasua mundu osoan  «moja frantziar»ena izenarekin ezagutzen da.

== Bizitza ==
Léonie Duquet La Chenalotte nekazari-herrixkan jaio zen, Doubs (Haut-Doubs) departamenduko eremu menditsuko Longema-Les Combes eskualdean, Frantzian, Suitzako mugatik gertu. Gaztetatik [[Paris|Parisko]] Misio Atzerritarren Kongregaziora sartu zen (Société des missions etrangères), eta 1949an Argentinara bidali zuen. Hurlingham eta Moronen kokatu zen, Buenos Aireseko industria-lerroan, eta premia bereziak zituzten pertsonei [[Katixima|katekesia]] ematen aritu zen.

Ismael Calcagno apaizak, [[Jorge Rafael Videla|Jorge Rafael Videlaren]] lehengusu politikoa zenak, zuzendutako taldeko kide izan zen Domon. Bahitu eta hil zuten unean Diktadore zegoen. Léonie Duquet ere hantxe zegoen esleituta, eta harekin adiskidetasun sakona ezarri zuen. Paradoxikoki, Léonie Duquetek eta Alice Domonek Videla ezagutu zuten, Alexandro semearentzako laguntza eske jo baitzuen. Alexandro Alice eta Léonie ahizpek Morongo Karitatearen Etxean zaindu, erakutsi eta katekizatu zuten haur ezindua izan zen.

1960ko hamarkadan, Monseñor Jaime de Nevares gotzainak Léonie Duquet gonbidatu zuen [[Patagonia|Patagoniako]] [[Neuquén|Neuquénera]] joatera eta Mapuche komunitatearekin lan egitera, El Malleon.

Ondoren, Buenos Aires handira itzuli zen, Castelarreko Jesusen Bihotz Sakratuan lan egiteko eta Ramos Mejian katekesi askatzailea egiteko. Hantxe finkatu zuen bere etxea.

1976ko martxoaren 24ko kolpe militarra gertatu eta [[Estatu terrorismo|estatu-terrorismoan]] oinarritutako erregimena ezarri zenean, Léoniek [[Giza eskubideak|giza eskubideen]] alde jarduteko erabakia hartu zuen. Bere jarrera azaltzeko esaldi bat errepikatzen zuen: «Gaur isiltzea koldarra litzateke».&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Garai hartan, Alice Domon moja hartu zuen etxean. Alice Corrientesera joan zen, kotoi-ekoizle txikiak antolatzen zituzten nekazaritza-ligekin lotutako desagertuak bilatzen laguntzeko. Giza eskubideen lehenengo erakundeen bilera asko bere etxean egiten ziren.

1977ko abenduan, Alice eta Léonie ahizpek, [[Maiatzaren Plazako Amak|Maiatzeko Plazako Amekin]] eta giza eskubideen aldeko beste ekintzaile batzuekin, desagertutakoen izenarekin eskaera bat prestatu zuten, eta Gobernuari desagertutakoen berri emateko eskatu zioten. Eskatutakoa ''La Nación'' egunkarian argitaratu zen 1977ko abenduaren 10ean, hura desagertu zen egunean bertan. Sinatzaileen artean 'Gustavo Niño' izena dago, izen faltsua, Itsas Armadako [[Alfredo Astiz]] kapitainak Maiatzeko Plazako Amen taldean sartzeko erabili zuen izena baitzen.&lt;ref name=&quot;In memorian de Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=In memorian de Léonie Duquet|argitaletxea=La Vaca, 27 de septiembre de 2005|egilea=La Vaca|url=http://www.lavaca.org/seccion/actualidad/0/286.shtml|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Desagerpena, bahiketa, tortura eta hilketa ==
[[Fitxategi:ESMA_6.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/ESMA_6.JPG/200px-ESMA_6.JPG|thumb|267x267px|ESMA.]]
1977ko abenduaren 8tik (osteguna) abenduaren 10era (larunbata), Alfredo Astizen agindupeko militar-talde batek Maiatzeko Plazako Amekin lotutako 12 pertsonako talde bat bahitu zuen.&lt;ref&gt;El grupo completo secuestrado estaba integrado por Azucena Villaflor de Vicenti, Esther Ballestrino de Careaga, María Ponce de Bianco (las tres fundadoras de Madres de Plaza de Mayo), las monjas Alice Domon y Léonie Duquet, y los activistas de derechos humanos Angela Auad, Remo Berardo, Horacio Elbert, José Julio Fondevilla, Eduardo Gabriel Horane, Raquel Bulit y Patricia Oviedo.&lt;/ref&gt; Besteak beste, Léonie Duquet, Maiatzeko Plazako Amen [[Azucena Villaflor]] fundatzailearekin eta haren lankide Alice Domon moja frantsesarekin.  

Talde gehienak Buenos Aires hiriko [[San Cristóbal (Buenos Aires)|San Kristobal]] auzoko Santa Cruz elizan bahitu zituzten, bertan elkartzen baitziren 3.3.2 Lan  taldea. Léonie han ez zegoenez, militarrak Ramos Mejiara (Gran Buenos Aires) joan ziren abenduaren 10ean, San Pablo kaperan bahitzeko.&lt;ref name=&quot;Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después|argitaletxea=Argenpress, 31 de agosto de 2005|egilea=Domingo Riorda|url=http://www.argenpress.info/nota.asp?num=023609|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Bahitzaileek Duquet engainatu egin zuten,Alice Domonek istripu bat izan zuela eta ospitale batean zegoela esanda, hura eramateko eskaintza eginda.

Léonie zuzenean eraman zuten atxilotzeko zentro klandestinora, Armadaren Mekanika Eskolan (ESMA), Itsas Argentinarrareen kontrolpean, eta han Capuchita izeneko sektorean sartu zuten. Hamar bat egun egon zen han, eta torturatu egin zuten etengabe. ''Nunca Más'' izeneko txostenean, Maggio eta Cubas lekukoek, ESMAko bizirik atera zirenek, Aliceri buruz zekitena kontatu zuten:
''Gauza bera gertatu zen Alice Domon eta Leonie Renée Duquet frantziar erlijiosoekin. Alice ahizparekin hitz egiteko aukera izan nuen, Renée ahizparekin batera ESMAko Ofizialen Kasinoko hirugarren solairura eraman baitzuten, eta han nengoen gatibu. Abenduaren 11n edo 12an gertatu zen hori. Eliza batean bahitu zutela esan zidan, desagertutakoen senideekin batera. Gero jakin nuen 13 pertsona zirela; ahizpak oso kolpatuta eta ahulduta zeuden, Alice ahizpa komunera eramateko bi guardiak eutsi behar baitzuten. Torturatu zuten galdetu nion eta baietz erantzun zidan: ohe bati lotu zioten biluzik eta pikana gorputz osoan aplikatu zioten; gainera, gero Kongregazioko Superiorari gutun bat idaztera behartu zutela esan zuen, frantsesez idatzi zuela tortura etengabean, eta gero argazki bat atera zietela biei, mahai baten ondoan eserita. Argazkiak torturatu zituzten leku berean atera zitzaizkien: Casino del Oficiosen zorupean. Ahizpak hamar bat egun egon ziren ESMAn, torturatuta eta galdezka. Gero, beste hamaika lagunekin batera «lekualdatu» zituzten. Barne-zurrumurruek, pertsona horiei handik azkar ateratzeak, haien hilketa adierazten zuen.'' ''(Horacio Domingo Maggio-ren testigantza, Legajo 4450 zk.)6'' ''10 edo 12 senide inguru erori ziren, besteak beste, Alice Domon ahizpa frantsesa. Geroago, Rennée Duquet ahizpa ere ESMAra eraman zuten, Alice ahizparen Kongregazio erlijioso berekoa. Renée ahizpa Capuchitan hartu zuen ostatu. Alice eta Renée ahizpak bortizki torturatu zituzten, lehenengoa bereziki. Haien jokabidea miresgarria izan zen. Bere min-unerik txarrenetan ere, &quot;Capucha&quot;-n zebilen Arreba Alicek bere kideen zorteaz eta ironiaren gailurrean galdetu zuen, bereziki, 'mutiko ilehoria' zela-eta. Mutiko ile hori, Fragata Astiz tenientea zen (desagertutako baten senidea zela esanez taldean infiltratu zena)... Pistolaz inguratuta, Alice ahizpak eskutitz bat idatzi behar izan zuen... Parodia hori koroatzeko, argazkiak atera zitzaizkien (bi ahizpei) ESMAren argazki-laborategian bertan, non mahai aurrean agertzen baitziren. Alice eta Renée ahizpak «lekualdatu» egin zituzten, eta haiekin batera, egoera berean bahitutako senideak.'' (Lisandro Raúl Cubasen testigantza, Legajo 6974 zk.) 

Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen nazionalitate frantsesak nazioarteko eskandalua sortu zuen, bereziki Frantziarekin. Horregatik, armadako buru eta Batzorde Militarreko kide zen Emilio Masserak bi mojak [[Montoneros]] gerrillarien erakundeak bahitu zituela simulatzeko agindu zuen. Horretarako, Domonek, torturatuta, gutun bat idatzi behar izan zion kongregazioko nagusiari. Gutun hori frantsesez idatzi zen, eta bertan Jorge Rafael Videlaren gobernuaren aurkako talde batek bahitu zituela esan zuen. Gero, orrialde horretan dagoen argazkia atera zieten: bi mojak Montonerosko bandera baten aurrean eserita zeuden, ''La Nación'' egunkariko ale bat erakusten zutela. Argazkia ESMAko Ofizialen Kasinoko zorupean atera zen, eta bi erlijiosoak torturatu izanaren zantzu nabarmenekin agertu ziren. Frantziako prentsara bidali zuten argazkia.


Bere gatibualdian, beste atxilotu bat, Graciela Daleo, Léonie Duquet-ekin topo egin zuen sukaldean. Léonie eserita eta txanoarekin zegon, tortura-gelatik ekarri berria. Orduan, Daleok zer behar zuen galdetu zion, eta Léoniek  «Kafe bat» erantzun zion. Berehala, guardia batek erretiratzeko agindu zion Daleori. Bere bizitzaren azken testigantza da.&lt;ref name=&quot;Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después|argitaletxea=Argenpress, 31 de agosto de 2005|egilea=Domingo Riorda|url=http://www.argenpress.info/nota.asp?num=023609|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1977ko abenduaren 15ean, ''La Nación'' egunkariak EFE agentziaren berri bat argitaratu zuen, «''Vivas y con buena salud (Bizirik eta osasuntsu)''» izenekoa. Han zera esaten zen, Kongregazioko Ama Gaindiezinak Frantziatik zioela Léonie eta Alice ahizpak atxilotu eta «bizirik eta osasuntsu» zeudela. Argentinako Nuntzio-aren informazioa zela ere adierazi zen..&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Vivas y con buena salud|argitaletxea=La Nación, 15 de diciembre de 1977|egilea=La Nación|url=http://www.cels.org.ar/Site_cels/ejes/a_justicia/justicia_archivos/monjas_francesas/monjas_pdf/771215LaNacion.pdf|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Seguru asko, 1977ko abenduaren 17an edo 18an, bi ahizpak eta gainerako taldekideak Buenos Airesko Aireportuaren hegoaldeko muturrean dagoen aireportu militarrera eraman zituzten, Itsas Armadako hegazkin batera igo, Santa Teresitako kostaldearen parean itsasora bota eta uraren kontra talka egitean hil..

Umorezko adibide batean, estatu-terrorismoan errepresioari lotutako marinelak garai hartan &quot;''moja hegalariak''&quot; aipatzen zituzten&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1990ean, Alfredo Astiz kapitaina betiko kartzela-zigorrera kondenatu zuen Parisko Apelazio Gorteak, Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen heriotzaren errudun gisa.&lt;ref name=&quot;Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz|argitaletxea=Clarín, 3 de abril de 2006|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2006/04/03/um/m-01170581.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Gorpua eta ehorzketaren identifikazioa ==
[[Fitxategi:Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg/300px-Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg|thumb|300x300px|Oroimenaren orubea Gurutze Santuaren elizan. Bertan daude Léonie Duqueten hondakinak, Azucena Villaflor, [[María Ponce]] eta Esther Ballestrinoren hondakinekin batera.]]


1977ko abenduaren 20an itsasotik zetozen gorpuak agertu ziren Buenos Aireseko hondartzetan, Santa Teresita eta Tuyu Itsaso bainuetxearen parean. Gorpuak aztertu zituzten eta polizia-medikuek erregistratu zuten heriotzaren arrazoia «objektu gogorren kontrako talka, altuera handitik» izan zen, heriotzaren aurretik gertatutako hezur-haustura egiaztatuek adierazten zuen bezala.&lt;ref name=&quot;Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte|argitaletxea=Río Negro, 9 de julio de 2005|egilea=Río Negro|url=http://www.rionegro.com.ar/arch200507/09/n09a01.php|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Besterik jakin gabe, herriko agintariek berehala erabaki zuten gorpuak 'NN' gisa ehorztea Lavalle General hiriko hilerrian. 

Demokrazia berrezarri ondoren, 1984an, CONADEPen eta Batzarrentzako Judizioaren ikerketaren esparruan, indusketak egin ziren Lavalle General hiriko hilerrian, eta hezur-hondakin ugari aurkitu ziren San Bernardo eta Lucila del Mar-eko hondartzetan aurkitutako hilotzetatik. Hondar horiek Batzarren aurkako epaiketan erabili eta gero 16 poltsatan gorde ziren.

Handik aurrera, desagertuei buruzko arrazoiak metatzen hasi zen Horacio Cattani epailea. Ikerketak geldiarazi zituzten ''Punto Final'' eta ''Obediencia debida'' legeak gorabehera, Cattanik 40 metro karratuko artxibo bat egitea lortu zuen 1995ean, proba horiek guztiak gordetzeko.o.

2003an, Lavalle General hiriko intendenteak jakinarazi zuen NN-hilobi berriak aurkitu zirela hiriko hilerrian. Cattani epaileak Argentinako Auzitegiko Antropologia Taldearekin (EAAF) indusketa berriak egiteko agindu zuen, eta bi hilobi-lerro aurkitu zituen, bata bestearen gainean. Hala, zortzi eskeleto aurkitu ziren, bost emakumezkoei zegozkienak, bi gizonezkoei zegozkienak eta bat, GL-17 gisa sailkatua, eta «seguruenik gizonezko» definitu zen.

Cattanik EAAFeko [[Córdoba (Argentina)|Kordobako]] Immunogenetika eta Diagnostiko Molekularreko laborategira bidali zituen hezurrak. Besteak beste, Léonie Duqueten iloba baten odol-lagina bidali zuen epaileak. Laborategiko emaitzen arabera, gorpuzkiak 1977ko abenduaren 8tik 10era bitartean bahitutako taldekoak ziren. 2005eko abuztuaren 29an, Cattani epaileak txostena jaso zuen, eta adierazi zuen GL-17 bezalako banakako hondakinak Léonie Duquetenak zirela.&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

2005eko irailaren 25ean, hil eta 27 urtera, Léonie Duquet Buenos Aireseko Santa Cruz Elizaren lorategian lurperatu zuten, María Ponce de Bianco eta Esther Ballestrino Careaga Maiatzeko Plazako bi ama,  eta [[Angela Auad]] giza eskubideen aktibistarekin batera. Azucena Villaflorren errautsak Maiatzeko Plazan zabaldu ziren.En el entierro se leyó una declaración del presidente de Francia, [[Jacques Chirac]], que dice:
{{Aipua|Queridos amigos argentinos, mis queridos compatriotas: Hoy por fin podemos decir adiós a la Hermana Léonie. Cerca de treinta años han pasado desde aquel día de diciembre de 1977, un poco antes de Navidad, cuando su verdugo, el ex capitan Astiz, mediante un simple abrazo en el atrio de esta iglesia, la condenó irremediablemente a la muerte. Ese día de diciembre, la Hermana Léonie, con su compañera la hermana Alice, como muchos otros, desapareció. Detrás de ese término, una realidad aterradora: el cautiverio, las sevicias, la tortura, los cuerpos arrojados al mar, que atraviesa la mentira sobre lo que sucedió y el pesado silencio de los cuerpos ausentes. ¿Qué crímenes cometió la Hermana Léonie para merecer tal suerte? ¿De qué violencia era culpable para aquellos que la torturaron y asesinaron? La Hermana Léonie estaba habitada por su fe y su hambre de justicia. Su rebeldía no era ideológica ni partisana, ella estaba impregnada de humanidad. Hija del Evangelio, ella llevaba socorro a las familias con niños desaparecidos. Con otras mujeres que valientemente protestaban en la plaza de Mayo, ella se levantó contra la barbarie. Hoy, en nombre de Francia, yo vengo a rendir un homenaje solemne a la Hermana Léonie y a presentar todas mis condolencias a los miembros de su familia aquí presentes. Francia se puede sentir orgullosa de contar entre los suyos a la Hermana Léonie que, por una causa justa, sacrificó su vida en Argentina, país que ella quería tanto como su tierra natal, y país que ella igualmente amó. La viva emoción que produjo el anuncio del descubrimiento de sus cuerpos testimonio, aquí como en Francia, el carácter emblemático de su martirio. Pero yo no puedo olvidar a todos aquellos que tienen familiares secuestrados y asesinados por la dictadura, y yo tengo que asociarlos a este homenaje solemne. Pienso, en particular, en las familias francesas de desaparecidos que aún buscan a los suyos, para que no pierdan la esperanza. Pienso en la Hermana Alicia, unida a la Hermana Léonie en el dolor y en nuestra memoria. Francia esta con sus familias. Fiel a sus compromisos, Francia anhela que toda la luz se haga sobre aquello que sucedió durante los años de plomo de la dictadura y que los culpables sean finalmente condenados. Gracias al trabajo de las organizaciones no gubernamentales —del equipo argentino de antropología forense, que cumplió una tarea difícil pero destacable, las madres y abuelas de plaza de Mayo—, gracias al coraje y la determinación de los familiares de desaparecidos, gracias a los esfuerzos de los poderes públicos, la verdad progresa. No se puede construir el provenir sobre el olvido. Solo se puede edificar sobre la memoria. Hoy, a la vez tristes y plenos de esperanza, nosotros recordamos a la Hermana Léonie, su ejemplo, su vida y su coraje: ella ilumina, a través de los años, nuestra memoria. Que ella guíe la conducta de las generaciones que vendrán y nosotros exhortemos a nunca más tolerar lo intolerable.&lt;ref name=&quot;Declaración de Chirac&quot;&gt;{{cita web
 |título      = Texto completo en francés de la declaración de Jacques Chirac en la ceremonia de inhumación de los restos de la hermana Léonie
 |autor        = Jacques Chirac
 |editorial    = Gobierno de Francia, 25 de septiembre de 2005
 |url          = http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1
 |fechaacceso  = 8 de diciembre de 2007
 |urlarchivo   = https://web.archive.org/web/20070609021528/http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1
 |fechaarchivo = 9 de junio de 2007
}}&lt;/ref&gt;}}
&lt;blockquote class=&quot;flexquote&quot;&gt;
 &lt;div class=&quot;flex&quot;&gt;
  &lt;div class=&quot;quote&quot;&gt;Queridos amigos argentinos, mis queridos compatriotas: Hoy por fin podemos decir adiós a la Hermana Léonie. Cerca de treinta años han pasado desde aquel día de diciembre de 1977, un poco antes de Navidad, cuando su verdugo, el ex capitan Astiz, mediante un simple abrazo en el atrio de esta iglesia, la condenó irremediablemente a la muerte. Ese día de diciembre, la Hermana Léonie, con su compañera la hermana Alice, como muchos otros, desapareció. Detrás de ese término, una realidad aterradora: el cautiverio, las sevicias, la tortura, los cuerpos arrojados al mar, que atraviesa la mentira sobre lo que sucedió y el pesado silencio de los cuerpos ausentes. ¿Qué crímenes cometió la Hermana Léonie para merecer tal suerte? ¿De qué violencia era culpable para aquellos que la torturaron y asesinaron? La Hermana Léonie estaba habitada por su fe y su hambre de justicia. Su rebeldía no era ideológica ni partisana, ella estaba impregnada de humanidad. Hija del Evangelio, ella llevaba socorro a las familias con niños desaparecidos. Con otras mujeres que valientemente protestaban en la plaza de Mayo, ella se levantó contra la barbarie. Hoy, en nombre de Francia, yo vengo a rendir un homenaje solemne a la Hermana Léonie y a presentar todas mis condolencias a los miembros de su familia aquí presentes. Francia se puede sentir orgullosa de contar entre los suyos a la Hermana Léonie que, por una causa justa, sacrificó su vida en Argentina, país que ella quería tanto como su tierra natal, y país que ella igualmente amó. La viva emoción que produjo el anuncio del descubrimiento de sus cuerpos testimonio, aquí como en Francia, el carácter emblemático de su martirio. Pero yo no puedo olvidar a todos aquellos que tienen familiares secuestrados y asesinados por la dictadura, y yo tengo que asociarlos a este homenaje solemne. Pienso, en particular, en las familias francesas de desaparecidos que aún buscan a los suyos, para que no pierdan la esperanza. Pienso en la Hermana Alicia, unida a la Hermana Léonie en el dolor y en nuestra memoria. Francia esta con sus familias. Fiel a sus compromisos, Francia anhela que toda la luz se haga sobre aquello que sucedió durante los años de plomo de la dictadura y que los culpables sean finalmente condenados. Gracias al trabajo de las organizaciones no gubernamentales —del equipo argentino de antropología forense, que cumplió una tarea difícil pero destacable, las madres y abuelas de plaza de Mayo—, gracias al coraje y la determinación de los familiares de desaparecidos, gracias a los esfuerzos de los poderes públicos, la verdad progresa. No se puede construir el provenir sobre el olvido. Solo se puede edificar sobre la memoria. Hoy, a la vez tristes y plenos de esperanza, nosotros recordamos a la Hermana Léonie, su ejemplo, su vida y su coraje: ella ilumina, a través de los años, nuestra memoria. Que ella guíe la conducta de las generaciones que vendrán y nosotros exhortemos a nunca más tolerar lo intolerable.&lt;ref name=&quot;Declaración de Chirac&quot;&gt;&lt;span class=&quot;citation web&quot; id=&quot;CITAREFJacques_Chirac&quot;&gt;Jacques Chirac. [https://web.archive.org/web/20070609021528/http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1 «Texto completo en francés de la declaración de Jacques Chirac en la ceremonia de inhumación de los restos de la hermana Léonie»]. Gobierno de Francia, 25 de septiembre de 2005. Archivado desde [http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1 el original] el 9 de junio de 2007&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Consultado el 8 de diciembre de 2007&lt;/span&gt;.&lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;Z3988&quot; title=&quot;ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3AL%C3%A9onie+Duquet&amp;rft.au=Jacques+Chirac&amp;rft.aulast=Jacques+Chirac&amp;rft.btitle=Texto+completo+en+franc%C3%A9s+de+la+declaraci%C3%B3n+de+Jacques+Chirac+en+la+ceremonia+de+inhumaci%C3%B3n+de+los+restos+de+la+hermana+L%C3%A9onie&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=Gobierno+de+Francia%2C+25+de+septiembre+de+2005&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.diplomatie.gouv.fr%2Factu%2Fbulletin.asp%3Fliste%3D20050927.html%23Chapitre1&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&quot;&gt;&lt;span style=&quot;display:none;&quot;&gt;&amp;nbsp;&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;&lt;/ref&gt;&lt;/div&gt;
 &lt;/div&gt;
&lt;/blockquote&gt;Bere senideek, zeremonian zeudenek, Leonieren gorpuzkiak Argentinan atseden hartzeko erabakia hartu zuten, «hainbeste maite zuen herrialdean».&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Estatu Batuen babesa ==
[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] gobernuaren dokumentu sekretuek, 2002an desklasifikatu zirenek, AEBetako gobernuak bazekiela frogatzen dute, 1978az geroztik, Alice Domon eta Léonie Duquet moja frantsesen eta Azucena Villaflor, Esther Ballestrino eta María Ponce Maiatzeko Plazako Amen gorpuak Bonairako hondartzetan aurkitu zituztela. Informazio hori isilpean gorde zen, eta inoiz ez zitzaion jakinarazi Argentinako gobernu demokratikoari. Datu hori Raúl Castrok, Argentinan Estatu Batuetako enbajadore zegoenak, 1978ko martxoaren 30ean Estatu Batuetako Idazkariari zuzendu zion 1978-BUENOS-02346 zk. ''Informe sobre monjas muertas'' izeneko txostena. Hitzez hitz hauxe dio dokumentuak:&lt;blockquote&gt;''1. LH Martxoak 28 Parisen bildutako historiak dioenez, abenduaren erdialdean bahitu zituzten bi moja frantsesen gorpuak (Alicia Doman eta Renee Duguet) giza eskubideen aldeko beste hamaika ekintzailerekin identifikatu zituzten Bahía Blancatik hurbil zeuden gorpuen artean. 2. Buenos Airesen duela hilabete hasi zen zurrumurruz betetzen, Rio de la Platako ahotik gertu 300-350 milia inguru Bahia Blancatik iparraldera, itsaso atlantikoan zehar ohiz kanpoko haize bortitzek hondartzara eramandako gorpuen aurkikuntzaren konstantziei buruz. (Ikus Buenos Aires 1919 kontrolerako) 3. (Ezabatuta dago atala) Zurrumurru horiek arakatzen saiatu zen. Informazio konfidentziala du: mojak Argentinako segurtasun-agenteek bahitu zituztela eta, uneren batean, Buenos Airesetik 150 milia mendebaldera dagoen Junin herrira eraman zituztela. 4. Argentinako gobernuaren iturri (babestua) baten bidez lortutako informazio konfidentziala ere badu enbaxadak: duela aste batzuk zazpi gorpu aurkitu zituzten Atlantiko hondartzan, Mar del Platatik gertu. Iturri horren arabera, gorputzak bi mojenak eta bost amarenak ziren, 1977ko abenduaren 8tik 10era desagertu zirenak. Gure iturriak berresten du segurtasun-indarretako kideek bahitu zituztela gizabanako horiek, eta terroristen eta subertsiboen aurka jardun zutela beren agintaldi zabalean. Iturriak, gainera, adierazi zuen GOAn gutxi zeudela informazio horren jakinaren gainean. 5. Iturri horrek iraganean egiazko informazioa eman du, eta arrazoiak ditugu uste izateko badakiela desagerketak zer diren. Enbaxadak bere txostena babesteko eskatu du, galdutako edo desagertutako gizabanakoei buruzko informazioa emateko baliagarria izan dela frogatu duen iturri bat arriskuan ez jartzeko. CASTRO.''&lt;/blockquote&gt;

== Memoria ==
Abenduaren 8an, San Kristobaleko Santa Cruz elizan, Léonie Duquet eta Alice Domon moja frantziarren eta giza eskubideen aldeko Maiatzeko Plazako Amen taldeko aktibisten desagertu zireneko urteurrena gogoratzen da.

== Aintzatespenak ==

* 2000. urtean, 397. Legearen bidez, Buenos Aires hiriko Legegintzaldiak &quot;''Ahizpa Alice Domon eta Ahizpa Leonie Duquet''&quot; izena eman zion Moreto, Medina eta Cajaravilla kaleen arteko bidegurutzean zegoen plazatxoari.
* Parisen ''Alice Domon eta Leonie Duquet'' kalea dago.

* 2017ko apirilaren 12an Buenos Aires probintziako General Lavalle barrutiko Pavón Alderdiko 2. Bigarren Hezkuntzako Eskolak, Izena Ezartzeko Protokolo Ekitaldia egin eta gero, ofizialki &quot;Léonie Duquet&quot; izena hartu zuen.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;250&quot;&gt;
Fitxategi:Plaque Rue Alice Domon Léonie Duquet - Paris XIII (FR75) - 2021-06-07 - 1.jpg|Alice Domon eta Léonie Duquet kaleko plaka, Paris
Fitxategi:P1030191 Paris XIII rue Alice Domon et Léonie Duguet rwk.JPG|Alice Domon eta Léonie Duquet kalea, Paris
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==

* [[Alice Domon]]
* [[Azucena Villaflor|Azucena Villaflo]]&lt;nowiki/&gt;r
* [[María Ponce]]
* [[Esther Ballestrino]]
* [[Angela Auad]]
* [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa nazionaleko prozesua]]

== Kanpo estekak ==

* [http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm Clarín.com] («''Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet''», ''Clarín'' egunkaria, 2005.09.25).
* [http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm Clarín.com] («''Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto''», ''Clarín'' egunkaria, 2005.08.30).
* [https://web.archive.org/web/20061008125847/http://www.elortiba.org/sm8.html ElOrtiba.org] («''Léonie y Alice: las monjas francesas''», [[Olga Wornat|Olga Wornat-en]] testua  ''Mujeres de Dios'') liburuan.

{{Bizialdia|1916ko|1977ko|Duquet, Leonie}}

[[Kategoria:Frantziarrak]]
[[Kategoria:Ordena eta kongregazio erromatar katolikoetako monjeak]]</text>
      <sha1>loym3rmwg8yfm9pj0wghvqh98omodkb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006069</id>
      <parentid>9006068</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T06:48:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>Itzuli ez duen pasartea euskaratzen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27288" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa
|irudi oina = Alice Domon (ezkerrean) eta Léonie Duquet (eskuinean) ESMAn atxilotuak
}}
'''Léonie Reneé Duquet''' ([[La Chenalotte]], [[Doubs (departamendua)|Doubs]], [[Frantzia]], [[1916]] - [[Argentinako itsasoa]], [[Ozeano Atlantikoa]],[[1977|1977ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a (edo 17a)]]), [[Argentina|Argentinako]] [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa Nazionaleko Prozesuko]] (1976-1983) diktadura militarrean atxilotutako moja katoliko frantziarra izan zen. Léonie Duquet desagertu eta hiltzearen kasua [[Alice Domon]] kongregazio-lagunarenarekin lotuta dago, eta bien kasua mundu osoan  «moja frantziar»ena izenarekin ezagutzen da.

== Bizitza ==
Léonie Duquet La Chenalotte nekazari-herrixkan jaio zen, Doubs (Haut-Doubs) departamenduko eremu menditsuko Longema-Les Combes eskualdean, Frantzian, [[Suitza|Suitzako]] mugatik gertu. Gaztetatik [[Paris|Parisko]] Misio Atzerritarren Kongregaziora sartu zen (Société des missions etrangères), eta 1949an Argentinara bidali zuten. Hurlingham eta Moronen kokatu zen, Buenos Aireseko industria-lerroan, eta premia bereziak zituzten pertsonei [[Katixima|katekesia]] ematen aritu zen.

Ismael Calcagno apaizak, [[Jorge Rafael Videla|Jorge Rafael Videlaren]] lehengusu politikoa zenak, zuzendutako taldeko kide izan zen Domon. Bahitu eta hil zuten unean Diktadore zegoen. Léonie Duquet ere hantxe zegoen esleituta, eta harekin adiskidetasun sakona ezarri zuen. Paradoxikoki, Léonie Duquetek eta Alice Domonek Videla ezagutu zuten, Alexandro semearentzako laguntza eske jo baitzuen. Alexandro Alice eta Léonie ahizpek Morongo Karitatearen Etxean zaindu, erakutsi eta katekizatu zuten haur ezindua izan zen.

1960ko hamarkadan, Monseñor Jaime de Nevares gotzainak Léonie Duquet gonbidatu zuen [[Patagonia|Patagoniako]] [[Neuquén|Neuquénera]] joatera eta Mapuche komunitatearekin lan egitera, El Malleon.

Ondoren, Buenos Aires handira itzuli zen, Castelarreko Jesusen Bihotz Sakratuan lan egiteko eta Ramos Mejian katekesi askatzailea eskaintzeko. Hantxe finkatu zuen bere etxea.

1976ko martxoaren 24ko kolpe militarra gertatu eta [[Estatu terrorismo|estatu-terrorismoan]] oinarritutako erregimena ezarri zenean, Léoniek [[Giza eskubideak|giza eskubideen]] alde jarduteko erabakia hartu zuen. Bere jarrera azaltzeko esaldi bat errepikatzen zuen: «Gaur isiltzea koldarra litzateke».&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Garai hartan, Alice Domon moja hartu zuen etxean. Alice Corrientesera joan zen, kotoi-ekoizle txikiak antolatzen zituzten nekazaritza-ligekin lotutako desagertuak bilatzen laguntzeko. Giza eskubideen lehenengo erakundeen bilera asko bere etxean egiten ziren.

1977ko abenduan, Alice eta Léonie ahizpek, [[Maiatzaren Plazako Amak|Maiatzeko Plazako Amekin]] eta giza eskubideen aldeko beste ekintzaile batzuekin, desagertutakoen izenarekin eskaera bat prestatu zuten, eta Gobernuari desagertutakoen berri emateko eskatu zioten. Eskatutakoa ''La Nación'' egunkarian argitaratu zen 1977ko abenduaren 10ean, hura desagertu zen egunean bertan. Sinatzaileen artean 'Gustavo Niño' izena dago, izen faltsua, Itsas Armadako [[Alfredo Astiz]] kapitainak Maiatzeko Plazako Amen taldean sartzeko erabili zuen izena baitzen.&lt;ref name=&quot;In memorian de Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=In memorian de Léonie Duquet|argitaletxea=La Vaca, 27 de septiembre de 2005|egilea=La Vaca|url=http://www.lavaca.org/seccion/actualidad/0/286.shtml|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Desagerpena, bahiketa, tortura eta hilketa ==
[[Fitxategi:ESMA_6.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/ESMA_6.JPG/200px-ESMA_6.JPG|thumb|267x267px|ESMA.]]
1977ko abenduaren 8tik (osteguna) abenduaren 10era (larunbata), Alfredo Astizen agindupeko militar-talde batek Maiatzeko Plazako Amekin lotutako 12 pertsonako talde bat bahitu zuen.&lt;ref&gt;El grupo completo secuestrado estaba integrado por Azucena Villaflor de Vicenti, Esther Ballestrino de Careaga, María Ponce de Bianco (las tres fundadoras de Madres de Plaza de Mayo), las monjas Alice Domon y Léonie Duquet, y los activistas de derechos humanos Angela Auad, Remo Berardo, Horacio Elbert, José Julio Fondevilla, Eduardo Gabriel Horane, Raquel Bulit y Patricia Oviedo.&lt;/ref&gt; Besteak beste, Léonie Duquet, Maiatzeko Plazako Amen [[Azucena Villaflor]] fundatzailearekin eta haren lankide Alice Domon moja frantsesarekin.  

Talde gehienak Buenos Aires hiriko [[San Cristóbal (Buenos Aires)|San Kristobal]] auzoko Santa Cruz elizan bahitu zituzten, bertan elkartzen baitziren 3.3.2 Lan  taldea. Léonie han ez zegoenez, militarrak Ramos Mejiara (Gran Buenos Aires) joan ziren abenduaren 10ean, San Pablo kaperan bahitzeko.&lt;ref name=&quot;Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después|argitaletxea=Argenpress, 31 de agosto de 2005|egilea=Domingo Riorda|url=http://www.argenpress.info/nota.asp?num=023609|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Bahitzaileek Duquet engainatu egin zuten,Alice Domonek istripu bat izan zuela eta ospitale batean zegoela esanda, hura eramateko eskaintza eginda.

Léonie zuzenean eraman zuten atxilotzeko zentro klandestinora, Armadaren Mekanika Eskolan (ESMA), Itsas Argentinarrareen kontrolpean, eta han Capuchita izeneko sektorean sartu zuten. Hamar bat egun egon zen han, eta torturatu egin zuten etengabe. ''Nunca Más'' izeneko txostenean, Maggio eta Cubas lekukoek, ESMAko bizirik atera zirenek, Aliceri buruz zekitena kontatu zuten: &lt;blockquote&gt;''Gauza bera gertatu zen Alice Domon eta Leonie Renée Duquet frantziar erlijiosoekin. Alice ahizparekin hitz egiteko aukera izan nuen, Renée ahizparekin batera ESMAko Ofizialen Kasinoko hirugarren solairura eraman baitzuten, eta han nengoen gatibu. Abenduaren 11n edo 12an gertatu zen hori. Eliza batean bahitu zutela esan zidan, desagertutakoen senideekin batera. Gero jakin nuen 13 pertsona zirela; ahizpak oso kolpatuta eta ahulduta zeuden, Alice ahizpa komunera eramateko bi guardiak eutsi behar baitzuten. Torturatu zuten galdetu nion eta baietz erantzun zidan: ohe bati lotu zioten biluzik eta pikana gorputz osoan aplikatu zioten; gainera, gero Kongregazioko Superiorari gutun bat idaztera behartu zutela esan zuen, frantsesez idatzi zuela tortura etengabean, eta gero argazki bat atera zietela biei, mahai baten ondoan eserita. Argazkiak torturatu zituzten leku berean atera zitzaizkien: Casino del Oficiosen zorupean. Ahizpak hamar bat egun egon ziren ESMAn, torturatuta eta galdezka. Gero, beste hamaika lagunekin batera «lekualdatu» zituzten. Barne-zurrumurruek, pertsona horiei handik azkar ateratzeak, haien hilketa adierazten zuen.''  

                                                                                                          ''(Horacio Domingo Maggio-ren testigantza, Legajo 4450 zk.)6''  &lt;/blockquote&gt;&lt;blockquote&gt;''10 edo 12 senide inguru erori ziren, besteak beste, Alice Domon ahizpa frantsesa. Geroago, Rennée Duquet ahizpa ere ESMAra eraman zuten, Alice ahizparen Kongregazio erlijioso berekoa. Renée ahizpa Capuchitan hartu zuen ostatu. Alice eta Renée ahizpak bortizki torturatu zituzten, lehenengoa bereziki. Haien jokabidea miresgarria izan zen. Bere min-unerik txarrenetan ere, &quot;Capucha&quot;-n zebilen Arreba Alicek bere kideen zorteaz eta ironiaren gailurrean galdetu zuen, bereziki, 'mutiko ilehoria' zela-eta. Mutiko ile hori, Fragata Astiz tenientea zen (desagertutako baten senidea zela esanez taldean infiltratu zena)... Pistolaz inguratuta, Alice ahizpak eskutitz bat idatzi behar izan zuen... Parodia hori koroatzeko, argazkiak atera zitzaizkien (bi ahizpei) ESMAren argazki-laborategian bertan, non mahai aurrean agertzen baitziren. Alice eta Renée ahizpak «lekualdatu» egin zituzten, eta haiekin batera, egoera berean bahitutako senideak.'' 

(Lisandro Raúl Cubasen testigantza, Legajo 6974 zk.)&lt;/blockquote&gt;Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen nazionalitate frantsesak nazioarteko eskandalua sortu zuen, bereziki Frantziarekin. Horregatik, armadako buru eta Batzorde Militarreko kide zen Emilio Masserak bi mojak [[Montoneros]] gerrillarien erakundeak bahitu zituela simulatzeko agindu zuen. Horretarako, Domonek, torturatuta, gutun bat idatzi behar izan zion kongregazioko nagusiari. Gutun hori frantsesez idatzi zen, eta bertan Jorge Rafael Videlaren gobernuaren aurkako talde batek bahitu zituela esan zuen. Gero, orrialde horretan dagoen argazkia atera zieten: bi mojak Montonerosko bandera baten aurrean eserita zeuden, ''La Nación'' egunkariko ale bat erakusten zutela. Argazkia ESMAko Ofizialen Kasinoko zorupean atera zen, eta bi erlijiosoak torturatu izanaren zantzu nabarmenekin agertu ziren. Frantziako prentsara bidali zuten argazkia.

Bere gatibualdian, beste atxilotu bat, Graciela Daleo, Léonie Duquet-ekin topo egin zuen sukaldean. Léonie eserita eta txanoarekin zegoela esan zuen, tortura-gelatik ekarri berria. Orduan, Daleok zer behar zuen galdetu zion, eta Léoniek  «Kafe bat» erantzun zion. Berehala, guardia batek erretiratzeko agindu zion Daleori. Bere bizitzaren azken testigantza da.&lt;ref name=&quot;Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después|argitaletxea=Argenpress, 31 de agosto de 2005|egilea=Domingo Riorda|url=http://www.argenpress.info/nota.asp?num=023609|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1977ko abenduaren 15ean, ''La Nación'' egunkariak EFE agentziaren berri bat argitaratu zuen, «''Vivas y con buena salud (Bizirik eta osasuntsu)''» izenekoa. Han zera esaten zen, Kongregazioko Ama Gaindiezinak Frantziatik zioela Léonie eta Alice ahizpak atxilotu eta «bizirik eta osasuntsu» zeudela. Argentinako Nuntzio-aren informazioa zela ere adierazi zen..&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Vivas y con buena salud|argitaletxea=La Nación, 15 de diciembre de 1977|egilea=La Nación|url=http://www.cels.org.ar/Site_cels/ejes/a_justicia/justicia_archivos/monjas_francesas/monjas_pdf/771215LaNacion.pdf|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Seguru asko, 1977ko abenduaren 17an edo 18an, bi ahizpak eta gainerako taldekideak Buenos Airesko Aireportuaren hegoaldeko muturrean dagoen aireportu militarrera eraman zituzten, Itsas Armadako hegazkin batera igo, Santa Teresitako kostaldearen parean itsasora bota eta uraren kontra talka egitean hil.

Umorezko adibide batean, estatu-terrorismoan errepresioari lotutako marinelak garai hartan &quot;''moja hegalariak''&quot; aipatzen zituzten&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1990ean, Alfredo Astiz kapitaina betiko kartzela-zigorrera kondenatu zuen Parisko Apelazio Gorteak, Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen heriotzaren errudun gisa.&lt;ref name=&quot;Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz|argitaletxea=Clarín, 3 de abril de 2006|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2006/04/03/um/m-01170581.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Gorpua eta ehorzketaren identifikazioa ==
[[Fitxategi:Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg/300px-Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg|thumb|300x300px|Oroimenaren orubea Gurutze Santuaren elizan. Bertan daude Léonie Duqueten hondakinak, Azucena Villaflor, [[María Ponce]] eta Esther Ballestrinoren hondakinekin batera.]]

1977ko abenduaren 20an itsasotik zetozen gorpuak agertu ziren Buenos Aireseko hondartzetan, Santa Teresita eta Tuyu Itsaso bainuetxearen parean. Gorpuak aztertu zituzten eta polizia-medikuek erregistratu zuten heriotzaren arrazoia «objektu gogorren kontrako talka, altuera handitik» izan zen, heriotzaren aurretik gertatutako hezur-haustura egiaztatuek adierazten zuen bezala.&lt;ref name=&quot;Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte|argitaletxea=Río Negro, 9 de julio de 2005|egilea=Río Negro|url=http://www.rionegro.com.ar/arch200507/09/n09a01.php|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Besterik jakin gabe, herriko agintariek berehala erabaki zuten gorpuak 'NN' gisa ehorztea Lavalle General hiriko hilerrian.

Demokrazia berrezarri ondoren, 1984an, CONADEPen eta Batzarrentzako Judizioaren ikerketaren esparruan, indusketak egin ziren Lavalle General hiriko hilerrian, eta hezur-hondakin ugari aurkitu ziren San Bernardo eta Lucila del Mar-eko hondartzetan aurkitutako hilotzetatik. Hondar horiek Batzarren aurkako epaiketan erabili eta gero 16 poltsatan gorde ziren.

Handik aurrera, desagertuei buruzko arrazoiak metatzen hasi zen Horacio Cattani epailea. Ikerketak geldiarazi zituzten ''Punto Final'' eta ''Obediencia debida'' legeak gorabehera, Cattanik 40 metro karratuko artxibo bat egitea lortu zuen 1995ean, proba horiek guztiak gordetzeko.o.

2003an, Lavalle General hiriko intendenteak jakinarazi zuen NN-hilobi berriak aurkitu zirela hiriko hilerrian. Cattani epaileak Argentinako Auzitegiko Antropologia Taldearekin (EAAF) indusketa berriak egiteko agindu zuen, eta bi hilobi-lerro aurkitu zituen, bata bestearen gainean. Hala, zortzi eskeleto aurkitu ziren, bost emakumezkoei zegozkienak, bi gizonezkoei zegozkienak eta bat, GL-17 gisa sailkatua, eta «seguruenik gizonezko» definitu zen.

Cattanik EAAFeko [[Córdoba (Argentina)|Kordobako]] Immunogenetika eta Diagnostiko Molekularreko laborategira bidali zituen hezurrak. Besteak beste, Léonie Duqueten iloba baten odol-lagina bidali zuen epaileak. Laborategiko emaitzen arabera, gorpuzkiak 1977ko abenduaren 8tik 10era bitartean bahitutako taldekoak ziren. 2005eko abuztuaren 29an, Cattani epaileak txostena jaso zuen, eta adierazi zuen GL-17 bezalako banakako hondakinak Léonie Duquetenak zirela.&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

2005eko irailaren 25ean, hil eta 27 urtera, Léonie Duquet Buenos Aireseko Santa Cruz Elizaren lorategian lurperatu zuten, María Ponce de Bianco eta Esther Ballestrino Careaga Maiatzeko Plazako bi ama, eta [[Angela Auad]] giza eskubideen aktibistarekin batera. Azucena Villaflorren errautsak Maiatzeko Plazan zabaldu ziren. [[Jacques Chirac]] Frantziako presidentearen adierazpena irakurri zen hiletan. Hauxe zioen:&lt;blockquote&gt;Argentinako lagun maiteak, nire herrikide maiteak: Gaur, azkenean, agur esan diezaiokegu Léonie ahizpari. Hogeita hamar urte inguru igaro dira 1977ko irailaren egun hartatik, Gabonak baino lehentxeago, bere borreroak, Astiz ohiak, eliza honen atarian besarkada bat eginda, heriotzara kondenatu zuenean. Abenduaren egun horretan, Léonie ahizpa, Alice arrebarekin, beste asko bezala, desagertu egin zen. Termino horren atzean, errealitate beldurgarria dago: gatibua, laztanak, tortura, itsasora botatako gorputzak, gertatu zenari buruzko gezurra eta falta diren gorputzen isiltasun astuna zeharkatzen dituena. Zer krimen egin zituen Léonie ahizpak zorte hori izateko? Zein indarkeriaren errua zen torturatu eta hil zutenentzat? Léonie ahizpa fedez eta justizia-gosez bizi zen. Haren bihurrikeria ez zen ez ideologikoa ez partisanoa, bera gizateriaz bustita zegoen. Ebanjelioaren alabak haur desagertuak zituzten familiei laguntzen zien. Maiatzeko plazan protesta egiten zuten beste emakume batzuekin, bera basakeriaren aurka altxatu zen. Gaur, Frantziaren izenean, Léonie ahizpari omenaldi bat ematera nator, eta nire dolumin guztiak hona etorri diren familiako kideei aurkeztera. Frantzia harro egon daiteke bere kideen artean Léonie ahizpa zenbatzeaz; izan ere, arrazoi zuzen baten ondorioz, Argentinan bizitza sakrifikatu zuen, berak jaioterria bezain maite zuen herrialdea. Bere gorputzen aurkikuntzaren iragarpenak eragin zuen emozio bizia, hemen, Frantzian bezala, martirioaren izaera enblematikoa. Baina nik ezin ditut ahantzi diktadurak bahitutako senideak dituzten guztiak, eta nik omenaldi nagusi honekin lotu behar ditut. Batez ere Frantziako familia desagertuetan pentsatzen dut, oraindik haien bila dabiltzanean, itxaropena gal ez dezaten. Aliciaren arreba dut buruan, Léonie ahizparekin batera, oinazean eta oroimenean. Frantzia bere familiekin dago. Bere konpromisoekin bat, Bere konpromisoei irmo eutsiz, Frantziak adierazi du argi guztia diktadurako berunezko urteetan gertatutakoari buruz egin dadila eta errudunak azkenean kondena daitezela. Gobernuz kanpoko erakundeen lanari esker —Argentinako auzitegi-antropologiako taldearena, zeregin zaila baina nabarmena bete zuena, Maiatzeko plazako amonak—, desagertutakoen senideen adoreari eta zehaztasunari esker, botere publikoen ahaleginari esker, egia aurrera doa. Ezin da ahanzturaren gainean eraiki. Memorian baino ezin da eraiki. Gaur, tristeak eta itxaropenez beteak, Léonie ahizpa, haren eredua, bizitza eta ausardia gogoratuko ditugu: berak, urteen poderioz, gure oroimena argitzen du. Berak gidatzea etorriko diren belaunaldien jokabidea, eta guk inoiz ez onartzea onartezina dena.9&lt;/blockquote&gt;


&lt;blockquote class=&quot;flexquote&quot;&gt;
 &lt;div class=&quot;flex&quot;&gt;
  &lt;div class=&quot;quote&quot;&gt;Queridos amigos argentinos, mis queridos compatriotas: Hoy por fin podemos decir adiós a la Hermana Léonie. Cerca de treinta años han pasado desde aquel día de dciembre de 1977, un poco antes de Navidad, cuando su verdugo, el ex capitan Astiz, mediante un simple abrazo en el atrio de esta iglesia, la condenó irremediablemente a la muerte. Ese día de diciembre, la Hermana Léonie, con su compañera la hermana Alice, como muchos otros, desapareció. Detrás de ese término, una realidad aterradora: el cautiverio, las sevicias, la tortura, los cuerpos arrojados al mar, que atraviesa la mentira sobre lo que sucedió y el pesado silencio de los cuerpos ausentes. ¿Qué crímenes cometió la Hermana Léonie para merecer tal suerte? ¿De qué violencia era culpable para aquellos que la torturaron y asesinaron? La Hermana Léonie estaba habitada por su fe y su hambre de justicia. Su rebeldía no era ideológica ni partisana, ella estaba impregnada de humanidad. Hija del Evangelio, ella llevaba socorro a las familias con niños desaparecidos. Con otras mujeres que valientemente protestaban en la plaza de Mayo, ella se levantó contra la barbarie. Hoy, en nombre de Francia, yo vengo a rendir un homenaje solemne a la Hermana Léonie y a presentar todas mis condolencias a los miembros de su familia aquí presentes. Francia se puede sentir orgullosa de contar entre los suyos a la Hermana Léonie que, por una causa justa, sacrificó su vida en Argentina, país que ella quería tanto como su tierra natal, y país que ella igualmente amó. La viva emoción que produjo el anuncio del descubrimiento de sus cuerpos testimonio, aquí como en Francia, el carácter emblemático de su martirio. Pero yo no puedo olvidar a todos aquellos que tienen familiares secuestrados y asesinados por la dictadura, y yo tengo que asociarlos a este homenaje solemne. Pienso, en particular, en las familias francesas de desaparecidos que aún buscan a los suyos, para que no pierdan la esperanza. Pienso en la Hermana Alicia, unida a la Hermana Léonie en el dolor y en nuestra memoria. Francia esta con sus familias. Fiel a sus compromisos, Francia anhela que toda la luz se haga sobre aquello que sucedió durante los años de plomo de la dictadura y que los culpables sean finalmente condenados. Gracias al trabajo de las organizaciones no gubernamentales —del equipo argentino de antropología forense, que cumplió una tarea difícil pero destacable, las madres y abuelas de plaza de Mayo—, gracias al coraje y la determinación de los familiares de desaparecidos, gracias a los esfuerzos de los poderes públicos, la verdad progresa. No se puede construir el provenir sobre el olvido. Solo se puede edificar sobre la memoria. Hoy, a la vez tristes y plenos de esperanza, nosotros recordamos a la Hermana Léonie, su ejemplo, su vida y su coraje: ella ilumina, a través de los años, nuestra memoria. Que ella guíe la conducta de las generaciones que vendrán y nosotros exhortemos a nunca más tolerar lo intolerable.&lt;ref name=&quot;Declaración de Chirac&quot;&gt;&lt;span class=&quot;citation web&quot; id=&quot;CITAREFJacques_Chirac&quot;&gt;Jacques Chirac. [https://web.archive.org/web/20070609021528/http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1 «Texto completo en francés de la declaración de Jacques Chirac en la ceremonia de inhumación de los restos de la hermana Léonie»]. Gobierno de Francia, 25 de septiembre de 2005. Archivado desde [http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1 el original] el 9 de junio de 2007&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Consultado el 8 de diciembre de 2007&lt;/span&gt;.&lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;Z3988&quot; title=&quot;ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3AL%C3%A9onie+Duquet&amp;rft.au=Jacques+Chirac&amp;rft.aulast=Jacques+Chirac&amp;rft.btitle=Texto+completo+en+franc%C3%A9s+de+la+declaraci%C3%B3n+de+Jacques+Chirac+en+la+ceremonia+de+inhumaci%C3%B3n+de+los+restos+de+la+hermana+L%C3%A9onie&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=Gobierno+de+Francia%2C+25+de+septiembre+de+2005&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.diplomatie.gouv.fr%2Factu%2Fbulletin.asp%3Fliste%3D20050927.html%23Chapitre1&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&quot;&gt;&lt;span style=&quot;display:none;&quot;&gt;&amp;nbsp;&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;&lt;/ref&gt;&lt;/div&gt;
 &lt;/div&gt;
&lt;/blockquote&gt;Bere senideek, zeremonian zeudenek, Leonieren gorpuzkiak Argentinan atseden hartzeko erabakia hartu zuten, «hainbeste maite zuen herrialdean».&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Estatu Batuen babesa ==
[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] gobernuaren dokumentu sekretuek, 2002an desklasifikatu zirenek, AEBetako gobernuak bazekiela frogatzen dute, 1978az geroztik, Alice Domon eta Léonie Duquet moja frantsesen eta Azucena Villaflor, Esther Ballestrino eta María Ponce Maiatzeko Plazako Amen gorpuak Bonairako hondartzetan aurkitu zituztela. Informazio hori isilpean gorde zen, eta inoiz ez zitzaion jakinarazi Argentinako gobernu demokratikoari. Datu hori Raúl Castrok, Argentinan Estatu Batuetako enbajadore zegoenak, 1978ko martxoaren 30ean Estatu Batuetako Idazkariari zuzendu zion 1978-BUENOS-02346 zk. ''Informe sobre monjas muertas'' izeneko txostena. Hitzez hitz hauxe dio dokumentuak:&lt;blockquote&gt;''1. LH Martxoak 28 Parisen bildutako historiak dioenez, abenduaren erdialdean bahitu zituzten bi moja frantsesen gorpuak (Alicia Doman eta Renee Duguet) giza eskubideen aldeko beste hamaika ekintzailerekin identifikatu zituzten Bahía Blancatik hurbil zeuden gorpuen artean. 2. Buenos Airesen duela hilabete hasi zen zurrumurruz betetzen, Rio de la Platako ahotik gertu 300-350 milia inguru Bahia Blancatik iparraldera, itsaso atlantikoan zehar ohiz kanpoko haize bortitzek hondartzara eramandako gorpuen aurkikuntzaren konstantziei buruz. (Ikus Buenos Aires 1919 kontrolerako) 3. (Ezabatuta dago atala) Zurrumurru horiek arakatzen saiatu zen. Informazio konfidentziala du: mojak Argentinako segurtasun-agenteek bahitu zituztela eta, uneren batean, Buenos Airesetik 150 milia mendebaldera dagoen Junin herrira eraman zituztela. 4. Argentinako gobernuaren iturri (babestua) baten bidez lortutako informazio konfidentziala ere badu enbaxadak: duela aste batzuk zazpi gorpu aurkitu zituzten Atlantiko hondartzan, Mar del Platatik gertu. Iturri horren arabera, gorputzak bi mojenak eta bost amarenak ziren, 1977ko abenduaren 8tik 10era desagertu zirenak. Gure iturriak berresten du segurtasun-indarretako kideek bahitu zituztela gizabanako horiek, eta terroristen eta subertsiboen aurka jardun zutela beren agintaldi zabalean. Iturriak, gainera, adierazi zuen GOAn gutxi zeudela informazio horren jakinaren gainean. 5. Iturri horrek iraganean egiazko informazioa eman du, eta arrazoiak ditugu uste izateko badakiela desagerketak zer diren. Enbaxadak bere txostena babesteko eskatu du, galdutako edo desagertutako gizabanakoei buruzko informazioa emateko baliagarria izan dela frogatu duen iturri bat arriskuan ez jartzeko. CASTRO.''&lt;/blockquote&gt;

== Memoria ==
Abenduaren 8an, San Kristobaleko Santa Cruz elizan, Léonie Duquet eta Alice Domon moja frantziarren eta giza eskubideen aldeko Maiatzeko Plazako Amen taldeko aktibisten desagertu zireneko urteurrena gogoratzen da.

== Aintzatespenak ==

* 2000. urtean, 397. Legearen bidez, Buenos Aires hiriko Legegintzaldiak &quot;''Ahizpa Alice Domon eta Ahizpa Leonie Duquet''&quot; izena eman zion Moreto, Medina eta Cajaravilla kaleen arteko bidegurutzean zegoen plazatxoari.
* Parisen ''Alice Domon eta Leonie Duquet'' kalea dago.

* 2017ko apirilaren 12an Buenos Aires probintziako General Lavalle barrutiko Pavón Alderdiko 2. Bigarren Hezkuntzako Eskolak, Izena Ezartzeko Protokolo Ekitaldia egin eta gero, ofizialki &quot;Léonie Duquet&quot; izena hartu zuen.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;250&quot;&gt;
Fitxategi:Plaque Rue Alice Domon Léonie Duquet - Paris XIII (FR75) - 2021-06-07 - 1.jpg|Alice Domon eta Léonie Duquet kaleko plaka, Paris
Fitxategi:P1030191 Paris XIII rue Alice Domon et Léonie Duguet rwk.JPG|Alice Domon eta Léonie Duquet kalea, Paris
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==

* [[Alice Domon]]
* [[Azucena Villaflor|Azucena Villaflo]]&lt;nowiki/&gt;r
* [[María Ponce]]
* [[Esther Ballestrino]]
* [[Angela Auad]]
* [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa nazionaleko prozesua]]

== Kanpo estekak ==

* [http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm Clarín.com] («''Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet''», ''Clarín'' egunkaria, 2005.09.25).
* [http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm Clarín.com] («''Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto''», ''Clarín'' egunkaria, 2005.08.30).
* [https://web.archive.org/web/20061008125847/http://www.elortiba.org/sm8.html ElOrtiba.org] («''Léonie y Alice: las monjas francesas''», [[Olga Wornat|Olga Wornat-en]] testua  ''Mujeres de Dios'') liburuan.

{{Bizialdia|1916ko|1977ko|Duquet, Leonie}}

[[Kategoria:Frantziarrak]]
[[Kategoria:Ordena eta kongregazio erromatar katolikoetako monjeak]]</text>
      <sha1>r1yd6y4agmo0mv7jgjzc2wgwioaqfxn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006076</id>
      <parentid>9006069</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:23:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>Birpasa, erreferentziak  konpondu eta txukundu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24854" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa
|irudi oina = Alice Domon (ezkerrean) eta Léonie Duquet (eskuinean) ESMAn atxilotuak
}}
'''Léonie Reneé Duquet''' ([[La Chenalotte]], [[Doubs (departamendua)|Doubs]], [[Frantzia]], [[1916]] - [[Argentinako itsasoa]], [[Ozeano Atlantikoa]],[[1977|1977ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a (edo 17a)]]), [[Argentina|Argentinako]] [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa Nazionaleko Prozesuko]] (1976-1983) diktadura militarrean atxilotutako moja katoliko frantziarra izan zen. Léonie Duquet desagertu eta hiltzearen kasua [[Alice Domon]] kongregazio-lagunarenarekin lotuta dago, eta bien kasua mundu osoan  «moja frantziar»ena izenarekin ezagutzen da.

== Bizitza ==
Léonie Duquet La Chenalotte nekazari-herrixkan jaio zen, Doubs (Haut-Doubs) departamenduko eremu menditsuko Longema-Les Combes eskualdean, Frantzian, [[Suitza|Suitzako]] mugatik gertu. Gaztetatik [[Paris|Parisko]] Misio Atzerritarren Kongregaziora sartu zen (Société des missions etrangères), eta 1949an Argentinara bidali zuten. Hurlingham eta Moronen kokatu zen, Buenos Aireseko industria-lerroan, eta premia bereziak zituzten pertsonei [[Katixima|katekesia]] ematen aritu zen.

Ismael Calcagno apaizak, [[Jorge Rafael Videla|Jorge Rafael Videlaren]] lehengusu politikoa zenak, zuzendutako taldeko kide izan zen Duquet. Bahitu eta hil zuten unean Diktadore zegoen. Léonie Duquet ere hantxe zegoen esleituta, eta harekin adiskidetasun sakona ezarri zuen. Paradoxikoki, Léonie Duquetek eta Alice Domonek Videla ezagutu zuten, Alexandro semearentzako laguntza eske jo baitzuen. Alexandro Alice eta Léonie ahizpek Morongo Karitatearen Etxean zaindu, erakutsi eta katekizatu zuten haur ezindua izan zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=9789500719551: DICTADOR, EL - IberLibro - Seoane, Maria: 950071955X|hizkuntza=es|url=https://www.iberlibro.com/9789500719551/DICTADOR-Seoane-Maria-950071955X/plp|aldizkaria=www.iberlibro.com|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;

1960ko hamarkadan, Monseñor Jaime de Nevares gotzainak Léonie Duquet gonbidatu zuen [[Patagonia|Patagoniako]] [[Neuquén|Neuquénera]] joatera eta Mapuche komunitatearekin lan egitera, El Malleon.

Ondoren, Buenos Aires handira itzuli zen, Castelarreko Jesusen Bihotz Sakratuan lan egiteko eta Ramos Mejian katekesi askatzailea eskaintzeko. Hantxe finkatu zuen bere etxea.

1976ko martxoaren 24ko kolpe militarra gertatu eta [[Estatu terrorismo|estatu-terrorismoan]] oinarritutako erregimena ezarri zenean, Léoniek [[Giza eskubideak|giza eskubideen]] alde jarduteko erabakia hartu zuen. Bere jarrera azaltzeko esaldi bat errepikatzen zuen: «Gaur isiltzea koldarra litzateke».&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Garai hartan, Alice Domon moja hartu zuen etxean. Alice Corrientesera joan zen, kotoi-ekoizle txikiak antolatzen zituzten nekazaritza-ligekin lotutako desagertuak bilatzen laguntzeko. Giza eskubideen lehenengo erakundeen bilera asko bere etxean egiten ziren.

1977ko abenduan, Alice eta Léonie ahizpek, [[Maiatzaren Plazako Amak|Maiatzeko Plazako Amekin]] eta giza eskubideen aldeko beste ekintzaile batzuekin, desagertutakoen izenarekin eskaera bat prestatu zuten, eta Gobernuari desagertutakoen berri emateko eskatu zioten. Eskatutakoa ''La Nación'' egunkarian argitaratu zen 1977ko abenduaren 10ean, hura desagertu zen egunean bertan. Sinatzaileen artean 'Gustavo Niño' izena dago, izen faltsua, Itsas Armadako [[Alfredo Astiz]] kapitainak Maiatzeko Plazako Amen taldean sartzeko erabili zuen izena baitzen.&lt;ref name=&quot;In memorian de Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=In memorian de Léonie Duquet|argitaletxea=La Vaca, 27 de septiembre de 2005|egilea=La Vaca|url=http://www.lavaca.org/seccion/actualidad/0/286.shtml|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Desagerpena, bahiketa, tortura eta hilketa ==
[[Fitxategi:ESMA_6.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/ESMA_6.JPG/200px-ESMA_6.JPG|thumb|267x267px|ESMA.]]
1977ko abenduaren 8tik (osteguna) abenduaren 10era (larunbata), Alfredo Astizen agindupeko militar-talde batek Maiatzeko Plazako Amekin lotutako 12 pertsonako talde bat bahitu zuen.&lt;ref&gt;El grupo completo secuestrado estaba integrado por Azucena Villaflor de Vicenti, Esther Ballestrino de Careaga, María Ponce de Bianco (las tres fundadoras de Madres de Plaza de Mayo), las monjas Alice Domon y Léonie Duquet, y los activistas de derechos humanos Angela Auad, Remo Berardo, Horacio Elbert, José Julio Fondevilla, Eduardo Gabriel Horane, Raquel Bulit y Patricia Oviedo.&lt;/ref&gt; Besteak beste, Léonie Duquet, Maiatzeko Plazako Amen [[Azucena Villaflor]] fundatzailearekin eta haren lankide Alice Domon moja frantsesarekin.  

Talde gehienak Buenos Aires hiriko [[San Cristóbal (Buenos Aires)|San Kristobal]] auzoko Santa Cruz elizan bahitu zituzten, bertan elkartzen baitziren 3.3.2 Lan  taldea. Léonie han ez zegoenez, militarrak Ramos Mejiara (Gran Buenos Aires) joan ziren abenduaren 10ean, San Pablo kaperan bahitzeko.&lt;ref name=&quot;Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después|argitaletxea=Argenpress, 31 de agosto de 2005|egilea=Domingo Riorda|url=http://www.argenpress.info/nota.asp?num=023609|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Bahitzaileek Duquet engainatu egin zuten,Alice Domonek istripu bat izan zuela eta ospitale batean zegoela esanda, hura eramateko eskaintza eginda.

Léonie zuzenean eraman zuten atxilotzeko zentro klandestinora, Armadaren Mekanika Eskolan (ESMA), Itsas Argentinarrareen kontrolpean, eta han Capuchita izeneko sektorean sartu zuten. Hamar bat egun egon zen han, eta torturatu egin zuten etengabe. ''Nunca Más'' izeneko txostenean, Maggio eta Cubas lekukoek, ESMAko bizirik atera zirenek, Aliceri buruz zekitena kontatu zuten: &lt;blockquote&gt;''Gauza bera gertatu zen Alice Domon eta Leonie Renée Duquet frantziar erlijiosoekin. Alice ahizparekin hitz egiteko aukera izan nuen, Renée ahizparekin batera ESMAko Ofizialen Kasinoko hirugarren solairura eraman baitzuten, eta han nengoen gatibu. Abenduaren 11n edo 12an gertatu zen hori. Eliza batean bahitu zutela esan zidan, desagertutakoen senideekin batera. Gero jakin nuen 13 pertsona zirela; ahizpak oso kolpatuta eta ahulduta zeuden, Alice ahizpa komunera eramateko bi guardiak eutsi behar baitzuten. Torturatu zuten galdetu nion eta baietz erantzun zidan: ohe bati lotu zioten biluzik eta pikana gorputz osoan aplikatu zioten; gainera, gero Kongregazioko Superiorari gutun bat idaztera behartu zutela esan zuen, frantsesez idatzi zuela tortura etengabean, eta gero argazki bat atera zietela biei, mahai baten ondoan eserita. Argazkiak torturatu zituzten leku berean atera zitzaizkien: Casino del Oficiosen zorupean. Ahizpak hamar bat egun egon ziren ESMAn, torturatuta eta galdezka. Gero, beste hamaika lagunekin batera «lekualdatu» zituzten. Barne-zurrumurruek, pertsona horiei handik azkar ateratzeak, haien hilketa adierazten zuen.''       (''Horacio Domingo Maggio-ren testigantza, Legajo 4450 zk.)''&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Nunca M�s - Informe Conadep (Cap�tulo II - V�ctimas - E. Religiosos -continuaci�n-)|data=2002-07-10|url=https://web.archive.org/web/20020710212801/http://www.nuncamas.org/investig/articulo/nuncamas/nmas2e03.htm|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;  &lt;/blockquote&gt;&lt;blockquote&gt;''10 edo 12 senide inguru erori ziren, besteak beste, Alice Domon ahizpa frantsesa. Geroago, Rennée Duquet ahizpa ere ESMAra eraman zuten, Alice ahizparen Kongregazio erlijioso berekoa. Renée ahizpa Capuchitan hartu zuen ostatu. Alice eta Renée ahizpak bortizki torturatu zituzten, lehenengoa bereziki. Haien jokabidea miresgarria izan zen. Bere min-unerik txarrenetan ere, &quot;Capucha&quot;-n zebilen Arreba Alicek bere kideen zorteaz eta ironiaren gailurrean galdetu zuen, bereziki, 'mutiko ilehoria' zela-eta. Mutiko ile hori, Fragata Astiz tenientea zen (desagertutako baten senidea zela esanez taldean infiltratu zena)... Pistolaz inguratuta, Alice ahizpak eskutitz bat idatzi behar izan zuen... Parodia hori koroatzeko, argazkiak atera zitzaizkien (bi ahizpei) ESMAren argazki-laborategian bertan, non mahai aurrean agertzen baitziren. Alice eta Renée ahizpak «lekualdatu» egin zituzten, eta haiekin batera, egoera berean bahitutako senideak.''                             (Lisandro Raúl Cubasen testigantza, Legajo 6974 zk.)&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;/blockquote&gt;Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen nazionalitate frantsesak nazioarteko eskandalua sortu zuen, bereziki Frantziarekin. Horregatik, armadako buru eta Batzorde Militarreko kide zen Emilio Masserak bi mojak [[Montoneros]] gerrillarien erakundeak bahitu zituela simulatzeko agindu zuen. Horretarako, Domonek, torturatuta, gutun bat idatzi behar izan zion kongregazioko nagusiari. Gutun hori frantsesez idatzi zen, eta bertan Jorge Rafael Videlaren gobernuaren aurkako talde batek bahitu zituela esan zuen. Gero, orrialde horretan dagoen argazkia atera zieten: bi mojak Montonerosko bandera baten aurrean eserita zeuden, ''La Nación'' egunkariko ale bat erakusten zutela. Argazkia ESMAko Ofizialen Kasinoko zorupean atera zen, eta bi erlijiosoak torturatu izanaren zantzu nabarmenekin agertu ziren. Frantziako prentsara bidali zuten argazkia.

Bere gatibualdian, beste atxilotu bat, Graciela Daleo, Léonie Duquet-ekin topo egin zuen sukaldean. Léonie eserita eta txanoarekin zegoela esan zuen, tortura-gelatik ekarri berria. Orduan, Daleok zer behar zuen galdetu zion, eta Léoniek  «Kafe bat» erantzun zion. Berehala, guardia batek erretiratzeko agindu zion Daleori. Bere bizitzaren azken testigantza da.&lt;ref name=&quot;Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después|argitaletxea=Argenpress, 31 de agosto de 2005|egilea=Domingo Riorda|url=http://www.argenpress.info/nota.asp?num=023609|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1977ko abenduaren 15ean, ''La Nación'' egunkariak EFE agentziaren berri bat argitaratu zuen, «''Vivas y con buena salud (Bizirik eta osasuntsu)''» izenekoa. Han zera esaten zen, Kongregazioko Ama Gaindiezinak Frantziatik zioela Léonie eta Alice ahizpak atxilotu eta «bizirik eta osasuntsu» zeudela. Argentinako Nuntzio-aren informazioa zela ere adierazi zen..&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Vivas y con buena salud|argitaletxea=La Nación, 15 de diciembre de 1977|egilea=La Nación|url=http://www.cels.org.ar/Site_cels/ejes/a_justicia/justicia_archivos/monjas_francesas/monjas_pdf/771215LaNacion.pdf|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Seguru asko, 1977ko abenduaren 17an edo 18an, bi ahizpak eta gainerako taldekideak Buenos Airesko Aireportuaren hegoaldeko muturrean dagoen aireportu militarrera eraman zituzten, Itsas Armadako hegazkin batera igo, Santa Teresitako kostaldearen parean itsasora bota eta uraren kontra talka egitean hil.

Umorezko adibide batean, estatu-terrorismoan errepresioari lotutako marinelak garai hartan &quot;''moja hegalariak''&quot; aipatzen zituzten&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1990ean, Alfredo Astiz kapitaina betiko kartzela-zigorrera kondenatu zuen Parisko Apelazio Gorteak, Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen heriotzaren errudun gisa.&lt;ref name=&quot;Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz|argitaletxea=Clarín, 3 de abril de 2006|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2006/04/03/um/m-01170581.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Gorpua eta ehorzketaren identifikazioa ==
[[Fitxategi:Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg/300px-Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg|thumb|300x300px|Oroimenaren orubea Gurutze Santuaren elizan. Bertan daude Léonie Duquet, Azucena Villaflor, María Ponce eta Esther Ballestrinoren gorpuzkiak.]]

1977ko abenduaren 20an itsasotik zetozen gorpuak agertu ziren Buenos Aireseko hondartzetan, Santa Teresita eta Tuyu Itsaso bainuetxearen parean. Gorpuak aztertu zituzten eta polizia-medikuek erregistratu zuten heriotzaren arrazoia «objektu gogorren kontrako talka, altuera handitik» izan zen, heriotzaren aurretik gertatutako hezur-haustura egiaztatuek adierazten zuen bezala.&lt;ref name=&quot;Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte|argitaletxea=Río Negro, 9 de julio de 2005|egilea=Río Negro|url=http://www.rionegro.com.ar/arch200507/09/n09a01.php|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Besterik jakin gabe, herriko agintariek berehala erabaki zuten gorpuak 'NN' gisa ehorztea Lavalle General hiriko hilerrian.

Demokrazia berrezarri ondoren, 1984an, CONADEPen eta Batzarrentzako Judizioaren ikerketaren esparruan, indusketak egin ziren Lavalle General hiriko hilerrian, eta hezur-hondakin ugari aurkitu ziren San Bernardo eta Lucila del Mar-eko hondartzetan aurkitutako hilotzetatik. Hondar horiek Batzarren aurkako epaiketan erabili eta gero 16 poltsatan gorde ziren.

Handik aurrera, desagertuei buruzko arrazoiak metatzen hasi zen Horacio Cattani epailea. Ikerketak geldiarazi zituzten ''Punto Final'' eta ''Obediencia debida'' legeak gorabehera, Cattanik 40 metro karratuko artxibo bat egitea lortu zuen 1995ean, proba horiek guztiak gordetzeko.o.

2003an, Lavalle General hiriko intendenteak jakinarazi zuen NN-hilobi berriak aurkitu zirela hiriko hilerrian. Cattani epaileak Argentinako Auzitegiko Antropologia Taldearekin (EAAF) indusketa berriak egiteko agindu zuen, eta bi hilobi-lerro aurkitu zituen, bata bestearen gainean. Hala, zortzi eskeleto aurkitu ziren, bost emakumezkoei zegozkienak, bi gizonezkoei zegozkienak eta bat, GL-17 gisa sailkatua, eta «seguruenik gizonezko» definitu zen.

Cattanik EAAFeko [[Córdoba (Argentina)|Kordobako]] Immunogenetika eta Diagnostiko Molekularreko laborategira bidali zituen hezurrak. Besteak beste, Léonie Duqueten iloba baten odol-lagina bidali zuen epaileak. Laborategiko emaitzen arabera, gorpuzkiak 1977ko abenduaren 8tik 10era bitartean bahitutako taldekoak ziren. 2005eko abuztuaren 29an, Cattani epaileak txostena jaso zuen, eta adierazi zuen GL-17 bezalako banakako hondakinak Léonie Duquetenak zirela.&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

2005eko irailaren 25ean, hil eta 27 urtera, Léonie Duquet Buenos Aireseko Santa Cruz Elizaren lorategian lurperatu zuten, María Ponce de Bianco eta Esther Ballestrino Careaga Maiatzeko Plazako bi ama, eta [[Angela Auad]] giza eskubideen aktibistarekin batera. Azucena Villaflorren errautsak Maiatzeko Plazan zabaldu ziren. [[Jacques Chirac]] Frantziako presidentearen adierazpena irakurri zen hiletan. Hauxe zioen:&lt;blockquote&gt;''Argentinako lagun maiteak, nire herrikide maiteak: Gaur, azkenean, agur esan diezaiokegu Léonie ahizpari. Hogeita hamar urte inguru igaro dira 1977ko irailaren egun hartatik, Gabonak baino lehentxeago, bere borreroak, Astiz kapitain ohiak, eliza honen atarian besarkada bat emanda, heriotzara kondenatu zuenetik. Abenduaren egun horretan, Léonie ahizpa, Alice ahizparekin, beste asko bezala, desagertu egin zen. Termino horren atzean, errealitate beldurgarria dago: gatibua, tortura, itsasora botatako gorputzak, gertatu zenari buruzko gezurra eta falta diren gorputzen isiltasun astuna. Zer krimen egin zuen Léonie ahizpak zorte hori izateko? Zein indarkeriaren errudun egin zuten hil zutenek? Léonie ahizpa fedez eta justizia-gosez bizi zen. Haren bihurrikeria ez zen ez ideologikoa ez partisanoa, bera gizateriaz beteta zegoen. Ebanjelioaren alabak haur desagertuak zituzten familiei laguntzen zien. Maiatzeko plazan protesta egiten zuten beste emakume batzuekin, basakeriaren aurka altxatu zen. Gaur, Frantziaren izenean, Léonie ahizpari omenaldi bat ematera nator, eta nire dolumin guztiak hona etorri diren familiako kideei aurkeztera. Frantzia harro egon daiteke bere kideen artean Léonie ahizpa izanda; izan ere, arrazoi zuzen baten ondorioz, Argentinan bizitza sakrifikatu zuen, berak jaioterria bezain maite zuen herrialdean. Bere gorpuen aurkikuntzaren iragarpenak eragin zuen emozio bizia, hemen, Frantzian bezala, martirioaren izaera enblematikoa. Baina nik ezin ditut ahantzi diktadurak bahitutako senideak dituzten guztiak, eta nik omenaldi nagusi honekin haiek ere gogoratu nahi ditut. Batez ere Frantziako familia desagertuetan pentsatzen dut, oraindik haien bila dabiltzanean, itxaropena gal ez dezaten. Alice ahizpa dut buruan, Léonie ahizparekin batera, oinazean eta oroimenean. Frantzia euren familiekin dago. Bere konpromisoekin bat, Bere konpromisoei irmo eutsiz, Frantziak adierazi du argi guztia diktadurako berunezko urteetan gertatutakoari buruz egin dadila eta errudunak azkenean kondena daitezela. Gobernuz kanpoko erakundeen lanari esker —Argentinako auzitegi-antropologiako taldearena, zeregin zaila baina nabarmena bete zuena, Maiatzeko plazako amonak—, desagertutakoen senideen adoreari eta zehaztasunari esker, botere publikoen ahaleginari esker, egia aurrera doa. Ezin da ahanzturaren gainean eraiki. Memorian baino ezin da eraiki. Gaur, tristuraz eta itxaropenez beteak, Léonie ahizpa, haren eredua, bizitza eta ausardia gogoratuko ditugu: berak, urteen poderioz, gure oroimena argitzen du. Berak gida dezala etorriko diren belaunaldien jokabidea, eta guk inoiz ez dezagun onar onartezina dena''.&lt;ref name=&quot;Declaración de Chirac&quot;&gt;&lt;span class=&quot;citation web&quot; id=&quot;CITAREFJacques_Chirac&quot;&gt;Jacques Chirac. [https://web.archive.org/web/20070609021528/http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1 «Texto completo en francés de la declaración de Jacques Chirac en la ceremonia de inhumación de los restos de la hermana Léonie»]. Gobierno de Francia, 25 de septiembre de 2005. Archivado desde [http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1 el original] el 9 de junio de 2007&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Consultado el 8 de diciembre de 2007&lt;/span&gt;.&lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;Z3988&quot; title=&quot;ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3AL%C3%A9onie+Duquet&amp;rft.au=Jacques+Chirac&amp;rft.aulast=Jacques+Chirac&amp;rft.btitle=Texto+completo+en+franc%C3%A9s+de+la+declaraci%C3%B3n+de+Jacques+Chirac+en+la+ceremonia+de+inhumaci%C3%B3n+de+los+restos+de+la+hermana+L%C3%A9onie&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=Gobierno+de+Francia%2C+25+de+septiembre+de+2005&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.diplomatie.gouv.fr%2Factu%2Fbulletin.asp%3Fliste%3D20050927.html%23Chapitre1&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&quot;&gt;&lt;span style=&quot;display:none;&quot;&gt;&amp;nbsp;&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;Bere senideek, zeremonian zeudenek, Leonieren gorpuzkiak Argentinan atseden hartzeko erabakia hartu zuten, «hainbeste maite zuen herrialdean».&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Estatu Batuen babesa ==
[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] gobernuaren dokumentu sekretuek, 2002an desklasifikatu zirenek, AEBetako gobernuak bazekiela frogatzen dute, 1978az geroztik, Alice Domon eta Léonie Duquet moja frantsesen eta Azucena Villaflor, Esther Ballestrino eta María Ponce Maiatzeko Plazako Amen gorpuak Bonairako hondartzetan aurkitu zituztela. Informazio hori isilpean gorde zen, eta inoiz ez zitzaion jakinarazi Argentinako gobernu demokratikoari. Datu hori Raúl Castrok, Argentinan Estatu Batuetako enbajadore zegoenak, 1978ko martxoaren 30ean Estatu Batuetako Idazkariari zuzendu zion 1978-BUENOS-02346 zk. ''Informe sobre monjas muertas'' izeneko txostena. Hitzez hitz hauxe dio dokumentuak:&lt;blockquote&gt;''1. LH Martxoak 28 Parisen bildutako historiak dioenez, abenduaren erdialdean bahitu zituzten bi moja frantsesen gorpuak (Alicia Doman eta Renee Duguet) giza eskubideen aldeko beste hamaika ekintzailerekin identifikatu zituzten Bahía Blancatik hurbil zeuden gorpuen artean. 2. Buenos Airesen duela hilabete hasi zen zurrumurruz betetzen, Rio de la Platako ahotik gertu 300-350 milia inguru Bahia Blancatik iparraldera, itsaso atlantikoan zehar ohiz kanpoko haize bortitzek hondartzara eramandako gorpuen aurkikuntzaren konstantziei buruz. (Ikus Buenos Aires 1919 kontrolerako) 3. (Ezabatuta dago atala) Zurrumurru horiek arakatzen saiatu zen. Informazio konfidentziala du: mojak Argentinako segurtasun-agenteek bahitu zituztela eta, uneren batean, Buenos Airesetik 150 milia mendebaldera dagoen Junin herrira eraman zituztela. 4. Argentinako gobernuaren iturri (babestua) baten bidez lortutako informazio konfidentziala ere badu enbaxadak: duela aste batzuk zazpi gorpu aurkitu zituzten Atlantiko hondartzan, Mar del Platatik gertu. Iturri horren arabera, gorputzak bi mojenak eta bost amarenak ziren, 1977ko abenduaren 8tik 10era desagertu zirenak. Gure iturriak berresten du segurtasun-indarretako kideek bahitu zituztela gizabanako horiek, eta terroristen eta subertsiboen aurka jardun zutela beren agintaldi zabalean. Iturriak, gainera, adierazi zuen GOAn gutxi zeudela informazio horren jakinaren gainean. 5. Iturri horrek iraganean egiazko informazioa eman du, eta arrazoiak ditugu uste izateko badakiela desagerketak zer diren. Enbaxadak bere txostena babesteko eskatu du, galdutako edo desagertutako gizabanakoei buruzko informazioa emateko baliagarria izan dela frogatu duen iturri bat arriskuan ez jartzeko. CASTRO.''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izenburua=Castro. «Documento Secreto de la Embajada de EEUU en Argentina, Nº 1978-BUENOS-02346». Estatu Batuetako Gobernua, 1978ko martxoa|url=https://foia.state.gov/documents/argentina/0000A5AF.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;

== Memoria ==
Abenduaren 8an, San Kristobaleko Santa Cruz elizan, Léonie Duquet eta Alice Domon moja frantziarren eta giza eskubideen aldeko Maiatzeko Plazako Amen taldeko aktibisten desagertu zireneko urteurrena gogoratzen da.

== Aintzatespenak ==

* 2000. urtean, 397. Legearen bidez, Buenos Aires hiriko Legegintzaldiak &quot;''Ahizpa Alice Domon eta Ahizpa Leonie Duquet''&quot; izena eman zion Moreto, Medina eta Cajaravilla kaleen arteko bidegurutzean zegoen plazatxoari.
* Parisen ''Alice Domon eta Leonie Duquet'' kalea dago.

* 2017ko apirilaren 12an Buenos Aires probintziako General Lavalle barrutiko Pavón Alderdiko 2. Bigarren Hezkuntzako Eskolak, Izena Ezartzeko Protokolo Ekitaldia egin eta gero, ofizialki &quot;''Léonie Duquet''&quot; izena hartu zuen.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;250&quot;&gt;
Fitxategi:Plaque Rue Alice Domon Léonie Duquet - Paris XIII (FR75) - 2021-06-07 - 1.jpg|Alice Domon eta Léonie Duquet kaleko plaka, Paris
Fitxategi:P1030191 Paris XIII rue Alice Domon et Léonie Duguet rwk.JPG|Alice Domon eta Léonie Duquet kalea, Paris
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==

* [[Alice Domon]]
* [[Azucena Villaflor|Azucena Villaflo]]&lt;nowiki/&gt;r
* [[María Ponce]]
* [[Esther Ballestrino]]
* [[Angela Auad]]
* [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa nazionaleko prozesua]]

== Kanpo estekak ==

* [http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm Clarín.com] («''Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet''», ''Clarín'' egunkaria, 2005.09.25).
* [http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm Clarín.com] («''Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto''», ''Clarín'' egunkaria, 2005.08.30).
* [https://web.archive.org/web/20061008125847/http://www.elortiba.org/sm8.html ElOrtiba.org] («''Léonie y Alice: las monjas francesas''», [[Olga Wornat|Olga Wornat-en]] testua  ''Mujeres de Dios'') liburuan.

{{Bizialdia|1916ko|1977ko|Duquet, Leonie}}

[[Kategoria:Frantziarrak]]
[[Kategoria:Ordena eta kongregazio erromatar katolikoetako monjeak]]</text>
      <sha1>a25e1wgz9oqx50wlxqv2s33bct3cl7p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006077</id>
      <parentid>9006076</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:25:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mgaraizabal</username>
        <id>129250</id>
      </contributor>
      <comment>jaiteguna zehaztu</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24892" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa
|irudi oina = Alice Domon (ezkerrean) eta Léonie Duquet (eskuinean) ESMAn atxilotuak
}}
'''Léonie Reneé Duquet''' ([[La Chenalotte]], [[Doubs (departamendua)|Doubs]], [[Frantzia]], [[1916|1916ko]] [[Apirilaren 9|apirilaren 9a]] - [[Argentinako itsasoa]], [[Ozeano Atlantikoa]],[[1977|1977ko]] [[Abenduaren 18|abenduaren 18a (edo 17a)]]), [[Argentina|Argentinako]] [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa Nazionaleko Prozesuko]] (1976-1983) diktadura militarrean atxilotutako moja katoliko frantziarra izan zen. Léonie Duquet desagertu eta hiltzearen kasua [[Alice Domon]] kongregazio-lagunarenarekin lotuta dago, eta bien kasua mundu osoan  «moja frantziar»ena izenarekin ezagutzen da.

== Bizitza ==
Léonie Duquet La Chenalotte nekazari-herrixkan jaio zen, Doubs (Haut-Doubs) departamenduko eremu menditsuko Longema-Les Combes eskualdean, Frantzian, [[Suitza|Suitzako]] mugatik gertu. Gaztetatik [[Paris|Parisko]] Misio Atzerritarren Kongregaziora sartu zen (Société des missions etrangères), eta 1949an Argentinara bidali zuten. Hurlingham eta Moronen kokatu zen, Buenos Aireseko industria-lerroan, eta premia bereziak zituzten pertsonei [[Katixima|katekesia]] ematen aritu zen.

Ismael Calcagno apaizak, [[Jorge Rafael Videla|Jorge Rafael Videlaren]] lehengusu politikoa zenak, zuzendutako taldeko kide izan zen Duquet. Bahitu eta hil zuten unean Diktadore zegoen. Léonie Duquet ere hantxe zegoen esleituta, eta harekin adiskidetasun sakona ezarri zuen. Paradoxikoki, Léonie Duquetek eta Alice Domonek Videla ezagutu zuten, Alexandro semearentzako laguntza eske jo baitzuen. Alexandro Alice eta Léonie ahizpek Morongo Karitatearen Etxean zaindu, erakutsi eta katekizatu zuten haur ezindua izan zen.&lt;ref&gt;{{Erreferentzia|izenburua=9789500719551: DICTADOR, EL - IberLibro - Seoane, Maria: 950071955X|hizkuntza=es|url=https://www.iberlibro.com/9789500719551/DICTADOR-Seoane-Maria-950071955X/plp|aldizkaria=www.iberlibro.com|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;

1960ko hamarkadan, Monseñor Jaime de Nevares gotzainak Léonie Duquet gonbidatu zuen [[Patagonia|Patagoniako]] [[Neuquén|Neuquénera]] joatera eta Mapuche komunitatearekin lan egitera, El Malleon.

Ondoren, Buenos Aires handira itzuli zen, Castelarreko Jesusen Bihotz Sakratuan lan egiteko eta Ramos Mejian katekesi askatzailea eskaintzeko. Hantxe finkatu zuen bere etxea.

1976ko martxoaren 24ko kolpe militarra gertatu eta [[Estatu terrorismo|estatu-terrorismoan]] oinarritutako erregimena ezarri zenean, Léoniek [[Giza eskubideak|giza eskubideen]] alde jarduteko erabakia hartu zuen. Bere jarrera azaltzeko esaldi bat errepikatzen zuen: «Gaur isiltzea koldarra litzateke».&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Garai hartan, Alice Domon moja hartu zuen etxean. Alice Corrientesera joan zen, kotoi-ekoizle txikiak antolatzen zituzten nekazaritza-ligekin lotutako desagertuak bilatzen laguntzeko. Giza eskubideen lehenengo erakundeen bilera asko bere etxean egiten ziren.

1977ko abenduan, Alice eta Léonie ahizpek, [[Maiatzaren Plazako Amak|Maiatzeko Plazako Amekin]] eta giza eskubideen aldeko beste ekintzaile batzuekin, desagertutakoen izenarekin eskaera bat prestatu zuten, eta Gobernuari desagertutakoen berri emateko eskatu zioten. Eskatutakoa ''La Nación'' egunkarian argitaratu zen 1977ko abenduaren 10ean, hura desagertu zen egunean bertan. Sinatzaileen artean 'Gustavo Niño' izena dago, izen faltsua, Itsas Armadako [[Alfredo Astiz]] kapitainak Maiatzeko Plazako Amen taldean sartzeko erabili zuen izena baitzen.&lt;ref name=&quot;In memorian de Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=In memorian de Léonie Duquet|argitaletxea=La Vaca, 27 de septiembre de 2005|egilea=La Vaca|url=http://www.lavaca.org/seccion/actualidad/0/286.shtml|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Desagerpena, bahiketa, tortura eta hilketa ==
[[Fitxategi:ESMA_6.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/ESMA_6.JPG/200px-ESMA_6.JPG|thumb|267x267px|ESMA.]]
1977ko abenduaren 8tik (osteguna) abenduaren 10era (larunbata), Alfredo Astizen agindupeko militar-talde batek Maiatzeko Plazako Amekin lotutako 12 pertsonako talde bat bahitu zuen.&lt;ref&gt;El grupo completo secuestrado estaba integrado por Azucena Villaflor de Vicenti, Esther Ballestrino de Careaga, María Ponce de Bianco (las tres fundadoras de Madres de Plaza de Mayo), las monjas Alice Domon y Léonie Duquet, y los activistas de derechos humanos Angela Auad, Remo Berardo, Horacio Elbert, José Julio Fondevilla, Eduardo Gabriel Horane, Raquel Bulit y Patricia Oviedo.&lt;/ref&gt; Besteak beste, Léonie Duquet, Maiatzeko Plazako Amen [[Azucena Villaflor]] fundatzailearekin eta haren lankide Alice Domon moja frantsesarekin.  

Talde gehienak Buenos Aires hiriko [[San Cristóbal (Buenos Aires)|San Kristobal]] auzoko Santa Cruz elizan bahitu zituzten, bertan elkartzen baitziren 3.3.2 Lan  taldea. Léonie han ez zegoenez, militarrak Ramos Mejiara (Gran Buenos Aires) joan ziren abenduaren 10ean, San Pablo kaperan bahitzeko.&lt;ref name=&quot;Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después|argitaletxea=Argenpress, 31 de agosto de 2005|egilea=Domingo Riorda|url=http://www.argenpress.info/nota.asp?num=023609|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Bahitzaileek Duquet engainatu egin zuten,Alice Domonek istripu bat izan zuela eta ospitale batean zegoela esanda, hura eramateko eskaintza eginda.

Léonie zuzenean eraman zuten atxilotzeko zentro klandestinora, Armadaren Mekanika Eskolan (ESMA), Itsas Argentinarrareen kontrolpean, eta han Capuchita izeneko sektorean sartu zuten. Hamar bat egun egon zen han, eta torturatu egin zuten etengabe. ''Nunca Más'' izeneko txostenean, Maggio eta Cubas lekukoek, ESMAko bizirik atera zirenek, Aliceri buruz zekitena kontatu zuten: &lt;blockquote&gt;''Gauza bera gertatu zen Alice Domon eta Leonie Renée Duquet frantziar erlijiosoekin. Alice ahizparekin hitz egiteko aukera izan nuen, Renée ahizparekin batera ESMAko Ofizialen Kasinoko hirugarren solairura eraman baitzuten, eta han nengoen gatibu. Abenduaren 11n edo 12an gertatu zen hori. Eliza batean bahitu zutela esan zidan, desagertutakoen senideekin batera. Gero jakin nuen 13 pertsona zirela; ahizpak oso kolpatuta eta ahulduta zeuden, Alice ahizpa komunera eramateko bi guardiak eutsi behar baitzuten. Torturatu zuten galdetu nion eta baietz erantzun zidan: ohe bati lotu zioten biluzik eta pikana gorputz osoan aplikatu zioten; gainera, gero Kongregazioko Superiorari gutun bat idaztera behartu zutela esan zuen, frantsesez idatzi zuela tortura etengabean, eta gero argazki bat atera zietela biei, mahai baten ondoan eserita. Argazkiak torturatu zituzten leku berean atera zitzaizkien: Casino del Oficiosen zorupean. Ahizpak hamar bat egun egon ziren ESMAn, torturatuta eta galdezka. Gero, beste hamaika lagunekin batera «lekualdatu» zituzten. Barne-zurrumurruek, pertsona horiei handik azkar ateratzeak, haien hilketa adierazten zuen.''       (''Horacio Domingo Maggio-ren testigantza, Legajo 4450 zk.)''&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Erreferentzia|izenburua=Nunca M�s - Informe Conadep (Cap�tulo II - V�ctimas - E. Religiosos -continuaci�n-)|data=2002-07-10|url=https://web.archive.org/web/20020710212801/http://www.nuncamas.org/investig/articulo/nuncamas/nmas2e03.htm|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;  &lt;/blockquote&gt;&lt;blockquote&gt;''10 edo 12 senide inguru erori ziren, besteak beste, Alice Domon ahizpa frantsesa. Geroago, Rennée Duquet ahizpa ere ESMAra eraman zuten, Alice ahizparen Kongregazio erlijioso berekoa. Renée ahizpa Capuchitan hartu zuen ostatu. Alice eta Renée ahizpak bortizki torturatu zituzten, lehenengoa bereziki. Haien jokabidea miresgarria izan zen. Bere min-unerik txarrenetan ere, &quot;Capucha&quot;-n zebilen Arreba Alicek bere kideen zorteaz eta ironiaren gailurrean galdetu zuen, bereziki, 'mutiko ilehoria' zela-eta. Mutiko ile hori, Fragata Astiz tenientea zen (desagertutako baten senidea zela esanez taldean infiltratu zena)... Pistolaz inguratuta, Alice ahizpak eskutitz bat idatzi behar izan zuen... Parodia hori koroatzeko, argazkiak atera zitzaizkien (bi ahizpei) ESMAren argazki-laborategian bertan, non mahai aurrean agertzen baitziren. Alice eta Renée ahizpak «lekualdatu» egin zituzten, eta haiekin batera, egoera berean bahitutako senideak.''                             (Lisandro Raúl Cubasen testigantza, Legajo 6974 zk.)&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;/blockquote&gt;Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen nazionalitate frantsesak nazioarteko eskandalua sortu zuen, bereziki Frantziarekin. Horregatik, armadako buru eta Batzorde Militarreko kide zen Emilio Masserak bi mojak [[Montoneros]] gerrillarien erakundeak bahitu zituela simulatzeko agindu zuen. Horretarako, Domonek, torturatuta, gutun bat idatzi behar izan zion kongregazioko nagusiari. Gutun hori frantsesez idatzi zen, eta bertan Jorge Rafael Videlaren gobernuaren aurkako talde batek bahitu zituela esan zuen. Gero, orrialde horretan dagoen argazkia atera zieten: bi mojak Montonerosko bandera baten aurrean eserita zeuden, ''La Nación'' egunkariko ale bat erakusten zutela. Argazkia ESMAko Ofizialen Kasinoko zorupean atera zen, eta bi erlijiosoak torturatu izanaren zantzu nabarmenekin agertu ziren. Frantziako prentsara bidali zuten argazkia.

Bere gatibualdian, beste atxilotu bat, Graciela Daleo, Léonie Duquet-ekin topo egin zuen sukaldean. Léonie eserita eta txanoarekin zegoela esan zuen, tortura-gelatik ekarri berria. Orduan, Daleok zer behar zuen galdetu zion, eta Léoniek  «Kafe bat» erantzun zion. Berehala, guardia batek erretiratzeko agindu zion Daleori. Bere bizitzaren azken testigantza da.&lt;ref name=&quot;Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Léonie Duquet, monja francesa, 28 años después|argitaletxea=Argenpress, 31 de agosto de 2005|egilea=Domingo Riorda|url=http://www.argenpress.info/nota.asp?num=023609|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1977ko abenduaren 15ean, ''La Nación'' egunkariak EFE agentziaren berri bat argitaratu zuen, «''Vivas y con buena salud (Bizirik eta osasuntsu)''» izenekoa. Han zera esaten zen, Kongregazioko Ama Gaindiezinak Frantziatik zioela Léonie eta Alice ahizpak atxilotu eta «bizirik eta osasuntsu» zeudela. Argentinako Nuntzio-aren informazioa zela ere adierazi zen..&lt;ref name=&quot;Vivas y con buena salud&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Vivas y con buena salud|argitaletxea=La Nación, 15 de diciembre de 1977|egilea=La Nación|url=http://www.cels.org.ar/Site_cels/ejes/a_justicia/justicia_archivos/monjas_francesas/monjas_pdf/771215LaNacion.pdf|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

Seguru asko, 1977ko abenduaren 17an edo 18an, bi ahizpak eta gainerako taldekideak Buenos Airesko Aireportuaren hegoaldeko muturrean dagoen aireportu militarrera eraman zituzten, Itsas Armadako hegazkin batera igo, Santa Teresitako kostaldearen parean itsasora bota eta uraren kontra talka egitean hil.

Umorezko adibide batean, estatu-terrorismoan errepresioari lotutako marinelak garai hartan &quot;''moja hegalariak''&quot; aipatzen zituzten&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

1990ean, Alfredo Astiz kapitaina betiko kartzela-zigorrera kondenatu zuen Parisko Apelazio Gorteak, Léonie Duquet eta Alice Domon ahizpen heriotzaren errudun gisa.&lt;ref name=&quot;Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Francia entregó las pruebas con las que condenó a Astiz|argitaletxea=Clarín, 3 de abril de 2006|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2006/04/03/um/m-01170581.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Gorpua eta ehorzketaren identifikazioa ==
[[Fitxategi:Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg/300px-Iglesia_Santa_Cruz_-_Solar_de_la_Memoria.jpg|thumb|300x300px|Oroimenaren orubea Gurutze Santuaren elizan. Bertan daude Léonie Duquet, Azucena Villaflor, María Ponce eta Esther Ballestrinoren gorpuzkiak.]]

1977ko abenduaren 20an itsasotik zetozen gorpuak agertu ziren Buenos Aireseko hondartzetan, Santa Teresita eta Tuyu Itsaso bainuetxearen parean. Gorpuak aztertu zituzten eta polizia-medikuek erregistratu zuten heriotzaren arrazoia «objektu gogorren kontrako talka, altuera handitik» izan zen, heriotzaren aurretik gertatutako hezur-haustura egiaztatuek adierazten zuen bezala.&lt;ref name=&quot;Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Por primera vez hallan cuerpos de los vuelos de la muerte|argitaletxea=Río Negro, 9 de julio de 2005|egilea=Río Negro|url=http://www.rionegro.com.ar/arch200507/09/n09a01.php|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt; Besterik jakin gabe, herriko agintariek berehala erabaki zuten gorpuak 'NN' gisa ehorztea Lavalle General hiriko hilerrian.

Demokrazia berrezarri ondoren, 1984an, CONADEPen eta Batzarrentzako Judizioaren ikerketaren esparruan, indusketak egin ziren Lavalle General hiriko hilerrian, eta hezur-hondakin ugari aurkitu ziren San Bernardo eta Lucila del Mar-eko hondartzetan aurkitutako hilotzetatik. Hondar horiek Batzarren aurkako epaiketan erabili eta gero 16 poltsatan gorde ziren.

Handik aurrera, desagertuei buruzko arrazoiak metatzen hasi zen Horacio Cattani epailea. Ikerketak geldiarazi zituzten ''Punto Final'' eta ''Obediencia debida'' legeak gorabehera, Cattanik 40 metro karratuko artxibo bat egitea lortu zuen 1995ean, proba horiek guztiak gordetzeko.o.

2003an, Lavalle General hiriko intendenteak jakinarazi zuen NN-hilobi berriak aurkitu zirela hiriko hilerrian. Cattani epaileak Argentinako Auzitegiko Antropologia Taldearekin (EAAF) indusketa berriak egiteko agindu zuen, eta bi hilobi-lerro aurkitu zituen, bata bestearen gainean. Hala, zortzi eskeleto aurkitu ziren, bost emakumezkoei zegozkienak, bi gizonezkoei zegozkienak eta bat, GL-17 gisa sailkatua, eta «seguruenik gizonezko» definitu zen.

Cattanik EAAFeko [[Córdoba (Argentina)|Kordobako]] Immunogenetika eta Diagnostiko Molekularreko laborategira bidali zituen hezurrak. Besteak beste, Léonie Duqueten iloba baten odol-lagina bidali zuen epaileak. Laborategiko emaitzen arabera, gorpuzkiak 1977ko abenduaren 8tik 10era bitartean bahitutako taldekoak ziren. 2005eko abuztuaren 29an, Cattani epaileak txostena jaso zuen, eta adierazi zuen GL-17 bezalako banakako hondakinak Léonie Duquetenak zirela.&lt;ref name=&quot;Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto|argitaletxea=Clarín, 30 de agosto de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

2005eko irailaren 25ean, hil eta 27 urtera, Léonie Duquet Buenos Aireseko Santa Cruz Elizaren lorategian lurperatu zuten, María Ponce de Bianco eta Esther Ballestrino Careaga Maiatzeko Plazako bi ama, eta [[Angela Auad]] giza eskubideen aktibistarekin batera. Azucena Villaflorren errautsak Maiatzeko Plazan zabaldu ziren. [[Jacques Chirac]] Frantziako presidentearen adierazpena irakurri zen hiletan. Hauxe zioen:&lt;blockquote&gt;''Argentinako lagun maiteak, nire herrikide maiteak: Gaur, azkenean, agur esan diezaiokegu Léonie ahizpari. Hogeita hamar urte inguru igaro dira 1977ko irailaren egun hartatik, Gabonak baino lehentxeago, bere borreroak, Astiz kapitain ohiak, eliza honen atarian besarkada bat emanda, heriotzara kondenatu zuenetik. Abenduaren egun horretan, Léonie ahizpa, Alice ahizparekin, beste asko bezala, desagertu egin zen. Termino horren atzean, errealitate beldurgarria dago: gatibua, tortura, itsasora botatako gorputzak, gertatu zenari buruzko gezurra eta falta diren gorputzen isiltasun astuna. Zer krimen egin zuen Léonie ahizpak zorte hori izateko? Zein indarkeriaren errudun egin zuten hil zutenek? Léonie ahizpa fedez eta justizia-gosez bizi zen. Haren bihurrikeria ez zen ez ideologikoa ez partisanoa, bera gizateriaz beteta zegoen. Ebanjelioaren alabak haur desagertuak zituzten familiei laguntzen zien. Maiatzeko plazan protesta egiten zuten beste emakume batzuekin, basakeriaren aurka altxatu zen. Gaur, Frantziaren izenean, Léonie ahizpari omenaldi bat ematera nator, eta nire dolumin guztiak hona etorri diren familiako kideei aurkeztera. Frantzia harro egon daiteke bere kideen artean Léonie ahizpa izanda; izan ere, arrazoi zuzen baten ondorioz, Argentinan bizitza sakrifikatu zuen, berak jaioterria bezain maite zuen herrialdean. Bere gorpuen aurkikuntzaren iragarpenak eragin zuen emozio bizia, hemen, Frantzian bezala, martirioaren izaera enblematikoa. Baina nik ezin ditut ahantzi diktadurak bahitutako senideak dituzten guztiak, eta nik omenaldi nagusi honekin haiek ere gogoratu nahi ditut. Batez ere Frantziako familia desagertuetan pentsatzen dut, oraindik haien bila dabiltzanean, itxaropena gal ez dezaten. Alice ahizpa dut buruan, Léonie ahizparekin batera, oinazean eta oroimenean. Frantzia euren familiekin dago. Bere konpromisoekin bat, Bere konpromisoei irmo eutsiz, Frantziak adierazi du argi guztia diktadurako berunezko urteetan gertatutakoari buruz egin dadila eta errudunak azkenean kondena daitezela. Gobernuz kanpoko erakundeen lanari esker —Argentinako auzitegi-antropologiako taldearena, zeregin zaila baina nabarmena bete zuena, Maiatzeko plazako amonak—, desagertutakoen senideen adoreari eta zehaztasunari esker, botere publikoen ahaleginari esker, egia aurrera doa. Ezin da ahanzturaren gainean eraiki. Memorian baino ezin da eraiki. Gaur, tristuraz eta itxaropenez beteak, Léonie ahizpa, haren eredua, bizitza eta ausardia gogoratuko ditugu: berak, urteen poderioz, gure oroimena argitzen du. Berak gida dezala etorriko diren belaunaldien jokabidea, eta guk inoiz ez dezagun onar onartezina dena''.&lt;ref name=&quot;Declaración de Chirac&quot;&gt;&lt;span class=&quot;citation web&quot; id=&quot;CITAREFJacques_Chirac&quot;&gt;Jacques Chirac. [https://web.archive.org/web/20070609021528/http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1 «Texto completo en francés de la declaración de Jacques Chirac en la ceremonia de inhumación de los restos de la hermana Léonie»]. Gobierno de Francia, 25 de septiembre de 2005. Archivado desde [http://www.diplomatie.gouv.fr/actu/bulletin.asp?liste=20050927.html#Chapitre1 el original] el 9 de junio de 2007&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Consultado el 8 de diciembre de 2007&lt;/span&gt;.&lt;/span&gt;&lt;span class=&quot;Z3988&quot; title=&quot;ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3AL%C3%A9onie+Duquet&amp;rft.au=Jacques+Chirac&amp;rft.aulast=Jacques+Chirac&amp;rft.btitle=Texto+completo+en+franc%C3%A9s+de+la+declaraci%C3%B3n+de+Jacques+Chirac+en+la+ceremonia+de+inhumaci%C3%B3n+de+los+restos+de+la+hermana+L%C3%A9onie&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=Gobierno+de+Francia%2C+25+de+septiembre+de+2005&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.diplomatie.gouv.fr%2Factu%2Fbulletin.asp%3Fliste%3D20050927.html%23Chapitre1&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&quot;&gt;&lt;span style=&quot;display:none;&quot;&gt;&amp;nbsp;&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;Bere senideek, zeremonian zeudenek, Leonieren gorpuzkiak Argentinan atseden hartzeko erabakia hartu zuten, «hainbeste maite zuen herrialdean».&lt;ref name=&quot;Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet|argitaletxea=Clarín, 25 de septiembre de 2005|egilea=Clarín|url=http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm|accessdate=8 de diciembre de 2007}}&lt;/ref&gt;

== Estatu Batuen babesa ==
[[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] gobernuaren dokumentu sekretuek, 2002an desklasifikatu zirenek, AEBetako gobernuak bazekiela frogatzen dute, 1978az geroztik, Alice Domon eta Léonie Duquet moja frantsesen eta Azucena Villaflor, Esther Ballestrino eta María Ponce Maiatzeko Plazako Amen gorpuak Bonairako hondartzetan aurkitu zituztela. Informazio hori isilpean gorde zen, eta inoiz ez zitzaion jakinarazi Argentinako gobernu demokratikoari. Datu hori Raúl Castrok, Argentinan Estatu Batuetako enbajadore zegoenak, 1978ko martxoaren 30ean Estatu Batuetako Idazkariari zuzendu zion 1978-BUENOS-02346 zk. ''Informe sobre monjas muertas'' izeneko txostena. Hitzez hitz hauxe dio dokumentuak:&lt;blockquote&gt;''1. LH Martxoak 28 Parisen bildutako historiak dioenez, abenduaren erdialdean bahitu zituzten bi moja frantsesen gorpuak (Alicia Doman eta Renee Duguet) giza eskubideen aldeko beste hamaika ekintzailerekin identifikatu zituzten Bahía Blancatik hurbil zeuden gorpuen artean. 2. Buenos Airesen duela hilabete hasi zen zurrumurruz betetzen, Rio de la Platako ahotik gertu 300-350 milia inguru Bahia Blancatik iparraldera, itsaso atlantikoan zehar ohiz kanpoko haize bortitzek hondartzara eramandako gorpuen aurkikuntzaren konstantziei buruz. (Ikus Buenos Aires 1919 kontrolerako) 3. (Ezabatuta dago atala) Zurrumurru horiek arakatzen saiatu zen. Informazio konfidentziala du: mojak Argentinako segurtasun-agenteek bahitu zituztela eta, uneren batean, Buenos Airesetik 150 milia mendebaldera dagoen Junin herrira eraman zituztela. 4. Argentinako gobernuaren iturri (babestua) baten bidez lortutako informazio konfidentziala ere badu enbaxadak: duela aste batzuk zazpi gorpu aurkitu zituzten Atlantiko hondartzan, Mar del Platatik gertu. Iturri horren arabera, gorputzak bi mojenak eta bost amarenak ziren, 1977ko abenduaren 8tik 10era desagertu zirenak. Gure iturriak berresten du segurtasun-indarretako kideek bahitu zituztela gizabanako horiek, eta terroristen eta subertsiboen aurka jardun zutela beren agintaldi zabalean. Iturriak, gainera, adierazi zuen GOAn gutxi zeudela informazio horren jakinaren gainean. 5. Iturri horrek iraganean egiazko informazioa eman du, eta arrazoiak ditugu uste izateko badakiela desagerketak zer diren. Enbaxadak bere txostena babesteko eskatu du, galdutako edo desagertutako gizabanakoei buruzko informazioa emateko baliagarria izan dela frogatu duen iturri bat arriskuan ez jartzeko. CASTRO.''&lt;ref&gt;{{erreferentzia|izenburua=Castro. «Documento Secreto de la Embajada de EEUU en Argentina, Nº 1978-BUENOS-02346». Estatu Batuetako Gobernua, 1978ko martxoa|url=https://foia.state.gov/documents/argentina/0000A5AF.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;

== Memoria ==
Abenduaren 8an, San Kristobaleko Santa Cruz elizan, Léonie Duquet eta Alice Domon moja frantziarren eta giza eskubideen aldeko Maiatzeko Plazako Amen taldeko aktibisten desagertu zireneko urteurrena gogoratzen da.

== Aintzatespenak ==

* 2000. urtean, 397. Legearen bidez, Buenos Aires hiriko Legegintzaldiak &quot;''Ahizpa Alice Domon eta Ahizpa Leonie Duquet''&quot; izena eman zion Moreto, Medina eta Cajaravilla kaleen arteko bidegurutzean zegoen plazatxoari.
* Parisen ''Alice Domon eta Leonie Duquet'' kalea dago.

* 2017ko apirilaren 12an Buenos Aires probintziako General Lavalle barrutiko Pavón Alderdiko 2. Bigarren Hezkuntzako Eskolak, Izena Ezartzeko Protokolo Ekitaldia egin eta gero, ofizialki &quot;''Léonie Duquet''&quot; izena hartu zuen.

== Iruditegia ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;250&quot;&gt;
Fitxategi:Plaque Rue Alice Domon Léonie Duquet - Paris XIII (FR75) - 2021-06-07 - 1.jpg|Alice Domon eta Léonie Duquet kaleko plaka, Paris
Fitxategi:P1030191 Paris XIII rue Alice Domon et Léonie Duguet rwk.JPG|Alice Domon eta Léonie Duquet kalea, Paris
&lt;/gallery&gt;

== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Ikus, gainera ==

* [[Alice Domon]]
* [[Azucena Villaflor|Azucena Villaflo]]&lt;nowiki/&gt;r
* [[María Ponce]]
* [[Esther Ballestrino]]
* [[Angela Auad]]
* [[Berrantolaketa Prozesu Nazionala|Berrantolaketa nazionaleko prozesua]]

== Kanpo estekak ==

* [http://www.clarin.com/diario/2005/09/25/um/m-01011621.htm Clarín.com] («''Inhumaron los restos de la monja francesa Léonie Duquet''», ''Clarín'' egunkaria, 2005.09.25).
* [http://www.clarin.com/diario/2005/08/30/elpais/p-00401.htm Clarín.com] («''Tecnología, tenacidad y una muestra de sangre traída de Francia en secreto''», ''Clarín'' egunkaria, 2005.08.30).
* [https://web.archive.org/web/20061008125847/http://www.elortiba.org/sm8.html ElOrtiba.org] («''Léonie y Alice: las monjas francesas''», [[Olga Wornat|Olga Wornat-en]] testua  ''Mujeres de Dios'') liburuan.

{{Bizialdia|1916ko|1977ko|Duquet, Leonie}}

[[Kategoria:Frantziarrak]]
[[Kategoria:Ordena eta kongregazio erromatar katolikoetako monjeak]]</text>
      <sha1>b5l89fx616qhui6ozrxmjvqs786aq3r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eztabaida:Zamartzeko monasterioa</title>
    <ns>1</ns>
    <id>1063860</id>
    <revision>
      <id>9006073</id>
      <timestamp>2022-08-01T07:11:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ondatz</username>
        <id>26081</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreferentziak */ atal berria</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="422" xml:space="preserve">== Erreferentziak ==

Kaixo! Atzo erreferentzia bat gehitu nuen artikulu honetan, indusketa batzuen berri ematen zuen artikulu batena, aurreko erreferentzietan aipatzen direnak baino berriagoa delako, eta ostiralean bertan izan zen hitzaldi baten harira.
Gaur ikusi dut ezabatu duzuela erreferentzia hori.
Zer egin dut gaizki? [[Lankide:Ondatz|Ondatz]] ([[Lankide eztabaida:Ondatz|eztabaida]]) 09:11, 1 abuztua 2022 (CEST)</text>
      <sha1>6vwzaff541axgab8cmrtjljayr7pkki</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006079</id>
      <parentid>9006073</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:30:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xabier Armendaritz</username>
        <id>448</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreferentziak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1091" xml:space="preserve">== Erreferentziak ==

Kaixo! Atzo erreferentzia bat gehitu nuen artikulu honetan, indusketa batzuen berri ematen zuen artikulu batena, aurreko erreferentzietan aipatzen direnak baino berriagoa delako, eta ostiralean bertan izan zen hitzaldi baten harira.
Gaur ikusi dut ezabatu duzuela erreferentzia hori.
Zer egin dut gaizki? [[Lankide:Ondatz|Ondatz]] ([[Lankide eztabaida:Ondatz|eztabaida]]) 09:11, 1 abuztua 2022 (CEST)

:Kaixo, Ondatz. [https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Zamartzeko_monasterioa&amp;action=history Artikuluaren historian] begiratuta, ikusten dut atzo [https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Zamartzeko_monasterioa&amp;diff=9005748&amp;oldid=8850451&amp;diffmode=source kanpo esteka bat gehitu zeniola artikuluari] («Zamartzeko Andre Mariaren Gogarte-etxea» izenekoa), baina erreferentziarik ez. Beraz, ez dizu inork erreferentziarik ezabatu. Erreferentzia egoki bat gehitu nahi baduzu, aurrera. Ondo izan. --[[Lankide:Xabier_Armendaritz|Xabier Armendaritz]] [[Fitxategi:Icons-mini-comment new.gif|18px|link=Lankide eztabaida:Xabier_Armendaritz]] 2022-08-01, 07:30 ([[UTC]])</text>
      <sha1>l9f0os5pzxvqrhhnprb345xe9o27qpt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006080</id>
      <parentid>9006079</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:31:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xabier Armendaritz</username>
        <id>448</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Erreferentziak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1110" xml:space="preserve">== Erreferentziak ==

Kaixo! Atzo erreferentzia bat gehitu nuen artikulu honetan, indusketa batzuen berri ematen zuen artikulu batena, aurreko erreferentzietan aipatzen direnak baino berriagoa delako, eta ostiralean bertan izan zen hitzaldi baten harira.
Gaur ikusi dut ezabatu duzuela erreferentzia hori.
Zer egin dut gaizki? [[Lankide:Ondatz|Ondatz]] ([[Lankide eztabaida:Ondatz|eztabaida]]) 09:11, 1 abuztua 2022 (CEST)

:Kaixo, [[Lankide:Ondatz|Ondatz]]. [https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Zamartzeko_monasterioa&amp;action=history Artikuluaren historian] begiratuta, ikusten dut atzo [https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Zamartzeko_monasterioa&amp;diff=9005748&amp;oldid=8850451&amp;diffmode=source kanpo esteka bat gehitu zeniola artikuluari] («Zamartzeko Andre Mariaren Gogarte-etxea» izenekoa), baina erreferentziarik ez. Beraz, ez dizu inork erreferentziarik ezabatu. Erreferentzia egoki bat gehitu nahi baduzu, aurrera. Ondo izan. --[[Lankide:Xabier_Armendaritz|Xabier Armendaritz]] [[Fitxategi:Icons-mini-comment new.gif|18px|link=Lankide eztabaida:Xabier_Armendaritz]] 2022-08-01, 07:30 ([[UTC]])</text>
      <sha1>2xt061rbcqw7sxu5crnmvtu39hb63yb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006083</id>
      <parentid>9006080</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:47:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ondatz</username>
        <id>26081</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erreferentziak */ Erantzun</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1319" xml:space="preserve">== Erreferentziak ==

Kaixo! Atzo erreferentzia bat gehitu nuen artikulu honetan, indusketa batzuen berri ematen zuen artikulu batena, aurreko erreferentzietan aipatzen direnak baino berriagoa delako, eta ostiralean bertan izan zen hitzaldi baten harira.
Gaur ikusi dut ezabatu duzuela erreferentzia hori.
Zer egin dut gaizki? [[Lankide:Ondatz|Ondatz]] ([[Lankide eztabaida:Ondatz|eztabaida]]) 09:11, 1 abuztua 2022 (CEST)

:Kaixo Xabier, eskerrik asko erantzuteagatik. Nire akatsa izanen zen, orduan. Hobe nuen &quot;ezabatu da&quot; jartzea... [[Lankide:Ondatz|Ondatz]] ([[Lankide eztabaida:Ondatz|eztabaida]]) 09:47, 1 abuztua 2022 (CEST)

:Kaixo, [[Lankide:Ondatz|Ondatz]]. [https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Zamartzeko_monasterioa&amp;action=history Artikuluaren historian] begiratuta, ikusten dut atzo [https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Zamartzeko_monasterioa&amp;diff=9005748&amp;oldid=8850451&amp;diffmode=source kanpo esteka bat gehitu zeniola artikuluari] («Zamartzeko Andre Mariaren Gogarte-etxea» izenekoa), baina erreferentziarik ez. Beraz, ez dizu inork erreferentziarik ezabatu. Erreferentzia egoki bat gehitu nahi baduzu, aurrera. Ondo izan. --[[Lankide:Xabier_Armendaritz|Xabier Armendaritz]] [[Fitxategi:Icons-mini-comment new.gif|18px|link=Lankide eztabaida:Xabier_Armendaritz]] 2022-08-01, 07:30 ([[UTC]])</text>
      <sha1>j7i56w3sin279cjrvpxe54w3j8ishj9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Atzapar zuri</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063861</id>
    <revision>
      <id>9006075</id>
      <timestamp>2022-08-01T07:17:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jose Angel Urquia Goitia</username>
        <id>129751</id>
      </contributor>
      <comment>Berria</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2264" xml:space="preserve">'''Atzapar zuri''' ''(Clavulina cristata)''

Toxikoa izan gabe, nahasmendu gastrointestinalak eragin ditzake. Oso ohikoa udan eta udazkenean

== Deskribapena ==
'''Karpoforoa:''' 3 eta 5 cm arteko altuera, zuri garbia edo zurixka, enbor batez eta adarrez osatuta dago, adarren goiko muturrak oilarraren gandorraren itxurako punta meheetan bukatzen dira.

'''Himenioa:''' Karpoforoaren adarren azalera osoa estaltzen du.

'''Hanka:''' 0,5 - 1 cm-ko diametroa duen enbor batez osatua dago, motza, lodia, haragitsua, eta hortik abiatzen dira bat-batean karpoforoaren adarrak. Batzuetan tonalitate lilak ditu.

'''Haragia:''' Zuria, zaila, zapore leuna, amaieran zapore mingotsa. Usain gabea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Kutxa Fundazioa Sozial eta Kulturala|urtea=1992|izenburua=Euskal Herriko perretxikoak|argitaletxea=Litografía Danona s. coop.ltda.|orrialdea=203|ISBN=84-7173-211-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

'''Etimologia:'''  ''Cristata'' epitetoa latinetik dator, &quot;cristatus&quot; hitzetik, hau da, gandorrez hornituta esan nahi du. Bere itxuragatik

== Jagarritasuna ==
Sukaldaritzarako baliorik gabea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo|urtea=1987|izenburua=Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color|argitaletxea=Iberduero|orrialdea=560|ISBN=84-404-0530-8|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Nahasketa arriskua ===
''Clavulina cinerea'' delakoarekin, baina hau grisa da, adar zimurtsuak eta mutur zorrotz eta koskadunak ditu. ''Bicolor'' aldaera, ''Clavulina cristata'' espezie tipotik bereizten da, adarren behealdea arrosa-arrez tindatuta edukitzeagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Cetto, Bruno|urtea=1987|izenburua=Guia de los hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A. Barcelona|orrialdea=627|ISBN=84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

== Sasoia eta lekua ==
Udaren amaieran eta udazkenean, koniferoen eta hostoerorkorren basoen lurrean multzoetan hazten da. Oso ohikoa.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Palacios Quintano Daniel|urtea=2014|izenburua=Disfrutando con las setas|argitaletxea=Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa|orrialdea=438|ISBN=978-84-617-0196-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Banaketa eremua ===
Ipar Amerika, Europa, Erdialdeko Amerika, Asiako iparraldea.

== Erreferentziak ==</text>
      <sha1>9h27erjb1dzk3dh3jzq9wytzeczd5r5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006104</id>
      <parentid>9006075</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:29:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Lainobeltz wikilariak «[[Clavulina cristata]]» orria «[[Atzapar zuri]]» izenera aldatu du</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2264" xml:space="preserve">'''Atzapar zuri''' ''(Clavulina cristata)''

Toxikoa izan gabe, nahasmendu gastrointestinalak eragin ditzake. Oso ohikoa udan eta udazkenean

== Deskribapena ==
'''Karpoforoa:''' 3 eta 5 cm arteko altuera, zuri garbia edo zurixka, enbor batez eta adarrez osatuta dago, adarren goiko muturrak oilarraren gandorraren itxurako punta meheetan bukatzen dira.

'''Himenioa:''' Karpoforoaren adarren azalera osoa estaltzen du.

'''Hanka:''' 0,5 - 1 cm-ko diametroa duen enbor batez osatua dago, motza, lodia, haragitsua, eta hortik abiatzen dira bat-batean karpoforoaren adarrak. Batzuetan tonalitate lilak ditu.

'''Haragia:''' Zuria, zaila, zapore leuna, amaieran zapore mingotsa. Usain gabea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Kutxa Fundazioa Sozial eta Kulturala|urtea=1992|izenburua=Euskal Herriko perretxikoak|argitaletxea=Litografía Danona s. coop.ltda.|orrialdea=203|ISBN=84-7173-211-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

'''Etimologia:'''  ''Cristata'' epitetoa latinetik dator, &quot;cristatus&quot; hitzetik, hau da, gandorrez hornituta esan nahi du. Bere itxuragatik

== Jagarritasuna ==
Sukaldaritzarako baliorik gabea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo|urtea=1987|izenburua=Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color|argitaletxea=Iberduero|orrialdea=560|ISBN=84-404-0530-8|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Nahasketa arriskua ===
''Clavulina cinerea'' delakoarekin, baina hau grisa da, adar zimurtsuak eta mutur zorrotz eta koskadunak ditu. ''Bicolor'' aldaera, ''Clavulina cristata'' espezie tipotik bereizten da, adarren behealdea arrosa-arrez tindatuta edukitzeagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Cetto, Bruno|urtea=1987|izenburua=Guia de los hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A. Barcelona|orrialdea=627|ISBN=84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

== Sasoia eta lekua ==
Udaren amaieran eta udazkenean, koniferoen eta hostoerorkorren basoen lurrean multzoetan hazten da. Oso ohikoa.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Palacios Quintano Daniel|urtea=2014|izenburua=Disfrutando con las setas|argitaletxea=Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa|orrialdea=438|ISBN=978-84-617-0196-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Banaketa eremua ===
Ipar Amerika, Europa, Erdialdeko Amerika, Asiako iparraldea.

== Erreferentziak ==</text>
      <sha1>9h27erjb1dzk3dh3jzq9wytzeczd5r5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006107</id>
      <parentid>9006104</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:30:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2396" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa}}

'''Atzapar zuria''' ''(Clavulina cristata)'' [[onddo]] espezie bat da.

Toxikoa izan gabe, nahasmendu gastrointestinalak eragin ditzake. Oso ohikoa udan eta udazkenean

== Deskribapena ==
'''Karpoforoa:''' 3 eta 5 cm arteko altuera, zuri garbia edo zurixka, enbor batez eta adarrez osatuta dago, adarren goiko muturrak oilarraren gandorraren itxurako punta meheetan bukatzen dira.

'''Himenioa:''' Karpoforoaren adarren azalera osoa estaltzen du.

'''Hanka:''' 0,5 - 1 cm-ko diametroa duen enbor batez osatua dago, motza, lodia, haragitsua, eta hortik abiatzen dira bat-batean karpoforoaren adarrak. Batzuetan tonalitate lilak ditu.

'''Haragia:''' Zuria, zaila, zapore leuna, amaieran zapore mingotsa. Usain gabea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Kutxa Fundazioa Sozial eta Kulturala|urtea=1992|izenburua=Euskal Herriko perretxikoak|argitaletxea=Litografía Danona s. coop.ltda.|orrialdea=203|ISBN=84-7173-211-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

'''Etimologia:'''  ''Cristata'' epitetoa latinetik dator, &quot;cristatus&quot; hitzetik, hau da, gandorrez hornituta esan nahi du. Bere itxuragatik

== Jagarritasuna ==
Sukaldaritzarako baliorik gabea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo|urtea=1987|izenburua=Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color|argitaletxea=Iberduero|orrialdea=560|ISBN=84-404-0530-8|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Nahasketa arriskua ===
''Clavulina cinerea'' delakoarekin, baina hau grisa da, adar zimurtsuak eta mutur zorrotz eta koskadunak ditu. ''Bicolor'' aldaera, ''Clavulina cristata'' espezie tipotik bereizten da, adarren behealdea arrosa-arrez tindatuta edukitzeagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Cetto, Bruno|urtea=1987|izenburua=Guia de los hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A. Barcelona|orrialdea=627|ISBN=84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

== Sasoia eta lekua ==
Udaren amaieran eta udazkenean, koniferoen eta hostoerorkorren basoen lurrean multzoetan hazten da. Oso ohikoa.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Palacios Quintano Daniel|urtea=2014|izenburua=Disfrutando con las setas|argitaletxea=Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa|orrialdea=438|ISBN=978-84-617-0196-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Banaketa eremua ===
Ipar Amerika, Europa, Erdialdeko Amerika, Asiako iparraldea.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

{{autoritate kontrola}}</text>
      <sha1>5cift2bt6zr2o9h09wtsf59gjtwy31s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006110</id>
      <parentid>9006107</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:31:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Kategoria:Cantharellales]] gehitua [[Wikipedia:HotCat|HotCat]] bitartez</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2426" xml:space="preserve">{{taxotaula automatikoa}}

'''Atzapar zuria''' ''(Clavulina cristata)'' [[onddo]] espezie bat da.

Toxikoa izan gabe, nahasmendu gastrointestinalak eragin ditzake. Oso ohikoa udan eta udazkenean

== Deskribapena ==
'''Karpoforoa:''' 3 eta 5 cm arteko altuera, zuri garbia edo zurixka, enbor batez eta adarrez osatuta dago, adarren goiko muturrak oilarraren gandorraren itxurako punta meheetan bukatzen dira.

'''Himenioa:''' Karpoforoaren adarren azalera osoa estaltzen du.

'''Hanka:''' 0,5 - 1 cm-ko diametroa duen enbor batez osatua dago, motza, lodia, haragitsua, eta hortik abiatzen dira bat-batean karpoforoaren adarrak. Batzuetan tonalitate lilak ditu.

'''Haragia:''' Zuria, zaila, zapore leuna, amaieran zapore mingotsa. Usain gabea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Kutxa Fundazioa Sozial eta Kulturala|urtea=1992|izenburua=Euskal Herriko perretxikoak|argitaletxea=Litografía Danona s. coop.ltda.|orrialdea=203|ISBN=84-7173-211-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

'''Etimologia:'''  ''Cristata'' epitetoa latinetik dator, &quot;cristatus&quot; hitzetik, hau da, gandorrez hornituta esan nahi du. Bere itxuragatik

== Jagarritasuna ==
Sukaldaritzarako baliorik gabea.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo|urtea=1987|izenburua=Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color|argitaletxea=Iberduero|orrialdea=560|ISBN=84-404-0530-8|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Nahasketa arriskua ===
''Clavulina cinerea'' delakoarekin, baina hau grisa da, adar zimurtsuak eta mutur zorrotz eta koskadunak ditu. ''Bicolor'' aldaera, ''Clavulina cristata'' espezie tipotik bereizten da, adarren behealdea arrosa-arrez tindatuta edukitzeagatik.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Cetto, Bruno|urtea=1987|izenburua=Guia de los hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A. Barcelona|orrialdea=627|ISBN=84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

== Sasoia eta lekua ==
Udaren amaieran eta udazkenean, koniferoen eta hostoerorkorren basoen lurrean multzoetan hazten da. Oso ohikoa.&lt;ref&gt;{{erreferentzia|abizena=Palacios Quintano Daniel|urtea=2014|izenburua=Disfrutando con las setas|argitaletxea=Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa|orrialdea=438|ISBN=978-84-617-0196-4|hizkuntza=Es}}&lt;/ref&gt;

=== Banaketa eremua ===
Ipar Amerika, Europa, Erdialdeko Amerika, Asiako iparraldea.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Cantharellales]]</text>
      <sha1>0ht9oz9uql39wpydm4m0kbepjme3d2w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoria:Kataluniako pedagogoak</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1063862</id>
    <revision>
      <id>9006087</id>
      <timestamp>2022-08-01T07:55:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{commonskat}}  [[Kategoria:Kataluniarrak lanbidearen arabera|Pedagogoak]] [[Kategoria:Pedagogoak herrialdearen arabera]]»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="121" xml:space="preserve">{{commonskat}}

[[Kategoria:Kataluniarrak lanbidearen arabera|Pedagogoak]]
[[Kategoria:Pedagogoak herrialdearen arabera]]</text>
      <sha1>rzeyvygublhnteopaw6voiz2jxad4q4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Clavulina cristata</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063863</id>
    <redirect title="Atzapar zuri" />
    <revision>
      <id>9006105</id>
      <timestamp>2022-08-01T08:29:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lainobeltz</username>
        <id>56334</id>
      </contributor>
      <comment>Lainobeltz wikilariak «[[Clavulina cristata]]» orria «[[Atzapar zuri]]» izenera aldatu du</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Atzapar zuri]]</text>
      <sha1>kdizsyrwdxuygjcwic3qo34rawjmzlg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Errusiako Sobietar Errepublika Federatibo Sozialista</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063864</id>
    <redirect title="Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa" />
    <revision>
      <id>9006126</id>
      <timestamp>2022-08-01T09:06:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>«[[Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa]]» orrira birbideratua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="69" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa]]</text>
      <sha1>5u58eenjwf8iemqjom6fbuy28uatgyn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hamabost istorio Aizkorpeko</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063865</id>
    <revision>
      <id>9006127</id>
      <timestamp>2022-08-01T09:07:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{lan infotaula}} '''''Hamabost istorio Aizkorpeko''''' [[Pio Berasategi]] idazleak [[1984]]an plazaratu zuen ipuin-bilduma da. Guztien elementu amankomuna [[Aizkorri]] mendia da. Narrazioen oinarria tradizionala bada ere, Berasategik litaeratura forma eman zien horretarako [[Zegama]]ko euskara aberatsa erabiliz.  == Historia == Berasategik ipuinok 60. hamarkadan idatzi bazituen ere garain hartan argitaratzea ez zuen lortu. Zegama inguruko kontu, elezahar, ipui, gertaera, e...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1945" xml:space="preserve">{{lan infotaula}}
'''''Hamabost istorio Aizkorpeko''''' [[Pio Berasategi]] idazleak [[1984]]an plazaratu zuen ipuin-bilduma da. Guztien elementu amankomuna [[Aizkorri]] mendia da. Narrazioen oinarria tradizionala bada ere, Berasategik litaeratura forma eman zien horretarako [[Zegama]]ko euskara aberatsa erabiliz.

== Historia ==
Berasategik ipuinok 60. hamarkadan idatzi bazituen ere garain hartan argitaratzea ez zuen lortu. Zegama inguruko kontu, elezahar, ipui, gertaera, esames eta abarretan dute iturri kontaera guzti hauek. Ahoz aho beregana heldutako elezaharrak oinarritzat harturik berak nahi tamainan eta legean moldatu eta indarberritu ditu ipuin berriak sortuz. Ipuien oinarrian tradiziozkoak dira: bide-lapurrak, urrezko kutxak, dirutzak, aberastasunak eta beste honelakoak. Hizkuntzan baserri giroko hitzak eta tramankulu zaharren izenak ugari dira.&lt;ref&gt;https://kritikak.armiarma.eus/?p=2973&lt;/ref&gt; 

== Ipuinak ==
Hamabost dira jasotako narrazioak:
* &quot;Arazko urrekutxa&quot;
* &quot;Pago okerraren kondaira&quot;
* &quot;Aizkorriko gurutze donea&quot;
* &quot;Kexadaren poltsa&quot;
* &quot;Karobi madarikatua&quot;
* &quot;Joxe Praxko&quot;
* &quot;Zotalpeko poloni beltxa&quot;
* &quot;Zaldiaren perra-arrastoa&quot;
* &quot;Sadarko su-zakurrak eta hoslaria&quot;
* &quot;Judas fraidea&quot;
* &quot;Posta-etxeko katramila&quot;
* &quot;Bolaño bandolaria&quot;
* &quot;Mieliko eta erretore jauna&quot;
* &quot;Patxiko eta Edurne&quot;
* &quot;Peru eta Mari&quot;

== Bibliografia ==
* Pio Berasategi: ''Hamabost istorio Aizkorpeko'', Donostia: Elkar, 1984. ISBN: 978-84-7529-166-6, 179 or.&lt;ref&gt;https://www.elkar.eus/es/liburu_fitxa/hamabost-istorio-aizkorpeko/berasategi-pio/9788475291666&lt;/ref&gt;

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* [https://kritikak.armiarma.eus/?p=2973 [[Iñaki Kamino]]ren kritika ''Argia''n, 1984-09-23an.]
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Elkar argitaletxearen liburuak]]
[[Kategoria:1984ko liburuak]]
[[Kategoria:Euskarazko ipuin liburuak]]
[[Kategoria:Pio Berasategiren ipuin liburuak]]
[[Kategoria:Aizkorri]]</text>
      <sha1>4glxz18febuks0k1cbs6fg8zbvjilgu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoria:Pio Berasategiren ipuin liburuak</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1063866</id>
    <revision>
      <id>9006129</id>
      <timestamp>2022-08-01T09:09:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{DEFAULTSORT:Berasategi, Pio}} [[Kategoria:Pio Berasategiren liburuak]] [[Kategoria:Ipuin liburuak egilearen arabera]] [[Kategoria:Euskarazko ipuin liburuak]]»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="159" xml:space="preserve">{{DEFAULTSORT:Berasategi, Pio}}
[[Kategoria:Pio Berasategiren liburuak]]
[[Kategoria:Ipuin liburuak egilearen arabera]]
[[Kategoria:Euskarazko ipuin liburuak]]</text>
      <sha1>qavxzcfviliwe2koi4kzl53xn46gpwl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoria:Pio Berasategiren liburuak</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1063867</id>
    <revision>
      <id>9006130</id>
      <timestamp>2022-08-01T09:11:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{Nagusia|Pio Berasategi}} {{DEFAULTSORT:Berasategi, Pio}}  [[Kategoria:Pio Berasategi]] [[Kategoria:Literatura lanak egilearen arabera]] [[Kategoria:XX. mendeko liburuak]]»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="172" xml:space="preserve">{{Nagusia|Pio Berasategi}}
{{DEFAULTSORT:Berasategi, Pio}}

[[Kategoria:Pio Berasategi]]
[[Kategoria:Literatura lanak egilearen arabera]]
[[Kategoria:XX. mendeko liburuak]]</text>
      <sha1>t2fc9917r4wo0vffin55fzdcy9wmyaa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoria:Pio Berasategi</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1063868</id>
    <revision>
      <id>9006132</id>
      <timestamp>2022-08-01T09:16:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{Nagusia|Pio Berasategi}} {{DEFAULTSORT:Berasategi, Pio}} [[Kategoria:Zegamako idazleak]] [[Kategoria:Euskarazko ipuingileak]] [[Kategoria:Euskarazko eleberrigileak]] [[Kategoria:XX. mendeko Euskal Herriko idazleak]] [[Kategoria:Euskal idazleak]] [[Kategoria:Euskal idazleen kategoriak]]»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="288" xml:space="preserve">{{Nagusia|Pio Berasategi}}
{{DEFAULTSORT:Berasategi, Pio}}
[[Kategoria:Zegamako idazleak]]
[[Kategoria:Euskarazko ipuingileak]]
[[Kategoria:Euskarazko eleberrigileak]]
[[Kategoria:XX. mendeko Euskal Herriko idazleak]]
[[Kategoria:Euskal idazleak]]
[[Kategoria:Euskal idazleen kategoriak]]</text>
      <sha1>ohr8z1iv82r188pcrg0y31ydnwg91ss</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>O. J. Simpson</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063869</id>
    <revision>
      <id>9006136</id>
      <timestamp>2022-08-01T09:28:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:en:Special:Redirect/revision/1101665039|O. J. Simpson]]» orriaren itzulpena eginez sortua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10871" xml:space="preserve">
'''Orenthal James Simpson''' ([[Ameriketako Estatu Batuak]], [[1947|1947ko]] [[Uztailaren 9|uztailaren 9an]] jaioa), [[Futbol amerikarra|futbolari]] ohia, [[Buffalo Bills]] eta [[San Francisco 49ers|San Frantzisko 49ers]]-ko jokalaria. Espetxeratua Nicole Brown Simpson emazte ohiaren eta Ron Goldman lagunaren hilketengatik epaitu dutelako.&lt;ref name=&quot;arrest&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=O.J. Simpson's Arrest Report: State of Nevada v. Orenthal James Simpson, et al.|data=September 16, 2007|url=http://news.findlaw.com/hdocs/docs/oj/nvoj91607arrstrpt.html|lana=[[FindLaw]]|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;sentence&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Friess|izenburua=Simpson Sentenced to at Least 9 Years in Prison|izena1=Steve|data=December 5, 2008|url=https://www.nytimes.com/2008/12/06/us/06simpson.html|kazeta=The New York Times|accessdate=December 5, 2008}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|abizena=Shapiro|izenburua=OJ Simpson granted parole for Las Vegas robbery|izena1=Emily|data=July 20, 2017|url=https://abcnews.go.com/US/oj-simpson-granted-parole-las-vegas-robbery/story?id=48689499|kazeta=ABC News|accessdate=July 20, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|abizena=Wagner|izenburua=O.J. Simpson goes free: Live updates|abizena2=Wills|abizena3=Stapleton|izena1=Meg|izena2=Amanda|izena3=AnneClaire|url=http://www.cnn.com/2017/07/20/us/oj-simpson-parole-hearing-live/index.html|kazeta=CNN|accessdate=July 20, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=O.J. Simpson Granted Early Release From Parole in Nevada - December 14, 2021|hizkuntza=en-US|data=2021-12-14|url=https://dailynewsbrief.com/2021/12/14/o-j-simpson-granted-early-release-from-parole-in-nevada/|lana=The Daily NewsBrief|accessdate=2021-12-14}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
[[San Frantzisko (Kalifornia)|San Frantziskon]] jaioa, [[Kalifornia|Kalifornian]]. Eunice, ospitaleko administratzailearen, eta Jimmy Lee Simpson sukaldari eta banku-zaintzailearen semea da. Aita [[drag queen]] ezaguna zen [[San Frantzisko (Kalifornia)|San Frantziskoko]] badian, urteetara [[Homosexualitate|homosexuala]] zela iragarri zuen eta [[Hartutako Immuno Eskasiaren Sindromea|HIESaz]] hil zen 1986an.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Johnson|izenburua=Gay Parents—Orenthal James (OJ) Simpson—Famous Gay Parents and Their Kids|izena1=Ramon|data=May 11, 2016|url=http://gaylife.about.com/od/gayparentingadoption/ig/Famous-Gays-With-Kids/Orenthal-James--OJ--Simpson.htm|lana=[[About.com]]|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt;

San Frantziskoko Potrero Hill auzoko etxebizitza proiektuetan hazi zen.&lt;ref&gt;{{Cite news|abizena=Knapp|izenburua=O.J. Simpson Profile: Childhood|argitaletxea=CNN|izena1=Don|data=June 24, 1995|url=http://www.cnn.com/US/OJ/suspect/childhood.years/index.html|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt; Nerabezaroko lehen urteetan, ''Persian Warriors'' izeneko talde batean sartu zen eta gazteak zigortzeko zentro batean atxilotu zuten.&lt;ref name=&quot;CNN Timeline&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=A timeline of O.J. Simpson's life|argitaletxea=CNN|url=http://www.cnn.com/US/OJ/suspect/bio/index.html|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt; 

Bere lagun bat [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo Gerran]] zauritu zuten eta horrek eragina izan zuen berarengan, San Frantziskoko City College-n inskribatu zen 1965ean. Bi noranzkoetan jokatu zuen futbolean, atzeraka eta defentsiban, eta Junior College All-American taldeko kide izendatu zuten, atzerako lasterketa gisa. Prune Bowl saria irabazi zuen Long Beach estatuaren aurka, eta ikastetxe askok Simpson bilatu zuten futbolerako transferentzia-ikasle gisa. [12]

Simpsonek Kaliforniako Hegoaldeko Unibertsitatera (USC) joatea aukeratu zuen, Utahko Unibertsitatean futbolzale gazte gisa eta atzera korrika egin zuen John McKay entrenatzailearentzat, 1967an eta 1968an.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=O.J., Utah, the Heisman and a long, winding what if|data=July 8, 2012|url=https://www.blocku.com/2012/7/8/3146029/o-j-utah-the-heisman-and-a-long-winding-what-if|accessdate=July 22, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=O.J. Simpson College Stats|argitaletxea=[[Sports Reference]]|url=https://www.sports-reference.com/cfb/players/oj-simpson-1.html|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt;

Lehen hautaketa, 1969 AFL–NFL Common Draft, AFLren bufalo-fakturek egin zuten, 1968an 1–12–1 amaitu ondoren. Simpson hartu zuten, baina orduan kirol-historia profesionaleko kontraturik handiena eskatu zuen: $650.000 bost urtean. Hori dela eta, Bill Ralph Wilsonen jabearekin haserretu zen, Simpsonek aktore izateko eta futbol profesionalean aritzeko mehatxua egin baitzuen. Azkenik, Simpsoni ordaintzea onartu zuen Wilsonek.'


1972tik 1976ra, Simpsonek batez beste 1.540 lasterketa-txanda egin zituen (14 joko) denboraldiagatik, 5.1 yarda garraioagatik, eta NFL titulua lau aldiz irabazi zuen.&lt;ref name=&quot;stats&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=O.J. Simpson Stats|argitaletxea=[[Sports Reference]]|url=https://www.pro-football-reference.com/players/S/SimpO.00.htm|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt; Simpson Pro Football Hall of Fame-n sartu zuten 1985ean, hautagarritasunaren lehen urtean.&lt;ref&gt;{{Cite news|abizena=Brennan|izenburua=Pro Football Hall needs O.J. exit strategy|argitaletxea=usatoday.com|izena1=Christine|data=September 19, 2007|url=http://usatoday30.usatoday.com/sports/columnist/brennan/2007-09-19-oj-hall_N.htm|accessdate=May 15, 2013}}&lt;/ref&gt; 2019an, Futboleko Liga Nazionaleko Denbora Talde Osoko kide izendatu zuten.&lt;ref name=&quot;RB&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Battista, Judy|izenburua=NFL's All-Time Team: Jim Brown tops RBs; Bill Belichick a coach|data=November 22, 2019|url=http://www.nfl.com/news/story/0ap3000001079453/article/nfls-alltime-team-jim-brown-tops-rbs-bill-belichick-a-coach|kazeta=NFL.com|accessdate=November 23, 2019}}&lt;/ref&gt;

Playoff-eko joko bakar batean jokatu zuen Simpsonek 11-Hall of Fame lasterketan: 1974ko Divisional Round joko bat, Buffalo Bill eta [[Pittsburgh Steelers]] taldeen artean. Simpsonek 49 lasterketa-patio egin zituen hamabost urtean, eta hiru harreratan joan zen, 37 yardatarako, eta harremanetan jarri zen fakturak 32–14 galdu ahala.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Divisional Round - Buffalo Bills at Pittsburgh Steelers - December 22nd, 1974|url=https://www.pro-football-reference.com/boxscores/197412220pit.htm|lana=Pro-Football-Reference.com|accessdate=November 17, 2021}}&lt;/ref&gt;

=== Filmografia ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
! style=&quot;background:#B0C4DE;&quot; |Urtea
! style=&quot;background:#B0C4DE;&quot; |Filma
! style=&quot;background:#B0C4DE;&quot; |Eginkizuna
! style=&quot;background:#B0C4DE;&quot; |Oharrak
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1968
|''Ironside''
|Onlooker — ez dago egiaztatuta
|Telebistako kapitulua: &quot;Heriotza prezio-etiketa bidez&quot;
|-
|''Dragnet 1968''
|Egiaztatu gabeko ikaslea
|TB atala —&quot;Harreman komunitarioak DR:10&quot;
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1969
|''Zentro medikoa''
|Bru Wiley
|&quot;Los últimos 10 yardas&quot; telebista-saioa
|-
|''Hamisheko musaren ametsa''
|Ezezaguna
|Estreinatu gabeko filma
|-
|1971
|''Zergatik?''
|Atleta
|Film laburra
|-
|2.
|''Cade konderria''
|Jeff Hughes
|&quot;Blackout&quot; telebista-saioa
|-
|1973
|''Hemen da Lucy''
|Bai
|&quot;The Big Game&quot; telebista-saioa
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |1974an
|''Klansman''
|Garth
|
|-
|''O. J. Simpson: Zukua soltean''
|Bai
|Telebistako dokumentala
|-
|''[[The Towering Inferno|Towering-en infernua]]''
|Jernigan
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1976
|''Cassandrako bidegurutzea''
|Haleya
|
|-
|''Killer Force''
|Alexander
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1977
|''Heriotza-kasu bat''
|Woodrow York
|telebista
|-
|''[[Roots (telesaila)|Sustraiak]]''
|Kadi Touray
|
|-
|1978an
|''[[Capricorn One|Lehen apaiza]]''
|Cmdr. Juan Walker
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1979
|''Su-potentzia''
|Catlett
|
|-
|''Goldie eta boxerra''
|Joe Gallagher
|TB (ekoizle exekutiboa)
|-
|1980
|''Izua piztea''
|Lee Hayes
|TB (ekoizle exekutiboa)
|-
|1981
|''Goldie eta boxerra Hollywoodera joan dira''
|Joe Gallagher
|TB (ekoizle exekutiboa)
|-
|1983
|''Kokaina eta begi urdinak''
|Michael Brennen
|TB (ekoizle exekutiboa)
|-
|1983
|''Hambone eta Hillie''
|Tuckerra
|
|-
|1985 – 91
|''1st &amp;amp;amp; Ten''
|D. Parkerra
|Bost atal
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1987
|''Hondartzara itzuli''
|Gizona aireportuan
|Egiaztatu gabeak
|-
|''Ikasleen trukea''
|Futbol-entrenatzailea
|telebista
|-
|1988:
|''[[The Naked Gun: From the Files of Police Squad!|Pistola biluzia: Polizia-eskuadrako artxiboetatik!]]''
|Nordberg detektibea
|
|-
|1989
|''Gaueko beroan''
|Lawson Stiles zinegotzia
|Walkout telebistako saioa
|-
|1991
|''[[The Naked Gun 2½: The Smell of Fear|+1 arma biluzia: 2: Beldurraren usaina]]''
|Nordberg detektibea
|
|-
| rowspan=&quot;4&quot; |1993
|''Abenturak Wonderland-en''
|Bai
|Telebistako kapitulua &quot;Untxi zuriek ezin dute salto egin&quot;, buru izan gabe
|-
|''CIAren kodearen izena: Alexa''
|Nick Murphy
|
|-
|''Jainkoaren alde''
|Gizona jatetxean
|Ondorengo bertsioetan argitaratu zen Simpson&lt;ref name=&quot;ap94&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=O.J. Simpson Has Cameo In Training Movie About Ethics, Morality|url=http://www.apnewsarchive.com/1994/O-J-Simpson-Has-Cameo-In-Training-Movie-About-Ethics-Morality-With-AM-Simpson-Abuse-Laws-Bjt/id-2b8c686a77f7c00e55c5c138f1bf0b80|accessdate=December 31, 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Mixed Messages: Simpson Is Hastily Edited Out of Film on Values, but Some Prefer the Original|data=June 22, 1994|url=https://articles.latimes.com/1994-06-22/news/mn-7152_1_o-j-simpson|lana=Los Angeles Times|accessdate=December 6, 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=O.J. Is Edited Out Of Firm's 'Morality' Video {{pipe}} The Seattle Times|url=https://archive.seattletimes.com/archive/?date=19940626&amp;slug=1917342|lana=Archive.seattletimes.com|accessdate=November 17, 2021}}&lt;/ref&gt;
|-
|''Ez dago ezkutatzeko lekurik''
|Allie Wheeler
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1994
|''[[Naked Gun 33⅓: The Final Insult|Pistola biluzia 33+1’3: El insulto final]]''
|Nordberg detektibea
|
|-
|''Igela''
|John 'Bullκ' Burke
|Grabatu gabeko telebista-filma
|-
|2006
|''O. J. Simpsonekin jokatua''
|Bai
|TV pay-per-view
|-
|2011
|''Kartzela''
|Bai
|TB, 2. denboraldia, 18. atala
|-
|2018
|''Nor da Amerika?''
|Bai
|TB, 7. atala&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Is America?: Sacha Baron Cohen tries to draw OJ Simpson confession|data=August 27, 2018|url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2018/aug/27/who-is-america-sacha-baron-cohen-tries-to-draw-oj-simpson-confession|lana=[[The Guardian]]|accessdate=May 18, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Sacha Baron Cohen was sure he'd make O.J. Simpson confess in 'Who Is America?'|url=https://www.usatoday.com/story/life/tv/2019/06/04/sacha-baron-cohen-cocky-oj-simpson-confession-who-is-america/1342462001/|lana=[[USA Today]]|accessdate=May 18, 2020}}&lt;/ref&gt;
|}

== Erreferentziak ==

[[Kategoria:Gizabanako biziak]]
[[Kategoria:Los Angelesko historia]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako preso eta atxilotuak]]
[[Kategoria:1947ko jaiotzak]]
[[Kategoria:Aktoreak]]
[[Kategoria:Futbol amerikarreko jokalariak herrialdearen arabera]]
[[Kategoria:San Frantziskoko historia (Kalifornia)]]
[[Kategoria:Estatubatuarrak]]</text>
      <sha1>sfbivudbt6o85hp0wmwwynt3jpl1n4o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006137</id>
      <parentid>9006136</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:29:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10960" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Orenthal James Simpson''' ([[Ameriketako Estatu Batuak]], [[1947|1947ko]] [[Uztailaren 9|uztailaren 9an]] jaioa), [[Futbol amerikarra|futbolari]] ohia, [[Buffalo Bills]] eta [[San Francisco 49ers|San Frantzisko 49ers]]-ko jokalaria. Espetxeratua Nicole Brown Simpson emazte ohiaren eta Ron Goldman lagunaren hilketengatik epaitu dutelako.&lt;ref name=&quot;arrest&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=O.J. Simpson's Arrest Report: State of Nevada v. Orenthal James Simpson, et al.|data=September 16, 2007|url=http://news.findlaw.com/hdocs/docs/oj/nvoj91607arrstrpt.html|lana=[[FindLaw]]|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;sentence&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Friess|izenburua=Simpson Sentenced to at Least 9 Years in Prison|izena1=Steve|data=December 5, 2008|url=https://www.nytimes.com/2008/12/06/us/06simpson.html|kazeta=The New York Times|accessdate=December 5, 2008}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|abizena=Shapiro|izenburua=OJ Simpson granted parole for Las Vegas robbery|izena1=Emily|data=July 20, 2017|url=https://abcnews.go.com/US/oj-simpson-granted-parole-las-vegas-robbery/story?id=48689499|kazeta=ABC News|accessdate=July 20, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|abizena=Wagner|izenburua=O.J. Simpson goes free: Live updates|abizena2=Wills|abizena3=Stapleton|izena1=Meg|izena2=Amanda|izena3=AnneClaire|url=http://www.cnn.com/2017/07/20/us/oj-simpson-parole-hearing-live/index.html|kazeta=CNN|accessdate=July 20, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=O.J. Simpson Granted Early Release From Parole in Nevada - December 14, 2021|hizkuntza=en-US|data=2021-12-14|url=https://dailynewsbrief.com/2021/12/14/o-j-simpson-granted-early-release-from-parole-in-nevada/|lana=The Daily NewsBrief|accessdate=2021-12-14}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
[[San Frantzisko (Kalifornia)|San Frantziskon]] jaioa, [[Kalifornia|Kalifornian]]. Eunice, ospitaleko administratzailearen, eta Jimmy Lee Simpson sukaldari eta banku-zaintzailearen semea da. Aita [[drag queen]] ezaguna zen [[San Frantzisko (Kalifornia)|San Frantziskoko]] badian, urteetara [[Homosexualitate|homosexuala]] zela iragarri zuen eta [[Hartutako Immuno Eskasiaren Sindromea|HIESaz]] hil zen 1986an.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Johnson|izenburua=Gay Parents—Orenthal James (OJ) Simpson—Famous Gay Parents and Their Kids|izena1=Ramon|data=May 11, 2016|url=http://gaylife.about.com/od/gayparentingadoption/ig/Famous-Gays-With-Kids/Orenthal-James--OJ--Simpson.htm|lana=[[About.com]]|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt;

San Frantziskoko Potrero Hill auzoko etxebizitza proiektuetan hazi zen.&lt;ref&gt;{{Cite news|abizena=Knapp|izenburua=O.J. Simpson Profile: Childhood|argitaletxea=CNN|izena1=Don|data=June 24, 1995|url=http://www.cnn.com/US/OJ/suspect/childhood.years/index.html|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt; Nerabezaroko lehen urteetan, ''Persian Warriors'' izeneko talde batean sartu zen eta gazteak zigortzeko zentro batean atxilotu zuten.&lt;ref name=&quot;CNN Timeline&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=A timeline of O.J. Simpson's life|argitaletxea=CNN|url=http://www.cnn.com/US/OJ/suspect/bio/index.html|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt; 

Bere lagun bat [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo Gerran]] zauritu zuten eta horrek eragina izan zuen berarengan, San Frantziskoko City College-n inskribatu zen 1965ean. Bi noranzkoetan jokatu zuen futbolean, atzeraka eta defentsiban, eta Junior College All-American taldeko kide izendatu zuten, atzerako lasterketa gisa. Prune Bowl saria irabazi zuen Long Beach estatuaren aurka, eta ikastetxe askok Simpson bilatu zuten futbolerako transferentzia-ikasle gisa. [12]

Simpsonek Kaliforniako Hegoaldeko Unibertsitatera (USC) joatea aukeratu zuen, Utahko Unibertsitatean futbolzale gazte gisa eta atzera korrika egin zuen John McKay entrenatzailearentzat, 1967an eta 1968an.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=O.J., Utah, the Heisman and a long, winding what if|data=July 8, 2012|url=https://www.blocku.com/2012/7/8/3146029/o-j-utah-the-heisman-and-a-long-winding-what-if|accessdate=July 22, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=O.J. Simpson College Stats|argitaletxea=[[Sports Reference]]|url=https://www.sports-reference.com/cfb/players/oj-simpson-1.html|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt;

Lehen hautaketa, 1969 AFL–NFL Common Draft, AFLren bufalo-fakturek egin zuten, 1968an 1–12–1 amaitu ondoren. Simpson hartu zuten, baina orduan kirol-historia profesionaleko kontraturik handiena eskatu zuen: $650.000 bost urtean. Hori dela eta, Bill Ralph Wilsonen jabearekin haserretu zen, Simpsonek aktore izateko eta futbol profesionalean aritzeko mehatxua egin baitzuen. Azkenik, Simpsoni ordaintzea onartu zuen Wilsonek.'


1972tik 1976ra, Simpsonek batez beste 1.540 lasterketa-txanda egin zituen (14 joko) denboraldiagatik, 5.1 yarda garraioagatik, eta NFL titulua lau aldiz irabazi zuen.&lt;ref name=&quot;stats&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=O.J. Simpson Stats|argitaletxea=[[Sports Reference]]|url=https://www.pro-football-reference.com/players/S/SimpO.00.htm|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt; Simpson Pro Football Hall of Fame-n sartu zuten 1985ean, hautagarritasunaren lehen urtean.&lt;ref&gt;{{Cite news|abizena=Brennan|izenburua=Pro Football Hall needs O.J. exit strategy|argitaletxea=usatoday.com|izena1=Christine|data=September 19, 2007|url=http://usatoday30.usatoday.com/sports/columnist/brennan/2007-09-19-oj-hall_N.htm|accessdate=May 15, 2013}}&lt;/ref&gt; 2019an, Futboleko Liga Nazionaleko Denbora Talde Osoko kide izendatu zuten.&lt;ref name=&quot;RB&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Battista, Judy|izenburua=NFL's All-Time Team: Jim Brown tops RBs; Bill Belichick a coach|data=November 22, 2019|url=http://www.nfl.com/news/story/0ap3000001079453/article/nfls-alltime-team-jim-brown-tops-rbs-bill-belichick-a-coach|kazeta=NFL.com|accessdate=November 23, 2019}}&lt;/ref&gt;

Playoff-eko joko bakar batean jokatu zuen Simpsonek 11-Hall of Fame lasterketan: 1974ko Divisional Round joko bat, Buffalo Bill eta [[Pittsburgh Steelers]] taldeen artean. Simpsonek 49 lasterketa-patio egin zituen hamabost urtean, eta hiru harreratan joan zen, 37 yardatarako, eta harremanetan jarri zen fakturak 32–14 galdu ahala.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Divisional Round - Buffalo Bills at Pittsburgh Steelers - December 22nd, 1974|url=https://www.pro-football-reference.com/boxscores/197412220pit.htm|lana=Pro-Football-Reference.com|accessdate=November 17, 2021}}&lt;/ref&gt;

=== Filmografia ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
! style=&quot;background:#B0C4DE;&quot; |Urtea
! style=&quot;background:#B0C4DE;&quot; |Filma
! style=&quot;background:#B0C4DE;&quot; |Eginkizuna
! style=&quot;background:#B0C4DE;&quot; |Oharrak
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1968
|''Ironside''
|Onlooker — ez dago egiaztatuta
|Telebistako kapitulua: &quot;Heriotza prezio-etiketa bidez&quot;
|-
|''Dragnet 1968''
|Egiaztatu gabeko ikaslea
|TB atala —&quot;Harreman komunitarioak DR:10&quot;
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1969
|''Zentro medikoa''
|Bru Wiley
|&quot;Los últimos 10 yardas&quot; telebista-saioa
|-
|''Hamisheko musaren ametsa''
|Ezezaguna
|Estreinatu gabeko filma
|-
|1971
|''Zergatik?''
|Atleta
|Film laburra
|-
|2.
|''Cade konderria''
|Jeff Hughes
|&quot;Blackout&quot; telebista-saioa
|-
|1973
|''Hemen da Lucy''
|Bai
|&quot;The Big Game&quot; telebista-saioa
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |1974an
|''Klansman''
|Garth
|
|-
|''O. J. Simpson: Zukua soltean''
|Bai
|Telebistako dokumentala
|-
|''[[The Towering Inferno|Towering-en infernua]]''
|Jernigan
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1976
|''Cassandrako bidegurutzea''
|Haleya
|
|-
|''Killer Force''
|Alexander
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1977
|''Heriotza-kasu bat''
|Woodrow York
|telebista
|-
|''[[Roots (telesaila)|Sustraiak]]''
|Kadi Touray
|
|-
|1978an
|''[[Capricorn One|Lehen apaiza]]''
|Cmdr. Juan Walker
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1979
|''Su-potentzia''
|Catlett
|
|-
|''Goldie eta boxerra''
|Joe Gallagher
|TB (ekoizle exekutiboa)
|-
|1980
|''Izua piztea''
|Lee Hayes
|TB (ekoizle exekutiboa)
|-
|1981
|''Goldie eta boxerra Hollywoodera joan dira''
|Joe Gallagher
|TB (ekoizle exekutiboa)
|-
|1983
|''Kokaina eta begi urdinak''
|Michael Brennen
|TB (ekoizle exekutiboa)
|-
|1983
|''Hambone eta Hillie''
|Tuckerra
|
|-
|1985 – 91
|''1st &amp;amp;amp; Ten''
|D. Parkerra
|Bost atal
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1987
|''Hondartzara itzuli''
|Gizona aireportuan
|Egiaztatu gabeak
|-
|''Ikasleen trukea''
|Futbol-entrenatzailea
|telebista
|-
|1988:
|''[[The Naked Gun: From the Files of Police Squad!|Pistola biluzia: Polizia-eskuadrako artxiboetatik!]]''
|Nordberg detektibea
|
|-
|1989
|''Gaueko beroan''
|Lawson Stiles zinegotzia
|Walkout telebistako saioa
|-
|1991
|''[[The Naked Gun 2½: The Smell of Fear|+1 arma biluzia: 2: Beldurraren usaina]]''
|Nordberg detektibea
|
|-
| rowspan=&quot;4&quot; |1993
|''Abenturak Wonderland-en''
|Bai
|Telebistako kapitulua &quot;Untxi zuriek ezin dute salto egin&quot;, buru izan gabe
|-
|''CIAren kodearen izena: Alexa''
|Nick Murphy
|
|-
|''Jainkoaren alde''
|Gizona jatetxean
|Ondorengo bertsioetan argitaratu zen Simpson&lt;ref name=&quot;ap94&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=O.J. Simpson Has Cameo In Training Movie About Ethics, Morality|url=http://www.apnewsarchive.com/1994/O-J-Simpson-Has-Cameo-In-Training-Movie-About-Ethics-Morality-With-AM-Simpson-Abuse-Laws-Bjt/id-2b8c686a77f7c00e55c5c138f1bf0b80|accessdate=December 31, 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Mixed Messages: Simpson Is Hastily Edited Out of Film on Values, but Some Prefer the Original|data=June 22, 1994|url=https://articles.latimes.com/1994-06-22/news/mn-7152_1_o-j-simpson|lana=Los Angeles Times|accessdate=December 6, 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=O.J. Is Edited Out Of Firm's 'Morality' Video {{pipe}} The Seattle Times|url=https://archive.seattletimes.com/archive/?date=19940626&amp;slug=1917342|lana=Archive.seattletimes.com|accessdate=November 17, 2021}}&lt;/ref&gt;
|-
|''Ez dago ezkutatzeko lekurik''
|Allie Wheeler
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1994
|''[[Naked Gun 33⅓: The Final Insult|Pistola biluzia 33+1’3: El insulto final]]''
|Nordberg detektibea
|
|-
|''Igela''
|John 'Bullκ' Burke
|Grabatu gabeko telebista-filma
|-
|2006
|''O. J. Simpsonekin jokatua''
|Bai
|TV pay-per-view
|-
|2011
|''Kartzela''
|Bai
|TB, 2. denboraldia, 18. atala
|-
|2018
|''Nor da Amerika?''
|Bai
|TB, 7. atala&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Who Is America?: Sacha Baron Cohen tries to draw OJ Simpson confession|data=August 27, 2018|url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2018/aug/27/who-is-america-sacha-baron-cohen-tries-to-draw-oj-simpson-confession|lana=[[The Guardian]]|accessdate=May 18, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Sacha Baron Cohen was sure he'd make O.J. Simpson confess in 'Who Is America?'|url=https://www.usatoday.com/story/life/tv/2019/06/04/sacha-baron-cohen-cocky-oj-simpson-confession-who-is-america/1342462001/|lana=[[USA Today]]|accessdate=May 18, 2020}}&lt;/ref&gt;
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
[[Kategoria:Gizabanako biziak]]
[[Kategoria:Los Angelesko historia]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako preso eta atxilotuak]]
[[Kategoria:1947ko jaiotzak]]
[[Kategoria:Aktoreak]]
[[Kategoria:Futbol amerikarreko jokalariak herrialdearen arabera]]
[[Kategoria:San Frantziskoko historia (Kalifornia)]]
[[Kategoria:Estatubatuarrak]]
{{bizialdia|1974ko||}}</text>
      <sha1>bpycbrlg22gn02vmuadqjjccegq1df8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006141</id>
      <parentid>9006137</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:45:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mototsa</username>
        <id>77047</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Filmografia */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8128" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Orenthal James Simpson''' ([[Ameriketako Estatu Batuak]], [[1947|1947ko]] [[Uztailaren 9|uztailaren 9an]] jaioa), [[Futbol amerikarra|futbolari]] ohia eta aktorea, [[Buffalo Bills]] eta [[San Francisco 49ers|San Frantzisko 49ers]]-ko jokalaria. Espetxeratua Nicole Brown Simpson emazte ohiaren eta Ron Goldman lagunaren hilketengatik.&lt;ref name=&quot;arrest&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=O.J. Simpson's Arrest Report: State of Nevada v. Orenthal James Simpson, et al.|data=September 16, 2007|url=http://news.findlaw.com/hdocs/docs/oj/nvoj91607arrstrpt.html|lana=[[FindLaw]]|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;sentence&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Friess|izenburua=Simpson Sentenced to at Least 9 Years in Prison|izena1=Steve|data=December 5, 2008|url=https://www.nytimes.com/2008/12/06/us/06simpson.html|kazeta=The New York Times|accessdate=December 5, 2008}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|abizena=Shapiro|izenburua=OJ Simpson granted parole for Las Vegas robbery|izena1=Emily|data=July 20, 2017|url=https://abcnews.go.com/US/oj-simpson-granted-parole-las-vegas-robbery/story?id=48689499|kazeta=ABC News|accessdate=July 20, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|abizena=Wagner|izenburua=O.J. Simpson goes free: Live updates|abizena2=Wills|abizena3=Stapleton|izena1=Meg|izena2=Amanda|izena3=AnneClaire|url=http://www.cnn.com/2017/07/20/us/oj-simpson-parole-hearing-live/index.html|kazeta=CNN|accessdate=July 20, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=O.J. Simpson Granted Early Release From Parole in Nevada - December 14, 2021|hizkuntza=en-US|data=2021-12-14|url=https://dailynewsbrief.com/2021/12/14/o-j-simpson-granted-early-release-from-parole-in-nevada/|lana=The Daily NewsBrief|accessdate=2021-12-14}}&lt;/ref&gt;

== Biografia ==
[[San Frantzisko (Kalifornia)|San Frantziskon]] jaioa, [[Kalifornia|Kalifornian]]. Eunice, ospitaleko administratzailearen, eta Jimmy Lee Simpson sukaldari eta banku-zaintzailearen semea da. Aita [[drag queen]] ezaguna zen [[San Frantzisko (Kalifornia)|San Frantziskoko]] badian, urteetara [[Homosexualitate|homosexuala]] zela iragarri zuen eta [[Hartutako Immuno Eskasiaren Sindromea|HIESaz]] hil zen 1986an.&lt;ref&gt;{{Cite web|abizena=Johnson|izenburua=Gay Parents—Orenthal James (OJ) Simpson—Famous Gay Parents and Their Kids|izena1=Ramon|data=May 11, 2016|url=http://gaylife.about.com/od/gayparentingadoption/ig/Famous-Gays-With-Kids/Orenthal-James--OJ--Simpson.htm|lana=[[About.com]]|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt;

San Frantziskoko Potrero Hill auzoko etxebizitza proiektuetan hazi zen.&lt;ref&gt;{{Cite news|abizena=Knapp|izenburua=O.J. Simpson Profile: Childhood|argitaletxea=CNN|izena1=Don|data=June 24, 1995|url=http://www.cnn.com/US/OJ/suspect/childhood.years/index.html|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt; Nerabezaroko lehen urteetan, ''Persian Warriors'' izeneko talde batean sartu zen eta gazteak zigortzeko zentro batean atxilotu zuten.&lt;ref name=&quot;CNN Timeline&quot;&gt;{{Cite news|izenburua=A timeline of O.J. Simpson's life|argitaletxea=CNN|url=http://www.cnn.com/US/OJ/suspect/bio/index.html|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt; 

Bere lagun bat [[Vietnamgo Gerra|Vietnamgo Gerran]] zauritu zuten eta horrek eragina izan zuen berarengan, San Frantziskoko City College-n inskribatu zen 1965ean. Bi noranzkoetan jokatu zuen futbolean, atzeraka eta defentsiban, eta Junior College All-American taldeko kide izendatu zuten, atzerako lasterketa gisa. Prune Bowl saria irabazi zuen Long Beach estatuaren aurka, eta ikastetxe askok Simpson bilatu zuten futbolerako transferentzia-ikasle gisa. [12]

Simpsonek Kaliforniako Hegoaldeko Unibertsitatera (USC) joatea aukeratu zuen, Utahko Unibertsitatean futbolzale gazte gisa eta atzera korrika egin zuen John McKay entrenatzailearentzat, 1967an eta 1968an.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=O.J., Utah, the Heisman and a long, winding what if|data=July 8, 2012|url=https://www.blocku.com/2012/7/8/3146029/o-j-utah-the-heisman-and-a-long-winding-what-if|accessdate=July 22, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=O.J. Simpson College Stats|argitaletxea=[[Sports Reference]]|url=https://www.sports-reference.com/cfb/players/oj-simpson-1.html|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt;

Lehen hautaketa, 1969 AFL–NFL Common Draft, AFLren bufalo-fakturek egin zuten, 1968an 1–12–1 amaitu ondoren. Simpson hartu zuten, baina orduan kirol-historia profesionaleko kontraturik handiena eskatu zuen: $650.000 bost urtean. Hori dela eta, Bill Ralph Wilsonen jabearekin haserretu zen, Simpsonek aktore izateko eta futbol profesionalean aritzeko mehatxua egin baitzuen. Azkenik, Simpsoni ordaintzea onartu zuen Wilsonek.'1972tik 1976ra, Simpsonek batez beste 1.540 lasterketa-txanda egin zituen (14 joko) denboraldiagatik, 5.1 yarda garraioagatik, eta NFL titulua lau aldiz irabazi zuen.&lt;ref name=&quot;stats&quot;&gt;{{Cite web|izenburua=O.J. Simpson Stats|argitaletxea=[[Sports Reference]]|url=https://www.pro-football-reference.com/players/S/SimpO.00.htm|accessdate=January 18, 2017}}&lt;/ref&gt; Simpson Pro Football Hall of Fame-n sartu zuten 1985ean, hautagarritasunaren lehen urtean.&lt;ref&gt;{{Cite news|abizena=Brennan|izenburua=Pro Football Hall needs O.J. exit strategy|argitaletxea=usatoday.com|izena1=Christine|data=September 19, 2007|url=http://usatoday30.usatoday.com/sports/columnist/brennan/2007-09-19-oj-hall_N.htm|accessdate=May 15, 2013}}&lt;/ref&gt; 2019an, Futboleko Liga Nazionaleko Denbora Talde Osoko kide izendatu zuten.&lt;ref name=&quot;RB&quot;&gt;{{Cite news|abizena=Battista, Judy|izenburua=NFL's All-Time Team: Jim Brown tops RBs; Bill Belichick a coach|data=November 22, 2019|url=http://www.nfl.com/news/story/0ap3000001079453/article/nfls-alltime-team-jim-brown-tops-rbs-bill-belichick-a-coach|kazeta=NFL.com|accessdate=November 23, 2019}}&lt;/ref&gt;

Playoff-eko joko bakar batean jokatu zuen Simpsonek 11-Hall of Fame lasterketan: 1974ko Divisional Round joko bat, Buffalo Bill eta [[Pittsburgh Steelers]] taldeen artean. Simpsonek 49 lasterketa-patio egin zituen hamabost urtean, eta hiru harreratan joan zen, 37 yardatarako, eta harremanetan jarri zen fakturak 32–14 galdu ahala.&lt;ref&gt;{{Cite web|izenburua=Divisional Round - Buffalo Bills at Pittsburgh Steelers - December 22nd, 1974|url=https://www.pro-football-reference.com/boxscores/197412220pit.htm|lana=Pro-Football-Reference.com|accessdate=November 17, 2021}}&lt;/ref&gt;

== Filmografia ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
! style=&quot;background:#B0C4DE;&quot; |Urtea
! style=&quot;background:#B0C4DE;&quot; |Filma
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1968
|''Ironside''
|-
|''Dragnet 1968''
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1969
|Medical Center
|-
|''The Dream of Hamish Mose''
|-
|1971
|''Why?''
|-
|1972
|''Cade´s County''
|-
|1973
|''Here´s Lucy''
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |1974
|''The Klansman''
|-
|''O. J. Simpson: Juice on the Loose''
|-
|''[[The Towering Inferno]]''
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1976
|The Cassandra Crossing
|-
|''Killer Force''
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1977
|A Killing Affair
|-
|''[[Roots (telesaila)]]''
|-
|1978an
|''[[Capricorn One]]''
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1979
|Firepower
|-
|''Goldie and the Boxer''
|-
|1980
|Detour to Terror
|-
|1981
|''Goldie and the Boxer Go to Hollywood''
|-
|1983
|''Cocaine and Blue Eyes''
|-
|1983
|''Hambone and Hillie''
|-
|1985 – 91
|''1st &amp;amp; Ten''
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1987
|''Back to the Beach''
|-
|''Student Exchange''
|-
|1988:
|''[[The Naked Gun: From the Files of Police Squad!]]''
|-
|1989
|''In the Heat of Night''
|-
|1991
|''[[The Naked Gun 2½: The Smell of Fear|The Naked Gun 2: The Smell of Fear]]''
|-
| rowspan=&quot;4&quot; |1993
|''Adventures in Wonderland''
|-
|''CIA Code Name Alexa''
|-
|For Goodness Sake
|-
|''No Place to Hide''
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1994
|''[[Naked Gun 33⅓: The Final Insult|Naked Gun 33: The Final Insult]]''
|-
|Freogmen
|-
|2006
|''Juiced with O. J. Simpson''
|-
|2011
|Jail
|-
|2018
|''Who is America?''
|}

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}
[[Kategoria:Gizabanako biziak]]
[[Kategoria:Los Angelesko historia]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako preso eta atxilotuak]]
[[Kategoria:1947ko jaiotzak]]
[[Kategoria:Aktoreak]]
[[Kategoria:Futbol amerikarreko jokalariak herrialdearen arabera]]
[[Kategoria:San Frantziskoko historia (Kalifornia)]]
[[Kategoria:Estatubatuarrak]]
{{bizialdia|1974ko||}}</text>
      <sha1>tcsg62tu9su2d1u21f3z5aep0he4vfx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Txantiloi:Mostra inici fi</title>
    <ns>10</ns>
    <id>1063870</id>
    <redirect title="Txantiloi:Hasiera eta amaiera erakutsi" />
    <revision>
      <id>9006146</id>
      <timestamp>2022-08-01T09:52:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Theklan</username>
        <id>336</id>
      </contributor>
      <comment>«[[Txantiloi:Hasiera eta amaiera erakutsi]]» orrira birbideratua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="54" xml:space="preserve">#BIRZUZENDU [[Txantiloi:Hasiera eta amaiera erakutsi]]</text>
      <sha1>gqkmlpj5lb9b0xftoomjxg4tgvc5nzz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:Celgen1</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063871</id>
    <revision>
      <id>9006187</id>
      <timestamp>2022-08-01T11:09:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="134" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 13:09, 1 abuztua 2022 (CEST)</text>
      <sha1>4cjplo9kz95uk3tqege4lbku4m1qcud</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sawao Kato</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063872</id>
    <revision>
      <id>9006197</id>
      <timestamp>2022-08-01T11:35:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Joxan Garaialde</username>
        <id>90799</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:es:Special:Redirect/revision/142554680|Sawao Kato]]» orriaren itzulpena eginez sortua</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="300" xml:space="preserve"> 

{{Nihongo|'''Sawao Kato'''|加藤 沢男|Katō Sawao|1946ko urriaren 11}} erretiratutako gimnasta japoniarra da. Olinpiar kirolari arrakastatsuenetakoa izan da, eta 1968 eta 1976 urteen artean 12 domina lortu zituen, horietatik 8 urrezkoak
[[Kategoria:Olinpiar Jokoetako dominadunak gimnastikan]]</text>
      <sha1>c6zn0xfi3ydtt8aloqoz7pce0xpcb97</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lankide eztabaida:King Crimzon</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1063873</id>
    <revision>
      <id>9006199</id>
      <timestamp>2022-08-01T11:50:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LainobeltzBot</username>
        <id>90204</id>
      </contributor>
      <comment>Ongi etorri!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="134" xml:space="preserve">{{Ongietorria}} --[[Lankide:LainobeltzBot|LainobeltzBot]] ([[Lankide eztabaida:LainobeltzBot|eztabaida]]) 13:50, 1 abuztua 2022 (CEST)</text>
      <sha1>cfznmcxpf08dg6uxw9swj66vfuiahz5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gabriel Arias-Salgado</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1063874</id>
    <revision>
      <id>9006201</id>
      <timestamp>2022-08-01T11:54:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>Orri berria: «{{biografia infotaula automatikoa}} [[Fitxategi:AriasSalgado1943.jpg|thumb|250px|Arias Salgado [[Otto Dietrich]] naziarekin bilduta [[Berlin]]en, 1943an.]] '''Gabriel Arias-Salgado y de Cubas''' ([[Madril]], 3 de marzo de [[1904]]ko [[martxoaren 30]]a-Madril, [[1962]]ko uztailaren 26]]a) ideologia [[falange|falangista]] zuen politikari espainiarra izan zen. [[Frankismo]]an goi karguak bete zituen. [[Integrismo]] katolikoarekin lotuta egon zen beti.   == Biografia == Madrile...»</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5185" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
[[Fitxategi:AriasSalgado1943.jpg|thumb|250px|Arias Salgado [[Otto Dietrich]] naziarekin bilduta [[Berlin]]en, 1943an.]]
'''Gabriel Arias-Salgado y de Cubas''' ([[Madril]], 3 de marzo de [[1904]]ko [[martxoaren 30]]a-Madril, [[1962]]ko uztailaren 26]]a) ideologia [[falange|falangista]] zuen politikari espainiarra izan zen. [[Frankismo]]an goi karguak bete zituen. [[Integrismo]] katolikoarekin lotuta egon zen beti. 

== Biografia ==
Madrilen jaio zen 1904,3ko martxoaren 3an, eta Chamartingo Nuestra Señora del Recuerdo ikastetxean ikasi zuen. Ondoren, Hizkuntza Klasikoetan eta Humanitateetan lizentziatu zen, eta filosofian doktoratu zen, teologian espezializatuz. 1937an, Gerra Zibila hasi zenean, matxinatutako eremura igaro zen. Integrismo katolikotik zetorren gizona, gerora falangista konbentzitua bilakatuko zen. Gerran [[FETen eta JONS]]en sartu zen, erregimen frankista hasiberriaren baitan karrera politiko azkarra eginez. 1938ko abuztuan [[Valladolid]]eko ''Libertad'' astekari falangistaren zuzendari izendatu zuten, eta bere zuzendaritzapean egunero argitaratu zuten). Garai hartan Salamancako gobernadore zibila ere izan zen, baita FETeko eta JONSetako probintzia-burua ere.

1941eko irailean, Herri Hezkuntzako idazkariorde izendatu zuten. Handik aurrera, Arias-Salgado erregimeneko prentsaren edo propagandaren ardurapean geratu zen; ordura arte, eskumen horiek Gobernazio Ministerioaren kontrolpean zeuden. Neurri askoren artean, Kazetaritza Eskola Ofizialaren fundazioa egon zen (1942an, inaugurazioan, Arias-Salgado eta [[Juan Aparicio]] egon ziren), eta [[NO-DO]] albistegi frankista sortu zuen baita 1942an ere. Erregimen barruan, bestetik, [[Ramón Serrano Suñer]]rekin eta [[Francisco Gómez-Jordana]]rekin oso harreman txarrak izan zituen.

1943ko urtarrilean, [[José Luis Arrese]] ministro-idazkari nagusiari lagundu zion Alemania [[nazi]]ra egindako bisitan, [[Manuel Valdés Larrañaga]], [[Agustín Aznar]], [[Manuel Martínez de Tena]], [[Víctor de la Serna]] eta [[Xavier de Echarri]] falangista nabarmenekin batera. Urte horietan, prentsak arreta handiagoz jarraitzen zituen faxisten garaipenak, eta, aldi berean, Alemaniako eta Italiako porrot militarrak isilarazten zituen. Egoera hori zineman ere gertatzen zen, Arias-Salgadok gogo biziz sartu baitzuen nazien propaganda-materiala, eta, aldi berean, Aliatuen informazio- eta propaganda-materiala baztertzeaz arduratu zen. [[Bigarren Mundu Gerra]]ren amaierarekin eta potentzia faxisten porrotarekin batera, Arias-Salgado eta beste filonazi batzuk indarra galtzen joan ziren diktadura frankistaren baitan. 1945eko uztailean Herri Hezkuntzako Idazkariordetza desegin egin zuten, eta haren eskumenak Hezkuntza Nazionaleko Ministerioari transferitu zizkioten.

Zentsura frankistaren teoriko eta egile nagusitzat jotzen da, eta sortu berria zen Informazio eta Turismo Ministerioaren buru jarri zuten, 1951ko uztailetik 1962ra arte. Katoliko integrista, Arias-Salgado ministerio-garaian kontrol handia izan zuen Espainiako prentsaren gainean. [[José María Pemán]] idazle eta propagandista frankistak honela deskribatu zuen: «Gizon zintzoenetako bat». Ministerioan egon zen hamar urteetan, muturreko sektarismotik zuzendu zuen informazio-politika. Urte horietan, kultura-eredu frankista finkatu zen, nahiz eta komunikatzeko beste modu batzuk ere agertu ziren, telebista, esaterako.

Hala ere, bere ibilbide politikoa 1962an amaitu zen. Arias-Salgadok berak bultzatuta, urte hartako ekainean erregimenaren prentsa ofizialak kanpaina gogorra abiarazi zuen Europako Mugimenduaren IV. Kongresuan parte hartu zuten espainiarren aurka, bileraren irudi distortsionatua aurkeztuz eta gutxiespenez «Municheko kontubernioa» edo «[[Municheko elkar hartze makurra]]» deituz. Kanpaina horrek, hala ere, eragin oso negatiboa izan zuen erregimen frankistak Europan zuen irudiarentzat, baita ministroaren irudiarentzat ere.

Bihotzekoak jota hil zen 1962ko uztailaren 26an, Madrilgo bere etxeko eskaileretan, kargua utzi eta egun gutxira.

== Karguak ==
* [[Salamanca]]ko gobernadore zibila.
* [[Cartagena]]ko gobernadore zibila.
* Herri Hezkuntzako idazkariordea eta, ondoren, 
* Informazio eta Turismo ministroa. [[Zentsura]]ren antolaketan lotura estua izan zuen. 
* Gorte frankistetako prokuradorea.
* Mugimenduaren Kontseilu Nazionaleko kidea.

== Familia ==
* [[Alejandro Arias-Salgado y de Cubas]] bere anaia izan zen. Frankismoaren lehen urtetan atxilotuta egon zen.&lt;ref&gt;[https://www.boe.es/gazeta/dias/1942/04/09/pdfs/BOE-1942-99.pdf [[BOE]], 1942ko apirilaren 9an, 2482 or.]&lt;/ref&gt;
* [[Rafael Arias-Salgado]] bere semea izan zen
* [[Fernando Arias-Salgado]] bere semea izan zen.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1904ko|1962ko|Arias Salgado, Gabriel}}

[[Kategoria:Gobernadore zibilak]]
[[Kategoria:Gorteetako prokuradoreak]]
[[Kategoria:Madrildarrak]]
[[Kategoria:Falangistak]]
[[Kategoria:Madrilgo politikariak]]
[[Kategoria:Frankistak]]
[[Kategoria:Espainiako ministroak]]
[[Kategoria:Espainiako antikomunistak]]
[[Kategoria:Nazien kolaboratzaileak Espainian]]
Kategoria:Zentsura
[[Kategoria:Madrilen hildakoak]]</text>
      <sha1>1eaignm6vwedmet7xtscfxfilp12mdx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006202</id>
      <parentid>9006201</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:55:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5189" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
[[Fitxategi:AriasSalgado1943.jpg|thumb|250px|Arias Salgado [[Otto Dietrich]] naziarekin bilduta [[Berlin]]en, 1943an.]]
'''Gabriel Arias-Salgado y de Cubas''' ([[Madril]], 3 de marzo de [[1904]]ko [[martxoaren 30]]a-Madril, [[1962]]ko uztailaren 26]]a) ideologia [[falange|falangista]] zuen politikari espainiarra izan zen. [[Frankismo]]an goi karguak bete zituen. [[Integrismo]] katolikoarekin lotuta egon zen beti. 

== Biografia ==
Madrilen jaio zen 1904,3ko martxoaren 3an, eta Chamartingo Nuestra Señora del Recuerdo ikastetxean ikasi zuen. Ondoren, Hizkuntza Klasikoetan eta Humanitateetan lizentziatu zen, eta filosofian doktoratu zen, teologian espezializatuz. 1937an, Gerra Zibila hasi zenean, matxinatutako eremura igaro zen. Integrismo katolikotik zetorren gizona, gerora falangista konbentzitua bilakatuko zen. Gerran [[FETen eta JONS]]en sartu zen, erregimen frankista hasiberriaren baitan karrera politiko azkarra eginez. 1938ko abuztuan [[Valladolid]]eko ''Libertad'' astekari falangistaren zuzendari izendatu zuten, eta bere zuzendaritzapean egunero argitaratu zuten). Garai hartan Salamancako gobernadore zibila ere izan zen, baita FETeko eta JONSetako probintzia-burua ere.

1941eko irailean, Herri Hezkuntzako idazkariorde izendatu zuten. Handik aurrera, Arias-Salgado erregimeneko prentsaren edo propagandaren ardurapean geratu zen; ordura arte, eskumen horiek Gobernazio Ministerioaren kontrolpean zeuden. Neurri askoren artean, Kazetaritza Eskola Ofizialaren fundazioa egon zen (1942an, inaugurazioan, Arias-Salgado eta [[Juan Aparicio]] egon ziren), eta [[NO-DO]] albistegi frankista sortu zuen baita 1942an ere. Erregimen barruan, bestetik, [[Ramón Serrano Suñer]]rekin eta [[Francisco Gómez-Jordana]]rekin oso harreman txarrak izan zituen.

1943ko urtarrilean, [[José Luis Arrese]] ministro-idazkari nagusiari lagundu zion Alemania [[nazi]]ra egindako bisitan, [[Manuel Valdés Larrañaga]], [[Agustín Aznar]], [[Manuel Martínez de Tena]], [[Víctor de la Serna]] eta [[Xavier de Echarri]] falangista nabarmenekin batera. Urte horietan, prentsak arreta handiagoz jarraitzen zituen faxisten garaipenak, eta, aldi berean, Alemaniako eta Italiako porrot militarrak isilarazten zituen. Egoera hori zineman ere gertatzen zen, Arias-Salgadok gogo biziz sartu baitzuen nazien propaganda-materiala, eta, aldi berean, Aliatuen informazio- eta propaganda-materiala baztertzeaz arduratu zen. [[Bigarren Mundu Gerra]]ren amaierarekin eta potentzia faxisten porrotarekin batera, Arias-Salgado eta beste filonazi batzuk indarra galtzen joan ziren diktadura frankistaren baitan. 1945eko uztailean Herri Hezkuntzako Idazkariordetza desegin egin zuten, eta haren eskumenak Hezkuntza Nazionaleko Ministerioari transferitu zizkioten.

Zentsura frankistaren teoriko eta egile nagusitzat jotzen da, eta sortu berria zen Informazio eta Turismo Ministerioaren buru jarri zuten, 1951ko uztailetik 1962ra arte. Katoliko integrista, Arias-Salgado ministerio-garaian kontrol handia izan zuen Espainiako prentsaren gainean. [[José María Pemán]] idazle eta propagandista frankistak honela deskribatu zuen: «Gizon zintzoenetako bat». Ministerioan egon zen hamar urteetan, muturreko sektarismotik zuzendu zuen informazio-politika. Urte horietan, kultura-eredu frankista finkatu zen, nahiz eta komunikatzeko beste modu batzuk ere agertu ziren, telebista, esaterako.

Hala ere, bere ibilbide politikoa 1962an amaitu zen. Arias-Salgadok berak bultzatuta, urte hartako ekainean erregimenaren prentsa ofizialak kanpaina gogorra abiarazi zuen Europako Mugimenduaren IV. Kongresuan parte hartu zuten espainiarren aurka, bileraren irudi distortsionatua aurkeztuz eta gutxiespenez «Municheko kontubernioa» edo «[[Municheko elkar hartze makurra]]» deituz. Kanpaina horrek, hala ere, eragin oso negatiboa izan zuen erregimen frankistak Europan zuen irudiarentzat, baita ministroaren irudiarentzat ere.

Bihotzekoak jota hil zen 1962ko uztailaren 26an, Madrilgo bere etxeko eskaileretan, kargua utzi eta egun gutxira.

== Karguak ==
* [[Salamanca]]ko gobernadore zibila.
* [[Cartagena]]ko gobernadore zibila.
* Herri Hezkuntzako idazkariordea eta, ondoren, 
* Informazio eta Turismo ministroa. [[Zentsura]]ren antolaketan lotura estua izan zuen. 
* Gorte frankistetako prokuradorea.
* Mugimenduaren Kontseilu Nazionaleko kidea.

== Familia ==
* [[Alejandro Arias-Salgado y de Cubas]] bere anaia izan zen. Frankismoaren lehen urtetan atxilotuta egon zen.&lt;ref&gt;[https://www.boe.es/gazeta/dias/1942/04/09/pdfs/BOE-1942-99.pdf [[BOE]], 1942ko apirilaren 9an, 2482 or.]&lt;/ref&gt;
* [[Rafael Arias-Salgado]] bere semea izan zen
* [[Fernando Arias-Salgado]] bere semea izan zen.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
{{bizialdia|1904ko|1962ko|Arias Salgado, Gabriel}}

[[Kategoria:Gobernadore zibilak]]
[[Kategoria:Gorteetako prokuradoreak]]
[[Kategoria:Madrildarrak]]
[[Kategoria:Falangistak]]
[[Kategoria:Madrilgo politikariak]]
[[Kategoria:Frankistak]]
[[Kategoria:Espainiako ministroak]]
[[Kategoria:Espainiako antikomunistak]]
[[Kategoria:Nazien kolaboratzaileak Espainian]]
[[Kategoria:Zentsura]]
[[Kategoria:Madrilen hildakoak]]</text>
      <sha1>9i0fk94eu2p82atdkiq3607e2i5c9o3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006203</id>
      <parentid>9006202</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:57:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kanpo estekak */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5359" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
[[Fitxategi:AriasSalgado1943.jpg|thumb|250px|Arias Salgado [[Otto Dietrich]] naziarekin bilduta [[Berlin]]en, 1943an.]]
'''Gabriel Arias-Salgado y de Cubas''' ([[Madril]], 3 de marzo de [[1904]]ko [[martxoaren 30]]a-Madril, [[1962]]ko uztailaren 26]]a) ideologia [[falange|falangista]] zuen politikari espainiarra izan zen. [[Frankismo]]an goi karguak bete zituen. [[Integrismo]] katolikoarekin lotuta egon zen beti. 

== Biografia ==
Madrilen jaio zen 1904,3ko martxoaren 3an, eta Chamartingo Nuestra Señora del Recuerdo ikastetxean ikasi zuen. Ondoren, Hizkuntza Klasikoetan eta Humanitateetan lizentziatu zen, eta filosofian doktoratu zen, teologian espezializatuz. 1937an, Gerra Zibila hasi zenean, matxinatutako eremura igaro zen. Integrismo katolikotik zetorren gizona, gerora falangista konbentzitua bilakatuko zen. Gerran [[FETen eta JONS]]en sartu zen, erregimen frankista hasiberriaren baitan karrera politiko azkarra eginez. 1938ko abuztuan [[Valladolid]]eko ''Libertad'' astekari falangistaren zuzendari izendatu zuten, eta bere zuzendaritzapean egunero argitaratu zuten). Garai hartan Salamancako gobernadore zibila ere izan zen, baita FETeko eta JONSetako probintzia-burua ere.

1941eko irailean, Herri Hezkuntzako idazkariorde izendatu zuten. Handik aurrera, Arias-Salgado erregimeneko prentsaren edo propagandaren ardurapean geratu zen; ordura arte, eskumen horiek Gobernazio Ministerioaren kontrolpean zeuden. Neurri askoren artean, Kazetaritza Eskola Ofizialaren fundazioa egon zen (1942an, inaugurazioan, Arias-Salgado eta [[Juan Aparicio]] egon ziren), eta [[NO-DO]] albistegi frankista sortu zuen baita 1942an ere. Erregimen barruan, bestetik, [[Ramón Serrano Suñer]]rekin eta [[Francisco Gómez-Jordana]]rekin oso harreman txarrak izan zituen.

1943ko urtarrilean, [[José Luis Arrese]] ministro-idazkari nagusiari lagundu zion Alemania [[nazi]]ra egindako bisitan, [[Manuel Valdés Larrañaga]], [[Agustín Aznar]], [[Manuel Martínez de Tena]], [[Víctor de la Serna]] eta [[Xavier de Echarri]] falangista nabarmenekin batera. Urte horietan, prentsak arreta handiagoz jarraitzen zituen faxisten garaipenak, eta, aldi berean, Alemaniako eta Italiako porrot militarrak isilarazten zituen. Egoera hori zineman ere gertatzen zen, Arias-Salgadok gogo biziz sartu baitzuen nazien propaganda-materiala, eta, aldi berean, Aliatuen informazio- eta propaganda-materiala baztertzeaz arduratu zen. [[Bigarren Mundu Gerra]]ren amaierarekin eta potentzia faxisten porrotarekin batera, Arias-Salgado eta beste filonazi batzuk indarra galtzen joan ziren diktadura frankistaren baitan. 1945eko uztailean Herri Hezkuntzako Idazkariordetza desegin egin zuten, eta haren eskumenak Hezkuntza Nazionaleko Ministerioari transferitu zizkioten.

Zentsura frankistaren teoriko eta egile nagusitzat jotzen da, eta sortu berria zen Informazio eta Turismo Ministerioaren buru jarri zuten, 1951ko uztailetik 1962ra arte. Katoliko integrista, Arias-Salgado ministerio-garaian kontrol handia izan zuen Espainiako prentsaren gainean. [[José María Pemán]] idazle eta propagandista frankistak honela deskribatu zuen: «Gizon zintzoenetako bat». Ministerioan egon zen hamar urteetan, muturreko sektarismotik zuzendu zuen informazio-politika. Urte horietan, kultura-eredu frankista finkatu zen, nahiz eta komunikatzeko beste modu batzuk ere agertu ziren, telebista, esaterako.

Hala ere, bere ibilbide politikoa 1962an amaitu zen. Arias-Salgadok berak bultzatuta, urte hartako ekainean erregimenaren prentsa ofizialak kanpaina gogorra abiarazi zuen Europako Mugimenduaren IV. Kongresuan parte hartu zuten espainiarren aurka, bileraren irudi distortsionatua aurkeztuz eta gutxiespenez «Municheko kontubernioa» edo «[[Municheko elkar hartze makurra]]» deituz. Kanpaina horrek, hala ere, eragin oso negatiboa izan zuen erregimen frankistak Europan zuen irudiarentzat, baita ministroaren irudiarentzat ere.

Bihotzekoak jota hil zen 1962ko uztailaren 26an, Madrilgo bere etxeko eskaileretan, kargua utzi eta egun gutxira.

== Karguak ==
* [[Salamanca]]ko gobernadore zibila.
* [[Cartagena]]ko gobernadore zibila.
* Herri Hezkuntzako idazkariordea eta, ondoren, 
* Informazio eta Turismo ministroa. [[Zentsura]]ren antolaketan lotura estua izan zuen. 
* Gorte frankistetako prokuradorea.
* Mugimenduaren Kontseilu Nazionaleko kidea.

== Familia ==
* [[Alejandro Arias-Salgado y de Cubas]] bere anaia izan zen. Frankismoaren lehen urtetan atxilotuta egon zen.&lt;ref&gt;[https://www.boe.es/gazeta/dias/1942/04/09/pdfs/BOE-1942-99.pdf [[BOE]], 1942ko apirilaren 9an, 2482 or.]&lt;/ref&gt;
* [[Rafael Arias-Salgado]] bere semea izan zen
* [[Fernando Arias-Salgado]] bere semea izan zen.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* {{es}}:[https://dbe.rah.es/biografias/7916/gabriel-arias-salgado-y-de-cubas Gabriel Arias-Salgado naziaren biografia Espainiako Historia Errege Akademiaren webgunean.]
{{bizialdia|1904ko|1962ko|Arias Salgado, Gabriel}}

[[Kategoria:Gobernadore zibilak]]
[[Kategoria:Gorteetako prokuradoreak]]
[[Kategoria:Madrildarrak]]
[[Kategoria:Falangistak]]
[[Kategoria:Madrilgo politikariak]]
[[Kategoria:Frankistak]]
[[Kategoria:Espainiako ministroak]]
[[Kategoria:Espainiako antikomunistak]]
[[Kategoria:Nazien kolaboratzaileak Espainian]]
[[Kategoria:Zentsura]]
[[Kategoria:Madrilen hildakoak]]</text>
      <sha1>jsl8k9vbk7pbcnqxryxwbiv5sxnu5u4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>9006204</id>
      <parentid>9006203</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:58:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ernestobanpiroa</username>
        <id>58701</id>
      </contributor>
      <comment>/* Biografia */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5511" xml:space="preserve">{{biografia infotaula automatikoa}}
[[Fitxategi:AriasSalgado1943.jpg|thumb|250px|Arias Salgado [[Otto Dietrich]] naziarekin bilduta [[Berlin]]en, 1943an.]]
'''Gabriel Arias-Salgado y de Cubas''' ([[Madril]], 3 de marzo de [[1904]]ko [[martxoaren 30]]a-Madril, [[1962]]ko uztailaren 26]]a) ideologia [[falange|falangista]] zuen politikari espainiarra izan zen. [[Frankismo]]an goi karguak bete zituen. [[Integrismo]] katolikoarekin lotuta egon zen beti. 

== Biografia ==
Madrilen jaio zen 1904,3ko martxoaren 3an, eta Chamartingo Nuestra Señora del Recuerdo ikastetxean ikasi zuen. Ondoren, Hizkuntza Klasikoetan eta Humanitateetan lizentziatu zen, eta filosofian doktoratu zen, teologian espezializatuz. 1937an, Gerra Zibila hasi zenean, matxinatutako eremura igaro zen. Integrismo katolikotik zetorren gizona, gerora falangista konbentzitua bilakatuko zen. Gerran [[FETen eta JONS]]en sartu zen, erregimen frankista hasiberriaren baitan karrera politiko azkarra eginez. 1938ko abuztuan [[Valladolid]]eko ''Libertad'' astekari falangistaren zuzendari izendatu zuten, eta bere zuzendaritzapean egunero argitaratu zuten). Garai hartan Salamancako gobernadore zibila ere izan zen, baita FETeko eta JONSetako probintzia-burua ere.

1941eko irailean, Herri Hezkuntzako idazkariorde izendatu zuten. Handik aurrera, Arias-Salgado erregimeneko prentsaren edo propagandaren ardurapean geratu zen; ordura arte, eskumen horiek Gobernazio Ministerioaren kontrolpean zeuden. Neurri askoren artean, Kazetaritza Eskola Ofizialaren fundazioa egon zen (1942an, inaugurazioan, Arias-Salgado eta [[Juan Aparicio]] egon ziren), eta [[NO-DO]] albistegi frankista sortu zuen baita 1942an ere. Erregimen barruan, bestetik, [[Ramón Serrano Suñer]]rekin eta [[Francisco Gómez-Jordana]]rekin oso harreman txarrak izan zituen.

1943ko urtarrilean, [[José Luis Arrese]] ministro-idazkari nagusiari lagundu zion Alemania [[nazi]]ra egindako bisitan, [[Manuel Valdés Larrañaga]], [[Agustín Aznar]], [[Manuel Martínez de Tena]], [[Víctor de la Serna]] eta [[Xavier de Echarri]] falangista nabarmenekin batera. Urte horietan, prentsak arreta handiagoz jarraitzen zituen faxisten garaipenak, eta, aldi berean, Alemaniako eta Italiako porrot militarrak isilarazten zituen. Egoera hori zineman ere gertatzen zen, Arias-Salgadok gogo biziz sartu baitzuen nazien propaganda-materiala, eta, aldi berean, Aliatuen informazio- eta propaganda-materiala baztertzeaz arduratu zen. [[Bigarren Mundu Gerra]]ren amaierarekin eta potentzia faxisten porrotarekin batera, Arias-Salgado eta beste filonazi batzuk indarra galtzen joan ziren diktadura frankistaren baitan. 1945eko uztailean Herri Hezkuntzako Idazkariordetza desegin egin zuten, eta haren eskumenak Hezkuntza Nazionaleko Ministerioari transferitu zizkioten.

Zentsura frankistaren teoriko eta egile nagusitzat jotzen da, eta sortu berria zen Informazio eta Turismo Ministerioaren buru jarri zuten, 1951ko uztailetik 1962ra arte. Katoliko integrista, Arias-Salgado ministerio-garaian kontrol handia izan zuen Espainiako prentsaren gainean. [[José María Pemán]] idazle eta propagandista frankistak honela deskribatu zuen: «Gizon zintzoenetako bat». Ministerioan egon zen hamar urteetan, muturreko sektarismotik zuzendu zuen informazio-politika. Urte horietan, kultura-eredu frankista finkatu zen, nahiz eta komunikatzeko beste modu batzuk ere agertu ziren, telebista, esaterako.

Hala ere, bere ibilbide politikoa 1962an amaitu zen. Arias-Salgadok berak bultzatuta, urte hartako ekainean erregimenaren prentsa ofizialak kanpaina gogorra abiarazi zuen Europako Mugimenduaren IV. Kongresuan parte hartu zuten espainiarren aurka, bileraren irudi distortsionatua aurkeztuz eta gutxiespenez «Municheko kontubernioa» edo «[[Municheko elkar hartze makurra]]» deituz. Kanpaina horrek, hala ere, eragin oso negatiboa izan zuen erregimen frankistak Europan zuen irudiarentzat, baita ministroaren irudiarentzat ere.

Bihotzekoak jota hil zen 1962ko uztailaren 26an, Madrilgo bere etxeko eskaileretan, kargua utzi eta egun gutxira.&lt;ref&gt;https://dbe.rah.es/biografias/7916/gabriel-arias-salgado-y-de-cubas&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.represura.es/represura_7_febrero_2011_articulo8.html&lt;/ref&gt;

== Karguak ==
* [[Salamanca]]ko gobernadore zibila.
* [[Cartagena]]ko gobernadore zibila.
* Herri Hezkuntzako idazkariordea eta, ondoren, 
* Informazio eta Turismo ministroa. [[Zentsura]]ren antolaketan lotura estua izan zuen. 
* Gorte frankistetako prokuradorea.
* Mugimenduaren Kontseilu Nazionaleko kidea.

== Familia ==
* [[Alejandro Arias-Salgado y de Cubas]] bere anaia izan zen. Frankismoaren lehen urtetan atxilotuta egon zen.&lt;ref&gt;[https://www.boe.es/gazeta/dias/1942/04/09/pdfs/BOE-1942-99.pdf [[BOE]], 1942ko apirilaren 9an, 2482 or.]&lt;/ref&gt;
* [[Rafael Arias-Salgado]] bere semea izan zen
* [[Fernando Arias-Salgado]] bere semea izan zen.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}

== Kanpo estekak ==
* {{es}}:[https://dbe.rah.es/biografias/7916/gabriel-arias-salgado-y-de-cubas Gabriel Arias-Salgado naziaren biografia Espainiako Historia Errege Akademiaren webgunean.]
{{bizialdia|1904ko|1962ko|Arias Salgado, Gabriel}}

[[Kategoria:Gobernadore zibilak]]
[[Kategoria:Gorteetako prokuradoreak]]
[[Kategoria:Madrildarrak]]
[[Kategoria:Falangistak]]
[[Kategoria:Madrilgo politikariak]]
[[Kategoria:Frankistak]]
[[Kategoria:Espainiako ministroak]]
[[Kategoria:Espainiako antikomunistak]]
[[Kategoria:Nazien kolaboratzaileak Espainian]]
[[Kategoria:Zentsura]]
[[Kategoria:Madrilen hildakoak]]</text>
      <sha1>b4cxvosfg4rrluuzvlxmirb9t1fvy61</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>